Gvender 9.

Snf Fizik (Formller)

1. BLM Madde ve zellikleri
n Is sas = m c dir n Is salar eit olan iki sv kartrlrsa karmn scakl,
Tkarm =
a a a b c h r

Dzgn geometrik cisimlerin hacimleri,

T1 + T2 2

dir.

n Erime scaklndaki m ktleli katy eritmek iin gerekli s miktar, Q = m Le dir. Le : Erime ss

Kpn hacmi V = a3
r

Prizmann hacmi V=abc

h r

Silindirin hacmi V = p r2 h

n Kaynama scaklndaki m ktleli svy kaynatmak iin gerekli s miktar, Q = m Lb dir. Lb : Buharlama s

Krenin hacmi 4 V = p r3 3

Koninin hacmi

n Hl deiimi sresince scaklk deimez.

V=

1 p r2 h 3

n Kuru kumun iindeki havann hacmi Vhava = Vbeklenen Vkarm

4. BLM
n Katlarda boyca uzama miktar, l =

Genleme
l0 Dl

2. BLM

Ktle ve z Ktle
Kefe Birim ktleler Kefe Madde

l0 T

dir.

n Binici ktlesi m, blme says N olan terazide tartlacak en kk ktle m deeri, yani terazinin duyarll dir. N

l0 : ilk boy,
Son boy,

: uzama katsays, T : scaklk deiimi

l = l0 + l

dir.

n Katlarda yzeyce genleme, S = S0 2 T dir. S0 : ilk yzey alan n Katlarda hacimce genleme, V = V0 3 T V0 : ilk hacim dir. V0 S0

n Ktlesi m olan bir cismin ekim ivmesinin g olduu bir yerdeki arl G = m g dir. n Ktlesi m, hacmi V olan bir cismin d z ktlesi, m d= dir. V n z arlk, =
G = d g dir. V

n Karmlarn z ktlesi, dK =

m1 + m 2 + V1 + V2 +

n lk yar ap r0 olan kre, silindir ya da levhann yar apndaki dir. deiim, r = r0 T dir. n Bir cismin scaklnn artrlmas ya da azaltlmas sonucu boyut deiimi, fotokopik byme ya da klmeye benzetilebilir. n Svlar hacimce genleir. n Btn gazlar ayn artlarda eit miktar genleir. Dolaysyla genleme katsays gazlar iin ayrt edici zellik deildir.

n d1 ve d2 z ktleli svlardan eit hacimde karm yaplrsa,

dK = d1 + d2 2 2d1 d2 d1 + d2

dir.

n Eit ktleli karm yaplrsa,

dK =

dir.
l Dl
ip F

n Boyu l, kesit alan S olan tel F kuvveti ile gerilirse telin esneme miktar
l = 1 Fl k S

tel

dir.

5. BLM

Glge ve Aydnlanma

3. BLM
n Celcius (C), Fahrenheit (F) ve Kelvin (K) arasndaki dnm forml,
C F 32 K 273 = = 100 180 100
100 212 180 tane blme

Is - Scaklk
373 100 tane blme
Suyun kaynama scakl

n In dorusal olarak yaylmas sonucu glge oluur. n Kaynaktan hi k almayan blge tam glge, baz kaynaktan k alp, bazlarndan alamayan blge ise yar glgedir. n Ik aks, = 4 I bants ile bulunur. I : k aks

100 tane blme

llecek herhangi bir scakl

n A yzeyine, kadar k aks derse, yzeydeki aydnlanma iddeti, E =

dr. A

Suyun donma scakl

dr. n Alnan ya da verilen s ve scaklk deiimi arasndaki iliki Q = m c T dir.

Cva

32

273

n K noktas evresindeki aydnlanma iddeti,

E= I d
2

N I
a

Celcius (C)

Fahrenheit (F)

Kelvin (K)

cos

T = Tyksek Tdk

bants ile bulunur.

