T.C.

KALKINMA BAKANLII

DNYA EKONOMSNDEK SON GELMELER

EKONOMK MODELLER VE STRATEJK ARATIRMALAR GENEL MDRL Kresel Ekonomik Gelimeleri zleme Deerlendirme Dairesi Temmuz 2012 Say:7

NDEKLER YNETC ZET ............................................................................................................................ 2 I. ABD EKONOMS ......................................................................................................................... 6 Konjonktrel Gelimeler ................................................................................................................. 6 1. 2. 3. 4. 5. BYME ............................................................................................................................. 7 STHDAM......................................................................................................................... 11 DI TCARET ................................................................................................................... 13 ENFLASYON ve FAZ ORANLARI .............................................................................. 13 KAMU MALYES ........................................................................................................... 15

II. AB EKONOMS ........................................................................................................................ 16 Konjonktrel Gelimeler ............................................................................................................... 16 1. 2. 3. 4. 5. BYME ........................................................................................................................... 18 STHDAM......................................................................................................................... 21 DI TCARET ................................................................................................................... 22 ENFLASYON ve FAZ ORANLARI .............................................................................. 22 KAMU MALYES ........................................................................................................... 25

III. N EKONOMS ..................................................................................................................... 27 Konjonktrel Gelimeler ............................................................................................................... 27 1. 2. 3. 4. 5. BYME ........................................................................................................................... 28 STHDAM......................................................................................................................... 30 DI TCARET ................................................................................................................... 31 ENFLASYON..................................................................................................................... 32 KAMU MALYES ........................................................................................................... 35

IV. DER GELMEKTE OLAN EKONOMLERLE LGL GELMELER ................... 36 EK TABLO ve EKLLER ............................................................................................................. 42 DEG RAPORLARINDA ELE ALINAN LKE ve KONULAR ................................................. 57

Not: Bu rapor, hizmete zel ve bilgilendirme amacyla hazrlanm olup, Kalknma Bakanlnn resmi grlerini yanstmamaktadr. En son 12 Temmuz 2012 tarihine kadar aklanan veriler dikkate alnmtr.

YNETC ZET Bu raporda 2012 yl Haziran aynda dnya ekonomisinde ne kan makroekonomik gelimeler ABD, AB lkeleri, in ve gelimekte olan dier lkeler ayrmnda ele alnmakta ve gncel gelimeler deerlendirilmektedir. Aklanan en gncel veriler byme, istihdam, d ticaret, enflasyon ve faiz oranlar ve kamu maliyesi ana balklarnda sunulmutur. Bu raporda IMF kredi kullanmlar, Rio+20 Zirvesi ve srdrlebilir kalknma ve gelimekte olan ekonomilere giden sermaye akmlar konular Kutu 1, Kutu 2 ve Kutu 3 de ele alnmtr. 18-19 Haziranda Meksika Los Cobosda G-20 zirvesi yaplmtr. Zirvede, sregelen krizin zmne ynelik uluslararas ibirlii ve koordineli hareket edilmesi kapsamnda byme ve istihdamn desteklenmesi ynnde kararlar alnmtr. Finansal piyasalarda tansiyonun yksek olduu, halen mevcut olan finansal ve mali dengesizliklerin byme, istihdam ve gven unsurlarn etkiledii belirtilmitir. Zirve sonrasnda bymenin desteklenmesi amacyla talebin glendirilmesi ve gvenin yeniden tesis edilmesi ile G-20 yesi lke vatandalarna yksek kalitede i ve frsatlar yaratmak ve finansal istikrar salamak iin koordinasyon iinde birlikte hareket edilecei belirtilmitir. Bu amala Los Cobos Byme ve Eylem Plan konusunda ye lkeler anlamlardr. lkeler yapsal ve dzenleyici reformlarn orta vadeli byme potansiyelini artracak ekilde ve daha direnli bir finansal sistemin ina edilmesi dorultusunda uygulayacaklarn dile getirmilerdir. Makroekonomik taahhtlere ek olarak, lkeler kalknmaya ynelik abalarn younlatracaklarn da dile getirmilerdir. Bu erevede, yaam koullarnn tm dnyada iyiletirilmesi iin politika uygulamalarnda bulunacaklar ifade edilmitir. zellikle daha gl bir byme ile kalknma zerinde pozitif etki yaratlmasnn ve kresel apta yoksulluun azaltlmasnn salanmas hedeflenmektedir. G-20 lkelerinin Los Cabosta yapt toplantlarda lkemizin de aralarnda bulunduu ok sayda gelimekte olan lke Uluslararas Para Fonu (IMF) kaynaklarnn glendirilmesi yoluyla kresel finansal istikrara katk yapma konusundaki niyetlerini beyan etmilerdir. 188 yesi bulunan IMFye 37 lke tarafndan toplam 456 milyar dolar kaynak aktarm yaplmasna karar verilmi ve bylece IMFnin olas krizlere kar mdahale imknlar yaklak olarak iki katna karlmtr. TCMB de Trkiye adna IMF kaynaklarna 5 milyar dolar katkda bulunacaktr. Aralarnda Brezilya, Rusya, Hindistan ve in'in bulunduu ykselen ekonomilerin, bu miktarn 95 milyar dolarlk ksmn karlayaca belirtilmitir. Son yllarda ykselen ekonomilerin IMFden kredi kullanmak yerine, IMFye kaynak katks salamaya balamas ykselen ekonomilerin kresel dzeyde giderek artan nemine iaret etmektedir. (Bkz. Kutu 1, s. 39) Dnya Bankas tarafndan Haziran aynda Kresel Ekonomik Beklentiler Raporu yaynlanmtr. Raporda 2012 ylnn ilk aylarnda yaanan olumlu gelimelere ramen, kresel ekonomik grnm ve beklentilerin 2012 ylnn ilk yarsnda byk lde Avro Blgesi kaynakl risklere bal olarak dalgal bir grnm sergiledii belirtilmitir. Gelimi ekonomilerin finansal krizden kaynakl ekonomik sorunlara henz zm retememeleri, kresel risk algsnda yaanan art ve bunlarn sonucunda gelimekte olan ekonomilerin faaliyetlerini azaltmalar kresel ekonomik grnm krlganlatrmaktadr. Bu dnemde, Avro Blgesindeki bor krizinin zm amacyla alnan kararlar ilk etapta piyasalar olumlu etkilese de, blge ekonomilerinin makroekonomik grnmlerinde somut bir iyileme kaydedilememesi kresel risk alglamasnn yksek seyretmesine neden olmutur. Bunun yan sra, 2012 yl banda iktisadi faaliyete ilikin beklentilerin daha olumlu olduu ABDde konut ve igc piyasalarndaki toparlanmann snrl dzeyde kalmas, ABD ekonomisine ynelik beklentilerin de yeniden olumsuza dnmesine yol amtr. Gelimi lkelerdeki mevcut sorunlara ve 2007 ylna gre kamu maliyesi gstergelerinde
2

bozulmalara bal olarak gelimekte olan lkelerin de nceki yllarda kaydetmi olduklar yksek byme performanslarna ulaamayacaklar tahmin edilmektedir. Avro Blgesi kaynakl artan endieler ve finansal piyasalardaki yapsal sorunlarn zmnn zaman almas gibi nedenlerden dolay 2012 ylnda dnya ekonomisinde ve zellikle yksek gelirli ekonomilerde ekonomik yavalama beklenmektedir. Ekonomik faaliyetlerin artmas ile birlikte 2013 ve 2014 yllarnda ise lml bir iyileme olaca ngrlmektedir. Bu gelimeler erevesinde Dnya Bankas raporunda 2012 yl bymesi yzde 2,5 olarak tahmin edilmitir. 2013 ve 2014 yllar dnya byme tahminleri srasyla yzde 3 ve yzde 3,3 olarak ngrlmektedir. Baz uluslararas kurulular tarafndan ABD byme tahminleri aa ynl revize edilmitir. 2012 yl ilk eyrek bymesinin yzde 1,9 ile beklentilerin altnda tahmin edilmesinin yan sra, IMF Temmuz aynda yaynlad drdnc madde Article IV Raporu ile 2012 ve 2013 yllar iin byme tahmini 0,1 puan aa ekerek srasyla yzde 2 ve yzde 2,3 olarak revize etmitir. FEDin 20 Haziranda dzenledii toplant sonrasnda 2012 ve 2013 yllarna ilikin byme tahminlerini aa ekmesi de toparlanmaya ilikin kayglar artrmtr. Dnya Bankasnn Kresel Ekonomik Beklentiler Raporunda ise 2013 yl byme tahmininde ise her hangibir deiiklie gidilmemitir. 2012 yl tahmini bir nceki rapora gre 0,1 puan drlerek yzde 2,1 orannda tahmin edilmi, kriz kahini olarak da bilinen nl ekonomistlerden Roubini, ABDde 2013 ylnda ikinci dip yaanmas ihtimalinin olduunu dile getirmitir. ABD ekonomisinde zayf toparlanma, emek piyasasndaki gelimelerin hz kesmesi, ABDde mevcut yasaya gre, 2013 ylnda GSYHnin yzde 4 civarnda mali sklamaya (mali uurum) gidilecek olmasnn yaratt endieler ve 2012 yl Kasm ay itibaryla bor limitine ulalmas ihtimali ABD ekonomisinde ana gndem maddelerini oluturmutur. FED 20 Haziran tarihinde yapt toplant sonrasnda, ekonomiye destek program Twist Operasyonunu ylsonuna kadar uzatacan ve bu balamda 267 milyar dolarlk ek tahvil takas programna gideceini aklamtr. Faiz oranlarnn 2014 ylna kadar dk seviyede tutulmas politikasna devam edileceini de yinelemitir. ABD ekonomisinde makroekonomik alanda yaanan gelimelerin yan sra yapsal alanda da nemli gelimeler yaanmtr. 28 Haziran tarihinde Obamann bugne kadar gerekletirdii en byk reformlardan biri olarak adlandrlan Salk Reformu ABD Yksek Mahkemesi tarafndan anayasaya uygun bulunmutur. Yasa ile tm vatandalarn sigorta sistemine dhil olmas hedeflenmekte ve mali adan nemli miktarda tasarruf salanmas beklenmektedir. Avrupa Birlii krizle mcadele etmek ve Parasal Birlikte ynetiimi artrmak iin getiimiz iki buuk sene ierisinde nemli admlar atm olmasna ramen, krizin almas konusunda henz yeterli baar salanamamtr. Avrupa Merkez Bankasnn (ECB) youn mdahalelerine, ABnin yeni mali szlemesine ve Yunanistann borlarnn silinmesine ramen, ekonomik grnm pozitife dnememitir. Yksek kamu borlar, bilano kltme operasyonlar, zayf ve krlgan bankaclk yaps, dk byme ve artan makroekonomik istikrarszlk Parasal Birliin geleceini tehlikeye atmaktadr. Bu durum blge genelinde isizliin artmasna neden olmaktadr. Avrupa kaynakl sorunlar kresel ekonomik grnm zerinde en nemli aa ynl risk unsuru olmaya devam etmektedir. Dnya Bankasnn son raporuna gre 2011 ylnda yzde 1,5 orannda byyen Avro Blgesinin 2012 ylnda yzde 0,3 orannda daralaca, 2013 ylnda ise yzde 0,7 orannda byyecei tahmin edilmektedir.
3

Avrupann iinde bulunduu durumdan k yolu bulabilmek iin Avrupal liderler 28-29 Haziran tarihlerinde tekrar bir araya gelmilerdir. Avro Blgesi liderleri krizle mcadele etmek iin Avrupann kurumsal yapsnn glendirilmesi, bankaclk birliine giden yol haritasnn oluturulmas, ortak denetim mekanizmasnn kurulmas, kurtarma fonlarna esneklik kazandrlmas ve byme fonunun oluturulmas gibi konularda nemli kararlar almlardr. Ayrca kurtarma fonlarnn banka sermayelendirmeleri iin dorudan kullanmna izin verme karar kmtr. Avrupa Yatrm Bankas iin sermaye desteini kapsayacak ekilde 120 milyar avroluk byme tevii onaylanmtr. spanya ekonomisindeki gelimeler dnya ve Avrupa gndeminde nemli yer tutmaya devam etmitir. 14 Haziranda uluslararas kredi derecelendirme kuruluu Moody's, spanya'nn artan bor ykn, zayflayan ekonomiyi ve piyasalara snrl sermaye giriini gereke gstererek lkenin kredi notunu kademe birden drmesinin ardndan 28 spanyol bankasnn kredi notunu da drmtr. Avro Blgesi maliye bakanlar spanya hkmeti ile gayrimenkul kredileri nedeniyle sorun yaayan bankalar iin Avrupa Finansal stikrar Fonu (EFSF) kaynaklarndan kullanmak zere 100 milyar avroluk (125 milyar dolar) kurtarma paketi konusunda anlamaya varmtr. spanya bankalarna Temmuz ay sonuna kadar 30 milyar avroluk kredi verilecei aklanmtr. 13 Temmuz tarihinde Moodys spanyann ardndan talya'nn da kredi notunu drmtr. Moodys talyann yakn dnemdeki ekonomik grnmnn ktletii, zayflayan bymenin, artan isizliin, mali konsolidasyon hedeflerine ulaamama riskinin artt gerekesi ile lke notunu A3ten Baa2ye drmtr. Bu gelimeler, Yunanistann kurtarma operasyonu ardndan bor krizinin spanya ve talya bata olmak zere dier lkelere yaylma riskini artrm, spanya ve talyann borlanma maliyetleri artm ve dikkatlerin bu yne younlamasna neden olmutur. ECB, 5 Temmuz tarihinde politika faizini, 25 baz puan indirerek yzde 0,75 seviyesine, mevduat faizini de sfra drmtr. Ekonomik grnmde aa ynl risklerin artn ifade ederek bor krizinin Avro Blgesini resesyona sokma riski nedeniyle politika faizini tarihinin en dk seviyesine indirmitir. Dnyann en byk ikinci ekonomisi olan in'in byme hznn yavalam olmas kresel grnm olumsuza eviren bir dier etkendir. in ekonomisi bu yln ilk eyreinde yzde 8,1'lik bir oranda byyerek son ylda gzlemlenen en dk byme hzn gerekletirmitir. 2012 ylnn ikinci eyreinde reel ekonomik gstergelerde devam eden zayflama sonucu bymedeki yavalamann yln ikinci eyreinde de devam edecei beklenmektedir. Avro Blgesinde yeniden art gsteren endieler ve finansal piyasalarda yaanan karklklar ini nmzdeki dnemde etkilemeye devam edecektir. Dnya Bankas raporuna gre, in ekonomisinde son 6 eyrektir yaanan ekonomik yavalamaya ramen, 2012 ylnda yzde 8,2 orannda byme ngrlmektedir. 2013 ve 2014 yllarnda ise ekonomik endielerin bir miktar azalaca beklentisiyle srasyla yzde 8,6 ve yzde 8,4 orannda byme beklenmektedir. in ekonomisinde bymeyi desteklemek iin daha aktif nlemler alnmaya balanmtr. Avrupa'daki bor krizindeki derinlemenin ihracat ve yabanc yatrmlar azaltmas, emlak piyasasnda uygulanan sk kontrollerin de konut taleplerini drmesiyle inli politika yapclar bymeyi destekleyici yeni admlar uygulamaya balamlardr. in Merkez Bankas bir ay iinde iki kez faiz indirimine gitmitir. Ayrca Avrupa'daki krizin en byk ihracat pazarlarn ve bymeyi olumsuz etkilemesi ile birlikte, bankalara uygulanan zorunlu karlk oranlar da Kasm ayndan bu yana 3 kez drlmtr.
4

Dnya Bankas in ekonomisinin beklenenden daha fazla yavalamasnn, Asya-Pasifik blgesindeki dier lke ekonomileri iin de tehdit oluturacan kaydetmitir. in ekonomisindeki yavalama retim zincirindeki ara girdi ilikileri nedeniyle dier lkeleri olumsuz etkileyebilecektir. Ayrca, Avrupa'da yatrmlarn ve genel olarak ithalat talebinin daha da azalmas durumunda, lke ekonomilerini Avro Blgesi'ne yaptklar ihracat zerine kurmu olan birok gelimekte olan lkenin, zellikle de Asya-Pasifik blgesindeki lkelerin zarar grmesi kanlmazdr. Dnya Bankas, gelimekte olan lkelerin zorlu bir srece girmek zere olduklarn ve bymelerinin yavalayacan tahmin etmitir. Gelimekte olan ekonomilerin 2012 ylnda ortalama yzde 5,3 orannda byyecei ngrlmtr. Avro Blgesi'ndeki bor krizinin bu ekilde devam etmesi durumunda, tm dnya ekonomisinin bir belirsizlik dnemine girebilecei belirtilmitir. Gelimekte olan lkelere gnlk deiimlere ksa vadeli tepkiler vermek yerine retkenliklerini artrc reformlar, altyap yatrmlar ve bymeyi destekleyecek uzun vadeli nlemler almalar nerilmitir. Uluslararas Finans Enstits ykselen ekonomilere giden sermaye akmlarna ilikin yaynlad raporda Avro Blgesinde yaanan krizin sermaye hareketleri zerinde en temel aa ynl risk unsuru olduunu vurgulamtr. Rapora gre ykselen ekonomilere giden zel kesim sermaye akmlarnn 2012 ylnda bir nceki yl seviyesinin bir miktar altna inerek 912 milyar dolar olaca tahmin edilmitir. Bu azalmada bata in olmak zere ykselen Asya ekonomileri ve ykselen Avrupa lkelerine giden sermaye akmlarnn azalmas etkili olmutur. Gelimi lkelerde ve bata in olmak zere ykselen ekonomilerde grlen talep yavalamas ve petrol arznda yaanan gelimeler neticesinde petrol fiyatlar 2012 yl Nisan ayndan bu yana nemli miktarda dmtr. Brent petrol fiyat 2012 yl Nisan aynda ortalama 119 dolar iken, Temmuz aynn ilk yarsnda ortalama 99 dolara gerilemitir. rann petrol ihracatna yln ikinci yarsnda da snrlama getirilmesi beklenirken OPEC arzndaki gelimelerin keskin bir dalgalanmay nleyecei dnlmektedir. Dier yandan, in hkmetinin ekonomik aktiviteyi artrmak iin ald tedbirler sonucu artmas beklenen talep ile yln sonuna doru petrol fiyatlarnda yukar doru bir hareket beklenmektedir. Kresel ve blgesel bazda yaanan bu olumsuz gelimeler sonucu IMF Bakan Lagarde, 5 Temmuzda yapt aklamada, yzde 3,5 olan 2012 yl kresel byme tahminini dreceklerini belirtmitir. Ayrca in ve Avrupa'daki faiz indirimleri ve ngiltere Merkez Bankas'nn varlk alm programn geniletmesi, kemer skma tedbirlerinin ve bor yklerinin gelimi lkeler zerinde bask oluturmas ile birlikte, kresel toparlanmann krlgan bir hale geldii belirtilmitir. in'deki yavalamann, fonun, kresel byme tahminini aa ekmesinin nedenlerinden biri olduu da ifade edilmitir. Birlemi Milletler 20-22 Haziran 2012 tarihinde Rioda srdrlebilir kalknma konusunda bir zirve gerekletirmitir. Zirvenin temel amac, 1992 Rio Zirvesinde gelimi lkelerin srdrlebilir kalknma konusunda verdikleri finansman taahhtleri ve 2002 Johannesburgta bu taahhtlerin gnlllk esasna braklmas sonucunda oluan belirsizlik ortamnn giderilmesi idi. Bu erevede, hkmetler, i evreleri, sanayi, finans kurumlar ve sivil toplum rgtleri srdrlebilir kalknma konusunda 700'den fazla somut taahht vermitir. Bu taahhtler ierisinde enerji, gda gvenlii, temiz ime suyuna eriim ve okyanuslarn ynetimi gibi konular iin yaklak 513 milyar dolarlk finans salanaca taahhd dikkat ekmektedir. (Bkz. Kutu 2, s. 40)
5

