PG016 3

c:
Taul
3GUE
STUS,
MIS, C O M M O D A , OECONOMIC
wm
ECCLESUSTICORI
ORUM.
1 ( 1545) PRO LATlNll
iRJEClS FLORUERUNT :
OGICA
TRADITIONIS PER QUINDECIM PRI

IPLIUS,
S MANU8CR1PTI8 COLLATAS, PERQOAM DIL1C
NIBUS CONTINENTER II.LUSTRATA ;
ECULIS DEBENTUR ABSOLUTA8 DETECTI6,
)M08, 8IVE AUCTORES ALlCUJUS MOMKNTI
: DISPOSITIS, MECNON ET TITULIS SINCUUBJECTAUQUE MATERIAM 8ICNIFICANITS, ALIQUA VERO AUCTORITATE IN
:)8, AUPLIPICATA ;
IERCM. ALPHABETICIS, CHRONOLOGICIS, STJ
MS PUNCTUM DOGMATICUM, IIORALE, LITIR
SINE ULLA EXCEPTIONE; SED PRSERTIM
R E U U M , QUO CON8ULTO, QUIDQDID
PATRUM, NE UNO Q U I D E H OHISSO,
iCUTUR; A L T E R O SCRIPTURifi
QUINAM PATRES E T 1N QOIBtlS
HUIM S C R I P T U R J E VERSUS,
VPSIS, COMUENTATl SINT.
Sl PERPENDANTUR C i l A R A C T E R U M MlflDll
MS OPERUM RECUSOIIUH TUM VAEIETA*
TOTO PATR0LOGI.E DECURSU CON8TANTER
' \ N\. METHODICA I l IUONOLOGIC.X,
cttnoe IIIC ILLIC S1 ARSORUM,
ERlHUS E T MSS. Al> OMNES
NTIBUS , COAHUNATORLH.
PRIOR,
rORF.SQUE ECCLESLE GB/EOE
IJTIUM,
MIGNE,
riJS ECCLESIASTICiE RAMOS BDITORB.
NEMPE L A T I N A , ALIA GK.ECO-I.AT

N-QDINQUB blCENTIS VOLUMIWBUS MOLE
CENTIH ET 11 I FIIANCIS VENIT. GR
U M U N A CIU VEliMONE LATINA LATERALIS A M I
INE INiUClBUS; POSTERIOR AUH 11 \ : \ER
\ \ MIN \ R B T I H B T O R . U T R A Q V B YIGESIMA Q U \
LUHEN GlijEf.O-LATINUM <)(.TO, UNl'MQU<MiQl
; VERO, UT PRETM IIUJUS BENBFICIp F R U A T U R
YOUJMINIBl S P B O A M P L I O R I L.IUTIOM IT
ESSE . I 1 J SEI liS LNIM CUJUSQEE VOLLM1N1S
l - , Sl QLIS E H A T EGII 6 0
V E R S A J I , UM QtJOBQDC VOLIHEM PR<> WOVEM
I ROLOG1 I- NOHDWi EXCUSI5 APPL1CANTUR.
IITUR,
/.
PARS TERT1A
ULTIMA.
PATROLOGLE
~~
CURSUS COMPLETUS,
SEB BIBLIOTHECA DNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA,
mm
OECONOMICA,
ss. PATMi, wotorii sgriptorikhi ecclesiasticorii,
31VB LATlIfORUM, 8IVB GR JSCORUM,

Q0I 4 * MV.O APOSTOUCO AD TEMPORA CONCiLU TRIDBNTINI (ANNO 1545) PRO
BT CO&C1LU FLORENTINl [ANN. 1439) PRO GRJECIS FLORUERUNT :
RECUSIO
OMNWM
QUifi
LATISIS
CHRONOLOGICA
E X S T I T E R E MOINUMENTORUM CATHOLICJE TRADITIONIS P E R QULNDECIM PRIMA
E C C L E S L E S i E C U L A E T AMPLIUS,
JtJXTA CHITIONBS ACCORATIftSlllAf, IMTBR 8 B CUMQDE NONNULLIS COD1C.IBU8 MANU8CRirTI8 COLLATAS, PERQUAM DlLlCEN1 C A 6 T M A T A ; DI88KRTATION1BU8, COMMENTARII8 VARIISQUE LECTIONIBUS CONTINENTER IELUSTRATA ; OMNIMS
OPKRiBUB P 0 8 T AMPI.1S8IMAS EDITIONES QUJS TRIBUS N0VIS81MI8 SAXULI8 DEBBNTUR AB80LOTA8 DETECTI8,
A U C T A ; JWDICI1U8 PARTICULARinUS ANALYTICIS, SINGULOS SIYB 08, 8IVB AUCTORES ALlCUJUS UOMKNTI
eUBSEQUENTIBO*, DONATA ; CAPITDLI8 INTRA IP8UM TEXTUM RITB DISP08ITIS, NBCNON BT T I T U L I S 8INCUL A M 3 M P A G U U R U M MARGlNEM 8UPERI0REM DI8TINCUENTIBUS SUBJECTAIIQUE MATRRIAM 8IGNIFICANTJBItf, APORNATA; OPBRIBUS CUM DUBII8, TUM APOCRTPIIIS, AL1QUA VERO A L X T O R I T A T E IN
0RDI9B A O TRADITIONBM ECCLBSUSTICAM POLl.ENTIBDS, AMPLIFICATA ;
feUCBJVtt* AIIPLIUe LOCUPLBTATA I N D I C I B U S AUCTORUM SICUT ET OPERUM, ALPHABETICIS, CRROHOLOGICIS, STATI8 T I C I 8 , 6fNTHETICIS, A!ULYT1C!8, ANALOGICIS, 1N QUODQUE RELIGIONIS PLNCTIM DOGMATICUM, IIORALE, L I T T R GICUM, C A N O I I I C L M , DISCIPLINARE, HISTORICUM, ET CUNCTA ALIA 8INE ULLA EXCEPTIONE; 8ED PR^SFRTIM
DDOBDS I M M C I B U S IHIIBNSI8 ET GENERALIBUS, ALTERO 8CILICBT U E R U M , QDO C0N8ULT0, QUlDQDtD
* SOLOy TALI8 TALI8VE PATBR, VRRtJM ETlAM U H U 8 Q U I 8 Q U E PATRUM, NB UNO QUIDEM 880,
IN QUODLIBET 8 C R I P 8 B R I T , IINO INTUITU CON8PICIAT0R*, ALTERO SCRIPTURiC
SAGRjE , BX QtJO LBCTORl COMPERIRB 8IT OBVIUM QUINAM PATRE8 BT 1N QI1IBI18
OPtROM 8UORIIM LOCI8 8MGULOS SINGULORUM LIBRORUM 8CRIPTURJI VERStlS,
P R I M O GBNBSB09 USQUB AD NOVISSIIIUlf APOCALIPSIS, CQMMENTATI 8INT.
ACCOtATISSIMA, CJITERlSQUR OMNIBOS FACILE A N T E P O N E N D A , 81 PERPBNDANTUR C U A R A C T E R U M NlTlDITAS,
CBARTJS QUALITAS, I N T B G R I T A S TEITIIS, PERFECTIO CORRECTIONI8, OPERUM R B C U 8 0 R U I I T U M VAftlSTAft
N0NERU8, FORMA VOLUMIMJM PERQUAM C O H M O D A 8IBIQUB IN TOTO PATROLOG1J5 DBCUR80 CON8TANTER
eiMILIS, PRBTII EIIGDITA8, PRiESERTIHQUE 18 COLLBCTIO UWA, MRTUODICA BT CIIRONOLOCICx,
EXCBJITORUH
FRAGHBNTORUU OPOSCULORUMQUB HACTBNU8 IIIC ILLIC 8PARSORUM,
P R I M O M IH R08TRA BIBLIOTBECA, E X OPERIBUS ET MSS. AD OMNE8
iETATE8 LOC08, UNG0A8 FORHASQUE PERTINENTIBU8 COADUJUTORUII.
9
SKRIES GRiECA PRIOR,

- IN QUA PRODEUNT PATRES, DOCTORES SCRIPTORRSQUK ECCLESIiE GR/EC*
|A S. BARNABA AD PUOTIUM,
ACCURANTE J.-P.
MIGNE,
Bibllothectt clcri nnlvrreee,

81VB CUBSUUM COHPLBTORUM IN SINGULOS SCIBNTIJS ECCLESIASTI&A RAMOS BDITORB.
fATBOLOG1A. AO IN8TAR IPS108 ECCLBSIiB, 1N DUAS PARTES DIVIDtTOR, A L I A NEUPE LATIMA, ALIA GRACO-LATINA.
L A T I R A , JAM PENITU8 EXARATA, QUOAD PRIMAN SERIEII VIGINTI-QUINQUB ET DUCENTIS VOLUMINIBUS U O L B 8tA
8 T A T , BOXVE POST PERACTOS INDICES STABIT, AC QUINQUE-VlGlfiTl-CENTlIII E T MILLB FRANCI8 VENIT. GRiECA
DOPLICI ROITIONE TVPIS MANDATA E8T. PRIOR GRiCCUM TEXTUM UNA CliU VBRSIONE tATINA LATERALIS AHPLECTITUR, ET AJ) NOVEII ET CENTEM VOLUIIINA PERVEKIT, 8ED SINB INDICIBL'8 POSTERIOR HAKC VER8IOMEM
T A M T I H I BXHIBET. IDEOQUE INTRA QUINQUE ET QUIKQUAGINTA YOLUMINA RETINETUR. UTRAQUE Y1GE8IMA QUARTA
DIE DBCEMBRIS 18(>0 APPARUERAT. UNLMQUODQUE VOLUMEN GR^CO-LATIKUII OCTO, tNUMQUOUQlJE M E H B
LATItHJM QUINQUE FRANCI8 80LUMMODO EMITUR : UTROBIQUE VERO, UT PRETM niJJUS BENEFICIO F R U A T U R EP T O R , COLLECTIONEM INTEGRAH, 8IYE GR^CAM hlVE LATINAM, 526 YOLUMINIBUS PRO AMPLIORI EDITIONE ET 272
P R O MIRORI ABSQUE IKDICtBUS CONSTANrEII, COJiPARET NECE8SE E R I T ; SECUS E N I M CWUSQUE VOLUMINIS AMPLITODIMBM RECHON ET DlFFICULTATES VARIA PRETIA >EQE\BUNT. ATTAMEN, 81 QUIS EMAT INTEGRE ET 8EOR8IM
COLLECTIONEM CBACO-LATINAM, VEL EAMDEM EX GR/ECO LATINE VERSAM, QUODQUE VOLUMEN PRO NOVEM YtL
HU> 8EX FRARCie OBTIREBIT. IST/E CONDITIOMES SERIEBLS PATROLOGliS MONDUM EXCU8I8 APPLICANTUR.
PATROLOGW
GRMCM TOMUS XVI.
PARS TERTIA ET
ULTIMA.
ORIGENES.
E X C U D K B A T U R KT V E N I T A P U D J.-P. B l l G N E , K D I T O U E M ,
IN VI 1>!CTA irAMKOISK, OIJH PUOPE PORTAM I.UTETIiE PAIUSIOUDM VIJLGO irKNFEIi
NOMiNATAM, SEU PETITMOMHOUGE, NU.NC VERO INTRA MOENtA PAIUSLNA.
18(53
\
AVIS
IMPORTANT.
D aprfes unfdtfsMots provideHtielles qni rogissenl le monde, rarement les oeuvres au-dessus de lOrdinaire se font
,sans cootradictions plus oa rooins fortes el uombreuees. Les Ateliert CaUioliques ne pou vaient gure echapper t ce
eachet divin de leur ulilito. Tantot on a leur existence ou leur importance; tantdt on a dit qiTils etaient fermos
ou guMls allaient Pitre. Cependaol ils poursuivent leur carrifcre depuis 21 ans, et les produciioos qui eu sortent
devienuent de plus cn plus gravesetsoignoes : aussi parait-il certain qu'a moins d'ovonements qu'aucane pradence
hnmaine ne saurait provoir ni empocher, ces Aleliers ne se fermeroot que quand la Bibliolhkjue du Clergi sera
lerminoe en ses 2,000 volumes in-4 Le passo parait un sur gar<nt de 1'avenir, pource qu'il y a a esprerou a
rraindre. Cependant, p.irmi les ralomnies auxquelles ils se sonl Irouvos en botte, il eo cst deux qni ont conlinuellemeiit r6p6t6es, parce qu'tani pluscapitales, leur effet enlralnait plus de consoqaences. De peliis et ignares
roncurrents *e sont donc acharnos, par leur correspondance oa leurs voyageurs, a ropgter partout 'jue nos Euitions
^laient mal corrigees etmal iraprimoes. Ne pouvant attaquer le fond des Ouvrages, qui, pour la pluparl, ne sont
que le* chefe-d'ceuvre du Cathoiicisme reconnus pour tels dans tousles lemps et dans tous les pays, il fallaitbieo
ee rejeler sur la forme dansce qu'elle a de plusserieux, la correciion et rimoressioo; en effet, )escbeb-dceuvre
inSme n*auraient qu'tine demi-valeur, si le texte en otait inexact ou illisible.
II est trfcs-vrai que, dans le principe, succfcs inoui dans les fastes de la Typographie ayanl forco PEdilear de
recourir aux mfoaniques, afin de raarcher plus rapidement etde donner les ouvrages a moindre prix, quatre volumes
dn double Cours d'Ecriture sainteel de Theologie furenl tir6s avec la correctioa insufBsante donnge dans les imprimeries a presque tout ce qui s'6dite; il est vrai aussi qu*on cerlaio nombre d'aulres volumes, appartenant a diverses
Publicallons, lurent imprlms ou trop noir ou trop blanc. Mais, depuis ces temps loiguos, lesragcaofquesont
code le travail aux presses a bras, et 1'impresslon qui en sort, sans 6tre du luxe, atleodu que le luxe jurerail dans
des onvrages d'une tlle nalure, est parfaitcment convenable sous tous les rapports. Qaant a la correclion, il est
de fait qu'elle n'a jamais 6te portoe si ioin dans aucune odition ancienne ou cooteraporaine. Etcomnoeot en serait-il
autremcnt, aprfes toutes les peines et toutes les dopenses que nous subissons pour arriver a purger nos preoves de
loules fauies? l/habitude, en typographie, mdme dans les meitleures maisons, est de ne corriger qu deux preuvea
el d'en conferer une iroisifeme avecla seconde, sans avoir prpar6 en rien le manuscritde rauleur.
Daos les Ateliers Calholiques la ditlerence est presque incommensurable. Aa moyen de correcleurs blanchis sous
le harnais el dont le coup d'c*il tvpographique est sans piiio pour les fautes, on commence par proparer la copie d*un
boul a Taaire sans en excepler un seul mot. On lit ensuite en premifere opreuve avec la copie ainsi preparoe. On lit
en seconde de lara^memani^re, mais cn collationnant avec la premifere. On fait la mme cbose en lierce, eo collalionnant avec la seconde. On agit de mme en quarie, en collalioonaut avec la lierce. On renouvelle la mdrae op6ralion en quinte, eu collatinnnant avec la quarle Ces collationnemenls ont pour bnt de voir si aucune des fautes
signaloes au bureau par MM. les correcleurs, sur la marge des ipreuves, ia ^chappo a MM. les corrigeurs sur le
roarbreetle moial. Aprfes cescinq lectures enli^rss controlees l'une par 1'autre, e: en debors de la preparation
ci-dessus menlionnê, vient une rovisiou, et souvent 11 en vient deux ou trois; puis cliche. Le clichage opero, par
consequenl la pureto du (exte se trouvaot immobiiisoe, on fait, avec la copie, une nouvelle lecture d'un bout de f'epreuve a 1'autre, on se livre a une nouvelle revision, et le tirage n'*rrive qu'apr^ces innombrables procautions.
Aussi y a t il a Montrouge des correcteurs de loutes les naiions et en plus grand nombre que dans vingt-cinq
imprimeriesde Paris rounies 1 Aussi encore. la correction y coule-l-elleautant que la composition, landisquailleurt
elle ne coule que le dixi^roe ! Aus i enfin, bien que l'assertion puisse paraitre t(imeraire, IVxaclilude obienue par
lant de frais et de soins, fait-elle que la plupart des Editioos des Aleliers Catholigues laissenl bien loin deirifere elles
cellei mAme des c^Rbres Bonidiclins Mabillon et Monlfaucoa et des col^bres Jesuites Petau el Sirmond. Que Voti
corapare, en eflet. oMniporte quelles feuilles de leurs odiiions avec celles des nolres qui leur correspondeut, en grec
comme en latin, on se convaincra que 1'invraiscmblable est une roalito.
Dailleur?, ces savants 4mfuents plus prooccup^s du sens des textes que de la partie typographique et n*etant
poiut correcteurs de profession, lisaient, non ce que poriaient les opreuves, mais ce qtii devail s'.v trouver, leur
naule itttelligence soppleantaux fautes de 1'cdition. De plus les Bonodictins, commc les Jos'iites, oporaient presque
toujours sur des manuscrils, cause perpluelle de la rnutlipIieiLo des fautes, pendanl que les Ateliers Calltoiiquei,
doni le propre est euriout de ressusciter la Tradilion, nOperenl le plus souvent que sur dcs imprimes.
Le . P. I)e Bucb, Jsuite Bollandiste de Bruxelles, nous ocrivait, i l y a quelque ir-rops, u'avoir pu trouver en
dix-huit mois d'6tude, xuie uule faute dans ootre Palrologie laline. M . Denringer, professeur de Thoologie a l'Universilo de Wunbourg, et M . Rcissmann, Vicaire G6o6ral de la m^me ville, nous mandaient, la date du 19 juillet,
n'avoir pu ^galemenl surprendre tme $eule faute. soit dans le latin soit dans le grec de notre double Patrologie. Eofln,
le savant P. Pitra, Ben6diclin de Solesme, ct M . Bonelty, direcieur des Atmales de philosophie chritienne, mie au
<\ de nous convaincre d une seule erreur typograpbique, ont forc^s d'avouer que nous n'avions pas trop
prosumo de nolre parfaite correciion. Dans le Clerge se irouvent de boos latioisles et de bons hellaoisies, et, ce qui
est plus rare, des hommes ir&s-posilifs et tr^s-praliques eh bien ! nous leur promettons uoe prime de 25 cenlimes
par cbaque faule qu'i!s d^couvriront dans n'iraporte lequel de nos volumes, surlool dans les grecs.
Malgre ce qui , 1'Ediieur des Cours complets, sentant de p)us en plus rimporiance et mftme la n^cessilo
dune correclion parfaite poor qu'uo ouvrage soit verilableroent ulile et estimable, se livre depuis plus d'un an, et
est rosolu de se livrer jusqu'a la fln a une oporation longue, penible et couleuse, savoir, la revision enli6re ei
universelle de ses innombrables clichos. Ainsi chacun de ses volqmes, au fur et a niesure qu'il les remel sous presse,
est corrigg raot poar mot dun bout a Pautre. Quarantehommes y onl ou y seroot occnpos pendant 10 ans. et une
somme qui ne saurait tre moiodre d'un demi million de francs est consacree a cet important conirdle. De ceiie
mantere, les Publications des Ateliers Calholiques, qui dgja se dislinguaient enire toutes par la sup^riorH6 de leur
correction, n'aurontde rivalee, sous ce rappori, daos aucun temps ni daos aucun pays; car quel est I'6dileur qui
pourrait et voudrait se livrer APRES COUP a des travanx sl giganiesques et d*un prix si exorbilant? 11 faul
certes 6ire bien d'une vocation divine a cet eflfet, pour ne reculer ni devant la peineni devant la depense,
surtnut lorsque PEurope savante proclame que jamais volumes n'ont 6dit6s avec tant d'exactitude que ceux de
la Biblwthique univenelle du Clerg4. Le present volume est du uombre de ceux rviss, et tous ceux qui le seronl
a Pavenir porteront cette note. En consoquence, pour juger les productions des Atelier* Catholique* sous le rapport
de la correclion, 11 ne faudra prendre que ceux qni porlerout en l6le 1'avis ici traco. Nous ne peconnaissons que wtje
4dition et celles qui euivront SUP DOS planches de molal ainsi corrig6es. On croyait aulrefois que la st6r6ot.vpie
immobilisait les faates, atteudu q un clicho de raotal n*est point olaslique; pasdu tout, il inlroduit la perfection,
car on a trou?6 le moyen de le corrige.r jusqu'a extinclion de fautes. L'H6breu a 6to revu par M . Dracb, le Grec
Dar des Grecs, le LaUn et le Kran$ais par les premiers correctenrs de la capitale en ces langues.
Nous avons la consolalion de pouvoir finlr cet avit par les reflexions suivanles : Enfln, notre exemple * flni par
oranler les grandes publications en Ilalie, en Allemagne, en Belgique ei en France, par les Canons grecs dc Rome,
le Gerdil de Naples, le Satnt Thomas de Parme, VEncyclopodie reliyieuse de Munich, le recoeil des aiclaratton* ae%
riies de Bruxelles, les Boltandisies, le Swirez et le Spicilige de Paris. JusquMd, on n'avait su roimprimer que des
ouvrages de courte haleine. Lee in-4, ou 9'engloulissent les in-folio, falsaient peur, et on nOsait y loucber, pai
crainte de se noyer dans ces ablmes sans fond el sans rives; mah on a fini par se risquer a DOOS imiler. Bien plus,
ROUS notre impulsioo, dâutres Edileurs se proparent au Bullaire oniversel, aux Dicmons de toules les Congrexations,
a une Biographie ei a une Histoire gonerale, etc, elc. Malheureusement, la pluparl des 6ditions deja faitea on qui w
font, sont sans autorilS, parce qu*elles sont sans exactitude; la correction semble en avoir 6te faite par dea aveugies
aoft qu on n'en ait pas senli la gravito, soil qu'on ait reculo devant les frais; mais patiencei une leproducltOD
orrecte surgira bieutot, ne ful-ce qu*A la lumiere des ocoles qui se sont faites ou :qui se feront eucore.
c
SMCULOM III. ANNOS 858.
ORIGENI
O P E R A
VARIIS EDITIONIBUS
OMNIA,
BT CODICIBUS MANU BXARATIS, GALUCI8, ITALICIS, GERMANICIS ST
ANGLICIS COLLECTA ATQUB ADNOTATIONIBUS ILLUSTRATA, CUM COP10SI5 INDICIBUS, VITA

AUCTORIS BT MULTIS DISSERT ATIONI US,
OPERA E T STUDIO
DD. GAROLl ET CVROLI \1NCEI\TII DELARllE,

P r e * b y t * r r a i i i et U M n a c h o r a m B e a e d l c a M r t t m e ooB*rejrati<H* .
ACCDRANTE
B T DENDO
ttbllotbec
Mfttjrft
RECOGNOSCENTE J.-P. MIGNE,
Cleri umlTcr*,
%m
CUHSUUM COMPLBTORUM IN SHSGULOS SOBIfTIJB BCCLBSIASTICJK IUMOS KDITuRB.
^ g B l l l . i l l l
PABS
TERTIA
TOMI
8EXTI,
COSTJNBNTIS
VARTEM ALTBRAM HBZAPLORUM
QUJE AD PRJMITIVUM
RKDUXIT ORDlffEM*
NEMPB VKRB USIAPLAREM. INNUMBRISQUB OMNIS GBNBRIS BIPUBGAVIT
BRRORIBUS,
NOVIS AUllT INTBRPRBTUM LBCTIONIBUS, NOTISQUB ULUbPRAVIT
SUIS NON PAUCIS
P. L . B . D R A C H ,
. . pltOPAOAffDA BIBLIOTHCCAIIUS BOltORAlllUS ; PHILOSOPBI*
LITTIHAIUli ftdCTOSJ; tOlClkFkStftRtJJf ACABS
MIARUM BILtClOlt CATBOUCA ET ABCAPCM ftOClUS, IIBCKON SOCHCTATIS HAHOEI * H D H RT LOCIS, PAReiKtylSQ^B *0&?9
ASIATICB; UTTBRARUM OBACARUM AC LATDIARUII PROFBSÔR; EQCES o n D i n c i t m n . , QALtica LEGIOKIS ^ J , G*jt*3ftii
BIAGHI, S. RTLTE3TBI, S. LOOOVlCl CIVILIS 1 LUCEHSI8 SECUPDJE CLAgJIS, BTC., OUM; ? E * 0 , DSH Ift STNAGOGA, BAABU*V$
LKGJ9QCK DOCTOK, R 9CBOLA COAMSTOftlALlS PAMSlEltSIS DIKJCCTOB.
HUlC YOLCWNI ACCBDIT

LIBER
CONTRA
BASRtSES
QUI INSCRIBITVR
: .
VBNEUHT 9 VOLUMINA 95 FRAHCIS GALLICIS.

EXCCDEBATUR
E T VBNIT APDD J.-P. MIGNE E D I T O R E U ,
y\X DICTA WAMBOISE, OLIM PROPE PORTAM L U T E T I A PARISIORUM V L L G O tTKMFER

flOMINATAM, 3EU PETIT-MONTROUGE,
NUISG VERO INTRA ftUENIA PARISINA.
1863
SMCVLVHM.
W W t t .
EIENCHUS
MreroRVH v r
O P E R U M QUI I N H A G T O M I x v i P A R T E T E R T I A
COIfTIIfEIfTUl\.
ORIGRNES.
Hexaplonjm q a supetwnt lcontinuatao et

Philosophuraena, sive Omniutu hffircseon rcfutatio.
finn).
cal.
2400 ad 3009
3009 ad fioera.
MONlTtlM.
Quinliis jani effiuiil annus ex quo Orignis Hexapla primipenise formae reslilula recudendi laborem
arduum, et quantorum sumpinuoi l suscepijnus, Q4ii landem in boc toJuniifie abeoltiiur. Seqoilur liber
qui inscribitur Philosopkumena, de cujus auctore oiuliis dlepulaliim e*l. Hippoly&o Poriiiensi iribuunt
editores Gotliitgenses novissimi el doclores plerique Ultrarhenani; Gaio alii, alii Epiphanio, Didymo
etiam Alexandrino. Quibua ul coniradicamus ei Origeni adjudicemus, facit codicum manu exaralorum
caaaenaut, qiioa in Prtefaikuie rtceasei jtoctieKimus edilor, D. fimmanuel MHIerus, qui opus e\ codice
moniis Sancti exscripsil et primus edidil. Prseclarede lioc libro dispularunt doctissiml eeque acreverendissiroi viri DD. Darboy,olim Parisiensie Ecclesae vicarius generalia, posiea apiscopua lNanceienais, nitnc
Parisieneie arcbtepiecupus; etCruioe, olini Scbolae ecdesiaslicae Superiorum Studiorum, quae atidil Cormelitarum, prsepositus, nunc episcopus Massilieoais. Plura AucterU nesiri loca excussit D. AlfreJ Maury
in Epheinendibus quae inacribuntur; Revue archiologique (Etudes sur les documentsmythologique* conienut
dant les Philoeopkumena dOriglne. (Paris, 1851), . 253, 364 et 365; annoe (Paris,
1852), p. U 4 .
Pariaiis. Ex Tvpis MIGNE.
HEXAPLORUM
QVM
LIBER
GII. X V I .
SUPERSUNT
EZECHIELIS.
9509
HEXAPLORUM QVJE SUPERSUNT.
IN
EZECHIELEM
9400
MONITUM.
Bis usi sumut manuseriptit ediiisque librit, in coiligendis velerum interpretum tectionibut.
Codice RR. PP. Jesuitarum unde mntta excerpsimus.
Codice Coisiiniano t n EzechieUm, pervetuito.
Codice Regio bombycino XIII sceculi.
Codice San-Germanensi antiquistimo Langobardicii titterit descripto, ubi S. Hiironymi' Commtnt.
Ezechielem.
Origene muliu tit locis.
Oregorio Neocasariensi in Ezechiclem.
Eusebio De locis Bebraicis.
Athanasii edilo semel.
Hieronymi ediio Comment. in Euchielem.
1
EZECHIELIS
CAPUT
PRIMDM.
AKTAAS.
1
.
EBPAIKON.
i
1.
i.
o v vbv 5
myo r m 4
5.
4.
4. (" .)
rbw
TWtn 'E6pdioc,
,
\ ?jv .
arb
nrwS D > 2 w w i
6 . .
7.
7.
S n * p
i r o n : a r o n n b o r r s D i 9 ,8
8, 9.
.
12.
VERSIO HEBRAICI .
I. Transroigralionis.
VULGATA. LATINA.
Caplivorura.

.
8, 9. \

,
.
II.
12.
AQUILA.
5. Super cum i b i .
3. Super eum i b i .
3.
4. Ventus lurbinis.
4. Ventus turbinis.
4. Ventut turbinis.
Et *plendor eiundique, et de
E l splendor in circnita ejus : et
niedioejus veluli speciee crepiian- de medioejus quasi species eleclri,
tU ilammx, de medio iguis. He- id est, de medio ignia.
brmut int., luraen quippe in medio
ejus quasi aspectus iridts, et ipsa
perspicua eral in raedio eorum.
0. Eis.
6. Et quatuor a l s unicuique
6. E l qualuor pennae uni.
cis.
7. Pedes eorum pedes rccii.
7. pes aorum, pes rectus.
Vestigiom vero pedtim eorura
Et planta pedis eorum quaai
Et planta pedum eorum yeluti
veluli esligium roiundum.
plania pedis viluli.
phnia pcdii viluli.
8, 9. E i ata? eoruro qtialuor jun8. 9. Et pennasper quatuorpar8,9. Etalae eorum in quatuor
ipsis. Junciat alia ad aliam, alae tes habebanL JunclaVque. erant ct* alia ad aliam, et aiae eoruro
pennse eorum alterius au alterum: uon reveriebantur.
corum uon revertebantur.
non reverlebaotur.
li.
11. Faeies eorum.
I I . Et facies eorum.
12.
12. Nec reveriebamur cum am12. Non revertobautur in ambularent.
buluido itia.
01
E X K C M E L I S CAPUT I.
IN
EZECHIELEM
402
MONITUM.
Tkeiiereu ediu ta Ezeckielem.

fiotis Rcmenm editnmu ti Drnsii.
[ im mdditwnibus motfnt ptmra nobis suppediUnil toluwH* eui l i l x / m : c Icxeciel ucundum S*pft**infa 4*
Teirmpiit Ongtmh e tingniari Chisiano codice enNomm circiter IDCCCC , Operm ef ttudio R. 0 . Vinctntii d*
Rtfibus efr.i Ramm tgpit cusum anno 1840, cujus $pUndidittimm editionit txemptar grato anime strwamui *
do*o fim erndiimque memonx Rmi. P . U*garM ex Ula doctiuim* illuttrisvimaqui Conmgition* Bmmmbil*rnm mobilitanl dL nomm. Eminenlissimorum cardinalium CeriUn, Lambnuchinii R. P . V t r cellone, JtioTnwufue insiqnium mrorum. Eam autem edilionem, quod vald* doUnd**, M N pit# dtiurpmnt
ifpograpkieM wunda qmbut vix mna vel alUt* vacat pagina.
interpreimm Ucliones, ut et variante$ codkt Chitimxo escerpta* signamus /iltre C , codict vtrt
Bmrbcrimo, Uur* B . DBACB. ]
%
EZECHIELIS CAPUT PRIMUM.

.
3.
4. ^
01.
1. ;. Oi Jlctxel,
.
5. ' .
4. .
1.
5.
4
\ , \
,

.
.
6. 4.
6 . \
7.
7 . \ ,
7.
: .
Prorsus /*

.
. 9.
8. 9. Partim vacat partim non
J&, 9. \
convenit.

,
.
11. \ .
II.
.
12. \
12.
.
y
SYMMACHUS.
1.
3.
4. Spiritus proceliosus.
Veetigium autetn pedum eorum

quasi vesiigiuni viluli.
1NTERPRETES.
1. Caplivitatis. Reliqui, transmigrationis.
3. Super me ibi.
4. Spiritus auferens.
Et splendor in circuitu ejus, et
ignis ralgurans, et in medio ejus
quasi visio eleciri, in medio Sgnie.
THEODOTIO.
1.
3.
4. Flatus tempestatis.
6. Et qualuor ato uni.
6.
7. Et cmra eorum crura recla.

Prortut alia.
7.
Eis.
8, 9.
8. 9. Partim vaeat, partim non

8, 9. Et al& eorum quaiuor
convenit.
juuctae alia ad aliam, t a l eo
rum non reverlcbanlur.
lli
42.
11. E l lacies eorum.

12. E l non revertebantur
eieundo ipsa.
In
11.
12.
2404
HEXAPLOHUM QILE SUPERSUNT.
2403
1
.
EBPAIKON.
14. (Ka\
) 0
.
16. \
.
14.
pnn
16.
onb nmî 18
rten Vrp anAa mrr-STps 24

nano Vip
17.
17.
18.
18.
24.
24.
26.
26.
]TED DTD3D
niwrSy
jppb bjnacn 26
nS-rm
27.
.
VULGATA LATINA.
AQUILA.
VERSIO HEBRAICl T E X T .
14. Et aiiimalia ibanlel rever14. (Et animalia currebant et
44. E l animalia currere el redire, secundum aspectum corti- tebantur, in similitudinera ftilgti- reflectebant) quasi species fluius
ris coruscanlia.
aul fulguris.
scaiionis.
46. Et opus earum quasi aspe16. operationes earum qtiasi
16. Et opus earuno, qaasi vislo
maris.
oculua cbrysolitht.
cms tbarsis.
Etsimtlitudounaquattior ipsis :
Et una shniUmdo ipsaritm quaei aspecius earum, et opus earum. tuor: et aspectus earum, et opera.
17. Super qaatuor quadrilaieris
17.
17. Per quatuor paries cartim
tuis in eundo ipsarum ibanl.
eunies ibant.
18.
18. Et pavor propler eas.
18. Et borribilis aspeclus.
yao
W n i r O )
27
27.
24.
24. Tanquam vocem Saddai in
24. Quasi sonum sublimis D e i :
eundo ipsa, vocem loqueke tam- cum amj)iilarenl quasi sonus erat
quam vocem casiroram.
mullitudinis, u l sonu casirorum.
Cum starent, demiitebant alaa
Slabant et submiuebant alae
suas.
stias.
26.
26. desuper flrmamentum,
26. Etsiiper flrmameiUum,quod
erat imminens capiti eoruitt.
quod super caput eorum.
27. Velal aspeeinm ignis, ih27. Quasi visio tgiiis inlra ipsuni
27. Tanquatn aspeclue ignisdoin circuilu.
trinsecus ejus per circuilum.
mus ipsi circuro.
Notae et variae lectiones a d cap. i Ezecbielis.

V . 1. 01 , . Drusius. In
bunc vero locum Hieronymus : c Signiiicantiusque
jufcta Hebraeoe et caeteros interpreies transmigratio
dicitur Joacbiea, el non eaptivitas, quod L X X translulerunt. Non enim captus urbe superala, ged voluntate se iraderis, dtictus esl in Babylonem. Igitur Joacbim, i . e. Jechoniae, dicitur prima nwsmigratio : Sedeciae autem secunda, vl eitrema,
captivitas. Hic codex Jes. bas nominuni propriorum inlerpretaliones adfert, , ;
\, ; , ;
, . [Hebr. ei Vulg., iri trigesimo
anuo. L X X , . , , . L X X , .
Sed C et , qui poslertor ad marginem,
(aggravatio), sine interpretis noniinc, ubi
nonnullae aliae propriorum nominum interprelaliones
legantur, videlicet ad voccra ,
; ad \, , . ,
.LXX, . C, . Sic etiam Ald. elquidaro codd. L X X , . C,. , ,
. 01 ), , ubi videntor
binae interprelationes. DBACH.J
V. 2. ', . C ,' . *,
. C, . . Daica.
. 3. . Ms. Jes., cum asterisco. [Iiemque C

in teitu. DBACH.]
V . 4. Hieronymus : Aq. venlus lurbinis (quem
sequitar ipse Hierou.). Sym. et Tkeodotio, flatus ac
spiritus lempestatis. Aquila GraBce haud dubie habuisse videlur . Synimacbi leclionem Graece adfert Tbeodoretus. [Aliler babemur
trium lecliones apud L . Bos, nimirum, *.,
. . , . .,
: vero, . , . ., /)
. ., . *, \
ESov. C, \ , ut A l d . DRACH.J
Ibid. *0 , eic. Ms. Reg. bombycinas, similiterque Coisliiuanus ex Polycbrqnio.
Qai addit,
, \ (perspicua) .
vero ad vocem L X X , anle ,
babel, *., . ., . ', .
DBACH.]
V . 5. : 0% . ., .
', . ., . DRACB.
V. 6. ., ., . Ms. Jes., cum aslerisco.
[Pro . Et ila C in texlu, sed de more sine inlerprcle. vero adferi: ., -
. DRACU.
t
EZECHIELIS CAPUT .
2W5
2106
.
0\
14. (\ \
)
.
1 6 . . . . .
44. Vacat.
1 4 . \
.
16. ' .
16.
.
\ Sv ,
\ J \
.
.
J 7 . \
1 7 .
17.
* .
.
18.
18. \ . ,
1
.
2 4 . Jacat.
24.
24.
,
.

,
.
.
2 6 . \acat.
2 6 \
26.
.
2 7 . Vacat.
27.
2 7 . '
.
INJERPRETgS.
SYMIfAGIllJS.
THEODOTIO.
1 4 . E i animalia currebant ct
1 4 . Vacau
1 4 . (El animaJia currebaul ei
refiectebant quasi species Bezec.
riHedebaol) qua3i speciejs radii
fulguris.
1 6 . Quasi spccics tharsls.
16. Et operaiiopes earum quasi
1 6 . ... quasi visio liyacintbi.
species iharsis.
Elsimilitudo una (iltis) quatuor,
E l visio eamin ei opus earum.
et opus earqip.
17. Ad quatuor partes ipsarum
17. ID procedenuO ipsoa procc17.
debanl.
proeedebapt.
18.
1 8 . Et vidi ea. A / . , ct terribiles
18.
erant.
2 4 . Tanquam voccm pQlenus
2 4 . Vaeat. .
24.
cum aiiibu|arent ipsa, vox verbi
lauquaiu yox pajtrurum.
Cum starent ipsa reraiUemia,
Curo ipea siarent, ccseabant alie
a l * eoriim.
eoruin.
2 6 . E i supra lirmameiitum quod
2 6 . Vacat.
26.
super caput eorum.
2 7 . Vacal.
2 7 . Quasivisio ignis intraipsura
7.
in drcuitu.
9
Notoe et v a r i lecliones ad cap. I Ezechielis.

V . 7 . (aliemni) l Me. Jes., cum aslerisco. [.,
. C,xa\ . I)R.]
lbid. Gregorius Neoc&sariensis in Ezecbielem
cap. , qui Commenlanus etiam Gregorio Nazianzeno falso adscribttur : ,
, $ *
*, ,
, , ,
. [Senum versio non convenil cum fonle
Hebr. L . Bos, A q . \
. , . ,
. ., \ . *
Tacat. G in textu, oi
* DRACH.]
V . 8 , 9. . , . , \ etc. Ms. ies.,
r a m aslerisco. [G, \ (23
et facie* eoram), \ *
, \
. Et ita fere Alex. et
Aldina, vel ut dicit Roiu. ed., cpleri. C constaoler
omiltit nomina interprelum in textu.Aliae varia?
lectiones. Vera. 8 . ', . G
o m i l l H *;. : 0 \ \ .
. , . V . 9. ', . jL, .
I U o i a n , AJex., A l d . , Cojnplul. : Q',
v
. . , _. ., . ', . , .
RACH.]
. 1 0 . ', \ . C cum Alex., \ .

0% .^ G curn Alex. absque
.', \ . C add i l , \ , quod babent uiitio' commaiis scqaenlis Hebr., Vulg. et, ut vides, Marcbal.
codex, cum addilione arliculi , necnon B . DRACU.
V . 1 1 . \ . Ms. Jee., fJim
aslerisco. [B in textn, . Ad
margincm vero, Aotxol, ,
\ ,otc. Sic eiiam Theodor. Idem, ',
(Hebr., divisae. V u l g . , eileirtae). . , (dislerminatae). , (scparatac). Idem, ', (Hebr., CPS. Vulg., uniCuique). ., . lia etiam C in lextu.
', . G, . DIUCH.]
V . 12. ', . C , . C , .
C, . '. \ . C addit,
, quod habenl Hebr. el Vulg.,
cum amouiarenL^B : O^, \/, xa\
, ', . ., j
HEXAPLORUM Q U SUPERSUNT.
9407
. (V, \ .
0/ <, . DRACH.
V . 13. 0% . C addit,
(eic). Respondet Hebr. '. 0% . C ,
. Hebi. aulcm et Vulg. eimpliciter, fulgur.
unus, 0\ \ . . , \
. . (Hcbr. et V u l g . , et simililudo animaliuiu). Idem, C , . & . . .,
(Hebr. et Yulg., quasi aspeclue). Idem, ', (discurrenlium). ., (pertranslens). . , (Hebr., perambulaus). Idem,
</, . *,
. IDEM.
V. 14. . , \ , etc, cum asterisco. H;ec
ex ms. Jes., Drusio, et Hieronymo, qui sic bab^t :
Quodque sequilur, et animalia currebant, et reverubantur qnasi speciet Bezec, de ediliouc Theodotionis iu L X X addiluro eet. Et paulo p o s l :
Esselque quaeslio, nisi aequereiur, in similitudinem futguris coruicaniis , quod Hebraico sermone
dicilur Bezec, et inlerprelatua eat Syoimacbus,
quaii species radii fulguris.
Drusius haec notat in vocempTl: scbolion,
. Greg. Naz., Bezec, fulgur.
Ilieron., fulgur coruicant. Philo in MofD. ex Iibro
Judicum, fulgur micans. Idem, Adonibezec, Dominus meus fulqurans, v e l , Dominus futminis. jTheoriotionis versio legilur io Alex., A l d . et Complut.,
necnon apud Tlieodorelum. G sic exhibel, \
. ., \ . .
margioe ad vocem habet, "., ^ .
., . ., . DRACH.1
V. 13. : , . . , ., , flebr.,
Yulg., juxta. DRACH.
V . 16. Ms. Jes., . , . ,
. Ubi priora tantum verba, \
, Aquilas esse posstiut. Nam posteriora,
nisi ex altera ejus edilione prodieriut, Aquilae esse
nequeunl: noiat enim idem codex, . ,
. ., . Hanc vero
leciionem asserit eupra Gregorius Neocaesariensis,
ulii , , . Quamobrera
ctnu ait Hieronymus : Pro iharsis, quam nos in
L
man vertimvK, Aquila hyacimhum posait, qui lapit

cceli habet sifnilitudinem; vel memoria labilur, vel
a librariis vitiatus videlur. Scbolion,
, , quod ex edil. R o m .
babel Drusius. [ L X X addidimus, nonnisi enim
prima desideralur vox Hebnici fonlis, CKTOyoi, et
opera earum. G, . Complul.,
\ . Apud S. Hieron. in L X X , el fa
ctura earum. : 01 , . .,
(et apparatus) . Et ila suppletur
lacuna quanvTeliquil Monlf. DRACH.]
Ibid. . , \ . Ms. Jes., cum asterisco. [Hsec eadeui leguntur in quibusd. U. et apud
Tbeodoreium. G habet sub aslerteco. : . , .
(speculatio gaudii) .
., (in alia ejued. edilione, ut guspicamur). . , . , ', .
. , ., . ., . DRACH.1
V . 1 7. . , * Ms. Jes., cum
asterisco. [G similiter. ad \ . .
, habel, , . DRACH.]
V . 18. ', \ . Dnisius , qui
addit: Legiiur in quibusdam librie, et apud Tbeodorelum, oec Hieron. agnoscit io versione. [I>gc,
nec non Hier. L X X , quoriim addidimus versionem.
legeruni, OTW . In C utraoue versio simiil
exliibelur : \ * \ .
' in L X X , Goroplut. habcl, * (. .,
. : ', (prius). . , (colla).
', \ . . , (sublimitas). .,
. DRACH.]
Montf. edidit: V . 19* ^ Tafy- ',
. . , . , \ .
in nola : < Ms. Jes. > Perperam applicuit Hebr.
lextum ; enim respondet TtWV. Prasterea bic nibil desideratur senum versionc qtiod
aliunde complealur. Yerum enimvero leclio msti.
Jes. pertinet aJ vcriculum 21 iofra, Ubi Hebr. babet,
DnoyS ^^ VW1\ etevabantur totm juxta illa,
L X X solumniodo, , (cf. i . 20,
unash, ). lbi ms. ies. addit ex Aq. et
Tb., ol , preiigeus asieriscum. Eodem eliam
E Z E C H I E L I S C A P U T II.
EBPAIKON.
: mn ovn nrrrj^rjms 4,3
tVSV ^rrH ',

*.
' .
5, 4.
Alir.VAX.
5, 4.
7.
7
10
10
V U L G A T A LATINA.
VfiRSlO HEBRAICI T E X T .
3,
4.
Praevaricati sunt paciam
3, 4. Prae?aricati sunt in me
usijue ad corpug diei istius : ei meum usque ad diem hanc. Et ftlii
lilii duri facie, et duri corde : ego dura facie el indomabili corde
*ul, ad quos ego mitto te.
uiiitens le ad eos.
Dominue Deus.
Dominus Deus. Hebrmi, Ador.ai Eloi.
7 . Quieecant.
7 . Cesseut.
10. Etscriptaserant ineo lamen10. Et acrlptum in ea lamenlatationes et carmen et vae.
tiones et gemitus, et v .
10. \ ' .
\ , \ .
AQIILA.
3, 4.
10. Et scriptum erat in ea crcalio et collalio, et eriu
NoifB el varieB lectiones a d c a p . II Kzechielis.

Y . l.O*, ( ). C , . Additionale
ante consonantein. ila saepcuumero.: ', \
. ., DRACH.
V. 2 . ', \ . C, \ . TDEM.
. 3 4. ., \ ctc. Ms. Jcs.

Eamdem porro tectionein sequitur Tlieoiioreliis,
Qiii Uincn Uabel , pro .
Hicronvinaj Gommcnl. ail liacc apud L X X
E Z E C B I E U S CAPUT .
2410
looo addit eodei C, ol sub asterisco, abatfoe MHnine interpretam ut solet. CaHaroqoi, per
ecnlonim legit Monlf. pro . Sie
ifitar reponendiim est: Y . 21. Hebr. - 3 * . ', ,
. . , ., ot \ J .Yersas
ariae kcUooes. Uous C : ', \ .
. , . ', . , .
**^, * ,
, | ,
(Verbi, nenipe, n k B n ,
mulius), * \
, . ad voeem
, babet, JotxoU . Apud TbeodoreUim est, * ^
DAACI.
. 20. ', . C : . Ec in explanalione, - . \
. , J a * . , . ', oi . . Atque in qaibusd. exemplh
. C , , \ . Simi- esl, Lafcat . L X X apod S. Hieron., tt
quod eliaai
liier Alex. A l d . a ComplaL : 0% quasi vottm Portu. Scil., ,
babei Coaiplal. Tbeodoretui aliique non pauci, pro
. , . .
( ! ), habent , demill*. 21. Yide supra ad f 19. IDBM.
. 22. 0 \ . C , . . ?. aoaiar. Daica.]
Siceciam Alex., Ald., abesl vero a Compl. Hebr., soV. 25. Haod inlegmm reddunt L X X hanc verper captlibus aatmalis.-O', . sum; et recte observat S. Hieron., c muluque et in
C . . . (horribilis). : ., ,
boc et in aliis capiiulis ab eis (senibus) prcier', . Etiam hic vides praeter Symmamissa. CaHeruro, h c non pertinent ad insiitutum
cbam. Ediu Rom. et Polyelollen-Bibel lesUniur in
nostrum. Post , C addil itemque Alex.
qoibosd. codd. legi . IDEM.
et A l d . , , Y . 23. 0 \ \ . G , uC et Alex., xa\
? * \
.: ', . ., . . , .
? Quibus consonat TbeodoHebr. et Vulg., rectae. ', !.
relus, qui tamen post i u coulinual,
' , (conjunclae). Alii, Alex.,
. DftiCH*
A!d., . Sed duplex
Ibid. etv. 26. ., etc. Ms. Jes., cum
est versio TW3Q legentet. ',
aslerisco. [Yide ad } pnecedeniem. DEACH. ]
. C addit, \
Y . 27. . , ., etc. . Jcs., cum aele * (et duae legenies sibi corpora
risco. [C bis pro , , quod sspe conlingit
U l ) . lOEM.
hoc in libro. Post addit idera codex, cum
V . 24. . , etc. Ms. Jes., sub
A l e x . , A l d . , Complut. et Theodor.,
aeterisco. Aquila ilein et Syinmacbus ver(Alex., A l d . , Gomplut. et Theodor., )
lont, ul ait Tbeodoretus. [Non erit supervacaneum
adscribere totum comma 24, quod Hebraice i u so- ; : ', . . ,
. ., ., . ,
. 0 \
u a t : Et audivi sooum alaram eorum quasi sooum
aquarum mullarum, sicut vocem Saddai in ire eo- . . , . , ', \ . ., . DRACH.]
n i m ; vocem tumuitus, eicut vocem caslroram; ia
V. 28. ', . C , A l d . et Coroplut.,
*tare eorum remittebant alae suaa. L X X autem :
Et audivi vocem alamm ipsorum , dum ipsa ireal, . Hebr. et Yulg. die..*, t) . . ,
., . ., . Hebr. et Yufg., aspeclus.
qwasi voceni aquae multa?: cumque ipsa slarenl,
Tlieodorelus qaoque legit, . DRACH.
cessabant alae eoruni. Yidesis uiruroqae textum.

(lege , / fnaf
E Z E C H I E L I S CAPUT II.
C.
.
. 4.
.
5, 4. \
, \ \^ *
.
3, 4.
.
7.
10. \ \
.
SYMMACUUS.
3, 4.
7. . 01 , .
10. \ \ .
L X X 1NTERPUETES.
3, 4.
7.
10. \ \ .
TRE0D0TIO.
3, 4. Prsevaricali sunt \ti me
usque ad banc diam : el Itii duri
facie ei graves corde : ego tuiuo
te ad aoe.
Doniiiue Dominue.
7.
10. Lamenlaiia et querimonia,
e l carmen lugubre.
7. Timeani. Reiifui, cetseat.

10. Lamenialio el carmeaet v*.
10. Lamenlatio et carmcn et v
Notffi et v a r i lectiones ad cap. 11 Ezechielis.

Itaberi. [Ilonlf. bis edidil mentlosc . Theodotioni Tersionem babenl in lextu G, Atex., A l d .
et Complut. Texlus ' Rom., qnem non dedit
., sic est : . Ald. ei
Coroplul. babeiit pro .Lecliones w u w i l c s . V. 3. 0 \ . C, . , ut

supra, : ', . .,. .,
. . 4. ', , G , ., Aid
2411
HEXAPLORUM Q U i E SUPERSUNT.
Comphu., . : . . S.,
. . , 8 . l n quttrosd. ost,
'. Apud Theodoretum, 'Aftovat , qui id
sic explicat, 'Adorat, \ . \
habet ajuiem et anam qaamdam empfaasim )
DRACH.]
Ibid. '> . Jta Regins
<lex bombycimis.
V . 5. od. : ', . S., . ', . . , ., . ', . ,
.,
(conlenttoaa). DaACi.
6,
71
, , imamemt (atiler,
V.
, iratcentur), \ ,
congregabuntur ( C , , eouspirabuni),
24'2
. : . , (crodeles) \ ^
secreti) . . , (dyscolf) \
. ', . .,
. ', ^. . , ,
tapatescat. ., , consternerit. . , , formides. JDB*.
V. 7. 01 JLouc., . Ita Reg. eod. bomb.
[ : . , ., . Et pro L X X , >
. , . , ut aupra.
DRACH.J
V . 8. : 0 \ () , oiiorf.Alex., Ald. e i Compl.,
, qutt. Vtilg., qtuecuroque. *A. . ., .
DBACH.
V . 9. ', \ . S. Hieron., pro timItOo iibro, L A X capitulum libri transUilerunl.
EZECHIELIS C A P D T 1 1 1 .
1
' .
1.
1.
7.
5 " ^) 7
9.
Vrpn
Sn 1 5
13.
W l 16
16.
17
w n b 18
7m7Q
17.
18.
20.
- p r r b K 26
ntAtei
VOttP Vt3BM 27
26.
M K
"OtS
flWTH
VmrTl
VERSIO HEBRAIGl T E X T .
1. Quodcumque invenerie comede.
7. Bigidi frome.
9. Dodi frertem tuam
Neque eonsternerif.
13. Et vocem.
15. Tbel abib.
Stopefactua.
16. Et fuit verhura Domuii ad
me, dicendo.
17. Et admonebie.
18. Ad vivificanduro auro.
20. OflendiCBlum.
27.
.
9.
13.
15. .
.
16. \
.
17.
18. .
20.
26.
27. , \
.
AQU1LA.
1.
VULGATA L A T U & .
1. Quodcumque inveneris comede.
1 Forles fronte.
7. Attriia fronte.
9.
9. Dedi faoiem tuam.
Neque metuag.
13.
15. E l vocetn.
15. A d acerviMB n o f a r r a fru15. Tbel abib.
gtim.
MtBrees.
Quiescene.
10. Factum eet verbura Domini
16. Et factura est verbum Doad me, dieene.
mini adme, dictse.
17. Et annuntiabia.
17.
18. Et vivat.
18. Ad galTtndam cum.
20. Offendiculum.
20.
Quia Don admonuisli mm.

Qtiia non annuDliasti ei.
26. Ad palatum tuum.
26. Palato luo.
Eteris mutue.
Et eris mutua.
17. Qui audit audielur, a qui
27. Qui a e d i l , auaiai : et. qui
27. Audiens audiat, ei ceesans
relinquit relinquetur.
cceset.
qieaieU, qnieecat.
Not el rsrto lectiones ad cap. 111 Ezechielis.

V . 1. , . Ms. Jes. [Rabr. et
Volg., qiiodcitmque invenerts comeae. Conede voluroen lemd. ' tanlum *
. Montf. non animadvertit boe seiium respicere >llcram eomde ti adscripsit ad
9
Brius, qoo mkiime pertinet; ideo detevimoa. C batet n texta versiooera , prsnouns asteriacum. Complul. sic, , ^, \
. . DRACU.]
V . 2. Hebr. et Vulg., et cibavil me vobiminc i!lo*
EZECHIELIS CAPUT 10.
2413
2114
Sebotiou, 4% 6> \ - tionem vocis ^. Item Drnsius : Quid sit

6* (nim- aliis inquirpndura relinijux). ed apeaaant). : ., (cuin a$pero) , *- prime inierpreialus est Nobiiius in edit. Roro.
wluint liber. IDEX.
auerimowa. Videsis qua? adaotavimus supra ad
. 40. . ,
etc. ffo lec- lerem. x x v , 30, ubi simililer , non vero
lione prodeunt e i notie edit. Romanae, et ex *, legeBdura. Verbuin Bebr. nap ct ereo et
Regio bombyctno, ubi legitur , * et in emo sonat; et . IJtide non mirum si
edit. ftoro,, sed male pro ; nam o w p dori- ei pari jure expripaiil nomen Hebr.
val Aqeila a rap poeaedit. lo ferslone Sjmmaehi p p , u t legit Aquila, quod palam est. Cf. Ps. civ, 24,
-" legitur, cujoa vocis interpretationem ubi eamdem voccra p p L X X ipsi inlerpretanlur
uon satis assequor. Jeremiae xxv, 30, i<bm habet, - . Male igilnr correxit Montf., ei no* in texta
reposuimus skat habent Origeaes ei codes
, sed exprimit.ibi vocem Hebraicam
[Confitetur noster se non assequi posse interpreta- Regtus. DHACB.}
E Z e C H l U S CAPUT III.
02.
1.
1.
I." Yacat. 01 *, ^
.
7.
7. .
7. .
9.
9. Vacai.
9. & .
.

13. \ .
15. .
13.
15. .
1$. , .
15. .
.
.
16.
16. .
16. *
.
.
17. \ .
17. .
17.
18. .
48.
18.
20. . , 20.
20. ^.
.
" .

.
26. Yacat.
26.
26.
.
\ .
27.
27. , \
27.
.
THEODOTIO.
L X X 1NTERPRETES.
SYMMAGHUS.
1. Vacat. Tre$ Int., quod invene1.
1.
ris comede.
7. Conlentiosi.
7. Iropudentes fronte.
7.
9.
9." Vacat.
Neque raeiuas.
Neque cedas.
9. Dedi fiOinem tuam.
13. Et concussionem.
13. Vocem.
15. Tnelabib.
13.
15. Sublimis, et circuivi.
15. TIiel abib.

Conversans.
16. Et facium esl verbam Do16. Verbum Domini ad me dimini ad me, dicens.
Admirans.
cens.
17. Et coslodies.
16. Et facluin c$t vcrbuni Do17. E l comminaberis.
18.
miiii ad ine, dicens.
18. Ut vivat.
20.
20. Toraenittui. M*qni, acan17.
daluoi.
18.
Quia non cusiodisti eutp.
Quia non distinxisti ei.
20. InOniutaUm.
26. Vacai.
26.
E l mulus evades.
26. Ad guUur iuaa.
27. Qui audit, audiat, et qui est
Et eris mutus.
ioobediens, non dbediat.
27.
27.
NoLaB et v a r i f i B tectiones ad cap. III EzeclwelU.
C , . G et Complnt. viralis. Hac de re <Joct dteeeHt eohlenenerus i n
itemque nonnulli niss. addunt, . IDEII.
Tbesauro, sub voee . Htc prebabititer priaiiV. 5. Hebr., ventrem lunm ciba. L X X , tua jacebat , et induxti libr:rios ad
(cotnedet). Sad sciendum ei coipngendam . fO\ .
., w quod dediitbi. &, ^^.
eaepe cohfwsa reperiri in codd. versiimis L X X t
2115
HEXAPLORUM Q U J E SUPERSUNT.
dulcescen*. . , , dulcedine. IDBM.

V. 4. Hebr. vade, veni. L X X , \ .
G cum Alex. et Compltit., , . IDBM.
V . 5. Hebr., (ad populum) profundorum labio, eC
gravium lingua. C , (ad populum)
profmdce linqua*. C cum Alex., Ald., Compl. (Ald., ) , profundi sermonis
et dificilit linguct. A l i i , xa\
. Et pro hoc ultimo, alii melius, , tardiloquum. IDEH.
Ihid. 0 \ . A l i i ,
etc. C non habet . IDBM.
V. 6. : ', . 01 ', .0\
, grave$ (lingua). . , , graves. IDEH.
V . 7 . . , . ., .
Ms. Jes. [Plenius adferl Symmachi locum : \ iet audaces). Pro hoc u l timo habent L X X , \ . DBACH.]
V . 8. God. : ', . *A. . V i delicet, concordat cumLXX.', , pervicaciamtuam. ., .', . .,
. IDEM.
V . 9. ., etc. Ms. Jes. Theodoiionis
yersionem habet 0 in texlu sub astensco. Eamdem
lectionem habet Theodoretus. Alex. autem et A l d . ,
(Ald., ) . DRACM.]
Ibid. ., . . Jea.
. 10. Hebr. et Yula., assurae ( i n corde too).
, . Cod. autem G, , mitU. Sed videiur
lapsus ainanueosis. DBACB.
W. 11. Hebr., Adonai Jebova Vulg., Domioua
9
EBPAIKON.
rmS l
EZECHIELIS C A P U T I V .
10
.
1.
5.
2416
Deas. ', . 0 eum Atex., A l d . ei Gomplat.,

. Quidam codd., .
Cod. unus : ', . *A. |.
., . . , . ', . . , .,
. . , . IDEM.
V. 13. ., \ . Ms. Jes. [Pertind b s c
lectio ad primom V l p l , quod ter comparet boc io
commate. autem aliam exhibel Symmachi versionem; ecilicei, , $trepitum , pro L X X
. ldem codex, ', . . ,
, contingenlium. ., , acct*
dentium. . , , perculienlium. ',
, commotionis (Hebr. vero el Vulg., commolionis magnse). . , . addunt, ,
quod habet C in texlu, praenotalo asterisco. Complui. eamdem babet additionero, absque . DR.]
V . 14. Hebr. et Vulg., (el abii) atnarus in indipnatione (spiritas mei). ', (\ ) *,,
m imptiu. G addit , tublimii, post
, sine aslerisco. Sic etiam Tbeodoretus e i
Gomplut. edilio, quae nori babet . L X X apud
S. Hieron., ei abii sublimis in impetu. istas fert
leclioues : . , , amarut tit ira. . ,
, exacerbalut furore. DRACH.
V . 15. *A., ., . , . Hieronymos : Pro
eo quod nos posuimus, acervut novarum frugum,
Aquila, Symmacliut et Tbeodotio ip$a verba p o suere Hebraica. Et paulo post: c Noa autem ab
Hebneis didicimus Tk$l abib signiflcare quando
nova frumenia vel bordea congregantur. [God.
B , ol , , una voce, et per . G scribii,
.
1.
5.
6.
9.
13.
6. .
9. .
13.
n w >rm 14
npan - 15
DnS"?TDO 16
VERSIO HEBRAIGI T E X T .
1. Lalerem.
5. Trecentos et itonaginta dies.
14.
15.
16.
VULGATA LATINA.
1. Laterem.
5. Trecenios el nonagiula dies.
14. A , , .
15. ; .
16. 1... 2. .
AQUILA.
1.
5.
6. Secundo.
9. E l spelus.
6. Secundo.
9. Viciam.
13. Panem suum pollulura.
6. Secundo.
9. Spellaw.
13.
14. A , a, a, DoraineDeus.
14. A , a, a.
6
D^CDDI 9
nnrh 13
13. Pauem suum pollulam.

14. Abah, Domine Deus.
15. Siercora boum.
16. Baculum pauis.
15. Fimiiin boum.

16. Bacuium panis.
15. Siercora bouin.

16. 1. Bacttluin panis. 2.Firmamentum panis.
MotBD et variffi leciiones ad cap IV Ezechielis.

V. 2. Hebr., rrbj ("Dnm).(Et pone)contra eara.
V . 1. Hieronymus : Pro lalere, qui Grace dici' vacat. C et quidaro insa., . Polygl.*
tnr feminino genere , Symmacbut ntaniBibeJ.', . G , , aggerem, vallum.
festius inlerprelatus esl , quen nos laUr : *, ., . , , aggerem. ',
eulum et abecum appellare possumus. I a cujus
, valtum. GK, , maclrinat mi$ilium.
pulvere solent êometrse , . e. Hneas ra . . ., , lurra. . , ,
dioaque deacribire. [Oniues atii Vie rcferunt lepropugnacula. DRACH.
cliooem Syromaehi, . Allera forma scriV. 3. ', . C et : ;. l l e m , ., .,
bilur et . - -.', \ .
., , $culpes. . , , sculpes. DRACH.] . , . ', \ . .,
EZECIIIELSS CAPUT IV.

xp. E l ,
*,
, aggravatio.
. 20. 01 , . Ws. Jes. ., . Hieronynio, qui ait Tbeodolionem verIbid. Hieronymus : c Pro eo quod nos diximus, tisse, mfirmitatem. [B : ol , . llebr. et
mmrens , et in Hebraeo scriptum est MASMIM , Vulg., (jusliiiae ejus) quas fecit. hi 0' vacat. C anTbeodotio transtulit, admiran$: Aqnilae vero se- tem, . Alex., Ald. el Complut., cunda editio, qtiam Hebrai nomi- . DRACH.I
nant, transtulit, , id est, quiescem, et selbid. . , . Ms. Jes.
ortum Ootilut. > [, ., animo concidens.
. 21. : '. . . , , mandatum
DKACH.J
fuit. . , , discrelum fuil. DRACH.
. 22. Hebr., (et iacla est) ibi. lu CV vacat.
V. 16. . , ., . , \ eic. Ms. Jes. [Trium
lectioncm liabet in lextu C sub asierisco. A l d . et Complui., . IDEII.
Complut. absque aslerisco. DRACH.I
V. 23. ', , . H:ec in C obelo
V . 17. ., \ . Ms. Jes. : 0 \ - notaiilur, el revera non jacem in Hebr. Siuiiliter, '.,'. ' , . C, . que absunl a Theodorelo, a Complut. et a Yulgaia.
, ., , ordinavi le.: ', \ , JDEM.
ei comminaberit. . , , mandabit. . ;
Y . 24. : ', \ ' . . , .,
, custodies. DRACH.]
. ', \ . C, \ .
. 18. . , . Ms. Jcs. [Hebr., et ', . . , . IDEII.
Don admonueris eum, nec locutus fueris ad moV. 25. ; ', . ., , laquei. IDEM.
. 26. . , . *. Jes. [ ad
banc leclionem, \ . C liabel in lexiu
sub aslerisco. Compltit., . : 0 V
. ", , dirigenlem. DRACH.]
. . ,
, ^ ,
Ibid. . , \ . Ms. Jes.
. 27. Hebr. > (dicit) Adonai Jehova. Vulgata,
. cutlodicrit eum, neque ioculut fueDomimis Deus. ', . C, ' .
rit, ut avertaluripse via sua. Quidam mss., \
. Polygloilen- Alex., A l d . et Complul., . , U .
* , omnes, Adonai Dominus. DBACH.
Bibel. Edii. Kom. non habel , baIbid. Aquibe editionis secuudae versionem Latiiie
benl autero V. B , Alex., Ald. el Complui. U U i adferl Hieronymus, qui andit udieinr e i c
mam vocem textus Ilebr., impia, una reddil Complut. edilio, ( ) . DRACH.]
V . 1 9 . : ' , . . , . DRACB.
frfcACfl.]
EZECHJELIS C A P U T IV.
.
(y.
1. .
.
6.
9. .
13.
14. .
45.
16. .
SYMMACHUS.
1. Lalerculum.
5.
9. Speltam.
13.
14. Nequaquam.
15.
16. Firmameulum panis
..
. \
. 01 , \
;.
6. Vacai.
9. .
13. . 01 ',
.
14. , .
15. . .
16. .
L X X INTERPHETES.
1. Lalercm.
5. Nonagiota et cenluin dies.
Reliqui, Irecentos el nonagiiila
dies.
6. Vacat.
9 . Olyram.
15. linmunda. Tre$ Int., panem
suuro pollutum.
14. Nequaquam, Domine Deus
lsrael.
15. Stcrcora boum.
16. Fulciraenluni panis
1.
5.
6. .
9 . .
13.
14. *Q, ;.
13. : .
16. .
THE0D0T10.
1.
5.
6. Secundo.
9 . Olyram.
13.
14. Domine Deua.
15. Siercora boum.
lt>. Firmameiiiuin pauis.
Notee et vari lectiones ad cap. I V Ezechielis.

, vertes.', . *., . , , munilione.Z., , obset$a.(y, \
. . , , el circumdabis. .,
, vallabn. 6 . , , obsidebis.
.
. 4. ', \ . Sic eliam

Tlieodorelos;. s;d absunt a plerisque, nec leguniur
iti Hebr., in Yulg., in A l d . ct in tompltil. Quidani
jasl sic babcut : :
1
. C, r- \ J Montf. liane
adfert nolara ex ms. Jes. ~ \
. " . IDEM.
. 5. Hebr. el Yttlg., annos iniquilalis eorum.
', . C, cum Theodoretn , Alex..
Ald. el Complut., . Nimirum
llcbr. W pariler amios el duo significal. IDEM.
Ibid. 01 , elc. llic dies |>ro
aunis babendos puial llieronyruus, qui hc fusis-
2410
HEXAPLORUM
QUJE
sime perlraclai in Gommenlario, dicitque posl atia

m u l t a : c Saiisque miror cur Vulgata exemplaria
centum nonaginta annot habeanl;et in quibusdam
scriplum s i l , cenjum gutnquagiHta; cum perspicue
ct Hebraicum, et Aquila, Symmacluisque el Theodolio trecenloi nonaginta annot teneant; et apud
8 LXX qui taraen non sunt scriploruro vuio
. -avaii, idem numerus reperialur. Et sane in
noiis edil. Rom. dicilur quaedam exemplaria tic
Iiabere, ei Polychrooium ila legisse, \
. fTheodorelus ut lexius noster
senum. At Complut. habet , et ponit ante
. . \
, quo modo eliam legit Polvcbroiiius, qui et haec
nolat:

\. Origenes :
' ' * , V \
, \ V \ ' .
"* . *
\ V . I. e. Non ignoramus aulem
quaedam exemplana babere 100 et oO dies, et alios,
00 ct 100 dies : ei pjura quidem 90 et 100 dies.
%Sed consideratis caeleris edilionibus invenimus esse
300 et <J0 dies. Hanc noiara parlim eruimus ex ed.
Rom,Cod. : . , ., ., \ , Irecenio* et nonaginta dies. DRACII.]
V . 6. ., ., . Ms. Jes. [C habet in
lextu , praenolato aslerisco. : . ,
-MXtoc .Hebr.,Gbelib, ÊJVt,
Keri, , lege haimani. ORACII.J
SUPERSUNT,
2m
V . 7. : ', , ., , revela.
', ' , nimirum, Jcrusalem. C, '
. DRACH.
V . 9. Uieronymus : Quam nos vieiam inlerpretati surous, pro quo in Hebraeo dicitur GHASAMIM,
LXX Tbeodotioque posuerunt , quam alii
avenam, alii gecatcm [Maniaoaeus tigalam, ms. Sangermanensis antiquissimus sicalam] pmant. Aquilae
aiitero prima edilio et Symraachti* &i?e
interpretali sunt : quas nos vel far, vel gcntili
llaliae Pannoniaeque sermone tpicam tpeltamque dicimus. [ Notat etiam apud L X X diclum esse
Hl Reg. xix, 6, panem, . : . , . ,
. (/, ., .Eliam liiceadem numerorum
discrepantia deprehendilur, qiiae supra* versu 5.
Hebr. et Vulg., trecentis el uonaginta diebus.
0 \ \ . Ald.,-,
\ . Gomplut., .
DRACB.]
V. 10. Hebr., (ct cibusiuus) quem (comedes
eum). ln L X X non esl illud quem. Ilabenl autem
C et ires cditt., scil., Alex., Ald. et Compl., (). : ', . ., .', . .,
. Polycbronius ,
, , (el aliquid plus). Scbohoii,
, \ * (dracbmae 80).
Schoiion aliud , , .
. S. Hieron., csiclus
nutem, id est, sialer, babel dracbmas qualuor. >
Conteiulunt docti utrum bic de profano agatur siclo
E Z E C H I E U S C A P U T V.
TO
EBPAIKON
.
fiBPAIKON.
1. .
2. .
nwwn-nn 2
3.
oSem>
5.
3.
5.
^TDSCTOTW
C.
ysm
onsi
-pnn
mnznb
o w p
.Trm^3D
1DKO
WM
ouvp
3:
pp
"ttt^
7.
II.
11
VERSIO HEBRA1GI T E X T .
1. Tibi.
1. Tibi.
2. Tertiam partem.
2. Tertiam partem.
Nudabo.
Evacuabo.
3. In summtlale pallii l u i .
3.1n alis tuie.
5. Isla est Jerusalera, in medio
5. Haec Jcrusalem, in medio
gentium posui eam, el circuilibue gentium posui eam, et in circuitu
ejus terras.
cjus tenae.
6. Et conlemeit judlcia mea, ut
6. Et mutavit jiidicia mea in
impietalem prae gentibus, el s U - plus esset impia quam genies ; et
luia mea pr* terris qua? in c i r - praecepta mea ultra quam tcrre
cuitu ejus; quia in judiciis meis quae in ciro.uilu eju$ suul : judicia
reprobaverunt, et slalutis meis enim mea projecerunt, ei to pra>
ceptis meis non ambulaveram.
non ambulaverant in eis.
7. Quia superastie genles, quae
7. Quia mulliplicastis pne genin circutlu veslro sani.
tibus, quae in circuilu vestro.
11. Abomiuationibus luis.
11. Abominalionibus luis.
AQUILA.
1. Tibi ipsi.
2. Torliam partcro.
5.
5.
7. Eo quod nnmerat? estis in

genlibus, quas in circuilu veslro
SUItt.
II.
EZECHIELIS CAPUT V.
2&1
an de sacro, qoi doplo majoris prelii erat. DRACH. . , \ , ... PRACU.^

V . I I . B . ', . C , . A l d . , . Complut.,
V. 44. Aquila, /, , ah. Sym., L X X , ,
(aliter, Iv). Theodoretus, 6 ) Hieron. [ C ponil sub obelo et ,
* - quae non sunt in Hebr. In inilio vcrsicuii,
(jaxta Syrum dioaidium capiebat aexli). , , el in fine babet cum
Polycbronius autem : , , Alex., pro . In quibtisdam el apud
\ . Apollinarius, tv - Theodoretura , ulrumque conjungitur, , \
. S. Hieron., c Porro hin duos Atlicos
.Plenius adfert Lamb. Bos Iocttm Aquilae,
facit, quos nos appellare possumus, duos sextarios
& , , . Th., .
llaiicos, ita ut hm mensora sit Judaici sexlarii
: ', . . , ., ., . ' , . ",
nostriqne caslrensis, cojue eexla pars facit teriiam . ., . Effer, phegqul. DP.ACH.]
parlem sexlarii Iialici. IDEM.
V. 15. . , ., . Ms. Jes. in textu cum
V . 42. Post addit C, , utque asterisco, quia articulus ex . , . additur. [C
ad tempus, quod non legitur in Hebr. et in Vulg. ita, J ^ . Etposl ,
B : 0 \ . ., , $ubactum.(y
ita ut Complui., non hatet . : ', .
. ., , m ., . Ilebr. Cbelib, *7JT. K e n , ^3.
stercoribus excremenli. IDEX.
DflACH.l
V. 1$. Hieronymos: Verbum Hebraicum M A T E ,
V . 43. 01 , eic. Ms. Jcs. [Hebr. el
Y u l g . , et dixit Dominus : Sic comedenl filii lsrael prima Aquilae edilio baculum; secunda, et Sympanem suum pollutum inler genles, ad quas ejiciam roaclius, Theodoiioque , id est, finnameneos. ', \ * (non babel Complut. E l revera t*m. interpretali sunt. [Lamb. Bos, Aquila l e d . ,
obelo signanda) * . 2 ed. et Sym., . autem, . ,
\ ^ . Idem cod., ', \ . . ,
. C ila : \!* -
cura. ., , eum tnslilia.

r ji
*
DRACH.1
* ,
V. 47. : ', \ . ., ; Ed. A l d . , (al. add., ). Complut., () , deficieiis.Pro , , h . i u : ', \ . Alex., . DRACD.
- '- , J *.. . , .,
f
E Z E C H l E L I S CAPUT V .
'.
1.
1.
.
3. .
4. Vacat.
2.
.
3. Tjj .
5. ,
,
.
6 . \
,

*
, \
.
7. *
.
41.
II.
SYMMACHUS.
L X X INTEBPRETES.
Nudabo.
3. ln aummUale vesiimenti tai.
5. Haec Jerusalem, quam in medio nalionum posui, et circa eafa
regiones.
6 . Commutavit judicia impieta*
1ibus, qoae didicit a genlibus, et
jostificaiiones meas a regionibua,
quae sunt in circoitu ejus : qnia
legiiima mea reprba?eruiU, et in
judiciis roeis non ambulaverunt.
7. Muhiiudo veslra fuH ex genCibua, qu& in circuiiu Teslro suni.
4. Vacat.
2. Quartam partem.
Evacoabo.
3. Indumento tuo.
5. Ilaec Jerusalein, in medio gentium posui eam, et quae sunt in
circuilu ejus lerras.
0. Et dicea juatittcationes raeas
ipsi iniquaex gentibus, el legiiima
mea de regionibus, qu* sont in
eircuitu ejus: jusliiicaliones enim
meas projecerunt, ei ia leîlimis
meis non arobulaveruntin eia.
7. Qoia occasio vestra de gentibas, quse in circuitu vestro.
1.
2.
11.
41.
.
4. .
2. .
3.
.
6.
7.
44. .
THKODOTIO.
4. Tibi ipsi.
2 . Teriiam partem.
3.
5.
6.
7.
41. Abomlnaliombus tuts.
H E X A P L O B U M Q L , E SUPEUSUNT.
223
24*4
AKYAA2.
EBPAIKON

12.
12.
\
. '
13.
14.
r m "SzS i w b t p m
^rcfum 13
p m m o itrrx c n ^ nsnrfa 14
15.
14.
15
15.
15. (.
46.
16.
rrarcn
ayrfi M T R J T S
*ERSIO HEBR YICI T E X T .
12. lerlia pars in gladio c a Aent.

E l lerliam partem in omncm
venluin dispergain.
13. Et consolatys ero.
14. E l in opprobrium in genlU
Lus, qua? in circuitu luo.
15. Et convitium.
Casligatio t l stupor.
In furore et in ira.
12. Et tertia pars tui in gladio

cadet.
Tertiam voro partem in omnem
emora dispergam.
13. Et consolabor.
14. Et in opprobrium gentibus,
quse in circuiiu tuo sunl.
15. Blaspbemia.
Exemplum et slupor,
In furore et in indignaiione.
16. (Sagiuas famis) malas.

Qaos mitlam eos ad disperdenduin vos,el famem colligara super
vos.
16. Pessimas.
Quas mittam ut dispcrdam vos:
et fameni congregabo soper vos.
AQU1LA.
12.
Et qitartam partem loam in orancm ventum dispergam illos.
13.
14.
15. Blasphemia.
16.
Notffi et variffi lecliones ad cap. V Ezechielis.

V . 1. ', (sic spe). . , . , J
. Ms. Jes. veiustissimis codicibus pro
passim legitur. [ C , \ J
, eta$iume$ tibi ipsijugum. Hebr., el capies
libi bilances. Vulg., et assumcs tibi sUleraro.
Aliae variantes lecliones e cod. : 0 \ . . , . , , accipiet, iit Hcbr.', .
. , , poudertt, ut Hebr. ei V u l g . 0 \ \
(., ., ., ) , et divides
eo$. Sic eiiam Hebr. et Vulg. DRACH.]
V . 2. . , ., , el sic quater in eodero
versu in notis editionis Romaine. [ De hujiismodi
falsa quaieruilale nullam invenies nientionem in
edil. Rom. cujus nota digna est ut integre hic adducalur : c A q . ct Theod. , , lertiam, et
sic deinceps: de qua re legendi sunt S. Hieron. et
Tbeodorelus. S. Hieron. quidem ea quae sequunlur,
tt atiumet quartam* et combures eam in medio eju$,
videlur prope quarto loco apod L X X legisse, a
quibus inquit addila de suo. Perperani putavit
Montf. haec verba, ti sic deincept significare Aquilaro et Tbeodotionem quater posuiase , de
Hebr. eniro transtulerunt, rwbttT, tertiam pariem,
nuod in texlu originali ler tanlum legiiur. Lamb.
Bos ad duo priora adnoUi: A q . c l T l i . ,
. Cod. autem B . ad primum, . , ., .,
, addens Syromacbum. Sed non pnetereutida
S. llicronvmi ipsa verba in hunc e i 12 infra versicuhim. 1 2 . c Pro Iribus pariibus capilloruin el piloruni* L X X quatuor parles interpreiali sunt.Cumque dixissent: quartam parlem tigni comburet t*
medio civitaiis, et quartam concidet gladio in circuilu ejut, et quarlam disperges in venlum, quia remaiiebat eis quarla part alia, addiderunt de suo :
el quartam partem astumet, et comburet eam tn me*

dio civilalis : quast non sil ipsa q u prima, el aliud
quid in prima dixerit, aliud i.n ista quae addita est.
j 12. c Septuaginta quia supra quatuor partes posuerant, in hoc quoque loco eamdem primam par*
lem diviscrunl in duas, ul dtceretu : Quarta par$
tui morle alteretur, et quarla pars tui fame con$umelur tn medio /t, et quarta part tui in gladio ca
det in circuiiu tuo, el quartam partem itit in omnem
venlum dispergam : licei hoc quod posuimus, el
auarla (perspicue legendum, tertia. Sic Drusius.
Non assenlimur) pars tui in gladio cadet, de Theodotionis editione sub asteriscis addilum sit.Perspicuum est autem. ut Hebraea veritas conlinei, ires
e&se partes. De quarum prima dicaiur: et tertia lui
pars pette morielur, et fame consumelur in medio
lui. Mulioqae melius fuerat transferre qood scriptum est, qnatn rei male translatse palrocinium
quxrere. Nec hoc dicimus ab illis factum, quibus
vetustas auctoritatem dedit: sed per multa saecola,
scripiorum atque leclorumvitio depravaium.Quamqaam et Aristeus (l. Aristeas; et Josephus,el omnis
echola Judaeorum , quinque tanlum libros Moysi a
Septuaginta translatos asserant. A d i qua2 de hoc
articulo S. Doclor ad Micbaeam n , 9 et 10.Variaj
lectiones. ', . C, . ',
. ", .
., . .',
elc. C,. 4 * ,
\ I e t c . ' , . . , ., . ,
. . ', . *., ., \oixoi,
. Idem. DRACH.J
Ibid. . , . Ms. Reg. bombycintts et roe.
Jes
V. 3. ., . Ms. Jes. [Cod. aliam adfefi
EZKCHIKLIS CAPDT Y .
433
12. \
.
12.
11.
. \
.
15. Vacat.
14. \
.
15. \ .
Yacat.
13.
14.
15, .
16. ( )
.
16.
0\
13. \ .
14.
15. \ .
\ .
\ .
16.
" , \ *
.
L X X 1NTERPRSTES.
SYMMACHOS.
12.
11
13.
14.
15. Blagphemia.
12.' quarla pars ttii in gladio

cadet.
Et quartam parlem toam in omnem venlum dispergam illos.

13. Vacat.
14. Et in opprobrium in gentibue quae in circuilo tuo.
15 Etmiscra.
Vacat.
16. (Sagiltas famis) malas.
16.
THEODOTIO.
13. Et consolatus ero.

14.
15. Et miaera.
Erudilio et destrnelio.
1D ira et furore.
16.
Quae mlltam eag ad perdcndam
vog et famein congregabo super
vos.
9
NoUeet variae lectiones ad cap. V Ezecbielis.

S f mmacbi lectionem : , in /imMU; addtlque, . , , in alis
f x t a . Idemque codex, ', \ . ., xa\
, el ligabit. DRACB.]
Y . 4. ln fine versicuh, flebr. et Vulg., ex eo
etgredietur ignis ad J Vulg., i n ) omnem domum
Israel. L X X , . \
itavx\ . Theodorelug aulem et Aldina
mc bibeDl: . . otxov .
C vero uiramque admittil feclionem, praligens
obeluro , quem librarius haud ad proprium posuil
Jocum, et sic rescribendum : . .
, \ - \
I Sic cliam in aliis, u l lestalur edit. Rom.
P o r r o scboiion : aarrl
' . Idemque scholiou adfert
M o o i f . e cod. Marcbal. DRACU.
V . 5. Hujus ei sequentis versus interpretalionem
laline adfert Hieronymus dicens : Qnod pulchre
imierpretatus esl Symmachu$ : Haec, inquient, Jerusalem etc. at gupra. [Hebr., Adouai Jehova.Vulg.,
Dominos Deus. L X X , . C, .
A l e x . , A l d . , Complut.,\A6u>vot K . Sic etiam in sqq.
ff 7, 8, I I . BRACB.]
V . 6 . Priora verba hujus versiculi aic babetC,xa\
, - * . Librarioram
v i t i o irrepsit obelus pro asterisco; quod liquidum,
H c b r . niui babet 1 i mwavit. bas praefert
lectiones: *A. \ . .,
. . ,
. , C el Cooeplul., . Apud
Theodoretum : | , \
9
DfcACfl,
V. 7 . Secundae Aquilae editionis, et Symmachi

lectiones Laiine adfert Hieronymus. [Eag ita Gra?ce
exhibet Lamb. Bos : ., . . ed.2,
.
vero : ', . ., .
DRACH.]
V. 8. Hebr., eliara ego, et faciaro. Volg., et ipge
ego faciam. L X X , \ . C , \ ..
aulem : . , ., . ., \
* . Idem cod. ad , ",
, . DRACH.
Ibid. ', . C cum A l d . , . Hebr. et
Vulg., judicia. IDEM.
V . 9. ', &. . , , qutBCUtnque. . IDEM.
V. 10. Hebr. el Vulg., (ldeo paires comedenl)
illios (in medio tul, et fllii comedenl) palrea suos.
L X X , ... . C, ...
. Sed gugpicamor iransposilum esge illud ,
cujug legilimug locus est pogt , juxla Hebraicam verilaiem. Nonnulli vero codd. ut lealalur
PolyglotienBibel, habent poat utrumque.
IDEX.
V . 11. ', , profecto. C cum Alex., ,
nisi. Videeliam nolam nostram supra ad 1 5 . IDEM.
Ibid. ., . iJs. Jes. [Hebr.,
^^ yTtpvntyi,
in ommbut idolis tuit
elin omnibui abominationibut tni$. L X X babent
tantum , , onmbtt*
abominalionibus tui$. Quod aulem deOciebal iu L X X
e Tbeodotione supplelura est, ut videre licet in G ,
qui habet, J ,
omnibus idolit tui$, Sic etiam, absque tanien asbv
risco, in Alex. et in Complut. Hebr. \
proprie
9
HEXAPLORUM QliM
2427
valet, re$ abominanda; maxime vero usurpalur de

idolii. Adi catholicum noslrum lexicon hebraicum.
ldeni etiam dicendum de Graeco , a
: et recte observat Suidas, . Unde liquet quantum erraverit .Montf. qui ad Theodotionis locnm
adscripsit " p i w n n , et in eamdem fovearo quo ipse
cecidit aitraxit editorenr Tetraplorum Chisianorum.
', (prius). . , ., . . , . .
', fallerum). . , ., . .
ulroque , Alex., . G lantum pro a l tero. DRACH.]
V . 42. ., \ elc. Ms. Jes. [Gf. q o
adnolavimus ad f 2. C , . . . \ *
, jt(
(sic) (
, * \
. Et ila meltus quam caelera exemplaria observat ordinem textus Hebraici. Scholion : ' . : ' ,
. , . ', .
. , , nudabo. DRACH.]
Ibid. . , \ etc. Ms. Jes. Q u
lectio hodie in ' liabetur, ex Aquila, ut videtur, desutnta. [Ante leves, crede, pascentur in
SUPERSUNT.
2424
aelhere cervi, quam Aquila, inleires, tantum quanium hoc abscedat ab Hebr. texiu.
SRACH.]
V . 43. ., \ . Idem ms. Jes.
[ G addit cum aslerisco. Habent etiara Ald. ei
Gonjplut. vero sic : . , ., ., ', . Idem cod., ', \ .
. , ., ., \ , et quiescere faciam.
Scilicet, gic verluot tres Inlerpretee verbum Hebr.
!, quod desideralur in L X X . DRACH.]
V . 44. \ etc. Ma. Jes. Qoodabessea
LXXiesilficatur Hieronymus. [ L X X pro his prorsus
aliter : \ . G,
\ (sic)
, * . : . ,
., ., ', \
. A l d . b?bet ut C , et Theodoretae ut el
Marchal. DRACH.]
V . 45. Hieronymn? : c In LIX legttur : Ei erit
, i . e. gemibilis. Et de Tbeodotione addltum est, \ , cujus verbi notitiam non
babemus. Pro quo ires alii Interpretes, blatphemiamy irangluleruut, quafe ia Hebraico dicitar,
GEDDDPHA. > Et paulo post: c et , quidam infeucem, tt mUeram: aiii penpi%
E Z E C H I E I I S CAPDT V I .
TO .
EBPAIKON
.
4. \
, \
.
5.
VQttE*1 6
'irirnrn 8
noitzm 9
rmh
Trart oan - SH MS 40
8.
9.
10.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
11. * , .
mS
fW-TDfcn 14
"TWttJfTl 42
o m n n & m fea 45
3 r f a t " b 3
nnm
12.
13.
\ ^
.
AQU1LA.
SVUki
LATINA.
VEBSIO IIEBRAIGl T E X T .
4. Et destrueniar altaria r e s i r a
4. Et demoliar aras vesiras, et
4. E l desolabunlur allaria veet conterentur deiubra veaira.
stra, et confringeutur staluae ve- confringentur eimulacra veslra.
tr.
5. Ei dabo cadavera filiorum
5.
5. Et d a l * cadavera liiiorum
Israel ante faciem siffiulaeromm
Israel ad facies idoiorum eoruin.
vestrorttm.
t>. Et cessabuni.
8.
6. Et cessabunt.
Et delebuntur opera vestra.
delebuntur opera veelra.
8. Et remanere faciam.
8.
8. Et relihquam.
* 9. Quod dcdinavit.
9.
9. recedens.
40. Non graiis loculus sam ad
10.
10. Non frustra locutus sum 01
faciendum ew malum boc.
facerem eis malum boc.
11. E i d i r , Heu.
41. Et d k , Heu.
11. A , a.
12. Et rellcuis.
12. Etqui relicua foerii.
12.
13. 1D cunctia capilibus raon15.
15. Et in cunclis sumraluiibes
tium.
moniiom.
Et sub omni qtiercu frondosa.
Et subtos omnem qacrcum imEt subtus universam qucrcum
plicalain.
frondosam.
2420
EZECH1ELIS C A P I T VI.
cuam ct exposham ad miseriat intelligi volunt.

Drosius legil , sed inelias , el sic
habenl optimi mss. HieronymL Quid autem inlelligat per Ires alios Inlerpretes, seclus'19 ' e l , diinanduni relinquilur. Putaverim esse Aquilae nriroam, e l secumlam, atque Symmachum; v e l f o r tassis Aquilam, Syrumet Symm., vel qninUe, sextre
et s o p l i m j E l e c i i o n e m e s s e . Certe sic p o s s u n l i r c s
alii Interpretes imlicari. Mirum tamen eril h o c
tantitm Ezecbielis loco memorari Ires illos lnlerpreles. Quare in dubio res versatur.
Ibid. ', . C, , manijesia. , . ,
., ., . ', . ", .
Alex., . A l d . , . Complut., .
TheodoreiBS, . DRACH.
Ibid. ., \ . Ms. Jes. [ Sic
etiara C sub astorisco. adscribil Aquilae pariler
ct Thfodoiioni. Theodorelut melius : ()
\ . DRACH.]
ibid. ., \ . Ms. Jes. [C,
\ . Alex., A l d . el Goniplui.,
oprfl . DRACH.I
Ibid. ', ( . , j n x U Marcbal., ).
lsliid nou babet Hebraica leciio, ueque Vulgala,
et abesl a C cl Complut. DRACR.
, . , . . .
Ibid. . Ms. Jes. [C, J

Hebr , (ciim mis^ro lela faniis) mala in eos, quas
factt suiil in vastalorem. Vulg., (quando misero
eagitlas famis) pessimas in cos, quae erunt moriifarai. L X X , . . . ' , \ .
Ad hsec : . , 4
. DRACH.]
Ibid. . , etc. C, &
, \ * ' . ,
. , () ,
' . Apud Tlieodorcliim et in
Complul., (posl ) \ , \ . . ' . DRACH.
lbid. : ', \ . " A X t o c . J
. Hebr. el Vulg., et conterara (Vulg., in)
vobis baculum. IDEM.
V . 4 7 . ', (Ald., ) \ .
, ., . Hebr., Iransibit per te.
IDEM.
Ibid. ', . Hebr. non babel, <*l abest a
Cotnplut. IDEK.
Ibid. ', . C , . .
EZECHIELIS CAPUT
VI.
'.
4.
2430
V. 4 6 . ', . C,
. Et ila eliam Alex. Pro , . ,
4. \
, \ .
8.
9.
40.
41. .
42.
43.

.
SYMMACHUS.
4.
5.
4. \
, \
.
5. \

.
6. \
6. \ .
\
.
8. Vacat.
& \ .
9 . YacaL
9. \ .
40.
10.

.
44. \ , , .
1 4 . .
42. Vacat.
42. \ .
43.
1 3 . \
.
\
.
L X X INTEHPRETES.
TIIEODOTIO.
4. Et deslrueniur allaria vcstra
4. Et conterenlur altaria veslra,
t deiubra vestra.
et cooiercntur delubra veslra.
5.
5. Et dabo corpora flliorum

Israel ad faciem idoloruui eorom.
6. Et contfrenlar.
6. Et cessabunt.
Et delcbuntur opera veslra.
8. Et relinquam.
9 . Et deficienti.
10. Non gratis locutus suro ad
facienda eis omnia maia haec.
11. Euge.
12. reliclus.
13. Et in omnibus cacuminibus
monihim.
40.
8. Vacat.
9. Vacal.
10.
ll.Plange.
12.
13.
11. dic, Euge, euge.

12. Vacat.
13
8.
9.
E t s u b omni quercu frondoea.

PATROL.
GB.
XVI.
E l sub omni quercu frondosa.

T7
HEXAPIX)RIM
SUPERSUNT.
Notee el varMP lcctiones ad cap. VI

V . 2 . : C , (Complut., ). . ,
.,. . DRACH.
V. 3. Hebr., (verbom) Adonai Jebovae. (Sic dixh)
Adonai Jebova.LXX, ... . C,
... . Alex., A l d . CompliH.,
.,. . Idem oodex anteponit
voci , cui addil euphonicum.Codex :
', \ . . , \ ^ , el forrentibui. (Quod proprie rcspondet Hebraico D ^ * S N S .
Caelerum vertendum vallibus, quem significalum neque vox Hebraica nostra respuii, potius
uam rupibus, ut reddidit Nobilius. Sanclus amem
ieron. qui ex Hebr. Iranstulit rupibus, baud dubie
aliquid aiiud legit, forsilan , D>S'DS). ',
. . , . . . ! (). ., . Nimiruin expressius voluere reddere i2X. 0\ \
. ", \ .
Hebr. auiem elVulg., et disperdam (excclsa veslra;.
IDEM.
V . 4. . , . , ' \ etc. Ms. Jes.
[ C , \ ,
\ * . : .
(), . . , . , ', \
. ., . ',
. . , . Binas igitur babemus
Aquiiae versiones.', . . , , inlerfecios vestro$. DRAcn.]
V. 5. ., \ elc. Drusius legil
. quod idipsum eigniflcat. Hieronymus :
f Uoc quod posuimus : Et dabo cadavera filioruin Israel anle faciem simulacronini vestrorum,
tfi LXX non habelur. [ C , \
(sic)
* Sic ciiam Alex., A l d . , Coraplut.
stbsque asteriscis.., ', . . ,
, purgamentornm corum, quasi,
deorum Mereoreorum eorum. Simililer reddil eamd.
vocem D^nSa Daut. xix, 47. DRACB.]
V. 6. Quod io lexlu Hebr. massorelico inilium
est bujus cmnnialis, codex Valicanus, antiquissiinus
Ezechielis.
omnium nobilissimusque, a cl. canlinale Ang. Majo

docta? piseque memoritt lypit diligeniissime expressus, cujus exemplar nuperrime dono postbumo Emincnlissimi olim oplimique Patroni noslri ad manus
pervenitnoslras, con n cc lil cum finecommatis anleceUHnti8,etconjungit ita :
)
. f 6. etc. Sic cliam S. Hierou.
Commenl. in Ezech., c et dispergam ossa vestra
circa aras vesiras in omnibus habitationibus vesiris. 6. Urbes, eic. > Nota bujus codicis libi e r i l ,
bentgne lector, V M , i . e., Valicanus Maji.
Ibid. Ms. Jes. posl , quod legititr in
', . , \ (*), etpost , . , \ . [ t , \ \ * : ., , sine asierisco. A l i i , . E d i l .
Hom. DRACB.I
Ibid. . , etc. Ms. Jes. Multa autem in hoc capilulo a L X X prauermissa fuisse leRlificalur Hieronymus. [ 0 , \
* llabct quoque Alex. absque asieiiscis.
Aliae varianles lectioncs e cod. . : ',
. . , . ' , \ . . ,
; ', . ", . ', . .,
. 0 \ . . , . DRACH.1
V . 8. . , . Als. ies. [ C ,
* . Sic cliam Alex. et
CompluL : . , . Tbeodorelus videtur
babtiisse \ . Alii pro . , babcnt
. edit. Hom. DRACD.1
V. 9. ', . Nimirum,
pro , fraciu* $um legerunt TOSua, juravi.
C : . etc. Et ex ., . , . , . .^
(confrtgi) . DRACII.
Ibid. . , \ . Ms. Jes. [C,
. Sic cliam A l e x . e t Complul. : ',
. "* . ., , declinanti. ', . C ct V M . ,
. ', \ .
f
(') Eamque lectionem habet praeflgene asteriscum, sublatoque nomine interprelis, ut ubique.
veio adscnbii Aquilae. Respondei aiuem verbo Uebr. n a o p i n , devastabuntur, quod praelerieruiii sencs.
DBACB.
E Z E C H I E L I S C A P U T VII.
EBPAIKON

10.
>2M mnSun -pSy y p n n r o
3.
4.
VERSIO HEBRAICI T E X T .
3. Nunc linis wper te, ei m i l tam furorem meum in te, et judicabo tc juxta vias tuas, el dabo
ftupcr te omnes abomioatioues
luas.
4 Et non parcet oculus mcus
super le, nec induigebo: nam vias
tuas super le dabo, ct abominaliones tua in medio lui eruul, c l
icietis quod egu Dominus.
%
3. Nunc flnis super te, ei immii(am furorem meumin te : etjudicabo te juxia vias luas, ei ponara
conlra te omnee abominaliones
luas.
4. Et non parcet oculus mcus super le, et non miserebor : sed viai
tuas ponam super te, et abominationes lusn in medio tui e r u n l : et
scielb quia ego Doimuus.
AQUILA.
433
EZECIIIELIS C.YPUT VII.
Not el veri lectiones ad cap. VI Ezechielis.

, '., , ditplicebnnl. . , , tnolesle ferentanie
faciem suam. Complul. , .
Sciendum esse passivum nipbal verbi uTp,
fluod et fastidire et pracidere, abscindere sonal.
A t i i , sodes, calholiciim nustrum lexicon Hebr.
*; autein ptoprie sigmfical, tit facie eorum.
Uebr., ob mala quae fecerunl, quoad omnes abomiualiones eorum. Vulg., super malis q. . in uniYcrsis abotninalionibos suis. L X X tantum
. Alex., Ald., Complul., \
eic. G atiteiii,
\ (excogiiaveruni)
elc.
,
, \
, lla eiiam Alex. Isla addilio,
x a \ . quse obclo siguanda, duplex
versio esl pro leciione codicis G. DRACR.]
V . 40. . , etc. Ms. Jes. [Ila eiiam
Alex., Ald.,Gompl. Haec ullima aulem babet ,
pru . C ila,
* Ad baec
editor Telraplorum adnolat: c . ,
eic. Ms. Jes. Verbum pro verbo exslal in texiu
CUisiani, exeeplo uno post , el inlerpreie. Sed istnd ipse edidil in lexlu, unde
nunc dicil abesse.In habelur, ., (pro
). DRACB.]
V. 41. Ilebr., Adonai Jehova. Vulg., Dominus
Deue. L X X , . G, . Alex. ei A l d . ,
. : , \ . ., .
DBACB.
Ibid. Hieronymus : c Quod oslendilur verbo, hen :
pro auo Aquila interpretalus e$l, , , Symmachut
, quod $ignifeat lamcntare, vcl plange;
LXX et Theodolio , quod mogit intullanlii est,
quam planycntis. > [ C semel babel , ut T h .
Origenes, , slxcr, ,
, , *
Scbol.,
ala . Cod. : . , , , (ler) . , . DRACB.J
Ibid. Hebr. ei Vulg., ad omnes abominationes
malorum (domus Israfel). L X X , \ . G addil, * &4 , .
Idem , ad vocem , *.^.. . .,...
f
.
. DRACH.
Ibid. llebi*. el Vulg., fame et peste. L X X , \ (VM. lnc ei in J sq.). G et
Gomplut., . \ . IDEM.
V . 42. Hebr. ct Vulg., qui longe est, peste moriciur, qni autem prope, gladio corruet. L X X ,
^ ,
. G autem el Goinplut., ...
... : ', . . , ., ..
Ibid. ., \ \ eic. Ms. Jes. [C ,
\ * !n quibusd., .
, , . E l ad , . , ., ., , quod cobxret voci
Hcbr., ^ . DRACH.]
V . 43. ', . . , , eublimem.
cod. . DRACR.
Ibid. ., \ etc. Ms. Jce.
addil Monif., . ., , sed manifeste
pertineni ad stichum subsequentem, sic : ',
. ., . Quse Symmacbi versio adprime
recle exprimit Hebr. pvn. C, \ J Habent eliam Alex., A l d . ,
Complut., sine aulem asteriscis ut conslanier. Haec
raelerierunt senes Alexandrini, ut asseril S. Hier.
ad marginem : . , (pro ).
DRACH ]
Ibid. ., ., ., \ . 8. Jes. Haec
porro a L X X prsrlermissa fuisse teslillcatur Hieronymus. [ Habet G, absque asierisco, cum Alex. et
Complut. ad marg., . , (sic) . Forie . Vide Hesycnium, necnon
Slepbani Tbcsauruni, eJ. Didol, ad vocem .
', . . , , ul supra.
Hoc etiarn monere volumus iectorem , pro tribus
s e n u i D , lextum Hebraicura s u f l i i t i m habere
ossessivi tertiae persouse pl. masc. , eorum.
IRACH.]
V . 44. ', \ . i U : ., .
. , * . pro particula Hebr. ,
qua accusaiivum casum d^noul, ut sa*pe Aquilas.
', . \ M , . ',
( abest a VM). C,
\ . Alex., ,
\ . Complut. ,
DRACB.
EZECHIELJS CAPDT V I L
'.
3. ",
\ \ , \
, \
\
.
4. , \ , ,
\ , \

, \ .
L X X LNTERPRETES.
. /, aunc terminuf ad te, et
milUin ego super te. el ulciscar in
viis tuis, et dabo supcr te omnea
aboniinaliones luas.
8.
5.
4.
SYMMAGHUS.
4.
4. A/itci, pon parcel oculus

meu* super te, nec miserebor,
quia viam luara super \t dabo, el
abominaliones lua? in medio tui
orunl, i cognoscts quia ego Do*
minus.
4.
THEODOTIO.
3.
4.
HEXAPLORUM
.
n w r w nc ro 5
ma run mn
7 N y*pn VP Ma .yp
rm
QUJE
SUPER5UNT.
5.
&
6.
7.
-NSI HCVIO
anp
ron
7. .
*a

10.
ms maon yy mssn
22 ru-abi NSI i t
10.
11.
11.
12.
12.
arwi o"rn TDT aw> KS IS
43.
43.
w n nonSob -jbn
14.
14.
16.
16.
17.
17.
19.
19.
20.
20.
w n
wnt m o n
14
nbz
OTO rUiSn 17 6. * .
OTSnS Ssi^llS B W D2DD t9
ti w
>; 20
VERSIO HEBHAICI T E X T .
5. ftac dicit Dominas Deus, Af5. Sic dixit Dominus Deue, Mafltciio una, aiflictio ecce venit.
)um unuin, malum ecce veuit.
6. Finis venit, venit Unis : evigi6. Finis venit, Tenil
flMs:evigilavit adversum te.
lavit adversum le.
7. Yenit contritio super le.
7. Venit cidaris ad te.
Venit lempus, prope est dies
Yemt lempus, propinqua dies
turoultus, ei non repercussio mon- occisionis, ei nou gloriae monliura.
tium.
10. Ecce dies, eccevenit: egressa
10. Ecce dies, ecce venit: egressa
cst cidaris, floruit virga, germi- est conlrilio, floruit virga, gerrainavit superbia.
navit superbia.
11. Neque ex fonitu eorum ; ei
' 1 1 . Neque e tuwullu eoruni, ei
non erii rcquies in eis.
non lamenlum in eie.
12. Quia ira super omnem popu*
12. Quia ira ad omncm lurbam
ejus.
ejus.
13. Non revertetur, et adhuc in
13. Non revertelur. E i eliam in
vivcntibus vila eorum, quia vieio viventibus vita eorum : visioenim
ail omnem turbam cjus non rever- ad omnem muliitudiueii) ejus non
regrcdielur.
tehir.
14. Et nonest quivadat ad prae14. Etnon est procedcns ad bel:uin nam ira mca ad omnero lur- l i u m : ira enim mea super uuiverbam ejus.
sum populum ejtts.
16. Quasi columbae convatlium.
16. Veluli columbae valliura.
Omnes trepidi, unusquisque in
Universi tpsi gemenlee. onusquisiniquilate sua.
que in iniquilale sua.
17. Fluent aquis.
17. Ibunt aquae. Hebrceu* Int.,
diSiolventur ut aqua.
19. Argenluni eorum, et aurum
19. Argentum eortiro, et aururo
eorum non valebit liberare eos in eorum non valebit liberare eos in
dic furorift Domini.
die furoris Domini.
20. Simulacroruni (imagines)
20. Spurcitiarum suarum (imafcccrunl cx eo.
gtMcstfecerunt ex eo.
AQUILA.
7. Proepeciio.
10.
11.
12.
13.
14.
lGw
17.
19.
20.
5. .
6.
5. *, vat .
6.
7.
" ,
, ' .
10. ",
, , \ ^, .
10.
fl.
11.
41.
12.
13. \
, "
..
14.
45.
U.
16.
!*.
\ ,
. .
17. .
17.
19.
5. Aflliciio.
19.
13.
14
16.
17.
6. ,
;, .
7. \ .
10.
11. ,
.
12. ' .
13.
14. ,
.
16. ' \ .
17.
19. ^> , \

.
20.
20. ]( 1
.
L X X 1NTERPRETES.
5. /, quia hsec dicit Adouai

Doininus.
6.
7.
Veuii tempus, prope est diea
fesiinaiiotiis, et non recraslinatiooia.
1 0 . bupectio.
3. ,
.
19.
SYMMACHIJS.
11.
243*
EZECHIELIS C A P l i T VII.
2437
Venit tempus, appropinquavil

diea, quae cura Uimultibus, et non
cum dolbribus.
1G\ A / i i i i , ecoedie Doraini venit, exiit nesus, et floruit virga,
surrexit contumelia.
11.
12.
13. Et oon ulira in vita viverc
eorum, quia viaio ad omuem multitudineni ejus non revertetur.
14.
16.
Et onmes occiriam, unumquemque in iniquitalibus suis.
17. Pollucnlurbumere.
10
19.
20.
20.
THEODOT10.
5 . Maiilia
adest.
una,
malilia
ccct
6. Finie venit, venil finis: exsuscitatua esi ad te.

7. Ecce vcnit nexus ad te.
Venil tempus, prope est dies
famis, el non gloritt montiunu
10.
11. E l non ex eis sunt, neque

pulcbritudo in eis.
12. Quia ira ia oranem multU
ludinem ejus.
13.
14. Et non est procedens ad belhim, quia ira mea in omnem multitudinem ejus.
16. Ut columbae meditanles.
Omues mussilantee, unaquarque
in imquitaie sua.
17.
19. Argenlum eorum, ei aururn
eorum non valebil liberare eos in
die i r a Domini.
20. OffeudicuU sua feccrunl ex
iis.
2439
2440
IIEXAPLORUH Q U A SUPERSUtfT.
.

; .
rnab
23.
22.
.
23
21.
2i.
25.
27.
.
25
27. .
AQU1LA.
22.
25
nenn nna >vn mnam 24
irra
m s p 25
bawv TSOH 27
YERSIO 11EBRA1C1 T E X T .
ln separaiionem, vei in menstruatam.
22. Effractores.
E l profanabunt illud.
23. Cateoani.
Judicio sanguinuro.
24. adducam pessimos gentiura, ct possidebuntdomos eorum.
Et cessare faciam superbiam.
25. Praecisio venit.
27. Rex lugebit.
Y U L G A T A LATINA.
ln imroundiiiam.
22. Eroigsarii.
Conlaminabunl illud.
23. Conclusionem.
Judicio sanguinum.
, 2 4 . Etadducampcssimof dc genlibus, *-l possidebuni domos eoruin.
quiescere faciam superbiam.
25. Angustia supemniente.
27. Rex lugebit.
22.
Profanabunt.
23. Conclusionenr.
24.
E l cessare faciam superbiam,
25. Adesi angusiia.
27. Bex lugcbit.
Notffi et variee lectiones ad cap. VII Ezechielis.

Hieronymus : c In hoc capilulo juxta L X X Interpreies ordo mulalus est aique confusus : ila ut
prima novissima sint, et novissima vel prinia, vel
inedia ipgaque media nune ad exlrema, nunc ad
rincipia iransferanlur. Ex quo nos et ipsum Heraicum, ei cseteros seculi interpretes, ordinem posuimus veritatia.
tertio autem ueque ad septimum versum, le~
cliofies mutuamur ex ms. Jes. ubi lextus paululum
differl a .
V . 2. ', , dic. Deest in C , Complut., Hebr.
et Vulg. Idem C,
^ elc. Adonai Dominus
babent omnes editi. prceler Rom. et cod. V M , qui
tanlum, .Heb. et Yulg., plagas. L X X ,
, /. . , , $Hmmilate*. . DRACH.
V. 3. " eic. Eadem habel C
ad } 5, sed posl \ addil , te, quod
eiiam habent Hebr. Yulg., Orig., Alex. aiiaque
cxemplaria Graeca. In ad marginem, ul",
tisque ad , pro quo . el .,
. Gselera vero oii.itlunlur. In eod. cod.
pro , A q . , J . Hic babet C, sub
obelu, ; ] ut in edit. Rom. usque ad
. IDEM.
. 4. G, ; (primus
amanuensis emcndavit, , sed secunda manus
reposuit ), . Gaetera ut in edii.
Roin. usque ad . Sud poiius respicil f 9
textus Hebr., qui parum differl a f 4, nisi quod in
fine addit, H 3 D , percutient, . Ad versus
autem 6, 7 babel ut bic ", sed pro ,
ilerum , et pro , . ad margincm,
. , , pro \ . IDEM.
. 5. . , . Drusius ex edil. Rom. [ G ,
r 8. *
! . vocibus prxligit
' . , . , . DRACH.J
. 6. . , etc. Ra eliam G, sub asterisco, ad f 9. DRACH.
Y . 7. Hieronymus : < Venit conlraclio, qus in
Hobraioo dicilur SEPHPHIRA, et qnam Aquila i n tcrprciatus es^ , , c. contemplationem,
et prospectionem, quam semper pavida tibi reniro

meiuebas; et quam inlerprelaius esl Tbeodoiio
, t. e. ordinem coniexlumque malorum
omnium. r
Ibid. Hieronymus : Yerbum Ilebraicum ADARIM, quod nos in duo verba divisum, primum A D ,
secundum ARIM, juxta Tbeodoiiouem, gloriam
montium inlerpretalt sumus, Symmacbus vertii,
et recraslinalionem, dixilque, Ei tempus prope ett:
die$ fe$linationis,et non recra$tinationi$. orro LXX
ila Iranslulerunl : Venil tempus , appropinquavit
dies, non cum pcrturbalione, neque cum doloribus,
Tbeodotio : Vcnit uinpus, prope eU dies famis, ei
non gloritB monlium. [C, f 9. ...
. f 3. -r ... ' ,
edit. Rom.Cf. siipra ad y 3. , , 3 veitii,
venit (if 6 et 7). \A., ., . . rra&ffl,
cidarit. . , ., , prospectio. . ,
, contraclio, Binas vides ejusdem vocis versiones Aquihe. Uem C , t 10,
, absque \ . DRACH.]
V . 8. L X X , , legerunt ,
pro JWTD. DRACH.
V . 9. Yide supra ad f 4. IDEM.
V. 40. * , elc. Drusius. Hieronymus vero in bunc locum hsec babel : c Locus
diflicilis, el inler Hebraicum el LXX mullum discrepans, quibus pleraque de Tbeodolionis editione
addita sunt, ut aliquam babcre consequenliam v i dercntur.
Ibid. Symmachus,tn<pet/io.Ex Hieronymo. [Lamb.
Bos : Pro , A q . , . Syiu.
, > impeclw, ut veriii S. Hier. Cf. supra
t 7. Evidenler legerunl n>S3f pro m">X. C. f 10.
- * ; .
, ^;,
I . Ecce dies parit, ecce
finit venit : exiit complexio, et infirmata ett virga,
germinavit tuperbia, su$cilata esl injuria. vero
vcrbis . praeOgit, . , 6. DRACH. ]
V. 44. . el V . , lniquitas surrexil in virga i m pielalis. . , ^ ,
iniqnitas surrexit in virgam pravarkationh. . ,
(
EZECHIELIS CAPUT VII.
2!lf
2442
Or.
24.
.
22. *;.
\ ( .
23. .
. "AXtoc ; .
24.
.
23
27.
SIMMACHUS.
l n iiausean.
\ .
25. \ .
27.
L X X LNTERPRETES.
! immuouiiiain.
25. *.
9 3 . Confixiooeio.
St4.
Everta.
23. Moeror.
7.
23. .
24. \ ; ,,
; ;
.
25
27.
22. Incauie.
Et cojûrainabuDl ea.
23. Permixlionera.
Populoruro. Alius, judicii $angtrinum.
24.
22. Irrampeiies.
21.
22. Peslilenies.
23. ConUxionem.
24, Et adducam matos geniium,
et baereditaie possidebunl domos
eorum.
Et avertam arroganliam.
25. Et piopitialio veniel.
27.
et variffi lectiones ad cap.
VII
.
THEODOTIO.
25. Adest angustia.

27. Rex lugebiu
Ezechielis.
, qui campo, tu gladio morientur.

', . . , , devorabit. DRACH.
V . 16. ', . : . , ,
fugientes, quod iiicltus quadrat ad Hebr. IDBM.
Ibid. . , \ . Ms. Jea.,
B . DftACH.
Ibid. . , \ elc. Ms. Jes. [Accinit - Ibi Hieronymus : < LXX,
ad verbum C , excepto nomine iuterpreiis, ut de eolumbai convallium, sive ul Tbeodolio traiislulit
roorc. ad illud adnolal, ., mediiantet, omnino laeuerunt. > [ G, .
. : , . . , . 3 , Sym. et Theod. legerunl, rra,
VulgaUe autem auclor, rU.Uem : . , ( ) , vallium. . , . in vallibus. DRACH.
Ibid. T l i . , Omne$ mussitantes unaauwque in ini, \ cum edacitate,
ei magniftceniia. . , , quitau tua. Hieronymus, qui baec rusius ibidem
, ex eii, neque mulliiudine eo- prosequitur. [ Muuitantet egregie rcddU Hebr.
rum. ', \ (, ), . L X X vero interpretantes , legcrunl
quod palam. DRACH.]
{" , ), el
Y . 17. elc. Sic ms.
cum tumultu (Aliur, tumullibus), neque eum
Begius bornbycinus el Goislin. et scholion Bom.
etunatione (Aliter, neque cum doloribus). Ita B.
lebr. ut Theod. Vulg., non ex eis, et non ex po- edkionis. [ : . , ^ , flucnl aqua. DRACB.]
polo. DRACH.]
V. 19. Hcbr., , u l t 20 seq. : . ,
V . 12. " etc. Ms. Jes. Quod in L X X non
, tit teparaiionem. . , , in nduhaberi testatur Hieronymus. | Gonsoiiai G in texiu,
$eam. . , , in immunditiam. ',
praeler pro . - r y u n , advenil. : . , - , despictetur. DRACH.
, oecurrit. , . , inttilit. ., ,
Ibid. 6., elc. Ms. Jes. Hoc autem
mil. ' , . L X X legerunl . DRACH.1
apud L X X non exsiare leslalur Hieronyinus. [G,
. 13. Hebr. et Vulg., quia qui vcndil ad id
- . . ; lleb. ei
qnod vendidit non reverlelur. Aliud quid legerunt ., saturabunt. L X X , , talurabunlur.
L X X qui verltinl,
, quia emenz ad vendentem . , , $aturabitur. . Hebr., SlttDQ,
offendtculum. . , . , , scandalum. .,
ulira reterutur. DRACH.
Ibid. elc. Ms. Jes. Drusius , punilio. ', , crucialm. . DRACH.]
V. 2 0 . Hebi., et decus ornatus sui in supeibiain
melius, \ , et adhuc. Quod eiianr. in L X X non
exsUre ail Hieronvmus. [ C, \ ... posuit emn. : . ,
(, )
. DRACII.J
, ornamentum eircumposilionem suarum (al,
V . 14. Uebr., clanxerunt (buccina) in Thakoa, el
ejus) unusquisque in wperbiam posuit. ',
pnrparando omnia. : . , ., , prcepa , elecla mundi
raU. L X X legerunl lypFl, clangite, pro lypn. DRACB.
tit superbiam pohuerunt ea. DRACB.
Ibid. . , elc. Ms. Jes. Apud
Ibid. ., etc. Ms. Jes. Et desiderabanlur in L X X , lesle Hieronynao. [C,
Tbeodorelum legilur, . lo buoc
,
vero locuin Hieronymus: c llludque quod sequimr,
. U a , binis illurainaiitibus
oflendicula eorum, sciamus de Tbeodotione addiasteriscis. DRACH.1
luiri. [G, * Qu aulem
V. 15. : , ol ^
sequantur , in L\\
legunlor
, avaritia
stelit ad advoeationem iniquilatis. C ,
, \ , surrexit
conlnmelia, el conlerel prmamentum iniqui. Godex
2*39
HEXAPL0RI3M
,
23
23.
22.
.
23
iniam 24
2L
21.
25.
27.
.
25
27. .
AQUILA.
22.
mbbm
ana
D^ms 22
- mnn
2440
SUPERSVNf-
TOurm
msp 25
bawv ! 27
*a
YERSH) HEBRAICI T E X T .
In separaiionem, vel iu meneirualain.
22. Effiraclores.
Et profanabuni illud.
23. Gatenam.
Judicio sanguinttm.
24. E l adducam pessimos genlium,elpossidebunldonios eorum.
Et cessare faciam superbiam.
25. Prsecisio venii.
27. Rex lugebil.
In immundiiiam.
22.
Profanabunl.
23. Conclusionem.
22. EraUsarii.
Conlaminabunl iliud.
23. Conclusionem.
Judicio sanguinum.
. 24. E l adducam pcssimoa dcgentibus,el possidebuiiidomoseoruin.
Eiquiescere faciam superbiam.
25. Anguslia supervenienle.
27. Rex lugebil.
24.
E l cessare faciam superbiam,
25. Adest angustia.
27. Rex lugcbil.
N o t et varifiB leciiones ad cap. VII Ezechielis.

Hieronymus : t In hoc capitulo juxia L X X Inierpreies ordo mulalus esl aique confusus : ila ui
prima novissima sint, el novissima vel prima, vcl
inedia, ipsaque media nuiie ad exlrema, niinc ad
rincipia iransferanlur. Ex quo nos el ipsum Heraicum, ei caeteros seculi iolerpretes, ordinem posuimus veritatis.
teriio aulem osque ad septimum versum, le~
ciiones muiuamur ex ms. Jes. ubi lexlus paululum
differl a L X X .
V . 2. ', , dic. Deesl in C , Complut., Hebr.
el Vul$. Idem G,
^ eic. Adonai Dominus
babenl omnes editl. pneier Rom. et cod. V M , qui
tanlum .Heb. et Vulg., plagas. L X X ,
, /*. ., , snmmilates. B . DRACH.
V. 5. ", elc. Eadem babet C
ad f 5, sed post \ addil , !, quod
eliam babent Uebr. Vulg., Orig., Alex. aliaque
xemplaria Graeca. In ad marginem,
,
nsque ad , pro quo . el .,
. Caelera vero omiliunlur.ln eod. cod.
pro , A q . , J . Hic babel C, sub
obelo, ; ul in edil. Rom. usque ad
. IDEM.
V . 4. G, ; (primns
amanuensis emendavil, , sed secunda manus
reposuil ), . Gaelera ul in edil.
Rom. usque ad . Sed' polius respicil f 9
texlus Hebr., qui parum diffcrl a f 4, nisi quod in
fine addil, , percutiens, . Ad versus
aulem 6, 7 babel ul bic ", sed pro ,
ilerum , ei pro , . ad margiucm,
., , pro \ . IDEM.
V . 5. ., . Drusius cx edil. Rom. [ G,
} 8.
. vocibus praeligit
'., ., . DRACU.J
V . 6. ., etc. Ita eliam G, sub aslerisco, ad t 9. DRACH.
V . 7. Hieronymus : Venil conlraclio, qua in
Hcbraico dicitur S E P H P H I R A , el qnam Aquila i n icrprcialus e$l , i . c. comemplalioncm,
el prospectionem, quam semper pavida libi venire

meiuebas; et quam inlerprelaius esl Tbeodoiio
, t. *. ordinem contcxiumque nialorum
omnium. r
Ibid. Hieronymus : f Verbum Ilebraicum ADARIM, quod nos in duo verba divisum, primum AO,
secundum ARIM, juxla Tbeodolionem, gloriam
montium inlerpretali sumus, Symmacbus verlii,
el recraslinalionem, dixilque, Ei temput prope c$t:
dies feslinationi$,et non reeraUinationis.Vorro
LXX
ila transtulerunl : Venil lempus, appropinquavit
diety non cum perturbalione, neque cum doloribus.
Tbeodoiio : Venit tempu$ prope etl dies famis, et
non glorice monlium. [C, f 9. ...
. f 3. -r ... ' , ut
edit. Rom.Gf. sdpra ad } 3. B, n 3 ,
venii,
venit (ff 6 el 7). . , ., , . TTflWn,
cidaris. . , ., , prospectio. . ,
, conlractio. Binas vides ejusdem vocis versiones Aquila. Uem C , t 10,
, absque \ . DRACH.]
V . 8. L X X , , lcgerunt n ^ T Q ,
pro
DRACH.
V . 9. Vide supra ad f 4. IDEM.
V. 40. , elc. Drusius. Ilieronymus vero iu bunc locum haec bnbel : c Locus
diflicilis, el inler Hcbraicum et LXX multum discrepans, quibus pleraque de Tli<Odotionis edilione
addila sunl, ul aliquam babere consequenliam v i dercntur. >
Ibid. Symmacbus.tnsptcffo.Ex Ilieronymo. [Lamb.
Bos : c Pro , A q . , . Syui.
, impeciio, u l veriu S. Hier. Cf. supra
t 7. Evidenler legerunl 3 pro ^. G. f 10.
f- * ; .
, ^;,
* . Ecce dies parit, ecce
fini$ tenit ; exiit compiexio, ei infirmala est virga,
germinavit superbia, suscilata e$l injuria. vero
verbis . prxfigil, . , . DRACH.)
V. 41. . el V . , Iniquilas surrexil in virga iiupielalis. ' . , ^ ,
iniqnila$ surrexit virgam pr(trarkalioni$, . ,
f
2511
EZECHIELIS CAPUT VII.

.
S442
C.
24.
( .
22. .
\ .
23. .
. ", ; .
24,
.
25
27.
SIMMACHUS.
In iiauseam.
\ 6 .
25. \ ; .
27.
L X X UNTERPRETES.
In immundUiain.
22.
25. .
22. Irrumpentes.
22. Incaule.
E l coiamiitabuni ea.
23. Permixlionem.
Populorura. Alius, judicii sartguinum.
24.
23. Gonfixionera.
24.
EtertD.
23. Moeror.
7.
Et averiam arroganliam.
25. E l piopilialio veniel.
27.
22.
23. .
24. \ ; ,
\ ; ;
.
25
27.
.
THEODOTIO.
22. PesiiteiHes.
23. Conflxioncm.
24. adducam maloa geniium,
el haereditaie possidebunl domos
eorura.
25. Adesl angustia.
27. Rex lugebiL
et vari lecliones ad cap. VII Ezechielis*
, avarilia
stclit ad advoeationem iniquitatis. ',
, \ , turrexit
contnmelia, et eonlerel ftrmamentum iniqui. Godex
B . DftACH.
Ibid. . , \ elc. Ms. Jes. [Accinil
ad verbum C , excepto nomine interpreiis, ui de
roorc. ad illud adnolal, .,
. Pro , Sym. el Theod. legerunt, ma,
Vulgaue autem auclor,rti.Ilcm : . , ( )
, \ , cum edaeitale,
el magnificeniia. . , ,
, ex ei$, neque multiiudine eo~
m m . ', \ , ),
(" , ), et
cum tumultu (Alittr, lumullibus), neque cum
esttnatione {Aliter, neque cum doloribus). Ita B.
lebr. ut Theod. Vulg., non ex eis, el ex populo. DHACH.]
V . 12. " eic. Ms. Jes. Qood in L X X non
baberi leslalur Hieronymus. | Gonsonal G in texlu,
preler pro .-rjpan, advenit. : . , , oeeurrit. . , , intlilit. ., ,
vtnil. ', . L X X legerunl 3. DRACH.1
V . 13. Hebr. el Vulg., quia qui vendil ad id
qnod vendidil non reverlelur. Aliud quid legerunt
L X X qui verlunl,
, quia ement ad vendenlem
niira revertetur. DRACH.
lbtd. elc. Ms. Jes. Drusius
melius, \ , et adhuc. Quod eliam in L X X non
exsUre ail Hieronvmus. [ G, \ ...
. DRACII.J
. 14. Hebr., clanxerunt (buccina) in Thakoa, el
pnrparando omnia. : . , ., , prccparate. L X X legerunl TypT), clangile, pro Typn. DRACB.
Ibid. . , elc. Ms. Jes. E l desiderabaniur in L X X , lesle llieronynao. [C,

; ,
. U a , binis illurainanlibus
asleriscis. DRACH.1
V. 15. : ", ot ^
, qui in campo, in gladio morieniur.

', . . , , devorabit. DRACH.
V . 16. ', . : ., ,
fugientes, quod inclius quadral ad Hebr. IDKM.
Ibid. . , * . Ms. Jea.,
-. Ibi llieronymus : LXX,
columbas eonvallium, sive ul Tbeodolio Iranslulil,
medUante$, omnino lacuerunl. > [ G, .
. : , . . , , vallium. ., . in vallibui. ORACB.
Ibid. Tb., Omnet mustitantei unaauceque in intquilati $ua. Hieronymus, qui baec rusius ibidem
prosequilur. [ Mu$$itantes egregie rcddil Hebr.
. L X X vero inlerpretanles , legcrunt
^, quod palam. ORACH.]
\ . 17. , elc. Sic ms.
Begius bombycinus el Goislin. el scboliou Bom.
ediliouis. [B : ., ^ , fluenl aqu<e. DRACB.]
V. 19. Hcbr., , u l t 20 seq. : . ,
, tit teparalionem. ., , in tiduseum. . , , in immunditiam. ',
, de$p\ctetur. DRACH.
Ibid. ., elc. Ms. Jes. Hoc autem
apud L X X non exsiare leslalur Hieronyinus. [C,
- . . \ Ileb. ei
\ . , salurabunt. L X X , , taturabuntur.
. , , saturabitur. . Hebr., SlttDQ,
o/fendtculum. . , ., , scandalum. .,
, punilio. ', , crucialus. . URACB.]
V. 20. Hebr., el decus ornalus sui in superbiam
posuit eum. : .,
(, ) ;
, ornamenlum eircumpo&ilionem suarum (al.
ejus) unusquisque in superbiam po$uit. ',
, elecla mundi
in superbiam poauerunl ea. DRACB.
Ibid. . , etc. Mg. Jes. Apud
Theodoretum legilur, . lo bunc
vcro locuin Hieronymus: c llludque quod sequilur,
offendicula eorum, "sciamus de Tbeodolione addilum. [C, ^
legunlor
sequunlur , in
u
u t e i n
2444
HEXAPLORDM Q U i E SUPERS<JNT.
2143
eliam edit. Romaitfe * neque a Theod. mutuala

sunt, ut testaiur S. H k r . : ., ,
nauteat $ua$. . , . . DHACH.]
Ibid. Sym., in nauseam. Hieronymus. [ : ., ()
, ntf prsecedenli. DRACH.]
V. 21. Hcbr. et Vulg., et iinpiis. ', \
, et peHilenlibus. : . , ., . , ( )
, (el) impiit. ', , in tpolia. C ,
, in tlercora. Hebr. et Vulg., et CODtaminabunt illud. L X X , ut f 22 seq. : ., \
, et polluenl ea. DRACH.
. 22. Hebr., abdilum meum. L X X ,
, visiialionem meam. : . , , abdilum meum. IDEV.
Ibid. Hieronymus : Et introibuni in illam emUorit, sive, ut LXX transtnleriint, , i . e.

temere, vel ut Symm. et Theodotio, irrumpente$ et
pe*tilente$. > [ B : . , , diffringenU*.
. , , peslilentes. DRACH.]
Ibid. . , . Ms. Jes.
V . 23. Hieronymus : f Verbum Hebraieiun
ARETHIC, Aquila, conclusionem; Symm. et T b e ^
doiio, , i . e. eonfixiowm, inlerprelati
sunl. Pro qjuo LXX posuere , quod nos in
perturbationem verliinus. [ : . , . ,
. DRACH.]
Ibid. ", . Drusius. [ l U
eliara C in texlu, sed absque ulla praelixa noia. L X X
f
EZECHIELIS CAPUT VIII.

.
1. *, \ ', '.
ttnf ntnzsD 2
2.
rapm
3.
.
3.
.
6.
. " .
7.
7.
^- rcm nmm 7
8.
9.
10.
8. *) J
\ .
9. .
10.
ntm miyinn*m 9
^ t OTD -tfprrbjr
i m a p r r p n n y i 41
VEBSIO HEBRAICI T E X T .
1. Et fuil in anno sexto, in
sexto, in quinta mensis.
Eicecidit super me ibi manus
Domini Dei.
2. Shnililutfo quasi aspeclus
ignis.
Quasi aspeclus splendoris, quasi
species erepiiantia Qamraae.
3. In c i n c k i D O capitis mei.
1.
VULGATA LATINA.
1. Et facium est in anno sexlo,
in sexto roense, in quinta mensis.
Et cecidil ibi super me manus
DoniiniDei.
2. Similitudo quasi aspeclus
iguis.
Quasi aspeclus splendoris, u i
visio eleclri.
3. In cincinno capilis mei.
11.
AQUILA.
1. Anno sexia, mense quinto,
die quinla.
2.
Quasi visio splendeiis.
3. Fimbriae verticis mci.
Tnleiius.
Interioris.
Ubi erat slalulum idoluni zeli ad
Ubi babiiaiio imaginis zefi zeprocurandam aeinulalionem.
lare facientis.
6. Q u a ^ o m u s Tsrael faciunr.
6. Quas dorous Israel facit.
6. Quas domus Israel facientes.
7.
7. Et v i d i , ei ecce foramen
7. E l v i d i , etecce foramen unum
unuin in pariele.
in pariete.
8. Fode nunc in parielcm, el
8. Fode parietem. Et com fo8. Fode qiiseso in muro, et iuui
iodi in parielem.
dissem parietem.
in inuro.
9. Et vide abominaiiones pessi9. Vidc abominaliones pessima.
9. Malas.
inas.
10. Et ecce omnis similitudo
10. E l ccce omnis simililudo
10.
replilis etanimalis.
rcptilium el animalium.
Super parietem circum circum.
In paiiclein circuitu per totum.
11. Et vapor nebulsr suffimenti.
II.
11. E l vapor nebuhe de tbure.
24
244f
EZECHIEUS CAPUT YHL
interpretaaftes * Itgeruot D*OT pro OTDTT, nec

tatmtnutt C D T D , judido r d judicit. D B I C M . ]
. V . 4.
xa\ c t c Ms. Jfs. [C, \
... < J , duabus Uluminanlibns sirttis. .]
Ibid. ' A . , xa\ etc Ms. Jes. P cod.
d marginan babetor U u U t n , . , . , . D B A C B . ]
V . 25. flieroDymes: c i a x i a soperiorem ordinem
recie A q . ei Theodoiio InlerpreUli sunt, udetu
mumuiimm; Symmachos, wmrorem. E l mox :
c Noc aalcin j o x u Syannacbmn priorem senieodam
cam posteriore coojunximus , ut diceremus, AnguMuperveuiemu rtquircnt paum, ei non erit.
n
[B : 2L, * meror. . , onfOtlM. Dm.]

V . 27. . , . , . II*. Je*.
Hieroaymns: t Nescio quid volenles LII hot quod
de Hebraico expressimus, rrx lugebit omnino ta*
cutrunL Quod hic adferlur ex Origene, , 4
, , recie jam ab
alits emendaluoi fuit, , i . e. *#< >
mor# no/*fm
[C in texlu ul Aq. et Tb. pntiff
nomina inlerpreiuni. 0 \ ,
induetur tJtftitfn. ., , *struelmr desperationi. iy, , ulcncnr. *A
., . , , judicat: cod. . L X X inlerprelantes legerunl 03"3
D S T T D . ORACH.]
E Z E C H I E L I S CAPUT
Vlll.
I \ .]
2.
1. \ ,
\ ,
.
\ * \ .
2. J
.
' .
" .
3 . .
2.
' ,
.
3.
5. . ,
; .
.
Vacal. .
.
.
", .
6. " *
6. Yacau
.
7. \ , \
7. Vacat.
.
8.
8. , \ .
%
.
6.
.
* -
7.
9. .
10.
( \ ) .
11.
SYMMACHUS.
1.
locidit mibi raanus Domini.
Qoasi visio spleudcns.

3. Comae.
9. .
10. \
\ .
( \ ) .
' ,
11. .
I I . \ \ .
L X X INTEBPRETES.
TMEODOTIO.
1. Et factum esi insexto anno,
1.
inquinto mense, quinla mensis.
Et facla est euper me manuiDomini.
2.
2. Similitudo quasi species viri.
9. \ .
10.
Quasi visio electrl.

3. Vertice meo. /, capilis
Quasi visio a u r , quasi *pe( ;oi

electri.
3. Fimbriae vertici* met.
mei.
SimoJacraro aemulalionis.
6. Qnas donua larael facittnt.

7.
8.
9. Malas.
10.
(Soper) murum in circuitu.
11.
Vacat. Aliu$, interioris.

Ubi erat atalua possidentie.
Afiui, arobitus.
6 . Vaeat.
7. Vacat.
8. Fode, el fodi.
9. E i vide iniquiUCes.
10.
Supcr eos in circuitu.
11. Et vapor tbymiamalis.
Imaginis zeli mei.

6 . Quai domus Israel faciunl.
7. E t v i d i , elccce foramen uiium
in muro.
8.
9. Mala*.
10. Et ecce omnis similitudo
repUHs et jumenti.
(Supcr) murum in circuitu.
11. Nobit.
2ii7
H E X A P L O R U M QUJE
mr xsm ntn
2418
SUPKRSUNf-
*.

' .
12. ( $ ;) .
p 12
12.
* a w n TO 13
TOVTTW 14
, .
16 , .
16.
^
WtfDnS t i t t n 17
17.
13.
14.
13.
14.
16. 1. . 2. .
17.
.
18.
KVI STO STD *3* 18

23?
12. Non Dominus videns nos,
dereliquit.
13. Adhuc converteris, videbis.
14. Tliammuz. Syrus, tdem.
12. Non videi Dominus nos, dereliquil.
13. Adbttc converaus videbis.
14. Adonidem.
16. Vestibulum. Syrus, can16. Vestibuluni.

cellum.
Quasi viginti el quinque.
Quasi viginii quinque.
Et ipsi iacurvanle3 se ad ortum
Et adorabaut ad ortum solis.
solis.
17. E i conversi sunt ad irritau17. E i conversi sunl ad irrilandum me.
dum me.
Et ecce applicanl ramum ad naEtecce ipsi mittentesramum ad
nasum suum.
res siias.
18.
AQUILA.
12. ( videt Domimis) nos.
13. Conversus.
14.
16. 1. Porticum. 2. A l a m .
17.
Ad tiasuiu suum.
18. E l c u m clamaveiiuiadaurcs
meas voce magna, nou exauJiam
eos.
18. Et clamabunt in anribus

meis voce magna, et non exaudiani
eos.
18.
Notffi et vari lecliones ad cap. V U l Ezecbielis.

V . 1. . ,
etc. Ms. Jes.
Ibid. Hieronymus: Pro eo quod no$ diximu,
cecidit super nie manus Dotnini, Symmachm transtulil, incidit mihi manus Domiiri, quod in Hebraico
dicUur THEPHPHOL. > Codex Sangermanensis antiquissimus Hieronymi in Ezecbielcm T H E P P O L .
[C, \ (sic etiain Complut. et ita Hebr. el Vulg.), f- \
( mente abest ab Hebr.), ,
( addil eliaiu Compt.
. el V . . in domo mea), \ ol
* (ndit. Rom.. ,,
. . et V . , coram me) \ '
; ( . et V . , ibi) \ (Alex.,
Ald., Complut., / . Hebr. inanusAdonai
lehova. Vulg., manus Domini Dei). Habemus hic
Origenis notam minime piaelcrmiitendam. \
,
,
* \
, .
* \
. " ,
,

\ ^ . ,
\
\
, \ \ .
3 \
, ,
t
. I. e., c In quibusdam aulem scriptum est, manus Domini Domini. Alqui in atti*
diximus id quod exprimilur in isla voce Dominus
saepe venerandum esse illud apud Hebraeos nomen
Dei, quod quidem non cito proferunt (niinirum
nomen rrvp, Jehova). Verumiamen esl etiam cum
islud dominut usurpalur in domino servorum. Ubi
igilur ponitur Dominus, Dominus, inlelligendum
est alierum quidem esse quasi proprium el ineffabile nomen Dei (scil., Jehova). Heliquum vero Dominus, Hebraei Adonai in Domino ponunt (deeslhic
aliquid, sed senlettlia rnanifesla esl; scil. Hebraei
superslitiosi pro Jehova efferunt Adonai): inlerdum
quidcm proferentes vocem islam in nomine ineffabili (id est, loco nomints iueffabilisj, inlerdum vero
quasi in domino servomm. Ilhid igitur Adonai
Domini, intelligenli quae dicta eunt de ineffabili
nomine, nibil differl a Domino, ut edidimus.
Videsis quar fuse disseruimus de nomine ineffabili Jehova, SS. et iiidividuam denolante Tririiialem Personarum unius Dei, in opere nostro, De
rharmonie entre VEgliu et la Synagogut, loin. I.
DKACH.]
V. 2. . Ms. Jes. llla cliam C sub asterieco, etAld. DRACH}
lbid. ., ctc. Ex Drusio ei cx
ms. Jes. Hicronvmus : Pro splendore, qui m lie~
braico dUitur ZOR> auraui Theodotio trunstulit.
C, , J ,
ad marginem rcfert lanium, . , >>
EZEGHIKLIS CAPUT VHt.

.
.
12. ( ;) .
13.
14.
16. .
17.
\ \
.
^JJU^c *

.
18.
12. lf4 , .
13. " .
14. . ".,
. ", .
16. . ", .
.
\ .
17. Vacat.
\ \ .
12.
13.
14.
16. .
\ .
* .
17. \ .
.
STMMACHUS.
12. (Non videi Dominus) nos.
13.
14.
16. Yestibulum.
18. Vacat.
18. \
,
.
L X X INTERPHETES.
THEODOTIO.
12. NOD videl Domious, dercli12.
quit.
13. Adbuc videbis.
13. Conversus.
14. Tbammtiz. Alius, irrilatio14.
nes. Alius, abominationee.
16. Ulam.
16. iElam. Aliu*, veslibulum.
Viginli.
E i ipai adorant sulem.
17.
17. Vacat.
Et quasi emittenles sunt sonitumquasi canticum per naressuas.

Atiter, sonitum ot anhelitum per
oart* suas.
18.
Etecce ipsiquasi subsannaiues.
Viginli et quinquc.
Ad orienlero.
17. E i converlerunt se ad i r r i tandum ine.
In nasum suum.
18. E l vocabunl in auribus mcis

voce magna,et non exaudiaiu eoi.
4 8 . Vacat.
Not et variffi lecliones ad cap. VIII Ezechielis.

quod regptcit vcrboro Hebr. W D , quod proprie sonat, iieut oeulus. Complut., ,
. Sic eliam apnd Tbeodor. DRACU.1
V . 3. . , . , elc. Ms. Jes. [ :
. , . ., .
Complut., \ . . . . C non babct,
\ . . . DRACH.]
Ibid. . Drusius. [Accinil C , sed
prcnotane asieriscuin. Sequiiur in eod. cod., ul et
in Alex., A l d . , Complut., Bo(Jdv, pro . B . Romaiue ediliouis. DRACH.]
Ibid. . , etc. Hae leclionea prodeunt ex ms. Jes., Hieronymo el ediiione
Romaoa. Hieronymus stc habet : X et in stalua
iwuujinem uli * de Theodoiione adciUum est.
editis casli legitvr pro ae/i, sed perperam. Schol.,
, imtgo uli. Hic Drusius : jEmulationts vel zelotypia. Caslerum Senet videmur legi$$e
TUpn. Nam vertunl, possidenlis. Hieron., porro
quia zelus ei possessio, quod Hebraice dicilur
TKJp eodem appcllantur nomine, pro statua zeli
L X X statuam possidcntis inlerprelali smu. H(cc
cum judiao legenda : nam quod ait zelum et posteuionem eodem nomine appellari, aperle falsum
e$t. i'o$$es$io enim f*op dicitur, non mcp. Uoe
icp deduciiur, illud . Hacteoos Drusius. Veruna Hieronymus hic non Hebraicis lilteris posuil
rrtcp : scI C E N A , ut rc(iluit Marlianaeus, quam
ocem secondum simililudinem soni, non liiicrarum , ait zeluin el poescssinncm eodcm appcitari
nominc. Nam alibi quoque Hieronymus paretn simililudinem observai, et a sono taiitum ac pronutitiaiioue accipicndam ess* monet. [ C ,
idoli %eii potsidentis. . , , stmnlacrum (cmulalionii. DRACH.]

V . 5 . Vide edilionem Rom. C , \ (sic>
* ,
(AUI., ) ^ [\ (Ald. ileruin
, et sic Hcbr. Iuc el supra) ^ * ]
( Haec verba uncis inclusa non babenlur iu
texlu codicis C, sed eccunda manu cod.
Alexandrino aut Valicatto supplela videmur) \
\ 4
(haec tria vcrba non leguntur in Hebr.)
(sic) ,
Alex., ^, (sic)
( ) (ile his quinque verbis nibil in Hebr.). AUL
et Goroplut., , (al , >
(Ald., ) . Complul. addit, .
: . , . ., , . ', ^
<. DRACU.
2451
V . 6. . , . , . , .
Ms. Jes.JEt ila Alex., A l d . , Complut. ln lexiu vero
codicis C, J Sic denotans Iwc
tanlum in L X X defuisse, lllud vero habitum. Post Complm. et qiiidam
codd. addunt, , ut absttneant u. Vulgata autem, ut procul reeedam. Hebr. ambiguum est.
B , ad idem verbum : . , . , , ad
longe recedendum. Rebr. el Vulg., et adhuc conversus videbis. L X X , \ . : . , .
*., . , I . L X X , . :
. , . , . , . DRACH.]
V . 7 . , \ ( elc. Ms. Jes. [lla etiam C, cum
asterisco, nec non aliqui codd. Alex., A i d . , Gompl.,
parum inler se diversi. DRACH.]
V. 8.., ) eic. Ms. Jes. [lla etiam codd.,
A l d . , Complut. et Aicx. Hic autem non habet alierum . C, . . * \ .
. . Post , iidem omncs addunt .
Hebr. et Vulg., ostium unum. DRACH.]
V. 9. 01 , . Ms. Jes. [C, cnm
Alex., A l d . , Complut. et codd.,
. C habel lineani termiualem cuspidalam
( q u valel *) posl , ila u l manifcslum sit
librarium jncogilanler oniisisse aslci istuin aule
articulum praecedenlem.Post alii addunl Ltcpov, hodie, quod non est in fiebr. B , ad
, . , . , . , . DRACH.J
V. 10. . , \ elc. Ms. Jes. Haec porro
leste Hieronymo deerant in L X X . [Leclionera
Theod. habeiit absque nomine, C , sub asterisco,
Alex., Ald., Complul. : . , . ,
abominationet. Idem, L X X , . . ,
. DRACH.]
Ibid. . , ., (\) . Ms. Jes.
Edit. Rom., . [ G , '
. Sic eliam in aliquo libro Yalicano, in quo ab
alia manu addilum esl alleruro . Gomplut.,
2452
SUPERSUNT.
\ , in pariete in eircuUu
per lolum. Et ila Tbeodoretiis. : ., J
. ., . . , ., . DRACH.1
V. 11. , . Ms. Jes. [ C , f 11.
\
\ J (ila ctiam Alex^ Hebr. et
Vulg.) , , \ (hoc verbum non esl in Hebr.)
\ (Hebr. addit, sua. Alex., \ ),
\ \ J
. Cf. edilionem Rom. : ', .
. , . , /. . Quod Marcbal. uni adscribit Tlieodoiioni, etiam Aquilae,
et absque asterisco. Linea cuspidata indicat iineni
lectionis duonitn interprclum. DRACH.]
V . 12. Pbrasis Hebr. est interrogaliva. Num vi~
disiif H . et V . , in tenebris. In L X X noslris deest. C, *.Complat., . Hcbr.
aulem habet articulum. : . , . , .
., ! DRACU.
Ibid. . , ., . Ms. Jes. [C, t
, , J . , . Habent in texlu
Alex. et A l d . : ', . . , ;
. DRACH.]
V . 15. . , . , . Ms. Jes. [C,
J . : ', . 01 ,
. DRACH.]
V . 14. ", . ', . Cod. Reg. Hieronymus : c Quem noi Adonidein interpretali $umus, et Hebrcsut ti Syru$
sernw THAMUZ voeat.[Tbeodoreiue
: 4 ,
' ) . Thammut,
e$t Adonxt seeundum Grcecam linguam. DRACH.)
V . 15. Iterum inlerrogativa est pbrasis. Hcbr.,
sic : num vidisti, fili hominis? Sola Pclygl. Bibel
habet signum interrogalionia in textu Grsco. C,
, , el ita A l d . , Complut. E d i l .
E Z E G H I E L CAPDT I X .
.
vwtcn 2 nopi om 2
, \ .
aron

.
2.
3.
thww ~ *!^yn "prn 4
4.
rrrarrby nmn
VEKSIO HEBRAIGI T E X T .
2. Lineiset labella scribseinre2. Lineii,etalramentarium scrinibas ejus. Hebrmm lnl. alra- ploris ad renes ejus.
nientum ei calamu* scribae super
renea ejus.
3. Desuper Gherub.
3. De Cherub.
%
Ad limen domus.
4. In medio civilalis, iu medio
Jcruaaleiii.
Ad limen domus.
4. Per mediam civiialem, in
medio Jerusalem.
Et signabis Ihau super froutes.

0. Super queui tbau.
Et a sanciuario meo.
Et sigm thau super fronlcs.

6. Super quem videritis Ibau.
E i a sancluario nieo.
2. 1

[ \ ]. 2. \
.
3.
4.

.
6. ' ' .
.
AQU1LA.
2. 1. Praecipaa, casty scribaeiw
manu ejiis. 2.Atramenurium scrlb ad lumbos ejus.
4.
Signum ihau super fionles.

6. Super quem super ipso tbau,
lemplo.
45
EZECHIELIS C A P U T
atnera llom. et Alex., ., . Hebr. et

Vulg., adhuc conversus videbis. L X X nosiri, \
. C . \ () J . :
', . , . DRACH.
V . 16. Hicronymus : Quod $ vestibulum juxta
Sgmmachum interprelati sumus, qui positif, pro *o 91(04*
* l Theodoiio iptum verbum
llebraicum translulerunt, (*) Aquilm prima edilio
npo9xa2 secundaatkaLîcmp\\inierpretalaest:quam
nos porlicum lenipli exprimere possumui, sive inleclum alrium, (juod inter templum et allare erat.
Alibi Icgitur , alibi . Scbolion,
\ ,
.
,
.
Hbv ,
. [ : *., , porticut. .,
, veHibuli. Lamb. Bos : . , edil. i ,
., , vestibuli. DRACH.1
lbid. . , \ . Ilieronymus ail tllud
in L X X ex Theodolione additum fuisse. [Ka\
liabct G absque asterisco; el ita Alex., Ald.,
CompltJt. In B , post illa scnum vcrsionis,
, adierlur ad margioein , ., .
" , , rclale ad . DRACII.]
Ibid. . , ' . Ms. Jes. : . , , ab inilio autem. ., . . ,
' . G , . DRACH.J
V. 47. . , elc, llas leclioncs exhibet ms. Jes. licmque Coisliuianus, qui habct,
., , . liicronymus: c Pro eo quod not diximm:
ecce applicanl ramum ad nares suas; LXX
irmululerunt, Et ecce ipsi siculi subsannanlcs ;
9
IX.
2t54
quibns de Theodolioue addiium est, cxlenJunl ratnuin; ut $il totum pariter: E l ecce ipsi exlendunt
ramiim quasi subsannanles. Pro quo inttrpreiatug
est Symmachus quasi emitleus sonilam in similitudinem camici per nares suas. [ Edic. liom. :
S. Ilieron. apud Symmacbuin videlur legisse,
, ita enim mlerprclalur, in timilitudinem cantici. DRACII.J
Origenes, , , ' ; .
6\ \ faor \
. [I. c. c lllud quidcm . . ., exiendent
ramum, quod non jacet apud L X X , addidtmtts ex
Tbeod. Srienduin aulem quod mora bebraice et tonum ct ramum significal. Uoc in loco Origeuis
mcndosc posttum esl pro , ztmora. Da.]
Ibid. Ilerum pbrasis Ilebr. inlerrogative poniiur:
Num vidisli, iili bominis? E l ila lexlus Graecus i a
Polygl.-Bibel. C posl , addit, ,
sed non babel llebr. Idem cod., \
* \ \ , exlendunl, \ . Et
ila A l c x . , A l d . , Gomplul. ediliones, parum inier se
divcrsx. : ', . ', . E l posfea,
., \ \ , sonitum,
, absque . DRACII.
V . 18. . , \ cic. Ms. Jcs. [C,
* \
, , \
*. Alcx.', A l d . , Gomplul., \
(stc) ( A l e i . , A l d . addunt,
) , \ ( Ald.,
). . ad niarg., ",
\ . . , \ . 01 ,
. DRACII.]
() Ilic babet S. Hieronymi lextus, jElam. Sed cspungunl Monlfauconius

rotam ad b. I. DRACH.
c l Vallarsius, cujus vide
EZECHIELIS CAPUT I X .
.
1. . . . \
\ .
2. , \
\ .
5.
. . "^,
.
.
4. . ",
,
.
\ .
6. ' .
' .
L X X 1NTLBPRETES.
SYMMACIIUS.
2. Talari, ei zona sapphiri supcr
2 . Lincis, et ubulaa scriptoris
lumbum ejus.
bahcns in renibus sois.
6.
3. Be Cberubim. A/iter, deCbcrub.

In subdiodomus.
4. Mediam Jerusalem. Aliier,
mediam civiialera, mediam Jerusalem.
E i d a signum super frontes.
6. Super quos est signtim.
sanoiis meis.
2. .,
[ ].
.
4.
\
.
6. ' .
' .
THEODOTIO.
2. Baddim,castyscribxin
ejus.
manv
3.
lo subdio domus.
4.
Signum thau super Ironics.
6. Super quem tbau.
teroplo.
2*53
.
7
'6,.
DTTDTD 8
D>CT 9
omn
2156
SUPERSUNT.
7. Atria. tiebr. / n / . , id.
E<?redimini. Et egressi sunl, et
perculiebant iu civilate.
8. Gum percuterent, eircmansi
fgo.
9. Sanguinibus.
41. Lineis.
7.
7.
8.
9.
11.
8.
9. .
44
AQUILA.
VULGATA LATLNA.
7. Alria.
Egredimini. Et fgressi sunt, et
percuiiebant eos qui erant in civitate.
8. csede compleia, reliclus
sum ego.
9. Sangninibus.
41. Lineis.
8.
9. Sanguinibus.
41 . Praecipua.
Not et v a r i lectiones ad cap. I X Ezechielis.

V . 1. : ', \ .
01 ', , perdiiionis. . , \ . DRACH.
V . 2 Hieronymus f Et pro linei$, quod nos
tixta Symmacbum interpretali sumus, LXX, ;, Tbcodotio ipsum verbum Hebraicuin B A D DIM ; Aquila, prarcipua, interpretali sunl.
Ibid. Hebraici leciionein adfert codex Regius
hombycinus. De reliquis inlerpretaiionibus haec Hieronymus : c Rursum ubi nos diximtis, et airamentarium tcriptoris ad renes ejus; L X X posuerunt,
El zona sapphirina $uper rene* ejus: Tbeodolto, scribas in manu ejus; Aquila , ,
id est, alramentarium scribtB ad lumbos ejus ; Symmacbus, tabulas scriptoris habebal in renibut suis.
Quibusdam inlerpositis Hieronymus : f Quodque
Aquilae prima editio et Tbeodoiio dixerant, ,
pro quo in Hebraeo legitur GESATH , cum ab HeLrseo quaererem quid significaret, respondit mibi
Graco sermone appellart , ab eo qood
in ilio calanii recondanlur. Nos atramentarium, cx
o quod airamenlum habeat, dicimus. Multi signiftcattlius lheca$ vocant, ab eo quod tbeca? sint
ecribentium calaroorum. Codex Regius bombycimis, itemque Coislinianus, *A. \ .,
, quod ex Origene suratum esL Ait aulcra
idem Origenes,
* " ,
.
1. e. Nihil autem voce apud Gracos signiflcari puto : Hebrseus aulein quidam dicebat catty
case id quod dicitur calamarium. [ B legit, . , . ,
. DRACB.J
G, , ei UaGomplut., Hebr. et Volg. Rom.
autem edit.. . , pro nostro . , pro nostro . , pro
. Et in flne versus,
tabsque ) . : ',
, . , , quaf iupra. ', . *.,
., , $ dispersionit
sua. Hebr., vas dissipalionis suae. ', .
01 , . ',. . , , cipuis. ., , lineit. . , . ', .
'., , prope. Lamb. Bos : . , .
., . ., . Aquihe el Symmacbi non
habuit Monlf. verba Graeca. Auamen ipse dedit
easdem leciiones noslrorum irtterprelum ad 11 Reg.
vi, 44. Yult Lud. Gappelitts Aquilam legisse - Q pro
; sed probc evincil Buxtortius in
Anticritica,
p. 703, niliil mulandum. T l enjm primilive signill-
cat, tingularis; et inde, eximiu$ praeipuut c l

byssinni. Gt. eliam Michaelis supplemcnla n. 202.
PRACR.
Y . 5 . ", . Sic ms. Jes. in
texlu. TC, \
, * . : ', . ", . ' , .
. , . , liminum. DRACH.]
Ibid. Hieronymiis : c Et ubi nos translolimut,
limen domut, LXX et Tbeodotio , i . e.
sub diw, posuere vetlibulum.
V. 4. elc. Ms. Je*. [ C , *
, * .
Sic inicrpuiigit. : ', .
" , . Et ita Alex., Hebr. ct
Vulg., in medio ejus (scil. Jerusalein). In
prinoipio veraiculi, G . \ (sicj
. Et i u Alex., A l d . , Coropl., Hebr. et Yulg.
DRACH.]
Ibid. . , . , etc. Origene.
Ibi pnto Origenem de allera Aquilae editione agere,
obi legebalur ot infra : nam quod ait Hieronymus, ad alteram speclare debet: c Pro $igno (sic
ille) quod LXX Aquila et Symmacbus iransiulerunt, Tbeodolio ipsum verbum Hebraicum posuic
T H A U . E l aliquanlo post: * Antiquiz hebrceorum
literis ,quibus usque hodie uluntur Samaritani, extrema Thau litera crucis habet similitudinem : qum
in Christianorum fronlibu$ pingitur, et frequenti
tnanus inseriplione signatur. Non pra?lermitlenda
Origetiis annotalio i n s i p i s , quae habelur in Coisliniano codice, necnon m Regio bombycino : 01
'
,

. ,
\ ,
. ; , *
\ ,
' .

, \ \
, \ .
" ,
* *
, \
\
. \
,
9
EZECHIELIS CAPUT IX.

.
24*8
'.
00.
7. .
, \
\ ,
.
8. .
9. .
11. .
L X X 1NTERPRETES.
7. Yias.
Exeuntes, el percutite et percuihe urbem : et egressi percutiebant urbem.
8. In percutiendo ipgos.
8
9. .
11
SYMMACHUS.
7.
9. Sanguinibua.
I I . Lineis.
9. Populis mullis.
11. Talari.
Notffi et
lectiones
variaB
*
\
\ *

, \
. ' \ \ , . Sensus esi : Sepluaginia dicunt,
ei qui lalari vesle indulus erat, a gloria Domini
prjeceplum fuiss*. ut signum daret in fronlibus
gemenlium el dolentium. Inlerrogaiis autem Hebneis, num quam a majoribus sibi Iraditam circa
Utau noiiliam baberenl, haec audivimus. Unus
qnidem dicebat, thau unum ex viginii duobus Hebraeorum elemenlis esse , ipsumque ullimum secundum ordinem liierarum suarum : ideoque u l l i oium clementuin proposilum fuisse, ad declaraiiooem perfectionis corum, qui ob insitam virtulein
gemebant, et de peccalis populi dolebant, et coneidebant cum delinquenlibus (i. e. ne conciderenl.)
Alius anlein dicebat, thau symbolum eorum csse,
qui legem servaverant; quoniam apud Hebraeos lex
tkora [] vocatur, eiprimum vocis bnjus elemeirlum est inam: quapropler eymbolum est eorum,
qui secundum legem vixerant. Tenius, e numero
eorum qut in Salvalorem crediderant, dicebat velera eleroenla thau crucis formae simile babere :
ac prophetice enunliari ttignum quo Christiani in
froniibus insigniendi erant : qnod sane omnes qui
in Christum crediderunl, eflormare aolent iniiio
cojusque operis, maxime autem oralionum el leelionum sacrarum. Aquila auiem et Tbeodotio dicunl, $ignum thau. [ cod. autem ad margitiem
legilur, . , ., \ , mirabile.
., .ln iis quibus Samariu n i utuntur literis , ihau non habet formam cruc i s ; sed iti veluslis Hebraorum nummis tribus his
modia comparet : ^
el in numutis
c
monuroentisque Phoeniciis, -f- , X , " f . ^
a n n
o-
latioiiem noslram ad Biblia quae edidimus laiine

ei gallice. Gieruin, apposile Gartrigbt (in mellifirio Uebr. 1.1. c. 4) reponi vult in versioiie A q . et
Theod., vel , ttgnabit tliau,
ut fert Hebraica veritas. DRACH.]
V. 5. C, . ita A l d . ,
Complut., Hebr. et Vulg. DKACR.
V. 6 . ., * ' elc. Ms. Jes.
[ vero Untum sic, ., . DRACH.]
lbid. . , ., . Drusius.
ad
8. \ .
9. ,
11. .
THEODOTIO.
8. Et rcliclos sum ego.

9. Sangoinibiis.
11. Baddim.
cap.
I X Ezecbielis.
C, \ . Et ita ., A l d . ,
Complul.. Hebr. ct Vulg. Et niox,
J : ', . . 01
' , . DRACH.
V . 7. ", . Ibi Hieronymiis :
c Pro , quae Hebraice dicunlur A S t R O T H ,
LXX posuerp viat. [Lcciio Hebraici prodil e scholio. Noiat eliani S . Ilier. DRACH.]
Ibid. \ elc. Ms. Jes. [G, , \ \ J
Cselera non legil. Nonnulli codd., \
(aliler, ] . PolygloltenBibel. E l ifa metius; Hebr. eniiu babel , et
percusterunt non autem "Dni, el percutiie, ul aupt
ponit texlus receplus L X X . : ', .

., / . . DRACH. |
V. 8. . , . Drusius ex mg.
Jes. [ C, ! absque \, quod U men habet Ifcbr. Et niox, ' , ct
iia Alex., A l d . et Complut. (* .). Hebr.,
ahah, Adonai Jebova. Vulg., heu, Domine Deus.
: ', . . , .,
. ', ; ", ; deietf
, ; perditionem tu
facis 1 DRACH.J
V . 9. . , ., ., . Drusius. [G utramque babet lectionem , , absque
, quod non est in Bebr., ei polius glossatoris
sapil manum. Caterum L X X inlerpreiantes ,
legerunl D ^ D J pro . : r , .
ad marg., ad l e x t u s L X X , ol , , declinatione. '. , errore. '.
. . , / . . 01 , \ / . . L X X
ila, , . Uebr. el Vulg., Domious
terram, et non. DRACH.1
V . 10. , . : ., . ", \
. Hebr., et etiam ejeo. DRACS.
V . I I . Vide supra versu S.IDEM.
Ibid. G ilerum, , pro Rom.
editionis. Mox, J el i U
AIex.,sed absqae asterisco. Hebr. el Vulg.,respoudit
verbum, dicenR. : ', .
', . *., . .,
(Monlf. latine lanluru attulil). ., .
', \ . \.,
,
cujtis atramentarium tcribce in dorso . .,
, tabulum in renibus habens. Hebr., qui tabeila iu lunibfo ejus. IOEM.
0
2459
SUPERSUNT
24(50
E Z E C H I E L I S CAPUT X .
.

' .
.
1.
I V U ^ Q - nron nbcm 7
5.
7.
5. .
7.
9.
II.
9. ' .
. .
il.
42.
.
42.
SAan 15
43.
13. .
âo Tn.sS M D rorw 4
44.
14.
i6
46.
16.
n u n j n s n Smo 48
48.
18.
21.
22.
21. .
22.
AQUILA.
1.
D S S M D nrroa
mDTH .
24
* 22
VEBSIO HEBRAIGI T E X T .
Veluii aspectus siroilitadtnU
solii apparuit super eos.
4. Quasi species aimililudiiris
aolii, apparait super ea.
5. Skut vox Dei Saddai.

3. Quasi vox Dei Omnipolcntis.
7. Et misit Gbertib roanum
7. E i exiendit Gherub roanum
de medio Cherubim.
ftuam de inter Gherubim.
9. Tanquara octtius lapidis tbar9. Quasi visio lapidis cbryeolilbi.
sis.
41. Namlocuni quo verlebat se
14. Sed ad locum, ad quem ire
declinabal qiue prima erai.
rapul.
Pott illud ibant.

12. t omnis caro earent.
Sequebantur et cxtera.
42. Et omne corpus earum.
13. Volubiles.
13. rota.
14. E l quatuor facies unicui14. Quataor autem faciesbabeque, facies unius facies Gherub; bal unum : facies ona, facies Gbevt facies tecundi facies bomints, rub : et facies secunda, facies boet tertii facies leonis, et quarti fa- minis : et in tertio facies leonis:
cies aquike.
ei in quarto facies aquilse.
5. Potentis.
7.
9. T a n q n a m . . . . cbrysdtihi.
11.
Post illud ibant.

12.
13. Rota.
14.
16. Etiam ipsaa ab apud eos.

18. Desuper limine domu.
16. Sed el ipsae juxta erant.

18. limine templi.
16,
18.
21. Qualuor quatuor facies.

22 Aspectus eorum.
21. Qualuor vultos.

22. Intuilus eorum.
21. Quatuor qualuor faciet.

22.
Not et vari lectiones ad cap. X Ezechielis.

V. 1. etc. Ms. Jes. [C, J
' . : . , . ,
, quasi tpfciet timililudmis. '.,
. Idem : ., , vt$a ett. . , .,
. In L X X nostris deest. Hebr., viaa est. Vulir.

apparuil. DRACH.1
V . 2. C, ... \ (. et V u l * . .
et a i l ) , , \ -
2461
2162
E Z E C B i E U S CAPUT X .
EZEGHIELIS CAPDT X .
(r.
10.
5. ' .
7.
9. .
II.
4. ' .
,
' .
5. * .
5.
7.
7. \
(.
.
9.
9. ' .
44.
11. "
. ,
, .
", .
" , .
.
.
42.
12. Vacat. ", \
.
43.
43. . ',
.
44. \
44. VacaL
*
, \
.
\ , \
.
. \
46.
.
48. . ' . ,
48.
.
21. .
21. .
22. Vacat.
22. .
L X X INTERPRETES.
THEODOTIO.
1. Simililudo tbroni super eos.
I.
AUter, ricut visio similitudo throni
visa eat supqr eos.
5. Sicut vox Dei Saddai.
5. Sicut tonilru Dei poienlis.
7. Et eitendil Cberub manum
7. De medioCherubira.
suam.
9.
0. Quasi aspeclus lapidis carbunculL
44. Quoniam in quemcumque
II.
locuro respiciebat
principiam
unum. A/tus, in quemcumque locam quo respiciet caput. Alius,
quocuinque declinabat primus.
Atiu$, quo vertebalur dux.
Ibant.
Post Ulud ibant.
42. Vacat. Alius, ei omnis caro
12.
earam.
43. GeJgel. A/tler, volubiliuie*.
43.
44. Vac*t.
44. E l qualuor facies u n i : facies unius facies Gherub, et facie*
unius faciea hominis ; ct terlium,
facies leonis, et quarlum, facici
aquila.
42.
43. ,
14.
46.
48.
21.
22.
STMMACBUS.
5. Sicut toniim Dei Polentis.

7.
9. Quasi species hyacinlbi.
41
42.
13. Volubilca.
44.
46.
48.
46. Eliam ipsi ab apud eoa.

18. domo. A / i i u , de subdio
domus.
21. Qaaluor vulius.
22. Vacat.
21.
22.
NOUB
el vari lectiones ad cap.
. Pro , Alex. et A l d . ,
. : C , TTJV . . ,
, prcecipui* unguiaribn* (cf. quae adnotavimus
ad f 2 anlecedeniis cap.). ., . . , .
PATHOL.
GR.
XVI.
46.
48.
21. Quatuor quatuor facies.
22. Visionem eorum.
Ezecbielis
C , . . , .
., ., / . . Jam toor.uunus / . iwMcare
linem addiiionis. DRACH.
Y. 4. C, \ *
%
78
HEXAPLORUM QU B O P E A S U N t
2463
,
. . , . ',
. ., .
IDEM.
.,
. , . . Drusitis el
V.
. . . ...
Coislin. Hieronymus vero ait : Saddai Aqaila,
Symmachus et Theodolio , quod fortem
potentemque significat, iranslulerunt. > Vide cap. i
v. 24. [Pro , alii legunl . Ex Lamb. Boa.
DRACH.]
V . 6. C , i x . Gomplut., .
: 0 \ . * . ., .
., . idem : ., . ', .,
I . ' , . *., , prope.
DRACH.
. 7. ., elc. Mg. Jes. E d i l .
Rom. variat. [Edit. R o m . , \ .
G, \ . (ei ita Alex. et tomplut.
A l d . , )
.
(etiam Gomplut., ) .
DRACH.]
. 9. Edit. Rom., \ , \
. C, \ , \ (etiam
Gomnlut, . . ut Hebr. el Vulg., qualuor rola)
*
\
* (et ita Alex., Hebr. el Yulg. In edil.
Rom. desiderantur quae bic sub asterisco). DRACH.
Ibid. Tbeodoretus Symmacbi versionem adfert.
Hieronymus vero a i l : J u x i a LXX quati visio
, i . e. carbunculi, Hcel in Hebraico
TlIARSlS gcriplura git : quod Aq. chrysolilhum,
e i
2464
Symm. hyacinihum irangiulerunt. [ babet lanlum, . , , inlerpreialio vocig Hebraicaa

?3. Idem cod. : ', . . , .
, in ultimo loco, a l i i , . Ex Lamb.
OR A C H . l
V . 10. : ', \ (ila Alex. C autem ut et edit. Rom. absque arliculo. Gomplut.,
\ ). . , , . ., .
DRACH.
. I I . ", etc. Hasomnes
lecliones exhibet ms. Jeg.
Ibid. . , . , etc. Mg. Jeg. [ C ,
J : ', . ., ,
converubantur. Cr, u i a .
. , , vergit eaput. *,
, reiptcii capul. .,
vertebatur dux. ., , declinabat
primu*. *, , declinabat. Isti
', , j>ra$ponilhanc Tbeodotiouis leclionem, . DRACH.]
V . 12. ", elc. Drugiug. [ C ,
\ * Scholion in ed.Rom ,
\ . Complut. at
noster. : . , ., ., ', \
, ut C in texlu. Sed Hebr., caro. DRACH.]
Y . 13. Hieronyirms: c Rotae quoque ipsae appellaise sunt liugua Hebraica G E L G E L , quod Symm.
volubiles, Aquila rolam interprelalua esl. Ms. Jeg.
babel , quae esl forte vergio Symmacbi. [ : ', . ., , ut suapicatus
EZECHIELIS CAPDT X I ,
.
mA QZ>S . - H S
onw MS
KVI U
11.
11.
12.
12.
onAn ipna
crwjr
w
ynn ym
15
15.
15. ,
.
(.)
nto
YERSIO HEBRAIGI T E X T .
VULGATA LATINA.
11. H&c non ertt vobig in lebe11. Haw non eril vobis in lebetem, et vos erilis iu medio eius in tem, el vos non erilis in medio
carnera.In termiiio Igrael judicabo ejus in carnes: in linibus Israel
vog.
judicabo vos.
12. Etscielis quia ego Dominug,
12. Et scietis quia ego Dominus:
quia in slatulis metg non ambu- qtiia in prseepiia meig non ambulaslis, et judicia mea non fecielis: laslis, et judicia mea nou fecistig,
sed juxla judicia gentium, quae in ged juxia judicia gentium, quae in
circuilu testro, fccislis.
circuilu vestro sunt, eslis operati.
15. Fralreg lui,fratres , .
Ipsa loia.
15. Fratreg tui, fratres tui, viri.

Univergt.
AQUILA.
II.
12.
15. Fratres tui, iralrcs l u i , v i r i .

Universi.
Notse et variffi lectiones ad cap. X t Ezechielis.

V. 1. , porta, ot etiam Uebr. et
Yulg., G babet, , attix. Mox, , et ita
(juasi constanter, pro edilionis Rom. Hebr.,
Jaazaniam filium Azzur. Yulg., Jezoniam iiliura
Azur. Edit. Rom., . C , '. Alex. et A l d . , .
Mtsbr., (ilium Baiiaiahu. Yulg., filiuna Bauai.
L X X , . G , . :
', . ", . 01 ',
'. ' , .",
. ', . 01 ,
.
DRACH.
. 2. 0% \ . Illud deeet i n
Complut. nec babel Hebr. : ', \ . ., \ , el consulenlet. IDEM.
V . 3. : ', , recenter. ., ,
modo. Ediior Romantts Ubri Jeieeiel Telraplorttm
verltl, perfecU; sed non quadraL IDEM.
. . ', . G, (non , \\t edi jusslt
idem editoi). IDEM.
1465
2466*
EZEGHIELIS CAPUT .
esl . Lamb. Bos : ' A . , . ., ,

hane T o e e r a Graecaro non habuit Montf. qut Latinam lanttnn dedrt ex S. Hieron. DRACH.]
V. 14. ., \ etc. Ms. Jee.
Drusias vero sic eiiie interpretie noniine : xa\
*
, \
, \ 61C.
llieronymas vero ait : Porro quad eequitor, auditnte me, ueque ad eum tocum ubf scripaun est,
elevati $unt Cherubim, in LXX non habelur, sed de
Hebraico additum est. > [Ita eiiam G, omnia sub
aeleriecis; sed pro altero habet,
, ut Hcbr., W n , secundi. Gaelerum,
. ct . forsan melius verteretar, lertia faciet, quarta facie*. Alex., A l d . j
C o m p l u l . , (Alex., )
( - (nro Gomplut. babcl,
) (GompluL, )
( Ald. , )
(Complut., )
- , \
( . et Gomplut., \ .)
, \ . DRACB.]
V . 45. Hebr. et Vulg., et elevata sunt Clierubim.
Ipsom est animal... ,
... Alex., A l d . , Complut., \
AId,, . Gomplul., )
A l d . , Coniplut., ) * . . . Romana
autem edil. non qnadral cum Hebr. Sequilur in G,
\ . DRACH.
f
V . 4 6 . \ elc. . Jee. [ C ita ;

\ "Slc eliam
A1ex., Aid. et Gomplut. edtlt., parum inler se d i versae. : ', \ . .,
/ .
. ., , elevari
de$nper. Idem in marg. ad vocera , . ,
. DRAGH.]
V. 17. Pro nosiro , G habet . : ', . . , . DRACB.
V . 18. , etc. Drusius.
[ C , J .< : . , .,
, limimbus. DRACH.1
V. 4 9 . : ', . . , '
, uttlebr.,
ad oculos meos, ', ?). ., , orientalis. . , *
, ad ortenlem. DRACH.
. 20. G , \ + J , per
. IDEM.
V . 2 1 . . , . , . Ms.
Jes. [ C , J . Et mox ,
. iia Alex. Hebr. et
Vulg., hoininis. : " A X l o c , . . . DRACH.]
V. 2 2 . . , . Ms. Jes. [ C,
,
, -f- J
( Hebr. non habet) \
*. Etiam Alex., A l d . , Gomplul.,
. ., pro quo Sym. in cod. , ,
speciei. DRACH.]
9
E Z E C H I E L I S CAPDT X I .
o\
.
41.
44. ,
, ( , \
.
42. ",&\ 4,
,
, \ *
.
4 5 . \ .
,
42.
45. " , ,
ot .
(.)
SYMMAGHUS.
41.
42.
45. Fralre* tui, fratres tui, viri.

Uniyersi.
.
L X X INTERPRETES.
41. A/is, bacc vobis non erit
in lebeteiu, et vos non eritis
in roedio ejus in carnes : super
terminos Israel judicabo voe.
4 2 . Alius, et cognoscelis quia
ego DomiHttn, qaia in jusUlicalionibus meis non ambulaslis, et
judicia mea non fecistis, sedsecundum judicia genlium, quae in
circuilu veslro, fecislis.
4 5 . Fratrei tui, atviri.
Cooeummata est.
0.
11.
42.
4 5 . ,
.
(.)
THEODOTIO.
41.
12.
4 5 . FratresUii,fratres l u i , v i r i .
IJuiver&i.
ct variaB lectiones ad cap. X I Ezechielis.

V. 6. ', \ . C,
. Utod faabent Alcx.
et Ald. Hebr. el Vulg., ejus, d>//t. IDEM.
V. 7. Pro , C , 'ABojvat K . AJex. quoque,
A l d . ei Complul., * . Hebr., Adonai JeUOTI. Vulg., Domimis Beus. Sic etiam iu praesenii
cap. t t *5, 10, 47, 24. I M M .
V. 8. 0 \ . C, . K . Alex., A l d . , Complut.,
llebr. et Vulg., ut f anteced. l o i u .
V . 10. C, . Ita el Complut. Hcbr. et Vulg.
similiter, /inibus. Quod auteoi in edil. Aom. aliisque non paucis exemplaribus, iieciion apud Theodorelum, legtlur, , monlibut, videiur esse librariorum. Apposiie Druaiue :
c Nara proclivis eaxie lapsus de , t
.
. 44. ", elc. Dmeius. [C habei

l aliu$, absque ulla preeiixa nola; sed pro , legil . Istam varielaiem noa observavil editor texius Telraploruin. B, in marginc,
HEXAPLORUM QILE S l i P E R S U N T ad vocem ," ol , . Eiiara Alex. et

Gomplut. ut eiiue; sed Alex. pro , legit,
. DRACH.]
V . 12. , &. Drusius. Notatue Hieronymue baec io L X X non haberi, aed ex
ebreo addiia faisse: qua tamen Hle Latine tantum adfert. [ C ila : \
* (quae sequuntur sunt etiam in ) ...
\
, . t ila Complut., aisi
quod legit, . AUi exhibenl alterum slicbum bina cum negalione : '
... Sed S. Hieron. versio
Laiina bujua loci, et Hebr. texlus, sine negatione :
sed juxta judicia gentium, quce in circuitu ve$tro
*unt, estii operalL DRACH.]
. 13. : ', . ', / . Bavatou.C,
2469
. " , , (sic, circumfl.).

. ', . ,,' , in excidium. ', . ., , re/f-
atitai. DRACH.
V. 15. ol , clc. Ms. Jes. [Et iia

C, sed absque aaterisco. Et roox legU:
* . : ', . . ,
, propinquttatU tuiz. ', . , . 0% , , procul reeedite. 0 \ . . , . , /.
, ip$a dalatit. DRACH.]
lbid. Hieronymus : c Pro univer$i$, illi (acil.
L X X ) posuerunt, con$ummata e$t, propter lillerarum el verbi ambigtiitalem : C H U L L O enim quod
A q . , Sym. et Tbeod. universot inlerpretati auni,
ilii verierunl, con$ummata ett, quod juxla sensum
E Z E C H I E L I S CAPUT X I I .
.
nfinrro Tira 2
2.
no m 3
wran n w n io
3.
10.
3.
10.
14
14.
14.
WTO, 18
18.
18.
StDIOn 22
22.
22.
pbn24
24.
21.
2. In medio domus rcbellionis.
VULGATA LATINA.
2. In medio domoa exasperaniis.
2.
3. Domus rebellionis.
10. Principi onus.
3. Domus exasperans.
10. Super ducem onus.
3.
10.
14. Evacuabo post eos.
14. Evaginabo post eos.
14.
18. ln tremore.
18. ln conturbauone.
18.
22. Proverbium.
Et peribit.
24. LeeieiUis.
22. Proverbium.
E t peribit.
24. Ambifua.
22.
AQIIILA.
24.
Notee et variffi lection-es ad cap. X I I Ezechielis.

0
V. 2. , -. Drusius.
llieronymus vero bsec n o t a l : Pro eo quod nos
vertirous, in medio domut exatperanth tu habilai,
LXX poeueruot : In medio iniquilatum eorum tu
habitai. > legilar Hiam apud Tbeodorelum.
: ', ,, . , . ', , ad
faciendutn. Lapsus manifeslus pro $. Et iia
Alex. et Ald., $. ', . '.,
., , domnt contentiota. (Edit.
Rom. ad bunct, Theodoreius ex Symm., .) Drustos aeiem ad f 5 seq. refert, el, ut de
more, Monifaticonium posi se trabit. Caeierum
Aquiln pariter, uti Yides, iribuenda est leciio.
1>RAC1I.]
V . 3. ., . Drusius.
Ibid. G i u : , \
. Ha eliam Alax. el -Ald. Complul. amem,
. Hebr. el Vulg., vas transmigralionis, et Iransmigrabis. Mox, . Ila

etiam Coinplut., Hebr. et Vulg. : ',
. . , , transmigrationii. ', .
", . Et ita flebr., sunt. DKACH.
V. 4. C, ,
. Eumdem ordinem verborum babent
Uebr., Vulg., Alex., A l d . et Complut., quero hand
aervat Bom. edit. IDKM.
V . 5. Hebr., ad oculos eorum. In L X X noatris
desunl. C, \ . : 0 \
. "., , parieie.
ita Hebr. IDEM.
V. 6. : ', . . , , lolUrii.
. , , poriabis. Hebr.', jporlabia. ', .
, , terminum. Sed aliut leclio lapsus
est librarii, quod palam. IDEM.
0
2469
E Z E C H I E U S C A P U T XII.
omniDo non resonal. > Codex no*ler vettisliagiinug

habeiGBOLLO.[ExtuleraniLXX
,proc//*.
V . 20. : ', . . ,
- , accurahi itatutii
um*.
IDEM.
V . 21. : ', . ", ..., ei
ucundum corda... . ,
, quorum autem (eor) ad
cogitationem abominationum tuarum. II>EM.
V. 22. : , . . , .
DJHCH.I
V. 16. Post C addit : \

. Supervacanea et obelo notanda.
Mox, . Artic. eiiam in Alex.
legftur. : ', . .,
, procul faciam eo$. ', . .,
,
247*
adquat. DRACB.
V . 17. : ', . . , . IDEMV

V . 18. : 0 \ . . , / . .',
. ., . .
V . 19. : , (legerunt ) . *., .,
., , unum. Et ita Hcbr., , el Vulg. \
. . , () , tft
tiscera aeifra. A d lit. ex Hebr., D a n p a . IDBM.
V . 24. L X X , \ . G vero cam

GompluL, \ . . |. i u Hebr. et Vulg.
: ', \ , . .,
* . Hebr., et ascendlt
desuper me visio, qaam. IDEM.
V, 25. : ', . . , / .
. IDEM.
EZECHIELIS C A P U T X I I .
.
3. .
10.
2. .
"AXtoc, * .
3. .
10. \ .
, .
14. .
, .
18. . , '
.
22. . 01 , idem.
.
24. . 01 ,
3.
10.
14. .
14.
18.
22. .
.
24.
SYMMACHUS.
2.
5. Domus contentioda.
10.
14. Nudaboposl eoe.
18.
22. Proverbiuni.
Dissipabitur in vaporem.
24.
L X X INTERPRETES.
2. In medio iniquitatum ipsorum. A / i t M , in medio domus exasperantis.
3. Domos exasperans.
10. Princepsetdux. A/ittJ, principi et duci.
14. Evacuabo post cos. Aliut,
effundam post eoa.
18. Guro dolore. A/itu, cum penoria.
22. Parabola.Re/taut, idem.
Periit.
24. Juxla gratiam. Reliqui, l u brica.
18.
22.
24.
THEODOTIO
2.
3.
10.
14.
18.
22.
24.
Notffi et variffi lectiones ad cap. X I I Ezechielis.

V. 7. Hebr. et Vu!g.,quasi vasa. In L X X noslris
deest. G , cum Alex., A l d , et Theodor., .
Complut., . - Hebr. el Vulg., manu. In L X X
noftria deest. C, cura Alex., A l d . et Complut.,
. Pro ' , C leeii, ' . Hebr.,
super bamero. : ', . . ,
*1 in coliqme. ., , in Unebrii. . ,
, id. IDEM.
. V . 8. C, . ldem ordo verborum
in Alex. el iu Hebr. IDEM.
V . 9. Pro , dixerunt, C legit, , dixi.
Hebr. autem, dixerunt. Mox, non babet articulum
aoie . IDEM.
V . 10. , elc. Ms. Jes. [Alex.,
cl*ov .
Ifa etiam et Gomplut. Sed non liabent ,
el antc . addunt . Pro ,
Complui., . xa\ j ". . , , $ublato onus

hoc. ., \ , de
principe aaumptio hcec. . , ol 6
, princept dux hic. ,
\ . DRACH.]
V . 11. : ', . . , (legil, , vobh).
., ., , ipift. Hebr., , ett. DRACH.
V. 12. C ila : \ .
Hebr. et Vulg., et dux qui esl in medio eonira. lu
fine coromatis, pro , habel G, ,
sed perperam. : . , /. . IDEM.
V . 13. : ', . . , , reliaculo meo. ., , tagena
y
mea* .
V . 14. ., etc. Ms. Jcs. [ C ul atius, cl

ita Alex., Ald. ct Gomplut. : ', -
HEXAPLOftUM QUAS S U P E R S U N T -
1471
. . , , iimulacra
ejus. ., , alat eju$. . ,
, suitentacula ejus. Et ad marginem, pro , babel
; , ptrteautmem itlo$, quod referlur ad pracedentem voecm (&, gladium. DRACH.1
V. 46. : 0 \ \ . ',. , et sutcipiam. ', . . , .
,
pestt, uli ei Hebr. DEACI.
V . 48. , ' . Ms. Jes. [El ita C
cnm Ald. : *A., , in commotione. .,
, in mslabitilale. ., , tn
commotiom. Idem cod. : ', , cum
tormento. . , , in commotiombus. .,
, cum commoiione. ., , gollicy*
mdine. DRACH.]
V . 49. Pro , C, cum Alex., A l d . ,
Complut., . . . Hebr. el Vulg. similiter u l
eaepe indicatum. Pro *,
Complut. melius, , omnium qui habitani; iia enim (eri Hebr. veritas, et
2472
ek veiiit Valg.C, ,
pro , ediitaium eslerarum. - :
', * , cum egettale. . , ., ,
in solticiiuduie. . , ' , eum in$tabililate. ', ' , cum dissipatione. I . ,
, desperaiione. J0', .
., , plenituaine sua (et ua
Hebr.) *AXXoe, . ',
, in impietate enim omne$
qut habitanl. .,
, proptcr iniquUatem mmum inhabitamitim.
DRACH.
V . 20. : ', , in desolationem
erunt. . , , destruentur (et i l a
Hfobr.). ., , evacuabuntur. ', , indissipationem. ., , inordinata. .
V . 22. Hieronymus : Quod nos d m m u s , proverbium, juxla Symmachuin, omnes alii inlerpretes
parabolam transiulerunt, quae Hebraice appellalur
MASAL.
EZECHIELIS CAPUT XIII.

.
2.
o r m o*abn *im 3
3.
btnun T w a : r r c r m DISJTCD 4
4.
mSo w a A mota
2. , \
.
3.
4. ?
, .
7 iVum rramn oivSy S 5

c m manSm TOTS 4*> rrci-Sy
KS W I H W - D I O
5.
7.
7.
TD3 9
9.
9.
; Ssn tTH o w a 40. 44
40, 44. () , .
40, 4 U
VERSIO HEBBAIGI T E X T .
VULGATA LATINA.
AQGILA.
2 . Prophelantes : et dices propbeiantibus de corde suo.
2 . Qui propbeuni: el dices

propbeianiibus de corde suo.
2. Propbetantes : et dices prophclis propbetaniibus de corde
3. Qui euntes post

suum.
5. Qui
svum.
8UO.
spirilum
aequuniur
splritum
3.
4. Taraquam valptd in deserlis

prophetse tui, Israel.
4. Quaai vnlpes in deserlia pro~

4. Quaai vulpes tn desertia propbeUe tui, IaraeL
phelac l u i , Israel.
3. Non aeceodistia in fraciuras,

ei sepivislis sepeoi euper domum
Israel ad atandum iu belio in die
Domini.
3. Non ascendistis ex adverso,

ueque opposvistis murum pro
domo Israel, ut starcti& in praelio
in die Domiui.
3.
7 . Et dicenles : Dixil Dominus,

ct ego iion loculus sum.
7. Et dicilis, A i i Dominas, tum

ego non sim locutus.
7.
9. Io secrete.
10, 44 Oblineotes eum insulso:
Dic.
9. In coasilk).
40,41. Liniebantcum lulo absque palcis. Dic.
9.
40, 41. Liniunt cem absque
gale. Dic.
2473
EfcfcLHlELlb CA1'UX XIII.
2474
lbld. Hieronymus : Omnis vi$io peribit : vcl

juxia Symmacbum, , id esl, tit ventum
el auram ienuem diaolvetor. > [ In fine commatis.
llebr. el V u l g . , omnis visio. C, , et ita
A l d . el Coniplut. l u Rom. et Alex. deest .
V . 25. Vide edit. Bom. ,

, \ ,
,
, ,
' (Alex., A l d . el Complul., '
flRACH.]
.). : ', . ., , pcreV . 23. C, '. . Et ita Alex., A l d . et qrinabitur. ', . . , .
Complut. Hebr. et Vulg., ul de raore. : , DflACH.
. Idem cod. : ', \ , et avertam.
V . 27. C ila : --
., , qukscere faciam. C , .'., * , +- * quae iiic obelo s i ud etiam.(y \ ;. ., , lta eiiam Com- gnaniur non suni in llebr. texlu. IDEM.
plut. DRACH.
V . 28. G congruil cum Hebr., exceplis duobus
V . 24. Bieronymas: c Ubi a nobU edilura est, quae nolabimus. (Gomplut., )
ntque eril divinatio ambigua, verlere LXX , neque . (Alex.,
diwimMH juxta graliam : pro quo omnes lubricum Ald. ei Gomplul, - a t .)
interpretaii sont, quod nos ambiguum diximus.
,
[B:
, lubricum(en libi GrsBCtim omnium (hoc aUerum deesl in Hebr.)
S. Hteronymi). ., , mo/Jta. Idera cod. : 0 \
(Hebr., fiel), * ' . (Alex.
. *A., , lemere. ., ., , .
Ald., Complat., A-at .) IDEH.
y
&
LACH.J
EZECHIELIS CAPUT
XIII.
'.
2.
2.
2. ,
^ .
3.
3.
3.
.
4. '
- , .
4. '
, .
5. ,
\
,
.
5. *

*
, .
5.
7. ,
,
, .
7.
7.
9. .
9. .
4.
, .
9.
10,11. (') , .
10, I I . , , .
10, 11.
, .
SYMMACHUS.
L X X 1NTERPRETES.
TIIEODOTIO.
2. Propbetanles: et dices propbetis propbetantibus de cordc
2.
2.
8UO.
3. Euntibus
suum.
3.
3.
4. Quasi vulpes in descrtis propheUe lui, lsrael.
5. Non ascendistia ad interciatones, neque obsepWisiis sepem

cirea fllioa Israel, ad siandum in
pnelio in die Domim.
5. Non sleierunt in firniameiito,

congregaverunt greges saper
domum lerael: non resurrexernnt
dicentes, In die Domini.
5.
7. A / . , c l diccbalis, Dicil Dominus: et ego DOII locutus stim.
7.
7.
9. colloquio.
10,11. Linienies cum absquc
tcmperamento. Dic.
9. In disciplina.
10, I I .
Dic.
Liuiuiit cum : cadcl.
spiritum
4. Sicul vulpes in parietinis pro*

pheUclui, liracl.
parielinis
4. Sicut vulpes
propbeue l u i , lsrael.
post
910, 11. Liniunl cum

Dic.
stultiiia.
247G
HEXAPLORUM QVJE SUPERSUNT.
2*7
.
18.
18.
22.
22.
o n - b ? lniaupn
>Snr
53 TTOfS nmp-Ss
\ ,
^ \
, \
,
.
22
.
AQUILA.
VEBSIO 11EBRA1G1 .
VILGATA LATINA.
13. Vae consuenlibus pulvinaria

super omnibus axillis nianuuiu
mearum, el facieiitibus velamina
siiper caput omnis slaturae ad
venaiulum auimas. Hebrctut iwi.,
vae lacienlibus phylacteria et appeinlenlibus super bracbia ipsarum, et imponentibas illa supra
ciput uniuscujusque slalura, ad
subverieudum animas.
22. Ad canterendum.
18. Vte quse consuunt pulvillos

sub omni cubito manus: el faciunt
cervicalia sub capite univeraae
aeialis ad capiendas aninias.
18.
22. Pio eo quod moerere fecistia.
2 2 . . . fluctoare faciebalis.
Notce el variae lectiones ad cap. XIII Ezecbielis.

V . 2. . , ., elc. Ms. Jes.
q u a L X X praeiermissa fuisse leslificatur HieronyIIHIS. [G i t a : , \
, \

, *- \ ,
* * (obelo notata non sunt in Hebr.)
. Et ila Alex., Ald. et Gomplul.,
cinn parvo discrimine. DRACH.)
V. 3. Hob., Adouai Jebova. G cum Alex. et Complut., . DRACH.
Ibid. ., elc. Ms. ies. [C
. . . . ita el Gotuplut. : .,
, sequeniibus
tpiritum suum. ', 6.,
. Id. cod. : ',
(legerunt, ut videtur, m S o
pro uostro QiSsan, et quidem longe melios). ".,
... ^ , . . . dijfluenies. .,
, tuper prophetat stultot ( l e g i l D ^ m i ) .
', ' . , \
, ei iis omnino videntibus.
., . inhil. DRACH.]
. 4. ., elc. Tbeodorelus,
,
elc. Hieron. t PropbeUe Israel nilpium similessunl,
q'iotidie domcslicarum avium furta facienles, qui
Jiabilant, juxta Aquilaro el LXX, in deserlis; juxta
Svmmacbum el Tbeod. tn parietinis, atque ruino.[G ti 'A.,0',sed posl addii, ;
ad marg. post tiotalur eic : . , .,
. . , . D f t A C H . ]
. 5. ., etc. Theodorelo. [C non
babel, , quod tamen legitur in
lleb. ad marg. : . , ., . , \
,
. .,
. DRACH.]
. 6. Manifesto lapsus esl scriba codicts G. Pro
scripsit incogilanter , ei boc
aggravavit corrector typographicus, qui poni
jussit . In eod. cod. legilur, \
, lllud non esi llebr.
praeterea discrepal cum verbo terliae persona*.
lViiaus amanaensis ct Latinue interpies emcnda-
runl, , mttt, sed secunda manus

reposuit. Ald. Icgit, . :
', . ., , firman, ., , stare. DRACH.
V. 7. "AXIoc, \ . Hieronymos vero bapc
babel: i Quodque sequitur, El dicelatis, Dicit Dominui, tt ego non tum ioquutus, in LXX non babetur. [G ui alius, sed prafixo asierisco. E l ita
A l d . , Alex. et Gomplut. Duo posleriores,
(Alex. non , ut perperam asserit L . Bos).
B : " A X l o c . . Id. : ' , . . ,
; numquidt 14.,; nonnet Idem, . ,
. " A X l o c , \ .
DRACH.J
V. 8. Heb., Adonai Jehova. L X X , . C,
'. Alex., A l d . , Gompl., '. . Et in
line nostri commalis, C , . ., ut Iree editioncs.
S i c e l i a m ^ 9, 13,16, 18.
Y . 9. ., . Drusios.
lbid. Heb. el Vulg.. ei in scriptura domus larael
non scribentur,
. G lanlum, .
: ', \ . ., ., . , , valicinantes. ', . . , , secreto. ., , in colloquio. . ,
, incomilio. Hcbr. , uniuscujusque triuin
vcrsionis sensum habel. DRACU.
Y . 10,11. Ms. Jes. . , , . . ,
, . Hieronymus vero in bunc locuni :
i lpsumque pariclem, aui in sequeniibus GIR appellalur, liiicbam pseudopropbel abtque temperaviento, ut inierprelatus est Symmachus, hoc esi,
uro lulo, ei quod palea non haberet, ut nec praeere possei aliquam fortiiudinem. U l v e r o L J J e i
Tbeodotio, linunt eum Uultitia: Aquila autcm verbum Hcbraicum T H A P H E L , interprelalus esi ,
[iti aliis libris est, vel ] quod signilicat
abtquesale. Quod vero ait Hieronymus L X X vertisse siuliitia, ut Tlieodotio reddidil, inlelligendam
videlur do Editionc ' llexapbri. Nani iu edilis
legiiur . E l in edit. Complut. ulraque leclio
adhibetut', . Huc respicit nota
Anonymi in codice Coisliniano : ,
. [G babet u i
. Scbolion codieU Goisl. sic verte: linuni parietem
tuto abtqne paLis. : ', ' . . , ;( J .
2478
EZBGHIELIS C A P U T X U I .
2477
'.
48. \ *
18. (5
,
, ,
,
0 tv .

22.
22. '* .
SYMMACHUS.
48.
22
L X X INTERPRETES.
48. V * consoenlibus polvinaria

18. Vae iis quae consuunl Cervisab omni cubito manus, el fa- calia subomni cubilo manus, et
ctcntibos cervicalia ad capul omnis quae faciunt velatnina super omne
aeUtU, ad venandam auiiuas.
caput univereae selatis, u l pervertant auimas.
22.
22. Pro eo quod perverlebatis.
THEODOTIO.
18.
22.
Notffi et vari lectiones ad cap. X I I I Ezechielis.

0 \ . ., , inungebanU DRACH.]
V . I I . G posl , addit . Et post
,
*. Nolat
obefo, ncn enijn est in Hebr. ad m a r g . :
* . . , , (a<l eos
qui liniuni) abique. temperamento. . , .
. . , , consummabUur.^.,
. , . ., . ', . ., ( , qrandinii. ', , enfereni. ., 4, procellce. DRACH.
V . 42. : , \ . . ,
; numquid dicel ? ., xjt; forte dicelur? IDEM.
V. 43. Heb. et Vulg., in furore meo. L X X ,
. G addii, . E l ila alii codd., ut testalur
Polysl.-Bibel. : 0 \ \ . . , ., ,
uindam. ', . . , , turbtnum*
. , ., , procellm. IDEM.
V. 44. Pro &, G legit, . Et ila Alex. et Ald. Sed Hebr., eomumemim.
: ' . , ., ', . ",
. ', * , cum increpalionibut. 01 , , medio ejut.
i L X X legemnl HTDTO. Tres vero iuterpretes, o l
%
c o d . : ', \ . ., *
$ibi ipsi talvabant. DRACH.]
. 19.Hebr. et Vulg., panis. L X X , , panum.
G, curo Alex. et A l d . , , pani$. : ', \
^, et propier fragmenta (panis). .,
, tu frustulis. ', . ",
. ', , et vareni. ., , servare. . , . , , I vivificarent. ", , et
talvabant. ', ^ , dum loqnimini vot. . , . , , dmm
mentimini $. Heb., in menliendo vos. DRACH.
V. 20. : ', , colliglth. , >, venamini. Heb., venantes. ', ( priroo
oco). . , I ,
anitnas volanles. ., , ad volandum.
., , ad ditsolutionem. Hebr., animat
ad votandum. tf, . . , * . . ',
, pervertitii. ., , iuaqueath.
., , venamini. ", , pervertebatis. ', , tn ai$per$ioncm.
., , advoiananm. . , .
9
. 24. : ', , congregationtm.

. , , ad illaqueandum. . , , ad venandum. ., , in venttioY . 13. : ', , cadet. . , , abtque iiem. iia Hebr. .
%aU. . , , ab$que temperamenlo. .,
. 22. Hebr. st Yulg., (cor justi) mendaciler. In
, ttullUia. (Hebr. Ssn L X X extuleronl thippol,
ti idera dicenduni de aalecedeulis v e r s u i ; L X X noslris deest. G, cuni iribus ediil. saepe memoralis, , injuue. llebr. et Yulg., ut non
cartcri vero, Ihaphel.) IDEM .
reverleretur a via sua mala. L X X ,
V . 46. Hebr. el Yulg., visionem. ', , - . G , .
cem. : . , , vitionem. ., ., ^ - . .
. IDEII.
iia Gomplut. : ', up. ., V . 47. Hebr. et Yulg., pone. L X X , ,/- , obtcuratum e$t. Quo sensu verbura 3
ma. : . , . , , pone. ., , otdina. IDEM.
suroi poiest. Perlinet enhn ad vicinam radicera n"D,
. 48. , \ elc. Le- ul apposite observat Gesenius. Cf. idero verbum
ctto llebrai lnierpretis prodit ex codice Regio, Deuler. xxxiv,7, ubi L X X , 1\ ol
Symmacbi ex Tbeodoreto. [ Leclionero Hebraei exbU . 0 \ . . , ., '
bet pariler B . In bis auleiu discrepal a codico regio: *, . , . ', . . ,
\ , pro ; subuidc . In codice , deficienlibus uonnutlis foliiu,
, pro ; anle capp. xiv, xv et cap. xvi usqne ad } 48 incluaive
addit , el quae sequuntur omitlit. deaideraotur. Gai lacunse, utique deplorandae, mcPoelea refert has lecliones : ., (ad delam ex parte afferi codex Syro-llejiaplaris, quein
); ., ., ( ad ); dabimus infia, Dco auxUianlc. DIMCU.
. , ., ., : (aa ). Id.
exemplaria bodierna, ) &.
2:so
H E X A P L O R U M QUJ S U P E R S I J N T
2470
EZECHIELIS CAPUT
XIV.

'
5. 01 )
\ ,
\

OPPJB
4. .
4.
rrwb 8
8.
8.
9.
9.
10.
10.
I . De senioribus Israei.
1. Scniorum lsracl.
3. V i r i isli ascendere feccrunl

idola sua super cor suum, et offendiculum iriiquilalis suae dederunt contra facies suas.
4. Idola sua.
8. In atgnttm.
9. Et propliela cum seductus
fuerN, el locutua Cueril verbtim.
3 . Yiri isli posuerunl immunditias suas in cordibus suis, el

scandalum iniquitatis suae slaluerunt conlra faciem suaai.
4. Immunditias suas.
8. In exemplum.
9. Et propbeta cum erraverit,
ei locutus faerit verbuai.
1 0 . Sic iniquilas propheUe erit.
40. Sic iniquitas propbetae crit.
AQUILA.
4.
3 . Viri isti oblulerunl idola sua
in corde suo, et scandalum iniquilalis suae posuerunl conlra faciem
suam.
4. ldola sua.
8.
9.
40.
Not et variaa lecliones ad cap. X I V Ezechielis.

V . 4 . "., *- Dmsias. [C habcl ut
olfni nosler. A l i i , pro , legunt . DRACH.]
V . 2 . flebr., verbum Domini ad me. L X X ,
. C vero, com Alex., servat ordincm
verborutn lexlus Hebr. DRACH.
. 3 . , e l c Ex Tbeodorelo. Hieronymus autem a i l : Posuerunt immunditiat $nas in
cordibus i i / t i , sive cogiiationes; et juxla Symm. et
bcodolionem, trfo/a, et tcandalum. Ms. Jes. ol P ,
. [Pro seoum Tbeod. vertit
. Lamb. Bos. Igitur scandalum loci
S. Hier. modo allati ad TlieodoUonem perlinet.
DRACB.]
Y . 4. Hebr., Adonai Jebova. L X X , . G
cwn Alex., Ald. ei Compl., , l u eliam
ff 11, U . 4 6 , 4 8 , 2 0 , 2 4 , 2 3 . DRACH,
Ibid. . , ., . , . Drnsios, qui
Aquilam non memorat; sed ita vertisse et boc loco,

cerium videtnr ex superioribus.
Ibid. Post addit C ita,
* ut Merroget ipsum in me. Incogitanter omisit, itl videiur, librarius obelum. He enim
non exstani in Hebr. Yulg. tainon Latina habet,
interrogans per eum me. E l in eommeui. S. Oier.,
L X X viris tribuitur , I intertogei eum per me.
DRACH.
Ibid. L X X , , G,
. Et i u Ald. el Complul. IBEM.
. 6. Pro , G, cum iribus editl.,
babet, . . Hebr. et Yulg., ad domum. 1I>BU.
Ibid. ln nne cororaalis, posi addit G, cum
Ald. , quod noa babei Hebr. Apud S. Hier.,
L X X , (et converliie faciea veslras) ad me. IDEM.
Y . 8. "., . Drusiua. [G non liabel
\ . Etiam Aldina c l nonnulli
EZBCHIKLISCAPUT X V .
.
run 4
mh

* .
4.
.
7ERS10 I1EBRAIC1 .
4. Ecce igui datum eai.
4. Ecce igni dalum est.
Duas exiremilaies ejus.
Ulramque parlem ejus.
AQUILA.
Duo novissima ejas.
NotflB et variffi lectiones ad cap. X V Ezechielis.

Y . 2 . C i U : -t- \ * . lllud \
exstai in Uabr. neque habet Alex. DRACU.
V. 4 . "., \ . Drusius.
Ibid. Hicronymus : < Ambiguiias enim vcrbi Hc-
braici S E N E , quod Iribus literis seribilur, SIN e i

N U N ei IOD : si legattir S E N E , duo eignifical; si
SANE, annot, Unde faclum est, uC pro dnabus sutur
EZEGHIKLIS CAPUT X V .
2181
2is*
EZECHIELIS CAPUT X I V .
.
'.
1.
. ,
.
3.

, \

.
4. .
8. "., .
9. \
\ . 01 ', .
10.
. ,
\
.
i.
1.
3. .
. .
8.
9.
10.
SYMMACHUS.
L X X 1NTERPRETES.
1. De senioribus viri populi
Israel. /., de senioribus Israet.
3. Yiri isti posuerunt cogitationes suas in cordibus suis : el lormentum iniquitalum suarum posueruni ante faciem suam.
4. Gognilioues suas.
8. Alius, in signuin.
9. Et prophela cum errare fecerit, et locuius fuerit. Tres lnt.,
verbum.
10. Et juxta iniquitatem similiter propheue erit. Alius, simililer
ei iniquitas prophetae erit.
3. Idola sua.
4. Idola sua.
8.
9.
10.
3. .
4. .
8.
9.
THEODOTIO.
1.
3* Idola sua.
4. Ulolasua.
8.
9.
10.
et variaa leclioaes ad cap. X I V Ezechielis.

rodd. babent . Hebr., in signum et in , \ , (lege: ' '
proTerbia. DRACH.|
absque virgula. Inierpres Latinus edillonis TetraV . 9. I \ . Ms. Jes. [ C ila, - plorum textus, rtiale reddit, dixero gladio,)
[ei i u codd., Ald. et Goiiipltil. pro noatro )
, erraverit, \ J Sic eiiam
Coinpl. flebr., prophela aulem quando pertuaderi , \ (Ua etiam Alex.
Hebr., ex ea. Vulg., de ea. Ed. autein Rom. c*lesibi pasaus fueril ut loquatur verbum. DRACH.J
Y . 10. "., etc. Drusius. [Ita etiam raque, )... IDEM.
Theodoretus el Gomplut.., et juxla Polygl.-Bibel,
V. 18. Post addit C, . Sic eliam Alex.
qoidam mss. DRACH.J
ei Ald. Vulg., fuennt. ^, C , V . 13. Hebr. et Vula., et jumentum. L X X . \ , ut Alex. .
. C, \ . Sicetiam Complut. et aliqui
Y . 19. Hebr. et V u l g . , immteero. L X X noslri,
mss. ORACH.
. G, . Ua eilam A l d . et
Y . 15. Post addh C, . Et iia Alex., codd. Alax., . I w t M .
sed Hebr. non babet. IDEM.
Y . 20. Posl addil G , ut Alcx. et AkL
Y . 17. C ita : \ ( , qladium no- Vulg., fuerint. Cf. supra f 18. IDEM.
vum (De novo gladio nthit iu textu Hebr. Liquet
V. 22. C i l a : \ ,
voceio esse vitialaro; niminim librarii oscilantia ,
lraDsformalom est in ), \ - \ . Ga>tera ut in ed. R. IDEM.
E Z E C H 1 E L 1 S CAPUT X V .
.
.
4.
4. \ . ,
.
* '
.
.
SYMMACHUS.
4.
Duas swnroilates ejus.
LXX INTERPRETES. '

4. Praeter id quod Sgni datum
eet. ., ecce igni daitim est.
Annuam purgationem ex ea.
TOEOBOTK).
4.
Duaa summitates cjus.
Notee et variffi lectionea ad cap. X V Ezechielis.

mitatibvt eju$, quod nos interpretali sumus, Jremejut : Symm. el Theodoiio, duat iummUates ejus.
que partemejus, LXX interprelarenlur, amnuam pur* IDuorum locum Grsece addidimue ex Lambeilo Btw*.
qalionm cjus, cum Aquila dixerit, duo novmima
G oinillii ' ante . DRACH. ]
SUPfiRSONT.
V . 5. C , ; Gomplul. nie*
lius> el . i u varii codd., quo-
2oR4
rum nonnulli addunt, . Ex Polygl.-Bibel. Hebr,

et fiei adbuc ad opus. DIUOL
E Z E C H I E U S CAPOT X V I .
.
pam 6
. , .
W p . ,
.
D*TT TO 8 . ,
.
*S33 O ?< , .

4.
6.
7.
4.
6.
7.
8.
8. 1. . 2 .
.
11.
12.
10
I . .2. ".
I I . 2. \.
12.
13.
13. \ .
14.
14.
16.
16. '.
10.
Dta l i
mnsn
13
T>sn o>ta oar TS N3m 14

SIW *Jm DH3
fj-wyiTi
*npm 16
VULGATA LATINA.
4. Non precisus futeset umbili4. Non est praBclsut umbilicus
cus tuus.
luus:
6. In sanguioe tuo.
6. l n sangaiuibus luls. Hebr.
Int. in bumore.
7. E l grandis effecta,ei ingres7. E l grandis facia es et venisli
in orfiamenlum ornameiitorum. sa ea, et pervenUli ad roundum
Hebr. J n l . , et adulta facta es, c l muliebrem.
venisli io lemput ornamenti.
8. Teinpua amaniiura.
8. Tempua amanlium. Uebr. Interpr., tempus devirginandi le.
Aimctum meum.
Alam nieam. Hebr. Int. oram
mcacn.
10. lantbino.
10. Taxo.
Subliiibus.
Serico.
AQUILA.
4
6.
8. I . Tempus uberum. 2. T e m pus sponsalium.
11. E i torquem.
12. Inaurem.
11. Et torquem.
12. Inaurem.
Gtorte.
13. Etsericum.
pulcra facU ea valde valde.
14. Et egreesum est tibi nomen
in genles propler speciem luara,
quia perfecia ipsa iu decore meo,
quem posueram guper te, dixit
ltorainug Deut.
16. E t sumpsisii de vestimentis
tuis, ttl feciMi libi exeelsa maculosa, et fornicala ea auper eis,
uon tentura el non erit.
Decoro.
13. Et polymito.
Et decora facla ea vebemeater
niiuis.
14. Elegreseuraestnomen tuura
!n genies propter speciem luam :
quia perfecla eras io decore meo,
ueni posueram super le, dicit
ominus Deua.
16. E t sumena de vestimentis
tuis, fecisli libl excelsa hiuc inde
consula: et fornicata es saper
eis, sicut non esl factum, nequc
fulurum cst.
10. lamhina.
1. PalpabilL 2. Florido.
11. 2 . Et lorquem.
12.
13. E l floriduin.
14.
16. Embulismaia.
E Z E C H I E U S CAPttT X V I .
218S
: V . 6. , dic, aon legilur in Hebr. et in Vulg.,

e i deest in Complut. G aiidil anle , et ila
Alex. Etiaio Hebr. babetarticuluin. Hoc in com-
2486
mateut eliam J 8 C legit , pro

. I D M .
EZECHIELIS CAPUT X V I .
.
4. ', .
6. .
7. \ , \ 6 .
4.
.
7. ,
8. .
40..
.
4 4 \ .
42. ^ .
43. \ .
14. (\
,
, . . .
.)
16.
8. .
.
40. .
. *AU., 0.
44. \.
42. 01 , .
, .
13. \ .

.
41. \

,
-
\ ,
.
46. \
, \
, \ ' ,
\ , .
STMMAGBUS.
4.
6.
7. ...et pervenisli ad ornalura
mtilierum.
8. Tempus amoris.
'.
. L X X INTEHPRETES.
4. IV, noaeat pracisue umbilicus tuus.
6. sanguine tuo.
7. magnificala ee, et ingreesa
es io civiialea civilatam.
4.
6.
7.
8.
10. .
, vel .
11. \ .
12.
13. \ .
14.
16. .
THEODOTKK
4.
6.
7. E l ingressa es ad ornaraentum ornamenlorani.
8. Tempus diverienliiun.
Alas meas.
10. lanlbina.
lndumeDluro.
11. lorquem.
12. Ornameniuiii naris.
Decoris.
43. Elpolymitum.
14. Et egressum est noroen

luum in genles, quod perfeclum
t r a l propler dignilalem mearo,
qaam posueram super te, dicil
Douiinus Deus.
46. Comque lulisses de veelibns tuis, fecisti libi excelsa mullicoloria, el fornicaia ea in eis,
H O B facia, neque futura.
10. Hyacinibo.
Tricbaplo. Alius, araictu pelliceo.
11. Et torquem.
12. Reliqui, inaarem.
Reliqui, glorialionis.
13. E l Iricbapla.
E l facla es pulcra valde valde.
14. E l exivil nomen tuum in
geolea in specie l o a : quia completum erat in decore, in pulchriludine, quam posui super te, dicit
Dominus.
16. Et tullsli de veelibiis t u i s :
et fecisli libi idola consula: el
fomicaia es super eis, c l non
ingredieris, neque Oet.
10. Hyacinlhina.
Mesae, vel messi.
11. E l l o r q u e m .
12.
13. Et meftfti.
14.
16. Emboliamata.
HEXAPLORDM Qu/ S O T E R t U ^ .
24S6

; .
21.
21.
>rm TS >TK
23.
23
23. ,

24. .
.
27.
29.
24,
3
27.
29.
27
29
30.
30.
rbo* 30
nobtp 07
31
31.
31.
3 n m m a - w i r f f r b A 35
33.
33.
34.
\ .
34.
47.
47.
OTN 3
3 *A
tap
34
XSTOO 47
| *nntzn?i
VERSIOHEBIUICI TEXT.
21. Et dedisli eos in tranaire
faciendo eo*.
23. V, vse l i b i , dicit Domiftue
Oeus.
24. Fornicem.
Eicelsum.
27. Scelerata.
29. Fornicalionem tuam.
ln terra Chanaan, in Gbasdim.
30. Quam iniirraatum esi cor
tuum, dixil Oominus Deus.
Meretricis imperiosce.
31. Et excclsum l u u m . '
\ .
V U L G A T A LATJNA.
21. Et dedtatj, iHoe eonaacrang.
23. Vse, v tibi, aii Domiaus
Deus.
24, Lupaaar.
Prostibulum.
27. Sceieraia.
29. Fomicationem luaja.
In terra Gbanaan cum Cbald*is.
30. In quo muadabo cor ivw,
ait Dominus Deus.
Meretricis ei procacis.
31. Etexcelsom luum.
AQU1LA.
21. Translulisli et transduxisii
eos.
23. Vae libi, vx tibi, dicit A d o nai Deus.
24. Foveam.
Excelsum, i t w soblime.
27.
29.
30.
34.
33. Omnibus meretncibus dabuni donum: et tu dadiui prannia

lua omnibua amaloribus tuis.
33. Omnibus meretricibus dantur mercedes: 111 aniem dedisli

weixedes cupgiis amaioribus iqis.
33.
Et remunerabas illoe.
34. post le non fornicatum
fuit.
E i dona donabas eis.

34. Et post te non erit farnU
calio.
47. PautUluai minut.
Et doga dabas iUi*.
47. Quasi paululum pauxillum.

corrupta es pre illis.
Pene scdcraiiora fecisti Sllis.
34.
47.
Et corrupta es siiper ittas.
EZECHIELIS CAPI3T X Y f .
218S
21
3. , ,
.
24. .
.
27
29.
30.
31.
33.
\ .
34. \
.
47.
\ .
2493
0011.
0\
21. \ .
23. .
24. .
".
27. ,
29. .
,
.
.
",
, \ .
30. ,
. ",
, . ',
.
.
31. \ . ",
\ .
33.
* \
. ".,
, .
\ .
34. .
47. . ),
.
.
21
23. , ,
.
24. .
,
27. .
29.
30.
^.
31.
33.
34.
47.
\ ,
SYMMACI1US.
L X X INTERPHETES.
TUEODOT10.
21. Translulisti et transduxisii

eos.
23. libi, vse tibi, dicit Adoitai Dominus.
24. Lupanar.
Excelsum, tive sublime.
27. Scelerata.
29
21. Et dedisti eo$ in expiando

le ipsos.
23. Dicit Dominus.
2 i . TraqsmlisU et iransduxisli
eoe.
23. Vae tibi, vae tibi, dicii Ador
nai Dominus.
24. Lupanar.
Excelsuin, $ive sublime.
27. Zempia.
29.
30
31.
33.
Et muoera dabas Sllis.

34. EL posi le non erit fornicaiio.
47.
E t corrapla es super illas.
24. Habitaculum forntcalionis.

Prostibulum.
27. Qua impie egisti.
29. Teslameuia tua. A / . , fornicationes luas.
A d terram ChaldsooruiP. A / . , ad
terram Cbanaan, el in Chaldaeos.
30. Quomodo disponam I}1 iam
tuam, dictt Oominus. Aliter, quomodo disponam cor luuro, diqit
Oomtuos. 1Y, ia quo mundabo.
Fornicarue.
31. Et basio tuam. AUt$r, et
proaiibulum tuura.
33. Omniboe qui fornicabaniur
ctn ea dabat mercedes : el lu dedtsli mercedes oinnibus amatoribue lois. A / . , omnibus meretricibue daniur mercedes: tu autera
daditli mercedes tuas omnibus
aiaatoribtt tute.
Et onerabas illos.
34. Et lecura fornicatae stmt.
47. Pauto minus. AHter, paulum
quaftlulvm.
Et supcrgressa es cas.
30.
Moreiricis cooAdeiitis*
31.
55.
34.
47.
E l corrupia ea super i l U a .
2102
IIEXAPLORUM QUAS SUPER
2191
*rctn 55
55.
53.
54.
.
.
54.
56,
56.
TO 103 3
57.
thsn 3"33 57
57.
"pTO5n"nm - 58
m n S 61
VERSIO HEBRA1CI T E X T .
53. Et convertam.
Gaplivitatem Sodom.
Captivitatem Saniariae.
54. U i portea.
'
53.
S8.
61.
61.
53. Et convertam.
Conrersionem Sodomoriun.
Gaptiviiatein Stmariac.
54. U i portea.
56. Et non fuit Sodom soror

lua in audiiu in ore luo in die
superbiaram tuarum.
57. Antequam revelarelur malilia loa sicut tempore opprobrii
filiarum Arani, et omnium circuiluuin ejus, flliarom Pbilistim
spernenUum le undlque.
58. Scelus tuum et abominationes tuas lu poriasli ea, dixil Dorainut.
61. In
filiae.
AQUILA.
VULGATA LATINA.
56. Non fuit autem Sodom* 5 0 ror iua audiia in ore tuo in die
auperbue tuae.
57. Artequam revelarelur n a litia lua sicui hoc lempore in opprobriora fiiiarum Syriae, el cunclaram in circuilu tuo liliarura
Palaestioarum, q u arobiuni te per
gyrum.
58. Scelas tuum et abominalio*
nem luam lo porlasti, ait Dominus Dei.
61. l n Olias.
53.
Captiviialem Sodom.
Capiiviiatero Samari*.
56.
57.
58.
61.
Not et varias lectiones ad cap. X V I Ezechielis.

V . 3. Heb., Adonal Jebova. ', . G. o l et
Gompltit., K . Sic etiam t t 8,14, 23, 30,
36, 59,63. Pro , G onura tanttim scribit
. iia Origen. in Gatenis. Sed in Hebr. gerainalar litlera n . DRACH.
. 4. ', elc. . Jes. ', vero significat quatuor Interprelee, ., S., L X X , T h . In LX.X
aulem bodie non habelur; sed forte io edilione Hexaplari ' additum fuerat, vel forte, et quidem
probabilius, ' significat , ul sensas sit sic
111 Tetraplis legi. Qua de re frequenler in libro i o b .
[Godex Chisianus, qui lexlum exhibel L X X virorum
abOrigetiisTelraplfs aumroa flde deaumptum, iatam
non babet lectionem, neque codex Syro-Hexaplaris
nec in texiu, nec nomine cujusquam irium interprelam. Ad aliam igitur hic recurreodum est explicaiionem '. Nos interea, in versioue Lalina,
pro Montfauconii, quatuor int. vel Tetrapla. reposuimus simpliciter, iv. Heb., non pr&cisus est
(umbilicus tuus). Formam enim passivam indicai
jmnclum dasesch insolite in lillera inscriptum.
L X X , , ligavitti
mamiUat tua$. Legerunt ^ T O , pro nostro "ptp.
G, utet Alex. A l d . , . G o m p l u l ,
. A l d . ulramque pra?ferl versionem,
\ ,
. E l ila L X X aptid S. Hier., non ligavc-
ruot mamillas tuas, et umbilicus tiws non eet praecisus. lla etiaro Vetus Italica apnd Sabatier. S i m i liler auclor op. irop. in Ifatth. Homil. 33, non esc
pnecisus tuus urabilicus, et non alligaverunt m a mitlaa tnas. Sanctus tamen Hier. in ep. ad Eostoch.
conetaiiier babet, non est praecisus umbilicaa Uio.
DKACH.]
lbid. Hebr. et Vulg., el aqua non ee l o U in salulein. W o b , juxta Josepb Kimkbi, aliosqua rabbinoi, sooai, ad munditiem, a radice J W . Parapbr.
chald., ad emundandum. Gf. Buxtorfli lex. ibalm.
chald. sub - 0 3 . Sed facile deduci poiest a radice
yV^, ialvare. Duobu^ vero cfferri p<lesl modis : vcl
Umiscki (pro lemtichith, forma chaldaica), et signiiical, ad mlutem, vel temoschii, et signillcat, ad SaU
valorem meum. Hinc emerserunt duae variae versiones, quarum nullam (amen babet edit. Bom. G ,
. , tn salutem. l u eliam L X X apud
S. Hier., Orig., Theodor. elGomplut. Velus ltabca,
etbodierna Vulg., tn talutem. E l i U auclor operis
irop. roodo raemoratus. Alex. autem cod.,
, Christi mei. Aperte ad futurum saluUiisgimora S. Bapiismum alludit, ut apposite exponunl
S. llier. et Theodor. Auctor op. imp. eliam S.
Gferitma legil noslro in commata : neque 0U0 uncta
e* iia ul babeamua bxc tria baptismaus, aquam,
sal et oleum. Sed nequt 0U0 etc. quod, u l videtur,
in aliquib. velt. excmplaribas legcbaiur, ab Isaia 1,
f
EZECHIELIS C A l IJT X V I .
.
0\
53. : .
.
54.
50.
57.
5S.
01.
53. \ .
.
' .
54. " . *,
.
56. \

.
57.
,
, \

.
58. \
,
.
61. . ",
.
>3.
54.
56.
57.
61.
L X X INTERPRETES.
STMMACHUS.
53. Eiconvcrtam.
Converstonem Sodomorum.
Conversionem Samariae.
Capitvilatem Samariae.
54. Ut pories. Alius, ut por54.
iem.
56. E i nisi fuisset Sodoma so56. Quia non fuil Sodoma soror
loa in audilu per os tuum in dic ror tua in audilum in ore luo, in
diebua superbia* luae.
snperbi luae.
57. Antequam revelarentur ma57. Antequam revelaretur iguominia lua, sicut in tercpore op- liiiae t u , siciit nunc opprobrium
probrii filiarum Syriae, el omnium es flliarum Syriae, ei omnium quas
quae in circuitu luo suut ftliarum in circuilu cjus liliarum alienigePakeslinarum qua te anibiunt per narum, quae circumdaut te per
gyrom.
gynim.
5 8 . Scetas laum ei ncfas tuuro
58. lmpielatPs tuas ct iniquitalu porutura e$, dicit Dominus.
les tuas lu portasti eas, dicit Dominus.
4.
61. In aedificalionem. Alius, in
probatioiieiKi.
53. Et restituam.
THEODOTIO.
55.
54.
56. Et non crat Sodoma soror
lua in audiiu oris lui, in dio superbice tuae.
57. Aniequam rerelaretur malitia lua sicui tempus opprobrii
illiarum Syriae, ei omniura per
circuitum ejus filiarum alienigenarum, quae abomioantur le per
gyrum.
58. Fornicalionem
tuam et
conlaminationes luas tu portaatt,
dicit Dominus.
61.
Nolffi et variae lectiones ad cap. X V I Ezecbielis

6, desumplom, bac illalum fuisse dicendiim. DRACH.]
V . 5. C, \ \
*,
uequt pepercit super te oculus tuus. Etiam Ori$. et
aliquol mss., . L X X apud S. Hier.,
et Yetus Iialica, super te oculus tuus. E d . autem
Roro. caeieraque exeroplaria, , oculu$ meut. Hebr. el VuJ^. lanlum, non pepercii suptr
u oculus. Vulgo exprimi potest: Nat ne l'a regardee
d*un ceil de pilia. In flne vcrsus, C,
. IDEM.
V. 6. Schol. edit. Romanae, ,
.
[ . e., Ua vocans circumjacenlem ichorein].
Hcbr.,et dixi libi, In sanguine ttio vive; et dixi
libi, In eanguine tuo vive. C, \ *
, \ ! *
* Complnt., , vhe, *
. Alex. ul ed. Rom. Sed post
addit . DRACH.]
. 7. Bebraei Interpretis leclionem babet Theodoreina ex codke Regio. De reliquis audi Hieronymum : < Porro quod interprelatus est Symmaebus,
et ptrwenisti ad ornatnm mulierum; sive ut Tbeodolio, et ingressa e$ ad ornatum ornatHentorum, pro
qoo BO* seqaoli sensuni llebraicum diximus, et
wervemuii ad mundum mutiebrem tlc.[Lamb. Bos:
Pro , Sym., . T h . ,
. DRACH.]
PATROL. GR. X V I .
. 8. Leciio Hebraei taterpretis ex Tbeodoreio.

Caetera ex Hieronymo, cujiis verba adferre compendii causa nolumus : niliil quippe aliud, quam
quod in texto videe, exhibenl. [Lamb. Bos : A q .
ed. 1, ei Theod., . DRACI.]
Jbid. ', . Item ex Hicronymo*
V. 40. c A . et S., ianthina. LXX et Tbeodotio,
hyacinthina Iranelulerunt. Pro quo in Hebraeo scriptum est T H A 3 . > Hieronymus. [L. Bos: Pro , A q . et Syro., . DRACH.]
Ibid. Hieronymtis: < Trichapto pro quo Aquila
florido, eive palpabili, Symraachus indumento, Tlieodolio ipsum verbum Hebraicum posuitMESSE, vel
M E S S l . > Paulo post ait Hieronyrau illud, fiorido,
essesecundseediiionis Aquilai. "., ^.
Regius codex. Origenea vero ait, alios Inlerpretes
vertisse , et . Prima leelio est Sym*
machi, secunda Aquilae. De multa disputat Hieronymas, aitque esse vocem a L X X compositam. Tbeodoretus dicit esse plexnm e capillis factum, qtii capiti mulierum circomponitur. Codex
Coisl. , quod
respondel voci palpabiti, ab flieronymo allalae. Ibidem ex Origenc,
,^/^ ! .
Aliod scbolion,
.
* ,
79
5196*
HEXAPLOBUM QUÊ S U P E R S U ^ ^ .
2496
.
Y . 19. Hcbr., et faclura e s l , ail Adonai Jebova.
. 1. e. Plexus, quo capilli complicantur. T r i - 1, \ , . C,
thaptum auiem dicit quod ex auro concinnatum e$t> , . Alex. et Ald. babenl
quasi dical, ex aureo ftlo. Loquilur autem de vesle , Orig. cl Gompl., *. . IDEM
guri* aninialium ex auro interlexta. I Lamb. Bos :
V. 20. , Aq. etTh., , tran*h., . Syin., . A q . ed. 1. , eJ. duxisli. Sym., , tranilult$lL x L . Bos.
2. . DRACH.]
IDEM.
V. 14. *A. 2., ., etc. Hieronymus :
Ibid. Hebr. et Vtilg., (et filias tuas) quas gene< Urque, quam juxla Aquil* secuudam edit. el rasli mihi. L X X , . G,
Symmachum inlerpretatt suinus, L X X et Tbeodolio X uoi Et ila nonuulli codd. IDEM.
lr<tnslulerunl. Quod non solura bic, sed
V. 21. Hieronymus: c L X X , iranstaierunl, et
etiam in llcsaia scriptum est.. . . Pulo aulem dedisti eos ad placandum, sive cxpiandum; ., S.
ab cis dictum ex variis gemmi* in peclus mu- ct Tb. posuerunt, Irannulisii et iransduxi&ti eos
lierum monile descendens, qui et ipse ornalus pulquia eibnici per ignem lilios suos vel irausOrunl
cberrimus mulierum est. [L. Bos : Pro ,
parvulos, vel aduhus trausire compellunl. [Yide
Aq. et Sym., , torquem. DRACH.]
nolam priorem ad versum precedeniem, ubi liaV. 42. ., ^ . Hieronymus, qui ailAIios bes Gr&ca islarum lectionum. Ulrum buc an illuc
rcfercnda ? Niliil decemere audemus. DRACH.]
inaurem iranslulisse.
Ibid. Hieronymtis : Decorem juxla Symmacbtim
Y. 22. Hebr., omnibus tanien cum abominationi4>b sensus elegantiam interpretali sumas. Alioqui et bus luis, ei scorlationibus luis non recordala cs
in llebraeo est THOPHERTH, ei in reliquis Inlcr- dicrum iuvcnlulis tuae, cum esses nuda eldenupretibus , gloriaiio dicitur. [L. Bos: Pro data, (ei) conculcata .in sanguine luo esies. L X X
, Sym., . DRACH.]
edit. Rom. parum concinunt.G,
V. i 3 . Hieron.: Verbwn Hebraicum MESSl, et , \ , J \
bic Tbeodotio ipsimi ul supra posuil, Aquila - ^ ,
,
, Symmacbus polymilum eic.
. Orig., Alex., AldL, Gomplat. haIbid. . Ms. Je8.
Ibid. \ . Drusius. bent illud . Simililer, A l d . ,
Hieronymus vero : Hoc in L X X non babelur, qul Gompl., , Alex., . L X X a p u d
forsilan Alexandriae in Graecum sermonem Scriptu- S. Hier., ei abomiiialioues tuas... diei infantiae tuae.
ras ex Hebraica veritale verlenles , timuerunl boc Senes interprelanles , vixisti, legcruut
pro nostro n^n. Cf. lexlum Hebr. supra, veredere, ne regem AZgypu videreniur offendere, dum
aDeo Jerusalem debilum regnum esse commemora- su 6. DRACH.
rent : quamquam eruditi solos quinque librosMoysi
V. 23. 01 , clc. Ms. Jes. Quod cx
ab eis interpretatos putant. > [C, \ Tbeodotionis editione additum fuisse ', docet
, \ * el
Ilieronymus. [G, \ , *
direcia c* in regnum. ila Complul., qui pro allero . Alex., A l d . , Gotnpl., \ a o i . D R A C H . l
babct, . Alcx. tantum
V. 24. Hieronymus : t Rursumque ubi nos d i x i , quod oiiam geminatur in Hebr., nimis, nimis. mus, El wdificasli libi lupanar, pro quo L X X iransPoslea pergit, ui el Vulg., et profecisli in regnutn. lulerunl, Et cedificasti tibi liabitaculum (ornicatio L . Bos : Pro , A q . , . Sym., - #, Sym. et Theod., interprclati s u n l ;
. T h . , . Sed isla polius . Aquila volens exprimere eiymologiam sermonis I k braici, G O B , posuit , quod nos dicere posRACH.l
M. 44. Hicronymus : Hunc locum manifcstius sumus foveam, ut signiiicel ganeam ad defossum
inlcrprelaltis est Symmacbus, egressum est etc.i specum atque (enebrosum , in quo proslilularum
Ibi L X X , loco >"YTTQ - libido versatur. > Postea vero vocis llebraicoi R A H A
. Ubi duae inlerprelaliones in unam coaluere ; inlerpretaliones, quales supra in texlu exbibenlu^,
quod saepe conligit. [G, non babel . L . refert Hieronymus. Yox aulem Rama significat exBos Ha cxhibei Symmacbi leclionem : KaX celsum, ailque bic prosiibulum signillcare, ut vo * lenlibus fornicari procul appareai fornicationis lo \ . cus. Polycbronius aulem ,
, . I. e.
ORACH.]
Eclbema dicil, quasi prosiibulum, ubi solent scoria
V. 4. In flne commatis Hebr., W"T7, ipsi erat
vel pebat. In L X X noslris vacut. C, , alere.
Y. 27. llieronymus : < Quod nos interprctali suei ita aui oodd. ul leslilicaiur Polygl.-Bibel. Commus juxta Symm. scelerata, Tbeodolio ipsum verplut., simjliler, et aliler . Alex.,
bum Hebraicum posuil ZEMMA. >
. Niinirum legit vb. DRACH.
lbid. llebr., el ecce exlendi (manum mcam).
Y. 46. ^ym., cumque luli$se$ elc. Hieronymus,
L X X , . Gompl., . Ita
qui adjtcil: < Pro comutit el venicoloribus, Aquila
ei Tbeodotto transtulerunl, quod signi- eiiam aliquol codd., quorum uoanulU, . E x
ical divuleos pannos binc et inde consulos, ct in- Polygi.-Bibd. DRACH.
lbid. Post additG, , /e, quod babent
-lar einplaslri factum idolura , quasi
Ilebr. cl Yulg., Orig., A l e x . , L X X a p u d S. Hier. veYusiimentiim.[Symmachi Graeca iia legitnlur apud
lusquelialica. IDEM.
Lamberlum Bos : \
Y. 28. Hebr., (el fornicaia es) ad iilios Assar.
, \ '
, . Idem Bos L X X , \ . G aitlem, cum
a d d i l : c Pro , A q . el Tli. babent, Orig. et Gompl., \ . L X X apud S.
Hier., el vetus lial., in filios Assur. IDEM.
, i . e. eecundo casu. Sed forsan pro (& meiius cum Bielio legas (&, variis disiincta coloriIbid. Pro , C lcgil . Et ila A l d .
otM.Ita enini raelius quadraret ad Hebraicuin Tm7O
Gomplul. aulem , âliter, ).
quod Syiii. oplime Iranslulil . DRACH.]
IDEM.
V. 29. ", . Sic quaedam exemV. 47. Hcbr., de auro meo atque de argento
daria. Tbcodorelus vcro, . Nescio quid
meo. L X X ,
egerint L X X qui verterunt, .
. G, . . . Et ita Gom*
Ibid. ", \ .
plut., qqi lamen ^. . DRACH.
Ms. Jes. [G, \ ^
V. 18. , G, cum Alex., babet .
* . Guinpl., ...
1497
EZECHIELIS < LPET X V I .
2408
V. 46. PJO \ , C, contra

. \ . Alex.,
. A l d . , \ . DRACH.] lcxlum Hebr., \ . IDEM.
V. 47. " , . Ms. Jes. [C,
V . 50. etc. Qui ila vertit
, legU ac si b essel praeposiiio, ct nn filiam s i - , I DRACH.]
Ibid. , elc. Ms. Jes.
gniOcaret ut vulgo. lllud aulcm ', perV . 48. C, , ' , plex jacet in Ms. Jes. ita ut nonnisi divinando
, ^ . Hebr., dicil Adoexscribi possil: nam legi videtur , quod
aai Jebova, si fecitS. soror lna. Alex., A l d . , Comnihil signilical. a'autem Telrapla signiHcare puio.
Vide in libro Job, ctin Prseliminaribus. [C iia babet plut., . . S. Hier., L X X , dicil Ado*
nai Dominns, si fecit Sodoma soror lua. DRACH.
verstim intpgrum : ,
V. 49. C ! ...
' ,
0, * - \... (Rom. cl Alex., . Ald. el ( ompl.,
; -r . * Merilo ) -r * : ',
signal obelo bsec ullima verba ; duplex enim , et \ . ., \
quidem faba, est interprelalio verbi |02 a se* \ , porrigebant. .
V . 50. C, , sicnt vidisti. Hebr. aulein,
qupoii commate buc translali. Significal vero, non
ia /S/ioaoi luis, sed in asdificante te, vcl ut apprime sicut vidi. : ', . ", , vidi.
., . Neque et fornicata viderunt, ut nonnulli Latinc verlunt. 01 ', ,
ts tripliciier legnur hi Hebr. fontc, qui habet maW. sprciem. IDEM.
V . 52. : ', . *., . , J .
vehemens, proenx, impudem, ^, ut
', . ., , exsuperasti. IDEM.
inierpretanlur Tbeod., Gomplut. el C, pro q u o L X X
rperam lfgerunt nwh& (scheliscbilb). Apposiie V . 53. ., . *. Rfg. [ : .,
Hier. : c Quod dixere L X X , et fornicata e$ tri- , igilur restitnens. DRACH.]
Ibid. '., .... Hieronymus :
pliciur in filiabut tui$, in Hebraico non babelur,
c Primum resliluiiur convertio , sive capiivitas Sonec aliorum iuterprelum quisquam posuit. DRACH.]
donue, u l inlerpretaliis esiAquila: secundo captiviIbid. . , - elc. Ms. Jes.
las Samaria, ulidcm Aquilael Symmacbus transniV . 51. ", \ . Idein. [Et ita
lerunt. [ : . , ^ Lainb.
apud Tbeodoreturo. DRACH.]
aulcm Bos ad , adnolat: c A q . et
lbid. Hebr. et Vulg , nec facta es (quasi mere- Sym., (. DRACH.J
Ibid. Pro pnore , C logit
trix). L X X , \ . C aulem, Theodor., Com, sororum; scd repugnanle texlu Hebr. DRACII.
pliil. ei aliqui codd., . S. Hier., L X X ,
V . 54. ", . Ms. Jes.
et vetus llalica, el non fuisti. DRACH.
Ibid. : 0 \ . . , ,
Y . 52. Ante , praOgil C obelum. Merito,
non enim hab*tur in Hebraico. S. Hier.: c Hoc quod confusionem luam. ., . , ignominiam mam. ',
in L X X scripium est, similis tui, in Hcbr. non ba- . . , . , \ , et cznfundaris. ., , et erubescat. ',
belur. et lectionis conturbal ordinem. > JDEII.
(istud habenl C eted. Rom., sed addunt
Y . 55. ", etc. Drusius.
Alex., A l d . , Gompl.) . .,
[C, () J . DRACU.]
, consolaas eas. Hebr., in consolando l$
lbid. . , \ '- Leclionem Aquilae niutuamur
ea$. DRACH.
ex s. Jes., Symmacbi ex cod. Reg.
V . 55. Post * , C addit, \
V. 34. Hierunymus: c Juxta Syinmacbum iiilerpretati sumus, et post le non erit fornicaiio. > [G, \ ,
' . Eadcm habent, parvo cum discri \ . Eamdem negationcra
mine, Alex., A l d . , Compl. Theodor. lamen non
balHMii Hebr., Vulg., veius Italiea, Tbeodor., A l d . ,
L X X apud S. Hier. elCompl., qu;e legit, cum Theo- lcgit, nec babet cud. Vaiic. Sed ubi haec dcficiunl,
procul dubio ex scribarum viiio pra>
dor., , fornicabuntur. DRACH ]
lcrmissa sunf. Uebr. et Vutg., ct Saraaria et lilire
V . 36. G non babet post . Sed exstat
ejus rcverieulur ad anliquilalcro suam. Apud S.
i n Hebr. DRACH.
Uier. L X X , ct Samaria el iiliic ejns rcsliluentur
V . 37. Pro , C, f
sicut fuerant a principio. : ',
, lllud non ferlur in textn Hebr. Altamen
. "., , revertentur. '.
babenl Alex., A l d . el Coinpl. L X X apud S. Hier. et
' pc. . , . , ,
vcl. Hal., ego super te congregabo. IDEM.
V. 38. Post , C ila : \ - antiquitatem suam. IDEM.
V . 56. Hujus ei scquentium versuiim interprela , eic. Ita etiam Theodor. et
tiones ex llieronymo muluamur Laiine : Graece
Compi. Hebr. ei Vulg., L X X apud S. Hier.ei vet.
vero nusquam exstanl. [Lamb. Bos sic exbibei Symllal., adullerarum et effundenlium sanguinem. IDEII.
machi el Tbeodotionis, ei insuper Aquilae, leciioV . 41. Hebr. et Vulg., non dabis. L X X ,
nes : .,
. C, Theodor., Alex.. . Conipl.,
. . , \ ., . . '
. L X X ap. S. Hier., non dabis. IDEM.
. . , . . .
V. 43. Hebr. el Vulg., (non fueris recordaia) die . Tribus adde,
adolescentiae tuae. L X X tanlum, . H i c S . Hier.: Edilioni
. C, cum Alex., A l d . et Compl.,
. . L X X ap. S. Hier. el vel. Ital., diei iufan- Aqiulas congruil noslra translaiio. Scil. quae nunc
in Vulg. L a l . Quod el dicendum de seqq. vv. 57,
tiaa IU3B. mox, C, ' . Hebr.,
Adonai Jebova. L X X a p . S. Hier. et vel. Ual., Ado- 58. - i raelerea, ad ha2c verba ', ,
nolal : ., . DRACH.]
oai Dominus. IDEM.
V . 57. voci priori prapponil, . ,
V . 44, 45. Hebr. ct Vulg., sicut maler, ita et filia
. Et ad vocem ,^, . , ;*
ejus. Filia malris tuae es lu. C,
. , absque . . , . Lamb. Bos : c <
post . Apud auiein S. Ilier. L X X , gicut ma- , Sym., , A q . el T h . ,
. Post, Sym.,
ler, et lilia. Filia matris tuae tu es. In v. 44,
. T h . , . A q . ,
pro , Symmacbus, .
. > Et
Lamb. Bos. Itt versu 45, G ila legil:
ad , A q . el Sym., . Post,
(sic), \ ^ .
., . > DRACH.J
Alterum , quod cxprimii Hobr., habeul Alex.
. 58. Pro , alii habenl, , porta^
c l Coroplul. ID; M.
f
IIEXAPLORUM QU>E S U P E R $ U N '
2499
fer. E l ila apud S. Hier. cl Theod. Lamb. Bos : c .,

, \ . Th., , \ . * vero,
T h . , . S., . Hebr., scelu$ tuum, et
abominalionet tuat, tu portasli ea. : ,
. . , . . , .
. ', \ .
" , \ , . , . 1. e.,
pro , Omne$ liabent . DRACH.
V. 59. C, " ; ( ). Hebr. el Vulg.,
r #
^500
Quia (haec dicit)- : 0 \ . . ,

., () . . , . Nimirum,
L X X legeruntratt, elle; tres auiem interpp., ,
/, u l punctarunt masorethae. Hebr. et Volg., detpexisti juramentum. Ald. el Gomp)., . IDEM.
V. 60. : 0 \ , , .
' ' \ ., . ', . Ila etiam Coraplut., . Hebr. tamen, tibi. IDEM.
EZECHIELIS CAPUT X V I I .
5
5
7 \ 7
JSD ^ -IDH 12
ybaan -pcn 16
vnasew r t e i v p n w n m 21,20
wipr ttnoa >nnn 22

3. Larga penna.
5. Tulit.
7. De lincis plantalionis suae.
5. .
5.
7.
5.
5.
7.
12. ,
.
16.
12.
20, 2 1 .
20, 21.
22.
22.
VULGATA LATINA.
3. Longo merobrorum duclu.
5. U i flrmaret radicem.
7. De arcolis germinis sui.
AQUILA.
5. Longissiiua dorsa.
5.
7.
12. Oic, Ecce venit rex.

12. Dic, Ecce venit rex.
16. Iit loco regis, qui constituit
16. ln loco regis regnare faeum regem.
cictilis.
12. Oic eis, Ecce veniet ret.

16.
20, 21. Et adducam eum in

20, 21. Et adducere faciam eum
in Babel, ei judicabor cum eo ibi, Babylonem, et judicabo eum ibi
pravaricatione ejus, qua preva- in praevaricatione qua despcxit
ricatus est contra me: et omnes me. omnes profugi ejus cum
profygi ejus cum orantbus alis universo agmine suo.
suis.
22. E l ponam de verlice 1 amo22. Et dabo de capiie ramorum
rum ejus.
ejus.
20, 21.
22.
Not et variee lecliones ad cap. X V I I Ezechielis.

y. 2. Pro , ., , juxta Lambertum Bos. B autem ila : & , . ,
., . ., . DRACH.
V. 3. C , , lla etiam . 9,
16, 19, 22. ln omnibus his locis Hebr., Adonai
Jcbova. Apud S. Hier., Adonai Domiuus. IDEM.
Ibid. . , - God. Reg. [ : ',
. *., . .,
. ", . ',
. . , . ' , . . , .,
., . ', . . , .
., . ., , tcapum, vel cacumen. Gf. infra xxxi, 14 ubi eo I. modo reddil Tb.
vocem q u etiani hic. Perperam edidil editor
lezccbielis ex Telraplis, . loci nomen
est. Ad; Sieph. Thes. Gr. ed. Didol. Lainb. Bos ila
exhibet Aquilao versioneni : ,
, \ .
DRACB.]
V . 4. : ', . ., . . ,
. ', . . , .
', . * ( ) ,
. , . DRACH.
V. 5. . , . Ms. Je. obi vox punciis undequaque cingilur, ut spuria, q u tamen
respondere videlur voci Hebraicae np. [C, (
) . :0*, .
., , tit regione seminali ad accipiendum radicationem. 0% . 01 , , in $uperficie. Gompl. c i
apud Theodor., (salivum)
. ORACH.J
V. 6. G posl addil, , magnitudine. E l ita Alex., A l d . , Gompl. Apud S. Hier., parvulam magniludine. Hebr., humilem procerilate. : ', (ila in texlu), inutilis. . , .
., , expama. ", , prosperam. , . ', -
EZECHIELIS CAPUT XVII.

V. 61. Ms. Jes. tn tcxlu, , ad niarg.
vero, y , . , quo siguiOcatur, ni fallir, in Telraplis scribi . (C, .
iia Alex. Apud S. Ilier., in probalionem. Heb.,
nmS. S i efferas lebanoth, ut hodie punciatur, in
filies sonat ; si libnotk, t/i wdificationem; si autem
addas , sic, JTETnS, iw probationem. ~ : ', \
. . , . , \. . , , reprehendet teip$am. ', -
2502
. . , , imilari. ',
. 01 ', . ",
. ', . ., ' ;/
(. ). D R A C U . ]
V. 65. C, . : ',
. . , . , , eonlutionis tuw. .,
. ', . .,
. D R A C H .
EZECHIELIS C A P U T X V I I .
'.
3. .
5. Vacat.
7.
. ",
.
12. , " .
5.
7.
12.
16.
16. . ",
.
20, 21. \
, \ *
,
, \ ,
. .
.
22.
20, 21.
22.
L X X INTEKPttETES.
3. Longus eitensione.
5. Vacal.
7. Cum gleba planlalionis suae.
Alius, cum gleba a caudice.
12. Dic, Cum venerit rex.
16. lu locoubi rex qni regnare
fecit. Alius, in loco regis, qui regnare fecit.
20, 21. Et ducam euui in Babyloncm, ei dijudicabor cum eo
ibi de iniquitale ejus, qua injusie
egil erga me, el de omnibus fugitmsejus iu omui acie : et onuies
elecli ejus cum co.
22.
SYMMACHUS.
.
5.
7.
12.
16.
20, 21.
22.
5. ;
7.
12.
16.
SO, 21.
22. \
.
TBEODOT10.
3.
5. Capluni.
7.
12.
16.
20, 21.
22. Et dabo de capite ramorum

ejus.
Notffi et varifle lecliones ad cap. X V U Ezecbielis.

.... . (conversi)
' .
' '
"*
. ',
. ., . ., . ',
. D R A C B .
. 7. , .$.
Jes. [Ed. Roro. ei Complul., . C et Alex.,
. :0% . .,. ., . , ,
penni*. ', . ., .
', (sic) . \.,
, dt areolis. ., . . ,
. D R A C H . ]
V . 9. Ms. Jes., .
Etadmarg. . [Ed. Bom.,
. C elCompl., . Ilebr., frucium ejus. Apud S. llier., ct frucius illius. Mox,
. * : ',
. . , , . E l ila Complul. ', (). ", \ ', . .,
, siccabil. ', :
. .,
. D R A C U . ]
V . 10. C, ; (Ita eliam Alex.,
A l d . , Compl. Hebr.> exarescel exarescendo. Apud
S. Hier., siccabilur aridilale)
(absque ) . : 0 \ . ., . , .', (^. .,
I ., I ', . ., ,
subsolanum. ' , . . ,
. Et ita Hebr., per areolis germinis itlius. D R A C H .
. 12. . , , elc. Ms. Jes. fC,
* . Coraplut. el apud Theodor.,
. principio commaiis, C,-r \
Kccie obelo prsesignalur, non enim jacet in Uebraica
vcrilate. : ', . . , ^.
., . ', ().., \
', . ", . O B A C U J
HEXAPLOKUM QUifi SUPERSljNT,
203
V. 13. : , \ . , , ,
perficiel. D R A C H .
V. 14. : ', . ., .
0 \ . '., . , .
.,
IDEM.
V. 15. Posi , A l d . et Complul. non

habenl . Hebr. lamen, nuncios suos. :
', . ., , ', .
., . ' , . \., ., .\ .
IDEM.
V . 16. , etc. Sic Theodoreius et

Ms. Jes. [Theodorelus, . lla eiinm C et
Alex. : ', . . , . , . ., .
DRACH.J
V. . Post , C cumGomplut. addit .
1504
Hebr. et Vulg. animas multas. : ', . . , , e/fundendo

agyerem (etsic souatfiebr.). ., ,
in circumvallatione densitatis. ", . ' , . ., *(. "
, . - ~ 0 ' , . ' , . , . ., . . D R ^ C H .
V . 18. C, -r , ; Jure adponilur obelus; Hebr. enim non habel ei. : ' , .
", (etiam Hebr. et V u l g . , dedit). ',
IDEM.
. 19. : ', . . , ., . ,
. ', \ ) (i. e. ). ,
. Hebr., i l l u d ( i . . foedus). I D E M .
. 20. \ etc. Ms. Jes. [C, \
0
EZECHIELIS CAPUT X V I I I .
.
ruvipn *
rm
yns
*W 15
îssena npb vb 17
2.
10.
10.2. *.
15. .
17. ,
.
25.
15.
17.
25.
OSVH
50
YERSIO HEBRAICI T E X T .
2. Obsiupescent.
10. Effractorern.
15. ldola.
17. Non acceperil, judlcia roea
25. Non dtrigelur.
30. Idcirco ununiqiiemque juxla
viasi suas judiâbo.
50.
50.
.
AQU1LA.
2. Obslupcscunl.
2.
10. Laironem.
15. Idola.
17. Non acceperit, judicia mea
feceril.
25. Non esl ajqua.
10. 2. Ptccalorem.
15. ldola.
17. Non accepit,
fecit.
25.
50. Idcirco unumquemque juxta

vias suas judicabo.
30. Idcirco unumquemquejiiiia

viam suam judicabo.
jusiiliam
Noiffi et variiB lectiones ad cap. X V I I I Ezechielis.

V . 1. C ila : . 4-
ci Vulg., panem suum esurienli dedcrit, et nudum
, 2. , J D R A C U .
operuerit vestimento.: ',
V. 2. ., ', . ", ?.
'., . ., . .,
Primum lcctionem exhibet Drusius ex edit. Roin.,
. I D E I I .
secundam Ms. Jes. Apud Athanasium ei alios freV. 8. C ita : 4 J (quenter lcgilqr eiiam , cl quidem imdius,
^v,quia in Hebr. desunl) , \
ni fallor. [Verbum cst , a nomine ,
(VM, )* (Rom.
slupor dentium. Idcirco videlur corrtipte ed. \ . Sed deesl in Hebr., Ald. el Compl.)
sciiplum, pro . Id vero probari polesl ex .... -r * (îecst
ipso Seiium texiu, qui habet, Hierem. cap. 1
in Hebr. et in Compl.) . :,
(Hcbr., XXXI)
29 c l 30, cl |', . ., (.) . I D F . M . I
. Tbeodor. tribuil Symmacbo leciionein
. 9. C non liabet \ anle , sed legiiur in
. : ', . . , .
Hebr. Et mox, , , cuin euph. ante ron ', . ., (sic, per ). D R A C U . ] soii., quod fiequentissime' per totuni lextum in Y M
ul bic, . : .
. 5. llebr., dicit Adonai Jebova. C, cuin Alex.
., ( .) . I D E M .
el Complut., ' . Sic etiam infra
ff 8, 9, 30,32. D R A C H .
. 10. Hieronymus : t Pro lalrone, in Hcbraico
Y . 4. C noo babel \ ante , qupd tamen
acriptum babel PHARIS, quod Aquila? secunda edijacet in Hebr. : ', . . , . , . I D E M .
lio peccalorem, Symmachus traH*gre*sorem, SeV. 5. E d . Rom., . C, ( pluaginta el Tbeodolio peslilentem inlerpretali
aniinadveriil edilor Tclraplorum). Hebr., judicium
suul. > IPro , G legil . S r J
et. In V M decst utrumfjue verbum. : ', verilas Hebr. iia babel: unum (, idem quod )
. ", . (El ila ineiius scribitur.) I O E U .
de unoex istis. S. H i e r . : el fecerii unum de istis,
V . 6. : ', . , . ',
sive ut L X X transiuleruiit, el fecerit peccata. >
. ., . I D E M .
Aquila aulem iu cod. : \ (*
. 7. ' ed. Rom.,
) * D B A C H . ]
, \ . C, . .,
. 11. Hebr. a principio commalis, * el illeomnia
* . . . Istud aojicilur similiibla non feceril. S. Hier. : < et hoec quidem cmuia
ter in Alex., A l d . , Compl. et apud S. Hier. Hebr.
uon facicntcm. Sive ut L X X Iranslulerunt, tn
t
2505
, \ *
, \, 2!.
(sic) , *
. Caeiera ul sequuniur in ed. Rom. Ua etiam
Alex., A l d . , Gomplut., aliqualenus laulum discrepantes. Ad illud , habel in
margine, ., \ . Diucn.]
V . 22. ., \ etc. Idem, et Drusius.
Hieronymus ileiu, qui aii : Quod in L X X legiiur,
#1 dabo de capite ramorum ejus, de Tbeodoltonis
edilione addilum est. > [G,
, ; : ',
. 01 , . ',
. . .., . '.
.
2.
250G
EZLCHIELIS CAPUT XVIII.
. 01 ', . ' , . . , . D R A C H . ]
V . 25. C, -r xa\ * S. Ilier. : Quod scquilur, et ramiejus
resiuuenlur, obelo prseiiolandum est, quia in l l e braico non babelur. > Pro eo texlus Hebr. babet,
in unibra raniorum illius habilent. : ', . . , . ., . ', \ . ., >. . ', \
. . , , devolabit. .,
. ', ., . ', . flebr. autein,
avis. D R A C H .
. 21. Post ultimuro verbum hujus commaiis, C
paiiit obelum , sic : , -r : ,
, II., , . ! D E K >
EZEGHJELIS C A P U T X V I I I .
'.
8000.
2. . ", . " .
10. .
10. .
15. .
15. .
17.
17. ,
.
25. . ',
25.
.
30.
30. "
.
.
9
10. .
15. .
17. ,
.
25.
30.
.
SYMMAGHUS.
TBEODOTIO.
L X X INTEBPRETES.
2. Obsiupueruut.
10.
45.
17.
lecii.
25.
30.
viaui
2. Obsiupnerunt. Atiut, hebeles

facli sunl .4/, idem.
10. Pcsiilcnlein.
Transgressorein.
15. Gogilaliones.
ldola.
Non accepit, justitiam
17. oii accepit, justiliain
fecit.
25. Non rectc pcrgel. A / i u i ,
uon recta est.
Idcirco nnumquemque juxta
50. Unumqueiuque juxia viam
suam judicabo.
suam judkabo.
10. Pestilenten\.
15. Idola.
17.
25.
50. Idcircounumquemquejuxla
viara suam judicabo.
N o l et variflB fccliones ad cap. X V I I I Ezechielis.

patrit tui jusli non ambulaveril. > Complut., \
. Gomplut. autem, . .. Y M ,
. : ',
, cum bac in margiue adnolaliooe
. *., \
Gard. Maji: lla cod.Otai, . > D R A C H .
( ?) . ',
V. 19. C, . Quem
. . , . D R A C H .
ordinem verborum servanl Hebr., Yulg. et A l d . Et
. 13. : 0 \ * . , . .
mox, \ . Melius Goinpl.,
xai . llebr. enim sonai, judicium et juslittam.
. 14. : , (ila oiiam G. Ed.
IDEM.
Rom., ' . Goinpl., * ). '.,
. ., . Hebr., sicut illa. I D E M .
Y . 20. C, (absque alt. ) ^
V. 15. 01 , . Ms. Jes. [Sic etiam , ',
J (Hebr. ct Vulg., ipsa. Alex., ) ^
. G nou habet posl , sed
(, )
feriur in Hebr. D R A C I I . ]
(boc , quod liabel ed. Hom., non exprimitur in lexlu Hebr. Habct
V . 10. G, . Et in flne versus
lamcn Alex.), (, )
posl , addit, cum Ald. et Complut.,
(etiam
J . Hebr. el Vulg., vettimento. : ', \
A!ex., A l d . et Compl., . II. et V . , jusli^ '
. . , \ . ', . . . .
, \ (clUm Alex., A l d . ,
. . , , \
Guinpl., . II. el ., Unpii) ' .
. D R A C H .
V. 17. . , ., ', elc. Ms. Jes. , ad J D E I I .
, . , . , . Hebr. ei Vulg.,
. 21. C, . E l inox Gomplut. ilejudicia mea. C, \ . Hebr. el
rum, , u l f 19. In floe versus,
Yulg., usuram et tuperabundantiam. Post ,
, , absque \, quod non babet
addit, , quod est in Hebr. B i l a : ',
lexlus Hcbr. I D E M .
. . , ., . , / . . D R A C B . ]
Y . 22. C, * : . ,
{ . '., .
. 18. E d . Rom., , . C,
\ J . Hebr., rapinam fra- ila Hebr., memorabunlur et. I D E M
. , .
Iris, et qaod non bonum. : ', .
V. 23. C,
. ., . .,
, . ' , . ', >. . ',
., . Hebr., f*c.
. . et ., (in roedio) populi eui. L X X ,
. ' , .
1
H E X A P L O R U M QIM SUPERSIJNT.
2507
chetbib, a via sua; sec. auienkeri, a viissuis, L X X

. A l e x . , A l d . et Compl. adduut .
t
JDEM.
V. 24. C,
, (ila et A l e i . ,
. Hebr., et fecerit)
, & \ , \
; (Heb., fecerit, num vivel?) : C ,
. .,\ . ', . ,
. , . I D E M .
V. 25, C, \ , (ed. Rom.,
0
) . 6*,
* (absque , quod non babel Hebr. Deest
pariter in V M et in Coniplul.)
; \ * (eliam Alex., .
Hebr., ) ; : ', .
. , ., . ", . ',
{bi$). , . I D E I I .
V. 28. C, \ (sic), : \ .
(Alcx., \ . A l d . el CompluL, \ . Hebr.,
el videl.) E l mox , . : ',
0
E Z E C H I E L I S CAPUT X I X .
.
*ttlb 2
vb*
wcm
2.
4.
tjrm 8
g,
8.
vunn 9
9.
n r n m a c o 14
u.
14.
vbt
rwa*i c r n r n
2.
IV 3
YULGATA
2. Lexna.
2. Leaena.
4. E l audicruni ad eum gcnlcs.
4. Et audierunt dc eo genles.
8. E i dederunl super eum.

9. E l dcderunl eum in clausirum
iu bainis: ei adduxeruni euiu ad
regem Babel.
AQUILA.
LATINA.
8. E i conveuerunl
eum.
adversus
8.
9. E l mieerunl eum in caveam,

in calenis adduxcrunl eum ad regem Babylonis.
9.
14. De virga luembrorum ejus.
14. De virga ramorum ejus.
Virga roboris.
Yirga foriis.
14.
Not et varice lectiones ad cap. X I X Ezechielis.

V . 1. Alex. el A l d . , \ , , .
llebr. et Vulg., lu assume. D R A C H .
V . 2. , . Ms. Jes. [Ila eiiam apud
Tbeodor. : , . . , . , ,
enutrivit. D R A C H . 1
V . 5. : ', \ . . , .
. , \ . D B A C H .
V. 4. ', \ . Ms. Jes.
IC, \ . : ', \ (ul C) *
. ., ., \ . ", \ .
', (sic absque ) . . , , tn tcrobe eorum. ,
(conientione) . ', . . , .
VM ad marg. : c Sec. m., . Sic el infra.
0
I.
e.
9.
DRACH.]
V. 5. : ', . . , , vulnerala est.

., .0*, . . ,
, . , . ', . . ,
. , . E l ad marg., 2 m . , ..
V . 6. C, \ , el eiiuiriobalur. Sed
Hebr., ei incedebat. M d i u s e d . Rom., \ . : ', \ . . , \
. , . I D E M .
V . 7.0, po(pooedUôns R o m ) .
ad maig. : 1 . ., 2 m. ^. Sic
per . : ', \ . .,
. . , \
(legU,VJYnrN r ^ ) . , < (palatt*.
Scil. legil, ) .', (ut L.)
. ., . I D E M .
. 8. ".* \ . Ms. Jea. [C, \
. Ila eiiam in A l d . el apud S. Hier., sed i u vilo Hebr. lexlu, qui ferl et dederunt.
. Recle, juxla ordinem Hebr. verilalis.
(pro ). : ',
' . ., . ', .
. , . .
0
HRACH.]
25011
EZECIiiELIS CAPUT XIX.
. . , \ . ., xat .
IDEII.
V . 29. lioe et m sequenti versu , Hehr. ei

V u l f . , via Domini, viae m e , viae vestra, j u x u viaa
suas. O , semper in sing. numero posuerunl. I D E I I .
, V . 50. 01 , elc. Ms. Jes. [lla eliani
C sub aslerisco. : ',
. ', . D R . |
I V . 51. C , ^ . E l ila Alex. ei
VM.Omnia exemplaria, , sed texlus Hebr.,
IJI m . Y u l g . , m cnifriw. : & , . "
EZECHIELIS
.
2.
4.
'.
1.
9.
1.
SYMMACHUS.
2.
CAPUT X I X ,
2. . , .
4. \ * .
', \ \
.
8. \ ' . * ,
\ .
9. \ \
* * .
14. \ .
",
.
' . ", .
8.
2510
, . D R A C H .
. 32. Posi , C a d d i l , \
\ , E l ila Alex. aed absque bis binis
asteriscis. Hebr., c l revertiiuini e l vivile. : Oi
, \ . ", \ . In quibusd.
11. ita est in extremo cap. :
, ,
, \
, . \
. ita fere habei Theodor. Sed nihil de
boc in Hebr. I D E V .
2.
4.
8.
9.
li
THEODOTIO.
L X X 1NTERPRETES.
2. Catulus leonis. A / i n i , leaena.
4. Et audieruni contra eum genles. A / i u i , elaudierunt de eo gentes.
8. Etdederunt supereum. Alius,

c l irruerunl in euni.
9.
9. iii cavea veoil ei adduxerunt eura ad regeiu Babylonis.
14.
14 . Et virga electorum ejus.

wi, ex virgis electorum ejus.
Alius
Yirga forliludims. Aliu$ scepum ad imperandum.
trum
4.
14,
Notae et yari lectiones ad cap. X I X Ezechielis.

. 9. \ ^ . Idem.
Ibid. C, (hoc adjiciliir etiam
Compl., qiue pariler babet addilionem \ , et apud S. Hier. Heb. et Yutg., vox ejus
ultra) \ . D R A C H .
. 10. C non posi . : ',
*4 (legerunt p b " U ) . .,] ., .
.
V . 11.
. Hoc , quod babet
Hebr., additur eliam ( Alex., Ald., Gompl. ncction
apud S. Hier. P r o \ , melius legll
Alex., \ . Mebr. enim, ut ei Yulg.,
el factae suntei (virga e l c ) . : ',
. . , . , . . , . ',
. . , . ., ,
. , . .
V . 12. Pro , . Sed boc
. : ', . 01 ,
. Hebr. et Vulg., fructum ejus.', ^.

. , ., . . , .
Trium ver
wijwwtr. , ~ . , v.wtwv.jvw. w.,
Jsiones melius quadranl ad Ucbr., quani mierpreiatio Senuro. I D E M .
V . 13. : ', . . , ., \ . Ila etiam 01.,\ . U e b r ,
in terra aridilali* et silis. laim.
Y . 14. ', elc. I D E M .
Ibid. ,
elc. Brusius. Yidelur
auleni esse A q u i l * , qui vocem 2 sic vertere
solet. lu aliquol exemplaribus iegitur
, qvae sunt duae ejusdem vocis intcrpretaliones. [Jatn observalum a S. Hier., et a Nobilio hi
ed. Ilom. c Nam, inquit Drusius, tam iribum
siguilicai quam sceplrum. > : ', . . , .., . . ,
. babet () . Lapsuu
typograpbi, ul liquidum est. D R A C H . J
REXAPLOHUM
2511
QCJE
EZECHIEUS
.
*2* 6
SUPEftSUNT.
CAPUTXX.
I.
1.
. , .
5.
.
7.
3.
6. 1. . 2. . .
7. 2. * .
1. . . . 2 . \ .
>ba
8.
NSI 8
8.
23u
13
22. \
.
22,
*S ]
2512
nrb *nna
cnTunm
arm
KDUNI
25
25.
26
26.
25.
26. \

. . . .
mm * -WN 3 TCTK jvab

TCnjm DV3 D U * T O 28
2.
28.
29.
29.
37.
29.
V , ;
37
VEBSIO HEBRAICI
TEXT.
57. .
V U L G A T A L .
AQU1LA.
i . In quinlo, in decima meiisis.

3. Si requirar vobis.
0. Ornainentum. Hebr.
opliimim.
7 Aboininationes.
E l in idolis.
Ini.,
8. Nolueruntque audire me.

13. Et rebellaverunt in me doiuus Isiael in deserlo.
22. Et averti manum meam.
i . In quinlo, ia deciiua nicnsis.,

3. Non respondebo vobis.
6. Quae est egregia.
7. Offensiones.
Et in idolis.
8. Nolueruntque audire me.
13. Et irritaverunl me domus
Israel in deserlo.
22. Averti aulem manum ineara.
25. E l etiam ego dedi eis M a tuia non bona, et judicia non viveut
in cis.
25. Ergo el ego dedi eis praecepta non bona,et judicia in quibus
non vivenl.
26. Et polltsi eos in niuneribus

suis, in iransire faciendo omnem
apiMuionem vulvse propler delicia
eoruni, u l scirent quia ego Doniiuus.
26. Et pollui eos in muneribus

suis, cuui ofletrent omue quod
apwrtt vulvam, propier delicta sua,
et scieiit quia ego Dominus.
28. Et dedeiunt ibi iram oblalionis suac, ei posuerunl ibi odoreni rcquiei suae.
28. Et dederunt ibi irritationem

oblationis suse, et posuerunt ibi
odorera suavitatis suai.
29. Quid est excelsum ? Syrus,

lapisT
37. Fooderis.
1.
3.
6. 1. Firmamentum. 2. Inclylum.
7. 2. Abscissiones.
1. Et inquiuameolis. 2 . E t in
idolis.
8.
13
22. Et convertf manum raeam

ipsis.
25.
26. pollui eos in dogmaiibus

suis in produceudo omne aperieus
vulvaiu...
28.
29. Quid est excelsum ?
29.
37. Fcedcris.
57. Tcstamenli.
2514
EZECHIELIS C A P I T X X .
25
KZECHIELIS CAPUT X X .
.
f.
'.
I . .
, \
.
3. .
C. .
7. .
,
8. \
.
13. \
- *tv . ,
\
.
22. Vacat.
1.
3. ,
6. .
7. .
,
8
13.
22.
.
i5
25. \
, \
.
26. \
, ,
; .
28.
86.
18.
2 9 . ;
37.
29. ;
37. YacaL
8YMMACHUS.
1.
3. Non respondebo vobis.
6. Slationem.
7. Nanseas.
Et in idolis.
8. Et noo acquieverunl mibi.
13.
3.
6. . . .
7. .
\ .
8.
13.
22. \
.
25.
2.
28. \
, \
.
29.
37. .
L X X INTEBPRETES.
1. Decima quinta mensis. A/itu,
quiuio inense, decima mensis.
5. Si respondebo vohis.
6. Favus.
7. Abominaliones.
E l in adin?entionibus.
8. Et noluerunt exaudire me.
13. E l dixi ad domum fsrael in
dcserlo : In praceplis raeis ambulaie. A / . , el exacerbaveruut me
domus Israel in deserto.
22. Vacat.
22. Et converii manum meam

ipsis.
25. Igitur et ego dabo eis praeeepia non bona, et judicia propler
quae non vivenl.
25. E l ego dedi eis praecepta

non bona, et justificationes iu
quibus non viveul in ipsis.
26. Et polluam eos propter munera sua, quia con&ecrant et

transducunt omne quod aperil
YuWam, e i acienl quia ego Do-
26. Et polluam eos in dogmalibus eorum, in transducendo me

omne adaperiens vulvam ut delerem eos.
THE0D0T10.
1.
3.
6. Fundamenlum.
7. Offendictila.
E l io idolis.
8.
13.
22. couverli manum meam

ipsis.
25.
26.
M i o o s .
28. Elslaluerunt ibi fororem

muiierum suorum, el posuerunl
ibi odurem fragranliae suae.
28.
28.
29. Quid cet lama ?
29. Quid esi abatua ?
29.
37.
57. Vacat.
37. Teslanienli.
IIEXAPLORUM QMJL SUPEUSUNT.
2545
.

; .
ro.
59.
40
40.
40.
D ^ n t r r S a a ^ c n D p n 45
43.
rrw
O K J 44
r * T J S omr - 46
44.
4C.
4".
ayVtei
nna
-ra nznpro ^
C M D - S D 47
43. \
.
44. .
46.
47.
njIS 6"., \

(tof .
VERSIO HEBRAICl .
59.Yir(ad) idola sua arabulate,
servite: ct post si non vos audtenles ad me : ei si itomen eanctilaiis
iiieae non polluetis ultra in donis
vestris et in idolis veslris.
40. Quia in monle sanctilatis
meae in monie altitudinis lsrael,
dixit Dominus Deus, ibi servieui
tuihi omnis domus lsracl.
43. Fastidieiis in facie veslra ob
oinnia mala vestra, quae fecistis.
44. Dixit Dominus Dcus.
46. F i l i hominis, pone facies
tuas viam ad ausirum, et Blilla ad
auslruni: propbela ad sylvam agri
meridiei.
47. E i comburentur in ea omnes
facies a meridie ad aquilonem.
Hebrceusint. ei combureluromnis
facies in illis per ignem ab aquilone venieutem.
9
59. Singuli posi idola veslra
ambuiale et servite eis, quod si el
in boc non audierilis me, el noinen inoum sanclum polluerilis
ullra in muneribus veslris el in
idolis veKtris.
40. ln mooie excelso lsrael, aii
Dominus Deus, ibi serviet mibi
domus Israel.
43. Et displicebilis vobis in
conspeciu vestro in omnibus malitiis veslris, quas fecistis.
44. A U Dominus Deus.
46. Fili hominis, ponc faciem
tuam contra viatn auslri, el stilla
ad africum, ei propbeta ad salluiu
agri meridiani.
47. Et comburetur io ea omnis
facies ab ausiro usque ad aquilonem.
AQUILA.
59. llc posl idola vestra, et servileeis. Quod si nequaquam atidieritis me, sed uomen sanclum
meum polluerilis idulis veslris.
40. Quia in monte sanclo meo,

in roonte excclso lsrael, ditit Dominus Deus, ibi serviel mibi oumis
doraus Israel.
43. Et displicebitis vobis . quas
fecislis.
44. Dicit Doruiiius.
46.
47.
Notffi e l variae lectiones ad cap. X X Ezechielis.

prima ediiio eic. > ut supra. Hanc porro nolara
V . 1.
etc. Drusius. [Haexhibent codex Regius et ediiio Romana :
bent ut C, Alex., A l d . et Complut. Mox C
.,
icrtlr,
babel , lapsus librarii . :
, ', . . , . , . D R A C H . ]
. I. e. Hebrêus dixil, optimum, Symni.,
V . 3. . , . H i e r o n . : Symmacbus manifeslius transtulit, respondebo vobis. > staiio est slalionem vocans, eo quod ibi sacerdoliura dicalum Deo essel. Cur aulem Hierouymus
[C,
vericrit regionem non video : forle aliud
(absque ). Hebr. et Vulg., loquere senionbus lsrael. Et In eod. versu bis, legerit. [Lamb. Bos : A q . 1 ed., . 2 e d . ,
. T h . , , aliler, .
. Sic etiam versibus 5, 27, 31, 33, 44. :
ad marg. : . , . ., , . , *
', . . , / . . ',
. D R A C H . ]
. . , . D R A C H . J
V . 4. : ', . . ,
V. 7. Ms. Jes. . , . ., . . ,
, .', .
. Hieronyiuus vcro : Pro ojfensio, . 11. et ., abominalioues.
ntbus, quaj Hebraice dicunlur SEGUSE, Symiuacbus
', . ' , . D R .
inlerprelalus est, nauseas; Aquilae2 edilio. abscit. 5. C, , (absque ).
siones.
mox, . : , . , Ibid. llieron. : c G E L U L E quoque verbum l l e . .
braicum est, quod L X X adinventionei A q . 1 cdil.
. 6. llieronymus : Pro eo quod dixere L X X ,
inquinamenta, sccunda, Symm. et Tbeodulio, idola
(acttu ett uttra omnes terra$ pro quo nos iriterpre- iniciprelali sunt. > [C, , . Absquc
U l i sumus , rgrrgifi cat i*Uer omncs terras, Aquila? , quod lamc ii babol llcbr. : ', ^.'{>.
9
EZECHIELIS C A P U T X X .
.
3 9 . "
\
, \
^, \
.
4 0 . \
40.
, ' ,
,
.
4 3 . \
43
.
4 4 . .
4 4 . .
4 6 . ,
46. ,
\ \ , \ 6, \ \ \ , \
\ .
*.
4 7 . \
47. ' .

.
^
SYMMACHUS.
39. Unusquisque idolis suis
euoles serviie, quia noluistis audire m e : nomen autera roeum
saocium noliie ultra polluere per
monera veslra atque simulacra.
L X X INTERPRETES.
3 9 . Unusquisque adinventiones
suas afferte : et posl baec, si vos
exaudierilis mc, et notnen meum
sanctum non pollueritis uhra !n
rouneribus veslris, et iu sludiis
vestris.
4 0 . Quia in monte sancto mco.
40. Qoia in monte sancio meo,
io roonle excelso Israel, dicit Do- in moute excelso, dicit Dominus
minus Deus, ibi serviet mihi omnis Dominus, ibi aervient tnihi oninis
docoaf Israel.
domus Israel.
4 3 . Et perculietis facies vestras
43. Et parvoti vobis videmini
propier omnes malitias quas fe- in omnibus malitiis veslris.
eistis.
4 4 . Dicit Dominus.
44. Dicit DominuR.
4 6 . Fili bomiuis, obflrma faciem
46. F i l i hominii, Orma iaciem
l i u o i super auslrum viam africi, Uiam super Tbaeman, el respice
et propheU de sylva regionis ine- super Daroin, ei propheta supcr
sallum duceni Nageb.
ridianae.
4 7 . Et ardebit in ea omnis
47. meridie.
facies a subsolano usque ad aquilonem.
et variffi lectiones
, ^ . Qf , .
, . D R A C H . ]
V . 8 . Symmachi lectionem exbibet Hieronymus.
[ vero, 2f., . . , (5
. Lamb. Bos : Symm., .
PraAerea : 0 \ . . , . . ,
. . , . Sed Lamb. Bos : Symm.,
(uauseas). A q . ed. 2 , .
C i u , \ . ",
qood jacei in Hebr., babenl pariter A l d . , Compl. ct
aliqooi niss. Mox idem codex, coro Alex. ei Compl.,
. Hebr. et Vulg., medio
terrx AEgypti. D R A C H . ]
V . 9. Pro , C, . : ',
. . ,
. D R A C B ,
V . 1 0 . C :
rtwec addilio, quae deest in ed. R o m . , babetar in
Alex., Ald. et Compl. Hebr., et eduxi eo* e terra
A-iyPfO
. Hebr.,
deduxiqueeos iadesenuo). I C E M .
. 1 1 . : ', . ,
2518
39.
40.
4 3 . \ , . .
.
4 4 . .
46.
47.
THE0D0TI0.
39.
40.
4 3 . offendetis... qttas feci8113.

4 4 . Dicit Dominus.
40.
47.
J cap. X X Ezechielis.
. ', . ., & .
' , . ., * . I D E M .
. 1 2 . : ', . . , ;
/ . . . , . . , . , vat. C legit, . . I D E M .
V. 1 3 . ", - Drusius. [Compl.
. . C i u : \
(5) * .-r \ (. Hobr.enim
laniuro, ambulaverunt, quod sequitur in L X X ) .
: 0 \ \ . ",
\ . . D R A C U . ]
. 1 4 . : ', \ . *., \ . rum; hanc enim negaiionem non babet ilebr. Da.
Y . 1 5 . C : \ *
+ J (deest in Hebr.
texlu) ^ (Rom.
ed., .) - , I (deeuol in Hebr.)
elc. : ', . . , . , / . .
', . . , .,, . Arbitramur
Aquilae tribuendum. ', . . , . .,
. J D E M .
HEXAPLORUM
2520
QUiE S U P ^ & U N T .
sum Domjnus, jLXX n o n b a b e t u r . : . ,

V . 16. C pro habet . Ita etiam
. ", . ' ,
Alex., A l d . , Compl. Hebr. autein prorsus aliter:
potl idola eorum eor eorum ambuiat. Et ila . , etc. . , ., , .
. , . D R A C B .
., quorum inlerpretationem sic exbibel :

. 27. : , . ', .., \ ;
.
IDEM.
. ' , , . . , V . 17. L X X , . Coroplat. et
. Hebr., dom pr&varicarentur in me pnevaricaapint Tbeodor. mclitis : . E l ita apud S.
Wii>r. Hebr. ad verbum, perdere eo$. : 0% tionem. D R A C H .
'. ., . , * . I D E M .
Y . 28. . , e l c Ms. J*s. Horam
V. 18. G ita : (\ ]
quaedam habenlur in ' edit. Romanae. [C, \ -r (ed. Bom., ) '

Mrnto bajc siguaiitur obelo, quae desunt iu llebr.
(, . .) '
: ', . ", .
, . , ., 0 \ ., \ .
, \ (forie lapsus aina', , qiue addiiio non esl in Hebr. I D . nuensium, pro . Hebr., sacrifi> ia $ua. Yido
V. l!) ei 20. Pro , G (aptid quem i n vcrsionem Aquilae mox aflerenriam) , \
cipil f 20 ab bis vorbis , \ ) habet
(asteriscue rctroducendiis ante
. Et pro \ habet, cuni Gomplut.,
) (sic) *
. Posl, \ * (sic re ) , *
scribcndum). Alex. et Complul., \ . . Hebr.,
. : ', . ., .
et inter vos. : 0 \ \ . . , . , \ ', . *. ., . . , , ncmo. Ilebr., et erunt. I D E M .
rosum vel frondosum. (Ediior aulem Teiraplorum
verlit, amcenum. Nescimus quare.)', \ *.
V . 21. C, ~ \ \ (\ abesl ab Hebr.).
. , / . .
Mox, *. Alex. et A l d . , .
Aquilse versio ila c s l : Hebr., ea. ponil in extremo versu ,
. ', \ . .,
ut in textu llebr. : , , . ,
\ / . . .,
. I D E M .
. D R A C D .
V. 22. ', \ elc. Ms. Jes. [Ila
V . 29. ., . Theodoreius. Scholion
eliam G, sub aslerisco, el Gomplut. aulem ad
qtioddam sic habel: , *
niarg. melius : . , ., ', . ,
, (Coislin. ), ,
-f* . Hoc enim ultimuni vcrbuin

non exprimilur in Hebr. Simul indical B , u l et G,
fcaec in Hexaplis el Telraplis exsiitisse sub asterisco, . Suspicatur Drusius bic ex factum, voce deducla ex . Atiud
exceplo, juxta B, uno -r . Mox C, scbolion , . nanc vocem
, el ila Alex. el A l d . Gomplut. autem, '
Hieronymus mulia edisseril, ailque BAMA sigoili. D R A C H . I
care exceUum. lu L X X , alia editione legi . l n
. 23. G , \ ; . E l ila A l d .
libris Regum el Paralip. B A M A e l BAMOTH exceUa
aulem, ut et Alex., Gomplul., xal . ita :
signiOcant. [Pro priore , G , el pro
'.,., / . .C, cum A l d . elCompl.,
aliero, . in ulroque loco, . Juxla B ,
\ . D R A C H .
. , ) Alia scholia habes iu ed. Rom.
. 24. : . ., , reproba : ', . ' . , . , / . . D R A C H . J
runt. I D E M .
. 25. Hujus et sequenlis versus lectionem ex
. 30. G, ut et A l e x . , , . A l d . et
Symraacbo profert Hieronymus. [Ad illud ',
CompL, . Hebr., Adonai Jebova.
, in niarg., ., * . D R A C H . )
DRACH.
V. 31. C, \
V.tfo*. . , \ etc. Tbeodorelus. [C,
(reclius aliae edilt., ) , , in muneribus eorum. Ita quoque
\ *
Tbeodor. et Alex. ConOdimus neminem inficias itue i c : ', \ . ., \
ruro esse scriplorum errore pro
. ', .
irrepsisse in aliquot exemplaria. In nne comma . , . Hebr., i n
tis adjicii G cuin Alex. ei A l d . ,
Iransire raciendo fllios veslros. (Monlf. hanc affert
. Heb., u i cognoscanl quod ego Dorainus.
S. Hier.: c llhidque quod aequitur, el teient quiaego lectionem Theodoiiouis ex Marchaliano cod.,
EZECHIELIS CAPDT
.
3
* y*n ^ ^TfUO 12
YERSIO HEBRA1GI .
5. Gladiom meum.
12. Timoreaob gladium foerunt
popolo meo.
XXI.
5.
12.
.
5. ' .
12.
VULGATA
LATINA.
3. Gladiom meum.
12. Qui fugerant, gladio Iraditi
sunt cum populo meo.
AQUILA.
3. Frameam roeam.
12.
2521
EZLCHIELIS CAPUT X I I .
r-jp\ * .) ',
. 01 , . ', . ., . .
V. 51. C, . : , , \ . .,
. Hcbr., et
quol asreudii super spiriium veslrom esse non eril.
0 \ ; . ', . ',
(C, ). . , . . ,
! . fOEJf.
V . 33. C, -r , (in Hebr. deesl)
etr. hoc c l sequenli vcrsu, scribil
vt.
IDEH.
V . 34. : ., . , ', . ' , \

. .
V . 55. : ', . ., . .
V . 36. C , ,
";; , lta eiiam Alex. el A l d . Momf. ex
archal. c o d . , . Hebr. el
Vulg., in deserto lerrae Agypii. ln exirenio versu
C, . I D E M .
V . 37. . , . , . Ms. Jes. Aquila
tamen J V Q solel verlere . [El ita G, sub
aslerisco. Habenl eliaro pleriquc. libri el Eus. in
Denionslralione , Ub. n, p. 85, 60. : ', \
. . , . , \ . ' , \
. . , . ., \
(por lor<|uem)
, . , (iradilioiie)
. DRACH.]
V . 38. , \ - C, \
. Idem ordo verbonun apud Enseb. loco
raodo ciialo. In fine versus, scmel , ul
texlus Hebr. ln Y M sic desinii versus : \ , \
, t 50 ihcipit, . : ', \
. . , . (addunl), . ilebr. in me.
: ', . . , . , . I . e., ipsuin verbum Hebr., . D R A C H .
V . 39. Inierpretalionem Symmachi el Aquikc L a line adferi Hieronymus, hujus videlicel ac sequeniis
\ersus. Sed in versione Aauilse magis sensum quam
verba respcxisse videiur. Urusius ex verbis Hieron.
veram Aquilae leciionem elicere sluduil, qualcm nos
darous. [C, . liebr., si
iion fuerilis obedienies mibj. V M . 4 m. (prima manus), , sed abrasum. E l mox, 1 m., . Lamb. Bos : A q . ,
. Symm., .
.
, (\ )
, .
: . ,
. ., -
25*2
., reliqua A q . D R A C B , )
V . 40. C, ' -r . Amamiensis prare posuii obetuai pro aslerisco; addendum
enim erat communi Senom lexlui, in quo
deesl, bal>cl autem Hebr. E x s U i i n A l d . elComp.
: (llebr., loia [domus] in lerra. In L X X tacut.)
*A , .
. ' , . , ^ . ',
^. , . . 0 \
. . , . .,
. ., . ",
, . Diur.H.
V . 44. : ', . . , . 0 \
* . \ . , ., . .
V. 43. Hic eliam leciioocm Symmachi Laline adferl Hieronymus. . , . , . Ms. I V g .
Idem ubi L X X babenl, aii Aquilam vertssa
, Tbeodoiiouem auiein . [Eliam G, sub aslerisco, .
: ', . . , ., (addunl) / . (quori babel
Ilebr.) . ', \
. . , . ., \
. .,
. , . ., ., ' (adduui),
. ', . D R A C U . ]
%
V . 44. , . Ms. Jes. [C iia :

, 'Afcuvat . : ,
, llebr., domits Israel. : ',
, (G pra?pouit asleriscum voci ).
. , . , . 01 , . ' , \
. ., \
. D R A C H . ]
V . 46. ., elc. Drusius c l Ms. Jes.
ubi legilur \, pro . [Pro
Rom. edilionis, G . , .
: ', . . , . ., . ,
\ (ul G). . , \ . ", \
. 0 \ | . *., ^ .
., , . , . , . O R A C H . ]
V. 47. V *6, elc. Ms. Rett.
el Coislin. ., . Goislin. [C,
. , ,
abscjue , quod tamen babel llebr. : ',
. . , . , . ., .
DRACH.J
V. 48. C, -r xa\ J . Deesl in Hebr.

, el in G omissa linea cuspidala, quse * valeU
V. 49. : ', \
. ', \
; .,
; Hebr.,
parabolizal bic? I D K M .
. , .

" / . \
i u i l i i : Nonua parabolai
E Z E C H I E L I S CAPUT X X I .
,
3 . .
42.
SYMMAGHUS.
5. Maclueram mearo.
42.
'.
5. .
42. , \ (
. ",
^
.
3. .
42.
THE0D0TI0.
LXX INTERPRETES.
5. Gladium meum.
12. Inbabilabunl, propler g U dium fuit iu populo meo. A / i t u ,
inbabiiantes iu gladium fueruut
cum populo meo.
3. Machasrara roeam.
12.
H E X A P L O K U M QUAC SUPEHSUNT.
2.23
21
6., .
3 Vip 22
,tn&
i w
22.
13. " .
49. .
21.
.
22.
25.
23.
15.
1>.
21.
25.
KTOJ * * 2 5
py
rrcr
ron
*.w

* .
itart&it
20.
26.
27.
27.
r r o r r S x 50
30.
30.
ÔJH 31
51.
31. .
VULGATA LATINA.
13. Quia probatut est.
19. Capiet.
AQUILA.
15. Quia iavesligavit.
19. Confodiens.
21.
vm
3 6
m r a nsra*mTOTOTO27
iDStman ~8 W T V n*n NS
13 Qiiia probalio.
19. Elige.
21. Ad 'divinandum. tlcbrxns
Inl., ad conjicienduni.
In theraphim.
22. Yocem in vociferaiione.
21. Divinaiionem quaerens.

Idola.
22. Vocem in ululatu.
In ibarapbin.
22.
23. Sabbatorum otium imitantes.

Iniquilalis ad capiendum.
23.
25. E l tu profane, impie, dtra

25. autem profane, impie,
Israel, cujus remi dies ejus in d u i Israel: cujus venit diee m
tempore iniquitati* finis.
tempore iniquitalis prasfinita.
26. Sic dixit Dominus Dens:
26. Haec dictt Dominus Deua:
Remove cidarim, et leva diadema: Aufer cidarim, tolle coronam :
haec non haec: humilem suble- nonne baec esl quae humilem subvando, ct altum humiliando.
levavit, et aublimem bumiliavit?
25.
23. Juranles luramenta eis.

Iniquitaiis ad capiendum.
27. Perversam, perversam, per27. Iniquitatem, iniquitaiem,

versam ponaro eam: etiam hoc iniquttatem poaam eam: et boc
non fuit, donec veniat cui ei judi- non factum est deuee veniret cucium, et tradam cum.
jus est judiciuin, el iradara ei.
20.
27.
30. Ad vaginam suam.
30. Ad vaginam tuam.
30.
51. Indignationem meam.
31. Indignationem meam.
31. Comminationem meanj.
Noto et variffi lectiones ad c a p . X X I Ezechielis.

V . 2. C, cum A l d . , non babel, , quaeetiam desunt in Hebr. : ' , . . , . , . . , . ', \ .
, . D R A C H .
V . 3. . , etc. Ms. Jes. [ : . , [ . . , . , .C,
. Hebr., Jehova. E l in fine versictili,

\ -r . Et i l a , absque obelo, VM et Alex.
Hebr. habet, justum et impium, ot veriil S . Hier.
qui addit : c pro quo nescio quid, volentes L X X
iniquum el injustum iulerprclali sunt, quasi non
idem utrumque signiiicet. U R A C H . ]
f
feZECHIEUS
2:5
.
0.
45. " .
19. Vacat.
21. '.
;.
22. ;. " A . U . ,
* .
23. Vacat.
13.
10. .
21.
.
2i.
23.
. ", .
25. \ , ,
,
,
26.
, \ , . , \
.
23. .
2Ai. . . .
27.
25-2U
CAPUT X X I .
so.
19. CottMiettt.
W.
In sculplilibus.
22. Vocem cum clamore. Alius,
cum vooe tuba\
23. Vtwt.
25/
13. Tu autcm profane, inique,

dux Israel, cujus venil dies in
i r o p o r e iniquitalJs conslitutus.
20. Haec dixit Dominng Peus:
Abstulit cidariui, et tolrt coronam:
Dftiue boc neque illod : humilem
sitbleralMi, ei tublMaein bumili*bit.
27. Iniquitalem, iniquitatem,
ioiqoiiaiem faciara illud : et hoc
mon fuit isie, cujus jadicium esl,
quein dalurus i i i m .
31. Fremiium roeum.
26.
30.
Iniquilatis ejus ad recordaedum. A/ttu, iiiiqoitatem eorum ut

comprebendantur.
25. Et tu profane, inique, dux
Israel, cujus venil dies in tempore iniquiiatis, finis.
26. Haec dicil Domimts : Absiulisii cidarim, et impoauisii coronara, ei non erit (alis. Huroiliasti
excelsum, et sublevasti btimitom.
27. Iniquilatem, iniquitatem ,
iniquitalein ponam eara : vae i l l i ,
lalis eril donec veneril cui convcuii, et tradam ei. Trn ini., iniquitalem, iniquitalem, imquiiaiem
ponara eam, neque ipsa lalis.
30. Ne maneas. A / . , ad vaginam suam.
31. Iram nieam.
23.
50. , "
.
31. .
21. Ad exsilire facieiidtim*
Idola.
22.
22.
23.
.
27.
L X X INTERPRETES.
13. Quia jueiulcatue csi.
19. facat.
13.
21.
27. , ,
, \,
,
. 01 , ,
, ,
' .
%
31.
0.
13.
10. .
31. .
THEODOTIO.
13.
19. Ad preparandunn
21.
22.
23. Hebdonatontes licbdonuutt*
ipsis.
25.
26.
27.
30.
31. FreraUum meuui.
Notaset variffi lectionesad cap. X X I Ezecbielis.

