You are on page 1of 5

Vietnamese

T Thng tin n cc bc Cha m v Ngi chm sc

n ung lnh mnh i vi bnh tiu ng


Vic n ung lnh mnh quan trng vi tt c mi ngi, k c ngi tr tui mc bnh tiu ng. Hng dn n king i vi bnh tiu ng ging nh nhng khuyn co cho mi ngi v vy c gia nh c th n cng cc thc phm lnh mnh. Bn Cc hng dn n ung cho Tr em v Thanh thiu nin khuyn ngi tr tui: Thng thc nhiu loi thc n dinh dng khc nhau n nhiu rau, u v tri cy n nhiu ng cc (gm bnh m, go, m pasta v cc loi), nn chn loi wholegrain (nguyn ht) n tht nc, c, tht gia cm v / hay cc th thay th n/ ung sa, sa chua, ph-mai v / hay cc th thay th - cc loi gim bo c khuyn khch dng cho cc tr ln hn v ngi ln Chn nc l ung Gii hn cht bo bo ha (saturated fat) v n iu cht bo ni chung Chn thc n t mui Ch dng mt lng nh ng v n/thc ung c thm ng Thc n v Bnh tiu ng
kim sot bnh tiu ng, quan trng l cn bng ng thc n t nhng nhm thc phm khc nhau.

Thc n bao gm 3 nhm nng lng chnh: Carbohydrate (Hydrat-carbon) Cht m (prtin) Cht bo Cc cht m, cht bo v carbohydrate trong thc n cung cp nng lng c th chng ta cn. Carbohydrate Carbohydrate l mt trong nhng ngun nng lng chnh cho c th. Khi chng ta n carbohydrate, chng phn hy thnh ng glucose trong mu, sau chuyn thnh nng lng cc c bp v t bo c th cn. Thc n c nhiu carbohydrate bao gm: Cc loi bnh m v ng cc nh bnh m, ng cc n sng, cm, m, la mch, cho, bt sn

Tri cy nh tri cy ti, ng hp, tri cy kh, nc tri cy

Rau c nhiu tinh bt nh bp, khoai ty, khoai lang

Cc sn phm t sa sa, sa chua, sa trng v sa u nnh

Cc loi u nh u lng, u chickpea, u nu

Cc thc n nh - nh bnh quy, bnh quy gin, thanh muesli (muesli bar), thanh bnh tri cy (fruit bar)

ng nh ng sucrose, glucose v cc thc n/thc ung c thm ng


Tt c cc thc n carbohydrate phn hy thnh glucose trong mu v cung cp ngun nng lng quan trng. kim sot bnh tiu ng, quan trng l cn bng ng cc thc n carbohydrate.

Cht m (protein)

Cht m quan trng cho vic sinh trng v pht trin, iu chnh cc m t bo v c th c dng nh mt ngun nng lng cho c th. Cht m khng nh hng n mc ng glucose trong mu.

Cc thc n c m cao bao gm Tht, tht g, c v hi sn Trng u* nh u nu, u lng, u chickpea Sa* hay sa u nnh* Ph-mai Cc loi ht Cc th thay th tht nh u h, tempeh (bnh u nnh ln men)

* Nhng loi thc n ny c m cao v cng cha carbohydrate.

Cc thc n c m c th c nhiu cht bo bo ha, v vy quan trng l chn cc loi c t cht bo hn nh tht nc, v cc thc n t sa t bo.

Cht bo Cht bo l mt phn thit yu trong ch n ung lnh mnh, v quan trng cho s tng trng v pht trin bnh thng. C nhiu loi cht bo khc nhau trong thc phm, gm c: Cht bo polyunsaturated Cht bo monounsaturated Cht bo bo ha Cht bo trans fat Cc cht bo polyunsaturated v monounsaturated c trong du thc vt v b margarine nh du canola, du phng, du hoa hng dng v du m, cng nh cc loi ht, ht ging v c. Cc cht bo ny l la chn tt cho sc khe nht.

Cht bo bo ha c trong thc phm t ng vt nh tht nhiu m, b (ng vt), trong cc sn phm t sa nhiu bo cng nh trong nc da, nc ct da, du c v thc n mua mang v (take-away) v snack (n nh). Cht bo trans fat c trong thc phm nh m nu n, bt nho, thc n snack v take-away. Cht bo bo ha v trans fat c th lm tng mc cholesterol trong mu v nn gii hn.

D cht bo trong thc phm s khng trc tip tc ng n mc ng glucose trong mu, nhng nn theo mt ch n ung t cht bo bo ha c sc khe tt v lu di v gim thiu nguy c b cc bin chng tiu ng. Tt c cc cht bo u c nhiu kilojoules (n v nng lng) v n qu nhiu bt k loi cht bo no u c th b tng cn. gim lng cht bo bo ha trong ch n ung ca tr, hy th cc ngh sau: Dng sa gim bo cho tr t 2 tui tr ln Chn loi sa chua, kem, sa trng t bo, ph-mai gim bo v nc da t bo Gii hn thc phm ng gi c lng bo cao nh khoai ty chin gin, s-c-la v bnh quy Khuyn khch cc snack lnh mnh c tri cy, bnh m, ng cc, cc thc n t sa t bo v rau Dng t du monounsaturated hay polyunsaturated v gii hn chin ngp du C hn ch take-away t hn mt ln mi tun Khuyn chn cc n lnh mnh trong cn-tin trng Dng tht nc, lng b phn m tha v da g Dng phng thc nu n t bo nh nng grill, chin bng cho khng dnh (non-stick), nu microwave, BBQ hoc hp Mi tun nn n mt n hai ba c Dng b margarine (nh canola, hoa hng dng) thay cho b ng vt Cc thc phm khc Thc phm nh rau xanh, rau x lch, c rt, hnh ty, c tm, bng ci, b v du s khng nh hng n mc ng glucose trong mu. Nhng thc phm ny cha nhiu vitamin, khong cht v cht x, tt cho sc khe. C khuyn khch con qu v n nhiu rau.