I. ABD EKONOMS Konjonktrel Gelimeler ABD ekonomisinde 2011 ylnn ikinci yarsndan bu yana toparlanmann yava seyrediyor olmas, tketim harcamalarndaki zayflk, i aleminin krediye eriiminde kolaylklara sahip olmasna ramen sabit sermaye yatrmlarndaki artn hz kaybediyor olmas ve toparlanmann nemli ayaklarndan birini oluturan ihracatn zellikle Avrupadaki talep daralmas nedeniyle yavalamas sonucu, byme tahminlerinde bir miktar aa ynl revizyon yaplmtr. Bu erevede, 2012 yl ilk eyrek byme verisi beklentilerin altnda kalarak yzde 1,9 olarak tahmin edilmitir. IMF de ABDnin 2012 yl ve nmzdeki yl beklentilerini bir miktar aa ekmitir. IMF, 3 Temmuz tarihinde yaynlad drdnc madde Article IV Raporunda 2012 ve 2013 yllarnn her ikisi iin de beklentilerini 0,1 puan aa ekerek srasyla yzde 2 ve yzde 2,3 byme ngrm ve lml bymenin devam edeceini ifade etmitir. Dier yandan, Raporda 2012 ve 2013 yllar iin srasyla enflasyon orann yzde 2,2 ve yzde 1,7; isizlik orannn yzde 8,2 ve yzde 7,9 ve cari an yzde 3,1 ve yzde 2,9 olaca tahmin edilmitir. IMF Article IV Raporunda ABDye ilikin deerlendirmelerde bulunmutur. Raporda, ABDnin zayf toparlanmasn devam ettirdii belirtilmi ve aa ynl risklere kar uyarlmtr. Aa ynl riskler, Avrupadaki finansal gerginliin ABDde risk itahn azaltmas ve daha dk varlk fiyatlarna neden olmas ile yurtii orta vadeli mali plana ynelik belirsizlikler olarak belirtilmitir. te yandan, finansal olmayan irketlerin gl bilanolar gz nne alndnda sermaye yatrmlarnn IMFnin tahminlerinin daha da zerinde sonulanmas ve konut piyasasndaki krizin daha hz bir ekilde zmlenmesi durumunda toparlanmann daha da glenebilecei olasl da yukar ynl risk olarak ifade edilmitir. Buna ek olarak, mali sklamann tahmin edilenden daha yava olmas durumu da bymeyi destekleyecek yukar ynl bir risk unsuru olarak belirtilmitir. Raporda, vergi ve harcama politikalar konusunda anlama salanamamasnn toparlanma zerinde olumsuz etki yaratmakta olduu vurgulanmtr. Bu yln sonunda, mali uurum olarak da nitelendirilen George Bush dnemindeki vergi indirimlerinin sresinin dolmasnn ve otomatik harcama kesintilerinin devreye girmesinin talebi tehdit edecei ve dolaysyla toparlanmay raydan karabilecei ihtimalinin nemle dikkate alnmas gerektii ifade edilmitir. 2012 yl sonuna kadar bymenin glendirilmesi ve mali uurumdan saknlmas iin karar alclar tarafndan gerekli admlarn atlmas gerektii vurgulanmtr. Raporda, ABD finansal sistemine ynelik olumlu reformlar yaplm olsa da, krlganlklarn devam ettii belirtilmitir. Bu olumsuz durumu gidermek iin uygun kaynaklarn ayrlmas, yeni bir dzenleme uygulanmas ve sistemik risklerin izlenmesi olduka nemlidir. FED 20 Haziran tarihinde yapt toplant sonrasnda zayf yurtii talep ve kresel byme koullar neticesinde Haziran ay sonunda sresi dolmu olan ve Twist Operasyonu olarak da adlandrlan ekonomiye destek programn ylsonuna kadar uzatacan aklamtr. Ksa vadeli tahviller satp, uzun vadeli tahviller satn alarak faizleri aa ekmeyi amalayan Twist Operasyonu nn 267 milyar dolar geniletilmesi karar alnmtr. Twist Operasyonunun uzatlmasna ilikin alnan karar, FEDin yl boyunca 6-30 yl vadeli tahvilleri satn almaya ve ayn miktarda ksa vadeli tahvilleri ise satmaya veya bedelini verip geri almaya devam edecei anlamna gelmektedir. Ayrca FED, ksa vadeli faiz oranlarn en az 2014 ylna kadar sfra yakn dzeyde tutma planna bal kalacan belirtmitir.
6

te yandan FED, ABD ekonomisine ilikin byme tahminlerini drmtr. Getiimiz Nisan aynda 2012 yl iin yzde 2,4-2,9 aralnda byme tahmini ngrsnde bulunan FED, Haziran aynda bu rakam yzde 1,9-2,4 aralna indirmitir. 2012 yl iin isizlik oran Nisan aynda yzde 7,8-8 aralnda tahmin edilmiken, bu aralk Haziran aynda yzde 8-8,2 seviyesine ykseltilmitir. Enflasyon oran da 2012 yl iin aa ynl revize edilmitir. Nisan aynda yzde 1,9-2 aralnda olaca tahmin edilen rakamlar Haziran aynda yzde 1,2-1,7 aralna drlmtr. Bu gelimelere ek olarak, FED Bakan Bernanke, Amerikan ekonomisinin ktye gitmesi ve istihdam piyasasnda ilerleme salanmamas halinde uzun vadeli faiz oranlarn drmek ve bymeyi desteklemek iin daha fazla Hazine bonosu satn alma seeneine ak olduklarn da belirtmitir. 28 Haziran tarihinde Obamann bugne kadar gerekletirdii en byk reformlardan biri olarak adlandrlan Salk Reformu ABD Yksek Mahkemesi tarafndan anayasaya uygun bulunmutur. Gayri resmi olarak Obamacare olarak bilinen ve 23 Mart 2010 ylnda imzalanan yasa, Cumhuriyetiler tarafndan yasann zgrl kstlayaca, bteye ek yk getirecei ve vergi ykn artraca gerekesiyle veto edilmesine ramen kabul edilmiti. Reformun en ok tartlan blm, kanunun 2014 ylndan itibaren tm Amerikallara salk sigortasn zorunlu klan ve yaptrmayanlara cezai yatrm getiren bireysel zorunluluk maddesiydi. Reform ncesi uygulamada devletin salk sistemine mdahalesi ok snrlyd. Dolaysyla insanlarn salk sigortalarn iverenden ya da zel irketlerden temin etmesi gerekiyordu. Yeni uygulamayla, 32 milyon sigortasz vatandan sigorta kapsamna alnmas ve salk masraflarnn azaltlmas hedeflenmektedir. Sigorta irketleri, salk harcamalarna ynelik yaam limiti snr koyamayacak ve ocuklar 26 yana kadar ailelerinin salk sigortalarna dahil olabilecektir. Mahkemenin kararyla 2016 ylndan itibaren de herkes, altklar kurumlar yoluyla veya bireysel olarak sigorta sistemine dahil olmak zorunda kalacak ve dahil olmak istemeyenler ise ceza deyeceklerdir. Salk reformunun Kasm ayndaki bakanlk seimlerinde nemli bir tartma konusu olaca beklenmektedir. 1. BYME Haziran aynda ABD ekonomisinin 2012 yl ilk eyrek bymesi, yllk bazda yzde 1,9 ile Mays ay revizyonuyla ayn seviyede tahmin edilmitir. Bu tahmin, ABD ekonomisinde bymenin yava ve zayf bir hzda srdne iaret etmektedir. Haziran aynda d ticaret tahminleri Mays ayna gre bir miktar drlmtr. Bir nceki ayda srasyla yzde 7,2 ve yzde 6,1 olarak tahmin edilen ihracat ve ithalat verileri, Haziran aynda yzde 4,2 ve yzde 2,7 olarak tahmin edilmitir. zel tketim yzde 2,5, toplam yatrm yzde 6,5 ve kamu tketimi yzde 4 olarak tahmin edilmitir. Dier yandan, drdnc eyrekte yzde 22,1 orannda art kaydeden yatrmlarn 2012 yl ilk eyreinde yzde 6,5e dmesi, ekonominin genelinde byme zerinde yavalatc bir etki yaratmtr.

ekil 1: Harcamalar Yoluyla GSYH Art (Bir nceki Dneme Gre Yllk, Yzde Deiim)
40 30 20 10 0 -10 -20 -30 -40 -50

3.8 1.7 -0.7

3.9

3.8 2.5 2.3 0.4 1.3 1.8

3.0

1.9

4 2 0 -2 -4

-6.7

-6 -8 II 2009 III IV
Kamu Tketimi

II 2010

III

IV
hracat

II 2011
thalat

III

IV

I 2012

zel Tketim

Toplam Yatrm

GSYH Art (sa eksen)

Kaynak: Bureau of Economic Analysis

Haziran aynda aklanan 2012 yl ilk eyrek byme tahminlerine gre, harcama bileenlerinin bymeye katklarnn zel tketim iin 1,7 puan, toplam yatrmlar iin 0,8 puan, net ihracat iin 0,1 puan ve kamu tketimi iin negatif ynde 0,8 puan olduu tahmin edilmitir. ekil 2: Harcama Bileenlerinin GSYHya Katklar (Yzde)
6 4 2 0 -2 -4 -6 -8 -10 I II 2009
zel Tketim Kamu Tketimi -6.7 -0.7 1.7 3.8 3.9 3.8 2.5 2.3 0.4 1.3 1.8 3.0 1.9

III

IV

II 2010

III
Toplam Yatrm

IV

II 2011

III

IV

I 2012

Net hracat

GSYH Art (sa eksen)

Kaynak: Bureau of Economic Analysis

Tketim 2012 yl ilk eyrekte yzde 2,5 art gsteren tketim harcamalar, Mays aynda aylk bazda yzde 0,2 orannda art gstermitir. Petrol fiyatlarndaki azalmaya bal olarak harcanabilir gelirin Mays aynda yzde 0,3 artmas, tketim harcamalarnda bir miktar arta neden olmutur. 2011 yl eyreklik rakamlaryla kyaslandnda 2012 yl ilk eyreinde tketim artnn 2011 ylnn zerinde seyrettii sylenebilir. Hane halklarnn btelerini dzeltmelerine devam etmeleriyle tketimin giderek canlanmas beklenmektedir. Ancak, byme iin olduka nemli olan ve
8

ekonominin yzde 70'ini kapsayan tketim harcamalarnn artmas iin daha fazla istihdam artna ihtiya duyulmaktadr. Mortgage ve tketici borlarnn toplamndan oluan hane halk borlar dme eilimini srdrmektedir. Tketim harcamalarndaki lml artn, mortgage borlarndaki azalma ve tketici kredilerindeki artn bir sonucu olduu dnlmektedir. ekil 3: Hanehalk Bor Servis Oran (Bor/Harcanabilir Gelir, Yzde)
15 10 5 0

2007Q4

2008Q1

2006Q1

2006Q2

2006Q3

2006Q4

2007Q1

2007Q2

2007Q3

2008Q2

2008Q3

2008Q4

2009Q1

2009Q2

2009Q3

2009Q4

2010Q1

2010Q2

2010Q3

2010Q4

2011Q1

2011Q2

2011Q3

2011Q4

Hanehalk Bor Servis Oran

Kaynak: http://www.federalreserve.gov

retim ABD'de Mays aynda sanayi retim endeksinde bir miktar d gzlenmitir. malat sanayi retiminde yzde 0,4 d kaydedilmiken, madencilik ve enerji alanlarnda bir nceki aya gre srasyla yzde 0,9 ve yzde 0,8 oranlarnda art kaydedilmitir. Kapasite kullanm, Mays aynda bir nceki aya gre 0,2 puan d gstererek yzde 79 seviyesinde gereklemitir. ekil 4: Sanayi retim Endeksi (2007=100, Mevsimsel Olarak Dzeltilmi) ve Kapasite Kullanm Oran (Yzde)
98.0 97.0 96.0 95.0 94.0 93.0 92.0 91.0 90.0
79.2 78.7 78.2 77.5 77.1 76.7 93.0 76.75 93.1 94.1 94.2 94.4 94.9 95.1 77.2 95.9 96.5 97.0 96.4 97.4 97.3 77.6 77.7 78.9 78.4 79.0

Au.11

Oca.12

May-11

Mar.12

Haz.11

ub.12

Nis. 12

Eyl.11

Sanayi retim Endeksi

Kapasite Kullanm Oran (sa eksen)

Kaynak: http://www.federalreserve.gov, The Conference Board

May. 12

Tem.11

Eki.11

Kas.11

Ara.11

2012Q1 79.5 79.0 78.5 78.0 77.5 77.0 76.5 76.0 75.5

ISM (Institute for Supply Management) tarafndan aklanan Satn Alma Yneticileri Endeksi (Purchasing Manager Index-PMI), istihdam piyasasnn hz kaybetmesiyle de paralel bir deiim izlemi ve Mays ayna gre 3,8 puan derek Haziran aynda 49,7 ile 50 eik deer seviyesinin altnda gereklemitir. 2009 yl Austos ayndan bu yana PMI deeri ilk defa 50nin altna dmtr ki bu durum, retimin darald ynnde yorumlanmaktadr. zellikle bata in olmak zere dier lkelerin yavalayan ekonomik performans gz nne alndnda ABDde retim aktivitelerinin yavalamaya balamas aslnda beklenmeyen bir durum deildir. Avrupadaki kriz derinletike ve indeki byme yavalamaya devam ettike, ABDde retim aktivitelerinin 2012 ylnn ikinci yarsnda da hz kesmesi beklenmektedir. ISM Anketine katlan 18 imalat sektrnn 7si Haziran aynda byme olduunu ifade etmitir. Geri kalan sektrler ise ekonomide yavalama sinyallerinin baladn ve bu yzden endieli olduklarn dile getirmilerdir. Tketici gven endeksi ise, Haziran aynda bir nceki aya gre 2,4 puan derek 62 seviyesine gerilemitir. Ankete katlanlarn yzde 15i ekonomik koullar iyi ve yzde 35i kt olarak deerlendirirken, geri kalan yzde 50lik kesim ekonomik koullarda herhangi bir deime olmadn ifade etmitir. Tketicilerin ksa dneme ilikin endielerinin devam etmesi, gven endeksinde son birka aydr gerilemeye neden olmaktadr. Bu nedenle tketim harcamalarn ksa dnemde azalmas beklenmektedir. ekil 5: Gven Endeksleri
80 70 60 50 40 30 20 10 0 71.6 57.6 59.2 45.2 46.4 40.9 53.1 54.1 52.4 53.4 54.8 53.5 64.8 55.2 61.5 69.5 68.7 64.4 62.0

55.8

51.4

52.5

52.5

51.8

52.2

49.7

Au.11

Oca.12

Nis. 12

Eyl.11

May. 12

Haz.11

Tem.11

ub. 12

PMI Endeksi

Tketici Gven Endeksi

Kaynak: http://www.ism.ws, The Conference Board

Kriz dneminde tketici kredileri olduka dmesine karn, krizden sonraki dnemde ykselme eilimini srdrmtr. Ancak son aylarda tketici gveninde yaanan azalla birlikte kredilerdeki art hz bir miktar derek, Mays aynda yzde 8 orannda gereklemitir.

Mar. 12

Haz.12

Eki.11

Kas.11

Ara.11

10

ekil 6: Toplam Tketici Kredilerindeki Deiim (Yzde, Yllk, Mevsimsel Dzeltilmi)

15 10 5 0 -5 -10

2006-11

2011-05

2006-05

2006-08

2007-02

2007-05

2007-08

2007-11

2008-02

2008-05

2008-08

2008-11

2009-02

2009-05

2009-08

2009-11

2010-02

2010-05

2010-08

2010-11

2011-02

2011-08

2011-11

2012-02
100.9

Toplam Tketici Kredisi Deiimi

Kaynak: http://www.federalreserve.gov

ABD ekonomisi OECD Bileik nc Gstergeleri Nisan ayna gre bir miktar d gstererek Mays aynda 100,9 seviyesine gerilemitir. Bu deer ABDdeki ekonomik faaliyetlerin uzun dnem trendinin zerinde seyrettiini gstermekte, ancak yavalama eiliminde olduuna iaret etmektedir. Bu gelime ABD ekonomisindeki zayf toparlanma ve lml byme beklentilerini destekler niteliktedir. ekil 7: OECD Bileik nc Gstergeleri
101.5
101.1 101.2 101.1

101 100.5 100 99.5 99

100.7

100.8

100.9

100.8 100.6 100.4 100.2 100.0 100.0 100.1 100.3 100.6

100.9

Au.11

Mar.12

Oca.11

Nis. 11

Oca.12

May-11

Mar-11

Haz.11

Tem.11

Kas.11

ub.11

Ara.11

ub.12

Nis.12

Eyl.11

Eki.11

Bileik nc Gstergeler

Kaynak: OECD

2. STHDAM Son iki aydr ABD istihdam piyasasndaki toparlanmann hz kestii grlmektedir. Haziran aynda tarm d istihdamda beklentilerin altnda bir art gereklemi ve sadece 80 bin kiilik istihdam yaratlmtr. zel sektr 84 bin kiilik bir istihdam yaratrken, kamu sektrnde 4 bin kiilik kayp yaanmtr. zellikle salk ve eitim hizmetlerinde son iki yln en dk deeri olarak sadece 2 bin kiilik istihdam yaratlmas, nemli bir gelimedir. sizlik oran ise bir nceki aya gre ayn seviyesini koruyarak yzde 8,2 orannda gereklemitir. Uzmanlk gerektiren mesleki hizmetlerde 47 bin kiilik istihdam art yaanrken, dier sektrlerde ok az bir deime grlmtr.

May.12

2012-05

11

Haziran aynda uzun dnem isizlik oran ise (27 hafta ve zeri isiz olanlar) Mays ayna kyasla deimemi ve 5,4 bin kii olarak kaydedilmitir. Bu rakam, lkede kaytl olan tm isizlerin yaklak yzde 42sine karlk gelmektedir. Ekonomik koullar nedeniyle yar zamanl almak zorunda olan istihdam edilen kii says hemen hemen deiim gstermeyerek 8,2 milyona ulamtr. Uzun dnem isizliin olduka yksek olmas da konjonktrel isizliin yapsal bir soruna dnme riskini barndrmaktadr. ekil 8: sizlik Oranlar (Yzde)
9.5 9.0 8.5 8.0 7.5 Au.11 Oca.12 Tem.11 Haz.11 Kas.11 Nis.12 Eyl.11 ub.12 Mar. 12 May.12 Haz.12 Eki.11 Ara.11 9.2 9.1 9.1 9.0 8.9

8.7

8.5

8.3

8.3

8.2

8.1

8.2

8.2

sizlik Oran

Kaynak: US Bureau of Labour Statistics

sizlik sigortas iin bavuranlarn says, 30 Haziran ile biten haftann sonunda 374 bin kii olmutur. stihdamdaki yavalama dolaysyla haftalk isizlik bavurularnda Haziran aynda bir miktar art olduu grlmektedir. ekil 9: Haftalk sizlik Sigortas Bavurular (bin kii)
600 500 400 300 200 100 0
525 417 422 401 390 370 371 377 392 374

368 365 347 340 334 319 323 316

333 341 325 330

324

3/10/2012

2/4/2012

3/3/2012

4/7/2012

5/5/2012

6/2/2012

1/14/2012

1/21/2012

1/28/2012

2/11/2012

2/18/2012

2/25/2012

3/17/2012

3/24/2012

3/31/2012

4/14/2012

4/21/2012

4/28/2012

5/12/2012

5/19/2012

5/26/2012

6/9/2012

6/16/2012

6/23/2012

Haftalk sizlik Sigortas Bavurular

Kaynak: US Department of Labor

Tarm d birim emek maliyeti endeksinde 2010 yl son eyreinden bu yana genel bir art grlmekte iken, verimlilik gstergesi sz konusu dnemde hemen hemen ayn seyirde kalmtr.