V . 4. C , ileram r- . Hebr., j n atam et impium. : ', . 01 ', .
DRACV.
V . 5. : ', . . , . ., . ,
. I D C M .
V . . C, 4- * J Et revera Hebr. non
PATKOL. GR. X V I .
habet . : ', . ., ,
fraclura. I D E M .
V . 7. 0, ;... (iia etiam Bebr.i, \ 4 -r \ * (non jacent i n Hebr.)
\ (aliam Atex., Ald<j

.
80
2527
HEXAPLORUM
QUJE
Compl. addunt \ , quod habet Hebr. Apud

S. Hter., ef ertl. Ynlg., el /fcf), ,
lta el , . . : ', \ . . ,
\ , tabescet. . , . ', \
. ., \ , rcmittenlur.
' , \ . . , \ . ., , hebetabiiur. . , ,
obtcurabilur. ', . .,
. E t i l a Yulg,/7itenf aquce. I D F M .
. 9. C, cum Iribus editl., *Aou>vat
(sed Hebr. non babet Adotiai). Sequilur in C, \
. Hoc dcesl in Hebr. I D E M .
Y . 10. C , , (sic, per ),
* (llebr., * ) (sic, per et melius
quam ed. Rom.) . : '. .
, . ',
, , (ita ed. Rom.). . , , ,
(sic. Melios legas, .) qua resplenduit, st movens virgam fitiorum meorutv, rcpellens. Sed Hebr.
prorsus aliler : expoliittt (esl): aul (nunc) lcelabimur ? (Atqui) virga filii mei (esse) renuit omne lignum.
Sic opiime verlii Seb. Schmidius. I D E M .
Y . 11. C, . A b s q u e . Neque
llebr. babet aniculum. : ', . ' . , . . , (sic, .),
ixtraclum.iy,
. ., . ',
. ', .
', . Sed Hebr., in uianuro. ', , iransfigeniis, pcrfodieniis
(Irustra contendunt C.appellus aliique legendum
esie ). . , . . , .
IDEM.
. 12. ", etc. Ms. Jes. et

Theodoretus. Dbi Uieroiiynius : Rareuin, a i l , ubi
noa diximus, qui fugerant, gladio tradili iuttf, el Hll
et A l i i Iranfcliilerunl: Hospiiet mei, sive habilatore$. [Pro \ . . . , G legit \
\quoniam)(& . . . . Uebr., obgladiumerunt
apud popultim roeum. ; ' . *A.
SUPERSUNT.
, coneluii. ila tcrminat versam 1 2 : , .

postea sic inchoat versum 1 3 : \
absque \ Rom. edilionfe. Sed Hebr., Et qwd
ii eiiam. D R A C B . I
Y . 13. . , . Drnsiua et Me. Jea.
[G, . D R A C H . J
. 14. : ' , \ (. .
(duplicaHlur) . ',
\ . *., , illi stupefaeti.
bis , u l ipsa Rom. *ed. iofra 2 9 .
1
DRACH.]
Y. 15. G, (absque negatione ,

quae deestin Hebr. u l e t in Alex., A l d . et Gomplut.)
. . . . \ * (Hebr., eorara.
Trea edilt., )... ,
. : 0% . ",
.', . ., . ,
. ., . .
V . 16. G iion habet , quod deest in Hebr., i n
Alex. necnon in Gompl. ei Yulg.
. 19. . , ., . Ms. Jea. [G habel ot . ,
pramisso asleriseo. ila : \ A . , , confodientem. ., . ", .
Ed. Rom. Nounulli acjbeodoretus,
, ,
manum pungentem, in principio vm cujusque
civitatii pungentem. Ubt et duaa
videntur inierprelaliones; atque illnd redundat... Hoc aulem loco S. Hier. inquii L X X ab
llebraico non tam sensu quam verbis io plerisqtio
discordare. > : ', . "AXtoc * .
Yoci Senum ., , ut
legil Tbeodor., s<?d deest in Hebr. 0% *
(legerunt WX-)2, loco tra) (20)
. , \ , , \ I . In G incipil veraua 20 a
^ , ei des&o&t bU vfbis, . DRAOI.]
m
EZECHIELIS CAPUT
WO .

pu
ytfi v i p m
* 5
nwK 9
ona v y S
XXII.
.
4.
4.
8.
9.
9.
16
16.
16. 1
S18
18.
18.1. , .
2 . .
1 *pra
m w i
YERSIO UEBRA1G1 .
4. appropiaquare iecisli dics
tuos.
4. E l appropinquare fcdsti dies
tU03.
AQUILA.
L
5. SttbsaaDabuiH ie.
5. TriumpbabtiDi de te.
5.
9. Viri delalionis.
9. Y i r l detractores.
9.
16. banreditabis in te in ocuBsgentium.
16.Etpossidebo te conspeclu
gcntium.
18. In scoriam.
18. In scoriam.
Et plumbura m medio fornacis.
Et plumbum medio fornacis.
16. 1. Et coDtamiuabo te
coaspeciti genliuni.
tn
18. 1. In aciuum vinacci. 2

Commixli.
EZECHIELIS CAPUT XXII,

2550
2529
V . 20. : 0\ \ . ", '- in vola capiemini. DaAcn.
V . 25. , , . Lamb. Bos . Pro
\ . ', . . , ,
rajttlttfirii. ., , tit oiifdton*. . , , Sym., , U R A C H .
. D R A C H .
V . 26. C, . Et paulo post,
. 21. Polycbroniat, 0 , , hmc tali$ erit. Quae bic
\ . [ : *., ., Montfauconio non suppetebanl Symmacbi Gr*ca,
9., (ad instruendum) . D R A C H . ] plene exhibel L . Bos: ( -)
, \ *
lbid. . , . ., . Ms. Jes.
[ : *., . , . Idem superius : ', , , , \
. . , \ , bivium. . el , Tbeodor.
Pro , C legil, . aliaque exemplaria, el . .
E l sic corrigendum dicileditio Rom. Goniplui.,
. 27. , e l c Ms. Jes. Hajus ileni
. Hebr., inspexit jecur. D R A C H . ]
vcrsus ex Symmacho leciionem adlerl Hieronymue.
Y. 22. " A X l o c , . Ms. Jes. Licel autem Symmacbus sit unus e Iribus, ei ejus
[Pro , C, . Idein Codex, r K a \ * - versio a Irium versione abquantum discrepet, nibil
. Illud , quod habent A l d . el Compl., non mirum, quando ccrlum est parvam illam differenexsislil in Hebr. : ', . ., . . , liam neglectam fuisse : qua de re in Prxliminari. ', . '., . , . ., bus. [Juxta L . Bos, S y m . : , ,
, vatlum. . 1., ', . . 2., * \
, .G ita : *., ,*
. Binas vides Aquibe inierprelaliones ejusdem
(LXX bislanlum apud S. Hier., qui in comTOCIS,
neinpe . . , . D R A C H . ]
. 25. ., . Dru- ment. addit : juxla L X X bis >) ,
aius, lls. Jes. [C iia : (non ) , * ,
, * duabus illuniinanlibus stel- . D R A C H . ]
lis. auiero : ', . ,
V. 28. C, | . * ,
. ., . Idem : ',
. D R A C B .
. *., . ., . D R A C H . ]
. 29. C, ila ei tres ediu, . Exprimilur
Ibid. " A X l o c . elc. Ms. Jes. [ etiam in Hebr. relativuro . : ',
. . , ., $ , .
ero Aqoilae tribuit . P R A C H . ]
Trium sequentium versuuni leclionem ex Sym. 30. ", . Drusius. [
machoadfert Hierouyrous.
vcro : , . llebr.
Y . 24. C, . Mox, - aulem, ul vidisii supra, in vaginam mam. Pro
-r - , C, . , ut genitus e$. O R A C H . ]
, \ * (Hebr., in omnibus) Y . 51. . , eic* Ms. Jes. [ B l t n t u m :
. Sobolion in editione Rom., necnon
*A., . Idem eod. : ', . . ,
io cod. Regio boiubyc,
. (r, ". , . E l i U to, * . : 0 \ *
nai Hebr. C, \ ila Alex. c i
, ' . ., Complul., . In fine vereus, . Ila eiiaui
\ . Heb., propler
Alex. c l Ald. D R A C B . ]
reeordari veslrum, tet, pro eo quod recordaii estis,
E Z E C H I E L I S CAPUT X X I I *
1.
4.
.
4. \ .
4.
5. . "4Joc, \ .
5.
5.
9. [ ^
16....
48. .
5.
9. Y i r l doloai.
16. vulnerabo le, *iw coofiadiM te, ifi coniptciu gen48. In tcoiiam
L X X INTERPRETES.
4. appropinquare fecitli diea
tuos.
8. Et illodenl in te. A/iiw el
daroabunl super le.
9. Yiri lalronea.
tHEODOTIO.
4.
5.
9. Y i r i doloai.
16. B l baerediubo in la anie

oculos gamimD.
16. E i conUminabo la in eonepectu gantlum.

18.
18. Commiiti.
E i plurobo io medio. Tn$
camini.
16. > . .
18.
18. ".
\ . 01
.
SYMMACHUS.
4. Et aitraxUli tribulationis
Vum lenpua.
9. [" .]
9. " .
16. \
\ ' .
tm.,
HKXAPLORUM QUifi BUPERSUNT.
2531
SET) DTft 2 28
E6fWoq,
.
usb ynsa -rcxn 50
28.
28. '.
50.
50.
28. Liniebant eos absquc temperamento.
AQIHLA.
28. lnsulso.
50. Et siarel oppositns comra

me.
50.
Nolffi et varia
1
lecliones ad cap. X X I I
V . I. YMconstanter scribit , qtiae forma

non raro deprehendilur in velt. codicibus, et in impressis. Sed de tali inclinatione nihil defimtum ttiter antiquos grammaticos. Ea de re celeberrimus
grammalicus Germanus, Bullmann, 6 7 . 2 : < Sogar, , und die ganze Sache isl nocb nicbt
aufgekWl. D R A C B .
V. 2. C, (?)
; . Absque , quod lamen habct
llebr. tn eod. desinit f 2 cum his verbis ,
. : ', ; / . , ., .,
(., . , t). Ad marginem vero : . ,
., ., ', ; Hebr., num judicabis, nam
judieabis (bia) urbem sangamum ? IDEM.
V . 3. VM ad adnolal: 1 m., .
Postea habet, ' , et protrabit vcrsiailam 5
us'(iic ad inclosive. : ', \
. ' . , . , \ 7 . .
. 4. ., \ elc. *. Reg. | : ', \
. ., . Pro , C c l
Coniplut., . Ilebr. el Yulg., fecisli.
, G, ul et VM, Alex.. . Prxierea VM
legit, , et concludil bunc versunieutn
. : ', . . , ., . , .', \ . . ,
(ul consliluereulur) . D R A C H . ]
V. 5. \ \ . Ms. Jes. Est atia
intcrprelaiio. [Pro , C inendose . : ', . . , . , . D R A C H . J
V . 6. : ', (uempe
legerant in Hebr., Uzar-o). . , ., .,
(exlulerunt cura punclis masoriticts bodieruis, lizro-o), Ad , in marg., . D R A C H .
V. 7. G, \ (deest in Hebr.) \
. Ilhid flabefnl panter
Alex., A l d . , Complut. Hebr., tu te. : . . , . ., ., . Hebr., vilipenderunt. , ad marg. : 1 m., ,
eed non est in Hebr. Mox, ad marg.: 1 m., . IDEM.
. 8. , ad marg. : 2 m., (pro ).
E t in textu, . IDEM.
Y. 9. Hieronytmis: Viri dttractorcs, sivc juxia
EZECHIELIS

m pmra 5
3. lu adolescenlia sua fornical
sunt.
Et ibi compresserunt mammas
firginiiaiis earum.

.,
28. Liniebani eos insulso. Hebrttui Jni., liniebatit eos luto abeque palca.
50. Et stairtero in fractura ante
faciem meam.
2552
Ezechielis.
Sym. et Tbeod. dotosi, quod Hebraeo dicilur R.V

GHIL. [0, " (boc verbum
habent tres edill. et Ilebr.) . . . \ \
(sic) . Alex. et Gomplul., .
ebr., in U. : (2 ., ) .
: ', . , . ', . . ,
, concenlum. ., , abommationem. . ,
. I. e., ipsa vox llebraica, . GC. supra ,
27, el Levit. xx , 14. Editor autem Teltaplorum
ridicule parker el iuscile, bic ct } I I , verttt, deco~
ctum, quod non sed scribitur. DRACB.J
Y. 11. : ', . ', .
', . . , , ctmweMtt. .,
, abominatione. . , ', quee eei ipsa
ebraica Graecis deacripta bueiis. Yide adnotaiionein nostraoi ad > 9. D R A C H .
Y . 12. G, ut el Gomplut., bis loco
. Et mox, . In
fine cotomaiis, . Hebr., Adona
Jebova. : 0 \
, . ., ., \
(fraudabas) . Hebr.,
et lucrura captasti a proxiinis tuis per violentiara.
IIVEII.
<
Y. 15. G,
, ' (Rom. ed., ).
: ', (ita ed. Rom.).
., \ . Ikbr., e l eccepercussi roanuro meam. .
V. 14. : ', ; ., . , (numqnid) . ; ', ; , ;
. 15. C, \ . tant.
. 16. Ras versiones adfert Rieronymus, ut nos
referiimis. [Juxta Lamberluro Bos Graeca : . , 1 ed.
et . , (\) ^ ). ., (\)
( ). vero ita : . ,
\ , quae leciio probabilior. Legit,
^nSin- ., \ . ., .
ORACH.J
. 18. S. H i e r . : c Yerbura Hebraicom SIG S y m inachus tcoriam, Aquilae prima edilio et

, quod utrumque acinum vinacei signittcat,
CAPUT
XXIII.
TO SBPAIKON
.
5.
Y U L G A T A LAT1NA.
3. In adolesceniia sua fornicalne
funl.
Fractse smit manimae pubci lati
earum.
AQUILA.
3.
2*33
EZECHIELIS
28. .
1.
SYMMACHUS.
28. Absque Cempeiaraenlo.
L X X 1NTERPRETES.
28. Ungentes eo cadent. /,
liniebant eos luio absque paleis.
30.
30. E l staret inlegre ante facicm

meain in scissura maceriae.
NotaB et varitt lectiones ad

inlerprelali tunt. iLamb. B o s : Sym.,
(*ic. Ulroqae modo scribitur, per et per , teste
Scbleusnero). A q . i ed., , aut, u l alibi, . (Appriroe).C, xa\ , \ (et
i l a Compltu., Hebr. c l Vulg.), \ (iia etiam
Alex.), *(eliam Complut., )
(sic) . Compl., . Hebr., scoriac argenti fuerunt. : ' ,
. 0 1 , . ' , (ul C)
. . , Imixiura. Ilic et > 19 reecribe,
) . , . . , . DRACH.1
Ibid. 0 1 , . Ms. Jes.
V . 19. C , ' . Eliam Alex.,
A l d . , Complut., . Hebr., omnes vos. E l niox,
. , semel. :
. . , . ., . .,
. ', . "., /. . D R A C H .
V . 20. C, (ila bic), \
(Rebr., ei plumbum, el stannuin)... ; (sed Ht-br. in fuliiro tempore) J
, (hanc addilioneui babcnt parilcr Alex. et Complut. Ilebr., in ira mea <
in furore meo)ral \ ,
, * Haec addilio deest in onuiibus quas
nobis videre contigit exemplaribus ; probe autem
reddtt flebraicum cpnH TC22\ qtioit tegiiur in i n i tio proxiraa eeqiieotis eomtnatie. Solus cum nostro
C verlit Sym. cujus lcctioneip jia exbibel , \
. Vulg., et congregabo vos. VM bic
el } 22, . : ', . .,
. . , \ . ', vacat. In caitens aulcm exemplaribus, ' , \ . Hcbr., el
rcliitquam. Yulg. ut Aquila, e( requietcam. I D E M .
V . 24. : ', . ., .
ita sonat Ilebr., mundata. *.
V . 25. C, . lta ciiam . :
' , . . , (cteltis
rti cojurali0. Edilor atttem Tetraplorum verlit
I.atine, globut, quod miuiflic quadral). .,
. ., . Aquilse versio,
ei Symmachi, solam respicit vocem TUTp. I D E M .
V . 26. : ', . ., . ',
#
8YMMACHIS.
3.
253
XXIII.
2 8 . . ",
.
30.

.
50.
CAPUT
28.
30.
THEODOTIO.
28.
30.
cap. X X I I EzechielU.
. . , . E l iia Hebr.,
fecerunt tcire. ., . ', .
., . * .' , . ,
. ' , ?
. 1 D E M .
V . 27. C, , , I lla eliam Complui. absque aslerhcode more.
: . , $. Hebr., ad perdendutn
animas. praterca : ', . ., . I D E M .
V . 28. , etc. Drusius
ex ediiione Rotnana. jScbof., 6., *
elc. D R A C H . ]
Ibid. . , . Ex . [ : . , .
., . ., . Trium versio cobaeret
oci, S E T I , quam L X X acceperunl quasi a vcrbo
cadere. C, ; * (Hebr. et
Vulg.. eis) , '
(Nebr. , Adonai Jebova), \ . VM el Compl. , . : ',
. ., . ' , . . (addil),
. . , '. Iti L X X deest. D R A C D . ]
V . 29. C, (Heb. ambiguum, populus vel populum) . Ald. ei Cojnpl.,
. : ', (uted. .).
. , . ' , . '., ^. ' ,
;. ., , bine
judicio. D R A C I I .
V. 50. , Ms. Jes. In editione
' Romaiia legitur,
. [C,
(, \ ., .) (eliam Complul.
ponit anle , ul Hebr. ct Vulg.)
(absque , qaod parilcr dccst
in VM). Plcrique libri ac Tbcodoreiue :
. : ',
\ . .,
\ ..
%
DRACH.]
V. 51. C, * Eliam Alx.

etCompl. Iiabenl . Ilebr., cos. : .,
. ' (addunl), . D K A C H .
LZECHIEUSCAPUT XXIII.
'.
5. . 01 ,
.
.
L X X INTERPRETES.
5. juvenlule sua. Tre* int.,
fornicalifi suiit.
Ibi devirgiualas sunl inammx
virginilatis earum.
THEOBOTIO.
3.
2535
HEXAPLORUM
.*
prynp 5
r f a n njnS 6
nrcw ii
iivitu 1 4
D*SQO W D
D S S Wwhff
QUJE
2536
SUPERSUNT.
AKYAAI.

' .
15
5.
6.
II.
14.
14.
15.
15.
20.
20.
1 1 . .
o n t m D W n u m 20 6.,
\ .
\ W ! TlpS 23
rcav D * O T S n p i i bAai 24
M D "pSv
ympi
2 5 .
\ ,
23.
24.
24.
J W 29
29.
29.
aiAbi p m A rpnn 32
32.
32.
ôrun r w n n - w i r w o r i 5 4
34.
34.
58.
58.
mnpo-nn 38
VERSIO HEBRA1GI ,
AQWLA.
5. Propinquos.
5. Propinquanles.
5.
0 . lndutos byacintbo.
1 1 . Amorem auum.
1 4 . In minio.
0. Veaiiios byaciatbo,
1 1 . Libidine,
1 4 . Coloribus.
6.
1 5 . Tiaras linctas.
15. Tiaras tincias.
15.
Formam dueum omuium.
Aspeclus predonum
Aspectus triariomm (eai aspeclus) omnium eorum.

20. Et fluxus equorum fluxus
torum. Bebr. int., et arrectionee
<orum quasi equorum.
23. Pbacud, e l Soe, et Cue.
Et magistratus ipsos universos
triarios.
24. Et rola, et in coetu populoruro sculuro, el clypeum et galeam
ponent conlra le circumcirca.
29. Omuem Iaborem luum.
32. Eris in derisum et in subaaiinationem.
34. Et exprimea, et lestas ejua
confringea, et ubera tua evelles.
38. Polluerunt
fneuni in die illa.
sancluarium
rocom
I I . Goncupisceoliam.
14.
20. Et fluxus equorum fluxus

eoruni.
23. Nobiles, tyrannoeque, et
principes.
Duces et magislralua universos,
principes principum.
24. Et r o l a , multiiudo. poputo : lorica et clypeo, et galea
arraabuntur contra te uodique.
29. Omnea laborea luos.
32. Eris in derisum et in subr
sannationero.
34. Et epotabis usque ad fspces,
ei fragmeuia ejus devorabis, et
ubera tua lacerabis.
38.
Polluerunt
in die illa.
sancluarium
23. Inspectorera, et lyraQnaiii,

et ducem.
24.
29.
34,
38.
E Z E C H i E L I S CAPUT XXill.
1557
2558
5. . ".,
.
6 . .
. .
11. .
11.
14. . "., 14.
.
15. . "AXloc xa\
15.
.
" .

20. \
20*
.
25. \ , \ .
25. , \ .
. ", .
24. \ '
\ \
* \
.
29. \
.
32. Vacal.
24.
29.
52.
34. \ \ . "., \
,
, \
. ", \
.
38. . %
* .
54.
38.
8YMMACHUS.
5.
6. Amiclos in apparatn.
11.
14.
15.
Species trtsUUrnm oronium.
20.
25. Phacud, et Sue, et Cue.
24.
29.
52.
34.
38.
5.
6. .
II.
14.
15.
20.
23. \ , \ 4.
24
29.
52. \
.
54.
38.
L X X LNTERPRETES.
5. Propinqutntee ipsi. A/ii,
eo qui prope ipsam.
6 . Indutos hyacinthims.
11. Applicationem.
14. elylo. AUUM, in coloribus.
15. Tincta. Alius, et tiare l i n clas.
Aspeclus triplex oronlum.
20. Et verenda equorum verenda eorum.
25. Pbacud, et Sue, et Cue.
E l duces omnes triarios. AL,
omnes tristatas.
24. rota cum tumultti populorum et ihoracas, ei scula et
galeas indoeniur eonira te in eircuitu.
29. Omnes laborea tuo, et
aerumnas tuas.
52. Vacat.
54. Et festivitalea et neomenias
ejus auieram. Alitu, et exprimes,
et lestas ejus devorabis, el ubera
tua evelles. A / i o i , ei testas ejus
comedes.
58. Sancta mea polluerunt. Tra
int., in die illa.
THEODOTIO.
5.
6. lndutoa varia vette.
11.
14.
15.
20.
23. Pbacud, et Sue, et Cue.
21.
29.
32. Eterit io derisum et in subsanoationero.
34.
58.
2539
9540
UBXAPL(IJ*l Q O A SWPRttUNT.

; *.
*.
39
59.
42
42,
42.
45
43.
45.
D N?*D
VEBSIO HEBRAICl .
59. Et ingredtebanlur in sancluarium mcum in die illa.
42. Sabaei.
45. Effundemiaiu.
V U L G A T A LATLNA.
59. ingrericremiir sanclua mcuni in die illa.
42. Et veniebant.
45. EfltindeiUfuiii.
AQUILA.
59.
42.
45.
Nol et varia) lectiones ad cap. X X U I Ezechielis.

V . 2. C ,
. D R A C H .
V . 5 . , . Ms. Jee. [C, 4
J D R A C & . J
Ibid. . fdwto. [G, \ * duabus illuminantibus stcllis, ut non raro. ila : "*
, , maturuerunt, (sic)
. Idein : ', . . , , frafta ixtnt. .* , emollita $unt. D R A C Q . ]
. 4 . C , ' (sic eiiam
insqq., paroxylonam) , \ '
(item paroxyt. pcr totum caput. In ihie auicm hujus
commalis , , cum unico vi absquc epiriiu,
perspicue lapsus est typograpbicus) (in CompJui.
el apud Tbeodor. addilur bic, , Hebr.
liabel)... ',
(lcge, ). , . Sed
5 el
5 5 cum unica . In finc ImjiiS commalis .
A l e x . c o d . , . D R A C H .
. 5 . ", . Sic Ms. Jes. in
textu. [ : ', \ . . , \ ,
tonfidit* ., \ , coniendU. ., \ , irruit. D R A C H . ]
. 6. . , ctc. eodem. [C,
, absquc , quod neque llebr.
habel. : ', . . , . , , dttiderabiles. O R A C H . J
. 7. C , ' . E l mox . Ua et Hobr. et Yultf.f eorum.
: ', . *A . ., , deleclabalur. Sed f 5 aliter rcddidcrat verbum , adaxnuvit. D R A C H .
V . 8. C, , ' (lege ')
. I D E M .
. 9. : ' , . . , . .,
. I D E M .
. 10. C, \ . Eumdera ordi*
r.em servatu VM ei Complul., sed melius babent
. Hebr., el judicia fecerunt. Y u l g . , et j .
pcrpelraverunl. 1$ : ', \ . . ,
\ . . ', \ (ut C). *.,
. , \ . I D E H .
V . 11. . , . Tbeodoreto. [ : . ,
, conUntionem, , . , , imptIttm, . , \ , et 2 m., \ . ha
ciiam ff 1 5 , 1 4 . D R A C P . J
. 12. C, Perpcram. 6 : ',
. . , . , . . , . . , , . , . L . Bos :
c Scbolion, , \ . Aliud
scbol., . D R A C U .
V . 1 5 . C, . I D E M .
V . 14. ". Ex edit.Rotn. [ S d L
apud Tbeodor. et in quibusdam legilor, , - \
. Ila interpungunt. Sed scwndum c l duas esse inlerprelationes ejusdcm
vocabuli Hebr. ^ttrtZn, : ', >
. "., . ' , . . , -
. ' , . . , . D R A O I .
V . 15. ', \ . Drasius. [
R o m . : Apod Tbeodorelum esl \ .
In quibusdam voro codd. conjiingilur utrunique,
\ . > C legil, \ .
, : ., , indumenlo. . ,
, catenulas ligatas. Idem cod. :
' , . ., . D R A C I I . ]
Ibid. . , . .,
. Sic Ms. i e s . Orusius vero sic, .
. De bis mulia Hieronymos,
qui d i c i i : < Tristata aulem nomeit esi apud Graecos secundi gradus post regiam digniiatem. > [Theodor. ex Symuiacbo, . Aliler,
. haec tanlum : . , .
., , . C ,
I . ila Gomplut. : ' ,
. ., . Uebr., (Oliorum) Babyloni,
Ghaldaeorum. Pro () , in plerisquc,
ut in Alex., . Bebr., eurum. D R A C H . ]
V. 17. C, \ , ha cuara tres
edill. : ', . . , , . ,
, legit iit Hebr., daddim. Hebr., amoret (cfodim). ', ' . ". *
' . Sed Hebr., anima ejos (d*elle)
ab illis. Ed. R o m . : c In aliquo e s l , ( -r
) . > Sic etiam Hcbr. D R A C H .
V. 18. G, \ . I D E M .
. 19. G () . Iia et Alex., Hcbr.
et Yulg., diet. I D E M .
Y . 20. Polychronius, 67, \
. [ in marg., '., \ . .
. Idein cod. : ', \ . . , . E l post ila : ', , .
#
DRACB.1
V . 21. C, \ . Apod
Tbcodor. legilur quoque , eed posl '. Alex.,
. A l d . , . Goniplal., . ', . . , .
., . . , . ',
,
(ut Alex.) . . ,
... dum faceret jEgyptui copulationes
.... ., , tnaturueruni, *
, . \
exlulil A q . , dodaikh ; Sym. vero, daddaikh , ciim
punciis hodiernis masorelbarum. Hebr., cum contrectarenlur ab ^gypto niammai tuae, propler ubera
adolesceniiae luae, D R A C H . 1
Y . 22. C , ;. Mox, .
Sed Hebr. el Vulg., anima lua. : ' ,
. . , , quibus indignata esi.
IDBM.
V. 23. '.,,. Drusius. Hieronymus

vern sic h a b c l : c In Hebraico hat>elur, PIIACIIO et
SUE el G U E , quae mulli genles Orienlalcs inUlligunt: cum bujusmodi notnina nec in Rcgum yolumine, ncc in Paralip. nequc in JtTemia quidorq
2541
E Z E C H R X I S C A P t T XXUI.
ITMMAXOI.
39.
o\
KOAOTliiN.
59.
. 01 \
.
42. Vacat. ", .
42.
45.
45. Fecei. "AJJoc, .

SYMMACHUS.
59.
42.
45.
2542
39.
42.
45.
L X X 1NTERPRETES.
59. E l ingrediebanlur io sancta
roea. Traint., in die illa.
42. Yacat. A/int, viuo ebrios.
59.
45. Yacat. A/iiu, eflundemium.
45.
THEODOTIO.
42
Nota et vari lectiones ad cap. X X I I I Ezechielis.

qni describunt capiif ilatem Jerusalem, aul in aliquo luco Scriplurae sancUe inveniamns. Nec miruro
* i L X X ipsa Hcbraica posaeruutnoinina, cuni Synj.
quoque ti Tbeod. in eadem verba conseniiant.
[Ex ed. Rom. expiscatus esi Drusius locum Aquiltt,
qaem iriboii. C, , \ (paroxyt.) \ . Heic mire variani caeiera exemplaria. Alex., \ . \ , \ . A l d . ,
, \ , \ . Complul., , \
, . D R A C H . ]
Ibid. "., . Ms. Jes. [ : .,
. ., . Tbeodor. babet .
aliquoi libris coujonpitur duplex interpivlalio,
.-: ', . ., .
Post addil C, . Hebr., omnes ii. D R A C H . ]
V. 24. etc. Idem. [Eamd. leclionem babel Complul., nisi pro , leuii . Ita eliam apud Tbeodor. qui legit, \
. Ed. Rom. : \ \
* , \ \ , \ . : ', \ . ., \
', \ . ., . , \ . ' , . C inciptt liic

versusab . D R A C H . ]
V . 25. C, . , .
8ed Hebr., nastim. , , el iia t> 20
2 9 ; e l f 49,. : ', \^ .
'. . . , . ', \
. . , ., \ . ', (ila eliam C). ' ,
" \ . U R A C I I .
V . 26. : ', . ., .
. .
. 27. : ', \ . ( , \
. Aliicum aliis legerunt punclis verbum Ilebr.
0 \ . . , . ., . ., . I O C M .
. 28. , , el f 29, . : ',
. . , ., . ., . Ilebr., m
nummm, el manu. I D E M .
Y . 29. 0 \ ,
. Yidentur esseduae vocis j p y interpretalioties. ln L X X duas conjunctim reperiri saepe coulingit. [C iia : ~ \
* : '., ., .Coraplol. omitlii \ , uii spurium ac
alionde advectum. : ', \ . *.,
. ., \ . ., .
K i m i n i m ipsa Hebraica. D R A C H . 1
V . 30. : ', . . , \ / . . ,
' / . . Hebr., snper quibus polluisll
le. ', . ,
. D R A C H .
. 52. \ eic. Ms. Jes. |Alex.,
A l d . Compiui. babent ui Tlkjod. C insertt in
tcxlum sub asteriaoo. Yocem r r w , qua in textu
Ilebr. estin piincipio vertus senuciiUs, adjungunt
L X X fini pneeeulis, cl verlum, (scil.,
) . Symm. aulem, jnxla
f
, (Ooliba) , capient, . Da.]

V. 55. C, \ * .
Hebr., calice dewutationii (vel $luporit) ei detolatiom. : ', . . , \ , in*nabilitate. ', . *., .
., \ .
/ . . D R A C H .
. 54. ", \ elc. Druslns, ei
parlim Ms. Jes. Edit. Complut. babct nro
. Ilieron.: el frnfmenta rjn$ devorabi$
et ubera lua lucerabis; siye u l L X X iranslulerunt,
fcsiivitales el neomeniat iju* auftram. [Prioris aliits
versioeslapud Tbeodoreium.-C,$ciiam VM habel
$ , \ , \
etc. iittu). R o m . , i i U i in Onc *A .
: . , ., ., \ ,
, \ . D R A C M . J
. 55. C, * . ; , .
*., . Legii TW. D R A C B .
. 50. L X X , . Ed. Rom. < In muUis
. Tbeodoreius: el (eiiam ille lcgit ,
el sic Hcbr. inlerrngalive) \
. C alterulrum pouil, ., ti
mox legil, . : . ,
(sic). .
. 57. C, \
. , \ ' . : ', \
(u( C). ., ., ., \
.', . . , / . . ',
( C) * . . , ., ., .
", \ . .
V. 58. 0 1 1 ' , . Ma. h$. et
similiier versu eequenii. [tla eliam B, el in lcxlu
aub atiemco. Ilic iniik) verticuli, . Heiir.,
adbuc itia. D R A C H . ]
V . 59. C, \ qusB
adscribit eub aslerisco. Habenl pantcr, sed abnqn^
nota, Alex. el Complul. : ', \ . 01 ,
. Hebr., ei ecce. D R A C H .
V . 40. C , el A l d . fcguul , pro
. Prelerea C uon babel \
, q u auiU in Hebr. : ',
. ., ., . ', \ . ' . , . , . , . I D E M .
. 41. , \ . C, . ita
Abx.,Complul.,llebr. el V u l g . : \ .
. , ., . Ileiir. et Vulg., powHui. lacx.
V . 42. " , . Druaius el Me. J.
[C, ; In commuii!
benurn lexlu vacat, nam quod ex eo iiiconeidcrale
adscripsil Montf., , ci nos omUimus, coha>
rel verbo pracedeuii D ' l C T O , Cf. lexlum codicis C
roodo aUaloro. Etiam A l e x . , A l d . , Complui. Iia*
bent , inebriatoi; juxla chelbil,
(adducii) ebrioii. Keri aatcai esl D^M3D, Sabat.
Â., , incbrianl'ium juxU B , qui et bxc
habefr : 0',. . . , . ., .
', . . ,
- C, cl Alex., , com imo . DaAce.J
t
HEXAPLORUM QVJE S ^ R S U N T .
2545
V . 43. C,
perperam. :
.,
, I
eonUral,
quelur,
',
(),
0\
.,
.,
\ .
.
V. 44. : ',
\ -
anli-
inMerata
.,
DRACH.
(logervntJTOT).
1344
. , . * .
V . 45. ', . Drusius. (Apad
Theodorelum et in Gomplui. est , sed inelius in vetusto codice, u l leslilicauiur Nobilius ae
Polygl.-Bibel, . ila : ,
. C , . . . . : 0 \ . . , . ,
EZKUHIELIS CAPUT X X I V .
ntmw
9
1 10
2.
7.
9.
10.
rrbnrSsr
II.
iho rvrtrhv 7
D W I
>"
7. .
9. \ .
10.
II.
13
*| ITVTQ
KVl 14
J W 6
,
.
.
13.
15.
\
.
14.
16.
14.
*.
17.
17.
18.
18.
* Ji IVXJT1
^fWM 1
18
VERSIO HEBRAICl
.
2. Nomen diei.
7. Soper fastigium laeve p*trae.
9. V civitati aanguinum.
10. Et oasa comburantur.
11. Soper prunas ejus Tacuam.
AQUILA.
2. Nomen diei.
7. Super lsvissimam petram.
2.
7. Laevem petrae.
9. Vae civitati ftaoguinum.

10. Et os8t labescent.
9. V civiias laoguinuia.
11. Super prunat vacuam.
11.
10.
In medio ejus inquinamenluni

l u medlo ejut immunditia ejus. ejus.
15. Execrabitig.
13. Foadltaa.
E l non es muodata a sordibus
Et non mundaia es ab inimun- tuis.
ditia lua.
14. Nec placabor.
14. Et non poeniientia ducar.
10. Beslderabile oculorum tuo16. Desiderium ocnlorum auorom.
rum. Bebr. interpr., idtm.
Neque ?eniat lacryma taa.
Neque fluant lacryma tu*.
17. ClamaDdo tace.
17. Ingemisce Ucens.
Mortuorum lucium non faciee.
18. Et mortua esl uxor mea in
veapera.
ComUUimm.
13.
Et non mundata ts ab i m m v n dilia toa.
14.
16.
17.
Mortuorum luctum non faciea.

18. Et mortua est uxor
vespere.
mea
18.
Notffi et vari lectiones a d cap. X X I V Ezecbielis.

V . 1. C, . Et mox, . Ila etiam
trribit V M , . D R A C H .
V. 2. "., . Drusiua. [Ua
in auibusd. codd., in Compl. el apud Theodor. :
Ot , . Idejn cod. : ', -
. . , . . , . D R A C B . J
V . 3. C, , , J
Qua repeiitio verbi . in Complut.. in Hebr. e i
iti Vulg. : ., \ . Idcm : ',
\ . . , \ , proverbialittr loquc-
EZECHIELIS C A P I T X X I V .
'.. D R A C H .
V . 4 6 . C , " elc. Hebr., quia. D R A C H ,
V . 47. E d . Rom. : c Mulli .
A l i q u i ct Tbeodoreius, , l*mdenlur,
, \ , confodiant.
Hebr., ut lapident eas lapide congregalio, etdtscindant eas gladiis suis. : 0 * , . . , . ,
9546
. l n Bnevtrsus, C , ,
Eliam Hebr. in igne. I D E M .
V . 48. , . : ',
. . , . ,
. ., . .
V 49. C, .
f
E Z E C H I E L I S CAPUT X X I V .
.
.
2.
7.
9.
10.
11.
.
13.
14. Vacat.
16.
.
Vaeat.
17. . ",
.
",
.
18. "
. ", \
.
14.
16.
17.
18.
SYUMACHUS.
2.
7.
9.
10.
II.
Confttitutum.
13.
14.
16.
17.
18.
2. ", .
7. \ .
9. Vacat.
10. Vacat. ', \ *
.
11. \ . ",
\ .
. ", .
13. ", *.
L X X INTERPRETES.
2. Alius, nomen diei.
7. Super laevissimam petraro.
9. Vacat.
10. Vaeat. Aliut, etossa coniercnlur.
11. Super carbones. ., super
prunas ejus vacua.
In immunditia ejus. Aliter, i n
medio immundiiiae ejua.
13. A i . , zema.
14. Vacat.
16. Deaideria ocaloruu tuoroni.
Yaeat.
17. Gemiius ganguinis. AL, geroe
Ucens.
AL, bumanum luctum ne facias.
18. Sicut praeceperat mibi vesperi. AL, et morlua est uxor mea
vespere.
2.
7.
9. \ .
10.
11.
.
13.
\
.
14. .
16.
* .
17.
18.
THEODOT10.
2.
7.
9. Vae cifitaa sangulnuro.
10.
11.
Coiistitutum.
13.
DOD mundala ea ab imrounditia tua.
14. Neque consolabor.
16.
Neque veniant lacrymae tlbt.
17.
18.
Notaeet variflB lecliones ad cap. X X I V Ezechielis.

rt*.
xa\ . . , . Hebr.,
el paraboliza. Vulg.,et dices per proverbium. ',
. . , . Corrige
ott. e l veite, rebellaniem. Cf. L X X , Mehem. ix, 26.
Non autem audiendus edilor Telraplorum, qui ver-
l i l , initabilem. D R A C H .
V. 4. : ', . . , . , . ,
', . 01 , . ',
. , .Hebr., imple. ', vaent. . ,
. ., . ., . I D E M .
HEXAPLORUM Q[)M StlPfiRSUNT.
8!T47
V . 5. C, . / (sic) \
. Hebr., fertefae fervetmclio*e$ ejta. Vulg.,
effgrbuii cociio tjug. Qao sensu parller, inleltigkpoteet Hebr. In VM incipit hic versiculus a \ . in lexlu , ad marg. vero : cod., ^\
. : ', ^ usqtie td . .,
, /*, . .
. 6. C, . Sic etiam J > 9,
14, 24. , , absque 6. : ', \ .
", \ . Sed lapsus videlur librarii.
0 \ . 01 (addunl), . Uebr. el
Vulg., eam. I D E M .
V . 7. . , . Ms. Jee. forlc pro
. Idem in texlu, . [ ita : . ,
. Cod.Alex., . Hesycbius, , . Sutdas, , .
Nounulli pulant scribendum eese . baud
male. autem nibil cst. Mendosam suspicaimir
scripliouem, pro . Tbeodorelus, infra adcap.
xxvi, inlerprelalur , la&ves lipides, in
quibus piscatores explicare folent sagcnas. Schoiien
vero ibidem, , calcatam, \ , constipuiam. Cf. infra ?, 14, uoi
dicitur, , , iiccaiio,
. , . Sed 2 .
DRACH.]
. 9. . , . , \ . .
Jes. et Drasius : sed bic poetremus sine lnlerpreium nomine. [C, , J
Ila eiiam apud Tbeodor. et in Alex. (aui ),
A l d . , Cofnpl.Pro , alilcr, . , cod.
, , et ila legil Compiut. Sed invjio lexiu
Hebr. : , \ . . , ., / , .
ORACH.1
. 10. ', \ elc. Prusiui. [Eamd.

habei leclionem C sub asterisco. Item ires editiones; sed Alex., . A l d . , . Aliter, . Apud S. Hieron., el ossa
ooncremenlur. : ' . . , . .,
. . , . ' , . , . DRACI.]
V . 11. ', \ - Drusius.

Ibid. . , ., . , . Ms. Jes. q u leclio
sutpecta mihi ('). Idem io lexlu babet, -
2548
;. [C, xat \ .
, ; \ L *
I , *
\ * , * Editio Koro. : < ln tnullis addilur
i i . c , post ) , c l apud S. Hicr., *uo$:
in quibusd. et apud Tbeodor. praelerea, , inanis
(respondelHcbraico np"i). In bis etiam qua? seqountur, magna varielas. in alianot codd., et apudTbeodoretuin, sic babent, , , \
, \ ^ , \
*, \ |
, \ . L X X apod
S. Hicr. : ei stet super carbones suuf. fncensa est
iit oxuratur el frigaiur aes ejus, ct concrementur
(sic) in medio illius iinmuuditia ejus, et deficiairubigo ejus : btimiliabitur rubigo, f 12, el non exiet
clc. Texius liebr. s o u a i : ei colloca eam super pranas ejus varuam, ut incalescal el iervcscai aes ejof,
el liquescat in ea immundilia ejus; con&umatur
spuma ejus. : ', . ., .
ORACH
V. 1 . C, posl alterum , ita lerrninal hanc

versuin, \ (d<est in llebr.)
. : ', . ^., , f*tt
micilia, . D R A C U .
V. 15. ", . Ms. Jee. in lexiu, el D r sius. De bac voce supra. Heic ex Tbeodoiione addituin ail Hicronymus.
Ibid. *A., eic. Ms. Jes.
[ C , f 15, , : '
, \
J \ lo>f
; Eadero apud Theo*
dor., qui legil . Dru&ius scribil et ,
el sic rcciius, nam nomen Hebraicum , stmaia,
est oxyiouum, et ultima syllaba producta. L X X apad
S. H i e r . : Immundilii tua ZEMMA, pro eo quod
conlaminala es lu, et non es etmindata abimmundiiia tua. Et quid erit si non fueris emundata ullrm
donec iropleam iurorem BJeum in te? Et in fine
a d d i l : Quorum pleraque de Tbeodotione a d d i U
sunt, et verbum Hebraicum , pro quo oos
txucrabiiem immundiiiam ioterpreiali surous.
(*)lfoc iacuoexlra loûm $uum posiia iu ms. Jes., periinel ad f 13, ubi cobxrel voci . DlACH.
EZECHIELIS CAPUT X X V .
.
4.
vjran 8
8.
' Sya 9
9.
8. \ ,.
9.
10
10.
10.
15
15.
.
13
YERSIO 1IEBRAIGI .
4. Filiit Orienlis.
V U L f . A T A LATINA.
4. Filiis Orienlalium.
8. E i Seir.
9. Beelmeon, el CariaUiaim.
8. E i Seir.
9. Beelmeon, ei Carialhain.
8, Et Seir.
9.
10. Et dabo eam.

1n geotibus.
13. E l Dedan.
10. Et dabo eam.

Jn gentihus.
13. Et quieunl in Dedan.
10.
lo genlibus.
15.
AQUliJL
49
EZECHIELIS
APUT X X V .
2550
H e b r . : lo iminundRia lua facinus (zimma), quia

mundavi le, cl non mundaia es; ab iinmunditia lua
uon raundaberis adbuc, doncc quiescere fecero furorem meum in le. : . , . , . ., . Cobxrel voci , quam praHerierunt L X X ,
ei, S. Ilier. lesle, Symin. reddidii, . D R A C H . J
V . 14. ., . Ms. Jes. [ C , X '
* (Complul., \ .
apiul S. Hier., nec deprecabilisero.JMox prsefigit
obelos a usque ad finein commalis. S.
H i e r . : llludque ab eis addilum esl, quod in He*
hraico oon hahetur, el obelo prxnolandum esl :
Propurea ego judicabo te juxia tanguinem tuum (legil ), el juxta cogitaliones luat judicabo te,
immuuda atque (legil beic xa\) famosa el nimia ad
irriiandum. : ', . . , . , 4 . . , . '
, ., . ', \
. * , \
V. 20. VM, . I D E M .
. 21. C,
. Elinox, .
: ', . '., . ', \
. ., \ . .
V. 22. C, \ . : ' ,
. .,
. Hebr., super raystacem non obvolve-
li*.
DRACH.]
V . 16. V 6., - Theodoreto.

Ibid. . , ' elc. *. Jes. el Drusius. [C, , absque .
T r a d i l Theodor. in coiumenl. ad It. I. quxdam
exetnplaria haberc, . . Post
addit C baec, qua3 desiderantur in ed.
R o t n . , el in ms. Jes. babemur aliquanlo aliler nomine
Tbeodolionis : , * Hebr.,
aeqoe veniat lacryma Uia. Complui.,
. Apud S. Hier., nec venienl l a c f v m i
t i b i . : ', . , . , . , ' .
t d e n : ', . . , . Hebr., in
pJaja. D R A C H . 1
. 17. ', . Drusius.

l b i d . * , elc. Idem [Ita et apud
Theodor., (aliler, ) . flebr. et
Y u l g . , ingemisce lacens. Vocabulum m(dom) exlulerunl L X X , d a m . : ', ,
(C, )
\ . . ,
, ,
. Hebr., ingemtsce lacene, mor-
.
4.
8.\.
9.
10.
tuorum luclum ne facias, ifaram luam lign super

lo.
ORACH.]
V. {$.', \. Prusius.fliaeli.ini
apud Theodorelum, in Iribus edill. c l in L, absque
ulla noia. Qui postems ila : 18.
4- -r (sic) , J
\ . . . D R A C U . ]
V. 19. C, cum Coinplul., . ,
* Hebr., quid ista uobis. ' ,
& . . , . Hebr., quia facis.
DRACH.
IDEM.
V. 23. : , \ . . , \
. ., \ . Hebr., et ornamenlura veslrum. ' , \ . .,
.
. 24. C, . Eliatn Comphit., . Hebr., Yulg., elapnd S. Hier., fecit.

VM ad adnoialin marg., 1 m . ,
. .
V. 25. C, * * , \
., \ . : ',
. ., . 0*, . . , .
Hebr., Yulg., gaudium.', .
", . ', \
. *., \ . Respicit vocem ,
quamalibi passim Aqnila in , Symm. elTbeod.
hi verlunt. I D E H .
V. 26. In hoc el sequenti tersu V M ,
. IDEV.
. '27. , \ . Eiiam tres editioncs ,
Hebr. el Vulg. habeot, ei. : ', . , , . nebr., fitga
elapsiitn. 1 .
EZECHIELIS C A P U T X X V .
'.
4. . ", ^. 01 ,
.
8. Veeat.
9.
. , ,
\ .
10. . '.,
".
Yocat.
13. . , \
.
0
15.
SYMMACHUS.
8. Seir.
9.
10.
13.
L X X 1NTERPRETES.
4. Filiis Cedem. A/tt, Saracenorum. Tretinterpr , filiisOrienlis.
8. Vacal.
9. Superfonlero urbieroarilimae.
A / . , Baelraon el Carialhera.
10. Dedi ei. A / . dedi eam.
Vacat.
15^ Fugienles. AL, et cx Dasdan. *
f
8. .
9.
.
*
.
15.
THEODOTIO.
8. E l Seir.
10.
In genlibus.
13.
IIEXAPLOMM
2551
QUJE
2*5*
SUPi^SUNT.

' .
.
15.
15.
16.
16.,
VULGATA LAT1NA.
15. Tolo (aninio).
15.
- 16
VERSIO I1EBBAIGI .
15. Cum contemtu.
ln antmo ad destrociionem ,
inimiciiia eaeculi.
16. Cherathaim.
AQUILA.
(Tolo) animo interOcientcs, tt

implentes intmicitias vciere*.
16. Inlerfeclore, ul
ciionem.
16. Inlerfectorem.
inlerfe-
Nolro et vari lecliones ad cap. X X V Ezecbielis.

V . 2. C, , . In Hebr. non ilerat t . _ : , . . , . , . ., .
ir
DRACH.
V. 5. G, ' . E l non babet,

. Hebr., sic diiit Adonai Jebo\a.
ftOEM.
V . 4. , . In lixc verba notat Drusius : f Theoilorelus, Filios Cedem, alii i n terpreles dixerunt, , filio$ Orientit.
Scholioo, .
, . Quae
Iiaec terlia Editio ? Eusebius de Lucis, Cedem
Exechielt quod Aquila el Symmachus interpretantur
Orienlem. Hieronymus in Gommenl. ad hunc locum : Propterea ei ego iradam te filiis Kedem, quos
Orientale$ inlerpreUli sumus. Nullique dubiuro eet
liadianilas, et loiaro eremi vastilalem adjacere Arabiae, qui babent canieloruni greges elc. El mox :
Per Madianaeos, Ismaelitas et Agarenos, qui nunc
Saraceni appellantur, assumeitles sibi falso noinen
Sarae, quod scilicei de ingenua et domina videantur
esse aenerati, Scripiura signiilcai. 1 Tertia autem
Hla Edilio lapsu srapbico inducla videttir. Cum enim
legerelur, . , illud . quispiam
legerit, cum sii legendum, . revera
Ircs inlerpretes verlerunt. [ : *A., .,
. , , ldero cod. : ',
(VII, 1 m . , ) . . , . , ,
tfftea *. ., , apetoian, . 0\
. , .
', . . , . , . , . OtACU.]
V . 5. : ', ' (absquo ). 01 ,
. D R A C H .
V . . G, . . . .
Eliam VM habet
\ . Quoad
aensum idem quod , gavisa ei, aul insulta-
/, utroque enim modo S. Hierofiymus. : 0%

. ', ** ^fi **
' \ . . , , efrectu*
. . , / .
Uierque sensus accommodart poiesl Hebraico, quod
tamen melius verlilur, in omni contempiu tuo es
animo. I D E M .
V. 7. C, J Hebr. * V u l g . ,
idcirco ecce ego. , \
. Editt. Rom. ct A l d . habent, s$d perperain ,
. VM, \ . 2 m., . :
r, . ., , vastationem. Hebr.
Ghclliib, \ in cibum, Keri, u S , in prasdam, t
direpiionem. Utraque lectio in eumdcm recidil scn
sum.
IDEM.
V . 8. . , ., . , \ . Ms. Jes. [S. Hier. :

c Hoc quod nos inlerprrlali sumus, et Setr, iu L X X
habelur, sed de Tbeodotionis editione additum
esl. C , , * (absqueoox Rom. edilionis, el legi debel sine interrogalione)
, - , \ * . riio prc&igitanlur obelo . et , oon enitn babcutur iu Hebr. L X X apud S. Hier. : ecca sicut
omnes genles domus Israel. Desuni eliaui in Coniplut. D R A C H . ]
V . 9. ', . In baec verba Drusius : Alius, . Scbol. nomeii
ldoll : , sif e , i . e. . Possuot ergo dnx
InteqireUiioaea esse. Et tameo Hiaronymus annotat
L X X ila vertiese: Nescio, i n r a i i , qoid volentes L X X
inlerprelaii aint, Domum Betkkummik, cuaa hoc
vocabuluro villam desertam significet. Idaot paJ*
p o s l : Beibieaimolb interpreiatur domu$ iolitudhm
atque deserta. 1
Ibid. ", etc. Drotiut. i C , . V M , . 1 m., . Idetu
EZECHIELIS CAPUT X X V I .
.

.
2
2.
4.
? 8
8.
VERSIO HEBHAIGI .
2. 8.
4. Et dUsipabunt.
8. Aggerem.
2. Tyrus.
4. Et disaipaburt.
8. Aggerem.
2.
4-
AQUILA.
2.
4.
8.
55
EZECHIELIS CAPOT X X V I .
.
2554
o\
.
v
15. . ", *
.

. ",
. ,
* .
16. .
15.
15.
16.
SYMMACBUS.
15.
16. Interfeclores, vel

etiooem.
inferfe~
L X X INTERPRETES.
15. Insultantes. /, in indtgnaiione.
Ex animo ot delerenl usque i d
UDiim. Atiui, ui delerent usque in
sxculum. Aliu$, ut disperderenl
ex auimo per inimiciiiatii sempilernam.
16. Crelenses.
16.
THEODOTIO.
15.
16. Inlerfcctores, tel

ctionem.
ioterfe-
N o t et variaa lectiones ad cap. X X V Ezechielis.

VM, . 1 m., . Apud S. Hier.,
oofoom Beih lasimotb. E l in comment., Beth leiimotk (juxia veraionem suam, el ita legitur in
Hebr.), oua interpretatur, domus /* aique
dnerim, etBeelraeon ( p r o }m), quae et ipsa veitilor, kabtm fontem, sive tuper fontem, Cariatbaim
(Cbeibib, n a t n j r , , Keri atiumi, n o w n P V , qoam
Ll\chU*tem
maritvnam Iranslulerunl. > Utiaque
ialerpretaiio apud Theodoretora conjuncta est:
B*m poal , addit, xa\
xty . : ', . 01 ' (addonl), . Hebr. el Vulg., de c i iiaiibus, de civiUlibus (inquam) rius. ', . ., . ", . ',
. . , . , \ . D R A C H . ]
V . 10. "., . Drusius. [Etiam
u Tlieodor. additur . , ',
DRACH.1
lbul. . , ., . Ms. Jes. [C ,

. Apud S. Hier., in genlibos. D K A C H . J
V . 12. C , ' . Ita eiiam
15,14, 15, 16,17. , . :
Jebr. in eis. : ', . ., . ',
\ . . , . (addunl), .
., * , absquc nola. D R A C H .
V . 15. ', \ . Drusius. [Ita et
apud Tbeodoretum. D R A C H . 1
V . 14. : , . ., . ,
. ., . D R A C H .
V. 15. A X t . , . Scbol. Edtl. Roni.
\, \
\
. \ .
Ibid. elc. Ms. Jee. [C,
(absque ) . Habent parilcr

Alex., A l d . , Complut. Apud S. Ilier., usque in
aeternum. : ', . ., . Bebr.,
in ultione. ', \ . . , . , \
. Hebr., et ulti sunt. O R A C H . ]
V . 16. Hieron. : c Pro quo L X X nescio quid volentca Crelenses interprelaii sunt, cum et . et
Symm. el TA. ipsum verbum Hebraicum CI10KE1 vel inurfecivret, vel inlerfeciionem verlerint,
ftolom in praesenii loco, sed tiiam in Sophonia :
Ei eril Crela th pabulum pastorum (Sopbon. n , 6).
Et bic enim cam LXX Cretam verterint, caeleri translatore* , i . e. interfeclionem, vel perditionem
inlerpreiali sunl. [Lamb. Bos : c Pro , A q . ,
, Symm. et T h . , . Alii vertunl, . In loco S. Hier. beic allalo, pro
translalores, quod restituimos, falso edidil, interpretes, Monlfauconius, qui tolo CORIO erravit dum
putarei islos tramlatoret esse Aquilam, Symmacburo, Theodotionem; borum enim trium inlerpretum nullus iransferl in . Cf. infra Soph. n ,
6. ila : Ot ', . , . ., .
, . , ., \ \
, \ 4-
\ . : ., . * A J , . obelo
expungit C, id est, texlus Teiraplorum, quia nibil
de hoc in Hebraico, qiti babet : et perdam reliquiaa
lilioris maris. Neque legii S. Hieron., qui ila refert
locum Senum : et perdam reliquias liltoris marilimi : ., ?el . D R A C H . ]
V . 17. C, \ (cod. V a t i c , )
, 1( &
dargulionibiis furoris). H e b r . , fai eomptiooibua
furoris. Apud S. Hier., in vmdfcU furorii. Da\cu.
EZECHIEUSCAPUT X X V I .
.
2 . . 01 , .
4. . ", .
8. \ . ".,
\ .
2.
.
8YMMACHUS.
2.
4.
.
L X X INTERPRETE8.
2. Sor. Reliqui, Tyrue.
4. Bejicieoi. Aliut, deelrueDi.
8. Et circumstantiam anooinm
Aliu$, el ballistas.
.
2
4.
8.
THEODOTK).
2.
4.
8.
2*56
HEXAPLORUM QU/E S U P E ^ ^ T .
2555

' .
.
.
9.
9.
15
15.
13.
17.
17.
18,
18.
21.
21.
raan:
r w a
"! nirn ncra nSSm
nonorHV! nsparvi 21
YERSiO IIEBIIAICI T E X T .
Scutum.
AQUILA.;
YULGATA LATINA.
Glypeum.
9.
9. In gladiis suis.
9. armaiura sua.
13. Et cessare fociam.
13.
13 E l quiescere faciam.
47. PeriUli babitata a arioiie,

urbe laurfala, qua fuil fortis itt
iiiari ipsa ei babttatorta *jue
17. Periisli quae babkas in mari,

urbs iaclyfa, quae fuieii foriie in
mari , cum babitatoribus l u i s ,
qeos formklabant uuiversi.
18. Et lerrebanlur insulae quat

io niari ab egredieudo le.
18. ti lurbabunlur iitsitla iu

mari, eo quod millus egrediaiiii*
ex le.
18.
21. E l rfquircrw, cl non invenieris.
21. Etrequisita non invenieris.
21.
NOUB el v a r i lcctiones ad cop. X X V I Ezechielie.

V . 1. ; ' , . ", . Hebr., iu undecimo. ' , 5. . , .
BRAUI.
. 2. 01 , . Ms. ies. AilHieronymui

Tyrtim Hebraico Syroque sernoue appellari Sor.
[C, ' . : ', ' . . , .
', . Oi , . ' , . 01 ,
. Hebr. et Yulg.. porue poptilorum.
' , . .,. D R A C B . ]
. 3. G, ' . Ua enim
7, 14. , .
, . 01 , . D R A C U .
. 4. , . &. les. { : . , . ,
, . , . ',.
. , ', . , (). 1/ , . Vide qux adnoiavlmus sunra ad xuv, 7. D R A C D . J
V . 5. C, , .
: ' , (ul edit. R O X D . ) . ' ,
. Hebr., ego locutus sum.
0 \ . ., . , . D R A C B .
. 6 . C, \ J Hebr. et
Yulg., quae. .
. 7. C, -r I deesl *n
Hebr. : ', \ . . , . , \ .
0
. 8. "., \ . Non indicat Morrtf.

unde bauserit; est autem leciio Alexandrioi cod.
.
Ibid. ", . Ms. Jes. [C, -r xa\ , * xa\ \ etc, el, \

7* +
! Hebr., el fcindel otntin le e i c ,
0
et sciilura (abeque iutim). : C , .

"., . ., . ., . H e b r . ,
aiilemurale. ', . . , . ,
, vattum. IiVbr., vallum. D R A C H . ]
. 9. ", . Ms. Jes. [Ita aptid
Tbeodorelum. : ', -r
(ul in C) . . , \
.... . , \ tv, H ofendiculum concutsionit, .
Hebr^ et arietem auaro dabit in muros tuos. BJBC in
L X X insertasuat in f 8. Diuca.l
. *. : ' , 4 . Lcgerunl
njJjaO. . , /. ., . Hebr. cara puoctis JitfttttreUMcit, *rH$ perntpta* v d ditrupkt. Monlf. k a didii in Bexaplis :
', . ", . Quod valdc ineplutn :
ulrumque enim iegiiur in Seiiura Uxlu Graeco, e i
iu Hebr. lexlu, qui ita sonat: ingredienie Ulo per
porias tuas, ticul ingret$us in urbem (di&rupiatn).
L X X , , - (). D R A C B .
. 11. G , * . Et
mwL, . Eliam , . . I. : ',
. . , , exlima, . .,
. . , . ', \ . . ,
\ . Hebr. et Yalg., ei atacuae. I D E M .
12. C, \ . Hebr., el diripient.
Vif., vasiabunr.... , lla etiara ..<
EZECHIKIJS CAP13T X X V I .
t*57
.
. " A X t . , .
9. ^ .
", .
15. \ . "., \
.
17. ,
,
.
0.
15.
17.
18.
18.
.
21. Vacat.
STMMAClllS.
4558
'.
9.
15.
17.
,
,
.
18. \

.
21. \
.
THEODOTIO.
L X X INTERPRETES.
Lanceas. Aliuz, arictcs.
9. ln gladiis suis. A/tu*, in arntissuts.
15.
15. Et cessare faciet. Alius, ei

dissulyam.
17.
17. Dissipaia eg a mari, urbs

laudala, <mx dedil limorem suum
omnibus habiiatoribus ejus.
17. Elperiisti, el expulta e? a

mari, urbs laudata, quae fnil forlis in mari, ipsa ct inhabitantrs
eam.
18.
18. E l formidabanl insuljp a die

ruinae tuae.
18. Et lurbabuntur insube in

marj b exiiu tuo.
21.
21. Vacat.
13.
21. Et qipsgrerie, et non invcnieris.
N o l et variaB leclionesad cap. X X V I Ezechielis,

. Ila etiam V M .
Po*4 et deest .
V . 15. *.,\ . D r u s h i s . l E d . R o m . :
c Multi, , deprimei. Inaliquoest,
, Hebr. el Vulg., et requiescere faciam. Varie,
nt vide, redditur Lacine in bis duobus versibus,
13 el 17, verbum . : 0 \ ,
. , . ' , . ", \ . Sed
Hebr. non babet in U. DRACHJ
Y. 14. C, . Hebr. et Vulg., tft
. Sed Hebr., ego Jebova locutns
sum. : . . , . , . ' , . ., . Yid**sis ad , 7. D R .
V . 15. C, . Eiiam Alex. el Coinplnt. addunt . Non aulem babet Hebr. : ',
. 01 , . ", . ',
. .,,, . Hebr., casus tui.
', * . . ,
. Hebr., occidendo occidioneni. .
V . 18. C ita : ! *
(desunl in Hebr )... ;
(eliaro haecdesunt inRebr., qui praeterea pro milrat,
babet, amicula)... \ . Eliam Hebr. habet
artioulum. Apud S. Hier. L X ^ : omnes principfs
inaris, el aofereni coronas suas, et vesiiroenlis etc.
: . , , connexionet, . . ,
, . , , ',
-f- \ (ut C) .
', . , .
Rebr., terroribus lnduentur. ',
. ., \ de rcpenlibus. .
PATROL. G n . X V | .
V. 17. . , \ clc. Ms. Jes. iC i:a, y.j\

* ,
, ,
, , *
elc. Apud S. Hier., quomodo periisli ei diseipala es inroari,urbs laudata, quoa fuisii (non Mt)
fortis in mari, ip$a et babiialores ejus, quas dedit
etc. : . , . , / . ., ...
.... DRACH.]
V . 18. . , \ e l c Ms. Jes. [C,
\ (absquearliculo, quem babet
Hebr.) * , egretsione,
. : 0 \ | ( C). ' ,
. . , . .,
. In quibusdam et apud Tbeodorctum est, , pote$tate, . In uno libro
ad apposilum est , el schol. in
marg., \
, commuialionetn glorioe in contraria. L X X
apud S. Hier.: el tqrbabunlur insuls in mari in
cxilu luo. A d (C, af) , : .,
. '>' die. Vulg., in die. DRACH.1
V. 19. C, * ... .
, . DRACH.
. 20. : ( . . , ., . , .
', . . , ., ., .
', \ . . , ., . .,
. . ei ., iai terra viveniium. I D .
V. 21. ., \ elc. Ms. Jes. (C iia,
\ , \ J : (V, .
. , ., . DRACH.]
81
11!: X A P i . 0 R 4 M tflJi S U P E R S ^ i f T .
EZECHIELIS CAPUT X * V l I .

'..
2559
.
tatm g
'6*p. \ ? , oi
44
i t *o xfywc
4.
4.
6.
6.
8.
.
8.
44.
11.
42.
1. .
12. .
14.
43.
46.
14.
15. Tlo\ .
16.
b*
2516
.
]T? 15
46
17
j t n n
Srwo
47.
48.
46
| n 49
49.
23.
4. Finilimi l u i , qui te sedifi4. In corde marium termini tui.
jfcdilicatores tui perfecerunt de- caverunt, iropleveruat decorein
tuum.
corem tuum.
6. Tabulalom tuum.
Filla As&urim.
8. Habiialores. Bebr. et Syrus
tnt. vicini tui.
41. Super muros tuoa in cir~
cuitu.
17. .
18
(\ '. .)
19
23.
AQUILA.
1.
6. Transtra tua.
6.
( E x ebore) indieo.
8. Babitaiores.
Tabalii ctalecteft.
8.
pygraaei.
12. Tharsis. S y m i tt Btbrttut
int. idem.
44. Et muto*.
45. Ftlii Deda*.
46. Aram.
In carbunculo.
Piirpuram.
E l bysso.
11. Super murot tuos in tir~

cuilu.
Et pygma*.
12. Cartbaginenses.
11.
1. Ct ftftm&u
12. Tbarsh.
E l coralliis.
Et rubiaum.
47. Et pbannag.
49. In vino Cbeibon.
Et lana alba.
19. Et Dan, et Jatan vagus in
nundiuis tuis.
23. Saba, Aasur.
14. E i mtilos.
15. F i i i i Dedan.
16. Horoincs.
Genimam.
Purpuram.
Et byssum.
U.
15. Filii Dadan.
16.
Commulaiio tua.
Et sericum.
ElCbodcbod.
E i serica tel subtilia.
17. Balsamom.
18. In vino piugui.
In lanis coloris opiiuii.
19. Dati, c l Gnrcia, et Nosel,
in nundinis tuis.
25. Saba, Assur.
17. E i pbartag.
18. Vinuiii de IIclboD.
( E l lanis Soor.)
19. De Uaal.
25. .
*.
il.
.
12. .
14.
15. T U K .
16.
(a/if#r, ).
17. \ .
1 8 . .
19.
13.
SYMMACHIS.
6.
EZECHIELIS CAPCT
<r.
XXVli.
4. \ >(
.
6. . 01 ,
.
.
8. 01 .
11. \ )|(
.
.
12. .
14. Vacat. '., \ .
15. Y U A .
16. . *A.U*f, *
.
. 01 Aotxol, .
. 17.,
\ .
\ .
. .. \ .
17. \ .
18. .
\ .
19. .
23. . ", \
.
L X X INTERPRETES.
4. ln corde maris ipsi Beelira,
fllii tui conlermiM, qui aediQcabant le, consummaverutu decorem
HlUfR.
6. Templi tua. Reliqui, cornu
toum.
Domos sylvestres.
8.
8. Principes tui qui babilabant.
11.
11. Saper rouroa tnoa circam.
Sed eilam Mcdi.

12. Tbarftis.
14.
15. F i l l i Dada*.
16.
Polymiw,
17. Etphasag.
18. Y i B n plngee.
19. Oeferens.
23.
2562
E Z E C H I E U S CAPUT XXVII.
2X1
Custodes.
12. Garibagioenaee.
14. tacat. AL et ttwlot.
13. Filii Rbodiorum.
16. Homioee. A / i t , Syme*
ln Aphecb.
Staclen. Reliqui, purpuram.
Et varietatet ex Tbarais. Om~
et bysstim.
& Rbamoib.
Et Cborcbor. Om*#s, et Cbodcbod.
17. E l VQgoentonim.
18. Vinum de Cbelbon.
lanaa de Mileto.
19. Ex Atel.
%
23. Assur. .. Saba ct A s m r .
.
4.
6.
8.
11.
.
12. .
14.
15. YUA .
16.
.
17. .
18
( .)
19
25.
THEODOTIO.
11.
Gammadim.
12. Thartii.
14.
15. FUii Dadan.
16.
In Napboc
17. Et pbanag.
18. V I B W H de Htlbon.
(Et lanis Soor.)
19. Dan, el Jaran, ct Mcozel
nundiuis tois.
25.
R K \ A P L O R L M QUiC S U P K f l S l h
r f a n 2 a^hyai
^ r r r c '
l .
*4
2i.
,
31.
anpi w p
CVI
D.T
TSN
w i
2364
10 .
32
24.
.
\ {aliter,...)
.
31.
32.
32
36*.
36.
" J V C
- p v TJTW DMOTl D ' T O 3C
YULGATA L A T i N A .
YERSIO HEBRAIGl T E X T .
AQUILA.
24. Muliifariam involucris li>a2 4 !n uMversitalibus iti invo2 i . Conslructis involucris 1racimbi.
cintbi.
litcris byacinlhi.
recatnaiiuniu, et in ihesauris
polymitorum gazarumque
El varielaiis (aliter, pol)miia)
el in magusis Oiuposilis.
vosliuin piviiosaruin. Syrut, in preiiosai uin.
ici-ullU vasis.
51. Et decalvabiiiit ad le calvi31. Et radeul sitper te calvitium
51.
liiim, el aicuigrni se saccia : et et acciiigciiliir n l i c i i s : el plorabuirt t* in amariiudhie aiiim ploIICIMIIII ad le in amariludiiie aniralu amarissiiuo.
iuae, plauctu ainaro.
t
32. Et assumenl super te car52. lollenl ad te in queriinoniis snis laineiiluni, ei lauien- meii lugubre, el plaiigeul lc.
tabimlur super te.
XJnae es! ut Tyrus, q u obniu*
Quis sicui Sor, sic succisa in
tuii in medio iisai is ?
wedio marib Y
36. Nrgolialores in populis eibi56. Ngotiatores populorum s i laverunl supcr lc.
-bilaveruiK super l e .
52.
36.
NolflB el variflB lecliones i'J cap. X X V H Ezechielis.

lignn. Kx vit>oso g*?ero ex mplnri Hieron. ^ l n , lemte* lubMla* cyprimnns. I > R % C H .
V. 6. 01 . . Ms. J^s. [ : ' A .
. Stblf usicms : < Fortasse leênduin est
, miieinia lua. El S H I I I I H , repoiti vuli, , b. <*., transtra tua f.cerant ex ebore.
C, isw) ei . VM, 11 . B I I A C H ]
Ibbl. . . . Tbeo foreltts.
V. 7. C , . . . , ^
- \ ^ - , * \
(sb) (abM(ii< ) . Apud S. Ilit*r. : de in>ulis ssa I: cia
supi <ip<*rioria lua. Hrbr., Byssns iu a upic uirn tx
iE^ypm fuii expausiu lua, ui t*ssK libi iu sigiimn.
MyaVinlbiiiuin et purpuraex insutis Elisa tegumeiiiIIIII iiiiitn. : (ul C). , re? lui)
DRACB.]
, expan$io D R A C H .
V. 5. C scribil . , . :
V. 8 '\,
. Tbeodor.
', . *, . 0 \ [, . C, - \ J
. . , ( .) \ , t/i- i"eapst* nibil de boc in Hebr : 0\ ^
. \ . . , .
. , ^, scrutarii, i . e. reniiu iiiiiail.niiii
Ad hanc Seiimii vocetn, ^, adnolat : ventli cs : Gallice, inerriiTS. Nonun rni?ii inisirmn
, , - Hcbr. ViTii ooi^si, \unn fumculut Oslendii Dai ' . Opiuaiur derlein in shiûlari sci iptiotie. Quis sit ^ .
ScbltusiKTUS, et quhlem baii.l malc, Sfiies s i r i - Graeus Hilerpres , Sy i noiiitn liMe.ligi non
tsisse , tongat taMa$ et crassas, quod buic interpelcm Synacum, s<?d SnpliioniuniPairiarcbain
iro ailmodum couveiiil. Vox ivperitur apml Goiisiauiinop flitarium, qui Hieronymi iutei prelalioTiieiipbrasium in Hist. Plaui. iib. i v , cap. 1. Iia nci cx llebrwo (at:iam Graci vriit. Gr. snpta T .
eliam repostiil Meibomius, Fabr. Trirem. p. 127. I, col. 5,58,; bac de reMoiarautronius. I H I A C H ]
Tbesaurus Gr*cus, cdit. Didot : , porrecta
Y. 9. Post alierum , addilur apud TlicodoV. 2. C, , J . , .,
\ . Diucn.
. 5. Sunl qui autument legendiim P S S O \
, loco : lcxms enitii llebr. mm bahet
de srd ad. R auieni; . , . , , Vulg.,
ad insulas. Nos potius in L X X vHiuius.
pnrlerea : ', .
., , perfecla pulchritndine. ,
'. jjebr., ego (siiu.) perfVcla pulcbiMiidine. C , . I D E M .
V. 4. . .,. J s. [ : . ,
... (pro Seuiim ) , , conlermtm, , .
Hfbr., ( itiediQ maris) mi, ilicalons lui
perfecernnl decorcm luuin. L X X transfen-hies,
fiiii luu legcrunl in texlu llrbr., bn<uclt Sed cum
punclie inasoreiicis eflereudiim, bonuich (aeditioalut
c e a
EZECHIEUS G A P U T X X V U .
2S6S
.
21. .
24.
24. \
.
.
51. Vacat.
31.
91.
52. * \
\ , .
51. \ '
, \) ' ,
\ ,
\ ,
52. \ \ \
, .
Vacal. " , -
54.
5(5. . "".
\ .
STMMACHUS.
24 Preliosis invotacris.
Polvfuita.
L X X 1NTERPKETES*
24. Fercalcs negoiiationem byacinthum.
Et thesauroe eleclos.
31. VacaU
51.
52.
&2. Et a*sumeni Jilii eorum su

per te lainenlum, laiiieiiialionein
Sor.
Vacat. Atiu$, quis sictil T y m ,
quae conticuii in medio m a m ?
36. Negotialores de g*nlibuB
sibilavertint te. A / . , negoiiatores
geitiiuin sibilabunl super le.
Nolafrct variea lectiones ad cap. X X V l l

Vetom, inqiit? aliis Itbris. \ ^
, pcrmutanies commercio /tio, \ ' elc. Sed potttts respicil llebr. " p ^ y O m y V in
flne versiculi, * negoriandum ttegoiiaiionem tuam.
i:f. Symmachummox afftTemlum. : ', .
. . >. , . , , u e. ipsi vox Hebr.
', . . , . ' , \
. Quasi a anyo. Occidens* . ,
, cemmercii, . .,
. . , . D R A C H .
56.
TIIEODOTIO.
24. ln Machalim ai Galima byacinlburo^
3 1 . Et-decalvabunt (aliter, et radent) superte calvilinm,elcircumciiigenlur sacco : el flebuul snpcr

te in amariutdine anintff, et l u cium amarum assuniciit super te.
32. Et assumcnt super te lilii
eorum ptaucluni: lanieiilum tibi.
36.
Ezechielis.
V . 13. G ileriim pro , . Et iti fine commaiis ita: . : '.

.... . . , \ .,
... 0% . Eamd. Iiabes vocein
llebr. ^ n y o * qiiam supra f 9. E l bic aliier, sed
recitiis, iitleipteianiur Si*nes. . , .
., . . , . D R A C H .
V. 14. ", \ . Drusius. [G,
\ \ I . E l ita llfbr.
apudque S. Hier. : equos el equiles ei mulos dederunt. Editio Bom. : c Tbeodoretus : Plnygiam inV . 10. : ', \ . 01 \ Hebr.,
lerprelanlur, (sic. aiitem
Phn, _ 0 \ . . , . ., . .
, e H ) , ). : ', .
V. 11. . Ms. Jes.l[lta eliam C subasieri . , , reliquia* tuas. Oiempe deducil
eco. Apud S. Hier. : in circuitu. D R A C H - 1
voiabulum "J^tlTV, a V H I I H ) aiy, retiquil. D R A C H . J
Ibid. Hietoityntus : Verbum GAMADIM A q u i U
V. 15. . , .,
\ . Hi . ; quo
prima edlio pygnmoi, Symm. Medo* L X X custo- nescio quid volenles L X X filios Rhodiorum inter4t% Tlieod. Uomadim. > Plena Syminacbi versio
pivtaii s u i i l : nisi forte primse litltnu falsi srniliiueial, \ , ac si lecluin fuisset D5.
dine, ul pro Dadan Wfvreni Radan ; el ipsa Cyclalia libel Ms. J P S . | B : . , . Niiiitruui,
dum maxima esl, el lonio uiari uiiondam uibs
legil reUh pro lillera dalelh. . . . . , poteiitissiina elc. Etmox : c Sed mciius es>i Uadan
. ', . (Edilor Tetiaplorum
alierius loci nonien accipcre, ul et in llcbraico ei
apud < aeieros Inlerpreles babelur. t [ : 01 ,
ma4e , Laline fiiira reddil. [super] propugnatmta.) 01 , . In rnullis, et apud . ', . , . Scilicel adTbeodor. est, (super) commi$$ura$, vel - dutu , juxla texium Hebr., qui utrumque
babfl. Plerique libri atque Tbeodor., \
meroi. Pro , 6, . D R A C I I . ]
. Subiungit Theodor. :
V.12. 6>., . Tbeodore , '
lifs. [ : . . ., . , . ', . 01 ,
, auas ebenia vucanlur, . ' , \
. Hebr., opuin. G obelo signal
\ ., \
oiov l piod in Hcbr. dccst. D R A C H . ]
f
2567
HEXAPLORUM ( iiC S u P t * N T .
, et ebenos repende*
runt remuneraliouet /, llebr., et ebena reditiderunt munus luum. Htnc evinciior erraase Tbeodo^
retum. Syinroachi enim est pro ,
l l e b r . , m n p , ed refcrlur ad D'3avn (cujus Keri
est, 0*33). L X X vero interprpiantes, \ , legerunt OUCim D B A C H . ]
V . 16. L X X legerunt cm* qui verlunl ,
pro ul ssepe alibi.
^ Ibid. Ms. Jes. . *A., .
., , seu . Hieron. : Naphec,
quod de Tbeoilolionis edit. in L X X addituin esl :
|>ro quo Syinmachus vertit, polymita. > Quod aulem
in quiutisdam libris Latine leghur, m Aphee, e l
Grsece, , cmn *it legeudum ftaphec secnndum Hebrjpum, id ex concursu duantio foctum
esl, ul saepe rontiugit; nam lunc allera a librariis
omitli solel. [Drusins : c T l i . , (paroxyt.).
Est cur maliin , crnn in ullima, cui respnde! caoh apud Hebraeos. Yulgata srriptura, '
(oxyt.), mendum comiuel, quale , pro utrobique ultima similis exclusil seqnentcm.i
*Hv , esiapud L.XX, IV Reg. m , 4 ; pro qno
Coinplut., . C. . Gompttil.,
. Apud S. Hier., in Apliec. Et m conunerHario
suo acribtt in Apbecb. DAACB.]
Ibid. 01 , , Hieronymo. [Apud
Tbeodor,, inCoinplut. ettn quibusd. aliis uirumque
ponitur, . E l tuiic eet
mtei prelatio vocis Hebr. -pj ( et imlius &, el quidem paroxytoiiuut ut tn Hebr.) quae deriy.aur a "pp, stibium, anlimoniuiH. , inqirit
Tlieodor., uivw. Alibi
yerp estgemniat spt>cies. Vide nuae dehac voce docledisputal J . Braimius in cel. opere, De reslitu
taterdotum Hebr.Wb. n , eap. 14. autem
habel texius Hebr. llaqne non possuiuus aasetrtirt
S. Hieronymo scribenti : Slacien quoque, pro
quo oinnes alii purpuram interprelati aanl, q u * Hoi>raice dicilur AHGAMAN. D R A C H . ]
Ibid. Qmttes, xa\ . Item ex Hteronymo. [Ed.
Rom., , Cod. Alex., . A l d . et Coiuplui., . C ei , . Uui postrrtor
nddit \ . A l e x . , . Ald., .
Compl., ',.Herum apuil Tbeodor. utrunv
Hie ponilur, . ila Conoplut.
DftACH.]
Ibid. A q . , itrfca, vel iubtilia. Uieronymus.
Ibid. Omnes , Gbodehod. Hieronymos, qoi a i l
hanc vocera obscurissimam ab Hebrais pro mercibus quibusctimque prelioaisstmts liabert. [Lectiones
desumptae e cod. : 0 \ (C,
) . . , (*1 ille legilT pro , el
bftbenl perplura exeiiipbria, qusp seqtunilur Aral
et Syi-us Hexaplaris. Vide De Rossi varias tectiontt) . ., ., (legH per ) . . . .
iy . . ,
. Hebr. Iiabel tatiluni, op^mm tuornm,-C,
9.,
i v *. *A., (qnarlo caeu) . . ,
. 0 \ . ', . . , . Ilaec Aquilae versio palam ad "p3 refertur.
Vidt; qiiae adnotavimqs supra hoc in versu. 0 \
\ . , . Id esl, addunt
. anie . perperatn ead. lectio
uio lo ad adscripla eal. Hcbr., purpmram tt
acnpictuiu. if, . ", ,
, quod Hebr&is est Aram. aliis
. Ifgitur, , ; ei /\ ', . . , . VklcsU adnoialionem nostram ad f 14. B R A C B . }
%
V. 17. . , ., ., \ . Hieron.: c Verbum

llebrakom PIIANAG A . S. T b . Ua <tt apad Ife-
2566
brseos posiinm esl, transtiHernnt: pro qno L X X

unguenia, nos baUamnm vertimtis. [ : ., . . , . . , . ',
. . , . Et ita lnierprflalur caio.
dem vocem Hebr. supra f 13. G, \ , alifiqiie
... . Iia eliam ... 4- ,
f- \ J. ^, 1 , 1 I D .
, el alibi interdum. D I A C H . ]
V . 18. Ilieron. : Pro rino pingui. quod inlerpretatus csi Svuimachus, et apad Aqnilain ei Theod.
et in ipto lleb>aico baln l , tinum de Hrlboit. A l i i ,
Chelbon. t Tbeodoretus Pulycbrouiua aiuiil Symmachum veriisse . quae t-sl foileallra
Symuiacbi inlerprriario, alibi non infrequetiler.
IB : . , . ., . Apiid
Tbeo1or. nlrttmque eonjiingilur,
, el ik'in Tbeotlor. iribnil Symmaclio Itrlionetn . Yerba ejus sunl : ,
. . D R A C H . ]
Ibid. .. T b . , et lanii Svor. Hieronymvs. [ : ',
(, 1 ni., el ).*^
(. ) . ., () , $plendom Lamb.
Boe : Aq. el Tb., . Quae aulem so>
pra in lexlu, Munir. de sno fecil Graece. Hebr., lana
candida, vel, ul vult Bocharlas iu Hiemx. parte 1,
lib. n , cap. 43, collato Arabico TOK, t^na **mm$
candida. Mtleluiii ven in Hebraeo non babelur. A l d .
. Gomplut., .
G ila : ; ^
, * ^'
, \ 6pta , -r
, * \
, J
~ , f 10. * etc. Bebr., Dainascut
negotiairix lua in muttUtidiiie operuin luonim, praa
mulliludiiie otuiiis foriiiudinis (i.e. ommitni opum);
in vitio Gbelbon el lana candida. f 19. Dan a l qne iavan Meuzial (t\ux vox Hebraica a variis
varie interpreiatur) in nfgoli^lionibus lnis oVde*
ruul : tVrriim etc. nuillis el apud Tbeodor.
esl, , \
. Lamb. Bos: () A q . , .
Symin., , (QuaeGra ca non supielebatit
Monlfaticonio.) Ulrumque baud mate respondet Hcbraico. Tlieodoreltis ail quosdam puiare Aztl esse
Asiaai.S. Hier., Dait eliavan et Mozel in nuudiui$ tui$ * quae in edilioue eorum (LXX) de Tbeodolione addiia sunt. : ', . , ., . ,
(', ui in C}. ', ^^ . ,
, el absque , qqod deesl in Rebr.. ul v i disli t n p r a . ' , . \,
. ., . D R A P U ]
. 49. Tb.,J9afiifi Javan eic. Hajc quoqnc ex
Rleronynio. |Adi q i w adnola?iiiius ad vereum pnacedenlem. C, \ (ed. Rom., . ,
) (bie, el HUM|U ,
qiKKl lamen expriinilar in Hcbr.). : ' . , ',
, \ . ., . . . ( , vid , *et ). ',
. *, ,
', vacai. *., . . , . .,.
I. e., ipsum verbum Hebr. m p , easta 6ignifteaii8.
, \ . , ;. Hebr., caianut.
(*, . . , . ., . ., . BiuJ
. 20. : ', . . ,
) . (Hebr., ** iiberiatU. Qtild
autein legeriul Seues, diflftcile divinalu.) ., . . , ( )
. Yerbum VSftelin
libtrtoUruelinilr*tionem (a Rierno) vtrii poieei, aecMndttm diveraiulam vocalium, D O A C I .
V. 24. C, *H , ) ^- I
, * (abaque ) ,
\ , \ , (ita fiiam ,
9
E Z C l t f U S C i >DT X X Y I L
ttCS
q u l scribil . flfbr., per agnoa aridcs, et

fcrco*) . I D E M .
Y . 22. C , , . ,
. - : . , / . ., . , / . 0 \ ! opoi. ( conticilar, .) ' , . . , . Hebr., erowalis. (
. *., .. . , . I D C M .
23. . Drasias. fC , ^,
, ( , \ . Aliiqtn* aliter)
\ , (alii et ) *
- , \ (apiid S. Ilier. , Sabba,
A-ser) \ (, ), .
Ilobr., Itliaran , Cbaiuie , vl Eden, negolialnres
Sata. Assur. Cliilniail uegoiiatrix lua. : \
6. Absqoe nota. IHuca.]
. 24. AqeiUc vmiontm adfert Theoriorelns,
Iteaxicte Tbeolotionis, el infra Syri oiiam InlerpreUft. Hiermi. vero : t Quod auiwn ile Tbeodolione in
L X X additam esl, tn Hackalim *< Galim*, Symm.,
pretioti* intvl*eri$. Theodorelus vero biec adjicit:
'
, \
4 , \ ,
.
Ibid. *., , \ . Tbeo4*ret s , qui a i l , .
| P r o illis benutn ab usque ad
ieqiietius commalis, in aliquol codd. el apud Tbeodoreium babcntttr isla : \, \ ,
\ , \ ,
(ipsum verbuin llebr. TOJ, thetauri, paululiim defleium, ul mox dicetur) , (aliler, .),
\ (aliter, \
) (alilei, ) ,
,
(alilcr, ) . Ac Tbeodoretus : . '. - naiuwM
(sic, ut
exeriplaribus meinl sis meudose cxscripsit Montf.
sopra iu lex u ) :
, Grascnm fuch, ,
* .
H.nc liquido patet Momfaucoiiiuiii perperam subs'ravis*e priori slicbo Svri versioiiem, quam I I O R ,
ot re& ipsa clainal, ad allerum siichuui iranstuliI D U S . Lamb. Bos : ., .
Pro , Aq. el Synim., . (QtueGneca
non puppeiebanl Monlfauoiiio.) T b . , ,
aliter .C, , * , \ ,
,
, *
: ', . *. ., \
-j. Hebr. el Vulg., ipsi negotialores lui. 'A
. , ^1. ). . ,
\ . Hobr., in perfctcltoiiibus in
iiivolucris. ', taeai.', \ .
"., ., \ . . , \ . . esl ipsa llebr., quae sonai,
f*sit prttiette. ', -
, (ui ed. Boni., aed aliler
inlerpuiigiiur). .,
* . Hebr.,el cedrina
i n niercatu luo. f 25. âvs Tbarsis lurmae tua?,
i . e., lurinaiiin veniebanl. D B A C H . ]
Ibid. ., S., polymila. Ex Hieronymo.
9
y. 25. C, , ; : 0 \ . ., ., \ . Ulrumque sensuro admiuit lexias Hebr. D K A C H .

Y . 27. Pro , iu qnibusd., al. Pro \ -
257
, DOfinalU, \
, commitceniet, , eommistionem, . : 0 \ . *., . ,
. ., . Nullum horum seo*
suum respail Hebr. ', xa\ , xa\
. . , . . ., , \ .
\ . ', \ . . , ^ .
. , . Ucbr., co(irm;iiites Qssnmiu (Hebraice, bedtk) luatu. iY, ol
. ., \ . '. . . ,
.
* E i mox, ol
\ , *
V. 28. C, * .
Hebr., ad vocem cUuions. U : ',
. ., . . , . .
V . 29. 0, J Bebr., ex
navibus suis. : 0 \ \ . ., .
Absque \ , q n desuni iu llobr. ', \
;. , / . . Qnasi lexlu Seuum, ul ciiaai babeul Hcbr. ct
Yulg. I D E I .
V. 50. C , \ , absque . ' : 0 \ \
. *., . , . ., \
. Bebr., el audii*e facient. ',
. . , . ' , . . , , volveutur. ", . I D L M .
. 5f. . , elc. Ms. Je. et
Drusius, qui lcgit, \ . Horuin el 60queniiuin memiuit Hkronymus, qul atl de Theodolione in L X X addiia fui&e.
Y . 52. . , \ ^ clc. M$. Je$. Ed. R.
paruni differl.
Ibid. " A X t o c , olft. I>rusiws.[tt
51 ct 32. Omiiia Tbeodotionis et Alius, babel 0
8iib asleriftco. I^t*gil . ) 52, -r i
\ , expuugensoi. Eadm agnoseiiiilMr fiiaro
apud TUeodorelum. : Hbr., sicot euccUa, r*i
ad silHiuiuiu redacla. ', vacat, sed, ul jaoi diciiun,
Alius et C alque apud Tbeodor., .
. , ^ . Niiuirum, legit, rR3"T3, Der
retch. , x*\ \ \ .
DBACB.]
. 55. C, -- : (in Hebr, deest) .

: ', .
. , ( . .). .,
, cmut pvfirrttur
adatlaawMlxm, (. .), . , . HeUr. w exeumdo
negoiiaiiontt tum ex marthtu* Et juxia Tbeoilolionem, qui Hebr., iammim, cum aliis logil punctis,
iimim, diebus. ', . *.,
. , . 0 \ \ . , \ P R A C M .
. 54. C, . ^ : 4>, 4
f
*.,
> .
. 35. In nonnullis c l apnd Theodor. ila tftbetur : , \

*/ . H>br horruorunt tiorrore, turbaue
sunl facies. G, * - f
, * E l revera absunl ab flebr. : ', . . , ,', .
., . .
. 36. ", e.tt. Dmsius. [
ita apiid Tbeodorelum.C, \
:
0 \ \ ( C). ., \ ,',
, . . ,
, . . I>R.
U E X A P L O R U M QU. S U P E R ^ T .
^71
EZECHIELIS CAPUT X X V I M .
*.
iryiT! 4

.
4.
4,
9.
3 NSD 12
JTDDO mp*
P H - S D 15
I&
1*.
15.
15.
14.
.
15. .
16.
nAnnr
cnon 15
i&
16.

.
18.
Tnznpn riAn 18
18.
D T I -irr rn-wfcen 25
23:
23.
rova
Ssnen i w n 25
25.
.
25.
Y U L G A T A L .
4. Acquisisli.
9. Goram interflcientibus te.
4.
9.
VERSIO HEBRAIC1 .
4. E l fecisli.
9. manu sauciantis ie.
1. Morlibu* incircumcisorum
morieris.
12. Plenus sapientia.
15. Omnis lapis pretiosus operimentutn luom.
Optis tympanortim inoniD?.
14. Prseparaia suhi. f u Cherub
lincius tegens.
Ambolasti.
15. Perfectus.
16. Negotialionis t u * .
- Et perdam le Cherub legens.
18. Polliiislt saiictuaria tua.
In cinereni.
23. E l miuam in earti pestilenitani et sangainuu.
In medio ejus.
25. Domom Israel.
10. Morte iiicircumcisorum

rieris.
AQUILA.
roo-
12. Plenue sapientia.

13. Omnis lapis preliosus operimenium tuum.
Opbs decoris l u i .
, 14. Praeparata stinl. Tu Cheriib
extentus el protegens.
Ambulasli.
15. Perfectus.
16. Negotiationis IUT.
Perdidt le, Cherub protegens.
18. Polluisli sanciilicationem
luam.
In cinerem.
25. 6 l imtmllam ei peslilenliam
et sanguinem.
In medio ejus
25. Domum tsrael.
10.
12.
i*.
14.
Circuiaambulaas.
15. Perfeciae.
16.
fcerdam le Gherub obumbrans;
18:
25.
In medio ejus.
25.
NotaB et v a r i a l e c l i o n e s ad cap. X X V I I I E z e c h i e l i s .
V . 2. C , . Hebr., Adonai
. ', . ., . Hebr., Polent. ',
ndiova. , . 6 : 0 ' , . 01 ,
. . , . Hebr., sedcm. ', ott
EZECHIEL1S C A P U T X X V I U .
SttiMAXOS.
2,774
EZECHIELIS C A P U T X X V I I I .
.
4. Vacat. ", \ .
9. Vacat. ', \ | . '
.
10.
10.
. ",
.
12 Vacal. , 1*
.
13. 13. .
.
.
14. .
14.
, .
4.
BEOAOTIQN.
i.
9.
Vacat.
15. ".
16. . ", .
45.
10.
18. .
. "!., .
25. \ . ",
\ *
\ .
Varaf.
25. . ,
.
*3.
.
.
STMMACHUS.
4.
L X X INTERPRETES.
4. Vacat. /, acquisisli.
9. Vacai. Atiu$ in manu vulneranlium le. A/tns, sauciantium.
10. In mtiliiiudiue incirfcumciaorum morierU. Aliut, niorlibua
incircunicisoi um morieris.
12. Vacat, Tre$ lnl., plenus
sapientia.
15. Omni lapide bono circumdalus es.
Replesli ihesauros luoe.
14. Tu cum Cherub.
t
40.
12.
13. Omni lapide {prelioso vinclot alque conslriclus fuisli.
Opua tympanoram luorum.
14. Praepararunl cum Cherub
Bcto, conimeii&urato.
Vacat.
15. Immaculatos.
16. Negotialionis tuas. Alius,
circutucursaiionis tinc.
15.
16.
Perdet ie Cherob tegene.
18. Polluisli sanclificatiorietn
9
23.
In medio ejus.
25.
12.
15.
14.
, .
15.
16.
.
, ) .
18
.
\ 0.
18. Contaminavi sancta ttia.

Cinerem. Aliut, iu cinercm.
25. SangUis et mors. Aliut, et
miiiaro in eam moriem et saoguineim.
Vacai.
25. lerael. Tres Int., domam
Jsrael.
18.
23.
.
25.
.
4.
9.
10.
12.
13.
14. Propâraverunt cumCherub

uncio, inhabiianle.
15.
16.
Clierab obumbraos.
18.
23.
Tn medio ejus.
25.
NotaB et v a r i lectiones ad cap. X X V l l l Ezechielis.

. \ . ', \
. .,\'. Hebr., cl non Poiens.Da.
V . 5. VM habtl ante . Oee&i eliaro

apud Theodor. Edit. Rom. : In muliis ei -
i*75
nEXAPtORDM QUiE 84JPfi*$L\Yi\
t370
fofy-quod etiani in nostram per errorem irrepsif,

V. 42 ( , . Ns. Jes. i l l a etlam
ae^delendnm esl. In Hebr, nihil de sophis, aique
G, sub asterisco, et apud Thoodor. Et : ,
. ., Misque nota. Apod S. Hitr., plenns sa*
ennncialio est absnluta, aic : Ecce sapfons tu prm
Daniele (videlicet, secundum opiuioneni itiam), ullum
ionlia. praelerea : ', \ . , \
Hebr., eI d i c e s ' , *
occullum, tel arcanum libi abaconderiiut ( ila
dtcitur Hebraice , pro. non ubsconditum fuit). Citi . . , \ , pnrpntationuiii. .,
texlui probe qnadrat Tbeodolioui* veraio , quaro
... .
. Hbr., obsigjiana
exliibet : ^ (sic edil. Trlraplor. pr>
drDicnstiiu, tel stinunani. Pro Hibr., hholkem, parlicipio verbi* quae nunc esl roniiiitiiiis b d i o , L X X
) , tuperavit, . I D E M .
el Aq. legcrunt noinen hhothaw, quod balwnl tton
V. 4. ", \ . Drusio.[Ed.
pattca eicniplaria, ci esl leclio Bmi-Astr, quaoqiiam
. : Mullt, \ , rt aputt S.
Hicr , et fecnii aurum. aliquoesl, , I I O R irrcns^lur inler varias leclioiiea L)<*ii-Aser
Ben-Naphthaii. De qua vm*e C O I I M I I varins o*et
G, \ . Id. cod.,
. : 0 \ . . , . ,
J . Bemanli De-Rossi, ot libmm Miukhuih-Schai R.
Saloutotiia Mnrzi. Poiro, L X X l A q . Ifêriint (
. D R A C H . J
buiik, pro recf plo ihoehnith. Sed ncque I U boc con*
V. 5 . G, . Etiam Alex. A k k , Conacordani exptHplaria. D R A C B . ]
plul. Iiab*ul . Mox, \ J . Hebr., el elaV . 15. Uieiunymus: c Hocobs^rvandiim esl non
luin C b t . D R A C H .
omni iapide preiioso regem Tyri fiiissc tircumdaV. 6. C, . .
uro, sivo operUim ,
nl Syimodius iraiialulit,
*. 7 C , ; -r , J
vinctum atque cQHMrklum : UH\ wnnem UpiUem
. Hebr.,gludrossuos snper pul< brilu linein.
qiiem babuit princcps T v r i , fuissc prtihium. E l
Libr.rius iiiale collocavil obelum : 4- \
paulo p o s l : < Sed d , S. el T h . iu prspsenli Im-o
l : ', . . , . .,
uiulliiin iuier sc el L X X InUrpr. non solum ordi, inexpugnabtUi. . , . Hebr., robune, sed el nnniero discrf panl alquo noiniuibiift.
stos, vei violenlos. ', \ . ., \
Et miiflis inhrpoRiiis? t Porio Symniacbi iiikrpre. ', . . , tatio fcmnt principem T y r i , qnasi pieliosissitiiam
. H H i r . , el profanabunl. ', .
mouile lapidibus ^cribit ease dHtinctum. Dfiiique
', . .
auri tympanum vocat, iti quo infixi suiit lapides.
V. 9. ",
.\ . Ms.
Uinc Bruaiua p u i a i , sed non sinc dubio qiiodaio,
Jes. Brusius vero, . [Kdil. Bom. :
SyimiMcbum vcrltesr, oput igfhpenornm tuorum,
t Plerique, > . C,
qood mibi ftiam verisimile vitleiur. [G, .
. y 10. \ Apud S.
E l mox obfkiexpmigil -f- xa\ *
Hier. C in multiliMinc viilneraniiiim le. Ihucn.]
qtim d^tuiil iu Hebr. Laiub. Bos : SyiiiH., . 10. ", elc. Orueiii. |P<Hius
, fuisii di*linctus (peif. pass. veibi (). pro
ex edil. RomaiM, qu;e moiicl adem babrri el apiid
Seiium . Cf, S. llieronyniuiM, cujus vrrtn
Theodor. Ila eliam G, cum linea cuspidata, quae
inodo ailulu Moitlf., 'princi|>eiu lapidiliua) e$e dit^,
in texiu v a i e i ^ p o f t l , ul niudo vidisli.
tinctum. : ', , . , .
DRACH ]
0 \ . ., ;
V. . ; ', \ . , \
. ', . DRACB.
EZEC4UEUS CAPUT
XXIX

^ .
rUSQ I
m c K i 3
Vnan 0*3
.
0 ,
3.
4.
4.
VEBSIO H K B R A 1 U .
1. In anno decimo.
VULGATA LATINA.
I . aouo decUno.
I.
duodccirao.
3. Loquere el dice*.
In ondecima.
^^ 4
Ecce ego super le, Pbarao rex

itgypii.
Draco tnagniis. Hebrmu* int.,
cotutn magnum.
AQUU
3. Laquere et dicee.
Ecce ego ad le, Pbarao r c i
Draco magne.
Mibi fluvius meua.
Meoa est Ouviut.
4. Ramos.
4. Kreuuin.
4,
2577
E Z E C H i E U S CAPUT XXIX.
. *A., . , . LVgeront,
pJX. ., . Ikbr., opus lym loonim. ' , \ . .,
\ . Hebr., et foraar.iuum luomm.
DRACB 1
V . 14. . , ., elc. Ms. Jes. Alius legit,

. Coitveiiiuiit autem Symm. ei Theod.
tjsqne ad . Yoctm f u l ^ m f r c n e x Scboliaete Romano . , .,
. Sed ms. J*t. babel, ., . CNlex r.oislin. habel, .,
^ , [in scbnlio not.Hr Tlieodolioiiem lcgfese /. Elau llebr. et Vtilg. passive,
pnep*rat* hUM.V,
* \ ' *
e4c. : '. . . ,
. ', . . , \
. , . DRACB.J
I D H , . , . Drusius. [Scfaoliastes
v
io
ed.
Rom.
DRACB.)
V . 15. . , . Idem. , ", . Ils. Jes. |Acfuilae lcflioueni exbibel etl. .

C, . Boc decsl in VM.Mox
C, , ut ciiam Complut. : '. . 0 1 , . Bebr. el V i r g . ,
ID luis. ', . ., ( ) .
Hebr. el Yulf,., (iniquiias) lt\ DRACB.]
V . 16. *A .
Ms. Jet. DiQsttis veru, . f.oisliu,
aolem liabet, *., .
., . I \quila el.
Rtnn., . Tbeodor, legil 1 fov, elapud S. Hier., obuiiibrans. < , ,
: ', . . , ., ', \
*# . . , \ * . .,
. ., .', ., * ,
Hebr., (lapidcs) ignis. DRACU.J
. 17. C i l a , ~ l E l
EZECBIELIS
15^
oVsiint in Htbr. DIUCI.

V. 18. ., etc. . Jes. [ : ',
. E d . R o m . : raiillis est,
: ', . ., . E d .
Rom. : qnibusd. el apud Tbeodor., *
. DRACB.1
Ibid. ", . Dntstns. IEd. Kora.,

unde hausil Drushis: Mullt, lla etlam C
cum tribiia edill. Aptid S. Hier., in cinerem. DBACB.]
V. 19. Pro , C, , romrtstabuutur. E l ita A l e i . , A b l . Complnl. Apu S.
Hier., couliistabiiiiitir. : ' , .
., . . el V . , obsiupefCfiit. : ',
. ., , worti tradit** .
DRACH.
V. 21. , . E l in vcrsu seq.,
V. 22. C, . H ^ b r . A d o i*ai Jebova. Ita elinin f 25. Kt , *

IMtr non <xpriii.il $um. : 0 1 , 0 \ .
", \ . .
V 2 5 . ', \ ^ ele. DrositiR. (C,
\ \ , \ .
E l ila apttd Tbeoitoreluni. D M C B . ]
Ibi>l. ., ., . , ^. i l s . Jea. [C,
X i v * D R A C B . )
V. 24. C, ^. Eliam
srribil . , .
' , ;. : 0\ . . , , fluaellantinm. Niinirum
dethuilY<rbiini Hbr.a t r i ^ , fnoelum. O R A C B .
V. 2>. ', . Idem. [C,
I . , 4- -r ,
\ * . Quar bir obelo ex|iunguiilnr deftunl
in llfbr. E l posl, , .
: Q\ , . , / . . Sed bac
Tbeudolioiit* additio, , 8l in Hebr.
UMCB.I
2Q. C, -r \ ; Q*m dotmrt UHitbr*
CAPUT X X I X .
.
1. .).
", .
. ', -
.
5. \ , 01 , J
.
\ ,
.
.
. ",
\ .
4. . ", .
SYtfMACBUS.
L X X IMTERITBETES.
1. anuo duodccimo. / ,
decimo.
Deokno. Alw, in duodecimo.
5. E l dic. Tn$ tnt., loquere P \
dic.
Ecee ego super tc, Pbarao rex
iefcrpii.
Qraoairem magnum.
Mihi eont fluvii. /tii,
vins menA.
4.
TREODOTfO.
1.
mibi
4. Laqueo*. ., frenum.
4.
. QUA: S U P ^ S l J N T .
3579

- ;
patn
" f m r r o r a n i m i
^ a n rrurrb
VuCO
5;
15
, .
r u c n NttCT 19
VERSIO HEBRAIGl T E X T .
Etomnis pseU fluminutn luorum in squamis tuis adb&rebii.
10.
Ifr.
to.
19.
AyilLA.
aggtuiinabo pisces flumuitlni
luoiuiu squamis luis.
5. Et derelinquam te in descrlo,
lc ei omiiem piecem flurtiinum tuorum.
5. Et projictam te in riesertum,
ct omnes pisces fluminis l a i .
10. In soliludincs,
desolalionis.
10. In solitudines, gladio dissipalani.
solitudinU,
turre. Utbr. inf., aMagdal.

19. E l tollct mullitudinem ejus.
10.
turre.
19.
ejus.
E i acclpiet
Notffi et variiB lecliones ad

V. I. ", . Drusius. fPerpcram edidil
Monlf., L X X . Altus . Drustus
enim et cd. Kom. " ndscribuitt . L X X
autem liabnl . Qitem errorem imprudenler deucripsii ediior Tctraploruro. C,
. D R A C H . ]
Ibid. "* ;;. Idem. [Eiiam bic
perperam a^srripsit Montf, posi illum editor Tetiaptorum, L A X , Senes eiiim babenl, .
Ecce ipxtum Hebr. : In auno decimo, in riecinio
(gnbaudi, mense), in dnodpoimrt (subati ! i , dio) menais. Pro qno L X X : ,
\ , $ . pro S ,
Drusius affei l Alius leciioiiem, ,
coiicinit cuin Hebr., eleslloclio Tlieo ioreii.
Ll. VM
ftn*
Kt ia Vuigala, iindeciiua die. D R . J
V.
: ', . / . , . , . , (iia
ftilil. Teiraploruni. Forit* repoiienduin ). Bebr.
el Vulg., pone. D R A C H .
V. 5. , \ . Ms. Jes. fC. [ * \ * . Da.l
Ibid. . I.lim. Ed. ..
. [C, \ , * E l presi^nai aslerisro ultim:m parlem
versicitli, a voce , absqu* linea ouspi b l a . D R . ]
Ibid. ., . Drusiu*. ftls.
voro J*e. babel t , , ,
xpoxodftfor. I. e , llebraicum babel
celum, ui signitictl crocodilum.
Ibid. Srholiou a Drusio allatum sichabM :
, Tdr ,

', . I. e., # Qiiidam Inlerprelum eingnlariler fluvinm dixcriim; L X X vero pluraliler. >
Qiia* verba r.on alium quain bunc tocum respicere
videnliir. [Esi scbolion The d o i v l i . : ',
. . , , incubnntem. ti> br., qui recnbal. ' , . . ,
. ., . Hebr. el Vulg., feci -
muitiiudiiicm
cap. X X I X
Ezcchielis
mttipsom. DaAcn.l
V . 4. ". . Ms. Jds. [Eiiam apud Theoddr., . : ., ., . "., , ancmina. D R A C U . ]
Ibid. ", \ elc. Dr sias.
[H:ec suul eiiam apud Tlirodoreiuin. Aliti-r,
iyGfaa;.- C, /. E l ila V M . In
fiiift versu , posl , addil C, >( \
etc. ul . : '.
, ., . Bcspicit alteium ,
nomp* addiiionis Telraplortim el Alins. flebr., fluminis tni. < : '., . D R A C H . ]
V. 5 . ", \ ^ elo. Idem. [Etl.
;, ujidc deprouipsii Drusius : c Iti aliquo lioro^
el apud Thro.lorelum : ^
(alwsl a Thodor. ei ab Hbr.) , x a \
etc. ul eupra in 1. : ', .
, . Posl , addil C, \
, I Hebr., te. Et post a , b:iliel
, qu<d lameu t-st iu Hobr. : ',
^, . , ', / , .
' , ' ^. I>RA< .
V. 7. Pro (VM, , Rftd 2 m .
), C legit, , Utiuii. : ',
* . . ,
, diAriipiiii, . Hebr., et
perfodisli cis oinnein, pel toluin, buiiiornm. ',
\ . ., \
, el cum imiixi fuerint. Hebr., el iiiniieiitibus
f
eis.
DRACH.
V. 8, C, , ; lia elnm iteralnr K .

15,19. : '. . , .
Ilt*br. et Vulg., boniiiicm. i l a :
IDEII.
V . 9. C cxpungil obelo , qnia non esl i n

Hebr.--Juxta B , pro Senum, >. , ., .
!DFM.
8582
,
Vacal. "

.
5. \ , \
;
. " ,
, \
.
10 \ ^ \
. ",
\ .
.
19. Vacni. ", \
.
19.
SVMMACIIUS.
10.
19.
'.
OEOAOTIQN.
5.
0,
19.
L X X INTERPRETES.
Yacat. ., ei omnes pisces flujninis squamis luis ailhyerebum.
THKOftOTIO.
5. E l projtatam le vdociinr, et
jimnes pis<vs flutninis tui. Alius,
el projit iam le iu leserluiii, ei umnes pisces flumiuis.
10. In soliitidinrm c l gladium
ci pT(!ilionein. AL, in dcserlum
vacuum el desolalum.
Magdolo.
19. Vacal. A / . el accipiet njultitudiitem ejus.
19.
10
Not et v a r i lecliones ad cap. X X I X E z e c h i e l i s ,

V . 10. " , etc. Driisius,
: ', ; , . ,
qui suspicalur legendum e*se . Melhia riiceret
. N<*br. liabet omne*. ',
* : quatnquain non video cur opns sii hic mrii . ., , pracitiim suspicari, cum opiim cxprimal
pianl. Hebr., ad non tiominaudiim. I D E M .
2 dcsprtiiin vacuum et inane. Pergil dciiide
V. 16. V M , \ . C, \
Drusius : LXX ei Hieronymus legerunt 2 (< . Scd conjirimus librarii oscilaniia pro
doplici st*gol),Ji"m verterunl , gla iiiiu. Sic
positum ess<i. . '^^ .
codicet Ps. ix. Nam in aliis esi
har- : ', .
*of/,gladii, quofl legerunt Grceci. Iti atiis vero .2 ., ;, >;.
(cniu cameis baibtph) horboih, d<*siruciiones, vaV. 17. C, \ . Ilebr.
siilates. Porro Ps- v n . 13. Symmachu* interpretalur . b"ttod) Schot. ', cl Vnlg., in vigesiino el sepiimo anno. I P E M .
. Sic videtur etfum legisse Iheronymus ;
V. 18. L X X , \ . In . quibusdani e i
afi:Pro iurr*, q n ilebrai< M A G D A L riirilur,
apud Tlieodoremm, \ . ed. Rom.
L X X lo*i iiouieii posueruut, ^.
, . br., iuper sorviuitem.
Turris aiiiem Syen usque bodie permanct, caslriim
Pr;Hprta : ', (nostri antem,
ditioni Komaua: subdi um, uli sunl Nili caiaiacia?,
^). ., . ', .,
el UMjue :d quem locum dV noslro mari Nilns na. '. . . , ^ , difflueus.
vigabilis esi. Sed forte tiieronymm scriptil Magdot.
', . (ad !it) ".,
ethacvox appellative sumilar pro turri. Ali- . Paulo superius, ,
amando e*l proprium loci. Haceuus D n i s i n s . j B :
. I D E V .
fr, . . , . (addutil), . 0 \ .
V . 19 ", \ elc. Dmsins. [Drusii
. , ., . DRAJCH.)
Icctionts pleriimque prodeuntPX notis Roin. edilioV . 11. : 0 \ . ", . DRACH.
Nosliam babenl C, Coiiiplut. t*i Alev. uui scriV . 12. C, [;) (si<!) .....
bil . ( , *
* . Hcbr., vaslatio...
7 I . . .
; . : ' , / . ', - : . : ' , i f / .-br.
. ', . ., ..
Prnpt^rra basc dicil lonai Jchova, Ecce ego dans
V. 15. C, . : ' , Nabiicbodnuosor regi Bahylouis lerratn /fcgypli, c l
/ . ', . I D E M .
toMei mukitu.linrm ejus. D R A C H . ]
V. U . C, \ ... \
V. 20. C. ,
. Iia el : ' , /, .
11 el, Tre& :iddunl . el loco vcijj vertunt , J -r * . . Hebr., dcdi ci
lcrraui iEgypti, pro H cpiotl opus f cerinl niibi,
. Ilebi*., ibi r**gnum. Ideai : ', ait lonai Jehova. : ',
/ , . .
V . 15. C, ; . * , \ . ', .
, / . . ' , ' (),
, I : , . Ilbr., eris
. , . D R A C U .
btnnilis. ln , aitlein nosliis dosideralwr.ldem
f
HEXAPLORUM QU*; s u f ^ s e N T .
25S3
EZECHIELIS CAPUT
.
X X X .

; .
2.
5.
2.
3.
4.
4.
5.
9.
5.
0^3
3 TtpSl 4
w r S n
9.
.
.
i 2 . * >
.
!i
OTTTO
^ ^ I T D C I 12
mawm D*SAa' *5
rrenmA 2 !
Ttprh nennS
nwsnw
npmrrrw 22
VEBSIO HEBRA1CI .
2. Ululate.
5. Dies nubift.
Tempus geotiam erit.
4. Et lolleni torbam ejiu.
5. Et oronc tulgui.
9. facie rata.
11 navtbtig,
Confideoter.
12. Et vfndam leftfatu in maottm maligaoruifi.
13 Et perdart slnrolacra, et
ocesaro f a e u .
14. In No.
16. Et ipsiNoph lormlna inlerdhi.
2 1 . Non eii allâHHn.
Ad atligaftduai ad rofcortndofP
illod.
22. Forleni et fractum.
NOUB
13
15.
14.
14. .
16.
46.
21. ,
21.
AQUILA.
VULGATA L A T l N A .
2. Ululate.
5. Oies nubi.
Tempug gentium erif.
2.
5.
4. EtabUta fuerii nwiltltodo

illiuf.
5. Et omne reliqeom volgiif.
9. facie roea.
In tritribus.
Confideniiaro.
12. E i tradam terram in mands
peasioioram.
15. Ec disperdam stauilacra,
ei oetsare faciam.
14. In Aleiandria.
16. Et in Mempbii aftgualta
qaoiidiansa.
21. Non eat obvoleiuro.
Ot faeciarciur ltattottft, mi recepto rotore.
22. Forte sfd confracUifD.
el variffi lectiones ad cap.
V . 2. '. . Drtisius ex Gomplntensl

edil. ut tt alia. [lta et apml Tbeodoreium. : .,
., . Supra jam monuimus plerasque Drtisii leciiuues prodire cx ed. Rom. C ,
. D*AC1I.|
V . 5. 01 I \ . Et ftic ' bodie,

quia mnlia ex edil. llexaplari remanserunl. [C ila : , \ 1
, * Apud S. ., quoniam
i x u esl dies, et juxia via Doraiui, dies nubrs.
ebr., quia propinqua esl diee, el propinqua diea
Jebova, dies Hubis. : . , ', . ,
. . (ad baec addil). .
Quod parileraddiiur apud Tbeodoreftum, hocmodo,
. Da.J
Ibid. ', . Druiius. [Ila ct
22. \ )4
22.
X X X
4.
6.
9.
Ui Sinu
Gonfidentani.
12. Et iradam terraai i i i
maliguoram.
.
14. I0K0,
16.
21. Noa est caralvnu
22. Rotftistttif) ot oxctiUotn.
Ezechielw.
apud Theodoreiuin. l n V M deest vo* . l>m

V . 4. A J U o c . \ etc. Ideni. [C, *
, J E l Ha ap:d T h e o doreium. ., . A J . ed. R o m .
Apud S. Hier., ei aufereni muliitodinem ejas. C
prselerea : \ 4v (abaque ^ .
quod deest in Hebi*.), . DtAca.J
V . 5. . , \ *4. Idem. Hic aateoo
Hieronymua, cum a i i : c In commuae de variia p o puligel Chuth, quod Synnnacbus verlil in Arebiam;*
labi sane vid^lor : nam Arabia bic baod duoie r e gpondel voci Hebraicae
non auiem voci p r o x i m e
antecedenlittTDvel gubsequenli 2*D. lloc auicm n a u
Librarli mendo acriptam e a l : nam muliis i o i e r p o giiig llieronyraus ait, c ei Chub, i . e. Arabes.
(. uiale exscripsit Ckutk, et i i i pott eum c d i #
1*15
E Z K C H l E L i S CAPUT X X X .
.
1.
5
EZECHIKMS CAPUT X X X .
o\
131.
2. "AXtoc, .
. . Ot , .
. ,
.
4*. Yaeat. ", >.
.
5. \ .
9. F w a l .
.
Yuc&t.
12. Va*ai.
15.
45. \ ().
GEOA0TIQ*\.
2.
5.
. K * \
-!& .
9fcv *.
14. .
16. Yacat. ". **
.
21. .
. ',
& .
22. ,
.
14. .
16.
L X X BiTERPRLTKS.
2. Alius, ululate.
5. Tret et LXX *!., diea nubis.
Finia genlium erii. Aitnj, tempus genttum ertt.
4. Vacat. A / . , et accipienl multitudinein ejus.
5. Et omues commisti.
9. Yacat.
Festinantes.
Yaeat.
12. Yacat.
SYMMACHtJS.
2.
3.
5. Et oninis Arabia.
9.
In fesiioatloae.
1*.
13. E l perdam (optimate).
13.
14. In No,
16.
II. Noo eel aUigatom.
14. In Diospoli.
16. Yucat. Alims, et io Merophi
inimici eo ipso die.
21. Non csl ligatum.
Ad dandum robur. A / . , ad U gandum et roborandum.
22. Fortla et exlenia
4.
5.
9. .
.
.
12. \
.
15. \
{).
14. .
16.
21.
22. *\ 4
TSEODOTiO.
2.
3.
5.
9. facie mea.
ln Sim.
Spem.
12. E l iradam tcrraoi Sn marnira
malignoruin.
13. E l perdam abominaliotics,
ei cessare faciam (opliroatea).
14. ln No.
16.
21.
22. Rotmstum et magniitn.
Notffi el vari lectiones ad cap. X X X Kzechielis.

lor Teiraplorum, cum tamen S. Hier. babeat, Chub.
: . , ". ., . Apud
Tbeodor., \ , \ . :
', \ . . , ., . , *
. . , . , ., \ . H*c leciio palaro reapicil Hebr. 2121. Quomodo autem reddaiil
L X X , non in promplu esl dicere, invcrlunl eitim
oniiDem. Non aulem omiltunt, ui credit Rosenmulleros, qui iien alleodil toi exprimere naliones L X X
quol textus Hebr., nimirum, sex. , .
. c. adduiit anle .C ,
. D R A C H . ]
V . 6. C, , ; \ elc. ilebr., sicdixu Jeliova. : .,
, sic meliiis. niox C obelo expuugit
, quod tanoeu esl in Hebr. : ',
. . , ., ol . '
:. . , \ , de$truelur.. , . . , ., . 0\
. . , ., . Cf. mpna I X ,
10.
DRACH.
V. 7. , (eliam
Alex. . ) , \ <scriptons v i lium, ) *
: ', . ", . .
V. 8. : ', . ', .
1>.
V. 9. ., eio. * lectiones ex
Drusio ei ex ms. Jes. prodeunt. Hieronyruus, .,
T i i . , tn Siim. Sym., feslinanles. 11 ic ms. Jes. ftic
habul : - (sic). ., . Druiius vero sic ; Sclioliasles boc loco cx
H E X A P L O B U M QUA SUPERSUNTTbeodolionJ videtur referre , imenio.

Tlifodorelus vcru , quod in multis libris
ait Gracca liniia signilicare , in robore.
At viileo quici afliuiialis babeal
fln lexlu separaviiniis voccs ^ s b o el D ^ Q ,
quorum vmiones . ita coiifudit ul non facilc
scire possit lc<*tor quo specieul, neque antmadvertil Seiium , qnod addidimus, cohaerere
alleri barum vocum. Pro priore, in plerisque 11. est,
. Allerius lelinuerunl A q . et Tb.
ipsam forniam Hebr. L X X el Symm. reddiderunt
quasi a verbo yitt , festinavit, ursit. 2 est littera
servilis. Legerttni ergo,
"t conjici potest e
lectione Telraplorum iuox affcremla. C, \ *
, J
\ etc : ', . ,
(ut C). . , . ., .
*, . .,
^ . ', . ,
(ut C). . , .', . .,
v
DRACH.]
Ibid. ' . , . . , . Prusius.

V. 10. C. . : , , ',
.
DRACH.
V . U . C, ' , Hebr. et
Vulg., cutii eo. : ., ' . Mox C , 4- * Deesl omnes in Hebr. el in Vulg.
: ', . . ,
... ., , inexpuynabiles, -
V . J 4 . . , ., . , . lntaaecverba Hieronymus : c Faciamque, ail, judicia iua in Alexandria,

quae hodie sic vucalur. Cstertim, prislinnni nooien
habet iVo, quod A q . , Sym., Th. sicut in Hebraeo posiluui esl, transtulerunt. Pro quo ne^cio qutd volenles L X X dixere Diospolim, quae iEgypti parva
civiias esl. Nos aulem pro 2Vo, Alexandriam posuimus pcr anliripalionem, quae Graece appellalur, juxla illud Virgiliauum , Lavmaq** veuit
liitora : non qnod eo lempore, quando venit jfiueas
in Latium, Lavina dicerentiir; sed quse poslea L e vina nuncupaia sunt, ui uianifeslior locus Q^rel
lecioris inielligenliae. > [Lamb. Bos habelNcu. :
. , . 1. e , noroeii Hebr., N o , cum liilera
servili ^ alfixa. ., . ., (abeque acceti-
BZECHIELIS C A P U T
E B P A I K 0 N .
2588
. I|ebr. forlissinii genlium. 0 \ \ . . , \ . ', . .

. .
V. \%. *., . , \ etc. Ms. Jes.
[Legitur eiiain apud Tbeodorelum. Apud S. Hier.,
c l tradam lerram in manu pessimoriitn. D R A C H * J
Y . 13. ., \ . Icltm. |Est
leciio Irtum edilionum, i . e. Alex.. A l d . , Complut.
S. pariter Hier., in comment., ex L X X , ci perdam
aboiuinatioites, et delicere faciain opiiniates. C eadeni babcl sub aslerisco. Idem G, \
. \ f o 6 , (Alex. et Coiiiplul atu.-m,
.) t Hebr., el princeps e lerra iEjrypli iion fsrit
amplius : ei dabo l i m o n n i i n lerra Jbgypli. :
., ., . Pro Teiraploniin. Da.]
XXXI.

.
3
.
5.
unrn
vmtG nanKjn 3
.
5.
3.
WC& lb 8
mxx
t n S mn io
10.
10.
AQUII.A.
5. O d r u s .
Et frondibus nemorosus.
5. O d r u s .
Et sylva inumbran^
linplicata.
5. Et prolongali
8.
9.
sant
ranii
Bensas frondes.
5 elevaii auni rami ejus.
Condeiisonjn.
5.
CJUi.
lu millendo ipsam.
Cumque extendissel.
8. Non ofoscuraverunt eam.
8. Nou fuerunt altiores illo.
9. Pulcrum feci eum

ludinc raiaoruiD ejus.
8.
in multi-
9. Quoniam speciosum feci

ruin, et roultis condensisque frondibus.
9.
10. E l eWaium t%{ cor ejns in

alliludine sua.
10. Et clcvatiim est cor ejti? tn

aUihtdirie sna.
10.
EZECHIELIS C A P U T X X X I .
to). Pro communi *, C babet .
A l e x . , . D R A C H . ]
Y . 15. C s c r i b i l l a l v . B : (/, . ?
, , peribit. Hebr., el succidam.
(/, . . , . ., . ., . D R A C H .
V . 10. ", etc. Drusius.
Juxla ed. Roin., hxc in quibusd. codd. et apud
rbeodorettim. Pro , aliler , prcclia,
Qt apud Theodor. Pro , C babel . A l d .
elComplut., . : ', , \ . ., ,
. V M , .
V . 17. : ', . . , ". ., . , .

0% \ . . , \ . Sed Hebr., et
ipsae; unde arbilramur ia A q . reponendum esse \
. I D E M .
. 18. C , . , . ...
. Eiiam , Alex. et Coinp l u l . , axO.Etapud S. Hier., duceiilur. IDEII.
V . 19. C , \ . Ita eliain Gomplut.
Hebr., Yulg. el apud S. Hier., iudicia. IDEM.
V . 21. . , e l c Drusius. [Ed. Rom.,
, deprecalus e*t, sed C ul et, juxla
n o u s ed. itom., plerique, . : (V,
( u i C el Complul.). . , . ., 66. D R A C U ]
Ibid. ", elc. Idem ex Gomplut.
f C , * ,
. Hebr., non
obligalum esi, ad daiidum sanaliones, ad ponendiim
faaciun, ad obtigandum i l l u d , ad tenendum gla-
EZECHIELIS CAPUT
XXXI.
5. . ", .
Vacat. ",
.
.
5.
5.
Vacai. ',
.
8. ", .
9.
. ",
.
10. \
. ', \
.
8
9.
10
5. Cyi&rissus. AUus, cedrus.

Vacat. Alius, et densus in legmine.
Nubium.
5.
5.
Vacat. Aliui, cum extenderel.

8. Atius, nbn superaverunt, vel,
extulerunt, eum.
8.
9
9. Propter imittiiudinem raraorum ejus. Alius, pulcrum feci eum

tn rnultiiudine ramoram ejus.
10.
10. Et vidi dum ipse exaharetur. Alius, el eievaluin est cor

ejus in allitudiue sua.
GR,
.
5.
.
5. \ ^
.
8.
9.
10.
L X X INTERPRETES.
SYMMAChlJS.
PITBOL.
2590
dium. VM hicel t> 22, *4*25 bis, , .

Idem scribil . : ', . ., . Hebr. ad obligandum illud. ', vacat. . ,
. ., . . ,
. D R . ]
V . 22. . , . Drusius. In bunc cum Hicronymus : c lllud aulcm quod in L X X dicitur , scriploruin \ilio depravalum esl. Ibi
enim inlerprelati suiit, non , sed
, boc csl, non, disposita, sed exienla. Pro quo
juxla consueludinem suam, alii Intcrpivtes excelsa
posuerunt. [Senum versionem adscripsinute nos.
C, \ *
, \ (absque )
. Hebr., et fraclum, el cadere
faciain gladiura eraanu ejus. : . ,
..., \ . Da.]
V . 25. C, \ \ . :
. , \ 0. ., ., / . . D R A C H .
. 24. : ', \ usene , .,
\ , \
. Ilebr., ct frangam bracbia
Pbaraonis, ei ingemiscet gemilibus confossi coiara
illo. lslud coram illo desideralur in L X X , sed juxla
veriunt . , . , . .
. 25. G praeiigii asieiiscum liuic versiculo, sino
linea cusptdaia. , . Hebr., iu
dando me. IDEM.
V. 26. C, J . E l mox, \ -r * E l revera omnes abest ab Hebr. l o .
XVI.
THEODOT10.
5.
Condensorum.
5. E i elcvaue sunt propagincs
ejtis.
10.
82
HEXAPLORim Q U J E SUPEfl lWT.
2S91
2W2
14
nwm \mo
p r w a
16
V m i T D D I 18
VEttSlO HEBRAIGl T E X T .
11. Faciendo faciet e i : juxta
impieiatem ejus ejeci eum.
14. Gacumen suum.
16. In terra infima.
II.
11.
14.
16.
14. T6 .
16.
18.
18.
VULGATA
AQUILA.
LATINA.
11. Faciens facict e i : juxia impietatem ejus ejeci eum.

14. Subiimitalem saam.
16. ln terra infima.
18. In gloria et in magmludine

imer lignaEden.
18. inclyte atque sublirais i n ler ligna voluplalis.
11.
14. Gacumen ipsorum.

16.
18.
Nota et variaB lecliones ad cap. X X X I Ezecbielis.

V . 1. : ', . ., . Omnes fere lecliones
noniine Drusii aliatae bocin capite, conspiciuntur in
edil. Bom. Sic et alibi, ut jam monuimus. D R A C H .
V . 2 . : ', . . , ., . I D E M .
V. . ", . Drusius. [ : ',
. ., . D R A C H . ]
Ibid. ", . Idem. [C ita :
, * quo .,Juxla
: \ . C) \ . Etiam
Hebr. addit, et. : ', . . , . , . ., . D R . ]
Ibid. . , . , . Ms. Jes. [ : . , .
., (lege, .), densanlium. Idera :
', . ., . D R A C H . ]
V. 4. : ', .
., , transibant, .
', \ , . , .
Hebr., aquaeductus s u o s . ' , . ', .
DRACH.
V. 5. ., \ etc. Ms. Jes. [Ila eliam G

sub aslerisco. : ', * . 6 . ,
.
DRACH.]
Ibid. ", etc. Drusiusex Complul. [Iia eiiam apud Tbeodorelum. G habel eub
aslerisco. : ', . , . . ,
. ., .
DRACH.]
V. 6. C , . : ',
. ., ., . Hcbr., rainis
D*3TO 2
-jTnan *nxSm 5
ejus. D R A C H .
V. 7. G, (Hebr., longitiiditie)
. : \ . . ,
, arbustorum suorum. Hebr., ramorum suorum. I D E M .
V . 8. , etc. Drusius. [Ua etiam
apud Theodor. : ', iabsque ). ., . Hebr., non fucrunt sitniles. ', \ . *., (ipsa
Ilebr., miae diverse interprelatur, castanea*, ebiele$,
plalanos). . , . ', . . .
., . D R A C H . ]
V. 9. ", . Idem. [Eamd. le
ctionem affert , nomine ' A . e i ., sub aslcrisco.
G, , et non habet,
. D R . J
V. 10. ", \. Idem. [Itaetiamapud
Tbeodor. ita : \., . . ,
, l d . : ', . ., . C l . supra
y 5. C, . . E l pro . Sic
eliam in aliquo codice, ut teslatur ed. Rom. L)R. ]
V . 11. ", . ldem. [Iia eliam
apudTheodor. el in quibusd. aulem : ',
. Idera :
', . , . C addit in fine versus sub aslerisco, ul et apud Tbeodor.,
. Hebr. et Vulg., eject eum. D R A C H . ]
V . 12. C, . Edit. . , 0
EZECHIELIS C A P U T X X X I I

.
2.
2. ' .
5.
5.
VERSIO HEBRAICI .
1. ln duodecirao anno, in duodecimo mense.
1. Duodecimo anno in roense

duodecimo.
2. Stcut cetus.
5. Et iioplebo valles celsitodine
lua.
2. Draconi.
5. E i iroplebo colles luos sanie
lua.
VULGATA
AQUILA*
LATINA.
2. Sicut leviaiban.
5.
2%93
F.2ECIIIELIS C A P U T
2504
XXXH.
02
II.
14. .
16.
18.
SYMMACF1US.
11.
14. Corda eorum.
16.
18.
11. \
. ',
, \
.
14. .
16. . ",
.
18. ', \ , .
L X X INTERPRETES.
11. fecil perdilionem ejus.
Aliu$, fecil ei secundum impielalem ejus : ei ejeci eum ego.
14. Principium soum.
16. In lerra. Aliu$, in lerra i n firoa.
18. Aliut, in gloria et in magniludine, iu lignls voluplatis.
II.
14. ) .
16.
18,
TIIEODOTIO.
11.
14. Scapum suum.

16.
18.
Notffi et variffi lectiones ad cap. X X X I

. Sed Hebr., ejus.: 0 \ . .,, immi$ericorae$. ', ot . *A.,
. . , . Cf.
supra f 7 . ' , . . ,
. Perperam adscripsit Monlf. ad versiooem AUut, \ , ex Drutio,
qni adTTITO^' refert banc leclioneni; estque ead.
cum leclione L X X noslronnn, noo autem A/tiu.
DftAcn.
V . 15. Pro , C, . : ', \
. , . Hebr.,
el ad ramos ejus. I D E M .
y. 14. . , etc. Ms. Jes. Versu
antem 15, sic legilur in eodem c o d . :
, , \
. [V. 14. C, \ (sic in mullis,
o l testalur ed. Rom. ln aliquo et apud Theodor.,
. Hebr., el non dabunt, vel denl)
,
* , (boc additur eliam apud Theodor. el in iribuilur sub aslerisco)
, ,
(sic, bis)
f apud Theodor., .) . :
if, . ., , condensa. Dnxcn.]
V . 15. C, , '
, elc. Pro ,
Tbeodor., , circumdedit. : ', -
Efcechielis.
. . , . , , operui
* . ' , .
' , \ . 01 ' , \ . ' , \
. *^ . ' , \ . , . . , .0', . . , , colliserunt. ., ,
trantformata tunt. D R A C H .
V . 16. Ed. Roro. : Plerique, . C,
. : 01 , . E l mox id.
C, , \ \ Hebr., eeleclio
ei praecipuum. : . , ., ', . , \
. *
V . 18. "AXloc, etc. Drusius. [Ed. R o m . :
In plerisque et apud Theodor., (scil.,
m vtrtute, pro TOD, $ie) \ :. vero:
. , ' , . , , ,
. C, , , ,
. Et binc usque ad flnem \ersus sequilur ila : \
, profundum terrce, _
%
DRACH.]
Ibid. ', \ . Sunt,

ul videlur, duae interpreiationes vocis Hebraic, u l
saepe conlingil in L X X .
EZECHIELIS CAPUT
XXXII.
.
.
1. , . 01 ,
, .
2. .
5. \
. ', \> * .
1.
5.
SYMMACIIUS.
1,
5.
L X X INTERPRETES.
1. ln decimo anno in decimo
mense. Reliqui, in deciroo anno,
in duodecimo inense.
2. Quasi draco.
5. E l implebo satiguine luo.
Tre$ int., el implebo vaHes sanguine tuo.
1.
2.
5.
THEODOTIO*
1.
2.
5.
159
HEXAPLORUM QDM S C P E R 3 t W -
2591
.
yytQ 6 . , .
ffom
mwa-ba 8

.
.
6.
8.
8.
u.
17.
tinrtS "TOT
o i n r a p o r S s r 18
18.
18.
- n a nxrcrrn r r n n r r o >DD 19
19.
19.
- W T O r r r r c p *nru Ttrm 25
n r r e p I T M D nSnp w i m
31 D>SSn ,
iv .
San "]U?w3 26
13DT\n TBttm 28
25.
25.
26.
28.
18.
H W H 1 r t t t a 7VCV 29
29.
2*.
29.
50. f*v.
oWjpnrw *nm w * i 30
30.
6. De sanguine tuo. Hebr. int.
de sauie tua.
8. Oipnia luuinaria lucis in
co&lis.
14. Et fluroina eorum.
VULGATA L A T I N A .
6. Foelore sanguinis tui.
6.
8. Oinnia luminaria cceii.
8.
14. flumina eorum.
14.
17. E l fuit in duodecimo anno,

In quinla decima mensis.
AQIHLA.
17. Et factum csl in duodecimo

anno, quintadecima inensis.
17.
18. Super mulliludinera iEgy-
18
19. Quo jucundior fuisti ? deacende ei jace cuia praepuiiaiis.
19. Quo polchrior es? descende,

et doriui cuni incircumcisis.
19.
23. Gujus posita sunt sepulcra

ejus in lateribus lacus: ei fuit
coeius ejus circuitus sepulcri ejus:
omnes ipsi inlerfecli cadenles in
gladio. aebr. tnt., in longiludioe
lacus.
25. Quorum daU stint sepulcra

in novissimis l a c i : et facta est
mulliludo ejus ptr gyrum sepulcri ejus : universi inlerfecli, cadentesque gladio.
23.
18. Super turbam ISgypii.
pu
26. Mosoch Thubal.
26. Mosocb, et TbubaL
26.
28. Gontereris et dormies.
28. Gonlereris et dormiea.
28.
29. Ibi Edom, rex ejus, et omnea

29. lbt Idumaea, et reges ejus,
principes ejus.
et omnes duces ejus.
29.
50. Et omnis Sidonius, qui deacenderunt cum interfecits in terrore suo a foriiiudine eua erubeconlea: etjacebant.
50. Pudefacti dormierunt
50. Et onivcrsi venatores qui

dedncti suni cum inlerfectis, paentes, et in sua forlitudine confusi: qui doraderuuu
6.
0\
8. .
8.
8.
.
.
44. \ . "14.
, \ .
17. \ ^
17.
* ' \ J (d*Mwc
),
.
18.
18. \ .
", \ .
19. 19. !; * ,
, \ .
.
25. 01 /
23. , \
, \) * \ ;
^
. - .
.
.
26
28. \ .
28.
28. ", \ .
29. ,
29.
, \
.
.
30.
30.
.
,
.
\ .
14.
17.
18.
19.
26.
28.
29.
50.
ftYMMACBin.
8.
14.
17.
19.
L X X 1NTERPRETES.
t. Dc stercoribut luis.
8. Omnia ostendenlia lumcn in
coelo. Aliu$, omue* sicllas coeli.
44. Et flomina eorum. AL, et
eanalee eorura.
17. Et factum esl in doodecimo
aono in primo mense (aliter,
primi mensis) qainiadecima roeatis.
18. Saper fortitadinem jEgypti,
19. Qoo mrtior t% ? A/if, noo

enim l a qaopiam pratslautior.
TBEODOTK).
6.
8.
14.
17.
18.
19. * aqeU aeeeniibu* *wcende, ct eoi tum nu iftumthlt.
23. Ibi dali sont, e^pulcnjm

V*. Qui V d f f u n i w-piilcra
corvm iu profundo
: tt fa- in jali?rl>tfft l a o i s faKl "*4
CU eM eosigregalto rjo* cir< orie
aepoleri e j u : omues tuiucrali
qi ceciderata gtadio.
26. Jfovteh et TbobeL
20. Coirfte eot tf.
28. ., tmUtuls
2,
et dormit*.
29. Ibi dati M o t p r i b t t p f Aflir.

#9 \*/*% rjiio.
39. Oomes !/^ **, qei
oVjctii MMrt c s a *.
t<-w
!M0ffC , y*s>i+*M *-rae e e * * oWt*rii* Uow*** 4 K
e i Ivrti&oîfte * * * .
3#. P+4*i*<u
ihiuMtnU.
IQOO
HEXAPLORUM QUAS S D P E I t ^ Y r .
i$9d
.
52.
.
32.
VERSIO HEBRAICl .
%2. Cum iuterfectisgladio,Pbarao et omnis turba ejus.
52. Cum interfcclis gladio, Pbarao et oinuis muliitudo ejus.
AQUILA.
52.
et variae lectiones ad cap. X X X I I Ezechielis.

tur , Hebr. enim, in percuiiendo roe. Da.
V . 1. 01 , elc. Dnisius ex
V . 16. C, \ . \ .
Uieronymo, qui ait : In multisexemplaribus juxla
L X X , duodecimus annuset mensis dccimuM pomlur : posl, . Sed Hebr., . AUajuxla- caeleros aulem lolerpretes, decimut annus et men : ', . ", . .
. 17. ', [ad
duo4ecimu$ memis. [Ed. R o m . ,
, . autem e l C , . . . marg. ] .
.... ad marg. legitur lantum, . , Ita ms. Jes. qoi hanc notam babet in maqgine :
' * \
. ., . D R A C H . J
V. 2. . , .' Item ex Hieronymo. [Qui- ' , ' \ * ,
dam, . Hebr. el Vulg., in fluminibus. , .
C, . . . : ', . ., . , '

. ', . . , . N i \ ^
lDirum legil 3. D R A C H . ]
V . 5. C, * \ , \ ' \
^. .
J elc.
Quae simililer afferunlur in nolis Rom. editionis. : $ ( - *
, , * ., . D R A C H .
, . I. e. :
. 4. G, . Eliam Theodor. legit
c ln edilione L X X Inierpretum sic babelur : Et fa. Apud S. Hieronymum, tui. , \
clum e$t in xu anno, in primo mense, decimaquinta
elc. Apud Theodor., .
men$is. lllud autem, in primo mense, obelo nolalum
VM desideratur . I D E M .
V. 5. ', \ elc. Ms. abstulit Origenes. Haec aulem ad verbum dicit i n
Jes. [C. J : ., \ 19 tomo Commentariorum in lezeciel : Videtur hmc
. , \ prophetia conuauenler po$t prcecedenlem potila, et
etc. ut supra, sed absque asterisco. L X X et ipsa anno xu prolata [uisse, atque eiiam in duodecimo mense quemadmodunt el iUa prodmte : $ed non
cseleri oniues legerunf.7 pro n . D R A C H . ]
Y . 6 . In ms. Jes. pd luarg. legilur, similiter in aie conveniunt; illa quippe prima metuU
'. . Hasc autem, ut et aliae pronuntiata fuii, hmc vero decimaquinla mentis.
quxdatn ejusdem ins. ootae, recenliore manu scri- Quamobrem illud, primo meose, utpole omnina
temere positum, obeto notatum auferre au$i sxmiis.
pia suniab annis circiler 700, el quidem, ul vide[C, , etc. E l ad
lur, Latina raaou ; nani cbaracleres non expediti
marg.. . , . , . D R A C H . ]
stint. [ : ', . .,
V. 18. ", \ elc. Drusius. [ :
. , . D H A C H . ]
V. 8. ', elf. God. Reg. [C, ., \ .',
\ . Hebr. el Yulg., super lerram luaro. . ", . D R A C H . ]
. 19. ', etc. Ms. Beg. fHanc
: ., * . Idein : ', . ",
Senum versiooeio quae, u l et versio Alius, refertur
* . DR.1
ad nCRU , nullus habet edilorum nostrorum,
V. 9. G, , absque . : ',
neque ipse C, qui raro omillit qnae in Hcbr: ferun . ., . Hebr. el Yulg.,
tur. D R . I
contrilionem luam. VM, pro , 2 m., . D R .
Ibid. Hieron.: c Porro sub asleriscis addilnra
V. 10. C, *
est, de aqua pulcherrima descende, el dormi cum i n (apud Theodor., ) ^ circumctiis. Et paulo anle : Multura in boc loco
\ . : ', L X X Inlerpreium edilio, et ordioe, et iranslatione
(sic). . , . , . , . ',
discordat, el quaedam in ea de Theodotiooe addila
. . ,
siint. [Apud Theodor. ead. leguotur quae Tbeo . ',
doliooi Iribuootur. Qui hoc ecnsu inlerpreuti sant
* . . , . , . I D E M .
legerunl Q*OQ, de aquis. C i U : t 19
V. 12. : ', . . , . , . .,
J (sic), \
. 0 \ . . , . .,.
, * ', .

* . Q u ultima post allerum obe. I D E I I .
lom babel ed. Rom. in f 20. : ', . 15. G babet post . : ',
; (uoia, ut ms. Begius.) . , -.
.,, . . ',
; . , ; D R A C H . ]
. . , . , . ., . .
. 20. : ', * (omV. 11. ",\ . God. Beg.
nia sic), \ . "..
[Pro , G, - . Hebr.* non habel. E l inox,
* , \
. Pro , in . Hcbr., giadio data est, cxlraxeruot
nullis, . D R . ]
eam et omoes inuliiludines ejus. D R A C H .
V. 15. G, . Et pro ,
V. 21. G oou babet ante . Pro >
. Etiam , {. : ' , legii , sed repugnaote Hebr. ve,'. . , ., *. Legenduoi vide-
scai
KKHfoJs
cnoiAxox
CAPUT
xxm
0\
52.
, \
* .
SYXMAGHU&
32.
52. X T f avuavlat paxat*u

, KA\ 4 * 4** a*n>v*
L X X 1NTERPRETES.
TUKODOTKX
52. Cum vulneratis aladio Pha : omnis luullituJo ejus cum
52. Vuliwrail ftladii Pharao,

omms vhiu* coruiu*
Notoet vari lectionesad cap. Eiechiehs,

riute. B i c nonoulla, qnx non habet Hebf., addita
t u n t ex Tbeodolione et leguntur apud Theodorelum.
De quibtis adi nolas Roro. edilionis et S. Hieronvmi
cummenl. : . , . L X X non qtiadranl ad Hebr. textum, qui son a t : cum adjutoribus suis descenderuni. foEH.
V . 22. In C ita est : \
, -f-
, , \
- (sic ileralur obelus) \ J
,
. ', . . ,
. , . ('),
. . , , llebr., iu
circuitibus ejus sepulcra ejus. I D E M .
Y . 25. . , etc. Drusius et me. Jes.
Hieronymus vero: c Et ilerura de Tbeod. editione
sob asleriscis additum est, qui dederunt etc. >
Uiid. , . Ms. Jes. el
Drusius ex Origene. Confundil bic Inlerpres - *
, cum - p a lonyiludo. [C, f 25.
. | JuxU Rom. HlUlouem

b c adduntur in llno conunali. Smu oilaiu apud
Tbeodoretum. Hic VCISUH c l j ttt
uul babrl
sequentia : ; (apud 8, l l i i ^ . ,
non dormierunl. Ilebr. e l V u l g . , tt non donnloni)
. . . . (Ilobr., \\\ VIIHI bolll
suis)... \ . Ila cliam V M , .
, C babet . Ila oliam apud ,
Apad S . Hier., giKimloe. Hobr., poltMilo, \
', . 01 , .
Iiebr., cum potuiiUbue. ', (logoruiil
DVlVO)* 01 , . Ilrbr., clo prAmitlfl*

li8. ', . 01 , ^ llobr., , ut modo dediinus. D R A C H . ]
. 28. , tuo. Idom. In i.xxomniaconfuia lunt.jApud S. llior., cmiinrorlR idormies. C, ) 27, \
, \
. , f 28 : 0 \ . 01 . D R A C I I . ]
V. 29. . , 8 ci<*. . J< j l u jnu.i
ed. Bom., in plcrUqiM clapild TheodOI. PrQ]
lf
, alii , gcd llobr., . Pro alimo
, alii , ecd llebr. i i n n m . AIHI.I S.
Ihcr., Ibi Edom c l r*w* alu , n oinurr, >
|>
- \ . r - B : ', \
Aseur. C , f 28, *| ol aOtftc, X
. . , . a ( s i c ) , X . , . , . Hebr.,
Mepulcra ejus. ', . ., \ \ / ,'> Mr.qua ut in nostrii. - : 01 /
. 0% . . , . , .
0% \ . . , ., . , . Vox He- . ', . . , ,,
. ', / 01 , 8braica el tilas et viventium ftigntticauDRACH ]
.*., cum praepuliali, )
Y . 24. C, . : ', \
V. 50. , 6U, DruI . . , ! . Hebr., qui deeio, et parlim x mt, Je. Hic fiiultum variai dit,
acendertjnt. ', . . , .,
Bornana, auae tic babct;
, . , . DRACH.
,
. 25. C praeponit voci asteriscum, qaem
son seqniiur iinea caspidata. Idem cod. legil
. Sed Hebr. ol edii. Rom., eju$. Duos edilioois Roflt. versot 25 el26 io onum cobibel f 25
cod. C. Y l l , , cum bac Cardioalis
Boin. 30, nifci quod duobu d i t , . , / ^ , . * ,
ola in marg.: c l u beic ei posteaeod., noo . #
, ei //
L e. y 32. : . , . (),

- - : ', >/'//'/<* ^ / , eofirtituif,
, , con- ' , ^ . . , . ZMrtM. ll<;br, ai|iifU/fiU,
(adduiil, i C ) ,
liernmim, ,, %
' , ', /^ , ,
ctmfmammtm, & ? /. h%UM.\
o v r p r j i i w v , imerfecterwm. iacM.
iia iuUtrvm tmnmn' '. 51 (C, Jr 50.) C iu
-> ^ 4//> <*ip*\tvi tyv.fx'*' qw/d d ^ l
. 38. H***m. : c Pro JTofoc* Tkmbai, S T U . tt
TheorL i m pivjmi smm, cmkiU eorum. Si S i n T T O Heitr.) %%\ ^ / , / ^ r , ^ y / Tt;/ ^/
//(* / ^ p o ^ / ,
uc mAatderi* S y n r t i i tt Tbeodoiio, aiiud Jaoe -/r
^;/'. '/^;, ^ >^;^> ^ / , *
L ^ e r a t o f o n c i . Im prarta TOCC 23TO pro - p c ie', '. ?/ / / / / >/ Oi ,
/^
^ - ; MCMoajB a^rvai latferpteiaiujaj
wp*if </ mmutvlM* W*
c i f po. Jt 2< E m . editiotii%. : , l i o - ^/>//.; '/;,
0023
i&o6LII-, / %vS*u~ l tic pfjncUV, ,>i, H ^ /($
/ J**/
p a M i f f w a u t M Metech, Th*ai. <f,
a D r i M M , \y*u4m* \**u*i**m ttUtiri *A, H*m>,
t i^r-i airsoi. *AXie<, i^- ///
ex qp D f i a mmhm yUftfumyu,
^ ^/v^
d t f t o i t fBuliiLo^ ej^
Me^
,; ml C m ^ / / M , 1 ; iia AVw*'4
l.ua GcrBtaum : ca4 fatixe %</JL.**^*?> * %ifita M#ti^r, xo4
>, / f j ^ a>?^ / 4 ^
i f , ^^. , ,/,^. if, * *sJs<s/f,-
s * *4$*&$*& ,
IWi,
wm4u>H
rniaM \ \ \ ^ fe^wavrf . H t k . <t V t . ^ , q.a OvY.23-lfrri
* TUL yto-A *s**ttsjrj*
l~. ; U
?
2tf05
HEXAPLORUM QVA
.
DTIM 7
wn
2604
SUPERSUNT.
EZECHIELIS C A P U T X X X I I I .

.
7.
8.
12.
7.
25.
26.
26,
0" DHSN - 27
27.
27.
- > 50
50.
51.
50. .
,
51. .
.
*JTN
wn
12
12.
.
25.
DnS p S 25
C D W I
fexn mrrSy nw
insr 5 i
7. Et preraonebie eos ex me.
7. Annuntiabis eis ex me.
8. Impie.
12. In die qua peccaTerit.
25. Idcirco dic ad eos : Sic dixjlDominus Dcus: Super sangtiine
comedelis, et oculos vestros levabitis ad idola veslra : et sao&uihem eflundetis, et terram possidebkis ?
26. Stetistis super giadio vesiro,
fecislis abominalionem, ct unusquisque uxorem socii sui polluislis : et terram possidebitis ?
27. Sic dices ad eos : Sic dixit
Dominus Deus.
50. Unusquisque cum fratre
aoo.
51. Populue meus.
Ambulans.
AQU1LA.
7.
8. 1/npic.
12. In quacumque die peccaverit.
25. Idcirco dices ad eos : Haec
dicil Dominus Deus: Qoi in sanguine comedilis, et oculos vestros
levalis ad imimmdilias vestras, et
sanguinem fundUis: numquid terram baereditate possidebitis?
26. Sletistis in gladiis vestris,
fecistis abominationes, et unusquisque uxorem proxtmi sui po1luit, ei terram hxrediiate possidebiiis ?
27. Hc dices ad eos: Sic dicit
Dominus Deus.
50. V i r ad proxiroum suum.
12. die peccali eui.

25.
26.
27.
50. Unus cum uno.
51. Populus roeus.
Ambulat.
51. Populus meus.

Sequitur.
Notaa et variea lecliones ad cap. X X X I I I Ezechielis.

V . 2. : ', . ! , .
Pro , V M , 2 m., . D R A C H .
V . 5. : ', \ . *., ., \
. I D E U .
V . 4 . C, . Ita eliam V M et
Alex. : ', . ., . ', . ,
\ . , \ .
'
, \ . T D E M .
V . 5 . , lejjil . : 0 \ *
. ., * . ', \ ,
. ., \
, . I D E M .
. 6 . , C habet . niox,
. : ', \ . ( a d d u n t ) , X
. Ilebr., cjos. I D K M .
V . 7. \ etc. Ms. Jes. Driigius feg i l , \ . Comptut., \ . [C
u l tn*. Jcs. sub asierisco. E d . R o m . ; t In aliquo
0
cod. et apnd Tbeodoretom seqoimr,

(/., ) * . : . , \
' . D R A C H . 1
V . 8. ", . Drusios. Vocem JTttTI
verlil Aquila Psalm. I X , 1 0 . Hic vero iadem vox rcpelila posircico loco omiililur a L X X
[Non postrcmo, sed prinw loco, ut videre Hcel. C
babel sttb aslerisco. Esl cliam apnd Thcodoreium. V M , . E l 2 ., . Sic
f}
15
el
14.
DRACH.]
V. 9. C, . Pro , , el pro , *. : ', . ", *

, mandaveris. ', * . ',
. Hebr., ab ipsa. ', . . , ., ^ . D R A C U .
V . 1 0 . : ', . . , . . ' , ' .
., ' . .
. 11. C, , ' ...
2605
EZECHIELIS CAPDT XIII.

.
7.
10.
7. VacaL , \
" .
8. Yacat. ", .
42. Vacqf.
8.
12.
.
5 . Vatat
25.

', \
,
\ , \
;
26. " \
, ,

, \
;
27. ,
27. ,
.
.
30. " .
50. .
51. Vacat.
51. .
Vdcat.
.
12.
25.
27.
501
31.
260
EZECHIELIS CAPUT XXXIII.

'.
SYMMACHU9.
7.
7. Vacat. Alius, et cuslodies eos

a me.
8. Vacat. Alius, peccalor.
12. Vacat.
8.
42.
25.
25. Vaeat.
2.
26. Vacat.
7.
27. Pronietva dic eis : Haec dicit

Dominus Uoininus.
30. Homo fratri suo.
30.
31. Populus meas.
31. Vacat.
Yacat.
NOUB
THEODOTK).
L X X INTERPRETES.
7.
8.
12. dic peccali sui.
25. Propbrpa dic eis : Ifnnc dicit
Dominus: Quia de sanguinc comedilis , el oculos veslios levalis
ad idola veelra, ei annguinem effunditis, c l lerram harredilate poeidebilia ?
26. Sieiisiis snpcr gladio veetro,
fecsu* aboniiiiationem, et unusqtmque uxorem proximi stii polluislis : et lerram haercdilate paidebiiis ?
27. Sic dice ad eos Ifoc dicil
Adonai Dominuf.
30. Unue cum uno.
51. Populae rocus.
Ambulat.
et variffi Jectiones ad cap. X X X I I I Ezecbieli*.
4...
. , . ', f) tHrbr., a viis veslris pravis) -^ . ., .' DetCH.]
* * ; : 0 \ . .
V . 13. C, ' '
*
0 \ \ eic. absque lin*a cn*pdali.
. \ . ., /* ^- Ilebr., viveudo *ivel. . .
. Ilebr.,
Etiam V M , . : ', . sed ui ronvt-riaiar impitie a tia sua ei vivai. toex.
. ., \ . ',
V. 12. . , . , . Ms. Jes. Drusiaa \ . . , \
ver> l.Huni locutn sic : . ', . " , ,
*.3 , . [Orusius D R A C H .
depromp>i. c\ edit. ., qua* s i c : uito anlffii
V. 14. C c4 V M , .,. .
p**rvpluslo e*t, c l c VW, : ', .
). >.
(sic, C, ;, et n i o i ,
V. 15. C i#Miam V M
.C babel in lesm letlioiiem . . . , pntcunle ), . ': ', .
aslerisco. rod. cod. i u iucipit coniroa ttosirum, . . ., . Ilebr., mididrit *. Ivr.u,
, * quae etiaai referuutur in
V.
0, . ;
eda. Rom., sed Hebr. noo babel, pru aslerisco ', . Hebr., 00 cotuumtw*UuuUir ei. C*
obeims repoaeodos. : ', *% , . : 0 , *
f
ITEXAPLORUM QUiE Sl3PEfl50{V
2607
Hebr., vivendo vivel, absque , quod neque

exprimii Vulg., quse tanlum habet, vita vivet. I D E M .
V . 17. C. . : ', \ . .,
. Hebr., et ipsi via eorum. I D E M .
V . 18. Pro \ , . Sicetiani
versu sequenti. I D E M .
V . 19. : ', . ., * . .
V . 20. C praetigit asteriscum anle , absque
liuea cuspidata. : ', . .,
(lege ) / . . .,
. ', (legerunt V3TT2).
, . Hebr. et Vulg., juxta
vias suas. I D E M .
V. 2!. C, (ita eliam V M , et ed.
Rom.), . : ., ',
. , .Hoc in versu
exsistit versio :
. Eam exbtbel Tbeodorelus, addens,
\ ,
. .
. 22. Apposite observat ed. Rom. bic, ut et
alibi, idcm valere alque , donec, quod reipsa est
in nonnullis. : ', . . , \
. Uebr., et non obmutui. I D E M .
0
^008
Te
V.24. l n C iia lotum hoc coroma : .
-r , J
. : ', . ., . ', . . , ., . ', \ . 01
, . DRACH.
V. 25. . , etc. Hunc et sequentes
daos versus sic babet ms. Jes. Drusius vero eic :
\ elc. Ibi vero Hieronymus : Prinuim scieitdam, quod oclo plus minus versus ab eo loco quem
posuimos, Qui in tanguine comtditi* , et oculos *ehtroi levaiis ad immunditias vettras, usque ad eum
locum, ubi scriptum est : ticec dice$ ad eos : Sic
dicit Dominus Deus; in L X X non babenlur, qui cum
muUis aliis et haec pralermiserunl : sive interprelala ab eis scriptorum paulalim sublaiasunl ?ilio.>
Ubi adjicit Drueius ad illud, ocio plus minus versus,
imo duo lanlum : igiiorans scilicei versiculos lempore Hieronymi perquam brevissimos fuisae. Qaa
EZECHIELIS CAPUT X X X I V .
.
DTPSN 2
2.
4.
W 3 m a > 10
10.
DPM rorv HT1 *5
25.
w i 25
25.
26
oSy rmaa-TiH 27
56.
^7.
29
50 .
C T N W > O ]H3f ^3 JWI 51
.
25, K a \ J
.
25. \ .
26. ( ) .
27.
29.
50.
51.
50. ' .
51.
DTIN
VULGATA LATINA.
2. Vacat.
4. Et quod segrolum non sanastis.
Et in robore dominati estis eis
Sed cum ausleritate imperabaiis
et cum crudelitale.
eis, et cum potentia.
VERSIO HEBRAIC1 .
2. Ad eos.
4. Et infirmam non sauastis.
10.
25.
25.
26.
27.
Et requiram gregem raeura.

Ipse pascet eos.
Et dormient in sylvis.
Benediclionem.
Vectes jugi eorum.
29. ln nomen.
50. Cum eis.
51. Et vos grex raeus, grex
pascaae meae, homo vos.
10.
25.
25.
26.
27.
Et requiram gragem raeum.

lpae pascet eas.
Dormieni in saltibus.
Benedictionem.
Calenas jugi eoram.
29. Nomiualum.
50. Gum eis.
51. Vos autcm greges mei, el
greges pascuae iueae, homines
e&tis.
AQUILA.
2.
4.
10.
25. Et ipse pascet eos.
25. Et dormient in sallibus.
26. (CollU roei) benedictio.
27.
29.
50. Gtim eii.
31.
EZECH1EL1S C A P U T X X X F V .
<fte re io Pradimioaribus, ei frequenier io Ubro Job,
ctam est. [Theodotioois versiooem ad verbum babet C sob asleriscis, sed . Ulrobiqoe idem est alquc . Hebr., u l el
VeJg., c o W t i u . Supenracaneum eal dicere Drosii
Jectionem ex edii. Rom. emergere. Et est, preter
alios. apod Tbeodorelum, ad mara. : 0\ .,
\ . " A X l o c , \ . ' , ., . ", . DRACII.]
. 26. C a d verbum,et sob asieriscis, u l Theod.
P r o , ed. Bom. . aulem
ad roarg., , ^ . D R A C H .
V . 27. C,
'* elc. ad marg.:
*A. . , ', ., . Idem
: V, urtv. ., . ' , . ",
. Hebr., in gladio. , \ , .,
. ' , . *.,.
. , . ., . .
. 28. C, \ , ; Hebr., et dabo lerram desolationem ei
asuialem. : ' , . . , .
Bebr., superbia. ', . . , . .
f
V . 50. ., . $. Jes. [ C , \
, \ \, *
, *
, \ , I
. : ', . . , ., ,
. Hebr., oous ad , elc. ', . (addoot), . D R A C H . 1
V . 31. ., ., . ldem. [Ua eliam C ,
praeoolato asierisco. D R A C H . ]
Ibid. . , . , . Idem. [Est eliam apud
Theodoretura. 6, . : . , ', .,
. Idem C, \ ,
\ ,
\ elc. : ',
. ., . Hebr. autem, . ',
. . (addil), \ .
Hebr., ipsi faciuol.', \ -
(ui C). . , . ., .,
. D R A C H . 1
V . 32. C , ,
. : ', . . , .
Hebr., el excelleos pulsare. D R A C H .
V. 35. C, \ ^ - J Dceat
ln Hebr. I D E M .
EZECHIEUS CAPUT X X X I V .
.
2. Vaeat. , .
4. \ .
\
. ",
\
, \ .
10.
10. \
.
.
23.
23. Vacau
4. \ ^
.
10.
25. \ ;
.
25. 25. \ .
.
26. ( ) .
26. Vacat.
27.
27. . ",
.
29.
29. . ", .
50. * .
50. Vacat.
5.
28.
27.
29.
30.
.
SYMMACI1US.
2.
4.
10. Ipse requiram oves,

25.
25.
26.
27.
29.
30.
31,
2610
51.
. ", \
\
, .
L X X INTERPBETES.
2. Vacat. Tre$ Interpr., ad eos.
4. Et quod male babebal ooo
corpore curaslis.
Et quod forte afflixistis labore.
., et vi casltgaslis ea, et illusione.
10. Et requiram oves meas.
23. Yacat.
25. Et dorntfenl io saltibus.
26. Vucat.
27. Jugum eorum. Aliut, vccles
jugi eoruoi.
29. Pacis. Alius, io ooioeo.
50. Vacat.
51. Oves roeae, et oves gregis
inei eslis. Alius, el vos oves mea;,
el oves pascuan mcae, bou.iiiva
estis.
51.
THEODOTIO.
2.
4. inflrmum aanaslis.
10.
25. E l ipse pasect eoe.
25. E l dormieol saUibus.
26. (Collis mei) bcoediclio.
27.
29.
50. Cum cis.
51.
Htf
H E X A P L O R U M QUJE SUPERSUNT.
N o l e et varie leeliones ad cap. X X X I V Ezechielis.

V. 2. ! , . Ms. Jes. fC,
, elc. ,
. : ', , . , ., \ ;
. , . Hebr.,
pastoribus israel, qui itierunl pascenles scipsos.
DHACH.]
V . 3. C, . D R A C R .
V . 4. . , \ ^ etc. Ms. Jes. et Dnisius.
[C ulramque habel liiterpmalionem sub asleriscis,
ct pariter ulraqiip apnd Tbcoilnr. C mox, * . : ',
. ., , perturbatum,
. . , ', ., . ' , \ ctc. ',
/. ., \
. D R A C H . ]
Ibiil. ", elc. Drtisius. [Omnos Drusii ieciioiirs boc in capilt, u l plerutnqiie
alihi. profert cdit Roniana, i . e., ftobilius in notis
ad eanul. adjrciis. D I U C H . I
V. 6. (*, , \ , erraverunt ( H^br. el ., erraverunl) *
... - .; (Itebr. et
V u l g . , r i siiptToiiinein faciem terraj;
* elc. : ', ., \
. D R A C U .
V. 7. C, J . .
V . b. C, . : ',
. ., ' . .
4
V. $. *\ , *
* I Hebr. et Volg., audile verbum Domiol.
IDFX.
V. 10. ., etc. Ms. Jes. fC,

\ (sed tapsns videlur scripioris,
et reponendum ). ,
. Absque , quod non babet
Ht?br. : ', (txtulemnl
verbum Hebr., vahaschibothm). ., \ , ce$*>
$are faciam, . Hebr. juxla lectionein masoretariim, et ee**are faciam eos. D R A C H . ]
V . 1 I . C, ;Uebr. et Vulg., eece
ego ipse. D R A C H .
V. 12. C, I flebf.
et Vutg., medto ovium suarum, I D E I I .
V. 13. : ', \ . '., . , \
. ', \ . '.,
^. ., , canalibus.%,,
. .
. 14. C ila : *- \ -- \ J
ete. I D E M .
V . 15. C, -- \ ^ !
;. I : ', . 01 , .
Ilic edhor Romauus Telraploruni lexius CbiMani
codicis : c Hiicus<|e lcctiones variaiMes Aqtiilae,
Syininacbi,TbeoitoiionisquaR ad marg. codicisBarberini apposii e r a u l : caelerae vero usque ad fin*ra
hnjns propbela? dcsideranlor, quia codex mulilus
csU W n .
EZECHIELIS CAPUT X X X V .
.
cn 6
an nay 7
pnwma mvury - 11
6.
7.
7.
11.
11.
15.
15.
15.
15.
cn
? Dmrom 15
SN-nrrnva nSroS TTOCD
15
VERSIO IIEBRAICI T E X T .
6. Sanjruinem lio babueris, et
eanguis perst>quelur tc.
7. Tianseuntem et redeuntem.
0
AQDlLA.
V l l L G A T A LATINA.
6. Et cum sanguinem oderia,
sanguis persequeiur le.
7. Euntem et redeuntem.
11. secundum zelum tuum,

11. Et secundum zelum (uuro,
queui fecisli propler odia Uia in qucm fecisii, odio babeus eos.
eos.
13. E i dcrogastis advcrsum mo
13. Et auxislis supcr me verba
veslra.
verba vestra.
15. Juxla laelitiam tuam ob 1%15. Sicuti gavisus es super lisere litaiein domus Israel.
rediiaiem dumus Isracl.
omnis Edom ipsa tola.
Idumaea omnis.
H.
15.
15.
Not et varias lectiones ad cap. X X X V Ezechielis.

V. 2. C, ' . D R A C H .
nisi 2 m. addilum. I D E V .
V . 3. C, . Abique , quod in VM
V. 4. C, et apud Thaodor. \ .
A
ttlt
EZECIIIELIS C A P U T X X X V .
Notaa t t 3 lectiones ad cap. X X X I V Eiechielis.

V . 46. C , , Ita etiam
Atex.*AJd., Conpltit. , , (,;
Hebr. ei Vnlg., ei qood pingue. I D E M .
V . 47. C , ; Hebr. et
aped S. Hier., oves mes. Mox, pro , . VM autem hic et versibu* 20, 22 habet
. Tbrodorelus babei, \ .
Hebr. iia sooat : inler Decudero et pecudem, sive
arieitim sive bircoruni. C u i noslra versioni consoaat Vulg. Lau I O E M .
V. 48. Pro , , . I D E M .
V . 49. C , . .
V . 20. C,

I (Hebr., ad eos) . .
V . 24. C ila : \
I J
Eadem babenl Tbeodorelus et quidaro, sttd pro
, , expuiisiis. Hebr., et cornibus vestris ferilis omnes iufirniaiae, dooec disperseritis
eas foras. I D E M .
. 23. . , . , \ . Ms. Jes. [C, \,
, * \ . D&ACH.J
. 25. . , ., .
Sic eiiam legitur hodie in 0' Roro. edit. | C ,
rfj ^ * quae addilio eliam apud
Tbeodoietum. Hebr., lidenter. DRACB.]
V . 28. . , ., , ldem. [ C ,
, * \ ,
* Apud Tboodorctum, \
, \
. Ilcbr., et demiilam pluviam in lemporo
suo; pluviai benediciionis cruut. Dtucn.)
V . 27. ',
.
Drusins. ln Complnlensi vero, . [ Apud
Tbeodor. u l ". G aulem, . .
DRACR.1
V . 28. C, \
. Hanc niulalionem verbi in ,
qood non habet veritas Hebr., libenler tribueinua
lemcriiali ecriptorU; imperilia enim quid non audet? D R A C H .
V. 29.
. L X X qui verlunt rlptV
,legisse videnlur UW invnraii U U J I U . [ ,
. Et ila Complul. D R A C H . ]
V . 50. . , . , ' . Ms. Je. [Ita ellam
C in tcxtu, eub astrrisco. Idem in line versus,
. D R A C H . ]
V . 54. ", \ etc. Drusius. [G, , \
] * , \
, ; (srnipl .), hadeut apud
Tbeodor., niei quod habel. .
bis veYbis lexlus Hebrafci, nomo vos, I. e., bomo
estis. quae desunt in L X X nostrif, colligmil rabbini
in ibalmude, in zobor alkbique frcquenler, oloa
Judapos etise hominn, oranes aulom ra?ierarum geutium personai nibil aliud quaro beitiat. DHACU.J
9
E Z E C H I E L I S CAPOT X X X V .
6. , \
.
6. Vacal.
6.
7. . ".,
\
.
11. Vaeat.
14.
13.
13.
13.
15. Vaeal.
8.
000.
0\
SXHHACHtS.
SaDgvtBffn tonn odisii, et
fat*t.
II.
. ,
. " ,
.
L X X INTERPRETES.
6. Vacat.
1 3 . Wmcm.
Bt ooaii
TUEODOnO.
.
7.
41. utmoowm ttkm tmwm,
qoem feciui co qood oderit eoa.
13. E i ebnaalia aeper e v#rrta
vealra,
45. Sicoti gavHfH
sopfr I > 6*mw% Hr*d.
IX
15L
11. ,

.
45. \ '
^
.
45. ; .
7 . Hemioes jqmenta. Alims,

pratiergredienlem et redeonceiri.
11. facmt.
7.
7.
M W B
ct mse-
mwim, Altw, et omnis Idaoura

.Atms 4%%enmB*bilmr.
f
N o t s et TtruB lecliooes ad eap. X X X V Ezecbielia

.
(vastitaieai
itaiet ponam). Iocx.
bta
(Tbeoaor , arA)
iy^pav &, xa\ /'?

+ J ( Hcbr. deeslj />,* 9/ J (iw Hfbf.
ZW5
1>1
deesl) ^
,
; (lla
[il* etiam
eliam apud Theodor.
Theodorr Bebr.,
Hebr., in teinpore
~ aT"
afllictionis eorura , in tempore) , *
l l a etiara apud Theodor. haec extrema ab

., loETf.
Drusias, post edit. Romanam, ex versu 4 adfert
, ubl L X X edit. Rom., \
. versu 5, \ , ubi
L X X . Indidem \ ,
ubi L X X \ . Quae monuiese
salis eslo. Hae vero Drusii lectiones, in Notis edilionis RoroanaB allalae, in Complulensi habentur, cutn
lanlilk) discrimtae ad vereum 5, ubi b a belur.

V . 6. . , etc. Drusins. Lalinain vero
Syinmachi versionem Hieronymus. [In fine versus
addit C , \
I Quam addiuonem habei etiam Theodoretus. Ea
autem desiderantur in L X X nostris; nam quod adacripsit Monlf. : 0% , \
, respicit quae praeceduol in Hebr., a T T O
prn* ' DHACH.]
V . 7. ", -etc.Drosius. Hteronymtis
vero Latine, euntem et redeuntem. [Apud Theodore-
EZECHIELIS CAPUT X X X V I .
2.
rrtnri 2
mS-b
ri t m i i
rssrhosn vh " p n 15
11. \ \
.
15.
II.
15.
18. \ , \ *
.
19.
18.
OTpVfalll
D m f r S ^ 19
VERSIO HEBRAIGI .
1$.
2. Allitudines.
5. Omnis cordis.
5. Tolo corde
2.
et cre-
I I . Et mulliplicabuntur et crescent.
15. Et gentem luam non i m piugere facies adbuc.
15. Et gentem tuam non amiltes

amplius.
18. Super sanguinero quem fuderum super lerram, et in idoiis

auis polluerunt eam.
18. Pro sanguine, quem fuderunt super lerram, ei in idolis

suis polluerunt eain.
19. Et juxta studia eorura.
AQUILA.
2. Et excelsa.
I I . Et muliiplicabuniur
ecent.
TU .
19. Juxia viUs-eorum.
11. E l augebuntur et muliiplicabunttir.

15.
18. De sanguine quem cffude*
runt super lerram, el in idolis sais
polluerunt eam.
19.
Notaeet yariee lectiones ad cap. X X X V I Ezechielis.

V . 2. ,
\ . Drusius, qui haec
noial : Hieron. altitudinet, sive solUudines. Idem
alibi : Baroa singulariter exceUum, et Bamolh exeeUa signiftcal. Eu$ebiu$ de LocU : Bama Aquiia
aemper reddit.
V . 5. (2, \ \ \ ! (quae repctitio eliaut in Hebr.) Non habei , pro quo
Bebr., abaorbere. D R A C H .
V . 4. C , , 6 ,
'Aouwit
, \ , \ ^ , \
, \ -- \ , \ ,
(etiam Tbeodorelug )
,
. .
V. 5. ', . Drosius. [Etiam
apud Tbeodorelom. D R A C H . ]
V . 6. C , . D R A C B .
V . 7. C, . Quae etiam ad verbum apud Thcodoretum.

DEM.
V . 8. C , l E l
, I .
V . I I . . , . , \ ctc. Ms. Jes.
[Sic etiam apud Tbeodoreium. C babel sub asteriacis. D R A C H . J
V . 15. C, . Quod aulem apud Theodoretura aliosque addilur anie verbum, nimiruro , Hebr. non habet. D R A C H .
V. 15. "., elc.Drusius. [Siceuam
apod Tbeodor. C babet sub asteriscis. D R A C B . ]
V. 17. C, , -- \
, \ , * \
elc. D R A C H .
V. 18. ' . , . , \ etc. Ms. Jee.
[Ua etiani C sab asierisco. D R A C H . ]
V . 19. ',
96
E Z E C H I E U S CAPUT X X X V L
l u m utraque interprelalio. C , . D R . ]
. 8. C , \ *
, { elc. D R A C H .
V. I I . ., \ elc. Ms. Jes. et
Drusius. lEadem in C sub aslerisco, necuon apud
Tbeodorelum. D R A C U . ]
V . 12. C, J .
etr. Melius auiem apud Tbeodor.,
, . Hebr., dixisti contra montes
Uraelis, dicendo. D R A C H .
V. 13. ., xa\ eic. Ms. Jes. [Eadem habet C sub asierisco. Apud Theodor. melius ad Hebr.,
2618
\ , ti multiplicasti. C et V M . D R A C H . ]
V . 14. C, . D R A C H .
V . 15. ., etc. Drusius. Hieronymus vero dicil b;fec ex Theodolione gab asteriscis
C addita fuisse. [G,
, ,
, * ,
-- , J \

*- . D R A C H . ]
Ibid. ', \ . Drusius. ., .
9
EZECHIELIS CAPUT X X X V I .
.
2.
.
2. . ', \
.
5. Vacat. ",
.
I I . Vacat.
5.
II.
15.
15. Vacat. ", \

.
18. Vacat.
18.
2.
5.
11. X K a \
.
15.
19. \
. ",
.
9.
SYMMACI1US.
2. Deserla. Alius, el excelsa.
5.
5. Vacat. Aiius, ex lolo corde.
11.
I I . Vacat.
18.
19
THEODOTIO.
L X X INTERPRETES.
2.
15.
18. \ , .
19.
2.
5.
11. augebunlur et mulliplicabuntur.
15. Vacat. Alius, et gcns tua

absque libcris ullra non crit.
18. Vacat.
15.
18. De sanguine quem efftide*
m n l super terram, eiin idolis auia
polluerunl eam.
19. Et jtixta peccalum eorum.

Alius, el juxta sludia eorum.
19.
Notaa et vari lectiones ad cap. X X X V I Ezechielis.

Drusius. [Sic etiam Tbeodoretus. D R A C H . ]
Deinde ad versum 20 notal Drusius,
, ubi L X X . Et ad
f 58, , quod simililer in L X X
enanlialur. Qoae lecliones iit nolis edil. Romanae
babenlnr.
V. 22. C, . ,
. D R A C H .
V . 25. C, ,
, E l ic Hebr. I D I M .
V . 25. Ante , Cnon habei , quod deeai
l n Hebr. IDE.
V . 27. Pro , C , . , \
* 8ftl poiius obelo noianduoi.
V . 28. C , \ . I D B M .
V . 50. C , (sic) ,
1 ; Etiam Theodor., . Hebr.
e t Vulg., ulira. I O E H .
V . 51. . Verie, anle faciem

vestram ipsornm. Alii melius, . Hebr., aute
facieni veslram. I D E M .
V . 52. V M , 2 m., *Aoo>vat . I D E M .
V . 55. C, *
, \ , .
V . 55. C, . E l mox, xal
(lege ) . Absque
allero . I D E M .
V . 56. l n fine commaiis, C , \ . Hebr.,
el fcei. I D E H .
V . 57. C , . ,
. Hebr. el Vulg., e7. Adde ex '
Tbeodoreli coinmeniario : ', . .,
. Hcbr., inveniar. IDEM.
V. 58. C, . IDEJI.
28*9
BEXAPLORIJM ( i U A SUPERSUNT.
t019
EZECHIELIS CAPUT
XXXVII.
.
*
!.
n r n ' 9
9.
STU b*n
>cy cD>rrrupo : 12
io.
12.
Tfn* obsS 22
22.
22
Saai a w i p E r i 25
25.
25.
crrn w i onmi
25.
"^re
w w i
25
I.
9.
, .
.
10. .
42.
25. K a \ ol \ , xal ol
\ .
26. \
.
26.
VEBSIO IIEBRAICI T E X T .
1. Et cduxit me in spirilu Doniini.
9. qualuor venlis veni, sptrilus.
Et insuflla super iulerfecios
Ulos.
40. Virlus magna.
f2. Vos ex sepulcris vestris,
popule mi.
22. Omnibus illis in regem.
25. Et in foeditatibus suis, c l in
cunclis prcevancationibus suis.
AQUILA.
V I L G A T A LATINA.
4. Et eduxit me in spirilu Domini.
9. quataor ventis veni, spiriius.
E l inseffla super iitterfeclos
istos.
40. Exereitus grandis.
42. Yos de sepulcris testris,
populus meus.
22. Omnibus imperans.
25. Et abominationibus suis, et
cunclis iniquitatibus auis.
4.
9. quaiuor ventis venl, spiriius.
Et insufila auper inierfecio*
istos.
40. Exercilus luagnus.
42.
22.
23.
25. E i filii eoruro, et fllii filio- 25. Et filii eorum, et filii fllio- 25. Alii eorum, et filii filiorum eorum.
nim eorum.
rum eorum.
26. dabo eos, et mulliplicabo
26. Et fundabo eos, et multi
26. Et dabo eos, et moltiplicabo
plicabo.
608.
eo*.
Notffi et v a r i lectiones ad cap. X X X V I I Ezechielis.

V . 4. In hunc locura noiat Drusius : 1 *3
Verba baec anibigua sunt.Nam verli possunt,
et eduxii me in tpiritu DOMINUS: et, eduxU me
nempe nianus DOMINI, in spiritu DOMINI. Ulraque
iaiei pieiaiio exslal in codicibus Graecis. Hieron.
auleiii lianc poslrcmam in versione sua seculus cst.
Gui infmuandae vcrbuni inascuiiuum MWft eduxit,
cum nomen V quod manum siguilicat, in communi
usu feminiiium sit. Verba Hieron. in comnient. Et
ednxii me in spiritu Domini, snbaudilur, tnanus Domini. Cui favei locus Sopbouiae , 46, ubi 1> inasculine consliluiiur. B . David amioiat alium reperiri in quiuquo Megillie. [C babet ut Aiius. In
* fine coinniatis expuugit obelo *- , quod
deest iu Hebr. DRACH.J
V . 2. G, \ . Hebr., et ecce
arida valde. DRACH.
V. 3. C, *- . \ Ilcbr. tanluro,
lu nosti. I D E H .
V. 4. G, , , . Et apud S. Hier., Fili bominis. Sedilebr.
DOQ babet fiti hominis. I D E M .
t
V . 5. G, . mox, <
V M , . J D E M .
V . 6. C, ? . El ita .
Vulg., carnes. I D E M .
V . 7. Nolat Drusius, \ , ubi L X X
\ tanlum babent. Sed Vlp exprimilur in Uebraeo. [G,
(Hebr. , sicut praeceplura eral mibi), \
, * (Apud S. Hier., et facta esl vox.)... x a \
.
BRACB* J
V . 8. C, \ ,... \ *
, \ . DRACH.
V . 9. . , etc. Ms. Reg. [C,
; *
I Apud S. Hier., spiritus.
DRACU.1
Ibid. . , xa\ etc Idem.
V. 10. . , ., ., . Drasius, . ,
. Sod el Syminacbi esse monei Regius. Ibid. noiat
Drusius, , pro 1 1 ubi L X X
2011
E I E C U I E L I S CAPUT X X X V I I .
EZECHIELIS CAPUT X X X V I I .
'.
.
I.
9.
10. .
12.
22.
25.
9022
.
1. K a \ lv
. ",
.
9.
.

.
10. .
JI2. . ",
, .
22. . ',
.
2 5 . \
,
.
9.
10. .
12.
22.
25.
25.
25. Vaca
23. )( , \
\ .
26.
26. Vacat.
26. \ \
.
THEODOT10,
SYMMACHUS.
L X X INTERPRETES.
1.
1. Eteduxit mt io spiritu Doraiiras. Aliut, el eduxit me in

spiritu Doaiini.
9.
9.
9. qualuor ventis veni.

Et insuffla in roortuos islos.
10. Eiercitus mtfnat.

12.
10. Synagoga multa.

12. Vos de monumenlis vestris.
AUui, Tos de sepulcrii veelris,
populus meut.
22. Eoram. A / . oraiiium iptoram in regem.
23. E l in offendicnlia eorum, et
in omnibus impietaiibos eorum.
22.
25.
23.
25. Vacat.
10. Exercttue magnus.

12.
22.
23.
25. Et filil eorum, et filif fillo

rann eofnin.
26. dabo eot, et multfplicabo
eos.
26. YacaU
Notaa et v a r i lectiones ad cap. X X X V H Ezechielis.

semel. [C, ;
. * Apod S. Hier., vebementer nimia. Hebr.,
w l o a nagna valde valde. DEACH.]
V. 11. C , , absqoe , quod deetl
etiana iii Hebr. ei Yolg. DRACI.
V . 12. ", e l c Draeius. [C,
, * Apud S. Hier.,
de sepnlcris vesiri*, popalua meas. E l saperios C,
xa\ * *
. D*ACB.]
V. 13. C , ... rtiv * , *
. Daiax.
V . 14. C, . . . .
, .
..
. 1. C , , : ( Hebr.
et Vlf., rt Ut U i bomiois), 6
, ; (Hebr. et Yalg. Ugaan otiom)...
4* * (Hebr. eft Y a l g . et acribe
ParaoL. Ga X Y L
v
auper illud). I D E * .
Y . 17. C, -f- . Etiara .
IDEM.
V. 18. C ol , J
(Hebr., diceodo), (etiam Uabr. in
foluro leropore) . .
. 19. C, ... 0
, (Hebr. et Valg., ooom, et
erunt unura) \ . I D E H .
. 21. C ita : -- I (deetl io Htbr.)
. I D M .
Ad Tertam 22. Drueiaa, f. Ubi L X X
omUtaot ob coocartam uraepoiitiooii fequenlis.
Qaod iDonuisse satis erit. [C, . Apud
S. Hier., Mebr. Vulg., in geotes unaitt. DEACB.]
Ibid. . Sic legjt Tb*odoreius. Yeritimileque eu fic olm habuitao L X X
l a i e r p m e s : Hieronymus qaippe in L X X legii, ooo
tattm Uiorum im regem. j l l a etiaro Tbeodoreuif. C#
, \ Da. ]
t
83
flEXAPLORUM
QBA
V. 15. iv etc. g.
Jee. [Eadem babet C sub asterisco. Apud S. Hier.,
et in offendiculis suis, et in omnibus impielalibus
etiis. D R A C H . ]
^ V . 14. C , , \
SUPgUKT.
, * Qaae orania ita in Hebr. D A J

V . 15. . , . , ot \ tr. Ms. Jea, fC
eadem babet aub asterigco, el insuper addit,
. Hebr. ei Vulg., in sempilernom. Apud S .
Hter.* filii eoran, ei Mlii filiorum eorum esqua i n
EZEGBIKLIS GAPUT X X X V I I I .
.
Satrn m o KTO 2 -
1. "
#6.
pcc, .
Trfa amn m
-pmmn 4
4>
WST\ pEft 33 X I Snp

1
oSs
DTW
*ro
wm
9.
9.
13.
15.
D>*cun 17
17.
17.
19
W S D S vVy vwnpi 21
18.
11.
18.
24.
ttWm
15 67>. xa\
<J , .
V D L G A T A LATINA.
VERSIO BEBRAICI T E X T .
2. Principem capitie Mosoch ei
Thubal. Sru$ capiti*.
4. Ec reducam le, et dabo bamoa i n naziUla tois.
Coetus raulius acutum et ely
peum, tenentea gladios omnes
ipsi.
5. Paraa, Ctaus el Phuth cum
eia, onuias ipti clypamn et galeam.
t
AQUILA.
1. Principem capitis Mosoch el

1. Prlncipem capilla Motoeh et
Tbubal.
Thobel.
4. Et circuroagam te, et ponam
frenum in uiaxillis tuis.
Multiludinem magnam, bastam
et clypeum arripieniium ei gladium.
5. Persae, jEtbiopet, el Libyea
cum ais, omnes scutati et galeaii.
6. Et omnea alai ejag.
6. Et univerea agmioa ejus.
6.
9. Qutai tempeaiaj.
9. Quasi tampestai.
9.
43. t negotiatorea Tharsii.
13.
Elomnea leones ejue.

1 7 . Qui propbetaverunt.
17
15. Bt negotiateres Tharsii.

Bebr. i n l . et Syrus, idem.
1 omnea leuoculi cjtu.

17. Propheuntium.
18. In ira mea.
11. Et vocabo aoper cum in
atACtig monlibug meie gladiuoi.
*& In furore meo.

21. Et couvocabo adversog eura
in cunciig moutibus meis gladium.
18.
21.
B E C m K L I S CAPUT X X X V H .
1^1 wJ^' ^ * ]
lfaa.UnttiB*, , ubt L X X
U B t u i habait. [Eliam C hibeC , sed pnemisso
o M o , n a in Hebr. deeet. DIAOI.J
Y . 96. ., ., xa\ eic. Ms. Jes. H&.
0 1
w o Rec. et D m i a s babeftt, \ eic.

[Apud Tbtodor., xa\ l c C, W x a \
, xa\ , Apud S.Hier.t
tt dabo eos, el mulliplicabo eos. URACB.]
EZECHIELIS CAPUT
, xa\
XXXVIII.
CP.
2.
9.
.
4*
9. ,
.
4. Vacak
ftEOAOTlQN.
\
, \
, \ .
5. , \ 6 ,
. ", \
, ' ,

.
6. \ \ .
", \ ^
.
9. ' . ", .
43. .
\ .
5-
6.
9.
43
47.
17. Yacat. ', .

48. Vaeat.
21 \ *
(sic). ", \

.
**
91.
9616
9. , x a l
6.
4. \ , \
.
&
6.
9.
13.
\ .
17.
18. .
21.
SYMMACHUS.
2. Principem Roe, Moeoch et
Tbobel.
4.
5.
6.
9.
13.
17.
18.
21.
L X X INTERPRETES.
TIIEODOTIO.
2. Principem Ros, Mesoch et

2. Principem Rot, Mosoch ft
Thobel.
Thobel.
4. Vacat.
4. circumagim te, el ponatn
Gongregaiio magna, peliaa et fanum to maxillU tuia.
clypeos ei gladios omnea bi habentee.
5. Persae, et ASlbiopes, el Libyee,
5.
omnes galefe el pettis. Alius, Persae
el jElhiopes, ei Libyes cum ipsie,
otnnee bi dypeoa ei galeas babenlea.
6. E l oranes qui circa ipgttm.
6.
AUu$, el omnia eualenlaeula ejut.
9. Qaasi nubes. Aliut, quasi
lempesias.
13 Negotialores Carlhaginen*
aes.
Et omnes vilto eorum.
17. Yacat. Aliu$, qui prophetaveront.
18. Vacat.
21. Ec vocabo aupar ipauni et
omnem timorem. AL, ti vocabo
super eum in oranet monles mcoe
glailium.
9.
15.
Et omnea viltoe ejui,
17.
18. In ira mea.
21.
HEXAPLORUM Q U A SUPERWNT.
S987
2C28
Notaa et tariaa lectiones ad cap. X X X V J I I Ezecbielis.

V . 1. . , elc. Ras omnes lectiones mutuamur e i Theodoreto, Drusio et ex Ms. Jes. Sic
autcm habet Hieronymus : Porro qnod in exercilu Gog, siveMagog, qui juxla L X X , Sym. et T h . ,
princeps est Ros, uotoch et Thubal: primam gentem
Ros, Aquila inlerpretatur caput, quem et nos secuti sumus, ut sil sansus, principem capiti$ Mosoch
et Thubal. > Theodorelus vero, ' , xscpaUi(r , \
, ' . [0, ', \
. DRACH.]
V . . C, , , . Hebr. etVulg., ad
Gog, principem. DRACH.
V. 4. 6., \ etc. Ms. Jes. [Eadem
sub asierisco in C. Eadem pariter Tbeodorelus,
nisi quod addit anie \ . Sed hoc
non est in Hebr. DRACR.]
Ibid. elc. Drusius. In aliis libris leilur , \ , \ . l n ' edii. Rom., ,
\ . [G, \
, duabus illuminanlibite stellis, ul non
raro. Etiam apud Theodorelum, . Heb.,

omnes i i . DRACH.]
V . 5. , etc. Drosius, \ .
Tbeodorelus, xa\ . In aliis legilur, \ ,
\ , xa\ . [C, xa\ '
, I Etiam Tbeodor. legil ' . DRACH.]
m
V . 6. ', \ etc. Drusius. [C el ,

.Tbeodor. legilut Aiina noster,
. DRACH.]
V . 7. Pro |, C habet, ol *.
Hebr., qui congregati. DaACo.
Ad versum 8. Drusius alteram lectionem adfort
corrnptam, quse nibil pene differl a L X X babelurquo
in noiis edil. Romanae his verbis: ,
\ * , \ ,
,
. Sicque legitur apud Tbeodoretum.
[Pro , C, . Hebr., congrcgaiam. DRACH.]
V. 9. "AXloc, . Ms. Jea.
V . 14. G, ' , abtqsa
KZECHIELIS CAPUT
.
pwp w a m 3
TSCCL
31
rcan w
wwnSun 6
X X X I X .
5.
6.
6.
S p m i D T O I rtzrp
D\"l 44
44.
41.
r n p i 42
42.
12.
nwn 43
43.
43.
*bm2i 14
14.
14.
nah
5. E l percutiam arcum tuum.
VULGATA LATINA.
3. E l perculiam arcum luum.
8. E i miuam ignem Magog.
6. E l tmroiUam ignem in M a 80g.
6.
9. E l eucceadenl, et comburenl
in armalura, el clypeum el sculum
in arcu el in sagiuia, 64 i i i baculo
nanus, 61 in lancaa.
9. Et eaccendenl, <H combarenl

arma, clypeum, et baatas, arcuro
ei sagiilas, et baculos manoum,
ei contoa.
9.
AQUILA.
3.
44. A d orientem maris.
44. Ad orienlem maris.
44.
42. Et sepelianl i b i .
42. Et sepalient ibi.
42.
43. Et erit eis iu nomen dits in

qua gloriAcabor.
44. Saligem.
43. l eril eis ttomlnata dica io

qua glorificauis tain.
44. Constituent.
45.
44.
9629
E2ECHIELIS CAPUT
VOUB
9639
1.
et yari lectioaes ad cap. X X X V J I I Ezechielis.
* , qood neqoe babei VM. Et in flne versus,

*\ . DKICH.
V. 49 C (Hebr. habet
Urram) , (sic, e l male, e l
, , pro .), \ \ .... \ . * Etiam apnd Theodor. additur
, saajfajiJtam. Hebr.,elpossesaionem. IDEM.
V . 15. ?6>>. \ d , .
Tbeodoretas.
lbid. ., \ . Drusius. Sic
aotem Hieronjnias loquitar : Ut autem pro catulis
Uommm, qui Hebraice dicuntur CHAPHIR, L X X et
Tbeod. ponerent villas, error perspicuus est. S i
enira per Chi litteram scribas, appellatur catulus
UonU; sin avtem cum ce, qui Hebraice dicilur
Copk, ager appellaiur et villce. > Sic reslituit Martianaens noster ex mss. quorum unus Sangermanensis babet cum ee, Editi per ce. [Palam liqoet
bunc S. Hieronymi locuro aliqoid passum esse vi*
tio amanuensium. Eienim catulus teoni$ Hebraice
dieilur, <*33 chephir, et villa vel pagus, -3, c/pftar. Utraque ntutcupalio per idem elemenium D.
e
Lamb*. Bos : Acj. et Sym., \ ol ,

catuti leonis, . 6, , \ . l n fluo
comraatis, post , addit . Hebr., apolium
magnum. DRACH.]
V. 44.1n tine commatis, pro , q o i d a n
et Tbeodor., . Hebr., cognosces. DRACH.
Y . 46. C, . J Hebr., inoculis eorum, Gog. IDBM.
V . 47. ", . Tacet Monlf.
unde sit expiscatus; aed juxla ed. Rom. est apud
Theodor. Habet etiam C, praenolato asterisco.
Pro , C , . IDEH.
V. 48. . , . Ms. Jes. [Uajeliam G i u U
asteriaco. DRACH.J
V . 20. C, \ .
Hebr. ei Vulg., e l comniovebuntur a facie mea.
DRACH.
V . 24. ", etc. Drusius. [C, KaV

* ,
. DRACH.]
. 25. G expungit obelo-f* \ , J
quia non est in Hebr. veriiaie. DRACH.
EZECHIEUS CAPCT X X X I X .
3. \ . "5.
, \ .
6. \ \ . . 6.
, \
.
9. \ 9. \ ,
\ , \ , , .
\ , \ ^
. ', \ ,
\ , \ ,
\ ,
\ .
44. . ",
44.
.
12. . ",
42.
\ .
43. \ ,
43.
. ", \
,
.
5.
6.
44.
42.
15.
44. . ',
.
44.
SYMMACHUS.
3.
6.
9.
41.
42
43.
44.
60010.
0%
44.
L X X INTERPRETES.
THEODOTIO.
3. E t perdam arcum tuum. /.,
olexcuiiam arcuintuum.
6. Et emiUara ignam in Gog.
., et immitum iguem in M a gog.
9. Et succendentm armis.pehis,
9. inceiident ei comburent
et coniis, et arcubus, et sagittis, arrois, pellis...
et baculis manuum, et lanceis.
Atiu*, el comburent, et incendent
in armis, et sculis, et peltis, et arcubus, e l iaculis, et baculis raanuum, et lanceis.
44. Ad mare. ., ex oriente
41.
naris.
42.
42. Et defodient ibi. AL, et sepelient ibi.
43. Eterit eisnominata,qua die
15.
glorificatus fuerit. ., el erii eis
in noroen diea, in qua glorificabor.
44. Scccrnent. Alius, mitiem.
14.
H E X A P L O R U M QVM
9631
169*
SDKRMJNT.
.
' .
16
16.
16.
18
I L
18.
zsm>H m n m a 97
97.
t7.
~ w i n a n o r n r H * eraioDi 98
OQT TTOt
48.
28.
29.
29.
cynwn
]9D W T D
) 98
VERSIO HEBRAIGI T E I T .
16. Hamona.
18. Arietum, agnoram et hircorum, vilulorum bubaloram Ratan, cunctoruui ipsoram.
YULGATA LATtNA.
16. Hamona.
18. A r i e t u m , et agnoram, el
bircorum, tauroninjque et aliilium,
el pinguium omnium.
27. De terris inimiconim rum.

28. Et coogregarem eos ad terram suam, el non relinquam uUra
ex e i s l b k
27. De terris inimkoram suoram.

28. E l congregaverim eos snper
terram snam el non derdinquaai
quempiam ex eia i b i .
29. Spiritum meum.
29. SplrUum nieun*.
AQUILA*
16.
18.
27.
28.
29.
Not ei vari lectiones ad cap. X X X I X Ezechielis.

V . 1. C , & . , .
DRACB.
V . 2. C , \ . .
. 5. , etc. etc. Drusiua.
V . 4 . C, 6 , absque allero
R o m . edilionia.DaACH.
V . 5. C , \ , et .
0
V , 6. ", elc. [Non indicat

Montf. undedeprompserit islam leclionem Gracam,
quam Dru&lua DOH exbibet. E d i i . Rom. taqlum :
In plerlaqae Magog. C , 4\ . DRACH.]
V . 8. Pro () iv , Tbeodor., . Hebr.,
quam. DEACS.
Y . 9. , etc. Ms. Jee. Alteram
vero leclionem adferl Drusius. [C,
, l etc. DRACB.]
. 10. C , . E l in fine commatis,
. DRACH.
. 1 1 . , etc. Draaioj. [ E a i
kctio apad Theodoretum. DRACH.1
Y . 1 3 . ", xa\ . Idem. rSiceHam
pro duobus proxime aequenua vertos,
A l i i . DOACH.]
Y . 1 3 . " A X l o c , \ etc.
Idem. Edilio Romana, . [Eliam 6 et V M
. Alius leclio est apud Tboodoretuin. l n
flne oommalie C , . DRACH.]
. 1 4 . ", . Ms. Jes. qai mox
habet ante . [C,
, W \ , prcetereunut. l n nolis ed. R o m . : l o plerisue, , cum
circumtunlikus.
ed. flom. et Y M deaideratur. Hebr. et cum
tre*u*niibu$, el tobc transeuntos verti poteel.
fine commalie C , \ . Sed Hebr. non ha-
bet . DIACB.]
EZECHIELIS G A P C T X L .

.
nn&n
1.
YERSIO HEBRAIGI .
1. In capite anni.
adduxil me iiluc. Iu visionibua Dei.
YULGATA LATINA.
1. ln exordio aani.
Et addoxil me Uluc. lu vieionibus Dei.
AQUIUL
1.
UUFVT
va.
18. , xa\ 4
, xa\ ol i r a t t i h
pbm * "AXlcc x*\
, xa\ , xa\
xa\ ,
17. .
* A X L ,
.
18.
17
17
18. r c l . "., \
1%\ ,
dm !.
", \ '
.
18.
19. . *1
.
19.
SYMMACHUS.
L X X INTERPRETES.
16. Polyandrion. /., Amona.
18. Arietea, et viluloa et hlrcot,
etvituli adlpati omnet. ., i r l o tum el vitulorum, el hircorum tl
agnoruro, ei laurorum adlpatorum omnium.
27. De territ genlium. AUUM <U
lerrie iniroicorum auorum.
28. Vacat. /, et congrofibo
eoe In lerram euam, at non dorelinquenl ampliu* eorum querapiam ibi. A / . , ei non dereljnquam
amplius eorum quempiain.
29. Furorem meum. AUu$ aplritum meum.
16.
18.
17.
18.
N o t et varia* lectiones
THBODOTia
16.
18
W.
18
t0.
ad cap. XXXIX EzechleHa.
poitularcj, , *, \ , *\
V. 18. C, * (aic)
eie.
9GW 0^6 ot 9 ? . 20, C non babat x*\ anU oaq8
jpcov . Nobilias : ID mullit est . D B .
. 16. ', *. Quod cum aspirata seri- Hebr. Et in flne commaUi * . DMCM,
V, 25. C, bendum puiat Drasios, qai baee Hi< ronymi loca
6 . , Rocn. : Ulud (Jacob)
a pUrl#adfert: c Noroen aute* tviUlU appellan Anwna,
Iwb,
mue Grxce dicitar , hoc est muMiudo qya. > Hehr. el V u l f r e d u c a apMMm
komhmm sepmttorum. > R a n a m : < Sepalcnnn Geg I M M .
noe erit in mootfbas, sed ln depretaif vallibut e l
V . 1 6 . C. lv
!>nikl8A
ifl confragocU loas, q e * Hebraice appeUaatar <W
f . 17. ', in / w / ftt/:. .
V . 8 , < i c . . J-* n D M U I V . aive Gm. Et a o x : < Homem antem ctTiUtif
[C i l a : *
appdlabitor A a m e , sive
polmm&wm.Ide.
' lhiM|
V . 17.C, * A \ U '
.29*?, >/
#4, ,
... *

[BAr. m kabet otattu) * 9 , .** 6 / ' i o u r o v i 4 a i i l M HN^
M r a l Wtromjm**,
&**
IUJlil ### / V X ^ : (Bebr. ef) etc.
9
? . 18. M J J o c , i c Drmstttf,
Hic i a v
>/ f>p^y ^, U O A O I J
EZECH1EL1& CAP0T X U
*.
1.
1.
JWJHA/TU),
AA. -.-*-^ i> * iIÎ<i
HEXAPLORUM
9635

; .
\az m c a rppi 3
ncfln 5
pan arrmn
rrmpi
Trnroci
9
9.
5.
7
DirK
9636
SUPEKSCNT-
5*, .
9.
2. foftML
3. | | \ , (\
() *
\ .
. .
.
\ .
6.
.
7. \ .
9.
i r o oStrm 9
10.
o n p a -p-t i s a n m 10
11.
TQWn 41
19.
- r m r a
12. .
S n n 12
KTVTi
DVK ns^rSsr 1 5
11.
16
44.
45.
16.
14. \ .
15.
16.
.
47.
17. .
>7
nwS
47
V U L G A T A LAT1NA.
VERSIO UEBRAICI
9. A d Austrum.
9. meridle.
5. l n raana ejus, et calamus
3. In manu e j u , et calamus
menaurae in manu ejua: siabat
meusure: el ipee slaas io perta.
aulem p o r u .
5. Mnrus.
Latitodinem aediflcii.
Et allimdinem.
6. E l ascendit In gradua ejua.
Limen.
7. Et limen.
Vestibulum. Surus, canceilum.
9. Veatibalum porte.
Et postea ejus.
10. Et ihalami
orientis.
portae
vianH
11. Portae.
49. Et terminum airte ihalamoa
cubiio ono.
E l tbalamaa.
14. Et ad postem alrii.
15. Super faciem veatibuli porle.
1 6 . Et fenestrae claus.
Thalamii.
Postibus eorum.
In vestibulia.
17. Cubicula.
*
'
-
3. Mtirna.
Latiladinem aedtficii.
E l altiludinem.
6. ascendit per gradua.
Limen.
7. rimen.
Yacau
9. Veslibulum portae.
E l froniem.
10. Porro ihalami porlae ad v i a n
orientaleni.
11. Porte.
12. Et marginem ante Ihalamos
cubili unius.
Thalami autem.
14. Et ad frontem atrium.
15. E l ante faciem porte*
16. E l feneslras oWiquae.
Thalarais.
Posiibus eorum.
In veatibulis.
17. Gazophylacia*
AQUILA.
2. adverao Aqailoaie.
3. l n maaus ejua, (et caiaaiaa
mensur*) ei ipae stabat (n porta>
5. Murus.
Latiludlnem diflcii.
Et aUiludinem.
6.
Vestibulum.
7. vestibulum.
9.
10.
11.
12. f Ante] sustentacula.
14. Et froDtem (alrii).

15. Ante faciem poalium porUa.
16.
Susleutaculum.
17, Gaxopbylaxia*
xoaa
E2ECBIE1JS C A P U T X L .
.
2L .
5.
5 .
.
\ .
6. \ 4V .
.
7. \ .
.
9. .
o*.
2. .
9. .
5. \ , (>
5. \ \ , \ - )
, (, ,) \ \ .
\ .
5. .
.
\ .
6. .
7.
.
9.
\ . ',
. ', .
10. \ .
10.
.
11. . ",
11.
.
19.
1. \
.
\ .
.
14.
14. \ .
15.
\ .
15
16. \ .
16. .
.
.
. ',
.
.
.
17. .
STMMACHUS.
9. A b Auatro a neridie.
3.
\ .
17. .
5. .
6.
.
7. \ .
9.
10.
11.
12. .
14.
15.
16.
17.
THEODOT10.
L X X INTERPRETES.
2. Ab Auslro a meridie.
9. regione.
5. In manu ejus, (et calarans
5. Et iu mana ejus erat funiculus cxmenlariorura, et calaraus meosura) et ipse atabal in p o r u .
roensura (atiter, raensurae), el
ipse slabal in porta.
5. Septuin.
5. Murus.
6. SepUin.
Anlemurale.
Laiiiadinem dificii.
Et altiludmem.
E l aUiuidinem.
6. l n septem gradibua.
6.
6. Et ascendil per gradus.
Vetiibulum.
Limeo.
7.
7. Et vestibulum.
7. Et Hmen.
AElam.
Antiliminare.
9 . AEIam portae.
9.
9. Yestibulum portae.
aeleu. ., quod circa eura.
Al.\ porte susloiilaculum.
10. Postes aulem janus ad viam
10. Et thee p o r t .
10.
orienlatem.
11. Portse. Aliter, vesiibuli.
11.
11.
12.
12. Cubhiueto.
19. Et termioQm anto postes
cubiti onius.
Et ipsum ibee.
t postea.
14.
14. E l paraslases, vel posles.
14.
15. Conlra faciem veslibuli
15. Et sub divo porlae.
15.
ports.
16. Et fenestne abscondilae.
16. E i munilae arcuate.
16.
Tbeim.
Poties.
ilammoth. AUter, aelaro.
Circumeianliis.
Super setam.
Circumstantiia.
47.
47. E i e d m .
17. Pastophoria.
.
yoo
9640
Q U 9UPKH8UNT.
2639
yao
*w6
AETAAX.
... .
2 1 . .
m S y a n 22
W D
1yoo
24
22.
22.
24.
24.
T c W n 29
2$.
-SK 3 2
32.
|( .
2 9 . \
.
nsnS 3 4
34.
34.
nbViTIlK T P T * D V 3 8
38.
38.
39
39.
39.
frVnrb *ypn"SNi 4 0
49.
DSHII
43.
DTOBfiTI 4 5
45.
4 5
V U L G A T A LATINA
Et pavimentum factum atrio
Et pavimentuin aftratum topide
circum circum.
per circuiium.
2 1 . Et latitudinem ejus, et tba2 1 . Quam i n UiUudiae. E l thalami ejua.
lamoa ejus.
Et posies ejas.
Et frontem ejoa.
4 0 . *f, * t i Otv, Tj| ] rtjv 6 .

4 3 . i . . 9.
4 5 .
AQUIUGircom circa.
9 1 . Postes.
Et vestibula ejua.
2 2 . Et gradibus.
Et teaiibula ejaa.
E i vestibulum ejoa.
9 2 . E i graduoiu.
E i teatibulum.
22.
9 4 . Viam aastri.
2 4 . A d Tiam auatralem.
94.
Postee ejus.
2 9 . Et vestibula ejus circom
circuro.
3 2 . Ad atrium laterioa ria
orienlis.
Frontem ejus.
9 9 . Et Yestibolum ejus In clr~
cuitu.
3 9 . Io atrium interius per viam
orieoialem.
3 4 . Atrii exterioris.
3 4 . Atrio eiteriori.
5 8 . Ibi lavabunt holocautlum.
3 8 . Ibi abhient holocauitum.
5 9 . Et in restibulo portas, duae
3 9 . in vealibulo portae, duae
menvt hinc, et duae mensx inde. menaae binc, et duse m e r u inde.
Holocaustum et sacriflcium pro
peecato.
flolocaustum et pro peccalo-
4 0 . Et ad bumerum extra gradum

ad ostium portae.
4 3 . Et cremaibrae.
4 5 . Hoc cubiculum.
4 0 . Et ad latua exteriua, quod

ascendit ad osiium portae.
4 3 . Labia.
4 5 . Gazophytaeiuni.
Suslentacala ejoa.
9 9 . Et lammoth circwn circa.
32.
34.
38.
39.
4 0 . Et ad latut exterius, quod

ascendit ad osUum p o r l * .
4 3 . 1. Epistaae. 2 . labia.
4 5 . Gazophylacium.
W4f
CAPUT X L .
.

^ .
9949
cr.
69.
\ .
21. \ 4 ;
.
\ . ( , \
.
\ .
22. .
,
\ .
\ \aliter, ). ", \ .
24 . ',
.
.
29. \ .
1.
.
92.
14. .
\ .
29.
32.
. "^,
*
.
34. .
38. Vaeat.
52.
54.
58
39. 84 - ; !
\ .
39.
SYMMACHUS.
inleroohmitia facta
atrii
21.
Et ninemii.
22.
94. A d afrieuui.
Quc circa eam.
29.
31
34. A l r i i inlenoris.
38.
49.
45.
40. E l ad latus exierius, quod

ascendit ad ostiutn porUe.
43. Labia.
45. Exedra.
29. Et flelammotb eircue.

32. In portam reepicieniem ad
orientem. , airittni ioierius
via ad orftentem.
34. In airhim inlarius.
38. Vacat.
39. Ia aelam veroporue secondae
duat Hieosae JHBC, et duae mensae
iadev
40.
45.
45. Exedra.
29. \
.
52.
34.
38. .
39.
THEODOTK).
Et inlercokumiia facta alrii d r cum ctrcnnt.
ei
21. Postes.
21. Et Ialitudioem ejes,

thee.
E l aeleu. Tr$$ interpr., et auperliminaria.
Et jalainolb.
22. Et gradibua. Alius, idtm.
Et aelammolh. Athn, ec aniilirakiare.
24. Ad auslrnm. Aliu$, ad viani
quae ad austruna.
Vocaf.
24-
43. .
45. .
45. .
L X X INTERPRETES.
iaiercolumnia.
22.
40.
Vaca{.
40. \ Otv, $ .
43. .
45. .
Kt
.
21. .
22.
24.
29. Et aUmttotb circuo

cum.
32.
tir-
54.
38. lbi latabttnt bolocautoafau
39.
Holocatnosin ct quae pro pcc~
calo.
40.
43. Labia.
45. Thalamus.
HEXAPLORUM
2643
.
VSK TSJP "WH n n t a n i i 49
VEBSIO HEBRAICl T E X T .
49. Et in gradibus quibus
aicendent ad illud.
QUJE
OTPERBUWT.
2644
*
.
49.
49.
49. Et octo gradibus ascendebatur ad earo.
i.
2..
AQUILA.
49. i . E l gradibus in quikms
ascendebalur ad eam. 2. Gradibes
undecim.
N o t et variffi lectiones ad cap. X L Ezechielis.

V. 1. Hieronymus : c Qui (Theodotio) in eo loco
nbi nos posuinms, in exordto anni, inlerpretalua
est, in novo anno, decima mensig. Novus autem annus apud Ilebraos vocatur mensis septimus, qui
apud eos babet vocabulum, THESRI. [C, -t-
* (deest in Hebr.)
... . ( V M , 2 . . Adi Maji spicilegium Bom. . 2. fin.) DRACH.]
Ibid. etc. Ms. Jea. Hac porro habentur in edil. Rom. ubi noo adesi. [C, xal
* DRACH.]
V. 2. Hieronymus : L X X et A q . e regioneetex
adverso Aguilonis. T h . et Symm. vergentis ad Auttrum. > Interpretum lectionem Graecam muiuamnr
ex codice Regio. [G lantum sequentia babet hoe in
versu : , \ *
, \ *
. Quae autem hic dcsiderantur babenlur in
Hebr. el in L X X nostris. DRACH.1
V. 3. . , ., elc. Ms. Jes. ubi Hlud,
\ , oraittilur. [In C praenoialur
obelo -t- , J quia non adesl in Hebr.
, \ , *
V . 4. C, \
, * (deeslin Hebr.) , , \ , \ * I (abest ab Uebr.) etc.
: et cubicula aulem, id est, tkalaml, et

. Hic videa \ corruptum esse in
. Nam, ul ait Bieronymus, omnia prope verba
Hebraica, el nomina quae in Gra?ca el Latina tranalatione sunl posita, nimia veluslate corrupta, ScrSptorumque vitio depravaia, et dum de ioenieDdaiia
scribuntur inemendaiiora, de verbia Beforaicis faou
esse Sarroatica, imo nullius geniis, dum ei Hebraea
eese desierint, et auena esse non coeperint.
Ibtd. . , . Ms. Jes. ex Origene, et D n i sius. , . Ms. Jes. wiftronymttf:
t Pott limen porta* etc. quod L X X Iranutulerunt, quod in aequenlibus Sym. anteliminare inlerpreialus est. [Ubi edit. Rom. el , C
et V M , et . C , \
\(, . E d . Rom., ).
Une commaiis, \ . DRACH.]
V. 8. In G ita : \ ,
, . Et oihil
amplius. DRACH.
V. 9. ., . Ms. Jes.
Ibid. , \ . ,
. Ms. Jes. Uieron. eadem ipsa exprimit
E L A U , circa eum, sive iunentacula. Prima versio
Symmacbi esse videtur, ut infra v. 24 et cap. XLI,
Y . 3. [In C ita } 8, \
, \
\ .
DEACH.
DRACH.J
V . 5. *., . , .., 0 \ . Hieron.:

Pro mro, quem A q . et Tb. interpreCaii suut,
Sym. el L X X posuere .
Ibid. . , ., . Drusius.
Regius vero codex pro * babet
.
Ibid. . , ., \ . Drusius.
. 6. ., \ etc. Drusius. In bunc locum
Hieron. : c Proplerea per gradus ingrcditur, imo
coDscendit, quos soli L X X teptem nominant; cum
ei in Hebneo ei in ca?ieris iranslaiionibus, gradus
tantum absque numero legerimus. [G,
-f- * ,
, etc. DRACH.]
V. 7. . , ., . ., \ . *.
Jes. ex Origene, et Drusius ex boc Hieronymi loco:
f Limen igitur porlm sive , imo SEPH, quod
S y n m . , A q . t Tb. interprelali
sunl. [Ed. Rom. et Larab. Bos : Pro \ ,
Symm. verlit, . DRACH.]
V. 10. ., elc. D r a sius. [C, \ ,

\ , etc. DEACH.1
V . 11. , . scbolio R o manaeedil.
Ibid. . Hanc leclionem '
tribuit scbolion edit. Roro. Verum illi babent ,
et Hieronymus tesiiticalur legi in L X X tatitudinem.
V . 12. ., \ etc. Hoc qoasi scholion adfert
Drusioa; a l est versio Symmachi, ut colligilur ex
codice Jes. qui babel. ., . Unde eiiant
reliquas inlerpretationes mutuamur.
Ibid. . , \ . Drusios. [ G (otas
nosler versus ila : (aicK
continuabal, [] , \ \ , !
-f- \ . ;
DRACH.J
Ibid. D W H L X X , . Dbi baec fiout

Drusius : c Singularis (vox) ex quo factum putaveriiu , quod in edilione '. Id cum *p
coafandunt, ei limtn interpretanlur. In edit. Rom.
, . S. Tb. , ve$libulum, , limen.
Tbeodoretus annotat apud Syrum se reperisse
et timen el superliminare significare; Theim vero
eadem numcro multiludinis. Hieron. limen poricB,
sive , imo S A P H . E l mox : Posl timen autem
porta, iuxla Hebraicum, mensus eel thalamum, sive
cubiculum, ul Syinm. translulit, , i . e.
postei. post aliquanto : Exirema thalamorum, vel
ut Sym. translulil, . Thalamiautem, sive
, et ul L X x dc suo posuere, . E i
dcinde : Men$tt$que c$t portam tceto thalami, sive
DRACH.]
V. 13. Hteron., tecto thalami, eive .

[G, . Eliam Alex. . ,
. DRACH.]
V . 14. Hieron.: c Symmachus buoc locam eic
inlerpretatus est, et fectt , pro quibus
in Hebraico babel E L I M , quae A q . interprelatus esi
, ct nos in fronte veriirous. Verom h c
guspicione non vacanl: nam mira perturbaiio hoc
Gapite. Ibid. pro illo ' , , ms.
Jes. ad marg. . [In C f 14 ila : \
, \
\ , *
DEACH.]
V. 15. Hieronymus : c Sub divo quoque Ailam

portse. A q . , ante faciem poatium portw, Sym., contra faciem vettibvli portce, interprcuti sunt. (G
\ . DRACH.]
2*45
EKECHIELIS CAPUT X L .
49
49. \ \
* .
SYMMAGHUS.
49. Gradibus octo.
L X X 1NTERPRETES.
49. Et super decem gradus
ascendebanl ad illud.
49.
THEODOTIO.
49. Gradibus undecim.
NolflB et variffl l e c l i o n e s ad cap. X L Ezechielis.

Y . 16. ., . Cod. Reg. C ila : \ \
bombycinus. Uieron. ite.m: c Feneslras abscondilas, . Ad <jua adjiciendum complenientum
qtue Hebraiee appellantur A T E M O T H , Sym. ex Alex., \ . DRACH.
Iranslulit. Et infra : Et ha> fenetjrce erant in
. 51. C , J (claudit astcriscum
ikmlamu, boc e*t, in cubiculis singulis et porticibus, versus prsecedentis) ... \ uae aiite cubicula teudebaniur, obtinentes cubilos . J .
9. Q o fenestrae obliqua, sive , idcirco a
. 52. "., etc. Drusius ex edit.
M f i t i i i vocabolum perceperunl, (jtiod insiar tagit- Complutensi. [C, J *
farvm angusium in des lumen immiliant, el i n - . DRACH.J
irintecus dilatenlur. >
Versu sequeitti ila legiinr in Ms. Jes.:
lbid. . , . ., . Ms. Jes. * . . , '
Longe aliter Drusius ' S., postes. ., thala- ' * . [ti ila f 35, \ ,
' \ , \ ,
mos.
Ibid. . , . Ms. Jes. Drusius \ , \ , *
vero: ., frontes eorum. S., circum$tanlia$. Sic ex , \
. DRACH.J
Hieronymo.
V. 54. Hieron. : c Atrii exteriori*, pro qiio L X X
Ibid. ., . Ms. Jes. ubi haec nota
addilur, , et Sym. inleriorem poeaoruHt. ^G, xa\
.... , per xota, ut pluries. DRACH.]
, \ . .
V . 55. C , . DRACH.
. e., . [G, \ \
V . 56. K a l \, \ , \ .
. , , \
\ J, --
* , \ elc. D R . ]
. 17. ' . , . ., . Hiero- J ,
\ . IDEH.
.
. 57. (ita etiam versu seq.)....
Ibid. ., .,
. Ms. Jes. [C, \ - . IDEM.
. 58. . , elc. Drasios et ms. Jes.
* , J d c .
[G babet sub aslerisco. DRACD.]
IHACH.I
Y . 59. elc. Drusius. Hieron.
. 18. C , \ \ (pcr )
vero ait: c Pro i E L A M , in Hebreo positum est,
. DRACB.
U L A M . > Iu edil. Romana, ubi mulia perplt*xe j a V . 19. C, \ -I-
, cent bocGapile, legiiur, \

(sic) * .
Ibid. . , elc. Ms. Jes. Hiero^
\ \ ^ . . V . 2 0 . C, \ -+ , J nyrous ail ex f beodolione addUum esse in L X X . [C
ita : -- --
. .
. 2 1 . \ , \ . . , , , * \
, ,
., . Idem.
Ibid. , \ . 3. Jes. Origene \ I , \ . Lhucfl.j
scbol. ftamanrts, *
. 40. *., ., elc. Drusius. In
edit. Romana omnia perplexa sunt. [G, \
Ibid. ., \ . Idera : an , ^
! tupra ? [G, \ * * Bof (Wiv,
, \ , \ , *- \
, J (per ) ,
J .... * -f- *
, \ . * DRACH.)
\ . DRACH.]
. 41. C i u babet bunc versum : V . 2 2 . ', \ . Ms. Jes. ex Ori- , \ ,
gene. [G, . Sed in iine versus, - (per ) - . DBACII.]
, J '
V . 2 5 . C, . DRACH.
. * DRACH.
. 2 4 . ', \ clc. Drusio.
V . 42. C , . . . ,
Ibid. *., elc. Ms. Jes.ex Origene. \ , \ ,
fC, . DRACH.]
'\ , *
' . 2 6 . G, \ , \- eic. DRACH.
, \ , etc. DRACH.
. 45. . , 1. etc. Has lecliones ex
"V. 2 7 . G, \ -f- \
Hieronymo mutuamur, (juemadmodum c i sequenles
... \ ,
Osque ad finem. [f 45 ila in G, \
. \ .
. 2 8 . C, \
,
\ ,
* * , IDEM.
. 2 9 . . , . , , Ms. Jes. [G, \ I- -- , \ . * .]
, \ * DRACH.}
. 44. C,
..., \
. 50. Comroa boc desideralur in L X X oostris. . Deinde bis , per . DRACU.
H E X A P L O R U M QOA
S837
^.
Notaa et ?ari lectiones ad cap. X X % V j I | Ezechielis.

Y , t . , etc. Has omnes lectiones mutuamur ex Theodoreto, Drusio et ex s. Jes. Sic
autem habet Hieronymus : Porro quod in exercitu Gog, siveMagog, qui juxta L X X , Sym. ei T b .
rinceps est Ro$ motoch et Thubal: primam gentem
[01, Aquila interprelalur caput, quem et nos secuti surous, sit sensus, principem capilis Mosoch
et Tbubal. Theodorelus vero, ' , J ^ r , \ 6 4 ^
, ' . [G, , x a l
. DEACH.]
. 3 . C, \ , , . Hebr. etVulg., ad
te, Gog, principem. DRACH.
V . 4. ., \ etc. Ms. Jes. [Eadem
sub asierisco in G. Eadem pariter Theodorelus,
nisi quod addit ante \ . Sed hoc
non est in Hebr. DRACH.]
Ibid. etc. Drusius. In aliis libris leffilur , , \
. ' edit. Rom., ,
\ . [G,
, * daabus illuminaotibue atellis, ut
t
raro. Etiam apud Tbeodoretum, . Heb.

omnea i i . DRACH.]
V . 5. ", elc. Drosius, \ .
Tbeodoretus, \ . In aliis legitur, \ ,
\ , \ . [G, '
, * Etiam Tbeodor. legii ' . DRACB.]
V . 6. , etc. Drusius. [C ,
.Tbeodor. Icgit ut AUns nosler,
. DRACH.1
. 7. Pro (, C nabet, ol .
Hebr., qui congregati. DRACD.
Ad versum 8. Drusius alteram lectionem adfert
corrupiam, quae nibil pene differt a L X X babelurquo
in notis edit. Roroanae bie verbis: ,
\ , ,
,
. Sicque legitur apud Tbeodoretum.
[Pro , C, . Hebr., congregaiam. DEACH.]
V . 9. "AXloc, . Ms. Jes.
Y . i i . G , ' , abtqae
t
EZECHIELIS CAPUT X X X I X .
.
jTWp
X\XCD.
nmn

.
5
S.
WWlSttn
8.
3.
.
Spmi D T O I narp
c r n norrp II
41.
11.
12
12.
19.
onS r r m 15
13.
13.
*frr* 14
14.
14.
3. Et percutiam arcum tuum.
YULGATA LATINA.
3. E l perculiam arcum tauro.
3.
6. Et raiuara ignem ia Magog.
6. E t IromiUam ignera in M a -
6.
9. E l snccendeni, ei combarent
ai-raa, clypeum, el bastas, arcuro
el sagitlaa, el baculos manuum,
et contos.
9.
man
av uah
rap
9. succendent, ei comburenl
in armaiura, et clypeum e l aculum
in arcu et in sagittis, ei i i i baculo
nanus, et in lancea.
AQUILA.
11. A d orientem maris.
11. Ad orienteni marie.
11.
19. E l eepelient i b i .
12. Et sepelient i b i .
1.
13. Et erii eig iu nomen diet in

qua glorificabor.
44. Saligeat.
13. l erit eis noroinata diea in

qua glorificauit suin.
14. Con&litucnt.
13.
14.
2G39
EZECHLELIS CAPUT X X X I X .
S629
Not63 et lectiones a d cap. X X X V I H Ezecbielis.

Lamb. Bos : A q . et Sym., ol ,
, quod neque babet . Y M . Et in flne versus,
catuli leonu, . C, , \ . ln flne
. DRACH.
comraatis, posl , addil . Hebr., spoliuin
V . 12. C , (Hebr. non babet
Urram) , (sic, 61 male, el magnum. DRACH.]
V. 14. In line commatis, pro , quldan
, pro .), \ \ .... et Theodor., . Hebr., cognosces. DRACH.
\ . * Etiam apud Tbeodor. additur
V . 16. C, . * Hebr., i n o c u , $ub$ianiiam. Hebr.,etpossesaionem. IDEM.
V . 13. *0 6. \ , . lis eorum, Gog. IDEM.
V. 17. ^,. Montf.
Theodoretus.
lbid. ., \ ( . Drusius. Sic unde sit expiscaius ; aed juxta ed. Rom. est apud ^
Tbeodor. Habet etiam C, praenoiaio asterisco.
aolem Hieronymus loquitur : U l autem pro catnlit
Uonum, qui Hebraice dicuntur CHAPHIR, L X X et Pro , C, . IDEM.
V. 18. ., iv . Ms. Jes. [It\etiam G suh
Theod. ponerent villas, error perspicuus est. Si
asterisco. DRACH.J
eniro per Chi litteram scribas, appellatur catulu$
V . 20. C, \ .
Uom$ ; sin aviem cum ce, qui Hebraice dicilur
Coph, ager appellaior et villce. > Sic resiituit Mar- Hebr. ei Yulg., et coinmovebuntur a facie mea.
tianaeas noster ex rass. quorum unus Sangerma- DRACH.
V . 21. ', etc. Drusius. [C, K o \
nensis habet cum ee, Edili per ce. [Palam liquet
' ,
honc S. Hieronymi locum aliqoid passum esse vi
. DRACH.]
tio amanoensium. Elenim catulut leonis Hebraice
V . 23. G expungit obelo -r \ , *
dicitur, 0 3 , chepkir, et villa vel pagu$, nS3, chaquia non esl in Hebr. veriiate. DRACH.
fkar. Utraque nuneupalio per idem elemenium 3.
9
EZECHIELIS CAPUT X X X I X .
3. \ .
, \ .
6.
6. \ \ .
', \
.
9. \ \ >
9. \ ,
\ , , , ..
\ , \ p
. ', \ ,
\ , \ ,
\ \ ,
\ .
11. . ',
11.
.
12.
12. .
,
\ .
13. \ ,
13.
I . ', \
,
.
8.
6.
9.
11.
12.
13.
14.
14. . ",
.
SYMMACHOS.
5.
6.
9.
11.
12
13.
14.
'.
L X X INTERPRETES.
3. Et perdam arcum luum. /.,
etexcuiiam arcum tuum.
6. Et emiitam ignem in Gog.
AL, ei immitum ignem Ma~
gog.
9. Et succendentiti armis, pellis,
et coniis, et arcubus, et sagittis,
et baculis manuum, et lanceie.
Alius, et comburent, et incendent
in armis, et scuiis,et pehis, e l a r cubus, et jaculis, et baculis manuum, el lanceis.
11. A d mare. ., ex oriente
roaris.
12. Et defodienl ibi. ., el sepclienl i b i .
13. Et erit eis nominata, qua die
glorificalus fuerit. ., c l erii eis
in noroe dieg, LII qua glorificabor.
14. Scccrnent. Alim, mittent.
14.
.
9. Et incendent ei coraburenl
arrois, pellis...
II.,
12.
13.
14.
t6M
.
16.
16.
18.
B W N
m n w a 17
>6 taroiirSt o r o i
t7.
17.
28.
18.
OV Tflf "
- 29
16. Hamona.
18. Arietom, agooram et birorum vitulorum Dubalormn B a san, cunctoruui ipsorum.
f
19.
YULGATA LATINA.
16. Hamena.
18. A r i e t u m , et agnoram, et
bircorum, tauroruniqae et aliilium,
et pinguium omoium.
17. De terris Inimicorum auo17. De terris inimicomm suorain.

rum.
18. E l congregaverim eos anper
18. congregarem eoe ad terram suam, e l nou relinquam uUra terram suam et non dereUnquani
quempiam exeis i b i .
ex e i s l b k
19. Spirltum meum.
19. Spiritam meum.
AQUILA.
16.
18.
17.
18.
19.
Not ei variffi lectiones ad oap. XXXIX Ezecbielis.

V . 1. C , . , .
DRACH.
. 2 . G, \ . IDEM.
. . ', etc. etc. Drusius.
. 4. C, 6 , absque altero
Rom. editionis.DRACH.
. 5. C , \ , et .
.
V . 6. ', \ elc. [Non Indkat

Montf. undedeprompaerit islara lectionem Graccam,
quam Drueiue DOH exbibet. Edit. Roro. UQlum :
In pleriaque Magog. G, \ . DRACB.]
. 8. Pro () i v , Tbeodor., . Hebr.,
quam. DRACH.
V . 9. , etc. Ms. Jee. Alteraaa
vero leclionem adfert Draaius. [G, \ , J \ etc. DRACB.]
. 10. G, . in fine commatis,
. DRACB.
. 11. ', elc. Drusiw. [Eal

leclio apod Tbeodoretum. DRAGH.1
. . ", \ . Idem. iSicetiain
pro duobas proxime eequentis TCTSM,
A l i i . D*ACB.]
Y . 13. ', \ elc.
Idem. Edilio Romana, . JKtiam C et
. Alius lectio est apud Theodoretuia. l n
fine commaiie G, . DRACM.]
V . 14. ', . Ma. Jea. qni mox
babet ante . [C,
, \ , praHermmus* l n notie ed. R o m . : < In plerisue, , cum ctrcnmtuntibus. >
ed. Rom. et V M desiderator. Hebr. et emm
tr<m$eunlibu$, et tranuuntti verti poteat. l n
fioe commatis C , \ . Sed Hebr. non ba-
bet . DBAGO.]
EZECHIBUS CAPDT X L .
w n tftCCL 1
YERSIO HEBRA1GI .
1. In capite anni.
Et adduxit me illuc. Iu viaionibus Dei.
1.
YULGATA LATINA.
1. ln exordio anni.
Et adduxil me iiluc. In tisionibus Dei.
AQUILA.
1.
&.
16.
01.
0
16. . , .
18. , \ \
, . ,
, \ , \ ,
\ .
17. .
".,
.
18.
*
16.
18.
17
28.
17.
18. Facat. " A X t . , \

,
' .
, *
.
18.
19. . ',
.
19.
SYMMACHUS.
16.
18.
17.
18.
L X X INTERPRETES.
16. Polyandrion. ., Amona.
18. Arietes, et vitulos et hircog,
et vitult adipati omnes. ., arietam et vitulorum, et hircorum et
agnorum, ei taurorum adipalorum omnium.
17. De terris gentium. A/t**, da
terria inimicorum guorum.
18. Vacat. Aliu$, et congregabo
eoa in terram euam, et non derelinquent ampliug eorum quempiam jbi. AL, ei non dereljnquam
ampliug eorum quempiaiA.
19. Furorem meum. Aliut, gpiritom meura.
THEODOTIO.
16.
18.
17.
98.
29.
Not et variffi lecticmes ad cap. XXXIX Ezechielis.

V. 15. C, * (gic)
inm * . Nobilius : c ln multis est . Da.
V . 16. , *. Quod cum aspirata gcribeadum puiat Drusius, qui haac Hieronymi loca
adfert: Notnen a u t e dvitalis appellan Amona,
qoa Grace diciiur , boc est, mullitndo
hominmm sepultorum. > Rursuro : c Sepulcrum Geg
non erit in mootibus, sed in depressis vallibug et
io confragosis locis, quae Hebraice appellaataur Qai
ahre Gm. Et mox : c Nomen autem civilatis
appellabitur Amona, sive poUjamdrion. Idem.
V . 17. C, \
... + J
Hebr. non habet omnibw) \
> J (Hebr., ego) etc.
0
IDEM.
0
V . 18. , elc. Drasias.

Hic infertootor qaxdam : sacMim Mcfcniea aariea
pogtularcj, , , ,
etc.
V . 10. C non babet ante , oequa
Hebr. Et in flne commatis . DEACB.
V . 15. C,
. E d . R * m . : c lllud tn (Jacob) abegt a pleriaque. > Qehr. et Y u l g . , reducam capli?iutam Jacob.
IDEM.
V . 28. C, . Dnielue.
. 27. ', e t c Idem.
V . 18. \ etc. Mg. Jes. el Drugiit.
[C i U : ,
' , j DBACH^
V . 19. ', . Dfngioa. UW L K X ,
, quam V iitlerprtWtpapiB e morat Hieronymug, aitque R U H I non furonm
meum, sed tpiritum meum tianificare. [C, '
. DEACH.J
EZECHIELIS CAP0T X I .
1.
.
I . .
* **
.
SYMMACHUS.
I.
1. [ . ]
V ***
L X X INTLRPRETES.
1. Ifi primo menge.
Et adduxii me illuc in visione
Dci.
TIIEODOTIO.
1. In novo anno.
2635
APLOBUM UUiE
XPQ2
2.
-* r u p i
3.
5.
DVw
i r n r o & bsm 6
6.
7
, .
7.
9.
-wrj
wn
8& H
wnrrot rruirv
2. &
3. X , \
)
.
5. *.
6 .
\ .
6.
.
7. \ .
9.
DSK- 9
10.
*.
AKYAAX.
paan
2636
^ ^
11.
12.
10.
11.
12. .
Van 12
38 OVK tsfrt* 15
XTOSM rTffftrn 46
14.
15.
16.
14. \ .
15.
16.
.
17.
17. .
JTDTPSK
TTWS 17
2. meridie.
3. In manu ejus, el calamus
meusure: et ip$e ataos in porta.
5. Murug.
Latiladinem aedificii.
Et aUitudioem.
6. Et ascendit in gradus ejus.
Limen.
7. E i limea.
Yestibulum. Surns, cftaceUum.
9. Veatibnlnm porte.
Et posiea ejus.
10. Et thalarai portae vianl
orientis.
11. P o r t a .
12. Et termionm aote ihalamoa
cubito uno.
E t thalamug.
14. Et ad pogtem alrii,
15 Super faciem veatibuU port.
16. Et fenagtrs claus.
Tbalamia.
Pogtibus eorum*
In testibulig.
17. Cubicula.
YULGATA LATINA.
2. A d Austrum.
5. In manu ejua, et calamus
mengune manu ejua: aiabat
autem porla.
5. Muras.
Laiiludinem aedificii.
altiludinem.
6. Et ascendit per gradug.
Limen.
7. Et limen.
YacaU
9. Vestibulum portae.
Et frontem.
AQUILA.
2. adveroo Aquiloaia.
3. maana ejus, (et calaants
measurse) et ipae atabat tn porto.
5. Murue.
Laiiludlaem diflcii.
Et allitudioem.
6.
Vestibulum.
7. E l veatibulam.
9.
10. Porro ibalami portse ad viaot

orieolaleoi.
10.
11. Porfc.
12. Et marginem aote Ihalamos
cubili uoiug.
Tbalami autem.
14. Et ad frontem atrium.
15. Et ante faciem porte,
tl.
12. f Aote] segtentacwla.
16. E l fenestras obliquag.

Tbalamia.
Posiibus eorum.
vestibulis.
17 Gazophylacia
14. Et fronlem (alrii).

15. Ante faciero posiium p o r t .
16.
SusteuUculum.
17 Gaxopbylacia*
2637
2638
EZECHiELIS C A P U T X L .
.
2. .
3.
5 .
.
.
6. \ ' .
.
7. \ .
8. .
10.
4\ .
11.
12. \
.
\
14. \ .
15
16. .
.
.
.
17. .
SYMMACHUS.
9. A b Auetro a meridie.
3.
5 . Septam.
Laiitudinem dificii.
Et altiltidinem.
6. Et aacendii per gradus.
Limen*
7. E l limen.
Antiliminare.
9. Vestibulum portae.
10. Postes autem januae ad viam

orienialem.
11.
12. Et terminum anla posles
cubiti unius.
Etpostea.
14. E l parasiasea, vel posles.
15. Contra faciem vealibali
portae.
16. Et munite arcuatae.
Po&ies.
Circumsiantiis.
Circumslantiis.
17. E*cdras.
'.
2. .
3. \ \ , \
, (, ,)
\ .
2. * .
3. \ , (>
)
\ .
5. .
.
\ .
6. .
5. .
6.
7.
9. .
\ . ',
. ', .
10. \ .
.
7. .
11. . ',
.
12.
11.
\ .
14.
15. \ .
16. .
.
9.
10.
12.
14.
15.
16.
. , .
.
17. .
17.
TUEODOT10.
L X X INTERPRETES.
2. regione.
2. Ab Austro a meridie.
3. Et in mann efus eral funi3. In manu ejus, (et calamus
culus caementariorum, et calamus m e n s u r ) et ipse atabal iu p o r u .
roensura (aliitr, mensurae), el
ipse elabat in porta.
5. Septuin.
5. Murus.
Anlemurale.
Et altitudmera.
6. i n seplem gradibus.
6.
7.
iElam.
9. iElam portae.
Et aeleu. A / , , qiiod circa eom.
Ai.', porlae sustentaculum.
10. Et Uiee portse.
Veiiibulum.
7. Et vestibulum.
9.
10.
11. Portse. Aliter, veslibuli.

12.
11.
12. Cubiil itniua.
ipsuni tbee.
14.
15. Etsub divo portae.
14.
15.
16. Et feneslrae absconditae.

Theim.
jElammolh. A/t7er, aelaro.
Super adam.
17. Pastophoria.
16.
!
17.
2639
HEXAPU>nOM
"W6
.
...
031
w n t m r a 21
lrf#nn 22
22.
omn
9640
9UI
.
yOD
tfJJl
2 1 . .
22.
24.
24
24.
OTD M D i c f o A i 29
29.
waan - W T S H 32
32.
T3fnS 34
rnBWTHK Dt& 38
34.
38.
34.
38.
D S K ^ 39
59.
39.
.
29. \
.
nbyn
nnDS nW?
rOTTO ^ 40
^! 43
JTt 45
Et paviroentum factum atrio
drcum circom.
21. Et latiludineu) ejus,et tbalami ejua.
Et poetes ejua.
40. K a \ * * , $ 6 .
4 3 . 1 . . 2. *&.
45,.
49.
43.
45.
Et pavimentmn atratum tapide
per circuilum.
21. Quam i a lailmdiiie. Eft Ibalamog ejug.
Et frontem ejog.
AQUIUu
Gircnm circa.
21. Pogteg.
Et vestibula ejua.
22. Et in gradibug.
Et veaiibula ejaa.
Et vestibulum ejua.
22. Et graduuw.
Et veatibulum.
22.
24. Yiam austrt.
24. A d Tiam augtralem.
24.
Poetes ejue.
29. Et Testibula ejus circum
circum.
32. A d atrium Interiua via
orienda.
Frontem ejus.
29. Ec Yestibnlam ejua i n c l r cuitu.
Suslentacola ejug.
29. E t lammoth circum circa.
32. In atrium interiog per fiam

orientalem.
32.
34. Atrio exteriori.

38. Ibi abltient holocaugtum.
39. Et in veatibulo portx, duae
mengae hioc, e l duae mensae iode.
34. A l r i i exterioris.
58. Ibi lavabunt holocaustum.
59. Et in vestibulo porlse, duae
mensae hinc, et d u menes mde.
34.
38.
39.
Holocauglum et gacriflcium pro

peccato.
Holocauetum et pro peccato*
40. Et ad hamerum extra gradum

ad ostium portae.
40. Et ad latua exteriua, tuod

ascendit ad oaiium portte.
43. Labia.
45. Gazopbybeiuin,
43. Et crcmatbrae.
45. Hoc cubiculum.
40. Et ad latug exteriut, quod

ascendit ad ostium porUe.
43. 1. Epigtageg. 2. labia.
45. Gaiopbylacium.
EXECHTKUS CAPDT XL.

.
2949
i/.
)

91.
\ .
22.
K o \ .
21. K o \ l
.
\ . 01 , \
.
\ .
22. \ . ",
.
\ [aliter, ). , .
24. . ,
.
.
99. .
22.
94. .
\ .
99.
32.
. '*1[,
*
.
34. .
38. Vaeat.
32.
'54.
58
SYMMACHU3.
tnierootemnit facu
alrii
49.
43.
45. .
99.
LXX 1NTERPRETES.
ioiereolwnoia.
94. Ad afrieua.
Q tirca
99.
34.
58.
.
39.
43. .
45. .
21. El lalitadiaem ejw , et

Ihee.
El aelen. Tre$ interpr., el perliminaria.
Et aelaaoiiu
22. gradibva. Aliu$ UUm.
El aelammolh. Athu, et amilimhnre.
24. Ad austrum. Alimt, ad viam
qoae ad austrum.
jEleu.
99. eltmoib eiram.
91.
29.
.
52.
. \
.
40.
Yacat^
40. \ , $ .
43. .
45. .
24.
39. 84 *
:
\ * .
39.
X Ki
.
21. . .
THE0D0T10.
iotercokuDfiJa facia alrii cirdmi circttai*
21. Poitef.
92.
94.
99. El i l i M p t b artam
dr-
Cll
32. 1n portm retpiaentem ad

erieBtem. , ioterioa
via ad ortartem.
34. atrtM inUriet.
38. Yatat.
39. adaoi vero portae secvodae
4tt mmatfane, menvt
91
34. Atrii
38.
39.
49-Rad
43. Laoo45.Eie4n.
39.
34.
38. Ibi taratan*
39.
Yaeat.
BalataaioiMi c4 oaae pr# peo-
43.
43. Eicdra.
43. Labia,
45. Tbalaoutf,
eutries, qvod
portx.
2644
HEXAPLOROM QUA ^ .
2643
.
VSH fan - nfagn 49

.
49.
49. 1.
AQUILA.
VERSIO BEBRAIGI T E X T .
49. ! . Et gradibus in quibtt*
49. Et in gradibus quibus
49. Et octo gradibus ascendeascendebatur ad eam. 2. Gradibos
ascendent ad ilJud.
batur ad eam.
undecim.
Notffi et varifle lectiones ad cap. X L Ezechielis.

V. 4. Hieronymus : < Qui (Theodolio) in eo loco
ubi nos posuinius, in exordto anni, inierpretalua
est, in novo anno, decima memit. Novus aulem annus apud Ilebraeos vocalur mensis septimus, gui
apud eos babet vocabultira, THESRI. [C, -f-
* (deest in Hebr.)
... . (, 2 m. . Adi Maji spicilegium Bom. . 2. fin.JDaACH.]
Ibid. etc. Ms. Jea. H a c porro habenlur in edil. Rom. ubi adesi. [C, xai
J DRACH.]
V. 2. Hieronymus : c L X X et A q . e regioneelex
adverso Aguilonu. Th. el Symm. vergentis ad AuBtrum. Interpretum leclionem Gnecam mutuamur
cx codice Regio. [G tanium sequeniia babet hoe in
versu : , \ *
, \ ' \
. Quae autem hic dcsiderantur babenlur in
Hebr. et in L X X nostris. DRACH.]
V. 3. . , . , etc. Ms. Jes. ubi Hlud,
\ , omittitur. [!n G praenoiatur
obelo
, * quia non adest in Hebr.
Mox, \ , *
DRACB.J
V . 4. C , \ + , * (deestin Hebr.) , , \ , \
* (abest ab Hebr.) elc.
DEACH.
V . . *., . , . ., ', . Hieron.:
< Pro muro, quem A q . et T b . inlerpretaii sunl,
Sym. et L X X posuere .
Ibid. . , ., . Drusius.
Regius vero codex pro , babet
.
Ibid. "., . , \ . Drusius.
. 6. ., \ etc. Drusius. ln bunc locura
Hieron. : Proplerea per gradus ingreditur, imo
conscendit, quos soli L X X teptem nominant ; cum
ei in Hebraeo et in ca?ieris iranslaiionibue, gradus
tantum absque numero legerimus. [G,
-f- * , \
, etc. DRACH.]
V. 7. . , . , \ . . , \ . *.
Jes. e i Origene, et Drusius ex boc Hieronymi loco:
Limen igitur porHe sive , imo SEPH, quod
Symm. , A q . et T b . inlerpretati
snnt. > [Ed. Rom. et Lamb. Bos : Pro \ ,
Symm. verlit, . DRACH.]
Ibid. OWIH L X X , . Ubi haec nolat
Drusius : c Singularis (vox) NTI ex quo factum putaveriiu , quod in edilione 0 \ Id cum
confandunt, ei Imen interpretanlur. In edlt. Rom.
, . S. Tb. , vestibulum, , Umen.
Theodoretus aunotat apud Syrura se reperisse
et limen et $uperliminare significare; Theim vero
eadem numero mullitudinis. Hieron. Umen porlcs,
sive , imo S A P H . E l mox : Posl limen autem
porlas, iuxla Hebraicum, mengiis eet thalamum, sive
cubiculum, u l Syuim. transtulil, , i . e.
ponet. posl aliquanlo : Exlrema thalamorum, vel
ul Sym. transtulil, . Thalami auiem, sive
, et ut L X X dc suo posuere, . Et
dcinde : Men$n$que c$t portam tecto thalami, sive
: et cubicula autem, id est, thalami, et

. Hic videa \ corruplum ease in
. Nam, ut ail Hieronymus, omnia prope verba
Hebraica, et nomina quae in GraRca et Latina Iranaiaiione sunt posiia, nimia vetusiaie corrupta, S c r i ptorumque vilio depravata, et dum de inemendaiis
scribuntur inemendatiora, de verbis Hebraicia faota
esse Sarraalica, imo nullius genlis, dum ei Hebraea
eese desierint, el aliena esse iton coeperint.
Ibid. . , . Ms. Jes. ex Origene, et D r a eius. , . Ms. Jes. Hiftronymua:
c Po$t iimen portce etc. quod L X X Urangtulerunt, quod in aequentibus Sym. anteliminare inlerpreuius est. [Ubi edit. Rom. el , G
ct V M , et . C , \ (, . Ed. Rom., ).
fine commalis, \ . DRACH.]
V. 8. In C i u : \ , , . Ei nibil
amplius. DRACH.
V. 9. ., . E x . Jes.
Ibid. ", \ . ",
. Ms. Jes. Uieron. eadem ipsa exprimil
E L A U . d r c e eum, sive tutlenipcula. Prima versio
Symmachi esao videlur, ut infra v. 24 et cap. XLI,
v. 3. [InC ita f 8, \
, \
* \ .
DRACH.J
. 40. ., elc. D r u sius. [C, \ ,
\ , eic. DEACH.]
. 44. ", . E x scbolio R o manae edit.
Ibid. . Hanc leclionem '
tribuil scboUon edit. Rom. Verum illi habent ,
el Hieronymus tesiificatur legi in L X X latiludinem.
Y . 12. . , \ etc. Hoc quasi scbolion adfert
Drusine; a l est versio Syramachi, ut colligiUir ex
codice Jes. qui habet, ., . Unde eliam
reliquas interprelaliones muluamur.
Ibid. . , xa\ al . Drusius. [In C lotus
nosler versus ila : K a \ (sic),
conlinuabal, \ ] \ , \ \ , *
\ -f- \ . *
DRACH.]
. 43. Hieron., tecto thalami, sive .
[G, . Eliara Alex. . Mox,
. DRACH.]
. 14. Hieron.: c Symmachue hunc locum aic
inlerpretalus est, et fecU , pro quibus
in Hebraico babet ELIM, quae A q . interpreialus est
, ct nos in fronte veriimue. > Verura hac
suspicione non vacanl: uam mira periurbatio boc
Gapile. Ibid. pro illo ' , , ms.
Jes. ad marg. . [In C f 14 ila : \
, \
\ , *
DRACH.]
. 15. Hicronymus : Sub divo quoque Ailam
porte. Aq., antefaciem poslium , Sym., contra faciem vtxtibvli portoe, interprciaii sunt. (G
\ . DRACB.]
EZECtllbLlS CAPUT U.
sme
6E0A0TIQN.
. '
4 9 . \
* .
9.
SYMMACBUS.
49. Gradibtis oclo.
49
L X X INTERPRETES.
49. Et tuper decera
ascendebaot ad illud.
gradus
THEODOTIO.
49. Gradibus undecim.
Notffl et varifiB leclioncs ad cap. X L Ezechielis.

. 1. ., \ . Cod. Reg.
bombycinns. llieron. l i e m : c Fene$lra$ abtcondiia$,
quae Hebraice appellantur A T E M O T H , Sym.
translulit. Et infra : Et hoe feneijras erani in
ikalamu, boc e*l, in cubiculis singulis et porticibus,
quae ante cubicula tendebantur, oblinentes cubiloa
60. Quae feneslrae obliquos, sive \, idcirco a
tagiiiit vocabulum perceperunt, quod inslar tarum angustum in dee lumen iminillanl, et i n irinsecus dilaleotur. >
Ibid. . , . ., . Ms. Jes.
Longe aliter Drusius S., postes. ., ibalamos.
Ibid. . , . Ms. Jes. Drusius
vero : ., fronlei eorum. S., circumstanliat. Sic ex
Hieronymo.
Ibid. ., . Ms. Jes. ubi haec nola
addilur, , \
, . .
i . e., . [C,
. , , \
! , \ etc. Da.]
V . 17. ' . , . ., . HieroBymo.
Ibid. . , .,
. Ms. Jes. [C, \
I , * etc.
0RACH.1
. 48. C , \ \ (pcr )
. DRACH.
. 19. C, \ ^ -- *
,
*- (sic) '
\ >. ^ . .
V . 20. C, \ - , J
\ . .
. 21. \ , . *.,
., . Idem.
Ibid. , \ . Ms. Jes. Origene
scbol. Romanos, \
.
lbid. ., \ . Idem : an ,
ot supra ? [C, xa\ J \
, \ , \ , f- \
J ....
, \
\ . DRACH.]
. 2 2 . ', \ . Ms. Jes. ex Origene. [ G , . Sed in line veraus,
. DRicn.]
V . 2 3 . C, . DRACH.
V . 2 4 . , \ ctc. Drusio.
lbid. . , e&c. Ms. Jes.ex Origene.
, \ . DRACU.]
V. 26. C, \ , \
, , elc. DRACH.
V. 27. C, \ -t- \ ... , -- -- ;. * IDEM.
V. 28. C, \
* * * IDEU.
V. 29. '., . , . Ms. Jes. [C, \
, \ * DRACII.)
V. 30. Comraa boc desideralur in L \ X nostris.
9
C ita : \.
. Ad tjuae adjiciendum complenieolum
ex Alex., \ . DRACH.
V . 3 1 . C , \ J (claudit aslcriscum
versus pnecedenlis) ... \ . * IDEB.
V. 52. "., elc. Drusius ex edit.
Complutensi. [C, J *
. DRACH.J
Versu sequenti iia legitnr in Ms. Jes.:
\ . . , '
* \ . [(; i u f 33, \ ,
\ , \ ,
\ , \ , *
, \
. DRACH.J
V. 34. Hieron. : Atrii exteriorii, pro quo L X X
et SYID. inieriorem poeaeniiit. [ G , \
.... , per iota, ul plunes. ORACM.]
V. 35. C, . DRACH.
V . 36. K a \ , \ , .
\ *, +
J ,
\ . .
V. 37. (ita etiam versu seq.)....
. IDEM.
V . 38. ., etc. Drosios et ms. Jes.
[ C habet sub aslerisco. DRACH.]
V . 39. etc. Drusius. Hieron.
v e r o a i l : Pro i E L A M , in Hebrao posilum est,
U L A M . In edit. Romana, ebi muiia perpfcxe j a cent hocCapile, legiiur, \
\ .
Ibia. . , etc. Ms. Jes. Hiero*
nyraus ail ex Theodoiione addilum esse in L X X . [ G
ita :

, , * \
, ,
I , \ . Diucfl.j
V . 40. . , ., \ elc. Drusius. In
edit. Romana omnia perplexa sunt. [ G ,
j&o
* ^^, (
-- , * (per ) ,
\ *- *
. * DRACH.J
V . 44. C ila babet bunc versnm :
, \ ,
(per ) -t- *, * * f*
. I DRACH.
. 42. C , . . . ,
\ , \ ; \ ,
%\ , *
* eic. DRACH.
V . 43. . , 4. ctc. Has lecfioncs ex
Hieronymo iiiuiiiamur,quemadmodum cl scqueiiles
usque ad finem. [f 43 ita in C, 2 ) ^ ,
\ ,
-t-
, \ ;. { DR.]
. 44. C,
\ ^ ..., \ '
. Dcinde bis , per . DRACU.
9648
HEXAPLOftVM Q U A S U P ^ f c U N T .
2647
V . 46. C , ixrfvoC ct*tv ol , absquo (.

.
V . 4 7 . C, . .
V . 48. C , . . . ^
EZECHIELIS CAPUT X L I .
.
^ 3
* *
D ^ W 4
\
, .
M D yoo rraS W K T I 8
10
2.
3.
2. .
3. ,
\ 8 .
4.
8.
8.
10. \ .
10
srm
n.
11.
rnw
fcwn
12
15
12.1
TJJ 20
20.
20.
0*
n 26
26.
26.
nMDn
3 SjJU
i i
15
Dw
1. Postes.
Latitadmem Ubernaculi.
2. Et humeri.
3 . Postem oalii.
Oflii duobus cubilis.
4. Viginti cubitua. Hebr. ittl.
$4 Syru*, viginli cubiioruni.
8. E t vidi in domo altitudinera
circum circuui fundamenia costa-
2..
15.
AQUILA.
VULGATA LATINA.
1. Frontes.
Laiitudintm tabernacnli.
2. latera.
3. In fronte porta.
[Io fronte] porus cubitorum
dubrum.
4. Yiginli Cttbitomra.
1.
Laiiludinem tabernaculu
2. Et humeri.
5. Saatentacolum portae.
Et porum duos cubitoa.
8. E i \ i d i in domo altiludinem
per circuitum lundata lalera.
rum;
10. E t inter cubicula.
4 1 . E t laiitudo loci.
10. Et inler gazophylacia.

11. Et latitudinem loci.
11.
12. Tabolati eepoeili.

15. E t lemplum interius.
12. Saparatum.
15. Et tecnplura interiua*
1 2 . 1 . Separalum. 2 . Gazera.
15.
20. Usque ad desapcr oslium.
20. Usquead superiora portae.
20.
Et palaiae.
26. Et trabos.
Et palm*.
26. Vacai.
26.
10, Et iuter gazepbylacta.
)
Notsaet v a r i s lectiones
ad eap. Ezecbielis.
V . 1. Hieronymus : t Et mmut ett fronlem um- , * \ p / i ; pro quo alam L X X , et mlim T b . , el in mcuilH , * absque \
Sym. trauslulerunt Syro. in circuilu, \, ut . DRACH.J
\
aopra . 40, T . 24 et infra v. 3.
V . 4. . , . Ttaeolbid. . , . Ms. Jes. [Habet eliam,
doreios. [G, ut et V M , \ , absaue . Praesab asterisco, C, qui sic legit initium versus : \ terea C , ! (sic) ; eic.
DRACH.J
, absque . DBICH.J
V 5. C,... , ; DR.
V . 2. ., etc. Idein.
V . 6. C,... \ *
V . 3. . , . . ,
(per )
. Idem. Hieronymus vero ait Aqollam verlisae
. ; IDEM.
oaium. f C , , . . , \
c
49
IXECHIELtS CAPUT X L l .
.- ! , ,
* - #- ,
050
\_ *- ;
eic. DRACR.
EZECHIEUSCAPDT XLI.
.
2. \ .
5. \ .
.
4.
8.
10. .
. .
Vacat.
2. \ .
3. .
.
4. '.
8.
.
', \
.
10. .
11. \ .
,
\ .
12. (.
15. \ 6 . ,
\ 6
.
20. .
, .
.
26. .
,
.
11.
12. . . . .
15.
20.
SYMMACHUS.
'.
1. In circuilu.
L X X 1NTERPRETES.
1. i E l i m .
Vacat.
9 . humeri.
3. Quod circum porlam.
porum duos cubilos.
2. Et superhumeralia.
3. A U .
Porlae cubilorum duorum.
..
2. .
3. .
4.
10.
'41..
12. .
15.
20.
.
26.
THEODOTIO.
1. i E l i m .
2. humerf.
Ail.
3.
4. Cubitorum quadraginla.
*
10. Et inter exedrae.

11.
12. Separatum.
15.
20.
8. Et thrael domus altiludo in

circuilu dislanlia lalerum. Aliui,
et vidi in domo in altiiadine in
circuiUi laterum.
. 10. inler exedraa.
11. E l lalitudo lurainis. Aliut,
ei laliludo loci.
12. Reliqui.
15. Eitemplum. , et templom inleriua.
20. Usque ad laquear. Atius,
aupra ponam.
E t palnue.
26. AEqui ponderie. Aliu$, ei
craisitudines.
10.
11.
12. Gaxera.
15.
20. palma.
26.
Not et varifla lectiones ad cap. XLI Ezechielis.

T . 7. C , \ ^
! ,
,

\ *
. . *
V. 8. ", \ etc. Drusius ex editionis
Romanae hotis. c lllud , vel , L X X Inlerpreluai, ui omnino spuriuin rejicil Hierunymus, aitque caeieros lnlerpretes veriisse, et vide. Hebraicum
il *1. > [<:,... , ; \ -
. , . Sic eiiam V M qai cod., quod

noiandum, consianier facit hanc vocem paroxytonam, . DRACH.1
Y . 9. C , . . . . ,
, abaque allero . DRACH.
V . 10. ., \ - Hieronymo.
[C,... . J DRACH.]
. 11. ,
\ eic. Drusio. [C,
\
-t- * . ORACII.]
. 19. Has vcrsiones Latine ad \erbum rcfen
265*
HEXAPLORUM Q U A S U P ^ ^ T .
llieronymus. [C, , *
* ,
etc. Et in line commalis,
. DRACO.]
V . 13. C, \ -- *
. DRACR.
V . 15. Hieronynius : c ( A l i i , ethecai,
miod habet Vulg. Lalina) aulem Romas appellanl
Solaria de coeiiaculoruta moenibus emincntia, sive
Meniana, ab eo qui ea primtis invcnit, quae nonnulli
raecor*ni vocant. Cxtetum h\xt legaa sive emecai, e i voce Hebraica nrrpnriKI
expressum videtur.
lbid. ', etc. Hanc ei sequentes
omnes leclionea ex Drueio mutuamur. [} 15. C ,

. Et in fine oommalis . DRACH.]
V . 16. C , ; . . , \ \
, -f- \ -
EZECHIELIS
C A P U T XLII.

.
mmi -^ wrro
I.
.
rnun
1.... 2. .
2.
2.
5.
5.
nrwTON nwasrrbK 4
4.
3 6
6.
6.
7.
nwnzvTD Sxxa
TOI 7
Y I W u
7.
14.
r m m y r w S 20
20.
20.
VERSIO HEBBA1CI .
1. edaxit me in atritim exleriui
Cubiculutn.
Tabulatum seposilura.
2. Ad faciem.
AQ13ILA.
VULGATA LATINA.
1. Et eduxii me in alrjum ex
terius
Gazophylacium.
Separatum.
2. In Cacie.
5. Ubi erat porlicos j a n c u porticui triplici.
Gazophylacium.
1. Separatum. 2. Gazera.
2.
4.
6. Quia tertiata ipaa.

Separatum est ab inferioribug.
4, Ad interiora respicieng
cubili unius.
6. Tristega enim erant.
Eminebant de inferioribug.
7. Et maceriae.
14. E l ibi reponent testimenta
sua
20. Ad quaiuor ventoi mensua
est ipstim.
7. Et peribolue.
14. E i ibi reponent veelimenta
aua.
20. Per qualuor venU aenaua
eai.
7.
14.
5. Angulus ad faciera anguli in

tertiis.
4. Ad inlerias, via cubili unius.
3.
6.
20.
Notae el vari lectiones ad cap. XLII Ezechielis.

V . . ', xa\ etc. Drusius.
, Ibid. Hieronymus : < feductus aulem esi in gaxophylacium, sive ut Sym. et L X X transtulerunt,
eaZdram, vel ul Tb. , quod in thalamum
verlilur. 1 Gazopbylaciom autera, u i liquet. est
\*rsio Aquilae, eUi bicnon iuemoreiur. Edit. Rom.
.
Ibid. Variorum interpretaliones vocie Hebraic
TTO exprimil Uieronymus, quales nos tdidimus :
altque in istis locis muitum interesee discrinrnnii

Hebraicum inler et L X X non $olum ordtne, ted numero verborum, et inurpreiaiione. jVersio
quam Monlf. sub Symmachi nomine exhibei,
iribuitur a Tbeodoreto, cujus vcrba sunt:
. C,..
+ , J ....
+ eic. DRACU.]
. 2. ',, . Drasius. [El i U
4- , J 76
. DRACB.
V . 17. , ,
, \ '
* .
V . 20. Pro , C , . IDEII.

V. 22. G , . . . \ , -- \
, * (sic, ui mox
) \ elc. h>EM.
. 23. G Uolora b s c : \ ,
V . 18. C, \ * ...
\ , absque allero . .
. 19. C . . . . \ ,
. .
V. 24. C, \
. .
V . 25. , . IDEM.
E Z E C H I E L I S CAPUT X L I L
.
1,
. Kat
. ", \
**
.
.
.
2. Vacal.

.
&. \ .

.
4.
0
I.
*
.
2.
6. .
.
7. \ . .
14. Vacat. ' ,
.
20.
,",
.
6. .
7.
11.
20.
L X X 1NTERPRETES.
1. E l induxit me in alriuia
interius. Aliut, el eduxil me ia
airium exlerius.
Exedram.
Rdiqul.
2. Vacal. A/tui, juxla faciem.
3. regione invicem posflae
porlicus lerna. Aliug, sotarium ad
faciem solarii in iriplicibus.
4.
SYHMAC1KI9.
Exedram.
Separattsm.
2.
3.
6. Quia Iriplices eranl.

Eminebanl ab iis quae eranl i n ferius.
7. Et luraen. Aliu$ c l limen.
14. Vacat. A/txs, ei ibi repo*
neal vcatimenla aua.
20. Qoaluor parles ejusdem caIami. Aliu$, qualuor parles eodem
calamo mensus e&l.
0. Tristega enim eranl.
7.
14.
20.
Not
4.
.
6.
#
7.
14.
20.
THEOD0TIO,
Pastophorium*
Cazera.
2;
5,
4. ID inlerius via cubili uniui.
6.
Gollecli sunl supra inferiora.
7,
14.
20.
et vari lectiones ad cap. XLII Ezechielis.
C sub asterisca. DRACH.]

V. 5 * ; elc. Prusiue. Yide supra
cap.44.
V. 4 . . , elc. Ms. Jes. Drasius
legH, ... [C, . . . ,
fr- -- , I
I cic. DAACH.]
. 5. C, .. \ *- , J , \ * , \ , \ aosque
0
PATROL. G R . I X V K
. DRACB.
V . 6. ., . Drusius,
Ibid. ., . Idenu (C,...
. I Quaj addilio eliam Yulg., sc I
io Hebr. deest. DRACH.]
Y . 7 . xa\ . Idem. [C,...
t- ^ , J e i c DRACH. j
Y . 8, C , . . . \ . DtLkttr.
0
84
2030
1633
V . 10. C , . . . ... \ .
IDEM.
V. 11. C , . . .
I ^ , \ , \
, \ elc. absque linea lerminali cuspidata. IDEM.
> V . 12. C , . . . ' . E l mox,
, per . .
V. 13. C , . . . , ! ...
\ ... \ ,
. IDEM.
V . 14. "., \ etc. IJero.
[C,... -f- -- , * DRACD. j
E Z E C H I E L I S CAPUT X L H I .

' .
.
2.
D ^ " l ^ ^TpS 2
,
.
i*yrmtf r r o b
3 .
,
.
DHWI W X 8
,
2.
5.
8.
9.
raSsn
m
hoe\
10.
T N S O vtonci inrom n
H.
12
12.
pnr, nstfi rrcx mosc 13
13.
ron
rmn r w
10.
12.
13. , .
\ .
14. \
*
.
nVcun
rmy.ri?
y-
p*nui 14
rumnrn
YEBSIO HEBRAICI
TEXT.
8. Inter me ei inter cos.

9. Et cadavcra regum suoruro.
10. Et erubescent.
11. Et disposilioneni cjus, et
exilus cjus, el iniroilus ejus, et
onuies figuras ejus, et oinnia stalula cjus.
12. Ista est lex domus.
13. In cubilis cubitus, cubitus,
el palinus et einus.
Et lerminus ejus.
14.
Y U L G A T A LATINA
2. Quast vox aquarum mullarum. Hebr. iitf. et Syrus, idem.

3. In veniendo me ad perdendam urbem. ttebr. inL et Syrut
cura ingressus sum ad perdendam
urbem.
14. Et a einn lernr usquc ad

atriuna auxilii inferius.
11.
2. Qtiasi vox aquarum multaruiu.

3. Quando venit ut disperderel
cWilatem.
AQUILA.
2.
5.
8. Inter me et inier coe.
8.
9. E l ruinas regum euorura.
9.
10. i confundantur.
16.
11. E l fabricae ejus, exiius et

introitus, et omnoni discrepalioncm ejus, et universa precepta
cjus.
12. Ista eit lex domus.
13. ln cubiio reris*imo, qui
babebai cubiiuro et palmum : in
sinu.
Et deflnilip.
14. Et de sinu terrs usque ad
crcpidinem novissimam.
11.
12.
13. Cubili cubitam, c u b i u l l j
mensura sinuositas erat.
Et lerminus.
14. Et a ainu lerrae usque ad
crrpidiucm infimam.
raro occurrii 1 m. , 2 vero m. adscribilur vel EUperscribitur. Prima pars hujus

commalis ila est in C, \ ,
* \
, ,
elc. DEACH.J
V . 15. Pro , V M legit

.
511358
EZECHIELIS CAPUT X L H I .
*er>7
DRACH.
V . 1 6 , . *.
V 18- C,
. J IDEI.
V. 20. , etc. Ms. Jes. bi frequenter legilur pro . [In , V M non
E Z E C H I E L I S C A P D T XLIII.
XTMMAXOS.
'.
2. *
.
3.
8.
9.
10.
II.
6000.
5. " . "AXtoc, .
8. \ $.
. ,

.
9. \ 9.
. , \
( .)
10. \ . " ,
10.
.
11. \ , \
H . , \ * .
. , \
*
* \
* \
. *
12. YacaU |2.
.
13. \
15. X K a \ .
, .
.
\ .
14.
14. .
, .
12.
13. .
\ .
14. .
SYMMACHU3*
2.
.
8
9.
10.
L X X INTERPRETES.
2. Quasi vox geminaulium multorum.
3. Quando ingrediebar ul ungerem civitaiem. A / i u * , ingrediento
illo ad deairuendam urbem.
3*
8. Ut connexum roeum et eo*

rum. Alius, inter me et eos.
9. Et bomicidiaducum suorum.
Aliusy et ruinas regum suorum.
10. Et cessabanl. A/itu, si forle
erubescant.
9.
11:
11. Et exitua ejas, et stibstantiam ejus, el omnia pracepu eius.

Tres tnterpr., et iugresaus ejus,
et legilima ejus , el oraues leges
ejus.
12.
12. Vaeat. Alius,

domus.
13. CubiUHi dimeneio cubilo

dfaensa.
E i dtflnilio.
14. Clrcttitum.
THE0D0TIO.
isla csl lex
13. In cubilo cubiti et palm :

sinus.
Et gisus.
14. profundo exordii cavitaiis
ejus ad propitiatorlum magnum
boc.
2.
10.
11. Et preparaiionem ejm ct
exiius ejus.
12.
13. Et eubiii.
Et terainua.
14. Axara
UEXAPLORUM QUiP
&*9
SlJPEBStWT.
\ ,

.
16.
17.
nbron
n r n 16
AKYA4S.
1G.
17.
nS-p*nm
ffi 19
19.
20.
26
19.
20.
26.
AQUILA.
Et ab alrto auxilii minore usque

ad atrium auxilii magnum.
16. Latitudo.
17. Et atrium atixilit.
E l sinus c i .
19. Vilulum.
20. Et expiabis ipsum.
26. Et implebunt mantim ejus.
Et a crepidinc roinore usque ad

crepidinei magnam.
16. Lalitudinis.
17. Et crepido.
Sinus ejus.
19. Vitulum.
20. EtexpiabU.
26. Et implebunl manum ejus.
Et a crepidinc niinore usque ad

crepidinem magnatn.
16.
17,
19.
20.
26. Et implebunt manus ojug.
NolfiB el variflB lectiones ad cap. XLIII Ezochiolis.

. 1. , + iDeost in Heb. DRACH.
V . 2. *0 6. \ , elc. Theodorelus. [ln Ane comniatis C,
. Hebr. nouimi, gloria ejut. DRACB.J
. 3. 6. \ , . Item
Theodoretua. fPro , quod quator occurrit, C ,
. DRACH.1
V. 5. C et , . DRACH.
. 7. C , .
Sic eliam f 9. . IDEJI.
. 8. ', elc. Drusios. In
aliia l i b r i s , ex duabus tectionibus una effioitur,
\ ,
V . 9. , \ . Drusius.
. 10. ,
. Ms. Jes. et
Drasiue.
. 11. . , \ e t c Ms. Jea.
I C \ , \ , ; ,
, * \ , \
, \ ,
\ J
.J Hebr., sancium sanctorum : ecce

aec lex domus. DRACB.]
V . 15. ., . , \ . Ms. Jes.
Ibid. . , eic.Idem. Drosius
ibidem :21 \ , cubicus et
pulmus. Sunt qui utuntur voce Gneca , in
aniiqua versione apud Uieronymuro, cubiius et palautes. Hieronyraus in sua, cubitum, 6ive palmum,
siva . Dicilur et . Idera in c o m ment. Cui jungitur palmus, id est, , seuam
babens partem cubiti. Lexicon vetus,
, palmus , palma. Hieronymus distinguil :
Palmus, inquit, Grace dicilur , el esisexia
pars cubili. Alioquin palmas sonai, quani
nonnulli pro distinclione paloauni, porxo
palfnum nominare consueverunt.
Ibid. . , . , \ etc. Ms. Jes. Hieronymus vero, A q . , Sym., T h . , terminus. L X X , .
Gujus Yerbi signittcationem ignorare se faletur Hieronymus. [C, , \ , ;
\ , (sic) . ,
, ; Hcbr. et Y u l g . , palinus unus. DRACH.J
,
etc. DRACH.J
,
V . 14. . , \ etc. Drusius. L e . 12. ,
* etc. Drusius. [ C
desinil versus ita : *(\, - gilur eiiaoi ;. Idem m?JJ ., -
E2ECHIEUS C A P U T X L I V .

.
TO .
NTO 3
iTW
5,
i.
HSD 4
YEBSIO HEBRAlGf T K X T ,
AQUILA.
VULGATA LATfNA.
8. Priaceps.
Yeetibuli porlae.
13. Princeps.
Portse vealibuli.
3.
4. Impksvtt gloria D^mini.
4. Implerit gleria Domini.
4.
26
E Z E C H I E U S CAPUT X L l V .
.
o\

6 .
16.
47. *
( .)
19. .
90.
96
16. Vacat. ", .

17. \ .
\ .
16.
17. \ .
19. .
20. \ .
26. \ .
19. .
20.
26.
TIIEODOTIO.
STMMACHUS.
L X X 1NTEKPRETES.
16.
17. Et circuitus.
Coiisummatio ejus.
19. Taurum.
90.
26. Et impiebunt nianus ejus.
E l a propiliatorio minorc ad
propiiialorium majus.
16. Vacat. Alius, Ialitudo.
17. Et propitiatorium.
E l gisus ei.
19. Vitulum.
20. E l cxpiabis ipsnni.
26. E i implebunt nianus suas.
16,
17. Et Axara.
19. Viiulum.
20.
26. E l implebunt manus cjut.
6t varifla lectiones ad cap. X L I I l Ezechielis.

. T b . , Axara. Ex Hieronymo.
V. 15. Ms. Jes. ad vocem , sic habet:
, ,
. jEusebius : ,
. Polychrooius : , .
Tbeodor., ,
, ' , . Da.j
V. 16. ", . Dmsius. [Etiam C supplel
, absqtie asierisco. DRACH.]
V . 17. ., \ fi . Idem ex HWonymo,
qui duaa Symroacni interpretationes, easque varias
adfert. A n ex duabua ejusdem edilionibus? Ejus
verba sant : c El corona in circuitu ejus dimidii
cubili, pro qua rorsum L X X interpretait
sunt: ei sinus, sive juxta Symmacbum, contummatio ejus atque perfeciio cubili unius per circuitum.i
Et postea: Et sinus ipsius propiliatorii, sive consummatio atque perfectto, quam Symmacbus interpreiatus est , babebat uniiro cubitum.
[Hic maoifestus evadit error Drusii, qui, tit plerumque in errorem suum aitraxil Montlauconium. Etenim paiet omoibus, \ Senum pertinere
a d S t u n , non autem ad p W H p r o p r i e , et sinut),
quod inlerpreuti sunt, \ , el circuitu$,
et supra, f 13, , *. Et pro boc nosifo

, Symmacbus verlit, ut (ealatar Lamb.
Bos, \ . Praeterea alias duas leclioncs
exhibet hic idem Bos, quae egregie quadranl ad
Hebr., nimirum, et . C , \
. , rursum
BRACH. I
V . 18. C, . DRACII.
V. 19, Hieronymus : S., taurut. T h . , vilulut. [G
mcndose habet , pro . ,
: , DRACH.]
V. 20. C, \ , \ \
, J (Hebr.,m apeccatis mundet
illud) \ . DRACH.
V . 21. , . IDEM.
V . 22. C, ,
, et nibil amplius. IDE*.
V . 23. C, ... \
. Sic ctiam f 25
. .
V . 26. ., S., Tb., ef impiebunt manut ijut. Qieron.
V . 27. Ante \ , C addil \ , J Apud S. Hier. L X X , et consummabunl dies. Hebr., et absojverunt dies. IDEM.
EZECHtELIS CAPUT
XLIV.
00.
.
3. . , .
. " .
4. . 01 ,
.;
9
SYMMACHUS.
L X X INTERPRETES.
3. Dux. Tres /., pnnceps.
jfclam porla. /., vestfbulum
portae.
4.
4. Plena gloria. Tra

gloria Doouni.
int. plcna
9
THEODOTK).
HEJAPLORUM QUJE
iC63
EBPAIKQN.
2604
SUPERSUNT.
AKYAAS.
6. IpttfiTjv ,
7.
8.
7.
8.
ibyo npm TON 10
10.
10.
nrnps cmuna >unpm vm i i
"
11.
12.
1.
iSn 7
urnxh
*JBS o r m
orpasS YTOBP norn osb
T T T W -m
pr>
12
VERSIO IlEBRAICl T E X T .
9. A d rebcllem.
7. Adipem.
8. Et non servasiis custodiam
tanctilalum mearum.
10. Qui clongavcrunt se a me.
In errando Israel, qui crraveruni a nie posi idola sua.
AQUILA.
6. Ad conteniiosum ct pervicacem.
6. Ad exasperanlem.
7. Adipem.
7.
8. non scrvasiis prcecepla

sancluarii mei.
10. Qui longe recesseruni a
roe.
10.
ln errorc filiorum Israel, ct erraverunt a ina posi idoja sua.
11. Erunt in sanctuatio roeo

11. E l erunt in sancluario meo
ministri prafecture ad portas do- aedilui, et janilores poriarum domus, et niinistii domus : ipsi ma- mus, et minislri donius : ipsi mactabunt bolocauslum et victimaro ciabunt boiocausta et victimas
populo, et ipsi siabunt anie fa- populi: el ipsi slabunt in conspeciera eorum ad minisiraqdura eis. ctu eorum, ut ministrent eis.
12. Pro eo quod mintstravernnt

illie in conspectu idolorum suorum, et facit sunt doinui Israel in
oflcndiculum iniquilatis : idcirco.
8.
12. Pro eo qnod ministraverunt

illis io conspeclu idolorum suorum, et facli sunt domui Israel
in offendiculum iniquitatis: i d circo.
11.
12.
2665
'.
6. \ .
7.
.*
6. .
7. . ., .
9
8. Vflce/.
40.
10. ' .
", ' .

'
. ",
.
11. \
,
,

\
, \
,
. , \
...
\ , \ \
.
11.
12. '
,
\
.. " .
, *
,
. .
12.
STMMACHU3.
6. Ad eoDtentiosam et pervica-
em.
10.
11.
12.
6. Ad domum exasperanteni.
6. Ad conteniiosuro et penrica*
ccm.
8.
8. Vacat.
7.
8. \
.
THEODOTIO.
7. Camcs. Alius,
..
6. .
L X X INTERPRETES.
7.
10.
2066
EZECHIELIS CAPUT X L I V .
7.
adipem.
8 non custodisiis cuslodiani

sanclorutn mcoruro.
10. Qui resilicrunta mc. Alius,

qui clongati sunt a me.
10.
Cum crrarei Isracl a me pn i

cogilaliones suas. Alius, in errore
filiornin Israel, qui erraveruiu
posl iilola sna.
3
11
11. Et crunt in sanctis meis

ministrantes, ostiarii in porlis domus, ct minisiri doinus; isti itnmolabunl sacrilicia et holocausia
populo : et isii slabunt anle populuin, ut niinistrent eis. Atius, ct
eraiit in sanciuario mco mlntstranlos pra^fccluras obcitntes in porlis
dotnus.... ipsi niaciabant bolocaufcium et victimnn populo : el ipsi
sieieruni coram cis, ul winistrarent illis.
11.
12.
12. Pro co quod minislravcrunl

cis anle faciem idolorum suorum,
et faciuni es( domui Isnel in tormentum iniquitatis. PropLerea.
Alius, pro eo <juod igitnr mifitslravcrum illis in conspeclu idoloruni suorum, el facli sunt in
pocuam iniquilatis. Idco.
12.
9087
flEXAPLORUM
Q U J E SUPERSUNT.
2668

' ,
r r r a r a ncer > 44
14.
&.
u.
^nStt^ KS 20
ypai8
\
6., .
**! 25 6 > . \ d 2tff oc, .
nnrai 29
VERSIO HEBRAICI .
Et porlabunl iniquitatem suam.
44. Et dabo eos custodes custodiae domus in omni servilio ejus,
in qqod Gct in eo.
17.
18.
20,
17 .
18,1
. 2. .
20.
25.
25,
29.
29. .
'^.
V U L G A T A LATINA,
E l poplabuni iniquitatem suam.

14. Et dabo eos jauiiores domua
in omiii mtnisierio ejus, et in
omnta qascamque fecerifit
AQUILA.
14.
17. Iuterioris.
18. ln sudore.
20. Npn demitlent. Syru$ ei Hebrcuus, non nutrient.
17. Interioris.
18. In sudore.
2 0 . Neque comam nulrient,'
17. Et intra.
18.1. \n sqdore. 2. B u i a .
20.
25. Et ad moriuum. Hebrmut et

Syrus, et saper morloo.
29. Muauft.
Anathema.
25. Et ad mortuum.
25,
2 9 . Yictimam.
Votum.
29. Donom,
Anathema.
et variflo leotiones ad cap. XLIV Ezecbielis.
V . 2. C , \ \ , ct .
DRACH.
V. 5. Ot ', . Ms. Jes. [C uirumqne poatt,

sic : , DRACH.]
Ibid. , . Drusius. [Ad ocm Senum , adnolal Lamb. Bos, Sym., ^. Scbol,, .
Diucu.j
V . 4. 01 , , Idem. [Et ita C,
. DRACH.J
. 5. C, \ (Hebr., Vulg.
apud S.^ H i e r . , oculis tuis),
* ...
... (ed. Rom., )
clc. ORACH.
V. 0. . , ., . , etc. Drusius ex
scbolio edit. Rom. ubi legilur una voce , scd male. Non pulandum aulem singulos ex
tribus eandem vocem * duabus illis vocibus \ expressisse : sed signiflcari in
scbolio singulosex Iribus, vel , vel

edidisse. [C ila : \ ? -- -- oixov^
(obelo pr$nolala absunt ab Hebr.) . E t
inox, . PRACH.]
V. 7. ", . Idem. [ C ,
, I . E l pro nostro ,
taabet . DRACH.]
V. 8. . , \ elc. D r u s i i i s
et Ms. Jes. qiri babct, \ , m a l e .
[Totum boc comma ila in C : , * \ . DRACH.]
V . 9. C,
elc. DRACH.
V. 10. "., etc. Orusius.
Ibid. ", etc. Idem. | C ,
' ' l a p a t p ^
2 * (Hebr., qui aberraverunl) \
etc. DRACH.]
. 11. ", \ . Idcm.
EZECHIELIS CAPUT XLV.

mm
VERSIO HEBRAICI .
AKVAAS.
1.
1.
AQUILA.
1. Dcccm.
1.
2670
EXECHIELIS CAPUT X L Y .
14.
OEOiOTIQN.
CK.
14.

,
. ,

, \
.
17. .
18. .
20. .
17.
18. ,
0.
% \
.
14.
17. .
18. .
20.
25.
25. \ \ .
25.
29. ,
.
29. .
29.
.
SYMMACHUS,
14. Posueram enim eos custodes
januarum dorous universi minisierii ejus, el cunclorum quae liunt
in ea.
17.
18. ln sudore,
20.
INTERPRETES,
TIIEODOT10.
14. Demillent eos ut serveul

cuslodias dotnus in oinnia opera
ejas, et in nniversa qua?cumqne
fecerinl. Alius, dedi cnim eos ftd
cuslodiendam custodiam domus
in universum ministerium ejus,
ei in omnia quae fluul in ea,
17. Inlerioris.
18. Yiolenter.
20. Non ad pressum lomfobunt.
accipiem iniquitaletn suam.

14,
17 El inlra.
18 In Jaze.
20.
25.
25. E l supcr animam.
25.
29. Donutn.
Anaibema.
29. E l sacriflcia.
Separatio.
29.
Anathema.
Nolffi et variaa lecliones ad cap. X L I V Ezcchielis

mus. [Lamb. B o s : t Pro , A q . 2 ed., .
Idem 1 ed. ei Sym., . T h . , . G legil \ el \ . DRACH.|
V. 20. Leciioncs Syri el Hebrai bujus ei 25 iersusex Theodorelo.
Y . 22. C. (Ilebr..
domus Israel). , \ ;
. Hebr., el viduam (LXX, , quia non
adestin Hebr. pariicula casus accusandi, ), qeae
fueril vidua a sacerdoie. DRACH.
V. 27. C,tleKoptuonau (sic, per ) ,;
. Hebr., ad sancluariom ad atrittm.
roox, . Hebr. el Vulg., offcret.
IDEII.
V . 28. C, -- : sub obelo, qoia decst in Ilebr.
V. 12. ,
' elc.
8unl qui b*c omnia sumpla suspicantur cx edilione
Bymmacbi. Yide nolas ad editionem Bomanaro.
Ibid. ., \ elc. Ms. Jes. qui babel
, et alibi saepe. Iln iineversus, ,
addit G : \ , * Apud
S. R i e r . : el arcipienl imquilatem suam. Eiiam Y M
obique scribil . DRACH.|
V . 15. C, *-
(Hebr., ad omnia sancla mea; el non habct, /i/to1 hraet). Et roox, . DRACH.
. 14. S. Potueram elc. Ex Hieronymo. Graeca
autem, elc. Lalinis Symmacbi
non penilus respondcnl: quare crcdiderim allerius
esse versioncm Gracam, [C, ul Sym., addit in tine
commatis: , . DRACH.J
. 15. G expungit obelo vocem -- J , quia
non adesl in Hebraico. DRACH.
V. 17. . , . , , Ms. Jes.
. 18. Has vcrMOnes ad vcrbuin refeil Hieronyt
IDEM.
V. 29. A . S., donum. Hieronyraus. Quod Hcbraico dtcilnr MANAA.

Ibid. . , ., ., . Quod llebraice dicitur
IIKKLM. Hkronvmus.
t
EZECHIELIS C A P U T X L V .
0\
1.
1. . ", ocxa.
SYMMACIIUS.
LXX
INTEHPUETES.
1. Viginti. Alius, doccm.
TIIEODOTIO.
H E X A P L O R U M QUJ
2871
2071
SUPERSIW.
AKYAAX.
.
cnpn 2
2.
2.
D-ttTTp 8 3
5.
3.
KTl -pQ UHp 4
4.
4.
3.
nswiii
11.
JTTOT 12
12.
3. .
11.
12.
13
13.
13.
pm
14.
14.
14
*0 4
' .
o*ran rrm TDrrparan-ircya

DTOH - 0 1
b*nup nptmao 15
15.
15. .
n r o o m w 17
m w i 19
20
17.
18.
19.
20.
17. \ .
18.
19.
20.
"TO? iWPTp 25
25.
25.
2. Sanctificatum.
2.
TS18
msm rw WHO
2. Sancliiicalionem.
Suburbanum.
3. Sanctuarium
Clitatum.
sanciitas
san-
4. Sanclilas ile terra ipsa.
Suburbana.
3. Templum sanctumque sanciorum.
4. SaaciiOcalum dc terra erit.
AQUILA.
5.
4.
5. Cubicula.
11. Epba.
12. Decem et quinqu*.
5. Gazopbylacia.
11. Epbi.
12. Qutndeciin.
5. Exedraa.
1*.
13. De cbomor.
13. De coro.
13
14. Elslalutuin.
14. Mensura.
4*.
Decimum bati de coro : deccm

bati cbomor, quia decem baii
cbomor.
15. De irriguo Israel.
17.
18.
19.
20.
plici.
munus.
Vhulum.
A l r i i auxilii.
viro erranle et a sim-
25. In quinta decima die.
Decima pars cori est: et decem

bati corum faciunt, quia decein
bati iniplent corura.
15. De his quse nulriunt Israel.
17. E i sacrificium.
18. Vilulum.
19. Crepidinis allaris.
20. Pro unoquoque qui ignoravtt, el errore deceptus est.
25. Quinladecima die.
Baius metreles a coro,

dccem meiretae corus.
quia
15. De aquls Israel.

17. Et domim.
18.
19.
20.
25.
Notffi et vari lecliones ad cap. X L V Ezechielis.

V. 1. * . Drusius. [Etiam C , cum
AW. ei Complut., . Idem C,
,-, ; Ilebr., longiludo. Diucn.]
V . 2. , . , . Idcm. [C,
\ J . DftACH.j
Ibid. Hicronymus : Pr<ccipit nl 50 cubiiis pcr
673
EZLCHIELIS CAPUT X L V .
.
2C74
'.
2. . ', 2.
. ", .
.
.
3. . " ,
3.
.
4. ) . "
4.
.
5. .
5.
11. . , .
II.
12. . 01 ',
.
13. . ! ,
13.
.
14. . ",
14.
.
,

. " - , ' .
*
.
3.
4.
5. .
II.
12.
5.
14.
13. .
17. .
18
19.
20. \ .
25.
15.
.
.
17. \ .
18. .
19. .
20.
25. . 01 , ?.
15. )
.
17.
18.
19. .
20. \
.
2.
THE0D0T10.
L X X JNTERPRETES.
2. Sanctificaiiones. Alius, san2.
ctificalionem. Alius, sanclum.
Scparaiio,
Spaiium.
3. Sancta sanctorum.
Alius,
3.
sancliOcalio sanctum sanclorum.
4.
4. De lerra erit. Alius, sanctum
de terra hoc.
5.
5. Civitales.
11. Mcnsura. Alius, oephi.
II.
12. Decem et quinquaginla. Trct
12.
>nl., quindecim.
13.
15. De gomor. Tres interpr.,dc
coro.
14.
14. E l praeceptum. A/ius, et j u siificalio.
De decem colylis, qnia decem
Batus aielreics dc coro, deccra
cotvlse sunl gomor. Aliter, deca- bali corus.
tolylarum, decalolylae gomor : decaiotylae sunt gomor.
15. Dccanalibus Israel.
15. Ex omnibus palriis Israel.
Oe canalibus Israe).
17. E l sacriiicium.
17.
18.
18. Vilulum.
19. Azara.
19. Templi.
20. Ignorantc ct a parvulo.
20.
SYMMACHUS,
Terminua.
3.
5. Thalamoi.
II.
li.
13.
14.
15. De aquis Israel.

17. Et donum.
18. Taurnm.
19.
20.Ignorante et a parvulo.
25. Quintndccima. Tretinlcrpr.,

quinladecima die.
25.
N o l c e et v a r i f f i
lectiones ad cap. X L V
25.
Ezecliiclis.
cirniitnm terra sil vacna in suburbana, vel ul Sym. marhi, secunda Tbeodot., tcrlia L X X . [Lfimb. Bos:
ei Tb. el L \ X iranstiiteninl in terminum, ct sepa- t Pro , Symm., , h . , .
Tqtfaiap ei ipatium* Prinia igilurvcrsio csi Sym- DRACH. |
t
2675
H E X A P L O R U M Q i E SUPERSUNT.
V . 3. ., etc. Drusius. [Ila etiam

C. Apud S. Hier. L X X , sanclumque sanclorum.
Idem C, uC supra ^ 2, \ (ed. Rom.,
. Hebr. c l Vulg., decem) . DRACH.]
V . 4. . , . ldem. Edil. Complul. . [C,
[ clc. Apud S. Hier., sanctum elc. DRACH.]
V . 5. ., exedras. S., llialamos. T h . , cmiatem.
Hieronymus. Vide supra cap. 41. [Lamb. Bos :
c Pro , A q . , , bym.,
. T l i . , \ . Alius, .
llebr., possessionem viginti cubiculos. Vulg.,
possidebunl viginli gazopbylacia. C ilerum bic,
\ . DRACH.1
V . 7. C, > ( \
, * . Hebr., versus raare, et
ab angulo orientis versus orienletn. Yulg., usque
ad mare et a latere orientis usque ad orienlem.
DRACH.
V. 9. C, . E l i n fine commalis, . IDEII.

V . 10. C, , primo casu. IDEV.
V . 11. " A X t . , , vel . Drusius. Hieronymus
vero : c Pro Ephi, L X X inlerprelali suat mcnturam. t [C, J DRACH.J .
Y . 12. Ms. Jcs., , '
. [Tottis hic versus iia i n C : \ , \
, , ,
\ . DRACH.]
. 13. ', . Idem. Hieronymus
vero : c Qui supra pro Epht mensuram, el pro bato
2*76-
chmnxca dixerant, el pro coro Gomor, pro stclo appendiculum, el liic pro Ephi posuere tnen$uram :
et pro coro nunc gomor, nnnc ipsuro corum : et in
mensura olei pro bato , t. e. cyalhum. >
[Bis occurrtl nDTTD hoc in commate. L X x verlunt
prius, , allerum vero, ,,
C, , absque . DRACH.]
. 14. ", . Ms. Jes.
Ibid. Ms. Jes., . . , .
Ibid. . , elc. Has lectiones
exhibet Ms. Jes. [Totus versiculus 14 ila in G : K o l
*
*, ,
, J .
DRACH.1
. l S . Hieronymus : < Quod nos interprelati sumus, de his quce nutriunt hraet (al. nutril), in Hebraico scriptum est MEMMASCE, quod A q . el S.
inlcrpreiali sunt, . L X X ei Tb.,
: (juorum alterum de irrtguis
alteruin de canalibus, sive piscinis sonat. Drusius
suspicabalur legeudum [hoc S. Hieronymi loco], etquidera oplime : nam sic habei ma.
noster Sangermanensis anliquissirous cbaractere
Saxonico; edili vero, . Lectio L X X prior,
, corraplissima esl. [Scbleasnerus post hsec S. Hieronymi verba allala, quaerit:
Unde igilur venit nostra leciio? Nimirum, Senum
. Responditque : pr<
irrepsit, et sciolus infersiC . Ad
versiouis L X X , Lamb. Bos : Pro , A q .
et Sym., . Tb , . C, \
EZECHIELIS CAPUT X J L V I ,
.
fyno 2
315

;.
2.
\ .
5. \ .
npl-p 6
3 12
G.
12.
6.
12.
0> 13
n r a n i 14
nnS
13.
14.
13. .
14. \ .
* 10
16.
16.
17
BIOTtS 18
17.
18.
17.
18
23
23.
25. .
VERSIO HEBRAtCl .
2. Deforis.
5. Et munus. Syru$,et manaa.
Epba.
G. Filium bovis.
12. Sponlaneum.
YULGATA LATINA.
2. DeiorU.
3. Et sacriQcium.
AQU1LA.
2.
5. Et dornun.
Ephi.
6. De armento.
12. Spontaneum.
6.
12.
13. Inlegrum.
13. Immaculatum.
14. EtmuRUs.
Ad subigendam isimilam).
10. Erit possessio eorum ipsa.
17. Liberlalis.
18. A d opprimcndum eos.
23. Pariclee.
14. Et sacrificium.
U i misceatur (similae).
16. Filiorom suorum e r i l ; possidebunt eam.
17. Remiseionis.
18. Per violentiam.
23. Ciilinac.
13. Perfoclum.
14. dQiium.
16.
17.
18. U l aflligal cos alque conlrislcl.
23. Slibadas.
Ei.K.t.UlEXIb U A P U l
1677
I *-
, J ,
, (absque ), eic.
Doice.J
V. 16. C, \ I Hebr. ei
Vulg.. omnis populus lejra?. ,
. DRAC0.
V. 17. ., S., donum. Hieronymas. [Cf. quac adnotavimusad M ^ . C,
, \ ,
, absque , etc. DRACO.]
I V . 18. S., taurum. Hieronymus. Et mox idem:
Tta., Axara. [C, in } 18, .
Daice.l
V . 20. ., ., etf. Ms. Jes. [In C
telus f 20 i t a : \
' \
[lege ), J \ (?) >
. DRACQ.]
' V . 21. C , [4 I
. Hebr. et Vulg., quartadecima die mensis.
RACII.
V . 22. C,
,! Qiwe aup obelo, desunl in Hebr, Mox,

. llebr. duntaxal, juvencum. IDEM.
V . 24. [fc, \ , \ (ed.
R o m . , Hebr., et epka. Vulg , et ephi)
xpup , xa\ tv (ed. Rom., )
. DRACH.] Schol. . Drusius ad
voeem ubi L X X habent, . Quae vox vere
non ad referiur, baecenira praemillitur in ediliooe if, aed ad sequentem r*n quam L X X ab
v
XLVI.
DRACH.]
EZECHIELIS CAPDT
XLVI.
.
.
2. . ", .
5. .
. ", .
6. Yacai.
12. . ", otov.
13. ".
14. \ .
.
16. .
2.
5.
6.
12.
13.
14. .
18.
17. .
18.
23. .
17.
18. . .
23. .
STMMACHUS.
2.
5.
6.
12.
13.
14. donum.
Ut aspergalur.
16.
17.
18. Ut affligal eos
trftiel.
23. Septa.
aique con-
9678
toquere, darivanlas vertunt , coctionem.

