You are on page 1of 1107

Refenerces

: Bible , Myanmar Bible CD-Rom


Please Contact to comment : wayofheaven09@gmail.com

THE HOLY BIBLE


CONTAINING THE

OLD AND NEW TESTAMENTS


TRANSLATED INTO THE BURMESE
FROM

THE ORIGINAL TONGUES


By Rev. A. JUDSON, D.D.

a[NAJ? a[voygVdawmfrS jrefrmbmomtm;jzifh? q&m,k'oef


teufjyefyHkESdyfaom

"ra[mif;usrf;ESifh "ropfusrf;
wnf;[laom

xm0&bk&m;\

ormusrf;/

"ra[mif;usrf; 39 usrf;wdkY\ trnfemrrsm;


1/
2/
3/
4/
5/
6/
7/
8/
9/
10/
11/
12/
13/
14/
15/
16/
17/
18/
19/
20/
21/
22/
23/
24/
25/
26/
27/
28/
29/
30/
31/
32/
33/
34/
35/
36/
37/
38/
39/

urmOD;usrf; u
xGufajrmuf&musrf; xG
0wfjyK&musrf; 0wf
awmvnf&musrf; awm
w&m;a[m&musrf; w&m;
a,mIrSwfpm a,mI
w&m;olBuD;rSwfpm olBuD;
kowK k
"r&mZ0ifyXrapmif
1 &m
"r&mZ0if'kwd,apmif
2 &m
"r&mZ0ifwwd,apmif
3 &m
"r&mZ0ifpwkwapmif
4 &m
&mZ0ifcsKyfyXrapmif
5 &m
&mZ0ifcsKyf'kwd,apmif
6 &m
{Z&rSwfpm {Z
ae[rdrSwfpm ae
{owm0wK {o
a,mb0wK a,mb
qmvHusrf; qm
okwHusrf; ok
a'oemusrf; a'
a&SmvrkefoDcsif; oD
a[&Sm,tem*wdusrf; a[&Sm
a,&rdtem*wdusrf; a,
a,&rdjrnfwrf;pum; jrnf
a,Zausvtem*wdusrf; a,Z
'Ha,vtem*wdusrf; 'H
a[ma&Stem*wdusrf; a[m
a,mvtem*wdusrf; a,mv
tmrkwftem*wdusrf; tm
MoA'dtem*wdusrf; Mo
a,me0wK a,me
rdumtem*wdusrf; rd
em[Hktem*wdusrf; em
[AuKwftem*wdusrf; [A
aZzedtem*wdusrf; aZ
[*Jtem*wdusrf; [*J
Zmc&dtem*wdusrf; Zm
rmvcdtem*wdusrf; rmv
7

urmOD;usrf;/
Genesis.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

16 17 18 19 20
26 27 28 29

30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

urmOD;usrf;/
Genesis.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1
tptOD; bk&m;ocifonf aumif;uifESifhajrBuD;ukd zefqif;awmfrl\/1;2 ajrBuD;onf tqif;oPmefr&Sd? vGwfvyfv[mjzpf\/ eufeJ&mt&yfukd arSmifrkdufzkH;vTrf; bk&m;ocif\0dnmOfawmfonf
a&rsufESmjyifay:rSm vIyf&Sm;awmfrl\/
1;3
bk&m;ocifuvnf;? tvif;jzpfap[k trdefYawmf&Sd tvif;jzpfav\/1;4
xkdtvif;aumif;onfukd bk&m;ocifjrif? tvif;ESifharSmifrkdufukd ykdif;jcm; cGJxm;awmfrl\/1;5 tvif;ukd aeY[laom trnfjzifh4if;? arSmifrkdufukd nOfh[laomtrnfjzifh4if;? ac:a0:orkwfawmfrl? nOD;ESifh eHeufonf yXr
aeY&ufjzpfav\/
1;6 wzef bk&m;ocifu? a&tv,f rkdCf;rsufESmMuufjzpfap? a&ESifh a&csif; jcm;em;ap[k trdefYawmf&Sdojzifh?1;7
rkdCf;rsufESmMuufukd bk&m;ocif zefqif;awmfrl? rkdCf;rsufESmMuufatmuf &Sdaoma&ESifh? rkdCf;rsufESmMuuftay:&Sdaom a&ukd
ykdif;jcm;awmfrlonftwkdif; jzpfav\/1;8
rkdCf;rsufESmMuufukdvnf; rkdCf;aumif;uif[laom trnfjzifh bk&m;ocif ac:a0:orkwfawmfrl? nOD;ESifh eHeufonf 'kwd,aeY&uf
jzpfav\/
1;9 wzef bk&m;ocifu? rkdCf;aumif;uifatmuf&Sdaom a&pka0;ap? ukef;ay:ap[k trdefYawmf&Sdonftwkdif; jzpfav\/1;10 ukef;ukd ajr[laomtrnfjzifh4if;? a&pka0;&mukd yifv,f[laomtrnfjzifh4if;? bk&m;ocif ac:a0:orkwfawmfrl? xkdtrIt&m
aumif;onfukd bk&m;ocifjrifawmfrl\/
1;11 wzef bk&m;ocifu? ajronfjrufyifukd4if;? pyg;oD;ukdjzpfapaompyg;yifukd4if;? ajray:rSmrsKd;aphygvsuf opfoD;rsKd;ukd jzpfapaom
opfyifukd4if;? aygufap[k trdefYawmf&Sdonftwkdkif; jzpfav\/1;12 ajronf jrufyifukd4if;? pyg;oD;rsKd;ukd jzpfapaompyg;yifukd4if;? rdrd rsKd;aphygvsuf opfoD;rsKd;ukdjzpfapaom opfyifukd4if; aygufap
\/1;13 xkdtrIt&m aumif;onfukd bk&m;ocif jrifawmfrl? nOD;ESifheHeufonf wwd,aeY&uf jzpfav\/
1;14 wzef bk&m;ocifu? aeYESifh nOfhukd ykdif;jcm;apjcif;iSg rkdCf;aumif;uif rsufESmMuuf tvif;tdrfwnfap? edrdwfvuPm? csdef;csuf
aomtcsdef? aeY&uftykdif;tjcm;? ESpftykdif;tjcm;bkdY jzpfap/1;15 rkdCf;aumif;uifrsufESmMuufwnf ajrBuD;vif;p&m tvif;tdrfjzpfap[k? trdefYawmf&Sdonftwkdif;jzpfav\/
1;16 xkdokdY bk&m;ocifonf tvif;tdrfBuD; ESpfvkH;wnf;[laom? aeYukdtkyfpkd;&aom tBuD;wvkH;? nOfhukdtpkd;&aom ti,fwvkH;ESifhwuG
Mu,frsm;wkdYukd zefqif;awmfrl NyD;vQif?1;17 ajrBuD;vif;apjcif;iSg4if;? aeYESifhnOfhukd tkyfpkd;
1;18 tvif;ESifharSmifrkdufukd ykdif;jcm;apjcif;iSg4if;? rkdCf;aumif;uifrsufESmMuuf bk&m;ocifxm;awmfrl\/ xkdtrIt&maumif;onfukd
bk&m;ocifjrifawmfrl?1;19 nOD;ESifheHeufonf pwkwaeY&ufjzpfav\/
1;20 wzef bk&m;ocifu? touf&SifvIyf&Sm;wwfaom wd&pmefwkdYukd a&onf rsm;jym;pGmarG;bGm;ap/ iSufwkdYvnf; ajray: rkdCf;aumif;
uifrsufESmMuufjyif0,f ysHap[k trdefYawmf&Sd\/1;21 xkdokdYvQif a&onfwd&pmeftrsKd;tvkduf rsm;jym;pGmarG;bGm;? ig;BuD;tp&Sdaom touf&Sif vIyf&Sm;wwfaomwd&pmeftaygif;wkdY
ukd4if;? ysHwwfaomiSufrsKd;taygif;wkdYukd4if; bk&m;ocifzefqif;? xkdtrIt&maumif;onfukd jrifawmfrl\/1;22 bk&m;ocifuvnf;? rsm;jym;pGmarG;bGm;Muavmh/ yifv,fa&rsm;ukd jynfhapMuavmh/ iSufwkdYvnf; ajray: rsm;jym;apownf;[k
xkdwd&pmefwkdYukd aumif;BuD;ay;awmfrl?1;23 nOD;ESifheHeufonf yOraeY&ufjzpfav\/
1;24 wzef bk&m;ocifu? ajronf touf&Sifaom ow0grsKd;wnf;[laom om;,OfwkdYukd4if;? wGm;wwfaom wd&pmefwkdYukd4if;?
om;&JrsKd;wkdYukd4if;? arG;bGm;ap[k trdefYawmf&Sdonftwkdif; jzpfav\/1;25 xkdokdY bk&m;ocifonf om;&JrsKd;? om;,OfrsKd;? ajray:rSm wGm;wwfaom wd&pmefrsKd; taygif;wkdYukd zefqif;? xkdtrIt&m
aumif;onfukd jrifawmf rl\/
1;26 wzef bk&m;ocifu? igwkdYykHoPmefESifhwnDwoPmefwnf; vlukdzefqif;MupkdY/ olonfyifv,fig;wkdYukd4if;? rkdCf;aumif;uifiSuf
wkdYukd4if;?om;,OfwkdYukd4if;? ajrwjyif vkH;ESifhwuG? ajray:rSm wGm;wwfaomwd&pmeftaygif;wkdYukd4if;? tkyfpkd;ap[k trdefYawmf&Sd\/1;27 xkdokdY bk&m;ocifonf rdrdykHoPmefESifhtnD vlukdzefqif;awmfrl\/ bk&m;ocif\ ykHoPmefawmfESifhtnD vla,mufsm;? vlrdef;rukd
zefqif;NyD;vQif?1;28 tcsif;wkdY? rsm;jym;pGmarG;bGm;Muavmh/ ajrBuD;ukdjynfhap EkdifMuavmh/ yifv,fig;wkdYukd4if;? rkdCf;aumif;uifiSufwkdYukd4if;?
touf&Sifajray:rSm vIyf&Sm;wwfaom wd&pmef taygif;wkdYukd4if; tkyfpkd;Muavmh[k rdefYawmfrl? olwkdYukd aumif;BuD;ay;awmfrl\/
9

1;29 bk&m;ocifuvnf;? MunfhIavmh/ ajrwjyifvkH; pyg;oD;ukdjzpfapaom pyg;yiftrsKd;rsKd;wkdYukd4if;? rsKd;aphukdjzpfapaom


toD;ESifhjynfhpkHaom opfyiftrsKd;rsKd;wkdYukd4if;? oifwkdYpm;p&mbkdY igay;\/1;30 ajrom;? rkdCf;aumif;uifiSuf? touf&Sif ajray:rSmwGm;wwfaomwd&pmef rsKd;taygif;wkdY pm;p&mbkdY? jrufyiftrsKd;rsKd;wkdYukd
igay;rnf[k rdefYawmfrlonftwkdif; jzpfav\/1;31 bk&m;ocifonf rdrdzefqif;orQaom t&mwkdYukdMunfhIvQif? tvGefaumif;onfukd jrifawmfrl? nOD;ESifh eHeufonf
qXraeY&ufjzpfav\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2

xkdokdY aumif;uif ajrBuD;ESifhwuG? cyfodrf;aomwefqmwkdYonf NyD;pD;vsuf&SdMu\/owraeY&ufa&mufvQif? bk&m;ocifonfzefqif;aomtrIukd vufpowfawmfrlcJhNyD;onfjzpf? zefqif;orQaom trIt&mwkdYonf


NyD;pD;NyD;rS? xkdowraeY Nidrf0yfpGmaeawmfrl\/2;3 xkdowraeYukd bk&m;ocifonf aumif;BuD;ay; oefY&Sif;apawmfrl\/ taMumif;rlum;? zefqif;jyKjyifawmfrlaom
trIt&mtvkH;pkHwkdYonf NyD;pD;aomaMumifh? xkdaeY&uf Nidrf0yfpGmaeawmfrl\/
2;4 taMumif;t&mum;? xm0&t&Sif bk&m;ocifonf aumif;uifESifhajr BuD;ukdzefqif;awmfrlaomaeY? zefqif;&mumv
aumif;uifESifhajrBuD;\rlv twKywdaywnf;/2;5
ajrv,f,mysKd;yifraygufrSD? v,f,m pyg;yifrBuD;yGg;rSD? tyif&SdorQwkdYukd zefqif;awmfrl\/ xkdtcg xm0&t&Sifbk&m;ocifonf
ajray: rkdCf;ukd &Gmapawmfrrlao;/ ajrvkyfaomvlvnf; r&Sdao;onfjzpf?2;6 ajrrStckd;taiGUxGufojzifh ajrwjyifvkH;ukd pkdapav\/
2;7 xkdaemuf? xm0&t&Sifbk&m;ocifonf ajrrIefYjzifh vlukdzefqif;? ol\ESmacgif;xJokdY Zd0toufukd rIwfawmfrlvQif? vlonf
touf&Sifaomow0g jzpfav\/
2;8 xm0&t&Sif bk&m;ocifonfvnf; ta&SUrsufESm? 'ift&yf O,smOfukdpkdufysKd;NyD;vQif? zefqif;awmfrlaomvlukd xkdO,smOf
ae&mcsawmfrl\/2;9 xkdajrxJu tqif;vS? pm;bG,faumif;aomtyiftrsKd;rsKd;ukd xm0&t&Sif bk&m;ocif aygufapawmfrl\/ xkdO,smOftv,f
toufyifvnf; &Sd\/ aumif;raumif;ukd oduRrf;&mtyifvnf;&Sd\/
2;10 xkdO,smOfukd pkdapvkdaomiSg jrpfwjrpfonf {'ift&yfxJupD;xGufojzifh? O,smOfjyifrSm av;jzmuGJ jrpfrav;oG,fjzpfav\/2;11 yXrjrpfum; zdIeftrnf&Sd\/ xkdjrpfonf a&T&Sdaom[m0dvjynfem;wa&SmufvkH;ukd pD;oGm;av\/2;12 xkdjynfrSjzpfaoma&Tonf aumif;vS\/ Aa"vopfap;ESifh &S[Hausmufvnf;&Sd\/2;13 'kwd,jrpfum; *d[keftrnf&Sd\/ xkdjrpfonf uk&Sjynfem; wa&SmufvkH;ukd pD;oGm;av\/2;14 wwd,jrpfum; [d'auvtrnf&Sd\/ xkdjrpfonf tmI&dwkdif;ta&SUokdY pD;oGm;av\/ pwkwjrpfum; Oz&wftrnf&Sd\/2;15 xkdtcg xm0&t&Sifbk&m;ocifonf vlukd,l {'ifO,smOfukd jyKpkapmifhaeapjcif;iSg xm;awmfrl\/2;16 xm0&t&Sifbk&m;ocifuvnf;? aumif;raumif;ukd oduRrf;&mtyifrSwyg;? xkdO,smOf&SdorQaom tyifwkdY\toD;ukd oifonf
pm;&aomtcGifh&Sd\/2;17 xkdtyif\toD;ukdum; rpm;&/ pm;aomaeYwGif {ueftrSef ao&rnf[k vlukdynwfxm;awmfrl\/
2;18 xm0&t&Sifbk&m;ocifuvnf;? a,mufsm;onf wa,mufwnf; raeaumif;? olESifhawmfaomtaxmuftrukd olUbkdY
igvkyfOD;rnf[ktBuH&Sdawmfrl\/2;19 xm0&t&Sifbk&m;ocifonf ajrwd&pmefwkdYESifh? rkdCf;aumif;uifiSuftaygif;wkdYukd ajrjzifhzefqif;awmfrlNyD;vQif? vlonf
tb,fokdYac:a0:orkwfrnfukd odjcif;iSg? vl&Sd&mokdY aqmifcJhawmfrl\/ vlonfvnf; touf&Sifaomow0g taygif;wkdYukd
ac:a0:orkwfonftwkdif;? emrnftoD;toD;&SdMu\/2;20 xkdokdY vlonf om;,Oftaygif;wkdYukd4if;? rkdCf;aumif;uifiSuftaygif;wkdYukd4if;? om;&Jtaygif;wkdYukd4if;? trnfay; rSnfhav\/
okdYaomfvnf; vlESifhawmfaom taxmuftr ray:r&Sdao;/
2;21 xkdtcg xm0&t&Sifbk&m;ocifonf vlukd BuD;aomtdyfjcif;jzifh tdyfapawmfrl? vlonf tdyfaysmfpOf? eHkd;wacsmif;ukd
bk&m;ocifxkwfNyD;vQif? xkdtkd;tpm;tom;ukd aphpyfapawmfrl\/2;22 xm0&t&Sifbk&m;ocifonf vlxJu xkwfaomeHkd;jzifh vlrdef;rukd zefqif; vl&Sd&mokdY aqmifcJhawmfrl\/2;23 vluvnf;? ,ck olonf ightkd;xJu tkd;? ightom;xJu tom;jzpf\/ vlxJuxkwfaomaMumifh olUukd vlrdef;r[k
ac:a0:tyfonf[k qkdav\/2;24 xkdtaMumif;aMumihf a,mufsm;onf ukd,frdbukdpGefY? ukd,fcifyGef; rSD0Jojzifh? xkdolwkdYonf wom;wukd,fwnf; jzpf&vdrfhrnf/2;25 xkdol vifr,m;ESpfOD;wkdYonf t0wfr0wfbJ ae? &SufaMumufjcif;ESifh uif;vGwfMu\/

10

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11
3;12
3;13
3;14
3;15
3;16
3;17
3;18
3;19
3;20
3;21
3;22
3;23
3;24

a>ronf xm0&t&Sifbk&m;ocif zefqif;awmfrlaom ajrwd&pmefwumwkdYxuf vdrmonfjzpf? rdef;rtm;? oifwkdYonf O,smOf


&SdorQaom tyifwkdY\ toD;ukdrpm;&[k {uefpifppf bk&m;ocif rdefYawmfrl oavm[k ar;\/rdef;ruvnf;? igwkdYonf O,smOf&SdaomtyifwkdY\toD;udk pm;&aomtcGifh&Sd\/O,smOftv,f &Sdaom tyif\toD;ukdum;? oifwkdYonf rukdifrpm;bJ aeMuavmh/ okdYr[kwf aornf[k bk&m;ocif trdefYawmf
&Sdonf[k a>rtm;qkd\/a>ruvnf;? oifwkdYonf {ueftrSef ao&rnfr[kwf/taMumif;rlum;? xkdtoD;ukd pm;aomaeY oifwkdYonf rsufpdyGifhvif;vsuf aumif;raumif;ukdod? bk&m;ocifuJhokdYjzpfMuvwhH
onfukd? bk&m;ocifodawmfrlonf [krdef;rtm;qkd\/xkdtyifonf pm;bG,faumif;jcif;? tqif;vnf; vSjcif;? ynmwkd;yGg;apvkdaomiSg? ESpfoufbG,faomtyifjzpfjcif;ukd rdef;ronf
jrifvQif? toD;ukd ,lpm;\/ rdrdcifyGef;tm;vnf; ay; olonfvnf; pm;\/xkdolESpfa,mufwkdYonf rsufpdyGifhvif;? rdrdwkdY t0wftcsnf;pnf;&Sdonfukd odjrifvQif? rdrdwkdY 0wf&efbkdY oabFmozef;yift&GufwkdYukd
csKyfpyf cg;pnf;ukdvkyfMu\/
ae{aomtcsdefwGif? xkdO,smOf xm0&t&Sifbk&m;ocif <uawmfrlaomtoHukd vlvifr,m;wkdYonf Mum;vQif? txHawmfrS
vGwfjcif;iSg? O,smOftyifwkdYwGif ykef;uG,fvsuf aeMu\/xm0&t&Sif bk&m;ocifuvnf;? oifonf tb,frSm&Sdoenf;[k? vlukdac:awmfrl\/vluvnf;? O,smOf ukd,fawmf\toHukd uRefawmfMum;vQif? t0wftcsnf;pnf; &SdaomaMumifh? aMumuf ykef;vsuf aeygonf[k
avQmufav\/bk&m;ocifuvnf;? oif t0wftcsnf;pnf;&Sdonfukd oiftm; tb,folajymoenf;/ rpm;&[k igynwfaomtyif\toD;ukd
pm;NyDavm[kar;awmfrl\/vluvnf;? uRefawmftyfay;awmfrlaomrdef;ronf xkdtyif\toD;ukday; uRefawmf pm;rdygonf[kavQmufav\/xm0&t&Sifbk&m;ocifuvnf;? oifonftb,fokdYjyKNyD;oenf;[k rdef;rtm;ar;awmfrlvQif? rdef;ru? a>ronf uRefawmfrukd
vSnfhpm;? uRefawmfronf pm;rdygNyD [kavQmufav\/
xm0&t&Sifbk&m;ocifonf a>rukdac: oifonf trIukd jyKaomaMumifh? om;,Of? om;&Jtaygif;wkdYxuf usdefjcif;ukdcH&\/
oifonf 0rf;jzifhoGm; ajrrIefYukd woufvkH;pm;&rnf/oifESifh rdef;rukd4if;? oif\trsKd;tET,fESifh rdef;r\trsKd;tET,fukd4if;? igonf &efNidK;zGJUaprnf/ olonf oif\acgif;udk Budwfvdrfhrnf?
oifonf ol\zaemifhukd Budwfvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
rdef;rukdvnf;? oif ukd,f0efaqmifjcif; a0'emukd ig tvGefrsm;jym;aprnf/ yifyef;pGma0'emukdcH om;bGm;&rnf/ ukd,fcifyGef;\
tvkdokdY vkduf? ol\tkyfpkd;jcif;ukdvnf; cH&rnf[k rdefYawmfrl\/a,musfm;ukdvnf;? xkdtyif\toD;ukd rpm;&[k igynwfaomfvnf;? oifonf r,m;\pum;ukdem;axmifpm;rdaomaMumifh?
ajronf oif\twGuf usdefjcif;ukd cHvsuf&Sd\/ ajr\toD;ukd woufywfvkH; yifyef;pGmpm;&rnf/ql;yiftrsKd;rsKd;wkdYukdvnf; oiftbkdYajraygufaprnf/ v,fjzpfaom[if;oD;[if;&GufwkdYukd oifpm;&rnf/oifxGuf&majrokdY rjyefrSDwkdifatmif? oif\rsufESmrS acR;xGufvsuf tpmukd pm;&rnf/ taMumif;rlum;? oifonf ajrrIefYjzpf?
ajrrIefYokdY jyef&rnf[k rdefYawmfrl\/
xkdtcg vlonf rdrdr,m;ukd? {0trnfjzifh rSnfhav\/ taMumif;rlum;? olonf touf&Sifaomoltaygif;wkdY\trdjzpfownf;/
xm0&t&Sifbk&m;ocifonfvnf;? vlvifr,m;bkdY om;a&jzifh 0wfvkHukdvkyf 0wfNcHKapawmfrl\/
xm0&t&Sifbk&m;ocifuvnf;? vlonf igwkdYwGif wyg;yg;uJhokdYjzpf? aumif;raumif;ukd odwwf\/ ,ckrSm olonf xm0&
toufukd&jcif;iSg? vufukdqefYvsuf toufyif\toD;ukd,l rpm;oifh[k rdefYawmfrl?vlonf rdrdxGufaomajrvkyf&rnftaMumif;? xm0&t&Sifbk&m;ocifonf? {'ifO,smOfxJu vTwfvkdufawmfrl\/xkdokdY vlukdESifxkwfNyD;vQif? toufyifvrf;ukd apmifha&Smufapjcif;iSg? rD;pufvufeufESifhwuG ackAdrfwkdYukd O,smOfta&SUbuf
xm;awmfrl\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5

xkdaemuf? vltm'Honf r,m;{0ESifh qufqHojzifh? {0onf y#doaEpGJ,l? umeukdbGm;jrifvQif? xm0&bk&m;\vlukd ig&NyD[k


qkdav\/wzef olUnDtmaAvukd bGm;jrifav\/ tmaAvum; okd;xdef;jzpf\/ umeum; v,fvkyfaomoljzpf\/tcsdefaphaomtcg? umeonf xm0&bk&m;xH ylaZmfoumbkdY? ajrtoD;ukd aqmifcJh\/tmaAvonfvnf;? rdrdokd;pkwGif tOD;bGm;aomom;tcsKdUESifh? okd;qDOukdaqmifcJh\/ xm0&bk&m;onf tmaAvESifh ol\
ylaZmfoumukd yrmPjyKawmfrl\/umeESifh ol\ylaZmfoumukd yrmPjyKawmfrrl/ xkdaMumifh umeonf tvGefpdwfqkd; rsufESmysufav\/11

4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19
4;20
4;21
4;22
4;23
4;24
4;25
4;26

xm0&bk&m;uvnf;? oifonftb,faMumifhpdwfqkd;oenf;/ tb,faMumifh rsufESmysufoenf;/oifonf aumif;rGefpGmjyKvQif tcGifhr&avm/ aumif;rGefpGmrjyKvQif? tjypfajzaom,Zfaumifonf wHcg;em;rSm 0yfvsuf&Sd\/
olonf oif\tvkdokdYvkduf? oifonf olUukd tkyfpkd;&\[k umeukd rdefYawmfrl\/
umeuvnf; v,fokdYoGm;MuukefthH[k nDtmaAvukdac:? v,fokdY a&mufaomtcg? nDtmaAvukd &efbufjyK owfav\/xm0&bk&m;uvnf;? oifhnDtmaAvonf tb,frSm&Sdoenf;[k? umeukd ar;awmfrlvQif? tuREkfyfrodyg/ tuREkfyfonf
nDukdapmifh&aomoljzpfygoavm[k avQmufqkd\/bk&m;ocifuvnf;? oifonf tb,fokdYjyKNyD;oenf;/ oifhnDtaoG;\toHonf ajrxJu ighukd atmf[pfvsuf &Sdonfwum;/okdYjzpf oifhnD\taoG;ukd cH,ljcif;iSg? rdrdypyfudkzGifhaomajrBuD;\usdefjcif;ukd oifonf cH&aomaMumifh?,ckrSp ajrvkyfaomtcg yuwdtwkdif; toD;tESHukdr&&/ ajrBuD;ay:rSm ajy;&aomol? t&yf&yfvnf&aomol jzpf&vdrfhrnf[k
rdefYawmfrl\/umeuvnf;? tuREkfyftjypfonf rajzEkdifatmif BuD;ygoavm/tuREkfyfukd ajrBuD;jyifrS ,aeY ESifxkwfawmfrlNyD? rsufESmawmfukdvnf;rjrif&/ ajrBuD;ay:rSmajy;&aomol t&yf&yfvnf&aomol
jzpfyg&rnf/ awGUorQaomolwkdYonf tuREkfyfukd owfygvdrfhrnf[k? xm0&bk&m;ukd avQmufqkd\/
xm0&bk&m;uvnf;? okdYjzpf umeukdowfaomolrnfonfum;? ckepfqaomtjypf'Pfukd cH&vdrfhrnf[k rdefYawmfrlNyD;vQif?
umeukdawGUaomol wpkHwa,mufrQ rowfapjcif;iSg? xm0&bk&m;onf ol trSwfay;awmfrl\/
umeonf xm0&bk&m; xHawmfrS xGufoGm;? {'ifjynfta&SU? aem'jynfwGif aeav\/xkdtcg umeonf rdrdr,m;ESifhqufqHojzifh? olonfy#doaEpGJ,l? om; {aemufukd bGm;jrifav\/ umeonfvnf;
NrdKUukdwnf? rdrdom;\trnftvkduf? xkdNrdKUukd {aemufNrdKU[k orkwfav\/{aemufom;um; &'f? &'fom;um;? r[ka,v? r[ka,v om;um;? rok&Sv? rok&Svom;um;? vmrufwnf;/
vmrufonf? tm'ESifh Zdvtrnf&Sdaom rdef;rESpfa,mufESifh tdrfaxmifbufjyK?tm'Honf om;,mAvukd bGm;jrifav\/ xkdom;um;? wJaeaomol? okd; EGm; ponfwkdYukd arG;aomolwkdY\tbq&mjzpf
avownf;/,kAvtrnf&Sdaom nDrlum;? apmif;rsKd;? ESJc&mrsKd;wkdYukd wD;rIwfwwfaomol taygif;wkdY\ tbq&mjzpfavownf;/Zdvonfvnf;? om;wkAvumeukdbGm;jrifav\/ olonf yef;wOf;orm;? yef;yJorm;taygif;wkdY\q&mjzpfav\/ wkAvume
\ESrum;?aertrnf &Sd\/vmrufuvnf;? tm'ESifhZdv? igajymoHukdrSwfMuavmh/ vmrufr,m;wkdY? ighpum;ukdem;axmifMuavmh/ ighukdxdckdufaomvlw
a,mufwnf;[laom? ighukd nOf;qJaomvlysKdwa,mufudk igowfcJhNyD/umeonf ckepfqaomw&m;ukd&vQif? tu,f vmrufonf? tq ckepfq,fckepfqaomw&m;ukd&vdrfhrnf[k? rdrdr,m;wkdYukd
ajymqkd\/
tm'Honfvnf; rdrdr,m;ESifh wzefqufqHjyefvQif? r,m;onf om;ukd bGm;jrif? a&So[laom trnfjzifh rSnfhav\/ taMumif;
rlum;? umeowfaom tmaAv ukd,fpm;? wyg;aomtET,fukd? tuREkfyftbkdY bk&m;ocifcefYxm;awmfrlNyD[k qkdownf;/a&Soonfvnf; om;ukd& {Ekwf[laomtrnfjzifh rSnfhav\/ xkdumv? xm0&bk&m;\emrawmfukd trDDSjyK ukd;uG,fpjyKMuav\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16
5;17

tm'H\om;pOfajr;qufpm&if;[lrlum;? vlukdzefqif;awmfrlaomumv? rdrdykHoPmefESifhtnD? bk&m;ocifzefqif;awmfrl\/vla,mufsm; vlrdef;rukd zefqif;? aumif;BuD;ay;awmfrl\/ zefqif;aomaeYvnf;? olwkdYudk tm'Htrnfjzifh rSnfhawmfrl\/
tm'Honf toufw&mokH;q,f&Sdaomf? rdrdykHoPmefESifh wnDwoPmefwnf; om;ukd jrif&? a&Sotrnfjzifh rSnfhav\/a&Soukd bGm;jrifaomaemuf tm'Honf tESpf&Spf&mtouf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/tm'Honf toufESpfaygif;ukd;&mokH;q,faphaomf aoav\/
a&Soonf toufw&mig;ESpf&Sdaomf? om;{Ekwfukd jrifav\/{EkwfbGm;jrifaomaemuf? a&Soonf tESpf&Spf&mckepfESpf touf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/a&Soonf touf ESpfaygif;ukd;&mwq,fESpfESpfaphaomf aoav\/
{Ekwfonf toufukd;q,f&Sdaomf? om;umeefukdjrifav\/umeefbGm;jrifaomaemuf? {Ekwfonf tESpf&Spf&mwq,fig;ESpftouf&Sif om;orD;rsm;ukd jrifav\/{Ekwfonf toufESpfaygif; ukd;&mig;ESpfaphaomf aoav\/
umeefonf toufckESpfq,f&Sdaomf? om;r[mavvukd jrifav\/r[mavvbGm;jrifaomaemuf? umeefonf tESpf&Spf&mav;q,ftouf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/umeefonf? toufESpfaygif;ukd;&mwq,faphaomf aoav\/
r[mavvonf toufajcmufq,fig;ESpf&Sdaomf? om;,m&ufukd jrifav\/,m&ufbGm;jrifaomaemuf? r[mavvonf? tESpf&Spf&mokH;q,ftouf&Sif om;orD;rsm;ukdjrifav\/r[mavvonf toufESpfaygif; &Spf&mukd;q,fig;ESpfaphaomf aoav\/
12

5;18 ,m&ufonf? toufw&majcmufq,fESpfESpf&Sdaomf? om;{aemufukdjrifav\/5;19 {aemufbGm;jrifaomaemuf? ,m&ufonf tESpf&Spf&mtouf&Sif? om;orD;rsm;ukdjrifav\/5;20 ,m&ufonf toufESpfaygif;ukd;&majcmufq,fESpfESpfaphaomf aoav\/
5;21 {aemufonftoufajcmufq,fig;ESpf&Sdaomf?om;rok&Svukdjrifav\/5;22 rok&SvbGm;jrifaomaemuf? {aemufonf tESpfokH;&mywfvkH; bk&m;ocifESifhtwl oGm;vm? om;orD;rsm;ukd jrifav\/5;23 {aemuf toufESpfaygif; okH;&majcmufq,fig;ESpfwnf;/5;24 {aemufonf bk&m;ocifESifhtwl oGm;vm\/ aemufwzef olonfr&Sd/ taMumif;rlum;? bk&m;ocif odrf;,lawmfrlaomaMumifhwnf;/
5;25 rok&Svonf touf w&m&Spfq,fckepfESpf&Sdaomf? om;vmrufukd jrifav\/5;26 vmrufbGm;jrifaomaemuf? rok&Svonf tESpfckepf&m&Spfq,fESpfESpftouf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/5;27 rok&Svonf toufESpfaygif; ukd;&majcmufq,fukd;ESpfaphaomf aoav\/
5;28 vmrufonf toufw&m&Spfq,fESpfESpf&Sdaomf om;ukdjrif?5;29 olonfum;? xm0&bk&m; usdefawmfrlaomajrvkyf? yifyef;pGmcH&aom igwkdYtm; oufomapaomoljzpfvdrfhrnf[l? olUukd
aem{[laomtrnfjzifh rSnfhav\/5;30 aem{bGm;jrifaomaemuf? vmrufonf tESpfig;&mukd;q,fig;ESpf touf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/5;31 vmrufonf toufESpfaygif;ckepf&mckepfq,fckepfESpfaphaomf aoav\/5;32 aem{onf toufig;&m&Sd\/ aem{om;um;? a&Sr? [mr? ,mzufwnf;/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3

ajrBuD;rsufESmay:rSmvlwkdYonfrsm;jym;? orD;rsm;udkvnf;&Muaomtcg?bk&m;ocif\om;wkdYonf vlorD;wkdYvSaMumif;ukd jrif? ukd,fpdwf&Sdonftwkdif; pkHbufMu\/xm0&bk&m;uvnf;? igh0dnmOfonf vlwkdYwGif tpOfrqkH;r&/ taMumif;rlum;? vlwkdYonf tom;jzpf\/ ol\toufwef;onfvnf;?
tESpfw&mESpfq,fjzpfap[k rdefYawmfrl\/6;4 xkdumv? ajrBuD;ay:rSm ukd,fBuD;rm;aomoltcsKdU&SdMu\/ xkdaemufvnf;? bk&m;ocif\om;wkdYonf? vlorD;wkdYESifh qufqH
&aomom;wkdYonf? tm;BuD;aomol? a&S;umvrSp? ausmfapmaomoljzpfMu\/
6;5 ajrBuD;ay:rSm vltjypfBuD;? ol\pdwfESvkH; tBuHtpnf &SdorQwkdYonf tpOfrjywfqkd;npfjcif;oufouf&SdaMumif;ukd? bk&m;ocif
odjrifawmfrlvQif?6;6 ajrBuD;ay:rSm vlukdzefqif;awmfrlonfukd aemifw&? ESvkH;awmf ylyefvsuf &Sdawmfrl\/6;7 xm0&bk&m;uvnf;? igzefqif;aomvlukd4if;? vlrSpom;rsm;? wGm;wwfaomwd&pmefrsm;? rkdCf;aumif;uifiSufrsm;wkdYukd4if;
ajrBuD;rsufESmrS igokwfoify,f&Sif;rnf/ olwkdYukd zefqif;aomaMumifh igaemifw&onf[krdefYawmfrl\/6;8 aem{rlum;? xm0&bk&m;pdwfawmfESifhawGUaomoljzpfownf;/
6;9 aem{twKywd[lrlum;? aem{onf ajzmifhrwfaomol? rdrdtrsKd;pkHvifaomoljzpf\/ bk&m;ocifESifhtwl oGm;vm\/6;10 aem{onf? a&Sr? [mr? ,mzufwnf;[laom om;okH;a,mufukdjrifav\/6;11 xkdtcg ajrBuD;onf? bk&m;ocifha&SUrSm ykyfpyfvsuf&Sd\/ ajrBuD;onf t"rtrIESifhjynfhpkHav\/6;12 bk&m;ocifonf ajrBuD;ukd MunfhIaomtcg? ykyfpyfvsuf&Sdonfukdjrifawmfrl\/ taMumif;rlum;? ajrBuD;ay:rSm vltaygif;wkdYonf
azgufjyefjcif;okdY a&mufMuNyD/
6;13 xkdtcg bk&m;ocifonf? aem{tm; rdefYawmfrlonfum;? ow0g taygif;wkdY\tqkH;onf ighrsufarSmufwGif ay:vmNyD/ olwkdYaMumifh
ajrBuD;onf t"rtrIESifhjynfhpkHav\/ tu,fpifppf ajrBuD;ESifhwuG olwkdYukd ig zsufqD;rnf/6;14 a*gz&opfom;jzifh? oabFmukdukd,fbkdYwnfvkyfavmh/ txJvnf; tcef;rsm;ukdvkyfavmh/ twGif;? jyif? ywfvnfukd xif;l;ap;ESifh
okwfavmh/6;15 vkyf&rnfykH[lrlum;? oabFm tvsm; tawmifokH;&m? teHtawmifig;q,f? tjrifh tawmifokH;q,f&Sdap&rnf/6;16 tay:vnf; trkd;ukdvkyf&rnf/ xkdtrkd;tay:tv,fcsuf? xdyftkyfteH wawmiftus,f &Sdap&rnf/ oabFmeH wbufvnf;
wHcg;ukd vkyf&rnf/ atmufqifh? tv,fqifh? tay:qifh[l? okH;qifhukdvnf; &Sdap&rnf/6;17 touf&Sifaom ow0gtaygif;wkdYukd? aumif;uifatmufrS ighukd,fwkdif y,f&Sif;jcif;iSg? ajrBuD;ukd a&vTrf;rkd;apojzifh? ajray:rSm
&SdorQwkdYonf ao&Murnf/6;18 oifrlum;? ighy#dnmOfukdigwnfaprnf/ oifonf? om;? r,m;? acR;rrsm;ESifhwuG? oabFmxJokdY 0if&rnf/6;19 touf&Sifaomwd&pmeftrsKd;rsKd;xJu? txD;tr? tpkHwkdYukd,l? oifESifhtwl toufcsrf;omapjcif;iSg? oabFmxJokdY oGif;&rnf/6;20 iSufvnf; trsKd;tvkduf? om;vnf; trsKd;tvkduf? wGm;wwfaomwd&pmef taygif;vnf; trsKd;tvkduf? txD;tr? tpkHwkdYonf
toufcsrf;omapjcif;iSg? oifhxHokdY vmMuvdrfhrnf/6;21 ukd,fpm;p&mtbkdY? wd&pmefwkdY pm;p&mtbkdY? pm;tyfaom tpmtrsKd;rsKd;ukd,l okdxm;&rnf[k? bk&m;ocif rSmxm;awmfrl\/6;22 rSmxm;awmfrlonftwkdif;vnf; aem{ jyKav\/

13

tcef;BuD; ( 7 )
7;1

xkdaemuf? xm0&bk&m;ocifonf aem{ukd wzefrdefYawmfrljyefonfum;? umvtrsKd;wGif oifonfigha&SUajzmifhrwfaMumif;ukd


igodjrifonfjzpf? oif\tdrfoltdrfom; taygif;wkdYESifhwuG? oabFmxJokdY 0ifMuavmh/7;2 ajrBuD;ay:rSm wd&pmeftrsKd;rysuf qufET,fapjcif;iSg? pifMu,faomom;rsKd;? wrsKd;wrsKd;wGif txD;tr ckepfpkHpD? rpifMu,faom
om;rsKd;? wrsKd;wrsKd;wGifvnf; txD;tr ESpfpkHpD?7;3 rkdCf;aumif;uifiSuf? wrsKd;wrsKd;wGifvnf; txD;trckepfpkHpD? toD;toD;wkdYukd odrf;,l&rnf/7;4
taMumif;rlum;? ,aeYrSp ckepf&ufaphvQif? t&ufav;q,fywfvkH; ajrBuD;ay:okdY rkdCf;&Gmaprnf/ igzefqif;aomow0gtaygif;
wkdYukd? ajrBuD;rsufESmay:rS igy,f&Sif;rnf[k? xm0&bk&m; rSmxm;awmfrl\/7;5 rSmxm;awmfrlonftwkdif;vnf; aem{ jyKav\/7;6 ajrBuD;ukd a&vTrf;rkd;aomtcg? aem{onf toufajcmuf&m&Sdownf;/7;7 a&vTrf;rkd;jcif;ab;aMumifh? aem{onf rdrdom;? r,m;? acR;rrsm;ESifhwuG? oabFmxJokdY0if?7;8 bk&m;ocif rSmxm;awmfrlonftwkdif;? pifMu,faomom;? rpifMu,faomom;? iSufrsm;ESifh? ajray:rSm wGm;wwfaom wd&pmef
rsm;txJu?7;9 txD;trtpkHwkdYonf? aem{ESifhtwl oabFmxJokdY 0ifMu\/
7;10 ckepf&ufaphaomtcg? vTrf;rkd;tyfaoma&onf ajray: ay:vm\/7;11 aem{ toufajcmuf&maphaomESpf? 'kwd,v? q,fckepf&ufaeYwGif? BuD;pGmaom eufeJ&m a&aygufa&wGif;wkdY\ tqD;twm;
&SdorQukdy,f&Sif;? rkdCf;aumif;uif >yef0rsm;ukd zGifhojzifh?7;12 t&ufav;q,fywfvkH; ajrBuD;ay:rSm rkdCf;&Gmav\/7;13 xkdaeY&ufwGif? aem{ESifh rdrdr,m;rSp? a&Sr? [mr? ,mzufwnf;[laom? aem{om;okH;a,muf? acR;rokH;a,mufwkdYonf? oabFm
xJokdY 0ifMu\/7;14 om;&JrsKd;? om;,OfrsKd;? ajray:rSm wGm;wwfaomwd&pmefrsKd;? ysHwwfaom MuufiSufrsKd;?7;15 touf&Sifaom wd&pmef trsKd;rsKd;taygif;wkdYtxJu? txD;trtpkHwkdYonf? aem{ESifhtwl oabFmxJokdY 0ifMuav\/7;16 xkdokdY aem{ukd bk&m;ocif rSmxm;awmfrlonftwkdif;0ifaom wd&pmefwkdYonf? cyfodrf;aom wd&pmefwkdYtxJu? txD;tr pkHvsuf
0ifMu\/ xm0&bk&m;onfvnf;? aem{udk txJrSm ydwfxm;awmfrl\/
7;17 a&vTrf;rkd;jcif;onf? t&ufav;q,fywfvkH;? ajrBuD;ay:rSm tpOftwkdif;wkd;wuf? oabFmukd ajrrScGgvsuf aqmif,lav\/7;18 wzef a&onftm;BuD;? ajrBuD;ay:rSm tvGefwkd;wufojzifh? oabFmonf a&rsufESmay: arsmvsufaeav\/7;19 aemufwzef a&onf ajrBuD;ay:rSm tvGeftm;BuD;ojzifh? rkdCf;aumif;uifatmuf&SdorQaom awmifBuD;taygif;wkdYonf jrKyfMu
\/7;20 a&jrKyfaomawmifwkdY txuf vTrf;wufaoma&onf q,fig;awmif&Sdownf;/
7;21 ajray:rSm vIyf&Sm;wwfaom wd&pmefrsKd;wnf;[laom iSuf? om;,Of? om;&J? ajray:rSm wGm;wwfaom wd&pmeftaygif;wkdYESifh vl
taygif;wkdYonf aoMuukef\/7;22 toufIvsuf ukef;ay:rSm &SdavorQwkdYonf aoMuukef\/7;23 ajrrsufESmay:&Sdaom vljzpfap? om;jzpfap? wGm;wwfaomt&mjzpfap? rkdCf;aumif;uifiSufjzpfap? touf&Sifaomt&m&Sd&SdorQwkdYukd?
ajrBuD;ay:u y,f&Sif;awmfrl? ysufpD;uG,faysmufjcif;okdY a&mufMuukef\/ aem{rSp aem{ESifhtwl oabFmxJ&SdaomolwkdYom
usef<uif;Muav\/7;24 a&onfvnf; ajrBuD;ay:rSm? &ufaygif;w&mig;q,fywfvkH; tm;BuD;pGmwnfav\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7
8;8
8;9

bk&m;ocifonf? aem{rSp touf&SiforQaom ow0g? aem{ESifhtwl oabFmxJ&Sdaom wd&pmeftaygif;wkdYukd atmufarh?


ajrBuD;ay:rSm avvmapawmfrlojzifh a&Nidrfav\/eufeJ&m a&aygufa&wGif;rsm;? rkdCf;aumif;uif>yef0rsm;ukd qkdYydwf? rkdCf;ukdpJapawmfrl\/a&onfvnf; ajray:rSm tpOftwkdif; pD;oGm;? t&ufw&mig;q,faphaomtcg ,kwfavsmhav\/owrv? q,fckepf&ufaeYwGif oabFmonf tm&&wftrnf&Sdaom awmifay:rSm wifav\/'orvwkdifatmif a&onftpOfrjywf ,kwfavsmh? xkdvqef; w&ufaeYwGif awmifxdyfwkdYonf ay:Mu\/
xkdrS t&ufav;q,fMumvQif? aem{onf oabFmxJvkyfcJhaomjywif;aygufukd zGifh? usD;twaumifukd vTwfav\/xkdusD;tonfajray:rSma&rcef;rajcmufrSDwkdifatmif? oGm;vmvsufaeav\/wzef ajrrsufESmay:rSm a&ukefonf rukefonfukdodjcif;iSg? csKd;waumifukd vTwfjyefav\/ajrwjyifvkH; a&&Sdao;aomaMumifh? csKd;onf ajcjzifheif; tarmajzp&mukd rawGUojzifh? aem{&Sd&m oabFmokdY jyefvmav\/
aem{onfvnf; vufukdqefY? csKd;ukd ukdif,lNyD;vQif? rdrdae&moabFmxJokdY oGif;av\/14

8;10
8;11
8;12
8;13

wzef ckepf&ufaeNyD;rS xkdcsKd;ukd oabFmxJu vTwfjyef\/nOD;tcsdef csKd;onf aem{xHokdYjyefvm? rdrdqdwf,laomoHvGif&Gufukd rdrdEIwfoD;jzifh aqmifcJhaomaMumifh?ajrBuD;ay:rSma&ukefaMumif;ukdaem{odav\/ wzef ckepf&ufaeNyD;rS xkdcsKd;ukdvTwfjyef\/ aemufwzef csKd;onf rjyefrvmae\/
tESpfajcmuf&mwck yXrvqef; w&ufaeYwGif? ajrBuD;ay:rSm a&cef;ajcmufonf&Sdaomf? aem{onf oabFmrkd;ukd y,fzsuf
MunfhIaomtcg? ajrrsufESm aoGUajcmufp &Sdonfukd jrif\/8;14 'kwd,v? ESpfq,fckepf&ufaeYwGif ajrBuD;aoGUajcmufav\/
8;15?16 bk&m;ocifuvnf;? oifonf? om;? r,m;? acR;rwkdYESifhwuG? oabFmxJu xGufqif;avmh/8;17 oifxHrSm touf&Sifaom wd&pmef? iSufrsm;? om;rsm;? ajray: wGm;wwfaom wd&pmefrsm;wkdYonf? ajray:rSm om;ukdarG;
tvGefwkd;yGg;rsm;jym;rnf taMumif;? xkdwd&pmef&SdorQwkdYukd ukd,fESifhtwl xkwfaqmifavmh[k? aem{ukd rdefYawmfrl\/8;18 xkdtcg aem{rSp? om;? r,m;? acR;rwkdYonf xGufqif;Mu\/8;19 om;rsm;? wGm;wwfaom wd&pmefrsm;? iSufrsm;? ajray:rSm vIyf&Sm;wwforQaom trsKd;rsKd;taygif;wkdYonfvnf;? oabFmxJu
xGufqif;Mu\/
8;20 aem{onfvnf;? xm0&bk&m;tbkdY,ZfyvifukdwnfNyD;rS? pifMu,faomom;? pifMu,faomiSuftrsKd;rsKd;xJu,l? ,Zfyvifay:rSm
rD;IdUaom,Zfudk ylaZmfav\/8;21 xm0&bk&m;onfvnf;? arT;BudKifaomteHYukd cH,l? igonf aemufwzef vlwkdYtwGuf ajrBuD;ukdrusdef/ taMumif;rlum;?
vlwkdYonf i,faomt&G,frSp? pdwfESvkH;tBuHtpnf qkd;Mu\/ igonf ,ckwcg jyKNyD;ouJhokdY? touf&Sifaomt&m&SdorQwkdYukd
aemufwzef 'Pfrcwf/8;22 ajrBuD;rukefrDSwkdifatmif? rsKd;aphBuJ&aomumv? toD;tESHukdodrf;&aomumv? csrf;aomumv? ylaomumv? aEGumv?
aqmif;umvrjywf&[k trdefYawmf&Sd\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1 bk&m;ocifonfvnf;? aem{ESifhol\om;wkdYukd aumif;BuD;ay;awmfrl? oifwkdYonf rsm;jym;pGmarG;bGm;vsuf ajrBuD;ukd
jynfhapMuavmh/9;2 ajrwd&pmef? rkdCf;aumif;uifiSuftp&Sdaom? ajray:rSm vIyf&Sm;wwforQESifh? yifv,fig;taygif;wkdYonf? oifwkdYa&SUrSm aMumuf&GHU
wkefvIyfjcif;oabm&Sd&Muvdrfhrnf/ xkdwd&pmefwkdYukd oifwkdYvuf igtyf\/9;3 touf&SifvIyf&Sm;wwforQonf? toD;t&GufuJhokdY? oifwkdYpm;p&mbkdYjzpf&rnf/ cyfodrf;aomt&mwkdYukd oifwkdY igtyfay;\/9;4 okdYaomfvnf;? toufwnf;[laomtaoG;ESifhwuG tom;ukdrpm;&/9;5
tu,f oifwkdYtoufwnf;[laom? oifwkdYtaoG;ukd igawmif;rnf/ vl? wd&pmef taygif;wkdY igawmif;rnf/ cyfodrf;aomvlwkdY\
nDtpfukd? vl\toufukd igawmif;rnf/9;6
tMuifolonfvl\taoG;ukdoGef;\? xkdol\taoG;ukdvlvufjzifhoGef;&rnf/ taMumif;rlum;? bk&m;ocifonf rdrdykHoPmefESifhtnD
vludkzefqif;awmfrl\/9;7 oifwkdYonf om;ukdbGm; rsm;jym;Muavmh/ ajray:rSm tvGefarG;bGm; rsm;jym;Muavmh[k rdefYawmfrl\/
9;8 wzef bk&m;ocifonf? aem{ESifhol\om;wkdYukd rdefYawmfrlonfum;?9;9 oifwkdYESifh4if;? aemufjzpfvwhHaomtrsKd;tET,fESifh4if;?9;10 oifwkdYxHrSm touf&Sifaom wd&pmefwnf;[laom? iSuf? om;,Of? om;&J&SdorQ oabFmxJuxGufqif;orQrSp? ajrwd&pmefta
ygif;wkdYESifh4if;? igonf ukd,fwkdif y#dnmOfjyK\/9;11 oifwkdYESifh igjyKaom y#dnmOf[lrlum;? a&vTrf;rkd;jcif;tm;jzifh? cyfodrf;aomow0gwkdYonf aemufwzef rqkH;&Mu/
ajrBuD;ukdzsufqD;bkdY&m aemufwzef a&vTrf;rkd;jcif; r&Sd&/9;12 xkdrSwyg;? igwbuf? oifwkdYESifh oifwkdYxHrSm touf&SiforQaom wd&pmefwkdYwbuf? om;ajr;tpOftqufrjywf? igjyKaom
y#dnmOf\vuPm oufao[lrlum;?9;13 ig\oufwhHukd rkdCf;wdrf igxm;\/ xkdoufwhHonf ajrBuD;ESifh igjyKaom y#ddnmOf\oufaojzpfvdrfhrnf/9;14 igonf rkdCf;ukdtkHYapaomtcg? rkdCf;wdrf oufwHhonf xif&Sm;vdrfhrnf/9;15 xkdtcg igwbuf? oifwkdYrSp? touf&Sifaom ow0g? wd&pmef&SdorQwkdY wbuf&Sdaom? ig\y#dnmOfukd igatmufarhojzifh?
cyfodrf;aomow0gwkdYukd zsufqD;jcif;iSg? aemufwzef a&vTrf;rkd;jcif; r&Sd&/9;16 rkdCf;wdrf oufwhH&Sdonfukd igMunfhIojzihf? bk&m;ocifESifhajrBuD;ay:rSm touf&Sifaomow0gwd&pmeftaygif;wkdY pyfMum;rSm&Sdaom
xm0&y#dnmOfukd igatmufarhrnf/9;17 onfum;? igESifhajrBuD;ay:rSm &Sdaomow0gtaygif;wkdY\pyfMum;rSm? igtNrJzGJUaom y#dnmOf\vuPmoufao jzpfownf;[k?
aem{ukd bk&m;ocif rdefYawmfrl\/
9;18 oabFmxJu xGufqif;aomaem{om;wkdY\trnfum; a&Sr? [mr? ,mzufwnf;/ [mronf cgemef\tbjzpf\/9;19 olwkdYonf aem{\om;okH;a,mufjzpf? ajrBuD;wjyifvkH; ESHYjym;Mu\/
9;20 aem{onf v,fvkyfaomtwwfukdjyKpk? pyspfO,smOfukd pkdufav\/15

9;21 pyspf&nfukdvnf;aomuf ,pfrl;ojzifh? rdrdwJ t0wfrNcHKbJ aeav\/9;22 cgemef\tb[mronf? rdrdtb t0wftcsnf;pnf;&SdonfukdjrifvQif? jyifrSm&Sdaom tpfukdESpfa,mufukd ajymav\/9;23 a&SrESifh,mzufwkdYonf t0wfukd,l yckH;ay:rSmwifNyD;vQif? aemufokdYqkwfoGm; rdrdtb? t0wftcsnf;pnf;&Sdonfukd zkH;Mu\/
olwkdYonf jyifokdY rsufESmjyKaomaMumifh? rdrdtb t0wftcsnf;pnf;&Sdonfukd rjrif&/9;24 aem{onf ,pfrl;jcif;aysmuf Ekd;aomtcg? rdrdom;i,fjyKonfukdodvQif?9;25 cgemefonf usdefjcif;ukdcHygap/ tpfukdwkdY\uRefwkdY uRefjzpfygap[kqkd\/9;26 wzef a&Sr\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/ cgemefonf a&Sr\uRefjzpfygap/9;27 bk&m;ocifonf ,mzufukdus,fapawmfrlojzifh? a&Sr\wJwkdYwGif aeygap/ cgemefrlum;? ol\uRefjzpfygap[k qkdav\/
9;28 aem{onf a&vTrf;rkd;aomaemuf? tESpfokH;&mig;q,ftouf&Sif?9;29 toufaygif; ukd;&mig;q,faphaomf tedpa&mufav\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1
10;2
10;3
10;4
10;5
10;6
10;7
10;8
10;9
10;10
10;11
10;12
10;13
10;14
10;15
10;16
10;17
10;18
10;19
10;20
10;21
10;22
10;23
10;24
10;25
10;26
10;27
10;28
10;29
10;30
10;31
10;32

a&vTrf;rkd;aomaemuf? aem{om; a&Sr? [mr? ,mzufwkdYrS qif;oufaom om;pOfajr;qufwkdYukd qkdaythH/,mzuf\om;um;? a*grm? rma*g*? rm'J? ,m0ef? wkAv? ar&Suf? xd&wfwnf;/a*grmom;um;? tm&Sauewf? &dzwf? awmf*rwnf;/,m0efom;um;? {vd&Sm? wmI? udwdrf? a'g'edrfwnf;/olwkdYonf vltrsKd;rsKd; wuRef;wEkdifiHajre,fwkdYukd? bmomtoD;toD;? trsKd;tET,f toD;toD;&Sdonftwkdif;? tcsif;csif;
cGJa0Mu\/[mrom;um;? uk&S? rdZ&drf? zkw? cgemefwnf;/uk&Som;um;? aob? [m0dv? ombw? &m*r? oawcgwnf;/ &m*rom;um;? a&Sb? a''efwnf;/uk&Sonf om;edrfa&m'ukdvnf; &ao;\/ xkdom;onf ajrBuD;ay:rSm tOD;pGrf;Ekdifaomoljzpf\/xm0&bk&m;a&SUrSm tm;BuD;aomrkqkd;jzpf\/ xkdaMumifh pum;ykHum;? bk&m;a&SUedrfa&m'? tm;BuD;rkqkd;? jyKvkyfonfvkd[k pyfqkd
ownf;/ol\EkdifiHtOD;um;?&SdemjynfAmAkvkefNrdKU? {&ufNrdKU? tu'fNrdKU? umvaeNrdKUwnf;/xkdjynfrS tmI&djynfokdYoGm; edaea0NrdKU? &a[mbkwfNrdKU? umvNrdKUukd4if;?edaea0NrdKUESifh? umvNrdKUpyfMum;rSm BuD;pGmaomNrdKUwnf;[laom a&oifNrdKUukd4if; wnfaqmufav\/
rdZ&drfom;um;? vk'drfvl? tmerdrfvl? v[mAdrfvl? ewK[drfvl?ygokodrfvl? umovk[drfvl? uawm&drfvlwnf;/ umovk[drftrsKd;xJu zdvdwdvljzpfownf;/
cgemefom; tBuD;um;? Zd'kef/ xkdaemuf a[o/xkdaemuf a,Akodvl? tmarm&dvl? *d&*g&Sdvl?[d0dvl? tmudvl? odedvl?tm0'dvl? aZr&dvl? [mrod vlwnf;/ xkdaemuf cgemeftrsKd;om; toD;toD;wkdYonf ESHYjym;Muav\/cgemeftrsKd;om;ae&mjynfe,fonf Zd'kefNrdKUrS a*&mNrdKU? *gZNrdKUwkdifatmif4if;? wzef aom'kHNrdKU? a*garm&NrdKU? tm'rmNrdKU? aZbkdifNrdKU
ukdvGef vm&SNrdKUwkdifatmif4if; &Sdownf;/olwkdYonf oD;jcm;aom trsKd;tET,f? oD;jcm;aombmomtvkduf? tjynfjynf twkdif;wkdif;aeaom [mrom;rsm;jzpfownf;/
,mzufnD? a[NAJvltaygif;wkdY\tb?a&Sronfvnf; om;rsm;ukdjrifav\/a&Srom;um;? {vH? tmI&? tmzgZ'f? vk'? tm&Hwnf;/tm&Hom;um;? OZ? [kv? a*om? rm&Swnf;/tmzmZ'fom; &Smv? &Smvom; a[Amwnf;/a[Amonfvnf; om;ESpfa,mufukdjrifav\/ om;wa,mufum;? zmvuf trnf&Sd\/ taMumif;rlum;? olUvufxuf ajrBuD;ukd
cGJa0Mu\/ ol\nDum;? ,kweftrnf&Sd\/,kwefom;um;? tmvarm''f? a&Svyf? [mZmrm0uf? a,&?[a'g&H? OZv? 'duv?MoAv? tbdarv? a&Sb?Mozd&? [0dv? a,mAyf? oltaygif;wkdYonf ,kwefom;jzpfownf;/olwkdYae&mrlum;? ar&SNrdKUrSonf ta&SUrsufESm aozmawmifwkdifatmif&Sdownf;/olwkdYonf oD;jcm;aom trsKd;tET,f? oD;jcm;aom bmomtvkduf? tjynfjynf twkdif;wkdif;wkdYaeaom a&Srom;rsm; jzpfo
wnf;/
a&TUum; rdrdwkdYtrsKd;tET,f toD;toD;tvkdufrSwfom;aom aem{om; aqGpOfrsKd;quf pm&if;aywnf;/ xkdolwkdYonf a&vTrf;rkd;
aomaemuf? ajrBuD;ay:rSm oD;jcm;aomwkdif;jynfwkdYukd wnfaxmifMuav\/

16

tcef;BuD; ( 11 )
11;1 ajrBuD;om;taygif;wkdYonf bmomwrsKd;wnf;? pum;wrsKd;wnf; &SdMuonfjzpf?11;2 ta&SUrsufESmrSc&D;oGm;ojzifh? &Sdemjynf ajrnD&mt&yfukdawGU ae&mcsMu\/11;3 olwkdYuvnf;vmMu/ tkwfvkyf ckdifrmpGmzkwfMuukefthH[k? wa,mufukdwa,mufajymMu\/ xkdokdY ausmuft&m tkwfukd4if;?
o&Gwft&m a&ndwrsKd;ukd4if; &NyD;vQif?11;4 vmMu? ajrBuD;wjyifvkH; t&yf&yfuGJjym;rnfukdpkd;&drf? NrdKUukd4if;? rkdCf;aumif;uifokdY rSD&aom&Jwkdufukd4if; wnfvkyfojzifh?
ausmfapmudwd&Sdapjcif;iSg jyKMuukefthH[k ajymqkdMu\/11;5 xkdokdY vlom;wkdYwnfvkyfaomNrdKUESifh &JwkdufukdMunfhIjcif;iSg? xm0&bk&m;onf qif;oufawmfrl\/11;6 xm0&bk&m;u? MunfhIavmh/ vlwrsKd;wnf;? pum;wrsKd;wnf;&Sdonfjzpf? olwkdYonf trIukdtOD;jyKMu\/ ,ckBuHpnforQwkdYukd
tqD;twm;r&Sd? olwkdYjyKMuvdrfhrnf/11;7 vmMu/ qif;oufMuukefthH/ olwkdYonf tcsif;csif;em;rvnfapjcif;iSg? olwkdYpum;ukd IwfaxG;MuukefthH[k rdefYawmfrl\/11;8 xkdokdY xm0&bk&m;onf olwkdYukdajrBuD;wjyifvkH; t&yf&yfuGJjym;apawmfrlojzifh? olwkdYonf NrdKUukdrwnfbJaeMu\/11;9 okdYjzpf xkdNrdKUxm0&bk&m;onfajrBuD;om;taygif;wkdY\pum;ukdIwfaxG;? olwkdYukd ajrBuD;wjyifvkH; t&yf&yfuGJjym; apawmfrl
aom aMumifh? xkdNrdKUonf AmAkvkefNrdKU[l wGifownf;/
11;10 a&Sr\om;pOfajr;quf[lrlum;? a&Sronftoufw&m&Sd? a&vTrf;rkd;aomaemuf ESpfESpfMumaomf? om;tmzmZ'fukd jrifav\/11;11 tmzmZ'f bGm;jrifaomaemuf? a&Sronf tESpfig;&mtouf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/11;12 tmzmZ'fonf toufokH;q,fig;ESpf&Sdaomf? om;&Smvukdjrifav\/11;13 &Smv bGm;jrifaomaemuf? tmzmZ'fonf tESpfav;&mokH;ESpf touf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/11;14 &Smvonf toufokH;q,f&Sdaomf? om;a[Amukd jrifav\/11;15 a[AmbGm;jrifaomaemuf? &Smvonf tESpfav;&mokH;ESpftouf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/11;16 a[Amonf toufokH;q,fav;ESpf&Sdaomf? om;zmvufukdjrifav\/11;17 zmvuf bGm;jrifaomaemuf? a[Amonf tESpfav;&mokH;q,f touf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/11;18 zmvufonf toufokH;q,f&Sdaomf? om;&ma*gukd jrifav\/11;19 &ma*g bGm;jrifaomaemuf? zmvufonf tESpf ESpf&mukd;ESpf touf&Sif? om;orD;rsm;ukd bGm;jrifav\/11;20 &ma*gonf toufokH;q,fESpfESpf&Sdaomf? om;apa&mufukd jrifav\/11;21 apa&mufbGm;jrifaomaemuf? &ma*gonftESpf ESpf&mckepfESpf touf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/11;22 apa&mufonf toufokH;q,f&Sdaomf? om;emac:ukd jrifav\/11;23 emac: bGm;jrifaomaemuf? apa&mufonf tESpfESpf&m touf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/11;24 emac:onf toufESpfq,fukd;ESpf&Sdaomf? om;aw&ukdjrifav\/11;25 aw& bGm;jrifaomaemuf? emac:onf tESpfw&mwq,fukd;ESpf touf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/11;26 aw&onf toufckepfq,f&Sdaomf? om;tmNAH? emac:? cg&efwkdYukdjrifav\/
11;27 aw&\om;pOfajr;quf[lrlum;? aw&onftmNAH?emac:? cg&efwkdYukdjrifav\/11;28 cg&efonfvnf; avmwukd jrifav\/ cg&efonf? tbaw& raorSD? rdrdbGm;&mt&yf? cgv'Jjynfom;wkdYaeaom O&NrdKUaoav\/11;29 tmNAHESifh emac:onf r,m;ukd,l? tmNAH\r,m;um;? pm&Jtrnf&Sd\/ emac:\r,m;um;? cg&ef\orD; rdvcgtrnf&Sd\/ cg&efonf
rdvcgESifh oc\tbjzpfownf;/11;30 pm&Jrlum;? NrHKaomrdef;rjzpf? om;orD;r&Sd/11;31 aw&onf om;tmNAHukd4if;? cg&ef\om;jzpfaom ajr;avmwukd4if;? om;tmNAH\r,m;jzpfaom rdrdacR;rpm&Jukd4if; ac:? olwkdY
onf cgemefjynfokdYoGm;jcif;iSg? cgv'Jjynfom; wkdYaeaomO&NrdKUrSxGufojzifh? cg&efNrdKUokdYa&muf aeMu\/11;32 aw&onf toufESpfaygif;ESpf&mig;ESpf&Sdaomf? cg&efNrdKU aoav\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1
12;2
12;3
12;4
12;5

xm0&bk&m;onfvnf; tmNAHukdac:awmfrl? oif\jynfESifhwuG trsKd;om;csif; aygufabmfrsm;xJu xGufNyD;vQif? igjyvwhHaom


jynfokdY oGm;avmh/igonf oifhukdvlrsKd;BuD;jzpfaprnf/ igaumif;BuD;ay;oif\emrukdBuD;jrwfaprnf/ oifonf aumif;BuD;cH&aomoljzpfvdrfhrnf/oifhukd aumif;BuD;ay;aomolukd igaumif;BuD;ay;rnf/ oifhukdusdefqJaomolukd igusdefqJrnf/ oiftm;jzifhvnf; vlrsKd;taygif;wkdYonf
aumif;BuD;r*FvmukdcH&Muvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/xkdokdY xm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwkdif;? tmNAHxGufoGm; avmwvnf; vkdufav\/ tmNAHonf cg&efNrdKUrS xGufoGm;aomtcg?
toufckepfq,fig;ESpf&Sd\/tmNAHonf r,m;pm&J? tpfukdom;avmwESifh? Opm&wwforQukd4if;? cg&efNrdKU &aomvlwkdYukd4if; ,lNyD;vQif? cgemefjynfokdYa&mufjcif;iSg
xGufoGm;? xkdjynfokdY a&mufMu\/
17