12

6/30/2012

ekil 10: Tarm D Birim Emek Maliyeti ve Toplam Verimlilik Endeksi (2005=100)
110 109 108 107 106 105 104 103 2/13/2009 5/13/2009 8/13/2009 2/13/2010 5/13/2010 8/13/2010 2/13/2011 5/13/2011 8/13/2011 2/13/2012 11/13/2009 11/13/2010 112 110 108 106 104 102 100 98 2/13/2009 5/13/2009 8/13/2009 2/13/2010 5/13/2010 8/13/2010 2/13/2011 5/13/2011 8/13/2011 May. 12 11/13/2009 11/13/2010

Birim Emek Maliyeti-Tarmd

11/13/2011

Verimlilik-Tm Sektrler

Kaynak: Datastream

3. DI TCARET hracat Mays aynda artarak yaklak 183 milyar dolara ykselmi iken, ithalat ise 1,6 milyon dolar azalarak 231,8 milyar dolara gerilemitir. Dolaysyla, Mays aynda ihracattaki art ve ithalattaki d neticesinde cari ak 50,6 milyar dolardan 48,7 milyar dolara gerilemitir. Petrol fiyatnn Nisan ayna gre Mays aynda yaklak 2 dolar dmesi, ithalatn genelinde azalmaya neden olmutur. ekil 11: Aylk D Ticaret Rakamlar (Milyar Dolar)
300 237.1 233.3 231.8 231.5 229.5 225.5 225.4 225.1 224.4 223.9 223.3 223.2 223.0 250 184.4 183.1 182.7 180.6 180.0 178.7 178.5 178.3 178.4 177.8 176.7 172.7 200 175.7 150 100 50 0 -50 -44.5 -44.8 -45.4 -45.6 -45.7 -47.7 -48.7 -48.8 -50.3 -50.6 -51.7 -52.6 -52.9 -100

Au.11

May-11

Oca.12

Eyl.11

Haz.11

Kas.11

Tem.11

ub. 12

Eki.11

Ara.11

Mar. 12

hracat

thalat

Cari Denge

Kaynak:US Census Bureau

4. ENFLASYON ve FAZ ORANLARI Enflasyon orannda grlen dme eilimi Mays aynda da devam etmitir. Enflasyon oran bir nceki aya gre 0,6 puan dm ve yzde 1,7 seviyesinde gereklemitir. Enerji ve gda fiyatlarndan arndrlm ekirdek enflasyon ise bir nceki aya gre deimemi ve yzde 2,3 seviyesinde sabit kalmtr. Enflasyon oranndaki bu azalma, FEDin faiz orann 2014 yl sonuna kadar dk seviyelerde tutma hedefine daha fazla odaklanmas asndan olumlu grlmektedir. ekirdek enflasyonun son aylarda ayn seviyesini korumas, ekonominin fiyat hareketleri asndan istikrarl yapda olduunu gstermektedir.
13

Nis. 12

11/13/2011

2/13/2012

ekil 12: Enflasyon Oran (Bir nceki Yln Ayn Ayna Gre, Yzde)
4.5 4.0 3.5 3.0 2.5 2.0 1.5 1.0 0.5 0.0 3.6 3.6 3.6 3.8 3.9 3.5 2.1 3.4 2.2

3.0 2.2

1.5

1.6

1.8

2.0

2.0

2.9 2.3

2.9 2.2

2.7 2.3

2.3 2.3

2.3 1.7

Au.11

Oca.12

Mar.12

Haz.11

Nis. 12
2.05 1.8

Eyl.11

Kas.11

Enflasyon Oran

ekirdek Enflasyon (Gda ve Enerji Hari)

Kaynak: Bureau of Labour Statistics

FED 20 Haziranda yapt toplant sonrasnda politika faiz oranlarn 2014 yl sonuna dek dk tutaca kararn yinelemitir. Ksa dnem faiz oran, Haziran aynda bir miktar ykselerek yzde 0,32 seviyesine kmtr. stihdam artnn yavaladna dikkat eken FED, twist programnn uzun vadeli faizler zerinde aa ynl bask yapacan kaydetmitir. ekil 13: Faiz Oranlar (Yzde)
3.50 3.00 2.50 2.00 1.50 1.00 0.50 0.00 Haz.11
0.22 0.24 0.29 0.33 0.37 0.41 0.49 0.40 0.30 0.29 0.29 0.29 0.32 3 3 2.3 1.98 2.15 2.17

2.01

1.98

1.97

1.97

May. 12
1.62

Tem.11

Eki.11

May.11

Eyl.11

Au.11

Oca.12

Mar.12

ub.12

Ara.11

ub. 12

Ksa Dnem Faiz Oran (3 Aylk)

Politika Faiz Oran

Uzun Dnem Faiz Oran

Kaynak: OECD- Monthly Economic Indicators

10 yl vadeli ABD Hazine tahvillerinin faizi, Avrupa lkelerinin bozulan kredi koullar nedeniyle yatrmclarn gvenli limanlara kamas sonucu en dk seviyeye gerilemitir. 10 yllk devlet tahvillerinin getiri oran Temmuz aynda yzde 2,26 seviyesinde gereklemitir.

Nisan. 12

May. 12

Tem.11

Haz. 12

Kas.11

Eki.11

Ara.11

14

ekil 14: ABD 10 Yllk Devlet Tahvillerinin Getiri Oran (Yzde)

6 5 4 3 2 1 0

Apr-07

Apr-06

Apr-08

Apr-09

Apr-10

Apr-11

Apr-12

Oct-06

Oct-07

Oct-08

Oct-09

Oct-10

Oct-11

Jan-06

Jan-07

Jan-08

Jan-09

Jan-10

Jan-11

Jan-12

Jul-06

Jul-07

Jul-08

Jul-09

Jul-10

Jul-11

10 Yllk Devlet Tahvillerinin Getirisi

Kaynak: Datastream

5. KAMU MALYES ABD ekonomisinde mali uurum belirsizliinin en ksa srede ortadan kaldrlmas ve ekonomik toparlanmay engellemeyecek ekilde bte ann azaltlmas olduka nem tamaktadr. Mevcut yasada 2013 ylnda bte ann GSYHnin yzde 3 kadar azaltlmas ve dolaysyla an yzde 8,5ten yzde 5,5 civarna indirilmesi planlanmtr. Temmuz banda yaynlanan IMF Article IV Raporunda ABDnin mali gstergelerine ilikin yeni tahminlerde bulunulmutur. 2012 ve 2013 yllar iin srasyla federal bte ann GSYHya orannn yzde 9 ve yzde 7,5 olaca, kamu borlarnn GSYHye orannn yzde 67,7 ve yzde 73 olaca, ayrca genel devlet borcunun GSYHya orannn yzde 102,8 ve yzde 106,7 olaca tahmin edilmitir. Kapsaml ve kredibilitesi yksek olan mali konsolidasyon planna acil ihtiya duyulmaktadr. Bu plan kapsamnda harcamalar, olabildiince byme destekli olmaldr. Bu harcamalar, altyap harcamalarnn yan sra uzun dnemli isizlik ve beceri uyumsuzluklarn azaltan eitim programlar, konut destekleri ve dier potansiyel nlemler gibi isizlik yardmlarnn daha da genilemesini iermelidir. Kasm aynda bor tavanna ulamas ihtimali olan ABD ekonomisinde bor tavannn artrlmas, mali belirsizlii azaltacak ve ekonomideki gven kayplar ve finansal piyasalarn istikrarszl riskini engelleyecektir. 28 Haziran tarihinde Yksek Mahkeme tarafndan Anayasaya uygun bulunan salk reformunun ABD iin nemli bir problem olan bte an azaltmas beklenmektedir. Yllardr artan salk maliyetleri ABDnin rekabet edebilirlii zerinde nemli bir engel oluturmutur. Pek ok aile, salk giderlerini karlayabilmek adna olduka sknt ekmitir. Dengesiz dalm salk harcamalarnn engellenmesi, kanunsuz teviklerin sonlandrlmas ve israflarn nlenmesi sayesinde salk reformunun gelecek 2 yl iinde 1 trilyon dolar miktarnda a azaltmas beklenmektedir. Reform, dk maliyet kadar kalitede de iyilemeyi hedeflemektedir. Reform, grevlerini ktye kullanan sigorta irketlerini bertaraf ederken, ayn zamanda yksek kalitede hizmet sunan doktor, hastane ve dier hizmet salayclarn dllendirmeyi amalamaktadr. Ayrca Salk Bilgi Sistemi teknolojisinin gelitirilmesiyle de maliyetlerin azaltlmas planlanmaktadr.
15

Jul-12

II. AB EKONOMS Konjonktrel Gelimeler Avrupa Birlii, krizle mcadele etmek ve Parasal Birlikte ynetiimi artrmak iin getiimiz iki buuk sene ierisinde nemli admlar atm olmasna ramen, krizin almas konusunda henz yeterince baar salanamamtr. Yksek kamu borlar, zayflayan bankaclk ve finans sektr, dk byme ve artan makroekonomik dengesizlikler Parasal Birliin geleceini tehlikeye atmaktadr. Bu durum blge genelinde isizliin artmasna neden olmaktadr. Avrupa kaynakl sorunlar kresel ekonomik grnm zerinde en nemli aa ynl risk unsuru olmaya devam etmektedir. Avrupann iinde bulunduu durumdan k yolu bulabilmek iin Avrupal liderler 28-29 Haziran tarihlerinde tekrar bir araya gelmilerdir. Avro Blgesi liderleri krizle mcadele etmek iin Avrupann kurumsal yapsnn glendirilmesi, bankaclk birliine giden yol haritasnn oluturulmas, ortak denetim mekanizmasnn kurulmas, kurtarma fonlarna esneklik kazandrlmas ve byme fonunun oluturulmas gibi konularda nemli kararlar almladr. Yaplan aklamada bankaclk ve kamu borlar arasndaki ksr dngnn krlmasnn bir zorunluluk olduu, ECB liderliinde Avrupa genelinde bankaclk sektrnn tek bir denetim mekanizmasnn kurulmasnn, kurtarma fonuna esneklik kazandrlmas ve bankalarn bu kaynaklardan dorudan sermayelendirilmesinin hedeflendii belirtilmitir. Sz konusu kararlarn 9 Temmuz 2012 itibaryla Eurogroup tarafndan uygulanmaya koymas hedeflenmitir. Ancak alnan bu kararlarn uygulanmas aylar srecektir. Kritik noktalar hala belirsizliini korumaktadr. zellikle alnan kararlara Finlandiya ve Hollanda muhalefet etmektedir. spanya ve talyann srarc tutumlar sonucunda Almanyann geri adm atmas ile ESMnin, ECB kaynaklarn kullanarak sorunlu bankalar yeniden sermayelendirmesinin n almtr.1 Kamu finasman maliyetleri artan spanya ve talya gibi lkeler AB kurallarna ve tavsiyelerine uymalar durumunda esnekletirilen kurtarma fonlar araclyla borlanma maliyetlerini azaltabileceklerdir. Finansal istikrarn korunabilmesi iin gerektiinde EFSF ve ESM kaynaklar kullanlabilecektir. Byme pakt kapsamnda Avrupa Yatrm Bankasnn (EIB) kaynaklar 120 milyar avro tutarnda artrlmtr. 14 Haziranda uluslararas kredi derecelendirme kuruluu Moody's, spanya'nn artan bor ykn, zayflayan ekonomiyi ve piyasalara snrl sermaye giriini gereke gstererek lkenin kredi notunu kademe birden drmesinin ardndan 28 spanyol bankasnn kredi notunu drmtr. 10 Temmuz tarihinde bir araya gelen Avro Blgesi maliye bakanlar spanyann durumunu ele almtr. spanyann bte aklarn azaltmas iin verilen sreyi bir yl uzatma ve bankalarnn yeniden sermayelendirilmesi iin EFSF kaynaklarndan 100 milyar avroluk bir kaynak kullanabilmesi kararlar alnmtr. spanyol bankalarna Temmuz ay sonuna kadar 30 milyar avroluk kredi verilecei aklanmtr. spanya hkmeti bankalarn yeniden sermayelendirmek iin 25 Haziranda talep ettii 100 milyar avronun btesine ek yk getirmemesini hedeflemektedir. 13 Temmuz tarihinde Moodys talya'nn yakn dnemdeki ekonomik grnmnn ktletii, zayflayan bymenin, artan isizliin, mali konsolidasyon hedeflerine ulaamama riskinin artt gerekesi ile talyann lke notunu A3ten Baa2ye drmtr. Bu gelimeler, Yunanistann kurtarma operasyonu ardndan bor krizinin spanya ve talya bata olmak zere
1

Mevcut kanunlara gre banka kurtarma operasyonu yapmak isteyen ancak kaynaklar yetersiz lkeler, kurtarma fonundan borlanarak sz konusu operasyonlar gerekletirmekteydi. Bu yntem bankaclk ve kamu borlar arasnda ksr dngye yol amaktayd.

16

dier lkelere yaylma riskini artrm, spanya ve talyann borlanma maliyetleri artm ve dikkatlerin bu yne younlamasna neden olmutur. Avrupa Hkmetleri, spanyol ve talyan tahvillerinin Avrupa Kurtarma Fonu vastasyla alnmas konusunda uzlamtr. Varlan anlama erevesinde, 500 milyar avroluk Avrupa stikrar Mekanizmas (ESM) ve Portekiz ve rlanda kurtarma operasyonlarnn ardndan kapasitesi 250 milyar avroya den Avrupa Finansal stikrar Fonu (EFSF) araclyla zor durumda olan Avrupa lkelerinin tahvilleri satn alnacaktr. Avrupa Merkez Bankas daha nce Special Market Purpose ad verilen bir operasyon ile 210 milyar avroluk alm yapm fakat bu uygulamaya geen yl son vermitir. ECB, ekonomik grnmde aa ynl risklerin artn ifade ederek bor krizinin avro blgesini resesyona sokma riski nedeniyle politika faizini tarihinin en dk seviyesine indirmitir. 5 Temmuz tarihinde politika faizini, beklentilere paralel olarak, 25 baz puan drerek yzde 0,75 seviyesine ekerken, mevduat faizini de sfra indirmitir. Banka mevduat faizini drerek bankada bekleyen 800 milyar likiditeyi piyasalara ynlendirmeyi hedeflemitir. Faizlerin drlmesi daha nce kullandrlan yl vadeli kredilerin faiz demelerinin 2,5 milyar dolar azalaca anlamna gelmektedir. Zayf byme beklentisi, petrol fiyatlarndaki gerileme ve enflasyon beklentisinin politika hedefinin altnda seyretmesinin bu kararn alnmasnda etkili olduu belirtilmitir. ngiltere Merkez Bankas (BoE) 4 Temmuz tarihinde 50 milyar pound tutarnda parasal genileme karar almtr. 2009 Mart ayndan itibaren uygulanan parasal genileme politikalar ile piyasalara toplamda 375 milyar pound enjekte edilmi olacaktr. IMFin drdnc madde (Article IV) kapsamnda inceledii Avro Blgesinde krizin, alnan nlemlere ramen zlemedii, ekonomik ve finansal ortamn bozulmaya devam ettii, Parasal Birliin varln tehlikeye soktuu belirtilmitir. Krizi amak iin eylem birliine ihtiya duyulduu, entegrasyonun mali ve bankaclk birliinin salanmas ile glendirilmesinin gerektii belirtilmitir. Bymenin yeniden salanabilmesi iin gerekli olan ksa ve uzun vadede yaplmas gerekenler belirtilmitir. Uzun vadede yapsal katlklarn ortadan kaldrlmas, emek piyasas reformlarnn yaplmas, gney lkelerinin ticarete konu sektrlerinde rekabetiliini artrmas, altyap ve beeri sermaye yatrmlarnn artrlmas gerektii belirtilmitir. Ksa vadede ise bankaclk sektrndeki sorunlar amaya odaklanlmas ve bankalarn yeniden sermayelendirilmesi, mali konsolidasyon planlarna kararllkla devam edilmesi gerektii belirtilmitir. ECBnin soruna nihai zm retemeyeceini ancak enflasyon basksnn azald bu ortamda para politikasn gevek tutmas, standart d nlemleri uygulamaya koymasnn uygun olaca belirtilmitir. Uluslararas kredi derecelendirme kuruluu Moody's 21 Haziran tarihinde dnyann nde gelen 15 banka ve finans kurumunun notunu drmtr. Notu drlen kurumlar: Barclays, HSBC, RBS, Bank of America, Citigroup, Goldman Sachs, JP Morgan, Credit Suisse, UBS, BNP Paribas, Credit Agricole, Societe Generale, Deutsche Bank, Royal Bank of Canada ve Morgan Stanley olmutur. ABnin Ocak aynda kararlatrd rana kademeli petrol ambargosu, 1 Temmuz itibaryla yrrle girmitir. 26 Haziran tarihinde Avrupa Komisyonu, Avro Blgesi maliye bakanlarndan oluan Euro Grubu ve Avrupa Merkez Bankas'nn bakanlarnn hazrlad nihai olmayan belgeyi kamuoyuna Avrupa Konseyi Bakan Herman Van Rompuy aklamtr. Avrupa Birlii'nin nde gelen yetkilileri, Avro Blgesi lkelerinin btelerini kontrol ve veto yetkisine sahip bir Avrupa Hazine Birimi kurulmasn nermitir. Ayrca mali sektrde, bankaclkta ve ekonomi politikasnda
17

kontroln ulusal dzeyden, merkeze kaydrlmas nerilmitir. Avrupa Komisyonu Bakan Jose Manuel Barroso, deiiklik nerilerini hazrlarken temel ilkelerinin "daha fazla dayanmann beraberinde daha fazla sorumluluk getirmesi" olduunu belirtmitir. ngilterenin nde gelen finans kurulularndan olan Baclays'in daha dk faiz zerinden borland izlenimi vererek, bankann durumunu olduundan daha iyi gsterip haksz kazan elde ettii iddia edilmektedir. ngiltere'de bankaclk sektr denetleme yetkilileri, Barclays Bankas'nda tespit edilen yanltc uygulamalarn bugne kadar tank olduklarnn arasnda en ciddilerinden biri olduunu belirtmektedir. Barclaysin, Londra bankalar aras faiz orann (LIBOR) maniple ettii gerekesi ile 450 milyon dolar cezaya arptrlmasnn ardndan bankann bakan Marcus Agius ve Yrtme Kurulu Bakan Bob Diamond istifa etmitir. 1. BYME 2011 ylnn drdnc eyreinde yzde 0,3 orannda daralan Avro Blgesi, 2012 ylnn ilk eyreinde byyememitir. GSYH ilk eyrekte yllk olarak yzde 0,1 orannda daralmtr. Ykselen petrol fiyatlar, bor krizinin tketici ve yatrmc gveni zerindeki olumsuz etkileri, mali alann daralmas kaynakl azalan i talep bu yavalamann nedeni olarak gsterilebilir. Avro Blgesi geneli birinci eyrek bymesine ilikin gelimeler ve harcama bileenlerinin eyreklik deiimi ile GSYH artna yaptklar katklar Haziran Ay DEG raporunda ayrntl olarak deerlendirilmitir. ekil 15: Harcamalar Yoluyla GSYH Art (Bir nceki Dneme Gre, Yzde Deiim)
3.0 2.5 2.0 1.5 1.0 0.5 0.0 -0.5 -1.0 -1.5 -2.0 2.4 0.8 1.6 1.3 0.1 0.1 0.7 -0.3 0.0 -0.1 2.0 1.5 1.0 0.5 0.0 -0.5 -1.0 -1.5 -2.0 2011Q1 2011Q2 zel Tketim thalat GSYH Art (eyreklik) Kaynak: Eurostat 2011Q3 Kamu Tketimi hracat 2011Q4 Toplam Yatrm GSYH Art (Yllk) 2012Q1

Birinci eyrekte Yunanistan, Portekiz, talya, Macaristan ve Hollanda sras ile yzde 6,2, yzde 2,2, yzde 1,3, yzde 1,5 ve yzde 1,3 oranlarnda klerek Avro Blgesinin en fazla daralan ekonomileri olmulardr. Birinci eyrekte Letonya, Litvanya, Norve ve Polonya srasyla yzde 5,5, yzde 4,4, yzde 4,1 ve yzde 3,8 oranlarnda byme kaydederek Avro Blgesinin en fazla byyen ekonomileri olmulardr.
18

kinci eyree ilikin gstergeler, bymenin zayflayacana ve belirsizliin artacana iaret etmektedir. Kamu borlarna ilikin kayglarn kredi piyasasna olumsuz yansmalar, finansal ve finansal olmayan firmalarn bilano dzeltme sreci ve yksek isizlik byme zerinde ciddi bask yaratan unsurlardr. Dnya Bankas Avro Blgesinin 2012 ylnda yzde 0,3 orannda daralacan ngrmektedir. Nisan aynda bir nceki aya gre yzde 1,4 orannda azalan perakende ticaret Mays aynda bir nceki aya gre yzde 0,6 orannda artmtr. Perakende sat endeksi 2011 yl Mays ay ile karlatrldnda yzde 1,7 orannda dmtr. Gda, iecek ve ttn rnlerinin sat yzde 0,2 orannda artarken, gda d rnlerin sat yzde 1 orannda artmtr. Aklanan lke verilerine gre perakende satlar on alt lkede artarken, drt lkede azalmtr. Mays aynda Avusturyada yzde 3,1, Portekizde yzde 2,9 orannda artan perakende ticaret, Polonyada yzde 1,3, Slovenyada yzde 1 orannda azalmtr. Tketim harcamalarnda ciddi bir toparlanmann nndeki engeller hanehalklarnn azalan reel gelirleri, mali daralmann yaratt bask, zayf finansal yap ve bozulan gven ortam ile aklanabilir. Mays aynda 46 seviyesine gerileyen Avro Blgesi bileik PMI gstergesi, Haziran aynda 46,4 seviyesinde gereklemitir. Avro Blgesindeki ekonomik aktivitedeki daralma getiimiz be ay boyunca kesintisiz olarak devam etmitir. Bor ve politik kriz, imalat ve hizmetler sektrn olumsuz etkilemeye devam etmektedir. Endeks son 5 aydr 50 eiinin altndadr. Endeksin Haziran ay performans, Avro Blgesinde yaanan zayflklarn ve ekonomik yavalamann evre lkelerden merkeze doru yayldn gstermektedir. Almanyada 48,1 seviyesinde kaydedilen endeks deeri son yln en dk seviyesidir. talya ve spanyada srasyla 43,3 ve 42 olarak kaydedilen endeks bu lkelerdeki daralmann derinletiini gstermektedir. Markitin aklamasnda Avro Blgesinin ikinci eyrekte yaklak olarak yzde 0,6in orannda darald belirtilmitir. Mays aynda 45,1 seviyesine gerileyen imalat sanayi PMI endeksi, Haziran aynda sabit kalmtr. Avro Blgesinde imalat sanayi PMI endeksi son 11 aydr gerilemektedir. Mays aynda yurtii ve yurt d yeni siparilerde yaanan azalmalar, Avro Blgesi ii ticaret hacmindeki azalmalar bu gerilemede etkili olmutur. Bte a olan lkelerin uygulamaya koyduu kemer skma politikalarnn da blge ii toplam talebin azalmasnda etkili olduu dnlmektedir. Almanya, Fransa ve Hollandada 50 eiinin altna den endeks, retimdeki zayfln artk sadece eperdeki lkelerin sorunu olmad ayn zamanda merkez lkelerin de sorunu olduuna ynelik endieleri hakl karmtr. OECD Bileik nc Gstergesi (CLI) Mays ay verilerine gre Avro Blgesi nc gstergeleri son be aydr yatay seyretmektedir. Bu durum avro blgesindeki ekonomik aktivitenin yavaladna ve uzun dnem trendinin altnda kaldna iaret etmektedir. Mays aynda 90,6 olarak aklanan Avrupa Duyarllk Endeksi (ESI) Haziran aynda 89,9 seviyesine gerilemitir. Azalan i ve d talep, yaanan istihdam kayplar, yeni siparilerin azalmaya devam etmesi firmalarn atl kapasitesini artracandan, nmzdeki dnemde tketim ve yatrm harcamalarnn dk seyredecei beklenmektedir. nc gstergelerde yaanan gerileme ve PMI gstergelerinin kritik eik olan 50 seviyesinin altnda kalmaya devam etmesi, ikinci eyrekte Avro Blgesinde daralma ihtimalini kuvvetlendirmektedir.