Gvender 9. Snf Fizik (Formller)

6. BLM
Yansma Kanunlar
1. Gelen n, normal ve yansyan Gelen I. n ayn dzlemdedir. 2. Gelme as yansma asna eittir. 1 = 2 dir. n Kesien aynalar arasndaki a ise, dzenee gelen ve terkeden nlar arasndaki x as, x = 180 2 bants ile bulunur. n Kesien aynalar arasndaki K cisminin toplam grnt says,
n= 360 1 bants ile bulunur.
Gelen n

Dzlem Aynalar
n In d kalnlndaki paralel yzl ortamda x kayma miktar, N Yansyan I. a1 a2 n Sv iindeki bir cismin grnr derinlii,
X = d sin(i r) cos r
n

i r x

dir.

Gz

x
a a < 90

h = h

ngz ncisim

dir.

h h

n Sapma as : = i 1 + i2 A
K r

dr.

A d i1 r1 r2 i2

n Minimum sapma as : min = 2i1 A dr. n Prizmann krclk indisi :

min + A ) 2 A sin( ) 2

O
N1 N2

a
lk yansma

n Btn grntler O merkezli r yar apl ember zerindedir.

np =
Sonraki yansma

sin(

dir.

n Gelen n sabit kalmak art ile ayna as kadar dndrlrse, ilk durumda yansyan n ile son durumda yansyan n arasndaki a 2 olur.

a a

2a

n Ikta ana renkler

Krmz
Sar Beyaz Magenta Cyan

n Boyada ana renkler

Sar Yeil
Siyah Krmz Mavi

Yeil

Cyan

7. BLM
Hc D S f = c = c = Hg D g f Sg 1 1 1 = f Dc Dg
T f F

Kresel Aynalar
Dc Hc Sc Hg Sg Dg M Asal eksen

Mavi

Magenta

Krmz, Yeil ve Mavidir.

Magenta, Cyan ve Sar dr.

I.

II.

n Bir cisim zerine den beyaz n hepsini yanstyorsa beyaz, hi yanstmyorsa siyah, herhangi bir rengi yanstyorsa o renkte grnr.

III. Sc Sg = f 2

9. BLM
1. Hc D S f = c = c = Hg Dg f Sg
Sc Hc

Mercekler

Bantda, grnt gerek ise Dg uzakl (+), zahir ise, () alnr. Odak uzakl, ukur ayna iin (+), tmsek ayna iin () alnr. Dc : Cismin aynaya uzakl, Dg : Grntnn aynaya uzakl Hc : Cismin boyu Hg : Grntnn boyu f : Odak uzakl Sc : Cismin odak noktasna uzakl Sg : Grntnn odak noktasna uzakl

1 1 1 2. = f Dc Dg 3. Sc Sg = f 2 dir.

Sg 2F F Dc F Dg Hg

2F

Bantda, grnt gerek ise Dg uzakl (+), zahir ise () alnr. Odak uzakl ince kenarl mercekte (+), kaln kenarl mercekte ise () alnr. Hc : Cismin boyu Hg : Grntnn boyu Dc : Cismin mercee uzakl Dg : Grntnn mercee uzakl Sc : Cismin odaa uzakl
N i r

8. BLM
Krlma Kanunlar

Krlma ve Renk

1. Gelen n, normal ve krlan n ayn dzlemdedir.

v sini n2 = = 1 sinr n 1 v 2
v1

Sg : Grntnn odaa uzakl n Mercein odak uzakl,

n 1 1 1 = ( mercek ) ( ) f nortam R1 R 2
v2

2.

dir.

n1 n2

n Sudan cama geen n iin, suyun cama nsu dr. gre bal krlma indisi ncam

dir.

Odak uzakl, 1. Mercein ve ortamn krclk indisine 2. Mercein erilik yar apna 3. In rengine (frekansna) baldr.

n Boluktaki hz c olan n, krclk indisi n olan ortamdaki c hz, v = dir. n