12;6 tmNAHonf xkdjynfukda&SmufoGm; &Sdcift&yf? arma&oydwfyifokdYa&mufav\/ xkdtcg? cgemeftrsKd;om;wkdYonf xkdjynf&SdMu\/12;7 xm0&bk&m;onf tmNAHtm; xif&Sm;? jynfukd oif\trsKd;tET,ftm; igay;rnf[k rdefYawmfrl\/ xkdokdYxif&Sm;awmfrlaom
xm0&bk&m;bkdY? xkdt&yf? ,Zfyvifukd wnfav\/
12;8 xkdt&yfrS oGm;jyef? aAovNrdKUta&SU&SdaomawmifokdYajymif;ojzifh? aAovNrdKUta&SU? tmNrdKUtaemufpyfMum;rSm wJukdaqmuf?
xm0&bk&m; bkdY ,Zfyvifukd wnfNyD;vQif? xm0&bk&m;\emrawmfukd yXemjyK\/12;9 tmNAHonf c&D;oGm;vsuf? ajymif;vsuf? awmifrsufESmokdY a&mufav\/
12;10 xkdaemuf? cgemefjynf tpm;acgif;yg;jcif;jzpf\/ tvGeftpm;acgif;yg;aomaMumifh? tmNAHonf tJ*kwKjynf wnf;ckdjcif;iSg
oGm;av\/12;11 tJ*kwKjynfESifheD;aomtcg? rdrdr,m;pm&Jukd? oifonf tqif;vSaomrdef;rjzpfonfukd igod\/12;12 tJ*kwKvlwkdYonf oifhukdjrifaomtcg? rdef;ronf ol\r,m;jzpf\[kqkdvsuf? ighukdowf oifhukd toufcsrf;omay;vdrfhrnf/12;13 okdYjzpf oifonf ighESrjzpfaMumif;ukdajymygavmh/ okdYajymvQif oifhtwGuf igaumif;pm;vdrfhrnf/ oif\aus;Zl;tm;jzifh? igtouf
csrf;om&vdrfhrnf[kqkd\/
12;14 tmNAHonf tJ*kwKjynfokdY a&mufaomtcg? ol\r,m;onf tvGeftqif;vSonfukd tJ*kwKvlwkdYonf jrifMu\/12;15 zga&mbk&if\rSL;awmf rwfawmfwkdYvnf;jrif? a&SUawmfcsD;rGrf;NyD;vQif? eef;awmfokdY oGif;&Mu\/12;16 zga&mbk&ifonf xkdrdef;rtwGuf tmNAH aus;Zl;jyKojzifh? olonf okd;? EGm;? jrnf;xD;? jrnf;r? uRefa,mufsm;? uRefrdef;r?
ukvm;tkyfrsm;ESifh <u,f0\/12;17 xm0&bk&m;onf? tmNAH\r,m; pm&JtwGufaMumifh? zga&mbk&ifrSp eef;awmfom;wkdYukd BuD;aomab;'Pfjzifh qkH;rawmfrl\/12;18 zga&mbk&ifonfvnf; tmNAHukdac:? oifonf igjyKaomtrIum; tb,fokdYenf;/ olonf oif\r,m;jzpfaMumif;ukd? igtm;
tb,faMumifh rajymoenf;/12;19 igonf olUukdodrf;ykdufapjcif;iSg? olonf ighESrjzpfonf[k tb,faMumifhqkdoenf;/ oif\r,m;ukd ,ck,loGm;avmh[ktrdefY&Sd\/12;20 xkdokdY tmNAHtrIukdpD&if? rdrdvlwkdYtm; rSmxm;ojzifh? olwkdYonf tmNAH &SdorQaomOpmESifhwuG? orD;armifESHwkdYukd vTwfvkdufMu\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 tmNAH orD;armifESH wkdYonfvnf;? avmwESifhwuG rdrdwkdY &SdorQaomOpmukd,l? tJ*kwKjynfrS xGufoGm;ojzifh? cgemefjynf
awmifykdif;okdYa&mufMu\/13;2 xkdtcg tmNAHonf? okd;? EGm;ponfwkdYukd4if;? a&TaiGukd4if; tvGef&wwf\/13;3 wzef awmifykdif;rS c&D;oGm;? aAove,ftwGif;? aAovNrdKU? tmNrdKUpyfMum;? txufu wJukdaqmuf?13;4 ,ZfyvifukdwnfcJhbl;aomt&yfokdYa&mufjyefvQif? xkdt&yfwGif xm0&bk&m;\emrawmfukd yXemjyK\/13;5 tmNAHESifhtwl vkdufvmaom avmw onfvnf; okd;? EGm;rsm;ESifh wJtrsm;&Sdojzifh?13;6 xkdvlESpfOD;wkdYonf twlaejcif;iSg xkdajrrqHhEkdif/ Opmrsm;vGef;? olwkdYonf w&yfwnf; raeEkdifMu/13;7 tmNAH\ EGm;ausmif;om;? avmw\ EGm;ausmif;om;wkdYonfvnf; ckduf&efjyKMu\/ xkdtcg? cgemeftrsKd;om;? az&ZdtrsKd;om;wkdYonf
xkdjynf aeMuownf;/13;8 tmNAHuvnf;? igwkdYonf nDtpfukdcsif;jzpfvsuf? igESifhoif4if;? ighEGm;ausmif;om;wkdYESifh? oifhEGm;ausmif;om;wkdY4if;? ckduf&ef
r&SdygapESifh/13;9 ajrwjyifvkH;onf oifha&SUrSm&Sdonfr[kwfavmh/ igESifhcGgaeygavmh/ oifonf vuf0JbufokdY oGm;vQif? igonf vufsmbuf
okdYoGm;rnf/ oifonf vufsmbufokdYoGm;vQif? igonf vuf0JbufokdYoGm;rnf[kqkd\/13;10 xkdumvtcg? aom'kHNrdKUESifh a*garm&NrdKUukd xm0&bk&m; zsufqD;awmfrrlrSD? aZm&NrdKUokdYoGm;aomvrf;? a,mf'efjrpfywf0ef;usift&yf&yf
a&rsm;? xm0&bk&m;\O,smOfawmfuJhokdY4if;? tJ*kwKjynfuJhokdY4if; jzpfonfukd? avmwajrmfMunfh jrifvQif?13;11 a,mf'efcsKdifhwa&SmufvkH;ukd a&G;cs,f? ta&SUokdYajymif;oGm;ojzifh? tcsif;csif; wOD;ESifhwOD; uGJjym;Mu\/13;12 tmNAHonf cgemefjynf aeav\/ avmwrlum;? jrpfywf0ef;usifNrdKUwkdYwGifae? aom'kHNrdKUem;rSm wJukdaqmufav\/13;13 aom'kHNrdKUom;wkdYonf qkd;aomol? xm0&bk&m;a&SU? tvGeftjypfrsm;aomoljzpfMuownf;/
13;14 avmwonf tmNAHESifhcGg oGm;NyD;rS? xm0&bk&m;onf tmNAHukdac:? oif&Sdaomt&yfu? awmif? ajrmuf? ta&SU? taemufokdY
ajrmfMunfhavmh/13;15 oifjrifaom ajrwjyifvkH;ukd? oifESifhoif\trsKd;tET,ftm;? igonf umv tpOftNrJay;rnf/13;16 oif\trsKd;tET,fukd ajrrIefYuJhokdY ig rsm;jym;aprnf/ okdYjzpf vlonf ajrrIefYukd a&wGufEkdifvQif? oif\trsKd;tET,fukd
a&wGufEkdifMuvdrfh rnf/13;17 oifx ajrukd tvsm;tm;jzifh4if;? teHtm;jzifh4if; a&SmufoGm;avmh/ oiftm; igay;rnf[k rdefYawmfrl\/13;18 wzef tmNAHonf wJukdajymif;? a[jAKefNrdKU? rHa&oydwfawmokdYa&mufrS ae&mus? xm0&bk&m;tbkdY ,Zfyvifukd wnfav\/

18

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 xkda&mtcg? &Sdemrif;BuD;tH&azv? {vmomrif;BuD;tmkwf? {vHrif;BuD; aca'g&avmrm? a*gtdrfrif;BuD; wd'vwkdYonf?14;2 aom'kHrif;BuD; aA&? a*garm&rif;BuD; Ad&&S? tm"rmrif;BuD; &Sdeyf? aZbkdifrif;BuD;a&Srbm? aAvmrif;BuD;wkdYESifhppfwkdufMu\/
aAvjynfum;? aZm&trnfvnf; &Sdownf;/14;3 xkdjynf&SdorQwkdYonf? aom'kHtkdifjzpfaom pd'drfcsKdifhwGif eD;pyfvsuf&SdMu\/14;4 wq,fESpfESpfywfvkH; aca'g&avmrmrif;BuD;xH uRefcHNyD;vQif? wq,fokH;ESpf ajrmufaomtcg ykefuefMu\/14;5 wq,fav;ESpfajrmufvQif? aca'g&avmrmrif;onf? rdrdbufuaeaomrif;BuD;wkdYESifhwuG vm? tm&SwkwfumedrfNrdKU? a&zdrf
vlrsm;ukd4if;? [mrNrdKU ZlZdrfvlrsm;ukd4if;? ud&,odrfcsKdifh {rdrfvlrsm;ukd4if;?14;6 pd&awmifay:rSm a[m&dvlrsm;ukd4if; vkyfBuH? awmem;rSm&Sdaom {vyg&efNrdKUwkdifatmif vkdufMu\/14;7 wzefjyefvm? uma'&Sjynf? tifrd&SywfNrdKUokdYa&mufNyD;vQif? tmrvufjynf &SdorQukd4if;? [mZZkEmrmNrdKUaeaom tmarm&d
vlrsm;ukd4if; vkyfBuHMu\/14;8 xkdtcg aom'kHrif;BuD;? a*garm&rif;BuD;? tm"rmrif;BuD;? aZbkdifrif;BuD;? aZm&wnf;[laomaAvmrif;BuD;wkdYonf csDxGuf? pd'drf
csKdifh ppfNydKifMu\/14;9 xkdokdY {vHrif;BuD; aca'g&avmrm? a*gtdrfrif;BuD;wd'v? &Sdemrif;BuD; tH&azv? {vmomrif;BuD;tmkwfwnf;[laom? rif;BuD;
av;yg;ESifh? rif;BuD;ig;yg;wkdYonf ppfNydKifMu\/14;10 pd'drfcsKdifh a&ndtusdtcRJESifh jynfhaomwGif;rsm;&Sd\/ aom'kHrif;BuD;? a*garm&rif;BuD;wkdYonf ajy; xkdwGif;rsm;usav\/
<uif;aomolwkdYonf awmifokdYajy;Mu\/14;11 atmifaomrif;wkdYonf? aom'kHNrdKUESifha*garm&NrdKU&SdorQaomOpmESifhNrdKU&dum&SdorQwkdYukd ,loGm;Mu\/14;12 aom'kHNrdKUaeaom tmNAHtpfukdom; avmwESifh ol\OpmwkdYukdvnf; odrf;,l oGm;\/
14;13 xkdab;rSvGwfajy;aomolwa,mufonf? a[NAJvltmNAHESifh rd[m,zGJUaomol? {&SaumvESifh tmae&\tpfukd tmarm&dvl
rHa&\ oydwfawmem;rSmaeaom tmNAHxHokdY a&muf? odwif;Mum;ajymav\/14;14 tmNAHonf rdrdtpfukdom;ukd brf;oGm;aMumif;ukd Mum;vQif? rdrdtdrfbGm; oGefoifaomvlokH;&mwq,f&Spfa,mufwkdYukd pD&if?
'efNrdKU wkdifatmif vkdufav\/14;15 nOfhtcg? rdrdvlwkdYukd cGJ wkdufapojzifh? vkyfBuHNyD;vQif? 'rmoufNrdKUajrmufbuf a[mbNrdKUwkdifatmif vkdufjyefav\/14;16 &efolwkdYodrf;oGm;aomOpm&SdorQukd4if;? rdrdtpfukdom;avmwESifh ol\Opmukd4if;? rdef;rrsm;ESifh vlrsm;ukd4if;? wzefaqmif,lcJhav\/
14;17 aca'g&avmrmESifh? olUbufuaeaom rif;BuD;wkdYukd vkyfBuH&mrS tmNAHjyefvmaomtcg? aom'kHrif;BuD;onf c&D;OD;BuKdjyKjcif;iSg
&Sma0csKdifhwnf;[laom rif;BuD;csKdifhokdY xGufoGm;\/14;18 tjrifhqkH;aombk&m;ocif\,Zfyka&m[dwfjzpfaom? &Smvifrif;BuD;arvcdaZ'ufonfvnf;? rkefYESifhpyspf&nfukd aqmifcJhNyD;vQif?14;19 aumif;uifajrBuD;&Sif? tjrifhqkH;aombk&m;ocifonf tmNAHtm; aumif;BuD;ay;awmfrlygapaom[k? tmNAHukd aumif;BuD;ay;?14;20 oif\&efolwkdYukd oif\vuf tyfESHawmfrlaom? tjrifhqkH;aombk&m;ocifvnf;? r*Fvm&Sdawmfrlapownf;[k >rufqkd\/
tmNAHonfvnf; Opm&SdorQwkdYukd? xkdrif;tm; q,fbkdYwbkdY vSLav\/
14;21 aom'kHrif;BuD;uvnf;? vlwkdYukd uREkfyftm;jyefay;yg? OpmwkdYukdum;? ukd,fwkdif,lygavmh[k tmNAHtm; ajymqkdvQif?14;22-24tmNAHu? rif;BuD;onf tmNAHukd ig&wwfapNyD[kajymp&mr&Sdapjcif;iSg vkvifwkdYonf pm;NyD;aomt&mukd4if;? uREkfyfESifhtwl vkduf
vmaomol? tmae&? {&Saumv? rHa&wkdYonf rdrdwkdYtbkdYukd ,lapjcif;iSg tcGifhay;ojzifh? olwkdY,laomtbkdYukd4if; xm;? rif;BuD;\
Opm? tyfjcnfwrQifjzpfap? ajceif;BudK; wyifjzpfap? wpkHwckukdrQ igr,l[k aumif;uifajrBuD;&Sif? tjrifhqkH;aom bk&m;ocif
xm0&bk&m;a&SUawmf? uREkfyfonfvufukdcsD t"dXmefjyKygNyD[k? aom'kHrif;BuD;tm; ajymqkdav\/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 xkdaemufrS Asm'dwfawmftm;jzifh? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf tmNAHokdYa&muf? tcsif;tmNAH? rpkd;&drfESifh/ igonf oif\
tuG,ftumjzpf\/ oif\tusKd;onf tvGefBuD;vS\[krdefYawmfrlvQif?15;2 tmNAHu? t&Sifxm0&bk&m;? tuREkfyfonf om;r&SdbJoGm;&yg\/ 'rmoufNrdKUom; {vsmZmonf tuREkfyf\tarGcHjzpf&yg\/
okdYjzpf tb,faus;Zl;ukd jyKawmfrlygrnfenf;[k avQmufqkd\/15;3 wzef tmNAHu tuREkfyftm; trsKd;tET,fukday;awmfrrlyg/ tuREkfyf\tdrf bGm;aomolonf? tuREkfyf\tarGcHjzpf&ygonfwum;[k
avQmufqkd\/15;4 wzef xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfa&mufvmonfum;? olonf oif\tarGcHrjzpf&/ oif\ukd,fxJu xGufaomolonf
oif\tarGcHjzpfvdrfhrnf[k rdefYawmfrlNyD;vQif?15;5 tmNAHukdjyifokdYxkwfaqmifawmfrl? rkdCf;aumif;uifukdajrmfMunfhavmh/ Mu,frsm;ukda&wGufEkdifvQif? a&wGufavmh/ oif\trsKd;
tET,fonf xkdokdYjzpfvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/15;6 tmNAHonf xm0&bk&m;ukd ,kHMunfonfjzpf? ol\,kHMunfjcif;ukd ajzmifhrwfjcif;uJhokdY rSwfawmfrl\/
15;7 wzef? igonf jynfukd oiftarGcHp&mbkdY? oiftm; ay;vkdaomiSg? cgv'Jjynfom;wkdYaeaom O&NrdKUrS oifhukdxkwfaqmifaomxm0&
19

bk&m;jzpfonf[k rdefYawmfrlvQif?15;8 t&Sif xm0&bk&m;? jynfukd tuREkfyf tarGcH&rnfukd tb,fokdY od&ygthHenf;[k ar;avQmufav\/15;9 xm0&bk&m;uvnf;? okH;ESpftouf&Sdaom EGm;rwaumif? okH;ESpftouf&Sdaom qdwfrwaumif? okH;ESpftouf&Sdaom okd;xD;
waumif? csKd;waumif? ckdoi,fwaumifwkdYukd igbkdY,lavmh[k rdefYawmfrlonftwkdif;?15;10 xkdwd&pmeftaygif;wkdYukd,l? waumif waumifukd xuf0ufpDcGJNyD;vQif? cGJaomtom;wkdYukd wbufwcsuf xm;av\/ iSuf
aumifwkdYukd rcGJ/15;11 iSuf&JwkdYonf taoaumifwkdYtay:okdY qif;vmaomtcg? tmNAHonf ESifav\/15;12 ae0ifaomtcg? tmNAHonf BuD;aomtdyfjcif;jzifh tdyfaysmfvsuf? xlaom arSmifrkdufESifhawGU? xdwfvefYjcif;okdY a&mufav\/15;13 xm0&bk&m;uvnf;? oif\trsKd;tET,fonf? olwyg;ykdifaomjynf{nfhonf jzpfMuojzifh? olwyg;wkdYuRefcHjcif;? ESdyfpuf
nOf;qJjcif;ukd tESpfav;&mywfvkH; cH&Muvdrfhrnfukd trSefodrSwfavmh/15;14 olwkdYukdapckdif;aomvlrsKd;udkvnf; igpD&ifrnf/ xkdaemufrS? olwkdYonf rsm;pGmaomOpmESifh xGufMuvdrfhrnf/15;15 oifonf bkd;ab;wkdYxHokdY Nidrf0yfpGmoGm;&vdrfhrnf/ toufBuD;&ifhvsuf oN*K[fjcif;ukd cH&vdrfhrnf/15;16 vlrsKd;av;qufvGefaomtcg? olwkdYonf jynfokdY jyefvmMuvdrfhrnf/ tmarm&dtrsKd;om;wkdY\ 'kpkduftjypfonf rpkHvifao;[k
tmNAHtm; rdefYawmfrl\/
15;17 wzef ae0ifrkdufaomtcg? cGJxm;aomtom;tv,f? rD;ckd;xGufaom rD;zkd? rD;xGef;vif;aomrD;cGufonf xif&Sm;pGma&SmufoGm;
av\/15;18 xkdaeY xm0&bk&m;onf tmNAHESifh y#dnmOfjyKawmfrlvsuf? tJ*kwKjrpfrSp jrpfBuD;wnf;[laom? Oz&wfjrpfwkdifatmif? jynf
ukd4if;?15;19 auedvl? aueZdvl? um'armedvl?15;20 [dwdvl? az&Zdvl? a&zdrfvl? tmarm&dvl? cgeedvl? *d&*g&Sdvl? a,AkodvlwkdYukd4if;?15;21 oif\trsKd;tET,ftm; igtyfay;NyD[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1
16;2
16;3
16;4
16;5

16;6
16;7
16;8
16;9
16;10
16;11
16;12
16;13
16;14
16;15
16;16

tmNAH\r,m;pm&J om;bGm;jcif;r&Sdojzifh? tJ*kwKjynfol[m*&trnf&Sdaom uRefrwa,muf&Sdonfjzpf?pm&Ju? tuREkfyftm; om;bGm;&aomtcGifhukd xm0&bk&m; ay;awmfrrl/ tuREkfyf\uRefrxHokdY0ifygavmh/ olUtm;jzifh tuREkfyfonf
wnfaqmufjcif; &Sdaumif;&Sdygvdrfhrnf[k tmNAHtm; ajymqkd? tmNAHonf pm&J\pum;ukd em; axmifav\/xkdokdY tmNAHonfcgemefjynfq,fESpfaeNyD;rS? tmNAH\r,m;pm&Jonf rdrduRefr tJ*kwKjynfol [m*&ukd,l? rdrdcifyGef;tmNAHodrf;
ykdufapbkdY tyfESif;av\/tmNAHonfvnf; [m*&xHokdY0if? [m*&onf y#doaEpGJav\/ [m*&onf rdrdwGif y#doaEpGJaeaMumif;ukd odvQif? rdrdocifrukd
rxDrJhjrifjyKav\/pm&Juvnf; tuREkfyfcH&aomtjypfonf ukd,fawmfacgif;ay: wnf&Sdygap/ tuREkfyf\uRefrukd ukd,fawmf&ifcGif tuREkfyf
tyfESif;ygNyD/ olonf ukd,f y#doaEpGJaeaMumif;ukdodvQif? tuREkfyfukdrxDrJhjrifjyKygonfwum;/ xm0&bk&m;onf
tuREkfyfESifhukd,fawmftrIukd pD&ifawmfrlygapaom[k? tmNAHtm; qkdav\/tmNAHuvnf;? oif\uRefronfoif\vuf&Sd\/ oljyKcsiforQjyKygavmh[k pm&Jtm; jyefajymvQif? pm&Jonf uRefrukd nOf;qJ
ojzifh? uRefronf ocifrxHrS xGufajy;av\/
xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf I&NrdKUokdYoGm;&mawmvrf;&Sdaom prf;a&wGif;em;rSm [m*&ukdawGUvQif?pm&JuRefr [m*&? tb,fuvmoenf;/ tb,ft&yfokdYoGm;rnfenf;[kar;aomf? uRefronf ocifrpm&JxHrS ajy;vmygonf[k
qkdav\/xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefuvnf;? oif\ocifrxHokdYjyef? ol\tkyfpkd;jcif;ukdcHavmh[k trdefY&Sd\/wzef xm0&bk&m;\aumif;uifwrefu? oif\trsKd;tET,fukd ra&wGufEkdifatmif? igtvGefrsm;jym;aprnf[l4if;?oifonf ukd,f0efaqmifonfjzpf? om;a,mufsm;ukd bGm;jrifvdrfhrnf/ xkdom;ukd &Sarvtrnfjzifh rSnfh&rnf/ taMumif;rlum;?
xm0& k&m;onf oif\qif;&J'kuukd Mum;odawmfrlNyD/olonf vlkdif;jzpfvdrfhrnf/ vltaygif;wkdYukd &efbufjyKvdrfhrnf/ olUukdvnf; vltaygif;wkdYonf &efbufjyKMuvdrfhrnf/ rdrdnDtpf
ukdt aygif; wkdY\tyg; ae&vdrfhrnf[l4if; >rufqkdav\/xkdokdYrdefY>rufawmfrlaom xm0&bk&m;ukd? tmawm{va&m[laomtrnfjzifh ac:a0:? ighukdjrifawmfrlaomolukd t&yfyif
igzl;jrif&onfwum;[k [m*&qkdav\/xkdtaMumif;ukd tpGJjyK? xkda&wGif;ukd aA&v[Ja&m[k orkwfMu\/ uma'&SNrdKUESifh aA&ufNrdKU\pyfMum;rSm &Sdownf;/
xkdaemuf? [m*&onf tmNAHtm; om;ukdbGm;jrif\/ tmNAHvnf; [m*&wGifjrifaomom;ukd &Sarvtrnfjzifh rSnfhav\/tmNAHonf? om;&Sarvukd [m*&bGm;jrifaomtcg? touf&Spfq,fajcmufESpf&Sdownf;/

20

tcef;BuD; ( 17 )
17;1 xkdaemuf? tmNAHonf toufukd;q,fukd;ESpf&Sdaomtcg? xm0&bk&m;onf tmNAHtm; xif&Sm;awmfrl? igonf teEwefckd;&Sif
bk&m;ocifjzpf\/ igha&SUrSmoGm;vm pkHvifjcif;&Sdavmh/17;2 ig\y#dnmOfukd oifESifhigjyKrnf/ oifhukd igtvGefrsm;jym;aprnf[k rdefYawmfrl\/17;3 tmNAHonfvnf; jyyf0yfvsif? bk&m;ocifu?17;4 igjyKaom y#dnmOfonf oif&Sd\/ oifonf vlrsKd;trsm;wkdY\tbjzpfvdrfhrnf/17;5 aemufwzef oif\trnfukd tmNAH[k rac:&/ oif\trnfukd tmjA[H[k ac:&\/ taMumif;rlum;? igonfoifh ukdrsm;pGmaom
vltrsKd;wkdY \tbt&m cefYxm;NyD/17;6 igonf oifhukdtvGefyGg;rsm;aprnf/ oiftm;jzifh vltrsKd;rsKd;wkdYukdjzpfaprnf/ oif\trsKd;tET,fvnf; &Sifbk&ifjzpf&Muvdrfhrnf/17;7 igonf oif\bk&m;? oifhaemufoifhtrsKd;tET,f\bk&m;jzpfrnf[k? oifESifh oif\trsKd;tET,ftpOftqufwkdY? ighy#dnmOfukd
xm0&y#dnmOfjzpfaprnf/17;8 oifonf ,ck{nfhonfjzpfaeaomjynfwnf;[laom? cgemefjynfwa&Smuf vkH;ukd? oiftm;4if;? oifhaemuf oif\trsKd;
tET,ftm;4if;? tpOftNrJ tykdifay;rnf/ olwkdY\bk&m;vnf; igjzpfrnf[k rdefY>rufawmfrl\/
17;9 wzef bk&m;ocifu? okdYjzpf oifESifhwuG oifhaemuf oif\trsKd; tET,f tpOftqufwkdYonf? ig\y#dnmOfukd apmifha&Smuf&Mu
rnf/17;10 oifESifhwuG oifhaemuf oif\trsKd;tET,fonf? igha&SUrSm apmifha&Smuf&aom ig\y#dnmOf[lrlum;? oifwkdYwGif om;a,mufsm;wkdif;
ta&zsm;vSD;r*Fvmukd cH&rnf/17;11 ta&zsm;vSD;r*Fvmonf? igESifh oifwkdY jyKaomy#dnmOf\vuPmoufao jzpf&vdrfhrnf/17;12 oifwkdYtrsKdd;tpOftqufwkdY om;a,mufsm;wkdif;? ukd,ftdrfbGm;aomoljzpfap? ukd,ftrsKd;r[kwf? wyg;trsKd;om; aiGESifh0,faom
oljzpfap? touf&Spf&ufajrmufvQif? ta&zsm;vSD;r*Fvmukd cH&rnf/17;13 ukd,ftdrfbGm;aomol? ukd,faiGESifh0,faomolonf? ta&zsm;vSD;r*FvmukdcH&rnf/ ighy#dnmOfvnf; oifwkdY\tom; xm0&
y#dnmOfjzpf vdrfhrnf/17;14 ta&zsm;rvSD;? ta&zsm;vSD;r*Fvmukd rcHaomom;a,mufsm;ukd ol\trsKd;rS y,f&Sif;&\/ xkdolonf ighy#dnmOfukdzsufavNyD[k?
tmjA[Htm; rdefYawmfrl\/
17;15 wzef bk&m;ocifu? oif\r,m; pm&Jukdrlum;? pm&J[laomtrnfjzifhrac:&/ pm&m[laomtrnfjzifh ac:&\/17;16 olUukd igaumif;BuD;ay;? olUtm;jzifhvnf; oiftm; om;ukday;rnf/ tu,fpifppf olUukd aumif;BuD;ay;? olonfvl
trsKd;rsKd;jzpfvdrfhrnf/ ol\trsKd; tET,fvnf;? tjynfjynfaom&Sifbk&ifjzpf&Muvdrfhrnf[k? tmjA[Htm; rdefYawmfrl\/17;17 xkdtcg tmjA[Honf jyyf0yfvsuf? toufw&m&Sdaomolonf om;udk&vdrfhrnfavm/ toufukd;q,f&Sdaom pm&monf om;ukd
bGm;vdrfhrnfavm[k&,fvsuf? pdwfESvkH;xJrSm atmufarhNyD;vQif?17;18 &Sarvonf a&SUawmf touf&Sifygapaom[k? bk&m;ocifukdavQmufaomtcg?17;19 bk&m;ocifu? oif\r,m; pm&monf oiftm; om;ukdbGm;vdrfhrnf/ xkdom;udkvnf; Zmuftrnfjzifh rSnfh&rnf/ ol4if;?
olUaemufrS ol\trsKd;tET,f4if;? ig\y#dnmOfukd xm0&y#dnmOfjzpfaprnf/17;20 &SarvtrIum;? oif\pum;ukd igem;axmif\/ olUukdigaumif;BuD;ay;\/ olUtET,fukd wkd;yGg;ap olUukd tvGefrsm;jym;aprnf/
olonf rif;om;q,fESpfyg;wkdY\tbjzpfvdrfhrnf/ BuD;aomvlrsKd; jzpfapjcif;iSgvnf; igjyKrnf/17;21 okdYaomfvnf;? aemifESpf? csdef;csufaomtcsdefwGif? pm&monf oiftm; bGm;vwhHaomom;Zmuf? ig\y#dnmOfudk igwnf
aprnf[krdefYawmf rlNyD;vQif/17;22 rdefY>rufawmfrloHNidrf;? bk&m;ocifonf tmjA[HxHrS wuf<uawmfrl\/
17;23 tmjA[Honfvnf;? om;&SarvrSp? udk,ftdrfbGm;aomoltaygif;? ukd,faiGESifh 0,faomol taygif;wnf;[laom? tmjA[H
tdrfESifh qkdifaom a,mufsm;taygif;wkdYukd ,l? bk&m;ocifrdefYawmfrlonftwkdif;? waeYjcif;wGif ta&zsm;vSD;r*Fvmudk ay;av\/17;24 tmNAH[Honf ukd,fwkdif ta&zsm;vSD;r*FvmukdcHaomtcg? toufukd;q,fukd;ESpf&Sd\/17;25 om;&Sarvonf ta&zsm;vSD;r*Fvmukd cHaomtcg? toufwq,fokH;ESpf &Sd\/17;26 waeYjcif;wGif tmjA[HESifhom;&Sarvonfta&zsm;vSD;r*FvmukdcHav\/17;27 ol\tdrfbGm;aomol? wyg;trsKd;om; ol\aiGESifh 0,faomol? ol\tdrfESifhqkdifaom a,mufsm;taygif;wkdYonf? olESifhtwl
ta&zsm;vSD; r*FvmukdcHMuav\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1
18;2
18;3

xm0&bk&m;onf rHa&oydwfawmem;rSm? tmjA[Htm; xif&Sm;awmfrlonf taMumif;t&m[lrlum;? aeylaomtcsdefwGif? tmjA[H


onf wJwHcg;0xkdifvsuf?ajrmfMunfh? rdrda&SUrSm vlokH;a,muf &yfaeMuonfukdjrifaomtcg? c&D;OD;BudKjyKjcif;iSg wJwHcg;0rSajy; ajrokdYOD;Twfcsvsuf?tuREkfyfocif? a&SUawmftuREkfyfonf rsufESm&vQif? ukd,fawmfuRefrSvGef roGm;ygESifh/21

18;4 a&tenf;i,fukd ,lcJhyg&ap/ ajcukdaq;NyD;vQif opfyifatmufavsmif;aeMuygavmh/18;5 rkefYtenf;i,fukdvnf;,lcJhygrnf/ tarmtyef;ajyaomtcg oGm;Muygavmh/ xkdokdYaomaus;Zl;awmfukd cHapjcif;iSg? ukd,fawmf
uRef&Sd&mokdY a&mufygNyD[kqkd\/ xkdolwkdYuvnf;? ajymonftwkdif; jyKygavmh[kqkdMu\/18;6 tmjA[Honfvnf;? wJtwGif;&Sdaom pm&mqDokdY tvsiftjref0ifNyD;vQif? *sKHrkefYnufokH;pv,fukdtaomhjyif e,fyg/ aygifrkefYukd
vkyfyg[k qkdav\/18;7 wzef EGm;pkokdYajy; EkxGm;aumif;rGefaomEGm;oi,fukd ,lcJh? vkvif tyfojzifh jrefjrefjyifqifap\/18;8 xkdaemuf? EkdYESifhEkdY"rf;udk4if;? jyifqifaomEGm;oi,fukd4if; ,l? xkdolwkdYa&SU xnfhNyD;vQif? opfyifatmuf? olwkdYtem;rSm&yfae?
olwkdYonf pm;Mu\/18;9 NyD;aomtcg? oif\r,m; pm&monf tb,frSm&Sdoenf;[k ar;MuvQif? wJtwGif;&Sdygonf[k jyefajym\/18;10 xkdolwkdYwGif wyg;uvnf;? bGm;csdefaphaomtcg? igonf oifhqDokdYqufqufjyefvmOD;rnf/ xkdtcg oif\r,m;pm&monf
om;ukd&vdrfhrnf[k ajymqkd\/ xkdokdYqkdaomol\aemuf wHcg;0tem;rSm? pm&m&SdaomaMumifh xkdpum;ukdMum;\/18;11 xkdtcg tmjA[HESifh pm&monf touft&G,fBuD;&ifhvSNyD/ pm&monf rdef;rwkdY Owka&mufNrJ&Sdonftwkdif; ra&mufNyD/18;12 xkdaMumifh pm&mu? igvnf; tkdNyD? ighocifvnf; tkdNyD/ okdYjzpf igonfaysmfarGUjcif;&Sdvdrfhrnfavm[kqkdvsuf? wdwfqdwfpGm&,fav\/18;13 oif\r,m;pm&mu? tu,f igonftkdNyD;rS? om;ukdbGm;vdrfhrnfavm[k qkdvsuf? tb,faMumifh&,foenf;/18;14 xm0&bk&m; rwwfEkdifaomtrI wpkHwck&Sdoavm/ csdef;csufaombGm;csdefaphaomtcg? oifhqDokdYigjyefvm? pm&monfom;ukd
&vdrfhrnf[k? xm0&bk&m;onf tmjA[Htm; rdefYawmfrl\/18;15 pm&muvnf;? uRefr r&,fyg[k? aMumufjiif;av\/ r[kwfbl;/ oif&,fNyD[k rdefYawmfrl\/
18;16 xkdvlwkdYonf xkdt&yfux aom'kHNrdKUokdY rsufESmjyKvsufoGm;Mu\/ tmjA[Honfvnf; olwkdYukd ykdYjcif;iSg vkdufav\/18;17 xm0&bk&m;uvnf;? igjyKrnftrIukd tmjA[Htm;rabmfrjybJ 0Sufxm;&rnfavm/18;18 tmjA[Honf BuD;jrwf? wefckd;ESifhjynfhpkHaomvlrsKd;jzpfvdrhfrnf/ vlrsKd;taygif;wkdYonf olUtm;jzifh aumif;BuD;r*Fvmukd cH&Mu
vdrfhrnf/18;19 taMumif;rlum;? olonf rdrdaemufjzpfaomom;rsm;? tdrfolrsm;wkdYtm; ynwfrnft&mukd igod\/ olwkdYonfvnf; xm0&bk&m;\
w&m;vrf;okdYvkduf? [kwfrSefajzmifhrwfpGm usifhMuvdrfhrnf/ okdYjzpf *wdawmf&Sdonftwkdif;? xm0&bk&m;onf tmjA[HjyK&aom
tcGifh&Sd vdrfrnf[k tBuHawmf&Sd\/18;20 wzef xm0&bk&m;u? aom'kHNrdKU? a*garm&NrdKU a<u;aMumfaomtoHonf BuD;? tvGeftjypfav;aomaMumifh?18;21 ,ck igoGm; igYa&SUokdYa&mufcJhNyD;aom a<u;aMumfjcif;&Sdonftwkdif;? olwkdYonf trSefjyKonf rjyKonfukd igMunfhIrnf/ rjyKvQif
rjyKaMumif; ukd igodrnf[k rdefYawmfrl\/18;22 xkdolwkdYonf xkdt&yfrSrsufESmvSnfh aom'kHNrdKUokdYoGm;Mu\/ tmjA[Hrlum;? xm0&bk&m;a&SUawmf &yfaevsuf&Sdao;\/
18;23 xkdtcg tmjA[HcsOf;uyf? ukd,fawmfonf ajzmifhrwfaomolwkdYukd? rw&m;aomolwkdYESifhwuG zsufqD;awmfrlrnfavm/18;24 xkdNrdKUwGif ajzmifhrwfaomolig;q,f&SdvQif? zsufqD;awmfrlrnfavm/ ajzmifhrwfaomolig;q,fygaomNrdKUukd olwkdYtwGuf rESajrmbJ
zsufqD;awmfrlrnfavm/18;25 xkdokdYjyK ajzmifhrwfaomolwkdYukd rw&m;aomolwkdYESifhwuG uGyfrsufjcif;trIonf ukd,fawmfESifh a0;ygapownf;/ ajzmifhrwfaom
olwkdYukd rw&m;aomolwdkYuJhokdY cHapaomtrIonf ukd,fawmfESifha0;ygapownf;/ ajrBuD;vkH;ukd pD&ifawmfrlaom ocifonf?
w&m;ojzifh jyKawmfrlrnfr[kwfavm[k avQmufqkd\/18;26 xm0&bk&m;uvnf;? aom'kHNrdKU ajzmifhrwfaomolig;q,fukdigawGUvQif? olwkdYtwGuf xkdt&yfvkH;ukd igESajrmrnf[k rdefYawmfrl\/18;27 wzef tmjA[Hu? tuREkfyfonfajrrIefYESifhjymoufoufjzpfaomfvnf;? bk&m;&Sifukd ,ckavQmufrnf[k tm;xkwfyg\/18;28 ajzmifhrwfaomolig;q,fwkdYwGif ig;a,mufrjynfhvQif? xkdig;a,mufrjynfhaomtwGufaMumifh? xkdNrdKUvkH;ukd zsufqD;awmfrlrnfavm[k
ar;avQmufjyefaomf? xkdNrdKU av;q,fig;a,mufukd igawGUvQif? igrzsufqD;[krdefYawmfrl\/18;29 wzefwkH? xkdNrdKUav;q,fukdawGUaumif;awGUawmfrlvdrfhrnf[k avQmufqkdjyefvQif? xkdav;q,ftwGuf igrjyKbJaernf[k rdefYawmf
rl\/18;30 wzefwkH? tkdbk&m;&Sif? pdwf&SdawmfrrlygESifh? tuREkfyfavQmufyg&ap/ xkdNrdKU okH;q,fukdawGUaumif;awGUawmfrlvdrfhrnf[k avQmufqkd
jyefvQif? xkdNrdKU okH;q,fukdigawGUvQif? igrjyK[k rdefYawmfrl\/18;31 wzefwkH? tuREkfyfonf xm0&bk&m;ukd ,ckavQmufrnf[k tm;xkwfyg\/ xkdNrdKUESpfq,fukdawGUaumif;awGUawmfrlvdrfhrnf[k
avQmufqkdjyefvQif? ESpfq,ftwGuf igrzsufqD;bJaernf[k rdefYawmfrl\/18;32 tkdbk&m;&Sif? pdwf&SdawmfrrlygESifh/ onfwBudrftuREkfyfavQmufyg&apOD;/ xkdNrdKU wq,fukdawGUaumif; awGUawmfrlvdrfhrnf [k
avQmufqkdjyefvQif? wq,ftwGuf igrzsufqD;bJaernf[k rdefYawmfrl\/18;33 xm0&bk&m;onf? tmjA[HESifh EIwfqufjcif;trIukefpifNyD;rS? <uoGm;awmfrl\/ tmjA[Honfvnf; rdrdae&mt&yfokdYjyefav\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1 aumif;uifwrefESpfyg;wkdYonf nOD;tcsdef aom'kHNrdKUokdYa&mufvm\/ avmwonf NrdKUwHcg;0xkdifvsuf olwkdYukdjrifvQif?
c&D;OD;BudKjyK jcif;iSgx? ajrOD;Twfcsvsuf?22

19;2 tuREkfyfocifwkdY? ukd,fawmfwkdYuRef\tdrfokdY0if wnOfhvkH;aeMuyg/ ajcukd aq;Muyg/ eHeufapmapmx<uoGm;Muygavmh[kqkd


av\/ aumif; uifwref wkdYu? igwkdYonfr0if? wnOfhvkH; vrf;aeawmhrnf[kqkdaomfvnf;?19;3 usyfusyfaoG;aqmifaomaMumifh? wzefavmwae&mokdYvSnfh? ol\tdrfokdY 0ifMu\/ avmwvnf;? olwkdYtbkdY yGJvkyf? waq;r
ygaom rkefY ukdaygif;NyD;rS? olwkdYonf pm;Mu\/
19;4 xkdolwkdYonf rtdyfrSD? aom'kHNrdKUom; a,mufsm;tBuD;ti,f? t&yf&yfu vmaomol taygif;wkdYonf tdrfukd 0kdif;?19;5 avmwukd[pfac:vsuf? ,aeYnrSm oifhtdrfokdY0ifaomvlwkdYonf tb,frSm&Sdoenf;/ xkdolwkdYESifhigwkdYonf qufqHvkdonfjzpf?
igwkdYxH okdYxGufapavmh[k qkdMu\/
19;6 avmwonfvnf;? wHcg;jyifrSm olwkdYxHokdYxGuf? rdrdaemuf wHcg;ukdydwfNyD;vQif?19;7 nDtpfukdwkdY? t"rtrIukd rQavmuf rjyKMuygESifh/19;8 tuREkfyf a,mufsm;ESifhrqufqHaomorD;ESpfa,muf&Sdyg\/ olwkdYukd oifwkdYxHokdY xkwf&aomtcGifhukd ay;Muygavmh/ olwkdY
jyKcsiforQjyK Muygavmh/ vlwkdY tvQif;rjyKMuygESifh/ taMumif;rlum;? olwkdYonf tuREkfyftdrfrkd;t&dyfukd ckdaeyg\
[kawmif;yefaomfvnf;?19;9 olwkdYu?qkwfavmh[kqkdMu\/ wzefum;? oifonf wnf;ckdjcif;iSgoma&mufvmonfESifh? w&m;olBuD;vkyf&rnfavm/ ,ckrSm
xkdolwkdYjyKonfxuf? oif omqkd;aomtrIukdjyKrnf[k qkdvsuf? avmwukdusyfusyfzd wHcg;ukdvnf;aygufcGJ csKd;zJhjcif;iSg
csOf;vmMu\/19;10 xkdtcg aumif;uifwrefwkdYonf vufukdqefY? avmwukd rdrdwkdYae&mtdrftwGif;okdY qGJoGif;NyD;vQif? wHcg;ukd ydwfMu\/19;11 tdrfwHcg;em;rSm &SdaomoltBuD;ti,fwkdYukd? rsufpduef;apjcif;iSg 'Pfcwfojzifh? olwkdYonf wHcg;ukd&Sm yifyef;jcif;okdY a&mufMu\/
19;12 aumif;uifwrefwkdYuvnf;? t&yfoifESifhqkdifaomol&Sdao;oavm/ om;orD;? oruf? NrdKUxJrSm oif&SdorQukd t&yfu
xkwf aqmifavmh/19;13 t&yfukd igwkdYonfzsufqD;&rnf/ taMumif;rlum;? t&yfom;wkdYonf xm0&bk&m; a&SUawmf rSm tvGefa<u;aMumfjcif;&Sdonfjzpf?
zsufqD; apjcif;iSg xm0&bk&m;onf igwkdYukd apvTwfawmf rlNyD[k avmwtm; ajymqkdMu\/19;14 avmwxGuf? orD;ESifhpkHbufaomol? rdrdorufwkdYtm;? xMu/ t&yfrS xGufoGm;Mu/ NrdKUukd xm0&bk&m; zsufqD;awmfrlrnf[k
qkdaomfvnf;? usDpm;[ef&Sdonf[k? orufwkdY xifMu\/
19;15 rkdCf;aomufaomtcg? aumif;uifwrefwkdYonf avmwukdaqmfvsuf? oifonf x? t&yf&Sdaom r,m;ESifhorD;ESpfa,mufwkdYukd
,loGm;avmh/ okdYr[kwf? NrdKU\tjypfqkH;jcif;okdY a&mufvdrfhrnf[kqkdaomfvnf;?19;16 olonf zifhETJaomtcg? xm0&bk&m;oem;awmfrlaomaMumifh? aumif;uif wrefwkdYonf? olESifh ol\r,m;? ol\orD;ESpfa,mufwkdYukd
vufqGJ ? NrdKUjyifokdY xkwfaqmifMu\/
19;17 jyifokdY a&mufaomtcg? oifonf toufcsrf;om&jcif;iSg ajy;avmh/ aemufokdYvSnfh rMunfhESifh/ ajrnDaomt&yf tvQif;raeESifh/
awmifay:okdYajy;avmh/ okdYr[kwf qkH;vdrfhrnf[kqkdav\/19;18 avmwuvnf;? tuREkfyfocif? xkdokdYrqkdygESifh/19;19 ,ckrSm ukd,fawmfuRefonf a&SUawmfrsufESm&ygNyD/ tuRekfyftoufcsrf;om apojzifh? tuRekfyfjyKawmfrlaom ukPmaus;Zl;
rsm;jym;vSyg\/ ab;vGwf awmifay:okdY rajy;Ekdifyg/ ab;wpkHwckawGU aornfukdpkd;&drfyg\/19;20 Munfhyg/ xkdNrdKUeD;yg\? ajy;omyg\? i,faomNrdKUvnf; jzpfyg\/ ab;vGwf xkdt&yfokdYajy;yg&ap/ xkdNrdKUonf i,faomNrdKUr[kwfavm/
okdYajy;vQif? toufcsrf;om&ygrnf[kavQmufqkd\/19;21 xkdoluvnf;? Munfhyg/ trIt&mvnf; oif\pum;ukd igem;axmifapjcif;iSg? xkdNrdKUtwGuf awmif;yefaomaMumifh igrzsufqD;/19;22 ab;vGwfjcif;iSg xkdNrdKUokdYtvsiftjrefajy;avmh/ xkdNrdKUokdYra&mufrSD? igonftb,ftrIukdrQ rjyKEkdif[kqkdav\/ xkdaMumifh xkdNrdKUudk
aZm&NrdKU[k orkwfMu\/19;23 avmwonf aZm&NrdKUokdY 0ifaomtcg? ajrBuD;ay:rSm aexGufcsdefjzpfownf;/19;24 xkdtcg xm0&bk&m;onf aumif;uifxuf? txHawmfrS aom'kHNrdKUESifh a*garm&NrdKUtay:okdY uefYESifhrD;rkdCf;ukd &Gmapawmfrl\/19;25 xkdNrdKUwkdYukd4if;? csKdifht&yfwa&SmufvkH;ukd4if;? NrdKUom;taygif;wkdYukd4if;? ajrayguforQukd4if; arSmufvSJawmfrl\/19;26 avmw\r,m;rlum;? aemufokdYvSnfhMunfh qm;wkdifjzpfav\/
19;27 eHeufapmapm tmjA[Honf x? xm0&bk&m;a&SUawmf&yfaeaomt&yfokdY oGm;NyD;vQif?19;28 aom'kHNrdKUESifh a*garm&NrdKUrSpaom csKdifht&yfwa&SmufvkH;ukd MunfhI? rD;zkd tckd;uJhokdY? wjynfvkH;tckd;wufonfukd jrifav\/19;29 xkdokdY bk&m;ocifonf csKdifhxJrSm&Sdaom NrdKUwkdYukd zsufqD;aomtcg? tmjA[Hukd atmufarhawmfrl\/ avmwaeaomNrdKUwkdYukd
arSmufvSJaomt cg? arSmufvSJ&mxJu avmwukd vTwfvkdufawmfrl\/
19;30 avmwonf aZm&NrdKUrSxGuf? orD;ESpfa,mufESifhwuG awmifay:rSmae\/ aZm&NrdKUrae0hH? orD;ESpfa,mufESifhwuG OrSifae\/19;31 orD;tBuD;u? igwkdYtb tkdNyD/ ajrBuD;om;taygif;wkdY\ bmomtwkdif;? igwkdYxHokdY0if&aom a,mufsm;wa,mufrQ ajray:rSmr&Sd/19;32 vmMu/ igwkdYtbukd pyspf&nfwkdufMupkdY/ igwkdYtb\trsKd;tET,fukd apmifhr? olESifhtdyfMupkdY[k nDrukdajymqkd\/19;33 xkdaeYnrSm olwkdYonf tbukd pyspf&nfwkdufNyD;vQif? orD;tBuD;onf0if tbESifhtdyfav\/ oltdyfaMumif;ukd4if;? xaMumif;ukd4if;
tb rod/19;34 eufjzefaeYwGif tBuD;uvnf;? raeYnrSm igonf tbESifhtdyfavNyD/ ,aeYnwzef olUukd pyspf&nfwkdufMupkdY/ oifonf 0if
tb\trsKd;tET,fukdapmifhrjcif;iSg? olESifhtdyfavmh[k nDrukdajymqkd\/-

23

19;35 xkdaeYnvnf; olwkdYonf tbukdpyspf&nfwkdufNyD;vQif? ti,fonf 0if tbESifhtdyfav\/ tdyfaMumif;ukd4if;? xaMumif;ukd4if;


tbr od/19;36 xkdokdY avmw\orD;ESpfa,mufwkdYonf? rdrdtbtm;jzifh y#doaEpGJae\/19;37 orD;tBuD;onf om;ukdbGm; armbtrnfjzifhrSnfhav\/ xkdolonf ,aeYwkdifatmif&Sdaom armbtrsKd;om;wkdY\tb
jzpfownf;/19;38 orD;ti,fonfvnf; om;ukdbGm;? aAerdtrnfjzifh rSnfhav\/ xkdolonf ,aeYwkdifatmif&Sdaom trKeftrsKd;om;wkdY\
tbjzpfownf;/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 wzef tmjA[Honf awmifjynfokdYc&D;oGm;ojzifh? uma'&SNrdKUESifh I&NrdKUpyfMum;rSmae? a*&mNrdKU wnf;ckd\/20;2 xkdtcg rdrdr,m; pm&monf rdrdESrjzpfonf[k? olwyg;wkdYtm; tmjA[HqkdaomaMumifh? a*&mrif;BuD; tbdrvufonf rdrdvlukd
apvTwf? pm&mukd,lap\/20;3 nOfhtcsdefwGif tdyfruftm;jzifh bk&m;ocifonf tbdrvufqDokdY<uvm? oifonf vlaojzpf\/ taMumif;rlum;?
oif,laomrdef;ronf olUr,m;jzpf\[k rdefYawmfrl\/20;4 tbdrvufonf? xkdrdef;rESifh raygif;abmfao;onfjzpf? tkdbk&m;&Sif? ajzmifhrwfaom vlrsKd;ukduGyfrsufawmfrlrnfavm/20;5 olonf ighESrjzpf\[k tuREkfyftm; a,mufsm;qkdonfr[kwfygavm/ olonf igharmifjzpf\[k? rdef;rvnf; qkdonfr[kwfygavm/
ajzmifhrwfaomoabm&Sd? oefY&Sif;aomvufESifh trIukd tuREkfyfjyKygNyD[kavQmufqkd\/
20;6 xkdtdyfruf bk&m;ocifuvnf;? rSefay\/ oifonf ajzmifhrwfaomoabmESifhjyKonfukd igod\/ oifonf ighukdrjypfrSm;apjcif;iSg?
oifh ukd igqD;wm;NyD/ okdYjzpf xkdrdef;rESifhaygif;abmf&aomtcGifhudk igray;/20;7 ,ckrSm? ol\r,m;ukd olUtm;jyefay;avmh/ olonf ya&mzufjzpf\/ oifhtbkdYqkawmif;vQif? oifonf toufcsrf;om&vdrfhrnf/
jyefray;bJ aevQif? oifrSp? oifESifhqkdifaomoltaygif;wkdYonf {ueftrSefaornf[k rdefYawmfrl\/
20;8 eHeufapmapm tbdrvufonfx? rdrduReftaygif;wkdYukd ac:NyD;rS? trIt&mtvkH;pkHukdajymojzifh? xkdolwkdYonf tvGefaMumufMu\/20;9 tmjA[Hukdvnf; tbdrvufac:? oifonf igwkdYtb,fokdYjyKoenf;/ oifhukd igwkdYonf tb,fokdY jypfrSm;aomaMumifh? oifonf
ig4if;? ighEkdifiH4if;? BuD;pGmaomtjypfukd a&mufapoenf;/ oifonfrjyKtyfaomtrIukd ig jyKygonfwum;[k qkdav\/20;10 wzef tbdrvufu? oifonf tb,ftrIukdjrif okdYjyKoenf;[k tmjA[Hukd ar;vQif?20;11 tmjA[Hu? t&yfom;wkdYonf bk&m;ocifukdraMumuf? tuREkfyf\r,m;twGuf tuREkfyfukd owfMuvdrfhrnf[k tuREkfyfxif
aomaMumifh? xkdokdYjyKrdygNyD/20;12 okdYaomfvnf; olonf tuREkfyfESrrSefyg\/ tuREkfyftb\orD;jzpf\/ trd\orD;r[kwf/ tuREkfyfr,m;vnf; jzpfyg\/20;13 bk&m;ocifonf tuREkfyfukd tb\tdrfrSac: vnfapawmfrlaomtcg? tuREkfyfu? oifonf igjyK&aomaus;Zl;[lrlum;?
igonf oif\armifjzpfaMumif;ukd? a&mufav&m&m ajym&rnf[k? r,m;ukd rSmxm;ygonf[k jyefajymav\/20;14 xkdtcg tbdrvufonf? okd;? EGm;? uRefa,mufsm;? uRefrdef;rwkdYukd,l? tmjA[Htm; ay;av\/ r,m;pm&mukdvnf; jyefay;\/20;15 tbdrvufuvnf;? ighajronf oifha&SUrSm&Sd\/ tvkd&Sdonftwkdif;aeyg[k trdefY&Sd\/20;16 pm&mukdvnf;? oifESifh oifhtaygif;tabmfwkdYtbkdY? rsufESmzkH;rsm;ukd 0,fp&mbkdY? oif\armiftm; aiGwaxmifukd igay;NyD[k
trdefY&Sdojzifh? olonfvnf; t&m&m tqkH;trcH&\/
20;17 tmjA[Honfvnf;? bk&m;ocifudk qkawmif;? bk&m;ocifonf? tbdrvufESifh ol\r,m;? ol\uRefrwkdYukd temaysmufap
awmfrlojzifh? olwkdYonf om;ukdbGm;Mu\/20;18 txufu tmjA[H\r,m; pm&maMumifh? xm0&bk&m;onf? tbdrvuf\tdrfol? rdef;rwa,mufrQ y#doaEr,lapjcif;iSg?
pD&ifawmfrlownf;/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1
21;2
21;3
21;4
21;5
21;6

xm0&bk&m;onf? trdefYawmf&Sdonftwkdif;? pm&mukdtMunfhtI<uawmfrl? *wdawmf&SdonfESifhavsmfpGm oljyKawmfrlojzifh?pm&monf y#doaEpGJ,l? bk&m;ociftrdefYawmfESifh csdef;csufaomtcsdef? tmjA[HtoufBuD;aomtcg? olUtm; om;ukdbGm;av\/tmjA[Honfvnf;? rdrd&aom om;wnf;[laom? pm&mbGm;aomom;ukd Zmuftrnfjzifh rSnfhav\/bk&m;ocif rSmxm;awmfrlonftwkdif;? tmjA[Honf &Spf&ufajrmufaomaeY? om;Zmufukd ta&zsm;vSD;r*Fvmay;av\/om;Zmufukdjrif&aomtcg? tmjA[Honf toufw&m&Sdownf;/pm&muvnf;? ig&,f&aomtcGifhukd bk&m;ocifay;awmfrlNyD/ odwif;ukd Mum;aomoltaygif;wkdYonfvnf;? igESifhtwl &,fMu
vdrfhrnf [l4if;?21;7 pm&monf om;ukdEkdYwkdufvdrfhrnf[k tmjA[Htm; tb,folajymESifh&oenf;/ olonf toufBuD;aomtcg? igonf om;ukd
bGm;NyD[l4if; qkdav\/24

21;8 xkdoli,f Zmufonf BuD;yGg; EkdfYESifhuGmav\/ EkdfYuGmaomaeY tmjA[Honf yGJBuD;vkyfav\/


21;9 tJ*kwKtrsKd;om;[m*&wGif tmjA[H&aomom;onf qJa&;onfukd pm&modjrifvQif?21;10 uRefrESifh ol\om;udk ESifxkwfygavmh/ uRefr\om;onf tuREkfyf\ om;ZmufESifhtwl tarGrcH&[k? tmjA[Htm;
qkdav\/21;11 tmjA[Hvnf;? rdrdom; jzpfaomaMumifh? xkdtrI tvGefcufonf[k xifav\/21;12 okdY&mwGif bk&m;ocifu? xkdoli,fESifh oif\uRefraMumifh? trIcufonf[k rxifESifh/ pm&majymav&m&m ol\pum;ukd
em;axmifavmh/ taMumif;rlum;? Zmufom oif\trsKd;wnfvdrfhrnf/21;13 uRefr\om;onf oif\trsKd;jzpfaomaMumifh? olUukdvnf; vlrsKd;jzpfaprnf[k tmjA[Htm; rdeYfawmfrl\/
21;14 tmjA[Honf eHeufapmapmx? rkefYESifha&bl;ukd,lojzifh? [m*&yckH; wifNyD;vQif? oli,fukdtyf uRefrukdvTwfvkdufav\/
olonf vnf;oGm;? aA&a&SbawmvSnfhvnfvsufae\/21;15 bl;a&ukefaomtcg? oli,fukd csKHzkwfatmuf xm;?21;16 igonf oli,faoonfukd rjrifvkd[kqkdvsuf? cyfa0;a0;? av;wypfcefY avmufoGm;NyD;vQif? oli,fa&SUrSmxkdifaeav\/ xkdokdY
xkdifaepOf? olonf toHukdvTifh idka<u;av\/21;17 bk&m;ocifonf vkvif\toHukd Mum;awmfrl? bk&m;ocif\ aumif;uifwrefu? [m*&? oiftb,ftrI&Sdoenf;/ rpkd;&drfESifh/
vkvifaeaomt&yfxJu ol\toHukd bk&m;ocifMum;awmfrlNyD/21;18 xavmh/ vkvifukd<u vufESifhravmh/ igonf olUukd vlrsKd;BuD;jzpfaprnf[k aumif;uifxJuac: [m*&tm; >rufqkd\/21;19 xkdtcg bk&m;ocifonf [m*&\rsufpdukdzGifhawmfrlojzifh? olonf a&wGif;ukdjrifavaomf? oGm; bl;udk a&jznfhNyD;vQif? vkvif
tm; a&ukd wkdufav\/21;20 xkdvkvifbufvnf;? bk&m;ocif&Sdawmfrl\/ olonf BuD;yGg; awmaeojzifh? av;orm;jzpfav\/21;21 yg&efawmaeonfjzpf? olUtrdonf tJ*kwKjynfrS rdef;rwa,mufukdac: olESifhpkHbufap\/
21;22 xkda&mtcg? tbdrvufrif;ESifh AdkvfcsKyfrif;zdaumvwkdYonf tmjA[Hukdac:? oifonfjyKav&m&m oifhbufrSm bk&m;ocif&Sdawmf
rl\/21;23 okdYjzpf oifonf ighukd4if;? ighom;ukd4if;? ighajr;ukd4if; rvSnfhpm;/ igonf oifaus;Zl;jyKouJhokdY? ig4if;? oifwnf;ae&mighjynf4if;
aus;Zl;jyKrnf[k bk&m;ocifukd wkdifwnf ightm;usdefqkdygavmh[kajymqkd\/21;24 tmjA[Huvnf;? xkdtwkdif; igusdefqkdygrnf[k jyefajymav\/21;25 tbdrvufrif;\ uRefwkdYonf tEkdiftxuf vk,laom a&wGif;taMumif;aMumifh? tmjA[Honfvn;f tbdrvufrif;ukd tjypfwif
av\/21;26 tbdrvufrif;uvnf;? trIukd tb,foljyKonfukd igrod/ oifonf ighukdrajym/ igvnf; ,aeYwkdifatmif rMum;&[kqkd\/21;27 tmjA[Honfvnf; okd;? EGm;wkdYukd,lNyD;vQif? tbdrvuftm;ay; xkdESpfyg;wkdYonf y#dnmOfjyKMu\/21;28 tmjA[Honfvnf; okd;oi,fr ckepfaumifwkdYukd okd;pkESifh cGJxm;av\/21;29 tbdrvufuvnf;? cGJxm;aomokd;oi,frckepfaumifwkdYonf? tb,fokdYenf;[kar;aomf?21;30 tmjA[Hu? a&wGif;ukdigwl;NyD[kokd;oi,frckepfaumifwkdYonfighbuf oufaojzpfrnftaMumif; olwkdYukdoifonf ighvufrS
cH,l& rnf[kqkdav\/21;31 okdYjzpf xkdt&yf xkdESpfyg;wkdYonf usdefqkdaomaMumifh? xkdt&yfukd aA&a&Sb[k wGifMu\/
21;32 xkdokdYaA&a&Sbt&yf y#dnmOfjyKMu\/ tbdrvufESifhAkdvfcsKyfrif;zdaumvwkdYonf x zdvdwdjynfokdY jyefMu\/
21;33 tmjA[Honf aA&a&Sbt&yfrefusnf;yifukdpkduf? tpOftNrJwnfawmfrlaombk&m;ocifwnf;[laom? xm0&bk&m;\emrawmfukd
yXemjyKav\/21;34 zdvdwdjynfrSm umv&SnfMumpGmwnf;aeownf;/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1 xkdaemufrS bk&m;ocifonf? tmjA[Hukd pkHprf;jcif;iSg? tmjA[H[k ac:awmfrl? tmjA[Hu? tuREkfyf&Sdyg\[k avQmufvQif?22;2 oifonf tvGefcspfaom wa,mufwnf;aomom; Zmufukd,l? arm&d jynfokdYoGm;avmh/ igjyvwhHaomawmifay:rSm? olUukd
rD;IdU&m,ZfjyK ylaZmfavmh[k rdefYawmfrl\/
22;3 tmjA[Honf eHeufapmapmx? jrnf;ukdukef;ESD;wifNyD;vQif? rdrdom; ZmufESifhi,fom;ESpfa,mufukdac:? ,ZfIdUp&m xif;ukdcGJNyD;rS?
bk&m;ocif rdefYawmfrlaomt&yfokdY xoGm;av\/22;4 okH;&ufajrmufaomaeY ajrmfMunfh? xkdt&yfukdta0;ujrifvQif?22;5 i,fom;ESpfa,mufwkdYtm;? oifwkdYonf t&yf jrnf;ESifhtwl ae&pfMuavmh/ igonf om;ESifhtwl xkdt&yfokdY oGm;?
ukd;uG,fjcif;ukd jyKthH/ xkdtrINyD;rS? oifwkdYqDokdY jyefvmOD;rnf[k qkdav\/22;6 xkdtcg ,ZfIdUp&m xif;udk,l? om;Zmuftay:rSm wifNyD;vQif? rD;ESifhxm;ukd rdrdvuf ukdifvsuf? ESpfa,muftwl oGm;Mu\/22;7 oGm;MupOfwGif? Zmufonf tbtmjA[Hudktb[kac:vQif? ighom;? ig&Sd\[ktmjA[Hxl;av\/ Zmufuvnf;? rD;yg\?
xif;vnf;yg\/ ,ZfIdUp&mbkdY okd;oi,fonf tb,frSm&Sdoenf;[kar;vQif?25

22;8 tmjA[Hu? ighom;? ,ZfIdUp&mbkdY okd;oi,fudk bk&m;ocifonf rdrdtbkdYjyifqifawmfrlvdrfhrnf[kqkdav\/22;9 xkdokdYESpfa,muftwl oGm;? bk&m;ocif rdefYawmfrlaomt&yfokdY a&mufMuaomtcg? tmjA[Honf,Zfyvifukdwnf? xif;ukd
cif;NyD;vQif? om;ZmufukdcsnfaESmif? ,Zfyvif xif;ay:rSmwifxm;\/22;10 rdrdvufukdqefY? om;ukdowfjcif;iSg? xm;ukdukdif,lav\/
22;11 xkdtcg? xm0&bk&m;\aumif;uifwrefu? tmjA[H? tmjA[H[k aumif;uifay:u ac:av\/ tmjA[Hu? tuREkfyf&Sdyg\[kavQmuf
vQif?22;12 xkdvkvifukd rxdrckdufESifh/ tvQif;rjyKESifh/ oifonf bk&m;ocifukdaMumuf&GHUonf[k ,ckigod\/ taMumif;rlum;? oif\om;?
oif wa,mufwnf;aomom;ukd igawmif;? oifonfighukdrjiif;[k rdefYawmfrl\/
22;13 xkdtcg tmjA[Honf ajrmfMunfh? rdrdaemufrSm csKHzkwf csKdndvsuf&Sdaomokd;ukdjrifav\/ xkdokd;ukdoGm; ,lNyD;vQif? rdrdom;ukd,fpm;
rD;IdU&m,ZfjyK ylaZmfav\/
22;14 xkdt&yfukd a,a[m0g,da&[k tmjA[H orkwfav\/ xkdokdYESifhtnD? awmifay:rSm xm0&bk&m; jyifqifawmfrlrnf[k ,aeY
wkdifatmif qkdavh&Sdownf;/
22;15 wzef xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonf aumif;uifay:u tmjA[Hukd ac:vsuf?22;16 oifonftrIukdjyK? oif\om; oifwa,mufwnf;aomom;ukd? ightm; rjiif;aomaMumifh?22;17 igonf oifhtm; tpOftNrJ aumif;BuD;ay;rnf/ oif\trsKd;tET,fukdvnf;? aumif;uifMu,fuJhokdY4if;? ork'&moJvkH;uJhokdY4if;?
tpOftNrJ yGg; rsm;aprnf/ oif\trsKd;tET,fonf &efolwkdY\NrdKUwHcg;rsm;ukd tpkd;&vdrfhrnf/22;18 oif\trsKd;tET,ftm;jzifh vlrsKd;taygif;wkdYonf aumif;BuD;r*Fvmukd cH&Muvdrfhrnf[k ig\pum;ukd oifem;axmifaomaMumifh?
igonf ukd,fudkukd,f wkdifwnf usdfefqkd\[k xm0&bk&m;\trdefYawmfukd qifhqkdav\/22;19 xkdtcg tmjA[Honf i,fom;wkdY&Sd&mokdY jyef? olwkdYonf xNyD;vQif? aA&a&Sbt&yfokdY vkdufoGm;Mu\/ xkdt&yf tmjA[Haeav\/
22;20 xkdaemufrS? tmjA[HMum;aomodwif;pum;[lrlum;? oif\tpfukdemac:r,m; rdvcgonf om;rsm;ukdbGm;jrifavNyD/22;21 om;tBuD;[kZ? olUnDAkZ? tm&Htb auarGv?22;22 acouf? [maZm? ydv'g&S? ,d'vyf? aAaoGvwnf;[laom?22;23 om;&Spfa,mufwkdYukd? tmjA[Htpfukd emac:\r,m;rdvcgbGm;jrifav\/ aAaoGvum;? a&Autbwnf;/22;24 krmtrnf&Sdaom emac:\r,m;i,fonfvnf;? awb? *g[H? o[m&S? rmcgwkdYukd bGm;jrifav\/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1
23;2
23;3
23;4

pm&monf touf w&mESpfq,fckepfESpf&Sd\/ xkdrQavmuf toufBuD;aomf?cgemefjynf? a[jAKefNrdKUwnf;[laom? ud&,ombNrdKUaoav\/ tmjA[Honfvnf; pm&maMumifh nnf;wGm;ikda<u;jcif;iSg vm\/
tmjA[Honfrdrdr,m;taoaumifa&SUux? a[otrsKd;om;wkdYtm;?igonf oifwkdYxHrSm {nfhonftm*EK jzpfyg\/ ig\r,m; taoaumifukd rsufuG,fjrKyfrnftaMumif;? oifwkdYwGif ocsKif;ukd
ightm; tcGifhay;ygavmh[k qkd\/23;5 a[otrsKd;om;wkdYu? tuREkfyfwkdYocif? em;axmifyg/23;6 ukd,fawmfonf? tuREkfyfwkdYwGif? bk&m;ocifESifhqkdifaomrif;jzpfyg\/ tuREkfyfwkdY\ocsKif;rsm;wGifa&G;? ukd,fawmf\ r,m;
taoaumifukd oN*K[fygavmh/ ukd,fawmf\r,m;taoaumifukd roN*K[fapjcif;iSg? tuREkfyfwkdYwGif tb,folrQ rdrdocsKdif;ukd
ray;bJraeyg[k? tmjA[Htm; jyefajymMu\/23;7 tmjA[Honf x? xkdjynfom;wnf;[laom a[otrsKd;om;rsm;a&SUrSm OD;Twfcsvsuf?23;8 igonf ig\r,m;taoaumifukd rsufuG,fjrKyfapjcif;iSg oifwkdYtvkd&SdvQif? ighpum;ukd em;axmifMuygavmh/23;9 oifwkdYwGif igykdifxkdufaomocsKif;&Sdapjcif;iSg? aZm[mom; {zkefonf? rdrdv,fjyiftpGef;&Sdaom rayvajrwGif;ukd? tbkd;xkdfuforQ
aiGESifh ightm;a&mif;apjcif;iSg? ightwGuf olUukdawmif;yefMuygavmh[kEIwfquf ajymqkd\/23;10 xkdtcg {zkefonf? a[otrsKd;om;wkdYwGifxkdifvsuf&Sd\/ okdYjzpf NrdKUwHcg; okdY0ifaomoltaygif;wnf;[laoma[otrsKd;om;
y&dowf? [dwdtrsKd;om; {zkefu? xkdokdYr[kwfyg/23;11 tuREkfyfocif? tuREkkfyfpum;ukdem;axmifyg/ xkdv,fjyifukd4if;? v,fjyif&SdaomajrwGif;ukd4if;? ukd,fawmftm; tuREkfyfay;yg\/
tuREkfyftrsKd;om;rsm;a&SUf? ukd,fawmftm; tuREkfyfay;yg\/ ukd,fawmf\r,m; taoaumifukd oN*K[fyg[k? tmjA[Htm;
jyefajymav\/
23;12 tmjA[Honfvnf;? xkdjynfom;rsm;a&SUrSm OD;Twfcsvsuf? tu,f ighpum;ukd em;axmifyg/23;13 xkdv,fjyif tbkd;aiGukd igay;rnf/ aiGukd,lyg? okdYjzpfvQif? xkdt&yf ig\r,m;taoaumifukd igoN*K[fygrnf[k jynfom;
y&dowfwkdYa&SUrSm? {zkef tm; ajymqkd\/23;14 {zkefuvnf;? tuREkfyfocif? em;axmifyg/23;15 xkdajronf aiGav;ydmtbkd;xkdufyg\/ ukd,fawmfESifhtuREkfyf tb,ftwGuf&Sdoenf;/ ukd,fawmf\r,m;taoaumifukd
oN*K[fygavmh[k? tmjA[Htm; jyefajym\/-