19

ekil 16: OECD Bileik nc Gstergeleri (CLI) ve Avrupa Duyarllk Endeksi (ESI)
101.8 104.9 100.9 102.5 110.0 105.0 100.0 95.0 90.0 85.0 80.0 100.0 98.1 99.6 99.6 99.6 99.6 94.5 92.9 99.2 98.5 94.4 98.5 98.7 99.6 90.6 1/5/12

94.6

93.5

92.8

93.4

94.5

CLI Kaynak: OECD (CLI) ve Eurostat (ESI)

ESI

ekil 17: Avro Blgesi Gven Gstergeleri Endeksi

8 -2 -12 -22 1/2/11 1/3/11 1/4/11 1/6/11 1/7/11 1/8/11 1/9/11 1/1/12 1/2/12 1/3/12 1/4/12 1/10/11 1/11/11 1/12/11

-7.4 -12.7 -14.9 -19.8 1/6/12

1/5/11

Sanayi Kaynak: Eurostat

Hizmetler

Tketici

Perakende

Mevsimsel dzeltilmi verilere gre, Avro Blgesinde Mart aynda bir nceki aya gre yzde 12,4 orannda artan inaat retimi endeksi, Nisan aynda yzde 2,7 orannda azalmtr. naat retim endeksi Nisan aynda bir neki yln ayn ayna gre yzde 5,1 orannda azalmtr. Nisan aynda aylk inaat retimi endeksi ngilterede yzde 18,1, Portekizde 6,7 ve Almanyada yzde 6 oranlarnda azalmtr. Romanya ve Fransada ise inaat retim endeksi yzde 11,5 ve yzde 2,3 oranlarnda artmtr. PMI verilerinden hareketle inaat d yatrmlarn azald, zorlaan finansman koullarnn da inaat yatrmlarnn birinci eyrekte bir nceki eyree gre yzde 6,4 orannda azalmasnda etkili olduu tahmin edilmektedir Avro Blgesi mevsimsel dzeltilmi sanayi retim endeksi verilerine gre, Nisan aynda endeks bir nceki aya gre yzde 0,6 orannda artmtr. 2011 yl Mart ay ile karlatrldnda endeks yzde 2,8 orannda azalmtr. Sermaye mal, ara mal, dayankl ve dayanksz tketim mallar retimi srasyla yzde 0,9, yzde 0,3, yzde 0,5 ve yzde 1,7 oranlarnda artmtr. Enerji, retimi ise yzde 2,3 orannda azalmtr. Sanayi retimi endeksi en fazla artan lkeler yzde 6 ve yzde 4,4 ile Letonya ve rlanda olurken, sanayi retimi endeksi en fazla azalan lkeler srasyla yzde 14,8, yzde 9,2, yzde 6,9 ve yzde 6,1 ile Litvanya, Danimarka, talya ve spanya olmutur.
20

89.9

ekil 18: Avro Blgesi Sanayi retim Endeksi (2005=100, Mevsimsel Dzeltilmi) ve Kapasite Kullanm Oran (Mevsimsel Dzeltilmi, Yzde)
104 103 102 101 100 99 98 97 96 101.8 102.9 102.7 100.9 81 80.5 100.6 80.3 79.8 78.6 78.9 78.4 78.9*

100.2

100.0

99.6

99.8

99.4

98.6

99.2

80 98.4 79 78

2011M09

2011M06

2011M07

2011M08

2011M10

2011M11

2011M12

2012M01

2012M02

2012M03

2011M04

2011M05

2012M04

77

Sanayi retim Endeksi Kaynak: Eurostat, * Tahmin

Kapasite Kullanm Oran

2012 yl ilk eyreinde yzde 78,4 olarak gerekleen Avro Blgesi kapasite kullanm orannn, yln ikinci eyreinde 78,9 olarak gereklemesi beklenmektedir. Almanya, Avusturya ve svete kapasite kullanm oranlar yzde 83 seviyelerindeyken, Yunanistanda yzde 64,8, Slovakya, talya ve rlandada ise yzde 68 seviyesindedir. 2. STHDAM Ekonomik ve finansal krizin, Avro Blgesi emek piyasalar zerindeki olumsuz etkisi gidere artmaktadr. Mays aynda istihdam azalrken isizlik artmaya devam etmitir. Nisan aynda yzde 11 seviyesinde kaydedilen isizlik oran Mays aynda yzde 11,1 seviyesine ykselmitir. 2011 ylnn Mays ay ile karlatrldnda isizlik 1,6 puan artmtr. Avro Blgesinde isiz says Mays aynda bir nceki aya gre 88 bin kii artarak 17,6 milyona ulamtr. 2011 yl Mays ay ile karlatrldnda Avro Blgesinde isizlerin says 1,8 milyon kii artmtr. Mays aynda isizlik oranlarnn en yksek gerekletii lkeler yzde 24,6 ile spanya ve yzde 21,9 ile Yunanistan olmutur. Kemer skma politikalar uygulamaya devam etmesi gereken spanya ve Yunanistanda isizlik kayg verici boyutlardadr. Avusturya ve Hollandada srasyla kaydedilen yzde 4,1 ve 5,1lik isizlik oranlar ise Avro Blgesinin en dk isizlik oranlardr. 2011 yl Mays ay ile karlatrldnda isizlik sekiz lkede derken on sekiz lkede ykselmitir. Blge genelinde 25 ya alt isizlik nemli bir sorun olmaya devam etmektedir. Nisan aynda yzde 22,2 seviyesinde gerekleen 25 ya alt isizlik oran, Mays aynda yzde 22,6 seviyesine ykselmitir. 25 ya alt isizlerin says 3,4 milyon kiiye ulamtr. Yunanistan ve spanyada yzde 52,1e, Portekizde yzde 36,4e, talyada yzde 36,2ye, Slovakyada yzde 38,8e ulaan gen isizlik oranlar Avrupa iin kayg verici boyutlardadr. 2012 yl Mays dnemi getiimiz ayn ayn dnemi ile karlatrldnda 25 ya alt gen isizler ABde 282 bin kii, Avro Blgesinde ise 254 bin kii artmtr. Bozulan gven gstergeleri ve artan belirsizlik hizmetler ve imalat sektrlerinde yeni sipari ve ilerin azalmasna neden olmutur. Azalan talep ve artan rekabet nedeniyle firmalarn maliyetlerini azaltarak kendilerini daha kt koullara hazrlamalar istihdam kayplarna neden olmaktadr. zellikle imalat sanayinde ve hizmetler sektrnde istihdam kayplar artarak devam etmitir.
21

2012Q1

2010Q4

2011Q1

2011Q2

2011Q3

2011Q4

2012Q2

ekil 19: sizlik Oran (Yzde)

25.0 20.0 15.0 10.0 5.0 0.0 22.6 11.1 9.9

2011M09

2012M04

2011M06

2011M07

2011M08

2011M10

2011M11

2011M12

2012M01

2012M02

2012M03

2011M04

2011M05

sizlik Oran Kaynak: Eurostat

sizlik Oran>25 ya

sizlik Oran<25 ya

3. DI TCARET 2012 yl Nisan aynda Avro Blgesi ithalat ve ihracat rakamlar srasyla 142,4 milyar avro ve 147,6 milyar avro olarak gerekleirken, d ticaret 5,2 milyar avro fazla vermitir. Mart aynda 8,7 milyar avro fazla veren cari hesap, Nisan aynda 1,6 milyar avro tutarnda fazla vermitir. te yandan mevsimsel dzeltilmi d ticaret verilerine gre ihracat Mart aynda bir nceki aya gre yzde 1,3 orannda azalrken, ithalat yzde 3 orannda azalmtr. ekil 20: D Ticaret Verileri (Milyar Avro)
142.8 200 150 149.6 100 50 0 -50 -15.9 2011M05 -0.2 2011M06 2011M07 -3.6 -10.1 -5.6 137.4 138.7

149.3

150.2

147.5

142.9

142.7

142.7

147.4

147.8

157.6

1.4

1.0

2.6

1.9

16.3

139.0

8.7

1.6

2011M11

Cari Denge Kaynak: Eurostat

thalat

hracat

4. ENFLASYON ve FAZ ORANLARI Mays aynda yzde 2,4 olarak gerekleen yllk gsterge enflasyonun Eurostat tahminlerine gre Haziran aynda da yzde 2,4 seviyesinde gereklemesi ngrlmektedir. Mays aynda enflasyon orannn en dk kaydedildii lkeler; yzde 0,9 ile sve ve Yunanistan ve yzde 1,8 ile Bulgaristan olurken, enflasyon orannn en yksek kaydedildii lkeler, yzde 5,4 ile Macaristan ve yzde 4,1 ile Estonya olmutur. Yllk ekirdek enflasyon oran Nisan aynda da deimeyerek
22

2012M04

2011M08

2011M09

2011M10

2011M12

2012M01

2012M02

2012M03

142.4

147.6

149.2

145.1

151.5

147.9

155.7

147.9

149.8

165.1

2012M05

yzde 1,6 seviyesinde gereklemitir. Enerji, ttn ve alkol, kira ve ulam fiyatlarn en ok artt kalemler olurken, iletiim ve eitim fiyatlarn en ok azald kalemler olmutur. Mays aynda Avro Blgesi retici fiyatlar endeksi yllk bazda yzde 2,3 orannda artmtr. Endeksin alt kalemlerindeki deiim yllk olarak incelendiinde enerji sektr hari fiyatlarn yzde 1,1, enerji sektr fiyatlarnn yzde 6,4 orannda artt grlmektedir. Dayanksz ve dayankl tketim mal fiyatlar srasyla yzde 1,9 ve 2 orannda artarken, sermaye mal fiyatlar yzde 1,3 orannda artmtr. ekil 21: Enflasyon Oranlar (Yzde)
3.5 3.0 2.5 2.0 1.5 1.0 0.5 0.0 1.6 2.4 2.4

2011M11

2011M06

2011M07

2011M08

2011M09

2011M10

2011M12

2012M01

2012M02

2012M03

2012M04

2012M05

2011M05

HICP(gsterge enflasyon) yllk deiim (%) Kaynak: Eurostat

HICP(ekirdek enflasyon) yllk deiim (%)

ECB 5 Temmuz 2012 tarihinde yapt para politikas kurulu toplantsnda yzde 1 seviyesindeki politika faiz orann 25 baz puan indirme, mevduat faiz orann ise sfra indirme karar almtr. Faizlerin drlmesi daha nce kullandrlan yl vadeli kredilerin faiz demelerinin 2,5 milyar dolar azalaca anlamna gelmektedir. Zayflayan ekonomik aktivitenin, petrol fiyatlarndaki gerilemenin ve enflasyon beklentisinin politika hedefinin altnda seyretmesinin bu kararn alnmasnda etkili olduu belirtilmitir. Ekonomik aktivitenin zayf olduu, belirsizliin tketici ve yatrmc gvenini azaltt bu dnemde ekonomik grnm zerindeki aa ynl risklerin var olduu belirtilmitir. 2011 ylnn sonuna doru bankalar aras para piyasalarnda gzlemlenen skkl amak ve para politikas aktarm mekanizmasn iler hale getirmek iin ECBnin ald standart ve standart d nlemlerin sonucunda piyasa faizleri ve finansal gerilim azalm ve bankalar aras kredi piyasasndaki tkanklk almtr. Ancak uygulanan politikalarn marjinal getirisi azalmtr. ECB bilanosunun bu operasyonlarn ardndan ciddi bir ekilde artm olmas nmzdeki dnemde miktarsal genileme olanan azaltmaktadr. IMFin drdnc madde (Article IV) kapsamnda inceledii Avro Blgesinde krizin, alnan nlemlere ramen zlemedii, ekonomik ve finansal ortamn bozulmaya devam ettii, Parasal Birliin varlnn tehlikeye girdii belirtilmitir. IMF Avrupa Zirvesinde alnan kararlar olumlu bulmakla birlikte, ECBnin soruna nihai zm retemeyeceini, ancak enflasyon basksnn
23

2012M06

azald bu ortamda para politikasn dier para politikas seenekleri yoluyla gevek tutmasnn ve standart d nlemleri uygulamaya koymasnn uygun olacan belirtmitir. ECBnin faiz drme kararnn ardndan IMF yapt aklamada Avro Blgesindeki tm ekonomilerin dk faiz ihtiyac olmadn vurgulayarak dier nlemlerin de dnlmesi gerektiini ifade etmitir. ekil 22: Faiz Oranlar ve Avro-Dolar Kuru
3.00 2.50 2.00 1.50 1.00 0.50 0.00 1.28 1.10 0.68 0.34

3 aylk EURIBOR Kaynak: Eurostat

EuroYield (5Yllk) (% )

Eonia ( Gecelik Faiz)(%)

Avro-Dolar Kuru

Haziran aynda piyasa faizleri (EURIBOR), gecelik borlanma faizlerindeki (EONIA) azalmaya paralel olarak gerilemitir. EONIA faizlerinin sene bandan beridir ok dk seviyelerde dalgalanmas gecelik borlanma piyasalarnda ar likiditenin varlna iaret etmektedir. 3 aylk EURIBOR faizi, gecelik borlanma faizi oranlar ve 5 yllk avro tahvillerinin getirileri srasyla yzde 0,68, yzde 0,34 ve yzde 1,1 seviyelerine gerilemitir. Avro dolar kuru Haziran 2012 itibaryla 1,28 seviyesine gerilemitir. Getiimiz aylarda para piyasalarnda yaanan gerilim aadaki ekilde grlmektedir. Gecelik borlanma faiz oranlarnn indii seviye, 3 aylk ve 1 aylk EURIBOR spreadlerindeki azalma ECBnin likidite operasyonun ardndan bankalar aras bor verme kanalnn iler hale geldiini gstermektedir. ekil 23: EURIBOR Spreadleri (*) (Baz Puan)
100 80 60 40 20 0 -20

3 Aylk Euribor- OIS

1 Aylk Euribor- OIS

1 Haftalk Euribor- OIS

Kaynak: Eurostat (*) Spreadler piyasalarda oluan faizlerin, EONIA swap endekslerinin farknn alnmas ile elde dilmitir.

24

5. KAMU MALYES 2011 ylnda Avrupa genelinde ciddi mali konsolidasyon planlar uygulanm olmasna ramen, mali srdrlebilirlik ve gvenin yeniden tesis edilmesi konularnda daha fazla aba sarf edilmesi gerekmektedir. Avrupa Komisyonun 2012 Bahar Raporuna gre bte aklarnn 2012 ve 2013 yllarnda azalaca ngrlmektedir. Ar Ak Prosedrne (Excessive Deficit Procedure) tabi lkeler daha fazla konsolidasyona ihtiya duymaktadr. 2011 ylnda Avro Blgesinin kamu bor stokunun GSYHya oran bir nceki yla gre 2,4 puan artarak yzde 88 seviyesine ulamtr. Seilmi AB lkelerinin bte aklar ve bor oranlarna ilikin gncel veriler Ek Tablo-8de gsterilmektedir. Ayn rapora gre 2012 ve 2013 yllarnda konsolidasyon planlarnn uygulanmaya devam edecei bte ann GSYHa orannn srasyla yzde 3,2 ve yzde 2,9 olaca ngrlmtr. Brt bor stokunun GSYHya orannn 2012 ve 2013 yllarnda yzde 91,8 ve 92,6 olarak gerekleecei ngrlmektedir. Bor sorunu yaayan lkelerin 10 yllk borlanma maliyetleri Haziran ay sonunda Yunanistanda yzde 27,8, Portekizde yzde 10,6, rlandada yzde 7,1, spanyada yzde 6,6, talyada yzde 5,9, Belikada yzde 3,2 olarak gereklemitir. Almanyann borlanma maliyeti ise yzde 1,3 olarak gereklemitir. zellikle spanya ve talyada borlanma maliyetlerinin eik deer olarak kabul edilen snra yaklam olmas piyasalarda tedirginliin artmasna yol amtr. ekil 24: 10 Yllk Devlet Tahvillerinin Alman Tahvillerine Gre Getiri Fark
30 25 20 15 10 5 0 9.29 5.79 4.60 1.27 26.52

2012M02

2011M06

2011M07

2011M08

2011M09

2011M10

2011M11

2011M12

2012M01

2012M03

2012M04

2012M05 Portekiz

Belika Kaynak: Eurostat

rlanda

Yunanistan

spanya

Fransa

talya

14 Haziranda uluslararas kredi derecelendirme kuruluu Moody's, spanya'nn artan bor ykn, zayflayan ekonomiyi ve piyasalara snrl sermaye giriini gereke gstererek lkenin kredi notunu kademe birden drmesinin ardndan, 28 spanyol bankasnn kredi notunu da drmtr. Bu gelimeler, Yunanistann kurtarma operasyonu ardndan bor krizinin spanya bata olmak zere dier lkelere yaylma riskini artrm ve dikkatlerin bu yne younlamasna neden olmutur.