Male igitiur in ediiione Romana, ut ajt Drusius, ad
vocera notant ex Tbeodoreto : esl sacriflcium , nam baec perttnenl ad pra?cedenteni rocem quae in L X X non exprimhur.
Hic aulem Hieronviuus : c Pro Ephi, qua3 esl decima pars cori, L X X iranslulerunt , quod in
noslra lingua coctionem sonat.
Ibid. Drusius : pn , hin. Tbeodoretus,
. Qua3 verba significairt
wo hin Syrum heminam translulisse, aatexposuissc.
dera Ezecb. 4, * ,
. (/. e.
Hin autem mensura erat apud illos, cujus sexla
pars secuadujn Syrum, dimidium Sexlarii capiebai.)
Polychronius : ! ,
. (1. e. Hin Hebraicum , eigmftcat
Sexlarii octavam partem.) Apotlinarras : ?v
. (/. e. Hin duo choas facit.) Haetenus Dru
sius, cujus annolationi Grxcorum locorum iR(rpretalioncs adjecimus. Hic aatem vides Tbeodoxetum nec sibi ipsi, nec Polycbronio consentire circa
mensuram bin. Apollinarius vero cum secundo
Tbeodoreti lococonvenit, obi dicitur bin esse sextam
dimidii Sexlarii, seu heminae, patlem. Namcbus est
cotylae duodecima pars: colyla aulera dimidium
sextarii : unde seqtiitur clioaa duoa esse sexiaiu
patlem dimidii Sexlarii. Vide Analecta Grxca nostra, p. 395.
V . 25. Ot , *. . Jee. [C, \
, \ ; .
L X X INTERPRETES.
2. Jnterioris. A / t x i , deforis.
5. Et manaa.
Goctionem. , oap&u.
6. Vacal.
12. Confe9sionem. Aliu$, spontaneum.
13. Immacutatam.
14. manaa.
Et miscendam.
16. Erit possessio.
5. \ .
6. .
12.
13.
14. .
16.
.
17. .
18.
23. .
THE0D0TI0.
2.
5. Et sacrificiuei.
6. Filium bucolii.
12.
15.
14. Et saeHflcram.
16. E r i l posscssio conim foeo,
17. Remissionis.
18. Oppriwende eos.
47. Deror.
18.
23. Culinse.
23. Tirolb.
5679
IIEXAFLOKUM QVAS SUPERSUAT.
2680
Notffi et vari(B lectiones ad cap. X L V I Ezechielis.

V . 1. C, xtj . Quae hic dcsiderantiir posl , scil.,
, \ , omissa
sunt a scriplore ex verbi , et
formae . DRACH.
V. 2. , . Drusius. [Lamb. Bos :
, Sym.,
. DRACH.]
V. 5. IIujus versus binas dant L X X versiones.
Quarum allera, q u lamcn in C obelo praenolalur,
sola ad vcrbum concinil cum Hebraico lextu. D R .
V . 4. C, . Heb.,
et bolocauslum quod offercl. IDEM.
V. 5. "., elc. Drttsius. Ibid. ",
. Idem. Ilieron. vero: c Ubi nos diximus crificium, L X X ipsum Hebraicum verbura posuere
, quod ., donum, vel sacrificium, Tb., sacrificium transtulit. Thcodorelus,
. [Ad \
0
.
vm\
*nsn nnrra ^ * i
UPKTTliOn *0 ., \
, ? .
2. S
4
r - h ^ a n - S ^ ^ o w r ^ 8
',,
.
nEHprHfly ', \
.
XSWtari ',
.
vsru rfab wsn* a t o i i
adnolat L . Bos : c Syrus, .

C, , el mox, . DRACH.1
. 6. . , . Ms. Jes. [C,
, J , -\ :,
, . Hebr., integri eruiU. D R . ]
V. 7. Ad vocem , Theodorelus,
, ri\r . C , . . . .
... , ut Hebr. et Vulg. Mox , el ila constantcr. DRACH.
V. 9. C, ^...
...
, . IDEII.
V, 40. C, *- ' Deestin Hebr. IDEX.
V. 42. "., . vrusius. [Bis occtirril
vox 3 hoc in versu; prius reddit texius codicis
C, , alterum . C enim ita :
(3).
, ; ; (7OT). Testiflca-
EZECHIELIS CAPDT X L V H .

.]
4.
1.
3.
3.
4,
4. " .
8.
8. ^^.
8.
.
VERSIO HEBRAICI .
1. Egredientes dc sub limine
domus.
5. egrediendo virum. Bebr.
interpr., et ecce cum exiret quidam bomo, steiit ex adrerso.
Mille cubitos.
4. Talorum.
Poplitum.
H .
4. Egrediebantur subter limen
domus.
3. Gum egrederetur vir.
Mille cubitos.
4. Usque ad talos.
Usque ad genua.
5. Mille, lorrem.
8. Mille, torrenlem.
8. Aqu ista <pia egrediuntur
8. Istae egrcdienles ad tumulum.
Uebrceut, baec aqua primum egre- ad tumulos sabuli.
dilur in Galilaeam.
Super planiliem. Rebrmut, in
Ad plana deserti.
Occidentem.
Educis. Hebrams int., salsugiEt exibunt.
nis roaris.
14. Et non sanabunlur, iu sa44. E t i n paluatribue non lanalem dabunlur.
buntur, in saltnas dabuntur.
44.
AQUILA.
5.
4. Usque ad talos.
5. Mille lorrcnles.
8.
In planiiiem.
44.
et varifiB lectiones ad cap. X L V I Ezechielis.

tar L . Bos etiam Aquilam, Sym. et Tb. haberc
. DRACH.1
| V. 43. . , . Drusius. Hieronymus item,
.. perfectum. [C geminat , ut Hebr. DRACH.] ;
V . 44. "., . , . Drusius ex Hieronyoio,
ot supra.
Ibid. S., ut aspergatur. Hieronymus. [Quae Greca
non suppetebanl Montfauconio exbibelLamb. Bos
ila : Sym., , ad aspergendum timilam. (*, ...
I . Uebr., sialula aelernilalis
jugiler. DRACH.]
V . 46. ., > . Ms. Jes. [Ita eliamC,
remisso asterisco. Idem C,
> * . Sed Hebr.,
donum. DRACH.]
V . 47. T b . , deror. Hieronymus, remissionis.
., ipsuro verbum Hebraicum posuit. | C .
. Hebr. et
Vulg., de baereditale sua. , pro

communi . DRACH.]
V . 18. ., S., ul affligai etc. Hieronymus. [Lamb.
Bos : c A q . , , ut aftliqat. bym., . ul coiilristet. > C ,
(boc non exprimilur in Hebr.j...
,
* Hebr., de baerediiate eorum ; de baerediiate (vero) sua etc. DRACH.]
V . 22. C, *- , J (haec
desunl in llebr.) \
, , (1.) , \ etc. DRACH.
. 23. Hieron. : c accubita, quae A q .
interprelatus est: S., , Tb. ipsum verbum Hebraicum posuit TllUBOTII. Ms. nosler
habet TUBOTH ; licera enim non aspiralur. [ L .
Bos : A q . , . Symm., . T h . , . DRACB.]
EZECHIELIS CAPUT X L V H .
.
1.
4.
, ",
.
3. .
5.
4. .
3.
8.
'.
J .
4. ".
" . ",
.
5. .
8. ^ .
.
3.
4. " .
5. ^ .
8.
.
.
11.
. ,
. ,
,
.
11.
SYMMACHUS.
1.
3.
4. Usque ad talos.
5.
8.
In inbabilabilem.
L X X 1NTERPBETES.
1. Egredicbatur de subdio. Alius,
egrediebaiur e Hinine poi tae.
3. Sicut cxitus viri cx advcrso.
Mille cubilos in mensura.

4. Remissionis.
Usque ad femora. Alii, usqiie ad
genoa.
5. Mille.
8. Aqua isia egrediena in Galibeaui.
In Arabiam.
44.
THEODOTIO.
1.
5.
4 . Uiquead talos.
5. Mille torrenlea.
8.
Arala.
.Exiius.
II.
11. Non sanabunt : in sales

data sur.t. ., exteriora maris non
sanalnuuur. Alius, ei non sanabunlur, in salem dabunlur.
11.
rws
W P A I K O N
.
viSsr S w * b 12
12.
*.
pDTO 3 16
46.
*(J .
18.
47.
17.
p n 48
18.
18.
n c n D 19
19.
ran Stwi
47
pE3f
19.
VEtlSlO HEBRAICI T E X T .
12. Non defluer folium ejus.
12. Non defluet folium ex eo.j
ln mensibus suis maturabit.
Per singaloi mtnsea afferei primitiva.

Fructits ejua.
16. Domus T k h o n .
Fructus ejus.
16. Cbaser medium.
17. Ad Aquilonem, et lerminam
Hemalh, ei angulum Aqaitoms.
18. Hauran.
19. Thamar.
17. Ad Aquiloncm : terimnus

Emath, plagae Sepicntrionaljs.
18. Auran.
19 Thamar.
AQUILA.
12.
Fructus ejui.
16.
17.
18.
19,
Notee et vari lecliones ad cap. X L V I l

V . 1. etc. Drusius ex Polycbronio. [Post addit C, . ,
, \
J Hebr., a latere doraus. Da.]
V . 2. C, \
^ , \ )
J
etc. DRACI.
V . . ., \ etc. Polychronio. ^
Ibid. *. Jes. [G, \ (sic)
. DRACB.]
V . 4. . , ,, . , . Ms. Jea. aine
nomiue Inierpretura. Verum Hieronyraue : . , S.,
T h . , interprelati sunt. Ubi accusalivum casvffl ad serlem suam adaput, ut sape alibi.
L . Bos : c Pro , A q . , Sym., T h . ,
. G, \
. Sed Hebr. non fert m tnensura. DRACH.]
Ibid. , . Ex Ms. Jes.
. . . . ., 00. Ex eodem. Ibid.
. Ms. Jes. ad raarg., . [G, \
, \
, (I. ) , etc.
DRACH.J
V. 6. C, \
etc. DRACH.
V. 7. C non babet \ ,
quae tamen exsistunl in Hebr. .
. 8. , clc. Ms. Jee.
Ilieron. vero : c Deinde pre Gaiiiaa, quae Hebraice
dicitar G A L I L A , A q . , ... quod tumulot signiflcai arenarum, S,, , quod nos possumus
tranaferre confinium. In ms. nostro legilur ^
et recte, eecos quam in editis nonnullis,
ubi et legilar. Nola vero ms. Jes.
sic babet: 0
\ ,
Ezechielis.
. I. e. Clarius effertur senieniia apod Rebraicum; dfeitur enim, Hcec aqua primo egredilur
in Galiiaam. f L . Bos : Pro , A q . ,
. Sym.,
. C , et (. DRACB.]
Ibid. . , . ., * . . ,
. Hieronymus : c Pro Arabta quoquc Svm.,
inhabitabiiem, A q . , humilia, vel plana, T h . , Araba*
(in editis legiiur arabat). Ms. vero Jes. in haec
verba, , bsec notot fnr
naargine: . *0 , kxi
. \ OW ^, .
\ \,
r ^ r .

\ . ,
tfyr ",
,
. I. e. InhabUabi*
lem. Hebraeus vero, ad Occidenlem ait. Obscuritas
aulcm binc procedit, quod Araba el Oecideniem s i gnificet et inhabilabilem. Yideiur porro illud Graecus
etiam textus signillcare, adjiciens, venUbai utquead
mare. Nam Scriptura plerumque mare pro Occideiitali parleaccipil. Animadveriendum aulemest, n u n
illud, detcendibat in Arabia, sic iniiio posituiu fuerit, in Araba : vocem Uebraicam poneolibus Iuierpretibus.
lbio. , . Ms. Jea. sie bab e i : \ ,
/^. 1. e, Uebraeus pro extius, ba,bel saltuaim* marts.

V . 9. C, \ ;
, \ . DRACH.
. 10. C, * ,
... Mire variaolbic exemptaria. Alex. ct Theodor., . Aliter, juaU
%
2686
EZEGHIELIS CAPDT X L Y l f .
.
12.
12. ' .
"* .
. ",
.
.
16. . " ,
\ .
17. Yacal.
16.
17.
18.
18. '. ", .

19. \ . 01 ,
.
10.
SYMMACHUS.
12.
16. Atiium uicdium.

17.
Kolce el
12. Non veierascet in eo. Aliut,

defluet folium ejus.
Renovationis suae priuiitiva dabil. Aliu$, in incnses suos primogenita afferct.
Fructus.
16. Atrium Saunan. ., alria
Thichon.
17. Vacat.
7. ^ \
, \ ^ .
18.
19.
THEODOTIO.
12.
Fruclusejus.
16.
17. A J Aquilonem, el lermiuum
/Einath, et lerminum Aquiloneni.
18*
19.
leclioncs ad cap. X L V I I Ezechielis.
Nobiliam, apud Theodor., . A l d . . '.

Complul., . Ed. Rom., . Et pro
ejosdem editiouis , et Alex., . IDEH.
. 11. Ms. J P I . , \ , ,
,
. [(!,
\ ,*
Merito ha:c , quorurn ne vesligium quidem in Hebr. veritale. DRACH.]
Y . 12. ", ^ elc. Drusius.
Hieronymus vero : Non defluet folium ex eo, sive
non veteruscel exeo.
lbid. , etc. Dnisius. Ms.
vero Jes. ,
.
Hierou. : Per singulos menset ufferel
primiiiva : sive, ul in L X X scriplum e s l , fruclus
eju$ in renovaiione $ui primiiiva dabil. [ C , \
, \
. llebr., el eril frucliis ejus in cibum
et foliuui ejus iu medicameitlum. DRACH.]
Ibid. . . . , . Ms. Jes.
. . C,
, , Hebr. lenninus, quem
liseredilabilis. DRACII.
. 14. C, , primum, elc.
Sed Hebr., (evavi mauum meam. II)EM.
V. 15. C ila claudit versuni : . Hebr., ad venieudum iu Sedad. Vulg., vetiienlibus Sedada. IDEM.
Y . 16. S., utrium medium. Hieronymus. Complut., . Ubi exprimilur Hebraica
ysn. (Lainb. Bos : < Complut., , quod Tbeodolioms est. Syiu., . Tulus versus nosler
in C Ua : , , \
, \ ,
PATROL. G R . X V I .
.
lb.
L X X INTERPRETES.
18. Aoranitidis. Alius, Auran.

19. E l palmcto. Reliqui, a Tliamar.
18.
19.
12.
, '.
DRACH.
. 17. . , 0 ctc. Ms. Jes. [C,

, , \
^ ^ * \ ,
\ ^. DRACU.]
. 18. Hierou!: Auran, q u a m L X X in Grsecum
verlere sermouem, Auraniiidis, quod iracundiam
sonal. > [Edil. R o m . , . Hoc nomen
male, quia nimis cursim, legil Monlf. .
, . Alex., '. Ald.elCompl.,
ui eliam C, necnon apud S. Hier., .
Pro ediliouis Rom., C habet . DRACH.]
V . 19. 01 , . Drusius. Hieronymus in libro Locorunt. (Addenda bic Syri ieclio,
quae fugit Monlfauconiuin. Eani aulem suppedilat
Tbcodoretus, qui diserle in commmlario ad hunc
lur.um : '
(Senum) . C , . . . .
\ \ >
;, etc. DKACH.]
. 20. C, , \ (geminaliir etiam iu llebr.) , >
-t- , *
-- . J Qua obelo prsesiguanmr absunt ab Hebr. DRACH.
V. 21. C, . IDEM.
Y . 22. C, \ . Etiam
Hebr. et Yulff., vobis. Mox, *
. Hebr., vobiscuin cadent. I . e., sorlc
dividenl. IDEM.
Y . 23. G, \ . Sed manifestum
, pro . Ilebr. ei Yulg., tribu.
IDEM.
85
2687
2688
f l E X A P L O R U M QIL< S U P E R S U N T .
.
p StUl 2
D'3bx rrm 9
EZECHiELIS CAPUT X L V H I .

.
2.
9.
AKVAAX
2. .
9.
10.
40.
45.
45. .
:S-SH 24
21.
24.
StU 24
nano 28
50
2i.
28.
24. .
28.
50. .
AQUILA.
2. Terminum Dan.
9.
o^rob
2 * UIISH
mznan
\* rai
irm
%
nrn
D SSH
J-HOT
nS 45
VERSIO HEBKAICl T E X T .
2. Terminura Dan.
9. Decem millium.
?0.
2. Terminum Dan.
9. Decem mitlibus.
40. Et istis erit oblalio sanclitatie sacerdotibu.
40. Hae autem erunt primiliae

sanctuarii sacerdotibus.
Laliludinis decem millia, et ad

Orientem latiludinis dccero millia ;
et ad meridiem longitudinis quinque et viginii miltta.
45. Profanum.
Et in guburbanum.
Laiiludinis decem millia, scd et

ad Orienlem latiiudinis decem
millia, et ad Meridiem longiludinis viginti quinque millia.
45. Profana.
24.
24.
28.
50.
Adfacies.
Terminum.
Conlradictionia.
Egressus.
40.
45. Profanum.
Et in suburbana.
24.
24.
28.
30.
regione.
Terminum.
Contradictioois.
Egressus.
94.
24. Terminuro.
28. LHis.
30. Exiius.
Nolee et variffi lecliones ad cap. X L V I I I Ezechielis.

V. 4. . Drusius. Complut. vero, .
{Hebr., p > r i x n . Vulg., alrium Euan. L X X ,
. ha etiam C el V M . Alex., A l .C,
, J Deest alrii
in llebr. DRACB.]
V . 2. . , . , . Idem Drusius. E l
y 9. , . Idem, ex Complul.
V. 2 , 3 . C, '. sic 34. DRACB.
V. 6, 7. C , . IDRM.
V. 8. C, \ ,
, . Hebr., tisque ad
angiilum versus mare. Vulg., usque ad plagaui maris. IDBH.
v
. 9. "\ . Drusius. [C, ,

. E l mox, \ .
DRACH.I
V. 40. , \ etc. Idem.

Ibid. elc, ldm. [C, \
, \
, \
. DRACH.]
V . 44. C, , absque
quod lameu lcgilur in Hebr. DRACH.
V . 43. G, in fine commatis, \ (e<J.
Bom., ) . Uebr. el Vulg., et laiiiudo
decem mil. IOEM.
V . 45. . , etc. Hicronymus: c Quoil nos
verlitnus in profanum, pro quo Aquila. ,
Sym. el T h . iransiulerunt, L X X dixere : / , quod antemurale possumus dicere. 'fanum aulein est el laicum, i . e. vulgare, q u o d
oimii populo habitare passim licei. > [ L X X legeruol
Sn, cum vocali tsere. Yide Gaibolicum
noslrum
lexicon Hebr. DRACH.]

Ibtd. Hieronymus : c Pro $uburhani$ quae H e braice dicunlur A4AGRAS, rursuin L X X , ,
i . e. spatium, Iranslulcrunl. His addit Orusius :
t Josue x x i , 4. Hieron., $uburbana Symm., t
89
EZECBIELIS CAPUT XLVIII.
2690
EZECHIELIS C A P C T X L V H I .
'.
.
8. .
9.
2. .
9. . ',
.
10.
. " ,

.
,
,
\
.
15. .
\ . ",
.
21. Vacat.
21. .
28. .
50. .
10.
15. .
21.
24. .
28. '.
50. .
SYMMACHUS.
2 . Tcnuinum Dan.
L X X 1NTERPRETES.
2. Terminis Dan.
9. Quinque millia. Alius, decem
millia.
10. Horum ernnt primiiiae sanciorum sacerdoiibus. /, et h
primitiae sanctificationis sacerdotibua.
Latiiudo decem raillb, et ad
Orientem latitudo decem millia, et
ad Aiislrum longiludo viginti ei
quinque millia.
15. Anteipurale.
Et in spatium. Atfirs, ei in suburbana.
21. Vacat.
24. Terminis.
28. Maribolb.
50. Egressus.
9.
10.
15. Laicum.
21.
24. Terminum.
28. Conlradictionis.
50. Exiius.
2.
9.
10.
15. .
21. .
24.
28.
50. .
THEODOT10.
2.
9.
10.
15. Laicunt.
21. Ad faeiem.
24.
50. Eiitus.
Nol et varifie lectionesad cap. X L V I I I Ezechielis.

TOta. Supra XLV, 2. ( L X X , ) Symm., T h . ,
- .
Hinc liqnei,
urminus et separatto, . e,
.
* , quod in nonnullis codictbus, non
8enam esse, sed Symmacbi, vel alterius inlerprtlis.
. 2 1 . . , . Ms. Jes. [Ilabet
etiam C sub aslerisco. Idetn codet non babet \
, quod lamen eal in Hebr. Et mox, \
\ J \ \
elc. Hebr., ad facies quinque ei viginli. DRACH.]
V. 22. ln C ila incboal versus noster : \
, \
e l c E l iia Hebr. ln fine
commaiU, C, cum Ald. et Comolut., :. Hebr., pxincipi erii. DRACR.
V. 25. L X X , . A q . et Sym., Iv. Ex L . Ros.
IDEM.
V.24. . , ., . Hieronymus : de cajiis
sine caosa ambigit Drusius, ut quisque v i -
dere possit.
V. 28. Nescimus unde fcruerii leciiones Aqaitoet

Symmacbi Montfauconius, qui nibil adnoial ad
hunc versum. Edit. Rom. et V M , . A l d .
et C, . Compl., . IDEM.
V. 29. Pro , C, . IDEH.
V . J 5 0 . . , ., ., , fiier. [C,
\ . Henr.
el Vulg., quingentos et quatuor millia. DRACH.]
V. 51. C, '. DRACH.
V. 55. Siichus alter bujua commatis ita babatnr
in C : \ , ' ,
. in ftne libri addilur : 1 (aic) . ^
. 1. e., Jezeciel juxta L X X descriplos

est secundum Origenem, cum quibus etiam collatui
est. Cf. notam ad Is. xiv, 6.IDEX.
2694
CODEX SYRIACO-HEXAPLARIS.
CODEX SYRIACO-HEXAPLARIS
AMBROSIANO-MEDIOLANENSIS.
PROPHETIA HEZECIELIS.
Cap. 1,1. Etfaciumestinannotrigesimoinmensc ecce rota una super terra, propinqua aulmaliboa
quarto, quinto nrensis, {a) el ego *- sum * fui in
quatuor ipsis. 16. Et adspectus rolarum, X et opus
me<Ho captivilatis super fluvium Chobar, et aperli
earum * sicut adspeciua (t) ibarsis, et similitudo
snnl eoeli, et vidi visioues Dei, 2. quinio mensis :
una qualuor ipsis: et visio earum *, et opns
liic annus quintus caplivitatis regis Joacim : et
earum erat, quasi essel rola iu rota. 17. Super
faclum esl verbum Domiui ad Hezeciclem filium
qualuor parles eorum, cuni ircnl *, ibant : uon
, sacerdolem in terra Cbaldaeorum super flurevertebantur, cum irent, 18. ncque dorsa earum,
viuui Cbobar. 3. Et facta est super me X ibi l
(k) et altiiudo crat eis. E l vidi ca, el dorsa earum
manus Domini, 4. (b) et vidi, et ecce spirilus (c)
plena oculis circumcirca qualuor ipsis. 19. E l cuni
Doiniui l lollene veniebat ab aquilone, ct nubes
irent animalia, ibant roiae juxla ea : et cum elevainagna in eo, et splendor circa euni, el ignis fulrcnlur aniraalia de terra, elevabantur rotae. 20. (/)
gurans : et in medio ejus quasi visio electri in
Ubicumque crai nubes, illuc ibai spiritus : ibant
tuedio ignis, et *p!endor iu eo. 5. Et in medio
animalia, et roiae, et elevabantur cum eis ; quia
quaei simililudo qualuor animaUum : et baec visio
spirilus viiae in rotis. 21. Cam irent, ibant, etcum
eoruin, etcui &iimliludo boniinis super eis. 6. Et
slarent, slabaut, el cum elevarentur de lerra, elequatuor facies iini, et quatuor alse uni X ex eis J: vabantur rolae J cum eis ; quia spiriios v i l *
7. cl crura eorum crura * recta, et pedes eorum
erat in roiis. 22. Et siniilitudo super capul eis anialati, X sicut unguhe tauri , (d) ei scintillae, quasi
malium quasi iirmanientum, quasi adspectus cryaes fulgurans; c i leves Jda eoruoj, 8. et manus stalli lerribiJis, extensum super alas eorum desulioniinis sub alis eorum super quatuor partes eoper: 23. et sub firuiamento ate eorum exleusae,
rum : et faciea eorura, el alae eorum \ qualuor
volantes allera alteri: unicuiqu^due simul obvoiipsorum 9. propinquae una alteri, (c) ei alae eo- venles, obvolvenles corpora eorum, et duae l e ruti). I non reverlebantur, cum incederent: unum- genles sibi corpora sua * 24. Et audivi vocem
quodque ex eis ante faciem suam ibant. 10. Et alarum eorum, quasi vocem aqua: mulue, quasi
ttiiuililudo facieruin eorum, facies bominia, el facies vocem (m) sufficientis: cum iient, vox scrmonis
teonie a dexira qualuor iis, el iacies tauri a sini- quasi vox rastrorum, et cura eiarent, cessabaiu
stra quaiuor iis, e i faciee aquilae qualuor HS. 11. alae eorum. 25. (n) Et ecce vox super firaiaroen(D Et facies eorum, et ala. eorum cxtensae dcsuper
lum, quod erat super caput eortim, cum siarenL
qualuor iis; unicuique diue simul junclae ad se i n - cessabant ala*. eorum, 26. et super firmaraenium,
viccin, et duae ligebant super corpus eoruro, 12. et
quod auper capul eorum J , quasi adspecius lapidis
'
"
'
p
'
' 1
r
uuumquodque ex eis coram facie sua ibat: quo- gaphiri, siiniliiudo tbroni super eo, et super simi
cumque ibal spiritus, ibant, et non revertebantur, Hludine tbroni similiiudo quasi adspeclus bominis
X cum irent *. 13. Et in medio animalium visio desuper. 27. vidi quasi adspecium clectri, >
quasi carbonwm ignis ardentium, (g) quasi visio quasi adspeclum iguis X inlriusccus ejus circumlampadum X est *, se circumagentium in mcdio circa a vtsione lumbi, et supra: c l a visione
lumbi, el usquc deorsum vtdi risioncm ignis, et
animalium, ct spiendor ignis, el ex igue cgrediesplendor ejus circumcirca, 28. sicat visio arcus,
batur sicul fulgur: 14. X et animalia currebanl,
quando fuerii in nube in die pluviae, sic slatio
ct redibant, (/i) sicui viaio Bczec *. 13. Et vidi, et
1
() S., cum essem in demigralionc. (b) S . vidi vcro sicut flatum procellosum. (c) lleb. Domini. (d)
5., ei lulgurabant, sicut aspeclus lamina: polilae aeris. (e) et factcs eorum qualuor ipsoruni. {[) S., ct
contra facies eorum alie eorum, (g) S. eral autem el sicul visio lampadum IIJCC transieus. (//) S., sicut
visto spleiidoris fulgiirts. Cuin inspiccreni atttein animalia, visa est rota una in tcrra juxla animalia,
babens qualuor factes. (i) S., byactulbi. (k) S., el slatio erat aninialibus, et ahiludo. (/) S. quor.umque
ferebal spirttus iinpeluiu ad eutidum, eo ciun irct spirilus, eliam rotic simul elcvabantur simililer ets. (m)
, Sadjo poientis. (n) S., c( cum tieret vox supcr Hriiiainenluiii, qnod cral siiper capul eoruin,
stabani, el ccssabaul a l * coruin.
t
2693
HILZKUELIS C A P U T U ' .
2694
splendori* circunuirca. Haec viaio gimililudinis e l tuum, et auribus tuis audf: I I . et vadc, ingredere
gloriae Domini: et vidi, et cado super faciera meam,
in captivitatem ad Olios populi tui, et loquerfe ad
et aadWi vocem loqaenlie.
eos, et dices ad eos : Haec dicK Dominus Dominti*:
Cap. II, i . Et dixit ad m e : F i l i bominis, sta
si forie audiant, si forle conoedani. 42. E i assumanper ptdes luos, (o) el loquar ad te. 2. Et venit sittne spiritus, et audivi a tergoniee vocem con>
snper me spiriius, el assumsit me, et elevavit me,
motionis magna?, dicentium : Benedicta gloria Doel slaiuit me super pedes meos, et audiebam eum
mini de loco suo. 45. Et vidi (x) vocem alarom
loqncntem ad me. 3. Et dixit ad m e : Fili hnmitiis,
animalium volantium una ad alteram, el vox rotamilio le ego ad domum lsraelis, exacerhanles me, rum coram eis, et vox commotionis X magna?
qni ^xaterbarunt me, ipsi ei patres eorum X per44. Et spinlus elevavit me, et suslulil ine, et abfo
fide egerunl in me * usque ad dicm hodiernum. subumis aerc in impetu spirilus mei, (y) et manus
4. X E l filii duri facie, ei duri corde: ego (p)
Domini facia est super mc potens. 45. Et iogrcssus
nitto te ad eos
Et dices ad eos: llsec dicit Dosum in captivitateni sublimis aerc, et circuivi hareinus. 5. (q) Si forte audiant, aut paveant, quia
bilantes super fluvium Chobar, eos qjii eranl i b i :
domus irriians est, et scienl, quod prophela es to
et sedi ibi seplem dies, (z) conversans in medio
in medio eorum. 6. E l tu, flli horainis, ne timeas
eorum. 46. Et faclum est post bos seplcm dies
eos, et a facie corum ne obslupescas ; (r) qota veet facturn esl * verbum Domini ad me, dicens : 47.
nienl impetu cum insania, ei insurgent super
Fili bominis, speculatorem dedi le domui Israelif,
te circumcirca, c l in medio scorpionum tu habitas: el audies ex ore meo verbura, (a) et comminaberie
Tcrba eorum ne limeas, el a facie eorum ne ob- eis a me, 18. cum dixero iniquo : Morte morieris:
stopescas ; quia domus irritans est. 7. Et loqueris ct non dislinxisli, nequc loculus es ad distingucnTcrba mea ad eos, si forle audiant, aui irepident; dum iniquo, u l reverialur a viis suis, ut v i v a l :
quta domus irritans est. 8. Et tu, iili bominis, audi
iuiquus iJle (b)U\ injusiilia sua niorietur, el sanloquentem ad te: ne sis irritans, sicnt domus i r r i - guinem ejus de manu tua rcquiram. 49. E l l u , si
lans: apert os tuum, et comedc quod ego do tibi.
dislinxeris iniquo, nec reversus fueril ab iniquitale
9. Et vidi, et ecce manus extensa ad me, et in ea (J)
sua, et a via sua, iniquus ille in injuslitia sua mo
capitulum Hbri. 40. Et expandit illud coram roe: rietur, et tu animam tuatn Hberabis. 20. cum ee
ei in eo scripia erant a fronte ejus ei a tergo ejus : averterit justus a justiliis suis, el fecerit deliclum,
et scriplum erat in eo lamenlatio, el (/) eanticum,
etiam dabo lormenta in faciem ejus: ipse morwlur^
ti .
Q quia non disiinxisli e i : ct in peccatis auis roertoCap. III, 1. dixit ad me : Fili bominis, X quod- tur, quia non commemorabuntur ei justitiae cjus
quas fecit, et sanguinem cjus de ntanu lua requicumque inveneris, ede J, comede capitulum hoc, et
Tade, ft loqtiere ad lilios lsraelis. 2. Et apcrit os ram. 21. (e) Tu autcm si dbtinxeris juslo, ut ne
meom, el edere fecit me capitutum boc. 5. E l dixit peccct, et ipse non peccaverit-, jusius viia vivet,
quia dislinxisti c i , ct Ui animam tuam liberabi^
ad m e : Fili homiuis, os tuum edet, ct venier luua
22. Et facta est super me X ibi l wanus Domiid,
implebilur capitulo boc dalo in te. E l edi illud, et
faclum esi in ore roeo, sicul me) dulce. 4. Et dixil et dixit ad me : Surgo, et egredere in campum, ot
ibi allocutto 6el ad ie. 23. Et surrexi, et egressiis
ad m e : Fili boininis, vade, ingredere ad domum
sum in campum : c l ccce ibt gloria Domini stabat,
Israelis, et loqucre vcrba niea ad eos. 5. Quoniam
sicut -f- adspectus, ei sicul ; gloria, qwam vidi
DOII ad populum profundum labio et graveni tingua
lu mitleris ad domum Isracli : 6. neque ad populos super fluvium Chobar. E i cado super faciem meam,
roultos alienos vocibus, aut alienos lingua, neque 24. ei venit super me spirilus, et slatuit me snper
pedes meos, c l loculus est ad me, el dixit nitbt:
qui sunt obflrmati lingua, quorum ne audias serIngredere, eiincludere iu roedio dotmis tuae. 25. Et
moncs eorum: et si ad tales miitereni te, hi obef
direnl tibi. 7. Domus auiem Jsraclis non vo ent

exaudire te, quia non volunt exaudira nie; quia
omnis domus Israclis litigiosi sunt, el duri corde.
8 E i ecce dedi facicm tuara potentem conira facies
eoruro, et coiitentionem tuam corroborabo advcrsus
contentionem eorum, 9 et eril, semper duriorem
petra dedi (u) frontem luam ; : ne ttmeas eos,
neqne paveas a facie eonmi, quia dumus irritans
esl. 40. E l dixit ad m e : Fili hominis, omnes sermones, quos locuius sum lecum, assume in cor
l u , flli hominis, ecce data sunt super te \ i n c u U ,

el vinctent te in eis, et non egredteris de medife
eorum. 26. Et linguara tuam simul ligabo X ad
gallur iuum *, c l obniutescfs, et non eris eis
virum objurgantem ; quia domus irritans esh 27.
Et cum locutus fuero ad le, aperiaui os tuum,
dices ad eos: Ilaec dicit (d) Adonai Dominus: Qui
audU, audial, el qui rebellia est, rebellet quia
domus irritans est.
Cap. IV. 4 . Et l u , flll bomtnis, siwme tibi h a
(o) quod loqiiar ad le. E l Htgreesus esl in niedium mei spirilns. (p) Dominus,
si quemadniodum audiverint, acquieverinl. (r) S., impudentes enira sunt, el siiie ipe ad le. ($) S scripioria lab u b rotunda. (l) S., planclus. () conieniionem. (x) S., pulsalionem simnl (i. e. tomplotionem) alarum.
(y) S., m a m i 8 enim Domini erat supcr me. (*)
77i., babilaDS egp. (a) S. et. prjevenies monebis cas
a me. (4) in iniquitate. {c) S., Th. si vero praveneris mouucris justum, ul ncpcccet. (d) Oorainus.
v
COOCI SYRIA CMIEXAPLARIS
wm
lerem, et pones eum antefacieiu taain, etdescribes

super eo urbem Jeruaalera : 2. et dabis super eam
() inclusionem, et sdiftcabis super eain (/) propugnacula, ei jacies supeream fos&am, el dabU super
eam caslra, e l ordinabis sialioucs el balietas in
gyro. 3. E l tu sume libi sartaginera frrri, c l ponas
am parieiem ferri iuler te et inter urbem, (g) et
parabis faciem tuum supeream, (A) et erii in conclussone, el concludes eam : signutn est boc (iliis
Israelis. 4. Et tu cubabis super lalus tuum sinislrum, el poncs injustitias domus Israelis tuper eo,
juxla numerum dierum -+ uonagioia et centura * ,
quos cubabis super eo, et as&umes injusliiias eoruin. 5. Et ego dedi libi duas injustilias eorum in
tiut.eruin dierum, et centuin dies, et assumes iujuslilias doiuus Israelis. 6. Et consummabis baac +omnia * , et cubabis super lalue tuum dextrum
X secundo * , et assumee injuslilias domua J u d *
quadraginla diet: diem in annam posui libi. 7. Et
in conclMSionem Jtrusalem (t) parabis faciem tuam,
et bracbiam tuum corroborabis, ei propbeiabis super eam. 8. Et ego ecce dedi super tc vincula, et ne
eonverlas te de latere luo in latus luum, donec
coropleli fuerint dies conclusionis luae. 9. Et tu
surne libi trilicuni, ei bordeum el fabas, eilentes,
ei miliuro, * l speltam, et miiies ea in vas unum
- lealaceum * : et facies ea tibi in panes, ei juxia
nwnerum dierum, quos tu dormis super latere tuo,
Qonagiiila el ceulum diea comedes ca. 10. Et cibus
tuu, quem comedes, in pondere vigiuli siclos die:
a lempore ueque ad leropus comedea ea. 1 1 .
aquam iu meusura bibes, sexlam parlem ln a tempore usque ad tempus bibes. 12. E i (k) panem
subcineritiutu bordci comedes ea : in flmo stercoris
bumani abscondes ea ante oculos eorum, 13. et
dices: llaec dicit Dominu* *h Deus Israelts * : Sic
coraedcnt fllii Israelis panem * suum non mundam (i) iu gcntibus, quodispergaai eos illuc. 14. Et
dixi : Nequaquam, Domlne Deua Israelis: si anima
ntea i!oo poJluta -t- in immundiiia * , et morliciniuro, et captuin a feris non comedi a naliviute
uiea usque nunc, neque iugressua est in os meum
4-oinnis * caro iniinunda. 15. Et dixit ad m e :
Ecce dedi tibi * ilercora boum pro slercoribus buiuanis, el facies paues luos super eis. 16. Et
dixii ad me: F i l i bominis, ecce ego confringo fulciluenluni panis in Jerusalem, el comedeul panem
yliaiu iu pondcre, et in penuria : el aquaiu in menaura, ei (m) m exilio bibeiit 17. ut egeni tiani
t
9690
panis, et aqiiae: et corrumpelur liomo, et fraicr

ejus, et liquescent iu iiiju&iitiis suis.
Cap. V . E l l u , fili bomiots, sunie tibigladium
acuium plug quam novacula tonsorfe, et posside
eam tibi, et indueaseum super capat tuum,ei8iiper
barbam tuam : el tiimes X libi l ataleram pouderum, et divides ea : 2. quariam pariem in igne (*)
disstpabis in medio urbis, (o) j u x U cotnplvliooeii
dierum conclusionis : et eumes qnariam parien,tet combureseam in medioejus : e i q u a r U m pariem *
coucides in gladio circum eam : ei quartam parieoi
disperges venio : et gladiuin evacuabo post eos.
5. Et suines inde paucos in numero, et s4mul involTes eos induroento tuo. 4. Et ex bis sumes adliac,
et projicics ea in roedium ignis, et combures ea in
igne : ex ea egredietur ignis: -+ et dices * oroni
domui Israelis : 5. Haec dicil Adonai Domiuus: H c
Jerusalem, (p) in medio gentiura posui eara, et r c giones quae circa eatn. 6. (q) dices (*) jura mea
(ipsi) inique ex geniibus, et legilima mea ex regionibus, quae circa eam; qaia jura mea repulerunt,
et in legibus meis non ambularunt in eis. 7. Propler
boc baec dicit Adonai Dominus : Pro eo quod (r)
oceasio veslra ex genlibus, quae in circuitu ve*tro,
et in legtiimis meis non ambulaslis, et justilicaliones meas nou fecislis, sed neque juxia justiflcationes
gentium, quse in circuilu vestro, fecisti : 8. propter boc haec dicit Adonai Dominus : Ecceego super
vos, et ego faciam in medio tui judicia coratn geulibus, 9. ei faciam i n te, quae non feci, et quae nou
faciam similia ets anplius juxla orancs abominaliones tuas. 10. Propter hoc paires comedent filios
in medio l u i , et fllii comedent patres : et faciam iu
lejudicia, et dispergam omuea residuos tuos in
omnem venlum. 11. Propter boc vivo ego, dicit
Adopai Dominus, nisi pro eo quod Saiicla mea couUioinasii in omuibus X (i) abominaiioaibus luie,
et in omnibua l inquioameniis luis, eiiam ego (!)
expellam te : non parcet oculus meua et ego ooo
miserebor. 12. Quarta pars lui in morte consumet u r : + et quaria pars lui * in fame conficielur in
uiedio t u i : et quarta pars lui iu gladio cadei
circa te l: et quartam partein lui in oiuoein veutum dispergam eos: et gladiuin evacuabo post eos.
15. Et complebiiur furor raeus, et ira roea super
eos, et consolabor (**) , et cognosces, quia ego
Domious loculus sum in zelo meo, cum iniplevero
irain meam in eis. 14. E l ponara le in deseriuiu, et
iu opprobrtum, X in geutibtis, quae circa le * el
9
() S., ambitum belli ( i . e. obsidionem). [f) S.

nitmimenlum muri. (g) S., et converles.
(h)S.y ut s i l couclusa. (t) S., ordinabis facieiu luatu, et bracbium tuum nudum. (k) S., complementunt.
(l) i l . , a coulaciu genliuin. (m) S., cum violentia, ut, cum egeni suni panis et aquae, confraclio eis. (n)
combures. (o) S., cuin compleii fueriiu dies. (p) S., erat in medio genuum. () S., mularont vero pro
judiciis nieis impielates. quas a geiiiibus. f ) P r o nom, et tnutavit, b;grrunt L X X ")CHm, et dices. Q u
lectio absurda, siculet ea qu.p sequunlur. Snsus eumi ll^br. veritatU e s i : et niutavii (Jerusaleai) j u d i cia nua i i i impielaiein prae geitlibns. DRACU. (r) S . , mullilud) veslra fuit. (i) S . , pollulis
U m . (*') Pasive, a verb<> cotuolo (cf. ForcJlini lexicon). h a reposuimus ut respondeal Syro ^3%
ei G.rorco Tctraploium, . Da.vcu.
%
9697
HEZECIELIS CAiHJT VII.
2693
fifias tuas circa te corani omni vialore. 15. Et eris fame consurnetur : el complcbo iram meam super
gemebunda, et raanifesta (*) in disciplina (u) et
cos. 13. Etscieiis, quod ego Dominus, ciim fueriut
desiraclio * in gentibus,qua; circa l e , cum fecero
occisi veslri inler idola veslra circa altariavestra :
in te jwdicia in ira mea, el in furore * ei in ulliosuperomnem collem excclsum, X e t super omnibus
BefurorUiego Dominos locutus sum. 16. Quando
verticibus montium * , et subter omnem arborem
mbero sagiila? X m a l a s J famissuper eos,clerunl
urobrosam, et subler omnem quercum densam, loin drfeciionfm, quas miitam eas, ad disperdencom ubi dedernnt ibi odorem suavem omnibus
dom vos : rt famem congregabo l super vos, et
jdolis suis. 14. Et extendam manum meam supor
conleram fulcimeutuin panis tui. 17. Etemtttam *ueos, et ponain lerram (f) in exilitim, et in delelioprr te (x) iamem, el bcslias tnalas, (y) el ponam in
nem a descrto Deblatba ex omni babiiaiione eorum,
capat tuum (**), et mors et sanguis transibunl super
et cognoscetis, quod ego Dominas.
te, et gladium inducam supef te undique : ego DoCap. VII. 1. E l facluin est verbum Doniini ad
niflus locuius sum.
me, dicens : 2. Et iti, (ili bomime,hacdjcit Adonai
Cap. V I . 1. Et faeium est verbum Domini ad m8,
Domfnus lerne Israelis : Ftnis venit, ftnis veniisudtcros: 2. F i l i bominis, pone faciem tuam super
pcr quatuor alas tcrra. 7. - H Venil (iuis \ superie,
mohtes Israelis, et prophela super eos, 5. e dices: qui babilas super terra : venit tempus, appropinKoutes Israelis , audite vcrbum Adonai Domini:
quavit dies non cuni prxripitattoiiibus, (g) el non
faa*c dicil Adonai Dominus moiitibiiH, ct collibus, cum doloribus. 8. Nunc de propinquo effuwlaui
(*) et salebris, et vallibus : Ecce ego induco snper
iram meam super te, ei complebo furorem meum
TOS gladiuiu,et delebunlur excelsa vestra, 4. (a) et
in te, el judicabo le in viis luis, el dabo super le
perdentur allaria vestra, etconlerenlur J tempta
omnes abominaliones tuas. 9. Non parcet oculus
veslra, el dejiciam cadavera vesira coram idolis
meus, neque miserebor; quia vias luas super tedabo, et abominaliones tuse in medio lui eruul, ct
yeairis. 5. dabo cadavera filioruni Israelrs
cognoaces, quod ego sum Dominus, qiti perculio.
anie farietn idolorum eorum * , et dispergam ossa
3. Nunc fiflis ad te, et mittam ego super ei, ic
vesira circa aliaria veslra. 6. In omni babilatione
idciscar te in viis tuis, ei dabo super ie omnes
vestra urbes descrtae erunt, elexcelsa abolebuntur,
abominationes tuas. 4. Non parcet oculus meus (***')
vt deleantor,X (b) etconcnlcabuntur () aliaria ?eauper te, neque misercbor; quia vias tuas super lc
stra, e i conieremur, et ceesabaul * idola vestra, et
dabo, et abominationes iux iti medio tui crunt, e l
lollenior deliibra v e s t r a , X e t dclcbuiiiiir opera \etlra l , 7. et cadenl occisi in medio vestri, et co-
.._
X
v.^ Et residumn
.J
C
gnoscetis
, quod ego Domimis. 8.
ftciam * , dum fuerint ex Tobis cvadentes a gladio
in gemibns, et in dispersione vestra et in rcgkHitbue : 9. et recordabunlur mei, qui evaseriiit ex vobi& in genlibue , quo captivi dueii fuerint illuc :
qaia juravi cordi eorum fornieanii, e i , quod
rece&sit t a me, et oculrs eorum rornicanlibus post
ilodia sua : (c) et percutient facks suas, X propif r
mala qttse fccerum in omnibus * aboiniiialionibus
6is et in amnibus studiis suis \ . 10. E l cognowrenl, quod ego Doniimie non fiusiia locutus
SIIIP, u l facerem eU omnia niala haec *. 11. ttxc
dtcit Adonai Domiuus: Plaude iiiami, el obstrepe
pedtbus (d) et dic : bene quidetn, super oniuibiis
abominalionibui maloruni ; doinus Israelis : in ^
gladio, e l in faine, ei in morte cadeal. 12. Quilonge,
In morte niorielur, qui veio prope, in gladiocadel,
X ct qui relk-tus fuerii * , {e) ei qui CODCIUSUS, IQ
v
scies,quod ego Dominus. 5. Quia baec dicil Domi.

.: X
w malitia uua^ ecco (/<) ptopiuqua.
:
nus Dominus
6. Finis venit, venil iinis, evigilavit ad te *. Ecce
venii complexio: 10. ecce dtes-f- parit % ecce finis
T e n i l : X egressaest complexio, et floruit virga, et
progerminavit euperbia * , evigilavit conmmelia:
11. et conieret fulcrum iuiqui, et non cum p e n u r batione, neque cum fesliiiaitone, X ei non ex eis~
suni, nequcdecor in eis *. 12. Venit lcmpus, ecce
dies : qui emit, non laHetur, ct qui v e n d i l , non
lugeal: X quia ira in omnem imillitudiitem ejns *.
13. Quia emens ad vcndeiUeoi non atnpltus revertetur : X (t) et amplius in vita vivere eorutn ; quia
visio in omnem mulliludiiieiu ejus non redibil * ;
el boino in oculo viue w& non obtinebit. 14. (4)
Clangitc in tuba , et jndicale omnia, ei nou est
proficiscens in bellum ; quia ira mea in omnem
mulliludinem ejits \ . 15. Bellum tn gladio foris, c l
fames el mors intrinsecus: qui iu earopo, iu gtadio
l) S. confregi te. (*) Pro NTCTI, quod perperam edidii Norberg, et ex ingenio v e r l i l , mweilis> quia in L X X noslris vidit , repoiieiidum est in Syriaco texlu N T C W I , et manife*ia.
Et reipsa Tetrapla babent, \ . DKACH. () S., ei ambiguitate. (x) S., gladium. ('*) 1. e.,
ei ptuiiam le. S^ries : \ . DKACU
(y) S. quse reddelit te sine liberis. () S., et
compieiis. 77i., nvulis. (a) 5., t coiifringeniur. (b) S., el abolebuni. (*") Verbuin Syr. ^ o a r u l polius aigniiical. el coniemneulur. Tctrapla
. . (C) S., vt reprehendani
aemelip&os. (d) S.. et conlrisiare. (e) S.. et qui subaclus in urbe. (fj S., corruplaniv et iteruiiv eormmpeitdaui. ig) S., et cuin reciasiinalione. ('***) Edidil Norberg, ocutus tuu$, adnotavitqiie:
c Jyn meus, pro ^ tuus, certe legendum. Hebr., oculus meus. L X X nostri et Telrapla, ;
. DRACH. (h) ., venit. (t) S., scd c l amplius uec iu vivemibus vila coruin. (4) 5., clanxcruui lii
iu luba, quud pra-pmaverint omnia.
9
Q699
9700
conflcielur, eos auiem, qui in urbe, fames, et mors inspexi oculis meis ad aquilonem, el ecce abaqtiiconsumet. 16. (/) Et salvi evadent. (m)qui e v a s c lone ad portam, q u versus orientem (6) allaris
r i n i ex eis, et eruut super monlibus, X sicut co- imago zeli hujus, cum ingreditur * (c). 6. E l dixit
lumbae concrcditae * : omnes occidam, unumquem- ad me : Fili bominis, X vitlisti l, quid bi faciunl?
iniquilates magnas, quas domus Israelis * faciuni
que in injustitiis suis. 47. Omnes manus dissolventur, (n) et omnia femora polluetitur bumore: hic, u l se elongenl a Sanctts meis, ei adbuc \idebi$
48. et accingent se saccis, et operiet eos slupor; iniquilales roajores. 7. E l iniroduxil ine ad vesti}
et super omneni faciem pudor super eos, et super bulum alrii, et vidi et ecce foramen unutn i t
omne capul calvitium. 19. Argentura eorum in pla- pariele *. 8. Et dixil ad me : Fili bomims, foda
lcis projicictur, et aurum corum (o) coniemite- X nunc in pariete * : et fodi in parielc, el ecce
lur : argenium corum. et aurum eorura non va- oslium unum. 9. Et dixit ad me : Ingredere, et
lcbit eripere eos in die irae Domini * : animae eorum
vide iniquitales malas * , quas bi faciunl bic bonon saiurabunitir, el venlres eorum non imple- die. 40. Et ingressus sum, elvidi, etecce Xoiunis
bunlur; quia cruciaius injustitiarum eorum fuiU
ainiUUudo reptilis et jumcnti
abominationea
20. Electa mundi in superbiam posuerunl ea, et
vanae, et omnia idola dumus Israelis descripla super
imagiues abominaltonum suarum res oflendicula
pariele circumquaque. 44. Et sepluaginta viri de
sua fecerunt cx eis : propier boc dedi ea eis in
senioribus domus Israelis, X et Jczonia lilius Saiwmundiliem. 21. Et tradam ea in manus alieno- pban slabat * in medio eorura, et slabanl (d) ante
rum, ut diripianl ca, el corruptoribas lerne in
faciem eorum : el unusqutsque iburibulum suum
praedarn, et polluent ra. 22. E i averiam faciem crat ei in manu, et vapor X ncbuU ; suffimenu
meam ab eis, (p) et polluent visitalioncm meam, et ascendebal.42. t dixit ad mc : ViJisli, fili homiingredientur in ea (q) non provide, elcontaminabnnt nis, quae seniores domus Israelis iaciuni * hic * X
$a. 23. (r) Et facient perniixiionem; quia lerra in teuobris * unusquisqae eorum in cubiculo absplena (s) judicii sanguinum, et urbs pleua iuiqui- condilo suo; quia dixerunt : Non videt X nos *
latis. 24. Et adducaro roalos gentium, et ha?re- Dominus, dereliquit Domiaus lerram. 43. dixit
ditabunt domos eorum \ ; et avcrlam jaclantiam
ad m e : Adbuc X conversus * videbis iniquiute*
( I ) foriitudinis eoruro, et pollueotur Sancta eorum. majores, quas isti faeiunl. 44. Et iulroduxil me ad
25. (ti) Expialio veniei, (x) et quseret pacem,ei uon vestibulura (e) p o r l a 3 doinus Domini, quae respicit
ent. 2b. Vae super v# e r i l , el numius super nun- ad aquilonem : el ecce ibi inulieres sedente, planiium erit, et quaeretur visio de propbeta, ei lex ^ gentes Tbammuz. 15. Et dixii ad me : Vidisti fiU
peribita sacerdote, et consilium a senioribus. 27
et -adbuc
X cum
bominis,
converteris
\ ,videbis
X Rex lugebil * , el princeps induel (y) exitium, et
adinvenlioncs majorcs bis. 16. E l inlroduxit me in
manub populi terrae remiUeiiiur : secundum vias
atrium inierius domus Domini : et super vestibulis
eorum faciam eis, (z) et in judiciis eorum ulcisear
templi Doroiui (/*) inter yElain ei inier altare, quasi
eos, ci scienl, quod cgo Domitius.
viginliX elquiuque* viri, posleriora eorumadlemplum Domini et facieseorum (g) contra : el biadoCap. VIII. 1 . E l faclum esl in anno sexlo-f-in
r a m X versus orieolem t solcra. 47.Et dixii adoie:
mcnse quinlo * ; quinto mensis, ego sedebam in
Vidisli, lilibominis: nuroquid parva domui (h) Jud
domo mca, et seniores Judae sedebani coram me :
buic, u l facerent iniquilates, qnas fecerunt h i c !
et facla est supcr me X ibi * roanus Adonai Doquia leplevcrunt terram iniquitatibu3,X etconverai
mini, 2. ct vidi, el ecce sirailitudo, quasi adspcsiint ; ad irritandum me : (i) el ecce ipsi X exienctus l v i r i : a lumbo ejus ct usque deorsum ignis,
et a lumbo ejus et supra eum quasi adspectus * dunipaliuilem* quasi subsaiinantes. 48. E l cgo iaciara
eis cum furore : non parcel oculus meus, neque
flalus lcnis, quasi adspeclus electri. 3. Et exlendii
miserebor: X et vocabunt in auribus meis voce
himililudinem manus, et sustulit me venlus inter
lerram et inter coelum, et adduxitme in Jerusalcin D magtia. et non exaudiam eos tin visione Dei ante vesiibulom porue inlerioris,
Cap.IX. 4. Et clamavil in aures meas voce
respicienlis ad aqirilonem (a) ubi erat stalua ima- magna dicens : (k) Appropinquavii uliio urbis : e i
ginis zeli \ possidentis. 4. E l ecce ibi erat gloria
unusquisque erant ei vasa deleiiouis in inanu sua.
Domini Dei Israelis, secundum visionem, quam
2. E l ecce sex viri veniebanl ex via porlae excelsae,
\idi m campo. 5. E( dtxit ad me : Fili hominis,
quaa resptcit ad aquilonem, el uniuscujusque secuaperi inspice oculia tuis ad aquilonem : ei aperui
ris in manu sua : et vir unus in medio eorum, d
t
I U
(/) S., e l q n i fugerint ex eis. (m) S., homines, qui fugerint ex eis. (n) S., et omnia genua Ouent
[Graece in cod. . . DRXCH.] aquae. (0) S., unus siclus erit. \p) S., qui profanant arcanum
( H I T i n i n a n S arcanum pro ^ legendtim puto) meum. (q) S., dum irriipenint. (r) S. fecenim
paxillutn. (t) Ex populis. (t) S., inverecondorum. (u) S , cum moerorvenit. (x) Et quaeres pacem.
(y) S., moerorem. (z) S. et in judiciis eonim judicabo eos. (a) S., e quo fixus erat lypus zeli zelolypi.
() S.,ab eaquae versus allare, typus zeli, bic 111 inlroiiu. (c) Ejiis, quse rrspicii in orientem. (d)S., anle
dcturas. (e) S.,iuporia domus uomini. (/) S., inter veslibulum el altarc. (g)S. ad onentem. (h) Israelis.
! t) S., ct siinl, quasi dimillcntes sonum eicut cantum in naribus corum. (k) S., approptnquaranl ad
visitationcm urbis c l unusquisquc vas coriupliouis eril, c^l oi 111 manu ejus.
f
2701
IJEZECIELIS CAPUT X I .
2702
kiidulus (0 podere, et zona sapbiri super lumbo nis subler alas eoruin. 9. E l vidi, el ccce qtialuoi*
roloi slabant a Jaiere Cberubim : roia una a laiere
ojiis : et ingressi sunt, et sleteruni juxta
aliare
* anis. 3 Et gloria Dei Israelis descendil de Gbe- Cberub unius, X et roia una a lalere Cberubunius
i oldm, quae erat super eis, in limen domus : et vol : el adspccttig rotarum quasi adspctus hpidis(o)
<avii vinini iuduluni podere, cui eral super lumbo
carbuuculi. 10. adspeclus eariiin similitudo una
rjus zona. 4. E l dixit Domiiius ad eum : Transi X
qualuor ipsis, quemadmodum cum fueril roia in
medio roiae. 11. Cum irent, in qtialuor parles suas
per mediam urbem mediam J Jerusalem, et da siibanl, noo revertebantur, cum ircut: (p) quia in
gnnni snper fronle* virorum geinentium, el lamcnlocum quera respicitbat unum principium X post
lanliuin super omuibus iniquiialibus, quae fiunt in
illud * ibanl, el non cotiverlebaiilur, cum irent. 12.
metlio (m) eorum. 5. E l iliis dixil, audienie me :
X E l omnis caro eorum *, el dorsa eorum, el roaIte urbeni posl eum, et percutite, ne paicalis
nus eorum, et alae corum, el rota? plena? oculis yer
oculis vesiris, nec misereainini 6. senioris, et i n circuitum quatuor rotis eorum. 13. Rolis aulcm
fiiniis, et virginis : el parvulos, el mulieres occidile
islis (q) invocalum est Gelgel, audienle me. 14. X
in inlernecionem; omnibus vero, super quibus est
Et qtmuor facies uni : facies ttiiius facies Gberub,
signura, ne appropinqueiis, el a sanciis mcis incipiie : et inceperunl a viris senionbus J, qui & el facies secundi facies hominis, el facies lcrtia
eranl inlus in domo. 7. E l dixil ad eos : Coulamileonis, el facies quarla aquilse *. 15. Et susluleruni
naie domnm, el implele vias mortuis exeunles, et
se Cherubim, boc ipsum animal, quod vidi super
caediie X ct pereuiile urbem *. 8. E l factum est,
fluvium Gbobar. 16. E l cum irenl Gberubim, ibanl
dum perculerenl, relicius sum ego J, el cado
rolae, et bae propinqiiae eis : et cum tollcrenl Gbetuper facieni meam, et clamavi, et d i x i : Vsemibi,
rubiiii alas suas, ut se elevarenl a terra, non (r)
Adonai Dnmiiic, delevisii lu residuos Israelis, effuureverlebamur rota* corum, X eliam ipse X ab eis,
dens furorem iuum super Jeiusalem? 9. Et dixil
quae a lalere eorura *. 17. Gum stareni, slabaut,
ad me : lnjustilia domus Israelis el Juda?. magnifi- et cum se efferreni,ee eflerebanl cum eis;quia spicata esl valde valde; quia ivplela esl lerra populis,
ritus viLe in eiserat. 18. Et egressa esl gloria Doet urbs replela esl injusiilia el immundilia, quia niini X a limine * donius, el ascendil super Chedixernnt : Dereliquil Domious lerram, nec inspicii
rubim. 19. E l suslulcrunl Gberubim alas suas, et
Dominus : 10. -t- et egosum superne *, non parcet
se elevarunl de terra coram roc, dum egrediebanbcolus meus, neque miserabor : vias eoruro in catur quoque rotae a lalcre corum : el slelerunl aule
pila eorum dedi. 11. E l ecce vir qui indutus erat Q veslibulum porlaedonms Doniini, (s) quae e regione,
(n) podere, ei accinclus lumbum suum zona, el reet gloria Dei Israelts erat super eis desuper. 20.
spondil verbum*, dicens : Feci, sicut prxcepisli
Hoc animal est, quod vidcram subter Deum Israelis
nibi.
super flimum Chobar, el cognovi, quod Cbernb
( ap. X . 1. E l vidi, et ecce euper firma nento, esset. 21. Qualuor facies uni el qualuor alac uni :
et similtludo manuum bominis sub alis eoruin. 22.
qucKi supra caput Gberubim, quasi lapis sapbiri,
Et simililudo facieriim eorum : -liae faciessuiii, quas
quasi visio * similitudo Ibroni apparuit * super
vidi X enb gloria Dei lsraelis J supcr iluvium Cboeis. 2 . E i dixil ad virum indulum stula , el ail J :
b a r X adspectum eorum * : el haec iinumquodquc e
Ingredere iu medium rotarum, et sublus Gbcrubim,
regione facici suae ibanl.
eiimple pugnos tuos carbonibus ignis de medio
Gherubim, et disperge super iirbem : et ingressus
Gap. X I , 1. Et assumpsit mc spirilus et dnxii nic
est coram m<% 5. et Gherubim siabani a dexlera
super portam do;nus Domini, quae e regione mei,
domus, cum ingrederetur vir : et nubes implevit
(l) respicicntem in orienlem : el ecce ante vestibuairium inierius. 4. Et elevala est gloria Domini de
luin porla3 quasi viginli el quinque viri, el vidi in
Cberubim in limen domus, el implevit domum rniinedio eoruin Jazaniam filium Azur, ct Phaliiam IIbes : elatrium implelum est splendore gloriae Do- D lium Baiijea;, qui sunl iu principalu populi. 2. Et
mini. 5. E l vox alarum Gberubim audiebatur usque dixit Dominus ad me : Fili bominis, hi viri, qni
ad alriutn exlehus, qiiasi vox Dei Saddai loquenlis. cogitanl vana, ei coiisiilunl consilium maluui iri
urbe ista, 3. qui d i c u n i : Nonne recenter aedificala?
6 . facluraest, cum praeciperet viro indulo slola
sancla, dicens, Sume ignem de medio rularunt, de sunl domus? IIxc esl olla, nos aulera carnes. 4.
medio Cbei ubim; ei ingressus e^t, c i sleiil a laiere Propler lioc proplieta super eos, propheta, fili borninie. 4. cecidil super me spiritus Domint, el
rotaruin. 7. Et exiendit Gberub mauum suam
de medio Gherubiin * in medium ignis existenlis dixil ad me : Dic : llaer. dicil Dominus : sic dixislis,
ii) medio Cberubim, el sumsil, et dedit in uianus domus Karaetis, et cogilaliones spiriuis vestri go
(u) novi : 6. mulliplicaslis (x) morluos vestros in
ioduti slo!a sancla : ct acccpit, et egrcssus est.
urbc bac, ct implevislis vias ojus ocdsis. 7. Propler
8. vidi Cberubim similiiudinem manuuoi bomi(/) S., linleum, coi erat iabula scriptoris. (m) ejns. () S linleum, cui eral scriptoria tabnla iu
luiuliis ejus. (o) S., bvacinibi. Hebr., 77/., ohrysolitlii. (p) 5., in quemciimqiM enim locuin inclinabat
rapni, in eum post id adbserebant. (q) S. iiivocntuiii nomen vniuiationes.
(r) S., remaiiebaDt.
\s)
tenv* oricntcm. (0 5., oriciHulcm. (u) 5., prxvrni, novi. (x) S., percuasos a vobis.
M
2705
270*
hocbaec dioit Adonai Dominus : Morluos vestros, Cap. X H 4. Et factum e&t verbum Domlui ad
quos percussislis inmedio ejus, bi sunt carnes,baec me, dicens : 2. Fili hominis, in medio (e) iniquiaulem est olla, el vos edticam de medio ejus. 8.
tatum eorum tu babiias, quibus sunt oculi ad v i Gladium limeiis, et gladium inducain super vos, dendum, et non videnl, ei aurcs sum eis ad a u ait (y) Dominiis Domtntis. 9. Et educam vosde nie- dienduin, et non audiunt, quia domus i n iians est J
dio ejus, t*l tradant vos in manus alicnorum, et fa- 5. E l l u , lili hominis, fac libi vasa captivitaiis, et
ciam tn vobis judicia : 40. in gladio cadetis, supcr caplivare inlerdiu coram o.is, c l capiivaberis de luco
(z) inoinibus Israelis judicabo vos, ct scietis, quod
tuo in locum alium coram e i s u l videam, quod
eô Domimis. I I . Ha?c vobis noti eril in ollam, el domus irritans est. 4. Et proferes vasa ttia, vasa
vos nun erilis in medio ejus in carnes : super mon- caplmlaiis, interdiu (f) ad oculos eoruni, ei l u
tibus Israelis judtcabo vos. 42. Et coguoscetis, quod
egredieris vespere corain eis, sicut egredilur
ego Duminus; X quia in justiibationibu* meU non
rapiivus J. 5. Ad oculos corum perfode tibi i u
ambulaslis, et judiciainea non fecisiis, eisecundum
parietcm, el egredteris per eutn. 6. Corain eis super
jmlicia genlium, quae circa vos, fenslis t- 45. E l
limneris (g) portaberis, el abscomlitus egredieris:
facium est, cuiu propbetarem, et Pballia lilius Bafaciem luam coopcries, el videbis l e r r a m ;
na? mortuusest : ei cecidi super facicm meam, et
quia portcnlum dcdi te domui Israelis. 7. E l feci
exclumavi voce magna, e t d i x i : V * mibi, va> mibi, ila, juxta onir.ia, quae pneceperat m i b i : ei vasa
Adonai Domine, cousumtnaiionem tu facis resi- protuli, quasi vasa captiritatis inlerdiu, ei vetpcrc
duum lsraelis? 44. E l factum est verbum Domini
perfodi mihi parie:em manu n e a , et abscondilus
ad me, dicens : 45. Fili bominis, (a) bi fratres lui, egressus sttm, super humeris (h) poilatus sum cofralres l u i , et viri capliviiatis tua?, et omim domus ram eis. 8. E i facium est verbtiin Domini ad ine
Israelis consummala est, quibus dixerunl eis habi- manc, dicens : 9. F i l i bominis, nonne dixi 0 tibi,
tatores Jerusalero : Longe ab^slis a Dotnino, nobis domtis lsraelis, domus irritans cst, qutd tu facw ?
X nostra J data esl lcrra in bserediiatem. 46. 40. Dic ad eos : Ha?c dicit Dominus Dominns (i)
pler hoc d i c : Hxc dicil Adonai Dominus : Quod re- principi el duci in Jerusalem, et onini dcmui tsraepellam eos in genlrs, el dispergam eus in gentes (b), lis, qui s*iit in medio eortitn, 41. dic, quod ego
et dispergam eos in lerrani, e l ero eis in
porlenla facioao in medio * : quemadmodum leci,
eancluarium parvum in regionibus, quocuinqtie fusic erit ei, in demigralione, et in captivhaie ibar.l,
erinl tngressi illuc. 17. Propier lioc dic : Haecdi42. et priitceps, qui in medio eorum, *uper humecit Adouai Dominus : Et suscipiain eos de gentibus, C ris porlabitur, el absconditus cgredietur per parieet congregabo eos de regionibus, quibus dispersi
tem, et pcrfodiet, t egrediaiur per eum : faciem
eosin eis, et dabo eistcrrain Israelis : 48. et ingre- suani coopcrict, ut ne videatur oculo, et ipse lerram
dienlur illuc, et aufercnl omnesaboininaliones ejus,
non videbit. 43. Et expandam rrle meum super
etomnes iniquitales ejus de ea. 49. E l dabo eis cor enni, el capiettir in seplo meo, et ducam eum in
aliud, et spirilum novum dabo in eis, et extrabam
Babylonem, in terrani Cbaldaeorum, et ipsam non
cor eorum lapideum ex carne eoium, et dabo eis
videbil, ct ibi mortetur. 44. Et omnes, qui circa
cor carneum, 20. ut in praeceplis meis ambulent,
eum, auxiliaton*s ejtis, (k) et omnes protegcntes
tjustificaiiones meas cusiodiani, el faciant ea; et
etim dispergam in omnem ventum, ct gladtum ef
erunt mibi iu popuIttm,et ego ero eis in Dcuui, +
fuiidam posl eos. 45. Etscieul, quod ego Dominus,
dicit Domiuus *. 21. (e) Et secundum cor aboniina- quando dispersero eos in gentibus, et di.pcrsen>
tionuni soarum et iniquiiatum suarum, quo modo eos in regionibus. 46. Et rclinquam residuum tx
cor coruin ibat, vias eorum in capiia eorum dedi, eis viros in numero a gladio, eta fame, et a morte,
dicit Adonai Dominus. 22. Et suslulerunt Cherubim
ui feint narrantcs omnea iniquilales eoram in genalas suas, et roiue a latere eorum, el gloria Dei
libus, quo ingressi fuerinl illur, el scient, quod ego
'

,
v
.
*Israelis super iis aupra eos. 23. Et ascendii gloria
Dominus. 17. E l faclum esl verbum Domini ad me,
Domini de medio urbis, el sietit super monle, (p) dicens : 48. Fili bominis, panem tuum (/) cum pcqui erat e rcgione urbis. 21. E l spirilus sustultt nuria comedes, et aquam cum cruciatu anûslias
me, et d u x i l me in tcrram Chalda?orura ad capuvi- bibes. 49. Et dicea ad populiim ierrae : Hasc dicit
laiem i n isione i n spirilu Dci. ascendi a visione, Adonai Dominus habiianlibus in Jerusalem snper
tcrra l^raclis : Panes snos (m) cuin penuria eomequam v i d i . 25. Et loculus sum ad captivitatem onident, ct aquam suaiu (n) cuin exitto bibent, () ut
nia verl>a Domiui, quac O b l e n d e r a t mibi.
f
(y) Adonai. (z) Finibtis. () ., propter fralres tuos, fraires Uios, viros propinquos genus lui ei
omuiutn doinumii Israebs, oimirs, quibiis dixerunl habilaloriis Jcrusaleni. (b) Et dispergentur. (c)8*
quoiitm aulem ad cogiiaiioncs profunditatum suarum el abniniiiaiioinim suanim cor eorum ivii, viara
eorum in caput oriiiu posui. (d) 77i. qui ab onenie. (e) Donnis irriiaiuis. (/) Coram eis. {g) Asaumes. () S., gfbtavi. f ) llic Norbcrg
dixeiuut, pro dixi legendum videtur.
Texius Tclraploium ^ ambiguuin esl. Omnia alia exemplaria, . Hebr. el Vulg., dixcrunl.
DR4CR. (4) S., piopicr principeru onus hoc. {k) S. vi omnea alas ejus dispergam.
Tk. fulcra
ejus.
(/)Cum doloic. (w) 5., cuin non ordhte.
(n) S., cuni inocrore.
(o) S. ut non ornala sit
terra.
9
2705
HEZECIELIS CAPUT X I V .
2700
corruropaiur lerra cuin plcnitudino ejus; in impie- Adouai Dominus. 10. Pro eo quod decoperunt potate euim ooines, qni babitani in ea. 20. E l urbes
pulum mcum, dicenles: Pat, ei unn erai pax: (J)
eorum, qua? babitanlur, vaslabunlur, et terra (p)
et isle ajdificai pariclein, el isti linunl eum siite
in exiiiuin erit, el cognoscelis, quod ego Doniinus.
ralione, eeeheua cadct *. 11. Dic ad eos, qui limuil
sine ralioite : Cadei, el ertl pluvia immdans, et
21. Et factum esl verbum Domiui ad me, dicens:
dabo lupidcs pnegrandcs + in juixiuras eonim *,
22. F i l i hominis, quse parabola ba?c. vobis super
cadeut, vi ventum anferetilem, el disninipiMur.
Cerra Israelis, dicenlibus vobis: Lougi dies, periit
12. E l ecce cecidit paries, (y) ei non ditcnt ad vot:
omnis Tisio ? 25. Propier boc dic ad eos: Haec
Ubi cst lilura vcstra, quam linivistis? 15. Propter
dicit Adonai Dominus : (q) Et averlara parabolain
boc hific dicit Adonai Doimnus : Etiam projbiam
isiam el non ultra dicent parabolam islaui domus
flalitm aufcreiiiem cum furoie meo, el pluvia inunUraelis ; quia loqueris ad eos,
dicens l: A p dans in ira inea erit, el lapides pragrandes iu fupropinquaruiil dies, et \erbum omnis visionis.
rore inducam in consuminaiionem : 14. cl everum
24. Quia non eril ullra omnis visio falsa, (r) et di
parietem, quem liuivislis, u l cadat: ei jionam eum
vinaiii qua pulcbriludinis in medio filiorum Israesuper lerram, ct delegentur fundaniema ejus, el
lis. 25. Quia ego Dominus loquar, loquar verba
mea, et fatiam, el iion prolongabo amplius; quia d e t , el consumclur cura reprebensionibus , et
in diebus veslris domus 0 Israelis J irrilans; locognoscetis, quia ego Domiuus. 15 E l complcb
quar verburo, et faciam, dicil Adonai Dominus.
furorem meum super parieicm , el super eos, qui
26. E l facium est verbum Domiui ad me, dicens:
linunl eum, cadet. E l dixi ad vos : 011 esl pa27. F i l i bominis, ecce donius leraelis irriians, diries, neque qui linunl eura. 16. (z) Propbfi;e
cendodicunt: Visio, quam hic videt, in dies raullos,
Israelis, qui propbciant supcr Jcrusalem, c l qui
videni ei pacem, ct pax non esi, dicit Adonai Doct in lempora longa iste prophelal. 28. Propler boc
minus. 17. Et u , (ili bomiuis, obllrina faciem
dic ad eos : Haec dicii Adonai Dominus : Non proluaro super lilias populi tui, qui propbelant de
longabuulur ulira omnia Vterba mea, quxcumque
corde suo, et propbeta supcr ea&, 18. c l dices : IIKC
locuius fuero : loquar ? & b u m , (1) ei faciam, dicit
dicit Adonai Douiinus: Y liis, qui coiisuunt ()
Adonai Dominus.
cervicalia sublor omnem cubiium mamis, ei faciuot
Cap. XIII, 1 Et factura est verbum Domini ad
elaroina (b) super omne caput omnis slatur, ad
me, dieens: 2. F i l i hominis, propbela super properturbandum
auimaft: (c) animai perlurbala: sunt
pbetas Israelis, qui prophelanl, X et dices prcphelis, qui propbelaot de corde suo, et prophclabis, ^ poputi mei, ei auimas libcrabaiit. 19. E l profaet dices ad eos * : Audile verbuui Domini. 5. H#c nabanl nie ad populum meum propler pugillum
d'*cit Adonai Doniiuus: Vae bis qui propb^lant de bordei, et propter fragmenta panis, ad occidendum
animas, quas non oporluil mori, et ad liberaiiduui
corde suo, X ambulaniibus poet spiritum suum *,
animas, quas non oporiuil vivere, cuin ca3sim )oct omuino nou videui. 4. Sicul vulpes in desenis
propbe ae liii, Israel, X eranl * : 5. (!) non etete- quimiui populo audienii coucisa verba vaua. 20.
Propter boc baec dicil Dominus Doniinus : Ecce rgo
runl i n flrmitale: et congregarunt greges super
super cervicalia vesira, super quae (d) perturbali*
douium lsraelis : resurrexeruui, qui dicunl in
ibi animas: el discindam ea de bracbiis vealm, (e)
die Domiui, 6. videule* niendacia, (u) dmnaoles
et eniitlara animas, quas vos evertilit anima eovana qui dicunt: Dicil Dominus ; et Doimnus
ruin iu dispcrsiouem : el dUciudam velaroina vemisit eos, et coeprruut suacilare sermonem. 7.
stra,
et liberabo populuiu meuin e manu vc&tra,
Nonne visiur.em falsorum vidbtis, et divinalioiics
tanas dixistis? X et dixislis : Dicit Dominus ; tt et non erunl ultra in iitanibu veslrU in cooltirbalioneiu : et cognoscflie, quod cgo Dominu. 22. (f)
tgo loculus sum *. 8. Propter boc d i c : Uxc
Pro
0 quod pcrlitrbal.atis cor jusli injtist^, el ego
d i t i l Adonai Dominus : Pro eo qtiod vcrba vestra
c a
mendacia, ct divinaiiuiits \eslraj vanae, propler D pcrlurbabam euni, et ad <t>rioboia;<liiiu uiamis iuiqui, ul oiriiiii.o 11011 UC averleid m ab injuboc ecce ego super vos dicit Adonai Dumiuus
blilia i>ua, et \ a via sua inala et viverrt ; 23. 9. el L-xii.-iidani rnanuin meain super propbclas, qui
pler boc mendacia 11011 videbiiis, el divinaiioiie
\ideni inendacia, ei qui csesim loquuniur vaua : in
ion diviuabitisamplhis ! el liberabo populum m<urn
disciplina populi niei nun erant, ^ et in scriptura
de manu vestra,el Cugnosa-lii, quia ego Doiniuui.
domtis braeiis * non scribcuiur, cl iu Urram
Cap. XIV, . veiieruut ad mc viii dc scniorilsraelis 0011 ingredieniur, el icieoi, quod ego sum
f
(p) S.. non ordinau eril.

{q) 5., eliam quiescere laciam. (r) S. el non divinai 10Jobriciialif.
(i) S., elsiraul 6el. (/j S., 11011 ascendislis rupluias neque fe^piMhlis s*-p**m
liiios U i a r h s
pro eo quod ttarent, sicul in bello, iri d i - Doimwi. ln din.ai:i..;.
ixj .S., t ips*; |iiidnii a Ik-abai parieleni *icut firmunj ; illi aultfiii liuiebaiK eum noii condiio. (y) S., aniion dicelur rOMM
ubi litura qtiain linivislis
ed propbcue
Uraelli.
(a) w******
S., slrata. (b) .S., fcubUr O M I I U I I I
ITISMS ?: {z)
[Z) S. seu
prupueue ibracns.
\c) S., aniinas veuabautur p o p o l j m e o ; animas auicm vobi* dixi*u (1. e. ttuduntu)
Kberare.
{i\ 5.,unam;ni aninu?, qua*i TOlarenL W
V) S., ei dimiiijni. \f) S., ob id qnod Uwqtiebat
t
"07
CODEX SVRIACO-HEXAPLARIS.
2708
bus lsraelk, et sederunt coram facie mea. 2. Et eorum, aut filia eorum servabunlar, sed si ipei
soli servabuutur, terra aulem erit in perditionem.
faclura esl verburo Domini ad me, dicens : . F i i i
47. Aut si (s) etiam gladium inducam super ierram
hominis, v\v\ isli posuerunl (o) cogitaliones suas
illam,el dicam: Gladins trauscal per terraro, e l t o l super corda sua,ei ponere in capila (i. e. altrahere
pcenam) injustitiarum suarum posuerunl (/i) coram lam de ea hominem eljumontuni. 48. Et ires viri
faciebiis suis : si respondendo respondebo eis ? isli in medio ejus fueiinl, vivo ego, dicil Adonai
Dominus, non liberabunt filios, aut filias, sed *
4. Propter boc loquere eis, el dices ad eos: H c
ipsi soli servabunlur. 19. Aut (i) si quoque mordicii Adonai Domitius: Ilomo bomo de doaio
tem 'immittain siiper lerram illam, et eflundam
Israolis, qui posueril cogiiaiiones super cor suuni,
furorem meum super eam in sanguine, ad delen loriiieiilmn hijusliiisc suae ordiiiaveril corain
dum ex ea bominem el jtimentum, 20. et Noe, ct
faciesua, el veneril ad propbclam, aid inierroDantel, c l Job in medio ejus, vivo ego, dicil Adonai
gaiiduin eum in mc
ego Dominus (i) rcspondebo
ei in bis, in quibus lcnelur mcns ejus, 5. (k) ut (/} Dominus, si filii, aut filiae relinquentur, ipsi iu
aveitcret domiim Israclis socunduin rorda eorum, juslitia sua liberabnnt animas suas. 21. llaec dicit
Adouai Dominus : Si aulem et qualuor ulliones
quae abalienala? sunt a me cogiiaiiones eorum
6. Propler boc dic ad doinnm Israelft: bsec dicil
"1 gladium, et famem, ct bestias malaa,
cl moriem immisero super Jcrusaicm, ad delcndum
Dominus Dominus: convertimini, ei recedite a
cx ca bominem el jumeiilum. 22. (ti) Et ccce resistudiis veslris, et ab oumibus impielalibus vestris,
dui in ea, qui servali ex ea, ipsi educent filios et
et couveriile facies vestras u ad me
7. Quia
filias, ecce ipsi egredientur ad ?os, (x) et videbitis
hoino, bomo de domo Israelis, el de advenis, qui
vias eoruin, et (y) cogitaliones eoruni, ei poenitebil
additi stini in Israele, quicuinque abalienalus fuerit
vos supcr malis, quae induxi super Jerusalem, (i)
a me, el posuerit cogilaliones suas supnrcor suum,
et ponere in caput (i. e. allrafiere poenam) jusliliae omnibus matis, quae induxi super eam. 23. E l consolabunlur vos, quia videbitis vias eorum, et
suas ordinaverit coram facie sua, et venerit ad
prophelam, ad inlerrogandum eum in me, (m) ego cogilationes eortim, el scietis quod non fiustra
feci oninia, quce feci in ea, dicil Adonai Dominus.
Dominus respondebo ei in eo quo tenetur in ipso.
Cap. X V , 1. Et factum est vcrbum Domini ad
8. Et obfirmabo faciem mcam supcr hominem i l me, dicens : 2. E l l u , flli homiiiis, quid flel lignum
lum, (n) et ponam eum (o) in descrtuiu, > et in
vitis ex oniuibus lignis (a) palmilum, qui sunl iu
corruptioncm J, et lollam eum de medio populi
mei, et cognoscelis, quod ego Dominus. 9. Et pro- C ^ 8 ' '
*
Si sunient de ea lignum ad faciendum in opus ? si sumenl de ea paxillum ad suspen*
pbela si erraverit, et loculus fuerit verbuin
dendum-super eo omne v a s ? 4 . (b) Pr?elerquam
ego Dominus errarc feci prophelam illum, et cxquod igni dala esl ia consumplioncin: purgationera
tendam manum meam super eum, el abolebo eum
ejus, quae in onini anno, consumit ignis, et deflcit
de medio poptili mei Israel. 10. Et accipieul injusliliam suain , scciauduin injusiiliam iiilerroganlis : in Qnem : numquid ulile erit in opus ? 5. Neque
(p) et sccundum iujustiUam simililer prophetae eiit, adbuc dum est inlegrum, non eril in opus? quanto
44. ul ne errct ultra domus Israelis a me, el u l ne roagis si etiam ignis consumpseril illud in finem,
8i eril adbuc in opus ? 6. Propler boc dic : Haec
conlantinentur adhuc in onutibus delictis suis : et
dicit Adonai Domiitus: Quemadmodum lignum vilis
erunt milii in poptilum , et ego cro eis in Deum,
in lignis silva?, quod dedi illud igni in consumptiodicil Adonat Domiuus. 12. Et factum esl verbum
nem, sic dcdi habiianles in Jerusalcm. 7. (c) Et
Domini ad me, diccns: 13. FiU bominis, tcrra si
prccaverit mihi , (q) delinquendo deliclum, et ex- dabo faciem meam super eos : de ignecgredienlur,
el ignis devorabil eos, et scienl, quod ego Doniilendam nianum nieam super eam, el confringam
nus, cum obfirroavero faciem meam siiper cos.
fulcruin pauis ejus, ct immiilam super eani famem,
el lollam de ea bomtnem el jumenium. 14. Et si ^ 8. Et dabo lcrram in desolatiouem, pro eo quod
fuerint i^li trcs viri in medio ejus, Noe, vt Daniel,
deliquerunt delicto, dicil Adouai Dominus.
ei Job, ipsi in justitia Mia scrvabunlur, <licit Adonai
Cap. X V I . 1. factum est verbura Domini
Doiriinus. 15. Si et beslias malas induxero super ad me, diccns : 2. Fili bominis, testificare Hierosolerram, ei posnero in capul (i. e. puniam) ejtis, (r) lyma3 iniquilales ejus, 3. el dices : Haec dicit A d o el erit in exttium, el non eril iransiens viam a
nai Dominus ad Jertisalcm : (d) Radix tua, et geue*
facie bostiarum, 16. et isli tres viri in medio ejus ratio lua de terra Chanaan : pater tuus Amorraeus,
fuerint; vivo eô, dir.it Adonai Dominus, si illii
el mater tua Hellaea. 4. (e) generatio lua in die,
f
n i e a s
1 3
(y) S.,. /., idola sua. (k) S., contra. (t) S., respondebo ai ob muUiiudinem idolorum suorum. (k) Ne. (7) Averlerenl. (m) S., iespondeI>o ei cgo per manum mcam. (w) 5., el notum. (o) In
siginim.
(p) S., sic iniquitas propbclaj eril. }q) S., cum conlempsit contempium.
(r) S. el erit non
pervia, co quod non s i l iransiens in via propler beslias. (<) Auiem. (/) Aulem. (u) S. vemmtainen
relinquentur in ea fugilivi, isti homines, qui educenl filios el filias. (x) S., u l vidcalis.
(y) S., asttitias. (z) S., super omnibus, quas iuduxi snper eam.
() S., palmile, qui si fuerit in iignis sylvae. (t)
S., nonne igni data est in cousuiflpiionem ? duas cxlrcniilaies tjtis consumpsit iguis. el medium ejus
adurcns : tium produrit ad opus? (c) Et obflrmabo. (d) S., datio. (e) S., c l cum nala es.
k
ziuy
nb6E.LiiLL.ia U A I ' U T A V I .
2710
.qikt nata es, non ligarunl raamillas tuas,et in aqua nuda el discooperla, et dum cruenlau tu in sannon loia es (/) in saltilem, nec sale salila es, el fa- guine (iio v i x i s l i . 23. E l facium est, post (q) omnes
s ciis non fasciata es : 5. nec pepercil oculus meus maliiias luas, X xx, vae libi *, dicit Adonai Dos operte, ad faciendum libi umiui ex bis omnibus,
nitnus, 24. el sedificasti libi doinum scorl; lionis, et
a l patiendum quippiam super te : el projecla es su- fecisli tibi babiiaculum in o m n i plaCea, 25. vi super faciera campi perversilate animas luae, in die, per principio omuis \\x sedilicasti lupanar l u u m , et
quo nala es. 6. Et transivi super le, et vidi le corrupisli pulcbriludinem lu.am : et divaricasli
crura tuaomni v i a l o i i , e( nuilliplicasli seorlationem
rrutniatam in sanguine tuo, et dixi libi : ex sangtiine (uo viveudo vive. 7. Multiplicare : sicut orius tuam, 26. el scortala es sitpcr fdios iSigypii vicinos tuos, niagna3 carnis, el niullum scorfaia es ad
agri dedi tc, el mulliplicala es, el magnificaia es,
(g) el ingressa es in urbes urbiura : ubera lua ere- irritandum me. 27. Si autem exlcndero m a n u m
meam snpcr te, el tollam legilima tua, el Iradam te
ria sunl, et pilus luus orlus esl, tu aulem cras
in animas odienlium le, filias alienigenarum, quae
uuda, et discooperia. 8. E l iransivi super te, el vidi
declinare te fariunt (r) a v i a tua, impie egisli. 28.
te : e l ecce tempus luum, et leuipus () diverlenElscorlaia es super () filios Assur, el non sic satium : et expandi alas super le, nl operui pudenda
l u a etjuravi tibi : ei ingressus sum in tcslamcn- liaia es, et scortata es, et non saiiala fuisii, 29. et
mnltiplicastf (!) scortaliones tuas ad terram Cbatum lecuru, dicil Adonai Dominus : et facta es
naan, el J Chaldaeoruin, nc in bis expleta es. 30.
m i b i , 9 . el lavi te inaipia, el ablui sanguinem tuum
a l e , et unxi le in oleo. 10. F l indui te versicolori- (ti) Quid ponam (x) cor tuum, dicii Adonai Dominns?ciim facias baec omniaopera muueris fornicabus, et calccavi le byacinlbo, et accinxi te bysso,
" B X (y) conftdenler agenlis *, srorlala es tripli(i) et circumdedi ie iricbapto, 11. elornavi te ornaciter siiper iiliabus luis * : 31. quando sedificasli
mento, ei posui armillas super raanus tuas, et (k)
lupanar luum stiper prineipio omnis viae, el babilalorquem in collum luuin : 12. el dedi inaurem (/)
culum luuro fc< isti in oinui plalea, et facia es
ad narem luam, el roiulas super aures tuas, et cosicut merelrix (z) congr^gans mercedes, 52. (/.)
ronam gloriationis super capul tuuni : 15. et oruata
es auro el argento, et veslimenta tua byssi, et niulier adulterans desubler viro suo cum alienis
similis libi, quaj a viro suo accipil niercedos, 35.
iricbapla, el (m) versicoloria : stmilam el me), et
et omnibus scortanlibus cum ea addens dat merceoloum comedisti, el facta es pulcbra valde valde,
des: et lu dedisli X merccdes omnibus * anialoribus
() et recta ivisli regmim J : 14. et exivit
oomen luum in genlibus de pulcbriludine lua, Q tuis, el onerabas eos, ut venireni ad te e circuilu
luo in scorlatiotie lua. 34. (b) Et facia esliti te pcrquia complelum erat in pulcbriludine decoris,
quam consiitui super te, dicit Adonai Dominus. 15. versilas plus quara in mulieribus, in scorlaiionc
lua, el posl le scortatai sunt, in eo, quod ad confisa fuisti super pulchriludine tua, et scorlata
deres dans mercedes, el libi mercedes non dala3
es super nomine luo, el effudisli scorlalionem tuain
superomnein vialorem : ipsi eras. 16. tulisti de sunt, el facla suul in (e pervcrsa. 55. Propter boc,
merelrix, audi verbutn Domini. 36. Hxc dicil Adovestibus tttis, et fecisti libi (o) idola consula, et
nai Dominus : Proeo quod effudi&li aes luum,eliain
scoriala es superea, (p) el non iiigredieris, neque
revelabilur lurpiludo scorlalionis luae ad amalorca
i e t . 47. Et sumsisti vasa gloriaiionis tua3 de argenlo
luos, el in omnes cogiialioncs iniquilatum tuaruin,
meo, et de auro meo, de iis, qua3 dedi libi, el fccisli
tibi iiongines masculinas, et scortaia es in eis, 48. ct in sanguinibus Oliorum tuorum, quos dedisli eis.
el sumsisti vestimenlum tuum varium, ei operuisli 57. Propter boc *- ecce ego super le J congrego
eas, el oleum meum, et aromaia mea posuisii ante omnes amalores luos, in quibus te commiscuisii in
eis, et omues, quos amasli, cum onnubus, quos
facieiD earum : 49. et panes meos, quos dedi libi,
similam, e i oleum, et mel edere te feci, ei posuisti oderas : el congrcgabo eos super te undique, c l
r ,a
ea anie faciem earum in odorem suavem. E l faclum ^ revelabo nialilias luas ad eos, ei videbunl omuem
tnrpitudinein tuam. 38. Et ulciscar te ullione adulesi posi baec, dicil Adonai Dominus, 20. et sumsisii
lerarum, et effundenliura sanguinein, el ponain le
filios tuoa, et Glias tuas, quas genuisti mibi *, et
in sanguinem furoris, et zeli. 39. Et iradam le in
aaciiOcasli ea eis in consumtionem : quasi parum
manus eorum, el subverlenl lupanar luum, et cxscortata sis, 21. et niaciasii filios luos, ei dcdisli
stirpabunt (c) babilaculuin luum, et exuenl le veslieos, cum reduxisti ab eis eos. 22. Hoc plus quam
menlis tuis, el tollenl vasa gloriationis tuae, el diomnis scorlalio tua, et abominaliones tua3 * :
iniltenl le nudam, ct discoopertam. 40. Et adducl non recordata es diet pneriliae tuai, dum cras
(f) S . , ., in imptidenliani. {g) S., el ingressa es in ornamciiLum oriiamciiloruni.
() S.,
araoris. (i) S., et velavi lo velainiue. (A) S., collare. (/) S., supcr narem tuam. (m) S., icxtorioruin imiliorum. () S., ei exlcndisLi le. (o) S., excelsa mullicoloria. (p) S., qiu upn facta suia,
neque fuiura sunt. (7) Omnes injuslilias luas. (r) S., exlra a viis tuissordidis. (s) S. filias, quia
saiiala es. (!) Tesiamenia. (u) S., in qno mundabo cor luuui. {x) Filias. (y) S., inipcriosa; donii.
(i) 5., iu aequilale fidci congregans uiercedes. (a) S. mulier adultcra accipiens desubier viio suoalieiios. Omnibus scorlis mcrcedes daniur: tu autcm cuiu boc dedisti. (b) S., ei facium csl in te quod in
opposUo. (c) S., allitudincm luani.
?
2711
CODEX S Y M A C O - H E X A P L A R l S .
2712
ccnl supcr tc turl as, ct lapidabunl le in lapidibus, velarenttir malitiae l u , queinadmodum mmc
etoccident te in gladtis suis. 41. Et comburentdo- opprobrium fs liliarum Syriae, et omnium, q u in
circuilu ejus, filiarum alieitigonarum, q u ctrciimmos tnas in igne, et facient in le oltiones coram
dant le circumcirca le, 58. (n) impietalfe toas, et
inulieribus muliis : et avertam te a scortaiione tua,
iniquitates tuas portasli eas, dicit Dominug. 59.
et mercedes non dabis ukra. 42. Et diml.tam furoX
Quia ; haec dtcil Adonai Doroinus : Eliam farcm meum snper te el lolletur zelus meus a te :
ct requiescam, c l non curabo amplitis; 43. pro bis ciam in te, sicut fecisii, sicut despexisli haec, ut
transgredereris tesiamentum meum : 60. et recorquod non recordata es dierum rulolescentiae tua%
dabor ego testametili mei, quod tecum in dicbut
{d) et tristitia aflkiebas me. in bis omnibus : et
pueritine tuac, et susciubo tibi tcsiamentum sempiego ecce vias luas in caput ttuim dedi, dicilAdonat
ternum. 61. (o) Et recordaberis v i mae, etcoolemDominus : (e) et sic fecisti impielaiem sup^r omncs
neris, cura receperis sorores tuas majore.s te cera
iniquilales tnas. 44. HTBC suntotnnia, quas dixerunt
junioribus te, el dabo eas tibi in probationem. e i
super te n parabola, dicenles : Sicut maler, eltam
non ex (estaniento tuo. 62. Et susciubo ego testafriia. 45. Filia matris tuae tu cs, quae repulit virum
menium meum tecum, et cognosces, qood ego Desuum, et fllios suos, (/) el sororemsororum tuarum
f
qua3
(g) repulerunt viros suos, et filios suos : raa-
ter veslra Helbxa, c l pater vesler () Amoreus. 46.

46. Soror vestra senior Samaria, ha?c, et filiaB ejus,
quae babilant a sinistra tua : el soror lua jtintor te,
qua? habilat a dexlra lua Sodoma, et liliae ejus. 47.
Sed non sicquidem in viis earum ambulasti, nequc
secundum iniqiiilates earum egisti paullominus X
sicut dicere * , et transgredcris eas in omuibus
viis tuis. 48. Vivo ego, dicil Adonai Domiiius, si
fccit Sodoma soror lua ipsa, el Hliae ejus, quemadmodum fccisti IU, et liliae tuae. 49. Verumiamen
haec X est * fuit iniquilas Sodomae sororis luae,
superbia in saiuritale panum , el in abundaniiis
vini delicate vivebant, ipsa et filiai ejus: -f- boc
erat ei * , el fllits ejus (i) et manura pauperis et
egeninonapprebendebanl, 50. el magna gtoriabanlnr, el fecerunt iniquitaies coram me, elabsluli eas,
sicui vidi. 51. E i Samaria secundum dimidium
pcccatorum luorum non peccavil: et multiplicasli
Iniquilates tuas p!us quamea?, et justiiicasti sororea
l u a s j n omnibus iniquiiatibus tuis, quas fecisli.
52. (4) Et tu susiine tormenlum luum in eo, quod
corruperis soroies tuas iu peccalis tuis, qutbus
inique egisii pius, quam eae, et justilicasli eas plus
quam te:et lii erulxsce, et suscipe ignominiam
luam, eo quod justificaveris sorores tuas. 53. Et
converiam reversionem earum conversioncm Sodoma?, (/) et sororum cjus : el converiam reversioncm Samana?, el filianun ejus: c l convertam conf
versionern luam in medioearum ; 54. ulportestornientuinluum, (m)etconlemneri^ ex omnibus, quse

fecisli, ad irritandum me. 55. Et sorortua Sodoma,et
filhe ejus resliluenlur, sicut erani a principto: el ,
et filire luae leslilucmini, sictit eratis a principio.
56. Et nisi fuissct Sodoma soror ttia in audilum in
ore tuo, in diebus superbiie tua?, 57. anlequam re-
ninus ; 65. u l recorderis, et erubescas, e l sit

libi ullra apcrire os X tirtim * a facie ignominia
tuas cum propilius fuero libi juxla omnia, quat
fecisti, dicil Adonai Dominus.
v
Cap. XVII. 1. Et factum est verbura Domini

ad me, diceits: 2. Fili bominis, narra narraiionem,
el dic parabolam ad domum Israelis, 5. et dices :
Haec dicil Adonai Dominus : Aquila magna, magna
ali.s, longa exlrnstoue, plena unguiuni, cui e$t i m petus inlrandi in Libanum : et sumpsit (p) elecU
cedri, 4. (q) summitaies teneriludints iufirmavil, tt
adduxit eas in terram Cbanaan, (r) in nrbe muniU
posuit eas. 5. Et sumsit de semine terra?, et dedic
illud (s) in campo planiationem X a c c e p U m ; super
aquam niuham : visibile ordinavii illud. 6. E l o r t u m
est, et factum est io viiem inttrmam, et parvau
magniludine, ut viderentur palmiles ejus super
eam : et radices ejus sub ea erant: el facta est i n
vineam magnam, et fecit (<) propagines, el exlendit virgas suas. 7. Et facia est aquila altera magna,
magna alis, multa unguibus : et ecce vitis ha?c im~
plicata ad eam, el radices ejus ad eam et palmiteg
suos subter se emisil ei, ut irrigaret eam (u) cum
bolo planlationis sua?. 8. In campo bono super
aquam multam baec inipingualur, ut farialvirgulla,
eluiaflerat fruotum, u l s i l in vintam niagiiam.
9. Propler boc dtc: llacc dicit Adonai Dominus :(x)
Si dirigalur, nonne radices teneriludinis ejus , et
fruclus ejtis pulrescenl ? et arescent omnia, quae
praeveniunt germinanl ex ea, arescent * , etnon
in brachio magno, neque in populo roulto, ad
evellendum eam e radicibus suis. 10. E t ecce irapinguatur: numquid dirigetur ? Nonne simul ac
tetigerit eam venlus uredinte, arescet aridiiate? (y)
cum bolo germinis arescet. I I . Et faclum est rerbum Domini ad nie, dicens : 12. Fili bominis, dic
(rf) Th. ct ad iram provocabas me. (e) S., et non feci juxta abominaliones luas. (f) e l sorores.
ig) Qa3 vendiderimt. () S., ul subealis jiidicium, rea? eslis quarum enim in judicio flliae videmini
(H(TC obicura, et iucertum, quo pertineant). (t) S., manum vero pauperi et egeno non porrigebant.
(k)S., eti^m iti itaqueporta ptidorem tuum, sicut quidem superasti sororestuas peccatis titis. (/) S., et
flliarum.
(m) S., el erubesces pro omnibus qoa fecisli, consolane eas. (n)
abominalionea tuas.
(o) S., et cum in memoriam revra?eris Via$ tuas, reprehendes tcmeiipsam. (p) Th., capitella. ( j ) S .
8timmhatt9 ramorum. T/i.. virgulia. (r) S. in urbe mercaioria. ., adducentium sarcinas. (*) S., In
rogionc sala, ad capiendum firmitatcm radicis supcr aquas. (i) S., radicea. (u) S.,cx structura planta*
lionis sua?. ., cx phiata. (x) S., uiim extendaltir. (y) S., cum nalura.
f
i i i ; i i b u i c i < i u u a r u I III.
2714
addomum Israelis irrilanlcm : Non scilis, quiil 5. Vivo cgo, dicil Adonai Doniinus : si fuerit anisint lia*c, quae d l x i ? dic eis : (z) Ecce veniet rex
plius dicenda parabola bxc in Uraele; 4. quia oraBabylonis super Jerusalem, et capiet eam, et regem
ncs animae mean sunt, quemadmodum anima pairig,
ejus, el principes ejus, et duceleos ad scmeiipsuin
ila el anima Glii, ineae sunt: anima quae peecavein llabylonem. 13. Et sumct de semine regni, et
r i l , () ipsa morielur. 5. Homo aulem, qui fueril
dispooct ad eum testamentum, et iulroducet euin
justus, quifacil judicium et jusliliam, 6. super
in malcdictione, et principes terra capiet, 14 (a)ut
monlibus non comedeiit, el oculos suos non sustugit in regnum inGrnium, quod omnino non elcva- lerit ad (k) cogitaliones domus Israelis, el uxotem
bilur, ad cuslodiendum lestamenlum ejus, et slaproximi sui non polluerit, el ad mulicrem, quae est
loet illud. 15. Et recedet ab eo, millendo nunlios
in menstruo, non accesserit, 7. ei bominem non
in jEgypium, ad dandtim ei equos, ct populum
subegeril, pignus debiloris reddiderit, et rapinam
non rapueril, panem suum e^jrienlidederii, ei numultura. Si dirigelur, si servabilur, qui facit condum operueril vesie, 8. et argenlum suum super
traria ? (b) et qui transgrediiur testamcniuni , si
usura non dederil, c l snperiluum non sutnsei it, ab
saWabilur ? 1G. Propter boc vivo ego, dicit Adonai
injuslilia averterit manum suam, judicium jnsluni
Dominus, nisi in loco regis, qui regnare fecil eum.
qui sprevil malediclionem meam, el qui transgres- fecerit inter virum et
inter J proximum ejus,
8U8 esl lesiamentum m e u m , cum eo in niedio Ba9. el iu praeceptis meis ambulavent, el justiiicationes
bylonis morietur. 17. Et non in virlule magna,
meas custodiverit, ut facialeas; jusius bic est,
nequc iu lurba roulia faciel adversus eum Pbarao
vila vivel, dicit Adonai Dominus. 10. E l si gcnuerit
bellum, in jaclu fossas, el in struclura sialionum el
filium (/) corrupiorem, eflTundentem sanguiuem, et
balislarum, ul dejiciat animas muUas. 18. Etsprefacienlcm peccala, I I . in via palris sui jnsti nou
t i i jaramentum, ul transgrederelur leslamenlum :
ambulavit, sed ct supcr monlibus comedit, et uxorem (m) proximt sui polluit, 12. et egenum et pauet ccce (c) dedilmauum suarn, el omnia hajc fecii-percm subegit, et rapinain raptiit, ei pignus
ei * : nam salvabiiur ? 19. Proplcr boc dic : Hac
reddidit, et in idola posutt octilus suos, iiitqtiiialeni
dicit Adonai Dominus : Vivo ego, nisi juramemmn
fectl, 13. cum usura dedit, el superfluiim sumsit;
meuin, quod sprevit, et teslamenlum tneum, quod
(n) bic vila non vivet: onines bas iniquitates fecit,
trangressus est, et dabo illud in caput ejus : 20. et
moile inortilicabilur : sanguis ejus supcr ipsuni
exleudam super eum releineuin,eicapiclur in gyro
eril. 44. Si autem gfnuerit lilium , et viderit oii.nia
ejus:
el ducam eum in Babyloneni, etdijudicabo
CUIQ eo ibi iitjusliliam ejus, quain injuslc egit in ^ pcccala pairis sui, qua3 focit, et limueril, el
me : 21. (d) et omnes profugi ejus J in oroni infeceril secundum ea, 15. super moniibus non coftlructione belli ejue in gladio cadenl: (e)ei residuos
medit, et oculos suos non posuil ad cogitaliones
eorum i n ornnem venlum disseminabo, ei cognodomus Israelis, el uxorcm proximi sui non polluit,
acetis, quia ego Dominus loculus sum. 22. Propter
46. el bominem non subegit, el pignus non sumsit,
hoc haec dicil Adonai Dominus : E l sumam cgo de
ei rapinam non rapuil, paucm suum esurieutidedit,
eleclis cedri de verlice, ei dabo de capiie propaei nuduin operuit veste * , 47. el ab injustilia
averlil maitum suam, usuram et superfluum
ginnm ejus * , corda coxum infiriuabo, el planlabo
sumsit, jusiiliam fecil, et in prxcopiis meis am
ego super nionlem excelsum, 25. el suspendam
bulavit; bic nou morielwr in injusliliis patris aiii,
eum in moiite sublimi Israelis. Et plaulabo, (f) el
vila vivet. 48. Palcr ejus autein si aiDiclioius
profereigermen, el faciel froctum, ei erit i n cedrum
afllixcrit, et rapucrit rapmain X fralris l, ei conaiagiiam : ct requiescet sub ea (g) omuis avis, el
Iraria fecerit in medio populi mei; eliam inorielur
mue Tolaiile sub uinbra ejus -*- requiescel * ei
in injuslilia sua. 19. () dicilis : Quid eslquod
palmiles ejus reslilueniur, 24. el scienl omnia ligna
noa lulil lilius injusliliam palris sui ? Quia flllus
eampi; quia ego Doniinus, qui buiuilio lignum ex-
celsum, et exallo Itgnum bumile, el arefacioliguum misericordiam el jusltliam fecil, omnia legilima
viride, et denuo virescere faciam liguum aridum.
mea cuslodivit, el fecit ea : \ita vivct. 20. Auima
Ego Domiuus loculus sum, et quoque faciam.
aulem peccans X ipsi * morietur; filius aulem nou
accipiel injusliliam palris, neque paler accipiel inC A P . VIII. 1. E l factuin esl verbumDomini ad
jusliliam filii sui : justilia justi super ipsum eril,
me diccns : 2. Fili horoiuis, quid vobis parabola
et iniquilas iniqui super ipsum eril. 21. Iniquus si
baec (h) in Gliis Israclis, dicentes : Patres comedese converleril ab omnibus iniquiiaiibus suis, quas
i u o l uvas acerbas, tt deules liliorum stupuerunt *.
(z) Qnando. () S., pro eo quod esset regnum humile, iit ne se efferret, scd cuslodirel foedus ejus, ui staloerel illud. Recessit autcmab ô, duin misil legaios in igyplum,utdareniureiequi. (6)Eiqui transgredilur
leaumenuim, si effugiet. (c) Dedi. (d) S., el omnes ptofugi ejus cum omnibus pcnnis cjus. (e) E l omtips. (f) S. et porlabil ramos. (g) Omnes besli*. (h) Super terra. (*) Perperam verltl Norberg vcrbum
Syriacum in fulgurarunt. p - cnim signiiicat etiam Uupuil; leste uomine , tlupor dentium. DRACH. (t) Et ejus, qui comederil itvas acerbas, ejus obslupeaccnt dentes. (k) Idola. (/) $., trane gredicTitcm fcedus. (w) S., fralris. (n) S., num vivet? non vivct. (o) S., ct dixistis autem : quaro
simulnon pnrlavit filius iniquitatem palris stii?
f
2745
CODEX S Y R I A C O - H E X A P L A R I S .
2716
fecit, et custodieril omnia pracepia mea,el fecerit runi eum in carao, et in cavea: venit ad regein Bajustitiam et misericordiam, viia vivel, el non mobylonis, ei inlroduxit eum (y) in carcerem, ut nt
rietur: 22. (p) omnia delicta ejus, quae fecil, non
audirelur vox cjus super montcs Israelis. 40. Mater
toa sicol viiis, sicul flos in malogranato, planlata
commemorabuntur X ei, scd * in justilia sua,
in aqua: fruclus ejus, ct germen ejus faclum est ex
quam fecit, vivet. 25. Numquid volendo volam moraqua multa. 41. Et facta est ei virga roborissu, er
tem iniqui, dicil Doininus Doiuinus, sicul id quod
tribuin ducum, etexaltata est in magniludine sua,
se converlat a via sua mala et vivet? 24. Cum vero
in medio (*) propaginum. Et vidit magniiudinem
se avericril juslus a justilia sua, el feceril injtisuam in muhiiudine palmitum suorum : 12. et
slitiam , secundum omnes iitiquilales, quas fecit
confracia esi in furore, super lerram projecla est,
iniquus, si fecerit, non vivet, omnes justiiiae ejus,
ct venlus uredinis arefecit elecia ejus : vindicatac
qtias fccil, non commcmorabunlnr e i : in deliclo
sunl, et exaruerunl virgae roboris ejus : ignis cousuo, in quod cecidit, el in peccalis suis, qtiae pecsirmsit eani: 15. et nunc plantarunt eam in deserto
cavit, in eis morielur. 25.1 dixislis : Non recla i l
in terra sine aqua. 14. Et exivit ignU e virga ()
via Domini : audile auiem, domus Israelis: numcleclorum ejus, el comedit eam, et non eral in ea
quid via mea non recia it ? Nonne \ i a vestra non
recla i t ? 26. Cuin averteril se juslus a jusliiia sua, ^ virga roboris : (b) in tribum, in parabolani lamen
tationis esi, el crit in lamentaiionera.
el fcccrit dtlicluin, el moriclur in delicto, quod fcCAP. X X . 1 . faclura est in anno seplimo, io
cil, i n . e o i i n M i e t u r . i 7 . E l cum averleritse imquus
mense quimo, decimo mensis, venerunt viri ex seab iniqiiiiate sua, quam fecit, el feccril judicium,
nioribus domus Israelis, ad inlerrogandum Domiei jusliliara, bic aniinam suam c u s l o d i v i l . 28. X Et
num, el scderunt anie faciem meam. 2. E l factuin
vidii , el se avertit ab omnibus impieiaiibus suis,
C 9 t verbum Domini ad nie, dicens : 5. Fili bominis,
quas frdt, viia vivel, non morielur. 29. dicunt
loquere ad scniores domus Israelis, el dices adeos:
domub Israclis, Non recta i l via Domini. Numquid
llaic dicit Adonai Dominus : S i ad interrog uiduiii
via mea recia i l , domus Israelis? Nonne via
nie vos veniiis? Vivo ego, si respondero vobis, dicit
vestra non recla i l ? 30. X Propler boc \ uniimAdouai Dominus, 4. si ullus fuero eos uhione: fili
quemque secunJum viam snam judicabo vos; domus
hominis , (c) iutquiiate pairum eorum conteslare
lsraelis, dicil Adonai Dominus. Converliniiiii, et
eis, 5. et dices ad eos : 11a?c dicil (d) Dominus (e)
averiiie vos ab oronibus impietalibus vestris, et non
Dominus: Ex die quo elegi domuin Israelis, (/) et
erunl vobis in lormeiilum injuslilise. 51. Projicile a
\0bi3 omnes impielates veslras, quas iropie egi- Q innolui semini domus Jacobi, et innotui eis in lerra
Augypli, el cepi eus nianu mea, dicens: Ego Domistis iu me, el iacile vobis cor novum, et spiritura
nus Deus vesler; 6. iti die illo cepi eos manu mea
noviim, el facile omuia praecepta mea : et quare
ut educerem eos e\ terra iEgypli in lerram, quam
moricniiui, domus Israelis ? dicil Dominus. 52.
Quia non volo morlem morientis, dicil Adonai D o - paravi cis,terram flueulem lacte, el meile, (^)favus
esl plus qnam oinnis tcrra. 7. Et dixi ad eos: Unusminus : X etconverlimini, el vivile J .
CAP. X I X . 4. E l tu fili bominis, sume lamen- quisque abominaliones ab oculis suis projicial, et
in studiis Êgypli ne polluamini : ego Dominus
tationem (q) supcr principem Israelis, 2. et dices :
Deus vester. 8. E l recesserunl a me, et non voluQuare maler lua catula in mcdto leonum (r) facta
erunt exaudire me : X unusquisquc unus * abomiest? in medio leonum (i) muhiplicavit catulos suos.
naliones ab oculie suis non projecerunl, et studia
3. Et subsilivit unus ex calulis ejus, Ico factus esl
et didicit rapere rapinas : bomines comedil. 4. Et jEgypti non reliquerunt. Et dixi.et elTundani furorem meum supereos, ad implendum iram meam i n
audierunt (t) super eo genles : iii corruptione eoeis in uiedio terrae jEgypli. 9. E l feci, ut nomon
ruro caplus est, c l adduxerunl euin in camo in
meum omnino non profanaretur coram gentibus.
terram iEgypti. 5. Et vidit, quod repuisus esset ab
ea, et periissel (ti) substaiilia ejus, el sumsil alium ^ quarum ipsi sunt in medio earum, in quibu* innode calulis suis, leonera consiiiuit eum. 6. Et con- lui ad eos coram eis, ut educei ein eos ex terra
versabalttr in medio leonuni: leo factus esl, et d i - iEgypti. 10. Et eduxi eos ex lerra Agypii, el ad~
dicii rapere rapinas : bomines comedit: 7. et pa- duxi eos in terram desertum, 11. et dedi cis pra>cepta mea, et justificaiiones roeas noias feci eis,
acebatur in audacia sua, ei urbes eorum desolavit,
qu:e faciel ea homo, ei (/) vivet in eis. 42. E t
et vaslavil lerram, et plemludinem ejus a voce rugitus sui. (x) 8. dederunt super euiu gentes un- sabbaia mea dedi eis, ut essenl in signum inter me
el inler eos, ut scireul quia ego Doniinus, sanclidique.e regionibus, ei expanderunl super eumreiia
licans cos. 15. Et dixi ad domuin Israclis in deserto:
siia : in corruplionc eorum captus est. 9. Et posuev
(p) Omnes iniustiliae ejus. (q) S., propler principcs. T / i . in principcs. (r) 5., sedit. (*) S., educavit. (/) S., Th. dceo. (u) S.. exspeciatio ejus.
/i., spes ejus. (x) S. et posuorunt auper eum.
(y) S. in iEgyptum. Iz) S.> planlalorum ctiiu ea. T/i., umbrosorum. () T/t ramorum ejus. (b) 5.
in virgara regiam. (c) Peccala. (d) Adonai. (e) Deus. (f) S., ei levavi maiium pro seinine domus.
(g) S., qux esl (iinor adoialionis omnibCis l e r m . T / i . , lorliludo esl umuibus terris.
(h) 5., vivei
|er ca.
t
2718
HEZECIELIS CAPUT X X .
in prxceplis meis ambulaie, el justificalioncs meas meam, u l darem eam illis. Eividerunl omnem collem excelsum, et omnem arborem umbrosam, ei
coslodile, ul facialis eas, quas faciet eas homo, et
aacrificarunl
ibi diis suis, + et conslituerunt ibi
vivel in eis. Et irritarunt me dorous Israelis in despiraculum
donorum
suorum * , etposuerunl ibi odoserto : in praeceptis meis non ambularunt, et justificaliones meas repulerunt, quas faciel eas homo, et rem suavcm suum.cl libaverunt libamina sua. 29.
E i dixi ad eos : Quid est (p) Abana, quod vosiutravivel in eis : et sahbata mea profanarunt valde. Et
dixi : Et effundam furorem meum super eos i n detis illuc ? E l vocarunl nomen ejus (7) Abana, usque
serio, e l consumam eos. 14. E l feci, ut nomen ad diem hodiernuro. 50. PropJer hoc dic ad domum
Israelis : Ha?c dicil Dominus (r) Dominus: Si in i n i Dieum omtiino non profanarelur coram gentibus,
quitalibus
patrum vestrorum vos polluimini, et post
quarum eduxi eos anle oculos earum. 15. Et ego
abominaliones
eorum fosscortamini, 51. et i n prilevavi maiium meam super eos in deseno, u l omnino non inlrodiicereni eos i n terram, quam dedi miliis munerum veslrorum in separalionibus veeis, lcrram fluentem lacte et melle: (i) favus est stris, cum traducilis filios veslroe in igne, vospolplus quam omnis lerra. 16. Pro eo quod jusliflca- lu.mioi i n omnibus cogiialionlbus veetris usque ad
liones meas repulerunt, et in praeceplis meis non 3 diem hodiernum : el ego respondebo vobis, domus
Israelis? Vivo ego, dicit Adonai Dominus, si reaiubularunl io eis, elsabbala roea profanarunt, (k)
e l post cogilaliones cordium suortim arabulaverunf, spondebo vobis, et s i ascendel supcr spirilum ve47. eC pepercil oculus meus super eos, ad delen- tUrum boc, 52. etnon erit, quemadmodum vos d i dum eos, et feci eos in consummalionem in cilis : Erimus sicut gentes, et skut tribus tcrras, ad
colendum ligna, et lapides. 5 5 . P r o p t e r hoc J vivo
descrlo. 18. E l dixi ad filios eorum in deserto : In
legilimis patrum Testrorum ne. incedalis, et jasli- cgo, dicit Adonai Doroinus , nisi in manu potenti,el
in bracbio excelso, et in furore eiTuso regnavero
ficaiiones eorum ne cuslodiaiis, et sludlis (/) eofum
ne siroul misceamini, el * ne polluaminL 19. Ego super vos, 54. et educam vos ex populis, et reciDominua Deus vesier: 111 praeceptis meis ambulate, piam vos e regionibus, quibos dispersi eslis in eis,
in manu poienli, et in bracbio excelso, ei in furore
ei justificaiiones meaa cusladite, el faciie eas. 20.
effuso. 55. Eiadducam vosin deserUim populoruro.
Et sabbala mea sanciificate, et sint in signum inter
et judicio conlendam adversus vos i b i facie conlra
me el X inler * vos, u l sciaiis, quia ego Doroious
faciem. 56. Quemadmodum judicio oonlendi adverDeus vester. 21. E l exarcerbarunt me, *- et J fllii
eorum in precepiis roeis non ambularunt, et jusli- sus paires vestrosin deserlo, cum eduxi eoeex terra
ficaliones mcas non cuslodierunt, ad faciendum C ifigypti, sic judicabo ?oe, dicit Dominus (*) Domin u s . 57. Et iraducam vos sub virga mea, (J) et i n eaaquas faciet X eas * homo, et vivet in eis, et
troducam vos in nuroero lesiameoii J , 58. et eliaabbata mea profanarunt. Et dixi effundere furorem
game vobis aposlatai et impios; quiae lerra incoreeam super eos, ad complendnm iraro meam super
lalus
eeruro edticam eos, el io lerram Israelis non
eos in descrto. 22. E l converli eis manum
ingredienlur, et cognoscciis, quod ego Dominus.
meam J , ei feci, ut nomen meum super t>nne non
profanareUir coram populis, quorum edtixi eosante 39. Et YOS, domus lsraelis, baec d i d l Dominus (u)
oculos eorum. 25. Et J levavi manum meam su- Dominus : Unusquisque (x) siudia sua tollite, et
per eos io deserio, ad dispergendum eos in gemi- post haec si vos non audieritis m, et noraen meuni
bns, et ad disseminandum eos in regionibus, 24. ttanctum non profanaverilis amplius in donisvcpro eo quod juslificaiioncs meas non fecerunl, et slris, ct i n studiis veslris ; 40. quia super monte
praecepta mea repulerunt, ex sabbata mea profana- sanctilatis meae; snper monle excelso Israelts> dicit
m n t , (m) et post cogitationes patrura suorum erant Dominus Dominus, ibi colent servilium omitis do
muslsraelis usqeead finem : et ibi suscipiam, et
ocoK eornm. 25. Et ego dedi eis praecepia non
ibi
Tisitabo primitias vesiras, et primilias aeparatio
bena. et juslificaliones, quibus non viventin eis.
numvestrarum
in omnibus sanctificaiionibus ve26. Et polluam cos in muneribus suis, quando ^
traduxcro omnc () apcriens uternm, ul (0) abole- stris. 41. Iit odore suavi suscipiain cgo vos, cum
ara eos, X ut * sciant, quod ego Dominus. 27. Pro- cduxero vos ex genlibus, et suscepero vos e regionibus, qtiibus dispersi eslis in cis, ei sanclificabor
pter hoc loqutfre ad domum IsraHis, lili hominis,
in vobis ante oculos populorum. 42. Et cognoscetis,
etdices ad eos: Ha?c dicit Adonai Dominus : Usque
quia ego Dominus, cuni introduxcro vos in tcrram
ad boc ad iracundiam provocarunl me patres vestri
Israelis, in terram, quam levavi manum moam snin deliciis suis, in quibus deliqucrunt in mc. 28. Et
per eam,ad dandum cam palribus vesiris. 43. (y) Et
iuirodnxi eos in lerram, super quam levavi manum
2717
(i) S., qu;c est timor adoralionis omnibns lerris. ., fortitndo est omnibus terris. (k) S., adlixrescebal euim cor eorum idolis eoniui. (/) iEgvpti.
(m) S., ct adbseresccbant oculi eoruin idolis
palrum eorum. () ., primogemtum uleri. (0) 5., delmqueiit. () . (7) Heb., Barua BAMA.
\T) Deus.
(s) Deus.
(i) S. et purificabo vos in annulo foederis.
et iraducaui vos in Uadiliono
foederis. (M) Deus. (x) S. idolis suis iie servite, posiquam non vuliis audire me. (y) S. el cum
in nieinoriaui nivocaveritis ibi vias et consilia vestra, 211 quibus vos polluistis, parvuli videbimini in cis
(vox p n a , in ei$, mihi iransposita, et proxime a polluistis collocanda videtui), propler omnes malitias
eslras, quas facisiis, el sciciis, quod ego Dominus, cum fecero bene vobis propier nomen ineum.
PATROL. GR. X V I .
86
t
COREX S I R I A C O - H E X A P L A R I S .
27
2720
recordabtmini Hii viarum vcslraruni, et sludtonim esl paralus , ut delur in nianura confodientta. 12.
vestrorum, in quibus polluli estis in eis, (*) el vidcClaraa, el ulula, flli bominis; qnia hoc factumesi
I iiis facies veslras tn omnibus maliliis vestrts, X
in poptilo meo, boc in onitiibiis diicibna l e r a e l i i :
quas fecistis
44. et scielis, quia ego Dominus, iubabiiabunt, quia gladius fuitpopulomeo: propur
vitm fecero vobis sic, ul noroen meum X n o n pro- boc plaude super manuro l t i a r o , i 3 . (i) quia justifanclnr J secundum vias vestras malas,et tecundum
fieatus c s t : et quid si eiiam tribus repulsa fuerit?
siuilia tesira corrupia, domus Israelis, dicit Adonai Non erit, dicit Dominus Dominus. 14. Et tu, 6 l i
bominis, propheta, et complode manam super niaDominns. 45. E i faclum est verbum Domini ad roe,
diccns: 46. Fili bominis, obllrma facicm tuam (a) num, (4) et duplica gtadium: gladius lerlius occisuper Tbaeman, ai respice super (b) Darom, et pro- sorum esi, gladius occisorum magnus: el lerrebis
pheia euper ailvam ducem Nageb, 47. et dices silvae eos, 15. u l percutialar omne oor (/), et multipliNageb : Audi rerbum Domini: bsecdicil Adonai Do- ccnlur infirmi super omnero portam eertim * :
minus : Ecce ego succendo in te ignem, et devora- (m) traditi sunt iu occisionei gladii: bene facius
b i l in te omne ligntim viride, et omne ligmim ari- estad splendorem, bene faeiusesi ad mactationcni.
16. Yade, exacuere a dexlra, et a sinistra, quodum: non exlinguelur flamma, quae succensa est,
cumque facies tua excilaia fnerit. 17. Et egoautem
clardebit in ea omnis facies afe erienle usque ad
complodam manum roeam ad manum meam, e l
aquilonem. 48. (c) Et cognoscent omnis caro, quod
immiUam furorem meum : ego Doroinus tocutus
ego Dominus, et succeiidi eam, et exlinguetur.
49. Et d i x i : Nequaquam, Domine, Domiiie, illi d i - sum. 18. E i factumest verbum Domintad oie, d i ciml ad me : Nonnc liaec parabola est, quse dicitur cens: 19. Et lu fili bomims, ordina libi ipsidnas
vias, 20. u l ingrediaiur giadius regis Babylonis: ex
hsec?
rcgione unaegredientur principalus duo, etmanum
CAP. X X I . I . E i factem esl Y e r b a m Domini ad
X
ad parandum * ia priocipio viae urbis: super
me, dicens : 2. Fili hominis, obikma faciem tuam
eiiper Jerusalem, et respice superSancta eorum, et principio v i ordinabis, ut ingrediattir gladius super Rabbalh, super filios Ammon, el super Judaeam,
propbetabis supcr lerrain Israelis, 5. et dices ad
lerram Iiraelis: Haec dicil Dominus Dominus: Eeec et super Jerusalem () in medio ejus. 21. Quia
siabii rex Babylonis (o) super viamanliquam.super
ego ad te, et evaginabo cultrum manualem mcuin e
vagina sua, et exsiccabo ex te injustum et iniquum. principio duarum viarum, ad divinandum divinationem, (p) ad concuiienduin virgara, el ad inter
4. (d) -f Pro eo quod perdam ex te injuslum et
sculplilibus, et ad explorandum v a l i lllliqoum ; , sic egredielur culter mantialts meus e C 8
vagina sua super omnem carnem ab oriente usque ciiiium jecoris a dextra sua. 22. -f- Et * facla esl
ad aquilonem : 5. et cognoscei omnis caro, quia divinaiio super Jerusalem, adjaciendum (o) fossam,
cgo Dominus eyaginavi cullrura manualem meam c ei ad aperiendum os in daraore, ad exalundum
vagina saa, et Don revertetur amplius. 6. Et tti, vocem super^lamorey (r) ad jacieudum fo?eai eufili bominie, ingeniisce (e) in contritione lumbi -f- per porUsejus, et ad jaciendum cespilera, ot ad aadiiicandum macbioas jaculatrices. 25. Eiipseeisquasi
l u i U et doloribus gcmes ante oculos eorum. 7. Et
erit, si dixartnt ad l e : Quare tu gemis? et dices, Pro divinans divinaiiouem coram eis, et sabbaiixabil
nunlio, quia venil, et percuiietur omne cor, ct aabbala eis J, et ipse comoionefacieiis da no?oinjudissolveulur omnes maous, et exibil anima -- om- filitiam ejus ad recordandum. 24. Propter boc baec
nie -f- carnis, el l oranis spiritue, (f) et omoia dicil Oominus (*) Dominus : Pro eo quod in me*
latera polluentur huroore: ecce venit, et erit, dicit moriam revocastis injusliiias vestras io revelaDomiuus Dominus. 8. Et factum esl verbura Domini tione impielalum Testrarum, ut videreulur peccata
vestra, in omnibus impielatibus vestris, 4- et l i n
ad me, dicens: 9. Fili hominis, propheta ei dicee:
omoibus studiis veslris, pro eo quod in memoriam
Haec dicit Adonai Dominue : Dic, gladia, gladie,
r
i n
acucre, el furorc exardesce, 10. ut macles macia- D revocaslia; in istis capiemini. 25. E i tu profaoc,
tionee: acuere, ut sis in polimen, (g) paratus ad inique, dux Israelis, cujua venit dies , io lempore
dissoluiionem : occide, contemne, *t- l i l i m i * (A) (() finis injusliti. 26. Haec dicit Doniinus Dominus:
repelle omne ligoum. 11. dedit eum paratum ad Abalulisli a le cidarim, et posuisti super le coronam
tciiendum manibus ipsius : expolitus est gladiug, banc, non talls e r i t : bumiliasti excd&um, ei exalV
(i) ei perculietis. (a) super ThaBman et Darom.

super austrum viam aiistri, curam habe, ei propheta de sylva regioms ausiri et dices. (4) Dagun. (c) Et cognoscet. (d) Haec svper quibos eet obeliscus, adttuem reperiuntur in Uebraeo. (e) S.,sicut in fracltone lumbi.
(/) S. etparomola genua
fluenl a q u . (o) S., evaginalus, vel fugieraus a virga, fili m i . (h) S., aversaius es ab omni ligno; sed
dabilur ei evaginaius, ut capialur manu. (t) $. et quUl probatio ? el quid etiain ei virga. (k) S., d u plii-abilur eniin gladius, tertius autem ejue gladius percussoruui hic est gladius percussionis magua,
qui supcr eos manumissus est.
(I) Eoram. (m) S. dedi gladium probatuua, acuium : factus est
acutus, ipse sicul fulgur notus esl, ad jug4ilandum tranaiil: revertimini, ascendile ad dextrain, traiisi
( p r o n i ? iraiui legendum
transite pulo) ad siniaram.
() S. tn iuclusione. 7 A munitam.
(o) Th. super principium v i , super principio duarum viarum. () Th. ad conculiendura sagillis.
{q)S. uirres murorum. Tk. turree.
\r) S. ad fodiendum lapiden, et ad sedificandum scptmeolucD.
(s) Dcus. ( 0 ^ ) iuiquiias deGiiila tcrmiuo.
t
IIEZEGIELIS CAPUT
781
XXII.
2722
lasti humile. 27. Injuslitiam, ijusiiiia,in * , inju- eblila es, dicil Doininus Dominus. 13. Si autcm
etiliaro ponam eam, nec hxc lalis crii, doncc vcpercussero manum meam ad manum aaeam (c) suniat, cui convenit, ct tradam ei. 28. E l l u , lilt boper iis, quac consummasli, quas fccisli, cl siiper
minis, prophela, et dices : Haic dicit Doininus (n)
sanguinrbos tuis, qui facli sunt in mcdio lui, 14. si
Dominus ad filios Aramoq , et ad opprobrium eosusliuebit cor luum ? si delinebuni manus manu?
rum, el dices : Gladius, gladius evaginaius ad maluae in diebus, quos ego facio in te? Ego Domiiiu?
ciationem , et evaginalus ad consummaiionem,
loculus gum, el faciam. 15. Et dispergam ic in
surge, u l fulgeas, 29. in visione lua vana, ei cum
geniibus, et disseminabo ic in regiombus, et defidivinabis falsa, ad tradendum te super colla occi- ciei iinniundilia tua a tc : 16. (d) e l haerediiabo io
sorum iniquorum, quorum venit dies in tempore le anle oculos geuliam, ct scieiis, quia ego Domiiluis injusliliae. 30. Reverlerc, ne bospiteris in loco
nas. 17. Et faclum esl verbum Dotnmi ad me, d i boc, quo naius es, in terra (x) tua judicabo te, 31.
cen* : 18. F i l i bominis, ecce facli sunt mibi domus
et effundam super te farorem meurn, in igne irae Israelis (e) raisli omnes xre, et ferro, et stanno, cl
meae sufllabo super le : et (radam te in manus ? i - plumbo in medio X camini * (f) misli argenlo sunt.
rorum barbarorum conAanlium corruptionem.
19. Propter b o c d i c : Haec dicil Dominus Dominus :
32. Iri ignt eris cibus, sanguis luus erit in medio ^ Pro eo quod facti eslis omnes in unam commisiioterrae luae: non eril memoria tui, quia egoDoiuinus nem, propler boc ecoe ego recipiam vos in roedio
locutus sum.
Jerusalem. 20. Sicut reeipilur argenlum, el a3S, ei
C A P . X X I I . 1. Et facluinesl verbum Domini ad ferrum, el stannum, el plumbum in niedium caminL, ad sufflandum in illud igncin, ut conflelur, ita
me, dtcens : 2 . E l t u , flli homiois, gijudicas, autnon
judicas urbem sanguinum? et osiende ei omoes recipiam vosin ira mca, X e t in furare J , et.coniaiquiiaiea suas, 3. et dices: Haec dicit (y) Dominus gregabo, et conflabo vos, 21. el congregabo vos *>
(i) Domious : urbs effundeos sanguioes in medio ei sufflabo super vos in igne irae mese, ei conflabisui, ut veniat tempus ejus, et faciens cogiiaiioiies mini in medio ejus. 22. Quemadaiodum conAaiur
coulra semelipsam, ad polluendura sc. 4. l n san- argeotum in medio camini, iia conflabimini in meguinibus eoruro, quos effudisti, cecidisti : et in co- dio ejus, et cognoecetis, quia ego Domjnus ciTudi
gilailonibus tuis, quas fecisli, pollula f u i s l i : et furorem meum super vos. 23. Et facium esl verbura
appropinquare feci>li dies luos, et adduxisti lempua Domrni ad me, dicens : 24. F i l i hominis, dic e i :
anoorum luorum. Propier hoc dedi te in oppro- Tu es lerra (g) non complula, neque pluvia facia
brium geniibus, et in irrisioaem oamibus regioiii- Q esl super te in die irae. 25. Gujus duces in medio
bas, 5. quae prope sunl ad te, el q u procul remo- ejus, sicut leones rugientes, rapientes raptnas,
animaa devorantea in potenlia, et pretia acci1 suul a te, (a) el illudent in te, iromunda Isla
nominata, et multa in iniquilatibus. 6. Ecce duces pieniee in injustiiia. Et \ i d u * Iua3 muUiplicaUe
doBius Israeiis, unusquisque ad cognatos suos, mi- sunt in medio l u i . 26. Et sacerdolea ejtie (h) pra>
varicaii sunt legi mea?, et polluebant Sancu mea:
ftcneruDt sein te, uiefftmdantsanguineni.7. Patrem
inter aanclum (i) et profanum non dislioguebant,
ei matrem maledicebanl in le, et adversus advenam
cou?ersabaolur in iiijuslitiis in te: pupillum ei vi- et inier immundum et muiidum non disiinguebant,
doam opprimebant in te: 8. et Sancla mea sperne- a aabbaiig roeig operiebant oculog suos : (k) et probant, et sabbata mea polluebaot in ta. 9. Y i r i fanabar in medio eorum. 27. Principes ejias in medioejus, sicut lupi rapienles rapinas, ad effundenlairones X erant * in te, ut effundereDt in te sanguinem : ei euper moniibus comedebant in te: (b) dom ganguinem, X ad perdendum animas l, ut
avaritia lucrentur. 28. Et prophewe ejug, (/) ungen*
non sancia faciebant in medio l u i . 10. Pudenda
pairis retexerunl in le, et io immundiliis menstrua- tes eos, cadent, YJdenies vana, divinantes X eis l
meodacia, dicentes : Hsec dicit Adonat Dominus, et
lam bumiliabant iu le. 11. Uuusquisque uxorem
proxinii sui inique ignomioia affecit, et uuusquis- I> Domious nou locutus est: 29. populum lerrae preque nurum saam contaminavit in impieiate, et menlea iojuslo, et diripienleg rapinag, egenum et
unusquisque sororem suam, filiara palris sui, bu- pauperem opprimenies, et erga advenaa (m) non
mtliabani in te. 12. Munus acciptebant in le, ut conversanteg cum judicio. 50. Et quaerebam ex eig
virum, (n) qui conversaretur recie, et qui glaretex
eJTundereol ganguinem: usarana et guperfluum
toio anle faciem meam in lempore (o) ira?, ne in
accipiebanl in t e : et coosummaalt consumraaliofinem delerein eam, . 31. Et effudi
neni malitiae , qua? in oppresaione : niei aulem
() Deng. (x) 5., posseasa lua. 7., gtabHimenti radicis tua3. (y) Adonai. (z) Deu$. ()
signum
tdere factentes manus super le, clamabunt tibi : immunda, valac nominata.
(4) S., abominaiiones.
., ZEIfMA (i. e. Hebr. nQT $celus). (c) S defraudatione tua, quam fecisti. (i) 5., et pungam te
coram geotibus.
(e) 5., permistio telra. Th., in ealculum. (f) S., permistio lclra. ., in argenlum
aeoriae fariegunt. (g) S. q u non mundata est, superquam biems non facta cst, in die increpationis.
Jarauenta qua? t i n u l (i. e. eonj*mtio*e$) prophelarum ejus in medio ejus. (A) 5., qui ducebant in violeniia legem rncam. (i) S. lmiiidanuni. [k) sabbala mea profanabant. (!) 5., qui liniebant eos non
condiinenio. TA., slullilia. (m)
oppresserunl inique. () S., qni xdificarct sepem. (o) Terrai.
M
CODEX SYHlACO-HEXAPLAttlS.
2715
27ii
auper cam furorem meum in igue iraemeac adcon- 20. (d) et te apposuiaii post Cbaldaeos, quorum
sicul asinorum carnes eorum, et verenda equorum
umroaudum X eos * : vias eorum in capiia eorum
verenda corum : 21. et visitasli (e) iniquitates adodcdi, dicii Domious Domimis.
lcscentiae tuae, quae faciebas in jEgyplo (f) in di?erCAP. XXIII.1. Etfaclum esl verbum Domini ad
sorio tuo, ubi ubera adolescentiae tu;e ceciderunt.
mo* dicens : 2. Fili hominis, duse mulieree erant
flli* mairis unies, 5. ei fornicatae unt io iBgypto, 22. Propter hoc Oholiba, baec dicit Dominus Domi dolescenlia sua X fornicala? sunt * : ibi ceci- nus : Ecce ego suscito amalores tuos snper le, a
derunt uhera earum, (p) el ibi devirginaiae sunlnu- qtiibus retessit anima lua ab eis : el addocam eos
super te undique, 25. filios Babylonis, et omnea
irlces virginiialum earum. 4. Nomina aulemearum
Cbaldaeos, Pbul, el Sud, et Coa, et oranes filioa
Obola sr iiwr, et Oboliba soror ejus. faclae sunt
imbi, et pepererunl filios, et iilias : et noroina en- Assyriorum cum eis, jufenes eleclos, duces, et praefeclos, omnes triarios, et nominatos, equiiantes
ruiD, Samaria Ohola, el Jerusalem Oboliba. 5. Et
fornicata est Obola a me, (q) et se apposuit post super equis omnes. 24. Venieni super te ab aquiloamatores suos, post As&ytios viVmos ei > 6. indulos ne, currtis, et rotae cam muliitudine populorum, e l
clypei, pellaa: et miltet custodiam super le circumhyacinihinis, pfincipes, ct duccs: juvenea elecli,
omnes equites equitantes super equis. 7. Et dedit & eirca. 25. E l dabo ante faciem eorum judiciam, e i
fornicalioncm suam super eos : electi iilii Assyrio- ulciscentur te in judiciissuis: et dabo zelum meum
riiiD omnes, et super omncs, super quos se impo- in te, el facient tecum in irafuroiis. Nasuin taum,
el aures luas auferent, et residtios tuot ia gladio
suit: in omnibus cogilationibus (r) eorum polluta
dejicient: isli (ilios tuos, et filias tuas capient, e l
facta est. 8. E l fornicationem suam ex iEgypto non
residuos luos (g) devorabit iguis : 26. et exuenl le
reliquit; quia cum ipsa dormiebant in adotesceutia
vesiibus Uiis, ei capient vasa gloriaiiontt luae. 27.
rjua, et ipsi devirginarunt (*) eam, et cffunderant
fornicationem suam super eam. 9. Propler boc tra- (h) E l averiam impietates luas a te, et fornicationem
didi eam in manus amatorum ejus, in roanus fllio- tuam (t) de lerra i E g y p i i : et non elevabis oculos
tuos super eos, et iEgypti non recordaberis amrum Aeayriorum, super eos, post quos se apposuit.
10. Isii rclexerunl (!) pudenda ejus, filios, et lilias ptius. 28. Quia baec dicit Dominus Dominus: Ecce
Jus sumserunt, ei eam in gladio occiderunl: el ego trado te in manus eorum, quos odio habes, a
quibus recessit anima vestra ab eis. 29. Et faricot
facla esl serrae in mulieres, et ullionem (u) feci in
a 4- in lilias ejus*. 11. EtvidilsororejusUboliba, in te in odio, et sument omnes labores luos, + e l
etcorrupitimpositiouem euam plusquamca, el ior- ^ molestias tuaa J el eris nuda, et ignominia? plena
et revelabilur ignominia fornicalionis tuae, (k) et i m iiicaiionem suaro plus quam forntcatio sororis suae.
12. Posl filios Assyriorum sc appoauit, prinripes, et pieialis tuas: ei fornicaiio tua. 30. fecil bacc l i b i ,
duces vicinos ei, indulos (x) hyaciulbinis, equilee cum scorlata es post gentes, et polluta es in cogiequiianies euper equos: adolescentes elecli onmes. tationibus earum. 31. In via sororis Iua2 ambulasti,
13. E l vidi, quod pollutae essent, via una amba- et daboâlicem ejus in manus tuas. 32. Haec dicit
rum: 14. ei adjecit ad fornicattonem suam, et vidil Dominus Dominus: Calicera sororts tu# bibes, (/)
viroe depiclos super parieie, hnagines Cbaldaeorura prorundum, et latum, et erii in derisum, el i n
abundantem ad complendum cbrieladeplctos (y) in stylo, 15. accinclos variegaiis super ludibrium
lombos suos, (*) et pilei lincii super capilibus co- tem, 33. el dissolulione repleberis: calicem X c o r r u ruin, la) facies iriplex omnium, simiUtudo filiorum ptionis,et exitii, calicem sororis luaa Samariae, 34. ct
Babylonis, terrae Cbaldaôrum, rcgionis ejus.16. Et bibes eum, etexprimes eum *, (m) et fesiivitates,
se posuit post eos in adspectu oculorura suorum : el novilunia ejus avertam; quia ego loculus suro dicii
rt misitnuniios ad eos in terram Cbaldaeoruni. 17. Et Adonai Domitius. 35. Propter hoc ha3C dicit Adonai
Dominus: Proeoquod oblila esmei, etprojecisli me
venerunt ad eam Olii Babylonis, ad cubile diverteniium, ai polluebanl eam in fornicatione cjus, (4) D post corpus tuum, ei to (n) accipeimpiciatem luam,
et polluu est iu eis ei reoessit anima ejus ab Ulii,
et fornicalionem tuam. 56. Et dtxil Dominirs ad
18. t retexil fornicaiionem saam, ct relexit pudo- me : Fiti Itominis, (o) i judicabis Obolam et Oholibam, et annonliabU ets iniquilaies earum; 37.
rem. Et recesait aoitoa mea ab ea, queinadrooduro
quia m<Bchabanlur, et sanguis in manibas earuin,
recessii anima mea a aorore ejui. 19. mullipli(p) et cogitationes carnm moechabanlur, e l filioa
casti fomicationem tuam, (c) ad recordandum dies
suoe, qaos peperenint mihi, traducebaat per igiiem,
adoleecentias tuac, in quibus foroicalaes tu ifigyplo:
{p) S., et ibi adoleverunt. (q) 8., et se effudit. (r) Ejus. ($) S., Tk. virgines ejus.
(!) Pudorem.
(u) FecerunL (x) S. compositis. (y) S. in coloribus. (*)&., velamen. Th. ei cidarea inclrnaue.
(a) S. adspectua ternorum slalorum.
(b) S. et decerpla st.
(c) S., per id quod recardaia sis.
td) S. et teeiTundebas ad opera eorum. Th. et subsiliisti super electos eorum. (e) S. aborainalionem.
If) S. quandocumqueadoleveript dc iEgypto nulrices tua3. (g) Gonsumeot in igne. (h) S., et cessare
faciam abominalionem tuam a te. ( i ) & , eam, quasde lerra. (k) & , et abominalio lua et formcalia
tua : erunt ba3c tibi. (/) S., profunda, et spaiiosa, eris in risura, et in sermonein, qua? mulloa contioes.
Ebrietale, el non curalione repleberis.
(m) S. et tesias ejus comedes, sicut ossa, et ubera lua depilubia; quia ego locuius sum.
(w) S., porta aboininaiionem tuam,
(o) Nonne.
(p) S., et ad idoia
ua mo^chabaniur.
y
nc.iiCiV itiîo A i . v r c .
58. doiiec ct lia?c feccrunl mihi : polluebant Sancla vem consiitui euni non effudi eum super terram
ul tegeret supcr eum tcrra, 8. ut ascenderet furor
mta X in dieilio t.elsabbaia mea profanabani,39.
iu viudiclam vindicareiur : dcdi sanguincin ejus
() et Cttro jugularentiiltoa suos idolia suie. i ingrcsuper pelram laevem, ut ne tegeret eum. 9. PropUjr
diebanlur in Sanctuaria mea in die illo * ad prohoc ha?c dicit Adonai Dominus : X Vae urbs saufanandura ea: ei qood sic faciebant in raediadotnus
guimim *, ct ego maguificabo (a) lorrem, 10. ct
uieae, 40. el quod Tiria venientibus e longinqoo,
mtilliplicabo ligna, et succendam ignem, ut liquequibus nunlios miserant ad eos, et slatim ubi vescant carnes (6), ei imminuaiur jusculum, X c i
nissent, lavabaris, et collyrio liniebas oculos luos,
ossa simul exurenlur *, 11. el stcl super prunas
eiornabaria ornatti, 41. et sedebas super lecto slraX ejtis, inflammaia est *, ut combnratur, X ut
lo, et mensa insiructa anie faciem ejus : et tbymiasimul exuralur * aes ejus, et ljquescal iu medio
ma meum, et oleum meum, laelabanlur in eis, 42.
X cjus l immundilia eju*, el deficiat rugo ejus,
(r) e i voces barmoniae pulsabant, el ad viros ex
X (c) deprimalur aerugo J . 12. Et non cxibit de ca
ccetu borotnuin venienles inebriatos J e deserto:
mulia aerugo ejus, c l erubescet aerugo ejus. 13.
ei dabant aimillas in manus earum, et coronam
X In immunditia tua * elixalio J, pro iis quod lo
gloriutionis super capiia earum. 43. Et d i x i : (s)
cotilaminasii tu, X et non purificata es ab iramunNonne in his moecbantur ? et opera moreiricum
ditia lua * : et quid si ptirificala fucris amplius,
eliaro ipsa fornicata esl?44. Et ingrediebanlur ad
donec c( implcam furorem meum in te ? 14. Ego
eam , qaemadmodum ingrediunlur ad mulierem
Dominus locutussum, etvcniet, ei faciam (rf), non
meretricem, iia ingrediebantur ad Oholam, et ad
differam, nec raiserebor, Xobtemperabo J : secunObolibam, u l facerent iniquilatem. 45. E l viii justi,
dum vias tuas, et secundum (e) cogiiationes luas
bi olciscentur eas ultione aduUerarttm, et ullione
sanguinis; quia adulteraesunt, et sanguis in mani- judicabo te, dicil Adonai Dominus. + Proplcr hoc
ego judicabo te secundum aangtiines tuos, ct secunbus eanim. 46. Quia haec dicil Dominus Dominus:
dum cogitaliones tuas judicabo te, immunda, ct
Adduc (<) super eos ccetum, et da in eis tumuUum
nominala, et multa ad irritandum *. 15. Et factuni
ei rapinam, 47. et lapida super eas in lapidibus
estverbum Domini ad me, drcens : 16. Filt homilurbanim, (ti) c l confodile eas in gladiis eomm :
nie, ecce ego lollo (f) desideria oculorum luorum
filios earum, et fllias earum occident, et domos cain inelnictionc belli, non planges, nequc defleberis,
rum in igne incendent. 48. (?) Et avertam impietaiieqtte venient libi lacrimae. 17. {g) Geinittis santem de lerra, et erudicntor omnes mulieres, cl non
facient secundum iinpielales earum. 49. Eidabitur guinis, Iumbi Iuctus est baec : non erunt crines lui
conserti super te, et calceamenla (ua in pedibus
impietas vestra super vos, et peccaia cogiiaiionum
luis : non consolationem accipies in labiis eoruro,
vestrarum accipietis, el scielis, quia cgo Dominus
elpanein virorum non comedcs. 18. loculus mm
Dominus.
ad populum manc, - i - quemadmodum prxcepii
C A P . X X I V . 1 . Elfaclum est verbum Domini
niihi t el mortua est uxor mea vcspere, et feci
ad me in anno nono, in mense decimo, dccimo
mane, quemadmodum prxceptum fuit mihi. 19.
mensis, dicens : 2. F i l i hominis, scribe tibi in
dixil ad me populus : Non dicis nobis, quid sinl
diem (y) a die hoc, a quo se exlulit rex Babylonis
X n o b i s l ba?c, quae tu facie? 20. Et dixi ad eos :
super Jimsalem, a die hodierno. 5. Et dic super
Yerbum Domint facium est ad mc, dicens:21.
domum irritantem parabolam, et dices ad eos : flasc
Dic ad domum Israelis : H*c dicit Dominus Domidicit Domimis Dominus : Pone ollam, pone
et
uus : Ecce ego profanabo Sancla raea, jaclantiam
iofunde in eam aquam, 4. et miue in eam segmenia,
fortitudinis vestra?, desiderabilia oculorum vcslroomne segmentum decorum, crus, et bumeruui,
rum, etpro quibus parcunt animx vestraa : et 111 ii
abacissa ab ossibus, 5. de jumenlo electo (z) sumta:
veslri, et flli vestrae, quos reliquistis, in gladio
ei incende ossa sub eis. Ferbuit, efferbuil, et cocta
sunt ossa ejus in medio illius. 6. Propter boc baec D cadent, 22. et faciie, quemadmodum feci : () ab
dicil Adonai Dominus : 0 urba sanguinum, olla, in
ore eorum non accipielis consolationem, et pancm
qoa est aerugo, et asrugo non exiit ex ea, merabravirorum non comedelis, 25. el cincinui vestri supor
tiio protulil, non cecidii super eam sors. 7. Quia
capiie veslro, et calceamenia vestra in pcdibus
sauguis ejus iu medio illius est, super pelraiu la;- Tesiris : nec plangelis, neqne flebitis, ct liquescelis
(q) S., et cum sacriflcarent filios suos idolis suis, ingrediebanlur.
(r) S., et vox coelus adhientis erat
in ea.
() ., ei, cujus ab anliquo cst tcmpus scortationis meretrww merelricium. (f/ Super eas.
() T/i.,ei expurgabileas in gladiis eorutn. (x) S quod cessare faciam abominaiionem a
Ji) p
in ipso die boc anievertil conslituit. (z) S. stimcsal, ct pone circumcirca ossa sub eis. () ., o.L inflaniniaiionem.
(b) S., simul coqiictur siabilimeiitum. (c) S., in amoretaboria fuit cumniolesiia. <t
non exivit de ea niultiuido nruginia cjus. (*) llic lapsus est inierpros Syriacus, qui vocem Graicani gjft, qiiie r s l Hebraicum T2T, clemcnlis Grxcis scriplum, accepil ul nomei Griccum , a vcrbo ,
e l verlil xpSÛT, elixatio. Cf. supra uotam ad xxn, 9. DBACH.
(d) S., non rclrocedam.
{e) Sludia.
(f) S., (orluuam oculorum luorum in percussione.
(g) S., gcme, duin silcs, ct luclum bumanum nu
facias : corona iua fuii posita tibi,el calceasii pedes uios, ct nmi obvolvas labia- lua, ct cocnam.
(A) S.,labia lua (pro-|SH, tua, p ^ H , vestre, lcgendura credo) obvolvelis.
M
CGDEX SYRIACO- H E X A P L A R I S .
rtfi
2728
in injuslitia restra (i) (k) et consotabimini unus- Idtimseam iu manu popuii mei Israelia : e i facieiil
quisque fralrem auum. 24. Et erit Heieciel vobis in Idiimxa juxla iram meam, et juxla farorcm
in portenlum : secundom omnia, quac fectt, facielis, meam, et cognoecent ullionem meam, dicii Adonai
cum venerint haec, el cognoscetis, quoniam ego Dominus. 15. Super alienigenas. Propter boc hac
dicit Adonai Dominus : Pro eo quod fecerunl alieAdqoai Dominus. 25. Et tti, flli bominis, nonne in
die, quando sumsero robur X eorum * ab cie, et nigenae in ultione, et excitarunl ultionero, gaudenies
elatiunem glorialionis eorum, dcsiderabilia ocolo- ex anima, (o) ut delerent oaque in aeternum; 16.
rum eorora, et elationem animae eorum, filios proptcr boc haec dicit Adonai Doimnus : Ecce ego
eorum, et tflias eorum, 26. in die illo veniet, qui exlendo raanura meam super alienigenas, ct peesalvus factus fuerit, ad te, ut dicat tibi in aures sundabo (p) Gretensee, et perdara reliquos *- babituai? 27. ln die itlo aperietur os luom ad eam, qai tantes l aoper ora marina. 17. Et faciam in eis
ealvus facius fuerit, et loqoeris, nec obmutesccs ulliones magnas X i n redargutionibus furoris 1 c i
amplius, et eris eia in portentum, ct cognoscent, cognoscent, quia ego Adonai Domiuug, cuin dedero
ullionem meam super eos.
quoniam ego Dominus.
CAP. X X V I . 1 . Super Tyrum, Et facium est
C A P . X X V . 4 . Snper filios Ammon. faclura
,: in anno undeciino, uno menais, facium est Yerbum
cit verbom Domini ad uie, dicens : 2. F i l i homiDomini ad me, dicens : 2. F i l i bominis: pro eo
nis, obftrma faciera tuam super filios Ammon, et
propbeta super eos, 3. et dices filiis Ammon : quod dixil Tyrus super Jerusalem : A b , bene, confracia est, periil, gcnlcs conversaB suul ad me, q u s
Audite Terbum Adonai Domini : haec dieit Adonai
plena, deserta c s l ; 5. propier boc baec dicit Adonai
Dominos (): Pro eo quod gavisi esiis supcr Sancta
mea, quod profaiiata suiit, et super terram lsrae- Dominus : Ecce ego \ super le, Tyre, et ascendere faciam supcr te gentes roultas, sieui ascendit
lis, qood desolata ett, et soper domum Judae, quod
abieniDt in captivitate; 4. propler Loc ecce ego mare in fluctibus suis. 4. Et dejicient rauros T y i i ,
Irado YOS (m) filiis Cedem in haerediuiem, el ca- et dejicient lurres luas : et ventilabo p u l v e r e m ejus
etramaiabuntur in eupellectile sua in te, et dabunt de ea, el dabo eam in petram tevem. 5. Expansio
relium erit inmedio maris; quia egoloculus sum,
in te leotoria sua : isti comedent fraclus luos, ei
dicit Dominus Dominus : el eril in dircplioncm
isli bibent adipem tuam. 5. Et dabo urbem Ammoa
qux in campo,
in paaeuum camelorum, elfilios Amroon in pascuum genlibus : 6. X et lilise ejus ha?
gladio occidentur, et scient, quia ego Dominua.
oviam, et cognosceiis, quia ego Adonai Dominus.
6. Quia bae dieit Adonai Dominus : Pro co quod C 7. Quia bacc dicit Adonai Dominths : ccce ego
plauaisti raanu tua, ei slrepuisti pede tuo el gavisa adduco super tc, Tyre, Nabucbodonosorem regcro
Babylonis ab aquilone, rex rcgum est, cum equis,
es ex anima tua super terrain Israelis ; 7. propier
el curribus, et equitibus, et coetu genlium mullahocXecce ego l extendam manum roeam super le,
valde *. 8. Hic iilias luas, qux in campo,
et dabo te in direptionem in genlibus, et delebo te rum
ex populis et perdam te e regionibus perdiiione, gladio occidet, el dabit super te *t- excubias * , ct
el coguoseelis, quia ego Dominus. 8. Supcr Moab aidificabit circa te, ei faciet super le in circuilu,
fossam, et tumulluariam slalionem armoruro, ct
c l Seir. Haec dicit Adonai Domious : Pro eo qtiod
Ianceas suas conlra te dabit. 9. Muros luos, et lurdixit Moab, X el Seir J : Ecce, quemadmodum
res tuas diruel in gladiis suis. 10. muliiludine
omnes genies, domus - - lsraelis et Judae. 9. Propter
equorum cjus operiel te pulvis corum : a vocc
boc ecce ege dissolvo bumcrum Moab cx urbibus
cquilum ejus, et rolarum curruum ejus concuiienexiremarum alliludinum ejus, terrara elcdam,
domum Belb Asimulh super foniem urbis, qtta? lur muri t u i : cum ingredilur porlas luas, sicol
apud mare : iO. filios Cedem super lilios Ammo ingrediens in urbero ex campo. 11. ln utigulis
dedi ei (n) in baeredilalem, ut non memoria sit equorum suorum conculcabunl omnes plalcaa luas:
filiorum Aminon genlibus J . 11. E l in Moab populum luuin gladio occidet : et substaittiam fortiludinis luae super lerram deduccl. 12. E l dcporfaciam ullionem, el cognoscenl, quoniam ego Dotabit polenliam luam, el spoliabit quse possides, ct
niinus. 12. Super Idumaeam. Haec dicit Adonai Dominus : Pro co quod fecil ldumaea, cum ulcisce- jaciel deorsum muros luos : et donios tuas desidcrabiles, e l iapidcs tuos, el ligna tua, el pulvcretn
rentar ultione iu doraum Judae, et cuslodierunt
tuum i i i medium iriaris injiciet. 15. destruet
excaadescentiam, et ulii sunt ullione; 15. propler
multitudinein instrumeniorum musicx tuae, ct vox
boc haec dicit Adonai Dominus : Et extendam macilbararum tuarura audieUir in tc amplius. 14.
jinm meam super Idumseam et pessuudabo de ea
Et dabe le in peiram la3vcm, el expansio retium
bominem et jumenlura, ei ponam eam desertam :
eris : non audificaberis amplius quia cgo loculus
ct ex Tbaeman et Dadan persecutionem palienies
sttiu, dicit Adonai Domiuus. 15. Quia haec dicit
ih gladia cadent. 14. Et dabo ultionem meam super
1
(i)Nec(bsc YOX ad notam proxhnc praecedeniem pertinerc Yidctur). (4) S., el consolationcm accipuitis unusquisque per fratrem suum. 7., et gemetis. (/) & , pro co quod diiisti, ah bene t (m) Th.
Jilus orientis. (n) S. in elatum. (o) S. in corrupiioncm in iniinicitia terna. (p) S., destruclorea.
%
XI.'IV
Domiuus Domlnos Tyro : Nonne a ?oee ruioie t u ,

com i o f e m u e r i n t occUi lut, curo evaginaius fucril
gladius in medio l u i , eommovebntar insub? 16.
Et descendent de -eohis suia omnes principes ex
gentibus J maris, et toltent cidares de capitibus
s e i s , et T e s i i m e i i l a v a r k sua exuent : stupore stupebunt, super terram sedebunt, et formidabunt
ptrdiiiooem auara, et gement auper te : 17. et
assufuent anper te lamentationem, et dicenl tibi
: Quomodo periisd, et dissoluta es ex mari, urbs
celebrala,Xquse facla erat fortis iu mari, ipsa, et
itthabitaolesearo *, quaededit limorem wium oranibus babiiantibus ia ea? 18. E i timebunl insulae a
die ruinae luae, X e t perturbabuntur insulae io mari
l (q) ab exitu comite tui. 19. Quia baec dicit Domin o 8 Dominus: Quando dedero le urbero desolalam,
sicut urbes, qua3 noo habitanlur, cnm adduxcro
super teabyssum, eloperiet teaqua mulia. 20. Et
descendere faciaiu le ad eos, qui descendunt in
foveam ad populum sempiiemum, et babitare
faciam te in profundis terrae, sic.ut soliludinem sempiieroain cum bis, qui descendunt in foveam, ut
ne babileris (r), neque resurgas super terra yilae.
21. Perdilionem dabo te, et non exsistes atnplius,
X d requireris, et non iuvenieris *, serapiternam, dicil Dominus Doroinus.
C A P . X X V I I . 1. Etfacium cst verbum Domiui
%d me, dicens : 2 . Et tu, flli bominis, assume super
Tyrum lamentationem, 5. e l dices Tyro babilanli
auper introilum maris, eroporio populorura ex
iasuUs mullis : flaec dicit Dominus Dominits Tyro :
Tu dixisti : Ego posui mihi (s) decorem raeum, 4.
in corde maris (!) Beelimo : fllii lui posuerunt tibi
decorem. 5. Ccdrus ex Sanir sedificata est libi :
zonse asserum cypreasi ex Libano sumlae sunt, ad
faciendum libi malos abiegnos, 6. e regione Bajsan
fecemnt reraos tuos, templa tua feceruot ex ebore,
domos densas ex insulis Cbelbaeorum. 7. Byssus
cum varietate ex iEgypto facla esi tibi eiratum, ad
ponendum tibi (ti) gloriam, +- et ad operiendura
* byacinlho el purpura, ex insulis Elisa?, facla
suut operimenta tua. 8.-4- E l principes tui *, habitaules ia Sidone, et Arudii fuerunt duclores reraorum luonim : sapientes l u i , Tyre, qui eraut i i i le,
bi oauiae lui, 9. Seniores (x) bibliorum, et sapientes
e o n u D , q u i erant in le, bi corroborabant consilium
toum : tt omnes nave3 maris, el ductores remorum
earum facti suat tibi ab occasuum occasu. 10.
Persa% et Lydi, et Libyes eranl in poteniia tua, viri
bellaiores tui dypeos et galeaa suspenderunt in l e
r
bi dedcruot gloriam tuara. 11. Filii Arudiorom, et

potentia lua super muris tuis in circuitu * : (y)
cualodes in turribus tuis erant, pbaretras suas
suspenderunt super poriue tuos in circuiiu : bi
perfecerunt decorem lutim. 12. Cartbagineneea
negotiatorcs tui a roiiliiiiidine omnis voboris tui;
argenlum, et aurura, et aes, et ferrom, et stannum,
et plumbum dederunt nundinas tuas. 15. Grsecia,
ei universa, et regiones extensae, isti negoiiabantur
libi in animabus bominum, el vasa aeris dederunt
mercaium tuum. 14. domo Tborgama equos, et
equiles, elmulos dederunt nundinas tuas. 15. F i l i i
Rhodiorum negotiatores l u i ex insulis multiplicarunt niercatuin tuum dentes elephanlinos, el his
introduclis reddebas mercedes luas, 16. bomines,
mcrcalum tuum a multitudine commisti l u i , (*)
benafeg (Hebr. *) stacien, el varietales ex
Tbarsis, et Daraoth*\ et Ghorchor dederunt nundinas tuas. 17. Juda, et fllii lsraelis, bi negotialores
tui in vendiiione frumenii, el unguentorum, -4-et
c a s i : et mel primum J, et oleum, et resinam
dederunt in commistum luum. 18. Damascus negoliaiores tui in multitudine operum luororo, ex
multiludine omnis poieniiae laa?: () vinum ex
Helbon -f*cl lanam ex Mileio, et \ i n u m t r X e t
Dan, et Javan ex Ozel t -t-in nundinas (uas dederunt t-19. Ex Asel ferrum opere factvm, el rota in
commisto tuo est. 20. Dadan negotiatores lui cum
jumento electo ad currus. 21. Arabia, et omncs
principes Gedar, bi negolialores per roanum luam,
camelos, et arietes, el agnos, iu quibus mercabaatur libi. 22. Negoliatores S a b , et Raama?, hi negotialores tui cum aromalibus primis, et lapidibus
bonis, el aurum dederunl nundinas tuas. 25. Haran, el Cbanaan, X el Dadan, J - H i i J negoliatores
l u i : X Saba *, Assur, et Cbalmun negoliaiores
tui, 24. ferenies mercaium X in Macbalira, ei in
Galima * byacintbum (b) et variegatum J e l
thesauroa electos, ligalos funibus, et naves 25.
cupressorum in eis negotiaiio tua J Garibaginenses negotiaiores lui in muliitudine negotiatorum
Uiorum, in commisto tuo. Et repleta es, et aggravala es valde in corde marie : 26. in aqua multa
adduxeruut te duclores remorum luorum, spirilus
ausiri confregil le in corde inaris: 27. erant virtutee tua?, et merces tua, ei comroislorum luoruro,
et ductorcs remorum Uiorum, et gubernaiores l u i ,
el conatliarii tui, et commisti tui ex commislie tute,
et omncs bellalores tai, qui in fe : et omois coetus
tuus, X qui ^ i u medio l u i , cadeolia corde maris:
(
(q) S. ab eo quod non sit egredi a te. (r) ., et dabo robur in lerra vivenlimn. () S., perfecta in
decore. Th. eorona decoris. (!) 5., vicini l u i , et qui xdiOcant te, perfecerunt decorera luum. (u) S.,
elum. (x) Th., Hebraice; Gaabal, . S., solvenles mixturam tuam. (y)
sed el Medi. T/i., e l
Guma din. ., Suu est, et non est (quo haac obscura perlineani, non imelligo).
(%) S., varie intexUc
p u r p u r . () a iu Hebr. et in Syr. servile est, signiiicalque, in. Tbeodolio : . Cf. supra notani ad hunc locuro. Syriaca vox lexlus noslri, non benafeg, sed in nafeg terlenda esl. DRACH.
.(*) Sjrr. scriptor, ut nobjs videlur, posuit p r o n , el Ramolh legendum. DRACH. () S., in pingui,
ei in lana aplendida. Et Dan, et Javan, vadentes ad nundinas tuas, addiderunt ferrum : slacte, et calamits commercia tua fuerunt. (4) Et purpuras.
9
CODEX SYRIACO-UEXAPLARIS.
2731
273
fin dia ruintt iua\ 28. ad vocem ctamorts lui guber- geus, sardiuro, el lopasium, el wnaragdum, ei
carbunculum, el sapbirum, ei jaapidem, + e l
natores tui (c) timendo limebant. 29. Et descendent de navibus suis omnes duclores remorun argentum, ei aurum J , et liguriuro, et ackaten, et
tuorum, et epibata?, ct sedenies in prora navis ma- amelhysturo, el chrysolithuoa, etberyllum, et onyria auper lerram siabuitt, 50. et ululabunt super le cbem, et atiro implevisti Ihesauros tuoe, et borrea
voce sua, et claroabunt amare, et jacient puWerem
lua tibi. 44. die, quo crealus es, (g) prstparatuper caput suum, el cinerem sterneot sibi. 31. rnnt * coro X Cherub unclo, commoranli in laber E i decalvabuat super te calvities, e l accingent naculo J : et dedi te in monte sancto Bei, facius es
eaccos, c i flebunt pro le in amaritudinibus animae,
inmedio lapidum igneoruro. 15. Fuisli sinemacula
ct planctum amarum: 32. euraent supcr le iilii to in diebui tuie, a die, quo lu creatas es, donec
eorum laroentalionem, lamentum Tyri : quis sicut
invenbe sunl injustitiae luae in ie. 16. muliitudtne
Tyrus, quae obmuluii in medio maris? t 53, Quan- negotiationis tuae implevisti (k) oellaria tua iniquitam, qaam mercedem invenisii de mari? salurasli
late, et peccasti, et percussus es a monie D c i : e i
gentes ex mullitudine tua, et a commisto tuo adduxit te Cherub Xobumbrans l de roedio lapidunr
ditasti omnes reges lerrae. 34. Nunc confracla es in
igneorum. 17. Elatum est cor luom euperdecore
mari, in profundo aquee commiskira u i i , et oronia tuo, corrupla est scientia tua cum dccore luo :
c<Btus tuus in medio tui. 35. Ceciderunt omnea propter muUitudinem peccatorom tuorum * super
ductores remorum tuoruni, orones habilanles in
lerram projeci te, coram regibus dedi te, ut illodeinsulis conlrislaii sunt super te, et reges eorum
reris. 18. Propier mullitudiiiem (t) peccatorum
elupore obslupuerunt (d), ct lacriraata est facies tuorum, el injustiliarum negotialionis luae (4) pollut
eorum super te. 56. Negotialores e gentibus sibila- (/) sacra tua, et editcam ignem de medio tut, hic
verunt super te r perdilio facla es, et non amplius
devorabil te : et dabo te In ctnerem super lerra lua*
eris in sa?culum, dicft Adonai Dominus.
coram omnibus videntibus te. 19. Et omnea, qur
CAP. XXVIII.1. Super principes Tyri. Et faclum
novenirit le in gentibus, contristabuiHur super t e :
asi verbuna Domioi ad me, dicens : 2. E t tir, fili
perditio factns es, et non exsisles amplius in sa>
hominis, dic principi T y r i : Haec dicit Dominus culnm. 20. Super Sidonem. E l facium esl verbtro>
Dominus : Pro eo quod eleTalum est cor tuum, et
DOmini ad me, dicens : 21. Fili hominis, poae
d i x i s t i : Deus sum ego, babilaculum Dei inbabitavi
faciem ttiam super Sidonem, et propbela auper
. i n corde maris, lu aulem e hotno, et non Deus, et eani, 22. et dic : Haec dicit Adonai Dominus : Ecce
dedisli cer iuuro sicut cor D e i ; 3. numquid Q g o super le, Sidon, et gloriQcabor in le, ct scies,
sapiens es plus quam Daniel? a u t (e) sapienles non
quia ego t* sum * Dominus, quando fecero in te
erudierunt te iu scienlia sua ? 4. Nunquid in soieniia judicia, et sanclificabor in te. 25. Et mitlaro saper
tua, aut i o sagacitate lua fecisti l i b i fortitHdinem,
te mortem, et sanguinem in plaleis tuis, ei cadenl
et fecisli aurum, et argeolum i n thesauris ttiis? occisi iu medio ejus * in gladiia iu te ctrca- le, e i
5. aut i n scientia lua multa, et in negoiiatione scient, quia ego sum Dominos. 24. Et non erit
tittiliipUcasli forlitudinem luam : elalum est c o r
amplius in domo lsraelis sliroulus amaritudiiiis, e l
tuooi in fortitudine tua. 6. Propler boc ba?c d i c i l
spina raiscriae ab omnibus, qui circa eos, qui spreDominus Deminus : Quia dedisti cor tuum, sicut
verunl eos, et scient, quia ego sum Adonai Domicor Der, 7. pro boc ecce ego addueo super te cor- nus. 25. Hsec dicil Adonai Dominus : Et congregabo
ruptores alienos e genlibus, et cvacuabunt gladios
doraum Israelis ex gentibus, quo dispersi sunl illuc,
s u o s s u p e r le, el super decorem scieniiae tuaa, et
ei sancliflcabor in eis coram gentibus el populis.
bternent decorem tuuin in perdilionera, 8. et descen- 26. E l habilabunt super lerra aua, quam dedi
dere facient le, et morieria morte eccisorum in
servo nieo Jacobo, el babttabunt super ea m spe,
corde maris. 9. Namqukl dicenda dices : Deus sum
el aedificabunt domos, et plantabunt vineas, et
ego, coram occklenlibus le7 tu autem es bomo, el ^ babilabuni iu spe, cum fecero judicium in omnibiis,
non Deus In multiludine homicidarum tuorum.
qui conlemserint eos in circuitu eoruro, et ecient,
10. Morlibus incircumcisorum morieris ia manibua
quod ego sum Dominus Deus eorum, ei Deua
alienorum, quia ego locutus sum, dicit Adonai
patrum eorum.
Dominus. 11. Et factum cst verbum Domini ad me,
GAP. X X I X . 1 . Super iEgypiam et Pbaraonem.
dieens : 12. F i l i bominis, sume laraentationcm
Iiv anno (m) decimo, in mense decimo, uno mensis,
super principem Tyri, et dic ei : Haec dicit Domifactum est verbura Domim ad me, dicens : 2. F i l i
nus Dominus : Tu es sigillum (f) siraililudinis,
bominis, obfirma faciem luam auper Pbaraonem
regero iEgypti, el propbela super eum, et supei
plenos sapientia J, et corona decoris 15. in voluiEgyptum omnem, 5. loquere ct l dic : Uaec
piatc faciei Dei fuisli, omnem lapidem bonum cinB
(c) S., comroovcbuntur, qiti procul. T/i., commovebuniur regiones.

(d) S., pcrmulabuntur imagines
facierum mercatoruni.
(e) 5., omne inciTabilc non transiit le. In sapientia tua, c l in intelligeniia lua.
if) ., pra?parationis. (g) S., stabilitum est. (h) $., medium l u i . (t) Iniquitalis tua3. (k) PolluistL
(!) Sauctuarium luum. (m) DuoJeciino, in mcnse duodeciuio.
2733
HEZECIELIS ( L P I T XXX.
dicil Dominut Dominns : Ecce ego super le, Pbarao,

X r e x JSgyplf *, draconem magmim, sedentem in
medio fluraimim (n) sfforum, dlcenlem r Mea sunt
ffamina, el ego feci ea. 4. Et ego dabo (o) laqueum
;D maxillas tuas, et aggluiinabo pisces fluminis Uit
ad alas tuas, et educam lc de medio fluminis lui,
t\ omncs pisces ihiminis squat is luis adhaerebtint.
5. Et projiclam te velociter, et te
el omnes
ptsces fluminis : super faciem canipi tui cades, ct
non congregaberis, neque colligeris r bestifs lerra?,
e l Y o l u c n b u s coeli dedi te in cibum. 6. Et cognotcent omnes inbabiianles iEgyplum, quia ego s u m
Dominus, pro eo quod factus es virga arundinea
domui Igraelis : 7. cum apprebenderunt le manu
sua, confraclns es, et cum praevaluit super cos
omnis manus, et quando requieverunt soper te,
confraclos es, et contrivisli omnem himbum eorum.
8. Propler boc barc dicit Dominus Dominus: Ecce
ego induco saper te gladium, et perdam de te hominea ei junoenta. 9. Et eril terra AEgypti perditio, el
eotitudo : el scient, quod ego sora Dominus : pro
eo quod dicis : Flumina mca>ont, et ego feci ea.
40. Propter hoc ecce ego stiper te, et super omnia
flumina lua, et dabo terram iEgypii in solitudinem,
et io gladium, et in perditionem, a Magdol, el S u i naa, et usque ad lerminos iElbiopum. 11. Non
transibit in ea pes hominis, et pcs jumenli nou
transibil eam, et non habilabilur quadraginta aunos. 12. Et dabo terrara ejus perdiiionem in mcdlo
tenrae deserlae, e l urbes ejus in medio urbium desertarum erunt corruptio * quadraginia annos : e l
disseminabo iEgyptum in gentibus, et venlilabo eos
io regioues. 13. Quia baec dicit Doroinus Doroinus :
Post quadraginla annos congregabo jEgyptios ex
geniibus, qao dispersi crant illuc : 14. et reducam
captifilatein igypliorum, ct habilare faciam eos
in lerra Patbros (p), in lerra, unde sumli sunt, et
e r i t X i b i * principatus bumilis : 13. plus quam
oinnes principatus c r i t X hurailis *, non se elTeret
amplius super geittes, ei paucos eos faciam, ne sint
plures inier genles : 16. et non erunt amplius domui
Israelis in spem, in memoriam revocanlem iniquilateiu (q), cum adbaerescunt post corda eorum, et
cient, quod ego sum Adonai Doroinus. 17. Et
factom est in anno vigesimo et septimo, uoo mcnaia primi, faclum est verbum Domini ad ine, dicens :
18. F i l i bomiuis, Nabucbodonosorrex Babylonis (r)
s m i r e fecit excrcilum suum, servituie magna super
Tyrum (i) oiiiae caput calvum, et omnls bumerud
depUatus : et merces nou fuit e i , et exercilui cjus
uper Tyrum, ei servkulis, quam colueruot auper
eam. 19. Propter boc J baec dicit Dominus Dominus : Ecce ego J do Nabuchodonosori regi
Babylonis J lerram jEgypti, et sumet muliiludinem cjus, et praedabitur praedam ejus, ei caplif
1734
vain ducet captivitalem ejus ; et erit inercet virtutl

ejus: 20. (*) pro servitu ejus, qwo tultu sertitutls
servivii super Tyrum, dedi ei lerram ji?gypli X p r o
* omnibus, quac fecerunt mibl. -f- Haec * dicil Dominus Dbminus : 21. ln die UIo orietur comu omni
domui IsraeKs, et libi dabo os apertum In medto
eorum, et scienl, quod ego sum Dominus.
Cap. X X X . f. facium est verbum Do~
mini ad me, dicens : 2. Fili bominis, propbeta, et
dic : H a c dicit Adonai Dominus: , dies, 5. quia
propinquusdies, et proptriquus dies Domini, dies X
nubis
linis gentium crit. 4. E l veniet gladius
super iEgypiios, et erit perlurbatio in Al1iiopia, et
cadent occisi in iEgypto, X el capient multitudinem ejus * , et cadent simul fundamenta ejus.
5. Persa3, et Crelenses, ct L y d i et Libyes, et omncs
commisti, et liliorum testamenti mei, ipso gladio
cadent. 6. X Haec dicit Adonai Dominus * : ct cadent susteulacula iEgypti, el descendet contumelia
fortitudinis ejus a Magdol -r- usque ad Suna \ gladio
cadenl irr ca, dicit Adonal Dominus. 7. E l dcsolabilur in medio regiunuro depravalarum *, U
urbes eorum in medio urbium desolatarum erunt,
8. el scient, quod ego sum Dominus, quando dedero ignem super jEgyptum, et contriii fuerint
omnes, qui auxiliantur ei. 9. In die ilto egredienlur nuulii a facie inca Assim * feslinanlcs dcpravare iElhiopiam X xljv spem J , et eril perlurbalio in eis io die ADgypti, quiaecce vcnii. 10. Haic
dicit Dominus Dominus:Et disperdam inulliludiiiem
iEgyptiorum per manum Nabucbodonosoris regis
Babylonis, 11. ipsius, et populi cjus X cum et>*,
corruptores, qui e gentibus oiissi sunlad perdendum
tcrrara : et evacuabunl - omnes l gladios suos
super ADgypluin, et replebilur terra occisis : 12. ct
dabo flumina eorum deserta, el Cradam lerrani
in manu malorom l, e( disperdam terram, el p!cnitudiiiem eoruin cum pleniludine ejus, in manibns
alienorum, quia ego Dominus locuius sum. 15. Quia
baec dicit Dominus Dominus : perdam abominaliones, et cessare faciam opiimates de Metnpbis, et
principes de lerra iEgypti, et non erunt amplius:
X e t dabo terrorem ex terra iEgypli*.14. E l disperdara lerram Pathros, et dabo igneni super Tanin,
et faciam ullionerain Diospoli. 15. eflundam faroreiu roeum super Sain robur iE^ypii, et disp.r
dam mulliludinem Mempbeos, 16. et dabo igncm
super jEgyplum, et perlurbalione perlurbabilur
Sais, el Diospoli eril scissura, et diffundeiilur
a q u a 3 . 1 7 . Juvcnes urbis solis, et Bubasli, in gladio
cadent, et mulieres in captivitaie ibunl, 18. et in
Tbabpbis oblcnebrescet dies, quando conti ivero ibi
sceplra regni iEgypti, ct peribit ibi conlunielia
boris ejus, et banc iiubes operiet, et filiaa ejua
capiivx ducenlur. 19. E l faciam judicia in jgyplo
v
(*) A g y p u . () ., frenum. () ., in terra nativitatis eorum. (q) S., cum confugiunt, u l adhaartanx eis. (r) S., colcre fecit exercitum suiim opus roagaum in Tyro. ($) Oinne capul calviiics. (*) A b
lioc yersu usque ad Cap. , 7, margo codicis cum omnibus suisnotis praecisai est.
8736
C O D E I SYIUACO-IIEXAPLARIS.
2755
et scient, quod ego suni DomtiHis. 20. Et faciura

cst in anno undecimo, in niense primo, sepiimo
uieiisis, factum est verbum Doroiiii ad me dicens:
21. Fili bominis, bracbia Pbaraonis regis jEgypti
contrivi, et ecce non obligalus esl, ad danduni ei
medelaro, u l daretur super eum malagma, ad dandum robur, ut teneret gladium. 22. Propler boc
bscc dicil Donoinus Domintis : Ecce ego euper Pbaraonem regem ADgypli, ei conleram bracbia ejus
fonia, et disposita, et eos J qui contriti, et dejiciara gladiuni de roanu ejus : 25. et disaeminabo
* iEgypium in gentes, et ventilabo eos iu
regiones : 24. et corroborabo brachia regis Babylonis, el dabo gladium meum in manum ejus, et
inducet cum super jEgyptum, el deporlabil captivitatem ejus, et predabitur pradam ejus. 25. E l
corroborabo bracbia regis Babylonis; brachia autent Pbaraonis cadenl. Et scicnt, quod ego sum
Dominus, cum dedero gladium meura in nianus
regis Babylouis, el eduxerit eum super terrani
iEgypti. 26. Et dUeeminabo ;
iEgyptum in
gemes, et ve-utilabo eos in regiones, ei scienl *omnes jEgyplii *, quod egosum Dorainus.
Gap. X X X I . 1 . Et ecce in anno undecimo, in
mense terlio, uno raensis, factum est verbum Domitii ad me, dicens : 2. Fili bominis, dic ad Pharaonero regem iEgypli, et niullitudini cjus : Gui
assimilasli te in allitudine tua?5. Ecce Assur cyparissus in Libano, et pulcber virgullis, et densus
iu umbraculo J, et excclstts magniludioe, el in
raedio nubium factum est principium ejus. 4. Aqtia
nulrivil eum, abyssus exallavit eum, fluvios suos
eduxit circa plantas suas, el lacunas emisil in
omnia ligna campi. 5. Propter boc elevala esl magnitudo ejus plus, quam orania ligni campi, et dilalali aunt rami ejus, et se extulerunt virgulla ejus
euper aquam muliam, cum seextenderel
6. In
virgullis ejus nidillcaruut omnes volucres cceli, et
sub ramis ejus genuerunt omnes besliae campi, in
umbra ejus babitavit omnis mulliludo gentium.
7. Et erat pulcber in alliludine saa propler longitudinem raiuorum suorum, quia erant radicea ejus
in aqua mulla. 8. Et cyparissi non (t) (ales in paradiso Dei, et cedri non sirailes virgultis ejus, et
abietes non fuerunt sirailes ramis ejus: omne l i gnum in paradiso Dei non asaimilatum eel ei in pulchriludine sua, 9. (u) propter muliiludinem rainorum ejus : (x) et semulaia sunl eam omnia ligna paradtei jucundilalisXDei*. 10. Propler boc b x c d i c i l
Doininus Dominus : Pro eo quod factus es magnua
niagniiudine, etdcdisti principium tuum i meditim
(y) nobium
ct vtdi, cum cxaluretur, 11. et tradidi eum in manus principis gcniium, ei feoit perditionem ejue : juxta impielales ejus ejiciam
f
eum J.
E l pardiderunt eum ei delererunl eum
alieui corruptorea de genlibus, et dejecerunl euin
super monlibus : in omnibus convallibus ccciderunC
rami ejus, et contrila? sunt propagines ejas () i n
omiii campo lerra, et descenderunt de umbraculo (b) ejus omnes gentespopuloruin, (c) et diruerunt eum. 15. Super ruinam ejus requieverunt
omnes volueres coeli, e l super propagines ejus fuerunt omnes bestiae arvi, 14. ut ne se efferant super
magniludine sua oinnia Ugna, quae in aqua : ei non
dederunt principium suum in medium nubiuro, nec
steterunt ad ea l in allitudine sua omnes b i benles aquam; quia omnes dati sunt in roortem,
in profundura lerrae in medio Qliorum bominum, ad
eos, qui dcscenduut in foveam. 15. Hsec dicit B o v
niinus (d) Domitius : In die, quo descendil in infernum, (?) feci lugere, conslilui supereum abyssum :
et cobibui flumina ejus, et cohibui roultitudinein
aquae : et obtenebralus est super eum Libaons,
omnia ligna campi super eo (/) dissoluia suut.
16. voce ruina? ejus treoiuerunt gentes, cura
descendere facerent eum in infernum curo descendenlibus in foveam : (g) et consolabanttir eum i n
lerra infiroa omnia ligna deliciarum, et electa, X
et pulchra * Libani omnia, q u bibunt aquam.
17. Elenim i s l i cum eo descenderunt in infernum
in occisis a gladio, et aemen ejus, babilanies sub
umbraculo e j u s i n medio Yitae suae perieruot.
18. Cut assimilalus es T h . , in fortitudine, et
^ iii gloria, et in magniludine in lignis deliciarum? *
el descende, et deducere cum lignis deliciarum iit
profundum lerrae : in medio non circumcisorom
dormies cum occisis gladio. Sic Pbarao, et omnis
multitudo -f- fortitudinis ; ejus, dicit Domlnus Dominus.
Cap. X X X I I . 1. Et factum est in anno doodecimo, in mense decimo, uno mensis, facluro esi
Y e r b u m Domini ad me, dicens : 2. F i l i bomiuis^
assume lamentum super Pbaraonem regem ASgypti,
et dices e i : () Leoni gcntium assimilatus es tu, et
sicut draco in mari, et cornupetebasfluminibus tois^
et conlurbabas aquam pedibus luis, (f) et CODCUIcabas flumina Uia. 3. Haec dicit Dominus Dominus:
Et jaciam supcr te relia mea, in coetu * gentiuin
D muUarum, el extraham le in hamo meo, 4. (k) et
extendam te super terram : campi implebuniur te^
el subsidere faciaro super te omnes volucres coeli,
et saiurabo de te omnes beslias omnis terrae :
5. et dabo carnem luam super montes, ei implebo
X valles * (/) de sanguine tuo, 6. el irrigabitur
terra (m) stercoribus tuis a muliiliidine lua super
monlibus : vallcs implcbo te, 7. el cooperiam, cun
exstinctus iueris, co&lum, et tenebrescere faciam
siellas ejus, solein in nube operiam, el luna non
(i) Non soperarunt eam.

(u) Th. pulchram feci eam in multiludine ramorum ejus.
(x) S., ita iil
inularentur ei. {y) S. opaca. Th. spissa. {x) Et elatum esl cor ejus super aliuudiiie sua. (a) S. et
consummabunt. Th., in omnibus inculiis lerrae.
(b) Eoruni.
(c) Et relinqueiit eum.
(d) Adouai.
(e) S., feci lugere.
(f) S. muiarunt speciem.
(g) S., et consolalionem accepil. (h) S., perdiioru
(t) S., calcitrabas. (k) ., ct conteraro le. (/) S. vermiculis luis. (m) S., stercus tuum sanguinis t u i .
%
757
HEZECIELIS CAPUT X X X H I .
2758
lueerefaciet lumenejus. 8. Omnia loccre facientia circumctsi, occisi a gladio, qui dederuni tertamen coeli oblenebrescent tuper te et dabo tenerorem auuin supcr terra vitae. 27. X Et non J dorbras auper terram luam, dicit Dominus Dominus.
niteronl cum gigantibus, qni ceciderunt ab lerno,
9. irritabo cor gentium muUarum, cum adduxero qei descenderunt in infernum in armis X eoruro *
captiTilaiem luam in gentes, in terram quam non
bellicis, (i) el posuerant gladios suos sub capitibus
n o r i s i i . 10. fit) Et conlristabuntur sttper te gentes suis, et facl* sunt iniqotlates eorum euper ossibus
m u l t s , et reges eorum (o) stopore X super l e ; eorum, quia terracrunt forles in viia saa.28. E i ttt
stopeseent, cum Y o l a w i t gladius meus snper facies in medio non circumcisorum X contereris J , e l
eorutn, (p) exspeetantes ruinam enaro a die rnina dormies ctim occieis gladio. 29. lbi (*) E d o m , X e t
loae. 11. Quia baec dicit Doininos Dominus : Gla- reges ejus *, elomnes principcs ejus, qui dederunt
dias regie Babylonis yeniet tibi, 12. in gladiis gi- robur suam in percnssionem gladii: isti cum ocganiuni, et dejiciam fortitudinem tuam : corrup- cisis dormiernnt, com deseendentibus in foveam.
loree omnes de gentibos, et perdent conlomeliam 50. lbi (x) principes aquilonis, omnes duces Aseur,
ifigypii, ei conteretur omnis fortitudo ejns. 15. E i descendenlea occisi (y) cum lerrore euo, et in robore 8UO X confusi I dormierunt non circumcisi
perdam omne juroentom ejos ab aqva mulla, (q)
perturbabit e a m pes homiiMs, et fesiigiutn jtt com occisis gladio, et acceperunl tormentuno suum
i n e n i i non conculcabit eam. 14.
Sic J lunc quie* cum deacendenlibus in foveam. 31. Eos videbit
Pliarao, ct coasolationera acctpiel cum omni rosceot aquse eornm, el fltimina eorura quasi o l e u m
bore eonim, X occisi gladio Pbaraonis, et omnis
flaeot, <Hcii Adonai Dominus. 15. Com dedero
potenlia ejns J , dicil Dominos Dominus. 52. Quia
jEgypium in perdilionem, el v a s i a i a foeril l e r r a
aim pleoitudine sua, cum dispersero omnes habi- dedi melum ejus snper lerra v i i a , ei dormiet
medio non circanî9ontm cam occisis gladio Pbalanles i n ea, et scient, qnia ego eum Dominus.
18. Lameniaiio esi, et lamentabtintur eam, et tlliae rao, et omnis multiludo ejus, dicit Dominus Uominus.
geniium lamentabuntur eam super iEgyptum, ct
Cap. XXXIII. 1. E l factum est verbum Domini
aaper omnem forlitudiuem ejus lainentabuntiir
ad me, dtcens : 2. Fili homini*, loquere Oliis poeam, dicit Dominus Dorainaa. 17. Et faciam est ia
poli lui, et diccs ad eos : Terra, super quam i n a m i o duodecimo, in mcnse primo, qvindocimo
mensis, faclum est terbum Domini ad me, dicens: duxcro gladium, et sumseril populus ejus terraa
homtnem unum (*) ex eis, ei dederint eum sibi in
18. F i l i boimnis,(r) lamentare lamentalionem super
speculatorem, 5. et iderit gladium venieniem super
fortiiudinem iEgypii, ct descendere facient filias
ejaa gentes mortuas in profundom teme, ad eos, terram, et clanxerit luba, et sigmficaTerit populo,
qui descenduni in foveam. 19. X Ab aquie pulchris 4. ei a u d i T e r i i aadiens Yocem tuba?, et non se cudecore l descende, et dormi cum non circomcists, slodiferit, et venerit super eam gladius, ei apprein mcdio occisorum gladio cadent com eo, 20. et benderit eum, sanguis ejus supercaput ipsius erit;
dorroiel ooine robur ejug. 21. Et dicent libi g i - 5. quia vocem lubse cum audivil, non se custodivil,
gaiiies : prufundo foveas esto : quo inelior es ? sauguis ejua super eum eril : el hio, quia se caslodescende, et dorint c u m non circunjcisis in medio divit, animam suain liberavit. 6. E l speculator si
occijonun gladiis. 22. Ibi Assur, et onuiis congre viderit gladium venienletn, et non sigiiilicaveril per
gatio ejua,
omnes J occiai ibi dati sunt, e l se- tubara, el populus secusiodiverit, et cum Tenit
pelenim eonuo in profando fove : et facia est * gladius, lulerit ex eis animara, illa propler iniqaieoiigregaiio ejus J , circa aepulcrum ejus omnes tatem suam capta est, et sanguinem e manu spcocciw, qui eeciderunt gladlo : 25. X qui dederuiU culaiof 18 r e q u i r a m . 7. E l lu, fili hominis, speculasepulcra ejus in lateribus f o v e : (*) et faclus esl torem dedi te domui Israelis, et audies ex ore meo
8. Cum dioo
\ circa sepulcruin ejus : omnes occisi, cadcn- verbom, et cusiodiaa eoe a me
tet gladio l qui dedernnt timorem suura super terra peccalori : X Peccator J , morie morteris, ei non
locotas fucris, nt se custodiat Impius a via sua
vitas. 24. Ibi jlam, el omnis forlitudo ejus circa
ille iniquus in iniquitate sua morietur; sanguinem
sepulcrtim ejus : omnes occiel, qui ceciderunt glaaulem ejus e manu tua requiram. 9.Tu?ero si praBdio, e l qui descendunt non circumcist in profunveneris annuntiaveris intpio viam suam, ut ae
duan terraa, qui dederunl limorem suura super lerra
v i U B , e t acceperunt tormentum s u u n a c u m iis, qui avertal ab ea, et non se averleril a via sua, bie
dfscendunt in fbveam 25. in roedio occisorum. icipielale sua morielur, et tu anlmam luam libe*
26. Ibt dali suni llosocb, et Thobel, et omne robur rasti. 10. Et tu, fili hominis, dic domui Israclis:
fjuacirca sepoJcruro ejus, omnes occisi ejue, oiunea Sic locuti eslis, dicentes: Errores nostri, ei iniquiv
(n) S., e l slupeacere faciara propicr te gcntes mulias. (<{) S., se eriget capillus e o r u r o . 7 A . .
inhorrcscciu. (p) S., c i obsiupcsccut propter ha*c, qtue sub
jbilo lient, unusquisqne propter animain
8uaiu.
(q) S. ila perturbet. (r) S., 7/., dic caiiticum
nticum u.^
dc mullitudine
X o y p l i , et incliiians
prolonga eam, ct lilias gciuium disccrnc in lurmani. ( S., facla cst multiludo ejus uniuscujusqoc
circa sepulcra cjus. (i) S., ct poncnlurgladii eorura sub captlibus coruin. (u) l>aii . () S uncii.
(y) S., cum vicli suni arobon: suo. (z) 7/?., a parle (.*oruni.
t
1739
CODEX S Y R I A C O - H E X A P L A R I S .
tates noslra super noa sunt, ei in eis u o i lique-

ecioius, et qoomodo vivemus? I I . dic eis : Vivo
ego, d i d t Adonai Doniinus, non volo mortem impii,
sicut illud, ut se avcrtat impius a via sua, el vivat:
reveriendo reverlimini a via veslra mala : el
quare moricmini * , domus Israelis? 12. Et tu,
lili borainis l, dic ad iiliog populi tui : Juslhia
jusii non liberabit eum in die, qoo erraveril : et
iniquhas (a) iniqiii non (b) nocebit ei in die, quo
sc converterit ab iniquitaie sua : et jusuia
tcrit (c) saWari in die peccati s u i * . 13. Cum
dixero jueto, Vito vives, et hic confldens super
justitia sua, et fecerit iniquitalem, omnes ju&iiliae
ejus oon memorabuntur, in injuslitia sua, quam
fecit, iu ea morielur. 14. Et cum dixero impio,
Morle morieris, ei se averterit a peccato suo, e l
feceril judieium, et justiliara, 15. etpignus debiloris
reddideril, et rapinani rependerit, in praeceptis
vitae ambulaveril, ut ne faciat injuslum, viia vivei,
et DOII morietur. 16. Omnia peccata ejus, q u p e o
cavit, non meioorabuntur X ei *: quia judicium el
juslitiam fecit, io eis vivet. 17. IJl dicent fitii populi
t u i : ( d ) Non recla via Domiui : e l DSKC via eoruiu (e)
iion rccta. Audite autem, doiiius lsraelig : nuro
via mea non recia non fuii ? via. vestra non recias *.
18. Cum se averterit justus a jusiitia sua, et fecerit () iniquitates, et morietur in eis. 19. Et cum
se aferleril (g) peccaior ab iniquitale sua, el fecerit
judicium et juslitiam, iu eis ipse vivel. 20. Et boc
1710
ram detertam el desolalarn, (m) el peribit coutu

roelia roboris ejus, e t vastabuntur monte* I s r a d i * .
propter id quod non sit, qui ambulet in eis. 29. Ec
scient, quia ego eum Domious: et fadam t e m m
eonim deserlam, et Taslabitur propter omnes a b o minaiione* eoruin, quas fecerunl. 30. E l i a , ftli h o minig, filii populi lui loquentee de le juxla rouros,
el liminibus domorum, et loquunlur n u s
cum uno * homo fratri () eoruro, dicentce : Accedaraus, et audiamus verba J quae egrediuntvr *
Domino. 51. Et veniuni ad te, sicot venit s i m o l
populus, el sedentconira le populus meus J e i
audiunt verba tua, el ea non facient; (o) quia m e n dacium in ore eorum X i l l i faciuul
et post abominalioneseorura cor corum X arabulat J . 5 2 . Ec
sis eis, sicut vox cilbara? suavis sono, beno concinnae, el aadient verba tua, el non facient ea,
quia mendacium io ore eorum*. 33. Et etini venerinl,
dkent J , ecce Ye&iunl, et scieiit, quod
propbeta erai io medk) eorum
t
Gap. X X X I V . 1. Et factum cst verbum Domioi

ad m e , dieetis : 2. F i l i bominis, prophela suptr
paslores l&raelis, propbeU, el dic X (p) ad eos *
pastoribus: Haec dicit Domiiiue Domintis : 0 pastorea Israeiis, iium quidpaecunt paelorea seiuetipsos?
n o n o e pagcunC pastores ? 3. Ecce lac comeditia, et l a n a Y O S legitie, eterassum mactaiis, ei oves
roeas non pascilis? 4. Quod inQrmuro non c o n f o r iastis, X elquod ttgrolum non sonaslis
et quod
est, quod diiisiis : Non recla via Domini : unum- Q confractum non alligaslig, et quod errabat non requemque (h) juxla vias ejus judicabo vos, domus
duxislis, et q u o d p e r i e r a t n o n q u a B s i v i s t i s , (a) ct
Igraelis. 21. E i factura est in anno (i) decin\o, in
quod forte f a t i g a s l i s ea J labore. 5. Et dispers
mense duodecirao, quinto meosia captiviiaiis uo- 8ont o v e s mca?, quia non aont pastores, et faclas
blraj, venit ad me, qui salvalus fuit de ierusalem,
sanl in cibtim omnibus beatiis arvi (r). 6. ($) Et
diceoa: Subacla eat urbs. 22. Et mauus Domini
disseminals sunt, et non n o Y e r u n t \ o v e e meae
faeta eet super me vespere, anlequam vcuirel, ei ia omni monlc, et super omnem collem excelsuro,
aperuit os meura, donec venii ad me mane ; etcum
X etsuper omoi facie tcrrae disscminaiae suntores
apertum eat oa meum, non se coniiauit ampliiia.
mea? * etnon erat, qoi requirerei, neqoe qoi re23. Et factum esl verbura Domini ad me, dicens:
duceret. 7. Propler boc, pasioree, audite J
24. Fili boroinis, qui habilani in desertis istis *
() verbom Domini.8. Vivoego, dlcit(f) Adonai
auper terra IsraelU, dicunt X dicentes * : Unus erat
Dominus, nisi pro eo quoil facUe sunt ovea nie tn
Abrabam, e l lenait lerram : ct nos multi + sumus *,
praedam, et facUe sunt oves meae in cibum o m n i b u s
uobis data eet lerra in posaesstonem. 25. Propter
bestiis campi, eo quod n o n erant pastores, () et
boe dic (4) eis : Haec d i d l Domimis Dominus : X
aon quaBsierunt paslorcs o v e s meas, et paverant
9
Super sanguine comeditii, el oculos veslros lollilis

ad idola veslra, ct sanguinem effunditis : ei terram
barediubilis? 26. Stetisiis super gladiis vestris,
fedstis abomiaationes, et unusquisque uxorem proximi sul polluistis : ei lerram baereditabilis?27. Sic
propter boc dic (/) ad eos : Haac dicit Adonai Doininua * : VITO ego, nisi qui babiUnt in deaeriU,
gladio cadent,elqui euper fade campi, bestiisarvi
Jabuntur in cibum, e l eos qui in muniiis, et eos,
qui in speluncis, tnorte occidam. 28. Et dabo ter-
pa iores seroeUpsos, oves aulem meas non paveS
runt; 9. X pro hoc, pastoree, andiie ?erbnm Domini t : i O . ba3c didt Dominug Doininus : Ecce ego
super pastores, et requiram oves mcas de manibos
eorum, et averlam eos, ne pascanl oves meas, et
non pascenl eas amplius pastores : et liberabo oves
meas ex ore eorum, et non erunt eis in dbum. 11.
Quia b r o d i d l Dominus Dominns : Ecce X ipse l
ego requiram oves meas, et visiubo eas. 12. Sicui
quaerit pastor gregem suum, in die quando fuerit
(a)Impii. (b) Occidet eum. (c) Vivcre. (d) S., non firmala. [, ., slabilUi. (f) Deliclnm.
lg) Iniquus. () Sicut. (i) Duodccimo. (k) Ad cos. (/) Eis. (m) S. et pcribit superbia. (n) Ejus.
(o) S., quia caiaicum in ore eorum. T/i.. quia suavilcr. (p) Pastoribus.
() S., et cum poteslate iniperabatia eis, dum in dcliciis vivebalis. ., et in potcslalc erudiviaiia. (r) E l voluciibue coali. ()
et non noveruni, et crrarunt. (<) Dominus. (u) S, non cnim quaesierunt.
f
HEZECIELIS C A P U T X X X V I .
2741
caHgft, c l nubta (x) in medio o Y h t m ejiisaeparaia-

rmn sic rcquiram OYes raeas, (y) ei eripiara eae ex
omni loco, quo drepersja suni iliuc in dte nubis ct
caligiuis. 15. E l edueaw cos ex genubus, el coIHgam cos ex regionibus, e i inlroducam eos in lemim
tuam, et paacam eoe super montes laraatis, et in
valiibus, ei in onuii babiuiiooe terree: 14. in pascua
booo pascam eos, in monle xcelso laraelis, et
erunt caula? eorum i b i , -t- ei dormient, et Sbi J
requietceut in deliciis bonis, et in paecuo pingui.
pascenlur super moiittbus Israetis. 13. Ego paseam
o?es nieas, et ego faeiam requfescere eas, *- et
scient, quod ego sum Doroinus * : n c dicit Dominus Doiuiaus. 16.Quod perierat reqniram, elqaod
errabat, reducam, ct quod confracium, alligabo,
27 i2
eorum
ctim eis
et illi populus meus : domus
Israelis, dicit DotnimiP Dominus. 31. E l ves ovca
m e et ove* gregis mei, homines estis *, et
ego Dominus Deus vcster, dicit Dominus Dominus.
Cap. X X X V . 1. Super Scir. Et factum cst
erbum Domini ad me, dicens : 2. F i l i hominis,
converte faciem taara euper mootem Seir, et propbeta super eum, 3. et dic ei : H x c dicit Doroinus
Dominua : Ecce ego super te, mons Seir, ei cxtendam manam meam supcr te, et dabo le (f) descrtnm, et vaslaberis : 4. el in urbibus luis desolaiionem faciam, et lu deserlum eris, et scies, quod ego
sum Dominus. 3. Pro eo quod fueris inimicilia
sempiterna, (g) et sederis in domo Israelis in dolo,
In raano inimicorum gladius in tempore afllictionis
et quod imbecillum, corroborabo, et quod pin- eomm, in tempore () injustiliae, ad finem : 6.
propier hoc vivo ego, dicil Domtnus Dominus, u U i
%9e *, et quod forte, custodiam, et pascan^ eas
(i. e., quoniam. Et Ua mox) in sanguinem peccasti,
cuai jndicio. 17. E i vos, oves ifteae, harc dictl Doet sanguts persequetur tc, nisi sanguinem odio
nrinus Dominus: ecce ego dijndicabo inter ovem et
habuisti, ct sanguis persequelur le *. 7. dabo
orem, arieium et bircorum. 18. Et nonne sufflciens
montcm Setr in desertum et vaslatum, et dispcrTobis, quod pascuum palchrom depascebalie, (*)
dam de eo homines et jumenta, 8. et implebo X
et residuam pascui vesiri conculcabatis pedibus
montes ejus * occisis tuis, et collcs luos, et valiVs
Tesiris, ei aquam Hmpidam bibebalis, et reaiduum
tuas, et in omnibus caropis luis occisi gladio cadcnt
pedibus veslris turbabaifc ? 19. oves meae con
ia te. 9. Desertum sempiternum ponam te, et urbes
culcaliones pedum veetrorum pascebant, ei aquam
luae non babitabuntur amplius, et ecies, quod ego
a pedibus Yesiris turbatam bibebant. 20. Propler
suoi Dominos. 10. Qula dixisti: Duae gentes, et duae
hoc baec dieil Dominua Doninus X ad cos * : Ecce
regionea inea3 enint, ei bxreditabo eas, (i) et Doege dijudicabo ioioro?em fortem, et inleraYem
minoe ibi est: 11. propter hoc vivo ego, dicit Doiftirmam. 21. In lateribus, et in bvmeHs restris
minus Doininue, et faciam libi secundum inimiciproslernebatts, et cornibus veslris corntipeiebalis,
tiam tuam, et secundum zelum tuum, quem
omne qood defeeit X donec J conlrivistis eas
fecisti, t o quod odisti in eis
el innotescam tibi,
fcras *. 22. E( salvabo oves meas, et non erunt
cum judicatero te, 12. et scies, quod ego sum
anplius in praedam, et jndicabo inler arietem ad
Dominus : audivi Yocem blaspbeoiiarum luarum
arieteii), 23. et conslituam super eos pastorem
et d i x i s t i : Montes Israelis, X dicens *, dessrli
anum, et paseet eos, servum meum Davidem :
nobis dali sunt in cibtim, 15. et superbe elalus es
ille pascet eos
et eril pastor eoruro : 24. ct cgo
super me ore tuo, (k) el clamaslis super me Yerba
Domioas eroeie in Deum, elDavid in inedio eorum
vestra l> ego audivi. 14. Ilaac dicil Donoinus LU)miprinceps. Ego Dominus locutos sum. 25. Et couslinus : In Ixtiiiasomnis lerrac deserlum lefaciam. 15.
tuaro DaYMi leslamentum pacis, et pcrdam bestias
X Sicut gavisus es in hsredilalem IsraelU, quia
malas de terra, et babitabunt in deserto () in
corrupta esl, sic faciara tibi * : desertum eris,
contidentia *, et dormient in silvis. 26. Et dabo
mons Seir, et omitis Idumaea consumentur, et
eos in circuilu moniis mei X [b) benedictionem * :
scient, quod ego sum Dominus Deus eorum.
el dabo pluvtam vobis, plu?iara benedictionie X
Cap. X X X V I . 1. E l tu, fili horainis, propbeU
ernnl *. 27. Et ligna quae in campo, dabunt fruT
ctom soiriD, et terra dabil virtutem soam : et ba- ^

bilabiinl soper terra sua (c) in spe pacis, el scicnt,
quod ego 8um Dominus, cum contrivero viuculum
jogi eontm : e.l eripiaro eos de manu eorum, qui
ieceront eenrire eos. 28. E l non eruut amplius in
pnedaro gentibus, et beslia? terras non ampltus (d)
dcYorabtint eos : ei babitabunt Sn spe, et non erii,
qoi exierreat eos. 29. E l soscilabo d s planlationem
pacis, el non ampKas erunl percunles fame (e) in
icrra, neqoe poriabunl amplius opprobrium genl i o m , 50. et scient, quod ego sum Dominus Dcus
super monles Israelis, et dic monubue k r a e l i a :

Audile verbuin Domini. 2. Haec dicit Domious Doniinns: Pro eo quod dixit ioimicus super v o s : A b ,
bene, solitudines sempiternae in posseaaionem noslram facue sunl. 5. Propter boc propheta, el dic :
Ha?c dicit Doroinus Dominus : Pro co quod fuiaii*
in corrupiionem omnibus genlibus, el pro eo
quod * despecli eslis, et odio babiti eslis, ab OIDDH
btis gentibus, quaa circa voe, ut essetis in poaaasionem gentibus reliquis, (/) tl ascendislia U>quala
linguae, c i in opprobrium gentibus, 4. propler boc,
(x) 7*4., cura est in medio ovium ejus.

(y) Etcolligam. Et persequar.
(z) S., nisi et residuuai.
() 5 . , ftine sollicitodioe. (4) S . benediclos.
(e) S. IIOD limentes.
(d) Videbuatur eia. (e) Super.
[f) S . , corruptum et depravaium. (g) 8., ei congregatus es. (/) S., limilalo.
(i) S. ti Uominus
Lbi erat. (4) Et moltiplicasiis. (I) Et facli eaiis.
t
2743
CODEX SYRIACO-HEXAPLAJUS.
87U
roontet k r a d i s , audiie verbum Adonai Domiui : A e t o x lerrt jus egresei sunl. 21. Et peperti eit
toc dicit Domuius Domiuus raontibua, ei collibus, propter nomen sanctum meum, quod poUueraat
el lorrentibus, et vallibus, et vastalis, -t- et depra- domue Uraelis inier gentes, qwa i n g m s i gunt
vatis *, ei urbibus dereliclie, q u faclae sunt in i i l t i c 22. Prepter boc dic dotnui Uraelis : Ifec dicit
direpiionem, et in lonculcaltonam, gentibus, quae Dominus DoimDue : Non Yobie ego fedo, domes
rtdictae sant per circuitum. 5. Propter boc baec Israelis, nisi propier nomen sanclau raemn, quod
dicil Dominus Dominus : Nisi in igne furoris mei
polliiislia inler genle quo ingreaai estis iltoc. 23.
locutus sum super reliquias genlium, et super
Et sancliflcabo nomea meum magnuro, quod proIdumxam omnem; quia dederunt terram meara
fanatow eat inter geotee, quod polluistis in medio
sibimeupsis in possessionero cum gaudio, (m) cum
earun, et adentgtolef, quod egosiim Dominag,
conlemserunt aniroas, ut corrumpereni in preda. 6 dicit Adonai Dominus J , cum sancltficaluB fuero m
Propter boc propbeta super ierram laradis, ei dic vobia aote oculos earuro, 24. ei lollam voe de gtamontibus, et collibus, et vallecuttg, et valiibus : libue, et congregabo ex omoibue lerris, et
llaec dieil Domiuus DomiiMis : Ecce cgo in zelo iatroducara YO* iBlerram Tcsiram,25. eiaspergan
meo, et in furore meo locuius aum, pro eo quod auper YOS aquam mundam, el maadabiaiiai ab
g
m
"
* "
opprobrium gentium suslinuistis. 7. Propier boc
omnibua immundiUis vetiris, e l ab omnibus idolis
X baec dicit Adonai Dominus : ecce ego levabo
vestris mundabo . 26. Et dabo vobiacor ,
mauum meam super genles, quae circa vos: bi con- et spirilum noYum dabo in vobis, et auferam cor
temlom suum accipient. 8. Veslram aulem, montes lapideum de carne Yeslra, ei dabo vobU cor carIsraelis, (n) uvam dabitis, et fruclum Y e s l r u m c o neum, 27. et gpiritum meum dabo in Y e h i a , e i faraedet populus meus X Israel l; quia aperanl ve- ' ciam, u l in juaiilicaliouibua meis ambuleiia et j a d i nire. 9. Quia ecoe ego auper vos, el respiciam super
cia mea cuslodiaus, et (aciaUs ea. 28. babitabiVO8, et colemini, et seremini: 40. et multiplicabo
tis 8oper lerra, quam dodi patribus Y t t l r i s ,
super voe boaiiaes, onmem domum Uraelis in fierilis milii in populum, e l ego ero vobit in D e o .
ntm, et babitabuntumrbes Yesirae, etquae deeolaia?,
29. ElsalYabo Y o s e x omnibua immuodiliia YetlrU
aedificabmilur. 11. E i mulliplicabo super vos bomiel Yocabo franienlum, 30. et mulliplicabo Hlud, e l
nes, et jumenta, et crescent, X ei muliiplicabunnondabo super YOS famem: et multiplicabofraeium
lur J , ei habilare faciam vo* sicutabinilio Yeslro,
ligni, (q) et proventus agri, ut ne porlelii
et bene fadam Y o b i s , (o) sicut ab antiquo vesiro, > plitis * opprobrium famis inler gentee. 31. reet ecieiis, quod ego sum Dominus. 12. Et generabo Q cordabimiai viarum vestrarum malarum e i aiudiorum Yegirorum non bonorum, (r) et abominabile
auper YOS horaiuee, popalum ineam Israclem, et
erilvobig anla faciemeorum ininiqaitatibag Y e a i r t s ,
haerediubtint YOS, e l eriiis eis in possessioaem, e l
el guper abominttionibtte (*) eorom. 32. N o a
non addctis araplius orbari ab eis. 13. Ha?c didt
propter Yoa ego facio dicit Domioug DoaMoas,
Dominus Dominus : Pro eo quod dixerunt tibi gennoium erit vobis: erubesciie, el pudore affidroiai
tes : Devoratrix hominum ea tu, et.orba a geiite tua
de viis veslrU, domug Igradig. 33. Hac dicil (i)
facUee; 14. (p) propter iioc bomines non ampliua
comedes, ei gens tua non orbabit tc amplius , et Adonai Dominue : In die, quo mundabo Yoa ab
omnibug iniquiuiibus Y e s l r i s , et habiiari faciam
gent iua noo orbabitur amplius * didt Dominug
urbes, et aedificabuntur infoecunda, 34. et lerra deDominus. 15. Et non audietur ampliug guper vos
pravaU coletur, pro eo quod degolata erat anie
contemlog gentium, el opprobrium populorum non
oculog ornnis Yiatoris, 35. et dicent : Terra iUa
Mistinebitlg, et populus tuug non orbabitur amdepravala facla st, ut hortus deliciarum, et urbet
pliug t, dicit Dominus Dominttg. 16. E i faclum est
vasUla?, et depravalae, et g u b Y e r s a ? , monits sedeYerbum Domiui ad me, dicens : 17. Fili horoinis,
runl. 56. ecieot gentes oranes, quae dereliciae
domag Isradis habitarant super terra gua, et contaminarunc eam io Y i i g suis, et in idolis suis, +- et D ^ r i n t drca YOS, quod ego Dominus sedificavi destructas, et plantavi depravatas: ego Domtous l o ki immundUiis suis l : juxta immunditiam consticulus sum, et feci. 57. Haec d i d l Dominus D o m i tutae iit menstmo facta est via eorum coram fade
n u s : Adbuc boc () quxrar domui Israelia, o l
mea: 48. et effedi furorem meum guper eos,
f a d a m cos : niultiplicabo eos, sicut oves, homiii6s
propler ganguinem, quem effuderunt guper lerram,
el i n idolie guig polluerunt eam
19. el dissemi58. sicut oves sanctas, sicut oveg Jerugalem i u
solenniutibus ejus : sic erunl urbes YaaUlae, plenas
navi og in gentes, et ventilavi eos in regiones :
ovium boraioum, el scient. quod ego Dominus.
soconHum Ykm eorom, et sccundum peccalnm
eaviHD JadkaYi eoe. 20. Et ingraei sunt iutergenGap. 1. 1. (*) Et facU cst super me maiea, qoo i n g m s i eunt illuc, et poUuerunt nomen
n u s Domini, 61 eduxit rae i n spirilu Domiui, el po*
MBCtum meiiro, cum dieebantur, gens Domini b i ,
suit me in medio campi, et bhc erat plenus ossiuxn
9
r w
(m) 5. pro eo quoa raprobam facient

(o) S., sicut a prineipio yesiro.
(p) 74.
trmmlatiombu* aihi. (q) S. c l frnctus.
() Veelris. (t) Dominus. () A , , S, Th.
f
eam, et ad diripiandum.
(n)
ramoe veslrog dabitis.
et uon inOnnabilur. Hoc Tkeodolioms *on potitum e$t m
* (r) S., 61 diioinuemioi coran cia.
pelituni ponani. (x) De resurrechoae mortttorum.
2745
REZECIELIS C A P U T X X X Y H I .
2748
de medio genlitim, qoo intrartint illtic, et congregabo eos cx omnibus, qui in circuitu eorum, et i n troducam eos in terram Israelis, 22. et dabo eos
in gentem unam in tcrra mea, et in montibus Israel i s : et princeps unos erit eorum in regem ; ,
et non erunt amplius 2n duae gentes, nec dividenlur amplius tn dao regna, 25. ut ne contaminentur
amplias in idolis suis, X et in abominaiionibus suis,
et In omnibas impietatibus suis * : et eripiam eos
ex omnibus (c) iniquitalibos eorum, quibus pecca^
mnt in eis, ei mundabo eos, et erunt mibi in populum, et ego ero eis in Deum. 24. E i seryus meus
David prmceps in medio eorum, et pastor unus erit
omnium eorum
qoia in praeceptis mcis ambtilabunl, et judicia mea custodienl, et facient ea, 25.
et babilabunl super terra sua, quam ego dedi servo
meo Jacobo, quo babltarunt ibi paires eornm, ct
babilabunl super ea ipsi, el fllii eorum, etfilii filionrm eoram, usque in sempiternmn: et David scrvus
mcus prineeps eorum crit J in sempiternem. 26.
Et ponam eis testamentum pacis, lestamentum,
quod io sseoula, erit cum eis : (d) ct dabo eos,
et multiplicabo eos l: et ponam Sancta inea in medio eorum in semptternum, 27. ct erii tabernaculum
meum in eis, el ero eis Deus, ei illi erunt mibi populus. 28. E l scient genles, qnod ego sum Dominus,
sanctificans eos, quando fuerint Sancta mea.
-4- bomanonim t : t . e i cireuroduxit me euper ea

per gyrum tn cirtuilu, et ecee mulla valde saper
facie campi ei ecce sicca admodam. 5. E l dixit ad
tmt: F i l i homiiiia, si vivent o s s a haec ? Et d i x i : Doxaine Domine, tu nasti
baec . 4. E l dixii ad me:
F i H kominia, propbeta euper ossa haec, ei dices
e i s : Ossa artda, audite verbum Domini. 5. H c
dicit Dominus Dominus ossibus bis : Ecce ego (y)
iero super YOS spiritum v i U E , 6. et dabo snper TOS nenros, et obdecam super vos carnes, et
extendam super v o s pellem, et dabo i n vos spirttnm
M e w n , et Y i v c t i s , et scietis, quod ego eum Dominus.
7. E l prophetavi, sicul pnecepit roihi Dominus. E l
Jatta e&i f \ , eura ego prophetarem, et ecoe
c o r a m o l i o , etadmevii ojsa os ad c o n D e x i o n e m siiam.
8. E l v i d i : et ecce super ea nervi, et carnes germtnabant, et aseendebat super ea pellis desuper, et
spiritua DOII erat ia eie. 9. Et dixit ad m e : Propbela
supcr spirilum, propheta, ftli homtnis, et dic sptrilni : Haec dicit Dominos Dominus : quatuor spirilibus vcni, spiritus J , et insnffia in mortuos
bos, et vivant. 10. Et prophelavi, sicut pracepit
raibi : et inlravit io eos apiritua, et Yixerunt, et
ttetenini euper pedibns suis, (%) congregatio niulla
vatde X valde
14. Et locuiua e*t Dominus ad
me, dicens : Fili bomiois, o s s a ba3c omnis domos
Israelia est, illi d i c u n l : Arida facla s u n t ossa n o alra, periii spes noslra, irriti facti sumus. 12. Propier boc propheta, et dic X ad eos J : Ha?c dicit
Domious Domiaus : Ecce ego aperio sepulcra ve- Q
s l r a , ei edueam v o s ex sepulcris vestris, popule
m\ l, et introducam YO i n lerram Israelis, 13. X e t
seieiis *, quod ego turo Dominus, cum aperuero
sepulcra Y e s t r a , ut educaui vos de sepulcrie v e a i r i s *, popole mi. 14. () Et dabo spiritum meum
w YO, el vivelis, et ponam YOS super lerrani vesiram ct acielis, quod ego Dorainus locutus euro,
ei faeiam, dicit Dominus Dominus. 15. Et faclum
e&i Yertam Doinini ad me, dicens : 16. tu J,
fili homiiiis, etime tibimelipst virgam X unam * ,
ei scribe soper eam Judam, et filios Uraelis adjunctoa e i : et Yirgam secuiidam snmes libtmctipsi, ct
scribee eam Josepho, Y i r g a m Epbraem, et omnibas
filile lsraelis, qai adjuncli sant ei. 17. Et conjunges
eas invicem tibimelipsi k i virgam unara, 4- ot liges D
eaa * , ei erunt in mana lua. 18. Et erit, cum dixarint ad te fliii populi lui dicenlea t : Non anD Q D i i a t nobis, qoid aint baec tibi? 19. Et dices ad
eos : HaBc dicit Domkius Demiaui : Ecce ego soroam tribiuo Josepb, qua3 i n manu Epbrara, et
tribus IsraeliSt q u adjunctffi sunt ei, (4) et dabo eos
&uper trtbum J o d , et eruat io virgam n a m X e t
e m a t QDom * in manu Jadai. 20. El erunl virga*,
e v p e r qaibas la scripeisU soper eis, ia mana tua
coram eis. 21. E i dicee eis : Hsec (Ucit Domiiius
Dominus: Ecce ego sumo onanem domun Isradie
9
Cap. XXXVIII. 1. Super Gog et Magog. Et

factum est verbum Domlni ad me, dicens: 2. F i l i
hominis, (e) pone faciem tuam guperGog, et terram
Magog, principem Ros et Mosoch, et Thobe!, ct
propheta euper eum, 5. et d i c e i : Hsec dicil Doniinus Dominus : Ecce ego super te Gog, priacipcm
Ros, Mosoch et Tbobel, 4. et circumagam le, et
dabo frenum in maxillas tuas t et congregabo te,
e l omnem Yirtutem tuaro, eqaos, etequttes vesiiios
loricis omnes, congregationem multam, clypeos, et
galeas, et gladios, X omnes bi * 5. Persa^, et Ailtbiopes, et Lydi, el Libyes X cum eis t : omnes galeis,
ei clypeis, 6. Gomer,et omnes qui apudeum, domus
Thergaraa ab extremo aquilonis, (/*) et omnes qui
apud e a m , et gentee malia; (g) cum eo. 7. Pra?parare, prpara temetipsum, tu, et oranis congregalio
lua, qui collecii sunt lecum, ei eris raihi in cusiodiam. 8. diebus multis preparabilur, et In extremoannoram veniei, et venietin terram, quae perY e r a a ett a gladio, congregalam ex geulibus multis,
auper terram IsraeHs, q\m Cacta esldeserta oranino,
et bic ex gentibus e x l v i i , et babkabant auper p a c e
omnea. 9. E l aecendes (h) sicut p l u t h , etYenift*
aicut nmbea, et opertes terram, et eadea i u , et omnee qui apud le, et gentes muli eum le. 10. Hac
dicit Domioua Dominua : E l erit in dte illo a e c e n deftt v e r b a aoper cor luum, et cogitabit cogilalianea
malas, 11. et dices : Aacendaaa auper tcrram expulsam, Yeoiam super quieaoenlee in quiete el babif
(p) lnlroduco in vos. (%)S., Th. virius. () S. et ponam. () S. ei dabo ea$ cum illa, ut iniollif a i iribus regia Judae. (c) S. aversionibus. (d) S., et confirmabo eos. (e) S., ordina. (f) Th. et o nia suslenUcula ejus. ( ^ C u m te. (h) S., subiio. Th. sicul turbo.
9
CODEX SYRIAGO-HEXAPLARIS.
2748
lanie.s wiper pace, omnes inbabttantes terram, in dextra tua, ct dejiciam (e 4. gaper monlea leraelia,
el cades l u , el omnes, qui apad te, et genles, qnm
qua non est raurus, neque vecles, et portae nonsunt
cis, 12. ad caplivanduro caplivitaiem, el ad pra> cum l e , dabunlur iu muUiludinem avtuni omni
volucri, etomnibus besliie campi iledi le ad derodandum prsedamj eorum, ad converlendum manum
randum. 5. Super facie campi cades, qitia ego l o ineam fn lerram desolatam, quae babilala est, et
culus sum, dicil Dominus Dominos. 6. Et miuam
supcr gentem congregatam ex genlibus mullis, qui
ignem super Magog, et babiiabunlor insuke saper
fecerunt possessiones, X el acquisitionem *, habipace, ei scienl, quod ego sum Dominus. 7. Et ttotanles super umbilicum lerrae. 43. Saba, ei Padan,
et negoiiatores Garibagiuenses , (i) et omoes villae men sanciuin nteum innolescei ia medio populi mei
eorum dicent l i b i : Captiviialem ad captivam ducen- lsraelis, et non pollueUir nomcn sancium meum
dam lu venis, ct ad praedandum praedam : congre- amplius, et scienl (o) genies,quod ego eum Domimis Ranciua Israelis. 8. Ecce venit, et acies, qnod
gasii congregaiionem tuam, ad tolleodum argenium
etaurum, ad acquirendum acquisiiionem, ad prae- erit, dicit (p) Dominus Dominug. Hic est diea, IB
dandum praedam () magnam
44. Propler hoc quo I o c u ( u B B u m . 9 . Egredieniur babilanfeg in urblbus IsraelU, et inceodenl l el convburent in arpropbela, flli bominie, el dic ad G o g : Haec dicit
Dominus Dominus : Nonne io die illo, curo babila- B mis, in clypeis, et in lancda, et in arcobus, et i n
veritpopulus meus Israel super pace, surges? 15. gagitlis, et in baculis maniaim, et in hastis, e l aucE i venies ex loco luo ab exlremo aquilonis, et gen- cendentin eig ignem geplem aunig, 40. et non sument ligna ex campo, neqoe cadenl ex gilvig, aed
tes niullae cum te: ascensores equorum omues,
coogregatio magna, ei virtus mulia. 46. Et aacendea arma comburenl igne: et caplivos ducent hog, qui
super populum meum Israelera, sicut nubes, ut captivog duxerunt eos, et pradabunlar bos, qoi
operias terram : in exiremo dierum erit, et addu- praedali sunt eos, dicit Dominus Dominus. 41. Et
tam te super terram tuara, ut sciant omnes gentea erit in die illo, dabo Gog locum nominatum, gepulcrum io Isracle (q) sepulcra eorum, qui cectderunt
nie, cum eanciilicalus fuero in le coram e i s ,
super eara quae apud mare, et dittcabont obsiactt Gog *. 17. Hac didt Dominus Dorainus
ad
Gog *: Tu es, de quo loculua gum ante dies, qui ab lum ori vallie. 12. (r) Et defodient eum ibi Gog, eC
anliquo, per manuro servorura meorum propbeia- omnem mullitudinem ejus, et vocabilur Terra aepulcri Gog. 45. Et defodient eos domug Isradis, ut
i um Isradis, X qtii J propheiarunl in diebus istis,
mundetur terra in septem mensibus, et defodieot
ct anuis, u l adducerem le super eog. 18. E i erit in
die illo , in die , quo venerit Gog guper terram
eos omnig populug lerrse, et eril eis i n cdebrttatem
Israelis, dicit Dominus Dominus, ascendct furor
dieg, quo gloriflcaiug gum, dicit Domiitus Domimig.
meug X in ira mea *, 49. ct zelus meus, in igne irao 44. virog gemper secernent, qai drcumeunt lermeas locolus sum, nisi in die illo eril commolio ram, u i gepeliant cum circumeunlibas l eog
inagna super lerra Isradis, 20. et commovebuniur a
qui remanscrini super facie lerne, ui mundent eam
facic (/) mea pisces maris, el volucres coeli, e l be- pogt gepiem menses, el quasrent. 45. Omnex iraass i i x campi, et omne replile, quod repit guper terra, euntes terram, el cum videdt os hominis, aedificaei omaes bominea, qui guper facie terra?, et discer- bit apud illum eignum, donec aepeliant illad gepe*
peniur montes, et eadenl (m) valles, eiomnis rourug
lientes in Terra sepulcri Gog. 46. Etenioi nomen ur>
super lerrain cadel : 21. et vocabo guper eom om- bis () Sepulcrom : el mundabilur terra. 47. Et tti
i em formidinem gladii X in omnibus montibus fili hominis, ba3 didt Dominas Dominus : Dic omnl
meig
d i d l Domiuus Dominug: gladius bominis a?i volalib, at ad orones bstiag campi : Congrega*
super fratrcm suum erit. 22. Et judicabo eum morte, mini, et veniie, congregamini abomnibus, q u * per
et sanguine, et pluvia ittundanle, el lapidibug gran- circuilum, guper viclimam meam, qaam ego immo*
dinift et ignem, et sulpbur phiere fadam guper
lavi vobis, victimam magnam guper monies Israe*
eum, eteuper omneg, qui cum eo, et super genleg D lis, el comedelie carnes, ei bibetig iaoguinem. 48.
mulug cum eo. 25. magniQcabor, el eancliflcaCarnes giganlum comedetis, et ganguioem p r i n d bor, *t" el gloriflcabor *, et iimole&cam coram gen- pum terraj bibelis, arietes, et Tilulos, et hlrcos, e i
libue molttg, et sdent, quod ego sum Dooiious.
agnos, (!) et Yituirpingues omneg 49. et comedeUg adlpem ad saturiiatcm, el bibetig sangniDem ad
Cap. X X X I X . 4. Et tu, flli bomiiiig, propbeta
obrietatem de Tictima niea, qaam imiaolaTi vobis.
aupei' Gog ei dic : Haec dicit Dominus Doniinua :
20. Et implebioiini guper mensa inea, equum, ascenEcce ego guper le, Gog, principem Roe, Mosocb, et
8orem, robuglum, at omnem Y i r n m bdlalorem,
Tbobel, 2. et congregabo te, ei deducam l e , et fadicit DomiiMig Dominus. 24. Et dabo gloriam nream
dam aacendera te ab extremo aquilonig, ei adducam
in vobis, et idebunt omnes genieg judiduro meom
le auper monteg IgraeHg. 5. (n) E l perdara arcum
quod feci, ei mauam raeam, quam indaxi gupereogf
Uium de manu lua giniaira, et sagitug taas de manu
t
(<) S. et omnes perniciosi leoncg ejos.

(4) S., multa. (/) Domini.
(m) S. Talleculao. TA., gepea.
(n)S., el excniiam. (o)Omne*.
(p) Adonai. (q) S., vallem iransiiuum ab oriente marig, quae daodil
trutisimg.
(r) Et sepelient eum. {$) S. mulumdo. TA., Heb. Amona. (!) S. vilulorum cibaicmm
pulcbrorum.
9
274D
IIEZECIELIS
2 2 . e l stienl domus lsraelis, quod ego sum Domiiius Deus eorura a dic hoc, et deinccps. 23. Et scient
omncs gcntes , quod propler peccala sua caplivi
ducli fuerunl domus lsraelis, pro eo quod praevaricati sunt iu me, c l averli faciem meam ab eis, et
Cradidi eos in manum inimicorum eorum, et ceciderunt gladio omncs. 24. Secundum immundiiias
eoram, et secundum iniquitates eoruni feci cis, et
averti faciem meam abcis. 25. Propter hoc bxc d i c h Dominas Dominus : Nunc reducam caplivilalem
Jacobi, el miserebor domus Israelis, (u) et zeloaificiar propter nonien sancium meum. 26. Etcapicnl
ignominiam suam, ct injusiitiam, qua injuste egerunt, cum babilaverint iili super terram suaai super pace, et non erit, qui exlerreat, 27. cum reduxero eos ex gemibus, c l congregavero eos ex regi<H
nibus gcntium : el sanciificabor in eis coram gentibus. 28. Et scient, quod ego sum Dominus Deus
eorum, cum âpparuero eis in gcnlibus, c l congregabo cos * super terram eorum, X ct non rclinquam amplius ab eis ibi * : 29. el non avertam
amplius faciera moam ab cis, (x) pro eo qnod cffuderim furorem meum super domum Israelis , dicit
Dominus Dominiis.
CAPUT X U
2750
Tbee sequalcm calamo longiludine, et aequalem calamo latiludine, et Êlam in medio Thelara cubiio
ium sex : et Tbce secundum a3qualcm calamo laiitudine, et aequalem calamo longitudine, el JE\ cubitorum quinquc, c l Tbee lerlium icqualem calarrw
longiludine, et aeqnalem calamo latitudine, el AL\
liminis e regione JEhm portae, octo cubilorum, 9.
(e) et Eleu duorum cubitorum, (/) cl iElam portae i n uinsecus; 40. et Thee portae e regione ejus', tres
binc, cttrcs inde; ei mensura una tribus, et mensura
una iElam hinc el inde. 44. Et mensus est lalitudincm porlae luminis , decem cubiiorum, el laiiiudinem portse, tredecim cutoitorum, 42. (g) et cubitus
conlrahebalur versus faciem Theim, cubiti unius,
ct rubili unius, lorminus bincet inde
(//) et Tbau
cubilorum sex Iiinc, et cubiiorum sex inde. 45. Et
niensus cst portam a niuro Thee usquc ad parietcin
Thee, laliludinem viginli el qainque cubilornm :
hxc porla super porlam, 14. (t) et stibdial JEfom
porta?, sexaginla et quinque l cubili exlrinsecus,
cl Tbeim airii porlae per circuiium, 15. (k) et subdiale (/) alrii extrinsecus, in subdiale iElam portai
intrinsecus, quinquaginla cubiloruin. 16. (m) Et
fenesircc abscondilae super Tbcim , et super iElam
inlra portam atrii per circuitum : ei similitcr ipsis
Cap. X L . I. Et factum esl in anno vigesiino ct
iElam
ct fenestrie per circuitum per circuilum *
qoinlo caplivitatis noslraa, (y) in mense primo, deintrinsecus,
et euper ilam palmae binc et inde. 17.
cimo mensis, in anno quario decimo, posl subjugaEt inlroduxit me in atrium inlcrius, et eccc (a)
tionem urbis, in die illo facla est supcr me manus
cxedrae, intercolumnia facla * in circuitu
Domiiii, et adduxit me X illuc *, 2. in visione Dei,
etaddaxit me atiiem in terram Israelis, (&) et posuit atrii, triginla excdrae intercolumniis, 48. el porlicus
ad austrum (o) portarum, secundum longiludinem
nae super moniem excelsum valde, et super eo
porfarum intercolumnium inierius. 49. Et mensus
quasi aedificium urbis (a)e regione mei. 3. E i i n l i o est latiludincm a t r i i , (p) a subdiali portae exlerioiia
duxit nie illuc : el ecce vir, et adspectus anris
intrinsccus supcr subdiale portaB respicientis foras,
X splendenlis *, ct erat funiculus arcbittctorum in
cubilos ccntum respicientis in orienlcm : et inlromana ejus, el calamus m e n s u r a X i n manu ejus * :
duxit me super aquilonem , 20. et ecce porta rcet ipse stabal super porta. 4. Ec dixit ad me vir :
spiciens in aquilonoin alrio exleriori, el mensus est
4- Vidisti fili hominis, vide in oculis tuis, et in
eam, longiludinem ejus, et latitudinem ejus, 21. (q)
auribus tuis audi, et dispone X in * cor luum omThee ejus Ires binc, ei Ires inde, (r> et JEku (s) el
nia.qiue ego ostendero t i b i ; (b) quia gratia osieniElammo, et palmas ejus : c l faciuin est secundum
dendi libi, ingressus es buc, et oslendes omnia,
mensurasatriirespicientisin orientem, quinquaginta
quae tu ?idee, domai Israelis. 5. Et ecce scpimenlum
cubilorumlongitudoejus: ellatitudo ejuscubitorum
exira domum per gyrum, (c) et in manu viri cala\iginli et quinque, 22. *et fenesira? ejus, el JEIapamo,
reus mensurae sex cubitorum in cubilo et palmus.
el palma? ejus , sicut porta respiciens in orieniem :
Et inensus est anlemurale, latiludinem aequalem
et in septem gradibus scahe ascendebanl super eum,
calamo, et aliiiudinem ejus aequalem calamo. 6. Et
et iElammo intrincecus : 25. et porta alrio inteingressus esl iu portam, rcspicientem versus orienriori respiciens super poriaro aquilonis, quemadtem in sepiem gradibus, et mensus esl (d) Tbee sex
modura *- poria
quae respicit in orientem : et
et ex, et iElam portae aequalcm calanio, 7, 8. et
J
(u) S., zelo atfecius sum enim pronomine sancto meo. Et portaruni ignominiam suam, etomnes incurias
auas. (*)S. el effuDdam spirilum meum super domum Israelis. ()S., i n roense quinlo. (z) S., el quiescere fecit me. (a)S.. ab aiistro. (b) S., propter enim i d , utostendaturJibi, introductus es buc. (c) 5., qui
vero erat inmanuviri calamusmensorius, sex ciibitorum erat ex cubito et palmo. (d) S., limen. (e) .
5., quodapud illud,duorumcubilorum. (f) S., Umen veroportaa inlriusecus; parasladesautem poriaeyersus
Tiara orienialem, I r e s hinc, el tres inde, unius mensura; tres illae, -f- et e conlrario m e n s u r a B iinius, et
raensura una liminis binc el inde J. (g) S., et terminum anle paraslades. (h) H A Y . S., parastades vero
aex cubiiorum ab omni latere. (t) S., ct fccit peristases seplem cubitorum, el i n his, qux ad airiuni
poriaj percircuilum. fk) S. versus faciera vero portae antiqua? conlra faciem veelibuli p o r l * iulerioris.
(I) Porue. (m)
et renesiraB obliquas ad parastades, et ad perislases. (n) S.. exedrae, et pavimentuii).
if) Columnarum. (p) S., ab eo quod anle. (q) S.,et paraslades ejus. (r) S ei limeu, quod aupra poriam.
() S., aule porlam (i. e. vestibulum).
t
PATROU
GR. X V I .
27
27S9
wensus est alrium a porta ad portam cenium cu- vinimarum supcr quas jugulabunt victimas : e
regione 42. et qualuor mensae holocaustoruni laph
biios. 24. E( duxit mc ad ausirum, el ecce porta
rcspicicns ad austrum, et mensus est cam, ct deee dolatse', longitudo ex cubito* tno el dimidio
Tbee, (/) ct J E I C U , et JLlammo, secundum mensu- ejus, et latitudo ex cubilo uno ei dimidio ejus, ei
ras bas. 25. Et feneslre ejs, et iElammo circum- supcr cubilum X untim * allitudo : super eas imponent vasa, in quibus jugulanl ibi bolocausta, et
circa, sicut feneslrae jElam, quinquagiiila cubiiorum
longitudo cjus, ct lalitudo ejus cubitorum viginti ct Victimas. 43. (e) Et gisus palmus eruni c i s , doquinque, 26. et gradus scalan septcm ejus, (u) ei latus imrinsecus per circuitum per circuitum *
jElammo inlrinsecus, et palmae ejus, una binc, et et super niensas desupcr tecla, ut operianlur a
una inde *- super jEIeu t- 27. Et porla (x) e re- pluvia, et a siccitate *. 44. introduxit nie in
gione porta? atrii interioris ad auslruro : et meneus alrium interius, el ecce exedrse (f) duae in alrio i n est atrium a porla ad portam, latiludinem cubilos teriori, una ab austro porlae, rfspicienlis ad aquicenlum ad austrum. 28. introduxit me in alrium lonem, quae fert ad anstrum, et tina ab austro
interius porlae, quse ad austrum, et mensus est por- poriai, quae ad ausirum, respicientis veroad aquilam , X quac ad orieniem *, secundura roensuras louem. 45. E l dixit ad me : Exedra bac, quae
bas. 29. Et Tbee, et jEleu, et jElammo, secundum R respicit ad austruin, saccrdotibus cusiodieniibas
cuslodiam domus * 46. et exedra , respiciens ad
mensuras bas , et fenestrae ejus, et iElammo
aquilonein , sacerdoiibus cuHodicnlibus ctistocircuitu in circuilu * : quinquaginta cubili londiain aliaris :. bi sunl Olii Sadduc, qui accedunt
gitudo ejus, et latiludo cubiti vinginti ct quinquc.
30. (y) E l ASlam in circuitu in circuitu *, lon- de Levi ad Dominum, ad niinisuandum ei. 47. Et
mcnsus est atrium, longitudo cubitorum cenlum, et
giludo quinque et viginti cubilorum , el laliludo
laliludo cubilorum cenium , supcr quatuor partes
quinque X cubilorum J : 31. (z) et ADlamrao in
alrium exleiius, et palmae () ipsi iElcu , et octo cjus, el altare e regione domus. 48. E l inlrodoxil
roe (g) in ilam domus : el mensus esl iElam, cu(jradiis scalae ascensus ejus *. 32. Et iutroduxit
bitorum quinque *- lalitudo * binc, el cubilorum
nie in porlam respicienlem viam * ad orientein,
ci mensus esl eam secundum mcnsuras lias, 53. (b) quinque inde, el laliludo porue *- cubilorum qualuordecim, et lalera portae jElam * trium cubitorum
ct Tbee, et ADIeu, (c) et ASlammo, secundum menbtnc et trium cubilorum inde. 49. E l loogiludo
suras bas, et fenestrse ei, el AHlaninio in circuilu
X i n circuitii J cobiti quinquaginta lohgitudo ejus, JElam viginli cubitorum, et latiludo cubitorura unct lalitudocubili viginti et quinque. 34. Et JEIammo decim : ct super decein gradus ascendebanl super
in airium inierius, et palmaj ante jEleu bioc et inde, C Hlud, et columnae eranl (b) super iElain una hinc,
et oclo gradus scal& ci. 35. Et introduxit me ad et una inde.
Cap. X L I . 1. Et introduxit me in templum,
portam, quae ad aquilonem , et mensus est secundum mensuras bas. 36. Et Thee, et M\eu, et c u i i D e n s u s e s t i I a m , c u b i t o r u m sex latiludo binc,2.
el cubilorum sexlatitudoindeXlatitudo labcrnaculi,
^ u l a m m o , e l f e n e s t r a B ei in circuilu in circuitu * :
el iElaiumo, longitudo ejus quinquaginta cubiti, et et * latiludo ostii cubitorum decem , et laiera oslii
latiludo quiuque et viginti cubiti, 57. et iElanimo q u i n q u e cubiterum binc, et q u i n q u e cubiiorum itide.
in a l r i u m exterius, el pahnae iEleu binc el inde, et E l mensus esi longiludinem ejus cubitorum q u a oclo gradus scalse c i . 58. Et exedra? ejus , et p o r l a i draginia, et laliludinem cubilorum viginli. 5. E t
ejus, et iElammo ejus s u p e r portis, -t- ibi l a v a n t ingressus est in atrium iuteiius, et mensus est (t)
AL\ porlae, d u o r u m cubilorum, et porlam sex
bolccaustum *. 59. In AL\an\ autem portae secundae
cubilos, 1, ei latera portae cubilorum septem fexilus a q u a B duaj meusa: biqc t, et duae mensa? inde,
binc , et cubilorum scptem i n d e * . 4. E l raensus
ut immolent io ea holocauslum, ct l quaa (d)
cst longitudinem porlarum cubilos (k) v i g i u l i ,
pro peccato, et quae pro ignoranlia. 40. ad a u et lalitudineoi cubilorum viginti, vcrsus faciem
slrum rivuli holocauslorum , in Hniinc portw J
D lempli. Et dixii ad rae * : Hoc Sanclum Sanclorespicienlis ad aquilonem, d u a B n i c n s a 3 ad o r i e n t e m
ruiu. 5. Et mensus est parielem d o r a u s cubitorura
: n austrum alterius, et Mtem porta? duaa mensas ad
sex, e l l a t i l u d i u e i D laleriwubilorumqualuor c i r c u m orienlcm. 41. Qualuor mensa? binc, ei qualuor
circa d o m u i per c i r c u i t u m t 6. el latera latua
n i c n s a B inde ad austrum porlae auslralis, mensa . -tsuper latus irigiula et iria duabus vicibus,(/) et i n f
(i) S., qus apud eam, ct vesiibulura ejus. (u) S.

et Testibulum ejus coram eis.
in ea, qiue apud porlam aint inlerioris, et super eana, quaa intrinsecus, in auslnnn.
(*)
vest.buluro. (z) S vestibuloin tero. {a) S., ad ea, quae apud cam. (b) 5'.. et paraetades, ei ea
t qtiae
apnd ean, a veslibula ejus. (c) S. el veslibula. (i/)Propter. (e) S. ei labia palmi onius,
(f)S..
^
V P ' qu^versueseptealrionem; faciea aulem eaniiu
1 iS f Hl
i
!l, ?
P
^ i e m a l i s , quai spectat versus viam septenirio^
1>,
/ITV ? .
< ) -? P ea qua3 apud illud. (i) S. quod apud porUm. () Quadraginta. (/) S., et circumtbant iransilus propter boc per parietem domus super laiera per gvram ad
apprehendendum, utne conlingerem pariciem domus : et piateaerat circmraiens aeceodeiis supef laiera;
quomam cmgebat domum ascensus, educens sursiim circa domum. Propter hoc erat ei laiitudo domui
auperne. bicigitur ab lnfenon ascendebaiur ad superius ejus usquead medium.
$
l a l
o e i r i l l ,
s , ,
s u p e r
l a l u s
r U j e
r U B
2755
HEZECIELIS CAPUT X L I l .
2754
lervalluni unum parieti domus in laleribus per cir- 1 r u m , X et latiludo * cubilorum duorum : et corcuitum X per circuitum t ot esset apprehendenlinua erant e i , et basis ejus , el parieies ejus lignei.
bus ad videndum, ut oninino non conlingerent paEt dixit ad me : Haec mensa , quae coram facie
rieles dorous. 7. Et latiludo lateris superioris juxla
Domini : el duae fores lemplo , ct Sancluario (a)
addiiamentum laierum ex pariete ad superius per
dua? fores, 25. 24. duabus foribus circuraeunlibus
circuitum per eircuitum * domus, ut dilalelur
super cardinibus: duai fores uni, et duaeiores portae
dooius desuper, et ex inferiori ascendanl ad supesecundai : 25. et cailalura super eis, et super fores
riora, et ex mediissuper *- habenlia iria tecla 8. et
lempli Gberubim, et palmae juxta caelaluram SanTbrael l domus ahiludo per circuitum per cir- ctorum,(6) etligna impudentiscontra faciem iElam
cuitum J,(ro) et intervallura laierum aequale calamo forinsecus, 26. .el fenestr abscondilae : et mensus
cubitorum eex, (*) inlervallum. 9. Et lalitudo pa- est binc et inde, in laquearia iElam , (c) et latera
rietis lateris t- in iis * quae exirinsecas cubiiorum
domus copulaia.
q i i o q u e , (o) et reliqua inter ialera domus, 10. et
Gap. X L U . 1. Et iniroduxit me in alrium inioier exedras, latitudo ciibitorum viginti, circumie- lerius *- versus orienlem * conlra portaro, quas ad
rentia domui percircuilum percircuituin J . 11. (p)
aquilonem : et inlroduxit m e , ct ecce exedrae t portse exedrarum super reliquum p o r t unius, I ' quinque * propinquae r e l i q u o , et propinquaB sepaquar. ad aquilonem : et oslium unum ad austrum,
ranii ad aquilonem, 2. (d) versus faciera * super
e l latitudo lurainis reliqui loci oralorii, cubilorum cubilos centum lougiludo ad aquilonem, el laiiludo
quinque +- latitudo circumcirca
12. (q) Et quod quinquaginla cubitorum : 5. descripUe, quemadaeparat ante faciem reliqui via l sicut ad mare, niodura porta? atrii inleriorls, et quemadmodum
X lalitudinis * cubilorura sepluaginta latitudo, iniercolumnia atrii exterioris ordinata? c o n l r a faparielis separanlis cubitorum quinque latiludo c i r - eiem sui invicem porticus trinae : 4. et coulra execumcirca.eiloogiludo ejus nouaginla cubilorum. 15. dras arobulacrum cubitorum decem laiitudo, -f mensus esl X contra * dorauni : longitudo cu- super cubitos cenlum longitudo t> { in iuterius
biiorum centum, (r) ct reliqua, et separantia, et
* viam ulna3 unius , et ostia earum ad aquilonem,
parieteseorum, longitudocubitorum centuro. 14. Et
5. et ambulacra superiora simiiiler : quia exibat
iaiitado ante faciem domus, (*) et reliqua, quse intercolumnium , ex eo , ex inferiori 4- inlercocentra, cubitorum centura. 15. E l mensus est lon- lumnio, et intervallum * : sic intercolumnium ,
gitudioem separantis ante faciem reliqui eorum, et intervallutn, 6. *- et eic porticus * : quia (f)
quae post domum illam, el reliqua binc et inde, ^ Iriplices erant, ct columnae non erant eis, sicui cocubitorum centum + longiludo * : et lemplum, e l lumnae exteriorum : propter boc (g) exibant foras ab
anguli, () et jEIam exlerius , obumbraia. 16. Et inferioribus, et raediis e terra quinquaginla *.
feoestre relium sublueeoiia per circuiluin i r i u m ,
7. Et lumeu forinsecus , quemadmodum e.xedrae
sicttl ad prospiciendura : ei dorous, et qua in pro- atrii exterioris, respicientes contra exedras, -4- qaae
pinquo obducta lignis per circuitum per circui- ad aquilonem ?, longitudo cubitorum quinqualum J , *- et lerram domus t, et a terra domus us- ginla. 8. Quia longiludo exedrarum respicienliuin
que ad feneslras : el feneslrae palentes triplteilcr, in atrium exterius erat cubilorurn quinquaginta, et
sicut ad prospiciendum, 17. et usque ad domum () haa sunt contra faciem liis : omne cubitorum cenpropiaquam interioris, et usque ad exteriorem : et
lum. 9. E l porla? excdrarum harum , introitus qui
super omnem parieiem per circuiium per cir- ad orienlcm, sicut ad ipgredicnduin super iis ex
cuiium * intiinsecus, et extrinsecus X mensura,
alrio exteriori, 10. versus lumen, quod in principio
18. et l Cberubim caeiata, et palraae, et palma inter
ambulacri; et quae ad auslrum versus faciem auCberub et Cberub : duae facies Cherubo, 19. facies stri, versus faciem reliqui, -f- et versus faciem sebominia ad palroam binc et hinc, et facies leonis ad
parantis *, et exedra?, 11. et ambulacrum contra
palmam inde et inde, caelau lota domus circum- | faciem earurojuxtamensuras exedrarum X in viam
circa. 90. lerra (x) usque ad laqueare, Gberubiin,
quae ad aquilonem, secundum longitudinem eaet palmae cselatae (y). 21. Et sancluariuin, et lem- rum, et secundum laliludinem earum, et secundum
plum (%) paiens quadrangulura, ante faciem Sancto- omnes exitus earuro, et secundura omnes reditas
rum visio, sicut frons 22. altaris ligni, cubilorum earum, (/i) etsecundura lumina earum, elsecundura
irium allitudo ejus, ct longiludo cubilorum duooslia earum, 12. exedrarum, quae contra austrum,
L
(m) S. a fundamenio laleribus. (n) S., juxta cubilum, illa laliludo. (o) A . intrinsecus vcro domus
latera donvjs. 7/i., et quod est quies, locus laterum dorous. (p) S., porla auiem, ialeri in oralionem.
(q) S., laliludo aulem loci orationis. 7/t. quieiis. (r) 7/i. et Gazera, et quod in medio. (i) S., et sectionis
ad orientem. (i) S., et exedrae atrii superliminariura. (u) Prope. (x) 7/i., iisque ad supra portam.
(y) S., sicut paries lempli.
(*) S. superliminare quadrangalum; facies autem similiiudo Sanctuarii.
() S. duarum vero portarum unaqusque poria erat duae patenles invicem.
(b) S. et crassiludo ligni,
|aod anle v^stibulum foriusecus, super quo fenestra3.
(c) S. secundum laiera domus, el crassiludines.
! d) S., ante longiliidinem cenlum cubilorum. (e) S.. ad mleriora respiciens. (f)S.> babenlia tria tecia
enimeranL .()., colligebantur simtil plus inferioribus, et plus raediis. (/i) S., ct lalium luodorum
vero et lales porlx earum secundum ostia exediaruro.
y
CODEX SYIUACO-HEXAPLARIS.
2755
2-56
et secundum () oslia, qua a princi|io ambulacri, dio domus Israelis in scmpilernum. E l uou profanabunt amplius doinus Israelis nomen sanclnui
tisque ad luincn momcnlicalami, el vcrstisoricnlem
metii, ipsi, et duces eorum in scoriaiione sua, (m)
ad iugredienduin super iis. 15. E l dixil ad me :
K i e d r e quae ad aquilonom , ct exedra quae ad auei in oedibus ducum in medio sui, 8. el qui pouebant limen meum in liminibus suis, et supcrlimhiastrum , qu?e sunt versus faciem intcrvallorum, hae
ria mea propinqua superHminartbns suis : et desunt exedrac Sancluarii, in quibtis coincdenl ibi
derunt parietem mcum sicul connexiouem ir.t i et
xafcerdoles, filii Sadduc, appropinquantcs ad Domisui, ei profanarunt oomen sanclum meura in i n i uuro, m gancla Sanctorum, el i.d ponenl Sancia
sanctorum, i t sacriiicium, et quae pro peccalo, et quilalibus suig, quas faciebant: et consurasi eos
in furore mco, H- et in occisioue \ . 9. Nunc repdquai pro ignorantia, quia locus sanctus esl. 14.
lant scorlalionem suam, et caedes ducum suorum a
Non ingredieniur illuc piitler sacerdotes, non egrenie, etcommorabor in medio eorum iu senipiieruuui.
dienlur ex Sanctuario in atrium cxlerius, *- ut
40. E l tu, iili hominis, oslende domui Israelis dosemper sancii sint, qui offerunl * : (4) et non tangent
inum, el se cobibebunt a peccalis suis : (n) et xisiostolas eorum, quibus minisirani in eis, quia sancla
sunl : c l indueiU vestimenla alia , qoando langenl nem ejus, et ordincm ejus, 11. ei illi accipient lorpopulum.15. E l consummata est mensuratio domus mentum suum proomnibus , q u * fccerunt. E l de
intrinsecus. E l eduxit mc super via porlac , rcspi- scribes domum, X et pr<rparationem cjus *, el exicieiilis ad oricnlem , el mcnsus est exemplum dolus ejr.s, et inlroilus ejtis * (o) el subslamiam
inus circunicirca in ordinc. 16. Et stclil versus cjus, et omnia praecepla ejus, el omnia legitima
auslrum portae, respicicntis ad oi icntem, el nicnsus ejus , c l omnes leges ejus t cognosccre facies
rst quingcntos in calamo mensur.c. .17. Et se ver- cos, et describcs coram eis, el cuslodient omnia j u lit ad aquiloncin, ct mensuscsl idqtiod anle faciem
siificationes mcas, et ouinia prceeepta roea, el facient
aquilonis , cubitos quingcnlos in calanio mensura
ca : 12. ct descriptionem doraussupcr verlice mon18. Et se veriilad marc, et niensus csl quod vertis, onuies lcrmini ejus circumcirca Sanela Sancsus iacicm maris, quingentos iu calamo mensuise
um sunt : bscc lex domus
15. Et bacc I C I I X per circuilum *. 19. se veriil ad auslnim,
suraj allaris in cubito cubili ci cubili * , c l pa!cl mensuscsl vcrsns auslrum, quingentx>s in calamo
mi (p) simis profundilas super cubilum, el cubitus
mensurae , 20. in qualuor vero parles mcnsus ebl laiitiulo, et gisus super labio cjus circumcirca palrai
codcm calamo : ei disposuil ipsum, ei sepem corum
X uuius
E l Uxc allilydo allarie 14. a profundo
per circuilum, quiiigculorum cubilorum ad orien- Q exordii profunditatis ejus ad propiliatorium mag
liiim , boc subter, cubitorum duorum , et laliiudo
lem, ct quingcnloruin cubitorum latiludiiicm, ad
cubiti : c i a propilialorio parô super propiliaiodislingiiendum inler Sancla el inter anlemuralc,
riuro magnum, cubiii quatuor, ellatiiudo cubitus.
quod ordinis domus.
45. Et Aiiel cubitorum quatuor, et ab Ariel et super
Cap. XLIII. 1. Et adduxit me super porlam
cornua cubilus. 46. Et ipsum A r i e l , cubilorum
respicieniem iu oriciileiii, *- tt duxil ine *. 2. Et
ecce gloria Dei Israelis veniebat super via porlae duodecim longiludo, super cubiios duodeciui lalirespicienlis versus oricntcin, el vox castromm, ludo, quadrangulum super quatuor partes ejus. 17
E l propilialoriuin, cubitorum qaatuordecini longisicut vox muhoruni duplicantium : c l terra lucebat
tudo, super cubilos quatiiordecim lalitudo, quaeicut splcndor a gloria Domini circuracirca, 5. et
drangulnm super qualuor partes cjus : (q) ci gisug
visio, quam vidi, secundum visioncm, quam vidi, (/)
ejus circumcirca gyrans illud dimidium cubili : (r)
quum ingredorer ad ungenduin urbem. E l visio -tetcircuiius ejuscubitus circumcirca, et gradus ejus
currus * quem vidi, sccundum visionem, quam vidi
respicienies versus orientem. 18. Et dixit ad me :
super fluviumCbobar :el cado super faciera meam,
Fili bomtnis, baec dicit Domiuus Dorninus : Baec
4. et gloria Domini ingressa esl in domum , super
via porlse respicienlis in orienleni. 5. Et suslulit 0 praecepta allariein die effectionis ejus, adoilerendum
me spiiitus, c l iniroduxit me in aliium interius : super eo () bolocausia, ct ad eflundendum ad illud
et cccc plena gloriae Domini domus. 6. f- Et sleti
eanguinero. 19. Et dabis sacerdolibus Levilis, qui
ci ecce vox loqaenlis ad me e domo, c i vir sia- ex seinine Sadduc, appropinquatitibus ad me, dicit
bat prope ad me, 7. et dixit ad me : Fili bominis ,
Dominus Dominus, et ministrem mibi vitulum ex
vidisti locum ibroni mei, el locum vestigii pedum
bobus pro peccaio : 20. et sument ex sanguine ejue,
oiaorum 5 in quibus Jbabilabil nomen meum iu D i e el ponent super quaiuor (!) cornua altaris, et supcr
B
(t) S., osiiom in principio tiae, qua Tia erat ante septum domus transmigralionis, versns ?ian
orieulalem ingrediemi. (k) S. et ibi deponent vesiinienla sua.
(!) S., quum ingrederer ad corrumpendum porlam. Th., quum ingrederelur.
(m) 7., et in cadaveribus rcgum suoruro progiraturum.
(n) S., ut mensuretur exemplar, el pcenitebit eos omnium, quse fecerifnl : dcscriplionem dooius, et periectionem, qua3 simul, ejus. 7 / i . el ineliantur cum exemplari suo, et rrubescanl de oninibuf, quae fecerunt, a furore (anceps luereo, annon determinatio pro furor legendum sil) domus, ei a praparalione ejus. (o) S. el dcscripliones ejus, elomnes lerminoscum descriplioiiibus ejus. (p) S. in inclusionc, cubili et cubili latiludo, el lerininus ad labium ejus. (q) S., et
lermiiiug in circuitu ejus. (r) S., et inclusio ejus cubiiulina. {*) S. oblatiouem. (0 Partes
9
q u a i u u r aiij.ii.>.>> |iru|>iiiaioi , c i *U|KSr
ua&iu |icr _\ / j . - . . . a u u i i i i
circuitum, ci adsperges supcr illnd \ , ct expiabunt illud ; 21. et sumcni vilulum, qui pro pcccaio,
<! comhuretur in loco separatodomus exlra Sancla.
22. Et die sccundo sumcnt lixdos duos capranim
sine macula pro peocato, et expiabunt altarc . sicul
expiarunl in viiulo. 23. Et poslquam (u) absolrisli
eipiaiionem, oflerent vittilum sitic macula dc I
- , et arietcin sine macula de ovilms, 2 i . ct oflcretis
coram llomino : ct aspergcnl saccrdotes supcr ra
sal, et offeivnt ea liolocausla Domino. 25. Scptem
diebus facies lixdum pro peccalo quolidie, et vilulnm cx bomis, ct arielem ex ovibiis sine macula farui.i 2G. septem dicbus : c i expiabuui aliare, et
u . 1 > l illud, el implebunt manus snas. 27.
nislranles, ostiarii super poriil dumus, ft niinislri

dumui : isli iminolabunl liolocausla, ei sncrilicia
pnpulo, ei isti stabunl anle populiim, ut iuinisirenl
eis, 12. pro eo quod niiiiisLrabanl cis ante lacii-m
idolorum guorum; ct factum cst domui Israelis in
tormcnlum injuslitix. Prnplcr lioc levavi raamim
meam super eos, dicit Dominus Deus, X et aecipicnt iniquitatem MI.HU * : 13. et accedont ad
me, ut sacerdolio fiingaiilur m i l i i , neque ut offeranl ad omnia Sancla + Gliorum Uraelis *, ncc ad
SancU Sain - meorum : et accipieut ignoininiam suam in errore, quo errarunl. 14. (c) Etdedui-i-ni n.s. ut custodianl custodias dumus in omnia
opera ejus, et in omnia qiiae fecerint in ea 13. sa-
Et cniisiimmabuiit dies J, el erit a die ociavo , el cerdotes (d) Leviix lilii Sadduc , qui cusiodieruiit
cnstodias Sanclorum ineonim , cum crraretdonuis
deinccps, facienl sacerdotes super aliare liolocausia
Israelis a rae : bi accedcnt ad me , ul lninislrent
teslra, et qu e salutis veslrae : et suscipiam vos ,
mibi, et stabunlcoram facie mea, ut oifuranl mihi
dicit Domtniis Dominus.
- sacrificium *, adipem, ct sanguincni, dicit DoCap. X L I V . 1. Et convcrlit nie snpcr viam
minus Deus. 1G. l.-ii ingredienlur iu Sancla mea, ct
poria? Sanctorum exlerioris, rcspicicntis versus
isli ingredicnlur ad nieiisam mcani, ul miiiislrcnt
oricniem, et hxc cral clausa. 2. Et dixil ad mc
milii, et cusloJieiil cuslodias meas. 17. eril, cum
Pominns : Porta lixc ulausa e r i l , non aperietur,
iiigrcdiuiiliir portas atrii inlcrioris , slolas lini i n ncc quis [ransibit pcr cam, quia Dominus Deus
ducnt, non inducnl lanam , quando miiiislranl a
Israelis ingredietur pcr cam , eterit ciausa. 3. Quia
poria alrii inierioris, ct X intrinsccus*. 18. (e)
dux X princcps ipse scdeliit in ca, ul comedal paCidares
lini criint cis super capitibtis euruin , et
nem coram Doniino : super viam (.r) yElam porlae
snbligacula
lini crunt eis snpcr lumbis eoium , cl
ingrediciur, et super \iain cjns egredielar. 4. Et
non
se
accingcnt
(f) violentcr. 19. Et quando ogreintroduxit me (IJ) super viam porla?, qu;e ad aquilodiuntur iu atriiim cxlerius ad populum, ss exucnt
nem contra domiiin : ct v i d i , ct ecce plcna glorix
Domini domus Domiui : et cailo snper faciem niftam. C stolissuis, in quibus minislrant in eis , ct ponent
cas in excdiis Sanciorum , el induent siolas alias,
5. El liixil Dominiis ad me : Fili liomiiiis, dispone
ei
(y) 111111 sancliflcabunt populmn in slolis suis. 20.
in cor iiinin , e( vide ocnlis tnis , c i auiibot tuii
E i capita sua non lundenl, cl capillos suos 11011
aodi oinnia, qnx rgo loquor rum tc (2) secundmti
radcnt, opcricnL capiia sua. 21. viiiuni l i i oinnia prxcopla donms Momiiii, et oninia logiliina
benl oiniiis sacerdos, quando logrediuolur in atrium
fjns. E l dispones cor luiim in introilum domns scinlerius. 22. Et vidiiam, cl rcpudialatn non suiiieut
cnndum omncs exilus ojiis, ei in omnibus Sanclis.
sibi in uxores, scd virginem c seminc dumns Israe6. ilir.ps -!- ad doinnm * irrilanlem , ad domum
Uraetia: H.<< dicilDominus Dominus : SulTicial vobia lis : et vidiiam, hi fueril X vidua * dc sacerdoto,
suinciit. 23. Et po|.ulum meum docebunl inlcr sande omnilius loiquitatibus veslris , domns Israclis,
7. eo quod inducilis lilios alienigenas circumrisos cordc, ct non circunicisos carne , ul sint in
Sar.ctis meis, ci proranabaut ea, ciim oCfenis panes
n<cos , adipeni , et saiigniiicm : el Iransgressi cslis
tcsiamenliini iiieum in ointiihus iniquitalibua veslris, 8. X el 11011 custodiislis cuslodiam Sanclorum
nieorum *, el disposuislis custndirc cuslodias in
S.iii.-iis meis. 9. Proplcr lioc bacc dicit Doiniinis
l>.niiiuiis : Omnii filitis alienigena () non circumrisiis corde, ncc circuincisu carne, 11011 ingredietur
iu Sanrta mca in oinnibus flliis alienigenaruro, qui
Minl in mcdio donius Israelis, 10. (b) scd LeviUe,
qni reccsscruiit a mo, cnm errarei Isracl , qui
c rraruni * a me posi copilalioncs suas, ct tccipient
cluin ci |>i, et inter
niiindum ct muii-
dum cognilum ia- i.-nt eis. 1. de judicio sanguinis ipsi slabunl ad disccniendum : jnslilicalioiics
ineas + jusiificabunt *, cl judicia mua judicabuot,
ct legiliina niea , c l prxcepla mca in oinnibus solenniiaiibus nicis cuslodicul, et sabbala mca sanctiiicabunl. 25. super aiiimam liuininis
ingrodieiilur, ad pulluLMidum se, scd siiper paire, ci super
malrc, c l super lilio, ri super lilia , ' c l supcr fialre,
cl snpcr sororu sua, qux 11011 luii viro, se polluet. 2(
Et postquam niuiidalus fueril, teplein dics numcrabit
ipsu sibi. 27. Etdic quo ingrcdialur iu Santtua
ritini * in atrium inlcrius, ad niimslrandum in
Sancto, OITLTCI cxpiaiioncn), dit:it Duminus (A) Deus,
(n) Coniplela est. (x) S., vcslihuli. (y)S.,pcrviam. ( 1 ) 6 . , de. () S., 11011 puniscoidp.nec purusrame.
(b) S-, ei Loviuc cnim, qui procul fiierunt a mp, cuni errarent lilii Israelis, qui errarunt a me, nt adli;er iccrenl idolit siiis, accipienl iniquilatem suani. (ej S., disposni ros enini cusiodos cusiodiae doimis.
{d\ Autem. (e) S., oniQmciila lini erunt. (f) S., iu sudorp. ('/) S., nun erunt, sanciiiitanips ctim
*uni, rum populo in v-jsiiinenlis sscculaiibus, nec capilluiu icliin|iiciil, scd raduudu radeni capiia 0.
(/1) Adonai.
27G0
28. () et erit eis in baereditalem : ego haereditas

eis, et possessio eis non dabilur in filiis Israelis;
X quia J ego possessio eorum. 29. E l sacrificia, et
q u * pro peccalis, el quae pro ignorantia, hi comedent : et omim separatio In Israele eis erit : 30.
primiliae omnium , et primogenita omniuro, ei separationes omnes, de omnibus primiliis veslris,
sacerdolibus erunl : (k) et primitias provenlus veelri dabilis sacerdoti, ut ponat benedictiones super
domos vestras. 31. Et omne mortuura, e l captum a
bestiis de ave, et de jumento, non comedenl sacerdotes.
12. Et pondera vigimi oboli, viginti sicli, quinque

et (!) viginti sicli, decem et quinque sicli mina erit
vobis. 13. Et hae primiliae, quas separabilis : sextam
partem (ti) mensura de (x)Gomur iritici, et sexiam
parlera opbi de coro hordei. 14. (y) Et preceplum
olei, paleram olei, decimum * (*) de decem paleris, (a) decem palerse Gomor % qaia decem
patera? suut gomor. 15. Et ovem unam ex (b) deecro
ovibus, ^ separalio ex omnibus l ex aquagiis
Israelis, in sacrificia, et in bolocausta, et in ea qua?
salutis, ad expiandum pro vobis, dicit Dominus
Deus. 16. Et omnis populus terrae l (c) dabit
Cap. X L V . 1. Et curo metimini terram in
primitias bas duci Israelis, 17. et per ducem eruot
baerediiaie, separabilis primilias Domino, sanclum
holocaiista, et sacrificia, et libaipina in solenniiatide terra, quinque et viginti millia longiludinem, et
bus, et in noviluniis, et in sabbatis, et in omniboa
laliiudinem decem m i l l i a : sanctum erit in omnibus lennUatibus domus Israelis : ille faciet q u a pro
lenninis ejus per circuilum. 2. Et erit ex boc X
peccalo, et sacrificium, et holocausta, et quae saluin * Sancluarium quingenli super quingentos qualis, ad expiandum pro domo Israelis. 18. Haec dicit
drangulum per circwitun, et cubili quinquaginla (/)
Dominus Deus: Io mense prinio, uno mensis, suspalium eorutn per circuilura. 5. Et a niensura
metis juvencura de bobus sine macula ad expianbac mensurabis longiludinem quinque et viginti
dum Sanctuarium. 19. Et sumei sacerdos de sanmillia, el lalitudinem (m) decem millia : et in ipsa
guine ejus expiationis, el dabit super limina domus,
c r i i Saucluarium, Saneta Sanctorum. 4. Sancium
et super quatuor angulos (d) templi, et super aliare,
dc terra erit sacerdolibus miuisirantibus in Sancto,
el super liroina poria airii interioris. 20. Et sic
ei eril eis, qui accedunt ad roimslrandum Domiiio :
facies in mense sepiirao, uno mensis, sumes ab
et erit eis locus in domos separatas Saneto eoruni,
unoquoque X (e) qui errat sibi J , eiabinfanie ( i .
5. (fi) viginli et quinque millia longitudp, et latie., simplici): ei expiabitis doraum. 21. Et in mense
tado (o) dccem raillia erunt, et Levilis, qui miuiprimo, X in die J quarto decimo mensie, erit
slranl domui, eis in possessionem (p) urbes ad havobis Pascba solennitas : septem diebus aiymum
bitandum. 6. Et possessionem urbie dabis, quinque
comedetis. 22. Et faciet dux in illo die pro se, et
millia latitudinem, et longUudinem quinque ei vU ^
+ domo t , e l p r o omnipopulo t e r r juvencom
ginti millia, qnemadmodum el primiliae Sanctorum
pro pcccalo. 25. E l seplem diebas solenniutis faomni domui Israelis erunt, 7. et duci ex boc : ct
ciet holocausta Domino sepiem juvencos, et septcm
cx boc in priniilias Sanctorum, in possessionem
arietes sine roacula qnotidie bis sepiem diebus, e l
urbis, conlra faciem primitiarum Sanctorum, ct
pro peccato ba?dum caprarum qootidie, et sacrificium. 24. (f)Etsatum jovenco, (f) el satura aricli
conira faciem possessionis orbis, qua3 ad mare, et
facies, et oiei {g) sato. 25. fctin mense seplimo,
ab iis quae ad mare versus orientem * ad oriendie quinlodecimo mensis, in solennilale faciee j u x U
lem : et longitudo sicut una ex partibus a lermiriis
ipsa ha?c septem diebus, sicut quas pro peccalo, et
qui ad mare : et longitudo super lerminos qui ad
sicul holocausta, et sicut satum, ei sicut olcum.
oricnlem terrai. 8. E l erit ei in possessionein in
Cap. X L V I . 1. Haec dicit Doniiiius Deue :
Isisrcle, etnon oppriment amplius duces Israelis
Poria, qua? in atrio interiorl, respiciens ad orienpopulum metim, et terram baereditabunl d o m u 3
lem, erit clausa sex diebus, qua sunt opcris: in die
Israelis secundum iribus suas. 9. Haec dicit Dominus Dominus : Sufficiat vobis, duces Israelis,iiiju* autcm sabbatorum aperietur, 2. e l ingredieiur
sliiiam et depressionem auferte, et jndicium et D dux (h) super via iEIam p o r l a 3 exterioris, et siabit
justitiam facile : (q) tollite oppressioncm de populo super vestibulo p o r l , et facieiH sacerdoles bolomeo, dicil Dominus (r) Deus. 10. (*) Stalera jusia, causta ejus, et qua salulis ejus. 5. E l adorabit aule
et mensura justa, el chcenix justus erh vobismen- vestibulum porte, et egredietur, t porta non clausuise: 11. et cboeuix similiter unus erit ad acci- detur usque ad vesperam : (i) el adorabit popidus
terra versos vestibulum porlae illius, In sabbalis, ct
piendum : decima pars Comor, cboenix : el decima
in novilaniis coram Domino. 4. Et bolocausla qtias
pars, et Gomor Opbi * sicul Gomor erii aequale.
so
(i) S., apprehensio sortis autem boc, quod erit eis.

(4) 6. et prlmUiaa ciborum vesirorurn
dabiiis sacerdoli. (/) S. lerminus circum. (m) Viginli. (n) S., ba2C autcm viginti el quinque millia lougiludinis, sedecim millia latiludoerit Levilis. (o) Viginli. (p) viînli exedrae. (q) S. transfcrte lerninos vestros. (r)Adonai. ($) Opbi et bati pondus unum eril, variaiione decima pars bali corus, cl
decima pars coriopbi; sicut co userit pondus uniuscujiisque. Slalera vero viginti obolr, viginti appensi.
(f) Decem. (u) Ophi. (x) Coro. (y) E l jus. {z) llensura de coro. (o) Decem mensuras corus.
(4) Ducenlis. (c) 5., ordo erit ei secundum separaiionem hanc principi lsraelis : lollenlur yero super
principem oblationes, etdomim, cllibandna. (rf) S., sladii. (e) S.,qui non scil, el e n a l . (f) E l oplu.
(g) In. (h) S., pcr viam vestibuli. (i) N . , Sed adorabuut.
%
2761
HEZECIELISCAPUT X L V U .
2762
ofleret dux Domlno in die sabbatorum, scx agnos a<4 me : Hic locus est, ubi coquenl ibl saccrdoics
quft pro ignoranlia, el qnae pro peccalo, et ibi
sine macula, et arietem sine macula, 5. [k) ct raadepseut manaa omnino, non cflerent iu atrium
naa, satum arieli, et agnis sacrificium, donum
exierius, ad sanctiflcandum populum. 21. Eteduxit
manas sua?, et (/) In olei sato. 6. in die novime in alrium exlcuus, c l circumduxit nio stiper
lunii juvencum fllium bovis * sine uiacula, et
quatuor partes a t r i i : el ecce atrium (q) superlaiera
sex agnos, et aries sine macula erunl, 7. et $alum
alrii, 22. *- super latus atrii * atrium, super quajuvenco, el satum arieti erii manaa, et agnis, sicut
luor latera alrii (r) atriuui parvum, longlludo cubisuffecerit manus ejus, et In oleo saii. 8. Et quando
torum quadraginta, et latitudo cubitorum iriginla,
iogredielur dux, super via jElam portae ingredieniensura [ pro K7TTOO sane lcgendum]
tur, (m) et super via porlae egredietur. 9. Et quando
una ipsis qualuor. 23. () E l cxedrse per circuilum
iiigredietur populus teroe coram Domino in solenin eis, per circuitum ipsis quatuor : (/) ot culina,
nitatibns, qui ingreditur super via porta?, quse ad
quae faciae erant, sub exedris pt*r circuituro. 24.
iepientrionera, ut adoret, egredictur super via
E l dixit ad me : Hae domus culinarum, ubi coquenl
porta?, q u * ad austrum : et qui ingredilur super
ibi, qui minislrant (u) domui sacriflcia populi.
Yia porUe, quae ad auslrura, egredietur super via
porla?, quae ad seplentrionero : non reverteiur super Cap. XLVII. 1. EiimroduxU me supcr vesiiviaportae, Ui quam ingressus est, sed e rcgioneejus bulum domus, et ecce aqua cgrediebatur desnb
recte egredietur. 10. Et dux in niedio eorura, subdiali domug versus orientcm, quia facies domue
quando ingredientur, ingredietur + cum eis *, et respiciebat versus orientem, etaqua desccndebat (x)
qaando egredienlur, cgredielur X cum eis J. 11. a latere X domus * dextro, ab austro super ahare.
l o soleiiDilalibus, ei in fesiis eril manaa (n) satum
2. Et eduxit me super via porlac, quae ad aquilojuvenco, et satum arieli, et aguis, sicut suflecerit
nem, et circumduxit me ad viamporlse fora ad
manus ejus, el In olei salo. 12. Si autem fecerit poriam exteriorcm * airii respicicnlis vcrsus
dux confessionem, holocauslum aut (o) salutaris ortenlem : el ecce aqua descandebat a laterc dexlro,
X volunlariam * Dom.no, et aperiet sibi ipsi por- 3. (y) sicul cxitos i r i ex advereo : el mensura, in
tam respicientein versus orieDtem, et faciet holo- manu ejus, et mensus est mille in roensura el tranecauslum saum, el qlae salutis suae, quemadmodum
iit in aqua (z) aquam reraissionis, 4. et mcnsus
facit in die sabbatorum : et egredielur, et claudet est (a) millc, et Iransiit in aqua aquam usque ad
portas, poslquam egressus fuerit, 13. et agnum
latera : et mcnsus est mille, et Iransivit aqua uuqno
anniculum sinc macula faciet in holocauslum quoad lumbum. 5. E i m c i m i s estmillc, etecce lorrens
tidie Domino, mane mane faciet eum, 14. (p) el C quem poiuit Iransire, quia (6) pluit, difllucbat
aqua, sicift iinpetus (orrentis. qui non poterillransmanaa faciet super eo : mane mane sextam partem
Iri. 6. Et dixit ad me : Si vidisti, flli bominis? Kt
mensure, ct oleum tertiam partem In ad iniscenduxit me, X el converlit ine l super labium fluvii,
dom sirailam manaa Domino, praeceptum quod
7. in conversione roea : et ecce super labio fluvii
in saeculum * jugitcr 15. facietis agnum: etmanaa,
arbores mulia3 admodum hinc et inde. 8. Etdixil ad
et oleum facietis mane, bolocauslum jugiler. 10.
roe : Aqua baec, quae egrcdilur in (c) Galilacam, quas
Hac dicil Adonai Doroinus : Si dcderit dux donum
ad orientero, et descendebal supcr Arabiam, c l veuni ex filiis suis de baereditate sua, boc filiis ejus
e r i l : posscssio eorum ipsa l in haeredilate. 17. niebat usque ad mare super aquam exiius : ct sanabit aquas : 9. ei erit oinnis anima animalium
Si autem dcderit donum de hajredilate sua * uni
ex servie suis, et erit ei asque ad annum dimissio- leproaorum factorum, super omnia, qux vcncrit
nls, et redibil ad dureni, praler baereditateiu filio- super ea ille fluvius, vivet: et erunt ibi pUies mulli
rum ejtis eis erit. 18. non sumel dux de haere- admodum, quia veniet illuc aqua hac, et sanabit,
disate populi sai ad opprimendum eos : de posses- et fivet, quicquid venerit eoper illud fluvius,
sione sua de bxredilate aua * haeredes faciet ^ ibi l vivel. 10. E l stabunt (d) super eo picatore
filios saos, ut ne dispergalur populus meus unus- X raulti l ab In-god et usque ad ln-eglin : (e)
qtiisqae de possessione sua. 19. Et inlroduxil me expansio relium erit, a se etsibi erit: el ptsce* ejuft
in ingressum, quae contra austrum, porlae, in exe- sicut piaces maris inagui, muHitudo mulia valde.
dram Sanciorum sacerdolum. respicieutem ad 11. {() Et in exilu ejui, -f- el in convmione ejuf \
a ;ui!oneiD : el ecce ibi locus separalus, 20. et dixit c l in superflua elalione ejus non (g) t>anabunt :
f
(4) . (/) In. (m) S . et saper eadero via ejus. (n) Opbi. (o) Paciilcum. (p) E l sacriOdum.
(f) Th in angulo alrii. (r\ S., atrimn adhaerens. ($) S. ordo per circuilum erat in eif. (t) S. ft^pineola. () S., Domioo. ( x ) S . 74.,deaubbamero dexlrodoniai. (a) Egrediebalur Yirversus oriciilem,
eai erat funkolas mensorx super manu : el cura mensu* estel raille cubilo, traduxil me per aqaain
osqoead lalos : et com mensos esset mdle, traduxit me per aquam u&que ad geoua : el caim mensus ettet
mille, m d u x i i me per aqoain osqne ad larobum : ei com menftos eiet mille, rivaro, quem non potoi
IniBsirc, qaia pra?Yalebal aqa profunda rivi, qoi nou poierai transirL (i) U M O 8 ad Ulo*. (a) In roeuaara. {b) Syperbieals. PraevaJenlea. (c) S., lerminuin orienlalem, et defiendit iuper lerram, quas oon
est kabuaBilis. (d) Ibi. (e)-Eiinsiones retiam crenu {[) S. cum vcro cgredientur ad ea, quac propinf u , mom saoalHUilitr. (g) SajsctiAcabtmt
t
rns
CODEX SYRIACO-1H E X A P L A R I S .
27C4
ea quae ad mare, (o) erunl ptimiiia? separalionis
viginli el quinque mill.a laiitudo, et longitudo
sicul una ex partibtis ab iis qua? ad orieniem,
et usque ad ea quse ad inare : et cril Sanctuarium in medio eorum. (9). Primitiae, quas separabunt Domino , longiludo quinque el vigiuli m i l l i a . e l htitudo(p) decem m i l l i a . 10. Horum erunt
prhuUiae Sanctorum sacerdotum ad seplentrio~
nem quinque el viginti millia , et ad mare l a l i tudo decem iriiliia , X et ad orientem laliludo
deccm millia *, et ad austrum longiiudo viginli et
quinque milUa, (q) et erit mons Sancloruro in medio
ejus 41. sacerdolibus, sancliticatis flliis Sadduc,
cuslodienlibus custodias domus, qui non errarunl
in errore Oliorum Israelis, quemadmo.lum erraruni
Levita?. 42. Et erunt eis primiliae datae ex primiliis
, Sanctum Sanctorum de terminis Leviiarum.
45. Levilis autem quaepropinqua terminis Sacerdoluin,quiiiqueet viginti millia longiludoel lalitudodecemmillia: omnislongitudoquinque et vigintimillia,
el lalitudo decem m i l l i a . 44. Non vendetur ex eis, et
(r) non mensurabunlur, nec separabuntur (s) priinitiae provenluum terrae, quia Sanctum est Domino.
45. Quinque autem millia superflua qux super latitudine super viginli et quinque millibus, antemurale
erit urbi in babilaculum , et in inlervalluni ejus :
et crit urbs in medio ejus. 16. E l hae mensune
ejus : ab (i) iis quae ad aquilonem, quiiigenli et
niille quater, et ab iis quae ad austrum, quingenti el
millia quatuor, et ab iis quse ad orientem, quingenti
et millia quatuor, et ab iis quae ad mare, quingenll
ct mille qualer. 47. Et erit (u) intervallum urbi ad
aquilonem ducenlt el quinquaginta, et ad austrum
ducenti et quinquaginta , et ad orienlem ducenii et
quinquagtnta, et ad mare ducenli et quinquaginla.
48. Et superlluura longiludinis, (x) quod propinq u u m primitiis Sanctuarii, deoem millia ad orienteori, ei decem raillia ad mare : et erunt primiliaa
Cap. X L V U l . i . E l bsec nomina tribuum ab iniSanctuarii, et erunt proventus ejus in panes iis, qui
(, quod ad aquilonem , super partcm descensus
operaiitur urbi. 19. Qui autem operantur u r b i ,
discindentis super inlroitum Hamatb atrii j E l a m ,
operabunlur ei ex omnibus tribubus Israelis.
terminus Damasci ad aquilonem versus partem IJaOinncs primitis quinquc ct viginti millia supcr
matb *- atrii * : eterunteis, quae ad orieniem usque
quinqueet viginli millia : (y) quadrangulum sepaad mare, Dan una.2. E i a terminis Dan, ab iis quee
rabilis cjus in primitias Saucluarii (z) a posscssioiic
ad orieniem usque ad ea quae ad mare, Asser uua.
urbis. 21. Quod auiem superfluum, duci ex boc et
3. Et a terminis Asser, ab iis quae ad orienlem usque D
hoca priroitiis Sanctuarii, el in possessioficm urhis
ad ea quae ad mare, Ncpbthali una. 4. Et a terminis
X conlra faciem * () super quinque et viginli mUlia
Nepbihali, ab oriente usque ad ea quae ad mare,
longiludo, usque ad terminos eorum, quoe ad oricnManasse una. 5. Et a lerininis Manasse, ab iis quie
lem et ad roare , X super * faciem quinque el v i ad orientem usque ad ca qua3 ad marc, Epbraem
ginli inillia, usquc ad lermiuos eorum, quaBad marc,
una. 6. Et a lerminis E p b r x m , ab iis qusc ad
iu propinquo parlium ducis : et eruul priniitke
orieniem usque ad ea quse admare, Rubel una.
Sanctorum, et Sanctuarium domus in mcdio ejus :
7. Et a (erminis Rubel ab iis qnae ad orienleni
22. ot de possessione Leviiarum, el de possessioiu!
tjsque ad ea qo# ad mare, Judse una. 8. E i a terurbis in mcdio, ducis erit inter lerminos Judie, ct
lninis Judcc, ab iis qua?, ad orieiiteru asquc ad
eal dala sunt, 12. et super fluvio () ascendet super
labio ejus liioc et iude omne Ugnum esculentum,
non velerascel super eo, neque deficiel : fruclus
rjus novitaiis primilias dabit, quia aquae eorum ex
Sanciuarlo hse egrediuntur, et erit fructus eorum
in cibum, et germen eorum in sanitalem. 43. Ha?c
dicit Dorninus Deus : Ui sunl (ermini terra?, quos
ba?reditabitis, duodecim iribubus filiorumlsraelis ()
augmentura funiculi. 44. Et baereditabitis eam
unusquisque, sicut frater ejus, supcr quam levavi
roanura nieam, ad dandum eam patribus eorura : et
cadet lerra baec vobis in baereditatem. 45. Et h l
terimni terrae, quae ad aquilonem, a mari magno
descendente et discindenle, introitus Sodad, 46. (4)
Hamalb, Berulbsepbarvaim inter tcrminos Damasci ^
et inler tcrminos Hamatb, atrium (/) Thicbon, q u
suntsupra lerminos Hauran. 47. Ilitcrmini a mari:
ab atrio iEnan, lermini Damasci, el qni ad aquilonem super aquilonem, et terminus (m) X Asimolb, el lerminus septenlrionis. 48. Vcrsusfaciem
orientis * inlor Hauran, et inler Damascum, et i n tcr Galaaditiden, et intcr lerram Israelis, Jordanis
disierminat super mare, quod ad orieiitexn palmeti.
ili qui ad orienlem. 49. E t q u i ad auslrum et africum a Tbaeman, -i- et palmeto usque ad aquam
Maribolh Cadis, (n) sc exlendens super mare magnum. 20. H?ec pars austri ct africi, hsec parsmaris
X maris * magni disterrainat usque contra inlroilum Ilamath, -t- usque ad introilum ejus J. IH sunt,
qui ad marc
Hamalb
21. Et dividetis terram Q
banceis, tribubus lsrafclis.22. Miltetis eam in sorle
vobis, et advenis coramorautibus in medio vcstri,
qui genuerunt filios in roedio veslri, ct erunt vobis
quasi nali regionis in iiliis lsraelis: cani vobis crunt
iii baereditate in medio iribuum Israelis,23. et erunt
in iribu advenarum in advenis, qui cum eis : ibi
dabilis bxreditatem eis, dicit Dominus Deus.
(h) S., nalurale fuit.