26

23;16 tmjA[Honfvnf;? {zkefpum;ukd em;axmifonfjzpf? ukefonfokH;wwfaomaiGrsKd;? a[otrsKd;om; y&dowfa&SU? {zkef


tbkd;jywfonftwkdif;? aiGav;ydmukdcsdef? olUtm; ay;av\/23;17 xkdokdY rHa&NrdKUa&SUrSm? rayvt&yf&Sdaom {zkef\v,fjyifukd4if;? v,fjyif &SdaomajrwGif;ESifh opfyifrsm;? ywf0ef;usif
opfyifrsm;ukd4if;?23;18 a[otrsKd;om;y&dowf? NrdKUwHcg;okdY 0ifaomoltaygif;wkdYa&SUrSm? tmjA[HOpmbkdY vkHNcHKpGmtyfay;av\/
23;19 xkdaemufrS tmjA[Honf? rHa&NrdKUa&SUrSm? rayvv,fjyifajrwGif;? r,m;pm&mukd oN*K[f&av\/ xkdt&yfum;? cgemefjynf
a[jAKeft&yfjzpfownf;/23;20 xkdv,fjyifESihfajrwGif;ukd? tmjA[Hykdifxkdufaom ocsKif;jzpfapjcif;iSg? a[otrsKd;om;wkdYonf vkHNcHKpGm tyfay;Mu\/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1
24;2
24;3
24;4
24;5
24;6
24;7

24;8
24;9
24;10
24;11
24;12
24;13
24;14

24;15
24;16
24;17
24;18
24;19
24;20
24;21
24;22
24;23
24;24
24;25
24;26
24;27

tmjA[Honf tkd? touft&G,fBuD;&ifhvSNyD/ xm0&bk&m;onf? t&m&m olUukdaumif;BuD;ay;awmfrlNyD/tmjA[Honf? rdrdtdrfom;wkdYwGif toufBuD; b@mpkd;vkyfaomolukd ac:vsuf?oifonf? igaeaomcgemeftrsKd;orD;wkdYwGif? ighom;bkdYr,m;ukdra&G;r,lbJ?ighjynf ightrsKd;om;csif;wkdYxHokdY oGm;? ighom;ZmuftbkdY r,m;ukd,l&rnf[k? oif\vufukd ighaygifatmufxm;NyD;rS?
aumif;uifajrBuD; t&Sif bk&m;ocif? xm0&bk&m;ukd wkdifwnf? igusdefqkdapygrnf[kqkd\/uRefuvnf;? rdef;ronf jynfokdYrvkdufrvmvkdvQif? ukd,fawmf xGufvmaomjynfokdY ukd,fawmf\om;ukd wzef uRefawmfac:oGm;
&ygrnfavm[k ar;avaomf?tmjA[Hu? xkdjynfokdY ighom;ukdac: roGm;ESifh/ owdjyKavmh/ightb\tdrfrS4if;?ightrsKd;om;ae&mjynfrS4if; ighukdac:? oif\trsKd;tET,ftm; jynfukd igay;rnf[k? ightm; Asm'dwfawmfay;
usdefqkd awmfrlaom aumif;uifbkH&Sif bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? rdrdaumif;uifwrefukd oifha&SU apvTwfawmfrlojzifh?
oifonf xkdjynfrSighom;bkdY r,m;ukd ,l&vdrfhrnf/rdef;ronf oifESifhtwl rvkdufvkdvQif? oifonf? ,ckigay;aomusdefqkdjcif;ESifh uif;vGwfap/ ighom;ukd xkdjynfokdYac:roGm;ESifh[
kqkdNyD;rS?uRefonf ocif tmjA[H\aygifatmuf vufukdxm; xkdtrIusdefqkdav\/
xkduRefonfvnf;? rdrdocif\Opm&SdorQukd pD&ifaomoljzpf? ocif\ ukvm;tkyfpkxJu? ukvm;tkyfq,fpD;ukd,l xoGm;ojzifh?
araomaygwmrdwkdif;? emac:NrdKUokdYa&mufav\/rdef;rrsm; a&cyfaom nOD;,Htcsdef? NrdKUjyifa&wGif;em;rSm ukvm;tkyfwkdYukd 0yfapNyD;vQif?tuREkfyf\ocif? tmjA[H\bk&m;ocifxm0&bk&m;,aeYtuREkfyftBuHukd xajrmufap? tuREkfyf\ociftmjA[Haus;Zl;jyKawmf
rlyg[k? t uREkfyfqkawmif;yg\/tuREkfyfonf? a&wGif;em;rSm &yfae? xkdNrdKUol owkdYorD;wkdYonf? a&cyfjcif;iSg vmMuonfwGif?tMuifowkdYorD;ukd? uREkfyfaomufjcif;iSg oif\a&bl;ukd csyg[kqkdaomf? aomufyg? oif\ukvm;tkyfwkdYukdvnf; a&wkdufygrnf[k?
jyefqkdaom owkdYorD;onf? ukd,fawmf\uRefZmufbkdY cefYxm;awmfrlaomoljzpfygapaom/ xkdokdYtm;jzifh? tuREkfyf\ocifaus;
Zl;jyKawmfrlaMumif;ukd? tuREkfyfod&ygrnf[kavQmufqkd\/
xkdokdYavQmufqkdrNyD;rSD? tmjA[Htpfukdemac:r,m; rdvcgom;? aAaoGv\ orD; a&Auonf? a&bl;ukdxrf;vsuf xGufvmonfukd
jrif\/xkdowkdYorD;onf? tvGeftqif;vS? a,mufsm;ESifhrqufqHao;aomunm jzpf\/ a&wGif;okdYqif;? a&bl;ukda&ESifhjznfhNyD;rSw
ufvm\/uRefonfvnf;? xkdrdef;rESifhawGUjcif;iSgajy;? oif\a&bl; a&tenf;i,fukd aomufyg&ap[kqkdavaomf?rdef;ru? aomufygavmt&Sif[kqkdojzifh? rdrdvufay:rSm? tvsiftjrefa&bl;ukdcs? a&udkay;av\/a&ukday;NyD;vQif? oif\ukvm;tkyfwkdYonfvnf;? 0pGmaomufp&mbkdY a&cyfygrnf[kqkdonftwkdif;?tvsiftjrefbl;&Sdaoma&ukd a&wkdufcGufxJ avmif;NyD;vQif? wzefcyfjcif;iSg a&wGif;okdYajy;? ukvm;tkyftbkdY a&cyfav\/a,mufsm;onf xkdrdef;rukd thHMo? rdrda&mufvmaomtrIukd xm0&bk&m;jyKpkawmfrlonf? rrlonfukdodvkd? wdwfqdwfpGmaeav\/ukvm;tkyfrsm;ukd a&aomufapNyD;aomaemuf? a,mufsm;onf? tcsdefig;rl;&Sdaoma&TESmqGJ? tusyfwq,f tcsdef&Sdaom a&Tvuf
aumuf w&Hukdxkwf?oifonf tb,fol\orD; jzpfoenf;/ uREkfyfukdajymyg/ oif\tbtdrf uREkfyfwkdYwnf;ckdp&mt&yf&Sdoavm[k ar;avaomf?rdef;ru? uREkfyfonf emac:\r,m; rdvcgbGm;jrifaom? aAaoGv\ orD; jzpfonf[l4if;?uREkfyfwkdY jrufajcmufrsm;? pm;bG,faomufbG,frsm;ESifh wnf;ckdp&m t&yfvnf; &Sdonf[l4if; qkdav\/xkdtcg a,mufsm;onf OD;Twfcs xm0&bk&m;ukd ukd;uG,fvsuf?ukPm? opmawmfukd tuREkfyfocifrS kyfodrf;awmfrrlaom? tuREkfyfocif tmjA[H\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf r*Fvm&Sdawmf
rlap ownf;/ vrf;rSmoGm;vsuf&Sdaom tuREkfyfukd xm0&bk&m;onf tuREkfyfocif\ nDtpfukdwkdY tdrfokdYykdYaqmifawmf rlygonf
wum;[k >rufqkd\/27

24;28 owkdYorD;onfvnf; ajy; trd\tdrf t&mrsm;ukd Mum;ajymav\/


24;29 a&AuvmAeftrnf&Sdaomarmifwa,muf&Sd\/ vmAefonf a,mufsm;&Sd&ma&wGif;okdYajy;\/24;30 olonf ESmqGJukd4if;? ESrvuf vufaumufukd4if;jrif? xkda,mufsm;onf uREkfyfukd okdYajymonf[k? ESra&Auqkdaompum;ukd
Mum;aom tcg? a&wGif; ukvm;tkyftem;rSm&yfaeaoma,mufsm;xHokdYa&mufaomtcg?24;31 xm0&bk&m;aumif;BuD;ay;awmfrlaomol? uREkfyftdrfokdY0ifygavmh/ jyif tb,faMumifh &yfaeoenf;/ tdrfukd4if;? ukvm; tkyfrsm;
ae&m t &yfukd4if;? uREkfyf jyifygNyD[k qkdojzifh?24;32 a,mufsm;ukdtdrfokdYoGif; ukvm;tkyfwkdYwefqmukdcRwfNyD;rS? olwkdYtm; jrufajcmufESifh pm;p&mudkay;\/ a,mufsm;ajc? vkdufaom
olwkdYajc aq;bkdY a&udkvnf; ay;av\/24;33 olUa&SUrSm pm;p&mukd xnfhaomtcg? olu? uREkfyfonf ukd,ftrIukd rajymrSD rpm;vkdyg[kqkdvQif? ajymyg[k qkd\/24;34 a,mufsm;uvnf;? uREkfyfum; tmjA[H\uRefjzpfyg\/24;35 xm0&bk&m;onf uREkfyf\ocifukd tvGefaumif;BuD;ay;awmfrlojzifh? olonf BuD;jrwfjcif;okdYa&mufavNyD/ okd;pk?EGm;pk? a&T? aiG?
uRefa,mufsm;? uRefrdef;r? ukvm;tkyfESifh jrnf;rsm;wkdYukd ay;awmfrlNyD/24;36 uREkfyfocif\r,m;pm&monf? ociftouftkdaomtcg? olUtm; om;ukdbGm;jrifojzifh? xkdom;tm; Opm&SdorQukd ocifonf
tyfay;NyD/24;37 uREkfyf\ocifuvnf;? oifonfigaeaomcgemeftrsKd;orD;wkdYwGif? ighom;bkdY r,m;udk ra&G;bJ?24;38 ightb\tdrf? ightrsKd;om;csif;wkdYxHokdY oGm;? ighom;bkdY r,m;ukd,l&rnf[k tuREkfyfukd usdefqkdap\/24;39 tuREkfyfuvnf;? rdef;ronf rvkdufvkdvQif tb,fokdYenf;[k ocifukdar;avaomf?24;40 ocifu? tMuif xm0&bk&m;ocif a&SUawmf igoGm;vm\? xkdbk&m;onf rdrd aumif;uifwrefukd oifESifhtwl apvTwf?
oifoGm;aomtrIukd jyKpkawmfrlojzifh? ightrsKd;om;csif;? ightb\tdrfxJu ighom;bkdY r,m;ukd ,l& rnf/24;41 ightrsKd;om;csif;wkdYxHokdY a&mufaomtcg? oifonf igay;aom usdefqkdjcif;ESifhuif;vGwfap/ xkdolwkdYonf rdef;rukdray;aomfvnf;?
oifonf igay;aom usdefqkdjcif;ESifh uif;vGwfaprnf[k ajym\/24;42 uREkfyfonf ,aeY a&wGif;okdY a&mufNyD;vQif? uREkfyfocif tmjA[H\ bk&m;ocif xm0&bk&m;? tuREkfyfa&mufvmaomtrIukd
,ckjyKpkawmfrlvQif?24;43 tuREkfyfonf a&wGif;em;rSm&yfae? a&cyfjcif;iSgvmaom tMuiforD;unmukd? uREkfyfaomufbkdY oif\a&bl; a&tenf;i,fukd
ay;yg[k awmif;aomf?24;44 aomufyg/ oif\ ukvm;tkyfwkdYbkdYvnf; a&cyfygrnf[k jyefqkdaom orD;unmonf? ukd,fawmfuRef\ om;bkdY? cefYxm;awmfrlaom
rdef;r jzpf ygapaom[k avQmufqkd\/24;45 xkdokdYpdwfESvkH;avQmufqkdrNyD;rSD? a&Auonf a&bl;ukdxrf;vsufxGufvmojzifh? a&wGif;okdY qif; a&cyfonfukd uREkfyfjrifvQif?
a&aomuf yg&ap[k olUukd awmif;avaomf?24;46 olonf tvsiftjref yckH;ay:u a&bl;udkcsvsuf? aomufygavmh/ oif\ukvm;tkyfwkdYukdvnf;? a&wkdufygrnf[kqkdonftwkdif;?
uREkfyf aomuf&\/ ukvm;tkyfwkdYukdvnf; a&wkdufav\/24;47 uREkfyfuvnf;?oifonftb,fol\orD;jzpfoenf;[kar;aomf? olu? uREkfyfonf rdvcgbGm;jrifaomemac:om; aAaoGv\
orD;jzpfonf[k ajymqkd\/ uREkfyfonfvnf;? ol\rsufESmESmqGJukd4if;? ol\vuf vufaumufwkdYukd4if; xnfhNyD;vQif?24;48 OD;Twfcs? uREkfyfociftpfukd\ajr;ukd ocif\om;bkdY,lapjcif;iSg? rSefaomvrf;jzifh ykdYaqmifawmfrlaom uREkfyfocif tmjA[H\
bk&m;ocif xm0&bk&m;ukd aumif;BuD;ay; ukd;uG,fav\/24;49 ,ckwGif oifwkdYonf? uREkfyfocif opmESifh aus;Zl;jyKrnf? rjyKrnfukdajymyg/ uREkfyfonfvnf;?vufsmvrf;jzpfap? vuf0Jvrf;jzpfap?
wvrf; vrf;okdY vkdufoGm;ygrnf[kajymqkd\/
24;50 vmAefESifh aAaoGvwkdYuvnf;? trIonf xm0&bk&m; pD&ifawmfrlaomtrIjzpf\/ tuREkfyfwkdYonf? oifhtm; aumif;raumif;ukd
rajymEkdifyg/24;51 a&Auonf oifha&SU &Sdyg\/ ,loGm;ygavmh/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlonf twkdif;? oif\ocifom;\r,m;jzpfap[k jyefqkd\/24;52 xkdpum;ukdMum;vQif? tmjA[HuRefonf OD;Twfcs? xm0&bk&m;ukd ukd;uG,fNyD;rS?24;53 aiGzvm;? a&Tzvm;? t0wfwefqmrsm;ukdxkwf a&Autm; ay;\/ ol\trd? armiftm;vnf;? tbkd;xkdufaomvufaqmifukday;\/24;54 olESifhol\tabmftaygif;wkdYonf? pm;aomufnOfhukd vGefapNyD;rS? eHeuf,H xvsuf? uREkfyfonf? ocifxHokdY jyefyg&ap[k
qkdavaomf?24;55 armifESifhtrdu? rdef;ruav;onf? uREkfyfwkdYxHrSm? q,f&ufcefYavmufaeygapOD;/ aemufrS? olUukd oGm;ygaprnf[k qkdMu\/24;56 xkdoluvnf;? uREkfyfukd rqD;wm;ygESifh/ xm0&bk&m;onf? uREkfyfa&mufvm aomtrIukd jyKpkawmfrlNyD/ uREkfyfonf ocifxHokdY
oGm;& aom tcGifhukd ay;ygavmh[kqkdvQif?24;57 olwkdYu? rdef;uav;ukdac:? olUtvkdukdar;ygOD;rnf[kqkdonfESifh?24;58 a&Auukdac: oifonf vlESifhtwl ,ckvkdufrnfavm[k ar;aomtcg? uREkfyfvkdufygrnf[kqkd\/24;59 okdYjzpf? rdrdESra&AuESifh ol\txdef;ukd4if;? tmjA[HuRefESifh ol\vlwkdYukd4if; vTwfvkdufMu\/24;60 a&Auukdvnf;? oifonf uREkfyfwkdY\ESrjzpf\/ taomif;todef;wkdY\ trd jzpfygapaom/ oif\trsKd;tET,fonf &efolwkdY\
wHcg;rsm;ukd tpkd;&ygapaom[k aumif;BuD;ay;Mu\/-

28

24;61 a&AuESifhol\rdef;ri,fwkdYonf x? ukvm;tkyfukdpD;vsuf? xkda,mufsm;ESifhtwlvkdufMu\/ xkdokdY tmjA[HuRefonf a&Auukd


aqmif ,l oGm;av\/
24;62 xkdtcg awmifjynftwGif;aeaomZmufonf? aA&v[Ja&mvrf;jzifh a&mufvmonfjzpf?24;63 nOD;tcsdef qifjcifvkdaomiSg? awmt&yfokdY xGufoGm;? ajrmfMunfhvQif? ukvm;tkyfrsm;vmonfukd jrifav\/24;64 a&Auonfvnf; ajrmfMunfh Zmufukdjrifaomtcg? ukvm;tkyftay:rSqif;NyD; vQif?24;65 uREkfyfwkdYukd BudKqkdjcif;iSg? awmvmaom xkdolum;? tb,folenf;[kuRefukdar;avaomf? uRefu? xkdolonf uREkfyfocifjzpfyg\
[k ajymqkd aompum;ukdMum;vQif? a&Auonf rsufESmzkH;ukd ,lzkH;av\/24;66 uRefonfvnf;? rdrdjyKavorQwkdYukd Zmuftm; Mum;ajymNyD;rS?24;67 Zmufonf rdrdtrd pm&m\wJokdY a&Auukdaqmif,l pkHbufav\/ a&AuukdcspfESpfNrdKUojzifh? trdaoaomtrI oufomjcif;okdY
a&mufav\/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1
25;2
25;3
25;4
25;5
25;6
25;7
25;8
25;9
25;10
25;11
25;12
25;13
25;14
25;15
25;16
25;17
25;18
25;19
25;20
25;21
25;22
25;23
25;24
25;25
25;26
25;27
25;28
25;29
25;30
25;31
25;32

wzef tmjA[Honf? auwk&trnf&Sdaomrdef;rESifh pkHbuf?xkdrdef;ronf Zdr&H? ,kwf&Sef? ar'ef? rd'sef? &SAuf? ItmwkdYukd bGm;jrifav\/,kwf&Sefom;um;? a&SbESifh a''efwnf;/ a''efom;um;? tmI&drfvl? avwk&Sdrfvl? vkrfrdrfvlwnf;/rd'sefom;um;? {zg? {az&? [mEkwf? tbd'? {v'gwnf;/ xkdoltaygif;wkdYum; auwk&tET,fjzpfMuownf;/
tmjA[Honf? rdfrdOpm&SdorQukd Zmuftm; ay;av\/r,m;i,fwkdY&aomom;wkdYtm;vnf;? rdrfdtouf&SifpOfwGif qkvyfrsm;ukda0ay;? om;ZmufxHrS ta&SUjynfokdY vTwfvkdufav\/
xkdaemuf tmjA[Honf toufBuD;&ifh? tkdrif;jcif;? aeY&ufumvjynfhpkHjcif;ESifhwuG? toufaygif; w&mckepfq,fig;ESpf&Sdaomf?toufcsKyf tedpjzpfojzifh? rdrdvlrsKd;pnf;a0;&mokdY a&mufav\/om;ZmufESifh&SarvwkdYonf? rHa&NrdKUa&SUrSm? [dwdtrsKd;om;? aZm&om; {zkef\v,fjyifwGif? rayvajrwGif; tbukd
oN*K[fMu\/a[otrsKd;om;wkdYtm; tbkd;ay; tmjA[H0,faomv,fjyif? tmjA[HESifh r,m;pm&mwkdYukd oN*Kd[fMuownf;/
tmjA[Haoaomaemuf? om;Zmufukd bk&m;ocifaumif;BuD;ay;awmfrl\/ Zmufonf aA&v[Ja&mNrdKUrSm aeownf;/pm&m\uRefr? tJ*kwKtrsKd;om; [m*& bGm;jrifaom tmjA[Hom; &Sarv\om;pOfajr;qufwnf;[laom?rdrdtrsKd;tET,ftvkduf?&Sarvom;rsm;trnf[lrlum;? om;tBuD;eAm,kwf/ xkdaemuf au'g? tm'aAv? rdAoH?rd&Sr? 'krm? rmp?[m''f? awr? a,wk&? emzd&S? au'rmwnf;[laom?&Sarvom;wnf;/ xkdokdYtrnf&SdaomolwkdYonf? rdrdNrdKU? rdrd&Jwkduftvdkuf? trsKd;rsKd;aomrif;q,fESpfyg; jzpfownf;/&Sarvonf toufw&mokH;q,fckepfESpf &Sdaomf? toufcsKyfaoojzifh? rdrdvlrsKd;pnf;a0;&mokdY a&mufav\/olwkdYonfvn;f? tmI&djynfokdY oGm;&mvrf;? [0dvNrdKUrSp? tJ*kwKjynf ta&SU? I&NrdKUwkdifatmif aeMu\/ xkdokdY&Sarv\
ae&monf? rdrdnDtpfukd taygif;tem; usownf;/
tmjA[Hom; Zmuf\tquftET,f[lrlum;? tmjA[Hom;um; Zmufwnf;/Zmufonf? toufav;q,f&Sdaomtcg? yg'em&Ht&yfol? I&dtrsKd;aAaoGv\orD;? I&dvl vmAef\ESr a&AuESifh tdrfaxmif
av\/Zmufonf? rdrdr,m; a&Au NrHKaomaMumifh? xm0&bk&m;ukdawmif;yef? xm0&bk&m; em;axmifawmfrlojzifh? ol\r,m;onf
y#doaEpGJ,lav\/0rf;twGif;wnfaomoli,fwkdYonf?tcsif;csif;wkdufckdufMu\/ trduvnf;? xkdokdYjzpf igtb,ftrIa&mufygvdrfhrnfenf;[kqkd
ojzifh? xm0&bk&m;ukd ar;avQmufjcif;iSg oGm;av\/xm0&bk&m;uvnf;? oif\0rf;twGif; vlrsKd;ESpfrsKd;&Sd\/ oif\0rf;xJu jcm;em;aomvlpkESpfpkukdbGm;&vdrfhrnf/ vlwrsKd;onf
wrsKd;xuf tm;BuD;vdrfhrnf/ tBuD;onf ti,fuRefcH&vdrfhrnf[krdefYawmfrl\/bGm;csdefaphaomtcg? ol\0rf;om;trTm&Sdojzifh?tOD;bGm;aomom;onf? tarG;ygaomt0wfuJhokdYjzpf? wukd,fvkH;tqif;eD\/ olUukd {aom[laomtrnfjzifh rSnfhMu\/xkdaemufrS olUnDonf? tpfukd{aom\zaESmifhukd ukdifvsuf bGm;vm\/ olUukdum;? ,mukyftrnfjzifh rSnfhMu\/ xkdom;ESpfa,mufudk
bGm; aomtcg? Zmufonf toufajcmufq,f&Sdownf;/oli,fwkdYonf BuD;yGg;? {aomum; vdrmaom awmom;rkqkd;jzpfav\/ ,mukyfum; wJaewwf pdwfaumif;aom oljzpf\/Zmufonf? {aomay;aomtrJom;ukd pm;avh&SdaomaMumifh olUukdcspf\/ a&Aurlum; ,mukyfukdcspf\/
waeYo? ,mukyfonf pm;p&mukdcsufjyKwfpOfwGif? {aomonf awmrSvm armaomaMumifh?,mukyftm;? xkdeDaompm;p&mESifh ihgukdauR;ygavmh? igarmygonf[kqkdav\/ xkdaMumifh ol\emrnfukd {'kH[kwGifownf;/,mukyfuvnf;? ,aeYyif oif\om;OD;t&mudk? ightm;a&mif;yg[kqkdvQif?{aomu? igaovkNyD/ om;OD;t&mtm;jzifh tb,ftusKd;&Sdygvdrfhrnfenf;[k qkd\/29

25;33 ,mukyfuvnf;? ,aeYyif ightm; usdefqkdjcif;ukd jyKyg[kqkdaomf? olonf usdefqkdojzifh? ,mukyftm; rdrdom;OD;t&mudk a&mif;av\/25;34 xkdtcg ,mukyfonf? rkefYESifhyJ[if;ukd {aomtm; ay;ojzifh? olonf pm;aomufNyD;rSx oGm;av\/ xkdokdY {aomonf?
rdrdESifhqkdifaomom;OD;t&mukd rxDrJhjrifjyKownf;/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1 tmjA[Hvufxuf xkdjynfjzpfbl;aomtpmacgif;yg;jcif;rSwyg;? aemufwzef tpmacgif;yg;jcif; &Sdjyefonfjzpf? Zmufonf
zdvdwd rif;BuD; tbdrvufae&m a*&mNrdKUokdY oGm;av\/26;2 xm0&bk&m;onfvnf; olUtm; xif&Sm;? oifonf tJ*kwKjynfokdYroGm;ESifh? igajymvwhHaomjynfaeavmh/26;3 ,ck jynfwnf;ckdaeavmh/ oifhbufrSm igae aumif;BuD;ay;rnf/ taMumif;rlum;? oifESifhoif\trsKd;tET,ftm;
jynf&SdorQwkdYukd igay;rnf/ oif\tbtmjA[Htm; igusdefqkdaompum;&Sdonftwkdif; igjyKrnf/26;4 oif\trsKd;tET,fukd aumif;uifMu,fuJhokdY rsm;jym;aprnf/ oif\trsKd;tET,ftm;vnf;? jynf&SdorQwkdYukd igay;rnf/ oif\
trsKd;tET,f tm;jzifhvnf;? vlrsKd;taygif;wkdYonf aumif;BuD;r*Fvmukd cH&Muvdrfhrnf/26;5 taMumif;rlum;? tmjA[Honf ighpum;ukd em;axmif? igpD&ifrSmxm;aom ynwfw&m;trsKd;rsKd;wkdYukd apmifha&Smufownf;[k
rdefYawmfrl\/
26;6?7 Zmufonf a*&mNrdKUaepOfwGif?- NrdKUom;wkdYonf ol\r,m;taMumif;ukd ar;aomtcg? a&Auonf vSaomtqif;ta&mif&Sdaom
aMumifh? jynfom; a,mufsm;wkdYonf olUtaMumif;aMumifh ighukdowfrnf[kpkd;&drf? olonf ighr,m;jzpfonf[k rajymrqkd0hH?
ighESrjzpfonf[k ajymqkd\/26;8 xkdNrdKU umvtifwefMumaeNyD;rS? waeYo? Zmufonf rdrdr,m;a&AuESifh upm;onfukd? zdvdwdrif;BuD;tbdrvufonf
jywif;ayguf0uMunfhjrifvQif?26;9 Zmufukdac:? xkdrdef;ronf? tu,fpifppf oif\r,m;jzpf\/ okdY&mwGif? olonf ighESrjzpf\[k tb,faMumifh oifajym&oenf;
[kar;aomf? Zmufu? olUtwGufaMumifh uREkfyfaornfukd pkd;&dfrfygonf[k avQmufqkd\/26;10 tbdrvufrif;uvnf;? igwkdY oifjyKaomtrIum; tb,fokdYenf;/ wpkHwa,mufaomolonf oif\r,m;ESifh trSwfwrJh
oifhaevQif? igwkdYacgif;ay:rSm oifonf tjypfa&mufapvdrfhrnfwum;[k qkdNyD;rS?26;11 ol vifr,m;udk jypfrSm;aomolonf qufquftaocH&rnf[k rdrdvltaygif;wkdYukd rSmxm;ownf;/
26;12 xkdjynf ZmufonfrsKd;aphukdBuJ? wESpfjcif;wGiftqw&maomtoD;tESHukd &av\/ xm0&bk&m;onfvnf;? aumif;BuD;ay;
awmfrlojzifh?26;13 olonf BuD;yGg;? tvGefpnf;pdrfBuD;onfwkdifatmif wkd;wufvsuf? pD;yGg;Opm rsm;jym;pGm jzpfav\/26;14 okd;pk? EGm;pkrsm;? uRefrsm;ESifh jynfhpkH<u,f0\/ xkdaMumifh? zdvdwdvlwkdYonf olUukdjiLplMu\/26;15 tbtmjA[Hvufxuf? tb\uRefwkdYwl;aoma&wGif;&SdorQwkdYukd ajrESifh zkdYydwfMu\/26;16 tbdrvufrif;uvnf;? oifonf igwkdYxuf wefckd;BuD;\/ igwkdYxHrSxGufoGm;avmh[k? ZmufukdtrdefY&SdaomaMumifh?26;17 Zmufonf xkdNrdKUrSxGufoGm;NyD;vQif? a*&mcsKdifh wJukdaqmufaeav\/
26;18 xkdtcg Zmufonf? tbtmjA[HuRefwkdYwl;? tbaoaomaemuf? zdvdwdvlwkdYzkdYaoma&wGif;wkdYukd wl;abmfjyef? txufu
tb orkwfaom trnfjzifh orkwfav\/26;19 ZmufuRefwkdYvnf;? csKdifhxJwl;prf;a&wGif;ukdawGUMu\/26;20 a*&mtrsKd;om;EGm;ausmif;wkdYuvnf;? a&onfigwkdYa&jzpf\[k? Zmuf\EGm;ausmif;wkdYESifhvk,uf ajymqkdMu\/ xkdokdYtcsif;
csif;vk,ufMuaomaMumifh? xkda&wGif;ukd {ouf trnfjzifh rSnfhav\/26;21 aemufwzef tjcm;aoma&wGif;ukd wl;jyefMu\/ xkda&wGif;udkvnf; wzef vkMuaomaMumifh? odwetrnfjzifh rSnfhav\/26;22 xkdt&yfrS ae&majymif;? tjcm;aoma&wGif;ukdwl;Mu\/ xkda&wGif;ukd tb,folrQ rvk,ufaomaMumifh? igwkdYaep&mtcGifhukd
,ck xm0& bk&m;ay;awmfrlNyDjzpf? jynf igwkdYonf pD;yGg;rsm;Muvdrfhrnf[k qkdvsuf? xkda& wGif;ukd &a[mbkwftrnfjzifh
rSnfhownf;/
26;23 wzef xkdt&yfrS aA&a&Sbt&yfokdY ajymif;av\/26;24 xkdaeYnrSm xm0&bk&m;onf xif&Sm;? igonf oif\tbtmjA[H\bk&m; jzpf\/ rpkd;&drfESifh/ igonfoifhbufrSm&Sd\/ igonf
aumif; BuD;ay;rnf/ ig\uReftmjA[HtwGuf? oif\trsKd;tET,fukd igrsm;jym;aprnf[krdefYawmfrl\/26;25 xkdt&yf,Zfyvifukdwnf? xm0&bk&m;\emrawmfukd yXemjyK\/ wJukdvnf; wnfaqmuf? uRefwkdYonf a&wGif;udkwl;Mu\/
26;26 xkdtcg tbdrvufrif;onf? taqGawmft[kZwfESifh AkdvfcsKyfrif;zdaumvwkdYukdac:? a*&mNrdKUrS Zmuf&Sd&mokdY oGm;\/26;27 Zmufuvnf;? oifwkdYonf ighukdjrifysif;ESifxkwfNyD;rS? tb,faMumifhvmMuoenf;[k ar;vQif?26;28 xkdolwkdYu? xm0&bk&m;onf oifhbufrSm&SdawmfrlaMumif;ukd? igwkdYtrSef odjrifonfjzpf?26;29 igwkdYonf oifhukdrxdrckduf? aus;Zl;ukdomjyK? Nidrf0yfpGmvTwfvkdufonfenf;wl? oifonfigwkdYukd tjypfrjyK&[k? igwkdYwbuf?
oifhwbuf? ESpfbufom;wkdYonf? opm*wdxm; rd[m,zGJUMupkdY/ oifonf xm0&bk&m; aumif; BuD;ay;awmfrlaomoljzpfyg\
[kqkdMuavaomf?26;30 Zmufonf? olwkdYtbkdY pm;aomufyGJukdvkyf? twlpm;aomufMu\/30

26;31
26;32
26;33
26;34

eHeufapmapmx? tcsif;csif;wOD;ESifhwOD;opmjyKMuNyD;rS? Zmufonf olwkdYukd vTwfvkduf? olwkdYonf Nidrf0yfpGmoGm;&Mu\/xkdaeYyif ZmufuRefwkdYonf vm? rdrdwkdY wl;aomwGif; a&awGUaMumif;ukd ajymqkdMuvQif?xkda&wGif;ukd a&Sbtrnfjzifh rSnfhav\/ xkdaMumifh xkdt&yf wnfaomNrdKUukd aA&a&SbNrdKU[k ,aeYwkdifatmif wGifavownf;/
{aomonf toufav;q,f&Sdaomtcg? [dwdtrsKd;om; aA&d\orD; ,k'dwf? [dwdtrsKd;om; {vkef\orD;Am&SrwfwkdYESifh tdrfaxmif
av\/26;35 xkdrdef;rwkdYonf ZmufESifha&Au pdwfESvkH;ylyefp&mtaMumif;jzpfownf;/

tcef;BuD; ( 27 )
27;1 xkdaemuf Zmufonf tkdrsufpdrIefojzifh rjrifEkdifaomtcg? om;tBuD;{aomukd? ighom;[kac:vQif? tuREkfyf&Sdyg\[kxl;av\/27;2 tbuvnf; ,ckigtkdvSNyD/ tb,faomtcg ao&rnfukd igrod/27;3 raorSD igh0dnmOfonf oifhukdaumif;BuD;ay;rnftaMumif;? oif\vufeufwnf;[laom av;ESifhjrm;awmifhukd aqmif,lvsuf
awmokdY oGm;? igpm;p&mbkdY trJaumifukd&atmif &SmNyD;vQif?27;4 igNrdef&Sufwwfaom trJ[if;vsmukdcsuf ighxHokdY ,lcJhygavmh[k ajymqkd\/27;5 xkdokdY Zmufonf om;{aomtm; ajymqkdaompum;ukd? a&AuMum;onf jzpf? {aomonf trJom;ukd&atmif awmokdY
t&SmoGm;pOfwGif?27;6 a&Auonf om;,mukyfukdac:?27;7 oif\tbu? igraorSD xm0&bk&m;\a&SUawmfrSm oifhukd igaumif;BuD;ay;rnftaMumif;? igpm;p&mbkdY trJom;ukd,lcJh? trJ[if;
vsmukd csufyg[k oif\tpfukd{aomtm; ajymonfukd igMum;NyD/27;8 okdYjzpf ighom;? igrSmxm;orQaom pum;ukd em;axmifygavmh/27;9 ,ckqdwfpk&Sd&mokdY oGm;? aumif;aomqdwfoi,fESpfaumifukd ighxHokdY ,lcJhygavmh/ oif\tbNrdef&Sufwwfaom trJ[if;vsmukd
igcsufrnf/27;10 oif\tbraorSD oifhukdaumif;BuD;ay;rnftaMumif;? xkdtpmukd tbpm;apjcif;iSg oifonf tbxHokdY ykdYaqmif&rnf[kqkdav\/27;11 ,mukyfuvnf;? uREkfyftpfukd {aomum; tarG;&Sdaomol? uREkfyfum; acsmrGwfaomol jzpf\/27;12 uREkfyftbonf uREkfyfukd prf;oyfaumif;prf;oyfvdrfhrnf/ okdYjzpfvQif uRekfyfukd vSnfhpm;aomol[l xifojzifh? uREkfyfonf
r*Fvmudkr&bJ usdefjcif;tr*Fvmukdom cH&vdrfhrnf[k trdukd qkdav\/27;13 trd a&Auuvnf;? ighom;? oifcH&aom usdefjcif; tr*Fvmonf ig oifha&mufygap/ ighpum;ukdem;axmif qdwfoi,fwkdYukdom
,lcJhyg[k qkdonftwkdif;?27;14 olonf oGm; qdwfoi,fwkdYukd trdxHokdY ,lcJhojzifh? trdonfvnf; tbNrdef&Sufwwfaom trJ[if;vsmukdcsufav\/27;15 xkdtcg a&Auonf tdrfwGif rdrdvuf&Sdaom om;BuD; {aom\ t0wf? aumif;rGefaom t0wfukd ,l? om;i,f ,mukyfukd
0wfapvsuf?27;16 qdwfoi,f\om;a&ukdvnf; ,l ol\vuf4if;? vnfyif;acsmaombuf4if; qif,ifNyD;vQif?27;17 rdrdcsufaomtrJ[if;ESifh rkefYukd om;,mukyf vuf tyfay;\/
27;18 ,mukyfvn;f tbxHokdY oGm;? tb[k ac:av\/ tbuvnf;? igdS\ighom;/ oifonf tb,folenf;[kar;\/27;19 ,mukyfuvnf;? tuREkfyfum; om;tBuD; {aomjzpfyg\/ tbrSmxm;onftwkdif; jyKygNyD/ x xkdifyg/ tb\0dnmOfonf
tuREkfyfukd aumif;BuD;ay;rnftaMumif;? tuREkfyf\trJom;ukd pm;ygavmh[k qkdav\/27;20 tbZmufuvnf;? ighom;? rQavmuf vsifjrefpGmawGU&aom taMumif;um;? tb,fokdYenf;[k om;tm; ar;vQif? tb\
bk&m;ocif xm0&bk&m;onf tuREkfyf&Sd&mokdY aqmifcJhawmfrlaomaMumifh? vsifjrefpGm awGU&ygonf[k jyefqkdav\/27;21 Zmufuvnf;? ighom;? oifonf ighom;{aom rSefonfrrSefonfukd odvkd? oifhukd igprf;oyfapjcif;iSg? ighxHyg;okdY csOf;uyfyg
avmh[k qkdvQif?27;22 ,mukyfonf tbxHyg;odkY csOf;uyf? tbonf prf;oyfvsuf? toHum; ,mukyf\toH? vufwkdYum; {aom\ vufjzpf
ayonf [k qkdav\/27;23 xkdokdY ol\vufwkdYonf {aom\vufuJhokdY tarG;ygaomaMumifh? ,mukyfjzpfrSef;ukd tbr&dyfrdojzifh? aumif;BuD;ay;av\/27;24 okdY&mwGif wzefum;? oifonf ighom; {aom pifppftrSefyif jzpfoavm[k ar;jyefvsif? rSefygonf[k qkd\/27;25 tbuvnf;? ighxHyg;okdY oGif;cJhyg/ igh0dnmOfonf oifhukd aumif;BuD;ay;rnftaMumif;? ighom;\trJom;ukd igpm;thH[k qkdvQif?
,mukyfonf tbxHyg;okdY oGif;? tb pm;av\/ pyspf&nfudkvnf; ay; tbaomufav\/27;26 xkdaemuf tbu? ighom; csOf;uyf ighukderf;ygavmh[kqkdvQif? ,mukyfonf csOf;uyf tbukderf;av\/27;27 tbZmufuvnf;? olUt0wf\teHYukdcH Munfhyg/ ighom;\teHYonf? xm0&bk&m;aumif;BuD;ay;awmfrlaom v,f\ tarT;
tBudKif ESifh wl\/27;28 xkdaMumifh bk&m;ocifonf rkdCf;aumif;uif\ESif;ukd4if;? ajrBuD;\qDOukd4if;? rsm;pGmaomqefpyg;? pyspf&nfudk4if;? oifhtm;
ay;awmf rlapownf;/27;29 olwyg;wkdYonf oifuRefcH? tjynfjynfwkdYonf oifha&SUrSm OD;Twf&Muapownf;/ oifonfoif\nDtpfukdwkdYt&Sifjzpf?
31

oifht rd\ om;wkdYonf oifha&SUrSm OD;Twf&Muapownf;/ oifhukd usdefqJaomoltaygif;wkdYonf usdefqJjcif;ukdcH&Muapownf;/


oifhukdaumif;BuD;ay; aomoltaygif;wkdYonf aumif;BuD;ukd cH&Muapownf;[k aumif;BuD;ay;av\/
27;30 ,mukyfonf? tbZmufay;aom aumif;BuD;r*FvmudkcH? tbxHrS xGufoGm;aom cPjcif;wGif? tpfukd {aomonf rkqkd;
jyK&mrS a&mufvm\/27;31 olonfvnf; trJ[if;vsmukd csuf tbxHokdY aqmifcJhNyD;vQif? tuREkfyf tb\0dnmOfonf? tuREkfyfukdaumif;BuD;ay;rnf
taMumif;? om;\trJom;ukd x pm;ygavmh[k qkdav\/27;32 tbZmufuvnf;? oifonf tb,folenf;[kar;vQif? tuREkfyfum; om;tBuD;{aomjzpfyg\[kqkdavaomf? tbZmufonf
tvGefwkefvIyf? tb,folenf;?27;33 trJom;ukd &? ighxHokdY aqmifcJhNyD;aomolonf tb,frSm &Sdoenf;/ oifra&mufrSD igonf tukeftpif pm;NyD;? olUukd aumif;
BuD;ay;rdNyD/ olonf aumif;BuD;r*Fvmukd {ueftrSef cH&vdrfhrnf[k qkdav\/27;34 tbqkdaompum;ukd {aomMum;vQif? tvGefjyif;aomtoHESifh onf;xefpGm ikda<u;vsuf? tkdtb? tuREkfyfudkvnf; aumif;BuD;
ay;ygavmh? ay;ygavmh[k qkdavaomf/27;35 tbu? oifhnDonf vdrmpGmvm? oif\aumif;BuD;r*Fvmudk ,loGm;NyD[kqkdav\/27;36 {aomuvnf;? olUukd ,mukyf[laomtrnfjzifh avsmufywfpGmrSnfhygNyD r[kwfavm/ tuREkfyfukd ESpfBudrfvSnfhpm;EkdifygNyD/
om;OD; t&dyf t&mukd t&if,loGm;ygNyD/ ,ckvnf; wzef tuREkfyf\aumif;BuD;r*Fvmukd ,loGm;ygNyD[l4if;? tuREkfyftbkdY
aumif;BuD;r*Fvmwyg;ukdrQ r>cif;ygoavm[l4if; qkdav\/27;37 Zmufuvnf;? olUukd oif\t&Sif jzpfapNyD/ nDtpfukdtaygif;wkdYukd ol uRefcHapNyD/ qefpyg;? pyspf&nfESifh olUukdaxmufrNyD/
okdYjzpf ighom;? oif tb,fokdYjyKEkdifawmhthHenf;[k? {aomtm; jyefajymvQif?27;38 {aomu? tkdtb? aumif;BuD;r*Fvm wpkHwckrQ r&Sdygoavm/ tkdtb? tuREkfyfukdvnf; aumif;BuD;ay;ygavmh? ay;ygavmh[k
tbtm; ajymqkd vsuf? wzef toHukdvTifh ikda<u;av\/27;39 tb Zmufuvnf;? MunfhIyg/ oif\ae&monf ajrBuD;\ qDOESifh4if;? txufrkdCf;aumif;uif\ ESif;ESifh4if; jynfhpkHvdrfhrnf/27;40 xm;jzifh toufukd arG;&vdrfhrnf/ nD uRefcH&vdrfhrnf/ aemufwzef tpkd;&aomtcg? olwifaom xrf;bkd;ukd oif\vnfyif;rS
csKd;y,fvdrfh rnf[k jyef qkdav\/
27;41 tbonf ,mukyftm;ay;aom aumif;BuD;r*FvmaMumifh? {aomonf ,mukyfukd tNidK;xm;? ightbaMumifh nnf;wGm;&aom
aeY&uf umvtcsdef eD;NyD/ xkdtcg ighnD,mukyfukd igowfrnf[k? tBuHESifh ajymav\/27;42 xkdokdY om;BuD; {aomajymaompum;ukd trda&AuMum;vQif? om;i,f ,mukyfukdac:? oif\tpfukd{aomonf oifhukdowfojzifh?
oifh trI pdwfajyvdrfhrnf/27;43 xkdaMumifh? ighom;? ighpum;ukd em;axmifyg/ igharmif vmAefae&m cg&efNrdKUokdY xajy;oGm;ygavmh/27;44 oif\tpfukd pdwfajyonfwkdifatmif? olUxHrSm cPa&Smif aeygavmh/27;45 oif\tpfukd pdwfajy? oifonf ol jyKaomtrIukd olarhavsmhaomtcg? igrSmvkduf? xkdt&yfrS oifhudkaqmifcJhaprnf/
ighom;ESpf a,muf vkH;ukd waeYjcif;wGif tb,faMumifh igIH;&rnfenf;[k qkdav\/27;46 wzef a&Auonf ZmufxHokdY oGm;? uRefronf a[otrsKd;orD;wkdYaMumifh? ukd,ftoufukd NiD;aiGUvS\/ jynfol
orD;uJhokdYaomol? a[o trsKd;orD;ESifh ,mukyf tdrfaxmifbufjyKvQif? uRefrtouf&Sif tb,faus;Zl;&Sdygvdrfhrnfenf;[k
ajymqkdav\/

tcef;BuD; ( 28 )
28;1 xkdtcg Zmufonf ,mukyfukd ac:? oifonf cgemeftrsKd;orD;ESifh tdrfaxmifbufrjyK&/28;2 trd\tb aAaoGvtrsKd;om;ae&m yg'em&Ht&yfokdY x oGm;avmh/ oifhOD;&D;vmAef\orD; wpkHwa,mufESifh tdrfaxmifbuf
jyKavmh/28;3 teE wefckd;&Sif bk&m;ocifonf aumif;BuD;ay; wkd;yGg;apojzifh? oifonf trsKd;BuD;jzpfrnftaMumif;ESifh rsm;jym;apawmfrl
apownf;/28;4 txufu tmjA[Htm; ay;awmfrl? oif,ck{nfhonfjzpfvsufaeaom jynfukd? oiftarGcH&rnftaMumif;? oifhtm;4if;? oif\
trsKd;tET,ftm;4if;? tmjA[H\aumif;BuD;r*Fvmukd ay;awmfrlapownf;[k aumif;BuD;ay;vsuf rSmxm; vTwfvkdufav\/28;5 xkdokdY ,mukyfESifh{aom\trd? a&Au\armif? I&dvl aAaoGvom; vmAefae&m yg'em&HjynfokdY ,mukyfoGm;av\/
28;6 xkdokdY Zmufonf,mukyfukdaumif;BuD;ay;? yg'em&Hjynftdrfaxmifbuf jyKapjcif;iSg vTwfvkdufaomtaMumif;ukd4if;? cgemef
trsKd;orD;ESifh tdrfaxmifbufrjyK&[k? aumif;BuD;ay;aomtcg rSmxm;aMumif;ukd4if;?28;7 ,mukyfonf rdbpum;ukdem;axmif? yg'em&HjynfokdY oGm;aMumif;ukd4if;?28;8 cgemeftrsKd;orD;wkdYukd tbZmuf rESpfoufaMumif;ukd4if;? {aomodjrifvQif?28;9 &SarvxHokdY oGm;? txufr,m;wkdYrSwyg;? tmjA[Hom; &SarvorD;? eAm,kwfESr? r[mvwfESifh wzef tdrfaxmifbuf
jyKjyefav\/
28;10 ,mukyfonf aA&a&Sb&GmrS xGuf? cg&efjynfokdY c&D;oGm;pOfwGif?32

28;11 wpkHwckaomt&yfokdYa&muf? rkdCf;csKyfaomaMumifh? nOfhukdvGefaprnftBuH&SdonfESifh? xkdt&yf ausmufudk ,l acgif;tkH;bkdY


xm;NyD;vQif tdyfav\/28;12 jrif&aomtdyfruf[lrlum;? ajrBuD;ay: avSum;axmifvsuf tzsm;onf rkdCf;aumif;uif wkdifatmifrSD\/ bk&m;ocif\aumif;uif
wref wkdYonf? xkdavSum;jzifh qif;vsuf wufvsuf &SdMu\/28;13 xm0&bk&m;onf avSum;xuf&yfawmfrlvsuf? igonfoif\tbtmjA[H\bk&m;? Zmuf\bk&m;wnf;[laom xm0&
bk&m;jzpf\/ oiftdyfaomajrukd oifESifhoif\trsKd;tET,ftm; igay;rnf/28;14 oif\trsKd;tET,fonf ajrrIefYuJhokdY rsm;jym;vdrfhrnf/ ta&SU? taemuf? awmif? ajrmuf? av;rsufESm t&yfwkdYokdY ESHYjym;Muvdrfhrnf/
oifESifh oif\ trsKd;tET,ftm;jzifh vlrsKd;taygif; wkdYonf aumif;BuD;r*FvmudkcH&Muvdrfhrnf/28;15 igonf oifhbufrSm&Sd\/ oifoGm;av&m&m igapmifhrrnf/ jynfokdYwzef aqmifcJhOD;rnf/ *wdxm;onftwkdif; rjynfhpkHrDS?
oifhukdigrpGeYf[k rdefYawmfrl\/28;16 ,mukyfonf tdyfaysmf&mrS Ekd;vQif? tu,fpifppf xm0&bk&m;onf t&yf &Sdawmfrl\/ &SdawmfrlaMumif;ukd igrod/28;17 t&yfum;? tb,frQavmuf aMumufrufbG,f jzpfonfwum;/ t&yfum;? tjcm;r[kwf? bk&m;ocif\bkHAdrmef? aumif;uif
wHcg;0jzpf onfwum;[k? aMumuf&GHUjcif;okdY a&muf qkd\/
28;18 eHeufapmapm ,mukyfonfx? acgif;tkH;aomausmufukd,lojzifh? rSwfwkdifjzpfap vsufxlaxmif NyD;vQif? ausmufxdyfzsm;
tay:qDukd avmif;av\/28;19 xkdt&yfudkvnf;? aAovtrnfjzifh rSnfhav\/ xkdNrdKU\trnfa[mif;um;? OvHvkZ[lownf;/28;20 xkdtcg ,mukyfu? bk&m;ocifonf ighbuf&Sdvsuf? ig,ckoGm;&mvrf;rSm? ighukdapmifhr pm;p&mtpm;? 0wfp&mt0wfukd
ay;oem;awmfrlvQif4if;?28;21 igonf wzef tb\tdrfokdY Nidrf0yfpGm jyefa&muf? xm0&bk&m;onf ig\ bk&m;jzpfawmfrlvQif4if;? rSwfwkdifjyK igxlaxmifaom
ausmufonfvnf;? bk&m;ocif\Adrmefjzpf&rnf/28;22 ay;oem;awmfrlorQwkdYukd q,fbkdYwbkdY ylaZmfygrnf[l opmjyKav\/

tcef;BuD; ( 29 )
29;1 wzef ,mukyfonf c&D;oGm;? ta&SUjynfom;wkdYae&mt&yfokdY a&mufNyD;vQif?29;2 ajrmfMunfh awmp a&wGif;wckukdjrif\/ xkdwGif;a&jzifh okd;pkrsm;ukd wkdufwwfonfjzpf? wGif;em;rSm okd;pkokH;pktdyfvsuf&Sd\/
a&wGif;0ay:rSm BuD;pGmaom ausmuf&Sd\/29;3 okd;xdef;taygif;wkdYonf xkdt&yf pka0;aomtcg? a&wGif;0 zkH;tkyfaom ausmufukd vSdrfhvSef? okd;rsm;ukd a&wkdufNyD;vQif?
xkdausmufudk rdrdae&m a&wGif;0ay:rSm wzef wifxm;avh&Sd\/29;4 ,mukyfuvnf;? ighnDtpfukdwkdY? oifwkdYonf tb,ft&yfu vmMuoenf;[k ar;vQif? igwkdYonf cg&efNrdKUu vmMuonf[k
ajymqkdav\/29;5 wzef ,mukyfu? emac:om; vmAefukdodoavm[kar;vQif? od\[kjyefqkdaomf?29;6 olonf rmyg\avm[k wzef ar;jyefvQif? rmyg\/ ol\orD;&macvonf okd;rsm;ESifhwuG vmvdrfhrnf[kqkdMuav\/29;7 ,mukyu
f vnf;? aeYtcsdef tvGerf sm;pGm&Sad o;\/ ok;d wku
Yd dk pka0;&mtcsdef r[kwaf o;/ a&wku
d Nf yD;vQif? oGm;xde;f MuOD;avmh[q
k adk v\/29;8 olwkdYuvnf;? okd;xdef;taygif;pka0;? a&wGif;0zkH;tkyfaomausmufukdvSdrfhvSefNyD;rSom? okd;wkdYukd a&wkduf&\/ okdYr[kwf?
rwkduf&[k jyefqkdMu\/29;9 xkdokdY wOD;ESifhwOD; EIwfqufMupOfwGif? &macvonf? rdrdtb\okd;wkdYukd xdef;&onfjzpf? okd;wkdYukd aqmifvsuf vm\/29;10 ,mukyfonf? rdrdOD;&D;vmAef\orD; &macvESifh OD;&D;vmAef\okd;wkdYukd jrifaomtcg? teD;okdY csOf;? a&wGif;zkH;tkyfaomausmufukd
vSdrfhvSef NyD;vQif? OD;&D;vmAef\okd;wkdYukd a&wkdufav\/29;11 xkdaemuf? ,mukyfonf &macvukderf;? us,faomtoHESifhidkav\/29;12 rdrdonf &macvtb\wl? a&Au\om;jzpfaMumif;ukd Mum;ajymvQif? &macvonf ajy; rdrdtbtm; jyefMum;av\/29;13 vmAefonf rdrdwl ,mukyf\odwif;pum;ukd Mum;aomtcg? BudKqkdjcif;iSg tvsiftjref oGm;? ykdufbuferf;Iwfvsuf? rdrdtdrfokdY
aqmifoGm; av\/ ,mukyfonfvnf; rdrdtrIt&m&SdorQudk Mum;ajymvQif?29;14 vmAefu? tu,fpifppf oifonf ightkd;tom;yifjzpf\[k qkdav\/
29;15 ,mukyfonf wvcefYrQaeNyD;rS? vmAefu? oifonf ighwljzpfaomaMumifh? tusKd;rJh uRefcH&ygrnfavm/ cHvkdaomtcukd ightm;ajym
avmh[k qkdav\/29;16 xkdtcg vmAeforD;ESpfa,muf&Sd\/ tBuD;um;? avtmtrnf&Sd\/ ti,fum;? &macvtrnf&Sd\/29;17 avtmum;? rsufpdEknHh\/ &macvum;? ykHjyif,Ofaus; taoG;tqif;vnf; vS\/29;18 ,mukyfonf &macvukdcspfaomaMumifh? vmAeftm;? OD;rif;orD;ti,f &macvukd&jcif;iSg? ckepfESpf tapcHygrnf[kqkdvQif?29;19 vmAefu? tjcm;aomoltm; ay;pm;onfxuf? oifhtm; ay;pm;aomf omaumif;\/ igESifhtwlaeavmh[kqkd\/29;20 ,mukyfonfvnf;? &macvukd&jcif;iSg ckepfESpftapcHav\/ &macvukdcspfaomaMumifh? ckepfESpfukdenf;aomaeY&ufuJhokdY
xifrSwfownf;/
33

29;21 ,mukyfuvnf;? csdef;csufaomtcsdefaphygNyD/ uREkfyfonf r,m;ESifhqufqHbkdY&m ay;pm;yg[k vmAeftm; qkdvQif?29;22 vmAefonf xkdt&yfaeaomoltaygif;wkdYukd pnf;a0;ap yGJvkyfav\/29;23 nOD;tcsdefa&mufrS? Zdvytrnf&Sdaom uRefrukd orD;avtm vufzGJUvsuf?
29;24 xkdorD;ukdaqmifoGif;? ,mukyfonf olESifhqufqHav\/29;25 eHeuftcsdefa&mufrS ,mukyfonfMunfhIaomtcg? avtmjzpfaMumif;ukdodjrifvQif? vmAefxHokdYoGm; uREkfyfjyKaomtrIum;?
tb,fokdYenf;/ uREkfyfonf &macvukd&jcif;iSg tapcH&NyDr[kwfavm/ uREkfyfukd tb,faMumifh vSnfhpm;&oenf;[kqkdaomf?29;26 vmAefu? igwkdYjynf orD;tBuD;ukd ray;pm;rSD? ti,fukdray;pm;&/29;27 ckepf&ufaphatmif iHhOD;avmh/ aemufwzef ckepfESpftapcH&onftwGuf?&macvukdvnf; oifhtm; ay;pm;OD;rnf[k qkdonftwkdif;?29;28 ,mukyf0efcH ckepf&ufaphNyD;rS? vmAefonf Adv[m trnf&Sdaom uRefrukd
29;29 vufzGJUvsuf? orD;&macvukd ay;pm;av\/29;30 ,mukyfonf &macvESifh qufqH? avtmukdcspfonfxuf omcspf\/ vmAefxHrSm wzef ckepfESpf tapcHav\/
29;31 avtmonftrkef;cH&onfukd xm0&bk&m;odjrif? om;bGm;&aomtcGifhukd ay;awmfrl\/ &macvrlum; NrHK\/29;32 avtmonf y#doaE,lojzifh? om;ukdbGm;jrif kAiftrnfjzifhrSnfhav\/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf ig\qif;&JcHjcif;
ukdtrSef MunfhjrifawmfrlNyD/ okdYjzpf ,ck ighvifonf ighukdcspfvdrfhrnf[kqkdownf;/29;33 wzef y#doaE,ljyef om;ukdbGm;jrifaomf? igonftrkef;cH&aMumif;ukd xm0&bk&m; Mum;aomaMumifh? om;ukdvnf; ay;oem;
awmfrlNyD[k qkdNyD;vQif? xkdom;ukd &SdarmiftrnfjzifhrSnfhav\/29;34 wzef y#doaE,ljyef om;ukdbGm;jrifaomf? ighviftm; om;okH;a,mufukd igbGm;jrifaomaMumifh? ,ckwcg olonf igESifhaygif;
abmfvdrfhrnf [kqkd? xkdom;ukd av0dtrnfjzifh rSnfhav\/29;35 wzef y#doaE,ljyef om;ukdbGm;jrifaomf? xm0&bk&m;ukd ,ckigcsD;rGrf;rnf[kqkdonfjzpf? xkdom;ukd ,k'trnfjzifhrSnfhav\/
xkdaemuf? om;jywf rbGm;bJae\/

tcef;BuD; ( 30 )
30;1 &macvonf ,mukyftm;om;rbGm;aMumif;ukdrdrdodjrifaomtcg? tpfrukdjiLplaompdwf&Sd? ightm;om;ukday;yg/ okdYr[kwf
igaoawmh thH[k ,mukyfukdqkdav\/30;2 ,mukyfuvnf;? igonf oifhtm; om;bGm;aomtcGifhukday;awmfrrlaom bk&m;ocifukd,fpm;awmfjzpfoavm[k? &macvukd
trsufxGuf jyefqkd\/30;3 &macvuvnf;? tuREkfyf uRefr Adv[m&Sdyg\/ olUxHokdY0ifyg/ olonf tuREkfyf'l;ay:rSm om;bGm;? olUtm;jzifh tuREkfyfonf
wnfaqmuf jcif;&Sdygvdrfhrnf[kqkdvsuf?30;4 uRefrAdv[mukd ,mukyf\r,m;jzpfapjcif;iSg tyf? olUxHokdY ,mukyf 0ifav\/30;5 Adv[monf y#doaE,l? ,mukyftm; om;ukdbGm;jrifonf&Sdaomf?30;6 &macvu? bk&m;ocifonf ighbufw&m;pD&ifawmfrlNyD/ ighpum;ukdMum; om;ukday;oem;awmfrlNyD[kqkdonfESifhtnD? xkdom;ukd
'eftrnfjzifh rSnfhav\/30;7 wzef &macv\uRefr Adv[monf y#doaE,ljyef? ,mukyftm; ESpfBudrfajrmufaomom;ukd bGm;jrifonf&Sdaomf?30;8 &macvu? igonf ightpfrESifhusyfusyfvkH;axG;EkdifcJhNyD[kqkd? xkdom;ukd evdtrnfjzifh rSnfhav\/
30;9 avtmonf om;jywf rbGm;bJaeaMumif;ukd rdrdodjrifaomtcg? rdrduRefr Zdvyukd,l? ,mukyf\r,m;jzpfapjcif;iSg tyfav\/30;10 avtm\uRefr Zdvyonfvnf; ,mukyftm; om;ukdbGm;jrifonf&Sdaomf?30;11 avtmu? aumif;usKd;vmonf[kqkd? xkdom;ukd *'ftrnfjzifhrSnfhav\/30;12 wzef avtm\uRefrZdvyonf ,mukyftm; ESpfBudrfajrmufaom om;ukd bGm;jrifonf&Sdaomf?30;13 avtmu? igr*Fvm&Sd\/ vlorD;wkdYonf ighukd r*Fvm&Sdaomol[lac:Muvdrfhrnf[kqkdojzifh? xkdom;ukd tm&Smtrnfjzifh
rSnfhav\/
30;14 xkdaemuf? *sKHpyg;ukdpkodrf;aomtcsdefumv? kAifonfv,fjyifokdYxGufoGm;NyD;vQif? tEkaq;oD;ukdawGU? rdrdtrdavtm xHokdY
aqmifcJh av\/ &macvuvnf;? oif\om;&cJhaomtEkaq;oD;tcsKdUukd ay;ygavmh[k? avtmukd awmif;vQif?30;15 avtmu?oifonfighvifukd,l twGufr&Sdxifoavm/ ighom;\tEkaq;oD;ukdvnf; ,lcsifao;onfwum;[k qkdavaomf?
&macvu? okdY jzpfvQif? oifhom;\tEkaq;oD;twGuf? vifonf ,aeYnOfhwGif oifESifhtdyf&rnf[k qkd \/30;16 nOD;tcsdef? v,fjyifrS ,mukyfvmaomtcg? avtmonf c&D;OD;BudKjyKjcif; iSgoGm;? oifonf tuREkfyfxHokdY0if&rnf/ tuREkfyf\
om;&cJh aomtEkaq; oD;ESifh oifhukd tuREkfyfiSg;onfrSefyg\[kqkdojzifh? xkdaeYnOfhwGif olESifhtdyf&av\/30;17 avtmpum;ukd bk&m;ocif em;axmifawmfrlojzifh? olonf y#doaE,l? ,mukyftm; yOrom;ukd bGm;jrifavaomf?30;18 ighuRefrukdighviftm;ay;aomaMumifh? bk&m;ocifonf ightm;tcukday;awmfrlNyD[kqkd? xkdom;ukdocgtrnfjzifh rSnfhav\/30;19 wzef avtmonf y#doaE,ljyef? ,mukyftm; qXrom;udkbGm;jrifavaomf?30;20 bk&m;ocifonf? aumif;aomvufzGJUukd ay;oem;awmfrlNyD/ ighviftm; om;ajcmufa,mufukd bGm;jrifaomaMumifh? ,ck
igESifhtNrJae vdrfhrnf[kqkd? xkdom;ukd ZmAkvkeftrnfjzifh rSnfhav\/34