2012M06

25

Avro Blgesinin ekonomik grnm bankaclk sektrnn krlganlndan olumsuz etkilenmektedir. ECBnin ald nlemlerin olumlu sonular CDS piyasalarnda ksmen rahatlamaya neden olmutur. Ancak blge genelinde toparlanmann salanamamas ve varlk fiyatlarnn toparlanmamas sorunlu tahvillerin byk ounluunu ellerinde bulunduran Avrupal bankalarn bilanolarn olumsuz etkilemektedir. Dk kar beklentisi ve artan risk algs nedeniyle baz Avrupal bankalarn kredi notu drlmtr. Birok bankann CDS oranlar artmtr. ekil 25: Seilmi Kredi Temerrt Takas Oranlar (CDS, baz puan)
2000 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 Eyll 11 40000 35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0

Kasm 11

Temmuz 11

Haziran 12 Mays 12

Mays 12

ubat 12

Portekiz 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0

talya

rlanda

spanya

Yunanistan (sa eksen)

Kasm 11

Eyll 11

Temmuz 11

Haziran 12

ubat 12

Temmuz 12

Austos 11

Mart 12

Ocak 12

Ekim 11

Aralk 11

Nisan 12

Belika Kaynak: Datastream

Almanya

ngiltere

Fransa

Temmuz 12

Mart 12

Ocak 12

Ekim 11

Austos 11

Aralk 11

Nisan 12

26

III. N EKONOMS Konjonktrel Gelimeler in ekonomisinde kresel ekonomide artan endieler ve Mays ayndan itibaren reel ekonomik gstergelerdeki bozulmalar neticesinde yln ikinci eyreinde ekonomik bymede yavalama beklenmektedir. in Babakann ekonomide yaanan yavalama nedeniyle yapm olduu aklamaya gre, faiz indirimi ve zorunlu karlklarda yaplan indirimler gibi ekonomi politikalarnda yaplan ince ayarn konut sektr haricinde nmzdeki dnemde devam edecei belirtmitir. Tevik nlemlerinin ardndan altyap harcamalarnn hzlandrlmas ve banka kredilerindeki kontrollerin gevetilmesi gibi tevik admlarnn etkisiyle yln nc eyreinde ekonomik aktivitede yeniden art beklenmektedir. inin 2008'de uygulanan boyutlarda bir tevik uygulamayacan belirtmesine ramen, byme orannda istikrar salanmas, hli hazrda Avrupa'daki kriz ve ABD'deki zayf byme nedeniyle zarar gren kresel toparlanmann daha da aa gitmesini nleyecei tahmin edilmektedir. in yetkililerine gre byme orannn 2012 yl son eyreinde yllk bazda yzde 8,5e ykselmeden nce yln ikinci eyreinde yzde 7,4e gerileyecei beklenmektedir. in'in GSYH'si yln ilk eyreinde yzde 8,1 son 3 yln en dk bymesini kaydetmiti. in Bankaclk Kuruluundan yaplan aklamada, in bankalarnn idaresinde olan finansal varlklarn 2011 yl sonunda rekor seviyelere ulaarak 14,15 trilyon yuana (yaklak 2,25 trilyon dolar) ulat ve bir nceki yla oranla yzde 49,3 orannda artt belirtilmitir. in Sermaye Piyasalar Dzenleme Komisyonu (CSRC) Kalifiye Yabanc Kurumsal Yatrmc Lisans (CFII) bulunan irketlerin ynettikleri varlklardaki minimum zorunluluu 5 milyar dolardan 500 milyon dolara indirmitir. Bu sayede lkenin sermaye piyasalarna derinlik kazandrlmasna ynelik reformlar kapsamnda, in borsalarnda ilem yapmak isteyen yabanc kurumsal yatrmclarn giri artlarn kolaylatrmak amalanmtr. Ayn zamanda bu yatrmclarn lkenin bankalararas tahvil piyasalarnda da yatrm yapmasna izin verilecei belirtilmitir. inin Latin Amerika ile olan ekonomik iliiklerini artrmaya ynelik gelimeler kaydedilmitir. in Babakan Wen Latin Amerika ziyaretinde blgedeki altyap projelerinin desteklenmesi iin 10 milyar dolarlk kredi teklifinde bulunmutur. Wen ayn zamanda Brezilya, Arjantin, Uruguay ve Paraguay'dan oluan Mercosur ticaret birliiyle serbest ticaret anlamas nerisinde bulunmutur. Birok Latin Amerika lkesi hlen kalknma safhasnda bulunmakta ve ekonomilerinin bymesini desteklemek iin altyap yatrmlarna nem vermektedir. Dier yandan, dnyann en byk dviz rezervine sahip olan in de, parasn deerlendirebilecei yerler aramakta ve lkenin altyap inaat irketleri de bymek iin yeni d pazarlara ynelmektedir. Pekin ynetiminin Temmuz aynn banda hazrlam olduu "in'de Nadir Toprak Elementlerine likin Durum ve Politikalar" ad raporda, devletin elementlerle ilgili hassasiyeti, retim sreci ve hangi corafyalarda yaygn olarak bulunduu gibi birok ayrntya yer verilmitir. Raporda in'de 400' akn nadir toprak elementi tr olduu ifade edilirken, 2011 ylnda in'in yaklak 96 bin tonluk retim yapt ve dnyadaki nadir element rezervlerinin sadece yzde 23'ne sahip olan inin dnyadaki arzn tamamna yaknn karlarken, yksek teknolojide kullanlan elementlerin yaklak yzde 90'n dnyaya in ihra ettii belirtilmektedir. in'in dnyaya ihra ettii nadir elementlerin, zellikle roket, akll telefon, gne enerjisinden yararlanma, manyetik gereler ve lazer nl aletler gibi yksek teknoloji almalarnda deerlendirildii belirtilmektedir.

27

1. BYME Dnya Bankas tarafndan yaynlanan Haziran 2012 tarihli Kresel Ekonomik Beklentiler (GEP) raporunda, Avro Blgesinde yeniden art gsteren endieler ve finansal piyasalarda yaanan dalgalanmalar ini nmzdeki dnemde etkilemeye devam edecektir. Rapora gre in ekonomisinin son 6 eyrektir yaanan ekonomik yavalamaya ramen, 2012 ylnda yzde 8,2 bymesi ngrlmektedir. 2013 ve 2014 yllarnda ise endielerin bir miktar azalaca beklentisiyle bymenin srasyla yzde 8,6 ve yzde 8,4 orannda gereklemesi ngrlmektedir. Buna karn, in ekonomisinde beklenenden daha hzl bir ekonomik yavalama yaanmas durumunda bu durumun hem dnya ekonomisi hem de Dou Asya ve Pasifik blgesi iin nemli bir d risk unsuru oluturaca belirtilmektedir. Tablo 1: GSYH Byme Oranlar (Yllklandrlm, Yzde) 2011 2012 (3 Aylk) Gayri Safi Yurt i Hasla (%) 9,2 8,1 Birincil Endstri (Tarm,Madencilik) 4,5 3,8 kincil Endstri (Sanayi) 10,6 9,1 ncl Endstri (Hizmetler) 8,9 7,5
Kaynak: National Bureau of Statistics of China

Reel sektr ile ilgili aklanan gstergelerin olumlu sinyaller vermemesi nedeniyle Temmuz aynn ortasnda aklanmas beklenen ikinci eyrek bymesinin de bir miktar yavalayaca beklenmektedir. Bu gelimeler hkmetin ekonomik bymeyi hzlandrmak iin imdiye kadar alm olduu tedbirlerin nmzdeki eyrekteki etkilerine ve gerekmesi durumunda ilave tedbirlerin alnp alnmayaca zerinde younlamasna neden olmutur. Bunlara ramen hkmetin i talebi canlandrmak iin atm olduu admlar, dk faiz oranlar ve ykselen reel cretlerin hane halk tketimini artrmas, gda ve emtia fiyatlarnda yaanan d nedeniyle enflasyon oranlarnda yaanan gerileme, 2012 ylnda reel cretlerin artmas gibi olumlu gelimeler sonucu ekonomideki yavalamann bir miktar azalmas beklenmektedir. Yaplan tevik uygulamalar ve faizlerde yaplan indirimler beraberinde baz riskleri de barndrmaktadr. inde ekonomik bymeyi desteklemek iin atlan admlar neticesinde Nisan aynda zel sektr kredi bymesi geen yln ayn dnemine gre yzde 15 orannda art gstermitir. Kredi genilemesi ayn dnemde Brezilya, Trkiye ve Rusya gibi lkelerde yzde 20nin zerinde gereklemitir. Durgunluk dneminde ekonomide bymeyi desteklemek iin kredi genilemesi nem arz etmektedir. Fakat bu durum ayn zamanda ekonomide baz sorunlara yol amaktadr. inde kredi arznn byk bir ksm KOBler yerine siyasi balantl byk firmalara verilmi ve verimli olamayan projeler iin harcanmtr. Bu ekilde yksek kredi genilemesi neticesinde 2007 ylndan bu yana konut sektrnde balonlar olumutur. Reel ekonomi ile ilgili olarak Mart ayndaki ciddi daralmann ardndan sanayi retim endeksi Mays aynda bir miktar toparlanma sinyalleri vermitir. Endeks Mart ayndaki en keskin dn ardndan Mays aynda bir nceki aya gre yzde 0,27 orannda artmtr.

28

ekil 26: Sanayi retim Endeksi (Mevsimsel Dzeltilmemi, Bir nceki Aya Gre Yzde Deiim)
124 122 120 118 116 114 112 110 108 106 104 102 8.8 115.1 1.59 -0.96 -0.44 112.8 113.5 113.8 113.2 112.4 0.26 -0.53 -0.71 0.36 121.3 111.4 -1.24 111.9 -7.75 -2.32 109.6 109.3 10 8 6 4 2 0 -2 -4 -6 -8 -10

113.3 -0.09

114

0.27

Sanayi retim Endeksi Kaynak: Datastream

Aylk Deiim (Yzde Sa Eksen)

D talebe bal olarak ihracattaki yavalamann etkisiyle in'in resmi istatistik kurumu tarafndan yaynlanan PMI endeksi Haziran'da 50,4ten 50,2ye gerilemitir. Avrupa ve ABD'deki zayfln, ihracat bymesindeki yavalamann in ekonomisini aa ekmeyi srdrd ve lke ekonomisinde yavalamann hz kazand, i ve d talep daralmasnn tahmin edilenden daha sert olabilecei dnlmektedir. Zayflayan PMI verisinin, politika yapclar, ilave olarak munzam karlk indirimi ve kredi kstlamalarnn gevetilmesi gibi daha byk nlemler almaya itebilecei belirtilmektedir. ekil 27: PMI Endeksi
54 53 52 51 50 49 48 47 46 50.9 50.7 50.9 51.2 50.7 49.0 50.3 50.5 51.0 50.4 53.1 53.3

50.2

PMI Kaynak: National Bureau of Statistics of China

2011 yl bandan itibaren azalan OECD Bileik nc Gstergeleri 2012 yl Mays aynda ekonomik aktivitedeki yavalamaya bal olarak son 15 ayn en dk seviyesine gerilemitir. Mays aynda 99,2 olarak gerekleen bu deer ekonomik aktivitedeki yavalamann uzun dnem trendinin altna dtne iaret etmektedir.
29

ekil 28: OECD Bileik nc Gstergeleri

101 100.5 100 99.5 99 98.5 98 100.6 100.5 100.5 100.3

100.2 99.9 99.6 99.9 99,8 99.7 99,5

99.4 99,2

Bileik nc Gstergeler Kaynak: OECD

2. STHDAM inde gelimi ekonomilere kyasla iyi bir grnmde olan isizlik verileri kresel ekonomik gelimelerin ulusal ekonomiye etkisine ramen istikrarn korumaktadr. inde igc piyasas dier lkelere gre olduka sk kurallara baldr. Bu durum byme oranndaki deiimlerin istihdam seviyesine dorudan yansmasn engellemektedir. Son dnemde cretlerin bir miktar art gstermi olmasna ramen inde gnde iki dolarn altnda alan nfusun baz kaynaklara gre 300 milyon civarnda olduu belirtilmektedir. Ucuz igc avantajn teknolojiye dntrmeyi hedefleyen in igc piyasasn liberalletirmeye ynelik admlar atmay planlamaktadr. Bu amala yetkililer sosyal gvenlik sistemini yaygnlatrmay ve kentsel ve krsal igcn entegre etmeyi hedefleyen bir reform almas yapmaktadr. Bu erevede devletin kontrol altnda cretlerin serbest piyasa tarafndan belirlenmesi hedeflenmektedir. Ancak, bu reform almalarnn zaman alaca dnlmektedir. ekil 29: sizlik Oran (Yzde)
4.5 4.0 4 3.6 3.5 3.1 3 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012* 2013* sizlik Oran (%) Kaynak: IMF, (*)Tahmin 4.3 4.2 4.2 4.1 4.2 4.0 4.3 4.1 4.1 4.0 4.0

30

3. DI TCARET Kresel ekonomide son dnemde yaanan gelimeler sonucu artan risk algsna bal olarak uluslararas talepte yaanan daralma nedeniyle art trendi azalan mal ihracat 2012 ylnn ilk eyreinde bir nceki eyrek ile ayn seviyede gereklemitir. Mays aynda ise mal ihracat bir nceki aya gre bir miktar art gstererek 174,9 milyar dolar seviyesinde gereklemitir. Ayn dnemde mal ithalat da bir nceki aya gre bir miktar artarak 155,3 milyar dolar olarak gereklemitir.2 thalatn art hznn ihracat art hzndan daha fazla olduu Mays aynda d ticaret fazlas bir nceki aya gre bir miktar azalarak 19,6 milyar dolar seviyesinde gereklemitir. Avrupada devam eden bor krizinin ihracat yavalatmas, Mays ayndaki reel ekonomik gstergelerin zayflamas ve Pekin hkmetinin emlak sektrndeki ikinlii azaltmak iin uygulad kontroller nedeniyle i talebin bir miktar zayflamas d ticaret verilerine de yansmaktadr. ekil 30: D Ticaret (Milyar Dolar)
200 164.9 150 13.3 100 0.8 -1.8 50 -20.7 00 -30 -10 -20 14.8 26.1 25.3 27.7 161.4 151.8 16.7 142.7 9.1 0.7 00 40 176.0 30.1 171.4 164.8 174.9 160.9 30 163.2 155.3 137.8 157.2 155.4 20 149.3 150.1 11.6 21.3 27.0 19.6 10 6.1

D Ticaret Dengesi (sa eksen) Kaynak: OECD

thalat

hracat

2012 ylnn Nisan aynda bir nceki yln an ayna gre yzde 8,7 orannda azalan mal ihracat Mays aynda yzde 6,2 ile beklentilerin altnda artmtr. Yine ayn dnemde mal ithalat Nisan aynda yzde 3,7 orannda azalm, Mays aynda ise yzde 12,7 orannda art gstermitir.

Reuters Datastream veri tabannda Mainland of China olarak aklanan verilere gre 2012 yl Haziran aynda ihracat 180,2 milyar dolar, ithalat ise 148,4 milyar dolar olarak gereklemitir. Mays aynda 18,6 milyar dolara ykselen d ticaret fazlas Haziran aynda ithalatn beklentilerin altnda bymesi ile 31,7 milyar seviyesine ykselmitir.

31

ekil 31: Mal hracat ve thalat (Bir nceki Yln Ayn Dnemine Gre, Yzde Deiim)
40 30 20 10 0 -10 -20 -30 2011M10 2011M11 2011M12 2011M5 2011M6 2011M7 2011M8 2011M9 2012M1 2012M2 2012M3 2012M4 2012M5 8.4 9.2 -4.3 -2.2 3.1 8.0 7.7 -4.0 3.1 -1.4 -5.9 1.6 7.6 5.7 -5.0 -1.4 -1.4 -21.6 19.7 8.1 3.3 -8.7 -3.7 12.7 6.2 33.7

thalat Kaynak: OECD

hracat

2011 ylnda kresel ekonomik grnmde yaanan belirsizliklerin etkisiyle ine giden dorudan yabanc yatrmlar bir miktar azalma gstermekle beraber 2012 ylnn ilk drt aylk dneminde gerekleen yabanc yatrmlar keskin bir d gstermemitir. Mays ayndan itibaren kresel ekonomide yeniden artan endieler ve krlganlk nedeniyle ine giren dorudan yabanc yatrmlarda geen yln Ocak-Mays dnemine gre yzde 1,9 orannda azalma olmutur. Dorudan yabanc yatrm miktar Mays aynda 9,2 milyar dolar olarak gereklemitir. ekil 32: Dorudan Yabanc Yatrm Miktar (Milyar Dolar, Akm)
14 12 10 8 6 4 2 0 10 7.8 8.5 12.2 9.2 12.8 09 8.7 12.2 9.9 8.3 7.7 8.3 8.4 11.8

Yurtiine Dorudan Yabanc Yatrm Kaynak: Ministry of Commerce Peoples Republic of China, Mainland of China

4. ENFLASYON in'de enflasyon Nisan ayndan itibaren kresel piyasalarda ykselen enerji fiyatlar ve gda fiyatlarnn azalmas ile birlikte dme eilimini devam ettirmitir. Mays aynda yzde 3 seviyesine gerileyen enflasyon oran Haziran aynda son 29 ayn en dk seviyesine gerileyerek yzde 2,2 orannda gereklemitir. Haziran aynda gda fiyatlarndaki art oran bir nceki aya gre nemli oranda azalarak yzde 3,8e gerilemitir. Yllk enflasyon hedefi olan yzde 4n altnda
32

gerekleen enflasyon oran, ekonomide beklenen yavalamay nlemek iin bymeyi destelemeye ynelik daha fazla tevik adm atlmas konusunda hareket alan salamaktadr. Bymenin yavalamas ile birlikte in ekonomisinde enflasyonda yaanan bu azal deflasyon riskini beraberinde getirmektedir. Ekonominin yeniden canlandrlmas iin para politikasnda bir miktar ince ayar yaplaca ve kamu yatrmlarnn artrlaca beklenmektedir. ekil 33: Enflasyon Oran (TFE) ve Gda Fiyatlar Art (Yzde)
16 14 12 10 8 6 4 2 0 10.3 4.9 11,0 11.7 4.9 5.4 5.3 11.5 11.7 5.5 6.4 6.5 6.2 6.1 5.5 14.4 14.8 13.4 13.8 11.9 9.1 8.8 4.2 4.1 6.2 4.5 3.2 7.5 3.6 7,0 6.4 3.4 3,0 2.2 3.8 10.5

Enflasyon (%) Kaynak: OECD, (*) National Bureau of Statistics of China

Gda Fiyatlar*

2011 ylnn ikinci yarsnda itibaren nemli lde azalan tketici gven endeksi, 2012 ylnn ilk aylarnda art eilimine girdikten sonra, Nisan aynda nemli oranda azalm fakat daha sonra politika yapclarn ekonomik bymeyi destekleyici kararlar almasnn ardndan art eilimine girmitir. Tketici gven endeksi Mays aynda da artn srdrerek 104,2 seviyesinde gereklemitir. ekil 34: Tketici Gven Endeksi
110 108 106 104 102 100 98 96 94 92 90 107.6 106.6 105.8 108.1 105.6 105.0 103.4 100.5 100.5 97.0 103.9 105.0 103.0 100.0 104.2

99.9 99.6

Tketici Gven Endeksi Kaynak: National Bureau of Statistics of China

33

in Merkez Bankas, kresel ekonomik gelimelerdeki belirsizliklerin negatif etkisini azaltmak ve ekonomik bymeyi artrmak iin 7 Haziran'da, hem gsterge bor verme faiz orann hem de mevduat faizini 25'er baz puan drm ve bu hareket ile birlikte, 2008'den bu yana ilk kez faiz indirimine gitmitir. Daha sonra Avrupa'daki krizin ihracat ve gayrimenkul piyasasn olumsuz etkilemesi sonucu, alt eyrektir yavalamakta olan ekonomik bymeyi desteklemek iin 6 Temmuz 2012 tarihinde gsterge faiz oranlarn 31 baz puan indirerek bir ay iinde ikinci kez drmtr. Alnan bu kararla birlikte bankalarn borlanma maliyetleri zerinde daha byk apl iskontolar salamasna izin verilmitir. ekil 35: Merkez Bankas Zorunlu Karlk Oran ve Borlanma Faiz Oran (Yzde)
22 21.5 21 20.5 20 19.5 19 18.5 18 17.5 17 6.56 6.31 20.5 20 6.6 6.5 6.4 6.3 6.2 6.1 6 6 5.9 5.8

Zorunlu Karlk Oran (%) Kaynak: Datastream

6-12 Aylk borlanma faiz oran (sa eksen %)

in 10 yl akn sredir d ticaret fazlas vermesi nedeniyle muazzam bir rezerv birikimi salamtr. 2000 ylnda 168 milyar dolar olan resmi rezervler, yabanc yatrmlarn yavalamas, d ticaret fazlasnn daralmas ve Avrupa'daki krizin yatrmclar gelien piyasa varlklarn satmaya yneltmesi sonucu bir miktar dmesine ramen, Mart 2012 itibaryla 3,3 trilyon dolar seviyesine ykselmitir. Ayn dnemde toplam d bor ise 160 milyar seviyesinden 700 milyara ykselmitir. Yksek miktarda rezerv bulunmas ve d borcun dk olmas nedeniyle in ekonomisi dk gelir grubu lkeler arasnda net kreditr gibi alk olunmayan bir konuma gelmitir. inin dviz ynetimi idaresi (State Administration of Foreign Exchange, SAFE) getiimiz gnlerde bir rapor yaynlayarak dviz rezervleri ile ilgili yatrm kanallarn genileteceini aklamtr. Bu kapsamda in Merkez Bankas 10 milyar dolar tutarnda bir kaynan yurt dnda yatrm yapacak inli firmalara yardm amacyla kullanlacann planlandn bildirmitir. in Merkez Bankas rezervlerinin yzde 70e yakn dolar cinsindendir.

34

ekil 36: inin Yllar tibariyle Dviz Rezerv Miktar

3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Dviz Rezevleri (Milyar Dolar) Kaynak: Datastream 286 403 610 819 1066 1528 1946 2847 2399 3182

2012 ylnn Mays ayyla birlikte kresel piyasalardaki finansal risklerin ve belirsizliin yeniden artmaya balamas ve d ticaret fazlasnn azalmas ynndeki gelimelere karn yuan dolar karsnda Nisan ayna kadar deerlenmitir. Ancak, 2012 ylnn Mays ayndan itibaren byme ve ihracat ile ilgili kayglarn artmasyla beraber bymedeki yavalama ve Avrupa'daki alkantlarn etkisiyle in yuann bir miktar deer kaybetmesine izin vermitir. Yuan dolar karsnda bir miktar deer kaybetmitir. Dolar-yuan paritesi Haziran aynda 6,31 seviyesinde gereklemitir. inin geni ve ykselen rezervlerine ramen kur ve sermaye hareketleri zerindeki kstlamalar nedeniyle ulusal para birimi olan reminbinin uluslararas konvertibitesi zayf durumdadr. ekil 37: Dolar-Yuan Paritesi
6.5 6.45 6.4 6.35 6.3 6.25 6.2 6.47 6.46 6.40 6.38

6.35

6.33

6.32

6.31

6.30

6.30

6.29

6.30

6.31

KUR (Dolar/Yuan paritesi) Kaynak: OECD

5.