(i) S. Joseph funiculus protcnsus.
[k) Adinab Tbiras, Epbrim Aliam.
(/) Eunan. (m) Ilamalb. (n) S . , apprehensio sorlis. (o) S., dabitis primilias. (p) Viginli ei quinque.
(o) S. ita ul sil Sancluarium Doro.ni in inedio ejus. (r) Non permutabunt. () 77i., primiliae terrae.
(t) S., facie. (u) Th., dislantia. (x) S. secanduro primitias Sanctuarii. 7 / i . conlra primilias. (y) S.
quartam partem
(i) S., 77i., ad possessionera urbis. {a) S., viginti el quinque niilliuoj.
t
*765
. HEZECIELIS C A M J T XLVHI.
27<?
ioler termfnos Benjamin, ducis eril. 25. Et super- qualer mille el quingenti mensura. 51. Et p o r i
ftuum tribuum, ab bis quae ad orientem usque ad
ea quae ad mare, Benjamin, una. 24. Et a terminis
Benjamin, ab bis qua ad orientem usque ad ca quae
ad mare, Simeon una. 25. E l a lerminis Simeon,
ab his qiKR ad orientem usque ad fta quae ad mare,
Issacbar, una. 26. Et a tewninis Issachar, ab his
qnae ad orientem usquead ea quae ad mare, Zabulon,
u m . 27. Et a lerminis Zabuion, ab bis qita? ad
orientein usque ad ea quac ad mare, Gad, una. 28.
E l a tenmnis Gad usque ad ea qtne ad auslrum : et
erooi lcrmini ejus a Thairaan, (b) et ab aqua Mariboih Cades , haereditas usque ad mare magnuro.
29. Hac lerra, quam mitlelis in haeredilate iribubus Israelis : et hae divisiones earum, dicit Dominus
Deus. 50. E i hae plates urbis qii ad aquilonem
[b) S., in aqua conlradicdonis.
urbis soper nominibus Iribuum hraelis : poriae tree

quae ad aqoilonem , pona Rubel, irtia : et porta
Judaj, una : et poria L e v i , una, 52. Et quae ad
orienlem, quatcr mille el quingenii: el porlae tres,
porta Joseph , una : ei porta Benjamiii, una : et
porta Dan, lina. 55. Et quae ad auslrum, qualer
mille el quingenli mensura : et porla. tres, porta
Simeon, una : porta Issachar, una : porta Zabul o n , una. 54 Et qua ad mare, quaier mille ct
quiugenii mensura : portae Ires, porla Gad, una :
t ; porla Asser, una : -t- c l J porlaNepblbali,
una. 55. Circuilus, octodecitn miilia : el nomeu
r b i s , (c) a die quo facta fueril, Dominus i b i , erit
noraen ejus.
e
(e) S., ab illo die Dominus ibi. die suo Domiiii norocn ibi.
IN DANIELEM MONITUM.
t Lerlorem admoneo. (inquit Hieronymm prafat. Dan.) Danielem non juxla L X X Interpretes, sed
j u i i a Theodolionem Ecclesias legere, qui ulique pogt adveiitum Chrisii iucredulus fuit: licet euin quidam
dicanl Ebionilam, qui altero geiiere Judaeus est. Sed el Origenes de Tbeodolionis opere in edilione V u l gala asiertscos posuit, docens defuisse qoae addila s u n l ; e t rursus quosdam versus obelis pranolavil,
guperflua quaequc designans. Gumque omnes Cbristi Eccleeiae lam Grecorum, quam Laitnorum, Syrorumqueel jEgyptiorum hanc sub asteriscia et obelis ed.tionem legant; ignoscant invidi labori mco, qwi
volui babere noslros quod Graeci in Aquilae el Tbeodotionis ac Symmacbi edilioiiibus leciitant. Et gi illi
in lantis divitiis doctrinarum non contemnunl studia hominum Judacorum ; cur lalina pauperlas despiciat hominem Chrisiianum, cujns si opus displiceat, cerle volunlas recipienda est! Ha?c Hieronymus,
rajus posirema verba non carcnt diflicuUate, qux in Prajliminaribus excussa. Cum autem, ut ille ait,
Ecclesiae Danie.em, non secundum L X X , sed secundum Tbeodotionem legerent, hic conligii ut editio C
prorsus excideril, et Theodolionis sola remaiiserU. Varias aulem lectiones el Inlerpreialioneg rautuaii
siiuius ex codicibus et libris quorum calalogum subjicimus.
Codex Hegiut XIII tceculi bombucinus, qui est calena in propfielat omne$, de quo in monilit supra.
Codex aniiquissimus IX tceculi San-Germanensis olim Corbeiensn, Hieronymt in Danielem.
Eutebius ia Demountralione Evangetica.
Joannes Chrysonomus in Dauielem editus Coielerio anno 1661.
Hitronymus in Danielem ediiut aJoanne Marlianwo nosiro.
Theodoretus in Danielem.
Polychroniu* ex Catenit.
Chronicon Alcxandrinnm.
EdilionU Romance el Druhii noict.
[Texturo L X X Senum, ilem genuinum Theodoiionis praemisimus ex editione Vincentii de Regibus, q:ii
cilrumque descripsil e codice Cbis.auo. Cuin aulem rcliquorum iulerpretum vcrsiones plerumque deluiani,
l inde paginae nimis vacua: evasurae sinl, slaluiinus librum Danielis eadem forma edere qua dcdiiMoi;
/aucooius. i. e., conlinua serie absque dUlribuiione per columnas. DaACfl. ]
f
DANIEL
SECUNOUM SEPTUAGINTA, T E T R A P L I S ORIGENIS,
Eruite singulari Cbisiano codice annorum supra IDCCC, et edidit Romse anno 1772
R. D. VlMCEMTIDS DE REGlBUS.
TESTIMONIA
DE CODICE
LEONIS
CHISIANO.
ALLATH.
Godex est antiquissimus, correctissicus et absolutissiimis, et, u l ipse judico, ante millestmum vi
ducenle&imtim annura scriptus. Auro conlra carior et palera aurea, gemmis gravi, preliosior exislimandus.
CARDINALIS
BONJE.
Utinam haberemus inlegra Origenis Tetrapla, Hexapta etOctapIa; non lot quaestiones exorue fuissent
de Gra?cis sacra Scripture edilionibus, earumque fide et sinceritate. Scd quandoquidem iila perierunt, et
OUIIC emersil hoc fragmentum conlinens i? majores Prophetas juxla vcrsionem L X X Interprelura ex
jpsis Hexaplis Origenis transcriptos, operae prelium lore exislimarem si lypis evtilgarenlur. Nam Origencs
lextum L X X ex Autograpbo Alexandr.se reperto descripsit, ejusque ptiram edilionem exbibuit, qnê ab
omnibus, aique etiam ab ipso S. Hieronymo, pro sincera habita . Quia vcro post versionem L X X ,
qnam ante Ghrislura annis CCLXXVIII faclain fuisse docet Pelavius, tres aline seculae sunt, niimruni Aquilae
Poiilici ex Ghristiano Judaei circa annum Chrisli c x x x , Theodolionis Ephesii, ex Ghrisliano et Ebioniia
Juda?i circa annum CLXXXV, el Symmacbi Samaritani ex Judaeo Christ.ani et Ebioniue circa annum cc
bas una cum iranslalione L X X per columnas disposuit, et Telrapla appellavit. Adeplus poslea linguae
Hebraicas cognitionem addidil texlum Hebraicum, cbaracteribus in una columna llebraicis, in aliera
Gra3cis: gnde Hexapla. Demum repertis quinla et sexta Iranslalionibus, illa Hierichunte in doliis sub
Caracalla, bac Nicopoli ad Actium promonlorium lempore Alexandri Severi, eas caeteris adjunxil, et
Octapla nominavit. Gommendant bunc Origenis laborem Hieronynius, el Epiphanius, lamelsi ipsi infensi,
hic lib. de Potideribus el mensuris, ille in cap. 111 Epist. ad THum: et de eo disserit ipsemet Origenes trael. 8
In Matih., et epist. ari Julium Africanum. Guro aulem Hexapla nonnisi magnis sumplibus describi possent. Eu*ebius Gaesariensis et Pamphilus Martyr solam versionem L X X ex ipsis Hexaplis emendalisMme
descripsenrot, quae pura, et immaculala in Ecclesiis Orientalibus conservala esi, teste D. Hieronyino
Epist. ad Suniam ei Freielaro, qui etiam dc hac re legi debet episl. 107, ad Chromalium. Gonslal iiinc
evidenier, bunc Godicem qnaniivis preiii esse, tum ob rarilatem, lum quia credendum est lexlum L X X
purum bic et sincerum ex Hexaplis exbiberi.
v
ANONYMI. JUDICIUM.
Septuaginta ut. vocaot versionem magni semper babiiam fuisse, a nemine, quod sciam, rertim Sllarum
perito in dubium revocalur. Utrum vero modo exslel illa versio, nonnulli dubilanl; longe tamen probabiliusesl illam eltamntim exstare; a Yeieribus eiiim multa illius loca cilanlur, quae in no&lrts Godicibus
Graecis hodienura legimus : oon negarioi lan.en uiulta in eam vitia irrepsisse, lum ex ignorantia, ct neglieniia Scriptorum, tum ex baerclicorum malilia, ila tit Latiuos Hebraicos lexlus, auctore Bellarmino
ib. de Verbo Dei cap. (>, ex Gracis Godicibus emendare jam lulum non sil : nec mirtim si pr&dicta
ersio viliata sit boc saBculo, quani D. Ilieronynius a inille ducentis quiiiquagiiita aunis corruplam csse
piOnuntiavtt, Prxfat. in Paralip. ct Esdr.
lnde aiilem, opinor, e.rrores in eam irrcpscrunt, quod cum multa? versiones esseni, commisla; iloindc
Inter se, atque adeo valde confusae manserinl : nam pneler versioucin LXX, fueruni ires aiiae, AquHas aci-
4769
2770
licet, Theododonis, et Symmaclii, Judaeorum, vel baereticorum bominura ; ex quibus Origenes Telrapla
sua composuit, quibus addidit Hiericbuntinam, et Nicopolitaiiam, ut jani n o n Tetrapla, sed Ilexapla essent;
sed tandem Oclapla evaserunt, addito Hebraico textu litteris Graecis el Hebraicis. Alia item vereio ex
pranlictis ab Origene compilaia fuil, seu compacta, m teslalur Hieronymus episu 89 ad Augustin., cui
accesserunt tres aliae, Luciani scilicet Martyris. Hesycbii, et llieronymi ex Latino in Graecom versi, leste
ipeomel Hieronymo in lib. de Y i r . Illuetr. in Sopbronio, et lib. u contra Ruftinum : addi posaet alia qtiam
, aeu Comniunem vocaot, nisi forte eadem sit cum alia praedicta ab Origene compacta, quam
idem anclor sois asieriscis el obelis distinxerat, qui tamen temporum injuria el Scriptorum incuria
exciderunt.
Anno yero elapsi proxime saeculi 4587, joesu el auctoritate Sixli V versio LXX edita fuit ex Codice
Yaticano antiquissimo, cnm multis aliis summa diligentia collalo, cui alius omnirio similis ex roagna
Graecia in Urbem delatus esl, qui deinde penes Anton. Caratlam S. R. E . cardinalem remansit, cujus
praeseriim curae et industriae dicta editio coromissa fuerat, quo factum est ul antiquo fere nitori resliluta,
salien. ut aocior in praefatione leslatur, prodierit.
His praemissis, de Codice Chigiano dicendom restat, qui cum ab editione Sixtina, de qua supra, in n o n oallis discrepet; quae tamen ex antiquissimo Codice Yaticano, anle Hieronymi 33talem, ul aiunl, exarato,
ac proinde sincenore, excerpta eet, non nemo forle putaret aliud quidpiam esse a LXX versione : accedit
quod cum YulgaU nostra in mullis consentit, non modo secundura verborura contexlom, v e r u n i etiam
secundum capitum ordinem, in qao convenit cum Yulgata , diflert a Sixlina, ut T i d e r e esl in Jeremia et
Daniele.
At cert.ssimnm est Godicem exJpsismet Hexaplis exscriptom esse, com boc expresse l e g a t u r fol. 450,
pag. 4, fol. 467, p. 4, fol. 155, p. 4, fol.515, p. 2 et alibi, ac fere semper idem sit verborum et sententiarum lenor, quem in Sixtina observamus : nec obslat aliqua diversitas, tum verborum, tum etiam ordiuis rerum el capitum; quia curo certum noii sit Godicem Vaticanum sinceram LXX Yersiouem conlinere,
certum eiiam n o n e s t , Gbigianum ab ea diversum esse, quanivis alioquin a Yaticano in mullis
discrepct : nec obesi discrimen ordinis seu disposilionis, haec enim in antiquis manuscripiis
varia e s l .
Gum vero in hocCodice maximam asteriscoruro et obelorum silvam habeamus, quibus ea designanlur,
qoae in Yaiicano, s e u Sixiina edilione desiderantur, quae taiiieii legimus in nostra Yulgata, imo a d d i t a
iila signis praefixis, eumdem aliquando sensum aliis repeiant verbis, cujus rei lticulentum exemplum exslat
fbl. 412, pag. 4, i n ilne Jeremiae : indeforte conjicere possumus l i u n c Codicem complecti antiquam illatn
Vulgatam Graecortun ab iis diciam, quam Origenes contexuit, ut supra diximus; nempe Origenes
postquam Hexapla el Octapla edidisset, u l suinptibus p a r c e r e l solam LXX Yersionein e m e n d a t a m e x iis
excerpsit, addilis quae deerant ex Tbeodotione aliisque versionibus, praeOxis asteriscis aiqim obelis, eamqoe edidit ad inslar novae versionis.
Hanc autem non receptara modo,el in omues Biblioibecas admissam, verum etiaro maximopere probatam
fuissc testaiur Rieronynius epist. 89, ad A u g u s l . : imo idem Hieronymus pr&rat. lib. xvi in Isaiam, d i c i t
eaindem e s s e c u m i l l a c o m m u n i , seu vuigala quam Graeci vocanl, et licet aliter senlire videatur in
epist. ad Suiiiam el Frelelam his verbis: Sciaiis, inquit, aliain eese ediiionem qnam Origenes, etCifcsar i e n s i s Eusebius, omnesque Graeci iractatores appellani, atque T u l g a t a m el a plerisque nunc
dicilur, aliam liiterpretum, quae in Godicibua r e p e r i l u r : e x quibus n o n n e m o forte
deduceret, diversain ab ea fuisse, q u a m Origenes contexuit, cum Origenes illani pro diversa habere videai u r ; boc laioen non obstal; quia Origenes e x Hieronymo, n o n dicit, aliam esse ab ea quam ipsc composuii, sed a versione LXX. Loquiiur aulem boc loco Hieronymus de Psalierio illo communi, s e u vulgaio,
q u o d , inquit, Origenes eroendaral, et post eum Lucianus Marlyr : iiaque t e s l e Hieronymo, certum est
anliquaui illam Graecoruiu camdem esse cum illa, quam Origenes e x versione LXX e m e u d a i a , a d d i i i s
roullis e x aliis versionibus, composuil. Goujectura aulem in eo fundatur, quod cum versione Lxxemendala,
alia etiam ex aliis versiotiibus conjuncu s i u t , suis asteriscie el obelis d e s i s n a t a , ium in p r a B d i c l a versione
OrigenU, lum in Godice Chigiano. Quod vero addila illa iu vulgata nosira leganlur, adeo mirum non e s t ;
naiu cum vulgata nosira sil Hieronymi, quod longe verisimilius e s t , v e l aoiiqua illa, quam Auguslin. lib. n ,
Doctr. Christ. cap. 45. Ualam tocal, el aliis omnibus praeferendam esse judicat, ab Hieronymo deindc
ex Hebraico lextu, ac praeeertim ex Tbeodoiionis Teraione emendau, nil inirum si ea, q u a e praeiixis
asieriscia inGodice Gbigiano noiaia fuerunt, ei L X I vcrsioni e x Tbeodoiione aliiaque addila, iu vulgala
noslra leganlur.
Reslat igiiur ut dicamus in boc Godice LXX versionem conlineri, Sixlinae taroen dissimilera, in iis scilket,
in qaibus ab Origenepost Hexapla ediia, emendau fuit; multia ex Theodolione et Uebraico lextu addiiis,
et aslerisco vel obelo signatis, quae in vulgata noslra leguutur : quia baac, ut dixi, vel est Uieronymi, ac
proinde ex texlu Uebraico, vel anliqua illa liala, ab eodein llieronymo ex Hebraico emendau, et iorte. c x
aaliqua illa Graecorum communi de qua supra : unde, meo judicio, recte dicitur Chigianus Codex ex Telraplis, Y e l Uexaplis exscriptus, ex qttibus etiain uliima vcraio Origeiiia excerpta fueral, multis licet
addiiis aucla, asterieco siguauu, quae iu boc Godice iUdem aignis nolala, ut el in Yulgala nosira
legiraus.
Ex his manifestum llt quanti faciendus sil Gbigianus Godex, qui nobis aperit priinos illos fontes,
ex quibus Yulgata noslra, q u a m Concil. Tridentinum aulhenlicaiu declaravit, si non prodiil,
saliem fmendala fuit, ac proinde Godici Yaiicauo impar easa non videtur, iino forle illi anteponendus, quia certi sumus iUuin ex ipsis Uexaplis excerptum fuisse, nou ila forte Codictin
Yatieanum.
Codicis antiquilas probari potest ex asleriscis, et o b e l i 9 , item ex cbaracleribus, ct e x charta , denique in
fine Isaiae noiaiar hic numerus, /', qui videiur esse annus ra; vulgaris inler Graecos ab orbe condiU>, quo amannensis voluerit consignaro lempus descriplionis bujus, sicqae difficullas est i n tertia litlera,
q o a 3 non potest esse ; baec enim liilera nota est centenarii octavi, cuui umen in hac penulliraa sedo
requiraiur nota alicujtis denarii: scriplum igitar a librario vidcturper errorem, aul calami lapsuni,
pro : autem signittcat ocioginta; si hoc sequamur, numerin hic erit 6588, ex quo si delrahamus 5508, q u i est annus Cbristi n a t i ab orbe crcaio, sccundum Gracos, rcsiduus 880 eril a n n u s Ghrfeti,
fuo baec scripta esie dicontur; conspectus porro ipse charlse, el inanus hanc sutalem bujus scriptur*
acik suadet.
2771
277'
Omillendum est, in lioc Codicc couiincri praeier iv Propbetas majores, ul vocant, a fol. 172 ad
fol. 188. brevcGominenlariuni in soinnium Nabucbodoiiosor a S. Ilippolylo Marlyre cpiscopo Porturnsi
composilum, cujus meininil Hieronyuius in lib. Scripi. ecclesiast., Eusebius item ei a l i i ; dicit enim Hipronymus Hippolylum, prater alia mulla, scripsisse m Danielem. Hoc opus in lucem huc usque editum
non fuil, cui simile in Valicana asservalitr.
Denique operce pretium fore ptitaren., hunc Codicem typis mandari, adbibila perilissimorum indusiria
quaB omi.ino necessaria esse videtur ad emeudalionem et collalioi.eiti.
Huc usque Teslimonia in ipso Codiee Chisiano asservantur.
D.
JOANMS
L L O N l 1
Uer Italicum, pag. 92.

Omnibus pra&tat Codex Graecug insignis ab annis minimuni oeiingemis gcriplus, continens quatnor
Propbeias n.ajores, ilem breve Commeiilarium in soninium Nabucbodonosoris a sancio Hippolyto Marlyre
et episcopo composilum, cujus meminit Eusebius, el posl euni HietOiiymus aliique. Hic Codei videmr
ex ipsismct Origenis Hexaplis excerpius, uli discrte legilur fol. 130 recto, item i o l . 135, 167 et fol. 315
verso, ut Holslenius qut Codicem viderat el fere inteci um dcscripserat observavit. Apposili sunl passiro
asterisci et obeli. IJuic similis est alter Godex in Biblioiheca Valicana. Denique in One Isaiae apponuntnr
quidam numeri quibus tempus seu annum scripli Codicis designari quidain ab Alexandr VII consuili exislitnarunt. A l numerum versuum bis notis significari nou dubilamus UGAIAG STI. QK, id est,
Isaiae () seu versus Iria millia ociingenti ac viginli.
9
D. B E R N A R D I M O I N T F A U G O N I I
Diarium Ilalicum, pag. 257.
PropboUe otnnes Gra?ce cum Commeniariig Origenis el Hesyobii, ac Epistolis, Praefationibusque antiquis. Godcx x saeculi extmia? noiae membranacetis, Homae in Bibliotbeca Gbiggiana. Codex boiiibyciuus
alius, Prophclas ilcra oranes coinpleclens cum obclis et a s t e r i 3 c i s , ac quibusdatn Hexaplorum leciionibus
ad raarginem.
CARDINALIS* QUIRINI
Ex Epislola ad A . S. Mazocchium xvi Kal. Dec. 1742.
Prsesto mibi adest admodum opportune antiquiss. Godex Ms. Chisianae Bibliotbecae, quem ex singnlari
inclyta* ejus familia? bineficio in manibus modo habeo, ac servabo, donec Brixiac mibi repelendae lempus adveneril. Is qualuor Propbetas majores ex Origenianis Hexaplis accurale cxscriptos con.plectens,
auro conlra carior, el paiera aurea gemmis gravi pretiosior exisiimandus, ut loquilur Leo A l l a t i u s . . . Inde itaque depromcre aninius mihi esl Jeremiae pvopbetae, qui primo loco inlor quatuor illos
ibi occurrit, caput unum in specimen propensre mesn voluntatis in suppeditandis ex ipso, qtiaecunqtie
sludiis iisdem luis quaqua ralione conducere posse cognosces. Hexaplaris vero textus illc praHer obelos
et asierisco* Origenlanos, nolis etiam marginalibus leciiones cx Aquihe et Symmachi vcrsionibus
sed aliunde depromptas preferenlibus exornalur in apographo ex vetusliss. illo God. derivalo, cura
profecio Leonis Allatii, cui opus illud integrum evulgandi Aiexander Y l l . M . provinciam dcmandaverat.
A . S. MAZOGHII
Ex Epislola ad card. Quirinuro prid. Kal. Mart. 1743,
adjunctaque Diatriba pag. xxvi.
Pudet me, Quirine Gard. Amplisgime, qui quod de Diplycbis priore loco dixerim, Chisiano exemplari
ad ultimum reservato (neque id gine lurpi ; quandoquidem in epislola illa allera lua eruditissima, cui nunc fespondere adnilor, Godex Chisianus prior procedebat, pone Diptycbon sequebaiur),
nunc demttm spaliis exclusus iniquis, ut ille ait, reperiar. Etenim qui plura omuino, quara necesse fuerai,
de Wptycliis disseruerim, de Godice illo optimo ac praeclarissimo qul nunc possira pro dignilale eluqui ?
Mearum nunc partium erit, quae de Codicis illius indole (quanlum quidem ex fragmentis ad me
missis polui judicare) adnotavcrim, ne forte indignissimus tanio munere fuisse videar, brcviler indicare.
Ac priiiiiim omnium Godicis Gbisiani textus merito Hexaplaris appellabilur, quia ex LXXvirali lexlu
illo cmendalissiino in Hexaplis apposito udeliler descriplus. Nam elsi Theodotionea quasdam addiiameiiu
sub asieriscis inserta l.aberet: (atnen quia demplis pannis illis, quos sub asterisco adsueral Adamanlius,
lextus Hcxaplaris redibai, Godex Ghisiauus rectissime Hexaplaris dicelur. Quo spectat illud-Hicronymi,
c Yis amalor esse verue L X X Interprelum ? non legas ea, quae sub asteriscis suul. > Qui certe aslerisci
ab Uexaplari Senioruin contexlu abcrant.
EJUSDEM
Spicilegii Biblici tom. I, pag. 315.
Ilieronymus (Priefatione in Danielem) jam olim monuerat, Propbelam hunc non jtixta L X X Inlorpp.,
ged juxla Tbeodoiionem Ecclesias legere, additis tamen ab Origene asteriscis et obelis. Ex quibiis verbis
arguiiur nun aliam fuisse causam cur processu tcmporis lextus Propbetse ex L X X depericril, quam
quia 1 ciionis Dauielicae jaxta LXXviros desuetudinem uiox consecuta fuerit el ejus Prophetae imnscribendi desnetudo, in tanlum ul eo tandem deventum fuerit ut Seniorum Danielicus lextus rarissiinus ac
fermc pro deploralo babereiur; et in Grecis omnibus Biblior. LXXviralium edilionibiis Daniel non ille
nroeiarel, quem ipsi L X X dcdissenl, sed quem Tbeodolion elucubraveral, qui malure admodum in locum
LXXvirorum invaserat.
Et eo jam res loct erat, cum ecce audilum fuil anno supcriorc in Gliisiauo Seniorum quanliTis prctii
Godicc exsiare LXXviralcm Daniclis intcrpretuiioncm a Tbeodoiionea dislinclaiu.
2773
2774
APPRORATIONES.
Prodit tandero in publicam lucem, studio el opera viri Hebraicc Grrcce, el Laline doclissinii, Prophetiae Danielis diu multumque a sacrartini LiUerarum studiosis exspcclaia Septuaginla Interpretum Versio.
biulurni desiderii exspectalionem explebnnt praeclarae adnotationes singulis ejusdem Prophetirc capiiibus
subjecia?, in quibus singularis apparel clariss. viri iiiiguarum, Gueca? pra2seriiiii perilia, el illustris multiplici doctrina ingenii judiciique lumen elucot. Apologia voro, quam in quinque DUsoriaiiones disiribuil
pro senlentia Patrum de Scpluaginlavirali Versione, incredibilem babet, qure ad sacram profanamque eruditionem perlinenl, pulcherrimarum rerum varielatem et copiam, ei in iis qu&dam eliam, quae viris in boc
sludiorum generc versalis ipsa sui novilale se commendabunt. Librum igilur omni erudilionis genere
abundanlem, mandalo Rmi Palris Ricchinii Sac. Palalii Aposlolici Magistri cupidissinic ei diligenlissime
legi; eumque lum Calbolicae Fidei tum bonis moribtis reperi congruenlem, et sacrorum studiorum culioribus ulilissimum fore confido. Quamobrem dignissiinum cetiseo, qui typis impressus in publicum proleratur. Daluin Komae ix Kal. Maii CIDIDCCLXXII.
M. Ang. Giacomellus arcliiepisc. Chalcedonensis.
t
Quod cnpide expelendum eral, u l Propbetiae Danielis Gracam Septuaginia Senum Inlerprelaiionem,
qoam mulli temporum injuria intercidisse arbiirabanlur, unus aliquis Hebraicc, Graece, Lalineque ducius
tmeis trucibutque blattis ereptam vulgarel; id iiunc demum incredibili mco laelitiae, atquc voluplalis
aensa perfeclum video c l . viri opera, qui non modo Graeeam eamdeni Yersionem Latinani licri c u r a v i l ,
aed egregiis etiam illustravit adnolalionibus ; hisque addidit DUserlaliones, quarum baec est lnscriplio
Apologia Sentenlice Palrum de Septuaginlavirali Ver&ione. ld ego lam praiclarum opus a Rmo P. F r .
Tboma Auguslino Ricchinio Sacri Palalii Apostolici Magistro jussus, diligenier legi; cumque orlhodoxaft
doclrinae, reclaeque moruin institulioni consonum, plenumque recondiiioris erudiiionis, ac proindo
gloriae Auclori suo, et Ecclesise caibolicae utililati aique ornamento iuiuium, perspexeriiu, dignum luce
publica judicavi.
Dabam Rouiae in Coenobio S. Mariae sup. Minerv. xu K a l . Oct. 1771.
Fr. Thomas Maria Mamachiut Ord. Prccdic.

Theologus Casanatemis.
fln recodendo septuagintavirali et Tbeodotionis textu lanla cum religione editionem Roraanam sequi placuil,
ui vei iis quae vitiosa appareot, parcendum esse censuer imus. Hac de re lcclorem benevolum semel moou.ê
suificiat. DRACB.]
DANIEL
J U X T A
L X X .
CAPUT I.
'.
1. \

.
2. ,
1\ , \
,

/ . \ / . \
*1 .
1. Sub Joacim roge Judaeae anno lerlio cum advenissei Nabuchodonosor rex Babylonis in Jcrusalem, obsidebat eain.
2. t t tradidit eam Oominas in manus cjtis, et
Joaciro regem JudaeaR, et pariem quamdain sacrorum vasorum Domini, el asportavii ea in Babylonem in lerram Senaar in domum dei sui ct vasa,
et collocafit ea in templo idoli sui.
3. \ 6 \6\ 3. Et dixit rex Abicsdri principi suorum cunu, *

cborum, ul addncerel sibi de filiis opliiualunj lsracl.
, \ , \
et de regio semine, et de electis,
,
4. AJolescentulos, immaculatos, et spcciosos
4. , \ , \
forma, et perilos in omni sapientia lilerisque excul , \ , \
tos, et inlelligenles, et sapientes, et robustos, ui
, , \ ,
esseni
in domo regis, et docerei eos literas, et dia , \ ,
lecium Gbaldaicam.
\ .
5. Utque dareiur eis, quod mandatum erat ex
5. \
domo regis per singalos dies, et de regia mensa, el
6' , \
de y\no, quod bibit rex, et erudirei eos tribus annfe,
, \ ,
deindeque starent in conspeciu regis.
, \ , \
.
6. \ j 6. Et fueruntde genere liliornm Israel, quLcrani
de Judaea, Daniel, Ananias, Misael, Azarias.
, , , , '.
1
2773
HEXAPLORUM
a& S U P E R S U N T .
2776
7. ,
, ,
\ , \ .
8. \ ,
,
\ , ^.
9. \ \
9. Et dedit Dominus Danieli honorero et gratiam
.
in conspectu principis eunuchorum.
10. ,
10. Et dixit princeps eunuchorum Danieli, Angor
raelu domini mei regis, qui ordinavil cibum ve- ,
eirum, et potum veslrum, ne videat faciea vesiras , ,
diversaa et iiifirmas prae adoleecentolis atientgena- \
,
rum, qui aluntur vobiscum, et pericalura proprii
.
colli subeam.
11. \
11. Et dixit Daniel Abicedri, qui declaratus fueral archieunucbus supcr Danielem , Ananiam, M i - , , , *
saelem, Azartam:
12. ' ,
12. Tcnta,quso,pueros tuos pcr dies decem, ei
\ ,
deLur nobis de legurainibus terrae, ui comedamus,
, \ .
el aquam bibamus.
15. \
13. EL si appareal aspectus nosler d i v m u s ab
aliis adolescenlulis, qui edunt de regia coena, sicut
, ,
volueris, sic ulere ser\is tuis.
.
14. ,
14. Fecitque eis hoc modo, et tentavit eos die .
bus decem.
15. ,
15. Posl decem dies apparuit aspectus eorum
,
\
pulcber, et habilus corporis melior alite adoleacen .
tulis, qui edcbant regiam coenara.
16. \ \
16. Et erat Abiesdri lollens camam eorum, et
vinum eorum, et pro his dabat eis de leguminibus. , \ , \
.
17. \
17. Et adolescenlulis dedit Dominus scientiam ,
, \ , \
et iiileUigeniiam, et prudcmiam in omni arte lilera* \ ^ rla : Danieli vero dedit intelligentiam in omni verbo,
\ , \ , \ /.
et visione, et soinniis, et in omni sapientia.
18. ,
18. Post aulem dies istos jussitrex inlroduci eos:
, et iniroducii sunt a principe eunucborum ad regem
.
Nabucbodonosor.
19. \ * \
19. Guroque eis collocultis est rex ; ei non i n , \ ,
venlus esl in sapientibus similis Danieli, et Aoania?,
\ , \ ', \ .
el Misaeli, ct Aiariae, erantque apud regem.
20. \ \ , \ , ,
20. Et in otnni verbo, et intelligentia, et disciplina qusccumque sciscitatus eat ab cis rex, depre- ' ,
bendil eos sapieniiores decuplura super sophislas , *- / . el phtlosopbos, qui erant in oinni regno ejus, et glo- , \
riOcavit eos r e x , et conatituit eoe principes, et de- -tr \ <5 ,
, \
claravit eos aapientes auper omnee, qui erant in

negoiiis ejus in universa lerra ejus, et in regno
-- , \ ejus.
7. iinposuit cis princeps eunucborumnomiiia :

Dauieli quidero Baltasar, Ananias Sedrach, ei M i aaeli llteach, ot Azariae Abdenago.
- S. Et cogiiavit Daniel in corde, ne pollueretur
in cibo regis, et in vino, quod bibit : et rogavit
pi incipem eanuchorum, m coinquinaretur.
/.
21. E i fuit Daniel usque ad primum aanum regni
Cyri regis Persarum.
21. \
.
CAPUT II.
1. in anno secundo regni Nabucbodonosor
accidii, ut in visiones et somnia incideret rex, e l
turbareiuriitsomnio suo, et somnut ejus fogit ab
eo.
\
1. \
, , xal
* \ * .
DANIEL C A P U T
II.
5778
2. E l jussit rex, ul inlrodticerentur incanlalores

2 . \
ct r n a g i , et maleflci C b a l d a B o r u m a d anuuniiandiiin
&, \ , \
regi somnia ejus : et adveiiientes slcterunt coram
,
Tege.
* \ .
3. Et d i x i t eis rex : Somnium vidi, et lurbalus est
5. \ 4 * ,
epirilus meus: v o l o igitur scire s o m n i u m .
\
4. Et loculi sunt Chaldaei ad regem Syriace: Do.
mine rex, in sempilernum vive : indica somnium
4. \ * , * ttiuro servis tuis, et nos tibi dicemus inlerpretalionem ejus.
, \ \
.
5. Respondens autem rcx dixit Chaldaeis : Ser5.
' / . - mo a me recessit. ldeoque nisi indicaveriiis
mihi in verilate somnium, et interprelalionem ejns
& ' , \
osienderitis mihi, omnibus exemplo eritis, et redi , , \
. gentur subslanliad vestrae in regium Gscum.
6. Si autem somnium manifeslum feceritis mihi,
6. ,
et inlerpretationem ejus indicaverilis , accipielis
,
praemia omne genus, c l bonorem a me: oslendiie
, \ '
mibi somnium, atque discernile.
, \ .
7. Responderunt autem secundo dicenles : Rex,
7. ' * ,
visionem dic ; et pueri lui poslbac iuterprelabun , \
tur.
.
8. Et dixit eis rex : In veriiale novi, quod lcmpus
8. \ , ' ,
vos redimitis, prcuc vidisiis, quod recesseril a mc
* ,
res. Quemadmodum igilur praecepi, sic erit.
' -
, / .
9. Nisi soronium indicaveritis mibi in verilale et
9. *
interpreiationem ejue ostenderilis, morle cadeiis :
-8- \ / . *
inter vos enim loquimini, ut verba mendacia componatis in me, donec tempus pertranseal. Nunc igi ' , .
0 *t- / tur si verbum dixeritis mibi quod nocte vidi, cognoscam, quod eiiam imerpreialionem hujus osicn, \ .
deiis.
10. Et responderunt Cbaldasi coram rege: quod
10. \ \
Nemo ex bis qui &unt in terra, poieril dicere regi
, \ \
, * \ quod vidit, sicut lu sciscilaris .* et omnis rex, et
, \ omnis dynasta bujusceinodi rem miniroe sciscilatur
ab omni sapienie, et mago, et Chaldaeo.
, \ , \ .
11. \ , , ,
-f- \ / . \
, , *
, .
11. Etserrao, quem quaeris, rex, gravis egt et

sublimis, et nullus est qui oslendet baec regi, iiisi
aliquis angelus , cujus non esl comraoratio cum
omni carne, unde non potesl fleri, quemadmodum
opinaris.
12. , \ - D 12. Tunc rcx moeslus, et supra niodum dolore

affenus pracepit, ut educerent oinoes sapienlea

Babylonitt.
.
13. edictura promulgatum est, ut oranes i n 13. *
teriicerenlur: quaesitus esl autem Daniel, et omaee
\ ' qui cuoi eo erant, ut simul perirent.
.
14. \ , ,
' ,
.
14. Tunc Daniel dixit coiisilUtm, el tvotenliam,

quam babebat, Ariocbo priacipi mililia? regis, cui
mandaverat, ut educerel sopbisUe Babytonia.
15. \ ,
/ \
; ' .
15. Et sciscitabalur ab eo dicens, Princcps regis,

qoare decernitur %evtre a rege? Tunc roandatum
indicafit Ariocbus Oanieli.
16. -
16. Daniel auiem ingressus est celeriter ad re-
2779
H E X A P L O R U M QVM S I P E R S U N T .
9780
gem, el rogavit, ut daretur sibi lempus a rege ; ei , \ , ooOjJ

, .
osieuderei omnia coram rege.
17. ,
47. Tunc revcrlens Daniel in domum suam, Ana', \ , \ '
niae, c l Misacli, et Azariae consociis enarravit ow .
nia.
18. \ \ -- \
18. Et indixit jejunium, et deprecationem et
affliclioncm ad quxrendum a Domiuo allissiino de
inyslerio boc, umon traderentur Daniel, etqui cum
eo, in perdilionem simul cum sophislis Babylonis.
19. Tunc Danieli in visione in ipsa nocle myslerium regis palefactum esl clare ; tunc Daniel
beiiedixil Domiuo aliissimo, et exclamans dixit:
/ .
\ ,
\ ' .
19. \

, \

2 0
K u
f o u
20. S i l n o m e n Domini m a g n i benediclum in sa-

' "
P
^
, \ culum, quia sapienlia et magnificentia ejus sunl.
.
21. \ \ , 21. ipse mulat lempora el selaies, transferens
reges, el conslituens : daits sapienlibus sapienliam, , \ , ,
\ .
ei inlelligenliam bis, qui sunt in scienlia.
22. , \ 22. Revelans profunda et obscura , el cogno , \ \,
scens quae in tenebris, el quae in ltimine ; el apud
* .
ipsuni esl solulio.
25. \, , ,
23. Tibi, Dominepalrum meorum, confneor,acie
\ , , \
laudo, quia sapienliain el prudenliam'dedisii mihi:
' ,
et nmic declarasii mibi quae rogavi, ul osleoderem
.
regi poslea.
24.
' 24. Ingressus aulem Daniel ad Ariocb, qui con
slilulus fuerat a rege, ul inlerOcerel omnes sopbi
stas Babyionis, dixit ei : Sopbislas quidem Babylo- C , , ,
itis ne perdas : scd inlroduc me ad regem, el sin
, \ .
gula regi aperiaro.
25. '
25. Tunc Arioch cum feslinatione inlroduxit
, \ ,
Danielem ad regem, et dixit e i : Inveni bomincm

sapienlem de caplivilaie filiorum Judaea?, qui regi
, .
aperiet singula.
26. ,
26. Rcspondens aulem rex dixil Danieli, qui cognominabalui* Cbaldaice Baltasar : Poleris indicare * , \ mihi visionem, quam v i d i , et inlerprelalionem
;
ejus?
27. \ ,
27. Exclamans autem Daniel coram rege a i t :
,
Mysterii, quod vidil rex, non est sapientum, etma \ , \ , \
lelicorum, et incanlalorura, et gazarenorum expli .
calio.
28. '
28. Sed est Deus in coelo revelans mysleria, qui
, , &
significavil regi Nabucbodonosor qua* oporlel iieri
* .
novissimis diebus.
9. \ &
29. Et qui revelat mysleria, osiendit libi quae
.
oportel fieri.
50. ,
50. Mibi vero non propler sapiemiam, quae sit
iti me super omnes bomines, myslerium boc aper- \ ,
Uiin est, sed explanalum est mibi, u l nota fierent , '
, &
regi, quae concepisti animo tuo in cogoitione.
.
51. \, , , \ ,
51. Et tu, rex, vidisti, et ecce imago una, el eral
imago illa magna nimis, et aspeclus ipsius sublimis \ ,
, 4
slabal conira le, et visio imaginis terribilis.
.
1
2782
DANIEL C A P U T II.
*78t
52. erai caput ejtis ex auro o p i u o , pccius

32. ,
et brachia argenlea, vcnlcr el feinora r c a .
\ ,
.
55. Crura aulem fcrrea , pedes pars qtuedara
33. 8 ,
ferri, pars autem leslae.
, U .
34. Vidisli quoadusqucscissusesl lapis de mome
34.
sine manibus : el percussii iruagineiu super pedcs
& , \ \
ferreos, el icslaceos, ei demoliius esi ea.
, \ , .
55. Tunc comminula sunl simul ferruni, etlesla,
35. ei
a?s, el argenUim, ei aurum, ei facta sunl quasi
, , \ , \
minulius palca; in area, el dispcrsil ca ventus,
\ \
i(a ul oihil reliclum ail ex eU : el lapis qui per ^ ,
cutserai imaginem, faclus esl mons magntis, et
, \
percussii
universam lerram.
, \ .
56. , \ 36. Haec esi visio : sed eliain inlcrprelaliouem
dicemus coram rege.
4\ .
37. T u , rex, rex regum es: el libi Doniinus
57. , , , \ \
cceii
principamm, et regnuro, et foriiuidineni, ei
, , \
bonorem,
et gloriam dedil in unfcerso terraruin'
, , \
orbe.
.
38i Homines, et besiias feras, ei rolucres cooli,
38. , \ ,
et
pisces maris iradidii sub mamis luaa, ul doini *- * /,
neris
omniuia : lu es capui aureum.
'
.
39. posl te coasurgct regnum mhius tuo ei
39.
lcriium
rcgnum aliud a3reum, quod imperabit uni, ,
versae
tcrra\
.
40. /.
40. E i regnum quartum forie m feirum, icui
4 ,
ferrum domans omnia, et eicul ferruni oroocai
\
bo
excideiis; el lurbabUur univerea lerri^
fi
a r
r e i l l
41. \
, ,
4 , ,

.
41. u l vidisli pedes ejus c i digiios, pariem

quidcni aliquam lesLc littilis, paiiem vero atiquam
fcrri; regnmn aliud divisum cri( io ipso, proul
vidisli ferrum adiuixluiii aiinul Inleae lesue.
42.
, *
; ,
.
42. E i digili peduai para quldem aliqua fenra,

pars vero aliqua tesiea : pars quaedam regni erit
foiiis, ei pars quaedam *wft conlriia.
1
43.
45. Et aicut vidtsli ferrum adtnixlum eimul
,
Iirtt ae leaiae, commuii erunl in generalione bomi, , num, sed non erunt coneeniienies, neque invicem
, - ^ convenienlee, sicul neque feirimi polesl commi6 .
eceri tesla?.
44.
,
, \ , \
, \
, \
.
45.
, \ ,
, \ , \ , \
4* \ ,
.
46. \
44. Et in lemporibus regiun istoruro slaleel

Deus coeli regnum aliud, qood eril in saicula, c l non
dissipabitur, et hoc regnurn aliam genlem non palietur : percuiiet aulem, ctdcsolabil rcgna baec, el
ipsum slabil in xtcrnum.
45. Quemadmodum vidisli dc monle selssuni
lapidem sine manibas, ci comrainuit leslam, ferruro, ei ses, el argenlum, ei aurum ; Dcus niagnus
significavil regi quas futura sunl iu novissiiivis diebus : ct certa esl visio, el fidelis bujus inlcrprelalio.
46. Tunc Nabucbodonosor rcx cadrns \r, facleio
88
27S5
IIEXAPLOBUM QUiE S I P E R S U N T .
27K4
htjffti, adoravit DanieU.ii), et praecepif, ut sacrillcia , , \ ei libaiuina facerent c i .

XM\ .
47. E l exclamans rex ad Danielem d i x i l : Vere
47. \
eel Deug vesler Deus deorura, et Doniiims regum, - ' \ ,
qui palefacit mysteria abscondila solos, quia po- \ , luisti roanifestare myslerium hoc.
, .
48. Tunc rex Nabncbodonosor Damelem magniff48. *- / .
< ans, et daos dona magna ei mul:a,consiiiuU suptr , ,
itegolia Babylonis, et declaravU cum principem et ,
ducem ooiDium sophistarum Babylotiis.
\
.
49. Et Daniel rogavii regem, ul coasliluerenior
49. \ , auper negotia Babylonia Sedrach, Misacb, Abde- /,
nago : et Daniel eral in regia aula.
, ' * \
.
1
CAPUT III.
.
1. Anno decimociavo Nabucbodonoaor ret giibernana civitaics, el regionea, el omnce babitaules auper lerram ab lndica osque ad iElbiopiam
fedt imagioem aiuream : aiiiuido eju cubiiomm
sex : el slaluil cam in campo vivarii regionis B a bylonis.
4. *- " / .
+ *- \ ,
\ 4
/ .
\
.
2. \ *-
\ *- / .
+ , -+ \
/ . , , , \
, , * *>, \ ,
2. Nabucbodonosor rex regum ei iraperans

orbi terrarum loti, misit ad congregandum universas gentes, et tribtrs, ei linguas, satrapas, duccs,
toparchas, et consules, prsefeclos, ei eos, qui in
potestatibua constiioti per regfonem, et universos,
qui t r t n l per orbem terrarum, ot venirent ad dodicatieaem imagiitia anrea, quara slatuerat Nabucbo C
, .
donoeor rex.
3. , ,
5. Tmic congregali unt consiriee, duces, toparcba, p r a e t o r e a , lyrannt, m a g n i in poteelatibas, et , , * ,
omtiet priacipes regionum, al venirent a d dedica- \ ! ,
, tionero Smaginia, quam aiatnerat Nabucbodonosor
rex, et steierunt qui adecripli erant in conspeciu iroa- X / . *- \ giiilf qoam alattterat Nabucbodooosor.
/ .
4. \
4. Et prsco promulgavii turbia : Vobia ediciiur.
, , \ , \, \ .
genies el regiones, populi, el linguae.
5. "* ,
5. I3i cum aodieriiia vocem lubae, fiblula?, et
d l b a r e , a a m b u c a B , et pcalierii, gympboniai, ei , \ , , ,
, ,
u n i v e r s i g e n e r i a musieoruai, cadenlee adorelis
, irjaagiaem a u r e a a i , quara s t a i u i i Nabuchodonoaor
.
rex.
6. \
6. Quicumque aulam non cadena adoraverii,
eadem bora injicieot eum in fornacem ignU ar-
-.
dentem.
7. \ ,
7. E l in tempore illo, quando audierunl oiunes
geniea ôcem l u b , fistuUe, ei cilbarse, sambuca: el \
psallcrii et omnis sonilus musicorum , cadenles , \ / .
, , \,
oaines genles, iribus, el linguae adoraveruitl ima\ ,
ginem auream, quam slatueral Nabucbodonosor rex,
,
in conspeclu ejus.
.
8. ln illo tenipore accedemes viri Cbaldsei ca8 . :
lumniati sunl Jadaeos.
.
9. EtSQScipientea dixerunl Nabuchodonosor r c g i :
9. \
Uomine rex, in xlernum tivc.
* , {rfli.
2786
DANIEL C P U T I I I .
10.
Tu,
rex,
mandaaii
ei
detrevttti,
ut
oranU
lw10. X u , \ ;, j
mo, qui audieril vocem labae, fislula, et tainbvcsr.
,
eitharse, psaUerii ei omiiia soniuio muafconiin, ta \ ,
dens adorei imagiaem awrearo.
/ . ,
.
H . E i q u i n o n procidens adoraverit. immiesus
11. , sit in fornacem ignis ardenlem.
.
12. Sunt autem quidam v i r i itidau, quos con12. ,
stiluislisuper regionemBabylonis, Sedrach,Misacli,
* \ , , ,
Abdenago: homines isii non UmueruiU tuuin de',
cretum, et idoiuin luum non coluerunt, ei imagi , \ , \
nera Uiam aureain, qtiam staiuisti, ma adora , , .
verunL
15. 15. Tunc Nabncbodonoeor succensue ira, praece , , '.
pil, utadducerent Sedrach, Misacli, Abdenago: iunc
.
1 bomines adducti sunt ad regem.
14. \
14. Quos etiam conepicattis Nabucbodonosor
, , ,, ',
rex dixit eis : Quare, Sedracb, Miaacb, Abdenago,
, \ ,
deoe meos oon colitis, et imagiuesi anream, quarn
, ;
statol, non adoratis?
15. \
15. E l aanc siquidem stie paraii, etatlm ac **t \ , diericis tebam, fistulam, el ckharam, gambiirani,
X , \ \ / . \
el psaUerium, symphomam eionuiem sofiiiam
,
niusicoritm, procidentes adorale imaginem aureant
/ . , ,
quam stalui: si vcro non, scilole, quod non ado ,
ranies vos, eadetn bora immiltemini in fornacem
\
ignis ardentem : atquis Beas erlpiei vos de maai*
;
bus meis ?
10. ' 4 , , ',
16. Respondenlea autem SedracK Misacb, AWky
- ,
nagodixefunt regi Nabuchodonoeor: Rcx, non opot
\ . ^ babemus noain roandato hoc reapondere l i b L
17. ' t- / .
17. Esi enim Dcus in ceUe unus Bomlnue Dosier,
, 4 ,
quem limemus, qui eet poiene eripere noe de tori x / . \
nace IgnisardeiUe.elde mambue tuia, rex, liberalut
, , .
OOi.
S785
18. \ / .
, ]
, , .
18. Et ittnc manifealum tibi eriU rex, quia neque

idolum tuum colimus, neque imaginem X i u n auream, quam sialuisii, adoramua.
19. Tunc Nabucbodonosor repletus eat Farore,

e l aspectus faciei ejus immuiatus est super Sedracb,
Misach, et Abdenago : et praecepit ut suoeendercUir
fornax septuplum ullra quod opartehat ipgaw guc
ceodL
90. \
20. Et viris forUfaimia eomm, qui eram in exer , , , ' cliu praecepit, ul colligatu pedibue Sedracb, Mitacb,
' / .
Abdeoago injicereni in fornacem ignis ardealem.
.
19. , \
,
, \ ',
, * 4 .
21. ,
, \ \
,
.
22. *
\ , \ *, \
; .
21. Tunt Viri illi compe^bna vincti taiU, babcn*

tea calcearoenta sua, et liaras eas soper capita
aua com teotimenlo luo, et mlsai MHM hi fornaeem
igoie ardtfilem.
22. Qaia maiidatufD regis urgebat : t f o m a i
euccensa erat plus quam antea eeptepltH; ei viri^
qui joesi Cueraat cum retlnxiaseiH ooa, tt addexiaaeiu ad fiamacam, immiserant ia aa.
25.
\ ,
25. Viroa igilur, qui cojupedibua vinxarant aos,

qui erant wim Aiaria, egreaia flanma da fornaet
2787
HEXAPLOKUM QVJE SUPERSUNT.
2788
mcendil , et inierfecil, tpsi aotem conservati , .

SllflU
24. ; ,,
24. Sic ergo precaius est Ananias, el Azarias, ct
\ * \ ,
Misael, el laudaverunt Domimntt, quando eos FCX
*
jitssil immiui in fornacem.
25. * , \ 25. Sians aulem Azarias precalus esl sic, etape ,
riens os suuni, confitebatur DominO simul curo
; , sodalibus suis in medio igne fornacis succensae a
, \
Cbaldxis vebementer, et dixerunt :
26. Benedicius es, Domine Deus patrum noslro26. , ,

ruin el laudabile el glorioeum noraen lcram in
\ \
saecula.
.
t
S7. " \ , ,
27. Quia jnstus es in omnibus, qua3 fecisii nobis,
et omnia opera lua vera, et viae luae reclae, el om- ^ \ ,
nia judicia tua vera
, \ .
28. \
8 . Et judicia verilaiis feoisti seeundum omnia,
quaa adduxisli nobis, et super civitatem luaiu san- , \ \
ctam patrum noslrorum Jerusalem : quoniam in . .
vcrilale el judicio fecisli omoia baec propter pec- \
.
caia oostra.
29. " 4 , \
29. Quouiam peccavimus in omnibus, ei inique
eginius discedendo a le , et peccavimus in omni- \ .
bus.
50. \ ^ 30 Et roandatis legis luae obaudivhnus, ne, , ,
que obaenravimus, neque fecimus sicut pracccpisli
nobis, ut bene nobis essct.
, .
31. , \
31. Et nunc omnia quaecumque nobls iuduxisii,
ct omnia quaccuuique fccUli iiobis iu vero judicio , .
fccisti.
C
32. \
52. E l iradidisli nos in raanus 'miiuicorum uosliorum iniquorum, et inimicissimorum apostaia- , \ ,
\
rum, el regi iniquo et nequiasimo tupra omnem
lerram.
35. \ *
35. Et nunc non Ucelnobis aperire os : coniu \ \
8 ei exprobralio Cacta est eervorum tuorum, et
.
coleniium te.
54. ,
54. Ne iradaa aoe iu finem propier nomcn luum
\ .
einedisstpcstestamentum tuum.
55. \ *
55. Et ne averlas misericordtam taara a nobis
, \
propier Abraham dileclum a le, elpropterlsaac ser , \ " .
vura luum, et Israel sanclum luura.
56. , 36. Quemadmodum loquuttis es ad eos, diccns,
quod multiplicareiur semen eorum quasi etelhe co&li ^
, \
multiiudine, et quaciarena, qoae esl ad oram ma.
rii.
37, ", ,
57. Quia, Doraine, minorali sumus prae omnibus
, \ \
getibus,etsurous humiles inomni lerrabodie pro .
pier peccata nortra.
38. \ \
38. Et non esi in lempore boc prtuceps, et | ro, , ,
phela, neque dux, neque bolocauslum, neqrie sacii, , ,
ftkiura, neque oblalio, neqae iocensum, neqoe locus
.
oflerendi in conepeclu lao.
59. \ ' ,
39. E l inveninidi mieericordiani sed in -anima
.
conlribulaia, et spiiitu buinUialo suacipiamur.
40. Quasi in bolocaostis arielum, et taurorum, et
quasi in millibus agnorum pinguium : sic flat sacritfdam noslrom in conspcclu luobodie, el propiiiari
40. ' \ . \

, \ 3
2789
DANIEL C PUT 111.
,
\ /
\ 44. \ ,
\ , \ ( .
42. , *
/ . , \
.
43. ,
4 , .
44. \
, \
, \ .
45. , \
; * .
46. \ oi ,
, \

* \ ,
, , \ ,
, .
47. \
.
48. , \ \
.
49.
' , \
.\
50. \
, \
, * , \
..
51. ' ;
, %\ , \ - \ / .
, *
52. ,
, \ ,
*
, \ . \
.
53.
, \ ,
.
54. \
, , \ .
55. ,
, \ , \ ;
.
56.
, \ , \ .
57.
, , \ .
58. , ,
.
59. , ,
.
60. , \ -
2790
posi te quta non esl confusio confldcmibus iu te e l

perlicere posl te.
41. Etnuuc exsequimur in toto corde nosiro, et
limemus le, et qunerimus faciem luam.
42. Ne coufundas nos, sed fac nobiscum misericordiam secundum mausueludinein tuam, et secundum mullitudinem miserationis iuae.
45. libera nos secuodum mirabilia tua, ei da
gloriam nomiui tuo, Domine.
44. E l confundaiuur omnes, qui oslendunt servis
tuis mala, et confandanlur ab omui potentia, el
fortiludo eorum conleratur.
45. Cognoscant, quoniaui tu es solus Doraiuus
DeuH, et gloriosus super universum orbeui terraruin.
46. Et non cessabanl, qui injiciebanl eos, min'
stri regis succcndentes fornacem : et.quando immi
serunt tres simul in fornacem, cliam Cornax erat
succenga aecundum iuOanimationem suam septupluro, el quando iiijecerunt eos, qiii quidem injiciebani eos, arant.supra eos; alii vero succendebaot
subter eos napiubaro, et slupam, et picem, el sarmeota..
47. Et effundebalur flarama super foritaceiii ad
cubilos quadraginia novera.
48. pervagala esl, el inccndit quos reperil
circa ioruaceoi de Cbaldasis.
49. Angelus aulem Domiui deacendit siniul cum
eis, qui eram cum Azaria in fornacem, et excuasil
flammam ignis de fornace.
50. E l fecil ttiedium iorna.cis qua&i spirituoi roris flamem, el non teligll eos prorsus ignis, ueque
conliislavit, neque molestiam Intulit eia.
%
51. Assumenies aulem Ires quasi ex uno ore

bymuutn dicebaiit et gloriAcabant, et beoedicebam,
et exaltabaiu Deum io foruace dicentes :
52. Benediclus es, Doniine Deus patrum iiosiiorum, et laudabilis, el atiperexaltalus iu saecula : et
benedicium nooien glorias luae sanctum, el aoperlaudabile, el superexallalum in omoia saeeula
55.
luaB,
Benedictua es in lemplo sancl gloria

et superlaudabilia, el supergloriosos iu s*e-
cula.
54. Beuediclus es io t b r o o o gloria; regni tui, et
laudabilis, et snperexallatus in saxula.
55. Benedictua es qui cernia abyssos, sedena super Cberubim, et laudabilis, g l o r i o s o s in sa>
cula.
56. Beaedictus ea in.flroiaineiito coeli, et laadabilis, el gloriosus in sacula
57. Benedicite, omnia opera Domini, Domiiio,
hymnum dicite, et siiperexahate euoi in saecula.
68. Benediciie, angeli Doioini, Doroiao, hymnuui
diciie, ei superexallaie eum in saecula.
39. Beuedicile, coeli, Domine, liymnuut dicile, ct
euperexaltale eum in saecula.
60. Bcucdicile, a*jUtC,el omnia, quas supcrciuluiu
2701
HEXAPLORUM
ftunt, Domiuo, hymnum dicite, et auperexatlate

eum in samila.
61 Benedicite, oranes virlutes Domini, Domino,
bytniium dicite, et superexaltate eum saecula.
62. Benedicitc, sol, ei lona, Domino, latidaie, c i
supcrexaltale eum in ssecula.
65. Benedicite, stellae ceeli, Domino, bymnuiu di
cite, ei auperexaltale eum in saecula.
64. Benedicile, omuis imber et roe, Domino, laudate, et superexaliate eum in s&cnla.
65. Benedtcite, orones epiritus, Domino, laudate,
et superexallate eum in recula.
66. Benedicile, ignis et aeslus, Domino, laudate,
et superexaliaie eam in ssecala.
67. Benedkile, gelu et frigua, Domkio, laudatc,
et enperexaliaie eum in sa*uh.
68. Benedicite, rorea et nives, Domino, lautlaie,
ot aaperexakaie eum in saecula.
69. Benedicite, glaeies et frigus, Domroo, b o date, el soperexallale eum in sroul*.
79. Benedicite, pniinse et nives^Domlno, lautfate, et auperexahate eum in sacola.
71. Benedicite, nocles et dies, Domino, laodaie,
et superexaltate eum in saecula.
72. Benedicitc, lux tt lenebra, Domino, laudaie,
et euperexaltate eum in saecula.
73. Benedicite, fulgora et nubes, Domiuo, laudaie, et superexallate eum in saecula.
74. Benedioat terra Doraino, laadet, ei superexallet eum in s&cula.
75. Benedicite, montes et colles Demino, byniatun dicilo* e i superexaltate eum in ssecula.
76. Benedicite, omnia oascenlia in terra Doraino,
kymnuiD didieêt soperexaltaie eoro in saecula*
t
77. Benedicite,pluviaiei ronles Domino, hymnam

dieite et superexaKate cuni in saecula.
78. Benedldte, maria ei flumina, Domiuo, hynvmim dicite, et superexaltala eun in saecula.
79. fienedicitf, cele et omoia, q u movenlur in
aquta, Domino, hymmim dteite, et superexaltaie
eom io saecula.
80. Benedtcite, omnea volucres eoeli, Domino
byroaum dicite, e i superexaltate eam in s*cula.
r
94. Benodtehe, o m e * farat et jamenla quadrupeda, et besltaa lerne, Domitto hymmun diciie, et
iuperexaltaie eum in saecula.
82. Benedicite, lilii bourinum, Dumino, bymnun
dicite, et superexaltate eum iu saecula.
83* Benedicite, Itrael, Domiao, bymoum diciie, et
auperexaltate eum in sascubu
84. Beittdieite, sacerdotea sanri Doofttni, Domino,
bymntim dieile* e i superexaltate emn io amula
83. Benedicite, servi, Dorokio, byattm dicile,et
auDerexaltate emn in s*cula.
86. BenedicHe, spiriuis, at aoime justofiim, Domino, bymoum dicite, el suporexaltate eam in s r
\JA SUPRRSUNT.
2702
, opvcfcc, \
.
61. iziaai
, , .
62. , ,
, \ .
63. ,
, .
64. 66, \ ; ,
, \
65. ,
, .
66. , ,
, \ .
67. , \ ,
, .
68. , \ \ ,
, .
69. , \ , *
, \ .
79. , \ ,
, .
71. , \ ,
, \ .
72. , , ,
\ .
73. \, \ ,
, \ .
74. , ,
*
75. , \ , ,
\
76.
, , \
.
77. , \ \ ,
, \ .
78. , \ ,
, .
79. , \
, ,
.
80.
, , \
81. , \
, \ , ,

82. \ ,
, \
85. , , \
.
84. ,
, \ .
85. , , \
.
86. , \
, , \
.
D A M E L C A P L T 111.
1794
87.
Benediciie,
aancti,
et
hooules
corde,
Domioo,
8 7 . ,
h y m a n m dkitf, e i saperexaltate tnm i a ssctihu
, , .
88. ', ',
88. Benedidte, Ananla, Axarta, Misad, Domino,
, , (
bjmnam dicitc , e i svperexaltaie eum irt s a m l a .
. " $,
Qaooiam eripait no* de infera, ei salvaafociiI H *
, <te maau mortis, et liberavU not de attdio fiaaiM
, .
ardeotis, e i de igne redemii nos.
89. 9 (, ,
89. ConfilemUrJ Donino q v o a i a b o M S , qr*o^ .
uiam in saeculum misericordia ejut.
90.
90. Benedicite, omaes coleatet Domtaaa Omm
, , , deomm, laadale, 04 con8temiui, qeomajra sccm #- --
lum misericordu ejxs e i l a %xcu\wm sciniin.*
.
91. - *91. E i factutn est, cum tudiret rex lavdaules

illos et sUos vioVrei eoe vivtaiea, Tonc Nabncbo / 6 , B doootor rex e b t l a f H i i i , ei tarrexU fotitias, t i dixit
, -tamicis suis : Nonue viroa ires misimus iu m d i n m
^ igais T i a c t o s ? dixeninl r e g l : Vert, rex.
, - , .
92. Et dixit rex t-Ecce cgo tideo viros foaloor
92. 4 /.
aolutoa doambokiiles Ia igae, et corrupito nntta
,
facta eat in e i s , et aspectus quaril imibtudo an*
,
gellDei.
.
93. & c u m aceesaiaatl rex ad oaihini fornadt
93.
, ardenita igne, yocavil eoa ex noardat: Sodracb,
Misacb, Abdeuago, aerf 1 Dei deorim excelai efre*
* , , ',
dimini de igne. Sic igitnr egressi m t viri de tne , .
dio igois.
.
94. R l cangregaii aunl coniuiea, toparcbea, e i
94 , ,
, \ , Q principes iamiliarum, ct amicl regia, et comemplabautur bomioes lUos, qaoniam IMHI tetigit igiiis
,
, , corpoa eorum, et capUU p m a BOD adusti sutit, et
, aarabara eorum nou Immnlala auut, neque odor
Ignis erat in eis.
.
95. Respondena aotem Nabncbodaaoaer rex
95.
d
i
x
i l : Benedktus Dominus Sedrach,. Misaob, A b * , , '
donago> qui inisit angelum 8uum, el aalvavii puoros
, . ,
wios^ qui aperaYenmt in cura; mandaUMD eniui
, * .
regis sprevaruni, e l iradiderant corpora aua
, combustioiiem ne colerent, neque adorarentêuin
-tr -fr- ' / .
alium prseter Deura suum.
, ,
3793
' .
96. Et nunc ego decerao, u( omuiageaa, e l o i n 96. , ,
nes iribus, ei omnea Unguse, qeicumque blaspbo, , *
, , ', - D roaveriiia Dominum Deuin Sedracb, Mlaacb, Abde, *
nago, membralim concidalur, el domua ejua publi , .
celur, quia non aat Detis alius, qui powil i(a Uberare.
97. , , , ' ,
97. Sic igilur r e i , Sedrach, Miaacb, Abdenago,
.
poteauiem daot auper nhrersam regiooem, c o m i i luit eos prinoipet.
98.
, , , *
,
.
98. Iniiium EpiMete. NABUCHODONOSOft f t i

omnibue populie, iribubua, a l ItngQia babilanilbai
ui eniversa terra;pax vobla roultlplicotur.
99. '
; , X , .
99. Signa, et ostenta, quse fecit niecuin Deaa excelsve, placuit in congpecia meo annumiare vobis,
eo quod magna, e l fortia.
100. r
7*> - / .
100. Qaam magnuin et potens rcgniim c | u f , ro-
2795
gmim ejus,
HEXAPLORUM
regnuni
sempiiernum, polesias ejua in
generationero e i g e n e r a i i o n e m .
CAPUT IV.
1. Annodecimooctavo regui Nabucliodonosor
dixit : Pacificus erau in domo mca, et felix ia
ibrono meo.
2. Somnium vidi, et verilas sum, et limor ceeidit
supcr me.
7. l n cubili meo dormiebam : et ecce arbor
excelsa, quae nascebatur euper terrain, e l aspeciua
ejus magnue, et non erat alia similis ei,
9. Rami ejus longitudine quasi siadiorum t r i giula, et subler eam babUabanl omnes beslia? tenrse,
et in ea volucres coeli nidificabanl; fniciu* ejue
miiUiia, e l boiuis, ei subminiairabat omnibus animalibus. 8. apecies ejus magna, verlex illias appror
pinquabal usque ad coslum, ei truncus ejus usque
ad nubes, replens ea, quae aubter coeUiro : sol et
luna cranl, 1 ea- babiiabant, ei iltamiaabaitt universam lerram.
19. Contemplabar in somno roeo, et ecce Angelug
miaaua eai in fortiludine de ccelo.
. 11. E l daiaavit, e l di*il e i : Succidite eam, e l
dosiruite eara : mandatum entm est ab Altissimo,
ut eradicelur, et inutilis fiat ipsa.
12. sic dixit : Kadicein unam rjus relinquile
ln lerra, ut cum beatiia terrae iu moniibue foeuo
airot bos p a s c a l t H v
15. E t de rore coeli corpus ejus immutelur, et
eepteni annia pascaiur cum eis.
14. Donec cognoverit Domiuum coeli potestal< m
liabere omnium, quae sunt in coelo, et omnioiu,
q u * soper terram, el qnsecumqae volueril facere,
facst Hi eir.
15. In conspectu meo succtea- ett in die una, el
dcstTuctio ejus in bora una diei, et rami ejus dali
stint ad oronem venlum, et extracta eat, et projeela
eac: efr foenum leroe comedebat, et in cnstodiam
tradUa esi, et in compedibus, el in roanicis areis
ligata est ab eis. Yebemenler adroiraiua sum super
hi, et somnus meus receasit ab oculis meis : et
sttrgene mane de oubili meo vocavi Danielem principem sephieiarun), et docem interpreiauiiura
sonini*, et cnarravi ei ftommtnn, e l deinonstravit
inibi oronem imerpreuiionemeju**
Ui SUPERSUNT.
2796
, , , X \ .
. '.
1. -f- / .
*
, \ \ .
2. , \ .
.
. . .
7. \ ,
\ , \
, .
9. 01
,
,
, \ , \

8. ,
^ , \
, *
\ , X .
10. , \
.
11. ^ \ ,
\ *
\ .
12. \ * *(
,
.
15. \
, \ ,
14.
, \ 4\
, \ , .
15. $, \
, \
). , \ , ^ . \ , \
, \ , \ *
' *
\ , xaV
, ,
, \
, \ , \
.
16. Magnopere vero obslupuil Daniel, ei couje ciura coiiturbabat e u m ; et cxpaveecena, quum
ircmor apprehendisset eura, et immutaius esset
aapectut epis movcoa capul, bora una admirauis,
retpondit mibi vocc l a n i : Rex, somnium islud bi,
qui te oderuntr e i ialerpretalio ejoa super bostes
tuoa veoiat.
16. , \
* \ \,
, , ,
, ,
* ,
, \
.
17. Arbor, qiwe iaterra nata est, eujue aspectus

cst magnus, tu es, rex.
17. , ,
, , .
18. Et oioncs volucics coeli, quas nidiGcabanl io

ca, forliiudo lcrrac, ct gnuiuo), ct linguarum ora-
18. \
, , \ , \
797
DANIEL ( APUT IV.
273S
, L nium usque ad termiaos tarra, ei omnet regioiies

\ .
aenrieoi tibi.
. 19. , 19. Quod wiiem exallait, foerii arbor.illa, et
, appropinqaaveril coalo, et iruncua ejue teiigarit
, , nubes : l u , rex,elevaius es super oraoes b o m i i i e s ,
, \ q u i aunt super faciem universai lerrae : elcvalum
cst cor tuum svperbia, etfortiigdino supra ca, quac
\ *
sancli sunl, et angelorum ejus. Opera l u a inspecla
, ' siwH, seeundum q u o d devastasii dooium Dci viven \ - tis propler peccata populi ganciiflcatL
>.
20. E l visio,'quam \idisli, quia angelus in f o r 20- , . ,
liludine missus ost a Domino, el quia d i x i t : Tolfo
, *
, , arborem, c l succidc : judicium Dei magni venict
super le.
.
21. Et Allissimus, ci angcli ejus in lc incurrunt,
21. ", \ . \
in
cuslodiani abduccol te,ci in locuio deserlum m i l , , \ tenl le.
.
23. ,. ,'^ [ 25. Et radix arboiis, qiue rolicla egt, quoiiiam
, - eradicala non esi^ locus ibroni tui libi conservabi(ur ad lempus, et boram. Ecce super te pracparan . ,
tur, et flagellabunl te, et inducent, qua decreta
\ ,
. , aunt super le : Dominus vivit in coelo, ct poiestaa
ejus in universa lerra.
. .
2 4 . \ ,. - . 24. lpsum deprecarc pro peccatis tuia, ct onmes
injuslilias tuas eleemosynis redime, ut mansuetudo
,
, \ delur libi, el luultis diebua sie supcr ibronum
regni lui, el non disperdat te.
, .
25. Hos sermonee observa : cerluft enini, est
25.
, \ . - ^ meus sermo, et complelum tempus luum. Et in
,
line verboruro Nabucbodouosor, poslquani audivit
, - interprclationem visionis, verba in corde coiucr.
vavit.
26. Et posi menaea duodecim rex mper niuro
26. , .
- civiiaiis cum omni roajeslate eua deambulabai, et
super turrea ejus pertrausibat, et respondens d i x i i :
, \ ,
*
27. Haec est Babylon magna, quain ego aedilicavi,
27. , et
domua regoi mei io fortiludioe potentiae roea
,
vocabitur ad bonortm glorue mea?.
.
28. Cum adhuc sermo in ore regis eefet,' in fine
28.
, , a e r m o D i a sui vocem de c l o audivii: Tibi dicilur,
, Nabuchodonosor rex : regnom Babylonii ablatotn
, , eai a le, el alteri datur abjecto bomini io dotno
& .
| Uta. :
- Ecceego coosiltaaeaiu auper regmim taum, et
,
, , poteataiem l u a m , et gloriam tuato, et delkias tuaa
, - aceipiet, u l noacat, qoia poteautem babel Deu
4 coeli in regoo bominnm, e l cui voloarit, dabil i l , , lad. Usque ad olif ortum rex alter beubUur in
^ , domo loa, ei obiioebit gloriam luarn, ei ioriimdi , , Dera luam, et potetlaten loam.
, .
29. EA angdi p^rfequemur le ad annot lepteei:
29. ^,
. , et mon atptcicrif, ntqtse loqnerb cum bo, , itiine : f<eno ot b o t c n paaceia U>, el de gratiiine
lcrne erii pabttlnm tuum. Ecce pro gloria loa liga .
buni tt, c l domura deliciarum tuaruiD,ei rogiti Mii
, ^ ; ,
aUei b a U b i L
.
2799
HEXAPLORUM
30 Sad uaque n a s e omaia implebautur super le,
Nabucbodonosor rex Babylonis, et non deeritde
omnibos islU quidquam. Ego Nabecbodonosor rex
Babylonit septem annis colltgatua fui, foino t boveia pavemnt me, el de berba terrae comedebam.
51. fci post anDO seplem dedi anitaam roeam
ad obeecrallonem, el rofavi p r o peccati meis iu
facie Domlni Deicceli, tt p r o ignoraniiis mefe Denm
deoram magnum depreeatus eutn : et capilli mci
facli sunt quaal alae aquila?, ei ungues mei quasi
leonis, imrouiala eel caro inea et cor meutn, nudus
ambulabara cum bestiis icrne.
UAB S L P f l t S U N T .
2800
30. pt ,
,
.
,
, \ .
52. Somnium vidi, et sasptciones me occupaveruut, el ex lempore somnus gravis me apprehendit,

et dormilalio cecidil super me. Et in fine septem
antiorum (empus redemptionis meae venit, ct pcccata mea et ignorantiae meae completae suni ia
conspectu Dei coeli, ei obsecravi pro* ignorantiis
raeis Deom deorum magnum. Et ecce atigelusunus
vocavil me de coelo dicens : Nabucbodoiiosor, aervilo Deo coeli sanclo, et da gloriam AUissimo. Rt>
gnum genlis tuae libi reddiluiv
32. , \ ,
,
. \ . 4
, &
\
* \ ^
. \
, *
, ,
.
\ .
33.
- , \ ^ / .
34. , \
, \ , \
, ,
, \ , .
\ , *
,
, ,
' *
,
*

, ,
, ,
,
,
, * .

,
, , ,
, .
,
, .
33. In illo tempore restitiMum est regnom uieuai

ibi, et gloria mea reddila est mihi.
34. Altisstmo confiteor, et laudo : Grealori eoeli,
et leme, et maris, et fluroinum, et omnium, quae
in eis eunt, confiteor, et hudo, quia ipse est Deus
deorum, ei Ooroinus dominanttum, et rex regum,
quoniam ipse facit signa ei oslenta, et muiat lempora et astates, auferens regnum regom, et coustituens alios pro eis. Ex boc tempore ipsum colam,
et a timore eju* Iremor apprehendit me et omnea
sanctos ejus laudo : dii eniro gentiom non habent
in aemelipsis virluiem transferendl regnura regis
in alium regem, ei interuciendi, vivificandi, et
operandl aigna, et mirabilia magna> el lcrribilia,
et permutandi ultra modum res, sicui fecil In me
Deua coeli, et permutavii In me magnas re.
f
Ego cunciis diebus regni mei pro anima mea

eacrificia Altisftimo offeram in odorem snavitalli
Domino : et quod placitum est in conspectu ejus,
faciam ego, et populus meus, gens mea, et regionee
iwcae, q u sunl in potesiate roea. Et qaicumqua
loquuti fuerint conura Deum coeli, et quicumqae
deprebenrd fueriot loqoentes aliquid, boe morte
damnabo.
Scripsit aoten rex Nabuchodonosor pistolam
circularem omnibus per tocum geniibus, et regionibus, et linguis omnibus habitantibus in cunclis
regionibus, generalionibus el generationibus.
Dominum Denn eoeli laudaie, et sacrificium e l
oblalionero offerte ei gloriose.
Ego rex regum conflteor ei magniice, quia sic
fecii mecum.
ipsa die collocavit me supra tbronum mcum,
51.
, \
,
*
\ ,
\ ,
,

, ,

, .
,
.

, * .
)
2801
DAiMEL
, , '
, \ .
, \
, * .
, *
* ,
, ,
* ,
* .
\
, ;
.
. '
. *
*
.
4.
, \
, ,
,
.
5.
,
,
#*, . *
, , .
1. >
.
2. ,
, \
, .
,
.
. \ , \ ,
.
4. ,
.
5 . , \
,

, \
. \ ,
.
, , ,
.
7. ,
, , ,
, .
, ,
-
. ^ ,
.
, ,
, /
.
8. ,
m%
ct potestatero meam, ei regnum meiun; in populo

meo regnavi, et magmOcenlia mea resliiula eai
mihi.
Nabucbodonosor rex omnibua geuiibus, et cunctie
legiouibus, ei universis babiiantibua in eie. Pax
vobis multiplicetur in omni tempore. Et nunc manifeslabo vobis opera, quas fecit mecum Deus magiHis : visuiu est autem oiibi ostendere vobis, e l
sopbisli* veslrU, quia esl Deus, et mirabilia ejna
inagna : regnum ejus rcgnucn in auernura : poieslas ejus a generalionibus in generaliones. E l miait
oplslolas de omnibus, quae eveneraul sibi in regno
siio omnibus genlibus, quae cranl sub regno ejus.
CAPUT V.
1. Baltasar rex fecit convivium magnum in die
dedicalionis regnorum suorum; vocavit viros bis
mille.
4. ln die iila Baltasar elalus a vino, el gloriaua
laudavil omnes deos gentium conflatiles, e l sculpttles in ioco suo, et Deo excelao non dedit laudem.
5. In eadem nocte exierunl dtgiti quaei bominia,
et scripserunt in muro domus ejus super albario
parietis e regionc lucern* : Mane, Pkare*, Thecel.
Est auiem interpretatio eorrjm : numeratum
esi, PHARES ablatum esi, T H E C E L appensum est.
4. Balfasar rex fecit conviviani magnum amieit
auia.
2. Et bibebai viixinv, ei ekvalum est cor ejus, et
dixit aflferri vasa aurea, et argenlea domusDei, qua
asporiaveral Nabuchodonosor paler ejus de Jeru6aivm, et mtaislrari to oia vinum atmcis auis.
3. Et allala sufil; et bibebant ia eis, et benedicebant idolis suis manufaclis.
4. Et Deo saeculi non benedixerunt, qui babebat
potesialem spiritus eorum.
5. ln ipsa bora illa eiienint digiti quasi manus
hoimuis, et ecripserunt in muro domus fjas super
albario parietis e regionc luminis in couspeeiu
regis Bailasar; ct vidil mauuro scribentem.
6. Et aspeciug ejus immuialus esl, ei limores et
suspiciones eum incitabant. Feslinavit itaqoe rex,
et surrexit, et videbat acripluram illam ; et amici
in circuitu ejus gloriabanrar.
7. rex voce magna clamavit, ut yocarent
incanlatores, et roaleikos, ei Cbaldseos, et gazareiios ad amiunliandam inlerpretationem scripturae.
Et ingressi sunt ad spectaculum, ut viderent scripturam, el iiilerpreUlionem scripturae non potuerunt
tnterpreiari regi. Tunc rex edidit ediclum diceus :
Gmnis * 7 i r quicumque demonalraverit interprelalionem acriplurse, veslieiur ipse porpura, c l torques
aurcus circuniponetur ei, et dabitur ei poletas
teriise partis regni.
8. E l introibant incanlatores, el mali Oci, ct gaza-
2803
HEXAPLORUM
QUJE
SUPERSUNT.
289*
reni, 1 nemo polerat inlerpretalioncm scripturae ** ,

.
aiinuuiiare.
9.
9. Tunc rex vocavil reginam propter boc signum,
el ostcndit e i , quam roagnum essei, el quod uul- , , ,
\
lus bomo possel annunliare regi inlerprelationem
.
acripturce.
10.
40. Eodem lempore regina meutionem Danielis
, .
apud eum fecil, qui eral de caplivilaic Judaeae.
11. *
11. Et dixil regi : Homo scientia prsedilus erat,
,
et saprens, ei superans omnes sapientes Babylouis,
, ,
Spiritus sanctus in eo esl : et iu diebus palris

tui regis inlerprelationes sublimes deiuonstravit
.
Nabucbodonosor palri tuo.
13. *
13. Tunc Daniel iulroduclus est ad regem, el
*
respondens rex dixit ei :
14. , *
14. (XDanicl, poies indicaremibiinlerpretationcm
;
scriplurae*
16. , \ 16. vesliam le purpura, el lorque aureo cir ,
cumdabo l e , et habebis potestalcra lerliae pawis
.
regni mei.
17. , \
47. Tunc Daniel stelil e regione scripUirae, c l
, *
legil, el sic respoudit regi : Haec est scripltira :
, , , ,
Mumcraiuin est, coinpuiaium est, ablaium est : el
, *
sictit manus acribens, el haec esl inlerprelatio eo
WHII.
23. R e x , tu fecistl conviviam aiuicis l u i s , ct

Inbebas vinum , et vasa domus Dei viventis allata
sunt i i b i , e l bibebatis in eis, tu el oplimaies l o i , e l
kiudastis orania idola bominum manufacta, el Deo
viventi non benedixislis, et spirhus luus in rnauu Q
ejus, el regnum luum ipse dedil l i b i , el oon bencdixisli ei, neque kudasli eum.
26. Hac esl mterpretatio scripture : Numeratura
eet lerapus regni l u i .
27. Finit regaum tuum; pnscisum est, ct cousummaium csi.
29. Rcgnum luum Hedis c l Persis da*ur.
29. Tunc Ballasar rex induit DanieUm purpura,
t l lorquem aureum circumposuil ei * el dedit poletialem et leniae partie rcgni sui.
30. iuterprelalio venit super Ballasar regem :
I regmim ablalum esi a Cbaldaeis, ei datuiu esl
Medis, el Pcrsis*
31. Ariaxerxes Medue accepit rcgnum, ct
Darius ptcnus dicrum, et gloriosus i a setieciule.
CAPUT
VI.
1. r-oneliiuit satrapas cenluru vlgiuti scplcm

fuper universuni rcgnum suuro.
2. E i super eos, viros ircs duces corum : el Daniel unuseralex Liilmi v i i i s ,
3. Super onuies babcus poieslalcm in regno.
4. Danielaulem eralimlutus purpura, el magnus
et honoralus in conspeclu Darii regis, proplerca
quod esset celebris, ct scienlia prajditus, c l iulclli-
23. ,
, , \
, ,
\ , ,
, \
,
, .
26. 4
.
27. * , *
.
28.
.
29.
, ,

.
50. ,
.
31.
, ,
.
. q \
1.
.
2. *
.
5. ) .
4. ,
,
!, , ,
D A M E L CAPUT VI.
-*,\ * -f- , .
, \
, ' , \
. "
\
5 . \ (\

, ), \ * , *
, , \

, '
*
, \ ( ,
, ,
,
6. , \
.
7. \ ,
, ,
, '

8. .
9. \ , .
10. ,
' ,
*
, , \
.
-II. \ , \ *
.
2806
gens, el Spirilus sanctus in eo, et prospcre agens in

negoliis ivgis quac gcrcbat.
Tunc rex decrevk constilucre Danielem sup^r
universum regnum suuui, et duos viros, quos constituit cuin co, el salrapas centuro viginii seplem.
Quando aulem delilieravit rex constiluere Danielcui super oranc regnum suum.
5 Tunc consil-um ct senlcntiam iniertint illi
duo ado'escenics inter se loquenlee invicem (quoniam nulluin deliclum, neque iguoranliam inveniebanl i onlra Danielem , ile qua accusarent ciim
apud regem) i t dixeruiit : Veniie, staiuamus definilam lcgem conira nosmelipeos, quod nulhis
liomo rogabit pelilionein, neque deprecabitur qualemcunque deum usque a I dies irigmta, pranterqaatn Darium regem : quod ni faciat, morictur;
ut vincerenl Danielem in conspertu regts, el projicerelur in laeum lcenum. Noverar.l enim, quod
Daniel oraret, el deprecarelur Dominnm Dcuin
suum ler in die.
6. Tunc aecessertjnt bomines i l H , et dixcrant
coram regc.
7. DeOnitam legem, et consiitutionem tiaivimus,
quod omnis bomo quicumque oraverit, ei rogavcril pelitionem aliqtiani ab omni deo usque ad diea
iriginta, nisi a Dario rcgf,
8. Projicietur in lacnm leonum.
9. E l i(9 rex Darius ^lalnit, ct ralum fecit.
10. Cum autera Daniel cognovisset consiiiutionem , quam siatuerat contra se, fencslras aperuit
Ui aumma aedium suarum parie contra Jenraalem,
el procidebal super faciem suaiu ter iu die, eicul
fatiebat anlca, et dcprecabatur.
11. Et ipsi observarunt Danielem* et deprebeuderunt eum oranlem ter in die quolidie.
12 ,
\ - , ,
,
,
, ; , ^
.
12. Tunc isli homines conveneruoi regem, et

dixcrunl : Darie rex, noime legem staluieli,ul omnis bomo non oret, nequc rogel ptttlioiicni ab omni
Bco usque ad dtas trigtnta , nial a te, rex: secus
vero, projiciatur in lacuni leonum?
13. ^\ .
, \ . \
\ ,
,
\ ,
, . \ , ,
.
13. Respondens autem rex dixit c i s : Cerius est

sermo, el manebit lex. Et dixenini ei : Adjuramus
te per Medorum et Persanim decrcta, ut non pormutes pra^cptum, nequc admireris pi rsonam : ct
ut non delrabas quidquam ex his, qux decrela
sunl; quin imo punias hominem, quiciiinqne non
slelerit conslitulioni buic. Et dixil : Ha faciam,
quemadmodum dicilis, el ratum esl mibi istud.
14. *

\ . ,
(&
, * .
, -
14. Et dixerunt: Ecce invenimus Dauielem amicum tuum orantem, el deprecantem facicni Dei sui
lcr in die. Et contrislatus rcx, dixit ut projicerclur Paniel in lacuni leonum juxla conslitulionem,
quatn sialueral advcrsus cuni. Tunc rex vcbemftiiti
dolore affectus esi super Daniecm, el adjuvabai
9887
HEXAPLORUM QUi SUPERSUNT.
2808
ueque ad oceaeam solis, eriperet euro de manibus '> *#

sairaparuni.
.
45. potuit liberare f ura ab eis.
45. \ * .
46. Exclamans aulem Darius rex dixit Danieli :
46.
Deus luas, qoein lu colie jugiter ter iu die, ipse
* , ,
tTripieltede manu leonum; usque roane coufide.
,
, ^&.
17. Tunc Daniel projectus est in lacum leonuin.
47. ^
Et allalua est lapis, et positus est supcr os l a c i ; e l
, ,
obsigna\it rex a n n u l o 6 u o , e t a n n u l i s o p l i m a t u m s u o ,
r u m , u i nou ab illis tollereiur Daniel, autrexoxlra, \
berel eum de lacu.
, '

/
48. Tunc reversue esl rex in regiam suam, et
18. 3(
pernociavit jejunus, et erat rooestas propter Danie- , , \ \
lero. Tunc Dcus Danielis, curam babens illius, con- ^ . ,
d a s i l ora leoiium, e i molestiam non altuleruut
, ,
Danieli.
/ .
49. E l rex Darius surrexil dilaculo, et assuropaii
49. , \
aecum aatrapae, et abiena alelit soper os laci
' ,
leonuin.
.
20. Postea rex voeavit Danielem voce niagna cum
90.
flelu dicens : 0 Daniel, si forle vivts, el Deos lnua,
, 0 , ,
quem colis semper, servavit te de leonibus, et non
, ,
coniriverani le ?
, ;
21. TuncDaniel clamavit vocemagna, etdixii:
21. ,
22. Rex, adbuc sum vivens, et liberavil ine Deos
22. , , \
de leonibus co quod justilia in me inveuta tai coram
, '
eo; sed ei in conspeclu luo, rex, neque ignoraniia,
, , .
neque deliclum deprehensum est in me : tu aulem Q , *
audiati hominee, qui seducunl regee, el projecisti me
, \ ^
in lacum leonum ad perdilionem.
.
25. Eodem leropore eongregali suni omnet magi25. , \
btralus, el intuebanlur Danielem, qnomodo nullam
, oi .
nioleaiiam aUulissenl ei leones.
24. 24. Tunc duo bomtaes 1111, qui adversus Dauie , , \ .
lem leeiimonium dixeranl, ipsi, et uxore* eorum,
\ ^ , oi
et filii eorum projecli sunt leonibue, el leones in ,
terfecerant eos, el commiotterum osaa eorwn.
.
25. Tunc Darins stripsil o-nntbus gentibue, et
25. ,
linguis, e l regioiiibut, et habilanlibus in untver&a
, ,
lerra ejus, dicens :
, *
26. Omnes bomines, qui sunl in regno meo, tint
8. ,
adoralores, e l cultores Dei Danielis : ipse enitn fj ,
esl Deus manens, ei vivena in generaiiones genera ,
.
tionum usquc in lernuoo.
27. ,
27. Ego Dariua ero adorana eum, ct serviens

cunctis diebufi roeis. Idola enim manulacia non
,
possuiU scrvare, aicut liberavil Deus Danielis Da , .
iiielem.
28.
28 rex Darius appo*iis esi ad gcnus auum,
-, - I -
et Daniel conslilalus est super regmim Darii. Et
/ .
Cyrus Pci sa suscepit regnum ejus.
.
CAPUT VII.
4. Anno
primo imperanle B^Hasar rrgionibus
BylylAHis, Daniel visionem vidil supra capul
. '.
1. >
, 4*
18011
DANIEL C
. , ,
.
2. *
\
.
3. ,
.
4.
. ,
| 0 , ,
.
5. '
, ,

/ . * ,
.
6.
, \ ,
.
7 .
, , ,
, , *
& ,
.
8.
,
* * ,
*-
* / .
9. ,
, ,
, ,
.
10. ,
5
, , ,
* .
11.
, , , ,
.
1 2 .
,
.
1 3 . ,
, ,
\ , .
1 4 . / . ,
, ,
, ,
, .
15.
4
VII.
3810
cubili 8. TUMC Daniei viaionem, quam vidil, scripsit in capiiibus scrmonum.
2. In cubili meo videbara per eomnos noctis . el
ecce quatuor venti coeli irruerunt in mare magmim.
HJT
5. E l quatuor besli ascendebanl

mari, iliffc
rentes una ab alia.
4. Prima quasi leaena babens alas sicut aquila?.
Aspiciebam donc evulsas aunt alee ejus, e l lublala
esl dc lerra, et super pedes bumanos eleiil, ct bum a n u m cor datum esl ei.
5. Er ecce post cam aiia besiia similitudinem
habens urst, et in latere uno steiit: ei tria latera
erant in ore ejus in raedio denlium cjus,ei sic d i x i l :
Surgr, manduca carnes miritas.
6. E i poal liaec aspiciebam beatiam aliam tictit
pardum, ei alae qualoor extendebantur super eam,
et quatuor capila besliae.
7. Post aalem baec aspiciebam in visioiie noclia
bestiam quartam terribilem, et lerror ejos excedebat fortiludine : quae babebat denles ferreos magnos, manducana, et comniinuens , in circukn
pedibus conculcana, diverse oporans ab omnibus,
q o fueruntanle cam, besliis; babebat auiemcornaa decem, et consilia multa io cornibus ejus.
8. E i ecce aliud unum eornu renalum esl in taedio eorum parvum in cornibus cjus: el tria de
cornibus primis examerool propter itlud : et ecce
oculi, sicut oculi humani in cornii islo, et o loquens magna, e l faciebai beUum adversua tanctof.
9. Videbam, quoadusqne Ibroai poeiii sunt, e l
Vetustus dierum sedebat, habens ainicium sicut n i vera, et capilliiium eapttia sui sicut lanam candidaoi
mundam; Ibronua sicul flaroma ignis, r o t ejus
iguig ardeua.
10. Flumen ignis irahens, et egreJiebainr anie
faciem ejus fluviue ignis; mille millia serviebant ei,
ei dena millia denum miliium assietebanl ei, el j u dicium aedil, el libri aperit suot.
11. Contemplabar tunc vocem aermonam magnoruro, quos cornn loqucbalur: aspiciens eram,
et fuslibue casa esl boelia, e l pertit corpue ejus, et
daloro 81 in combusltonem ignia.
12. Et ab iis, qui in circuiiu ejus erant, abslulit
poteslatem eorum, el tempus viiac dalam eel eis
usque ad lempas et opportunilatero.
15. Videbam in visione noctis, et ecce soper nubes coeli sicut filiu boroinis veniebat, et sicut Vfr
luslus dicrum aderat, et adstanles aderant ei.
14. Etdataest ei potestas ei honor regius, ti
omnes genles lerrae secundam genera, et omnis
gloria serviene e i : et poteslas ejus, potcstas perpeiua, qiue non aaferetar, el regnnm ejus, quod
non destrtielar.
15. Et cum nicerore gravi affecloi essem ego Ha-
I8JI
HEXAPLORUM QUiK SUPERSUNT.
2813
niel stiper bis in visione noclis cotilurbabaiil nie !

.
16. , \
*
, "
> .
17. < , ! .
18. \ *, \
.
19. Eodem tcmpore volui quserere diligenler d
19. 6 \
bestia quarta dcslruente omnia, et borribiU valde: , , \ ei eccc denlca ejus ferrei, el nnguceejus r e i , q u * \ , \ !
devorabal oipnes in circuitu, ei coucuicabat pedi- , , \
.
bus.
20. \
20. E l de decem cornibus fjos, qaê eranl supcr
capul, ct de uno alio, quod adnalum fuerat, el de- , \ ;,
ciderant propter illud Iria , el coruu illud babcbal \ * , \
oculos, ct os loquene magna, et aapectus ejus su- , \ * .
perabat alia.
21. 21. Et considerabani cornu illud, quod bellum
, ,
faciebal adversus sanclos, ei fugabal eos.
22. " , \
22. Quoadusque venii Vemsius dieram, et judt.
* *
cium dedit sanais Altissimi, et remptie dalutu est
, * .
et regnuin oblinuerunl sancii.
23. \ ^ ,
23. E l diclum esl raihi de quarta bestia, qaia
regnum quarluiu eril super terram, quod eoitnebil . \ ,
, \
supra omiiem terram, e devorabit omnem icnani,
/ . \ , .
el lubveriet eam, et concidct eain.
24. \ ,
21. Et dacein coruua regni, decem reges stabunt:
el alius rex post eos stabil, ei ipse malis superabii *
, \
primos, e l trea. reges bumiliabic.
, .
23. E l verba conlra AUisbiimrm loquctur , ct
25. \ , \
aancios AJtissimi conieret : ei aftsumel muiarc , \ tempora, et legom, et tradenlur omnia in mauibus \ , \ ejus usque ad lempos, ct lempora, et usque ad
\
dimidium lemporis.
, .
26. Et judiciuin sedebil, c l poieslatem deslrnent,
26. \ , \ et deliberabunl contaminare, et perdere usque in
, ;
iinem.
.
27. regmun, ol polestaiem, et magiiiiicentiam
27. , \ ,
eorum, el principatooi omnium sub ccalo regno
,
runi, dedil populo sancto excelso ad regnanduni D ,
regno scmpilcrno, c l omnes pole&taies ci ttubjicien- , \
lur, et obedient ei usque ad tiiiem eermoais.
, \
.
28. Ego Dauiol mtlto slupore correplus sum, ct
28. ,
forma inea immulala csi super nic, el verbuiu in
\ \, \ [
corde roeo linnUer slalui.
.
cogilalioucs niene.
16. Acceasiadunumstaiitium, el veritaiem qua>rebam ab eo super omnibus bis. Respondens autein
dicil mibi, cl interpretaiioiiem sermonum declaravilinibi.
17. II* bcsiiaj magnae suul quatuor regna, quac
peribunl de lerra.
18. Et accipienl regnum sancti Allissimi, el obtinebuul regnum usque in s&culum sseculorum.
CAPUT VIII.
. II'
1. Anno lcrlio regnanle Ballasar, vi*io, quam

vidi ego Daniel, poslquam vidissem piimam.
2. E l vidi i n visione soinnii i n c i , cum ego essem
to Susis civiiale, quae esi iu Elymaide regionc, el
vidi in visionc. cum adbuc csscni juxla porlain
Aelam.
1. , ,
, .
2. ,
{] , \
\ / .
.
1815
DANIEL CA D T VIII.
3. Suspiciens vidi arielem unum niagntitn sianleui e regione porfce, et liabebat cornua, el cornua
excelsa , el uiium excelsius allero, ei exceleiua
ascendebat.
4. Post aulem baec vidi arioicm cornibus ventilanlem ad orienlem, el ad aquilonem, c l ad occideniem, ei ad meridiem : et cuncta? besifce non
stelerunl posi eum, et non erat qui liberarel de
manibus ejus, cl laciebal, sicul volcbat, cl cxallalus cst.
5. E l ego animadverlcbaiu : et ccce bircus caprarum venicbal ab occidcnle supcr facicm tevrx ;
c l erat birci coruu uniun speclabde iu niedio oculorum suorum.
6. venil ad arietcm, qut cornua babebal, quem
viderara stantera juxta potlam, et cucurrit conlra
eum in furore irae.
7. Et vidi eum accedenlcm ad arietem, el indignatus est conlra eum, et percussit arieiem, elconIririt duo comua ejus , et non amplius erat forlitudo iu ariele slandi coram birco : et dilaniavit
eiiiu stiper lcrrain, et coulrivil cum, el uon erai
qui liberaret arieleiu ab hirco.
8. Et bircus caprarum pr&valuil valde, c l poftquam roboralus fuii, coulrilum est ejus cornu inagnum, el ascenderunl alia coinua qualuor posl
illud in quatuor venlos cooli.
9. Et de uno illorum renaluin csl cornu forle
uuu.ro, et prsevaiuit, et pcrcussil ad nieridicui, ad
austrum, ad orienlem, el ad aquilonem.
10. E i elevaluin esi usque ad siellas coeli, ei dciraxit super leiram c slcllis, alquede cis conculcavil.
11. Donec princcps miliiia* liberabil capiivitalem, ei per ipsum lnonles, qui a saeculo suni,
effracti sunt : et ablalus esi locus eorum, et saciificium : el posuit illud usque ad buraum super
lerram, el prospere evenerunl, et facia sunl, et
sanciuarium desolabilur.
12. Et fuerunt iu sacriflcio peccaia, el projecu
esi in lerra justitia, et fecit, et prospere cessii.
3.
* \! , \
, , \
.
4.
, ^ , \ , \
* \
, \ ( ,
\ , \ .
5. \ :, \
\ * \
/ .
/ .
6. \ ,
, \
.
7. \ , \
* , , \
,
, \ \ , \ , \
^ .
8. ,
, ,
\
; .
9. ,
, \ \ , *
, \ * , \ \ ^^.
10. \ *
(5 \ , \
.
11. ^
* \ * 6 * ^*
\ , \ * \
* * , \ , \
* \ .
11. \ , \
\ * \ , \ .
13. \ *
4 /, *
, , \
, \
;
14. \ * * , ,
*., \
.
15.
, , \ , .
16.
* , \ * ,
#- \
- / .
17. * , ,
4/ , \ \
PATROL. G R .
XVI.
2814
15. Etaudivi alium sanclura loqueitleni : el dixil

alius banctus Pbelmuni loquenli : Usquequo visio
stabil, et sacriticiuin, quod ablatum est, et pecoalum desolationis, quod dalum esi, ei sancla desolabunliir in conculcaliouem ?
14. Et dixii ei : Usque ad veaperam, ei tnaiie,
dies duo millia terceiiLi, el mundabiuir sancluin.
15. Faclum est autem, cuui viderem ego Daniel
visioneiu, qoaerebam iutelligere : et ecce fielit coraro mo veluli aspecius bomiuis.
16. E l audivi vocem viri iuler U l a i : t l vocavit,
et d i x i l : Gabriel, fac illum ioielligere visloncm, ei
exclamans ait hotno, ad mandalum illad visio*
17. Et venit, t i sietit prope suiionem maam.
cumille venisset, perturbatus stim, ei corrui io
89
HEXAPLORUM Q U i E SUPERSUNT.
281*
faelcn. meam, el dixit m i h i : Animadverle,fililiomU , \ * , .

nis, adhuc cmm ad horam tcmporis isia visio.
18. \ ' ,
18. Cumque loquereiur ipsc mccum, cubavisu , \ ;
per Lc\cm humi; el cum teligissel me , erexil me
, \
super locum, ct dixit niibi :
19. aot *
10. Eccc cgo annuntio tibi, quae cruitt in 110vissimo irae iiliis populi lui : adliuc cnim ad horas ;
.
tcropoiis coitsummalionis manebunt.
20. , , ,
50. Aries, qucm vidisti babenlem cornua, rcx
\ .
Medttnim el Persarum csi.
21. \ ,
21. E l bircus caprarum , rcx Giaecorum esl, et
\
comu grande, quod erat iulcr oculos ejus, ipse est
, .
rrx priaius.
22. , \
22. Qttod aulem confraclo illo, etiain ascenderiint post illud quatuor curnua , qualuor reges dc
genle ojus consurgenl, non
juxta forliludinem
suam.
23. in novissimo rcgni eorum, complelis
pcccalis ipsorum exsurget rcx impudcns Tacie, excogitans xnigmala.
24. E i roborabitur fortiludo ejus, sednon iri virlute sua : et mirabililcr dcsiruel, ei prosperabilur,
c l faciet, el exlermiuabii principes el populum
sanciorum.
25. E l snper sancios cogilaiio ejus : el prosperabilur mciidacium in manibus ejus, et cor ejus
elcvabilur, ct dolo duperdel inullos ; et in perdilione virorum siabit, ei congregabil exerciium, el
relribuel.
26. Visio, qu;e csl vcspere, et mane, invenia esl Q
in veritale : sed nunc occlusa est visio, adbuc cnira
ad dies multos.
27. Ego Daniel aegrolavi diebus niuliia : cumque
surrcxissem, adrninislrabam rursus reîa negolia,
et dcficiebam snper visione, el nemo erat qui i n lclligeret.
CAPUT I X .
4. Anno primo sub Dario Xerxis iilio de genere
Medorum, qui regnarunt iu imperio Chaldacorum.
,
25. \ * , , ,
, .
24. ,
, \ , xaV , \ , \
.
25. \ \ , \
\ ,
, \
* \ * \ , \
26. ; \ , *
, \ *
.
27. , \
, \ \ , \ \
.
. *.
1.
, \
.
2. Anno primo regni ejus cgo Daniel excogilavi
2. ; ,
iu libris numerum annorum, qnando factum esl ,
decreium l e r r ad Jeremiam propbetam, ui susci- \
tareniur ad compfetionem opprobrii Jcrusalcra sc- D ,
piu ginia anni.
.
5 Et dedi faciem oieam ad Doiuinum Deum, ut
5. \ \
invenirem deprecatlonem , et mi&ericordiara in , , \ ,
jojuniie, et sacco, e* cinere.
, \ .
4. precatua sum ad Dominum Deum, con4. \ , fessu* turo, et d i x i : Ecce, Domine, tu es Deus ma- , \ ' , ,
g i H i s , et fortis, ei lerribilie, aervans lestamenium,
;, \ , , c i misericordiara ditigetitibue te, ei ctistodlcnilLus , \ , \ mandaMttjau
.
5. Poccavirons, iniquiuiem feciimis, iiopie egi5. , , , \
mus, el recetaimua, et lrangresai somus mandata
, \
lua et judicia lua.
.
6 . Hl aon andivioitis pueros tuos propheta*, qui
6. \ ^ *
bcuU cHiut in nomiae tno ad regoe nosros, ct ma, \ \ - ?
2817
DANIEL CAPUT I X .
2816
, , ; gietratus yosiroa, et paires noslros, cl omiii gooti

, \ .
super l e r n m .
7. \, , , \
7. Tibi, Domine, juUilia, nobie autem tonlusio

faciei secundura dicm banc hominibus Jtida, c i
, , \ \ sedenlibue in Jerusalem, ei omni populo Israel,
, , ,
qui prope est, el ei, qui procul in universis reglo , ,
nibus, ad quas dispersisli eos Hluc propier iniqui , .
latem, qitia iinprobe >e gesserunt in conspectu
tuo.
8. , , \
8. Dowine, nobis confusio faciei, el regibus no , ; , \
alris, ei principibus, el patribus itoslris, quia poc , .
cavimus tibi.
9. \ ,
9. Domino jusiitia el misericordia, quoniam re * .
cesaimas a le.
10. \
40. E l non audivimtis vocem Doraini Dtd nostri,
, , t sequeremur legem luam, quaro dcdisli coram
, Mose el nobis, per pueros tuos propbetas.
.
41. ,
44. Et omnis Israel dereliquii Irgem tuam: et
\ , *
rccesaerunt, ne audireni vocem (uam, ei Miperve * , \ - nit super nos malediciio, el jusjurandum, quod
,
acripium esl io lege Mosit pueri D e i , quia pecca .
vimus ei.
42. ,
42. Et slatuit nobis prscepta sua quarcomqua
' , ,
locaius esl Miper nos, el super judices noslros, quse * , cumqoe judicasli nobis superinducere in nos mala
, ' magna, qualia non facla sont sub coelo, sicul facta
.
stttti ia Jerusalem.
43. ,
43. iaxta ea, quae scripta sonl in tesiaineiito
\
Moste, omifttt mala vencrunl saper no; el non
,
exquisivimug fcdtm Domini Dei noatri, ul recede , reinus % peccaiis B o s t r i s , et cogiureoau jusiiiiam
, .
tuaio, Domine.
44. \ ,
44. Etvigilavil Domiims Dcut super niala,
\ * , adduxil super noa, quoniam jiiaioa Dominus Deua
, \ noater in omoibui quae fecerii, et non audi?io:os
.
vocem ejus.
45. , ,
45. nunc, Domine Deus noster, qui eduxieli
populum tuum de jEgypto, brachio luo exeelso, ot
, \
fecisii libi nomen secundum diem hanc; peecavi , .
mus, ignoravimns.
46. , , 46. Doniine, aecundum jusliliam loam averlator
, \
furor luu*, ei ira lua a civilale lua Jerusalem,
, ,
monle sancio luo. Quia in peccaiis nostris, et in
, \
i o r a o l i i a palrum n o t l r o r u , Jeruaalem, popu, , , , lu8 luus, Douiine, esi in opprobrium omuibus, qui
.
iii cireuilu nohtro suni.
47. \ , ,
17. Et nuncexuudi, Domine, oralionem puerl i a i ,
\ \ , el super preces ineas : el respicial faciea lua auper
,
inoniem sanclura tauna, qui deserlut est propter
, .
servos luos, Domine.
48. , , , \
18. lnlende aorem tuam, Pomine, etexaudi ma:
* , \ ( ape.ri oculoe toos, ei vide desolaiionem noslram, et
, \ , * dvitatis liue, super quani iavocatvm esi nomcfl
* * \
tuum snper eam; non enim in justiliis nostris aos
,
oraious in precibua no*lris in eonepecio tuo, sod
, , , propicr miserioordiam luam, Domine, tu propitiiift
.
t.stO.
u
19. , \ , \ -
gn
19. Dooiine,
exaudi, et fac, et nc tardaveris
DANIEL JUXTA L X X .
219
2820
propicr lemelipsum, Doroina, quoniam noraen , , luum invocaluui cst super civilateni luam Ston, et
, \
.
super populum luum jsrael.
20. \ , \ 20. Et dum cgo loquebar orans, el coridtens
peccata mea, et peccata populi mai Israel, et orans , \ ;
in deprecationibus coram Doiuino Deo meo eiiani , \
, \
pro monic sanclo Dei noslri.
.
21. E i adbuc me loquente in oralione mea, et
21. ,
ecce vir, quem vidi in somno meo ab initio Ga- \ ,
briel, cilo veniens appropinquavit mibi in hora sa- ,
.
criticii vesperlini.
22. \ , \ ' ,
-22. Et accessil, et loquutus esl mecum, el dixit:
, .
Daniel, nuuc exivi oslendere tibi sensuro.
'25. lnprincipio
obsccraiionis t u a 3 exivit decre
,
25. ] ^
tum a Domino, et ego veni, ul deinonslrem tibi,
, xa\ , quia misericordiam consecutus es; et animadverte , xa\ .
mandatum.
24. Septuaginta bebdomades decrelae sunt super
24.
populum luum, et super eivilatcm Sion, ut con- , \ \
aummetur peccaium, et deiiciaet jntqtrilates, ei , \ , \
deleanlur injusliliae, ei iulelligaiur vraio, et deiur , \ , \
jusliiia sempilerna, ei consummeniur viaionea et , \
propbelt, el keielur Sanclus sanctorum.
, \ " .
25. Et sciea, et intelligcs, el laelaberis, et inve25. \ , \ ,
i e s praecepta, ut respondealur: et aedificabis Jeru- *\ , \ alem cWiiatem Domiuo.
.
26. E l post seplem ei septuagima, et aexaginla
26. \ \ ,
4tM>8 deficiet unctio, et non erit : ei regnum gen- , \ , \?4ium deslreet civiiatem, et sauaaariumcum uncto: g ", \
ot veniet coftftummatio ejuscum furore, et usque \ ',
ad tempu consummalionis a bello oppugnabitur.
, .
27. Et praevalebit testameDlnm iii mullis, et rur27. \ ,
&U8 reverlelur, et reaediticabitur in laiitudine, et , ,
longitudine, et juxla consummalionem temporum: , \
et post sepiem ct sepiuagiuia tempora, et eeia- \ , ' ,
ginta duo annorum, usque ad tempus consumma- ,
tionis belli, et auiereiur desolatlo in prxvalendo \
leslamenio ad multas hobdomadas, et io fine heb- , \
domadse auferetur sacriUcium, et libamen, et in , \ , \
leroplo abominaiio desolalionum eril ueque ad con- , \
summationem : et coosummatio dabiiur soper de- *- \ .
aolaiionem.
. .
CAPUT X .
1.
4 In anno primo Cyri regig Persarum manda- D
,
4am demonatraium esl Danieli, cui impositum fuerat
nomen Baltasar, et vera visio, et mandalam; et * ,
*
maUitedo forfi8 inielligel roandatum, ei intellexi
, -- / .
4llud in vialone.
2.
2. In diebtts illia ego Daniel eram lugeiia tres
.
bebdoniadas.
5. , ,
5. Panem desideriorum on coraedi, el caro, et
, înum non introierunl In oe roeum: oleo non un,

aura, donec eoneummarein ego tres bebdoma .
das dierum.
4. \
4. E l (actum eit die quarla et vigeîma mensts
, \ \
priroi, el ego eraui aoper labHim uuvii magni, qui
, .
csl Tigris.
5. \ , \ , \
lcvavi oculos meos, c i vidi, & ccce ltoroo
4
2*21
CAPBT X;
282*
, * unut Wftlitua byssinia, et renes accincti byssiuo; et

, ,
de medio ejus lux, et os ejus quasi maris.
\ .
6 . ,
6. E i facies ejus quasi spccies fulguris, el oculi
,
ejus quasi lampades ignis, el bracliia ejus el pedes
,
quasi aes refulgc ns : c i vox loquelae ejus quasi vox
, .
lurbae.
7. \
7. Et vidi ego Danicl visionem hanc magnam,et
, ' homines, qui eranl inecum non vi/ierunt visionem
banc : et terror vehemcns irruil super cos, ct au , \
fugerunt celeriter,
* , \ .
8. Et ego derelictus sum solue, c l vidi visionem
8. ,
roagnam hanc : et noii relicia est in nie fortitudo,
, \
ei ecce spiriius coqversus csl in me ad mortein ;
* ' el non habui vires.
, .
9. . 9. Et non audivi vocem loquelae ejus : ego eram
lapsus in faciem roeam super terram.
.
10. Et ecce manqm applicuit mihi, et erexit roe
10. ,
in genubusauperplautas pedum meorum.
.
11. E l dixil m i h i : Daniel, bomo raisericordise es,
11. - , ,
aniroadverte nriandata,, quaeego loquor ad te, ei sta
,
in loco l u o ; modo. enim missus sum ad te. Cum
* ' que loquerelur ipse mecum mandatum boc, stcti
tremcns.
, .
12. dixil ad m e : Ne tlmeas, Daniel, quia ex
12. * , ,
, dic prima, qua dedisti faciem tuam ad recogttandom et affligendura te coram Domino Dco too,
,
, , - exaudilum est verbum tuuro, et cgo adveni verbo
luo.
.
15. E i duxregis Persarum restitit ex adverso
13. - ^
roibi viginti et uno diebus: c l ecce Micbael unus de
.
- principibus prirais supervenil ad auxiliandum inibi,
, et ipsum ibi reliqui cum duce regis Persarum.
.
14. *
.
15. '
,
, ,
16.
, , ,
* ,
' ,
D
17.
; ,
, .
18. ,
, .
19. * " , ,
, ,
' ,
, .
20. *
;
. ,
.
21.
14. E l dixit m i b i : Vcni, ut demonslrarem libi,

quid obveuiet populo luo in novissimo dicrum; adbuc enim vieio in dies.
15. Cumque ipse loqueretur mccum mandaia
hxc, dedi faciem meam super terram, el silui.
16. ecce quasi similitudo ipaiuis bomiuis tetigii labia mea, et aperui os roeum, eiloculussum,
ei dixi ei, qui siabal coraro me : Domine; eitanquam visio conversa esl in l a l u 3 meum super me, et
non fuit in me fortiludo.
17. Elquomodo poierit servus loqui cum Domino
sao? E i ego defeci, et non cst in me forlitudo, et
spiritus non reliclus est in roc.
18. Et apposuit, el tctigil me quasi visio boroinis,
et conforiavil me.
19. E l dixti m i b i : Homo misericordise es, ne t i meas: vale, viriliter age, et confortare. Gumquo
loquerelur ipsc tnecum, confortatus aum, et d i x i :
Loqualur Dorainus roeua, quia confortavil me.
20. Et dixit ad me : Cognoscis quare venerim ad
te? Et nunc reverlar ad pugnandum cum duce r*gis
Persarum. E l ego.exivi, et ecce dux Gracorum
inlroivit.
21. Et sane ostcndam libi praecipua in scriplura
2825
DANIEL J U X T A L X X .
2814
veritalU : el itemoerat, qni adjuvaret me superbis, - '

, ' .
uisi Michacl angelus.
. '.
1. \
, .
2. \
,
6
\ ,
.
5. , \
, \ .
4.
,

, , , .
5. , \ .
, \ "
.
6. *

Boppi , ,
,
, \ *
, .
7. \ 0 *
, !
^ , ,
G .
8. Et deos eoruro subvertel cum conftaiilibus
8.
eorura, ei turbaa eorum cum vasis desideriorum
, \
auoruni, argentuni et aurum iu caplivilale aspor- , \
tabunt in iEgyptum; et eril annus regi Aquiloois. ,
^ .
9.
9. E i ingredielur in regnum rex JCgypii ad dies,
, .
et rexerteiur ad terram suam.
40. \ ,
10. Et filius ejus eliam provocabilur, el colligel
congregaiionem turbae multx, et ingredtetur curo , *
, , \ .
ca adversu Syros, pertransibit, et reverlelur.
41. \ , \ 11. E l exacerbabilur vehemenler, ei indignabilur
rex ÊgypU el e^redietur. Et pngnabit cum rege \ / .
0
Aquilonis, el slatuet turbara multam, et iradelur
congregaiio in manus ejus.
^^ / .
.
42. \ ,
12. E i capiet congregationem, ei exaltabilur cor
, , ejus, el lurbabil mullos, etuon limebit
.
45. \ ^ ,
45. Et reverlelur rex Aquilonis, et congregabit
,
cWiiatU congregationem majorem ultra priorem,
, \
scciindum consummalionetn lemporis a n n i : et ingredielur ia eara adversus eum in lurba mulla, ei ' , \
.
io opibus raullis.
44. 44. In temporibus illis cogiiationes surgenisiiper
,
regem ADgypli, et reparabit ruinas geniis tuae: et
excitabilur, ut surgere facial propbetiam ; ei im- ,
, .
pingent.
15. \ |&, \
45. E l auperveniet rex Aquilonis, ci converbH
, aruia sua, et capiet urbem rounilam : ct bracbia
CAPUT X I .
1. E l anno prirao Cyri regis dixit mihi, ot conforiarer, ct viriliier agercm.
2. E l nunc vcni, ut vsritalcm demonstrarem
tibi. Ecce tres reges resliierunl in Perside, et quartus dilabitur diviiiis magnis super omnes: et cum
roboralus fuerii ipse in diviliis suis, insurget super
omnem regem Graecorum.
5. E l slabit rex potcns, ct dominabilur dominatione mulla, et faciel sicut volueril.
4. E l cum exalialus fuerit ipse, concidetur regrium cjus, ei dividelur in quaiuor ventos coeli,
secundum vires cjus, nequc juxla dominatioocm ejus, qua domiaalus esl, quia delkiel regnum
ejus, et alios docebuni isla.
5. conforlabilur regauro AEgypli, ei unu* de
principibus praevalebil ei, c l dominabitur : dominaiio magna, dominatio ejus.
6. E i in Onem annorum adducet eos : ei ingredietur rex jEgypti in regnum Aquilonis facturus
fomJera, et uon prevalebit, quia bracbium ejusnon
slabil forlitudine, et bracbium ejus lorpcscet, et
eorum, qui conveniunt cum e o ; el mauebil ad
horas.
7. Et surgel germen de radice ejus pro ipso: et
veniet ad exercitum ejus iu forlitudine eua rex
Aquilonis,et faciet tumullum, el pravalebit.
2325
CAPU X I .
2826
, ol , regis /Egypli slabunl ciim principibus suts, oi non
, xaV
erunl ei vtres ad resislcndum e i .

16. Et faciet, qui ingredilur adversus eum, juxia
16. \ 4 '
& , volunlatcm suam, ct non eril, qui resislat eoram
* , - eo : et slabil in rcgione, et perficientur etnoia,qu
in manibus ejus sunl.
j
.
17.
E
l
dabit
faciem
suam,
ut vcniat per vim ad
17.
, ' * opus suum, el foedcra cum co faciet, et filiam bo*
minis dabit ei ad perdendam c a m ; et nou persua \
debit, et non erit.
, , .
18. E l dabil faciem suam super mare, et capiet
18.
, , - multos, et convcrlel iiam opprobrii eorum in jurejtirando secundum opprobrium soum
.
19. Converlct faciem suam ad corrobornndam
19.
regionem suam, el oflendet, ct cadet, et non in , ,
venietur.
, .
20. E i surget de radice ejus planta regoi ad re90. \ ^
staurandum, vir perculiens gloriam regis.
,
.
21. ,
, *
,
' , *
.
92.
.
25. , ' , , .
I
24. ,
,
*
, , .
25. ,
,
6
, , ' .
2*3. ,
, ,
, .
27.
, ; , , *
.
28. ,
* ,
.
29. / .
,
.
50. , ,
*- , / . ,
, , ',
' .
21. E l in diebus novissimis conterelor, et non in

ira, neque in bello. surgel sitper locum ejus
conlemptibilis, er non dabitnr super eum gloria
regis, et veniet repente; corroborabitur rex in haerediiaie sua.
22. Et brachia, qua contrita sunt, conlerei a facie sua.
25. Et cnm lesiamenlo, et populo secom conjunrto, faciet dolum : et contra geniem fortero in
paucissima genie.
24. Slalim devastabit civitatem, et faciet, qua
non feceruut palres ejus, neque palres pairum ejus:
deprxdaltonem, el spolia, et pccunias eis dabii, et
euper urbem forlem cogitabil; sed cogilailoues ejua
in vanum.
25. Et excitabilur fortitudo ejus, et cor ejus super regem jEgypli in lurba mulla : et rex Agypli
provocabilur ad bcllum in multiludine forti valde
niinis: el non stabtl, quia excogitabilur auper eum
eonsilium.
26. E l consument eum solliciludines ejus, et
avertent eum, et iransibunt, et buccina canel, et
cadeul vulnerati multi.
27. Etduoreges soli convitabuntur pariter, et
supcr unam mensam comedenl, et mendaciter l o quentur, et uon prosperabuniur: adhuc cnim consummalio ad lempus.
28. E l reverteiur in regionem suam in opibus
roullis, ei cor ejus super tesiaracnlum sancii; i a ciet, ct reverletur in regionem buani.
29. Ad tempus reverletur et ingrediclur in ASgyplum : el non erunt sicul priora eliam novissinia.
50. E l venicnt Romaui, et expellent eum, et acriler comminabiiniur ei, et reverieiur, et indignabitur super tesiametiium sancii, et faciet: ei revertetur, et cogiiabit super eos, coquod dereliqueruni
testamentom sancti.
2827
D A N l t X JUXTA L X X .
2828
51 Et bracbia ex slabtint, ct poHucnt san-

51. \ " \ clom limoris; el amovebunl sacrificium, c l dabuut
6 *
aboroinaticncm desolalionis.
, .
52. 52. E l in pcccalis teslamenli poHuenl in duro
popnlo : et populus sciens lisec, conforiabitur ei .
facict.
55.
55. Et prudcnles de gcnle intelligent in IQUUOS,
, \ (, ei impingenl gladio, et invelerasceu*. in eo, et in
, ,
caplivitale, ct in dlreciio.ne dierum maculaban .
tiir.
54. * ,
54. Cumque afflicli fuerint, congregabunt virea
, '
cxiguas: ei aggregabuntur ad cos mulli in civiiatc,
, .
ei raulli lanquam in partium divisione.
55.
35. Et de inteHigentibas cogiiabunt ad mundan , , *
dun seipsos, ct ul seligantur, et purificenlur usque
ad consummalionem temporis: adhuc enim lcmpus ^ *
.
in boras.
5. ,
56. Et faciet juxta voluntatcm suam rex, ci i r r i tabiliir, et cxtolletur super omnem Deum, et ad- ,
vcrsus Deum deurum magnifica loquctur : el pro- , ,
,
sperabilur, donec coitsummelur ira; in ipsum enim
.
consummatio fit.
57.
57. Et supcr dcos patrum suorum noninlelligei,
, ,
el in roncupisccmia foeminoc non excogilabit, quia
,
in omni elevabilur, ct subjcicntur ci genles fortes.
.
38. ,
58. Super locum suum e x c i u b i l , el Deum, qucpi
non cognoverunl patres ejqs, bonorabit in auro, et ,
, .
argento, et lapide pretioso.
39. Et in concupiscenliis aget civilalum , e\ in Q 39. ,
*
niunilioncm fortem veniet cum deo alieno, quem
cum cognoverit, mulliplicabit gloriam, ei domina- , ,
, .
bitur ei imillum, et dividet regionem in dono.
40. '
40. E l in bora consuromationis impetet cornu
,
suo eqm rex iEgypti: ei impeiuose feretur in eum
^ , ,
rex Aquilonis cum curribua, el equis mullis, et in
,
navibus roultis, et ingredielur in regionem iEgypli.
.
41. , \
41. Et invadel regionem meajp, cl raullac scanda ,
lizabunlur, et bae salvabuntur de manu cjus, Edom,
/ . , , el Moab, c l capul filioruro Ammon.
.
42. / .
42. E l mittct manuro suaip in terras.el in rcgiouc
*
iEgypli non eril in ea qui salvetur.
.
43. ,
43. Et obtinebil tocum aurl, et locuni argcnii, c l
otnnem concupiscentiaiQ ASgyptt, el Libyes ASibio- ,
,
pcsque crunt in turba ejus.
.
44. Et rumor (urbabit eum ab Oriente, el Aqiti44.
lonc, ei egredielur in furore vehementi et gladio,
^ * *
ad dieperdendum ct inlerficiendom raultos.
, .
45. Et slalwct tabernacahim suum lunc inler ma48.
ria. et monlem volunlatis sancfi : ei vcniel bora
,
constimmalionis ejne, ct non erit, qui adjiiTct , ,
eurn.
4 .
C A P U T XII.
1. E t p c r rcgioncm illam transibii Micbacl au-
. 1 .
1. 4tt-
CAHJ
".
2850
gelus magnus, qui stal super Alios populi tui : illa
(erit) diet iribulalalionis, qualis non facia eal, ex
quo factac snnt (genies) usque ad diem illam. Et in
illa die exallabiiur omnis populus, qui inventus
fucrit inscripiug in libro.
4 , ,
, , ' .
\ ,
.
2. \
, ,
, , \
.
3 .
, ,
.
4. \ , , , \
,
, \ .
. , - I
, , \ .
6.
*
; --
-- / .
7. ,
* "

,
, ? ,
, .
8. , *
, * ,
, ;
9 . * ', ,
, ,
.
40. ! , ,
.
41. ' ,
,
.
49.
.
45. , *-
> /.
,
.
,

.
.
.
4. ,
.
2. , , , ,
4? .
3. \ ,
.
. * ,
2. Et mulii dormienlium in lalitudinc ferra?. exsurgent, alii quidem in vitam actemam, alii vero
in opprobriuro, alii vero in dispersioncm, el confusionem sempUernam.
5. E l inlelligenies splcndebunl sicul Uiminaria
c t x l i : et conflrmanles sermones meos quasi astra
cceli in ea?culum seeculi.
4. Tu autem, Danicl, absconde mandata.ct signa
librnm usque ad tcmpus consumnialionis, donec insaniant multi, et impleatur lerra iniquilalis.
5. Et vidi ego Daniel, et ecce duo alii stabant,
unus ab una parte fluminis, et alius ab allera
6. Et dixi uni, qui indutus erat byssinis, qui stabat snpra aquam fluminis : Quando igitur consummalio istoruro, qoae dixisti mibi mirabiliam, et
mundatio istorum?
7. E l audivi eum, qui indulus eral byssiais, qni
erat super aquam fluminis: Usqae ad lempus consummationis : et elevavit dcxtram el sinislrara in
coelum, et jnravil per viventem in aelernum l)eum,
quia in tempus, el lcmpora, ct dimidium tcmporis
consummalio nianuum dimissionis populi sancti;
et consumraabuntur omnia baec.
8. E l ogo audivi. et non imellexi circa ipsnm
tcmpus, el dixi : Domine, quxnam solutio sermonis hujus, el cujus parabolae islx ?
9. Et dixil m i b i : Revertere, Dauiel, quia oblecla
et obsignala sunl maodata, quoadusque tenlenlur
ei sanciificeniur multi.
40. E l peccent peccaloree, elnon intclliganl omncs peccatores, et inlelligenles allendent.
41. Ex quo temporc defcceril sacrifichim jugc, c l

paratum fuerit, ut delur abominatio desolationis,
dies mille duccnti nonaginla.
42. Beatus qui esspeclat, ct congrogabil ad dies
raillc trecenlos Iriginla qninque.
45. Tu autaro vade, requiesce, adbuc cnim sunt
dies, el liorse ad complclionem coneummalionis.
Requiesces autem, el rcsurges super gloriam luam
in consummationc dierum.
Danicl juxta L X X descriplus csl ab cxemplari
babente subscriptionem banc : Desci iptus esl ex
Tetraplis cuni quibus etiam collalus esl.
CAPUT XIII.
Susanna.
4. E l c r a l v i r babitans in Babylonc, ct nomen
cjus Joacim.
2. Et accepit uxorem, cui nomen Susanna , ftlia
CheJciae pulcbra valdc, el limcns Dominum.
5. E l parcnlcs cjus j t i s l i ; et docucrunt iiliam
suam secundum legem Moysi.
4. Erai autera Joacimdrvcs valdc, eierai eipoina-
9831
DANIEL J U X T A
rium wcinum doroui sua?; el ad ip&uin accedcbanl k

ol ,
Jud&i, co quod e*scl bonorabilior Qmaibua.
.
5. declarali sunt duo seniores de popuio j u .
dices in anno illo, de quibus loqouius esl Domiuus:
/ .
Quia egressa esl iniquitas de Babylone a seniori - "
bua judicibus, qui videbautur regere populum.
,
%
.
6. Et veniebant controversise dc aliis civitalibus
ad eos.
7. U l i cum viderent mulierem cleganlem fonna,
mulicrem frairis sui de iiliis lsrael nomine Susannara, (iliam Cbelciae, uxorcm Joacim, deambulaniem
So pomario viri sui lempore pomeridiano.
6.
.
7. ,
, , ,
*
.
&
8. .
9. ,
, ,
.
10.
,
,
.
12. ,
, ,
.
13. \
,
, ,
C ;
14.
.
19.
. , .
22. - ,
, * ,
.
23.
, .
8. Et cum concupissenl eam.

9. Pervcrterunt menlem suaiu, ct dcclioaverutil
oculos suos, ne aspicereiu in coelum, ncque rccordaretilur judiciorum jusiorum.
10. Etamboerant slimulis agitaii erga eam, el
aller alleri dissimulabat malitiam, quae possidebat
eos propler ipsam; neqtie roulier cognovcrat rcin
hanc.
12. E l stalim diluculo venicntes fallebani se inviccm, acceleranles quis apparerel ei prior, ei loqueretur ad eara.
13. Et ecce ipsa juxta consuetudinem deambttlabat. c l unus de senioribus vencrat; el ecce alius
advenii, el unus alium interrogavit, diceus : Quare
tu ila mane egressus es, non accipiens me ?
14. E l confessi sual anusquisque inter se dolorem suuin.
19. dixil unus alteri: Eamus ad eam. E l c o n juncii accesserunt ad eam, ei vim facicbant in
eam.
22. E l dixil illis Judaia : Novi quia si egcro boc,
mors mibi esi, et si non egero, non eiTugiam manus
vestras.
23. Sed boneslius miht esl uon facienlern incidere in manus vestras, quani peccare in conspeclu
Domini.
28. Iniqui aulem viri revcrsi eunl comminantcs
lu semetipsis, el insidias paranics, ul morte aOicerent eam. E l venerunt ad Synagogam civitaiis, ubi
habiiabant, et consederunl, qni erant ibi omnes D
Alii Israel.
29. E l surgenlea duo seniorcs el judices dixer u n t : Miuiie ad Susannam liiiain Cbelcia, quas est
uxor Joacim. Illi auiem staiira vocavcrunt eam.
30. Ut aulem advenit mttlier cum palre suo, ei
matre, et servi, ct ancilto ejus, cum essent uu quitiquaginla, adfuerunt et lilioli Susanna3
qnattior.
31. Erataulem mulier delicaia nimis.
32. Et jusaerunl iniqui discoopcriri eam, ut ?atiarenlur decorc concupiscentise ejus.
33. E l fleverunt sni omncs, et qui earo noverant
(mnes.
28. , ,

,
.
,
29.

, . .
30.
, , ,
,
.
31. " .
32.
, .
33. * , *
.
C A P I i T XI..
**34
54. ' 44 34. Conattrgcfltos autcm acniort* r i judiwt

.
impwaerual tuauus sims &ii|>er oapul ejua,
35. \
35. Cor luiom C J I I H Uduciaiu Uabcbai iu Domino
, ,
Deo suo, ei aiispicit*nA flovil io teipaa dkotta t
4 ,
Domine Detis Kt*rm, qui itosli omuia mUtquaiu
, , & fkrtiit, tu ecis, qttia non foci, qtua innlllioftft cmtw
' .
pontftM iaiqiii itii in roe. Et ciaudivii Doiuinui
.
deprccfttioiicm ejus.
5 . * 36. Ouo aulem tenfores dixerunt: dcur.bu .
labamus in pomario viri eju*.
57. ,
57. Et circumeuniea siadium , vldlmut bauo
, \
quiosraiilem cum viro, ct etaniee conioinplaUmur
.
ot coatuvludiiiem babenlet Inier .
58. , *
58. E l ipsi non noverant, quod adtlariimiii; tuno
*
eimul loquuli Bumun ad invicem diccnlcs : Dcpra*
.
bendamus qui sunt iftli.
39. *
39. Et accedenics cognovimui cam; odolcccm
.
vero fugil cooperius.
40. ,
40. tlnncautcm cnm apprchonclisacmm lni^r , .
rogavimus fam, qulinom ewrl lionio, al non lndl*
.
cavit nobis qttis eiat: btec trftiamur.
44. ,
41. credidil eb Synagoga omuit, eo quod
\ .
essent pretbyleri et Judicci populi.
5. \ ,
45. E l ecce angclut Dominl, cum adducfrotur
, \ , , illa, ot periret: el dedil angtlut, stnii mandalum
.
eral, spirilam IntelUgenllae tdoleacentulo, qal aral
Daniel.
48. ,
48. Cum atJtem Daniel M*pararel tttrbam, ei
, ! ,
rci in medio eorum, a i i : Sic, ilulU fllii bracl, noa
, , Q intrrroganlei, neque quod manifetum M l coq.no
;
tcenies, morle mullotbi Oliam Uraelf
51. *
51. t nunc aeparal* niibi eot ab Invlrtm pro, * ,
cul, ut examioeni . PoUqnem aol^m t^porall
,
iont, d i i i t Daniel rooUilodini : Nune ne r e p k U l f ,
, * , qoia i t l i aont pretbyuri, Mceniet, flon mrntiuniur,

aed iolerrogabo eo* j o t U ea, qeae m\U\ u **mni.
58. , \
Vt. E l vocavii unum i t\%, et addusefnnt **n\t>*
, *
r e n adoU*wiiolrt e i d i i i l
DJOÎ : Adi, adi,io", , , veterat diertjoi malortmi, naoe reaemiK &*,
.
qwx, facriebas aoiea.
53. , S3. Cmm libi ammHtmm ineni %wi\t*, ri oiuer*
^-, , wert jxdida wuyriem *ern$it* inmtmism qi*
44 , - '
& .
DOOMOO: hmoeeniem ptum mm h*x*Vt**.
34. ,
- D 94. !f*ae i f i i a r Mib qva arbvf^ ct q>li r ^ t r i i
pakTm* *3 ;
leco TkliftU tm a e c r a fmm*t*uU*1 ki *%H
*- *.
55. E^xrr ^ 4 +>
55. D i i H M i e a i >^!# '
r^
o x w D o - 4 *
es ia aoiwafli toaai,
vtUm ttommt vxmbi
% $? *im'tm%m tm*m h*4te*
98. * y e r f j l * !
- ? - &?';*(*
4 <. */ 1 4 ; e d
tmim %J*i hA*m%, *** u**t 4J#f
l i A i i a r r ^ ^ **=** fcsdfexiflu
S7. Kx&ofcoK; ftsaaete Tsptrf^-
$7* & mt t***t*M
ftbvn
lorarf, n
arfpfrynrg. 2- * 8~ w*aAt% om*+r%*\a*i*t %*A*%vmim : * i l * 4#4a
vfoo > Avtîx >

f
835
DANIEL J U X T A L X X .
quali loco horli c o m p r e b e n d i s l i eos inler ee conB u e t u d i o e i n h a b e o t e t ? Qui vero ait, Sub prino.
59. Dixitque Daniel : Inique, nunc angelus Doicini stelil gladium habcni, ut dissecet le, donec
populus exierminaveril vos.
60. omnig synagoga exclamavit super adolescenlulam ; quia ex ore proprio convicit eos ambos
confessos falsos tesles.
61. Et u l lex precipit, fecerunt eis, quemadmodum improbe egerunt in sororetn.
69. Et colligaverunt eos capistro, ei abducenles
projecerunt in vallem. Eodem tempore angelua
Domini immisit ignem inter eos, et saWalus est
sanguis innoxius in die illa.
63. Ideo juniores dilecti sunt Jacobo in simplicitale sua.
64. E l nos allcndamus ad tilios polentes junioret: pieiatemenim exercebunl juniores, et erit in
cis spiritus scieniiae et inlelligentlae in aaeculum
s&culi.
CAPUT
XIV.
Ex PaopBBTix AXBACCM FILII Jasn DK TRIBU LBVI.

i . Homo quidam erat sacerdos, cui nomen Daniel, filina Abal, coDviva regis Babylonis.
9. Et erat idolum Bel, quod colebaut Babylonii:
impendebaiUur aalem in eo per singulos dies s i miUe artabse duodecim, et oves quatuor, et olei
meireue sex.
3. rex colebat eum, ei ibat rex per singulos
dies, eumque adorabat. Daniel aulem orabal ad
Dominum. Dixitque rex Danieli : Quare non adoras Bel?
4. Et dixit Daniel ad regem ; Neroinem colo ego,
niai Dominum Deam, qui creavii ccelum et lerram,
et habet omnia carnis dominaiiooem.
5. Dixit aulero rex e i : Hic igitur non esl Dcus?
non \ides quanta in eum cousumaniur persingulos
diesT
6. Et dixit ei Daniel : Nequaquam, nullus te dec i p i a t : bicenim intrinsecus quidem luleus est, fo*
rinsecus autem aereus; juro vero tibi per Dominum
Dcuni deorum, quod nihrl comedit unquam iste.
7. E l iralus rex vocavit praefectos templi, et
dixit eis : Indicate illum, qui comcdil, q u a 3 parantur Bel, secus vcro moriemini.
8. A u l Danicl, qui aeseverat non comedi haecab
eo. aulem dixerunt : Ipsc Bel esl, qui devorat
ista. Daniel autem dixit ad regera : Fiat ita; nisi
ottendero, quod non sit Bel, qui manducai isla,
moriar ego, ei oronee roei.
9. Erant autem sacerdoles Bel septuaginla absque
uxoribus ct filiis. Duxerunl autero regero ad delubmm idoli.
10. Et apposilae sunt esc in conspectu regis et
Danielis; ct vinum mixtum inlroduclum e*t, ei
apposiium cst Belo.
9836
; oUrj; .
' 59. * ,
(& , > 4
, .
60. \ \ ,
.
61. , ,
.
69. , 0 ^
,
.
65. 6 |
.
6 4 . \
* ,

.
. '.

vlov
.
. , ,
, .
9. , *
'
, ,
.
5. , ,
' , .
,
* ;
4. *
,
,
.
5. *
; $ *
;
6. * , * ,
*
, .
7. , *
* ,
.
8. '
. *
. *
* , 4 , , ' .
9.
*
.
10.
* ,
.
2837
CAPU
11. * ,
, .
42. ,
.
15. ' , ,
, .

,
* \ .
14. , \
' , ,
.
15. *
, , * , ,
, .
16. ,
.
17. , ,
* ,
, '
.
18. ,
* .
* , ;
- 19* * , ,
.
20.
, ,
,
, * ,
.
21. ,
,
*
.
22. ,
.
25. *
, ; , ,
, .
25. * ,
,
. ,
" .
26. ,
, , ,
, ,
^ , ,
* , ;
V.
,
- , .
29. ,
' , ,
:..
XIV
283Q
11. Et dixilDatiiel : Tu ipse vides, quia proposita sunl iela, rex.

12. Tu ergo obsignabis claves templi, poetqaam clausum fuerit. Placuil autem eermoregi.
15. Daniel vero jussU bis, qui cuni eo erant, ut
ejeclis otiinibus de lemplo, conspergerent dnerem
per totum templum, nemine eorum, qui foris eraut,
scieute. Et oodem iempore claueo tcmplo pracepil,
ut obsignarenl annulo regis, etannulis quorumdam
insignium sacerdoium ; et faclum esl Ua.
14. Et faciumest,posiero dievenerunl ad locum :
sacerdotes autem Bel per falsas fores ingressi,
comederunt omtiia, quae parata fuerant Bel, et
biberunt vinuni.
15. Et dixil Daniel : Inspicite sigilla vcstra, an
maneant, viri sacerdoles : sed eiiam , rex, considera, ne quid tibi contrariiim factum fuerit.
16. Et invenenim sicut erat signaculum, et abjecerunl sigillum.
17. Et aperientes januas, vldernnt absunipia
omnia, quae apposita fueranc, ei nientas vacuas;
et gavisus est rex, et dixit ad Daaieleiii: Magiius
esi Bel, et non est in eo dolus.
18. Et risit Daniel vehentenler; et dtxil negi :
Aecede, vide dolum sacerdotum. Et dixil Daniel :
Rex,bec vestigia cujus soni?
19. Etdixitrex : Virorutn, ei mulierfjm, ctpuerorunu
20. E l abiit domum, in qua sacerdoies versabanuir, et iavenit escaa Betia, et viaura ; ei indicavit Daoiel regi falaas iores, per quas Ingrcdleotea sacerdotes absumebant quse apponebanlur
Bel.
21. Elejecitcos rex de iemplo Bel, e* tradidit
cos Danieli, et impensam, quae in eum erogabatur,
dedil Danieli; Bel autem ^vertit.
22. E l erat draco in ipso loco, et colebanl Babylonii.
23. E l dixil rex Danieli :Nuiiiquid et bunc dices,
quod aereus sil? ecce vivit, comedil, etbibit,adora
eum.
25. Et dixit Daniel: Rex, da mibi potestatem, et
inlerflciam draconera absque ferro et fuste. Et
permisit ci rex ; et dixil ei : Dala est tibi.
26. Et accipiens Daniel picis mnas triginla, ei
adipem, et pilos, coxit orania aioiul, et fecil n a s sam, et misil in ot draconls, et comedens disroptiis est, et ostendit eum rcgi, dicens : Nonne haee
coliiis, rex?
27. Et coiigregali suut de regioue onroea adversus
Danielem, et dixerunt : Jud-sus factas est rex.
Bel evcrtU, et draconera inlerfecit.
29. Eividensrex, quod congregala eseet muttiludo regionis adversus se, vocavit contivas eoos,
ci d i x i i : Trado Damclciu ad perditionem.
DANIEL J D X T A TBEODOTIONT.M
2839
2340
51. Erat autem lacus, in quo nutriebamar leones 31. flv 44 Iv .

septem, quibus tradebantur instdialores regie, et .*5 , aubminiatrabantur eis quoiidie eondemnaioriitn '
duo corpora.
.
30. E l injecerunt Danielcm lurbaeiu illum lacum,
50.
tit dcvorareiur, et neque sepullur.ne coropos fifrei. , , |>
E l cral in lacu Daniel dicbus aex.
.
32. Et facium cst in die sexia et erat Ambacum
52. , 'babens panes inlriltm in alreolo in pulmcnlo, et 4vas vini mixii, ct ibat in campum ad measores.
, ,
.
33. E l toquulus est angelas Domini adAmbacum,
55. ,
dicens : H;cc libi dicit Dominus Deus : PrajuUni, *
quod babes, affer Danieii m laexm ieoaam in Ba- ,
bylone.
.
54. '* 4 ,
34. Etdixit Ambacum : Dornine Dens, non vfcli
, .
Babyloncro, et lacum nescio ubi sit.
55.
35. Et apprehendens ipsum Ambacaro angelus
Domini coma capitis ejus, poeuileum auper lacuni, ' ,
.
qoi erat Babylone.
36. ' * '
36. Et dixit Ambacum ad Danielem : Surgens
comede prandium, quod misit libi Dominus Dens. , .
37. *
37. Et ait Daniel: Recordatus est anim mei Do , .
minus Deus, qui non dereliquii diligenles se.
38. .
38. Et comtdtl Daniel. Angelus aulem Domini
restituit Ambacum, unde ipsum assampserat ea- ' * 3
dem die: Dominus veroDeut recordattie oel Daniclis. * .
39.
39. Porro egressns esl rex post haec ptorans Danielem, et inspiciens in lacuni, vldel eum seden- , , $ .
tem.
40. , * 4
48. Et exctamaiw ail rex : Magnus cet Domtnus
; , .
Deas, et non est practer etrm alius.
41.
41. Et eduxtlrex Danfelem de lacu, et anctores
perdilionis ejus immistl in lacum in consper.lu Da- , , nielis, et devoratl snnt.
.
t
DANIEL
JUXTA
THEODOTIONEM.
CAPUT I.
'.
1. In anno tertio regnt Joakim regis Juda, venit
1. ,
Nabucbodonosor rcx Babylonis in Jerusalera, et
, , ,
obsidebal eam.
; , .
2. Et dedii Dominus tn manu ejus Joakim regein
2. ,
Juda, el de parle vasorum domus Dei : el aspor- D ,
iavil ea in t e m m Seuaar in domum dei sui, et
,
tasa intulit in doinum ibeaauri dei s u i ^
,
.
3. Et dixlt rex Aspbancx prxposilo eunocborum
3. '
auorum, ut introduceret de liliis capliviialis fllio ,
rum Israel, ct de seroine regni, et de pboribom- , ;
min.
, .
4. Pueros, in quibus non esl m eis macuia, pulchros
4. , ,
specie, et inieliigcntes in omni sapientia, et sclen- , ,
tes scientiam, c l cogilanlcs prudenliam, et qeibus
, ,

est robur in eis slandi in domo regis, et ut doceret
, ,
eog litieras, et linguam Cbaldseortim.
.
5. Et constituit eis rex diraensum diuriuim,
5.
CAPUT
9541
2842
* , , quolidie de mensa regis, et de vino potus ipsius, ut

nutriret eos annis iribus, ct poslea starent ipsi co , ,
ram rege.
,
.
6.
6. E l fuerunl in ete de filiis Juda Daniel, elAaa, , ', .
aiaa, et Axariaa, el Misacl.
7. ; ,
7. E l imposuit eis praeposilus eunucborum no , ,
mma; Daniell Baltasar; et Ananiae Sedrach; et
', .
Azai iae Abdenago; et Misaeli Misach.
8.
8. Et posuil Daniel in corde suo, ul non pollue ,
retur in mensa regis, et in vino pouis ejus : et ro ,
gavii eunuchorum pneposiium, ne coniamina .
reiur.
9. ,
9. Et dedil Deus Danielem in misericordiam, (t
.
H in miseraiionem in conspcclu principis eunucborum.
10. *
10. Etdixit princeps eunucboriim Danieli: Timeo
,
ego dominum metim regem, qui conslituil cibtim
, ,
vesirum, et potum vestruro, ne forte videat faciea

vcsiras iristes p r puerulis to&vis vealris, ct cott\ ,
demneiis caput meum regi.
.
. , 11. E l dixitDaniel ad Araellasar, quem const , ", luerai princeps eunucborum super Dauieiem, Aza, .
riam, Ananiam,el Misael.
19. ,
12. Tenta, obeecro, piieros luos diebus decem, ct
, dcniur nobis de seniimbiis terrae, et comedemus,
, .
ei aquam bibemus.
13. ,
13. E l appareanl coram le facies nostrae, et fa ^ cies pueruloruin, qui edunl roensam regis : el
,
l vidcris, facilo cum pueris luis.
.
14. 0 ,
14. E i exaudivit eos in verbo lioc, et leniavil eos
.
dicbus decera.
15. , 15. E l post fiuem decem dierum, apparueruni
,
vukus eorum boni; et ipsi robusii carnibus supcr

puerulos, qui edebant mcnsaro regis
.
16. E l fnil Amellasar lollens cibum corum, el
16. ' vinum polus corum, el dabat eis legumina.
, ,
.
17. Et puerulia quatuor dedit eis Deos intelle17.
ctum et prudentiam in oinni literatura, et sapieti ,
tia ; el Daniel inicllexit in omni visione et som *
4
,
D uiis.
18. E i posi finem dicrum , quando dixerai rrx
18. ,
inlroduci eos, ei inlroduxil eos praposilus eunu ,
chorum in conspcclu Nabucbodonosor.
.
19. E l loquulus est ctim eis rex, et non sunl i n 19. ' ,
, venli de universis ipsis similcs Danieli, el Ananiae,
et Azariae, et Misael: et steterunt in conspeclu re, , *
gis.
.
20. Et in omni verbo sapienti ct ecienli*, <fo
20. , ,
quibus sciscilaius estab eis rex, invcnit eos de * ,
cuplo polioree, prse omnibus iacanUloribu? v i
,
magU, qui erant in tromrgo regao ejua.
,
.
21. fuitDaniel uaque ad annum utuimCyri
21.
regis.
.
281>
D A M E L J U X T A THEODOTIONEM
28U
. *.
C A P U T II.
1.
. aono secundo regni Nabticbodonosor, somniavit Nabuchodonosor somuium, et obsluputl spi- , ,
\ , \ ritus ejiu, ct somnus ejus recessit ab co.
' .
2. F.i dixit rex, ut vocarent ariolos, el magos, el
9. \ *
roaleflcos,ct Chaldaeos ad aiinunliaiidum regt som- , \ , ,
mum cjus. ingressi eunt, et sleterunt coram
,
regc.
, ,
.
3. \ *
3. Et dixit eis rex : Somniavi soraoiuu), et ob, \ ,
slupuit spirilus meus ad cognoscendum somniuio.
.
4. E i loquuti sunt Gbaldaei regi Syriace . Rex, in
4. *
sempiteruum vive ; lu dic soinnium pueris luis, et
,
inlerprclalionem ejus indicabiinus.
, .
5. Respondit rex, ei dixil Cbaldaeis : Serroo re5. , *
ccssil a ine; nisi igilur indicaverilis mibi somnium,
*0 '
el coujccluram ejus, iiTperditionera eriiis, etdomus , ,
veslrae diripienlur.
, .
6.
6. Si aulem somnium et conjecluiara ejus indicaveritis mihi, praemia, el dona, el niultum bono- , , , rem accipictis a me : ceterum somnium et conje- *
.
ciurain ejus indicate mihi.
7. ' ,
7. Responderunt secundo, et dixerunt r e g i : Rex,
dic somnium tuum pueris tuis, e i inlerprciationem * , ,
.
ejus indicabimus.
8. , ' 8. Et responditrex, e t d i x i l : In veritale novi,
quod tempus vos redimiti3, secundum quod novi- , , *
, ' 0.
fttie, quia rccessit a me vei bura.
9. ,
9. Si ergo somnium non indicavenlie mihi, una
est geiiteniia veslra, ci novi, quia verbum falsum , 0
ct corruptuin simul diciuri eslts coram me, donec ,
tempus pertranseat. Somnium meuin diciie mibi, * ,
et sciam, quia etiam inierpretalionem ejus indica- ,
.
bitis raihi.
10. '
10. Responderuni rursus Chaldaei coram rege, et
dixerunt: Non esl bomo super aridam, qui possit , *
nolum facere Ycrbum regis : sicut omnis rex ma- , (&
guus el princeps verbura bujusmodi non sciscila- ,
$ , ,
lur ab omni ariolo, raago, ei Cbaldseo.
.
11. " i , $ , .
11. Quia sermo, quem interrogat rex, graviscsl:
el aliua non esl, qut indicel iilum in conspectu re- D ,
gis, nisi dii, quorum non esl babitalio sua cum
, ' ,
ooini carne, unde non poiest licii sicut pulas.
,
.
12. 12. Tunc rex in furore el ira mulla dixii, ul
.
perdereut sapientes Babylonis
15. Et senlcntia ogressacst, ct sapicnles occidebantur : ei quaesierunt Dantelem et amicos ejus
ad uuerfldeodum.
13. ,
.
14. Tunc Daniel inlerrogavit de coosilio ei sententia Ariocb prioctpem coqaorum regi, qui egrestus fueral ad inleriiciandos sapientes Babylonis.
14.
' ,
.
15. Et sciscitabator ab eo, dicens : Princepa regis, quare egressa est senteotia impudens haec a
15. , *
,
284S
CAPUT II.
2846
; facie regis 1 Tunc verbum indicavil Arioch Da6 ' .

nieli.
16. \ , ,
16. Daniel iirgressus est, et rogavit regem, ui
, \ tempusdarel sibi, et conjecturam indicaret regi
.
somnii sui.
17. \ , \
17. E l ingressua esi Daniel in domum suani, et
', ,
Ananiae, etAzariae, et Misael anricis sttis indicavU
.
verbuin.
48.
18. Et miseraliones quaerebant a Deo coeli pro
, myslerio boc, ut non perirent Daniel ei atnici ejus
- cum caeieris sapienlibus Babylonis.
.
19. Tunc Danieli in visione noclis mysterium
19.
* revelatura e s i : el benedixit Deum coeli Daniel, et
dixit :
,
20: Sit nomen Dei benedictum a saeculo et
90. "
, , - usquc in sseculum : quia sapienlia el intelligentia
ejus aniit.
.
21. Et ipse muiat teropora et states, constituit
21. ,
, - reges et desltluil, dans sapientiam sapientibus, et
prudenliam iutelligentibus disciplinam.
, .
22. Ipse revelat profunda et abscondila, cogno22. ,
, ' sccns quae in tenebris, et lux cura eo est.
.
23. T i b i , Deus patrum meorum, conrfleor et lau23. , ,
, , dcm do, quia sapienliam et foriiuidinem dediatl
, mibi, et nunc ostendisli mibi, qus rogavimue le,
el quia visionem regis noiam fecisii roihi.
.
24. E l sialim venil Danicl ad Ariocb, qaem con24. , - Q stilucrat rex, u l perderet sapicates Babylonis, el
dixil
ne perdas, sed intro,
- - e i : Sapienles
- - - Babylonis
'
, , duc me in conspectu regis, ei conjeclurara visionis
narrabo regi.
.
25. Tunc Ariocb in fesliualione inlroduxil Da25. '
, * niclcm in conspeclu regia, et dixit e i : Inveni \ i , rum de filiis capiivitaiis Judaê, qui regt conjecltirani indicabit.
.
26. E l respondit rcx, el dixil Danieli, cujus no26. , ,
* men erat Bahasar : Si poles mibi indicare soinnium, quod vidi, el inlerpretalionem ejus?
, ;
27. E l respondil Daniel coram rege, et d t x i i :
27. ,
Mysterium,
quod rcx inlerrogat, nou est sapien * $,
, , , tium, magorum, arioloruro , gazarenorum virtus
indicarc rcgi.
.
28. '' D 28. Sed est Deus in coelo revelans mysleria, el
, noia fecil regi Nabuchodouosor, quae oporiet fieri
in noviasiinis dicbus. Somnium tuum, el visiones
' *
, capitis tui in cubiculo tuo, baec sunt.
, .
29. ,
, *
, .
29. 0 rcx , cogilalioncs t u in cubiculo luo

ascenderunt, qurd fulurum sit posl bacc: r l qui revclal niysicria, oslendil libi, qux oportel tieri.
50.
,
' ,
.
30. E l mihi non in sapienlia, qurc sit niibi prne

omnibus vivenlibus, mysleriuui boc revclalum cst:
sed ut inlerprelationem regi manifestam faciam,
et ul scias cogiiaiioues cordis tui.
31. , , ,
* ,
31. Tu, rcx, videbas.ci ecce imago una magua

iiimis; imago illa magna, el aspcclus ipsius subli90
PATROL. GR.
XVI.
2647
DANIEL J U X T A THEODOTIONEM
2648
tnie; stansante faciem luam, et visio ejus terribi- *^nc , ,

.
32. , ,
, , ,
.
33. ,
55. Et tibiae ferreae, pedes, pars quaedam ferri,
,
.
pars autem teeue.
34.
54. Videbas, donec abscissus est de monle lapis
,
sine manibus: el percuasit imaginem super pedet
, , ferreos, el figlioos, et comminuil eos ad finem.
.
35. ,
55. Tunc comminula sunt pariter ferrum, tesla,
a-a, argenlura, aururo, et facla sunl quasi pulvis de , , , * area seethra, el susiulit eum muUilttdo spiriius, ei *
, / .
oronislocus non est invenlus eis : et lapis,qui percusserat imaginem faclus est in moniero magnum , ,
, .
el implevit universam lerram.
36. ,
56. Hoc est soronium : et inlerpretationem ejus
.
dicemus coram Vege.
57. , ,
37. T u , rex reguro,cui Deus coeli regnum forie,
, ,
ei validum, ei bonoratam dedit in omqi loco.
.
58. " *
58. Ubi habilant Olii horainura; bestias pariier
, ,
agri, elvolucres coeli,et pisccs maris dedil in manu
,
iaa, et conaUtuit le dominum omnium. T u es caput
* .
aureum.
39. Et poet te consurget regnram aliud minus l e :
59.
et regnum terlium, quod est aes, quod imperabit
, , ,
uahrersae lerrae.
.
40. E l regnum quarUm erit forte veluli ferruin
40. quomodo enim ferrum comminuii et domat, sic ^ * ,
omnia comrainuel ei doraabil.
.
41. E l quia vidtsti pedes, e l digilos, parlera qui41. , ) ,
deni aliquam ferri, partem vero quamdam leslae,
, ,
regnum divisum eril in se, quemadmodum vidisli
,
fermm commixlum lestae luteae.
.
42. Et digili pedum pars quaedam ferrea, pars
42.
auiem quaedam regni erit foriis, et de eo conle, ,
retur.
* .
45.
45. E l quia vidisli forrain admixlumlestselulae,
,
commixli erunl in semine hominura, et non ad,
beerebunt aller aiteri, eicut ferrum non miscclur
,
cum tesia.
.
44. Et in diebus regum illorum suscitabil Deus D 44.
cceli regnum, quod in saecula non dissipabilur:
,
ei regiium ejus populo alleri non iradelur; commi- ,
* nuel ei ventilabil universa regna, ei ipsum stabit
,
in saecula.
.
45. Sicul vidisli, quod de monte abscissus csl
45. " ,
lapis sine manibus, elcomminueballestara, ferrum,
, , ,
aes, argenlum, aurum, Deus magnus ostcndii regi,
, ,
. quae oportel fteri post haec : el verum esl somniura,
* *
et fidclis inierpreiatio ejus.
, .
46. Tunc rex Nabuchodonosor cecidil in facicm,
46.
et Danie.lem adoravit, et manaa, et suaviias odo, ,
ris, dixit ut libarenlur.
.
47. E l respondens rex dixit Danicli : In vcrilaic
47. ,
lis.
52. Iraago, eujus caput erat ex auro puro, ma008, et peclus, et brachia ejus argeatea, venter
et femora aerea.
C A M J T III.
SUU3
* ; , Deus vesler ipse est Deos deorum, et Dominut re , , gum, et revelans mysieria; qitoniam poiuisli reve*
lare mysterium boc.
.
48. E l magniiicavit rex Danielem, ei munera
48. 4 , \ , - roagna et muUa deditoi: et conslilnit eara super
, universam regionem Babylonis, ei principem saira , parum, et super omnem provinciam Babylonis.
.
49. Et Daniel postulavil a rege, et constituii $u49. \ ,
> per opera provinciae Babyloais Sedrach, Mieacb,
, , * Abdenago : et Daniel erat iu aula regis.
.
CAPUT III.
. .
I. Anno decimo oclavo Nabucbodonosor rex fe1.
c i l iniagiaem auream: alliludo ipsius cubilorum

, \ sexaginla, et laliiodo ejus cubitorum sex ; el slatuil
$, .
eam in campo Deira in provincia Babylonis.
2. E l Nabucbodonosor rex misit ad congregan2. \ ^ , , dos omnes consules, et duces, et toparchaa, pra*. , , , \ fecios, et tyrannos, et eos, qui erant in potesla ' , libus constiiuti, el orones principes regionum, ut
, , venirent ad dedicalionem imaginis, quam stalueral
.
Nabucbodonosor rex.
3. , ,
3. Et congregaii sunl toparchae, consules, duces,
, , , ' ,
prafecti, tyranni magni, qui erant in poleslaie con ,
sliluli, elomnes principes regionum, ul venirenlad
, dedicationem imaginis, quam staiueral Nabucho * donosor rex : ct stcterunt iu couspeclu iroaginis,
, .
quam slalucral Nabucbodonosor.
4. , , ^ 4. Et praeco clamabal valide: Vobis dicilur, gen, , .
tcs, populi, iribus ei linguae.
5. lf. ,
5. Quacumque bora audieritis vocem tuba, el
, , , listulae el citharae, sambucae, el psalterii, et sym, , phonise, et omnis generis musicorum , cadentes
, " adorate imaginem'auream quam staluit Nabucho .
donosor rex.
6. ,
6. Quicumque autem non cadens adoraverit^ ea dem hora raitlelur iu fornacem ignis ardenlem.
.
7.
7. E l factum est, quando audiebant populi vo, , ,
cem lubae, et fisiuto, et ciibare, sambucse, el psal, , teni, et sympbonise, el omnis gencris ihueicorum,
, , , , cadenles populi, tribus, linguae adorabant imaginem
, auream , quam staluerat Nabucbodonosor rex in
6 , .
D conspectu ipsius.
8. ,
8 . Tunc accesserunt viri Cbuldxi, et accusave .
runt Judxos.
9.
9. Et rcspondenles dixerunl rcgi Nabucbodono* , .
sor: Rcx, in ssecula vivc.
10. , , , ,
10. T u , rex, posuisli decretum, ut omnis homo,
,
quicumque audierit vocemtubae, el fislulae.et cilba , ,
r , et sambucae, el psalierii, el sympboniae, et om, , ,
nis generis musicorum, cadat, et adoret imaginem
.
auream.
11. , 11. E l quicumque non cadens adoraverit, mitle .
tur in fornacem ignis ardentem.
13. ,
12. Sunt igitur viri Judaei, quos constituisti sti , , ,
pcr opera rcgionis Babylonis, Scdrach, Misacb,
'
Abdcnago vii i ilii non obedicrunt decrclo tuorcx,
r
S85|
DANIEL J l i l T A THEODOTIONEM
9831
<* deee tuot colunt, et imagraem aaream,quaai , , \ ' staluisli, non adoranl.
, , .
43. TIHIC NabaohodoBeeor in farope et ira
13.
dixit, ut adduoerent Sedracb, Misach, et Abde- , , '
nago : et viri illi adducli soni in conspeciu regis.
.
14. Et respoadU Nabuchodonosor, et dixil eis-:
44. ,
An vere Sedrach, Misacb, et Abdenago deos meos * , , '
non colitis, el imagiiiem aaream, quam-siacui, non , ,
adoratis?
, ;
45. Nunc ergo si eslis parati, u l in quocumque
13. , *
tempore audieriiis vocem l u b , et listulae, et c i - , ,
iharae, sambucae, el psallerii, et sympboniae, et , , '
oranis generis musicorum, cadenles adoretis ima- ,
ginem, quam ieci : quod si non adoraveriiis, ea
, * , ]
dem bora mittemim in iornacem ignis ardentem : ^
*t quis esLDeua, qui eripielvos de manibusmeis?
,
;
16. Et reaponderunt Sedrach, Misacb, et Abde46. , , '
nago, et dixerunt Nabucbodouosor regi : Non opuj , *
habeinus nos de verbo boc respondere libi.
.
47. Esienira Deus noster l n coelo, quem nos
47. , *
colimus, potens eripere nos de fornace ignis ar- ,
lente, et de manibus tuis, rex, liberabit nos.
, ,
, .
18. Et 8 i non, notum s i l tibi, rex, quia deos
48. , , ,
luos non coliraus, et imaginem auream, quamsia- ,
tuisti, noo adoraimis.
, , .
19. T U D C Nabucbodonosor replelus est furere, et g 49. ,
aapectus iaciei illius immutalus est super Sedracb,
,
Misacb, Abdenago,et dixit : Succendite fornacero
, ', *
sepluplum, douec in iinera ardeat.
, .
90. Et viris robustis fortitudine dixit, u l ligantes
20. |} , Sedracb, Misach, el Abdenago, mitterent in forna- * , ',
.
tem i g n i s ardentem.
21. Tunc illi viri vincti sunt cam sarabaris suis,
21.
et tiaris, et tibialibus, et veslimentis suis, el missi
, , ,
suntin medlum fornacis ignis ardentis.
,
.
99. Nam verbum regis urgebal : et fornax suc22. 0 *
censa erat niwis. Et viros illos, qui accusaverant *
Sedracb, Misacb, et Abdenago, intcrfecit eos flamiua
, ,
iguig in circuilu.
'
D .
93. Et viri illi ires Sedracb, Misach, et Abde23. , ,
nago ceciderunt in niedio canrino i g n i s ardeule '
.
cotnpedibus vincii.
24. , 24. E l ambulabanl in medio flammae, laudanles
, .
Deutn, et benedicenies Dominum.
25.
25. Slans aulem cum illis Azarias, o r a v i t s i c :
*
el aperiens os suum in medio iguis, dixit :
, :
26. Benediclus es, Domine Deus patriim noslro26. , , ,
rum, ei laudabile, et gloriosum nomco luum in
,
saccula.
.
27. Quia juslus es in omnibus, quae fecistt nobis,
27. " ,
rt ttniversa opcra tua vcra, el recla* vise luac, et
,
, .
omuia jtidicia lua vcra.
9855
CAPl .
28. ,
,
.
'
.
29. " ,
, .
30. \ {,
,
, .
51. ,
.
32.
, , ,
.
2854
28* Et judicia veriUUit feciati j u z U omnia, quae
indiixisti super nos, et auper cmlatem aaactam patrum noatrorum Jeruaalem; quia in veriiaie ei
judicio induxisli omuia baec super noa propiei
pecoala noatra.
29. Peccaviraus enim, et inique egimus receden*
tes a le, et deliquimus in omnibus.
50. Et mandata tua n o n audivimus, neque custodivimus ea, neque fecimus, sicut mandaveras nobis, til bene nobis esset.
51. E l omnia, quae fecisii nobis, in. vero jtidicio
fectsli.
52. Et iradidisti nos maous tniankwrum i n i quorum, inimicissimorun* apostatarum, et regi i n juslo, el pessiaia super omnem lerram i r a d i d i a l i
nos.
53. *
55. E l nunc noitest nobis aperirc os: confusio
, et exprobraiio facta est aervis luis, et colentibua
.
k).
34. ,
54. Sed oe tradas nos in fluem propter nomen
, ;
luam, el ne dissipes tesiamentum tuum.
35. '
55. Et ne averlas misarioordiam tuam & nobis
, " propter Abrabam dilecUim i u u m , e t propter Isaae
, " ..
eervura tuum, et Israel sanctum (uum.
36.
56- Quibus loculus es eis dicens : Mulliplicabo
, , aemen vestruro sicut stellas coeli, ei aicut arenam,
.
quae est in lktore maris.
37. ,-,,
57. Quia, Domine, imminuli sumue ullra omnea
, gentes, et sumus hurailes in univeraa terra bodia
.
; propter peccata nostra.
38. ,
38. Et non est in lempore boc princeps, et p r o , , , phela, et dux , neque bolocausium, neque *acrifi
, , , cium, neque oblatio, neque tbymiama, neque loi us
, .
primiiias offerendi coram te, et inveniendi misericordiam.
59. Sed in aoiina contrita, et apiriku bumililatis
39. '* *
sascipiamur.
.
40. Sicut In holocausto arieturoêt tauroruni, et
40. * , ,
, sicut in millibus agnorum pinguium; sic flat sacri , ficium nostruux bodie in conspectu l u o , et ul per ficiatur posl le, quoniam non est confuaio c o u f l dentibus in te.
.
41. Et nunc sequimur te in toto corde, et tiroe41. . ,
mua te, et quwrimus faciem tuam.
, .
42. , * ) 42. Ne confundas nos, sed fac nobiscum juxta
, manauetudinem tuani, et s e c u D d u m makiiudinem
misericordiae tuae.
.
45. erue nos juxia mirabilia UJSL, et da glo43. ,
riam nomini tuo, Domiuo.
\ , .
44. Et confundaniur omnes, qui ostendunt ser^ 44.
' , vis tuis mala, et confundautur ab o m i i i poieulia, el
robur eorum conteratup.
, .
45. Cognoscant, quia lu es Dorainus Deus solua,
45. , ,
et gloriosas super universum orbeni lerrarura.
' .
46. Et non cessabaut, qui injecerant eos ministri
46. , regis, succendenles fomacem naphtba, el stupa, ci
pice, et sarmenlis.
, , .
47. Et effundebalur flamma super iornacem ad
47.
cubitos quadraginla o o v e t D .
.
y
2855
2856
48. E l crupit, et incendit, qnos invenit circa ior- 48. \ ,

.
nacem de Chaldaeie.
49.
49. Angelus autem Domini simul descendit cum
iia, qui erant cum Azaria in fornacem, ei excuaeit ,
flammam ignis de fornace, et fecit rnedium forna- ,
, .
cie, quasi spiritunl roris flantem.
50. * ,
50. E l non tetigit eos omnino ignis, nequc con ,
trisiavil eo9, neque molealiam inlulit eis.
.
51. ; ,
51. Tunc tres quasi ex uno ore laudabant, et
gloriflcabaat, et beuedicebanl Deum in foruace d i - ,
.
cenles:
52. Benedictus ee, Doniine Deus patruro noslro52. , , ,
rum, et laudabilis , e l superexaliaiua in saecula : , "
et benediclnm nomen gloriae luae sanctum, et lau ,
dabile, et supcrexaltaium in saecula.
,
55. Beaediclus es in leroplo sauclae gloriae luae,
53. ,
et saperlaudabilis, et supergloriosus iu ssecula.
, .
54. Benedicius es in tbrono gloriae regni tui, et
54.
superlaudabilis, ei superexaliatus in saecula.
, ,
.
55. ,
55. ficoediclua ee, qoi iiiiueris abyssos, sedens
aoper Cberobim , el laadabilis, el superexaltatus , ,
.
In aaecula.
56.
56. Benedictus es in flrmamento coeli, et lauda, ,
bilis, et gloriosua in ssecula.
57. ,
57. Benedicite omnia opera Domini Doroino.lau, .
date, et auperexallaie eum in aaecula.
58. , ,
58. Benedicite angeli Domini Domino, laudale, et
Q
superexallate eum in sarcula.
59. , ,
59. Benedicite cueli Domino, laudate, et supcr .
exaltate eum in sacula.
60.
60. Benedicile aqua omnes , qita* super coelos
, ,
auot, Dotrino, laudaie, et euperexaltale eum in
.
saecula.
61.
61. Benedicite omne9 virtules Dominl Domino,
, , .
laudale, et superexallale eum in saecula.
62. , ,
02. Beoedicite aol, et luna Domino, laedate, et
, .
aaperexallate eum in aaecula.
65. ,*
65. Benedicile stelke coeli Domiao, laudaie, et
,
superexaUate eum in eaecula.
64. , ,
64. Benedicite omnis imber, et ros Domino, lau, .
date, et aaperexaltate eum in saecula.
65. ,
65. Beoedtcite omnea spiriias Doroino, laudaie,
0 , .
et toperexallate eum in seecula.
66. , ,
66. Beoedicite ignis, et seatus Domino, laudale,
, .
el auperexaltate enm in sxcula.
67. ,
67. Benedioite frigua, et aestua Domino, laudate,
, .
etsuperexaliale eum in sccula.
68. ,
68. Benedicitc rores, et pruinae Domino, laudale,
, .
et auperexallate eum in saecula.
69. , ,
69. Benediciie gelu et frigus Domioo, laudale,
, .
ct superexaliate eum in ssecula.
70. , ,
70. Benedicite glaciee, ei nivee Domino, lattdaic,
, .
ei eoperexaliate eum in saecula.
71. , ,
71. Benedicite uoclea, et dies Domino, Uudaic,
,
ci superexaltale eum in sscula.
72. , ,
72. Benedicile lux, et tenebra Domino, lnudaic,
,
4 superexalialc eum in saecula.
CAPUT 1H<
2858
75. , , 75. Bdnedicile fulgura, et nubes Domino, lauW
date, et superexaltate eum in sxcula.
, .
74. , , 74. Benedicat terra Domino, laudcl, et super .
exaltet eum in saecula.
75. , , ,
75. Benedicue montes, et colles Domino, laudate,
.
et guperexallate eum in saecqla.
76.
76. Benediciie universa germinantia in terra
, ,
Domino, Jaudate, et superexaliaie eum in saecula.
.
77. Benedicite fontes Domino, laudaie, ei auper77. , ,
exaltate eum in s&cula

78. Benedicile maria, et fluminaDomioo, laudate,
78. , ,
et superexaliale eum io saecula.
, .
79. Benedicile cete, et omnia, quae movenlur in
79. ,
aquis Domino, laudate, et auperexaliate euoi in &e , ,
.
cula.
80.
80. Bcoediciie omoes volucres coeli Domino,
, , laudate, et superexaltate eum in saecuia.
.
81. Benediciie orones bestise, et pecora Douaino,
81. ,
, , laudale, et superexallale eum in sxcula.
.
82. ,
82. Benedicite filii bominum Domino, laudale, et
, .
guperexaltate eura in saecula.
83. , ,
85. Benedicite filii Israel Domiuo, laodate, el
.
superexaltate eum in ssecula.
84. , ,
84. Benediciie gacerdoleg Domino. laudate, et
.
superexaltate eum in ssecula.
85. , ,
85. Benedicile servi Domini Domino, laudate^ct
.
Q guperexaliate eura in saecula.
86. ,
86. Benediciie spirilus, et animae justorura Do, ,
mino, laudate, ct superexaltale eum in saecula.
.
87. Benediciie sancii, et bumiles corde Domino,
87. ,
laudale, et guperexaltale eum in saecula
, ,
2857
88. Benedicite Anania, Azaria, Misael Domino,

88. , ,
laudate, el superexaltate eum In saecula. Quia eruit
, ,
nos de inferno, et de manu mortis salvos fecil nos,
. " ^ $,
el liberavit nos de medio ardeutis flammx, et de
* ^
njedio ignis eruit nos.
, ^
89. Confitemini Domino, quoniam bouus.quoniam

89. , ,
in aeteruum roisericordia ejus.
.
90. Benedicite omnes colcntes Dominum, Do90. ,
tnino Deodeorum, laudale, et conMemini, quoniam
, ,
in omnia s%cula misericordia ejus.
, .
91. Et Nabuchodonosor audivit laudantes illos, et
91.
obstupuit, el surrexit propere, et ait opiimaiibua
, , ,
suis: Nonne viros tres misimus In medium ignis
compeditos? et respondentes dicunt r e g i : Vere,
; rex.
* ", .
92. E l respondena dixil r e x : Hie ego video v i 92.
ros quatuor solulos arabulanles in medio ignis, et

corrupiio non est iii eis, et species quarti similig
, ,
fllio Dei.
.
95. Tune aceessit Nabucbodonosor ad ostium
95.
fornacis ignis ardentis, et dixil : Sedrach , Misacb,
,
Abdcnago, servi Dci excclsi, egredimini, ct veniie.
, , ',
9859
D A M E L J U X T A THEODOTIONEM
Et egressus esi Sedrach, Mbach, Abdenago de me-

dio ignis.
9>V Et congregantur sairapae, et duces, et toparcbae, et potenlcs regis, el conlemplabantur viros,
quoniam nibil polcslatis babuissei igiiis in corpore
eorum, et capiilus capilis eorum nonesset adustus,
el sarabara eorum non fuisseni immutata, et odor
ignis non esset in eis.
95. Et adoravit in conspectu eorum rex Dominum, et rcspondit Nabucbodonosor, et d i x i t : Benediclus Deus Sedrach, Misach, Abdeoago, qui misit
angelum suum, ei eruit servos suus, quia crediderunt in eum; et verburo regis immutaverunt, et
tradiderunt corpora soa in ignein, ne servirent, neque adorareni omnem deum, praeter Deum suum.
96. Et ego propono decreturo, ut oronis pqpulus, tribus, lingua, quaecumque loquula fuerii blaspbemiam conira Deum Sedracb, Misach, Abdenago,
in perdilionera fcrunt, el domus eoruro in direplio
nem erunt: propterea quod non est Deus alius.qoi
possit salvare eos i l a .
97. Tunc rex promovit Sedracli, Misach, Abdenago in regione Babylonis, et auxit eos, et dignos
liabuit ipsos, qai pneessent omnibus Judseis, qui
erant in regno suo.
98. Nabuchodonosor rex oronibus populis, t r l bubus, linguig, babitamibus in universa t e i r a :
pax vobis multiplicelur.
99. Signa, et ostenla. qasc fecit mecum Deus
excelsus, placuil in conspeclu meo annuntiare
vobis, quam magna, et fortia.
400. Regnum ejus regnum sempiternuro, et potestas e|us in generalionem e( geoerationem.
CAPUT IV.
I . Ego Nabucbodonosor abundans eram indomo
mea, et florena in tbrono meo et pinguis in populo
meo.
9. Somnium vidi, et perterruit mc, et lurbatus
8i:m in cubili meo, et visiones capitis raei conturbaverunt me.
5. E l a me proposilam est decreluro, ut inlroda< erenlur in conspectu meo omues sapienles Babylouis, ut interpretaiionem somuii indicarcnt m i h i . ,
4. Et ingrediebantur arioli, magi, gazareni,
Cbaldaei, et somniuni dixi cgo in conspectu eorum, D
et inierpretalionem ejtis non indicarunt mihi.
5. Doncc alius ingressus est iu conspeclu meo,
Daniel, cujus nomen Ballasar secundum nomen Dei
rnci, qui Spiritum Dei sanclum babet in semeiipso;
v.i soninium coram eo dixi.
6. Baitasar princeps arioloruin , quem novi,
quod Spirilus Dei sancius sil in lc, ct oinne sacraiueuluro non est impossibile tibi ; audi visiouem
souinii, quod vidi, el interprclaliouem ejus dic
Jiiibi.
7. E l visiones capiiie mei in cubili raeo videbam,
el ecce arbor una in roedio lorrac, el aliiiudo rjus
mulia.
1
2860
, , * ,
, ' .
94. \ , \
, , ,
,
,
, , .
95.
* ,
* , , , ,
, ' *
,
, ,
, ' .
96. , ,
, ,
, , ', ,
*
,
.
97. , ,
', ,
,
, .
98. ,
, , , ^ .
99. , , '
,
, , .
400. ,

'.
4.
,
.
2. , , - "
.
5. ' ,
,
.
4. , , , ,
, .
5. " ,
,
0; *
.
6. ,
,
,
, .
7.
,
, .
2801
CAPu
8. , , ,
,
.
9. ,
, , \
, 8 *
.
10.
, ,
.
11. , * , ,
,
*
, .
1
12. , , ,
, ,
.
13. , ,
' .
1-4. ; , ,
, ,
" ,
, ,
* .
15.
, , ,
,
* , .
16. , ,
, * , *
, , * , *
, ,
.
17. , , ,
.
18. , -
, *
,
.
19. , , ,
,
, .
20. , , ,
, ,
, ,
, , )
,
, ;
' .
IV.
286S
8. magniflcata est arbor, et invaluii, ei altitudo ejus pervenit usque ad coelum, et laiitudoejus
ad terminos universae terrae.
9. Folia ejus pulchra, et fruclus ejus mulius, et
esca universorum in ea; et subier eam babiiabant
bestiae agresles, el rn ramis ejus babilabaut volucrea
coeli: ex ea nutriebatur omnis caro
10. Yidebam in visione noctis in cubili meo, et
ecce Hir, et Sanctus de ecelo dcscendii.
11. Clamavitque in fortitudine, et sic ait : Succidite arborem, et evelliie ramos ejus, et exculite
folia ejus, et dispergile fructum ejus : abiganlur
besiiae subler eam, et volucres de ramis ejus.
12. Verumiaipcn germen radicum ejus in terra
sinile, et in vincuio ferreo, el aereo, el in berba, quae
foris esi, etin r o r e c u 3 l i commorabitur, el cura feris
pars ejus in bcrba terrae.
15. Cor ejus ab hominibua commuiabitur, ei cor
fenc dabilur e i ; et sepiem lempora mutabunliir
super eam.
14. Per decrelum Hir serrao, et verbum sanctum
pelitio, u l cognoscaot viventes, quod Dominus eet
ipse Allissimus regni hominum, et quicuroque voluerit, dabil i l l u d , e l quod pro nihilo babelur ab
hominibtis, erigct super illud.
15. Uoc soiniiuim vidi ego rex Nabucbodonosor,
et l u , Baliasar, interpretalionero diciko coram : quia
omnes sapienles regui mei non possuni iulerprelationem ejus declarare m i b i ; lu autem poies, quia
Spirilus Dei sanctus est in te.
16. Tunc Daniel, cujus nonaen Ballasar, obmutuit quasi bora una , el cogitaltones ejua conlurbabant eum. Respondit rcx, ei d i x i l : Ballasar, eomDium, el huerprelalio ne sollicilum le reddal; rcspondii Baitasar, et dixit: Domineini, soranium sii
bis, qui te odcrunt, et ioierprelalio ejus bostibus
tuis.
17. Arbor quam vidisli magniOcalara, el corroboratam, cujus altitudo pervenil ad coelum, el iali
ludo ejus in universam lerram.
18. E l folia ejus florentia, et fruclus ejus mullus, et esca omnibus in ea : subier eam babilabant b c s t i a B agri, et in ramis ejus commorabanlur
aves coeli.
19. Tu es, rex, quia magniiicatue es, et invaluisti, el magniludo lua magnificata e s t , e i penrenit ad coelum, el potentia (ua ad lerminos terrae.
20. Quod autem vidit rex Hir, et sancturo deecendentein de coelo, et d i x i t : EvelKie arborem,el
destruile eam. altamtjn germen radicom ejus in
terra dimittite, el in vinculo ferreo, el aereo, et in
herba quai foris, el io rorc coili commorabitur, et
cum bestiis agrestibus pars ejus, doncc seplcm
tempora mulenlur super eum.
2863
DANIEL J U X T A TUEODOTIONEM
2864
21. Itae interpreuiio cjus, rex , et s e n l e D t i a 24. , ,

Altissimi esl, quae pervenit super dorainum meum
,
regem, et te ejicient ab bominibus, et cum besiiis
, ,
\ .
agrestibus erit habilalio lua.
22. ,
22. Et foeno ut bovem pascent te et de rore
,
cceli corpus tuum aspergelur, el septem tempora
, ,
mutabunlur super le, donec scias, quod doroinatur
,
Excelsus super regnum bominura, et cuicumque
, .
voluerit, dabit illad.
23. , 0
23. Quod aulera dixit: Dimiitite germen radicum
arboris: regiium tuum tibi manebit, poslquam co- , '
.
gnoveris poteslaiem coeleslem.
24. , , ,
24. Quamobrem, rex, coasilium meum placeat
,
libi, el peccata tua in eleeraosynis redime, et inju *
slitias luas in miseraiionibus pauperum : fbrUsse
D .
eril longanimilas pro deliclis tuis.
25.
25. Hacc omnia venerum auper te Nabuchodo .
noeor regero.
26.
26. Posl menses duodecim in leraplo regni sui
.
Babylone -deambulabat.
27. , ,
27. Et respondit rex, et d i x i t : Nonne hsec est
Babylon magna, quam ego aediflcavi in domum re* ,
;
gni, in robore forlitudinis meae?
28.
28. Cum adbuc sermo essel in ore regis, vox de
, ' * ,
coelo facia est: Tibi diciiur, Nabuchodonosor rex:
,
regnum toum transiit a ta.
.
29. ,
29. Et ab hominibus te ejicient, et cuiii bestiis
,
agreslibus babitatio tua, et foeno ut bovem ciba ,
bunt te, et septom tempora mulabnnlur snpcr le
donec scias, quod dominatur Excelsus super re- C , , "
, ,
gnum ipsorura bominum, et cuicumque voluerit,
.
dabil illud.
50.
50. Eadem hora sermo corapletus cst super Na, ,
lmchodonoeor , el ex bominibas ejecius e s l , et
foenum ut boa comedit, et de rorc coeli corpus ejus ,
infectum est, doaec capilli ejos quasi leonum cre- ,
,
veniDt, et ungues ejus quasi avium.
.
51. Etpostftnem dierum ego Nabucbodonosor
51.
oculos meos ad coelum levavi, et sensus mei ad me ,
reversi suut, el Aliissimo beuedixi, et vivenlem in ' ,
acmpiternum laudavi, el gloriOcavi, quia poicstas " ,
ejos potestas sempiterna, et regnum ejus in gene- , , ,
raiionem el generationem.
,
.
52. Et omnes habilalores leme quasi nijiil com52.
putati sunt. et juxta volunlatem suam facit tn v i r - *
iiite coeli, et in habilalione terrae. Et non eet, qui , .
reaialat manui ejus, el dicat c i : Quid feclsti ?
,
* ;
33.
33. Ipso teropore sensus mei reversi sunt in me,
et ad bonorem regni mei veni, et figura rflea re- ' , ,
ersa eal ad me: et tyranni, et magnaies mei quae- ' ,
, ,
rebant roe, et in regno meo conforlalus sura , et
,
magnificenlia amplior addiu est mihi.
.
34. , ,
34. Et nonc ego Nabucbodonosor laudo, et
,
cxalto, el glorifico regeui cceli, quia omnia opcra
9
23S3
CAPl V .
, ,
,
.
.
1.
,
.
2. ))
, ,
,
,
, ,
, .
5. , ,

, ,
, ,
.
4. ,
, , , ,
, *
,
.
5.
,
*

.
6. ,
,
,
/ . .
7.
, , *
, ,
, ,
, ,
, .
8.
, ,
.
9. ,
,
.
10.
,
, , *
, *
, .
11. ,
,
,
, , , .
12. " , ,
, ,
* 4
2860.
ejus vera, et semitae ejus judicium, et omnes gradientes in superbia poiesi buimliare.
CAPHT V .
1. Baltasar rex fecit grande convivium opliina- .
tibussuis mille, eie regione ipsomm mille, vinum.
2. Bibens Bahasar rex dixit in giialu vini, ut
afferrentur vasa aurea, et argentea , q u asportaveral Nabuchodonosor pater ejus de templo, quod
erat in Jerusalem, et biberent in eis rex, et opiiniates ejus, et concubioae ejus, et scoria ejus.
3. Et allata sunt vasa argentea, et aurea, quae
asportaverai Nabucbodonoser de templo Dei, quod
foerat in Jerusalem : et bibebant in eis rex, et optimates ejus, el concubina? ejus, et aeoru ejus.
4. Et bibebant vinum, et laudabam deoe aareos,
et argenteo, et aereos, ei ferreos , ligneosque, et
lapideos : et Deo cceli non benedixerunt habenti
potestatem spiriuis eoruni.
5. In eadem hora egresai eunt dfgiii manua bominis, ei scribebani e regione lampadis in tectorio pariclis domua regis; et rex couiemplabatnr articuloe
manus scribentia.
6. Tunc regis forma imimitata eat, et cogilaiionea ejus conturbabanl eum, e l compages reuutn
ejus dissolvebanlur, et genua ejus allerum alleri
collidebantur.
7. Et claraavil rex in fortiiudine, ut inlroduccrcnt niagos, Cbaldaeos, gazarenos. Et reipondit rex,
et dixit sapientibus Babylonis, quod Omnia bomo
quicumque legerit scripturam banc, el conjecturara
ejus raanifeslam roibi fecerit, purpura vestieiur, et
lorques aurea super colluni ejus, et tertius in regno
meo princeps erit.
8. Et ingrediebanlur omnes sapientes regis, et
nou poieranl scripliirara legere, neque significaiioncin iodicare rcgi.
9. E l rex Baltasar lurbalus eat, el forma ejus
imnmiaia esl in illo, et optimates ejus conturbabanliir.
10. E l regina propler verba regis, ct optimatum
ejus in domum convivii ingrcsea est, et respomtit
regina, el dixil : Rex, in aelernum vive : nou conturbent te cogitationes t o , et forma lua non i n . muieiar.
11. Esi vir in regno tuo, in quo ettSpirUus Bci
sanclu* in eo, et in diebus palris tui vigilanlia et
iiiletligeniia inventae sunt in eo; et rex Nabuchodonosor paler luus prtncipem iiicaiitatorum, magorum, Ghaldaeorum, gazarenorum consiituit eum.
12. Quia spirilus amplior in eo, el prudcnlia, ci
iniellectus conjtciens soronia, e i indicans osienta:
ei rcx imposuit ci nomcn Ballasar : nunc ilaque
2808
DANIEL J U X T A 1 HEODOTIONEM
*
,
\
vocelur Daniel, et conjecturam ejee indicabit Ubi. j

.
43. Tunc Daniel inlroductus est coraro rege, et
43. ,
dixit rex Danieli: Tu es Daniel, qui de filiis capii- \ * , 4
vitaiis Judaese, quam adduxit rex pater meus de ,
Jud*a?
4 ;
44. Et audivi de le, quia Spirilus Dei sanclus in
44. \ , te, et vigilaatia, et inlelligentia, et sapientia am \, \ , , \
plior invenue sunt in te.
. '
45. E l nunc ingressi suat iu conepeclu meo ea45. \ \, ,
pientes, magi, gazareni, ut scripturam banc lege\, ,
rent, ei conjecturam ejus indicarent mihi, et non
, \
poiueruni inierpreiaiionem sermonis bujus indi .
care mibi.
46. Et ego audivi de te, quia potes judicia i n 46. \ , terpreiari, et solvere perplexa : et nunc si poteris ] , \ * \
Jegcre scripturam, ei conjecturam ejus indicare , \ /
mihi, parpura veslieris, et torqoes anreus erit su- , , \
per collum tuum, et leriius in regno meo princepa \ , \
eris.
; .
47. Tunc respondit Daniel, et dixit coram rege:
47. ,
Munera tua tibi enint, et donum regni tui alieri da : * \ , \
ego aulem scriplurara legam regi, et conjeciuram *
ejus osiendaui tibi, rex.
, \
2867
20. quando elevatura est cor ejug, e l spiritus

cjus obfirmaius est ad superbicnduro, deposiius est
de solio regni sui.
\, .
48. , , \ , \
.
49. , ,
\, \, ,
*
, , \
, \ .
20. \ , \
,
.
21. Et honor ejus ablatus est ab eo, el exbomiDibus ejeclus est, et cor ejus curo besiiis dalum est,
et cum onagris habiiatio ejug : et foeno ut bovero
cibaverunt eum, ei de rore coeli corpus ejus madefacium est, donec cognovit, quia dominaiur Deua
aliissimus stiper regnum bominuin, et cuicumque
voluerit, dabit illud.
21. \ * , \ )
, \
,
, \ ,
,
,
, \ .
48. Deus aUissiraue regnam, et magnifieeiUiam,

et honorem, et gloriam dedit Nabecbodonosor paIri tuo.
19. a magnificeniia, quaro dedit ei, omnes
populi, iribue, linguae erant trementes, et metuentes a facie ejus: quos volebat ipse interficiebat, et
quos volebai ipse servabal, et quos volebat ipse
exaltabal, el quos volebat ipse bumiliabat.
22. Et tu filius eju8 Baltasar non bumiliasti cor * 22. \ , tuum coraro Deo, cujus omnia baec noras.
,
.
25. E i snper Dominam Deam corii elevatug es,
et vasa dorous ejug allulerunt corara le, et tu, et
optimales ttii, ei concubinse luae, et scorla tua b i bebatis vioum in eis, et deos aureos , et argenieog,
el neos, et ferreos, et ligneos, et lapideos, qui non
vldent, et audiant, et non geniiuut, lSadagii;
et Deum, cujus regpiralio taa in manu ejug, et omnes viae tuae, ipsum non gloriOcasii.
25. \ \
, \
, \ \ , \ ,
, \ , \ , \
, , \ , \ ,
, \ , , \
, \ !
, ..
24. Idcirco a facic cjus missus cst arlicultis manus, el sciipluiam banc ordinavii.
24.
,
*889
CAPLT VI.
2870
25, * ,
25. haec scriptura, quse ordinala t s l : ,
, .
THECEL, PfURES.
26. *
6. Et baec est interpreiaiio inierrogationis:
, ,
, mensus est Deus regnum tuum, et complevil
.
illud.
27. , ,
27. THECEL, appensum esl in stalcra, et inven.
tum est roinus habens.
28. , ,
28. PHABES, divisum est regnum tuum et dalum
, .
esl Medis, et Persis.
29. ,
29. Et dixit Baltasar, et induerunt Danielem
,
purpura, et lorquem aureom circumdederunt collo
, ,
ejus, et pnedicavit de eo, esse ipsum principem
.
tertinm in regno suo.
50.
50. ln eadem nocle interfectus esl Bahasar rex
.
Cbaldaeus.
51. - 51. Et Darius Medus assurapsit regnum annos
, .
natus sexaginta duos.
q*.
CAPUT VI.
4. ,
1. Et placoit iu conspectu Darii, et conslituit
,
saper regnumsatrapas cenium et viginti, utessent
.
in toto regno auo.
2. *
2. Et super omnes eos, praefectos tres : et erat
,
Daoiel unus ex eis : at satrapae illis redderent r a , .
ttoncm, ut rex non susiineret moleatias.
3.
5. Et erat Daniel praevalens super prafecios et
,
aatrapas coram, quia spiriius amplior erat in eo.
.
4. Et rex constituit com soper omne regnum
4. '
sunm: et praefecli et s&lrapse quaerebant invenire
*
occasionem contra Danielem de regno: et omnera

, - occasionem et delictum non invenerutU contra
pov * , .
eum, eo qaod fidelis eral.
5. ,
5. Et dixerunt pnefecti i l l i : Non invememas
,
contra Danielem occasionem, nisi in legiiimis Dei
.
sui.

6. Tunc praesides et satrap astiterunt regi, et
dixerunl e i : Dari rex, in apternam vive.
, * ,
.
7. Coosilium iniernnt omnes, qui super regnum
7.
taum daces et satrap, consules e l toparchac, sta , , , ,
tuere decretum regium, et conflrmare constituiio , ,
nem, ut quicomque petierit pclitionem a quocum ,
que deo, aut ab bominibus usque ad iriginta dies,
, , ' ,
nisi a te, rex,miuatur in lacum leonura.
, .
8. , , , ^
8. Nunc igilur, rex, statue constitutlonem, el
propone scripluram, ut non immutetur decreium
,
Medorum et Persaruw, neqae violelur super hoc.
, .
9. Tunc rex Darius jussil scribi decretum.
9.
.
10. E l Daniel quando cognovit constitutom essc
10. , ,
decrelum, ingressus esi in domum suam : et fene , siria apertis ei in coenaculis suis conlra Jerusalem,

et tribus lemporibus diei erat flectens se super ge,
noa sna, et orans, ei confliens coram Deo *uo,
, ,
sicut anle facere conaueverat.
,
.
11. Tunc viri ilfi obaenrarunt, et inveiiertinl Da11. , ,
.
niclem obsecranlem ei oranteai coiam Deo uo.
281
12. E l accedenteg dkunt regi: Rex, nonne con-

stUulionem posuigii , ut omnis homo quicamque
pctierit & quocuioque deo et bominibus petiiionem
usque ad iringiuta dies, nisi a le, rex , mitialur in
lacum leonum?
13. Et dixil rex, Venls est sermo, et decrelum
Medorum et Persarum OOD conlemnetur.
14. Tunc reeponderunt, et dicunt coram rege:
Daniel, qiri de tiliis capiiviiatis Judaeae, noo gubdidil ae decreto tuo circa legem, quam slaiuisii: et
Iribus iemporibus diei pelil a Deo suo peliliones
aitag. Tunc rex, ul audivit verbum, valde contrisiatus est in eo : ei pro Daniele decertabat ad liberandum eum, et usque ad occasum eolis laborabat,
ui erueret euro.
2872
12. *
, ,
,
, ' , ,
;
13. , ,
\ .
14. ,
* ,
,
, ,
.
0 , *
, \ \
, \
.
15.
15. Tunc viri iUi animadvcrterunt goper regem,
, - , ,
ot dicunt regi: Scito, rex, quia decreluin Medis ct
PersUest, ut omnem legem et slatulum, quodcuro- ,
, , , ocl
que rex staiuerit, noo oporleat immulari.
.
16. *
16. Tunc rex dixit: el adduxerutil Danielera, et
,
miserunt eum in lacuni leonum , et dixit rex Da, *
n i e l i : Deus, quem ta colis semper, ipae liberabit
, .
te.
17. ,
17. Et aUulenmt lapidem unum, et imposuerunt
,
supcr os laci : et obsignavit rex annulo suo, et
,
annulo optimatum gaortun, ne quid secos flerei in
,
Danielem.
.
18. ,
18. Et abiit rex in domom suam, et dorroivii i n - C
,
coenatus, el cibos non auulerunt e i , et somnus
, ' receseil ab eo : et conclusit Deus ora leonam, et
, non affeterunl nioleslia Daniclem.
.
19. Tunc rex surrexit mane diluculo, et in fesii19. ,
nalione venit ad lacum leonuui.
.
20. ,
20. cum appropinquaret ipse lacui, Danieli in
1$ ,
voce forti clamavit, et respondil rex, ei dixit Da, *
nieli : Daniel serve Dei viventis, Deus tuue, cui tu
s m i s semper, oam poieit Uberare te de ore leo- , ,
;
num?
21. , *
21. Et loqttutus esi Daniel regi, tt a i t : Rex, in
, .
sscula vive.
22. Deus meue misil angelum euum, el obstruxil
22. ^ ,
ora leonum, ei non nocuerunl mibi, quia coram to
, reciitudo luvenia est mibi : aed et coram te, rex,
, ,
deliclum non feci.
, , .
23. Tunc rex vehementer gavisus esi stiper eo,
23. ' ,
et Danietem jugsii educi de lacu; et educlug eslDa- *
niel tfe lacu, et nulla Ixslo inveula eai in eo, quia
,
credidil Deo suo.
, .
21. Et dixil rex, et adduxeruni virog, qui arca24. ,
gaveraul Danielera, et iii lacum leonum missi gunt
,
ipsi, ei lilii eoruni, et uxoreg eorum : el non per , ,
veneronl ad pavimrcUum laci, donecdomiuati gnnt
*
eoTum konet, et ornnia ossa eorum coinminue , ,
runt.
.
2875
CAPIT
VII.
2874
28. J
, , ,
* .
26.
,
,
, \ , \
, \ .
27. , \ , \
\ , \ ,
& .
28. \
, \ * .
25. Tunc Darius rex scripsit omnibua populis,

tribobue, linguis, liabitanlibus in univcr&a terra:
Pax vobis multiplicelur.
26. facie posituni cst decretum in omni principatu regni mci, ut fiiU trementes et metuenles a
facie Dei Danielis, quia ipse est Deus vivens, ei manens in s a 3 c u l a : ct regnum ejus non deslruetur, et
dominatio ejus usque in Onem.
27. Suscipit, et liberat, ei facit signa et prodigia in coelo, et in terra : qui liberavil Daniclcm de
ore leonum.
28. Et Daniel ipse prospere agebat in regno Darii,
et in regno Cyri Persae.
CAPUT VII.
4. - '
, , \
, \
, \ \ .
2.
* \
. '
3.
.
4. \ ,
* *
, \
, \ .
5. \ , \
,
,
, ', .
6. ' *
\ * \
,
, .
7. ' * \ , 6, , \ , \ , , \ , \
\ , \

, .
8. ,
,
%
* ,
,
.
9. ,
, ,
, ,
, ,
.
10.
* ,
*
, .
11. ,
1. Inanno pritno Baltasar rcgis Chaldaeorum,

Daniel somuium vidit, et visiones capilis ejus in
cubiculo ejus, et somnium scripsil : principium
aermonufn ejns, et rcspondens dixit.
2. Ego Oaniel videbam in visione mea noclis, ei
ecce quatuor venti coeli irruebant in mare magnum.
5. Et qualuor bestiae grandes ascendebant dc
mari dtversa* inler se.
4. Prima quasi leaena, el alaecjus sicut aquilae:
aspiciebam, donec evulsse sunl alae ejus, el sublala
est dc lerra, ei supcr pedes Uominis stetil, et cor
hominis datum cst ei.
5. Et ecce besiia alia similis urso, et in parte
una stetil, et tria latera in ore ejus inter denles
ejus, ei sic dicebanl e i : Surge, coniede carnes mullas.
6. Post banc aspiciebam in visione noctis, etecce
alia bestia quasi pardus, el huic alae quatuor volucris super ipsam, et quatuor capita bestiae, et poleslas data esl ei.
7/ Post banc aspiciebam in visione noctis, el
ecce besiia quarta lerribilis, alque mirabilis, et fortis nimis, ct dentes ejus ferrei, et magni, comedens, atque comminuens, et reliqua pedibus suis
conculcabat; et ipsa differebat nimis prae omnibus
bestiis, quae anle eam (fueranl), et cornua ei de~
cem.
8. Considerabam cornua tjus , et ecce cornu
aliud parvum ascendebat in medio eorum : et iria
cornna etfrum, quac erant anle ipsum , evulsa sunl
a facie ejus : et ecce oculi quasi oculi bominis in
comu isto, et os loquens magna;
9. Aspiciebara, donec tbroni posili sunt, et A n tiquus dierum sedit, et vesiimentura ejus quasi
nix candidum, etcapillus capilis ejus quasi lana
munda : tbronus ejus flamina ignis, roUe ejus ignis
flagrans.
10. Flumenignis trahebat egrediens tn conspectu
ejus : inillia millium deserviebant e i , et dena roillia denum inillium adstabanl ante eum : judicium
sedit, et libri lecti sunt.
11. Aspicicbam (unc a voce scrmooum , quos
9,87*
DANIEL J U X T A TIieODOTIONEM
2876
cornu illnd loqucbatur, aspiciens eram, quoad , ,

usque interfecta est beslia, et periil, et corpus ejus , , \
.
datum est in combustionem igojs.
42. ,
42. Et caeteraruro bestiarura iranslatus esl principatus, et longitudo v i t a data est eis usque ad
.
lempus *et opportunitalem.
45. ,
13. Aspiciebam in visione noclis, et ecce cum
,
nubibus coeli quasi Filius bominis veniens erat, et
usque ad Antiquum dierura pervenit, ct in con- ,
, ).
spcctu ejus oblatus esl ei.
44. * ,
14. E l ipsi datas est principatus, et bonor, et
,
, ,
regnum, el omnes populi, tribus, linguaeipsi erv i u n l : et poteslas sempiterna, quae non pertrans- , , .
ibit, eiregnum ejus non destruetur.
45. ,
15. Horruit spirilus meus, ego Daniel in babilo
, .
meo, et visionce capiiis mei conlurbabanl rae.
46. ,
16. Et accessi ad uoum assislentium, et verita
*
tem quaerebam ab eo discere de omnibus b i s : et
,
dixit mibi verilatem, et inlerprelationera sermo .
iiiim declaravit mibi.
47. ,
17. Hae besiiae magnse quatuor, qualuor regna
, surgent in terra, quae aufereniur.

.
48.
18. Et suscipient regnum sancli AUissimi, et ob, ,
tinebunt illud usque iu saeculum saeculorum.
.
49.
19. Et qurcrebam diligenter de bestiaquarta, quia
erat dissirailis ab omni beslia, et terribilis nimia: , ,
Vnles ejus ferrei, ei ungues ejus aerei: coraedens,
,
ct comrainuens, et reliqua pedibus suis concuica , , , bat.
C .
20.
90. Et de coruibus ejusdecem, quae incapiteejus,
et alio quod ascendil, et excussit de prioribus tria: , ,
ct cornu illud, cui oculi sunl ei, et os loquens gran- ,
, , ,
dia, et aspectus eorum major caeteris.
.
21. , 21. Aspiciebara, et cornu illud faciebat bellum
, .
cum sanctis, et prevalebal adversus eos.
22. Quoad usque venil Antiquus diertim, ei judi22. ,
cium dedit sanclis AUissiini, el tempas advenit, et , ,
regnum obtinuerunt sancli.
.
25. *
25. Et dixit sic : Bestia quarta regnum qtiartum
,
crit in lerra, quod eminebit super oronia regna, et
dcvorabit oniveream terram, et conculcabit eam,et ,
, ,
concidel eam.
.
24. Et decem cornua ejus, decemreges consur24. ,
gent: et post eos consurget alius, qui euperabit
,
malis omnes priores, et tres reges bumiliabit.
, ^ ,
.
25. Elsermones contra Excelsum loquetur,et
25. ,
sanclos AUissimi antiquabil, et cogitabit mutare ,
tcmpora, ct legem, et dabilur in uianu ejus usque , ,
ad tempus, et tempora, et dimidium lempuris.
, ,
.
26. Eljudicium sedit, et principatum ejuetrans26. ,
ferent ad exlerminandum el perdendum osque in
,
finem.
.
27. Et reguum, el poteslas, et magnitudo re27. , , -
CAPUT V l l i .
2877
2878
, \
, \
, \ \
, \ .
.
28. , ,
0 .
gum, qui sub omni CCBIU (eunt) dala sunt sanciix

AUissimi : et regnum ejus, regnum sempiiernum,
etomnes principatos ipsi servicnt, etobedient. Hucusque flnis sennonis.
'.
CAPUT VIII.
28. Ego Daniel cogitaliones meae multum conlurbabant rae, et forma mea muiaia est, ei verbum
in corde mco conscrvavi.
1. In anno tertio rcgni Baltasar, visio apparuit

1. ,
mihi : c g o Daitiel posteam, quae apparueral raihi
; *
in principio.
.^
2. Et vidi in visione, ct faclum est cum vidcrem,
2 . , \
, \ , et eram in Susis caslro, quod est in regione Jhu\:
* \ , \ \ - 8 el vidi in visione, ct eram super IJbalula.
.
5. E( levavi oculos mcos, et v i d i : et ecce aries
3. \ , \ \
unus stans anle Ubalula, ei ei cornua, c l cornua
, \
, \ * \ - excelsa; et unum excelsius altero, ei excelsuni
, * ascendcbat in novissimo.
.
4. Et vidi arietem cornibus veniilantcm contra
. \ ,
00, , \ - marc, el aquilonem et austrum, et omnes bestire
n o D stabani coram co : ei non erat' qui eruerei do
, \
, mann ejus, feciique secundum volunlaiein suam, et
magnilicatus est.
.
5. E i ego eram intelligens : et eccc bircus ca . \ , \
. ; * \ prarum veniebat ab Africo super faciem lerrae uni * versx, et non erat langcns terram : et birco illi
.
^ cornu conspicuum inter oculos ejus.
6. Et venit hircus usque ad arieiein, qui babebal
6.
cornua, quem videram stantem ante Ubalula, ct
,
, , cucurrit ad eum in impetu foriitudinis suae.
.
7. Et vidi eum veincniem usque ad ariet*m, ei
7. , \
cfleralus
est in eum, et percussil arieiem, el con
, , \
trivit duo cornua ejus, et non erat forlitudo arieii
, \
standi coram eo : el projecii eum iu terram,et

conculcavit eum, el non erat qui liberarcl ariclcm
^& \ , \ ,
de manu ejus.

.
8. E l hircus caprarum magnillcatus cst valdc:
8. \ *
ei, dum invalescerci, contritum esl cornu illius nia ,
, \ - gnnm, et ascenderuni quatuor cornua alia sublcr
Hlud per quaiuor ventos cceli.

.
9. , ,
, \ .
10. \ ;
\ , \
, \ .
11. \ , \
(5 ,
\ ' \
, \ .
j
12. \ \ , \ lUraoL. GR. X V I .
9. E l de uno ex eis rgressum csi cornu unum

forlc, et magniflcalnm esi nimis contra austrum ,
el contra oricnlcin , el conlra fortitudincni.
10. raagniflcalum est usque ad virlulem cceli;
el dejecil in terraio de fortiuidim*, et de stellis, ei
conculcavit eas.
11. Etusque ad principem virlutisgrande evasit,
et quoadusque dnx militi liberaverit capliviialem, et propier eum sacriiicium lurbatmn est dcliclo: el facium est, etprospere cessil c i ; el sancluariuni dcsolabitur
12. dntum cst super sacriliciumpeccatum, ei
91
ogvf
DANIEL J U X T A
proj*e*a ett humi jtisiiira, iecit, ei prosperc i <R * * ^ , \ , \ &.

ctsstt.
43.
f3. E l andWr unum eanctum loquentem: oidixil
uiuis sanctua Pbelmuni loqueoti : Usqueqtio visio *
stabil, el sacriflcUimablalum, et peccatum dcsola- , ,
iionis, qnod datum est, ct sancluarium, et forti- , ,
;
tudo concafcabitur?
14. \ * " ,
44. E l dixit ei : Usquc ad vesperam, ct mane
, , dics duo mille, cl ireceoii: et raundabilur sanciua .
rium.
45. , ,
15. Et faclum est, cuni -videtem ego Daniel v i , , ,
sienem, quaerebim iirtelligenliain: ei ecce sletit in
.
conspectu roeo quasi species viri.
46. \ 46. audivi vocem viri inier Ubalula, et voca,
, ,
\tt, el d i x i t : Gabriel, fac istum inlelligere visio& .
47. , *
17. Eiveait, et stetil prope stalioncrn raeatn:et
,
cura venissel ipse expavi, et corruo iu faciem
meam : eldixit adme : Intellige, fili borainis, adhuc * * ,
, .
enim in temporis finem visio.
18. ' ,
18. Cumque loquereiur ipse roecum, eado in ia , ,
ciem meam super terram : et tetigit me, el slatuit
,
mc siiper pedes meos, et d i x i t :
49. *
19. Ecce ego ostendo libi qua? fulura sunt in
.
liovissintis irre: adbuc enini in leinporis finem.
20. , ,
20. Ariea, quem vidisii, qui babebat cornua, rex
, .
Mcdoruin esl, et Persarum.
21. , ",
21. E l bircus caprarum rex Grecorum, ei cornu
,
graude, quod erat inter ocutos ejue, ipse est rex
, , ;.
primtis.
22. ,
22. Quod autem conlritum est, ct sieleruniqua,

luor cornua subter illud, quatuor reges consurgenl
, .
de gente ejus, ei non in foriiludine sua.
25. * , 25. Et in novissimo regni eorum, completis pec ,
caliseorun, cum obsignata fueriiu delicta eorum,
consurget rex iinpudens facie, ei inlclligeng pro- ,
, .
posiliones.
24. ,
24. robusla fortiludo ejus sed nou in robore
* ,
suo: c i mirabiliter vastabil, et prosperabilur, et
, , ,
faciel, et exierminabit fortes, c i populuni san
.
clura.
25. *
25. Et jugum viiiculi ejus dirigetur : dolus in
manu ejue, el in corde ejus niagniiicabitur: el , , ,
dolo corrumpel raullos, el in perdilione multorum
)

stabitX et contra principera ^riocipum consurgel,
>
, !
et qnasi ova in roanu conleret cos.
.
26. , ;
26. E i visio vespere, el inane, quac dicta est,
vera e s i : el lu signa visionera, quia in dies mulios ; ( /
, .
crit.
27. ,
27. E l ego Daniel decubui, et elangui per dics :
, ,
ci surrexi, et faciebam opera regis, ei admirabar
, , $
visionem, et non eral qui inlelligeret.
.

CAPUT IX.
1. ' . primo anno Darii 01 ii Assueri de semine
,
Itedonim, qui regnavil super regnum Cbaldaeo
rum:
2. ,
2. In anno uno rfjgiiLejus, ego Danicl inlellexi
t
2S81
CAPUT I X .
9881
; ; , ; i n libria numerum annorum, qui factitt esl aermu

>> ,
Domini ad Jeremiam, propbetatn in conpletionem
desolalionis Jerusalem septuaginta anois.
.
3. dedi faciem meam ad Dominuin Deum, u l
5.
, , \ , quaercrem preces, el obsecrationem in jejuniis, el
In gacco, et cinere.
/, \ , .
4. \ ,
4. Et oravi ad Dominum Denm raeuni, et cou\ , \ fessus sum, et d i x i ; Dondne Deus magne, et niira, , hilis, custodiena testamenlum, et misericordiam
\ , \
diligenlibus te, et custodientibus mandtla (ua.
.
5. Peccavimus, iniquilalem fecimus, impie ogi5 . , , ,
mus, ei reces*imus, ei decliuavimus a mandali
, ,
tuis, et a judicus tuis.
.
6. \ - ^ 6. E i non audiviinus servos luos propheias , qui
, loquebanlur nomine luo ad reges nosiros, et ad
, , \ principes nostros, c l paires noslros, ei ad omtifm
populum lerrae.
, \ .
7. Tibi, Dotiiine, justttia, nobis aulcm coufusio
7. \, , , \
, , \ , faciei, sicut dies haec, viro Judn, et habiiantibug in
. \ \ , Jerusalem, et oinni Israel, his qui prope aunt, el
, , - bis qui procul in universa lerra, quo dispersisii
eos illuc, in prevaricaiioue eormn, qoa pnevaricali sunl iu te.
.
8. Domine, nobis confusio faciei, et rcgibus no8. , , \
siris, ei principibus noslris, et patribus nostria,
, , \
qui peccaviititis iu le.
*7 , .
9.. \, \ 9 . Dooiino Deo nostro miserationes, el propi, .
tiationea, quia recessimus.
10.
10. Et non exaudivimus voccm Domini Dei no , ,
siri, ut ambulareinua in legibua ejus, quas dcdit

anle faciem noslram in manu senorum suorum
.
prophelarum.
11. ,
11. Et omuis Israel pravaricali stiui legcm tnaiu,
\ ,
et declinaverunl, ne audireni voceiu tuam, et su ' , - pervenit super nos malediciio, et juramenium quod
,
scriptum esl in lege liosi servi Dei, quia pcccavi .
inus ei.
12. E i s u t u i l sermones suos, quoa toctiius esi
l i . ,
* , , auper nos, el sper judiccs noslros, qoi jiidicanitH
' , nos, auperinduccieut auper nos mala magna,
, qoalia non fueruul sub omni ccelo, secundum ea,
q u facia sunl iu Jeruaalem.
.
13. , D 13. Sicut scripturo esi in lege Moet, omniamala
' * \
baec venerunl super nos: el non rogavhnus ficiem
, Domini Dei notlri, ut reverieremur ab iuiquilali , bus nostris, et u l intelltgtrrerous in omni vcriiale.
.
14. vigilavil Dominus Deas noslor aaper ma14. \ ; \
liiiara nostram, ei adduxii eam super noa : qttia
, ',
, justus Dominae Deus noster in nmni opera suo,
qtiod fecit : quia nou exaudivimus vocem ejaa.
, $
15. \ ,
\ , \
,
, .
16. , ,
15. E l nunc, Domine Dtus nosler, qui eduxieti

populnm luum de lerra Agypli in manu forii, el
fecisti libi nomcn sicut dies bacc : peccavimus, impie egimus.
16. Domine, in omni niisericordia lua, averla-
DANIEL HJXTA '
, %
2884
lur, obseere, furor tuua, ct ira tua -a civilate tua

*0,
^ ^
Jtrusalem, raonle eanclo tuo. Quia propter peceata nostra, el propter iniquiiates noatras, el pa- , tt*^ iv \
, ,
irum nosirorum, Jerusalem, et popuius luus in
.
opprobrium faclûs est omnibut, qui in circuilu
nostro sunt.
17. \ , ,
17. Et nunc cxaudi, Domine Deus nosier, oratio , ,
nem servi l u i , et preces ejus, et ostende faciem
\
ivam super sanctuarium tuum, quod deserium est,
, , .
propter le, Domine.
18. , , ,
18. Inclina, Deus meus, aurem tuaro, el a u d i :
aperi ocutos tuos, et vide desolalionem nostram, et , \
, \ , '
civiialis tuae, in qua invocatum esi nomen luum iu
t?a : quia non io justificalionibus nostris nos pro- ' \
siernimus miserationem coram te, sed super niise- ( ,
' \ , .
rationes tuas mulias, Doroine,
19. , ,
19. Exaudi, Doinine, propiiiare, Domine, altende,
,
,
Doroine, fac, Doraine : ei ne moreris propier te
,
ipvum, Deus meus : quoniam nomen tuum invoca , \
iiiiiiest super civitaiera i u a m , e t 3 u p e r p o p u l u r a tuain.
20. , \ ,
20. Et adbuc me loquenie, et orante, et conli , \
lenie poccala mea , ei peccata populi mei Israel, et
proslernenle iniseraliouem meam coram Domino ,
\
Deo meo, pro monte aaucto sancii Dei raei.
.
.21. Et adbuc me loquente in oralione, el ecce
21. ,
vir Gabriel, quem videram in visione mea iu priii ,
cipio, volans, et leligit m quasi hora sacriGcii ve- *PX?i . \ , \
sperllni.
.
22. Et iitlelligere fecit me , ei loculus cst me-
22. , ' , >
xaim, ot d i x i t : Daniel, nunc exivi imbuere le imcl- ,
ligeniia.
.
25. ln principto obsecrationis tuae exivit sermo:
25 ,
el ego veui, ul annunliein tibi, quia vir desiderio- ,
rum cs l u ; et rccogita in verbo.
, (.
24. SqUuaginla bebdomadea abbreviatx sunl
24. : \
tipcr popuium 4UUDI, -et super civiiaietn sanctam, , , quoadusque aniiqueiur deliclum, et consummeitir
,
pecraium, et obsigneniur peccala, et deleantur ira, ,
ptelates, el propilienlur iniquilaies, et adducatur
, , \
justiiia sempiterna, et S'gneiur visio, el propbcla, ,
ct ungatur Sanctus sanctorum.
, , "
.
25. E l 6cies,etinielUges , ab exitu sermonum ad
25. \ , ,
respondenduin, el ut edificeiur Jcrusalera usque D , ,
ad Cbristuu diicem, bebdomades septem, ei hebdo- , ,
inades sexagiola d u ; et reverieiur, el aedificabitur \ , \ platca , et circummuralc, etevacuabuutur tempura. , \ , .
26. Et post bcbdomadas sexagima duas exter26. \
minabitur unctio : ct judicium non eat in eo. Et
, \
civiuiera, et sancluarium dissipabil cum duce ad- ,
venienle,ct rx cindcnlur quasi in diluvio, ct usque
, 1*
ad flnem belli concisi desolalionibus. Coniirmabit
,
autem lestamenium mullis bebdomada uua : ct .
dimidium hebdomadae c e 3 s a r e Taciet ibymiama, ct
; *
sacrilicium, ct libamen, c l super pinnaculum or, , ,
dine desolalionis, el usque ad consummalioiicm, et
, ,
fctlinationem ordine, destructionc.
.
2SS3
13
C A P L T .
27. K\ & ,
x a \ ,
, ,
,
.
27. rouftrmabtl itstameMttM mvUie htbd>

mada una, i * diniidio Itfbdomarito auforrtttr
sactiAcium, ol libamtn, c l povl bav in irmphtntm
minalio dc&olaiiom* \ ti niquo ml roiiMimtimttotK
tfnnporit contummaUo dabllur uipcr dv*n*tMl*
neuu
CAMJT X.
1. In Mino lcrlio Cyrl rogle PnMiriim, wbutM

1.
rcvclatum e i l Daniell, cujue nm<*it voratmii t!t

Baltasar, et vcrum vcrbum, ei forilludo magtta, 11
, ,
lotelligeiuia daia c i l oi In vUloite.
.
2. In dlebus lllia ego Danlel eram lugtni trci
2.
.
liebdomadu dicrum.
3. , ,
5. Panem dierum non comedt, ct caro, Pt vlutim
, DOQ introierunl in o maum, r i ungiifiUo noit aum
,, .
unctus : uique ad comploUonem liiutu livbdoiiiailivum dlerunu
4.
i . Et in dle vlgeiimn, et quarln wv\\n\ prldit
,
iii aiino tertlo, ego oram JuMa fluWum magnuin,
, .
fpte e i l T i g r i i .
5 . , ,
8. Et cluvavi oculoi meoi, ct vldl, ol arco vlr
,
unua veilitus beddln, i renen pjm acchioli auia
',
Opbaz, ot corpus eJuaquHil T b a r i l i .
.
6. ,
6. Et faeies ejtw vcltill pf rif fulgurU, *t #ull
,
ejua ut lanpadraJgnif, c l brarbla ojuii, el crari
,
quati tpeck mr\% ramleniis ; rt voa aermoiittHt
,
ejui ut vox mulliiudini.
.
7. , ^'
7. E l vidl ego Datiiel ôJui -#iiiofiern : et t l r l ,
' , *
qoi eraut mtcam, non idcninl tl*ionem, Nd tarrot
* , magoof irniit aoper eo, el fugTUfd iu liinoro*
.
8. E i fgo rcliilti* fim rw! t n<if 4>1
8. ,
, in me forth do, ef gtorla font^rsa rai )fi Irt, .
teritfjia : el non relinuJ forf Uiidmrm,
9- > / / *
9. i aodif vocem wrrmonym
; tnm ,
direm vffcem vtrborvm ftjnft , rm f tmpittitUi*
,
avper iatiem meam, ei faa<' fw^ s^per l^rrm
-zpootrsA? */ .
- j t l p , *
10. E t c e r a m*nm* if\%rm *# ttf\H mt%pM
* 7** , &
genoa roâ, el M>per pta*U* yAmm mrtrfwm,
#
I I . ^ , ^
feift^ m v<^bi, <|n^ ^f* <
:
*
? , *,
g r t e : q-iij
iwiVi *<l W?: cnm^ne
s t i rif jw>
vGv GL K J ^
dijiiwei ipse ad fe jfrmoivfl
,
r<**i If^
fv-au / ,
r
- /, Ocs
^ ^ ^ 2> 9H>
tuw^MR^ xoErau8ivat ^> w>
%au JOU, ^* ^ *>, * f^(tev
4 *
& ^ ^^ >5^> jirrfjxst i j *^ . **' : >
pcri ! i r ^ r v c w
3*5*-:
om, * ?5: ixzf ^ V>>
iiyr^^
;
trimo
qn# '.*( OAf iniM *1 ifttnijj*Hitnm, et aaTi^fnwim
r<vr*m f^>mrno 0<v riA *t
13. E i prioeepe regni ^ { l a r i H <6*it

(v^f-w
miiu viq-nii
rino rtiotta*; tt
\*\.**\ in-w
*b prin*Jt)ibfi9 priiiM? venil arf >iriili3n*f<>'n '
rim.
1887
DANiEL JUXTA ^
2888
14. Et vcni, ut docerem te, quae ventura suni 14. fc ^

populotno in novissimis diebus, quoniam eccevisio 4if ,
.
in dies.
15. Cumque loqueretiir ipsc mecum secundujn
15. \ '
hujusceu.odi verba, dedi faciem meam in terraot, , .
et compunclus sum.
\ .
16. Et eccc quasi simililudo filii bominis leligit
16. \
labia mea : et aperw os meum, et locutus sum, , \ , \ et dixi ad eum, qui slabai conlra me : Doraine in ,
visione tua convcrsa sunl inferiora in me, el eccc ,
non iiabeo rorlhudinem.
\, .
17. E l quon odo poteril servus tuus, Domine, lo17. , ,
qui cura Domino isto? f l ego amodo DOQ slabil in
; ,
mc fortitudo, halilus non remansit in me.
, .
,
18. E l addidit, et tetigit me quasi visio homiitis, ^ 18. \ ,
et conforiavii me.
, \ .
19. Et dixit nribi: Noli timere, vir desideriortitn:
19. \ , ,
pax t i b i : viriliter age, et conforlarc. Cumque lo- ,
qucretur ipse mecum, convabii, et d i x i : Loqualur ' , , 4
Domiuus meus, quia conforiasti me.
, .
90. E l dixit : Scisne, quare venerini ad le? et
20. \ , ;
tiuiic reveriar, ut prelier cum principe Persarum :
et ego egrediebar, et princeps Grecorum venie- \ , "
bat.
.
21. Vcruraiamen annuntiabo tibi, qtiod constitu21. ''
iHin est in scriptura verilalis : et non est unus ad- , '
baerene mihi de bia, nisi Michael princeps Tester.
\ , * .
a
CAPUT X I .
'.
1. Et factum estiu anno primo C y r i , stabain ad C 1. ,

robur, el forliludinem.
.
2. E l nunc annunlio tibi veritat$m : ecceadbuc
2. *
lres rcges btirgenl in Perside, et quarlus dilabitur
,
diviiiis magnis supcr omncs ; et cum invalucrit ,
ipse divitiis, iiisurgel super omnia regna Giaeco- , :
rum.
.
5. Etsurgel rex potens, et dominabiiur domina5. ,
tione iiiulia, c i faciet secundum voluntatetn suam.
,
4. mrn steteril regnum ejus, conteretor, et

4. ,
dividelur in qiialuor venlos coeii, el non in novis
aima sua, neque secundura dominalionem suam,
, ,
qua dominatus est: quia exsiirpabitur regnuroejus,
, , ei dabiiur aliis praler istos.
^ , .
5. Et conforiabitur rcx ausiri: et onus de prin5. , )
cipibus ejus prrevalebit supcr eum, et dominabitur
; ' ,
domiuatione mulia praelcr poicstalem suam.
.
6. Et post annos illius commiscebuntur: filiaque
6. *
regis auslri ingredietur ad regcm aquilonis facere

fcedera cum eo, et non obtinebil forliludinem bra- (5" ' ,
chi\ ncc atabit semen ejus, el tradelur ipsa, et ,
qui adduecbant eam, et adolescenlula, ct qui con , ,
fortabat eam in temporibu.
, ,
;.
7. surget de flore radicis ejoe pneparniionis
7.
illios : et vcniet ad virlutem, et ingredietur in pro- , ,
pugnacula regis aqtitlonU : ei faciet in eis, ct obii-
nebit.
-^, , \ .
f
2880
CAPUT I I .
8.
, , ,
\ ,
, ^ .
9.
, .
10. \
, , ,
, \ , ,
.
11. , \ , ^, ,
\ .
12. ,
, , - tj
28W
8. Eliaro deos eorura cutii fusilibus eoruni omne

vas desiderabile eorum argenli, et auri cum caplivitate asportabii in jfcgyptum: et ipse s:abii supar
regein aquilonis.
9. E i intrabit io regnuro regis auslri, et r e v e r leiur in terrara *aam.
10. Et filii ejus congregabunt lurbam exerciluuin multorum, et conjungeut
el ingredielur veniens, et ioundans, et pertransibil, ct scdebil, c i
non cougredietur usque ad forliiudioem ejus.
11. E l rex austri eflerabiiur, el egredielur, e l p u gnabit cum rege aquilonis, et taciel stare l u r b a m
iiiulum, et iradetur lurba in roanu ejug.
12. Et capiel muUitadinem et exallabilur cor?
ejus, et dejicieC myriades, ei non pravalebiu.
r
.
13. ^(,
\
,
\ .
14. \ ,
, ,
.
13. Et convcrletur rex aquilouis, et adduccl turbam mullara &uper priorem : et in fioe dlerum
ingredieiur vias in virtute roagna, et In apparaiu
mullo.
14. E l in temporibut illis raulii consurgenlsupcr
regem austri: et filii peslileutiura populi lui exlollentur, ut slatuant Tisionem, et inflrmabuntur.
15. Et ingredieiur rex aquUonis, et effuadet

15. ; ^ , , , a g g e r e w , * capiei civiuics m u R i i a s , et brocbhi
regis austri gtabunt, et consurgeot elecii ejjaa, t t
, non erit foriitudo ad slanduin.
\ ,
.
^
16. Et faciet ing-ediei)S adversus euni secuuduni
16. \
voluntatein suam, el non est, qui stet contra faciem
- ,
ejua : et slabii in terra Sabir , et consnmelur iu
\ 6\,
raanu ejus.
\ .
17. ,
, \
* \
, , .
17. Etponei farlem suam,

liludine tolius regni ejua, et
faciel: et (iliara feminarum
illam : et non permancbil, et
ut ingrftdiatur in iorrecla omiiia cum eo

dabit ei, ui perdat
non erit ei.
18.
, ,
,
.
18. Et convertet facicin siiam ad insulas, c l capiel mullas : c l consumet priocipes opprobrii *ui.
verumtamen opprobrium ejus converleiur eL
19. Et convcrtel faeiew sitam ad foriitudfocm

19. j
terrae sua, eîoiinnabiiur, e l cadcr, et non iove , , ,
nietur.
.
20. t stirget de radice cjus germen irgni ad
20.
preparattonem ipsius transferens , el facieiw glo , ,
riam regni.
.
i
21. ,
, ,
* ,
* , ,
.
24. , ,
.
21. Et in diebua ittis conteretur, c i non in personis> neque in bello: el slabit guper pracparaiiofieni cjus : conlf mpius fuit, ct noti daia c*t super
eum gloria regni, et vcnicl iu tranquillilauv etobtinebil regnuni in lubricitalibus.
22. Et bracbia inundanlis inundabunlur a facic
p)u$, c l conlcrcntur ; et dux teslaineutL
D A M E L J D X T A T H E O D ^ ' .
289fc
25. Et ex comuiistionibus adversus com faciet $3. ^

riolum, et ascendet, et pravalebit ineum in modica
, , \
genle.
.
24. in prosperitatem, ei in plures regiones
24. , ,
veniet: vt faciet quae non fcceronl patres ejus, et ! ,
palres palrum ejus; direptionem, et spolia, et sub- " \
stanliam eis dissipabii, elsuper iEgypium cogiiabit
, \ *
cogilatioues suas, et usque ad (empus.
, .
25. E l exciiabiiur forliludo ejus, et cor ejus
25. ,
super regem ausiri in virlule inagita : ot rexaustri ,
conjungel prelium cum eo in virluie magua, et

furti nimis, el non slabit, quia cogilabum super
, ,
cuni cogilationes.
, ' .
26. Et comedenl nccessaria ejus ,conterent ewm,
26. ,
el virlules ejus inundabit; et cadent interfecti
, , iiiulli.
.
27. Et utrique reges, corda eorum ad malitiara,
27. ,
et ad mensain unam mcndacia loquenlur, ei non , $ prolicier.t: quia adbuc finis in tempus.
, , .
28. reverletur in terrani suam in substantia
28.
mulia : ei cor ejus super lestainentum sanctara, et , ,
faciel, et rcverleiur in terram suam.
, .
29. Ad lempus reverietur, c l veniel ad austrum:
29. ,
el iion eriisicul prima, etsicut novissima.
, , .
50. ingrcdieuiur ad illura egredientes, et equi50. ,
talus, et bumiliabitur, et reverleiur, ct indigna- , , ,
bitur super lestamenium sancium, ei faciet, ei re- , ,
vertetur, et inlclliget super eos, qui reliquerunl ,
icstaiiieiiium sanclum.
.
51. E i bracbia ex bis siabuot, et polluenl sancti
51. , (icalionem fortitudinis, et transferenl juge sacriii- C ,
ciutii, el dabunt in abomiualiouem desolatam.
/,
.
52. Et eos, qui impie agunt in teslamenlum, ad52.
ducent in lubriciiates: el populus cognoscens Deum * suum oblinebit, et faciet.
, .
53. ,
35. Et iiitelligeiites de populo iutelligent in
(, ,
mulia : el infirmabuntur in gladio, et in flamma,
, .
t l in caplivitale, el in rapina dierum.
54.
34. Cunique infirraati fuerint ipsi adjuvabunlur
,
adjumenlo parvulo: et applicabuntur eis mulii iu
.
lubricitalibus.
55. , 55. E l do iiitclligciUibus iniirmabunlur ad con , flandum in eis, et dealbandum usque ad temporis
U , .
tcriuinum, quia adbuc in terapus.
56. ,
56. Et faciet j u x u volunialem suam rex, et cle ,
vabitur, et magniOcabiiur adversus omncm deum,
ct advrrsus Deum deoruni, et loquctur superba,et , ,
itirigetur, dooec complealur ira : in consummatio- ,
, .
nein enim, et feslinalionein th.
37.
57. Et snpcr oimies deos palrum suorura inlelli , ,
get, el concupiscenliam feniinarum , ct super om , .
nom deum non inlelliget : quia super onines inagmficabiliir.
58. ;,
58. E l deum Mazoim in loco suo gloriOcabil, ct
, ,
dcum, quem ignoraverunl palres ejus, glorificabit
in argenlo, ei auro, ei lapide pretioso, ei in concu* , , , :
.
piscentiis.
39.
39. Et facict in uiunitionibus confugiorum cum
1S<5
C A P U T XII.
, , - deo alieno, quem cognovit, et muUip'icabil

, , \
gloriam, el subjicia ipsis multos, el lerraiu dividei
.
iu donis.
40.
40. i in temporis fine. foedera facict com rege
, ' aosiri, et cougregabitor super eum rex aquilunis
0 , ,
in curribus, et iu equilibus, et in navibus muliis,
, et ingredietur in terram in inundationibus, el con , , .
CereC et pertransibit.
41. ,
44. Et ingredietur in terram Sabim, et multi in) , firmabuniur, et bi ealvabtiittur de manu ejus,
, , ,
Edom, et Moab, et principium filiorura Ammon.
.
42. ,
42. Et exiendet manum suam super lerraro, ei
.
lerra ACgypti non eril in salulem.
43. 43. dominabitur in reconditis auri, et argen, , t i t inomnibus desiderabilibus jEgypii, elLibunt,
, , ,
el Authioptiui, el in mnnilionibus eorum.
.
44. ,
44. E l rumores, et fesiinationes lurbabunt euni
*
ab oricnle, ei aquilone, et veniet iu furore molio
, .
ad disperdendum, et iiiterGciciidum raullos.
45. ',
45. Et figei labeniaculum suum in Apadano in
, ,
medio mariura in monie Sabin sancio, el veniet
; , ^
usque ad panem ejus : el non est, qui eruai eum.
.
f e
\
.
,
* ,
' ,
. '
.
CAPUT XII.
1. E l in tcnipore illo consurget Micbael princept
magnus, qui slat pro iiliis populi s u i : el erii tempus iribulalionis, tribulatio qualis uon fuil, ex quo
facla est gens in lerra, et usque ad tenipus illud.
Et in lennpore illo salvabitur populus lutis omnis,
qui invenlus fuerit scriplus in libro.
2. Et mulii de his, qui dorniiunt iu terrae pul2.

vere, evigilabual: alii in vitam aeiertiani, el alii in
, ,
opprobriuro, ei in conCusioneni xteriiam.
, .
5. Et inteiligentea fulgebunt sicut splendor tir3.
, mamenii, et de justis plurimis quasi stell in saa .
cula.
4. , , ,
4. Tu autera, Daniel, claude aermones, et signa
, OtOalibrum usque ad lempus consuramalioni, el do , .
ceanlur mulli, et multiplicelur scientia.
5. , 5. E i vidi ego Daniel, et ecce duo alii aiabant
, ,
uuus binc super labiuin fluminis, et alius indc.
.
D
6. E l d i i i viro, qui indulus erat baddin, qui sla6. ,
bai super aquam fluminis : Usquequo linis eoruin
, quae diiisti mirabilium, ei expialio isiorum ?
;
7. Et audivi v i r u m , qui indulus eral baddin,
7.
qui siabat super aquam flumiuis, et elevavil dexie, ,
ram, el sinislram suam in coeium, el juravil v i ,
, , venlt in aeternura, quia iu lempus, el lempora, el
dintidiuin leniporis, cura consunimala fuerii di* , ,
- persio manus populi sauctiiicali, cognosccni sanctuin, ei consummabuntur omnia baec.
, ,
.
Domine,
8. ego audivi, ct inlellcxi, et dixi
8. , , \
quid uovisbima borum'/
, ;
2895
DANIEL J I X T A T H E O D 0 * ' \ f t | .
tt'J<5
9. E t d i x i t : Hucusque Daniil, quia clansi.signa- 9.

*^ '. ,
\ .
liquc sunl sermones usque ad temporis floem.
10. *< , \ , 10. Donec eltgantur, et deulbeutur, el per ignem
, \
probentur multi, el impie agent i m p i i , neque in , \ telligent orones iinpii, el docfti inielligent.
.
11. *3.
11. a tempore mulationis jugis sacrificii, et
\ ,
rum dala fiierii abominatio desolationis, diesmille
.
duconii nonaginu.
42. , \
12. Beatus qui exspectat, et pervenit ad dies
.
millc ireccntos iriginta quinque.
45. \ , \
13. Tu autem, vade, et quiesce : adbuc enim
, \ , dies in complclionem consunnnaiionis, et reqiii .
esces, et resurges in sorte toa in consummatione
\
dierum. Et rex Astyages apposiius est ad patres
suos, ct suscepit Cyrus Perses reguam ejus. E l erat * \
, \
Daniel couvtva regis, et lionoraius super omtiea
amicos rjus.
, \ .
.
4. , \
.
2. , ,
, , \
.
5. , \
3. Et parenlcs ejus jusii, et erudierunt liliam
sii m juxia legem Mosi.
.
4. \ *\ , \
4. Eral autem Joakim dives valde, ct eral ei pomarium vicinum domui suae, et apud ipsum con- , \
,
gregabanlur Judaei, eo quod essei ipse bonoraiior
oronibus,
C .
5. \
5. Et designati sunt duo senes de populo judices
\ ), 6
in amio illo : de quibus luculus est Dominus :

Quia egressa est iniquitas de Babylone a seuioribus
, .
judieibus, qui videbanlur regere popuium.
6. ,
0. Isli frcqueniabanl domum Joakim , ct vnie .
bani ad eos omnes, qui habebant judicia.
7. \
7. faclum est, quando populus recedebat pcr
, , \
meridiem, ingrediebatar Susanna, et deambulabat
.
in pomario viri sui.
8. \ *
8. Et videbanl eam senes quotidie ingredientem,
, \ ,
ei dcambulaiitem, t exarserunl in concupiscen .
liam cjus.
9. , \
9. E i everternnt sensam smirn, et declitiaverunl
, oculos suos, ne aapicerent in coelum, neque memiD , .
nisscnt judicioruio justorum.
40. \ \
40. Erantergo ambo vulnerati amore ejus, nec
, \ .
indicaverunt sibi invicem doloreni suum.
11. "
41. Erubescebant enim indicare concnpiscen, .
liam suam, quia volebant concumbere cum ea.
12. \ '
42. Et observabant qnolidie sollicite videreeam:
\
ct dixerunt aller ad alterum :
15. , \
45. Earoue domam, qaia prandii cst hora : et
\ * .
cgressi recesserunt a se mutuo.
44. \ \ ,
44. Cumque revertissenl, venerunt in unum : et
, , sciscitanles ad invicem, quftnam essel causa, confeesi sunt inter se concupiscentiam suam : ct lutic \ , .
in commune sialuerunt tempus, quaudo eam pos-
C A P U T XIII.
1. Et eral vir habitans in Babylone, ct nomen
ei Joakim.
2. accepit uxorem, cui nomen Susanna Glia
Cbelciae, pulchra nimia, et limens Dorainura.
sont invenire solam.

15. Et factum cst cum observarenl
ipsi diem
45. \ (
2897
CAPl
, , ,
,
,
.
!.
2898
aptum, sicul heri, el nudius lerlius, ingressa est
atiquando Susanna cum duabus solis puellis, voluilque lavari in pomario : aeslus quippe erat.
16. \ 3,
, \ .
17. \
, \ ,
, .
18. \ , \
,
, ?,
, .
19. , , ,
\
20. ,
, \ *
, * .
21. , ,
,
.
22. \ ,
,
* ,
.
23.
X**P*C , .
24. \ .
25. ,
.
26. "
; ,
.
27.
, ,
^ \ .
16. E l non eral ibi quisquani preter duoa senes

abscunditos, et contemplantes eam.
17. Et dixil puellis : Aflerte jam mihi oleum, ct
smegma, et ostia pomarii claudiie, ui laver.
28.
,

, .
29. ,
,
. .
50. , \ ,
, .
51. ,
.
52. ,
,
.
55. * , .
54.
,
.
18. Et feceruot siculi etiam dixerat: et clauieruntosiia pomarii, et egres&s sunl per posticas fores, ut afferrent q u mandata fuerani sibi : et non
viderunl senes, quia erant abscondili.
19. E l faclum cst, posquam egressae sunt puella?,
et surrexerunt duo senes, et accurrerunl ad eam,et
dixertint:
20. Ecce oslia pomarii clausa sunt, et nemo v i del tios, et in concupiscenlia lua suroua : quamobrem assenlire nobis, et commiscerc nobiscum.
21. Quod si nolueris, dicemus conlra te testmonium, quod fuerit tecutn juvenis, et ob banc
causam emiseris puellas a (e.
22. ingemuii Susanna, et a i t : Angusli sunt
mibi undique: si cnim boc egero, mors mibi eat;
nisi autem egero, non effugiam mamis veslras.
23. Melius est mibi absque opere incidere in manus vestras, quam pcccare in conspeclu Domini.
24. Et exclamavit Susanna voce magna : exclamaverunt antem el duo senes adversus eam.
25. currens unus aperuiloslia pomarii.
26. Ut aulem audierunt clamorem in poniario
famuli doroiuae, irruermil pcr posticas fores, ut viderent quidnam accidisset ei.
27. Postquam autem senes dixerunt sermonee
euos, erubuerunt servi vehemcnler : quia nequaquam unquam dicius fueral serrao hujuscemodi de
Susanna.
23. E l (actum est die craslina, cum convenissei
populus ad vtrum Susannae Joakim, veucruoleliam
duo senes pleni iniqua sua cogiiatione advereus Sufannam, tit morte aflicerent eam.
29. Et dixerunt coram populo : alitliie ad S u saunam iiliam Cbelciae, quae est uxor Joakim. l l l i
vero miserunt.
50. Et venerunt ipsa, et parentes ejus, et Olii
ejus, et omnes cognati ejus.
51. Porro Susanna erai delicaia nimis, el pulcbra
specie.
52. At iniqui jusserunt, ut discooperirenl eam
(erai enim cooperta), uisaliareniur dccore ejus.
53. Flebant igitur sui, et omnes, qui noverant
eam.
54. Consurgentes aulem duo presbytcri in mcdio
popwli, posuerunl manus suas suprr capulejui.
3895
DANIEL J U V T A T H E O D O ^ ' "IV .

M
JG
t f v '. ,
9. Etdixit Hucusque DaniH,quiac!atisi,signa-
^ .
tiquc suiit sermoncs usque ad lemporis finem.
40. " , , 40. Donec eligaiilur, et dealbeutur, el per ignem
, \
probeniur mulli, et impie agent i m p i i , ncque intelligent omnes iinpii, el docli inlelligent.
,
.
41. \ ,
I I . a lempore muiationis jngis sacrificii, et
\ ,
rtim data fuerit abominaiio desolalionis, dies mille
.
ducenli nonaginla.
42. , \
42. Bealus qui exspectat, et pervenit addies
.
millc ireccntos iriginta quinque.
45. \ ,
45. Tu aulem, vade, et quiesce : adhuc enim
, , dies in complctionem consumraalionis, et requi .
esces, ei resurges in sorie tua in consummalione
dierum. Et rex Aslyages apposilus eet ad patres
suos, et euscepit Cyras Perses reguum cjue. Et erat * \
, \
Daniel conviva regis, et lionoratus super oronee
amicos rjus.
, .
.
4. ,
.
2. \ , ,
, ,
.
5. ,
5. Et parentcs ejus jusii, et erudierunt iiliam
su:m juxia legera Mosi.
>.
4. ,
4. Erai aulem Joakim dives valde, ct erat ei pomarium vicinura domui suse, et apud ipsum con- ,
gregabanlur Judaei, eo quod eeset ipse bonoralior
,
oronibua.
C .
5.
5. Et designaii sunt duo senes de populo Judices
in amio illo : de quibus loculus est Dominus :
, 6
Quia egressa est iniquitas de Babylone a seuioribus

judicibus, qui videbanlur regere populum.
, .
6. ,
0. hii frequentabant domaro Joakim , c l venie .
bani ad eosomnes, qui babebant judicia.
7.
7. fadum eel, quando populus recedebat per
, ,
meridiem, ingrediebatur Susanna, el deambulabat
.
in poinario viri sui.
8. *
8. Et videbant earo senes quolidio ingredieniem,
, ,
cl dcambulaiitem, t exarserunt in concupiscen .
liam ejus.
9. ,
9. Et everteruni sensam stium, et declinaverunt
, oculos suos, ne aspicerent in coelum, neque niemiD , .
nissent judicioruin justorum.
40.
40. Erant ergo ambo vulnerati amore ejus, nec
, .
indicaverunt eibi invicem doloreni suum.
44. "
41. Erubescebant enim indicare concupiscen, .
liam suam, quia volebant concumbere cum ea.
42. *
42. Et observabant quoiidie sollicile videreeara:
$
ct dixerunt alter ad alterum :
45. , *
45. Eamus doraum, qaia prandii cst hora : et
* .
cgressi receseerunl a se muiuo.
44. ,
44. Cumque revertissent, venerunt in unum : et
, , aciscitanles ad invicem, qu&uam essel causa, confeasi sunt intcr se concupiscenliam suain : et tunc , .
in comroune staluerunl lempus, quando eam pos-
C A P O T XIII.
4. Et erat vir habilans in Babylone, ct nomen
ei Joakim.
2. E i accepit uxorem, cui nomen Susanna fllia
Cbelcia?, pulchra nirais, ei timens Dominum.
scnt invenire solam.

45. Et factum est cum observarcnl ipsi diem
45.
2897
C A P l .
2898
, , ,
aptutn, sicut heri, el nudius lerlius, ingressa esl
,
aliquando Susanna cum duabus solis puellis, vo ,
luitque lavari in pomario : aestus quippe erat.
46. \ 2,
, \ .
17. \
, ,
, .
18. ,
,
- , - *,
, .
19. ,
, ,

20. ,
, *
, ' .
21. , ,
,
.
22. ,
,
,
16. Et non erat ibi quisquani preler duoa s e n e s

abscunditos, et conlemplantes eam.
17. E l dixil puellis : Afferte jam mihi oleum, ct
smegma, et oslia pomarii claudite, ui laver
18. E l f e c e r i i D l sicuti etiam dixerat: et clauieruntoslia pomarii, et egressa sunt per posticas fores, ut afferrent q u mandata fueranlaibi : et non
videruut aenes, quia erant abscondili.
19. Et faclum csl, posquam cgressae sunt puella\

et surrexerunt duo senes, et accurrerunl ad eam.el
dixernnt:
20. Ecce osiia pomarii clausa sunt, et nemo v i del nos, et in concupiscenlia lua sumus : quamobrem assenlire nobis, et commiscerc nobiscum.
21. Quod si nolueris, dicemus conlra le iesl<monium, quojl fueril tecuin juvenis, et ob banc
causam emiseris puellas a le.
22. Et ingemuil Susanna, et a i t : Anguslise sunt
mibi undique: si cnini boc egero, mors mibi eat;
nisi autem egero, non effugiam maiitis veslras.
.
25.
, .
24. .
25. ,
.
26.
,
.
27.
, ,
^ * .
28.
,

, .
29. ,
,
. .
50. , ,
, .
51. ,
.
52. ,
,
.
55. " * ,
.
34.
-,
.
25. Meliui est mibi absque opere incidere in manus veslras, quam pcccare in conspectu Domini.
24. E l exclamavii Susanna voce magna : exdaraaverunl autem ct duo senes adversus eam.
25. E i currens unns aperuit ostia pomarii.
26. U l autem audierunl clamorem in poniario
famuli dominae, trruermit pcr poslicas fores, ut v i derenl quidnam accidisset ei.
27. Postquam atitem senes dixerunt sermonea
suos, erubuerunt servi vehemenier : quia nequaquam unquam diclus fuerat sermo hujuscemodi de
Susanna.
2. E l facturo est die craslina, cum convenissei
populus ad virum Susannae Joakim, vencrunletiam
duo senes pleni iniqua sua cogiialione adversua Sufannam, ni morte ailicerenl eam.
29. Et dixerunl coram populo : Miltile ad Susannam iiliam Cbelciae, quse est uxor Joakim. Uli
vero miserunt.
50. Et venerunt ipsa, et parenles ejus, et filii
ejus, etomnes cognati ejus.
51. Porro Susannaerai delkata nimis, et pulchra
specie.
52. At iniqui jusseruiit, ut discooperirent eam
(erai enim cooperia), ut saliareuiur dccore ejus.
33. Flebant igitur sui, ct omnee, qui noverant
eam.
54. Consurgenlcs autem duo prcsbyteri in mcdio
populi, posucrunl manus suas suptr cnputeju*.
DANIEL JIJXTA T H E O D O ^ O N E M
2DOO
25. Quae vero flcns suspexil in coMuni : eraleniin 35.

; ,
cor ejus fiduciam habens in Domino.
f v :\ .
36. E l dixerum presbyteri: Deambulaiitibusnobis
36. '
iu poniario solis, ingres>a esl isia cumduabus puel- ,
lis, et rlausil ostia pomarii, el dimisit puellas.
, \ .
\ .
57. Yeiiitque ad eam adolescens, qui erat ab37. , sconditus, el concubuit cum ea.
, \ ' .
58. Porro nos cum essemus iu angulo pomarii,
38. ,
videntes iniquitatem, cucurrimus ad eos, et no- , * , \ scentes aos commisceri:
,
39. llluni quidem nequivimus comprebendcre,
59. quia foriior ipse nobiserat, et aperlis osliis exsili, ,
vit.
.
40. Hanc autem cum apprebendissenms,, inierro40.
,
,
4
_
, .
- ~ * - w , -,..
- . ,
t
gavimus quisnam esset adolescens, el uoluit indi- ,

.
care nobis : baec teslamur.
41. \ &41. Etcredidil eis multitudo, ut presbyteris po , \ , \ aMjy
puli, et judicibus, ei condemnavcrunt eam admor
lem.
.
42. Exclamavit autem voce magna Susanna, et
42. ,
dixit: Deus xierne, qui abscondilorura cs cognilor,
, ,
qui nosti omnia antequam ipsa fterent*
\ ,
43. Tu scis, quoniam falsum conlra roe tulcrunt
45. , tesiimonium: et ecce morior, cura nibil eorum fe, \ ,
cerim, de quibus isli lesiimonium dixerunt adver * .
sus me.
44. \ .
44. E l exaudivit Dominus vocem ejus
45. \ , 4
45. Cumque ducereiur ipsa, ut periret, suscila ,
vit Deus Spiritum sancluni pueri junioris, cujus
.
nomcn Dauiel.
46. E l exclamavit voce magna: Mundus ego sura
46. \
a s:\nguine bujus.
.
47. Conversus est autem populus omnis adeura,
47. ,
ct dixeruni: Quis est sermo iste, quem tu locutus , ;
48. *0 , ^
48. Qai vero cum slaret in medio eorum a i t :
> , ,
Sic fatui filii Israel, non judicaules, neque quod
;
inanifesium esl cognoscentes, condemnatis Oliam
Israei ?
49. ,
49. Revertimiui igitur ad judicium; falsum enim
.
lestimonium isti locuti sunt adversus eam.
50. Kat , \
50. Et reversus est populus cum festinatione, et
* , \
dixerurit ei presbyieri: Veni, et sede in medio no~
slium, el indica nobis, quia tibi dcdit Deus bono- D , \ ,
.
r c m senectuiis.
51. \
51. E l d i x i l a d e o 3 Daniel: Separaie eos procul
* , \ .
ab invicem, et dijudicabo eos.
52. ' , 52. Cuin ergo divisi essent alter ab allero, vocav i l unum deeis, el dixit ad eum : Invelerate die- , \
ruin malorum, nunc veuerunt peccata lua, qunc ,
, ,
facicbas prius,
55. ,
53. Judicans judicia injusta, ei innocenles quidem condemuans, dimillens autem reos, dicente , ,
* \ .
Domino: Innocentem, et justuni non interlicies.
54. , ,
54. Nunc ergo hanc si vidisti, dic sub qua arbore vidisli eos colloquentes invicem. Qui dixit: . *0
.
Sub scbino.
5. > : 55. Dixii autcm Danicl : Rccte mcnlilus es in
2901
CAPIJT
2902
* eaput tiium : ccce enim ange)us Dei acciptcus a
.
Deo, scindel te niediuni.
56. \ ,
56. Et amoio eo jussit adduci alium, et dixit c i :
, * ,
Semen Cbanaan, el non Juda, species seduxil le,
, , et concupiscentia subvertit cor tuum.
.
57. , 57. Sic faciebalis filiabus Israel, ei illae limentes
* ' loquebantur vobis : sed non iilia Juda suslinuil i n i quiiatem vestram.
.
58. ,
58. Nunc ergo dic m i b i ; sub qua arbore com ; ; . prchendisli eos loqucntes invicem? Qui vero a i l :
59. *
Sub prino.

59. Dixit autem Daniel : Rccie mentilus es ci lu
, ^ ,
in capul tuum : maiiel enira angelus Dei gladiutn
.
babens ad secandum te inedium, ut exlermineft
vos.
60. ,
bO. Et exchmavii voce magna oinnis synagoga,
ei benedixcrunl Deo, qui salval speranles in sc.
' .
61. ,
61. Et consurrexerunl adversusduos prcsbyleros

(conviceral eiiim Daniel ex orc ipsonim, falsum di \
xisse leslimonium), el fccerunt eis sicul maliiiose
, egerant adversus proximum secunduin legein
.
Mosi.
62. \ ,
62. E l inlcrfecerunl eos, et salvalus esl sanguis
.
innoxius in die illa.
6.
63. Chelcias auicm, et uxor cjus laudaverunl pro
filia sua Susauna, cutn Joakim marilo ejus, c l co , , - gnatis omnibus, quia non esset invcnia i n ea rcs
.
Q lurpis.
64.
64. Et Daniel faclus est magnus in conspectu
, .
populi a die illa, ei deinceps.
65.
65. E l rex Aslyages appositus est ad patres suos,
* et suscepit Cyrus Pcrses regnum ejus.
.
\
1. ,
.
2. , ,

, ,
.
5. ,
* .
*
, ;
4. ,
, , ,
.
5.
; ,
' ;
6. , ,
, ,
6 .
7.
, , ;
, .
CAPUT X I V .
1. Et w a l Daniel conviva rcgis, et bouoralus supcr omnes amicos ejus.
2. Et erat idolum Babyloniis, cui nomen B e l :
et impendebanliir in eo per singulos dies siniilae artabx duodecim, et oves quadraginla, et vtiii mensurae sex.
5. E l rex colebat ewn, et ibat rex pcr singulos
dics adorare eum : porro Daniel adorabal Deum
suum. Dixilque ei rex: Quare non adoras Bel?
4. At ille dixit ei : Quia non colo idola manufacla, sed magis Deum viventem, qui creavil coelum , et lerram, et babei poiestatem omnis carnis.
5. Et ait rex ad eum .* Non videtur tibi Bel cssc
Deus vivens?An non vides, quanla comedat,
bibal quolidie ?
6. Etait Daniel ridens: Ne erres, rex : isle enim
inirinsecus est luleu*, forinsecus autem oereus, nequc comedit aliquando.
7. Et irajus rex vocavit sacerdotes ejua, ct a i t
eis : Nisi dixerilis milii qnis est, qtii comedit impeosas has, moricmini.
905
D A M E L JI3XTA THEODl/ '
2904
, 6 .
8. Si autem ostenderilis quoniain Bcl comcdal 8.
,
bac, niorielur Danicl, quia blaspbcmavil in Bel.

St dixil Oaniel r e g i : Fiat j u u a verbum luum.
.
9. Erant autera sacerdotes Bel sepluaginia, ex9. \
, * \
ceplis uxoribus, et filiis : ct vcnil rcx cum baniele
.
in domutn Belis.
40. 40. Et dixil sacerdoe Bclis : Ecce nos egredi , , ,
mur foras : lu autem rex appone cscas, ei viuum
\ ,
miscens pone, et claude osiium, el signa annulo
, .
liio.
41. \ , . 41. Et veniens mane, nisi inveneris omniaco , ,
mesla a Bel, moriemur, vel Daniel, qui meniilus
' .
esl adversus nos.
42. ,
42. Ipsi autein coniemnebant, quia feccranl sub
mensa absconditum introilum, el per illum ingre- * , ot*
diebantur conlinuo, et auferebanl ea.
, .
43. E l faclum est, postquam exivit inde, et rex
45. ,
apposuii cibos ante B e l : prsecepil Daniel pucris
buis, et aliuleruni cinerem , el sparseruiit per lo ; , ,
tum lempluiu coram rege : c l egressi clauseruul
*
ostium, et signaverunt annulo regis, et abieruut.
,
, .
44. Sacerdotes aulem ingressi sunl nocle juxta
44.
consueludinem suam ipsi, el uxores eorum, et
, ,
fllii eoruro , el comederunl omnia, et biberunt.
, , .
45. ,
45. Surrexit autem rex priino di)uculo,et Danicl
' .
cuni eo.
46. * ,
46. E l ail rex : Salva aunt signacula, Oaniel ? At
; , .
ille dixit: Salva, rex.
47. Et faclumest simul ac aperuit oslia, a s p i - ^ 17. , c\>ns rcx super mensam, exclamavil voce magna: ,
* ,
Magnus es Bel, et non esl apud te ullusdolus.
;.
18. Et risit Baniel, et lenuit regem, ne ingrede48. ,
relur imro, et d i x i l : Vide nunc paviiuenlum, ei , , *
animadverie, eujus vestigia suut ba?c.
, , .
49. E l dixil rex: Video vesligia virorum, c l mu49. * ,
lieruni, ei parvulorum : et iralus rex.
, * ,
20. Tuncapprcbendit sacerdote8,ettixores eorurn,
20. ,
ei fllios eorum: et ostenderunt ei abscondila ostia,
, , ;
pcr quae ingrediebantur, et cousumebanl quac erant ; , * ,
in mensa.
^ .
21. Occidit ergo illos, el Bel tradidii in potesta21. ,
tem Danielis, qui subvertil eum, et templuin ejus. , ,
.
22. erat draco magnus in loco et colebant

eum Babylonii.
25. E i dixit rex Danieli : Ecce nunc non potes
dicere, quia non sii iata Deus vivens: adora ergo
euin.
22. , .
23. *
, ,
.
24. dixit Daniel : Dominum Deum meura adorabo : quia ipse est Deus vivens.
24. *
, .
23. Tuaulem, rex, da mihipoleelalem,ct inierfiriaai draconeiu absque gladio, et fusle. E l ait
rcx: Do libi.
25. , , ,
, ,
* .
26. Tulil crgo Daniel ptccin, el adipem, el pilos,

tt coxil parilcr, feciique maesas, et dcdit in os
26. , ,
, ,
2J05
DANllXt
;,
*
9
CAP. I.
2806
draconis, et disruptus est draco *. et dixil Daniel:

Ecee quae vos coliiis.
.
27. , ! , , ,
,
, , \
.
28. *
, , , .
29. ;,
,
.
50.
, .
31. , ,
* ,
.
32. ,
,
,
.
33. *

.
31. . ,
, .
35.
, ,
,
.
36. * ,
, .
57. * ,
.
38. *

.
39. , ,
, .
40. ,
* , .
41. .
,
.
27. Et factura est ut audterunl Babylonii, iitdignati sunt vehemcnter, el couversi adversus regem
dixerunt : Judauis factus ?sl rex : Bel desiruxii, et
draconem interfecil, et sacerdotes occidit.
28. l dixerunl ad regem : Trade itobis Danielem, alioquin iiilerflcieinus te, et domum luaoi.
29. Vidit ergo r c x , qnod incitareiilur in se vebementer: et necessitaie compulsus iradidit cit
Dauielem.
30. llli autem miserunt eum in lacum leonum, et
eral ibl diebussex.
31. Porro eraul in lacu sepiem leones, et dabantur eis quotidie duo corpora, et duse oves : tunc
auiem non sunt dala eis, ut devorarent Danielem.
32. Erat aulcm Ambacum propbeta in Judaea,el
ipse coxerat pulmenium, et iniriveral panes iu alveolo : et ibal in campuin, ut afferret messoribus.
35. Dixitque angelua Domini ad Ambacum : Fer
prandium, quod babes, in Babylonem Oaoieli in
lacu.ui leonum.
51. Et dixii Auibacum : Doimne, BabyloDen noii
vidi, et lacuin nescio.
35. E i apprehendii angelus Dominivenicemejus,
et portaus coma capilis ejus, posuit eum in Babylone supra lacum in impetu spiritua sui.
36. Et clamavit Ambacuro, dicens : Daniel, tolle
prandiuro, quod raisit tibi Deus.
37. Et ait Daniel: Recordatus es quippe mei
Deus, el non dcreliquisti diligcnies te.
38. Surgensque Daniel comedit. Porro angelua
Dei restituil Ambacum confeslim in locum ejus.
39. Rex autem venit die septimo,ut lugeret Danielem, et venit ad lacuin, et respexit, ei ecce Danicl
aedens.
40. Et exclamavit rex voce magna, et ait: Ma~
gnua es, Domiue Oeus Danielis.
41. Eiexlraxit eunt. Porro illos, qui perdilionis
ejus causa fuerant, injecit, et devoraii sunt in raomenio corani eo.
HEXAPLORCM QUJB SUPF.RSUIST.
DANIELIS
CAPUT
1 W Y^M 2 . . ,
.;
W D 31 ISEwh 3 .
. ",
.
PRIMUM.
2. Heb. in terrain Senar. Tb. Vulg. in lerram

Sonnaar. A/tui, iu terram Babylonis.
3. Heb. Aspbenez niagistro ennuchomm s u o r u m .
T h . Aspbanez pnrposito e u n u c b o r u m suorum. Alius,
Abdiezdri magistro eunucborum saorum. Vufg.
Aspbcnez prseposilo e u n u c b o n i i D .
2907
HEXAPLORUM
sVP^Kxr.
2908
* ~, . '. 4. '.
* ^ > 8 . Hebrmut, nobilitim. . 4. L X X .
. . 2. . . , . - clcclorU-^ 4, 2. Vulg. tyrannorum. S. Partborum.
Th. Phortlioromjn.
.
8. Heb. polluerel ee. Tb. Vulg. polliierelur.
SitiTP 8 . . , .
A/ttii. contaminaretur.
40. Heb. T h . Yulg. princeps eunucbornm.
'^ "W 40 . .
Heb. ei condemnabitis. Tb.elcondemneiie. Alws,
CTO*m . . ,
et condemnari faciaiis. V u l . condemnabilis.
.
42. H . Tb. V u l . tenta. A/ius, proba.
DJ 12 . . , .
H. Alius, V u l . servos luos. T h . pueros tuos
^ T l j m N . . ",
.
14. Heb. . ct tentavit cos. Alius, et probavit
O c n 44 . \ . ,
ideam, [t. vnltnm] eorum. V u l . lenlavit eos
.
45. Heb. et pinguiores carne. T h . etrobusli oar W Q I 45 . \ . ",
nibus. Alius, et ipsi robusti carnibus. Vui. el cor .
B pulenliorcs.
4G. H . Tb. semina. Alins, V u l . legumina.
D^STTt 46 . . , .
47. Ileb. A . Y u l . in omni libro. S. iu onmi arlc
-20"b32. 47 '. . .... .
gramnialica. T h . iti omni lilteratura.
.
48. H . ad facies Nebucbadnesar. T h . V u l . iu c n n TXJTEU >JSb 48 . .
speclti Nabucbodonosor. Alius, ad Nabucbodonosor.
, .
20. H . genelbliacos eophos. L X X . sopJuslas c l
D^SttfNH ^ 20 '. .
philosophos. Tb. incantatores et magos. V u l . ario. .
los el magos.
>
>
Not63 et variffi lcctiones ad cap. I Danielis.

V. 8. ", . Drusius.
V . 4. Scicndum Monlfauconium afferre juxla
Bibiia itoslra Tlieodolionia lexlum, qui in multis
V . 40. , . Hieron. Non sottim
abccdil a texlti Tbeodotionis Chisiano quem dediproposilus Eumicborum, sive magister, et ut a l i i
mus supra. DRACR.
Iraiislulerunt, :, saneiis immtilal nomina, sed el Pbarao Josepb in iEgyplo, elo.
V . 2. Schol. , aptid Dmsiam ex edit.
Koinana, esique baad dubie aliera versio. HieronyIbtd. ', . Id D r a tnus in commeul. Terra Scnnaarlocui esi Babysins quasi scbolion affert.
ionis, quo fuil camput Dura, el lurris, quam usque
V. 12. ', . Drus. Ibid. Chrye.
ad coelum hi, qui ab Orienle moverant pedes $uos, .
adificnre nisi sunt.
. 14. , , etc. Drusius. Quae
V . 5. ', '
suni aherius iiuerprelis, cujus nomen laceliir.
. God. rrgius Bombycinus. Hanc leclionem
V . 45. ,
. Ex 4. Cbiysomenioral Hieronymus, qui ait : t Pro Aiphanez* in
stomoin Danielem.
edUione Vulgaia ' scriptum reperi. CoV . 16. ", . Drasio.
dex noster anliquissimus Gorbeieiisis babet liileris
V. 17. ', . Ms. rog. el Polylaliuis, Abiesdri.
cliroiro. Di usius ex edil. Rom. Scbol.
Ibtd. *0 . , ldem ms. reg. De re, mendose: nam esl feminini generis.
ltquis versumibus baec Hieronymus : Et pro Pro quo, iuquit Hieronymus, Symmacbus inler, quod Ibeodoiio posuil, LXX. et Aquda
prelalus est, ariem grammatieam.
elecios iransluleruul; Symmacbus. Parlhos, pro
V. 18. , . Ex Chrysoslomo
vcrbo nomen geniis intelligeiis, quod nos juxta
in Danielem
**
edilioiiem Hebraorum, qiue * legitur,
V. 20. Ms. reg. ',
in tyrtnnos vertimus. > Priora hujus loci verba sic . Ilierotiymus : Pro hanolis ei magit, V u l habt ms. Gorbeiensis nosier, < pro Porthomg.ila edilio, $ophUlas ei philosopfws I r a n s l u i i U
mim, quod Theodolio posuit. >
DANIELIS CAPUT II.

OÔO' rb 2
.
E3*rrn 5
'. . '. . . ,
. . . .
p 2 f JTTUN HSW 8
. .
1-Q ,
.
45
.
$ . . *
. vacaU ,
2. Heb. genetbliacos. . S. L X X . T h . i n c a n u
tores. Syrus, sopbos. V u l . arioli.
5. H . ct conslcrnalus cst. S. et haesilabat. T b . c l
obsiupuit. Vulg. et mente confusus.
8. U . teropus vos ementes. T h . lempos vos redimilis. Yulg. tempus redimilis.
II. effluxerit a mc. Syrus, decipit me. T h . discessit a me. Vulg. rcccsscrit a me.
45. Heb. rcspondil et dixil. Th. vacal. Aliut, e l
interrogabal cum dicens. Vulg. ei inierrogavil
eum.
2909
DANIELJS C A P U T III.
3 20
. \ . ".,
.
pTTU 27 . . . .
28 . . '
,
riflt 31 Of 1**, . . .
OT 3 32 . . *
.
21 34 . . ", .
TOTt 46 ", . . \ .
H W
99JC
20. Hcbr. A/i* ct Yulg. et foriiiudo. Th. c i p?udenua.

27. H . Vulg. aruspices. S. sacriQcos. T h . gaaarenorum.
28. 11. in novissimo dicruin. L X X , T h . innovissiuiis diebus. Vulg. in nowssimis lemporibus.
31. H . et reliqui, imago. S. Vulg. slalua.
32. Hek Tb. ez auro booo AUu$, ex auro puro.
Valg. ex auro optlmo.
34. H* Tb Vulg.abacisus asi. AU*$, excisua est.
46. Hcbr.et maaus. Alii, et donuift. T l i . ciroanaa. Vulg. c i bostias.
Not ct vari lecliones ed cap. II Danielis.

V . 2. . . '. . Hieronyrao,
cujus bc suut verba : c Quoa itos Aerioioj, eaeton
inierprelati sunt, i . e. incantalores. Ergo
videnlur mibi incantaiores essc, qui verbis rein peraHfU : Magi, qui de slngiilia pbrlosophaniar: MaIfUci, qui sauguine utuniur ei victiuiis, et saepe
couiingiinl corpora moriuoruin. Porro Cbaldaais
: signiflcari pulo, quos vulgus malhemalicos vocol. nujus attlem loci initinm sic babelur in ms. Corbeicnsi, nuuc nofttri llonasterii :
c Prteeemi erqo rex ul convocarentur arioli, e( magi,
et malefici, est ineanuiores. Ergo videntitr
eU\ > Drusius ex Polvcbroiiio addit,
. i.e. Suru$
eompendio dicil Sopho$ Babylonis. Quibusindicalar,
illa Magonimet iricautaiorum varii geueris nomina,
quae in Hebraico enumerautur, uuo nom t n e comprehendr.
V . 3. . \ . Sic ras. regitis ex Polychronio, et Orusius.
V. 8. . . In bsec
verba scbolion adfertur jn edit. Koiu.
- ,
* . i.e.
Prorogaiionem venamini, uudentet dilaiione lmporis. di$$olvere quod quwrilur vobU.
Ibld. , $ . Hoc au&poctuin babet
Drusias : ai uon semel Syrus Iuierpres a Ulcra,
imo otinonquam a sensu discedit.
V 15. " A X l o c , \ . i o Chrysosl. in
Danielem. [Quae vacant in lextu communi Theodolionis, i . e. Bibliorum nostroruro, plerumque habentur in ejusdem interpreiis textu gennino Cbisiano.
Quod semel monuisse ûfliciau DEACH.}
V.20. ', \ . Idem.
V. 27. Hteron. : c Pro naruspicilrus, qtrod nos
verlimus, in Hebi*aeo GA2ARL\03
habel, qaod
solus Symmachus inierpretalus est, quoa
Gneci soleni appellare : qui exta intpieivRl, u l e x h i s futura praedicani. Locus corruptus in ediiis el in niss. Editi babeal . lls.
Corbeienste no^cer. S. Sed legcndom esso
constat, itt videas infra eap. 4. ooia ad versum 4.
Ms. Corbeiensie babet, praduant, siccom acccntu
recte; edili, prmdicent.
V. 28. Hieronymus : t LXX diet novhtimas,
iranstiiterunl.
V. 51. Hieron. : Pro statua,\. e. avoptaVct, qnod
SOIHS inlerprelaluaestSytnmachus, ceteri i naginem
Iranstulcrunt, Tolenles hoc nomrn- siiniliiihiinpm
OKtemkre fuluroruro. > Alius legit* ^). Ms.
vdro Corbeicnsis, pro . Quyc si ve a lcclio s i l , sne Hieronynms voel Gnecs icnuinationemLaiioam dederit, vtt cum preposiiione pro
quadraret.
V. 32. ", . Jo. Cbrysost.
V . 34. ", . Idem.
V. 46. , . Drrjsias. Sabol.
.
D A N I E U S CAPOT
1
S. (.) & , . a
^.
Kho ^ T T J D J D>pn 3 . .
^
WOCy 4 ,
, \
. . , \, .
H ^ S C T 5 ", . 1 . vacof.
xhh\ 18 Oi , \ . .
x a l .
|^2"2 21 '. . . .
.
UU "31 ^ 7 " ^ ^ V
*03 22
-3 I C W p a n Sap " A X l o c , \
, \ '
.
0 , 1
fea to Tcnt: pnnSn -f* K ^ t m 25

p ^ } : a * 1>0? . \
PATBOL. G H . X V I .
III.
1. . Vulg. Dura. S. Durau. L X X , septum.T. ikcSra.

3. Hebr. Vulg. quam erexerai Nabucbodonoiof
rex. Tb. qoam statoarat Nabucbodonosor rex.
4. Hcb. poputis, natlonibus ei Hnguis. Atius,
geates, popuU ct ltngaa?. T l i . poputi, iribus, tingux. Vulg. populis, Iribubus ot linguis.
5. Heb. Aliui Yu(g. sympUonia?. ln Tb mcai.
18. Hebr. Rttiqui, et imagini awreae. S. V u ^ .
statu attreae.
2!.Hebr. iiisarabalis suis. A . Tb. cum sarabaris
awis. S. cum feinoratibus suis. Vul. cum braccis sui.
22. Uebr. viros illos qui ascendere fecerunt S i dracb, Misacb, el Abed-nego oecidit illo* UUmaaa
ignis. Alius, et viros tllos qui ibjeccrani Sidracii,
Misach, el Abdeiwgo, occidit co9 flamma ignis.
Yulg. porro viros illos qui miseraut Sidracli, Misacb, el Abdcnago, inicrfecit flamma ignis.
25. Hcb. et viri ilii ircs Sidracb, Misacb el
Abed-nego cccideruul in medium fornacis iguis ary
92
HEX.VPLORUM QV3A S 0 ?
^ M .
2912
denlis
tfftli.
.
et
viri
illi
tre,
Scdracb,
Misacb,
oi , , , '
Abden^S^ cecidenint in medium ignis colligali. T b .
. .
ei
ures isti, Sedracb, Misach, et Abdenago, cecide, , , \ ',
n
i
n
l in mediuin camini ardeniia ligaii. Y u l g .
.
viri autem bi txes, id est. Sidracb, Misacb, et
Abdenago, ceciderunt in medio camino igsis a r dcnlis colltgati.
2911
mn MDSO tJTDTU jna 24

NTTQVlS - '.
, ,
. .
, ,
.
*nfor-nb rroi wvon n r r m 25
.
'.... . .
.
NOUB
24. Ilebr. Tunc Nabuchadnesar rex obetupuit, et

surrexit in feslinando, respondil et dixit magnalibus suis. A . rex Nabuchodonosor rairalus est, ei
surrexit Testinanler, et respoudil, dixilque oplimatibas suis. T h . et Nabucho<1onoor audivit hymnos
cauenies ipsos, el miratua est, ct sunrcxii propere,
el ait inagnatibus suis. Vnlg. Tunc Nabucbodoffosor rex obstupuit, el eurrexit propere, ei ait optmalibus suis.
25. H . et speciea quarti eirailis est fllio D e i .
similis filio Dei. S. species antem qaarti,

simililudo filiornm deorum. L X X
angclo Dei.
Tb. Vul. el species quarii, similis filio D r i .
et variffi lectiones ad cap.
V . 1. Ex Hieronymo, qui sic babel in ms. Corbeien*t : c Pro Dura Theudoeio (sic) Deira, Symntacbus Durau, LXX . Ubi Dura, Ditra,
Diirau lcgendum, non Duraum, ut in edilts : tiam
lineae stipra positae iums.hic non indicanl m infine.
V . 3. . , elc. Sic edili.
V . 4. ", , , . Drusius.
. 5. ', . Drusius, qui kianc
notam adfert : c Elias in libro ubi vocum Cbaldaicarura sensa explicat : Nomen est instrumenti musicif quod italice vocatur Symphonia, et Germanice
Lier, i . e. Lyra. hidorus : Sympbonia appellalur
lignura cavuio, cx ulraque parte pelle exieosa,
quamvirgulis bic inde musici fcriunl elc.
Y . 48. Symmachus, ttatua aurea. Ex Hicronymo.
Y . 24. Hieronymus : Pro bracen, quas Syraniftcbus vocat, A q . et Theodolio iarabaila dixerant,et non, utcorruptelegitur, tarabara.
Lingua autcra Cbatdaeorum taraballa, crura hominum vocanlur et libim : et eliam braccm
forum quibuscrura leguniur e l l i b i , q u a s i crurales el libiates appeklaUe suut. > Drusitts boc loco sic
annoiat :
Qnidde hocloco Hieronymi sentiendumsU, diximus
altbi. In Vulgala Scriplura Codiees plerumque consenliunt. Quocirca tatius utdicamus tn mulatse;
itam ha literce de facili alternant. Sic nbtt et
quod Grctce e$l , maledictio, dirae. Sic
ti . Sic sarabala, sarabara, Chaldaice
vhirto. An Aqmla $cripur\t
, ne$cio. Hoc scio, vocem earabara, eliam
profanit auctoribu* usilatam et$e , quod /
me probalum. Nunc tnoneo minus recte tcriptum
y
111
Danielis.
e$se in Hierotiym saraballa o c m l duplici, cnm

unicum dumtaxat tit in icriptura Chaldaica. Qui
habent, adeant ad Quceniones meat, ubiplura dekac
voce. Scholion : ,
,
" . IHctio,
, tonat ridicula : sed fottatu Ugendum
. Theodoretui Sarabara $cribit es$e vettimmii
Persici genui : quibus diilinguil , *HS
putat esseiptas . Haclenus Drusius, de
cujus conjeclura circa judicenl erudili.
Consequenter idem Drushis. ln Compl. t%t . TerluUiams autem dt Oraiiorte, Sarabaris,
habet. Idem de canie Domini, cum bracis suh.
Sequilur, , quce Ugi
malim ordine inverso, ut pt&S
,
tt fl2TO . Est autem , te*le Hitnmymo,
genus pileoli, qno Persaruin Chald*>or*i*qu4 yms
ulitur, Locus iste valde debilitat opinionem Hieronymi de Sarabaris. Nam ti , NI recU
censel Theodoretu$ sunt ipsa , aut aliud
dieunl Sarabara, aut minus absurde
.
V. 22. ", elc. Drosiu*.
. 25 et 24. Lectio Aquilae prodil ex epist. O r i genis ad Africanum.
Y . 25. Hieronymus : c Speciem autem qaaxli,
quera simiiem dicit Filio Dei, vcl Angebnn debemus accipere, ui LXX, iranstulerunt, vel certe,
ut pleriquc arbiirantur, Domiuum Salvalorem, Sed
nescio qnomodo rex impios Dei Filium videre mereatur. Ergo juxia Syrom. qui Inierprelatat e s l :
Speciet aulem quaili umilUudo filiorum, oon D t i ,
sed, deorum, angeli eenliendi sunt, qui vel dii ei
deorum, vel Dei Hlii saepissime nuncupantur. >
y
DANIELIS CAPUT IV.

*VaWn p r t ! 4 ",
. . .
lOTun 3
>3 4
, , .
SW2T ^DTp hs ]>
. ,
. .
4. Hcb. et frondosus in palalio roeo. Alius, et

florens in throno nieo. Tb. et florcns. Yulg. el florens iu palatio meo.
4. Heb. genethliaoi, sopbi, Cbasdim, et divini.
T b . incantatores, roagi, Gazareni, Cbaktei. Vulg.
arioli, magi, Chaldaci, ct aruspicea.
5. Heb. c l usque ad noTissimum iolravit coram
DANIELlH
3913
,
.
! '
03- 6 . . ",
.
V N 1 TTO 7 ,
. . vacat.
8 . .
*
02 , , , .
W 10 . . . ', . . .
12 ..',.
hop^hD 13 ' . . .
OEPTJC7K 10
. .
-St
M x f o -utKfittAa 1 W
-jSra> * ,
, . . tacat.
p D T O 22 ", .
. .
3 24 . . "
,
CAPUt IV.
29U
tae Daniel. . donec venit Danieli. Aliu*, donefc

alius intravil coram me Daniel. V u l . dooec collega
ingressus esl in contpecln meo Daniel
6. Heb. non facit negoiium libi. T h /, V u l
non est irapossibile tibi.
7. Ilebr. Aliui, ct visiones capilis mei. In T h tacat. V u l , visio capitis roei.
8. Heb. cl aspeclus ejus. Tb. e l moles cjus. V u l .
aspeclus illius.
Heb. ad finem. Rrtiqui, ad lerimnoe. Tb. ad ler*
minum. V u l . usque ad lerminos.
10. Heb. A . S. V u l . vigil. L X X , angelus. Tb. i r .
12. H . Vul. tingalur. Th. cubabil. Aliut, roaoebU
15. Heb. omni reepeclu quia. Alius, e regtone.
T l i . Val. quia.
16. H . obalupefactus esl. Tb. obstupuit. Vul. coepit intra semctipsuro tacitua cogiure*
flebr. Reepondit rex, et dixlt, Balusar, aomnittm
et interpretatio ejus non terreat tc. Alius, et respondit rex, et dixit, Babasar, soronium et inlerpreutlo e]u, ue sollieilwn te reddal. In T h . vacn.
Vul. respondena atuem rex ait, Baltasar , somnium
et inlerpretatio ejut non coniurbent te.
29. Hebr. le tingeniea. AUu$, corpus loum getur. T h . commoraberis. V o l . inftindcrie.
24. Heb. ecce erit prolongatio. T b . forte erit
longaminis. Alius, forte erit longanitnitas. V a l . fors i u n ignoteei deliciis tuis.
Nol et vari lectiones ad cap. IV Daniolis.

V . 1. Hieronymua : c Quietus eram in domo mea,
nyraus * qai verlit evllegam, ut ausptaaittf
et flortns In Ptialio roeo, slve in throno, ut inler- Drtisiua, quae leciio nou quadrare videlur ad vocern
preiatu est Tbeodoiio. > Verba illa Cbaldaicam | T 9 t , quaj signiOcat, alium; sed fof absuat a plerisqua exemplaribus, excidisseque tasse ille pro legerit.
vldentur.
Ibid. T h . , . Drusius. [Non conspicllor
V . 4; . , elc. In baa voces boc scbo- in textu supra. Respicil rwnp prm, Ueorum M I I lion adfert Drusius ex edit. Romana : ctorum. Et ita verlil Yulg. L a l . URACtt.l

V. 6. " . Ex Drusio.

V . 7. " elc. Idem.
* ,
V . 8. Hieron. : Quod auiem ait juxta Tbeodo , tionem, , attiludo ejut, sive , ut
, pottea ipse inlerprelatus est, i . o. dommaiio,
, ' quo n06 vertimus atpectut ejus etc.
* *lbid. 01 , . Drusius*
*
V . 10. Hieron.:Pro vigilt Tbeodotio ipeum Cbal * daicum posuit HIR, quod per tres lilteras, AIN,
. I. e. : et R E S scribilur : signiflcat auiem Angelos elc.
IntanUtort* tocabant eo$, qui potistimum incanla- HIR legit llartian&us Doater iiemqoe IDS. CorbeicnlUuibus, el intocaiionibui damonum vacabant: Ma- sis. Scholioo Romanae edit.
gos autem eos qui apud ip$o$ u$qme ttt hodkrnum . AliUd icliodittaeultores igntt $unl, el purificationei ptrficiunt, lion, ' ,
tf i stelUrum eentemplalione, ut ipsi putant, periu , . Hls addit Drueios: quod m meni*
t m a A / w : Chaldwot auitm, qui tn regione ChMai- habuil Hieronymui, cum ad kunc locum kme anmo0, ex oua Abreham profectus esl: par$ autem hcec tam : consuetudo atuem Gneci Lauuiquo aermotiia
Aayriorum: utllarum tpeculalioni el nuspicio ianl
vocat, qua per muliicoloreiii arcum ad terras
opcram: Gazareno$ aulem o$ qui taerificia ofiermnt: deseendere dicitur.
umm Thtodotio pro G**artm$ $iu $acrifieulo$
V. 15. ', . Drusios.
focaf. Hic baod dubie Theodoiionem pro Syiumacbo
V . 16. ., . Polycbronius, posuisae videtur, nam Theodotio habet. , Vide topra Daniel. , 7.
. ld osl, consltrHOiws e$l $*per nrira novitale retnm otUniarum, ei coptabundu* fuit.
V . 5 . ", ete. Hieronymue^
Ibid. ', elc. Drusiue.
t Exccptis L X X tranelaioribua, qui ha*c oronia neV . 22. , . Idem
scio qua ralione praeierierunt, tres reliqui collegam
inlcrpreuii guni. Uode judielo roagisiroriun Eccle- Joannes Chrysoslomus comment. in DanieU'Mi Ugu,
.
siae edilio eorum in boc volumuie repudiaia esi, et
V. 24. , . JoanfT.
Tbeodoiionis vulgo legilur, quse c l Hebraeo ei cstCbrytost. in Daniclem.
leris iransbloi ibus congruit. > Legeril ergo Hiero-
U E X A P L O M W Q13A
2915
S U P ^ \ r .
291
DANIEL18 CAPUT
nrm vrcn KIS? Saptoi
\,.,
, , \ .
. \
7 . \ .
|* \, .
. . . .
" 12
. . " A - U o c .
ynp 15 . . " A X l o c , *..

p t p * l 16 . taeal. ,
\
.
0
i . Klet7* * contra mille vintim bibebal. Retiqui,

et coraio fllille rinum bibebal. Th. ei regione ipsonim ffliHe, vinum, et bibens. V u l . et unusqtrifqoe
secundum suam bibebal setatem.
7. H . Tb. Vu). et lerlius.
11. flebr. S. spiritus deorum sanclorum. Rdiqui,
spiritus Dei sancli. T h . epirilus Dei. V u l . spiritum
deorum sanclorum.
12. Heb. jenigmatum. Tb. delenla. Aliut, abtcondita. V u l . secretorura.
15. Hebr.Th. V u l . legerent. AHus, cognoscerent.
16. Heb. et nodos solvere. T h . vacai. Aliut, et
vincula solvere. Y u l . et ligata dissolvere.
Notaa et varite lectiones ad cap. Danielis V.

V. 1. Hierorrymns : * Vnusquisque autem prtnciptrn 9ocmtorum justla mam bibebat wtalem : sive ut
r;iiieri biierpretes tfanatulerunt, bibebat ipse rex
v i m i m coraro principibus quos vocaverat. Non
vfcrba caelerorum Interpretam hic adfert Hieronywm> sed seaeuiH dumtaxat, ut liqnet ex versione
Tbeodotionis, qui unut ex caeieri eat, cnjua lamen
rposlrema verba nutic variant.
V. 7. Hieron. : Vel tertius post me vel unut e
jrjAuiprindpibu*, qaos allbt legimus. t
V.M.Ol , etc. Drusius.
llieronymus vero s k babel: Praeier Synunacbum,
%
qui Chaldaicara veritatem aecuiug esi, coleri ritum Dei interprelati snnt. >
Y . 12. In edilKMie Tbeodotionis legitor
ex 7 CbakJaice, pro Hebr., TTftt m i taio f in l de more. Cbronicon eiiam Alexandriouw
habet . edit. Complut. babelur
, quae videlur esse alia versio.
V . 15. , . Cbronico Alexandrino.
V. 16. ,
JoaniL
Cbrysost. in Oanielem.
DANIELISCAPUT VI
1. H*br. Darius. L X X , Aruxerxe. Tb, V u l . Dario.
2 . . . . 0%
2. Heb, preides. . prajfeolos. 8. Vul. prfocipes.
. . .
L X X , daos ?bro9. Tb. ordhiaiores , $eu prxiectos
ordintjm.
TVtKSpfh ITWy 5 ,
3. Hebr. ViU. cogiiabat eoaslilwreeum Aiiu$ in
. . .
anima babebai coiwnituere eam. T h . consuuiil
com.
" 4 , .
i . Hebr. ex parie regai. Atius, x laieribos r e g i i
. tacat. ., .
IH Tb. vaeat. Alm$, ex regno. Y a l . ex laiere regis.
ntVrflFl . . 6. \
Heb. el corroptela. A . Tb. et pec< atum. Y u l . e l
(al. ).
suspicio.
7 Sap-SD H V n 8 , 3
8. Hebr. tit non tranegrediatift : wttai rrspecia
. / . vacal.
boe< Alin$ ul non violeiur e conspcclu pjus. ln T b .
tacat. Y u l . nee praevaricari cuiqoam bceat. Porro.
n w n n VTCH S p 15 . \
15. Heb. el super obvincliow, qiiam ctosignasli.
. . vacul.
AUuSy ai clrca decretirni quod statnisu. t b . vacat.
&~ 1
C , . . .
KUn3 'hm W ,
. . .
tcbcny W3"in 15 ,
, . tacat.
VyO
27
. .
Yuf.
de ediclo, quod consliluisli.
l o . 11. A/i, V u l . et uai|ue ad occasu* M l i s .
Tb. t l usqtie ad vesperam. V u l . et usqtrc ad ocCAsum solis
15. Hebr. lumuUuarto vanerunt ad rcgam. Al'm*
observantm seper regem. Tb. tatat. Y n l . fnietligentes rcgem.
27. Heb. Tb. de maau leonara. YnL de lacu leonum.
f
Nof ot varf lectionee ad cap. VIDanielis.

V . 1. ilicronymus Pro Dert>, LXX Artaxerxern inlerprclaii sunt. Slc eiiain iiilerpretaniur
nomen ttrrnvrut in bisioria Eslber. [ Qai vcrsus in
L X X srgnatur 1, esl tn flebf. ) 2. Etsic deincep

per totum lioc capui. DRACH.]
V . 2. H K T . : i Pro principibus, quod Symmachus
17
DANIELIS CAPUT YIJI.
transiulU, Tbeodotio, , .
inierpreiaius e*l. Cuinque qtuererein qui ossent isti
principes , vel , in L X X editione
letti manifestius , qui dixerunt: et duot mros qvot
co**lhml cum e, *t salrapas antmm vigintu
V . 3. , etc. Drusius.
V. . , . Drusius ex
noltg edil. Rom. ubi dicimr in aliquol exemplaribus
Theodoreliicii habere : et $ie kabel
Cbrysost. iu Danieiem.
lbid. Hieronynius : Pro suspiciont Tbeodotio et
A q . interprelati s u n l ; quae Chaldaice
dicilur ESSAtTHA. Camqoe ab Hebrseo quaererem
c
2918
qoid sigaUicaret, raapoodit vim verbi soaart ,

quam nos illectbram eiva , hoc est, errorem, dicere possuraus. Porro Euripides iti Medea
, per , el non per , , id eat,
peccata appellat.
V. 8. , etc. Joann. CbrysotC.
V. 13. , \ elc. Idem.
V. 14. , elc. ldcro.
V . 15. , etc. Idem.
V. 27. . , . Tbeodolio hic
Hebraismtim servavit, ui L X X in Psalmis, d mojiti
canu. Aliqui, .
DAOTEL CAPUT VII.

So W) i ,
. "A-Uoci , . . vacat.
whhrw *3 2 ,
. , . . cal.
p T Q n 7 , , . vacal.
0
pTTJTI 9 ", ,
. > .
>; pan 753 10 , 0 , .
Vftnpn
VTOTpl 15 ,
\
. . \. .
H W n 17 , {.
. .
%& *!7
f S o i 25- . (\
.) . \
.
103* . . ,
.
T3D*1 . \ . , \ .
\ .
3 VPTI 28 , \
. . .
1. Ilebr. capul verborum dixil. Aliu*, el capui

erborum dixit. A / i u i , principium sermonum eju$,
et respondens dixil. Tb. vacai. V u l . brevi sermooo
comprebendit.
2. Heb. in visiooe maa cum nocta. Mm,
*
sionemea noclis. Alius, idem. T b . vacat. V u l . im
visione raea nocte.
7. Hebr. AUUM, magni. Tb. vacai. V u l . magoa*
(dentes).
9. Hebr. T h . Vul. ei antiquus dierura. Alius, el
anliquans dies.
10. Heb. trabens et egrediens a coram eo. A(iu$
trahebat egrediens. Tb. trabebatin oooapeeiu ejtif.
Y u l . rapidnsque egrediebalur a facie ejus.
15. H . et coram eoappropinqaare feeefuni o w .
A/tui, et coram eo oblatui est. Tb. t obiauis eai
ei. Yul.et in conspectu ejua oblalerunt eura.
17. H . Alius, Y u l . besliae magnae. Tb. beslfee.
9
25. Heb. ei serroones coutra AUissimum loqeetur. S. eisermones qu:8i Deus loquetur. Tb. ct
sermonea lontra Allissimum loqueiar. Yul. etaermones contra Excelsum loqueiur.
H. abolebit. Tb. (acielvelerascare. i / i o a , evcrlat.
Alius, humiliabit. Y u l . (et eanclos Allissimi) conle^
rei.
H . Y u l . et putabU. T h . el cogitabit. Alius, et sparabit. AHus, ei exspeciabit.
28. Hebr.et splendores imroulati eont soptr ine.
Aliui, et eermo divergua fuit raibi. Tb at forma
mea muiaia ett. Y u l . et facies mea nuiiata est
me.
Noto et variea lectionos ad cap. VII Daoielis.

. 1. , , Drusius , qui addit:
Alibi est, : ei apud Tntodoretum
mdMlur, xa\ \ *. sic logit Cbryaoeloaos.
V. 2. , elc. DrnaiMS. Cbrytftfti. .
V. 7. ,
Drusius.
V. 9. , \ . Tbcodoretus, ... ,
titr , 4 staJUu&r &.
V. 19. , . Drvsiua.
Y . 15. , .
Idem.
V. 17. , . Idera.
V. 25. Hierunymus % Syrnv., et mmone$ a**m
Deu* hquiiur. #
Ibid, . eic. Has leotioaes adfert Drf i a e , aiique i n a l i i i l e e i e u m
boc acbolio
in margioe,
Ibid. ., \ . ScboL . JuU i o u H babel .

. 28. , \ 4. Drtisiua.
DANIEUS CAPDT VIII.

m*ra
jrro
njnn
"A.l.toc
4 v
Hebr." et vidi in visioue,
et fait in vldendo
HEXAPLORDM QUi S l t f ^ S l J N T .
2919
, \ . . tac*t.
WTCH ob*lD
.
0'
SaiN- ^
. \ .
1
VOam 3
.
\ . . \
W3T
p p ",
. .
.
2020
me. Ali*** tl vldi in vieione, ci faclumest cam vkterem. ln Th. vacol. V u l . tidi in visione mea.
llebr. qua in Elam provincia, S. quae estin Eiam
civiute. L X X , qua* cst in Elimaide regioae. Tlt.
quod est in regione iEIam. V u l . qaod ettin ifclam
regione.
H . super rivum Ulai. A . super Ubal Ulai. S.
per paludem Ulai. L X X , super portam Ulai. .
super Ubal. V u l . auper porlain Ulai.
3. H . T h . et ejcelsum. Aliui, ei eicelwus, V u | .
et U D U I D excelsius altero.
5. H . cornu visionis inter oculos ejus. Alius,
corou conspicuum tnler oculos ejua. T h . cornu medium oculorura ejus. V u l . conra insigne inler oeuf
10S S U 0 8 .
9 6 " . . .
i r W D 9 . .
PriCn"SM1 "
. . ra-
WrSifl . xa\ . ,
.
SsBtl 10 . \ .
]u
xa\
10. Hebr. V u l . etdejecil. T h . e l cecidit, tel dejecil.
. .
. \ . ,
H . de exercitu. T b . de virtute coeli. V u l . de for
S n s i W 11 . \
. . \
.
*2 12
isdish
15
. . .
. ', . . . .
,
. . -
.
03 *3 19 ", * .
. ' .
Y D 3 vbi 24
. vacat.
", .
Sjn 25 ",, \ \
. .
.
GVB* 27
6. H . V u l . stanlero. Aliu$, slantit.Th. aUns.

9. II. parvum. Tb. forte. Vulg. modicum.
Ilebr. A/tus, et ad Orientem. In Tb. taeof. V u L
ei conira Orientem.
H . et ad ornatum. T h . Vut. et contra fortiudinem.A/iiif, etadOccidenteni.
. . vacat.
Utudtne.
H . V u l . et conculcavit eas. T h . et concakatil
ea. A / . eos
11. H . et usqiie ad principem exercitue magoificatum eat. Aliut, el usque ad principera virtaiis
grande etasit. T h . et qnoadusqye dux exerciliis
liberaverit capliviutem. V u l . et u&qoe ad princi*
peni fortitudinis magniflcatum cst.
12. Heb. Io praevaricalione. / , deiicto.Th.
peccaium. V u l . propter peccata.
15. Heb. cuidam. A . L X X . Tb. Pbelmoni. S. noacio cui. Y u l . alteri nescio cui.
14. Hebr. et irecentis. Aliu$, V u l . trecenti. T h .
quadringenii.
19. Heb. Alius, in novissimo i r . T h . in DOviftgimis ine. V u l . in noviesimo maledicUooit.
24. Heb. et non in foriiludine sua. ln Tb. ro*oi.
V u l . aed non in viribus suis.
25. H.et super principcra principum slabit.Aitta,
Vulg. ct oontra principera piincipum consurgct.
Tb. et super perdiliones moUorum atabit.
27. II. Aliui, Y u l . per diea. In Th. .
Nota et variffi lecliooes ad cap. VIII Daoielis.