30;21
30;22
30;23
30;24
30;25

xkdaemufrS orD;ukdbGm; 'detrnfjzifh rSnfhav\/


xkdtcg bk&m;ocifonf &macvukdatmufarhawmfrl\/ ol\pum;ukd em;axmif? om;bGm;aomtcGifhukd ay;awmfrlojzifh?olonf y#doaE,l om;ukd bGm;jrifvQif? igcH&aom uJh&JUjcif;taMumif;ukd bk&m;ocifonf y,fawmfrlNyD[l4if;?xm0&bk&m;onf tjcm;aomom;ukd xyf ay;awmfrlygapaom[l4if; qkdvsuf? xkdom;ukd a,moyftrnfjzifh rSnfhav\/
&macvonfa,moyfukdbGm;jrifNyD;aomaemuf? ,mukyfu?tuREkfyfonf ukd,fae&if;jynfokdY oGm;rnfhtaMumif; tuREkfyfukd vTwf
ygavmh/30;26 uREkfyfonf tapcH&aomr,m;ESifhom;wkdYukdaqmif,l? oGm;&aomtcGifhukd ay;ygavmh/ uREkfyf tapcHonftaMumif;ukd tb
odygonf[k vmAeftm;qkdvQif?30;27 vmAefu?oif\pdwfESifhawGUygap/ xm0&bk&m;onf oif\taMumif;aMumifh ightm; aumif;BuD;ay;awmfrlonfukd ig&dyfrdNyD/30;28 igay;&rnftcukd ajymyg? igay;rnf[kqkdavaomf?30;29 uREkfyfonftbtb,fokdYtapcHonfukd4if;? tb\wd&pmefwkdYonf uREkfyf tb,fokdY&Sdaeonfukd4if; tbodyg\/30;30 txufu tb\Opmonfenf;vS\/ ,ckwkd;yGg; rsm;jym;vsuf&Sd\/ uREkfyfoGm;vmvkyfukdifaomtm;jzifh? xm0&bk&m;onf tb
tm;aumif; BuD;ay;awmfrlNyD/ ,ckrSm? uREkfyfonf ukd,ftdrfoltdrfom;wkdYukd tb,faomtcg uREkfyf jyKpk&ygthHenf;[kqkdav\/30;31 vmAefuvnf;? tb,ftcukd ay;&rnfenf;[kar;jyefvQif? ,mukyfu? bmudkrQ ray;ygESifh/ uREkfyfaus;Zl;wckjyKvkdvQif/ tb\
okd;pk? qdwfpk ukd wzef auR;arG;apmifhxdef;ygOD;rnf/30;32 ,aeYokd;pk? qdwfpk wa&SmufvkH;ukd uREkfyfoGm;? ajymufusm;aomqdwfrsm;? ndKaomokd;rsm; &SdorQwkdYukd a&G;EIwfcGJxm;ygrnf/
aemufrS ajymufusm;aom qdwf? ndKaomokd;wkdYonf uREkfyf\tcjzpfapavmh/30;33 okdYjzpf? aemifumv uREkfyf\tconf? tba&SUokdYa&mufaomtcg? uREkfyf\ajzmifhrwfjcif;onf uREkfyfukdapmifha&Smufygvdrhfrnf/
rajymufr usm;aomqdwf? rndKaomokd;&SdorQwkdYukd? uREkfyfckd;aomtaumif[lrSwfapavmh[kqkdav\/30;34 vmAefuvnf;? oifajymwkdif; jzpfapavmh[k0efcH? xkdaeYyif? ajymufusm;aomqdwfxD;? ajymufusm;aomqdwfr?30;35 tjzLygaomqdwf&SdorQwkdYESifh? tqif;ndKaomokd;&SdorQwkdYukd a&G;? rdrdom;wkdYvufokdY tyfay;av\/30;36 ukd,fae&mt&yfESifh? ,mukyfae&mt&yfukd okH;&ufc&D;uGmapjcif;iSg pD&ifao;\/ ,mukyfonf <uif;aomvmAef\okd;qdwfrsm;ukd
xdef;vsuf ae&av\/
30;37 xkdtcg ,mukyfonf?pdrf;aomvdAemyif? vkZyif? tm&rkefyifwkdY\ tcufwHzsmrsm;ukd,l? tjzL? tpdrf;? twefYwefYay:atmif
tcGHukd vSD;cGgNyD;vQif?30;38 a&aomufvmaom okd;?qdwf txD;tr &SufwifaprnftBuH&Sd? a&aomuf vmaomtcg? tcGHcGgNyD;aom wHzsmwkdYukd a&aomuf
usif;? aomufcGufwkdY okd;qdwfwkdYa&SUrSm pkdufxm;av\/30;39 okd;qdwfwkdYonf wHzsmrsm;a&SUrSm &Sufwif? tajymuftusm; ponfwkdYukd bGm;Mu\/30;40 ,mukyfonf okd;?qdwfoi,fwkdYukdvnf; cGJxm;? vmAef\okd;pk? qdwfpkwGif tqif;ajymufusm;aom taumif? tqif;
ndKaomtaumif &SdorQwkdYa&SUrSm okd;qdwfrsm;ukd rsufESmjyKap\/ rdrdwd&pmefrsm;ESifh vmAef\wd&pmefrsm;ukd vnf; ra&mraESmapbJ?
wpkpD cGJxm;av\/30;41 tm;BuD;aomtaumifwkdYonf &Sufwifaomtcg? wHzsmwkdYwGif &Sufwifapjcif;iSg? ,mukyfonf wHzsmrsm;ukd a&usif;? olwkdY
rsufarSmufwGif xm;wwf\/30;42 tm;enf;aomtaumifwkdYa&SUrSm wHzsmwkdYukd rjyrxm;/ xkdaMumifh tm;enf;aomtaumifwkdYonf vmAef\Opm jzpfav\/
tm;BuD;aom taumifwkdYrlum;? ,mukyf\Opmjzpfav\/30;43 xkdokdY ,mukyf pnf;pdrfwkd;yGg;? okd;? qdwf? uRefa,mufsm; uRefrdef;r? ukvm;tkyf? jrnf;trsm;&SdMu\/

tcef;BuD; ( 31 )
31;1

xkdtcg vmAefom;wkdYu? igwkdYbcif\Opm&SdorQukd ,mukyfonf,loGm;avNyDwum;? igwkdYtb\Opmtm;jzifh? olrnfaompnf;


pdrf&SdorQonf jzpfavNyD[k qkdMuonfukd ,mukyfMum;?31;2 vmAef\rsufESmudkMunfhaomtcg? a&SUuuJhokdYr[kwf? jcm;em;onfudkodjrif\/31;3 xm0&bk&m;uvnf;? oif\bkd;b aeaomjynf? oif\trsKd;om;csif;xHokdY jyefoGm;avmh/ igonf oifhbuf&Sdaernf[k,mukyftm;
rdefYawmfrl\/31;4 ,mukyfonf vlukdapvTwf? &macvESifh avtmukd? okd;pk&Sd&mawmokdYac:NyD;vQif?31;5 oifwkdYtb\ rsufESmonf iga&SUuuJhokdYr[kwf? jcm;em;onfukd igodjrif\/ okdYaomfvnf;? ightb\ bk&m;ocifonf? ighbuf
&Sdawmfrl\/31;6 oifwkdYtb\trIukd? igwwfEkdiforQtwkdif;? igapmifhonfukd oifwkdYodMu\/31;7 oifwkdYtbonfvnf; ighukdvSnfhpm;? ig&xkdufaomtcukdq,fBudrfvJcJhNyD/ okdYaomfvnf;? ighukdnOf;qJapjcif;iSg? bk&m;ocif
tcGifhay;awmf rrl/31;8 olu? ajymufaomtaumifwkdYonf? oif\tcjzpfap[kqkdvQif? okd;? qdwf&SdorQwkdYonf? ajymufaomtaumifwkdYukd arG;Mu\/
usm;aomt aumifwkdYonf? oif\tcjzpfap[kqkdvQif? okd;? qdwf&SdorQwkdYonf? usm;aomtaumifwkdYukd arG;Mu\/35

31;9 xkdokdY bk&m;ocifonf? oifwkdYtb\wd&pmefwkdYukdEIwf ightm; ay;awmfrlNyD/31;10 xkdwd&pmefrsm;wkdYonf? &SufwifMuaomtcg? igajrmfMunfh? wd&pmefrwkdYESifh aygif;abmfaomwd&pmeftxD;wkdYonf? tajymuf
tusm;rSp? taxGaxGaomtqif;&SdaMumif;ukd tdyfruf igjrif&\/31;11 bk&m;ocif\aumif;uifwrefuvnf;? ,mukyf[k tdyfruf ighukdac:vQif? tuREkfyf&Sdyg\[kigxl;\/31;12 oluvnf;? ajrmfMunfhavmh? wd&pmefrESifh aygif;abmfaomwd&pmeftxD;&SdorQwkdYonf? tajymuftusm;rSp? taxGaxGaom
tqif;&SdMu \/ taMumif;rlum;? oifvmAefjyKorQwkdYukd igjrif\/31;13 igum;? oifonfrSwfwkdifukdqDavmif;? igopmjyK&m aAovt&yf\bk&m;jzpf\/ ,ckx t&yfrSxGufojzifh? trsKd;om;csif;
wkdYaeaom jynfokdY jyefoGm;avmh[k ightm; rdefYawmfrl\[k ,mukyfonf Mum;ajymNyD;vQif?31;14 &macvESifh avtmwkdYu? tuREkfyfwkdYonf ukd,ftb\ tdrfESifh tb,fokdY qkdifoenf;/ tb,fokdYtarGcH&ao;oenf;/31;15 olonf uREkfyfwkdYukd wuRef;wEkdifiHom;uJhokdY rSwfwwfonfr[kwfavm/ uREkfyfwkdYukd a&mif;pm;cJhNyDwum;/31;16 uREkfyfwkdYtbrS bk&m;ocif kyfodrf;awmfrlaom pnf;pdrf&SdorQonf igwkdYOpm? igwkdYom;orD;rsm;Opmjzpf\/ okdYjzpf bk&m;ocif
rSmxm;awmf rlonftwkdif; ,ckwGif jyKygavmh[k jyefajymMu\/
31;17 xkdtcg ,mukyfonf x? rdrdom;r,m;wkdYukd ukvm;tkyfay:rSm pD;ap\/31;18 rdrdwd&pmefwnf;[laom? yg'em&Ht&yf&aom wd&pmef&SdorQwkdYESifh? &wwforQaomOpmwkdYukd aqmif,l? tbZmufae&m
cgemef jynfokdY c&D;oGm;av\/31;19 vmAefonf okd;arG;ukdnyfjcif;iSg? tjcm;wyg;okdY oGm;ckdufwGif? &macvonf? ol\aw&yfkyfwkwkdYukd ckd;,lav\/31;20 ,mukyfonf rdrdajy;rnfhtaMumif;ukd rMum;rajymbJae? I&dvljzpfaom vmAefukd y&d,m,ftm;jzifh Ekdifav\/31;21 xkdokdYrdrdOpm&SdorQygvsuf ajy;oGm;? jrpfwbufokdY tvsiftjreful;NyD;vQif? *dv'fawmifukd a&SUIjyKvsuf c&D;oGm;av\/
31;22 ,mukyfajy;aMumif;ukd? okH;&ufajrmufaomaeY vmAefMum;odvQif?31;23 nDtpfukdwkdYukdac:? ckepf&ufc&D;vkdufojzifh? *dv'fawmifay:rSm rSDav\/31;24 bk&m;ocifonf I&dvlvmAefqDokdY nOfhtcsdefwGif tdyfruf<uawmfrl? oifonf ,mukyftm; aumif;raumif;ukd rajymESifh? owd
jyKavmh [k rdefYawmfrl\/31;25 xkdtcg ,mukyfonf rdrdwJukd *dv'fawmifay:rSmaqmufESifhNyD/ vmAefonf vkdufrSDaomtcg? rdrdnDtpfukdwkdYESifhwuG?
xkdawmifay:rSm wJukd aqmufav\/31;26 vmAefuvnf;? oifonf tb,fokdYjyKoenf;/ ppfwkduf&m brf;rdaomolwkdYukdodrf;oGm;ouJhokdY? ighukdvSnfhpm;? ighorD;
wkdYukdodrf;oGm; avNyDwum;/31;27 ighukdvSnfhpm;? tb,faMumifh wdwfqdwfpGm xGufajy;oenf;/ igonf aysmfarGUjcif;ukdjyK oDjcif;qkdvsuf? ywfomESifhapmif;wD;vsuf?
oifhukd vTwfvkduf apjcif;iSg? tb,faMumifh ighukd rMum;rajymbJaeoenf;/31;28 ighom;orD;wkdYukd igerf;apjcif;iSg? tb,faMumifhtcGifhray;oenf;/ oifonf rkdufpGmjyKavNyDwum;/31;29 ,ck oifhukdignOf;qJEkdif\/ okdYaomfvnf;? raeYnrSm oif\tbukd;uG,faom bk&m;ocifonf <uvm? ,mukyftm; aumif;
raumif;ukd rajymESifh/ owdjyKavmh[k ightm; rdefYawmfrl\/31;30 ,ckrSm? oifonf rdbtdrfukdtvGefatmufarhaomaMumifh? oGm;&onf [kwfapawmh/ ig\bk&m;wkdYukd tb,faMumifh ckd;,lcJh&
oenf;[k ,mukyfukdqkd\/31;31 ,mukyfuvnf;? oifonf ukd,forD;wkdYukd tEkdifodrf;,laumif; odrf;,lvdrfhrnf[k uREkfyfpkd;&drfaomaMumifh xGufajy;&\/31;32 oif\bk&m;wkdYukdrlum;? tMuifolawGUvQif? xkdolukdaoapavmh/ uREkfyfwkdY nDtpfudkrsm;a&SUwGif? oif\OpmukdjyTef,lygavmh[k?
vm Aeftm; jyefajym\/ &macvckd;aMumif;ukd ,mukyfrod/31;33 vmAefonf ,mukyfwJ? avtmwJ? uRefrESpfa,mufwkdY\ wJokdY0if &Smaomfvnf; rawGUvQif? avtmwJxJrSxGuf? &macvwJokdY
0ifav\/31;34 &macvonf? xkdkyfwkwkdYukd,l ukvm;tkyf ukef;ESD;wefqmxJokdY oGif;xm;NyD;vQif? xkdwefqmay:rSm xkdifvsufae\/ vmAefonf
wwJvkH;ukd &SmazG rawGUvQif?31;35 &macvu? bcifa&SUrSm uRefr rxEkdifonfjzpf? pdwf&SdawmfrrlygESifh/ rdef;rwkdY jzpfNrJ&Sdonftwkdif;? uRefrjzpfygonf[k tbtm;
qkdav\/ xkdokdY vmAefonf &SmazG kyfwkwkdYukd rawGU&/
31;36 xkdtcg ,mukyfonf pdwfqkd; vmAefukd qkH;ronfum;? uREkfyfonf tb,fokdYjypfrSm;? tb,ftjypf&SdaomaMumifh? uREkfyfukd
rQavmufjyif;xefpGm vkduf&oenf;/31;37 uREkfyfOpm&SdorQukd &SmazGonfjzpf? oif\Opmy&duH wpkHwckukd awGUrdvQif? oif\nDtpfukd? uREkfyfnDtpfukdwkdYa&SUwGif?
t&yfxm;yg/ olwkdYonf? igwkdYESpfa,mufpyfMum;rSm pD&ifygap/31;38 uREkfyfonf oifhxH tESpfESpfq,fywfvkH; ae&mwGif? oif\okd;r? qdwfrwkdYonf 0rf;ykd;rysuf/ qdwfxD;? okd;xD;wkdYukd uREkfyfrpm;/31;39 om;&Jukdufowfaomtaumifukd oifhxHokdY uREkfyfraqmifcJh? ukd,ftIH;cH&\/ aeYrSm ckd;onfjzpfap? nrSm ckd;onfjzpfap? oifonf
uREkfyfwGif tpm;awmif;avh&Sd\/31;40 aeYtcsdefvnf; aeylukd4if;? nOfhtcsdefvnf; ESif;cJukd4if; cH&NyD/ ttdyfysufjcif;ukdvnf; cH&NyD/31;41 xkdokdY uREkfyfonf tESpfESpfq,fywfvkH; oif\tdrfae? oif\orD;ESpfa,muftwGufaMumifh q,fav;ESpf? okd;qdwfwkdYtwGufaMumifh
ajcmufESpf tapcH&NyD/ okdY&mwGif oifonf? uREkfyftcukd q,fBudrfvJNyDwum;/-

36

31;42 ,ckvnf; uREkfyftb\bk&m;ocif?tmjA[H\bk&m;ocif?Zmuf\aMumuf&GHU&mbk&m;onf uREkfyfbuf r&SdvQif? oifonf


uREkfyfukd {uef trSef vufcsnf;vTwfvkdufvdrfhrnfwum;/ tu,fpifppf uREkfyfqif;&JcH&jcif;? yifyef;pGm vkyfukdif&jcif;ukd bk&m;
ocifjrif? raeYnrSm oifhukdqkH;rawmfrlNyD[kqkdav\/31;43 vmAefuvnf;? orD;wkdYonf ighorD;jzpfMu\/ oli,fwkdYonf? ighom; jzpfMu\/ wd&pmefwkdYvnf;? ighwd&pmefjzpfMu\/
jriforQaomOpmonf ighOpmjzpf\/ ighorD;wkdY4if;? olwkdYbGm;jrifaomigholi,fwkdY4if;? tb,fokdY igjyKEkdifoenf;/31;44 okdYjzpf ,ck oifESifhigpyfMum; oufaojzpfap? igwkdYESpfa,mufonf y#dnmOf jyKMupkdY[k ,mukyftm; jyefajym\/31;45 ,mukyfonfvnf; ausmufukd,l? rSwfwkdifbkdY pkdufxlNyD;vQif?31;46 ausmufrsm;ukd pkxm;Muyg[k nDtpfukdwkdYtm; qkdonftwkdif;? olwkdYonf ausmufrsm;ukd,l?ausmufykHukdwnfvkyfNyD;rS? xkdausmufykH
tay: pm;aomufjcif;ukdjyKMu\/31;47 xkdausmufykHukd vmAefonf a,*go[m'ko[l4if;? ,mukyfonf *dv'f[l4if; orkwfav\/31;48 vmAefuvnf;? ,aeYausmufykHonf igESifhoif\pyfMum; oufaojzpfonf[kqkd\/ xkdaMumifh *dv'f[lorkwfMu\/31;49 rdZyg[lorkwfMuao;\/ taMumif;rlum;? vmAefu? igwkdYonfwa,mufESifhwa,muf cGgoGm;Muaomaemuf? xm0&bk&m;onf
igESifhoif\ pyfMum; apmifhawmfrlapownf;/31;50 oifonf ighorD;wkdYukdnOf;qJonfjzpfap? ighorD;wkdYrSwyg; tjcm;aomrdef;rESifhpkHbufonfjzpfap? igwkdY vloufaor&Sd? bk&m;
ocifonf igESifhoif\ pyfMum; oufaojzpfawmfrlapownf; [l4if;?31;51 wzefvnf;? igESifhoif\pyfMum; oifonf wnfvkyfcJhNyD;aomausmufykHESifh rSwfwkdifukd Munfhygavmh/31;52 igonf oifhukdckduf&efjyKjcif;iSg? ausmufykH? rSwfwkdifukd rausmf&/ oifonf ighukdckduf&efjyKjcif;iSg? ausmufykH?rSwfwkdifukd
rausmf&[k ausmufykHESifh rSwfwkdifonf oufaojzpfapownf;/31;53 tmjA[H\bk&m;ocif? emac:\bk&m;ocif? oifhtb\bk&m;ocifonf igwkdYpyfMum; pD&ifawmfrlapownf;[l4if; ,mukyf
tm;qkd\/ ,mukyfonfvnf;? rdrdtbaMumuf&GHU&m bk&m;ukdwkdifwnf usdefqkdjcif;ukdjyKav\/31;54 xkdtcg ,mukyfonf awmifay:rSm ,ZfylaZmf? nDtpfukdrsm;ukd tpmpm;apjcif;iSg ac:bdwfojzifh? olwkdYonf pm;aomuf?
awmifay:rSm nOfhukdvGefapMu\/31;55 eHeufapmapm vmAefx rdrdom;orD;rsm;ukderf;vsuf aumif;BuD;ay;NyD;rS? rdrdae&mjynfokdY jyefoGm;av\/

tcef;BuD; ( 32 )
32;1
32;2
32;3
32;4
32;5
32;6
32;7
32;8
32;9
32;10
32;11
32;12
32;13
32;14
32;15
32;16

,mukyfonf c&D;oGm;jyef? bk&m;ocif\aumif;uifwrefwkdYonf BudKqkdjcif;iSg vmMuonfukd?,mukyfjrifvQif bk&m;ocif\wyfawmfjzpfonf[kqkd? xkdt&yfukd r[medrftrnfjzifh rSnfhav\/


xkdtcg ,mukyfonf? tpfukd{aomae&m {'kHjynfwnf;[laom pd&jynfokdY? wrefwkdYukd rdrda&SUrSm apvTwf rSmvkdufonfum;?ukd,fawmf\uRef,mukyfu? uRefawmfonf vmAefxHrSm wnf;ckd? ,ckwkdifatmifaeygNyD/uRefawmf EGm;?jrnf;?okd;? qdwf? uRefa,mufsm;rdef;rrsm;&SdMuyg\/ uRefawmfonfocif\pdwfawmfESifhawGUapjcif;iSg? avQmufMum;
vkdufygonf[k? ighocif {aomukd avQmufMu[k rSmvkdufav\/wrefwkdYvnf; ,mukyfxHokdYjyefvm? uRefawmfwkdYonf?ukd,fawmf\tpfukd {aomxHokdY a&mufcJhygNyD/ olonf ukd,fawmfukdawGUjcif;iSg?
vlav; &mESifhcsDvmygonf[kavQmufMu\/xkdtcg ,mukyfonf? tvGefaMumufpdwfylyefvQif? rdrdwGifygaomvlpk? okd; qdwfpk? EGm;pk? ukvm;tkyfrsm;wkdYukd ESpfpkcGJ
xm;av\/taMumif;rlum;? wpkukd {aomawGU vkyfBuHvQif? <uif;aomwpk vGwfvdrfhrnf[k qkd\/
wzef ,mukyfu? tuREkfyftb tmjA[H\bk&m;ocif? tuREkfyftb Zmuf\bk&m;ocif? xm0&bk&m;ukd,fawmfu? oif\
jynf? oif\ trsKd;om;csif;wkdYxHokdY jyefavmh/ igonf oifaus;Zl;jyKrnf[k rdefYawmfrlygNyD/ukd,fawmfuRefjyawmfrlaom ukPmopmawmfti,fqkH;ukdrQ tuREkfyfrcHxkdufyg/ tuREkfyfonf txufu? a,mf'efjrpfukd
vufpGJ awmifa0;ESifhom ul;yg\/ ,ckrlum;? taygif;toif;ESpfpkjzpfyg\/okdYjzpf? tuREkfyfukd tpfukd{aomvufrS u,fvTwfawmfrlrnftaMumif; qkawmif;yg\/ olonfvm tuREkfyfukd4if;? om;r,m;
wkdYukd4if;? owfrnf[k tvGefpkd;&drfyg\/ukd,fawmfu? igonfoiftrSefaus;Zl;jyK? ra&wGufEkdifatmifrsm;jym;aom ork'&moJvkH;ESifhtrQ? oif\trsKd;tET,fukd igjzpfap
rnf[k rdefYawmfrlygNyD[k awmif;avsmufav\/
xkdt&yf wnOfhywfvkH;aeNyD;rS? rdrdvuf&SdOpmpkxJu tpfukd{aomtm; vufaqmifqufp&mbkdY?qdwfrESpf&m? qdwfxD;ESpfq,f? okd;rESpf&m? okd;xD;ESpfq,f?EkdYpkdYom;i,fESifhwuG? EkdYnpfukvm;tkyfr oHk;q,f? EGm;rav;q,f? EGm;xD; wq,f? jrnf;rESpfq,fESifh jrnf;uav;wq,fwkdYukd
,l?toD;toD;wpkwjcm;pDcGJoefYvsuf? uRefwkdYvufokdY tyfNyD;vQif? oifwkdYonf igha&SUrSm ul;oGm;? wpkESifhwpkukd c&D;uGmapavmh[k?
uRefwkdYtm; rSmxm;av\/-

37

32;17 a&SUOD;pGmoGm;aomolukdvnf;? ightpfukd {aomonf oifhukdawGU? oifum;? tb,fol\vl jzpfoenf;/ tb,ft&yfokdY


oGm;oenf;/ oifha&SU rSm&Sdaom wd&pmefrsm;um;? tb,fol\Opmjzpfoenf;[kar;vQif?32;18 ukd,fawmfuRef ,mukyf\ Opmjzpfyg\/ ocif{aomtm; qufovkdufaom vufaqmifjzpfyg\/ olonfvnf; aemufrSm &Sdyg\[k?
avQmuf& rnf[k rSmxm;av\/32;19 xkdenf;wl? 'kwd,ol? wwd,olrSp? tpkpkwkdYESifh vkdufaomoltaygif;ukdvnf;? oifwkdYonf {aomESifhawGUvQif? okdYavQmuf&
rnf[l4if;?32;20 ukd,fawmfuRef,mukyfonfvnf; aemufrSm&Sdyg\[k? Mum;avQmuf&rnf[l4if; rSmxm;av\/ ,mukyfu? ,ck igha&SUwGif xGufoGm;
aom vufaqmifjzifh? ol\pdwfukd igajzrnf/ aemufrS rsufESmcsif;qkdifawGUaomtcg? ighukdvufcHaumif; vufcHvdrfhrnf[k tBuH
&Sdownf;/32;21 xkdokdY ,mukyfa&SUrSm vufaqmifonf t&iful;oGm;? olukd,fwkdif xkdnOfh vltpkta0;ESifhtwl tdyfae\/32;22 nOfhrukefrSDxr,m;ESpfa,muf? uRefrESpfa,muf? om;wq,fESifhwa,mufwkdYukd aqmif,l? ,AKwfacsmif;a&wdrf&mt&yfukd
ul;av\/
32;23 xkdokdY olwkdYukd,l rdrdOpm&SdorQESifhwuG acsmif;wbufokdYul;apNyD;rS?32;24 ,mukyfonf wa,mufwnf;ae&pf? vlwOD;onf rkdCf;vif;onfwkdifatmif olESifh vkH;axG;av\/32;25 xkdolonf rdrdrEkdifrSef;ukdodvQif? ,mukyfaygifcsefukd xkd;? vkH;axG;pOfwGif aygifqpfjyKwfav\/32;26 xkdoluvnf;? ighukdvTwfyg? rkdCf;vif;qJ&SdNyD[kqkdvQif? ,mukyfu? ukd,fawmfonf tuREkfyfukd aumif;BuD;ray;vQif? roGm;&[kqkd\/32;27 xkdoluvnf;? oif\trnfum; tb,fokdYenf;[k ar;vQif? ,mukyfjzpfygonf[kjyefqkd\/32;28 aemif oif\trnfukd ,mukyf[lrac:&/ oa&v[l ac:&rnf/ taMumif;rlum;? oifonf bk&m;ocifESifh4if;? vlESifh4if;?
rif;uJhokdY NydKifEkdifavNyD[k rdefYawmfrl\/32;29 ,mukyfuvnf;? emrawmfum; tb,fokdYenf;/ tuREkfyftm; abmfjyawmfrlyg[k ar;avQmufvQif? ighemrukd tb,faMumifh
ar;oenf;[kqkd? xkdt&yf aumif;BuD;ay;awmfrl\/32;30 xkdt&yfukd ayanv[l? ,mukyfonf orkwfav\/ taMumif;rlum;? igonf bk&m;ocifukd rsufESmcsif;qkdif zl;jrif&aomfvnf;?
touf csrf;omNyD [kqkdownf;/32;31 ayaEGvt&yfukd ,mukyfvGefoGm;aomtcg? aexGufcsdef&Sd? olonf axmheJYoGm;av\/32;32 xkdokdY,mukyf\aygifcseftaMumBuD;ukdxkd;awmfrlaomaMumifh? oa&vtrsKd;om;wkdYonf? aygifcsef&SdaomtaMumBuD;ukd ,aeY
wkdifatmif rpm; a&Smifavh&SdMu\/

tcef;BuD; ( 33 )
33;1 xkdtcg ,mukyfonf ajrmfMunfh? tpfukd{aomonf vlav;&mygvsuf csDvmonfukdjrifvQif? avtm? &macv? uRefrESpf
a,mufwkdYwGif? om;rsm;wkdYukd a0ay;av\/33;2 uRefrESpfa,mufukdum;? olwkdYom;rsm;ESifha&SUuaeap? avtmESifhol\om;wkdYukd tv,f4if;? &macvESifha,moyfukd aemuf
4if; xm;av\/33;3 olwkdYa&SUrSm ukd,fwkdifvGefoGm;? ckepfBudrfwkdifatmif OD;Twfjyyf0yfvsuf? tpfukdteD;okdY csOf;uyfav\/33;4 xkdtcg {aomonf BudKqkdjcif;iSg ajy;vm? vnfcsif;&Sufvsuf? ykdufbuf erf;Iwfjcif;ukdjyK? ESpfa,mufpvkH;wkdYonf ikda<u;Mu\/33;5 xkdaemuf? ajrmfMunfh? rdef;rrsm;? oli,frsm;ukd jrifvQif? oifygaomolwkdYonf? tb,folenf;[kar;aomf? ukd,fawmf\ uRef
tm;? bk&m;ocifay;oem;awmfrlaomoli,fjzpfMuyg\[k jyefajymNyD;rS?33;6 uRefrwkdYonf? rdrdwkdYom;rsm;ESifh csOf;uyf OD;TwfMu\/33;7 xkdaemuf? avtmonf ol\om;rsm;ESifhcsOf;uyf? OD;TwfMu\/ xkdaemuf? a,moyfESifh &macvonf csOf;uyf OD;Twfjcif;ukd
jyKMu\/33;8 {aomuvnf;? uREkfyfawGUaom wd&pmefpk taygif;wkdYonf? tb,fokdYaom t&menf;[k ar;vQif? ocif\pdwfawmfESifh awGUap
jcif;iSg jzpfygonf[k jyefajym\/33;9 {aomuvnf;?ighnD?igvkHavmufatmif&Sd\/ oif\OpmwkdYukd,lxm;OD;avmh [kqkd\/33;10 ,mukyfuvnf;? xkdokdY rqkdygESifh/ pdwfawmfESifh awGUonfrSefvQif? uRefawmf qufaomvufaqmifukd cH,lawmfrlyg/ bk&m;ocif\
rsufESmawmfukdzl;jrif&ouJhokdY? ukd,fawmf\rsufESmukd zl;jrif&yg\/ pdwfawmfonfvnf; El;Gwfyg\/33;11 ukd,fawmfxHokdY a&mufaom uRefawmf\r*FvmukdcH,lawmfrlyg/ bk&m;ocifonf? uRefawmf rsm;pGmaom aus;Zl;ukdjyKawmfrlNyD/
uRefawmfvkHavmufatmif &Sdyg\[l wkdufwGef;aomaMumifh cH,lav\/
33;12 {aomuvnf;? c&D;oGm;MupkdY? oifha&SUrSm uREkfyfoGm;rnf[kqkdvQif?33;13 ,mukyfu? ocifodonftwkdif;? oli,fwkdYonfEki,fyg\/ om;i,fygaom okd;? qdwf? EGm;rwkdYonf uRefawmf ygyg\/ waeY
jcif;wGif tESifvGefvQif? &SdorQwkdYonf aoMuygvdrfhrnf/33;14 xkdaMumifh ocifonf? ukd,fawmf\uRefa&SUrSm <uESifhawmfrlyg/ uRefawmfrlum;? uRefawmfaqmifcJhaom wd&pmefrsm;? oli,frsm;?
wwfEkdiforQtwkdif;? ocifae&m pd&jynfokdY a&mufatmif? wjznf;jznf; ykdY aqmifygrnf[kavQmufav\/38

33;15 {aomuvnf;? okdYjzpfvQif tuREkfyfygaomoltcsKdUwkdYukd nDxm;cJhyg&ap[kqkdvQif? ,mukyfu? tb,ftaMumif;&Sdygoenf;/


ocif\pdwfawmfESifhawGUygap[k jyefqkdaomf?33;16 {aomonf xkdaeYjcif;wGif pd&jynfokdY c&D;oGm; jyefav\/
33;17 ,mukyfvnf;? okukwft&yfokdYc&D;oGm;? ukd,faebkdYtdrfukd4if;? wd&pmefrsm;aebkdY wif;ukyfwkdYukd4if;? aqmufav\/ xkd aMumifh
xkdt&yfukd? okukwf[l wGifavownf;/
33;18 xkdaemufrS? a&ScifNrdKUokdY ab;rJha&mufav\/ yg'em&HjynfrS jyefvm? cgemefjynfokdY a&mufaom vrf;c&D;wGif? xkdNrdKU&Sd ownf;/
xkdNrdKUa&SUrSm wJukd aqmufav\/33;19 wJaqmuf&majrtuGufukd a&Scif\tb? [marmf\om;wkdYwGif? aiGwydm tbkd;ay; 0,f&ownf;/33;20 xkdt&yfvnf;,ZfyvifukdwnfNyD;vQif? {avavmoa&v[lorkwfav\/

tcef;BuD; ( 34 )
34;1 ,mukyf\r,m;? avtmbGm;jrifaomorD;'deonf? xkdjynf\trsKd;orD;wkdYukd tMunfhtIoGm;&mwGif?34;2 xkdjynfukdtpkd;&aom[d0dtrsKd;? [marmfrif;\om; a&Scifonf 'deukdjrifvQif? ,loGm; tdyfabmfjyKvsuf? olUtoa&ukd
Iwfcsav\/34;3 aemufrS olUukdcspfaompdwfrukef? tNrJcspf? arwmpum;ESifh jzm;a,mif;vsuf ae\/34;4 crnf;awmf [marmfxHokdYvnf; 0if? rdef;rukd tuREkfyfMuifbufjzpfap jcif;iSg? awmif;ay;awmfrlyg[kavQmufqkd\/34;5 ,mukyfonfrdrdorD;'deukd? a&Scifrif;om;IwfcsaMumif;ukd Mum;odaomfvnf;? rdrdom;wkdYonf awmt&yfrSmwd&pmefwkdYESifhtwl&Sdo
nfjzpf? olwkdYukd iHHhvifhvsuf wdwfqdwfpGmaeav\/34;6 xkdaemuf? a&Sciftb [marmfrif;onf ,mukyfESifhEIwfqufjcif;iSg vm?34;7 ,mukyf\om;wkdYvnf; odwif;Mum;aomtcg? awmt&yfrSjyefa&mufMu\/ xkdrif;om;onf ,mukyf\orD;ESifhtdyfrd? oa&v
trsKd; rkdufaomtrI? rjyKtyfaomt&mukdjyKrdaomaMumifh? olwkdYonf pdwfem tvGeftrsufxGufMu\/34;8 [marmfrif;vnf; olwkdYESifh EIwfqufvsuf? ighom; a&Scifonf? oifwkdYorD;ukd tvGefcspftm;BuD;yg\/ xdrf;jrm;ay;pm;Muygavmh/34;9 oifwkdYonf igwkdYESifhtcsif;csif;xdrf;jrm;jcif;ukdjyKvsuf? oifwkdYorD;ukday;pm;Muavmh/ igwkdYorD;ESifhvnf; pkHbufMuavmh/34;10 oifwkdYonf igwkdYESifhtwl ae? jynf tqD;twm;r&Sd? ae&mcsvsuf? azgufum; a&mif;0,fjcif;ukd jyK? tykdif,lMuavmh[k
qkdav\/34;11 a&Scifuvnf;? oifwkdYpdwfESifhawGUMuygap/ awmif;orQukday;ygrnf/34;12 uefawmhOpmjzpfap? vufaqmifyPmjzpfap? enf;rsm;rqk?d awmif;onftwkid ;f ay;ygrnf/ rde;f ruko
d m ightm;xdr;f jrm;ay;pm;Muyg[k?
rdef;r \tbESifh armifwkdYtm; qkdav\/
34;13 ,mukyf\om;wkdYonf? ESr'deukd a&Scifrif;om; IwfcsaomtaMumif;ukd qifjcif? rif;om;ESifhtb[marmfukd y&d,m,fjzifh jyefajym
onfrSm?34;14 uREkfyfwkdYESrukd ta&zsm;vSD;r*Fvmukd rcHaomoltm; ray;pm;Ekdifyg/ ay;pm;vQif? uJh&JUbG,faomtaMumif;jzpfyg\/34;15 oifwkdYonf uREkfyfwkdYbmomtwkdif;jyK? a,mufsm;wkdif; ta&zsm;vSD;r*Fvmukd cHvQif? uREkfyfwkdYonf 0efcHMuygrnf/34;16 okdYjyKvQif? uREkfyfwkdYorD;ukd oifwkdYtm; ay;pm;? oifwkdY\orD;ESifhvnf; pkHbufMuojzihf? oifwkdYESifhtwl aexkdif? wrsKd;
wnf;jzpfMuvdrfh rnf/34;17 okdYr[kwf uREkfyfwkdYpum;ukdem;raxmif? ta&zsm;vSD;r*FvmukdrcHvQif? uREkfyfwkdYorD;ukd,loGm;rnf[k qkdMu\/34;18 xkdpum;ukd [marmfrif;ESifhom;awmfa&Scifonf ESpfouf?34;19 xkdrif;om;onf? ,mukyf\orD;ukd cspftm;BuD;aomaMumifh4if;? tb\trsKd;om;csif;taygif;wkdYxuf toa&&SdaomaMumifh4if;?
csufjcif;0efcH av\/
34;20 xkdtcg? [marmfrif;ESifh om;awmfa&Scifonf? rdrdNrdKUwHcg;okdY oGm;? NrdKU om;wkdYESifhEIwfqufvsuf?34;21 tcsif;wkdY? olwkdYonf igwkdYESifh oifhwifhMuNyD/ igwkdYjynfae azgufum;a&mif;0,frIukd jyKMuygap/ igwkdYjynfonf olwkdYaeomatmif
us,fay\/ olwkdYorD;rsm;ESifh tdrfaxmifbufjyKMupkdY/ igwkdYorD;rsm;ukdvnf; olwkdYtm; xdrf;jrm;ay;pm;MupkdY/34;22 okdY&mwGif olwkdYonf ta&zsm;vSD;r*Fvmukd cHouJhokdY? igwkdYwGif a,mufsm;wkdif; ta&zsm;vSD;r*FvmukdcHrSom? xkdvlwkdYonf
igwkdYwGifae wrsKd;wnf; jzpfapjcif;iSg 0efcHMuvdrfhrnf/34;23 olwkdY\okd;EGm;rSp wd&pmefrsm;? Opmrsm;wkdYonf igwkdYOpmjzpfMuvdrfhrnf r[kwfavm/ olwkdYtvkdokdY vkdufMupkdY/ okdYjyKvQif olwkdYonf
igwkdY wGif aeMuvdrfhrnf[k?34;24 [marmfrif;ESifh om;awmfa&Scifajymaompum;ukd? NrdKUwHcg;rSxGufaomol taygif;wkdYonf em;axmif a,mufsm;&SdorQwkdYonf
ta&zsm;vSD; r*Fvmukd cHMu\/
34;25 xkdokdYcH okH;&ufajrmufaomaeY? tvGefemMuaomtcg? ,mukyfom;? 'de\armif &SdarmifESifh av0dnDaemifESpfa,mufwkdYonf?
xm; vufeuf wa,muf wpif;pDpGJukdifvsuf? owdr&SdaomxkdNrdKUukdwkduf? a,mufsm;taygif;wkdYukd owfav\/34;26 [marmfrif;ESifh om;awmfa&Scifukdvnf; xm;vufeufjzifh owfNyD;vQif? 'deukd a&SciftdrfrSEIwf,l jyefoGm;Mu\/-

39

34;27 rdrdwkdYESr Iwfcsjcif;ukd cH&aomaMumifh? wzef ,mukyfom;wkdYonf taoowfNyD;aom olwkdYqDokdY oGm;jyef? NrdKUukd vk,ufzsufqD;
ojzihf?34;28 olwkdY okd;? qdwf? EGm;? jrnf;rSp? NrdKU&SdorQ? v,f&SdorQaom Opmukd4if;?34;29 olwkdYom;r,m; oli,ftaygif;ukd4if; odrf;,l? tdrfwkdY&SdorQukdvnf; vk,ufzsufqD;Mu\/34;30 xkdtcg ,mukyfu? oifwkdYonf ighukdnOf;qJMuNyDwum;/ cgeedvl? az&Zdvlwnf;[laom? jynfom;wkdYonf ighukd &GH&Smatmif
jyKMuNyDwum;/ igwkdY vlta&twGuf tm;enf;aomaMumifh? olwkdYonf pka0; ighukdwkdufowfojzifh? igESifh ightdrfoltdrfom;wkdYukd
zsufqD;Muvdrfhrnf[k? &SdarmifESifh av0dwkdYtm; qkdavaomf?34;31 olwkdYu? igwkdYESrukd jynfwefqmuJhokdYrSwf jyK&rnfavm[k jyefqkdav\/

tcef;BuD; ( 35 )
35;1

xkdaemuf bk&m;ocifu? oifx aAovt&yfokdYoGm;aeavmh/ oifonf tpfukd {aomxHrS ajy;aomtcg? oifhtm; xif&Sm;aom
bk&m;ociftbkdY? xkdt&yf ,Zfyvifukd wnfavmh[k? ,mukyftm; rdefYawmfrl\/35;2 xkdtcg ,mukyfonf tdrfoltdrfom;rsm;ESifh? rdrd&Sdaomoltaygif;wkdYukdac:? oifwkdYwGif ygaom? wyg;trsKd;om;wkdY\bk&m;wkdYukd
y,fypfMuavmh/ t0wfukdvJ oefY&Sif;jcif;&SdapMuavmh/35;3 ,ckx aAovt&yfokdYoGm;MupkdY/ igonf qif;&JcH&aomumv ighukdxl;? igoGm;aomvrf;<uawmfrlaombk&m;ociftbkdY
xkdt&yf ,Zfyvifukd igwnfrnf[k qkdav\/35;4 olwkdYonfvnf;? rdrdwkdYygaomwyg;trsKd;om;wkdY\bk&m;taygif;wkdYESifh? em;yefaomem;yefwefqm&SdorQwkdYukd? ,mukyftm; ay;?
,mukyf vnf;? a&Scif NrdKUem;wGif&Sdaom oydwfyifatmufjrKyfxm;av\/35;5 olwkdY ajymif;oGm;Muaomtcg? ywf0ef;usif NrdKUom;wkdYonf? bk&m;ocifukdaMumuf&GHU? ,mukyfom;wkdYukd rvkduf0HYbJaeMu\/35;6 ,mukyfonf rdrdygaomoltaygif;ESifhwuG? cgemefjynfvkZNrdKUwnf;[laom? aAovt&yfokdYa&mufMuaomf?35;7 ,Zfyvifukd wnf? xkdt&yfukd aAovtrnfjzifh wzef orkwfjyefav\/ taMumif;rlum;? tpfukdxHrSajy;aomtcg? xkdt&yf
bk&m;ocif xif&Sm;awmfrlownf;/
35;8 a&Au\txdef; a'aAm&ao? aAovt&yf oydwfyifatmufwGif oN*K[fjcif;ukd cH&av\/ xkdtyifukd tmvkrmukwf[l
wGifownf;/
35;9 ,mukyfonf yg'em&Ht&yfrS jyefvmaomaemuf? wzef bk&m;ocifxif&Sm; aumif;BuD;ay;awmfrlNyD;vQif?35;10 oifonf ,ck,mukyftrnf&Sd\/ aemif oif\trnfukd ,mukyf[lrac:&/ oa&v[lac:&rnf[k rdefYawmfrlvsuf?
oa&vtrnfjzifh orkwfawmfrl\/35;11 wzef bk&m;ocifu? igonf teEwefckd;&Sifbk&m;ocifjzpf\/ wkd;yGg;rsm;jym;avmh/ vlwrsKd;ru? trsKd;rsKd;wkdYonf oifjzpfMuvdrfhrnf/
&Sif bk&ifwkdYonf oif\trsKd;tET,f jzpfMuvdrfhrnf/35;12 tmjA[HESifhZmuftm; igay;aomajrukd oifESifhoif\trsKd;tET,ftm; igay;rnf[k rdefYawmfrl\/35;13 xkdokdY ,mukyfESifhEIwfquf rdefY>rufawmfrl&mt&yfrS? bk&m;ocifwuf<uawmfrl\/35;14 bk&m;ocifEIwfquf rdefY>rufawmfrl&mt&yf? ,mukyfonfausmufwkdifukd pkduf? ausmufzsmay: oGef;avmif;&mylaZmfoumukd4if;?
qDukd 4if; avmif;av\/35;15 Asm'dwfawmfukd cH&aomxkdt&yfukdvnf;? aAov[lwzeforkwfjyefav\/
35;16 xkdaemuf wzef aAovt&yfrSc&D;oGm;jyef? {z&wfNrdKUESifheD;aomtcg? &macvonf om;bGm;thHaom tcsdef a&muf? jyif;pGmaom
a0'emukd cH&\/35;17 xkdokdYjyif;pGmcHae&pOfwGif? 0rf;qGJu? rpkd;&drfESifh? om;a,mufsm;ukd&NyD[kqkdav\/35;18 &macvonf aothHqJqJ&Sd? eH0dnmOfxGufpOftcg? xkdom;ukdaAaemedtrnfjzifh rSnfhav\/ tbrlum; A,Fmrdeftrnfjzifh
rSnfhownf;/35;19 &macv ao? Aufviftrnf&Sdaom {z&wfNrdKUokdYoGm;aom vrf;c&D;wGif? oN*K[fjcif;ukd cHav\/35;20 ,mukyfvnf; ocsKif;tay:rSm rSwfwkdifukdpkdufav\/ xkdrSwfwkdifum;? ,aeY wkdifatmif &macv\ocsKif;rSwfwkdif jzpfownf;/
35;21 oa&vonf wzefc&D;oGm;jyef? {'gvifhpifukdvGefNyD;rS wJukdaqmufav\/35;22 xkdt&yfaeaomtcg? kAifonfoGm; tb\r,m;i,f? Adv[mESifhtdyfav\/ xkdowif;;ukd oa&v Mum;\/
35;23 ,mukyfom; wusdyfESpfyg;&Sd\/ avtmwGif jrifaomom;um;? ,mukyf\om;OD;kAif? tp&Sdaom &Sdarmif? av0d? ,k'? ocg?
ZmAkvkef wnf;/35;24 &macvom;um;? a,moyfESifh A,Fmrdefwnf;/35;25 &macv\uRefr Adv[mom;um;? 'efESifh evdwnf;/35;26 avtm\uRefr Zdvyom;um;? *'fESifh tm&Smwnf;/ olwkdYum;? yg'em&Hjynf bGm;jrifaom,mukyf\om;rsm;wnf;/
35;27 xkdaemuf ,mukyfonf tmjA[HESifh Zmufwnf;ckd&m? rHa&t&yf? a[jAKefNrdKUwnf;[laom ud&,ombNrdKUaeaom? tb
ZmufxHokdYa&mufav\/35;28 Zmuftoufonf tESpfw&m&Spfq,fESifh jynfhpkHonf&Sdaomf?40

35;29 toufBuD;&ifh&m? umvjynfhpkH&m toufcsKyf tedpjzpfojzifh? rdrdvlrsKd;pnf;a0;&mokdY a&mufav\/ om;{aomESifh ,mukyfwkdYonf


oN*K[fMu\/

tcef;BuD; ( 36 )
36;1 {'kHtrnf&Sdaom {aomtrsKd;tET,f\twKywdrsm;[lrlum;?36;2 {aomonf [dwdtrsKd; {vkef\orD;tm'wa,muf? [d0dtrsKd; Zdabmifom; tme\orD;ta[mvdAmrwa,muf? cgemef
trsKd;orD;ESpfa,muf ESifh4if;?36;3 &SarvorD;wnf;[laomeAm,kwfESrAm&Srwfwa,mufESifh4if; tdrfaxmifav\/36;4 {aomr,m;tm'bGm;aomom;um;? {vdzwf? Am&SrwfbGm;aomom;a&Gvwnf;/36;5 ta[mvdAmr bGm;aomom;um;? ,k&S? ,mvH? aum&wnf;/ olwkdYum;? cgemefjynf {aomjrifaom om;wnf;/
36;6 {aomonf r,m;om;orD;ESifhwuG? tdrfoltdrfom;taygif;wkdYukd4if;? okd; EGm;ponfwkdYESifh wd&pmef&SdorQwkdYukd4if;? cgemefjynf
&wwfaom Opm&SdorQwkdYukd4if; ,l? nD,mukyfxHrS ajymif;oGm;av\/36;7 taMumif;rlum;? xkdolESpfyg;wkdYonf Opmrsm;vGef;aomaMumifh w&yfwnf; raeEkdifMu/ olwkdYae&majronf? olwkdYwd&pmefrsm;aMumifh
rqHhEkdif &m/36;8 okdYjzpf {'kHtrnf&Sdaom{aomonf pd&awmifay:rSm aeav\/
36;9 pd&awmifay:rSm {'kHtrsKd;om;wkdY\tb {aom\om;pOfajr;qufwkdYukd qkdaythH/36;10 {aom\om;wkdYtrnfum;? r,m;tm'bGm;aomom;{vdzwf? r,m;Am&Srwf bGm;aomom; a&Gvwnf;/36;11 {vdzwfom;um;? awref? Mor&? aZazg? *gwH? auewfwnf;/36;12 {aomom; {vdzwf\r,m;i,f? wdrebGm;aomom;um;? tmrvufwnf;/ olwkdYonf {aomr,m; tm'\tET,fjkzpfownf;/36;13 a&Gvom;um;? em[wf? aZ&? &Sr? rdZwnf;/ olwkdYonf {aomr,m; Am&Srwf\tET,fjzpfownf;/36;14 Zdabmifom; tme\orD;? {aomr,m; ta[mvdAmr bGm;aomom;um;? ,k&S? ,mvH? aum&wnf;/
36;15 {aomom;wkdYwGif Akdvfvkyfaomol[lrlum;?om;OD;{vdzwf\om;Akdvfawref? AkdvfMor&? AkdvfaZazg? Akdvfauewf?36;16 Akdvf*gwH?Akdvftmrvufwnf;/ AkdvfwkdYonf tm'\tET,f? {'kHjynf{vdzwf&aomom; jzpfownf;/36;17 {aomom; a&Gv\ om;um;? Akdvfem[wf? AkdvfaZ&? Akdvf&Sr? AkdvfrdZwnf;/ AkdvfwkdYonf {aomr,m; Am&Srwf\tET,f?
{'kHjynf a&Gv& aom om;jzpf ownf;/36;18 {aomr,m;ta[mvdAmr\om;um;? Akdvf,k&S? Akdvf,mvH?Akdvfaum&wnf;/ AkdvfwkdYonf tme\orD;? {aomr,m;
ta[mvdAmrom; jzpfownf;/36;19 {'kHtrnf&Sdaom{aom\om;ajr;rsm;? olwkdYwGifAkdvfvkyfaomolrsm;? okdYwnf;/
36;20 xkdjynfaeaoma[m&dtrsKd;? pd&\om;um;? avmwef? a&SmAv? Zdabmif? tme?36;21 'dIef? {Zm? 'd&Sefwnf;/ olwkdYonf {'kHjynf a[m&dtrsKd;? pd&\om;wkdYwGif Akdvfvkyfaomoljzpfownf;/36;22 avmwefom;um;? a[m&dESifh a[rHwnf;/ avmwefESrum;? wdrewnf;/36;23 a&SmAvom;um;? tmv0ef? rem[wf? {Av? a&Sazg? MoeHwnf;/36;24 Zdabmifom;um;? tm,ESifhtmewnf;/ xkdtmeum;? tbZdabmif\jrnf;wkdYukd xdef;aomtcg? awm aEG;aomprf;a&wGif;wkdYukd
awGUaom olaywnf;/36;25 tmeom;um;? 'dIefESifh orD;ta[mvdAmrwnf;/36;26 'dIefom;um;? ['Fef? {&SAef? o&ef? ac&efwnf;/36;27 {Zmom;um;? Adv[ef? Zm0ef? tmuefwnf;/36;28 'd&Sefom;um;? OZESifhtm&efwnf;/36;29 a[m&dtrsKd;Akdvfrsm;um;? Akdvfavmwef? Akdvfa&SmAv?AkdvfZdabmif?Akdvftme?36;30 Akdvf'dIef? Akdvf{Zm? Akdvf'd&Sefwnf;/ olwkdYonf pd&jynf AkdvfvkyfaomolwkdYwGif? a[m&dtrsKd; Akdvfjzpfownf;/
36;31 oa&vtrsKd; tpkd;&aomrif;BuD;r&SdrSD? {'kHjynftpkd;&aomrif;BuD; [lrlum;?36;32 aAm&om; aAvmonf {'kHjynf rif;jyK\/ NrdKUawmfum;? 'dEmAmNrdKUwnf;/36;33 aAvmrif;ao ol\t&m aAmZ&t&yfom;? aZ&\om; a,mAyfonf rif;jyKav\/36;34 a,mAyfrif;ao? ol\t&mawredt&yfom;[k&SHonf rif;jyKav\/36;35 [k&SHrif;ao? armbvGifjyif rd'sefvlwkdYukd vkyfBuHaomol? aA''fom; [m''fonf? [k&SHt&m rif;jyKav\/ NrdKUawmfum;?
tm0dwfNrdKUwnf;/36;36 [m''frif;ao? ol\t&mrmo&uft&yfom; pmrvonf rif;jyKav\/36;37 pmrvrif;ao? ol\t&m jrpfem;rSmaeaom &a[mbkwft&yfom;a&Smvonf rif;jyKav\/36;38 a&Smvrif;ao ol\t&m? tmcaAmfom; Amv[meefonf rif;jyKav\/36;39 tmcaAmfom; Amv[meefrif;ao ol\t&m [m'gonf rif;jyKav\/ NrdKUawmfum;? aygNrdKUwnf;/ arsmufom;awmfum;?
arZ[yforD; rmw&uf\orD; ra[waAvwnf;/
41

36;40 {aomrSqif;ouf rdrdtrsKd;tET,f? ae&mt&yf? cH&aombGJUemrtvkduf? Akdvfvkyfaomol[lrlum;? Akdvfwdrem? Akdvftmv0?


Akdvfa, ouf?36;41 Akdvfta[mvdAmr? Akdvf{vm? AkdvfydEkef?36;42 Akdvfauewf? Akdvfawref? AkdvfrdAZm?36;43 Akdvfrm*a'sv? Akdvf&Hwnf;/ olwkdYonf rdrdae&mt&yf? rdrdykdifaomjynf? {'kHAkdvfrsm;jzpfownf;/ {aomonf {'kHtrsKd;om;wkdY\
tbjzpfownf;/

tcef;BuD; ( 37 )
37;1 ,mukyfonf rdrdtbwnf;ckd&m cgemefjynfae\/37;2 ,mukyftrsKd;tET,f\ twKywdrsm;[lrlum;? a,moyfonf toufwq,f ckepfESpf&Sd? tpfukdwkdYESifhtwl okd;qdwfrsm;ukd
xdef;av\/ tb\ r,m;Adv[mESifh Zdvy\om;wkdYESifhtwlae? olwkdYtjypfukd tbtm; Mum;ajymwwf \/37;3 oa&vonf toufBuD;pOftcg om;a,moyfukd &aomaMumifh? tjcm; aomom;taygif;wkdYukdcspfonfxufa,moyfukdom
cspf\/ tqif;ta&mif xl;jcm;aomtusukdcsKyf ay;\/37;4 tbonf rdrdom;taygif;wkdYwGif? a,moyfukd omcspfaMumif;ukd? tpfukdwkdYonf odjrifaomtcg? olUukdrkef;? arwmpum;ukd
olUtm; rajymEkdifMu/
37;5 a,moyfonftdyfrufukdjrif? tpfukdwkdYtm; jyefajymojzifh? olwkdYonf omrkef;Mu\/37;6 tdyfrufukd tb,fokdY jyefajymoenf;[lrlum;? uREkfyfjrif&aom tdyfrufukd em;axmifMuygavmh/37;7 uREkfyfwkdYonf v,f aumufvdIif;ukdpnf;aeMupOfwGif? uREkfyfaumufvIdif;onfx rwfwwfaeojzifh? oifwkdY\
aumufvIdif;wkdYonf 0kdif; &yfvsuf? uREkfyfaumufvIdif;ukd &Sdckd;Muonf[k ajymqkdav\/37;8 tpfukdwkdYuvnf;? oifonf igwkdYrif;jyK&vdrfhrnfavm? igwkdYukd tpkd;&vdrfhrnfavm[k jyefqkd? ol\tdyfrufESifh ol\
pum;taMumif;aMumifh om rkef;Mu\/
37;9 wzef tdyfrufukdjrifjyef tpfukdwkdYtm;? tjcm;aomtdyfrufukd uREkfyfjrif&NyD/ ae? vESifhwuG? Mu,fq,fwvkH;wkdYonf? uREkfyfukd&Sdckd;
Mu\[kMum;ajymav\/37;10 xkdokdYtbESifh tpfukdwkdYtm; Mum;ajymaomtcg? tbu? oifjrifaomtdyfrufonf tb,fokdYenf;/ igESifhoif\trd? oif\
tpfukdwkdYonf oifhxHokdY pifppfvm OD;Twfcs&rnfavm[l? olUukdqkH;rav\/37;11 tpfukdwkdYonf olUukdjiLplMu\/ tbonf xkdt&mukdrSwfav\/
37;12 tpfukdwkdYonf tb\okd;qdwfrsm;udk a&ScifNrdKUrSmxdef;jcif;iSgoGm;Mu\/37;13 oa&vonf a,moyfukdac:? oif\tpfukdwkdYonf okd;qdwfrsm;ukd a&ScifNrdKUrSm xdef;Muonfr[kwfavm/ vmyg/ oifhukd
olwkdY&Sd&mokdY igapvTwfrnf[kac:vQif? uREkfyf&Sdygonf[kqkdaomf?37;14 tbu oGm;yg? tpfukdwkdYonf csrf;omoavm? okd;qdwfwkdYvnf; aumif;rGefpGm&Sdoavm[l MunfhINyD;vQif? ightm;odwif;Mum;ajymyg[k
rSm vkdufvsuf? a[jAKefcsKdifhrSapvTwfojzifh? olonf a&ScifNrdKUokdYa&mufav\/37;15 awmvSnfhvnfpOfwGif? wpkHwa,mufaomolESifhawGU? xkdolu? oifonf bmukd&Smoenf;[kar;vQif?37;16 tpfukdrsm;ukd&Sm\/ tb,frSmxdef;Muonfukdajymyg[kqkdaomf?37;17 xkdolu? t&yfrSxGufoGm;NyD/ a'goefNrdKUokdY oGm;MupkdY[k olwkdYajymoHukd uREkfyfMum;cJhNyD[kqkd\/ a,moyfonfvnf;? tpfukdwkdYukd
vkduf&Sm a'goefNrdKUrSm awGUav\/
37;18 teD;okdYra&mufrSD ta0;&SdpOfyif? tpfukdwkdYonfjrifvQif? owfjcif;iSg wkdifyifvsuf?37;19 Munfhavmh/ tdyfrufq&mvmNyD/37;20 ukdifMu/ olUukdowf wpkHwckaomwGif;xJokdY csypfMupkdY/ qkd;aomom;&JwpkHwck ukdufpm;NyD[kajymMupkdY/ xkdokdYjyKvQif? ol\
tdyfrufwkdYonf tb,fokdYae&musrnfukd MunfhMupkdY[k tcsif;csif; ajymqkdMu\/37;21 xkdpum;ukd kAifMum;vQif? olUukdrowfbJ aeMupkdY[kqkdvsuf? olwkdYvufrS a,moyfukd EIwfav\/37;22 wzef kAifu? ol\taoG;ukd roGef;MuESifh/ ukd,fvufESifhrjyKbJ? awm rnfaomwGif;xJokdYcsMupkdY[k olwkdYvufrS a,moyf
ukdEIwf,l? tbwzef tyfrnftBuH&SdonfESifh qkdav\/
37;23 a,moyfonf tpfukdwkdYxHokdYa&mufaomtcg?ol0wfaomtus? tqif; xl;jcm;aomtusukdcRwfNyD;rS?37;24 olUukdukdif,l wGif;xJokdYcsMu\/ xkdwGif;a&r&Sd? aoGUajcmufaomwGif;jzpfownf;/37;25 xkdaemuf tpmpm;jcif;iSg xkdifMupOf? ajrmfMunfh? &SarvtrsKd;om; tpkta0;onf*dv'fjynfrSvm eHYomrsKd;? AmvpHap;?
rk&efap;rsm;ukd ukvm;tkyfay: wifaqmifvsuf? tJ*kwKjynfokdY c&D;oGm;Muonfukd jrifvQif?37;26 ,k'u? igwkdYonf nDukdowf aoaMumif;ukd zGufxm;vQif tb,faus;Zl;&Sdoenf;/37;27 ukdifMu/ ukd,fwkdifrnOf;qJbJ? &SarvvlwkdYtm;a&mif;vkdufMupkdY/ olonfwkdYnD? wkdYtrsKd;jzpf\[k tpfukdwkdYtm;qkdonf&Sdaomf?
nDtpfukdwkdY onf0efcHMu\/37;28 xkdtcg? rd'seftrsKd;om;ukefonfwkdYonf c&D;oGm;MupOfwGif? tpfukdwkdYonf a,moyfukd wGif;xJu qGJwifNyD;vQif? aiGtusyf
ESpfq,ftbkd;ESifh &SarvvlwkdYtm; a&mif;? xkdolwkdYonfa,moyfukdtJ*kwKjynfokdYaqmifoGm;Mu\/
42

37;29
37;30
37;31
37;32

kAifonfvnf; wGif;okdYoGm;? wGif;xJrSm a,moyfr&Sdonfukd jrifvQif? rdrdt0wfukdqGJqkwfvsuf?nDwkdY&Sd&mokdYoGm;? oli,fr&Sdonfygwum;/ igonf tb,fokdY oGm;&ygrnfenf;[kqkdav\/olwkdYonfvnf;? a,moyftusukd,l? qdwfoi,fukdowfNyD;rS? tusukdtaoG;ESpfav\/xkdaemufrS? tqif;xl;jcm;aom xkdtusukday;vkduf? tcsKdUwkdYonf tbxHokdYaqmifcJhvsuf? tusukd tuREkfyfwkdYawGUygNyD/
om;\tus[kwfonf r[kwfonfukd Munfhyg[kqdkvQif?37;33 xkdtusukdtbrSwfrd? ighom;\tusrSef\/ olUukdqkd;aomom;&Jukdufpm;NyD/ tu,f a,moyfukdtykdif;tykdif; ukdufjzwf ygNyD
wum; [kqkd vsuf?37;34 rdrdt0wfukd qGJqkwf? avQmfawt0wfukd ywfpnf;ojzifh? tifwefumvywfvkH;? om;aMumifh pdwfromnnf; wGm;vsuf
aeav\/37;35 om;orD;taygif;wkdYonf? tbukd ESpfodrfhapjcif;iSg BudK;pm;aomfvnf;? olonf ESpfodrfhapaompum;ukd em;raxmifbJ?
ighom;&Sd&mr&PmEkdifiH okdY pdwfromnnf;wGm;vsuf qif;oufawmhrnf[kqkdav\/ xkdokdYa,moyftbonf om;aMumifh ikda<u;
jrnfwrf;vsufaeav\/37;36 a,moyfukdum;? rd'sefvlwkdYonf tJ*kwKjynfokdYaqmifoGm;? zga&mbk&if\ trwfjzpfaom ukd,f&HawmfrSL;? aygwdzgxHrSm
a&mif;Mu\/

tcef;BuD; ( 38 )
38;1
38;2
38;3
38;4
38;5
38;6
38;7
38;8

xkdumvtcg ,k'onf nDtpfukdae&mrSoGm;? [d&trnf&Sdaom t'kvH trsKd;om;xHokdY 0ifav\/xkdt&yf Itmtrnf&Sdaom? cgemeftrsKd;om;\orD;ukdawGUjrif? tdrfaxmifbufjyKvsuf?xkdrdef;ronf y#doaE,l om;ukdbGm;jrif\/ xkdom;ukd {&trnfjzifh rSnfhav\/wzef y#doaE,ljyef bGm;jrifaomom;ukd Moeeftrnfjzifh rSnfhav\/wzef y#doaE,ljyef bGm;jrifaomom;ukd a&Svtrnfjzifh rSnhfav\/ a&Sv bGm;aomtcg? tbonf acZdyfNrdKUrSm &Sdownf;/
xkdaemufrS ,k'onf rdrdom;OD;{&ukd wmrmtrnf&Sdaom owkdYorD;ESifh pkHbufap\/,k'\om;OD;{&onf xm0&bk&m;a&SU qkd;aomoljzpf? olUukd xm0&bk&m; uGyfrsufawmfrl\/xkdtcg ,k'onf Moeefukdac:NyD;vQif? oif\tpfukdr,m;xHokdY0if olESifh tdrfaxmifbufjyKojzifh? tpfukdtrsKd;ukd qufET,f
avmh[kqkd\/38;9 Moeefonf om;ukd&vQifrlum;? rdrdom;rrSwf&[kod tpfukdtm; om;ukd ray;vkdbJ? tpfukdr,m;xHokdY 0ifaomtcg? okwf&nfukd
xkwf pGefYav\/38;10 xkdtrIukd xm0&bk&m;ESpfoufawmfrrlaomaMumifh? Moeefukdvnf; uGyfrsufawmfrl\/38;11 om;i,fa&Svonf tpfukdwkdYaoouJhokdY aornf[k ,k'onfpkd;&drf? rdrdacR;r wmrmukd ac:NyD;vQif? ighom;a&Sv rBuD;rSD oifonf
oifhtb\tdrf rkwfqkd;rjyKaeyg[kqkdonftwkdif;? wmrmoGm;rdrdtb\tdrfaeav\/
38;12 umvtifwefMumavaomf? ItmorD;jzpfaom ,k'r,m;vnf;aoav\/ ,k'onfESpfodrfhNyD;rS? rdrdokd;arG;nyfaomolwkdY&Sd&m
wdrewfNrdKUokdY rdrdtaqG t'kvHtrsKd; [d&ESifhtwl oGm;av\/38;13 rdrda,muronf okd;arG;ukdnyfjcif;iSg? wdrewfNrdKUokdYoGm;aMumif;ukd wmrm Mum;vQif?38;14 rkwfqkd;rt0wfukdcRwfrsufESmzkH;ESifhrsufESmukdzkH;vsuf?ukd,fukdvnf;NcHKkHvsuf? wdrewfNrdKUokdYoGm;aomvrf;tem;? {edrfNrdKUwHcg;0
xkdifaeav\/ taMumif;rlum;? a&SvBuD;aomfvnf;? rdrdESifh tdrfaxmifbufrjyK&[k odjrifaomaMumifh wnf;/38;15 ,k'onf xkdrdef;rukdjrifaomtcg? olonf rdrdrsufESmukdzkH; aeaomaMumifh? jynfwefqmjzpfonf[k xifrSwfvsuf?38;16 vrf;ukdvTJ tem;okdY csOf;NyD;vQif? oifhxHokdY ig0if&aomtcGifhukd ay;ygavmh[k qkdavaomf? rdef;ru? oifonf uRefrxHokdY
0ifvkdaomiSg tb,fqkukday;rnfenf;[kar;vQif?38;17 ,k'u? qdwfoi,fukday;vkdufrnf[kqkdav\/ rdef;ruvnf;? ray;vkdufrSD wpkHwckaomt&mukd aygifxm;rnfavm[kar;vQif?38;18 ,k'u? tb,ft&mukd aygifapcsifoenf;[k jyefar;avaomf? rdef;ru? oif\ wHqdyf? pvG,f? vufpGJ awmifa0;wkdYukd
aygifawmh[kqkdonftwkdif;? xkdOpmukdtyf rdef;rxHokdY0ifojzifh? olonf y#doaEpGJ,lav\/38;19 xkdaemufrS? rdef;ronf xoGm; rsufESmzkH;udkcRwfNyD;vQif? rkwfqkd;rt0wfukd 0wfNrJ0wfjyefav\/38;20 ,k'onf rdef;raygifaomOpmukda&G;,ljcif;iSg? rdrdtaqGt'kvHtrsKd;om;wGif qdwfoi,fukd ay;vkduf\/ t'kvHtrsKd;om;onf
xkdrdef;rukdrawGUvQif?38;21 {edrfNrdKUvrf;em;rSm xkdifaeaom jynfwefqmronf tb,frSm&Sdoenf;[k xkdt&yfom;wkdYukdar;avaomf? t&yfom;wkdYu? t&yf
jynfwefqmr r&Sd[kqkdMuvQif?38;22 ,k'xHokdYjyef? uREkfyfonf xkdrdef;rukd&SmrawGU/ t&yfom;wkdYuvnf;? t&yf jynfwefqmr r&Sd[k qkdaMumif;ukd ajymav\/38;23 ,k'uvnf;? uREkfyfwkdYonf t&SufruGJrnftaMumif;? ,lygavap/ Munfhyg/ qdwfoi,fukd uREkfyfay;vkduf oifonf rdef;rukd
&Sm rawGU ygwum;[k qkd\/
38;24 xkdaemuf okH;vcefYvGefonf&Sdaomf? olwyg;u? oif\acR;rwmrmonf jynfwefqmvkyf rw&m;aom arxkef jyKojzifh ukd,f0ef
aqmifvsufaeNyDwum;[k ,k'tm;ajymqkdvQif? ,k'u olUukdxkwf rD;IdUap[k pD&ifav\/43