KAMU MALYES

Gelimi lkelerin nemli bir blmnn sahip olduu bor sorunlarnn aksine inin kamu mali gstergeleri gerek gelimi ekonomilere, gerekse gelimekte olan dier ekonomilere gre greceli olarak daha iyi durumdadr. Bu durum lkeye ngrlemeyen bir kriz durumunda mdahale iin gerekli mali alan salamaktadr. Nitekim 2012 yl bte projeksiyonlarnda mali disiplin bir miktar gevetilmitir. Bu genileme GSYHnin yzde 2si kadardr. 2012 ylnn ilk drt aynda merkezi ynetim harcamas geen yln ayn dnemine gre yzde 26,2 orannda artmtr. 2012 yl
35

ile ilgili olarak ekonomik gstergelerin byme hznda yavalama olacana ilikin sinyaller vermesi ile mali disiplinin bir miktar daha gevetilmesi gndeme gelmitir. Bu kapsamda hkmet 12. Kalknma Plannda yer alan alt yap ve konut projeleri ile reel sektre ilikin desteklerin hzlandrlmasn planlamaktadr. Dier yandan bor stoku ile ilgili gstergeler iyilemektedir. IMF Fiscal Monitor Nisan ay raporuna gre 2010 ylnda genel devlet brt bor stokunun GSYHya oran yzde 33,5 ile en yksek seviyesine ulamtr. Uygulanan sklatrc politikalarn etkisiyle bu orann 2012 ylnda yzde 22 ve 2013 ylnda ise yzde 19,4e dmesi beklenmektedir. in ekonomisinin kresel ekonomiyle hzl entegrasyonuyla birlikte demeler dengesi isel ve dsal deiikliklere kar ok duyarl hale gelmitir. Kresel talepte yaanan gerileme ve i talepte yaanan canlanma ile beraber cari fazlalk ve kresel dengesizlik azalmtr. Bu durum in ekonomisinde d dengeler kresel ve finansal gelimelere bal olarak deime eilimindedir. IV. DER GELMEKTE OLAN EKONOMLERLE LGL GELMELER Dnya Bankas tarafndan Haziran 2012de yaynlanan Kresel Ekonomik Beklentiler (GEP) raporunda, gelimekte olan lkelerin daha zor zamanlara hazrlanrken dier yandan orta vadeli kalknma stratejilerini yeniden vurgulayarak kresel ekonomide uzun srecek bir volatilite srecine hazrlanmalar gerektii belirtilmitir. Yksek gelirli Avrupa lkelerinde artan gerilim, bu yln ilk drt aynda hem gelimekte olan hem de yksek gelirli ekonomilerde faaliyetlerin bir miktar artmas artmas ve yatrmclarn risk itahnn artmas ile elde edilen kazanmlar geri almtr. Mays ayndan bu yana artan piyasa gerilimi devam etmektedir. Bu srete emtia fiyatlar yaklak olarak yzde 10 civarnda dm ve uluslararas sermayenin Alman veya ABD tahvilleri gibi gvenli limanlara kaymas nedeniyle gelimekte olan ekonomilerin yerli para birimleri ABD dolar karsnda yzde 3 ile yzde 7 arasnda deer kaybna uramtr. Raporda, artan belirsizlik, bte kesintileri, bankaclk sektr kaldra oranlarnn azaltlmas ve gelimekte olan ekonomilerin kapasite kstlarndan kaynaklanan sorunlar nedeniyle aa ynl risklerin artt ifade edilmitir. Dolaysyla, gelimekte olan lkelerin byme orannn 2012 ylnda nispeten yavalayarak yzde 5,3 civarnda gerekleecei, bymenin daha sonra biraz glenerek 2013 ve 2014 yllarnda srasyla yzde 5,9 ve yzde 6 orannda gerekleecei ngrlmektedir. Dou Asya ve Pasifik blgesindeki byme beklentisi orta derecede geveyen bir eilime sahiptir. Blgenin 2010 ylnda yzde 9,7 olan byme oran 2011 ylnda yzde 8,3e dmtr. Kresel mali koullarda yaanan ktleme, yksek gelirli ekonomilerde d talebin nispeten zayflamas ve indeki yavalama srecinin blgesel bymenin 2012 ylnda yzde 7,6ya dmesi beklenmektedir. Daha sonra ise kresel talepte beklenen canlanmayla beraber 2013 ylnda bymenin yzde 8,1e ykselmesi ngrlmektedir. 2014 ylnda ise bymede bir miktar geveme beklentisi ile bu orann yzde 7,9a gerilemesi beklenmektedir. 2012 ylnn ilk aylarndaki ar hava koullar, baz lkelerdeki kapasite kstlar, Avrupa bankalarnn kaldra oranlarn drmeleri ve yksek gelirli Avrupa lkelerindeki yeni endieler nedeniyle gelimekte olan Avrupa ve Orta Asya blgesindeki byme hznn bu yl iin yzde 3,3e dmesi beklenmektedir. Bymenin 2013 ve 2014 yllarnda ise bir miktar artarak srasyla yzde 4,2 ve yzde 4 olmas ngrlmektedir. Latin Amerika ve Karayiplerde, zayf d ortam ve baz gelimekte olan ekonomilerde kapasite kstlar blgenin ksa vadeli grnmn olumsuz hale getirmektedir. Blgesel bymenin
36

2012 ylnda bir nceki yla gre yavalayarak yzde 3,6 olarak gereklemesi ngrlmektedir. 2013 ve 2014 yllarnda ise srasyla yzde 4,1 ve yzde 4 orannda byme ngrlmektedir. te yandan, blgenin en byk ekonomisi olan Brezilyann bymesinin potansiyelin altnda kalarak yzde 3,1 orannda gereklemesi, 2013 ve 2014 yllarnda ise hzlanarak srasyla yzde 4,2 ve yzde 4 olarak gereklemesi ngrlmektedir. Belirsizlik, istikrarszlk ve siyasi deiimler ODKA blgesindeki ngrleri etkilemeye devam etmektedir. 2011 ylnda yzde 1 byyen blge bymesinin 2012 ylnda da zayf seyretmesi ve yzde 0,6 olarak gereklemesi beklenmektedir. Bu olumsuz tablo temel olarak randa bymeyi etkileyen yaptrmlardan ve Suriye ve Yemendeki bymenin dk seyretmesinden kaynaklanmaktadr. Bu risklerin azalmasyla beraber, 2013 ve 2014 yllarnda srasyla yzde 2,2 ve yzde 3,4 orannda byme beklenmektedir. Bununla birlikte Avrupadaki durumun keskin bir ekilde ktlemesi halinde, gelimekte olan blgelerin hepsi bu durumdan olumsuz ynde etkilenebilecektir. Yksek gelirli Avrupa ekonomileri ile olan yakn ticari ve finansal ilikiler nedeniyle gelimekte olan Orta Asya ve Avrupa lkeleri asndan bu durum daha fazla nem arz etmektedir. i dvizlerine, emtia ihracatna veya turizme yksek dzeyde baml ve ksa vadeli borcu yksek olan lkeler bu durumdan daha fazla etkileneceklerdir. Dnya Bankas, gelimekte olan lkelere mmkn olduu kadar ksa vadeli bor dzeylerini drerek, bte aklarn azaltmay ve daha dengeli bir para politikas tutumu izleyerek ekonomide var olan krlganlklar azaltmak iin harekete gemeyi nermektedir. IMF, Brezilya, Rusya, Hindistan ve in'den oluan BRIC lkelerinin, son 10 ylda 4 kat byklklerine ulamalarnn ardndan, 2012de dnya ekonomisinin yzde 20'sini oluturacan ngrmektedir. IMF'nin tahminlerine gre, BRIC lkelerinin toplam GSYHlar 2002'deki 2,8 trilyon dolar seviyesinden, 2012 ylnda 14 trilyon dolara ulaacaktr. te yandan, BRIC lkelerindeki irketlerin ve yerel olarak ilem gren hisseleri kapsayan hisse senedi deeri ise 9,5 trilyon dolardan 7,6 trilyon dolara gerilemitir. BRIC lkelerinin toplam hisse senedi piyasas deeri de yzde 16 ile 3 yln en dk seviyesinde seyretmektedir. BRIC lkelerinin toplam kresel hisse senedi deeri getiimiz yl yzde 18'de gereklemitir. BRIC lkelerinin hisselerinin, kresel GSYH'deki oranlarnn yzde 27'ye kmasyla, 2020'de ikiye katlanabileceini ngrlmekte ve bu durum yatrmclar asndan frsat olarak grlmektedir. Uluslararas Finans Enstits (IFF) Haziran aynda ykselen ekonomilere giden sermaye akmlar ile ilgili gelimelere ilikin olarak bir rapor yaynlamtr. Rapora gre ykselen ekonomilere giden zel kesim sermaye akmlarnn 2012 ylnda bir nceki yl seviyesinin bir miktar altna inerek 912 milyar dolar olaca tahmin edilmektedir. Bu azalmada bata in olmak zere ykselen Asya ekonomileri ve ykselen Avrupa lkelerine giden sermaye akmlarnn bir miktar azalmas etkili olmutur. Avro Blgesinde yaanan kriz sermaye hareketleri zerinde en temel aa ynl risk unsurudur. Rapora gre; son dnemde ykselen ekonomilere giden dorudan yabanc yatrmlarn kompozisyonunda deiim gzlenmektedir. 1990larn ikinci yarsndan itibaren hizmetler sektrne olan yatrmlarda art kaydedilmektedir. in ihracat odakl byme stratejisi ile imalat sanayi yabanc yatrmlarnda nde gelen lke olmakla beraber, son yllarda hizmetler sektrne gelen yatrmlar daha hzl artmaktadr. te yandan, ykselen Avrupa lkelerine giden dorudan yabanc yatrmlarn yzde 80i hizmetler sektrne gitmektedir. Raporda yer alan dier nemli bir tespit ise; Avro blgesindeki gelimeler ve bankaclk sistemi ile ilgili dzenlemelerin etkisiyle azalan fon
37

kaynaklarnn ykselen ekonomilere giden portfy ve varlk yatrmlarnda bir de yol aabilecei riskinin olmasdr. Dier yandan, nmzdeki dnemde ykselen ekonomilerin sermaye akmlarndan aldklar payn gelimi lkelere oranla olduka yksek olmas beklenmektedir. (Bkz. Kutu 3) Meksika'da dzenlenen G20 zirvesinde, BRICS liderleri IMF'ye verecekleri destei 95,5 milyar dolar artracaklarn aklamtr. Bylece IMFye salanacak toplam 456 milyar dolar kaynak aktarmnn yaklak yzde 21i aralarnda in ve BRICS lkelerinin de bulunduu gelimekte olan lkelerden salanacaktr. Son yllarda gelimekte olan lkelerin IMFden kaynak kullanan deil, kaynak aktaran lke konumuna doru ilerlemesi bu lkelerin IMFdeki etkinliinin giderek artmas ynnde nemli bir gelime olmutur. Hindistan Merkez Bankas tarafndan yaynlanan Finansal stikrar Raporu'nda, istikrar karsnda kresel bor krizi sorunu, risk duyarll, yerel mali pozisyon, artan cari ak ve gda enflasyonundan kaynaklanan risklerin ykseldii, ekonomik byme karsndaki tehditlerin devam ettii belirtilmitir. Asya'nn en byk nc ekonomisi konumunda olan Hindistan'n bymesi yln ilk eyreinde yzde 5,3 byme oran son on yln en dk seviyesine yaklamtr. Yavalamada kresel toparlanma ve yatrmlar ile fiyatlar olumsuz etkileyen siyasi gelimeler etkili olmutur. Hindistan'n yksek mali aklarnn, ekonomik bymeye ynelik tevikler iin mali alan daraltt ve ekonomide yaplmas gereken reformlarn 2014 seimlerine kadar yaplmasnn zor grnd belirtilmitir. Brezilya Merkez Bankas, dnyann en byk 6nc ekonomisi olan Brezilya'nn 2012 yl byme tahminini sekizinci kez indirerek yzde 2 olarak gncellemitir. 2010 ylnda yzde 7,5 bym olan Brezilya ekonomisi 2011'de yzde 2,7 byme kaydetmitir. Brezilya ekonomisi 2012 ylnn ilk eyreinde yllk bazda yzde 0,8 orannda bymtr. Brezilya Merkez Bankas getiimiz hafta 2012 yl byme tahminini artan isel ve dsal risklerden tr yzde 3,5'ten yzde 2,5'e ekmitir. Tketici fiyatlarnn da 2012'de yzde 4,9 artaca tahmin edilmektedir. Brezilya ekonomisinde yaanan durgunluk Brezilyann BRICS ekonomileri arasndaki yerini tehlikeye atmaktadr. in ile Brezilya Merkez Bankalar arasnda, 30 milyar dolarlk dviz takas anlamas imzalanmasna karar verilmitir. Brezilya Maliye Bakan tarafndan yaplan aklamada, 10 yl boyunca geerli olacak sz konusu anlamann amacnn gelien iki ekonomide ticaret ve yatrmlar arttrmak olduu, finansal sistemlerinin glendirilmesinin hedeflendii ve Brezilyann ine gerekletirdii mamul rn ihracatn gelitirmek olduu belirtilmitir. Sz konusu anlamayla her iki gelimekte olan ekonominin finansal sistemlerinin glendirilmesinin hedeflendii belirtilerek, anlamada miktarn 30 milyar dolara tekabl eden 60 milyar Brezilya Reali ile 190 milyar in Yuan olarak belirlendii ifade edilmitir. Yaplacak olan anlamann Brezilya, Rusya, in, Hindistan ve Gney Afrika'nn oluturduu BRICS lkeleri arasnda oluturulmas ngrlen ortak fonun kurulmasna n ayak olaca belirtilmitir. Brezilya'nn en byk ticari orta olan in ile arasndaki ticaret hacmi 2011 ylnda 77 milyar dolara ulamtr. Petrol fiyatlarnda son dnemlerde yaanan dalgalanmalar birok lkeyi baz tedbirler almaya ynlendirmitir. Rusya petrol ve gaz gelirlerine olan bamll azaltmak iin bte harcamalarnda nemli azal ieren 3 yllk bte teklifi hazrlamtr. Bu mali strateji hem bte harcamalarnda hem de gelirlerinde azalmay iermektedir. Bu lkede, 2011 ylnn sonunda yaplan parlamento ve bakanlk seimleri ncesinde kamu harcamalarnda yaplan nemli art sonucu petrol ve gaz gelirleri hari bte a nemli lde artmtr.
38

Kutu 1: IMF Kredi Kullanmlar IMF kaynaklarnn glendirilmesi yoluyla kresel finansal istikrara katk yapma konusunda IMFnin kredi kaynaklarnn artrlmasna ynelik olarak, G-20 lkeleri tarafndan 18-19 Haziranda Los Cabosta yaplan G-20 toplantsnda nemli kararlar alnmtr. 188 yesi bulunan IMFye 37 lke tarafndan toplam 456 milyar dolar kaynak aktarm yaplmasna karar verilmi ve bylece IMFnin olas krizlere kar mdahale imkanlar yaklak olarak iki katna karlmtr. TCMB de Trkiye adna IMF kaynaklarna 5 milyar dolar katkda bulunacaktr. Aralarnda Brezilya, Rusya, Hindistan ve in'in bulunduu ykselen ekonomilerin, bu miktarn 95 milyar dolarlk ksmn karlayaca belirtilmitir. Son yllarda ykselen ekonomilerin IMFden kredi kullanmak yerine, IMFye kaynak katks salamaya balamas ykselen ekonomilerin kresel dzeyde giderek artan nemine iaret etmektedir. te yandan, son dnemde Avrupada yaanan krizin etkisiyle baz Avrupa lkelerinin IMFden kredi kullanm artmtr. IMF kaynaklarnn kullandrlmasnda temel ama demeler dengesinin finansman ile ilgili olarak mevcut ve potansiyel sorun yaayan lkelere makroekonomik istikrarn salanmas amacyla kaynak aktarmnda bulunmaktr. IMF kaynaklar koullu olarak aktarlmakta ve ekonomik istikrar tedbirlerini ieren bir anlama erevesinde kullandrlmaktadr. Anlamalar performans kriterleri, ksa vadeli ve yapsal hedefler ile eylem planlarn iermektedir. IMFnin balca kredi kullandrma programlar unlardr; Stand by anlamalar (Stand by arrangements, SBA): Verilen kaynak ksa vadede oluan demeler dengesi krizlerinin zm iin bir yl srecince kullandrlmaktadr ve geri demesi maksimum 5 yldr. Hzl kredi kolayl (Rapid credit facility, RCF): Dk gelir seviyesindeki lkeler iin acil demeler dengesi krizlerinde kullandrlmaktadr. Esnek kredi kolayl (Flexible kredit line, FKL): Yapsal sorunlarn zmne odakl olarak 2 yllk bir anlama erevesinde kullandrlmaktadr. Likidite ve nlem kolayl (Precautionary and liquidity line, PLL): Acil nitelikte olmayan yapsal sorunlarn zm iin kullandrlmaktadr ve kullandrlan kredi miktar lke kotalar ile snrlandrlmtr. Geniletilmi kredi kolayl (Extended fund facility, EFF): Bu balk altnda fon kullandrlan lkeler orta ve uzun dnemli demeler dengesi problemleri ve kkl yapsal sorunlar olan lkelerdir. Anlama 3 yl sre ile yaplmaktadr ve geri deme sresi maksimum 10 yldr. ekil: Baz Avrupa lkelerinin IMFye Olan Ykmllkleri (Milyar Dolar, Nisan 2012)
29.4 24.7 21.5 16.4 13.8

11.0 2.3

Yunanistan
Kaynak: IMF

rlanda

Portekiz

Romanya

Ukrayna

Macaristan

Trkiye

Gelimi lkelerin IMF kredi kullanmlar 2008 ylndaki kresel finansal krizin balamasndan bu yana nemli lde artmtr. Dier yandan, gelimekte olan lkelerin kredi kullanmlar daha nceki kriz dnemlerine oranla snrl durumdadr. Son dnemde Avro Blgesinde yaanan bor krizi ile ilgili gelimeler neticesinde Yunanistan, rlanda ve Portekiz gibi gelimi lkeler de IMF kaynaklarn kullanan lkeler arasna katlmtr. Ukrayna ve Romanya SBA erevesinde fon kullanrken Yunanistan, rlanda ve Portekiz EFF erevesinde fon kullanmaktadr. 39

Kutu 2: Rio+20 Zirvesi ve Srdrlebilir Kalknma Birlemi Milletler srdrlebilir kalknma konusunda Rioda 20-22 Haziran 2012 tarihinde yaklak 100 devlet ve hkmet bakan, parlamenterler, belediye bakanlar, BM yetkilileri, i evreleri ve sivil toplumdan 40 binden fazla kiinin katlm ile nemli bir zirve gerekletirmitir. Bu zirvenin nemi, 1992 Rio Zirvesinde gelimi lkelerin srdrlebilir kalknma konusunda verdikleri finansman taahhtleri ve 2002 Johannesburgta bu taahhtlerin gnlllk esasna braklmas sonucunda oluan belirsizlik ortamnn giderilmesine ynelik olmasdr. Rio+20 Zirvesi sonunda yaynlanan "Arzuladmz Gelecek" belgesinin temel vurgusu; dnyann ve gelecek kuaklarn yaamnn garanti altna alnmasdr. Bunun iin en bata zlecek sorun yoksulluktur. kincil sorun srdrlebilir kalknmann ekonomik, sosyal ve evresel faktrlerin btncl bir tarzda gelitirilmesi ile gerekletirilecei olgusudur. Zirve sonular yedi alanda zetlenebilir; 1- Siyasi ve kurumsal yap: 1972 ylndan bu yana uluslararas platformlarda srdrlebilir kalknma konusunda alnan kararlar yeniden gzden geirilecektir. Politikalar ve kararlar arasndaki egdm, uygulamalar ve tutarllklar gelitirilecektir. Srdrlebilir kalknma konusunda hkmetler ve hukuki dzenlemeler anahtar role sahiptir, bunun yannda dier taraflar (zel kesim ve sivil toplum rgtleri) bu srece her aamada dahil edilmelidir. 2- Kurumsal ve hukuki ereve: Srdrlebilir kalknma iin ulusal ve uluslararas alanda kurumsal erevelerin gelitirilmesi arttr. (zellikle BMnin st dzey politika forumlar, Genel Kurulu, Ekonomik ve Sosyal Konseyi) 3- Yeil ekonomi: Yoksulluun giderilmesinde yeil ekonomi hayati nemdedir. 4- evre: Uluslararas evre ynetiimi gelitirilecektir. 5- Uluslararas finans kurulular ve BMnin ortak operasyonel faaliyetleri oluturulacaktr. 6- Srdrlebilir kalknma, blgesel, ulusal, alt-ulusal ve yerel dzeyde uygulanmaldr. 7- Zirvede verilen taahhtlerin eylem ve izleme-deerlendirme erevesi oluturulmaldr. Zirve sresince yaplan toplantlarda hkmetler, i evreleri, sanayi, finans kurumlar ve sivil toplum adna kaydedilen 700'den fazla somut taahht verilmitir. Bu taahhtler ierisinde enerji, gda gvenlii, temiz ime suyuna eriim ve okyanuslarn ynetimi gibi konular iin btn taraflarca (kamu, zel ve sivil toplum rgtleri) yaklak 513 milyar dolarlk finans salanaca taahhd dikkat ekmektedir. Herkes in Srdrlebilir Enerji iin 2030a kadar i dnyas (yatrmclar ve iadamlar) tarafndan 50 milyar dolar, 2020e kadar gelimekte olan lkelerde 8 byk ok tarafl kalknma bankas tarafndan srdrlebilir ulam iin 175 milyar dolar ve karbon emisyonu iin 30 milyar dolar harcanaca taahht edilmitir. Rio+20'de ayrca 100 milyon aa dikilmesi, Afrika'da 5 bin kadn giriimcinin yeil ekonomi iin desteklenmesi, ylda 800 bin ton PVC'nin geri dntrlmesi dier nemli taahhtlerdendir. Bu gelimelerin yannda Zirvenin beklentilerin uzanda sonuland eletirileri de mevcuttur. Son yarm yzylda dnya ekonomisindeki gelimelerin yol at kresel dzeydeki sosyal ve evre sorunlarn faili byk lde gelimi lkeler olmalarna ramen, gelimi lkelerin srdrlebilir kalknmann kresel boyutu ve finansman konusunda hala sorumluluk almaktan kanmalar, Zirvenin en nemli eletirisi olmutur. Gelimi lkelerin ve zellikle zel sektrn, sanayi lobileri ve yeil temizleme (greenwashing) faaliyetleri erevesinde zirve kararlarn nemli lde etkiledii ve genelde gelimi lkelerce salanacak 513 milyar dolarlk srdrlebilir kalknma programlar desteinin ise bu lkelerin karlar erevesinde oluturulduu belirtilmektedir. Kaynaklar: http://www.uncsd2012.org http://www.corporateeurope.org/publications/rio20-summit-under-siege-corporate-lobbyists 40