V . 2. , \ etc. Drutiut.
Ibid. H i e r o n . : Sive u l Symmacbus interpreulua eai, ciritau : a qua etiam reîo nomen accepit.
. . pro qua L X X Elimaidem wterpretati eunt.
Lamb. Bos : Sym., . D E A C B . 1
Ibid. Hieronymue: c Super poriam Vlai: pro
quo A q . transiuiit, super Vbid Ulai: Symro.,
y*ludem Ulai. L X X , $uper portam (JUn. Sciendttm
cst aulem Vlai nomen esse loci, sive porue, ut in
Troia, , et apudRomanos, Carmgntaitf. > ILamb. 008 : Syra., . D R A C H . ]
V. 3 . , \ . Drusius. Sic etiam
babel Cbrysoetomus in Danielem.
V. 5. , elc. Idcin, et Chrysoslomus.
Y . 6. ., Idem.
Y . 9. . , , neacio quid legerit qui i U w tii, nam m T O sigoiflcat porvum, modkwm, ut
Vulgaia vertil.
Ibid. , xa\ . Idem e l
Cbrysostomus.
Ibid. ., \ . Sic Chrysoxlomus et ComplaL
. 10 . , \ . Sunt qui exponant traneitive, et d*j$eit, eive cadtre ftcit, aut dtturbatit.
Drusius.
lbid. . , . Polychronius, , , .
Ibid. , , ldein Drusius.
V . 11. ., xx\ clc. Idem, c l
2921
Ch
DANIELIS C A P U T IX
US.
12. , . MeiD.
V . 13. Hieron. : c Pro iltero nescio &uo , quod
4>Tmnachas interpreutua est , A . e t T h . et
L X X , , ipsum T e r b u m Hebrticam posuere.
Hs. C o r b e i m U babeiLaiinU liierU PHKLMONI.
Y . 14. Hieron. : < Quidain pro dmobut mHUbnt

duo millia ductnlo* legunt, ne eex anni c i
tres menses superesse videatittir. >
Sequentes iieni bujus capilie leclionet cx Drusio
el ex edil. Romana prodeunt.
trecentit,
DANIEUS CAPUT IX
2. Hel>. A!iu$, iu aano uno regui ejus. Tb. vacat.
\hch TCtt 2 , \
Vul. anno uno regni ejus.
. . vacat.
3 . tacal. , \ .
3. . Alw$, Vul. et cinere. Tb. vacat
W l P n XF&y 5 , , .
5. H . et prevaricaii sumus, et impie egimus.
. , .
Aliu$, inique e g i m u s , iinpie e g i m u s . T h . injusla
egimus, inique egimus. Vul. iniquilalcm fecimus,
impie egimus.
23. Hebr. desidejrioruu). S. vir destdcrabilit. T h .
TTTtOCn 23 . , .
.
Vul. vir desiderioium.
24. H . deciwe. Aliut, probaue sunt. Alius, d c 1 24 , .
crelse sunt. Tb. V u l . abbreviaUe sunt.
, . .
Heb. super populuui tuum, ei super civiialem
~*\ I p v b y . , \
. . , \ sanctitatia tuae. A . tuper populum tuum, ei supor
. . \ , \ civiuiera eancilflcaura tuam. S. coatra populum
luum, et cWilaiem sanctam tuam. T h . superpopu .
lum tuum, et auper cWitatem sanctam. Y t L tuper
populum tuum, et super arbem eanctam luam.
H . ad cooiumeudiim pr*?aricaUonem, et ad al9 DITTSI yWSTI MÔS *.
giilaudum poccata. A . ad coneummandampraeva, \ . . ricationem, et consummandura peccattim. Tb. ut
, ,
coosommetur peccatum, ei obaignentar peccata. Vul. ut consummetur pnevaricatio, et nnem aceifiat peccaium
H . A . et ad expiandam iniquHatem. T h . et deTCDVI . \ . .
, \ leautur iniquilalea, et expieotur iniquiutes. Vul. et
deleatur iniquitan.
.
H . et ad s i g n a n d a m visiouem et propbotiam, et
D V T p TOofa *33 p i n D m S l ', . \
, \ ad u D g e n d a m tanctiutem saoctitatum. L X X , Th.et
aigneiur visio et propbeta, et ungaiur sanctue san.
dorum. V u l . et i r o p l e a l u r visio et propheiia. etuiK
gaiur saoctua sanctorum.
26. Uebr. ei poet hebdomadas aexaginta et duai,
TTOO ' ( Q T O V Q t y S V n *1 26
excidetur
unctus et non ei. A . et post tepieni beb6 p f f *. ,
, , \ domadateiaexaginU duae, e x l e r m i D a b i t u r uociut,
. . \ \ ei non est ei. S. et poat bebdomadae teptem ei
, , \ sexaginia duas, exscindetur Cbriitae, ct uon exiistet
. . \ , ei. T b . et post bebdomadas aeiagiota duas, exter*
, \ m i o a b i l u r unclio, et judlcium nonet io eo. Vul.et
post hebdomadasttxagiota daai oecidetur Cbriitus:
et non erit ejus populua.

Heb. et civiutera et aanctilatem deslruet populut
3 TAJ D3T e n p m
'. \
docis vemuri. A . et civitatem et aanctoro corram .
pet popalot ducis venturi. Tb. et civiutem et ean. \ \
ccaariom deatmet cum duce advenienie. Vul. et
.
ehriuteni et tanctwarium ditsipabit populut cum
dace ventoro
9
NoUe et
rano3
lectiones ad cap. IX Danielis.
V . 2. d c . Druaia$ ex ed. Rotnana.

V. 3. . \ . loaunes ChrytOfloaitis
in Daniden.
V . 5. ., , . Drusius.
V. 23. ., . Jdetn.
9
V . 24. , . Sic ex Tbeodoreio.

Ibid. *A., elc. Haa oenea Aqnilas at
Symmacbi lectiooea osque ad flocm capai, ex
Demonrtralione erangellca Eutebii proicriinu.
29*3
HEXAPLORUM
Ibid. ', . , ctt. Adde e i L a m btrlo Bos : A q . , \
SUP^^CflT.
**^
DRACH
2924
.
DANIELIS CAPUT .
4. Hebr. Heddekel. Tb. Tigris Eddecel. Vul. T i gris.
5. Hebr. Tb. V u l . et ecce vir. S. quasi vir.
W K rUTPI 5 . \ . . (; .)
Hebr. A . Vulg. llireis. S. pracipuis. L X X , byaDm
. . '
. .
sinis. Tb. baddin.
i s m oroa O * T W vanoi . . . . . ';. . \
Hebr. ei lumbi ejus accincli in massa aurlobrizi.
.
A . el lumbi ejusaccincii eranl colore Opbaz.Th.et
renes ejus accincti auro Opbaz. Y u l . et renes ejas
accincti auro obrizo.
6. Hebr. et corpus ejue sicut Tbarsis. A . Ytd. ec
BWTTD W t f l 6 . ( \ eorpus ejus quasi cbrysolithus. 5. T b . el corput
.) . . \ . ',
ejus quasi Tharsis. L X X , ei corpus ejus qoaai
\ .
mare.
V-QTT Sip^nx 9 "AXIoc , .
9. Hebr. A/ixt, vocem verborum ejus. Tb. Y o l .
. *> .
vocem sermonam ejus.
** XXfSff\ 10 ", . .
40. Heb. et palmas manuum mearum. AUus, et
articulos manutim mearuro. T h . vacat. Y u l . et super articulos manuom mearum.
ffllUl
41 . , .
11. Hebr. T h . V u l . vir desideriorum. 5. vir de.
iderabilis.
C M W f l D^HVD I I ', 1
43. Heb. Alius, unus principum primoram. T h .
. . .
anus de principtbas. V u l . unas de principibas p r i mis.
TytK 40 9 . . "AXtoCt .
40. H . Alius, Vat. Doralne mi. T h . Domine.
Spm
. .
Not et vari lectiones ad cap. X Danielis.

V . 4. ., . Yidentur esse dua> inlerpreiaiiones. Tigris Cfealdaeis est DigUib. Plinias
ait vocari ab incolis Diglito. In quibosdara vero codicibus, , in aliisvero Heddekel lamum repefilor. Haec anncrfavit Drusius.
Y . 5. Hierouymes : cPro eoautem qeed rtos juxta
Hebraicum verliraua, ecu vir, Synunacbus poaait,
Quati vir. Non euim vir erai, sed viri habebat simifttndinaiii.
Ibid. Hieron.: Pro lineit qtiod fnterpretatus est
quila, Theodotio BADDIN posuit. L X X , byuina;
yro., , id esl, priccipua. > [Polycbroniue
autem : ', ,

*. Aqvike tribueiis lectiouetn , qvam S. Hier.
Symmacbo. DBACM.J
Ibid. Hieron. : obry$o. Pro quo in Hebneo legilur OPHAZ, quod A q . iia inierpreiatus
ttX : fU Umbi ejus nccincti emm cotore . > Ms.
Corbeiensis habet, in Hebroo legilur OPAZ, et

posiea, pro quo A q . interprelatus est : et lumbi
eju$ accincti erant colore ophaz.
Y . 0. Hieron.: < Pro Clmpoiitho, qoi vonsestd*
duodecim lapidibus qui ponuniur iu logk> PonlilieU,
in Hebraeo babet T H A i l S I S : quod Tbeod. el Symmacbuscodem verbo inierprelali sunl, L X X vero
mare appellavcrunl. >
V . 9. " A X l . , > . Drusius.
. 40. ', \ . Idem.
V . 41. Hieron. : Prouiw <k$tdtriorum Syimn.
Inlerpreiatus esl virum detiderabilem.
Y . 13. ", ,
., . Sic unus.
. 40. Hiefun.: < Domine tt, sn vi$i<me tua eonversa $unt anUrma m$a i me. S k Tfceod. I B W prelalus csL
DANIELIS CAPUT XI.

p n n uh>n 10
.
"AXIoCi , . 10. Uebr. ViHg. xercktmni plDrimoraia. AHaa

viruuun muliaruvk T h . iater raedituB pliirinaorum.
16
,
.
10. II. iu terra ornameuii. A . YuL in lerra i o clyla. S. in terra forlittidiuis. L X X , in terra vo. ', , .
lunlalis. Tb. in lerra Sabei.
.
29. Heb. el non eril sicul prius, el sic poslerius.
rDlWT5 n^mrxVl 90 , \
Syrui, et nou faciet ut priroa eiiam novissima. T h .
\ , . \
el aon erit sicut prima liam A O V U S M M . Yl. ti mow
\ .
erit priori simile novissimum.
30. Heb. T h . et htimiliabitur. Atius, et coiMiuiiia331 30 ", . . . . . .
buntur. Y a l . et percuiietur.
Hebr. et intelliget ayper dereUnqvwi'es pactnm
W
* 1
. \
9995
D A M L L I S CAPUT X L
4x4 .
safttlitalis . et c o g h b l ,
S99&
ut dcseralur pacUu*
sanctaarii. T h . Valg. et cogHabil adversum eos qul dereliqucrunt ie*lautejiuun sancluarii (Tb. sstauienium sanclum).
0'3' 54 'AXJoct **t . . .
0St SK
56 " A X l o c , \
. . vacau
TO93 nrtvni
',
.
. ", \ .
> 8 n n a i um p s > H S v r c * ^ n S r S n 57
HS HtSw'*JU'^n . \ \ , \ 4\ ,
0 . '
. *
,
, \ .
r
51. Hebr. Alius , ). c l brachra. Th.ct semioa.

56. Heb. Alius, el super Deiun ( t e o w . Tb.
vacat. Vulg. ei adversvs Deutt eortini.
H . quia decisa esi, facta est. AI. in ipso enim erit
consuromatio. T h . in consuromauonefu ejiiw fii*
A/. et festiimiionena. Y u l . perpeiraia qoippeest dekniiio.
57. H . et snperDeum palmm suoruro non i a telliget, el super desiderium mulierui, atiper
oninem dearo noa Jotelligci. A . et super Deum patrum euorum on (nielligei, el snper concupiscentiam muUcruro, el super omaera deiun non i a l i b V
gel. L X X , t cOHCupiaofiBtiis roaUeram non enHjacebit. T h . et super oinnes deos palnjm SUOTUIII non
IntelHget: et toncopisoentia mulieram et euper omne deam jion luieTliget. Vid. el Deuno pMram
saorum n o n reputabU; et erit i a c o i i c u p i e c e i i E L i i * foeiuiua/um, nec q u e m q o a r a d e e r o j n curabU.
58. Heb. T h . el deum Maozim. . Deo forlilun W n 38
<r
diaum. L X X , Deum fortigsimum. Yal. Dcum auteai
#. Bf .
Maozim.
59. H . Et faciet munilionibus Maozim cum deo
atteno, qoem agnoscel : mulliplicabit gloriam, et
dominan facMt eos in mullis : el terrain dividet in
4*
preftk). T h . Et facrct in iminHionibns confugiorum
9 , \ ^ ^,
cam deo alteno : ct imihipticabil gloriam : et sub *>, .
j k k t ipeis mullo*: ierram ditidet io rionit. VL E l faciet v i muniat Maozhn cum deo aliono, quem
cognovit, ct n u d i p l k a b i l gloriain, et dabU ew potesUlem \a moltis, et lerrara dividet gratuito.
40. Beb. inundabit. Tb. Y u i . et coiitereC.
49 . . *A<Uoc
Alius, i n i n a f H h l i o n i b n s .
.
41. Hebr. interram decotis. Tb. in terram SafSSn y m a 44 . * .
baim. Y u l . in terraro gloriosaro
. A . Y u l . el muliae corruent. S. et mulla millia
fjory n t n i
.
w t t o i .
corrnont. T h . et nniUi InfirmabuAliir.
45. H . Et plantabil tabernacnb palatU sul iater
M9fl -tUf ) * * p W B K
W t 45
IV ', .
. . . \
marH k i moiHe decoiis sanciilatls, et veniei usque
oaqvoc 4 a A a m v a i | 4 evromUatera cjos. A . Et planlabit tabernatulum
pretorii sui in inter maria in monteSabin
, \
4. *
. glorios^ t% ftancto, et veniet usque ad flnem ejus.
Symm. ex Hieronymo. Et extendet papUiones cqul, \
tatue aui inter maria saper roonlem forlitudinit
& .
saaclMO, et veoiel uaque ed fertiopm m w r t i i . L X X , Et I U U K H tabernactrium suam lunc inter marla, et
waniBia volooioas sanotom, ei eaiet bora ODasuminaUonis ejvs. Tb. et figet labernaculum suum
ia fipbadaao ielcr anria in mmio SabaUa saiKto, ei veniet usque ad partem tjns. Viri. E l figet taber.
nacttlum i u u m Apndno later a a r i a , super o n t e m iaclytiim et saDdum : et venret vsque ad sumroiiatem ejus.
Not et yariffi leclioaes ad cap. XIDanielis.

. 4). , . Drostas.
Y . 16. Uieronyroua : Terram inclytam sive ut
L X X iuterpretali suu, voluntalh,
hoc s t , quai
comptaceat Deo, Judaeam signilicat, el proprie Jerasalero... pro terra Inclyia, quod interpreialus est
A q . quem nos in boc loco seculi sumus, Tbeodolio
ipsuiD
verbum Uebraicum posuit , pro quo
Sym. verlil, lerram foriiiudinii. Ms. Corbeiensis
habei $abir. Theodorelus item.
6\ *
,
\ .
V . 99. , \ eic. Drusins.
. 50. Hleron* ; t l percuiieiur; sive tH aHna

interpreialus esl, et comminabuntur ei. > Qiua perlinent ad vocem Hebraicara
fioo
autem ad
D7TI> ut suspicalus est Drusius.
Ibid. A q . et cogilabit elc. Hieronymus.
V. 51. A X l o c , \ . Drusius. Hieronymus vero : Pro brachiis, alius inlerprelatus esl
temina. > [Alius legit Dtynt DRACH.]
Y. 50. , \ etc. Drusius.
Ibid. Hieron. : < perpelrata quippe depnitio ett.
Sive ui alius, in ipto enim erit contummalio. >
Y. 37. Hieron. : Quia rero in Ilcbraico pro co
*9i7
H E X A P L O R U U QDit) 6 t
quod not diumus : * l #f ii iit concjipfsieiiltt* (fremm, ambigae posUum est dicenle Aquila, qui
verbam expresait e verbo, \ eic quiba interpreutionem anneclii, ut nos edidimus . et
L X X versioaem attulit.
V . 58. Hier. : Pro deo , quod habetur
>in Hebraico, A q . transtulit, Deum foriUudimtm;
L X X , Deum forliuimum.
[L. B o i : A q . ,
. DRACB.]
V . 59. Tueodoiionis versionem , sat diversam a
Graco ejusdem textn hodierno, aUuIit Hieronymus:
Et agetbaec, ut mtimat pnesidia cum deoalieno, ti
cum ti% ostenderit, multiplicabit honorem, el doiniiiari eoi muliis faciet et lerram dividet graiis.
[Hc ita affert Graece Lamb. Bos : T h . \
. .
Reliqua dcsunl. S. Hier. docei Symniacbum dixisse
eonfugia pro prm$idii$. Scilicet Theodotionii, qui
Hebraicom maozim vortit in prmidi*. DRACH.]
V. 40. ', . lo edilionis
Romanae notis legiuir.
V . 41. . , . Tbeodoretus,
\ .
. Vide supra ad
vewMtolO.
Ibid. Hierouymus : c el multi corruent. Pro quo
interpietatus est Symmacbus : et multa miUia cort
(JflT.
99*6
ruent; Ôodotio, et muiti infirmmbuutur. N u l U s

auiero COrruere, juxta Aquilam, vel orbea, vel regiones. vel proviucias intellige.[Lamb. Boa : P r o
, Th., \ .
S. . DIUCH.]
/ 4 5 . Hieronymu* : c Hunc locum Symm. i u
interpreialus e s t : \ e t c . (ut supra) quod
i n Latino s o n a t , et extendet papilionei e t c . Theodolio, et figei tabernaculum $uum . (Ms.
Corb. ei figei iabernaculum suum EPAAANO, secuoda
mann, ) inler maria in monte Saba umct*
ei veniet usqui ad parlem ejut. Aquila (addit n t .
Corb. ila), Et planlabit tabernaculum prmlorii *f
in \4 (ms. Corb. prmiorii tui APEANO,) Uitr
maria, in monte alorioto $t tancto, el venUl u$qmo
ad finem eju$. Sofi L X X omni se n o m i D i s qojettiouo
liberantes interprelaii sunt: Ei tiatuet tabernmculmm
$uum tunc inier mafia, $i montem votuntatn
clum, ei veniei korm commmmaiionu $jut. Q a o i
Apollinarius eeculus de nomioe APEANO omoiiio
conlicuit. Has autem Corbeiensis ma. lectiooes
conflrmat infra Hieron. c u m a i l : NoUndum aalem
quod cum (ms. Corb. sequimur) liueram He
braeui aermo n o n babeal, sed pro ipsa utalor f,
cujus vira Graacam sonat, io isto taniom loco
apud Hebraeos icribalar quidem f$, sed legaier
pe. Observes autem in ma. Corbeiensi recte o e i i d
tn ante .
v
DANIELIS CAPUT XII.

3. Hebr. e l ioieiligefilea fulgobant aicul t p t a d o r
firmameDti, et juatlficaBtea mallot aicoi ateto in
saeculum et perpetuum. L X X , Tb. et ioteHigentes
fylgeboDt quasi aplendor firmanenti, ei da jnstis
plurimi (al. plurimia) quaai alelto i a aHenmim el
ullra. V u l . Qui autem docU fuerint, fuigebvot quasi aplendor flrmameali, et qui adjuatitiani erudittni
mulloa, quaai atells in perpeluas l e r n i u i e a .
7. Hebr. ad tempua i U l u i u m tempora sutala.
TOO
TTtch 7 ', \ ,
A / . V u l . in lempus et lempora. T b . i n lempaateai . .
porum.
H . el cum cofuummaiam faorit dispargere n a rbtrhz na^San
u y y w . \
nua popali sancUlaUs, consanmabuDtur omola
,
*. ", \ llla. T b . otcum conaummau fuerit diaperaio, cagootcent onnia baec A / i o i , ei cum contanraiata
, ,
fuerit diapertio manua populi aancliflcaU cogoo ,
aceni aancium, ei coniummabuniur omaia bac. Vol. e4 cam compleia fuerit diaperaio manut popob
aancli complebuntur univeraa baec.
15. Heb. ei tu vada ad finen, ei reqaiasces, s u van
ypS *fruS TOTTTI n w n ypS l S nrao 13
bis ia sorta tua in i n a dieram. T b . tuauteiD vade
. \ , * \
61 requiesce. Adbuc enim diet et bora in compfe ,
Uonom consummaiionii: et murgaa io aoita tna
.
in eonsummati>De dierum. Vul. tu autam vada ad pnefiuiium : ct requiescet, et alabia in aoria tua in
lincm dieroro.
3
D ^ I S U ', ; xal ol , \

\ .
Nolaaet vari lectiones ad cap. XII Danielie.

V . 3. Hieronvmoa: Quem locom Tbeodouo et
Volgata edilio ita expressit: El inuUiginlct elc.
ut aupra.
V . 7. "AJkloc, elc. Druaias ex ediuone
Romtna.
Ibid. ' e i c Joan.

Ch7eostomo in Danielem.
V . 13. Hieron. : c Pro qtio Tbeodotio inlerpreul u i est: Tu auttm vade et reQuiace, tl remrpes i*
ordine tuo in consummatione dierum.
%
1 F R O P H E T A S
MINORES
MONITUM.
Propketarum Minorum HexapUra lectionet coltegimui ac multii in toeit reitaurarimus opt manutcriplormm at tditorum, quorutn eatologum iubjicimut.
Codex Barberinut cujus lectxonet suppeditavit Brianut Waltonu$ uxto Polyglottorum tomo undi majorem
inUrpreUtionum
copiam erumus, quam ex omnibus alii$.
Codex Marchalianus, nunc RR. PP. Je$uiiar%m de qno superiu$ pastim actum e$t.
Codex Regiut Bombycinu$, de quo utpius actum nL
CoUUniaiws Codex unut i x , vel x. tmculi.
Alter Coltlinianut ubi Ecloga qucsdam.
Cotbtrtinus IX. txeuli icripiu$.
Codex San-Germanen$i$ S. Hieronymi in Prophetas minouu
Origenes in Matthaum semel adductus.
Euubiut d$ loeii Bebraicit.
Eimtdtm Demonttratio Evangelica.
Hieronymui inminoret Propheias.
Ejtudem Epi$t. ad Marceltam.
Theodorttus itt minoret Prophetas.
Procopiu$ iit He$aiam.
Romana editionU ac Dru$ii notm.
[Ijna Uciionum natura nobit causa fuit edendi prophelas minorn continua $tri$, MI dedimm iupra Dun>e*
Um hexaplartm. DRACH.]
%
OSEE CAPUT PRIMUM.

Lfll) SCH 7
(f
iv . ",
7. Deb. V u l . el ineqnitibat. 1, noquc i n e q u iibos. Aliu$, neqoe in carribot.
NoUl.
? . 7. , oCrt i v . Sic qukiam eodiref et Atexandrinue ; qtia leciio vel alieriut inler-
pretia est, vel redundat. Io Hebneo sana lialoiur.
O S E E C A P U T II.
2 . Heb. contendite. . S. diaoepiate. L X X , judiceraini. V u l . judicate.
n o r 5 01 , . ',
5. Hebr. V u l . lanam roeam. Reliqui, Utiat meas.
.
L X X , vestimenta mea.
41 (V, , .
11. . V u l . neomaniam ejua et sabbatum ejut.
.
L X X , neomenias ejus. T h . et aabbata ejus.
13 . . 0\
13. . V u l . et raonili suo. S, collaria sua. L X X ,
.
et monilia sna.
T W 15 , . ', .
15. Heb. L X X , Vul. Acbor. tyriw, Acbar.
mpn n r c S . . ',
Heb. S. in ostium spei. L X X , ad aperiendam
. . ,
inlellffentiam ejus. T b . ad aperiendam palientiam
ejas. Y u l . ad aperiendam spem.
3 . . C , \ .
Hebr. Tb. et respondebit. S. et affligetur. L X X ,
. .
bumiliabilur. Vulg. caoel.
fpTTO . . . ', .
Heb. adoleacentiarum suaruin. S. Tb. Vul. juventolis. L X X , infantia auae.
Ttt ^
^mpn 16 . [
16. Heb. Vocabis (me): Vlr meus, et nou voc, 6 , , .] ',
bis me ultra Baali. . vocabit me, vir raeiu, ei
, 6 , \ , nou vocabit me, ultra babena rae. L X X , Vocabitmc,
*
V i r meos, et non vocabit me ultra, Baalira. Vul. Vo cabil me, vir meus, et non vocabit me ultra, B&ali.
maoS D^TDaerm 8 *A.
18. Hebr. et recumbere faciam oos in liducia. A .
. . \ (al. ) et dormire faciam eos in fiducia. S. el babiure fa . ', \ ' . . \
ciameosin pace. L X X , el babilare le faciam iuspe.
.
Th. ei habiiare faciam eos in flducia. Vul. ct dormirc eos faciam fiducialiier.
tin 2
. .^. , .
295!
HEXAPLOMJM Q4J
" | W t t f l 19 ', \ . ", \

.
19.
' *t desponsabo le. L X X , V u l . e i sponaabo
^ * * ' * accipiam le.
1
Not et variae lectiones ad cap.

V . 9. *A., ., . Barberin.
V. 5. 01 , . Idem.
V. . . , . Ms. ies.
V . 43. ., \ . Barberin.
V . 45. , '. Tbeodoreliis.
Ibid. ., elc. Drusius ez llieronymo.
Ibid. . , \ eic. Barberin. llieronymus : t In Hebrao scripium esi ANATHA, quod
Sym. interpretalus esi affligclur, T l i . , respndebit,
.. obtdiel i . e. : nos ab Hebrô
magig accipimus. I. e. pratcinrt. > Et infra:
t Interpretatio Aquilae et Th. e qoibus aller
posuit, i . e. audiet, aller, i . e.
II Osee.
retpondebit, nobiscum facit, quod praecinendbus
aliis, alii respomJeanl concinentes.
vcro elitm r$*pondere non infrequenler 3i?uMical
ul exemplis coinprobavimus in edilione Albauaaii
el alibi.
Ibid. ., . , . Barberin.
V . 16. Hieronyimis: c Denhjue Aqulla dfligeM
ct curiosvis interpres, Vocabit, tnquH, me *irmtu$
elc. >
V. 48. . , \ elc. ffaace frfom lectiones exhibel Buberinus.
Y . 19. , \ . Birbcrmtt*, tine
Inlerprelis noniiue.
O S E E C A P U T III.
4. Heb. dolia.A. antiqua.S. infrnctuosos. L X X ,
cocliones. Vul., viuacia.
C r i W ybi OnyW 2 ,
2. Hebr. et cbomer bordeonioi, el kibeeb bor. ', \ \ . deorum. Reliqui, corum ct semlcoruiB. Barbtrmut
AlUer Barberinus, 6. autitn alio modo. Heb. omor seorim ulelhch seo. *. . . , rim. A . cori bordeorum. 8. et saccali bordei aa
. . \ , \ iitris vini. T h . et gomor farina, el nebel t i n i .
.
L X X , et goroor bordei et ncbel \ i n i . V u l . el coro
bordei, et dimidio coro bordci.
D>Snm \>m 4 . . 4. Hcb. el non epbod ei iberapbim. S. Tfc. V o l .
. ', . Sad Aacb* eteineephodetsinelberaphim. L X X , s i n e saecrdolio,
rinns l i c , *A. \ . . ,
et sine maniiesuiionibus. Barberimtt tie: A . et figu . .
rarum. S. neque soluiioais. T h . neque soluli.
*ttWK 1
'. . . . ', .
Notee et vari&3 lectiones ad cap. Ul Osee.

. 4. Hieron.: Unde pro vinaciis qnod Hebraice
dicilur ASISE, A . inlerpretalus esl i . e.
vetera, S., I. e. tleriles. Et infra : Pro
ptmmatibut quae L X X iransuileranl, ct comcdunlur
cum uvis passis siye vinacfis, placentas Laiinc pos*umas dicere, vel cruslula qu idolia offeruntur ei
Graeoe appeilattiur .
V . 2. Hieron.: c Pro Gomor iu Habraico scriptwn
est OMER quod omnes Inlerpreies absque L X X
corum inlerpretaii sunl, sermone Grseco, et maxime
Palaslino, qui babet L X X modios. Et pro nebeltini
in Hebraico legitur LETHKCH SEOKIM, quod c*leri inlerpreies hordei translulerunt. 1. e.
tnediam parlem cori. > Barberiniis longe diversas
interpretaiioiiea adfert : ac S., L X X , Th. in poairema parte non coaveniunl cum Hebraeo. Forie
pulaverim
mcodoae repelitum. legeudumque esse pt.
V. 4. . , ., .
Hiaronymo e p l ^ . a l Marcellam.Sed kmgealiomodo
codex Barberinus: qui forusse akeram ^yuunacbi
edilSonem exbibet.
mnn 8., T h . , Tberapbim. In banc vocam DruSf Ji*
> e/ <t pheet , til Gen.
31, 34. Dînnn ., . S., . H t V
ron. in /i4ro ^. Hebraic. THERAPHIM A q . ,
, id eet, ftgaras et imaginos interprclalur. Jdenw Comment. ad ktmc iocum. THERAPHIM
propne appellantur id es4 figw c l
simulacra. Si eumdem recte capio, Aquilo hoc loco
m
le
veu
<
iranstulit, id e$t, Uluminatione* (imo

iraustulil ut babet Coislin. nam
, tsl DhTH, forle quod illuminando docerent ae
patefacerenl futura. Qua ralione vocantur paraphrane Chaldao Jonaiha W 3 . td ett, indicairtes, ei
Gra*ci$ , t. e., manifeslaliones : alibi Chatdeeu$ inierpntatar wxhlt,
trf est, sieiulacra, 4l
Gmci : id e$t, idola. De hii Trismegisiu$ tn
Atclepio, Videen*, inquit, slaluas animalas, aensu
et spiritn plenas et talia facifmies? siamae fulororum praiscias elc. Marsiliut Ficium in HbtllodeViia
caililu* producenda cap. 43. Trismegislus ait jgyptios ex cenie muiidi nialeriis facere consuevisse
imagines, el in eas oportune animas daemooum i n serere solilos alque animam av; sui Mereurii, itemoue Pboebi cujusdaro et isidis Osiridisque sic in
slatuasdesceudisse,piofuturas hominibus, vel eiiain
nociluras, et qua* uquuniur. Vide et cap. 46 et 48.
Idem cap. 20. Arabcs el iEgypiu lantum sialuis et
iraagtttibtts aitiibutiut arte asironomica ei magica
fabncaiis, ui spirilus stellarum in eis ineludi pulent. Spiritus aulem slellarum inlelligunt alii quidcm
mirabiles coelestium vires, alii varo daemonas atian
siellae bujus illiusve pedisseûas. Spirilus igilur
sleHarum qualeaeuatqiie sioi, ioaeri alaiuis ei ima
glnibus arbilraniur, uon aliier ac daemones soleant
humana nonnunquam corpora occupare, perqoe
Hla loqui, moveri, movere, mirabilia porpetrare.
birailia quaedam per imagines facere slellarum ^piritus arbilramur eic.
08EE CAPUT IV.
rflt llffiD rbm roto nnn 13 *A.

45. Hebr. subtus qnercum, ei popnbim ti ter \ \ . .
binlbum, quia bona ambra ejus. k'. tab qtterevoi
08 CAPUT V .
9S4
populo ei lcrebinlbo. S. subius quorcum el piuum
et plaianum obumbranlem. L X X , Tb. sub quercti
ci (Tb. pino)ei arbore adumbranie. Yul. ublus quercum , c l populmii , n terebiiUlmm , quia
bona erat umbra ejus.
14. Hftbr. diviserimi se. A . scparabanlur. S. se 14 '. . . ', quuli sunl. L X X , commiscebanlur. Tb. conuuine. .
rali sunl. Y u l . conversabantur.
YUV
. \
H . et cum scorlis sacrificaverunt. el cum im(al. ). . \ (al.
mulalis. S. cam inereiricibus, sive impurii. L X X ,
). ', \ .
eicum initiatis immolabani. T h . cum separalis,
(al. cum abominaiionibos) immolab&M. Y u l . e l c u m
. \ (al. \
efleminalis sacrificabant.
) .
uimv-bt* SmBP naron 15 '. . 15.
. H.St foTnicaus lu Israel, ne dcliaqual Juda.
A
.
S. Tb. Y , Si fornicaris lu Israel, ae ana delii^
', ,
qual Jmla. L X X , Tu aulem lerael ne i g n o r e t , d
. ', ,
Juda ne ingrediamini. Y u l . Si fornicaris tu lrael,
.
non delmqtiat aallern Juda.
'. . . . .
Ileb. Syr*$, Yulg. B^lb-aven. A . T h . doroum i n v
" ,
. ', ". Barberiuo :
l i l e m . S. domum impielatis. L X X , d o m u m On. Barbe*. . . .
rin. A . S . T b . domum inultlis.
DH30 " " 0 ^ 0
17 . ', >
17. Hebr. socius dolorum LphrauH,dimiUe a u m :
6 . . . . . ',
recessii poius eorum. S. Y , unims estidolis Ephra , ,
im.. declinavit conviviuro. LXX,parliceps idotorum
.
Epbraim, posuit sibi ipsi scandala, provocavil Cbananseos. VuL parliceps idolorum Epbraim, dimiUa
eum. Separatum est convivium eoram.
7*33 19 . 19. Helh ligavii aphlfus eam YR alts tuia. S. Irga (1. ). ',
vii venlum in alis suis. L X X , turbo spirilas ta
! .
es in alis ^jtts. Y n l . Kgavit cura spirilus in aHs
\ ^. ', ,
(6. ) \ ( . ). \
.
suis.
Notaa el variffi leciiones ad cap. IV Osee.

. 13. . , eic. Ha$ leclioircs exhibei Barberinns.
Y. 14. Simililer triom lectioncs ex Barberino.
Ibid. . , -elc. Druftiua.
Uieronymus : Sciendum aulem quod in praesenii CADESOTH, meretritn, , i . e. sacerdoles Priapo mancipalas vecei. l a aliis autem loeis
viros ex$ecto$ libidinc, CADESIM legrmtrt, Isaia dicentt : ei Ulusoret dormnabumnr eorum; pro qno
in Jfebraeo dicilvr, et CADESIM domhabuniur eorum, oood nos in effeuunaUn veriirmis. A . aulem
iitterpreUns, i . e. tnutalos, hac
oucndore volait, quod suam n*turam mutaverrnt,
4 de viris facti sint feinm. & propric
merttricet appelbifit. L X X , , i . c.
consecraios ei iniiiates, ul culloree ktolof um osten*
derem : Theodelion, , i . e. popitlo
uparatoseic. Sic ex fiieiOAymo. Subjunctaa vero
lectieiia verou 15 matuamur ex Barbeiino.
V . 15 . , *, cic. Sed iias lectio eohimJit Barberinus, qui tribua lnterprelibus
unam veriiooom aascribit. odex Reg. utius ex
Tbcolorelo, '. \ . ,
, . . Simililerque
edilione Rom. in notis legitur .
, pergiiur ibidem ex eodem Theodoreto, \
^ > , qua;
nola in eodem Regio habelur. His non conson.a
Hicron. in Connnenl. qui ait : * Pro domo in
quibusdani exemplaribus, ei m.iximein Tiieidotionc
legitur, domus iniquitaiis; quqd Aijuila el Sym. i n ItTprelali sunt doimiiii ;, id esl, inuiikm,
q d i nibil prosit, el alio verbo idolum nuncnptaur. >
In lanta lociiuniun varielaie baerco, el laineu pulo
illud ., ^ pfobe asserluiu el csso.
Noles auiem vclini, illud IlictOnymi de nominibu*
ilebraicis : 0 , civilas Safnariae : pro (jtia in Ilelnaico scriptum est AUS qnoi A . el S. interp/elaiilur imitite, T b . , iniquitaiem, non rcpngnaro iis
qti;i supra cx ComintMilaiio cjusdem altulirnus.
^ i i i i in loco de uoininibiis llebraicis jamjam allalo,
interpi-ctaliones itlas adfuit quae in libris Josuc ct
Regum uscrpabawlur ab luieipieiibus : qui noa
seiiiper ia verleudi modo sibi cousubaiit.
OSEE CAPUT V.
JTLSOS 1.
. . *. ',
.
". . . \ . ', :. Barberinus vero, \ ex '. videlicet.
. \ . . .
^ C O TTpa-Nb 3 . . .
. . \ ', ' .
I . Hebr. Maspa. . Y u l . epeculaiioni. S. platex.

L X X , spf c u l .
II. A . b. T h . Y u l . super Tnabor. L X X , aoper
liabyrium. Barberin. A.super Tbabor. S. super terminum. Tb. in sylvaro.
5. Hebr. nou absconditus est a me. non
revelatus esl ex me. S. nou latueront. ' l b .
HEXAPLORBM 0
9C55
C , * .
U T V f f O *. . .
. ', . . ^ .
'. . . . ', .
rh
t f i
WuNT.
el L % * s non abesl a ine. L X X cfijer, uon receasit
*. . . ' .
a me. V u l . non est abfcondiia* me.

4. Heb. opera eoram. A . studia e o r o n . S. c o o silia eorum. L X X , V u l . cogilationes auas. T b . seutentiam coruro
5. Hebr. superbia. A . Tb. Viil. arroganiia. S .
L X X , injuria.
7. Hcb. A . Tb. Y u l . genuerunt. L X X , gettiii
8111.
vrm
'. . . . . ', .
nfiW 8
** . . ', .
]
'. . . . ". '.
.
vnriM . . . . '. . ',
.
*7 d*DOD 40 . . ', . ', .
%
01 , [ ] ',
. Barberinus l i c : '. .
. . .
.
2* 15 '. .
. [.] ',
, mitftfs, .
HDmS 01 ', . ' , .
'. vel . ', .
SrWD 44 '. . . . '
. . .
Heb. S. T l i . V u l . niensls. A . neomenia. L X X ,

rubigo.
8. Hebr. Vulg. buccina. A . S. cornea. L X X ,
ttiba.
Hebr. Belh-aven. A . S. in domum itiutililaiis. S
T b . On. L X X , in domo On. Y y l . in Belhaveu.
tlebr. A. 8. Tta. V u l . post tc. L X X , mente excedit. V , ad icrgum luuro.
40. Hebr. irausferenles lermiooro. S. ut transnoventcs. L X X , quasi transfcreniet terminoa. Y , s i milea abscindentibus terminos. Y u l . quasi aft&amenles lerminum.
Heb. quasi aquam indignaiionem meani. RelUtuu
irara meam. L X X , impeium meum. Barbtrim. $k :
A. celeriialem meam. S. hydroceliam impeiii* roei.
Th. Y o l . quasi aquam iram meam.
45. H . lareb. A . diacepuntem. Tb. judicen. S.
Y u l . uttorem. L X X . larim, melius Jarib.
H . Retiqui, L X X , Y u l . satiaivj.LXX /., liberare.
Hob. puruleulam plagam. . colUgationem vet
vinculom. L X X , dolor. Y u l . vincolum.
44. Heb. quasi panlbera. A . Y u l . quasi taeaa.
S. quasi irruptio lesenae. L X X , quasi panlber. T h .
qoasi leo.
NoUe ot variflB lectiones ad cap. V Osee.

V . 4. . elc. Has lecliones exbibet
BarberinusCod.
Ibid. '. . . \ . Eitseb. c l Hieron. de
locis Hebralcis. Hieronyraus in Commenl. baec babet: c LXX iranstuierunl. Hanc babenies consoeiudinem, ui Hebrsea nomina Graco &ermone declinenl, sicut Edom
ldumaeam. >
Longe aliud Barberinas, cui aesentiendura esl. Nam
Eusebius de locis Hebralcis inierpretaiionea adfert,
quse aliqiiando quideir, sed non obique ab inler*
pretibus usurpanlar, ut iam vidimus
Y . 5. *A. - Barberino.
V . 4. '. - codem.
. 5. . . . . 0% . Drusiu.
Werooymne vero : Yerbura GAON LXX et S
Htierprefanltir mjuriam: A. et ., tUOerbiam
V . 7. '. . . Sic unui.
lbid. . . . . Drvsiue ex Hieron.
. 8. . . . Drusiua. Hieron. Bucciaa pastoralia est, ei cornv recervo efficitar:
unde proprie Hebraice SOPHAR, Gnece appellatar.
lold. '. . . Sic Barberinos,
qoi binaa Svmmacbi leclionet adfert, e l noum
u ^ i d t sic : . . olxov ,
9
, "Qv . . . .
Ibid. *. . . . Ideoa.
. 40. . . Idem.
Ibid. Hieronymus : Pro ira LXX ,
est, impcium transiuleriinU.. sed recliu** nt omiiea
prsetcr LXX l r a i i 6 t u l e r u n l , tre accipienda ett,
praeeerliin cum oomen effusionis et conveniai,
dicenle Propbela ad Dominum, Efmnde tuper ttt
iram tuam. > liaec llieronymus : a l non vidco qoa
ratione haecquadrare possini ad leclioneeBarbcrini,
quas adfcrimus*
Y . 45. Hieronvra. c . . Judkem inlerpmati
aunt. Quod aiilem 1AR1B ultorem signiflcet ei j u dicem, nomen Gedeonii ostendil, qo^ni cum cvltores Baal expeterenl ad aupplicium, eo quod lacam
Baal araaque evertiseel, reapondit paier, uUUcatur
$$ Baat, e l appeUalue est, inquii, Jerot*al i . e.
ulciscatur sa Baal. Sed Barborinot babet '.
, ei cum Hierooymo consonaL
Ibid. 01 ., . *. Jee.
Ibid. Binas Aquilae inlerpreUliones adferi Uieronyrovs, forte ex duabos ejuadein edUioiiibaa dtaamplaa.
Y . 44. '. . Trium leciiooei adfortBar
berinos.
9
2937
2938
OSEE CAPUT .
OSKE
CAPDT V I .
! . Hebr. L X X , rapuit. Aliu$ , ptreusxit. Y u l .

cepit.
Hebr. et alligabit fasciisnos. Omnet, V u l . c t c u 01 , \ . Barberinus.
rabil nos. BarbertHut, S. malagmala appooel nobia.
. . . ,
S. miiter, aliigabit no*.
2 . . . ', .
2 . Heb. T u l . viviilcabU nos. A . S. revWisc ere fa ', .
ciet noa. L X X , sanos faciet nos. V , aanos demonttrabit no*.
3 21 3 . . ',
3. Ueb. et sciemus, aequemur. V u l . sciemus, se. . ', , \ quemnrqiic. S. sciamus igilur ad festinandum.
.
L X X , ei sdemus. Pcrsequamor. V , erudiainur
ergo, el inducamor.
*bOO fD3 .
Hebr. laroquam aurora prxparatus egreasus ejus.
. ', S. quia quasi diluculum firmum advenws tjos.
.
L X X , quasi mane paralum inveulemus eam. V u l .
quasi dilucolam praeparatus est egressus ejui.
* , . ',
4. Hebr. et mtsericurdia vcsira. L X X , miseri*
.
cordia autem vestra. V , nani miseratio rrga vos.
V u l . miaericordia vestra.
5 . . . . . ',
5. Ilebr. soccidi. A . T b . caekvi. S . non peperci.
. ', .
L X X , demessui. V , excidi. Y u l . dolavi.
ytaaygl '. \ . ', Hebr. V u l . e i judicia tua. L X X , et judicium
.
meom. A / t m , justum jodicium.
DTO r o p y 8 '. . . 8. Reb. foedala a sanguine. A . deflexa a san . ', . ', guine. S. persecutores a sauguine. L X X , cootor \ .
bans aqoam. V , sopplantans et dolo occidens. V o i .
supplanlala tangnine.
OHTU W*H ^DTDI 9
. '.
9. Hebr. et juxla exspectare viros latroues. S. et
. . . ', \ fauoea l u quasi viri iniidiaioris. A . expedilonun.
. ', .
T h . piraue. L X X , et fortitudo tua viri pirat. V ,
quasi cobore magn catervae pnodairicia. V u l . et
quasi faocea virorum latronam,
> 3 '. . . . . . . ' ,
Hebr. eocielaiem sacerdolutn via interficiebanl
, . . . ,
bumerom. A . parlicipatio sacerdotam in via occtdc
baat bomeros. S. socletaa sacerdotum in vfa nccidebantSicbem. L X X , abconderunl aacerdotea viam, ocridemnt Sidma. T h . abaconderunt sacerdotea viam, inlerflciebant indorso. V u l . pariiceps sacerdotum, in
\ i a interficientiom pergentes de Sichem.
- JW 11 Barber.
II. etiam Juda posuit mesaem ilbi. Barb. el Juda
. . , , - dimisit meaaem suam. S. et ta, Jada, depoaita esi
. ', . . ',
messii. L X X , e l Juda. Incipe vindemiare tibi. V
, ,
etiam tu quoqne, Juda, prsparabas ipaom ut mete9%.
retur. V u l . Sed et, Juda, pone messem libi.
ipe I
', . * , .
Not et
varjaa
kctiones ad
V . i . ", . Sic Barberinus.

Ibid. OmiMff,' . Hieronymat qui addK :
Proprie autem appellantur linieola, q o i n femntor vulneribus, ut pairidas cames comedant,
exirabant purulenias. > A i Barberious codex biaas
eoeqoe dhrereas Sytnmachi inierprelationea adfert,
cui magia credendum : naio Hieronymua bic ooinea
pro majori parie posoil, ut c l alibi.
Ibid. . , ., etc. Barberin. [ Polygtoitis Londio. aic leffilur : Barb. marg. . , . . , . (Lamb. Bos, . , .),
. alias leclionee codidi . a Monifaucooio
allaus correximua iu textu. D H A C I . ]
V . 3. tte omnea versiooes a leriio versu ad nouum
cx Barberino prodeoni, qxi in qninto tcrsu
cap. V I
Osee.
babet, sed perperaro.

V. 8. Addeex cod. : ., '
. D R A C M .
V. 9. S., et fmtca tmm ete. Hieron. I>ctiones
Grsec ex Barberino prodeunt. Hic videa Hieronyroum voceiD vertisse uuidimtont. [ L . Bos
exbibet lectiones Grscae alterius slichi bojua commaiia, toekuuem tacerdotum eic. boc modo : . ,
& . ,
. . ,
, . D I A C H . 1
. 11. Barbar., \ . Sic in textu.
Ad marg. tero Syromacbi et Qotnte lectiones adfert. [In Syimnacbi leciione, pro , quod babel B .
poauit Mooif. . Noo male, ted non vere. DaACii.J

QUA
*tMT.
OSEE CAPCT J
HEXAPLOHU*
y T B TTU
KT3i M f l I . \
, 61 . (, \
,
& . ', \ ,
.
9940
1. "
ei fur ingrcssus cst, spoliavit b l r o foiis.
S. et ^ ir quidem ingressus est, exuens autcm
turina htrontim foris. L X X , et fur ad eum iogredielur, spolians lairo in via ejus. V , el furquidem est inins : prado aulein furalur ea quas foris
sunl. V u l . el fur ingressus est spoJiaes. latruneulua
foris.
2. Hebr. e l n o n d i e e n t i n c o r d e s u o , o m n i s i u a Ktiae eorum r c c o r d a l u s . A. t H e forte d i c M t
c o # r i i b u a suta, o m n i s m a l i l k e e o r o m r e e o r J o l t r t svdi.
(
> D H j r r 02lV? TOClHm 3 *A. , (

. ', ^ $
LXX,
o l c o n c i n a n t q i s a s i c a n e u l e s c o r d e s*t :
, ; .
Vul.
et
ne
forte
dicant
in cordibus suis, omnem malitiam
nes malitias eorum rccordalus sum
rura me recordatum.
Ueb A . S. smdia a o n f . L X X , detiberationes
OrASjnD '. . . ',
6iiic. V , impieulei. V u l . adinveniioncs suac
. ', .
4. Hebr. omnes ipsi adulteranies, sicut clibanus
vjra n w r e x a m s n nrm ra o ^ s w n DSD 4
YQfOrnV p K l tmSo ', aucccnaos a coqueate, eeesobrt ab exchando a subigendo pastaro, douec fermentetur. L X X , omnes
(Barb.
;) , adulteranies quasi clibanus accensus ad cociioitem
deastionts (Bart. catoburet eo*,) a flamma, cotn;, . . ',
/ , - mistioue fcrmenli, donec ferateirtcltir. Qttni* ftUo owlnes ad adalteraectatt oceeim, sicui ferMtx a
*
pislore: cessavit ad modicum civiias a conspersfooe
, \
consortii, el post paululum toia fermenlala esl. Y u l . omaeg adaterartea, q&asi clrbanua aoceenatis
a coqucnte: quievit paululum civitas a commisiione iermeaU, donec formtfrtateitir lofttnt.
5. Heb. V u l . dies regis nostri. L X X , dtes regum
TflaVo DT* 5 ', . .
noslrorum. Tb. dies regis.
.
H . V4. illusoribus. A . irrisoribus. L X X , pesii*. . ', .
leolibos.
tTfp C *. . CT, .
6. Heb. Vul. appttatertint. A . admoverani. L X X ,
accensae sunt.
Heb. A . S. T h . in inaidiando eos. L X X , cum ii033. '. . . . '
groereni ipsi. V u l . cuna wsidiaretor ft.
.
y
~2 OnOM ]tt^
A . . ',
.
>Sa ru&7 m n 8 ',
. ', (!. ) $
.
tinp-Da >
9 ', , \
. ', 6, \ .
p i U ', . . .
C , . ', .
', 4. ', .
f I
'. . . . ', .
tSVtih
*9 '. .
. . C , )
.
Crfo
13
'. , . . ',
Heb. VuL dormivit coquent eos, maoe. A . dorroivit coquens mane. L X X , aomno Epbraim repAalus esi.
8. Heb, fuit libum non versum. L X X , faelaaeet
subclnericins, qui non revergalur. V , quaai in c i nerc conspersus panis, qui non rever&atot. V u l .
faclus esi subcinerickis pauia, qut non revcrsator.
9. H . nescivil eliain caniiies sparsii se iu eaw
L X X , nescivii, elcani eflloiuerunt ei. V , 11011 sensit, l Uc eufN jam cauus esset. V u l . nescivit: sed
et cani effusi suni iu eo.
19. U . Tb. V i d . guparbia. L X X , cooinmdia.
H . L X 2 ^ X u l . r e * m l svo4. V, poeniinuiam egerent.
. V u l . quacsieruoleuni. L X X , e i q a i t M m l e o n ,
V , iayfocaveriml.
11. Heb. stolitfa. A . bctata. S. decepia. L X X , i n stpiens. Vul. sedmla.
12. Heb. j u s u auAitum eoHus omtn. A . seeimdum attdilvm ^yiragogse. S. cunduni audiium
lestimonii. L \ X , audilu iribulaUQuU eoruai. Vul.
becAjodnm audkMMain cabkm eoram.
13. Ilebr. vaslitas eis. S. interiius. L X X ,
OSEE CAMJT VIII.
2941
Utkawl . . . . . ', .
OTfDJttnarSi? ^S >3 14 . . . '
. (V, ' .
m > Trrun* ttmnn ]xrhy ', \
, . ',
\
. , ' .
SST lA TDW 16 . . (, . ',

.
. . ', , ', .
D3HD '. . 4V . ', * .
F , .
O n S C yma 1 .
. . . ', .
', .
2942
meticulosi gunl. Tb. roiseria. V , V u l . m l a b u u i u r .

14. H . quia ulularuul super cubilibus suis. A .
sed molliler loculi sunt. S. sed bimiierunl in cubibilibos 8 u i t . L X X , V u l . sed ultilabani in cubilibus suis.
Heb. super (rilicuro et muslum congregaveruiii
ae, defecerunt a me. L X X , super tritico et vinodissecabantur : erudiii suni in me. V , a voluptate et
abundantia tritici et vini defecerunt a me. A / . declinaveruot a me. V u l . super irilicura et vinuin
ruminabant, recessarunt a ina.
16. Hcbr. reverteniur absque jugo. S. Vulg. reversi sunt, ut essent absque jugo. L X X , converei
sunt in nihilum. V, deieceruni, ul degerent absque
jugo.
H . doli. 8. eversus. L X X , intensus. V , eversus.
V u l . dolosus.
Heb. propter furorem. A. S. propter freimtum.
L X X , propter imperiliam. V, propier insaoiani.
Vul. a furore.
llebr. Vul. ista subsannalioeorum iu terra AEgypli. A . ista subsamialio eorum in tcrra iEgypto.
S. boce&t quod locuti sunt io iEgypto. L X X , haec
est subsannalio eoruro in tcrra jEgypto. V , banc
blaspbemali suni,
Notffi et varico lectiones ad cap. VII Osee.

V . . . , . lecliones prodeunl ex
Barberiao.
V. 2. . , \ elc. Ex eodero.
lbid. . , ., . , . Theodoretus.
Barberinus id Symmacbo lantum tribuit, et ieclionem Quintas effert.
V. 4. Hanc Quintae leclioncm babet Barberinus.
V . . . , - Barberinus.
Ibid. . , . Idem. Et m o x , ' A . , . Idem.
V . 6. . , ., . , . Ex edii. Romana.
Ibid. . , eic. Barberin.
Lectiones versus 8,9 el 10 ex eodem.
V . 11. . , . ., . Hicron.
Barberinus : ., , male.
V. 12. . , elc. Has lectiones babet
Barberinus.
V . 13. S., interilus. T h . , miseria. Hieronymus.
Barberinus vero leciiones Aquila? el Symmacbi
Graece adfert, ut nos edimus. [Laoib. B o s : T b . ,
. DaxcH.l
V . 14. . , ., . Edilio
Romana ex Viciore Antiocbeuo. Sed longe ptaeslal
Baiberinum sequi, qui ex ipsis, ut videlur, Hexaplis coneinnatus est.
Ibid. ', etc. Hanc et sequenles usque
in fiiiem capitis lectiones ex Barberioo inuluatmir.
OSEE C A P U T VIII.
" W 1
'. .
',
1. . ad palaluin tuurotubam. . S. Th. Vut.in

gulture luo sit luba. K X X , in sinu eorum quasi terra.
, .
5. Heb. rejecit viiulus tuus. A . expelle vituluin
&
5 '. . . luum. S. Vul. projectus esl vilulus luus. L X X , abole
6 . ', (al.
^ ) . . ^ . ', vitulum luum. Tb. projice. V , rejectus a te est
.
vitulua.
pp3 '. . . . ', Hebr. innoceniiam. A . purgari. S. L X X , V u l .
.
emundari.
6 '. . ', .
6. Heb. A . L X X , V u l . arlifex.
Ofiht* vfo rm Vn\ ', \ Heb. et ipse artifex iecii eum, et non Dcus ipse
, . ',
(est). L X X , et hoc artifex fecit, el non esi Deus.
.
V , ab artifice facium, nequaquam fuerit Deus. Vul.
ei ipse e s l : ariifex fecit Hlum, et non est Deus.
*337 '
. . ', . .
Heb. contritiones. A . erranlibus, sive confersis.
' , (5. ,
8. mstabilis. L X X , Th. seducens. V, fluctuaiis. A ( .
.
quemadinodum arauearum tcla. V u l . in arauearum
telas.
D^TDK *b 9 '.
9. . A . V u l . onager solilarius sibi Epbraim. S.
. . \ \ . ',
et non reforuit in me. Epbraim. L X X , gerniiiiavil
" . .
apud soipeum Epbraira. Tb. ouager solitarius apud
PATROL.
GR. X V I .
93
HEXAPLOR43M
' . ', '
seipeUl*
.
D p K .
iTTO
* iO ', >
. .
', , , .
"f>O KttnOQ W 3 *& .

\ . .
\ (1. ) ,
\ . , \
, .
.
ntZTD 0 3 tfHin t n i V a V D N 42 '.
* . . ,
. ', ,
.
ejus in aliena reputaia aunt. Y u l . scribam ei
lalse sunt.
TCIV W O n TQ7 43 *A. . . . ',
. . .
ipSUl
Nf.
29U
^btum.
V,quasi onager toliUrins ipud
S i
l g e n 8
**
*
40
Eiiam quia muiiera miserunt ad geates, nuftC congregabo eaa. L X X , Propler boc Iradentur iu gemibus : nunc suscipiam eos. V, Etiam
curo mereede conduxerint geutea, slalim compleclar
eos. Y u l . Sed el cum meroedo conduxeriolnationes, nunc congregabo eos.
Hebr. et dolebunl paululum propler onus regis
principum. A . et supplicabunt paululum ab onere
regis ei principum. S. el manebunl brevi a timore
regum, et desineot uogere. L X X , et cessabunl parum ab ungendo regem el principes. Tb. et deainent ungere. V u l . el quiescenl paulisper ab ooere
regis et principum.
42. H . Scribain ei prsecipua legis mea? : sieal
alienum reputata suut. A . scribam ei nraUiplicatae
leges: similiter alieni repulali sunt. S. scripti
muliitudinem leguro mearum, sicut alieni reputali
s u D t . L X X , scribam ei multiludinem, et legittma
mulliplices leges meas, q u vclui alienae compaP
43. Heb. sacriflcia donorum meorom aacrificabunt. A . bosiias, age, agc, sacrificant. S. boslias
frequenles sacriticant. L X X , qtiia si immolaver.nl
bosliam. Tb. boslias translationum iromolaverunt.
Y u l . hoslias offerenl, immolabunt.
Notaa et variflB lecliones ad cap. VIII Osec.

V. 4. Hieron.: i n gutture luo tit tuba. ., S., aranearum telas, io Hebraico acriptum esl S A B A Tb. simililer iratislulerunt. > [Lamb. Bos : ' . , . ,
BIM, pcr IOD, liileram penullimaro: ui quidara
., . DRACH.J
false putani SABABtJM, i . e. per Y A U , quod L X X
V . 3 . . , etc. Has lectiones exhibet el T h . inlerpretati suni, i . e. $educent, atque decipien*; ., erranlibui, sive conterm ; S.,
Barberinus.
tncoitifa/w vel imlabile, i . e. , V ed.
Ibid. *A., eic. Idem.
^, vagm el flucluan*. Nos ab Uebrseo didiciV. 6. . , . Barberinus. fln lectione V ,
mus proprie nominari aranearum fiia per aerem voR non habet , sed . Lamb. Bos : in margine,
lanlia. A l Barberinus sic habet: ., ,
., , aliter, . ', ', .
. A q . ed. 4. E l haec versio cum Vulgala consonat.
, ed. 2. . . , ^, quod
Scbol. Rom. quiniaui editionem habere docent. >
V . 9. Hujus ei sequemium ad finem usque capiDRACH.]
lis versuutn lecliones exhibel Barberinus.
lbid. ', \ etc. Idem.
V. 40. Pro , polius legenduin .
lbid. Hieron. : ln eo ioco iu quo nos posuimus,
OSEE CAPUT IX.
VtOO 3 '. . . . ',
3. Hebr. . pollula. S. abjecia. L X X , iropura.
.
V u l . polluium.
TjflO 3 '. (.) ', .
3. Heb. soleronilatis. A . lempus. L X X , eonveulua.
Vul. solemni.
6 ('. .) ', .
6. H . Moph. A. ex ore. L X X , Y u l . MerophU.
TQTO '. . ', .
Heb. desiderium. A . S. coocupiscenliaa. L X X ,
7
. . . . ', -
.
*. . ', .
.
8
'. . . , , .
40
', . "A-Uoc, .
}1 1 mSo 4 4
'. . . ', ,
Macbmas. Y u l . desiderabile.
7. Heb. furiosus. A . epileîcus. S. mulus. L X X ,
insaniens. Y u l . insanum.
Hebr. odium. A . iracundia. L X X , amentia lua.
Alius, excelsus mentis. Y u l . ameniiae.
8. Heb. aucupis. A . in offendiculum cadons. S.
insidiae. L X X , lorluosus. V u l . ruinae.
40. Hebr. L X X , in ficu. Alm$, oi ftcus. Y o l .
ficulneae.
41. Hebr. A. S. Tb. V , Vul. a parla, e l a b u i e r a
OSEE CAPUT .
2945
, \ . ',
.
DnS
12 . '
. ', * .
02 nVlTKP TtSrS 13 . .
. ',
. . , \
.
2916
et a conceplu. L X X , ex parlu, et parturilionibus,et

conceptibus.
12. Hebr. Vae eis in recedendome ab eis. A . declinanle me ab eis. L X X , Vae eis e s l : caro meaex
eis. T h . Yae illis, caro mcaex eis. V u l . V eis cum
recessero ab eis.
13. Hebr. in Sur plantata in babitacuio.A. S. ut
petra prerupta plantala in babitalione. L X X , in
capiionem prapbuerunt filios suos. T h . in petra
pianlali lilii ejus. Vul. Tyrus erat fundata in pulchriludine.
Not et vari lectionesad cap. IX Osee.

. 1. . , ctc. Barberinus.
V. 5. ., temput. Hieronymus.
V . 6. ., . Drusius qui unde acceper i l ignorare se faielur. Hieronymus vero: t Memphis, quod inlerpretalur, exore;* sed sine ulla
Aquil.e menlione.
Ibid. Eusebius et Hieronynius de locis Hebr. .,
. , . ., S., concupiscentiai.
V. 7. . , etc. Barberin.
Ibid. ., . Agellio in psalmum 37.
Illud vero, adfert Barber. sioe Interpretis nomine.
V. 8. . , etc. Barbcrinus.
Y . 10. , . Sic quaedara Exeropl.
et Cyrillus recte.
V . 11. *A., ., . , ', ctc. Barberiniu.
OSEE
V. 12. Hieron. : t L X X el T b Va eis, caro mea

ex ei$. Qusercusque cauaam cur sit Unla varietas,
hanc mihi videor reperisse: Caro mea lingua l l e brsca dicitur BASARl : rursum si dicamtis, rectisio mea, sive declinatio mea, dicilur BASORI. Lectionem Aquilae sequenlem adlVn Barberinus.
V. 13. . , ., eic. Barberinus qui
non repugnat sequenti Hieronymi noiae: nani est petra.
lbid. Hieron. : L X X inlerpretati sunl , .
e. venutionem, sive capturam : ., S., l\\.,petram
duritsimum, i . e. silicem, quae lingua Hebraica appellatur S U R . > L X X igilur Daleth pro He$ legerunt, ut monet ibid. Hieronymus. [I. e., TBf, pro
YQ?. Sed venatio vel eaplura dicilur Hebraicc, T3f.
DRACH.J
CAPUT
I. Heb. vacua. . inaquosa. S. frondibag exuberans. L X X , bonas babens propagioes. Y u l . frondosa.

K W mba o n n 4 . . ',
4. Heb. verba jurando mendaciler. S. juramenla
.
\ana. L X X , ?erba, occasiones mendaces. V u l . veroa
visionis inutilis.
TTCP pK n U rifaub 3 '. 5. Hebr. ad vitulas Belh-aven pavebunt. A . vitu . ', " - las domus, qaas veneraii sunt. L X X , apud vitutam
. , " - domus On habitabuni. Alius, vitulum dorous On t i .
mueruni. V u l . vaccas Betbaven coluerunt.
6. Hcb. jareb. A . disceptanli. S. propugnatori.
6 '. . . . ', .
L X X , jarim. V u l . ultori.
7. Ileb. quasi spuma. S. sicut infervcfactio vet
3 7 . . ', . .
ebullitio. L X X , Tb. sicut cremium. Y u l . quasi
spumam.
9. Hebr. Reliqui, a diebus Gabaa. L X X , ex quo
9
9 01 , . ',
colles. V u l . ex diebus Gabaa.
' .
yiQ-bl II . \ . . . ', \ I I . Heb. super boniialem. A . Y u l . euper pulcritudinem. S. pulcritudiaem. L X X , super pul .
eherrimuro.
TTTSrfi 01 , . ', - Heb. Reliqui, arabit Juda. L X X , relicebo Judam.
Yul. arabii Judas.
.
12. Hebr. Alius, Yiil. melilc. L X X , vindemiatc.
TSSp 12 ', . , .
13. Heb. Y u l . arastis. L X X , reticuislis. Aliu$,
13 ', . ,

seminaslis.
.
H. Y u l . iniquitalem. L X X , iniquilates ejus. Alius,
TJtbrj ', . ,

fruclum ejus.
.
14. H-Vul.et orones munitiones tus vaslabantur.
* fTJDiarW 14 ',
L X X , oronia murata lua abibunt. Alius, moenia
. , .
lua delebuntur.
ppni
.
. . . . ', -
H E X A P L O R U M QUJC S U P E R S U N T .
2947
8948
variflB lectiones ad cap. X Osee.

V . 4. Hieron.: Pro viu frondosa, ., inlerpre- 43. Barberinus habet , e l ad Aqailam
latus esl , qaam nos aquosam, vel .
possumus dicere, eo quod vini perdai saporem. S.,
V . 7. Hieron.: c Pro ipuma L X X el T h . , , q u tota in frondibus creverit.
vov, i . e. cremium, translulerunt, aridaa scHieet
V. 4. ., . Barberinus.
lierbas siccaque virgulla, quae camino et incendio
V . 5. . , etc. Barberinus. Ubi illud
trseparantur. S. posuit , voleni ostendere
pro
omoino vilialum est, videturqae legenerventis ollae auperiorea aquas, et in spumam buldum : quo pacto vcrtit semper Aquila
lasque assurgentee : quas Graci vovocem p N . [Non prselereunda nota codicis 6 in
cant. >
warg. : el | | .
,
V . 9. Hanc et reliquas omnea lectione* ad finem
Quod minime
usque capilis ex Barberino mutuamur. |In f 9 , B ,
concinit cum Hebr. DRACH.J
qnod eat, ol . DRACH ]
V. 6. ., . Hieronymus. V . supra Y ,
Not63 et
OSEE CAPUT XI.

>xb mnp
untncn Ynntfl SKTBP 5 3 >3 i
4. H . A . Y u l . quia puerhrael, eldilexietim: e l e x
6. '
ASgyplo vocavi liliura meum. S. quia puerlsrael
0avt. '. , , \
el dilectus: ex j*)gypio vocatus esi fllitis roens.
. . L X X , quia panrulus Israel, et ego dilexi eum, et
\ ,
ex ASgyplo Tocavi filios ejus. Tb. quia parvulus
. ', , \ ,
Israel, el dilexi eum, el vocavi filium meom ex
\ . .
ASgyplo.
, , \
.
m r m T T r a n DSttTDK DTO ^Sara 4 '. . . . . .
4. Heb. in fanibua hominis trabam eos, in den', , sis funibus charilalis. . S. T h . in funicolis bo .
minuro irabam eos, in funiculis cbaritatis. L X X ,
in corruptione bominum exiendi eos, in vinculia cbariutie meae. Y u l . in funiculis Adam irabameos
in vinculis charilatis.
* SjT Sy W T O D urh nVBfl
',
Heb. el ero eis lamquam exaltames jagum super
^ maxillis eorura. S. et putaverunt quod imponerem
.
jugum super maxillam eorum. L X X , et ero iilia
quasi dans alapas bomo super maxillas ejus. V u l . et ero eis quasi exaltans jugum super maxillas
eorum.
vSa TDK1
', \
. etdeclinabo ad eum cibum. S. et declinavi ad
, .
eum cibos. L X X , et respiciara ad eum, prxvalebo
ei. V u l . et declinavi ad eum ut vesceretur.
6 . . . . . .
', \ 6. . et impeudebR. . irniet. S. vuberabiU
.
L X X , el infirma fuit. V u l . coepit.
TT2
', .
. niembra ejus. S. bracbia illius. L X X , in manibus ejus. Y u l . electos ejus.
8 . . . . ',
8. Heb. S. iradam te. . acuto circumdabo te.
. . .
L X X , protegam ie. Tb. armie nudabo te. V u l .
protegam te.
49
\ . . 0 \ .
42. . dorainans. . imperium. L X X , cognoviC
eos. Y u l . descendit (cum Beo).
9
Not et variaa lectiones ad cap. X I Osee.

Y . 4. . etc. Hae lectiones prodeunt ex
Kusebii Deroonslr. evangelica, et ex Barberino codice, ubi hac forraa disponuntur in margine secun

. ,
,
\
.
dum Hextplorom morem. [Ubi Hebncat contexlus

suie eiementis pneponi debuit. DRACH.]
G.
,

.
',
, \
.
,
.
.
Hancvero nolam adjicitBarber.:
i , , \ . .
Y . 4. A . S., T h . in funicutit etc. Hieronymoi.
Ibid. S., et putaverunt e;c. ldeni.
v
Ibid. S., et declinavi etc. Idem.

. 6. ., irruel. S., vulnerabil. Idem.
Ibid. S., brachia illiut. Idem. L X X qui verterunl
\ , legerunt baud dubie
Y . 8. Hieron.: In Hebraico scripluin eai A l t -
949
0 6 CAPUT XIII.
AGGENACB, quod A . translulit ,

i . e. tcuto circumdabo te. Quod cum in bonam parlem puuremus inlelligi, elsignificare proteclionem,
ex edit. Sjmmachi contrarius nobis sensus subjicitur dicenlis, , i . e. tradnm te. Ex Iranslalione Tbeodoiiouis non prospera, aed adverga de-
O S E E
9950
monstrantur : , quod signifteal: Nudako

%t, et auferam a te , boc est tcutum, quo to
aiile proiexeram.
Y . 42. Hieron.: RAD enim et descensionem c l
ortUudinem significat; pro quo Aquila iranslulil,
.
C A P U T
XII.
1. Hebr. . S. V u l . venltim. L X X , spiritus.

4 . . . C , .
rPTffl . . \ . ', \ .
. A . S. Y u l . et fcedus. L X X , el testamentum.
* htTTXO. *h~]SnrV1 3 4 . . . 4. H . Flevil ei rogavit eum, Beihel invenit eum.
, . ',
A . S. Tb. Flevit et deprecatus est eum, et in B;c, " - tbel invenil cum. L X X , Fleverunt et deprrcati
.
sunt me : in domo Oo invenerunl ine. Y u l . Flevil,
et rogavii eum : in Belbel invenit etim.
*S ]*t 8 '. . ', .
8. H . robur mihi. A . inutililalem ei. L X X , requiem mibi. Y u l . idolum mibi.
44. H . Y u l . quasi acervi. A . velut acervi. S.
D 44 '. . ,
. . . .,
. ', . . .
. ., - acervi Iapidutn. S. aliter, ut ranae. L X X , quasi lesiudines. T h . colles. Aliter, vulpiunn
.
1
et
variflB
lectiones ad
. 4. . , ., . Barberinus.
Ibid. . , ., \ . Idero.
. 4. Tbeodoretus: ,
*4., ., . , ,
elc.
. 8. . , . Barberinus.
. 44. Hieronymus < itursura ubi nos posuiraita, acervot, qui Hebraice appellaniur GALLIM ;
ct proprie signiflcaut, hoc eet, ex arena tumu:
O S E E
ppW* D^Saj DTK * 2 . . , . . . < . . . ',

, .
p 3 D * W yQ3 ', '

. ', \ .
'. .
',
, . .
DTWTD3 6 .
. 0% , \ .
*0 8
14
', . ', .
01 ,.
. . . ', \ .
42 ', , .
.
03 HS 45
', . ', ,
T T T ? > 44
. ', ; .
XII Osee.
los congregato$; qui maxime in deserlo, i n liUori

bua
flante
venio,
vel
augenlur,
vel
minuuniDr,
L X X transtulerunt, Uitudine$: pro quibus S., acervoi lapidum i n l e r p r e l a t v s esl; Theodolio, colles.
Sed longe d i v e r s a s Symmacht et Theodolionis i n terpretattonea adferl Barberinus, ul sopra; n i m i ruoa ., , . , . Uliua eit
eiiam Aquilae versio.
C A P U T
*m n m 4 . . . . .
. . . ', .
cap.
XIII.
4. Heb. terror, eleyavil ipse. . borrorem accepit ipse. S. T h . tremorem. L X X , justificaiiones

accepit ipsa. Y u l . horror invasit.
2. Heb. Sacrificantes hominem, vitalos, oscalabuntor.
vitulos osculanies. S. lmmolaie,
boraines vituloa adorate. L X X . Immolate h o m i n e e :
vituli enim defecerunt. Y u l . Immolale bomines
vituloe adorantes.
5. Heb. sicut gloma exlurbabhur ab area. L X X .
sicut pulvis exsufflatus ab area. Alius, et aicut
aranea exaufllata lurbine. Y u l . sicui puivis torbine
raptus ex area.
Heb. Tb. Y u l . de fumario. A . de cataracta. S.
de foramine.
6. H . juxla pascuum suum, et aaturati sunl. S.
juxta pascuuro suum quo adimpleli sunl. L X X ,
secondum pascua sua, ei repleli sunt. Y u l . juxia
pascua sna adimpleii sunl.
8. H . orbatus. L X X , indigens. Aiius, Y u l . orbau
catulis.
14. Hebr. Reliquu et abstuli. L X X , et babui.
Y u l . ei auferam.
42. Heb. ligata iniqoitas. L X X , coaglobationem iniquitatis. Tb. ligata iniquitas cjus. Y u l . colligaia est iniquilas.
43. H . Y u l . non sapiens. L X X , sapiens. Alius
stullus.
44. llcbr. cro pcstis lua. . Y , ubi sunl scrmo%
2951
H E X A P L O R U M Q U J E SUPfeftSUNT.
( .) ', ;
"pop
E'
S. . ', . .
233*
nes tti? S. ero plaga lua. L X X , ubi eat causa lua?

Vul.eromors tut.
Hebr. excisio tua. S. occursus tnus. L X X , aculeus tuus. Tb. V, plaga et conclusio tua. Vul. niorsut
tuus.
Notffi et vari lectiones ad cap. XIII Osee.

V . 4. Ilieronym. : c Pro horrore qui Hebraice d i chur RATIIAD, (/. Ralhaib) quem S. et T h . fremorem inlerprelali sunl, nesoio quid volcnles
, . e., justificationes L X X translulerunl.
Aqtriltt vero leclionem adferl Barberinus.
V. 2. Hieron. : Pro eo ouod L X X interprelati
sunt, immolate hominet, vituli enim defecerunl; et
nos vertimus, immolate homines vitulos adorantet,
Symmachus inlerpretatus est, immolale, homines
vitulo$ adorent, u l sit sensus : Immolale, hoc esl
iacrificate idolis; el hucusque dislinctio seqtiatur,
ralionale animal bomines, adorenl vilulos muta
animanlia. t E l infra dicit Aquiiam transtulisse
;, pro, adorantet. Barberinus vero sic
babel, . ., . fllud vero esl Aquilae secunduoi Hieronymum.
V. .
xa\ elc. Barberinufi.
Ibid. Hieron. : Quaerimus autem quare L X X
pro fumaria quod Th. iranilulit , tocu%
/fli interpretali sunl? Apud Hebraeos locusta et fumarium iisdem scribitur lilleris A L E P H , R E S ,
B E T H , HE. Quod si legatur A R B E , loeutta dicitur;
OROBBA, fumarium : pro quo ., , S.,
foramen inlerprelati siiiit.
V, 6. ., elc. Barberinus.
V. 8. ", . Idem.
. 1 1 . Hieron. Omne*, et abstali.
, V . 1*. . , etc. Barberin.
V 1 3 . ", , ldein. L X X lcgendum
videturou .
. 44. Ilierou. : fn eo loco in quo L X X Iranstuleruni, ubi est cauta tua f et nos diximus, ero
mors tua; S. interpreiatus e$l, ero vtaga tua. V ed.
et ., ubi smit urmone* lui, quod Hebraice legitor
DABARACH : legeutes DABAR, hoc est, verbum,
pro DEBER, quod inlerprelalur mor*.
Ibid. Hieron. : S., , i . e., oecnrtum,
Tb. et V ed., plagam et conclutionem i D t e r p r e U t i
guot.
OSEE CAPUT XIV.

CSntD 4 . . ', .
VTV 8 ', . ",
.
p j n 03 m 9 . .
', .
4. Heb. desolabilur. S. agei p<euiteutiam. LXX,

disperdetur. Y u l . pereal.
8. Hebr. viviflcabunt. L X X , ioebriabanUir. AJiiu,
coniirmabunlur. Y u l . viveni.
9. Ueb. A . ego ut abies frondosa. L X X , ego
sicut juoiperus condensa. Y u l . ego ut abieiem vireotem.
Not63 et v a r i lectiones ad c a p . X I V Osee.

. 1. ., . Hieronymus.
n i m . * (550) el ' (cum aspero epiriV. 8. ", . Barberinus.
tu, u l Hebr. ) . Uem, *>
V . 9. . , etc. Idem, ubi legitur
. DRACB.]
, male. [ in fine subjungil versuum uume-
JOELIS CAPUT PRIMUM.

n w W p n 5 01 ',
.
* 9 ', , . .
Wan 44 ', . ", .
>^ ', . ", .
07 44
. . ', .
^ S K Trm 20 '. . ',
.
5. Hebr. Yul. Expergiecimmi

LXXevigilate qui ebrii eslis.
ebrii. Reliqui et
9
9. Heb. V u l . Domini. L X X , allari Domini. Tb.

Domino.
I. H . pudore afficiie. L X X , arueront. AJt,
Y11I. confusi sunl.
Heb. A/tw#, V u l . messis. L X X vindemia.
44. Hebr. S. Vul. coetum. A . diero collectte.LXX,
curalionem.
20. H . vociferabilar ad le. A . imbrem sicut
areola sitierunt. L X X , respexeronl ad te Yul. quasi
area sitiens inibrem suspexerunt ad te.
f
NoUe et variffi lectiones ad cap. I Joelis.

. 5. 01 ., elc. Drusiue ex Hicr.
Y . 9. . , . Barber. Respicil ad postremam
hujli verstis voccm.
V. 41. , - Barbcrin.
Ibid. ", . ldem.
Y . 14. Hicron. : c In Hebraico legilur, ASARA :
quoJ S., twiodum, ., diem collectce, inlcrprclalus

est. [L. Bos : A q . , . DRACH.J
V. 45. ', , , . ., .
. U i u b . Bos. Hebr.. heu diei. V i d . ,
a, a, a, dici. DRACH.
V. 20. *A., . Ilici. \ i d e psalra. XLI, 1.
295$
A340S C A P C T I.
2953
40EL18 CAPUT II.

1 2
', \ ' ( / , ), . \ *
.
pfflS 3 01 , . ',
.
46 ', .
.
o f y t t n 17 *. . . . ',
. . .
VIHWn 90 , \ . ", \ 6 . ', .
9
22
. . ', .
n n r O T W 23
. . ', .
-fTOH 29 , .
0 ^ 9 52 . . . . . ', .
2. Hebr. Tb. V u l . el post eum. L X X , e t cum eo.

L X X /., et post eum.
3. Hebr. ad facies ejus. Rcliqui, V u l . ante faciem
ejus. L X X , quae ante eum.
16. Hebr. L X X , V u l . de eubili suo. A / i n i , de cubiculo nuptiali suo.
17. Heb. A . S . V u l . veslibulum. L X X , crepidinero. Tb. ulam
20. Heb. et expellere faciara eum. L X X , V u l . et
expellam eum. A/ti, et ejiciam eom. A / i w , efforain.
22. Heb. pascua. S. pascuum. L X X , campi. Vul.
speciosa.
23. Heb. V u l . doctorem. S. commonstranlcm.
L X X . escaa.
28. Heb. Omne$ cffajtdaro.
32. Heb. evasio. S. qai fugerit. L X X , salvalut.
Vul. salvalio.
9
Not3 et yarioe lectionos ad cap. II Joelis.

V . 2. ., \ ' . . Jes
V . 5. 01 *. . Barberin.
V . 16. , . Barberin.
V . 17. Hieron. : c L X X crepidinem interpretali
fcunt, S., , ., , T h . ipsum verbam Hebraicum posuit U L A M . [Hebr. et Vulg.,
inler vestibulura. A q . , .
Sym., . T h . , . Quae S.
%
flieron. ad seriem accommodavit suam. DRACU.]

V . 20, 22 et 23. Lecliones ex Barberin.
Y . 28. Hieron. : c Verbum effusionis, quod Hebraice dicilur ESPHOCH, el omnes aiiniliter iranstulerunt.
Y . 32. Hieroti. : c In Hebraico scriptum est PH
. S. tranatulit, qui fugerit. [Symmachi leciio
Graeca est, , ul tesialur L . Bos. ORACH.]
JOELIS CAPUT III.

XSgnrsV p D S r S 2 ',
. .
n M a * . . . . . . ',
OPOah 8 . . . ',
.
10 '. ', .
yrm
pt33D 14 . . ', . . . ,
. . .
* SnJTW 18 . .
', 0 .
2. Hebr. L X X , V u l . in vallem Josapbat. Tb. in

regionem vel in locum judicii.
4. Heb. termini. A . litlora. S. Vul. terminos. L X X ,
Galilaea.
8. Heb. A . S. Sabaim. L X X , in captivitatem.
V u l . Sab&is.
10. Hebr. dcbilis. A . L X X , V u l . inflrmus.
14. Hebr. A . S. V , Vul. in valle concisionis. L X X ,
in valle disceplatioois. Tb. io valle judicii.
18. H . torrentem Sillim. S. V u l . torrentein apinarum. L X X , torrentem juncorum. Aliter, funiculorum.
Not et varifle lectiones ad cap. III Joeiis.

V . 2. . , eic. Drusius ex edil. Rom.
V . 4. Hieron. : c Pro Galilaa in Hebraeo acripium est GALILOTH, quod ., , S., termino*
tranalulit [Sym., . DRACH.1
V. 8. . , ., . Drusius ex Hierony-
mo. [Adde, ex L . Bos : T h . , . DKACH.1

V . 10. '., ', . Ms. Jes.
V . 14. Ex Hieronyrao.
V . 18. ., elc. Drusius. [Sym. /
. DRACH.]
AMOS CAPOT PRIMUM.

D*Tpa 1 *. . . ', . ', . . .
SclBP
.
0*911 2
. . . \ , ,
. . ', .
& 5 . . ', .
DtTTpSy
. ' -
1. Hebr.ta pecuariis. . in pasloribus. S. V, iti

pastoribus. L X X , in Accarim. T h . in nocedira. V u l .
IH pasloribus.
Hebr. A . S. Tb. Vul. super Igrael. L X X , super
Jerusalero.
2. Hebr. L X X , V u l . pastorum. A . ovium paslorura.
3. Hebr. V u l . convertam eum. S. excipiam euna.
L X X , avereabor eum.
H . S. eo quod trituraverint in plaustris fcrrcis
2936
H E X A P L O R U M Q O J E SUPfcRSONT.
5955
. ', ' Cov

. . .
] V T T O p M 5 '. . . . . . ', . . .
. ', . .
\
. ', ,.
* . . ', .
TVchu m b a 6 . 1. .
\ . 2. . . .
. ', .
2 8 . . ', .
%
11 '. . .
. ', (, ) .
*ryS pt3>1 . \
. ', \ .
. \ .
& HTTOTI '. \ ...

. \ . ',
\ . . \
.
* 12
. . . ', ,
2* prh 15
.
WTTI U
. . . ',
. ', . . .
VWI 15 . . ',
\ .
ipsam Galaad. L X X , pro eo quod secuerunl serris

ferreig praegnantes eorum, qui in Galaad. Tb. rotfc
ferreie. V u l . eo quod Iriiuraverinl in plauslris ferreis Galaad.
5. H . devalle Aven. .... inulitis. S. V , iniqultalis. L X X , T h . de campo On. VuU de caropo idoli.
H . et Omn*i, de domo Eden. L X X , de viria
Cbarran. V u l . dc domo voluptalis.
Hcbr. in Chir. A . Cyrene. L X X , nominatus. VoJ.
Girenen.
6. Heb. . 1. S. T b . V u l . capiWiiatem perfeclam.
A . 2. captivilatem complelam. L X X , captivilalem
Salomonis.
8 . H . Pelisthim. S. Phylislseorum. L X X , alieoigenarum. V u l . Philisthinorum.
11. Heb. el corruperit misericordias suas. A . c o r rupit viscera sua.S. corrupii viseera propria. L X X ,
violavit matrem (aHier, vuWam) super lerram. Yul.
violaverit misericordiara ejus.
H . et rapueril in perpetuum furor ejus. S. et
rapuit aeternnin in ira sua. L X X , et rapuit in tesiimonium horrorem suom. T h . et rapuitin diuttirnum furorem suum. V u l . et tenuerit oltra furorera
auam.
H . ct iram soam servavit perpeluo. A . et ceferi*
laiem irae suae... S. et memoriam ejus cusiodmt
usque ad finem. L X X , et impeium suum cusiodivtt
in victoriam. Tb. et iram suam custodivit in fioem.
Vul. et Indignationem suam servaverit usque in
finem.
12. H . Vul. aedes. A . S. domos. L X X , fundamenU.
T b . habilalores.
13. H . V u l . ad dilataudum. A . T h . ut dilatent.
L X X , ul dilalarenl.
14. H . S. L X X , Vul. elauccendam ignem. T h . e l
accendam ignem.
15. Hebr. Vul., et principes ejus. Omne$, Sacerdoics ejusdem. L X X , Sacerdotea corum et priacipes eorum.
Nol et vari lectiones ad cap. I Amos.

E
l Hi
l ; .
eronymo qui ait Hebraicum habere
NOCEDIM.
Ibid. . , ., ., . Ex ilieronymo.
V . 2. . , . Barbcrin.
V . 5. ., . Idem.
lbid. ., * elc. Theodoretos et codex unus Reghie, qui babel, . lidemque aiunt Aquilani et Theodotionem eodem sensu
vcrlisse, \ \ 6
. Hieronymus: Pro iributit,
quse Hebraice appelfaritur ARSOTfl, el a Theodotioue tianslatae sunt roias ferrea, quse nos plauitra
ferrea interpreiali sunius, L X X irauslulerunt $errh
ferreis.
V . 5. Hieronymus : Campum auiem idoli, qiiod
Hebraice dicitur A V E N , et L X X e t Tb. interprclaii
sunt , Syromachus el V ed. iranslulerunt iitiquilatem : Aquila, , i . ., inulilcm.
Sic el Barber.
Ibid.Hirron.: c In eo quoquc loco, ubi nos diximue, de domo voluplalis, quod Hebraice diritur
1 EDEN, el omnes similiter iranattilariuit,
L X X inlerprelaii sunt ex viris Charran, DALETII
mediam norainis Uiteram R E S arbilranles; el jux;a
consueludincm suam AIN primae Hebraicae liuc r;c
CHI Graecum praeponentes. fParom recte conjicit

eanctos doctusque Scripluranim explanalor; cerlo
enim certius esl, pro m , L X X legissc p n . DRACH.J
Ibid. . , . Barberin.
V . 6. llieron. : c Denique Aquila
transtalil et , S. et Th., ,
quod non Salomonem, sed perfectam signiftcat alque
completam; ut nullus remanserii caplivorum qui
non sit iraditus Idumaeis. Symmacbi leciiouem
adfertitem Barberinas.
Y . 8 . ., . Barberinus.
V . 11. Hieron. : S., viscera propria. Procopius vero in Heeaiam cap. 21, \
\ , .
Barber. *., (sic) . . ,
. [Ad , , niltil
adnotat Montf. Est autem lectio Alex., quse etiam
apud Theodoretum. S. Hier. sic affert Senum in(erretalionem : et mclaverit vulvam $uper terram.
t in comment.: c Pro misericordia, Septuaginta
vuham iranstulertint, quia REHEM el tm/uom e l
tnisericordiam sigiiibcat. Barber., \
. Scd in marg. , ul Rom. DRACH.J
Ibid. , \ elc. Barberinus.
Ibid. . , \ . llanc el reliquas le!
W57
AMOS CAPUT 111.
dtopes a d f a l Barberiiius. [In Sym. pro ,

B M i a s repooM , at qtiadret ad Hebr. DRACH)
_ ;,?*
P*PC Jh^habitatores. Drusius.
SholK>n,
. [Cf. noiag ad Prov. xvm, 19, et
Jerem. xvji, 97. DRACH.]
V. 13. . , ., . Ms. Jes.
V . U . . , C , . ldem. | L X X babent
9
295*
in omnibtts exeroptaribus nostris. DRACH. ]

Y . 15. ., . Idem. Hic porro notes velim in ma. legi. . , .
[S. Hieron. : c Et principes ejus, id est, sacerdotea
ejus, pariter adducenlur. Sacerdotes in Hebraeo nou
babelur, sed principe$. Addiderunt ilaque Sepiuaginta tacerdotes, u l ei velis ecire qui sint illi prirtcipcs, audias $acerdote$. DRACH.J
AMOS CAPUT II.

maiH
.
. , , . -
5. Hebr. V u l . aedes. . domos. L X X , fundameula.

T b . habitationes.
12 ', . . .
12. Hebr. Naziraeos. L X X , sanctiflcaloe. Tb. Naxorseos. Vul. Nazarets.
rh&n pijm uyrm pnra *aat 15 ',
13. Heb. cgo coarctans subter vos, quemadmodnm
.
eoarctares plaustrum. L X X , Ego volvo subter vos,
',
skut volvilor plaustrura. Aliu$, V u l . Slridebosubter
.
vos sicut slridei plausirum.
BVP D n i X D
fcS
16 *. \ 16. Hebr. et roboralor sui cordis in potentibus
. ...
nodus fugiet. A . el robustus corde suo inler forles
. ', \ nudus fugieu S. in furtibus nudus fugiet.LXX,et for
tis non iivenielcor ejus in potentaiibus,nudus fugiet.
. ", \ /, et iDventum est cor suum in potenlibus. V u l .
.
et robustus corde inter fortea nudus fugiet.
Notffi et variffi lectiones ad cap. II Amos.

V . 5. . . . . Barberinua. [Qui
perperaro babet . DRACH.]
Y. 12. . . Barberinus.
Y ' 13. , elc. ldem.
V . 16. ", eic. Sic legilur io

quibusdam mss., leciiones vero Aquilae ei Syinmachi adfert Barberiaus.
AMOS CAPUT III.

33W&? 2 *A. . . . ',
. .
>rfa 3 . . ',
.
7TD 7 ', . . .
-11
. , . . , . .
0 . . . . , .
8TTi 12
13
.
*
, .
', . "A.Uoc,
n n - S y * p n m r a WDTTI 15 . . .
. .
\ . ', \
\ .
2. Heb. A . V u l . Iniquitates vestras. S. Injuslhias

vestras.LXX, peccaU vestra. T b . impietates ve*
stras.
3. Hebr. nisi convenerint. A . nisi constiluerinu
L X X , niei c o g O o v e r i n t se. Y u l . nisi convenerit eis.
7. Heb. Y u l . aecreium suum. L X X , eriidiuonem.
T b . concilium suum.
11. H . Iribulatio. A . L X X , Tyrus. S. obeidio.
Tb. fortiludo. Y u l . tribulabitur.
Hebr. circum terraro. S. circumdatio terrae.LXX,
1D circuiiu terra tua. Y o l . et circuietur terra.
12. Heb. etrati. A . grabalum. L X X , aacerdoles.
Yul. grabato.
13. Hebr. Aliut, Y u l . exercituom. L X X , omnipotens.
15. II. el percutiam domum byemis super d o m o
aeslalis. A. S. T h . donwim hyemalem. S. et percutiam domum byemalem super domo aeslatis. L X X ,
et percutiam domum piunatam super doimun etivam. Y o l . et percotiam domum hyenialem cum
domo aesliva.
Notaa et vari lectiones ad cap. I I I Amos.

V . I . . etc. Barberinus.
V . 3. '. . Ex edil. Rom.
V . 7. . , ex eadem editione.
Hane Tbeodoiionis lectionem adfert iiem codex regiiis ex Hesycbio.
V. 10. Ad Senum vocem , Heeychius:
, . 1. e. pressura, anguslia. DRACH.
V. 11. Hieronymus : c Pro Tyro quae inHebraico
dnabns litteris scripla estSADE et R E S , et appdlalur SOR: q u o d e i A . e t L X X similiter iransiulerunt, Hebraeus qui me in sanctis Scripluris erudiv i t , tribulationem inierpretalus est, nec renuimus
e j u 3 s e n t e n t i a m ; quia et Symmachus, qui non aolet
verborum , sed inlelligentise ordinem
sequi ait, obsidio et circumdalio terras. Pro obsidione terra, quac ab eo dicilur , fonitudo
8959
H E X A P L O R U M QUJB
a Theodolione posiia est. qui putavit non SAR ei

SOR, qaod tribulatio ve) Tyrus ; eed SUR legendum :
quod proprie refertur ad pelram duriaimam, quae
Graece appellatur , et quam noe Latiue
jt/tcem dicere possumus.
Ibid. S.. circumdatio lerrw. V . aiipra.
V . 12. Hierouyimia ; Qiiod in principio Capiluli juxta L X X poeitum est, Sacerdoles, in Hebraico non babelur, sed pro hoc verbo legiiur A R E S ,
quod Aquila interprelatus est grabatum : el puto
L X X ipsum verbum posuisse Hebraicum, quod
quidam non intelligentes, pro A R E S legerunt
i . e. Sacerdoies. > [Vox Hebraica est proprie
ere$, signiticalque, si seqiiaris, ul modo
dtxit S. Hier., sponda, leclui(\\i a baldaquin, a cicl.
Cf. catbolicum nostrum lex. Hebr.); juxia autem
regulas punctorum masoreiicorum eflertur hoc in
loco ares : fini eoim ver&u8 precedenlis 42 anne-
A M O S
2966
SÊRSUNT.
ctittir in textu primilivo Hebadco. Senes

proprium accipienles, non ineuUe, scripserunt ipiu
quod acriba? oscitanles vei lemerarii mularunt in
. Ea de re disserit etiam L . Cappellus in crt~
tica sacra, Hb. iv, cap. 45. Sed multum abeet u i acti
leligeril. Barber. i u : (i. e., ), , U0
clus. DRACH ]
m
V . 45. , . Barberinus.
V . 45. '. . . eic. Tbeodoreiea.
Hieronymus vero : t Pro domo hyemaii,
L X X transtulerunl : quod nos inlerprelaii snmus pinnatam, eo quod ostiola babeat per fenestras et quasi pinnat ad magnitadioem frigoris
repellendam. c Symmachi vero lectionem plenam
babet Barberinus, ubi lapsu graphico legilur \
pro , quo pacto vertit alibi S y m roacbus vocem *.
CAPUT IV.
1. Hebr. vaccae Basan. S. boves faginatie. L X X ,

vaccae Basanttidis. A . Tb. ipsius Bazan. V Q I . vaccae
pinguea.
2. Heb. in sanctilate sua. S. per sanciiuietn
W T p l 2 . . ',
suam. L X X , per sanctoa suos. V u l . in sancto suo.
.
H . in tpinis. A . in clypeis. S. L X X , in armis. T h .
*. [ .] . ', . .
in bastis. V u l . in contis.
.
Heb. et posteritates veetras. L X X , ei eos qui ?o ', \ ' . . \
biscum suut. T b . et posleros veslros. V u l . el reli.
quias vestras.
Heb. in ollis piscis. A . in lebelibus pisciculorum.
rUTT TTTPD1 ' . . . . ',
L X X , in ollas succensas injicient. V u l . ollisfer .
venlibus.
5. Hebr. et projicere facielis palatium. A . i n
f U W V n ruroSsTm 3 . Armana moniem abducentes. S . . . in ArmenUro.
. . . . \al. ]. ',
L X X , et projiciemin! in montem Remman. T b . . . .
\ ^ '.
in excelsum montem. V , . . . raontem M o n a . V u l .
. ', . . . .
ct projiciemini in Armon.
4. Heb. V u l . tribus diebus decimas vestras. S .
CDWIQWO UV TVXfauS 4 . ( ...)
teriia die dectmas vestras. L X X , in triduum deci*
', , . * ,
mas vestras. Alius in tertiam diem.
.
5. H . confessionem. A . gratiarum actionem.
5 . . ', .
L X X , legem. V u l . laudem.
D W p*p3 6 . . . . ',
6. Hebr. A . S. T h . munditiam dentiom. L X X ,
. '. Barb. .
V u l . stuporem denlinm. A . Barb. plagam.
**> 7 ', . ,
7. Heb. roenses ad mess*m. L X X , raenses vinde .
miae. Aliu$, menses messis. V u l . (tres) menses s u peressent usque ad messem.
pSWa 9 . . . . ',
9. H . L X X , urediae. A . S. T h . veoto vastante.
.
V u l . in venio urente.
pprftn . \ . . \ .
Heb. et in rubigine. Omnet, V o l . et in aurugine.
Tb. ei in pallore.
40 . . ', . ', .
40. Hebr. A . pestilenliam. IV, plagam. L X X , V u l .
roortem.
ODDM31 WtO nSwi . \ Heb. et ascendere feci foelorera castrorum ve&
strorum, el in nasum veetrum. A . et ascendere feci

. ', \ - foelorem...S... foetorem castrorum veslrorum in
\ .
naree veelras. L X X , el eduxi in igne castra in ira
vestra. V u l . elascendere feci pulredinem casirorum
vestrorum in nares veslrae.
ap? 12 . . , . . .
42. Heb. pro eo. A . poetea. L X X , verumtamen
quia. T h . novissime. Vul. postquani.
| nrO 4 . .^ ',
. . . .
29GI
AMOS CAPUT V .
T n W T f e n p S | . X I P
.
f I
. . ( v , <
0* 13 / /, . 0% .
TT8T7TD . . .
. ', . . . ',
.
*3 ', . ,
. , .
2C62
Heb. prepara leipsuro in occursum Dei lui. A. S. V ,

praeparare ut adverseris Deo tuo. L X X , pr&parare
ut invoces Deum tuum. Tli. V u l . praeparare in occursum Dei l u i .
13. Heb. Reliqui, V u l . montes. L X X , lonilruom.
Hebr. quid medilalio ejus. A . quae convcrsaiio
ejus. S. quae vociferatio ejus. L X X , Chrislum ejus.
Th. sermonem ejus. V , exercitationem ejus. V u l .
eloquium suum.
H. L X X , Y u l . excelsa. Aliu*, summa. Alius, cacuraina.
Not et vari lecliones ad cap. IV Amos.

V . f. Hierofiymns : f Pro vaccit pinguibm, L X X
posueruni Basaniiides, A . e l T h . ipsum verbum Hebraicuin B A S A N ; nos Symmachi inlerprelaiionera
secuti, qui ail , i . e. boves saginala*,
taceas pingue$ inlerpretaii siuiius.
V . 2. ., . Tbeodoretus, el sic Barberinus.
Ibid. Hieronymus : c Pro contis qtioque qui Hebraice dicuntur SANNOTH, A . interpretalus est
clyptot: S. et L X X , orma :solusTh., , queni
nos seqauti, contos vel hasias interpretali sumu*. *
Ibid. ., \ . barberinus.
Ibid. ., in lebeiibus pisciculorum. Ex Hieronymo.
V. 3 . Hieron.: Denique S. iia interpreiatus esl:
et projiciemini in Armenia : pro quibus L X X , wontem Remmam : ., montem Armona, T h . , montem
Mona, V ed., excelsum montem. > Eusebius de locis
Hebraicis: ', '.
., . Suspicatur Drusius isla pertinere
ad buoe locum Amos. Certe apud Heaaiam, qui c i U l u r ab Eusebio nondum reperi. U l ut sit baec oorropta videntur, quemadmodum et aliera lecuo Grajca etc. qose nonoisi ad Aquilam
pertinere posse videlur. Barberinua td coniirmat,
qoi babel: ., . ., , pro
.
V. . Symin., terlia die etc. Hieronymua. Sed
Barberinua sine Interprelis aomiire,
.
V. 5. . , . Hieronymns.
V. 6. Juxta Hieron. : ., S., munditiam dtnlium*
Tbeodor., ., ., . Forlaaee error in iioininibus Interpreturo apud allerulruin.
Barberinus . , , sed errore ni fallor.
V. 7. , . Ms. Jes.
AMOS
n&D
. pov. . . . ', .
D^Cn 19 . ([ .) ', .
.
^TfSy QCOtZTQ 11 ', .
, .
01 , . ', .
. . . . , .
CAPUT
SÔDI '. \ . . \ . ', \ . . \ .

ySam 9 . . ', .
12
V. 9. . , ., . , . Hieronymus pro
: nam casum de niore seriei suae adaptal.
Ibid. Hieronymus : Auruginem aotem omnes
simililer transtulerunt : absque Tbeodotione, qui golua , quae pallorem signiflcat, iolerprctatiis esi. >
V. 10. ., . ', . Quid aulem significel ', jam sa?pe diximus, nempe , ut
puiamus.
Ibid. . , \ - Lecliones Aquilae ei Symm.
adferl Barbf rinus. [Qui ila : . , \ . ., . e ( C . D R A C H . ]
V. 1 2 . Hieronymus : Pro eo quod nos intirpretati sumus postqnam, et in Hebraico scriptura
est ECEB, A . inierprelalus esl, , id est,
ponea, et Th., novissime, et L X X , verumtamen.
lbid. Hieron. : c Ubi L X X iransiulerunt: prmparare ut invoce$ Deum tuum: et nos juxla Theodolionem posoimus : prmparare tit occunum Dei
tui: S. el V ed. Iranstulerunl: praparare ut adverseris Deo luo : quod Hebraice dicilur, HEGHIN L A CERATH ELOAH. Mullis autero inlerpositis Hier o n . : ., S., hoec faciam itbihrael, postea: elcum
hmc fecero Ubi, prospara te adversari Deo luo.
Larnb. Bos : Sym., .
Ph., . DRACH.]
Ibid. Hieron. : c Pro monlibus quoque qui Ilcbraice dicuntur ARIM , soli L X X , i . c ,
tonitruum, verlerunl.
Y. 1 3 . . , . Sic edilio Roni.
melius quam apud Hieronymum, ubi legiiur,
. Caeterae leclioi>es ex Hieronymo.
[Ed. Rom. i U : Tb., . QuinU edilio, , in casu recto. Caetera ut supra. DRACU.J
V.
8. Hebr. . Yul. Areturum. S. Tb. Pleiades. L X X ,

omnia.
Heb. A . Vul. ei Orionem. S. et aslra. L X X , ct
transformans. Tb. el vesperum.
9. Hebr. conforlans. A . V u l . qui subtidel. L X X ,
qui dividil. T b . vesperum.
10. H . Vul. ei loquentem perfecte. S. verbum
imraaculatum. L X X , Tb. verbutn sanctuin.
11. H . conculcare vossuper tenuem. LXX,pugno
percutiebant pauperes.A/tas, perculiebatis in capita
pauperum, V u l . diripiebatis pauperem.
12. H . propilialionem. Reiiqui, propiliationes.
L X X , commulaliones. V u l . munua.
Hebr. declinare fecerunt. S. oppresserunl. LXX
declinantes, melius, declinare facientes. Vul. dcprimerues.
H E X A P L O R U M OUJS S l ^ E R S u N T .
W i
(V,
46. . et in cunctis plateif. S. ei in omnibos M viie. L X X , et in ommbus viis. V u l . et io cancUs
quae foris sont.
Heb. acientes querimoriiam. S. cognoecemee m a
.
*3 IV
lodiam. L X X , acienlea laroenUlionem. V u l . q u i
.
scinnt plangere.
jtVaa 93 '. . (f .
93. Hebr. A . uablorani tuorum. L X X , orgaoorum taorum. V u l . lyra? tuae.
Sa^l 24 . . ', , .
24.Heb. evolvat se. S. convolutuseat enim. L X X ,
\ .
volvetur. Tb. doportabitur. V u l . ei rerelabilur.
ITDD ) 26 . . . ', .
96. Heb. succhotb. A . umbracula. S. L X X , V u l .
, , . .
labcrnaculuro. Aliut, imagines. T h . idolum vestruro.
D3DSO '. . . . ( .) ',
H . regem veeirum. A . Melchom. S. T b . regis veglri. L X X , ipsius Motocb. V u l . Moloch veetro.
.
Heb. el Satornum. A . S. et Cbtan. L X X , et sidus.
JTtfl '. . \ . ', \ . .
T h . obscuritaiem. Y u l . et imaginem.
.
Heb. et porUstie Succboih regem vestram, et
nytht JVD nw oaAa
Cbiun (Saturnum) imaginum vestrarum, stellam
D3\TSN ', \ ,
deorum veslrorum. L X X , et assunipsistis tabernm\ 6 ',
culum Molocb, et slellam dei veeiri Raepban, i g u . . \ ,
raa eorum. T h . et portastis visionem regis vescri.
, .
2963
& m 16 . (sic)
\ .
e.t obecurationem, idolorum stellam dei vestri. Vul. et portastis labernaculum llolocb vettro, el imagi
nem idolorum vestrorum, eidus dei vestri.
Notffi et y a r i lectiones ad cap. V Araos.

V. 8. Hieron.: Arcturi qui Hebraice CHIMA
diciliir, et a S. et T h . vwrlitur : quein
vulgo Booten vocanl. Codex Barberinua . , \ . . , \ .
Ibid. Hieron.: c Oriona , qui Hebraice dicitur
CHASIL, S. abaolute ttellai, T h . interprelatus est
veiperum. Hebraeus aulera qui nos in Scripturis
sanctis crudivit, GHASIL interprelari puut pfotdorem, et eigniftcare generalKer aitra futgentia.
Y . 9. Hieron. : c A . interpretatus esl .
Proprie aulem dicitar, quod nos subritionem possumus appellare, quando quis irascitur, et
apertis paululom fabiis subridere se simulat, ut ine
oslendat magniludinem.
Y . 10. S., verbum immaculatum. L X X , T h . , termonem $anctum. Hieronvmufe.
V . 11. , etf. Barberin.
Y . 12. 01 , . Baiber. S. autem
Hier. c Omnes siraililer , id eai, propitio-
A M O S
>'UDTI 3 . . . .
', .
DHOD
. . ', .
0> "01 7 .
. ', \
.
m?P ~2 H S >3 11 '.
. . *
. ',
. . ()
.
nem transtuleruoi. Diucfl.

Ibid. S., oppre$terunt. Hieron.
Y . 16. ., \ . Barberin.
Ibid. . , . Barberio.
. 23. . , . Barberiii.
. 24. ., . Idem.
. 26. ., . ., . I d a n .
lbid. In aequentea lectiones haec tueronvmos :
c In eo auiera loco ubi Lucas (Act. , 41 sqq.)
posuit , el in Hebraico scriptum est M E L C H E C H E M ; A . c t L X X verierunt ; $ . et T b . ,
rege$ ve$tri. Pro eo quoque quod in L X X legiUir
Rephan; A . et S. ipsum llebraicum transferentcs
posuerunl CBION, T h . , , i . e., obtcuritalem. Rursum pro SOCHOTB, .. ,
i . e., tabernacula, S. et L X X , tabernaculum; T b .
tranetulii visionem.
Ibid. ., \ etc. Barberinus.
CAPUT V I .
3. Hebr. elongamea. . Y u l . ,qui aeparati csiis.
S. segregati. L X X , venientes.
6. Hebr. S. ungoentorum. L X X , ungaentis. V u l .
anguento.
7. Heb. et recedet c o n m i u m luxuriantiam. S. ct
auferetur societas voluptuariorum. L X X , et aufer e t u r hinnitus equorara ex Ephraim. Y a l . et auforelur faclio lajfcivieniiura.
11. H . Tace, quia nou ad roeroorandum i D n o m i n e
Domini. A . Quieeca ad roemoranduro io nomine
Domini. S. Sile, quia n o n est quod memoretur noroen Domini. L X X , Tace, u l n o n nominee nomen
Domini. Tb. quia n o o ad menorandum noinen Domini. Y u l . Tacc, et non recorderis nominis Demini.
D>npn W T - D K 13
. ,
15. II. num
arabit in bobus. . si arabitur...
2965
AMOS C A P U T VII.
2
. 0 \
.
7 MSS . . ', ' \ .
44
', . ',
. . ', .
', . ^ , .
^TUny '
. $
. 0% ^^ .
2066
S... petra perbovee. L X X , gi reticebnnt ad fenii*

iiaa. V u l . aut arari potest in bubalis.
Hebr. in nullo verbo. S. temere. L X X , avper
nullo verbo. V u l . in nihilo.
44. Heb. AUu$ V u l . exercituum. L X X , virlulum.
Hebr. S. V u l . ab introiiu. L X X , at non introeat
tis.
H . Ilamalb. L X X , A 2 m a l h . Aliu$, indignationem.
V u l . Eroatb.
Hebr. V u l . ueque ad torrentem deserli. A . osque
ad lorreclem qui est inplanitie. S. usque ad vallem
cauipeetrem. L X X , usque ad torrentem Occideulis.
T h . usque ad torreniem Araba (ai. Arabiae).
Nolffi et rariffi lectiones ad cap. VI Amos.

Y.
Y.
V.
V.
V.
5. ' ot elc. Barberin.

6. ., . ldem.
7. ., \ - Idem.
44. Triwn tectionea adfert idem Barberinus.
43. . , el - ldem.
9
Ibid. ., . Hieronymos.
V . 44. ., : el postea ., , deindeque, "., . Barberinus.
lbid. Has quoquc interprelaliones Latine adfcrt
Hteronymus : Grasce iinperfecias Barberioos.
AMOSCAPDT VII.
CU 1
*A. . ', .
fTDTl WpSrDfl '.

. ',
.
*ap3P D1p> * 2 . (aic)
. ', .
7 DTU 3 . . ', ,
.
OTp*
5 . (sit) . ',
;
DTD 6 '. . ', .
^ 7 . , ,
. . ' .
*]3
. . . ', . . .
9 . . ', .
Hrrp 10 '. . . . * . ', ,
14 '. . . \ ', . , .
DOpU? xfoaft '. \ . . \
. ', \ . . \

^ O T NVI 46
nJtn 17
, \ -
. . ', .
1. Heb. L X X , locustarura. . boradam. V u l . cuate.

. ecce faerba serotina post tonsionee regig. A .
ecce serolinus post Gazae regem. L X X , ecce bruchus unus Gog rex. Y u l . ecce serotinus post toneionero regis.
2. H . L X X , V u l . qais suscitabit Jacob. S. quis
ergo suscilabit Jacob.
3. H . pcenituit Dominum. S. revocatos est Dorainus L X X , pceniteat l e , Domine. Y u l . miaertus est
Dominus.
5. U . L X X , V u l . quie suscUabit? 8. quis igitur
auscilabit ?
6. fi. pociiituU. A . miserere. L X X , poeniteat te.
Vul. rofeertus eet.
7 H . Sic ostendit mibi, ei ecce Dominus. S. Quia
viius eal Domlnu8. L X X , Sic ostendit mibi Dominus. T h . Ecce Adonai Dominus. V u l . Haec ostendit
mihi Dominus: et ecce Dominus.
Hebr. perpendiculum. A . alaunatura. S. L X X ,
adaraas. Tb. liquescens. Hieron. tabesoent. Y u l .
truila caemenlarii.
9. 14. S. Y u l . excelsa. L X X , arte*
40. Beb. conjuravit. A . colligavit. S. conspiravit.
L X X , congregationeg facit. Y o l . rebellavii.
44. Heb. Y u l . armentarius. A . S. Tb. et V , bubulcua. L X X , caprarius.
. A . ei acruians sycomoros. S. et habena aycomoroe. L X X , et vellens sycamina. T b . et vallans,
vei fosaa rouniens aycamina. V u l . veUicana aycomoros.
46. Heb. Y u l . et non slillabis. S. et non iocrepabis. L X X , et oe congreges turbas.
47. Heb. L X X , Y u l . fomicabitur. S. fornicatkrnem patietur.
Not et y a r i lecliones a d cap. V I I Amos.

. 1. ' . Barberinus.
cerc : ecce terotinus poel Gaza* regem; cum Gaza
lbid. Hiaroo
t Quid autem voluerit Aqulla d i verbo Hebraico A Z A appellelur, noo aati ioielligo,
IiEXAPLORl)!! Q U A S ^ R S U N T .
2967
tiisi forte ipsum sermonem GOZl posnii; el paulalim in Goxam errore corruplus esl. [Barber. Ua
habel : . , (sero)
. Absque . DRACH.]
V. 2. ., pro etc. Lecliones sequen*
les usque ad versum 7 habet Barberinus. [ uon
legilur in cod. Baiber. DAACH.]
V. 7. Hieron. : c Priusquam de adamante disseramtis, quem S. ei L X X proeo qitod iu Hebraico
ENAGH scripiuin est iranstulerunt, dicendum esl
breviter, quod hoc verbum ., . Tb., interprelali sunl : quorum allerum stannaturam, alleruiu tabescenlem sigutficat. Hic aulem
loco , quod resliluit MartiaiiaMis nostcr,
veleres ediii babebaul . Barberinus vero
lectionem illam tribuit Symmacbo. [Bis
comparel vox "pM in noaro vereu. Trium interprelaliones, ut videiur, perliuent ad alleruin quod esl
in casu reclo. DRACH.J
V. 9. ., . Barbeiin.
2f(8
V tO. . , . Barber. Leclio aoiem

Svmmacbi corrupia duplex adferlar, sed ambaeaeque
vilio laborant. Primam , pulo sic reslituendam . Nam ille verbum I V p veilit
aiibi . Secundum poluerant L i brarii p o c r e pro : nam ille noeen
verlil . Hoc conjeclurse tantum loco ponimus.
V. 14. Hieronymus: c Pro armentario, qui Hebraice dicitur BOCER, ., S., Tb. el V ed., iransiuleruui, qui armenla pascit, non ovet.
Soli L \ \ dixerunl.
Ibid. '., \ eic. Has lectiones Graece
adferi Tbeodoretus, Laline flieronymus.
V . 16. 8., el won incrtpabb. Hieronymus.
V. 17. Hieronymus : c fornicabihtr, quod melius
inlerprelatus esl S., : non quod ipsa
fornicetur , sed quod passivo genere ab aliis cousiuprau susliueat fornicaliouem. >
AMOS CAPUT VIII.

2 . . ', 1. Heb. canistrum statis. S calathaa aulumni.
L X X , vas aucupis. V u l . uncinus pomoram.
.
5. H . S. et ulahbunl canlica. L X X , et ululabunt
I T r W ^Svn . \ . ', \
laquearia. Vul. et slridebunt cardinee.

4. II. et ad aboleudum. L X X , e l opprimentes. Tb.
^ 4 ', \ . .
solvenles. Yul. detlcere facitis.
3 bSOl 6 0 \ \ . ,
6. H . el labile frumenli. L X X , el de omni geni
mine. Alius, de omni venditione. Yul. et quisquilias frumenti.
KOS 11 '. . ', .
11. . A . L X X , T b . Y u I . suim.
TXOUtO 11 ', . ,
14. Hebr. Alius, Vul. in delicto. L X X , per pro.
piliaiionem.
Vp
vfo
Not e t v a r i lectiones ad cap. VIII Amos.

V.
V.
V.
1.
.
'
6.
., Barberinus.
., \ etc I d e .
? \
*;
,,
^
', . Idera. Ms. Jee.

l d e m
V . 41. ., . , . Mss. qui eliam in LXX babeiit

V. 14. , . BarberiBua.
AMOS CAPUT IX.

*3 1 ',
1. Heb. sphaerulam. S. a?dificium propitialoriura.
.
L X X , propilialorium. Y u l . cardinem.
72 5 ', . , .
3. U . in paviinento. L X X , in profunda. Alius, \n
fundamenia. V u l . io profuodo.
6 01 Aotxol, \ . ', \
6. Hebr. Reliqui, V u l . et fasciculum suum. L X X ,
.
et promissionem suam.
' D KlSn 7 . . . V,
7. Hebr. L X X , Nonne sicut filii ? A . S. Vul. Nom /.
qoid non ul filii?
S a - W - n K K ^ *. . . \
Heb. S. L X X , nonne Israel? A . Vul. numquid nou
. ', .
Israelt
'. * . , .
H . de Cbapbihor. A . de Cara. L X X , Y u l . de
Cappadocia.
^ '. '. . . . ,
Heb. . V . de K i r . S. de Cyrene. L X X , de Jbvea.
, . .
Tb. de parieie. V u l . de Cyrene.
3 9 '. . \ . ', .
9. . A . S. etcribrabo. L X X , e i renlilabo.Vul. el
ooncotiam.
331 '. . . 0% .
Heb. A . S. V u l . in cribro. L X X , in ventilabro.
V ^ N nnjf ^ -
. \
____ A . Vul.
_ et non cadet kipillus
^ _ super
^
Hebr.
ter . , \ \
ram. L X X , et non cadel"oosttiiio n w teiiaro
.
] 13 ', . , .
13. Hcb. V u l . arator. L X X , racssis. Aiiut,
tura.
4
JONA CAPLT I.
fqTtl
NoUe et van lectiones ad cap. I X Amos.

V . 1. ., . Barberin.
. 3. , . Idem.
. 6. 01 , \ . Idem.
V. 7. . , elc. Idein. iufra . ,
elc. Mem.
Ibid. . , . Idem. Sed arbiiror corrup m m esse ex sequenii .
Ibid. Hieroo. : < Pro Cyrtaa A q , et V ed. ipamn

verbum llebraicum poucruui C l n ; L X X , / O M M ,
i . e.,poOpov, Tb,, B m / m . S C|iY*m, quem ei
n o s in h o c loco sequuli sumus.
Y . 9. . , ., \ . Barberinus. SimilU
lerque ttqucoies oronea leciioaos uaque ad flnem
capitis.
M
ABD1AS.
1. Hebr. et legalua. S. tt legalionem. L X X , et
munilionem. Yul. el legatum.
8. Hebr.el perdam A . Tb. L X X , Vul. perdatn.
nrOKm 8 . . . ', .
9. Heb. ut succidaiur \ i r . L X X , ut aufcratur
* pnab 9 ', , .
bomo. Tb. utde roedio tollatur homo. Yul, ul inier .
eal vir.
- 10 . , . ', .
10. Heb. L X X , fratris tui. S. Y u l . in fratrem
tuum.
STT3M UV2 12 01 , .
12. Heb. L X X , Vul. in die perditiouis eorum.
', .
Tres Interp., in die perditionie ejns.
rPfPTtVl 18 '. . ', \
18. flebr. et non erit supersles. A . Th. Y , et non
. . \ . ', \ erit residuum. S. et non erit servalum. L X X , oi
non eril frumenlarius. Y u l . el non crunt rtliqui.
.
19. Heb. meridiem. Tres interp., Noium. L X X ,
19 01 , . ', .
Nageb. Yul. Auetrum.
Heb. et planitiem. A . et planities. S. et vallii.
*. \ , . \ . ', \
L X X , e l qui io Sephela. V u l . et qui in campeslrl .
bus.
20. Ilebr. A . S. Tb. in Sapbarad. L X X , uiquo
TTS03 29 '. . . . ', ,
Ephraiba. Y u l . in Boephoro.
D*3W1D 21 '. . . . ', ,
Heb. Vul. ealvatores. A . salvaii. S. Salvanlft.
.
L X X , Tb. qui salvi fuerint.
I W n 1 . . ff, \ .
Notea et variea leclioiies ad

V . 1. ., \ . Sic Theodorelus.
V. 8. ' . , . , . Ms. Jes.
Y . 9. . , . Idem.
V . 10. ., . ldem.
Y . 12. 01 , . Idem.
Y . 18. Tbeodoretus,
* ' \ .
Hieronymus vero : c Sed
melius est ut ipsum sequamur Hebraicum , i . e.,
SARID, quod interpretaiur vel reliquus juxta Aquil a m ; vel effugiens, juxia Symmacbum ; vel secundum Theodotioiiem, el qoiuum e d i l i o D e m raiiduus.
Y . 19. Theodoretus,
\ *
, icilicet .
Ibid. Eusebius de locis Hebraicis. ,
. . , . .,
Abdiam.
. Suspicalur Druiius hio Hesaiom

pro Abdia posiluin eeee. In Hesaia lamen xxxu, 19
reperitur : sed L X X vertunl ,
non , u l bic, quod iorte Dniftii conjtclura
faveat, msi dicaiur, ibi ex Aquila remansisfte, quod aape coniigii.
Y . 20. Hieronymus: c Ubi nos posuimus Do$phonioi, in Uebraico habel S A P U A R A B : quod netclo
cur L X X Ephratha trantferre volueriul, cum el
A . , e l S . , e t t b . cum Hebraica veriiaU concordenl.i
Y . 21. Hieronymos : Pro eo auteiu quod no*
inlerpretaii sumus, et a$cendtnt ialvatora, ac L X X
traoilulerunt, hi qui $ahi fu$rint: in Hebrseo tcripium eat MOSIII, qai nou ul ., ei L X X , el T b .
paseive , vel , ted Ivxla
Symmacbum , . e., aclive $ahalor$$ I B U U
ligendi 8onl.
JONAE CAPUT P R I M U M .
llnU ) 4
-QBnS
. . ', .
', . " A A i . , .
. \ . '. \ ,
ronp 01 , . ',
fKOn 8
',
. ', \ .
4. Heb. Y u l . ventum m a g n u .
g o u a . L X X , fpirUum.
Beb. L X X , Y u l . eonteri. AUu$
6. Heb. L X I , Y u l . ei aceeatil.
Heb. Rillaui, L X X , Yul. sarge.
8. Heb. L X X , ei uode veaif, Ai.
qoo radia? Y u l . ei quo vadUT
f
8. ipfriltioi ma*
dftaolfi.
A . et atueuaU.
et oao> veali,l
Nofaa et arlaa leetiooes ad cap. I Jone.

r
. 1. O , '. Barber. in marg. : .,

. DOACO.
Y . 2. . Barb. margfna ;
. ', . D*4C0,
2971
HEXAPLORUM QlliE S f l ^ R S U N T .
V 4. ., . Barberiiu
IbiJ " A l t o c . 7*. Idem.
5 : Barb. in marg. : . , . Sed
nonbabei Hebr. DRACH.
. Idem. Verum h*c lectk) auapccia, amalicunde tranalau videtur.
997S
V . 8. ' A A l p c , xo\ Mtv , \ *.

Hic ejusdem Hebraici dicti rtm W D I deas lnterpreiationes exhibanl qusdam ( exeraplaria.
Poairemam vero leclionero, , q w t
videtur ease T e t e r i s cujusdam Interprelis, sequilux
Vulgaia qua babet, et quo vadb t
J O M B CAPUT II.
Q ^ I -aaSa nSttO wbttffll 4 *A. \ ^
. ', ^
, . 4>
4v .
"^r-QtPD
. . ', , .
'. . . . . ', .
SDVTSK TS*2ff> pDTr* T>*
',
; .
;
6 . , ', .
rp
. . . . ', .
" TtWO W n 7 01 ,
. , .
4. Hebr. el projecisU me profundum i o cor m * rium. . e i projecisii me in profundum cordia

rium. L X X , projecisli me in profunda cordis maria.
T b . projecisli roe i n abyssum i n cor marium. V a l .
et projecisli me in proXundum in corde marit.
. illisionea luae. S. caligioes t u . L X X , d e r a t i o nes luae. Y u l . gurgitea tui.
. Hebr. S. T h . expulsua sam. . exii. L X X ,
V u l . abjeclus som.
. verumiamen addam respicere ad templumsanctitatis tuae. S. forte iierum reapiciam ad lempluoi
sanclum tuum. L X X , putasne addam, tit videam
tempium saDClum tuuro? T h . quomodo respidamad
lemplura sanctura tuum ? V u l . vemmiamen r v a o a
videbo lempluni sanctum tuum.
6. . L X X , V u l . abyssua. S. mare.
. carectum. . rubrum. S. interainalam. L X X ,
noviasima. V u l . pelagus.
. Hebr. ascendere fecisll de fovea v i u m meam.
e u d a t de corruptione v i u mea. L X X ,
7
>
ag
ascendat comiplio v i l * mea% Vul. et sublevabis de

corruptione viiani meam.
XSW t r a n VWrhon 9 . .
9. . cti&iodientes vanitatee raendadi, miseri
. cordiam suam derelinquent. . cuslodieotiuin v a n i lalem fruslra..... S. obsenrantes vaporee vanoa,
. ', , misericordiam suam abjeceroni. L X X , qui custo .
diunt vana et mendacia misericordiam suam reliquerunt. V u l . qui cuslodiunl vaniiates fruttra, miaericordiam snam reiiqaereot. V u l . qui ctisiodiant
vanitate* frosira, roisericordiam atiam derelinqount.
N o l et vari lectiones ad cap. I I Jon3.
V . 1. ' A . et . lectionea habet Coislin. noni vel
Colbertinas unas.
decimi asecoli, ubi post Paalmos sunt Cauiica ScriV . 9. . , etc. Ex codice Psalpturae cam expositionibue Patrum : qui codex ae- nioram Colbertino scripto, qui in fine
queotee etiam euppeditai usque ad versum 7.
faabet
canticum Jonae cum caeteris Veterie TeslaY . 7. 01 elc. Hanc
menti Canticis. Coialinianus has ipsas lectioncs
leclionem exbibet codex Reg. RombydDns, necnon
effert, et ad Symmacbum babet, .
%
JON^; CAPDT III.

DT D W I K 4 '. . . \ .
4. Heb. . S. Tb. Syru$, Bebrceu* el Y u l . adhuc
. ', .
quadraginla dies. L X X , adhuc Irea dies.
1 8 '. . \ . ', .
8. . et convertantur. . Tb. 6t conversi sunl.
" A - U . , .
L X X , et A / . , et reversi aont.. V u l . e l converUlur.
9
N o t et r a r i lecliones ad cap. III Jonea.

V . 4. Lectionem . , ., . itemque Syri et Hebra?i adierl ei asaerit Theodoretus. Yide Uieronyroum in bunc locum. Apud Jtislinum Dial. ctim
Trypboue legitur, ( ) -
, ita ut ex duabus lectiooibus uua

racta fuerit.
V . 8. . , ., \ . . Jcs.
JONJE CAPUT I V .
13> 4 01 ,
;
Heb. num bene faciendo ira eet tibi ? JUtiqui, an
. ; ',
bene conlrislalus es ? S. Jurene tristatus e s T L X X ,
si vchcmenler constristatus es tu ? Yul. putasnc beiio

irasceris tu ?
MIGHiEiE CAPUT I.
73
pT>p>p 6 . ol , . ', .
ârberin. . . . . .
b atfnn 9 , ;
J . ; ',
2974
6. . ricinum. . Reliqui, V u l . bederam. L X X ,

cucurbilae. Barber. A . T h . cyceona. S. hederam.
9. H . num benefaciendo ira est libi ? Reliqui, au
recte contrislatus es tu? & jurene trisiatus es?
L X X , si vehementer contristaluft es lu? V u l . pulasne bene irasceris lu ?
Not et varifle lectiones ad cap. IV Jonee.

V . 4. 01 , . Has versus 4 et 9
lcctioncs adferl Tbeodoretus.
V . 6. *A. \ , . Hieronymus in
epistola quadam ad Augusiiiium, et iucommenlariis
i o Jooam , ubi de bedera et cucurbita fase dispu-
mCEMM
TjS 2
lat. Sed Barberinus longe allud babet, ut vides.

. , ., . Hoc nibil aliud est, quam vox
Hebraica p*p*p grajcis liUeris expressa. [Alex. scribil . DRACH.I
V . 9. 01 . elc. Theodoreias.
CAPUT P R I M U M .
. . ', .
2. Hcb. V u l . in lestem. S.
testimoninm.
tesliflcaus. L X X , i
'. . ', , .
8. H . sicul dracones. L X X , quasi draconum.Vul.

velut draconum. A . sfcut airenarum. Tb. sicut
lconum
'. . . ', .
Hebr. uluta?. A . S. siralhocamdoram. L X X , sirenarum. V u l . slrulhionura.
CQ 10 01 , . ', .
10. Heb. flere. Reliqui, flelum. L X X , in bacbi.
Vl. lacrymis.
pWf raWV mn *S H
. . . .
11. fl. Non est egressa habiiatrix Sanaan plan(a/. , ). ', - ctum. .... Sennaar (oi. Sanaon, vel prospera)*
. . . . . . .
L X X , NOB esf egressa babilalrix Sennaar. Plaagiie,
Th... Sanion in lucluni. Y u l . Non est egressa q n
habiial in exitu : planclum.
TOXffV 12 . . 12. Hebr. babiialrix Marutb. S. habitatio exaa , .
perans. L X X , babilatrici dolorum. Vu). quae babi~
lal in amariludinibas.
im* DSTVTV neno rom
urvn 15
15. H . Adhuc baeredem adducam t i b i , ItabiCatrlx
S n B P TD3
.
Marcsa, usque ad OJolIam veniet gloria Israel. S.
, .
Adbuc hacredem afducam, el libi habitatio Maresa,
. . ', ,
usque Odollam veniet gloriae Israe). A . haeredem.
' ,
L X X , Doncc baeredes adducant,quae babiias Lacbis;
.
haereditas usque Odollam veniet, gloria filiae Israel.
Vul. Adbuc baeredem adducam tibi quse babitas in
Maresa: usque ad Odollam veniet gloria Israel.
16. Heb. A . S. V u l . calvitium tuum. Heb. int.
6. \ ', .
et L X X , cberiam iuam, vel viduilatein. Atius, tou. . "., .
sionem.
8
.
Nolffi et variee lectiones ad cap. I Michffi

c Symm., tettificans. 1. e., V . 2. Hieron
.
V . 3. . Barb. iu marg., 6., \
. DRACU.
V. 8. . , etc. Barberinus.
Ibid. . , ., , ldem.
V. 10. 01 , . Hieron. commentariis. Eusebius vero de locis Hebraicis, ,
, . Ubi
emenda '. . quod coniirmal versio Hieronymi: Inachim, sive sn Bachim: pro qiio Aquila
ei Symmachus iranslulerunt, in fletu. Polias crederem vcrtiss*, ui ail in Commeniario
Hieronymus, qiiain , cum nulla sil in
Uebrjeo pneposilio. [ csl ieclio A l d .
Monlf. IIOII accurate adscripsit Hebr. Oan; rcferliir
euim cerie ad proxime praecedeulera tt, utel leciio
Kcliquoium. Edit. . : Plcrique ,
PiTnoL. G R . X V I .
et apud S. Hieron., caMiium. > DRACB.]

\ . 11. Eusebius de locis Hebraicis:
. . , , proquo Hieronymus : I S M naar: pro quo Aquila Sennam; S. Intcrpretatur
uberem. Meminit bujus Micba?as prophela. Barberinus vero ad marginem : . ,
(sic). . , .
V. 12. . , elc.Ex Dmsio. Versionem
vero Lalinam adfert Hieronymus.
V . 15. ., elc. Ex Hieronymo. *A.
item babuit teste Tbeodoreto, oui banc
uuam cjus vocem adfert. [Ad , Barb. in
marg., ^(\), . DRACB.]
V. 16. Ex Barberino. lliud autem . \ ,
, denoiat L X X ipsam vocem Hebraicam
TTTfp, illo expressisse. [Edit. Rom. verlit
Laline, toniura. DRACB.]
9ft
B E X A P L O K V M QUSE SUPBRSUNT.
9375
1976
HICH CAPUT II.

71 4 . . . ff, .
UV SvkrW* >3 '. \ . S.
\ , ',
.
4. Hehr. A . S. V u l . vae. L X X , facti trnii.

fleb* quia est in torli manae eomro. A . quia
fortii esi manus ejoa. S. quia fortis eral manua
ejus. L X X , quia non lcvaverunt ad Deum maaaa
*uas. V u l . quooiam contra Deum esi manut corum.
6. Hebr. ne stilletis, stillabunt : non slillabanl
islis : non comprcheDdet ignominiaa. d i c u
[domue.] A- ne atilleus slillauies, BOO sxilleiis i n
bos, coiuprehendea confutionee qui dicis. S .
ne lacrepetis si increpetis: non iucrepanies noti
cohibet ignominia. L X X , Bolileuere lacrymis, ncque plorent saper his, neqee enim abjiciet opproelillabil super istos, non comprebeadetOBiusio.
. ,
, . .
,
. ', ,
* ,
.
bria qui dicit. V u l . ne loqvaraiui 4oqeenlee, non
Dicit.
*
W STQTIKI 8 . . .
8. Hebr. et beri popula* raaus in inimicum i a . . . ', \ fturrexiL . et occurrens... 8. ante uaam diem
.
popuius meus quasi inimicus restitit. L X X , et antea poplii8 roeus in inimicilia restiiii. V u l . ei e xontrario popalus meue ia adversarium coQtarrexit.
Notaa 6t variffi lectiones ad cap. II Micbawfe.

V . i . . , ., . Barberia. L X X qul vertunl,
, legerunl baud dobie ? pro rp.
_
Ibid. . , elc. Has Aquilae el Symmacbi lecliones adfert idem. Lectio aulem Aquilae
vHktur deOcftre. [Btrb. exbibet pariter Tbeodolionia vcrsionem, quae fugil llonlfauconii oculos :
. DRACH.]
mCXUEM
StflttP JTO i3*Sp1 4 01 (\
.) ', \ .
%
mi?3Dâ3H 8 . . ', .
rrnn fnr pSem^ nnn rrw fw? m^xi pS 49

*A.
, \ . ',
oV , \
.
marii eril. Y u l . propier boc, caota veatri, Sion
lapidum eril.
V . 6. A nettUletis $tillante$. Hieronymvs. Barberinus vero lecliftnes Aquil el Symmacbi Gnece

plenas adferl.
. 8. Graeca Aquilae el Symroachi habet Barberinus. Uieronymus : c quia verbum IIUL et tonttarium et diem hesternum sonal, S. apertius iraBstol i i , ul diterei: ante unam diem elc. ^
M
CAPUT IIL
4. Heb. et gubernatores domua lsraeJ. Rdifui,
Vul. et duces domus Israel. L X X , ei restdoidomtts
Jsrael.
8. H . et vere ego repleius eum ferliHidiae. &
verum ego repleiua som fortiledine. L X X , uisiego
ireplevero forlitudinem. V u l . TeromUBieB ego repletus eum forlitudine.
49. H . IdciFCO propter vos Sion ager arabitar,
et Jerusalem io acervos erii. A . Ideo propter vos
Sion ager arabilur, et /emsalero i n acervum l a p i dom redigclur. L X X , Idcirco proptcr vos Sion
qaasi ager arabitur, et Jerusalem ut custodia poqoaai ager arabitur, et Jeroialem quasi accrvaa
et variffi lectionea ad ap. III MtcbaMB.

V . 1. Hiferob.: c Pro reliquit domuilsrael, exceplis L X X omnea, duee$ domus hraet iranstulerunU)
V. 8. ., elc. Barberinus.
Y . 49. . , ., atc Easebraa i n

Demonstr. evangelica.
MICHJf&^5 CAPDT IV.

D T n n W I 3 ', \ . ", .
v i r S l . . ' . ', .
JWTD
9 . . .
. ', ,
.
EJDKJ 41
. ^. &^ .
3. Heb. L X X , VuU et baslaa saaa. Aliau, laoceas

auaa.
H . L X X , cofltra gentem. S. Tb. auper gcnlcia.
VuL adversus gentem.
8. Heb. cditus locus filia Sion. A . lenebroea filii
Sion. 8. abscondiu ipsa est filia Sion. L X X ,
squallens, filia 8ion. Y u l . nebolosa filia 8ion.
I ) . Heb. 8. Y u l . congregaUe soet. L X X , una
coiigregalae sunk
MICHJBJE
2977
intTWn 13 01 , . ', ;.
. t6 . 0 \ . ,
. ', .
NOUB
CAPUT
13. . anaibenialixabo. Jt*Jifl, aaaibemailaabU.

L I X , consecrabis. V u l . iulerfictes.
H . desideriam eorum. S. lucrum eorum. L X X ,
inaUitudinem eoram. Tb. dona eorum. V , uiilUas*
V u l . rapinas eorum.
ei vari lectiones ad cap.
V . 5. ', . Barberin.
Ibid. ., . , ' . Ms. Jes.
V . 8. Hierqnymue *. < El hme lurrt filia Sion;
sive ut Symmachus verlit in Grsecom, et ipsa est
lia Sion. Quae baud dubie viliaia videnlur. Barerinus . , . ., ; hx videntut
2971
V.
IV
Michaeaa.
esse vera? lectiones.

V . U . ., . Barberin.
V . 13. 01 . , ldem.
lbid. Hae leciiones prodeunt ex Hicronymo et e%
edit. Bomana.
%
M I C H J E J E CAPUT V .
1. Hebr. nunc lunnattm excurres, filia iurma*.
0 \
A . S. Tli- V , V u l . DUOC vaslaberia, filia latroDia.
L X X , nunc obslructur filia obsiruclione.
. \
. A . perculienl stiper maxiilaro judicem Israel.
. .
S. percutient in maxillas judicem IsraeL L X X , per . (/, \
culient in roaxillas tribus Israel. Th- percutiel itt
, .
maxillam judicem lsrael. VuL percoiienl maxiUam
.
judicis lsrael.
C E t t 01 , . 0 \ ; .
Hebr. Trea Inlerpret. V u L judicem. L X X , tribua.
4 . . . ', .
4. H . et manebunt. S. et babitabunl. L X X , eruni.
VuL et convertenlur.
CJTH
UVn 7mm 5 . ,
5. H . T b . sepiein pastoret, et ocio principea bo\ . . minum. A . seplera pasiores, et octo constiluto
, \ . ',
bomines. S. septem paatores, et octo cfarislos hoaii, \ , .
D u m . L X X , *eplem pastores, et octo morsus bomi, \ , . , ',
num. Th. aliter, V , principes bominum. VuLseptoia
.
pastoree, ei odo primalea bominom.
7TTQ3 ynirmi ,
*rm * urv 6
6. H . et depasceoi tcrram Assur gladio, ei
. . . . ', \
terram Nemrod iittraportas ojus. S.et pascent Assur
, \
in gladio,ei lerram Nemrod intra porlas ejua.LXX,
.
et pascent Assur in gladio, et terram Nebrod
fovea ejus.Vul. et paeceni lerram Aisur in gladio,
el lerram Nemrodin lanceisejus.
30 *. . . . . . . ',
Heb. in portis ejus. A . V u l . in lancais ejus. S. i n . . . ', ira porlas ejus. L X X , in fovea ejus. T h . i n porlii
.
ejus. V . in eicis eorum.
WV AT D W n a 7 '. \
7. Bebr. lamquara imbrcs super bcrbam. A . nt
(. ). ', \ \ . . \
gaiue rorie swper berbam (aL eeroen). L X X , et
\ . . .
aieut agni super gramen. Tb. et sicul slillae euper
fonum. S. super foenura- YuL et quasi stilke enper
bcrbam.
OTN m S b n " NV> XZTHS i t t p n A '.
11. quae non exspectabit virum, nec prastolabitur
, \ \ . ',
filios hominis. A . quae non exspectabil viruni, n*c
\,
circa filios bominum. L X X , u( non cougregetur
, . , \
qaisquam, ncque sit in filiie bominum. Tb. quae
\ .
non exspectabil homiaem, nequo eperabit iu lilios
bominum. Y u l . q u non axepectat viruro, et ncn
presiolalur fllioa horainum.
12 . . .
12. II. et pnestigiatores. A . et bariolantea. S. et
. ', \ .
auguree. L X X , et loqoeutes. V u l . el divinationes.
TPTXTQ
mann rro
. .
'...
Voim a l variflB leetiones ad cap. V M i c h .

V . 1. Trioin inierprKaUottes ex eclogis loannii
JASUBUenim wrbam Hobralcura trutoque tigniO*
monacbi litera X incod. Coielin.
cat.> In illa autem hujus versus verba \
Ibid. , . Barberin.
, notal ad marg. Ms. Jes.,
V . 4. Hiferon. : t Et conmttntut; rtte, o l meelc . I. e.
Hu inlerprcialus est Symmacbirstiabxlabunt.
qucc obelo notanlxr in dnobnt locis non exslani *
H E X A P L O R U M QUi SUPERSUNT.
2979
Uexapio, scilicet, u i male poeila.

V . 5. . , . Drusius ex edtlione
Romana. Hieronymus vero sic habet : c Ubi nos
posuimus primates homines, el in Hebraico scrlpiom est NESICHE A D A M , S. iuterpreuius esi
chn$tos hominum, T h . et V ed. principes hominum,
Aquila, grares, vel conttiluios hominet, i . e.,
. t Sed irium lectiones pleaiores proferimus ex Barberino codice.
V. 6. Hieronymus : c Rursum in eo ubi ego et
Aquila iransttilimus, in lanceis ejvs, nt subaudiatur, Xtrrm Nemrod ; S. vertit, , e., intra portas ejus, T h . iw portis eorum. V ed.,
v
CAPUT
) OTnRTO 2 .
. '
, xa\ at -
^^])3 5 01
.
. (). ', .
',
yrhrm
8 ',
. . \ . ', .
mp
. . ', .
U ^ S n nSl XfH\ JVIW U

'. , \ , \
'.. . \ ,
\ , \ . ', \
tv \, \ , \ .
;WVO 18 '. . ', .

UirciiyOH ', . ',
.
S980
, quod nos posauroas dicere, trt

tia$ eorutn : in Hebraeo autem posilum est THEE.
Infra vero Hieronymus plenam Symmacbi versioncm adfert qualem nos edidimus.
V . 7. ., \ \ . Eusebii
Demonstr.evangelica. Barberin. ' , ..,.,
.
ibid. . , elc. Aquilae et Theodotionis leclionem exbibet Euseb. in Demonslr. p.
82 ut supra.
V. 12. ., \-10. Rarberio.
VI.
2. Heb. V u l . et fortia fundamenta lerrae. S. el anliqua fundamcnta lerra?. L X X , et valles fundameaia

terra?. V , elbanim fundamenla terrs.
5. Hebr. Reliqui, Vul.de Seiim. L X X , de scbcenis.
fleb. V u l . juslitias. S. misericordia. L X X , j u s t i tia.
8. H . et burofliare te ambulando cnm Oeo tuo.
L X X , et paratussis ambulare cum Domlno Deo tuo.
T b . et cave diligenter ut ambules cum Etoaicb. V ,
et golicitum esse. V u l . et solicUum ambulare com
Deo tuo.
9. Heb. S. clanubit. L X X , vodferabitor. V u l .
claraat.
14. Hebr. et depressio ttia in ioleriore tao, et
apprehendct, et non producet. A . et planlabo
nUeriori tuo, et comprehenderis, et non salvaberis.
S. sed et corrumpea in inumo luo, et ventes, el non
salvaberts.LXX, ei contenebreseel in t e , t d e c l i n a bit, et non salvaberis. V u l . et humilialio tua i u
medto t u i : et apprebendes, et non salvabis.
16. Heb. opus. A . facta. L X X , Y u l . opus.
Hebr. Alius, in consiliiseorum. L X X , ia v i i e e o rum. Vul. in voluntatibus eorum.
NotdB et varrea lecliones ad cap. V I Micbee.

V . 2. Hieron. : c S. et Tb traasluletum, et ontiqua fundamenla lertx. fiuinla auiem ed. ipsum
Ilcbraicum posuil, ETHANIM, fundamenla terra:. >
V. 5. Hieron. : c Pro juuiliit eive mstUia, mi$ericordia inlerprelatus S., el ubi L X X , uhamtL,
Omnes ipsum Hebraicura SETTIM transtolerunt. >
V. 8. . , \
MICUMM
. Sic restiiuit Martiaiueos, anxea legebalor

. V ed., \ . Hieroo.
V . 9. ., . Barbenn.
V . 14. *., \ etc. IêcUones quilac ct Sym. stc exhibet Barbeiiu.
V. 16. . , . Barb.
Ibid. ', Idem.
CAPUT
VII
T2K 2 Oi , . ', .
DTQOO 4 ., . , , . ', \ .
2. Hebr. L X X , V u l . periiL Reliqui, defccit.

4. Hebr. perplexiug eorum. Alius, obsidioeoruni.
A / . inunilio eorum. L X X , flelus eomm. V u l . vaslitas eorum.
pn II
11. Heb. slaiutum. S. praeceplam. L X X , legitima. T h . jussio. Y u l . lex.
. . ', . . .
12 17. ,
. ', .
?4 18
DTp 20
. ', ' :.
0* /. , .
t
12. Heb. manilioois. Omne$, manitio, et circumv t l b l i o , et obsidio, L X X , rounilap. V u l . mnnitas.

18. Heb. in perpeiuutn. Reliqxi, in aenipiiernam.
L X X , V , i n lestimonium. V u l . ultra.
20. H . quondam. L X X , a principio. AL priorcs.
Vul. amiquis.
2981
NAHUM C A P B T Hf.
2982
NoU et varto lccliones ad cap. V H Michawe.

V . 2. 01 Xoix^ . Uarbcrinue.
prseposUionem M A , et nomen SOR , dividatur, de
Y . 4. Hieronymue : Vaslatio tua venil: nunc Tyro, intelligilur : sin autem uims sermo sit, tnunierit vattitai eorum, i . e. habitatorum, sive obsidio:tionem sonat. Denique omnes , \ MABUCIIA eniin magis ct ,
, \ , non de Tyro, ul L X X , sed
I. e., obiidionem et CHttodiam, quam vastitatem in
munitionem et ambtlum muratceurbts transluleruut.i
Hebraeo sonat. Ubi haud dubic aliorum InlerpreUbi Irium haud dubie lectionem adfert.
tum versionem tacilo noroine adfert.
V . 18. 01 , etc. Has lectionos excoV. 11. S., Tb., \ . Hierodice Regio el ex Hieronymo mutuamor.
nymus.
V. 20 *A.Ua>c, . Sic quacdam cxemplaria.
V. 12. Hieron. : MASOR : quod verbum si in
v
NAUDM CAPUT PRIMUM.

1 . . \ .
* 2 '. . \ . ',
.
KOTTI 5 '. . . . ',
.
1D* ]TTO Dlp* * 6 *. . . . .
', \
;
3
1. Heb. A . Y u l . onus. L X X , assumplio.

2. Hebr. A . Tb. V u l . et habens furorem. L X X ,
cum furore.
5. Heb. et conflagravit. A . ct inborruit. S. ct
commota est. L X X , et coalracia est. Y u l . et contremuit.
6. Heb. et quis slabil in ira furoris ejus? A . quis
resislel
S* cl quis suslinebil iram furorisejus?
L X X , V u l . et quis resistet in ira furoris ejus ?
'. . . . . ', .
Heb. Vul. cflusa esl. A . conflata esl. S. T b. slillavit. L X X , consumit, sive liquefacii.
7PW -ny psni 8
8. Heb. et in inundatione transeunte consum . ',

maiionem faciel loci ejus. S. V u l . et in diluvio
. . . . .
pralereunle consummationem faciet loci eju.
. . . . a consurgenlibus. L X X , el in diluvio transeunie coneuramalionem

faciet : transeunies. T b . . . . . consurgenlibus c i . V
a consurgcntibus ei.
TQf UTC&B D l p r m S 9
cxi \ .
. ', -
7. ITebr. non consistet bisangusiia. S. lion sustinebunl impelum sectmdtim angustiae. L X X , non
vindfcabit bis in idipsum in iribulalionc. T h . nou consurgel secunda iribulalio. V u l . non consurget
doplex tribulatio.
^jnin
njn 11 '. *
. ', .
*3 14
', . ', ^
l l . H e b r . nialum consulens Bclial. . maliiiam

dcliberans aposiasia. L X X , pessima cogilaos coniraria. V u l . malitiam : mente pertraclans prxvaricalionem.
14. Hebr. quia despectus fuisii. L X X quia veloccs. V, quia contumelia affectus cs. Y u l . quia i n fionoraius es.
Notie et variaB leciioncs ad cap. I Nahum.

V. 1. . , . Hieron. Prologo in Nabum.
c L X X inlerpreianlur . ., . Apud l l e braeos MASSA.
V . 2. . , ., . Drusius.
V. 5. . , \ elc. Tbeodoretus.
. 6. Hieronymua: Aperiius inierprelatus est
S y m . , el quis mttiuebit iram furoris eju$. Infra
\ero: < Porroverbum Hebraicuni l A C C U M , q u o d
ct A . et L X X transiulerunl, retiitet eic. >
Ibid. . , elc. Hieronymas.
V . 8. Hieronymus : c Verbura MAGOMA, quod
nos interpreiati sumus, loci ejus, omnes in duas
oralionis partes diviscrunt; ut M A , in pnepositio-
oem oV, verlerentî. c. , COMA, $wrgenie$ inlerprelareniur. Denique Aquila ,

inquit, i . e. consurgentibu$; L X X , consurgentet;
Theodotio, consurgentibus ei; V ed., consurgentibusilU. Solus Symraachus cura nostra inlerprelationc consenliens, a i l : El in diluvio ctc.
Y . 9. S., Th. Leciiones adferl Hieronymus, ut nos
edimus.
V. 11. "., eic. Ms. Jcs.
V . 14. Uicroii. : c V edilio, , L X X
transtulerunl: quia telocet, quod in Ilebraico legitur C H l C A L L O T H .
(
NAHUM CAPUTIII.
HMSO fTQ 1 '. . . 1. . . 2. . '
1S. 1.
sione
tione
Heb. exlorsione plena. [. excervicalione plcna.

crudelilale plena. S. 2. membroruin COUCH
plena. L X X , iniqtiitate plena. V u l . dilaoeraplena.
H E X A P L O R U M QVM SUPERSUNT.
083
*pi3 ttPG* H S
.
19* 4
', -
Heb. noo recedei prsda. S. ubi indesinens pnrda

cst. L X X , non contreclabilur veaauo. Vut. non
recedel a te rapina.
DJVtQ iSttDt 3
',
3. Hebr. impingent in corpora eorum. S. I
.
oflenduDt in cadaveribus niorluorui. L X X , e l i n firmabunttir in corporibus eorum. T u l . et corruenl
in corporibus suis.
D*Sttft r f e a 4 *A.
',
4. Heb. patronae maleficiorum. . 8. habeos ina.
leficia. L X X , dux maleficiorum. V u l . babemia
maleflcia.
*Q iTWl 7TXW 1 " TTP y&Thl \ 7
7. Ueb. E l eril omnis qui videril te vagabittir a
fA TO
', \ , te, et dicel, Vaslata est Ninive, quis coadolebtl e i t
, , . Et omnis qui viderit te recedet a le, et dicel,
, ;
,
Dissipata esl Ninive, quis lugebil cum ea ? L X X ,
crit, oronis qui viderit le recedet a le, et dicet, Hisera Niaive, quis gemet eam? V u L e l e i i l : omuis,
qui viderit le, resiliet a le, e t d i c e t : Vastala esl Ninive : quis commovebil super le caput?
t p p D 18 ' . . . .',.
18. Heb. . S. T b . V u l . qui congregel. L X X .
qui sustipiat.
Nolet variaB lectiones ad cap. III Nahum.

V . 1. flieronyraus: t Ubi nos posuimus tacer*plena, in Hebraeo babslur PHEREC M A L E A ,
quod inlerprelalus e s l A . , , .
e., excervicaiione piena. Symmacbus auiem , quod possumus dicere, crudelllati vcl
uttnlate pUna. Io allera ejus editiooe reperi, ttone
, . e., uctionibus earnium, *c frusti$ per membra concisit.

Ibid. S., ubi indesinens etc. Hieronymns.
V . 5. s., et ogendunt e l c Orusius rx Hieronymo.
V . 4. ., S., habens maleficia. Hicronymiis.
. 7. S., tt omnii qui viderii etc. llieronymut,
HABACUC CAPUT PRIMUM.

WTJn 1
'. . . ', . .
e
Onn t O 5 A. .
',...
,
1. Reb. . V u l . onus. 8. L X X , Tb. assumpiio.
', . . . .
TBQi-iD WDMP 9 Wtm SCTS bstn

V, ,
l .
N3P U W I TOSOTJ W 3 0 7 . , \ . ',

, \
.
W O TOT 8 t
.
', ol
* n w o *A. i w p i 4* t f c , ,
, .
Htl> DtanS r f c 9 . .
C , .
Wffl ntaO .
. ',
.
OBftfl 11 '. . xa\ . ', \ .
nmDJ H S n n p > r W c n p o rm 12
TVysk m D W Dtfab A
- . . \ ,

\ e
3. Heb. videte in gemibus. . S. T h . V u l . aspicite in geotibus. L X X , videle contctnpiores. Aiiuu

videbilis calumniatorcs. Alius, videbiiisjjccliuaoies.
. Quia opus operans in diebus vesiris, n o n
credilis cum narrabilur. S. qitia opus flei in dicbus
vestris, quod neroo credet cum narrabilur.LXX,quia
opusego operor in diebus vesiris quod non credelis,
8 i quis narraverit. V u l . quia opus faclum est in
diebus vesiris, quod nemo credel cum narrabitur.
7. lleb. Ipsa ex seipsa judicium ejua, e l exallalio
ejus egredietur. . Ipsa sibi judicabit, ei dccreto soo
egredietur. L X X , ex ipsa judicium ejus erii, et
assumplio ejus ex se egrcdielur. V u l . Ex semettpsa
judiciuro, et onog ejas egredietur.
8. . et laie patebunt equites ejue. . effandenlur
eqailea ejus. L X X , et equkabunt equites ejus. T u l .
el diffundenlur equiies ejus.
H e b r
r a s
, U
- P
P
- >
vespertinis.
v e s
e , s e
*>* **** * p e r * .
' (ociores) iup.s
. tola ipsa ad rapinam veniet. S. omnia in

avariiiam venient. L X X , consummalio D impios
veniet. V u l . omncs ad pncdam venient.
Heb. opposilio facierum eorum ad oriemero. S.
aspcctus vulliis eorum ventus urens. L X X , resistenle faciebus ipsorum ex adverso. V u l . facies
eorum venlus arens.
41. Hebr. . S. ct deltnquet. L X X , el propiliabilur. V u l . et corruct.
12. H . Nonne lu a principio Doroinus Deosmeni
sanctas meus ? non moriemur, Domine, ad jodicium poeuisti eum, et petram ad increpandum fundasii eum.
et finnum ad arguendura fundasti
&98S
IIABACUC CAPUT II.
9386
^ . 0 \ \ 4 '
eum. 8. a principio, Poojioe, Qeui roeu*,
PXfc > * *^
*<rt sancte raeu*, ut non moreremur?Domine ad Jydi, , , \
caudum posuisti eum, el fortem ad corripiendum
.
constiluisti eum. L X X Nonne tu a priucipio, DomineDeus sanctemeus?et non morieraur : Doraine, in judicium posulsti ipsum : et plasmavit me ut
arguam dieciplinam ejus. Vu). Numquid non tu a principio, Domtne Deus meus, Saneie metis, et mm
moriemur? Domine in judiciura posuiaii eam: et fortem at corripercs, fuudasli eura.
VCQ p*TX JRZn ySaa t&mnn 43 . . . 43. . Tacebis in deglutieado iropio j u s t u m p r
.
ee. . 8. Th. V u l . Tacee devoranle impio justiorem
0 \ - se. L X X , Tacebis duna impius devorat juslura.

Not5 et variae lectiones ad cap. I Habacuc.

V . t. Hieronymus in Prologo: L X X , S. Tb.
. ., pondw, i . e., ., ut supra cap. 4
Rabum
Y . 3. Hieron.: Ubi in Hebraico scriplum est
R A U BAGGOIM , et nos Iranstulimus, aspicite in
genlibui, et L X X posuerunt, Videte contemloret,
ezcapio Aquila et 8. et Tb. qui cum noslra inierretalione concordant, in alia quadam editione baetur, viJebitii catumniatore* , et in alia pariter
absque aucloris litulo, videbiUt declinante$. >
V. 6. Hieron. : Symmachus pro eo quod dtxitnu$, factum est in diebm ve&tris, interprelatus esl, quta opusfietin diebus vestris ; caetera
aimiliter.
V. 7. ., ctc. Tbeodorelu. Codei
v i r o Reg. babel . Hieronymw*: c S., ip$a
$ibi judicabii, et decreto suo egrcdietur. %
v
V . 8. S. effundenlur equUeicjut. Ilieron.

Ibid. . , . Barberinos.
V. 9. . . Tbeodorotas et cod. Reg.
Ibid. ., etc. Jidem.
V. 41. *A;, xa\ . ffieronymtrs, qui
eic babol: c Et pottta cotruit; pro quo A . et S.
iranstulerunl \ , i . e., tl deknqutl ;
hanc habente Scriplura sancta consueludinem, ut
V A S A M J . e. delinquet, ponat pro eo qaod e*t, 4t$inet c$u quod fuerat. >
V . 49. 8., Nonne tu principia tic. Ilienni.
Graeca vero Aquilae et Symmaehi ex Barbarino muluarour.
V. 43. . , ., 9., ete. TheodorelUi
c i m s . Beg.
v
HABACUC CAPUT 1.
reann n a D ^ y ro3nPM1 rtvcm VnOZnorSsr 4
f.Heb. Super ctistodiam meam ttabo, et substU f U e r S y amm
mrb
tlam super nmoitionem, el contcmplabor ad T i d e n dum qoid loquator in me, el quid respondcam so*
C , \ , \
per Increpatione nea. S. Quasi oustes auper apa \ ,
culamslabo,et stabo velut inciueu*, ti conAempIa , \
bor utvideamquiddicalur roihi, el quid reapondeam,
.
cc coniradicam adveram arguantem me L X X , Super custodiam meani stabo, et asoendam super
petram, ct coniemplabor ad videndum qutd loquetur mihi, et qoid respondeam ad correptionem meam. u l . Supcr cuslodrara meam rtabo, clflgam gradom super munilionem : et contemplabor, ut videam.
quid dicatur m l b i e t quid respondearo ad arguentem me.
Hcb. T u l . mtraillonem. . , clrcum. 8. conclu..0% .
, . ,
. E \
turo. L X X , petram. T h . gyrum.
9. Hebr. L X X , vlaienem. A . Yitl. visum.
) 9 *A . ', .
Heb. Y u l . labulaa. 8* paginae. L X X , baxom.
ITfftn
', .
Heb. VHIL percorrat. A . 8. carral. L X X , perto .. . . ', ^
quatur.
3. Hebr. A . 8. V a l . et oon mentielur. L X X , et
3 0 ? vfo 3 *. . \ . 0^, \
aon io vamue.
.
B. ai inoram feeerii exspteu
quia vaiiieado
* vh ic>
"irrOT '^
}, , (/. veniet, IKMI tardabit. A . si aotem procrastinaverit,
) . .
exspecta eum, quia veniena ênief, el noo tardabk.
8; coarctabit
L X X , si moraro fecerlt, suslioo
. . . . ', ,
eom, quia voniens veniat, et non lardabii. Y u l . si
,
moram fecerit, exspecta eum, quia veniens veniel,
01 non Urdabil.
^
7TTBP~vb rAsjf 3 '. - 4. H . Ecce elala esl, nwi reeta anima e}os in co.
A . Ecce tardante non recta anima mea in ipto.
. 0 , L X X , ai retraxerit se, non placet anima mea in
(, .
eo. Y u l . Ecoa qui iocreduliis eat, non erU recU
anima ejna in semetipso.
Heb. A . et joatus in flde ua vivet. 8. Th. Y ,
. \
VI, Ylf, justus aulem fide fua vivel. L X X , j a i i a
. . . ', 7 ' r
2987
H E X A P L O R U M Q U i SUPERSUNT.
. ',
.
iTU
5 . (/, ).
', .
7 4#), \ . '.
'.
9 . . 0 \ .
2983
auiem ex flde mca vivet. Y u l . jusius aulera n

fide sua vivet.
5. Hebr. et non babitabit. S. ei non abundabit
[ai. prosperabit]. L X X , nibil perducet ad flncm.
Y u l . non decorabilur.
7. Heb. L X X , c l evigilabant. Reliqui, et expergiscentur.Vul. el suscitabuntur.
9. Hebr. S. V u l . Yas. L X X , o.
41. Hebr. quia lapis e pariele clamabit, et trabs
de ligno respondebit ei. Alius, quia lapis in pariele
clamabit, quasi verrois in ligno loquens. A/iv,lapis enim de pariele vociferabitur, c l de l i -
TOH yVD DWI pVtn -)*pO plTT3 II

,
"AXloc
',
, .
gno loqtietnr ei. L X X , quoniam lapis de parieie clamabit, et scarabeus de liguo loquetur ea. V u L
quia lapis de parieie clamabit: el lignum, quod inter juncluras aedificiorum est, respondebil ei.
lleb. et trabs de ligno respondebilei. A . et raassa
3 y y O D*S3"l . \ (). . - deligno respondebil. S. et colligalio aediiicii lignea
vocem dabil. T h . V E d . el colligaiio ligni vocifera. . ', \
bilur ea. V u l . et lignura, quod inter juncturas aedi. . , . Barberinas.
iicioruni esl respondebit.
45. Hebr. Vae propinanli socio suo, adjungenti
30 nptWD vn 45 . . . . Barber. . . . . .
vcnenum luum.
ex emissione. Barb. attri . ', f l
lioitt furoris tui. S
et emiltens absque j u d i $. ',
cio fururem suum. L X X , qui propinal proximo
^ .
suo subversionem lurbidam. Y , de insperala sub . ',
versione irae tuae. Th
de effusione furoris (ui.
. ,
/iiee, qui potum dat amico suo lurbiuem v o .
lantem. Alius, Yac qui polum dat amico suo exlasin
r
. > . . . ', .
bnyrn 46 . . ', .
DOT 47
. . . . ', .
W I . \ . .
. ', .
. . . . ',
.
D'OSN 48 . . ', .
n n p 3 49
', \
.
turbidam. V u l . Yae qui potum dal amico auo, mittens fel suum.
B . Dudilates. A . nudilatem eoruoi. S. lurpiludinem eorum. L X X , speluncas coruin.
46. Heb. et denudare prsepulium. A . Y u l . e l c o u sopire. L X X , commovere.
47. Heb. rapina. A . sanguis. 8. avariiia. L X X ,
impietas Y u l . iniquilas.
. A . etprada jumentorum.S. direpiio juroentor u m . L X X , roiseria besliarum.V,vaslUas animalium.
Heb. conteret eas. A . Y u l . deterrebil eos. 8
superabit. L X X , terrebit te.
48. Hebr. 8. L X X , Y u l . mula.
49. Hebr. et omnis spirilus non in medio ejus^
A . et spirilus ejus non est in visceribus, sive io
medio ejus. L X X , el ornnis spirilus non est in
eo. V u l . et omnis spiritus non est in visceribus ejus.
Notffi et variffi lectiones ad cap. II Habacuc.

V . 4 . 8., qua$icu$to$ ete. Hieronymus qui subdit:
c P r o muniiione et petra, in cujus locum Sym. i n terprelalus eet, conclusum, in Hebraeo ponilur M A SUR, quod T h . , gyrum, A . ct V circum iranstulerunt. >
V . 2. ., . Hieronymua.
Ibid. Hieronymtis : Pro tabulis et buxo, quod
Hebraicc dicilur A L L U O T H , S. inlerpretalus eslpaginas. c Forte . Aquila vero verterit
de more. L X X , , fortasse , libruni.
Ibid. ., . , . Barbcrin.
V. 3. . , *., . Eusebius in
Demonelr. evang. . 277, soti Aquilai, Barberinus
autem id Aquilae el Symmacho iribuil.
lbid. ' . , eic. Ex eodem Euseb.
, . Barberin.
V. i . ., etc. eodem .
278, utet sequentia*'A., elc. ubi Hieronymus : c E l ubi L X X posuerunt, juslus autem
ex ftde mea vivet, omnes xqualitcr translulerunl:
ex fide sua vivet. Denique Syinmachus significan'ius
interprelans a i t : Justus autem per fidem propriam
suam vivet: quod Graece dicilur :
. (Haec depravata suiit in edilis,
sed ex Eusebio resiiluunlur.) BAEMUNATIIO qui;>
pe quod inlerpreiatur in fide sua, si IOD et nou
VAU litteram baberel in line, ul L X X pulavcrmit,
el legerelur B A E M U N A T H I , recte Iranstulisscnl,
tit fide ntea.
V. 5. ., , i . e., tn rerum omtrium
erit penuria, Hieron. Barberinus babet, .
V. 7. 01 ., x&\ -Barbcrinus.
. 9. ., . Idem.
. 41. H;Ecex Hieronymo prodeuni, qui sic haf
HABACUC CAPUT .
b e l : Porro quod nos intirprelali sumas : El / i gnum quod inter juncluras (tdificiorttm e$l respondebil : pro quo L X X posuerunl : El icarabeus de
ligno loquetur ea, nianifestius more suo iransliilit
Symm.,xa\ eic. [ulsiipra in icxlu] : q u
ei ipsae interpreuiiunes cuin Symmaclii el noslra
interprelaiione ronronlani : quod enim lingua llebraica dicitor CHAPHIS, ligmim significal, quod ad
conlintMidos parieles in medio ttrnctune ponitur;
ct YUIJJO apud Graecos appellatur
Repen, exceplis quinque editionibus, i . e., ., S.
, Th. et V in duodecim Propheliset duas nlias
edilioiies, in quaroui una scriplum c s l : quia lapis
dfpariete clamabu quasi verutis in ligno loquens :
et in altera, lapis e*im de pariele vociferabilur, el
de ligno loquetur ea. Sed et Aquila aliud
quiddani, qoara nos diximus posuit, , i . e.,
el massa de ligno re$pondebit. > lllse yero duae ediliones iucerto auclore sunl sexla ct seplima, quas
memoral supra Eusebius v. 4. De lignis ad slruclur * nitiroriim firmilatem usurpalis, baec habet Flaminius Vacca, quem ex ltalico vulgari idiomaie
Laiine versum edidimus in Diario lialico p. 205;
t
2990
c hlemM auditme nie ab Horalio ilario, utexomaretur MoaatierUm quoddam Momalium,jam in (oro
JSerra; situm, in tolum projecla fuisse qucedam taxa
peperina quadra, et inter duo quadra fuisse assulax
ex qitvlibet lalere, ad formam eaudw hirundinis. Std,
quod tummopere miror, aiebat Horaiins usque adto
sanas ct sinceras es$e, ut potsent adhuc in opus admoterL Nullusque Ugnarius faber ligni naiuram novil.
V. 45. Has hem omnes leclioncs adfert Hieronymus ibid. quas bic repelere non est necesse. Ad
Aquilam vero pro , Barbarinus babet,
, non male.
Ibid. . , eic. Barb.
V . 10. . , \ . Barb.
V . 17. . , , forle ; ita ul vocem Ilobraicaiu gracts lilleris cxpresserit, addiia vocali i ,
posl a, ui alibi.
Ibid. . , \ et caetera bujus versus ex
Barberiuo.
V. 18. ., . Hieron.
V . 19. Ilieron.: Uiide ct Aquila significanlius
vcriii Hebraicum dicens : Et spiritm etc.
H A B A C C C C A P U T III.
iruw
iwan pipam rfcn *A. . ', '
. . . \ . ', .,
' <.
.
TSys n w >ruo> "prap w n i r 2 ', ,
'. , . ',
, , \ .
Ambo , \ .
t
* D W anpl '. > . . .

0^, , . .
.
"37 DTD VJH D W i n p i ', .,
,
.
lcmpus demonslraberis. V u l . in medio annorum
daberis.
pKS-nno ornpi >*n> J D T O niSx 3 '. . ',
. . . . ',
, .
. (/. ) ,
. ', , \
.
nSo
. . . . ', . .
. ', . ', .
/ rwSD uVCm '. . ,
.
(, , \
. ',
, \ :;
.
1. Heb. Oratio Habacuc propbela? super sigionotb. A . S. Y , CaiUicura... super ignoranliis. L X X ,

el Alius, Oratio Ambacum propbelx cnm canlico.
Tb... pro volunlariis. Y u l . Oralio llabacuc propbeue pro ignoranliis.
2. llcb. Domhie, audivi audilum luum, timui,
Doiiviie, opus luum. L X X , Domine, audivi audilum
luum, el limui. Alius, Doinine, audivi audilum
tuum, el reverilus sum. Ambo, consideravi opcra
tua el obslupui. Vul. Domine, audivi audilioncm
luam, el timui, Domine, opus luum.
llcb. in interiori annorum vivifica illud. A. iu
appropinquando annos vivifica illud. S. inlra aiuios
revivillca illud. L X X , et Alius, in medio duorum
animalium cognosceris. Tb. V u l . in mcdio annorum vivifica iliud.
llcb. in interiori annorum noluni facies, in ira
miseiicordiae recordabcris. L X X , el Alius, cum appropinquaverint anni cognosceris, cum advenerit
notum facies, cum iralus fueris, raiscricordix recor3. llcbr. Deus de Tbenian vcuiel, c l sanclus
de monte Pbaran. A . S. V , Dcus dc Tbxniau veniet. L X X , Deus de Tbaeman veniel, el sanolus de
monle Pbaran, urobroso condenso. Tb. Deus (/.
Eloa) ab ausiro veuiel, a moule Pbaran. Alius,
Vul. Deus ab auslro veniet, et sancius dc monte
Piiaran.
Heb. V , sela. A . semper. S. in s x c u l u m . L X X ,
diapsalma. Tb. in flnem. Alius, mutaiio diapsaU
niaiis.
H . opcruit coelos decor cjus, el laudis ejus plena
esl tcrra. A . T h . revelavii coelos decorem ejtis, gloria ejus el laude ejus repletus e*l orbis. L X X , ope
ruil coelos virius ejus, el laudis ejus plena esl terra.
Aliut, operuil coelum decorcm gloria3 ejus, cllaudo
cjus replelus esl orbis. V u l . operuit coelos glotia
ejns : el laudis ejus plena esl lcrra.
HEXAPLORljM
9991
SIPKRSUNT.
19
f> TPD
iTWl 0 ."Un 4 ', \
, \ . "
, ,
. Ilaoc poslremam leclionein
' tribuU Coislin. in marginc posiiam.
. fleb. ei nplendor ul lux erat, cornaa de maiia

fjus ei. L X X , et gplendor ejus ut lux erit, cornua
in manibus ejus. Alius, spleudor lucis erit c i :
cornua de manu ejus sunl ipsi. V u i . splendor ejus
ui ltx erit : cornua in inaoibus ejua.
TO ]TOn DttTl '
', \
. ",
.
dibclioueni robustam forliludhiis suse. Aliut, i b i
Hcb. et ibi abscoosio fortitudinis ejus. A . el p o suit absconsionem forlitudinis tuae. S. et posoit
abscooditam fortitudinem suam. L X X , el posuit
Ormata est virtus gloriae ipsius. Y u l . ibi abscon-
dita est fortiludo ejus.

* TOSb 5 '
', . .
. ,

.
. . ad facies epia ibil peslis. A . anie facitm

ejus ibit pestis. S. ante faciem ejus praecedei mor*.
L X X , anle faciem ejus ibit verbum. Tb. verbom.
Aliu$, ante faciera ejus praibit ruina. V u l . ante
faciem ejus ibit mors.
vhrb ]tm '
s. . ? . . . <r, \ Heb. ei egrediebatur carbo ad pedes ejus.
.
', volaiile. S. T h . V , volucris. L X X , et egredietur in
- campos ad pedes ejus. Alius, et ad pedes ejus sequcris maxima voluci iura. Y u l . el egredietur dia.
bulus anie pedes ejus.
6. Ileb. Stetit et mensus est tcrram : vidii ei ex- m i TOsnn ona T T M n*n yn** TOI TOT 6
dm rrD^Sn dw rrnna w n r
, sibre fecit gentes; et coulrki sunt nionlea per , petuitaiis, irrcurvaverunt ae colles saeculi, iiiuer*
, \ sxculi ei. L X X , Stetit el commola est lerra : aape*
x i l et labuerunl gentes : conlriii unt montes vio . ', lenlia : labiierunt motites sempiieroi, itineris sem ' ,
piterni ejus. Aliu$, Slans roensus est terraui:
*
, \ * cogiuns effinxit gentet: contriiae saot: et roontes
confringentur : bumiliabuntur sallus a saeculo, vic
.
qua ab initio immulabunlur : ejus causa commovebitur orbis. V u l . Stelit et menens esl lerram :
aspexii et dissolvit genies, ei contrili sunt montea saeculi, incurvali sunt colles mundi ab itincribus
aeternilalis ejus.
. . Pro iniquitale vidi tentoria Ghusan, movermn-p frcn* w m
mn 7
runt
se cortinae terrae Madian. L X X , Pro laboribua^pTO ', ,
\ \ . , vidi lentoria ASlhiopum : pavebunt et labernacula
lerrse Madiam. Alius, Cogilavi tabernacula idlbio ,
pum, lurbabuntur inbabitanles pelles Madiam. VuU
^ .
pelles
lcrrae Madian.
Pro iniquitate vidi leiiloria iEihiopise : lurbabuntur
8. H . Numquid in flumioa iratus est Doroinoaf
D n - r a - n x mrp rnn c m n 8 ', &, , , - Num in flumina furor luus L X X , et Alius, Vulg.
Numquid in fluminibus iratus es, Domine, aut io ;
fluroinibus furor tuus?
Ilebr. ijura in mare ira iua ? quia equitabis su ', ; - per equus taos, quadrigas luas, salulem. L X X ,
\ , \ vel in mare impelus l u u s : quia ascendes super
. ., ; \ equos tuos, et equitatio tua salus. Alius, aul in
' ( . roari ira lua : ascendisti super currus luos, equicaio
lua salus, quod prxcessisli. V u l . vel in inari indignatio tua. Qui asc^ndes super equos tuos, cl quadrigae tuac salvatio.
9. Hebr. Denudalione denudabiltir arcus luus,
*> 3 ywp "7
9 ', >
\ , . juramenla tribuum, diclura. L X X , Intendetis inteo, , disti arcum luuni super sceptra, dicil Dominus.
Alius, excitalus esl arcus tuus, saiiasli jacula pba .
relrae cjus. V u l . Susciians suscitabis arcum teum,
juramenla tribubus quae locutus es.
7ho '. . ', ,
.
Hebr. sela. A . semper. L X X , Alius, diapsalma.
yrWTpaTI 13 ', ^ .
Heb. Vul. fluvios scindes terrx. L X X , fluvlorttin
3933
IIABACUC CAPtlT H l .
2994
, , .
scindelur terra. AUus, flunos dfcsipabis, et letraiu

aalvabis.
C3rnn
Toy C3>D O l t Q*nn iSw 7 a 10
| 0 . Heb. Viderant le, irerauerunt monles; iiiunK&tt XVV ) TVlp ', \
datloaqoarum tranaiit. Dedit abyssussouitum suam,
\,
altitudo manussuaa clevavit. L X X , Videbunt te,*t
, . ',
sicut parturiens dolebunt populi: dispergens aquas

Uineris. Dedil abyssus vocem soam, alliiudo pban ,
tasiac ejus. Aliu$, Cum contra respexerie, lurba .
bunlur monles : cum ingens imber tuus perlransiret per eam abyssus magis rcsonavit. V u l . Vidernnt lc, et doluerunl monies: gurges aquai 11111
tian.iit. Dedit abyssus vocem suam, alliludo manu3 suas levavit.
ruaS xbrt* ym -YwS nSat TO? trazr 41
41. Heb. Sol, lana sletii labernacnlo siio, ad
TnW p i a ', ,
lucem sagiliarum tuaruin ibiint, ad spleudoremfuli v , ,
guris bastae tuae. L X X , Elevalus est sol, el luna
? . ", sletit tn ordiiie sim, in luce jacula tua ibunt, in
- spleudore coruscalionis armorum luorm. Alius,
* lux ndida solis coniinuit, splendor aulem
, .
slelit, secundum splendorein jaculoruin luorum
ibunt, secundum splendorem fulguris gladii l u i . V u l . Sol ct luna sleterunt in babilactilo suo, irt
Ittce sagitiarum tuaruin, ibutil irt splewiore fulgurantis hast iux.
G"ll umn *]K1 yTW-rom o r o 42 ,
42. Hcb. in ira inccdes lerram, el in ftirore i r i >. , . ",
turabis gcniea. L X X , in comminaiione immmtief
\ , * - terram, ct in furore detrabes gentes. Aliu$, cum
.
furore excilaberis super terram, cum ira Iriturabi*
gentcs. Vul. in fremitu com:ulcabis terram : in furore obstupefacies gentes.
JPUQ m w S TOT w b
13 . ', 43. Ilebr. . V , V u l . Egressus es in salulem po , ;
puti tuiiu salulemcum Christo luo. S. L X X , E g r * 3
', >
sus es in salutem populi tui, ul salvares Christum
.
Cp, luum. T b . Egressus e$ saNarc populum tiimn, *al
vare Cbristam tuum. VI E d . Egressus es salvare
(I. ). , populum luum per Jesum Chrislum luutn. AUus*
, ^
Apparuisti super salute populi tui, ad liberandum
.
l
.
HrD - TD* rmy W n 2 XDm
Heb. transfixisii caputdedomo impii, denudando
(, ,
fuDdamenlum usque ad collum, ecla. L X X , M i l t c a
, .
in capila iniquorum mortem, suscitasli vincula
'
, - usque ad collaio. Diapsalma. Tb
omasii fun , damentum usque ad collom. V Ed
denu.
dafui, sive evacuasti fondamenlum osquead collum,
eela. Alius, Sagitlis confodisti capila bominum superborum, usque ad abyssum maris dcmergentur.
V u l . Pcrcussisti capul de domo impii; denudasli fundaroenturo ejus usquc ad collum.
DTTX^ W S n S TTJDi Win m p j 44
44. H . Perfodibli in bacnlis ejus caput pagano W SsNSnoa 0% rum ejus : turbinabunt ad dispcrgendum me: exsul , ,
talio eorum quasi ad comedendum aCDictum in aba . ,
condilo. L X X , Discidisti ia stupore capila polen:
tium : coinmovebuntur in eo : aperienl frajna su
* ; \
gicui comedens pauper in abseondito. Alius, Ultus
, .
es cum virtule lua duces peccatorum, confidenies
in arroganiia sua ut comedcrent paupercs clam. V u l . Maledixisti eceptris ejos, capiti bella:onim
ejus, vcnieniibus ul turbo ad dispcrgcndum me. Exsuliatio eorum, sicul cjus qui dcvorai pauperem
io abscondito.
2 W bDHb-TCDDTwhs WSTlb
. ,
. .
. ',
.
c c l o s
l u o s
II. ad dispergendum me : exauhalioeoruro qiwsi

ad comedcuduni afflictum in abscondilo . . ad
dispergendum: exsultationes eorum adcomedendum
pauperes clam. S. irrueoles ad dispergendum cos
qtit exsuliant utdevorent dam. L X X , aperienl fraeim
sua sicui comedens paupcr in abscondiio.
3095
HEXAPLORUM QOJE 5UPERSUNT.
9S96
45. Heu. Calcare fecisti in mare equos luos, acervo aquarum muUaruni. L X X , Et asccndere iacis in
mare equos tuos, conlurbantes aquaui multam.
A/iti, Ascendere fecisli super maria equos luos:
eonturbnlie sunl ingenles aquae abyssi. Vul. Viatn
fecisli in mari equis luis, in lulo aquanim muliarum.
16. llebr. Audivi, el expavit venler meus, ad vorrbvb m avb nm
7 * ^nnm
3pn ccm palpilarunl labia mea. Ingressa est putredo in
Wtt* Ush ', \ ossa mea, et eubtus me expavi, qui reqoicscam in
, , \ die angustiae ascendendo ad populum, excidet eunu
, \ - - L X X , Cuslodivt et extimuit venter meus, a voce
oralionis labiorum mcorum. Et ingrcssus esl tre (. . \
). , mor in ossa mca : et subier me conlurbala esl ba . ", - bitudo mea (S. Tb. el sub me coniurbaia- cst babi, \ , tudo inea). Requicscam in die trtbulattonte, ut
, * ascendam ad populum peregmialionis ineae. Aiius,
Ordinavi, c i restituta sunt viscera mea, a voceori*
* *
, \ >
lui, subiii treiuor in ossa mea,in memetipso contur.
baius sum.Haec cuslodiesio die tribulatioois, ad reducendum super gentera impugnanlcm populum tuum. Vul. Audivi et conlurbalus eat veuter ineus: a
voce conltemuerunt labia nica. Ingrediaiur pulredo in ossibus meis, et subler me scaleai. Ulrcquieacam in die Iribulationis : ul ascendam ad populum accinclum iiostriira.
47. Hebr. Quia Ocus non florcbil, ct non gcrmen
WTD ^ S r n
rnsrr*ora*rr>:>17
in viiibus: menliebatur opus olivaB, et arva non
D W Q Tp3 \
', , fecerunt cibum : abscidit de ovili pecus, el non bos
\ in bovilibus. L X X , Quia ficusnon affercl frucluni,
, \ . - ct non erunl germina in viueis: menlielur opus olivae,
,
ei campi non facient escam : defeeerunt ab esca
\ . ",
oves, et non sunt beves iti praesepibus* Aliut, flcus
, \
non iradet frucium sutrm, et in viners non erilpro. , ductio: oliva de medio tollclur, tcrra aulcm non
, \
emUtct herbam : deiicient ex oviii oves, et boves
.
non erunl in prxscpibus. Vul. Ficus enim HOII florebit,etnon erii germen in vineis. Mentielur opus olivae, ci arva non affereiil cibuin. Absciudelur de
ovui pecus, ei non erii arrueniuiu in praesepibus.
UKn yuO 0*3 n m 45 , 6$ ,

. \
,
W
^nSlC rbw TXrhn n w a W l 18 ', 48. llcb. Et ego ln Domino exsultaba, lapiaborin
, ,
Deo saluie mea. L X X , et Atius, Ego aulem in Do\ .
cxsultabo, gaudebo in Deo salvatore meo;
V u l . l^go auteiu in Domino gaudebo ei exsultabo in Deo Jesu mco.
m
ttfirn Syi irfato >Sa-i aw^
rvsv
19 49. II. Deus Dominus virlus mea, el ponct pciles
W f f l
TOfiOS
',
, \ * \
$ , .
, , \
, \
^ .
nieos lamquam cervorum : c l super cxcelsa rnear

calcare faciet me, victorem in modulaiionibus meis.
L X X , Dominus Deus virlus mca, c l poncl pcdes
meos in consummalioucm : super excclsa ascendere facil me, ut vincam in cantico cjus. AHus,
Dominut Deus meus dedit mibi forliludiiiem, et
constiiuit pedes mcos firmos: c l super colla inimicorura meorum asccndere facit me; cum feslinasset requievit. V u l . Deus Dominus fortiludo mea; ct
pouei pedes meos quasi cervorum. Et super excelsa mea deducot me vieior in psalmis cancntera
Not et variee lectiones ad cap. 111 Habacuc.
V . 4. Hicronvmus : c A . et S. el V ed. sicul nos
adferlur interpretaiio alia cantici Ilabactic cum bac
pro ignoratiombu* traitstulerunl : solus Tb.,
nola tn iio,
, i . e., pro voluntariis, el pro hxt
', , .,
qui sponte detwquunt. Hoc proplerea u l iidelliga- . '
iuiig, exccplis L X X , millum orationem cum cantico, . I. c. Canticum Ambacum neccum LXX,
nanslulisse. Nam el in Ilebraico babei A L SEGIOneccum Aq , nee cum Sqm., neecum T/t. consentil.
NOTII, qood dicitur, , c l nos IransQuecres igituranad quintam velad sextam editionem
tuliiiius, pro ignorationibm. In codice Barbcrino periineat. Iiuoncc cum quinta acc cum soxla cou%
2997
SOPIIOMJE
CAPUT U
2998
*enil, ut ex earum locis supra allatis iiqtiidum esl : sacramenium, iia vcrtil cx Hebrceo, egressus e**
quare ut incerti lnierpreiis poslrema semper poni- etc. > ul supra.
Ibid. Tbeodotio, ornasti elc. Hieronymusquictiani
tur, premissa vocc, ", per lolum Canticum.
editionis quintiu leciionem adjicil, ulnos edimus.
Esse vcro spplimam edilionem vix esl qiiod dubiV. 14. ., eic. Hanc A q u t e et
temus. [In T b . pro polius legendum
Symmacbi leclionem cffert Coislinianus codcx.
pulamus , involuntariis; Hebr. enim
[Canlicum boc Babacuci, quia iu codice Barbcr.
^ derivatur a ruttf, idem quod "UTtf, cujus priadmodum a Rom. caclerisque omntbus ediiionibus
ma significatio et, erravil; involunlarie, i . e. per
errorem el iniprudtfnliam, deliquii. Sic nomen rutttt" differi, u l diclum cst in nota ad vers. 1, lotum bic
dare libel ex illo : , .
passim per reddilur a L X X , ut Num. xv,
2 3 . 2 4 . Eccl. x, 5 alibique. DRACH.1
V . 2 . . , '' . Euseb. Dmonslrat. evang. . 279. [Ad Sym. et T b . babei
Eus.nou , sed , eum. Edit. Rom. cx Thco- ) , \
. .
dor. etiam ad Aquilam dat . DRACH.] .
, \
V . 3 . "., ., ', elc. Has lecliones ex Eu .
sebio, Theodorelo et Hiernn. muluamur ; qui po
slrenius ait : A . ei S. et V ed. ipsum Hebraicum
*
posuerunl THEMAN : solus T b . quid signiAcarei
Theman inlerprelatus est, dicens, ELOIM ab Austro , \
veniet, et tanclus de monte Pharan in finem. > Dru- ()
sius legit , vel , el Eusebius eliam (). ,
* , \
ad Tbeodolioncm.
Ibid. Hieronymus : c Sed ei boc quod L X X trans- *
tulerunt , et nos poeuimus, temper, S. i n - * \ *
terpretatns esl, in Kternum ; Tb., in finem; V ed.
ipsuro Hebraicum S E L A . > Idipsuroque baud dubie
. ,
v. 9 el 13.
lbid. . , . , etc. Col- ; ;
berl. scripio, qui couiinet Psalmos et ; ' \
Gantica Scripture. Coislinianus vero babet, . , . , ()
. .
elc.
. 4. Hieronymo, qui addii : c Verburo enim (lege, )
S A M pro qualilale loci, et potuil inielligitur, et '
ibi. >
* V . 5. Hieron.: Pro eo quod nos iranslulinius
mortem, in Hebra?o ires litterae posiiae suut D A - L S T H , BETH, RES, absque ulla vocali : quae si ,
legantur DABAR, verbum signiticanl; si DEBER \ } * | ' *
peslem, qine Grace dicitur . Denique el A . sic \ , ^
inlerpretaius esl anie elc. > ut supra.

lbid. Hieronymus : Ubi diximus : Egredietur
diabolus anle pedes ejus ; ei L X X aliter Iranstule- . ^
r w t l , juxta quos postea disputabimus ; Aquila pro \
dtabolo Iransiulii, tolalile. S. autem et T h . el V ^ ,

ed., volucrem, qnod Hebraice dicilur, R E S E P H .
Posiea vero dicit Hieronymus Hebrseos Reseph ba- ,
bere pro diabolo, qui principalura lcneal imer alios. \ . '
,
Y . 1 3 . . , etc. Lectionem Aquito exhi'
bet Eusebius iu Demonstr. evang. p. 1 8 8 . Hiero, \ .
nymus vero : Sciendum autero, ut supra diximus,
* * \
quod ubi posueruul L X X plurali numero, ut salva * *
res christos tuos, ibi esse in Hebraico LAJfc.SU

E T l l MESSLACH , quod A . Iranstulil, in talutem
, \
cum ChrUto tuo :
V ed. simililer transtulil, , \ ^
Earessut es in talutem populi tuifin salutem cum .
Cnristo tmo. Theodolto autem vere quasi pauper et
Ebiouita; sed et Symmacbus ejusdem doginatis, ,
pauperem sensum seculi, Judaice iranstulerunt: .
Lgressu* es in salulem populi im, ttl salvarts ChriPraBierea not;e editionis Rom. monenl in uno vestum mum; et, egressus es salvare populum tuum,
lusiissimo libto, majoribus lilleris exaralo, a primo
salvare Christum luum. Rem incredibilem diclurus
diapsalniule usque in flucm capilis multas c l insisum, sed lamen verain : Isli semicbrisliani Judaice
gnes varieiates esae. Quani parlem ibl legas te motrauslulerunl; et Juda:us Aquila inlerpretalus est
iicmus. ORACH.]
u i ClirJsliaaus. VI editio prcdens inanifesiissime
SOPHONliE CAPUT PRIMUM.
DÛrvTTIN nbV2Om 3 I . \
3 . Hebr. et offcndicula cum impiis. S. et scandala cumimpiis. L X X , T h . et inOrmabuntur ioipii.
. ', . \ ol . '.
Y , et infirmitas cum iropiis deficiet. Y u l . e i ruima
impiorum erunl.
OzbER 5 (, . ,
5. Heb. iu Malcbam. L X X , per regcm suum.
.
AUHS, perMoloch. Vul. iii Mclchoai.
2999
abTTi"TO 9
H E X A P L O R U M QUJE SUPERSUNT.
. , /a ' vacul.
11 . . Barber. . .
. ', . . .
WTE&l
19
01 , . ', .
15 '. . ', .
nKTtmjl '. .
', \ .
n V o r ^ J H 18 *. . . . ', .
00
9. II. o m n e m i r a n e i l t o n t e n . S. a*cendenlet.
L X X vaeat. Y u l . o m n e m , q u l a r r o g a n t e r i o g m l i lur.
41. Hebr. Macbihee. A . in roorUriuro. Barb. A .
6. morlariorum. L X X , c o D c i s a m . T h . i a p r o f o n d o .
Vul. pilae.
12. Ileb. V u l . scrutabor. Rtliqni
viodicabo.
L X X , invealigabo.
15. Hcb. Augusliae. A . miseriae. L X X , V u l . t r i bolalionii.
Hebr. dies tomultus et desolauonis. A . dies c a l a mitatis et infortunii. L X X , dica i m m a t u r i i a t i s et
perdiiionis. Vul. dies calamilalis et miserUe.
18. II. profecio festinaUin. A . festinaUonew
$
(a/. soUicitudinem). S. V u l . cum feslinaliooe.

et
LXX,
feslinalionem.
Not63et rarieB lectiones ad cap. 1 Sopboniae.

V. 3. Hierou.: Hoc quod postiimurt in L X X , et
innrmabuniur impH, de Tbeodolionis translalione
addiuim est: pro quuS. interpreutus esi, et$c**dala cum Imptfo, ul subaodialur, congregtbuntur, siva
deficient. V autem ed., et infirmUas eum impiis deficiet. Grxca adferl Barberinus.
V. 3. , . Barberinus.
V. 9. ., . Barber.
V. I I . Hieron. : / , quse Hebraioe dicHnr

MACHTHES, et ab Aquila versa est, .
Tbeodotionis teclionem liabet Barberioua,
\ . 12. 01 ., . Barberin.
V . 15. . , , ldcm.
Ibid. "., \ . ldem.
V. 18. ' . , - clc. Idem.
SOPHONIJE C A P U T II.
t n p i 1 . \ . ', .
4 01 Aotxol, . ', .
D ' m 3 '13 5 . ', . . . ', . . .
O T i D M Sran 6 *A

', \ , \ .
roarU
IHC 14 '. . ', , . .
1. Hebr. S. et congrcgamini. L X X , ei colligamini. V u l . congregamini.

4. Heb. Reliqui, derelicla. L X X , dircpla. Vul. deslrucia.
. Hcbr. genli Cerelbim. . V , gens pcmicrosa.
s. gens perdita. L X X , advenas Cretensium. T b .
gens perniciei. V u l . gens perdUorum.
0. H . et eril portus maria, habiiacula caulanitn
paslorum.
funiculus apeciei
S
mensura marilima
L X X , e l erit Crela pascua
gregum, et ovile pecorum. V u l . c l c r i l fantevhis
requies paalorum.
14. Hebr. pelicanus. . pelicani. L X X , ebaawleones. Tb. cycni. V u l . onocrotalui.
Notffi et variffi lectioMS arf cap. II Sophoni.

V. 1. ., \ . Barberm.
Ibid. 01 . , l d e m .
V . 5. Hieronymus : Ubi uos transiulimiis, geus
ptrdilorum, illi (LXX)dUerunl. advenas Crelemium,
ei quod Hebraice scriplum est GOl GHORETIIIM,
pro GOI, i . e., qente, legerunt G A R , boc esl, advetiam : el pro GUORETHIM, q u o d dicitur, perdilomiit, uomcti Cretae insulae pulaverunt. Denique e l
A. el ed. inlerprelati sunl ; e i T h . ,
; S. quoque, ,
qu;r omnia cum lnlerprelaiione nostra faciunU In
editis mtea Jegebalur ad singuloa pro ,
%
sed resliluit Martianxus, ut babent optimi

mss.
V . 0. Hieronymus: Rursum, ubi not> diximos
El erit funiculu* maris requies pastorum, et o r o o e s
Inlerprelcs buic Iranslalioni c o n g r i H T U t U ; scribimr
in L X X , Et eril Creta pascua gregis, et oviU peco~
rum. l l a Hieronymus qui magis sensuin quam
verba respicil. Barberinus vero A q u i l * ei Symmjhcbi lecltones babei qualea altulimus,
V. 14. . , , . , , Barbcrinos.
Haec vero respiciunl vocem ',
non sequenlem, ul notalur apud Wallonuin.
SOPHONIiE CAPDT III.

1 ', . ,
.
70 . . ', .
D**WHD 4 *. . ', .
1. Heb. V fodate. L X X , iHnatrts. AUu$ Sm

contemnens. Vul. V provocatrix.
Heb. cohifubae. S. etolia. L X X , Vul. columba.
4. Rebr. leves. A . elupenies. L X X , poriantee &ptrilum (i. . spiritu malo correpti). V u l . yesani.
t
A G G J C I C A P U T 11.
3C0I
5909
8. Heb. iu spoliura. Omnes, io tesiimonium. V u l .

8 . ; .
in futurum.
. U W J K -pnit t* 9 *. .
9. H.Tunc couvcrtam ad populos labium puruin.
. .
A . Tb. Tunc verlam ad onanes popnlos labium clc>
. ',
lum. S. Tunc convenam in populis labium purum.
- L X X , Tunc converlam super popnlos linguam in
generaiioncm ejus. V u l . Tunc reddam popnlU l a biuin clectum.
40. Hebr. De trans fluroina Cbus Alharaei, filia
WSTTQ *nny tror^vuS -OOT 40

dispersorum nieorum, deferenl munus mtum. S.
. ,
9c trana flumina ASlhiopis supplicanlem mdil, lilii
* .
dispersoram a me deCerent donum mihi. L X X , De
0%
finibus fluviorom ADlbiopiae suspiciam in dtspersis
* *
mei$ : offerent vicliraas mibi. V u l . Ullra flutnina AEtbiopiae, inde supplicea mei, fllii dispersorum
môritm deferent munae mibi.
J
Pn 18 ' A . ot. ', .
48. ileb. fuenint. A . 01. L X X , Vae. Y u l . eranU
Nolaj et rori lcctiones ad cap. III Sophoni.

m
V . 1. , \ . Barberin.
Ibid. . , . Idem.
V . 4. Hicprius ediii Hieronymi conficlam Tocem
in>exeranl, nempe'A., , quae iu mts.
lioo babelur. Alleram substiiuit Marlianaeus, nempe
, vcl , quae, ut lesiiticalur ipse, in codicibus babeiur: et baec quidem leclio ad verkatem
a c c e J i l ; sed cum non omnino quadret, alleram ex
IDS. uosiro noni saeculi adfeio, q u * licei viiiaia ait,
verae asserendae leclioni adinodum juvabit: legilur
Ibi eaalbrutai: ubi noles in bis mss. Laiinis, cum
Graca verba occurrunt, frequentissimc per
scr.bi, ob uiagnam liarumce lillerarum in codicibus
uacialibus Gracit aOiiiitaicm, ubi aic scribcbanlur
., al vero sive A A Grxce cx lit&era faclum
est. Posi aulem r ex e baud dubie facium ; ila nt
legi debeal . Quam leclionem verara
ta*e liqeet: oaai Geu. I U X , 3. Aquiia vocero ,
, vcrlit. E l bic 0*** baud

dubie transiulii.
V . 8. Omnet, . Druaiua ex Hieronymo.
V. 9. . .,' elc. Has faclionea exbibct Tbeodorelus. Hieronymus vero y c babei: c Notandum auiem quod in eo loco, tibi nos interprelali
sumus : reidam populis labium elecium, pro electo
L X X dixerunt, in generationem ejus, u l subaodiatur

lerrce. Et binc error exorlas esl, quod verbum Hebraicuin B A R U R A , quod A . el T h . electum, S .
wundum inlerpretalus est, L X X legerunl BADURA,
RES lilleram OALETH exislimantcs, propter elementi nimiam similitudinem, quod parvo apice d i atiiigutiur.
V. 40. . , e t c Eosebius in Demonstr.
evang. libro n . Tbeodojrelug et codex Beg.
v
AGGÊI CAPUT P R I M U M .
4. Heb. in manu Haggai. S. per Aggsum. L X X ,
^ J T M U 4 . * ', (f, \ '.
Vul. in manu Aggaei.
ITQ *. . . . ',
Hebr. A . S . T b . Vul. due*m Jtida. L X X , d e tribu
.
Juda.
4 *. . ', .
4. . A . V u l . laqueaiis, L X X , concavis.
vbb wh$ 40 01 , ' .
40. Hebr. super vos clauseruut se. Reliqui, supcr
& tac*t.
vos siccitas. In L X X vaeat. Vul. super T O S problbiii s u n U
rrDrAm 43 ', . , .
43. Heb. Aliut, in legatione. L X X , tn angelis. V u l .
de nunliis.
N o l et v a r i lectiones ad cap. I A g g i .
V . 4. ., ' '. Dnisius qui rtliquas usquc
V . 40. 01 , ' . Barbcrinus.
ad venum 10 interpreUtiones adfert.
V . 43. ", . Barberioue.
AGGiEI C A P U T II.
0* n f e D O pVI n T O Z ^ 23 ,
.
, \
01 , \ .
.
23. Heb. /, L X X , et disperdam fortitodinera

regum genlium. V u l . et conieram forliludinera regni geniium.
,
Heb. Relujui, V u l . el descendenl. A / M I I , el ascen*
dent.
Nol63 et veriffi lectiones ad c a p . II Aggffii.

V . 23. , V, \ ttc. Hane leIbid. In textu codicte Jes. legltvr, \
etionein ex aliis Inlerpretibue, puta ex Tbeodotiona,
; ad marg. vero, ol , \ *
iddilatn ' fuisse ait Hieronymus.
quo paclo babet hodie edit. Rom.
HEXAPL0R13M QUAE S U P E R S U N T .
5004
ZACHARIJS CAPUT P R I M U M .
0> \V 8 '. . (al. . D
D>p-!0 '. . ',
8.
8. Heb. . S. Y u l . inler royriela,
tctorum. L X X , inter monle?.
Hebr. nigri. A . ruft. L X X . V u l . varii.
. myr-
V. 1. . Barber. in marg., . ,
, a*us. URACH.
*. DRACH.]
Ibid. . , . Barberinus. Sed posset fortasse
V. 8. . , ., . Tlieodorclus. Barberiuus v^ro ., . [Legerunl L X X ,
referri ad vocem Hebraicam praecedenteui 2 ,

quam Vulg. vcrtit r u / f ; L X X , , igneu
ZACHARLfi
2 4 . . ', . .
.
^lS-T i i ', \ . " ,
.
', \ . ", .
ipbn 12 ', . ",
.
*"1 ', \ . ", .
lUHp p y C O 15 ', . "
, .
C A P C T II.
4. Hebr. villae. S. V u l . absque muro. L X X , frugifere. T h . in laiitudinem.
11. Ilebr. et adbarebunl. L X X , et coofugieot.
Atins, adjicieniur. V u l . et applicabanlur.
Hebr. L X X , Y u l . ei scics. Aliut, et scient.
12. Heb. Alius, V u l . partem suam. L X X , parti
sua?.
Hebr. L X X , Alius, Y u l . et eligei.
13. Ileb. Aliut, Y u l . de babitaculo sancto suo.
L X X , do nubibus sanclis suis.
Notffi et v a r i lectione.s ad cap. I Z a c h a r i .
Notffi et variffi lectiones ad cap. II Zactaari.

. 1. ., . Has lecliones exhibet Barberinns.
V. 11. ".,, . Sic quaedam exemplaria ex alio videlicel lulerprele.
Ibid. ", \ . Sic quaedam exemplapia u i eliam duas eequenles lectioncs

V . 13. ', . Barberio.
ZACUARUS C A P U T m .
JWTTl 1 01 , \ . ', .
VMD bVO TW m Nlbn 2 . ^ . . 6$
; ', ;
8 . . . . , .
nhr\D 50 9 . . .
. . . ', .
7
1. Hebr. Ae/tyict, Y u l . et eatan. L X X , et diabolas.

2. Heb. A . Noime bictorris erutus de igne? S.
Nonne vides eum ut torrcm ablaium ex igne?
L X X , Nonne ecce boc ut torris erulos de Ignef
Y u l . Numquid non isle (orris est erutus de igne?
8. Hebr. A . portenii. S. admirabiles. L X X , porleniorum spectatores. Yu). porlendeoles
9. Hebr. aperiens aperlionem ejus. A . sculpara
aperiuram ejus. S. sculpam euim sculpturam ejas.
Tb. sculpam sculpturam ejus. L X X , fodio foveaou
Yul.caelabo sculpluram ejus.
et variffi lectiones ad cap. III Zachari.

. 1. ., . Barberinus.
. 2. Leetiones Aquilae et Sym. proferl idem.
Y . 8. "., . ., , ldem.
Y . 9. . , . , . , elc. Drusius. Barbcr*

vero legit . , ( I . )
. ., .
Z A C H A R L E CAPDT I V .
] 2 . . . . ', .
7 7 . .
, . ',
, . .
JTl ITIKOTI '. . . . ', , . .
O.TSTO D*pnon i r m r v n n w
T a -icr 12
. ()
' . ',
, \
.
2. Hebr. . S. L X X , Y u l . infusoria.
7. Hebr. . Vul. tapidem primarium.S. lapideaa
summum. L X X , tapidem haereditalis. T h . Iapidem
primum.
Heb. strcpiiibus gralia. A . adsequatione graua*.
S. ad graiiam ejus. L X X , aequaliiaem gratiae. T b .
requies baec. Y u l . et cxa?quabit graliam graiiae.
12. II. Quan in manu duaruni ampuliarum auri
cvacuantium dcsupcrse.S. Quae ad nianuoi dur.rum
ampullarum aurearuin evacuaniiuni a sc ipsis.
L X X , Qui sunl in luanibusduorom emuii&oriorum
aiireorum infundeiitium et reduceiiiium suflusoria.
Y o l . Quae suntjuxia duo roslra aurca, in quibus
sunl sttffusoi ia.
ZACHARLE
5003
CAPUT VIL
T b t t V P n W i 4 . . .
. ', \ . . \
.
3003
14. Heb. S. Y u l . duo filii olei. A . duo flliipletv

doris. L X X , duo filii pinguedinis. T h . duo fllii ciariialis.
Notfle et v a r i lectiones ad cap. I V Z a c b a r i .

V.
2. A q . et Symmachi lecliones habet Barber.

V . 7. Idem.
V . 12. . , , ldem.
V . 14. Hiei-on.: hti $unt duofilii olei, ut Symmacbus voluil, sive , ut interprelatus
1
ZACHARLE
zhxO
. . . . . ', -
.
np3 . (etc). ', .
6 . . ', .
D2*JJ 7 . . ',

" f m 8
0% ^ ,
I V i r o n
9
', . . . . .
'. . . . ', .
NOUB
est Aquila, id e s l ? * ^ \ , 1 ^tT^lJ^"

**
pinguedini$,ui verterunl L X X , aat , i.*
clarUalis, ut Theodolio transiulit. Vide etiauft
in epist. ad Nepolianum tom. 1Y, p. 255.
CAPUT V.
i . Rebr. Y u l . volamen. A . Tb. diphthera. S. ca~
p i l u l u m . L X X , falx.
3. Hebr. succisus est. S. potnas dabit. L X X , u!>
tionem subibit. Y u l . judicabitur.
0. Hebr. cpba. S. oepbi. L X X , mensura. V u L
amphora.
Ilebr. haec oculus eorum. S. ad hoe reaptciunt.
L X X , bsec iniquiias eorum. V u l . baec eat ocalut
eorum.
8. Hebr. L X X , Vul.et projecit eira. T b . et projecit sese.
H . L X X , lapidem plumbi. T b . pondus plumbi.
V u l . massam plumbi.
Heb. ciconiae. A . S. Tb. herodionis. LXX,upupa
Vul. railvi.
et variffi lectiones ad cao. V Zacbari.
. 1. Hieronyrons : c Voiumtn
Hebraice
. Sic etiam L X X interpreiantur Psalm.cn i ,
dicitur M E G E L L A , et ab Aq. et T h . versuin est
17, ubi Arnobius, (ulica. Soidas : ; Syrom., , i . e., capiiulum.
, *
V . 3 . ., . Barberin.
, Y . 0. Hujut item versus lcctiones adfert Barbe- . De oicoriia dissenlit Olympiodorug :
rinus.
, inquit, , , Y . 8. T h . , ti projecil $e$t. Drosius ex Hieronymo, , . Ecce manifesturo discrimen ponii inter erodium et ciconiam: et negat
ut et sequentem leciionem.
ciconiam esse, aul sallem eos errare asserit
Y . 9. ., S., Tb., *, soli L X X , . Hieronymos, qut casum seriei suaeaccommodat.In vo- qui boc tradonl. De pietaie erodii avis in puUot
tem aic edisserit Drusius : , Job. videndus iElianus lib. x m , cap. 22 BuU animaxxxix, 13. In Graecis Bibliis legilur , ad quem Uum etc. >
locuoi Olyinpiodorus,
ZACHARLE CAPUT VI.

t r r a t 3 . . *, .
5 mrcn vrara nwo * * A . ,
, \ . ',
, \ , \
? 12 '. . . . ', .
13 , . , .
, . ',
3. Heb. . V u l . fortes. L X X , slurnini.

10. Heb. ab Heldai dc Tobiau, et de Jedaia. A . ab
Olda et a Tobia el ab Idea. L X X , a principibus ct
ab utilibus, el ab iis qui cognoverunt eam. Vul. ab
Holdai, et a Tobia, et ab Idaia.
12. Hebr. A . germeo. S. surcaltis. L X X , Y a l .
orieos.
13. Heb. AUu$, V u l . gloriam. Aliu$, conaplcnV
laleni. Alius, decorero. L X X , virloiein.
Nol et variiB lectionos ad cap. VI Zachari.
V . 3. . , . Ex Hieronymo. [Larob. Ros:

A q . , , Q u leclio probabifior. DAACB.]
V. 10. . , elc. Barberinus.
V . 12. "AXIoc, . ", . Ita
Diercnymus. Prior vero leclio est Aquilae, posierlor Syaimacbi, qui sic vertere solel vocem r O T .
Aquilae primam, Symmacho alteram Iribuil ettam

Barberinut.
V . 13. , e t c Has item leetionea exhibet Hieronymus. Prior tidelur Aqulbra
esse, qui ita verlil Psalm. CIII, 1.
ZACHARLfi CAPDT V I I .
TOTVl XOrwb 1
.
0 \ . , -
PATROL. G R . X V I
I . Heb. L X X , V u l . mensis nonl. Atius, iMOslf

sexii.
95
TKK>7
nftttfl 1 &t
' QUy S I P E R S I N T .
~. \ A . M c i , \ -
33.
7. Heb. et qoielam. L X X , f*l abu fnton*.
5008
ci
I*tans. Vu). elessel opuknl.
NolflB et vnri lecliones ad cap. V I I Zachariaa.

V. I . ", . Sic quaedam exempkria.
V. 7. ', . Ita legitur in qui-
basdm exemplaribas : eslque haud dubie altcrtus

Inlerpretis kciio.
ZACHARMS CAPUT VIII.

17 . /..
17. Heb. Omnes, Vul. malum.
D W W a n C T I w a m 7 19
19. Hebr. A . S. Tb. Vul. jejunium quarli, et j e * W y n . . . , \ - jtinium quinii, ctjejunium sepiimi, el jejunium de , , \
c i n i i . L X X , jejuniuin qtlartUin, eljejuniam quiirtan
. ', , \
el jcjuniura scpliroam, et jejunium deciraum.
, \ , \
.
Nolm el varin> l c c l i o n e s nd cap. V I I I Z a c h a r i .
V. 17. Hieronynms. Omnes, *.
V. 19. . , ., ., elc. Tbeodorcl*.
ZACHARIiE CAPUT I X .
tTYP "UT NttfD t '. . C , I . Heb. . Yul. onus verbi Domini. L X X , a t .
umplio verbi Domini.
STUD . .
Ilebr. el Damesec reqitici ejtia. A . et in Damaeco
', \ .
requies ejus. L X X , el Dam >sci sacrilkium ejue.
Vul. et Damasci reqnict eja.
|3 3? -Sxin ncn-D:i 2 *.
2. H b. et ciiam Hamalb lerminabit in ea Sor, et
\ . . \ Sidon. A . ctiam Hcmatb terminabilur in ea Tyros
, \ \ . ', el Sidon. S. eiiam et in Tlenialh oontertnina*, et
, , .
Tyru et Sidone. L X X , ct in Emalb, in termini*
ejus, Tyrus et Stdon. V u l . Emaib quoque in i e r minls ejus, et Tyrus et Sidon.
TaJTD 3 8 . .
8. Ilebr. ab exercilu, a iranseunlc. S. imp^diens
', .
excrcitum p^rtranseunlis. L X X , elcvalionem o l non
pertranscat. Vul. ex bis qui miliianl mibi euntea.
rranirp n v V i ^ranrh? ^ 9 .
9. H . Ipse humilis et equitans super asintim, et
\ \ \
super asellum, filium psinarttm. A . lpse mansue . . \ \
tns, el vecius sup*r asino el pullo filio asinarum.
\ . ', ,
S. Ipse pauper ei veclus super asinuiu el pullum
\ \ . . tilium asina?. L X X , Ipse mansuetus el veclus supcr
\ \ \ subjugali ct pullo juvene. T h . Ipse obedieus, o l
. ', \ \ vectus auper asino et pullo lilio asina?. V , Ipee pau \ .
per et vectoe super subjugali, ei pulio filio asinarum. V u l . Ipse pauper, el asceudens super asiuan,
et super pullum filium asinac.
10. Hebr. ct loquetur pacero gentibus, el pote- r o n t ^ iwa\ o ^ S ahv -
y - l K ^ r a i O V , . . . slas cjtis a m a r i usque ad mare, et a flumine uque
. . . . ad finea lerrai. Mebrew inUrp. et a flunainibos
; , ad fines t e r r . A . S. Tb. V u l . et loqittlur pacem
, genlibas,et poleslas ejua a mari osque ad m a r e , e i
. ', \ \ , \ a flumine (Yul. fluminibufi) usque ad ftnes lerrae.
\ , - L X X , et muliihido e i pax ex gtntibtt* : et domina
.
biltir aquis usque ad mare el ituminibirs, exiius
lerra.
17. Itebr. e l vinvm DOVIKB. A . c l vinum novnm.
am^m 17 . \ . ', \ .
L X X , Vul.et vinum.
et v a r i lectiones ad eap. I X Zachari.
V . I. . , /, d more. HieronyIbld. . , \ etc. Thcodoretus.
tmisLaline tanlum : ., pondm ct onus verbi DoV . 2. . , etc. Idem.
tnini.
V . 5. . Baibcr. io marg., (. )
5007 *ts
5008 bh
Z A C H A R I & C A P L T XI.
. % . DRACH.
V . 8. ., > etc. Tbeodoretus.
V . 9. . , elc. Ilas omnes lecliones
adfert Origenes iu Mailhxum.
V. 10. V ', elc. Has
lectioncs efferi Eusebius in Demonsir. evang. pag.
458, el in Psalmoe pag. 571. [In Syro.

, Lamb. Bos dal, . Barb.
marg. :
. DBACII.]
V. 17. Hicron. : c Pro vino, quod Hebraice dicitur THIROS, Aquila interpreialus est : quod
el ipsum ad uberlalem vindemix* refeni potest.
Z A C H A R I i E CAPUT X .
TMfD 4 . . ', .
E W T D n t b & r m . \
. ', \
.
4. flebr. A . V u l . exaclor. L X X ,
0. H . ct erunt 3icut quando non
et erunt ui si non repulUsem eoe.
ac si non averiissem eos. V u l . et
runt quando non projeceram eos.
qi ablgU
elongavi eos. S.
L X X , et erunl
erunl siotil iue-
Not83 et variffi lectiones ad cap. X Zachariaa.

V . 4. Hieronymus : c In Hebraico scriptum est
NOGfcS, el Aquila inlerpretaius est .
Y . 6. ., \ elc. Theodoretas,
ZACHARLE CAPUT XI.

TrhpO 7
.
. ,'
O m n ^ntnp TTwVl OJB mtnp TINS .

, \ . . ,
. ', , \
.
CTQ
nsrpm 8 . \ (aL ) ' . . \
;. ', * ,
- ' .
7. Hcb. L X X , Y u l . duas virgas. Atius, duas acytalas.

Heb. unam vocavt Noam, el unam vocavi Hobclim. A . V u l . unam vocavi decorem, et alleram
vocavi funiculum. S. alieram qutdem vocavi decoicm, unam vero vocavi funiculum. L X X , unam
vocavi pulcbriludinem, ei alleram rocavi funiculum.
8. Ilcb. et abbreviala est anima mea in eis, A . el

abbreviata esl (a/. tiniuii) anima mea in eis. S. et
animo defeci in eis. L X X , etingraveseel animamea
super eos. Th. ei animo defecit anima mea in eis.
V u l . et contracta est aniroa mea in eis.
rhu . H . et eiiam aoima eorum Jiauseavit in rae. A . ei
. . .
quidem aniina eorum maturuit in me. S. ei anima
I/, \ ' .
eorum floruit in me. L X X , siquidero et animae eoruni rugiebant super me. V u l . siquidem et aniina
eorum variavit in me.
10. H . et tuli virgam meam Noam, et abscidi
1 OTrTlK npm 10 .
eam. A . et aceepi virgam meam decorero, el circutn 6 ,
cidi eam. L X X , e l assumamvirgamirieam pulcbram,
. ', \ ^ ,
el projiciam eam. V u l . et tuli virgam meam, quae
^ .
voeabatur decor, et abscidi eam.
11. Hebr. afflicti pecoris coslodientee me. A.pau*27 ]tQfn 35 11 *.
peres ovilis mei custodienies me. L X X , Cbanansei
. ',
ovea custodiUB mibi. V u l . pauperes gregis qui cu *
gtodiunt mibi.
12. Heb. S. Y u l . et appenderant raercedem meam
t p s DTOW >nDttmK iVpttm 12 . 0 \
Iriginta argenlcos. A . L X X , et slalueruol roerccdem
. . \
meam Iriginia argenleos.
.
13. Hebr. et ail Dominus ad me : Projice Hlud
-* TTK mbm
w i
ad figalum, magniiiceiuhm glori, qua appretialui
% *A. , '
* eum desuper eis. A . et dixit Dominus ad me: Pro * . ', \ , - jice ea ad iigulum ; grandissimum pretium, quo
aestimatns sum ab eis. L X X , et ait Domifros ad me:
0 , \ Depone eoa in conflaiotium : et cousidcrabo, si pro , ,
balumest, sicui probatus sumpro eis. V u l . et d i t i l Dorainus ad ine ; Projice illud ad eiatyarium, decorurn preiium quo apprcliatus suro ab eis.
Hebr. A . ct projeci illud in domum Domini a<!
trrcrSN rrw nn
- p W i . \ ^
iigulum.
S. el projeci iliud in domuin Doinini in
. . \ ^
conflaloritim. L X X , et injeci cos in domum Do . ',
-
3007 ter
HEXAPLORUM UJE

.
. 14 ', . ,
.
15 '. . . . ', .
SUPERSIJNT.
3008 ttr
mini in conflatorinm. Vu1. etproject illos in domum

Domini ad statuarium14. Hebr. fralernilatem. L X X , posaessionetiu
Alius, leslamenium. Vul.germanilatera.
15. Heb. A . S. Tb. stulli. L X X , imperid.
V
varia* lecliones ad cap. X I Zachari.
V. 7. Hieron. : duas ,. . e., baculos,

qui Hebraice dicuniur MACALOTIl.
Ibid. . , elc. Eusebius in Demonstr.
cvangelica.
V. 8. . , \ , a l . elc. Idem
. 483.
V. I I . . , eic. Barberinus codex.

V. 12. . , etc. Eusebius ut et reliquas
nes hujus et sequeniis versus lectiones.
V. 14. , \ . Barberin.
. 15. . , ., . , . Eusebius.
Z A C H A R L E CAPUT X I I .
m-W ,TDCy-S3 3 .
. ',
.
3. Heb, omnes onewmtes se eo incidendo incfdenlur. A . qui geslat ipsum discerptus lacerabUur.
L X X , omnis qui conculcaverit e a m , illudens
illudet. V u l . oinnes, qui levabunt eam concioae
hcerabunlur.
5. Hebr. robur mibi. A . conforla mibi. L X X , i n *S 5 '. . ',
.
veniemus nobis. Vulg. conforteotur mihi.
10. Hebr. et aspicienl ad me, quem confixenint,
vby TTDT *
"raum 10
et plangent super eum. A . . . quero conflxerum, el
, \ .
- , . ', plangent euro. S... prius confixerunt, et plangenl
\ ' , euin. L X X , ct aspicieni ad me proeo quod insol ' . . \ taverunt: et plangeut super eum. T h . et respicient
ad me quem conuxerunt, el plangenl eum. Y u l . ct
, \ .
aspicieni ad me quem conflxcruot, et plangcnteuro.
Notae et v a r i lectiones ad cap. X I I Zachariae.
quidem L X X , Tbeodoiio aulem vertit, et aspicieni
V. 3 . . , etc. Barberinus.
ad me, quem confixerunt. Nolavhnus autem apo*lo~
V . 5. . , . Hieronymus.
V. 10. . , ., . , . Drusius. Hiero- los in quibusdam locis Hcbraicuin, non autem i t l
nymtis vero notal L X X qui verterunl qtiod in Vulgata babelur posuisae. Framea, mtdlegisse RACADU TTpn. Barberinns aulem pfeniores tare tuper pastores tneos, ei super virum concivein
leclioncs adferl quales nos damus, c l baec notal : ejus, dicit Dominus omnipotens. Percutiie pa$lores
' * ', - ei extrahile oves, et inducam manum meam ruper
, \ pastoret. E l haec ad avaros. Quia vero legilur tn se. quentibus, sub fine, Framea, susciiare tuper patlo , \ . rem meum etc. quo nec Aquila, nec L X X sunt u s i ,
', \ , \ ' id nccessario annoiavimus, ul sciaiur, Apoctoloe
, * aliquando L X X vcrsionem, aliquando Yulgatan,
, nonnumquam Hebraicum indiflerenier seculos, loca
, \ * posuisse. Haec non carent mendis. YerumUiroeu
\ . srriploris mentem assequi, lacile est. Ait tgiir
, isic) Apostolos modo hVbraicum, modo ediiionem
, \ , ', Hexaplarem scilicet, modo Vulgaiam, $eu
, \ , sequi. Non quod edilio illa ' Hexaplaris
', - Aposlolorum leraporc exsisteret; sed quia Uli lectioues tisurparunt omnino similes illis qwe poslea km
', ,
edilione illa UexapUri posil sunt.
' ,
. 1. e. Pro eo qnod intultaverunt; sic
9
Z A C H A R L E CAPDT X I I I .
TTT n ^ S -/ >> l *A

. .
. ',
.
*Xvh\ nKWrS oSttm> . \ ' , (aL
) ^.
, \ ^ . ',
,
\ .
1. Heor. Vul. erit fons paleas domui David. A . . .

vena aperta... S. T b . erit fons apertus domui David. L X X , erit omnis locus aperlus domui David.
Heb. et habitautibus Jerusalem in peccalum er in
raenstruum. A. et sedeniilius in Jerusalera et in
tran&molionem (al. in peccatum) et in aspersionein,
S
fontem iu expialionein c i in aspersionem
circum. L X X , c l babitanlibus Jerusalem in transmulalionem, el in separalioneni. V u l . et babiUntibiit Jerusalem in ablulioncm peccatorii el meosiruatae.
ZWlquatir
Z A C H A R L E C A P l T XIV.
V n p T l 5 . . . \ . ', \
.
3 7 . . . ', .
3008 ?afcr
. . V u l . configcnl cum. . S. T h . el confherunt cum. L X X , et compedient eum.

7. Heb. framea. . S. gladius. L X X , V u l . fra1
mea.
"CUHJTI . \ * .
Hebr. et supcr virum proximuni meum. L X X ,
. * . ',
super virum contribulem ineum. . et super v i . . \ * .
rum contribuiem meum. S. el super virum populi
mei. L X X , et super virum civem meura. Tb. et super virum proximum ejus. V u l . et super virum
cotorentem mibi.
L P ' i u j M J K . . . ',
Heb. euper parvulos. . super pastores parvos.
, . .
S. L X X , super parvos. T h . super juniores. Y u l . ad
parvulos.
Notae et varisa lectiones ad c a p . X I I I Zacliariee.
V . 1. Barberinus eic habet, ., .
V . . *A., ., . , . Ex Hieronymo, ut
. , . , . Legitur etiam . ,
supra.
ifl edit. Kora.
V . 7. *., . , . Hieron. [Aq. ei S., u l et
Ibid. Lectiones Aquilae et Symmachi habel Bar- L X X , in vocalivo casu. D R A C H J
berinus. Illud autem ex L X X in
Ibid. *A., \ ' eic. Theodorelus.
quilam nuindose inducium videlur. [Triuin leclioIbid. . , \ eic, Ex Bar e s aliquanto accuralius quam Mouif. dcscriberino.
ptiaaus e cod Barb. DRACH.]
t
ZACHARUE CAPUT X I V .
3 TXtn* D n - n a W f c - H U D r a n 5
5. Hebr. el fugiciis in vallem monlium, quia perZ. \ , *
nioulium ad A s a l : el fugielis. S. et
, \ oblurabiiur vallis monliura meorum, et adhuc ai>. 01 , . ', \ propinquabit vallis ad id quod adjacei, etoblura , biiar. Reliqui, oblurabitur. L X X , e l oblurabituc
, *Hia montium meorum : el adjungetur vallismon.
lium usque Jasod, et oblorabilur. V u l . et fugiet ad
vallem moiitium eorum, quoniam conjungelur
vallis montiom usque ad proximum, et fugietis.
: pK5p> >
D n 6, 7
6. 7. Heb. Et eril in die illa, non erit lux preliom.TI n W r i A l D * P - N S nwb JTTP N V I T T l i r W
sitatum et coagulationis. E l erit dies unus, ipse
TW znyrvh .
nolus erit Domino, non dics, neque nox. E l erit iu
, \ . " tempore vespere erit lox. S. el in die illa non erit
. , ,
lux, &ed frigua et gelu. Erit una die, quae nota est
' . ', \ Domino, non dies, neque nox ; sed erit ad vespe , , \ \ - ram lux. L X X , Et cril in illa die, non erit lux, ct
, , \ frigus, et geiu. Erit una die, et dies iila nota Do , \ , \
mino, el DOR dies neque nox : et ad vespcram erit
,
lux. V u l . E l erit in die illa non erit lux, sedfrigus
et gelu. E i erit dies una, quse nota est Doiniiio,non
dies, neque nox : et in lempore vesperi erii lux.
10 . . \ . 0% ' .
40. Heb. . S. T b . V u l . et exallabilur. L X X ,
Abama vero.
OBS\jm*
vfo 17 . . (\
. Hebr. et non super coserilimber. . S.TIu
' ** ). ', \ t non erit super eos iraber. L X X , et isli illisappo^ _ *
nonentur. V u l . non eril super eos in>i)er.
TTOSO 20 . . . . . ',
20. Heb. lintinnabula. . Tb. profundum. S. in.
cessum umbrosom. L X X , V ^ J I . fraenum.
W
* (). ', .
21. Heb. . V u l . mercalor. LXX,Cbanana3u.
NotfiB et v a r i lecliones a d c a p . X I V Z a c b a r i .
?. 5. ., \ elc. Euseb. Demonsi.
ronymus in Commenlariis, Aquila c l caelcri,e?a//a
evang. p. 290.
biiur.
V . 0 et 7. ., \ elc. Euscb. DeV . 17. ., S., Th., et non eril super eo$ imber.
monst. evang. p. 292.
ilieronymus.
V . 40. . , ., . , \ . Eusebius et
V . 20. . , . , . ., .
Hieronymus de locis flebraicis : ubi Graece quidem
llieron.
l^gitar ', Laline vero Ramale; sed mendose
V. 21. h.,.mercalor. Idera Uicron., i . e., ,
ut ibldem deprehenditur : nam agilur de Rama. Ibi ut alibi verlit Aquila.
umen Aquilae lautiim tribuitur. A l Hie1 v a l l i s
q o
3007 quhquies
HEXAPLORIJM QlJifi SUPERbUNT.
3008 qitinqntes
M A L A C H L E CAPUT PRIMOM.
1. Hebr. A . V u l . onus. S. L X X , Tb. assuoaplio.
KWD I . . . ', . .
^svbo
01 , . ', .
Heb. Reliqui, Malachi. L X X , angeli ejus, in litulo
autem, Malacbias. Y u l . Malacbiae.
3. H . Y u l . in dracones. A . in sirenas. S. T h . i n
3 . . . , . ',
inacccssa. L X X , in domata.
.
0. H . bonorabit. Reliqui, iniebit. L X X , gtorifiTD* 8 , . ', .
cat. V u l . bonorat.
Ilcbr. L X X , V u l . despeximus. A . vilipendcntes,
'. . ', .
7. fleb. V u l . pollulum. A . S. L X X , pollulos.
*73 7 . . . ', ,
8.
Hebr. num suscipiet? A . Tb reverebitur.
Ntt^n 8 . . . ', .
L X X , si accipiet. Vu). si susceperil.
14. Hebr. L X X , corruptiim. A . S. maculosum.
J T T O 14 . . . ', .
V u l . debile.
Heb. A/kis, terribile. L X X , illuslre. Yul.borribUe.
irma ', . ,
Notffi et variaj leciiones ad cap. I Malachi

. 1. Hieron.: c Qnid sicnificet onui, id est, pondn$, quod Hebraice MASSA, el ab Aquila dicilur; vel quid , i . e., assumplio, quod c t L X X
et caeleri Interprelcs iranslulf runt, in aliis Prophetisdiximus. > In edilis perperam legilur ; eed
legendum esse lum ipsa llieronymt seiies
lum frequeniissima quae prseccsscrunt exempla
comprobaut.
Ibid. , . Hteronymus : Exceptis
L X X alii Inierpreles nometi MALACHl, ila ut iu
Hebrao legitur, iransluterunt. Quod de primo vcreiculo, non aut<*m de titulo libri inlelligendum, nt
iudicat Ilierofi. initio Praefal.onis : < cujus nomrn
L X X transliilerunt, angelnt eju$, dicentes: Assnmptio verbi Domini tuptr hrael in manu ttngfli ejn$.t
Et tamen Barberin. babet, *A., ., . , ,
sed mendose, ut puto.
Y . 3. ., elc. Barberin. IQui scribit . DRACH.J
Y . 0. , . Idem.
Ibid. . , . Barbertn.
V . 7. . , ., . Tbeodorelus. [Barberin. : . , . , ., . BRACH.]
. 8. . , ., . Barbcrinus.
. 14. ., ., . Barberin.
Ibid. , . Barberiu.
M A L A C H L E C A P U T II.
2. Heb. L X X , nialediclionem. Aliu$, Y u l . cge', . ,
.
staten.
3. Heb. Ecce ego corripiens vobis 6emen,etep*r
^ ns
w
3
gam stercus super faciem veslram, etercus aolen . nilaUira vestrarum. A . Ecce ego iucrepo vobis c u n i
, \ \ , brachio, et venlilabo slercus super faciee vesiraft,
. ',
alercus solennilatum vesirarum. L X X , Ecce ego
, \ ,
separo vobis bomcnim, el dispergam veniriculum
.
11"
euper fades vcstras, ventriculum soletinilatum vestrarum. Y u l . ecce ego projiciaro vobrs bracbium,
ii diapergam eupar vnltnm vestrum stercus solenmtataro vestrarum.
4. Heb. . Y u l . pactum memn. L X X , leslameoW Q 4 . . ',
ttim mcum.
.
8. Uebr. oflendicuio fuislis. A . S. Y u l . scand*CirSzDn 8 '. . . ', .
lizasiis. L X X , inlirmarl fecistis.
9. Heb. et assumenles facies in lege. S. reveriti
0*33 ' 9 .
estis facies in lege. L X X , accipiebatis personas i n
. ', .
lege. Yut. accepisiis faciem in lege.
nw
mo3 w i
nan 13
15. Ilebr. Et boc secundo facietis, operire l a nnpSi nretsrSK ITDD T17 f >2i cryma altare Domini, flelu ct clamore, a non u l l r a
respicicndo ad munus, et ad capiendnm beneplaD3TO . . . , .
cilum de maiiii veslra. A . Et boc secundo facieb?. . . . . . .
lis, op^riebalis lacryma aUare, flelu et ululalu ; co
. . . , . '.
quod non essci nlira resptcf re ad munus, el act i \ ,
pere. bencplacitum de maiiu vcstra. S. Et baec *e , \ ,
,
cundo faciebatis, operiemcs in lacrymis altarc, flea . . \ ,
les et ululanles, eo quod non sael ultra qui re ,
spiceret ad donum et ad accipiendum beneplacilam

de manu vesira. L X X , baec qtue oderam, facie , \
h*A\s; opcriobaiis lacrymis alure BooMni,Mplaiicui
. ', \ , , , .
cl gomitu de laboi ibus. Adhuc dignum respiccre a J
3007 $cms
MALACULE
miCliq
, \ CAPUT 1.
sacrificium, aut suscipere acceptabile de manibua
: . "
vestris. T b . el boc secundo fecistis : operiebatis
, . . #
* ( |aarymi$ alure , Ocnftes t gemenies; eo quod uon
csaei ultra qui admovtret bolocausium, et accipe, \
rei perfeclum de manibus vestris. Y u l . Et boc rur ,
sum
fecislis, operiebalis lacrymis altare Domini,
.
Oalu elrougilu, ita v i non respiciam ulira ad s a n i iiciuin,nec accipiam placabile quidde manu veslra.
Nol et varieo lectiones
ad
cap. II M a l a c h i .
V . 2. , . Barberinus.
Y . 8. . . , . Thcodorelus. BarbeV . 3. ' . , elc. Theodoretus.
rinus vero ad Aquilam legit '. [Et
n Aqttila habes quod, ut de more, respondet
tribuit eiiam Tbeodolioni. DRACH.J
ebraico . Sed hic sfgniNcat cum, et non indical
V. . . , eic. Tbeodorelui.
casum accueaiivum. Aucter Lalinae Vulgalae exlulit
. 13. llujua ifireus lecliooes oinnea pfcnas exhi^ l t n c u m aliis ptinclis,nimirum, hazxtroa. DRACH.1
bet Barberinus, quaies tdimus, cum punciis post
V . A. Hieronyinus : c Nolanduin quod BERITH
voces Hebraicas Graece scriplas, quemadinodum
T e r b u m Hebraiciim A q . , , id esl, paclum
scribilur in eodein codicc. [In Barber. nuniiulla Beinterpretalur : L X X seinper , i . e., tesiabraica corrupie scripta sunl, quae optime correxit
tneiUum. t
Hptitf. DRACU.)
M A L A C M J E C A P U T 111.
1. Heb. et parabit. S. et vacat. L X X , et reapinar I . \ . C , \ . . \
cict. Tb. et praepar.a. Y u l . el praeparabit
.
*. Heb. Y u l . fulbwium. S. fulionis. L X X , U 2 - ;. ', .
vantium.
*1 . .
5. Heb. Y u l . peregrinum, Omnes, adven.
8. Heb. Numquid aufcret vi bomo Deum ? quia
ttron
D^mp CDH >D D\TSN OTK vapM 8
vos \i auferenles me. Et dixi*tis, lu quo vi abstu | tXCd . . ,
8 , , ' limos le? A . S. JNam fra-jdabit aomo Deum, quia
; ', ,
vos me fraudalis et dixislis : In quo fraudavimua
8 , \ , te ? L X X , Numqutd anpplantabil homo Deum, quia
;
Y06 supplauialis me, et dicetis, ln quo supplantavimus te ? Y u l . Si affigel borao Beum, quia vos configitisme? Et dixislis : In quo coniigimus te?
8 3 > 10 . . ',
10. Heb. et probcnt lue nunc in boc. A . ot pro .
baie jo hoc. L X X , reyiriijnipi ergo in boc. Y u l . et
probatc roe aupar koc*
7>7 . . 01 , .
17. Heb. Y u l . peculium. A . peculiarem. Hetiqui,
acquisilionem.
VflH bttV -WlO DJVS? TlSciTl . Heb. et parcam super eis, sicut parcet vir stiper
. ',
filio suo. A . parcain ul parcit bomo filio suo. L X X ,

el eligam eum sicul eligit bomo lilium suum. Y u l .
.
et parcaro ei sicut parcit vir filio suo.
NotJB et variea lectiones ad caput III Malachife.

V. 1. ., . ., . Batbeii/ms.
V. 2. ., . Idem.
. 5. Ms. Jes. 01 ', . Idipsum babcnt
eiLXX.
V. 8. . , ., etc. Tbeodoretus.
Barberinus vero sic : . , -
.
. 10. . , . Idem. [Barb. in marg :
. , . DRACH.]
V. 17. llieronymus : Pro peculio in Hebraeo legiiur ^ G ^ i L L A , qeod Aquila , el cttleri

inlerprelati sunl.
Ibid. ., elc. Tbeodoretus.
MALACHIiE CAPUT IV.

DHTTD 1 ( . .) ', I . Heb. Y u l . omoas aupcrbi. . omnes superbos.
.
L X X , oranes alienigenae.
Nota.
. 1. ., omne$ $uperbo$. Drusius.
[Jam cnm in eo simus, ul edendts HexaplisOrigepiauis, Iongi sane laboris multique sudoris operi,
flnein imponanius, non possumos quin maximas ex
imo corde gratcs ngamus Lehmanno, ex Germania
oriundo, viro (Jociissimo nobisque amicissimo. Is
enim, in offlcina Bcv. Migne,non tanluin revisqpdis
plagulis, quae prelolradi debenl, omnino de PalrologiaGraeco-Latina optime menlur, sed etiaui
qua
gaudet, ut pauci, liileraruni Latinarum el Grararum necnon Hebraicarum scienlia, in redigendi?
nostris bujus operis adnotalionibus, judicd subacli
tbceanros nobiscum commuiiicans, perutilem baud
raro nobis opcrara pi-sesiitii. DBACU.J
ORIGENIS
PHILOSOPHUMENA
SIVH
OMNIUM I L E R E S I U M R E F U T A T I O .
CODICE PARISINO
PRMOS BDIDIT
EIHBIANUEL HILLER.
(Oxosii MDCCCLI.)
ABRLI YTXLEMAIN LITTKRARUM IN GALLlA STATORI

CUJUS PROYIDENTIA
CUM COMPLURA ALIA TUM HOC QUOQUE INSIGNE ANTIQUITATIS MONUMKNTUlf
IN LUCEK SUNT REVOCATA
MEMOR GRATUSQUE D. D. D. EMMANUEL MILLER.
E M H A N . M I L L E R I PfLEFATIO.
3010
PRiEFATlO.
Codicum anno 1842 ex Gracia allaiorum a Mynoide Myna, publicis auspiciis thesauros ejusmodi exploratum misso, unus neglectus ac fere despeclus est a viris eruditis
ui depositos eos penes summum moderatorem institutionis publicaa examinabant. Inicabatur ille in recensu Moniiori universali inserto die 5 Januarii 1844 a meque alibi ()
repetito, his verbis : Manuscrit en papier de coton, du xrv siicle, contenant une rtfuta-
tion de toutes U$ heresies. Cet ouvrage, d'un auteur anonyme, est divise en dix livres,
mais les trois premiers manquent ainsi que la fin.
Codicibus ilhs (prater paucos quos sibi servavit Mynoides Mynas: Babrii apographum,
Galeni Dialecticam ab ipso editam a. 1844, et Philoslrati Gymnasticam jam, ut videtur, integram) in bibliothecara tum Regiam illatis, mihi provincia data est ut Supplementoruni
Catalogo illorum recensum notitiamque concisam adjicerem. Ibi eum de quo verba facere instituimus codicem sic relatum habes: <* CCCCLIV. Codex bombycinus ex Gracia a
Hyna allatus, quo continetur anonymi sive potius Ori$enis Refutalio omnium haeresium
decem libris divisa. Tres priores libri et initium quarti desiderantur. Is codex Michaelis
manu, saaculo decimo quarto exaratus videtur. Nec satis mirari queo, ex tanta doctorumbominumfrequentia, qui quotidie'codices nostros versant, neminem illius inspiciendi
cupiditatem incessisse. Vel pnmum folium, in quo de Chald&orum astrologia secundum
Sextum pbilosopbum scepticum disseritur, perlectum ad cognoscenda ctera unumquemque invitasset. Ita mihi relicta est thesaurihujus, non inventio, sed , ihesauri, mquam, quem cum Babrio, poeta elegantissimo, jam omnes inter opima spolia numerabunt a Mynoide Myna barbari tenebris erepta.
Est hic codex bombycinus, quadrata forma, foliorum 137, satis indiligenter exaratus,
ineunte, ut videtur, saaculo xiv a Michaele quodam, q u i subscripsit : \
. Insunt septem libri postremi operis & Origenescripti, quod penitus deperdilum habebalur, postquam primus tiber, inscriptus, lndefuerat avulsus. Ejus
libri flne cum proraittat auctor se veterum philosophorum sententias et doctrinaa systeraata
explicaturum, duobus minimum libris constitisse hoc opus apparebat. Jam hujus codicis
beneficio ORIGENUNI OPEBIS OCTO LIBROS possidemus, si paucas lacunas quarti libri initio et
rersusfincmdecimi excipias. Secundus tantummodo alque tertius, ex decem librorum opere,
adhuc sunt in deperditis; atque adeo dudum illos prorsus periisse nec quicquam relictum
essespei olim inveniendorum, ex nostro codice intelhgi posse videtur. Nimirum vel i l l o tempore quo integer erat priores tres libros ab illo abfuisse sic equidem colligo. Scriptus est
qualernionibus octona folia complectentibus septemdecim, q u o r u m priores novem litteris
eunpliciter indicantur, caateri vocibus , , ctc. Horum indiciorum pMmum cernitur in folio 13; folio 5 Arabica cifra satis antiqua scriptum 2 : absunt igitur folia quali*or, procul dubio quarti libri cujus superstes folium primum in media disputatione versatur, ita ut aliquantum paginarum numerum praecessisse oporteat. Certum est igitur et
indubitatum, amanuensem nostri codicis non habuisse libros praecedentes. Exemplar autem
hic illic per vetustatem raale habitum ab ipso exscriptum esse ostendit spatiolis vacuis q u
compluribus in locis reliquit. Post folium 132 interciderunt folia queedam, q u o r u m uoum
m fine codicis habetur (fol. 137) a nobisque suo Ibco restitutum est. Origenianum opus e x cipiunt in fol. 135 reclo inania qufledam ac levia astrologici argumenti.
Origenes ipse testatum reliquit talem ab se institutam esse operis , ut primis
quatuor libris expoueret et judicaret veterura philosophorum cujusque sect placita; subsequentibus libris quinque ostenderet Gnosticos et haeresiarchas n o n ex doctrina Christi, sed
ex pagams philosophis nausisse dogmaia sua, qua demonstralione a Christi nomine segregantur; decimo denique libro singula operis capita paucis repeteret, in modum epilomes,
et veritatis, qualem ipse concipiebat, delineatione post errores refutalos lectorem confirmaret. Hinc intelligitur duplex qui traditur titulus : ;.
Alque in nostro quoque codice quarto libro subscribitur ' , ut vel hinc
appareat primum librum jam olim cognitum saae ac vere esse exordium Refutationis
naresium omnium.
Atqui is ipse liber primus ab nonnullis magna auctoritate viris Origeni est abjudicatus.
Quanquam nunc quidem, totius operis partemaxima tenebrisfeliciter erepta, vix ulla superest
de auctore dubitatio, perstringamus tamen a nonnullis, Huetio prasertim, inde ductum
argumentum, quod in prooBmio Origenes sese apostolorum successorem ferret, cum nunquam sit consecratus episcopus, quibus solis honorifica illa appellatio conveniret. Relegatur
velim locus ille, pag. 3, lin. 63, neque dubito quin statim intelligas in universum loqui, non
de aeipso Origenem, cui prterea sacerdotium legitime collatum iuerat Cflesarcre, quanquam
() Revue dt Btbliographie anatytique, 1844, p . 9J.
3011
EMMAN. MILLERI PREFATIO,
30fc2
acriter resistente Deroctrio. Sed ne boc quidem necessarium est ut urgeatur, esse eum utpote
sacerdotem quodammodo apostolorum successorem : cum i n eodein illo loco
vocabalo Origenes utatur lanquam opposito Judfleorum ; nec qui hoc senû de
nostra 'oquitur, opus cst u l ipse quoque sit arcniepiscopus. Apparet quam infirmum sit argumentum hoc negativura; positiva autem prorsus de conjectura petita sunt, q u i bus alii Didymo Alexandrino, alii Aelio, alii S. Hippolyto, alii S. Epiphanio attribuerunt
ac vel ipsi S. IreneBo, cujus Patris in nostris satis longum legitur excerpturo.
Quas conjecluras nunc si excutere aggrederemur, lectores nobis , occinerent.
Jam suprademonstravimuslibros septemquoslucidamus,postintervallum continuare iibrum
, qui titulus in quarli libri fineest repetitus. Hac re explanata, si in quacunque continui operis parte agnoscamus verum et genuinnra Origenem, ab ipso scriptos esse decem libros
certe demonstratum erit. Statim seseoffert S. Callixti prirai martyrium, quod libro ix auctor
narrat ut brevi tempore consummatum postquam ipse Roraffi egerit: constat autem Origenem
in ea urbe annos aliquot commoratum esse ponliflce maximo Zephyrino (cujus frequens mentio
i n i l l a narmtione), quem Callixtus in pontificio rounere anno 217 excepit. Hoc Origenis loco
nunc prolato &imul conslitui potest Fusciani Romce prcefecti eetas, quem anno 178 per c o n jecturam assignaverat Corsinius (), cum jam intelligatur fuisse anni 222. Quam narrationem
satis longam sigillalim persequentes multa exhibere possemus indicia Origenis certissima,
nisi inutiliter sane hic repelerentur qum in alio loco hujusipsius voluminis plene leguntur.
Ipse etiam ille qui codicem scripsil, Origenianum se opus exarare sciebat: nam ubi philosophorum aut Gnosticorum placita enarrantur, ille ubique fere rubricatis litteris, aliquolies
atris i n margine adjecit nomen ejus cujus sententiea in textu referuntur; tandemque ubi ad
illam verilalis Christian professionem ventum est qua opus lerminatur, i n tnargine ponit
' (cf. . 331), quanquam i n textu non legitur. Non solum igitur re
ipsa intelligitur opus nos possidere Origenianum, sed etiam habitum et lectum fuisse pro
Origeniano, seribae testimonio constat. Quid quod i n epistola ab Eusebio inserta Historim
Ecd. VI, eap. 19, Origenes scripsit: \
\,
t
, ,
\ \ , IlOnne est argumentum hlljus
operis ipsa Origenis manu delineatum? Ut sane supersedere possimus examini professioDis
fidei Origenian in fine positae, an cum caeteris ejus scriptis et narrationibus aliorum c o n senliat: quale examcn nemo nescit quot paginas sit sine ulla necessitate absumptururo. Neque
Lemovnii quaestiones de libro \ (6) fquem commemorat Origenes,
j>. 384, 79) excutiamus; nam quod ille edidil fragmentura et S. Hippolyto tribuit, n i h i l c o n tioet eorum q u in loco allato respexit Origenes. Multo plures vero quaestiones et fructuosiores i n historia, in philosophia, i n litteris excitantipsi quos ediraus libri septem : quibus
de queestionibus aptiore loco quam i n editione principe tractabimus, libro quera Gallice
scribendum paramus de insigni hoc et ad omne htterarura genus utilissimo Origenis opere.
Animus erat priraum i n principe hac edilione codicem ita repraesentare uti scriptus est
emendatione omni i a inienoi em marginem relegata. Verum tam frequentes insuni librariorura aberrationes, ut ejusmodi textus saepissime inhibuisset lectorem et perpelua quadam
molestia faligassel. Prffilerea in illis locis ubi Origenes Sextum Empiricum, Platoneni; Josephura, S. Irenffiuoi, alios ad verbum fere repetit, perspicue cognosci poterat quot et quanla
vitia boc opus per evidentem incuriam librariurum traxerat. Potius igitur et consultius visuin
est leciorum nostrorura commodilali prospicere quantum quidem sine ulla temerilaUs culpa
fieri poterat. Ubicunque sentenlia reslituebatur levi mutalione atque tali qualem paiographi Jeges el mos librariorum ubique admitlunt, emendatam et necessanam scnpturam
haud euactanterin textu posuimus, imerius iodicata codicis lectione, ila quidem ut vel vitiosissima et ex aperto lapsu orta nusquara prffiteriremus. At ubicunque dubitandi locus esse
vidcbatur, conjecluram nostram i n adnotatione critica protulimus. Experti autem sumus i a
scriptore quem primus in lucem emittas vel postrema legenti specimina novas subiode nasci
emendationes. Quapropler diutius penes nos cohibere voluissemus libros novis usque curis
relegendos, nisi delegati typographei academi Oxoniensis, egregii viri et boois lilteris
sapienter promovendis uati, orbem litterarjum hoc Origenis opere nimis diu occuliato quantocius donare voluissent. Primum librum, ut par erat, pnemisimus juxta magnam editionem
Palris Delarue, excepta annolatione ad rem criticara speclante. Eumdem fere moducD in cfeteris quoque lenuiruus, queacunque ad explicationem pertinerent et ad inOnilas illas qua&stiones historicas, philosophicas, litterarias undecunque in his pullulantes, haec omnia, queuaadraodum clixi, aJio loco aptiori reservantes.
Tu vero, benigne Leclor, de pretiosissimo opere Origeniano post tot saecuia feliciter i n
lucem producto, p r t e r reverendos viros delegatos typographei acaderaiffi Oxoniensis, grates habebis viro mgeniosissimo, qui summain apud nos rem scholasticam sapienter mode*
ratus per totam Europam raonumenta vetera vei conquiri vel catalogis recenseri jussit, AbeJi
Viilcmain, et felici codicis repertori, Mynoid Mynoa; nostram denique qualemcunque
operam petimus ut q u i bonique consulas.
Scribebam Parisiis Kalendis decembribus MDCCCL.
EMKANUBL MILLER.
e
() Pmf. Urbi$. Pisis, 1765, in-4. p. 87.

{*>) l)c Jiujus ppcris auciorc cf. Phoiii Biblioth. coJ. x u u i .
9013
L U D . DUNCKSBI P R / E F A T I O .
LUD.
DUNCKERI P R ^ F A T I O
3014
(Fasciculo II prsmissa.)
Cum ante hos oclo antios in Nunliis litterariis Gottingensibus () de opere, quod inscribitnr Origenis Philosophumena, sive omnium hceresium refutatio, tum primum a viro doctissimo Emmanuele Millero e codice Parisino, qui paulo ante ex Grcia allatus erat, in lucem
edito exponerera, neque a surarao illo Ecclesiaa Alexandrinae doctore, sed ab Hippolyto i d
esse scriplum probare studerem, sub finem commentarioli jara novam libri a Schneidewiuo,
collega raeo conjunctissimo, et meipso communibus studiis adornandam promisi editiotrem
criticam. Haud mediocri animi ardore rem aggressi, iterumac saepius librura simul recognoscendo et perscrutando et commimi consilio textura emendando ac versione Latina nolisjue
illustrando per aliquot annos difficili labori insudavimus. Opus autem nostrum proptercausas, quas enumerare longum est, prffitervoluntatem tardius processit, ita u t , c u m Schneidewinus tribus fere abhine annis inopinata ac preematura morte et litleris et amicis eriperetur, nondura dimidia pars totius libri typis esset exscripta. Quo Iristi casu sooio operis
eolertissirao atque exoptatissirao orbatus cwn iisdem diebus etiam benevolentissiroum horum
etudiorum noslrorum faulorem atque adjutorem, Carolum Friderioum Hermannum, virura
immortaUs memorice, morte amisissem, jam, ne res haeresceret, priorera hujus libri fasciculum foras emittenduni curavi, et dum ipse pro virili parte rem promovere sludebara,
Christianura Petersenium, professorem Hami>urensen), afllnem meum dilectissimura, precibus adivi, ut in opere perficiendo benigno nnhi consilio suo atque auxilio adesse veltet.
Qui cum summa, qua est humanitate et erga rae benevolentia, petenti mihi non deesset,
sperabam fore, ut brevi tempore altera quoque libri pars e prelo prodiret. Sed prater
exspectationem res evenit. Diuturno enim morbo impedilus, quominus adhuc fidem p r starera, nunc demum opus post varios casus tandem absolutum i n publicum emitto, quod
ut a?que et benigne excipianl benevoli lectores vehemenler cupio. Facere autem non possum, quin, oblata mihi oceasione utar et ooanibus, qui rae in hoc libro edendo et consilio et
re lubenlissime et diligentissime adjuverunt, viris doctis summoperc colendis maxiraas palam
ratias agam, in primis Christiano Petersenio, amico charissimo,et Hermanno Sauppio, ccdJeg conjanctissirao, quorum ille postremam libri partem accuratissirae mecutn recensuit
atque castigavit neque ut socius operis uoquani inihi defuit, uterque autem singuJas plagulas
typis exscriptas diligenter perlustrando multa eriala correxerunt, elegantissimas textus
emendationes proposuerunt et praeclaras noUs ad scriptoris sententiam explicandam adjecerunt.
Quibus breviter de modo, (pio hic liber confectus est, prflcmissis, non esl quod multa de
consilio novaa hujus editionis addam. Oe inscriptione, quam libro pra>Gximus, postquara
olim in Nuntiis HUerariisGoUingensibusstrictim oixi, jam alio loco lalius ct uberius disputabo. tnverbisscriptoris recensendis ab editione principe Oxoniensi E m . Milleri, cujus P&gjnas saepius a nobis in adnotatione laudatas signavimus, tanquam a fundamento profecli,
quflBcunque ad textum emendandum a primo editore merilissimo aliisque viris doctis
(inter quos Bernaysium. Bunsenium, Roeperum, R . Scollum grato animo nomino) vel i n
Jibris editis universo orbi litterato publice commendata, vel consuetudine sive sermonis sive litterarum nobis privalim proposita sunt, diligenler examinavimus. Preaterea summam dedimus operam, ut fontes, ex quibus auctor noster hausil, indagando et compjarando ipsiusque verba iriter se conferendo et veram ejus seateotiam explorando, orationemad nativam suam veritatem atque sinceritatem rcvocaremus. Sexcenta igiturlibrariorum raenda, quibus innumeris liber scatebat, sustulimus multasque lacunas explevimiis,
emendationibus parum cerlis vel ad notas relegatis, vel versiane Latina significalis, locos
vero ullra spem salutis corruptos inlaclos relinquere quam emendandi periculo cupidius
taciendo pessumdare maluimus.
Versionem, cujus postrema pars inde a libro seplimo exeunle post Schneidewini obitunv
a me solo cbnfecta est, lanquam commentani loco textui adjungendam esse censuiraus,
ideoque non in eo potissimum teboraviraus, ut eleganter, sed ut accurale et ad verbum Graeca
transienîmis. Adnotationes v^ro, quibus librum explanaremus, non nisi rarisstiaas aapersimus, suflfciens esse rati eos auetoris nostri vel aliorum scriptorura locos altulisse, qui ad
rem illustrandamfacerent.
Indices, quibus opus instruxi, raaximam partem cure alque solertia viri doctiseifni M i i l deneri, doctons Gottingensis, cujus opliioa opera jam i n typograpborum erroribus ndandis
usi sumus, conscripti sunt.
Scribebam Gottingre, d. 30, m. Aug. a. M D C C C L I X .
LUDOVICUS DUNCKER.
(a) Gdliingiiche gelelirle Anzeigen. Jahrgang 1851. Sluck. 152 13>. S. 1515 1550.
* S. Bippolyii episcopi et martyrk Refutatkmis omniuni hetreshim Ubrorum decem quce tupersunt. Recentwrmt,
laline verterwU, nolas artjecerunl Lud. Dnncker et F. G. Sclmeidemn, professores Gollinmnc*. Fasciculus ! OottUca
fampUbus Dicterichiauis. 1856; opus Schncidcwiiio dcfuncto absolvil Ludovicus l)unck(?r et cdidil anno 1359.
f
015
ORIGKNIS
1016
INDEX NOTARUM.
II
C
Millerus in ediiione principe Oxoniensi

Codex Parisintis II. IV X operis nostri coiilincas
Codex Barberinus
Codex Mediceus
librum I operis noslri coniinenles
Codex Oitobonianus
Godex Taurinensis
ARGUMENTUM.
LIBER I.
Capul. Paj
Prooamium
Tbales.
.
Pyibaeoras
Empedocles
Heraclitus
Anaximander
Aitaximenes
Anaxagorag
Arcbelaus .
Parmeoides
Leucippus
Deniocritua
Xenopbanea
Ecplianlus
Hippo
Socraiea
.
Plalo .
.
Ariaiolelea
Stoici .
.
Epicurus .
Academici .
Bracbmanes
Druidae
Ilesiodua
U B E R IV.
Astrologi .
Asironoini
Arilhmelici
Froiulspicea
Magici
Recapilulaiio. jEgyplii
Aeirotbeosopb
Hebdooiadarli
LIBER
Naagseni
Peraia
SelbUni
Juatinua
LIBER Vi.
Simon Magos .
(Apseibus)
Valentinug
Valenliniani
Secundus Epiphanea
Piolemsus
Marcua
. . . .
LIBER VII
Raiilides
. . . .
Saiurnilua
. . .
Ilarcion
.
1.
2.
3.
4.
6.
7.
8.
9
11.
12.
15.
14.
15.
16.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
8.
14.
16.
18.
20.
24.
26.
28.
3<h
38.
40.
4.
44.
46.
1.
8.
14.
15.
28.
43.
46.
51
50.
64.
72.
80.
88.
108.
114.
124.
6.
12.
19.
23.
130.
176.
198.
214.
7.
8.
21.
29.
38.
234.
39.
258.
270.
292.
294.
296.
13.
28.
29.
346.
380.
382.
Prepon
Carpocrales
Gerinlhus
Ebionaei
Tbeodotui .
Melcbisedeciani
Nicolaug .
Gerdon
Apelles
31.
394.
33.
34.
35.
36.
404.
408.
408.
37.
38.
410.
LIBER VIII.
Doceiae
Monoimug
Talianus .
Hermogenea
uariodecimani
onlanislae (Maximilla, Priscilla)
Encraiitae
8.
12.
16.
17.
18.
19.
29.
412.
424.
432.
454.
436.
LIBER I X .
Noetus
.
Heraclilus
Callisius .
Elchasaiiae
Judaei
Esseni .
Pharisaei
Sadducad
LIBER
Recapttulaiio .
Pbilosophi .
Naasseni
Peralae .
Seibian!
Simon Magus .
Valeulinus .
Basitides
Justinus
Docelae
Monoiintig
Tatianus
Marcion Cerdo
Apelles
Cerintbus
Ebionaei
Theodotus .
Melcbisedeciani .
Pbryges (Montanista?
Noeius Gallislus
Ilermogenes .
Elcbasaitae
Cbroitologia Judaica
Veritaiis doctrina
EpUogug .
7.
9.
II.
15.
18.
18.
28.
410.
442.
450.
462.
470.
470
486.
4*8.
5.
6.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
27.
28.
29.
50.
32.
34.
494.
49G.
502.
506.
510.
512.
514.
516.
518.
522.
5U.
526.
528.
&30.
556.
541.
C O N T R A I I . B R E S E S L I B . I.
3018
'.
R E F U T A T I O N I S OMNIUM I L E R E S I U M
LIBER
PRIMUS.
1-3 H * iiisunl in primo libro refutalionis onv[1-2] iv xfj

niuin bceresium.
.
Qusnam placuerint physicis pbilosopbis el qui *
nani
bi fuerinl, et qusenam etbicoruin placiia el
, \ * \
qtiiiiam bi, et qusitain dialecticorum decreia et
, \ \
quitiam dialeclici.
.
Pbysici igilur Thales, Pylhagoras, Empcdoclta
, , ,
Heraciiius,
Anaximander, Auaxiitienes, Anaxago, , , , , , , ras, Arcbelaus, Parmenides, Leucippus, Democriius, Xenopbanes, Ecpbanlus, Hippo.
, , , ",
Elbici Socraies Arcbelai discipulus pbysici, PI.lo

, * Socraiis discipulus. Uic ires pbilosopbias miscuit.
.
Dialectici Arisioteles Platonia discipulus ; bic
" *
. \ dialectieam arlem constiluil; Sloici autem Cbrysippus, Zeno.
, .
Epicurus autem pene conirariam doclrinani om . ^^ * nibus molitus esl. Pyrrho Academicus; bic incom . & , prebensibiliialem omnium docet. Bracbmauea iu
ludis, Druidae in Geliis et Ilesiodus.
\ .
Nullum commentum eoram qui apiid Graccoi
* pbilosopbi appellati sunt gpernendum eal. Ceriae
. \
eniin vel absonae eorum opiniones ducend auni
propier exsuperanietn bacrelicorum veeaniam, qui
,

propler silentium et quia absconduut arcana niyaio ^
ria sua crediii sunt muliis Dcuin colcre. Qiiorom
* \
, , - jam oiim slriciim placila cxpostiiinus, non subiililer
cxplananies, scd suiumaiim perslringentes, non
,

&(\ , , * [. 2, ] digna arbitrati eorum arcana, 4 ' 5 * ' lucem
, Q proferrenlnr, ut, ubi per seniguiata explicaasemiis
placila eorum, illi reveriti, ne quando etiam arcania

per nos protraciis atheoa illos coargueremus, a l i ,
quantom desciscerent ab ipsana docirina et impio
\ . ** \
- conaiu. Sed cuui Tideam DOD refereri illot nostraio
9
1 9
1 1
t a
V A l l b E LECTIONES.
1
Inscriptiones codd. bae sunt : in loxta :

, L , in margine : . % om. pr. L .

. , .
: .%
.
.
Roeperus coll. Puilosirau Vit. Apollon. VII, 2 . 280 : : L ,
: \4* : Roeperus anlea Philolog. . 7,513. A n i e ,
prpmiuil .
Quxdam videuiur inlcrcidisse auie .
.
?
Ricbterits : vnlgo.
, * Gronovius : , , :
Rocperus*
\ .
9
1 9
1 1
1 1
301)
ORIGENIS
9020
1 1
inodestiam, neque pensi babcrc Deum longaniinem \

,
esse ab ipsts irrisum, ut atil prae pudore imiieut * ,
mcnteiu, aut ai w errore per&iabiifU juele judi ,
ceniur, coacUis progr<dior, oettnsurus arcalia
^
eorum mysteria, qunc iniiiatis magna cum fiducia
, &
tradunt, non prius confessi, nisi talem, ubi per lem- ,
pus in suspenso tenuere coniumeliostimque erga

verum Deum reddidere, in semiutem redegerint et
cnpidilale flagranlem promissorum viderinl. Alque .
\
tum cum exploraium habenl vinculis peccali illi ,
gatuin esse, iniiiant perfectum maloruin Iradentes,
posiquam juramentis vinxertint, se neque evulga-
, ,
turos neque cum quolibet communieaiuros, nisi

, .
pnriter eervilulem subeal, quo eitnpliciter iradilo
\
non jam juramcnlum necessarium erat. Nam qui
gtistitiuil pati el accipere perfecta eorum mysterfa, ^ \ .
satis ipsa re et ad conscieniiam suam ei ne aUis
\ ,
prodai eril vinclus. Nam si prodat alioui bominl
, 4
txle nefas, neque in bominibus censebitur nrque
i]ui lucem cernat dignus babebitur, si quidem vel , \ , ;
raiione carcniia tale nefas non conanlur, sicuti
. ' \ suis locis dicemus. Sed quoniam nos cogk ratio in
" , magnum profnndum narralionis descendere, non
taceiiduin arbiiramur, *cd omniiim placiiis singo- ,
. , \
lalfm enarralis nihil silebimus. Visum aulem eet,
, .
etianiei longior erSt sermo, non deficere. Non eiiim
c6
exiguum quoddam subsidium vitae homiuum relin ,
qiicnuis ad errores in poslerum cavendos, cum ma \ &p0 5, [nifesio omnes vidcbunt clandeslina eorum et arcana
orgia, qua lanquam promi coudi solis myslis Ira- Q .
,
duni. Haec aulem alius non reftilabit nisi qui in
Ecclesia iraditur Spiritus eancius, quem priores
nacii apostoli iniperiiverunl rectam fldem professis,

qaorum nos qui successoree suinus et ejusdem
\ \ \
gralia parlicipes et summi aacerdotii ei magisterii
ei custodes ecclesiaa stimati non oculo conniveiniis , /
neque rectam doctrinam silemus; 6>7 ecd ne omni
, ' [. 4, 5]
quidem animo aique corpore laborantes deficimus

digna digne Deo benettco noslro reddere conall, et
, \ *
ne sic quidem pro merito remuneranles, nisi quod
" ,
In eis qua? nobie concredila sunl non dcliciamus,
, ed nostra? opporlunilaib modom impleamus, el
, \ quidquid prebebit sanctus Spiritus cum omnibus
*
ciira invidiam coinmunicemus; non solum aliena
, \ )
u
1 1
19
1 9
9 1
9 9
9 4
9 9
lonftitandoinlticero proferentes, sed eliam quidquid D *$ ^

veritaa per Pairis graiiam acceptum bominibus mi, \
Mstravii, haee et per sermonetii signidcanles et per

liueras lestiflcantes sine rubore prsedicamtis. Quo
. " ,
igitur, sicul wipra diximus, albeos illos ostendamus
, \ ot ad tententiaifi et ad mores et ad opcra, et anda
\ \ ,
conatua eorum profecii sint, nec quidquam eos ex
, \
9 9
V A R L E LECT10NES.
1 9
1 9
valgo. L .
: , : Wolfins.
.
L : , .
Roeporus
vulgo.
. Ro^perus.
,
: .
Roeporus
Roeperus :: & vnlgo : Saucroflus.
6 Roeperus. "
Rillr$:vov vulgo.
: , : Rorpems.
**^ SancrolXus : Gronovius : , , .
L .
. " .
Sancroftus : vulgo:
Morus cf. Roepcnim . 515 sq.
L .

1 9
4 9
99 1
9 9
9 k
9 9
9 9
9 9
J021
C O X T R A H . C R E S E S L I B . I.
30B
, sarris Scripinfle mutnaios haec pericJiiatoseise, anf.

sancii alicujns successionem observanlts ad brcu
\ ,
delalos esse, eed decreia illorum priticipttim cx
*
Graccorum sapientia duxisse, ex dogmalis pbiloso ,
phis el mysieriis lcnlalia el astrologts circumva \ \
) * gamibus : placet igitur prius exposiiie Gracorum
pbdosopborum placilis osiendere lecttirU esse bis

anliquiora et ad divinum nuiuen sanciiora, posibac
\
6 * coriferre singulas liscresfS cum singulis, qiinniodo
, - bis oonatibus supervcttiens primus condilor baeresis
* bicri feceril repetens principia el ex bis ad dele* \ *
riora delapstis dogma confinxerit. Esl igiuir plenum
4 . laboris qtiod suscipimtis multaque indigot quiesiione.
\ Sed non dellcieinus, poslhac eniin exbilarabit, velut
* atbleiain mulio cum labore coronani nactum, aut
! mercatorem posl vebemeniem aesium maris lucniui
, adepliim, aut agricolain posl sudorem fronlis cuui
fnigihus fruiltir, aul valem post convicia et con , culcaiiones cum videtevenire quae praedixerai. Prin . *- cipio igiiur iHcemus, quiuam inter Giaecos pbilo*
, * sophiam naluralem primi insliluerint. Horum euim
. polissimtim decreta surripueront qui bxresium si - gmferi exsliterunt, ut posibac ubi inier se compara, bimus ostendemus. Singulo autein cuique eorum qui
. - principee doclrinae exstilerunl iribuenles suum,
\ nudos et inanes exhibebimus bsercsiarcbas.
j
.
8*9 I Diciiur Tbales Milesiue untis de septero
I . [. 5, 6] 2
sapieuiibus
primus philosopbiac pbysicre auclor

. C exelUisse. Hic dixil principiu.n univeni eese et

- fincm aqaam : ex ea enim omnia constare ei con \ creta ei rursus dissoluia, ei ea sttstiueri oinnia un , ' \ de et terrae mottis et fluminum conversiones et
\
asirorum moius. E l omnia et ferri ei fluere primi
\ ortus ipsorvm aucloris natiiram secuta. Divinum
auiem id esse quod iteque principium babeat neque
. %
, * . flnem. Hic circa aslrortim ralionein et infesligaiio \ nem versatue Graeciu hujos doctrin primus au ctor evadit, qui vuliu in coatum sublalo et eulli , mia coriose perspicere jacians in piiteom incidif,
\ quem irridens ancilla quoedam Tbralta nomine
, # \, ^ d i x i t : Res coelestes nisas novisso, qnae atiiu ad pe, dea non novit. Floruii autem setaic Crofsi.
& * \ .
.
2. Est anlem etiain alia philosopbia non longe
2. \
, , disians ab iisdem lemporibus, cujus aucior exstiiil
. * Pyibagoras, quem Samium qnidam ferunt; quam
* lialicam appetlaveruni, proplerea quod Pylbago ras cum fugerel Polyoratem Samioruin lyrannum
1 1
a v
, #
Y A R I i E LECTIONES.
a i
c i . Roepemm p. 516, qui pro vestigiis codd. connnendari arbitralar. " Roeperus : fulgo.
, : ; L . *
*\ oin. Gronovius.
WolmiS : vulgo. "*
. " vulgo.
Roeperus : vulgo.
Roep<irus :
vulgo. * , vulgo cf. Cleui. Alex. Sirom. V . 594 D sqq. Sylb. ;
* *?*b
X
Krisrbe Forscbuugen auf dem Gebieie der alien Pbilosopbie 1,58 hq<\.
* ov. Wuttiu : 'Roeperus. * Roeperus coll. Plat. Thel. p. 174 : vulgo. * !
Roeperus.
M
0 V
e l
ORIGENIS
3323
3024
babilaverit urbem Italiae ibique vilam explevcril. .

Cnjus doclrinaro qui cxceperunt non rouUnm di- .
screpueruul ab eadem senientta. Et ipse vero res \ pbysicas rimatus niiscuil aslronomiam et geome- \ [\ . ]
,
iriaro et musicam et arilhmelicam. E l b\c mona
dein edixil ese deum, numeri autem naturam cu \ * , \
riose cuni perdidicissei, concinere dixit mundum
^ \
el per barnioniam consiare, ei seplem siderutn
priinus inolum in rbyibmum el concenlum redcgil. .
$ , Admiraius autem adminislrationem uiiiversoruin
voluit pi incipio silere discipulos, < uni quasi mystac
nniversi in mnndtim venissenl; deindc, ubi satis
\ \ \ illi visi sutit mognos progressus in disciplina saa
fecisse c i periie de sideribus ei nalura possedis- , .
\ pulare, puros arbitratus lum demum jubei vocein
millere. Hic discipulos discrimiiiavil cum alieros fj , .
esotericos, exotericos alteros vocavil. AUeris au- , tein alliora praecepia concredebat, alteris auiem te- . [. 6, 7] , ,
\

nuiora. A u i g i l aulcm eiiam magicam 1 0 * 1 1 ~
tem, ut volunt, e i pbysiognomonicam ipse invenit \ ,
numerog quosdam e i roensuras pro fundamento
staiuens, cura dicebal principiuro arilbmeticae pbi- .
losopbiam per composiiionem continere in bunc , \ , ,
modum. Numerus exsliiit primum principium , *
quod quidem c s l infinitum, incomprebensibile, .
conlinens in se omnes qui in inflnitotn posstini ve- * ,

nire numeros per multitudiuem. Naraerorum autem principium exslitil per substaiitiam prima mo- . ,
nas, quae est monas masculina gignens inslar pa- \ .
iris omnes reliquos numeros. Altero loco dyas fe- , \
mininus numerus, ideni aulem etiam par ab arilb- C " " .
meticis vocatur. Tertium (rias numerus masculi- ,
IIUS, bic eliam impar ab arithmelicis recepium est \ .
ut vocelur. Super omnes aulem bos teiras feniini- \ "
nus numerus, idem autem eiiam par vocatitr quia
( ' ), *
femininus esl. Exsistunt igitar unWersi numeri
. , ,
sumpii generatim quatuor (ntimerus aulem erat ad
, ,
sexum indeflnilus), unde consiitit illis perfectua ' .
iiumerus decas. Eienim unam, duo, tria, qualuor
efliciuul decem, ubi singulis numeris servabitur ex ,
re domesticum nomen. Hanc Pylbagoras appellavit
sanciam telraciyn, foniem sempiiernae naiura ra- .
dices babentem iu sese, et ex boc numero reliquos &.
omnes babere numeros principium. Numerus enim
, , undeuarius et duodenarius et qui sunl praeterea ^ , , ,
principium exsisleolia3 ex denario participanl. Hu. Qv \ \ \
jua denarii numeri, qui perfeclus esl, quatuor - ,
caaiur pariea: numerus, monas, potentia, cobus.
:* " |
41
4 1
4 >
4 4
AR
4 1
4 8
4 f
YARiJS LECTIONES.
4
* .
\ add. Rocpems, quem cf. . 5 0 aq.
*
Roeperus . 621.
L . Roeperus.
* cf. ftoeperus . 521 sqq. : vulgo.
, ? Roeperus : !
cf. . 89,
14 ^qq., ubi pene eadem ilerantur.
vidgo. \ vulgo, cf, infn p. 89. 16,
, vulgo, cf. p. 89, 16. Codd : pr. L et vulgo.
, .
vulgo.
Infra . 89, 27, . vulgo; cf. inira
. 89, 28.
, . , . De scriplura poalerioris xialis scriploribns faiuiliari dixil Lebrsius in Jaluiii aniialibus a. 1828.
vulgo; cf.
infra p. 90, 55.
Accuraiiiis infra p. 90, 35. sq. . " *tttit\r
iitfrs, .
. 90,
Q(\ 35. "
,
A/-.ftti\^
tin^nr Roepero
Iln<>riprn .
n 551.
onlo
>.
. niutandus
....
infra
.
verboruin
ila
fidotur; ,
. vulgo : âlvinius; cf. irifra . 90, 40.

4 1
4 4
4 T
4 4
, a
9 7
3025
CONTRA ILERESES LIB. L
302O
, * Qnonim eliam complcxiones c l mistiones ad ge*

\ ,

ueraiioneni augmeiiii fitint, per u a l u r a m genitalem
\ , *
numerum perficienles. Cmn enim potenlia ipsa se , (. 7, 8]
cum ipsa niullipticabitur, fll dvnainodynamis, ctui
, * , , auiem poienlia cum cnbo, exsislit dynamocubus,
, , , ,
cum autem cubus cum cubo, exsislil cubocubus,
.
ul flani omnes numeri, ex quibus 1 2 1 3 gignenlium genilura eiitar, soptem : numerus, monas, potenlia, cubus, dynawodynamis, dynainocubus, cutocubus.
Hic etiam animam immorialem docuit el nrigra*
Ilionem animarutn. Quapropler dixil seroet a n i e
" , ,
Trojaita lempora jElbalidajii exslilisse, Trojania
, ' ^
auiem temporibus Eupborbuni, poslbac aulem Her, . motimum Samium, posl quein Pyrrbum Deliutn,
- quintum Pylhagoram. Diodorus aulem Erclrieneis

el Arisioxciius inusicus dicuol ad Zaralani Clial ' ,
daeum venisse Pyibagoram, illum aulem expasuisse
\ * \ ,
ei duas esse a priocipio causaa rerum, palrem et
, ; , , ,
lualreni, et patrem quidem Juceni, maireni auieui
* , , , * lenebras, lucis autem paries calidum, a r i d i H n , Je
,
ve, cilum ; lencbraruui auiein frigidum, iHimiduw,
^,.
grave, l a r d u m ; ex bis autem omnem muuduin con , \ alare, exfeuiiniuo ei raascuk). Esse aulem muuduni
. \
ad naturaro s u a m musicuin coiicenium, quaproplcr
\ \ * eliaro soleui facere circuilum per concenUui. De
duc , , *
iis atitem qua3 ex lerra o l immdo exsisUiiit batc
\ *
aiunt dicere Zaralam : duos genios esae, alierum
* coelestem, allerum terresireni, ei lerrealreMi qui~
, \
dem submitiere geoeralionem ex terra, esse autein
\ *
aquam, coelesiem au&ent esse iguem panicipeui ae*
, ris, c a l i d u m frigidi; quarc eliain iiorum nihil i u , terimere ncc maculare ail animam ; sonleniiu batc
\
subslaulia oninium. Fabis auleui dirilar veUre
\ vesci proplerea quod Zaraias dixeril in itiilio c l
. ,
concrelione onanium, ciim terra eiiain lm conclii
narelur el compnlrescerct, orlapi ease fabam. l l u ( ), ]us aulem rei docuraeiiUiui esse ait, ai quia noda .
u m stiiquis fabam inanducaveril t doposuerU adU \ ,
vereue solem per lempua (id euiw rHico juvabit)
\
afferre humani seoiinis odorem. Apertius aulani
i t a m alterum ail documenlum esse, si floreacen \ *
iem decerpserimas fabam florctuque ejus eamque
, deposuerimus in olla et banc circumlilam terra
, - D defoderimus el paucos post dies relexerimus, vide .
bimue eam apcciem pfaebere primum qwid<m ot
podendum muliebre, posihac auiem accoratias
. * ,
consideralam infantis capul recens concrelum. Uie
, Crotone Iialias una c o diacipulia igiii eoncrema \ [. 0, 10]lus periil. Inslilutum auiem boc erat aptid euw,
" , \ aicubi ad eum se cooferebat quispiain distfpllna
falv , \ .
1 4 * 1 5 aaerus, ui venderet quse babcret pecanlam1 4
9 1
6 9
7 0
T 1
te
V A R I i E liECTlONES.
Roeperus : vulgo : irtfra p. 90, 40.
Codd. ouiissa restiluimus ex p. 90, 41 sq., qualia fere jam Wollius desideravil. * , cf.
Roeperuin p. 531. ** vulgo. ** Re Diodoro Ereiriensi cf. Roepcrum p. 532 35.
Roeperufc : volgo.
\ vulgo: \ \ L . : \ Rocperus. Roeperus : \ vulgo : ? Rooperus.
:
vnlgo. * vulgo.
Woliius : vwlgo.
4
TATROL. G R . X V L
96
3027
ORIGENIS
que oVponercl gignaiamapud Pylliagorani,el niaiie-

\ , * ,
bat silens, aliquando tres annos, inierdum quinque,
\ . 01 \
c l discens; rureus aulem solulus miecebatur cum
reliqais el remanebai secialor el simol coenabat,
, .
sin miitus, recipiebat sua et rejiciebauir. Alteri
igilur qoi eeoterici eranl vocabanlur Pyibagorei,
\ " \
alteri autem Pyibagorlslse. Ex discipulis aulem ejus
" , \
qui evaeertmi conflagralionem Lysis eral ei A r
cbippos ei Pyihagor* servus Zamolxis, qui etiam
. \
apud Ceiias Druidas docuis&e feriur Pyibagorica
\ , pbilosopbari. Wumeros aolem el mensuras ab
\
iEgypliis dicant Pylbagoram didicisse, qui adniira\ ] ,
ius saeerdotam gravem et speciosatn el non nisi

tfffficolier cum aliia cemmunicatam sapieniiani,

-".
hnitaias ei ipse pariier lileaikim imponcbat, el in adyiis subierraneis solitariaiu viiaru agere dtaceo4es instiioebat.
Empedocies autem, qui post hos iialna esl, etiam
3.
da geniorum natura dixit mulla, <it versentur ad- \ ,
minietranlee res nwndanas, numero permulti. Hic .
mversi principium discordiam et amicitiam dixil, \
el monadtg ignem mente proediium Deum, el con- \ , stiiisseex igni universa ei in ignem resolulum i r i . \ Cui fere et Sloici aslipulaniur decreto conflagra- ' \ \ ,
tkMtttn fxspecianles. Maximo auleiu omnium con . eatii cum nigralione animarum, sic fatus :
,
Profecto enim ego exitiii puerque puetlaque

Frniexque aUtque et ex mari extul piuii.
"
* * *
[.
9
Hic omitea anima* in oninia aoimalia iransmulari

dixit. Eienim boram auctor Pyihagoras dixit se Eu* . \ *
pfaorbom fuisse, qui ad Trojam imperilavit, alflr
n a m se recognoscere clypeum. Hac qaidera Euipe- C " * ,
doclee.
. .
Horaclilua aotem physicus philosopbas, Ephe4. , ,
* t a unWeruas rea lugebat insciliam universse vilae
-eoarguens el omnium homlnam, miseratus morta ,
Imm vkam. Semet enim dicebat omnia cognovisse,
. rdtquaa autem horainee raihii. E l ipse vero pene , . \
ongrua Empedocli pronontiavU, discordiam el ,
aratciiiaa staiuena unifereorum principium eaae
e l ignetn iBielligibilem Deam, 1 6 * 1 7 eonfeirique [. 10. !4.]
uniferta uivicem et non consisiere, ei sicut Empe- \ , \
doclea omnaui circa noa locum dixit malis confer- , '
lura ease ei osqoe ad lunam quidem pertingere \ *
mala ex loco circa lallurein porrecla, oherius aa- \ ,
lera 0 0 progredi, qaippe cam omnis supra hinam
, &
purior aii locus. Ita eiiain Heracliio visam est.
^ . \
.
3. * \,
Posi bos exsiilarunl eiiain alii pbyeici, quorum
MOfi necesearittm arbiirati surans decreia apponere ,
^ qnippe q u nibil ab iie quae supra dicta sunl dis- . ' \

crepML Sed cum in uidversnni non exigua exsil*
Y A R L E LECTIONES.
n
vulgo.
. " Roeparus : vulgo. " ! Roeperue : vulgo.
vulgo.
I^gunlur hi versus apud Karelen. v. 380. sq., apmi Sleitt.
v. 383 i q .
\ Cedrenus, et profeclo quadrupedis weotio desideramr. An
> \ alii. * . Alii aliier ; vide Karsien. el Stein.

Roeperua . 008.
*
" Rocperus. ' Roeperas,
Roeperus : ?ulgo.
' Grorioviu.
Boeperus : vulgo.
1
1 9
3029
C O N T R A H J E R E S E S L I B . I.
8030
WrU schoia nioilique postea pbytici ex ifo orii lint,

\ , \
alfi aliler de natura universi disserentes, etiam v i datur nobis expoaiia per soccessiones a Pyihagofa
pbilosophia recurrcre ad ea quae placueruni Tbale, \ &- l i s euccessoribus, htsque enarraiia accedere i d
, etbicam ei logicam pbilosopbiam, quarum auctores
* , .
exsiilerunl Sotrates ctbicse, ArMotcles aulem dialectica*.
6. " .
Tbalelis ighur Anaxirtiander fnil audftof; Anaxi . mander Praxiadae Milesius. Hic principium dixii re ,
rum naiuram qnamdam tiinntit, ex qoa exsfsltre
\ coelos muodosque qui snnt m iis. Principiora au
' \ , leni esso aelerntira ct senK cxpers, qaod universos
. ttmtineal mundos. Dicil auiem tempua t flnila

teiietaifotte et exsisiemia e i iiiierUu. Mic princW
. ^ \\ el fondamenltjm dixil rerum id qtiod mltnHum
, feet, prfaiiaqfte nuatupavii iiemen principil. Prae .
otSiov
lerea tmtem motum sotnpHertuim esse, per qttem
, " (leri lt exsistaiit coeli. Terram aniem pendolam
. *
tesee, n n l l a re roboratam, manentero propler parcm
, tinnttrut distaniiam. Figuram autem ejus curram,
. , rotuiidom, c o h t m i i a B lapidi ainiileni* Planiiterttnt
, " . *Ueri iiisi*tiimis, aliera aotein oppotita est.Stella*
* , .
aotem esse orbem ignis, dlscretuin ab igni qui e&t
, r t r c a innndum, tomprehensum aulem ab aere.
, * . Exspirationea amein exstare qaasdam aeriae, per
, $* quse l o c a Itrccnl atellse, qtiapropter eitam exspira*

*
lionrbua obsiructis ecKpsea fieri. Lunam autem
.
a l i a t plenam a p p a r e r e , aliquando autetn rottHie* ^ , iem secimdam traftiftam obslrncliontm aai redu
[. 41. 12.] - sloiiein. Eiso a n l o m o r b e r a 1 8 9 septie^
. *
v i c i e s inajorem Inna, i n s u p r e m o ioco e t s e
, \ aelifr, i u i n f t m o auiin n o n e r r a n t i u m BicHarum or " , b e . Aiimialta autem g i g a i c v a p o r a i a a sofo. Homi ;.
n e m aulem a l i i a n i m a l i , b o est p i s c i , c o n s i i n i k m
. a b tniiio. Ventos a i i l e m n a t c i iennis*imis vopori , ,
b u s a e r i s a e c r e l i s ti ciim c o n g r e g a i i awni s e o * ;. v e i i t i b u s , p k i v t a m autem e x s i s t e r e e x n u b i b u t ,
, folgura
o i e m , q u a n d o veiHHs i n c i d e n e d i s c i n d a t
, ftubea. Hic n a l u s est a m i o d y m p i a d i s q u a d r a g c * ** * * a i r o x a e c u n d a B t e r t i o .
$ .
".
7. ' \ . ;, *
A-naximane antam, qii ei ipse faii Milestae,
, , tllius auteiti Eurystrall, aercm infinilmn dixil prin , \ ,
cipkim esse, cx qito qnacqne s i n l , qweque faerinl,
xai , qo*qae futiira sint, el deoi ei divina naaci, reliqti
" . ,
autem cx bonwn foboie. Spociem aiitem aeris l a ^ , ,
lem ease : quando maxiine qualis f i l non poate
, \ , \ \ visu conapki, potse autem frigido ei calido et bu4
1 1
J i
1 1
1 9
\ A R I i E LECTIONES.
Gronoviue.
. Ritterus : vulgo.
, .
Roepemt : vulgo.
, .
.
*** ftoepenis : vulgo.
Woldut : vulgo; of. Roeperua . 607. sq., qui ab
AeaxImaJidro ipao profecltim aH>itralur.
, . :
SaWiuhis.
" f ulgo; corraxii Rorperug. . 608.
*. Gf. Roeperus, qui comnicndat . 09.
Rooperua :
fnlgo.
Poriaaaein verbin ' laiel ; &clerum cf. conamina Roeperi . 610,
: vulgo.
1 4
1 1
1 4
1 7
t e
, 9
30
ORIGENIS
iriido el roolu, io molo autem * * semper, jdvip, (
euim mutarl quxcunqne imilenlur, obi moiut *c- , * l . .
cedat. Gondenaalam enim ei exieuuaium di?r*um * "
apparere; quando eniin in lenuius diffundatur, , , *
ignem exsistere, in medio auiem siatu rursus in *
acreni condensalum, ex aere nebulam jgigni secun- , , \
doui coarctaiionem, niagis auiem eiiam aquatn, ma- , \ 4*
jorem in roodum aulem densnium terraro ei cura . "
maxime densurn lapides: ul priinaria generaiionii .
principia sinl conlraria et calidum ei frigidunt. ' , \
Tarram aulem planam esse in aere veclanv, aimi- *\ \
lUer auiem eiiam solem el lunam et reJiquas slellas, * .
omoes enim quse ignea? ini vhi in acre per lati-
ludinem. NatasauiamessesleUas ex terra proplerea , ,
quod-buinorex bac surgai, quo lenualo ignein nasci, ex igoe auftem sursuoi lato siellas consisiere. Esse ^ .
autem eiiam terrenas naturas in regioue sleliarum .
qua* una feranlur cum ilJis. Non raoveri auiem sub , lerrain slellas dicit, sicul alii siaiuerunt. sed cir- , \ , \
ciim lerram, quemadmodum circum noslrum caput ,
vertiltir pileus, ei occultari solem, non infra lerram [. . 14.] , * 6
delaium, sed 2 0 * 2 1 parlibus terrae aliioribiis ob ,
tecium el propler majorem a nobis disiaiuiain quae .
incidai. Siellas auieoi non caleiacere propier magni-
tudiuem disiaiilia?. Venios aiilein aasci, quando con- * ,
densaius aer exienuaius feraiur, quando auiera ,
*ongressus sk el majorem in moduin crassus, nubea \ ,
nasci el iia iu aquam converli. Grandiitcm aulem . ,
Aeri quando aqua a nubibus delaia concreacal; n i - *
vem aulem, quando bae ipsse, bumidiores cum siul, ,
coalescanl; fulraen aulem, quando nubes disciu
', .
danltir per viin venlorum : bis enim discedenlibus *
lucidam ei igniium cxeistere splendorem. lridem . *1
aulem naeci solaribus radiis in aerem conisieulein
adcniibue, moium auiem lerre lerra majorem in
,
modiim iinmutafa per calefaclionem el frigefaciio- .
nem. Haec igilur Anaximenes. Ilic floruit circa an-
num primuin quinqiiagesimac ociavae Olympiadis.
.
Posl luinc orilur Anaxagorus Hegeeibuli Glazo8. 'mcuius. Uic dixil uiiiversi principium mentem et .
maieriam, el meuiem quidcm flicicnieni, maieriain
\ , ,
auicm fieniem. Guinenim esseni oomia simul, mens . " ,
inlerveniens disposuil. Maierialia auiem principia . *
inAuila aubcsae ei ad niuUiltidiueni et ad lenuiia- , \ .
tem, eieuim vel lenuiora influiia dicit. Moium au- D
lem periinere ad omuia, a menle scilicel moia,
, " . *
congreasaque etac q u consirailia sinl. E l coelestia
.
quidem omata esse ab orbiculari molu. DeDsum
\
igiiur ei liuoiUlum ctobscaruin et frigiduiu ei omnia
\

griivia congreiia ease iu mediam, ex quibtie con, * 4*
creiia lerram aubsiilisse, contraria autein boriiui,
\
3031
4,1
Y A R I i E LEGT10NES.
t v
Hocperns : viilgo " Rocperus : vnlgo. ' Rorperns : '*,

fiilgo. *
SaMiHits
: :
..
, . reliqui.
* , ;
Gronovins " L , .
Salviiiiu^. * vulg.
.
S i cciiiiiilcris lociim Simplic. in A r i s i / Phv>. fol. B .
* , \ \
, apparvbii aucicrem nosinini h;ic poiuis scripsisse : \ \ * .
L . " Salvinius : vulgo.
f i
, #
f1
3033
CONTRA H A R E S f i S L I B . I.
30&
( calidura ei crarum al aridum tl leve in uheriora

sfetheris utsa esse. Terram aotem flgura planam
. ctvai
xal \ ( esse et manere pendtilam propier magniltidinein,
\
et proplerea quod nullum adsil inane et qtiia aer,
. * \
q u i s i l robuslissimus, feral inveciam lerram. Huioi ,
dorum aulem fn lerra priinum mare exsiiiisse
. . . . . aquasque hi eo exsiccalas
subslitisse el sic na \ ^ .
tum esee el ab amiiibtis qui in id defluxerint. A m \
nes anlein ei ab imbribus accipere giibsistetuiam

. ETvat
22-23
"
"
[. 14,15 ] \ vam c l cooiinere aquam in cavernis. Nilum autero
. ^ augescere per aeitatem, cum deferantur in eum

aqua* a nivibus npud anteocos. Solem autem et lu
. " \
nam omnesque stellas lapidea esse ignitos circum volnlos una ab aetheris roiatione. Esse auiem subler

. siellas eolem et lunam el corpora quaedam una clr \
cumrolata nobfe non conspecia ; calorem autem non
\ :
sentiri steHaram, quoniam longius disienl a terra;
pralerca vero non parem soli calorem habere, quia
[\ ]
locum oblineanl frigidiorem. Esse aulero lunam l n
feriorem sole propiorem nobis. Snperare aulem
.
magnitudind solem Peloponnesnpi. Luinen auieni
.
nou babere suum lunam, sed a 6ole. Siellaram
.
autem conversiorrem stib lerram fieri. Deflcere au , ' .
lein lunam lerra officienie, tnierdnm autem eiiam
.
iis qune sunl infra lunam, solem auiem novilumii
, \
ltuia officiente. Glinamina autem facere et solein et
,
lunam, repulsa ab aere ; lunam aatem saepe decli ,
nare propterea quod nequeat snperare frigidum,

llic defiuivil primus docirinam defeciienum el iWu94
99
9 9
41
4 9
.
minatiomim. Dixil aiitem lerreiiam aeae luimm
.
babereqtie in 6 campos.el ealltia. Girculum auietn
\ . "
lacteiim reperciissionem esfe lucit elellanim noo
.
superalarum a sole; discurrentes aulem slellas tan
quam acintillas resultantee oriri ex motu poli. Ven
u>s autem nasci, cumexieuuelur aer a sola ei pariea
exust* ad polum subeani ei deieraniur. Toniirua
.
auleiii el fulgura a calido fleri qnod incidai in nnbes.

Moius auleiii l e r r fieri cum superior aer iucidai

in eubierraneum; boc enim moto eliam veciam in
.
eo lerram ab eo concuU. Aiiimalia aulem initia in

humido nata esse, poai illa auiem ex ee invicein, ei
.
masculina quidcin fieri cum a dexlrig parlibos ae>
*
creium semen dexiris parlibu* uieri adbserescat.
' . ^ femiDiua aulem per conlrarium. Hic floruil aono
,
primo oclogeainix o e l a v a 3 Otympiadis, quo lemporo
, ^ ,
et Plaionem dicunl nalum esee. HUIIC aiunl eliam

rerum fuiurariiin praesagum fuisse
, . ^ , ' \ . \
%
4 1
9. [. 15. 16] ,
2 4 ^ 2 5 Archclaaastirpe Albeniensis Hiios autem
V A B l i E LECTIONES.
9 9
RofpArtin p. 610. 11 rollatis aliornm scripiorum testirooiiiis tacunosa verba ila r c i l c i l :

. . " Roeperais : vulgo. " Roeperus . 611. 612 :
% idiO
. Bratxlis.
\ vel \ . . conjicl Rua?us.
\
Braudis : vulgo; alia tentat Rooperus. " \ delenda esse Uulologia ileiiaouetrat.
Ahier Roepcrus p. 614.
Roeperus: vulgo.

Gronovius. * Rocperus : vwlgo.
Schaubach : vnlgo.