38;25 xkwfaomtcg? wmrmonf wHqdyf? pvG,f? awmifa0;wkdYukd a,murxHokdY ykdYap? Opmukd ykdifaomoltm;jzifh uRefronf
y#doaE,lNyD/ OpmwkdYonf tb,fol\Opmjzpfonfukd Munfhygavmh[k rSmvkduf\/38;26 xkdOpmukd,k'rSwfrd ol\tjypfxuf ightjypfomBuD;ay\/ olUtm;ighom; a&Svukd igray;pm;bJaerdNyD[k ajymqkd\/ aemufwzef
olUukd rcsOf;ruyfbJ ae\/
38;27 xkdaemuf wmrmonfom;bGm;csdefa&mufvQif? 0rf;xJwGif om;ESpfa,muf&Sd\/38;28 bGm;pOfwGif om;wa,mufonf vufukdxkwfqefY? 0rf;qGJu olonf t&ifbGm;vdrfhrnf[kqkdvsuf vufukdukdif eDaomBudK;ESifh
pnf;av\/38;29 okdYaomfvnf; xkdolonf rdrdvufukdkyfjyef olUtpfukdbGm;onfukd0rf;qGJu? oifonf tb,faMumifh tEkdiftxufjyK&oenf;/
tEkdiftxufjyKaom trIonf oifpGJap[kqkdvsuf olUukd zg&uftrnfjzifhrSnfhav\/38;30 xkdaemufrS vuf BudK;eDpnf;aomnD bGm;? olUukd Zm&trnfjzifh rSnfhownf;/

tcef;BuD; ( 39 )
39;1

&SarvvlwkdYonf a,moyfukdaqmifoGm; tJ*kwKjynfokdYa&mufaomtcg? tJ*kwKtrsKd;om; zga&mbk&if\trwf jzpfaomukd,f&H


awmf rSL;aygwdzgxHrSm a&mif;Mu\/39;2 xm0&bk&m;onf a,moyfbuf &Sdawmfrlojzifh olonf tBuHxajrmufwwf\/ tJ*kwKtrsKd;om; rdrdocif\tdrf ae&av\/39;3 olUbuf xm0&bk&m;onf &Sdawmfrl? oljyKav&m&m atmifapawmfrlaMumif;ukd ocifvnf; odjrif\/39;4 xkdaMumifh a,moyfonf ocifa&SUrsufESm& cpm;vsufae&\/ ocifonfvnf; rdrdtdrfwGif tdrftkyft&mESifhcefYxm; Opm
&SdorQukd tyfav\/39;5 xkdokdYtdrfESifhOpm&SdorQukd tkyfpkd;aponfumvrSp xm0&bk&m;onf a,moyf twGuf xkdtJ*kwKom;\tdrfukd aumif;BuD;
ay;awmfrlojzifh? ay;awmfrlaomaumif;BuD;r*Fvmonf twGif;? jyif? Opm&Sd&SdorQtay:rSmvnf; oufa&mufav\/39;6 ocifonf rdrd&SdorQukd a,moyfvufokdYtyf? rdrdpm;aomtpmrSwyg; tjcm;aomOpm&SdrSef;ukdrQ rodrrSwfbJ ae\/ a,moyfonf
ykHjyif,Ofaus; taoG;tqif;vnf; vSaomoljzpf\/
39;7 xkdaemufrS ocif\r,m;onf a,moyfukdwyfaompdwf&Sd igESifhtwl tdyfyg[kqkd\/39;8 a,moyfuvnf;? uRefawmfocifonf tdrfawmf&SdorQaomOpmwkdYukd uRefawmfvufokdYtyfygNyD/ uRefawmftb,fOpm &SdrSef;
ukdrQrod rrSwfyg/39;9 tdrfwGifvnf; uRefawmfxufom BuD;aomolr&Sdyg/ ukd,fr,m;jzpfaom ocifrrSwyg; tb,ft&mukdrQ uRefawmftm;
rjrpfwm;yg/ okdYjzpfvQif tjypfBuD;aomtrIukd uRefawmfjyK bk&m;ocifukd tb,fokdYjypfrSm;Ekdifoenf;[k ocif\r,m;ukd
jiif; jyefqkd\/39;10 xkdokdY ocifronf aeYwkdif;aoG;aqmifaomfvnf;? a,moyfonf ol\pum;ukd em;raxmif? olESifhtwl tdyfjcif;? aejcif;trIukd
a&Smifav\/39;11 waeYo a,moyfonf trIaqmifjcif;iSg tdrfxJodkY0if tdrfom;a,mufsm; wa,mufrQr&Sdaomtcg?39;12 ocifru igESifhtwl tdyfyg[kqkdvsuf? a,moyft0wfukd ukdifqGJvQif? a,moyfonf rdrdt0wfukdpGefY jyifokdYxGufajy;av\/39;13 xkdokdY ocifrvufrdrdt0wfukdpGefY jyifokdY xGufajy;onfukd ocifrodjrifaomtcg?39;14 tdrfom; a,mufsm;wkdYukdac:? oifwkdYMunfhMu/ igwkdY rkdrao jyKapjcif;iSg a[NAJvlukdocifoGif;xm;NyDwum;/ olonf igESifh
twl tdyfjcif;iSg 0ifvm igonf us,faomtoHESifhatmf[pf&\/39;15 us,fus,f atmf[pfoHukdMum;vQif? olonf rdrdt0wfukdpGefY jyifokdYxGufajy;onf[k qkdNyD;vQif?39;16 ocifa&mufonfwkdifatmif xkdt0wfukd rdrdxm;av\/39;17 ocifa&mufaomtcg? ukd,fawmfoGif;xm;aoma[NAJuRefonf uREkfyfukd rkdraojyKjcif;iSg 0ifvmyg\/39;18 uREkfyfonf us,faomtoHESifh atmf[pfaomtcg? olonf rdrdt0wfukd pGefY jyifokdY xGufajy;ygonf[laom pum;jzifh
Mum;ajymav\/39;19 ukd,fawmf\uRefonf uREkfyfokdYjyKcJhNyD[k r,m;ajymaompum;ukd ocifMum;vQif? a,moyfukd trsufxGuf?39;20 ac:NyD;rS? &Sifbk&ifcsKyfxm;aom olwkdYae&m axmifxJrSm avSmifxm;ojzifh? a,moyfonf axmifxJrSm ae&\/39;21 okdYaomfvnf; xm0&bk&m;onf olUbuf&Sd u,froem;awmfrlojzifh? axmifrSL;xH rsufESm&apawmfrl\/39;22 okdYjzpf axmifrSL;onfaxmifcsKyfxm;aomoltaygif;wkdYukd a,moyfvufokdYtyf? axmifxJwGif jyKorQaomtrIukd a,moyf
pD&if&\/39;23 xkdaemuf axmifrSL;onfaxmiftrIukdukd,fwkdifjyefrMunfhrI&/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onfa,moyfbufrSm&Sd oljyKav
&m&m atmifapawmfrlownf;/

44

tcef;BuD; ( 40 )
40;1
40;2
40;3
40;4
40;5

xkdaemufrS tJ*kwK&Sifbk&ifxH zvm;awmf0efESifh pm;awmf0efwkdYonf rdrdwkdYt&Sif tJ*kwK&Sifbk&ifukd jypfrSm;Mu\/zga&mbk&ifonf xkdtrwfESpfa,mufwnf;[laom zvm;awmf0efESifhpm;awmf0efwkdYukd trsufxGuf?a,moyftcsKyfcH&maxmifwnf;[laom ukd,f&HawmfrSL;\tdrfcsKyfxm;awmf rl\/ukd,f&HawmfrSL;onf olwkdYukd a,moyf tyf? a,moyfonf jyKpk&\/ olwkdYvnf; tifwefumv tcsKyfcHvsufae&Mu\/
xkdokdY axmifxJrSm tcsKyfcHvsufae&aom tJ*kwK&Sifbk&if\zvm;awmf 0efESifhpm;awmf0efESpfa,mufwkdYonf? toD;toD;rdrdwkdYukd,fpD
qkdifaomteufESifh jynfhpkHaomtdyfrufukd wnOfhjcif;wGif wa,mufwenf;pDjrifrufMu\/40;6 eHeuftcsdefa&mufrS a,moyfonf olwkdYxHokdY 0ifMunfhIaomtcg? olwkdY rsufESmndK;i,fvsuf&Sdonfukd jrifvQif?40;7 oifwkdYonf ,aeYtb,faMumifh rsufESmndK;i,foenf;[k rdrdociftdrf rdrdESifhtwltcsKyfcHae&aom zga&mrif;\trwfwkdYtm;
ar;\/40;8 olwkdYuvnf;? igwkdYonf tdyfrufukdjrif&NyD/ teufukd bwfEkdifaomolr&Sd[k qkdMuaomf? a,moyfu? tdyfrufteufrsm;udk
bk&m;ocif qkdif awmfrlonf r[kwfavm/ okdYjzpf oifwkdYtdyfrufukduREkfyftm; Mum;ajymMuyg[k qkd\/40;9 xkdtcg zvm;awmf0efonf rdrdtdyfrufukd a,moyftm; Mum;ajymonfum;? igjrifrufaomtdyfrufwGif? igha&SUrSm pyspfEG,fyif&Sd\/40;10 xkdpyspfEG,fyif tvufokH;vuf&Sd\/ xkdtvufwkdY yef;ikHuJhokdY&Sd\/ tyGifhvnf; yGifh\/ toD;>ywfwkdYvnf; rSnfhaompyspfoD;jzpfav\/40;11 zga&mrif;\zvm;awmfukdigukdifvsuf? xkdpyspfoD;ukd,l zvm;awmfnpfNyD;rS vufawmfwGifqufonf[k ajymqkd\/40;12 a,moyfuvnf; oif\tdyfruf teuf[lrlum;? pyspfEG,f okH;vufwkdYonf okH;&ufjzpf\/40;13 okH;&ufvGefrS zga&mrif;onf oif\OD;acgif;udkcsD;ajrmuf oif\t&mukdjyefay;awmfrlojzifh? oifonftxufu zvm;awmf0efjzpf
jyKbl; onfenf;wl? wzef zvm;awmfukd zga&mrif;\ vufwGif qufNrJquf&vdrfhrnf/40;14 oifonf csrf;om&aomtcg uREkfyfukdatmufarh aus;Zl;jyKygavmh/ zga&mbk&ifukd avQmuf uREkfyfukd tdrfrS EIwf,lyg/40;15 tu,fpifppf uREkfyfukd a[NAJjynfrS ckd;,lcJhMu\/ jynfrSmvnf; uREkfyf tjypfr&SdbJ axmifxJrSm avSmifxm;Muonf[k qkdav\/
40;16 xkdtdyfrufteuf aumif;onfukd pm;awmf0efodjrifvQif? igonfvnf; jzLaomawmif;okH;vkH;ukd ukd,fwkdif&Gufaeonfukd jrifruf\/40;17 tay:awmif;wGif zga&mrif;pm;awmfac:bkdY csufNyD;aom cJbG,fpm;bG,f trsKd;rsKd;&Sd? iSufwkdYonfvnf; ig&Gufaomawmif;xJu
EIwfpm;Muonf[k a,moyftm; ajymqkd\/40;18 a,moyfuvnf;? oif\tdyfrufteuf[lrlum;? awmif;okH;vkH;onf okH;&ufjzpf\/40;19 okH;&ufvGefrS zga&mrif;onf oif\OD;acgif;ukd ukd,fESifhcGgajrmufvQuf opfyif qGJxm;awmfrl? iSufwkdYonf oif\tom;ukd
EIwfpm;Mu vdrfhrnf[k jyefajym\/
40;20 xkdaemuf okH;&ufvGefaomtcg? zga&mrif;bGm;aomaeY&uf ESpfpOfyGJukdcH uRefawmfrsKd;taygif;wkdYukd auR;arG;awmfrlpOfwGif?
zvm;awmf0ef\ OD;acgif;ESifh pm;awmf0ef\OD;acgif;ukd uRefawmfrsKd;wkdYwGif az:awmfrl?40;21 tdyfrufteufukd a,moyfbwfonftwkdif;? zvm;awmf0efukd txuft&m wzefcefYxm;awmfrlojzifh? olonf zvm;awmfudk
zga&m rif;\vufwGif qufNrJquf&\/40;22 pm;awmf0efukdrlum;? qGJxm;awmfrl\/40;23 okdYaomfvnf; zvm;awmf0efonf a,moyfukdratmufarhbJ arhavsmhaeav\/

tcef;BuD; ( 41 )
41;1
41;2
41;3
41;4
41;5
41;6
41;7
41;8
41;9
41;10
41;11
41;12
41;13

xkdaemuf ESpfESpfvGefaomtcg? zga&mrif;onf tdyfrufukdjrifrufonfum;? rdrdonf jrpfem;&yfae\/tqif;vS0aom EGm;ckepfaumifwkdYonf jrpfxJuxGuf jrpfem;rSmaygufaom jrufyifukd pm;vsufaeMu\/xkdEGm;wkdYaemufrS tqif;rvS?ydefaomEGm;ckepfaumifwkdYonf jrpfxJuxGuf t&ifEGm;wkdYtem; urf;ay:rSm &yfaeMu\/tqif;rvS ydefaomEGm;wkdYonf? tqif;vS0aomEGm;ckepfaumifwkdYukd ukdufpm;Mu\/ zga&mrif;vnf; Ekd;av\/wzef tdyfjyef tdyfrufukdjrifrufjyefonfum;? tvkH;BuD;aumif;aompyg; ckepfESHwkdYonf pyg;wyifwnf;jzpfMu\/xkdaemufrS tvkH;ao; ta&SUavjzifhysufaom pyg;ckepfESHwkdYonf aygufMu\/tvkH;ao;aompyg;ckepfESHwkdYonf tvkH;BuD; aumif;aompyg;ckepfESHwkdYukd pm;Mu\/ zga&mrif;vnf;Ekd; tdyfrufjzpfonfukd
odav\/
eHeuftcsdefa&mufaomtcg? zga&mrif;onfpdwfylyef?tJ*kwKaA'ifwwf ynm&Sdtaygif;wkdYukdac: tdyfrufawmfukd jyefMum;awmfrl\/
okdYaomfvnf; a&SUawmf teufudkbwfEkdifaomol wa,mufrQr&Sd/xkdtcg zvm;awmf0efu? uRefawmfonfukd,ftjypfukd,aeYatmufarhyg\/zga&mbk&ifonf uRefawmfESifh pm;awmf0efukd trsufxGuf ukd,f&HawmfrSL;tdrf csKyfxm;awmfrlaomtcg?uRefawmfwkdYESpfa,mufonf toD;toD; rdrdwkdYukd,fpDqkdifaomteufESifhjynfhpkHaomtdyfrufukd wnOfhjcif;wGif jrifrufMuyg\/uRefawmfwkdY ukd,f&HawmfrSL;\uRef a[NAJvkvifwa,muf&Sd\/ xkdoltm; uRefawmfwkdYonfMum;ajymolonf tdyfruf\teufukd
bwfyg \/ wa,mufpD jrifrufonftwkdif; bwfyg\/bwfonftwkdif;vnf; rSefyg\/ uRefawmfonft&ift&mukd&jyef? pm;awmf0efrlum;? qGJxm;jcif;ukdcH&ygonf[k avQmufav\/
45

41;14 xkdtcg zga&mrif;onf vlukdapvTwf a,moyfukdac:awmfrl\/ a,moyfonf axmifxJutvsiftjrefxGuf&? rkwfqdwfnyfjcif;?


t0wfvJjcif;ukdjyKNyD;rS txHawmfokdY 0if&\/41;15 zga&mrif;uvnf;? igonftdyfrufudkjrifrufNyD/ teufukd tb,folrQrbwfEkdif/ oifonftdyfrufukd em;vnfaomOmPf ESifhteuf
bwfEkdifonfukd igMum;&NyD[kqkd\/41;16 a,moyfuvnf;? uRefawmfonf tvkdtavsmuf rwwfEkdifyg/ bk&m;ocifonf r*Fvmtajzpum;ukd zga&mbk&iftm; ay;awmf
rlygapaom [kavQmufav\/41;17 zga&mrif;uvnf;? igjrifrufonfrSm? jrpfem;ig&yfae\/41;18 tqif;vS 0aom EGm;ckepfaumifwkdYonf jrpfxJuxGuf? jrpfem;rSmaygufaomjrufyifukd pm;vsufaeMu\/41;19 xkdEGm;wkdYaemufrS? tqif;rvSydefBuHKaomEGm;ckepfaumifwkdYonf xGufvmMu\/ xkdrQavmuf tkyfqkd;aomEGm;wkdYukd tJ*kwKjynf
wa&SmufvkH; wGif wcgrQrjrif&pzl;/41;20 tqif;rvSydefaomEGm;wkdYonf? 0aomt&ifEGm;ckepfaumifwkdYukdukdufpm;Mu\/41;21 pm;NyD;aomaemuf? pm;rSef;ukd tb,folrQrod&/ t&ifuJhokdY tkyfqkd;ao;\/ igvnf; Ekd;\/41;22 wzef igjrifrufjyefonfum;? tvkH;BuD; aumif;aompyg;ckepfESHwkdYonf pyg;wyifwnf; jzpfMu\/41;23 xkdaemufrS ndK;EGrf;vsuf tvkH;ao; ta&SUavjzifh ysufaompyg;ckepfESHwkdYonf aygufMu\/41;24 tvkH;ao;aompyg;ESHwkdYonf aumif;aompyg;ckepfESHwkdYukd pm;Mu\/ xkdtdyfrufukd aA'ifwwfwkdYtm; igMum;ajym teufukd
tb,folrQ rbwfEkdif[k a,moyftm; ajymqkdawmfrl\/
41;25 a,moyfuvnf;? zga&mbk&if jrifrufawmfrlaomtdyfrufum; wyg;wnf;jzpfyg\/ bk&m;ocifjyKvwhHaomtrIukdzga&mbk&iftm;
jyawmfrlNyD/41;26 aumif;aomEGm;ckepfaumifwkdYonf ckepfESpfjzpfyg\/ aumif;aompyg;ckepfESHwkdYonfvnf; ckepfESpfjzpfyg\/ tdyfrufawmfum;
wyg;wnf;jzpf yg\/41;27 xkdEGm;wkdYaemuf xGufvmaomEGm;? ydeftkyfqkd;aomEGm;ckepfaumifwkdYonf ckepfESpfjzpfyg\/ ta&SUavjzifh ysufaom pyg;zsif;
ckepfESH wkdYonfvnf;? tpm acgif;yg;aom ckepfESpfjzpfyg\/41;28 zga&mbk&iftm; uRefawmfavQmufvkdaomt&m[lrlum;? bk&m;ocifjyKvwhHaom trIukd zga&mbk&iftm; jyawmfrl\/41;29 tJ*kwKjynfwa&SmufvkH;wGif 0ajymaomESpf ckepfESpf&Sdvdrfhrnf/41;30 xkdaemufrStpmacgif;yg;aomESpf ckepfESpfay:vm? tJ*kwKjynftvkH;pkHaom 0ajymjcif;onf wdrfjrKyfvsuf tpmacgif;yg;jcif;tm;jzifh
wjynf vkH; ysufpD;vdrfhrnf/41;31 tpmacgif;yg;jcif;onftvGeftm;BuD;aomaMumifh? t&if0ajymjcif;\vuPm rxif&/41;32 zga&mbk&ifonf xyf tdyfrufjrif&onft&mrSm? xkdtrIukd bk&m;ocifNrJNrH ckdifcHhap tvsiftjrefpD&ifawmfrlvdrhfrnf/41;33 okdYjzpf zga&mbk&ifonf OmPfynmESifhjynfhpkHaomolukd a&G;cs,f tJ*kwKjynfukd tkyfpkd;apawmfrlyg/41;34 cefYxm;awmfrlaomolonfvnf; wjynfvkH; tBuD;tMuyfwkdYukd cefYxm;? 0ajymaomESpfckepfESpfywfvkH; wjynfvkH;wGif ig;bkdY
wbkdYaumuf ,lMuygap/41;35 xkdolwkdYonfjzpfvwhHaomr*FvmESpfwkdYwGif &dum&SdorQukdpkkH; zga&mbk&if xHawmfpyg;rsm;ukdqnf;bl;Muygap/ NrdKUrsm;vnf;
&dumukd okdxm;Muygap/41;36 okdYjzpf tJ*kwKjynf tpmacgif;yg;aomESpf ckepfESpfa&mufaomtcg? jynfoljynfom; pm;p&mbkdY okdxm;vsuf&SdESifh tpm acgif;yg;
aomumvwGif jynfawmfrysuf&[k zga&mrif;tm; avQmufav\/
41;37 xkdokdYa,moyfavQmufaompum;ukd zga&mrif;tp&Sdaom uRefawmfrsKd; taygif;wkdYonf ESpfoufMu?41;38 zga&mrif;u? bk&m;ocif\0dnmOfawmfukd& uJhokdYaomolukd tb,frSm&SmawGUrnfenf;[k uRefawmfrsKd;wkdYtm; rdefYawmfrl\/41;39 a,moyftm;vnf;? bk&m;ocifonf trItvkH;pkHwkdYukd oifhtm; jyawmfrlonfjzpf oifuJhokdY OmPfynmESifhjynfhpkHaomolr&Sd/41;40 oifonf eef;awmftkyf jzpf&rnf/ oif\pum;twkdif; ig\jynfom;taygif;wkdYukd igpD&ifaprnf/ &mZyviftm;jzifhom igonf
oifhxufBuD; jrwfrnf[k rdefYawmfrl\/41;41 wzef Munfhyg? tJ*kwKjynfwjynfvkH;ukd oiftkyfpkd;apjcif;iSg igcefYxm;NyD[k a,moyftm; rdefYawmfrlvsuf?41;42 vufpGyfawmfukdcRwf a,moyfvuf pGyfapawmfrl\/ ydwfacsmt0wfudkvnf;0wfap? vnfyif; a&TpvG,fukd qGJNyD;vQif?41;43 'kwd,&xm;awmfukd pD;apawmfrl\/ jyyf0yfaeMu[k olUa&SUrSm[pfMu\/ xkdokdYvQif tJ*kwKjynfwjynfvkH;ukd tkyfpkd;apawmfrl\/41;44 zga&mrif;uvnf;? igonf zga&mbk&ifrSef\/ okdYjzpf oif\tcGifhr&SdvQif tJ*kwKjynfwa&SmufvkH;wGif tb,folrQ rdrdvufajcukd
r<u&[k rdefYawmfrl\/41;45 zga&mrif;onfvnf;? ZzPmozgPwnf;[laom bGJUemrESifh a,moyfukdcsD;ajrmuf MoeNrdKU\,Zfyka&m[dwfaygwdaz&\orD;
tmoewf ESifhpkHbufapawmfrl\/ xkdokdYa,moyfonf tJ*kwKEkdifiHtkyf t&mESifh txHawmfu xGufav\/
41;46 a,moyfonf tJ*kwK&Sifbk&if zga&mrif;xH tcGifh&aomtcg? touftESpfokH;q,f &Sdownf;/ txHawmfuxGuf tJ*kwKjynf
wa&SmufvkH;okdY oGm;av\/41;47 0ajymaomESpf ckepfESpfywfvkH; ajrtoD;tESHwkdYonf tvGefrsm;jym;Mu\/41;48 ckepfESpfywfvkH; tJ*kwKjynfwGif &SdorQaom&dumukd pkkH; NrdKUwkdYokdxm;av\/ NrdKUywf0ef;usifv,fwkdY&aom&dumukd NrdKUtoD;
toD;wkdYwGif okdxm;av\/41;49 pyg;ukdum; ork'&moJvkH;ESifhtrQ tvGefrsm;pGm pkxm; ra&wGufEkdifatmif rsm;aomaMumifh ra&wGufbJ aeownf;/
46

41;50 tpmacgif;yg;aomESpfra&mufrSD? a,moyfonf MoeNrdKU\,Zfyka&m[dwf aygwdaz&\orD; tmoewfwGif om;ESpfa,mufwkdYukd


jrif& \/41;51 om;OD;ukdum; rema&Strnfjzifh rSnfhav\/ taMumif;rlum;? igcH&orQaom yifyef;jcif;ESifh ightb\tdrfom;taygif;wkdYukd igarhap
jcif;iSg bk&m;ocif jyKawmfrlNyD[k qkdownf;/41;52 aemuf&aom om;ukdum;? {z&drftrnfjzifh rSnfhav\/ taMumif;rlum;? bk&m;ocifonf igqif;&JcH&aomjynf ighukd
yGg;rsm;apawmfrlNyD[k qkdownf;/
41;53 xkdaemuf tJ*kwKjynf 0ajymaomESpf ckepfESpfukefav\/41;54 a,moyfajymonftwkdif; tpmacgif;yg;aomESpfwkdYonf a&mufp&Sd\/ xkdtcg cyfodrf;aomjynfwkdY tpmacgif;yg;jcif;&Sdaomfvnf;
tJ*kwKjynf qefpyg;&Sdao;\/41;55 aemufwzef tJ*kwKjynfoljynfom; taygif;wkdYonf rGwfodyfaomtcg pm;p&mukd&ygrnftaMumif; zga&mrif;xH a<u;aMumfMu\/
zga&m rif;uvnf;? a,moyfxHokdY oGm;Mu? olpD&ifonftwkdif;jyKMu[k tJ*kwKjynfoljynfom; taygif;wkdYukd rdefYawmfrl\/41;56 ajrjyifwa&SmufvkH; tpmacgif;yg;aomtcg? a,moyfonf pyg;usD&SdorQwkdYukdzGifh tJ*kwKvlwkdYtm; a&mif;av\/ xkdtcg
tJ*kwKjynf tpOftwkdif; tpmacgif;yg;ownf;/41;57 cyfodrf;aomjynfwkdYvnf; tvGeftpmacgif;yg;aomaMumifh? toD;toD;aomjynfom;wkdYonf pyg;ukd0,fjcif;iSg tJ*kwKjynf
a,moyfxHokdY vma&mufMu\/

tcef;BuD; ( 42 )
42;1
42;2
42;3
42;4
42;5
42;6
42;7
42;8
42;9
42;10
42;11
42;12
42;13
42;14
42;15
42;16
42;17
42;18
42;19
42;20

tJ*kwKjynf pyg;&SdaMumif;ukd ,mukyfMum;odvQif? oifwkdYonf tb,faMumifh wa,mufukdwa,muf MunfhIaeMuoenf;/tJ*kwKjynf pyg;&SdaMumif;ukd igMum;&NyD/ igwkdYonf rao touf&SifrnftaMumif;? xkdjynfokdYoGm; igwkdYtbkdYukd 0,fMuavmh[k
rdrdom;wkdYtm; qkdonftwkdif;?a,moyf\tpfukdwusdyfwkdYonf pyg;ukd0,fjcif;iSg tJ*kwKjynfokdY oGm;Mu\/a,moyf\nDA,Fmrdefukdum; tpfukdwkdYESifhtwl ,mukyfonfraprvTwf/ taMumif;rlum;? olab;a&mufaumif;a&mufvdrfhrnf
[k pkd;&drfo wnf;/
xkdtcg cgemefjynftpmacgif;yg;aomaMumifh? tJ*kwKjynfokdYa&mufvmaomolwkdYwGif? oa&vom;wkdYonf pyg;ukd0,fjcif;iSg
vmMu\/a,moyfonf EkdifiHtkyfjzpf jynfom;taygif;wkdYtm; a&mif;aomtrIukd pD&ifav\/ a,moyftpfukdwkdYonfvm olUa&SUrSm
OD;TwfcsMu\/a,moyfonf tpfukdwkdYukdjrifvQif od\/ okdYaomfvnf; rod[efaqmif Murf;wrf;pGmajymvsuf? oifwkdYonf tb,fu vmMu
oenf;[kar;\/ olwkdYuvnf;? tpmukd0,fjcif;iSg cgemefjynfu vmMuygonf[kavQmufMu\/a,moyfonf tpfukdwkdYukdodaomfvnf;? olwkdYonf a,moyfukd rodMu/a,moyfonf olwkdYtaMumif;ESifh jrif&aomtdyfrufwkdYukd atmufarhvsuf? oifwkdYonf olvQKdjzpfMu\/ jynfawmftm;enf;
aomt&yfukd MunfhIjcif;iSg vmMuNyD[kqkdvQif?olwkdYu? r[kwfyg ocif/ ukd,fawmf\uRefwkdYonf tpmudk0,fjcif;iSgom vmMuyg\/uRefawmfwkdYonf wa,mufwnf;aomol\om;jzpfMuyg\/ ajzmifhrwfaomolvnf; jzpfMuyg\/ ukd,fawmf\uRefwkdYonf olvQKd
r[kwfyg[k avQmufMu \/a,moyfuvnf;? r[kwfbl;/ jynfawmf tm;enf;aomt&yfukd MunfhIjcif;iSg vmMuNyD[kqkdjyef\/olwkdYuvnf;? ukd,fawmfuRefwkdYonf cgemefjynf wa,mufwnf;aomol\om;? nDtpfukdwusdyfESpfa,mufjzpfMuyg\/ ti,fqkH;
aomolum; tbESifhtwl ,ck&Sd&pfyg\/ wa,mufum; r&Sdyg[kavQmufjyefvQif?a,moyfu? oifwkdYonf olvQKdjzpfMu\[k igqkdonft&mrSm?oifwkdYukd tb,fodkYpkHprf;&rnfenf;[lrlum;? ti,fqkH;aomnDrvmvQif? zga&mbk&if touf&Sifawmfrlonftwkdif; oifwkdYonf
t&yfrS rxGufroGm;&/oifwkdYpum;rSefonf rrSefonfukd pkHprf;odapjcif;iSg oifwkdYwGif wa,mufaomolukdapvTwf nDukdaqmifcJhap/ <uif;aomolwkdYukd
axmifxJrSmcsxm;rnf/ okdYr[kwf zga&mbk&if touf&Sifawmfrlonftwkdif;? tu,fpifppf oifwkdYonf olvQKdjzpfMu\[kqkdNyD;vQif?tpfukdtaygif;wkdYukd okH;&ufcsKyfxm;av\/ okH;&ufajrmufaomaeY a,moyfonfolwkdYukdac:? igonf bk&m;ocifukd aMumuf&GHUaomoljzpf\/ okdYjzpf oifwkdYonf touf
csrf;omapjcif;iSg jyK&aomtrI [lrlum;?oifwkdYonfajzmifhrwfaomolrSefvQif? oifwkdYnDtpfukdwkdYwGif wpkHwa,mufukd axmiftdrf tcsKyfcHvsuf aeapNyD;vQif? <uif;aom
olwkdYrlum; oGm;Muavmh/ tdrfoltdrfom;wkdY tpmacgif;yg;aomaMumifh pyg;ukd,l oGm;Muavmh/ti,fqkH;aomnDukd ighxHokdYaqmifcJhMuavmh/ okdYjyKvQif oifwkdYpum;rSefvdrfhrnf/ oifwkdYtoufvnf; csrf;om&vdrfhrnf[k qkdonf
twkdif; olwkdYonf jyKMu\/

47

42;21 xkdtcg olwkdYtcsif;csif; qkdMuonfum;? tu,fpifppf igwkdYonf nD\trItjypfBuD;Mu\/ olonf igwkdYukdawmif;yefaomtcg?


olUpdwf qif;&Jjcif;ukd igwkdYonfjrifvsufESifh em;raxmifbJaeMu\/ xkdaMumifh trIonf igwkdYtay:rSm ,cka&mufvmNyD[k
wa,mufukdwa,muf ajymqkdMu\/42;22 kAifuvnf;? oli,fukdrjypfrSm;ygESifh[k uREkfyfqkdonfr[kwfavm/ oifwkdYonf em;raxmifbJ aeMuaomaMumifh ol\taoG;twGuf
,ck tppfcH&Mu onf[k jyefqkd\/42;23 xkdokdYrdrdwkdYajymqkdMuaompum;ukd a,moyfem;vnfonf[k olwkdYrxifMu/ taMumif;rlum;? a,moyfonf pum;jyefESifh olwdkYukd
ajymwwf aomaMumifhwnf;/42;24 xkdtcg a,moyfonf olwkdYxHrS cPcGg ikdav\/ wzefvmjyefEIwfqufNyD;vQif? &Sdarmifukd olwkdYtpkxJu,l olwkdYa&SUwGif
csnfaESmif av\/42;25 xkdaemuf olwkdYtdwfrsm;ukdpyg;ESifhjynfhap? olwkdYaiGudkvnf; toD;toD; tdwfwkdYwGifjyefxnfhapjcif;iSg4if;? vrf;c&D;pm;p&dwfukd
ay;apjcif;iSg4if; pD&if xkdokdYvQif olwkdYjyKav\/42;26 olwkdYonfvnf; jrnf;rsm;tay: pyg;ukdwif xGufoGm;Mu\/42;27 pm;cef;okdYa&mufaomtcg? wa,mufaomolonf jrnf;udktpmauR;jcif;iSg rdrdtdwfukdzGifhvQif? tdwf0wGif&SdaomaiGukdjrifav\/42;28 nDtpfukdwkdYtm;vnf; uREkfyfaiGukdjyefxm;NyD/ Munfhyg tdwfxJrSm&Sdonf[kqkdaomf? olwkdYonfpdwfESvkH;avsmhaMumufvefYvsuf?
igwkdY bk&m;ocifjyKawmfrlaomtrIonf tb,ftrIjzpfygvdrfhrnfenf;[k wa,mufukdwa,muf qkdMu\/
42;29 cgemefjynf tb,mukyfxHokdYa&mufvQif? rdrdwkdYjzpfavorQwkdYukdMum;ajymonfum;?42;30 xkdjynfukdtkyfpkd;aomolonfMurf;wrf;pGmajymvsuf? uREkfyfwkdYukd xkdjynf olvQKdvkyfol[l rSwfav\/42;31 uREkfyfwkdYuvnf;? uRefawmfwkdYonf ajzmifhrwfaomoljzpfMuyg\/ olvQKdr[kwfyg/42;32 wbwnf;om;? nDtpfudkcsif; wusdyfESpfa,mufjzpfMuyg\/ wa,mufum; r&Sdyg/ ti,fqkH;aomolum; cgemefjynf tbESifhtwl
,ck&Sd&pfygonf[k avQmufaomtcg?42;33 xkdjynfukdtkyfpkd;aomocifu? oifwkdYonf ajzmifhrwfaomolrSefonfukd tb,fokdYigodEkdifrnfenf;[kqkdaomf? oifwkdYnDtpfukdwkdYwGif
wpkHw a,mufukd ighxHxm;&pfMuavmh/ oifwkdYtdrfoltdrfom;wkdYtpmacgif;yg;aomaMumifh tpmudk,l oGm;Muavmh?42;34 ti,fqkH;aomnDukd ighxHokdY aqmifcJhMuavmh/ okdYjyKvQif oifwkdYonf olvQKdr[kwf ajzmifhfrwfaomoljzpfonfukd igodvdrfhrnf/
oifwkdYnDtpf ukdukdvnf; igjyeftyfrnf/ oifwkdYonf jynfawmfazgufum;a&mif;0,f&Murnf[kqkd aMumif;ukd Mum;ajymMuNyD;rS?42;35 rdrdwkdYtdwfrsm;txJu pyg;ukdxkwfaomtcg? toD;toD;qkdifaomaiGxkyfwkdYonf rdrdwkdYtdwf&SdMu\/ aiGxkyfrsm;ukd olwkdYESifhtb
onf jrifaomtcg aMumufvefYMu\/42;36 tb,mukyfuvnf;? oifwkdYonf ighom;wkdYukd vk,lMuNyD/ a,moyfr&Sd? &Sdarmifr&Sd? A,Fmrdefukdvnf; ,loGm;csifonfwum;/
trI tvkH; pkHwkdYonf igESifh qefYusifbufjzpfonfwum;[k olwkdYtm; qkd\/42;37 kAifuvnf;? uREkfyfonf A,Fmrdefukd tbxHokdY jyefraqmifcJhvQif? uREkfyfom; ESpfa,mufwkdYukdowfygavmh/ olUukd uREkfyfvuf
tyfyg/ uREkfyf wzef tbxHokdYjyef aqmifcJhygrnf[k tbtm;qkd\/42;38 tbuvnf;? oifwkdYESifhtwl ighom;roGm;&/ ol\tpfukdaoNyD/ olonf wa,mufwnf; usef&pf\/ oifwkdYoGm;&mvrf;c&D;wGif
ol ab;a&mufvQif? oifwkdYonf ighqHyifjzLukd 0rf;enf;jcif;ESifhwuG r&PmEkdifiHokdY oufa&mufapMuvdrfhrnf[k qkdav\/

tcef;BuD; ( 43 )
43;1
43;2
43;3
43;4
43;5
43;6
43;7

cgemefjynf tvGeftpmacgif;yg;onfjzpf?tJ*kwKjynfrSaqmifcJhaompyg;ukd pm;ukefNyD;rS? tbu? wzefoGm; igwkdYpm;p&mtenf;i,fukd 0,fMuygOD;[kqkd\/,k'uvnf;? xkdolonf uREkfyfwkdYukd usyfusyfNcdrf;acsmufvsuf? oifwkdYnDrygvQif ighrsufESmukd rjrif&[kajymxm;NyD/uREkfyfwkdYnDukd xnfhvQif oGm; tbpm;bkdY&m 0,fygrnf/nDukdrxnfhvQif roGm;yg/ taMumif;rlum;? xkdoluoifwkdYnDrygvQif ighrsufESmukd rjrif&[kajymxm;NyD[k tbtm; jyefqkdav\/oa&vuvnf;? oifwkdYnD&SdrSef;ukd xkdoltm; ajym tb,faMumifhighukd nOf;qJMuoenf;[kqkdaomf?olwkdYu? xkdolonf uREkfyfwkdY\taMumif;t&mtrsKd;tET,fwkdYukdusyfusyfar;vsuf? oifwkdYtbtouf&Sifao;oavm? nD&Sdao;o
avm[k ar;aomtcg? uREkfyfwkdYonf ol\pum;oabmokdYvkdufjyefajym&yg\/ oifwkdYnDukdaqmifcJhMu[k olajymrnfukd uREkfyfwkdY
onf trSefodEkdifygoavm[kqkdMu\/43;8 ,k'uvnf;? oli,fukd uREkfyfESifhtwl vTwfyg/ okdYjyKvQif tbrSp uREkfyfwkdYESifh oli,frsm;wkdYonf rao? touf&SifrnftaMumif;?
uREkfyfwkdY xoGm;Muygrnf/43;9 uREkfyfonf ol\tmrcHjzpfygrnf/ uREkfyfwGif olUukdawmif;yg/ olUukdjyef raqmif tba&SUrSm rxm;vQif? tpOfrjywf tjypfukd
cHygap/43;10 rQavmufrzifhETJvQif? tu,f 'kwd,tBudrfwGif jyefa&mufygNyD[k tb oa&vtm; qkd\/43;11 tboa&vuvnf;? okdYjzpfvQif okdYjyKMuavmh/ xkdoltm; qufp&mbkdY oifwkdYtdwf0wkdYwGif cgemefjynf\toD;rsKd; taumif;
qkH;wnf; [laom AvpHap;tenf;i,f? ysm;&nftenf;i,f? eHYomrsKd;? rk&efap;? opft,foD;? AmwHoD;wkdYukd ,lMuavmh/-

48

43;12 oifwkdYvuf aiGESpfqukdvnf;,lMuavmh/ tdwf0wGif aqmifcJhaomaiGukd wzef vufaqmifoGm;MuOD;avmh/ xkdtrIonf owd


vpfaom trIjzpf[ef&Sd\/43;13 oifwkdYnDukdvnf;,l wzef xkdolxHokdY xoGm;Muavmh/43;14 xkdolonf oifwkdYtpfukd wa,mufESifh A,Fmrdefukd vTwfvkdufrnftaMumif;? oifwkdYonf olUpdwfESifhawGU&aomtcGifhukd teE
wefckd;&Sifbk&m; ocifay;awmf rlygapaom/ okdY&mwGif igonf om;qkH;jcif;ukdcH&vQif cH&awmhrnf[k om;wkdYtm; qkdonftwkdif;?43;15 olwkdYonf xkdvufaqmifukd4if;? rdrdvuf aiGESpfqukd4if;? A,Fmrdefukd4if;? ,l xNyD;vQif? tJ*kwKjynfokdYoGm; a,moyfa&SUrSm
&yfaeMu\/
43;16 olwkdYESifhtwl A,Fmrdefygvmonfukd a,moyfjrifvQif? 0efpma&;ukdac:? olwkdYukd tdrfokdYac:oGm;avmh/ taumifrsm;ukdowfpm;
p &mukdjyifqifavmh/ olwkdYonf igESifhtwl rGef;wnfhpmukd pm;&Muvdrfhrnf[k rSmxm;onf twkdif;?43;17 0efpma&;jyK? olwkdYukd a,moyftdrfokdY ac:oGm;\/43;18 a,moyftdrfokdY ac:oGm;aomtcg? olwkdYonf igwkdYtdwf,refjyefay;aom aiGaMumifh ac:oGif;NyD/ olonf trI&Smvdrfhrnf/ igwkdYukd
tjypfjyKojzifh uRefcHap? jrnf;wkdYukd odrf;vdrfhrnf[kqkdMuNyD;vQif?43;19 a,moyf\0efpma&;teD;okdY csOf;uyf tdrfwHcg;em;rSm EIwfqufvsuf?43;20 ocif? ,refu tuREkfyfwkdYonf tpmukd0,fjcif;iSg trSefvmyg\/43;21 pm;cef;okaYd &muf tdwrf sm;ukzd iG ahf omtcg? vlwidk ;f qkid af omaiGonftvQif; ravsmhbJ tdw0f wGi&f ydS g\/ xkad iGuw
dk zefaqmifcMhJ uygNyD/43;22 ,ckvnf; tpmukd0,fjcif;iSg tjcm;aomaiGukd udk,faqmifcJhMuyg\/ xkdaiGukd tuREkfyfwkdYtdwfrsm; tb,folxm;onf
ukdrodEkdifyg[kqkd Muaomf?43;23 0efpma&;u? csrf;omygap? rpkd;&drfMuESifh/ oifwkdYbk&m;ocif? oifwkdYtb\ bk&m;ocifonf oifwkdYtdwfrsm;b@m
ukdoem;awmfrlNyD/ oif wkdYaiGukdigcH&NyD[kqkdojzifh? &Sdarmifukdxkwf tyfvkdufav\/43;24 a,moyftdrfokdY oGif;NyD;rS? 0efpma&;onfa&ukday; ajcaq;ap\/ jrnf;wkdYukdvnf; auR;av\/43;25 rGef;wnfhtcsdef a,moyfvmvdrfhrnf[kolwkdYonfajrmfvifh vufaqmifukd jyifESifhMu\/ xkdtdrf olwkdYonf tpmukdpm;&vdrfhrnf[k
olwkdY onf Mum;avownf;/
43;26 a,moyfonf tdrfokdYa&mufaomtcg? olwkdYonf ukd,fygaom vufaqmifudk tdrfxJ a,moyfxHokdYoGif; olUa&SUrSm OD;Twf
csvsuf aeMu\/43;27 a,moyfonf EIwfqufNyD;vQif? oifwkdYtbwnf;[laom oifwkdYt&ifajymaom toufBuD;olonf usef;rmyg\avm/ touf
&Sifao;\ avm[k ar;vQif?43;28 olwkdYu? ukd,fawmfuRef? uRefawmfwkdYtbonf usef;rmyg\? touf&Sifygao;\[k avQmufvsuf OD;Twfcs &Sdckd;vsuf aeMu\/43;29 xkdtcg a,moyfonf ajrmfMunfh? rdrdtrd\om;? rdrdnD&if; A,FmrdefukdjrifvQif? olum; oifwkdYt&ifajymaomoifwkdYnDjzpf
oavm[kar;vsuf? oifhukd bk&m;ocifu,f roem;awmfrlygapaomighom;[kqkdNyD;rS?43;30 nD&if;ukdjrif& Muifemaompdwf&SdaomaMumifh tvsiftjrefxoGm;av\/ ikd&mt&yfukd &Smojzifh? tdyfcef;xJokdY 0if idkav\/43;31 wzef rsufESmukdopf ajEcsKyfwnf;vsuf jyifokdYxGufNyD;vQif? pm;yGJukdjyifMu[k trdefY&Sd\/43;32 a,moyfbkdYwyGJ? tpfukdwkdYbkdYwyGJ? a,moyfESifhpm;aom tJ*kwKvlwkdYbkdYwyGJ toD;toD;wkdYukd jyifMu\/ tJ*kwKvlwkdYonf a[NAJ
vlwkdYESifhtwlrpm;&? xkdtrIukd tJ*kwKvlwkdYonf &GHwwfMu\/43;33 nDtpfukdwkdYonf tBuD;rSp ti,fwkdifatmif t&G,ftvkduf a,moyfa&SUrSm xkdifaeMu\/ olwkdYonf tcsif;csif;MunfhI thHMo
jcif;&SdMu \/43;34 a,moyfonfvnf; olwkdYpm;&eftbkdY toD;toD;wkdYukd rdrdxHrSay;vkduf\/ A,Fmrdef&aomtbkdYonf tpfukdwkdY&aomtbkdYxuf
ig;qrsm;ownf;/ olwkdYonf aomuf aysmfarGUjcif;okdY a&mufMu\/

tcef;BuD; ( 44 )
44;1 a,moyfonfvnf; 0efpma&;ukdac: xkdolwkdYtdwfrsm; &dumygEkdiforQ tjynfhxnfhavmh/ vlwkdif;qkdifaomaiGukd rdrdwkdY
tdwf0wGif4if;?44;2 pyg;tbkd;aiGESifh igaiGzvm;ukd? ti,fqkH;aomol\tdwf0wGif4if; xnfhxm;avmh[k rSmonftwkdif; 0efpma&;jyKav\/44;3 eHeufrkdCf;vif;aomtcg? xkdolwkdYukd jrnf;rsm;ESifhwuG vTwfvkdufav\/44;4 NrdKUjyifokdYa&muf ra0;ao;aomtcg? a,moyfonf 0efpma&;ukdac:? xkdolwkdYukd jrefjrefvkdufavmh/ rSDaomtcg oifwkdYonf
aus;Zl;ukd raumif;aomtrIESifh tb,faMumifh qyfMuoenf;/44;5 ighocif aomufaomzvm; r[kwfavm/ xl;qef;aomOmPfukdjzpfapwwfaom zvm;r[kwfavm/ oifwkdYjyKaomtrIonf
raumif;ygwum;[k ajymqkdavmh[k rSmonftwkdif;?44;6 0efpma&;vkduf rSDaomtcg ajymqkdav\/ olwkdYuvnf; pum;ukd ocifonf tb,faMumifhajymygoenf;/44;7 ukd,fawmfuRefwkdYESifh xkdokdYaomtrI a0;ygapownf;/44;8 ,refu tdwf0wGifawGUaomaiGukd? cgemefjynfrSukd,fawmfxHokdYwzefaqmif cJhygNyD/ okdYjzpfvQif ukd,fawmf\ociftdrf a&TaiGukd
tb,f aMumifh ckd;&ygthHenf;/49

44;9 ukd,fawmf\uRefwkdYwGifrnfolawGUvQif? xkdolukdaoap/ uRefawmfwkdYonf vnf; ocif\uRef cHMuygrnf[k qkdMu\/44;10 0efpma&;uvnf;? oifwkdYpum;twkdif;jzpfap/ okdYaomfvnf; rnfolawGUvQif? xkdolonf ighuRefjzpfap/ oifwkdYrlum;? tjypfvGwf
Muap[k qkdaomf?44;11 xkdoltaygif;wkdYonf toD;toD; rdrdwkdYtdwfrsm;ukd ajrcszGifhMu\/44;12 0efpma&;onfvnf;? tBuD;rSp ti,fwkdifatmif &Smojzifh A,Fmrdeftdwf zvm;ukdawGU\/44;13 xkdtcg olonf rdrdwkdYt0wfukdqkwf vlwkdif; rdrdjrnf;ay:rSm 0efukdwifjyefojzifh NrdKUokdYjyefoGm;Mu\/
44;14 ,k'ESifhnDtpfukdwkdYonf a,moyftdrfokdY a&muf? olonf tdrf&Sdao;ojzifh? olUa&SUrSm jyyf0yfvsufaeMu\/44;15 a,moyfuvnf;? oifwkdYonftb,fokdYjyKNyD;oenf;/iguJhokdYaoma,mufsm;onf xl;qef;aom OmPf&SdaMumif;ukd oifwkdYrod
Muoavm [kqkd\/44;16 ,k'uvnf;? uRefawmfwkdYonf ociftm; tb,fpum;jzifh avQmuf&ygthHenf;/ tb,fokdY ajym&ygthHenf;/ trIESifh tb,fokdY
vGwf EkdifygthHenf;/ ukd,fawmfuRefwkdY\tjypfukd bk&m;ocifppfawGUawmfrlNyD/ tMuifol zvm;awmfukdawGU\? xkdolrSp
uRefawmfwkdY&SdorQonf ocif\uRefjzpfMuyg\[k avQmufavaomf?44;17 a,moyfu xkdokdY igrjyK&/ tMuifol\vuf ighzvm;ukdawGU\? xkdolonf igYuRefjzpfap/ oifwkdYrlum; tbxHokdY Nidrf0yfpGm
oGm;Muavmh[k pD&ifav\/
44;18 xkdtcg ,k'onf csOf;uyfvsuf? ocifbk&m;? ukd,fawmfuRefonf pum;wcGef;jzifh em;awmfavQmuf&aomtcGifhukd ay;awmfrlyg/
ukd,fawmfuRef trsufxGufawmf rrlygESifh/ ukd,fawmfonf zga&mbk&ifuJhokdY jzpfawmfrl\/44;19 ocifu? oifwkdYonf tb&Sdoavm/ nD&Sdoavm[k uRefawmfwkdYtm; ar;awmfrlvQif?44;20 uRefawmfwkdYu? uRefawmfwkdYtb toufBuD;aomol&Sdyg\/ tbtoufBuD;pOftcg&aom om;i,fwa,muf&Sdyg\/ ol\
tpfukdaoygNyD/ olUtrd bGm;aomom;wkdYwGif olwa,mufwnf; usef&pfyg\/ xkdaMumifh ol\tbonf olUukdcspfyg\[k ociftm;
jyefavQmufavaomf?44;21 ukd,fawmfu? xkdolukd igMunfhI&atmif ighxHokdY ac:cJhMu[k ukd,fawmfuRefwkdYtm; rdefYawmfrl\/44;22 uRefawmfwkdYu? xkdoli,fukd tbESifh rcGgEkdifyg/ tbESifhcGgvQif tbaoygvdrfhrnf[k ociftm; avQmufaomfvnf;?44;23 ukd,fawmfu? oifwkdYnDrygvQif oifwkdYonf ighrsufESmukd aemufwzef rjrif&[k ukd,fawmfuRefwkdYtm; rdefYawmfrl\/44;24 xkdaemuf uRefawmfwkdYonf ukd,fawmfuRefwnf;[laom uRefawmfwkdYtbxHokdYjyef a&mufaomtcg? ocifpum;awmfukd tb
tm; jyefMum;yg\/44;25 uRefawmfwkdYtbuvnf;? wzefoGm; igwkdYpm;p&mtenf;i,fukd 0,fMuyg[kqkdaomtcg?44;26 uRefawmfwkdYu? tuREkfyfwkdYonf roGm;Ekdifyg/ nDygvQif oGm;Ekdifyg\/ nDrygvQif xkdol\rsufESmukd rjrif&yg[k jyefajymyg\/44;27 ukd,fawmfuRef? uRefawmftbuvnf;? oifwkdYodonftwkdif; ighr,m;onf ightm; om;ESpfa,mufukdbGm;\/44;28 wa,mufum; ighxHrSxGufoGm;\/ tu,fpifppf olonf tykdif;ykdif;ukdufjzwfjcif;ukd cH&ygNyDwum;[k igqkd&\/ xkdumvrSp
olUukdigrjrif&/44;29 olukdvnf; ighxHrS ,loGm; olab;a&mufvQif? oifwkdYonf ighqHyifjzLukd 0rf;enf;jcif;ESifhwuG r&PmEkdifiHokdYoufa&mufap
Muvdrfhrnf [k uRefawmfwkdYtm; qkdyg\/44;30 okdYjzpf uRefawmfonf ukd,fawmfuRef?uRefawmftbxHokdYa&mufaomtcg? oli,frygvQif tb\toufonf oli,f\
toufrSDvsuf&Sd aomaMumifh?44;31 oli,fr&Sdonfukdjrifaomtcg tbaoygvdrfhrnf/ ukd,fawmfuRefwkdYonf? ukd,fawmfuRefwnf;[laom uRefawmfwkdYtb
qHyifjzLukd 0rf;enf;jcif;ESifhwuG r&PmEkdifiHokdY oufa&mufapMuygvdrfhrnf/44;32 ukd,fawmfuRefu? tuREkfyfonf wzef oli,fukdtbxHokdYjyef raqmifcJh vQif? tpOfrjywftba&SUrSm tjypfukdcHygap[kqkdojzifh?
tbxH rSm oli,f\tmrcHjzpfyg\/44;33 okdYjzpf ukd,fawmfuRefonf oli,ftwGuf ae&pf ocifxH uRefcH&aomtcGifh? oli,fukdum; tpfukdwkdYESifhtwl oGm;&aomtcGifhukd
ay;awmfrlyg/44;34 oli,fonf uRefawmfrygvQif? uRefawmftbxHokdY tb,fokdY uRefawmfoGm;Ekdifygrnfenf;/ okdYjyKvQif uRefawmftb
a&mufvwhHaomab;Oy'fukd uRefawmfjrif&ygvdrhfrnfwum;[k avQmufav\/

tcef;BuD; ( 45 )
45;1

xkdtcg a,moyfonf rdrdxH&Sdaomoltaygif;wkdYa&SUwGif? ajEukdrcsKyfwnf;Ekdifaom aMumifh? vltaygif;wkdY ighxHrSxGufoGm;Mu[k


[pf rdrdZmwdtjzpfukd tpfukdwkdYtm; jyaomtcg? tjcm;aomolwa,mufrQr&Sd&/45;2 olonfvnf; us,faomtoHESifhikda<u;\/ tJ*kwKvlwkdYonf eef;awmfwkdifatmif Mum;Mu\/45;3 tpfukdwkdYtm;vnf;? uREkfyfonf a,moyfjzpf\/ uREkfyftbonf touf&Sifao;oavm[k qkd\/ tpfukdwkdYonf pum;wkHYjyef
rajymEkdifatmif olUa&SUrSm rdef;armawGa0vsufaeMu\/45;4 a,moyfuvnf;? uREkfyfteD;tyg;okdY vmMuygavmh[k tpfukdwkdYtm;qkdvQif? olwkdYonf teD;tyg;okdY csOf;vmMu\/ oluvnf;
uREkfyfonf tJ*kwKjynfokdY a&mif;vkdufaom oifwkdYnDjzpfyg\/50

45;5

okdY&mwGif oifwkdYonf uREkfyfukd t&yfokdY a&mif;vkdufrdaomaMumifh pdwfrndK;i,fMuESifh/ ukd,fukdtrsufrxGufMuESifh/ taMumif;


rlum;? bk&m;ocifonf vlwkdYtoufukdapmifhrapjcif;iSg oifwkdYa&SUrSm uREkfyfukdapvTwfawmfrlNyD/45;6 ajray:rSmESpfESpftpmacgif;yg;cJhNyD/ v,fvkyfjcif;? pyg;&dwfjcif;ukd rjyK&aomESpf ig;ESpf&Sdao;\/45;7 bk&m;ocifonf oifwkdYukd ajrBuD;ay:rSmusef<uif;apjcif;iSg4if;? BuD;pGmaom u,fwifjcif;tm;jzifh oifwkdYtoufukd csrf;om
apjcif;iSg4if;? oifwkdYa&SUrSm uREkfyfukd apvTwfawmfrlNyD/45;8 okdYjzpf oifwkdYonf uREkfyfukd t&yfokdY apvTwfonfr[kwf? bk&m;ocifapvTwfawmfrlownf;/ uREkfyfukdzga&mbk&if\
tbt&m4if;? eef;awmftkyft&m4if;? tJ*kwKjynfvkH;ukd tkyfpkd;aomocift&m4if; cefYxm;awmfrlNyD/45;9 tvsiftjrefx tbxHokdY oGm;Muavmh/ tbtm;vnf;? om;a,moyfu? bk&m;ocifonf uREkfyfukd tJ*kwKjynfvkH;
ocifjzpfapawmfrlNyD/ uREkfyfxHokdY vmyg? rqkdif;ygESifh/45;10 tbonf a*g&Sift&yfae&rnf/ uREkfyftem;rSm&Sd&rnf/ tbrSpom;ajr;? okd;? EGm;ESifhwuG &SdorQyg&rnf/45;11 xkdt&yf uREkfyfauR;arG;ygrnf/ okdYr[kwf tbrSp tdrfoltdrfom;ESifhwuG &SdorQwkdYonf qif;&Jjcif;okdY a&mufMuvdrfhrnf/
tpmacgif;yg;aomESpf ig;ESpf &Sdao;onf[kajymMuavmh/45;12 uREkfyfonf ukd,fwkdifoifwkdYESifhEIwfqufonfukd? oifwkdYrsufpd? uREkfyfnDA,Fmrdefrsufpdtjrifom;jzpf\/45;13 tJ*kwKjynf uREkfyf&aom bkef;pnf;pdrfrSp oifwkdYjriforQwkdYukd tbtm; ajym&rnf/ tvsiftjrefjyK tbukdjynfokdYaqmifcJh&rnf
[kqkdNyD;vQif?45;14 nDA,Fmrdefvnfyif;udkbuf idkdav\/ A,Fmrdefonfvnf; ol\vnfyif; ikdav\/45;15 wzeftpfukd&SdorQwkdYukderf; olwkdYESifhikdaomaemuftcsif;csif;EIwfqufMu\/
45;16 a,moyftpfukdwkdYonf a&mufvmMuNyD[k eef;awmf odwif;Mum;? zga&mbk&iftp&SdaomuRefawmfrsKd;wkdYonf ESpfoufMu\/45;17 zga&mbk&ifonfvnf; a,moyfukdac:? oif\tpfukdwkdYtm; tb,fokdYajym&rnfenf; [lrlum;? oifwkdYonf okdYjyKMuavmh/
jrnf;wkdYukd0ef wif cgemefjynfokdY jyefoGm;ojzifh?45;18 oifwkdYtbESifh tdrfoltdrfom;wkdYukd,l uREkfyfxHokdYvmMuavmh/ tJ*kwKjynf\pnf;pdrfukd igay;? oifwkdYonf ajrMoZmukd
pm;&Muvdrfhrnf/45;19 trdefYawmf&Sdonfjzpf okdYjyKMuavmh/ oifwkdYrdef;rrsm;? oli,frsm;bkdY? tJ*kwKjynfxJu vSnf;wkdYukd,lNyD;vQif tbukd aqmif
vmcJhMuavmh/45;20 oifwkdYOpmrsm;ukdrESajrmMuESifh/ tJ*kwKjynf\pnf;pdrf&SdorQonf oifwkdYOpmjzpf\ [ktrdefYawmf&Sdonftwkdif;?45;21 oa&v\om;wkdYonfjyK? a,moyfonf vSnf;wkdYukd4if;? vrf;c&D; pm; p&dwfrsm;ukd4if; ay;\/45;22 tpfukd&SdorQwkdYtm;vnf; t0wfvJp&mbkdYay;\/ A,Fmrdeftm;vnf;? aiG tusyfokH;&mESifht0wfvJp&mbkdY t0wfig;pkHukd xyfay;\/45;23 tbtm;vnf; tJ*kwKjynf\aumif;aomt&mwkdYukdaqmifaomjrnf;wq,f? vrf;c&D; tbpm;p&mbkdY pyg;? rkefY? cJbG,fpm;bG,f
rsm;ukd aqmifaom jrnf; wq,fukd ay;vkduf\/45;24 oifwkdYonf vrf; &efrawGUMuESifh[k rSmxm;vsuf tpfukdwkdYukdvTwfvkduf olwkdYonf oGm;Mu\/
45;25 xkdokdY tJ*kwKjynfrS xGufoGm;? cgemefjynf tb,mukyfxHokdY a&mufMuvQif?45;26 a,moyfonf touf&Sifao;\/ tJ*kwKjynfvkH;ukdtkyfpkd;&\[kMum;ajymMuonf&Sdaomf? ,mukyfonf pdwfESvkH;avsmh\/ olwkdYpum;
ukdr,kHEkdif/45;27 olwkdYonfvnf; a,moyfajymorQaompum;wkdYukd jyefajymMu\/ tb,mukyfonf rdrdpD;p&mbkdY a,moyfay;vkdufaomvSnf;wkdYukd
jrifaomtcg pdwf ESvkH;tm;jznfhjyef\/45;28 oa&vuvnf;? wefawmh/ ihgom;a,moyftouf&Sifao;\/ igraorSD olUukd oGm;Munfhrnf[kqkd\/

tcef;BuD; ( 46 )
46;1

xkdtcg oa&vonf rdrdOpm&SdorQESifhwuGc&D;oGm; aA&a&Sbt&yf okdYa&mufvQif?rdrdtbZmuf\bk&m;ociftm; ,ZfylaZmf


jcif; ukdjyKav\/46;2 nOfhtcg Asm'dwfawmftm;jzifh bk&m;ocifu? ,mukyf? ,mukyf[kac:awmfrlvQif? ,mukyfu tuREkfyf&Sdygonf[kavQmufav\/46;3 xm0&bk&m;uvnf;? igonfbk&m;ocifjzpf\/ oifhtb\bk&m;ocifjzpf\/ tJ*kwKjynfokdYoGm;&rnftcGifhukd rpkd;&drfESifh/ igonf
xkdjynf oifhukdvlrsKd;BuD; jzpfaprnf/46;4 tJ*kwKjynfokdY oifESifhtwl igoGm;rnf/ wzef igaqmifcJhOD;rnf/ a,moyfonf rdrdvufukd oif\rsufpday:rSm wif&vdrfhrnf[k
rdefYawmfrl\/
46;5 wzef ,mukyfonf aA&a&Sbt&yfrSxGuf olpD;p&mbkdY zga&mrif;ay;vkdufaom vSnf;wkdYjzifh oa&v\om;wkdYonf tbrSp
rdef;rrsm;ESifh oli,frsm;wkdYukd aqmifvsuf?46;6 cgemefjynf&aomwd&pmefrsm;ESifhOpmrsm;udkvnf;,l tJ*kwKjynfokdYoGm;Mu\/46;7 ,mukyfonf ukd,fwkdifrSp om;orD;ajr;wnf;[laom trsKd;tET,ftaygif;wkdYukd tJ*kwKjynfokdY aqmifoGm;av\/
46;8 tJ*kwKjynfokdYa&mufaom oa&vom;wkdY\trnfum;? ,mukyfESifh ol\om;rsm;/ om;OD;kAif/46;9 kAifom;/ [mEkwf? zgvk? a[ZkH? umrd/51

46;10 &Sdarmifom;/ a,arGv? ,mrdef? Mo['f? ,mcdef? aZm[m? cgemeftrsKd;rdef;r\ om;a&Smv/46;11 av0dom;/ a*&IH? aum[wf? ar&m&d/46;12 ,k'om;/ {&? Moeef? a&Sv? zg&uf? Zm&/ xkdolwkdYwGif {&ESifh Moeefonfcg emefjynfaoownf;/ zg&ufom;? a[ZkHESifh[mrkv/46;13 ocgom;/ awmv? zk0g? a,mb? &Sdrkef/46;14 ZmAkvkefom;/ o&uf? {vkef? ,mavv/46;15 olwkdYum;? ,mukyfr,m;avtmonf yg'em&Ht&yfbGm;aomom;wnf;/ orD;'deESifhwuG? om;orD;aygif;okH;q,fokH;/
46;16 *'fom;/ ZdzsKef? [*d? I&d? {ZAkef? {&d? ta&m'd? ta&vd/46;17 tm&Smom;/ ,dre? &Gm? &Td? aA&d,? ESrap&wnf;/ aA&d,om;? a[AmESifh rmvacsv/46;18 olwkdYum;? vmAefonf orD;avtmtm;? vufzGJUaom ,mukyfr,m;ZdvybGm;aomom;wnf;/ aygif;wq,fajcmuf/
46;19 ,mukyfr,m;&macvom;/ a,moyfESifh A,Fmrdef/46;20 tJ*kwKjynf MoeNrdKU\,Zfyka&m[dwf aygwdaz&orD; tmoewfwGif a,moyf&ESifhaomom;? rema&SESifh {z&drf/46;21 A,Fmrdefom;/ aAv? aAcg? tm&SaAv? a*&? aeref? {[d? a&m&S? rkydrf? [kydrf? tm&'/46;22 olwkdYum;? ,mukyfr,m; &macvbGm;aomom;wnf;/ aygif;wq,fav;/
46;23?24'efom;/ [k&Sdrf/-evdom;/ ,maZv? *ked? a,Zm? &Sdvif/46;25 olwkdYum;? vmAefonf orD;&macvtm; vufzGJUaom ,mukyfr,m; Adv[mbGm;aomom;wnf;/ aygif; ckepf/46;26 ,mukyfacR;rrsm;ukdrqkdbJ? ,mukyfrSqif;ouf? olESifhtwl tJ*kwKjynfokdYoGm;aomvlaygif;um;? ajcmufq,fajcmufa,mufwnf;/46;27 tJ*kwKjynfa,moyf&ESifhaomom;ESpfa,muf&Sd\/ okdYjzpf tJ*kwKjynfokdY a&mufaom,mukyf\trsKd;om;aygif;um; ckepfq,f
wnf;/
46;28 a,moyfxHokdY a*g&Sifjynfukd oGm;apjcif;iSg ,k'ukd t&ifapvTwfNyD;rS a*g&SifjynfokdY a&mufMu\/46;29 a,moyfonf &xm;ukdjyif tboa&vukd c&D;OD;BuKdjyKjcif;iSg a*g&SifjynfokdYoGm; tba&SUokdYa&mufaomf? tb\vnfyif;ukd
bufvsuf MumMum ikdav\/46;30 oa&vuvnf;?,ckigaoygapaom/ oif\rsufESmukdigjrif&NyD/oifonf touf&Sifao;\[k a,moyftm; qkdav\/46;31 a,moyfuvnf;? zga&mrif;xHodkY uREkfyfoGm;OD;rnf/ cgemefjynfaeaom uRefawmftpfukdrsm;? uRefawmftb\tdrfom;rsm;wkdYonf
uRefawmfxHokdYa&mufMuygNyD/46;32 xkdolwkdYonf okd;xdef;jzpfyg\/ okd;EGm;wkdYukdarG;aomoljzpfyg\/ olwkdYokd;EGm;rSp &SdorQwkdYukd aqmifcJhMuygNyD[kavQmufrnf/46;33 aemufwcg oifwkdYukd zga&mrif;ac: oifwkdYonf tb,fokdYvkyfaqmifwwfoenf;[k ar;awmfrlvQif?46;34 ukd,fawmfuRefwkdYonf bkd;ab;ESifhwuG? i,faomt&G,frSp ,ckwkdifatmif okd;EGm;wkdYukdarG;aomoljzpfMuyg\[kavQmuf&rnf/
okdYjzpf a*g&SifjynfrSmaeaomtcGifhukd &Muvdrfhrnf/ okd;xdef;jzpfaomolukd tJ*kwKvlwkdYonf &GH&SmwwfMu\[k tpfukdrsm;? tb\
tdrfom;rsm;wkdYukd ajymqkd\/

tcef;BuD; ( 47 )
47;1 xkdpum;twkdif; a,moyfonf zga&mrif;xHokdYoGm;? uRefawmftbESifh tpfukdwkdYonf okd;EGm;? Opm&SdorQukdaqmifvsuf
cgemefjynfu a&mufvm? a*g&Sifjynf&SdMuygonf[k avQmufojzifh?47;2 tpfukdpkxJu a&G; ig;a,mufwkdYukd txHawmfokdYoGif;av\/47;3 zga&mrif;uvnf;? oifwkdYonf tb,fokdYvkyfaqmifavh&SdMuoenf;[kar;vQif? olwkdYu? ukd,fawmfuRefwkdYonf bkd;ab;ESifhwuG
okd;xdef; jzpfMuyg\ [l4if;/47;4 cgemefjynf tvGeftpmacgif;yg; okd;EGm;usufpm;&mr&SdaomaMumifh? ukd,fawmfuRefwkdYonf jynfawmfwnf;ckdjcif;iSg vmMuyg\/
okdYjzpf ukd,fawmf uRefwkdYonf a*g&Sifjynfae&rnfhtaMumif; tcGifhay;awmfrlyg[l4if; avQmufMu\/47;5 zga&mrif;uvnf;? oif\tbESifhtpfukdwkdYonf oifhxHokdY a&mufvmMuonfjzpf?47;6 tJ*kwKjynfonf oifha&SUrSm&Sd\/ oif\tbESifhoif\tpfukdwkdYukd taumif;qkH;aomt&yf a*g&Sifjynf ae&mcsavmh/ olwkdYwGif
tpGrf; owd&Sdaomol tcsKdUwkdYukdawGUvQif ig\okd;EGm;tkyft&m cefYxm;avmh[k a,moyftm; rdefYawmfrl\/
47;7 a,moyfonf tb,mukyfukdoGif; zga&mrif;a&SUrSm xm;ojzifh? ,mukyfonf zga&mrif;ukd aumif;BuD;ay;\/47;8 zga&mrif;u? oifonf touftb,frQavmuf&SdNyDenf;[k ,mukyftm; ar;vQif?47;9 uRefawmfonf{nfhonftm*EKjzpf vGefaomtoufonftESpfw&mokH;q,f &SdygNyD/ uRefawmftouf&SifaomESpfaygif;enf;
qkd;yg\/ {nfhonftm*EK jzpfaombkd;ab;wkdY\toufwef;ukdrrSDyg[kavQmufqkdNyD;vQif?47;10 zga&mrif;ukd aumif;BuD;ay; txHawmfu xGufoGm;av\/
47;11 zga&mrif;trdefYawmf&Sdonftwkdif;? a,moyfonf tbESifhtpfukdwkdYukd ae&mcs tJ*kwKjynftaumif;qkH;aomt&yf &mrouf
ajrukdtykdifay;\/47;12 tbESifhtpfukdrsm;? tb\tdrfom;&SdorQwkdYukd tenf;trsm;tvkdufauR;arG;\/
47;13 tvGeftpmacgif;yg; wjynfvkH;pm;p&mr&SdaomaMumifh? tJ*kwKjynfESifh cgemefjynfonf tm;avsmhav\/47;14 jynfom;0,faompyg;tbkd;? tJ*kwKjynf? cgemefjynfawGUorQaomaiGukd a,moyfpkodrf; eef;awmfokdYoGif;xm;av\/52