Carbohydrate v Bnh tiu ng Carbohydrate nh hng trc tip n mc ng trong mu v cn c gi cn bng vi mc hot ng v lng insulin. t c cn bng ny c th gip gi mc ng glucose trong mu gn mc bnh thng. t c cn bng ng ny, quan trng l ngh v lng, loi v thi im n thc phm c carbohydrate trong ngy. Cc n v (trao i) carbohydrate Lng carbohydrate ng quan trng trong vic cung cp cho tr nng lng cn thit hng ngy, cng nh cho s tng trng v pht trin thch hp. Cc n v (trao i) carbohydrate c dng o lng carbohydrate trong cc thc phm khc nhau. Mt n v (1E) thc n c carbohydrate bao gm 15 gram carbohydrate. Cc n v ny khng lin h n trng lng thc phm, v d, mt ming bnh m c th nng 40 gram nhng ch cha 15 gram carbohydrate. Mt vi v d cho mt n v carbohydrate l: 1 lt bnh m 1 tri cam 1/3 ly cm 1/3 ly m Tt c cc thc phm ny cha gn 15 gram carbohydrate v c th c trao i vi nhau, cho cng 1 lng carbohydrate, v v vy cng mt lng ng glucose s vo mu. Chuyn gia dinh dng c th cho qu v mt danh sch cc n v carbohydrate. Qu v c th cn o lng thc phm m cc n v carbohydrate, c bit nu con qu v mi c chn on c bnh tiu ng hay khi th cc mn n mi. Con ti cn bao nhiu lng carbohydrate?
Khong mt na nng lng hng ngy ca con qu v nn ly t thc n c carbohydrate. Mt chuyn gia dinh dng c th gip qu v tm hiu con qu v cn bao nhiu carbohydrate. iu ny ty thuc vo nhng th nh khu v, giai on tng trng v pht trin, cn nng, chiu cao v mc hot ng. Tt c tr em mc bnh tiu ng nn gp chuyn gia dinh dng v tiu ng c li khuyn c nhn.

Chn cc Carbohydrate Lnh mnh Cc la chn carbohydrate tt nht cho sc khe c t bo, t thm ng, v nhiu cht x. Nhng thc phm ny gm ng cc v bnh m c nhiu cht x, tri cy, rau c c tinh bt, m, pasta v cm, sa chua v sa t bo, v cc loi u nh u lng v u ty (hnh bu dc).

ng th sao? Mt k hoch n ung lnh mnh c th bao gm mt lng ng nh d nhiu ngi c th ngh khc. Chng ta u bit rng ng trong thc phm dinh dng nh ng cc n sng nhiu cht x, sa trng v sa chua t bo khng lm tng mc ng glucose trong mu nu c xem nh mt phn n v trao i carbohydrate. Ch nn dng mt lng nh ng trong nu n.

low fat

Nn trnh thc phm c ng l thnh phn chnh, nh nc ngt, ko v n ngt (ngoi tr trng hp ang iu tr mc ng glucose thp (hypo)). Cc loi nc ngt v nc ngt pha long (cordial) t nng lng hay dnh cho n king c th dng thnh thong, nhng nc l thc ung tt nht hng ngy. Thi im dng ba Cc ba n u n rt quan trng kim sot bnh tiu ng. Cc ba n nn gm thc phm c carbohydrate chia u ra trong ngy. Cc n v trao i c th gip cn bng thc n carbohydrate trong ngy v bo m lng insulin hp vi thc phm con qu v n. Ty vo k hoch insulin, mc hot ng v khu v ca tr, mt vi tr mang bnh tiu ng c th cn n nh gia cc ba n ngn nga hypoglycaemia (hypo) hay mc ng glucose trong mu thp. Cc ba n v n nh cn c ln k hoch quanh hot ng thng l ca con qu v, nh trng hay ti ni chm sc tr n cng lc vi cc tr khc. bit thm chi tit v n ung lnh mnh v bnh tiu ng, hy tr chuyn vi chuyn gia dinh dng hay lin h Diabetes Australia NSW qua s in thoi 1300 136 588.

Cn ngi thng dch? Mt dch v thng dch qua in thoi min ph cho nhng ngi gp kh khn hiu hay ni ting Anh. C dch v ny thng qua T chc Phin dch v Dch thut (TIS) thuc B Di tr, a vn ha v Bn a S v (DIMIA). TIS c cc thng dch vin chuyn nghip cho gn 2000 ngn ng v ting a phng, v c th p ng ngay hu ht cc yu cu. Tip cn 1 thng dch vin: 1. Ch cn quay s 131 450 cho Dch v Phin dch qua in thoi. 2. Gii thch mc ch cuc gi, nh mun ni chuyn vi mt nh gio dc/chuyn gia dinh dng Diabetes Australia. 3. Ngi trc tng i s ni my qu v n mt thng dch vin ni ngn ng c yu cu v n chuyn gia sc khe Diabetes Australia trong mt cuc thoi ba chiu. Dch v min ph ny c Diabetes Australia thit lp, v s c tr gip t B Y t v Cao nin (Department of Health and Ageing) ca chnh ph c.

You might also like