,f>
%#
9 9
4 1
4 9
4 f
3036
ORIGENIS
9036
Apollodori. Hic docuit misturam materiae consimili- . )

, ,
icr Anaxagorx principiaque eodem modo, hic aulcm
iu tnenie inesse quamdam staiim mistionem. Esse . 4"
nuiem priocipium niolus secreiionem a se calidi et 6 * '
, \
frjgidi, ei caliduro quidera moveri, frigiduip autera
, .
quiescere. Liquefaciam autem aquaro in medium
0,
confluere, in quo exuslara aerem fleri el lerraro,
qaorum allerum superne ferri, alierum aulem sub* , ,
. \
sistere infra. Terram igiinr quiescere el frigidam
, '

consislere ob bas causas, jacere auiem i naetHo,
q u , si fas eil dicere, nulia sil pars univer*i, res , | , ,
cdita ex incensione, a qua primum deusla stella* , *
, ,
rum sil nalura, quarum maxima sit sol, allera
, ,
auiem luua, reliquarum auiem alia minores ali#
. , \
inajores. Desuper auiem incumbere coelum aii et
\ \
Ha solem in lerram fuodere lucem atque aerem
\ .
facere pellucidum et lerram aridam. Lacum eniia
csse priroum, quippe quae in ambiiu sit alla, media , ,
. ,
autem cava. Tesiimonium auiem fert c a v i u u t ,
quod sol noo simtil ai orialur el occidat onmibus, & \ ,
id quod debebai evenire, si esaei aequabili*. Da , . \
\
aoimalibua autem dicit, calefacia lerra primum in
Inferiore parte, ubi calidum ei frigidum raisce- , , batur, apparittssa ct reliqua animalia mulla et ira- ,
paria, onmta eodein viclu uteniia, videlicet e luio
, *
atitriia, fuisse autem brevia aevi; poslbac autem
aiiam ex semet invicem generationera exsthisse el , \
, , \ ,
dtscreio* osse boraiues a reliqois animalibus el
, \ , \ .
duces ei legos et artcs el oppida el reliqua cooaUtttiese. Ileniem aulew dicii innaum esse otnni- Q .
bna aaimalibue pariier; iiU enim quodvis animal \
taaiar et corpomra menie, nisi quod lardius alla,
, .
alia ceterius.
Pbysica igiiur philosopbia a Thalete usque ad
10.
Arcbelaum duravil. IIujus exstilii Socraiea audilor.
* ;
Sni autem eliam alii plarimi diveraas senteiuiaa . \
proftosi deque divino Numine universtqtie naiura,

\
quoram ei omnes ientenlias velletnua apponere,
. loullan profecto silvam librorum oportereiconfteere.
, Sed recordaii illorum quorum oporiebai, maxhne . '
iUutlrium eorumque 2 6 * 8 7 <l t dicere licei,
[. 17. 18]
anteaigaani universis posi illoa pbilosopbaiis exsti-
lerunl, qaippe qui ad cooalu suos rcliquoi insli
gaverial, ea qua resianl aggrcdieimir.
.
11. \ \
Eleoim el Parmenidea ununi quidem universum
\ \ 6.
ponilaeternumque etnon generatum ei spbseriforme.
,
Ne Ipse quidem effugiens nwUitudinis opinionem,
\ ,
ignem dicens ei terrain univer&i principia, et tcrram
, > ,
quktani Unqoaro materiam, igttem aulem tanqnam
ottcienuro ei operantcm, munduui dixii eonsumi, , , .

qoa vero ralione non dixit. Idem auiem dixil sem- atoiov \ piternum ease universum ei non natum ct npbaari- , \ , \ ,
w
1 1
1 1
ul
5 1
la
YAR1A& LECTIONES.
' , Roepcrus : vnlgo.
** II. Rillcrus : vulgo.
ftoeperus : \ vulgo. " . de bor loco Roeper. . 6 U .
. :
vulgo.
" . Ritlerua : vtilgo.
, .
, .
, . . . ? Cf. <te lioc loco Roeper.

. 615.
valgo.
Wolf.: vulgo. Brandis Comm>
Eleatic. p. 146 : vulgo.
1 7
3037
C O N T R A I L E R E S E S L I B . I.
3038
, \ \ *. forme ct acquabile, autcm babens locnro in e

c l Immotuin ei finilum.
12.
Leucipptis auiem Zenonis sodatis non tn eadem
64 , \
senienlia persevcravii, aed dfcit infiniia esse e l
\ . semper movcniw el generationem comroulationem \ .
qne cominuam. Elementa aulcm dicit plenum ei
inane. Mundos aotem nasci dicil sie : com in
"
magnnm inane ex contineoti coacerveniur multa
^ , corpora et conflnant, Hlidemia ad se invicem com*
\ , \ - plicari qtiae sitU simili specie ei formis comparia,
, \
qnae auiem non complicentur aKorsum ferri. Man . ' ,
dos aulem aagescere et perire ieeemhim quamdam
.
necesailatem; qoaenam aulem sil necesaitas non
deunivit.
f
15. .
, , *
;, \
, \ . ,
, dr,
, 6r \
| \ , *
, * , \
. ,
\ } , } ,
&, , , \
, " .
&* .
\ \ .
' [. 18. 19]
, ,
, .
* .
, . ,
.
U . .
. ,

Democritui autem Leucippi exsiitit familiarfe.

Democrilus Damasippi, Abderha, com mullii versatus gynmosopbislis rn Indis et sacerdotibus in
iEgyplo el astrologis el Babylone magis. Dicit aulem conaimililer Leocippo de elemeniis,. pleno et
inani, id quod plemirn esl appellans emitten$ inano
autem non ex$iilen$; dicebal auiem, quoniam moeanler aemper ea, qua exslent, m inani. Inftnhoa
aotero esse ntnndos et magniiedine differentes, !n
qutbusdam aulem non e$ae aofem neque lunam, in
quibuedam autera majores noslris, el in quibiisdairt
phires. Esse aotem roundorum inaequales distanlias,
et alietibl quidem esee plurcs mundoe, alicubi aulem pauoiorea, el alios quidtm crescere, alioa v i gere, aliosdenique pertre, et alicubi exaistere, alicubi
deflcere; perire autem a ae invicem eollideates.
Esse auiem qtiosdain mundoi orbos animalibus ei
pfoniis el qtiovia hutnido. Nostri autem inundi
pritia lerram 2 8 * 2 9 natam esse qaam slellas,
esse antem lunaro infra, deinde solem, deincepa
immolas siellas. Erranies aulcoi eiellas nec ips.s
babere aequalein aUUudinein. Vige.re auiem roiindum donec jam non possil exlrinsecus aliquid assutuere. llic ridebal omnia, lanquam risu dignac
essent res bumanas omnes.
Xenopbaoea aulem Colophonius Orihomenis fllius. Hic usque ad Cyram vixit. Hic prinous dixil
esse incomprehensibilitaiem omnium, bis usus verbis:
f
Ecenim i vel maxime alligertl dieendo id qvad

" perfecium esi.
Ipse lamen nou novit, opinaiio aulem cebus in
omnibus exstai.
[ .
, ,
, \ . \
, \ , \
, \ , \ ,
. / -
EHcil autem nibil fieri neque perire neque moveri,

ei unum esse oniversuin ciira conversionem. Dicit
auieiu eiiam Oeum esee xlernum ei unure el asquabilem ab omni parte et lerminalum et orbkularero
eiomnis particulis sensibilem. Solem aulem ex
V A R I i E LECTIONES.
Roeperus : vulgo. * Boeperus : vulgo.

Roepc*
rus : vuljzo.
Quid aucior dixeiii colltgiiur ex loco Diogenis Laeriii ix, 31 uude Roepwue
suspicalur . 617.
" Roepurus e Diogene Laerlio ix, 32 :
vulgo. * : vulgo. II, RiUcnia.
K a r s l e i i . fragui, xiv . 51.
* WolOus.
M
eT
ORIGMIS
3039
304O
parvis Igniculis congloincralis exsistere smgulo *

quoque die, icrrara auiem inGnitain esse ei neque , , \ *
ab aere neque a coelo comprebendi. Et infiniios so- .
les eese el luuas, omnia aulein esse ex lerra. Hic \ ,
mare salsuai dixit proplerea quod pluriina? niistu- .
raeconfluant in eo ; Meirodorus autein, quia perco- ^ |
lelur per lerram, cx eo fleri salsum. Xeoophaneg ,
aulem olim exsiiiisae ail misluratn lerrae cum ina- * *
r i , eamque tempore ab bumido aolularo $sse, bscc " \ *3
promens senleniis uae documenla : in inedia ler- , ,
ra el in rooniibus reperiri concba, vebiti et Syra- \ , cusis in lapicidinis dicil reperlam esse imaginem 0
\ ,
piscisei pbocarum, in Paro auiem iosula iraaginein

piscicHli in imo monle, in Melila aulem cruslas ,
quorumvia marinorum ammalium. Haec autem ail j . ,
facia esse, cum omnia Iuioobvolvereluroliin,imagi- ' " , ,
nem autem in lulo arefaclam esse; iuleriwi autem
omneg bomioes, quando lerra delata in niare ali- quaitdo luuim ex&islal, deinde r u r s u s incipere fleri, , ,

idque oomibus mundU exsislerc priiicipium nascendi.
15. " Ecpbantos quidam Syracusawis dixit non licere
veracem eoruni qtue eiut capere imellectum; deft- . '

nil autem, ul quisque 3 0 * 3 1 arbiiraiur. Prima HI- [. 19. 20]
divisa esgc corpora el comiuuUliones eorura exsUtere , \ ,
trea, magiiiiudinetn, flgurani, poientiatn, ex qui* , , ,
bus ea quae sensibus percipiuntur flaut. Esse atilem
&
imilliiudineiti eorum, dellnilorum in bunc modum,
, ' ,
infinitam. Moveri auiein oorpora neqne per pondus,

v 0
>
ueque per iclum, sed divina poleslale, quani nien- C "

*1 . "
lem ct animain nuncupai. Ilnjue igilur muiidum esee * , ' \ *
.
speciem, quare eliam orbicularein vi divina facUiin
\ .
c&se. Terrain aulcm, medium mundi, moveri circa
suuin ceniruin versus Orieniem.
. " &
\ .

"
, .
, \
, ,
.
Hippo aulem Rheglnus principia dixit frigidum

aquam, et caliduin ignem. Orlum autem ignem ab
;iqtia devicissc genilricis potesiaiem consiituissei)iie mundom. Animam auiem aliqtiando dixit cerebrum esse, aliquando aquam, nam eliam setnen
see, quod nobis appareal ex bumido, unde ait
aniniam nasci.
17. E l baec quidem qus apposulmus nobis suflkere

videnttir. Quapropler videlur nobis jam gaiis per- .
cursis pbysicorum placilis recurrere ad Socratem Q , \
aiPlalonem, qui moralem potissimum pariem ex\ , .
coluerunt.
VARIAS LECTIONES.
T t
. Roeperus. vnlgo.
Gronovins : libri.
K i r Itenius : vulgo. : L .
Roeperus . 619 :
Yiilgo: Wolflus mendose. Si quid iribuendum sii parapbraslaR, erquenlia verba
probaiionis loco ad priora referenda erunt, qtiilHi* Erphanlus dicebaiur
omuein veri seiiteiiliain susmlisse, quia unu^quisque ila judicet, proul ipsius ferai opiuio sive ieuienlia. Paraphrasice enim ila hbel : \ ,
* . sane lia*c reclius sibi ronslare videniiir, qiiam si verba
ista coujuiigaiilur lanquam scripioris noslri cum sequeiuibiis : , e i c Sic
ilaque excidisset vox , sequeutia auiem ab his sejimcia Ecpbauii dotiriius ordme
e x p o n e r e ceii*enda esseul : , eic. Wolline.
Cr. Roeper. p. 619. 20.
, ?
Roeperu* : vnlgo.
Roepfnis . 620 : vulgo.
vulgo. Roeperus: vulgo. : reliqili.
Roopenis . 621 : tulgo. Bakhuizen van den Brink varr. lectionn. ex hisl. phi1 >s. anl. p. 47. 52 : M i l g o .
7
T t
3t
CONTRA I L E R E S E S L I B . I.
3642
48. ovv Igiiur Socratee Arcbelai pbyaici fecta* ett au * , - dilor. Qui dicium illud Notce u iptum, inaxime
\ aiuplcxos, iwagua scholu aperla nacius- csl oinuiura
( , disripuloruni babilissiinuiu Plaiotieiu. Ipse quidain
.
nihil scripti ivliqiiil. Plaio auieiii univeraam fjtit
- ilocirinani reddms condidii scliolatu suan mUia
, , , . " siiiiiil physica, *;bi<a, dtalectica pbilotiopbia. Quas
8 , \ .
auiem Plaio delinii, bac suni.
19. \
Plalo principia univcrsi dixil e?se Deuui oi ma\ \ terieiu el exetuplar, ei Deiim quileui coitdiloreni
*
etqiii dispostieril bocce iiuiversiitu proptciaiqiJMlli
, - maleriem aiiieui rebus oiiiuibu* subslralain, qmui
\ ,
eaindem vocal recept culum el iiuirireiit, ex 3 2 "
, 3 3 < l exomala cxsiilisse quaiuor eleuieiila, unde
, , , , , exsliiii luundiig, igui, acte, lerra, aqua, ex quibus

, \ el reliqtia omiiia, quae coagula voceiiiur, el aiiima .
Jia et plauias consiilisse. Exemplar aiitem tniel*
, , leclum Dei essc, quod etidearutu noinine apprllat,.
- quod lanquam efligitin lespiciens in auiiua Deu*
. \ - universa fabricavfrit. Demu quideiu lic*it incoipo \ * ralem el incfUgialiim el a solis sapienlibus viri*
, *
comprdiemli posse; in. leriem aiiiem poienlia qtii , - dem corpus csse, aciu auiem iiondiiiii ; iuforniem
6 \ . cnim e l rarentein qualiiaiibus assumplis fonnis e l
\ , qtiaHlalibiis exstilisse corptis. M.tterieui igiiur ab
initio esse el srqualeiu Doo, ab bac parte eiiam
\ .
\ . iuiindiiin iton ualmn; cx ea enim a i l ronsiilisse
\ . *ty \ mundtim, i l atiiem quod natum noti sil neressario
, sequi ul HOII penal; qualeuus aulem el corptis et
ex miiliis qti.litaiibus el speciebus coiiiposiiuin
\ .
, * pouil iiiundiiui, iia eliam natum el periliirinu. Qni , dain aiilem ex Plaionicis uiraqiie iniscueriuil usi
exemplu hoc : velul p!auslriiiii poiest se>per p<T ,
nianerc salvnm, cum per parles reparaiur, eii.imst
, ; \
\ paries pcreutil singubs vicibus, ipsiiui aulMii iiite g r u i i i semper inauet : huiic in niodimt eiiam intui\ , \ dus elsi per parlcs peril, reparalis auiem el coin .
\ \ peusaiis iis qux dempia suni, sempiierniim mauel.
Deuin aiiiem alii diciiul uiiuui eum staiuisse non
,
naluiiiel non perilurum, ul dicii in Legibu* : Deut
, .
9 4
,ia
9 9
9 0
9 1
91
9 4
9 9
igitur, *icu/ etiam antiqua (abula eH, el prinripium

.
et finem et medium omnium eorum quie tunl habel.
In buuc modiim luiuiu euiu qui oumia pervaseril
. 01 \ , ,
dcclarat. Alii amem cliam muhos illum direre,
, .
, * \ quando dical : Deu$ deorum, quorum ego et opifex
el i-oler. Atii vero eliaiu delinilos, quando dicat
iv , \
Igiur magnus in ccelo Jupiler alaium currum agens,
\ . el quaudo siirpeui recenseal iiliorum Cceli el Tenae.

\
Alii aiittMii c oiisiiinisse eiun deos getieratos et

propier geoeraiionein omtiiniodo perire eos mxes, ; .
97
9 9
\ A U I J E LECTIONES.

Rwperus : vulgo.
, \ Roep<ru$ :
vulgo. * \ i uie alicubi ?
iWperus : vulgo. f,v L : \
.|>.*; L : reliqni; . Lob*<k. d Pbiyiii< . 322. * .
Gmimvius.
lioeperu* : vnlgo.
vuigo.
; Knrptrru* :
tiilgo.
\< \ vulgo : Hocperus.
* Roeperus : \ vulgo. 6. .
ei Plalo L*gg. . 715 I. : vulgo.
Plaio : vufgti.
iimerlum ex Plal. . . 41 : \ , , *
. Cf. paiilo 1 1, 10 21.
1 : e l vufgo.
9
9 1
9 9
9 4
9 9
9 9
9 9
9 9
9 9
3U3
ORIGENIS
30U
srfatem efse, pcr vohinlatcm anlem Dei immorlales \ * ' 0>*,

&
csse, ubi liaec addil : Deus deorum, quorum eyo $t
)\
,
opifex $t pmer, indiuolubilia
me qnidem v&iente, , 0 .
qiHmiam, si veHet disaolvi, faeile diseolvermtiir.
,
Deinanum amem ttattirag aceipic, el a l i o s 3 4 3 5 [. 22. 23} , .
rfmdem banos e*se drcii eorum, atioa auiem pravo*. I
anhnatu qmdetn nonnuili iHcunt eum non gene- */,

raiaro dicere el non pertturam, qnando dical: Amma
quGvis immorlatii, nam quod sernper motetnr tm- \ */ . ( , . 01
mortaU e*r, et qtiamto per ae tpsam moveri eam
\ \ * \
cloceat eamqueesse priirctpimn movendi. Alii attfem
*, \
generaiam, non aulem periliiram per voluntalem
Dei. AIH denique coinposham cl generaiain et pe- , \ . 01
riiuram; eienim craterem ejus eiaittere enm, cor , \ pusqne eaiw habere lucts Vimite, qnidqttHI autem
generatum sit neeessario perire. Qni autem Immor- * \ , \ .
,
lalemeam esse dicont, Hs poiissimum nituntur,
.
qttibug etiam fudicia esse ait posl mortem et rn
Orco iribunalia, et bonaa qoidero animaa mercedem
VEIV
coneequi, pravas autem consentaneas poenag. Jam
'
quidam aiunl ilfum etiam migraiionem anhnaram
comprobare et transmfgrare anfmag, qua* numero
/ . Oi
definiiae sint, alias in alia corpora, prouli singtiljc
* ,
qnaeque mereantur, et per qtiaedam intervalla sta , \, .
iuta remiui in hunc mundum rurgug documentum
rxbibiluras eleciionis suae. Alii confra, locura adi-
,
pisci prouti mereanlur singulac, ulunlurque tegii ,
nionio, quod dicat cum Jove qtiosdam esse, alios
\ *
nulem cum aliis diis conversantes proborum viroium, alteros auletn pocnas gufferre aeiernas, qttoi- ^ , ,
. ,
quot prava et injusla per hnnc vilam perpeiravc* , \ "
rint. Dicuut aulcm eum aJia, dicere, alia
,
, alia rerum. Vigilare ei somniare
.
eC qux gnnt ejusdeinmodi, auiem,
, \
veluli bona el mala, ei , teluti inier candidum
, , ei nigrum fuscum vel aliquem aliuni colorem. Bona
\ *
aulem soia proprie dicere eum aiunt quae perii \ .
iieni ad atrimam, qtise auteni sinl corporisel exira,
,
non jam proprfe bona, sed appellata bona, sa?pe
*
autem eiiam media appellavissc ea, licere eniin
.
iflis et bene et mafe uit. Jam nrtuies ev pretio a i i
, summilaiee esse, re auiem uiedietaics. Preiiosius
, , , .
cnim oibif virluie; quidquid autem earum vel exso , *
perei vel deficiat in pravilatem terininari, veluti
%
qaatuor staluit esse virtutes : prudentiam, tcmpe- D , oTov

rantiam, jusliliam, fortimdinen). Ilarum unara- , [. 25, 24] ' ,
qaamque comiiari dtio viiia, per exsuperantiam et ,
* ,
demlnutionem, veluli prudemiam impiudentiam per
demimuionem, callidiiatem aulem per exsuperan, * ,
, * ,
tiam, lemperanliam aulem incontinciitiam 3 6 ~ 3 7
per deminuiionem, iinbeciUiialem per exsuperauliam, jugiUiani autem mionexiam per deminutio itam, pieoncxiam per cxanperauUam, foriiiudiiieiu
.
11
V A R L E LECTIONES.
1
* VVotfiiig : reliqut.
: vulgo.
. .
Roeperus: vulgo : R. Sdiotlus. \ Roepema : \ vttlgo.
tv . \ VVolftus : \ vulgo/ : ; vulgo.

Wolfiut;
vulgo.
Roepems ; vnlgo.
: rulgo.
f
11
1 1
3045
C O N T R A H i B R E S I S L I B . 1.
3016
. , autee igua?iam ptr detmiHiUowra, aodaeiam p*r

exsuperaottam. Has atHem virlulet eain insiiit in
* \ .
homine rerfdere euoi peiiecium prasbertque ei bea '
' . ttiaiem. Beaiilaiem auiem ciao ait, etix quis aasi \ - miletor, quantam fleri possii, Deo. Asaimilari au . . tam qttempiam Deo, ctim sanctom et jtistum se
, - prxstelcnm prodenlia. Fincm enim bunc euuima*
. * , * saptoiYtia) el virtutia slaluil. Dicit aulem societate
, ' \ *, qttadan coiitmtri ? i r i o l el ejutdem speciei easo
nec unquaro adtersari it>ter se. Vitla aitem et mal *A?rfo , '
tigencra eaae el attqnaiitto socielate tnter se eonti * . 01 *

, \ * nari, aftqttantk) autem adversari inter se. Faium
* fficii esse, non vero omnfa per faimn fleri, sed csie
, \ , aliqurd etiam in noslra poteslaie, cum d k i l : Cutpa
, ftyvoiav e$t ejut, qui elegH ttbi, Deus non in culpa, c t : Lex
\ , , AdraHem harcce. Jam alii sic Hlum appellare qttod
\ . \
per fatitm Ifal, aUi et id qnod in noetra polestal* eit
, aiunl. Itiviia atttem esse ait peccata. ln id enlm,
qood pulcherriroam eatin noWs, id qnod esl anima,

. otir
non facfle qticimpiam malum redpere, lioc est praaipoW ; "
, ,
vitafem; pcr iiiipmdcnitam aotem et lapxum bonf
, *~ qui apinetiltir se pafcbrum aliqnrd fccere devenire
;
m tnalirm. Cnjue qoidem sententi declaratto cbi .

risaima cxsial in Civiiale, in qua dicil : Runut
* , ! axtem <tud*ti$ dicere, turpe e$te diitqut imitum
; , " pratitatem. Quomod taitur tandem qnhpiam eon*
, \ '. $H]n$eat taie malum ? Qtti inferior e$l respondeth
, wtuptatihu ? Non ergo $4 hoe intiium,
iiquidem
* \ 9i*ceri ntn invitum ? ut omm rntieni praie fa ' ,
cere prteter. voluntolem fitri ratio vineat. Oppoitit
. ^ antera quidam ei conlra kec : oîam ob cau&atn
, *
Igiiur ptmiunlar qu4 inviti peccanl aulem dicift!
, [. 2426] Utêt ipse quam celerrtma liberelur prariuie et
, *
p<euas del. Nam poBnas dare non malitm esse, sed
,
boDum, aiquidem fnlura s i i purgaik> malorum c l
. , ,
ne quid peccenl reliqui bomines cognito exempto,

aed caveaol ab ejusmodi errort. Ilali ainem D a t u , .
ram nequc a Deo faeiam esso, neque per sa consistere, sed per adfersaitonein et eomiratHH 3 8 * 3 9
exsiilrsw, aat per diminuliooem aut
per exsuperaniiam, uli <te virlulibus anle dtximiM. Plalo igilur, u i aapra diximns, consocialis Irlbes
partibus nniTersa!i9 pliiiosopbias in hunc moduaa philotopbabalitr.
26.
Aristolelce, qui bujos aadilor fuil, in artet pW.
, \
loeo|dikmi redegit lgicamqo dbdplinam mag'rs
, ^ excoJiiit, elementa univeraorum ponens subftiantiaiii
\ *
el accidans, et jbstanMam quidem unaai, qnre nnS * 6 * versis atibstraia s l t , accidentia auiem namero R O , , , , , , , ,
vem: qtianlero, qualf, ad quld, ubi, qiiando, babere,
. ,
aimmesae, facere, pati. Jam substaiitiam hujas, \
modi este, velvt DetMii, botninein, et nihil non qaod
.
in euradem eensum vertiat. Quod autem attinet ad
, , *
accidemia, id qirod qwh
dicil ostendrinr rehitt
, : , ,
afbtun, nigrum ; qmmtum auiern velult doartjm
VAIUJE LECTIONES.
* , L , 0 .
vulgo.
l i
Roepcru addidil ex Plat. Pbasdr. p. 248.
' vulgo. " .
1 8
Cf. Roeper. p. 623 Loctts ex-
3017
ORIOENIS
304*
ulnarum; illud Httiem ad quid, velul paier, ,

, "
fllitis ; ubi autem, velut Atbenis, Megaris; quando , \
autetn, veliil decima Olympiade; habere aulem, - , , lul possidere; facere atiieui, velul scribere ei omni- \ , ito palrarc aliquid , tiiutn aiiiciu etse, veluii liumi , .
Jacere; pati atitem , velul verberari. Ponit el ipse \ ,
alia iiiediiim babere, alia habere, ui diximus , \ \ . \
eiiain de Plaioue. pene in rebus plurimis cou-
cordat CIIIII Plaione excepia de aninia dociriua. ** . PI.iio euim tmiiiorialeut, Arisioieles aulem perma- , \
,
nere ei poai haec el ipsain evanesrere in qiiiuium
corpus, quod pouil esse cum reliquis qualuor, boc ,
eal ei igui ei terra ei aqua ei aere lenuius, tanqiiam
\ \
spiriium. Veriiui Plato sola bona reapse quae perli- , . **
neaut ad auimain dicit eaquesuflicere ad bealilaiem; , \
Aristoleles auiem irifariam divisa bona inducil ne- .
gaique peiTecluin essc sapienlem, nisi adsint ei ,
, \
eliatn corpoiis bona el quae sunl exira : qtiae suut
, & , ,
pulcbriludo, robur, vigor sensuum, inl<grilas, sani , , , ,
tas, qua3 auiem sunl extra : divitiac, nobiliias, gloria, poletuia, pax, amicitia; quae aulem inlus sunt , * , . \ ^
circa antinaiu , sicul eiiaro Plaloui visum esl, pru- \ , , ,
demiam, lemperanliam , jusiiliain, fortiludineni. , .
' , \ *
llala autein eiiam bic dicil per adversaiionem
\ , |exstiiisse bonorum el esse in eo loco, qui sub luna
.
e&t, supra Juiiam auiem non pcriiugere. Animam
, \ [. 26. 27] auiem uiiiversi quidem mundi itiimorlalem esse et
ipsmii mumlum aHcrniim, 4 0 * 4 1 singuloruni au- , * , , .
lem, ui stipra dixituiis, perin*. Uic igiitir in Lycato
* -j
versari solims pbdosopbabalur, Zuo aiiiein in porlicu qiiv Puecile vocabalur. Nacli auiem sunl ' $.
Zenonis discipuli a loco nomen, CIIIO a Sioa Stoici , vocaii sint, Aristoielis auiem ab opere ; quoniam \ *
eniiu ainbulautes in Lycaeo commeiilabaniur, banc .
ob caiifcam Peiipaieiiei appellali sunl. IIa?c igiiur , .
\ ".
Arisioielis dociriua fuil.
21. \ \
Sioici et ipsi quidem Kyllogiaiicam partem pbilosophiai araplificaveriiwl el pene lerminia suis cir- \ .
cumscripserunl, idem secuii elCbrystppus et Zeno, ,
qui posinTiuii e( ipsi Deuin quidein priucipiuni re- , \ \ .
r u n i , qui sil corpus purissiimiin , per omnia autem , ,
pervadere provideiiliain illius, ei ipsi vero falo om- , \ *
nta iieri pro cerio posuemul, exemplo usi bocce : '*
Vdtiti ad currum cum jnnclus sil canis, quaudo ,
qiiidem vclil sequi, et Irabi el sequi sponie , cum D fl , ,
\ , ** \
faciai eiiam quod volunlario facial cura necessilaie,

laiiqiiam falo; sin ininus velil sequi, certe coaclum
, i r i . Ideiiiqne valere in bominibus. Eientin vel cum
, \ \ * \
sequi iiobini, rerie cogeulur devenire in id quod
faiiim e.sl. Animani auiem dicutil permanere posl

rooriem, ease aulem coipus ei orium esse ex frigc- .
faciioue aeris coiiiiaeiiiis, quapropler eiiam vocari
" ,

VARIiE LECTIONES.
^! Rneperns : vnlgo. * Menagtus ad Diog. Laerl. vti, 157 : vnlgo.
* L . * R eperus . 6 i i . * , Rocperite roll. Job. Smb eilog.
p. 274, , , , , , ^
vuljjo. Roepei us; vulgo.
. . * Wolfius :
vulgo : alia Roeperus . 625. " : Roeperus . 625 sq. : vulgo.
%
1 7
3049
CONTRA KLERESES
LIB.
3050
I.
- p?ycbam. Conscnliunl atiltm etlam migraiionetu

, \ . \
anhnarum cxsistere, ctim detluiiae sinl anima*. Su
munt anlem conflagratioucm fure tl ptirgationeiu
. \ - liujus inundi, alii uiiivirsi. parlis alii el p*r parietn
, , ,
euiu pnrgari a i u n l , el pene iitleriiiiui alinsqne ex
* \
eo griieraiionein purgaiioiiem appellatit. Cnrpora
\ aulem uuiversa ponuel el corpus penelrare quMem
" . ,
per corpiis, eed refraclionem esse, et tmpleia esse
\ " , - omnia nec quidquam esse vacuum. Haec quiJetn el

Sioici.
. \ .
Epictims aniem pene contrariam onirersis doclri2 i . ;
nam professus esl. Principia omnium slaitiU ato. \
itioset inane: inancquidem lanquam spalium rerum
. ,
fnlurarum , atomos autem materiem , ex qiia uni , .
\ , \ [. 27. 28] versa. Ex rongressis autom atomis exstitisee 4 2 ** , \ \
4 3 eiiam Deum el eleitienla [ ei muudos ] et qtt&
, , suiit in eis omnia , et animalia et reliqna, ut nihil
. - neqne flai neque exsiiierit, nisi quod ex alomia
'
natum sit. Alomos autera tentiissiinum et in quo
, , esse nequeai neque cenlruni, neque slgiiuin , nec
\ .
dcnique divisio ulla dixii esse, qttapropier ct alomoe
, \ eas voeavil. Deuro auiem pereiiuem el imiuorlafem
, confessns ese diiit niillius rei providentiaui ba . bere, nrque omnino esse providenliam nec fniuni,
; , ' sed omnta forliiiio fieri. Considere eniin Deum iu
* ' locis, qnae iuiermnndia appHlat; extra eniui iniin , ,
ditm qiioddam Dei liabilaculuin esse siatirft eaque
\ ,
intermuiidia vocari, la?iarique etreqaiescere in exlre *\ .
ma bilariiate, neque ipsum tel habere ncgolia vel
.
- . . f - .
\ V..
\
. _. 1
* _
n m n n . M
nlim
| \ 1 > . ^ . %
4. _
praebere aliis.
Quibus consenlaneam el de
sapien
tibus bomiuibus insliiait dispulaiionem, dicetia

,
ftnein eapieuliac esse volnpiatetu. Alii aolem aliler
, " tocem volupiaiis iuierpreiaii sunt; alii eniiti inteU
*; *' ,
lexerunt ciipi<Kta(es, alii aulem eam voluplatem,
\ . quam habct virtus. Aniinas auiem hominum aoivi
, \ simulciim corporibus, sicuiietiam una gigni sialtHt,
* ,
sanguincni eniin eas csse, quo egresso atil matalo
interire lotuin bomincm, cuiconsectariura eat,quod
, $,
nulla esse siatuii judicia in Orco neque iribaitalia,
, * (
ut, quidquid commiseril quispiam in bac vila el )a \ .
luerit, plane inipune illi sil. lia igiiur el Epicoros.
.
Alia scbola pbilosopborum vocala eal Academi25. "
corum, quia in Academia conversaiiones insliluere
,
, .' ^^, * 0 jy solcbanl, quorum dux qui exstitil Pyrrbo, a
Pyrrhonei tocali sunt pbilosophi, incomprehensibi ,
Hiatem omnium prinius introduxit, ui aggrrdianiur
, ,
quidcm in utramque pariein, non vero definiant
. quidquam. Nibil enimesse neque coinprebensibilium
!, neque sensibilium verum, sed videri hominibus ha
.
essc, fluidaroque esse maleriem omir^m el muiabir
\ , \
lcm ncc unquani in eodem loco per.nancre. Jam
. 01 "
11
9 1
V A R l i E LECTIONES.
M
. : vulgo. * . Roepcms; vulgo.

II. Rilterus; vulgo; Salvinius. * Rocpenis . 626 ad doctitiiam Epicuri

congnieiilcr ila scripinm nialil : \ , , \ .
anie . . ** ' Roeperus; ' vulgo.

Grooovins; libri.
, . * , .

vulgo ; * Ro^perus.
Roepcrus; vulgo.
^ vulgo.
k%
arci
mi
ORIGENIS
alii ex AcademicU dicunl aon oporlere onniao de , *

$ * oi 61
quoquam affiriuare aed taiuum aggreasoa miuero.
, "
AUi autefu iliud * magh adjocerunt bis uei vorbis; non magia ignia, 4 4 " 4 5 8 * quam qnodvis .
aliud. Uhid auteai iton riccl araveruiil, ignis ipse , .
quid tasset, ed in Imnc modum.
autcm eiiaui iu Indie tcliola pliilosopliaDiiiun
24. " ";
in Braebmauis. Qui vilam ciuu abniuenlem seclan- ,
lur, animalts et igui cocils cibU ommbu* abstioeni , \ *
acquicscunlque in frugibus arborura, el ne bas qui- , ,
dem decerpeittes, sed quae ceciderunl in lerram ,
aoferonte* vivuwl, aqiiaui fluiuinis Tagabcna biben- ,
le*. Per oiuneui auiem viiatn agual nttdi, corpua . ), )
vesliawniuiu aiiiraa? a Deo uibuium etse affirman- . **
tes. i l i Deiim lucem csee diclitant, non qualem quis , | , *
cernil, necqualis sol el igois, sed eitiis DeusLcgua, tfov \ , 16*.
arliculalu-, sei coguiiicnis , por quem abacoa- , , "
dita ualurae arcaiu cernuulur sapicnlibus. Uaac au- ** .
tctn lucem, quam dicuut Lngutn DeujD, scmet solos , ,
noviase qui slot Bracbtuaues, quippe qui aoli abja- " , cerint vaiiaui opinalioueui, quod eal velanieii aiu* ,
nue exlremun). i l i nioriem conlemautU, celebranl . *
anlem domeiiica llngua Deum, quem vocani eo IM>- , ,
mine, quo eupra diximus, bjoiooxquo ia tuklime . *
mittvnt. ficque amem muliaraa iiiier illos , naque . 01
procreant liberos. Qui autem similem illia viiam
aflectani, ex lerra quae iraus flumen est transgressi , ;
illuc iaUr illos mauent, necunquam reveriuntur, et * .
ipsi aaiem Bracbmanea vocaniur. Yitam aulcm non * \
eodem roodo peraguai; auni cniiu eliam mulieree ,
io ea regioiie , ex quibua qui iiibabitatu ea loca ei C ^
^
^
ganeraniur c l gaoeraui. ilunc auieui LiOgujB, quem
, ,
Deam vocarH, corporeum esic ei mUiuro corpere ,
extra aeae, tanqnaiD curo qiiia pclleio ovilein gestei, , ,
eiulo autem eorpore, qao veaiitus a i l , clare oculis
, .
paiare. BoUum auiem inease in corporet quo veatiaii-
Uif docanl Bradtmanes [ c l pJeniun esie corpua
[ " "
boaiium arbilraolur], conira quod lanquaio conira
],
boaiea joau acie dejragnaol, xicuti antea declara- , . vimus. Ottinea auiem bominea aituti capiivos esse
congeeUoran suorum boeiium, venirig el puden- , \ ,
doruia, guUe, i r s , lelitiae, locius, copidiiaiis et quas
, , , , /.
wiul reiifiia. Solas auiem ad Deuro gradilur qui dc
h i i iropaemn eraxiu Quaproplor Daodaroin, ad quem
. ,
Alexaiftdtr Alaccdo acceasii, 4 6 * 4 7 lanqnam , [. . 31]
Tkioram b e l l i , qvod esi in corpore, Bracbmanes , *
pra difiio niiniine veueraniur. Calanum auicm in
Kecuulor, u i qui praeiarias desdveril a philosopbia
" .
fiiia. Depoaiio auiam corfort Bracbinancs tanqoam
x aqua exaUieoiea piscaa in puruiu acrem conspi- .
canuir aolem.
4 4
1 9
e l
x b v
\ A R l i E LEC1I0NES.
^ Roeperua . 628 Coll. Sext. Empir. Pyrrbon. liypotypot. i , 188
402; Diog. Laerl. , 7 5 ; Gell. nocU. A l t . , : vulgo.
.
Vttlgo.
^ . Roeperue.
xfl tft .
Roeperua: vulgo.
Rofprrus . 629 : tulô. . Rocperus.
Roeperus.
Roeprr o a : ^*. . Roeperus. , ,
. . . ?
Ru;eu.
linuieriio videtur de sinceruale bonim v e r b o r t u n dubilare Ropeitrt
Yerba uncis iuclusil Roeperus.
Roeperu; vutgo. ** . .
%
9 1
1 1
3053
COXTRA ILERESES LIB. I.
30&4
2a. -
* ,
" , !
.
,

, , \ \
. *.
16.
.
.
* *
,
$ \ , '

.
,
, ,
u
l>ruid,qui sunl Celtis, Py tbagoreae pbilosepliias

summo studio sesc dcdiderunt, posiquam iis au cior bujus disciplinaj cxsliiil Zamolxis, qui servus
fuit Pytbagorac, genere Tbrax. Qoi cuiu post Pyllwgoras obilum eo se coiiluli&el, auclor illia Imjug
philosopbiai exslilil. flos Cellae pro propbetis el futurorum valibus liabent, quaiidoquidem ex calculis
et uuincris ex arte Pyblagorica valicinaulur quaedam, cujuset ipsius artis vias non silebiuius, quo.
niam et ex Iiis baeresee iuducere quidam conaii
siml. Uluniur autem Druidae eliam niagicis ardbus.
Hesiodus autem poeia.et ipse de natura iia se d i cil aodmsso a Musie. Jovis auietn Musas esse Olias.
Novein euim nocles aiinnl ei dies per exauperan& tlam cupidinis cum perpeluo Jupiier cnm Mneniosyna concubuissei, novem bas Mneinosynarii conccpiase uno olero, singulis enim nociibus concepisse
vnam. Postquam igilnr novem Musas invocatit ex
Pier&a boc est ab Olympo, ul eeie edoecrcnt oravii,

,
\*,

,
[,
' **,
[.
"\.
, , , *
'
.
... ab imiio dii ei lerra extluerinl

El fiutii ei mare immentum vuragoque marit
\

, xdpr\v **
~
[.
'

[
",
r ' ,
n
Sullmque coUucexlet ei ceelum vattum superite,

Utque dhrilia* dispertiverint \nitruet
ut mnnera
[dUtribuerinl,
El ut abinitio muliijugem occupuverinl Olympum.
PûOpio et deinde quid tandem primum exttite... Hme miki, Musa*, biquii,dictie
[nl eorum.
Jgitur omnium primum Chaot exttilit, verum postta
fellut laie palem, omnium ttdet immota semper
Tel
Immorialium, qxi oblinenl eacumen uiwou Otympi,
4 8 * 4 9 Tarturiqne tenebrosa iinu terra vasKc,

Atqne Amor, oui pultherfimus in immortalibus diis,
Levani curui omniumque deorum omniumque mor-
"
* Domat \n ptctoribu* nuxlem prudem <on*iliuw.
[.
* "
. Ex Chao autem el Erebus el atra Nox extlutrunt.
'
.
Ex Nocte autem runu$ et Aer el Diet enaii tum.
"
TeUu$ oafeiii primum peperit par ixbimel ipsi
' '
- Calum slellaium, ut te circumquaque obiegeret,
[ ,
"
.
Vt esset bentis dii$ tede$ immota $.
'
Peperit auiem monles magnot dearum jucunda cubWa

[
D
*, ' .
Nyntplurum, qx& habUanl motHet confragotn

Praten* slerile Mate peptrU m$iu ferviM
,
Ponlum tine amore jucundo, verum potiea
'
Ccelo juncta peperii Oceanum profundum
6\ \
Cmumque et Crium Hgperionemque Japetumqut
"
19
1 0
f l
Y A R L E LEGTIONES.
" ;
L . ** om. , ; ! an !
.
'.' * ; vulgo. Roeperits : vnlgo.
/ ; .
cêleru
Wolflua; libri. lleeiod., Tbeog. 108 seqq., ubi niulia aliaJM.
* ; , ; L . ** ' Hesiod , Theog. . 112.

codil.
' Roepertis . 632 : vulgo ; \ fleeiodus.
llestodus.
vulgo.
Hesiodus.
L ; , , .
L , .

L, ; vulgo.
^, ; L ; libri viHgali cl HeakHlas.

codd.
codd. ; ' Gronovius.
" . codd.
--
, ; L .

i k
, J
, 4
1 9
t e
ORIGENIS
3056
r,
Thiamque Rheamque Theminque Mnemtsynamque '** , ,
,
* ,
Phixbnmque anrea imnia Teihynque amabilem,

Poil kot auutn sufiremus naius eit Saiurnu$ va[er
[ \
Ferocisshmtt filioruin, vegetum autem odernt pa ,
.
[ renlem.
Peperii autem rurtu$ Cyclopei irucem animum ge ' ,
.
[renles.
%
b l
Fr reliquos rnnnes a Saitirno enumerai Giganies.

To.si autein alnjuanilo ex [llie.i ualiiiu esse Joveui.

. " '
.
Ili igiiur omnes cle iiniversi et nalura ei genitura
>
!><, sicut expostiimiis, ex doclriua sua slalueruul.
Universi auleiti degressi iulra id, quod diviiutm osl, . 01 de ireaiatiiiu reruui naiura qti%stveruiil, exrelleu- lias inuudi admiraii, quippe qnas prodivino iiuuiiue
. , atal
ac< iperenl, cmii atius aliam pariem niuudi auicfcr- ,
, Deum autem horum omniuin ei opilicem iguo- ,
..
rarenl.
* " Igiiur eorum , qui in Graecis pbilo&ophaii suot,
dccrela abtiude exposiia esse. arbiltor, a quibns , *
' *
profecii bxrelici qiia; paulo posl dicenlur aggresei
^ .
SIIIII. Plarel autem piius exposiiis mysiicis eiiam

qtiac*iiique operosc de siellis quidaiu c l spaiiis
coinnienii suut db-ere. Eienim cx ill s profecii bas- ,
[. 3254] reiici 5 0 * 5 1 prodigiu loqui cenaenlur a iiiuliilu *
dine. l i i i u demceps fulilia illoruin commcnla illu ' .
Urabi.inis.
9 7
9 9
9 9
.
T t i a v vulgo.
codd.
, Rocperue; ; \ulgo.
flesiodus.
volfo.
REFUTATIONIS
'.
OMNIUM
L I B E R
ILERESIUM
QIJARTUS.
1. [Siellamm autem appellanl lerminos in - C

quoque signo, in quibus unaquaeque siella a quola
parle ad quoiam usqtie parlem potesl pliirimum.
De quibus non exigua] esl apud illos seciiiidum
[labulas suas diversitas. Siipari autem tanquam
a saiellitibus] stellas ainnl [quando media?. sunl
inlcr alias stcllas in confiuiis], signorum , veluii,
quaudo [ejusdem signi siella aliqua priinas occupat
partcs], alia [exlremas, alia denique qtiSBsuiit in
medio], aiipari a tâielliiibus dicilur ea quae esl
1
[ \
. ] *
[ .
] , [
] , , [
,]
[ , , ] *
.[
]
1 1
9 1
M
Q u i d exciderit, ex Sexl. Empir. adv. Mathem.

cognosciiur, apiid quem ba?c ptaecedunl : "
. Uncis intliisa in
. C
.
C, .
Eadem
9 9
9 1
9 1
9 9
V , 3 7 , p. 345, qnem scctitus esi auctor noslcr

^
cod. prorsus evnhueriMil M .
Sexius.
itcrantur . 127, 17 eqq.
3059
CONTRA HARESfcS LIB. IV.
3060

. media ab i i s , qnae obiiitenl cas paries, quae sunt itt

exuemo. [Aspeclare aulem dicunlur invicem el
,
concinere iticer se] uipole in figura triangalari aul
ol * *
quadraiigufari appareuies. Alque iriangula quideai
[ ; ] figuranlur fornia el aspeclaul iiiier s. qu iriiiin
\ signorum spalitim habenl interjcctum, i|iiadraiigiila
. \ ,
auiem, qu* duorum. Capili bumaiio subjccue par * \[] . |
les [compaiiuntur el subjcclis) captil , iia eiiani
superlunaribus panibus lerresires. Sed quaedam liarum est diversilaeet incompalibilhas, ut tpiae nou
unaui aamitemqtie babeanl juiicturain.
2. []
2. His usi Eupbrates Peraticus et Acembes Ca
rysiius reliqoaque horum lurba doclrina? vcrilalie
[]
aliena affingenles sevoram discordiam ct Iransgres []
sionem bunarum poteslatum in inala et cottcentu*
\ bonarum cum pravis loqmiutur, vocanles loparrbas
,
c l proaslios aliisque plurimis nominibus , quortini
, - ttniveraam, 5 2 ~ 5 3 quam nioliii suni , pravnni
[. 54. 5] ',
doclrinam cxponaro ei coufulabo, cum in illum lo . ,
cuin deveneriutus. Nunc vero, ne forle quisquani

opiiiriur flde digna ei certa esse, qute npud ChaU
*
d.rosopinione rocepla snnl circa aslrologicam dociri,
nam , nun ciiiiclabiiuiir borum refulaiioncm paucis
,
afferre , cuin t!em<inslramus fulilem esse illorum

arlem c i ila comparatam, ul decipiat potitis fundi , .
lusque lollat nieuieiu sperantem vana, quamjuvet.
[] , *
Qulbuscum nobis ex arlis preceplis res eril,
[].
sed ex rationibus commiinis vila?. Ilanc docirinain

qul sectaii sunl, Cbaldaeorum usi coiisueludiDQ, tan ;
quam nova hominibus ei mirabilia prodentes my C Jderia commulalis nomiiiibua ba?tesitt inde consii'
UierunL Sed quouiam aslrologoruin arli mirificain
* Vim iribuenlcs illoriinique usi lestimoniis moliminU
* bus suis Odem facere conaniur, nunc, siciili placuii,
: , asttologicain arlem quam sit iuepia deinonslrabi ,
imis, deinceps Peraticorum eiiam docirinain fnfir*

lnaluri, lanquam ranuim ex inepla radicc propi.
gatum.
5.
\
3. Priiicipinm fgilnr ti qiiasi fuiidamcutuni est
| .
consliluere horoscopum. Ab hoc enim rellqui car
dinum aiimiinlur et declinaiiones ei successiones ti
"
iriangula el qiiadrata stellarumque ad ca confonuaoi * , lioues , ab oinnibiis atiiem bis praedicliones. Unde
. "
den.pio boroscopo necessario neque id qnod esl iu

medio cooli aut occidend, aul qiiod esl ex advorso
[ ' ] - D ejtis quotl esl medio co3li cognosci polesl; liacc

,
autem cum comprehendi nequeunl, una tollitur uni " [] " . "
versa Chaldaeorum ars. Reperiri autem ab iis non

,
posse boroscopi signuio muliifariani licel ostendcre.
,
1 1
1 1
1 1
1 1
t e
1 1
VARIAS LECTIONES.
Sexlus ante Bekkerum. om. Sexms ante Bekkerum.

om. C, . " Soxlns;
C, N . * Uucia inclusa dasum in C . ' . . C .
C, .
I).
om. C. ** Seitus,
>
PATROL
1 1
GR. X V L
97
8061
ORIGENIS
3052
Ut enim lioc comprcbeudaiur oporlel primum ge- . ,

nituram ejus, qui cadii sub considerationero, cerlo
deflnilam esse; deiude aulem horoscopiura, quod
, []
illam signiflcel, esse non fallax, poslrenio autem

[]
ascensionein signi accuraie observatam esse. In
,

pariendo enim ascenaio signi in cudo orieniis .
observata 5 4 - 5 5 ees* debel, quoniam ho-
*
roecopi eignum deflnientes Cbaldaei ex ascensionc " ,
!
conflgurationem siellarum iusliluunt, id quod
[. 55-37] disposilionem appellanl, qua innixi praedictiones ,
formant. Veruro neque geniiuram eorum, qui sub , ' .
consideralionem cadunl, licel assequi, ut docebo, nequc boroscopiura infallax esl, itcque oriens signom , " ,
satis accuralc comprebendilur. Qua ralione igiiur ,
.
inepia sil Cbaldaeoruro ars nunc oslendamus. Igilur
geniluram eorum qui sub consideralionein cadenl
priuft cum defiuierunl quaerere, aut a aeminis depo ' .
silione ei conceplioqe ducunt, aul a parlu. Et quan-
^
do quis a conceptione ducere periclilabiiur, accurata

borum raiio comprebendi nequil, quippe cum ce .
leriier transvolet lempus ; el probabiliter quidem; ,
non enim babemus dicere, uirum una cum transfu ,
sione seminis facla sit concepiio annon. Polcstenim
* . ,
vel momenlo cogitationis hoc conlingcre, sicuteliam

?/arina aqua subacla ardeniibus clibanis immissa sia* . lim conglutinatur; potesl autem etiam post lempus.
,
Spaiio enim intercedente ab ore uieri usque ad fun- ,
dum, ubi at conceptiones fieri aiunl raedici, certe .
io aliquo lempore epalium boc penelrare consenia- ,
jieum esl demiseam naluram seminis. Tenenies igi- Q *
lur quanlilalem lemporis baud accurale Cbaldaei

nunquam conceplionem comprebendenl. Cum semen
.
aliquando recla injiciaiur et ipsis incidai simul op
poriune ad conceplionem comparaiis uleri [ locis, aliquando auteni mullifarlam disjeclum incidai, ab .
ipea autem quae in uiero esl vi in unum locura con-
'
gregari ] possil: in ignoratione versalur, quando
[, accidal prius, quando allerum, et quanium tempo , *
rie in illam conceptionera consumaiur, et quanlum
" ] -
in banc. Haec auiem cum ignorentur, sublata esi el

accurala comprebeneio concepdonis. Sin vero, eic- ,
uii quidam physicorum dixeruni, coctum prius el
[]
anie commutatum in ulero semen ium demum inlrat
in reserata ejus vasa, sicuii in terram semina ter
. ,
rae: hinc qoi 5 6 " 5 7 ignoranl quanlilalem tempo- D ,

ris ad mulalionem necessarii ne conceplionis qui

dein tempus cognilum babebunt. Praaterea vero
,
eiiam ot ad reliqoas partes corporis diflerunt a se
*
9 9
9 1
9 9
9 9
9 1
9 9
9 9
1 T
9 9
4 9
4 1
4 9
4 9
4 4
4 9
4 9
4 9
1 1
1 9
1 9
9 4
V A R L E LECTI0NE8.
" . C.
C, .
" om. C.
Sexlus; C , .
Sexiua; C, .
C ei Sexli codd., C, S,V.
C.
C ; Sevtns.
C. Uberius Sextu* 53 . ,
\
, , . * C, .
Sexlus ante Rekkerum.

Sexius. " C. C ei Sexii rod. R et ed.
Gen.
Sexius; C, .
> C, . Sexius; an !
Sexlus. * Sexlus; C, .
Sexlus ; C, .
C.
Uucisinclusa suppleia ex Sexlo.
u , . **
C.
Sexlus.
. C.
Sextus ; C, .
Sextus.
. Haec, qus parum ad rein faccre videntur, omissa apud
SeXlum.
Sextus; C, M .
9 9
9 t
9 9
9 9
9 1
9 9
9 9
9 4
9 9
9 9
4 9
4 9
4 1
4 4
4 9
4 T
4 9
9 9
9 9
9V
9 9
9 9
9 1
3W3
CONTRA H/fcRESES L I B . IV..
306t
" : mulieres el ad vigorem et reliqua , ila par est eas
eiiam ad vigorem uteri differre , ita ut alise ctiius
[p. 57-39]
concipiant, aliae lardius. Nec absurdum, cum ct ipsae
. " \ ;
secum ipsis comparalae aliquando prona ad conci
piendura reperianiur, aliquando autem nequaquam.
;, ?\
Quae cum iia sc babcanl, accurale dici nequii,

quando conlinealur injecluro semen, ul ab boc lem . \ , "
pore boroecopum Cbaldrci consiiluanl.
\ " \
, \ . '
, .
4. 4, Propler banc ralionem iieri non potesl, ul ex
. '' - concepiionc consiiluatur boroscopus. Scd ne cx
. enixione quidein. Priimim enim arduum esi affir( *
mare quatido jurc dicalur enixio adesse. Anne
tv \ ^ quando ccepit provolvi in frigiduin aerem Id quod
lj
, parilur, an quando paululum emineai, an quando in
; *
terrain delapsum sil? Neque in eingulis bis casibus
>
polcst fleri ui ipsum monieniuin enixionis compre. ' bcndatur aut lempus definiatur. Eienirn per prae * senliam animi ei opporlunitalein corporis ei ele ' "
ciiunem locorum et scieniiam obstetricis aliasque
"
cansas inuumerabiles non idem esl lempus, quo
^ ,
provotvilur parius ruplis membranU, aut paululum
, , *
prominei, auiiu lerram deferlur, sed in aliisaliier.
' *. "
Quod rursus lempus cum non posginl definile et

accuraie slaluere Cbaldaei, excidcnl faculiate
*
enixionis tempus, ul oporiebal, definiendi. Proflteri
. "
quidem igilur in ipsisenixionis niouietiiis Chaldaeos
; Q boroscopuin sese coguoscere, non nosse aulem ex
, ,
bie apenum esl, esse aulem nec horoscopium qui ,
dem iis ceriuni, in proinptu esi ralionem subdu . " - cerc. Quando enhn dicunl eum, qui assideal par ' lurienii, cum ipsa enixione disco significare Chal
daeo ex edito loco slcllas conlemplanli; huncquc in
, coeluiu intuentem 5 8 * 5 9 nolare oriena signum :
[. 39, 40] ,
prinium demonslremus illis, cum enixio nondeflniia

sit, tii paulo superius exposuimus, banc ne disco
, quidem signiflcare facile esse. Porro vei eslocoin , - prehendi poase enixionem, at certe fieri nequit, ut
. * * ad accuratum teinpus aignificeiur; disci eoim sonus
, ' - longiore demum tempore ad sensum dividi cum
possit, evenit ul aegre movealur ad cacumen. Do curoemum autem est id, quod in iis qui iu longin D quo ligna cjedunl observaiur. Nam posl saiis diu1
1 1
M
ol Sexlue. " Reciiora baec exstanl apud Sexlum sic ;

) ,
,
, . Sextus. C ; : Sexlus.
Sextus; . jSexius. Sextug anle Bekkerum. " ' C : Sexl. V 04 . 348. Sextus.
* Sexlus; C, . Sexius; C.
Sextna; C, . ' C : ' Sextns.
Sexlos : G, . " Sextus. Sexius : 0.

Sextus :
, anie quod voc bulum daaa lilteraj evainienmt, C. ' )..
Scxius : * C : '
, . - ' ^ C. C. " ; Sextns: C , .
Scxlus: C . Scxlus Sextus.
Sextus. C : ; Sextus. " Sextue,
C. * Sexius, C, .
Sexlus.
Sexlus. Sexlus, C, .
Sirxtns, C, . .
7 1
7 1
1 1
365
GRIGENIS
30C6
lurnum lcinpus quamsetuiis demissa esi exaiidilur . [ *]

sonus icitifi, quippe qui longiore inlervallo pcneirel

ad eiim qui audii. llanc ob reni igitur nonlicelac *
cnrale Cbal Ixis lempus exorienlls signi et quod
, *
rovera pro hotoscopo habealur asscqui. Tamelsi
.
I I O I I solum majus temporis iutervallum inlercedit
* >
posi parlum, dum is, qui assidet parlurienii, fcrit *
disco, deindc, postquam feriil, audil qui scdet in
.
cacumine : aed eliam dum circumspeciat el cernll *
in quo signorum sil luna et reliquarum siellaruui
iii quonam signo sil quaeque, necessario conseqnilur ,
ifl diversa exsislal slellamm disposilio, cum poti , [ ] \ \
moius ineffabili celeriiaie feraiur anlequam cu-
liose observando accommodaverii ejus qui naschur 3 * *
inomento ea quae in coelo speciantur.
\ , *, \
* .
5. In buitc niodum absurda oslendeiur Cbaldaeo-

ars. Sin vero dixerii quispiam ex inierroga- .
lionibus ejus qui scisciielur ex Cbaldaeo posse \ *" ,

perspici gcniiuram, nianifeslum csi ne bac quidem
ratione assequi illum posee accuraium lempus. E l - . * ; \ *
enim si celebrata esl taula illorum dexierilas iu
, ,
arte sua, ei ne ipsi quidem assequunlur accuraium
',
icmpus, siculi demonetravintus, qui landem qui rudis csl iiiius arlis comprebendil enixiouis lempus ,
accurale, undc edocius Cbaldxus boroscopuni recie ; '*
6<J/tv [. 40-42]
consliiuai ? Verum ne ex coniemplaiione quideui
borizonlis ubique apparebit exoriens eadem stella, , * ,
*ed esl ubi 60*61 P lioroscopo babcbitur decli
nalio, ab altera parie eril ubi successio, prouii loca
conspectura cadunl vel editiora, vel depressiora : ^ ,
quapropter eliam ab bac parie non accuralam esse ,
apparebil praediciioneni, cum mulli per universum
,
orbem lerrarum eadem bora nascanlur, alius auiom
.
aliier siellas observeL Yana autem eliam eel quae [] .
per clepsydras celebralur comprebcnsio. Nou eniui []

pariler ampbora fluel, cuin erit plena quam cum
,
erll seminanis, dum ipse polus ex illoruin doctriua
. tino iftipeiu pari eeleritaie fertur. Sin lergiversali ,
diceni non se accuralum lempitt tumcre, sed prouli * , * acridii in aliqua laiiludine, fenne ab ipsis coar .
guentar apoielesmaiis. Nam eodem tcmpure qui
, '
ediii sunt ion eaiudem degeniut vilam, sed alii
, , , *
cxempli gralia reges facli sunl, alii in vinculis con- . \ '
senueruui. Nemocerie Alexandro Macedoni exsiitil )
compar, quanquam mulli per orbem lerraruiii una ,
.
CUIII illo eranl nali, ncmo Plaloni pbilosopbo; ul
"
1
, 7
r o
1 0
11
VARIiE LECTIONES.
liam videuiur babuisse, qiiam in versioue exprcssiinus. Cf. Sexi. { 87.

. pr. C . * Keciiu* S^xius %
77,
*- -
^^ ,
*
77, p.. 350:
350 : '
.
.
" Sexius 88, . 3 5 i , C . Sexlns. ' C,

C.
Scxlus.
Aperlius Sextus 89 : " ; -.? 7 j , . . .

1 1
3067
CONTRA HJSRESES LIB. IV.

19
, []
.

" ,
.

,
'.
,
, *,

* ;
;
.
" ,

-
;

. *
, [. 42-44] , *.
$ , '
, |,

1 9
1 9
1 9
1 1
1 9
9 1
9 9
9 i
9 9
9 9
6. '
, , : ,
-
99
" -
3068
cum miims accuratuin natalium lempoa sumet Chaldaeus, accuraie ncqueat dicera, num qui eodem
lempore natua est prospera usurue sil fortuna.
Mulii cerie per idem lempus nali adversa forluna
eunt confliclati, untte apparet vanam esse eiiam
similitudinem sccundum disposiluras. Confulaia
igiiur diversie ralionibus mullisque modis inani sedulilaie Cbaldfeorum ne hoc quidem praeiermillemus, pracdicliones eorum inexplicabiles dilBrullaiee
babcre. Si euim, ut malbemalici dicunt, eum, qui
esl sub cuspide Sagillarii nalus, oporiebil jugulari,qtiomodo landem lolbarbarorum myriades, quae
certaverunl cuni Graecis ad Maraibonem vel ad Salaininem, simul jugulati stiul? Non enim profeclo
omnibus idem boroscopus illuxit. E l rursus enm,
Qtii subsilula Aquarii natus csi, naufragio uii oportebit, quomodo Graecorum i i , qui Troja redierunt,
circa cava Euboeae una iu mare demersi sum? !mprobabile enim esl omnes magno spalio temporis a
se distantes sub silula Aqtiarii nalosesse. Non enim
licel dicere pioplerunum 6 2 6 3 sP cui fatale
esl in mare demergi, omnes, qui eadetn navi vchuntur, una demersum i r i . Cur cnim bujus fatum
rcliquortim oinuiuni fala vincil, el non propter
unum, cui faiale esl in lerra niori, reliqui oiuues
coiiscrvatitur ?
0. Sed quoniam el de stgnorum poleslate serinonem instiluunl, quibus aiunt assioiilari quae nascuniur, ne hunc quidem omittemus, veluii, qui sub
Leone nalus erii forletn fore; qui auiem sub V i r e
. .~,
v
90
, , , . ^ gine promisais capillis, candida facie, oarens libe

ris, verecundtis. Ilcc autera borunique similia risu
. * poiiue digna ei non eludio. Fieri enim ex isioriira
* ' ,
ralione nequit, ut aliquis ASibiops sub Virginc
[] ,
nascatur; sin conlra, dabil lalem esse candidum,
. . , [ ]
promiesis capillis ei reliqua. Opinor auiem poiius
*
auiiqtios nomina recepiorom animalium pro cogno ,
niinibus posuisse stellis familiarilalis graiia, non

similiier comparaia3 naiura. Quid enim babem
* ;
commune cum ursa seplem siellae distanles imer
, ; , ;
se, aut cmn draconis capite quinque quas dicit
Araius stclloe ?
Tempora bina tenenl, oculot duo $ublut tt.unum
'
,
' , '
[
Immanit monttri mazUlce exlnma capet$it.
.
7. l u baec quoqne non digna lanto labore nion7.
- siranlur iis, qui recte senlire gestiunt el uon animum appelluni ad Glialdjeorum gloriatioiies, qui et
,
- reges de medio tollunt ignaviam concinnanles, ei
^ .
liomines privatos exciiaiU ad roagna facinora. Sin
1
9 9
9 1
99
9 9
97
%%
99
4 9
1 9
1 1
1 9
Sfcxiu*, C, .
C
Sextue,
C.
C.
Sexlu.
*> pr. C
oin. Sexlns 92, . .
S xlns.
Sexlus. C .
om. C,
^ C.
ol Sexlue, C
Sexltia,
recie,
1 9
9 1
1 9
9 9
9 9
1 1
9%
9 7
3069
ORIGENIS
3070
quie ipse in errorem lapsus a vero aberravoril, lan ,
, toro abesl, exeroplo euo reliquos doceai, ui ipsa
repulaa bos fallere gtudeules in hifloituiu menles *

eorum perturbenl dicendo, non aliter earumdem
eiellarum configuralionem ad idera pertenire posse IJ &c&
quam per reTereionem magni anni, per seplem , "
millia annomm et seplingenlos el sepluagiuia ee- \
piem. Quomodo igitur poteril humana observatio .
congruere cum lol saeculis in una genitura ? idque ? \ ;
non semel, sed ea?pe... Pluribus coufuiari Cbal- , '
daeorum artem oporluii, quanquam ob 6 4 ~ 6 5
[. 44.45.]
ree meminiinus ejus, non proprie ob ipsam. Sed * poelquam propositum fuit nihi! ex placiiis eibnico- . * . ** *rum omiuere propier mullisonam haeresiura versu ' tiam, videamui quid dicanl eiiam H, qui do magni .
ludinibus periclilali sunt dicere, qui perspcclo \ \ plurimorum vano labore, cura alius aliler meniilus , ,
et celebrilalein naelus esset, majus quid conaii \ ,
sunl eloqui, quo ab iis, qui parva inendacia magni- ,
ficia laudibus exiulissent, majoribus efferrentur. Hi orbcs et mensuraa iriangulosque ei quadrangulos
.
duplaque ei iripla ponunl. Mulius autem de hac rc * sermo esi, sed ui ad proposilum nosirum non sii
, '
necessarius.
.
!
8. Sufficere igilur arbilror exponere quae ipsi
8. ' *
porienta loquunlur. Quamobrem usus epitomis
.
eorum quae ipsi doceiu ad ea quae reliqua sunt me
\ , .
converiam. Docent autera baec : Principaiuin dedit * ;
opilex mundi ejusdem ipsius similisque conversioni; */
eam namque solara indivisam rcliquil, interiorem Q ,
vero cuui scxies divfoiseet, scplemque orbes in
aequales dupli el Iriplt iniervallis cffecisset, singula,
,
cum iria sint utriusque, contrariis inter se cursibus ,
orbes peragere jussil : el ex seplcm intcrioribus
, " ,
ires quidein pari celerilate, quaiuor vero et ad se el ad reliquos Ires celeritale quidem impari, justa
" , . tamen raiione conveni. Principalum igitur datum
,
esse ejusdem ipsius conversioni ait, non solum quo- , ,
niam coniinei aherius conversioncm, hoce&t siellas ' ,
erraiicas, sed quia eiiain tanlum babet principa- , ,
'
lum, hoc esi lantam vim, ut vel quae iu adversara

pariem, hoc csl erraiica?, ab occasu ad orienieiu
verluntur ipgas propria polenlia pariier eliam ab .

,
orlu ad occasum secum una circumagal. Unam au41
4 1
4%
45
a , , a s
4 8
10
1 1
tem eam el indmaam reliclam eese ail hanc con- D

versionem, primum quidem quia oranium fixarum

slellaruin pari lemporis iniervallo ftunt conversio-
nes et non discrelae aecundum amplius vel brcvius ,
tempus, deinde quia omnes habenl earodem appa- '
rentiam, quae est exiimae conversionis, erraiicae * VARME LECTIOXES.
4
4 1
4 1
C.
C. F r . Herroannus. C . C.
C.
' Sexlus 105, . 555. * Post vorabiilom quaedam desiderari argnii Seklus, nlque euspicio ex ipsis vcrbis ' a librark) eeae signiflcatum. Is e n i u ascripetsse videtur , fiive tum aticior perrex e n l : , . . . .
C. . Plal. Tim. . 56, C.
Plalo, C.
Plato cf. infra . 66 i n i l : oin. C
C.
C.
^ , C. C , . C, . " C, .
. C,
4 4
1 1
3071
CONTRA I L E R E S E S LIB. IV.
3072
; ,. auiem et in lempora pliira eldiverea coDTersiouinu

\,
el io dislanlias a lerra insequales divisae sunl. Alie , $
rius auiem conversionena ail sexfariam in sep'em
, , [. 45. 46.] orbes dissectam esse : 6 6 6 7 probabiliier; quoi, * , quol enira sunl cujusque seciiones, monade plura
.
quani secliones flunt segmina, veluti quando una
* \
scciione dividelur, duo erunl segmina, quando dua, \ \ hus, Iria segmina : sic igilur ubi et scxics quid se , . cabitur, sepiem erunl segmina. Dislanlias auieni
- eorum secundum dupla c l iripla per vices ordinatas
csse ait, cum ulraque sinl ires, id quod eliam de
'
cumposiiione animae in seplem nunieris fundala
', ', ' \ " . . . . ' \ ' .
dcmonsiravil. Tree enim sunt in iis dupla a iuo
nade: 2, 4, 8, ires aulem [tripla : 3, 9, 27]... [Dia *
meler terrae] 80,108 stadiorum, pcrimetcr autcm

; - lerrse 250,543 sladiorum. E l dislaniiam vero a superiicie lerrae ad lunarem orbera Samius Arislar'
tbus quidein nolal sladiorum
Apollonius aulem
n
, . ', 5000000; Arcbimedes aulem 5544150, e lunari aulem ad solarem orbem sladiorum 50262065, ab eo
. * . ',
aulem
ad Veneris orbcm sladiorum 20272065, ab
\ .
, ' \ . ,'. eo aulem ad Mercurii orbem 50817165, ab boc
aulem ad Harlis orbem stadioruin 40541108, ab
. ,* \
boc autein ad Jovis orbem sladiorum 20275065,
,'. \
ab boc autein ad Salurni orbem siadiorum
. ,, . ,' , \
40572065, ab boc aulem ad Zodiacum el extimam
. ,* .
peripberiam sladiorum 20082005.
,'. \
. ,*, ,', . ,,
' . ,', . , ' .
9. ' C 9. lam dislanlhe a se invicem orbium et spbatrarum profundilaiesque ab Arcbimedc reddun '
lur. Zodiaci aulem periinetrum sumit stadiorum
.
* . '* 447310000, ut consequaiur lineam ex ceuiro terrae

reciaru usque ad exiimam apparenliam sextam esse
pariem ejus numeri quem diximus, eam auiem ! i ,
neam, quae est a superficic icrrae in qua versamur
,* ; , usque ad Zodiacum , sextam parlein ejus quem
, 0 ,
modo diximus esse numeri 6 8 ~ 6 9 demplis qua ,
luor myriadibus sladiorum, quod eflicilur ex cenlro
*
lerrac usque ad supcrficieni ejus. Saiurni auiem
orbc ad lerram ail disianiiam esse sladiorum
. \ .
222692711; a Jovis aulem orbe ad terram 202770646 i
,' \ . ,' [. 47, 48.]
a Mariis aulem orbe ad lerram 13S418581 ; a sole
\ >
ad terram 121604454; a Mercurio auicm ad lerram
. ' \ . * \ ' 52688259; a Venere anlem ad lerram 50815160.
. . ,' \ .
,'. '' \ . . ,* ,*
. ,', ,* \ , ,', .
'
1
8 8
70
71
7 8
7 8
7 8
77
7 8
7 8
Roepcrus, C, .
8 1
8 8
Roeperus, \ C, . " . ' C , .
0 C.
. Posl ba?c verba aperlum est quajdam excidisse. ' \ . ' * Roepcrus.
* Qni numeri Arcbimedis aucioriiatem falso prae se ferunt, de qua re dubilari non posse iiuelligeniigsimus bamm rerum arbiier . A . Siernius, collega nosler aflirmat, ex parte corruplioree sunt quam qui
cerlo resiilui possinl. . ,'. Infra . 70,16 . ,'. .,*. . ,' C, , cf.
infra . 70,17. ,'. ^' . fitf, . ,'. ,*, . * C, ; cf. infra . 70, 20 sqq,
t i *.
' .
timjAft ut\
' llaec
voro
nequeuni; nam monadum quadraginla millia efficiunt qualuor
',
vera
. C.
.
myriades u l illud llippolylus posuisse neqaeai. An . ,', . '?
. C, .
' C, ' .
( C, .
A . Slernius, om. C, M .
G.
G, .
, .
. C,
8 4
e s s e
1 1
7 1
7 1
7 i
1 9
8 8
7 7
7 8
3073
10. De luoa
ORIGENIS
10.
aulem diclum cst superius. Durtan-

lias igilur et profunditates spba?rarum in hunc rooilum Arcbimedes reddil, aliler antem de iis Hipparchus dixitel aliter Apollonius matliematicus. Nobis
niilcm sufficii Plaionicam doctrinam eectilts dupla
tripla crraltcarum a se invicein dislantias &ialuere. Cmiseivatur enim ita doclriua ex qua cx
concent condiium sil universum, ex rationibtis conrinentibus secunduin has distanlias. Numeri aiueni
ab Arcbimede exposili el a reliqtiis de dislantiis
proditaBobservaiônes si non in concinentibns esseni
ralionibus , hoc est a Plaione statuti^ dupiis ei triplis, exlra coucentus aulem reperlac, non conservarenl illam docliinam, ex qua univcrsum ex concenlu condilum sit. Non enim neque credibiie neque g
possibilc, esse eorum disfanlias irralionale* el
arcre concenlu congniisqne ralionibus , excepta
/oriasse luna sola propier defeclus ct umbram lerra, de cujus solius et fidem quispiam babeal Arcbimedi di&umia boc est luna? a lerra. flanc igilitr
gcculis in farili c r i | ecundum illud Plalonicum ipeiim ex duplo el iriplo, sicut slaiuii P l a i o , el reli-r
quas dislantias numero complecti. Si quidem secundiirn Arcbintedcm a superficie l e r r luna disiat
etadiQriim 5544130, fa,cile est hos numeros augeutcm duplo ei triplo el reliquorHm reperire dislamias,
tanquam una parlc sumpla eorum nnmero sladiouim , quol luna distal a lerra. Reliquos autein
iiumeros ab Arcbiroede de dislanlia erraiicarum
v
3074
.
xa\ "
,
\ . '
'

. ' ' \
\
:
,
\ ,
,
* *

\
\
" ,
\ , \
,
*

\ , .
.

. ,\ fip\\

, 1
8 8
9 1
8 7
99
9 9
siellaruin posiios non in congruU ralionibus facile C *

cst intelleciu, ubi perspexeris , quomodo inter se " \ '
referanlur et quibus nilantur in ralionibus. Illud
uulem fieri nequil,ulnon sinl in 7 0 * 7 1 congruenlia
; , ^ ,
el conceulu bae, qgaft sqnt in congruenlia consislenlis \ \ *
mtindi partes. Igilorcum primus numerus,quem disiat
\
sol a luna, quiail 5544130, senindus numerus, quem * [. 48. 49.]
dislal sol a ltina,. qut sil 5027*065, tnajore constal .
raiione qtiaip nonupla. Ad bunc aulem superior nu- . *
merus, qui sii 20272065, ralione conlinetiir [minore ,',
quaro dimidia. Ad hunc aulem superior niitnerus, . ,\ ,',
qui ail $9817165, ralione continelur] majore qnam \ *
dupla. Ad hunc auiem superior ntimerus, qui sit . ,*, . '',
405408, ralione conlinebiiur minore quam super- \ [ .
quarla. Ad buuc autepi superior tiumerus qui sil . , ,' \]
.

20275065, raiione continelur majore quam dimidia.
. , ,',
Ad huncauiem supremusnumerus,quisil 40372065,
*.
ralione coniinelur minore quam dupJa.
. ,* ,', \ .
. ,{', . ,', \ .
11. Hae igUur rationes el major quam nonupla ei
I I . ;* [
ininor quam dimidia el (najor quam dupla el minor
\ ] \ quam eiiperquarta el major quam dimidia et minor
\
quam dupla exlra otunes sunl concenlus, ex quibus \
99
91
91
9 9
99
9 9
99
9 9
\AR\A
LECTIONES.
C .
C.
(
C.
pr. C.
C.
. G.
. C, .
C. " C, .
?
Uncb induea supplenda esac admonuil Slcrnius.
G.
^ .i
\ ^ ^ty
*. ^* C, , C.
C .
Vncis fnclusa supplcvj unus.
,
9 1
9 9
9 7
9 4
1 9
9 9
1 9
8 9
9 8
9 9
9 9
9 7
9 9
8 1
9 1
9 1

9 9
805
CONTRA H / E R E S E S L I B . IV.
3076
, congruensquoddam et concinens e u i a l a l syete* . '
ma. Univereus autein mundus ejnsque partes per
.'
omnia pariter congruentcr el concinenler condilus
.
est. Congrueuies aulem et conciuentes raliones oon , ,
servaniur , gicuii pnvdiximus , duplis ei liiplis d i ; . - aianiiis. Ergo si Udem adjtinximus Arcbimedi in

sola prima disianlia, qiue esi a luua ad lerrain, fa , 3
cile esl el reliqnas eecundnm duplum et Iriplum
\
atigenlem reperire. Esio igitur secmidiim Archi.
roedem disiauiiaa lerra ad Iiinam sladiomtu5514130,
* . * crii igitur bujus dtiplus numerus stadiorum , quae
,', - distalsol a luna, 11088260, a lerra auiem dieial

sol stadiorum 1G652390; ei Veiius vero dislat a
,' ,'.
sole quidem siadionun 1G652590, a lerra auloin
[. J ,* \ * . 55264780 stadia, Mercnrins anlem a Venere qtiidem
. disl.il sialiorum 22116520, a lcrra aiilem 55441300
,' \ jfcV. ,'
sladia; Mars auiein a Mercurio dislal sladiorum
\
49897170, a lcrra autcm 405338470 stadia ; Jupiier
,' ,',
aulein a Marte quidem disiai 44553040 7 2 " 7 3
, ,'. "
siadia, a lerra amem 149691510 stadia ; Saiurnus
. . , ^ ' ,
a Jove quidein disial siadiorum 149691510, a lerra
,', . \
aiitem 299383020 sl ulia.
'. . ,', , ' , . []
,' [. 4951,] ,'. . \
$ , ,', . ' ,^', ,.
12.
12. Quis adiitirabitur latilam solerliam lanlo
;
ctim lal>ore peractam ? Non imililis anlem intbi bicce
*
Ptolemacus videlur banim lerum scruiator, nist
, ^ quod boc lamen dulel, quod nuper adinodmn uatus
,
usui esse non poluil gigaiituin filiis , qui liariiiu
mensurartnn ignari, prope abesse raii alliliidiiicm
,
'
cocli , Uirrem iiicassum perii litali suni struere,
, quibus si illo leinpore pnrsens tiiensiiras eiposuis. , s e i , non illi iucasstim periclilali fureul. Sin vero
* * qiiispiam eo buic fidom non habere profltebilur,
ipse menstis fldom babere discat; bac quHcin apcr . "
, liorcm demonslrattoiiftiii non habet incredulis.
fnisira laborantein atiimi suiihlionem et iulld uti

fitlem, til quovis pacto Plolemnens snpic:is ex *lime .
ttir aptid eos, qui parem sapienliam professi suni.
13.
13. M.ecsua quisque raiione secuii lauqiiani mn gna arbilraii et giudio digna baereses iiiunensas el
infinilas coiididemnl. Ex quibus nniis Colarbasus,
. Uv 1
4 9
1 9
19
|4>
, qui per mensuras el numeros explicare religionem

deormn conalur, e.l alii siniililer, quos osiendenms,
'
, , quando cominenla eorum recensere ordieinur, qui
Pyibagoreum compiiliim lanquam efGcacem sequuu * - lur el siabilem pbilosopbiam pcr mttucros ei eleinenlacomiiiiiiiscunliirbariolali vana. Qtioniin lamcn

, raliones suffurali quidam in errores agunl imperilos, cuiu se progtiosticos appellant, qui quidem, cum
'
mulia valiciwaitiur, unum qnoddam asseqmitilur, c l

in mullis qnae non (oniigeruitl baud erubescunl, in
,
1 9
1 9
1 9
VARIAB LECTIONES.
4
,' - ' C.
C, . C, . corr, . C. \ ' C. ,* C.
' ,^'. \ ,' C,
,'. ' C . * C.
^ ' . ^' t ,
C.
. *
"
.
,3)' .
C.
" C.
\; C, , ; ?
1
1 9
11
1 9
17
19
!8
3077
ORIGENIS
3078
ono aulem ilto gloriantur. Ne borom quidera inti- .

pientem sapicntiam praelermitlam , sed, poslquara
, ' ex cxposuero, eus qui ex his religionetn deorum constiluere conanlur coarguam infirm radicis et frau- * * .
dum plenac essc discipulos.
14.
14. Igilur illi qui per calculos et numeros elementaque el nomina vaticinari opinanlur ab boc prin- \
cipio profecii artem suam conduni, cum dicunl esse *

fundum singuli cujusque numeri in cbiliadibus qui- ,
dem l o l monadcs, quod sinl clriliades, velull 7 4 " , \ [. 51, 52.]
, ,
75
miHium fuudusesl aenarius numerus, seplem
millium sepienarius, oclo millium monades oclo, el , ,
in reliquis pariler, eadem ralione el in becalonla- , \
, \ \ ,
dibus, quoi siui becalonlades, monades est fun ,
dus earum, veluii septingenlorum sepiem sunt becatonlades, fundus earum sepiem monades, scxcen- ,
* *
torumaex bccalontades, fundus earum sex mouades.
" *
Idem valel e( iu decadibus, numeri oclogenarii ino. \ *
nades oclo, sexagenarii monades sex, quadragenarii
,
monadee qualuor, denarii monas una. lo monadibus
, ,
auiem pro fundo sunl ipsae monades, veluli nove . ,
narii numeii novein, oclonarii oclo, septenarii sc , ,
piein. Sic igilur eliam in lilierarum elemeulis lenen, . \
dum esl. Unaquaeque enim lillera numero alicui
respondet, veluli lillera v' quinquaginia monadum
*
e s l ; quiiiqtiagiiila autem monadiim fundus est qui , '
narius, et liilerae v' fundus esl quinariue. Age vero,

ex aliquo nomine fundos ejus sumamug : veluli
, \ ' | .
iiominLs, quod esl , est litlerjc ' monas

lina, ' auiem monades ires, alterius ' monas una,
.
moradc8qalor,nonade3quique, ^monades ^ " ' , ' ,
quaiuor, ' monades quinque, ' monades oclo, '
' ' ', '
mouadcs quinque, qua? in unum subducla erunl: ', ' ', ' , *
1, 5, 1, 4, 5, 4, 5, 8, 5 ; bsec conflala cfficiunl mo ', ' ',
nades 56. Rursus horum fundos sumunl ei flunl nu- ', ', ', , , ', ' ', ' "
meri iricenarii ires, senarii aulem ipse senarius,
\ ,
conflala igilur ires ei sex efficiunl novem, novenarii
, *
auiem fundus novenarius. Acquievil igilur Aga- ,
memuonis nomen in fuudo qui novem est. Licebil .
idem etiam in alio nomine tenlare , quod esl .
. Id nomeu babel litteras .* ' et el T/ el ' et p'. .
'
Harum fundi : 5, 2, 5, 8, 1, quae conflata efficiunt
monades 19. Rursus denarii numeri fundus monas ' '. ', ', ', ' , '
*.
esl, novenarii novenarius, quae conflaia efficiunl de, , *
cem, deuarii numcri fii fundus monas. Compulatum
igilur nomeii Hecloiis eflecil fundura monadem. .
.
Promplius autem est in bunc inodtim rem aggredi.

Fundos ex elemeniis repertos, uti nunc nominis
,
llecloris reperimus monades 19, in novem aeca ei
',
quod relinquimr pro fundis babeto. Veluli cum 19
' ,
divido in novem, relinquiiur unum, novies enim duo
[. 5254] , ,
cfBcium 18 el reliuquilur 1; si enim subduxero

s e x
V A R L E LEGTIONES.
, f
,
C
C,, .
II. " .
.
C,
C . " C. . Lcg. , nisi exciderunl eadem vorba de II.

'
&* , ' C, ' , . * . C ,
. " C.
3. . C.
. C, . ' ', ', ', '. '. '. C .
:' R. cpcnis : C, , ' .
1 1
t k
%1
3 0
3073
C O N T R A H u B R E S E S >. I V .
3080
9 1
;. - 7 6 * 7 7
1918, reslabil 1, iia ul llecloris nomlnis
, *
funduseil l.Iiursiis itominis qitod esl fundi
.
sunt numeri hi : 8, 4, 5, 1, 7, 2, 3, 7, 2 ; couflaii
, ' , ', \ C , ', ', , ' efficiunl monades 34. Honim quoil retinquilur mo | '. - nades 7, iriceuarii numeri tcrnaritis et qtiaternarti
, ' , '
ipse qtialernariue. Fundus igilur Palrocli nominis
'. monades 7. Qui igitur secundum novenarfain nor . 01
mam compulant, nonam parlcni sumunt ejue nu []
meri, qui ex fundis colleclus est, ei id quod reli , ctum e&l pro mulliludine fuiidorum numeranl, qui
, - aulem secunduni septenariain normain, septimam
* partem : veluti reperia esl in nomine Palrocli fun ' dorum summa 34, quac divisa in septiinas parles
,' *
eflicit qnaluor, quo efficiuiilur 2 8 ; reslani monades
* sex : ait fundum Palrocli nominis csse senariuiu
9 9
.
secundura seplenariam nortnam. Si aulein
\ \ ,, erit 43, septies sutnpium dicit 42, scpiies enim sex
. e(Bcil42 ei restal unum. Monas igiturcxsislil fundus
. nmneri 43 secundum septenariam normam. Obeervan ,
dum aulem esi, cnm sumpius numerus divisus nibil

reliqui faciet, veiulicumex quopiam numero compo ' . ' nens fundos invenero, ut exeinplo utar, monades 36.
( ' ', Mumerus autein 36 divisus in novem accuraie efficii
) ' qualtior enneades, novies enim quatuor efficii 36
. nec quidquam reliqui fit. Apertum igilur esl fpsum
*
fundum esse 9. Et ubi rursus numarum 45 dividentes
' , * reperiemus numerum novenarium nihil rcliqui fa .
cere (elenim novies quinque efficit 45 nec quidquam
, ,
rcstal), in talibus dicuni ipsum novenarium nuinen
9 4
9 9
9 7
' (
' \ ),
. "
, * |
, * '
' , '
'. , ', **, ', *,
' \ '
*,

, 6 .
[. 54. 55]
,
' . " , , ,
.
rum esse fundum. E l in seplenario pariler ; ubi, ut
cxemplum ponamus, mimerum 28 in numenim

sepienarium dividentes nibil reliqui facimus (septies
enim quatuor efficit 28, nec quidquam relinqnitur),
seplenarium dicunl fiindum. Ille igilur cum compulat noniina ei reperil eamdem lilicram bis posilam,
semel eam compulal, veluii nomen el
litteras bis habel et liiteram b i s ; scmel igiiur
computant, semel o. Secundum boc igtlur fundi
e r u n l : 8 , 1 , 3, 1, T, 2, 3, 2, ei conOaii efliciuni
monades 27, et eril fundtis nominis secunduui novenariam normain ipse novenarius numerus, secundum septenariam 7 8 ~ 7 9 auiem senarius. Pariicr
Sarpedon computalus eflicil monades secundum novenariam normam binarium nuraerum pro fundo,
, , . p i r o c I u s auiem efficit monades 9, vincil Palroclus.
m 1 ***** %2
X A I A
ff/kA
t
tf
*
_. /

Nam cum esi alier fundus impar, alier atilem par,
, $.
impar vincil, ubi major est. Rursus aulem cum cst

;
octonarius par el quinarius iinpar, oclonarius vin '
c i l . major enim est. Sin vero sunl numeri duo
', '
veluli ulerquc impar vcl ulcrqiie par, iiiferior vin , c i l . Qui autcm Sarpedon secundum novenariain
, .
uormam efficit monades duas ? Newpe omiuitur
9 9
4 9
4 1
4 9
+-\
4 9
4 4
9 9
9 9
Roeperns coll. . 7 9 , 31, C , .

, C , .
add. coll. /. 28.
.
.
i
f ? ? S 5 C,
5? M
..
C
C..
.
C,
C, .
C, .
C .
Ilaec valde torbala suni. Ex cakulo legam ::
Otbv

, . . . , an islc
voluill
iV " C.
. .( *
t , . * C.
C.
?
9 4
9 9
9 9
9 9
9 7
9 9
4 1
9 4
1 9
3081
ORIGENIS
3081
littera. Qnando enim esl in nomine lillera ei *

omilluni , una liiiera usi, pari cnim poieslaie esse . \
, .
dicunt utramqne, bis aulem idem non computaitir,
, .
ut snperius dirliun esi. Kursus Ajax efficil monades
.
quaiuor, Hector auicm secundtim novenariam nor [| .
ninm facii monadem unam,el est quaiernarius
$, "
merus par, monas aulem impar, in lali atitem oansa
dixitnns majorew vincere, vincit Ajax. Rurstis
(,
Abxander el Menelaus. Alexander proprium habcl
, ,
uomcn Paris, Paris autem efficil monades secundum
, ,
i i O Y P i i a r i a m normam 4, Mcnelaus autem secundum
, . "
nnvcnariam inonades 9, vincunl autein novein qua. "
tuor ; diclum eitim esl, qtiando al:er impar s i l ,
, * $ .
alier autem par, majorem vincere, qnando aulcm
.
ulerqiie par anl nterque impar, inferiorem. Rursus
,
Amyctis el Polydeuces. Amycus quidem facit mo- ' "
nades duae secundum novenariam normaiu ei Po ; .
lydeuces vero seplem : vincil Polydeuces. Ajax et , ' Odysseus luclabanlnr in cerlamiue funebri. Ajax
. . '
cfllcii secunduin uovenariam nonnam monades , 'qualuor, Odysseus octo secundiim novenariam. An
. ' . '
vero Odyssei nomen epilbeion el IIOII proprium
, * . ' / est? Vicil eniin. Quanqiiam eecundum iiiimeros . .
vincil Ajax, bisloria aulem Odysscum tradii vicisse.
, * .
Acbdleus et Heclor. Acbilleus secundum novena- ; *
riani normam facil qualuor, Heclor unain : viocit
,
Achilles. Rurstis Acbilleusei Asteropacus. Acbilleus , , ,
facit quattior, Asieropseus tres : viucit Achille*.
Rursus Menelaus el Eupborbus. Menelaus habel

, .
inonades novem, Eupborbus oclo : vincit Menelaus.
, [. 5557]
Qtiidam autem septenaria norma usi eolis vocalibus
. " muntur, alii aulem seorsum collocaui ei vocales ei
, ' ,
semivocales et consonantes ei iribus ordinibus

consiilulis sumuot fundos 8 0 * 8 1 seorsum et vo ,
caliutn et semivocalititn el coiisonaulium ei compa 5, raut seorsiitn uttumquodqiic. Alii autero ne his qui. " ,
deiu consueiis numcris utunlnr, sed aliis, veluli, ut
'
rxcmplo utar, lilieram neganl fundum babrre
| , ,
monades ocio, sed quinqtic, et lillcram fundum
.
inoiiadcs quaiuor, onines i n partcs quamvis s e rorlant, nibi! sani exliifidunl. Quanquam ubi serundum aiiqni concmanl, ab utroque nominc priniam liiteram demunt, quando auiem teriitim, du.is
uiriiisque uominis, ei reliquis coinpulalis coinparanl.
15. Arbiiror atiiein perspictic declaratam esse el
15.
aiitbmeiicoriim mentem per iitimerosel nomina v i - *
lam disceruere insliiuenlium. llos aulem inlelligo
. otiantrs ei in nnmerando exercilaios nisos esse, ut
;
per arlcm a pueris sibi iradilam illuslres facti vatcs |itppellarenlur : qui susque deqne liltoraruin ele]
.
nienia ineitciHes in ineplias abieiunt. Quando enim

nou comigii, diflicutlaiem rei praiendenies d i c u n i :
. ,
Forsiiau boc iiomen patrium noti fuerii, scd asci ,
liliuin, veluli eliam in Ulixis et Ajacis iiomine lapsi
* '
in imulabanl. Quis ex bac mirifica pbilosopbia pro .
f
1 1
1 1
8 4
4
4 1
". C.
add. .
bis C. C. Ilic mor in
calrulo . in calculo .
C.
. C.
add. .
.
pr. C.
uncis inclusil .
C
" C, .
4
1 0
1 1
99
3083
CONTRA I L E R E S E S L I B . IV.
3081
fectnj el haeresiarcba appellari gcsiier.s tion cele ; '

Lrabilur? Sed quouiam etiain allera quaodam ars
proiundior esi penes omuiscios Grsecorum curiosos,
, - quorum discipulos sese esse gloriautur bwrel!ci,
\ - ^propterea quod illoruni opiniones ustirpam ad ea,
' , - qu.-e ab ipsis inleiilantur, uli demonslrabilur paulo
' ( - posi (birc autem esl frontispica vaiicinaiio, vel d i cam vamiudo): ne banc quidem silentio praeiermil
, ) ,
. ot
temus. Sunl qui ad slellas referaul liguras for mantes peculiares el naltiras boiiiinum, cum raiio . n;in referunl ad geniiuras a slellis apias. Sic auiein

a i u n l : Qui sub Ariele uali suiii tales eriint: capiie
* , $ |
obslipo, capillo rufo, palpebrts conjugaiis, froote
, , , ,
lenui, oculis ca-siis, btibluquacibus, genis depeu " , , " ,
deiilibus, nasuli, naribus adapertis, labellis lemii , bus, ineiito aculo, ore oblongo. I l i , inquil, tali
, . , , criinl nalura : cauii, varii, ignavi, prudeiiles, com ; , , , plarentes, iranquilii, scduli, clandcslinis consiliia,
, , , ,
cuivis operi apti, 8 2 8 3 P prudcntia quam
robore pollenies, praseuiiuni reriim irrisores, lilic;, [. 57. 58] rali, iidi, liligiosi, iti pugna inilaiorci*, libidmosi,
, ,
, , , , pueroriim amoribus insanienles, negligcnies familia:
, , , - 8tiae, ad omnia morosi, inctisaiores, in vino vesani,
oiniiia pro uibilo babemes, lerbo aliquid abjicien*
, ,
tea, ad amiciliam ntiles propier bonilalcm; ul plu; , ,
rinium in alicna terra nioriuulur.
, , * ,
"
.
16. -. *
i 6 . Qi auiem sub Tauro, bac erunt spccie : ca, , , - pile rolundo, capillo spisso, fronle lata, quadrala,
% , , C oculis et superciliis maguis, uigris, in ulbo vcine
)
, , cxiguac, sanguineae, palpebris amplis, crassis, aurt , , ;,
cidie magnia, oribus rotundis, naao craeso, naribua
, ^ , , rotundis, labris crassis; stiperioribus ariubus valent, CUIII a cruribus infirmi snul. lideui auiem na / ; ,
turaaunl : placentes, intelligcnles, habiles, pii,

justi, dtiri, olDciosi, laboriosi a duodecim annis
| , , , ,
, , *;, , rixaiores, sltipidi. Uorum slomacbus cxilis e?l, i m pleiuur celeriier, mulla agilames, solcrlea, parci in
, ,
altos largi, benelici, corpore lardo.
, , , seinetipsos
Ex parie suul lenici, incuriosi aiuicilix, utilea
, ,
,
, * " , propicr meiiicin, calamiialibueobuoxii.
1 7
>
u s
71
7 1
7 7
1 1
, , .
47. , , ,
,
,
, "
, , , -
17. Sub Gemiuis specics : facie coccitn, maguU

tudine tioti admodtiiii ntagiia, meinbris parilibu^,
oculis nigris ul uuciis, geuis infia delonis, ore
crasso, stipcrciliis coniraciis, couverrunl omuia,
babent, fununopere diviles, sordidi, p.irci suorum,
8 4
, .
C . . om. C. C .
C.
Cod. 494, 142 . . ' , susp. , Roeperus: an :
? C. * AiiUr rod. 2194 : .
Cud. 2494. , C, Cod. 2 4 : . . cod. 2194.
* C. , ? C, .
C. . , .
C. " C , l l .
Cod. 2494, quo probabile lit llippolylo reddendiiin ease :
"; , C.
C. " coll. Matiil. Asiroiiomic. IV, 150.
0.
C C. C, .
C .
Rwpenis : pr. C, . corr. C.
C, J1. C.
rt
7 1
7 1
7 1
7 <
1 4
7 7
3085
ORIGENIS
3086
profusi in res vcnerea*, modici, muaici, mendaees. *

* >
*P* .
, , ol *
lidem autema naiura : docii, intelligontea, cariosi,
suo judicio, libidinosi, parei suorum, profiisi, quieli, , , , ,
solertes, astuti, mulia agiianl, compulalores, i n - , *, ,
ctisaiores, imporiuni, felices, a mulieribus expe- , , , , ,
, , ,
innlur, mercaiores, ad amiriliam non muUum
, ,
utiles.
.
[. 5860] 18.
84~85
^ ^ Cancro speciee : magniludine
, \ ^^,
non magua, capillo tanquam caeroleo, colore sub , | , ,
rufo, ore angusto, capiie rotundo, fronte acuia,
, , oculis subcaesiis, salis pulcbris, membris paululum
, , variis. lidem a natura : pravi, asluli, in fraudibus
, , , ,
volutaii, inexpleti, tenaces, ingralificl, illiberales,
iuuiiles, immemores, neque reddunt alienum, neque
, , , reposcunl suum, ad amicitiain uiiles.
B o t v * ,
.
19. Sub Leone spccies : capite rolundv, capillo
19. ,
subruib, frontc mngna crispa, auriculis crassis,
, , ,
cervicos, ex parle subcalvi, rufi, ocuus csesiis,
, , ^ ,
itiagnis maxillis, ore crasso, superioribus parlibus
, ) , ,
crnssi, pectore magno, inferioribus membris l e - , ,
miibus. lidcin a natura : sui consilii, inconcinni,
*
placemes sibi ipsis, iracundi, animost, conlemplo- , , ,
res, ronfideuies, nibil secreii agitanles, paucorum
, , , ,
verborum, male feriati, insoeiabiles, in res vene , , ,
reas effusi, adulteri, impudici, ad fidcni infideles,
, ,
rogaiores, nudaculi, sordidi, rapaces, in aliquo nu- , , , , nicro babendi, in cominunionem uliles, ad amici, , , ,
liam iniitiles.
* .
20. Sub Virgine species : aspectu pulcbro, oculis
20. ,
magnis, pronis iu Venerem, rigrift, superciliis
, , , * couduclis, bilaribus, natamibus. Sunt autem lennea
, , .
, ,
corpore
capillo pulcbre composilo, ampla
, , .
fronte, naso promincnle. lidem natura : dociles,
, , , ,
modici, cogilaburidi, jocosi, prudenles, lardiloqui,
, , ,
nuilia volvenles secum, ad graiiam exorabiles, 8 l u , | ,
diose omnia obscrvanles el dociles, qua3 didicerunt
tenent, modici, otnnia pro oibilo habentes, ama- , , ,
, , , ,
tores puerortim, sociabilcs, animo magno, conlemptores, negoiiorum non gerenles, docirin , , , ,
avidi, aroabiliores iu alienis quam in suis, ad ami .
ciiiam miles.

1 7
11
4 1
21. * , 21. Sub Libra specics ; capillo tenui prominenle,

subrufo, sublongo, fronle acuta, crispa, ftiipcrciliis D ^ , , 0, pulcbris, conductis, oculis pulchris, pupillis nigris,
, , ,
auriculis lougis, tcneris, capite rectinato, ore magno.
, , , VARIJE
LECTIONES.
, , , , C. Scribendum :
, unde orlum ob solilain structitram cum
gemtivo, deinde in margiiie correctum fuerai, correclionem autem librarius alieno loco i u seiuil, ubi deleuda. In sequeniibus eadem exposiiio rrpeitiur vel Hbrariorum culpa qiii ba?c Uirbarunl, vel ipsiua Origenie qui bis eadem dictavit . C. * addil
II. t'.. * C, , . ; 0. * C .
C .
C, Cod. 2i94. *
Cod. 2491.
. . ? C.
? . C .
, C , .
,
( ?) Cod. 2494. * G. Rocperus, C , . , . God. 2494 ?
1 9
30S7
CONTRA HASRESES L I B . IV.
3088
, * ^. 01 * , lidem nalura : inlclligenles, deorum colenles, imer

, , , se convicianles, mercalores, laboribus coutriii,
, [. 60. 61] , - 8 6 ~ 8 7 opum conquisiiarum non lenaces, men, \ , daces, in negoiiis non libcnier vobuaii, veraccs,
liberi oris, bencfici, a lilteris alieni, mendaces, so, , , ,
, [ ciabiles. suorum negligemes
Sunl
. ] , contempiores, derisores, acres, illustres, ausrnl , , , ,
talores, nec quidqoam bis procedii, ad amiciliam
, .
uiiles.
22. ,
22. Sub Scorpio species: facie virginali, spc, ,
,
closa, salsa, capillo aubnigro, oculis spotiosis,
, 0 ,
fronle non ampla et naeo acuio, auriculis coit , 0,
duclis exiguis, fronle crispa, enpurciliis anguslis,
, ot |
genis deduciis. Iidem natura : astuli, iuleiui, men, , ,
daces, sua consilia cum nemine cominuuicaiites.
, , , - duplici anima, maleiici, pro nibilo oinnia babenies,
, , , , adulterio conslricli, nalura habiles, dociles, ad
. |
amiciliam inuliles.
23. ,
23. Sub Sagiilario species : mngmiudine magna,
" , , ,
fronie quadrala, superciliis inodicis. . . , capillo
* , ^ . 01 composilo prominenli, subruO. lidem naiura : gra* , , tiosi uipole littcris exculti, simplices, benelki,
, , , , - puerorum amatorea, eociabiles, labore c o n l r i l i ,
, , , , , amalores, amali, in vino hilares, mundi, iracundi,
, , , ,
incuriosi, pravi, ad amicitiam inutiles, conlemplo , , , - rcs, anhnis magnis, injiiriosi, subservi, ad com .
nunionem utiles.
24. * ,
24. Sub Capricorno speciea: corpore subrufo
* , ,
capillo subcano proininenii, ore rotundo, oculia
, , , , tanquam aquilinis, superciliis coinposilis, fronle
, "
aperta, siibcalvi, inferioribus partibus corporis in
01 * , finuioribus. lidem nalura : pbilosopbi, coniemplo , , res rerumque praesentiuro irrisores, iracundi, con, , , , cessores, probi,benefici,rerum musicarum amaniea,
, , , , in vino iracundi, ludicri, sociabiles, garrull, puero, , , , , rum amalores, Jucundi, concinni, amalorei, i r r i .
lanles, ad communionero uliles.
25. * ,
25. Sub Aquario speciee : inagnitudinequadralus,
, , , , ore exiguo, oculis acribus tenuibus lorvis, impe, , , , rioaus, insuavis, acer, facile reperiens, ad amiciliam
. " ulilis et ad commiiiiioneiu

licJem nalura : taciturni,
01 , * , , vcrecuinli, sociabilee, adulteri, sordidi,
, , ",,
8 8 ' 8 9 muiidi, pulcbri, superciliis inagnia.
| 4
[p. 6165] , , , -
*
fecerinl, nemo iis gralias reddil.
* | .
, .
26. ,
26. Snb Piscibus spccies: slalura media, lanquam
, * pisces fronie acnla, cppillo denso; sxpe cancscunl
s i
1 1
c u i
VARIiE LECTIONES.
1 0
baec in margineM.
. ?. " Cod. 2494 " uncis inclusil .
C.
? .
C^d. 2494. " . " Cod. 2494. ' . .
R. Stoilus. " . . G, .
.
. C, . * , R. Scollus. .
. ? 11. , , , ,
, R. Scoilus : , .
, R. Scotlns.
, R. Scollus.
1 1
1 1
1 4
1 1
ORIGENIS
3090
celeriter. lidcm nalura : auimo magno, simplices, . * , ,

iracundi, parci, garroTi, primn aiiale eruut sotnno- , , , *
, * ,
lenti, per sese res gerere volnni, glori& avidi, atidaces, aemntatureft, accusaiores, loci mutanles, , , , , , , , ; .
amatorcs, salialores, ad amiciliam uliles.
\ *
27. Posiquam ei borum admtrabtiem sapientiam
) *
exposuinius curiosaitique per iniriiicam solerliain
,
vaticinaudi artein laterenon sivimus, ne ca qoidem,
: . "
In quibus lapsi nitgantur, silebimus. Sideruui enim
nomiiiibus flgnras el naiuras bomiuuni coniparames ;

t '
quam nihil valenl I Sidera eniiu noviinas cos, qui
* priucipio noiiiitiaveruni, ex sua niente nomiuibus
;ppel!avisse, ul facilia slgniiicalu el coguilu esseal. .
Qnae eiiim boriiin simililtitlo ad imagiuem auima-
, ; ,
lititn, aui qtiae similis nalura agendi aique opcraudi
ut quis eum, qtii est sub Leouo, dicat iracuiidmn, & , qui aiiiem sub Virgine, modicum, aut stib Cancro , ...
malum, eos aulem, qui sub...
'
*
28.
...
srribcre jubct sciscilantcm qn:d
tx damonilms sciscilari velii aqua solum. Dcinde []
complif-alam cbariam pitero tradcns tmltil igni cre- .
irandam, ui auferat fumus ad dfinonrs lilicras. , * [ ] 6
ls autem dum iinperatum exsoquittir, ntagtis pri- |

mum dccerpii cbariae parcs partes, pltires auiem

quosdam simulat sc inscribere llebrauis litleris
daemones, deinde suiTimetilo magoriim jEgyplio- ,

rum, quod vocalur rypbi, eacriflcalo, IKRC sublau
guffimcnlo admovet. Quod aulcm scripsit qui scisci- ;
'
talur posituin in carbouibtis creuiavh. Deindc Spirilu
[]", : .
concilari divino visus, irruens in angulum domus,
magnum el dissonum vocifcralur et onmibus - ^
... |]
cogniium...
;
" [. 63. 64] [] *
8 0 - 9 1 puemm, mulia ei incaiitanl, pariim Graecanico sertnoiie, pariim tauquaiii Hebraico, q u []
sunl cousueta niagorum incaniauienla. llle amem . ..
,
abU sciscitalurus. E l intus pbiala aqua replcla, in
quam injiciens cbalcanlbum el liquefatiens medi- , *
camemtim, cliariulam scilicet evanidam factam illo .
,
illitietis laientes et abscondilas liueras rurstis in
*
liiceni redire cogit, quaruin opc cognoscit, quae is
qui scisctlalus esi etripsil. Et si quis cbalcanlbo
acribel et coinminuia gaila sufluinigabii, clare ap- , * parebimi abscoudhae liuersn. E l lacle vero si quis ; . conscribet, deinde chariato cretnaiam et comminu-
lam inspergens lercl in lilioris lacle scriplig, cruiit ^ , *
inanifesla?. E l urina vero t\i garuiii el tiibymalli
. !
liqiianieu c l ficus eflkit idem. Posiquam aulem
, ;
compeiil quacstionem liunc inoduin, in quein
inodiim oporleal respoiidere prortdel. E l cteiitde , . "

9 9
9 9
4 4
9 9
4 7
9 9
9 9
4 4
4 1
% 4
41
4 4
4 7
1 1
Y A R I i E LECTIONES
1 1
1 1
? Roeperus.
C, .
.
C, .
* . , . qui iiucinis inclusil; Roeperns coli. Sexi. tiinp,
adv. inalh. 5, 97.
H,t c in uiarg. fol. 13 r. M .
Roeperus, : C b. 1. evanidus.
. C, . > Roepcrus el Scollus,

, , qui susp.
.
Rcxipeius;
.
. ; C.
C
[]
Uncis iiulusa supplcvii , c l demde 1. 48 pro Roepcrna.
(veJ
cf. 1.05) * [], aul t\ * susp. . Lacunam eiplei ex 65 Roe^nsa.
Ru*pera^.
C , II, Roepema.
,
C, .
C.
C,
/ C. C . . . C.
3 C .
. C, .
u
9 1
4 4
1 7
4 4
4 1
4 4
4 4
4 4
4 7
9 9
4 4
4 4
4 4
9 9
CONTRA HiERESES L I B . IY.
4091
.
, |
.

\ ~
,
*
*
.
^ ** . , . .
$
. \
, -
introire jubel qtti adsunl mslractoi ramis lauri ei

quatientes el vociferanies ei Phren invocantes d monem; elenim invocare illum hos decet, ei hoc a
daemonibus peierc convenil, quod per ae tpsi praebere ncqueunl, quippe qui ipsi pbreneiici ainl.
Immodica auleni vociferaiio cl slrepilus iis, qua? iii
secreio flcri mos esl, menlem adveriere impedit.
Q u qoalia sint jam tempus esl uberius persequi.
Magna quidem est obscurilas, Negal enim cadere
in humanam nalnram divina pcrspicere, salis eniin
esse in commerciuro dooriim venire. Reclinalo aulem piiero in praeceps duabnsque labellis islis, qua
eranl Hcbraicis scilicel litlertg inscriplae, ulriqua
laleri ap]M>silis, reliqua daemonemin aurosinsusurralurum dicil. Est auiem boc necessarium, Ul aliqnid
inslrumenli apponat ad aures pueri, per quod licet

, \ omnia significare quae quia volet. Sonat auleiu
\ . , -primum, ul in terrorem conjiciaiur puer, dcitida
, ' insuper tympanum movel, posireino lerlium lo qniiur per inslrumentum, quod puerum vult dicere,
, ,
ei exUom rei exspectai, deinde eos qui adsuot silere
, jubel, illum 9 2 ' 9 3 auiem quae a daemontbus ac, ,
cepertt proGteri. Quod aolem aaribas apposilum
[. 6466] , esi instrumenium, est naturale instrumentam, pro . cero collo insiruclarum gruum vel ciconiarufn tei
,
cygnorum arteria, quornm si nidlum ad manus
erit, el alia ex arie instJumenU sunt. Tibiote
* , enim qusdam aenex numero decem invicem in ce
. | coeunies in angustum terniinantes aptae sunl, per
, q
j
q cuiiqae volel loqualur. E l liasc
, '
puer exaudieus, nieiu correplus quasi a dflcmooi . - bus dicta ex jussu proloquiiur. Sin quis eiiam co - rium circuinplicans ecipioni buoiiduin idque are. ^ factum conlrahens consuet ei deiraelo eciptone
\ - tibiolae in madum corium conficiet, idem facit. Siii
, qutd borum non aderit, librum aumii enaique ex . , plicai el in quaniam volel mensuram extendil, quo

faclo eumdetn usum prasslal. Sin aufem tioverli,
, .
quis sil is qui sciscilatum adsil, paraiior ad omnk
, fll. Sin aulem vel iiiierrogationeni anlea eompcr. E i , tam babebil, scribil pbarmaco, et ut pneparalns
*,
lanquam solertior ceiebratur, ui qui clare scripserii
. , - quod quacsiluin esl. Sin vero ignoral, conjeciuram

periclilalur et aliquid prodil, quod ancipilem et

* , D variam recipiat inlerpretatiouem, ûo vaiicinium a
principio ambigiium hi divcrsas possil parles irabi,
,
in eventu autem quidqtiid eveneril, ad id quod
^ . ôntigerit prasdiciio accommodeiur. Deinde pclvim
ubi implevil aqua, laiiqnam tnanem cbarlulom dc m i l l i l una immisso clialcanibo. lia enhn emergii
. ,
responsuin ferens scripla charia. Paero igilur el
.
4 4
4 7
4 4
4 4
47
U a s
a u r e s
uae
71
7 4
VARIAS LECTIONES.
1 4
C . ". C, . . C.
C.

^ ; C.
C, .
C, .
C.
C. " [|
sive . .
. */ C.
C.
.
. . . C.
ante . :dd. .
. C.
C. .
, C, susp. .
. C.
Roeperus, C, .
. ^ C, .
. C.
Rorperus, C, .
w
4 1
4 4
4 4
4 4
4 4
4 5
7 0
7 4
7 4
7 4
4 7
7 1
7 4
7 4
4 7
PATROL. GR. X V I .
'
98
3033
ORIGENIS
3094
terriculamenta exsialunt ia?penumcro. Eienim vel

terbera incutit interdum qaibus exlerreat. Tbus
.
ciiim injiciens in ignero rursus operatar in bunc .
modum : Fruslum salis qui dicilur fossilis cera

Tusca circumvolvens simulque ipsum fruslura Uiu ;
ris dissecans injicit salis granuin, e l rursus colli- , ; |
gans et reponens in ardentibus prunis sinh. Quo
$. ,
concremato, sales exsilientes imaginem reddunt,

quas! novum speclaculum e l mirurn fiat. Sangui *
neam autem reddit Oaromam Indicnm airum utpoie
inclusum in itaure, siculi supra diximus. Sangui* .
neum aulem liqaorem facit cera ancbusae commisla
, ,
eaque, ut d i x i , cera immista in 9 4 ~ 9 5
[.6667]
Prunas aulem moveri facii supposilo seclo aluniine,
,
quo solulo et inslar bullarara ebullienle moveoUir
.
prunae.
l , l u s
'.
29. Ova autem diversa oslenlanl in bunc modum:
Cacumen perforans ab uiraquo parle e l alburo sub- * ducens, rursus immergens injicilo aheri minii, a l - \ *
leri aulem tcriplorii alrarqenti. Obseralo autem
, . *~
furamina rameulo > vorum minulo, ope succi ficus
adlinens.
' .
30. auiem qui oves sibi ampuiare capita faciunt
V . "
ipaa, hacmlione utuolur: Clanculum causlico me .
dipamenlo illinens gullur relinquii apposilum gla $ *
dium; illa auiem fricari cupiens irruens in gladium

lerpndo jugulaiur e l parura abest quiu caput ab- *
acindal. Esi aulem medicamenium bryouia etadarca
.
el ecilla acquis partibus imsiae. U l aulem laieat cum
' . "
fert medicameniuro,, fert pyiidem duplicem
cor
.
- "
,
T - r r " - " - "
~*
D e a m , cojus conspicua par babel ihus, obscura
, \
auiera roedicamenlum. Sed etiam auribus inoritura
| injicil bydrargyrum; est aulem moriiferum niedi camenium.

31. Gaprarum autem ubi quis obturavit ceralo
\
aiirea, dicuui paullo post mori, quoniain spirituro
, *
dueere probibeauiur. Viam enim bauc iis esse d i * *
cunl ducendi per respiraiionein spiriius. Arietera
.
auiem mori dicunl, si quis exadversus redexerit
, ' *.

eolem. Doinum auiem faciuut conflagrare cujusdam
" .
ex mariaissucco illilam, qui piscis vocalur daclylus.
; . Praeierea et id quod flt per aquam inarinam est
1
valde ulilc. Est aulem spuma maris in testacea olla _ ,

cum dulcibus cocla, cui fervenli ubi lumen adino ,
vebia incenauin, arreplo igui iucendilur et infusum j> ,
captii prorsus uon comburil. Sin vero eliam
.
itiepergea ferventi, mulio magia inccndilur. Rectius
*, . $,
aulem e r i l , si quis eiiam sulfuris aliquid aseumel.
.
32. Tonilru fil pluribus modia. Nam el lapidee
'. ;
complurea ei majoree prsecipiles dejecli per l a -
bulas ligoeaa incidunt infra in seneas laminas et
*

. ? . C.
. C. " C
* . C.
, C. ' . C.

. " ?
C . " . C . C. " C, an
?
.
IVc
j - ,*
C. ** (
C . C, . Roeperus,
C.
C,
" C in
marg. C . quid sibi velil ignoro. Foriasse resiuacea quxdam subbiauiia inlflb*
g i l u r , cum manna apud Pliuhim proprium vocabuluiu s i l quo appellanlur grana tbiiris el aliaruro uarum
C . . Mciuekius, C, . C .
3095
CONTRA H ^ R E S E S L I B . I V .
3090
E t
[ . 6769] . lonitru sitnilem efliciunt strepiiam. 9 6 * 9 7

,
labellain vero tenuetn, quali fullonee veetes pre. , (&: inunl, tenui laquco ciicumvolvcules, deinde cuni
^ , siridore laqueuni atlrectantea versanl tabellam, ea
. autem roiata sonum loniiru timilem reddii. Wxc
* " | - igitur iu bunc modum luduntur. Alia aulein, quae
; ei ipsa qui ludi fiunl pro maguis a?stitnanl, cxpo ' ,
nain. Pice abenum plenum prunis candeulibtis i m , ponenles, ubi bulliet, dinnueiitcs manug non aiu \ \ burunlur; sed eliam in carbonibus ignis ambulantcs
* \ niidis pedibus non amburunlur; sed eliatn pyrami ' dem lapideam in foco impositam incendi facil, ct
e i ore muhum cfferl funium ei igneuni. Deiude
, etiam sindonem imponens in pelvi aquae, muliis in;
jeclis carbonibus candentibus, vel sic aindonem ab
; i g | iniegrum scnrat. Tenebris aulem in sedibus
;, ' - faciis introduciurum sese pollicelur deos dxmones :
ve, et 8i forie quis desideral jEsculapium nionsirari, devocal his verbis:
9
*7
1 1
1 1

,
['
"

rexvur * ,

)
poor,
[
* ^
\\-
Gnatum otim peremptum, rurtut imtnortalem Apol*

[lmi
Cieo Ubaminibut ade$$e auxiliatorem meis:
Qui aliquandoet umbrarum Ifvium innumerat gen e$
Tartari vasti semper deflelit in adibut
Jrremeabilem navigantes fluvium slreperumquc diau[lum
Omnibut wqualem emeiuat hominibus moriaubut,
** **
** **
**
' *
,
' [
,
' **
/- Q
,
]
[] .
Juxta laeum gemenfes el implacabilitcr Itimentnntet^

Ifit ridendi nescia utraxiui Pioserphm :
Sive incotis Tnccce tancttt sedem. seu amacnnm
14
14
17
14
1 4
44
41
11
1 1
11
'.
,
; | ; ;.
" [. 69. 70]
.
" .
.
*

6 *
u
1 7
Pergamum, sive inspicis Ioniam Epidaurum,

Huc, bcale, vocal le magorum prineeps hu
adiia.
53. Poslquam autem nugari dcsiiiil, apparct i

solo igneus iEscuIapius. Deinde posita in tucdio
pelvi aqua plena omnes 9 8 ~ 9 9 advocal deos, ei
apparenl. Inspectans enim quivis in pelvim vid^bit
oinnes el Dianam simul cartes lairauies duccuKsm.
Conabimur auiem eiiain borum bibioriam, quoniodonegotia sua geruul, enarirare. abcmjin enhn
pice repletum (anquam fenridtnn demiuii mam;i>;
aceio auiern et nitro in abenum inj.cto ct picc l i quida succendil abenum. Acetnm aiitem ciiiu nilio
inisiuin ubi accepil exiguum calorem, inovri piccm,
ul usque ad siiperOciem cxcilel bullas cl *<<
VAUIiE L E C t l O N E S .
1
* ? .
4 Roepenis. C, . '/
marg. hlleris rubricaiis .
0|* C. * Ws in C. .
C. II.
riiiit de bis tersibu . Meinekius in Diar. auliq. Marburg. a. 482, IV,
. 575, 376." , C. " , ' C.
on>. pr. C.
-
Roeperttf, C, . Meinekius, .
. If.
C C
C.
Meinekius, qtfi limul coni.
, C, , vel Roeparu*.
>^ Meinekiiif,
# C, Roeperas. an ^ f
. Meiti*kiuf,qui
siraul conj. (h. e. ) .
' .
C.
, ?el sup. Hcinekiiif.
, auep. Meinekiu.
*
C.
. ' ' C.
Slcinekiiis, cf Viiidicia; blrabon.
. 156. C, . , '. C.
' C.
C, tf. Paiuan. Corinlb. 6. .
* .
C,
, MpiMfklii*.
C.
* C.
C.
C
.
. C,
. C, .
7
1 9
1 1
1 4
t T
1 4
1 4
14
9 4
4 9
4 4
9 4
4 4
9 4
4 4
4 1
4 1
4 9
4 4
4 7
4 4
3097
ORIGENIS
3091
lanlum praebeal fervemif. Anlea auiem etiam roamis \ srppe aqua talsa laval, quo i l l ut nen admoiluiii * \
, ,
eoncalefaciat, eiiamsi reapse fcrveal.Sin vero myrrbina c i nitro ct myrrba cum aceto mislis manus \ %]
rililas ablucl aqua salsa idenlidcm, non uritur. Pe- '
),
dibus autem non adaritur ichtbyocolla el salamnndra illiiue. Quod auiem pyramis iucenditur inslar " \ .
faculae, quae lapidca s i l , causa baec esl. Crelica . , ,
tcrra esl ad figuram facta pyramidis niodo, colore . , *
A u t e m tanquam lapis lacteus, cotnparatur aulem in
hiinc modum : Copia olei inungti fruslumque iin- , penit in prunis c l cuin torruk ilerumque iiiunxil el
, ' ,
exussil ilertim el tertium et ileralis vicibus, ellicil
nt incendi possit, etiamsi aqua niergaiur; babel \ M f c i m i n e e niuluiin otei. lncenditur aulem sponte,
,
dam magas Irbal, fociis catceai coctam habous pro
, dnere c i ibus ininaluin ei copioeum et facularura , '
rnonclarum fasciculum gallaruinque cavarum inltis \ \
ignem abecondilum babeniium. Fumam amem ex- \ *
balat ex cre per complusculuin lempus, cuin et *
ignem injecil in gallain et stupa circumvolvil el \ " \
conflat in ore. Sindoiiium aulein quod superimpo- \
siltnn esl pehi, in quo imponil prunas, propier . ,
suppositain aquam salsam non adurebalur, et ipsum ' , *
enim eral aqua salsa autea infecium, deinde inun- , \ rlom albo ovl cum liquido alumine. Si quis aulein
, '
liquorem sempervivi bis cum acelo adiiiiscuerit, et .
penmillo lempore antea illinel, inuuclum per mc- ' \ dicanicnluin ignem prorsus non recipit.
, "
i
'. \ * ^
54. Poslquam igitur arcanarum istorum arlium
> breviter potcslates exposuimus facileiuque viam
eorum ad cognoscendum 1 0 0 0 1 osiendimus, [. 70. 71 ]
,
ne lioc quidem visum esl lacere, id quod necessariutn esl, quoraodo solventes sigilla lilieras obsigna- , "
laa integris sigillis reddant. Piceni ei resinam et ;
sulfur prxtereaque aspballum ex pari porlione l i - \ \ ,
quefacienles, collyrii figura formantes cuslodinnl. Tenipus auiem ubi esi solvendi liiterulas, linguam ,
olep hiiniecianlee el dcinceps eigillum inutigenles ,
inodico igni calefacienies medicamcnlum inferunt , \ \
in sigillutn, tuni donec prorsus rigneril sinunl, et

boc iosiar anuli otuiHur. Dicunt auiem etiam ce- , \
.
\

ram cum resina pinea similem vim babere, el maBlicbae duaa parne cuin parie aridas asphalli. E l D | \
sulfur autem solum sulficii el gypsi vero flos cum
.
u
1,
% i
11
1 1
1 4
81
9 1
81
99
VARIiE LECTIONES.
w
C.
C.
" C. " C.
C . .
bis C . 15 r. ei iuit. 15 . *" . susp. , an ?
C " Lacunam csse posl tûsp. , id quod coniirmat infra I. 99, .

^. C, susp. .
" C.
\ C.
"'?
" .
, \ .
, ' C , ' . '
, C, . " sqq. Dixii de boc loco C. Fr. Hermannus in Suppl. Nuniioruni Gotlingensiinii Erud. a. 185i
. 108 sqq., qm pnlcbre observavit baic eumpta eescex eodem libro Ceisi, quo respexil Lucianus Alexandro, quem itle libellum ipsi Cclso dedicavii. Jbi c. 21 seimo esl de magonim arlilnis in recludendia q>i$lolis. ex quibus ba3C apponimus : .
\ \ \
\ , , \
. Celsi libros ipsos siaiim couuiicinoral Luciauus, \ , fosdeinqne Origenes c. Cels. I, 68, . 383. ed. R o u
dicit.
C. " C, . " C.
u
%9
1 1
e V
9 1
3099
CONTRA HJERESES LIB. I\ .
3100
' - aqua percolalus ct gninnii; koc vero eiiam ad obJ , ,

gnaiidum pluuibiirn liquefaclum praestat optiine. Et
.
id quod fil per Tuscani vcro ceram el adraiaiam rc |3 sinam et picein el aspbaliutn et maslicben el m i ' * []
uuluin marmor, cuni ex pari portione omiiia co , ,.
quuiUur, reliquis omnibus quas diccbam medica ,
nienlis prxslal, gypsinum autem non ininus. Sic
.
igilur et stgilla solvere iiiienlant, cpia* intus scripla
- sent discere aveules. II *s auiein dnbitabam ma .
cbinas inserere in bunc librutn, eavens ne forte
,
qui* malefkus Jiaec arripcrel et usurparel. Nunc

aulem rcpulaiili, quol juvenes bis prodilis aervari

posseitt, consilium fuil docere ei prodere, ut ca .
veretur. U l enim usurpabit qmspiara ad cognitio ,
irem mali, ila aliua quis ubi didiceril cavebil, ei
, >; jpsos tero vilae depravalores iwagoe pudcbil af te sua
'
uii. Ubi autem didicerinl bsec a nobis puemoii [] sirata, foi lasse prohibebuntur a deineulia aua. Ne
. " "
vcro solvalur hac ralione sigillutn, adSpcm suillum
, ;
ei crines cerae admiscens obsigneu
.
35. Sed ne vaticinationem qutdem,. qua fit per
\ *
pelvim, quae est ex fratidibus eonim, silebo. Con . clave enim clausum 1 0 2 1 0 3 "'Slrnenlcs ei
[. 7175] cyano lacunar inungenles, iu praesenlcm usura ad
movenl sibi insirumenia quaedam cyanea et suslol*
,
luni, media autein pelvis plena aqnae deponilur in
* , | terra, quae reflexionem cyani incideniem instar
coeK
reddit. Habcl autem etiam apenuram qnam. ,
dam lalenieni pavimenlum, cui imposila pelvis fun*
,
45
81
7 8
78
" , ,
;

,
,
' ^.
, ; - *
, ;
. . . .
,
. &
.

,
'
, ) ,
, ,
*

78
7 8
yfiovir\ o\pavh\
*,
l , u m
l , a b o t
v i l r I
s a
e s l
, a
i i l e a
8 u b e
a u
'
^
P
5
f
"
lem conclave deiilcscens, quod congregnli collusores figuras quorum volct oslendcre magus deorum dacmonumque iuduti ostendunl, quibus conspectis is, cui iniponilur, ad fraiides magorum obsmpcfil et deinde omnibus fidem babel, quac ab illo
diccnlur. Daemonem auiem facil flagrare igni, in
pariele delineans speciem qiiam volct, deinde clara
inungil medicamento iuisto in buuc modum... Laconico el aspbalio Zacynlbia ; deittde tanquam illusiraus admovet faccm parieli, iiicdicamentum autcm effiilgens incendiiur. Hecaie auiem ul videaiur
iguita percurrere aerem boc arlificio assequilur :
Collusorem aliquern cum abscorvdidit in loco, quo
libuil, nactus quibug iniponal inducil professus
sese monstralurum equii.uitem pcr aerctn igniiam
da3moncm, quos cobortatur ad oculos confestim
cuslodiendos, dum ceruanl in aere flammam, utquo
obvoluto vullu in os procinnbaiit, doncc ipse vocel,
c l liaec posiqnatn edocuii, iu obscura noclc per
versus ita fatur :
Infernnlis lerrenuque et coeletih vcni, Bombo,
y
V A R L E LECTfONES.
. C, .
C.
;>. ; C. . ' nm. C, .
* add. .
; * C.

,,
s. s. ^ susp. .
, , .
..
. C, . ' , C.
C.
C. .
Ante aliqifl
vocabula omissa .
C.
C.
susp. , ^ Bergkius . L. . !(
qui boc cannea opiualur Tbeocrilo obxcrsari II, 15.
1
8 1
<
8 8
6 7
7 1
8 8
7 8
7 8
7 8
7 8
ORLG.ENIS
3(01
CumpUulit, triviu, litcifera, noclivaga,

)nimicn luci$, noctis autem amicn ei xocia,
Larta canum lalratu atque tanguine flavc,
jVr cadavera vadtnt per sepulcreta defunctorum,
Sttuguinit desiUeran*, terrorem morlalibus [erens,
Gorgo et Mormo el Luna et vndtiformis,
Venias propitia ad uostras libaiiotta.
3102
7T
*
, rptodhi , .
" ,
*

,
'
*
,

, *

'
.
8 1
8 8
36. IIxc locuto illo ignis conspicilur per aerem

currcns, illi autem cohorrescenles ad nec opinatum
visum obvolulis oculis bumi provolvuniur muti.
Ariis aulein magnitudo banc 1 0 4 1 0 5 habel *
lionem. CoIIusor, quem dicebam abscondiiuin, ubi
cxaudivil incanlationem flnitain esse, tenen milvum aul accipiirem circumvolulum stupa incendit
et rciaxat. Ille autem perculsus flamma sublimis
avolal el iuciuiiorem volalum facif, quo conspeclo
insani, lanquam nescio quid divini speclaveriul,
scsc abscondunt. Avis autem circumrolata per
ignein quacunque coniigit defertur, et roodo domos
iiicendil niodo corles. Talis esl divinalio magorum.
*. * *
,
\ ^
. [. 73. 74.]
, ,
, ! *
.
.

* **
, . .
37. Lunam aulem in lacunnri apparerc facitin( c(

siellas in bunc modum : Iu mcdio lacunari alligaio
speculo, posila m medio so!o conclavis pelvi aqtiae
plena c rcgionc, lucerna aulem media obscurius l u cente aiiitis pelvi consiiiuta, ila per rcflexionem
efTicit ui lnna luceal per speculum. Sed etiam lympaiium s;rpc de lacunari sublime suspendilur circumdalum vestimeiUO aliquo, celalum per collusorein, uc aitle tentpus appareat, lumine pone posilo : ubi aulcin signum dedii collusori, is lanlum
involucri auferl, quanlum ilH necessarium ad efficiendam imagincm, qualis per illud lempus Ogura
li;na3 esl. Imingit aulein perlucenies paries lympani ciunabari c l giimmi . . . . laptdesc Iagenx abscisso collo atque fundo, inserens lumen el circumplicans aliquid caruni rcrum, qux stint tdonex ad
pellucere facienduin figuras, qtise in sublirai ab aliquo cclanlur collusonim, poslquam accepit signutn,
ex sublitni defundii macbinns, ul videalur ex coelo
tcsccnderc luna. Idem atttein eiiam per ollam iit
per silveslria loca. Per ollam autem ciiam quae in
acdibus fluni ludmilur. Pone ara,m enim exslruclam
posita csl olla tenens lumen flagraus. Cinn auieiit*
piura sint lumina, nullum lale oslenditur. Postquam igilur invocavit magtis lunam, omnia jubel
lumina exsiingni, unum auiem obscurum relinqui,
el lum reflcciilur iux ex olla versus lacunar, quae
referi imagiiiein lunae iis qni adsunt, repondiio ore
clla?, quaienus tempus requirere vjdetur, ul lunx
*^. *

,
*,

,

* ^
, 5
, ,
,
, ,

.
. . . .

, \ ,
* ; ;
,
,
.
; . *
* .

,

,
,
r a
8 1
8 1
8 8
8 8
VARL4S L E C T 1 0 N E S .
,
7 8
: C.
Veinekius in Annajibus Marburgcnsibus a. 1852, 4 , . 376 :
.
pr. C.
pr. C.
; . et susp. C, ^ , ul nns. eliam Meiuckiug einrndavii.
. C.
C,
'. " C, .
* . C.
C.
[] *
. . . vcl potius ^ susp. .
[]
susp. .
C.
C.
Anle laeonam iinlicaMtnns.
, coni. , susp. R. Scollus
* . *
k\\sp. H.
0.
7 8
8 8
8 8
8 8
8 8
8 8
8 1
8 8
8 1
8 >
8 1
8 7
S103
CONTRA ELERESES L I B . I V /
3104
- similis in lacunari apparfai species.

, ; ,
.
[p. 7576] '.
1 0 6 * 1 0 7 38. Slcllai autem apparcre faciunt
*
tlirissaruiii vel hippuri squamae aqita cum gtimim
\
rigaue et affixae lacuucari per tnlervalla.
.
*. ,
59. Terrae motus auiem specieni effkHinl, ut
videantur ornnia moveri, stercus ichneumonb*
, '
ciim lapidc ferrum atlrabenle in prunis incensum
8 8
8 8
'. *
\
, \ * .
,
$ .
40. Jecur autein quod videalur inscriplum esse

oslendunt. Sinisirae manui inscribit quod libet,
apialum ad id quod quaesilum esl, liiierae autera
galla et acelo acri scribuntur. Deinde subialum jecur per ahquad lempus retiuet sinislra manu,
illud autem irabit typum et quasi inscriplum
videlur.
41. Cranium auiem loqui poftilumin lerra faciuat

\ \
in bunc modura : Ipium quidem faclura est ex

, [ , ^ \ oneiilo bovino, figuratum auleni cera Tusca et
gypso apparala, circumvolulo tcgmine tpeciem
cranii prae se ferl, quod oinntbns loqui videturope ,
r.iiile inslruuaenlo, quemadmodum eiiam de pueris
, '
supra exposuimus. Gruis vel alicujua lalis procero
, collo instruclae avis gullure apparaio eoque appo . " sito ad craniura ialcnler coUusor quae vull loquilur.
Quod ubi evauescere vuh, prunarum acervo cir ,
, Q cumposilo lanquam tburiftcaus apparel, quartim
,
calorem curo arripuii cera liqueacil, et ila cranium
.
evanuisse crediiur.
'. , &
42. Hacc magorum opera et lalia eexcenta, q u

verborum congruenlia et cum iide faciorum oparum
specie deleniunl imperilos. Quorum artem obilupefacii baeresiarcbae imilali sunt, partim in abalruso
,
ei obscuro tradenles placila, pariim etiara exor*
nantes lanqnam sua. Quam ob causam quo commo , *
nefaceremus vulgus laboriosius bacc exposiiimus,.

ne ullum rclinqueremus locum, si qui vellenl se

duci. Delaii auiem sumus non imprudenier in qua>

, 4 dain magorum arcana, quae in rcai quidem praesenlcm oon admoduro oeceusaria eranl, ad caveudam
,
auiem magorum fallacem et iiicpiam ariem ulilia

. videbanlur. Posiquain igitur, u l videlur, placiia.

universorum exposuimu*, mulia adbibila cura ad
, ,
illustrandum esse ea, quae lanquam nova ab h^re,
siarcbis invecta sunt, vaua ad pietalcm 1 0 8 1 0 9 1

ei adullerina qu:cque ne ioler ipsos quideiti forusse

[. 76.77]
in aliquo bonore babeamur, placet brevi sermonc
, ,
in pauca conferre quae supra dicia suni.
8
1 8
1 1
1 8
1 8
1 8
, 8
18
.
*.
43. Quicunque ubique vel pbilosopbi vei ibeologi
VARIiE LECTIONES.
8 8
C
. C.
. C.
C. ' *1 .
r.onnul!a exciderunl .
C , . C. C. * . pr. C. * C , .
om. pr. C.
(
add. *
. C.
*0
margiiie Cod. .
C.
C.
C.
C , *
<
. C, .
C.
. C.
8 8
9 1
1 1
1 8
8 8
1 8
1 8
1 9
1 0
1 8
1 8
3105
ORIGEMS
3IS6
quassiveruul non concinunt de Deo, quid sii aul ;

qualis. Aiii enim dicunl esse iguem, alii spiiilum, , .
, , $,
alii aquam, alii deuiqtie lerram. Singula autein
elenienia aliqua cx parte deUciunl, allerumque ;b . "
alfero superawr. Hoc auiem accidil mundi eapien- .
libus, id quod intelligentissimo cuique lnanifcstuin , /
esl, ul conspectis niuudi summitatibus in rerum ,
naiura conlurbareutur, majora bu3C arbiiraii quam ,
quae ab aliero generaiiooem reciperent, el ne con- '
juncluin qnidem univmum ipsum esse Deum. De- ,
=
claraverunl aulein principium doclrinae de Deo .
unan reruin visu perceptarum, cum qnisque sla- , ,
lucrel quodcunque pracslare opinabalur, et ila cum
oculos fixissenl in iis, qusc a Deo creata sunl qus-
, | que ad illius cxsuperanlem magniludinem minhna
exstanl, non possent autem in magniludinem vcri 0 " ,
Dei exiendere meniem, baec in Dei locum saffece- . runi. Persoe auiem arbitraii se in penetralia verilaiis progressos ease, dicebant Deum esseluciduro, , .
tuccm iaaere conlentam. Babylonii autcm dicebant ,
Deum esse tenehricosum, quod el ipsum alterius
iHins consequens videtur; noclem enim subsequilur , . *
dies, diem auiem nox. ASgyplii atitem omniam se
esse anliquissimos raii divinam vim
compu
*
lanlw bas dislantias parlium ex divino afflata
'
dixernnt Dcum esse nionadem indivisam e.t ipsam

semet gencrantem, ex eaque omnia constilisse. ? ,
H.ec enim, inquit, cum ipsa non generata sit, nu , $ ,
meros detnccps geueroi, veluti ad se monas siiper- ' $

addila generat dyadem et sirniliter superaddila
gctterat trtadero c i telradem usqae ad decadem, ^ ,
quse qmdem principium et Onis numerorum est, ita ,
Ht exaistal priina et decima monas, propterea quod \
etiam decas eamdem potcstaiem habet el numeratur , pro monade, c l bsecdecies sumplaevadetbecalontas
et nirsus monas, ei hecaionlas decies eumpta ,
faciel cbiliadcm ei haec erit monas. Ita et millia , '
dfecies siimpta 1 1 0 1 1 cum accurale reddenl [. 77 79.] **-
luyriadem, similiter crunl tnonas. Monadis aulem , .
ptr hidivisorum comparalioncm cognaii numeri
tomprehendtmtur : 3, 5, 7, 9. Est autem eiiam ' ' f '. " :
alias numeri eognaiio ad monadem naiuralior se* cundffm sextuplicis orbis rationem, dyadis, secun- ,djm parilium postluram niimeroruin el divisionem. , Cognalus aulcm est numerus 4 el 8. Hicc aulem. . ^ .
progressa sunt usque ad

' '.
quataor elemenia , dico autem spiriius el ignis *
aquasque ol lerrae, ex quibus et confecii mundutu -,
et masculo-femjiieum enm adornavii, ei duo qui-
,^ ,
dera elemenla ad superius hemispbxrium dcslina
vii : tpiriuim ignemque, el vocaiur hoc bemi1 8
8 8
1 1
8 8
8 k
8 8
88
88
8)1
88
VARIJE
LECTIONES.
1 1
) C.
" Roepcrns, C, .
. C, .
.
C , , qui ptiiat oiuissiim cs<ft posl vel antc .
pr. C . * II.
Scotlus, C, . ** Posl sigua licmi;e poûimiis. " . . C
, . ? . C .
coni. .
Roeperus,
C, .
. * om. C. lacuua relicia *.
, Biinseuius I, 77.
-.. vel susp, .
Rocpcrus.
|] suep. .
1
1 1
1 8
8 8
8 8
3107
CONTRA H i E R E S E S L I B . IV.
310
\ - , phasiiiim monaJis bciieficutnqiia lurtum vergeus
et masculiiiutii ; cum enim lenui natura git monas.
\
eQVriur in lenuissiinam et purissimaiii partem xihe
ris ; reliquaqiic duo elementa, qusc sunl dcnsiora,
\ atlribuil dyadi: terranique et aquam, el vocalur

boc heiuispbserium deorsum vergens femineunique
, \ ,
et maleficum. E l ipsa vero rursus superiora duo

elementa iiuer se comparata habent in se masculum

et femineum ad fertilitatem el incrcmenia universorum. Et iguis quidetn masculum est, spiriius au .
tem femincum, el rnrsus aqua masculum esl, lerra
^ ,
auicni femincum. E l iia a principio consuevii ignis
^ , .
cum spiritu, cum terra aolem aqua. Sicuii enim
* ,
. "
poteniia spiritus est ignis, ita eiiani lerra aqua
, .
E l ipsa vero elemenia computala et divisa ex sub - tracitone cnneadum desinmU proprie parlim in
masculum numerum, parlim ameni femincum.
' ** , &
Sublrabilur autem rursus enneas per banc cau ^ , & !
sam : propterea quod treceiilae scxaginta quae sunl

universi parles ex enneadibus conslanl ob eamque
,
causani qualuor quae sunl regiones roundl uona
ginla parlibut circumscriplas sunt perfeciis. Appro * *
- priatus aulem est monadi ignis, dyadi auiem stinl
lenebrae, estque luci ex nalura viia, dyadi autem
, ,
mors, ei viiae quidem jusiilia, niorii auiem pravi ,
Iqs. Qtiamobrem quidquid natum esl in masculis
,
numeris beneflcum esi, in femininis aniem maieft. cnm esl, veluii coinpulant 1 1 2 * 1 1 3
*#
,
ui ab ea ordiamur, fil 561, qui numerus desinil in
, [. 79% 80.] ,
* ", ', & ^ mouadem, gublracla enneade. Similnn in moduin
- . "
coinputalo: 605, stibirahiio cnncades,
', ,
desinil in dyadem, c l redil singulum quodque in
, .
tuuin.
\

44. Monadi igiiur, quippe quae sit benefica... in
**
imparem numcrum desinenlia nomina sursum ver *
geiuia et mascula ct benefica, reclc observaia, esso

dicunt; quoe aulem in pareni nunieritm desinunl,
.
deorsum vergentia et fcminina et inalcflca essc

credita eunl. Naluram euim aiunt ex conlrariis
, , , conllatam esso el ex bono el ex malo, siciiti dex , . " imni el sinislrum, lux ei lenebre, nox ei dies,
....
vita el niors. Prxlerea boc qtioque aiunt
, , , quod est par, quod inscripiuin lilleris
. {k>- apianles corpori medicantur. Iia eiiam berba qiia>
- dam, quae desinit in bunc numerum, similiier ap .
lata efficax est propter similem numeri compulunt.

^
Verum eliam medicus simili numero a*grotos eanat;
.
sin adversus eril numerus, non facile sanabii. His
nuineris observalis quseqne sunl similia ron>pulan(

cx bac ralioue alii qnidein secundum vocales solas,
,
3 1
8 8
88
8 8
4 1
4 8
8%
8 8
4 8
8 5
VARiAE LECTIONES.
C.
Inier c l * ; Inruna esse videlur, quia in snporicribiiii nibjl de emioadis raiinne diciutu et M , sed cl supra cap. 14.
Kooperu^, C, . C.
C ; 4 .
!.
^ ..
Roeperus, -C, . " C.
. C, .
C,
Posi fori. inserendiim [ ] .
singulari modo dictnm, scd
fort. non uiutanduin; eiiim ; appellari polest. unde eril ; exiperies . , .
LCJJ. [ ]
, uisi plura luibau .
C.
Lacunaiu notavit .
C.
.
C.
8 8
8 8
8 8
8 8
18 1t
8 8
8 8
8 1
1 8
8 8
%A
1 8
4 8
3109
ORIGENIS
3110
alii aulem secundtim tolum numerum. Talis cliani \ , '

* .
jEgypiiortim sapienlia, per quam divinum numcn
celebrau'cs cognoscere opiiianiiir.
\ ( 45. Saiis igitur et hxc a nobis videniur expb. '*
caia. Verum praetetea eliam arbtiror nullam opi ,
uionem sapicutia ierren;e el bumi dejecta? praeler
misisse, noti inmilem auiem video curam, quae a

nobis in eas res impensa est; nou enhn solum ad
,
coargiiendas ba?re*es utilem videmus exsiltisse ser ,
monem, sed eliam ad ipsos bujus doctrinas secla *
tores, qui, ubi incidcnt impensai curx noslra, et

Sludiuiu nosirum adinirabuiilur et laboris assidui
laiem non vilipendenl ncc slullos judicabunt Cbri .
stianos nbi perspicieni, quibus rebus ipsi stulie fi
dein babeanl. Adde qtiod eliam eos, qai veritaii sese
addixerunl disccndi avidi, juvabii senno, ul intelli-

gentiorcs evadant non tolum, ubi didicerfnt hae,
rcsium fuudameiita, ad facilem refulaiiunem corum,
qni sediicerc eos conabunlur, sed eiiam ubi didice- , , [. 80-82] *
' , '
rttii snpieiiluin qua? dicuntur opiniones, qnas
, *
1 1 5 edocli ueqne ab ipsis tuibabimttir lauqiiam
igttari, neque ab aliqnil)U6 sedurenturquasi vi qua- .
dam ageniibus, scd etiain eos, qui se luci se paticnlur, cavcbunt.
40. Expositis igilur quantiun satis iis, qune p!a \
cuil cxponi, jam ad consilium qnod propositum est ,
exsequeiidiiin Irattscamus, ut deinonstralo quod

fonslituitmis dc tcrresibus el coacto, ul singulis

sua ivddantiir, midos boresiarcbas ostendamus, c l ,
iiiscilia obseqiictiiium maiiifeslaia compellainus
redire ad veriialis scremnn porlum. Quo anlem
. "
aperllora ea quaediemda snni lecioribus appareanl,
^ ,
placel eiiain ea, qux ab Aralo claborata sunl de
[ " ] '
Cifilestium siderum posilura, in medium proferrc, , ;
quandoqiiidem qnidam cum dootrina sacrae Scri
pturaj comptrames itla sonsum depravaut, sedu- , ** cere ir.enles eorutn qui aores prabenl conati, cum
,
persuasibilibtis raliotiibue alliciunt eos ad quae vo- ,
lunt, tnauditutn spcctaciilum oslenianles, quasi
* ,
coelo deflxa siul quae tradunt; isli autcm fixis in

inaudilum spectaculuin ocnlis vanorum miranles ,
capiutilitr instar avis, qua? vocalur bubo, cujus si .
inile convenit afferre propler ea quae insianl. Est ^
aulem aniuial boc non wulium dissimile aquilas ne- *
que magniludine iiequc iigura, capitur aulem in D
bunc inoiium :Aueeps cum vidil catervam aliquo
*, ^ iu loco dcsidemeiii,ex louginquo conotitiens manus
.,
sallare se 6imulat et in liunc modoin paulalim ap ' . "
propiuquat avibus, illae auiem obsiupefaaias
taie speciaculi ad omnia caeculiuul. Alii aulerp ex
iis, qtii ad capluram parati suni, a lergo ettperve-
.
nientcs aves millo negotio comprehendiint, cum

coiiiemplauiiir eallaloreiii. Quaproplcr precor, ne
}

quis similibus spectaculis obstupefactus coelum in
e v
T A R I i E LECTIONES.
C, II. . C , . , C , . * ' C , II.
add. ,
* . G, . snsp. .
Dc hat captura cf. Athcn. IX, . 390 D, . "
pr. C. C. C,
1 1
1%
311!
'
CONTRA H.ERESES L I B . IV.
3112
. lerpreianlium instar Uiiboiiis lodiflcrtur. SaUaiio

"
enim et nugae tatium mali fraus el non verius*
A i i igiiur Aralus in liunc modum :
01
(

.)

,
[
lllce timul multcrqM el alior$\tm alia
In cado veriuntur per omnet dih perpetuo (iioc e*l

univtrtce $tella>)
Verum hcrcce ne paulum quidem dcclinal $ed tmtnota semper
Axi$ perpetuo manet, Unet autem fixam omnes in
purles
1n medio lellurem, circumagit autem ipstim cmlum.
%
, "
'
*. [. 82, 83]
1 1 6 - 1 1 7 + Mulias () ail esie in coelo
, ,
slellas, hoc esi verientes, quia circumaguntur ab

oriu ad occasum et occasu ad orlura perpetuo or . biculari flgura. Volvi aatem versus ipsas Ursas d i
cil quasi quoddam flumen omnis magnum rairacu * , ' lum immensi Serpenlis, ei boc esse quod ail in Job
ad Deutn diabolus, qui dixit : Pertuitravi qucc $ub
'
' - coelum e$l terram ei circuivi, boc est circumegi me
8.1 \
ei undique conlempialus snm mundum. Constilu .
tuin enim e&sârbilrantur versus borealem polum
, $ ,
Draconem, serpenlem, qui ab allissimo polo omuia
^
inspeciat et omnia iniuelur, ne quid oniniuro que
, tva ' *
fiant eum fugial. Cum cnim omnes iti coelo sielhe
occidanl, solus hic polus nunqnain occidit, sed in
, aublimt super borizonlem vadcns onuiia circnm spicil et inspcclal, nec quidquam illorum quae fiunl
, a i l , eum fugere polesi*
, .
7
'

,
Qun maxime
Mitcentur et occaivt et ortut lecum,
.
consiilutam esse ail ejus caput. Nara veraus occa
sum ei orlum amborura heroispbariorum siium tst
, , ,
capui Draconis, ne quid, inquii, eura fugial pcr
,
eutndem locum neque eorum, quas sunt iu occasu
, "
neque quae sunl in o r l u , sed omnia cognoscal bel*>
. " *
lua simul. Eat autem juxta ipsum caput Dracoitis
,
speciesiiominis per stellas conspicua, quam vocal
" * Aratus imagiuera Jabore aitriiam ei serumaosi U
inilem, vocalur aulem ln genubos.iam Araius qui . "
dem ignoraro ait, bic labor quis s i l ei miraculuw
boc quod verlitur in COBIO, ba?relici aulem per

" l l asirorum pervesligalioncm annisi doclrioae suas
confirmare sludiosius baec scrulali illum, qui esl ia
, ,
genubus, aiunt e&ae Adam, secundura ioiperalum
,
Dei, siculi dixil Moses, oburvantem cepul draconii
, , , " ,
n
T f
VAHIAS L E C T l u N E S .
M
f t
-. Ropporns coll. p. 421, 21 : C,

Cf. Arat. Phanom. v. 19 sqq.
C .
* pr. *, corr. i\. * C. C. * Cf. Aral. Phanom.
. 4 , 43 : * ^ | , , . . .
' . C, . , .
* Cf. Joh. , 7 :
* .
C. * G, Araliis . 61. *
C.
C .
. C, susp. .
C.
. C. " Cf. Arau
. 63, 64. * | , . . . . 65. sqq. | * ' ' | . Cf. Aral. . 64, 65 : ,
, | ' , , . . . " Cf. 1 Mos. m , 15 :
(ai. vcl ) , (al. vel )
.
k
f l
7 1
3114
ORIGKNIS
4
r/jr )\
\ xtipvav . ;
"
311*
adreuomm
cttLeiu tjus. lia enim iiiquU AraUis:
11
*
Dextri pedit vesligium habent inflexi Draconig.
'. [. 85, 84]

1 1 8 ' 1 1 9 *8. Juxia positam aulem esse ait ci
irtrinque (dico auiein ei, qui esl In g^nubn) Lyram ( *)
, \
Corouam, ipsuin auicm genu flectcre et passis
manibtis taiiquam de peccaio cnnfileiilem. Esseau- .
tein lyram inusicwm iustruinentum, ab iniante ad inoduin eliauilum fabricatum logo, logum aulem
este qui apud Grarcos vocaiur Hcrtues. Dicit auiero * " . '
Aratus de faiirtcaliooa lyrae :
;

1 9
^ * *
Hlam aniem etiamlum in cunn vagien$
MtrcuriiU terebrant, Igram a*l*m edixitpocari. g , & .
,
Soptfim cbordarutn esl, per eeptem cbordas oniversam barmoniam et fabricam mundi concinen-
letn signilicans. Nain in sex diebus inundus facius [ *]
esl et septiiuo requievii. Si igiiur, inquit, confitens , . ,
Adam et capm observans bellu.e secundum impera- ,

11111 Def imilabiiur lyram, hoc est obsequetur logo
,
Oei, boc esi parens b g i , apposiiam ei coronain a c ,
dpiel. Ubi auleni negliget, una deorsam ferelur
^ .
C I I I I I bellua, qux subjacct, et sortem habebfi, i n quit, cuiii bcllua. Videtur autemlti genubas ab mra- , /^
qne parle injicere manus et ab altera parie atiiii- , , .
,
gere lyrani, ab altera aulem coronain, ut Itcet v i -
, *
dere pcripsum babitum. lusidiisaulem petii siinul
et alirecial coronam ejus alia belbia, miuor draco, ^ [ ] ,
quae esl proles ejus qui observatur ab eo, qui esl in
* *
geniibtu, pede. Ilomo a u t e m aslai utraque uianu * ' per vim constriiigtMis e l relrabens a corona ser- , ,
peniftin, ncc patiiur aiiingere coronnin vehcmetitcr *.
nileiiteiii belhiam. Angmtetteittenii a u U t i appellat
eoiiv Araltn, quoniam delinet Hiipoium serpeniis,
qiti nitilnr a-iseqiM coronam. Logiis autem, iixpiif, 6,
est ffgiira bominis is qui iiiipedil, quoininus asse- *
quauif corotiatn, belluam, miseraius eum, oui iiisi" ,
dianiur draoo siniul et prolea ejus. tpsst auleui Ur- . , ,
as, ofuni, bebdomatlea sunl duoe, ex sepiem slcllis

canstafiles, ckipticitiin crealtirartnn imngiiiea. P r i ,
ma enim, iiKjuii, c r e a H i r a eet secHndum Adam in .
a e n i i n i i i , quod eî is q u i iu g e m i b i i 9 eel conspi ", , ,
cnue. AHara 1 2 * 1 2 1 ametn r r e a U i r a aecun- D , dutn Chriatum, per quam rcgenemtnur, quod csl
. , , '
Angtnieueiie, rehiclans belluje et impcdiens caro- , [. 84-86] .
nom ftHingore, q n apparaia esi boimui. agna au- , ' Ursa est llelica, inqnit, niagnas crealuroe s i ,
gnum, ad qnatn navigaiionem dirignnl Graeci, boc
a d quaju iiisliiuunlur el per flaclus vii poriaii
. " *

9 3
CONTRA S t f R B S E S L I B . I V .
3115
3H6
, ( , s e q u u n i n r , t a n q i K H n voJntatn qnamiam lalcro crea, \ liiram vel disciplinain vel sapienliam reiro ducen > ,
lem eos qui scqimntur lalero crealuram. Ver*io
enim qusedam Jlelic.c appellatio et revolulio ad ea, dem esse videlur. Exigua aulem qua?dain allera
.
Ursa lanquam iniago quaidam aiierius creaiionis
\ * . secunduin Deum condils. Pauci enim, inquii, sunl,
" qui per angustum Iramilem inccdunt. Angtistam
aulem dicunt esse Cynosuridem, ad quain Aratus
, *, Sidonios ait navigalionem iiistiliiere. Sidonios au , tera ex parle Aratue dfs.il Pboenices, proplerea quod
" - Pboenicum sapieniia admirabilis esi. Phcenices au . "
tem esse Graeci dicuut ôs, qui ab Rubro mari se - des Iransluleruni in eura locum, quem eliam nunc
, " * iuhabiianl; boc enim Herodolo ptacet. Gyuosura
_* '

,
. , , ",
, , ,
'. , '
' ,
. ,
,
, , ,
, , . , ,
'

\ .
* Q
(
,
,
* 0
,
*
^. , , ,
, [. 86, 87]
, [ ]
,
, , , .
, ,

,
D
, ,
, ,
- $ .
, ,
. , ,
, ' .
anlem, inquit, ba?c Ursa, creatura gecunda, parva,

angustus trames, el non Ilelica. Non enhn retrorsum ducii, sed prorsus recla via eos qui sequunlur
matiuducil, qnippequae sit . enim logus
est, pariiin cusiodicns el servans gregem, cui insidianlur lupi, partim a creatura belluas (anquam cah> venans ei pessumdans, partiin generans cuncta
e l , quod aiunt, , boc esl generans. Hinc,
aiunl, Aralus de orlu Ganie loquens dixil hoc modo : Cane auiem orto nonjam scgetti menliue iunl.
Hoc est quod ail : seniina conjecla in terram usqne
ad Ganis orlum saepe, cum radices non egerunt,
tainen effloruerunt foliis et manifestant inspectanlibus se fore frucluosa t appareni vigemia, non
babenlia vltam a radice ffi Ipsis; wbi antem Gaitls
ortus eril, a Ganc quae vivuoi a moritris discernonl u r ; arescunt enim revera qtiscanque radiees ntrti
egerunt. Hic igitor, inquil, Canis -cura togu* qnidam s?l divinus, vivonim et morteoniin jodcx
1 2 2 2 3 exstKit, el siculi ptanEamim Cirtiie eidus in creaiura sese exhibet, Ua in etesiibvs
plantis, inqtrH, bomtmbos, logus. Propier hanc
fgitur causaw aKera creaiura, Cynosara, logicie
creatura iroago conslitil in ctelo. Medius aulcm
Draco inier ambas creaiuras subtenditwr, eo, quas
simt magnse c r e a l n r , impedtene \n ^xfgoam creatoram irausmigrare, eaque, qti ln oreaiara consliterunt, veiuii eum, qui est iti genubus, custodiens, observans , quomodo ei queiiiadmodtim slitgula in exigoa crealora camtiitriitl. Obsenrtliir
autem et ipse ad capui, inquit, ab Angoitenenle.
Haec, inqoii, imago consiilit in coslo, aapieatia
quaedam iis, qai videre possuiii. Sin ab hac parte
obscurura cst, per aliam, Hiqiii, imaginem creatura d & e l pbiloeopbarit de qoa Aratus dixU
hitnc modam :
VAHLE LECTiONES.
, %
C.
Cf. Matili. vn, U : ] * ,
. C. Cf. Arai. . 44 : . G.
corr. C , cf. Herodol. tiist. 1, i .
. C. II
C, Aral. . 352 eqq. *. (sc. ) &* |
| , | ,
..
* . G. add. .
C, . Hoeperns, , C,
. In C vox vidctur erasa .
. G.
3117
ORIGENIS
31
, ;" , , , *
Neque igilur Cephei genu$ cerumnosum latida.
49. Ccpheus, inquit, ibi prope abest et Cassiepca el Andromeda el Persetis, magna crealtirae elemenla iis qui cernere possunt. Cepbeum enim ait
csse Adain, Cassiepeam Evam, Andromedam uiriusque borum animam, Peraeuiii logum, alaiam
prolem, Celuin insidianiem belluam. Non ad
alium quempiam liorum, sed ad solam Andromedam vadil qui inierfecil belluaiti, a qua et Andromedam sibi vindicans, quat exposiia eral vinculis
constricia belluse, logas, inquii, hoc est Perseus,
liberat. Perseus auiem esl pennala axis peueirans
ulrumque polum per tnediam lerram et torqucns
niundum. E s l autem eliam spiritus qui esl in IDIIAdo avis Cygnus circa Ursas, musicum animal, divini imago Spiriius, quia in ipsis jara lerminis
cousiiiuium viiae lanlum canere iucipii ctim bona
spc discedeus a prava creaiura, hymnos edeus Deo.
Cancri autem ei tauri el leones ei arieles el capra
ei hasdi el quotquol alia aitimalia per aslra nomin.tniur in caelo, imagines scilicet sunt, lnqnii, et
exempla, iindo mutabilis crealura nacta species laIibus animulibus intpleiur.
&p
'. , \, \
\ ;, ).
| .
, * ,
' ,
, , "
. ' **, '
\ '
, '
, ,
. ; ,
?
. "
,
[] , *

$ ,
" .
,
,
, , , *

.
11
1 1
'. [. 8789]
1 2 4 * 1 2 5 50. His usi aermombus opinanlur
mulloa decipere, quoiquot operosius aslrologis au- ,

,
rein praebenl, binc ftdein Dei coniirmare aunisi, quae
quidem longe abludit ab borum opinatiombus. Qua ,
propier, dilecii, fugiamusillara vanoruin iniralionein G ;. , , *
avit bubonia; bsec enira el hujuscemodi aiia saltatio
suni et non veriias. Elenim nullo paclo sielbc baec . *
,
oaieudunl, scd de suo homines ad accuraiiorem
quarumdam tlellarum appelialionem nomina in buiic , *' . ,
moduin composuerunt, quo nolabilee sibi fieienl.
Quid enim urs* aul leonis aul haedorum aul aqua- , , , , "
, "^
r i i aui Cepbei aul Andromedac aut speciroruro, quae
celebramur in Orco, simile habenl stelke dispersae : ,

per ccelum , cum uiulio posi nati sint bi bomines
nominaque poslquam boininum exsliltt orlus : ul "
* otiati) bairelici perculsi speclactdo ita dcmum anni
lanlur per lalea serinoues coniirinare suas ipsorum
;
dociriuas
1 8
1 1
51. Sed quoniam pene nulla non baeresis per ^

'. '' arilbmeiicam artem invenit bebdomadum meosuras
ti aronum quasdani propagiues , cum alii aliier ar , "
tem distraberenl oi solis nominibus variarant, ho * ,
rura aolem magister iisexslitllPylbagoras,qui pri ,
lutift ex iEgyplo hujusmodi numeros tradidit: place
" *
4
VARIiE LECTIONES.
* C, cf. A r a l . 179
* .
C .
. C, . " .
Cf. Arai . 355 sq. : | ^
.
C.
Cf. Srbol. in A r a i . . 475 : ol

. "
.
G.
C. . . C , . C
C, . " C.
C . * % C
*' C. * C
1 #
1 1
1 6
3119
C O N T R A HERESES LIB. IV.
3120
, nc Iioc quidein praelermlllcre, sed, ubi paucisoslen

derimus, ad ea qua consUinm est demonslranda
. - progredi. Exstiteruut ariihmelici ct geometra, qui " ,
bus prseier caneros fomema praebuisse videtur prl * " mus Pylbagoras, iiqne a numeris, qui in iniinttcim
muliiplicando progredi possiinl, etiam figuris prima

principia sumpserunt Unquam sola menie perci . , pienda.'Geometria? enim , ut licei videre, pnnctutn
5 , , * indivisom esl principium ; ab illo autent ptinclo per
arlem infinitarura figurarum a puncfo gcnimra re . ' pelilur. Ubi cnim processilpunctum in longUudinem,
| exsistii linea post processum, quae terimnum babet
0 , , punclum; Jinea autem cum in laliludineni proccssit,
$, ' planiliem gignit, termini aulem planiliei stinl linenc;
,
planilies aulemcnm processilinaliitiidiiiein, exsblil
,
* , corpns. Ubi auiem firmum corpus exslilil, in biinc

modutn ex minimo puncio prorsus inagni corporie
,
fundaia esl natura , idqtie est quod Simon iu IMIIIC

[. 89. 90] oiors\ 3 r . r o
modum 1 2 6 " 1 2 7 efTatur: Exiguum magnum eril,
$ ,
tanquam puncium quod e*l, magnvm aulem infinitum,
* .
quippe seculas punctum geometraruro. Ariihnteticas
,
auiem continenlis per compositionem philosopbiam
, ,
numerns exstiiil principium, id quod est infinilui,
*
incomprebensum , babens in se oniucs qai possuol
. *
in inOnitum per muUiiudinem progredi numeroa.
,
\
Ntiraerorum autem principium exstiiil per subsiaiv
.
tiam prima monas , qusc quidem csl inonas virilia,
** ,
procreans paterne reliqtioa omnes nutneros. Altero
.
loco dyas, femineus numerus, idein autem el par
-*
ab arithmeticie appellamr. Tertium trias, numerua
8 ,
- -
8 8
r t
. * ^
,
, .

( ), *
. , ,
, , ,
| '

^'
, *

.
, ,
virilis ; bic et impar ab arilbmeticis vocari solel.

Praeter bos omnes aulem teiras, feminens numerosv
idem autem hic et par vocalur, qui feminetis est.
Sunl Igilur unWersi nuraeri ttimpii generalim qualoor (numerus autero erat ad sexom indefinitus),
unde perfecius illis numerue exsiiiil decas. Dnum
enim, duo, tria , qualuor efficiunt decem, nt supra
demoneiralum est, cum singulis numeris conserva*
biiur ex re domeslicum nomen. Haec est illa Pytbagorae sacra lelraciys perpetuas naiurae conlinens in
se radicee, hoc esi reliquos omnes numeroe; undecimus enim nuiuerus el duodecimua el reliqui prii>cipium geueraiionis a numero qui esldeceiu sumun*.
Hujus- decadis, pcrfecli mimeri, qualuor vocanluf
* , , , , D parlee : numerus, monae, poteataa, cubus, quibua

implexiones et raivliones ad generalkniem aug ,
iB^nti fiunt, ex nalura generatorena numeruin effi *
cientes. Ubi enim potestas ipsa moliiplicabitur se
' ,
, , cum ipsa, exsistil dynamodynamis, ubi atiiem poleslaacuiB cubo, exsiitit dynamocubus, ubi aaiem
, , cubus eum cubo, cxsisUl cubocubus, ut omnes nu ' ,
meri fiant septero, quo eorum, qus generata sunl,
,
8 8
8 8
VAHIiE LECTIONES.
t f
* > C
, C, cf. Sexf. Einp. . 314 M .
sqq. Cf. infra
1. VI, r . * , p. 178, 179 ed. Oxon. Cf. infra I. V I , c. 14, p. 167, 1 { 168, 14 et r. 17, p. W
5fr.
* C, M . " gqq. Prorsug similia legunlur supra I. I, c. 2, p. 10, 2412, 5 i . *** C.
* bis C.
C.
, C, .
C.
.
C, .
, . . . C, ; cf. supra , 10, 46.
C.
,
C.
f>
8 1
, f
4 8
8 8
3121
31S3
OMGENIS
fweratfo flal cx bebdomade, qaao esl numerus, , , , , , . tffv

moitas, poiettas, <:ubus, dynamodynamis, dynamo
cubus, cubocubos. Hanc bebdomadem Sitnon el
,
Valentiiius, nominibus coinmtitaiis, in niiraculuin
xornaTeruiU, unde argiimentum sibi arriptieriitil. . "
Stmou entm ila appellat: ment, intelligentia, nomen, , , , ?, ,
\
*ox, ra'ioeinatio, cogilatio , qui Hat, tlelit, tfabii. , , ,

E l ValiMiiinns: mew , veritnt, logut, */ , /, , , , ,
,
tcdetia ei
mia mimeraUis, pariier 1 2 " 1 2 ,
atqne rlli, qui arhbmeitcam pbilosoptiUtm excobte- [. 9192]
m n l , quam lanquam incogmtatn mulliludini adini- , [] [] rali et imiiari, bsnreses a se excogitaias consiitue- \ * tfoni. Quidam aiiiûi el ab arie medica conticcre .
tiebdoiivadcs periclMantnrr, slupefacli cerebri drsse- ,
citone , cum dicunt uuiversi substaiiliam el pole- \ ,
siatem paiernQin et diviwtateiii a cerebri disposi- | "
iioiie doceri. Cerebrum enim cum sit principalia
pors liniversi corporis, suporjacet fixum t immo- .
funi \n gc iniits babens spiriitim. Jam lalis nairalio \ ,
non eel incredibtfta, *ed ut longe dtssideat ab borum
. "
tonaiu. Cerebrtim enim resectum inius babei quod
,
focatur camarium, cujus ab utraqito parte lenties . ' \
tint membrauulae, <pias illi pterygia appeUanl, te*
" ,
uiter a spiriiu motae el rursus depellentes sptriium \ , ,
Tersua cerebelbim, qui percurrens per Tasculum
-quoddam calami srmile ad conarium nieai, cni adja- " * cei 08 oerebelli, excipiens perineaniem apiritum ot **
irantffuttdens ad dorsatem qose dicKor medullam, , unde univeraum cocpue accipil apiriluale, ouni om- ies arleriae iiwlar raiiii ex hoc vasculo aplte sinl. , "
%
cajoa finia in geniUlia vaacula l^fmiHaiur, u n d e t C

aeoiina ex cerebro per feraur iuania secernuniur.
s l auteui babiias cerelielli eiroilis capiti serpentis,
ee molius serme inslttuiur a magiatris prave
cegnominalae cogmlionis , akut demoHStfabimue.
Akeftc autem ex cerebto uaactmtur aex conjuHClieiiea, qua: otrca capul porrocne conlinenl eofpora, in
ipao oapiie tinUae.; êpiima autem ex cerebello per-nieaiiad hrferioreis pariee reliqoi eorporis, aicufi
diximitt. fit de lioo quoque mutais fll sermo, unde
-ti SiiraMi el Vakwlku reperieaUir ti hiuc d o d r i n
auae antnb sumpsltae <et, ctiainai non conftteaniur,
csae pFtittom iifendaoes, dtinda bamtici. Cum auaem heec quoque satis a mhh videanlur expbcata,
oinnia aaieto, qu&e videoior terrent ptalosopbiae
pkicita, omptektosa emi in qoalter i i b r i t , plact prolkkoi a honitn oHtcipuJos, vei dicaoi expi-iaioTas.
-
*;,
*
> . "
; ;,

, . "
,

* $ ;
* , .
,

, | ,
, . JV
, slvot

,
, *.
LECTIONES.
Roeperus : * C, . add. . * om. C, .

.
C, .
. C. ** C .
C.
C.
C . " C.
Anic voc. inaerendum esee ceiisei .
A d calcem hiijas :
' .
4
4 4
4 1
4 9
4 0
C O N T R A BRESKS U B . V .
3123
31
'.
REFUTATIONIS
LIBER
OMNIUM
QUINTUS.
' . [. 93. 94]

*
*.
,
^
, *
.
' . ,
,
,
\ * , \
* * " *

.
'. , \ >
,
*

. J
'.
* [
]
, "
* ,
.
$,
, '
*
^ []
**
,
.
,

[. 94. 95]
s t
1 7
HJERESIUIVT
* 1 3 0 - 1 3 1 Hsec insunt in quinto 1ibro refulationis omnium haeresium :

2. Qua Naasseni dicant qui se gnosiicos flppellant: quos illa profiieri, quae prius Gracorum pbllosophi et i i qui mysiica iradidermil profesai sint,
a quibus profecti toreaes condiderinu
9
3. Et quamam placila sint Peratarum , qitorum

dogma non manaverit a sacris Scriplaris, sed ab
aslrologica.
4. Quae doctrina sil Seihiatiorum, qui, aurrepla
Graecorum sapienlum docirina, Musaei, L i n i , Orpbei,
Buuro dogma consarcinaverim.
5. Quse flini placila Justini, cujus dogma non profeclum sit a aacri Scripturis, sed ex Herodoti m i raculoais narralionibus.
. Saiis opinor accurale quae placuerint omnibos
ei inter Graecos el inier barbaros pbilosopbis ei de
divino numlne et de fabrica mundi exposiia ease
in qualuor libris proximig superioribui, quorum ne
prxsllgtis quidero praeiermissis non inanem laborem
suscepi lecturis, incilans muUos ad discendl cupidilaiein I ad certam cognilionera veriiaiis. Kelinquitur ergo refuialionem haercsium aggredi, propier
quam eiiam supra a nobis dicla exposuimue, a quibas profecti haercsiarchae inelar veleramenlariorum
consarcinala ad ipsorum opinionem veleriwn arrala
lanquam nova proposuerunt iis qui in errorem induci possunt, u l i n iisquae seqnunlor demonetrabimus. Jam provocai nos tempos ad eororo, quae gunt
nostri operis, tracialionem aocedere, iniiio ab eis
duclo, qui ausi sunt erroris 1 3 9 * 1 3 3 auclorem
eerpenlem celebrare per quasdam ipsiat iiislinclu
inventas dictiones. Igitar sacerdotei et anlitiitea
VARIAS LECTIONES.
* G, u . * C, . C I I , qood obiqoe correximus. *
C. * , C , snpra p. 128, 20 dixil aucior . Mem in libro primo p. 6, W
; quae vocrs ad!enda lexici*,
C. " C. 0. C. oiw. C, M . . G, .
. C, . * pr. C.
^. , qui Add. ror,.
liiteras G pror&u* ablatas di.il. " , . .
]
in Add. :
C. * L .
f
f I
3125
ORIGENIS
312
dogoiaiis exftiiienint priini qoi Naaseeni votanlur, * ,

lingua llebraica iia appellali naas autem $erpen$ vocatur ; poslhac airteni cogtiominaverunt eese , *
gnosriros, dicenies se solos profunila cognita baberc.

qtiibtis digressi mulli niuliifariani fecerunl ha>
. /resin, quae est una, diversis dogmalis eadem Ira , . '
denles, ut arguet progredieiis sermo. Hi umversa rum rerura principium celebranl bominein el eum , ^ deni fllium bomini, Esl autem bic bomo mas idein
, .
femina, vocalur aaiem Adamas apud eos; bymiu
"
aotem facii sunlin eummuhi et varii. Hymniaqlem,
. "
paticis defungamur, dicunlur apud ioa hi bnne , " * fferme modum : te pater et per te mater, duo tm morlalia nomina, mtorum tator, civis cceli, inclyte ol , ' ,
homo. Dividuol autem eum ul Geryonem irifariam.
> " * E s l enim bujus, iH aiunt, partim rationale, parlim " ,
,
animale, partim choicum , el censent cognilionem
,
,
ejus esse inilium cognilionis Dei, cuin dicont sic :

. , *, .
Inilium perfeetionis est cogniiio hominh, Dei autem , , , cognitio etl absoluta perfeclio. Ha;c auiem omnia,
,
iuquit, ralionalia et animalia el cboica cesserunl ei
,
devenerunt in uuum bominem aiuiul, 1 3 4 * 1 3 5

[,
Jesum ex Maria natum. Et loquebanlur, inquil, s i ]
.
iuul una bi tres bomines ex sua quisque specie ad

, , auos. Sunt eniro eecundum eos iria genera univcr- [ ] *
tortim, angelicuui, animale, cboicum, el tres Eccle- , [. 9597] siae, atigelica, animalis, cboica, nomina auietn , ,
earum: elecla, vocala, capiiva.
-
. * , , , 4*, , , , , .
7. llaec sunl raullorum adinodum coromenlorum Q
'. capiia , quse dicil tradidisse Mariamnae Jacobum
, *1>*
Domini iralrem. Ne igilur diflament neque Mariam . ' nam poslbac impii illi, neque Jacobum, neque S a l ol , *vaiorem ipsum, veoiamus ad mysieria (unde illis
, | ,
7 1
84
ot. C.
Cf. Tbeodorel. Quaest 49 in 11, IV Regg.. . . ($c. inierprelanUir) . , ,
. Ejusd. Hmr. fab. 4. 13 :
. ) ( ?)
.
. lioeperus.
. Cf. Iren. Cont. Iiivr. 1, 2J, 4, . 107, ed.
Mass. : Svper ho$ autem ex /iis, qui prwdicli $unt Simoniani, multitudo gno$licornm Barbelo exsurrexii
velut lerra fungi manileHati tunt. . . Epipban. Iiaer. 25, 2 : ot_
*
*
. Ejusd. bxr. 27, 4 : ,
, . .
add. . " lnfra 1. , c 9, . 314, 992 ed. Oxon. senlenlia verbis : ^rô
, aperie pcrscripta esl, liunc aulrui
tocuni maittis male sedula glosseiuaiis iuquinavii, veluli videtur oilam v&se,
l>ostquam abiii. Aberravit Bernaysias (cp. crit. ad Bunsenium), cuni coujicil :
, . . . J *. Cf.lren. Cont. harr.
i, 29, 3, . 108 Confirmatii igUur $ic omnibut, $uper liccc emittU Autogcne* hommm perf^clxm
el utum, quem et Adamantem vocant, quoniam neque ipse domalut ett, neque U ex quibus erat....
1 beodorel. Ilar. fab. 1,13. Pislift Sopbia,Laliue ed. Berol. 4851, p. 27: Maynut Adamut (I. Adamas),
. 88, 89 et passiin.
C.
Cfr Iren. Coni. hwr. 1.1.. et refrigerant in hoc omnia /iymn<xnrt mognum JEona. Hine auum dicunt manifettatam Matrtm, Patrem, tUium...
" , C :
cf. iofra I. vui, c. 12, p. 269, 40, ed. Oxon. , , . " ? .. Cf. iiifra c. 8, . 107, 63, 64, ed. Oxon. Lacunam oxplevii ex c. 8, p. 415,
85. ed. Oxoiu , , .
" Beruayius e 1. x, c. 9, . 314, 7 ed. Oxon.: C, .
.
C, . ^ Bernaysius e I. x, c. 9. I. L : C, .
C, ; cf. infra 1. , c. 9, ubi legiuir, et Orig. c. Cels. 5, 2, . 626
cd. Dobirue. * C, .
7 1
T e
8 1
3127
CONTRA ILERESES L I B . V.
3128
( ), l , iiic niylbusj, fii plact el baAarica ei Grca, et

,
videamua, ul absnoudita ei arcana omtiium simul
^
ongerenles mysieria elbnicorum, diffamanle Cbri slum, dccipiant illos, qui liasc ignoraut orgia eilwi
corum. Cum enim argumeniutn iilie eit homo Ada .
mas el dicanl scriptum esse de eo : Gentraiiouem
, ,
illiut qui$ enarrabit? discile, quomodo singulaliin
;

ab elbnicis inexploratara et aequivocam hoiwuis

generalionem muliiati affingani Chrislo. Teria >
G r * c i , hominem edidit prima pulckrum
. , , art* * * *>
siirpium sensu carenlium.neque
,
animaliura ratione vacuoruni, sed cicuris animamis
,
-Dei amanlis volens maier fleri. Arduum auum.
| ai. reperire, utrum Bxoiis AlaUomeneus superiacum
. , , i f s v p e i r ,
Ceptiitidem surrexerit primus hominum, an Curele*

(uerint Idm, divinum atnus, 1 3 6 3 7 Phrygiivt
, ,
Corybanttt, quo$ primos toi aspexerit arborum inUar
, [. 97. 98] ,
tuccrescentes, an proselenaum Arcadla PAatgum,
>

an Rariat incolam Diaulum Eleusin, an Lemnus
,

Cabirum procrmveril parenlem pulchrorum arceuo, '

rum orgiorum, PalUne PliUgraum Alcyoneum,
clv, *

aniiqumimum gigantum. Libye$ auiem Jarbanlem
,
ferunt primigenium limosit exturgenletH campis
,
.
/vesci \** duici iow qwrcu. jEgyptiorum 4> ,
tem Nilus Umum infeians ad hune diem, inquii.
animantet gignens, humido earnata viwa r-or.

pora edit. Assyrii aulem Oannen piscivorum orluiu
, , ese apud sc, Chaldsei auiem Adamum. E l hunc

.
dicunt fnisse bominem, quem lerra edideril solum;
'
jacere autem eum inaniraum, immolum, inconcus, *. sum utstaluam, imagincm illins, qui supraest, ce , ,
lebrali Adamantis bominis factnm a polestalibus
f
88
8 8
Um
a u l n l
decu
88
9 9
80
91
8 8
99
8 I
8 8
9 1
9 9
99
Y A R f i E LECTIONES.
8 8
9 1
Isa. L i u , 8.
sosp. ;
IToc carmen. quod Ptndari esse suspicantur bymni in Jovem Ammonem, primus vulgavii Scbneidewinus Philol. I, 421 sqq., posi quem G. H*rmannus el scripluram emcndare et numeros resiiluere conaius esl ibid. p. 584. Deindc Tb. Bcrgkius
Jioc carmen, quod in Teubnerianain edilionem Pindari p. 240 recepil Scbneidewinus, traciavit in Annnl.
Anliq. Marburgenss. a. 1847, i sqq., ilerum in Annal. Lyric. parl. u , p. 14, poslremo in allera ediliwnj
Poeu. Lyric. p. 1058 sq. Qui cum Sclineidewini Herniaunique conaiuina allulerit, nosBergkii ipsiueapposuimus redintegralionero, qua3 bxc e s l :
. " () ,
. .
*
,

,
,
TJ
,
"
,

,
' '
,
. "
.

^

.
* '
.
G<eterum argnmentum pueiai docle tlbisiral Prellerus in commcnlaiione : Die vorttellungen der , be$onder$ der Griechen, von dem unprunge und den wlutten sclucksalen dcs memchlichen getchlechU. P b i lol. vni, 1 sqq.
C.
. C.
G.
pr. G.
C.
' G. Ilermannus : C.
.
\ C.
G, Hermannus.
C .
C.
. C .
C.
, C.
G, ; cf. Berosi Gbaldaeorura UislQ^
rias q u supersunt ed. Ricbler. p. 48, 49.
8 8
8 8
8 8
8 8
9 8
8 8
8 8
8 1
9 9
ORIGEMS
3130
muilis, de quibus singidis longa exxlal fabula. U l , , ,

igilur penilusin poieslaiem redigalur raagnus bomo
\ ,
,
qoi eupra est, quo aiculi dicunt, omnii paternilu*
,
nomifiata in terra et tit calu conslilula esl, data est
. "*
ei eiiam anima, ut per animam patiatur et puniatur
iii servitulein redacium plastna roagni ei pulcber- " \ ' , ,

rimi et perfecli bominis; etenim ita aum appellant.
, \ , (
Qusruirt igilur rursus quas s i i aiiima ei unde el
cujas origine, tii, ubi veneril in boniinem ei rao-
verit, in serviiuiem redigat el punial plasroa per- \
* \ .
fecti bominis. Qtueruiu auiem non a Scripluris, sed
\
ciiam boc a myslicis. Esse autem dicuni animam
, *
difflcilem invetuu admoduin et comprebensu ar
duam. Non enim ntanel eodem habilu eademque

flgura ttsque neque affcclione una, ul quis eam aut
signo moustrel aut re ct faclo assequalur. Mulalio- & , . -
nes auiem bas varias in Evangelio secundum

AEgyptios scriplo comprebensas babent. Ainbigunt

igitur siculi reliqui omnes bomines eibntcoruro,
, -
rum landcm cx Proonie s i l , an ex Aulogene, aui .
ex 1 3 8 1 3 9
primum ad Assy *
iorum confugiuitl mysleria, Iriparlilam divisioncm
.
hominis considerantes. Primi enim Assyrii animam
, .,
tripartitam censenl et unam. Animae enim omnis
* , [ |
ualura, alia aulem aliler cupiens esl. Est enim
, . \
anima omnium qux flunt causa; omnia qusecunque
\
tiuttitiniur, inquil, alque augescunl, anima opus
[. 98. 99] babent. Nibil enim neque nulrimenlum, inquit, ne*
que augmentum accipere potest, si abail anima.
.
,
Elcuiin el lapidcs, inquii, sunl animali, babenl
, *
enim vim augescendi, auclus autein non unquam

cvenerit sine milrimenio. Per accessronem enim
, . , . $
augescunl qux augescunt, accessio autem nutri , , ' *
nientum est eorum q u nulriunlur. Omnis igitur
. ,
nalura ccelesliuro, inquit, ei lerrenorum et infero, * rum cuplensest animae. Yocant autero Assyrii lale
Adonin aul Endymionem aut A u i n , et sicubi Adonis
*
Yocaiur, Venus, inquil, amat et concupiscii animaro
. ,
lalis nominis. Venus aulcm generalio esl secundum
, .
cos. Sicubl auiem Proserpina sive Cora amai Ado " nin, morilura quaedam, inquil, a Vencre sejuncla
* * " ,
(i. e. a generatione) esi anima. Sin vep> Luna in
, ,
Endymionis ctipidinera incidit el aniorem formae,
. *
sublimiorum, inquil, nalura et ipsa concupiscll
, " | $
9
c f f u s 0
C l , a 0
1 9
11
animam. Sin vero, inquit, nia;er deorum exsecal ^ , , ,

A t i i n , el ipsa bunc babens amasium, supermunda^ . âû^
^.
.t...^
r[
]te
*
norum et aciernoruro supra beaia natura masculam

potesiaiem animae revocat ad se. Est cnim, inquil,
, , ,

, ,
iiias-remioa bonio. Ex hac igUnr iitis ralione valde
"
lurpe ft probibihim ex docirina mulicris cmn viro
16
VARIAS LECTIONES.
* C. * ?
Cf. Ephes. , 45 : .
.
. C, , qui siisp. . ' Roeperus; sed cf. supra I. .
om. C.
Bunsenins , Hippolytus and /iti age 1854 I . I , p. 546 : C , .
C, . Tu cf. I. 4244 el p. 147, 5456 ed. Oxon. : , , , , .
. C.
C.
** C . Posi excidiese videtnr ", cf. infra Hn. 50 sqq. C.
*Vocabula duo de gloesa marf i Fort. leg. ( ]
.
. ?

nairvidenuir
videnmr illaia, ad xocem pertlneiuia .
. C, .
iusp. .
"AmvC.
6
1 9
1 1
1 9
4 9
313i
CONTRA HiERESES L I B . V
31
, , , demonstrala est consueludo. Exsectiu est eniin, i n ^ quit, Auis, boc est a cboicis mundi infra parlibus
, \, - et ad aelernam supra pervenii naluram, ubi, ioquit,
. * neque muliebre exslal, neque virile, sed nova crea*
**
lura, novus bomo, qui est mas-femina. Ubi aulem
sup*a dicant, suo loeo oslendam. Alleslari aulem
. , , ', aiuntipsorom narrationem non unam modo Hheam,
aed pene tiniversam creaiuram, ei boc esse quod
, dicalur a Logo declaranl : Invisibilia enim ipsiu$
140*141
crealura mundi ip$iu$ faciis inUl*
, , \, ,
, , lecta conspiciunlur, tempilerna quoque ejut viriu* et
. , divinilas, ut tint inexcusabilet, quia cum cognovii . sent Deum, non ticut Deum glorificaverunt aul gtatias egerunl, $ed evanuil insipiem cor eorum. Dicen*
', ,
, - tet enim eiu tapienlet, ttulli facli iunl ei muia . [. 99101] verunt gloriam incorruplibilit Dei in iimilUudines

\ imaginii corruplibWu hominis el volucrum el qua , drupedum et serpentiwn. Propter qxtod eiiam iradidit
, illot Deu$ in pattiones ignominiw. Nam feminat
.
eorum immulayerunt naluraiem u$um in eum usum

,
'
qui e$l conlra naluram. Quid aulem s i l nalurali*

secundum eos ueus, posiea dicemus. SimUiier autem

maiculi reliclo nalurali u$u femincs exanerunt ih

deiideriis $ui$ in vicem, masculi in masculo
, operantes ( auiem eslpriroa

ei beala secundum eos naiura, qna*

' esl omnium scbemaium scbeiuaiizaiis causa), et
mercedem quam oporluil % $ui in temelipm
. * ,
recipienles. In bis enim verbis, quse fecil Paulus,
. " ol
Q universumdicunt inesse secreiem suum et arcanum
beaue myslerium volupialU. Promissio enhn lava

,
dfi- cri non alia quaedam esi secandum illos, quam

- roducere in perennem voluplalem eum, qui lavalur secundum eos viva aqua ei ungiiur itieflabili
(
* , ungneiilo. Non solum auiem fidem facere dicuni
suae narraiioni Aseyriorum mysieria, sed eiiam
)
Pbrygum circa eorum, qiwo fuerunl, quapque ilunt,
.
, - quxque fulurasonl poathac, bfealam opertam simul
ei aperiam naiuram, quam quidem ait inlus in bo , "
mine qusesilum regnnm coelorum, de quo perspicue
^^ .
in Evangelio, quod secundum Thomam inscriplum
est, tradunt, dicenles ila : Me qui qucerit inveniet
' ,
in infantibus MpUm annit, ibi emm in 1 4 2 * 1 4 8
"
. * * quartodecimo avo occultus in lucem . Hoc aulem non est C b r i s i i , sed Hippocralis dicentia:
,
11
%%
11
VARIiE LECTIONES.
M
1 1
pr. C, ^ corr. C> .

add corr. C. ** C . F . Hermannus*
. . . C, . " C , . Cf. Galat. , 2 8 ; v i , 15 et Clein. Rom. ep. n , 12 "
\ , Bunseniits I. I. ** Cf.
Roin. , 2026 : ,
\ , *
1) , * ;

* ,
,
. '. *
.
Cf. Rom. , 27.
corr.
C coll. . 12i, 69 ed. Oxon. , C. ' add .
* pr. C.
. 2VS3
ORIGENIS
313*
Septm annofum pner dimidium palrit. Unde hi pri- .
\ \ |0>
\
* , *
| { , ^

[. 101.402]
**
.
,

, ,
, [
] " , , * -
inigciflam naturam omnium in primigenio ponentes

eemine, comperto Hippocraleo illo, seplem annonim pueroro esse dtmidium pairis, in qualuordecim
afitnt annis secundum Tbotnam esse in luccm cdiI Q I I I . Hasc est arcana illis el myslica doclrina. D i eunl igilttr Augyptios, omnium hominttm post
Phiyges anliquissimo9, quos cuin otnnibns reliquis
bominibus consiel tnilia ct sacra deorum omntutri
aimul eommunieasse primos et monstrasse spectts
ei acliones, aancia el veneranda et incffabilia non
hittiaiis Isidis babere niysieria. Ea autero non sunt
aRiid qiiid quam raplnm el quaesitom a septies vo*
siita etairo babiftu imluln roembrum Osiridis. Oslrin
atilem dicont aquam. Nalura auiem septies vesiila,
circa se habeus el induia septem vestes aeibereaa . ^
. " , ,
(erraiicas enim stellas sic appellaut, per allegoriam
seibereas, vocantea) seeundum illos commulabilis " generatio ct ab ineffabili ei meffigiato et incom- * \
prehensibili el mformabili iransformaia creatura os- \
tcnditur. E l boc illud esl diclirm, inquil, in Scri

plura : Sepiiei cadet jmtus, et turgcl. Ili cnim ca- , \
8U8, inquil, aslrorum conversiones ab omnia roo- " * *
venie motae. Dicunl igjmr de seminis essenlia, quae \ *
est oronium exsiaiemium causa, eam borum esse nihil, generarc aoiem ei facere omnia ex&islemia,
. " . dicenles sic : Fio quod volo, et sum quod tum, pro- , \
pier hoc dico omnia motem eite immolum. Manet
|
(
enim quod e$t, facient omnia, et nihil extittenlivm \
n
1 7
4 7
/I/. Hunc dicil exse bonum solum, el de boc dictum

880 illud verbimi Salvatoris: Quid me dicit bo
num? Unuint bonut, Paterrneut,quiin 1 4 4 ~ 1 4 5
re/#8 eti, qui eriri jubet tolem tuum tuper jutto$ el
inju$to$ 'ei pluit tuptr $ancto$ ei ptccatoret. Qui aulem sinl sancli, quibus pluii,el peccalores, quibus
i lcm pluit, ei hoc cum reliquis posibac dicemus.
hoc esse tnaguitui ti abscondiium universoruni
et ignoium myateriuoi apud iEgyptios- velatum c i
revelalum. Osiris euim, inquil, est in lemplo anie
Isidem, cujus stat nudum pudendum sursum speetans ei omnes sttos fruclus exsistemium corouaium.
Slare autem non soluni iu sanclissimis prinmm s i gnorum lemplia dicunt boc tale, veruro eliam in
emniuni noliliam, lanquam lurnen non sub modio,
) * "
\ >
\ , ,

*
.
, ,
\
.
, \ ,
\ , $ \
, b
*
.
.
, \ \
u
sed super candelabrum posilum, prxconium pracdi- D

;
alttm in teclis, in oinnibus viis et omnibus plateis
,
,
VAMJ:
LECTIONES.
" om. C, .
\ C.
Cf. Lnc. , 2 1 : .
C. * flaic r.equo apud Fabricium neqnc apud Tbiloneni inveniiinlur.
Cf. L i i l r c ,
Trad. % OEuvre$ d UippocraU i .1, p. 290 . " 6ixa oni. C. \ C. * , C.
C, .
. Cf. Herodot. 2, 2.
Cf. Herodoi. 2, 5 ; Pseudo-Lucian. de dea
Syr. 2.
corr. C. * C. * C, .
\
. C , . . \ . . . C , , quod
e.ulo librario debelur vocem obscenam viianii, ut in cod. Tbuaneo Marlialis ejusmodi iu locum vocabuloruin subsiHut solel monstrum.
Koeperus, C, M .
Rocpcrus,
(, . ' , C , . ** \ . (], . pr. C . Cf.
L I I C . xvii, 4 : \ \ |] (sc.
).
, C, .
1' . Mailh. xix, 17 ; Marc. , 1 8 ; Luc.
, 19; cf. Juslin. Marl. Dial. c. Trypb. Jud. 101 p. 528 a.
1 7
% 1
k t
4 7
>ft
3135
CONTRA H E R E S E S LTB. V.
313$
9 9
[p. 102.105^&c "

tbr cl ad ipaas d e s , fluem querodajn ei lermifiiim sadium
4. \
prxposiiuni, et boc esse booum ab omnlbus d i .

clum. Buniferum enini id vocant, quod dkuol igno , rantes, et boc Graeci mysiicum ab iEgy.ptJis ascUum
. *
servant ad buuc diem. Quippe Hermas, inqeil,

apud eos lali culios habilu conspiciinue. GyUemutn

- auiem exiraie coleoies Logiuni dicunt. Hermes esi
.
, ,
enim Logus, qui inlerpres et deaattirgtia eorum,
" " ,
,
qua? facta sunt qnaeque fiuni qua&qoe fulura euni,

apud eoa culius siat iali quodam effiglatua babiiu,
qni quidera esl pudenduna bominis ab inferioribiis
| >,
,
ad superiora impelum habens. E i esse hunc, koc
, est lalera ilbim Mercurium, animarum duclorcm,
inquit, el comitem et auctorem, ne poelas quidem
, [] , '
, elbnicoruVn ftigit dicenies sic :
, *
,
, , ' "
. ' , , '
.
, * *
,
. , , , , , *
9 1
9 9
9 9
9 9
9 9
9 9
4 9
7 9
7 1
7 9

*
1
Mercurius autem anima$ Cyllenm evecabak

Virorum procorum.
7 9
, ,
,
, ,
non Penetopae, inquit, e miseri, proeorum, sed*

expergefactorom et admonitorum,
Ex quali honore et quanta copia bealitath,
[]\]
, \
[. 104. 105]
,
,
,

, ,
*

*
7 9
7 7
7 9
1 4 6 4 7 hoc est a beaio desuper bomine atu

primore bomlne aul Adamante, ut illis videluiy
deirusi sinl buc in figmentum luleum, ut eeroam
hujue croaturaa deniiurgo, laldabaolh, dep igneo^
nuraero quarlo : Ua enim demiurgum et palreai
specialis roundi vocanl;
Tenebat autm virgam in mambm
Putchram, auream, qua hominum oculot mulcet
Quorum vult, alios aulem tl dormienUt excitot.
7 9
"

, ,

* , ' . C
9 9
, ,
. , , *
.

, ,
, ,
p .
, *, *
, - 9 1
Hic, inquit, est vllae et mortis solus babens polesiatem. De boc, inquit, ecriplum esl : Reges t7/o*
tit virga (. Poela auiem, inquit, ornare volcns
incomprehensibile bealae nalunc Logi, non ferrearr.,
srd auream tribuit virgara ei. Mulcet autena oculoa
mortuorum, inquit, alios autem et dormienies
exciiat, somno expergefactos et factos procos (memores). De bis, ail, Sci ipiura dicil : Surge, qui dor-
VARIiE LECTIONES.
9 9
. Mallh. , 45 : "
.
C.
C.
". C ,
R, Scoiltis; cf. Plularcb. de lsid. et Osirid. c. 51 p. 371 F :
, , ' .
".
C . .
. C.
, C, .
om. ; cf. Luc. , 55; Mailh. , 15 ; Marc.
, 2 1 ; Liic. vui, 1C. 41. Cf. Matlb. x, 27 ; Luc. x n , 5.
C , M .
C .
C, M .
( * ), C, .
.
C.
C.
llom. Od. xxiv, 1. , . ol C, .

, cf. Empedocl. . 555 Siurx, . 390 Siein.
Roeperus,
.
. C, .
G, . " C, cf. Hom. (. xxiv, 2.
&
Psal. , 9.
. C.
9 9
91
9 9
9 1
9 4
9 1
9 9
9 7
9 9
9 9
7 9
7 1
7 9
7 9
7 9
1 9
7 7
t l
7 1
9 1
313
ORIGEmS
mk murge, iltuminabil libi Chmtut. Hic est

Ghristus, in omnibus generatis Filius kominis effigtatus ab ineffigiato Logo. Hoc, inquil, esl magnum
et arcanum Eleueiniortira mysterium Hye Cye. Et
ci omnia esse subjecia, et boc esi diciuro i l l a d :
i n omnem lerram exrii sonut eorum, ut iilud : Virgam movem dueit Mercuriut, iilm autem Urideniet
tequuntur animae continuo ita, ut per imaginem
poela ostendil dicens:
9
3138
. , , ff
, , ,
, , 6
, , ]
* .
, , ^
*
* , , *
, \ *

,
" ,
|
9 9
9 1
aulem cum vetpcrtilionei in angulo tpecut dxvinoc, Oc
, "
**
9 9
Siridentes volanl ubi quis deeidit

Ex serie de rupe, invicem conlinenlur.
9 9
91
l)e . inqiiit, de Adamanle dicit. Htc, inquil, est , , " . , .

Adamas, lapis $nmmus angularlt faciut, in capul
\ *
anguli (inserlus in capulgenhalis), in capiie enim

(
esse formativum cerebrum essentiam, ex quo omnis * ,
pnteriiiias formalur quem in$ero inquil, ada- ), , \,

, \
manlem in fundamenta Sion; per liguram, inquit,
ilginemam hoininia dteit. Insorius auleia adamas . "
[. 105. 106] \
.... , "
cobkbetiir deniibus, 1 4 8 " 1 4 9
Homems d i c i t :

,
Sevet denlium, boc esl inunia et munimentun^ in
quo est inierior tiomo, qui illuc decidit a primore , ,
bomine supra Adamante, $eciu$ *ine manibut $ecan-
,

tibu$ et dekilus in figmenlum oblivionis, cboicum,

, ,
iigj/num. dicil sirideniea animas ipsum sequi,
boc cst Logum t
,
(

' , 8*
Sie ilUe itridentet simul tbant, ducebai autem itlai
[,
( ,)
Mercuriut mitit () per obscurot tramilet.
*
,
fioc esl, inquil, in loca aMerna ab omni malitia ( , ,
) libera. Quo enim, inquii, venerunl?
. , , ;
9 9
9 9
u l
9 9
9 4
9 9
PrtoUrnuabani aulem prwter oceani fluctut

[Leucadem petram\
Et proeter totit portat gentem $omniorum.
Uic inquit, esl occanus generatio deorum gentratioque hominum, ex reciproca fluctuaiione circumactus semper, mox sursum, mox deorsum. Sed
ubi, inquit, deorsum fluil occanus, generatio est
boininum ; ubi aulem sursum in murum el muniuienioin et Leucadem peiram, generaiio est deo-
rum. Hoc, inquit, esl scriplum illud : Ego dixi: Dii
$$ filii Aliissimi omne$ ubi JEgypio fugere
fe$iinabiiit perveneritis trans mart Rubrum tn deurium, boe est ab inferiore misiione m eam quaa
t
'
99
\rpQV,
.
9
, ,
,
" | , ^
, , . "' , ,
,

, . , ,
* * !
,
9
Epbes. , 14 : ( ) ,
.
C.
. Cf. Pbit. de laid. ei Os. c. 34 p. 364.
Rom. x, 18.
ora. C,
( X Hom. Od. xxiv, 5" :
.
Hom. Od. 24, 6- sqq.
T
j ,
j
"
"
- " xxvm, 16;
'~ psal. cxvin, 2~~
* Cf. Isa. x x v i i i ,
C.
C
C".
Cf. Isa.
1
C , .
16.
Inter ei qtia?dam excidisse videnlur.
Hom. II. , 350 et alibi
Cf. Daniel. , 45.
el Homep. Od. xxiv, 9 sqq.
' C.
' C .
. C, . \ersas vtdetur conflalus esse ex Hoin. II. , 201 , ,
el , 246, , .
. C, ,
^ . Psal. LXXXM, 6.
9 4
9 9
9 9
9 T
9 9
9 9
9 1
9 9
9 9
9 9
9 9
9 1
9 9
9 9
3l3fr
CONTRA FLERESES
LIB. V.
3140
, sursum esl Jerusalem, q u esl mater vivorum. fJbi

auiem runus reverlitis ASgyptum, hoc est in i n ,
feriorem mislionem, ut homines morimini. Morlalis
, ,
, \, enim, inquil, omnis inferior generatio, immorlalis

,
aulem q n sursura generaiur; generaiur enim ex
\ , ,
aqua sola elspirilti spirilnalis, non carnalis. Infra
* * , ,
antero nascitur carnalis ; hoc cst, inqnii, scripium

illud : Quod natum % ex came earo f U , et quod
,
>
natum esl ex spiritu ipirHut e/. Ha*c est secuiuIiHH
. *
illos spirilualis generalio. Hic, inquil, esl magnns
. , \ , \ Jordanes, quem deorsum flneniem et impedieniem
,
abexilu filios Israel ex lerra jEgypiia (boc esi ex
? (
inferiore mistione ;.jEgyplus e n i i n est corpus se * )
cundom eos^ reflexil Jesus ei tccit in sursum fluere
.
[. 106. 107] '.
1 5 0 - 1 5 1 8 Hacc el lalia secali mirifici gno , slici, inventores novae grammalicae anis, vaicm
' , suum Homerum hscc prodere per arcana profKentur
" ^ et sacrarum Scripturaruro expertcs in lalia com menia abducenles ludificantur. Dicunl aoiem : qui
. dicil omnia ex uno constare* devius errat; qui dieit
, | ex iribus, recte dicit ei universorum .raiionem
, aperiel. Una enim esl, inquit, beaia nalura bcali
. , , bominis, qui supra est, Adamantis, una autem
, " morialis, qoifi infra est, unum aulem irrex gentie,
quod sursus eveclnm est, nbi esl, inquit, Mariam,
, , , quse vesiigatur, et Joibor, magnus sapiens, ei Sep | phora, qnae cernil, ct Moses, cujus genns non est
in iEgypto ; nati enim sunt ei filii in Madiam.
,

, ^ hoc, inquil, nc poctas quidein fugil :
, ,
1
- 1
1 1
1 1
*
[
, , , .
, "
.
, , ,
.
, ,
,
,
,
0; .
, , ,
! ' ,
, " , - D
.
, ' \ . *0
. , ,
,
1 7
Tri[ariam autem omnia divisa sunt, unusquisque au[tem nactus enhonomn.]

Oporlet enim dici roagnitudines, dici auicm sic ab
omnibus ubique, ut audienles ne audianl el v i denles non videant. Nam si non dicerenlur, inqtiit,
magnitudines, mundos conslare non polerat. Hae
sunt ires illae magnificenlissimse voces : faulacan
Saula$au Zeesar: Caulacau illius qiii supra est AdamaRlis, Saulasau ejus qui infra est morlalis, Zeeiar
Jordanis qui sursum iluxit. Hic est, inquit, ille in
omnibus (praesens) maset feminaaimul homo, quero
qui gnorant Gcryonani appelianl Iricorporem, lanquam ex lerra fluentem Terrifluum, communiicr
auiem Graci cale$U cornu Menh, quoniani commiscuil et conflavil oronia omnibus. Omnia enim,
inquil, per iptum facla $unt tine ipso faclum esl
nihil. Quod faelum ett in ip$o vila e$t. t i r c , iuquil,
esi vila ineflabilis generaiio perfeclorum hominutn*
9
YARIifi LEGTIONES.
Cr. Galat. iv, 2 6 : , [] .
. Psal. LXXXII. 7.
. Joan. , 6. * Cf. Jos. , 717. C.
;
C, .
. Cf. II, Mos. x v m , 1423 el Cod. pseudepigraph. V . . ed. J. .
Fabricins ed. allor. Ilambiirg. 1722, loin. I, p. 855 sqq.
. Cf. II Mos. , 24, 25.
" Cf. II Mos. , 21-23.
Hom. 11. xv, 189.
Maiib. x u i , 13 : "
; cf. Marc. , 13. Luc. , 10: " ,
1
1 0
1 1
1 9
, e
.
t jygj -! z&
1 7
1 8
, , . Isa. xxvim 10 : TgS Tj3 IjpS
, . G, .
t%
C.
ttS
1? T2fS 3 '3
' C . ; cf. fiifra
r . 9 . 118 ad. Oxon. * C.

Joao. , 3. 4 : ' ,
, .
SUl
3145
OMGENIS
qwaj prioribut gcneralionibtis non crat cegoiia.

7 aotem, quod sine eo factum eei, muDdus
sp. cialis esi, exsiitit enim sine eo a fcenio ci quario.
Iloc esl, inquii, poctibtm 1 5 2 " 1 5 3 condy, in quo
rex bibent autpicatur. lloc, inqoil, abscoadilum
irpertum est in pulchris Benjamin sperminibue.
Significant aalern id eiiaot Graeci, inquit, aic furenli ore:
. *
,
\ .
, , " ,
1
[. 407109]
| ,
, . ,
, *
16
'tT. , ' , *
.
.
Fer aquam, fer vinttm, puer,

lnebriato me el mulcelo.
Poculum dicit meum,
Cujatem me fieri oporleat.
Iloc, inquit, sufficiebal solum cognilum bomini- , , 3

fitis Anacrcontis poculum mutum loquene mysle ^ . " , , ** rium ineflabile. Mulum enim, inquil, Anacreonlis
poculum, quod Anacreon sibi ait loqui niuta - ,
qucla, cujalem oporleat eum fieri, boc esl spiri, , lualem, non carnalcm, si audicrit recoodiiuni
, ,
myslerium per silenlium. Et boc esi aqua in pul- *
<:hris illis nupiiis, quatn converlens Jcsus fecit vi- ,
num. Hoc, inquit,esl magnum et germaniim initium . , ,
signorum, quod fecit Jesus in Cana Galilaeas et ,
inauifeslavit regnum coelorum. Hoc, inquil, est ,
regnum coelorum in nobismet ipsis recoitdilum tan- . , , *
quam ibesaurus, ui fermentum in farinse salis Iri ,
bus absconditum. Hoc, inquil, est magnum et
.
inelTabilti Samoibracum mysleriutn, quod solis licet
, , , ^
coguovisse perfeciis, inquit, nobis. Diserle enim
,. , ,
Samoihraces Adarmtm illum Iradunl in n.ysieriis, . ^
qnae apud eos celebrantur, pritnorem bominein.
Slanl aulem slaluac duae in Samolbracura templo C * .
bominum nudorum surreciara babenlium utramque
inanum in coelum el pudenda sursum lensa, sicuti , * ;
in Gyllene monie Mercurii. lmagines aulem sunt |
supra commerooraix slatuae primoris homiuis et , .
renati spirilualis per omnia ejusdem nalurae cum

illo bomine. Hoc est, inquit, quod dictum esl a Sal- ,
vatore : Niii bibitii meum languinem et manducalu ' . ,
1 5 4 ~ 1 5 5 miam carnem, nequaquam intrabilii in , %
regnum calorum, ted etiamsi biberitu, inquit, ca/i-
,
cem, quem ego bibo: quo ego vado, illuc vo$ inlrare ,
[. 109
von potettis. Noral enim, inquit, ex quali nalura
110J .
,
,
quisqie discipulorum suorum essel, et quemque
, ,
corum in propriam naluram venire oporiere. Nam

, "^ , ,
1 1
11
cx duodccim Iribubus discipulos sibi elegil duodetini ei per eos locutus esl omni tribui. Propier hoc,
Y A K I i E LECTIONES.
1 1
, %
* , C. .
. . C, .
. , C, .
. I Mos. XLIV. 2, 5 :
; , ;
. " Bergk relulii inler Anacreonlea nr. 63 . 835. Gmn . 1 et 2 cT.
Anacr. 50, !0 : ' , , , .
bis C.
.
C, . * C, .
Cf. . Joan. , f-11.
. Joan. , 11 :
, . " Cf. Luc. ,
21, . Mallb. , 44 : '
. Maiib. , 33 : ,
.
. C, .
. Cf. Bergk Poeil. L y r . . 1041.
. C. Cf. . Joan. , 53 :
, . Mallh. xx, 22 : ;
Marr. , 38 : , . . . . Joan. , 21 el , 3 3 : "

C.
1 1
, 7
, e
, f
1 1
3143
CONTRA H E R E S E S LIB. V.
3144
^CT). , , - inquil, duodecim discipulorum prasconia ncqoe oin '

nes audiverunt, neque ubi audierinl percipere pos , ,
sunt. Sunt eutra iia conlra naliirain, qua? non siint
, , secundum naiuram. Hunc, inquit, Thraces, qul
, . "
circa Hicmum habilanl, Cortjbaniem appellaul e i
cum Tbracibus Pbryges pariler, quonhm a capile
. , ,
supra et ab ineifigiaio cerebro iniiium descensionis

suraens et omnes subjeclorum permeaus poteslales,

,
quomodo et qua ralione permeet ignorarous. Hoc
esl, inquit, diclum illud : Vocem quidem ejnt audivimus, tpeciem aulem eju$ non vidimui. Descripli
enim ejus, iuquil, et effigiali audiiur vox, specietn
3
aulem desuper delapgam ab inefflgialo qualis sit
. * , " , ,
novii uemo. Est auleip in figmenio cboico, cogno , scii aulem eam nemo. Hic, inquit, est diluvium ha.
'
, ,
& bilant Deus, secundum Psalierium, loqutnt atque

vociferans ab aquis magnis. Aqucc, inquil, magnsa
. " ,
sunt niulliplex mortalium generalio bominum, ex
. , ,
qua clamai ei vociferalur ad ineUlgialum bominem r
\
, ,
Servalo, diccns, leonibus unigenUam meam. Ad

[xal\

hanc, inqail, est dictum : Filius meus $ itt, / i r a /

.
", , " noli metuere; ubi per flumina traniieris, non te
, ' $ - corripient; ubi ignem tranti$ri$, non ie combu , '
ret. Flumina, inquit, dicit huraidam goneralienia
, . nauiram, ignem autem ad generationem impeium
, , * et ardorem. Tu meui et, noli meiuen. Et rursus
, ,
,
i a q u i i : Si 1 5 6 " 1 5 7 oblhiseeiur maier liberorum,
,

, quin mhenaixr el prabeal mamma, el ego obli .
, ,
viscar veslrum. Adamas, inqult, dicit ad proprios
, - Q homines; etiamii hac oblimuiur mulier^ al
, . ego non oblivitcar vestrum. Jn manlbui mei$
"
[. 110. 111]
exprestos habeo. De ascensione anlem ejus, boc est
- de regeneratione, ut fial spiriiualis, non carnalis,
,
, *dicit, inquit, Scriptura : portai, qui esli$ do, ,
mini, vestrum, et surgtie, portm , intrabit
, ' glorUe, boc esi muraculum miraculorum. Qui$
.
e$t enim, inquii, hic glotxa ? nonhomo,
. ,
opprobrium hominit nvUipcamem populi; ip$e esi
, , ,
glorice, in bello . Bellum autem dicil
, , , quod est io corpore, quoniam ex bostilibus ele, , , ) ,
menlie fictum esl figmenium, sicut scriptum esl,
, ,
inquit: Rceordart bellum exsiiien* in corpore. llunc,
. ,
,
inquil, inirotlum et banc portam vidii in Metopo ; "
,
lomiam proQciscens Jacob, quod quidem est ex
, 9
40
k t
41
4 7
11
D puero pubes jam evadeus el vir, hoc csl inlellecta
VARIiE LECTIONES.
12 :
. . ^
-"-j
\ J .
\ |
JWJII^
yisa, > , .
J A U W fci v i w ,
# | # * ^ Jsft. XLIII,
2 I
, , , . ' ,
, * ; , , . * Isa. LXIX, 15.
; "I$a. ILIV, 15 : , ' , ,
, . . .
Psal. xxiu, 7, 9.

; Psal. , 8. " p s a l . \, 7 ; ,
.
1,
3145
ORIGENIS
3 ! 46
suui a proiiciscente in Mesopotamiam (Mesopota-

inia aulem est, inquit, roagni oceani fluclus a medio fluens perfecio bomine), ei mfratus est cceiebiem porlam falus : Quam horribili* hic locus. Non
est hoc ni$i wdis Dei et hwc porta coeli. Propter hoc,
inquil, dicil Jesus : Ego tum porta vera. Est autem
litfc dicens ab inefligiaio siipra, inquil, cffigiaius
perfectus bomo. Non potesl fgiiur, Inqoii, servari
porfectus horao, nisi renascetur per hanc ingressus
porlam. Eumdem auiem bunc, inquit, Pbryges el
papam appellanl, quontam omnia sedavii incondita
ct temere ante ipsius apparilionem mota. Nonien
m i m papa, inquit, omnium stmul est el coelestium
ei lerresirium et infernorum, dicentium : Seda, seda
incongruentiam mundi ei facilo pacem longe dhsitis,
,
. ,
, , *
kr
*\ , ,
|
-*; , *]
,
. ( ,
, 0 ,
( ),

. , ,
. , ,

.
bocestmaierialibus et choicis,el iii quiprope , .
.
sunt, hoc 1 5 8 5 9 ^ spirilualibus et raiionalibus perfeciis bominibtis. Appellant autem Pbryges , , ,
.
hunc eumdem el tnorluum, quasi in monumenlo et
, ,
eepulcro infossum in corpore. Hoc, inquit, est dicium illud: Sepulcra estis dealbata piena, inquit, tn- ,
.
IUS otiibus moTluorum, quoniam non inest in vobia
boino vivus; ei rursus tnquil : ExulUnt monu- , ,
menti$ mortui, hoc esl ex corporibus cboicis renali , spiriluales, non carnales. Hscc, iiiquil, esl resur ,
rectio, quae per poriam fit coelorum, per quam non
, ,
ingressi, inquit, omnes manenl morlui. lidcm au[. 111. 112] lcm Pbryges, inquit, eumdem bunc rursus ex con.
versione appellanl Deum. F i l enim, inquil, Deus,
ctim ex niortuis resuscitaius per lalem poriam i n - ,
s t
5 8
6 1
irabit coelum. Hanc, inquil, porlam Paulus novii C . , , " ,

, \,
aposlolus, revelaus in mysterio et dicens, te raptum
ene ab angelo, el veniise usque ad secundum et \er- ,
tium ccelum in paradlsum ipsum, et vidisse qucc vi- ,

derit et audivisie arcana , quw non liceal homini ,
,
loqai. Hsec sunt, inquii, quie arcana ab omuibus
. , ,
vocantur mysleria, quce el loquimur non in doclU
humance tapientias verbit, ted in doctrina ipiritus, , ' , , . ,
spiritualibus spiritualia comparantes. Animalii autetn homo non percipit ea quce tunt Spiritus Dei; ,
. , , ,
siuttiiia est enim illi, et hsec, inquit, sunl spiritus

arcana mysieria, quae nos novinius soli. De bis, i n . , ,
quil, dixii Salvator: Nemo poitsl venire ad tne,
ni$i quem traxerit Pater meus caUttis. Admodum ,
, " ,
eiiim, inquit, difflcile esi percipere et prebendere

magnum lioc et arcanum mysterium. Et rursus, D
inquil, dixit Salvaloa: Non omnis qui dicil mihi , , * 4
Psal. , 10 . V . 8 : .
CT. J o b . x L ,
27 : , . . . Cf. 1 Mos.xxvm, 5 sqq.
I Mos.
xxviii, 17.
Cf. . Joan. x, 9 : . MalUi. , 15 :
(Ctem. Rom. Hom. 3, 52 : &
). C. , corr. C .
Cf.
Fpbes. II, 17 . . * C, . Cf. Ilallh. x x u i , 27 : ,
, . . Cf. Matili. . 52 55 .
, , . .
. Hailli. , 5. L u r . , 22, . " Cf. II Cor. x n , 2-4 :
* ^
^(5 ^
.
1 4
3117
C O M R A IIJSRBSES LIB. V.
-
.
, , ^
[xal ]
,
,
' , , 0 , . ,
, *
,
. , , ^
. , , *
" , , ,

,
. " , ,
. , ,
* \

, [. 2114]
, ,
* | , , ,
.
,
,
, '
.
, ,

, , - C
3148
Domme, Domine, inlrabil in regnum cvlorum, sed

qui facil votunlatem Pairit mei qui inccelis ttt: q u a m
oporlet facienles, non audienles solum in regnuiu
intrare cadorum. Et rursus, inquil, dixit: Publicani
et
pracedunl vos in regnum ccelorum.
Publicani ( 1 6 0 ' 1 6 1 enim, inquit, siu.l
qui omuium rerum vectigalia recipiunt, nos awtem,
inquil, sumus publicani, quos fines ( )
MBCuiorum devenerunt. enim, inquil, stinl ab
ineffigialo in mundum disseminata seniina, per qu;c
universus perficilur mundus; per ea<enim ct orsus
esl fleri. E l boc, inquii, esl diclum i l l u d : Exiii
*eminan$ ad teminandum, et alia cecideruni lecus
viam conculcata tunt, alia vero tuper pelrota, ei
exorla sunl, inquii, el quoniam non habebanl alii;udinem lerra, aruerunl demoriua suni; alia autem
ceciderunt, inquil, lerram pulchram el bonam cl
facieboni fructum, aliud cenie$imum, aiiud sexagesimum, aliud tricetimum. Qui habet aures audiendi
audial. Uoc est, inquit, nemo borum niysterioriun
audiior faclns esl, oisi soli perfecli gnostici. Haec,
iuquil, esl terra pulchra el bona, quam dicil Moses :
Jnducam vos tn lerram pulchram el bonam, in terram affluenlem melie. Uoc, inquit, cst mel
et lac, quo gustato perfectos irreges fleri et impertiri plenitudine. Haec, inquit, cst plcniiudo, por
quam omnia exsislenlia nala ab innato c l facla sunt
et impleta. Ucm auiem bic a Phrygibus eiiam
sterilis vocalur. E s l eniin sterilis, quando esl caraalis et cupidincm carnis cfficit. Hoc, inquil, esi
uiclum illud : Omnii arbor, quw non faoil frucium
70
, ,
, ,
, ,
.
, , . ,
,
. ,
, , *
,
. , ,
, .
, , , '
*
.
. " ,
.
, ,

bonum, excidilur in ignem miuilur. Fruclus enim

bi, inquil, sunt soli ralionalcs, vivi liomines, q<i
per poriam ingrediuntur terliam. Dicunl quippc :
Si mortua comeditii$ viva femfi*, quid, si viva comedcriVfc, facietis ? Yiva autem dicunt et ratioite*
et menies tt bomines, margaiitas illius inefligiaii
dejeclas in flgmenlum infra. Hoc cst quod dicil,
inquit: Ne projicialit sanctum canibut, neque mar>
garilas porcit, porcorura et canum opus diceuloe
esse mulieris cum \iro consueludiuem. Eumdcio
aulem bunc, inquit, Pbryges appellant caprarium,
non 1 6 2 ' 1 6 3 inquii, quodpascebat caprasel capros, ui psycbici appellanl, sed quia esl, inquil, a l , boc est el verlens et circuniageus univcrsum mundum conversioae. enim
&igniflcal id quod verlere ei commuiare res: unde,
inquit, c l ambo cenira coeli universi appellant pulos. Et pot ta d i c i l :
, , , ,
1
7 8
VAUIJE
LECT10NES.
om. C, ; cf. i C o r . , 13, 44. . Joan. , 44 : ,

6 .
Matlh. , 21. " M a l i b . xxi, 51. " Cor. , 11.
' Cf. Mallh. , 5-9; Marc. , 5-9; Luc. , 5-8.
] C, Cf. V Mos. , 20 ;
, , ^ ,
. . . II Ilos , 8 : ,
, ,
, . . . * C : . * . C, . Mallb. , 10; Luc. , 9. ",
. ,.
67
7 1
3119
ORiGENIS
;.

, , &r {5rri
, ;
\ \ , 1
^ . , ' *

,
^ *
. , \, [. I U . 415]
olxdJcr,
, \, , , ' , , , . :
" , , . *
,
et
quidem huc sftiex marinus

lmmortutis Proleus ALggptiut,
non vcnumdaliir, inquil, sed versaiur ibi lanquam , ,

,
ei circumil. Jam urbes, iu quibus babtlamtts, quia .
,

versamur et circumimus in iie, el vocantur.
,
.
,
,
Ila, inquil, Pbrygee caprarium () eum appellanl, qui semper omnia in omne partes vertil
et commuiat ad domesiica. Vocant auiem eum, in-
quit, et feracem Phryggs, quia plures, inquit, liberi . , ,
,
,

tidvw potiut quam iju$, quahabel mariium, boc est
renaii inimortales et seinper permanentee sont ,
multi, eiiamsi pauci sinl n a i i ; carnales auiem, i n -
, ,
quit, caduci omnes, eiiamsi sint niulti admodum
nali. Propterea, inquil, plorabal Hachelfilios$uo$ , ,
. , , '
el nolebat, inquil, comolari deplorom eo$; norat
enim, inqtiit, non es$e. Luget auiera ctiam Jeremias , ,
qtiae infra est Jerusalem, non Pboeniciac urbein, sed

* , , .
qitse iiifra est gencrationem caducam. Cognoveral ,
enim, inquil, etiam Jcremias perfectum liominem, ,
reualum ex aqua el spirilu, non carnalem. Ipse pro- , ,
fecto Jeremias dicebat : Ilomo e$t et quit cognoscet , * :,
eum ? Ila, inquil, est admodum profunda et diffici- . "Arlis comprebensu perfecii bominis cognitio. Inilhun

; &,
enim, iiiquil, perfeclionis cognilio bominis; Dei au- , &5
tem cognilio absolula perfeciio. Dicunl aulem eum,
;. *, , inquil, Pbryges eliam viridem arislam demenam c i
post Pbryges Albenienses, iniliames Elcusitiia et . , ', ;
demonslranles epoplis magnum el mirabile et per ,

fecUssimuni cpoplicum ibi niyslerium per silen- , -.lium, dcmessam arislain. Arisla auleni ba-c est

ciiam apud Albcnicnses ab inettigialo [dcJapsus fi ,
lius] perfecius magnus, 1 6 4 1 6 5 siculi ipse . \
bieropbanta, non cxcisus ille quidem, ut Auis, sed '
eunucbus faclus per ciculain et aspernatus otnnem " , [, 115. 116.]
carnalem generationem, noctu Eleusine iuter , , " ,
tos ignes peragens magua el arcana mysieria cla mal el vocileraiur dicens : Bacrum peperil alma
* ,
puellum Brimo Drimum, boc esl valida validum.
(
Alma aiiieiu e s l , inquil, generaiio spirilualis, COB
7
, 9
C, . . C.
Mallb. , 6. ,
, . , .
' . C.
corr. C c l alib .
!vOcG, .
llom. Od. 4, 584 " . C ; ' . ' . C, ;
, , . margo C, . ; C.
jerem. 17, 9 , ;
. Cf. supra . 152, 60 sq.
Videnlur quxdam excidissc, quibuscuni Gommeiitoralio
CObaercrei.
corr. C.
. ;. C, .
. C, .
8 1
e%
9 9
3151
CONTRA H.ERESES L I B . V.
C152
xovpov \ . leslis, subliniis, validue autem est qul sic gciteraius

esl. Vocaiur ttnim niysterium Eleutin el Atutcto , , ,
rium. Eieutin, quia venimus, inqnil, spiriluales dtj,
super ab Adamante delapsi infra ; eniiu,
. inquit, esi id quod , Anactoreum auieitt id

',
,
, quod . Hoc est, inquii, quod dicuul qut
( , , ,
iniiiali sunl Eleusiuiorum mysteriis. Slatulum auletii
. , ,
esf, qui parvis iniliali sunt ul rursus inagnis i n i
tiemur. Mories enim majores niajores sories nan ,
ciscunlur. Parva aulem, inquit, smil ntysleria Pro .
serpina infra, de quibus rnysleriis ei semita du . ,

cente illuc, quae esi lata et spatiosa eadeiuque fei
, ,
intereunles ad Proserpinam [Salvalor d i x i i ] , et
,
poela vero a i l :
9 7
9 9
; ,
, }
"
.
} 8
' , ,
,
, , , ;
. , ,
, 6
, ,
, , ;, ,
,
[. 116. 117]

. -
Sed $ub ipsam est semiia aspera,

Cava, tutoia; ea autem ducere optima
Lucum in venuttum lumme honorauv Venerit.
Uxc, inquii, sunl parva mysleria camalis generalionis, quibus tnitiaii bomices parvis requiescere
debcnt e( initiari magnis, ccelestibus. Nam sonilr,
iiiquit, qui sunl ibi sorles, majores parles nanoificunlur. Ha?c enim, inquii, esi poria coeli et hac
domns Dei, ubi bonus Deus inhabilal solus, inqiiam
non inlrabit, inquil, impurus ulbis, non aniinali>,
non carnalis, sed reservatiir spirUualibus solis, quo
qui pcrvenerini abjicere debent 1 6 6 ~ 1 6 7 vesicti
elonines evadcre sponsi demasculali per virginalem spiritum. H&c enim esl virgo in venlrc gesia.is ei concipicns ct pariens filium, nou anima-
1 9
Q lem, non corporalcm, sed beainrn a?vum xternum

De bis, inquil, diserle dixil Salvalor: Angusta el
, , , arcta e$t via qucc ducit ad vilam, et pauci sunl qui
, , , f> ,
- ingrediunlur eam; lata aulem et spatiosa via quic
ducit ad perditionem, mulii $unl qui per

,
eam.
cl
,
ol

,
.
9.
9. 1'rxierea auiem Pbryges dicunt pairem universorum esse amygdalum, non arborcin, inquii,
,
, ,
sed esse amygdalum illum anle exsisieniem, qui ba ,
bens in se perfeclum fruclum tanquam pulsaniem

ct se muveulem in proiundo, perrupil ()
, ,
9 1
19
1 8
M
, qiiod Flesychius interpretaiur C. Versus fueril bic

. ^ . C, C ; Jac. Beruaysiiis (ep. crilic. art Bunsenium in Analect. Anl$-N\cmn. ed. Bunsen. .vol. III, p. 550 sq.)
. Heraclii. fr.
54 apud Scbleiermacber. (Fr. Schleiermachert tamnitliche Werke. Dritie Abiheilung. Zur .
V o l . II. p. 124); cf. Jac. Bernayûs 1.1. Posl videlur cxcidisse : , cum superiora aperie referanlur ad locum Mailh. vu, 15
, * , qiittscquuitlur auiein opponi illis debebaut. VcrSMs amea ignotos A . Meinekius (Diar. antiq. Marburg. a 1852. IV, . 575 sq.) Parinenidi ascribil, G i r l Ilingins (Progr. Acad.Jen. . 1853;/. 5) Pampbo Ailienicnsi. Koepcrus suspicaluridem exemplum Gracci
poelae obfersatitm esae Apuluio ,/. IV, 18. Ilibl. 8 0 . C. C, M .
81.
\ * C : ' . . Jac. Beniaysius I. L Cf. eupra
. 156, 45. sq. C, . . C, .
Cf. Isa. . ;
.

. Matib. , 15, 14. ,
. * - ] ( an
"
, > .
. C, . ftoeperus : C, .
9 9
1 0
1 8
1 8
3153
0R16ENIS
3154
ainus suos et generavil invieibilem el innominatuni
\
^ , . ineffabilem fllium euum, de quoloquimur.
enim significat tanquam rumpere et scindere, si- ciovel 0 , ,
culi, inquit, de febricitanlibus corporibus el haben- ,
libus in se quamdam convulsionem, dicunt ,
medici resecanies. Sic, inquil, Phryges amygda- * , ,
lum vocanl, a quo provenil et nalus est invisibilis, , * *
per quem omnia facta tunt, et $ine ipto faclum *U , '

nihii. Fntuialorem autem dicunl esse Pbryges quod .
*,
inde natum cst, quia spiritus enbarmonius eslquod
d
naium esl. Spiritut enim eu, inquit, Deut; qua- . , ,
propier, inquil, neque in monte hoc adoranl, neque , ,

in Jerutalem veri adoraiores, sed in spirilu. Spiri- ,
.
,
iualis enim, inquit, ett perfeclorum adoratio, non ,
*
carnalis. Spiritus aulem, inquil, ibi ubi el Pater ,

1 9
19
19
appellalur e.t Filius ex boc Palre ibi natus. Hic, . , ,

inquit,esl inoliinominis, innumeris instructus ocu- , , H a . , ,
lis, incomprebcnsibilis, cujus omnis nalura, alia [ ]
aulem aliter cupiens cst. Hoc, inquit, est Verbum , , ,
Dei, quodesl, inqnil, verbum praedicaliotiis magnac , . " , ,
[. 117119.] ^ , , ,
poiesialis. Quare erit obsignaium 1 6 8 * 1 6 9
(&
oceullaluni et abscondiium in babilaculo, ubi radix
omnium fundata esl, asvorum, poteslalum, cogila- ,
lionum, deorum, angelorum, spiriiuum delegalo- , [] * , , ,
rum, eoruni quae sunl quaeque non sunt, naiorum,
non uatorum, inconiprebensibilium, comprehensi- , , ,
biliuin, annoruin, niensium, dierum, horarum, , , ", ,
puncii indivisi, ex quo exorditur ininimum crescere , , , , ,
per paries. Nihil exsislens, inquit, et ex nibilo ,
constans punclum, indivisum cum sit, paulalim
, ,
procedel in magniiudinem quamdam incompre- ' **
hensibilem. Haec, inqiiit, esl regnum coelorum, gra- . , ,
num sinapis, quod indivisum inest in corpore pun- , *,
clum, quod novil, inquit, ncmo nisi spiriluales soli. , ,
Hoc, inquil, est diclum illud : Non sunt termones, , . , ,
neque loquela*, quorum non audiuntur eorum.
,
liaec sicconfinguni, ab omnibus bominibus qusc vel
.
*
dicunlur vel agunlur, ad suain mentem, spiriiualia ,
diclilanles omnia fieri. Quarc ct eos, qui in Ibea- , ,
Iris arlem profiienlur, dicunlne ipsos quidem sioe . numine quidquam loqui aul facere. Ergo igitur, ' ; inquil, cum populo in tbealris congregaio ingr* . , ,
dilur quispiam iiititiliis vestem insignem, citbaraul

geslanset psallens, sic dicit caneos niagna niysteria,

,
10
9 1
1 1
E L
1 9
19
9 9
9 1
9 9
1 9
19
1 9
^. ^ C, .
. C, .
C.
Cf. Joan. , 21. sqq.
. . .
,
, .
Obsciiriim esi quid sibi velil .
abundare vidclur.
. Cf. supra . I3H, S4q.
* . C, .
Cf. infra 1. VI, 9 193, 83 90. ed. Oxon. ^
. , ,
, , , * uniis iiultiatittus. "
, . , . C, , .
..

inlelligi nequeiinl: snsp. ; Reoperus
' .
Maiib. , 31, 52; Mare. 31, 32; Luc. , 19.
Psal. , 4 : , /
.
L)e bis el qua* sequuniur iibcrius dispulatum esl a S bneidewino in fhthl.
loin. II. p. 261 sqd., deindf a Godofredo Hernianno in Berichie der koenigl. scccht. Getetlschafi der W t W * ichafren in Leipzig 1849, . 1 sqq., cujus dispulationem expendit Scbneidewinus in Nachrichicn ton dcr
G A . Univertifa>l und der Kccnigl. Getellschnft der Witnntchafien xu GaMingen 1852, 7, p. 101 sqq. fo*
siremo Tb Rergiu$ Pottt. Lyr. . 104 carmen apposuit.
' C.
C, ..
19
9>
1 9
1 9
t 9
9 9
9 9
9 1
3 9
3155
CONTRA
H E R R S E S
U B . V .
3156
, $ igaarns qld dicai : Slre Saturnt gtnui, the Jotti*

& * Kporcv ,
beaii.
Rheas magnw, /t* debile mniilamen
, etre ' ,
,
^^Hkem,Auh. Te voeant Aayru ter daideraium Adonin, vocal autem JSgypim Oshin, caittlt Menm
', '. *<

cotnu Oraci, aut catum Mercurittm, Samothracet
pu>i
', *
Adamna venerabilem, Heemonii Corybantem,

'Oaiptv,
,
*,
'**
, Phrggt* aliat Papam, aliquando auitm morluum,
aui deum, aut tlerilem, aut caprarium, aut
Aludvux
,
, ,
, ,
ariiiam demes$am,ani quem ftrac pariebal amygda,
j) , - /tti vimm fiiiulaiorem. Ilunc ait esse muliifoFmein
. A l l i n , quem liymno celebrantes dlcimi ita : Altin

",
cantabo Rhea filium 1 7 0 * 1 7 1
tobarvm cum
;* " [.
119. 120|
bombh n$c rnr$u$ iibiarum Jdccarum, qn<B accinuni
', ** *,
Curelibus, ted in Pk&beam mitcebo mutam clthara ,
* rum, evan, cum tU Pan, cum Bacehm, cum
aiar ,
, , ^ pnitor lucidorum a$iromm. Propier haoc et alia
bHJusmodi assident bi mysieriis qua dicunliir roa, ,
>
.
gua Matria, maxime eese perspicere arbiirali per
&\ ; - ea, qua? ibi peragunlur, lotum mysierium. Nihil
enim bi plus habeni quam ea, quae ibi aguntur, nisi
, $
qtiod non stml excisi, led quod excisorum esl per * *;.
flctuni. Talde enim austere el severe praxipinnl
, , > seae abtiinere pariler aiqoe excisi a consueiuditie
. cum mnliere. In reliquis, ul diximus pluribus, opus

cxcisorum faciani. Colnnt auiem nibil bi aliud quam
. ,
Naas, Naaa3eni vocaii. Naas auiem esi serpens, a
,
qno ait esse omnia sub coelo quae vocaniur templa
,
(), averbo quod esl , el illi aoli Naasde, , '
dicatum esse omne earrarium c l omne inilium ei
omne
non posse mysierium
,
mysterium,

, et
omnino
_
^ reperiri ullnm snb coelo, in qno non e!i c i
' ,
in eo, unde nactus est namen . Esse an
lem serpenlrm aiuni bi humidam malerieni, sictili
, , ,
eiiam Thales Milesius, nec qnidquam possc eorum
* " .
qux cxsislant omnino, sive iiiimorlaliuin sive inor ,
lalium, sive animaioruin sive inanimaiorum con ,
siare sine co. Subjecia auiem ei esso omnia, ei
, ,
csse eum bonttm el babere omnia in se siculi in
. '
rornu tauri unicornis, adeo ul pulcbriludinem ei
, ,
enustatem imperliat uriiversis qux exslani eecun *,
dum naiuram singulorom el proprielatem, lanquani
** [ ] "
per omnia permeanlem, siculi profecium Edem

sefirtdentemin capita quatuor. Edem autcin esso
, ,
alunt cerebrum, lanquam vinclum et consiriclum
u
.
* '
,

*
. ^
4 9
in circninplicaiis vcslibus uli cofclis. Paradisum aulein esse arbiiranlur capiie aolum tenus bominem.
Extunttm igiiur hunc fluvium , boc est carebro, dividi tit capiia quaiuor, vocari autem nomen
primi 1 7 2 * 1 7 3 P
Pôn;
ipa eti quicircuU
omnem itrram Ueviluih, ubi nascitur aurum. uttx
V A R I J E LECTIONES.
M
G . Hermannus, C , M. ** ' Rocpcrus , " C, .

cornipium est.
DasSderari mentiotiera apparel ex p. 444 snq., nisi Torte iu voce laiei . " "
T b . Berabiax . I., coir, Hesycb. s. . : ' C, . ^ C, . 6.
* . . C. ** , C. *. ). C, .
.
. 5 Mos. 55, 17 : , ?, . . .
" om. C, , aui post lacunam es<earbilraiur.
, quod seiisu carcC, cis iiiduiimus. . C, . " Cf. 1 Bfos. , 10: " .
* -, ? * ' oin. C.
Cf.
I Mos.
. ,
.. 4
10
PATUCL
GR.
XVI
100
3157
ORIGENIS
31
rum tcrra Ultut oplimum ctt; ibi imeniiur bdellium tbr , *

et Upis onychinui. Uic, inquil, esl oculus, Uonore
,

ei coloribus teslilicans id quod ilicilur. Nomen au- ^

Utn tecundi fiuvii Gehon; ip$e eti qui circuit omnem

,
urram jEihiopia. Hiceat, inquil, audhus, cum sil [. 120. 121.]

perplexus quidam itistar labyrinlbi. Et nomcn tenio ,
,
Tigris; ipse vadit ex adeerto Aayriit, Hic, inquit,
.
csl clfaclus, acerrimo usus impetu flaminis. Yadil , , " , *
.
*
autcm ex adverso Assyriis, quoniam exspiranli spi,
&
rilui per respirationeua spiriius exlrinsecus ab aere
, ,
traclus ( ) acrior el vebe- .
meiuior insuper ingrediuir. Respiraiionts enim, , .

.

inqtiii, baec cst nalura. Fluviut autem quartus e$l

.
, \ ;,
Euphrates. Ilunc dicunt os, pcr quod precaliouis
exitus el uulrimeiili introilus , quod mulcel (
) elnulrileleffigialspiriiiialem perfecliim bo- ^ ",
minem. ILcc, inquil, esl aqua quce est tupra firma- * mentum, de qua, inquil, dixit Salvalor: Si $cires, ; .
qvit esl qui petil, lu forsilan pelisses ab , el de , , -
distei tibi bibere vham aquam $alientem. Ad banc,
. ,
inquit, aqiiam oninis natura propinqual, suas quae- ' ,
que eltgens eeseulias, ei accedii cuique naiurae ab ,
liac aqua, quod cuique proprium esl, iiiquil,magig
. ,
quam lapidi Herculeo ferruin el auiuin marini acci- ,
pitris spiiwe ei palca eleciro. Sin quis, iuqiiit, esi , ,

cxcus a nalalibus nec conspicaius veram lucem, , ' ,
qua Wuniinat omnem hominem venientem in mtm- .
.
dum, per nos rccipiat visum el cernai lanquani per
, ;
paradisum qucindam omni arbore coiiseriumelmul- , **
is frugibus consilum aquam permeaniem per onincs Q , ,
, ^ }
arbores el fruges, etvidebitex uua eademque aqua
sibi eligerc el ailrabere olivam oleum el vilem vi- , num et reliquarum generatim smgulam quainque . , , ; ;
planlarum. 1 7 4 7 5 Est autem, inquh, hoino ,
ille iguobilis iu muiiilo ct pcrnubilis |in cadis, pro- ,
ditus] ab ignoraniibus eum iis qui igiiorani, acili- >

maius ut 0i(ta a cado; nos aulom siimus, inqiiii,
spiritualcs, qui nobis eligimus a viva aqua fluMilis , Eupbratia per inediam Babylonem domesticum, per ,
porlam mcantes verani, quae esl Jesus beaius. E l
,
suuius ex oinnibus hominibus nos Cbrisiiani soli
[. 121. 122 1 , ,
in lertu poria perficientes niysterium et uncii ibi
,
incffabili ungucnio i x cornu ul David, non ex ficlili

; ,
olla, ul Sanl, convcrsaius cum malo daemoue car; ; ' ' ualis concupi^ceniiae.
91
99
99
99
1 9
99
CT
<
9 9

Cf. I Nof. , 1 1 , 1 2 : " * ,

.
. C , . * oin. C , . Cf. I Mos. , 15 :
. Cf. I Mos. , 14 : \ ,
. . C, . " , C,
susp. . * 1 . 14. " . C, .
. Cf. 1 . 7 : ,
.
Cf, Joan. , 10 : E i , *
^ C, , cf. Isa. X L , 15 : ^ ^
t , . . ; C, , qui susp. : sive .
,#
31 ~9
CONTRA I L E R E S E S L I B . V.
3160
o\v, oi , ol
, , .
. , , , , , ,
* .
'. ; -
10. E l liaec quidem ul pnuca ile mullis apposui. mus. Sunt enim innumerabilia slulliliac conaniina,
* '
inepla Ula et vesana. Sed cum proviribus insanicn ,
lera eorum sapieniiam exposuerimus, ei boc visum
.
GA apponere. Psalmus iis fusus cst lalis, per queui
, * ;
oinnia aua erroris mysteria videniur canlu conce *
lebrare in bunc modutn :
7 1
T J
8 1
' *

.
* .
"*

,
' '
,

,

,

,
i

* , ,
,
. 423. 124.] *
\
.
,
*
.
,
,
.

,
%

"

,
.
81
87
8 4
Eral iex gentratrix universi prtma Men$,

Secunda autnn erat primo parienlis (usum Chaot;
Teriia anima accepu efficacem legein.
Propterea cervariam formam intiuia faliuii,
Mortis laburem vincn$ .
Nnnc imperio poten$ iulueiur lumcn,
Nunc in miseriam riejtcla, flet,
Nunc fetur gaudet;
Nnne fiet, judicatur ;
NHIIC
judir.atitr, morUur;
Nunc fit intxiiedibilis, mi$era malo,
Labyrinlhum ingreisa esl errubunda.
At Jeim diiil: ', Pater;
1 7 6 * 1 7 7 Exquistiio malorum in lerram
luo flaiu vagutur
Ttntai fugere amarum Chao$,
IU netcit quamodo perlransibU;
QmpropUr, miu me, Paler,
Sigtlla ferens descendam,
Sajcula cttucla trantgrediar,
Mysieria omnia aperiam,
Formasque deoruni demonslrabo,
El urcana via* sanctas,
Scientiam 11$, tradam.
%
i i . Et haec quidem Naasseni conaulur, eemei

\ ,
ipsi
gnoslicos appellanles. Sed cuin inuliiceps s i l
* ' error eorum ei muliiplex, ul vere quae in fabulisest
;
, [] - . clu capiia ejus ubi percuaaeriinus coargucndo, verilalis virga usi, lotam besliara tolie , *?
m
u i ; neque eniin reliquae ba?reses multum ab hac
,
abludunt, quippe qae coniineaniur errorii spiritu.
Sed cum verba ei nomina serpentis commulanlcs
, . '
mulu eese capila serpeniis voluerinl, ne sic qui
dem omiitemus coarguere, ul voluni.
; ,
n
.
\ ,
*
^
. ,
12. E s l cerle eiiain quoddam capul bydrx

est Peraianim, qiiorum mukis annis latuii
Cbrislum ludibrium, quomra nunc visum est
cem prodere arcana mysteria. Hi diciiiant
quod
erga
in luroun-
V A R l i E LECTIONES
f
7 1
. Cf. supra . , i 8 .
. Cf. supra . 140.89. '
C, . * . Cf. I Samuel. xv., 13 . , %
_ jn,
8 7
uvwb%w *
. * 8 . " . ;. C.
Cf. infra I. x, iQ,V**>
315,316 cd. . * * forl. dcsunl qii;cdam . Quae dcsuul *upp!el Epitome I. x, 10 1.1.
M
* ^ c.
ORIGENIS
3161
Uutu ertouiiufu, hifariam divUura. E s l auleu) i r i - . " ' abfari divisiouis apud eos quast unura quoddam i n i [ ]
lium tanquatn inaguus funs, in infiniu per ralio , *
ncm dissecabilis sogtrtenta. Primuin autem segtneu \
lutn ei poiius secuudum eo& *st trias, el una qui * * , \ [
dem pars appcllaiur bonuro pcrfeciim, inagiiitudo
; ] , *
patria, secunda anlcm iriadis eorum pars tanquain

polesialuiu inmimera quxdatn inuliiiudo ex sese
;
gcuitarum, tcriia specialc. esi prima qtiidcm td
. \
quod non genilum esl bouuin, sccumla autcm bo \
num ex se genitum, lertia geuilum, undc perspi * ^,
cue dicuni iref deos, ires logos , ires ineuies, ires
, , ,
liomiues. Sitigulis eniin pariibus niundi, divisionc
.
discrela, tribuunt et deos ci logos ei nienies ct bo * [. 124. 125.] \ ,
miues ei qu* reliqua aunt. Dcsupcr aulem ex non
, , , \ .
1
generalioiieel priino mundi segmenlo, 1 7 8 * 1 7 9

ctim constilUsel deinceps niuudus ad cuiisuuuiiatioiiem , descendisse ob cauaas, quas poslea reddemus, ilerodis lemporibus irinaluralum qnemdam
rt tricorporeni et tripotentem hoiuiuein vocattini
Cbristum, iu se babentem a tribus parlibus inundi
oinuia concreiiienia ei polestaies. boc aJi c*se
quod diciltir * Omnem pleniiudinem complacuil twkabilare in ip$o corporaliier, el omnis iuesi in ipso
diviiiiias sic divisae iriadia. Delaia euim esse a i i a
eupeijaceniibus muudis duobus, clnon generaio cl
ex se ipso gcnerato, in hunc iiiundum, in quo vertamur nos, omnifariarum poieslalum seuiina. Qui
aulem sii niodua desceusiouis eorum, posibac aporieinus. Devenisse igiiur Cbristum dicil desuper a
" \ *
, ;
, ' , ;
,
* \
,
\ .
* '
.

,
, ,
, . ;
, .
geiieraiioue, ul per descensioiteui ejus onmia ^
falveiilur irifariam divisa. Quaeeiiim inquii deiiiper

deveticrunt infra, ascemleui per etiin. Ea a u l e m ,
. , ,
qiue insidiala sunt delapsis de&uper, abjiciuiilur et
'
pumia ableganlur. Iloc est, i u q u i l , quod diclum
;
e s l : Non enim veuil Filiut hominis in mundum ai
" . ,
prdendum mundum , $ed ul talvelur mundu$
, , ^

ip$um. Mundum, inquil, vocal duas illas parles,
, ,
quae superjaccul, el non geuitam el ex se ipsa ge . , ,
nitam. Cum aulein dicit, inquit: Ul non cum mundo
;,
damaemur Scriplura, leriiam partein d k i l , qui est
. " ,
muiidus tpecialis. Teriiatn cuiui opoilcl perire,
, ,
qnaiii dicil m i i D d u m , reliquae auiem d u a s lejungi

,
ab Interitu, luperjacemee.
. ,
, ;
.
15. Vidcainns qjilur primmn, quomodo bane doc*. , iriiuiiit ab aslrologis motuati iiifamem ClirkUun,

9
1 1
V A M A LECTIONES.
1
nl aperte ab boc tbco aKtnum sechistmog. Cf. lufra Un. 7$. *

C, .
. C , 11; . infra . 5 I S , 2t ed. Oxnn.
* : Verba
toc, q a paulo ante deletida, in liuiif locum redureuda esse tideiuur, m raliocoii&let. *
Bernaysins eo. crit. ad Bvnsen. I. k p. 514, C,
t:; cf. infhi . 5!5, 2S ed. Oxou ' , C, ; cf. iiiira . 515, 2(1 ed. . .
J. BemaysHis 1. I. C , . , cf. iifra . 5 1 5 , 3 i . cf. Colosa. iu 9: '
* " ~
*'* '
"
" ", 19. . legiiur ii.fra . 515^ 57.
1 1
3163
C O N T R A H.ERESES . V .
3164
, * afferenlee pernicieui iis, q n i eot s a q t M i o U i r iu lali

. 01
errore. Astrologi enina unum slameiHes imindoia

dividunl euin ia non erraiues stgnorum aniinaltum
,
partes duodecim et vocant signomm noii e r n n
linm mniidttm unum nitmdum non erraniem; a l
lerum amem eseo trraniium et vi et
,
niimero miindtitn dtennt, qtii ett 1 8 0 & 1
. 5 fp. 125. 126.]
ad binam. Accipere atttem roundnm a maiido vim
,
quamdam et commimJonem t parlicipare a sttper*
" jacentibns gobjaceittia. Ut aulem quod dixinma lu , ; ;
ctilenter appareal, ipsts itlis asirologornm slngala
lim ntar vocibua, admonitarus leciiiros eomw,
,
qtia anie dicta gtmt eo toco, ubi exposutmus asirob)goruw univertam artem. Qwe igilnr iHis plaeeai
. "
baec stiul : ab aalrortim deftuxione genttam subja **
^ - ceniium perftci. Ciirtesuia eniin conteiuplali cmkx*
.
Chaldari dtxermit agentiuni caosarum contUiere ra "
tionetn ad eingula q u j e q u * , qiia* eveniat u t nobta *c*
| '
cidant, septem itellas, adjuvare a * t m non errati ( ]* ,
tittm signonnn partes. Zodlacum igUnr orbem i
. [ vidunt iu pariea dtiodecim, u n n m q u o d q H e aatet*
] ,
stgniim in p a r t a s Iriginia, u n a m q t i a m q n e atem
,
parlem in lexaginta minula; etc eiiim appellani
*
m i u i m a e i indivisa. Signortira atiiein alia mascula
. a p p e l l a n t , a l i a feminea, c i aHa b i c o r p o r a , alta aou,
, * ,
et otta Iropica, alia fixa. Matcula igitur sunl avt
6 , *.
f e i n i u i n a , qu&cuiique naiura aiia adjuvaut matcu* ,
lam genrationeni ani feimninam. Artes etiiin nia ^ [ ] *
iculum esl s f g n t u n , Taurus auiem fetniniuuin; et
^ ,
r e l i q u a ad e a i n d e m ralionem vel umeula velfeuiini
91
, & 6
, . '
* ^ , ,
& * ;
" . "
2:**
, [
]*
*,
, ** (5,
" .
[
] " ,
; .
,
| . 426. 127 ] * ,

, ; ; ^ 14
na. Unde, ut opinor, Pythagorict orsi monadom

inascnluro qitoddain appellanl, dyadem autem feminininii, iriadeiu autem rursiie masculiim, el oadem
ralione reliquos ei parium el 'imparimn numerorum. Qnidam atitem e l umimquoilque aigaum in
duodenae partes dividenlee eadeui fere via uiuntur :
vcluii in arieie primam duodeciin ejm parlitim at
arietem vocani ei niasculum, secuudam aulem e i
taurum ei femininum, lerliam autcro et gamiuos ol
niasculmn, el iu reliquis eliam pariibus cousimiliier. Bicorpora autein esse aiunl signa ei g^minos
et qni exadversum illis esl Sagillarium, Virgin^mqne et Pinceg, non bicorpora autem reliqua. pariier iropica quidem, in quibus cum cousiiiil sol,
1 9 2 * 1 8 3 commulal et cffieil ambieniis convarsiones, quale esl signum et aries et qui esi exadversiim II sicul Libra, Capricornusque et Caacer.
Arhele enim verna At conversio, in Capricorno
amein biemalis, in Cancro aulem aetiiva, in Libra
VARIiE LECTIONES.
, ; C, . " C. * . C. Q * aequuntnr liausla wini
e i Sexio Empirico adv. Mathem. V . 5 sqq. p. 729 eqq. etl. Bekker. C.

om. C , 11, eupplwa ex Sexlo.
siiopedl. tavil Sexius omisaa in C, M . ** Sexlu? C, M .
Scxtee: om. C el Se?U cod.
Cixeiiftls. 48 ol Sexlue; C.
Sexlns, ^ C, M .

8exliit, C .
* Sexius, C, .
*
t t Sexiea, oiu. C, . ^ Sextne, C, .
Sexlus* ,
C, . * Sexlus, C , . * , Sexlus, , .
. Sexius, . , . * Sextns, C . *
Sexlus, C, .
* , . Sexuii (^.,
C, .
Sextua. " Se\tu, C
w
e l
1 %
1 7
1 1
fc
31C5
ORIGENIS
31C6
autem autumnali. Haec autem el doclrinam de his . ,
minulatim exposuimus in eo libro qui bunc ame* , ,
cedil, ande sludiosis licct discere, quomodo Pera . \
tlcae seclae sigiiiferi, Eupbrales Peralicus c l C e l - bea Caryslius, quae haoserunt, nomine lanlom le , ,
nos immuUverunl, re autcm consimilia siatuerunl,
ipei ad taedium usque huic arli dedili. Etenim
* , flnes asirorum aslrologi dicunt, in quibus plus
, ,
posse aiunl imperanies stellas, veluli in aliis m a l r ; . \
facinnl, in aliis bene, quarum alias malelicas vo oi ,
anl, aliaa bencficas. Asplcere auiem dicuiilur se

iuvicem ei coucinere inter se, ul qua? iu Iriaugu- ;, [ ],
lari aul quadrala forma appareot. In iriangulari
, ,
forma igilur conformaiiiur aspectanles se invicem
.
sieUae, qtiae Irium stgnorum apalium babenl luter \ ,
jeeltim, in qaadrala auiem qua? duorurn. Siculi au- [ . lem in homine capiti sabjacenles parlee coiupa ] **
tianiur, compaliatur auiem etiam subjacenlibus
, xb
caput, sic eliam saperlunaribus ierrena. Verum , o l
entovero qua?dam esl borum differenlia et incom . [*" ]
paiibililas, ut quae non unam eamdemqtie babeanl
, ttiiilioiiem. Hanc composilnram el divergenliaro
; ; ,
lellaniiii, quae est Gbaldaica, sibi arroganies,quos
.
aftte diximns, nomini vcriialtft falso impcrlientes ,
* ",
lanquam Cbrisii doctrinam vendilant, aevnnim eia \ . ei iransiliones bonarum polestatum iu malaet
"
conccntus bonorum 1 8 4 * 1 8 5
pravis vocan
tea. Appelhules igilur toparcbas el proaslios et
, ;
i l i a plurima nomina conflngenles sibi non suppe- ,
tlitantia, sed aslrologorum omnem de siellis ima
ginationem praeler arlem in artem redigenles , ; magni errorie roateriem siiperinducenles, coar [. 127129.]
guenlur per noelram indusiriam. Ccmponara enim
\ oopraliclx Cbaldaicae arli nonnulla Pcraiicorura
* ,
O m m c n l o r u r o , unde licebil iiisiilula comparatimie
*
perspicere, quomodo Peralica doctrina aslrologis
,
aperlc debeatur, Christo.
, . '
, ' *
, .
44. Visum esl igitur apponere ouum aliquem
'. *
eorum librornm, qui iis approbali eunt, in quo
,
dicit ; Ego expergefactionit in wvo noctit. De
tr '
Jlotxdr
reliquo exordior nudare ckao rednndantem po
4 1
81
c u , n
^. C, .
V A t t l i E LECTIONES.
" . C F . supra . 50, 46, 47 nol.
, sunp. .
I. , 59. . 754 Bekker , unde auclorem nostrum correxiuius collaiis eupra p. 50 scripiis.
Sexius, om. C, M . Cf. sitpra p. 5 0 , 9 .
Scxlus om. C , .
Sexios, C, .
. Sexlus. . Strxtiit.
Cf. sopra . 50,10.
. Cf. snpra . 50, 11 : C, ,
Sexltis. " Scxlus. Cf. snpn . 50. 11 : C, . . G, , Sextus.
Ha3c petiia sunl ex Sexlo V, 44. . 755 Ov . C , .

, , C, , Sextus ,
auclor ip<e stipra . 50. 12.
* . C, ,
Sextus.
. Sexlus.
. C, , Seatoa
el auclor nosier . 50, 14. iidem . 50, 14; C , .
iidem
. 50, 14, 15, C. . Cf. supra . 50 1625.
, , .
C. * C
. C, .
%T
4 9
1 7
1 9
c t
316'
CONTRA HJERESES LIB. V.
3163
H

",
lettalem. Poietlas imi fundi tordtdi turbamtmi /f
mnm tunum poriant incorrttpti hixtci utiginoti, con,

vulsionii univerta potettai aqualico , temper
/,
,
mobilii, [erent manemia, cohibens trementia, ab

,
, tolvetu euntia, tevans maneiitia, tollent augeicentia,
, , fida dispentatrix vesligii aerum, eructatit duodecim

, oculit ittjtaiclioms (ruen*, sigillum manifestam ad

potestntem cum iii dispensantem aqnarum, qucc /it*
,

feruntur, hivhibilium, vocata est Thalaita. Hanc
poteitaiem ignorantia vocavit Cronum, vinculii cu , . hlodhum, quoniam constringebat complexut densi

nebuloii caci tenebricosi tartarl. llujttt txtliferuni
, ,

ad imaginem Cepheut, Prometheui, Japetut. Po

*
te$ta$, eui concredita e$t Thaiassa, mnt femina,

.
*
^
centem sibitxm duodecim oribui
,
,
.
| J W o / . f
^
.
.
Avvamr
di/fundit, ttnuh nalura sua ioUem
'
dellnenttm xehemenlem anaphoram, obtignai *#

miiarum vtas eju$, ad non btUandum ani commx
landxm . . . ejn$ filia iyphonica fidtlii cuilot aqua

rum omnigenarum. Nomen eju$ Chorxar. Hane igno , \
rnntia vocatii Ntplunum, cujus ad imaginem exiiiiil

,

Claucut, , Ino, 1 8 6 ' 1 8 7 iVefrro*. C i r '
cxmvolutam habens duodecim angnlornm pyramidem,

. *
porlam in pyramidem obtcurant variii coloribui el

,
* perficient totam nociicolorem. iiunc ignoraniia vo
,
,
[. 129. 150] catii Coram, cujut mlniilri qninque, primu$ 0, u*
,
*.
cundui Aoai, teriius Uo, quartut uoab, quinius . . .

' ,

alii /fdi/ei dispen$aiores ejtti loparchim dUi nocli*

rquie$centt in faculiate corttm. Hot ignorantia

%
emt
11
.

vocavil erraiica* ttellai, in quibu$ caduca generatio
KopifV, ,
tu$pen$a Stetlw ortut di$pcniator, Carphacau '), ,
,
mtforAWr, Eccabbacara. tto% ignorantia voeavii Cu

. Princept l$riiu$ Ariel, cujn$ ad ima

gvtem JEOIUS, Briares. princep$ dod .

cahori nochirm Soclan, qutm vocavit ignoranlia

, '
Otirin ; h*jn$ ad imaginem exttitii AdmetuM, ,
.
,
, JElhuta. Princep$ dodecahori diurni Euxo.
n\c ditpen$ator protocamari oriu* fflheni, qum
},
vocutil ignorantia Isidem. Iluju$ itgnum canit
astrum. etijus ad imogiium extiiteruni PioUmami,

', *
,
Artinoe, Didyma, Cleopaira, Olympia$. Polttiat Dfi
.

dexira, qttam vocavii ignoranlia Rheam, cujut ad

,
"
imaginem
Atli$, Mygdon, . Po ' ", , "$$ tiniitra Hcius facxllattm habet, quam tocavit
' D ignoranliaCererem, nomen ejutBena. Ilvjui adimaghiem extiUcrxnt Cetext, TripioUmu$, Huyr, Pruxi ,
,
diea. Poletia$ dextra facultatem kabet frugum ; ku*ic
,
ignoramia vocavil Lunum, cujui ad imagintm , ,
terunl Buwegas. , Mercuriui Trimtg.i$ius,

, .
,
Curfo$, Petoiiris, Zodarium, $$. Asirampui ', '
71
C. . " .
Qus sequtintur tam perplexa snt, ut oinncm medicinam respuani.
Cf. Berosi Chaldctor. Hist. qum mperiunl ed. Richier p. 49. 50 : \ , 4v & \ , \ (/, , . .. . .

(. , al. Marcaia)
.
fj
(.
(/, ) (/. oiH.)Cf. . Friedrich

Munur Religion Babylonitr. Kopenhagen 1827. . 5646, ei D. F. C. Movtri die Phonitier, tom. I,
p. 2 6 8 - 8 6 . . C .
. C. 7. C.
. C.
. ? . pr. C. * llic lacmia . " ' pr. C, corr. C. . ,
! " . C.
f 1
1 1
3169
ORIGENIS
3110
cku$, Zoroatlrii. PoUiias ignis $inittra; kunc igno- *Arr<c, \
raatia vocevit Vulcanum, cujut ad imaginem exiii ,

A*flerunl Erichthonius, Achilleus, Capaneus, Phaelhon,
,
*'
MeUager, Tydeut, Enceiadus, Raphael, Suriel, Om- , ,

,
phale. Pote$tate$ tret mediaz ex aere *u$pen$a> aucio".
res generationii* Has ignoraniia vocatit Parca$, , *
quarum ad imaginem exititerunt domut Priami, do ,

',

,
tnu$ Ltiii, Ino, , Agave, Athamas, Proene, , , , ,
.
Dantidet, Peliadet. Polesta$ mas et [emina temper ,

'1 8 8 * 1 8 9 i " i , uon consetiescent, auctrix pul- *
, '
,
chrhudinit, voluptath, vigom, appetitus, concu, phceniia, quem vocavii ignorantia Amorem, euju$ ad , , ",
", ,
imaginem exstiierunl Parii, Narcissus. Ganymedet, , ",
,
Endymion, Tilhonu$ lcariu$, Leda, Amjmone, The.

,
Uesperides, lasion, Leander, Ilcro. Hi eunt
, n
f l
proaslii usque ad auberem; sic cniro et inscribil '

,
Mrum.
,
, ,
,
,
, , . [. 130. 131.]
[ ,
, ,
, , ,

,

, ,
,
,
,
,
,
,
, ',
,
. Ofcoi *
.
'. $
15. Perspicuum neiniui facile faeium est Peralarom bsereain ab astrologoruro trantlaiam esse

iioroinibuf lenui. Eanidem aulem raiionem conii .
neni etiam reliqui libri eorum, si cui placuerit
,
omnes perlustrare. Oinnium eniin, ut dixi, qoaa
f . , ,
nala sunt, caueaa suiuunt esse non nata et su
perjacemia, et onum esse per deOuxionem munduin
,
noeirum, quem specialem illi appellant, el has C ^ * * , orones siuiul eiellaa, quae conspiciuniur in coelo,
vot ,
ganeraiionia auciores ex&thisse hujus mundi, mu-
,
tanies earum nouiina, ui eomparaiione proasiioruro
, insliluta licel videre; deinde autem eumdem in
,
modum, ut exstiterii rouodus a defluxione desnper,
,
sic rei mundanas a defluxione sielbrum geniiiiram
^
habere et intcrilum dicunt et adminisirari. Qtian .
doqoidem asirologi norunl boroscopum et roesu
ranenia ei occasum et anlimesuraneiiia, et hia
, ,
siellie alias aliier rnoveniibus propier converaioiiem
emper universi, aliat alias declinafionea exsiatere
seciindom cenlrum el centris suceessionee : alior, ,
sum denecieniea aslrologorum descripiionom, con
irum quidem tanquam deum ct monadem ei tlo<
%
%%
8V
9 9
ininutn ttnivers genitur adumbrant, declinalionem antem sinisiram, eocccssionem auiero

dexlram. Quando igitur quie, qui in libros eorum
incidii, potesiaiem reperiet apud eos dictam
dextram vel ainisiram, recurrat ad eenlrum et declinalionem et snccessionem, el pergpieiel dare
uuiversam eonim disciplinam esie astrologorum
doctrinam.
16. Appellani auiem sese Peraia-, nibil posse
,
, , '
.
*
,
,
*/
.
*. ,
1
V A R I ^ LECTIONES.
7 1
. , .
. . ? , .
, , , ? ' C. C, . " C
pi*i
_ ,
. . , , . <
" " " C.
-~~~
. ^ ,
~m C,
XJ, mm.
. ''. C, .
^. ^ C, .
. ' C. .
9 9
3171
CONTRA ELERESES L I B . V.
3172
a r b t l r a Q t e t eorum qua getiUura nltonhir effugtro
oriem geniiwra iis quae genita definitam*
. , , [. 131135.] , Nain si quid, inquit, nalum, omnino 1 9 0 * 1 9 1 *
*, , poril, skut etiam SibyNae placel. Soli tniietn, ,
| \ , nea, qtti necessiialem geniiune perspexefiittus ei
, * vias, qtiibus iulravit in intiiidtim, aecurato
, cogmlaa babmir.iig, prrmeare ei pervadere ime .
riluni possiunus ioli. Esl aulem inlorhns, ail, aqua,
" , , , ,
neque alia qtMqtiam re ciliue periit inondtis qwam
, . aqua. Aqna aulem esl id qnod clirunivolvit in
;, proailiig, aiuni, Cronug; poieelaa enim, inquit,
, , , ,
aquailco colore esi ille, quaiti poiestatem, inqnif,
, , boc csl Cronnm nemo eorniit, qui in gonitnra n l luniitr* effngere poleat. Oinni enim genitare, un
$ siicciiwbai iuleriiui, in cansa Cronas est, nee fleri
, p o i ^ m g e m U i r a eisislal, in qua C r o H 0 9 non
, . ,
inlcrcodai. eet, tuquil, quod eltain poet df,
cmn iWud, quod vel ipsot deos lerrore percutit:

\ ,
[
**
.
' .
, , , ,
* ,
; ,
. , ,
;
. , , . , , C
^ , .
,
, ;
, ;,
, ,
,
,
>'. , ,

.
, ,

. , ,
[p. 153. 134]
, , . , ,
(5
,
Scito enim, inqull, hoc letlu* catum va$lum iupern$

Et deilillan* Siygi* aqua, quod quidem maximum
Ju$i*ran<htm gravhsimum ett ' dlit.
Non solum aulem, itiquit, boc poelae dicunt,sed
jam etiam sapientissiini Grsecorum, quoriim esC
eiiam tlttraclrtus uniie, dicens: Animabui enim tnors,
aqunm fieri. Ilxc mors, inqnil, deprebendili^yptio9

in mari Rnbro cum curribus ipsoriiiu. Oinnes atilein, qui illud igtioranl, inquil, sunl. Et
* * '
exiisse Aigyplo, e corpore.
ASpypumi eniin esse parvam curpus arbiirantnr, et
iransire mare Rnbruin, boc esl ittterUus aquam,
qua3 esl Cronus, eilransiisse mare Rubrnm, boc est
genituram, et perveuisse io deserlum, boc esl extra
genilurain pervcnisse, ubi sunl una oroncs dii perniciei ei deus salutis. Snnl aulem, inquit, dii perniciei siellae, commniabilis genilurae affcreules iis,
qufe exsislunl,necessilalem. ilos, inquil, Moses
cavit serpentes deserti mordenles el perdenies eos
qut se mare Rubrum iransgressos esse arbitraiilur.
1 9 2 * 1 9 3 Horsis igitur, inquil, in descrlo filiia
Urael deiiionslravii Moses verum serpeniem, perfeclum, cni qui confiderent nou mordebantur in deserio, hoc esl a poieslatibus. Nemo igiiur, inqtiit
i l 0 C
u u l
e s l
est qiii possil salvare el conservare cos, qui exeunl

ex terra iEgypto, hoc esl ex corporc el ex boc
niumlo, uisi solus perfectus et pleuus plenorum serpeus. boc, inquil, qui spem reposuil, a serpeiilibus deserli non peril, boc esl a diis geniturx.
VARIAS LECTIONES.
Cf. Oracula Sibyllina ed. Fradlieb Fragm. 2, vs. 1, p. 4 : ,
' , . . .
' . susp. .
' .
C. . , novuin vocabtilnin, aiguillcal haud dubie lerreo, nisi legenduin 6 . llom. Od. , 184 sqq. , . . . C . C.
J.Bernaysitis in . criiic. od Buntenium . I. . 551, coMaio Heracliieo fr.igmeuto
4v Schleisrmaclter p. 117 : , *
, . ' , , . C, , qui pro !
ftifcp. . * , . C. . Cfr. IV . X X I , iqq.
3173
OHIGENIS
3174
Scriplum eal, inquil, in libro Mosie Hic, inquit, , , ^

aerpcnaeel paiteiae, quas coniitala eet Moeen, virga . \ , \,
tonverga in serpanlem. /ersali enim eranl, iu- ,
quii, poiestati Mosis in iOgyplo magorum serpentee, . , , (6
dii perniciei, eed omnes eos subjecit et peremit , , \ \
vlrga Mosis. Universalis serpens, iuquil, bic esl ,
. , ,
sapiens Evaj sermo. Uoc, inqtiii, est mysierium
Edem, boc fluvius ex Edcm, ltoc signuin impositum * , ol &
Oain, nequis eum reperiens inierimeret. Hic eei,in-
quit, Cain, cujus eacrificium non recepil deus bujtis . .
mundi, rrueulaitim aulem recepit Abelis; sangui- , .
, \ ,
B i b u s cniin gaudel bujus mtindi dominus. Ilic esl,
, , "
ioquii, is, qui exlremis diebus specie hnmana apparuii leuiporibua Herodia, faclus ad exemplar Josepbi . , ,
vendiU e i maim fratrum, cujus solius T e l a m e a erai " ,
variui. Hic, inquii, esl faciu ille ad exemplar . ~6
Eeau, cujug voi non praeaeniie veaii betiedictum est, .
qui non recepil, inquii, cecam benediciionem, sed , *,
diiescebat exlriusecus, nibil a caecuiiente nactus, ,
cujug vidit faciem Jacob, prouli videril boiuo faciem *

Dei. De boc, inqnil, gcriptum esl : Ui Nebrod ma , * .
Ouificu* venator coram Domino. Sunl autem hujus , , * ,
ieuiulaloreg niulli, tot nuiuero, quoi conspecli suni , , \
in deserio filiis fgrael mordemcs, a quibus conser- , ' ,
vavii morsos perfectui illc, quem siatuit Moses. Hoc ,
tst, inqtiii, quod dictuin esi : Et qutmadmodum
J/ exaltavil serpenlem in deterlo, iia exaltari . , , , * ~ .
oportet Filium hominu. IIujus ad excmplar faclus 6
cst serpene in dcserlo aeiieus, quem slatuii Moscs. Q ^, , Hiijiig, inquit, eolius eftigies in coelo perpeiuo esl
^ , *
194'195
conspicua. Hic, inqtiil, esl ma ^ - ^
guitiii principium, dc quo seriptum esi. De boc, in . , ,
quit, iliGlum est : In principio erai Verbum, et Ver
br " tor 6ptr
bum erat apud Deum, et Deus erai Verbum. Iloc trai ,

in principio apud Dettm. Omnia per ipsum facta
. *
$un',et$ine ipso fuclum e$t nihiL Qttod faclum etl , . , ,
in ip$o vita eM. ln ipso aulcm, tnquil, Eva Tacia
[. 134. 135]
csl, Eva aulem viia. Itoc auiem csl, inquil, Eva,
. , ,
mater omuium viventium, communis nalura, boc
, . ,
cst deorum angelorum, iinmortalhim mortalium,
,

ralione carentium ralionc praedilorum; nam qui
, .
onmium dixit, inquit, omnium dixil. Et si cujns,
, t V
inquit, oculi beaii, bic videbil aitolltns oculos in
,
coelum eerpentig pulcbram imaginem in magno 0 , . , ,
priucipio coeli sese verlenlem ei exsislenlem prin- , . , , t
, , ,
<ipiuin omnis motus omnibus qua3 flunt, et oogsioscet sine illo uibil neque ccelesiium ncque ler- , ,
,
,
reglrium neqiie iiifernalium conslitisse. Non nox,
" , , ,
on luna, non frugcs, gerihura, noti divilia?,

tion migraiio, nec omiiino quidquaro eornm quo?

annt eei siiio gnbernatore illo. In boc est, inqnii,
;
inagiium miraculun), quod ccrailur iis in coelo, qui
T
1 9
l k
1 1
1 8
i u C
11
V A R L E LKCTIONES.
f
, #
C.
Cf. II Mos. , 2-4, 17, c. , 9 1 3 .
out. C.
Cf. I too*. m , 1-7.
Cf. I . , 15.
" Cf. I Mos. iv, 3-5.
C, M .
Cf. i Mo*. 38, 3 28.
C. " C , M . " Cf. I Mos. x x v n , 15 eqq. . Cf. I Mos. , 1. Cf. I Mos.

x x x n i , 10 : . ; .
I Mos. , 9 , ubi pro .
. .
Er, Joan. , 14. Joaa. ,
1-4.
, susp. .
, l
1 1
I%
, 4
, e
e t
3175
C O N T R A H A S R E S E S L I D V
3175
i t & n , poasunl ccrnere. Eicnim ad suramtim e>s caput.

[] " - quod maxinie fncredibite est iis qui nesciunf, mt o&te * ; tccnlnr occatus ortut imieem. tfoc esi, de quo
, , , , dixil tgnorantia, in confo.
, * . , f ,
. , ,
, ,

.
*
**
"
, *
, ,
Volvitur magnum miraculum draeo vatti .

Ab utraque auiem parieapposila esi coronaci lyra
el ad ipsnni superne suinmum capui miscrabilis
bomo, qui esl in genubus, e*t eonspicuua,
* *
[.
pedh cxiremtm habens juxta vatium orv[coxtm.
Ad dorsuro autctn ejus, qtii ht gemibue esl, imper6 rectoteii eerpopg, ainbabvs manibus conttricttts ab
, ; opbiucbo e i probibHoa attingero coroiiam adjacen .
tem pcrfecto eerpeitti.
' "
17. Haec pervaria sapieiuia baeresis Peratic*,
, , qnam edicere universam arduam ett, tatn pravam
illam, quia e i asirologorom arta videtur deduc(a
. , * esse. Quantwm igiiur Aeri poierat, pancis ornnem
- . ' [. 135137J
vim ejas exposiiimus. U l auiein por compeiidhim
, 1 8 6 * 1 9 7 omnem eorum docuinam explicemus,
. " * ** placet addera baee. E s l aeenndum illos tiriiverstim
, , '
paler, filius, materia. Iloruni irium tinumquodqito
.
inHniia babel poteelalea in scee. Consadit igiiur
, ,
medius inter materiam et pairem lilins, logue* lor pens, eemper scse movens ad immotttiii patrem e l
, sese moveniem maieriam, et aliquando verihtir ad
, pairem ei recipit poieaiates in personam sa-wi;
, poeiquam auiem recepil polestatee, veriitiir ad ina , leriain, et maieria, careas qiialhaie et flgura, in *a
) , efliagil ideas a filio, quas filius a paire in se ef . fioxil. EfOngilur aulem filius a patre ineffabililer
- el invocaliier el intransilive eic uli dicit Noses a
, virgis ex poiiiieriie conspicuis fluxiese colores con ^ ceplorum fetuutn. Siiniliter aulem rursos eliam a
. ' ' fllio iu materiam fluxisse poteslates ad instar infe ^
talionis poiestatis quae redundabai a virgis ad con ceptus felns. Diflerentia auiem colorura ei diaftmi liludo, quae fluxtl a virgis per aqnas ad oves, dif 0 D feretitia, iiiquil, generationis cel mortalis el i m mortalis. Poiius auiem sicut pingens ab animalibua
, ,
*
nibil auferens stylo orones in labulam iransferl spe cies inscribendo, ila filius polestate aua ipsins a
paire ad maieriam paternas transferl noias. Sunt
, igiiur omnia palerna bic, nec quidquam. Nam l i

quis, ittquit, valobil eorum, qui bic sunt, per&pe.
xisse paicrnain sc esse noiam desuper translaiam
. , , huc, incarnaiam, quasi gravidatione rediindante a
*
virgn, album qnid faclus est, ejnsdcm naturaa cura
,
YARIiE LEGTIONES.
M
, T
C, .
om. C .
Cf. Aral. . 62 el swpra . 116,95: .* . Aral. . : , , ' '
, ei aupra . 116, 81 : > * . supra . 118, 12.

Aralns . 70, sitpra . 1 tG, II . C .
Cf. I . xxx, 37 sqq. * , C, snsp. ., .
8
77
ORiOINfS
patre, qui ett in ccftlit, peoiUis, ei illuc rcvertitur; ***, * sla auiem carebil hac docirina uec itecessiiaJeiu

(, ,
geoiturre inteltexerit, ut aborlivus, sub noclcm oa * .
lus, sub nociom pcribit. Quando igilur, inquit, d i

c i l S a l v a i o r : Paler v*$ler, qui e$t in c*li$ ilUnu
, * ,
dicit, a quo inuitiaiiift (ilins notas iranttulii b u c ;
, ,
quan-lo aulem d i c i t : Vttter oater abinilio komicUa
. " , ,

est, pt iucipem et opiflrem maleria dicif, qui rece- , ,
iKidha a iilio noias ei hic geueravil, qtii esl
' **198*199
" " ' i o Immii iila, nain quod opus *
bl, in:erilHiti et niortem gignil. Nemo igihir,

dx'
,
liiquit, poleii errvari abe.jue (ibo n*c reverli, qui
, esl serpens. U l eiiim deittlit desuper paiernus no | t a s , i i c rursus hinc referl ex eouino exciiaftug c l
. *
facta paleruas noias snbstaiiliales ex non subsian \ , [ . 137.
liaii, hiuc iliuc iraiisfcrena. Hoc efl, inqutt, i i t u d
138] \ , , * *
qjiod dicluin e s l : $um . Transferl oatem,
, . ' x*rinquil, . . . . ut iiaphiba ignera M d i q n e i n te a u
,
irabens, vcl poiitis sictili Hereulena lapis ferrum,
'
oliud autem uibil, vel sicnt marini accipiiris apfna
;
a u r u m , aliud auleui n i b i l , vel iiciiii dockur ab
. '
cleriro palea, wc, iiiqujl, a fttrpetita ralraliilur a
, **.
luundo efligiaium perfectum genns n a l n r ,
, ,
aliud aiilem nibil, prouli ab eo dcmUewn ctt. Ad
, banc dcmonstralionem adkibont cerebri merllo>
, #
nem, ipsum quitkm cecebrum aeaimilaiilee pairi
; , [] ,
propier iminobiliiatem , cerebellnm aaletn ,
).( , propterea quod c l fnovemr et serpentfe eimile est,
,
qiiod arcano el obscuro allrabere ad se per
, ,
glanduhtn dictitani ex camario emauariiem spiri- Q .
lualem el g*niiakMn vim, qua recepla cerebelltim
, ' .
i i c u l (llius u c i i e U a d i l maierlae iiteas, boc esl \n
uiediillain dorsalem traosmaiiant semina ei gcnera
,
generalofiim caniaJUer. IIoc exemplo n*i scile vi* , deniur subinlroducere arcana tacito tradiia
^
liiysieria, qtue eloqni nobis netat, tamen per ea qttae , ^
Uicla guiit porvidere faoilo ett.
*
9 9
9 T
9 9
a l )
4 1
4 9
4 9
4 9
^^ . , , ^
** .
*
, , " toif

48. Vertim cum Peraiicam 1ncrsim miki vldear
'. '
aperle expotuiasa et mtiUie manifeslam roddidisse D iaieniem aniea et omuia coiMmlscenlcm CHmonmi " bus celaulemqne vinis euum, placel nibll jam ullra
, , bxc arguere, cum sufficiaiit ad arguendos eos ipso- .
rum placila.
' .
1 4
V A l U i E LECTIONES.
.
C,,

.
. ,, 1
U
'.
. ""
1..- '

G, '
. C. Cf. Mallh. ; , 48; aliM. * Cf. Kf.

Joan , 44 :

'
x. t. . *. ; C.
,. i\ . *
. . .C.
itC
.
. Jooa.. . 7.
HomohOleleiilon verbi in causa fuisê videtur, cur ioiermedia excidereoi.
* G , .
om. G .
C, . " . C . Gf. aopra . 128,
88 sqq.
. G, 6 . . Tu cir. supra . 128 95. 96.
, . . .
" C .
C, .
C.
. C. susp-, , G,
susp .
. C, .
4 4
4 0
4 7
4 4
9 1
9 9
9 9
9 7
3179
GONTRA ILKRES8S L I B . V
3IM
. oi . *:; 19. Vtoeamw igtair, qeM tffctnl Selbhmi. Ilte

^ ,
placel universi eseo trla prindpta deacripia, singida
6%
autem prtnctpia inflftitae 8 0 0 * 8 0 1 *bere pole
* [. 138.139]
states. Gum aatein potesiaie* dicimi, refMitet qtt'i
*
antlit koc eot tlicere : Quottcimqtie cogitiliotje co
-; ,
gtioscis, vel forie praetertuittis iiieogmium, lioc
,
uiiitiDipiodqiie pritidpionun flcri pmett. ul iu lm
, \, mann anitna omitis qtne tlocetur ar&, velnti, iitqnit,
*
, ,
evadcl liic infaiis libiceu per letiqHie nsus iuatiiti*
, ,
itone lihicinis, aul geotiietra geoiiietrtt, gratuntaitci
, ; grammaiicus, aber fabri, ei in cartefarum omniuin
^ ,. ,
a r t i i i i M cofisorlhim sidduettis stmUiler cadel. Prin , *
<ipH>riim aiileui, iuquit, nalurne litx et t t n e b r ,
" | liorom auieiii ittieriiiedius epiritus tnipermisiits.
, ,
Spirhua aulein inleniieibu* po.sitns imer tettebraa.
*>, , , qme sttnl inira, et Iticettt, qiias esl mipra, imu e*t
spiriltis vemi vw ui lenuis qnaedam aura, quaa
, *
seuliri potest, eed lanquaw imgueirli qnuUHii otlor
vel tiiffliiienti r i tttistiira fabric.ii, tetitiis, permeans
, ^ $ poftesias inwihiibili quadam et vebctnenliori, qiiam
<pi verbte exprimatur, vi odoraiiienli. Qii;urioqtti
; *. ,
[ ] , , , * dom awem supra esl lux el inira tettfbra? et liarnm
iiiteritiediiis, ul dkebam, iH bitnc niodnm *pirihts,
pioov ,
Ittx antem iia nala eat, iti tanquatn radftts ntdU

desoptr illuceseal in subjfcias lenebra*, ntrsiis au
,
leni sptrliiis edoriMiieiititni, mediutii teorns I. ctim,
; ,
expandilur rt fernir in oinnea parles, ul in Hiffi :
ineniis igi impo&iifs oderaiiientiiiii in onmvs par ;
tre aese difhwdons cigfii>viiiiiie; cuni itta- igUnr
*
, *
^
ati patvstas infariaiu divisorum priin jpiormii: 0)>iriiHS et ktris niirnl puiesns e*l in icnebm fnfra
' .
ipsa positia. Teiiebrs atitem sum aqua ternbtH*; in
, ipiaiu (tefvputsi el iranslaia iiilaleiii uatiiram cnm
a p i r i m lux. Tenebne aaieui nifiiio nmi carenl, Otirf
, ,
pnrdiue proreni suitt, el iiorum, ubi abstrnhaiur
, ,
U x leiiebris, maiiere teuebras desolalss, iue
, ,
luw, nine fpleintere, sine v i , siiie eflleacia, dehiles.
, , , , .
Quaprnpier OIHIM ratione et cogiiiiHie iHntiiiiir
cmiiiuere in sesespleHdoreti elstiiMHJan litcis cnm
" *
apirfliie oiloraineiilo. Et liofnm esl vkbre n:Knra5
.
imnginaii in forle hnmtnrs, pirpillnm octtR, lene
-
b r o e a m ex sulqneenlibue aypils, i!lMiratxm 8 0 2 "
, ,
8 0 3 apnrllii. SICMIJ igitHr seclanitir Ifncbnn splcn , .
dorein. ut habeanl ^miiUam aerTienletii ei cer[. 1*9141] ' |
, l> nanl, ila aefiatur el epirilus polestalem ui fp-j*,
forum, et nitttittor tollere ei recipere ati sese mi * &
gtasipaorum potearates suljaceiuent aqnam tenc " brosam c i lerribilem. Omnes aulcm poleslaic

trium prineipiorum, qnae sunt iiumero inlinilies i u 9 9
9 1
9 4
9 9
9 7
7 9
7 1
7 9
1 9
V A R I i E LECTIOtlES.
M
9 9
Gf. epttom. tnfra fc. x. e. I I , pw 316^-18. e<L Oxon.

.
. Bamay&me iit . crit. ed &unt**ium . 318.
. * 6.
C.
, fiarna-fuius. Gfr. iiifra . 316, ed. Oxon.
(sirj C. * ovvC.
C
frrnaysius.
fVtxifj. ; ( C, .
$ .
. cfr. infra . ,
6 ed. .
. , .
on. G.
, C , . rfr.
.318. 63 etl. .
. ; cfr. inira I. I.
, G,
; cfr. nifrap. 316, 64.
..
C ; cfr. . 316, 65.
-|. ^ . ; cfr. 316, 66.
G.
85. . G. C .
, C, ; cfr. . 317, 76.
C.
G.
59 C, .
997
9 9
9 9
9 9
9 9
9 9
7 9
f l
7 1
9 1
9 9
9 7
1 9
79
7 9
9 9
7 7
9 1
3181
ORIGEfllS
3ifl
fiiiuse, I U A I singulas sectutdum nalurafn suam meoie \ .

prxdiue el iulelligeitlia. Inuiuncrabiles autcm inul- ; !
liiudbie ei menlo prodiias cut sinl iulelligeniia-
qoe, ubi maiiebuni per sc, quicscuat omnes; ubi \

aulem propinquabii poteelas poiesiali, dissimililudo \ \, , %
, \ juxlaposiiionis efflcil inolum qneindani el aclionem
a utoiu (iguraiam per concunum jtixtaposiiionis \
congresearum pote&ialum. F i i jeoim polestalum
concursus Unquam flgura sigilli pcr concurtuai
reddiia coosiiaiiliier elBguraiili eas qiue adwioven- .
mr csseutias. Cuni igitur iufiniias tiumero Irium
piincipioruin aini puiesiates exque iutiuiti pole- \
euiibu* iuuuiii concursus, necesaario nascunlur in- ; \ * >
finiloruin sigillorum imagiiies. Nascilur igilur ex ,
primo Iriiun prhicipiorum concursu magui magna ,
quaedam specioe sigilli, coelum el terra. Formain amipws .
aiiiem liabent ccelum el lerra utero consimilem, .
otiibilicuin babenli medium, ei si quis, iuquit, sub
oculoa tubjicere volel banc formam, gravidum uie- ;,

runi cujuscunque voluerit anirr.alis per arlem scru-
telur ei reperiel clDgiom cceli ei lerrae eorumquc, , , ,
quas in medio oraniuui incomiiiulabilUer subjacent. ,
Facla aulera csl coeli ei lcrrac fonna lalis quasi , ulero coosiiiiilis per primuni concursum. Rureus au-
leiu medio coali el lerrae exsiiieruni inflniii po-
tettaiuiD concursus. uoutquisque concursus non
\
aliud quidquam effecil el effiguravil quaui igillum \
|
coeli el lerrae conaimile ulero. ln lerra aulem rur- . '
aua enaia suol ex infliiitis sigillis diversorura ani- ^ C Y ^ ' * * !.
maliain inQuita muliitudiiiet. banc 2 0 4 2 0 5
K a \
a u i e orouem qiKe sub ccelo eat in diversis atiiuia- \
libut hiAuiuiem dispersuni e*i et diviatim cuin luca .

spirims tuperne odoramenium. Nalum igiinr esi ex
aqua primigeitium principiuiii, venias gravis t l ve- ;
baeieua t i omuis generaiiouis aucior, Fervoretn [. U l . I4S] eniio quemdaro incoitena aquis ab aquia excital \ tjndas. Uodanim auiem motas qui quaei qxidam
.
lmpetus c*l..... gravidam faciam etse bominisaut
saemis, quaudo sub spirilaa impalu iniendilur. Ubi . *
aatem liaec unda a vento ex aqua exciuia et gra- * <
vida facia ad naiuram auaiii gcneramen femellae , . . .
concepii in eete, conlinet lucem superne despar . . \
saro cuin spiriiua odoramenio, boc esi mentem fi-
garaiam in diversis speciebus wiis, quae lux eat .
perfecius Deus, qui ex non genila auperne lucc el Q
spiriln delaius in humanam naturam lanquam in
. ,
lcmplura vi naturae el venli molu, generalua ex
;
1
9 9
9 9
1 9
99
9 9
7,1
9 9
9 9
9 7
99
9 9
, \, oc C, . C, .
9 9
* C.
9 9
9 9
C : sitsp. .
Bcuiaytius ; C. .
. C . M . D e n u y s . ^
Cf. infra . 517, 96 ed. Ox. .
quasdatn exciditse ex ienr dpiiialiojii* iiianifesium Qi, idque conlirmal Epiloirie iis, qiisede serpenlis sibllo apponil. * 51. BeriiaysiMg; . 8 C , .
. C, . Cf. iifr*
. 317, 98 cd. Ox.
C, , B e r a m i u s .
Beriiaysius ; eorr. C, ; pr C.
Bornaysius \
.
1
3183
CONTRA H/ERESES LIB. V
3134
, , - aqua, cotiflaius et comnmtui corporibtis tanqtiam

, , al quidaro eorum quae exsielant, el lax tenebra*
\ nrai, a corporibae nltene liberari nec valena Ifbera
,
tionem reperire ei exitom stuim; immiota est enim
, $ \ , scioiilli quaedam tenuissima. . . . . . . . . . . .
,

ut, inqait, in Psalmo dicit. Omnis igitur cura el co
,
g i u d o lucis superne delai est, quomodo et qtja

rationo a morte mali et tenebrosi corporis libereinr
- mens a patre qui inferne e*t, qnod est venius, qni

in fervore ei tiirba excitavii undas ei generavii
$
mentem perfectam fliiuro suum, non illtnn pro. . . . . . . , , ,
priom suumad natitram. Snporne etiioi erai, scin . lilla a perfecta luce illa, tenebrosa ct lerribili
" , el amara ei foeda aqua supcraius, quod est spirilus
lucidus illatus super aquam. Ctim igiiur.
,
;
206207
oniniboa
, animalibus conspicilur. Vcntns antem acer simul ei
* . " vebemens sese inferens, sibilo sno esl eonsimilis
,
serpenlis. Primum igitnr a vento, boc cst a serpenle
- principittni gcnerationis in enm qnem diximus n?o , diim exstilil omnium simul, qiue principtmn gcne^
rationit ceperunt. Postquam igitur compribcnsa
w /

est lux ct spirilus in fmpurum, inquil, ei ralatnito[. U 4 . 145] . . .
- *am meritm incotidiluin, iutus serpens iulratt*

vctilos tenebrarum, primigfiiiiis aqnarttin, generat
.
bomiuein, nec aliam ullam soeciem nec amai ucc

cogiioseit impurus uterus. AVimtlatus ighur sit , perne deveiifens lueis perfectus logtts besiiae tcr9
1 9
1 1
1 1
1 9
, 9
19
17
19
,#
99
94
__
- r
- -
--w
^ - - -
"~D -~
;, ^ penli inlravil iu impuruin itlorutn fallcns eitm ll

, - miliiudine bcslia?, itt sotval vincula circutnjecia
. perfectx roenli gcneratas in iuipitrilaie tjteri a pri , , migcnio aqittt, serpcnlc, vetilo. Beslia?, inqoit,
, , baec est srvi forina et ha?c necessitas, cur descendcret logtie Dei in ulerum Virgiois. Sed noii, inquil,
, ,
, $ suflicietis esl inirasse perfeclum boininem, logum,
io uieruni Virginis el aolvisso gravct dolorct qni
.
suni in itlis tenebns; at eniin poslquam in foda
,
uieri nysleria iniravii, abtuloseit el bibil pociiluci
,
vivae aquae salienlis, quod oporlel omnino bibcre
,
eum, qui volet exuere servilein formam el snpeiiDduere indumenlum coele&ie.
| ,
, . , , ,
. ' , ,
, , ;
*

99
9 9
9 9
9 9
99
9 1
V A U L E LECTIONES.
. , . C, , Dernaysius. C.
^, C, ; Beruavsius. Cf. infia . 145, 58,40 ; 14(5,65. 75 ed.Ox.
Beiiiaysius : C, .
t , .
. '*, . Recie Beriiaysins ba?c verba,
quae Millcruj ad seqiicnlia rcfeiebai, peitinnisse ad ea, qua3 iiitcrcideruni, perspexift.
.
; . ' Bernaysiutt; C, .
. C. II, Bernavsiiis. Cf^ infia
. 518, 11 ed. .
.. C, ; Bemaysius. ' C , .
. C, , Bemaysius.
Beruaysiu; . C , M .
* , 0, , Bemaynius.
Cf. i i r a p . 517,
' '
"
" ^

.
]
,... , ,
. . . . . .
; ;. C i . ACI.II, *24
, ; el paulo posl pro
*. .
.
Cf. fev. ioan. , 7-14.
1
19
11
19
1 9
1 9
17
1 9
9 9
9 7
9 9
9 9
9 1
9 9
S1S5
ORJGENIS
318
9 1
, l *
.
10. Hc ftuni qnas dicanl, u l licet paucis com- x \ *
ptecii, praetide* Selbianae doclrinaj. Et auiem
,
.
;
iloctrina eorum conflau ex naluralibus el in aliuin
,
fliiem comparaiii ijlclis, quae in stiaiq docirinam
Iransferentes expoiiuul sicuii dejnotisiraviiiiui. D i - , . *
\ ,
CUHI auiein eiiain Mo$ei) aaxiliari suai doclrinae,
** * 7*~
quando dicat : Tenebra caligo $i txrbQ, Iwec, io\, *
qtiil, iria verUa, atil quando dicat in paradito extlilisse ires, Adam, Evam, serpentem, aul quando , , , ,
dicai tres, Cain, Abel, Scib, ei rursus ires, Sem, , ", , , , ,
' * , ',
Cbam, Japbeih, aul quaitdo dical Ires patriarcbas,
, [. 443. 444] - ^
Abrabam, laaac,Jacob, aut quando dicai ires diea
anie 2 0 8 ~ 2 0 9 eolem 1 luiiam exslilisae, aui -
, , . quando dical ires leges, veiantem, permitteiUera,
. * *
pamae cotisliluenlem. Velans auiem csl lex : Ab
cmm ligno in parudiso ve$ceri$ comnlendo, ab eo D
.
outem ligno quod e$t cognoscendo bonum el malum xaJor ,
nolite edere. Cuin aulem dicit: Egredere de Urra ma \.
'
de cognaiione tua et Itue w/it in lerram, quam &'
,
momtrabo tibi, permillcus, inquil, bacc lex esi; , , ,
iiaui volemi licel egredi, nolenti auieai manere. , 6 {,
Poen aulein consiitneiis Jex esl qux d i c i l : Non | .
mouhabtm, non occides, uon furtum (acies : consli* * ,
, tula esl eniro singulis peccaiis sua poaiia. Esi aulem
elt omiiis raiio discipliua suse ab aiitiquis ibeo-
logit, Mutueoel Lino c l a b eo, qui luftiraliones po- " , ,
litsimum et mysieria iradidii, Orpbfo. Eientia
forum de ulcro eiOrphei doclrina esl, et umbiliciis,
.
qui eal coitcenius, perspicue iia babolur in B a o , ",
cbicu Orpbei. luiliata auleiu ba?c suul et iradiia
" , ^
9 1
9 9
19
%1
4 9
'
hominibus anla Celei el Triptolemi ei Cercris el ^ ,

Pruaarpiuas el Baccbi Eleusina iniiia Pbliume ; A i l k a c Anie wysleria euira Eleusinla exaiaui
Pbliuule llagn ftie dici orgia. Est auieni poriicus
,
i n e a , in porucu auiein inscripia ext ad buncdiem

Uoruto omniuiu qtua dicla sum imago. Jain rouUa
.
quideiu funl inecripta in poriicu iUa, de quibue el ,
PluurclHi* iiisiiiuit aermonea ia tieceia qiiotadvor .

sua Eiapedoclem Kripaii Ubrie, E s i auletn iu com
pluribvvi etiam aeoex quuiam iuaeripiui, canus,
, u
u
9 1
9 9
. C .
C ; .
, C , .
Cf. II Mog. , I f .
l Mos. . 15, 47 :
' .
. C, II.
* I <. , 4.
* \
I* ) , , ,
.
Cf. 11 Mos. , 43-15 ei V . , 17: . . ;. * .
C, .
De bis et quae sequuiiitir coiifeiendus coinmemano us in Nunitii liuerarin GoUmgemibxi an.
4x52. Nnchrichlen n. 7. p. 95-1)9, et qu*siripsit B. ten Britik irt Mnemusyne 2. p. 583 sqq.
,
Bhukiiis cogiians de Aibenagorae(LtoaJ. pro Chrht. c.iO) narraitoue, quse esi de malre Rhea,tu >m
Jupuer venalur : lainen ab boc loco abborrenl.
. olim Schneidewiiins et Brii k i m .
Britikius : G, .
, 0, , coll. byuino Orpfarco ,
4 Urinkiiis. Cf. Infra I. 20. " *. . '. C, fa .
. Scbneidcwinas, . . Brinkius coll. Harpoeralione . . , .
findk. Strab. . 242. Videlor ipse Hippolvma Phltain A u i e ctim nooiliore urbe Acfeii* cotiftidiM.
C. " $* C, .
, olim ScbtichiewMifjs : Bunseirius (IrippoiMtm* mxd
kis . 2 ed. London 4854, I, . 547) vel R. Scotlits :
[] Brinkiws : . MeiiitEins I. .
Pausaa.i, 51,2.[Vi(fenolam Chr.Petersen in Addemlis.] ". , .
u
9 1
1 9
4 1
9 1
9 9
9 9
9 9
9 f
3187
C O N T R A H i E R E S E S LIB. V.
38

. alalus, intenluin habens 2 1 0 - 2 1 1 pwdewdum,

tuulierem auTugtentem persequens caeialeam. A d '
scrtpltim aulem esi ad senem ; , ad mu , [. 14146] Herem auiem . Videtnr autem csse se * . - cundum Selhianoriim doclrinam Ule
, 0 ; , , - lux, lenebricosa atitem aqua illa, spatium
aulem, quod cst intennedium eoruin, coticetiiua

( , spiritus inlerposiii. Nomcn aulem iilius
*, ^ fluxionem desuper luci8> ut aitini, sigui | . ficat ia infcrius : coiigrueiiler quispiam dicai
(S , Setbianos consimililer fere obire apu.l sc Magnas
> , * . " Pblyasiomm orgia. DivisioRem antem triperiiiam
* allesiari eiiam poela videinr cmn d i c i l : Tiifariaw
*. autem omnia divisa sunt, singula auiem sortita suni

konortm, boc esl Irifariam divisorum singulum
*
^ * ^
qnodque accepil poteslatein. E l vero aquam infra

snbjacentem lenebrosam, quoniam in eam occidii
. lux, ei recipere ad se et assumere debel delatam
, , scimillani a sese, Ua videnlur oiuuiscii Seibiani ab
* Homero mtituati dicere:
, *

9 1
9 9
()
[,
\ ,
* .
Siito enim, i n q u i l , Itoc tellus ei calnm amplum $*

,
El deiiillans Siygi* agua, quod tnaximum
Juramenlum graciisimumque exsial beatis diU,
*
" ,
vot .
\ ' ;
* -^ '
;
, ,
* .
;
,
,

, | ,
[. 146. 147] -. ,

,
,
. ,

boc est avcrsandnm quoddam et borremlum aquam

secundum Homeruni arbilranmr dii, quam qoident
doclrina Sethianorum fonnidabilem dicil menli.
21. Ilxc sont qua? dicuni et \iU comparia in inflniiis commeniariis. Suadent auiem cognoscere de
miîione et conflaiione doclrinam eis, qui ipsorum
scbolam sequunlnr, quam scripto exsecuti suui
mulii, maxime aulem Amlrotitciis Peripaieticus.
Dicunl igiiur Seibiani de mislione et conflatione
docirinam coustilisse iu litmc inodtim. Badiuin lucidtim desuper ininiistutn esse sciuiillatnqae tenuissimatn in lenebrosis aquis infra inrusatn esst
lcnuiter et adunalam el \enisse iu unani farraginem, ul uiiiim odorem ex miiltis permislis in igui
suffimeniis, el oporlel inietligeittem, olfaclus ai
niodo habei subtile 2 1 2 ' 2 1 3 i"<lic:um, ab uno
sulOmcnti odore discemere subiiltier siugulum
qnodque permisloriuu igni sulfimeiilorum, veluti
storacem el iuyrrbam ei libanum aut si quid aliud
esl perniistum. Ulunliir autem cl aliis exemplis,
iHcenlcs permi?lum csse eiiam nuro ae, el ars quae-
VARIiC LECTIONES.
1 1
>
. C.
Pro diccre debebat , qnod inteiligiiur ex Limpri c caialogo (Fabric. Bibl,
C r . . V , p. 160) qni babcl ' '. .
V . ; C.
* . susp. II. , . * . C, . * .
, Britikius colt. bymno Orphico V , 7 : (&; *
, * , . " .
lirtiiktus.
Brtnkius. . * , . .
Brtnkiu*. " ; ^ Brinkius. . Brit>kiHt pra?ler iiecessiiateiu
. . . C, II, qni eusp . . . Biinsetiius 1.1. : . . . . Scoiius el lleinekiua, qui a d d i l : Videtur igiiur
IHA vel Hebe apud Phtiasios, ierioribtts foriaste aemum temporibu$ Magna> dcw nomine cutia eiu ;
B.inkius.
" llom. II, xv. 189, ubi pro . .
11, , 36-58. Od. , 185-7. C. vot. ' C. M.qui susp. . .
C.
99
9 9
i %
PlTROL. GH. XVI.
101
3189
Jltt
ORIGENIS
dara inventa eat, qux discernii acs ab fiuro. Pariler

autein cliam si forte in argento cassiteron. aui aes
.
aal aliquid ejusdem gfneris invenialur, mistura
",
poliore quailam arte et ba?c discernuniur. Jam au; .
tcm vcl quis aquam vino permisiam discernii. Ila,
" *.
inquiunl, uuiversa quae commisia sitnt discernuntur.
, , *
Imo vero vel ab auimalibus, inquil, disctto. De. , , funcloenim animali singula qiwque discernunlur,
' .
el solulo animali sic auimai cvanescil. Hoc, inquit,
, " .
e^l quod dicluni e s l : Non teui pacem mittere tit
, , " teiram, sed gladium, boc csl separare et dhcernere
rr\r , ,
romniisla. Sv*parantnr enim el disccrnuulur sin .
gula qurcquc commislorum ctim sunm locnm occu panl. U i esl eniiu Jocus coniniistionis otnnibtts ani . '
matibus iinus, it.i etiain secrelionis conslilil umis,
,
quem novil neino, iuquil, prxier nos solos, qui re- , , ,
naii sumus spiriluales, non carnales, quoriim est
, ol ,
civitas iu coelis supra. Iia clanculmn subreplanles
, .
, *
corruniptiul ausculianles, luit) abusi diclis, in quod (,
cuuque volunl male delorquenles bene dicta, abscon ,
dunlque suum peccaliim per quascuuque liibuii
. ,
cnmparaiioue*. Omnia igiiur, inqnil, sicmi diciuin
, , |
est, commista snum babenl lucutu ciirrutitque ad
" ,
domeslica sua, ut ferrum ad lapidcm llcrculciun,
,
el palea prope clecirtitn, el ceulro mariui accipiiri*
,
propinqual auriim. Iia pcrmisins aquac luminis ra.
diue, domeslicum locum ex discipliua c l i n s l l u
lione adeptus , feslinal ad loguin swpcrne degrcs- ,
,
siun in imagiue servili, et exsisiil cmn logo logns
,
illic, ubi logus est, vebemcnlius qunm fcrrum ad
f
f i
llcrculcum lapidcin. bacc ilasese babcre, jiiquii, C

omniaque disoerni in domesiicis loris pcrmisia d i .
scilo. Puleus est in Persis in urbe Atnpa juxia T i griai iluvium. Exslruclum auiem csl ad 2 1 4 2 1 5
caput puici receplaculura quodJaoi babons ucs catoeres a sese. Ex quo puteo ubi quis bauserii cadoque extraxerit ex puteo baustum quodctinque laudcin esi iniudil in adjaccus receplacuhnn. Fusum
aulem ubi venit ad carceres, in uno vasculo rccepium disccrniiur, el in primo quitlem sal concrelus
1'xbibelur, in allero aulem carceruin aspbaliue, in
terlio auicm olcum. Airum auieiti esl oleuui, u i ,
inquit, eliam Herodoius narrai.ei odorem praabcns
gravem, rbadiuacen aulem id Persaa vocani. Suffltiebal, inquiunl Selbiani, ad deiiioiisirandiim id
quod proposiluin est pulei siinililudo magis qtiam ^
omnia quaj anlca dicta sunl.
22. Abunde videlur nobis declarata esse Sclbianorum aeiileuiia. Sin quis oiunem secundum eos
YAKIJE

, ,
. '
, ,

,
.
"
[ . 147. 148]

' .