47;15 tJ*kwKjynf? cgemefjynf aiGukefaomtcg? tJ*kwKvltaygif;wkdYonf a,moyfxHokdYvm pm;p&mukday;oem;awmfrlyg/ uRefawmf


wkdYonf aiGukefaomfvnf; a&SUawmftb,faMumifh ao&ygthHenf;[kavQmufMuaomf?47;16 a,moyfu? aiGukefvQif wd&pmefrsm;ukday;Mu/ wd&pmeftwGuf pyg;ukday; rnf[kqkdonftwkdif;?47;17 olwkdYonf wd&pmefwkdYukd,lcJh? a,moyfonf jrif;? okd;?EGm;?jrnf;wkdYtwGuf pyg;ukd ay;ojzifh xkdESpfwGif wd&pmef&SdorQwkdYtwGuf
jynfom; rsm;ukdauR;arG;\/47;18 xkdESpfukefNyD;rS 'kwd,ESpfwGif vmMuvQif? uRefawmfwkdY aiGukefaMumif;ukd ocifa&SUrSm rxdrf0Sufyg/ uRefawmfwkdY wd&pmefrsm;udkvnf;
ocif& ygNyD/ ocifa&SUrSm uRefawmfwkdY ukd,fESifhajrrSwyg; tb,ft&mrQ rusefyg/47;19 a&SUawmf tb,faMumifh ao jynfawmfysuf&ygthHenf;/ tpmukday; uRefawmfwkdYESifh uRefawmfwkdYajrukd 0,fyg/ uRefawmfwkdYonf
ajrESifh wuG zga&mbk&if\uRefcHygrnf/ uRefawmfwkdYonf rao? touf&Sifapjcif;iSg4if;? jynfawmfonf vlrqdwfnHapjcif;iSg4if;?
rsKd;aphukday;yg[k avQmufMuaomf?47;20 a,moyfonf tJ*kwKajr&SdorQukd zga&mrif;bkdY0,fav\/ tpmacgif;yg; tJ*kwKvlwkdYonfrwwfEkdifaomaMumifh? toD;
toD;ykdifaomajrtuGufwkdYukd a&mif;Muojzifh ajronf b@mawmfjzpfav\/47;21 vlwkdYukdum;? tJ*kwKjynfwpGef;rSonf wpGef;wkdifatmif NrdKUwkdYokdYajymif;ap\/47;22 ,Zfyka&m[dwfwkdYykdifaom ajrukdum; r0,f/ olwkdYonf zga&mrif;auR;arG; onftwkdif; auR;arG;aomtpmukdpm;&Mu\/ xkdaMumifh
rdrdwkdY ajrukdra&mif; &Mu/47;23 a,moyfuvnf;? oifwkdYESifh oifwkdYajrukd zga&mrif;bkdY ,aeYig0,fNyD/ rsKd;aphudk,l v,fvkyfMuavmh/47;24 toD;tESHukd&aomtcg? ig;bkdYwGif wbkdYukd zga&mrif;tm; quf&Murnf/ av;bkdYukdum; oifwkdY,l aemufwzef rsKd;aphudkBuJMuavmh/
oifwkdY pm; tdrfom;rsm;? oli,frsm;wkdYukd auR;Muavmh[k jynfom;wkdYtm;qkd\/47;25 olwkdYuvnf;? ukd,fawmfonf uRefawmfwkdYtoufukdu,fygNyD/ oem;aom pdwfESifhMunfhIawmfrlyg/ uRefawmfwkdYonf zga&mbk&if\
uRef cH&ygrnf[k avQmufMu\/47;26 xkdaMumifh zga&mrif;rykdifaom,Zfyka&m[dwfwkdYajrukdxm;? zga&mrif;onf ig;bkdYwGif wbkdYudk ykdifawmfrlap[k ,aeYwkdifatmif
tJ*kwKjynf wnfaom "rowfukd a,moyfpD&if xm;ownf;/
47;27 oa&vom;wkdYonf? tJ*kwKjynfa*g&Sift&yfaeojzihf? Opm&wwf wkd;yGg;rsm;jym;Mu\/47;28 ,mukyfonf tJ*kwKjynf q,fckepfESpftouf&Sif toufESpfaygif; w&mav;q,fckepfESpf &Sdownf;/47;29 oa&vonf ao&aomtcsdefeD;aomf? om;a,moyfukdac:?ighukdoem;vQif oif\vufukd ighaygifatmufxm;ygavmh/
ukPmopmESifh tnD igjyKyg/ tJ*kwKjynf ighukd roN*K[fygESifh/47;30 igonf bkd;ab;ESifhtwl tdyfcsifyg\/ tJ*kwKjynfrSighukdaqmifoGm; olwkdY ocsKdif; oN*K[f&rnf[kqkd\/ a,moyfuvnf;?
tbqkdonft wkdif; tuREkfyfjyKygrnf[k 0efcHav\/47;31 ightm; usdefqkdjcif;ukdjyKyg[kqkdjyefvQif? usdefqkdjcif;udkjyK\/ oa&vonfvnf; ckwifacgif;&if;ay:rSm ukd;uG,fav\/

tcef;BuD; ( 48 )
48;1
48;2
48;3
48;4

aemufwzef a,moyfonftbemaMumif;ukdMum;ojzifh? om;ESpfa,muf rema&SESifh{z&drfukd,loGm;\/om;a,moyfvmaMumif;ukd ,mukyfonfMum;vQif? tm;xkwf ckwifay:rSmxkdif\/xkdtcg ,mukyfu? teEwefckd;&Sifbk&m;ocifonf? cgemefjynf vkZNrdKU ightm; xif&Sm;aumif;BuD;ay;awmfrlvsuf?igonf oifhukdwkd;yGg;rsm;jym;aprnf/ oifhukdrsm;pGmaomvljzpfaprnf/ oif\ trsKd;tET,fonf oifhaemufrS jynfukdtpOftNrJ
ykdifapjcif;iSg igay;rnf[k rdefYawmfrl\/48;5 oifaeaomtJ*kwKjynfokdY igra&mufrDS? tJ*kwKjynf oif&ESifhaom om;ESpfa,muf? {z&drfESifhrema&SwkdYonf ighom;jzpf&rnf/
kAifESifh &Sdarmif uJhokdY ighom; jzpf&rnf/48;6 aemufrS oif&aomom;wkdYonf oif\om;jzpf rdrdtarGcH&mwGif rdrdtpfukdwkdYtrnfjzifh orkwf&Murnf/48;7 igonf yg'em&Ht&yfrSvmonfumv? cgemefjynfc&D;oGm;? {z&wfNrdKUESifh eD;aomtcg? oifhtrd&macvonf ightem;rSmao&Sm\/
aoaom t&yf Aufviftrnf&Sdaom{z&wfNrdKUokdYoGm;aomvrf; oN*K[favonf[k a,moyftm;qkd\/
48;8 wzef oa&vonf a,moyf\om;wkdYukd MunfhI? olwkdYum; tb,folenf; ar;vQif?48;9 a,moyfu? jynftuREkfyftm; bk&m;ocifay;oem;awmfrlaomtuREkfyf\ om;jzpfygonf[k tbtm;qkdaomf? tbu?
ighxHokdY vmygap avmh/ olwkdYukd igaumif;BuD;ay;rnf[kqkd\/48;10 oa&vonf toufBuD; rsufpdrIefojzifh? rjrifEkdifaomaMumifh? om;wkdYukd teD;okdY csOf;uyfap ykdufbuf erf;Iyfav\/48;11 oa&vuvnf;? igonf oif\rsufESmukd jrif&rnf[k igrxif/ ,ckwGif oif\om;wkdYukdyif bk&m;ocifjyawmfrlNyD[k
a,moyftm; qkd\/48;12 a,moyfonfvnf;? om;wkdYukd tb\'l;Mum;rSxkwf tba&SU OD;Twfcsap\/48;13 wzef a,moyfonf om;wkdYukd,l {z&drfukdvufsmvufESifhukdifvsuf? oa&vvuf0JvufokdY4if;? rema&Sukdvuf0JvufESifhudkif
vsuf?o a&vvufsmvufokdY4if; csOf;uyfap\/-

53

48;14 rema&Sonf om;OD;jzpfaomfvnf;? oa&vonf rdrdvufwkdYukdqefY vdrmpGmyJhjyifvsuf? toufi,faomol{z&drf\acgif;ay:rSm


vufsm vufukd wifNyD;vQif? vuf0Jvufukd rema&S\ acgif;ay:rSmwif\/48;15 a,moyfukdaumif;BuD;ay;vsuf? ightbtmjA[HESifh Zmufukd;uG,faom bk&m;ocif? ighukdwoufvkH;,aeYwkdifatmif auR;arG;
awmfrlaom bk&m;ocifwnf;[laom?48;16 ighukdcyfodrf;aom ab;'PftxJu u,fEIwfawmfrlaom aumif;uifwrefonf? oli,fwkdYukd aumif;BuD;ay;awmfrlygapaom/
olwkdYukd ightrnfjzifh4if;? ightb tmjA[HESifhZmuf\ trnf jzifh4if;? xyfrSnfhygapaom/ olwkdYonf ajrBuD;ay:rSm tvGefwkd;yGg;
rsm;jym;ygapaom[k >rufqkd\/48;17 tbonf vufsmvufukd {z&drf\acgif;ay:rSmwifonfukd a,moyfjrifvQif? tm;r&onfjzpf?48;18 r[kwfygtb/ olonf om;OD;jzpfyg\/ ol\acgif;ay:rSm vufsmvufukd wifyg[kqkdvsuf tb\vufukd {z&drfacgif;ay:u
rema&Sacgif; ay:okdY ajymif;jcif;iSg csDav\/48;19 tbonf jiif;? igod\ighom;? igod\/ olonf BuD;pGmaomvlpk jzpfvdrfhrnf/ okdYaomfvnf;? olUnDonf olUxufom BuD;ojzifh?
ol\trsKd; tET,fonf rsm;pGmaom vltpkpkjzpfvdrfhrnf[kqkd\/48;20 wzef bk&m;ocifonf oifhukd {z&drfuJhokdY4if;? rema&SuJhokdY4if; jzpfapawmfrlygapaom[l oa&vtrsKd;om;wkdYonf
oifhtm;jzifh aumif;BuD;ay;Muvdrfhrnf[k xkdaeY olwkdYukd aumif;BuD;ay;av\/ xkdokdY rema&Sa&SUrSm {z&drfukd ae&mcsownf;/48;21 oa&v uvnf;? igaoawmhrnf/ okdYaomfvnf; bk&m;ocifonf oifwkdYbuf&Sd? oifwkdYukd bkd;ab;ae&m jynfokdY wzef
aqmifawmfrl vdrfhrnf/48;22 xkdrSwyg; oif\tpfukdwkdYtm; ay;onfxuf oifhtm;omay;aomt&m[l rlum;? ighxm;? ighav;jzifh tmarm&dtrsKd;om;vuf
rSEIwf,laomt&mukd oifhtm;igay;onf[k a,moyfukd ajymqkd\/

tcef;BuD; ( 49 )
49;1

xkda&mtcg? ,mukyfonf rdrdom;wkdYukdac:? oifwkdYonf pnf;a0;Muavmh/ aemifumvtcg? oifwkdY jzpfvwhHaom trIt&mrsm;ukd


iga[majymrnf/49;2 ,mukyf\om;wkdY? pnf;a0;Mum;Muavmh/ tboa&v\pum;ukd em;axmifMuavmh/
49;3 tkd kAif? oifonf ighom;OD;? ightpGrf;owd? ighcGeftm; tptOD;? bkef;txG#f? wefckd;txG#f jzpf\/49;4 okdYaomfvnf; a&uJhokdY yGufxaomoabm&Sdonfjzpf? xl;jrwfjcif;okdY ra&muf&/ taMumif;rlum;? oifonf tb\tdyf&mudkwuf
npfnL;ap\/ igckwifxufokdY wufavNyDwum;/
49;5 &SdarmifESifh av0donf nDtpfukdjzpf\/ t"rtrIukd BuHonftwkdif;NyD;pD;MuNyD/49;6 igh0dnmOfonf olwkdYvQKdU0Sufjcif;trIxJodkYr0if&/ ighbkef;onf olwkdYpnf;a0;&mESifhtoif;rzGJU&/ olwkdYonf trsufxGuf vltouf
ukdowfMuNyD/ ukd,ftvkdokdYvkduf NrdKUukdNzdKzsufMuNyD/49;7 olwkdYjyif;pGmxGufaomtrsuf? Murf;wrf;pGmaoma'goonf usdefjcif;ukdcHygapaom/ ,mukyftrsKd;? oa&vtET,fom;wkdYwGif
olwdkYukd iguGJjym;jyefYvGifhaprnf/
49;8 tkd,k'? oifonf nDtpfukdwkdY csD;rGrf;&aomoljzpf\/ oif\vufonf oif\&efolvnfyif;ay:rSm &Sdvdrfhrnf/ tb\om;wkdYonf
oifha&SU rSmOD;TwfcsMuvdrfhrnf/49;9 ,k'onfjcaoFhysKdjzpf\/ ighom;? oifonfbrf;,lukdufpm;&mrS wufvmwwf\/ 0yfvsufae\/ jcaoFhuJhokdY4if;? jcaoFhruJhokdY4if;
0yfwGm;wwf\/ tb,fol EdI;aqmf0hHrnfenf;/49;10 &Sdavm ra&mufrSDwkdifatmif? &mZvSHwHonf ,k'xHrS4if;? rif;tmPmonf ol\trsKd;tET,fxHrS4if; ra&GU&/ &SdavmvlrsKd;wkdYonf
qnf;uyfMuvdrfhrnf/49;11 rdrdjrnf;ukdpyspfEG,fyif4if;? jrnf;uav;ukd tjrwfqkH;aompyspfEG,fyif4if; csnfaESmif? rdrdt0wfykqkd;rsm;udk pyspfoD;
taoG;wnf;[laom pyspf&nfjzifh avQmfvdrhfrnf/49;12 ol\rsufpdonf pyspf&nfESifheDvdrfhrnf/ oGm;onfvnf; EkdYESifhjzLvdrfhrnf/
49;13 ZmAkvkefonfyifv,furf;em;rSmae? oabFmqdyfjzpfvdrfhrnf/ ol\e,fonf Zd'kefNrdKUwkdifatmif us,f0ef;vdrfhrnf/
49;14 ocgonf awmifMum;rSm0yfvsuf tm;BuD;aomjrnf;jzpf\/49;15 Nidrf0yf&mt&yfaumif;? ajrom,monfukd jrifojzifh? rdrdyckH;ay:rSm xrf;ykd;ukdwifxrf;? tcGefay;aomuRefjzpfav\/
49;16 'efonf oa&vtET,f wpkHwyg;uJhokdY? rdrdvlwkdYukd pD&ifvdrhfrnf/49;17 'efonf vrf;aeaoma>rjzpfvdrfhrnf/ jrif;pD;aomolukd aemufokdYvJapjcif;iSg vrf;Mum;rSmae? jrif;ajcukd ukdufwwfaom
a>rqkd;jzpf vdrfhrnf/49;18 tdk xm0&bk&m;? u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;ukd tuREkfyfajrmfvifhvsufaeygNyD/
49;19 *'frlum;? ppfol&JwkdYonf olUukdwkdufMu? olonf jyefwkdufvdrfhrnf/
49;20 tm&Smjzpfaomtpmonf t&omESifhjynfhpkH? rif;\cJbG,fpm;bG,fwkdYukd xkwfay;vdrfhrnf/
49;21 evdonf vSaomtcuftvufESifh jynfhpkH? us,f0ef;aomoydwfyifjzpf\/
49;22 a,moyfonf oefaomysKd;yif? a&wGif;em;rSm oefaomysKd;yifjzpf\/ tcuftvufwkdYonf tkwfkd;ay:rSm ausmfoGm;Mu\/54

49;23 av;orm;wkdYonf olUukd tNidK;xm;? tvGefnOf;qJypfcwfMu\/49;24 okdYaomfvnf; ol\av;onftm;ravsmh/ olukdifaomvufeufwkdYonf? ,mukyftrsKd; wefckd;BuD;aombk&m;\vufjzifh4if;?
okd;xdef;wnf;[l aom oa&vtrsKd;\ausmufjzifh4if;?49;25 oifhukd rpawmfrlaomoifhtb\bk&m;ociftm;jzifh4if;? oifhukdaumif;BuD;ay;awmfrlaom teEwefckd;&Siftm;jzifh4if; ckdifrm
vsuf&Sd\/ xkd bk&m;onftxufrkdCf;aumif;uif\r*Fvm? atmufeufeJaomt&yf\r*Fvm? om;jrwfESifhqkdifaomr*Fvm?
0rf;ESifhqkdifaomr*FvmwkdYjzifh oifhukdaumif;BuD;ay;awmfrlygapaom/49;26 oif\tbay;aomaumif;BuD;r*Fvmonf? xm0&awmifwkdYjzpfaomaumif;BuD;r*Fvm? xm0&ukef;wkdYESpfoufbG,faomt&m wkdY
xuf omjrwf\/ xkdr*Fvmonf a,moyfacgif;ay:? rdrdtpfukdwkdYwGif tBuD;tuJjzpfaomol\ acgif;xdyfay:rSm oufa&muf
ygapaom/
49;27 A,Fmrdefonf vk,ludkufpm;wwfaomawmacG;jzpfvdrfhrnf/ brf;&aomt&mudk eHeuftcsdefukdufpm;? vk,laomt&mukdvnf;
ntcsdef a0zefvdrfhrnf[k>rufqkd\/
49;28 olwkdYum;? oa&vtrsKd;q,fESpfrsKd;jzpf\/ pum;onfvnf; olwkdYtb>rufqkd? olwkdYtoD;toD;cH&aomr*Fvm&Sdonft
wkdif;? aumif;BuD;ay;aompum;aywnf;/
49;29 wzefwkH? ighvlrsKd;pnf;a0;&mokdY igoGm;&rnf/ [dwdtrsKd;om;? {zkef\ v,fjyifwGif&SdaomajrwGif;? ightbwkdYESifhtwl ighukd
oN*K[fMuyg/49;30 cgemefjynfrHa&NrdKUa&SUrSm? rayvv,fjyif&SdaomxkdajrwGif;ukd? tmjA[Honf ukd,fykdifaomocsKdif;bkdY v,fjyifESifhwuG [dwdtrsKd;om;
{zkef 0,favNyD/49;31 xkdajrwGif; tmjA[HESifhr,m;pm&mukd oN*Kd[fMuNyD/ ZmufESifhr,m;a&Auukdvnf; oN*Kd[fMuNyD/ avtmudkvnf; ig oN*Kd[fNyD/49;32 xkdajrwGif;&Sdaom xkdv,fjyifukd? a[otrsKd;om;a&SUrSm 0,fownf;[k rSmxm;\/49;33 xkdokdY ,mukyfonf rdrdom;wkdYukd tukeftpifrSmxm;NyD;vQif? rdrdajcwkdYukdckwifay:rSm kyfodrf;ojzifh? toufcsKyf rdrdvlrsKd;pnf;a0;
&mokdY a&mufav\/

tcef;BuD; ( 50 )
50;1 xkdtcg a,moyfonf tb\rsufESmay:rSm ikHY? idkvsuf erf;vsufae\/50;2 tb\tavmif;ukd eHYomrsKd;ESifhjyifqifapjcif;iSg? rdrduRefaq;orm;wkdYukd trdefY&Sd/ olwdkYonf eHYomrsKd;ESifh jyifqifMu\/50;3 eHYomrsKd;ESifhjyifqifaomtavmif;ukd? xkH;pH&Sdonftwkdif; xm;? t&ufav;q,fvGefvQif? tJ*kwKvlwkdYonf ,mukyfaMumifh?
t&ufckepfq,fywfvkH; idka<u;jrnfwrf;jcif;ukd jyKMu\/50;4 ikda<u;jrnfwrf;aomaeY&ufvGefaomtcg? a,moyfonf eef;awmfom;tcsKdUwkdYukdac:? oifwkdYonf uREkfyfukdapwempdwf&SdvQif?
zga&mbk&ifxHawmfokdYoGm;?50;5 uRefawmftbu?igaoawmhrnf/ cgemefjynf ukd,fbkdYigwl;bl;aomocsKif;wGif;? ighukd oN*Kd[f&rnf[l uRefawmfukd
usdefqkdapygNyD/ xkdaMumifh uRefawmfoGm;? tbukd oN*Kd[fNyD;rS jyefvmygrnftaMumif;ukd toem;awmfcHygonf[k
em;awmfavQmufMuygavmh[kqkd\/50;6 zga&mrif;uvnf;? oif\tbukd usdefqkdaponftwkdif;oGm;? oN*Kd[favmh[k rdefYawmfrl\/
50;7 a,moyfonf tbukdoN*K[fjcif;iSg xGufoGm;? zga&mrif;\uRefrsm;wnf;[laom eef;awmft&m&Sd? tJ*kwKjynft&m&Sdtaygif;wkdY
ESifh?50;8 a,moyftdrfom;? tpfudkwkdYtdrfom;? tbtdrfom;&SdorQwkdYonf vkdufMu\/ oli,fwkdYESifh okd;EGm;rsm;udkom? a*g&Sifjynf
usef&pfapMu\/50;9 xkdokdYvQif &xm;rsm;? jrif;pD;ol&Jrsm;wnf;[laom tvGefrsm;pGmaomtvkH;t&if;wkdYonf a,moyfESifhwuG vkdufoGm;Mu\/50;10 a,mf'efjrpfem;rSm tmw'faumufe,fwvif;okdYa&mufaomtcg? tvGefBuD;pGmaom ikda<u;jrnfwrf;jcif;ukdjyKMujyef\/ a,moyfonf
rdrdtbaMumifh ckepf&ufywfvkH; idka<u;jrnfwrf;jcif;ukd jyKav\/50;11 xkdokdYtmw'faumufe,fwvif;jyKaomikda<u;jrnfwrf;jcif;ukd? xkdjynfom; cgemefvlwkdYonf jrifvQif? tJ*kwKvlwkdYonf jyif;pGm
ikda<u;jrnf wrf;ygonfwum;[k qkdMu\/ xkdaMumifh a,mf'efjrpfem;rSm&Sdaomxkdt&yfukd? taAvrdZ&drf[l orkwfMuownf;/50;12 ,mukyfom;wkdYonf? tbrSmxm;onftwkdif; jyKMu\/50;13 cgemefjynfokdYaqmifoGm;? tmjA[Honf ukd,fykdifaomocsKdif;bkdY? [dwdtrsKd;om;{zkef0,faomrHa&NrdKUa&SU? rayvv,fjyifwGif
&SdaomajrwGif; oN*Kd[fMu\/50;14 a,moyfonf tbukd oN*Kd[fNyD;vQif? tpfukdrsm;rSp romvkdufvmaomoltaygif;wkdYESifhwuG? tJ*kwKjynfokdY jyefav\/
50;15 a,moyftpfukdwkdYonf tbaoonfukdodjrifvQif? igwkdYukd a,moyfonf tNidK;xm;aumif;xm;vdrfhrnf/ igwkdYonf txufu
olUukdnOf;qJaomaMumifh? igwkdYtm; {ueftrSefjyefnOf;qJvdrfhrnf[kpkd;&drfvsuf?50;16 olUxHokdY wrefukdapvTwf? ukd,fawmftpfukdwkdYonf raumif;aomtrIukd ukd,fawmftm;jyKrd?-

55

50;17 ukd,fawmfukd jypfrSm;aomtjypfukd vTwfawmfrlyg[k? ukd,fawmftm; Mum;avQmuf&rnftaMumif;? crnf;awmfraorSD uRefawmfwkdYukd


rSmxm;cJhonfjzpf? ,ckwGif crnf;awmf\bk&m;ocif uRefwkdY\tjypfukdvTwfawmfrlyg[k avQmufMu\/ xkdokdY avQmufMuaomtcg?
a,moyfonf rsuf&nfusav\/50;18 tpfukdwkdYonfvnf; 0if a,moyfa&SUrSm jyyf0yfvsuf? uRefawmfwkdYonf ukd,fawmf\uRefjzpfMuygonf[kavQmufMu\/50;19 a,moyfuvnf;?rpkd;&drfMuESifh/ uREkfyfonfbk&m;ocifukd,fpm;jzpfoavm/50;20 oifwkdYonf uREkfyfukd nOf;qJrnfBuHMuaomfvnf;? bk&m;ocifonf ,aeYjzpfonftwkdif;? vlrsm;touf csrf;omapjcif;iSg
aus;Zl;jyKrnf BuHawmfrl\/50;21 xkdaMumifh? rpkd;&drfMuESifh/ oifwkdYESifh oli,frsm;ukd uREkfyfauR;arG;rnf[kqkdvsuf? olwkdYukd ESpfodrfh arwmpum;ukd ajymav\/
50;22 xkdokdY a,moyfonf rdrdtb\trsKd;om;wkdYESifh tJ*kwKjynfae? toufw&mwq,fukdrSD\/50;23 {z&drf\ajr;ukd jrif&\/ rema&S\om;? rm"d&\om;orD;wkdYukdvnf; rdrd'l;ay:rSm arG;pm;&\/
50;24 a,moyfuvnf;? uREkfyfaoawmhrnf/ tu,fpifppf bk&m;ocifonf oifwkdYudk tMunfhtI<uvmawmfrlrnf/ tmjA[H? Zmuf?
,mukyfwkdYtm; usdefqkdawmfrlaomjynfokdY? jynfrSaqmifoGm;awmfrlrnf[k tpfukdwkdYtm;qkd\/50;25 wzefwkH? tu,fpifppf bk&m;ocifonf oifwkdYukd tMunfhtI<uvmawmfrlrnf/ uREkfyftkd;wkdYudk t&yfrS,loGm;&rnf[l
oa&v trsKd;om;wkdYukd usdefqkdap\/50;26 xkdokdY a,moyfonf toufw&mwq,f&Sdaomf tedpa&mufav\/ tavmif;ukdum;? eHYomrsKd;ESifhjyifqifNyD;vQif tJ*kwKjynf
wvm;ESifh xm;Muav\/
&Sifarma&SpD&ifa&;xm;aom urmOD;usrf;NyD;\/

56

xGufajrmuf&musrf;/
Exodus.

tcef;BuD; -

8 9 10

11

12 13 14

15

16 17 18 19 20

21

22 23 24 25

26 27 28 29

30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

57

xGufajrmuf&musrf;/
Exodus.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10

rdrdwkdYtdrfoltdrfom;ygvsuf? tb,mukyfESifhtwl tJ*kwKjynfokdYa&mufvmaom oa&vom;wkdY\trnf[lrlum;?kAif? &Sdarmif? av0d? ,k'?ocg? ZmAkvkef? A,Fmrdef?-


'ef? evd? *'f? tm&Smwnf;/,mukyftrsKd;om;aygif;um;? ckepfq,fwnf;/ a,moyfonf tJ*kwKjynf&SdESifhownf;/
a,moyfESifhtpfukdrsm;rSp? xkdumvtrsKd;om;taygif;wkdYonf aoMuukef\/oa&vtrsKd;om;wkdYonf om;ukdbGm; tvGefwkd;yGg;rsm;jym;ojzifh? tvGeftm;BuD; wjynfvkH;ESHYjym;Muav\/
xkdaemufrS tJ*kwKjynf a,moyfukdrodaom &Sifbk&ifopfay:vm\/xkd&Sifbk&ifuvnf;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf igwkdYxufomrsm;Mu\? om tm;BuD;Mu\/vmMu? olwkdYukd vdrmpGmjyKMupkdY/ okdYr[kwf olwkdYonf rsm;jym;Muvdrfhrnf/ aemufwcg ppfrIa&mufvQif igwkdY&efolbufokdY 0ifpm;
igwkdYukdwkdufojzifh? jynfawmfxJu xGufoGm;Muvdrfhrnf[k rdrdvlwkdYtm; qkdav\/1;11 xkdaMumifh tJ*kwKrif;wkdYonf?usyfwnf;pGmESdyfpufnOf;qJapjcif;iSg ttkyftcsKyf cefYxm;Mu\/ oa&vvlwkdYonf? b@mawmf
okdxm;bkdY? ydokHNrdKUESifh&mroufNrdKUukd wnfaqmuf &Mu\/1;12 okdYaomfvnf; ESdyfpufjcif;ukdcH&onftwkdif;? wkd;yGg;rsm;jym;vsuf&SdMu\/ olwkdYaMumifh tJ*kwKvlwkdYonf pdwfnpf?1;13 tvGefMurf;wrf;pGmnOf;qJMu\/1;14 o&GwfESifhtkwfvkyfaomtrI? v,fvkyfaomtrItrsKd;rsKd; cJ,Of;pGmapckdif; tvGefqif;&Jyifyef;apMu\/ apckdif;av&m&mvnf;
cJ,Of;pGmapckdif;Mu\/
1;15 &Sdz&ESifh yktmtrnf&Sdaom a[NAJ0rf;qGJrwkdYukd? tJ*kwK&Sifbk&ifu?1;16 oifwkdYonf a[NAJrdef;rwkdYtm; 0rf;qGJvkyf arG;&mt&yf apmifhaeaomtcg? a,mufsm;jzpfvQif aoap? rdef;rjzpfvQif touf&Sif
ap[ktrdefYawmf&Sd\/1;17 0rf;qGJrwkdYonfbk&m;ocifukdaMumuf&GHU? tJ*kwK&Sifbk&ifrdefYawmfrlonftwkdif;rjyK? a,mufsm;wkdYukd toufcsrf;omay;Mu\/1;18 tJ*kwK&Sifbk&ifonfvnf;? 0rf;qGJrwkdYukdac: oifwkdYonf tb,faMumifh okdYjyKoenf;/ a,mufsm;wkdYukd tb,faMumifh
toufcsrf;omay;oenf;[k ar;ppfaomf?1;19 0rf;qGJrwkdYu? a[NAJrdef;rwkdYonf? tJ*kwKrdef;ruJhokdYr[kwf? oefpGrf;aomaMumifh? 0rf;qGJr ra&mufrSD om;ukdbGm;wwfMu\
[kjyefavQmufav\/1;20 xkdaMumifh bk&m;ocifonf 0rf;qGJrwkdYukd aus;Zl;jyKawmfrl\/ xkdvltrsKd;onfvnf; rsm;jym; tvGeftm;BuD;Muav\/1;21 0rf;qGJrwkdYonf bk&m;ocifukdaMumuf&GHUaomaMumifh? olwkdYtdrfoltdrfom;rsm;ukd jyKpkawmfrl\/1;22 zga&mbk&ifuvnf;? oa&vtrsKd;om;wkdYwGif? bGm;jrifaomoli,fa,musfm;taygif;wkdYukd jrpfxJokdYcsypfap/ rdef;rukdrlum;
touf&Sifap[k rdrdvltaygif;wkdYukdrSmxm;awmfrl\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5
2;6
2;7
2;8

xkdumv av0dtrsKd;om;wa,mufonf? av0dtrsKd;orD;ESifhtdrfaxmifbufjyK?rdef;ronf y#doaE,lojzifh om;a,mufsm;ukd bGm;jrifav\/ xkdom;onf tqif;vSaMumif;ukd trdjrifvQif? okH;vywfvkH;
zGufxm;av\/aemufwzef zGufrxm;Ekdifaomtcg? *rmukdif;yifjzifh&ufaomykcufukd,l a&ndESifhopfap;jzifh vl;NyD;vQif? ykcufxJwGif oli,fukd
xnfh jrpfurf;em; ukdif;awmxm;av\/oli,ftpfrvnf; tb,fokdYjzpfrnfukd odjrifjcif;iSg ta0;&yfaeav\/zga&mbk&if\orD;awmfonf a&csKd;jcif;iSg qif;vm? uRefrwkdYESifhjrpfurf;em; vSnfhvnfpOf? ukdif;awmykcufukdjrifaqmif,lap
jcif;iSg uRefrwa,mufukd apvTwfav\/ykcufzkH;ukdzGifhaomtcg? ikdvsufaeaomoli,fukdjrif? oem;aompdwf&SdvQif? oli,fonf a[NAJtrsKd;jzpfvdrfhrnf[kqkdNyD;aomf?oli,f\tpfru? ukd,fawmftwGuf oli,fukdxdef;&aoma[NAJtxdef;ukduRefr oGm;ac:&ygrnfavm[k zga&mbk&if\orD;awmf
tm; ar;avQmuf?rif;orD;u oGm;avmh[k tcGifhay;vQif? rdef;ri,foGm; oli,f\trdukdac:av\/
58

2;9 zga&mbk&if\orD;awmfu? oli,fukd ,loGm; ighbkdYxdef;avmh/ tcukd igay;rnf[krSmxm;onftwkdif;? xkdrdef;ronf


oli,fukd,loGm; xdef;av\/2;10 oli,fBuD;yGg;aomtcg? zga&mbk&if\orD;awmfxHokdY ykdYaqmif rif;orD;onf om;t&m cefYxm;vsuf? arma&Strnfjzifh rSnfh\/
taMumif;rlum;? a&xJu igEIwf,lonf[k qkdownf;/
2;11 arma&Sonf BuD;aomtcg? rdrdtrsKd;om;csif;wkdY&Sd&mokdY oGm; olwkdY trIxrf;&aomtjcif;t&mwkdYukd MunfhIav\/ rdrdtrsKd;om;
a[NAJvlwa,mufukd? tJ*kwKvlkdufonf ukd jrifvQif?2;12 ywfvnfMunfhI tb,folrQr&Sdonfukdodaomtcg? tJ*kwKvlukdowf oJxJjrKyfxm;av\/2;13 eufjzefaeYxGufjyefaomf? a[NAJvlESpfa,mufwkdYonf tcsif;csif;owfMuonf ukdjrifvQif? oifonf oif\taygif;tabmfukdtb
,faMumifhkdufoenf;[k nOf;qJaomoltm; ar;onf&Sdaomf?2;14 xkdolu? tb,folonf oifhukd igwkdYtay:rSm tuJtrSL; w&m;olBuD;t&m cefYxm;oenf;/ tJ*kwKvlukdowfouJhokdY
ighukdowfvkdoavm[kjyefqkd\/ xkdtcg arma&Sonf rdrdjyKaomtrIxif&Sm;NyD[kodaMumufav\/2;15 xkdodwif;ukd zga&mbk&ifMum;aomtcg? arma&Sukdowfjcif;iSg &SmBuHav\/ arma&Sonf zga&mbk&ifxHrS xGufajy;?
rd'sefjynfokdYa&mufvQif? a&wGif;em;rSmxkdif em;aeav\/
2;16 xkdtcg rd'sef,Zfyka&m[dwf\orD; nDtpfrckepfa,mufwkdYonf? rdrdwkdYtb\okd;qdwfrsm;ukda&wkdufjcif;iSg vma&cyfNyD;vQif?
a&aomufcGufwkdYavmif;Mu\/2;17 okd;xdef;tcsKdUwkdYvnf; vm okd;qdwfrsm;ukdarmif;Mu\/ xkdtcg arma&Sonfx xkdrdef;rwkdYbufaevsuf? okd;qdwfrsm;ukd
a&wkdufav\/2;18 xkdrdef;rwkdYonf tba&GvxHokdYa&mufMuaomf? tbu tb,faMumifh ,aeY tvsiftjrefa&mufvm&Muoenf;[kar;av\/2;19 olwkdYuvnf;? tJ*kwKvl wa,mufonf tuREkfyfwkdYukd okd;xdef;wkdYvufrS u,fEIwf? a&vkdorQukd cyfojzifh? okd;qdwfrsm;ukd
a&wkdufygonf[k jyefajym\/2;20 tbuvnf;? xkdolonf tb,frSm&Sdoenf;/ tb,faMumifh olUukdypfxm;cJhoenf;/ tpmpm;apjcif;iSg olUukdac:acsMu[kqkdav\/2;21 arma&Sonf xkdolxHrSm ae aysmfarGUojzifh? orD;Zdayg&ukd arma&Stm; xdrf;jrm;ay;pm;av\/2;22 xkdrdef;rbGm;aomom;ukd a*&IHtrnfjzifh rSnfh\/ taMumif;rlum;? igonf wuRef;wEkdifiH {nfhonftm*EKjzpf&NyD[kqkdownf;/
2;23 umvtifwefMumNyD;rS? tJ*kwK&Sifbk&iftedpa&mufav\/ oa&vtrsKd;om;wkdYvnf; tapuRefcH&aomaMumifh nnf;wGm;
ikda<u;Mu\/ xkdokdYtapuRefcH ikda<u;aomtoHonf bk&m;ocifxHawmfokdY wufa&mufav\/2;24 olwkdY nnf;wGm;jrnfwrf;jcif;toHukd bk&m;ocifMum;awmfrlvQif? tmjA[H? Zmuf? ,mukyfESifh jyKcJhbl;aomy#dnmOfukd atmufarha
wmfrl\/2;25 bk&m;ocifonfvnf;? oa&vtrsKd;om;wkdYukdMunfhI olwkdYtrIukdqifjcifawmfrl\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1

arma&Sonf? rdrda,mur rd'sef,Zfyka&m[dwf a,oa&m\ okd;qdwfrsm;ukdxdef;pOf? awmaemufbufokdY aqmifoGm;? a[m&yf


trnf&Sdaombk&m;ocif\ awmifokdY a&mufav\/3;2
xkdtcg bk&m;ocif\aumif;uifwrefonf csKHxJuxGufaom rD;vQH xif&Sm;\/ arma&Sonf Munfhaomtcg? rD;avmif csKHruRrf;
bJ&Sdonfukd jrifvQif?3;3
tb,faMumifh csKHruRrf;bJ&Sdoenf;/ xl;qef;aomlygkHukd igoGm;MunfhIrnf[k qkd\/3;4
arma&SoGm; MunfhIaMumif;ukd xm0&bk&m;jrifawmfrlvQif? arma&S? arma&S[k csKHxJu ac:awmfrl\/ arma&Suvnf;? tuREkfyf&Sdyg\
[kavQmufav\/3;5 bk&m;ocifuvnf;? rcsOf;ESifh/ oif\ajceif;ukdcRwfavmh/ oifeif;aomt&yfum; oefY&Sif;aomajrjzpfonf[l4if;?3;6 igonfoifhtb\bk&m;? tmjA[H\bk&m;? Zmuf\bk&m;? ,mukyf\bk&m; jzpfonf[l4if; rdefYawmfrl\/ arma&Sonf bk&m;
ocifukdrMunfh0hH? rdrdrsufESmukdzkH;vsufae\/
3;7 xm0&bk&m;uvnf;? tJ*kwKjynf&Sdaomig\vlwkdYcH&aomnOf;qJjcif;ukd igaphaphjrifcJhNyD/ olwkdYukdapckdif;aom ocifwkdYaMumifh
olwkdYjrnfwrf;aomtoHudkvnf; igMum;cJh NyD/ olwkdYemMunf;jcif;a0'emukd igod\/3;8
olwkdYukd tJ*kwKjynf?tJ*kwKvlwkdYvufrSu,fEIwf? cgeedvl? [dwdvl? tmarm&dvl? az&Zdvl? [d0dvl? a,AkodvlwkdYae&m? EkdYESifhysm
;&nfpD;wwfaomjynfokdYykdYaqmifjcif;iSg igqif;vmNyD/3;9
,ckwGifvnf; oa&vtrsKd;om;wkdYidka<u;aomtoHonfighxHokdYwufa&muf? olwkdYukd tJ*kwKvlwkdYonf nOf;qJjcif;trIukdvnf;
igjrif&NyD/3;10 xkdaMumifh ,ckoGm;avmh/ oifonf ig\vloa&vtrsKd;om;wkdYukd tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifrnfhtaMumif;? oifhukd zga&mbk&ifxHokdY
igapvTwfrnf[krdefYawmfrl\/
3;11 arma&Suvnf;? tuREkfyfonf tb,fokdYaomoljzpf? zga&mbk&ifxHokdY0ifojzifh? oa&vtrsKd;om;wkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaq
mif&ygrnfenf;[k bk&m;ociftm; avQmuf vQif?3;12 bk&m;ocifu? tu,fpifppf igonf oifhbuf&Sdvdrfhrnf/ igonfoifhukd apvTwfjcif; vuPmoufao[lrlum;? oifonf
59

3;13

3;14
3;15

3;16

3;17
3;18

3;19
3;20
3;21
3;22

xkdvlwkdYudk tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifNyD;vQif? awmifay:rSm bk&m;ociftm; 0wfjyK&Muvdrfhrnf[krdefYawmf rl\/arma&Suvnf;? tuREkfyfonf oa&vtrsKd;om;wkdY&Sd&mokdYa&muf? oifwkdY bkd;ab;rsm;\bk&m;ocifonf ighukd oifwkdY&Sd&mokdY
apvTwfawmfrlNyD[k tuREkfyfqkdvQif? olwkdYu? xkdbk&m;ocif\emrawmfum; tb,fokdYenf;[k tuREkfyfudkjyefar;aomtcg?
tb,fokdYjyefajym&ygrnfenf;[k bk&m;ociftm; ar;avQmufav\/bk&m;ocifuvnf;? igjzpfonftwkdif; igjzpf\[l4if;? igjzpfonf[ktrnf&Sdaomolonf? ighukdoifwkdY&Sd&mokdYapvTwfawmfrlNyD[k
oa&vtrsKd;om;wkdYtm; jyefajymavmh[l4if;? arma&Stm; rdefYawmfrl\/
wzef bk&m;ocifu? oifwkdYbkd;ab;rsm;\ bk&m;ocif? tmjA[H\bk&m;? Zmuf\bk&m;? ,mukyf\bk&m;wnf;[laom
xm0&bk&m;onf? ighukd oifwkdY&Sd&mokdY apvTwfawmfrlNyD[k oa&vtrsKd;om;wkdYtm; ajym&rnf/ xkdtrnfonf tpOfightrnfjzpf\/
vlrsKd;tpOftqufrjywf ighbGJUemrjzpf\/oGm; oa&vtrsKd; toufBuD;olwkdYukd pka0;apNyD;vQif? oifwkdYbkd;ab;rsm;\bk&m;ocif? tmjA[H\bk&m;? Zmuf\
bk&m;?,mukyf\bk&m;wnf;[laom xm0&bk&m;onf ightm;xif&Sm;awmfrlvsuf? tu,fpifppf oifwkdYukdigtMunfh tIvm?
tJ*kwKjynf oifwkdYtm;jyKaomtrIukd igjrifNyD/tJ*kwKjynfcH&aom'kuxJu oifwkdYukd igEIwf? cgeedvl? [dwdvl? tmarm&dvl? az&Zdvl? [d0dvl? a,AkodvlwkdYae&m? EkdYESifhysm;
&nfpD;wwfaomjynfokdY ykdYaqmifrnf ig*wd&Sdonf[k rdefYawmfrlNyD[k olwkdYtm;ajymavmh/olwkdYonf oif\pum;ukd em;axmif? oifonf oa&vtrsKd;om; toufBuD;olrsm;ygvsuf? tJ*kwK&Sifbk&ifxHokdY 0ifojzifh?
a[NAJvlwkdY\ bk&m;ocif xm0&bk&m;onf tuREkfyfwkdYESifhawGUawmfrlNyD/ tuREkfyfwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; ,ZfylaZmfjcif;iSg
awmokdYokH;&ufc&D;oGm;&aomtcGifhudkay;awmfrlyg[k avQmuf&rnf/tJ*kwK&Sifbk&ifonf BuD;pGmaomwefckd;ukd rawGUrjrifvQif? oGm;&aomtcGifhukd oifwkdYtm; ray;aMumif;ukd igod\/igonfvnf; vufukdqefY? tJ*kwKjynfxJ igjyKvwHhaomig\thHbG,faom trI&SdorQwkdYESifh xkdjynfukd'Pfcwfrnf/ xkdaemuf
tJ*kwK&Sifbk&ifonf oifwkdYukd vTwfvdrfhrnf/xkdvlrsKd;onf tJ*kwKvlwkdYxHrsufESm&aomtcGifhukdigay;? oifwkdYonf xGufoGm;aomtcg vufcsnf;roGm;&Mu/taMumif;rlum;? rdef;rwkdif; rdrdtdrfeD;csif;? rdrdtdrfrSmwnf;aomol aiGwefqm? a&TwefqmESifh t0wfwefqmrsm;ukdawmif;?
oifwkdY om;orD;rsm;ukdwefqmqifapojzifh? tJ*kwKvlwkdY\Opmudk vk,lMuvdrfhrnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

arma&Suvnf;? xkdolwkdYonftuREkfyfukdr,kH? tuREkfyfpum;ukdem;raxmifbJae? xm0&bk&m;onf oifhtm; xif&Sm;awmfrrl[k


qkdMuygvdrhfrnf[k jyefavQmufav\/4;2 xm0&bk&m;uvnf;? oif\vuftb,ft&m&Sdoenf;[kar;awmfrlvQif? vSHwH&Sdyg\[kavQmuf\/4;3
ajray:rSmypfcsavmh[krdefYawmfrlonftwkdif; ypfcsojzifh? vSHwHonf a>rjzpf? arma&Sonf olUa&SUrSajy;av\/4;4
xm0&bk&m;uvnf;? oifhvufudkqefY olUtNrD;ukd ukdifbrf;avmh[krdefYawmfrlonftwkdif;? arma&Sonf vufukdqefY brf;rdojzifh?
ol\vufvSHwHjzpfjyefav\/4;5 okdYjyKvQif olwkdYbkd;ab;rsm;\bk&m;ocif? tmjA[H\bk&m;? Zmuf\bk&m;? ,mukyf\bk&m;wnf;[laomxm0&bk&m;onf
oifhtm; xif&Sm;awmfrlaMumif;ukd xkdolwkdYonf ,kHMuvdrfhrnf[k rdeYfawmfrl\/
4;6
wzef xm0&bk&m;u? oif\vufukd oif\&ifcGifokdYoGif;avmh[k rdefYawmfrlonftwkdif;? vufukd&ifcGifokdYoGif;xkwfjyefaomtcg?
vufonfrkdCf;yGifhtqif;uJhokdY Elav\/4;7 wzef oif\vufukd oifh&ifcGifokdYoGif;OD;avmh[krdefYawmfrlonftwkdif;? wzef vufukd&ifcGifokdYoGif; xkwfjyefaomtcg?
yuwdtom;jzpfjyefav\/4;8
xkdolwkdYonf oifhukdr,kH? yXredrdwfoufaoukdem;raxmifvQif? aemufjzpfaom edrdwfoufaoukd,kHMuvdrfhrnf/4;9 okdYr[kwf xkdedrdwfESpfyg;ukd r,kH? oif\pum;ukdem;raxmifvQif? oifonfjrpfa&tcsKdUukd,l ukef;ay:rSmoGef;avmh/ xkdokdY
jrpfxJu,laoma&onf ukef;ay:rSm taoG;jzpfvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
4;10 arma&Suvnf;? tkdbk&m;&Sif? tuREkfyfonfEIwfowdr&Sdyg/ txufuvnf;r&Sdyg/ ukd,fawmfuReftm; rdefYawmfrlaomtcgyifr&Sdyg/
EIwfav;aomol? pum;aES;aES;ajym wwfaomoljzpfyg\[k xm0&bk&m;tm;avQmufqkd\/4;11 xm0&bk&m;uvnf;? vl\EIwfukd tb,folzefqif;oenf;/ pum;taomol? em;yif;aomol? rsufpdjrifaomol? rjrifaomolwkdYukd
tb,folzefqif;oenf;/ igxm0&bk&m;zefqif;onfr[kwfavm/4;12 okdYjzpf ,ckoGm;avmh/ oif\EIwfig&Sd? oifonftb,fokdYajym&rnfukdoGefoifrnf[k rdefYawmfrl\/4;13 arma&Suvnf;? tkdbk&m;&Sif? tvkdawmf&Sdaomol\vufwGif ay;vkdufawmfrlyg[k avQmufaomf?4;14 xm0&bk&m;onf arma&Stm; trsufawmfxGuf? av0dvltmkefonf oif\ tpfukdjzpfonf r[kwfavm/ olonf aumif;rGefpGm
ajymwwfonfukd igod\/ olonfvnf; oifhukdc&D;OD;BudKjyKjcif;iSg,ckvm\/ awGUjrifaomtcg0rf;ajrmuf vdrfhrnf/4;15 oifonf olESifhpum;ajym? olajymp&mpum;ukday;&rnf/ oif\EIwf4if;? ol\EIwf4if; ig&Sd? oifwkdYonf tb,fokdYjyK&
rnfukdoGefoifrnf/-

60

4;16 olonfvnf; vlwkdYa&SUrSm oif\pum;jyefvkyf? oif\EIwfukd,fpm;jzpfvdrfhrnf/ oifonfvnf; ol\bk&m;ocifukd,fpm;jzpfvdrfhrnf/4;17 oifonf edrdwfoufaowkdYukdjyvwhHaom vSHwHukdvnf;? oif\vufukdif&rnf[k rdefYawmfrl\/
4;18 arma&Sonfvnf; a,mur a,oa&mxHodkYjyefoGm;? tJ*kwKjynf&Sdaom uREkfyftrsKd;om;csif;wkdYonf touf&Sifao;oavm[k
MunfhIjcif;iSg? olwkdY&Sd&mokdY uREkfyfoGm;& aomtcGifhukday;ygavmh[kqkdaomf? a,oa&mu? Nidrf0yfpGmoGm; avmh[kjyefqkdav\/4;19 xm0&bk&m;uvnf;? tJ*kwKjynfokdY jyefoGm;avmh/ oif\toufukd&Smaomol taygif;wkdYonf aoMuNyD[k rd'sefjynfarma&Stm;
rdefYawmfrl\/4;20 xkdtcg? arma&Sonf r,m;ESifhom;ESpfa,mufwkdYukd,l jrnf;udkpD;apojzifh? bk&m;ocif\vSHwHawmfukdvufpGJvsuf? tJ*kwKjynfokdY
jyefav\/4;21 xm0&bk&m;uvnf;? oifonftJ*kwKjynfokdYoGm; a&mufvQif? oifigtyfaomthHbG,faomtrItvkH;pkHwkdYudk zga&mbk&if
a&SUrSmjyavmh/ xkdokdYjyaomfvnf; ol\ESvkH;ukdigckdifrm ap? olonf oa&vvlwkdYukdrvTwfbJ aevdrfhrnf/4;22 zga&mbk&ifukdvnf; xm0&bk&m;u oa&vonf ighom;jzpf\/ ighom;OD;jzpf\/4;23 ighom;onf ightm; 0wfjyKaomtcGifh&Sdapjcif;iSg vTwfavmh/ rvTwfbl;[kjiif;vQif? oif\om;? oif\om;OD;ukdyif iguGyfrsufrnf
[krdefYawmfrlaMumif;ukdqifhqkdavmh[k arma&Stm; rSmxm;awmfrl\/
4;24 c&D;oGm;pOfwGif? pm;cef;p&yf xm0&bk&m;onf arma&SukdawGU uGyfrsufjcif;iSg &SmBuHawmfrl\/4;25 xkdtcg? Zdayg&onf xm;ukd,l om;\ta&zsm;ukdvSD;jzwfNyD;rS? vif\ajc&if;jyyf0yfvsuf? tu,fpifppf oifonftuREkfyfta
oG;ESifh,SOfaomvifjzpfonf[kqkd\/4;26 xkdtcg arma&SukdvTwfawmfrl\/ r,m;uvnf;? ta&zsm;vSD;r*FvmaMumifh? oifonf tuREkfyftaoG;ESifh,SOfaomvifjzpf\[kqkd
ownf;/
4;27 xm0&bk&m;uvnf;? arma&Sukd c&D;OD;BudKjyKjcif;iSg awmokdYoGm;avmh[k tmkkeftm; rdefYawmfrlonftwkdif;? tmkefonfoGm;vQif?
bk&m;ocif\awmifay: arma&Sudk awGUerf;jcif;ukdjyK\/4;28 arma&Sonfvnf;? rdrdukdapvTwfawmfrlaom xm0&bk&m;\pum;awmftvkH;pkHwkdYukd4if;? rSmxm;awmfrlorQaom edrdwfoufao
wkdYudk4if;? tmkeftm; Mum;ajymav\/
4;29 xkdolnDaemifESpfyg;wkdYonf oGm; oa&vtrsKd;om;toufBuD;olwkdYukd pka0;apNyD;vQif?4;30 tmkefonf arma&Stm; xm0&bk&m;rdefYawmfrlaompum;awmftvkH;pkHwkdYukd jyefajym? vlwkdYa&SUrSm edrdwfoufaowkdYukd jyav\/4;31 xkdvlrsm;wkdYonf,kHMu\/ xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;om;wkdYukd tMunfhtI<uawmfrlonfukd4if;? olwkdYcH&aomqif;&Jjcif;ukd
rSwfawmfrlonfukd4if; Mum;aomtcg? OD;Twfcs ukd;uG,fMu\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1

xkdaemufrS? arma&SESifhtmkefonf zga&mbk&ifxHokdY0if? oa&vtrsKd;\bk&m;ocif xm0&bk&m;u? ig\vlwkdYonf awm


ightbkdYyGJcHapjcif;iSg vTwf&rnf[k rdefYawmfrl aMumif;ukdavQmuf\/5;2 zga&mrif;uvnf;? xm0&bk&m;\pum;ukdem;axmif? oa&vtrsKd;om;wkdYukd igvTwfapjcif;iSg xkdbk&m;um; tb,folenf;/
xm0&bk&m;ukd igrod? oa&vtrsKd;om;wkdYukd igrvTwf[kqkdav\/5;3 olwkdYuvnf;? a[NAJvlwkdY\ bk&m;ocifonf uRefawmfwkdYESifh awGUawmfrlNyD/ awmokdY okH;&ufc&D;oGm;? uRefawmfwkdYbk&m;ocif
xm0&bk&m;tm; ,ZfylaZmf&aomtcGifhukd ay;awmfrlyg/ okdYr[kwf umvemab;? xm;ab;wpkHwckjzifh uRefawmfwkdYukd 'Pfcwfa
wmfrlvdrfhrnf[kavQmufqkd\/5;4 tJ*kwK&Sifbk&ifuvnf;? arma&SESifhtmkef? oifwkdYonf vlrsm;wkdYukdtb,faMumifh tvkyfjywfapoenf;/ trIawmfukdoGm;
aqmif&GufMu[k rdefYawmfrl\/5;5
wzefvnf; jynfawmf xkdvlwkdYonf ,ckrsm;Mu\/ trIrxrf;apjcif;iSg oifwkdYonf tcGifhay;Muonfwum;[k zga&mbk&ifqkd?5;6 xkdaeYjcif;wGif ttkyftcsKyf? tMuyftaqmfwkdYukdac:NyD;vQif?5;7 tkwfvkyfp&mbkdY aumufkd;ukd vlwkdYtm; t&ifay;ouJhokdYray;ESifh/ olwkdYonf aumufkd;ukd ukd,fbkdY&Sm,lMuap/5;8 tkwfukdum;? ta&twGuftm;jzifh t&ifuJhokdY vkyfap&rnf? tvQif;ravsmhapESifh/ olwkdYonf ysif;&dMu\/ xkdaMumifh oGm;
igwkdYbk&m;ociftm; ,ZfylaZmfMupkdY[ka<u;aMumf wwfMu\/5;9 okdYjzpf pnf;Muyfvsuf vkyfapMu/ yifyef;apMu/ vlrkdufpum;udkem;raxmifapESifh[k rdefYawmfrl\/5;10 ttkyftcsKyf tMuyftaqmfwkdYonf xGuf? zga&mbk&ifu aumufkd;ukd igray;/5;11 aumufkd;ukdawGUEkdif&mt&yf&SmMu/ okdYaomfvnf; vkyf&aomtvkyf tvQif;ravsmh&[k trdefYawmf&Sdonf[k vlwkdYtm;
jyefMum;Mu\/5;12 okdYjzpf vlwkdYonfaumufkd;twGuftrIdufukd&Sm,ljcif;iSg tJ*kwKjynfwa&SmufvkH;wGif t&yf&yfuGJjym;Mu\/5;13 tkyfcsKyfaomolwkdYuvnf;? aumufkd;ukd&onfumvaeYwkdif;vkyf&onftwkdif;? NyD;atmifvkyfMu[kolwkdYukdEId;aqmfMu\/5;14 zga&mrif;\ttkyftcsKyfwkdYonf cefYxm;aomoa&vtrsKd; tMuyftaqmfwkdYukd oifwkdY onf t&ifuvkyfonftwkdif;? ,aeYESifh
raeY tkwfvkyf&aomtrIukd tb,faMumifh rNyD;pD;ap Muoenf;[k ppf kdufMu\/-

61

5;15 xkdtcg? oa&vtrsKd; tMuyftaqmfwkdYonf? zga&mrif;xHokdY oGm;? ukd,fawmfonf ukd,fawmfuRefwkdYukd tb,faMumifh


okdYpD&ifawmfrloenf;/5;16 ukd,fawmfuRefwkdYtm;? aumufkd;ukdray;? tkyfcsKyfaomolwkdYuvnf;? tkwfukd vkyfMu[kqkdojzifh? uRefawmfwkdYonf tkdufcH&Muyg\/
ukd,fawmfvlwkdYom tjypf&Sdygonf[k atmf[pfMu\/5;17 zga&mbk&ifuvnf;? oifwkdYonf ysif;&donf?ysif;&donf/ xkdYaMumifh igwkdYonf oGm; xm0&bk&m;tm; ,ZfylaZmfMupkdY[k
oifwkdYqkdwwfMu\/5;18 okdYaomaMumifh ,ckoGm;vkyfMu/ aumufkd;ukdray;&/ okdYaomfvnf; tkwfukd ay;NrJ ay;&rnf[k rdefYawmfrl\/
5;19 xkdokdY aeYwkdif;vkyf&aomtkwfta&twGuftvQif;ravsmh&[k trdefYawmf &Sdonfjzpf? oa&vtrsKd; tMuyftaqmfwkdYonf
rdrdwkdY trIBuD; a&mufaMumif;ukd odjrifMu\/5;20 zga&mrif;xHrS xGufoGm;MupOf? vrf;apmifhvsufaeaom arma&SESifhtmkefukd awGUvQif?5;21 xm0&bk&m;onf oifwkdYudkMunfhI pD&ifawmfrlygapaom/ taMumif;rlum;? zga&mrif;ESifh trIawmfxrf;taygif;wkdYonf
igwkdYukd&GH&Smapjcif;iSg4if;? igwkdYukd owf&aomtcGifh&Sdapjcif;iSg4if;? oifwkdYonf jyKMuNyDwum;[kqkdMu\/5;22 arma&Sonfvnf;? xm0&bk&m;xHawmfokdYoGm;? tkdbk&m;&Sif? ukd,fawmfonf vlrsKd;udk tb,faMumifh nOf;qJawmfrloenf;/
tuREkfyfukd tb,faMumifhapvTwfawmfrloenf;/5;23 tuREkfyfonfukd,fawmftcGifhESifhajymjcif;iSg? zga&mrif;xHokdY0ifonfhaeYrSp? olonf vlrsKd;ukdnOf;qJygNyD/ ukd,fawmfonf
ukd,fawmf\vlwkdYukd tvQif;u,fvTwfawmfrrlyg[k avQmuf\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1

xm0&bk&m;uvnf;? igonf zga&mrif; tb,fokdYjyKrnfukd oifonf ,ckodvdrfhrnf/olonfBuD;pGmaomwefckd;udkawGUjrif? ig\


vlwkdYukdvTwf&vdrfhrnf/ BuD;pGmaom wefckd;ukd awGUjrif olwkdYukd rdrdjynfrSESif&vdrfhrnf[karma&Stm; rdefYawmfrl\/
6;2 wzef bk&m;ocifonf arma&SAsm'dwfxm;awmfrlonfum;? igonfxm0&bk&m;jzpf\/6;3 igonf tmjA[H? Zmuf? ,mukyfwkdYtm;? teEwefckd;&Sif? bk&m;ocifemrESifh xif&Sm;aomfvnf;? xm0&bk&m;emrtm;jzifh
olwkdYonf ighukdrodMu/6;4 olwkdYonf t&yf&yfvnf? {nfhonfae&mjynf? cgemefjynfukd olwkdYtm;ay;jcif;iSg? olwkdYESifhigjyKaomy#dnmOfukd igwnfapNyD/6;5 tJ*kwKvlwkdYonf tapuRefcHapaom oa&vtrsKd;om;wkdY\ nnf;wGm;jrnfwrf;jcif;toHukd igMum;&NyD/ ighy#dnmOfukdvnf;
igatmufarh\/6;6 xkdaMumifh oa&trsKd;om;wkdYtm; ajym&aompum;[lrlum;? igonf xm0&bk&m;jzpf\/ igonfvnf; oifwkdYukdtJ*kwKvlwkdYv
ufrSvTwf? olwkdY\nOf;qJjcif;xJuEIwf,lrnf/ vufqefYjcif;? BuD;pGmaom'Pfcwfjcif;tm;jzifh oifwkdYukd iga&G;rnf/6;7 ig\vlrsKd;jzpfapjcif;iSg? oifwkdYukd igodrf;,lrnf/ igonfvnf; oifwkdY\bk&m;ocifjzpfrnf/ igonf oifwkdYukd tJ*kwK
vlwkdYvufrSvTwfaom oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m; jzpfaMumif;ukd oifwkdYodMuvdrfhrnf/6;8
igonfvnf;? tmjA[H? Zmuf? ,mukyfwkdYtm;ay;rnf[k usdefqkdaomjynfokdY igykdYaqmif? tarGcHp&mbkdY ay;rnf/ igonfxm0&
bk&m;jzpf\[krdefYawmfrl\/6;9 xkdokdY arma&Sonf oa&v trsKd;om;wkdYtm; qifhqkdaomfvnf;? olwkdYonf tvGefpdwfyifyef; Murf;wrf;pGmnOf;qJjcif;ukd
cH&aomaMumifh? arma&Spum;udk em;raxmifbJ aeMu\/
6;10 xm0&bk&m;uvnf;? tJ*kwK&Sifbk&if zga&mrif;xHokdY 0if?6;11 olonf oa&vtrsKd;om;wkdYukd rdrdjynfrSvTwf&rnftaMumif; ajymavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/6;12 arma&Suvnf;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf tuREkfyfajymaompum;udk em;raxmifbJaeonf jzpf? ta&zsm;vSD;jcif;ukd
rcHaomEIwfESifh ajymwwfaom tuREkfyf\pum;ukd zga&mrif;onf tb,fokdYem;axmifygrnfenf;[k xm0&bk&m;a&SUrSm avQmuf
qkd\/6;13 okdY&mwGif arma&SESifhtmkefonf oa&vtrsKd;om;wkdYukd tJ*kwKjynfrS EIwfaqmif&rnftaMumif;? xm0&bk&m;onf olwdkYukdac:
oa&vtrsKd;om;wkdYxHokdY4if;? tJ*kwK&Sifbk&ifzga&mrif;xHokdY4if; apckdif;rSmxm;awmfrl\/
6;14 oa&vtaqGtrsKd;olBuD;wkdY\trnf[lrlum;? oa&vom;OD;kAif\ om;um;? [mEkwf? zgvk? a[ZkH? umrdwnf;/ olwkdY
onf kAiftrsKd;tET,fjzpf\/6;15 &Sdarmif\om;um;?,arGv? ,mrdef? Mo['f? ,mcdef? aZm[m? cgemeftrsKd;orD; rdef;r\om; a&Smvwnf;/ olwkdYonf
&SdarmiftrsKd;tET,fjzpf\/6;16 av0dom;taqGtrsKd;tvkduf[lrlum;? a*&IH? aum[wf? ar&m&dwnf;/ av0dtoufonf tESpfw&mokH;q,fckepfESpf&Sdownf;/6;17 a*&IHom;taqGtrsKd;tvkduf[lrlum;? vdAedESifh&Sdrdwnf;/6;18 aum[wfom;um;? tmr&H? Z[m? a[jAKef? MoaZvwnf;/ aum[wf toufonf tESpfw&mokH;q,fokH;ESpf&Sdownf;/6;19 ar&m&dom;um;? r[mvdESifhrk&Sdwnf;/ olwkdYonf av0dtaqGtrsKd; toD;toD;jzpfownf;/6;20 tmr&Honf rdrdt&D;a,macAufESifhpkHbuf? olonf tmkefESifh arma&Sukd4if;? olwkdYtpfrrd&dtHukd4if; bGm;av\/ tmr&Htoufonf
tESpfw&mokH;q,fckepf ESpf&Sdownf;/62

6;21
6;22
6;23
6;24
6;25

Z[mom;um;? aum&? aezuf? Zdc&dwnf;/MoaZvom;um;? rda&Sv? {vZmzef? odo&dwnf;/tmkefonf trde'yforD;? emIefESr {vd&SbESifhpkHbuf? olonf em'yf? tbd[k? {vZm? ormwkdYukd bGm;av\/aum& om;um;? td&? {vume? tAsmoyfwnf;/ olwkdYonf aum& taqGtrsKd;jzpfownf;/tmkefom; {vZmonf ykawsvorD;wa,mufESifhpkHbuf? olonf zde[wfukd bGm;av\/ olwkdYonf av0dtrsKd;? toD;
toD;wkdY\taqGtrsKd;olBuD; jzpfMuownf;/6;26 xm0&bk&m;u oa&vtrsKd;om; AkdvfygwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifavmh[k rdefYawmfrlaompum;ukdcHaomol?6;27 oa&vtrsKd;om;wkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifjcif;iSg? tJ*kwK&Sifbk&ifzga&mrif;xHavQmuf&aom olwkdYonf? xkdtmkefESifh
arma&Sjzpfownf;/
6;28 tJ*kwKjynfrSm xm0&bk&m;onf? arma&Stm; Asm'dwfxm;awmfrlaom aeY&ufvnf;?6;29 igonf xm0&bk&m;jzpf\/ igrSmvkduforQwkdYukd? tJ*kwK&Sifbk&ifzga&mrif;tm; jyefajym&rnf[k arma&Stm; xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/6;30 arma&Suvnf;? tuREkfyfonf ta&zsm;vSD;jcif;udkrcHaomEIwf&Sdonfjzpf? zga&mbk&ifonf tuREkfyfpum;ukd tb,fokdYem;axmif
ygvdrhfrnfenf;[k xm0&bk&m;a&SUrSmavQmufqkd\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5
7;6
7;7
7;8
7;9
7;10
7;11
7;12
7;13
7;14
7;15
7;16
7;17
7;18
7;19