Kutu 3: Ykselen Ekonomilere Giden Sermaye Akmlar

Avro Blgesindeki ekonomik belirsizliklerin oluturduu riskler kresel sermaye piyasalarnda oynakln devam etmesine neden olmaktadr. Dier yandan, ykselen ekonomilerin makroekonomik performansnn gelimi lkelere gre daha iyi olmas zel kesim sermaye akmlarnn bu lkelere ynelmesine ve bu lkelerin sermaye akmlarndan aldklar payn yksek olmasna yol amaktadr. Ykselen ekonomilere zel kesim net sermaye girii 2010 ylnda 1,157 milyar dolar iken, 2011 ylnda bir miktar azalarak 1,093 milyar dolar olarak gereklemitir. Dier yandan, piyasalardaki oynakla ve belirsizlie ramen bu rakamn 2012 ylnda 2011 yl seviyesinin ok fazla altna gerilemeyecei tahmin edilmektedir. Bu tahminde, Avrupa Merkez Bankasnn (ECB) piyasalara mdahalesinin ve bankann 3 yllk geri alm operasyonlarnn piyasalara olumlu etkide bulunmu olmasnn rolnn byk olaca varsaylmtr. Ykselen ekonomilerdeki kredi arz ve talebi ile ilgili koullar kredi koullarnn giderek darald gelimi lkelere gre daha olumlu ynde seyretmektedir. Bu tahmine dayanak oluturan dier bir faktr ise ykselen ekonomilerin bor seviyelerinin istikrarn korumas ve mali konsolidasyon ieren bir tedbire ihtiya duyulmamasdr. Bu erevede byyen ekonomik talep sermaye giriine olan itah artrmaktadr.

ekil: Ykselen ekonomilere zel sektr net sermaye girii ve dalm

Kaynak: Institue of International Finance (IIF) * IIF Tahmin

Kresel grnm ykselen ekonomiler ile gelimi ekonomiler arasndaki byme farkllklar etrafnda ekillenmeye devam etmektedir. Bu ekillenme etkisini sermaye akmlarnda da gstermitir. Ancak, son dnemde Avro Blgesinde yaanan gelimeler kresel sermaye akmlarnn geliimi zerinde baskn unsur olmutur. Bu blgedeki riskler ykselen ekonomileri de etkilemektedir. Bu riskler iki balk altnda toplanabilir; ilk olarak Avro Blgesindeki negatif gelimeler yatrmclarn risk algsn keskin bir biimde etkileyebilir. kinci nemli faktr ise Avrupal yatrmclarn ykselen piyasalarn nemli tedarikileri arasnda olmasdr.

41

EK TABLO ve EKLLER

42

Ek Tablo 1: Dnya Ekonomisine likin Temel Gstergeler (Yzde) 2001 Dnya Bymesi Dnya Ticaret Hacmi Enflasyon ABD $ Deposit Faiz Oran Petrol Fiyatlar ($) 2,3 0,0 4,2 3,7 24,3 2002 2,9 3,6 3,5 1,8 25,0 2003 3,6 6,1 3,7 1,2 28,9 2004 4,9 11,2 3,6 1,8 37,8 2005 4,6 8,0 3,8 3,7 53,4 2006 5,3 9,1 3,7 5,3 64,3 2007 5,4 7,7 4,0 5,2 71,1 2008 2,8 3,0 6,0 3,0 97,0 2009 -0,6 -10,7 2,5 1,1 61,8 2010 5,3 12,9 3,7 0,5 79,0 2011 3,9 5,8 4,8 0,5 104,1 2012 3,5 4,0 4,0 0,7 114,7 2013 4,1 5,6 3,7 0,7 110,0

Kaynak: IMF Dnya Ekonomik Grnm Raporu, Nisan 2012

43

Ek Tablo 2: Uluslararas Kurulularn Byme Tahminleri (Yzde)

2010 1) Dnya IMF (Nisan 2012 WEO) OECD (Mays 2012 WEO) DNYA BANKASI (Haziran GEP 2012) UN/DESA (WESP Haziran 2012) AVRUPA KOMSYONU (2012 Bahar) 2) Gelimi Ekonomiler IMF (Nisan 2012 WEO) DNYA BANKASI (Haziran GEP 2012) UN/DESA (WESP Haziran 2012 AVRUPA KOMSYONU (2012 Bahar) 3) Ykselen ve Gelimekte Olan Ekonomiler IMF (Nisan 2012 WEO) DNYA BANKASI (Haziran GEP 2012) -in ve Hindistan hari UN/DESA (WESP Haziran 2012) AVRUPA KOMSYONU (2012 Bahar) 4) ABD IMF (Nisan 2012 WEO) OECD (Mays 2012 WEO) DNYA BANKASI (Haziran GEP 2012) UN/DESA (WESP Haziran 2012) AVRUPA KOMSYONU (2012 Bahar) 5) Avro Blgesi IMF (Nisan 2012 WEO) OECD (Mays 2012 WEO) DNYA BANKASI (Haziran GEP 2012) UN/DESA (WESP Haziran 2012) AVRUPA KOMSYONU (2012 Bahar) 7) in IMF (Nisan 2012 WEO) OECD (Mays 2012 WEO) DNYA BANKASI (Haziran GEP 2012) UN/DESA (WESP Haziran 2012) AVRUPA KOMSYONU (2012 Bahar) 8) Rusya IMF (Nisan 2012 WEO) OECD (Mays 2012 WEO) DNYA BANKASI (Haziran GEP 2012) UN/DESA (WESP Haziran 2012) AVRUPA KOMSYONU (2012 Bahar) 4,3 4,3 4,3 4,0 4,0 4,3 4,3 4,3 4,3 4.3 4,0 4,5 3,8 4,4 3.6 3,9 4,1 4,2 4,4 3.8 10,4 10,4 10,4 10,4 10.3 9,2 9,2 9,2 9,2 9.2 8,2 8,2 8,2 8,3 8.4 8,8 9,3 8,6 8,5 8.2 1,9 1.9 1,8 1,9 1.9 1,4 1.5 1,6 1,5 1.5 -0,3 -0.1 -0,3 -0,3 -0.3 0,9 0.9 0,7 0,9 1,0 3,0 3.0 3,0 3,0 3,0 1,7 1.7 1,7 1,7 1.7 2,1 2.4 2,1 2,1 2,0 2,4 2.6 2,4 2,3 2.1 7,5 7,4 5,6 7,5 7.4 6,2 6,1 4,4 5,9 5.9 5,7 5,3 3,6 5,3 5.5 6,0 5,9 4,3 5,8 5.7 3,2 3,0 2,7 2.9 1,6 1,6 1,4 1.6 1,4 1,4 1,2 1.2 2,0 1,9 1,8 1.8 5,3 3.2 4,1 4,1 5.1 3,9 1.8 2,7 2,7 3.7 3,5 1.6 2,5 2,5 3.3 4,1 2.2 3,0 3,1 3.7 2011 2012 2013

44

9) Trkiye IMF (Nisan 2012 WEO) OECD (Mays 2012 WEO) DNYA BANKASI (Haziran GEP 2012) AVRUPA KOMSYONU (2012 Bahar) UN/DESA (WESP Ocak 2012) GOLDMAN SACHS MERRLL LYNCH J,P, MORGAN 10) Gelimi Ekonomiler Enflasyon Oran IMF (Nisan 2012 WEO) UN/DESA (WESP Ocak 2012) UN/DESA (WESP Haziran 2012) 11) Ykselen ve Gelimekte Olan Ekonomiler Enflasyon Oran IMF (Nisan 2012 WEO) UN/DESA (WESP Ocak 2012) UN/DESA (WESP Haziran 2012) 12) Dnya Ticaret Hacmi IMF (Nisan 2012 WEO) DNYA BANKASI (Haziran GEP 2012) 12,9 13,0 5,8 6,1 4,0 5,3 5,6 7,0 6,1 5,5 7,1 6,6 6,2 5,5 5,6 4,9 1,5 1,4 2,7 2,6 1,9 1,8 1,7 1,7 9,0 9,2 9,2 9.2 9,0 9,0 8,5 8,5 8,5 8.5 7,5 8,2 2,3 3,3 2,9 3.3 3,2 0,8 0,0 2,5 3,2 4,6 4,0 4.6 5,4 6,8 6,0 4,5

45

Ek Tablo 3: ABD Ekonomisi iin Temel Ekonomik Gstergeler (Yzde) 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 GSYH (cari fiy., 9,95 10,29 10,64 11,14 11,85 12,62 13,38 trilyon dolar) Kii Bana GSYH 35.251 36.064 36.949 38.324 40.401 42.628 44.750 (dolar) Nfus (milyon kii) GSYH Art zel Tketim Art Kamu Tketimi Art Sabit Sermaye Yatrm Art hracat Art thalat Art Genel Devlet Dengesi/GSYH Genel Devlet Brt Bor Stoku/GSYH Devresel Bte Dengesi sizlik Oran Yurtii Tasarruf Oran Enflasyon Oran Cari Denge/GSYH
282 4,1 4,7 1,7 6,1 8,6 13,0 54,8 4,0 18,0 3,4 -4,2 285 1,1 2,5 3,1 -1,7 -5,6 -2,8 -0,3 54,8 0,0 4,7 16,4 2,8 -3,9 288 1,8 2,7 4,3 -3,5 -2,0 3,4 -3,9 57,1 -2,7 5,8 14,2 1,6 -4,3 291 2,5 2,8 2,2 3,3 1,6 4,4 -4,9 60,4 -3,9 6,0 13,4 2,3 -4,7 293 3,5 3,3 1,4 6,3 9,6 11,1 -4,4 61,5 -3,9 5,5 13,4 2,7 -5,3 296 3,1 3,4 0,6 5,3 6,8 6,1 -3,2 61,7 -2,7 5,1 15,2 3,4 -5,9 299 2,7 2,9 1,0 2,5 9,0 6,1 -2,0 61,2 -2,0 4,6 16,4 3,2 -6,0

2007
14,03 46.467 302 1,9 2,3 1,3 -1,4 9,3 2,4 -2,7 62,3 -2,2 4,6 14,6 2,9 -5,1

2008
14,29 46.900 305 -0,3 -0,6 2,2 -5,1 6,1 -2,7 -6,5 76,1 -4,5 5,8 13,4 3,8 -4,7

2009
13,94 45.348 307 -3,5 -1,9 2,0 -15,2 -9,4 -13,6 -13,0 89,9 -7,5 9,3 11,5 -0,3 -2,7

2010
14,53 46,900 310 3,0 2,0 0,9 2,0 11,3 14,8 -10,5 98,5 -7,8 9,6 12,5 1,6 -3,2

2011
15,09 48,386 312 1,7 2,2 -1,2 3,7 6,7 5,7 -9,6 102,9 -7,1 9,0 12,9 3,1 -3,1

2012
15,60 49,601 315 2,1 2,2 -1,6 4,8 4,1 3,0 -8,1 106,6 -5,9 8,2 13,1 2,1 -3,3

2013*
16,2 51,057 318 2,4 2,6 -2,7 5,9 4,9 4,4 -6,3 110,2 -4,4 7,9 13,7 1,9 -3,1

Kaynak: IMF Dnya Ekonomik Grnm Raporu, Nisan 2012

46

Ek Tablo 4: Avro Blgesi Ekonomisi iin Temel Ekonomik Gstergeler (Yzde) 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 GSYH (cari fiy., trilyon dolar) Kii Bana GSYH (dolar) Nfus (milyon kii)** GSYH Art zel Tketim Art Kamu Tketimi Art Sabit Sermaye Yatrm Art hracat Art thalat Art Genel Devlet Dengesi/GSYH Genel Devlet Brt Bor Stoku/GSYH Devresel Bte Dengesi sizlik Oran Yurtii Tasarruf Oran zel Kesim Tasarruf Oran** Reel gc Maliyeti** Enflasyon Oran Cari Denge/GSYH
6,3 6,3 6,9 8,5 9,8 10,1 10,7

2007
12,4

2008
13,6

2009
12,4

2010
12.2

2011 2012*
13.1 12,6

2013*
12.9 38.562 334.2 0.9 0.4 -0.2 0.9 4.6 3.9 -2.7 91.0 -1,5 10.8 20.5 20.6 -0.8 1.6 1.0

24.643 25.578 315.0 316.0 3,8 2,0 3,1 2,1 2,3 2,1 4,9 12,7 11,8 69,3 -1,2 8,7 21,4 19,4 -0,3 2,2 -0,6 0,6 3,9 2,2 -1,8 68,3 -2,8 8,2 21,3 19,6 -0,2 2,4 0,0

26.082 26.656 27.779 28.955 30.687 32.334 33.004 31.828 32.671 33.788 34.028 318.0 320.0 322.0 324.0 326.0 327.0 329.0 330.0 331.4 333.4 333.3 0,9 0,7 2,2 1,7 3,2 3,0 0,4 -4,3 1,9 1,4 -0,3 0,9 1,2 1,5 1,8 2,1 1,6 0,3 -1,2 0,9 0,2 -0,6 2,4 1,7 1,6 1,6 2,2 2,2 2,3 2,5 0,5 0,1 -0,8 -1,6 2.0 0,6 -3,6 68,1 -3,0 8,6 21.0 20,2 -0,2 2,3 0,6 1,1 1,6 3,0 -3,8 69,3 -2,9 9,0 20,8 20,6 0,1 2,1 0,4 2,3 7,5 7,0 -2,9 69,7 -2,9 9,2 21,7 21,2 -1,1 2,2 1,2 3,1 5,0 5,6 -1,7 70,3 -2,5 9,2 21,2 20,3 -0,8 2,2 0,4 5,5 8,8 8,3 -0,6 68,6 -1,9 8,4 22,1 20,0 -0,9 2,2 0,3 4,7 6,4 6,0 -0,5 66,4 -1,7 7,6 22,7 19,9 -0,8 2,1 0,2 -0,9 0,8 0,8 -2,0 70,1 -2,5 7,7 21,4 19,9 1,5 3,3 -0,7 -12,1 -13,2 -12.0 -7,2 79,7 -4,3 9,6 19,1 21.4 2,9 0,3 0,1 -0,5 11.1 8,9 -6,2 85.7 -4,2 10,1 19,7 21.7 -1.5 1,6 0,3 1,4 6.3 3.8 -4,1 88,1 -3,2 10,1 20,0 21.0 -0.5 2,7 0,3 -1,5 2.1 0.4 -3.2 90.0 -1,8 10.9 20,3 20.3 0.2 2,0 0,7

Kaynak: IMF Dnya Ekonomik Grnm Raporu, Nisan 2012 (*)IMF Tahmini,( **)Eurostat, Statistical Annex of European Economy, Spring 2011

47

Ek Tablo 5: in Ekonomisi iin Temel Ekonomik Gstergeler (Yzde) 2000 GSYH (cari fiy., trilyon dolar) Kii Bana GSYH (dolar) Nfus (milyon kii) GSYH Art zel Tketim Art Kamu Tketimi Art Sabit Sermaye Yatrm Art* hracat Art thalat Art Genel Devlet Dengesi/GSYH Genel Devlet Brt Bor Stoku/GSYH Devresel Bte Dengesi sizlik Oran Yurtii Tasarruf Oran Enflasyon Oran Cari Denge/GSYH 1,2 2001 1,3 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 1,5 1,6 1,9 2,3 2,7 3,5 4,5 5,0 5,9 2011 7,3 2012 8,0 5.898 1.354 8,2 6,7 10,1 -1,3 22,0 -0,9 4,0 50,7 3,3 2,3 4,0 50,7 3,0 2,6 2013* 8,8 6.446 1.362 8,8 9,9 10,8 -0,9 19,4

945 1.038 1.132

1.27 1.486 1.726 2.064 2.644 3.403 3.739 4.422 5.413

1.267 1.276 1.284 1.292 1.299 1.307 1.314 1.321 1.328 1.334 1.341 1.348 8,4 7,6 12,0 10,0 27,9 35,2 -3,1 16,4 3,1 36,8 0,4 1,7 8,3 5,8 9,6 9,1 6,8 8,1 -2,3 17,7 3,6 37,5 0,7 1,3 9,1 6,6 6,5 13,2 22,3 21,3 -2,3 18,9 4,0 40,3 -0,7 2,4 10 6,5 4,7 16,3 34,6 39,8 -1,8 19,2 4,3 43,9 1,1 2,7 10,1 7,4 5,8 11,6 35,4 35,7 -0,9 18,5 4,2 46,8 3,9 3,5 11,3 6,2 12,7 11,5 28,5 17,6 -0,9 17,6 4,2 48 1,8 5,9 12,7 8,9 11,4 12,4 27,7 19,7 -0,7 16,2 -0,6 4,1 51,5 1,4 8,5 14,2 10,5 11,5 13,0 25,8 20,3 0,9 19,6 0,3 4,0 51,8 4,7 10,1 9,6 8,3 8,9 9,7 9,2 9,1 9,0 22,6 10,4 5,9 12,9 11,4 28,4 20,1 -2,3 33,5 -2,6 4,1 52,9 3,3 5,1 9,2 8,2 9,5 -1,2 25,8 -1,8 4,0 51,1 5,4 2,8

17,6 -16,1 18,7 -11,1 -0,4 17 -0,9 4,2 53,1 5,9 9,1 -3,1 17,7 -3,4 4,3 53,4 -0,7 5,2

Kaynak: IMF Dnya Ekonomik Grnm Raporu, Nisan 2012 (*)Index Mundi

48

Ek Tablo 6: Trkiye Ekonomisi iin Temel Ekonomik Gstergeler (Yzde) 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012* 2012**
GSYH (cari fiy., milyar dolar) Kii Bana GSYH (dolar) Nfus (milyon kii) GSYH Art zel Tketim Art Kamu Tketimi Art Sabit Sermaye Yatrm Art (% GSYH)* hracat Art (1) thalat Art (1) Genel Devlet Dengesi/GSYH Genel Devlet Brt Bor Stoku/GSYH Devresel Bte Dengesi sizlik Oran Yurtii Tasarruf Oran Enflasyon Oran Cari Denge/GSYH 266 4,150 66.2 6.8 5.9 5.7 17.5 8.3 30.6 51.3 6.5 17 55 -3.7 196 3,050 67.3 -5.7 -6.6 -1.1 -30 22.1 -24.8 77.6 8.3 17 54.2 1.9 232 3,503 68.4 6.2 4.7 5.8 14.7 15.9 20.5 -13.9 73.7 10.3 17.3 45.1 -0.3 303 4,534 69.5 5.3 10.2 -2.6 14.2 19.5 24.8 -10 67.4 10.5 15.1 25.3 -2.5 392 5,795 70.6 9.4 11 6,0 28.4 13.8 20.5 -3.9 59.2 10.3 15.7 8.6 -3.7 483 7,039 67.2 8.4 7.9 2.5 17.4 12.3 12.3 0 52.3 10.6 15.4 8.2 -4.6 529 7,654 68.1 6.9 4.6 8.4 13.3 12.2 8.5 0 46.1 -1.7 10.2 16 9.6 -6.1 649 68.9 4.7 5.5 6.5 3.1 11.3 12.8 -1.6 39.4 -3.2 10.2 15.2 8.8 -5.9 730 69.7 0.7 -0.3 1.7 -6.2 6 -2.1 -2.4 39.5 -3.3 10.9 16 10.4 -5.7 614 70.5 -4.8 -2.3 7.8 -19 -8.1 -13.2 -5.6 46.1 -4.9 14 12.6 6.3 -2.3 736 71.3 9,0 6.6 2,0 29.9 6.3 21.4 -2.7 42.2 -3.7 11.9 13.6 8.6 -6.4 778 73.9 8.4 7.7 4.5 18.3 5.6 18.5 -0,3 39.5 9.9 12,5 6.5 -9,9 817 74,9 2.3 6.7 -1.2 -1,7 36,0 10.3 11,9 10,6 -8,7 822 10,973 74.9 4,0 3,0 3.1 6.2 7,0 7.2 -1.1 37 10.4 15.2 6.6 -8.0 9,241 10,277 8,520 10,077 10,524 10,911