,
.
,
, .
, -, * \ ,
{ ^
. ", ,
.
'.
. * ;
9 1
LECTIOINES.
n
C.
oivtjj . C, . " . , .
C.
* .
) C.
Cf. Mailb. , 54 : ix^
/ , . ' C. ' C.
C .
* C (5 .
. C. . Supra . 172, II $ ei . 198, 6 . , C , au*p. . C,
] . *A|XT)C, . Cfr. HeroJot. , 20.
. C, . < & U.
UctoJoL VI, 119.
C .
T t
1 1
91
JM91
CONTRA HiERESBS LIB. V.
3193
( , doclriiiatn volet cogooscere, inspiciat librum, qui

inseribiiur Paraphrasis Sclb. Omr.ia enim arcana
|
eorum ibi inveniet reposita. Sed posiquam Setbia ^ . '
norum decreia enarraviiuus, videauius etiam ea,
,
quae Justino placuerunt.
\ .
35. Juslinus abomiii parte sacrarum Scriplura*. }|
, \ rum docirinae, praeierea autcm etiam bcaiorum
*' , evangelistarum adversattis scripto concepbe voci,
ut docebat Logus discipulos dicens: In viem gen
Itam ne abieritit, quod quidem signiiical, ne quis
\
aures prabeal elbnicorum vanae doclriiue, bic ad
, \ elbnicorum miraculosa comtneiila el placila retra
here uililur auscukamea, ipsis vcrbis apud Gracoa
, *
fabulose narraia edisserens, neque prius docens,
,
neque tradens perfectum suum niysterium, nisi
,
. - j u r e j i i r a n d o aslrinxerit s e d u c t u i i K Deinde fabulas
, ol
apponit deiiuimenli graiia, ttl, qui cognoverinl i n
tinitam librorum inanilatem, solamenlum babeanl
( ,
fabulas (quemadmoduin &1 qnis viam longam faciena,
" ),
cum incidil in diversorium, requiescere in ani mum inducitj, et ila rursus in leclionum conversi
, *
diffusam cognitionein ne aspernemur, doncc ad do
lose conficlum ejus deliramentiiin por plura (am \ ;
bages) excantati riianl sufflali, quos cam borribi ; - libus prius juraracMis obslrinxit et neque eloqui
, *
neque desciscerc sese addtcere coegii, sic tradit a
, , sese repcria per impielatani arcana, tum, ul pra>
, ;,
diximus, 2 1 6 * 2 1 7 rabulis usus Gratcanieis, lum
[ . 148150]
supposititiis libris aliqna ex parte similiiudineni
. rcfcrenlibus bxreskim snpra diclarum. Uuiversi
\
enim unospirilu coucussi in unum fundum senlio
,
conducuniiir, alii aliicr eadcm edisserentes el fabu \ ^
lantes. Hi autem peculiariier omnes Gnoslicos sese
| ,
appellant, quippe qui mirificam cognilionem per fecti ei boni soli coinbiberinL
24. Jura amcm, aU Justinus, s! cognovisse voles,

*. " , , ,
,qn<c oculut non vidit, nee auris audivil, in cor
hominis , eum qui estsuper omnia bonum,
superiorem, te indicia custoditurum disciplinae ai , , ,
lenda. Eienim e l paier noster, ubi conspexit Bo, * , num iuitialus apud eum, ailenda custodivii indicta
^ , el juravit, siculi scriplum cst: Juravit Dominus, nee
pceniiebil eum. Haec igitur in buncmodum postquani
"
tai . D obsignavit, pluribus fabulis delinil per plures libros,

et ila ad Bonura ducit inilians myslas ineffabilibus
, .
mysteriis. Sed ne pcr plura pergamus, ex uno ejus
,
libro ineiTabilia ostendetnus, qut esi, ul ipse opina * . * tur, illusirls. Hic aulcm inscribilur Barucb, io quo
, ^ ,
iinam de roultis fabulosam narralionera exposfiam
.
ab eo declarabimos, quae esl apud Herodotum, quam
tanquam novam audiioribus aliunde detortam enar ' , ,
* ,
rat,ex ipsa omnem orbem docirina? auae duci ralus.
* .
,
,
9 9
99
9 1
9 9
C.
, C, .
Malth. x, 5. ; C .

..
^ ,
C. C. .1 Cor. , ^9 .: "
, *

G,
G, .
. Peal.
Peal. .,
.,4.4. ^ *,
^ .
. '
* C .
'. C, sutp. . . G. . C , . * C.
,
9 1
3193
ORIGENIS
25. Heiodolua igitur Herculem narral abErylliea

Gcryouis nrinenta agcmetn in Scyihiam venisse,
fessum autem peregrinaiido in deserlum locum degreesem paramper obdormivisse; somno auiem sopilo Ulo non coaiparuisse equnm in quo insidens
peregil longam viam. Expergefaclus autetn qtiasliouem facicbat iu deserio diligeniem, reperirc conni6ti8 equum. E l equuin quidein non reperii, pueltam
aulem qitamdam seiuivirgiiiem in deserto conspU
calus inlerrogabat, an forle vidisscl equum. Ptiella
atilem respondil se vidisse quidem , neque tanaen
raonstraluratii illi, iiisi prius in coneuelndineni seciim congrederclur llercules. Eraul aiilcm, itt ail
Herodouts, superiora ejusinguinibus lenus virginis,
omncaiilem iiifra corpus posl 2 1 8 " 2 1 9 iiguina
horribilc quoddam spectrmn vipera;. Cupidiue au- g
tem reperiendi equi obsequiiur belu;i? llercules ;
cognovil enim eam el fecii gravidam, ei praedixil
n\ post cogniliouem habere illam ex se in uiero
ires siraul (ilios, qui quidein fuluri sinl illusires.
Jussil auiem ubi nali forenl noiiiiua illis ponere
pareulem Agalbyrsuin , Gelonum el S< yibam. Nactus auleni bujus muncris gratiam cquum a besli.di
virgine dtscedebal cum bobus suis. Longa aulem
posl baec fabula esl Herodoio, valeai auieui in praosens. Qua aulem Jusiino placeani transferemi fabulam illain in universorum creaiionem nos enairabimus.
3194
'. ; *

,
,
' , . \ *
,
, | . * ,
,
. ,
, ; ,
[. 150. 151] <$ .
*
,
,
, .
;
, .

, .
, .
, * ; , ; .
VTt
26. Ilic a i l : Etaiil tria principia uuivcrsoru:*

-'.
higcnerala, mascula duo, femininuiii ununi. Mascu, ^ , . aploratii auiein unum vocalur Bonus, ipsum boc so- ^ " ',
lam vocalus, praesciens universorum. Alierum au- ;
: . *
taui pater omnium generatorum, non praeseiens el ,
ignarus e i visii carens. Fcmiiiiiium autein non prae- [ ] ' ;. ik
sciens, iracundum , biinens, bicorpor, per omiiia ;, , , ,
virgini qua? esl in Ilerodolea fabula simile, ingui- ?) ,
nibus lenus virgo, vipcra attiem infra, ati Jusii- , ,
nus. Yocatur aulem liajc virgo Edem et fcrael. Haec,
.
tnqitii, principia universorum , radices ei fontes,
. , , , (>
unde otnnia exslilerunl, aliud auiem eral nibil.Cuni , '

igilur vidil ssmivirgiucni illam paler non prscsciens .
illc EoVm, venil in cupidilalem ejus. Elobiin autem ; ,
vocatur bic paier. Non aulem minus el Edem lenc- , , |
balur cupidiate Etobim , el conduxil eos cupidilas D ,
in unurn amoris congressum. Generai autem excon-
gressu tali pater cx Edem sibimet ipsi angclos duo- . ^
decim. Nomina autetn suiil paternoruni angeloruiu
. "
b;n*: Micbacl, Amen, Baruch, Gabricl, Essaddxus....
,
E l malernorum angelorum quos peperil Edem simi, , , ....
liter subjuncla stml noutina. Sunl anlein ha?c: Ba , ',
bel, Acbatnotb , Naas , B e l , Belias , Salan, Sael,
, ,
11
l >
1 9
1 19
99
LECTIONES.
9
Cf. Iloroiloi. , 8-10.

. C, .
. C, .
C. .
C.
C.
Cfr. Epilomen infra I. x, 15, . 522-24 ed. .
. C.
, mfra, . 22, 57.

, C. . Cf. infra . 522. 58.
. 322, 59 : . C. .
Epiiome . 522, 40, C, .
Eptiome . 522,
41, C, .
Epiiome . 525, 46, C. . ' om. C. * . R. Scolius.
\ idctur imegra esse; nam ilippolyius respexerit Scripiuram recptaiM in loco 1 Cor. vn, 5 jam a Scotio
laudalam: , qui eiiplieinismus quidani eral pro voc. .
1 9
1 1
1 1
9 9
1 1
1 1
SIS5
CONTRA H ^ R E S E S L I B . V.
31%
, *, , , , , Adonaeus, Levialban, Pbarao, Carcamenos, Lalhcn.
', , , ,
ilorum vigimi qualtior angeloruni palcrni patrem
.
comilanlur 2 2 0 - 2 2 1 o m n i a perficiunl ex volun
lale ejus , materni auiem matrein Eilem. Horum
[. 151. 152] attlem angelorum simul omniunt muliiuido paradisus
$ 1*8, inqnit, de quo ait Moses : Planlavil , , , radisum in orienlem rersut, lioc esl versus
'
" r faciem Edem, i:l spectet paradisnm Edem , boc est
" , angelos, iii perpeluuin. Uujus paradisi allegorice
, , - angcli vocanltir ligna , el csl ligmim vilae teriius
, . paicrnorum angelorum, Baruch; lignum auiem ba , bendi cognitionem boni et mali lerlius malernoruin
> angelorum , Naas. Ua enim ait Mosis verba inler , prwanda esse dicens: Circumjoqucndo ea exlulit
\ , , Moses, quippe eum non oinnes assequanlur verila " , & lcm. Faclo aiitem , inquit, paradiso ex complacilo
communiElobim ctEdem, Elobim angeli, sumentcs

. a pulcberrima l e r r a , boc esi nou a besliali parte
, , lem, sed ex parlibus supra ingnina bomini simili , bus et cicuribus terr faciunl bomincm. Ex beslia , libus aulem partibns, iiiquit, gigtutnlur besli et
, reliqna animalia.llominein igilurfeceninlexemplum
| tinitatis suae et cbarilatis cl dcpomutt suas uterque
. polestales in eo, et Edcm quidemanimum, Elobim
autem spiriium. E i exsisiii hoc lanquam sigillam
, , .
* quoddain et amoris moninienmm ci exemplum ler*
, num nuptiarum Edem el Elobim , honio, qui esl
, , Adam. Parilcr autem eliam Eva facta e s l , inquil,
ui scripttitn csi Mosi, imago el exemphim, sigillum
.
- Q in perpcluiim custodiendiim illius Edcin. Deposiia , 6 .
que est paritcr etiam in Eva, imaginf, anima qui , ,
dem ab illa Edem , spirilus atilcm ab Elobim , ct
, , ;
dala stinl imperala iis : (^\ et muliiplicaminu

sonimini terram , hoc esi Edem ; sic enim vull
,
scripium esse. Oinnem enim poieblalem stiam lan .
quam aliquam dolcm iu nupiiis Edem allulil Elohim.
** ,
Unde, inquit, per im lalionem primarum iliaruni
, ,
nupiiaruiii dolem afferunl hodieque mulieres vlris
.
divinrc cuidam el patriai legi ob&ecuia, quae lex

saucita rsi iuier Edein ei Eloltiitt. Condiiis autem
.", ,
omnibus, ut scriplum esi apud Mosen, el coelo el

lerra ei iis, quae in eis iusunl, in qualuor iinpe ,

ria divisi sunt duodecim 2 2 2 * 2 2 3 ^rls
angeli,

et voeaitir horum quodque quadrans amnis Phisen.
. , D ei Gebon ei Tigris et Eupbrales, ut, inquii, dicit
Moscs. 11 i circumvaganlur dtiodecitn angeli in qua , ,
tiior parles inler sc complicali et gnbernanl mim , dum , salrapicam quamdam obtinenles in inunduifi [. 152154] ,
ab Edem aceeptatn poiestaiem. Maucnt autem noit
, , , * semper in locis iisdem, scd laiiquam in cboro cy
clico rircumvaganlur, niuianies locum ex loco et
,
cedenles ccriis lemporibus ci iniervallis loca sibi
M
t e
e l
1 7
VARIi*: LECTIONES.
f l
C, , .
" . !" C, .
C.
1 Mos. ,*.
C, .
" C, .
^ C. " .
. C , .
, C. " ^ C.
I Mos. , 28 :
, . . ;
bis in cod. .
R. ScoKus : C , . C, .
m
1 1
,%
3197
ORIGEIttS
3!9
f T
conslHula. Quando autein impertam lcnel locorom

Phison, fames, angmtiae, roiseria in illa parie lerra
.
orlunlur. Parca () enim juxla-collocalio
, ' liorom angelorunt. Pariter eliam siogularuin par , | 07
tiiitn quainor Hlarum ex singularum vi et natura

mala lempora el morborum irrilationes. Et hoc iu
' . " )
perpeluum secundum imperia illoruru quadraiiiium
. , , ,
lanquain amnium flumen maliliae ex volunlale Edem

nunquam iiiiermisso cursu munduin circmnit. Ex
elitilautem maliiide necessiias ex lali quadam eausa.
,
Cum eontparasset et fabricatus essei Elobim ex
, .
comimtni complacilo imJiidttm, ascendere voluil in

:iha coeli et eonlemplari, nuna aliqtiid desiderarelur

^ itt rebtis a se condîs, assuiitptis una secum auge-
Jis stiis (ferebatnr eiiim sursum), relicta Edein in.
fra; lerra enim quoniatn erat, sequi sursum con- * * '
jugem nolebal. Postquam igiiur venil Elobiiu i d
, extremum snpra coeli et aspcxii lucem superiorem
,
illa , quaiii ipsa fabricaverai, dixit: Aperiie mifii
, poriat, ut, ubi inlravero, confiiear Domino; opina * ,
bar enhn ego Dominu$ eue. Vox ei ab luce reddita , ,
esl dicens : Hcec por:a Domini, justi intrani penam, .

e l palefacia esl illico porta, ei inlravil palcr absque
,
aiigelis ad Bonuin el tidit, qutv oculus uon vtiii nec aurit audnil, nec iu cor homhiis atcenderuni. Tum

" , dicil ei Bonus: Comide ad dexieram meain. P a c r

* iddxow
aulcm dicil Bono: Sine me, Domiiie , prrvertere

.
iuuadum,quem feci; spiritui enim meus ilHgutus esl A i V i j ,
in hominct, ei volo eum recipere. Tnm dicit ei B J
V '
,
i i u s : '7 poitt ntali (acere, cum apud 2 2 4 2 2 5 ,
tiie lii; ex commum eniw complacUo fecisiit mun- ' , ,
dum et tu etEdem; siniio igitnr Edem habere mun ,
&\*
dam donec volel, lu autem mane apud me.
leJJigens Edem se deserlain etse ab Elobitu, doiore . correpta ad latus suum posuit suos sibi angelos el
, ,
* , \
decore ornavil sese, ei forle Elobiro in cupidilaieni

sui veiiiens descenderel ad se. Ubi auiem viclus a
%*,
.

Bono Elobiin nou jam desceudit ad Edem, imperavil
fp. 454-155]
Edera Babel, quae est Yenus , adulteria el divoriia
' ,

iiupliarum iiiaiiluere in bomiuibus, ut, sicul ipsa

repudiala s i l ab Elobim, sic etiam spirilus Elobiin,
'.

qui cst in liomiuibus, divortiis ejusiinuli vexeiur 41 ' .
atque angaiur el patialtir eadem, qualia et Edeiu
',
derelicla. largilur Edem niagiiam poleatiam ler ;
4 1
k%
angelo suo Naas, ut omnibus pcenis puuiat epi- D , rilura Eiobin), q u i e s l i n bominibus, ul perspiriluui
. '
puniatur Elobim, qui dcseruii contra pacliones i n
ler eos facias conjugem. llxc cum vidil paler EIo- , ,
biiw, emiitil Barucb, lertiuiu angcloruro suoruin, iu
,
auxilium spirilus, qui est in bomiiiibus. Hursus igi- , itirBarucbcoiibiiiii in medijs augelisEIOJII, boc cbt
,
VARLE
LECMUNES.
C.
C , .
C
. C
^ . C , .
, . ' C , , .
C.
Cf. Psal. CXVII, 19, 2 0 : - , .
I Cor. t, 9. Cf. supra .
216, 24 sqq. ubt pro legitur.
P*aJ. CIX. i.
. ausp. .
* Bernaysius : C, . * . C, , C.
. C, . Cf. infra lin- 72.
%%
i s
4 7
CONTRA E L E R E S E S L I B . V .
S2G0
in roedio paradlso (paradisus cnlro angoli, quibua

,
in mediis constilit), et anauntiavii hotnini: Ab otnni
. - Ugno paraditl edendo vetcerii, ab eo aulem, quod
* e$t cognoicendo bonum et malum , noli vesci, itl
, quod esl Naas, lioc est, obseqoenduin esse reliquis
angelis undedw Edem, passionea euiin babent un *
,
- decim illi, injueliliam aulem non babent; Naaaoulein injusiiliam babuit, acccssil enim ad Evam de *
. ceplam a sesoel viliavil eam, id qaod esl injusiuin,
accessit aolem eiiam ad Adam abususque eo est
, ,
. tanqiiam puero, id quod et ipsum csl injuslum.
Hinc venil scorlaiio ei inasculorum concnbiius.

Exitide doniitiata sitiU mala iu bominibus, el bona
,
e i eodem oria pairis. Posiquam enim ascen( , ) ,
dit ad Bonuiu paier, viam monslravit asceosu
ir , [- & ris'; poslquam aulem discessit ab Edem principiuiti

]* xaXtr | maloriim fecil spirilui, qui t*sl in bominibus. Mis , , ; sus 226*227 i g i u " esi Barucb ad Mosen el per
, euMi locuius e$i filiis Israel, ui convcrierenlur ad
, Bonum. Torlius autein (angelusEdem) per animam
ab Edem babilatilem in Mose, slcui etiam in onini ,
bus homiuibus, pra?ccpla Barucb obscuravit c l *
ipsius fecil ut audircnlur. Proptcrea anima exad , versum spiriiui collocaia esi ei spiriius auimse.
* . Anima cniin esl Edem, spiriltis aulem Elobim, quo*
rum ulruinque csl in oinnibus bominibiis c l fomi . iiinis ct masculis. Rursus posl bxc niissua est ad
propbclas Barucb, ul per propbelas audircl spiritus
:. iu bomiiiibus habiians t l fugerel Edem cl Acutraiu
Q pravam, uli iugil patcr Elobim. Pariler eliam
>".

eodein consilio Naas per

per auimam iiibabiiarilein in
fp. 155 156] ;
.
, ' ; bomine cuni spirhu pairis allexil propbelas, el al, ; . lecii sunl omncsci non obseculi siuil diclis Barucb,
. . . .
quae iujunxeral Elobim. Ad evlreinum e pra?pulio
; ,
propbelam dclegit Elobim llerculein et misit u l
;,
duodecitn angelos Edcni htclando devinccret et libe rarei palrem a duodcciiu angclis crealurye pravie.
,
Hi stinl duodecim laborea llcrrulis, quos peregit
<; . ,
Ilercuies ordine, a prhno ad cxtreinum, devincenx
,
leonem cl bydram el aprutn, ctdeiuceps. Ellmieo ,. rum etiim essc bxc nonuna, qux repeliia esso
; , aiiiut ab opcra tnaternoruin angelorum. Ubi aulcm

sibi visiis csl oinnes labores peregisse, tese appli * . cat ad eitm Otnpbalc, qua3 quidem esl Babel sive
* [ Yci.us, el blandicudo capil llerculem et exuit
] ;
lestatcm ejtis, proecepia Barucb, qitse niandavcral

Elobim, el redinduil suam ipsiug vesiem, boc est
;,
potoiatem EdeiD, inira poteslatis, ei iia eveniu
| ,
carueiunl Ucrculis propbelia ei opera ejus. Ad ex
, .
itemuui aulem diebus Herodis regis ntitiiiur Ba99
99
9 9
9 1
9%
9 1
VAIilÊ LECTIONES.
* C.
, C .
I Mos. II, . Cfr. snpra . 208, 91^ sqq.
M
9 k
. . . C, .
. C, . ^
Orig. 5, 530 d) , ;. ,
. . .
. Bernaysius : C, . * . ^ C, . , unria etutimus, quippe q u sentenliam lurbeui, fortasse male heraia ex superioribus. * , G, ,
. C, susp. . . .
; ;, C.

9 1
BOi
SSHt
QWGENIS
rueb, dembanx rnrsue ab Elobiei, el cuni adveoil

\ ,
Nazareib, reperil Jesum, filitnn Josepbi et Mariae
pascentetii oves, puerulum duodecim annorum, e(
anuiHttiat ei ab tiiiiio oiniiia qnttciiuqae facla sunl
ab Edem el Elubim el posibac ftiiiira, ei d i x i t : .
, & ,
Omnet anie le 2 2 8 * 2 2 9 Pt*
* Ojieram igiiur dalo, 2eiu, /l/t hominis, ne capiaris, ,
nuntiaio hunc urinonem Itomimbus renuntialo .
tilii quce sunt patrii el quce sunl Boui, asceude ad, & , ,
honttm comidiio illic cum omnium Hosintm Puirg , ' ' Elohim. Et obediil angelo Jesus faius : Domine, , ,
faciam omma, et renuuliavit. Decipere igitur Naas ,
rtiaiu bunc volnil, [sed Jesus obedire ei noluil], fl- ,
, ,
delit enim tnamil Barucb. Iraiui igilur Naas, quod
eum decipere non potuh, fecil ul in crucero suflige- , ,
- ,
reiur. Ille auiein, reliclo corpore Edem in cruce,
.
asceiidil ad Bonuin. Dicens aulem ad Edem : Mutitr, tiabet tuum tibi filium boc est animalem bo-
iuiiiem et cboicum; ipse auiem deposiio in manus , ;
patris apiritu ascendit ad Bonum. Bouus auletn est , ,
Priapus, is qui autequatn quidquam essel feciU , , , *
Propler boc vocnlur Priapus, quoniain prius fccit
emuia. Proplerea, inquit, hi omni lemplo staiut- [. 156158J
lur, ab oiiini natura bonoralus el in viis portans ,
.
fructus aulumnales a se suspetisas, boc est fruclus ol
creatura?, quoruin auctor exsiilil, quoniam prius , , , ,
feiit creaturam amea nou exsistenlcin. Ubi igiiur

audieiis, inquit, dicenies boniines cygnum venisse
,
ad Ledain el geuerasse ex ea, cygtius esl Elobim

ca
unl
7 1
el Leda Edein. Et cum dicunt bomines aquilain Q /

'.
veuisse ad Ganymedem, aquila esl Naas, Gauyme
| , ,
des aulcm Adain, el ubi dicunl aurum venisse ad

.
Danaam el genera&se ex ea, auium est Elubiui,
. )Danae aulem esl Edem. Simililcr aulem in euiu , ~ dem ineduiii omnes tales sermones, fabulas consimUes juxla poncules, tradunl. Quamlo igiiur
, .
propbeta? dicunl : Audi cxlum aure* *, terra, ,
DomiHUi toculus ett ccrliitn dicil, iaquii, spiritum . ,
qui esl in honiine ab Elobim, lccram aulein ani ,

^
tuara qiue esl iu boniiiie cum spirilu, Doiniuum
,
auiisiii Barucb, Israei aulem Edem. Edein euiin vo- , .
catur ei lsrael coujux Elobim. Non cognovii me,
, uiquil, Israel; ti emm cognovinet me apud Bonum
* , {>
$$, non puiiiturtu 2 3 0 ~ 2 3 1 t
tpiritum,
. , , qmi in hominibut paternam ignoraniiam.
D ,
, , ;
, . " , , >
, , *.
, ' , , , ,
, .
. " ",
, , , , , | , 9
er
VARIifi LECTIONES.
' om. C, . . C. .
om., C.
C.
Post . addeniuin .
" Cf. . Joan. X I X , 26 : , .
. C, .
lns C.
;.
.
C.
Isa. , 2 : ", , , ,
.
7 0
7 1
7 7
7 f
aart
C O N T R A H ^ E R E S E S L I B . V.
320
# , >, , :
, . **
**
, , (. 158, 159] , ar rJ>
**
.
\ "
27. Iliiic auteiu scriptuin esl eliam jttsjurandum
,
primo libro qui inscribiltir Barucb, quoobeirin
guni eos, qui audire volunt bajc myieria <?l ini ' , ,
liari apud Bomtm, quod jusjtiraiidtitii, iiiquil, Ju '
ravit paler nosier Elobim, ciim ad Bonuiii venissei,
, ,
nec poeniluil euni jitrisjtitaiidi, quo de palre scrip, " ** - tum esl, inquit : Juravii Dominut, nec pcenilebil
.
\
eum. Esl aulcm jiisjiirandum liocce : Juro per eum,
,
* ,
- qui eil omnia, Bonum, me cuitoditurum h(vc
,
mysleria nec cuiquam edicturum, nec reflexurum
.
Bono ad creoluram. Ubi aiilcui boc jusjuraiidiiiii
, '- juravii, inlral ad Butium el cernii quidquid oculus
, ** ,
non vidil nec aurii audivil, necin cor hominit ascen , , * dit el bibil a viva nqna, id quod est lavacrum illis,
,
ul arbilranlur, fons . aquaj salietilis. Discrelum
, , - ^ ' cniin esl iiiler aquain el aqiiaiu, ct cst aqua infra
. , , ,
firmamenlui
prava creatuiae, in quo lavanuir
,
cboici c l auiniales bomir.es, el aqua csl siipra fir ,
niamenlum Boni viva, in qua lavautnr spiriiualc*
, \
vivi bomines, in qna lavabalur Elobiin, ei postquani
,
Iavera4 non poeniluil eum. E l quando, inquil, dicii
,
propbeta : Sumito tibi muliertm icortatiomt, quo~
. , ,
niam scorttindo dhonium faciet Urra Domino^
\ **, boc esl Edem ab Elobim, in bis, inquil, propbcta

aperle eloqiiiitir oiune uiysleriuiii , uec audiiur
, ,
propier maliliain Naas. Ad eiiiiiduni illuni iuuduin
, ,
etiaui alia dicia propbeiica simililor deOeciuni pcr
,
coiuplures libros. E s l aulcm iis prxcipuc liber i u .
scripius Baruch, in quo oinucm fabuUc eorum ex posilionem reperienl qui incideni. Quanqnain igi0.\
t
*V -
fl.^r.
. . . . . .
. . .
*
voiv

V# lur . mulias incidi bscreses, dilecii,

ia iiullum boc
,
malo saevius incidi. Kevera aulctn, ticuii diciiur,
.
sccunduin illius llerculem oporiei iinitaios Atigbtt
, ,
expurgare atabulum, vel ul reclius dicam, aenli . , ,
iiano, in quain cum inciderunl qui sunt ab eo
uuquam abluentur, iino ne caput qiiidem tollere
, ,
poterum.
, ' .
'. [. 159161]
232*233
Posiquam igilur eliaui Jusliiii
,
pseudognoslici conamina exposuimue, placel eliam ^

coiuparium bseresium opinioncs in libris deincep^.,
; ,
exponere, iiullum auiem relinquere iirefiJtaluin.
, * ,
eoruin, dum apponimus ab iis dicla, suflicienlia illa.
, ad exemplum, eliamsi soluin edicanlitr recondita * ; *
apud cos el arcana, quxa?gre cum muUo b b o r e i n e i
91
VAUIi LECTIONES.
n
. C, .
Cf. fe. i, 5 : *Iaf
.
. . .
* ; Bernaysius, C, . * '
" quod claudebai caput eupcrius buc relraximu.
. C.
P.il. cix^ 4.
<
. C, .
, , pr.
corr. C , .
1 Cor. , 9.
. . Joan. , 14. . . 10*
Cf. 1 . i , 6, 7.
* , C.
" Ose , 2 : ,

. C
C.
* %
1
* C
8208
ORIGENIS
SM
4
itiantur imprudenles. Videainua igitur quid etiam 0,

Simon dical.
. " \ .
CT-
REFUTATIONIS
OMNIUM
LIBER
HiERESlUM
SEXTUS.
f. Hasc insunl in sexlo libro refutatiouis omnium *.

.
haeresium.
'. ,
2. Qusenam sini Siinonis conamina, el ejus dogma
.
ex magicis el poeticis vim habere.
3. Quxnam Valenlinus doceat, cujus dogma non
\ ,
consiare ex Scripluris, sed ex Plalonicis el Pyiba- ,
goreis placilis.
\ .
4. Et quaenam placuerinl Secundo et Piolemseo
\
et Heracleoni, ul el ipsi iisdein quibua Grxcorutn
\ ,
philosopbi usi sitit, scd aliis verbis.
! " , .
5. QuaMiaiu Marci et Colarbasi dccrela fuerini,
\ / \ ,
el quosdain eorum ad magicas arles ei nunreros ; Pylbagoreos scse applicuisse.
'
6. Qiiolqtiot igilur senlentiae placuerinl i i s , qui
'. " ^
a serpente itiiiia doclrinae suae assiniipseriinl et \
progressu lemporum ia aperlum commenta sna ^ aponte prodiderunl, in eo libro, qni bunc pracedit
; , *
isque nTulationis hanrcsium qiiiiilus est, exposut.
.
Jam vero ne eoruin quidein qui subsecuii suni sen- | , '
tentias silebo , sed ue unatu qtiidem irrefulalam
, omitlam, si quidem ficri poiest, ut onmes com ^ ,
irtemorem eoruinque arcaua orgia, quae incrito or- , [. 161 -162]
gia appellanda sunt; non euini profeclo 2 3 4 ' , " \ ,
235
i absuul ab ira (tiivina) qui talia conali
.
fcunl, ut etiam veriloquto iilar.
*. 3 .
7. Placel igilur eliam Simouis Gittcnensis, qu!
, , *
vicus est Satnaria?, nunc exponere placiia , a quo

eliaro seelatores demoiistrabiiiius luiiiis sumplis
. aliis nominibus consiniilia conalos esse. Ilic Simon
magicae arlis peritus el partim nuillos dccipiens ^
Thrasymedis arle , quomodo stipra exposuimus,
,
partim eiiam ope daemonuin mala macbinatus dei- , ,
Acare semel instituit, bomo prasiigi:tlur ei plenus ,
inepiiarum , qucm ia Actis aposloli coiivieenml,
, 9
, 0 , l
11
1
* C. , * ? quanquam senienlia pottits reqiiirere videtur :

. vel . ?
C. Butisetiitt* (Hippolyitn mmd
kit age 2. ed. 1, 350) : , . 15. >. Bunseuius I. . C , .
C, .
. corr. C, . pr. C. Cf. Stcpb. Byx. ei Jo. Gteric
ad Cotntitutt. apntol. v i , 7.
Q.
Cf. supra 1. iv, 2841, p. 89 sqq.
Cf. Act. vm. 921.
1
1 1
l e
3807
CONTRA ILERESES LIB. VI
- qao multo sapientlos et morfestius Apaethtii Liby

ftncupiscens
'
; *
"

oro deo baberi
haberi in Libya
Libva aggressus
a ^ r ^ c . K est,
.t
tioncupiscens pro
, cujos fabulam non admodum illam a Simonis vanf
,
iltius cupidilale ablitdenlem placel enarrare, quippe
qux digna sit bujusce conaimne.
.
'. ' <>
8. Apsetbus Libys concupivii deus fim ; curo
,
aulem nibil non conaius prorsus excidissei ausis,
, - nitebatur vel videri faclus esse, et visus esl profeclo
.
revera lapsu temporis facius esse deus. Sacrifica * , - banl enitn iiisani Libyes illi lanquam divitia? cuidam
. poteslati, opinaii superne de cnelo hpsae voci se cro dere. Congregavit enim in unani eamdemque aedi * culam aves plurimas psitiacos easque inclusil. Sunt
, autem permulii per Libyam psiilaci el accuraie
. admodum humanam vocem imitanles. Hic satis di iu
| "
aves poslquam nuirivil docuil fari : Ap$ethu$ deut
. est. Posiquam auteni exercueruni aves satis diu id ,

que fabanlur quod ille opinabalur dfclum efleclurum
", esse, ul crederelur deus esse Apseibus, lum aperta
. ~ sedicula alium aliorsum avolare psiuacos sivii. Vo lantibus autetn avibus exiil vox in omnem Libyan>
, et voceîllorum peneiraverunt usqne ad Grsecaro
, - tcrram, et ila Libyea perctilsi avium voce el frau dcm ab Apseibo commissam ignoranles pro deo ha ' ,
bebanl Apsetbum. Graecorum aulemquidain accurale
". perspeciis malis artibus bominis pro deo scilicet
vendliati per eosdem illos 2 3 6 * 2 3 7 psiuacos non
| . 1011-63.] coargitU modo, sed etiam perimii bominem illum
,
gloriosum et iuatiem. Goutra aulem docuit b o m o
. ^ Graecus, qui mullos ex psiitacis in cavea inclusisset,

dicere : Apsetltus cum nos ihclusisset coegit ',
)
"
Apseihut dcut ett. Audila aulem Libyes recanta. ' ol
tione psitlacorum omnes unanimiler congressi com, busserunt Apsetbum.
".
'. 9. Eodem modo statucndum est de Simone, quem

chius comparaveris cum Libye illo, q i i a m cnm a l i . 1 , - quo revera deo, sed qui assumpseril bumanam spe ', ciem. Sin auiem liaec comparalio accnraie quadrai
el passus est magus passionem quarndam Apselbo
, , , - similem, experiamur redocere Simonis psittacos
' , Gbrisium noti fuisse Simoiiem, qui stal, slelil, S l a b i l ,
, sed bominem illum fuisse ex setnine, subolem mn ' ^ lieris, ex sangtiine et conctipiscentia carnali sfcuti
eviain reliquos nalum ; el hasc iia sese babere pro, .
cedente sermone facite evincemus. Dicil auiem S i * nioii iraducens li-gem Bloysis insipicnler el roali . ,
Uose. GBIII Moses eiiiiii d i c i l : 0 m iewii comburen*

<
et couwtneni *s/, assumpto co, quod Moses dixerat,
,
e
1 1
' . Cf. Aposlolius Proterbb. s. . . Maximus Tyrius Dn$. xxxv prorsiia

similia de Paaphone quodain Libye arrai, nisi quod uliiina desidfrantur. Maximum Tyniii exscnpsit
Aposlolius Cnf. x v m . 48. p. 730. erf. Leunclt, qui siiuilem iiarraiiooeiii afferl de llaniioiie Carihaginiensi ex ;E!iano V . Hist. xiv, 30. Cf. eliam Juatiii. xxi, 4 e i Plin. Nat. llht. , . " . C,
. qui delendum esse censet.
. G.
C. rSisi auiplior corrupielasubestjegeiiduin ccrte [] , de Cbristo ; confer sequeiilia,
. G. . * ;. C.
Cf. Mus. , 24 :
, , c. I X , 3, , xxiv, 17. >
pr. C, corr. C.
I T
1 8
1 1
JHfta
ORIGENIS
fion recle, ignem dicit piincipiirni csse oniniuin, ,
.
, ,
non perspectoeo, quod diclum est, Deum non igneui,

,
ted igiiem comburenlem el consumenlem esso, in
quo solum legem Mosis perverlit, sed eliain (e- ,
. "
nebricosum Heraclittitn compilavil. Iiifmitam nulom
esse poleslatent Simon appdlal universorum prin*
,
cipiiiin bis verbis usus: Hic liber revelationit voci$

tl nominh intelligenlia magnte potestatit infwitte.
Qnapropter eril obngnalus, abicondiius, vetalus, rc- * .

,
,
poiilut in habiiacuto, ubi radix univenorum funduta ,
,

at. Habiuctilutn aalem dicitesse hoiuinein hiiuc ex

aauguhie natutn, et inbabilare iu eo iiiOniiam illam .
poieslalem, quam radicem esse uiiiversorum a i l . ,
Est autem inQniu poleslas, quae cst igtiis, sccun- , 0
. " dum Simoncm non simplex quiddaiu siculi pleriqne,
qui diciiitt simplicia essequamor elemenl, elignem * , , ,
simplicem esse censuerunt, sed ignis siilicel du I
plicem eese quamdam 2 3 8 * 2 3 9 natiiram, ejusque
,
duplicis quidem ualurae alieruiu vocal absconditum,
[. 103165]
alterum manifesUim ; lalcre aulem abscondila illa
,
inanifeslU iguisei manifebla ignis ub abscondilisexsii- , *
lisse. E s l aulem boc idem. quod Arislolcles potettaie , et efficienlia vocat, vel Plato inielligibile el sentibile.
. ,
E l inanifeslum qutdeni iguis babet in se qtuocunque *
qtiis peroipict atil forte praUermiserit rerum sensibi- .
l i u m ; abscondiium auiem quidquid qtiis percipiel ln-
lelligibile el effugieus sensum; vel cliam praelertniuil, .
q:ia non penpexil. Universe aulem llcct dicere :
| *
omniumqiiaeexslaul, elsensibiliuin et inlelligibilium, "
quae ille abscondila ei manifesla nppellal, Ihesaurus Q , " est ignis supcrcoeleslis, veluti arbor vasla laiiquam
,
ea, quac per soiuiiium apparuil Nabucbodonosori, " ,
ex qua oiiinis caro mitrilur. El manifestum quideia
, * *
ignis arbitratur esse stirpcm, ramos, folia, exlrin " ,
secus eam cingetilem rorticem. Oimiia, inqnii, baec
.
magnrc illius arboris iocensa ab oinnia comburenli
, , , * *
iguis pesaumdantur flanuua. Sed fructus arboris
). ", ,
ubi eJBgiatus erii ei suani spenetn naclus eril, in

apotbeca reponittir, uon aljiciuir iti ignem. Nasci- ; .
lur euiin, inquil, fruclus qni in apoibeca reponatur,
palea aiitein, ul iraducatur igni, quae cst stirps,
, ,
siii causa, aed propler fmcluro nala
. , , ,
, , , ^ , ,
.
10. Et hoc, a i l , est illud quod acriptutn esl in D ' , , $
Scripiura: Vinea enim Domini Sabaolh domus lirael
- "
*tl, vir Juda germen ejns deleclabile. Sin bouio , retf .

Juda germen deleciabile, deuioiisiraiitin esi, inquil,
arl>orein nibil esse aliud nisi bominem. Sed de , , ,
secretione fjus et discrelione salis, itiquii, dixit ' .
Scriplura, ct ad tn&lriictioiieiii sufDctt iis, qni efQ- , ,
giali suol, id quod diciuinest: OmnU caro feimm
,
n
1 1
i #
" C f . cum bis el ftfqneiitilnift Tbeodorcl.
fab. 1, 1 el Epiiomen iufra I. x, 12 p. 518. 519 ed. Ox*
" pr. C , corr. C.
C.
CfS i p r a p. 168. 22 u5. *
. Cf. infra c. 12. p. 240, 5 5 , 56.
* . C.
* C.
. | C. " C.
. C , M . *. >* C .
C, . . C.
* (. Cf. Danicl. 4, 79.
. C.
. C , . " -, C.
C f . M a u h . , 12; Luc. , 17.
e T
1 1
c o i T . C.
Isa. ,
7.
CONTRA ILERESES LIB. V I .
3211
321*
> " " - omnit gloria carnh ianqnam flo$ feni. Exaruit fenum
el / ejus decidit; rerbum avlem Domini manet in
roc* * *
.
aternum. Verbum aetem, inquh, Doini est in oro
' , *
qnod naliint rst Verbum et Logu, alias aiilem 6 Kvplov . '
des generalionis non extut
, , |
*
.
l l . C u i n auiem, u( paticis defttngamtir, ex ecn'. , ' ,
tentia Simotiis 2 4 0 * 2 4 1
comparalus eil ignis,
[. 165*166] ,
ciimque sil omtiia vel visibilia vel non visibilia, pa ,
rilerquc voâlia et uon vocalia, numcrabiltaque et

,
,
numeri : in Revelalione inagna appeilal periecttir.i
" ,
ralioitale, ita ul iiiiiiinqitodque eonuii, quae inflnitia

vicibus conipreheiidi coghaiione possunl, et loqna \ ,
tur el inlelligatei agat, it.- ut nii Empedodes :

i l a
11

, '
\]

%
1%
**, ^
,

[.
i f . , ,
\ , ;
. , \,
. " ;

* 0
,
. , ,

, ^
9 1
4 0
. "
, : , . "
, ,
, , J
,

'/

, , ,
; ;
.
,
;, ; *
, .
4 1
4 4
Terra etiim terram cotnpicimns, aqtia autem aquam,

\* autem alheiem divinum, svd igni ignem
[sviruni,
Et amieitiam amicitia dhcordiant autem pariter
[discordia
Irini.
12 Omnes -iihn, inquil, nrbilrabatnr partesigntg

visibtles el invisibilcs senstim habere cl intelligentiae sortetn. Exslhit igitur mundus qui generatus
esta non generaio igni. Coeptns autfm cst flerl, inquii, in Iiiinc modtnn. Sex radices easque primas
principii generaiionis sumpsit ie qtii generaius est
a principio ignis illias. Exslilisse auleiti ait radices
per c o n J H g a l i o n e m ab igni, quas quidrnt radices appellal meniem et intelligeniiam, vocem vi nomen, IYItiocinationem eicogitationem. Esse aulem sox b s
?
ratlicibns omnem siuiul iuflnitam iliam poteslatem

polesiale, non effeclione. Qtiam infinilam poleslaiem
thcit cum qui slal, sleiit, slabil. Qui cum efTigiatos
erii nbi eril in eex illis polelatibus, crit re, v i
iiingiiiiudint, prreciione una eadenique qtiae est
nongeneraiaet influita poicsias cl mdlomodo nofi^
goneraiae illi el noii-inuiabili ei infiiriia? potesiati.
Sin autem marebilsola pote^lale iti sex poteslatibusei
noiu lligiabihir, evanescil, inquit, ei pcril ila ul potestas grammaiica vel gconielrica in animo bominis.
Adepla fiiim poleslas arteui !bix rerunt g<!tieraiarum
exsislit, iioii autcni adcpla incriia c l lenebrae, e l
parher atqtie lum ctim uon erai cum inoriente boitiinc simul peril.
f
13. Poleslalum auiem barum scx et sepiimnc illius,

'.
D quae esl cum bis, appellat priaiam cunjugationcni
, -
mentem el inlelligenliam, coelnm c l lerram, ei illud
[. 166167] ,
quidem, quod virilis 2 4 2 2 4 3 sexus s i l , desuper
VAnfAS LECTtONES.
q. biein.
. .
om. C. * out. C.
" . C.
^g * uw.
S9 ed.
. Cf. infra p. 319, 30, 31 ed. 0%.
. C. . Cf. infra I. , 29. . 252,
Ox.
Posi fori. add. . Sed obsiai, quod infra . 519,55, 5 prorsus cadem recur9 9
4 1
runl.
** . Infra p. 519 , 55 , 56 .
. Tbeodorelus I. I.
om. C . Cf. infra p. 242,60 ei alibi. ". , . * ante in tnarg C .

C .
ante om. C, II. Cf. infra p. 519, 45.
. C , . Cf. infra p. 319, 46. . c
4
4 1
4 4
4 1
ORIGENiS
3
w
aJtpicere el curam gerere comparis, terram anlem

* .
reclpere iufra qui a coelo raiionales defcraniur letrax
eognatos fruclue. Hanc ob causam, inqtiit, de- , ,
specians saepenumero logus ad ea, qnrc nascualnr ,
", ,
fx mcnie e i inielligentia, bocesi ex caelo eMerra,
, , .
d i c i l : Audile, <<*//, et auribus percipe, Urra,quoniam
,
.
>
Dominus loculus e$t: Filiot
generavi et exaltavi,
1
, , , ipsiauiem
spreverunl me. Qui auiem hac dicit, a i l ,
sepiiiua poiestas esl, is qui slat, stelil, s l a b i l ; ipse , ,
enim auctor bortim bonorum, quac lattdavil Mosea ,
. , .
ei dixit valde botia. Vox auiem e l nomen sol et
, .
luna. Raliociuaiio aulein et cogilaiio aer e l aqua.
bis autem omnibus immisla e l lemperata esl, ut ,
, , .
dixi, magna illa polestas infiniia, stans.
\ ' "

14. Cum Moses igiliir d i x e r i l : Sex diebut in qui~
4
but Deu$ fecit coelum et ierram,etseptimodie

ab onmibui
rcquievit
operibu* suis, eo qno dixitnus modo baec
xal ,
xtd
,
. " ,
,
,
, . *

omniti sacula generul me, dc seplima, ioquit, p o . " 9* ~
testate ba?c dicumur valere. S**pliiua aulem bacc
, , , xk
poieslas, qwB erat poiestas exsisiens i n infiuiia
. ,
illa poieslate, qtue quidein exsiitil ame omnia sae- ,
cula, ba?c, i n q u i l , r s l seplima illa polestas, de qua ?: , , ,
dicil Moses : El Spiriius Dei fercbalur tuper aquas$
,
hoc esi, inquil, Spirilus babens in se omnia, iitiago ^ ** 9
iufinilac illius poteslaiis, deqtia Simoii d i c i l : lmago

, ,
incorrupta (otma, tola ordinant omnia. Il;ic enim , ; '
potestas, quac fertur snper aqnas, ex iucorrnpia,
,
.
iaquit, nata fornia sola ordiual omnia. Cum igilur

, >
lalis quaedam el cnnsiiuilis fabrica mundi illis exsii- , ,
teril, (inxil, inquil, Deus boiniuein limo smnpio de . oSv
terra, i n x i l aulein non simplicem sed duplicem ad
; * ,
iniagiuem e l similimdinein. lmago auiem esi spi- , ,
riius qui ferlur 6iiper aquas, qtii ubi non efligialus ,
eril, cum mun<!o peribii, cum poiestale laiitum
* [. 1C7109] * .
maneal et 2 4 4 * 2 4 5
cfticieniia cxsislat. Ilor,
*
inquil, esl illud quod dicluin est: Pie una cum , , **
mundo condemnemur. Ubi autom eiHgiabilur e l ,
exsislel a puncio indiviso, sicuii scriplum est in
. , , * * / r a
Simon aliier dispensando semel deiiicat. Quando
igiiur dicutit (Siuioiiiaui) ires esse dies anie solem
e i lunam natos, iiidigilanl mcntein ei iiilelligentiain,
boc e t t ccelum ei lerram, et seplimam poteslalem
infiniiam illam. Ilae euim ires poieslales sunl anie
reliquas oimies nalac. Quaudo aulem dicunl : Anle
1 ) 0 ( 1
Revelalione, parvum evadci magnum. Magnum au- D * * .

lem illud erii in oiune aevuin et immuiauiin, utpole
,
quod ainplius non fial. Qui igilur et quoiuodo, iti | , quil, Ongit bomineiii Deus? In paradiso, sic eniiti ei
. &
placet. Esto, inquh, paradisus tiierus, idqne esse
.
veruro Scripiura docebit, quando dicil : Ego $um
, ,
qui [ormo te in uiero matrit IUCP. Eienim boc Ua ; ; , . ",
, , ecripiom vull. Paradisuno, inquit, per allcgoriam
1
VARIiE LECTIONES.
4 4
, !
C .
C .
Isa. I, 2 .
anU^ om. C , .
Cf. I . , 3 1 .
I Mos. , 2 : ^^ , , |
, , coll. II Alos. x x , 11 :
,
.
F o r l . e Proverbb. Saloin. , 23-25, I Mos. i , 2. " * . C
Cf. 11 Mos. , 7;. coll. Mot. , 26,27.
C.
1 Cor. u , 52.
C
C .
, %
9 1
9 9
9 9
CONTRA ILERESES LIB. V I .
18
3216
99
* * ^
- Moses uieram dixit, eiquidem Hcet logo credere. Si
4** * . \ vero formai Deus in nlero mairis homincm, boc est
. , , - in paradiso, ut dicebam, eslo paradisus ulerue,
, Edem aniem regio Ula, fluvius egrediens ex Edem
. * ad irrigandum paradisum umbilicus. Hic, inqtiit,
* , , dividilur iimbilicus in quatuor capita. Ab ulraquo
, , euim parie umbilici qnae sunt arieriae jaxla lenf*,
, "

- cauales spiriius, el dtia? venae, canalea sanguinis.
Ubi auiem, inquil, ex Edem regione egrediens um~

. , ,
, bilicus iucrescet nasceuii circa epigasirium, quem
- commum usu uuiversi appellanl umbilkom . . . .
, , , duae atuem ill;e vena*, per quas fluil ei fcrlur ab
. " , , Edem regione sangtiis per porlas, quae dicunlor
bepaiis, quae nascens a l u n l ; arieriae auiero ilbr,
, - quas diximus canales esse sanguinis, ab utraque
. . . . , * parle aiuplexae vesicaoi circa pelvhn magnam arie riain coittiuguni, boc eel q u * per dorsuin vocalur
, - aoriam, ei ita per oslia in cor pcrmeans spirilua
* , ; molum efficil uieriuorum. Dum enim formalur in ,
fans in paradiso, neque ore aliincnlura accipil,
, neque naribue respiral; in btimidis enim versauii
, - erat ei anie pedes mors fii respiraret, dtixieset
, ;
enim ex bumidis el percmplus esset. Verumenim
vcro cireiimvolitius esi lotus tunica, quse d i c i .
lur amnium, aliiur autem pcr uuUrilicum, et per
| ,
dorsalem, u l dicebam, arleiiain epiri us ieseoliam

accipii.
; - . '
, * 0,
, .
9 9
19
[. 169. 170 ] '. , , - C 246*247 15* Fluvius igiinr, inquii, egrediena

;
ex Edetn dividilur in qualuor capila, canales qna , , '- tttor, hoc est in qnaiuor scnsus naii, vistim, audi , , , , tum, olfactnm , gugium et tactum. Hoe enim eolos
. - habei scnsas in paradiso fignralws infane. Hc ea',
. - inquii, lex quam posuii Mosea et ad banc ipsam le* , , , , gcm scripli euni singtili l i b r i , inscriptioncs do clarant. Prirous liber Gcnesis. Sufliciebaf, inqnit, ad
,
.
cognitionem tmiversx rci inscriplio Hbri. Ilaec enitn,
* , , inquil, csl Geneeis vistis, in quem dividilur Ouvil
. , , sectio una. Conspectus enim eel iniindtie per vienm.
, Inscriptio rnrsus allcrius libri Exodus. Oportebat
. . - enim id quodnatum eral permeato mari Rubro per pt6Xou ". " - vcnire in desenura (mare Rubruin autem, inquiuni,
dicii sanguinem) et guslare amaram aquam. Amara
, ,
( , , ), & enim, inquil. esl aqua, qtne eet posl niare Rtibrum,
. , ,
qiwe quidem esi quod coulieilur iter per viiam co , gnilionis aerumnotorum et amarorum. Convereum
tiv
autem a Moee, boc est a logo, amarum illod evadH
. - ,
dulce. E l basc Ua se habere vulgo licol ab univert4e
9
9 9
9 1
9 4
Fort. rfr. Jerem. i , fj : .*

C .
Cf. . , 10:
* .
C.
C, ,
" signo laciiim.' etisp. Cbrisl. Peiersen, coll. Galeno
i n ttippocr. Oe Alimtnto p. 290 ed. Cliart. n , p. 387 Kuhn. xv.
bignaviiiiue lacunam boc potius loco
quam poet , ubi M .
. C, , R. Scollua. " Dclenduin , ul cx scquentibus liquido apparel. ; quod secus esi.
atite
om. C, . . C, susp. . * Cf. cum liis 11 . xv, 2 2 2 6 .
9 9
9 9
1 9
9 9
T l
3217
UKI
ORKJENIS
, .
' ,
cxaudire, qui poctas secuii dicimt:
tttdice quidem airum erat, iacti autem iimile flore;
' "
[]
[ |
Moly auiem m vocunl dii arduum auiem tii ad effo [ diendum.
[
ihminib*9 certe mortalibui ; dii autem profeao om- '
[ nia pouunt.
[ .
%
::
'. , \,
16. SufQcil, iuquii, qtiod dicluiu t*i a genlibus
d cogniliofiem universae rei i i s , qui babenl auree [ *
audilus. Nam biinc, i n q u i l , fructum qiri gnstavit, , ,
a Circe iion in besiiam iiMilaitis esl aolus , veruin ;,
cliain eos, qui jam mulati e r a u l , viribas lalis fru-
clus Hsiis i priinam iliaio peculiaretn eorum refor-
* \ mavil c l reUnxk ei revocavii epeciem. Fidelis au
Idi) vir isque dileclus a Tenefica illa per lacteum et
.

divinuni illitm friicmm, inquil, inveuiiur. Leviiicus
, , .
similiier lertius liber, qui quidem est olfactus rel
, \ **
respirulto. Sacriiiciortitn tmm e l obialtotmm est
.
yuiversus iste liber. CJbicunqtie aulem esl sacrifi . " ,
cii?m, odor qnidain suavis edoramenli a sacrificio
*
per sufflmenla exsisiU, circa qtiod odorainentum ol [. 170. 171] [factuni esse expcrimentum. Nanicri, quartus 2 4 8 "
].
2 4 0 HbrortHi), gusluin dicii, ubi sermo operalur.
, .
Proplerea cnim qtiod loqniiiir omnia, appellatione
. , ,
numeri vocatar. Deiiieroiioiiiiiiiii awlem, inquit, est
ad lacdim forniaii iufantis inscriplum. Siculi enim
. "
laclus ea, qiue a rcliquis sensibus couspecia aunt,

iangcndo recaptltilat el coiifirmat, durutn atil calidni aul Itibriuuii probans, ila quiiilus liber legis ^ , ,

rccapiuialio esl qnaluor superromui librorum.
.
B
Omma igifir, inquit, non generala exstanl in nobit per poustalrm, nou eflicieiilia, ul ars gramma
lica aut geometrica. Uld igilur nacta erunl inslittitioneui idoneam ei informatiouein, tt convenelur
aiuarmii iu dulec, boc esi lanceas in falces el gladii
in vouicres : eruni pale;e el ligna nala igui,
bcd fniclua perfeclus, efligialns, utdicebam, similis
e l compar geueral el i o l i n h * poleslali. Ubi
aiaeui nianebit arbor sola fmclum non fcrens, non
cfllgiala delelur. Prope eniin, inquii, secuiis eut ad
radiccs arboris. Oinnis, inquii, arbornon Lrens boiiuni fructu:n exciditur c l in ignem conjicilar.
, ,
, ,
*
,
, |
,
, *
;, ; , ,
, " .
, ,
, ,
D .
\
,
, , , *
*
(& ,
,
47. Eet igitttr eeriindiim Simonein beatum illud

ei indelcbile in quovis abscondUuin polestale, uon
cfficienlia, id qitod esl is qui slal, sielil, stabil, qui
sial M i p r a generala pmeilale, quialetil infm
in fluniine aquarum, iu imagine getieralus, qni siabil
aupra juxta bcaiam inQnitam potcslalcm, si effigia-
VARIiE LECTIONES.
" C. om. C .
C . Od. x, 504 sqq. . C
. conj. . Cf. 11 Mos. , 20 , . . . ei supra lin. 27, ubi poat
legitiir . C.
om. C.
, C, . . Is. ,
: ; , . . . *
anle ^ om. C, . Matlb. , 10: " Jradices a b c d Lticif.
120] . CL
Luc. , 9.
n
i l
, e
32W
CONTRA HiERESES L I B . V I .
. , , , bilur. Tres enim sunt, inquii, qui staet, nw, quiu

sini tres aeones qui siaut, adornatur generatus U
qui secundum illos snper aquam ferlur, lanquam ad
, ' siniitiuidinem reficlus perfeclus coelestis, qui nulla
J, * *
raiione inferior quam non gencraia poieslas faclus
,
esl. Hoc esl quod a i u n l : Ego el lu unum, ante mt
, , .
Ui, id quod pust te ego. Haec, inquil * esi poleslas
, \, , ,
una, divisa, superne, inferne, semet gignens, semei
, , ,
alens, semet quaerens, semei reperiens, sui ipsius
, , ,
maler, sui ipsius paier, sui ipsius soror, sui ipsiua
, , , conjux, sui ipsius fllia, sui ipsius fllius, maler, pa , , , , ,
ter, unum, cum si( radix oinniunu
.
\ , ,
E l ex igne oriri principiura generalioals eorura
[. 171173.] , quae generanlur 250*251 hunc fere deGuilmo , , dum: Omnium, quorumcunque generaiio exslai, ab

igne principium cupidinis generaiionis exsisliu
. |
Quippe igne corripi appelialur id quad est concu . "
piscere coramuiabilem geniiuram. Unum auiem cum
*. , ,
sil ignis, conversiones verlilur duas. Converlitiir
-< ,
enim, inquil, in viro ganguis, et calidus ei fulvus,
ul ignis effigialus, in semen, in muliere eonlra idem
, ,
bic sanguis in lac. E l fu masculi conversio genera .
lio, feminae auiem cofiversio nulrilio ei quod ge *,
. , , neralur. Hic , inquil, esl ensit, qui vibratur ad custodiendam viam ligni viicu. ConverUlur

enim sanguis in semen et lac et fit baec poiesia*
.
maier ei paler, pater eorum quae nascuntur, ei a l i ,
lura eorum quae nulriuulur, nuUius indiga, sui
, ,
T
99
9 9
i n
99
91
9 9
99
9 7
, , . ,
, ^, ,
, ,
.
,
,

, ,
, ,
\
, , [ ]

.
99
compos. Cuslodilur aulem, inquit, lignuin vifcc per

vibralum flammeum ensein, sicul diximua, polesias
scpiima, quae esl ex semet prognala , quae omncs
coniinet, quae in sex reposita esi poteslaiibus. Naru
cum non vibrabilur flammeus ensis, pessumdabiltir
etinieribil pulcbrum illud lignum; cum auiem couvertelur in semen ei lac, qui poieslale in bis reposilusesl, informalionem idoneam ei iocomjustuui,
in quo gencralur vcrbura, naclus, orlus lanquam a
eciniilla lenuissima p r o r s u s grandescel e l augescet
el e i i l poieslas infinila i n i m i t t a b i l i s , [sioiilieXcom
p a r ] a3vo immulabili, quod amplius non Hl io infiniiuin aevum.
18. Exsiitii igilurhaod dubie secundum banc ra

lionem sluliis Simon deus s k u l Libys i l l e , dico
,
", , * ^ Apstbum, generaius quidem et palibilis , quando
est in polesiate, impaiibilis autcm ex generaio,
j , , quando efligiatus esi et factus perfeclus egressus esi
|
poteslates prirnas duas, boc est coelum et lerram.
, .
: 7
A i i eniro Simon ipsis^verbis de bac re in Revelalionc
*
in hunc modum: Vobis igitur dico, quos ' scribo,
V A M / E LECTIONES.
9 7
. C, . Cf. supra . 212, 73 83.

' . C, .
^ .
C. * , . C.
C. > corr. C. " "*

^C, -.
-" ^. C.
I Mos. ,
. . C . . * . C.
tk : ^'
.
. C, .
C.
, C, . Cf. supra . 248, 3, 6.
, C, . * C, .
, .
' C, . Cf. etipra . 248, 9, 10, el . 2 H , 93, 94.
C .
9 0
9 9
9 1
9 e
9 1
9 9
9 9
9 9
PATROL.
GB.
XVI.
102
3221
OftlGlftl*
tcribo. Seriptura hmce vdno tum turionei inler . tovt*

*6*

mnhertos , qui neque principium nequt fintm , *
habent, unn radice, qucc quidem pote$ta$ f/en-, ,

,

tium inviiibile , incomprehensibUe , quorum 2 5 2 * ,

,

2 5 3 alter apparet superne, quce quidem ttt magna ,
potesttu , men$ univeriornm, admim$4ram omnia, , , , [ . 175.174. J
genere matcuta; nlter oulem inferne, intcUigtntia , , ,

"
magna, genere feminea, gignens omma. Vnde reipow- .

ientet sibi iitvicem coujugium habent tt mediam di- ,
,

itantiam manifettant, aerem incomprehensibiiem, -

6 * que prineipium neque finem habenlem. In hoc autem .

Pater, qui tuilinet omnia et aiit qucc prmcipium et

*
finem habent. Hlc eit qui ttat, ttelit, $4abit potettat . , ,

mas timul et femina secundutn tam qux anlea exsfs-
,

tit pomtalem infinitam, qum quidem neque principium

9
Affdel , eamque in unitaU comtantem. ,

Ab hac tnim congressn qucs e$t m uniiate -
1ta [tcta ttl dvo. ille unus, hnbens enim iUam .

, ,
in te erat I O / H I , qunnquamnon pnmus tamet$i anU

,
**
4Xiitten$, manifeilatut autem ipsi ipxo extltiit ,
*
aiter. Sed ne puter quidem appeiiutui ett antequam .
ip$a ittum eppeilanet pairem. Ul igUur $ temet- ** .

tpium per te producem manifetiamt tibi propriam >
inUlliyentiaM, $k et manifeslala intelligentia non ,

**
fecit, ted conipicata itium abtcondidil pairem in ,

$, hoc eit potettatem , et Ua iw maicutofetnttea , ,
pot*$ta$ ealam intelligenlia, unde sfbi invicem retpon-
, d . 1 dent {mhil enlm dijferl poleitat ab inteltigeniia) quo-
( &niam unum $unt. Eienim tts, qum tupta iunt, )
. * *reperiiur *, * autem, quce infra, intelti--
\ ,
'. Ita igitur fil, ut manifestatum ab iili$, eum

'
unum gii, duplex, mascutofemineut /iapen , ,

fomtMam in *$. In hunc modum eil mens in *
. *
\
Ugcntia, quw rejxncta u imiccm, cam tint unum,
, ,
nperiuntur duo.
.
19. Hdsc igiiar eoitimanias Simon tion solum dlcta
' t i
Mosis per malas aries detorsit in ea quae libuit, sed
atiam poetarum. Eleniaifetequum ligneum aliorsam
, '* . \ dafleclil et Helenam com lampade et alia permulla,
\
q u iHe iradiwens in ea q u * periinem ad se et ad
\ [ ]
inteiligeniiam fabulaiur. Esse auiera hanc<lrcebat
. Etvfei *
ovem qaaeabefravit, quae quidem sempcr commorans I] * , ^
in mulieribus lurbabatpotestafes quae euut in muedo 6**
2 5 4 * 2 5 5 prepter insuperabilem pulcbriludinem
[. 174, 175] >**
euam. Unde eliam Trojanum bellum per illam con- , \ * * llalum est. IMena enim, <jaae illo xvo generala
. * * '
erat, inbabllavit ha?C intdtigentia, i l a , cara omuee

, vspoicsiales illam sibi arrogarenl, discordia e l belluin
,
exorium est in quibuscunque apparuit populis. In , . 0>
bunc cerle modura Siesicborum, qui per carmina

t
1 7
V A R I A LECTIONES.
7
, C. , C .
. C . . . \ .
C, .
. C, .
. C .
' , C .
C. .
& , C, ' s. II.
. C.
Cf. Epipban.
ba?r. 21, .
C, ^ . Roeperus,
C , . . . " ' , . . . . C . . com his e i seenlibus Just. &laii. . , 2 . . 69. . Iren. e. liaer. 1,23, 2 sqq. llattntl. Tbcodnret. /Iirref, fab.i*
Epipban. Iiaur. I I , 2, 3. * C. " C. " . Schollus,
(J, 11.
1 0
1 1
1 7
1 1
I f
1 1
3SM
CONTRA H.*RESES LIB. VI.
322
ratsus nu , - dilaceravissel eam, t>cutis capliffti
tem po?niieniia commotum aeriptis palinodiia, w
,
! " , * * quibns relebravit illam , vrsum recepisse. Incorporaiam auiem ab aiigelis et inferitis potesiatibvs,
,
qui et niundum, inquil, fabricali sunl, poslea N
, , ,
,
fornice Tyri, urbe Pfeoeiucte, prestitisse, quam uht
. deecendit reperit. Ad tnijus enim inprimie Inveeil. ,
gationem dixil adveaisse, ul tiberarel illam de vin , | culis, quam in libertatem asseri&m secuai circum , agebat dicens banc esse dcperdiiam overa, semet
- . **
autem ptrtestaleni esse qoac sopra omnia eit. Mendax
, ,
auiem ille, amore captas malierctrix istius , Helenee
, \ ;
nomine, emptam habebat et commotus pttdore d i . 01 \ aaptilorum lianc fabulain conflnxtt. l l l i autem rursua
,
fciiitalores prastigialoria ti Simoine scilicei Migf
, , iacli ajqoalia aguni, rtullo diecriinfoe atefttes opor *' , ,
iere misceri, bis tisS verbis: Omnte terra terfa, nee
[]
differi ubi quis serat, modo scrat, verum eliain sose
, ,
beatos pradicani propter conummem mfetionem
, " . . . . ** lianc dicenies esse perfectam agapen; ct illad :

Sauctus sanclorum . . . . . . sanciincabkof. Non
, .
*n\m leneri aese marto altquo, qood volgo babeatuf

pro mab, exsohrti eirftn sairt. flelenam autefti tilH
.
exaolvit ita Irominiba* salutem praebuil per eoam
,
scienitam. Male enim adtniirfstraMtbus angelis muiw
dum propter cupidinem imperandi ad reparationeta
semei advenisee dixit transfiguraium l assimilaitim
,
imperns et potestatibos et ang^lis, ul el homo ap ,
pareret, cum tion essei bomo ei pali in Indaea visns

,
sh non passus, sed 2 5 6 ' 2 5 7 paieracias Judsit
[. 175,176] YMr , C lanqnam FHiui, 4 Samaria aa(em tanqaam Pater,
,
in reliquis aoicm gentibas tanquam Spiritus $an ; ,
ctut. Susiinere aulem sese appellari qirocunque niv
mhte appellare velinl homiues. Propbetaa aotem

.
ab angdis maadi fabricaloribue inepintos effaiox
**
esae vaticinaiiones. Qnapropter non curare eoa, q\ti
in Siiiionem eiHelenain redanl, ad hnnc dtem fa , eereque qusecunque iibeal ut libcros; ex illiae enitn
** ,
gralia s m a r i sese aiunt. Non enim ease car qois
**.
ptifliaior, si quis malefaciai; non entm est naiura

\ ,
fnaium, sed posiikme. Poaoeruiii cnim, bnquii^ angeN
,
V\mJE
LECTIONES.
Roepems, om. C, .
. C, . Cf. Jusf. Mart. et TheodoreC. 1. "
iVivpenis, C, , Biinsenius (Hippolytus and his age I. p. 551): ? R.
Scbotitis.
.
, . qui voecm in C pcorsits evaniiisse dicii. * . . . . ";
*. " ) " Btuisenitts I. I. . 552 : ? f. Iren. c. liaer. 1,
13, 3 Ma$uel. Quapropier ei ipsitm venisse, nli eam aasumerel priuiam l liberaret eam a vinculis, bominibus autein saluieni pneBlarei per suam aguinouem. Cutn eniui inale modorarenlur angeli inuuduin,
qnoniain unusquisqtie eorum concupisccrei priucipaluin, ad einendalionem vcnisse reriim, el descendi<se
eum iraiisfiguralutii et assiniihtiini virluiilMie ei poleslaiibus ei aiigelia: ul ei in hominibus homo apparerel ipse, emii tton essel liomo, el passuin auiem in Judaea pulalum, cuinnonessei passos. Cf. eiiam Tb odorel. 1. I. , 1
C, .
Ireu. 1. 1, 1 . . . etdocuil semelipsuiu esse, qui inler Ju<la?osquidem quasi Filuis apparuerit, in Samaria autem quasi Paier descenderil, ia reliquis vero geniibus qua>i Spirilus saitcm* adveulaverii. Esse auiein se subiimissimam virlulcm, boc esl euiu qui siisti\w oniiiia Paier, ei Kustmere vncari so, quodciiiique eum vocani boiniues. Cf. eiiam Tbeodoret. 1.1. , 1
" ^ C . " C f . Ireit. 1.1. 3 : Propbelaa aulem a ntundi fabricaioribtis angelis intpiralos dixisse
propHriias, quapropier nec itlieriuscnrareiiieos bi, qui in etmi ei Heleiiam ejusspetn babeaui, et ui libcros agere qvas veliiti. secmtdutn eiiiiu ipaius graiiam salvari boiniiies csel. * C, vci
. l r e i i . 1. I. $ 3. Ncc eimn esse oadiraliier operaiiones justaa, sed ex accidenti, qucmadinolum
pOBuernni tpii tnimdini! fecerunl angeli, par bujusmodi pnecepla in scrviluiem deduceiites bonitiies* Quapnppter ti feolvi umnlain, ei liberari eos, qai suni ^JHS, ab imperio eoruro qtti muttdain feceruut rcpromiglu *' ^ stifip. Uooseiiius 1.1. . 3o3.
, C . * , cu-nj.
Bunscnius I. J.
M
1 7
1 0
1 1
, T
35
ORIGENIS
mundi fabricatorea quidquid volueruiU , ejueinodi * " - ,.*,,

dictis opinaii in serYiiulem redigere eibi ausculian- ol ,
168. Solulionem aulem rursus docenl inundi ad l i - ; .
.

beralionem privorum bominum suontm.
.
20. Hujus igilur discipuli prapgligiis uluntnr et
*.
incanlalionibua, phillraque ei illecebras et qui d i \ \
ctintur somnia adducenles da?mones immiilum ad
:
irritandos quos volunl. Yeruni eiiain paredros,
quos vocanl, exercenl, imaginemqueSimonis babeiU ,
in Jovis flguram e( Helense efiigie Mineme, haaqtte
adoranl alterum vocanles dominutn, dominam alie- , ,
ram. Si quis autem nominc vocabil apod illos con- , .
spicaliis imagines illas vel Simonis vel Helena*,
repudialurul qui ignorel mysleria. HicSimon niu
, , tos in Samaria prsesltgiis in errorem agens ab apo.
slolis conviclus si ei exsecrationibus devoius, sic ,
uli in Aciis scriptum est, posiea spreia fide bcec , ,
aggressus esi. Yerum vel usque ad Roraam pro- | "
gresaus incidil In apostolos, cui mullum Pelrus ; [. 176,178]
adversatus esi prsesligiis seducenti raullos. flic *
.
2 5 8 " 2 5 9 *poslremo delatus in ;
sub
. . . . , /.
plaiano considens docebat. E l vero ad exlremum

cum in eo cssei ut plane convincereiur ppopter
diuturniorem comtnoralionem-, d i x i i se, si vivus , , ,
cooperireiur, surreciurum esse lenio die. Denlque .
foseam poslquain jussil etTodi a discipulis suis jussit .
,
so cooperiri. llli igiiur quod jussum eral.perfecerunt,
ille aulem abfuii ad buitc diem ; non enim erat .
Chrisius. H&cce auleni et de Simone fabula , unde ^ , '
Valcntinus profeclus aliis nominibus nuncupal
.
Mens -enim ei verittu cl logut et vila ei homo et ccctesia, V.ileolini a?ones, aperlc sunl Simonis sex
, ,
radiccs: mens, mielUgenlia, tox, nomen, raliocinalio
, , ,
,
et cogiiatio. Sed quoniam videmur nobis saiis expo- , .
'*
euisse Simonis commenia fabuJarum, videamus quid
,
el Yaleniinus dical.
.
21. Est auiem Yaleniini secto ila comparata, ut
'. " Pyibagoricam referat ei Platonicam doclrinam. Et- .
nini Plaio in Tituwo pcnilus expressil Pyihagoram ;
ideo Tiroaeus ai ipse esl ei Pyibagoreus bospes. Qua- *
propler placet commemoraiia paucis quibusdam
.
Pyihagoreae et Plaionicae doclrinae ad Valenlini de-

crela exponenda transire. Elenim lametsi in ele
.
$ prius confecimus libris insunl et Pylhagor et D ' Platoni qnae ptacuerunt, lamen etiam nunc noo
,
praetcr rem commeinorabo per epUomen et sumroa *
iim placila eoruin, quo facilius recognoscantur V a
leniini decreta per proplorem juxiaposilionem ct
,
ari!em c o m p a r a i i o n e i B , cum i l l i quiden olim ab

4 1
1 9
4 4
4 7
4 9
4 9
1 9
1 1
YARIiE LECTIONES.
1 9
4 9
4 1
. Bunsenins 1. I.
, C, .
.
C, , Bunwinii^ I. I. . 354.
, C, , Bunseniiis I. . Iren.
4. Igilur borum mysiici eacerdoles libidinose quidom vivunt, magias auiem perfictunt, quemadniedum polesl unusquisqiia ipsormn. Exorcismis el incauiaiioiiibus uliiiitiir. Aniatoria quoque et agogiuu
ei qui dicuntur paredci ei oniiopompi ei quaecuiique sunl alki perierga apud eos eludiose exercenlur. Iwaginem qtioque Siiuonis habeut faclam ad liguraiii Jovis, el llelenae in ftgurain Marlig, ei bat adoranl, caeu

.
. ?
. .
, .
pr. C.
C.
pr. , ; . C.
f. upra . , c. 2, . 8 14; c. 19, . 30-38; !. if, c. 51,
. 124 sqq.
4 9
4 4
4 9
9 9
4 9
9 1
4 7
4 9
3227
CONTRA H/ERESES L t B . VI.
'
\ " ,
, * ' , , . .
,
,
, \
.
\ .
| " *

. [. i"8,179]
}, , "
, \
. "'
, ^
, , &

" , ' ,
&

.
,
3228
ASgypliis haec niulpati aint el Graicos edocucrint.

ille aulem ab illis, ni*i qtiod celarit tua ab illis essc
accepta, quippe qui peculiarem sectam condere conatus fuerit . . . . namque ille conimulavii illorum
decreia nominibus ei numeris, siogulari autem inodo
appellavil ei mensuris descripsil, ut bxresin Graeoam variam quidero, sed inconcinnam c l quae non
cadat in Gbrislum conderel.
22. Igilur pritioipium doclrina* in Timao cst Pla(oni sapiemia iEgypliorum. IUinc enim Solo uiiiversam doctrinamde mundiorlu et occasu veltista quadam fama etfalidica, u l a i t 2 6 0 * 2 6 1 PIio.Gracos
docuit, eliam lum iufantes ncc aiuiquiua decreluni
quod ad docirinam de Dco referrelur cogniium babenles.Utigiltirpersequamurdecrcin, qua? pro fundamenlo posuit Yalenlinus, prius edisseram nunc, q n
sinlilla, quae Pylbagoras Samiusjuncto sibi celebratr*
illo Grxcis bominibus sileutio pbilosopbalur, imn
ila baec, quae a Plaione sumpia el Pyibagora V a lcrilinus sublimem in speciem refert ad Cbristuin et
anle Cbrislum ad Palrem universi el ad Silenlititit
eonjugatum cum Patre.
23. Pyihagoras igitur tanquam principinm u n K

*.
, versorum non generatum posuit monadem, genilam
. aniem dyadem rcliquosqite imtneros omues. Et
, dyadis auiem palrein ait esse monadem, omnitun
, . aulem quae generanlur matrem dyadem, generaiam
generalorum. Et Zaratas, Pylbagorai magisier.
, . unum vocabat paircm, duo aulero malrem. Generala
,
enim esl ex monade dyas secundum Pylbagoram,
^ , tl . el monas quidem est inasctilum el prima, dyas aulemfemininum. dyade aulem rursus, ul PyUiagoia
, ,
. ! dicit, trias el deinceps numeri ad decimum. Hunc
enim soluin novii Pyibagoras perfeclum numerunf
deciimim; undeciimimenimel duodecimum appendi , cem el reileralioneni dediiM, non aliua cujiispianinumeri generaiionem id quod apponatur. Omnia
.
^
$. J O J V aulem corpora solida ex incorporeis generat. Nanique etcorporum et incorporeorum slmul elemeniuiii'

| , , , essc ail ei principium punctum quod esl indivisum,
nascilur aulem, inquii, ex puncio liuea et ex linea
, [ ]
superttcies, superftcies vero proedcne ici aliilu ( ,
, . " - diiiem selidum exslilit, inquii, cerpoa. Unde et
. '- > ju*jti*andum quoddam est Pylbagoreis qualuor cle ' >
menlorum concenlue. Juraut aulem in bunc modum :
r
8 1
1 1
8 4
iVol
xtr
[>*\
Per eum, aui tradutit nosiro capili qualermrium,
Fontem tempilernoe naturce radice* habentem.
Esl auiem qualernaris naluralium cl solidoruirt'

"
YARIiE LECTIONES;
" (?) fidelur aliquid excidisse.
. C ,
v^c
C
C,
. C. Cf. Plal. Tim. . 2 _sqq. _"_ "^

. C. 'Cf. Pliilarcb. De anima
.
. sfiisp. , Hoepenis, . Scbotius
pfocrentione
"
,
, f
8 8
bns
*, oin G >. reliclo.
3223
ORIGENIS
corpornin principim, u i monas inlelltgibiliui.

qnaiernarlum auiem generare, 2 6 2 2 6 3 ' > P
fecturo numerum, ut in inlelligibilibus monadem, denariuin, docenl boc modo : Si quia incipicns nuraerare d i c i t : unum, el addii duo, lum pariler iria,
erunl hxc $ex, ad haec amem eiiam qualuor, erit
pariter lotum decem. Unum enim, duo, iria qnaluor
fitinl decem, qul est perfeclus numerus. Sic, ait, pcr
omnia hnilalus est quaternarius hilelligibilem roonadem, perfecium nuinerum generare valentem.
24. Duo igiiur sectmduiu Pyibagoramsum mundi,
nlior intelligibilis, qui moaadem babet principium,
: lier autcm sansibtlis, hujiie auteni est quaternarius
habena iola, unain virgttlam, numerum peiTecluro;
ei csl accundum Pylhagoreos illud, quae esi IHI*
virgtila, prima el praecipua el mtelligibiliuin eseiiia
arr/hiemia incorporea novem, quaa seorsum ab esteulia osso nequcunt, quaU et quo.ntum o4 ad quid et
*h* ei quando el iitum euecl habere et agere et polt.
Suni tgitiir novem accideniia, q u eeseiUiaB adnumerata continent perfeclum nitmerum denarium.
Qiiapropter diviso univcrso, ul dixinius, in inlelltgibilem el senuibilem munduiu habemue eiiam nog
ab inlclligibili ralionem, ui raiione inielligibilium et
tocorporcorum etdivinorum aepcctemus essenliam,
aensus auleiti, inquit, babemus quiuque: olfactum,
visum, anditum, giislura 61 uclum, quibus in sensibilium prrvcnimus cognilionem ; el iia divisus esl,
inquit. sensibilis ab inlel.igibili intiudo. Et babere
i.os cogtiilioiife inslrumemum ad utrumvis eorum
binc perspiiimus..Nihil, ail, inlelligibilium in cognitioiiom noslram cadere poiesi pcr seiisum; illud
ruim neqiie oculus aspexil, neque auris aiidivii, nequc percepit, ail, reliquorum scnsutini quilibet. Nec
porsiia ratione ad cogniiioncm cujuscunque sensiktlitim pervemri potest, sed oportcl videre aliqnid
albnm esae et guslara esse dulce ei sonorum et>*e
ani iosoaorom audiiu cognoeccrc, ei uirum quid
dorom sii suaveolcns aa insuave, olfaclus esl, non
ralionis. ldem cadit in lacluro. Durum enim aui
neruui, vel 2 6 4 * 2 6 5 calidum aui frigidum fieri
Mon polesi ut audiui percipias> aed laliuin 'judicium
csi uicuis. Hnc cum iia comparala sinl, adornaiio
e | U
3S30
, ; . \
$, , ,
[ ], , [. 179. 180]

* *\ , ,
* ,
. ir , ,
* , . , ,
,
.
\ ,
, , , ,

\
\ ,
"

*
, \
, \ \ \ \
\ \ & \ xotetr \
.
, 5
, '.
| , , ^
\ ,
,
\ \ * ,
, \, , ,
, , \ ,
\ , \, \ .
1
,
. , ,
*
, , *
, \, . '

, ,
, *
,
, , .
* ,
,
, [. 180. 181] . , fy
. "Ov

,

9 9
7 1
f e
7 7
ci
) , q facla s u n t q u a K p i e , lanquam per

pnnieros facta ifiielligitur. Nam sicui a monade orsi
scrundum apposilionem monadum vel triadum c l
deincepe confeclorum numerorum unum aliquod
sysiema facimus maximtim uumcri, deinde rursus a
nuniero ex composiliene confeclo subtraclione aliqua el reileralionc 8olulionem composilorum ariib-
VARIAS LECTIONES.
7 0
7 1
7 1
o i n . C.
. C.
C, .
, Cf. Matlh. ,
48 ei Iren. Adv. /i?r. 1, , 2 Mattucl : . . . .
, , .
.
boc ioco qu.Tdam excidissc sentcnlianiin series iMem facil. *
. Roeperns.
>. , * IWperus.
C, Chr. Pelersen.
? Roepcrus. C.
. C. " . C, . '
Roeperus, C, . (iorperus, C, .
7 1
7 7
1 9
CONTRA HARESBS LIB. VI.
3231
* ('.)

^ \ | \
\ .
\ *

9 9
*< **
,
\ \ ,

".
S832
raelice efficimu : (25.) ila dicii ciiam mondum

numerali aliquo et iuuaico vincuto vincium ioitnlione el remissione et addilione ei aublaiione seo*per ei peFpeluo inlegruro conservaium eese. lgUur
etiam de dispensaliaoe mundt in bimc moditut tW
cernunl Pytbagorei :
Profuta
tnhn ti prim erat $i erit, nec vnauam,

[opinor,
Hit ambobui vaeunbitur hnmensum avxm.
; .
Quibus aotem bis?Discordia et amore. ElDcil autem
,
illis amor iodelebilem, aeiemum mundum, ut aibi
, *
persuadent; esl enim essenlia el mundus unum;
4 * discordia aulem dissipat ei differt ei mulia experi *
tur dividendo mundum faccre. Tanquam si quii

numerando myriadem in cbiliades el ceniena et dexo\ \ , \ - cades et dracbmas in obolos ei quadranles exiguos
* dirimens secal : ila discordia eseeuliam imindi, i n , * , quil, secal in animalia, planlas, melalla ei qux SIIDI
, , ,
bissimilia, etesl generalionis eonun quae nascutiiur
omnium secundum eos arlifex discordia, amor au ' , lem rursus administra el cuslos univcrsi ut maneai^
*
et in unum dissecla et ab universo abscissa coitdu , **
cens el edticensex viia connectit el apponit toti, ut

maneai, et esl unum. Non desinei igiiur neque dis , ,
cordia disirabere mundum nequo amor ea qna*
, . distracu suni mundo atlribuere. Haec est, ui vidc lur, secundum Pyibagoram mondi dlspcnsalio. D i . , , cit autem Pylbagoras fragmiua solia esse slellas 6 4
. - animaa animalium 2 6 6 * 2 6 7 slellis ferri. Biso
(5 , aiitem eas morti obnoxias, cum sunl in corpore.
nai ^ [. 181185] quasi defossas lanquam in sepulcro, resurgere aulem
, et evadere immorlaIes,cum acorporibus liberamur.
Unde Plaio inlerrogatus a quopiani quid esset pbi ,
J , , losopbia,respondil: Discessus anhnaB a corpore, (26.)
. " quippe qui Pytbagorae et bonim sermonum exsli
, , - tisset discipulus, in quibua sermoeinaiur et per
aenigmata et bujusrnodi dicta ; Ex proprio ubi abierh,
, (*.)
noli reverii; $in vero, Furw JuttUias auxiliatrices,
, *
te pertequentur, proprium appellans corpus, Furias
*
* , atitem affeclionee. Cum igilur, inquit, abis, hoc est
$

- excedis ex corpore, noli illud concupisccre; ubi
* , . antem concupieces, rursus le aflecius compingcnt
, , , in corpus. Ease enim isti animarum iransmigralio , - - nein in corpora sialuunl, u l cliam Empedocles Py, . D tbagorizans ail. Oporlel enim, inquil, Toluplarias
aniinas, ut Plalo dicil, cum btimanam condilionem
(, ,
passao non philosopbabimtur, per omnia animalia
9
11
9 7
' V A R I ^ LECTIOiNES.
. . C, .
, C, . Cf. infra I. 50.
Infra I. , c. 29. . 248 ed. Ox. vcro nominc aucloris afferl bsec Empcdoclea.
Versiis Empedocleos anlea incognilos Sleinius iiiseruit v. 110. 111. Cf. Pbilolog. v i . p. 160 el infra I. , 29*
p. 248, 94, 95 cd Oxon.
. C, fufra * . C, , Roeperus.
*
C.
C.
Rocperua; coll. Empedocl. . 185 Sturz. 03 Krsl.*
G, . qiti snsp. , G infra.
.
C.
Koepcnis, C, .
Roepcrus, C,
aasp. .
' G.
om. C. Cf. infra.
, G, . *. C.
, Roeperus, . G, .
Ad ea quae sequiiulur confereudus esl libellus academicus G. Goelllingii Jenae a. 1852 ed. Additamentum ad symbola Pytkaqorica.
. . Goettlingius.
Jamblicb. Protnpt. p. 540. Kieisl. iia : !4
. * . De Ionisino vide Goetllingii Optisc. varr. p. 307.
1 9
9 9
9 9
9 9
9 9
9 4
9 9
9 7
9 9
3S3S
ORIGENIS
3251
meare el plantas rursus in bumanum corpus, ct , , ,
cum qoidem pbilosopbabilur in eoilem corpore ter,
, in cognatae slelhe naluram ascendere, sin non phi,
losopbabitar, rursiis ad eadem. Posse igilur inquit , ]
interdum anrmam eiram mortalem evadere, cam a \,
Furiie superelur, boc esl ab affeclibus, el immor- , , \ .
lalem, cum Furias effngial, qtii suiil aOeclus.

, , , , ' ^ ,
4 .
8
27. Sed quoniam eiiani obscure a Pylhagora dicla

'. ' \ \>nd discipulus per symbola orsi smnus dicere, ptacet
'
*liam reliqtia allingere, proplerea quod eliam baere- , ftiarcbx simililer conali sunt ali symbolis, idque
\ ,
suis, sed Pylftagorea muluali dicia. Docel igilur
,
Pyibagoras disciptilos euos his verbis : Fatciculum JJ , vestis siragutce cotligato ; quoniam qui peregrinari
. <
iusliluunl in lorum colligant vestimenla sua ad
Tor | asum tlineris : ita paralos esse vult dificipulos, quia

qnovis momenlo mors appropinquare possit, ne quid
fis desil eorum, <piae disciplina percipienda sunl.
, '
Qaapropter ex necessilale > primtim lucebat
,
2 6 8 * 2 6 9 docebat exbortaii inier se Pylbagoreos
.
colligare fasciculum vestis stragufae, hoc esl para- [. 4 8 3 . 4 8 4 ] *
tos esse ad mortem. Ignem glndio noli $crutari, ira
lum bominem dicendo noli irriiare; ignl enim s l - , ^
niilis cst iralus, gladio aulem sermo. Verriculum
. , noti $upergredi noli parvam rem despicere. Palmam
, ,
tn vdibui noli planlare, aimulaiioncm in aedibus ,
.
noli excilare; pugnae enim et discordiae esl palina
.
,
signuiu. tcdili noll , illiberalem arlem noli C > , .
tractare, ne scrvias corpori quod esl caducum, sed

coivfit c libi viclum a liileris; poteris enim et aleie

. * , corptis el animam eificere meliorem. solido pane , *
noli mordere, opes luas nc minueris, sed ab redilu
, vive, custodilo autem opes luas lanquam pancm
aot
iMibalmn. Fabis noti rwci, regimen urbis ne acce- .
ppris; fabis enim sorltebanlur magislralus illo

,
tempore.
,
. * * *
.
7
10
1 1
!,
1 8
1%
18
1 8
1 8
18
2 8 . HJUC igilur ei his similia Pylbagorei docent,

'.
quos imilati baerelici magna quaedam qiiibusdam
, . videnlur dlcere. Gondilorcro auleiifêsse universo- D . quai facla siini dicil Pyibagorea doclrina nia
gnutn geomelram el arilbmelam solem , eumque
,
iixiun esse in universo nuindo veluii in corporibus
,
ammam, ui ail Plalo. Ignis enim esl sol ul anima,
, | .
corpus autem lerra. Seorsum autem ab igne ntbil
" , .

tinquam cerni possel neque comprebendi sinc a l i - ,
8 1
8 4
V A R I , E LECTIONES.
7
* Pl.il. Phaedr. . 2 4 9 b. . pr. C.

. , susp. , Goeillingirs et Hneperus. * C. Diocenos el Jaiublichus : .
C.
susp. . " C.
, G, .
Plutarcb. Sympos. , 7 et QumH. Rom. 1 4 2 : .
Rooperus coll. Lob<ukio ad Phrynich. p. 85 : " C, M .
Plularcb. Di hid. el 0 > . 1 0 :
. " Roeperus, C, .
Gf. Plutarcb Quan. Rom. 4 1 2 .
( C . " Suidas a. . ' : ' .

G .
, G, . " Roej>erus, C, S. susp. .
Rorpcrus, G, .
C .
1 0
1 1
1 1
1 8
1 7
8 1
3235
COXTRA HLERESES L I B . V I .
32!5
, . " qno solido, solhium aulem nil sine tcrra : nttde ex

igne cl lerra, aere in medio collocaio, Deus univcrsi
. , ,
condtdit corpiis. Numerat autem, inquil, el meiilur
. mnndum sol in hunc fere modum. Mundus visibilis
,
est unns, de quo nunc loqiiimur. Divisil autem eum
, * - lanqnain ariilnnelicos quidain el geomelra iu pnrtea
\
duodecim. Sunique lns parlibus nomina : Aries,
, , " , , ,
Taitrus, Gemini, Gancer, Leo, Yirgo, Libi-a, Scor, , , , ,
pius, Sagillarius, Capricornus, Aquarius, Piscns.
, . Rursus duodcciin parlium qtiatnqiie dividii in parles
,
Irigbtla, qua quidem sunl dies tnpnsis. Rurstis Iri . ginla parlium quamqnc 2 7 0 * 2 7 1 parteui dividil
[. 184.185J , iu minuta sexaînla el minulorum miiitita el vcl
. niinima. E l boc scinper faciens nec imerniiucns
\ , ' - unquam , sed coacervans ex divisis his partibua ct
9 8
8 T
- conficiens aiiniim et rursus resolvens et dividcns

,
coinpositutn maguum unnum etticil iuumlL
**.
'. , 29. Talis quaedatn, si quidcm setnel co delapsi rcs
, ,
eummas alligimus , Pylbagorse el Plalonis constal
' ,
ratio, a qua Valeminus, non ex Evangeliis baêsiu
, ,
gnaro concinnans, ut demonstrabimus, jure suo Py ,
Ibngorens ei Plalonicus, non Cbristianus exisiima. , ,
bilur. Valeniimis igiiurel Heracleo el PioIemaMis el
, ,
uuiversa borum scbola, Pytbagora; el Plalonis disci , puli,seculi duces suos ariilimeiicam pro fundainenlo
;, |
disciplinnc sn posuerunt. Elenim borum esl prin .

cipium reruni uiiiversarnm monas noti generaia,
*, ,
noti ituercidens, comprebensa, coghaiione
, , -
perripienda, genilrix onmiumqtie qn exstaut causa
* ' ^ exsislenlia?. Vocaiur aulem ab iis quam diximus
; .

roonas Pater. Diverstlas auiem quaedam satis m <gna
' , '
rcperilur apud eos. Alii enim eorum, ut sii prorsus
puruin Valeniini dogma Pyihagoreum, infeniiiieum
, " el iiijugum el solum Patrem staluunt essc, alii au *
lem arbilrali fieri non posse, ul ex solo masculo
^ qnodam generaiio omuiiio gcneralormn exstilil, ct
, ,,
Palri universorum , quo exsislal palcr, Sigen ne , cessario adnumeranl eonjngem. Sed de Sige ulrum
. , landein conjux sii necne, ipsi inler se hoc habenio
,
certamen. Nunc vero ipsi iios cusiodientes Pyiba .

goreum principium, quod unum esl ei iiijuguin, iti ,
femiiteiim, iucgcnum, eomtnemoranics ul illi docenl
, " , , ostemleimis. Erat oninino, inquil, gencrnltim nibil,
8 9
9 1
9 9
9%
9 9
, T
. Hv , , - j)
. ,
, , ,
'
, " , ,
9 9
\XR\JE
9 9
9 9
Paler aulem cral solus ingeneratus, non locaui babens, non tempns, consiliaiorein, noa aliam
ullam q n aliqua ratione percipi cogilaiione posaet
es&cntiam. Sed erat solus, solilarius 2 7 2 ~ 2 7 3
ul dicunt, et requiescens ipse in semeiipso solus.
LECTIONES.
t T
9 8
C .
. C.
. C. .

Roeperus, C, .
;?
Cnm bis ei qiias sequmilur cf. Epilomc
infra I. x, c. 15. . 51i). sq. ed. Ox. et Iren. c. b.vr. 1, 1 sqq.
Cf. Iren. I, H . 5. p. 56 ed. Matsnei
9 9
8 9
9 1
. .
3231
ORIGENIS
Quouiam anlem erat genilalis, placuit ei aliqunudo [. I8StB7J ,

,
pulnberrimum el perfecti&simum, quod babebai
,
ipso, gcnerare el producere; araans enim soltiudinJs ,
non erai. Amor enim, inquic, eral toiua, amor aa- , . T & p
lem non etl amor , nisi tit quod aineiur. Projccil , , ; ,
.
igiiur ei generavii ipse Paier, uiierai solua, Meniet* fj
, .
cl Veiilaiem, boc est dyadem, qua quidem doinina
', ,
el priocipiitm ex&iilil et maler omnium qui inius in
pleromale ab iis compulanlur aconum. Projccu au- |
lcm Mens c l Verilas a Patre , a genhali getiilalift, ' .
projecit ei ipsa Logum c l Yitam Pairem imitata. Logus aulein ei Viia projiciunt Hominem et Eccte* , ,
iiam. Mens anlem el Vcrilas cum viderenl suati) , *
prolem gcniialetn genitam esee, graies egerunl Pa- " ,
. -
,
%r\ onmium eloflernnl ei perfecium numerum, a?e
,
,
- - - [ *
nes deccm. Hoc eniro, inqnii, numero perfecliorem
\ ] *7*M*ns ei Vcriias Patri aflerre non poiueruni. Opor* , , .
lebai cnim Palrein , qui perfecius cssel, numero
, ,
cclcbrari perfeclo, perfecius autem esi detiarius,
. *
qnia primus eoruin qui pluraliier C O H Q H B I bic eal
pcrfocius. Perfeciior auiein Paier, quia ingeeej-atus *
, ,
cuin sil sokis, per primaui uiiam conjugaiionera
Mcniis ei Ytritatis oauiea eoram qiwe exsiaiitfii pro* . *
, *
Jicere valuil radkee.
*
.
' ' , 4
80. Cum videret igimrel ipse Logus ei Yiia Meniero
et Yeriuiem celebravisse Patrem oninium nutnero
perfecto , celcbrare ei ipso Logtis eum Vila voluii ,
4 8
4 1
4 8
4 4
4 8
ftuum patrem el roatreui Henlem el Yerilatem. Q

Quoniam auiero generaia erai Mena e l Veriias, ne- , '. qne babebal palernum perfecium , illud non gene- ^'
ratum csse, non jaro perfecto mimero Logus ei Vita * , >
celcbranl suura pairem Meniem, veruni imperfecto;
duodecim aeonos enim ofleruiu Logus et Vita Meuii
,
ct VerUati. Hae enim primae sacuadum Yaleniiiium

atonum radiccs exsiiierunt: Mena el Veritae, Logiis '.
ei Y i i a , Homo ei Ecclesia, decera aulem Meniis et ^ ,
Y c r i u i i s , tbiodecim auiem Logi el
vigioii el
, , "
ociocuncti. (juibuspoiiuntur aomiiia bajcce: Byibiut , | , ^
ei Mixis, Ageraius el Uenosis, 2 7 4 - 2 7 5 Auio- ,
phycs et Hedone, Aclnetus ei Syocrasis, Monogenes oi ei Macaria. Hi sunt decem illi aeoii$, quos alii qui- , ' " [. 187. I88J
dem a MerUe et Yeriiaie repeiuni, alii aulem a Logo
, , el Y i l a . Alii rursue duodeciro illos ab Homine el D , . *
Ecclesia, alii a Logo e l Y i l a , quibus ba3C nomiua
, 'graliflcanlur: Paraclelus et Pislia, Palriciis et Elpis,
,
Melricus el Agape, jEinus ei Syneaia, Ecclesiasiicus
. " 'el Macarioies, Tbelelus ei Sopbia. Ex duodecim au \ , *
4
9 4
4,1
Y A R l i E LECTIONES.
4 1
4 4
4 4
** . C .
pr. C. . C.
C .
, C.
C.
Uncinis aepia inlerpreUlio . esse videndtr.
C.
C .
C. * . C. .
C, .
C\ .
. C, Itf.
. C, . Cf. Iren., ha;r. 1,1.2. . C, . Cf. Iren. I. I. . C, . Cf. Iren. 1. I. . C, . . Cf. Iren. I. 1. :
, (sc.
), ; , . . . ,
. " . . Cf. Iren. . I.:
,
, . . .
%
4 7
4 8
3239
'COJSTRA H . E R E S I S L I B . V I .
iiiO
luxi , lem illis duodeciums et nalu miniinusOBuiium v i \ , * \ \ ,

ginli oclo asomim, qui f e m i i i i B i i s est ei nomine vo , " \ ,
catus Sopbia, conlempIalDS maliiiudinem el pota \ **,
t U t c n aeomiin, qui getoravere, recurrii in profun. \ dtlaieut Palris, c l sensit reliqttog omnes seoiies,
, \
utpoie generatos, pcr coiijngaiieneiii generare, pa , \
Irem auieiu aoJum ittjiijpiiii generavisse. Voluit
* \ igittir imitari Pairem el getterare per se seorsuin a
, \ ,
conjnge, ni no qukJ inferius Patre opus pcrfecisset,
\
quippe igtiorans, non generalum illum, cinu exsislat
, priiicipium imiversorura et radix el profimditas et
. \
imutn, poase geiierare perse ipsom, Sophiam atitetn,
* , * quse sil gfnerala et poet pluree ona , non gencraii
,
poiestalom babere non posse. In noti generaioenim,
, \
inquk, sunl omnia stmul, in generatis anlem femi* , \ esl essaathe projecticiitm, masnilnm nulem
, * \
formativum eseeniix a femineo projecta3. Projecit
,
igilur Sopbia hoc soliim qtiod poiuil, essentiam in. *, \, furmem ei inconditam. boc esi, inqnii, quod ait
,
Hoses : Terra autem erat inmibiin tt incondita*
, ^
ti.vc, inqnii, esl bona iila et roelesiis Jeriisatetn, m
.
qiiam proniieii Deus ae iittrodinrtiiriitn fUios tsrael
| ,
direns : tnducam vos in terram bonamfluenttmmell*
, . .
tacte.
\, *
.
\, \, ,
, , *
.
.
? l . Oria igilur ititus \n pleromale ignoranlia<
,
r i n a Sopbiam el informilaie eirca partum So[ 188. 189] * ^ pbia*, luinuluis exsiitil in 2 7 - 2 7 7 p'ero~
[ol ],
uiate , na pariler jitrormia ei imperfecia evadorent ea, qua? ab axtuibus eranl generula, et tnieriius.
\
ajiqois corriparl poslnon miibuin lempue aliqoando
aeoneti. Confugeruni igilur oimiet a?ones ad preca.
lioneni P a l r h , ul moerewlem Sophiam plararei.
,
Plorabai euim et uigemebal ppopier abouiviim a $&
, \
generatum; gfc etiioi appellaui. PAi&eraiiiK igitur Pa* .
ler lacryiuas Sojdiiie acrepta pref&iione a'onon.
insuper projiccre jubel. Nou enim ipse, iinjaii, pro , *
, , , jeoil, &ed Mens el Verilas Cbrislniu el Spirihim sancUim iii formaibtftetn el discreliouetii almriivi etr
,
consolaiionain el placanoneni Sopbias laiuenionin^

E l exaislunl Iriginla a?ones cum Cbrislo et Spiriiv
. \
sanclo. Jam quidam eoruia banc esse voluut l i i a
. ^ conladem seouuin, alii anlero una exsialere cnm P a ,
ire Sigen cum iiaque computari xonts vohmi. fn \

super projeclus igitur a ^tcnle et Veriiaie Chrisiu*
. \
el Spirilua eaRdus alaliin abortivum iniorniem huae
\
Sopbia3 a se sola et seorsum aconjnge genitum se ,
gregai ab universia aeonibua, ne cernenles ilbiin per
71
74
77
7 S , 7 , f
Y A R l i E LECTIONES.
e l
C, M . Cfr. Iren. I. 1.
C, . . Iren. I. 1.
. C , . Cf. Iren. I. I.
C, . C.
? an
Roepcrtis, C , .
. C.
C. C.
C. *
C, . * C, AL
. , .
1
llos. , 2.
II Mos. xxxtif, 5 : ^ , coll. cap. , 8 : \ , ^ , . . . ScclneiiiMis q n
ad explicatidtnii vocabiilum ex marginc irrepsisse videnlur:
vcl similc quid susp. .
C. . C , .
M
1 9
4 7
7 0
7 1
7 1
7 7
3341
ORIGENIS
3113
turoonjur per informiialem pcrfecli xones. Uligilur ; ; | pbiic comparenl perfeclis asonibus abortivi in-
fonnilas, rursus ei Pater insuper projicil unoin rco- .
nem Slaurum, qni cum evasissel magnus, ut a Pa- "' ' ; ; ;
tre maguo et perfeclo, in cualodiam el munimenium
; , feonum projectus, Terminus evadil pleromatis, ba- " , ; bcns in se omnes slmul iriginta aeone*; bi enim suni ; ;, ; , ;
illi qni projecii sunt. Appellalur aulein hic Termi- ,
nus, quoniam exlra disierniinal a pleromale byele- " ,
rema ; Pariiceps auiein, quoniam pariicipai etiam

bysierema; Palus autein, quouiam lixu&est iimnolus . "; ,
ei flrnius, ui non possit quidquam bysleremaiis de- ,
veitire prope aeones, qui sunl inlue in plcroinaie. , ,
Exlra igilur Terminum, Palum, Pariicipem esl qtise , \
vocalurab iisOgdoaa, eaque esl Sopbia qux exlra
pleroina est, qiiam Gbrislus insupcr projectus a . "
Menlc ei Verilalc formavil effecilque, til perfeclus ", ,
aon, nulla ex parle i i s , qui suni 2 7 8 ~ 2 7 9
* ,
in plcromale , inferior babilus evaderet. Postquam
,
; Igilur forinata cral exlra plerouia Sopbta, nec iicri
, [. 1S9.
poieral, ul pariler Cbrisius el Spirilus sauclus ex
190] . . . . * .
lieote projccti et Veriiaie exlra pleroma manercnl,
!> '
rccurrii a formala itla Cbrislus el Spirilus sanctus
|] ,
ad Menlem c i Vcritalem inlra Termiimm, una cum
$
reliqnis aponibus magnificans Paircm.
,
' ; " .
32. Posiquam igitur exsihit una quscdatn pax el
'.
concordia omnium inlra pleroma aconum, plactiit
, iis solum per conjugationcm magntficavisse C | , illum, vcrum roagnificare eliatn per oblationem
[]
fruguin aptaruii) Palri. Omnes igitur con$eneriiiil . ol
,
irigiula aeones unum projicere oeonem latiquam
coiiiinuncm pleromatis fructum, ut essel unilalis , ' / .
illonnn el conscnsionis el pacis signum. Et solus
;
ab omnibus aconibus projeclus Palri bie est, qni

.
appeltalur ab illis communii pleromalii fructtu. '

llaec igilur intra plerotna ita eranlcomparala. Et
projeclus est comiminis pteromalis fruclus, iesus ,
( ) , /
(boc ei\im nomen illi), pottlifcx magnus. Quae au. ,
letn esl exlra pleroma Sopbia requirens Cbristum,

qui formafil, *ti Spirilum eanclum, in magnu<n
, ,
meium conjecla esl, ne perirel seorsum ab eo, qui
fWinavissel sese et finnavissel. E l moerore affecla
8
i n l u s
11
estel in mulia conslernalioiie versala , repuians,

qiiis esset formalor, quis sanclus Spirilus, quo
abiissel, qnii iinpediisset quominus adesset, quis
iuvidis&el pulcbrum illud et divinum speciacultun.
li bis conslitola affeclibus veriilur in precalionein
1 supplicaiiouein ojus, qui sesc dercliquissel. Precanlem igilur itlam miseralus esl Cbrisltis, qui
inlra pieroma est, reliquique omnes aônes c l
. ,
, , ,
, ,
.

.
,
VARIJE LECTIONES.
ei c. 5. * ,
Rnepertie,
Cf. l r e n . l . l
add. .

Posl cxcidcrit ,
M
, T
. -.* C.
* C
3213
CONTRA ILERESES L I B . V I .
3241
emiiiunt exlra plerooia communera plcromait*

, \
iructuin, conjugem exlrane Sopbiae e l correcto , reiii pasiionum, quas perpessa est requirens Chri
slum. Egressue igiiur e pleromate commuiiis ple ,
romalis frticius cum reperissel illam in quatiior
\ , pritnia affeciibus, ei meiu ct moerore et consler ' , , naiione ei precatione, correxit affecliones ejus;
\ corrigens aulem videbai inierire illas, quae a-lerna
, [. 190192] essent e l propriae Sophiae, non decere, ueque in
, \ , | , . affcclionibus esse Sopbiatn bujuscemodi, in melu
, \ et uioerore, supplicaiione, consternatk>ne. Fecil
;, ' , igilur, 2 8 0 2 8 1
tanlua aeon ct univcrsiple * , roinaiis soboles, u l discederenl affeciionea ab illa,
, - reddidiique illas subsianiiales esaenlias, et melum
, , ,
quidein animalem reddidil essemiam, moerorera
, / \ auiem maierialem, conslernalionem auiem daaino , .
num,conversiouem auleni el precalionem et suppli , ,
calioiieni reddidii reddiiionero ei poeiiilenliam ft
.
polestalem animalis esseiiiije, quae vocalur dexlra.
,
Demiurgus a mclti; boc esl qtiol ait, inquil, scri, , \
ptura : Timor Domini principium Sophia. Hoc cuim
. , ,
principiutn Sopbitt affeciuuttt. Tiinebal eniu), lura
, \ [] *
nioerebat, deinde coiislcrnabalur e l ua ad preca\ ' \ ** \
liouein ct eupplicaiioiiem confugil. E s l auleii)
, ,
iguea, inqitit, aiiimalis essemia, appellaltir auiem

ei locus medieiaiis ab iis et bcbdumas ei velustua
. , , *
dieruin; et qu;c alia cjusdeiumodi dc boc dicunl,

.
haec valere de animali, quem aiuni csse mundi
. ,
clemiiirgiim; esl aulem igncus. Dicit, inquil, c l
, Moscs : Dominut Deut tuus ignU est comburens et
1
1 9
11
19
,
C
,
.
, ,

, ,
.
,
, ,
, , *
, ,
* .
contumen$. Etenim boc ila scriplum vull. Diiplex

auiem qusdam, inquii, esl poieslas ignis ; csl cniui
ignts onuiivorus qui exslingui nequeal
Ex
bac igilur parle morlalis qtixdam est auiiua, cum
mcdielas quaedam s i l ; esl enim bebdomas el requies. Estautein subler ogdoadetn, ubi est Snpbi,
dies formaUis, el coinoiunis pleromalis frmhis, supra roaieriem aulem, cujus .est demiurgus. Ubi
igilur assiinilabilursuperiorlbus illis, boc est ogdoadi, immorlalU cvadil venitque in ogdoadem, qua
quidem, inquil, esi Jerusalem coeleslis; ubi auiem
assimilabiiur maleria?, boc esl affeciibua maierialibus, fluxa eril el iuterit.
33. Siculi igilur aniiualis essenliae prima et ma". "
iinago diabolus, rcx
*
;, xima poieslas exsislit
* - ^ tuundi bujus, daeiiioauui autem esseniis, quae qui(, , , dem esl e consiernalioiie, Beelzebul, Sophia su' [. 192. perne ab ogdoade operans usque ad bebdoiiiadem.
193] * . , , 2 8 2 * 2 8 3
P
ovil, inquiuiil, deuiiui1 8
1 5
, a n c
V A R l i E LECTIONES,
Ante excidisse vbf^lnro . C. * .
C , .
. C,
', II.
.
- .
" .
.
.
II. Pfa!. cx, 10; Prov. * 7, 9, 40.
om. G, . Cf. infra I. 10 el Iren. I. I. 5, 3, ubi Ogdoas medietalis lorum leonre di<iiur.
C.
Cl*. Daniel. , 9. 13. 22.
. C, .
Cf. eupra p. 236, 69.
Lacmiatii signavimns post , qiiflR uheram naitiram ignis baiisi!.
C.

Cf. I Mus. , 2 : , & , .
, . * ,
C, R. S<oitus. Cf. . Baruab. 0*. 15. t Igual. . ad Magues. cap. 9.
" . C, .
. oin.C, .
Rorpcrus.
" Excidciuut quxdam ob , u l
* idclur. .
C. .
1
1 0
1 1
>7
t M
1 9
1 9
32
ORIGENIS
32
gtis, sed c i l inBipldui et stalfms aeciroduro eos, el , ' '

, , fcitev.
quod facil aot parai inleHigit. Ignoranti auiem
^ , tcotcT,
iUi qiKMfcunQoe facii Sopbia operatuf omiiio <ei ro , \
iwr imJH, tllaque operanieipsum sais opibHs fabri ' cari se manavm opinatus e s i : flde orsus esl dicere:

',
| o w m Deai e* /er * t e a / i e r i w n *.

.
,
9 9
34.
* ^ '
,
, ' ;
. ,
, * " .
. " [] ; ,
,
crigiwia rtjtws inwper projecisse eibi et eatSeitt ,
raiione aeoues alios, e i ossei pleroma nnmen pet>

fecio coacitim. U l entm Pyibagorei dtviseruni
, ?*
litodecim el itiginia el sexaginta : stc bi qttfB s*nt
. ;
in pleromule subdividunt. Subdivisa auiem sunt
[
îiain ea, qute soiii m ogdoade, ei prejecerant Se*
, ]* ,
pbta,qt)-B e&t maier omnium aiiimaitiiHin gecunduiii
. ' eos, ei coimmiois pleromoUe frocius 70 Jegos, qui
, 6*?utti atigeli coelesies, iticidefHes tn Jerusalem, qute
, **
npra esl e l tn coaHs. flaec emm lerusaiem esi S a ' , &
pbia, qoa} exira esl, ei sponsus ejus cororauoispte' ** | ,
foinalis freiins. Projecil eliam <femifgas animas;
, >
bac eniiH esseniia animarmn. Hic esl secundum
,
cos Abrabam ei Abrahne haec soboUs. Ex inalo^
, ** I*. * tgitut ftccandum Tatentfiium tctraciys
Jom smpiternm nalwre? radiees kahcnt, et Sopbia,
unde ooirfilio aeimalis ti materialis coiisislU. Vocator autemSoptiia piritut, demiurges avlem anitna,
diatooN tfaiet rtx mundi, Beelzebul auiem dcemonum. H c eunl qwfe dicuui. Praeleren aatem
cirilbiiieifcai* facienles auam dor.iriRam, ot antea
dixi, siaiuunl eoe, qui auat in plerowaie, seones
1 9
81
tiati igber cseeiiliaêt diaboKca fwit o ^ n r f ^ t e

ariiiiaiHia corpora. Hoc eai ilhid tHeium
: Ei" fot^
"
movit Devt hominein limo de xtrra $nmplb Intpiravit in fneitm ejmt ipiraculum viiw, r l (atlui
tti homoinammam tivntemM\c esl secundum eos
inicrior htmo aimnatift, Ui corpore babUaus materi.-tli. qiiod cst mattriatit, caductrs, itnperfectus, e
dtabtdka essentia formalus. Esl aulem htc mattrfoiU Itomo secnmlum os tanqtiam devefsorium
veljiabiiacuhifii niwJo aninias solhts, modo aniinae
ei 2 8 4 * 2 8 5 dsnioiiuni, ntodoanima* el logorum,
qai quitlem b>gi auut superne inspersi a comimmi
pkromatis frirctu et Sopbia btinc mandum, babiianlcs in corpore cboico cuni anima, quando
dxiiittries non cobabHant cum anima. Hoc est, in-
*
" * .

.

,
,

.
*
, , [ . 193.
194] , *,
, *,
. "
* ,
qoil, qtrod scnptum esi in Scrtptiira : Bujus rei D , ,
yratia flecio genua mea ad Deum ef Palrem ei Do
mimm Uomini nostri Jetu Christi, ul del wbis

Dtu$ hatilare Clirislum in inleriore homine, boc esl
, []
aithtuli non corporali, til p o i i t l i i inltlHgtrt, quid
, .
*it profundum, quod est Paier universorum, et qucc , , t
9 1
VARIAE L E C r i O N E S .
9 < H i
^
\ * *
*
'
7 >
^
. V
1^,35.31,9.
Ariiciilos anle . reclius deleiur.
^ u
X I . M I . I I p^MO, tt. C . - ' BoepcrMS, om. C, .
^ l i o t ^ r u s
em. , . * C , .
* Qiidc um-is Inchts-iiuiw. in qaibus poal
exctderil , * margine irrepserunl. * > . , G, . " '
1 3
i* ^ ,
^ ^
^ . ^C, .T
W
^ .
' 7
;
VC,"
? ? ^ -susp." .
l s-
9 9
). 1 Mos.
HONTRA
HJERESIS
320
L I B . V I .
*" '
$ii latiiudo, q u s esi S u u m % leraiimife pleroma ttt,
%ov aut qua> longtiudo, lioc est pleroma aeonum. Proplerea animalH, inquk, 6omo non ptrdpil * qum
, *

, sunt tpintus Dei; UuUitia tit cnim Uli. Stultilia au , , - lem, inquit, esl potesias demiorgi; stultus enhn
,
, rai et insipidus et opinabaiur se ipsum fabricari
, , , mundum, ignorans oinoia Sopbiam, malrem, ogdoa , , dero operari albi ad fabricationem muudi nibil
. | , , aeniienlu

* , ,
, , \ ,
, , *1*
.
\ \
35. Omnei igitur prophetae et lex locaii suntper
, , demiurgum, slullum, inquit, Deum, eUillt n i l sen& \ , , * lienles. Propierea, inquil, ait Soter : Onwes, qui
antenu vencrunt, furet tunt et laironet, et Aposto"
ol

lus : tiysicrium, quod prioribut cevis non innotuil.
' \
8
. \ , Nemo enim, imquii, ex propbelis dixil de bis quid\, , quam, quse nos dicimus, iguorabaniur enim ; oui
n i a . . . . . ulpote per solum deiniurguro dicla.
. " Postquam igiturad iitiem pervenil crealio, et oporluil deinceps revelari lilios Dei, boc esl demiurgi,
, \
, lioc est tondUioneni velaiam, qiia, inquii, obvcla, , , , lus eral auimalis homo babniique velameu super
>, cor posiquam igilur oporluit lolli velauien con * \ spicique baec mysteria, naius esi Jesus per Mariam
, virginem secunduui id quod scriplum eai : Spiritui
[. 194, 195] tanciui iui>erveniel in te (Spiriius esl Sopbia),

& C 2 8 6 * 2 8 7
virlus Altitsimi obumbrabil tibi : (\llsfitiiius esl detniurgus). ideoque quod natceiur
ixi
. *
" tanctum vocabitur. Gencrattis eniin esl ab

~ allissimo solo, sicui i i , qui secuiiduin Adaiu creati
.
* sunl, a solo crcati stuil Aliissimo, boc esi deniiur** go; Jesus aule:n, novus bouio, a Spirilu *ancio,
boc est Sopbia, el demiurgo, ul fabricaiu quidem
, [
]
el apparitioiicra corporis ejus demiurgus exornaverit, essenliam aiilem ejus spirilus praesiiierit san j ,
, clus, c l exslileril logus coelesiis ab ogdoade geue - ralus per Mariam. De boc quaeslio niagna eai illis
el dissidiorura dissensionisque causa, el binc exeli ,
, l i l eonnn doclrina bifariam divisa, quariim allera
vocalur oricnialis secuiidmn eos, ahcra Ilalica. B t
* . \
^ quidein, qui sunt ab Italia, quorum Heracleo e^t
x a \ . Ka^ el Ptolemxus, animale dtcunt ex&iilisae corpus Jesu,
, el propierea in bapiismo spirilus lanquam colura1
49
4 9
41
4 1
9 1
VARIiE LECTIONES.
4 4
Cf. Epbes. nr, 14, 16-18 : ( (

add. a l . :
Ofig.) . . . (}) al.)
, ,
, ( Urrg.)
. . . .
. 0 .
70-73. I Cor. , 14.
C.
. Joan. x, 8 : , .
Cf. Epbes. ,
9, 10, Rm. xvi, 2S.
Post qiia-dam excidisse videniiii*.
(.
Luc. , 55 :
, , qunpr^pter Iren., Cypr., Huar.
Pici.) [ ] ( O d . reg. Epbr.THi. rcscr., Cod. VcrreHeHsis evaiigeliortiui Latinus, Cod.
VeroiiefisreLat., Ireii., Cypr., liilar. Pict.) .
, .
,
C , .
ex iuferiore loco prave repetita videnliir, td qnod cliain Millero ttoum
sl, nbi qood is anlc . delcl.
. , .
4\ C.
4 1
4 f
4 4
4 4
4 4
4 4
4 T
4 9
1 1
9 1
9 1
9 9
3249
ORIGENIS
3ZSd
4
ba deveuil, lioc sl logas malris supcrnae Sopbise, * , ,

ei ceaeii animalt el susctiavil eum cx mortuis. Iloc
,
81, ioquil, illuil quod dictum est:
tutcitavit
Ckrislum morinit, vivificabit et morlalia eotpora ,
,
vettra, quaesunl auiinalia. Limtis euiai sub devo , ,
iionem veuil. Puloi* enim e$ iuquil, el in pulverem
reverieri$. Iiursus illi qui stint ab orieuie dicuiif, . , ,
, quoruni esl Axiouicus et Bardesanes, spirituale

, "
fuisse corpus Salvaioris; Spirllus enira sanclus
venil super -Mariam, boc est Sopbia, et polesias //.. .
Supremi, demiurgica ars, ul couforinarelur qtiod , , , . *
, ,
SpirUus Maric dedtsset.
\ ,
, , ,
.
A
9 9
99
99
56. l l a c igilur illi exquirunlo inier se et si cui

-', '
prater eos curaj sit exquisivisse. Verum superad- . '
dil : U i cmendala erant peccata, q u perliuebabt ** '
ad seones qui intra sutil, praetercaque emendala , \ ,
erant peccala qua3 perlinebant ad ogdoadem, So- , \
pbtaiu quce exira est, einendaia auietu eiiam quas ( ,
[. 495197] ,
ad befodoinadem (edocius euim est per Sopbiatu
dtmiurgtis ipsum non esse uuum solum deuui, ut | , ; , '
opinabatur, ei 2 8 8 2 8 9 prxier se non esse alium, sed intellexil edoclus a Sopbia superiorem, * '
,
iuslilulusesl cnim ab ea alque iniliaius etedoclus
, , ,
ittagnuin Palris et xoiium mysierium, et eloculus
osi illud iieiniui; boc esl, ut aii, quoddicil ad Mo- *,
scm : Eyo Deus Abrahnm et Deus Itauc Dem , ,

, , Jacob, et nomen Dei non indicavi eit, boc cst myste- **
riiun non dixt, nec explicavi quis sil Deus, sed C , ,
cusiodivi mecuin in abscoudilio myslerium quod , ' *
audivi a Sopbia) : oportebal igilur emendaiis , ) *
superolssecundum eamdem necessitalem eiuendari *
eliain quaj bic snnt. In haiic graiiam nalus est Jesus . Salvalor per Mariam, ul emendarel quae hic sunt ,
veluti Cbiisius, qui eral superne superprojeclus
, , a Menie ei Verilale, emendavil passiones Sopbiac , qu* exira esl, boc csl aborlivi, et rursus natus
,
per Mariam Salvalor venit emendalurus passiones
animrc. Suut igilur secunduin illos ires Cliristi : .
qui est superprojeclus a Menle ei Yeriiate uua cum
(* ] Spiritu sanclo, c l comiuunis pleromaiis fiuclus,
conjuux Sopbise quae exira cst, quae ei ipsa vocalur ,
Spirilus saucius inferior primo, el lcrlius is, qui , , ,
natus esl pcr Mariam ad cmendalionein condilioiiis D " ,
qnae est sccunduio nos.

' .
9 7
VAMJE
LECTIONES.
. Cf. Clein. Alex Frogm. . 966 Mjq. Poit.

. Roeperus.
Rom. , t l . . C. . Mos. . 19.
. Cf. Teri. adv. Valtxtimtm. i;. 4. '. poiins, vel .
C.
\
C. .
Cf. II . ,, 475
. . . . C,
. .
. :.
_ . _ , , " *6,
, , . lnira I. VII, c 25,
258, Ihed.Ox locus bisveibis r c i n n i l : , , ^
. . C, . C.
, Roeprruf,
C, . . C, . . C.
99
4 1
4 4
4 7
3251
CONTRA ILERESES L I B . VI.
32; 2
'. 5 7 Satis supcrqne arbilror Valcnlini bseresin,

. <1 Pyihagorea est, adumbralam essc. Placet
aulem eliain per exempla placilis eornni expositis
*
. ; finem facere. Igitur Plaio de universo expouens
; mysleria scribit ad Dionysium in bunc fere modum : Dieendum eV igiiur tibi per a*nigmata, ul si
|
quid labellce vel mari vel terra accidet, qui eam le * ,

[
] * , ' geril non intelligal. Sic enim se habet. Circa omniuni
, rtgem cuncla $unt, illius graiia omnia, et ille au
,
ctor omnium pulclirorum.Circa tecundum tecutid t,
Urlia eirca terlium. Sed circaregem ipsum 2 9 0 '
* .
,
291
<* dixi nihil est lale. Quod autem
.
po$t koc e$t, animus affectai dhcere qualiailla slnl,

\] .

{ espiciens in ea quiv sxbi cognala sunt, quorum niliil
[. 197. 198] oirra ,
sufficienur se habet. H<ec $, fili Dionytii el l)o,
. ,
ridii, quceslio, quce malorum omnium cauia est, imo
, , vero cura de hoc in animo imidens, quam $i quis non

sustulerii, profecto nunquam veritatem atsequctur.
)'
,
Quod auiem mirabiU in eo factum $, audito. Sunt
*,
enim homines, qui hcec audiverunt,pollentes acumine,
.
*0
, pollentts memoria, el in examinando judicando

[] .
"
- solertes, prcvecti jam ', qui affirmani qiuv olim
[ ]" , - sibi credibiiia visa shil nunc incredibiliaesse, lum

autem incredibilia visa nunccontra sibi videri. Hac
,
igitur inluens cave, ne quando te poeniteat liorum, quiv
, ,
, iibi prccur dignilatem exciderinl. Propterea g*
.

- hac re comcripsi nihil, nec Platonis exstat icriplum
,
ullum, neque exsistel unquam ; qnos autem modo di.

cnnturSocratis suni,qui virlute contpicuut exs/ili/ vel

[ ],

- cum juvenii $$. Ilis cum incidissel Valeniinus,

, .
C pro fuudainento posuit quetn omtiium regem dicii

Plaio, ipse Paircm et Bylhum e l Proarcbam oni-..
niiim aeouum. Deiude cum Plaio dixerh, circa
, ,
ucundum tecunda, Valentinus tecunda Termimim
\ ** .
posuit omnesque intra Terminum aeoues, et urtia
| ; ,
circa terlium, qua csl exlra Tenniiiuin et pleroma
" "
disposilionem consiUuil oinnem. E l declaravii V a ,
lenlinus eam brevissime per psalmum, ab iino or sus, nou u l Plalo a supremo, hts verbis ; Ab cvlkere
. *
omnia iuspenta spirilu tueor, omnia auiem vecta
,
tpirilu percipio; carnem quidem ab anima tmpen , >, $am, animam aulem evectam, aerem aulem ex
,
iVihere su$pensum, Byiho aulem fruclut nascenies,
* "
* -r
ex utero aulem fetum crescemem, sic ha?c ee.iiiens:
7 8 , 6 0
81
99
99
87
e t
88
i l ( e c
an
99
19
11
>9
19
78
19
19
90
91
99
9 9
99
87
9 9
99
VARIJE
LECTIONES.
Plat. Epht. 2 , p. 5 1 2 d. P l . f (sic) C. "

C

ex P l . ad i . . ' , . ** \ .
\.. ' , <
, . , .

" * ,
*
* '
*,
, . . , . C .
,
C.
.
C, . * *
c
"
1. * . Hoc loco exigua pars epislol* silentio pra-iennissa est.
ex Pl. add.
M.
, .
| .
. C, .
* C .
C.
* *
, :: *
. * .
^. , ' . ' , ' , ' . .
. * C.
.
UernaYsitis el Rieperns, R. Scboilus, ?
susp. UocpcIUS. Venmi xgru desideratur ip>ius cuuimeiuoraiio, ei in Roeperi conjeclura arliculus anieopo^
ix poltiftt abessc.
^ pr. C. . C, susp. , ' R. Stbutlus.
C.
9 1
, 4
? J
1 9
7 0
7 8
1 9
7 7
7 8
8 1
7 8
99
8%
9 9
8 8
8 7
8 9
8 8
TATROL.
GR. XYL
103
3253
ORIGEIflS
3>4
Caro est maieria, secundiim illos, qua
pendet ab ,

*,
,

anima demiurgi; anima 292*293 autem ex aere
,
evehitur, boc cst demiurgus e spirilu, qui cxtra

pleroma esi; aer aulem ex aelbere cvebflur, hoc est
* ,
Sopbia, quae esl exira, ex ifla, qua? csl inlraTer, [. 198.199.] ^
* minom, et ex universo pleromale ; ex Byibo auiem

fruclusnascunlur, quae est ex Patre omnis aeonum
. '
\
progenies facia. Qu igitur Valenlino placuerunl
saiis exposila suut
quorum alii aliter
* ;
. ,
conformaverunl placita sua.

, .
'.
58. Secundus quidam, qui aequalis fuil Ptolemaeo,
)
iia dicit : telradein esse dexlram et letradem s i n i iram, ei lumen et lenebras, et polcslalero vero,
, *
q n disceftsit el defecil, non a trigiuta illis asoni-
l>ue dicit ortam esse, sed a frociibus eoranu Alius ,
autem quldam, Epipbanes, magister eorum ila d i . \
c i l : Eral primtim principiam inconipreheneibile ,
atque inenarrabile ei innominabile, quod Monoteta
, ,
vocat, cum hac autem una exsislere poieelaiem,
* [ ] ,
quam vocai Ilenoteia. Hasc Henotes et bacc Mono [].
tes non projiciendo ex se prqjecerunt principium

rerum omnium inielligibile ei non geniiuin et in- ,
visibile, quod Monada appellal; cum bac autem .
poteeiate 294*295 una exsislil poteslas ejusdem
, [. 499.] *
cum ea esseiuia?, quam el ipsam voco . l l a
. quatuor poiestaies ex ee projecerunl reliquas aco ; . "
num emitsiones. Alii aulem rursus eorum primara C

99
1 1
Iren. C . hmr. , 11, 2. Secnndus autem primam

Iren. np. Epipban. Bwr. 52, 1.
ogdoadem sic tradidit dicens : Qttalerttaiiom*iit

esae dexlrain et qualernationem sinielram ei lumeii
, ,
el lenebrae, et discedenlein aulem ei desliiutatn
, . ,
vinutem non a iriginla aeonibus dicil fuisse, sed a
.
irticiibus eorum.
,
. . .
5. AIIUP vero quidam, qui ti dams est magislcr
ipsorum, in roajus eublime el quasi iu majorem
5. ,
agntiioiiein exlensus, primam qiiaiernalioneiu dixit

sic : Esl quidem anie omnes Proarcbe proanennoe- ; los el inenarrabilis et itinominabiiie, quam ego , ,
Monoietem voco; cum hac Monoiete eel virlus,
* .
quam el ipsam voco Henoietem. Uacc Ileiioles et
.
Monoies cum sint unum , euiiserunl, cum nibil

emiMritii, principiuro omniuni noeion ei agenae ,
lon c l aoraion, quam archem aermo Monada vocat. D .
Cmn bac Monade est virtus eja&dem gubslaniise et,
,
qiiaui el eam voco Hen. Has auieni viriutes, id est,
. , ,
Mouoies et Henotes et Monaa ei Uen euiieeruoi re , * ;
liqiias emis&iones aeonum.
.
5. Alii autem rursu* ipsorum priinain et arche
5. " V A K L E LECTIONES.
* { C. . C, . * . C , . * . C. .
** . C , .
. C .
Excidisse videiur meinbrum, quod periinebat ad
explicalionem verborum psalini.
Post lacunain aignavimns.
. 4 C, .
Sequentia Ilippoljrius Iransiulil ex IrenaBO, G. hcer. i , l i , 2, p. 55 sqq. ed. Mauuet., cojusipsa verbaex Epipbanii ha?res. 52,1 eqq. deprompia versionemque veierisinierpreiis soblextu Hippolyii
el nosira versiotie anposuimus. Cf. eliaio Terl. Adw. Vateniiniau. c. 58, el Tbeodoret. Bar. fab. i , 8. C, . Cf. eiiain Tert. I. I. c. 27.
, C, . C
. C .
C, .
C. * . C . " .
C, .
C.
* Epipban., quocum consentit vetus inierpres
Ireo. 61 Terl. . I. : quod senno Monada vucavil.
. * ^ C, .

C .
C, 7. sqq. Cf. Terl. 1.1, c. 55.
. C, .
9 9
9 9
1 1
1 1
>
%>
1 9
3255
3256
CONTRA HJERESES LIB. VI.
[ , - el priniigensam ogdoadem bis nominibae appelta, ^ , ]

verunl: primum Proarcham, deinde Anennoetum,
. \ lertiain Arrbeium, et quarlam Aboralum. ez pri ,
roa quidein Proarcha emisaam esae primo et quin \ []
to loco Arcbaro, ex Anennoelo autem eecundo et

;,
sexto loco Aralaleptum, ex Arrhelo aulem lerlio
;
et seplino loco Anonomaslum, ex Aborato aulera
, .
Agennelum, contpteinenlum primae ogdoadia. Has

volunt polestates cxsisiere anle Bylhum el Sigei.
. \
Mulioe autem de ipso Byiho ei diversaa senienii&.
. ,
Alii enini cum injugum dicunl, neque masculum
,
naque fcmiiiinum, alii autein Slgen femineara cum
* .
ipsoadesse ct esse banc primam conjugationem.
\

Piolemxus auiero ei qui sum ab eo duas conjuges
, ,
eum babere dicunl, qoaa et disposilionea vocani,
, Cogilationem el Yolunlatem; primuro enim cogita
, . vilaliquid projicere,ul aiunl, deiiule voluit. Quapro [. 199. 200.] - pter et bif duabus 2 9 6 * 2 9 7 dispositionibus el po ,
testatibas, etCogitaiiooe el Voluntate, lanquaro comjli ;
mistis inler ae emissio et Monogenis eiVeriiaiis
,
secundum conjugationem facta est, quos qnidem
typos et imagines duarum illarom dispoaUioniiiu
,
Patris provenisse ex invisibilibus visibiles, et ex
, |
Voluniate quidem Nun, ex Cogiiatione autem V e ^ , rilalem. Et ob hoc adventiliae Volunlatis raasculus
,
esl iniago, non-naiae autem Gogilalionis femininus.
1 9
9 1
9 9
9 9
9 9
t T
9 9
1 9
1 1
gonon octonationcm his nominiboe nominavemnt:

, ', C primum Proarcben, deinde Anemioeton, terliam
^ , .
aolem Arrbelon el quarlam Aoralon. E l de prima
;
quidem Pronrclie emissuin esse primo c l qiiinlo
* , [ ] 'loco Arcben, ex An^nnocio secundo et eexto loco
) ",
Acatalepton, 01 de Arrb< lo lorlto e( sepiinio loco
^, * ,
Annnomasion, el At Aoralo autem quarlo et octavo
,
loco Agennetoii. Pleroma boc priiiiae ogdoadis. Has
.
voJiint virliiies fnisse anie Byihon tti Sigeit. . . . .
?,

Elcnim de ipso Byiho vari.c suni seiitcitlia? aped
*
eos. Quidam eniiu siue coiijugalione dicuni eura,
. 01 , (5,
neqtie ntasrulum iieque feiniiiam neque oinniuo
, , âliquid esse, alit autein el inasculum el feniinaiu
,
eum dicetiies tsse bermaphrodili gefiesim ei do jtant; Sigen auiem rursue alii coujogein ei ad*
, ...
duni, ut ual prima conjugalio.
Haer. 55, 4 . . . (sc. )
Cap. 12, 1. Ili vero iiui suni circa PiolemaBiiui
'
sciemiorea duat conjuge nabere eam Byibon d i . cunl, quas e l diaposiiionea vocaoi, Eiinoeaa e l
( cod. reg.) ,
Tbclesin. Primo eniui meiile coucepil quidqiiain
* " einillere, sicut dicunl, post deinde voluil. Qua , -D propter duobus bis afleciibus el virlolibus, id esl,
, *
Ennoeat el Tbeloaeos velut cotnmielis in iovicem,
, , , .
emissio Monogenis ei Akjlheiaj secundiuu conjuga ,
lionein facia esl, quos lypos et hnagines duorum
,
affecluuin Pairis egreseae esse, invisibilium visibiles,
( ?)
Thelematis quideni Nun, Ennoea auiem Aleiheian,

ei propler hoc adveniiiis Voluniaiia mabculus eal
,
imago, innaue vero Enpoe femiiiiuus ,* qooniata
, ,
, ( ,
YARIÊ LEGT10NES.
1 9
1 9
9 9
" Uiicinis incla&a ex Irenwo supplevimos.

om. G.
C, M.
, C , .
. G , . qui ausp. .
Post ex IreiMeo fori. iuserenduiD . Cf. eiiam Tert. 1.1. c 24.
C .
Cf.
j erl. 1.1. c. 53.
G.
G.
. C ,
.
;. ; C, 9 L
.
^ . ^
C,
. C , .
9 1
9 9
9 9
9 1
9 9
9 9
> v
9 9
9 9
9 4
ORIi
quoniam Vultinlas lauquam poleslas exetilil Cogilaiionis. Cogiiabnt enim Cogitatio semper emissionem, neque tamen ipsa poteral emiliere pcr seae,
*ed cogitabal; posiquam aulem Volamalie poieslas
advenit, tunc quod cogitabai emisil.
SNIS
3258
;. **
, *
* , ,
[] ,
[] * .
39. Alius auiem eorum magisler Marcus, magicae

peritus, parlim perprasligtasperageus, pariim aulem
eltam per daemones decepH multos. Hic dicebai esse ih
se gummam virtuiem ab invisibilibus el innominalis
locis redundaniem. saepe poculum sumens latiquam consecrans, ei longius producens sermonem
invocationis effecil, at mislura purpurea appareret
et aliqoando rubra, ui opinareulur i i , qui decipiebanlur, 2 9 8 ~ 2 9 9 graTiam quamdaui descendere
ei sanguinolentam poiesiatem praebere poiui. Vafer
auiem ille luin quidem imillos decepil, nunc autem convictus desinet. Medicamentum enim, quod
talem quemdam polesi colorem praebere, clani immiliens in 'misturam, multum nugans exspectabat,
ul affecldtVi btimido liquesceret et admislum inflcerei potum. Medicamenia autem quae boc ellkere
possunt, in eo libro, qui esl contra magos, praediiimus, ubi exposuimus, quomodo mulloe decipienies seducanl, quibus si cordi erii accuralius
ad ea, quae dicta sunt, animum adveriere, cognoaceni Marci fraudes.
'. " " ,

& , fi
\ .
\
* .
,

[. 200. 20l.j
,
.
*0 ,.
*

, .
* >
.

, ,
, .
40. Qui et poculuin minus miscens dabat muliercuUe ad coneecrandum, ipse assisiens et alierum
manu lenens illo majus idqae vacuuin, *t postquam consecravii mulier decepta , sumens in- C
fundebal in majus et idenlidem iransfundens alleruni in allerura addebal liaec verba: llla, qum
$st anie omnia, incompreheniibtlU et ineffabilit gratia impleat tuum intus hominem augeat in U titteilxgenCtam aut, granumrinapiiin bonaw
terram. lalia quaedam affatus aique obslnpefacions el deccpiam illam ei qui adsunt lanquani miraculorum effeclor habebalur, cum majus poculum
ex minore implereior, ul vel superlundereiur
abundaus. Aique bujue quoque artein in eo libro,
qwera praedixtmus, exposuimus, ubi demonsiraviitius plurima medicomenta posse augmenlum praebere, cum in illuni modutu adinisla einl bumortbus, maxime viuo lemperaio. Quorum unum aliquod medicamenlum in vacuo poctilo clanculum
.
,
,
| ,

**, []

,
d^*o . ,
,

. |

, , -
Volunlas velul virlus facta esl Ennoex. Cogiiabat

enim Ennoea semper emissionem, nou lamen emiilere ipsa per eemeiipsain poterat quas cogiiabat;
euro auiem Voluniaiis vinua advenit, lunc quod
cogilabal emisii.
.
.
, *
,
, .
3257
4 1
4 1
4 1
.',.
.. * ,
...*
,
* . C, . supplevimus e i Irenaeo.
add. .
Cf. Iren. C.
kar. i , 13, p. 59 sqq. ed. Afaimei. * Cbrist. Petersen, C , .
^
C. * C. C. C:
. ' C, .
-C
iisdem verbis apud lren. c. hwr. I, 15, 2. p. 61.
. C, . Cf. Iren.
. .
F o r l . . . - Forl. %VJ . , ?
, T
4 1
4 1
3259
CONTRA H.ERESES L I B . V I .
3260
,
postquam sublevit, idque tanquam nihil insit monsiravit, et affudit ex minore el rursus affudil, re ;, ; ,
solulo per niisluram liumidi medicameuto uipoie
; ,
flatuoso : abundavii mislura ei in tantum crevit,
,
inquanlum id quod affusum est movebalur, quo *
niaio isia esl niedicamenti natura. Quod si quis
, ' |
seponal, non niullo posl in naltiralem mensuram
,
| | . - rtirsus abibii, medicamenli vi exstincia bumidi remansione. Ideo properanlcr iis qui adcrant praebe , ;
bal poiuin, illi aulem lanquam divinnm quiddam ct

Deo medtialum borrenles siniulct avenies bibebant.
.
300 301
41. Talia vero el alia conabalur
[. 201-203.] '. ,
, prastigiaigr illc facere, quapropter in eorum quos
decepit adnriraiione cral, el aliquando ipse crcde ,
baiur vaiicinari, aliquando autem el alios insli ,
, ', | . locbat, cum lum per daemones baec peragebat,
lum vero ei praesiigiis, ut praediximus. Mullos
,
igiiur, quos deceperal, muhosque qui lales discipuli

, ejus oxsiileruiit, protnovebat prouos esse ad peccandum edocens, immunes aulem periculi, quia

profiierentur perfeciam viriutem et pariicipes es ,
, senl hicomprebensibilis potestatis. Quibus etiam
post bapiismum ahertim pollicenlur, quam vocant

redempiionem, ct in lioc uiale corrumpentes eos, qui
* ,
npud se remanserunt spe redemplionis, lanquam

, ; qui semel boplizaii in peccalutn rclapsi denuo possint absolvi : tali fraude auinere videnlur audi ,
teres suos, quos ubi arbitrantur probatos esse

, -. poeseque ipsis arcana sua cuslodire, lum eo ad, ^, dnciint, et ne in eo quidem ncqmescentes, sed etiam
, . ' nliud quiddam pollicenles ad illos spe mulcendos,
ul in perpcluura viucianlur. Loquunlur enim ali (5,
, quid voce arcana manu imposita ei qui redemptio , , uein aciepii, quod aiunt se facile eloqui non po&sc,
; . nisi si quis s i l maximopere probalua, aul quando
moriatur, in aurem tnsusurret episcopus. E l baec

, vero fraus co speciat, ut perpetuo remaneant d i scipuli apud episcopum, avenies discere, quid lan ' , '
[] * dein s i i Ulud quod in exlremo prodaiur, quo percepto in ordhiem pcrfeciorum evebalur discipulus.
,
-
, , ' Quae eam ob causam lramisi, ne quis me illis obireciare arbiiretur; eienim hoc nobis propo,
siium esi, praierquam osicndere, unde profecti
.
placiia sua condiderint.
42 Eienim ei bealus presbyier Irena?us liberitit
'. ^ D coarguere illos aggresstis lales lavationes ei re , dempiiones exposuil, magis siriclim elocutus qua?
4 ,
patranl, quibos cum incidiesenl nonnulli eorum,
| ,
inOciau sunt ila esse recepisse, quippe qui semper
doceaniur inflciari. Quamobrem nobis oborta est
.
cura accuratius investigandi el indagandi singu ,
latun, quae ei in prinio lavacro tradunt, qnod i(a
^
4 7
4 8
8 0
81
*' Rocperus, C, .
C.
. . C .
.<. Uo^perus.
, Roeperus, C, .
Fort. - '
; , . * Roeperus, C, \ " C. add. . C. suep. Roeperus. lren. c. hm. 1, 21. .
C, . qui posl . iusci endum censet.
M
4 9
3261
ORIGENIS
32flt
nppdlai.t, et in allero, quod redentptioueiii vocaiii. , , Sod ne secretum quidcro eoruro nos fugit. Haec au- , "* ^^ .
tem concessa sunio Yalenlino ejusque assedis. xfi
[. 203. 204. J .
3 0 2 3 0 3 Marcus aulem imilaius pnrcepiorem et
ipse confljigil visionem, arbiiratus se hoc nioJo ce- ,
.
lebratum i r l . Eleoim Valenlinus aii sese vidisse infaniero receoa naium, quem espKorans iuquiril %
f ui$nam s i l , is aulem respondit affirmavitque eeso " ,
Loguin esse; deinde addens tragicam quamdain fa- , *
bulam ex hac tonelare vult quam instiluit ha?resu.

Cui similia eonaius Marcua ait ad sese venfsse Te- .
Iradein babilu inuliebri (quandoqtiidem, inquil, v i -
, , , &0
rile ejue mundos ferre non poiuii), et osiendisse
seae qtiae essftt, el untversorum oriuin, quem ne- ,
mini unquain noqtie deonim noqne bominum revela- , , vissel, buic soli enarravisse, bis verbis usam : Cum fo \ ,
principio Pater [cujus paier nemo esi], incom- *0*
prebcnsibilis ille ei iusubslaniialts, qui neque ma- ,
sculitm neque femiueum est, vellet iueffabile suuin ^ , & ^ fieri effabite et invisibile figurari, aperuit oset pro- 0 ,
tulii sennonem similem soi, qui prope asiiiit ei ,
munstravil ei qtiid esaet, ideinque invisibilis illius ,
ligura apparuii. Eloculio auiem noroinis lalis qua| .
dani exstitii; locuitis est vocem primam nominis *
ejus, qoae quidein erai , ei eral syllaba ejus , ,
elcmenlorum quatuor, deinde adjunxil secundam,
, ,
eaque erat el ipsa quatuor litierarum, 3 0 4
3 0 5 [. 204. 205,] ,
deinceps loculus est teriiam, quae quidem eral ele , ,
meniorum decem, quartamque elocutat est, eaque' ,
erat et ipsa duodecim elemontorum. Erat igiiur
.
toliut nominis elocolio elemenlorum iriginla, syl- C [] " ,
labarum autem quatnor. Uoumqoodqoe autero elc * ( menlorum suae liueras et suam Ipecfem et simm

4
9 9
9 4
9 1
19
1 1
Fpipban., hast. 54, '. . . . . Iren. C . hmr., I, 14, 1

Illam quae eai a eum
mis ei ab invitibiUbns et innominabilibaa locia qua
tarnaiionein deacendiaaa figura muliebri ad eum,
ûoniam, inquit, ejus masculinum mundus ferre , , , ^
, ,
hon poterai) et oeiendisse quoque semelipsam quse
,
esiei, et universonim genesim, quam neminf un ,
quam neque deorum neque bominum revelavit, huie
* '
aoli euarrasse ila dicenlem : Quando primum Paler,
, jkv
cujus pater nemo est, qui est inexcogiiabilis et in , ^
eubstantivot, qni neqne masculus neque femina est,
,
voluit guam inenarrabile narrabile fleri, ei quod iiw
, visibile sibi esl rormari, aperuit os el proiulil Verburo timile nibi, quod asaislens ostendit ei quod , .

eral ipse, cum iuvisibilis forma apparaisset. EnunUaiio auiem nomioia facia eat lalis : Locaioe eat ,
verbura primura Dominig ^jue : fuil , ti eyllaba ,
, ,
ejus lilierarum quatuor, conjunxit et secundam, et
, , f
fuil baec liueramoi qoainor; post locutut esi et teriiam, e l fuit haec litteraram X , ei eam qua? ett posl ,
, .
haec locutus est, el fuil ipsa litteraram XII. FacU est

enunlialio univcrsi nominis litterarum X X X ,
, *
barura autem quaiuor; unumquodque autem

enlorum suas littaras et eaum cbaraclerem et
,
suam enuniiaiiouem ei figtiraiiooes et imagines ba-
C . . C.
C. . pr. C.
Qua ecquuotur Hippolylos
ex Irenso exscripsil, cujue ipsa verba vereionemque veierem lexiui supposuimua.
C, M .
, Lpiphanius. Sed Irenasi lai. texlus viiiom argnii, cnm offerl: cujus paitr nemo e$i boe
e s i : .
* C.
C.
. C
.
piv om. C
9 9
9 9
9 9
9 4
, e
9 1
1 9
3263
CONTRA t L E R E S E S L I B . V I .
3204
, , sonum el figuraa ei iinagiiw* babere, neque irilum

3 ,
eoruro esae,quod illius pcrvideat speciem,cujus ipse
, ' *
elemeniuni esl, neque vero vicini sui quemqtie
, * cutionem uosse, sed, quod ipse eloquatur, tanquam
,
uiiiver&uai eloculum loltiiu arbitrari appellare eitm..
*
Unomquemque ewro eorum, eum parseil universi,
Sttom sonum lanquam toium appellare, neo deai " , (
nere aonamem, dooeo ad exiremam litteram exiremi
- elemeaii singulaiiro eloquens deveniat. Tum autem
. [] ei redinlegraiionom universorum dixii fieri, cnm
, cuncia degressa in unara liiteram unam eamderoque
eloculionem sonareni, elocutionisque imaginem
, |
Amen simul diceniibus nobis staluit esse. Sonoa
/ .
auiem esse eos, qui figureni 3 0 6 * 3 0 7 nsubsian[ ] [. 205. 206.]
tialf m el no generatura xonem, el esse bos flgu , & ras, quas Dominus angelos dixit, qua> perpetuo cer , ,
nanl faciem Patrie.
.
43. Noroina auiero elementorum coramunia el
*.
effabilia o:ones el logot el radicet 61 temina el pU
* * romala ei fructus appellavii, singuta auiem eorum
*
c l uniuscujnsque propria in nomine Ecclesi* una
[\
.
comprebensa inielligi. Quorum elemenloruin uliimi
[]
poslerior liuera vocem edidtt etiam, cujus sonus
, [*]
egresbua ad instar elemenlorum elcmeula propria
,
gencravii, ex quibus et ca quae bic suni exornaia

,
esse aii, et generaia quae erani ante baec. Ipsaro
.. ,
quidera litteram, cujus sonua limul scquebalur so7 1
71
9 9
91
81
9 9
9 9
19
9 0
, , C
,
,
, ,

,

,

,
\\
. ;
,
, & ,

*
'
,

, *
, }.
[sic] ,
bcre, et nlbil eorum esse, quod illius vidaat formam, qnod ipsum super elemenium eai, sed nec
cognoscere eum, sed ne quidem proxim! ejus unum
quodque enuntiationem ecire, sed quod ipte enunliai, ita omne quod enuntial, illud quod esl toitim
nomiuei. Unumquodque enim ipsorum, para exsietens lofius, suum eonum quasi- omne uoininare, et
non cessare sonanlia, quoad usque ad novissimatn
liueram novissimt eleinenli singulariler enuniiala
deveniant. Tunc aulero et redinleffraiionem umversoruin dicit iuluram, quando orania devenienlia in
unani lilleram unam ei earodem consonationem sonanl, cujus exclamaiiouis imaginem esse Atnen siroul dicentibtis nobis tradidii. Sonot aulem eos
esse, qui formaut fnsubsiantivum et ingenitum
acona, el esee bus formas, quas Dominus angelos
dixit, qna3 sine intermissione videnl faciem Pairis.
2. Noinina autem eleinenionim communia el enarrabilia monat ei verba el radicet ei temina et plenitudines el (ruclus vocavil. Singula autem ipsorum et
oniuscujusque propria in oomine Ecclesiae coulineri
ei inlelligi aii. Quoriun eleuienlorum novisssimi elemenli uluma liilera voceni emisit suam, cujus sonus
exiens secunduui imagiuein elementorum elcinenia
propria generavii, ex quibus et qua? suol bic disposiia dicit. ei ea, qua? suni aote bacc, geuerala.
Ipsam quidem liuerain, cujus sonus erai consequeng
VARIiE LECTJONES*
T%
1 9
. . , C.
'
. Cf. Jren..
. C , Cf. Iren.
"
C , . t f . lren. lat.
om. C,. . Cf. Iren.
" C . ...
,
,
,
,
,' ^ -J ^
Lai
tt
~. r
13 rr u.t.u
'
(sic)'C.
. C .
C .
Cf. Mallb. ,',' * '^
C, .
* , ' C .
C, .
* . . G, . " om. G.
* . C ,
C.
T>
, , . Cf. Iren
1 9
. > C ,
? f
9 9
9 1
9 1
9 9
9 9
9 9
9 9
3265
ORIGENIS
3266
1
nuin deorsum, a syllaba ipsius reccplam esse sur- 6 , *>

sum dicil ad complemenlum universi, mansisse au
tem soniiro inferne demissum tanquam foras pro- ,
jectum, Elemenlum autem ipsutn, a quo liliera cum
, ^.
pronuntiaiione sua devenil deorsum, lilterarum ait , * '
esse triginta, et unamquamque trigiola illarum lit- | ,
leraruin in sese habcre alias lilieras, per q as
3 0 8 3 0 9 nomen liilerae appellaiur, rursus aa- [. 206.]- , *
lem alias illas lilteras per alias appellari litleras,
l alias bas per alias, m in inliniium evadat mul- * ,
liiudo singiilalim liueris scriplis. Iu bunc aulem mo ' ,
duni apertius discal quispiam id quod dicimus : Della , * .
elemeiilum constat liiteris quinque, , , , , , *
ct bae ipsae tiiieras aliis scribunlur litteris, et hae

aliae rursus aliis. Si igilur universa subslanlia l i l , , ** *
terae Delta in '> evadil, cum semper aliae , , lillerac alias gcncrem el sese excipiant invicem,
' [ ,
quanto niagis illius eleuieuii esse majus mare l i l - ] .
terarum? E l si uua sota liuera slc infinila, videle , universi nominis profundilalem liUerarum, ex qui- ,
bus Propalorem Marci laboriositas, vel dicaro prava *
scdulitas, vuli conslarc. Quapropier Pairein, qui ; ,
nossel se comprehendi non posse, dedisse eletnculis,
* ,
quae et seones vocai, unicuique illorum proprium
,
bonum eflari, quandoquidem unus non posait uni- . .
vereum eloqui.

, , * ^,
. .
44. His auiem exposilis Tetraelyn ei dixissc :
\
iam volo 3 1 0 3 1 1 psam libi Yerilalem osten . | [. 207 ]8
soniim deorsum, a syllaba sua sursum receptam C , ?

dicil ad impletionein univcisi, remausiss\ aulem
,
deorsum somim quasi foras projeclum. Elemenlum
, ^. ,
autem ipsum, ex quo iliera cmn enuntialione sua
*
de&cendil denrsum, liiterarum ait sso X X X , et
,
unamqiiamque ex bis X X X litteris ib semeiipsa
,
habere alias lilleras, per quas uomen liUera* uo , *
minalur, et rursus alias per alias tiominari liueras,
ei alias p<?r alias, ita ut in imtnensum decidal inul- , ^
liludo liuerarum. Sic autem planius disces quod d i - * ^ , *
cilur : Deha etameulum litieras babel iu se quin- ,
que, el ipsum etE et ei Tel A , ei bae rnrsus lit- . *
terae per alias scribiintur iilieras, ei alia? per alias. .
S i ergo iiniversa sub&ianiia Deltae in iromensum do'.
cidil, aliis alias litieras generanlibus el succcdenli- , '
bus aUcriilruiu, quaulo magis illius elemenli majus ,
esse pelagus lilleraruui? E l si una liitera sic iin ' ^ ,
inensa e.si, vide lolius noininis profiinduin lillera- * .
rum, ex quibus Propatora Marci Silenlium conslare
, docuit . Qnapropier el Palrein scienlero htcapabile > , ^
siiinn dedisse elemenlis, quaj el aeonas vocai, uni
cuiquc2 eoruni suam mutuialioiiein exclainare, co
; ; ,
,
quod noif posbit ununi iilud quod esl loltim enun

tiarc.
. \
3. Haic iiaque expouentem ei qualernalionem
dixisse : Volo auiem libi el ipsam osiendere Veri.

. . .
__. ,, _
, ,
. '
IIECTIONES.
, %
. C. *
* . C.
,
* C
, C. * . '; C . Cf. Iren, * . C, .
C, . . Uncinis indusa ex Irenxo siipplela-oin. C, M .
'
. C, Ireittttim seciiius. ;, ,
C, Cf. Ircn.
C. * .
. ! C, . . C, .
3267
CONTRA ILfiltESES L I B . V I .
32C8
- dere; deduxi enim eam ex supernis aitlibus,

% ^
conspiceres eam miduiu et cognosceres ejus pulchri , \ tudineni, verum etiain auscuhares ei loqoenli ejus . " que pnideiiliam a Imirarere. Specla igitur capui
, , , - primuin stiperne , cervicem , Iiumeros [iiua
6, [ | , cum manilius] , pcctus , praecordia *
\ [ ] , , , - vcnlrein ZT, verenda , lumbos , geuua l l i ,
, , , , . libias K O , talos , pcdcs M N . floc esl corpus se , cumliim Marcum Veritalis, hccc species elemcnti,
,
httc iadoles lillcra*. E l vocat boc elcnicntum IIo . " roiiiein, el esse dicil foniem universi sennouis et

,
principinm omnis vocis ei universi ineffabilis diciio , 0, neifi Silentiique, quod tacelur, $. E l boc corpus
.
ejus. Tu vero sublimem exciians menlis inielligen.
liam accipe genialem et palriuin sermoucm cx ore
, []
Yeritalis
.
'. ,
45. IKec cum illa dixisset, inluenlcm cum Veri
Ulem ore aperto loculam esse sennonem, sermo , [. 207. 208.]
neni aulem nomen exslilisse, 3 1 2 * 3 1 3
HOPICII
, , essc hoc, quod novimus el loqititmir, Cbristum Je, ,
sum, quod elocuiam iltam illico conticuisse. Exspe . |

ctante aulcm Mano phira eam loctiliirain, rursus
, Tetraclys in medium progressa dicit : Tam exilem

arbilratus e9 hunc sermonem, queni ex oreVeri , [ ] taiis audiisli; non boc, quod nosli viderisque tibl
, dudum lcnere, boc esl nomen; vocem enim sobm
icnes ejus, vim aulera ignoras. Jesus enitn esl in , *
18
18
18
1 8
11
E L
1 8
1 8
10
8 1
- C
, '
,
* ." "
, ,
, ,
, , , ,
, , ,
.
, ,
: .
"

^ 0
. .

.
-'. ,
- ry
, , -
, ,
, *
.
,
.
,
' ( .
reg. ) *
talem; drposui cnim illani de superioribus dificiis,

ul eircumspicias eam nudam el intuearis formosilafem ejiis, sed el audias eam loqiieiuem el adinireris sapieniiam ejus. Vide quid igiiur capul ejus
siirsum priinom et ft, collnm aulcm el , liumeroscum manibus el X , peclus el , ciiicltim
el T, veulreni ei T, verenda el , fcinora
el P, genua cl , libias ei 0, crura el S,
pcdes et N . Iloc esi corpus ejus quac esi secundnm magum Veriialis, hsec flgura elemenli, hic
cbaracier litiere. vocai elemenlmu boc Homiiieni; esse aiiiem ftmieui ail eum omnis verbi et
iniiiiiiit universa? vorisel omnis inenarrabilis enarrationem el laciii Silenlii os. Eiboc quidein corpus
ejus. Tu aittein sublimius arflevans sensiis inlelligetiiiam atitogenitora el patrodolora verbum ab ore
Veriialis audi.
4. Haec aulem citm dixissei illa, allendentem ad
eiim Verilaleui el aperieuiem os loooiain esse verbuin, verbum atilem nonieu faclum, ei nomen esse
boc, quod scimus el loqnimur, Cbrislmn Jesuin,
quod cutn noininassel siaiim lacuil. Cum atilem
pularct Marcus p)us aliquid eain dicturaii), rursus
qualernalio venicns in tuedium ait : Tanqiiam conlempiibile puiasti esse verbum,quod ab orc Vcritaiis aitdisii. Non boc, quod scis ei pulas bal>ere
olim est iiotneu ; vocem eniin ianlum babes ejus,
viriuieai auleiu iguoras. Jesus autem esi itisigtie
VARIiE LECTIONES.
8
1 8
1 1
oro. C, .
C, .
. C, .
C, . an ?
, __.
.
G.
, qrn sjjatium vacuum esse j n C ail,
" . C, .
. C,
,,
_

. C, . " C, .
C,
R. Srbniiits, C, * . .
ad<i.-M.
, " . C.
T
1 8
18
18
4 1
1 8
8 8
81
3209
ORIGENIS
3270
ssguc noincii, scx hahena lilieras, ab otunibtis, qui , * .
,
sunt ex vocatis, iiivocaium Alterum autem (b. e.

Cbrisius), quod est apud ASones pleromaiis mtilti []

pbx, alia est facie et diversa forma, quod cognotchurab illie cognaiis, quorum magniludincs- sanl
, ' ,
apud eum perpeiuo.
* 46. Has veslras viginii quattior lilieras scko tan*. *
quatn itnagines emanavisse ex illis tribus poleslati- ^
bus, qu.Te ampleciuntur elemenlonun quae superne
[] " [**
sunl universum numerum. Novein enim mnlas l i l - .
leras tibi persuade esse Palris ei Yeriiaiis, 3 1 4 "
3 1 5 propierea quod muli sunt, boc est ineffabiles
,
el imJicti; semi vocales aulem, quae oclo sint, L o g i [. 208. 209. j \ *
esse ei. Vilo, quoniam sini tanquam mediae inler
, , ,
mutas ot vocales accepcrintque stipertorum emaua- "
liouem, corum autem, quae sunt inferue, ivversio- ,
/
ncm ; Yocales auHm,quac et ipsae septeui sinl, IIo- ^ *, '
minis esse et Ecclesise, quandoquidem per Hoininein | , ,
egresâ vox figuraveril universa; sonus enim vocia ,
*
ftgiiram iis circmndedil. Est igilur Logus babens el
Vita oclo illas liueras, Homo autem et Ecclesia . "
" ,
i i l a s scpi(>m, Pater atilem et Yeriias novem illas.
In diTcclu igilnr compuli is, qui de erde remoius ,
.
iuesi in Paire, descendil euiissus ad f um, a quu segrcgaios erat, ad corrigeiida ea, quas acla eranl, ,
' * \ nl plpiomaium uuilas in bono conslans ftuctuin
fcral unam in omnibtis, quse est ex otmiibtis, po- , *
lesiaiem. E l ila qni esl illarum septem, octo illa
nomen, sex babens litteras, ab omnilxis qui tunt C , . _ *

, ,
vocaibmi* cognilum. Illud autem, quod esl apud
aeonas pleromalU, cuni sil niuliifariani exsbieus, .
alteriua est fonna? ei alteritislypi, quod itiielligiiur
abipsis, qui suui cognaii ejue, quorum maguilu- , '
, * .
diues apud eura suul semper.
'. * *
5. Has igiiur, quacapud nos suirt viginli qualuor
6;
liUfra, emanaliones esse inlellige irium virtuium
imaglnalos, earuin quae cominent universum quae
. *
Ktiiit sursum elemeiiiorum numerum. Mutaa eutm
liueras novem pula esse Palris el Veritalis, quo-
uiain sine voce siitl, hoc esl et inenarrabiles el ,
ineloquibiles; seinivocalee auiem, cum siot octo, , ,
Logi rase el Zoes, quoaiam quasi medi* aini inter
tnulas et vocales, el rccipere eorum qtiidein, quae ,
fcupersint, emanaiionem, eorura vero, q u giibsinl, ^, *
elcvalionem. Vocales auiem ei ipsas scpiem esse \ , .
Aiubropi ei Eccleaiae, quoniam per Anlhropam vox ,

progrcdiens formavii omnia; souus enini vocis formaui cis circumdediu Est igilur Logos babent et D
fa
^ .
Zoe ocio, Anlbropos auieui et Ecclesia seplem,
" . i i
Paier autem el Alelliia novem. Ex iniiiori auietu
* ,
c.oinpuialioiie qui erai apud Pairem desceiidil,
.
uiissus illuo, nuda fuer.ti separalue, ad tiiueiida- ,
lionem ractoriiin, ui pleromaunii unilas neqiialiia ' ietu babcna frucliiicot uiiaiii in omiiibtis,quaj esl ex
.
omiubus virius. E l ic U qui esl uumeri septem
.
0
VARI LEtTlONES.
" $8, . . C , . , quod neque Epiphanins
eqiirt Iren rns lal, noruul, per erroreni irrepail G.
. [ | . * . C , .
uncinis inclusimus Aule inserenduui esae censei . " C, . " ^ . C.
* . Iren. graec. : qua* eubeinl Iren. lat. : susp. Hasauelus : ao
%; C.
(1
^? '^. C, .
C.
:. a C.

4 1
3271
CONTRA HASRESKS LIB. V I .
3272
8 9
. rtim nacius esl polestalem, et facti sunl tres loci

, \ ol
illi aequalcs numerit, utpoie ogdoades, qui qttidem
;,
tres sibi addili viginli qualuor illarum oslemleruot
'

numerom. Tria auiem elementa 3 1 6 * 3 1 7
. , ([] *
(qua? ipse dicit esse lernaruin in conjugatioue po[. 209. 210.]
tesiatuin, quae sunl aex, unde emanamni viginii
, & , * ^ * quatuor elemenla) quadruplicala ineff.ibilis quaier ), nionis compulo eumdem alque illa nutnertim facinni,
qusc esse ait Innoininaii. Ferri auiein illa a sex

poteetaiibus iu simililudiiiein Invisibilis, quorum
, , *
. eleineiuorum imagines imaginam sex diiplicas l i l , leras exsislere, quae admunerata; viginii quaiuor
elementis ex potesiale analoga numerum (riceua | , &
riuin efficiunt.

.
\
47. Iltijus compuli bnjnsqne clispcnealionis fru
ctum ail in siiiiililudine itunginis appamissc Nliim,

qiii post scx dies quarlus ipse asccmleril iu nicn , ,
tem ct facitis sil sextus, qui desceiideril ei dctrn ,
tus sil in bebdomade, cuiu cssei insiguis ogdous c l

in se baborel iiniversuni nunifrum elemcnioriti,
quem nianifestawrh cum ad bapiisimmi vcuisscl,
, ,
, , columbae descensti*, qurcsii ' el ', per muitfrum,
qiii osiendiiur 801, el pronlerea Mosem dircre in
, *
, scxlo die boniinem factum esse. dispensatioucm
parascrve,
. [. 210. vero passionis in sexto die, qua*
211.] , 3 1 8 ~ 3 1 9 tillimum bominem ad regentTaiioiicni
, primi bominis npparnissc. Ilujus dispcnsaliouts i n i liuin ct finem scxtam esse boram, in qua aflixus esl
. cnici. Perfcciam (*nim Meniem inlelligmtem seua
rium niiinerum, qui potestalem babercl rrealionis
, .
et regeneraiionis, inanifeslavtsse filiis lucis p<r
,
cuin, qui apparult insiguis, eam, quac pcr ipsum
,
8 7
i , , a
88
88
4 1
4 1
4 8
44
441
4 8
4 8
4 8
8 8
9t
8 8
eoruin qui sunt ocio accepil virttttem, ei facia sunt

,
iria loca similia immeris, citm siiu oclonaliones:
;,
* qune (er in se veuieniia viginli qiiatuor osiendertinl iiumerum.Ei tria quidcm elementa (qtiae clicil
.
ipse trium in conjtigaiione virluium exsislerc, quae
;
fiunl sex, ex quibus enianaveriinl viglmi quaiuor
, , (*
, liiiera*), quadriperlita inenarrabilis quaieriiatiotiia
raiione eumdem ntimerum faciunt, quae qiiidem
^
dicil illius, qui esl innominabilis, exsisiere. lndiii
, * . autem e*i a Iribus virtulibus iu simililudiiiem illiue,

, * qui esi invieibilis : qttoruin eteuicntoruin iinagtnea
, & Imaginom esse eas, quac sunl apud nos duplicea
litlere, quaa cuin viginli quatuor litieris adiiumerames, virlule quae esl secuudum aualogiam, tri .
ginia facimil nuaieruin.
*.
6. Httjus ralionis et disposiiionis frucium dicii

in aiinilttucfinem imaginis apparuisse illum, qui
( cod. Reg.)
post vi dies quarlui asceitdil in moniem, el faclus
esl aexlus, qui descendit et detenlus cst in hebdo , ,
made, cutn essel insignis ocionalio, et haberei in
,
se oinnera elemeiiiorum numerum, quem nianife
flovit, cum ipse veiiissei ad bapiismuin, coluinbaa
,
M
8 7
. C.
' C .
C. Cf. Iren. el i>fra . 324, 9, 10. " *
add. .
. C .
(
. C.
C.
G .
C.
. C,
. C .
. *
.
. C,
Cf. iiatlb. , 1 tqq. Marc. , 2 sqq.
. G.
, C.
,
G.
8 8
4 8
4 4
4 9
4 8
8 1
8 8
4 1
4 8
1 8
4 8
4 9
4 8
4 7
9 8
7J
ORIGENIS
3274
88
postea accessil, regeuerationem. Unde eliam du- ; [ ] *

plices lilleras insignem numerum haljere ait; i n s i - [] * . "

gnis enim iiumerus commistus vigiuti quatuor l i i - \ |

(eris triginla lillerarutn nomcn effecil.
.
',
4 8 . Usus autem est mintslra seplem numeroriim
magniludiuc, ut consilii a semeiipso consulli niani- , []
fesiaretur fructus. Insignem auiem in praesenti, ait, . . ,
, \ ,
intellige eum, qui die insigni formalus esl, qni
quasi disperliius est el exlra mansii, qui ipsius po- ,.
lesiatc vt inlelligenlia pcr ipsius propagiuem liitnc \
seplem poieslalum imilalione septcmplicis poie- [ ]
,
slatis animavii miuidum, eumque aniinam conslituiiesse universi visibilis.Utitur 3 2 0 3 2 1 igilur
*1 [ p . 2 l i . 2 l 2 . ] \
el bic hoc opere tanquam sponte a se facto, illa
; ' ,
vero minislrant, cum sint imitamenta rerum imi , , lalione non expressarum, cogiiationis malris. Et
.
primum quidem coelum faiur A , alierum aulem E ,

, \ 4
lertium auiem H , qtiarlumaitleni, quod esl medium
, , *
Inter septem, I lillera poleslaicin, quiulum auieni
0, sexlum auiem T, seplimum aniem, quod esi , , *
', '
quarlum amedio, . Poieslaicsque omnes in unum
'.
complicatae sonant et gloriflcant illum, a quo pro8 8
18
8 8
( 5
8 8
8 |
8 8
88
dcscensio. qu.T csl Q el A ; numerus enim ipsins

iinum ei D C C C , et propier boc Mosen in sexta die
dixisse bominem facluin. Et disposilionem auiem
in sexla die, qnac esl in ccena pura, novissiimun
bominem in regeneraiionem primi bominis appa-
,

,
.
\

*
*
.
\ ^ ^
meriim iusigncm habereail. Insignis enim numeru* cod. K e ^ . ) .

"
uimnisius vigimi qualuor elementisXXX liucraruui

Doiuen cxplicuit.
7. Usus esi auiem diacono seplem numerorum .
magnitudine, quciuadmoduin dicil Marci Sige, ul ab
se cogitatae cogilalionis manifesletur fruclus. Et , ,
insignem quidem hunc numerum in prasenli ail .
eum, qni ab insigni figuralus esl, inlelligi, eum,
qui quasi in partes divisus esi aui pracisue el foris , , ,
pcrseveravit, qui sua virluie et prudeiuia per eam, ^ , ;
quas esl ab eo, emissiouem buuc, qui est sepiein
virlutum secundum imilaliouem bebdomadis vir- *
uilis, animavii mundum, ei animam posuit essc ( cod. Rag.) ;

Imjns universi, quod videtur. Uliltir autem el ipsc
)^ .
bic boc opere qnasi sponlance ab ipso faclo, reliqua vero mitiisiranl, cum siut imilaliones inimita- ' ,
bilium, enlbymesin malris. E l primuin quidein
< oelum sonal A , quod auicm esi posl illum E , ler- .
lium auiem H , quarlum vero el uiedium numeri VU , , ,
loiae virtuiem enarral, qiiinttim vero 0, gextum .
auicm T, septiiuuin aulem et IV a medio 0 elemen- , ', ,
|,
luin exclamal, quemadmodum Marci Sige, quae
f , ,
inulia quidciu loquacius cxsequilur, tiibil autein veVARIiE LECT10NES.
8 8
8 V
ei uncinis iticlusiinus.
, C " . ^ ^
^
^
. c o l l . Iren. [ ] . C,
U "
^
deiur, per:iueiia fortaseead / lin. 70. '.
.
C. ^ C .
, ' C, .
Cf. Jo Laurcnl. PbilaiMphen. *
ÎS^

"
Roether.
. C.
. C, .
. bcbollus, , , .
. C, .
5 9
88
6 8
8 4
8 8
C O X T R A II E R E S E S LIB. VI
3 2 7 5
, * -
,
. ,
, \

,
$
. []
, , ,
; , [ . 212. 213]
*
*-
*
01
*.
, $
, * ,^
-
.
'. .
*
, , ,
| .

, 8 ?
8 8
81
8 8
3276
lalae suni, glorifuatioaulem sonorum sursiim missa

est ad Propaiorem. Hujus autem glorificationis sonuin in lerram delaium ail flclorein exsiiiisse el
genitorem rerum terreuarum; doeumentiiiu auiem
repeli a recens natis iufanlibus, qiiorum anima,
simul aique ex uiero emersil, exclamai pariier
uniuscujusque borum elemenlorum sonuin. Sicuii
igitur, iuquil, soptem ilhe poleslates gloriticinl
Logum, ila eiiam anima in infaiiiibtis laciymans.
3 2 2 * 3 2 3 Propierea autem et David ait dixUse :
Ex ore infanlium et lactenlium perfeciiii laudem, el
rursus: C/t gloriam Dei. Quando atiieui
io aorumnis versabilur anima, exclamai nibil aliud
nisi 0, quandoquidem cnicialur, ul aniina, quae
supra esl,ubi coguovii id quod sibi cognalum est,
adjulorem ci demitlat,
8 f
8 8
8 1
49. E i de bis quidem bacicnus. De vigiati qualuor lillerarum aulem origine boec doccl: Una cum
Soliiate exsiare Unitaiam, ex quibus dua propngines, boc esl Monas el Untim, quae addilas qnaiuor
exsiiieruul; bis enim duo qualuor. rursus duo
et quatuor in unum composiia senarium ituinerum
luonsiraverunl, ba?c sex aulcm quadruplicata illas
ruin loquens nOQnnat. Quae virUifee, ail, omnes s i , , niul in invicem complexx soiianl ei gloriiicant
, * - illiim, a emissa* suiii. Gloria atitem soui niii. . lilur in Propatorem. Hujus aiiiem gloriGcaiiouis
. sonuin in leiraiu delaium ail plasmaforein facluia

ei geucraiorcm eorum qua suui iu icrra.
.
8. Ualrnsionem auicni affert ab iis, qui nunc na ' .
, $ ecunlur iiifamibus qitoium auima, aiiuul ul de
. vulva progressa esl, exclamat uniu&cujiisque ele , , menli bunc sonnm. Sicul ergo sepieni viriines,
, inquit, gloriiicanl Verbam, stc ct aiiima in infanlibus plorans el plangens Marcuin glorilical eiim.
.
Propler boc auiem et Bavid dixisse : Ex ore infan *

01 lium lactcniium {% Ittudem ; ci jlerum :

. Cwli enarranl gloriam Dei. E l propler boc, quaudo

; in doloribus el calamilalibus anima fueril, iu rc Q levationein suani dicil 0 iu signum Jattdalionis, ui
, - coguosccns illa, qtia sursum esl, anima quod esl
cognalum suum adjulorium ei dcorsuin iuiiiai.
; .
9. de oimii quideui nouiiiie, quod est X X X l a '.
, - lerarum, el de Byibo, qui augiiienluin accipii cx
bujus liltcris, adbuc eiiam de Veriiaiis corpore,
,
- quod esl duodecim inembrorum, unoquoque uiem, , , D bro ex duabus lilleris coiislanle, el de voce ejus,
qiiam locula est non locuta, ei de resolutioiie ejus

noiniiiis, quod non esl eiiarraliim, ei de uiundi
-
* , ; - anima el bominis, secundum quai babenl illam, qua)
esi ad imaginem, dispoMtioiieni, sic deliravii, eic.
. . . .
Gap. 15,1. Sic autem anuunlial perquam sapiens
&
eoroin Sige generaiionem XXI demenionim : Cum
, , * & Soliiate csse Uniialem, ex qtiibus dua3 sunl emis, sioues, sicul pradiclum est, Monaa et Ueu, quae duplicaiaa IV l'acl33 eunl; bis eiiim duo quaiuor.
.
rursus duo el quaiuor in id ipsuid compositai V(

, - maiiifestaveruut iiuuierum, bi auleiu sex quadiuVABIiE LECTIONES.
87
8 8
8 8
8 8
f 1
. C.
C.
C, . add. . - Psalm. , .
G.
Psal.
xviu, 2.

C, abundans boc loco ex inarginc illalum vidiiur, uli
U .
JraiU. A V I I I , * .
n ^ w w * v i , u / , n u u i i u d i i s
* '
"luis noiavcril
noiaverii correciiunem
correciiunem .
. ul
l^gaiur
l^gaiur .
.
.;. ^ C.
U
ad
aiiquis
.
. C, an ?
C .
8 8
9 8
8 8
3277
ORIGENIS
3278
viginli qaatuor (sc. lilleras), Et primi quidem qaa- . \ \ ] [. 2 1 5 . 2 1 4 ] , ayUa
tcroionis nomiua, quae 3 2 4 * 3 2 5 sancla sanciorum
\ ,
iiilelliganuir ei quae proniintiari nequeant, cognoact
a solo Filio. Haec Pater novit quae sint. Ea auteni,

.
qtia? ouin sacro stlenlio ei cum fide enuolianiur, bajc

snnt : Arrheius ei Sige, P.uer ei Aletheia. Ilujns * " ,
aiitein quaiernionis nniversus numerus viginti qaa- \ . 4
.
luor est elemenlorum. Arrheius (") enim
Labet &eplem eleroenta, SigefEeiyfy quinque, ei P a - , ()
ler () quinque, ei Aleiheia () sepiem. , , \ .
, \ .
Pariier aulem eliam alier quaternio, Logog ei Zofc,
"
Ambropus el Ecclesia, eumdem numerum elemen . \
lortiin reddiderunl. E l Salvatoris effabile nomen,
hoc esi Jesuin (), liitcrarom esse sex, inef- [ ] fabile auteiti uumeraiis singulalim liiteris littera- , * ^ * '
1
rum viginti qualuor esl', aulem (- ) duodecim. Ineffabile autein Chrislo noinen
, () ,
iriginta elemenlorum et ipsum esl aecundum litie- ^
ras, quae in eo insunl, elemenlta singulaitnn nuine-
raiis. Christus ( ) enim nomen eleinentorum . ()
ono esl. (X) enim littcra iriuin eleiiienioruin esl, . | ,
3 2 6 * 3 2 7 ( M auiem duorum, euI(E) duortiro, et [. 214. 215] (/ , , ' I () qualuor, E(sigma) quinque, et (lau) irium,
, * , \ * , *,
(0) auiem duoruiu et irium. Iia id quod in * . ^ Cbrisio est ineffabile dicuni iriginu ease elemenlo- . \ , ,
rum. propler boc aiuni eum dicere : EgoA et 0 , * , *osteiideniero columbam quae hunc taabet uameruro, ,
qui est ociingenia unum.
.
60. E l Jesus vero bauc habei ineffabilem origi'.
tiem. Eleuim a matre tiniversoruin,, prima lelrade, . ' , inslar iiliae provenil allera leiras, ei cxsltlil ogdoas,
,
9 9
plicaii viginli quatuor generaverunt figaras. Et qui .

dem quse sunl priiiiae quaiernalionis nomina sancia
\ ,
sauciorum inlelliguitiur, quae non possunl enarrari;
, iutelligiiuiur autem a solo Filto, quae Paier scil , .
qua3iiam smu. Alia vero, qux cum gravilaie ei ho- \ *
nore el iide nominanlur, apud euni sunt baec : ,
ei , c i . Hujns auiein qua- \ .
leriiaiionts iiiiiverftus numerus esl liileraniin viginii
. "quwiuor. eniin nomen litleras liabel in se
, U
eepieiu, quinque el quinque el
, \ ,
VII, qua composila in se, bia quinque ei bis se- \ ,
pteu), 1 niinieruiii adiiiipleverum. Siiniliier e l
scciiuda qualernado Logos ei Zoe, Ambropos el
Ecclcsia eiintdem numeruin elenieiuormu ostenderont. Salvalori* quoque narrabilc notncii
. \
lilVerarum esi sex, iiieuarrabile aiilem cjus liuera- ( \ ^ ,
ruiu vigimi qualiior, ei liiieraruui X U ,
(sic) ' ^ ,
qiiod ebl auiem in Cbnsio inenarrabite, liue.raritm
,
X X X . propter boc ail eum ei , ui
& . \ iiiauiieelei, cum buuc uuiiserum babcal bajc avis. D \ . ,
.
2 . Jesns auleui banc babet, iuquit, inenarrabilem
'. , , ^
geneaira. niaire enini univer&orum, id est :
. ,
quaiernaiionia t iu filiae locum proioisit secunda
,
LEGTIONES.
. C , . om. C , . . C , . C. m. ^. 06 , n . " . *.
*. coll. lreu. "
puimuiub, buc
. Hasc verba, quas liu. 1 2 exp
iransponenda esae videniur. Cf. Iren. *
^^ . ( C. *
II.
"
.
C. Posl
. . C, adduiu
. ''
.
.

.
--
* \
; .
H . T C al quas seqitoniur usipie ad liu. 1 9 . desuni in lrcnaeo.
wiXjJov C, . . C, . . C, . . C. . . C .
. . . ibid. 1, . 2 1 , . C.
e
3279
3260
, , uiide provenit decas : ita exsliierunl oclodecim. De

cas igiiur congressa cum ogdoade, posiqnam decu
plicavit eam, oclogenarium numerum produxit, et
[ ,
octogenarium rursus poslquam decuplicavit, nuine ]
runi qui est oclingentoruro genuit, ul sit universus

,
nuiueius litteraruai ab ogdoade secundum decadem

progressus 888, quod e*l Jeeus; Jetus eniro nomrn
, [] ' *
ex uumero liiierarum esi 888. Et alpbabetum vero
/,
Graecoruni habel monades oclo el decadcs octo ct
hecatonlades octo, numenim ociingenlorum ocie. '
gtma octo exhibens, 3 2 8 * 3 2 9
Jesum, qui
[ | ]
ex omnibus tiumeris cousiat, proptereaque eum se
, vocare ei 0, generaiionem suam ex omnibus or[. 215] ", ,
tam indicaniem.
. [* ']
,
.
'. * 51. De fabrkatione aotem bujua Ha dicit: qua ^ - ternione ahero poieslates emanasae, qux fabricave
rint Jesnro qui in terris apparuii, et Logi obiinuisso
, \
locuin angebim Gabriel, ViUe autem apiriium san , , ctum, Hominis aulem AUisslmi virlutem, Ecclesiao
, aniem virginem. Ua qui est ex dispensatione bomo
. * per Mariatn editur aecumluni eam. Cim auiem ve
nisscl in aqnam, descendisse in oum lanquain co. /> ,
lumbam illam, qui ascendil superne et doodecimoin
9
1 9
11
1 1
, 9
n o c
e s l
1 4
1 9
1 9
1 1
9 9
, ,
. ,

,

, , * C

< . " " .

,
[]
, , ,
, .

, . . .
f. *
,
*. ^ , , ^ ,

, ,
, ^
\ [
rod. Kg.]. *
,

quaternalio, el facia est ocionatio, cx qua progreaea

esl decas; sic facium est XVIII. Decas itaque adjuncia octonationi ei <le< uplam eam faciens L X X X
fecil nmnerum, ei rursus octuagies decies octingenlorum numerum iecil, ul sii utiiversus lilierariitn numerus ab octonaiione in decadem progrcdiens oclo el ocluagiula cl DCGC, quod esl Jesus;
Jetus euim iionicii seciiudum Gracarum liilerarmu
coinpuium DCCC euiu L X X X V I l l . Uabcs maiiifesie
el supercadesiis Jesu serundum eos genesim. Q<iapropier ei Graecorum baberc monadas ono et
decadas Y l l l ei becatonladas VIII, D G C C L X X X V l l I
iiuiiieriiiii osieudeniia, boc esi Jesum, qtii est e i
oiimibus constans numeris, ei propler boc el U
mmiitiari euin, cum signiiicenl ex omiiibus ejus generalionem. E l tierum iia : Primae quaieruaiiouis
secundum progressionem numeri in semei ipsaiu
composiio- X apparuil uumerus, etc.
3. qualernaiione enim procressi sunt seones.
Erat autem in quaternatione Anibropos el Ecclesia,
Logos et Zoe. Ab iis igitur viriuies, aii, emanaue
eneraverunl eum, qui in terra manifestalus est,
esuin, et Logi quidein locum adimplesse angelum
Gabriel, Zoes auieni Spiriium sancium, Amhropi
auiem Altissimi viriutem, Ecclesiae autera locum
Virgo oslendil. E l sic ille, qui eai secundum dispositionem, per Mariam geueraiur apud eum bomo,
quem Paier omnium irauseuniem per vulvam elegit
per Vcrbum ad agniiionem suam. Gum auiein ve-
VARIJE
LECTIONES.
, , . G, quod raulavil , . Nimirum non perspexil I brarium,cuin in libro suo reperissel , depravasse in [], et deinde numerum ipsiim denuo
addidisse.
* . C.
om. G.
C. G.
. C.
C, .
deletidum esse jam suspicalus esl.
. C, .
supplevil .
C, II.
. C , M .
oni. C, .
C.
Cf.
Luc. , 26-58
, C, .
. C, .
9
1 1
1 9
1 9
1 9
1 9
1 9
9 9
1 9
1 9
9 9
1 7
t 9
9 1
381
ORIGENIS
3282
9 9
numerum impleveral, in quo exslal semen eoruip,

qui sunt una cum eo saii ei una Jesceuderunl e l ,
ascenderum. llanc antem poltslaiem, quae desccn-
.
dil in eaui, seinen aii esse pleromalis, babens in se
[] ,
ei Paireni el 330*331 Filiuin ei eani, quai per
[. 215. 216.] ,
bos cognoscllur, innoniinabilem polestaiem Sigae et
\ universos xoocs. E l boc (sc. semeii) esse Spiriium
|
iu eo, lucuiiiin per os F i l i i , confcssum semei csse
; ; .
Filium bomiuis, c l qui tuaitifesiaveril Palrem, poslqiiam aulein desceitdissel iu Jcsum, unilum essc , *,
\ ^.cum eo. E l dejecii qnidctii moriem, aiunl, qui ex
dispeusaiione esl Salvaior, nolum aulem fccil Pa* ,
irem Cbrbliun [Jesmn]. Esse ighur ail Jesum qui- . ,
, ,
dem nomcii bomiiiis, qui ex dispensalione e s l , po [ ] .
silum autcm esse ad absimilaudum el adumbraiidmn
illuiu bomiiieui, qui eral in ipsum descensuriis, ,
quem in se recipiendo babueril, et esse ipeuui \
utioem, ipsuin Loguin, ipsutn Patrem et Arrbetum
, '*
et Sigeu el Verilatciu el Eeclcsiam el Vilam.
, ,
, [*
.
'.
52. baec quidcm mamfeslum esse opinor onni
bus, qui sunl sana meiile, quam ttinl inepia louge ,
que remola a cognitione verae fidci, cum siul fru
etula a>tn>logicse invcnlionis el PyibagoriciC arlis
, ; , arilbmelica* , sicuCi discendi siudiosi prospicielis,

cum in iis, qnaj anlebac elucubravimus, bajc placila
. "
exposita sint. Sed quo aperiius osiendamus bos noo
" , ,
Cbrisli esse discipulps, sed Pylbagmae: eliam eorum,
9 9
, 7
9 9
9 0
1 1 9
9 9
quae de iueleoris aslroruiti ab iis decatilaiiiur, quaii- C [. 216. 217.]
nissel ipsc ad aqtiam, dcscendisê in eum quasi ro- . '

,
liiinbam cum, qui recucurril eiirsum, c l implevil

X I I nutnerum, in quo ineral semen corum, qui conseminali smii cmii eo c i condescenderum el co- ,

asreiiderunl. lpsam auiem virluleiti, quai desccndil,
.
seiuen dicil esse Palris, babens in se ei Pairem et
,
Fitiuni ei eam, quae per eos cognoscitur iunomina bilis virlus Siges, ei omnes xonas. E l bunc esse

Spirilum, qui lociilus est per os Jcsu, qui se con. ' :
fessus esi Friiutn bomjitis ei manifeslavil Palreiu,
,
descendens quidem in Jesuin, uniius esi. E l de ,
struxil quideiu mortem, ait, qui fuil ex disposiiiono
, ' .
Salvalor Jesus, agnovil aulcm Palrem Cbrismm.
Je>um csseergo noineii quidem ejus, qui estexdis- , , ,
posilionc bomo, dicil, posilum auicm esse in assi- .
, milalioiicm et liguraiioiient ejus, qui incipil iti eum

dosccitdere, Houiinis, qiiein capieulein habere el
,
ipsum Hoiuiiieiii ei ipsuui Logon el Pairem c l
Arrbeiou c l Sigen ei Alclbian ei Ecclestaiu el D , ,
^
Zoeu, elc.

^. . . .
Cap. 16,1. Generaiiouem itaquc oeonein el errotjj\
rem ovis el adiuveulioncm adunantes iu iiuuiii my
siice audiMil aiiniiiiiiare b i , qui in numeros omuia

;,
deduxcruni, de iuouade ei diiabiate dicentes omnia
.
conslare. a moiiade usque ad qualuur uunieruuiei
VAftl.fl LEGTIONES.
. ??
7-;\6 oni. G, , qui scribciidntii csse opinalur :
[] . ** , C, . * . '^ C.
. an ?
. (1, . . . C, . .
um iitis iiiclubimus.
C, .
add. .
3: C .
/ ;;aOrti; C
1 1
4 9
, !
1 9
s t
CONTRA /ERESES L I B . V I .
32si
* . \ tunt per compendium 3 3 2 * 3 3 3 licebit exponam.

Dictinl quippe iiSRC : monade ct dyade citncin
,
coaslare , cl a monade quidem usque ad quatuor
, . .
numeraiiics iia generant dccadcin. Rursus aulcm
* ,
dyas prognssa ad insigne (id csi ), scilicel duo ei
, *.
qjjaluorel sex,duodecadem cfTecil. E l rursus nuifte
ranlibus nobis a binarto ad dcnarium numerus i r i * , ceuarius cfliciiur, in quo ogdoas ct decas et dode .
cas. Duodecadem igitur propier insigne babuissc

comilem suum insignem passioiwni , ei proplerea
,
cum circa duodecimutn uunierum erraitim e.sset,
ovem a grcgc palalam in errorcm aclam esse . . . . .
;:
**
siiiiiliter vero eiiam ex decado. Atque bac rcspi . ,
cientes dracbroam loquumur, quam perdiiam iv.ulier
,
accensa lucerna quaerebat, et illud quod in una ovc
, accidil damnum, et nouaginla novem intcr se coin
ponenles' 3 3 4 ' 3 3 5 numeros fabulantur, umleciru
Jp. 2 i 7 . 218.]
complicatis cum novem eflici i.onaginla el novem
,
numerum, el Iwjus rei graiia dici illud Amen com / , \
plexutn numeruni notiagitita novem. Aliura autcm
nuinermn
iia aiuni . Liiicram una cmii
"
episemo ogdoadem esse, quoniam ab oclavo siia

sil loco : deinde rursus siue episemo compuiani<>5
,
numeruu) ipsarum liiieiarum et componenles usque

k l
k%
43
sic gonerani decadem. Ununt entm el duo ti (res e

quaiuor in iiniiiri compositae decem xonum gencra
verunt numeitim. Rursus aoiein dualilas abea pro
gressa usque ad episeinon , duo et quaiuor el ex,
. . ' :
diiodecadem ostendil. E l riirsus a dualilaie siiniliier
,
numcranlibus nobis sque ad , X X X nnnerus
, .
C ostensus esi, in quo esi ogdoas el decas ei duodc<, ' , .
cas. Duodecadem igitur, <u> quod episemon habnc ,
ril consequeiilem sibi, propier epigemon passionem

vocant, et propler hoc circa XII numerum cum l a ,
bes quo3dam facla fui&sel, ovem luxuriaiam aber rasse, quoniam aposiasiani a duodecade factam d:,
cuni. Similiker ei a duodecade abscedeiKom unain
.
viriulem perisse divinaut, et banc esee luulierem,
- quae perdideril dracbmam el accinderii Jucemam
, - c l inveneril eam. Sic igilur el nuuieros reliqiios, in
, , - dracbma qui sunl uoveni, in ove vero undecim, per . | plexoe sibiinei ipsis, XCIX numerum generare, quo, , ni.un uovies undecim XCIX ftani; quapropier el
. Amen bunc babere diciinl numerum.
, ' .
.
2. Non pigritabor antem tibi el aliler eos inler.
prelanies anuuuliare, ul uudique couspicias fru,
. ' iium eorum. Lilieram eniiu U cuin episetno ogdoa , dein esse voluni, cunri ab Alpba beia ociavo sil
posita loco; rurbus iuruui aine episenio compuian *
- les numeruni ipsaruui liuerariim ei componenles
usque ad tt Iriaconiadcm o^leiidunt. Incipiens onua
', .
quis ab el periiniens in , per numeroe liltera ,
runi, abbtrabens auicin episcmum et insuper con*
,
y
VARIiE L E C T I J N E S .
" * (vel polius ) , an ' vcl ? , C.
Cf. lreo. Conlra llair. , l b , 1 sqq. " C. *
. C, .
Cf. Ireu. el qu:e Ma>biieius ad bunc locum atlnoiavil bis
usus verbis : itucdenario numero abilracto temel epuemo, qui quidem t/ litterarum ordinem cl numcrum
non venil, supersunt undecim lillera' duntaxal. Hinc in duodecaiie , tett, quod alibi dicitnt hasrenci
, defeciut unius liitera : fiaura defectus $eu patsionis, qua> abscedeme uno adne posiremv wonum
nuodecudi contiqit.
C.
Cf. Luc. xv,
Ame l.iciinam signavniHis
coll. lieiueo.
, C.
,, C, .
Posl qna-dam cxcidissc
vidcnlur.
*" . .
1 8
k l
k i
i e
PATROL.
4 6
(a.
XVI.
104
3285
ORIGEMS
3*>*i
ad trtgiuia ntimerum eduii:. Profecltis enim quis-

piain ab Alpha usque ad Eta iiunieruni litlerartim , | . dempto episeiuo reperiet iriglnta numenim. Quo- ,
niam igilur ex tribus pole&tatibus uniius esl nu- ,
, [] * .
merus iriginta, ter ipse repelitus numeruin nona
ginla effecii; ler cnim trigiuia nonaginta. Ita ogdoaa
iiiiineruin nonaginta novem ppperit ex prima , [ ]
ogdoade el decade et duodecade, cujus modo in in- .

legruin cogentea numerum faciunt triacontadem,
inodo duodecimum dementes numerant tmdecim ; ; ,
eimililer et decimum faciunl novem ; 3 3 6 - 3 3 7 [. 218. 219.] *
baec autem complicantes et decuplicantes numcrum ,
*
effictunt nonaginla novem. Quandoqnidem autem
duodccimus aeon reliclis undecira tpse digressus * ,
deorsum abtit aiunt consequenter et boe. Figura
eiiim litlerarum docet; undecimo enim litlerarum . loco posttara esse liUeram A q u numerum signi- ,
.
Dcai triginta, ei posiiam esse eam secundum imaginem dispensationis quae superne est, quoniam ab
Alpba littera citra episemum ipsarum liticrarum
', ,
numerus usque ad computaiua ex adauctione l i l * * ',
lerariun cum ipso nonaginla novem efficil no- , ,
roerum. Lambda auiem undecimo positum loco ad 6 '
iiitesligilionera ejus qui esi sui consimilia descen- "
disse , ul numerum impleret duodecimum , eoque ' . *
reperlo completum esse, aperlum esse ex ipsa flgura '
tlementi.Lainbda enim lanquam ad investigationem
, |
ejtis qoi sui consimUis etl egresium ubi invenit et , ,
anbripuU, duodecimi implevil locuin elemeuli J f , .
geminaiie coitipoeili. Quam ipsam ob causam
"
ciiam seae (id esl , Marcosios) effiigisae per co- C
, " ,
11
18

jcngens incremenlnm litterarom ,inveniet iricenariuiii numerum. Usque enim ad liuerain X V fiunt, , .
post deinde appositus iis VII ntiinenis II ei X X per- ' (sici *
llcil, cum auiein apposilum esl i i s / / , qnod esl VIII, '
admirabileiii triacoittadem adimplevit, ei bincosten- * , ', ,
,
duul ogdoadem inatrem trigiiila seonem. Quoniain
igilnr ex iribus virlutibus uuilus esi iricenaritis nu-
merus, teridem fachisXC fecii.El ipsa auiem irias .
in se coinposiia VHH generaviu Sic ogdoas XCIX ' ,
geueravti uunienini. quoniain duodecimus 02011 *
absisieiis reiiquil sursutn X I , consequenier dicunt .
lypum lilierannn in flgura Logi positotn esse (un- .
riecimani eniiti in lilleris esso , qui esi nuinerus ' .
X X X ) , el secundum imaginem positum esse supe- ,
riorls disposiiionis, quoium ab Alpha sine episemo
(
ipsarum litleraruin nuinenis usque ad composiius
', '), *
Hecundtim augmcnitnn lilicraruin cum ipso XG et
,
IX iacit niiinerum. Utioitiain auieui A , quje est uudecimo loto in ordiue, ad similis sui descendil 111- D , ,
'
qnisilioiieni, ui tmplerel XII iiumeram, ct cuin iu '
veniss<i eum adiuipleia esi, inanifeslum esse ex ipsa
. " _ ',
Nguraiioue liliera. enim quasi ad stii siimlis 111 ,
qiiisiiioiiein advenieus el iiiveuiens el 111 semel ra,
pieus ipsuin , duodecimuin aduuplevii locuin, U
,
liuera ex duobus Laiubdis A A consislenie. U . *
propter ai fugci-e eos per agmiionein XCIX locuui,
U i |
YAUL LECT10NES.
9 1
" ania em. C , . " add. .

. G, . " E l taec et q i Eptpbauius imerpretque Lalinus babenl depravaia auul. Billius el Mabsuelus recie moiienl i a Ireuxt v^rbis
loco aub&iiiueiidam csse litteram A . ' . C, ' . * . C , .
. C, . C.
C. . , *
.

3287
<rcot- gniitonem numeri, qui esl nonaginta novem, aedein,

* , . \
boc esi defodaro, imaginem sinistree ntamjs, 3 3 8 [. 2 1 9 ] S89 aucopari aolem onum, quod addiiam ad no , , naginla novem in dexiram ejus manum iranslnlit.
, , .
*.
Efficla antem esse per malrem aiunl (55) primum
, & , ,
qualuor elemeiua, quas a i t , scilicel ignem, aquam,
, , , terram, aerero, imaginero projecta esse illius quae
est auperne tetradis, potentiasque eomm una nu* ,
meraniee, veluli calidum, frigidum, humidum, sic , , , , cum, dicunt accurate reddere ogdoadem. Deinceps
6 . '
autem decem poiestates in huuc modutn computant:
* ,
aeptem corpora orbicularia, quae ei coelos vocanf,
, , , deinde orbem i l l u m , qui iilos complectilur, quem
. ' et octavum appellani ccelum, puppr eos auiem ct so [. 2 1 9 . 2 2 0 . ] lem ei lunam. Et harc , qua3 numero 340*341
decem sunt, imagfnes aiunt eese invisibilis decadis,
, *
qttse est a Logo et V i t a ; duodecadem auiem decl irari
[ ]"
por lodiacura qui vocaiur orbent. llsec enim duo. |
decitn eigna animatium manifestiseime Ilominis et
,
" . - Ecclesiae flliara duodecadem adumbrare dicuni. Et
qaoniam ax adverso jancium est, inquii, universo**, , $ , runi conversioni, qii est celerrima, quod superne
, ,
est corium, quod in ipsa concavitate gravatet exae
C boc esi deminoralionero , lypum sinistrae manug,

seclari auiem unum , quod additum super XCIX in
, dexieram eos inanum tranatuliU
. ^* , ,
, < ,
.
\ , ,
. Tu quidem baec periransiena, dileeiissiote,

oplime scioquomam ridebis mulium tanlam Hloruni
, . . .
in lumore eapienteiu euiliiliam. E i c .
*. '
Cap. 17, I. Vofo aulem tibi referre qtiPirjadmo , *
dmn ei ipsam coodiiionem eecunduiti imagincm i n , , visibilium a demiurgo, ouaei ignoranie eo, f brica. , tam per inatrem dicuni. Pritno quiilem quauior eie, , , , menia dicuol, ignem, aquam , lerrain el acrem,
* - imaginem emissaiu e*se superioria qnalernaiioiiia:
, , el operaiiones eorum cuin eis adouiueratat, id esi
*;, .
calidum el frigidum, bumecluro ei aridum, dili * genier iinaginare ogdoadeiu, ex qua decem virioiet
, , sic enumerant : sepiem quiden) corpora circumlata,
, qune eiiam coelo* voeaiu , post deinde coiiiineiitem
, . eos circulum , quem ociavuui coelum vocani, posi

deinde suleiu ei lunanu Haec cum sinl decein niinie ,
ro, imagiiiee dicuui esse invigibit decadia ejus, quas
*
a Logo ei Zoe progressa s i i ; duudocadeiu aiiieui
.
osiendi per eum, qui zodiacus voeaiur circulu.
^ - XII euini figna aiauifeelissiine bominia et Ecclesiat
, .
liliam duodecadcin quasi per quamdam inbrain
, , ,
pinxisse dicunl. e contrario auperjuncluui, i n VARIifi LECTIONES.
9 9
His lucem affenmt qux Cassianus collai. 24, rap. 26, ail : Centenariu$ numerus de siitistra iransfertur in dexleram, ei licet eamdem in suppuiatione digiiorum figurum tenere wideaiur,
nimium tamen quanliialis niagniludine supercrescit. Veleres siquideiu ulebaulur maiiuum digjlig ut
iiaiuerareni, el beva iudicabaoi ouiiuta luimeroe infra cealeiiarium digitie varie conlormatig, dexlera
vero iHimerot supra oemeiianum. Hinc Ulud Juveualis de Neelore, Sat. x : Algue tuot jam dezicra
compuiai annos, id eei, vixiljani amplius cenlum aunis. Sidonius Apolliuaris lib. ix, episl. 9 , Ad Fautum, in ttna : Quendoquidem tuo* anno* jam dtxiera numeraverit, id esi jain centesiniiim aiinum auigisli vel siiperaaii. Maesuelue, Cf. J . Wower, De polymaihia, c. 7, 5.
.
. C , II. Anle verbum Hippolytus non pauca praetermisil, quae apud
9 0
. C, .
| . C, .
ORIGENIS
qual tllius celerilalciu suamct lardilale , ui imra
irtgnila anuos circuilionem a signo ad signum

c i a i ; imaginem illud (id esi cedmn) ease dicunt
Teruiioi, qui oiatrem eorum, q u triginia uominuin
e s l , aiupleclitur; lunaiuque rorsus, ccelum ambeuniem inira iriginia dies, per dierum numerum expriroere aeonum; et solem vero, inira duodecim iiieuses
circumpleclenlem ei lerminantein orbicularein suaui
reversionem, duodecadem tuonsirare ; ei ipsos vero
dies, duodecim borarum men>uram babenles, imaginem vacuae duodecadis esse; el ipsius vero 3 4 2 *
343
zodiaci orbis circuilum esse partium irecenlarum sexaginla ; umimquodque enim eignum partes babere iriginia. lu buuc igitur modum el per
orbem imaginem coguaiionis, quse imercedai inier
numeruui, qui esl duodecim, el euni, qui esl i r i -
ginia, cusioditam esse dicuni. Insuper auleni el lerram in duodccim plagas divisatu dicenles, el secundiimunamquamqiieplagaiu aingulam quamque poiesiatem ex coelis per demissioncm suscipienlem, ei
ad siinililudioem parienlem liberos demiueiiti per
emanalionein polesiali, imaginem esse cjus, q n
superne eai duodecadis.
5. Ad h tc auiem conaluin demiurgtun ejus, quro
superne esl ogdoadis imiiari iufluiluin ei aeiernuiii
qatunt, universorum oneri cuin sil velo; issinuim
quod siiperpo&ilmu esi coeluin, qui (sic!) ad ipsain
coiuavaiioiieiii aggravai, ei ex conlrarieiate moderalur illonnn velui iiaietn sua lardiiale , ila ul in
X X X annia circuiium a signo iu sigmini faciat,
iinagiiieiii dicuiu cutn bori ejus, qui iricesimam C
nominis tlloruin maireui circimiconlinet. Lunam
quoque rursug SUUIII coebiui circuineuiuem X X X
mebus per dies iiumcrum X X X xoituiti siguificare.
E l solem atilem in duoikcim mensibus circuuieunu el periicieiileui i-ircul.irem suaitt apocalaîasin,
per duodecim ineubes duodecadem manifesl.ire. Et
ipsos aulein dies duodecim boraruui mensuraiu habenles lypuiu uon appareniis duodecadis cssc; sed
el boraiu dicunt, quod esl duodeciiiium diei, ex Iriginla pariibus adoruaiain propter imagiiieni iriacoiiladis, elipsius autem zodiaci circuli circumiiieuguraiiouetn esse pariium C C C L X ; quodque eniiu
biguonim parles babere X X X . Sic quoque per cirrulum iiiiagiiieui copulalionis ooruui, quas suul duodecim, ad X X X custodilaiii dicunt. Adbiic eiiam ci
lerrain iti XII climaia divisam dtceHles, cl in uitoqM0i|ue climala unauiquaiiique virtuleiu ex toelis
becundum ueiiiissioiiem suscipiciuein el siimle* gcneraniem lllios ei viriuti, quas demiseril ibstillaiio-
uem, lypum esse duodecadis c l (ilioruiu ejns iu.miia&lissinium asseveranl.
2 . Ad bxc auiem volentein aiunl demiurgum superwris ogdoadis inienniuabile et aHeritmn tt mlir
3290
,
,
",
,

^
, ,
, *
, -* ,
[. 2 2 0 . 2 2 1 . ]

*
; .

7 1
*
* [ ,
*
[']
*
" [] *
.
T
te
77
'.
oopt , (sic) 4
:
,

, ,

,
*
_
,
'

< *

.
.
, *

,
^ ( s i c j ,
*
.

, \
V A K L E LECTlOiNES.
* . C, . . C, .
vel !
. Recleobsefval Peiavms
aui apud Epipbaiiiuiu duas xqiiinoi iia!es coiilinere. Quod evidentius indicat i d , quod &laiim subjugilur : , , , Horam, </<* dfci duodectt**
yuri est, ex irigmia partibut contture. bol ciiim diebus singulis circuluui describit, qui iu xn ptries tricenarias divibUa gradibus cotislal CCCLX, ac proinde singulis boris aequinoclialis xv gradus duabus boris,
uve xii dici parie, xxx gradus conlloit. Massueius.
ODI. C.
, C .
* . C, . . C. . C
" . ' .
' , C, . ' , C, U
oui. C, .
1
7 1
t s
7 8
3291
CONTRA Il/ERESES L I B .
3292
, , el imerminura ol intomporale , el iinparem e]us

sempilerno ei indelebtli effingendo, quouiam fru ,
ctus sit defeclus, in bonc finem lempora et moinenta
\
numerosque iuuhennes ad aciernum ejus de suo
,
posuisse, opinantein in longinquilale temporum sese
.
imitari posse ejus a?ternum. Ibi vero d i c u n l , cuui
, [. 221223.]
eflugissel 3 4 4 * 3 4 5
Veriias, consecuium esse
* ,
mendaciiiro, el propierea expletis lemporibus dieso
luium esse ipsius opus.
.
'.
55. Haec igilur qui sunl a scbola Valenlini et de

creaiione el de universu dicuni, singulis vicibus
, ,
inagis nova adgenerantes, el hoc in fruclu depu ,
lanl, si quis novas reruin appellaiiones commentus
.
miracula edere videbilur. E l ex Scripluris singula
- qurrqne ad numeros, qui memorali sunt, accom |
modanies criininantur Mosem ei prophetas, cum
,

dicuiu allegorice mensuras a3onum illos dicere: qux
,
apponere mibi visum non est, utpole nugatoria ei
,
,
vana, CUID jam beaiua presbyter Irenasus graviicr
- ei curaie placita eorum excusserii, a quo ei eo ^ , *
rum invenla [accepimusj, demonsiranles eos ex
[] , Pylhagorica pbilosopbia el aslrotogorum curiosi, laie liaec muiuaios impulare Gbristo illwn baec ira didisse. Sed quoniam arbiiror etiam borum vana

. '
commenta abunde exposiia esse aperieque denion
siralum, quorum sinl discipuli Marcus ei Colarba , - 6us, Yaleniiniairae scholae successores, videamus,
,
quid diqat ei Basilides.
,
, |
81
8 8
8 0
8 8
8 8
niium e.i intemporale imilart, et cutn non poiuisset

UTJ
perseverabile ejus ei perpeluuin deforinare, ideo
,
quod frociue sii labia, in lemporum spalia c l lem pora el numeros inuliorum annorum aeiernilatem
,
ejus deposuisse, exislimanlem in niuliiludine tein .
porum iinitari ejus inlerminaium. Hic dicunf, cum
.
, [ effugissel eum Verilas, subseculum mendaciuin, el
propier boc deslruclionera adimpletis temporibus
.
accipere ejus opus.
Cap. 18, 1. E l de conditione quidem talia dicen . ,
les, quolidie adinvenil unusquisque eoruui, quem*
admodum polesl, aliquid novi; perieclus enim
ncmo, nisr qui maxtma mendacia apud eos frucli * , . . .
ficaverii. Etc.
#
VARIiE LECTIONES.
8 1
8 t
8 a
. C, .
. C, .
. ?
. C.
, C, .
. Buuseuius (Analecla
Anie-Nicwna, I, 360: an vel ?
C.
C .
^ C . om. C, , Bimsenius.
C .
. C, .
. Bunsenius.
. aervaio
Bunsenius et . ScoUus.
C.
8 3
8 8
8 1
8 8
8 1
8 1
8 1
8 1
8 8
3291
ORIGENIS
3293
R E F U T A T I O N I S OMNIUM I L E R E S i U M
LIRER SEPTIMUS.
Haec kistnii ki seplimo libro refulationis omnium \ iv xfj
h&resiara :
.
3 4 6 3 4 7 2. Quaenam doclrina Basilicte, quem
[. 223. 224] '. 4(,
Aristotelis placilU percussum e i iUis bsereeio coa
gtiluisse.
.
3. q u Salurnilus doceal Basilidae peno
'. " [*
aequalis.
] .
. Quomodo aulem Menander aggresaua sil do \
cere ab angelis mundtira frclum esse.
.
5. Quae yarcionit vesauia, cujus doclrinam non
' . ,
esse uovani, neque e i sacris Scripiuria, sed ab
, . , *
Empedocle aumplam.
.
6. Quomodo Garpoxrale* kiepiiat, qui el ipae d i ' . ,
c i l ab angelis mundura factum esae.
.
7. Cerinlbam oihil cx Scripluris, sed ex i E g y . " , * ,
pliorum placilia doctrinam conflavisae.
*.
8. Quapnam sinl Ebionseorum placita, qui Judaso'. , \
Kom poiius rilibut sese applicent.
. |
9. Qaoinodo el Tbcodoius aberraverit, qui alaa
'. , .
ab Ebionsis corrasil, alia a Cerinlho.
[ ].
40. Et qoasnam Gerdoni vfsa sint, qtri* et ipso
'. , \ EmpedocJea recoxit el male viam muoivil Mar- *
cioni,
.
41. E l qoomodo Locfanas, qui ex Marcionie dlW . \ ,
sciplina prodiil, pudore deposilo pariter Deuro pro, aciedere auaue s i l .
.
12. Gujns et Apettee dteciplina Q S U B nen eadem
'. \
q u inagisler doeuit, sod ex pbysicls profecius
,
placilis naturam universi pro fundamento posuit.
.
13. llari jaclato per impeium venloruro consivf.
milia cernenles hxreticorum placita debebant au
ditores praelernavigare circumspicienles portum

tranquillum. Tale enim mare est belluosum et in- .
avigabile, tanquan boe utamur, Siculum,
\ , , qoo periiibetur Cyclops e l Gbarybdi* el ScyJla ei
xat
\
acoputas Sireoum, quod pervagaluni easo Ulixcni
,
1 1
1 8
18
8 4
9 1
8 4
C.
& C.
. C,
> susp. .
, .
. C, , qui pro susp. .
, C.
, G. * G.
. , suprascr., C
C .
, ! suprascr., G.
Uncinig inclusa om. G. Cfr. infra cap. 35, p. 257 td.
Oxon,
. G, .
. . . . 0.
C, \ / vel Misp. . * . " \ C.
C.
*
iiiseretidutn arbilratur , Roeperus.
8 8
1 8
1 8
1 8
3295
CONTRA HASRESES L I B . VII.
3296
oi oarram Grsecorum poeUB aaiute usum inhogpiia: *

tium belluaram erudelilaie; insignie enim earum
.
exvitia rat adversus eos, qni mare pernavigarent.
$ [, 224226.]
Sirenes auiara toaviler canenias el canorum 34S~
, 3 4 9
pelliciebanl prseiernavigaiues, guadantea
.
stiavi cantu appellere eos qui ausculiarenl. Quo
*> ,
niore comperto, aiunl Ulixem cera oblivissa atires
sociorum, ipsum aulein inato religalum prajlerve .
6lum esse tuio Sirenas e( exaudivisse illarum ean*0 [] ,
inm. Id quod faeere eoe qui ba?c auingenl, cobor ' lor, el atil auribus oblilis propler inflrmiiatem
| pernavigare luBrcsium placiia, ue exatiditis quidem
,
\is quae allicere facile possinl ad voluplatem, vel $ , uti guavU canlus siranmn, attl ad lignut* Gbrisii
* religatum fideliwr aiisculianiem noo cootiirbari,
, '% - reposita flde ia eo, ad queqi aslricuis est, et firmo
.
pede consislere.
/
u
11
1 9
'. *
,
, * ^
, . *
,
,
"
.
\ 4. Quandoqnidem igitur in sex libris prloribus

exposuimus priora, ptacei nunc Basiliito duclrinam
noii praeiermiuere, qu* sunt Arisioielis Sugiriuc
placila, non Chribti. Sed taraeisi etiam superius
explicata suoi Artslotelia placita, taroen ne nunc
quidein cuuctabimur ea antea paucis aiiingere,
quo leciores ex illorum propiore juxiaposilione
illico perctpiant Basilidae placiia esse Arisiolelie
argulias.
88
'. *. " $, ,
,, *- ^
* .
** ^ , '

* . [] . ,
, *
.
15. IgUur Arisloielis eubstanliam dividil irtfariam. Esl enim ejtis aliud quoddam ytnui, aliud
species, ut illc ait, aliud indmduum; indhiduum
juilem non proptcr exiguHatero corpori, sad quod
aaiura dividi millo paeio poseit. Geiwa aulem est
lanqiiam acervus quidam x nroUis
diversis
commislus seminibus, a quo genere tanquatn qaodam acervo univerga eorum, quae cxaistunt, species disposito) sunU E i esi genue anivarsis, qtw
exsiiieruni, causa suiBciens. U l aulem apertum
fial, quod dico, osiendam exemplo, per quod ad
omnem Peripateticarum docirinain pervanire Heebii.
*. , .
46. Dicinius aflimal eimplieiLer, non aliquod
" , , animal. E s l autem faoc animal non boa, non eqous
, ,
uon borao, non deus, noo denique alitid qeidquam

, {. *
oofum quae exsUnt eigniQcans, 3 5 0 * 3 5 1 s*d
|
gimpliciier anUnal. Ab boc animali singulorui
.
D quoramqae auimaUum species principium babent.
esl principium aniraalibue epeeiayier generalis
[. 226. 227.]
boc specie carent aniinal, et geaeralorum nulluin.
" .
Est eflim boieo aniinal, quod ab illo animali princi *
pium duch, et animal equus ab ilk> animali babens
, *
pniieipium. Equus e l bos etcanis et quodcunquo
) .
8 8
8 8
8 8
1 0
fl
VARlifc LECTlttNES.
u
, G, suep. , Rooperns.
* . C, oiu.C.
. G.
C.
fAoepem?,
C, .
C .
. C , .
. C, , qui suep.
.
. G .
C . * C .
. ? Roeperus.
G,* , qui vestigia voce. wiperosse d i c i i : Ferd. GJiriel. Baur in Annalib.

tbeologic. Tubing<nsib. a. 48*56 Fasc. I, p. 447.
. G, .
^ G.
. , osoprascr., C, ; , qui su^p. .

TosatG.
C.
. G.
!
8 8
1 8
8 8
1 8
8 8
8 8
8 8
8 8
8 1
8 8
8 8
8 8
32W
OUIUEXIS
3?$
rH.quorum aniiiialiuin ab animali simplici habet

principiom, quod est hortiin nullum. ( I 7 ) 4 Sin ati , .
(em homm nullum esi illtid animal, ex non exsi('.) ,
slcnfibus exsiitil secundiim Aristoielem eorum, qunc
*
generaia sunt, exsisiemia; etenim animal, unde bsrc
* ,
smnpla stitit singola, est nullum ; nulluni autem cum
, *
sil, exslitil eornm, qux sunt, nnum aliquod princi- .
pium. Quis atitcm s i l ille, qui posnil banc substan
tiam eorum quae postea cxsltterunt principtuin,
, ** *
ciiiu devcneriiiius in ciim locum, qui bis dcslin.itus
.
esi, prodemus.
'.
['.
18. Quouiam atitero subslanlia trifariam divisi
] , , , , , 6
est, ul diccbam, iu gemis, speciem, individuum, et
,
posuimus genus esse atiiniar, hominem autem esse
,
speciem a grege ammarmm jam secreiant, atconfiiaam lameit eiiamnum, nec jam figuralam in spe- >
; * \
i-iem pecntiaris subslanlidc : cum noniine liguravero hominem a gencre sumpttim, appellans So- ,,
cratem aut Diogenem aul uno aliquo ex muliis , ,

quaa snul nominibus, et nontine coinprebendero
,
hominetu, qni spectes gencris faclus esl, indivi. ,
diiuin appello lalem subslatiliam. Scctum esl enim
, -'
genus in spcciem, spocies autem in indiviilnum,
* , ^
individuum aHtem ubi noinine comprebensuni erit,
,
nequit secari in aliud quiddam, sictii secabamus
i'orum, quae aniea dicia sunt, unumquodque. Ilanc . * "
Aristoleles primilus el polissimum el maxime pro- [ ] * ,
* |
, prie subelaiiiiam appellat, quae neque de mbjecto
. *
,
atiquo diciiiir, neqne iit mbjecto esl. De subjeclo
* , **
auiem dicil veluii genus, quod dicebam auimal,
"
.
quod de omnibus singulatim subjeclis animalibus, ^ , ,
.
veluii bove, equo e i quae sunl reliqua, communi
, [. 2 2 7 . 2 2 8 . ]
iiomtue dicilur. Verum esl enini dicere bominem
, ", ,
animal esse 3 5 2 3 5 3
eqtium aniinal el auiraal
* &'
esse bovera et reliquorum quodque. lloc esl quod
dteitur de *ubjulo id quod potesl, cum imuiii sil, " , '
* .
de mullis ei diversis ad speciem pariler dici. Nibil
eiim differl equus ab boinine, qna aniinal esl, ne- , ;
que bos; deflnilio fuim animalis r s i , quod in om-
nia animalia quadrare pariier diciiur. Quid enim

; " il aiaimal? Cuin definieiims, omnia animalia com, .
prebendet comniunis defiuilio. Animal enim esl , fov;.
subsianlia anwnala, gcnsibilis, veluli bos, bomo, , , . equus, reltquorum quodque. In tubjecto auiem, , , , inquil, est, quod in aliquo non (anquam pars exsi- , , [ |
stens, non polesl seorsum esse ab eo, in quo es,
> ,
veluti cst, subslantiae accidenlium quodque, quol
, , ,
vocauir qualilat, secundtun quod quales quidam
, , , , \
-1 -
e l
V A U L E LECTiONES.
, s
* . C, , qui posl voc. aliquid excidisê pnlal.

. , . , .
, , .
.
C . " * C, . " om. C, . Cf. iufra . 552, 5 . ,.
/
C. . ** delendum censel Roepertis.
: . C. * Anle oculos babuisse videwr
lAippolytijs ba?c .
*
< odemqne redilinfr
cunam iu C explevi.....
,
-
. .
. w . j , ....
C.
. C, Al
C.
C,
. C, .
. C.
. C
. . . 8. susp*lto'
pciu
. susp. .
C.
. Rocperus, .

8 9
k%
8 1
8 8
f 8
8 5
l k
8 8
5 7
8 8
8 8

CONTRA H . E R E S E S L I B . V I I .
3300
. ' dicimur, ul aibi, caesif, nigri, jiisti, injusii, modesii
, .
ct quae sunl borum similia IJoruni auiem ununi
, * aliquod per se exstare nequit, sed oporlet in a l i , * ,
quo esse. Si aulein neque animat, quod de omni , *
biis dico qtwe singula exsisluiit anintalibtis, neque
, ,
accidemia, quae in omnibtts, quibus accidttnl, re
" periuniur, possunl ipsa per se exstelere, cx bis
[ .
auiem confiunt individua : ex non exsisicnfibus
\

cousiat irifariam divisa subsUnlia, quse iton ex
, '- aliis conflata est. Ergo si primiius et maxiine pro .
prie ei polissimum appella-la subsianlia ex bb
8 8
8 7
exsial, ex non exsislentibus, si Arisloielem audiimis, esi.

'. "
19. Sed de subsiainia quidem salis emnt, quae
. , nunc diximus. Subsiantia auiein non sohim genua,
, , .
j s indivuiiiuin appeHalnr, sed eiiam maicria
' . ei specics el privalio. Dtffert autem ntbil, ctim
,
maneal Ui Uh tlivisio. Talis anlem cum stl stib * alanlia, mundi descriplio facia esi secundum eum
. \ '
in buuc fero modum. Mundus secundum Aristoie \ [ ]

leai divisus est iu parles complurcs el diversas,
',
eslque mundi pars, quae esl a lerra usque ad l u ", , ,
nam, carens providemia, gubernalione, conteola
,
sola ualura sua; Uia aiitem, quae esl posl lunam,
iu omni ordiae et providemia el gubernaiione con ,
sliiula usque ad superficieiu coeii; superlicies au, [. 228, 229.] ,
leiu, quae esl quinla 3 5 4 ' 3 5 5 quaedam substan , *
lia, a naiuralibus eleroeniU solula esl omnibus,
,
unde mundus iabricain babet, estque baec subsiantia
8 p e c
7 1
T t
7 a
' , \ Q quaedam secundum Arislotelem quinla, lanquam

subslanlia quacdaiu siipermundana. Atque esl ci
. 6taC secuodum divisionem mundi el pbilosopbix $ermo
divisus. Physica etiim quactlam au$cullalio ab illo
. ,
$ elaboraia esl, in qua accurale egit de rebue, quae
natura el non providenlia adminisireatur a lerra
. usqiie ad kinam. Conscriptum aulem est ab eo
eliain post pbysica aliud quoddam peculiare opus
de iis, qu33 suut post lunam, quod exinde Melaphy
sicorum noiiien accepit. Gonscriplus autem esi ab

, .
, eo de quinta\ subttanlia peculiaiis liber, qui esl ei
, [ ] ' liber de Deo rebusque divinis. Talis qiia3dam est
el descriplio universomm, ul universe complecta ' . .
mur, el pbilosopbise Arisiolelicae. Dispuiatio auiem
ejus de anima obscura esl. In tribus enim iutegris
, [ . *
. 0, jy libris, non licet aperle dicere, quid (andcm de
.
auiina seuliat Aristoleles. Nam quain reddal deti " , , > nitionem animae, iacile esl diccre, quid autem defi, * , [ ]
nitione illa signiflcalum sit, arduum esl requirere.
: . ,
Esl enim, inquil, anima naluralis corporis organici
,
cnlelecbia, qua: quid landem sibi velit, dispuia
7 1
77
8 0
8 1
8 8
8 3
e i
C.
. C. .
. C, .
. C, .
delendiim esse censel.
0.
. C, .
. C, .
* Rocperns, C, .
, C.
. Roeperus.
,
C, .
Laciiiiam in C explevit .
. C.
. C, .
Roeperus, om. C, .
Roepertis, C, , qni conj. .
".
pr. C.
Vide Arislol. anima II, c. I . .
. C.
, C,
, redinlegravil locum Roeperus, cum ex I. 48 liuc relrahcnda cssc pei>poxil. Kos
conjeccranius
8 8
8 8
T t
8 7
7 0
7 8
7 1
7 8
7 8
7 8
7 7
7 8
8 0
3301
ORIGENIS
SW2
8 1
lioue eget uberriroa et magna qoasiion*. Deus ao-

* * *
iem, omnium borum quse soat bona anctor, liie
. ,
ipsa aniioa dilDcilior est ad cognoscendum vcl oiio- \ , ,
aius contemplanii. Definiiio auiem, quam Arisloie- . , ,
les rcddit de Deo, cognitu quidem non esl difficilis, , .
sed qua? penilus perspici nequeal. Cogitaiio enirn, , ' inquit, est cogiiaiionis, quod est omitino non exsi- ,
lens. Mundus ametn perennia, xiernus esi aecun- .
dum Arjstotclem; nibil enim babet in te vitios,
qiiippe qui providentia e l naiura guberneiur. Insti ,
luil aulem Aristoielee non suluin de namra et , '
mundo el providentia et Deo dispalationee, verum , * *composiium eal ab eo etiain opus quoddam eibico- . []
.
rum, inacribit aulem bos Eihicorum /iaroi, per ,
quos rectos ex pravig reddil auecuhantium mores. Cum igSlur Basitide* deprebcndelur non sola vi, sed
\

eliain ip&u verbis ei nominibus Ari6tolclis placiia
, , [. 229251J
io evahgelicam et salutarem nostram doctrinam
| **
iransferen, quid relinquelur, nisi 8 5 6 * 3 5 7 ut
,
reddilie, quae aliunde sumpsil, derlaremus bujus ;
viri difccipulb, eos, ut qui eibnici sinl, a Cbrislo.
ntbil adjuiuin iri?
*; ,
20. Ba&ilidea igitur el l&idorus, Basilidae filhis

genulnus 64 discipulus, aiunl dixisse sibi Mallbiam
,
errmoBea abscondilos, quos audiveril a SaHratore
* .
peculiariier edoclue. Videamus igitur q u a m aperie
Basilides simul el Isidorus oomisque eorum cobor*
;
uon stmpliciler unum Mauhtam calumnielur, veram
etiam Salvaiorem ipsum. Eral, inquit, cum eral , .
, * , '
uibil, aed ne nihil quidem iUud erat aliquid ex iis
q i w B tunl, aed plane el candide, remoio onini so- * ,
/ , ,
pbiimale, erat prorsus nibil. Cum auient dico,
, , '
mquil, erai, non dico quod eral, sed ut deelarem

quid mibi velim, aio, inqull, fuisee prorsus nibil. , , ,
. " , , 0,
Eet eiiim iliod, inquit, non prorsus ineffabile, quod
|
iaeftabilo nomioatur; quippe ineflabile boc voca- * ^
mu, illud autem ne ineffabile quidem; elenim id, ( * 0
^ , , ,
quod ne ineflabile qaidem esi, non incffabile nomi-
.
naiur, ted esi, inqult, lupra omne nomen, quod
iiominamr Eienim ne mundu quidem sufflciunl , , ,
noniina, ila est mullifariam divisus, sed deflciunt; , \
nec fleri potest, inquit, ut oniiiinm nomina repe- , ,
rianttir propria, ?ed oporlei mcnle ex iisdem no-
minibiie eorutn , q u nominanlur, proprietales ^ . *
8 8
8 8
1 1
0 7
incflabiliter iiilclligere. jEqtiabililas enim nominum ^

perturbaiioneiit incussit et comnmlalionem rcruiii
. VARIifi LECTIONES.
. C, qui pro supp. . * . . ,
.
Qu c. 2027 sequunlur de doclrina
C , . Qua
Basiiidsrec^nsuilBunseniusiii Amlecih Ante-Nicanis, vol. I,p. 57 sqq. C.
falso
II.
, . C.
, . , C, L . Correxil jam Jarobius, Batilidit philo$opki
gnoitici sententue. . H D C C C M I .
! Roeperiw.
^ , Buii&euiussernme Beniayîuin : ^ C. .
. conj.Gerb. FJhlbornius in libro
4 7
8 9
8 8
8 1
8 8
8 7
8 8
rusronjecil?
. C, .
, suep. , Bunseniu Bertmyshini secuius : vel ] Roppcrits. Senlenlia dcsiderare videtur
.
exlremani litlcram dclere voluisse videlur librarius. M .
- C
8 8
SS6
CONTRA HJERBSES L I B . V I I .
3301
- ^
*

| ,
*
,
" " audianf. Hoc primutn plagiam et fmiinii e

ftchoU Peripaieiicoruin sumeniet decipiant insipkmliam eorum, qoi ad eos se congreganl. Nam cunn
Arialoieles muliat generationee Baailidam stale
aDieceamitâennonein de homonymie in caiegoriarum libria eisecatng est, qflem hi tanquam proprium quemdam et novom et unura ex Malihte abscondiiia aermonibus jaciant.
' .[. 231,232.] \ , ,
8 5 8 - 8 8 9 ** Quandoquidem igkar nihil erat,
, , , , non subsiantia, IMHI insubslanliale, non slmplex,
, , ,
non compositum, non incomprebeneibile, non in, , sensuale, noii itomo, non angeltis, non deus, neqne
* , emnino quidquam eorttm, quae nomine appdlanlur,
'
sive sensu percipiuntur eu mente, sed iia et vel
, (
sublilius omnibns prorsus sublalit : non-ena Deue
, ) , (qnem Aristoteles vocat cogilalionem cogilationis,
, , , , - bi autem non-entem) sine cogitatione, sine sensu.
. sioe consilio, sino proposiio, sine passione, sine cu, , , pidiute mundum voluil facere. Voluit auiem cum
* dico, inquit, significalionis gralia dico, sine volun- >
, laio et sine cogiiationaeUine sensti, mundnm autem
. BOR i l l u m , qui per laljludinem el separaiioncm
- poateafaciue e s i e l diremptus.vcrum aemen urondi.

, ,
Semen autem mondi umnia liabebal in ae ipso, ui
, , , granum sinapeos in mmimo comprehetisa habet
[] []
omniatiraul : radices, aitrpem, ramoa, folia, innu meratrilia granorum a planla generala seroina plan^ .
larem, q u aliae et espenumero aliae inde fundun
,
lur. Ita non-ens Deaa iecit mundum non-entem e i

non-eniibue, cnro dejicerei el supponerel eeineti
. " quoddam unum, quod eoniinebai in ae ronndi u t i i * erea tetnina. Qoo aulem planiua faeiaro, qood tlli

dlcunt : siculi ovum a?is pervari cujusdam et
, muUicolorie, veloti pavonis attl alitjs cujofdam eiiara
,
magis variae ei versicolof is, cum unura sit, revera
| conlinet In se ipulias muliiformtam subsianiiarum
,. et mullicolorum et muliiplicium formas : ita babel
* ,
dejecuira, inquit, a non-enie Deo non-ena ,semn
[]

omnia muodi aenina molliformia eimul et mulii .
faria in aese.
1
18
1 8
1 8
| 8
1 8
1 8
1 8
8 8
8 1
8 8
'. , >
22. Omnia igUur, quaecttnqua licel dicere qnsequo
,
non reperta prseiermiuere, quxqne fuiuro mundo a
* [. 252 , 233.]
somine eranl 3 0 0 * 3 6 1 accreiura, neceseania
- D lemporibus peculiariier per accetsiooeai augescetH

n
8 8
8 7
VARLE LECTIONES.
8
, C, , Bunsenius.
'"
~
. Bunseniug.

'
. .
'
. C, , Bernaysiua et Bunsenius, conj. Koeperus el

Uhihernius.
. Roeperus coll. lin. U , 25, 59, . 366, 42.
, susp.
.
, C, , Buoseuius.
, , , ,
Btinsenius, ., Riieperus. " .. C, , Buiiseniug, Roeperus.
. G, Bernaysius et Buiisenius.
. Roeperua.
. , , Btinsenius. Cf. inira lin. 44, et . 320, 75 ed. Oxon. U l nos eiiam Jacobius correiil.
C, M, Bunsenius.
. 0, .
C.
.
C, , Bernaysitis el Buiiaeuius.
. G, , Bunseniug. "
Ublborniusinseruii, om. C , M , Bunsenius. Cf. cumantecedentibusdoclriiiam cosmogonicam, quam
Appicnexponiiio Uomiliit CUmtnlii Rom. bom. 6, c. 3-5.
aule ona. Bernaysius ei Bunsenius.
, Roeperus. . conj. .
.
C, Bernaysius ct Buiiscuius, suuli eiiam II con^cccal.
1 8
1 1
1 1
1 8
1 8
1 8
1 7
1 8
1 8
88
8 1
88
8 7
8 1
3305
ORIGENIS
3306
4
tia, ul a lanlo et (ali Dco, qtialero ncc dicere neque ,

cogiiaiione percipere polcral crealura, ineranl re- ,
condila in semine, tanquain recens nalo infanli

, [] clentes posthac cernimits et patricam accrescere , subslaniiam et inlellecium et quaeciinque ange- scenii ex puero paulatim bomini cum priiie noii es-
snnl acredtini. Quandoqiiidem auiem non poleral &u \ projeciionem exstiiisse aliquam non eniis Dei .
aliquid non-ens refugii enim admodum el aver- ,
saiur eorum qua? per projeciionem exsislunt sub-
slanliaa Bailidcs qualis cnim projectionis usus,
aul qualis materi supposiiio, m mnndum deue fa- , ,
bricaret, lanquain aranea Gla, aui morlalis bouio , *a'S aul lignum aul alfquid dcmum materiale ope- ,
rans sumii ? Yerum dixit, iuqtiil, el facluin csl, et ; * .
boc csl, ul aiiml isli bomines, quod diclum esl a ^ \ , , !
Mose : Fiai , et facta esl lux. Unde, inquil, ex- ,
siitit lux? nihilo ; non euim gcriplum est, iu- , . , ,
quil, unJe, scd ij>sum .solurr, voce dicentis; is ; , , ,
a.ilem qui dixil, inqtiil, non cral, neqne id quod ' , ,
factuui est fuii. Faclum eet, inquil, ex uoii-eiilibus , \, , .
somen mundi, verbum, quod dictum est: Fiai lux, , , ,
et boc, inquil, esl quod diclum esl in Evangeliis : , , , ,
Erat lux vera, qucc illuminat omntm hominem unien- **
lem in wundum. Capil priocipia a semine illo et , 0 illuminatur. Hoc esl semen, quod babel iu se uni- \ .
vcrsa seiiiiua, quod Arisloleles ail gentis es*e in
.
inGnUas divisum species, veluli dividimus ab ani- , ,
mali bovem, eqiium, bominem, quod quidem esl
4 4
4 4
1 1
4 4
4 4
iion-ens. Cum igilur lanquam fumlanieiUum sub- Q , , .

stratum sil mundanum scmen, illi dicunl : Quid- , . .
quid dico, inquil, posl bacc factuni esse, noli quae- ,
rere unde. llabcbai enim omnia semina recondiia
, , ,
i n s c c l reposila lanquam non-enlia el a nonenle . dao 1 fierenl pra?mediiaia. Yideanius igilur, quid
, * ,
dicanl primum, atit quid 3 6 2 * 3 6 3 secundum,
* aul quid lerlium id quod a mundano semine exstitil. . " ,
Eral, inquil, in ipso seinine filielas iriparlita, per
[. 233. 234.] **
omnia non-cnli Deo consubslanlialis, generaia ex
. , ,
nou-cnie. IIujus filieialis irifariam divisae aliud crat ,
subiile, aliud crassum, aliud purgalionis indigens. * , .
Subtile igiiur stalim ubi primum exslilil semiuis
prima dejeclio a non-enle perrupit el surrexil ft , [, ] cseendit ab inferno in euperutn poelica quadam ^ .
usum celeritale

,
.
tanquam penna aul cogilatio,

",
el devenil, inqtiit, ad non-enlein. illuin enim pro , , *
V A B l i E LECTIONES.
6
4 1
4 4
4 4
%i
* , C, Bernaysius el Bunsenius. " Bernaysias

r l Buiisotiitis. C , . Nos aniea conjeceramus. uucinis
iiH-lnsiiiiiis, Bernaysitis el Bitiisenius.
. ^, , Bernayuins el Bimsrnins. " C.
.
Bc*ruaysiua ei senius.
. C, . om. Butiseniiis.
I Mos. , 3.
. Roepcrus.
, C. " . Joati. , 9.
G, .
. C. , Bunsenius.
Cf. infra, I. x, c. \, . o 20. 80-82 od. . : , ( C, ,) ,
(] .
anle . corr. C.
. C , ,
. BiiustMiiits.
. C. . i;f. infra . 320, 83. ed. . * , C
Uncis iiicksa siipplcVitiius coU. . 321 , 8, . C, .
. C, . Cf. iiifra . 321,
8S, <).
; C, , Buiiscuius.
llum. Od. , 50.
, C.
1 1
3 4
4 4
4 4
4 4
4 4
4 4
4 1
4 4
4 4
4 9
47
v t
3307
CONTRA H / E R E S E S L I B VII.
:o8
' pter exsiiperaniiain p.ilchriliitlitiis el fonnos iiis
, .
omnis naiura expeih, alia autem alitcr. Cra&ior
, , - autem illa adhuc manens iu semine, mpoie imila
bilis quaedam, cscenderc quidem non poluil; mtilto
' enim inferior sublililate, qunm babuil filielas, qii
, ,
sua ope escendii, rclicta esi. Inslruxil igitur filietns
\ ,
orassior lalibus sesc quibusdain alis, qnalibns Plaio,

- is qui niagister eral Arislotelis, in Phcrdro animam
, | ? instrnxit, el vocat lalc Basilides non alas, sed Spi , , rihiin sauclum, queni indtila beneficio aflkil (ilielas
. ei vicissim beneficio aflkilur. Quippe beneficio
, * aflicit, qnando veluli avis alse ipsse per se, remota;
ab avi, non Tacile in sublime ferrentur, nec rursus
, , ' - avis, remoia ab alls, non facile frrrelur iu alluro.

Talem quamdam ralionem babebal filietasad Spiri .
t Spirilus ad filielalem. Sublalaenim
\
a Spirilu fltielas tanquam ab alis lollil alas, boc
. ^ esl Spirilum, el ubi appropinqiiavii subtili filietati
,
el Deo non-cnli el qui fabricaviiex non-enlibus, at , \
tinere quidem illum secum non poterat; cral enim

non consubsianiialis, r.ec naiuram babebal cum
; ,
iilietale; scd srcmi conlra naluram est piscibus el
' * ,
pemiciosus aer ptirtis ei aridus, iia Spiritui sanclo

erat contra naiuram ille ineflabilibus ineflubilior et
omnibus superior nominibus nou-emis dei simul
, loeiis el filielalis. Reliquil igitur euro ftlictas prope
^
locum illtim bealum et qui tiiente comprebendi
; 3 6 4 3 6 5 aliquove vcrbo designari irqucat, non
. [. 234.235J
penilus deserluin nec sejuncltnn a filietale; sed vel
mi in vnscttHtm infusum unguentum fragrantissi88
81
8 8
8 8
| M m
s a n c l u u l
8 8
88
87
88
8 8
f0
8 1
c
88
, , i ve! diligenlissima cura evacuabitur, lamen

^ odor
quidam unguenti eliamlum nianci et rclinqut ; ; lur, eiiamsi a vasculo separaluin sit el unguenti

odorem reiinet vas, elsi non ungueninui : ila Spi ,
rims sanclus remansil a filieiale rcmoitts el sejun , rlus, babei aulem in se utiguenii similiier vim
, , suaiit, fllictaiis odorctn, el boc est, quod diciuin
, ost : Sicut ungaenium in capite, quod descendit in
| ,
barbum Aaron, a Spirtlu sancto delatus odor ex
, [
allo in imum usque ad informtlaleni ei gradum
]

nosiriim, tiudccopperal surgere Glieias, lanquam
kxi
in alis aqtiilse, inquii, ejtisque dorso sublata. Nilun ,

tur enim omnia, inquit, ex inio in allum, a dele
rioribus in mcHora; uiliil autem adco incplum esl
" , rj corum, qnae in ineiioribus sunl, ul ne descendat in

imum (boc est, non desccndit quidquam eorum,
, , .
qua in allo sunl, in imtiiii). Terlia atilem fitietas,
, , ,
inquil, fea qua purgalione egei, iinmansil in magno
universomm scntiniini acervo beneficia et edcne el
m i n
8 8
8 8
8 8
91
88
V A R L G LECTIONLS.
8 0
8 }
8 8
G.
. , Bcrnaysius ei Bunsetiius.
. C,
, Bunsenius.
. C, .
C.
. C, . Bunseiiiiis.
. C, ; conj.
coiij. .
. Correxil
ôrrexu iacobius.
jacoinus. " .
.
(sic)
(SICJ
C,
,

.
.
Correxil iacobius.
. Bunscnius.
unscnius.
. ^ G, , Correxil Jarob.
C
. . .
.. '
C.
C.
. C, : conj. .
C.
add. Uhtbornius coll.
coll. 1. 4. 47 cl . 021, 2 ed. 0 \ . : om. G, , Buuseniiis Jacobius,
ijui pro legeiidum esse censcl .
Cf. psal. cxxxn, 2. ' []
, *, . . .
Cf. V Mns. xxxn, I I .
, ', , . Cf. II Mos. xix, 4.
8 8
8 4
8 8
8 8
8 7
8 8
8 1
8 9
8 8
8 8
8 8
8 8
8 7
8 8
6 8
3309
ORIGENIS
3313
9
recipiciu. Quem autem io modum beneficia edatel * []* , relipiat, posthac dicemus, ubi ad locnm ei rei pro . , , pritiin devenerimus.
"
. , ,
.
23. Ctiui igilur exsiileril prima et allera escen*. sio filieiaiis ei manseril ibi Spiiilussancltis eo quo
\ *
"* ,
diximus modo, firmamentum in medio supramun \ *
danorum et niundi collocatuin divisa enim eunt
a Ba&ilido quaeque sunlinduas prscellenteg c l p r i n -

,
cipes classes, ei vocaiur secuudum eum alterum
quoddatn mundui, aUerum auiem quoddam tupra- * ,
mundana, quod auieni iu medio esi mundi et su* ,

pramuiidanorum conttrminus Spiritut ille, is quiest
' ,
ei sanclus et filieiatis babei maueniem in sese odo- \ \ -
rem cum igiiur sil flrniataenlum, quod est super " ,
ccelum, erupii el generaltjs est a mundaiio eemine , \
ei serainario acervi magnus archon, caput mundi, >

pulcbritudo 3 6 6 3 6 7 quaedam et magniiudo ei , [. 235237.]
poiesias indisbolubibs. Iueflabilibua enim, inquit, , \ eei ineffabilior ei poiemibus poienlior et sapienli- . ' ^ , | ,
bu sapianiior ei quidquid dices omni ptilcbrhudine ^ \
pnesiantior. Uic poslquam ganeraiut esi in alium,
sese susiulil et subliuiia abiii ei sublalus eat lotus * *
auperna usque ad flrinauienluin; sed esceusionis
\
et tublaiionis flrraaraentum Haem esse arbiiratus,
,

nec quidquam omnino esse post baec opinaius, ex- ,
siiiil quidem subjacentibus omnibus, qoaecunque , restabanl niundana, sapienlior, poieulior, illuslrlor,
> , , .
apleudidior, denique quidquid dixeris eminens pul- C , , ,
chruin prxter solam iilielaiero, quae etiam lum rc- \ licla orat in seminario. tgnorabat eniin eam ease *
semei sapienlioretn el poieniiorein ei auperioretu. \ *
Arbitraius igiiur se deinuni esse dominum ei impe- **.
raiorem e l intelligentein arcbiiecium vertiiur ad

tiugularum qtiarumque pariium fabricaiu muudi.
* . \
primum quidem decrevit non manere aolus, sed ,
fecitbibi ei generavii ex subjacentibu& Alinm se *
ipso longe aoperiorein ei aapieuliorero. Ha?c enim
.
oninia anlea secum slalueral iion-ens Deus, eura se- ,
minariuin poneret. Poslqtiam igilur vidii fiiiuiii,
.
roiraiuseai ei adaniavit c i perculsue e s l ; lalisenini '
qu-edam pulcbriludo iilii apparuit maguo arcbonti; * \
el considere jussit emn ad dexieram tuam archon. ^ .
ftec eal quae secuodum illos vocatur ogdoas, ubi ,
considel magnut arcbon. Oinueui igiiur cOBlestem
. ,
fabricam, boc est albeream, jpse fabricavii demi- ,
tirgus, mtgnua tapiens, vigorem auiam ei iodebal
*
9
9 9
9 9
19
9 1
94
99
99
90
V A R L C LECTIONES.
9 9
. Bunsenius.
add. , om. C.
RncperuK, ]. , Bunnonius.
. conj. FJblbornius.
. Ublboriiins.
, C
Uhlbornius, , Biinsenioa.
C, Bunaenius.
C .
.
Beniaysius et Bunsenius.
G.
. Bemay>hi! ei Buiisenius, coll. . 321,
5 ed. Ox. . * 'Apprpov C .
anie . C Btinsenius.
. IJblbornitis.
, .
, C, Ublbornii, , Buusetiias. * /. C .
. C .
. .
C, , Bunsenias.
. , Bunsenius.
C.
Bunseuius, !,, , Jacobiue, qni
aerioenduin esee eenaet : . .
, C, susp.
Bunseuius.
,
7 1
1 k
7 9
f i
t T
7 9
9 1
9 9
9 1
9 9
9 9
9 9
9 7
9 9
9 9
9 1
3311
.W2
CONTRA H R E $ E S L I B . VII.
, ct euggerebat fllius ab ipsoortus, qui eral ipso

.
demiurgo longe eapienlior.
\
2 . H*c est illa secun.lum Arialoielem corporis
| ,
itatoralis orgnnici enlelechia, aniina efficax in cor,
j
corpus operari nequif, majus quod - <j eitllustrius eipoteniius et sapieniiue corp >re.
. Ov
Q
f n
ftionem Arisloleles reddidit de anima
i corpore prior, Basilides de niagno arclionte e l
.
q , siatuil fllio illusiral. Elenim ei Olinm ar * .
bon tecundam Basilidem generavil, ei animam
[. 237. 238.] ,
p u t ei cffeclum 3 6 8 * 3 6 9 *i esie Arisloiele*

naluralis organici corporis enielechtam. Sicul igilut
. - eutdechia regit corpus, ita iiltus regil aecandnm
. ,
Basilidem inefTabilibus ineffabiliorem deutn. Om ^ j igiiur suul proviea el recia ab enielechia magni
. - arcbonlis aHberea, qua quidom usqtie ad lunam
perlinenl; inde enim aer ab aMbere discernUor.
,
Ornalis igilur universie aethereis rursus a semina . .
jo aliue arcbon eurrexit, major quidem oronibtis
; subjacenitbiis praMer reliclam filieialem, mulio
,
inferior primo arclionie. E s i aulem hic qno , inetTabilis ab dicius. E l vocatur hic lovus
,
hebdoma*, omniumque eiibjacenlium esl hic recior
. '
f
ii>i i ipse feeil fllium e i seminario,
:. ,
i ipse aeroet sapientiorein el iiiielligemiorem s i
militer iis, qua? de primo diximns. lllud aniein

quodest in boc gradu acerttts ipse eei, inquil, et
,
seminarium, ct exsislunt sectindum nalurani ea
, q
exsislant, ul aupra dicliiui est, ab eo. qui
. Q futura qusndo oporiet ei qnalia oportet el quo , , ,
o d o oporiel medilatus esl. Et bomai esi p r
feclus aul ciiralor aut opifex neino. SuiBcil enim
, * (
iis ratiociiialio illa, quam noii-ens, cuna fuciobal,
.
inibal.
, *
. |
*. *
25. Quoniain igihir perfcctns eel eecitnrium illos
,
universus muudus el quee atint atipratnundnna, nec
. ,
quidqiiam deeat ad peiTeclioitem, reliaquilur au
letn in teminario filielas lerlhi ill, qua? reucla est
,
ad benefaciendum ei benepaliendum iu seinine :
oporiebat etiam reliclam Alteiatem revelari ei re \ulvi superne illuc euper coolerminum R p i r i l t i m ad
, - niielMein snbliletn et itmlabilom et ad non-entem,
,
**
*<' esi, inquit : Et ip$a
&

mitcit parluril nttlationem fiUorum Dei .
, ,
elant. Filii aalem, inquit, sumns nos spiriluales,
,
qui sumua bic reiicti ad ordinandas ei eflingendas
0 >
n e
ain
u a m
u r
Pa
e o
U e
88
e i
o p i
e x >
q u j
U a e
10
11
18
8 8
8 1
, C M , tûneeniug.
C. . Bunseniua.
. C, . CorrexiiBuoeenius. . C, . , Bunsenius.
. C , , Bunseniue. C.
. C, .
,
Buuseitius c>lJ. . 370, 89.
. susp. , Bunseuius.
. Locuni deeperalum i u tenial Roeperus, ut proponal ,

Ublbornioa aulcm - , R. Scotlus pro , a reliquie absiinene, BuiiReniue .
. C, .
, C, .
.
, . Correxil Jacobius.
. C.
susp. . . conj. .
C .
"'. C , , Biinseniiis.
Cf. Rom. , 19 : . 22.
.
C.
8
88
8 8
1 8
8 8
1 8
313
370 371
e l
ORIGENIS
33H
corrigendas ei pcriU iendas aiiimas, : [. 258. 239.]
14
qua; iia compositae sunl nalura,ul iitfra in hoc gradti

permaneaiil : Usque igitur ad Mosen ab Adam re . c&r
gnavil jeccaium, sicuti siriplum esl; regnavil eiiim

,
magnu* arcliou , qui habel finee suos usque ad Or-

mainenlum, arbilralus scmel solum deum esse nec
, , &
quidquam siiper se esse ; omnia eniineranl cuslodila
,
abscondilo silculio. Hoc, inqtiit, esl mysieriuro,quod
^ . ,
prioribus saeculis nou iniellecluin esl, sed erat
, ,
tllis teinporibus rex et doraiuus, ul videbaiur,
* ,
universorinn magnus arcbon, ogdoas. Eral aulem el

Imjiis gradus rex cldomitius bebdomas, eleslogdoas
, . H v ineffabilis, effabiiis aulem bcbdomas. Hic esl,
** ,
inquil, bcbdomadis arcbon, qui loculus esl ad
, .
Moysen el dixil : Ego Dtus Abraluimel haac etJa, ,
cob, el nomen Dei indicavi en (ita ei.iui voluiit
, xal
.
scripluui esse),bocesl iiieflabilis ogloadis arrhonlis
,
dci. Omnes igilur propheix, qui ciaul anlc Sulva"
( ),
torcm, inqiiit, illinclocuti simt- Quando igiluropor ^ .
iebal revclari, inquii, nos, qui sumus filii Dei, de
, , quibus ingciuuil, inquit, crcalura et parturiil ex . , ,
specian* revolalioncm, voiitl Evangelitiin iu mnn , | , ,
diNii ei pervenil per omncm principalum el po \ , ; ,
lealatem ei domiualioiietn el oirme noinen quod
, '* .
iiomiuami'. Vcnil aulciu rcvera, lametsi nibil deve \ *
iiil supcrne nec secessil bcaia iilietas ab iucom " ,
prebensibili illo el bealo non-enie Deo. Verum eni n
" ,
siculi napblba Indica conspecla lantum e saiis
louginquo spalio ducil ignem, ila ex inforo ab in- . .
foruiilale acervi periingunl poleslales supra usque
, \ ad filietalem. Captal enim ei ducil cogiialiones ad ^ , insiar napbthx lndicai, quasi capialor () qui &
dain, magiii ogdoadis arcbontis filius a beala illa
posl id, quoil conlerminum esl, filielale. Qnaeeiiiin
, *
esi in medio sancli Spirilus in coniermino filielalis

poiealas fluenles et ruenles cogilaliones
filielalis
.
coiiiiiiuiiicai cuui iilio magtii arclionlis.

\ .
14
18
372 373
Venil igilur Evangeliuin priinum
[. 239.240.] '.
a lilieiale, iuquit, per assideniem arcbouli filiiim ad
, , ^
aicbonleni, ei didicil arcbon se non esse deuni uni * , \ ,
vcrsonun, sed generalum el babeulem super sc
, *
iucflabilis el imiominabilis non-enlis et Glieialis
" \ rcposilum tbesaurum, el conversus esl el meluii, ^ \
iolelligens in qua esset inscilta. Hoc, inquit, esl
, \ ,
id quod dicium esl : Piincipium tap'unli(e timor
. , ,
Domini. Incepil enim sapiens lieri insiilulus ab

. *
asaidenle Cbrislo, doclus qnis essel non-ens, Qua3
,
1 1
VARIiE LEC1IONES.
%
. C, , Bimgcniug.
Cf. Kom. , 43. 14 : " ...
* ' , . . .
Alludere vidonliir verba ad Co!<*s<.
it. 3 el i , 26, 27. " (. ^ Buiisaiius. " . II Mos. vi, 2 , 3 : ,
, , . Cf.
Epbes. , 21 : ', , , ,
, . . . * . C.
, C, . " Uhlborniue, C, , Biiiisriiius. " . ( , Bimsonius, Ulilliornius.
. \
Siisp. .
0. C, " , Bunsehius. . conj. . Scolius. *
. .
. ; C, .
. C,
, (Jltlliornius, ^ Roeperus, Bunscnius $euu:us . Buellicberuiu. C. " Prov. , 7.
u
1 1
3315
CONTRA HARESES L I B . V I I .
, ,
,
,
| * \
, , ,
,
. ,
, ,
. , , .
,

,

. ,

,

1 4
, 7
3316
OlieiM, quit SplrUut sancitts, quse iiiiiversoruiu

iabrica, quo b*c e m u r a sint. Ha*c est sapieiilia
in mysterio dicia, de qua, inquit, Scriplura d i c i i :
Non in docli* hxmana tapUnum verbii, ud in doctis Spiritui. Inaliiuius igiltir, inquil, arcbon et
doclus e i in limorem conjcctus confessus csl de
peccaio, quod commisil magniflcans sese. Hoc, i n qtiil, e&i, quod diclum est : Pctcttum meum imcltexi delielum meum agnosco, de hoc confilebor
in aternum. Poslquam igilur iiislitulus est inaguue
arcbon, instituta aulem est ct erudila oiunis ogdoadis crealura et inlelleclinn est cocicslibus mysle*
rium, oporlebal poslbac eiiam ad bebdotuadem venire Evangolium, ut eliam bebdomadis siiuiliter
archon edoceretur el evangelizarelur. lncendit igi-
, & lur filius niagui arcbontis iilio arcbonlis bebdoina . [ ]

dis lumen, quod ipso babebai ince/isum e stiblimi
a filictaio, el illumiuaius esi (ilius arcbootis liebdo
,
madis, et nunliavii Evangelium arcbouti bcbdoina ,
dis, ei pariier ad priorem modinn e l ipse in me , ttiiu coitjecitts et confcssus est. Posiquam igiuir
,
eliani in bebdomade omnia illuminata sunl c l imn liatuin csi Evangelium iis (crealurae enim stiul per
*.
ipsos gradus ex- illorum opinione infmiiai c l hnperia

et.potesiales et domjnaiioiies, do quibus admodum
( '
*
longiis esl sermo secandum eos muliis conceptua
, , , verbis, ubi e l treceatos sexagiula quinque cuelos
, * ;
loquuniur magnumque arcboniein eorum essa Abra; ,
sax, quando noinen ejue conlineai calculum 565, ut
, g nomiuis 3 7 4 * 3 7 5 calculus comprebendat omnia
*
*. - . _ T . . .
. . 4 C _
_ 2. t i. . V
_ V .. . .
/*.. 4.... n...*..nt IA|'IIIAI siwka Ai>in.ttliAn
camque
ob causam aiinum lolidem dies coinprebeu

'

derc)
: posiquam igilur, inquit, iiaec in bunc mo [. 2 1 0 2 4 2 J ',
dum facta sunl, oportebal poslhac e l defonnita ,
lcm in noslra plaga illmniiiari e l (iheiali in defor )* | * ,
, ' , milaie relicia? lanqtiam abortivae revelari mysterium,
quod superioribus generalionibiis non innoiuil, sicut
*
scriplum csl, inquit: Secundum revelationem nolum
-
tnilii [actum est mysierium'; e t : Audivi arcana verba*
,
, , * - qum iton licet homini loqui. Devcnil igitur ab heb
**
, domade lumen, quod descendit ab ogdoade desuper
" ,
ad filium bcbdomadis, ad Jesura filium Maria?, et
illuminalus esi uua incensus cuin lumine, quod
. []
illuxil in eum. iloc, inquit, esl, quod diclum est :
,
Spirittti tanctu* mpervcwet in te, boccsl, illequi
, ,
ki
4 1
4 1
4 4
4 1
). D a filieiaie per conienuinum spiriiuin ad ogdoadera

. , ,
el bebdoniadein devcuii usque ad Mariam, et virtui
) ,
Altmimi obumbrabit tibi, hoc esl poieslas unctio n i i a cacnmine desuper per demiurgum usque ad
, '- crealuram, quod cst ad Filium. Eo usque aulem
V A t t L E LECTIONES.
" . C.
" I Cor. , 13.
C , . " Cf. Psal. , 5 :
, , '
, .
t .
. , Buuscnius.
. C, , Bunseiiius.
, el sic sempcr. . " , C.
C.
*, * C, Ubltaornitis, qui post excidi>se puiai vel simile qnbl. . , ,
Bonsetiitis.
* . C, , Bunseiiius.
suap. Boeptrus.
* Epbes. , 3, 5 :

, . . . II Cor. , 4 : # , %
.
. C, , Bunsenius.
L u c , 35.
4 0
4 1
1 1
4 4
PATROL, G R . X V I .
105
3317
ORIGBPHS
3313
5 1
ail consiara mudum in liunc modtmi, quoutqiie
,
omnU Ulieiai, q u reiicta t i l ad benefaciendum
[] *
atiinifts in defor nnlale et bane palienduni, confor , .
raafa secula sit Jesum al etcandal et veniat eraa ,
culain; Ot fubtiliaairoa, ul possii pcr se escen *
dere aicul priuia. Oinaein taim habel polesiatein
*
in umim eoaclaui naluralilar eum iumtne, quo<|

illuxil dfftuper detrsuin.
,
' .
.
27. Gum igitur veneril, inquil, omnis filielas et
*. " , .
eril guper id quod conlcrininuin est, boc est Spi , ,
rituro, tam misoricordiain experieiur ereatura;
)
gemitenim adbucel excrticialur et manel revela- ,
lionein Alioruui Dei, ut escendal liinc liliela- ^ | lis bomines. Poslqu.im igitur boc facluin erit, ad [] , , ,
ducel, inquii, Deus in uuiverstim muiiduin magnatn .
tgaoraniiaro, ut maneaiil oumia sectimbim nalu
ram,nec quidquain appetat ea qu.e siml conlra
|] * .
naluram. Verum eiiiui omnesanimrc tiujus gradus,
, [. 242. 243.]
8 7 ~ 3 7 7 qeoiquet ita coniparala sunt, til in hoc
,
iminorlales maiteanl solo, manebunt nihil intelli
>geales, qitod bunc gradum superot, neque melitis
*,
quid, et nc fama quidem eril eorum, quse enperja
.; " cenl, iis, q u sobjacent, nec cognilio, ne Im, ^
possibilia aventes subjacentes animae crucieulur,
", veltili piscis in montibtis cupiens cam ovibus pasci;

forel eim, inquil, iis lalis cnpido pernicies. Sunl
[] , , igilur, inquit, immorlalia omina, qiial in loco suo
. " , ,
inanenl, morlalia vero, cnm ex iis, q u suni se- Q , ,
rundum naluram, iransilire et evagari volcnl. lia
^ . &
arcbon hebdotnadis nihil iiitelltget eoram quae hg
perjacenl; deprehendet enim biinc quoqite magna

ista ignorauiia, ut desislal ab eomoerorel dolor
, *
et gemilus; eoncupiscel eniin nibil eorinn qux

sunt tmpossibilia, ncc dolebit. Occupabit aulein
.
parller el inagnum arcbonlem ogdoadis baec igno
raniia oinnesque subjacenles ei creaiuras siinililer,
; ,
ul nihil a nulla parie concupiscal quidquam eorutn,

*
quae sunlcontra ualiiram, neve doleal; el ila rc
slilulio eril omntum, quae sunt secundum naluram .
fundata qaidem in semine urtiversorum in princi ,
pio, disposila autem ertinl lemporibus suis. Suiim
. " , ,
nulem cuiqtie rei esse lempus, inqtiit, idoneus leslis
, tfxsi
Salvaior est cnm dicii : Nondum venit hom mea, | , ol *
et magi stellam conspicali; erat enim, inquil, el
, ,
ipse eub genituram slellarum el borarum disposi m
9 1
6 9
Tt
T>
T k
T |
t e
VABliE LECTIONES.
%
" C. . ? ausp. Roeperus.

. C, , Bunsemus. * . oouC.
* Cf. Roin. , 1 9 , 2 2 :

/
/* * oin. C, , Bunseniti9. . C. * ^^ Ulilliornius, Beruaysius et
B u u e n i u 8 coil. Ihi. 78, C, .
(sir) C iri fine versus. M . Roeperus, quocum
coiitenliro videlur Biinseiiius, ' C, .
, . , .
,
. C,
. Scollus, Bunsenius, C , ,
Riieperu.s. " C * C. om. C , Bunsenius. ** , C,
loeperws, qao servalo Koeperus posi iuserendum ceusei .
, *
C. , * . C
Roeperus, C, , BuDseuiui.
. C.
, C, imde coojiciae ; : ( BunReniu^
,
Joan. , 4.
' Cf. Matth. , 1^2.
* Bunsenios : , * . Jacobiui.
4 1
6 1
t v
7 1
9 1
1 9
7 4
331t
C O N T R A ILERESES L T B . VII.
33
f\ * - liouis roagno acervo rttione preconrepius. Bic

( eel, qui secundum illos Intelligitur inieruus bomo
, - spirituilis in animali (quod est filieta, quae bic re ,
liquit animaiu, non mortalem sed ibi manentem

tecundum naiuram, qua ralione supra liquii prima
) ,
filietas Spiritum sanctum, boc est id quod Couler.
niinum esl, in suo loco) sua lum ipdulus inima.
* " * * ,
Veruro ne quid doclnnaa eorum praelerwiltamus,
. quaecunque eiiam de Evangelio docent exponain.
* ,
Evangelium esi secundum cos supramundaRorum
inlelligentia, u i declaraium est, quam iiiagnus ar , .
, * [. 243. cbon non inlellexit. Gum igilur declaraium 3 7 $
379
*
Spiriium sanctum, hoc cst
544.] , ,
id quod conleriniiium est, et filieiaiem, et esso
,
Deuin, borutn auciorem ornninm, eum qui non esi.
\ * . ' & ' h * ^ * laelalus csi iis qua; dicia eranl el exsultavit : boc
; . esi secnndum eos Evangelitim. Jesus auiem geur
raius esl seciindum eos, ul anlea diximus. Facta
, *
atilem quae aniea deciarata esl generaiione, facla

eunt omnia, quac pcriinent ad Salvaiorem, timiliier
. , \,
secunduin eos atque iu Evangcliis scriptam eti,

. F a c u aiilem haec gunt, inquit, ui primilte diviiio, nit claesium eorum quae commisia erani evaderet
Jcsus. Cum igiiur niundus distriboiua sil io og( 6 ; ),
doadcm, q u * est capul universi muodi (caput aa\ , ,
lem ogdoadis magnus arcbon), ei in liebdomadem

,
* , , - (capui auiem hebdomadis opifex subjacentium), et
in bonc gradurn qui periinei ad nos, ubi est defor

iuila : oporlebal ca quae confuea erant ex classi . " |
, , ^ bus separari per Jesu diviiioaem. Pooaom igiuir
* esi id quod cral ejus oorporalis pare, quc eral doformilaiis, ei redacta est in defortnitatetii ; rcaut , ,
* ciuiiun autem est id quod erat in eo animak, id
quod erat ab hebdomade, ei rediii in hebdomad c m ; reauscilavil autem Sd quod erai doincsiicum
/
summi cacumlnis, magni archonlis, et maneil apud

- magnum archonlem; exlulil auiem usquo ad id
* , * quod supra esl illud quod erat coniermini Spiritui,
c i maneii in coniermioo Spiritu; purgaia autem
,
eel filielae lerlia per eunri, q u reiicia erat ad bo
ne faciendum et beiie patiendum, ti eseendii ad
. " bealatn filiefatem, postqnam p*r omnia baec per *
vatit. Oume eniin eorum argumenturo et t tanquam
.
aeminarii confuaio el classiuin diviiio et retliiaiio
,

c s
e l
e i
e a s e
e l i a m
9 1
9 9
8 <
* confiisoram in loca domeslica. Glaisitim igiiur di .

visiouis primiliae faclua erl Je*u$, et pasaio nou
). alins ciijutdam gratia faeta per dftiaionein

claftsiuni eorum quoo confusa erant. Ea anim ra

Uooeail omnem fllielalom, quas relicta eral in de .
formilale ad bene facieudufn et bone paiiendum,
9 9
T S
" . .
. G, . Buneomus, iacobiiia.
' . C.
. , , BmiwniMg.
C
. aV C, . Cf. inira Jin. .
G.
. Bunaenios, an .
" , , ftuitftenius, aa
*
C, BuoseHiu*.
. C.
.
Bansenius, Rocpurui, Jacobios.
BiNiaeniaf.
. 4 C ,
Bunsenins.
. , BunieniOi, *
9 9
9 1
9 1
9 4
9 7
4 9
9 1
9 9
33JI
ORIGENIS
oportere lasscs dividl, qua ralione el Jesus per
' *
tlaases Uivisiis esl. llajc ighur sunl, quse el Basili<les fabulalur, qni docuil per jEgyptum, ct ab iis .
rautam sapientiam edoclus lales frnctus mlit.
[. 244. 245.] '. 3 8 0 * 3 8 1 Salurniliin aulrm quidam, qui
,
per ideui lemptis qno Basitides viguit, dogit auiem
Anliocbia?, urbiSyria?, docuit lalia qualia eiiam Me- .-.ix ? ,
nander. Ait auiem unum Pairem incognitum uni- .
versilaii reruin exsistere, eun qui creaverit Angc- ; , ** *,
;, , .
los, Arcliangelos, Poiesiatcs, Vires. seplem auleni angelis mundiim exslhisse onmiaque in co, et )
ipsum boininem angcloriim esse opus, cum siniul , |
desuper ab airtbeniia luiida itnago apparuissel, , ; * *
quam cinn dotinere nequivisseiit, propterea quod ; ,
, , *,
illico, inquil, recurrit sublime, cobonali stinlinler
se bis T e r b i s : Faciamui hominem ucundum imagi- * -
nem et timUiludhiem, quo nalo, iuquit, cum fi- xaz ' , ,

ginenium sose erigere non possel ob dcbilitalem an- [] *
gclortrm, sed vermis instar reperet: miserala euni ,
;,
superna polestas propterea quod in *iitiiliuidincm
cjiis facius eral, inisil scinlilJam vilac, qiiae susci- , *
lavil bomincm effecttque ul vivcrel. llanc Igilur , / .
scimiflam vitae post obitum recurrcre ad ea quae sliil conlribulia a i l , et reli'|ua, ex qnibiis nalits , *
sit, iu illa rcsolvi. Salvaloreiu autem ingcue- , .
ralitm italoil esse ei incorporalem el ligura careti- ,
teiH, per speciem autein apparuisse bumiiicm. Et .
,
iudacorum Benui intum angelonim esse ail, ei quoniam vdueril Paier domiiiaui privare otmie* dotui-
nanles, 3 8 2 * 3 8 3 adveiiisse Cliristuui ad privan- , [. 245. 246.]
dum domiriaui Jud;toruin Deuni et ad salvandos *
*
eos qui sibi obsequerentur, esse atitem bos eos
qui baberent scititillam vii;c in semeiipsis. Duo .
eiihit gcnera bominum ab angclis ficia essc ail, al-
termn inafum, alirrum botium, ct cum auxiliaren- , , U
.. Iren. C. httret. , 24,1. . . Satiirniuue qiiidem

ftsset faclus, emisisse sciniillam viipc, . erexit
fimtliier Menauder uiiuiii Pairem iiicogniiuiii
lioiuiiiem el ariiciilavil el vtvere fecil. Hno igCur
omnibiis osiemlii, qui fecii Angelos, Arcliangolos,
sciutillam viiac posi dfftiucliotiem recitrrere ad ea
Virniles, Polcstalee. sepiem aiiiem qtiibusdain
qni sunt ejiisdem geueris, dicii, el reliqua ev gaiaugb9 inuiidum facluni el oiimia qti:u in i:o. Ilomi- iius facta biini illa ( s i c l ) i-<c>sdvi.
ueiu auieiu angeloruiii essc facluraui , desuismu a
2. Salvatorent UIIIIMH inuaiiiiii ilemonsiravit cl
Mimma poiesiaic Iucida itnaginc appareme, qiiam
innirpfiralûi ei sine (igura, pnlalive :iiiu*m %istim
cuin lenere inm poiiiisueni, inquit, eo qnod slainii
bouiiiteiii; J|.);i>orum Deiiin tiiiiiin x angelU cstsa
recurroril suratiiii, adburlaii siim &etut:iipso8 d i - ^ dixii. E\ piopicr boc quod dissolvere uhierini pacemes : Fuciamtu hominem ad imaginem ei
liem
oiniies principes, adveuissie Cbnsluin ad
tudinem : qui cuiii facius esset el pniuisscl
dcsiructiuiieiii Jiuhroiuiu Uei et a t baliitom c e erigi plasma propter imbeciliriatem
angeloriim,
deniium c i ; essa aiiiem bos, qui babeiu si-iuiillaai
tieil quasi vermiculiis scariaarel. mtscrauiem ejtis
vilae tfjus. Buo eniui geiiera bic primus bOmiuutn
dûprr virlulem, qiiouiain in 6 i i m l i i u d i i i e i i t ejus
plastiiau esse ab angeli^ dixil, alleruui quideui ne%
\ A B I i E LECTIONES.
Cuiu hts quac t>equuiiliirf. Kjnptiau.,

, . . .
ir.eiei. 23. Tlieodorel. Fab. hmr. i , 3, el Iren. C. / i / r . i , 24, cojus ipsa wrba, quas llp|>oljios
txstjripsit, a vel re imerpreio Laiine versa lexiui Mipposuimtis. . Epipliainos
ni Tbeodorcwii^ tuêbius. . . C. ;. Cf. ufra
-eqnTiS, . 4 0 i , 46^ >. 4*. , ;
EptpSâlus. . C.
Bocperns, C, .
C i . Mos. i 2b* : 11; *
* , . . . add. . , C.

(1, . , C, fl.' ;, ; C, .
7
3323
CONTRA H/ERESES LIB. VII.
3304
; , tr da ntones malis, venlsse Snlvaiorem ad lollenilos malos homines et dsrmones, ad salvarnlns an

tcm bonos. Ducrre autein tixorem el procreare pro, .
lem n Salana lnquii cese; pleriqiie autem eornm,
\ ct
qni snni ali co, eliam aniutaittiuus abstinent pci
* ,
camqne affeciatam coniiuenliam mulios seducun.

. . . .
Valitinaliotics aiilem partim ab angelis mtiudifici;
, & | , IMIS prariicatas esse, paniin aulem a Satana, qtrem
el ipsum angelitm siatuil esse, qui adverselirr iis
,
qui sunl in muiulo angclis, maxime autem Beo Ju .
darortim. Haec igifur Saltirnilug.
4 .
29. Marcioii antem Ponitctie, mnflo his vcsanior,
'. plerisque ex plurimis omfcsts tn majorem inipu,
deuliain progressus, dtio principia univerei staluii,

cum bonuni untim ponit, alterum malum. E l ipse
,
; - opinatus sese itovnm qtiiddam stibiiitroduxisse, srboiain coHStiluil vcsania abundauiem et cantna vHa,
" ,
qirippe furiosns quidam c r a l . llic arbiirauis ottittt .
ros esse homines se non esse Cliriati diseipultiai
, *
scd Empedoclis, qui mulio ante tpsum fuit, eadem
,
deliniii el docoil duas esse univerai causa: discor ;
, . [. 246.247,] diam et aiurciliam. Quid enim docel 3 8 4 * 3 8 5
Etnpodocles de miindi adinitiistraiioue? Eliamsi
; ;
amea diximus, lamen c l t a m n u i K i H comparalionent
*, bxrcseos bomiuie doctfiuam suaiv sufftirali noti
.
silebiimis. Ilic omnia elemenia, ex qnibua mundus
,
consliiil et e&stat, sex esse aii, quortinv d <int
, , ,
matcrialia, lerrom el aquani, dno antem insiru * ,
inenta, qwUiua tnalcriutia iiislruantiir et commu*
, *
leuiiir, ignein ei aerem , duo auieni qtue operenlur
,
C tiislruineiitis inaiericm et disppnsenl, discordiam ei
, ;
a
1 1
1 1
1 1
1 1
amiciliau>, cum dicit sic fere :
fi/
"
6 ,
"
"
[**.
, "
Qnatuor nniveriornm radicet primntn nudi.

Jupiier [Incidu*] Jnnoque nlma et Aidoneus .
Nesti$que qua! laciymit humeclnl tcaiHrigintw
[Itumanam.
Jupiier esl ignis, Juno auiiMii atma i c r r a , quae feri
qaam, alieriim aniem bonum. Et qnomam d;pmonas pesstnms adjuvaiit, veuisse Salfatorem ad dissolitlionem inaloruni bouiiiiiMii et laMiioniortim, ad
aabitem ;tuitm bonortim. Nnbera aiiieiii el geiierare
a Satana dicunl esse. Mnlli autem ex iis, qui sunl
a b eo, ct ab animaKbus absliueni, per lictam bu-
jusniotli continenfiam seduccnies miiltos. Propbctias amein qtiasdam quidem ab iis angelis, qui
mnndiim fabricaverini, diclas, qnasihim sHiiem 4i
Sataua, quem el ipsum angelum advereartmii
rouiidi labricaloribus oaieadii^ uiaxitnc atueui Judxorum Doo.
\)] ,
41
%%
VABlÊ LECTIONES.
!
" . C, . '. C. C. .
cribeiifbita censei , qui verba lumilis inclusii.
C .
Posi
; lacuuam îgtiavitnus; videilnr cx<:idUs; verba ; :
, ;
Epiphatiins, I. I, 2.
. C, \
. C, .
.
C.
, OIIJ. II, . Scolio h.vc ex glossa marginali nata vidciilnr
si-e , qua3 speciare arbtiraiiir ad Mixinium Cyiiictim. qui a concilio Conslaniinopolitano da uiiaiuH e s i : an ?
, C.
C, H .
(Jf. supra p. 14. I 14.
fimpedoclea ab Uippolytu ronservata amnaliiis Iraciavii S luieidew nti P/ii/o/. vol. VI, p. 135 sqq. et
Bern. len Brink, ibtd. p. 750 gqq, Recepii in Fragmema Empedoclh Heur. Sioia (Bonna, 1852). Posi
Sieinium eosdeui versus variig conjeciuris IwUaverunl Tb. Bergkins in censtira Sleiuiani libelli in Jahnii
Nov. Annal. philol. a. 1853, lom. LXVIII, p. 21 sqq. Mullachiiis iu Qucett. Empedocl. tpec. tecundo
Berolini 1853 ediio, el Guil. llullrnberg iu EmpedocUii Berol. eodeiu aimo editis. Empedocl. vss.
5557. Karsien.; vss. 35 35. Slein., qui reliqitonuii scriplorum tesUuioiiia apponuiii. Kodeunt iidem
versus infra, I. x, c. 7, p. 313 el. *. * om. C, infra p. 313. " *. C. * .
infra, I.!.
. infra I. I. " . (*ic) . * .
infra. Sieii.ius ex aiiis foiuibos versuin iia edidii : ' ; , quem
alii aliler tcuiaverunt, veluli . BrinkMie in //. VI, * 73rf eqq. ; * ,
.
1 1
1 1
17
I k
! i
1 1
25
ORIGENM
fmgei i d vicium naccatariaa, Aidoneu* lulem ier>

quoniam omnia per eum vidantaa ipaum non con
spcimns, Nesii* auiem a q u a ; soltim anira hoc
vebicalura, quod nutrilionein efficH iis quse aluntur,
citm ipaum per se nequeat nutrire ea quae alunlur.
Si enitn nulrirel, inquit, nonquam famo corripereotur animalia, cum aqna in roiindo aemper abundeU Propiarea Neslio vocat aquam, quia cum effirht iwlriUooera nutrire nequeai ea qtiae aluniur.
H e c igilur sunt, ut pritnia lineamentis adumbrema, quaa muodi coniineni unhoreara speciem:
aqua e l larra, a i quibus ea qns nascuntur, iguis
et tpirims, inatmmeuu at ageniia, diacordia auieni
et atnicilia, ea qua? operaoiur per ariem. E i amiciiia
quiden paxquaedam est et ronaensio et cbaritas, quae
eo nililur, ut tuins perfeclus et consuntmains sit
mtittdua; diacordia auiem aemper dUirabU umim
illum at dirimit rel reddii ex uno m u l u . Esl igilur
ditcordi causa unWer&i mundi, quain ait vov eaaa, id eat periiitloeain ; curae enim ei esi, m
raiindiis per OIIWM sevum idera 3 8 6 ~ 3 8 7 ronsiaiat; et eai omniuro geiieralorum generaiiotiis dispeaaalor et cffector diseordia pamicioga, exitus aulem e i maodo eorera, quae generaia smtt, ei comnniiauoaia el in qnaai raiiiuitnnis amiciila : de
qvibttt Empedoelea, scilieei esse immortalia duo et
iafenarala el q m iiiUiua n a e c 6 u d i nunquam cep a m t , alio K>CO dteil HI b H t i c f e r e m o t i t t i n :
' , * 4 *%,
* , *
,
* ,
1 , ,
, .
, .

* ,
, ,
, ,
.
*
,

. " , ,
* ,

[. 247249.] ;
,

*
, * *
1 1
Proftcto emm et prin$ erat et erit nee unquam, opinor

Hi$ mxbobui vaiuabilnr immensum cevum.

(^rfbusnom bit? Discordia et amieiiia; non enira
Ctitpartint etse, eed anle erani et erunl in aeiernum,
quoaiam, cum generaia non s i n l , perniciem subire
neqnttint. Iguig auteni [ ei aqua ] et lerra et aer
morleniia sant et in vitam redeuniia. Cutn enim
mortua sunl ba?c, qua? a ditcordia oriumur, coraprebandena aa amkilla adducil et apponit ei coneiliat aniferso, at eniversum permaneai unum, ab
amiellia seniper disposilum in unum eumdemque
moatim eademqua ralionc. Quando aulein amiciiia
6 i mttUi8 effecit unum, al ea quae disiracta sum
CoaciHavil uni, nirsat discordia absirabit ab uno
61 roddit D D D t t a , boc 6si ignem , aquam, lerram,
aotvj, qum tx bia generantur animalia eC sala ei
qoascnnqttapartae raundf eonspicimug. E( de inundi
"
\oifdi \ * ,
.
4
; *
,
.
[ ] . "
,
, ,
* .
"
,
, ,
, , ,
.
,
u
49
k 9
VAIUiE LECTIONES.
f
J C
* C.
. C , . . . Cf. iafra . 343, 74 ed. . " . C, .
.
C , . [lv? Saiippiut. , . Cf. infra . 390, 3.
. C, , qai
delendum arbiiralur, ntsi quid excideril : >. Roeperus.
Cf.
p r a p . 2 , 32,53,61 quac ibi adnolavimuii.
. C, * . om. C, . * . C.
, . G, *, .
. C, , Sauppjus. ^ C.
. C. " . C. . Cf. lin. 32. * 6 . susp. Sauppius.
. C.
. . C.
Roeperus, , \ .
.
atjtp. Saiipptua.
* ,
99
, e
I T
4 1
CONTRA
HifilUfSBS
W8
LIB. VII.
quidoro t p e o , qualit quaedam s i l i b amiciti dUpo

eilat, dieit i i i liunc fere reodura :

razow "
, \
' " \ .
jy
j
g nt,
, genua, ingutna genitalia,
globus est ab omni paru aqualis *ibi.
0ll e
\ ;
,
,
$ | .
8
1
| p . 249. 250. "
l r g o
u o
tur
Talem quamdam el pulcherrimam speciero mutidi

amicitia , muhie unam efficit; discordia aulem,
quas causa esl per partam disposilionis ex uuo
illo dislrabil ei efBcil multa. Et hoc ast > quod dc
tua geueralione dicit Einpedocle$ :
f
*
[ ,
3 8 8 * 3 8 9 Q*orum ego nunc $um extul divinilu$

[ti
,
hoc e s l , Deum appellane quod unum est al iUHit

utiitalem, in quo eral, anlequain a discordia atoira
herelur et versaretur in iiiuliis bif, qux sunt&ecunduni discordi disposiiionem ;
Dhcordia enim , inquil, int*nieni$ freltii,
**

.
,
,

> " ,
** \
ditcordiam insanientem perturbalum et insiabilem

dcmiurgum hujus mtindi appellans Einpedocle*.
Haec euim est damnalio et neceasiias animarom,
quas abstrahil discordia ab eo quod unum est et
admiiiislral, cum ait in hunc fere inodum :
,
-
dcemonai a p p e l l a u s longacvas aiiimas , quia sunt

immorlales el longa vivuni seva :
%1
**
[ **, C

.
[,

1 1
VARIJE
Q
$celer* commisio pejeravit
Damon, qui longavam nacll sunt nkam,
Triginta millia
$ annorum bati$ segregatos

"
beatot appellans eos, qui per amiciliam coacli suul
a inulti* UUs in uniutem mundi inlelligibilis. Hos
igiiur ail ct
Nauentos omnfana* fempua tpeciei morlaltum,
Dificiles til<* * ;
r f l r
LECTIONES.
, (eic) C.
Empedocl. vss. 560b2. Karslon., vss.54850. Sleia., qui
collatia aliia tesUbus haec iia coiiiormavil:

,
, \
,
, . . .
C.
" C.
Sauppins.