7;20
7;21

xm0&bk&m;uvnf;? okdYjzpf oifhukdzga&mbk&if\bk&m;t&migcefYxm;\/ oif\tpfukdtmkkefonf? oif\ya&mzufjzpf&vdrfhrnf/igrdefYawmfrlorQwkdYukd oifonfjyefajym&rnf/ zga&mbk&ifonf oa&vtrsKd;om;wkdYukd rdrdjynfrS vTwfvkduf&rnftaMumif;ukd?
oif\tpfukdtmkefonf olUxHavQmuf&rnf/igonfvnf; zga&mrif;\ESvkH;ukdckdifrmap? tJ*kwKjynf ig\edrdwfvuPm tHhbG,faomtrIwkdYukd rsm;jym;aprnf/okdYaomfvnf; zga&mrif;onf oifwkdYpum;ukdem;raxmifbJaevdrfhrnf/ igonfvnf; ighvufukd tJ*kwKjynftay:rSm wif
BuD;pGmaom'Pfcwfjcif;tm;jzifh ig\Akdvfygrsm;? ig\vl oa&vtrsKd;om;wkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifrnf/xkdokdY tJ*kwKjynftay:rSm ighvufukdqefY? oa&vtrsKd;om;wkdYukd olwkdYtxJrS EIwfaqmifaomtcg? igonf xm0&bk&m;
jzpfaMumif;ukd tJ*kwKvlwkdYonf odMuvdrfhrnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/arma&SESifhtmkefwkdYonf xm0&bk&m;rdefYawmfrlorQtwkdif; jyKMu\/zga&mbk&ifxHavQmufMuaomtcg? arma&S\toufonf tESpf&Spfq,f&Sd\/ tmkef\toufonf tESpf&Spfq,fokH;ESpf&Sd\/
wzef xm0&bk&m;onf arma&SESifh tmkefwkdYtm; rdefYawmfrlonfum;?zga&mbk&ifu? oifwkdYtwGuf xl;qef;aomwefckd;ukdjyavmh[kqkdvQif? oif\vSHwHukd,l a&SUawmfcsavmh[k tmkeftm;ajymavmh/
vSHwHonfvnf; a>rjzpfvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/arma&SESifhtmkefonfzga&mbk&ifxHokdY0if xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif; jyKojzifh? tmkefonf zga&mbk&ifa&SU? ol\uRefrsm;
a&SUrSm vSHwHukdcsa>rjzpfav\/xkdtcg zga&mbk&ifonf ynm&Sdrsm;?jyKpm;wwfaomolrsm;wkdYukdac:? tJ*kwKtrsKd;0dZmq&mwkdYonf? 0dZmtwwftm;jzifh xkdtwl
jyK?rdrdwkdYukdifaomvSHwHrsm;ukdcs a>rjzpfMuav\/ okdYaomfvnf; tmkef\vSHwHonf olwkdY\vSHwHrsm;ukd rsKdav\/xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif;? zga&mbk&ifonf ESvkH;ckdifrmolwkdY\pum;ukd em;raxmifbJae\/
xm0&bk&m;uvnf;? zga&mbk&ifonf ESvkH;ckdifrm oa&vvlwkdYukd rvTwfbJ ae\/eHeuftcsdef zga&mbk&ifxHokdY oGm;avmh/ olonf a&qdyfokdY oGm;vdrfhrnf/ olra&mufrSD oifonf jrpfurf;em;rSm &yfaeavmh/
a>rjzpfaom vSHwHukdvnf; vufwGifukdifavmh/a[NAJtrsKd;om;wkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;u? ighvlwkdYonf awm ightm; 0wfjyKrnftaMumif;? olwkdYukdvTwfavmh[k trdefYawmf
ygaom uREkfyfukd ukd,fawmfxHokdY apvTwfawmfrlNyD/ ukd,fawmfonf ,ckwkdifatmif em;raxmifbJaeygonfwum;/xm0&bk&m;u? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd oifonftb,fokdYod&rnfenf;[lrlum;? igukdifaomvSHwHESifhjrpfa&ukd kduf
xkda&onf taoG;jzpfvdrfhrnf/jrpf&Sdaomig;wkdYonfaoMuvdrfhrnf/ jrpfa&vnf;eHvdrfhrnf? tJ*kwKvlwkdYonfvnf; jrpfa&udk&GHMuvdrfhrnftaMumif;ukdjyefajymav
mh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/
wzef xm0&bk&m;onf arma&SukdrdefYawmfrljyefonfum;? tmkeftm; oif\vSHwHukd,l tJ*kwKjynf&Sdaom acsmif;a&? jrpfa&?
tkdiftif;a&? uefa&? wGif;a&&SdorQ tay:rSm vufukdqefYavmh/ xkda&&SdorQwkdYonf taoG;jzpfvdrfhrnf/ tJ*kwKjynf wa&SmufvkH;?
opfcGuf? ausmuftkd;rQr<uif; taoG;&SdvdrfhrnftaMumif;ukd ajymavmh[k rdefYawmfrl\/arma&SESifhtmkefonf xm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwkdif; jyK? tmkefonf zga&mbk&ifa&SU? ol\uRefrsm;a&SUrSm vSHwHukdcsD
jrpfa&ukdkdufojzifh? jrpfa&&SdorQonf taoG;jzpfav\/jrpf&Sdaom ig;wkdYonfvnf;aoMu? jrpfa& eHaomaMumifh? tJ*kwKvlwkdYonf jrpfa&ukd raomufEkdifMu/ tJ*kwKjynf wa&SmufvkH;
taoG;ESYHjym;vsuf &Sdav\/-

63

7;22 tJ*kwKtrsKd;om; 0dZmq&mwkdYvnf; 0dZmtwwftm;jzifh xkdtwljyKMu\/ xm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwkdif;? zga&mbk&ifonf


ESvkH;ckdifrm olwkdY\pum;ukd em;raxmifbJae\/7;23 eef;awmfokdY vSnfhvnfjyefoGm; xkdtrIukd ESvkH;roGif;bJ aeav\/7;24 xkdtcg tJ*kwKvlwkdYonf jrpfa&ukdraomufEkdifMuaomaMumifh? aomufa&ukd&jcif;iSg jrpfem;rSm wGif;wl;Mu\/7;25 xm0&bk&m;onf jrpfukd'Pfcwf ckepf&ufukd vGefapawmfrl\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7
8;8
8;9
8;10
8;11
8;12
8;13
8;14
8;15
8;16
8;17
8;18
8;19
8;20
8;21
8;22
8;23
8;24
8;25

xm0&bk&m;uvnf;? oifonf zga&mbk&ifxHokdY0if ig\vlwkdYonf ightm;0wfjyKrnftaMumif;? olwkdYukd vTwfavmh/rvTwfbl;[k jiif;vQif? oif\jynfwa&SmufvkH;ukd bm;wkdYjzifh 'PfcwfOD;rnf/jrpfonfvnf; rsm;pGmaombm;wkdYukd bGm;? olwkdYonf oif\tdrf4if;? tdyfcef;4if;? tdyf&may:4if;? oif\uRefwkdYtdrf4if;?
oif\vlwkdYtay:4if;? oif\rD;zkd4if;? rkefYe,faomcGuf4if; wufMuvdrfhrnf/oifrSp oif\vl? oif\uRef &SdorQwkdYtay: wufMuvdrfhrnf[k xm0&bk&m; rdefYawmfrlonftaMumif;ukd Mum;ajymavmh[k
arma&Stm; rdefYawmfrl\/
wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlhjyefonfum;? tmkefonf acsmif;a&? jrpfa&? tkdiftif;a&wkdYtay:vSHwHukd
ukdifvsuf? vufukdqefY tJ*kwKjynftay:okdY bm;rsm;ukdwufapjcif;iSg ajymavmh[k rdefYawmfrl\/tmkefonf tJ*kwKjynf&Sdaoma&tay:rSm vufukdqefYojzifh? bm;wkdYonf wuf tJ*kwKjynfwa&SmufvkH;ukdzkH;vTrf;Mu\/0dZmq&mwkdYonfvnf; 0dZmtwwftm;jzifh xkdtwljyK bm;wkdYudk tJ*kwKjynftay:okdY aqmifMu\/
xkdtcg zga&mrif;onf? arma&SESifh tmkefukdac:? xm0&bk&m;onf bm;wkdYukd igESifhighvlwkdYxHrS y,f&Sm;awmfrlrnftaMumif;
awmif;yefavmh/ oa&vvlwkdYonf xm0&bk&m;tm; ,ZfylaZmf&aomtcGifhukd igay;rnf[k qkd\/arma&Suvnf;? ukd,fawmfESifhukd,fawmftdrfrsm;rS bm;wkdYukd y,f&Sif;zsufqD;? jrpfom aeapjcif;iSg? ukd,fawmfESifh ukd,fawmf
uRefrsm;? vlrsm;tbkdY tuREkfyfawmif;yef& aomtcsdefukd csdef;csufawmfrlyg[kavQmufaomf?eufjzefaeYawmif;yefavmh[krdefYawmfrlonfjzpf? arma&Su? tuREkfyfwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;ESifhwlaom bk&m;r&SdaMumif;ukd
ukd,fawmfodapjcif;iSg trdefYawmftwkdif;jzpf?bm;wkdYonf ukd,fawmfESifh ukd,fawmftdrfrsm;? uRefrsm;? vlrsm;xHrS xGufoGm; jrpfomaeMuvdrfhrnf[k arma&SavQmufNyD;vQif?tmkefESifhtwl txHawmfrS xGufoGm;? zga&mbk&iftay:okdY xm0&bk&m; aqmifawmfrlaom bm;wkdYtaMumif;aMumifh? arma&Sonf
qkawmif;yXemjyKav\/xm0&bk&m;onf arma&S awmif;avQmufaom pum;twkdif; jyKawmfrlojzifh? bm;wkdYonf tdrfrsm;? &Gmrsm;? v,fjyifrsm;wkdYwGif
aoMu\/taoaumifwkdYukdpkykHxm;ojzifh wjynfvkH;eHav\/zga&mrif;vnf;? oufom&aMumif;ukd odjrifaomtcg? xm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwkdif;? ESvkH;ckdifrm olwkdYpum;ukd
em;raxmifbJaejyefav\/
wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;? tJ*kwKjynf wa&SmufvkH;&SdaomajrrIefYonf jcifaumifjzpfapjcif;iSg?
tmkefonf vSHwHukdukdifvsuf vufukd qefY? ajrrIefYukdkdufapjcif;iSgajymavmh[k rdefYawmfrlonf twkdif;?tmkefonf vSHwHukdukdifvsuf vufukdqefY ajrrIefYukddkufav\/ ajrrIefYonfvnf; vl4if;? wd&pmef4if; jcifaumifjzpfav\/
tJ*kwKjynfwa&SmufvkH; ajrrIefY&SdorQonf jcifaumifjzpfav\/0dZmq&mwkdYvnf;? jcifaumifwkdYukdjzpfapjcif;iSg 0dZmtwwftm;jzifh xkdtwljyK rwwfEkdifMu/ okdYjzpf vlwkdYESifhwd&pmefwkdY
jcifaumifwkdYonf &SdMu\/xkdtcg 0dZmq&mwkdYu? trIonf bk&m;ocif\wefckd;aMumifhjzpfonf[k zga&mbk&iftm; avQmufMum;Mu\/ okdYaomfvnf;
xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif;? zga&mbk&ifonf ESvkH;ckdifrm olwkdYpum;ukd em;raxmifbJaejyefav\/
xm0&bk&m;uvnf;? oifonf eHeufapmapmxavmh/ a&qdyfokdYxGufoGm;aom zga&mbk&if a&SUrSm &yf xm0&bk&m;u? ig\
vlwkdYonf ightm;0wfjyKrnf taMumif;? olwkdYukd vTwfavmh/rvTwfbJaevQif oifESifhoif\uRefrsm;? vlrsm;? tdrfrsm;xJokdY ,if&JwkdYukd igapvTwfojzifh tJ*kwKvlwkdYaeaomtdrf? &yfaomajronf
,if&JESifhtjynfh&Sd&vdrfhrnf/igonf ajrBuD;tv,f xm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd oifodapjcif;iSg ig\vlwkdYae&m a*g&Sifjynfukd xkdaeYigjcm;em;ap? xkdjynf
,if&Jr&Sd&/xkdokdY ig\vlwkdYESifhoif\vlwkdYukd igjcm;em;aprnf/ eufjzefaeY xkdedrdwfxif&Sm;vdrfhrnf[k rdefYawmfrlaMumif;ukd ajymavmh[k
arma&Stm; rdefYawmfrl\/xkdokdY xm0&bk&m;jyKawmfrlojzifh? tvGefMurf;wrf;aom,if&JwkdYonf? zga&mbk&if\tdrftp&Sdaom ol\uRefwkdYtdrf? tJ*kwKjynf
wa&SmufvkH;a&mufvm? xkd,if&JwkdYaMumifh tJ*kwKjynfysufav\/
xkdtcg? zga&mbk&ifonf arma&SESifhtmkefudkac:NyD;vQif? oifwkdYonf jynf oifwkdY\bk&m;ociftm; ,ZfylaZmfoGm;Muavmh[k
rdefYawmfrlaomf?64

8;26

arma&SuxkdokdYrjyKoifh/ jyKvQif tJ*kwKvlwkdY\&GH&SmbG,faomt&mukd tuREkfyfwkdY bk&m;ocifxm0&bk&m;tm;,ZfylaZmf&ygrnf/ tJ


*kwKvlwkdY\&GH&SmbG,faomt&mudk olwkdYrsuf arSmuf,ZfylaZmfvQif? olwkdYonf tuREkfyfwkdYukd cJESifhypfMuygvdrfhrnfr[kwfavm/8;27 okdYjzpf awmokH;&ufc&D;oGm; tuREkfyfwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif; ,ZfylaZmfMuygrnf[kavQmufqkd\/8;28 zga&mbk&ifuvnf;? oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;tm;? awm ,ZfylaZmfrnftaMumif;? oGm;&aomtcGifhukd igay;rnf/
okdY&mwGif a0;a0;roGm;&Mu/ ightbkdYawmif;yefavmh[k rdefYawmfrl\/8;29 arma&Suvnf;? tuREkfyfonf ukd,fawmfxHrSxGufoGm; ,if&JwkdYonf zga&mbk&ifESifh ol\uRefrsm;? vlrsm;xHrS? eufjzef
aeYoGm;rnftaMumif; xm0&bk&m;ukd awmif;yefygrnf/ okdY&mwGif oa&vvlwkdYonf xm0&bk&m;tm; ,ZfrylaZmf&rnftaMumif;?
aemufwzef qD;wm; vSnfhpm;awmfrrlygESifh[k avQmufNyD;vQif?8;30 zga&mbk&ifxHrS xGufoGm; xm0&bk&m;ukd awmif;yefav\/8;31 xm0&bk&m;onfvnf;? arma&Spum;ukdem;axmif ,if&JwkdYukdzga&mbk&ifESifh ol\uRefrsm;? vlrsm;xHrSm waumifrQ rusefapjcif;iSg
y,f&Sm;awmfrl\/8;32 xkdtcgvnf;? zga&mbk&ifonf ESvkH;ckdifrmjyef? oa&vvlwkdYukd rvTwfbJaeav\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3

xm0&bk&m;uvnf;? oifonf zga&mbk&ifxHokdY0if ig\vlwkdYonf ightm; 0wfjyKrnftaMumif;? olwkdYukdvTwfavmh/rvTwfbl;[kjiif; qD;wm;ao;vQif?xm0&bk&m;\vufawmfonf v,fjyif&Sdaom wd&pmef? jrif;? jrnf;? ukvm;tkyf? okd;? EGm;wkdYtay: a&muf tvGefjyif;pGmao
ma&m*gpGJvdrfhrnf/9;4 xm0&bk&m;onf? oa&vvlwkdY\wd&pmefESifh tJ*kwKvlwkdY\wd&pmefukd jcm;em;apojzifh? oa&vtrsKd;om;ykdifaom wd&pmef
waumifrQrao&/9;5 eufjzefaeY? tJ*kwKjynf xkdtrIukd xm0&bk&m;jyKawmfrlrnf[k rSefaomtcsdefudk csdef;csufawmfrlNyD[k a[NAJvlwkdY\bk&m;ocif
xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftaMumif;ukdajym avmh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/9;6 eufjzefaeY xkdtrIukdjyKawmfrlojzifh? tJ*kwKvlwkdY\wd&pmeftrsKd;rsKd;aoMu\/ oa&vvlwkdY\wd&pmefwaumifrQrao/9;7 zga&mbk&ifonf vlukdapvTwf? oa&vtrsKd;om;wkdY\wd&pmef waumifrQ raoaMumif;ukd od&\/ okdYaomfvnf; ESvkH;
ckdifrmjyef? oa&vvlwkdYukd rvTwfbJ aeav\/
9;8 xm0&bk&m;uvnf;? rD;zkdxJujymukd vufESifh,l arma&Sonf zga&mbk&ifa&SU rkdCf;aumif;uifokdY ypfvTifhap/
9;9 xkdjymonf tJ*kwKjynfwa&SmufvkH; ESYHjym;aomtrIefYjzpf? jynfwa&SmufvkH;wGif vlESifhwd&pmefwkdY tcJtusdwfjynfhaomtemqkd;
jzpfvdrfhrnf[k arma&SESifhtmkefwkdYtm; rdefYawmfrlonftwkdif;?9;10 olwkdYonf rD;zkdxJujymudk,l? zga&mbk&ifa&SUrSm &yfvsuf? arma&Sonf rkdCf;aumif;uifokdYypfvTifhojzifh? xkdjymonfvlESifhwd&pmef
wkdYtcJtusdwfjynfhaom temqkd;jzpfav\/9;11 0dZmq&mwkdYonf temqkd;aMumifh? arma&Sa&SUr&yfraeEkdif/ xkdtemqkd;onf 0dZmq&mwkdY4if;? tJ*kwKvltaygif;wkdY4if;
pGJownf;/9;12 xm0&bk&m;onf zga&mbk&if\ESvkH;ukd ckdifrmapawmfrlonfjzpf? arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;? olwkdYpum;ukd
em;raxmifbJaeav\/
9;13 wzefxm0&bk&m;u? eHeufapmapmx? zga&mbk&ifa&SUrSm&yfvsuf? a[NAJvlwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;u? ig\vlwkdYonf
ightm;0wfjyKrnftaMumif;? oGm;&aom tcGifhukd ay;avmh/9;14 okdYr[kwf ,ckumvtcg oif\ESvkH;4if;? oif\uRefrsm;? vlrsm;4if;? ig\ab;'Pf tvkH;pkHwkdYukd oifha&mufaprnf/
ajrBuD;wa&SmufvkH; iguJhokdYaomolr&SdaMumif;ukd oifonf od&vdrfhrnf/9;15 ighvufukdigqefY oifESifhoif\vlwkdYukdumvemjzifh'Pfcwfrnf/ oifhukdvnf; ajrBuD;ay:u okwfoify,f&Sif;rnf/9;16 tu,fpifppf ighwefckd;ukd oif igjyjcif;iSg4if;? ighemrukd ajrBuD;wjyifvkH;wGif ausmfapmapjcif;iSg4if;? oifhukd igcsD;ajrmufcJhNyD/9;17 oifonf ig\vlwkdYukdrvTwfbJ? olwdkYukdapmfum;ao;oavm/9;18 MunfhIavmh/ tJ*kwKjynfwnfonfumvrSp ,ckwkdifatmif r&Gmbl;aom tvGefBuD;pGmaom rkdCf;oD;&Gmjcif;ukd eufjzefaeY
tcsdefigjzpfaprnf/9;19 xkdaMumifh ,ckapvTwf? v,fjyif&Sdaomwd&pmefrsm;ESifh&SdavorQwkdYukd odrf;,lavmh/ tdrfokdYraqmifvQif? v,fjyif
awGUorQaomvlESifh wd&pmefwkdYtay:rSm rkdCf;oD;us?
olwkdYonf aoMuvdrfhrnftaMumif;ukdajymavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/9;20 xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfukd aMumuf&GHUaom zga&mbk&if\uRefwkdYonf? rdrduRefESifh rdrdwd&pmefwkdYukd tdrfokdY ajy;apMu\/9;21 xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfukd yrmP rjyKaom olwkdYonf? rdrduRef? rdrdwd&pmefwkdYukd v,fjyif xm;Mu\/
9;22 xm0&bk&m;uvnf;? tJ*kwKjynfwa&SmufvkH;vlwkdYtay:rSm4if;? wd&pmefwkdYtay:rSm4if;? v,fjyif &SdavorQaom tyifrsm;
tay:rSm4if;? rkdCf;oD;&Gmapjcif;iSg? oif\ vufukdrkdCf;aumif;uifokdY qefYavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/-

65

9;23

arma&Sonf rdrdvSHwHukd rkdCf;aumif;uifokdYqefY? xm0&bk&m;onf rkdCf;BudK;ESifhrkdCf;oD;ukdvTwfawmfrl\/ rD;onfvnf; ajray:rSm


ajy;av\/ xkdokdY xm0&bk&m;onf? tJ*kwKjynfrkdCf;oD;&Gmapawmfrlojzifh?9;24 tJ*kwKjynfwnfaxmifonfumvrSp wcgrQrjzpfbl;aomrkdCf;oD;? rD;ESifha&m tvGefjyif;xefpGmaomrkdCf;oD;jzpfav\/9;25 tJ*kwKjynfwa&SmufvkH;? v,fjyifrSm &SdorQaomvlESifhwd&pmefrsm;? jrufyifrsm;? opfyifrsm;wkdYukd rkdCf;oD;xdav\/9;26 okdY&mwGif oa&vtrsKd;om;ae&ma*g&Sifjynf rkdCf;oD;rusr&Gm/
9;27 xkdtcg zga&mbk&ifonf vludkapvTwf? arma&SESifhtmkefukd ac:NyD;vQif? trI igjypfrSm;NyD/ xm0&bk&m;onf ajzmifhrwfawmfrl\/
igESifh ig\vlwkdYonf tjypfrsm;yg\/9;28 wefygNyD/ tm;BuD;aom rkdCf;BudK;ESifh rkdCf;oD; pJrnftaMumif;? xm0&bk&m;ukd awmif;yefyg/ oifwkdYukd igrqD;rwm;
tvsiftjrefvTwfrnf[kqkdav\/9;29 arma&Suvnf;? NrdKUxJuuREkfyfxGufoGm;aomtcg? xm0&bk&m;a&SUawmf uREkfyfvuf0g;wkdYukd jzefYygrnf/ xm0&bk&m;onf ajrBuD;
udktpkd;&awmfrlaMumif;ukd udk,fawmfodapjcif;iSg rkdCf;BudK;pJvdrfhrnf/ rkdCf;oD;vnf; rusr&Gm&/9;30 okdYaomfvnf; udk,fawmfESifh ukd,fawmf\uRefwkdYonf? xm0&t&Sifbk&m;ocifukdraMumufao;aMumif;ukd tuREkfyfodygonf[k
avQmufqkd\/9;31 ykdufqefyif? rka,myifukd rkdCf;oD;xd\/ rka,myifonf toD;tESHESifhjynfhpkHNyD/ ykdufqHyifvnf; toD;rSnfhNyD/9;32 *sHKpyg;? aumufpyg;yifukdum; rxd/ xkdtyifwkdYonf raygufMuao;/9;33 arma&Sonf zga&mbk&ifxHrS xGuf NrdKUjyifokdYoGm;NyD;vQif? xm0&bk&m;a&SUawmf vuf0g;wkdYudk jzefYojzifh? rkdCf;BudK;ESifh rkdCf;oD;
pJav\/ ajray:vnf; rkdCf;r&Gm/9;34 xkdokdY rkdCf;r&Gm rkdCf;oD;ESifhrkdCf;BudK;pJonfukd zga&mbk&ifjrifvQif? wzef jypfrSm;? uRefrsm;ESifhtuG ESvkH;ckdifrmvsufae\/9;35 xkdokdY zga&mbk&ifonf ESvkH;ckdifrmonfjzpf? arma&S xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYukd rvTwfbJ
aejyefownf;/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 wzef xm0&bk&m;u? oifonf zga&mbk&ifxHokdY 0ifavmh/ igonf edrdwfwkdYukd olUa&SU jyjcif;iSg4if;?10;2 tJ*kwKjynf igjyKaomtrI? tJ*kwKvlwkdYwGif igjyaomedrdwfwkdYukd? oif\om;ajr;wkdYtm; Mum;ajymojzifh? igonf xm0&
bk&m;jzpfaMumif;ukd oifwkdYodapjcif;iSg4if;? ol\ESvkH;? ol\uRefwkdYESvkH;ukd igckdifrmapNyD[k arma&Stm;rdefYawmfrl\/10;3 arma&SESifh tmkefwkdYonf? zga&mbk&ifxHokdY 0ifNyD;vQif? a[NAJvlwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;u? oifonf iga&SUrSm udk,fudk
ukd,frESdrfhcsbJ tb,frQumvywfvkH; aevdrfhrnfenf;/ ig\vlwkdYonf ightm; 0wfjyKrnftaMumif;? oGm;& aomtcGifhudkay;avmh/10;4 okdYr[kwf ig\vlwkdYudk rvTwfbJaevQif? MunfhIavmh/ usKdif;aumifwkdYukd oif\jynfokdY eufjzefigaqmifcJhrnf/10;5 ajrrxifay:Ekdifatmif olwkdYonf ajrrsufESmukdkzHk;vTrf;Muvdrfhrnf/ rkdCf;oD;rzsuf? oifwkdY usef<uif;ao;orQukd4if;? oifwkdYtbkdY
ajrayguforQaomtyifwkdYudk4if; pm;Muvdrhfrnf/10;6 oif\bkd;ab;wkdYonf ajray:rSmjzpfonfumvrSp? ,aeYwkdifatmif rjrifbl;ouJhodkY? oif\tdrfrsm;? oif\uRefwkdYtdrfrsm;?
tJ*kwKvltaygif;wkdY\tdrfrsm;wkdYukd jznfhMuvdrfhrnf[kqkdNyD;vQif? vSnfh zga&mbk&ifxHrS xGufoGm;av\/
10;7 zga&mbk&if\uRefwkdYuvnf;? vlonf igwkdYukd tb,frQumvywfvkH; aESmifh&Sufyg vdrfhrnfenf;/ xkdolwkdYonf olwkdY\
bk&m;ocif xm0&bk&m;tm; 0wfjyKrnftaMumif; tcGifhay;awmfrlyg/ tJ*kwKjynfysufaMumif;ukd odawmfrrl ao;oavm[k
avQmufMuvQif?10;8 arma&SESifh tmkefukd wzef zga&mbk&ifxHokdYoGif;jyef? oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;tm; 0wfjyKjcif;iSg oGm;Muavmh/ okdY&mwGif
oGm;&aomolwkdYonf tb,folenf;[kar;vQif?10;9 arma&Su? tuREkfyfwdkYonf oli,f? oltkd? om;orD;? okd;? EGm; ygvsuf oGm;ygrnf/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m; a&SUawmf yGJcH&
ygrnf[k jyefqkdavaomf?10;10 zga&mrif;u? oifwkdYESifh oli,frsm;ukd igvTwfonftwkdif;? xm0&bk&m;onf oifwkdY &Sdapaom/ owdjyK? raumif;aomtBuHukd
BuHMuonfwum;/10;11 xkdokdYrjzpf&m/ t&ifawmif;avQmufonftwkdif;? a,mufsm;jzpfaom olwkdYom oGm; xm0&bk&m;tm; 0wfjyKMu[k rdefYawmfrlojzifh?
olwkdYukd txHawmfrS ESifMuav\/
10;12 xm0&bk&m;uvnf;? usKdif;wkdYonf tJ*kwKjynfokdY a&mufvm rkdCf;oD; rzsuf? ajray:rSmusef&pfaomtyif&SdorQwkdYukdpm;apjcif;
iSg? tJ*kwKjynftay:rSm vufukdqefY avmh[k arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;?10;13 arma&Sonf rdrdvSHwHukd tJ*kwKjynftay:rSm qefYojzifh? xkdaeYESifh xkdnOfhywfvkH;? ta&SUavukd ajray:rSm xm0&bk&m;vmapawmfrl?
eHeufa&mufrS ta&SUavonf usKdif;wkdY ukd aqmifcJhav\/10;14 xkdusKdif;wkdYonf tJ*kwKjynfvkH;udkvTrf;rkd;? jynfe,fedrdwf&SdorQtay:rSm em;ojzifh tvGefrsm;jym;Mu\/ xkdokdYaomusKdif;wkdYonf
a&S;urjzpfpzl;? aemufvnf; rjzpf&vwhH/10;15 ajrrnf;onfwkdifatmif ajrwjyifvkH;ukd zkH;tkyf wjynfvkH;wGif jrufyif&SdorQ rkdCf;oD;ESifhvGwfaomopfoD;&SdorQukd pm;Muojzifh?
tJ*kwKjynfwa&SmufvkH;wGif opfyifjrufyifwkdY pdrf;aomt&m wpkHwckrQ rusef&pf/
66

10;16 xkdtcg zga&mbk&ifonf arma&SESifhtmkefukd tvsiftjrefac:? oifwkdY\ bk&m;ocif xm0&bk&m;ukd4if;? oifwkdYukd4if;


igjypfrSm;ygNyD/10;17 okdYjzpf onfwcg ightjypfukd onf;cHygavmh/ oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf? aoab;wckukdom igrS y,f&Sm;
ygrnftaMumif; awmif;yefyg[k qkdonf&Sdaomf?10;18 arma&Sonf txHawmfrS xGuf? xm0&bk&m;ukd awmif;yefav\/10;19 xm0&bk&m;onf tm;BuD;aomtaemufavukd vTwfawmfrlojzifh? xkdavonf usKdif;wkdYukdaqmifoGm; {'kHyifv,fcsypfav\/
tJ*kwKjynfwa&SmufvkH; usKdif;waumifrQ rusef&pf/10;20 okdYaomfvnf;? xm0&bk&m;onf zga&mbk&if\ESvkH;ukd ckdifrmapawmfrlojzifh? olonf oa&vtrsKd;om;wkdYukd rvTwfbJ aejyef
av\/
10;21 wzef xm0&bk&m;u? tJ*kwKjynfwa&SmufvkH; arSmifrkdufomrnr[kwf? prf;oyf awGU&aomarSmifrkdufjzpfapjcif;iSg? oif\
vufukd rkdCf;aumif;uifokdY qefYavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrlonfhtwkdif;?10;22 arma&Sonf rdrdvufukd rkdCf;aumif;uifokdYqefY? tJ*kwKjynfwa&SmufvkH; xlxyfaomarSmifrkdufonf okH;&ufywfvkH;jzpfav\/10;23 xkdtcg wa,mufukd wa,mufrjrifEkdifMu/ okH;&ufywfvkH; tb,folrQ rdrd ae&mrSrx&Mu/ okdY&mwGif oa&v
trsKd;om;taygif;wkdYonf? rdrdwkdYae&m tvif;ukd &Mu\/
10;24 xkdtcg zga&mbk&ifonf arma&SESifhtmkefukdac: xm0&bk&m;tm; 0wfjyKjcif;iSg oGm;Muavmh/ okdY&mwGif okd;EGm;rsm;ukd xm;cJhMuap/
oli,frsm;ukdac:Muap[k rdefY awmfrl\/10;25 arma&Suvnf;? uREkfyfwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;tm; ,ZfylaZmfp&mbkdY ,Zfaumifrsm;? rD;IdU&mylaZmfoumrsm;ukd ukd,fawmf
ay;&rnf/10;26 uREkfyfwkdYonfwd&pmefrsm;ukdaqmifoGm;&rnf/ waumifrQrusef&pf&/taMumif;rlum;? olwkdYtxJu uREkfyfwkdYbk&m;ocif xm0&
bk&m;tm; 0wfjyKp&mbkdY a&G;,l&rnf/ xm0&bk&m;tm; tb,frnfaomtaumifESifh0wfjyK&rnfukd xkdt&yfokdYra&mufrSD rodyg[k
qkdavaomf?10;27 xm0&bk&m;onf zga&mbk&if\ESvkH;ukdckdifrmapawmfrlojzifh? olonf oa&vtrsKd;om;wkdYukdrvTwf/10;28 arma&Sudkvnf;? ighxHrS xGufoGm;avmh/ aemufwzef ighrsufESmukd rjrifatmif owdjyKavmh/ ighrsufESmukdjrifaomaeYaornf[k
rdefYawmfrl\/10;29 arma&Suvnf;? rdefYawmfrlcsufonf avsmufywfyg\/ rsufESmawmfukd aemufwzefrjrifyg[k avQmufqkd\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1
11;2
11;3
11;4
11;5
11;6
11;7
11;8

11;9
11;10

xkdtcg xm0&bk&m;u? zga&mbk&ifESifh tJ*kwKjynftay:rSm ab;wyg;ukd iga&mufapOD;rnf/ xkdaemuf oifwkdYukd vTwfvdrfhrnf/


vTwfaomtcgvnf;? tu,f oifwkdYukd wNydKifeuf ESifvdrhfrnf/oa&vvl a,mufsm;onf? tdrfeD;csif;a,mufsm;4if;? rdef;ronf tdrfeD;csif;rdef;r4if;? aiGwefqm? a&Twefqm? t0wfwefqm
wkdYukdawmif;apjcif;iSg? vlrsm;wkdYtm; ajymavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/olwkdYawmif;onftwkdif;? tJ*kwKvlwkdYonf ay;csifaomapwempdwfukd xm0&bk&m; jzpfapawmfrl\/ arma&Sonfvnf;?
tJ*kwKjynfwGif zga&mbk&if\uRefrsm;? vlrsm;a&SU BuD;pGmaomtoa&&Sdav\/
xkdtcg arma&Su? xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oef;acgiftcsdef tJ*kwKjynf tv,fokdY igxGufoGm;rnf/eef;xkdifaomzga&mbk&if\om;OD;rSp? BudwfqkHaemufxkdifaomuRefr\om;OD; wkdifatmif? tJ*kwKjynf&SdorQaomom;OD;wkdYESifh
wd&pmefwkdY\om;OD;&SdorQwkdYonf aoMuvdrhfrnf/tJ*kwKjynfwa&SmufvkH;wGif? a&S;umvrjzpfpzl;? aemifumvvnf;rjzpfvwHhaom BuD;pGmaomikda<u;jcif;jzpf&vdrhfrnf/okdY&mwGif xm0&bk&m;onf? tJ*kwKvlwkdYESifh oa&vvlwdkYukd jcm;em;ap awmfrlaMumif;ukdoifwkdY odapjcif;iSg? oa&v
vlwpkHwa,mufukd acG;waumifrQ r[def;&[k rdefYawmfrl\/ukd,fawmf\uRefjzpfaomvltaygif;wkdYonfvnf; uREkfyfxHokdYvm jyyf0yfvsufxGufoGm;yg/ ukd,fawmfESifhukd,fawmfaemuf
vkdufaomoltaygif;wkdYxGufoGm;Muyg[k ajymqkdNyD;rS uREkfyfxGufoGm;ygrnf[k avQmufqkdojzifh? trsufxGuf zga&mbk&ifxHrS
xGufoGm;av\/
xm0&bk&m;uvnf;? thHbG,faomtrIawmfwkdYonf tJ*kwKjynf rsm;jym;rnftaMumif;? zga&mbk&ifonf oifwkdY\pum;ukd
em;raxmifbJaevdrfhrnf[k arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;?arma&SESifh tmkefwkdYonf zga&mbk&ifa&SUrSm thHbG,faomtrItvkH;pkHwkdYukd jyKaomfvnf;? xm0&bk&m;onf zga&mbk&if\
ESvkH;ukd ckdifrmapawmfrlojzifh? oa&vtrsKd;om;wkdYukd jynfawmfrS xGufoGm;&aomtcGifhukd ray;bJaeownf;/

67

tcef;BuD; ( 12 )
12;1
12;2
12;3

xm0&bk&m;onf tJ*kwKjynf arma&SESifhtmkefwkdYtm; rdefYawmfrlonfum;?vonf oifwkdY vOD;wnf;[laom ESpfpOfwGif yXrvjzpf&rnf/oifwkdYonf oa&vtrsKd;y&dowftaygif;wkdYukdrSmxm;&aompum;[lrlum;? vq,f&ufaeY oifwkdY&SdorQonf? rdrdtdrfaxmif
toD;toD;twkdif; wtdrfaxmifvQif okd;oi,f waumifpD ,l&rnf/12;4 tdrfaxmifi,f okd;oi,fwaumifESifhrwefvQif? eD;pyfaomtdrfeD;csif;ESifh pyfbuf vlrnfrQ&Sdonf[ka&wGufNyD;vQif? waumif
ukdpm;avmufaomolrsm;ukdaxmuf okd;oi,fw aumifukd,l&rnf/12;5 okd;oi,fjzpfap? qdwfoi,fjzpfap? oifwkdY,laomtaumifonf tjypfryg? tcgrvnfaomtxD;jzpf&rnf/12;6 xkdokd;oi,fwkdYukd? xkdvq,fav;&ufwkdifatmif apmifhxm;NyD;rS? nOD;tcsdef oa&vtrsKd;tpnf;ta0;y&dowftaygif;wkdYonf
owf&Murnf/12;7 okd;oi,f\tom;ukdpm;&aomtdrf\wHcg;xkyfESifhwHcg;wkdifESpfbuf?okd;oi,f\taoG;ukd,l xkd;&rnf/12;8 tom;ukdrD;ESifhuifNyD;rS? xkdnOfhjcif;wGif waq;rygaomrkefY? cg;aom[if;oD;[if;&GufESifhpm;&rnf/12;9 tom;pdrf;onfjzpfap? a&ESifhjyKwfonfjzpfap rpm;&/ acgif;? ajcaxmuf? tonf;? ESvkH;ponfwkdYESifhwuG? rD;uifNyD;rS pm;&rnf/12;10 eHeufwkdifatmif xkdtom;ukd r<uif;ap&/ tenf;i,f<uif;vQif rD;ESifhIdU&rnf/12;11 tb,fokdYpm;&rnfenf;[lrlum;? cg;pnf;udkpnf;vsuf? ajceif;ukdpD;vsuf? awmifa0;ukdukdifvsuf tvsiftjrefpm;&rnf/ xm0&
bk&m;\ yocgjzpfownf;/12;12 taMumif;rlum;? ,aeYnOfhwGif tJ*kwKjynfukd igonf xkwfcsif;cyfoGm;? tJ*kwKjynf&Sdaom vlwkdY\om;OD;rsm;ESifh wd&pmefwkdY\
om;OD;rsm; taygif;wkdYukd 'Pfcwf? tJ*kwK jynf\bk&m;wkdYukd w&m;pD&ifrnf/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/12;13 okd;oi,f\taoG;onf oifwkdYae&mtdrf oifwkdY\vuPmoufaojzpf? xkdtaoG;ukd igjrifaomtcg? oifwkdYukd igvGefoGm;rnf/
xkdokdY tJ*kwKjynfukd igonf'Pfcwfaom tcg? zsufqD;jcif;ab;Oy'fonf oifwkdYukd roifhra&muf&/12;14 aeY&ufonfvnf;oifwkdYatmufarhp&mbkdYjzpf? oifwkdY\trsKd;tpOftqufrjywf aeY&uf xm0&bk&m;tm; yGJcH&Murnf/
ynwfawmf&Sdonfjzpf? xkdyGJukd tpOftNrJ cH&Murnf/12;15 ckepf&ufywfvkH; waq;rygaomrkefYukd pm;&rnf/ yXraeY&uf waq;ukdtdrfrsm;rS y,f&rnf/ yXraeYrSp ckepf&ufaeYwkdifatmif?
waq;ygaomrkefYukdpm;aomolrnfonf um;? oa&vtrsKd;rSy,f&Sif;jcif;ukdcH&rnf/12;16 yXraeY4if;? ckepf&ufaeY4if;? "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&rnf/ xkdaeY&ufvlwkdif; pm;jcif;udpESifhqkdifaom tvkyftaqmifrSwyg;
tjcm;aomtvkyfukd rvkyf raqmif&/12;17 xkdtZkryGJukd cH&aom taMumif;[lrlum;? xkdaeY&uf oifwkdYAkdvfajcrsm;ukd? tJ*kwKjynfxJu igEIwfaqmifonfjzpf? xkdtaMumif;
aMumifh ynwfawmf&Sdonftwkdif;? oifwkdY\ trsKd;tpOftqufrjywf xkdaeY&ufukd tNrJapmifh&Murnf/12;18 yXrv q,fav;&ufaeYnOD;rSp ESpfq,fw&ufaeY nOD;wkdifatmif? oifwkdYonf waq;rygaom rkefYukd pm;&Murnf/12;19 ckepf&ufywfvkH; oifwkdYtdrfrsm; waq;r&Sd&/ waq;ygaomrkefYukd pm;aomolrnfonfum;? wuRef; wEkdifiHom;jzpfap? jynfom;
jzpfap? oa&vtrsKd; y&dowfrS y,f&Sif;jcif;ukdcH&rnf/12;20 oifwkdYae&mt&yf&yfwkdYwaq;ygaomrkefYukdrpm;&/ waq;rygaomrkefYukdom pm;&rnf[k rdefYawmfrl\/
12;21 xkdtcg arma&Sonf oa&vtrsKd; toufBuD;oltaygif;wkdYudk ac:? oifwkdYonf tdrfaxmifrsm;toD;toD; ukd,fpDukd,fpDokd;
oi,fwkdYukd,l yocgyGJbkdY owfMuavmh/12;22 [kkyfyifGefYwpnf;ukd,l tifwkHxnfhaomtaoG;xJrSm ESpfNyD;vQif? wHcg;xkyf wHcg;wkdif ESpfbufwkdYukd xkd;okwfMuavmh/
xkdaemufrS eHeufwkdifatmif tb,folrQ rdrdtdrfwHcg;jyifokdY rxGufroGm;&/12;23 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf tJ*kwKvlwkdYukd 'Pfcwfjcif;iSg xkwfcsif;cwfoGm;awmfrlrnf/ wHcg;xkyfESifh wHcg;wkdifESpfbuf&Sdaom
taoG;ukdjrifaomtcg? xm0&bk&m;onf wHcg;ukdvGefoGm;awmfrlrnf/ zsufqD;aomolonf oifwkdYukd'Pfcwfjcif;iSg? tdrfxJokdY
0if&aomtcGifhukd ay;awmfrrl/12;24 oifwkdYESifhoifwkdY\om;rsm; ynwfawmf&Sdonfjzpf? trIukdtpOftNrJapmifh&Murnf/12;25 *wdawmf&Sdonftwkdif;? xm0&bk&m;ay;awmfrlvwHhaomjynfokdY oifwdkYonf a&mufMuaomtcg 0wfukdjyK&rnf/12;26 oifwkdY\om;ajr;wkdYu? 0wfukdjyK tb,fokdY qkdvkdoenf;[k ar;jref;MuvQif?12;27 xm0&bk&m;onf tJ*kwKvlwkdYukd 'Pfcwf? igwkdYtdrfrsm;ukd csrf;omay;awmfrlaomtcg? tJ*kwKjynf oa&vtrsKd;om;wkdY\
tdrfrsm;ukd vGefoGm;awmfrlaom xm0&bk&m;\ yocg,Zfjzpfownf;[k jyefajym&Murnf[k arma&SqkdNyD;vQif? xkdolwkdYonf
OD;Twfcs ukd;uG,fMu\/12;28 xkdokdYarma&SESifhtmkefwkdYukd xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf jyKMu\/
12;29 oef;acgiftcsdef? xm0&bk&m;onf eef;xkdifaomzga&mbk&if\om;OD;rSp axmifxJrSm tcsKyfcH&aomol\om;OD;wkdifatmif?
tJ*kwKjynf om;OD;&SdorQukd4if;? wd&pmefwkdY\om;OD;&SdorQukd4if; 'Pfcwfawmfrl\/12;30 xkdnOfhwGif? zga&mbk&ifESifhol\uRefrsm;? tJ*kwKvlrsm;wkdYonf xMu? taoaumifuif;aom tdrfwtdrfrQ r&SdaomaMumifh?
tJ*kwKjynf BuD;pGmaomikda<u;jcif;jzpfav\/12;31 xkdnOfhjcif;wGif arma&SESifhtmkefukdac:awmfrlvQif? oifwkdYrSpoa&vtrsKd;om;wkdY? x ighvlpkxJuxGufoGm;Muavmh/ oifwkdY
awmif;onftwkdif; xm0&bk&m;tm; oGm; 0wfjyKMuavmh/68

12;32 oifwkdYawmif;onftwkdif; okd;EGm;rsm;ukd,l oGm;Muavmh/ ighukdvnf; aumif;BuD;ay;Muavmh[krdefYawmfrl\/12;33 tJ*kwKvlwkdYuvnf;? igwkdY&SdorQonf taoaumifjzpfMuNyD[k qkdvsuf? oa&vvlwkdYukdtJ*kwKjynfxJutvsiftjrefvTwfjcif;i
Sg usyfusyfEId;aqmfMu\/12;34 xkdvlwkdYonf waq;ra&mao;aomrkefYpdrf;ukd,l rkefYe,faomcGufwkdYudkvnf; t0wfESifhwuGxkyf xrf;Mu\/12;35 arma&SpD&ifonftwkdif;?oa&v trsKd;om;wkdYonf aiGwefqm? a&Twefqm? t0wfwefqmrsm;udk tJ*kwKvlwkdY awmif;Mu\/12;36 awmif;onftwkdif;vnf;? ay;csifaomapwempdwfukd tJ*kwKvlwkdYtm; xm0&bk&m; ay;awmfrlojzifh? tJ*kwKvlwkdY\ Opmrsm;udk
vk,lMu\/
12;37 oa&vtrsKd;om;rdef;rESifh oli,fukdrqkdbJ? a,mufsm;ta&twGuftm;jzifh ajcmufodef;cefYrQ&SdaomolwkdYonf? &mroufNrdKUrSxGuf
okukwft&yfokdY c&D;oGm;Mu\/12;38 trsKd;rsKd;aomvltrsm;wkdYonfvnf;? okd;EGm;tp&Sdaom rsm;pGmaom wd&pmefwkdYESifhwuG vkdufMu\/12;39 waq;ra&mbJ tJ*kwKjynfrS aqmifcJhaomrkefYpdrf;ukd,l? waq;rygaomrkefYukd zkwf&Mu\/ taMumif;rlum;? tJ*kwKjynf rETJrzifh
tESifcH&aomaMumifh? ukd,fpm;p&mukd rjyifrSDMu/
12;40 oa&vtrsKd;om;wkdYonf tJ*kwKjynf {nfhonfjzpf? wnfaeMuaom umvESpfaygif; av;&mokH;q,fjzpfownf;/12;41 tESpfav;&mokH;q,faphaomaeYjcif;wGif? xm0&bk&m;\Akdvfajctaygif;wkdYonf? tJ*kwKjynfrS xGufoGm;Mu\/12;42 tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifawmfrlaom twGufaMumifh? xkdaeYnOfhukd txl;ojzifh xm0&bk&m;apmifhp&maumif;\/ oa&v
trsKd;om;wkdY\trsKd;tpOftquf rjywfapmifh&aom xm0&bk&m;\nOfhum;? onfnOfhaywnf;/
12;43 yocgyGJw&m;[lrlum;? wyg;trsKd;om; rpm;&/12;44 okdY&mwGif aiGESifh0,faomuRefonf ta&zsm;vSD;r*FvmukdcHNyD;vQif pm;&\/12;45 wuRef;wEkdifiHom;jzpfap? tcpm;aomuRefjzpfap? rpm;&/12;46 wtdrfwnf;waumifukdpm;&\/ tom;ukdtdrfjyifokdY ,lroGm;&/ tkd;ukdvnf; rcsKd;&/12;47 oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYonf xkdyGJudk cH&Murnf/12;48 oifwkdYxHrSm wnf;ckdaomwyg;trsKd;om;onf xm0&bk&m;tbkdY yocgyGJukd cHjcif;iSg tvkd&SdvQif? ol&Sdaoma,mufsm;taygif;onf
ta&zsm;vSD; r*Fvmudk cHMuap/ okdYNyD;rS xkdolonf jynfom;uJhokdYjzpfaomaMumifh? csOf; xkdyGJokdY0ifap/ ta&zsm;vSD;r*Fvmudk
rcHaomolrnfonfum;? xkdyGJ 0if rpm;&/12;49 trsKd;om;csif;jzpfaomol? oifwkdYwGif wnf;ckdaomwyg;trsKd;om;jzpfaomolwkdYonf? wyg;wnf;aomw&m;ESifh qkdifMu\[k xm0&
bk&m;onf arma&SESifh tmkef ynwfxm;awmfrl\/12;50 xkdokdY arma&SESifhtmkef xm0&bk&m; ynwfxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf jyKMu\/12;51 xkdaeYjcif;wGif xm0&bk&m;onf? oa&vtrsKd;om;AkdvfajcwkdYukd tJ*kwKjynfrS aqmifoGm;awmfrlNyD;vQif?

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 arma&Sukdac: oa&v trsKd;om;wkdYwGif tOD;bGm;aomol?13;2 vljzpfap? wd&pmefjzpfap? om;OD;taygif;wkdYukd ightbkdYoefY&Sif;apavmh/ ighOpmjzpfMuonf[k rdefYawmfrl\/
13;3 arma&Suvnf;? oifwkdYonf uRefcHae&m tJ*kwKjynfrS xGufoGm;aom aeY&ufukdatmufarhMuavmh/ xm0&bk&m;onf
tm;BuD;aomvufawmfjzifh oifwkdYukd xkdjynfrSEIwfaqmifawmfrlNyD/ waq;ygaomrkefYudkrpm;&/13;4 tAdAv? ,aeYyif oifwkdYonf xGufvmMuNyD/13;5 oifwkdYtm; ay;jcif;iSg bkd;ab;rsm; xm0&bk&m;usdefqkdawmfrlaomjynf? cgeedvl? [dwdvl? tmarm&dvl? [d0dvl? a,AkodvlwkdYae
&mwnf;[laomEkdYESihfysm;&nfpD;aomjynfokdY ykdYaqmifawmfrlNyD;rS? ,ckvwGif oifwkdYonf 0wfukdjyK&Murnf/13;6 ckepf&ufywfvkH; waq;rygaom rkefYukdpm;NyD;rS? ckepf&ufajrmufaomaeYwGif? xm0&bk&m;tbkdY yGJcH&Murnf/13;7 waq;rygaom rkefYukdpm;&aomckepf&ufywfvkH; oifwkdYwaq;ukdrawGUrjrif&/ oifwkdYaeaomt&yf&yfwkdYvnf; rawGUrjrif&/13;8 igwkdYonf tJ*kwKjynfrSxGufaomumv? xm0&bk&m; jyKawmfrlaom aus;Zl;awmfaMumifh okdYjyK&\[k xkdaeY om;ajr;wkdYtm;
Mum;ajym&rnf/13;9 xm0&bk&m;\w&m;onf? oif\EIwfwnfrnftaMumif;? t&monfoif\ vuf vuPmoufao? oif\rsufpdMum;rSm
atmufarhbkdY&mjzpf&rnf/ tm;BuD;aomvufawmf jzifh xm0&bk&m;onf? oifhukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifawmfrlNyD/13;10 xkdaMumifh pD&ifawmfrlaom xkH;pHukd? rdrdtcsdef ESpfpOftwkdif; apmifh&Murnf/13;11 oifwkdY4if;? bkd;ab;4if;? usdefqkdawmfrlonftwkdif;? xm0&bk&m;onf oifwkdYukd ykdYaqmif? xkdjynfukday;oem;awmfrlaomtcg?13;12 oifwkdYtOD;bGm;aomom;taygif;wkdYESifh oifwkdY&Sdaomwd&pmefwkdY\om;OD;taygif;wkdYukd? xm0&bk&m;tbkdY toD;tjcm; cGJxm;&
Murnf/ txD;&SdorQwkdYonf? xm0&bk&m;\Opm jzpf&Murnf/13;13 jrnf;rtOD;bGm;aomjrnf;oi,fukd? okd;oi,fESifha&G;&rnf/ ra&G;vkdvQif?jrnf;oi,fvnfyif;ukdcsKd;&rnf/ vlom;wkdYwGif om;OD;
taygif;ukda&G;&rnf/13;14 aemifumv oif\om;uvnf;? tb,fokdYenf;[kar;jref;vQif? oifuvnf; uRefcHae&m tJ*kwKjynfrS? xm0&bk&m;onf
tm;BuD;aomvufawmfjzifh igwkdYudk EIwfaqmifawmfrl\/69

13;15 zga&mbk&ifonf? igwkdYukdtvG,fwulrvTwfbJ aeaomtcg? tJ*kwKjynf vljzpfap? wd&pmefjzpfap? om;OD;taygif;wkdYukd xm0&


bk&m; uGyfrsufawmfrl\/ xkdaMumifh tOD;bGm;aomwd&pmeftxD;&SdorQwkdYukd xm0&bk&m;tm; ,ZfylaZmf&rnf/ ukd,fom;wkdYwGif
om;OD;ukda&G;&rnf[kjyefqkd&rnf/13;16 t&monfvnf;? oif\vuPmoufao? oif\rsufpdMum;rSm oif;usyfjzpf&rnf/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf tm;BuD;
aomvufawmfjzifh igwkdYukd tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifawmfrlNyD[k vlrsm;wkdYtm; ajymqkdav\/
13;17 oa&vvlwkdYukdzga&mbk&ifvTwfaomaemuf? zdvdwdjynfukda&Smufaomvrf;onf ajzmifhaomfvnf;? xkdvrf;jzifh bk&m;ocif
aqmifawmfrrl/ taMumif;rlum;? olwkdYonf ppfrIukdawGUjrifaomtcg pdwfysuf? tJ*kwKjynfokdY jyefaumif; jyefMuvdrfhrnf[k
odawmfrl\/13;18 xkdaMumifh bk&m;ocifonf? olwkdYukd {'kHyifv,fem; awmvrf;jzifh 0kdif;aqmifawmfrl\/ oa&vtrsKd;om;wkdYonf? cif;usif;aom
wyftpOftwkdif; tJ*kwKjynfrSxGuf oGm;Mu\/13;19 txufumv a,moyfu? tu,fpifppf bk&m;ocifonf oifwkdYudktMunfh tI<uvmawmfrlrnf/ uREkfyftkd;wkdYukd
t&yfrS,loGm;&rnf[l oa&vtrsKd;om;wkdYukd usyfusyfusdefqkdapaomaMumifh? ol\tkd;wkdYukd arma&Sonf rdrd ,laqmif
av\/
13;20 wzef olwdkYonf okukwft&yfrS xGufoGm; awmtem;? {oHNrdKU pcef;csMu\/13;21 olwkdYonf aeYnoGm;Ekdifatmif xm0&bk&m;onf aeYum;? vrf;jybkdY rkdCf;wdrfwkdiftm;jzifh4if;? nOfhum;? tvif;ay;bkdY
rD;wkdiftm;jzifh4if;? olwdkYa&SUu <uawmfrl\/13;22 aeYtcsdef rkdCf;wdrfwkdif? nOfhtcsdef rD;wkdifukd olwkdYa&SUrS kyfodrf;awmfrrl/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1
14;2
14;3
14;4

xm0&bk&m;uvnf;?- oa&vtrsKd;om;wkdYonf vnf yd[[dkwfNrdKUem;?rd*a'gvNrdKUESifh yifv,fpyfMum;? AmvaZzkefNrdKUa&SUrSm wyfcsapjcif;iSg rSmvkdufavmh/ xkdNrdKUa&SU? yifv,furf;em;rSm wyfcs&Murnf/taMumif;rlum;? zga&mbk&ifu? oa&vtrsKd;om;wkdYonf usOf;usKyf&mokdY a&mufMuNyD/ awmvrf;ydwfvsuf&Sd\[kqkdvdrfhrnf/igonfvnf;? zga&mbk&if\ESvkH;ukd ckdifrmap? olonf oa&vwkdYudkvkdufvdrfhrnf/ igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd
tJ*kwKvlwkdYonfodapjcif;iSg? xkdrif;ESifhol\ppfol&J tvkH;t&if;tm;jzifh ighbkef;yGifhvdrfhrnf[karma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;?
xkdolwkdYonf jyKMu\/
14;5 xkdvlwkdYxGufajy;aMumif;ukd? tJ*kwK&Sifbk&iftm; Mum;avQmufojzifh? olrSp uRefrsm;wkdYonf remvkdaompdwf aygufjyefvQif?
igwkdYonf okdYjyK oa&vvlwkdYukd igwkdYapckdif;&mrS tb,faMumifhvTwf&oenf;[k ajymqkdMu\/14;6 xkdtcg zga&mbk&ifonf? &xm;awmfudkjyif? rdrdvltaygif;wkdYudkac:av\/14;7 a&G;aom&xm;ajcmuf&m? tJ*kwKjrif;pD;ol&Jtaygif;wkdYESifhwuG? Akdvfrif;toD;oD;wkdYukd ac:,lav\/14;8 xm0&bk&m;onf? zga&mbk&if\ESvkH;udkckdifrmapawmfrlojzifh? olonf oa&vtrsKd;om;wkdYukdvkdufav\/ okdYaomfvnf;?
oa&vvlwkdYonf0g<um;aom tjcif;t&mESifh xGuf oGm;Mu\/14;9 xkdokdY zga&mbk&if\jrif;awmf? &xm;awmf? jrif;pD;ol&JAkdvfyg? tJ*kwKvltaygif;wkdYonf vkdufyd[[dkwfNrdKUem;? AmvaZzkefNrdKUa&SU
yifv,furf;em;rSm wyfcsvsufaeaom oa&vvlwkdYukd rSDMu\/
14;10 zga&mbk&ifonfcsOf;vmaomtcg? oa&vtrsKd;om;wkdYonf ajrmfMunfh? tJ*kwKvlwkdYppfcsDvmaMumif;udkjrifvQif? tvGefaMumuf
vefY xm0&bk&m;tm; atmf[pf Mu\/14;11 arma&Sukdvnf;? tJ*kwKjynf ocsKif;r&SdaomaMumifh? awmaoapjcif;iSg igwkdYukdaqmifcJhoavm/ igwkdYukdokdYjyK? tJ*kwK
jynfrS tb,faMumifhaqmifcJhoenf;/14;12 igwkdYonf tJ*kwKvlwkdYxH tapuRefcHaevsuf &SdMuygap[k tJ*kwKjynf igwkdYajym&mwGif? trIukd&nfaqmifajymonf
r[kwfavm/ igwkdYonfawmao&onfxuf? tJ*kwKvlwkdYxHtapuRefcHvQif omaumif;onf[k qkdMu\/14;13 arma&Suvnf; rpkd;&drfMuESifh/ Nidrf0yfpGm&yfaeMu/ xm0&bk&m;onf? ,aeYjy awmfrlaomu,fwifjcif;ukd MunfhIMuavmh/
oifwkdYonf ,aeYjrifaomtJ*kwKvlwkdYukd aemufwzef tvQif;rjrif&Mu/14;14 oifwkdYbuf xm0&bk&m;onf ppfwkdufawmfrlvdrhfrnf/ oifwkdYonfNidrf0yfpGm ae&Murnf[k vlrsm;wkdYtm; qkd\/14;15 xm0&bk&m;uvnf;? tb,faMumifhighukdatmf[pfoenf;/ oa&vtrsKd;om;wkdYonf wufoGm;apjcif;iSg rSmvkdufavmh/14;16 oifrlum;? vSHwHukdcsDNyD;vQif? yifv,fay:rSm vufukdqefY yifv,fa&ukd cGJavmh/ oa&vtrsKd;om;wkdYonf yifv,ftv,fa
jray:rSma&SmufoGm;&Murnf/14;17 igonfvnf; tJ*kwKvlwkdY\ESvkH;udkckdifrmapojzifh? olwkdYonfvkdufMuvdrfhrnf/ zga&mbk&ifESifhol\Akdvfajc? &xm;? jrif;pD;ol&Jrsm;
tm;jzifh ighbkef;yGifhvdrfhrnf/14;18 xkdokdY zga&mbk&ifESifhol\&xm;rsm;? jrif;pD;ol&Jrsm;tm;jzifh ighbkef;yGifhaomtcg? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk? tJ*kwKvlwkdYonf
od&Muvdrhfrnf[k arma&Stm; rdefYawmf rl\/
14;19 xkdtcg oa&vwyfa&SUrSmoGm;aom bk&m;ocif\aumif;uifwrefonf aemufvkdufojzifh? rkdCf;wdrfwkdifonf olwkdYa&SUu
a&TU aemuf &yfaeav\/70

14;20 xkdokdY tJ*kwKwyfESifh oa&vwyf pyfMum;okdY a&mufvQif? tJ*kwKvlwkdY rkdufaomrkdCf;wdrfjzpf? oa&vvlwkdYtm; tvif;udk
ay;vsuf aeojzifh? wnOfhvkH; wyfwOD;ESifh wOD; rcsOf;Ekdif&m/14;21 arma&Sonf yifv,fay:rSm vufudkqefY? xm0&bk&m;onf wnOfhvkH; tm;BuD;aomta&SUavtm;jzifh yifv,fa&ukd vSefjyef?
ajrukday:apawmfrlonf ESifh? a&onf uGJjywfvsuf&Sd\/14;22 oa&vtrsKd;om;wkdYonf yifv,ftv,f ajray:rSm a&SmufoGm;Mu? a&onf olwkdYvufsmbuf? vuf0JbufrSm ausmufx&H
uJhodkY &Sdae\/14;23 tJ*kwKvlrsm;? zga&mbk&ifygaomjrif;? &xm;? jrif;pD;ol&Jtaygif;wkdYonf? yifv,ftv,fokdY vkduf0ifMu\/14;24 eHeuf,H xm0&bk&m;onf rD;rkdCf;wdrfwkdiftm;jzifh tJ*kwKwyfukd MunfhI aESmifh&Sufawmfrl\/14;25 olwkdY&xm;toGm;cufapjcif;iSg &xm;bD;rsm;ukd csKdUwJhapawmfrl\/ tJ*kwKvlwkdYuvnf;? oa&vvlwkdYxHrS ajy;MupkdY/
xm0&bk&m;onf olwkdYbuf? tJ*kwKvlwkdYwbuf ppfwkdufonf[k ajymqkdMu\/
14;26 xm0&bk&m;uvnf;? yifv,fa&onf tJ*kwKvlrsm;? &xm;rsm;? jrif;pD;ol&Jrsm;wkdYtay:okdY jyefapjcif;iSg? yifv,ftay:rSm
vufukdqefYavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;?14;27 rkdCf;vif;aomtcg? arma&Sonf vufukdyifv,fay:rSmqefYojzifh? yifv,fa&onf tm;BuD; jyefvmonfukd? tJ*kwKvlwkdYonf
ajy;Muaomfvnf;? xm0&bk&m;onf olwkdYukd yifv,ftv,f vSJawmfrl\/14;28 xkdokdYyifv,fa&onf? jyefvm? yifv,fxJokdY vkduf0ifaom zga&mbk&if\&xm;? jrif;pD;ol&J? Akdvfajctaygif;wkdYukdvTrf;rkd;ojzifh?
wpkHwa,mufrQ rusef&pf&/14;29 oa&v trsKd;om;wkdYrlum;? yifv,ftv,f ajray:rSma&SmufoGm;? a&onf olwkdYvufsmbuf? vuf0JbufrSm ausmufx&HuJhokdY
&Sdae\/14;30 xkdokdY xm0&bk&m;onf xkdaeY oa&vvlwkdYukd? tJ*kwKvlwkdYvufrS u,fvTwfawmfrlojzifh? yifv,furf;em;rSm tJ*kwKvl
taoaumifwkdYukd jrif&Mu\/14;31 xkdokdY tJ*kwKvlwkdY xm0&bk&m; jyKawmfrlaom trIBuD;ukd? oa&vvlwkdYonfjrif? xm0&bk&m;ukd aMumuf&GHUMu\/ xm0&
bk&m;ESifh ukd,fawmf\uRef arma&Sudk ,kHMunf Mu\/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 xkdtcg arma&SESifh oa&vtrsKd;om;wkdYonf? xm0&bk&m;tm; oDcsif;qkdaompum;[lrlum;? xm0&bk&m;onf bkef;yGifhvsuf
atmifyGJcHawmfrlonfjzpf? ukd,fawmftm; oDcsif;qkdygthH/ jrif;ESifhjrif;pD;ol&Jukd yifv,fxJokdY vSJcsawmfrlNyD/15;2 xm0&bk&m;onf ightpGrf;owd? igoDcsif;qkdaMumif;? ighukdu,fwifaomt&Sif jzpfawmfrl\/ xkdbk&m;onf igukd;uG,faombk&m;
ocifjzpfawmfrl? axmrem jyKygrnf/ ighbkd;ab; wkdY\bk&m;ocifjzpfawmfrl? igcsD;ajrmufygrnf/15;3 xm0&bk&m;onf ppfol&Jjzpfawmfrl\/ xm0&bk&m;wnf;[laomemrawmf&Sdawmfrl\/15;4 zga&mbk&if\&xm;ESifh AkdvfajcwkdYukd yifv,fxJokdY vSJcsawmfrlNyD/ a&G;aom Akdvfrif;wkdYonf? {'kHyifv,fxJ jrKyfvsuf&SdMu\/15;5 eufpGmaomt&yf vTrf;rkd;vsuf&SdMu\/ ausmufuJhokdY atmufokdYqif;Mu\/15;6 tkd xm0&bk&m;? vufsmvufawmfonf wefcdk;tm;jzifh bkef;BuD;awmfrl\/ tkd xm0&bk&m;? vufsmvufawmfonf &efolwkdYukd csKd;zJh
zsufqD;awmfrl\/15;7 ukd,fawmfwbuf xaomolwkdYukd? bkef;wefckd;tmEkabmfawmfwkdYESifhvSJawmfrl\/ trsufawmfukdvTwf? olwkdYukd trIdufuJhokdY
rD;avmifapawmfrl\/15;8 ESmacgif;awmfavtm;jzifh a&onfpka0;? pD;aoma&onfykHYykHY<u? yifv,f\ txJyif eufaoma&onf awmifhrmvsufae&\/15;9 &efolu? igvkdufrnf/ olwkdYukdrSDvdrfhrnf/ vk,laomOpmudka0 olwkdYigcsif&Jajyvdrhfrnf/ xm;ukd tdrfrSxkwf olwkdYukd ighvufESifh
zsufqD;rnf[k qkdownf;/15;10 ukd,fawmfonf avukdrIwfawmfrlojzifh? yifv,fonf olwkdYukdvTrf;rkd; olwkdYonf tm;BuD;aoma&xJrSm cJuJhokdY qif;Muav\/15;11 tkd xm0&bk&m;? bk&m;rsm;wkdYwGif tb,frnfaombk&m;onf? ukd,fawmfESifhwlygoenf;/ oefY&Sif;jcif;tm;jzifh bkef;BuD;awmfrlxaom?
csD;rGrf;jcif;ukdcHpOfwGif? aMumufrufbG,fjzpfawmfrlxaom? thHbG,faomtrIwkdYukdjyKawmfrlaom? ukd,fawmfESifh tb,fbk&m;
wlygoenf;/15;12 vufsmvufawmfukd qefYawmfrlojzifh? olwkdYukd ajrjrKyfav\/15;13 a&G;awmfrlaomvlrsKd;udk ukPmawmftm;jzifh ykdYaqmifawmfrl\/ oefY&Sif;aom aeawmfrl&mokdY wefckd;awmftm;jzifh vrf;jyawmfrl\/15;14 vlrsKd;wkdYonf odwif;Mum; aMumufvefYMuvdrfhrnf/ ygavwdejynfol jynfom;wkdYonf ylyefjcif;okdYa&mufMuvdrfhrnf/15;15 {'kHAkdvfwkdYonfrdef;armawGa0jcif;? armbol&JwkdYonf wkefvIyfjcif;? cgemefjynfom;taygif;wkdYonf pdwfysufjcif;okdY a&mufMu
vdrhfrnf/15;16 tkd xm0&bk&m;? ukd,fawmf\vlwkdYonf vGefoGm;aomtcg? a&G;awmfrlaom ukd,fawmf\vlwkdYonf vGefoGm;aomtcg? xkdvl
trsKd;rsKd;wkdYonfaMumufaompdwf? xdwfvefYaompdwf tm;BuD; vufkH;awmfwefckd;aMumifh? olwkdYonf ausmufuJhokdY NidrfNidrfaeMu
vdrhfrnf/-