2013
878 11,582 75,8 3,1 -1,9 34,5 10,5 12,5 7,0 -8,2

Kaynak: IMF Dnya Ekonomik Grnm Raporu, Nisan 2012 (1) TL cinsinden reel art orandr. (*)IMF Tahminleri, (**)OVP Tahmin ve Hedefleri

49

Ek Tablo 7: lkelerin Kamu Mali Gstergeleri (Yzde)

2008 Bte Dengesi/GSYH Dnya Gelimi lkeler ABD Avro Blgesi Fransa Almanya talya spanya Japonya ngiltere Kanada Ykselen Ekonomiler in Hindistan Rusya Brezilya Meksika Gney Afrika G-20 Ekonomileri G-20 Gelimi Ekonomiler G-20 Ykselen Ekonomiler Faiz D Bte Dengesi/GSYH Dnya Gelimi lkeler ABD Avro Blgesi Fransa Almanya talya spanya Japonya ngiltere Kanada Ykselen Ekonomiler in Hindistan Rusya Brezilya Meksika Gney Afrika G-20 Ekonomileri G-20 Gelimi Ekonomiler G-20 Ykselen Ekonomiler -2,4 -3,7 -6,7 -2,1 -3,3 -0,1 -2,7 -4,2 -4,7 -4,9 0,1 -0,2 -0,4 -7,2 4,9 -1,4 -1,1 -0,5 -2,7 -4,3 -0,2 -2,1 -4,7 0,5 -0,6 2,3 2,2 -3,1 -3,9 -3,3 0,2 1,6 -0,0 -2,5 5,1 4,0 1,4 2,1 -0,8 -2,6 1,9 2009 -7,2 -8,9 -13,0 -6,4 -7,6 -3,2 -5,4 -11,2 -10,8 -10,4 -4,9 -4,8 -3,1 -9,8 -6,3 -3,1 -4,7 -5,3 -7,6 -9,6 -4,8 -7,3 -11,2 -3,9 -5,3 -0,9 -1,0 -9,9 -10,0 -8,6 -4,0 -2,7 -2,7 -5,1 -6,0 2,1 -1,9 -2,7 -5,7 -7,9 -2,7 2010 -5,9 -7,7 -10,5 -6,2 -7,1 -4,3 -4,5 -9,3 -9,3 -9,9 -5,6 -3,5 -2,3 -9,2 -3,5 -2,8 -4,3 -4,8 -6,2 -8,2 -3,5 -6,0 -8,5 -3,8 -4,9 -2,1 -0,3 -7,9 -8,8 -7,4 -4,9 -1,7 -1,8 -4,8 -3,2 2,4 -1,7 -2,4 -4,3 -6,4 -1,6 2011 -4,6 -6,6 -9,6 -4,1 -5,3 -1,0 -3,9 -8,0 -8,5 -8,7 -4,5 -2,2 -1,2 -8,7 1,6 -2,6 -3,4 -4,6 -5,0 -7,2 -2,2 -4,7 -7,3 -1,6 -2,9 0,7 0,8 -6,6 -9,1 -5,8 -4,1 -0,3 -0,7 -4,4 1,9 3,1 -1,0 -2,1 -3,1 -5,3 -0,2 Tahmin 2012 -4,1 -5,7 -8,1 -3,2 -4,6 -0,8 -2,4 -6,8 -6,0 -8,0 -3,7 -2,1 -1,3 -8,3 -0,6 -2,3 -2,4 -4,3 -4,4 -6,3 -2,1 -3,8 -6,1 -0,5 -2,2 1,0 3,0 -3,6 -8,9 -5,3 -3,1 -0,1 -0,6 -3,9 1,1 3,1 0,2 -1,6 -2,4 -4,4 -0,1 2013 -3,4 -4,5 -6,3 -2,7 -3,9 -0,6 -1,5 -6,3 -5,7 -6,6 -2,9 -2,2 -1,0 -8,2 -0,3 -2,4 -2,2 -3,7 -3,7 -5,0 -2,2 -2,6 -4,4 0,1 -1,5 1,3 4,0 -3,0 -7,5 -4,0 -2,5 -0,2 -0,4 -3,6 0,3 3,1 0,5 -1,0 -1,7 -3,1 0,2

50

Genel Devlet Brt Bor Stoku/GSYH Dnya 62,3 Gelimi lkeler 81,5 ABD 76,1 Avro Blgesi 70,2 Fransa 68,3 Almanya 66,7 talya 105,8 spanya 40,2 Japonya 191,8 ngiltere 52,5 Kanada 71,1 Ykselen Ekonomiler 34,7 in 17,0 Hindistan 74,7 Rusya 7,9 Brezilya 63,5 Meksika 43,1 Gney Afrika 27,4 G-20 Ekonomileri 66,0 G-20 Gelimi Ekonomiler 87,0 G-20 Ykselen Ekonomiler 34,7 Kaynak: IMF Mali Grnm Raporu, Nisan 2012

69,1 93,0 89,9 79,9 79,0 74,4 116,1 53,9 210,2 68,4 83,6 36,7 17,7 75,0 11,0 66,9 44,6 31,5 72,8 99,3 35,9

73,9 99,3 98,5 85,7 82,4 83,2 118,7 61,2 215,3 75,1 85,1 41,0 33,5 69,4 11,7 65,2 42,9 35,3 77,9 105,9 41,0

74,0 103,5 102,9 88,1 86,3 81,5 120,1 68,5 229,8 82,5 85,0 37,6 25,8 68,1 9,6 66,2 43,8 38,8 77,7 110,3 37,0

74,1 106,5 106,6 90,0 89,0 78,9 123,4 79,0 235,8 88,4 84,7 35,7 22,0 67,6 8,4 65,1 42,9 40,0 77,5 113,2 34,7

73,8 108,6 110,2 91,0 90,8 77,4 123,8 84,0 241,1 91,4 82,0 34,1 19,4 66,8 7,9 63,1 42,9 40,8 77,1 115,4 32,9

51

Ek Tablo 8: Seilmi Avro lkeleri Kamu Mali Gstergeleri (Yzde)

Bte Dengesi/GSYH Avro Blgesi Almanya Fransa ngiltere Yunanistan spanya rlanda talya Portekiz Belika Birincil Bte Dengesi/GSYH Avro Blgesi Almanya Fransa ngiltere Yunanistan spanya rlanda talya Portekiz Belika Genel Devlet Brt Bor Stoku/GSYH Avro Blgesi Almanya Fransa ngiltere Yunanistan spanya rlanda talya Portekiz Belika 70.1 66.7 68.2 54,4 113 39,8 44,4 105.7 71,6 89.3 79.9 74.4 79.2 69,6 129.4 53.9 65,6 116 83.1 95.8 85.6 83 82.3 79.6 145 61.2 92.5 118.6 93.3 96 88 81.2 85.8 85.7 165.3 68.5 108.2 120.1 107.8 98 91.8 82.2 90.5 91.2 160.6 80.9 116.1 123.5 113.9 100.5 92.6 80.7 92.5 94.6 168 87 120.2 121.8 117.1 100.8 0.9 2.7 -0.4 -2.7 -4.8 -2.9 -6 2.5 -0.6 2.5 -3.5 -0.5 -5.1 -9.5 -10.6 -9.4 -12.1 -0.8 -7.3 -2.2 -3.4 -1.8 -4.6 -7.4 -5 -7.4 -28 0 -7 -0.4 -1.1 1.6 -2.6 -5.1 -2.2 -6.1 -9.7 0.9 0.4 -0.4 0 1.7 -1.9 -3.3 -1 -3.3 -4.3 3.1 0.1 0.4 0.3 1.6 -1.6 -3 -2 -3.1 -2 4.5 1.9 0 2008 -2 -0.1 -3,3 -5 -9,8 -4.5 -7.3 -2,7 -3.6 -1 2009 -6,3 -3.2 -7,5 -11.5 -15.6 -11,1 -14 -5,4 -10.2 -5.6 2010 -6 -4.3 -7.1 -10.2 -10.3 -9,2 -31.2 -4,6 -9.8 -3.8 2011 -4,2 -1 -5.2 -8.3 -9.1 -8.5 -13.1 -3.9 -4.2 -3.7 2012* -3,2 -0.9 -4.5 -6.7 -7.3 -6.4 -8.3 -2 -4.7 -3 2013* 2.9 -0.7 -4.2 -6.5 -8.4 -6.3 -7.5 -1.1 -3.1 -3.3

Kaynak: Eurostat, Avrupa Komisyonu Bahar 2012 Tahminleri (*) Tahmin

52

Ek Tablo 9: Ykselen Ekonomilere Giden Net zel Sermaye Akmlar (Milyar Dolar)
2000 2001 2002 2003 237,6 185,1 139,1 263,0 Ykselen Ekonomiler 7,7 12,9 4,4 18,9 Ortadou ve Afrika Nijerya 0,5 1,8 1,7 2,5 Msr 1,2 1,9 1,5 -2,3 Fas -0,7 2,2 0,4 3,0 Gney Afrika 4,4 4,9 -1,5 2,4 Lbnan 1,9 1,7 3,2 5,4 Suudi Arabistan 0,7 -1,6 -2,1 2,9 BAE -0,4 1,9 1,3 4,9 85,9 81,5 28,5 46,7 Latin Amerika Arjantin 13,8 8,4 -8,1 7,2 Brezilya 39,8 24,3 6,0 11,4 ili 6,2 6,1 4,1 7,6 Kolombiya 3,5 9,0 -1,5 -0,5 Ekvator 0,8 2,1 2,4 1,2 Meksika 17,7 28,0 23,4 13,1 Peru 0,7 0,7 1,5 2,5 Venezella 3,4 2,9 0,6 4,3 54,6 20,0 39,9 74,1 Ykselen Avrupa Bulgaristan 1,8 1,4 1,1 2,3 ek Cumhuriyeti 4,5 5,9 8,9 5,5 Macaristan 6,4 6,4 5,1 13,6 Polonya 16,8 13,3 3,5 2,7 Romanya 3,6 2,7 3,2 4,8 Rusya Federasyonu 3,2 3,1 18,1 35,9 Trkiye 16,5 -13,8 0,3 5,0 Ukrayna 1,7 0,9 -0,2 4,2 89,4 70,7 66,2 123,4 Ykselen Asya in 51,1 49,4 49,9 71,6 Hindistan 14,0 9,2 7,3 19,6 Endonezya -1,4 1,9 -5,6 -2,9 Kore 23,9 1,7 10,9 25,4 Malezya 1,6 4,8 3,6 3,5 Filipinler 2,3 2,4 2,1 1,6 Tayland -2,1 1,4 -2,0 4,6 Kaynak: Institute of International Finance (IIF), Temmuz 2012 *Tahmin 2004 424,1 44,2 4,7 -2,0 1,7 9,1 4,5 8,6 17,6 57,5 10,2 9,5 6,0 4,7 1,5 22,3 2,6 0,7 150,8 3,8 11,3 22,0 32,4 11,3 37,6 24,5 7,9 171,6 94,3 19,6 5,1 26,6 10,4 0,3 15,3 2005 646,9 78,6 8,2 4,3 0,9 19,5 3,6 18,7 23,5 90,4 0,9 22,4 11,2 11,1 1,2 34,8 4,3 4,4 250,6 5,2 13,7 20,9 33,4 14,0 99,9 46,0 17,6 227,3 128,3 29,1 13,7 22,7 6,4 7,3 19,9 2006 784,1 95,2 5,7 7,9 1,7 19,3 4,1 31,1 25,4 103,8 12,7 43,2 10,7 7,8 0,4 26,7 3,8 -1,5 275,4 12,0 10,0 24,1 32,9 23,3 97,1 59,3 16,6 309,7 154,0 58,6 9,8 50,4 12,5 4,2 20,3 2007 1244,2 164,1 7,4 13,8 6,8 20,0 5,2 56,0 54,8 223,9 22,7 94,9 17,3 13,3 0,0 50,1 10,3 15,1 444,1 20,7 21,3 24,2 59,8 31,4 195,1 62,1 29,4 412,1 185,7 101,9 16,1 66,0 19,0 8,5 14,8 2008 619,1 109,9 -0,7 12,9 1,9 13,4 6,5 49,2 26,7 130,9 10,1 44,5 22,8 9,7 0,8 29,6 7,1 6,2 256,8 17,4 13,8 22,2 39,2 25,4 70,9 39,2 28,7 121,4 146,1 31,0 13,3 -71,6 3,3 -3,9 3,2 2009 643,3 64,3 3,7 -6,4 3,2 8,1 9,8 40,5 5,5 146,6 4,1 91,1 18,8 17,0 -0,4 5,3 8,2 2,4 63,7 2,8 9,5 8,3 41,3 2,7 6,2 -8,4 1,2 368,7 190,1 86,5 20,9 53,1 14,0 -0,9 4,9 2010 1088,3 98,1 7,3 21,5 1,8 21,0 4,6 27,6 7,5 265,5 9,1 153,8 26,3 12,8 1,0 41,5 11,9 4,2 192,2 0,4 18,6 3,4 62,9 2,7 47,7 44,6 20,4 532,1 279,2 89,1 35,2 27,1 16,3 7,7 33,0 2011* 1030 57,6 9,4 -3,5 3,6 18,4 7,8 27,2 9,6 253,9 8,7 137,0 21,8 20,6 1,5 47,4 10,7 10,2 184,5 -0,7 10,6 0,4 57,9 6,7 67,3 53,6 12,0 533,9 240,5 60,0 22,0 12,9 15,9 7,6 12,9 2012* 912 62,5 8,9 -1,7 3,5 12,2 5,4 25,0 10,5 252,2 8,0 142,5 25,9 16,3 1,0 40,3 7,8 7,5 144,9 -1,0 5,3 -5,0 43,7 0,8 58,3 48,6 -4,7 452,1 148,4 65,0 31,2 3,1 15,5 3,4 20,4 2013* 994 79,1 9,6 5,1 3,6 18,6 4,3 27,4 11,6 272,7 9,0 158,0 31,1 18,4 1,1 44,6 9,2 0,9 202,9 0,4 8,1 -0,7 42,3 6,6 92,8 59,1 8,2 439,7 155,1 75,4 33,0 16,8 17,3 4,6 21,3

53

Ek ekil 1: Petrol Fiyatlar ($ /Varil)

130 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 97 99

Brent Petrol

OPEC*

Kaynak: IMF IFS, Nisan 2012 veritaban *UK Brent, Dubai ve Teksas ham petrol fiyatlarnn basit ortalamasdr.

Ek ekil 2: Emtia Fiyat Endeksleri (2005=100)

260 240 220 200 180 160 140 120 100 2011M10 2011M11 2011M12 2011M5 2011M6 2011M7 2011M8 2011M9 2012M1 2012M2 2012M3 2012M4 2012M5 EMTA 2012M6 132.45 185.65 171.02 168.84 170.01

HAM PETROL

METAL

TARIMSAL HAMMADDE

GIDA

Kaynak: IMF IFS, Nisan 2012 veri taban (1) Ham Petrol Endeksi: Brent , Dubai ve Teksas ham petrol fiyatlarnn basit ortalamasndan oluan endekstir. (2) Metal Endeksi: Bakr, alminyum, demir, nikel, kalay, inko, kurun ve uranyum fiyatlarndan oluan endekstir. (3) Tarmsal Hammadde Endeksi: Pamuk, yn, ahap, lastik ve hayvan derisi fiyatlarndan oluan endekstir. (4) Gda Endeksi: Tahl, bitkisel ya, et, deniz rnleri, eker, muz ve portakal fiyatlarndan oluan endekstir. (5) Emtia Fiyat Endeksi: Yakt ve yakt d fiyatlardan oluan endekstir.

54

Ek ekil 3: Kresel Risk Algs Endeksi ( VIX-S&P 500 Volatility Index) ve Siyah Kuu Endeksi 3 (Skew VIX)
45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Eyll 11 Kasm 11 Temmuz 11 Haziran 12 Mays 12 Temmuz 12 ubat 12 Mart 12 110 105 130 125 120 115 140 135

Ekim 11

Ocak 12

Austos 11

VIX Kaynak: Datastream

Aralk 11

SkewVIX(sa eksen)

Uluslararas kredi derecelendirme kuruluu Standart and Poorsun kresel risk algsn lmek iin hazrlad VIX endeksi, Lehman Brothers sonras yaanlan kriz ve daha nceki Amerika kaynakl krizleri lme konusunda baar olurken, dier krizleri yakalamakta baarl olamamtr. Ayn zamanda VIX endeksinin kendi oynakl 10dur. Bu durum belirsizlii artrmaktadr. Bunun ardndan gelitirilen ve Siyah Kuu endeksi olarak adlandrlan Volatilite Yatklk Endeksi (SkewVIX) dier lkeler kaynakl krizleri lmekte daha baarl olmutur. Grafikten de anlalaca zere Avro Blgesine ynelik tartmalarn yaand son dnemde VIX endeksi Avrupa kaynakl riskleri dk seviyeden fiyatlandrrken, riskleri 100 ile 150 arasnda fiyatlayan SkewVIX endeksinin deeri Haziran aynda 122,1 seviyesine ulamtr.

Nisan 12

55

Ek ekil 4: Morgan Stanley Uluslararas Sermaye Hareketleri Endeksi (MSCI): Seilmi Blgeler ve Trkiye (04.05.2010 Endeks Deeri =100, Dolar cinsinden)
150 140 130 120 110 100 90 80 70 60 Jan-10 Feb-10 Mar-10 Apr-10 May-10 Jun-10 Jul-10 Aug-10 Sep-10 Oct-10 Nov-10 Dec-10 Jan-11 Feb-11 Mar-11 Apr-11 May-11 Jun-11 Jul-11 Aug-11 Sep-11 Oct-11 Nov-11 Dec-11 Jan-12 Feb-12 Mar-12 Apr-12 May-12 Jun-12 Global Ykselen Piyasalar Ykselen Avrupa Avro Blgesi Trkiye

Ek ekil 5: lkeler tibaryla gc Verimlilii Art (Yzde)

12 10 8 6 4 2 0 -2 -4 -6 1996-2005 2006-2010 ABD Kaynak: Conferance Board * Tahmin 2009 Avro Blgesi 2010 in 2011 Trkiye 2012*

56

DEG RAPORLARINDA ELE ALINAN LKE ve KONULAR IMF Kredi Kullanmlar, Kutu 1, s. 39 Rio+20 Zirvesi ve Srdrlebilir Kalknma, Kutu 2, s. 40 Gelimekte Olan Ekonomilere Giden Sermaye Akmlar, Kutu 3 s. 41 lkelerin Uygulad Mali nlemler, Kutu 1, s. 23-24 Dnyada Gelir Eitsizliinin Dalm, Kutu 2, s. 37 spanya Ekonomisinin Son Durumu, Kutu 1, s. 26 NDSTAN: in ve Hindistan Ekonomisinin Yapsal zellikleri ve Gelecei, Kutu 2, s.38-39 Seilmi lke ncelemesi: Brezilya in 2030 Modern, Uyumlu ve Yaratc Yksek Gelirli Toplumun nas, Kutu 1, s.23-24 Petrol Fiyatlarndaki Son Gelimelerin Kresel Ekonomiye Etkileri Asndan Deerlendirilmesi, Kutu 2, s. 33-34 Seilmi lke ncelemesi: Yunanistan ABDde Yapsal sizlik, Kutu 1, s. 10 Seilmi lke ncelemesi: Rusya ABDde Byk Durgunluk ve Yoksulluk (2007-2011), Kutu 1, s.9 ABD ve AB Bor Yaps, Kutu 2, s.22 9 Aralk 2011 AB Zirvesinde Alnan Kararlar, Kutu 1, s. 12 inin Kur Politikas, Kutu 2, s. 32 DEG Ocak 2012, Say:1 DEG ubat 2012, Say:2 DEG Mart 2012, Say:3 DEG Mays 2012, Say:5 DEG Haziran 2012, Say:6 DEG Temmuz 2012, Say:7

DEG Nisan 2012, Say:4

57