Schneidewin. 1.1.: ; ' conj. : Uiatur . Enipadocl. Karelen.; si vere, vtdendum an pro substiluas , ac si Empedocles d i i e r i l pro , ui K a r etenius vuli, an in laleat * (de eiiim nihil dubium), ipsom vprsum aulem Hippolylus
aliumte assiierit. Roeperus. deleiidmn esse ccnscl Sauppius. " vs. 7. Kars(eo., vs. 38f tateui.,
qui eddii : , . om. C, , addituni ex alua {onlibua
" , ,
,
. , :
Mullachius. Verba Empedoclis ipsa laiere docel locus inUgrior apii I
Sleiii. va. 582, Karsteu. vs. 8. . C . Roeperus, C, .
** , susp. Sauppiiis. * Euipedocl. vs. 372 sq. Slein., qui primus prrorem versam ErtipcdocJU iiiseruii. Edidii autem Steinius :

$

.
Conira Scbneidewinus . I. . 162 proposuii:

,
* Empedotl. vs. 4. Rarsl. : , Sieinius. Cf. Pbilolog. 1. I.. * 112, 163,

tibi Schneidewinus ex Hesycliio defemlil : susp. , ,
Hullaebius. * , C.
G. Empedocl. vs. 5. Karsi , vs. 374. Siein.
* . Steinius, quanmuiu eliam Origeucs babel . C, .
. C,
. ' . C.

OBKHNIS
Oiffitilei viai a i i este animaruro in eorpora comnw ' " tietaXXdccorta
.

tationes ei traiiaflguratione. Hoc fest quod ait

' '
'
Dificite* viict mutanUs vias;
,
mutant enim aniuta? corpusex corpore, cum a dis-
cordia conimutatitur c l pmiiuntur el velaniur ma-
nere in 11110; puniii vero omnibus poenis a discordia
auimas comiiiutaias corpus ex corpore.
.
jEiherea enim (inquii) vit animat venus inare fugat,
" , ,
**.
3 9 0 * 3 9 1 Mare auteminterrccntum expuit, urra fp. 250. 254.]

" "
[ autem in radiot
[ ", ' **
Spfendentit tolh, i* autem actheris injecit veriiabus; **, '
.
Aliui uiem ex alio accipit, oderuni auitm upiversi. ' ' ,
.
Ilaec est poena, qua punit demiurgiis, lanquam faber,
qui ferrum iransformat et ex igne in aquain
iransmergil; ignis enim csi aeihcr, unde in mare
transfcrt aniinas demiurgus , tellus auiem lerra ;
quare a i l : ex aqua in lerram, ex tcrra aulcm in
aercm, hoc al quod a i l :
\ ,

,
; ,
,
,
' ** -
Terra autem in radiu$
Splendentit ioltt, it autem anheri$ injecit vcriicibus, * ' 6*1

Atiui antem ex alio accipit, oderuni aulem unwerii. ' ' , [.
9 1
Invisas igiiur animas el crucialas et puuilas in lioc ; ,

mundo secundum Empedoclem cougrcgat amicilia, ;
cum sit boua quaedani et niiseretur gemiium earuro , el inordinatam ct pravam discordiw insaniewis dis-
poailionem, ei educere brevi e mundo ei coiiciliare G
.
uni niiaiur eilaboret, ul omnia in uuhalein cedanl ' a sc ducla. Propter banc igiltir pertiiciabilis discor- ,
<lire dispeiisalionem bujns disperltii imiudi ab om- *
n.bns animaiis ab&linere discipulos suos jubct
.
Kmpedocles ; esse e n i u i ail corpora asiimalium quas
comedunlur puuiiarum aniuiarutn babilacula ; do- |
ceique eos, qui laltbus diclis obieinperani, scse

< O i u i i i e r e a niuliebri constieludine, ne parlicipes
liant el consorles operuin, qiKB dispensal discordia,
qua? opus amicitiae solvat semper ct dislrabat. Hanc ,
ait Empedocles esse suuimam legein admiuistraiio- *
, ,
ois universi, cuin dicil sic fcre :
.
, *
nece$sitali$ rcs, dcorum siatutum pritcum,
ImmortaU, $tabilibu$ obiignatum juramentit,
$$% vocans ex ano in mulla per discordiam
ei ex muhis in unum perainiciliam commuiaiioaem;
D * "
[%
',
n
Empedocl. rs. 6. Kartten., vs. 575. Slein.

' . Sieintu*, llolbcbin.
, C, .
. C.
Empeduel. vs. 57(>. SU*in.
C .
.
Empedocl. . 4619. Karsleu., vts. 577500. Slein.

Karstenius ei Suiuius. , C.
'
* . (una liitera xêa) C. . . . Karsusn.
;, * ; C. " . irbienms ei Sieinius x lMuiarcbo.

C.
'
^ C.
* ' . . C. 11. , C. C.
C
. * EmpedocU . 1. 2. Kar*len., vg$. 569. 70. Siein.
.
* C. * C.
>
1 9
7 1
t T
1 9
1 1
1 7
333
333
CONTRA ILERESfiS L I B . VII.
, ; , ; , , deos anleiu , iit dtaebam, quattior morulet, iguem,

> , , , , aquatu, terrttn, aerem, duo atuem immoriale*, h i , gcneralos, liosiiles sibimet iptis perpeluo, iliscor
diam et amieiliain ; et discordiam quidem iujtiste
[p. 251. 252.] agere perpetno el majora eonciipiscere et abstrabere
,
ea, quae 3 9 8 * 3 9 3
aoiicitiaa, aibique ipsi ar, rogare, aniiriliaui aulem temper el pcrpetuo , cum
>, bona qiiacdatn sil et imiiali COnsulal, ea, qiK* abs tracia sinl ab imiverso el cruciata el puntla in
* .
creatione a demiurgo , revocare ad *e el addttcera

et umim reddere. Talis quaedam aecundum Einpe
doclem nobis mundi generaiio el perniciea el COH .
dilio e i bono et malo consians exbibemr. *
, auiem ail cC lerliam quamdam inielligibilem poie , . I
tlalem, quam eliara ex bis subinlclligi posae, bia
^ fere verbis usus:

Nam $i ea demh pr<rcordii$ $nbttra(i$
[
Benevole puri* obtervnbit med"taiionibus.

,
\1
hac libi vatde mulia per (cvttm pnvsto entnt.
[,
'

Et alia multa ab hisc* orla (lescetiduut; ipoxu emm
[
[ augeicuut
*
,

Base pfcu//arem indolem, prouli imta est tiatura
[.
[ shgnlorttm.
"
Sin tero tu diversa inler venaberis, qualia ;r
s
91
[ hominri
Mypla * ,

,

[0.

[ .
Sexcenta nmera obvia sunl, qucc oblnndunt cnrat,

Profecio cilo deficienl verleniibus atmis,
Suani iptorum concupisceniia charam ad gentcm dire.
Oinnia enim scito sensttm hnbere toriem intellcciiti.
'. C
50. Qnando igitur Marcioii vcl qnis ex <aiiibus
, - ejns allalral detuiurgum, dum proiert cx comrapo
,
(itionc boni et niali raliones , oporlcl iis dicere,
, hxc nequc Pauliiiii aposlolum, ncque Marcum digi1 1
VAUI/E LECTIONES.
. C, oonj. .
. C.
. C .
sqq.
versus, qui ex solo IJippolyio imioiueruni, iia reftngere pericliialits esl Scbneidewinus Pkilohg., S\, 1GH.
M
Ei

\\,

" '
" ,
' ,
,
,

,

.

'.
%
QtHm nnivcrse peculus efl Sieinius vs. 222 S(|q., nisi quod vs. 225 ex emeiidal. Rilschclii, in qnani eiiam
M*inekhis inridii, dedii: , vs. 288 , vs. 239 Cjjv (vel ) . Alia experii
t o n l alii, veluli A . Meinekius in Diar. aniiq. Marburg. a. 1852, IV, p. 576, vs. 227 sqq.:
%
* ,
'
,
* *
,
RAffN-rns vs. 223 malll ;, . 2i8 , * . 2 coll. Diog. Laeri. III, 16,
Bergkiu* (in censura ed. Susiuiaua in Jahnii . annaiibu$ phdoL a. 1855, p. 25) ve. 224 , vs.
225 , va. 227 ' ' , . 228 ' , ?. 229 ' til
MeiiMfkius.
. stisp. eliam. . * . coaj. .
,
ansp. .
* . . C .
Leg. . Terininalionis veaiigia supereunu ,
Schneidewiaua 7/ , , 364. . conj. .
. conj. eiiam .
C .
Corrig. sive sire . * . conj. . Cf. S*;xt. Einp. Adw.
mxaih. 8, 286, tinde vera $< ripura pelita eat, quam etUm aupra p. 240, 50 realiiuiuius.
C, .
1
1 1
ORIOBNIS
l i t motilatam rermniiaviss* (boruin

394'
enfra nilill in ETtiigdio Marcl scriplom est), *ed
Empcdoclero Meioois Agrigonlinum, quero expilans
ad hoc usque teinpus opiitabatur fugere oimie teao
dteposiiwmem uni?ers auat bawcsis a Sicilia iu
evangelicat ralioaea iransferra ipiis verbia. Age
6 n i m , Marcion, siculi conlraposiiionem insiiluisii
boni el mali, conirapooam ei ipae hodie , secnlua
loa qiwe opinaris, dogtnata. Deiniurgum a i i mundi
esae malum; exinde nonne erubescis Empedodia
docirinaa Ecclesiam ie docere? BoDum ease aia
Dcmn Hiseolveniero demiurgi figmeou ; exiode non
apene Empedoclis ainicitiain Evangeui loco profiterta corain iis, qui auribui accipiuni bonom itiuin?
Veiaa nubore, Jiberos procirare, absiinere a cibis,
quos Deui creavil ad percipiendum fidelibus ei bis
qui cognoveruol eriuiena; Empedoclis Utes lusiraliones docena? Secuius eniin reapse per otnnia
hunc cibos recusare doces discipulos luos, ne veecaniur corpore aliquo, quod reliquum ail aniroae a
demiurgo puniue. Solvis a Doo consociaia mairilaonia Etnpedoclis lecuius doclrinain , ui libi conr&rvalur amicitiae opue unum indiscrelum. Discernil
enim malrimomum tecundum Einpedoelem id
quod unura est 61 facil inulla , sicul demontlravimus.
v
SBI

[. 251. 255.] (
'*
),
',
*

. , &
,
, ^ , , .

;
| * *
u
; " , ,
, *
;

,

, .
.
,
.
51. Ergo ptimara e l maxime gerntaiiam Marcio'. nia baereain, ex bono et malo cooflatam, Empedo- Q ,
,
cleam esae nobis declaraium est. Quoniam aulem
*
hoc noeiro aevo oovi aliquid el mirabilius conaiua
eel Marcionisla quidam noraine Prepon Assyrius,
"qui ad Bardesianem Armeniuni scriplo fecil verba
, * '
de bsercsi, ne boc quidem silcbo. Terlium profcssua ,
principium 896 * 397
^ 4 d justum esi ei in . fp. 255. 254. J
toedio inier bunum ei roalum posilum,ne sic quidem
l^repon valuii Empedoclts docirinas effugere. Mun , ' *
dum eniin ait esse Enipedocles eum, qui a discor-
dia mala gubernetur, et allerum intelligibilem,
qui ab amiciiia, et esse bxc diversa principia dtio
,
boui 61 mali, mediam autem esse diversorum prin ,
cipiorum juitain ralionem, qua colliganlur discreia
,
a discordia el adjunganiur per amiciliam uni. Hanc , 1 1
VARIAS LECTIONES.
;. Epilbelon a viris dociis infeliciter altreclatum vindicavii. J . S. W . in Th*
Journal o/ cawical and tacred philology. Cambridge. March 1855, p. 87, allalie iiis ex pnrfaliotM
quae dicilur Hieronyiui ad Evangelium Marci in cod. Amialino : lienique amputa$$e itai po$i hdmm
pollicem dicilnr, tn tacerdoiio repvbu* Itabereiur, cei. Eadem narraiio legiler eliam iu codicc Ar>bb o, quem Fleiecberus descripsit in Ztitschrift der Deultchen morgenlceudiichen Geullichafl.,
Ltipzig
1854, vol. VIII, p. 586, quod lesiiiiionium H . Ewaldo dcbemus. Yideiur autem Hippolyius hac appelialione ideo usus esse, ul giniul alluderel ad mulilatuin, quo Marcion ulereiur, Evangelium, quod cum
Liicae etsel, Hippolylus prave llarco ascribebal. Idem, cmn Paulum Marco consociel, Maacioneum Nr.vi
Faederis canonem complectitur univ^rsura.
, G.
om, C.
. Roetiim . Ct. Siurzii Einpedocl. . 4. " . C.
* . , .
C.
Cf. I Tim. , 3 : , , (6 pr. C, corr. C)
, . . . " . C. ** . C.
. C . * *.
, ; ; , , qur pro legt*iieam 6see coiiaet .
. G.
* Prîua litiera nominis . oxeea. M .
. R. Scotus, G, M . Laieine iu oot MTmeras librorum, vditii ? " , C, .
. C. ; $. ) C, .
1 1
1 1
1 1
1 1
>
t v
9 4
3335
OONTRA H A R E S K S L I B . VII.
j336
& ipsaw jnttaiH raliooet , qaai auxilioiur amtciU*.

. 6c |
Muaata iii|MMlaclea ppellans el ipse eibi auxilio

Jvocai \u huttc fece iiwlum :
, ,
[,
, ,
*
Si emim * mortalei ree, imm^laiii
M*$*
Cordi tibi fuit '* in noslram mentem

[venire i
nunc rnnut , Calliopea,
Cifca oVos baô iniegram doctrmam .
[.

Hfec ecculut Marcioo generationem Salvaloris no ,
siri prorsu raspuit, absomim esae arbiiralus sub
" - flgraentum penticie* btijus discordiae venift&e ra
lionem, aiixilfelur aniiciliae, hoc eal bouo; aed
*, , * seorsum a generalione anoo deciino quinlo itnperii

Tiberii Camris delapsuni cum superne, interme*
,
diuro inter bomim el niakim, doctiisse in synago , .
gts. Si emin medius qnidam esl, remotus est, in , , ,
quit, ab oinni nalura m a l i ; mahis aolem esl, siculi
* ,
ait, dewiiirgos bii^ttsqiia opera. Proplerea, iiiquit,
* . non-generaliig descendil Jesus, ul eseel ab oinni
, ,
remolns malitta. Remoius aulein est, inquil, eliam
. , \, \
aboni n a l u r a . i i l il mediusquidam, ut ail Paulus,
, , el ul ipse coiiiilcliir : Quid me dieilit bonum f umts
, \
*** bouu$. Ha?e qiiidem 3 9 8 ~ 3 9 9 sunl qux Mr fp. 254. 255.] ;
,
cloni placuerunl, per qtiai in errorem duxit mulios
, ' uus Empedoclis decrelis, el ab illo invenlam phi ,
losopbiara ad suam opinionem traduceiis impiam
' ^ hacreein conalUmt, qitant oobis videmur gatia coar ,
guisee, nec quidquam rellqu! fecisse eoram, qua?
- ' |Graeeis suffurali Chrisii dUciputos diiTamaiil, quasi
, '
honim ipsta eistiteriwl magistrt. Seil quoniani bujus
,
quoque doctrinam saiis videmur nobie cxposuisw,
. '
videanms quid el Carpocraies dical.
,
.
9 7
4 1
4 1
4 4
4 1
4 7
V A H I U ; LECTIONES.
G . " .
devfinus ila redinlegravit 1.1. . 1 7 :
vereae, qaos ex
Uippoiyto detsum eognovknu, Scbuel-

,

,
,
,
'
.
%
Ab bis Sieiniut. cui sunl versus 558 341, ita discessil, ul terau ullimo servarel; Bergkiua
tatnea 1 . 1 . p. 26, negana posse tsia ierri, quanquam certo reslitui locnm nou posse coufessus, ha^c excogitafii
,
9.
(s. )
(
xor
)
,
,

.
1 4
" , sc. conj. .

.
" Receneiua baec verba Bunsenlns
Analeel. AnLe-Xtcae*. Vol. I, 99.
, G.
Cf. cum his iniluMi) ErangaJii MarcioiMtici.
C . . G . . C.
. C, , Bunseuius coll. Galai. m 19. " G, .

.
C, , Roeperus ei Bunsenius.
Gf. Luc. , 1 9 ; Marc. x, 18 :
; . Mallb. xix, 17 : ;
. Gf. Angerum in Synop$i* . MaHhmi, Marci, Luex, Upsia, 1852.
. G.
C.
. C, .
4 4
4 1
4 1
4 1
4 4
4 9
4 7
4 4
3&"
ORIGESIS
33
52. Carpocrates miindum et quae sunl iu co ab "

angelis mullo iiifertoribus non-generaio Patre

fibricatwm esse dicil, Jesum aiiiein ex Josepbo ge ,
uiliim esse, el consimilis cum essel bontinibtis,
, \ ;
justiorem reltquis cxslilisse, auiniam auiem ejus,
, iinna ei pura cum nala ftierit, re< ordalam esse ea,
xa\
qua? videril circtimlaiione cum - generato

Deo, proplereaque ab illo ipsi deniissam esse po, * " leMalem, ul per eum mimdi fabros illos eflugere
, ^
valerel: qiiaut et per omnia transgressatn in omni* \ [. 255.] busqiic 4 0 0 4 0 1 liberatam rursus ascendisse ad
<~ "
ftnm, parlierqiie eam animam, quae paria ipsi am , [\ ]
plecleretur. Jesu autem animain dicunl ex lege .
cxercilatam in Jtidaicis insiiluiis despcxisse illa, el
; propter boc polesiales accepisse, per quas de , ,
slruxeril passionea, quae ad puniendos hoinincs ' \
roniparalae sinl. Eam igilur animam, qu;c s i . .
niiliier atqtie Cbristi anima possit despicere - mundifabros arcliouies, siimliler accipere
loslaiem ad eflicienda similia. Quare eiiam eo
. \ auperbkc devenerunl, ul alion pares ipsi esse Jesu
, "
dicanl, alios aiilem vel eliain ab aliqua parie
.
iHiniores qiiosdam, qtiiqtie eiiam pra&slanliores sinl

, illius disciptilis, veluli Peiro et Paulo el rcliquis apo,
9 9
9 7
9 9
lren., C. h,vre$. , 25, I. Carpocraies aulem ei

Eplpban. hare. 27, 2.
qni ab eo imiiidnin tpiidem el ea qu;c in eo suitf ab
\ angelis mulio iiifenoribus ingenilo Paire faciiim
,
esse dicunt. Jesnm aulem e Josepli iiaiuin, c l cnm
.
eimilis reliquis homiiiibiis fueiil, dislasse a reliqitis
,
secutidtiin id, quod aniiua ejus, (iruia el tiiuiida C
cuiii essel, roimnemorala fueril, quae visa essenl

sibi ea cimimlaiioiie, qux fuissel ingenilo Deo,
.
ei propier boc ab eo iuissam esse ei virlulein, uli
,
iiiiiudi fabricalores effugere possel, ei per omnes transgressa ei in oiuiiibiis liberaia asccuderel ad
, .
, ei eas, qua? siinilller ci aiiipleclerenlur, simi- \ *liler. Jesu auiem dicunt anhnaiu in Jiidaeoruui cou;. , ',
sueiiKliiie iiiiirilam conteinpaisse eos et propier boc
;
viriutes accrpisse, per quas evacuavil quse fuennU
' ,
poenis passiones, qnaj inerant bominibus.
,
, ^, ; ,

* \ , \ ;
< , ,
, , ? \ . , *,

; .
2. Eaiu igilur, quie simililer aique illa Jesu aiiima D '.
poiesi coiileinuere mumli fabricalores arcbouias,

Mmiliier accipere virlules ad operanduui siuiilia.
, * \
X>uapropier el ad taiiluiii elaiionis provecli sunl, ut
; ;
qnidaiii qiiidem similes sese dicani Jesu, quidain
.
aiiiciu adbuc el secuiidiiiii aliquid illo forliores, qui
,
hinit disianics ampliiis quam illiiis discipuli, ui pula

q>iam Pelrus el Paiilus ei reliqui aposloli, bos au ( ,
-., , ( , . "
; * ^
, , , ,
VARUE LECTIONES.
u
Quie seqiiumur Hippolylus ex freiueo bausil, cujus ipsa verba ctim deperdila sinl,
veterem Ircncei versionem ei quoe Laiinig Iretiaci verbis Grxca apud Epipbaniiiui lere respondem, lexiui siipjmsuiimis. Cf. eiiatu cuui bis Tbeodorei. Hwr. (ab. i , 5.
C, M .
. , qui in C 1limaiu liu<*rani exesani leslalur.
. C, U.
** . C, . " C. . .
C, .
. C, .
, C. * * : ., C, .
, . , ; C,
u
9 9
9 1
9 i
9 9
9 9
9 9
8339
C O N T R A H E R E S E S LIB. V I I .
3340
, ' eiolis, hot aulcui a uulia parle iuferioree esse Jcsu.

(p. 55. 256.] .
Animas atilem 4 0 2 * 4 0 3 eorum ex superjaceiilc
, \
potesiate orias, c l idco aeque dcspicieutes iuumu
, |
fabros, diguas liabiias esse eadem potesiaic el
\
rursus in idem traiisirc. Si quis aulem roagts quam

ille despicerel res lerrenas, posse ewm pr.rstan , .
lioreni evadere quatn ilbiiu. Arles igilur n agicu?
\ ,
usnrpanl et incaniaiiones pbillraque vi cbaiitesia
*, \ pare Irosque et somniorum auclores reliquaque
,
maleticia, profileules sese potcsiatem babere, qu;i

jam supei iores evadant dominanlibiis ei condiiori\ ,
bus bujus immdi, iino vero 1 operibus in eo utii
versis : cum quidcm e l ipsi ad diflamalioiiflm d i ; vini Ecclesto iiominfs corain genlibus a Saiana pro , "
geniti sinl, bondnes in btiuc alqne illiiin modintt
, D prxcepta illorum audieities, raliqite nos omnes

lales esse, averiaut aures suas a pracouio veriialis,

vel eliam iuliienles qtia siinl Uloruni omiiibtis no, * bis maledicanl. laiiium auiein aiuul migrarc in
. - corpora aiiimas, douec omnia peccata impleanl;
;, "
ubi aiilem nibil rcliqiii s i l , tunc liberalam (tc. ani ,
inant) abscedere ad illtim, qui miiudi fabris augelis

superior sedeal, Ociiin, 4 0 4 ~ 4 0 5
*
, duui omiies salvaiaiu iri aiiiiuas. Quxdain aulem,
. praeverienles in iina pnusenlia repleri oimtibus
, '
peccalis, uon jam iranscorporantur, sed omnia s i [. 256. 257.J ,
mul reddentes debita liberabiiuiiir, i i l jam iu
corpora iraiiseani. Ilorum quidain eliam iniiruiil
. - discipulos suos in posleriore parle dcxlrae auriciila?.
imagines cliam coiiflciiinl Chrisii, diceuiesa
. ^ Pilalo illo leinpore faclas esse.

.
4
e l
c ,
7 1

* __
.
, . V
tcm in niillodem inornri a Jesn. Animasenim ipsoritm

ex eadem lircumlaiiotte deveuienles, el ido aimjliier conlemnenies mimdi fabricatores, eadem d i g n iiabilas esse virlule, el rursus in iclem abire.
Si quis aulem pbis qiiam ille contetupêril ea, qiras
stinl bic, pse melicrem quam illmn esse.
fts
5. Arles enim ntagiras operanttir e i ipsi et iiicaniatioiies, pbilira qtioqiie ei cbaritesia ei paredros et
omropompos el rdiquas nialigiialioiies, diceutcs se poieslaicm babere ad douiiuaiidum jam p r i i K i p i b u *
ei fabricaioribua bujiis mnndi; soluin aulem, sed el bisoumibtis, qua^ in eo sunl facla.Qni el ipsi ad
deiraciioiieni diviui Ecclesia? iiomiiiis, qiiemadmodniii el genles a Salana prsemissi sunl, uii secuudimi
aliuiii ei alium modinn quae sunl illoruin audienles bomtnes, ei ptiianles omnes nos tales esse, avertani
aures suas a prsecouio veriiaiis, aal ei videntes, qux sunt ilioruin, omnes nos bla>pbenieul in nullu c b
coiuiittiiticaiiics cel.
4. E l id quod a i i ' : Non exies inde, quoadutqne novhtimum quadrantem reddat, inlcrpreianitir, quasi
non exeal quis a potesiate aiigclortim eoruiu qui miiiidum fabricaverunl; sic (al. sed sil) iraiiscorporaium
semper, quoadiisqiie iu oimii omniiio operaiione, quae iu niundo, esi Uai, el cum nibil defiicrit ei, liim l i bemtam ejus auimani elevari (al. eltberari) ad illum deum, qui esl snpra angelos iuuiidi fabricalores. Sic
qtioque salvari e l onnies aiiiutae, bive tpyja pneoci upaiiles in imo advenlu in oiunibiii misceaniur operatiumbus, sive de corpore in corpus iransiuigraiiies, vel hmiiissaB ia uuaquaqiie Kpecie viix adiiuplenle* ei
reddeules debila liberaii, uli jam non faciaiii (a/. fianl) in corpore.
VABIAE LECTIONES.
, C, .
. C , .
. C,
. . C , .
C. *
om. C, . Sauppius, C, . C. Irenxi versionem veierem lexiui
Mipposuiiuus. Cf. CIIIII bis ciiani Epipbaniuiii.
. susp. Sauppius.
UUSU. .
;. C, .
. . Bunseniue Rippolyttt$ and hh aqe*
london \m,
p. 572.
7
7 0
7 1
7 1
3341
ORIGENIS
33
55. Cerinititti auiem quidam, rpse iEgyptionim ty. ' \

u ,
lisciplina exeulttis, dicebal non a primo Deo facttini
, | *
essa mtindum, sed a tirluie quadam, quae geparaia

sii ab ea poteslaie, q n sit super omnit, ignoretqne
.
Deum, qitt s i l omnia. Jesum aulem staiuit
,
noi ex Virgine naium esse, naium aotem esse
"
*um ex Joseplio el Maria filium consimiliier reli , quis hominibus omnibus, justioremquc exsiitisse e l
.
sapienliorem. E l posi bapiismum devenisse in eum
"
ab ea principaliiate, qnae est supcr omnia, Cbristtim
in figura cottimba?, et tnm nuntiavisse incognilum , \ *
, ,
palrem el virluies perfecisfe, sub finem autem avo ,
lasse Cbrislum a Jesu, Jesumque passutn esse et
,
resurrexisse, Cbrislum auiem a paliendo liberum
' .
permansisse, cnm essel spiritualis.
4 0 6 4 0 7 3* Ebionaei auiem consentiunl qui- '. [. 45"*. 258]
,
dem mundum ab e o , qui revera Dens est, factum
esse, quae auiem ad Cliristum perlinent, consimililer Cerintiio el Garpocrati fabulaniur. Moribus J u - . " ,
\
daicis utunlur secundum legein dictilanies sese

*
justiflcari, et Jeswn dicenles jusiiflcatum esse, cum
observaveril legem ; quapropter e l ChrSstutn ( u n - , 7, []
ctum ) Dci vocaium esse eum et Jesum, cmn nemo
* I
ex reliquie observaverit legem; eienim si qtiis alitis
, .
fecissei, quae iu lege prsscripia suui, ille evastaset

Cbristus. Posee auiem e i seineiipsos, ehuUiter ciim
*
fecerint, chrisio* evadere; etenim et ipsum bomi .
ncm tjeque atque omnes esse dicnnt.
'. *
55. Tbeodotus auleni quidani natione Byzaiilhts
inlrodtixil baeresin novam , doceus ea, quae sunt de
, \
origine universi, congrna ex parle doctrinae verae C
,
Ecclesix, cum a Deoomnia profecia esse conseniil,
Chrtslum aulem,e Gnosiicorum ei Cerimbi Ebionis- ,

que scbola avellens, ail lali quodam modo apparuisse:
|
el Jesuni quidem esee hoininem ex Virgine naluin

secundum voluntalem P a l r i s , cum vixtssel auiem
,
eodem quo univerei hoinines modo el cum piissiraug
fui&sel, poslea in bapiismo ad Jordaneui cepisae

6 A l i i veroex ipsis signant cauterianles suos discipulos in posterioribus partibus exslanlfee dexlna
auris
Gitosiicos se auleut vocant, et iiuagiiies qnasdain quidero depteias, quasdam autem et de reliqua maleria fabricaias babeni, diceme formam Cbrisli factat a Pdalo illo in lempore, quo fuil Jesua
ciim bominibus.
lren., C. hcerei, i , 26, i . ElCerimltus auiem quidam in Asia non a primo deo faclum esee mundum docnit, sed a virluie quadam valde aeparaia e l disiauie ab ea principaliiale, q u esl super uotvcrsa, i
ignoraiue eum, qui esisuper oinnia deum. Jesum auieni subjecit non ex Virgine nalum (nnpossibile tnka
boc ei visum esi), fuisse auiein eum Josepb el Mariae , siiniliier ul refiqui omnes hominee, ei pUia
poiuisse jusliiia e l prudemia ei sapienlia ab boroinibus. posl bapiismum descendisae in eumabea
priucipahlaie, qua? esi super omnia, CbriMuni figura coluinbac, el bunc amiunliasse incogniium Pairein
ei viriutes perfecisse, iti iine auieui revolasse iierum Cbristum de iesu, et Jeauin pasauoi e$se resorrexisse, Cbrisluni auiem impasîbilem perseverasse exsisieniein sphiiualem.
2. Qni aulem dtcuniur EbionxM, consenliuni ûideiu iniindum a Deo facium, aa aulem, quc guol erga
Dominum, non simililer (/. coiiitiiililer) ul Ceruubus el Carpocrates opiuanlur. cci.
VARIA: LECTIONKS.
f e
Itec qnoque llippolyius ct Ireiiaio iraneiulii, cujus veterein vereionera exscripsiroug. Cf. etiam
Tbcodorei., H<er.[ab. n , 5, ei infra I. x, c. 21, p. 527, eq. ed. u x .
, Bunsetiiua
I. I. . 575.
" . . C , . " . , . " . C , , . SCOHIUS. .
C, . * . C, . C, . , C , .
Cf. Irenaiuiii, CUJUS vtiereio versionem lexlui supposiiimtis.
om. C , . * J.
. C . Buoseuius. ** ,
C , , R. Scollus, Buusenius.
. C , .
.
susp. . . ^/. . ^ susp. Sauppius.
u
attS
CONTRA H2ERBSE6 LIB. VII.

i v ,
,
,
.
*
, ^
.
' .
* \ ,
,
,
, *
, \ ; [. 258. 259.]
,
.
*,
,
,
*
* *. *
,

, * *,

.
'.
, C

. ,
,
, .
9 1
3344
Chriituni Btiperno delapstim in specie columba.

qtiapropter non prius poiestates in eo viguisse, quaiu
posiqnam i s , qui delapsus erat, emicuerit in illo
Spiriius, quem esseCbristum appellai. Deum auteiu
nuuquam bunc faclum esse voluni par desceoaant
Spirilus; alii auiem (sc. voluni Dcum facium esse)
post resurrecliouein a morluis.
56. Cum autem divers inter illos oriae essent
qnaesliones , aggressus esi quidara , ei ipse noiuiue
Tlieodolus, nummiilariam professus, diccre poieslalem quamdam Melcbisedec esse maximam, el bunc
esso niajoreniCbristo,cujti8imaginemaiunlGbri8luin
referre, el ipsi coiisiiniliter quos supra 4 0 8 4 0 9
diximus Theodoiianie bominem aiunl es*e Jesum,
c l SP.ciinduin eanidem rationem Cbrisium eiun
dcscendisse.
Gnosiicorum auiem diversae sunl senienliae, quorum indiguas arbiirati suinus qtias referremtis senlentias, quippe quae muliae siul et male sanse
plenneque blaspbemix , quibus admodum graviores
circa numen divimun qui a Gr&cis pbilosopbabantur convicti sunt. Muhifaria? aulem catervae malorum
aucior illis exslitii Nicolaus, unug ex sepiem illis
ab aposlolis ad diaconiam insiiluiis, qui spreia quae
ex reclo erat disciplina docebai indiffereniiam vita>
cl c i b i , cujus discipulos illudenles sancto Spiriltii
per Aporalypsin Joannes coarguil sconanlcs el idoloibyiis vescenies.
57. Gerdon autem quidam, ei ipse simili modo
ab bis profecius ei Simone, ait eura, qui a Mose el
propbetis prxdicetur Deum, non esse Patrein Jesu
Ghrisli. lllum enim cognosci, Cbrisli aulem palrem
incoguiium esse, eiillum esse juslura , bunc autem
bonum. Hujns aulem doclrinam corroboral Marcioiu
Iren. 6'. hvret., , 27, I . Cerdon aniem qeiEuseb. . . iv, {{.

dam ab iis, qui sunl erga Sinioueiri ocrasionein ac Vsc. ).
-^ cipiens, c t i m veni&sel Roraam sub llygino, qui ociavtiin locum episcopatus p e r s u c c e s s i o r i L M i i ab aposiolis
, habuit, docuil eum, qui a lege et propbelis annun,
liaius sii deus , non esse pairem Domini uosiri
,
Chrisli Jesu. Huric enim cognosci, illum autem

. ignorari et allertini quidem juslum, aJteruw aulein
. , ,
bonum esse.
2. Succedens aulem ei Marcion Poaiicus adam .
- D pliavil docirinam , impudoraie bkspbemaua euni,
.
qui a lege el propbetis anntinlialus est dtus, matoruin factorem el bellorum concupiscenlem el inconstantem quoque seulemia ei conlrarium sibi ipsum
diceut,
\ARIJE
9 1
9 1
LEGTIONES.
9 4
. G.
, G.
G.
omillenduin pulai Sauppitts.
* . susp. .
, Roeperus.
G .
. ronj. Bunsenius (Hippolyiut and his 0 0 * 4, 577.
'. ? Sauppins.
Rocperus, C, .
Gf. cum bis Iren. C. h<sre$. 1, 26, 3 : fticolailse auiem magisiruni
quidem babeni Nicolauiu, iinum ex , qui primi ad diacouium ab apostolis ordinali ennl : qui
iudiscrete vivuiii. Ptenissime aulein per Joannis Apocalypsin manilbstaniur qui sint, nullam differeniiam esse docenies in matbaudo el idoloibyion edere. Quapropier dixil el de \\s
nno : Sed hoc
habe$ quod odiiti opera Nicolaiiarum, qua ei ego odi. (A(H)c. 11, 6,) .
C, , ' Bunsenius I. 1. . 578. qui . 577 idem quod nos conjeceral. * .
, . Sicul nos etiam Bunseniua conjecit, 1.1. . 578. G. C.
Cf. cum h i i
lren. c. hmr. 1,27, i , cujus Grsca, ex Eusebio sumpla veieremque versionem lexlui supposuimu, f. Tbeodoret. Ilwr. fabul. 1, 24.
9 9
9 7
9 9
3345
ORIGENIS
3314
qui c l coiitrapositiones conabalur et quaeciiiiqiie ,

, \ -
410*411 plarebant conira fabricalorem universi
difl.imabat. Coti&imiliier autem eliam Lucianus, bu- [. 259. 250.] .
\ .
jus discipulus.
'. * '*
58. Appelles autein ab liis orlus ait in bunc mo - ,
dum esse Deum qtiemdain bonum , sicuii etiam
, ,
Marcion supponebal, cum atilem, qui uuiversa crea ,
veril ese justum , qni fabricaltis sit ea , qnae faria
s u n l , et leriiuni esse , qui cmn Mose lociitus eii, , , "
,
hunc auteiii esse igiiemn , esse aiilem eiiam aliiiin
. ; , quariiitn , maloruin aucloreui; bos aulem ang<los
,
noiniuai. Legem auieiu el propbetas proscindil, citin

btnuaiia c l liiemlacia dical esse quae scripla siiut,
.
ex Evaugfliis autem vel Apostolo quse ipsi placcl
* . ;
sibi eligii.-PbilumoiKc aulem cujusdam sermouibus
4
sese applical lanquain propbeiissas revclalionibus.

Gbrislum auiem a euperna poieslalc descendisse,
boc esl a bono, illiusque ipsuni esse filium , bunc
ntiiem ex virgine esse iiatum, neque carne caruisse eum qui apparueril a i l , sed ex substanlia
tiniverei <tun parles ceperil torpus sibi confecisse,
boc esl catidi el frigidi el buuiidi et s i c c i , c i in
boc corpore laleitleui uiundanas poleslales vixisse
lempus, quod vixerii in mundo ; nirsus amem a
Judaeis crucilixuin eum niortuuut esse, ei post (res
dies resiiscilaliim apparuisse discipulis, et monsirata
flgura clavorum et laieris sui persuasisse iis scinelipsum esse el noi> pbanlasina , sed carnem sese
babere. Garnem, inquit, postquam mouslravil reddidil l e r r x , qua ex subslaniia eral, nibil alieni au-
, , ,
,
, ' , ,
,
;
*

, -
,
, | ,
, .
, , ,
, " ,
, , cupalus, sed ad lenipus usus singulis sua reddidit, C , ,
viiuulum corporis solvens , calido calidum, frigido
, , ,
frigidam, bumido biiniidutn, sicco siccum , et ila
, abiil ad bonum palrem relicio seniine viuc in niuudo

per discipulos credenlibtis.
.
59. Videmur nobis ei baec saiis exposuisse; quo'. *
niam aulem nibil trrefutaltim pnetermiilere decre'
vimua eorum, qua a qiiibusruuqiie docla sunl,
,
videamus quid eiiam a Docelis iiivoulum s i l .
* .
,
1 9
C. . G, . Gf. Pseudo-Teriullian. ad*. omuet httr. c. 6. TertnU.
De pra>$cript. haret. 50. Enscb. . E. v, 15. Tbeodorel. Hwr. fab. i , 25.
C . .
C.
. C, . " Gf. inrra I. , c. 20. . 527. ed. . 44 .
C, . ' . . Cf. . Joan. , 25 et Luc. , 39.
. C .
. C .
1 1
1 1
8341
CONTRA H.ERESES
L I B . VIII.
'.
REFUTATIONIS
OMNIUM H i E R E S l U M
LIBER
OCTAVUS-
\ | . 261, 262] 4 1 2 - 4 1 3 * Haee Inranl io octavo libro rela *

talionis oninium baeresium :
.
,
2. Qiuenam Opinarii (BoceUe) opinali einl, quoa
.
* ualurali philosophia profecioa docirinam suam
profeaeos esse.
\ 3. Quomodo Monoimna ineplial poeiie et g e o m e .
tri* arilhmeticisque sose applicans.
*. " 4. Qaomodo Tatianos profectns s i l a Vatetilini
" " ,
Marcionie senleotiis suas ipsitis constiluens,
,
Hermogenes attlem Socratis placilil osne s i l ,
.
non Cbrisli.
'. ol ]) 5. Qaomodo aberreul, qui u l Pascba dte decima
.
quaria celebrenl liiigiose contendant.
'. , 6. Quiinam sil error Phrygum, qui Montanum ct
.
Priscillam Maximillamque propbetae esse puleni.
f . * , . Quaeoam Conlinenlitim ( EncralilarHm) sit

inanis gloria , quorum praecepta ex ipsis, non ex
, [* ' - gacris Scripturis profecla esse, [sed ex gyraooso *.]
pliisiie apud Indos. ]
' . ol
8. Quoniain plertque eonsiiio Domini non oi
, ,
trabem in oculo habente* se idera profltenlnr, cum
* ,
cxcutiaol, placel nobis ne borum quidem dogmala
,
silere, u l vel per refutalionem a nobis factara ex
*
ipsis padcnieg c o g H O S c a n t , quomodo consiliura
, dederitSalvalor eximend* trabis primo, tam perspl ,
ciend* feetucse in oculo fralris. Sufflcienier igitur
. satisque postquam cxposuimasplurimoram docirioas
i scpiem qui bunc prxcedunl libris, nunc quae i e , ,
quuntur non ajlebimua, .monslranias Hberalitaleiti
graliae Spiritus sanctl , illosque qui opinando secu,
rilalem sennonum aese naclosessepalaot, coarguo*
, mus, qui quidem aempiipsos Docelas appellavarunt

, [. 262, 263] 4 1 4 * 4 1 5
profesei : Deum primum esae,'
,
Unquam semen sit arboria flci, niagniludine quidera'
, , - prorsus miniuwm, poieolia autem inUnilum, bumil f
1 1
1 1
i a , i a
l f
C , M , qui codtcis accenlnm varianiem in el gervaviL
. corr. G , sicut infra . , c. 17, . 325 d. . 01 ,

TheodoreU Hmt. fab. , 18.
. C, .
. eonj. ,
an. Cf. supra . 346,24. " C . " Roeperus,
1 1
a l
,v
. conj. ; sed c i . infra I. , c. 1 6 , . 524 init. ed. . C. om. C,M

PATROL
Gr. X V I .
106
3349
ORIGENIS
3350
lis magnitudo, innuraera muUUudine , ad genera- , ,

tioDem sufficiens, mettieniiiim refugium , nudorum
* , ,
tegumentttm. pttdendi velatneiHiHn , frucitis quaest
, * , *
lus, a l quem fenit quaerens, inqnk, %er ti non iit- , * , , \
v e n i i ; propierea maledixit, inquit, arbori fici, quia
, , , ,
dulcem illum fruclum non invenit in ea , JracliMii ,
qujeeiium. Talis aulem curo s i t , ut stricliin dica. , ,
mue, lanlusque , hoc est parvus e l minutus secun- ,
*
dum illos deus, mundus facius est, u l illis placet, , , ,
io bunc fere moduro. Poslquani rami arborie fici
* **
teneri facti sunt, proveueruni folia, sicuii vidcre H- ,
ceft, deinde auiem fruclus, in quo iitfiuilum e l innu- , ,
merabiie recondilum cusiodilur semon QCIIS. Tria

igilur esse opinamur, quae primo a semine iiculneo .
exstilerini: etirpem quae esi arbor fici, M i a ei fru
* .
Ctum, hoc est ficuin, ut anlea diximus. Ila, inquii, 3
\ , , , .
tres exslilerunl aeones, a primo priucipio universi . , ,
priucipia ; et boc, inquii, ne Moses quidem siluil, , | *
com dical voces Dei Ires esse : Tenebrce, caligo, , , ,
turba, nihitque addidit. Nibii euim , i u q u i l , Deus , * ,
iribus addidil aeonibus, sed ipsi omnia uuiversis quae ", . , ,
naia sunt praeslilerunt atque pi aeslatu. Manel aulein , *
Deus ipse per se longe a tribus aeonibus remoius. .
Jlorum, inquil, seoriura principium generaiionU na- *
clus, ut dictum eat, quisqae paulaiiin crevil ei au- . , ,
ctue e i i et evasil perfectus. Perfectum auiem esse , , *
opinanlur id , quod numeraiur decem. Gum igiiur , , .
nuraero el perfeclione pares inler sc evaserint aeo- .
u e i , u l illi opinantur , iriginia exsiiieruiu ones
,
universi, quisque eorum decade absolulus. Sunl ^ ,
auiem a se invicem discpeti ei bonorem babem in, .
vicem unoin, cum posiiione lanlum differant, quia
"
aliud primum e s l , aliud secunduin, aliud eorum
, ,
lerlium, Posilio autem iis differeiiliam poieniiae
, ,
rxbibuit; qui enim 4 1 6 * 4 1 7 proxime a primo
.
deo, qui tanquam semen e s l , posiiionem naclus
[, 265, 264] ,
est, genilaliurem reliquis babuil poieslalem, decies
, ? eemet magniludine mensus ipse immensus ; qui au- ,
lem posiiione primi factus est sccundus, sexies
*
semcl comprebendit incomprebeiisibilis i l l e ; is
,

autem , qui jam terlius posilioue, in iniiuilam d i - ,
slanliam propier incrementa fralrum delatus, cuiu
,
ler semet cogitarcl, lanquam viuculum quoddatn
,
uiiilaiis semelipsum vinxii aeonum.
*
, T
4 1
4 1
1 0
9. Et boc opinanlur bi esse id, quod dictum est JJ

a Salvatore : Exiit
quod cecidit
aiiud
centum,
teminam
ad uminandum,
in lerram pulchram
aliud
sexaginta,
el bonam,
aliud
tt id%
faciebat
iriginla.
El
'.
) , [] " r * r xaUhr
ixcUi I ,
VARIiE LECTIONES.
, T
Cf. . , 7.
, Saoppius.
Luc. , 6, 7 ; Matlb. x x i , 49, 2 0 ; M a r c
xi, 15,14, 20, 21.
C. * Sauppius. ** . ; Roeperua, sed cf.
Luc. x i i i , 6, 7.
aut delendum aul in mutandum esse putat , detendaia
esse censet Sauppitig.
. . * . C. * Cf. MaUb. xxiv, 52, M i r c . u n ,
28. . C, stisp. R . Scoilus,
Cf. V Mos. ? , 19.
(, , , ,
), .
* C. * 1 *
iawrendum vide , .
, C * . C , , qoi
minus recie susp.
, , C, . " . C, .
.
II. . ! Cf. Mailb. xm, 5,8, Marc. , , 8 ; Lac. ?ui, 5,8.
aoic C, , qui oxcidistt exislimat.
, f
1 1
4 T
9 0
3351
CONTRA HASRESES LIB. VIII.
3352
l .
| , proplerea d i x i l , inquii i Qui hnbcl auret andiendi
,
audiat, quia b&c non ab omnibus audiunlur. Om * .
ncs bi xones, et trcs illi el qui ab iis orll eutit
'
inflnities infiniii tiniverai siini aeones mnsculo*
. - feminei. Cum igitur crevcmnl ei aucil ftunletex *
stilerunt bi oinncs cx uno illo primo semine, con ,
ccnlus eui alque unitaiis cuncli simul, unutn
,
coirgrossi aooncm ipsorum medium, parlum com ,
munem universi genuerunl ex virgiue una, Salva ,
lorem eorum, qui in medietate suni, omniiim, cjuft " , dem ab omni parie potemiaa atque scmen llcul , * ,
neum, nisi quod bic genitus eit, illud autem pri , ,
mum semen, unde fici arbor cxsliiit, non geuituin.
. * Poslquam igiiar ornall sunl tres illi ajoncs oimii
, *virlule et sanciitaie, ul opinariiur bi doccnies, c i
, fiHus ille unigeiiitus (genilus cnimesl eolue inflnilis
(
illis a K H i i b n e ex trlgenito; tres eniin cuni gcnuerunt consentienies aeonci immensi): ornaia erot

absoluta omnis nalura Inlelligibilis ; lux aulem
^ *) *
eranl miiversa illa iiiteHigibilra eiancrna, lux auiem
,
non informis ncque ignava , ncque lanquam indi ,
gens aliquu, qui subveniat; eed cum babeat in
, ,
eemetipsa eecundum niuhiludinein illorum inflnhics

inflnilorum ad cxemplum ficus Inflnilas animaliuin,

qtiae illic sunt, pervariorum specie, luxil dcsupcr
,
in subjacene cbaos. Id aulem collustratuin simul et
.
eonformalum illig, 4 1 8 4 1 9
P
pcr [. 264266]
variis speciebus, concrcvit c l accepit tpecies t u ,
pernai omncs a lerlio aeone, qui semciipsiim i r i
9 9
9 1
1 3 3
8 U
r a
8 , 1 n l
. ^ plicavil. ABon aulcm hlc lcrliue cuin nolai stiat

viderel universag gimul ln subjacenlQj infra tenebras sosceptag, cumqoe poteiialem lenebrarum

non ignoraret et simplicilatem lucii simul ei libc , (
ralilatem, non paisus csi dia lucidas noias destiper
, e
a tenebria deorsum deripi; at enim *ubftiruxil a?o
nibus Grmamenlum coeli. Poslquam igiiur firmavii

nferne, el divhil tenebras luce appellatiique luctm
[]:
diem, quot fxrmamentum, unebrat ap~
,

noctem. Universis igilor, ut dixi, infinilis
,
tertii aeonis ideis depreheniU in infimii bit tene, ifr ,

.
, ,
brii, eiiam ip&ias hojasce sonis cora reJiqaii ex
pressa eti imago, ienif vivui a luce geniios, and
,
magoog archon exstitif, de qoo Motea a i l : ln prin*
/ > creavU Deus cadum et lerram. Hooc dicit Moa
, ,
igneom Deuro, qui e rubo ( ) locotut
, /^
i l l , boc este lenebricoso aere ( eoim eai ouf9 9
1 9
1 9
V A R J ^ LECTIOiiE.
i l a i l b . x n i , 9 ; Marc. i v , 9 ; Lnc. T I I I , 8.
, C. * . A n
Cf. aepr . 265,
55.
n C i . sepra p. 278 , 66 qq. ^
C .
, . , , '#, "
1L Scoilus : deleodom esse pulat Sanppms. An , -/
? Cf. infra L x, c. 16, . 324. ed. . >/.
C , . * , C . R. Srotlos.
* C * . coej. . . C , .
* , C , . C l . lofra I. , e.
16 . 324 td. . Correaii jam Bernayaiai . cntu. md Bmmentum (BooacnH Analtetm Anuîcmmm
. tH, p. 307, 8 ooi.)
, . . C, ,
tVrBataas 1.1. C i . infra . 524 . . , , , . .
U.
1 , 4, 5. 7 : ^ ,
9 9
9 9
9 9
9 4
7 9
T f
3353
3351
ORIOENIS
versasaer tODcbris aubjacans), M l e i n , inquit, *JEr

oiparav
*al
.

diiilMoses, quia desuper deorsum omnee perirans ,
ierunt lucle species, quibus aer permeabiiis ()
*
eau Non auiem minus etiam nobis verbura a rubo
* , ,
noium 01, TOX euiro, signiiicana verbum, est aer

pultaius, quo dempio verbura bumanum non co. .
guoscilur. Non solum aulemêrbum nobis a rubo,
*
boc esl ab aere leges dat et nobiacum versaior.eed
,
enim et odoteg et colorea per aerem nobis faculu .
tes suas raaniiestant.
, , ,
.
10. Hic igiiur deus ignaus, qui ignis a luce ex'. " ,
btitit, mundum fecil ila ut Mo&es ait, ipse cum m>n
,
aubaisUl lenebris lanquara substantia utens, perpe- , ,
iuo conlumcliis afficiens aelcrnas ilias desuper i a - ,
| [. 266, 267] .
ferne eutcepias lucis nolas. Usque 420*421
lur ad Salvaloris apparkionem a deo lucis igneae,
demiurgo, multa quaedam eral erraiio animarum; , ,
animse () enim ideae appellanlur, quia refrige- *
r a i * a supernis lo tenebris peragunt, transiuaiats , e corporibue in corpora a demiurgo cuslodiu. H c , !
aulem i u esae, inquil, licet etiam e x i o b inlelli- . " "
gere, cura dicit: ego tim erro et in ioeum locit , , *
tran$ien$ ti tit domum domo, et cum Salvalor
,
d i c i l : i vultii recipere, ipu e$i Eliat, qui ven-
*
turm ul. Qui habel auru audiendi audiai. lnde
autem a Salvatore migralio animarum cessavit,
, .
fldes vcro praedicator ad remiasionem peccatorum. .

'
Tali quodatn modo unigenilus filius ille, cum aeo ,
.
nam, qul supra sont, ideas viderel desuper Irane ,
mulataa in leoebricogia corporibus, liberare eag
descendens voluit. Gum auiem eciret, o i pleroma
universorum aeonura simul viderent, ne aeones qui- , ^ .
,
dem valere, ted consternaioa eos corrupiibilea
,
corruplionera p a l i , magniludine et splendoro
ol
, |
poiesiatis correpios : coegii se tanquam fulgur
,
roaximum in minimo corporo, imo vero Unquam
,
lumen oculi sub pajpebris coaclum, ei pervenit

usque ad coelum, stelliaque, q u s ibi sunt, contactis
, rursus se cogit sub palpebrie oculi quando vuli.
*
Ideniqoe cum facil lumen ocirii, quod e l ubique
.
exsieiii et omnia, nobis esl occulium, cernimus
,
aiileto nos nil nisi oculi palpebras, anguloa candi- ^ ,

dos, roombranaro laxam, sinuosam, venoeam, luni
, ,
cam corneam, sub ea autem pupillam racemosam,
, , reiicnlalam, orbiculaiam, et si quae aliae luroinis
,
ocnli tunt lunicae, qalbus vesUturo occultatum est.
, 0,
Iia, ioquit, onigenUua fltiua soperne l e m u s , eu, ,
perinduius secondum singulos qnoeque teriii aeonit
, .
ones, cum exsiiiil in iriagootade o o u m , iniro , ,
C l . 11 Moa. m , 2. . C , M,qui jam o b s c m v i l Docelas biein verbali ^:
ai non scribendum, at cerie audietidum esse puiai Roeperus.
V o c exesum, sed compendii reliquiae appareui. M .
G.
Job n , 9. . . , . . . . C. Matlh. , 14,15.
.
., Ghr. Petersenius.
. ? Chr. Peiersenius.
. C , .
, . fiv C, Roeperua.

. pr. C, eadem mami mutatuin iu .
T i
T t
T T
T S
T t
8 1
t K
3355
13
CONTRA H . E R E S E S LIB. VIII.

9 9

, \
, ,
, , , /* ,
,
, ,
, , :

[. 867. 2 6 8 ]
,
,
, ,
, ',
, ,
i a hunc mundwn tanlus, quantum diximut,

occultus, iguolos, obecuru8,nou creditus. U l igitar,
inqtriunt Doceue, e l i i m lenebrfs indaeretur exterioriboe, carnem dicit angelua, qui ei comfta-'
Ujg esi gupeme, Mariae laelum nunlium attulii,
inquit; aieuli eeriptum est. Generatum est id, quod
ex ea eel geueratum, 4 2 2 * 4 2 3
ecripium est.
Generato aulem boc ipao indulus eel is, qui superoe
venit, ei omnia fecit ita, ut in Evangeliii acriptom
esl, lavatoa eai iu Jordane, lavalui autem imaginenv
ei sigUlum expressii aqua corporia a Virgine nali,
ul, aimal atque arcboo addixerit luum ftgraonlum
morli, cruci, anima illa in illo corpore milriia.curo
corpua deposuigsel et affixlsset ad ligaum et iriompkasget per ipsum principaioa et poieeutes, ne
, & noda inveniretur, ged indaerelor corpore, qnod

*
aqua, cura baptizabatur, toco carnis iilius eiBcium
" , '
eat. Hoc, inquit, eet, quod ait SaWator: Niti qvi$
, ,
renaiui futrit e* aqua Spiritu, non introibil I
. , ,
f f f l N i i t x citlorum; quod entm nalum eit carn*

caroeit. Iriginla igitur ffonibua trigiota ideaa
, iaduit; propterea ad iriginta annos exsiiiit in lerria

siernua i l l e , curo quiaque seon peculiariier per
.
annooi manifestaretur. Sunl aotom eliam a singolia
*
quibuaqoe iriginla illorum seoBum cnncla ideai
, ausceptae aniras, quarum quaequo ila n a u esi, ut
. |
intelligat Jesuro eom, qui ipsius naUine par esc,

qoam unigenitoa ille s i e n m ex lernis locii i n ,
d a i l ; auol autem hi diversi. Propterea totbasreaea
,
quatrunt Jesum gumtno eiodio, ei e*l ille iit omni ^ * but propriui, alii aotem tanquant alraa apparena ab
,
alio tooo, ad quem qweque fertur, inqait, ei festi . ,
nal opinans hanc essa sokim, qui ipaius cogaaiua
, * * germanus popularhque s i t , quem prinuim oontpa , ' , ,
ctum tanquani fralrem germanum agnovit, reliqoos
,
aulem UDquam apurioe. Qui igilur ex iiiferioribua
, *
locis oaluram babenl, ideas Salvalorls, quae supra
, .
ipsos aant, cernere non postunt, 4 2 4 * 4 2 5 "
auiem auperne, inquit, a deeade media ei ogdoada
opiiaia, ande noe lumus, inqoiuni, non ex parle,
, , , [. 268. 269] aed loium ipsi Jeaum Salvatorem noruni e i soni
,
auperoe pcrfecii aoli, reliqul aulero omnes ex paria.
, , , ' ,
, .
9 9
99
9 1
9 9
9 9
9 V
99
9 9
V A R L E LECTIONES,
9 1
.
. C , .
. C , .
C .
! ?
C .
. C , .
Cf. Col. t
i 5 . . . . . . . " ' '
, , , ,
"
----*
., -
C.
Cf. II
II Cor,
5, 6. , ,
C.

*
conj. ,
R . Scoluis,
Roep<
,
, ,
. G, ,
Ghr. Pelersenius.
. , .
.
.
^
_ . ^ C, , qui inilio aliouid
excidisse pulal e l conj., , Roepenis.
.
pr. G.
, C, . S i i u l i nos etiam Ri>eperu8 *t R. ScoUus corrigendiii t*sse ccnsenu
, C .
, C, an ?
. C, II : an
rcclo loco ihscrtum el ainciotov iraiigpuiiciiduiii csl? Cbr. Pclersenius. * . doclriuam Valenliuianorum supra p. 272, c l apud Ireuscum.
9 9
9 9
9 9
9 9
9 9
9 9
9 k
9 9
9 9
9 9
9 9
3357
ORIGENIS
3358
41. R a c igUur tufficere arbitror prudenlibue ad '. t ?
cognoscendam Docetarum perplexam et dissolulam . *
baereain, qui cum de maleria inaccessa et incom- , ) cpV
preben&a audaciier disputarent, Docetas semeiipsos appellavertmt, quoriim non opinionem semel esse , aliquoi nuncupamue ineptienles, sed irabem ex , tania materia in oculagasiam coarguimus, si forle , .
perspicere possini; siu nou, cerie ne alios obcae-
cent: quorum dogma olim Grsecorum sapienles , ' , ,
aniea commeoli sunt magnatn pariem, siculi cegno- cere licet leaioribns. Haec igiiur suitl, quae Doceiis , piacuerunt. Qua?nam auiem ei Monoimo piaceam |.
non silebimus.
. , .
12. Monoimus Arabs longe a magnisonanlis poe<
'. '
gloria discessil, lalem qiiemdam esse horoiuem ,
arbitratus, qualem poeia Oceanum, cum ail in huoc , ,
fere modum:
*
Oceamu tt origo deorum el erigo kominum.
*
.
liaec aliis verbis commalans bomiaem ait essc uni
versnm (quod esl prtncipium rerum omnitim) non * (
)
genilom, imtnorlalein, tetermim, et filiiim bowinis " , , atotov,
snpra dicti genilnm ct passibilem, iton tcmpore ,
factam, non consilio, non prxdesiinalione. Talis , . ,
enim est, inquit, polestas illies hominis. Hujuemodi , .
antem cuiw sil polenlia, naiuin esse Altnm celerius
cogUalione el volonlale. Et hoc, inqnit, e4 qnod
. , ,
dictum esl in Scriptaris: Eral ei exttitit, qtiod esl?
Hr ",
erot home ei exsiiiii iUtas ejus, qttast quis d i c a i : , ,

erat ignis ai exsliiil tox, non tempere noe voluiv- G , ,
lata nec prxdeninatione, ataitil aique igids eraK ^,
Hic aulem bomo una monas esl non compoeita non

diviaa, compoelia dhisa, plane aimca, plane pacata, , , ,
plane pugnax, plane adversus 4 2 6 * 4 2 7 Bamet- , , fp. 269.
ipeam hosliKs, disaimiH* consimilis, lanqnam bar- 270.] , ,
motita ttwedam rousica omnia in tomet conlmen9,
,
qmcuaqoe aliquig dieat praiermUtaupte cum noa , ,
rogiiaveril, oinnia exbibons, omnia genarans. H e c . , ,
rnater, haec paier, duo immortalia nomina. Exem- .
pli autem gratia perfeoli bominis eonsidera, iitquit,
, ,
maximam imaginem i o u unum, tmamiUuin apicem,
, ,
qui esl apex umig,non composilas, slmplex, monas , ,
tineera ex nihilo prorsus composila, composilns, , , , iiiullifldus, muUiparlUus. lndivistis ille unus, i n . , . | , ,
qnit, esl unus inuliis faciebus ei innumerii ocutig
inslructas innumcrisquc nominibus lilterae ioia
' ,
apex, qui imago est perfecii illius borninis invigi
bilis.
1 8
1 1
11
1 8
1 8
1 7
18
8 1
1 8
8 8
9 8
99
8 8
8 8
8 8
VARIiE LECTIONES.
pr. .
Chr. Petersenius : C , , qui snsp
" .. fnfra lin. 95.
. C , .
. ?
^ C .
susp. Sauppius.
' , .
C, , qui (pro ), susp. :
* , Roeperus, ' , R . Scolius.
. G, .
. G, . Sicuii nos eliani R . Seoilus correxit.
Cf. Iiom. 2 , x i v
Ôf, 246, et supra p. 148, 10 nol. lunulis indusimus.
. C.
C , .
C , .
. C . Gf. l i n . 14, 15.
Allmlere videiur ad initium
Evangelii Joannis.
, Roeperus, C , .
C.
. C .
. Cf. supra . 152, 65, 61.

Cf. Mallb. , 18; Luc. x v i , 17.
C , .
:. Sauppius.
. , . C , .
. Gf. supra . 166, 20.

1 8
1 1
4 8
1 8
1 8
1 8
f t
1 8
1 8
8 8
, a
9 1
8 i
8 8
8 7
8 8
8 f
8 1
8 8
8 1
8 8
8 1
3359
CONTRA HJERESES L I B . VIII.
\ 5 , , , , ^
'
, \ , , , ,
, \ , , " ,
, ,
*
# .
. "

, , .
, ,
, , , ,

8 4
8 7
8 8
4 8
88
41
4 8
, -

, .
,
. , \,
,
, ,
.
" , , ,
, ? [. 270272.]
* , , ,
,
.
4 8
4 4
33CC
13. Est igilur, inquil, monas, apex unue, eiiam

decas, lisec emm poientia inesl litierae iota . .
uuius apicU et dyas et irias et letras et penlas er
hexaa et bepias et ogdoas et enneas usque ad deceni; hi enim, inqtiit, suol multifidi numeri, qui in
simplice illo et non composilo inbabUani litterx
iola apice uno. E l hoc est quod dicium est: Quia
omnem pUnUudinem complacuit habltare in filium
hommit corporaliter. Tales enim numerorum composiiiones ex aimplice ei non compostto illo uae\
apice liiterae ioia corporales exeliieruni, inquit, na^
lurae. Orlus igilur eet, inquit, a perfecio homine
filius bomints, qaem noril nemo; ttngil autem sibi,
inquit, lanquam parlum feminae crealura universa
filium, queni ignorat, cujus filii radii valde otecuri
accedenies buic mundo contiuenl el cobibent cotiversionem, generaiiooem. Pulebritudo auieni illkia
filii bominis adbuc omnibus inconiprebensibilk esi
bominibus, qitotquoi circa parlum ferainea* aberraveruot. Facluin est igitur, inquit, ab bomine iHo
nibil eorum, quse bic sunt, nequa fiet URqvanK
Quae autem faeia sunt utiiversa non a tolo, sed a
parte quadam facta eunt filii bominis. Est eaifn,
inquU, ttlitie bomims iota unum, unus apex, qui
processit superne, 4 2 8 * 4 2 9 planus, conipleits
omnas, babens in semeiipso, quaccunque etiam
bomo habei, paler lilii boiuinis.
14. Faclus igitur est inundus, ut iaquii Mosea,

*. ; , ,
, | ? G sex diebus, boc eel sex poieaialibus, qua io uno
* apice Utlerae iola iusuni; aepiima, requies e i Sab . . . . bituin, abbebdomade, q u illicest, facla est . . . .
Irrraa et aquae ei ignis e l aerie, ex quibns nKiadus
, \ ,
ab apice exsiiiil uno. Eieni.n ei cubi et ociaedra e i
. 0? * ,
pyramide et urones bi&ce conaiinilea iormaa, ex
,
quilws eonsial ignis, aer, aqua, terra, a uuincns,
, ,
orii suul comprebensis in illo siuiplice liueFa) ioia
, , ,
apice, qui esl ulius bominis perfecii perfeetua.
,
Quando igitur inquii, virgam dieit Uoaee varie v i . "
bralam ad plagas iEgypliacas, quae quidero, inqk,
, , 0

sunl crealuras per allegoriam dlela gymbola, non ad
, ,
plures quam decem plagaa formal virgam, quae eai
,
,
unas ille apex. Duplex, varia haec, inquit, esl de

0 " , * . , - cuplagus, muodana creaiura. Oronia enim cum
4 8
48
4 7
4 8
8 8
5 1
8 8
, ,
. 5: 81
percutiunlur generanlur e l fruclum ferunl vehiti

viies. Homo ex homine erumpit, inquil, et divclli-
VARIJE LECTK)NES
. ? snsp. Sauppins, i ? C h r . Petcrsenius. Fort.
anle ' aliquid excidil.
. C.
C , . " . C.
Coloss. , 19 : " (^ , coM. C o l .
, 9 : " ( ()
Orig.) ( snpra . 178, 90-92 el infra I. x , c . 10, . 515,
56, 57 ed. Ox. el qti I. Bernaysius de bis locis dispulavii in Epist. crit* I. I. p. 517, 518.

C. * : . . .
C.
, C.
t .
, ,
0 . , C , . Cf. infra I. x, c. 17. . 525, 20 , 21 ed. ()x.
, C.
Ct. I. x, c. 17, p, 525, 25sqq. ed. Ox.
; . C. Inier
lacunani signavimus, cum major pars argumenUilionis inleriisse videalur. Cf. ea, qiia? supra p.
416, 56-58 leguniur, cum iis, qnae infra I. x, c. 17, p. 525, 19 exstant.
Cf. cnm bis Plaio Tim. p. 55
C sqq.
. C, . Cf. infra I. I.
( G. Cf. cum bie et qna seqmirUur II Mos. vn sqq.
. C. . C, . ^ C.
. C, .
C
#
I V
8 8
8 8
8 8
9 9
4 8
4 1
4 8
4 4
4 8
4 8
4 7
4 8
4 8
8 1
8 8
8 8
8 8
8 8
9 %
3361
ORIGENIS
332
lur plaga quadam saparalus, ut flal et dical legem ?, . M
quam tulii Moses a Deo acceplam. Secundum api , , |

cem illum tHium lex esi decalogiig allegorice Vigni- , \ ,
flcang divina erborum inysleria. Oitinia enim, i n .
quit, scientia universoruro decaplagus esl et deca- logui, quaro novil nemo eorum, qui circa parluro
. , muliebrtg aberraverunl. Vel si Pentateucbum dicaa
, lotam legcm, orla esi a pentade in uno iilo apice , **
eomprehensa. Tolum aulem, inquit, iia, qni non
.
prorsas perfecluin babenl intellecittro, est mysie , 2
rium, novum et quod non antiquatur festam, lege . , ,
oouslHulum, slernum in generalionee nostras, Do- roini Dei Pascha, obaervatum ab iis, qui cernere , , ,
valent, incipiente 430*431 die decima, quod esl
,
initium decadls, a quo, inquil, numerant. Monas ,
enim uaque ad decimam quarlam summa est illins | [. 271. 273] , "
unios apicis perfecti numeri. Unum enhn, duo,
, ' , , .
tria, qualuor flunl decem, quod esl unus apex. docima quarla aulem, inquit, usque ad vicesimam
[] .
primam bebdomadem dicii exslantem in uno apice , , , ,
mundi creaturam azymam in bis omnibui. Quid . **,
tuim indiguerit, inquit, unus apex sub&tanlia a l i - \, qua lanquam fermenlo exirinsecua ad Pascba Do- $
mioi, lernom festuro, quod est in generaliones . * , ,
datura? Universus enim munduset omnee creaiio*
nia causae Pascha sunt, festum Domlni. Gaodel , ,
enim Deua creationis conversione, quae a decera ; "
plagii apicis efficitur uoius, qni eit llosis virga a
,
Deo dala in manum Mosis, qua pcrcutiens A2gy- . ,
piiia converlil corpora, sicuti aquatq in eanguinem "
i reliqua bisce consimiliter, ut locuglas, quod C ,
quidem esl fenmn, eJemenlorum in carnem con,
vereiouem dtcil : Omnit enim eato fenum, iuqoii.
, ,
Nibilo autein secius et lotam legem viri hi in lalem
" , , [ ]
qoemdam modum acciptunl, forsilao secuti, ego
, , )
opinor, Grecos, qoi dicunt eese iubiianiiam etquale
* " , .
el quantum et ad quid el ubi et quando et iitum ettt

et f*cere el habere et paft.
, , , u
.
15. Iuqao enim Monoimui ipse in episiola ad
'. , Tbeopbraalom ail ipsie verbia : quarere ^ * Dexm crealionem consimilia; quare eum
,
dittt, quisnam t i l , qui ttt te omnia omnino *,
,
tibi ipti arrogal ail: mu$ men$ mea, tn-

|
V A R l i C LECTIONES.
Roeperus, G, . Sentenlia Demoerili apud Slob, Floril. v i , 57 : Syv . (Mullach, Fragmm. DTMOcriii,
, 50, . 174) Roeperus. " C. * Cf. cum bis II . . 11 MQS. XII, 11.
(al. ). Vs. 14.
**t .
II Mos. , 5 , 6 . _
....
, . . . . C. , C.
II Mos. , 18. 19. %
'
. . Roeperos,
C, , ? Satippitis. Sauppius, C, . Roeperus. C .
, qui susp. . ( C.
fj . conj.
. ! Cbr. Peiersenius.
. An Uxc ?erba
iransponenda sunt posl [] ?
Senleniiarum nexus inlerrupius esse videtur.
C b r .
rel<T*eniin, om. C, . * . ?. '* Cf. lsa. XL, 6. , . . .
Cf. siipra
. 58, 96-98, . 262, 99 2.
C. . C, . Cf. iofra, I. , c. 17, . 326, 54 ed.
, l
7 8
CONTRA HifiRESES LIB. VIII.
3363
33M

, , Utligentia mea, anima mea, eorput meum,'et disce,
, ij ,
contristari gauderc diligere odisse vigilare
, ,
, non volentem dormitare non volentem irasci non
, , votenlem tl volenlem oriaiur,
, , cum hoec, inquit, requisheris accura/, * eum
& , , in ie ipso tecundum apicem illum unum multa,
., ,
,
- qui te ipso exordium 4 3 2 ~ 4 3 3 .
Hxc

[. 275. 274] igilur U1i, quibus non opus liabemus ea, quae apud
, * - Graecos anlea meditata aunt, juxlaponere, cnnr
.
, aperle, quae ab iis dicuntur, profecla sint ex geo * metrica arte ei arilhmetica, quam fyibagorae d i ' - scipuli gnavius exposuerunl, sicuti lecturis cognoscere licel In locis, quibus aniea de universa sa
pieniia Graecorum cotniaentati sumus. Quoniam au, tem et Monoimi doclrtna satis coargula est, videa , , - inus, quaenam e l reliqui coniminiscantur sibimet . *
- ipgfe nomen vanum extollere cupienlee.
,
.
46. Tatianus autem, cum el ipse discipiilus xsii*. ,
terit Justini martyris, baud consimilia aique ma ,
gisler sensit, aed nova quadam conatus dixit aeones
,
quosdam iimsibilis similiter alque Valenliniani con
.
fingens. Nupiias aulem corrupielam esse simililer
.
atque Marcion dicil. Adam auiein salvari negat
. propierea quod dux inobedieniiae exstiterit. Et haec
.
quidem Talianus.
? .

17. Hermogeneg autem quidam, et Ipse ariritra Q tus se novuai quiddatn sentire, dixil Deum ex roaleria coaBva ei non geniia universa fecisse; fieri enim
*
non posse quin Deus ex eniibus faciat ea quae
.
, * fhint. Esse autem Deum semper Dominum ei sem | , . per Taciorem, niateriam autem semper servam et
^
iotam. Semper
[. 274. 275] - 4 3 4 4 3 5 <l
eitiui lurbulenler et incondiie motam eam compo
suit bac ralione : instar ollae igne subjeclo ebul *

lientcin cam cum viderei, divisit ex parle, et alind
, ,
ex loto sumplum domuit, aliud incondiie moveri
,
Tf
19
8 8
8 1
8 8
8%
8 8
8 8
uae
31
8 8
Y A R I i E LECTIONES NOTAE.
Iren. C. $. , 28, I . E l hoc nnnc adinvenIren. apud Euseb. . . iv, 29.
' (sc. apud Gonlineiites), - tuni est apud eos (sc. Gontinenlea), Taliano quo dam primo banc iniroducente blaspbemiain. Qui
;, ' cum esset Justini auditor, in quanluin quidem apud
, , eum e r a i , nibil enarravit lale : posl vero illius
manyriuin absisiens ab Ecclesia, et prxsiimpiioiie
,
b mugislri elaius ct inflatus, quasi pra ca3leris essei,
, propriuin obaraclerem doclrinae cousiituil, aeones
, quosdam invisibiles similiier alque bi qni a Yalenlino eunl, velul fabulam euarrans, nupiiarum au ,
; lem corrupiebs el iornicaiioues similiior ui Marcion el Saiuruiiius dicens, Ada; aulera saluli ex se
, ' *
conliadiciioiieni faciens.
(. ) .
TT
T 8
.
. C, .
. Roeperus, C, , qui posl addit vel .
. C .
. C, .
C i . cum bis Irenaemn, C. !$. ,
28, I , rujus Graca verba ex Eusehio bausia, veieremque versioneiu Laiinam lexlui supposuimus.
, iwtfa G, . * . C, , qui conj. .
De
Ilvrinogene cf. Teriiill. Adv. iUrmogtnm;
Clem. Alex. Eclog. prophetic. 56; Euseb. / / . . , 2 4 ;
Theodoret. Fab. har. , 49.
C , .
. . . . iribus litteris evanidis C, M qui putat in C scriptum fuisse . Cf. T t r l u l l . Adv. Ihrmopn, c. 41 : Incoiiditns ei incoiiKisus .t turbulenlus fu>l malcrhv motus. Sic cnim et olhii undiqtte ebullicntis similitudine oppcnis (al.
dpponis : ]; conj. SauppiuS.
I, (1, .
8 8
8 t
8 8
8 8
8 8
8 8
8 T
8 8
3365
ORIGENIS
3966
siuit, e i quod domitum est, hoc esse mnndum a i l , , ttujv

aliud luiem ferum manere ei maleriain appellari .

inconditam. Hanc gubsianliain esse universoruni ,
, ,
dicit, quasi novuin ferens dogma discipulis suis;
non autem cogitabat Socralicam banc esse fabulam, , *
a Plaione roeliua quam ab Hermogene excultam. .
Christum aulem flliura esac falelur Dei, qui oni- ,
versum creaverii, euinque e virgine naiuin esse et *
Spiriiu conOietur secundum Evangeliorum vocem; ,
quent, poalquain pagiua sit resuftciiaiuoi in cor- , ,
pore apparuisee diacipulis e l in ccelos reverlentem
t ,
in solo corpus reliqtiisae, ipsum vero ad Patrem
inigravrsse. Testimoaio aulem ulUur arbUrans de- . "
fendi ae per eflaiam, ipied pealiniaU David dicit: 0

*
In potuit tabirnaculum suum, ei ip$$ tanquam * <
8 9
8 8
8 8
9 8
$pon$Ui procedent de thalamo IHO. ixiullabit ut ^

^

gignt ad curundam waro. Haec igilur et Hermoge- ,

.
ue$ aggrediebaiur.
'. " ,
18. Alii autem qnidaro nalora liiigiosi, scienlia
, ,
indoeti, moribus pagnaciores declarant eportere
Pasoba die quarla decima primi mensis obtervari
| ,
aecamluin legis insiiluluro, in qtiarocunque diem
,
(sc. bebdomadis) inciderit, suspieienles id, quod
,
scriptum esl in lege, maiediclum fore eum qui non
,
iia observaturus s i l , ut praecipiiur, non altendenies
ad id, quod lex constitula est Judaris vcruin Pascba
eublaturis, quod ad genies iraosiit et Gde inlelligi- ,
tor, tton UUera nunc observalur : qui ad boc unum , *
aiiendentes prseceptum non respiciunl id, quod d i -
,
clum est ab Aposlolo : $ omni homini ctr
cumcidenli le, quoniam ei( univerict legis ,

(acienda. In reliquis autem hi concinunt cum on> .

uibus, q u Ecclesis ab apostolis iradiia suul.
.
4 3 ~ 4 3 7 *9 Alii atitem ei ipsi natura magis
[. 275. 276.] "
luerelni, genere Pbryges, praoccupaii a mulierculis , ,
decepli suni, Priscilla quadaro et Maximilla vocalis, ,
quas propbetissas esee putant, dicenles ln eas ces- , ,
sisse Paracleluin Spiritum; et quemdam ante ipsas ,
Montanum simili modo celebrani lanquam propbe-
tatn, qnonim libros infiniios habenles aberranl, cum
, ,
neque quae ab iis dfcia sunl ratione jndicen, neque * ,
ad eos, qui judicare possunt, sege applicent, sed , '
siae judicio tiducia in iis collocala adducantur, ,
pbira qnaedani per eos dicenlee semel didiciase [ ]
quain ex lege e i propheiis evangelitsque. Supra
.
apostolos autem et quodcunque cbarisma hasce mu- liercnlas extollonl, iia u i quidam eoruin audeanl ,
majus aliquod quam Christum dicere in eis exsli- .
tisse. Ui quidcm palrem universi Deum oniniumque
rerum crealorem consimililer atque Ecclesia coufi
,
9 t
9 9
VARIiE LECT10NES.
9 9
. C .
, C, , qui dicit verbum in C magna parie exesum esse , sed apparere boc fuisse , non , quare mox scribenduni.
, I*.
. C.
. C.
. C, .
Psal. ,, 6.
. C. . C.
. , C , . Correxit
Sauppias.
. om. C. . C , susp. .
Galai. , 5 :
( al. .) , . HUlerus rccte dclcnduro putal: Rocpcrus.
9 1
9 1
9 9
97
9 9
9 %
9 9
3367
CONTRA H A R E S E S L I B . V I I I .
3368
, 4t , , lentar ei quaeeuoquo EvanfeUum de CbrUlo lesu
8
, \ (
. vfl
,
.

.
, *

,

.
*.

, ,
, *
,
,
,
,

'

[. 176278]
,
,
,
lur, novani autein jejunia el festa el xerophagiaa e.t

r a p t t o n o p l i a g i t B , dteiitarttea a nutierctihs eemet doctos esse. triihrm a u t e m eonim Noetianortim ha
resi aaseniientes Patrem ipsum esse filium aiitnt,
tihanc generationem ei passionem ei mortem aubiisse. De his deinde subiilius exponam, muhis enim
malorura causa exsliiit borum baeresis. Monea igiiur
et ea, quae de bis dicta sunt, censemus, postquam
per pauca melios ineftos eorum ei libros et conaius
omnibua demonslravimus, uipote inflrnios nulloque
verbo digiios, quibus non sese applicare oporlel eos,
qui aana n t a i e pra?ditt snnt.
20. Alii aoiem semel appellanies Encraiius ea,
quae ad Deum el Cbrislum periinent, similiter atque
eliam Ecclesia conflleulur, quoad viiae institaUonain
autem inflaii versantur, cum arbilranies sese per
oibos gloriari abslineanl animatis, aquaui poienl et
Qubere probibeanl et reliquae vilae pcraridai studeant, Cynici qui polius quam Cbrieliani judicanlur, non aUendenies ad ea, qii par Pauluin aposlolura in eos pradicia sunl, qui pnedicens ea, qu*
frustra quidaoi novaluri essent, dixil in bunc modum : Spiritus auum manifesU dicit: In novuiimii
Imporibus discedenl quidam mna doclrina aiUndealet spirtiibus errorii doclrinh dcemcniorum,
438~439
hypocrisi loquenlium mendaeium el
cauterialam habtnlium tuam contcienliam, prohibentium nubere, abuinere cibh, quot $ creavil ad
l n
, Q percipiendum cum gratiarum actione falelibui kh

qui cognoveruni veriiatem, quia omnis cnalura Dei
, , bona et nihit rejiciendum, quod cum graiiarwn ac
. tione : tanctificalur enim Verbum Dei

. orationem. Idonea igilur baec vox beali Pauli ad
' refuundos eos, qui ad bunc raodum vilam agunt et
ae justos jactant, ui demonstretur boc quoque esse
. baeresio. Sin vero ei aliae quacdam baereses appel ' \ lanlur Cainorum, Opbilarum vel Noacbiiartim el re '* , liquorum bujusmodi, baud necessariiiiii duco qua3
* ab eis dicta vel facla sunl exponere, ne forsiun
, ideo semet aliquos vel verbo dignos exisiimeni.
Quoniam autem el ea, quae ad bos pertinent, suffl*
. ' .
, cere videotur, traoseamut ad eam, quae oinnibus
^, malorum cauaa exslilit, Noelianorum baeresin, ejus , - D que radice explicita et veneno,*quoJ inlus eel, nia ,
nifeste deoionslralo, coerceamus a tali errore eos,
, ^qui a violenlo spiriiu instar torrentia ducuntur.
.
1 1
18
1 8
1T
l 8
VARIiE LECTIONES.
%
C. , - C.
C,
. ^ I Tim.
, 1 5.
, , Paulus I. 1.
, Paulus 1.1. :
apud Origenein.
C .
, C, .
,
C.
, ?
.
. . C , Bunsenius Htppoltjlut and hi$ age.Umd. 1854.
Vol. , . 585 not., susp. Sauppius.
.
C, . qui pro su$p. , sive potius . " , . conj. .
.
8
1 8
11
8 8
1 8
1 8
337
ORIGENIS
3S69
REFUTATIONIS
OMNIUM
LIBER
HiERESIUM
NONUS.
1. Haec instinl io nono Ubro refutttionie omniura

bxresium :
2. Quaenam sil Noell blaspbema insipfenlla, qui
Heracliti obscuri placitis sese applicueril, noa
Christi.
5. E l qnomodo Callistug Cleomenis, Noeti discipuli, el Tbeodoii baeresi commista aliam haeresin
conDaveril, et quaenam fuerit ejus vila.
. Qninaro fueril recens adveutus mirabilis da*monis Elthasai, 4 4 0 * 4 4 1 iegumentomque propriorum erroruin esse speciom, qua legi seae appficet,
re vera autem gnoslicis placilfa vel etiara aslrologicis artibusque magicis eum incumbere.
5. Quinam apud Judaeos sint rooree quotque eorum diflereniiae.
6. Ifuhuni igilur cum de omnibus baeresibue cer-
lamen cxslilerit nobis, qui cerie nullain irrefulatam
omisimus, jam relinquitur maximum certamen enarrandarum refulandarumque haeresium, quae nosira
setate insurrexerant, per quas indocti quidam et leroerarii Ecclesiam dilacerare aggressi aunt, maximam perlurbaiionem per lotum mundam oronibus
fldelibus injicientes. Placei enim ut in eenlenliam,
quae auclor malorum exslitit, irnienlea coarguarous
quaenam ejus principia sinl, ul luriones ejus ab orauibus bene cogniii contemnantur.
7. Exslitit vir quidam, cui nomen Noeio, genere
Smyrn&us. Ilic iniroduxit haeresin ex lleraclili placitis; cujus minisler et discipulus fil Epigonus quidara voeatus, qni Romae degens superseminabat impiam illam aenlenliam. Cujus discipulug factus
Cleomenes, ei vila el moribus alienus ab ecclesia,
corroborabat docirinam, Zepbyrino illa aetale ge
adminisirare arbitrante ecclesiam, viro indoclo et
turpis lucri cupido, qui lucro oblato persuasus indulgebat adeunlibus, ul Cleomenis discipuii fierent,
cr\ * ] * .
'. ,
,
.
'. \
, , .
\

, [. 278. 279.]
,

.
'.

.
\

, ,
| ' , *
* *,

, ,
.
? , .
* , '
. Q ,
,
, ' , * [] " ** t 0
11
1 1
9 9
, f
t T
1 9
1 1
1
* C. * , C . . * , . , C, , qni . e l
conj.
C .
. C , . Forl. *, sive delendum. .
rouj. Sauppius. " c a p p . 6-12, recenstiil Bunsenius in Analecta Anie tficatna Vol. I, p. 563 sqq.
C. Cbrisl. Pelersenius, C, , Koepenis, euiiis.
om. Bunseiiius.
<".
. C .
. Bttnaeniu.
' C. * add* , Bunseuius.
. C .
1 1
91
9 1
4 1
1 1
9 9
1 1
, f
CONTRA HiERESES LIB. IX.
331
3372
, xa\ et ipse allectus poslmoduro in eadem ruebat, duin

ei consuhor e l adjutor malorum eral Calliblus, cu ,

jus v i u m et adinventara baresin paulo posl expo , \
nam. Horum secundum euccessionem permansit
' .
- scbola corroboraos se ei accrescens, propterea quod
eis auxiliabanlur Zepbyrinus ei Gallistus, quan
, - quam nos nunquam morem eis gessimus, sed cre , - berrime obsiiiimus eis eosque coarguimus et inviloa
coegimus veriiaiem confiieri : qui ad lempus qui \ ! detn pudentes el a verilaie coacli confliebaniur,
paulo posi auiem ad idetu cocnum revolvebaniur.
, ' .
4 4 2 - 4 4 3 8. Quoniam auiem genealogiae eorum
'. [. 280, 281] '* \
succosionem osleudimus, placel jam el dogmatuai
,
, []
pravam doctrinam exponere, ei Heraclili obscuri
placiiis prius allaiis, lum eiiam nonnulla eoram

esse Heraclilea demonslrare, quae forlasse qui nunc
,

baercsi praesunl noa norunl esse Obscuri, cumGbristi
,
esse arbitrentur. Quae si legereni, vel hoc modo pu

dore confusi desisient ab impio convicio. Tameisi
, . etiam prius a nobis exposita est in Pbilosophumenia
,
senieolia Heracliii, nihilorainus placei etiain nuno
. '* '
eara e contrario juxiaponere, ul per propiorero con
,
futationem aperte doceaniur hujus qui seraet Chriali

^
arbiiranlur ease discipulos, uon esse, aed obscuri

illius.
,
8 4
8 8
8 8
8 7
88
8 8
4 8
4 1
4 8
4 1
8 4
4 8
4 8
4 7
4 8
4 8
, .
'.

, , , , , ' , . C

,
,
, *
. "
,

8 8
8 1
8 8
8 8
84
8 8
8 8
8 8
8 8
8 8
8 8
8 8
8 8
8 8
87
9. Heraclitus igiiur [unum] ail essa UQivereum

divisum indivisum, geniluin non genitum, moriale
immorlale, verbum, aevum, palrem Olium, Deum
juslum. Eo$ qui non mihi ted verbo autcultaverunt,
eonfiteri tapient ett, semel novi$$e unhertum unum
etse, ait Heracliius, el quod huc non orones norini
neque conflleanlur, reprebeiidit in hunc fere modum : Non inlelligunl, quomodo different tibi comentiai; reflexa harmonia siculi arcut ct lyra. Raiionem autera esse semper, cum sii universum et per
universum, aii io bunc modum : Rationii auiem hu*
ju$ce qum semper e$t non inielligentet extittunt Aominet et antequam audiverunt ti cum primum audiverunt; otnnium enim qum ucundum kane ralionem
fiunt imp$rili$ limiles tunt, dum periclilantur w r t *
9
\ A R I i E LECTIONES.
8 4
8 8
8 8
8 7
pr. C.
Bunscnius.
. Bunseniue.
,
Cf.
,
C , . Correxit etiam Buneenias.
"*
C
.
"*
C.
t..
or. II Peir.
r e i r . ,
...

" , (al. ) .
8auppii
pius, om. C . .
Bunsenius.
, C.
. An deiendum ?
lib. , c. 4, . 14, 46.
C.
C . ^. C. Cf. supra
...
. C, ?
*< C.
,
conj. Sauppius.
Cuin sequeolibus cf. J . Beruaysii Ep. crit. ad Bunseninm et Adnetxtionei
ad (raamenta in Bunsenii Axalect. AnteKican. vol. III p. 551 sqq. Ejusdem Brkckslutke
dei tieraklU von Ephesus in Rheiniutu* Muteum (ur Philologt^. Folg8 9/er Jakrgang 1855. p. 241
aqq. " . susp. Bernaysiue in Jf . . . 250.
Cf. Bemayhius 1.1. 248 sqq.
Bernaysiua e l Bunsenius, C, I I .
Bernaysius, G, M . Buiiseniaa.
. usp. Sauppius.
. .
. , falso; cf. Bernaysiu 1. 1.
Eiiarasi Heraclilus pro subjeclo acceperit, Hippolylus certe pro parte objecti, OIHC explicarel, babuit.
G .
Cf. Scbleierinacber, Heraldeilot der Dunkle in Wolf und iiuilmunn Mubeum
AlurihumtwisUMchaft p. 410 sqq. Bernaysius in Mus. Rhenan. Jahrgang 7, p. 94 nol.
.
G.
. G, Bernaysius efBunsenius.
Gf. Fragm. 47 ap. Scbleiermarcberuui.
. C , .
. C .
G.
C Bernayaiug el Bunseuius, C, , Schleieriuacberus.
8 8
8 8
4 8
4 1
8 8
4 8
4 4
4 8
4 8
4 8
8 8
8 8
8 8
4 4
8 8
8 8
8 8
s f
8 8
8 8
8 1
8 8
8 8
8 4
8 8
8 8
3373
337i
ORIGENIS
opera ialia, qualia ego perago dividens tecundum , " ,

<

**.
naiuram atque deetarant quomodo sese habeant. 1'tie-
* '
rom (fllium) autem esse uidverMim et per ajvum vi[ 281, 282] * AUav
imiiiui regem universi ail tn 4 4 4 * 4 4 5 '
~
^.
Itiin : JRvum puerett fndeni, calculos in alca movent; 7 ; '
* ***
pueri e$i regnum. Oinnitim autein q n exsliteruiit
,
, pairem esee g<iihum non genilunt, creaturam con-
dilorem, audimus ex illo dicenie : Beltum omnium

pater $, omnium rex el atiot deos ottendit aliot ho- , ,

" , 4
mines, alios itrvo* fecit alios liberot. Esse auiem. .

.
*
harmonia iicuti arcnt Igta. Quod aa8 8
, U , T C
9 9
N I 0
11
8 8
9 9
99
tem
occullus, invisibilis, incoguitus
. "
. . .
bominibus, his ail verbis : Harmonia occulta moni , *
fetta metior. Collaudal el admiratur p r iis qua3

.
cognoscuaiur ea qtu sunt incognila el invisibilia
ejus poieslalis. Esse anlem eum visibilem bomini- ^
. "
bus c l iiiiuvesligabilein, bis ah verbis : Quo,
,
ruMCunque
etl viius, audiius, inietUclus, hcec ego '
,
\
,
profcro, inquil, boc esl visibilia prae invisibilibus.
.

ex hujusmodi ejus sermonibus facile
,
est coguilu : Falsi $unl, inquii, homtMS quoad icien- * ,

liam rerum manifestarum timililer aique Homerut
,
qui omnium Grcecorum fuit $apienli$$imu$. Eienim
.

illum pueri pediculot interficienUi fefellerunl dicen
"
Us : Quoequa*. vidimus deprehendimui , hasc derc ,
.
tinquimu, quotqua autem neqme vidimut neque pre- ,
' , r o v r a
kendimut, hac ferimu*.
.
7 8
9 9
8 8
8 8
8 8
9 9
10. Iia Beraclilue in eodem loco ponit ei acstimat

manifesia atque occulla, quasi unura ideinque ma-
nifesiuni atque occultum sine conlroversia exsteU
E$t enim, inquil, harmonia occutia manifetta mclior; ei : QuortmeunqM eil visu$ audilus, intellcclus (hoc esl organa), hcec inquil, ego profero, non
occulta profereiis. Igiiur neque leuebras oeque lucem uec tnalum nec bonum aliud ail esse Heraclilus, imo vero unum idemque. 4 4 6 * 4 4 7 Vituperat
igilur Hesiodum, quod diem el iioclem [] nover i i ; dics enim, inquii, el nox idera esl, bis (ere
verbis usus : liaghier auiem plerorumque lletiodut;
hune puiani plurima novuu, qui diem ei nociem non
cognovii; eit euim unum. E l aonuiu et nialum : ife-
t*.
$ ,
\ | .
* , \,

'
,** , ,
( ), , \, ,

*. ,

, . [. 2S2 ,285^
,
, , ,

.
1
9 3
A R ! i LETK)NES.
,
T l
" C . * , C . C .
Cf. Srbleiermacbor. ad fragm. 58, . A29 $q. et B c r naysiiis iit Mtein. MusexmJahrg. 7, p. U 8 sqq. * " . " M.Cf. J . Bem:.fs
. cxit. in Riweeiiii Amiectii *-Nicwnis, vol.
p. 552 *q.
Beriuykbw 1.1. .55| fUnZ uius, C. M .
. *up. . C1. Berwtye. I L " . M etBernayeiis
Cf. bcbteieriMacber. aJ frtqjm. 52. p. 408, i fieixiays. Bheirt. , 9, . 268 oou 2. "
wisp. Roeperus.
Posl lacunain signavimtis cttai Bemayîo el Buueuio; boc lico a l m i i d
cxcidit vidiipNii M . " Pmi 4c vocuh verute exesa I H C , qaatu laiuaain explevil YOC. .
Ct
Scbleiennadier. fr.<giu. 56, p . 420.
AHtidU fort. jid Rom. i , 19, 20.
. ^
J ". " C.
. BeiiiHysiue el Buitseiiiui htier lainMi *ifii*r*rxmt
. Bouseiiim roinmate | anle b-Bcarotius cofijangii cum pfM>riki: anie aliqtiM
exckliaae cenael. Cf. Vkarvm i^rfpti. Gr. raiu. Ed. WeaiermaHR. V i i . Hoineri p. 18, 25, 25, 28
" , C, ; Bernaysius et Buuteirius. . C, Bernaysia e i
BuneuiMg. * . C. IOMJ. Sauppius.
Poai B e m a ? &ius c l BiiiMeiiiti^ aigiiMiu inicrroâlioMis |MMiieruiil,
. ? CT. lin 98, 99, ei Hesiod. TAcfon. f. It5 i q . 748 eqq.
Q . kd. , Dit PhUoiopkie 4 Grieclun in tkrer geuhicklticken
dUuxg. . Tubingtn 1856, . 455, not. 2.
. .

. Bcrnay&iue el Bunseniiia, . C . . Zdlerux L
l
T I
f #
1 1
1 1
f %
9 4
8 1
8 8
8 8
8 i
8 1
75
CONTRA HJERESES LIB. IX.
3376

, dici ctru, inquil Heraclitus, dum tadunt, urunty
, ,
,
ommmodo male crnciant (tgroianle*, cautantur, quod
^,
uvn dignam mercedem acripiani ab crgrotit, dum hate
faciunt bona et morbot. Et vero reclom et inlorlum
* /*
*
Mem est FuHonum, inquH, via recta et eurva i n ^,

stnimeiiit, quod dfciiur cochleae in fulionica con
. , , \ 6 . ,
, versto recta et cnrva; surtrom enim siroul et in orbem dratmagitur una $4, inquil, eademqM. Et
^(
sursuin ei deorsum UMUITI tsi tdemque. Via turtum
*
dtorwm una ttdtmqxu. impurum ail el ptinim
\ ) , ,
unura idemque esse et poubile et non potabile unum
.
ei idem esse. , inquit, aqun puriaima mpu*
. '

.
riiihna, piseibuf quidem potabilu salubrh, homi \
, \ tttbui impotabilii perrticioia. Bicit aulem siue
coniroversia itnmortale esse moriale et morlate i m * , ,
,
^,
raortale verbta bojasmodi : Immoriatet mortaiet,
. - mortatH immorlalet, Ulorum wtortem, itiorum tero vHam mortui. Profttelur autem et resqr ,
reciioftem carnis bojus sensibiKs, in qua nati su *
mus, ot Demn novil bujiis resarrectienif auctorem
,
bis verbis :

, . | \
Dicit aotem et fitundi judioiam om fj ,
niumque q r a in eo eunl per ignem 8eri hfe vwbie :

Omnia anltm dirigti (vdmen, boc eet corrigit, fl
*
mtn 4 4 ~ 4 4 9 igem dkene tetermnn. Dicit M
.
tom ei eapiemein esse biioc ignem ei admiimlnrtio
nit uuiverei caa&ara; jocat autem id inopiam et
;
expletionem. leopia autem mondi deacrtptio eat ex

[. 2 8 5 , 2 8 4 ]
,
ejus eenieniia, deflagretio aoloro expletio. Om*4a
* .
enkn, iaqult, tpitit inwde** judicabti corripki.

9 4
9 1
9 9
9 9
19
19
1 9
1 4
19
1 9
1 1
19
1 9
* , *
, ,
.

, , *'
. **

* , ,
, ( *
*)
[]
*
1 1
4 4
99
91
in boc aaiem capUulo univeraam oimul aententiani

suam exposoii, simul auiem et bsareaeoe Noeli,
[quera] paacie oateiidi non Cbristi esae, ted B e m cliti diacipulum. Creaium etiiin mandufii ipsan opiiteem aui e! crealorem eeae dicit ta banc roodom :
D#ut die* nox, hUmt m$iat, btlium , fanet ceniraria tmlversa : bic seuus muimtur
aulem qua$i commUium tugimentum cuni
iuffimentit; nomunMur auUm ad cufutqiu kbtixm.
lianifeatam aulem OBNIHMIS t i kieipienles Koeti
aucceeaoree et teereaeoa aRtiatitee, eiiamsi Mcradni
eos auditorea ftiisse aefet, cerie lameii,
Noeti
placiu ampleciaaiiH', aperie eadam confiiari. Sic
V A B l i E LEGTIONES.
9 T
" * . Bernaysius et Bunsenias. " con]. Sauppius.

. C, , Zellerus, Bernaysius el Bunsenius.

[ ] couj. Satipplus.
. susp. Petersenius.
. C, , Bernaysiiis, Bunseniua ei Zellerus.
* Post , Bernaysius et Bunsenius ponunl colon.
Beniaysius et Bunsenius, C, M .
Roeperus, C, U, Bernaysios el Bunsenius.

Post comma
apud M .
Posl pouil punctum.
conjttngit cuin sequenlibus.
' . Cf.
Sclileiermaclier. fragm. 2 8 , p. 585.
add. .
. C, .
Post comma
ponil. " Gf. Scbleirmacber. fr. 5 1 , p. 4 9 8 sqq.
' . " Bernaysins in tp.
crii. Bunienium, ' Beruaysiue in Adnoiatl. Rtrtclitta (raqmenin ei in AAefri. J V N umn 9 , p. 241 el Btraseniue, " vel auep. Petersenius, " Saup-
pius.
Savppiue.
. Beroaysios (Cf. . crH. . 5 5 5 sq.) el Biirtseuitn : ? Poterseiiiue,
f. Bernayaiut in p. tril. p . 5 5 4 sq.
. gu&p.
f S
9 9
1 #
1 1
1 4
4 9
1 1
1 9
" [ conj. Scoius.

Bernaysius el Buusauius,
C , susp. Zclleius.
, susp. Roeperus.
9 7
3377
OHJGENIS
3J7*
eniio dictiiant: Unum eumderaquc Deum esse om- . '

nium opiflcem et palrem, ubi autem ipsi visam git, ,
apparuisse priacis hominibus juslis invisibilem ip-

suro; quando enira non videiur, invieibilis erat, ,
quando aulem videlur, visibilis, incomprebensibilis
auieui, quando comprehendi non v u l l , comprehen- \
eibilis autem, quando comprehenditur : sic eadem \ , ** raiione insuperabilis el superabilis, non genitus et -
geniius, inimortalis et morialis. Quin Heraclili talea , [ &,]

, |
osiendentur discipuli? Nonne ea ipsis verbis aoiea
*
philosopbaius esi obscurug ille? Eum aulem dicere
[ , ] [
comdem esse Alium et palrem nemo nescit. Dicit au-
tem in hunc modum : Quando igilur non faclut fuerat ,]
paler, ju$te paier apptllatut erat, quando autem ei ; $ * xf\
; On
libuii genhuram tuninere, genitus /i/tm faeiu$ est
iuimelipsiut,
non aiiut. Sic eniro opinalur monar- ^
cbiam 4 5 0 * 4 5 1 probari, unum idemqiie esse d i - . " %
ceus pairem ei filium appellaium, non alium ex alio, 11 ,
,
**
sed ipsuin ex seraelipso, nomine quidem patrein et 8
filium appellaium secundum leaiporum vicissiludi- , , [. 284,
nes, unum auiem illtim esse, qui apparuerit e l ge- 285] ,
oeraiionem e virgine suslinuerit ei homo inter ho- , , ' ,
mines versalus sit, filium se ipeuro conipicienlibus
confiieatur propter iaclam generationem, patrem *auieui semei esse eiiam i i s , qui comprchendunt, ,
non dissiroulaverit. HUBC, qui passioni ligni afflxes
ail eC aibimet spirilum tradiderit, qui mortuus sit et \
non moriuus, quique seraet lerlia die reauscilaverit ,
sepulcro condilum et lancea vulneralum clavkque .
9 9
9 1
9 4
9 9
perfixum, bunc esae uaiversi Deum el palrem a i l

Cleoinenea ejusque chorus, Heraclileas tenebraa
, ,
roultis afferenies.
,
, , ,
, .
I I . Hanc baeresin corroborabal Callistns, vir
'. ,
maliliae callidus et vafer ad aeducendum, qui epi- * ,
acopi caibedram venabaiur. Zephyrino autem, viro . ^
iudoclo et illiuerato definilionumqoe eccleeiasti- ,
, *'
carum igoaro, quem roalcendo donis et poslulaUonibue veiiiis ducebat ad qoodcanque volebal, cum
, donorara acceplor eaeei pecuoueque avidus, per- , , |
wadebal, ul agsidue rixag raoverei Inler fratree,
,
dtim ipee utriiuqee partis volunuteai postea aslotis
verbig sibimel conciliabat, et tura quidem Hlis, qui
,
recte eeniiebant, privaiim se eadem seutire dicena
[ ]
4 1
4 4
4 1
4 9
9 9
91
VARUE LEGT10NES.
9 9
9 9
, G, .
Bernaysins et Bunsenius, C. , qui sosp.
vel .
. C.
, C, . Bernaysiug ei Bunscnias.
C.
;, . C, , Bernaysius ei Bunseniu*. Cf. infra 1. X , c. 27, p. 529,41 ed. Ox.
, . , C. , , -,
. ., . Bernaystuaet Bausenius. Cf.infra . 529 ed. .
G, qui utrique vocabulo auprascribil .
susp. Roepems, qui ferrt
posse censet.
. C.
, C.
C.
C.
. Roeperus, vel . ?
. .
C, , Bunsenius, Bernaysius in Rhein. Mus. 9, . 249 ., ei^Roeperus.
. Bernaysius . I. * . , nisi forle Roeperus.
. G.
C.
C.
C.
. *
susp. .
. Haec verba uncinis indusimus suadeiite Bunsenio. Gf. Hippdytiu and
hii ,vol. I, p. 595 noi.
9 9
9 1
9 9
9 9
9 4
9 9
9 9
9T
4 1
9 9
1 9
4 9
4 9
4 9
4 4
4 9
9 1
4 9
4 9
9 9
3379
C O ^ T R A HiER
SKS LIB. IX.
3330
eos fallebat, rursas autem iieruro iis, qni Sabellii

' oôta [] " ,
senteiitiam sequebantur, consirnililer, qnem etipsum
* ; ,
penreriit,
cum posset il!e reclue esse. Dum enim a

. *
nobis
admonebaiur,
non obdurescebat, ubi aulera
,
, * cum Callieto solitarius agebai, ab eo sollicilabalar,
ut ad Cleomenis doctrinam vergeret, cum is
^
sirailiier se eenlire dicerei. Ille aulem lum quj~
.
dem
ejug fraadulentiam non intelligebai, postâ
, , ' .
vero cognovii, sicul paolo post enarrabo. Ipsum
, autem Zepbyrinum provebcns adducebai, ui palam
[* 285, 286] populo dicerei : Ego novi unum Deum Cbrislurn
* 89*
, Jeeum, nec praeter eum iilluin 4 5 2 4 5 3
neralum etpassibilem; lutn vero dicens: Non p.uer
* - morluiis est, sod filius : lali roodo perpeluam rixam
, in plebe susitiiuil. Gujus consilia cum cognovissemui, nos non concedebamus coargueoie el resi *
gtentes pra veritaie: qui delalus ad dememiam
, , proplerea quod omnes ejus siimilaiioni asseniie , banl, IK>3 autem non, ditheoe nos vocabat, sponlo
. cvomens virns, qaod in intimis ejus visceribus lato
,
bat. Hujusce vitam placet oobis exponere, quia
,
eadem aetaie qua noa exsiiiit, ui moribus t:.lis viri
*
paiefaclis facileperspiciatar ei jam ab iis, qui mente
praedili sunl, vilipendatur baeresis per cum sus * .
cepta. Hfc mariyrium fecil Fusciano praefeclo urbis
'
Romae. Modus aulero ejus martyrii fuil hujusmodi *
|
12, Servua erai Carpopbori cujusdam viri fldelia
\
e familia Caesaris. Carpophorus ei, quippe lideli,
.
preiium non parvum concredidii, jussiique euiu
, , sibimel lucrum parare e i argeniaria : qui acceplo
,
preiio argeniariam instiiuil in piscina, quac vucatur
- pablica, cui lemporia progressu non parva deposha
*,
a viduis el fralribos concrediia eunl pretexiu Car
pophori. Is aulem omnibus conaumptis in angusiiia
.
eral. Qui cum ea fecteset, non defuii, qui Garpo . pboro renunliaret; hic auiem dixit se rationem re, *
poscere
ab eo. Harum rerum conacius Calliaius et
' ,
periculum
a dotnino iasians suspicaius, se atoluIU

, fugam ad mare versoa faciens : qui emn navem in
* portu iovenisset ad exeiindum expeditam, profecturus, quo iila eral profeciura, ascendil. Sed ne sic
, ,
quidem laiere poluit *, non enim defuii, qui renuo. '
- liaret Carpopboro quae facta erant. Is auiem aslans
. ad portum conabatur in navem ferri niiniium se $ [] , colus, ea aatem collocata erat in medio portu. Portilore auiem moranie Callistus, qni e longinquo
.
a l , l
VARIi LEGTIONES.
%
* , * C, , qui conj. *
' . , * Wordsworlhius.
Bunsenius ,
C , . * . C, .
. susp , Bunsenius. ^. ^ vrt 6usp. , (5. nisi ipsum est aorist. 2. Roeperus.
C .
" C .
C. Bunsenius Wortiswortbium secuius , C,
. ' C. * . . stisp. Sauppius Cf. teslus s. . ed.
Lindemann. p. 198; ed. Muller. p. 215. Piscina publica erai regio itrbis XII inler Aventinutn fl Goelium
s i U . Cf. W . A . Becker Rom. Antiqq. I, p. 520 et 715.
G.
. C , 6ed
his infra lin. 9 et 57, , non defuit, flagrans Laliniemus , qui bis recurrit in proxime seqnentibus.
Bonsenius. . , iiemque lin. 9 ; sed cfr. lin. 20 et fort. hiiic vel ecriptori vel U i t
condonandom aliquid ininodis usurpandis ac pennutandis Hcenlia3. Roeperus.
" . Roeperus
Roeperus, C, M , Bunsenius.
. C, , Bunsenius.
. SyUabai
exesse tenuia vestigia supersuni M .

107
3381
ORLGENiS
conspexil herum, cum eiset in nati atqtie cogtio* , ^ " 6

, *
vissei se esst captum, viiam abjecit c i hacc exlrema
esae pulans so in mare prascipitavii. 454~455 ", [ . 286287] ClJv,
^ &
Nautac auiem posiquam in ecapbas degiluerual, in
vilum eum eripuerunt, dum i i , qui in lerra eranl . 01 )
magna voce clamabaoi: el in bunc moduni bero , * traditus Romam reductus esi, quem lierua in piatri- *
nuni dedit. Teinpore autem dapso, u l fbrte evenii, ', fratres accedentes Carpopborum adboriabanlur, a l . , >
poenae eximeret fagiiivum, dicentea conOieri eum sa. ,
, pecuniam apud quosdam roftdilam babere. Carpophonis auleni, utpoie pius, suani rcm ae omhlero ,
d i i i t , deposita aulem sibt curae ease mulii eaiiu . | ,
flentea ei dicebant, se ejus praelextu concredi- , , diase Callislo quae concrederanl precibusqne mo- (
lus jossit eam educi. lile aulem cuui nibil habarel 5 ,
quod restituerel, et iteruro aufugere uon poseet, quia , & ),
cusiodiebalur, ariificium jnoriig cominentus esi, e l . .
Sabbaio simulans se ad debilores ire, rtiil ad con- , \
venium iudaeorum congregatoruiu, e l asians l u r - , , at>bain inler eos faciebal. IUi autem turbati ab eo COIH " ,
tumeliis verberibusque eum affeclum iruserunl ad
, 01
Fitscianiini, prsfccium urbis. Responderuiit auieiu
haccce: Romani nobis conceseerunl patriag leges pti- ,
blice recilandag ; iste vero ad nos ingressus irope-
diebai nos obiurbans, dicliiana ge esse Cbrit lianum. . '
Fuaciauus auiein com pro tribunali esset, e i per '
ea, quae a Judaeis dicebanlur, in Callistum irascc- ,
reiur, non defuit qui Carpophoro res gestaa renun- , .
74
>
liaret. ls aulem ad Iribunal praefecti festinavil cla- Q * ,

mavitque : Pelo, domine Fusciane, ne tu ei fldoui ' babeas, non enini Cbrisiianus est, ansain vero inor ,
lis quaeril, postquam pecuniam mibi magnam per* .
didit, sicuii probabo. Judaei autem cura boc fraudem * , , \
case arbitrarenlur, quaai Garpopborii9hoc pnelexm * , , euni liberare studerel, infesiiug etiam praefeclum in- ,
clainabaut. Is auleiu ab iis moiua, flagellie tum . * ca?sam iradidit in melallum Sardinia3. Tcmpore au- , \
, > lem elapso, cum alii illic essenl inartyres, Uarcia
. * , *volens facinus aliquod bonuin Tacere, qnippe qiwo
Commodi erat pellei dei amans, arcessivit beaiuin .
Viciorem, qui illo ieinpore episcopus Ecclesi erai, ** , *
ei scliciubaiar qoinam in 456*457 Sardinia ea- ,

,
aonl marlyres. Is amem cum omniuiu nomina Iraderei, Calligii non dedit, quia novil ejus eonatua, D | ,
' , , [. 288 289]
Marcia igiiur compos facla sui voti per Commodum
.
dimissiouis lilteras dat Hyaciollio, spadoui caidain
presbylero qui acceplis liiteris in Sardiniain trana- , ,
' .
navigavii, et poslquam eaa illi, qui lunc lemporii
el lerrae pneerat, tradidii, diinisii martyres excepio
,
Calliaio. Is auiem geaoa fleclens lacrymausque sup
' ^
V A R L E LECTI0NES.
f t
. C ,
. susp. Sauppius.
Bun*
' ^.
susp. Sauppiu*.
,
~"
- - " C.
^ ' '* <
. ^ C
eniiig, C , .
. ?
C .
& Roepei
eperat, C , ,
C .
Cai I. Lxxii, c 4 :
Bumenius. Cf. snpra . 455, 5. 9. . C . Cf. cum bis Dio Cags.
, - )
. * C.
. " . C ** *
. C, , Bunseniua*
T l
1 1
9 4
COtfTRA
3383
HJERESES LIB. IX.
3384
, ; , plicabai, ui ei ipsc diiuissionem acciperel. Hyaciuilius igitur precibus connuoius poslulal ut pncset
* [aiim diniillal], diclitans se allorem esse Marcto,

stipulans ei securitaiem ; ille autem persuasus d l .
misil c l Callislum. Qui cum adesset, Yicior mo .
lesitssime ferebal quse facla eranl, quoniam auiem
* . . . ,
niisericors eral, quielum se lonuil ; cavens vero
,
probra a niultis facienda (non enim longo inlervallo
. aberanl ejus conatus), cum eiiatn Carpopborus ad , '
versarettir, dimiitit euin commoralurtitn Aulii, de
,
finilo ei menstmo aliqtio ad vicium. Cujus posl ob ( *
ilum Zephyrinus, consecutus euin sociumcl m i ), nistrum ad reprimendum clentm, oruavil eum suo
,
. ' dainiio, et Anlio Iraductuiu in ccemcterio coiisliluit.
Cui cum semper adesset, et sicuii modo ante* dixi,
* ;
simulaie etim colerel, perdidil viruin, qui nequo
, ,
dicla jiidicare poieral, ncque Gallisii insidias een llebal, quippe qui omnia cuin eo colloquebalur,
. 4) , quae illi grala eraul. Sic posl Zepbyriui obilum
, , arbilraius se esse nactuin quod venabaiur, Sabel
lium exirusit, utpote non rectc seuiieulen, ihnens
,
. - me e l arbilrans se in hunc modum abslergere posse
criminaiionem apud Ecclejias, quasi non alienascn | ,
lial. Eral igitur prsestigiator et ad fratidern acutus
el tenipore procedenie mullos secum abripuit. Cum
; , aulem el virus cordi insiium baberel niliilque reclo
seniirel, simul vero etiam verecundarettir vera d i .
. " cere, propterea qnod coram popolo uobis convician*
dicebai: 4 5 8 ~ 4 5 9 dithei ettit, verum eiiam pro ,
8 9
9 9
',, , Q pterea quod a Sabellio conlinenter accusabatur, lan [ . 289. 290] - quam primam fideui migravefii, adinvenil lifem
qnamdam haeresin, dicens Logum ipsuin esse F i '
Hum, eumdem eliam Patrem nomine quidem voca , ,

tum, revera aulem uiium esse Spirilum indivisum ;
,
non aliud esse Patrem, aliud Filium, sed unum e i
, *
idem esse, ommaque esse replela divmo Spiuiu et
, ,
euperiora el inferiora, Spirhumque in Virgine carnc
*
indutuin non esse aliud aique Patrem, sed unum
* idemqtic. E l boc esse id quod dictum e s t : Nou
,
credh quia e$o in Paire Pattr in me en? Visibile
. *
euiin, quod quidem est liomo, Filiuin esse, Spiriium

aulem, qui in Fitium cesserit, csse Pairem; mm
; ,
enim, inquii, profitebor duos deos,Patrem et Filium,
, ,
sed untim. Pater enim, qui in eo exslilii, carneni
* , ,
poslqtiam assumpsit, deificavit sibi unilum e l fecil
,
9 9
V A R L E LECTIONE3.
9 1
Post lacnnam signavimus: Bunseniiis anlea in ep. ad Hartum data

(Hippotyiu*and hi$ agt V o l . I, p. 592 not.) : Btiiisefiius postea in Analecta
AnU-Sicana.
* . vocabubim latere videlur signiflcans negllgcntiam (un oubli). , altor, ut
geniior Reoperus qnocum consentiunt R . Scutlus collaln vocabulo , e l Bnnsenius, qiii
antea in ep. ad Harium dala conjecerai .
'
. , Bunsenius antfta I. 1 , (vel ;)
Bunsenius postea 1.1. . ?
. Apud Stepb. Byz.
" " , " . , pr.
C . corr. G , , Bifnsenius.
G. . . . G cliiabus lilleris
exes 8. quaram prior ftiisse cognoscilur. , -= , sociiim. Bunsening.
.
susp. Sanppins. Roepems, G, M , Bunsenius.
" ,
susp. R . Scottug. . G, , qni ante eubaiidiendtnn pulat .
Exeidisae aliqoid b . l poiius quara ilepravatuni esaa ptitai M .
. Fort. secundum Bitnsenium, sed
noil neceasariimi videlur esa. * C .
G.
E r . Joan. xiv, 41 : ,

;
9 1
# i
9 9
3385
ORIGENIS
33U
unum, iia ul Paler et Filius voceN? umis Deus, et , \ , ' . b

lianc personam, cum una sit, non posse esse duas,
et eicPatrem compassum esee cum F i l i o ; non enim , \ 8, dieere vuli Palrem esee passum unaroque esse per- \ ,
sonam, ut effugial blasphemiam in Pairero ineipidus , \
isle vaferquc, qui sursum deorsum spargens blasphe *
raias, modo ut conira veriiaiem loqui yidealur, tum ...
n Sabellii doclrinam incidens, tum in Tbeodoii
non erubescit. Talia conalus praestigiator ille scho- | ;, , ,
lam conslituit adversus Ecclesiam ita doceudo, et
,
primus ea, quaa ad voluptales faciunt, bominibus ,
roncedere ausua est, dicens omnibug a semei dimiui *.
peccata. Nam si forie qui apud aliura quem con- *;
gregalur ei Chrisiiauus vocatur quid peccaveril, , aiunt, non imputatur ei peccalum, modo Callisti
, '
scbolae accedal. Cnjus definilionem amplectenies ^ . *
, conscieniia morsi eimulque eUam a mullis ^
, ,
seciis rejecli, nonuulli vero ei per con4emnaiionein
a nobis ex ecdeeia ejecti, ad eos transgressi ejus .
scbolam repleverunl. Hic praecepit, tametsi episco-
pus peccel, eliamai ad raortera, eum oportere ,
loco suo moveri. Jltijus selate inceperunt episcopi ' ,
ei 4 6 0 ~ 4 6 1 presbyleri c l diaconi bigatni el Irt-
gami iii ordines ascisci. Yerura eiiam si quia in
. d ordine couslilulus inalrimoiiium ineat, nanere la- , ; , [. 299. 291]
iero hominem io ordine quasi non peccaveril; de .
lioc perhibens dicUim esse, quod ah Apostolo dictum cst : Tu quit ti qui judicet alienum urvum t Verum
(
eliam parabolam de xizaniis ad boc pertinere :

Sinite tixania ereteere cum trilico, boc esl in Eccle- Q *
sia peccantes. Veruro eiiam arcam Noachi in siini (** s l 4 xpirur litudinem Ecclesiae dixit faclam esse, in qua canes ;
et lupi et corvi omniaqne munda immundaque fue . ^ * rini, sic dictiians in Ecclesia oportere esse consi- /ttr
;
nitliter; el quaecunque ad boc coiigerere polerat,
. *
in huoc modum inlerpretatus eet. Cujus auditorea
,
deleciati placttis permanent illadenlea ei sibimet

ipsis et mukis, quorum turbae ad scholam illam
*
eonfluunt. Propterea el augenlur superbienles tur |
bis propler foluptates, quas non permisii Cbristua,
, ;
quo cooiempio nullum peccatum prohibenl, dicti- "
tantes eum ignoscere voieniibue. Eienim et mulie, * ^|& .
ribus perniisit, ut, ei innuptse essent flagrarentque
,
amore aetaie indigna, vel dignitalem suam perdere
, & * nollent legilimo malrimonio, baberent unum, quem- D
,
cuuqufi elegerinl, concubinum, sive servum sive
. liberum, eumque haberet pro roariio non legiiime
,

%
1 9
1 1
i l
1 9
1 9
9 9
9 1
V A R I LECTIONES.
9
* C.
Ante niieedam oinissa esse apparet, , supplevit Buaaenius, Fort.excedit.
?
(,Rn.. Scollus,
ocouus,Bunsenins,
Dunaeniug,
C,
, .
. "Cf.
u . inlra
inira1.l .x,xc, c7,
,
. 550, 58, 59, ed. ., ubi loco Sabellii nomen
Noeti legitur.
legitur. ' .
" C.
- - - .
- -
Noeti
aosp. M .
C. " J . -
C.
Rora. , .
. ;
C, Bttnseniua.
Cf. Matlli. , 29,
, 30 : ; '..
Anle dislnguitur in C , M .
C.
'.
. Bunseniws.
, C , Bunsenius.
.
0 t C, , qui, nisi gravior corruptio insit, post supplenaura esseputat
et s c r i D e n d u m : ' , _ ( s i v e potius )
: , ,
; Wordswortbius.
9
1 9
1 1
1 9
1 9
9 9
1 9
1 9
1 9
3387
CONTRA H.ERESES LIB. IX.
3388
, - nnpla. Exinde mulieres, quae dicebantur (Idelea, roe , dicamcnla tcntare ca-perunt, qwe sterHe* faciunl,
fasciasquc ad parltis abtgendos, propterca quod no , , ,
lebanl e servo iiifaniem babere neqtic e viro tc nuiore propier geutUilalem tiimiamque rena fami.
; \ * Harem. Videie, quoad impietatis processerit itnprobns ille adullerium caedemque siinul docendo ;
,
- - h&c conamina impudcnles illi
, 4 6 2 * 4 6 3
. caibolicam Ecclesiam semet appeliare aggrediuniur,
nonnullique rem bene geri arbilrantes eis astipu \
* \ \ - lanlur. Hujus aHate primo baptismus ileralus ab its
* [. 291. 292] tentaius est. Haec igitur miriflcenlisstmtis Caltislus
eondhlit, cujns gchola permanet cuslodiens inores
,
iradiiionemque, non discernens, qtiibuscum oporteai
*.
comrminicare, sedoranlbtts sine diseriinine coiniiiii

e r
* . .* - nionein aflferens : a qtio eiiam cogaominis Iraxcruut

/ ,
niHicupationein, ut propter anlesignanum haritin
, ,
reriim Callistum appellarenlur Callisiiani.
, * * , | .
*.
. Hujus vlri doclrina per toturn munduni divul ,
gata , vir quidam astulus et praviiaiis plenus , cul
,
nomcn Akibiadis, habttans Apainea* Syriu*, postquam
, ,
macbinalionem vidit, acriorem seroei ei iugeuiosio
rem ad fraudulenlias quam Callistuni raiua, prodiit
, ' , Rouiae ferens librum, dictilans bunc ex oppido Se *
ris Partbiae accepisee virutn qtieindam justum E l , cbasaf, quem iradiderit cuidam, coi noinen Sobiai,
, , euggestum ab angelo, cujus ahitudo viginti quatuor
\ <7\ C schaenoruro, quod efflf it nonaglnla sex inilliaria, ejox
laihudo autem gchoenorum quatuor, et ab buniero
** ',
*, ad bumerum scboenorum sex ; vestigia aulem pedum
', , ejus in longitudinem scboouorum trium el dimidii,
quse efliciunt quatuordcciin tnilliaria, laliludo aulem
, .
scboeni unius et dimidii, ahiludo amein scboeui df ,
ntidiati. Esse auteni c.um eo el femineam, cujus mo
, dulos cum iis, quae niodo dicla sunl, convenire a i l ;
et masculum esse Filium Det, femineaiu autem Spi.
, * rilum sancium appellari. Hace miraculosa enarrans
arbkratur se siulios obruere dicens banc vocem :

, , ** annuntialam esse homiuibus novam reinissioiiem
peccatoruni anno Trajaut regnanlis lenio , et ba, "
ptiguium deflnit, quem et ipsum euarrabo, diciilan*
,
V A R l i E LECWONES.
( ) ,
, . . . BitMenius. (s. ), ,
. , . . . I. Doellingerus in libro Hippolyius und Katlistui; oder die Roemiuhe Kirche in der ersten Hcelfte des druten JakrkUHdtm. Regentburg 1855.
, , .
. . . Roeperus. " . " . C, , Biinsenins, * (amuleiislxai
Roeperus.
C. * C. . Roeperus. " .
. Litierae C exesa?.M. *. * * . C.
, . " Com seqocnlibus capp. 13~U. . Epipban. tt(rre$ 19,50,17,55.Origeiuapud Eusei. U,
E. v i , 58. Tbrodorei. Ha*r. fab. u , 7 el quae nupor de secia Elcesaiiarum dispulavil A , Rilscb in Zeitsckrifi fnr die ftiitoritclie Theoiogh, lterau*gegeben von Or. Christ. Wiih. Niedner. Jabrgang 1855. Befi ,
. 573 sqq. C.
C. ** . Epiphanius, Theo<loretUA,
qnocom consenlire videiar Origentis, a secla appellaiur /âl. ) .
** Roepf rue, C , , Bnnsenius.
* Roeperus, C , , Buwsowhi*.
R Scottus, , C, ftl, Bunsoitius. . C. " .
1 %
1 0
, a
8389
ORIGENIS
3390
4 t
11
cot, qui owni lasciviaj et imrouiidiliae el sccleribus fy t {U&tfj *

\ , * [. 2 9 i - 2 9 4 ] :
iniroisli s i i i t , eltamsi fidelis sit, ubi *it conversus
" .
4 6 4 " 4 6 5 Hbro obediveril et crediderit, delinil

at bapiismo accipial remissionem peccatorum. Hos
,
auten dolos nerlereconalus esi, occasionem nactus
a schola anlea dicia, cui prsefuii Gallistus. Mullos . |
eniui curo auimadverieril lali promissione capios, / * .
\ opporlunum arbilraius est rem aggredi. E i ooa vero,
", * ! *
qui buic resiiiimos, oon sivimus diutius seduci
\ *mulioe, cum coargueremus, esse boc spirilus spurii
, efficaciam commentumque cordia itiflaii, isuumqua
instar lupi exciiaium essa adversus oves erranles ,
. ' , \
multas, quas eeducendo dispersit Callistus. Sed
quouiam inhium fecimus, nequo bujus placita aile- *
, \ *
bimus ; ei ubi prius vitae rationem in lucera prolulcrimus oslendcriinusque aiudium pieialis , quod , pulatur esse simulatum, rursui eiiara dictorum ejus
-
praecipua capiia juxta ponam, ut in ejus scriplis
^
lcctor oculis defixis cognoacal, qu$ el qualis eit \ .
bttre&is ab boc lenlau.
\ 14. Hic legis disciptinam praelendit blandintenti
fratia, dictiians oporiere circumcidi et legi conve- ,
,
nicnter vivere eos, qui credideriiil, avellens iionnulla
.
ex baeresibus supra diciis. Cbrtetum vero ail liomi , <& nein eodein modo quo universos hominea facium
esse , bunc aulem nou uunc primo e Virgine esse ; \ ,
\ \
naium, sed eiiam prius, el rursuspluriesiiatum cuui
\ , \
et nascenlem apparuisfte c l cxsislere, comimitaniein
,
geniluras el in alia corpora mijjrantcm, Pylbagoreo
.
, Sllo dogmate usu9. Eo autem auperbias veoerunt, ul
^ ,
ei fuluri pnracios sese dicanl, scilicel modulis nu- ^ ; , \ :tnerisqne anis uiodo diilae Pyiliagoreae taiiquaui
iundamenlo usi. Hi eliam inatbeaiaticis el aslrolo
). \
gicis ei magicis sese applicaul velui ceriis, quibus \ .
usi imprudentea penurbani, u l ipsos verbi poieutis
coropotea esse arbitrentur; incaniaiionesque el epi- ; *
logoa quosdatn docenl ad eos, qui a cauibtis morsi
\ | ; ^
suni, et ad d&momacog aliisque morbis conilictalos,
\ \ ,
quomm ue baec quidem silebinius. PofUqwam igitur
.
saiis origiues eoruiu exposui causasque coualuuiu, ,
iranseam adbuc enarraturus acripla, per quae r.o , '
gnoscem lcclorca ei nugas illaa el iaipia eoruui

moHiuiiia.
.
4 6 6 * 4 6 7 15. Baptismum igiturgregalibus suis
[ . 294. 295J \ *
In bunc moduin Iradit, lalia qusdain dicena seduclia: *
" ,
Si quit igitur, /i/it, coivit cum qualieunqut beslia vel
ovr ,
ixAnalacer
ma$culo vel torore vei filia, vel adulteravii ttl scor- & " {, fyfisri, 9*&
tatm est, vuilque remiuionem peccatorum wonciwi,

^,
apectr .tac t
e t
81
LECTIONES,
4 1
. Vocis lilleran in C exeeas cssc dicil , qui addeudum < en*e^t;:

, \ Btinsentiis, susp. Sauppiti^. * . C , ^ Ritscbl l . I.
. Buiibeuius, Rilacbl. ** *
, Ritscbl.
* . C.
" Biuiseuius,
C . .
* ] C .
, , C. * C. . C, Bunaenius. " C, sup. Sauppius.
" . x a \ C , Bunsewius.
C.
, C.
* . pr. C . |;
corr. C. * . , uljam conjecil?
. > C*
*
. * R . Scoltus, * * !
, , R. Scollus, , C *#
. conj. , , . Roeperus.
k l
3391
CONTRA HAiRESES L I B . I X .
339B
*tr t&v , ' ay - immtrgitor Uerum b% nomin$ magui aUittimi

'<,
ei in nomiM Filii ejut , magni rtgh , et purgnl$ret
tov

mundator contettator tibi tepiem iiiot testes in hoe
, , tibro scripiot : caslxm aq&am ipirim tanctoi
*

angelot pncationii oleum $alm Urram. Ea

ffi
sunl mirifica mysteria Elchasai arcana illa magcro , , ",
qoe, q u tradil diguis discipubs ; in quibus baud
, acqniescit rmpius iste, eed corani duobus tribusqua
xal .
lestitwe contignai mala sua rursus iia dicendo:
"
Rurtui , adxlieri adulurm ,
^ \ , &
convtrtivnhh, vobi$ remiiianiur : etvo , ' bi$
$]$,
slmui aeprimum hxnc
, ttbrum audivertik iterum tmrneni (uerili* eum t
* , ,
dmmenlit . Sed quoniam incanlalionlbus illoa
,
xal ,
* t l i dixlnwa ad eoft, qui a canibos morsi stint, alios
ha
,
qne, oscendemos : ait aetem in buoc modum : Si
, * igilur quem virum mmiUrtm adoUtcentem

puctlam rabiosut (ureni, in qxo e$l tpiritus
^
*. ' , mom$rderii diieideril ' - tii, curriio hora eum toio vetlitu ubi
, .
inflmvtum in fonUm, ubivit itf IQCUI pro* , * | ,
f*xdm$, immagitor eum ioto /4 , ,

cilo ad magnum altinimumqxe Dtnm fide,

, ",
tumqu* conteiiaior iiiot t hoc Ubro tcripiot
$ ,
"
U$te$: conUUor cmlum oquam $pirUu$ ,

eioh angeio* pncalionii oUum /am % .
\, " ,
Septem hot $$ 4 6 8 * 4 6 9 ctntotoT,
quod nou
[] " ampliu$ pectabo, aduiterabo, ntt furabor, neqne
*
injuriam faciam, ntqu* circumveniam, nûe odium
,

Q kabbo, contemnam, neque ulli* pravisdelecla
^.
bor. Htec igiiur dicent immergitor cxm lolo
*
, ,
m ttomin* magni aliiwmi .
*
,
,
, ,
. [ . 295. 296]
,
,
,
, ,
,
,
,

*.
Tavta
*

.
'. ,
16. Alia auteui plurhna ineplit, eadem etiain ad
;
pbUiistcot canlari prjecipleiis , ei iiinnergi frigidib
.
aquis quadragies per eepteni dies consimiliier eiiaui
. "C *
dasmoniacos. aapieniiam inimitabilein ei incanta^

I lioues viribua referla? QuU uon obstupescei iu. tali
;
laniaque vi verboruni? Sed quoniam el astrologico
'* - errore coe usos esse diximus, ex ipsts oslcudemus;
, " * *
ait eiiiiu in liunc modum : Sunt tiella malm impie
>; .
tatit. Hoc jam vobi$ dieium etl, pii discipuli:
, '
poletlate dirum quibu$ imperium tenent,

neque iuilium faciu operum dUbut earxm, nequT imM
11
T <
1 1
\Mi\M
LECTIONES.
< f
* . ' G, . Siciill noe correxenml liam Roeperue et R. Scollus. Cf. l i n . 1 9 .

,
.
C , . *

,
,

C,, . "\* U.
. Lpiplian.
Epipban. nasr.
basr. X
I X , li :
.
.
\W,

, , , , ;
, , , . C.
C. . sti^p. Rilsibl I. I. * " ' . " C ., ,. '' R. Scoltus.
1$. Cod .. ciim parvo diiclu, qui videlur iiliima pars lillorai . , Rpeperus.
. C , .
. . C . . . 0,
^ C .
Voc. lacuna abor|iiuiu.
C.
Roeperus, C, .
*
.
. 0, , qui vel scribendum, vel dclendam csae
pra3|iositioiieiii putal: conj. Roeporus.
, usp. l l . * *
Roepcrus. * . {].
e i
1 1
f t
T a
T i
1 1
3993*
ORIGBNLS
3394
Hteryiie virm vel mulicrem ditbus pole$lal\i earurt,

*
quando luita ea$ transit el congredtiur cum iis.
| ,

Jpium diem cavete, donec egreditur ab tti, ti
tum

,
iunntrijiie tt inchoate quodcunque initium operum

vetlroiuni. Adhuc auiem diem Sabbali hanorate,
quo.
,
uiam e$l diet unu$
Verum eliam diem ,
teriium kebdomadis cavele neinitiuin faciaiit, quo

niam rartus explelis lribu$ anuit Trajani C<e$arh,

"

.
poiteaquam Parlhos $U<B poteslali lubjecit, ubi tres
*. '
itnm expleii tunt, exardetcil bellum inter angelo$

/
impictatit aquilonis : propiefea perturbaiUur otnnia
,
regna impielaln.
,

rjj
M
, [ ] * "

*
47. Hsec igitur mtgita arcanaque myeleria cum g >. \ #
absurduro pulet conculcari veJ mnUis i r a d i , c o n -
ilium dal ul tanquam margaritae pretieaae cusio- ,
dianlur bta verbis :tinncautem Ubrum noiite 470" * [ ^ 29. 397]
471 omnibus hominibus, hmc *
diligenler custodite, quia non omnet pirifidtles$uni
, neque omnei mulieres reclas. Hac vero neque Agy,
piiorum sapicnles in adylis pereeperuoi, neque sa- .
piens Grecorum Pylhagoras percepii. Si enim forle ,
illa a?t:iie cxsliiissel Elcbasai: cur oporluigsel P y - . * ixtlvo .
tbagornin vel Tbaleiem vei Solonem vel sapieniem
, , *
Plaionem vel etiam reliqups Graecoram gaptemea , ,
iCgyptiorum gacerdotum dlscipulos fieri, qui lalem

lattfainqtie sapieuliam babeul cx senienlia Alcibia-
tlis, utpole iTiirificenlissimi inlerprelis perdiii E U
,
cbaeai? Jam igilur quae de borum demeulia dicia G ; /: |
auni ad cognoscendam sufficere vidcnlur i i s , qui

sana menie praadUi s u n i ; qaare pluribus diclis non
* (
placuii uli, quippe qua? pluriina sioi derisuque digna. , * .
Sed quouiam ne baec qoidem praneriiiisiimis, qux
'* '
nosira aeiaie exsurrexerunl, neque ea, q u anle , ,
iios, siluimue : placel, ut omnia exseculi simus ne- , \\*
que quidquam inenarrattiro relinquamus, dicere
%
quinam el Judaeorum siui mores ei quanam honidi
[ ] ,
differeuiiae; hasc enitn adhuc retinqui arbiiror, quae ' ,
*
ubi ue ipsa quidem siluero, ad monstrandam feri , ,
laiis doclrinam vcniam , u l posl longum cerlamen
[]
disputaiionis conira omnes baereses b a b i t , regni
**
corouam conseclati pie vera credenies ne coniur * .
bemiir.
38. Juda*ortun qoidein aniiquilus unus eral mos;
'. *
uuus euim a Deo illis dalug magisler Moses unaque
,
pcr bunc lata lcx , una aulem regio deseria ei unug , , tv
rnons Sina, unus enim eorum legislaior Deus. Rur- Stva- .
1
YARIA2 LEGTIONES.

, , .
C . . ?
. ! * .
Lilterarum vestigia lantum supersuni. , ! f .
G. * Roepertie, qui addil, tertia
posi subjeclos Parlhos anno falo defunciuin esae Trajanum, moiusqiie in Orienlis regionibus orlos Adriamnn
cedere provincia coegisse : C , [ ]
susp. . " forl. glossema ad verba qu;e pnecedunl lin. 60. * C.
Vocuin lenuia siinl iu C vesligia.M. Cf. Mattb. , 6.
,
; , C, . Sieuti nos eliain Roeperuf conjecil.
. C.
" Delenduin esse putat . An &?
deleri vull Roeperus coll. Diog. Laert. , 24. *oni. C. C .
oni. C , M . Cf. supra p. 440, 42.
C. . .
Vox in G prersus evanida. . ' C . ' . C, .
3S9S
33
CONTRA * E S E S L I B . I X .

, , \
,
* ,
. \
,
, *
;. ** *
, [. 297.
298]
, , .
|
,
, []
, '< *
|
, ,
,
, ' .
, \ ,
, .
'. ,
, '
* .
* ^
, [ ]
. \
. ,
*.
' ,
\ .
*. , '
.
, [. 298. 299]
, | ,
.
sus nuiem musgrcssi Jordaocm fluvinm nactiqtie

bello captaio lcrram vario ' Dei legein discidcruut, CMIII alius aliicr acciperei qiue dicla erant,
ei Lunc modum postquain magislros sibi excilavermii opiiiiouesque bxreaiuin adinvenenint, ad divigioiiein veuerunt, quorum differenlinm exponam.
Elsi varo in plurimas partes discissi suni longo
lempore, sed lameu polissima eoruio exponam,
per quae et reliqua discendi cupidi facile cognoscent.
Tria euim apud eos genera discernonlur, el uniua
aectaiores Pbarisaei 4 7 2 * 4 7 3
c r i u s Sadducaei,alii aulem Esseni. Hi vilam graviorem colunl,
se invicem diligenles conliuenlesquc, cl a cujusque
concupisceuliae opere abborrenl, avcrsaules eliam
lalia audire , uupliisque renunliatit, alieuos aulem
pueros suscipientes suos liberos reddtini, ei ad suos
mores deducuiit, bunc modum miirienies eos el
in lilleris promovenlee, non probibeiues nubere,
ipsi vero nupiiis absiinenles. Mulieres autemetiaiusi
idem consiliuni capere velinl, rccipiunl, nullo
modo mulieribus coniidenics.
s u n t
all
19. Goiilemnunl aulem diviiias, neque indigeutibus de re familiari imperliri aversaultir; imo vero
nemo apud illos alierum diviiiis sitperal; csl eoiin
lex apud illos, u l qui ad sectam accedal opet snae
vendal et socielali oflerat, quas accipiens inagisler
dispensat universis, proui opus esi. Sic nullus egonus apud illos. Oleo autein non uitiiUur, cum pro
inquinanienlo habeanl unclionem. Gonsiiluuninr
aulein procuralores, qui omnium rertiiu communiuro curam gerunt; omnes autem seuiper candidia
vestibus induli snnl.
2 0 . Non aulcm illis una est civilas, sed in singnlis qutbusque lanqiiam meloeci habilani i n u l i i . E l si
quis seclae 4 7 4 * 4 7 5 asseclarum e lerra exiera
adeai, omnia ei cororouuia babent, el quos nou antea cognoverant, tanquam domesiicos et familiaree
F l . Josep. De bello Jud. , 8 : '. ,

, , , , ,
, . ,
| . *
, , , ,
,
, .
' . , * ( Porpliyr. DtAb$J.
, 11), * .
, , *
, . 5
, , , . ',
.
\ , ' ( Porpbyr. I. I.) .
( Porpbr. 1.1.) * .
^Quas acqtiuntur Hippolyius e Flavio Josepbo (De belto Judaico, , 8), cujus verba textui supposuimus
Itausisse videtur, nisi uierque nniim ctundemque auctorem seculus esi.
. C ubique . .
. C.
, C , .
. G. * G.
. Supersutu llnerse
cum obscuris vestigiis liitcrarum : et accoaiu. .
" {. G.
1
1 9
3897
ORIGENIS
339
reefplunl. Peragranl autem palriam terram, sempe r ,

proficisecntes nihil gestaules pr.rlfr arma. Habeni
.
aiitem etiam in siuguta qaaque civiuue pr&sidein,
,
qui ea qua ad lioc congerimlur, csperidil vcstes .
cibosquc iis apparando. YeslUus SHIICIII eornni el *
Inliius verecuiidtis ; ttinicas aulem dtias vel dtipli- ' },
cin calceamenia non sibi comparant; quando au- . /
lem ea, qnHius iiiunfur, vetustale obsoleveninl,iiini
, * ,
alia adiiiiltuiil. Nihil auiem omniiio nequc einuiil .
neque vendunl, quod auiein quts liabeal non liaLenli dans, quod ipse non babet accipil.
21. Permatienl aulem composile vt assidue prc'.

cmies inde a priiua luce, nitiil prius vociferaii quam
, ! ^
Deuin byinnis celrbraverunt, e! in hiiuc modum
*
progressi singuli quique ad quod volunl operanlur,
' , \
posiquaui usque ad quintam horam operali suiil, -* .
reqtriesctint. Tum rursus congressi In unum locum
,
et perir.oniis linteis accincti ad obtegenda pudenda,
,
in bunc modum frigida aqua abluunlur, et poslquam
,
ita purgali smil, in uniim conclave coeunl (nemo (
auiein cum aliquo qui alienam sentenliam am- ), :. plectilur convcuit hac douio), el ad pranditim
-'
accedunl. Poslqunm aulem ordine consederunlciim
[. 299. 300] , ,
Irauquillilate 4 7 6 ' 4 7 7 '
panem, lum unum
.
aliquod obdonium, e i quo cutque sufllcieiis pars.
,
,
autem prius atiquis eorum gustat, qtnm precalns ,
est bencdicens sacerdo*. Posl prandium aiilem ubi .
itcnim precalus esl, tncipieiilcs ei rursus desinentes , | bymnis Deuni celebranl. Tum vestes, quibus inlus
, ;, \ ,
convivanles induuntur, postquam deposiierunt lait ;
rpiam snnctassunl vero liiiteas illa>,qw;u in vesli- C ; . ! bulo sunl, rursus recipienles ad grala opera fesil . naiil usque ad crcpusculuni. Coenanl aulem consi, ",
miliicr iis qux anlea dicla sunt omnia faeienles.
& ,
Nsuio autem unqiiani clainhabit, ueque alia aliqua
. , &$
r
1 1
e i
u n l
1 1
1 6
, e
, f
et
. .
; . .
, .
. ( * ,
. Porpbvr. 1.1.)
'. * ,
.
( Porpbyr. I. I. 12), , ,
* , . ( Porpbyr) *
, . ,
-^; ( add. Porpbyr.), ( Porp'i )
( Porph.)
. ^
. ( Porph.) ,
( Porph.) . ( Porpli.)
.
VARIJE
LECTIONES.
, C, stisp. .
. C. Cormtit coll. lin. 41,
.
C.
. 0 .
. C.
C.
^ C
' *" C. ' :. 5: C .
. ^ C.
u
1 1
1 1
1 7
3330
CONTRA ILBRESES LIB. I X
. ,
.
deaiur eorum, qui iuius etiiit, silrniiuiii. Sempcr
bcmee.
'. ,
* .
.
, . ' , *
, . " , . ; , [. 300. 301]
. ;
, , .
340
tuiniiliiiosa audielur ; leiiilcr autom ilnfttU

quique loqueaies, lioiicslc alier alieri sermoaertt
coiuedh, iia iig, qui foria a i m l , mysieriuro viauiem gobrii suot, omuia wodice ei edenlea et bi-
22. Omitea igilur ad prasidein se applicaut, el

quaecunque jusseril, lanquam legi obcdhmi. S l u diierunl anim uiisereri e l auxiliari aJfiictis. Prae
oinnibua autein ab ira averlum e i iracuudia
ouioibu&qua coAsiwUibns , ia&Miosa hmc lioinini
judicanloi. Siemo auleiu jural apud eos, qtiactnque autem qoia dical, flrmitis lioc jiiraiiienlo j w i i uiaiur. Si vero quis juraveril, daiiinaiur qtwsi qui
fident non liabeal. IucumbuiH aulem legig U>citnnibua et propbelaruui, praeterea anieui 4 7 8 ~ 4 7 9
eliain
^ scripium sil Oileliuiu. Admodum auteui curiosi suiil circa herbas cl lapide, curiosiores
eflkaci eoriua, cum dicanl baud fniaira bojceaae
focla.
/.
23. $ autein, qui aecfce diacipuli fleri roltinl,

,
uou couUnuo precepta aua Iradunl, nisi antea eoa
, '
probaverinl; per aunuu) auteiu \\% cousiniiles cibos
**
appouuiil extra ipsorum convasittim iu alia domo
, | \
dfgettlibus, poslquani el dolabelJaui el Uulrutn il*
.
lud perixonUiot el veslem albam iradideruiit. Ubi
iipav , * ,
hoc tempore documeuluiu conlmenihe dedh, pro
xh * - piu ad viiam viclumque accedil puriusqne ablullur
* .
quaei antea, nooduui vero c u u iis cibuui wiroit.
, \
Poatquani nim oslendil, an sc conlinere pottil,

,
per daoealioe ainios ienlaoiur ejusdeiu ntores, et
; . . - C diguus ubi vitua oei, Ha iniar eos censelur. Prius, ;; ,
quam aulem caro iifc cowvivalur, len ibilibui jura ,
meniia obtlrtagilur, ibro ul prhnuiu quideui divi:
iiiuuen pie colal, Imu erga boiaiiiea jusliliaiD
, cualodial nulloque modo quemquani uijuria aiTxial,
, ,
nemiueiu aulein, neque injuriosnm ncqtie hosteiu,
, , odio bal>eat proces vero pro iis foctat, adjuvel

1 0
t T
^ *
.
*. '
, , . *
, .
.. .
*. (; purpb.) ^ , ' *
, ; :
. , , .
( Porpb.), ;
) . ,
^ , ( Porpb.),
, ^ (
Porpb.) ; , ( .) , ' V A R I i E LECTIONLS.
" , ' , vW ftnap. H ; se<l pntplcr ii&um fiilnri lalioreiu apud Hippolytoiu ease rmiueHdtHii vidtflur.
^. C.
; . ; C.
. Syllabaium .
latwiaftima iti C vrsligia. .
. C, *** .
.
C, . . C.
, C. * . C, .
e v
1 1
1 7
3<0l
ORIGENIS
31tt
sempar jflslOf, fidem omnibui serTet, maxitiie iis,

qui imperiutn teneanl non enim stne Dco acci
* x l v ,
dere caiquam doHjinalionent ei si ipse doinine " ,
Iiir, ot ffonquam fuperbiut poteslaie, neqoe prodi 10
gosait vel orualii inajore quam mos sil ulatur;
[p. 301.502] , ,
verilaietn aeieni amel, eani vero, 4 9 0 4 g f qui
,
menliahjr, redargual, neque fiiiium faciai^ neque , * ,
conecientiam iniquo quaeslu polluat, txt niltil celel
,
secia suae contortes, aliisatrtem ot nibW prodal,
.
etiamsi ad mortem oque crucfetor. Prsterta jw- . [
rat neiuini se placha aliier tradiiurum aiqne ipsc
receperit.
24. Hajutmo<li igilur jtirsmentis eos, qut ipsis
\
accedtinl, deviiiciunl. Sln vero qtiis peccati ali- . { cujiis convictna fuerii, ex ordine rjicitur, ejeclus
* , flotem nonnunqtiam lerribili morle absumilur. Ju- ' .

ramenlis eniiii el ritibue coiittriclos ne conviclus / xa\ **
quldem, quo relkjui frounlur, particept esae po . ''
l e i l . Nonnunqiiain igilur corpus fame consumnnt; , [6] "
quare, ubi ad extrema vfnlum esl, lnterdum miee-
,
rcntor multortini jam niorientlum, ftttfflcietUem
eorum ad mortein usque pcenam exiatiinantes.
.
25. Qnoad judicla aulem dlligeulissimi sotil el
'. '
Jusll; jtidicanl nmeni congregaif baud panciores ,
quam centeni, qnod autem deflniUim cel ab iis, ' .
immotnm esl. YeneraiiCur atttem lfgislatorem posl
,
Deum, ct si qttieei tttaledixprif, ptittitttr. Piincipi, . bus aulem et senioribiie obedire dorenlitr; sin vero
.
decem eodcm loco conaitlunl, ncmo eoriim loquetur,
, ,
ntsi novem reliqnis placeat. Et ne exspttant in ine. [. 302. 305]
diam ct in dexleram 4 8 2 * 4 8 8 parfcin cavent; C * Ut vero die Sabbali ab opere se abetineanl, curani

magis quam omnee Judtti. Nam uon soluni cibos
.
aibi pneparant wno die antf, quottilnus ignein *c

Cfndant, sed ne vag quidem loco movent, ncque
, ' , 1 1
f i
4 4
( Porpb.) ( Porpb.),
( Porpb.) , ( Porpb.)
-^ (om. ^ V^>)
or
. . . . . .
,
,
,
..
. ,
,
Porpli.)* , * ( . Porpb.)
. .
' . ' , ; . ( Porpb.y
; ' ( Porpb.j )., ( .)
( Purpb.).
( .), ( 6> add.Porpb.)
(^ . Porpb.) (. . Porpb.j
'. ; * , . '
, , .
. .
\ *
. ; ,
VARIiE LECTIONES.
. C, . " . R . Scoltos.
" .
vel cutn adjerlivo, quod latei in syllaba ?
kxica.
. Nora Siepbani ediiio exempla affert ex 101 BtMietkeca.
Litteras imcia iiiclasas p r o r s u ablalas
e C aupplevii .
, C .
Vox pene tola periii. . . In C dme Kiiem
deiunl. .
. C.
, C.
'. ' C . C.
.
C.
, C, .
M
, T
%>
4 1
3403
CONTRA H ^ R E S E S LIB. IX.
3401
, | /. . . alvum cxonerauf, nonnulli autein ne surgunl q u r

11
,
dein e leciulo. Cancris vero Uiebus si atoum exoue !) (
rare Telint, scrobem pcdalem posiquam foderunt
,
rastro nani talis qua>dam dolabella illa esi, quam
; ), i U , qui ad disciplinam accedum, primo iradunl, , circunilexeruiilque pallio, subsidunl dictilaiiies non

conlumeliam luci eese faciendam, deiude cffossam
, \ [] []
lerrain superinjiciunl in scrobem, idque faciunt
. [ ], eligenles sibi loca deserliora. Ubi auiem id fece * ruiil, coiiliiiuo abluunlur, quasi egeslio polluai.
* .
^. [] []
26. Discrcli auiem suui leinporis prngressu, ne , que eodcm uiodo disciplinam cuslodiuul, in qualuor
.
parics cuni siul divisi. Alii eniin eorum nitnis religiosi siiui, ita ul nc nuniisuia quidem traclent, d i , ,
. -* centes oporlere qiieinquam imaginem, ueque
, - ferre, ocqne speclare, neque conficere. Quapropter
ne ingrediitir qtiidem in oppidum quisquam eoruni,
, * * ,
. " ne per poriaro inlret, cui staluae imposiue sint,
\ qtiia uefas esse exisliroanl sub imaginibus praierire. Alii autem ubi audiveruul aliquem de Deo
, ,
, disgcreniem ejusque legibue, si noii s i l circuincisus,
* , cum deprebenderil talem liominem alicubi soltim,
, . necem comminatur, nisi circumcidatur, cui, nisi
, , oblemperare velil, non parcii, imo vero ei irucidai
eum. Quare ex accidenii cognomen iraxeriml, Ze . "
appellati, a quibusdaui aotem Sicarii. Alii
,
auiem
eorum neminem Domioum appellanl praeter
. [. 303. 304.]
| **, Deum, eiiamsi quis eos crnciel veleiiam iuterimau
u
- Q
, * , ,
.
, " .
*
* .
, * ,
,
A d e o 4 8 4 * 4 8 5 dotem aeUie posteriores a discl<

plinae severiialc defecerunt, ul i i , qui in priscis
moribus permaneiil, eos ne auingant quidero; quoa
si forle comigerinl, illico abluunlur, quasi alienigenam queni coutigerinl. Suni auteui c i longaevi
plerique, Ha ul vel plus quam cenlura annos vivani.
Aiunt igiiur causam esse eximix isiius piciatis immodicique, quo ad marlyriuin feruntur, sitidii, quod
coiiilaeiiies sint iraque lemperenl. Martem auletn
conlemnunl, gaudeiilque qoaudo bonae mcntis sibi
, ' ^, . '
, , ,
^ ,
. , '
.
\ **! ^?- *^ti , 1 *

5 *&

, "
,
,

**"
'
'
, , *
" "
"
.
YARIif) LECTIONES.
. C, ausp. .
" Unr is hicluaa i u G prorsut ahlala smil. M .
. C. Sequeniia non habel Josepbns. .
"
fi'
fcil.
i ' - . .'
*
r*l\?
* C. . C.
Saiippius,
C.
. ^ . . . . ? .
. . [] . inceniose coni. Sauppius.
. C

-
* f l
e l
3405
ronscii diem otounl. Eiiamsi
ORIOENIS
vcro quU cruciet ]
U06
Oavscv -
f t
bosee, u l vel logi maletficat, vel comedal, qnod

<xai, .
idolis iinmolatiim esl, non faciet, suslinens moii et
cruei atus pcrfcrre, ne conscietHiatn suam violet.
9 7 . Valoiaulem apud cosetresurrectionis dogma;
. ^ * profilenlur enim el carnem resurrecturam immor ~
lalemqne esse futiirain, quomodo jain immorialis
, tsil anima, qttam separalam niinc aiunl in tino loco
,
bene vetttilato el ltictilenlo qnietcere nsquc ad j u gya ;
diciutn, qitem locam Graeci cum audiverint bea, </
toriim iusiilus appellaverunt. Sed ei alia eorum
.
dogmala postquam sibi vindicaverunl imilli G r a
corutn, 6uas opinioties conflavertint. 4 8 6 * 4 8 7

. [. 504. 30] enitii eoriim cuhus divini nuniinis veiuslior omni
bus populis, tla appareat omnes, qui de Deo
,
loqui ausi suul vel de iminJI fabrlca, non aliunde & - Iradila accepisse inil1a,quain a Judaica legislalione,

quoritm in priinis Pytbagoras el Sloici apud A2gy , piios ab ti* edocti accepenrnl. Dicmit aulem et
\ ' judiciom esse fuliiruin el uuiversi deflagralionem
. et injusios puuilitm i r i in xternum. Colilur aulem
\ ,
iuter eos valicinalio el praediciio reniin fulurarnin.
. |
** .
2 8 . igitur el alius Eseenorttm ordo, qui iisdem
\ o"v " ,
nioribus ei victu niuniiir, bac una auiem in re ab
, \
iis diffcrmit, qnod niairinioiiium tiieiint, runi dicaul
" , , aliquhl iimtiane facere eog, qui niatrimonium abro , [] ** *
gatcriut; viue rtiteriium id cedero, iieque esse
,
excidendaui liberorum successionem diciilanies,

cum 8i omne* idem teiitireni, facile eicidereiur
cl , (
imhemuin geiw boudnum. Tentanl lauien per ' .
trietmiiuii nuplas, cuin autem ler purgatae sint, ad
* [eiplorandmii, num parereposaini, ila eas in matri]* , .
motiiuiti duainl. Gam gravidis rera non babenl,
, '
E s t
/;
, .
'. ^ ' * *
, ; , , ,
*
, , .
.
. . . . . . .
" ;,
* ;
. . .
. ,
,
,
*.
, ,
, * $ ^, , , , , , ,
- .
, , ,
, . , .
'. , , ;
,
.
*. , ,
. , ,
, , , .
. , .
, ' . *
m
VARli LECTIONES.

^ . . . duabus lilteris abl

C , .
. C , .
* .
C, . . .? Saiippius.
C .
" C
",
C.
* |]. Liucrae prorsus abbl;e. .
[]. L^cona e i Josepho
pleia.

310S
HiERESES LIB. IX.
3407
, . osiendeiiles se non voltiptatis cattsa mMrimoiiiiim

inire, sed propicr liberorutn usuiu. Simili aulem

, oi - modo eliain mulieres abluuitlur ipa quoque vc*le
induta liniea siculi viri perixoniis. lla?c igtlur
. [] ' * .
snnl, qiiae ad Essenos specuut.
Alii antein el ipsi Jtidneonim ntores coluitt et
" \ quoad legee 1'bariMid
\ [. 505. 506] quoad genus 4 8 8 * 4 8 9
apptllaii, qiiorum maxiuia para omnibus locis est,
,
, rum omnes quidem Judaei appellentur, propier sin, gulares aulcm opimoues suas propriis noininibus
Yoccnlur. U i igimr veluslam tradiiionem iirmilcr
* .
, leiienies de iis, quae secundum legem munda sini
iiiimundaque , non desinunl litigioae disceplare,

legisquc settteniiam inierpreianiur magisiros ad
,
ista sludia producenles. H i lalum osse aiuut, el a l i .
, * qa arbHrio e*se relicla, aliqua auleni falo rcgi, i u
, & | , ut aliqua penes nos sint, aliqtia auietn e f.ilo peudeani, heuiii aiitero unWersarum reruiu esse aticlo ' , ,
, - rcm nibilquesine ejus voluntalc dispeneari vel evcnire. Hi eliam carnis resiirreclioiieiu prolilemur et
.
, , - aniniam e&se immortalem el judiciutu fuluruiu el
, , deflagraiionem, ei jusloa nunquam pcrturos esse,
, iujtistos autem Ia perpetuuin puiiiluui iri igne
inexslinguibili.
.
29. Hxc igiiur el Pbarisai. Sadducari autem fa'. .
lum tolluui, el Deum nibil mali agerc vel providcre
, [] [ ]
$ , proflieutur, ease aotetii iu banihiiim poiesiale ele " * clionem boiii aut maJi. Resurreclionem vero uegaiil
toliiiii caruis, bed eiiain aniiiiam penna. ,
* [ Q nere opiiiantur; bic auicin lamum e*se vitaiu, el
banc esse causam cur bumo faclus sii, bac aHieui
] ,
re expleri resurrettionis noliuiieiN, quod relicti* iu
, "
terra liliis viiam liniatiius; posl niorlem ; ulciu uul ,
lam esse speiu paliendi vel nialuni vel bomiiu, so ^
lutum eniui iri el animam et corpua et ad iiibibiui
-
veuire bomiiiein siculi etiani reJiquu amiuaiiiia.
, ,Quidquid auteiu lioino in bac vila fjcerii iwali, dimi.
, ' , " '
mudo bominibiis reroncilialus sii, iucrifecii, eum
* , boiniiium 4 9 0 * 4 9 1 P ^ a m gubierfugeiii; quid , [. 506. 507] ,
quid aiilem qtia*aiverit et dilesrens excellneril, boc
'
luciifecii; nibil autem curarc Deuin eoriim qiwu ad
, * "
siugulos ailiuciit. E l Pbarisaei quidetu sui iuvicem

e l
71
7 1
9 1
, . -*
.
'. ,
, ,
; , ,
, ,
. , ,
$ $ * ' .
, . '
.
V A R U E LECTIONES.
. ' C .
. C, . C.
. C.
. : C.
" G , . " LiUerarum uncie inclusamm lenuisx!iua
vesiigia in C suporsuni. Resltluimus ex Josepbu. .
" , G, H , qui corrigeiidmu
osse piitai .
R. Scotlus, G. , qui exesorum vocabulonwu soiis c e r u velioja adesse aOinnal: ? ' . G, . Siculi uo4 eliam l i . Seoltus cotijecil. " . susp. . ^ . G, , SauppiUft.
C . , *.
* . C.
. Foilasse
vel .
3409
3110
ORIGENIS
anianle* sunl, Saddutxi aulcro sui tpsorum. Iljec , . .

secta Sn Samaria admoduin pr.xvaluil. E i ipsi vero
\ "; ,
ad legis mores ec applicam, dicentes oportere
, |
quemque ita vivere, ut pulchre vital et filios in
. . , *
terra relinqual. Ad prophclas aulcm non se appli ,
cani, neque ad tillos alios sapientes, nisi soluin ad
, . , 1
Mosis legem, nihil iuierprctaiiles. Haec igiiur sunr,
.
qusn et Sadducaei diligunt.
'. \ \
50. Quoniam igtiur ei quae iuler Judaeos sunt
' ,
diffcrentias expostiimus, cougniena mihi esse vide . "
lur, eliam cullum eorum divinum sileniio non praj
tenniliere. E s l igilnr apud Judxos in ntuversum
, , , , doclrina de cultu diviuo qiiadmplex : thcologica,
. ,
naturalis, moralis, bierurgica. E l demi! quidem
[ ] ,
unuai esse aiunl, el opiGcem universi et Douiiiiuiti,
qui fecerit universa, cuin aniea uon fnerinl neque [ ] \ , | ] ,
ex subjacente quadain substanlta eoaeva, sed voleus
, et crcans, ct esse angelos eosque faclos ad miui ,
slrandtun rebus crealis, verum esse eliam spirilum

quemdam poicnicm ad celebrauduin et laudaudum

aptid Dcum semper permanentem ; oronia auiem in
rebus creatis sensutn habere, nibilque esse ina- . "
ninie. E l moribus siudent bonesiis modesiacquc , .
* , viup, siculi ex legibos cognoscere licel. Haec aulem
olim accuralo deflniia erant apud ipsos, qul anli- , [] -,
)
quilus, non nuper legem traditam acceperuni, ha
ut l*clor slupescat iu tanta modestia et accurata
dibgenlia morum boimni lege eanrtorum. Hiernrgi- .
cum auiem uiinisterium summopere extMiliitm csl * .
apiid eos, dccetiter nuinlni divino accomiuodaiuin,

slculi iis qui volunl, si tibriim, qui de bis rebus agil,
legunl, 4 9 2 * 4 9 3 ^ c i l e est cogniln, qtiam h o n e ste el religiose Deo oflereiiies primiiias eoritm, quae
a)> ipso in usum el commodum bominum donata
sant, cjus jussu ordinate ei assidue minislravcrinl.
Horum aulem altqua Sadducxi negant; uolunl enfm
angeloe vel spirilus exstare. Omnes autem simili
inodo Cbristum exspectam, cum lex et propheia*
adveiiuinim pranunliaverin., Judaei atrtem tenipus
ejue advenius non agnoverint, ita ul remaneai
sitspicio poianlibus, ea, qtiac de adventu ejus dicta
eunl, non esse implela, exspeclenl auiem jam adveiiiurum Cbrislum, quia eum cum advenil non
agiioverim, el signa (emporum quod jain adfuerit D
vicleules perlurbeniur el pudeat eoa confiteri eum
venisse, quoniam suis manibus eum necaverinl,
indignati cutn ab eo convinccrenlur, quod legibus
obediviasenl. E l eum, qui ita niissue esl a Deo,
(&$ }
$ ,
[. 507500]
'
,
.
. 01 , *
,

, []
[ ]
, ^
* , ,
, * ,
* , *
.
,
, , , .
VAHIiE LECT10NES.
' C
* . s u s p . U . Scotms, Roeperus : f o r i a s s e b i s etaralum fnisso pntal
M,
.
* . Laciifiam e x p l e v i i . . C, ,
, , Sauppiii!, C, , qui in b o c v c r b o laiere euspiratar

.
. C . * , ? Sauppius. , . . C, . , . C, , , conj. Roepems.
Syllabae a b l i t a B . . , Scripsimus . luitio lacutiae c,
in fine , et paulo ante accentus conspicitur. . . C.
e
3411
CONTRA HARESES L I B . IX.
3412
, - hunc Chrislum eaie dtconl, venlurum auteiu

esse aliuui, qni uonduro exstet, in quem cadero
, ,
sigua ex parle, quolquot iex et prophetae praemon " , \
straverunt, confiteniur, aliqtia atitem eiiam erira, ,
* bundi opinanlur; namque generaiionem ejus futu , ' ram ease dicunt ex generc David, autem e V i r , ' \ , gine et Spiriiu sanclo, sed e muliere ei viro, s i , culi omnibus deflnitum sit geherari ex scmine, falenies hunc futurum esse regem super ipsos, viruci
' ,
, , belligeraniem ac poieniera, qui, ubi congregaveril
, ' universum populum Judaeorum omnesque populoa
bdlo persecutus fuerii, instaurabit ii llierosolyma
,
, xat urbem regiain, tn quam congregabit universum po - pulum ei rursus ad priscos inorcs reducei fungenlem regio el sacerdoiali munero et habiiantem in

' * confidentia per salis longa lempora; lutn itisurreciurum esse belluin conira ees congregalos; in illo
,
* bello casurum esee Cbrislum per gladiuni; tum
baud ila niulio post sucoessuram esse consumma , \ \
| , tionem ac deflagraiionem universi, ei iia quse do
resurreclione opiiiamur perfectum i r i , merccdesquo
.
cuique proui egcril iribulum i r i .
1 7
'.

* [. 300, 310]
[] * ,
-
31. Vitlenlur nobis suOBcienler omiiiunt el Graecorum el Barbarorum placila esse exposila, nibilquo
reniansisse irrefuianim 4 9 4 4 9 5 ncque pbilosophumenorum neque eormii, qtias ab hxreticia
dicla s u i u , qui ex ipsie exposiiis iiianifeste
arguti sunl vel expilando vel quxdain corrogando ea ipsa, qure a Grrecis elaborala eunl,
. Q

, ,
*
,
[] , \
$ ,,

,
. |
proposuisse tauquain diviua. Postquam ighur per

omnia percurrinius et magno labore noveui bis
libris omnia placila edixhnus, omnibusque botninibue parvum in vita vialicuin reliquimus, ei pra>
seniibus baud parvai laetiliaj et oblectalionis studiura discendi praebuimus, commodum arbilramur
tanquain fasiigium loiius operis sermoiiem de veritale afferre cumque in uno libro deciino delineare,
ut leclor uon solum cum refutaiionem eorum qut
baereses condere ausi sunt, cognoverh, inaiiia spernal, sed eiiain, cum verilaiis vim cognoverii, digno
ubi Dcocredideril, salvari possil.
VARL LECTIONES.
. G, .
. Excidilne vocabulum vel lale quid?
. C. C.
. ?
C.
.
C, . Lillera? suppleiae lacuuaiu exacte iinpleiu; supersunt vesiigia liuerarmii ei . .
. C, nel . Roeperua,
C, . C.
add. .

9 1
, T
PATROL. G B . X V I .
10
3413
ORIGENIS
'.
R E F U T A T I O N I S OMNIUM I L E R E S i U M
LIBER
DECIMUS.
. Haec insunl in decimo libro refulationis

omnium baeresiura :
2. Sumicarium omnium philosopborum,
3. Summarium omnium baeresiom, .
4. Et denique post orania, quaenam sit verilalis
doctrina.
5. Labyrinlhum baeresium posiquam non violenter disrupimus, sed sola refulatione veritatis vi
dissoWimus, ad veritatis demonslralionem aggredimur. Tom enim erroris ariificiosa sopbismaia male
nexa manifesla fienl, quando veritatis definiiio
oslensa fuerit, non a sapienlia Grecortim principiom nacta. neque iEgyptiormn plactla, vana illa
inter ipsos cum iiducia c u l l a , lanquam arcana
edocla, neque Gbaldaeorum, dissolula curiosilale inducia, neque Babyloniorum slulta vesania per effi-
caciam daemoaum perculsa, sed quo exstai 4 9 6 ~
4 9 7 modo delinilio vera exsistens el ingeuua et
sincera, quae, dummodo apparuerit, refulabii errorem. Cujus eisi saepissime rationem aperuituus
atisque veriUlis regulam liberaliier Hs qui volunt
osiendimus : sed lamen nunc etiam non absonum
arbitrati guraus post omnia Graxorura et bacreii*
corum placila tanquaro fasligium librorum banc
afferre demonstrationem per decimum librum.
6. Gomplexi igitur omnium apud Gracos sapienlum placila in qualuor libris, ea autein, quae
baeresiarchis placuerunl in quinque, jam veriuiis
doclrioaoi iu uno ostendemus, recapiiulanies primum omnium placila. Graecoruin enim dogmatistae
cum pbilosopbJam trilariam diviserinl, iia philoso Q
phali sunt, ahi pbysicen, alii etbicen, alii dialecllcen nuncupanies. Et qui pbysicen, fueruni bi, in
'. &?
*
'. ,
'. [] ,
'. \ , .
'. , ^.
.
<5, ,
, * , '
, ^ ,
.
[. 310. 311] ' []
, '

;
. ti

| ; ; ^ , ixoi .
.

1 1
1 1
1 1
,$>
*. '
,

,
' ,
.

, , ,
.
u
1 1
1 1
Sext. Empir. Adv. Phytic. x, 310 sqq. p. 684 qq. : .

*
, ' *
, * , * ,
1 1
1 1
. C . om. C. * . G .
Lacimam explevU .
'
. ' C.
" , C.
, . C, .
' -.. . C
Posl CIIIII 41 insereinlum esse vidchir; < onfer auleni infra p. 502,88, ubi e a d e M
recurrunl.
fv a'Jac. Bernaysius in Ep. crit. ad Bunsenium : G, M , qui legciidum tsseputal.
1%
1 1
, r
3115
3415
CONTRA HiERESKS LIB. X .
o&rot , - bunc auiem modum dispuiavermu: alteri ex ono

ol , omuia (sc. generaverunt), alieri ex pluribus; ei ex
vo>v \ ol , []
iis, qui ex tino, alteri ex nulla qualitate praedito,
TCOIOO \ ,
alieri ex afiqua praedito quatitate; el ex iis, qui ex
, ol , *
aliqtia pradilo qualiiale, alii ex igne, alii ex aere, alii
, [
ex aqua, alii e lerra ; ei ex iis, qui ex pluribus, alteri
\ ] " ol ,
ex numerabilibits, alieriex inliniiis; etex iia, quiex
, cl ', oi ? ' * \ nomerabiiibus, alii ex duobus, alii ex qualuor, alii
;,
ex quinque, alii ex sex; e l ex iis, qui ex iufinilis,
ol [], ol
altcri ex aimilibus eorutn qua? generanlur, aheri ex
. " diesimilibus; el ex liis alleri ex iippaiibilibus,

alteri ex palibilibus. corpore igitur nulla quali* [. 311, 312] *
lale praedilo eoque uno universiiaits originetn con \ ' slilueruiil Sloici. Principium 4 9 8 * 4 9 9
uni , * , , .
ersi ex eorom sentenlia eet maleria nulla predita
) qualitate el omnl ex parte rautabilis; ea autem cum

coinertiiur, nascuutur ignis, aer, aqua, lerra. Ex
.

uno autem eoque qualilaie praediio facla esse ?oxal
lunt omnia el Hippasi el Anaximandri et Tbaielis
, ,
Milesii scbola. Hippasus quidem Mctapoiilius ei
, . "
,
Heraclitug Epbesiuf ex igne declaraverunl eate re\,
.
rum originem, Anaximander auiera ex aere, Tbates
atJiein ex aqua, Xenopbanes auiem ex lerra. enim, inquit, omnia sunt, in Urram omnia
'. , ,
7. Ex plunbus aulem et numerabilibue, duobus
,
qnidem, lerra el aqua universuin constare aii poeia

,
Hoinerue, tum quideiu dicens :
,
1 9
9 1
e n i
9 4
9 9
9 9
97
1 9
'
-
'
",
+>
, [.
' * '
[] []

.
,
99
99
Oceanumqiu originem mairm

( lum vero :
S*d $ omne* aqua fiati$.

Concinere aulem com eo videtur eliam Xenopbaite*
Colophonius : ait enim :
$ omne$ enim ierra aqua exoni stmu*.
9 T
, ,
, * , * , "
, , * .

.
, , "

'
.
' *

.
3417
34
0RIGEN1S
Ex lerra autem el aeibere Euripides, u l lifcel cogno- ,

scere -ex eo quod d i c i t :
i x *
JEihera lerram univertorum genitrtcem canto.
qualuor aulem Empedocles , cum ait iu huoc
"
&.
modum :
99
500*501 Quatuor universorum radices primum

[ audi.
Jupiler lucidu$ Junoque alma tt Aidoneus
Pietlitque quce lacrymit humectat scaturigmem humanam.
[. 3 1 3 , 3 1 4 ]
quinque autcm Ocellus Lucanug el Arisloleles ;

simul eiiim cum qualuor elementis assumpscrunl
quintum idque in orbem molum corpus, ex quo
dicutil esse coelestia. sex auiem universi ortum
posuit Empedoclis schola. Cuin enim a i l : Quatuor
univertorum '* primum audi, ex quatuor alaluil
esse originem; quando autem addit:
"
*
\ ,
. * ol .
'
, *

DUcordia pernicioia ,
omni
[ a>quabilit
Et amicilia cum , par ad longitudinem /ali/x[ dinem,
six Hradil universorum principia, qualuor quidem

maierialia, terram, aquam, ignem, aera, duo auiem
agenlia, amiciliam et discordiam. inOnilis autem
opinali sunl universorum eese originem Anaxagorae
Glaxomeniiel Democriti el Cplcuri schols aliique permulli, quorum aniea ex parte roenlionem fecimus.
Sei Aaaxagoras quidem ex similibus eorum quae generanlur, Democrili autem scbola el Ippicuri ex dissimilibus iisque impalibilibus, boc est ex individuis, C
Heraclidis aulem Pontici ei Asclepiadis schofa ex
dissimilibus quidem, sed paitbilibus, siculi ex inconcinnis corpusculis, Platouis autem scbola ex i r i ; baec essa dicunl Deum el nialeriam et exemplum. Maieriam aulcm dividtl in quatuor principia :
" , ' ,
, , , , /, . *

, \ , , ,
. ' ,
, , ' [], , /,
,
* ,
.
, ,

* *
paCpovxtov*
9
k t
4 9
9 9
4 4
'
4 9
,
[,
,
4 9
, "

.

"
,

.
"
rrcov , .
. ,

* ,
,
,
,
1 , , , , , ,
, .
, , , . '*
* ,
/. , ,
1 9
* . C. .
De boc versu, quem ex Enripidis byinnis repetitum esse ptilal 1. A . Fabricius, cf. qure vir clariss. dispuiavii ad locum Sexli.
Cf. quae supra p. 3 8 4 sq. ad bos versusadnolavimus.
" t . . G.
* . C, .
' . C
* Empedocl. vss. 1 0 6 sq. Karslen,, 7 9 sq. Slcin.
. C .
. G.
G, .
. G, . * . C, .
4 9
4 1
4 7
9 9
%9
3419
CONTRA H/ERESES LIB. X .
3420
^ , , , , [. 314, 315] ignem, aquam, 6 0 2 - 5 0 3 lerram, aera; Dum
& ,
auiem esse cjus opiikera, exemplum aulem mentem.
.
' . :
8 . Persuasi igitur ab bis oranibus sine dubio pa , rum firmam inveniri pbysiologiae raiiooem, ipsi de
& veritaiis exemplis, qoomodo tini et prout nos confidamus, impavide loquemur, insuper el baereaiar , []
cbarum placiiis summalim prius expostlis, u l , ubi

, eiiam boc modo perspecla omnitim dogmala expo euerunus, aperlam et pergpeciam veriiatem ostendamus.
.
\ ' ,
0. Sed quoniam tla placel, inittum ducamus primum a serpeniis culioribus. Naasseiti bominem
.
, vocaHt primum universorum prineipium, ipsumqae

el filium bominis, eum aulem irifariam divtduni.
,
, , , ^ Esl enim ejus, inquiunl. aliud rationale, aliud ani, . ', male, aliud choicum. Vocunt atuera eum Adaroan
(

alque censenl cognhionem ejus esse inhium cogni . , lionis Dei. ha3c omnia ralionalia et animalia et
, cboica cessisse in Xesum et simul una per eum lo , * cutas esse bas tres substanlias tribus generibus.
. iJmversi bi diclltant tria genera , angelicum , ani
, , , male, cboicum, iresque esse ecclesias , angelicani,
, , , animalem, choicam ; nomina autem eamm : electa,
, , , . vocala, captiva. Ea sunt doctrinae eorum capiia,
* , siculi breviter complecii licel. Hxc dicunt iradidisse
. - Jacobum Domini fratrem Mariamnae, diffamantee
, - ambos.
. |
8 1
1 1
1 4
11
'. 01 ' , ' * Q

,
, , . " [] * [. 315]
* [ ,]
,
. ' , [
] ,

7
40. Pcratae autem, Ademes Carystius ei Eupbratea Peraiicos, dicunl esse unum aliquem mundum,
ila vocanlcs huncce, irifariam divisum. Est auleni
trifariae divisionis apud eos 5 0 4 * 5 0 5 [
P J
quasi unum inilium lanquara magnus fons, in inflnita per raiionem dissecabilis segmenia. Primum
auiem segmenlum el poiius secuodum eos est iriae,
et una quidcm pars appellalur bonuro perfecium,
magnitudo patria ; secunda auiem parg iriadis tanquam poteslaturo innumera quaedam mullitudo;
u n a
a r 8
.
: , ,
. .
TlieodoreL *. fab. , 17. ' , ' , ..
, . , .
9 9
. C.
Laeunam explevit .
. Suppleadtim esse videiur
. Cf. supra . 311, 45, 2b\
' . Cf. supra . 132, 154 el Bernaysiuiu
I. I, . 309-11. * C. * . Scribendum videlur csee , quod seutenlia posiulah j a m
Jac. Bernaysius vidit 1.1. Cf. supra, p. 132, 08.
. ToO , , C, ,
. Bernaysius.
. ^ C, . Sicul no* Bernaysius quoqueeiR.
Sioiius correxerunl.
. C. " . Cf. supra . 170,178, Bcrnaysium
h 1. . 311-18 el Tbeodoret. Har. fab. i , 17,cnjiie verba ex Hippolylo bausta lexloi supposuitniH.
. C, , Bernaystus. '. Cf. supra . 51 not. ad I. 16, 17. " . ,
. C.
" . C , tf. supra . 17, 72.
. Iluec verba b. I. delenda ei lin. 13. anle ineereuda esse videniur, ul ralio constei, quanqiiam dubiiari nequii Hippolvium ipsum ila ecripsisse ut lexuis babei, cum Tbeodorctos quo
qne ciiin eo concinal. Cf. supra p. 176, 73, 75, 76. . ? Siculi no eliam M , conjecil.
. C, . Cf. supra p. 176, 75.
. C. , Bemay&ius.
9 9
8 i
9 1
99
99
91
3421
OKIGENIS
3 1
8 8
lertia speciale. Et etl prima qtfidem id qaod non

genitam esl bonum , secunda aoiem bonum ex se
genilum, terlia geiiitum : unde perspicue dicunl ires
Deoe, ires logos, Ires mentes, tres bomines. Singtilis
enim parlibus raundi, divisione discrela, iribttuniei
Deos et logos ei bomints et qwe rdiqita suni. Desuper
aulem ex non generaiione ei primo mundi segmeuto,
com ad consummalionem deinceps mundus consliliseei, deseendisse Herodig lemporibu* trinaturaium
qnemdam boroinem el tricorporem et iripotenlem,
voealum Cbrislum, in se babentem a iribus panibus
niondi omnia concremenia et poieslates. Et boc
esse volunl quod diciiur: / n quo inhabiiat omnis
pleniludo ditinilath corporaliter. Delala autem esse
a tuperjacemibua mundis duobus, ei non generato
. *
[ pov * ]
^ , ,
, . >
, ,
.
"
,
,

, ,

[
]
.

el ex 8e ipso generaio butic modum in quo

.
versamur noa, omnirariaraitt polestatum semina
,
Devenisse aulem Chrislmn desuper a non genera- ,
lione, utper descensionem eju$ omnia salvarenlur , ,
trifariam diviaa. Qus enim, inquit, desuper deve.

ueruni, aacendent per eum , quas vero iiisidiata
, ;
506-507
delapais, abjiciuntor et puniia

. * ,
ablegantur. Duas auiem eaae panes tlicit, qtaas eaU , , 6V
ventur, superjaconles, sejunctasainnieritu, teniani , [. 315. 316] auiem perire, qaem rnundum apecialein vocal. Haec | *
et Perala?.
. , , , " , .
c\ .
\ ,
11. Selbianis aulem placel universi essc tria prin- C
.
c.ipia deecripla. Unumquodqwe autetii principium
. , . ,
[ ]
iieri potesi, ui in humana auima oin,
nis qua3 docetur ars , veluii eum prope accesseril

infans tibicini, poese eum libiis camare, vei geo* ,
, ,
melrae, geomeirlra callere, vel alicui arii conaimili*
. , , \
ler. Principioruin autem, inquiunt, naiurae sunt lux
"
et tenebrae, harum amera iniermedius eat apiriius
,
intermislut. Spiritua autem intennedius poaiiua
7 1
7 8
7 4
74
7 7
e u n l
7 8
8 1
8 4
8 8
8 7

, ,

, ^ ' ,
, .
, .
, , ,
1
V A H L E LECT10NES.
7 8
, C, . Cf. aupra . 176, 77.

. om. C, , Bernaysn*, Cf. snpra,
. 176, 79, 80.
<. C. * . C, .
. I1.ec verba deleuda ^s-jam
Bernaysitisvidit. Cf. supra p. 178, 89.
Coloss. , 9.
. C.
,
C, . Sicnli noe eliam Bernaysinecorrexil. Cf. anpra p. 178, 95.
. ^
Cf. siipra . 178, 97.
. C .
. C, Mt Bernaysbis,
conj, Sauppius. Cf. enpra . 178, 1.
C.
. il> , corr*xil jam IkriijTsio*.
Cf. eopra 178, 8.
C, , Bernaysius.
-r- . Cf. supra . 198. 57206,89; oi Bernaysium I, l . p . 518 eqq. *. -. C, .
lacmiaui eignavimiis.
Recte enim Bernayeins (1. I. . 329) perspexil, vel ipsiitn Hippotylum excerpendi resiinaiimte abrepuim,
vel librariiim negligeinem, iilrmnque auieiu bomoeoltdemo decepluin a p. 198, 58, 59
aberrasse ad . 200, 61, b2, , ct ita facliim esee, ul omiiiireiiiur ireilia
interque ea pcrirel gtibjecium , . . . . ) 0 . 60, quod periinel ad . uiicinU
fnclusiinus uadenle Bernaysio, qui bauc vocein ab iuilio asrripiain emendandi causa ad aliernm
, qiiod exsiat lin. 41, 42, per errorem inaeriain eese ante priiie puiai.
,
, , . . . Bernaysius : [
, ' , . : ,
, , . , .
7 1
7 8
7 4
7 8
7 8
7 7
7 8
7 8
8 8
8 9
8 1
8 1
8 8
8 4
8 7
3423
GONTRA ILERESBS LIBa ,
3424
, , , inler lenebras, quse ftitnl infra, ei lucem, qu.ne esl

, , ^
eupra, aiuni, non el spirilus ut venii vis aui le , * nuis quaedam aura, quae sentiri polest, sed lanquam
odor quidam unguenli sv\ guilimenli ex misttira fa ,

bricali tenuts, permeans poleslas insensibili qua\ $ . \
dam et vehemenliori, quam quae verbig exprimaiur,
vi odoramenli. Quoniam igilur supra esl lux el in ., []
\
fra lenebra et barum inlermedius spiriius, lux au ,
lem u l radius solis desuper illucescens in subjecias
lenebras, spirilus auiem odoramenium sese diffuu , dit medium lenens locum et porrigilur, sicuii suffi , iiieoiorum odor euper igai sese diflundit; cum
, ba?c igilur sil poleetas Irifariam divisorum ; spirilus
- ei lucis simul esl iufra poteslas in tenebris stibje. , clis. Tenebras atuein aquam esse aiuiu terribilem,
[ . 516318] [ ] 5 0 8 * 5 0 9 *" quara dercpla f i l el translala in
talem naturain cum spiriiu lux. Henie autem cum
| , , praedita sinl lenebre el cognoscanl, ubi abslraba ' , * , lur ipsis lux, inanere lenebras desolaias, sine luce,
, , , , , sioe splendore, sine v i , siue eiTicacia, debiles : ideo
omni ralione el cogilaiione nilunlur conlinere in

sese spleudoreiti el sciniillam lucis cuin splriius
. odoranieulo. Hujus imagiiiem bauc intrnducunt, di , " cenies : siculi pupilla oculi sub subjacenlibus aquia
lenebrosa apparet, illustraiur auiem spirilti, iia
[]

, , secianlur lenebrae spiriltim, babcnl autein apud se
, * omnes polesiaies , qua3 voluul recedere el redire.
Stint auiem ipsae infiniiies hifiiiilse, ex quibus omnia
;
. , figiiraulur el nascuulur. cum inslar sigillorum contingant. Sicirti eiiini sigitlum cera contaciuin effigiem
" C c ^
ipsum per se manens qnodquod fuil , iia
quoque potestales coniagione sua efliciunl omnia
* [] * , genera aniinalium iufloiia. Naia igiiur csse ex pri . iiio concursu Iriuni principiorum magni sigilli spe ciem, coeluin el lerram , formam babenlem consimilem ulero umbilicuin babenli medium. Ua auteni
*, ,
el reliquas figuras universorum efiiguralas esse si
. cuii roelum el lerram uiero cousimiles. Ex aqua
autein nalum esse priutigenium principiuin, venltun

. gravcm el vebementem el omnis generalionis auclom n , fervorem quemdaii\et niolum efltcientem niuu ,
do ex aquarum moiu. llunc aulein perficere
,
. sibilo srpenlis consimilein alaii, inquem suspiciena
raundus ad generaibuieni ruil inlensus siculi uierus,
ei binc volunl manasse universorum originem. Hunc
,
, D autcm esse spiriltim venli dicunl perfeclum Deum
| .
cx aqtiarum el spiriius odorameuio el lucis splen
68bv
dore natum egee, et etse generamen femelbe nien8 9
8 9
9 1
9 1
98
9 1
9 9
9 7
c i l
9 9
1 9
V A R L E LECTIOiNES.
9 9
. 0 C , . Bernaysius.
. ,
C , ; vt. supra . 200, 72.
. C.
. G, . Siciili uos eiiam Bernysiii correxil.
. C, ; cf. supra . 200, 76
om. C.
. Iltêpenig, qtii i i a K i a n i snpr.i . 200, 86 corrigenduin eese eensel.
. C, .
R o e p M i n s , Bernaysiiis, ? Sauppius.
Bemaysins,
( .
B . M i i a y s m s : C, .
. C.
. C.
. om. C, ,
# yîiis.
. C. * . C.
. Bemaysiitt.
.. C.
. C ; cf. supra . 201, 28.
, (.; <?. snpr; I. I.
. Bernaysius.
, , , , Roeperus, '""
Bernaysius, , ?
, ,C, . Bcrnaybiu$.
1 9
9 9
9 1
9 9
9 9
9 W
9 1
9 9
9 7
9 8
9 9
ORIGENIS
lom: superne defcnientem tcintillatn infra per- \ *

mistam cum appeftdicibus corporls niii effugere,
**
effugientem 510*511 discederc neqoe llberatio
*
nem reperfre, c o i n aqnis sil vincta. Propterea v o -
ciferaia esl ex aquarum mistnra secundom Psalmi- , [. 318. 319]
elam , tn aiunl. Omnis igilnr ciira lucis supernae \ (
esl, ui liberet sciniillam , qua? infra eet, a patre, .
qtii infra est; venlo, qtii excilat fervorem et uir- , .
bain sibiqne menleni fllium generatit, qui, inquitint, ,
* ,
non p r o p r i u H Hlius est, quein, ubi videril perfectum
logum lucis supernae, niuiata forma sub specie \ *
erpenlis cessisse in itlermn, ut meittem iHam, l u - , , [, ]
eBci
cis acintiltam, rccipere p o s s e l . Et boc esse id qnod
diclum est : Qui cum in forma Dei estet, non rept- , ,
nam arbitratus est e$se se aqualem Deo, ted se- , .
metrpsum exinanitit formam tervi accipiem. E l banc * *0 '
esse servilem formam miseri volunl ac pesiiferi

etrai
Selhiani. Ha?c igilar et bi dicant.
,
.
\ [] \ []
**.
\ .
'. -
12. Sapleniissimus autem Simon dicil in bunc
, .
modurn : iiiftnitam esse poteslatem , hanc esse ra" , , , , *
dicem universoriim. Est atttem, inquit, infinila po ,
-slas, qtne esi ignis, eecundum enm non simplex
[]

quiddam, sicuii plerique, qui dicunl simplicia esse
, '
qttntiior eleinenia, et ignem simplicem essecensue ,
rnni, sed eese ignis naiuram dupticem, ejasque du
plicis qnldem naturae atlerum vocat absconditum,
, ,
:tleriiin manifestum ; laterc autem abscondita illa
in manifeslie ignis et mauifesla ignis ab absoou- C . | , \.

di(is exstiiisse. Omnes aulem, i n q u i i , partes ignis
' . , , * ,
visibiles el invisibiles habilae eutil gensum habere.
. " ,
Exeiilil igiiur, inquiunl, niundus qui generalus esl
\, *
a non generato igni. Coeplus aulem est fieri, inquii,

in bnnc ipodum : Sex radices easque priinas prin ^
cipii generatlonis eumene is qui generaius esi a
;
,
principio ignis illius; ha$ euim radfcee exslitiese ptr
\ , \ ",
conjugaiionesab igne, quas quidem appellat Memem

\ .
^
et Inlelligenttam, Voeem et Nomen, Raiiocinalio , [] ,
nem el Cogiutionem, Esse aulem in sex bis radi , , [. 319. 320] []
cibus inOnitamsimutillaiii 512"513 polestatem,
, , ,
quain osse dlcil eum qui s i a l , s l e i i l , etabil, qni
, [] cum efflgiatus eril in sex illis polestalibus, erh re,
,
v i , magnliudine, perfeciione una eademque qum est

IIOD generaia ct inflniu poiestas, nuila omnbo ex
11
1 8
1 4
, 9
8 8
4 7
9 9
1 1
19
1 1
1 1
1 4
, Roepenis.
, C. ' . Roeperns.
Bornaysius el Roeperus, C, .
, Roepems.
Beritaysius, ft, . " , Bernaysius, Roepcrus.

. Ha?c verba ad psal. , 3, alludere Bernaysius moiitiit.

Roeperus, C, . Bernaysius.
, , . , C , ,
, , Bernaysitis, , Roepertis.
, Bernaysius.
Pbilipp. , 6, 7. " Roeperus inserail, om. C , . Bernaysins.
. Ceruuniur
vestigia liuene el rotnpeiidii . .
. C, .
Cf. supra . 236 sqq.
*
, ' C, . Cf. stipra . 286, 83.
ex ' orlum ease delendum monuil jam .

C. ( supra . 238, 86.
, C, . Sicuti nos aiiam R . Scotlot c o m x i t . Cf.
mipra p. 238, 87, 88.
. susp. .
. C . . Cf. gnpra, . 240, 31.
. C, . Cf. supra , 240, 53.
, C , . Cf. supra . 240, 35.
, , * C, , Bernaysius cull. libro sexio, . 240, 38 per bomoaotelctiloti
verba , ante excidisse pulal.
.
C.
. C. Cf. aupra . 240, 39.
. C, . Cf. supra . 240, 41.
C.
1 8
1 4
1 4
1 9
9 9
9 4
9 1
1 4
9 7
9 8
9 9
8 8
8 1
8 9
8 8
8 4
8 8
8 8
8 7
9 8
8 9
3427
CONTRA H . K E S E S L I B . .
3423
< parte inferior quam non generala illa et immulabilis el infiniia potestns; sin vcro inanebit sola po, ,
lestaie in sex poleslatibus et nou effigiabitur, eva , ,
nescit, inquil, et perit ita ut potestas gramioaiica
[]

vel geometrica in animo bominis exslaue, nnn

adepia artiflcem qui doceat. Se ipsum autem esse
. ,
Simon dicil etim qui s t a l , s l e t i l , t l a b i i , cum sit
, , .
potestas illa quae est super omnia. IIc igiiur el
.
Simon.
*.

13. Valentinus aotem et qni eum seclanltir este
, dicunt nniversarum rernm priiicipium Palrem, in
.
contrariae autem sententias abeunt. Alii enim eorum
,
soltim esse ei geniialem (sc. eum puiani), alii autcm
- non posse generare sine femina, ejusque conjugem
, . addtinl Sigen, Bylbum ipsuin appcllantes. Ex ipso
40
4 1
44
4 4
4 4
4 4
, quidam ejnsqiie conjnge projectiones facias esse sex

, , "
Mentem et Verkalem, Logum ei Vitam, Hominein
, - el Eccleeiam, el esse hanc ogdoadem primogeni "
iricem; et eas, qtia intra Tcrminum exsiilerunl
,
projeclione?, rursus appellari, ea quae inius in ple ,
romate sunt, secunda auiem, ea qtue exira ple ", .

rotna; ei teriia, ea qure exira Terminom, quorutn

genoratio liyslerema cxstat
, ,
el IIIIIIC esse demiurgum dicit, nolcns enm primiim
, esse deum, sed maledicens et ei ci iis, quae ab eo

' ,
facta sunt; Cbrislnm auiem ex iie, quae inlus in
pleromate auiit, descendiste ad salrandum spiri , tnm, qiii aberravil, qiii habiial in inleriori noslro

, bomine, quem aalvari dicunt hujusce etim inhabi . Unfa ^ralia. Carnem aulero non salvari vnlt, pelliA
^ O V A
t t i i
mft/'AAMI
A
4^*t
X i A t i Atrt\tn\t
U.<>T\M
<M. ^
.
.
.
..
l
Aciam
tunicam
eam denominane
et
hominem
per . euntem. Hsec sunamatim effalue sum, cum magna
[. 320. 321] , " 5 1 4 * 5 1 5 ' doclrinae eorum materia variseqtie
. senienlia?. Sic igitur placet el Valentini Scbola?.
.
\

14. Bagilidea autem et ipse dicil case Deum non , enJem, qui eibi mundura feceril ex non-enlibus
,
,
non-eniem, cmn non-ensdejecerit aemen quoddam,

,
veluti granum sinapeos fiabeiM in se ipso sltrpem,
, , ,
folia, ranios, fructum, vel sicoti ovum pavonis ba bens in ae ip$o colortim variara copiam, et boc essc
* , dieunt mundi eemen, ex quo rea nniveraB exii . " terunt. Habere eniro in ee universa lanqoam
non-eniia ei a non-enle deo tit fierenl pramedilaia.

[]
. " , , , iv,|> F u i l igitiir, inqiiiunt, in ipto semine Hlielas Iriper ,
liia, pcr omnia non-enli Deo conjobtlanlialif, ge4 4
4 4
4 4
4 1
4 4
1 4
4 4
<4
4 4
4 4
44
4 4
4 1
YARIiE LECTIONES.
, C, . CJ. sapra p. 240, 44 .
om. C .
. C, ,
qtii hoc Tncabulum, ipiod anpra non legnltir. noslrum lorum lurbare monet. , snsp.
Roeperus.
. C, .
Cf. qnx Hippolyius eupra p. 270 ftqq. de Valentiniariis exposnil, a
qtiibus veroea, quae bic leguntiir, admodiim discrepaut.
. C , . Sicmi
nos eiiam R, Scoltus correxil.
, gusp. .
C .

, , R. Scollu. lnler el , pro quo
. Iegenduin est, lacnna cssc videlnr.
. pr. C el R, Scoltus.
. C, , R. Scoitn*.
, C.
Cf. supra . 356 sqq.
, ? , Ublhornius I. I. ,
, , C, . cf. sitpra . 358, 6, 7, 14, 15.
. C, .
C.
^. C.
. *. .
, " .
. C, . . . . Cf. gnpra . 360, 48, 49.
. siisp.
. C.
4 4
4 1
4 4
4 4
4 4
4 4
4 4
4 7
4 4
4 4
4 1
4 1
I k
4 4
4 4
4 4
4 4
4 4
4 1
4 4
3;29
ORIGENIS
nerata ex iion-culibus. Hujus fllielalis Irifariam di-

vistf aliud cral Mibiile, aliud crassuin, aliud purgaliotits imiigciig. Snlilile igilur gtatiin, ubi priiiiuin
exstitil seiiiinis prima dejeclio a nouenle, perrupit ei egreudil siipertim el devenil ad iinn-eniem ;
illtiin eiiiin omnig iiauira expeiii propier exsiiperanliatn pulcbriltidinig, alia auteni aliier Crassior
auiem illa adliuc maneiis in seinine, ulpole imilabilis quasdam, escendere quideiu non poluii
mulioeuiiu inferior eral stibiiliore insiriixii aulein se ipsam laii(|iiam alis Spirilu sanclo; buuc
entin beneficio afikii Glielas iuduia ei vicissim benefbio aflliiur. Terlia auleni lilielas ptirgalioue
egel; ba?c iuaiisit in universorum geminutii acervo,
ei ipsa benelicia edeus ei rectpiens. Esse auiem
quiddam, qtiod vocelnr mundus, alierum aiitem
mpermundann; dividtiHlur enim ab <*o quaequae sunt
in buig principeg classrs. Quod aulem lioriim
lermediinti esi, vocal eomerminum Spiritum sanciunt,
qnl odorem iilielati babel. seminario acervi
mundani geminig erupil el generatus esl iuagnus
arrlion, capul mundi, piilcbrilinliiie inagniludine
inelt.ibili. Ilic posiqnam in 5 1 6 5 1 7 llmii sese
exiulii itsque ad firmaineiilinu . puiavii uou essc
supi-a semel ipstiui tilliiin aiiuiii, ct t*xsiiliistibjacenlibus oinnibiis gplendidior el potenlior praler reliclam filietaiem, qu >m igitorabai esse gemci sapienliorem. Ilic igiiur ad fabricain munii vergug priiitum
general gibi iilimn se ipso superioreti), et bunc ad
"
;,
'
. | *
,
.

.
\ , \
'
, .
, ,
(
),
\ .

7
,

.
.

* * [
]
^ ^ .

,
.

, ,
. [. 324.
522]
,

,
.
1 9
71
7 4
7 4
7 4
dexieram suaiu congidere jussil ; atque banc bi Q

dicihanl esse ogdoadem. Ipse igiiur coele&iem fa
brtcain uiiiversam fabricatur. Aliug auiein arcbon
a seiiiiuario gurrexil, inajor qutdem oranibug gubjacenlibiig praeler reliclatn ttlieiaiem, tuulto auiem
iuferior priore, qtiem vocani lipbtlontadem. Hic est
omnium, quae gubier ipso guni, faclor el opifex et
rector, el ipse sibi fecii filkiiii gapiemiorotu et inlelligeiuioreiu. Iluec auleni omnia gecunduin pramedilalioneiu esge illitig -enlis dicuul, eg&e
leiti iiiuiitlos et gradng iufliiitos. Ad Jegiiiu autein ex
Maria iiaiiiin vmisse Evatigflii poiegiaiem, qtia3
devenerii el tlliiiuiuaveril el ogdoadis (ilium el bebdoiuadig, ad illuiuinandum el ex clasgibug separandam el purgaudatii filieiaiem reliciaui ad benefaetendiiHi auimig el beue patienduui. Et gemei esse
illios aiunl, qui eam ob causam gint in iiiuiido, u l
dorendo animag purgent et giiiiut cum lilietaie
cscendani ad supernum pairem, qqo prima venerit
lilielas, el eo usqne conslare dieliiaut mihiduin,
quousque omoeg aniina? siinul cum Glieidie illuc ve-
,
,

. )/
| , ^

, * * ,
.
*
.
,
. [ ]
,
;
D [] " ,

. \ ,
,
, -

1 9
9 9
1 1
VARIAS LECTIONES.
. C , . Cf. snpra , ?62, 5 i , 52.
. pnpra I. I.
* ;. C. . C, . Cf. supra , . 362, 55.
.
C, . C.f supra, . 362, 60.
. C , . Cf. uiqira | i 3b^, 6.
C, . C l . ûpra I. I.
. C.
. .
, C, . t f iipra . 564, 10. * . C, . CX siipr:i . 36 , 8.

. C.
| C. *. ;
.
. : cnj. S M .-;
sed . aiipra . 36b, 38. . C. * . ?
Hipr.i ., 68,
59-61. . - C, . . C, , " . C, .
, -j
C, .
n
9%
7 0
7 1
7 8
7 4
3431
CONTRA M R E S E S L I B . X .
3433
& , nerint. Haec igitur et Basilides mirabilia narrang

x o l I U K ,
erubegrit.
3 *. .
15. Jnslinus anifni el ipge coiisiiuilh his cnna / .
tus ail in hiinc ntodiiin : Iria esso priuHpia uuher
soriim non geuerala, masciila JIIO, femiuiinnii tiuiiiii,
, ^ , .
Magciilurtim aiilem uiiiiin priiicip un voealur Bonng,
^^^ ,
ipstim hoc solum vocaius, pra**ciug uitivfi-goriim;
,
allerum anieiii paier oinniiim geueraiortim, non
,
prasrius ei ignaros et visu careng, Elobiju aiuem
,
vocniur, ittquil. Femiiiiniini anleiii papftciens,
, . [] ,
/., , ,
iraciniduin, bimeti*, bicorpor. siruli noslta de eo
,
dispiitaitnne snbiililcr PxposuimiK, guppriora ejits
; , - inguinibustemia eg*e Viigiieiii,inferiora 5 1 5 1 9
. [. 522 | 524]
aniem ab inguinibtix inde viperntn. Vocaiur auiein
.
bo ulift Edeiti et Israel. lla?c diciilat prinripia esse
, ' | . universoriim, unde oimtia exgiilerini. Elobim amem

non prascientei venisge in ciipidiiatem eemivir , ginis illioe, el corporibus commislis generavisse
. *

duodrcim angelos. Horuin noiniua
[ ] ,
et palerui quidoin palreni comilaniiir, materiii au .
"lem malreni. Hoe esie
rum nllegorico
; dixeril Mose ea, qna in lege srripla siint. Facla
.
aaiem esse oinnia ab Elobitn el Edem, et anitnalia
, quidein simiil cum reliquis e bestiali parl, bomi ,
nem autem ex pariibtis gupra inguina. Edein
. - qnidem depoguil in eo auiiuam, quse ipsius poicslaa
erat [Elobiiu aulein gpiriiiiiii]. llunc autem dieii ,
[ ] \ - C lat, pusiquatii didicerit, escendigse ad Bonum 61
- desertiiftse Edem ; propier quod iralain eani omiiee
ineidias farere gpiriiui Elnbint. qiiem bic deposiiit
* ' '
in bomhie. Et banc ob raiisani pairem legavigge
*
Barucb, mandala daitiein pniphctis, u l liberarel
, .
gpiriiiini Elobim, ei omnt*fr alleclog esge ab Edein.

Sed ci Bercttlem diclttal pmpbelam cxsiiiigge, gu , 0
perahim aiiieni eiim esse ab Onipbab', boc egl a
,
Babel, qnam Venerem nomiiiaiit. Posiea aulein

.
diebug llerodis exstiligge Jegiiin, llaria* el
, *,
, - Jogepbl, ad quem B i r u d i illuiii diriiial epge loculuin; ei buic vero iiigidialam egae Edem, au. "
lem polnisse etim g^dncere, e( propierea fecisse, ut
[] ,
* - iu criicem snfligereliir; cujus spiritttm escendi go
ad BOIIHIH dicii. E l ouiiiiiim vero, qui ha gitiliig illig
,
7
, ^ ^ el debilibng fteriuonibug bbieinperaul, gpiriluui qniA ,

dem galvalum i r i , corpug aulem cl animain E i e m
VAUIiE LECTIONES.
1 4
. C. Cf. gupra p. 218 nq. . Ad Selbianog r^Rpicerii vidHur,

quos Jusliims exv pil libro 23.
.. , . Cf. eupr;i . 218, 6 i .
,
C. . Cf. Ktipra . 218. 65. ** H . C. . .. nupra . 218, 67. .
C, . Cf. gupra . 218. 69.
^ . " Laniiiaiu siuniivii jum . Pliira bic
oniisâ csse videimir. Cf. snpra, p. 218,79 83._
. . Cf. Mipra . 218.84. * .
C , . ( Mipra I . I.
launa - . <| m i w ad*p. 2 i 0 . 90, 91 Forl.
iiistireiMitiiu : . . *, ^. Sanppius. Cf. supra 220, 4. ' / '^ .
. Vt*iba b.W ex . 2 , 5 hiiiiipla bic e**e
insereiida jam Roepents .
. C, Ct Hiifira p. 222, 41 ei 224,
61.
. Fori. delendum .
. C, . C, tlt libro V. . .
Pelenduro poiiug videturol quam scribeiiduniTOvo .
w
9 1
9 9
9 9
3433
3431
ORIGENK
illhis derelinqui, quam el terram Justinus demens * \

vocat.
[ [ | ,
\ ,
.
*'.
16. Docetae autem lalia diciml : Essre primnm
, *
Deutn lanquam semen arboris fici, ab liac aulem
,
profecios esse ircg a?oneg, tanquam siirpem el folia
c l fructum ; IK>S aulem projecigge 5 2 0 ~ 5 2 1
* * [ . 52k
325] ' , '
ginia aeones, unumqueiuque decem; unilos auiem
esse eos secundum decadesomnes, solnm auletn po- ,
giiiontbus differre, ul alii aliis sinl prioreg. Pro- .
jeclos autem esse infinilies inftitiios acones, el esse , ^.

uniferscs masculofemineos. Hos autem consilio

capio simul congressos ex [cum] medio aeone genuisse ex virgine Maria Salvatorem omnium, ab ,
1
lri
1 1
omni parie consimilem primo Deo, qui lanquam *, ,
, , ,
gemen ficulneum sii, bac re aulem inferiorem, quod
gouilus s i l , semen enim, nnde fici arbor, non-ge- . ,
niitim. Erat igilur mngna xonum lux lota, nullam in- ,
*
gup/r recipieiisornalionemjiabeosin eenietipsa omuium animalium species. llanc, cum inlraverii in gub-
jacens cbaos, causam prasbuisse iis, qua exstilerunl , [[ " .
el suni, eldeveniens superne spccierum alernahim
cxpressii infra in cbao formas. Teriius enim seon, , ,

qui se ipstun triplicaveral, cnm viderel nolas giias
,
utiiversas dctraclas in lenebras, quse infra sunl,
,
cumque ueque lenebrarum 'intmanilalem ignorarel,

tieque lucis shiiplicilalem, fccil coelum, c i posiquain
inlermedium firmavil, divisil lenebras a luce. Uni- .

1 4
1 9
versis igiiur speciebus terliiaeonis . . . . . ei ejus^,

ipsius imaginem guperari aii a lenebris, qu& ignie
vivus a luce orius exsiiiit, unde diciltanl magnum
archontem exslilisse, de quo Moses dispulat, cuni
dicit esse bunc deum igneum et demiurgum, qui
cliam ideas omnium iransmutat conltnuo in corpora, boc est animas, quaproplcr diciilanl Salvalorent aupergeneraium esse, qui monstret viam,
qua effugient guperatse anima?, Jesu aulem indulum
fuigge poiestatem illam unigeniiam; ideo non poluisse gpectari ab aliquo propier exsuperaniem magniludinem splendoris. Omnia aulem accidisse ei
dicuni, siculi in Evangeliis scriplum esl.
7

|
* ,

,
,
, -
,
.
* \
* ", & , '
,

.

11 1
5 2 2 - 5 2 3 * . Q ' auiem Monoimum Arabem
[. 325. 326] . 01
VARIiE LECTIONES.
* . Roepenig. om. C , \ qui jant
yidil post > nonniilla excidigge. Cf. 6 J>-î2 gqq. . C, .
faclum / . " , C. Cf. supra . 416, 79.

* 6.
. . C.
. C, , qui vocabnla a librario serius inier lineag
nnciiug inclusil. * C. Forie post noiiiiulla excidenwt. Cf. gupra , p. 3 - 5 .
lacuuam signavii M .
'- -
'
*
voc
"-
srripu
" Posl
*
Post lacnnam gignavil . ex conjeciiira , C. pr. C. C. ^ Cf. gupra . 424 sqq. . C, . Cf., qua
aupra ad . 412, 5 adnotavimus.
3435
3436
CONTRA ELERESES LIB. X ,
" seciaiitur, aiunt esse uuiversorum principium ho& \ , \ , niinem priimim et filium bominis, et ea, quae facla
, sunt, sicuti Moses dicit, non a primo bomine orta
, ,
esse, sed a fllio hominis, non toio illo, sed ex parle
, ' . ejus. Esse auiem filium hominis lilteram ioia, quao
*; , , esl decas, principalis ntimerus, in quo esl universi
, * numeri substanlia, per quem quisque numerus
, \ , , constat el universi origo, ignis , aer, aqua, lerra.
, , . " " Hic autem cum sil iola unum et apex unus, per , , 01 fecium ex perfecto, apex, qui processil superue,
, \ ,
omnia babetis in semeiipso, quaecunque eliam homo
, , habet, paler filii hominis; faclum [igilur esse aii
, mundum Moses sex diebus, boc esl sex poteslati , bus, ex quibus mundus ab apice illo exsiilil uno.
; . 0? \ Etenim ei cubi ei ociaedra ct pyramides ei oinnes
\ bisce consimiles formse coinparium superficieruni
,
ex quibus conslal ignis, aer, aqua, terra, a numeris
| , , , , onae sunt coroprehensis in illo simplice liiler ioia
apice, qui esl Olius bominis. Quando igilur, inquit,
, \ . " , virgam dicil Moses vibralam ad plagas iEgypiiacas,
\, ^ * - recenset mundum l i u e r a ioia allegorice, neque
, - plures quam decem plagas formavii. Sin vcro, io * , quic, vis cognoscereunirersa, in te ipso quaerequis. , ^\, , nam sit, qui ait : anima mea, caro mea, ntens
, mea, ei qui unumquodque sibi ipsi arrogal quasi
., , \ alius quia. Hunc inlellige esse perfeclum ex per< * , fecto, omnia sua propria existimaniem non-entia
\ quae vocantur omniaque enlia. Haec igilur ei Mo . \ .
noimo placenl.
'.
18. Talianus aulem consimililer Valenlino caete\ , C risque ait a30nes esse quosdam jovisibiles, ex quibns a quodam inferiore roundnm essefabricaium ei
4 \ . [. 326. 327] ea quae sunt. Viiae autem admodum 5 2 4 * 5 2 5 *
nicae studel el nullo fere modo a Marcione diffen

quod et ad diffamaiiones aitinei ei ad teges de nu \ piiis laias.
.
19. Marcion autem Ponlicos Cerdoque hujus ma'. \
gisler et ipsi definiunt esse tria universi principia:
\
bonum, juslum, maieriam ; quidam autem eorum
, ,
discipuli addunt [quarlum] dicenles, bonum, justum,
\ [' ] ,
malum, materiam. Cuncli autem (sc. dicuni) bonum
, , .
omnino nibil fecisse, jusium aulem alii maluro, alii
,
auiem solum jusluin nominant, fecisse autem uni , ,
versa diciiianl ex subjacenie maieria; non cntm
11
4 1
4 1
c v
4 4
* C . " \ . $ legendum esse censel . coll. . 426,
49, ubi C. habei $ . Verba parentbesiii esse pulal Roeperus, conlinuata eic oralione : , , .
\ .
Cr. supra . 428, 50. " Roeperus, C. , qui bxc verba coll. . 428, 58 uncinis
inclusil. . C. Cf. i p r a , JI. 428, 59. ^ ^ C. ^ ^ ^3 4
susp.
,
.
leKendum essc pulal coll. .' 428, 63. Sicuti nos eiiam Bernaysius corrcxit.
.
. eupra p. 432, 22 27.
, C, . Cf. supra . 432, 24, ubi legilur in
., el verba Ircnaei illic texlui supposita.
. C, .
. ? Sauppiue.
. C, .
. . C .
, . , . Qux nosler
snpra . 382-394 de Marcione el . 408 sq: deCerdoue scripsii, valde ab iis, quac bic leguniur, abborreul, * , C.
' Sauppius, . C, . , C. . ;
C, .
. \ . ? Sauppius. , ? Sauppius.
r
4 0
4 1
4 1
4 4
4 1
4 1
4T
1 1
4 8
3437
'
ORIGENIS
3438
bene ferfsse, eed irralionabiliier, necesse enim esse ' **;*

.
ea, quae oria sint, similia sinl ei, qtii feccrii.
Quapropler etiam parabolis evangelicis ift bunc nio- *>
dttin iiliinUir dicenles ; Non poiest arbor bona /ra- * **
, ,
etut malot facere, el qua3 seqnuntur, ad boc dicli | * .
lans pronunliaia esse, qux ab tpso male reuseulur.
* Cbristum auieni filiuiu esse boui et ab eo missum
esse ad salvandum aninias, qnem inieriorein bomi : , " Avvpterov
nem vocal, dicens euiti lanqiiam boiuiucm appa- , >6*,
ruisse, cuiii non sii homo, el tauquam raxnem ha , .
benlein, cuin nou babeal carnem, qiu specie appa- , .
rueritncque geuiliirani suslinueriiiieque passiouem,
,
veruiu specie lanltiiu. Garueiii auiein viik re * > gtirgere, matrimoiiium auleni pcrniciem essedicena
, ,
ad viiam adinodiiiii cynicain adducil discipulos, in
' .
bis piilans se xgre facere deitiiurgo, si iis, qu;e ab
illo lacia sunl vel coiislituta, se abstineal.
9
20. Apelles aiiiem, bujus discipulus, cum ipsi

iiiiprobarciiiur quae a magislro dicla suitt, siculi
antea dixiinus, nova docirina supposuil quaiuor
csse deos, quoruui iiiium dicil bonuin, qiiem neque
propbeiae cogunveriiit, cujus esse filium Cbristum;
aliuiii auiein upifiieiu univer&i, queni non deum
esse vtill, alium aulem igueuin, qni apparuerii,
iiliuin aniein inaluin, quos angeios vocai, addens
veio Cbrisluui el qiiinliiiii dicei. Sese aiilem applj^
cal libro, quein Revelaiiones appellal Philuiiien
cujusdam, quam propbeiissam esse arbilralur. Carnero auiem Cbristum nou ex Virgine a i l assumpsisse, sed ex adjacenic muiidi sitbslanlia. In bunc
*.
, *fO-, ,
[] ,
,
, ,
. ,
, . ,
, * .
*
, *
, [. 327. 528] ;
niodiim conlra lege* ei 526~527 propbeus opera C

conciiiitavii, dissolvere eos coiiaiue, quasi qui
mendacia lotuli siul ueque Deum cognoverinl;
carnesque perire consimiliier Marcioni dicit.
21. Ceriuibiis aulem, ipse in ASgyplo exculius,
non a prinio deo faclum esse imindum voluit, sed a
virlule quadam augelica longe separala el dislante
ab ea priucipaliiaie, quaj esl super universa, et
ignoranta deuiu, qui esi super ouiiiia. Jesum auiem
dicil uon ex Viigiue esse generaluin, iialutn aiitem
esse emn ex Josepbo el Maria (iliuni coiisituiliier
reliquis bointnibtis, et excelluisse jusiiiia el prirdcmia el iuldligeiuia supra oinnes relipios. posl
baplisinum devenisse iu euui ab ea priucipaliiale,
qua3 esi super omnia, Gbrislum iu figttra columbx,
ei uim nuiaiavisse iiicognilum pairem et vhiules
pei fecisse , sub finem aiiteiu passiouis avolasse
Cbrisium a Jesu; passum tsse Jesuni, Cbrisium
aiHem a paliendo iiberuui mansi&be, cum essei Spirilus Domini.
^
;
* * .
'. ;

,
, ' ; ,
;
| .
*,

,

.

YARIJB
,

:,
.
"* ,
,
.

LECTIONES.
Cf. Mallb. , 18. . . .

. !
" \.
. ' Sauppius.
- . .
. Cf. giipra p. 410, 328.
t/ , C. , Roeperus. " . i
C, ~ susp. . " . C.
' Cf. Maltb. , 17.
;:.
C.
* Cf. supra . 484, 39-51. " C . , C , . C L Mipn
404, 44.
. ! Sauppins; scd cf. supra . 484, 47.. . ? Sau|>pius; sed cf.
supra . 404, 48.
, C. II. Siculi nos eliam R. Scoilus corrcxil. Cf. snpra p. 404, 49.
3439
C O N T R A HLERESfcS L I B . X .
'
3U0
" 22. Ebionsei aulem munduro quldenr ab co, qui
revera Dene est, factum esse dicunt, Cbrisium att
,
lem consimililer Ceriniho. Vhani aulem agunl per
.> . omnia secundum legem Mosis, ila diclhanies scso
, .
juelificari.
23. Tbeodolus autem Byzaniius imroduxii ha>
x y . * .
rcsin hujuscemodi, dicene universa quidem ab eo,
._ ,
qui revera Dcus esl, profecta esse, Cbrislum auiem
^,
consimililer supra diclis gnoslicis ail tali quodam
modo apparuisse : esse auiem Cbrisium ejusdem
[] ' 3,
, generis aique omnes bomines, ha%re auiem esse di , versum, quod sectindum consilium Pairis nalus sit
ex Virgine, cui obumbraverii Spihlus sanclus, non
, *
in Virgine incarnalum; postea vero in baplisino
\
, - delapsum esse-Cbrislum super Jesuin in specie co9 9
7 1
v s
. lumbae, quapropier aiunl non prius polestates in

. \ .
eo vigmsse. Deuin autem non csse Cbrisium vull.
E l lalia Tbcodolus.
'. "
\ *
24. Alii aulem eiiain omnia eodem modo, quo i i ,
[. 328330] ,
528~529 M"i
1 t suni, loquuuiur, una
| tauluiii re diflereules, quod Melchisedecb lanquam
, pro pole&laie quadain [niaxiina] babeul, diceutes

,
[]
euni eupra qtiamque poleslalem csse, cujtis ima .
giuem referre Clirisltiii) voluul.
'.

25. Pbryges aiiiem ex Mouiano quodnm el P r i ; scilla Maxiniillaque iniiia lueresis suae nacli, pro,
pheiissas esse imilierculas illas ptiiantes etpropbe ,

lam Monlariuin , c l q u ad universi origiueui et
rabricam auineut, recle dicere solent, ei qune ad
,
Cbrislum, non inepte amplexi stim. fallnniur autem
, - C cnm siipra diclis, ad quoruin vcrba magis quam ad
,
ETangelia sese applicanies erraut, jejunia nova et
,
\
monsiruosa definienles.
.
26. Alii auiem eorum Noeiianorunt haeresi slu*.
dentes ea, qtia ad mtiliercnlas illas atque Monlanum
\
periMient, consimiliter sentiunl, qcc aiileni ad
, [] *
uuiversorum Pairem, diffaiiiattt, ipsmu ees* Filtuin
,
, , ei Patrcin dicemcs visibilem et iiivisibilem, geue , \ raiiim el non gencraittm, tnoilaleiu ei iinmortalem :
bi a Noeto qnodam profccli.
.
27. Consiiniliier aiitein el Noetus, genere qiiidem
*. "
,
, \ , Smyriiaeus, vtr ungax el vafer, inlroduxil bancce
, haeresiu, qnaj ad Epigono qtiodam ad Cleoiiieuein
", \ veuil et sic tisque adbuc in successores pertnaiisii,
, diceus uuuiii esse Pairem ei Deum iiitiverhurum;
*
hiiuc, qui oiuuia feceril, occulluin rebus crealis
,
reddilum esse, quando volueril, apparuisse aulein
* \ , ,
luin,cuiii volueril; eumque esseinvisibilem,quaudo
7 7
a , , l c a
9 9
9 1
8 1
9 9
9 1
9 9
97
9 8
9 9
9 9
9 1
9 9
9 9
9 8
9 9
VAR1A& LECTIONES.
9 9
T 9
T l
Cf. supra 406, 52-61.

. C .
. C, . Cf. supra p. 406, 53.
. C, . Cf. supra, p. 406, 62-75.
. C, , supra
1.1.
. C, .
. Liltrne prorsns evanidse. . ' . ?
Gf. supra . 406, 76-408, 82.
Sappius, C, .
C.
.
? . supra . 46, 78.
* R. ScoUus, * C, .
nnciuis inclusiuiiis snaleiite R. Scoilo.
Cf. siipra p.436, 65*80.
. ; sed cf.
supra L I.
. ?
. ?
. susp. .
Satippins, C, .
. C, .
:, C, .
Cf. eupra . 436, 80-88.
. susp. .
. ?
S.tuppius, C, .
Cf. supra . 44W,
22 sqq. et . 448,41 aqq.
C.
T 9
T 4
, 9
1 9
9 9
9 1
9 9
9 8
9 9
9 9
1 9
9V
9 7
9 9
9 9
9 9
9 1
9 9
9 9
ORIGENIS
3*41
3442
tioo videalur, visibilem autero, quando videatur; A

geniium autem, quando non gignalur, genilum
aulem, quando gignalur ex \ i r g i n e ; impasaibilein
ei iminorialeui, quando non paiialur e i non moriatur, ubi autem pasaiones subiverit, pali et niori.
Hunc Palrem ipsuui Filium arbiiranlur pro temporibus vocari &econdum accidenlia.
, * ,
, , *
, ,
, .

.
Horum baeresiu corroborabal Callislue, cujus vitam exposuimus diligenier, qui e l ipse haeresin
peperit; a quibus initia 5 3 0 * 5 3 1 naclus e l ipse
probtens unum Isse Pairem e i Deuin, bunc opi(icem iuundi, buuc vero esse Filiuin nomine quidem dictuin et nominalum, re auiem [uiium] esse
Spiriium]; Spirhus eniin, inquil, Deus alius
esl quam Logus, vel Logus quain Deus. Una igilur
bsec persoua nomine quidem divisa, nec vero re.
Huuc logum unum esse Dcum aibhratur ei incarualum esse dicit. E l eum quidein, qui secuudum
carneui visus esi et comprebcnsus, Filium ease
vuli, eum auieoi, qui inhabilai, Patretn, lum quidem ad Noeli doclriuam delapsus, lum vero ad
Tbeodoii, nibil llrnii tenens. Haec igiiur Callistus.
,
, \
* [. 330. 331]
\ *
* ,
,
[] [] , , ,
,
. ,
, .
.

, ,
^ " ,
, .
.
28. Herinogenes auiem quidain ei ipse cuai vellet

aliqtiid dicere, dixil Deuui ex maieria coaeva e l
subjacenie universa fecisse; fieri enim non posse,
Deu ex eniibus faciatea quae facta sunl.
29. Alii auiein quidam quasi novum aliquod subinlroducenles ex oinnibus baeresibus corrogatura,
inirabili libro confeclo ex Elcbasai quodam iiomi- Q
uato, bi principia universi cousiuiiliter proiitenlur
a Deo exsiiiisse, Cbristura vero unum nou profileniur, sed esse superiorem quidem uiium, eumdem
vero iransfundi iu corpora raulia expemunero, et
nunc vero in Jewi; consirailiter lum quidem ex Deo
cuin naiuin esse, luiu autein epiritum exstilisse, lura
auiem ex \irgine, lum autem n o n ; et bunc vero
poslea semper in corpora transfundi et in multie
per lempora apparere. Utuntur autem incanlationibus et baplismis, in quibus elemenu proiiteutur.
Superbium auiem aslrologia el maibcsi el niagicis
ariibus. Futuri autem praescios aese dicunl.
'.
,
*
.
'. ,
, ;
;
, ,
' ,
;
,
, [) ,
, ,
*
. []
. .
, .
.
30
[Abraham jussi] Dei cominigral ex Mesopotainiae urbe Haran in regionem uunc
qaidem Palaeetinam 5 3 3 - 5 3 3
Jud*ain appel-
'
"
^
:
[. 331. 332] -
e l
VARIiE
4 1
1 1
1 1
LECT10NES.
. ? Sauppius. . , * C . .
, , Sanppius.
Cf. supra . 450 gqq. , susp. . Hoctoco a i i q u a
4
1 1
Cf.' siipra *. 462, 47 *qq7 * Vocis vesligia exsianl, sed non prorsus ceria. M .
. L i l i e r e plane evanidar. M .
Posl excidisse susp. : ? Sauppiam.
Posi lin. 28, qua fol. 432 cod. terminalur, aliqua folia iniercideruut ordoque relifluuruin foliorrum
lurbalus esi, cum fol. 137; bic iusereiidtiin s i l , quod infra, p. 353, 55, iol. 135, excipii.
Cf. C b r u i x i c o o
Hippolyio iribulum, qtiod lypis describi iecil Jo. ALb. Fabricids, iu edil. opp. S. Ilippolyli. Tom. I, p . 4 9
sqq. secl. 9, p. 53.
De Abrabamo i>ci jubsu ex MesopoUmia in Pataeslinain comiingranlc bic s e r i u o n e m
Ueri sequentia aperle demonsirain. ' . e:; C, M , qui pro liu. 30, susp. .
, e
1 1
1 1
t e
3144
CONTRA H.ERESES LIB- X .
3143
, 61 , \ latam, lunc vero Canaanilidem, de qua ei hac ex.

parlc ralioncm haud negligenter reddidimas in aliis
libris. Proplerea igitur Gc exordium incremenli
.
(sc. populi) in Judaea,qu nomen nacta esl ex Juda
, illio Jacob quarlo, cujus (sc. Jacob) eiiam [Israel
[ ] ,
nomen] vocatuni est, quia ex illo regia gens [est.
, \
Abrabam] commigral ex Mesopoiamia [annos 75
, [.
]

nalus, el] cenlum annos nalus [gignil Isaac ; Isaac
autera annos] natus 60 gignit Jacob; Jacob autem
* [
annoruin 86 gignh L e v i ; Levi autem annorum 40
] ' $
gignil C a a l h ; Caatb aulem annos [qtiaiuor erat
* '
nalus], quando ctim Jacob descendii in jEgyplnm.
[ '] ,
F i i igilur iiniversum tempus, per quod peregrina( .
lus esi Abraham omuisque ejus gens eecundum
,
Isaac in terra tunc Canaanitide vocaia, anni 215.
[]
, '. Htijua aulem fit [pater] Thare, hujus Nachor, hujus Sarug, [bujus Reu, hujus Pbaleg, hujus Heber],
[] ^, , * ,
unde eiiam fit, ut Hebraeorum nomine vocentur
[ ' , , ]
[Judaei; temporibus aulem Phaleg orUTesi disper
sio geniium]; eranl autem hae 72 gentes, quarum

f ,
eliam nomina exposuimus in aliis l i b r i s , ne hoc
, , quidein praetermiltenles suo loco, cupientes di

scendi sludiosis demonsirare amorem, qjem ha ) '
, .
bemus erga diviuum numen, et indubitalam cognl " ,
lionem, quam cum laboribus nobis paravimus circa
* , * , ,
veritatem. Hujus aulem Heber fil paier Sale, bujos
,
autem Cainan, bujus autem Arpbaxad, cujus fit
, , ,
Sem, hujus autem Noe, cujus tempore lolius l e r r
" ,
iit inundatio, cujus neque jEgypiii neque Gbalda3i
' - ^ neque Graeci merainerant, quibus in singulis locis
. ', ^'.
illae et Ogygls el Deucalionis temporibus faclae inun
dationes acciderum. Sunt igiiur et borum genera
tiones 5, anni 495. Hic cum piissimus esset el Pei
[. 352. 333.] - amicus, solus una cum muliere el 5 3 4 ' 5 3 5 K~
,
beris borumque tribus inulieribus effugil diluvium
, ,
quod factum est, in area servatus, cujus et mensu ' ,
rae et reliquia?, sicuti exposuimus, adhuc usque
. nionslranlur in moniibus Ararat vocalis, qui saot
,
Adiabenorum regiouem versus. Inlelligere igilar
[]
l i c e l i i s , qui studiose spectare volunt, quamaperte

, , .
demonstrata sit Dei cullorum gens veiustior omni
bus Cbaldaeis, JSgypliie, Graecis. Quid aulem eos
. , quoque, qui aote Noe fuerant, el cultores et disci1 1
9 9
9 9
9 9
1 1
9 9
4 1
4 1
VARIJE
LECTIONES.
1 9
f l
. Lacunam explevii Roeperus : Spalium vacuum liuerarom l i in Cod. M .

Spaiium
vacuiini l i u . 13. , susp. Roeperus, ?
. Lacunam
liilerarum i i explevii Roeperus. "Spaiium vacutim lilieranim 26. Bf: , susp. Roeperus, -^ ', ?
. C.
$ .
Spaiium vacuum liiierarum 22. , Roeperus, qui dtibital an numeri 26 et 22 apud M i l leriim perperam pro 16 et 12 expressa sinl, ciiinnibil ampliug desideretur. " * ' , .
*.
Lacuna lilterarum 9. , ' susp. Roeperus.
posl uneinis IHCIUSU . . L a euita liilerarum 3. M . Sicuii nos eiiam Roeperus elBuii&enhis(H<ppo/</tt4* and liis age 2 ed. vol. 1, p. 399
n o t . f ) lacunain expleverunl. * . C, .
, , . ,
. C, . Sicuii nos eliam Roeperus el Bunsenius oinissa suppleveruni.
Lacuna liiierarum fcre 23.
, coll. Gen. x, 2l,sus|>. Rocperus,
<onj. Bunsenius. . , . ,
; . C, .
. , C .
" . C, .
. ,
tM.
. C, II.
'. ( sic) C . . C.

. , susp. R. Scoltes.
* Sauppiua coll. lin. 69, ora. C, M .
, . C .
9 9
, 4
9 1
9 i
9 9
9 1
9 9
9 9
4 4
4 1
109
34+5
ORIGENIS
3446
pulos Dei nominare nunc nportel, com soffkiat ;

quoad rem proposilaiu hoc de reiuslaie testimonium?
'. *
31. Sed quoniam non prseter rem esse videlur
demonstrare bas in sapiemiae studiis versaias gentes
posieriores esse quam Dei cultores, ex re est dicere, ,
et unde genus eoruro, el quando ipsae commigran- \
, les in has regiones nomen non ex ipsis regionibus
, * acteperint, sed ipsae adjecerinl ex i i s , qui primo
\ .
orli suot el iacoluerunt. Nascuntur Noe Ires pueri
Sem, Cbam, Japhelb ; ex bis uriversum genwe bo- , , *
'
mtnum completum est et quaeque regio incolitur ;
verbum etiira Dei erga eos invaluii dicentis:
* | ~
Cretcite el muUiplicomini et replete lerram. Taniinn
cum valuerit unum verbum , generanlur ex tribus .

illis pueri in genere 72, ex Sem 2 5 , ex Japhetli 15, 6 \
e Cham 32. Cham autem nascuntur pueri ex pras- % ', '.
dictis 32 bi : Gbanaan, ex quoChananaei, Mesraim, 1&
ex quo iEgyptii, Ghus, ex quOiElhiopes, Pbulh, ex , , %
quo Libyes. Hi ipsorum lingua adhuc usque proavo- , , , ,
rum nomine Vocantur, Graece autein quibus nunc . * $
nominibus vocati suut nominantur. Sin vero neque horum regiones antea incullae eunt, neque a princi- . 6"
pio genus bominum oetenditur , hi auiem filii Noe ,
viri Dei cuhoris flunt, qui et ipse discipulus faclus
,
est virorum Dei culiorum , qua de causa eflugit ,
magnam aquse temporariam comminaiionem : quidni ,
vetusiiores erant Dei cullores quara universi Chal- *
Oaei, iEgypiii, Graeci, quorum paier ex boc Japhetb ,
geueraiur, noinine Javan, ex quo Graecl ei loues ? , ,
Sin vero genies circa philosophis sludium versal , , ,multo juniores quam gene 5 3 6 " 5 3 7 Dei culio-
ruin ei quam diluvtura ulique ostenduniur : quidni [. 535. 354J

ei barbarx et quolquot in roundo et cognilae sunt "* /
el incogniiae juniores bis apparebunt ? Hujus igitur ,
doctrinae potili discile, Greci, j E g y p i i i , Chaldaei ;
omneque genus bominam , quid Numen divinum , *, ",
jjuaeque bujus bene composita siifabrica, a nobis, , ,
Dei amicis, ei qui non jactanler boc coluimus, sed [] * ,
veritaiis scientia usuque modestiae ad cura demon- * , *
airandum senuones iaciraus.
, '

|
92. Deus unus, primus ei solus et universorum
'. ,
ereaior ei Dominus, coaevum habuil nihil, non chaoi , , '
inflnilum, non aquam iinmensaiu vel terraro soli , ^ *
dam, oon aera densnm, non igneai calidvm , non
, , ,
4 4
4 8
4 4
9 1
1 9
4
44
4 7
* . ? Sauppius. * . C.
1 Mos. I, 28.
* , ^ C , .
. C.
. C, , . Sequenlia recensait Bunsenius i n A m m Uct. -. vol. I, .831 sqq.
, C.
. susp. Sauppius c s o U ,
im. 69. . C.
, C. * B u n aenius, C, .
Bunsenius seculus Harium : C, , qui posl l i n . 9 a ^ e l
alio loco biijus periodi exeidisse puUt.
Posi vocabulum , quo fol. 137 cod. c l a a d i l u r .
4 1
g l
8 4
1 4
4 7
4 i
Sauppme, C , M , Bunsenius.
Cum lna el eequeniibus cf. NovVsou
, 9 sqq. (S. Hippokjti Opp. ed. Jo. Alb. Fabriciut, vol. II, p. 12 eqq. Hippoluii Rommtsi
ferumur omnia Crau recognithne Pauli Amonii de LagarUe, Lipt. Londin. 1858, p. 59 *qq. >
3ti7
CONTRA
ILERESES LIB
X.
3418
. * spiritum lenuem, nou ceeli uwgni cyaneam eame , 6

r a n i ; sed erai unus, soius pro se, qui, dum voluit,
' ,

fecii omitia qjise s u n l , qua? non erant antea , o!si
5> .
quod voluil ea facere, uipote gnarus futuroram ;
- adesl enim ei el prascieniia. Diversa auieoi rebus
| , , ,
futuris principia prius fabricabalur, ignem el spiri , tum , aquam el terram , ex qtribus divereis saam
, , ,
creaiuram faciebal, et alia quidem unius subsian .
Iia3, alia ex duabus, alia ex iribus, alia ex quatuor
*

colligabat. Et ea quidem, quaa ex uno, immorlalia
*
erani; solutio enim non consequiiur ; unum enitn
,
quod esi nunquam dissolvetur; qux auiem ex duo , .
bus vel iribus vel quaiuor, solubilia, propterea et
[]
, ,
morialia nominantur; mors eoim boc vocata eet,

ligatorum soluiio. SuiBcienter igiiur [puto] me jam
,
i e praedilis respondisse, <pii, si dfceendi

cupidi erunl et horum subsianiias causasque oni

versalis fabricae anquirent, cognoscent lecturi no , " slriim librum, qui scripius esl De universi tubttan , lia; nuncaulem sufficiens esse exposuisse causas,
*
quarum ignari Greci jaclanler paries crealare glo
[. 534. 335.] '
rificaverunt, crealorem cum ignorarenl; a quibua
, - occasiones nacti haeresiarcbse 5 3 8 " 5 3 9 consi .
milibusdoclrinta transformanles, q\m ab iilis antea
8 8
8 8
8 8
m e n
8 7
7 1
dicia sunt, haereses deridiculas confecerunl.

f
*.
, ,
' '.
, ,
33. Hic igitur solus el super omnia Deus Logum

primum eogiiando egignil, non Logam velttli vocem,
sed inieriorem universi ratiocinaiioiiem. Hunc solum ex enlibus genuil; ens enim ipse pater cral, ex

.
id quod genilom esi. Causa orum qtue exsiX..
; t
. . . . . M I
...
. V
bt\
..
-74 ,
.
!_
.
voluntaieia
.l
~,
,
slonl. Logus
eral,
in aemelipso
geaiana

geniiorig , haud ignarus paternas cogilalionis. Nam
^ ,
eimul atqueex genitore processit, primogeniia ejus
,

facta TOX , habel in gemetipso ideas in Palre p r a , cogilatas, quare,Palre jubenie Ileri mandum, singula

Logus perficiebat placens Deo. E l ea quidem, quas
.
nativiiaie mulliplicanlur, mascula ei feminea fabri cabanlur; quaecunque aulem auxilio sunt et mint,
,
sierio, vel mascula femineorum baud indigemia,
. Tel ncque niascula neque feminea. Elenim primae
, ,
horum subslanlia?, qua? ex non entibus facta? soni,
\ , , ['
ignis el spiritus, aqua et terra, neque raascula neque
]
feminea sunt, neque ex ulla earum procedere pos , sunl mascula et ieminea, nisi si velil jubens Deus,
. , D ut Logus inserviat. igne esse angelos proQieor,
. "
neque bis adesse femineas dico. Solora autcm lu nanique ct slellas consimiiiter ex igue et spmty et
, ,
neque masculas neque /emineas esse arbitralus sum ;
7 8
7 8
7 7
7 8
81
Y A R I i E LECTIOiNES.

. C, , Bunsenius.
. C,
** R. Scollus, G, , Bansenius.
. G , , Bunsenius, qui posi . 20
, Buiisenius. * . G ubtque. .
,
,

cor
conj. Roeperua. velI vel simile
pulal
aimile quid excidisse pulal.
.
. ?
. susp. R. Scollus.
' , . C .
usp.
isp. Koeperus.
. . . , . ' . .
> C , Buiisenius. * .
. .
C. ' . C . Bunse9 i i o s , , C, .
. C.
Gbrial. Peiersenius,
* C, , Bnnscniui, vot (vel ) susp. R. Scoltiis.
< . C.
, | ] ,
C , , aitl conj. ,
' Bunseoius.
corr G, pr. C.
7
1 7
7 1
7 9
7 1
7 1
7 7
7 8
7 8
8 8
8 1
34
ORIGENIS
8tn vero vis et Deus fleri, obedi e i , qui le fecit,

neque obnilere DUIIC, ut super parvum Odeli libi
reperto niagnum eiiam concredi possiL IlujusLogus
solusex Ipso; ideo ei Deus, subsianiia cum eti D e i ;
inundus amem ex nibilo; ideo non Deus ; hic admiuit eiiam solulionem, quando vull qui eum creav i l . Deus auiem, qui crcavil, malum non faciebat
neque facir; [facii] honestum el bonum, bonus
enim qui facit. Qui aulem factus est bomo anhnal
suaepolestads eral, non dominaulem mentem babens,
fion consilio eiimperio etpoleelaie omnia superans,
sed servum et omnra habens adversaria ; qui cum
sua polestaiis sit, maluin adgenerai, quod ex accidenti perflciiur , cum sii n i b i l , nisi iacias ; dum
3450
"
88
ex aqua autem animalia natanlia esse volo et pen-

naia, mascula et feminea ; aic enim jussit Deus qui
voluii genilalem esse bumidam subslaniiam. Consiroiliter ex lerra replilia el bcslias omniumque nerum animalium mascula el feminea : sic enim
admiuebat rerum faciarum nalura. Quaecunque
enim T o l u i t , faciebai Deus. Haec per Logum fabricabanlur,qua3 aliler fieri non possunt atque fqcia sunt.
Unando auiem sicuti voluil etiam fecii e a . nomine
vocando significavit. Super baec universorum prtneipem fabricans ex omnibus composilis substanliie
confecit; non Deum 5 4 0 * 5 4 1 volena facere fefellit,
ncque angelum (ne e r r a ) , sed b o m i n e m .
Nam si Deura ie voluissel facere, poieral; babes
Logf exemplum; bominem volens, bouiinem te fecit;
\ , * 6
.
\ \

. " , .
, ,
. " ,
' . \

[. 335557.] |
, ( ), ' .
, * |
* , *>
* .
8 8
, \ ,
\ *. *J
\ , * |
* * ,
. *0
[] ,
, ,
,

*
$ , , [] " ,

enim volumus ei arbiiraraur aliquod malum, malum
, , ' nominalur,
quod non esl a principto,
adnaschur. ^
nominalur. ouod
nrinciDto. sed adnaschur.
nevov *.
. *
Qui cum 8ua3 poiesialis sit, lex a Deo definiebalur

liaud fruslra; nam si non posset homo velle el
, ;
nolle, cur eliam lex definirelur ? Lex enim animali
,
raiionis experli non deflnietur, sed frenum et fla , iêllum, bomini vero pracepium el poena faciendi \ .
quod jussura esl ct non faciendi. Uuic lex deflniia
,
est per justos viros antiquitus; propiug a nostra

,
setateper ante diclum Mosem, virum pium el a Deo
, ,
dilaclum, lex definiebalur plena gravilate et juslitia.
.
CuncU auiem regil JuOgus Dei, primogenitus Palris
,
puer, vox lucifer, quae anie slellam Veneris est.
, -
|
*
Poilea jusli viri exstiieruM amici Dei * hi propbe8 7
8 8
88
8 1
8 8
8 8
9 1
YARLE
LECT10NES.
8 8
" . , , susp. Roeperus. Sicuti nos etiam Bunsenius correxU.

" .* C .
., Bunsenitis.
Roeperus, Buiiseniua, H .
Scoltus, C, . * Cf. Mallb. xxv, 21 et 2 3 : , , ,
) . Cf. eiiain Luc. , 17.
. Roeperue.
*
Biinsenius euadetile Wordsworlbio, * C, , qui posl inserendum essc p u l a l
vel , , Roeperus, * R. Scottus.
B u n e e n i a s
, C, , , Wordsworlhius.
, C . '
. Ivjoircoi C
, C, , susp. .
. Buusenius.
Vox prorsus evanida. .
. C,
Roeperus.
, . , C, .
C.
*, , ? * C.
Cf. Pelr. , 18, 19. -
8 , ,
, . . .
f. ciim bis Hippolyli l i b r o r a
de Cbrreio et Auucbrisiu 2 (ed. Paul. Anton. de Lagarde, p. 2 ; ed. Jo. A l b . Fabric. p. 5) : $
' ot , -
codd.) , ,
n
8 8
8 7
s e
8 9
8 8
f t
8 8
9 4
8 8
8 8
8 7
88
8 8
3451
CONTRA H/ERESES L I B . X .
3452
- vocaii sunt, qnia premoiistraiH futura. Quibua

fp. 557. 538.]
non 5 4 2 - 5 4 3
senno factus est, sed
,
per omnes generaliones anle cliclorum voces cou ,
spicuae aderant: non tum Fohim , quando prsasen ,
libus respondcbant, sed eliam per omnes genera * liones fulura pracmonsiraia s u n l : tum qutdem prae
leriia dicenles in memoriam eorum reducebanl ge * , 0 - nus bumanum : praesentia auiem monsiranles ne
,
iniuriosi essenl suadebant, fuiura aulem praediccn les singulos noslruro oculis cementes ea, quaa miit( *, .
lo tempore ante prsedicla sunt, perlerritos redde' , , ; bant, exspeclantes el fuiura. Talis noslra est fide?,.
, - homines univcrsi, qui non vanis verbis fidem
, liabeinus, neque subilariis cordis roolibus abrtpimur,
,
neque blandiltis facundiae sermonum mukemur,
. \ . sed vi divina verbis dictis udcm non denegamus.
Et baec Deus Logo imperabat. Logus autem loquo , *
, balur, per verba converlens bominem ab inobedien, ' * t l a , non vi necesshaiis in serviiuteni redigens^.
. - sed ad liberlalem volumario consilio vocans. Hunc
, , Lognm posterioribtis temporibus miltebat Patcr,
, ' non amplius per propbetam loqui neque obscure
,
praedicatum subiotelligi euni volens, sed ipso visu
apparuisse bunc dico, ut mundus eum videns reve*
, * , '
rcrettir non per propbeias praccipienlem , neqtie
.
per angelum terrcnieni animtim, sed ipsum prae \ *
seniem qui locutus esl. Hunc cognovimus ex Vir
,
gine corpus assumpsisse el velerem bominem pcr
, novam formaiionem gesiasse , in vita per quamqua
. aclaiem venisse, tii cuique aeiati ipse l e i iierel,
, ' , C finemque suum proprium bominem omuibus bomU
, nibus osiendercl praesens, el per semetipsum arguerel nihil fecisse Deum m a l i , ei suae potesiali*
,
esse bominem, qui possil vellc et nolle, cum ad
* []
utrumque valeal; hunc bomiuem scimus ex noslra
* .
massa factum esse. Nisi enim ex eadeto exstiiii^
,
. frustra legem ferl imilanrii praceplorem. Si cn*m

ille boino alius forte erat substanlia?, cur sifii..ia
,
, iroperat mibi debiti nalo, ct quomodo bic bonus e i
; ' , jusius? Neamem diversus a nobis censeretur, etiam
laborem suslinuit et 5 4 4 * 5 4 5 esurire voluil e i
[. 338. 339.] ,
, , , .siiire non recusavii et somuo quievit et passioni
non repugnavii et morii obtemperavil el resurreciio , ,
nem manifestavil, lanquain primiiias offerens io.
,
ffiiov , , j) bis omnibusproprium suum bominem, u l tu patiena
' ,
ne animum despondeas , sed honiinem temelipsum

proiilene exspecies el ta, quae buic exbibuisli.
u
x l 2 i { e
1 0
1 1
1 8
11
( Gudianum msc),
, ( codd.)
^ R . Scolliis, C, , Btiusemus, Wordswortbitis. . snsp. Roeperus.
C. , ' , ' Bunsenius, , ? *
R. Scotlus, quem seenius r s i Biinseniiis, * , C, .
, . , , [] Btinsenius ei R. Scoilns,
, ?
. ? Sauppius. . susp. .
. C, Rneperus, coiij. R. Scoilns

Bunsenius, C, , Roeperus.
. Laiinismus, nisi scriba? debelur pro
. Bunsenius.
, susp. .
. C.
.
conj. Wordsworlbius.
;, C.
;, Bunstnius,
susp. Roeperue.
8
1 0
1 1
, s
1 1
1 8
, k
1 7
t e
8453
ORIGENIS CONTRA HA2RESES L I B . X .
54. Talis de Numine divino vera est doclrina,

homines Gra?ci et Barbari , Cbaldaei et Assyrii,
Agyplii et Libyes, Indi el jEibiopes, Cellae et imperium tenentes Lalini, omnesqiie Europae Asiaeque
st Libya? incolae , quibus consiliarius ego , dum
bumani logi exsio discipulus ei ipse bumanus, ut
accurrentesdoceamini a nobis, quisnam sii verus
Oeus bujusqne bene ordinata fabriea, non vos applicanles ad sophisroala arliflciosorum sermonum,
uequead vanas promissiones fallacium bacrelicorun),
sed ad verilalis non grandiloqua? simplicilaleni gra\e.m , per quam cogniiionem effugielis inslaoiem
ignis judicii comminalionem et Tarlari caliginosi
vultuin illuminum, a lo-i ?oce non colluslralqm, el
sestum sempiteroi slagni gebennae ffammae, el Tar-
3ti
'. ; , & " ,

, ,
, \ :,
'
, ,
\ ,
* ,
,
,
, '
, *
axsttyv
,

,
larum leneiilitim angelorum piiniloriiin vullum | ,
semper miniiantei , et vermem ad corporis sub ,
btantiam admotum , ad exaesluafis corpus lanquam
,
ad cibum. E l ba2C quidem effugies Deum verum
*.
dotus, babebis autem imuiorlale corptis et incor ,
ruptum una cuin anima , et regaum cftlorum nan , [|
cisceris, tu qui in terra dcgisti ei coeleslem regem
, cognovisli, eris autem consorsDei el cohxresCbrisii,
, Stw
noii concupisceniiis vel passiooibus vel morbis ob , $
etrictus. Facius cnim es Deus; qu33cunque euim
. tip
suslinuisii mala bomo cum sis, baec dabat, quia
, " ,
honoo es; quaecunque 5 4 6 ' 5 4 7 autcm stibse , [. 559.] ,
quunlur Deuin , bxc praebere promisil Deus , quia
,
,
deificaius es, immortalis generalus. Hoc est illud
; . , ,
Cognosce te ipsum,dum agnoscisDeiun qui le fecil.
. Si quis enim se ipsum cognovil, conligil ei, qui ab

illo vocaius e s l , ul cognoscereiur (sc. a Deo). Ne
' . ,
conlendatis igitur adversus vos invicem, boinines,
,
neque dubitate redire. Cbrislijs eoim esl Deus su , *
per omnia, qui peccatum abbominibus abluere con- , JBIslituit, nov.um perOciens veterem bominem, post- ,
quam iraaginem eum vocavii ab iuilio, per efligiem
'
quam erga te babet ostendens cbaritaiem, cujtis , ,
pracepiis ubi obediveris gravibus et boni bonus
factus fueris imitaior, eris ejus consiinitis ab eo ' .
bonoralus. Non enim mendicus esi Deus, qui el le .
deuui fecii ad ipsius gloriam.
1 8
10
8 1
88
,8
8 8
88
81
8 1
8 8
88
V A B I i E LECTIONES.
. C
Koeperus; C, , Boneenins.
Cf.
cmn bis iraginenmm ex libro Hippolyli Adv. Plaionem de causa universi (p. 220 ed Fahric;
. C.
Bunsenius el . Scolins,
. 68 ed. de Lagarde ).
(sine acceuUi) C, , Koeperus, ,
; susp. Bunsenius. . Scotlus ingeniose conjicii librarium queindain ad veram leciionem ,
in margine ascripslsse i . e. , ad rariorem illam fonnulam explicandam , e i nde cod.
lelionem esse naiam.
. C, ilippolylns, I. I.
, ,
; Biinsenius, cui astiptilalur R. ScoiUi^, . :;
, Wordsworlbins,
, Uoeperus, * ,
? " ante om. C .
. C , , BUBsenins, Wordsworlbius, Roeperus.
R. Scollusel Bunseniiie, C, .
Sauppius, C , , Bunsenius.
. Bimseniiis.
. , .
. Buiisenius, C, . Albidii ad Proverb. . 5(1. Bunsenius

Roeperus. Cf. supra . 114, 52.
, .
Bunsenius Cf. ROIII. ix, 5 , ;
el Hippolyii fragnieniuni Contra hceresin Noeii cujusdam G ( T o m . II, p. 10 ed. F a b r i c ; p. w
48 ed. de Lagarde j .
. C.
;. . . C , , Buiiseiiius. îculi nos eiwiu
Roeperus correxii.
8
1 8
88
8 1
8 8
8 8
8 i
8 8
1 7
1 8
8 9
8 0
8 1
8 8
8 8
8 8
34W
ADDENDA.
34.6
ADNOTATIONES ADDENDA.
. 2. Proflpmium recensuii Btineenius in Analectis

Nica>ni$, vol. 1, p. 349-352, cujtis leciiones
discrepaniee hoc loco addendae esso videnlur : 0 15
] . G 8 ] . 15.
] . 3 ] C 7 ]
I). ] 4 (col. 3021)
] . 10 ] .
> . 100, 2 (col. 3097). Alfred Manry, qui de plnT t b u s auctoria oosiri locis ritsferuil in Ephemeridibus q u inscriptae stint: Revue archiologique ( E l u des iwr let mylhologiques cotuenut dant
Ut Philoiophumena tTOrigine. V77/, Paris
1851, p. 233,364 el 635. IX, Paris 1852, p.
144), toium bunc locum inlcrpreuius esi 1. I. IX,
p. 152. Cbrist. PETERSEN
Ibid. G 9. Maury Plinii locum . . X X X V , 51,
respiciens, pro legendum censet . I. I. IX, . 152, n. 3. Chrisi. PETERSEN.
P. 104, 7. Tolum locum inierpreiaius est Maurv
(1. I. I X , p. 154), respiciens ad Plinii locum H. iV.
XXX, 2 , 2 . Chrisi. PETERSEW.
P . 106, sqq. Toluin locum inlerpretalus esi
Maury. 1 . 1 . IX, p. 155. Chrisl. PETERSEN.
. 138, D 1. Pro Maurv (1. . VIII, p. 241,
n. 2) proponil legendum , cum Adonis, non
Venos, sil morialis. Cbrisl. PETERSE*.
P. 140, G 14 Pro Maory
(1.1. VIII, . 642, . l)legenduiu censet . \
. Cbrisl. PETERSEW.
. 140. 5 sqq. Cum verba ab auctore noslro ex
E?angelio eccundum Thomain allaia leganlur in
EtangeJio quod ejus nomine cxslat, Maury (I. 1.
VIII, p. 613, n. 1) sospicalitr illud esse diversutn
a b lioc quod jam antea possidebamus, sed idem,
quod saepius allegalur in opere inscri, nuper edilo a Poteroianno. Gbrisl. P E TERSElf.
P. 142, 13. Eliam ftfaury pro scripait
1. I. VJII, p. 639, u . 4. C b r b l . P E TUUEN.
P. 1 5 t C 2 Pro Maury (I. I. VIII, p,
244, . 1) legeudom cemel . Chrisl.
f*ETERSE!f.
Ibid. 5. De Mercurit in roonie Cyllene simulacro
cf. Pauaanias VIII, 17, 1-2. Gbrhst. PETERSEN.
P . 158, 5. De. Maury (. I. VIII, p.
644, . I.) leciorem rejicil ad Pollucem III, 7 ; Suidam s. v. jEscbyli Supptte., v. 905, Herod. IV, 57.
CliriSl. PETEtXEN.
Ibid. 14. De bac Phrygum doclrina, qoae etiam
p . 146 commemoraiur, iractans Maury (I. I. VIII,
. 644, n. 2) leciorem rejicit ad Pluurcbum Dc
el Otinde, c. 69. Cbrisl. PETERSER.
P. 164, Cult. De boe loco disseruii Maury (I. 1.
IX, p. 147. C b r i s l . PETEMEN.
Ibid. 10. Maury etiam pro scrip t i l 1.1. IX, p. 150. Cbrisl. PETERSEN.
Ibid. B . Equidein versus ex hymno aliquo, qui
llomero ascribebatur, in Venerem desumplos cre(iideriin. De VenerU el Proserpinae afliniiate cf.
Gorbard ( YawnbtltUr 1, p. 46) et veius
epigrararoa apod Aristolelewi senralum, quod c o t n meiiUtu e$l Welckems in Sgiloge epigrawwiatum.
Bo**m 1828, o. 205, p. 254. Chrtsl. PETERSE*.
P. 168, 7. Maury (I. I. VIII, p. 243, n. 4,) noroea * Sacnoibracias habel pro apocope vocis
, qaod poelse asaipeiit pro , quo
cognomine ornari dicil Cabirum magnnm.aHbi eii nn

Hercylam, Pluioneni alque Martem. Cbrist. P K TERSEN.
Ibid. 11. De verbis cf. Maury I.

I. VIII, p. 645 n. 2. - Cbrist. PETERSEN.
. 17g, . Maury (l. I. VIH, p. 366, . 1)
legendum censei, *
, siculi legitur . 504.Cbriat.
p
PETERSEH.
Ibid. D 2. De boc loco commentalus est Maury I.

1. VIII, p. 366. Cbrist. PETERSEN.
P . 180, 5. Maury (I. I. VIII, p. 3U6, n. 5) supplevil , omisso .Cprisi.
PETERSEN*
Ibid. 6. . . , Idem supplevii Maury

1. I. VIII, . 366, n. 4. Cbrisl. PETERSEN.
lbid. 12. eliam Maury resliluil I. I. VIII,
p. 367, n. 1. Chrisl. PETERSEN.
Ibid. G 7 Maury etiain resliitiil
ex Sexto Emp. 1 . 1 . VIII, p. 367, n. 2. Ghriit.
PETERSEK.
Ibid. 15. . . . Idem reftliltiii Maury

1.1. VIII, . 367, n. 4. Gbrisl. PETERSE*.
Ibid. D 2. . Idem resiiiuil alaary 1. L
VIII, p. 367, n. 5. Cbrlst. PETERSEW.
P. 182, 7. Pro et p. 50, pro
Maury (I. I. VIII, p. 368) lrgendum censei ', eicuti legiliir m cod. p. 502, ei apud Tbeodorelum loco ibi allalo. Cbrisl. PETERSEN.
Ibid. 5. Pro "Ov Maury
(I. I. VIII, . 365, D. 2) virgula posl ? posiu leaanduni censcl, ,
. Cbrisl. TERSEK.
. 208, C 1. De Baccbicis Orpbei (f. Gieseke, Da$

Verzeichniss der Werke dei Or\htu% bei Suida* iu
Museo Kbenano. iV. F . VIII, 1853, p. 110 el 119.
Gbrist. PETERSEN.
Ibid. 4. Videiur quidero, ut Dunckerus et Scbtieidewinus adnoiarunl, auclor nosier Pblyam Auiue
cura nobiliore urbe Acbaiae confudisse, eed non i l a ,
ut Pbliunia pro Pblya poneret, sed
acriberel pro * , nisi manuscripii e%i v i iium. Nam eiiain Pbliunie Eleusinia celebrabantur
atque juxia leuiplum Cereris piciurae erani anliquae. Paus. 11 12, 4, el 13, 5.
Gbrist. PETER&BN.
Ibid. 6. Pro , qnae cod.
exhibet, non tegeodum esi
, sed . vel , siculi recte C I M J . exhibel . 210, 23 : []
, ubi lantuni lillerae vel omiueiidaj vel nutaodae sunl in vcl . Nam eiiam a l b i
cognumen Proserpinx esl e. g. Spariae. Ilesycfeius
de ea banc praebei gloseam :
. Vim vocabuli explical
Plularclius Sgmpot. V, 8, 3. Cf. Siepliani Thet. s.
. . Tuius vero locus Laiiue reddendus etl
ila : Pro Eleusiuiis mytleriis Pbliuote uul luagnae,
qua3dicilur, Pbloew oigia.
l>e boc loco diseereiu Maury (I. I. I X , p. 14t>)
respieienduni monei ad labulat Acaceaii, urbo A r cadia.% ftenraiaa, de quibus loquilur Paiiaanias Vltf,
37, 2. - - Cbri&l. PETERFEU.
P. 243. uol. ad bn. 85-87. Pro 2. Mo$. 2, 7 lego
1. J i o i . 2, 7.
Col. 3255 6 utque ad 3260 2. Etiam buuo
locum BunKiiius rccenfuil iu Analuii*
AnitHitat-
3458
INDICES
3457
298, ]
298, om. 500, ] 500, ] 500, , ]
\ 500, ] 502, ] 502, ] .
nit . , . 555-559, eujus leetiones diserepanles

boc toco adjicio: 296, ] , recie quidem,
ut videtur. 296, ] 298, ] , recie. 298,
] * 298, ] ^
298, ] 298,
INDICES

INDEX LOCORUM SCRLPTURA SACRA.
Gen. 1,1. . 418.
Gen. 1, t. . 274.
Geo. 1,2. . 242.
Gen. 1,3. . 360.
Gen. ! , 4,8,7. . 418,
Gen. 1,6,7. . 230.
Geo. 1, 7. . 172.
Gen. 1, 26. . 380.
Gen. 1,26,27. . 242.
Gen. 1,28. . 220, 534.
Geo. 1,51. . 2i2.
Gen. 2,2. . 242.
Gen. 2, 2. . 280.
Geo. 2, 7. . 282, 242.
Gen. 2, 3. . 22.
Geo. 2,10. . 170,244.
Gen. 2,10,11,12. . 170.
Gen. 2,13. . 172.
Gen. 2,14. . 172.
Gen. 2,14. . 172.
Geo. 2,16,17. . 208, 224.
Gen. 3,1-7. . 192.
Gen. 3, 7. . 414.
Geo. 3,15. . 116.
Geo. 5,19. . 286.
Gen. 3, 24. . 250.
Gen. 4,5-5. . 192.
Gen. 4, 15. , 192.
Gen. 10, 9. . 192.
Gen. 12,1. . 208.
Gen. 27,1. . 192.
Geo. 27,15 eqq. . 191
Geo. 28, 5 sqq. . 156.
Gen. 28, 17. . 156.
Geo. 30, 37. sqq. . 196.
Geo. 55,10. . 192.
Gen. 37,5-28. . 192.
f.en. 41, 2, 5. . 150, 152.
Exod. 2, 21, 22. . 150.

Exod. 3, 2 . 418.
Exod 5, 8. . 160, 274.
Kxod. 4, 24.17. . 192.
Exod. 4,24, 25. . 150.
Exod. 6, 2, 3. . 288, 370, 91, 92.
Exod. 7 seq. p. 428.
Exod. 7,9-13. p.192.
Exod. 10, 22. p. 206.

Exod 12,3. sqq. p. 428,430.
Exod. 15, 22-26. p. 246.
Exod. 18, 14-25. p. 150.
Exod. 19, 4 p. 361.
Kxod. 20, 11. p. 242.
Exod. 20,13-15. p. 208.
Kxod. 24,17. p. 236.
Exod. 53, 3. p. 274.
Nuro. 21,6-9. p. 190, 192.
Deut. 4, 24. p. 236.
Dcut. 4,35. p. 282.
Dent. 5, 17. p. 208.

Deat. 5,19. p. 414.
Deut. 9, 3. p. 236.
Deut.3l, 20. p. 160.
Deut. 32,11. . 364.
Deut. 32, 39. p. 282.
Deul. 33, 17. p. 170.
Jos. 3, 7-17. p. 148.
1 Sara. 10, 1. p. 174.
1 Sam. 16, 13. p. 174.
1 Sam. 16, 14. p. 174.
Job. 1, 7. p. 1!6.
Job. 2, 9. p. 420.
Job. 40, 27.
(s. 40, 34), p. 156.
Psalm. 2, 9. p. 146.
Psalm. 8, 5. 322.
Psalm. 18(19), 2. p. 522.
Psalm. 18
*, p. 468.
Psalro. 18 (li>) 5. p. 146.
Psalm. 18 (19), . i , 6. p. 434.
Psalm. 21 (), 7. . 156.
Psalm. 21 ( 2 , 21, 22. . 134.
Psalm. 23 (24), 7. 9. . 156.Psalm. 23 (24), 8. . 1*6.
Psalm. 23 (1 ), 10. . 136.
Psalm. 28 , 5. 10. . 154, 310.
f
Psalm. 51 (52), 5. . 372.

PsaJm. 54 (3;.), 17. . 154.
Psalm. 81 , 6. . 148.
Psalm. 81 (8fA, 7. . 148.
Psalm. 109 (U0), 1. . 222.
Psalm. 109 iflO), 4. p. 216. 250.
Psalm. 110 (111), 10. p. 280.
Psalm. 117 (118), 19. p. 222.
Psalm. 117 (1181, 20. p. 222.
Psalm. 117 (l I s i , 22. p. 146.
Psalm. 132 (1351, 2. p. 361.
Prov. 1, 7. p. 2*<0, 372.
p
PTOY. 5, 30. p. 546.
Prov. 8, 23-25. p. 242.

Prov. 9, 10. p, 280, 372.
les. 1, 1 p. 242 228.
les. 1, 3. p. 228.
les. 2, 4. p. 248.
les. 5, 7. p. 258.
Ies. 7, 14. p. 166.
Irs. 28, 10. p. 150.
Ies. 28, 16. p. 146.
les. 40, 6. p. 450.
les. 40, 13. p. 174.
lcs. 41, 8. p. \U.
les. 4$, 1, 2. p. 151.
Jes. 45, 5. p. 282.
Jes. 49, 3. p. 154.
les. 49, 15, 16. p. 154.
les. 5S, 8. p. 13.
les. 54, l . p . 162.
Jerem. 1, 5. p. 244.
Ierero, 17, 9. p.162.
lerem. 31. 15. p. 162.
Dan. 2, 45. p. 148.
Dan. 4, 7-9. p. 258.
Dan. 7, 9, 15, 21 p. 280.
Hos. 1, 2. p. 230.
Matth. 2, 1,2. p. 376.
Matlh. 2, 18. p. 162.
Mailh. 5, 10 p, 160, 248.
Mattb. 3, 12. 258.
Malth. 5, 15. p, 144.
Matlb. 5, 18. p. 262, 426.
Mallh. 5, 45. p. 144.
Maltb. 5, 48. p. 196.
Matlh. 7; 3, 4. p. 4/2.
Mattb. 7, 6. p. 160, 468.
Matlb. 7, 11. p, 196.
Matlb. 7, 13, p. 164, 156.
Mallta. 7, 13. 14. p. 166.
Matlh. 7, 14. p. 120.
Mattb. 7, 18. p. 524.
Matlb. 7, 21. p. 158.
Malib. 10, 5. p. 214.
Maith. 10, 27. p. 144.
Malih 10, 31. p. 212.
Matlb. 11, 5. p. 158.
Matth. 11, 14. 15 p. 420.
Maiib. 13, 3-9. p. 160.
Malth. 15, 5, 8. p. 416.
Matih. 13, 9. p. 416.
Mallb. 13, 13. p. 150.
Matth. 13, 29, 50. p. 460.
Malth. 13, 31, 32. 168.
Mallh. 15, 53. p. 152.
Malib. 12, 44. 152.
Matlh. 17, 1. sqq. 316.
Malth. 18, 10. p. 506.
Malih. 19, 17. p. 142, 396, 82-308
Mailh. 20, 22. p. 154.
Mallh. 21, 19, 20. p. 414.
Matlh. 21, 31. p. 158.
Matth. 24, 52. p. 414.
Mattb. 25, 21, 23. 540.
Matlh. 27, 52, 53. p. 558.
Maro. 4, 3 9. p. 160.
Marc. 4, 5, 8. p. 416.
Marc. 4, 9. p. 416.
Marc. 4, 12. p. 150.
Marc. 4, 21. p. 144.
Marc. 4, 31, 52. p. 168.
Ifarc. 9, 2. seqq. 316.

Marc 10, 18. p. 142, 3%.
Marc. 10, 38. p. 154.
Marc. I I , 13, 14, 20, 21.'p. 414
Marc. 15, 28. p. 414.
Luc. 1, 26-38. p. 328.
Luc. 1, 35. p. 286, 374.
3459
Luc. 5, 9. . 348, 160.
Luc. 5, 17. . 258.
Luc. 6, 41, 42. . 412.
Luc. 7, 22. . 158.
Luc. 8, 5 8 160.
Luc. 8, 5, 8. . 416.
Luc. 8, 8. . 416.
Luc. 8, 10. . 150.
Luc. 8, 16. . 144.
Luc. II, 33. . 144.
U c . 12, 5. . 144.
U c . 13, 6. 7. . 414.
U c . 13, 19. . 168.
luc. 15, 4-10. . 532
Uic. 16, 17. . 426.
Lac. 17, 4. . 142.
Lus. 17, 21. . 140, 152.
L'ic. 18, 19. . 142, 144, 396.
Luc. 19, 17. . 540.
Luc. 24, 59. . 410.
Jo. 1, 1-4. . 194.
Jo. 1, 3. 4. . 150.
Jo. 1, 9. . 172, 360
Jo. 2, 1-11. . 152.
. 2, 4. . 576.
Jo. 3, 5, 6. . 422.
5, 6. . 1 i&.
. 3, 8. . 154.
. 3, 14. . 192.
. 3, 17. . 178.
4, 7-14. . 206.
IN
PHILOSOPHUMENA.
Jo. 4, 10, 14. . 172, 230.
Jo. 4, 21-21. . 166.
. 5, 37. . 154.
. 6, 44. . 158.
. 6, 53. . 152.
. 8, 21, . 154.
. 8, 44. . 196.
. 9, 1. . 172.
. 10, 7. . 198.
. 10, 8. . 284.
. 10, 9. . 156.
. 13, 53. . 134.
Jo. 19, 26. . 228.
. 20, 25, 27. 410.
Act. 2, 24. . 206.
Act. 8, 9-24. . 234, 256.
Rom. 1, 19 20. . 444.
Rom. 1, 20-26. . 138.
Rom. 1 27. . 140.
Rom. 3, 13, 14. . 570.
Rom. 8, 11. . 286.
Bom. 8, 19, 22. . 568, 374.
Rom. 9, 5. . 346.
Rom. 10, 18. 146.
Rom. 14, 4. . 460.
Rom. 16. 25. . 284.
1 Cor. 2, 9. 216, 222, 230.
1 Cor. 2, 13, 14. . 158.
1 Cor. 2, 13. . 372.
1 Cor. 2, 14. . 284.
1 Cor. 10, 11. 160.
y
3160
1 Cor. II, 32. . 178, 244.
2 Cor. 5, 5. 422.
2 Cor. 12, 2-4. . 156.
2 Cor. 12, 4. . 374
Gal. 3, 28. . 138.
Gal. 4, 26. . 148.
Gal. 4, 27. . 162.
Gal. 5, 3. . 434.
Gal. 5, 17. . 226.
Gal. 6, 15. . 158.
Ephes. 1, 21. . 570.
Ephes. 2, 17. . 156.
Ephes 3, 3. 5. . 374.
Ephes. 5, '9, 10. . 284.
Ephes. 3, 14, 16-18. . 184.
Ephes. 5, 15. . . 136.
Ephes. 5, 14. . 146.
Phiiipp. 2, 6. 7. . 510.
Philipp. 2, 7. . 206.
Col. 1, 19. . 426.
Col. 1, 26, 27. . 270.
Col. 2, 3. . 370.
Col. 2, 9. . 178, 426, 504.
Col. 2, 11, 14, 15. . 422.
1 Tim. 4, 1-5. . 46, 438.
1 Tim. 4, 3. . 394.
1 Petr. 1, 24, 23. . 238.
2 Petr. 1, 18, 19. . 540.
2 Petr. 2, 22. . 440.
LNDEX L O C O R U M SCRIPTIS PROFANIS.
(nr. 63 Bergk . 835) 152.

AWONTMI . Carmen ignoti auctoris 168, 170.
Versus poetae ignoli in /Esculapium96. Vcrsus in Eleusiniisdictus 164,cf. not.Versus antea iguolf, Parmenidi vel Pampho Atheniensf as ripLi 164.
APPION in Homiliis Clement. Rom. Hom. V i , 3-3, 338,
ARATUS Phaenom. 62,114,116,120, 116,1*2,194, 194, v.
268 sqq., 118, v. 332sgq , 120, v. 353 sqq., 122, 1.
AniSTOTBLES. De Anima , 1, 554. Categ. 5, 350.
AifActEOXTBA
3, 234, i , 23, 236, i , 24, 380, i , 23, 1,2, 598, 402, , M ,

402, 404, i , 26, 1, 404, i , 26, 2, 406, , i , 26. 3, 408, i , 28,
1, 432.
JUSTINUS GNOSTICCS. Fragm. 216, 24-30.
(LIBER B A R O C B ) - 218,228, 228, 230.
l o . LAUR. PHILADELPB. LTDUS De Mensibus. I I , 2, p. 38
ed.Rcether, 320.
MARCUS CWOSTICUS Fragm., 298. 502, 344.
Mowowus. Fragmeota, 424, 430. Ep. ad Theophrast.,
CLEMENS ROMANLS (V. Appion.) Ep. 11,12, 138. Hom. 430,432.
5, 52, 136.
DRMOCMTCS fed. Mullacb ) III. 50, p. 174.428.
NAASENI. Hymnus ., 132, 174, 176,

Fragmenta, 132.134,136, 138, 142, 144, 146,148, 148,
150, 160, 160,168,172, 174.
ELCHASAITJB Fragmenta, 466, 470.

EMPEDOCLES, 14, 144, 240, 264, 386, 588, 384, 386,"
590, 392, 396, 500.

EPIPHANBS Valentintanns. Fragmeot.292,294.
EOBIPIDKS. Hymn. Fragm., 498.
EVAFCGKLKJII sec. TROMAM(?) 140. 142.
HERACLITUS. 164, 190, 442, 444, 446. 448. 450.
HERODOTUS. IV, 8-10. 216, 218, vi, 20, 212,79-214,89.

^HESIODOS Theog. 108 sqq., 46 , 79. 125 sqq , 748,
HIPPOCRATES, 142.
HIPPOLYTUS. De Christo et Antichr , . 2, 540. Adv.

Platoo. decausa universi (p. 220 Fabr., p.68 Lagarde),
544.
HOMBRCS. II, , . 350 et alibi, 148, , v. 99, 498,
xiv, v. 201, 148, 424, xiv, v. 246, 148, 424, xv, v. 5638, 210, xv, v. 189, 150, 210. Odyss. iv, v. 384 sqq ,
162, v, v. 184-186, 190, v, v. 185-187, 210, vn, v. 36,
562, x, v. 304 sqq , 246, , . 1, 2, 144, xxiv, v.
2-4, , v. 5, xxiv, v. 6 sqq., 146, xxiv, v. 9 sqq ,
ORACULA SIBYLLINA. 188, 190.
jt. Fragm., 178, 188,190, 190, 194, 196, 198,

Ex libro Peralarum, qui inscribilur Prortstii, 181. 188.
PINDARUS. Hvmn. in Jovem Ammonem, 154,136
PLATO. Cliloph, p. 407 I\56, lpp. n, p. 312 D sqq.,
288, 290. Legg. iv, p. 713 B, 32. Phaedr. p. 2>b. 34; p,
248, 36; p. 249 B,26*> Republ. x, p. 617 fc, 56. Tim. p.
21 sqq., 258. 260, p. 36C, 64, p. 41 A, 32, p. 53, C, 42S.
PLUTARCRGS. De animae procrcalione in Timaeo Platonis
p. 1012, 260.
PTOLEMUS EJVSQVK scnoLA. Fr.gm., 294, 296,
PYTBAGORICI. Jusjurandum, 260, 282, Symbola, 266,
268.
SETBIAM Fragm. (Paraphrasis Seth) 200, 206, 208,
212, 214.
SEXTUS EMPIRKXS Adv. Mathem., 50, 52, 56, 60, 62,
95. 180, 182,Adv. Phvs.,496, 500.

SIMON MACUS. Fragmenta, 124, 126, 236,238.Beve-
latio magna. 240, 242. 248, 250, 252,

TBROOORETCS. Fab. h.er., 502, 506.
Fl. JOSEPHUS. Bell. lod. n, 8,2-14, 470, 470, 8.

VALEKTINIANI. FragmenU, 270, 272 174, 274, 276,
!EEK>EUS. Adv. hier. . II, 2,5, 292. 294, , II, 5, 294, 282, 286, 286, 288. Psaimus ValeRtini, 290
i , 12, 294, 296. f, 18, 1, 502, 544, l , 25, 1, 254, 256, i,25,
XEXOPBANES. Fragmenta, 28, 40K
LNDEX
364.
26.
NOMINUM,
" 192, 206.

vel 206 , 282,
370, 552.
572.
; 218.
(uomcn) 74.
3461
486.
116, 118, 4 2 , 436, 452,
206 , 220 , 224,228 , 286, 570,
432.
*132, 454, 156, 446, 448,
450, 156, 464, 502.
468.
502.
554.
186.
56.
218.
138.168.
186.
256.
162.
(nomen) 78, 80.
78.
584,500.
86, 182, 268.
14, 108, 112, 156,142,
144, 190, 258, 546, 4), 470,
486, 491, 532, 534, 536 , 544.
162, 404.
26, 124, 148, 150, 168,
190, 192 , 378, 428, 522, 526,
532.
190.
31, 42, 124.
12.
48.
534, 544.
172.
62.
186.
168.
154.
186.

42.
42.
42.
2.
48.
594.
154.
(nomen) 78.
^ 44, 60.
^ 462, 470.
136.
218.
' 212.
" 78.
" (nomen) 78.
188.
" 152.
2 , 2 4 .
" ( 20.
^ 500.
^ 2. 46, 498.
16.
2, 18, 20.
122, 121.
( )
210.
456.
580.
286.
186.
* 462.
546, 410,524.
24.
96.
66, 68.
186.
3463
1NDICES
554.
U2, 114, 116, 118, 420,
122
424, 522.
286.
" 70.
186.
( ) 66.
12.
2. 16, 58 , 40,258,
546, 548, 350, 552, 554, 556,
558, 560, 562, 566, 368,500.
548.
156.
" 118.
120.
420,
420.
594.
186.
" 98.
552.
2, 24, 50.
66, 6 8 , 7 0 .
14.
544.
'.
; 96.
156, 458,140,468, 472,
514.
394.
78.
(nomen) 78. .
486.
208.
138, 164, 468, 486.
230.
486.
66 , 70, 138, 224, 226,
( ) 464.
248.
(nom*n) 78.
78. 186.
( ) 234 , 256, 250.
218, 224,226, 518.

26, 174.
108, 494.
170.
208.
594,
216, 218, 220, 224, 226,
226 , 228. 250, 518.
344,546,348. 354,556,
360, 362, 364, 366, 568, 378,
580. 514, 516.
280, 282.
218.
186.
152.
218.
186.
154.
102.
186.
44.
2, 44,46.
186.
164.
164.
406, 526.
2(8, 528.
46, 48.
152.
488, 228.
248.
172, 222.
52.
152, 150, 216.
48, 136.
( .* 254.
184.
176, 408.
102.
174,322,434,492
26.
228,
186.
44. \
532
12.
186,209.
2, 26, 500.
^ 26.
136.
186.
82, 180, 268,
266.
556.
12.
288, 290.
208.
410, 412,420,424, 11
116, 122,194.
12, 44, 46.
290.
552.
406.
546, 406, 516.
532.
186.
412, 456.
170. 218, 220,222, 224
226, 228, 230, 244, 246, 518,
300, 344.
102.
486.
" 78.
(nomen) 7 4 , 76, 78.
2.
2fc
252, 254, 256.
136, 164, 208.
146,162, 164.
208.
120.
> 186,236.
2, 6,8, 48, 80, 118,120,
424, 150, 134, 144. 150, 152,
16F, 190, 214, 252, 234,258,
260, 346, 398. 408, 424. 450,
432, 444, 470, 484, 492, 49*,
496, 532, 551, 536.
234.
214, 258, 526. 534.
218, 220, (bis) 222, 224.
() 226, 228, 250, 516,518.
2, 14, 16,208,210,
266, 546, 38% 38*, 588, 390,
392, 594, 3stf, 398, 498. 500.
116, 418% 422, 194.
138, 188.
440,528.
* 96.
2, 40, 42, 50*.
292.
3463
" 48.
12.
466.
186.
148.
118.
66, 70, 118, 144, 146,
152.
141.
186.
412, 432, 434, 530.
12.
48.
216.
120, 148, 190,
246.
188.
188.
472 , 486.
122,192, 194, 206, 220, 224.
60.
172.
186.
498.
18.
544.
12, 14, 78.
(noineii) 78.
172, 174, 222.
4 8 , 182,
14, 498.
14,46.
12. 260.
12.
150.
; 32. 34, 46,48, 66,68. 70,72,
122, 136, 168, 256, 384, 500.
440, 450, 456.
482.
2, 2, 40.
84, 182, 268.
186.
186.
20.
420,
438, 462, 466, 470, 530.
48.
172, 198.
( ) 300.
412, 450.
: 2. 16, 190, 440, 442,
444, 446, 448.
14, 498.
( ) 236.
438, 442.
*232, 270, 286.
216, 218, 226, 230, 518.
" 384, 500.
120, 130 , 214 , 216,
3464
P H 1 L Q S O P H U M E N A .
48.
405.
346, 438, 458, 526, 550.
(alius) 406.
() 406, 526.
450.
188.
154.
46.
254.
40,142.
I
156, 192, 208, 288, 570,
532.
131,
502.
116.
96.
48, 184.
136.
122.
188.
206, 534.
134, 170.
162.
166, 492.
282.
( ) 274,
( ) 162.
" 186.
132, 152, 156, 174, 226,
228, 278, 284, 286, 288. 312,
324, 326, 328, 354), 574. 578,
596, 598, 400, 402, 404, 406,
408, 422, 424 , 502, 516, 518,
520, 526, 530.
284, 108.
(lilius Nuu) 148.
188.
" 14.
376.
2, 26, 41, 412, 544.
*? 186.
150.
148, 150, 406, 422,
470.
238, 532.
254, 532.
346, 400, 406, 486.
254,-380, 382 410, 434,
440, 454, 470, 482, 486, 488,
490 492.
130, 214,216,218,232,
516, 518.
432.
68.
498.
" 498.
; 142.
" 2.
" 30.
188.
206, *88 , 370, 532.
. 178, 192, 226, 504, 518. 356.
218.
142, 144,186.
' 192.
4 8 , 90, 192, 218, 226,
2, 16, 416.
228, 238, 274, 518.
, 186.
5, 12, 286.
8.
184.
286.
2,16, 24, 470, 498.
88, 180, 268.
8, 170, 498.
408.
552.
.
116, 420.
48.
531.
192, 226, 398, 404, 518,

526.
534.
m
532.
139,
192, 206.
532.
438.
452, 498.
46.
396.
438,440, 450, 452,451,
456, 458, 462, 464. 528 530.
462.
152.
186.
218.
84, 88, 182, 298.
346, 398, 406.
452, 454, 456,
48,182, 502.
186.
122.
218.
150.
186.
182.
186, 208.
2. 14, 46, 544.
346, 408, 524.
546, 404,406, 526.
122.
122,124, 184,
\ 154.
24.
20, 500.
458, 440, 450,528.
186.
48.
72, 252, 544.
28. 498.
451, 456.
138, 186, 208.
154, 168.
156.
170,126.
154.
186.
48.
80. 180,182. 268.
8.
48, 66, 72, 168,184, 19<
12,
48.
516.
152.
144.
456.
120.
120, 122.
28.
120, 022.
218.
486.
544.
188.
532.
500.
148.
2, 26.
62, 84, 88, 268.
188, 228.
116.
346
208.
$ /50.
i^Ji^b4B,4iO.
h*** * *
Jtf
438. 440, 448, 528, 450.

438,
& 48.
48.
460, 532, 534.
3
.
* * * . ' 436, 5*8.
2,22, 50, 58, 60, 68, 23*.

258, 260,286, 268, 270, 288,
290,562. 454, 470, 500,
258, 270.
32. 232.
208.
78.
(nomen) 78.
S*
582, 500.
452.
184.
16.
?186.
594, 596.
186.
228.
412, 456, 528.
186.
184.
162.
(astronomns) 72.
(gnoslicu) 252, 270,
286, 292. 294.
186.
2, 8, 10, 12. 14, 16,
'46,124.126.258.260.262,264.
266, 270, 550, 432, 470. .
,
8.
14, 268.
252.
258, 266, 2G8, 270,
288, 550, 464.
14, 46 ,
544.
180, 252.
258> 260, 264, 270,
282.
14.
66, 68.
12.
> 42.
2.
42.
2,28, 498.
28, 498.
78, 346, 348.'

W.
^
404. 4f6\ 516, 518, 520, 526. (noineii) 78, 80.
186.
420.
. 4 150.
" 500.
134, 502.
186.
134, 456.
46.
346, 392, 294, 396, 398, " 148, 150, 210, 444, 498.
408, 410, 412, 432, 524, 526,
186, 226,518.
( ) 382, 524
28.
594.
150, 208.
(evangelisla) 562 ( - " 142. 144, 168, 186.
594.
186.
(g*iosiicus) 252, 296, 298, OG 186.
502. 308. 310, 312, 544.
126, 128, 232, 258,
556.
260, 270, 282, 288, 290 , 292,
(sc. ) 208, 210.
300, 544, 412, 452, 512, 514,
186.
522.
184.
454, 456.
28.
52, 48.
406, 528.
186.
346, 580.
186.
78.
118, 120, 112, 194.
(nomen) 78.
458.
156, 550 , 5 5 2 .
554.
498.
550.
186.
170.
186.
156.
102.
156, 165.
170.
62,84, 88, 180,268.
8, 170, 498.
462.
186.
468.
218,
552.
188.
594.
156.
(nomen) 78.
46, 48.
186.
2, 26.
186.
162.
28.
412, 424, 450, 4 5 2 , 5 2 2 . (nomen) 76, 78.
48,158,168, 186.
412, 456,528.
(aposlolus) 140, 596, 400, 48, 168.
102.
454.
( .) 438.
596.
. 158, 392, 436.
256, 440, 452, 454, 461.
46.
48.
130, 208.
136.
186.
258.
186.
116, 150, 192, 206, 220, 22.
450, 456, 458.
226, 236, 242, 244, 246, 252, 150, 188,502, 506.
472, 488, 490, 491
316, 344, 360, 370, 408, 410, 52, 176, - 218.
450, 370,490, 518.
182,194, 198, - 532.
160, 190, 192, 196, 220,
184, 60.
222, 256, 274, 280, 288 , 370,
234, 256, 490.
184.
414, 418, 428. 520, 522. 526, 48, 182, 502.
8, 12, 66, 260.
540.
152, 168.
96.
4 0 , 174.
454, 456. _
132,170, 218, 220,224, 226, 348, 356.
(nomen) 76.
228, 230.
218.
108, 212, 214.
582, 402.
130, 132, 170, 176, 122.
546, 580, 582.
502.
138, 164.
150.
258.
186.
546, 548.
226.
(apostolus) 258, 400.
252, 292.
; 188.
144.
138.
532.
46.
186.
150.
; 404.
34C7
552.
206, 214.
150, 198, 210, 214, 506,
510.
6\ 206.
206, 552, 554.
462.
290.
120.
482,
594.
546.
(llagu*) 124, 126,128, 252,
254, 256, 240, 242, 248. 250,
252, 256, 258, 408, 510, 512.
254.
6 256, 254.
* , 470.
146.
86, 268.
218.
216,
546.
440, 528.
462.
186.
258, 470.
186.
548.
, 118. 194.
254.
68.
486.
190, 210.
2. 14. 40, 496.
380, 462.
28.
28.
>,
*, 16, 24,50, 290,
412.
454.
5468
PHILOSOPHUMENA.
44.
? 186.
48.
96.
412, 452, 522.
82, 180 , 268.
48, 498.
596.
172, 212, 222.
188.
258.
60, 86,180,268.
462, 468.
6.
186,208.
60.
12.
254.
?186.
254.
456.
; 60, 86,268.
48.
? 186,
362.
552.
218.
472. 488, 490.
170.222.
) 156.
96.
410, 524.
156.
186.
208.
20,
170.
48.
120.
162, 254.
554.
452, 454.
140, 142, 154, 156, 158,
160, 162, 166, 168, 412, 456,
528.
52, .
62, 184.
182.
vel 52 54, 56,
58, 60. 62, 156,180, 494, 532,
554,556, 544.
206, 554.
554.
552.
554.
46,48.
550.
516.
184.
554.
) 524.
vel 112,
174, 270. 456 . 454, 458.
120. 154, 140, 146, 176,
178, 182, 184, 236 , 258, 260.
276, 278, 284, 286, 288, (plur.)
524, 15, 526, 550, 244 , 548,
556. 572, 582, 598, 400, 404,
406, 408, 410, 412, 454, 438,
442, 448, 460, 464, 492, 504,
512, 524, 526, 528, 550. 544,
546.
512, 550, 450
2, 40.
156.
552.
48, 424, 498.
ORDO RERUH
QUJE
TOMI
X V IP A R T E T E R T I A
CONTINENTUR
ORIGENES.
BEIAPLORUM
QUJB
Liber Ezechlelis.
2400
Codex Syriaco-Hexapltris AmbrosiaDO-MediolanensU.
2692
Propbetia Hezechlelis.
Monitum io Dauielera.
Testimonla de codice Chisiano.
Baniel jaxu LXX.
Daniel juxia TheodoUoneeo.
In Propbetaa Minoxes mooilom.
Osee.
PMILOSOPHUMKHA
Pmfatto Emman. Milleri.
Prcfalio l.ud. Duockeri.
irgomenta librorum.
LlBER PRIMUS.
LIBER IV.
UBER Y.
3693
3766
2768
3774
2839
2939
SUPERSUNT.
Amos.
Abdias.
Jooas.
Michsas.
Nahum.
Habacuc.
Sophonias.
Aggeus.
Zacbariat.
srrc OMNIUM H&RBSIUM

5009
5015
3015
5017
50
5134
2954
9970
3970
3974
2983
3984
.3998
3003
3004
RBFUTATIO.
SM5
533
8517
55
5413
LIBER VI.
LIBER VII.
LIBER VIII.
LIBER IX.
UBfiR X.
F I N I S P A R T I S T E R T I J E 1 D E C I M I
SEXTI.
Parisiis. x typis NIGNE.
3 2044 073 501
s TH!S V0LL;.'E
DOES NOT C i r ^ i E
OUTSIDE THZ L;L::;.r.Y
223
This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project
to make the worlds books discoverable online.
It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge thats often difficult to discover.
Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this books long journey from the
publisher to a library and finally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.
We also ask that you:
+ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-commercial purposes.
+ Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Googles system: If you are conducting research on machine
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.
+ Maintain attribution The Google watermark you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.
+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we cant offer guidance on whether any specific use of
any specific book is allowed. Please do not assume that a books appearance in Google Book Search means it can be used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.
About Google Book Search
Googles mission is to organize the worlds information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers
discover the worlds books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web
at http://books.google.com/

PG016 3

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

PG016 3

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

c:

TRADITIONIS PER QUINDECIM PRI

riJS ECCLESIASTICiE RAMOS BDITORB.

NEMPE L A T I N A , ALIA GK.ECO-I.AT

SEB BIBLIOTHECA DNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA,

ss. PATMi, wotorii sgriptorikhi ecclesiasticorii,

31VB LATlIfORUM, 8IVB GR JSCORUM,

E X S T I T E R E MOINUMENTORUM CATHOLICJE TRADITIONIS P E R QULNDECIM PRIMA

SKRIES GRiECA PRIOR,

Bibllothectt clcri nnlvrreee,

GRMCM TOMUS XVI.

SMCULOM III. ANNOS 858.

BT CODICIBUS MANU BXARATIS, GALUCI8, ITALICIS, GERMANICIS ST

ANGLICIS COLLECTA ATQUB ADNOTATIONIBUS ILLUSTRATA, CUM COP10SI5 INDICIBUS, VITA

DD. GAROLl ET CVROLI \1NCEI\TII DELARllE,

RECOGNOSCENTE J.-P. MIGNE,

HUlC YOLCWNI ACCBDIT

VBNEUHT 9 VOLUMINA 95 FRAHCIS GALLICIS.

E T VBNIT APDD J.-P. MIGNE E D I T O R E U ,

y\X DICTA WAMBOISE, OLIM PROPE PORTAM L U T E T I A PARISIORUM V L L G O tTKMFER

Hexaplonjm q a supetwnt lcontinuatao et

Pariaiis. Ex Tvpis MIGNE.

HEXAPLORUM QVJE SUPERSUNT.

Tkeiiereu ediu ta Ezeckielem.

EZECHIELIS CAPUT PRIMUM.

Veetigium autetn pedum eorum

6. Et qualuor ato uni.

7. Et cmra eorum crura recla.

8. 9. Partim vaeat, partim non

11. E l lacies eorum.

HEXAPLOHUM QILE SUPERSUNT.

rten Vrp anAa mrr-STps 24

Notae et variae lectiones a d cap. i Ezecbielis.

. 3. . Ms. Jes., cum asterisco. [Iiemque C

Notoe et v a r i lecliones ad cap. I Ezechielis.

. 1 0 . ', \ . C cum Alex., \ .

man vertimvK, Aquila hyacimhum posait, qui lapit

: mn ovn nrrrj^rjms 4,3

tVSV ^rrH ',

10. Et scriptum erat in ea crcalio et collalio, et eriu

NoifB el varieB lectiones a d c a p . II Kzechielis.

. 3 4. ., \ ctc. Ms. Jcs.

7. Timeani. Reiifui, cetseat.

10. Lamenlatio et carmcn et v

Notffi et v a r i lectiones ad cap. 11 Ezechielis.

Coroplul. babeiit pro .Lecliones w u w i l c s . V. 3. 0 \ . C, . , ut

Quia Don admonuisli mm.

Not el rsrto lectiones ad cap. 111 Ezechielis.

EZECHIELIS CAPUT 10.

Sebotiou, 4% 6> \ - tionem vocis ^. Item Drnsius : Quid sit

15. TIiel abib.

dulcescen*. . , , dulcedine. IDBM.

Deas. ', . 0 eum Atex., A l d . ei Gomplat.,

13. Pauem suum pollulam.

15. Fimiiin boum.

15. Siercora bouin.

MotBD et variffi leciiones ad cap IV Ezechielis.

EZECIIIELSS CAPUT IV.

16. Firmameulum panis

Notee et vari lectiones ad cap. I V Ezechielis.

. 4. ', \ . Sic eliam

sime perlraclai in Gommenlario, dicitque posl atia

11. Abominalionibus luis.

KVI STO STD 3 18