71

15;17 tkd xm0&bk&m;? tarGcHawmfrl&m awmifwnf;[laom usdef;0yfawmfrl&mbkdY zefqif;awmfrlaom t&yfxJokdY udk,fawmf\vlwkdYukd


oGif;awmfrlvdrhfrnf/ tkd xm0&bk&m;? vufawmfESifh wnfawmfrlaomoefY&Sif;&mXmeawmf ae&mcs awmfrlvdrfhrnf/15;18 xm0&bk&m;onf umvtpOftNrJpkd;pHawmfrlapownf;[k oDcsif;qkdMuav\/15;19 taMumif;rlum;? zga&mbk&if\jrif;rsm;? &xm;rsm;? jrif;pD;ol&Jrsm;wkdYonf yifv,fxJokdY0if? xm0&bk&m;onf olwkdYtay:rSm
yifv,fa&ukdvTrf;rkd;apawmfrl\/ oa&v trsKd;om;wkdYrlum;? yifv,ftv,f ajray:rSm a&SmufoGm;Mu\/
15;20 tmkef\tpfrjzpfaom ya&mzufr rd&dtHonf ywfomukdukdif? rdef;r taygif;wkdYonf ywfomwD;vsuf uvsuf vkdufoGm;Mu\/15;21 rd&dtHuvnf;? xm0&bk&m;onf bkef;yGifhvsuf atmifyGJukdcHawmfrlonfjzpf? udk,fawmftm; oDcsif;qkdMuavmh/ jrif;ESifhjrif;pD;
ol&Jukdyifv,fxJokdY vSJcsawmfrlNyD[k olwkdYESifhtoH NydKif qkdav\/
15;22 xkdaemuf arma&Sonf oa&vvlwkdYukd? {'kHyifv,frSaqmifoGm;? olwkdYonf I&awmokdY a&mufMu\/ xkdawm okH;&ufc&D;oGm;
a&ukdrawGUr&Mu/15;23 rm&t&yfokdYa&mufaomtcg? rm&a&onf cg;aomaMumifh raomufEkdifMu/ xkdaMumifh xkdt&yfukd rm&[korkwfMuownf;/15;24 vlrsm;wkdYonf arma&Sukd tjypfwif jrnfwrf;vsuf? tb,fokdYaomuf&ygrnfenf;[k qkdMu\/15;25 arma&Sonf xm0&bk&m;tm; atmf[pf xm0&bk&m;onf opfyifwyifukdjyawmfrl\/ xkdtyifukd a&xJokdYcsNyD;vQif? a&onf
csKdav\/ xkdt&yf olwkdYukd pkHprf; pD&ifxkH;zGJUawmfrlonfum;?15;26 oifwdkYonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;\pum;ukd aphaphem;axmif ESpfoufawmfrlaom tusifhukdusifhvQif4if;?
ynwfw&m;awmftvkdokdY vkduf pD&ifawmfrlcsufwkdYukd apmifha&SmufvQif4if;? igonf tJ*kwKvlwkdY pGJapaom a&m*g wpkHwckukdrQ
oifwkdYrpGJap/ igonf oifwkdY\a&m*gukd Nidrf;apaom xm0&bk&m; jzpfonf[k rdefYawmfrl\/15;27 xkdaemufrS a&wGif;q,fESpfwGif;? pGefyvGHyifckepfq,fESifh jynfhpkH&m {vdrf&GmokdYa&muf? xkdt&yfwGif a&&Sd&mtem;rSm wyfcsMu\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1

wzef oa&vtrsKd;om; y&dowf taygif;wkdYonf? {vdrft&yfrSxGuf c&D;oGm;Mu\/tJ*kwKjynfrSxGufoGm;aomaemuf? 'kwd,


vq,f ig;&ufaeYwGif? {vdrft&yfESifh odemawmifpyfMum;rSm odefawmokdYa&mufMu\/16;2 xkdawm oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYu?16;3 igwkdYonf tJ*kwKjynf trJom;csufaom tkd;uif;em;rSmxkdif 0pGmpm;&aomtcg? xm0&bk&m;\vufawmfjzifh aovQif
omaumif;\/ ,ckrlum;? pnf;a0;vsuf&Sdaom vltaygif;wkdYukd iwfrGwfjcif;tm;jzifh owfvkdaomiSg? awmt&yfokdY
aqmifcJhNyDwum;[k arma&SESifhtmkefukd tjypfwif jrnfwrf;vsuf qkdMu\/
16;4 xkdtcg xm0&bk&m;u MunfhIavmh/ igonfoifwkdYtbkdY rkdCf;aumif;uifu rkefYrkdCf;ukd &Gmaprnf/ vlwkdYonf aeYwkdif;xGuf
waeYpm;avmufatmif odrf;,l&Murnf/ ig\w&m;twkdif; usifhrnfavm?rusifhavm[k xkdokdYaomtm;jzifh olwkdYukdigpkHprf;rnf/16;5 aeYwkdif;odrf;,laomt&mxuf? ajcmuf&ufajrmufaomaeY ESpfqukd odrf;,l jyif&Murnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/16;6 arma&SESifh tmkefwkdYuvnf;? xm0&bk&m;onf oifwkdYukd tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifawmfrlonf[k ,aeYnOD;,H oifwkdY
odMuvdrfhrnf/16;7 eHeuf,Hvnf;? xm0&bk&m;\bkef;awmfukd jrif&Muvdrfhrnf/ xm0&bk&m;ukd tjypfwifvsuf jrnfwrf;MuaomtoHudk Mum;awmfrlNyD/
igwkdYukd tjypfwifvsuf jrnfwrf;apjcif; iSg? igwkdYonftb,fokdYaomoljzpfoenf;[k oa&v trsKd;om;taygif;wkdYtm;
qkdav\/16;8 wzefvnf; arma&Su? xm0&bk&m;onf nOD;,HoifwkdYpm;p&mtrJom;ukd4if;? eHeuf,H 0avmufatmif rkefYukd4if; ay;awmf
rlaomtcg? pum;jynfhpkHvdrfhrnf/ oifwkdYonf tjypfwifvsuf jrnfwrf;MuaomtoHukd xm0&bk&m;Mum; awmfrlNyD/
igwkdYonf tb,fokdYaomoljzpfoenf;/ oifwkdYonf tjypfwifvsuf jrnfwrf;Muaompum;onf? igwkdYukd rxdrckduf? xm0&
bk&m;ukdxdckdufonf[k qkdav\/16;9 wzef oifwkdYonf tjypfwifvsuf? jrnfwrf;aomtoHukd xm0&bk&m; Mum;awmfrlonfjzpf? txHawmfokdYcsOf;uyfMuavmh[k
oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYtm; qifhqkd avmh[k tmkefukdrSmxm;onftwkdif;?16;10 tmkefonf oa&vtrsKd;om; y&dowftaygif;wkdYtm; qihfqkdaomtcg? olwkdYonf awmokdYajrmfMunhf? rkdCf;wdrfxif&Sm;aom
xm0&bk&m;\bkef;awmfukd jrif&Mu\/16;11 xm0&bk&m;uvnf;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf tjypfwifvsuf jrnfwrf;aomtoHudk igMum;&NyD/16;12 nOD;,H oifwkdYonf trJom;ukdpm;&Muvdrfhrnf/ eHeuf,Hvnf; rkefYESifh0&Muvdrfhrnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&
bk&m;jzpfaMumif;ukd odMuvdrfhrnf[k olwkdYukdajym avmh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/
16;13 nOD;,H ikH;iSufwkdYonf wyfudk tESHYtjym;wufvmMu\/ eHeuf,Hvnf; wyfywfvnft&yf&yfwGif ESif;usvsuf&Sd\/16;14 ESif;wufNyD;aomtcg? ESif;cJuJhokdY ao;ao;vkH;vkH;t&monf ajrrsufESmay:rSm &Sd&pfav\/16;15 xkdt&mukd oa&vtrsKd;om;wkdYonf jrifaomtcg? tb,ft&menf;[k rodaomaMumifh? wa,mufukdwa,muf ar;Mu\/
arma&Suvnf;? t&monf oifwkdYpm;p&mbkdY xm0&bk&m; ay;oem;awmfrlaomrkefYjzpf\/16;16 vlwkdif; rdrdwJ&Sdaomol ta&twGufESifhtnD? vltoD;toD;pm;avmufatmif wa,mufwMorJpDodrf;,lMuavmh[k xm0&bk&m;
rdefYawmfrlaMumif;ukdjyefajymav\/72

16;17
16;18
16;19
16;20
16;21
16;22

oa&vtrsKd;om;wkdYonf xkdokdYjyK? tenf;trsm;tvkduf odrf;,lMu\/MorJawmif;ESifhjcifMuaomtcg? rsm;rsm;&aomolrykd? enf;enf;&aomolrvkd? toD; toD;wkdYonf pm;avmufatmif odrf;,lMu\/arma&Suvnf;? eHeufwkdifatmif tb,folrQ rusefapESifh[kqkdaomfvnf;?tcsKdUwkdYonf arma&Spum;udk em;raxmifbJ? eHeufwkdifatmifusefapojzihf? ykd;jzpf eHavaomf? arma&Sonf trsufxGuf\/xkdoltoD;toD;wkdYonf aeYwkdif; rdrdwkdYpm;avmuforQukd odrf;,lMu\/ aeylaomtcg ta&jzpfav\/
ajcmuf&ufajrmufaomaeY? rkefYESpfqwnf;[laom wa,muf ESpfMorJpD odrf;&Mu\/ xkdtaMumif;udk y&dowftkyftaygif;wkdY
onfarma&Stm;Mum;ajymav\/16;23 oluvnf;? eufjzefaeYonf xm0&bk&m;a&SUoefY&Sif;aomOykofaeY? Nidrf0yfpGm ae&aomaeYjzpf\/ rkefYukdaygif;csifonftwkdif;
aygif;Muavmh/ jyKwfcsifonftwkdif; jyKwfMuavmh/ usefaomt&mukdeHeufwkdifatmif apmifhokdxm;Muavmh[k xm0&bk&m;
rdefYawmfrlaMumif;ukd jyefajymav\/16;24 arma&SrSmxm;onftwkdif;? eHeufwkdifatmif okdxm;Mu\/ eHjcif;ESifhuif;vGwf\/ ykd;vnf;r&Sd/16;25 arma&Suvnf;? usefaomt&mudk ,aeYpm;Muavmh/ ,aeYonf xm0&bk&m;\OykofaeYjzpf\/ ,aeYwGif xkdt&mukdawmrawGU&/16;26 ajcmuf&ufywfvkH; odrf;,l&Mu\/ OykofaeYwnf;[laomckepf&ufajrmufaomaeYwGif r&SdrawGU&[kqkdav\/16;27 ckepf&ufajrmufaomaeY? tcsKdUwkdYonf odrf;,ljcif;iSg xGufoGm;&mwGif? &Sm rawGU&Mu/16;28 xm0&bk&m;uvnf;? oifwkdYonf igh ynwfw&m;rsm;wkdYukd tb,frQumvywfvkH; jiif;y,fMuvdrfhrnfenf/16;29 xm0&bk&m;onf OykofaeYukd oifwkdYtm; ay;awmfrlNyD/ xkdaMumifh ajcmuf&ufajrmufaomaeY ESpf&uftwGuf rkefYudkay;awmfrl\/
vlwdkif;rdrdae&maeap? ckepf&ufajrmufaom aeY rdrdae&mrS tb,folrQ roGm;apESifh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/16;30 xkdaMumifh vlrsm;wkdYonf ckepf&ufajrmufaomaeYNidrf0yfpGmaeMu\/16;31 oa&vtrsKd;om;wkdYonf xkdpm;p&mukd rE[kac:a0:Mu\/ eHeHaphuJhokdYjzpf jzLaomtqif;&Sd\/ ysm;&nfESifha&maomrkefY<uyfESifh
t&omwl\/
16;32 arma&Suvnf;? oifwkdYukd tJ*kwKjynfrS igEIwfaqmifaomtcg? awm oifwkdYtm; auR;aomrkefYukd? oifwkdYtrsKd;tpOftqufwkdYonf
jrifapjcif;iSg? olwkdYtbkdY okdxm;&aom MorJ wMorJudk jznfhMuavmh[k xm0&bk&m; rdefYawmfrlaMumif;ukd jyefajymav\/16;33 wzef tmkefukdvnf;? tkd;wvkH;ukd,l rEwMorJukd tjynfhxnfhNyD;vQif? oifwkdY vlrsKd;tpOftqufbkdY apmifhapjcif;iSg? xm0&bk&m;
a&SUawmf okdxm;avmh [kqkd?16;34 arma&Sukd xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? xkdrEukd tmkefapmifhapjcif;iSg? oufaoawmfa&SUrSm okdxm;av\/16;35 oa&vtrsKd;om;wkdYonf? vlae&mjynfokdYra&mufrSDwkdifatmif? tESpfav;q,fywfvkH; rEukdpm;Mu\/ cgemefjynf e,fedrdwfokdY
ra&mufrSDwkdifatmif rEukdpm;Mu\/16;36 MorJrlum;? {zgq,fpkwpk jzpfownf;/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1 oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYonf? xm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwkdif;? odefawmxJuxGuf c&D;oGm;ojzifh?
a&zd'drft&yfpm;cef;csMu\/ xkdt&yf vlrsm; aomufbkdY&ma&r&Sd/17;2 xkdaMumifh vlrsm;wkdYu? aomufbkdYa&ay;yg[kqkd arma&Sukd &efawGUMu\/ arma&Suvnf;? ighudktb,faMumifh&efawGUMuoenf;/
xm0&bk&m;ukdtb,faMumifh pkHprf;Muoenf; [kqkdav\/17;3 vlrsm;wkdYonf a&iwf arma&Sukdtjypfwifjrnfwrf;vsuf? igwkdYrSp om;orD; wd&pmefwkdYukd tiwfxm; owfjcif;tvkdYiSg?
tJ*kwKjynfrS tb,faMumifhaqmifcJhoenf;[kqkd Mu\/17;4 xkdtcg arma&Sonf xm0&bk&m;tm; atmf[pf? vlwkdYtm; tuREkfyfonf tb,fokdYjyK&ygrnfenf;/ tuREkfyfukd cJESifhypfvkMu
ygNyD[kavQmufav\/17;5 xm0&bk&m;uvnf;? vlrsm;a&SUokdYoGm; oa&vtrsKd;om;toufBuD;olwkdYukd ac:avmh/ jrpfukdkdufaomoif\vSHwHukdukdifvsuf?
a[m&yft&yfokdY oGm;avmh/17;6 xkdt&yf&Sdaomausmufay:wGif oifha&SUrSm ig&yfaernf/ oifonf xkdausmufukdkduf&rnf/ vlrsm;aomufbkdY xkdausmufxJu
a&xGufvdrhfrnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/ arma&S onfonfvnf; oa&vvlrsKd;toufBuD;olwkdYa&SUrSm xkdokdYjyKav\/17;7 oa&vtrsKd;om;wkdYu? xm0&bk&m;onf igwkdYwGif&Sdoavm r&Sdavm[k xm0&bk&m;ukd pkHprf; &efawGUaomtaMumif;aMumifh?
xkdt&yfukd rmESifh ar&db[k orkwfownf;/
17;8 xkdtcg tmrvufvlwkdYonfvm? a&zd'drft&yf oa&vvlwdkYukd ppfwkdufMu\/17;9 arma&Suvnf;? vlwkdYukda&G; tmrvufvlwkdYukd ppfwkdufjcif;iSg xGufavmh/ eufjzefaeY bk&m;ocif\vSHwHukdukdifvsuf? awmifxdyf
ay:rSm ig&yfaernf[k a,mItm;qkd\/17;10 arma&SrSmvkdufonftwkdif; a,mIjyK? tmrvufvlwkdYukdppfwkdufav\/ arma&S? tmkef? [k&wkdYonf awmifxdyfay:okdYwufMu\/17;11 arma&Sonf vufukdcsDaomtcg? oa&vvlwkdYonf EkdifMu\/ vufukdcsaomtcg? tmrvufvlwkdYonf EkdifMu\/17;12 okdY&mwGif arma&S\vufonf anmif;aomaMumifh? olwkdYonf ausmufukd,l arma&Sukd xkdifapNyD;vQif? tmkefESifh[k&wkdYonf
wa,mufwbufae ol\ vufukdrMu\/ okdYjzpf ae0ifonfwkdifatmif ol\vufwkdYonf tNrJaeav\/73

17;13 a,mIonfvnf; tmrvufrif;ESifhvlrsm;wkdYudkxm;vufeufjzifhvkyfBuHav\/17;14 xm0&bk&m;uvnf;? trIukd atmufarhp&mbkdY pma&;xm; a,mItm; bwf&Gwfavmh/ taMumif;rlum;? aumif;uifatmuf
tmrvuf\trSwf &SdorQukd igy,f&Sif;rnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/17;15 arma&Sonfvnf; ,Zfyvifudkwnf? a,a[m0gedd[k orkwfav\/17;16 taMumif;rlum;? tmrvuftrsKd;\vufonf xm0&bk&m;\&mZyvifawmf\ &efbufjzpfaomaMumifh? xm0&bk&m;onf
umvtpOftquf tmrvuftrsKd;ukd ppfwkdufawmfrlvdrhfrnf[k qkdownf;/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1

bk&m;ocifonf arma&SrSp ukd,fawmf\vloa&vtrsKd;tbkdYjyKawmfrlorQukd4if;? xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;ukd tJ*k


wKjynfrSEIwfaqmifawmfrlaMumif;ukd4if;? rd'sef,Zfyka&m[dwfjzpfaomarma&S\ a,mura,oa&m Mum;onf&Sdaomf?18;2 arma&SvTwfcJhaomr,m;ESifh?18;3 ol\om;ESpfa,mufukd,loGm;av\/ om;wa,mufum;? a*&IHtrnf&Sd\/ taMumif;rlum;? igonf wuRef;wEkdifiH {nfhonf
tm*EKjzpf&NyD[k tbqkdownf;/18;4 om;wa,mufum;?{avsZmtrnf&Sd\/ taMumif;rlum;? ighbkd;ab;wkdY\bk&m;ocifonf ighudkrp zga&mbk&if\xm;rSu,fvTwf
awmfrlNyD[k qkdownf;/18;5 arma&S\a,mura,oa&monf arma&Sr,m;ESifhom;wkdYukd,l? awmbk&m;ocif\ awmifawmfem;? arma&Swyfcs&mt&yfokdY
a&mufvmvQif?18;6 ukd,fawmf\a,mura,oa&mESifhukd,fawmf\r,m;? om;ESpfa,mufwkdYonf ukd,fawmfxHokdY a&mufvmygNyD[karma&Stm; Mum;
ajymaomf?18;7 arma&Sonf a,murukd c&D;OD;BuKdjyKjcif;iSg xGuf OD;cserf;Iyfvsuf? usef;rmaMumif;udk wa,mufESifhwa,muf ar;jref;vsuf
wJokdY0ifMu\/18;8 xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;twGufzga&mbk&ifESifhtJ*kwKvlwkdYjyKawmfrlorQukd4if;? vrf;c&D;wGifcH&aomqif;&J'kutvkH;pkH
ukd4if;? xkdqif;&J'kurS xm0&bk&m;u,fvTwf awmfrlaMumif;udk4if;? arma&Sonf a,murtm; Mum;ajymav\/18;9 xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;ukd tJ*kwKvlwkdYvufrS u,fEIwf?jyKawmfrlaom aus;Zl;aMumifh a,oa&monf 0rf;ajrmuf
vsuf?18;10 tJ*kwKvlwkdYvufrS4if;? zga&mbk&ifvufrS4if;? oifhukd u,fEIwfawmfrlxaom? vlrsm;wkdYukd tJ*kwKvlwkdYvufrS u,fEIwfawmfrlaom
xm0&bk&m;onf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/18;11 xm0&bk&m;onf tjcm;aombk&m;&SdorQwkdYxuf omBuD;jrwfawmfrlaMumif;ukd ,ckigod\/ taMumif;rlum;? vlwkdYonf rme
axmifvTm;aomtrIt&mwGif? xm0&bk&m; Ekdifawmfrl\[k qkdNyD;rS?18;12 arma&S\a,mura,oa&monf? rD;IdUp&m,ZfESifh bk&m;ociftbkdY ,Zfrsm;ukd aqmifcJh? tmkefESifhoa&v trsKd;toufBuD;
oltaygif;wkdYonf? arma&S\a,murESifhtwl bk&m;ocifha&SUawmf tpmpm;jcif;iSg vmMu\/
18;13 eufjzefaeY arma&Sonf? vlrsm;ukd w&m;pD&ifjcif;iSg xkdifav\/ eHeufrSp nOD;wkdifatmif? vlrsm;wkdYonf arma&Sa&SUrSm aeMu\/18;14 arma&Sonf vlrsm;wkdYtm;jyKorQukd a,murjrifvQif? vlrsm;wkdYtm; jyKaomtrI tb,fokdYenf;/ oifonf wa,mufwnf;
xkdifvsuf? vltaygif;wkdYonf eHeufrSp nOD;wkdifatmif oifha&SUrSm tb,faMumifhae&Muoenf;[kkqkd\/18;15 arma&Suvnf;? olwkdYonf bk&m;ocif\t,lawmfukdcHvkd uREkfyfxHokdYvmaomaMumifh okdYjzpf\/18;16 olwdkYonf trI&SdvQif tuREkfyfxHokdYvm olwkdY\trIukd uREkfyfqkH;jzwf&\/ bk&m;ocif\ynwfw&m;rsm;ukd oifcs&\[k a,mur
tm;ajymvQif?18;17 a,muru? oifjyKaomtrIonf rawmfroifhjzpf\/18;18 oifrSp oifygaomvlrsm;wkdYonf trSeftm;avsmhMuvdrfhrnf/ trIonf oif tvGefav;\/ wa,mufwnf; rwwfEkdif
aomtrIjzpf\/18;9 ighpum;ukdem;axmifavmh/ igtBuHay;rnf/ bk&m;ocifonfvnf; oifhbuf &Sdawmfrlvdrhfrnf/ oifonf bk&m;ocifESifhqkdifaomtrI
vlrsm;wkdY\trIukdapmifhvsuf bk&m;ocif txHawmfokdY0if avQmuf&rnf/18;20 olwkdYtm;vnf; ynwfw&m;awmfrsm;ukd oifcs&rnf/ olwkdYoGm;&mvrf;? jyK&aomtrIukdvnf; jy&rnf/18;21 xkdrSwyg; bk&m;ocifukdaMumuf&GHUvsuf? opmESifhjynfhpkHvsuf? avmbukd&GH&Smvsuf? wwfpGrf;EkdifaomolwkdYukd vltaygif;wkdYtxJu
a&G;aumuf? waxmiftkyf? w&mtkyf? ig;q,f tkyf? wq,ftkyft&m cefYxm;&rnf/18;22 xko
d w
l o
Ydk nf cyford ;f aomtcsdef vlrsm;wku
Yd dk w&m;pD&ifMuap/ BuD;aomtrI oif\t,lucdk MH uap/ i,faomtrIut
dk vkv
d pdk &D ifMuap/
okdYjzpfvQif olwkdYonf 0kdif;nD trI xrf;ojzifh oifonf oufomvdrfhrnf/18;23 xkdokdY bk&m;ociftcGifhESifhjyKvQif oifonf ckdifcHhvdrfhrnf/ vltaygif;wkdYonf rdrdae&mjynfokdY Nidrf0yfpGmoGm;Muvdrhfrnf[k
ajymqkd\/18;24 arma&Sonfvnf; a,mur\pum;ukd em;axmif pum;&Sdonftwkdif; jyKvsuf?-

74

18;25 wwfpGrf;EkdifaomolwkdYukd oa&vtrsKd;xJu a&G;aumuf vlwaxmiftkyf? w&mtkyf? ig;q,ftkyf? wq,ftkyf toD;toD;


acgif;t&m cefYxm;av\/18;26 xkdolwkdYonf cyfodrf;aomtcsdef vlwkdYukd w&m;pD&ifMu\/ cufaomtrI arma&S\t,lukdcHMu\/ vG,faomtrIukd tvkdvkd
pD&ifMu\/18;27 xkdaemuf arma&Sonf a,muroGm;&aomtcGifhudkay;? olonf rdrdae&mokdYoGm;av\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1 oa&vtrsKd;om;wkdYonf tJ*kwKjynfrS xGufoGm;aomaemuf? wwd,v w&ufaeY odemawmokdYa&mufMu\/19;2 a&zd'drft&yfu xGufoGm;NyD;rS odemawmokdYa&muf? xkdawmawmifa&SUrSm wyfcsMu\/19;3 arma&Sonf bk&m;ocifhxHawmfodkYwufoGm;vQif? xm0&bk&m;onf awmifay:u ac:awmfrl? oifonf ,mukyftrsKd;?
oa&vom;wkdYtm; jyefajym&aom trdefYawmf[lrlum;?19;4 igonf tJ*kwKvlwkdYjyKaomtaMumif;? oifwkdYukd a&Tvif;wtawmifjzifhxrf; udk,fbkdYodrf;,laomtaMumif;ukd oifwkdYonf
odjrif&MuNyD/19;5 xkdaMumifh ,ckwGif oifwkdYonf ighpum;udk trSefem;axmif ighy#ddnmOfukd apmifha&SmufvQif tjcm;aomvlrsKd;wumwkdYxuf
oifwkdYonf igykdifxkdufaom b@mawmfjzpf&Muvdrhfrnf/ ajrBuD;&SdorQonf ig\Opmjzpf\/19;6 oifwkdYonfvnf; rif;pnf;pdrf&Sdaom ,Zfyka&m[dwfrsKd;? oefY&Sif;aomvlrsKd;jzpf&Muvdrfhrnf [laomtrdefYawmfukd oa&v
trsKd;om;wkdYtm; qifhqkdavmh[k rdefYawmfrl\/
19;7 arma&Sonf jyefvm vlwkdYwGif toufBuD;olwkdYukdac:NyD;vQif? xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlaompum;tvkH;pkHwkdYukd jyefajymav\/19;8 vltaygif;wkdYuvnf; xm0&bk&m; rdefYawmfrlorQwkdYukd tuREkfyfwkdYonfjyKygrnf[k wnDwGwfwnf; jyefajymMu\/ arma&Sonf
vnf; olwkdY\pum;ukd xm0&bk&m;tm; jyefavQmufav\/19;9 xm0&bk&m;uvnf; MunfhIavmh/ oifESifhigajymaomtcgvlrsm;wkdYonfMum; tpOftNrJ oifhukd ,kHrnftaMumif;? rkdCf;wdrfwkduf
oifhqDokdY igvmrnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/ arma&Sonfvnf; xm0&bk&m;\pum;awmfukd vlrsm;wdkYtm; jyefajymav\/
19;10 xm0&bk&m;uvnf; vlwkdY&Sd&mokdYoGm;? ,aeYESifheufjzef olwkdYukd oefY&Sif;apavmh/ olwkdYt0wfukd avQmfap?19;11 okH;&ufajrmufaomaeY toifh&Sdaeapavmh/ taMumif;rlum;? okH;&ufajrmufaomaeY xm0&bk&m;onf vltaygif;wkdYa&SU? odem
awmifay:okdY qif;ouf awmfrlrnf/19;12 vlwkdY rausmf&aom tqD;tumwkdYukd awmifywfvnf pD&if? oifwkdYonf awmifay:okdY rwuf? awmifajc&if;ukd rxd&atmif
owdjyKMu[k ajymavmh/ awmifukd xdrdaom olrnfonfum;? {ueftrSef taocHap/19;13 xkdolukd vufESifhrxd&/ tu,fpifppf ausmufcJESifh ypf&rnf/ okdYr[kwf vSHESifhxkd;&rnf/ vljzpfap? wd&pmefjzpfap? toufr&Sif&/
wHykd;onf MumMumjrnfaomtcg? vlrsm;wkdYonf awmifokdY vm&Murnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/19;14 arma&Sonf awmifay:rS vlwkdY&Sd&modkY qif;ouf? olwkdYukd oefY&Sif;ap\/ olwkdYonf rdrdt0wfrsm;ukd avQmfMu\/19;15 arma&Suvnf;? okH;&ufajrmufaomaeY toifh&SdapMuavmh/ r,m;ukdrcsOf;MuESifh[k vlwkdYtm; qkdav\/
19;16 okH;&ufajrmufaomaeY? eHeuftcsdef awmifay:rSm rdkCf;csKef;jcif;? vsyfjyufjcif;ESifhwuG rkdCf;wdrfwkduf vTrf;rkd; BuD;aomtoHESifh
wHykd;jrnfojzifh? wyf&Sdaom vltaygif;wkdYonf wkefvIyfMu\/19;17 arma&Sonfvnf; bk&m;ocifESifhawGUapjcif;iSg? vlrsm;wkdYukd wyfxJu aqmifcJhojzifh? olwkdYonf awmifajc&if;atmuf&yfaeMu\/19;18 xm0&bk&m;onf rD;jzifhvTrf;vsuf? odemawmifay:okdY qif;oufawmfrlaomaMumifh? wawmifvkH; rD;ckd;xGufav\/ rD;ckd;onfvnf;
rD;zkd\rD;ckd;uJhokdYwuf wawmifvkH; jyif;pGmvIyfav\/19;19 wHykd;jrnfoHonf MumMumjrnfvsuf? toHwkd;BuD;aomtcg? arma&Sonfac:? bk&m;ocifonf pum;oHESifhxl;awmfrl\/19;20 xm0&bk&m;onfvnf; odemawmifxdyfay:okdY qif;ouf? arma&Sukd awmifxdyfay:okdY ac:awmfrlvQif? arma&Sonf wufav\/19;21 xm0&bk&m;uvnf;? vlwkdYonf MunfhIjcif;iSg xm0&bk&m;xHokdY ausmf0if? trsm;wkdYonf aoMuvdrfhrnf[k pkd;&drfp&m &Sdaom
aMumifh qif; owday;avmh/19;22 xm0&bk&m;xHokdY csOf;uyfaom ,Zfyka&m[dwfwkdYonfvnf;? ukd,fhukdukd,f oefY&Sif;ap&rnf/ okdYr[kwf xm0&bk&m;onf 'Pfcwf
awmfrlrnf[k arma&Stm; rdeYfawmfrl\/19;23 arma&Suvnf;? vlwkdYonf odemawmifokdY rwufEkdifMuyg/ taMumif;rlum;? rausmf&aomtqD;tumwkdYukd awmifywfvnf
pD&if? oefY&Sif;apavmh[krSm xm;awmfrlNyD[k xm0&bk&m;tm; jyefavQmufav\/19;24 xm0&bk&m;uvnf;? qif;oGm;avmh/ oifESifhtmkefomvQif wuf&rnf/ ,Zfyka&m[dwfrsm;? vlrsm;wkdYonf xm0&bk&m;xHokdY
wufjcif;iSg rausmfr0ifapESifh/ okdYr[kwf olwkdYukd 'Pfcwfawmfrlrnf[k rdefYawmfrl\/19;25 arma&Sonfvnf; vlrsm;wkdY&Sd&mokdY qif; Mum;ajymav\/

75

tcef;BuD; ( 20 )
20;1
20;2
20;3
20;4

xkdtcg bk&m;ocif rdefYawmfrlaom pum;rsm;[lrlum;?igonf oifhukduRefcHae&m tJ*kwKjynfrS u,fEIwfaqmif,lcJhNyD;aom oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/igrSwyg; tjcm;aombk&m;ukd rukd;uG,fESifh/txufrkdCf;aumif;uif4if;? atmuft&yfajrBuD;ay:4if;? ajrBuD;atmuf a&xJ4if; &Sdaomt&mESifh ykHoPmefwlatmif? kyfwk
qif;wkukd ukd,ftbkdY rvkyfESifh/20;5 OD;rcs 0wfrjyKESifh/ taMumif;rlum;? oif\bk&m;ocif ig xm0&bk&m;onf? oif tjypf&Sdonf[k ,kHvG,faombk&m;? ighukdrkef;aom
olwkdY\ trsKd;tpOftquf? wwd,tquf? pwkwtqufwkdifatmif? tbwkdY\tjypfukd om;wkdY qyfay;pD&ifaombk&m;?20;6 ighukdcspf ighynwfwkdYukdusifhaomolwkdY\trsKd;tpOftquftaxmiftaomif; wkdifatmif? ukPmukdjyaombk&m;jzpf\/20;7 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\emrawmfukd rkomESifhqkdifr>rufrqkdESifh/ taMumif;rlum;? emrawmfukdrkomESifhqkdif >rufqkdaom
olukdtjypfr&Sd[k xm0&bk&m; rSwfawmfrrl/20;8 OykofaeYukdoefY&Sif;apjcif;iSg? xkdaeY&ufukdatmufarhavmh/20;9 ajcmuf&ufywfvkH; tvkyfrsKd;ukd BudK;pm;vkyfaqmifavmh/20;10 owraeY&ufonf oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\OykofaeYjzpf\/ xkdaeY oifrSp oif\om;orD;? uRefa,mufsm; rdef;r?
wd&pmef? oif\wHcg;twGif; aeaom{nfhonf tm*EKonf tvkyfrvkyf&/20;11 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf rkdCf;aumif;uif? ajrBuD;? ork'&m? t&yf&yf &SdorQwkdYukd ajcmuf&ufwGif zefqif;
owraeY&uf Nidrf0yfpGmaeawmfrl\/ xkdaMumifh xm0&bk&m;onf owraeY&ufukd aumif;BuD;ay; oefY&Sif; apawmfrl\/20;12 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m; ay;oem;awmfrlaomjynf oif\toufwm &SnfrnftaMumif;? oif\rdbukddkaopGmjyKavmh/20;13 vltoufukd rowfESifh/20;14 olUr,m;ukd rjypfrSm;ESifh/20;15 olUOpmukd rckd;ESifh/20;16 ukd,fESifhpyfqkdifaomolwbuf rrSefaomoufaoukdrcHESifh/20;17 ukd,fESifhpyfqkdifaomol\tdrfukd wyfrufvkdcsifaompdwfr&SdapESifh/ ukd,fESifhpyfqkdifaom ol\r,m;? ol\uRefa,mufsm;rdef;r? EGm;?
jrnf;rSp ukd,fESifhpyfqkdif aomol\OpmwpkH wckukdrQ wyfrufvkdcsifaompdwfr&SdapESifh[k rdefYawmfrl\/
20;18 vltaygif;wkdYonf rkdCf;csKef;jcif;? vQyfjyufjcif;? wHykd;oHjrnfjcif;? awmifxJu rD;ckd;xGufjcif; taMumif;t&mwkdYukdjrifaomtcg?
aMumufaomaMumifh a&TU ta0; &yf aeMu\/20;19 arma&Sudkvnf;? tuREkfyfwkdYtm; ukd,fawmf rdefYawmfrlyg? tuREkfyfwkdYonf em;axmifygrnf/ tuREkfyfwkdYtm; bk&m;ocif
rdefYawmfrrlygapESifh/ tuREkfyfwkdYonf aornfukd pkd;&drfygonf[kavQmufqkdMu\/20;20 arma&Suvnf;? rpkd;&drfMuESifh/ oifwkdYudk pkHprf;jcif;iSg4if;? oifwkdYonf jypfrSm;jcif;ESifh vGwfrnftaMumif; ukd,fawmfukdaMumufap
jcif;iSg4if;? bk&m;ocif <uvmawmfrlNyD[k vlrsm;wkdYtm; ajymqkd\/20;21 vlrsm;wkdYonfvnf; ta0;&yfaeMu\/ arma&Srlum;? bk&m;ocif&Sdawmfrl&m xlxyfaomarSmifrkdufokdY csOf;uyfav\/20;22 xm0&bk&m;uvnf;? oa&vtrsKd;om;wkdYtm;jyefajym&aompum;[lrlum;? igonf aumif;uifbkHrSoifwkdYESifhEIwfqufaMumif;
ukd oifwkdYonf odjrifMuNyD/20;23 ighukd ukd;uG,faomtrI ukd,fokH;bkdY aiGbk&m;? a&Tbk&m;udk rvkyf&/20;24 ightbkdY ajr,Zfyvifukdwnf&rnf/ xkdyvifay:rSm oif\rD;IdUaom,Zf? rd[m,,Zfwnf;[laomoif\okd;EGm;wkdYukd ,ZfylaZmf
&rnf/ ightcGifh&Sd? ighemrukd ukd;uG,f&mt&yf cyfodrf;wkdY? oifhqDokdY ig<uvm aumif;BuD;ay;rnf/20;25 oifonf ausmuf,Zfyvifukd ightbkdYwnfvQif? qpfaomausmufudkrwnf&/ oHwefqmyg wnfaom,Zfyvifonf
npfnL;jcif;&Sd\/20;26 oif &Sufp&mtaMumif; rxifray:apjcif;iSg? ,Zfyvifay:okdY avSum;jzifh rwuf&[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1
21;2
21;3
21;4

xm0&bk&m;uvnf;? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdY pD&if&aom"rowf[lrlum;?a[NAJtrsKd;jzpfaomuRefudk0,fvQif? ajcmufESpfomtapuRefcHap&rnf/ owrESpfa&mufaomf? ukd,fbkd;ukdrawmif;bJ vTwf&rnf/uRefcHpu wa,mufwnf;cHvQif? wa,mufwnf;xGuf&rnf/ vifr,m;ESpfa,muf cHvQif? r,m;ESifhwuG xGufap&rnf/okdYr[kwf ocifay;pm;aomr,m;&Sd xkdr,m;onf om;orD;ukdbGm;jrifvQif? r,m;ESifhom;orD;wkdYukd ocifykdif&rnf/ uRefrlum;?
wa,mufwnf; xGuf&rnf/21;5 okdYr[kwf uRefu? uRefawmfocifESifhr,m;om;orD;wkdYukd uRefawmfcspfyg\/ rxGufroGm;vkdyg[k twnfhtvif;ajymqkdvQif?21;6 ocifonf bk&m;ocifa&SUawmfokdY4if;? tdrfwHcg;wkdifokdY4if; aqmif,l? em;&Gufudkpl;jzifhazmufNyD;rS? xkduRefonf tpOftNrJ
uRefcH&rnf/
21;7 tbonf orD;ukd uRefcHapjcif;iSg a&mif;vQif xkdrdef;ronf uRefa,musfm;uJhokdY vGwf&onfr[kwf/76

21;8 ocifonf xkdrdef;rukdodrf;,l rBudKufvQif? a&G;apjcif;iSg tcGifhay;&rnf/ olUukd vSnfhjzm;rdaomaMumifh? wyg;trsKd;om;wkdYokdY


a&mif;csykdifaomtcGifhr&Sd/21;9 rdrdom; ay;pm;vQifrlum;? orD;uJhodkY jyKpk&rnf/21;10 tjcm;rdef;rukdodrf;jyefvQif? t&ifodrf;aomrdef;r\t0wftpm;ESifh r,m;0wfukd ravQmh&/21;11 xkdokH;yg;ukd rjyKvQif? ukd,fbkd;ukdrawmif;bJ vTwf&rnf/
21;12 vludk taoowfaomolonf taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/21;13 taoowfrnftBuHr&SdbJ? ol\vuf vltoufudkbk&m;ociftyfawmfrlvQif? ajy;&aomt&yfudk igcefYxm;rnf/21;14 tdrfeD;csif;ukd owfrnftBuH&Sd tEkdifwkdufaomolukdum;? igh,Zfyvif ckdvIHaomfvnf;? qGJ,l owf&rnf/21;15 rdbukdtaoowfaomolonf? taoowfjcif;ukdtrSefcH&rnf/21;16 vlukdckd;aomolonf? a&mif;onfjzpfap? ol\vuf&Sdonfjzpfap? taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/21;17 rdbukd usdefqJaomolonf? taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/21;18 vlcsif; ckduf&efjyK wa,mufonf ausmufcJESifhxkonfjzpfap? vufoD;ESifhxkd;onfjzpfap? tkdufcH&aomolonf raoaomfvnf;?
tdyf&mwkH;vkH;ae&vQif4if;?21;19 wzef x awmifa0;ESifhoGm;vQif4if;? kdufaomolukd tjypfvTwf&rnf/ okdY&mwGif emaomolonf tvkyfysuf&onftwGuf?
temaysmufapjcif;iSg uko&onftwGuf aiGukdavsmf &rnf/21;20 ocifonf uRefa,mufsm; uRefrdef;rukd 'kwfESifhkduf xkduRefaovQif? ocifonf av;aom'PfukdcH&rnf/21;21 okdY&mwGif uRefonf w&ufESpf&ufem raobJaevQif? ocifonf xkduRefukd ykdifaomaMumifh? 'PfESifhvGwf&rnf/
21;22 vlcsif; ckduf&efjyKMu? ukd,f0efaqmifaomrdef;rukd xdckdufojzifh ukd,f0efysuf tjcm;aomtemrjzpfvQif? rdef;rvifpD&ifonftwkdif;
'PfcH&rnf/ rif;pD&ifonftwkdif; vnf; aiGudkavsmf&rnf/21;23 tjcm;aomtemjzpfvQif? touftwGuf toufukd4if;?21;24 rsufpdtwGuf rsufpdudk4if;? oGm;twGuf oGm;ukd4if;? vuftwGuf vufukd4if;? ajctwGuf ajcukd4if;?21;25 rD;avmifjcif;twGuf rD;avmifjcif;udk4if;? &Sejcif;twGuf &Sejcif;ukd4if;? 'Pfcsuf&mtwGuf 'Pfcsuf&mukd4if; cH&rnf/21;26 ocifonf uRefa,mufsm; uRefrdef;r\rsufpdukd ysufatmifkdufvQif? rsufpdysufonftwGuf vTwf&rnf/21;27 xkdtwl uRefa,mufsm; uRefrdef;r\oGm;ukd usKd;atmifkdufvQif? oGm;usKd;onftwGuf vTwf&rnf/
20;28 EGm;onf vla,mufsm;rdef;rukd acGU vlaovQif? pifppf xkdEGm;ukd ausmufcJESifhypf owf&rnf/ tom;udkvnf; rpm;&/ EGm;&Sif
ukdum;? tjypfvTwf&rnf/20;29 4if;enf; EGm;onf txufuacGUbl;? acGUaMumif;ukd EGm;&SifMum;odvsuf rcsnfraESmif tvGwfxm;? EGm;onfa,mufsm;rdef;rukd
owfrdvQif? xkdEGm;ukd ausmufcJESifhypfowf&rnf/ EGm;&Sifukdvnf; taoowf&rnf/21;30 okdYr[kwf aiGavsmfap[kpD&ifvQif? pD&ifonftwkdif; rdrdtoufa&G;&ef tbkd;ukdavsmf&rnf/21;31 olwyg;\om;orD;ukdacGUvQif? pD&ifonftwkdif; cH&rnf/21;32 uRefa,mufsm; uRefrdef;rukdacGUvQifrlum;? EGm;&Sifonf uRef&Siftm; aiGtusyfokH;q,fukd avsmf&rnf/ EGm;udkvnf; ausmufcJESifh
ypfowf&rnf/21;33 vlonf wGif;ukdzGifh xm;onfjzpfap? wGif;ukdwl; rydwfbJxm;onfjzpfap? olwyg;\jrif;? EGm;onf xkdwGif;usvQif?21;34 wGif;&Sifonf jrif;? EGm; tbkd;ukdavsmf taoaumifukd,l&rnf/21;35 tMuifol\EGm;onf? olwyg;\EGm;ukdtaoacGUvQif? EGm;&SifESpfOD;wkdYonf? touf&SifaomEGm;udka&mif; tbkd;ukda0,l&rnf/
aoaomEGm;udkvnf; a0,l&rnf/21;36 4if;enf; EGm;onf txufuacGUbl;aMumif;ukd? EGm;&SifodvsufESifh rcsnfraESmif tvGwfxm;vQif? EGm;aoaumifukd ukd,fwkdif,l&rnf/
xkdEGm;waumiftwGuf waumifukd trSef avsmf&rnf/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1

vlonf okd;EGm;udkckd; owfonfjzpfap? a&mif;onfjzpfap? EGm;waumiftwGuf EGm;ig;aumifukd4if;? okd;waumiftwGuf okd;av;


aumifukd4if; jyefay;&rnf/22;2 olckd;onf tdrfukdxGif;azgufpOf? olwyg;awGU aoatmifowfaomfvnf;? aopm;raoap&/22;3 okdYaomfvnf; aexGufvQif aopm;aoap&rnf/ taMumif;rlum;? jyefay;p&m taMumif;&Sd\/ OpmtvQif;r&SdvQif? ckd;onfOpmtwGuf
udk,fukda&mif;&rnf/22;4 olckd;vufckd;aomEGm;? okd;ukd touf&Sifvsuf trSefawGUvQif? ESpfqjyefay;&rnf/
22;5 olUv,f? olUpyspfO,smOfudk pm;apaomf4if;? rdrdwd&pmefukd olUv,fxdef; ausmif;aomf4if;? rdrdv,f? rdrdpyspfO,smOfxJu
taumif;qkH;ukd xkwf jyefay;&rnf/22;6 rD;IdUaomtcg jrufyifaMumifh tpOftwkdif; a&Smufavmifvsuf? aumufvIdif;? pyg;yif? v,f&Sdaom t&mwkYdukd avmifvQif? rD;IdU
aomolonf trSefavsmf&rnf/

77

22;7 vlwOD;onf tdrfeD;csif;wOD; a&TaiGtp&Sdaom OpmwpkHwckukd tyfESH? tyfESHcHaomol\ tdrfrS olckd;ckd;oGm;vQif? olckd;ukd
awGUrdaomtcg ESpfq avsmfap/22;8 olckd;udkrawGUvQif? tdrf&Sifonf rdrdtdrfeD;csif;Opmukd ,loavm r,lavm[k bk&m;ocifha&SUawmf tppfcH&rnf/22;9 olUOpmukdjypfrSm;onftrIrSm? EGm;? jrnf;? okd;? t0wftp&SdaomaysmufaomOpm wpkHwckukdawGU? Opmum;? ig\Opmjzpfonf[k
wpkHwa,mufqkdvQif? trIonfESpfOD;wkdYonf bk&m;ocifa&SUawmftppfcH&? w&m;IH;aomolonf ESpfq avsmf&rnf/22;10 vlonf tdrfeD;csif;v,f jrnf;? EGm;? okd;tp&Sdaom wd&pmefwpkHwckukdtyfESH? xkdwd&pmefaoaomf4if;? xdckdufemaomf4if;?
oufaor&SdbJolwyg;armif; oGm;aomf4if;?22;11 tyfESHcHaomolonfightdrfeD;csif;\Opmukdigr,l[k ESpfOD;oabmwlvsuf? xm0&bk&m;a&SUrSm tusdefcH&vQif? Opm&Sifonf 0efcH&rnf/
tyfESHcHolvnf; ravsmf&/22;12 okdY&mwGif olwyg;ckd;oGm;vQif? tyfESHcHolonf Opm&Siftm; jyefay;&rnf/22;13 om;&JukdufvQif oufaobkdY taoaumifukd jyap/ jyEkdifvQif tavsmfrcH&/22;14 vlonf tdrfeD;csif; wpkHwckudkiSg; Opm&SifrygbJ aoaomf4if;? xdckdufemaomf4if;? trSefavsmf&rnf/22;15 Opm&SifygvQif? iSg;aomolonfravsmf&/ tcESifhiSg;vQifrlum;? Opm&Sifonf tcukdom awmif;&rnf/
22;16 ray;pm;vkdaomtysKdukd? tMuifa,mufsm;onf acsmharmhoifhaevQif? uefawmhOpmukday; xkdrdef;rukd r,m;t&majrmufxm;&rnf/22;17 rdef;r\tboabmrwl ray;pm;vkdvQif? uefawmh&onfESifhtrQ aiGudkavsmf&rnf/22;18 pkef;rukd touf&Sifapjcif;iSg tcGifhray;&/22;19 wd&pmefESifhoifhaeaomolonf taoowfjcif;ukdtrSefcH&rnf/22;20 xm0&bk&m;rSwyg; tjcm;aombk&m;a&SUrSm ,ZfylaZmfaomolukd&Sif;&Sif;zsufqD;&rnf/
22;21 wjynfwEkdifiHom;jzpfaom{nfhonfukd raESmifh&SufrnOf;qJ&/ oifwkdYonf tJ*kwKjynf {nfhonfjzpfMubl;NyD/22;22 rdbr&Sdaomoli,fESifh rkwfqkd;rukd oifwkdYonf raESmifh&Suf&?22;23 aESmifh&Sufjcif;wpkHwckukdjyK olwkdYonf ightm; tenf;i,fatmf[pfvQif? igonf xkdtoHukd trSefMum;?22;24 igtrsufjyif;pGmxGufvsuf oifwkdYukd xm;ab;jzifh uGyfrsufrnf/ oifwkdYr,m;rsm;onfvnf; rkwfqkd;rjzpf? om;orD;rsm;onfvnf;
rdbr&Sdaomoli,f jzpfMuvdrfhrnf/
22;25 ighvljzpfaom qif;&Jom;tdrfeD;csif;tm; oifonfaiGukdacs;vQif? twkd;pm;aomoluJhokdY olrjyK? twkd;ukdrawmif;&/22;26 tdrfeD;csif;onf rdrdapmifukd oifaygifxm;vQif? rkdCf;rcsKyfrDS jyefay;&rnf/22;27 taMumif;rlum;? tjcm;aom NcHKp&mr&Sd/ ukd,fNcHKbkdYjzpf\/ olonf tb,fokdY tdyfEkdifoenf;/ ightm;atmf[pfvQifigMum;rnf/
igonfoem;aomoabm&Sd\/
22;28 bk&m;ocifukdvGefusL;rajym&/oif\trsKd;ukdtkyfpkd;aomrif;ukdrusdefqJ&/22;29 tOD;rSnfhaomtoD;? tOD;npfaomt&nfudkrxdrfr0SufbJ qufuyf&rnf/ tOD;bGm;aom om;a,mufsm;udkvnf; ightm; qufuyf
rnf/22;30 xkdenf;wl okd;EGm;wkdYukd jyK&rnf/ ckepf&ufywfvkH; okd;EGm;oi,fukd trdESifhtwl aeap? tXraeYa&mufrS ightm; qufuyf&rnf/22;31 oifwkdYonf ighxH oefY&Sif;aomoljzpf&Murnf/ awm om;&JukdufaomtrJom;ukdrpm;&/ acG;wkdYtm; ypfay;&rnf/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1
23;2
23;3
23;4
23;5
23;6
23;7
23;8
23;9
23;10
23;11
23;12

oifonf rSm;aomodwif;pum;ukdrMum;rajym&/ rw&m;aomolwkdYESifh0kdif;nD rrSefaomoufaoudkrcH&/vlrsm;aemufokdYvkduf rw&m;ojzifh rjyK&/ w&m;awGUonftrIrSm BuD;aomolbufae? w&m;vrf;rSvGJapjcif;iSg rajym&/qif;&Jaomolbufvnf; riJhuGuf&/oifonf &efol\jrif;EGm; vrf;vGJonfukdawGUjrifvQif? trSefjyefykdY&rnf/oifhukdrkef;aomol\jrnf;onf? rdrdaqmif&Gufaom0efatmufrSm vJaeonfukd awGUjrifvQif? rrpbJ aeEkdifoavm/ trSef 0kdif;nD
rp&rnf/oifqif;&Jaomolonf w&m;awGUaomtcg? olUukd rw&m;ojzifh rpD&if&/r[kwfrrSefaomtrIukda&Smif&rnf/ tjypfr&Sdaomol? ajzmifhrwfaomolukdruGyfrsuf&/ taMumif;rlum;? igonf rw&m;aomolukd
tjypfrvTwf/oifonf wHpkd;rpm;&/ wHpkd;onf ynm&SdwkdY\rsufpdukduG,fap? ajzmifhrwfaomolwkdY\pum;ukdvGJapwwf\/wuRef;wEkdifiHom;jzpfaom {nfhonfukd rnOf;qJ&/ oifwkdYonf tJ*kwKjynf {nfhonfjzpfcJhbl;aomaMumifh? {nfhonf\pdwfo
abmukd odMu\/
ajcmufESpfywfvkH; v,fvkyf toD;ukdodrf;&rnf/owrESpfwGif v,fudkrvkyfbJ tvGwfxm;&rnf/ okdYjyKvQif qif;&JaomtrsKd;om;csif;wkdYonf pm;&aomtcGifh&Sdvdrfhrnf/ <uif;aom
t&mudkvnf;?ajrwd&pmefwkdYonf pm;&Mu vdrhfrnf/ xkdenf;wl? pyspfO,smOf? oHvGifO,smOfukdvnf; jyK&rnf/ajcmuf&ufywfvkH;tvkyfvkyf&rnf/ owraeY&uf Nidrf0yfpGmae&rnf/ okdYjyKvQif oif\ EGm;jrnf;wkdYonf Nidrf0yfpGmae&aomtcGifh
&Sdvdrhfrnf/ oif\i,fom;rsm;? {nfhonfrsm;wkdYvnf; oufom&Muvdrhfrnf/78

23;13 igynwforQwkdY owdjyKMuavmh/ tjcm;aombk&m;\emrukd r>rufrqkdESifh/ oif\EIwfxJu >rufoHukd olwyg; rMum;apESifh/


23;14 wESpfwGif okH;Budrf ightbkdYyGJcH&rnf/23;15 igrSmxm;cJhNyD;onftwkdif;? tAdAvcsdef;csufaom aeY&uftcsdef tZkryGJukdcH? ckepf&ufywfvkH; waq;rJhaomrkefYukdpm;&rnf/
taMumif;rlum;? xkdvwGif oifonf tJ*kwKjynfu xGufvmownf;/ xkdyGJukdcHpOf ighxHokdY tb,folrQ vufcsnf; ray:rvm&/23;16 v,fvkyftoD;tESHudkodrf;p&Sdonfumv? odrf;yGJukd4if;? v,fvkyftoD;tESHudk okdxm;onfumv? ESpfvJaomtcg? okdxm;yGJukd4if;
cH&rnf/23;17 oifwkdYwGif a,mufsm;taygif;wkdYonf? wESpfvQif okH;Budrf xm0&t&Sif bk&m;ocifha&SUawmf rsufESmjy&Murnf/23;18 igh,Zfaumif\taoG;ukd? waq;ygaomrkefYESifha&m rylaZmf&/ igh,Zfaumif qDOukd eHeufwkdifatmif r<uif;ap&/23;19 oif\ajr tOD;oD;aomtoD;tESHtaumif;qkH;ukd? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\tdrfawmfxJokdY aqmifoGif;&rnf/ qdwfoi,fukd
trdEkdY&nfESifhrjyKwf rcsuf&/
23;20 MunfhIavmh/ vrf;c&D; oifhudkapmifha&Smuf? igjyifqifESifhaomt&yfokdY ykdYapjcif;iSg? aumif;uifwrefukd oifha&SU igapvTwf\/23;21 xkdwrefukd kdaopGmjyKavmh/ pum;awmfukdem;axmifavmh/ tmPmawmfukd rqefESifh/ oifwkdYjypfrSm;aomtjypfukd olonfrvTwf/
ighemronf olwnf&Sd\/23;22 tu,fpifppf oifonfolUpum;udkem;axmif igynwforQtwkdif;jyKvQif?oif\&efolwkdYukd igonf&efbufjyKrnf/ oifhukdqD;wm;
aomolwkdYukdvnf; igqD;wm;rnf/23;23 ighwrefonf oifha&SUoGm; oifhudk tmarm&dvl? [dwdvl? az&Zdvl? cgeedvl? *d&*g&Sdvl? [d0dvl? a,AkodvlwkdY&Sd&mokdY aqmifoGif;?
olwkdYukdy,f&Sif;rnf/23;24 olwkdYbk&m;rsm;ukd OD;rcs 0wfrjyK&/ olwkdYbmomtwdkif; rusifh&/ olwkdYukd tukeftpif arSmufvSJ? kyfwkqif;wkrsm;udkvnf;
&Sif;&Sif;NzdKzsuf&rnf/23;25 oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;ukd 0wfjyK&rnf/ oif\rkefYukd4if;? a&ukd4if;? aumif;BuD;ay;awmfrlrnf/ tema&m*gukdvnf;
oif\txJu EIwf,ly,f&Sm;awmfrlrnf/23;26 oif\jynfwGif ukd,f0efysufaomow0g? NrHKaomow0gESifhuif;vGwfvdrhfrnf/ oif\toufwef;ukd igpkHvifaprnf/23;27 ighukdaMumufwwfaomoabmukd oifha&SUokdYigapvTwf? oifa&mufav&m&m t&yf cyfodrf;aomvlrsKd;udkigzsufqD;rnf/ oif\
&efoltaygif;wkdYukd aemufodkYvSnfhaprnf/23;28 ysm;wlrsm;udkvnf; oifha&SUokdY igapvTwf? olwkdYonf [d0dvl? cgeedvl? [dwd vlwkdYukd oifha&SUrSm ESifxkwfMuvdrhfrnf/23;29 xkdvlrsm;ukd wESpfjcif;wGif oifha&SUrSm igrESifxkwf/ okdYjyKvQif jynfonf vlqdwfnH om;&Jonf oifhwbuf rsm;jym;vdrhfrnf/23;30 oifonfwkd;yGg; wjynfvkH;ukd 0ifpm;onfwkdifatmif? olwkdYukdoifha&SUrSm jznf;jznf; igESifxkwfrnf/23;31 oifhae&me,f tykdif;tjcm;ukd? {'kHyifv,frSonf zdvdwdyifv,fwkdifatmif4if;? awmrSonf jrpfwkdifatmif4if; igrSwfom;rnf/
xkdt&yfom;rsm;ukd oifhvufokdY igtyf? oifonf ESifxkwf&vdrhfrnf/23;32 olwkdYESifh4if;? olwkdYbk&m;rsm;ESifh4if; oifonf rd[m,rzGJU&/23;33 oifonf ighukdjypfrSm;apjcif;iSg? olwkdYonfjyKrnfudk pkd;&drfp&m&SdaomaMumifh? olwkdYonf oifhjynfrae&Mu/ oifonf olwkdYbk&m;ukd
0wfjyKvQif? xdrd vJp&mtaMumif; trSefjzpfvdrfhrnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1 wzef xm0&bk&m;u? oifonf tmkef? em'yf? tbd[ktp&Sdaom oa&vtrsKd; toufBuD;ol ckepfusdyfESifhwuG? xm0&
bk&m;xHawmfokdY wuf? olwkdYonf a0;a0; ukd;uG,fMuap/24;2 oifwa,mufwnf;om xm0&bk&m;xHawmfokdY csOf;uyf&rnf/ tjcm;aomol rcsOf;ruyf&/ vlrsm;wkdYonf oifESifhtwl rwuf&
Mu[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/24;3 arma&Sonfvnf; vlrsm;wkdY&Sd&mokdYvm? xm0&bk&m;\pum;awmftvkH;pkHukd4if;? pD&ifawmfrl csuftvkH;pkHukd4if; jyefMum;?
vlrsm;taygif;uvnf;? xm0&bk&m; rdefYawmfrlorQtwkdif; tuREkfyfwkdYjyKygrnf[k woHwnf; jyefajymMu\/24;4 arma&Sonf xm0&bk&m;\pum;awmftvkH;pkHwkdYukd a&;xm;NyD;rS? eHeufapmapmx? awmifajc&if; ,Zfyvifukd4if;? oa&v
trsKd;wq,fESpfrsKd;ESifhtrQ ausmufwkdifwq,f ESpfwkdifukd4if; wnfav\/24;5 oa&vtrsKd;om;vlysKdwkdYukd apckdif;onftwkdif;? olwkdYonf EGm;rsm;ukd,l xm0&bk&m;a&SUrSm rD;IdUaom,Zf? rd[m,
,ZfukdylaZmfMu\/24;6 arma&Sonfvnf;? taoG;w0ufukd tifwkHxnfh? w0ufukd ,Zfyvifay:rSm jzef;av\/24;7 y#dnmOfpmudkvnf;,l? y&dowfrsm;a&SUrSmbwfNyD;vQif? olwkdYuvnf;? xm0&bk&m;rdefYawmfrl orQtwkdif; tuREkfyfwkdYjyKygrnf?
em;axmifygrnf[kajymqkdMu\/24;8 arma&Sonfvnf;? taoG;ukd,l vlrsm;tay:rSmjzef;vsuf? taoG;um; trIt&mwkdYwGif oifwkdY xm0&bk&m; 0efcHawmf
rlaom y#dnmOf\taoG;jzpfonf[kajymqkd\/
24;9 xkdtcg arma&S? tmkef? em'yf? tbd[ktp&Sdaom oa&vtrsKd;toufBuD;ol ckepfusdyfwkdYonfwuf?24;10 oa&vtrsKd;\bk&m;ocifukd jrifMu\/ ajcawmfatmuf eDvmausmufjzifhNyD;aom ausmufcif;uJhokdY4if;? Munfvifaom
79

aumif;uifrsufESmuJhodkY4if; xifav\/24;11 oa&vtrsKd;om;rSL;rwfwkdYukd tjypfay;awmfrrl/ olwkdYonf bk&m;ocifukd jrif&aomfvnf;? pm;aomufvsuf aeMu\/


24;12 xm0&bk&m;uvnf;? ig&Sd&mawmifay:okdY wufaeavmh/ vlrsm;wkdYtm; oGefoifbkdY&mausmufjym;ay:rSm iga&;xm;aom ynwf
w&m;rsm;ukd oifigtyfay;rnf[k arma&Stm; rdefYawmfrlvQif?24;13 arma&Sonf rdrdvufaxmuf a,mIESifhtwl x bk&m;ocif\awmifawmf ay:okdYwufoGm;\/24;14 toufBuD;olwkdYtm;vnf;? igwkdYrvmrSDwkdifatmif t&yfiHhaeMuavmh/ tmkefESifh [k&onf oifwkdY&Sdonfjzpf? rnfonfholrqkd
trItcif;&SdvQif? olwdkYxHokdY oGm;ap[k rSmxm;av\/
24;15 arma&Sonf awmifawmfay:okdY wuf? rkdCf;wdrfonf awmifawmfukd vTrf;rkd;\/24;16 xm0&bk&m;\bkef;awmfonf odemawmifay:rSm xd? rkdCf;wdrfonf ajcmuf&ufywfvkH;vTrf;rkd;\/ owraeY&uf rkdCf;wdrftxJu
toHawmfxGuf? arma&Sukdac: awmfrl\/24;17 xm0&bk&m;\bkef;awmfonf awmifxdyfay:rSm avmifaomrD;uJhokdY xif? oa&vtrsKd;om;wkdYonf jrif&Mu\/24;18 arma&Sonf rkdCf;wdrftxJokdY0ifojzifh awmifay:okdYa&muf t&ufav;q,fywfvkH; awmifay:rSmaeav\/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1 xm0&bk&m;uvnf;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf?25;2 ightm; vufaqmifyPmukdaqmifcJh&rnftaMumif; qifhqkdavmh/ MunfnKdaom apwempdwfESifh ightm; vSLorQaomolwkdY oif
onf tvSLukd cH&rnf/25;3 cH&aomtvSL[lrlum;? a&T? aiG? aMu;0g?25;4 jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsm? qdwfarG;/25;5 teDqkd;aomokd;a&? w[m&Som;a&? tum&Sopfom;/25;6 vdrf;&efqDabmfbkdY? rD;IdU&meHYomaygif;arT;abmfbkdY&m? eHYomrsKd;? rD;xGef;p&mqD?25;7 &S[Hausmuf? ,Zfyka&m[dwfoifwkdif;ESifh &ifzGJUpDp&mausmufjrwfwnf;[laom tvSLukd cH&rnf/25;8 igonf oifwkdYwGif usdef;0yf&mbkdY oefY&Sif;&mXmeukd vkyfMuap/25;9 igjyorQaomwJawmfykH? wJawmfwefqmykHESifhtnDvkyf&rnf/
25;10 tvsm;ESpfawmifxGm? teHwawmifxGm? apmufwawmifxGm&Sdaomaowmukd? tum&Som;ESifhvkyf? aowmtwGif;tjyifukd
a&TpifESifhrGrf;rH&rnf/25;11 aowmtay:em;ywfvnfuGyfaom a&Twefqmukdvnf;vkyf&rnf/25;12 a&Tav;uGif;ukdoGef;? aowmav;axmifh wrsufESm ESpfuGif;pDwyf&rnf/25;13 tum&Som;xrf;bkd;ukdvkyf a&TESifhrGrf;rHNyD;rS?25;14 aowmxrf;p&mbkdY wbufwcsuf a&TuGif;xJokdY vQKdxm;&rnf/25;15 xkdxrf;bkd;udkvnf; aowma&TuGif;xJu rEIwf tpOf&Sdap&rnf/25;16 igay;aomoufaocHcsufukd? xkdaowmxJrSm xm;&rnf/
25;17 tvsm;ESpfawmifxGm? teHwawmifxGm&SdaomaowmtzkH;ukdvnf; a&TESifh vkyf&rnf/25;18 a&TackAdrf ESpfyg;udkvnf; aowmtzkH;wGif tvsm; wbufwcsuf xkvkyf&rnf/25;19 xkdackAdrfESpfyg;ukd aowmzkH; ukd,fxJu xkwf? aowmzkH;tay: wbuf wyg;pD vkyfNyD;vQif?25;20 ackAdrfESpfyg;wkdYonf rsufESmcsif;qkdif? aowmzkH;ukdIvsuf? rdrdtawmifukdjzefY aowmzkH;ukd rkd;&rnf/25;21 aowmtzkH;ukd aowmay:rSm wif&rnf/ igay;aomoufaocHcsufukdvnf; aowmxJrSm xm;&rnf/25;22 xkdt&yf igonf oifESifhawGU? oufaocHcsufxm;aom aowmzkH;tay:? ackAdrfESpfyg; pyfMum;rSm oifESifhEIwfqufojzifh?
oa&vtrsKd;om;wkdY qifhqkd&morQwkdYukd pD&ifrnf/
25;23 tvsm;ESpfawmif? teHwawmif? tjrifhwawmifxGm&Sdaom pm;yGJukdvnf; tum&Som;ESifhvkyf?25;24 a&TpifESifhrGrf;rH&rnf/ pm;yGJtay:em; ywfvnfuGyfaom a&Twefqmukd4if;?25;25 teHvufw0g;&Sdaom cg;yef;ukd4if;? cg;yef;tay:em;ywfvnfuGyfaoma&Twefqmukd4if; vkyf&rnf/25;26 a&Tav;uGif;udkvnf;vkyf? ajcaxmufav;cktxufpm;yGJav;axmifhwyf&rnf/25;27 xkda&TuGif;wkdYonf cg;yef;ay:rSm&Sd? pm;yGJxrf;p&mxrf;bkd;ae&mjzpf&rnf/25;28 pm;yGJxrf;p&mtum&Som;xrf;bkd;ukdvkyf a&TESifhrGrf;rH&rnf/25;29 pm;yGJESifhqkdifaomvifyef;? ZGef;? tifwkH? avmif;p&mzvm;rsm;udkvnf; a&TpifESifh vkyf&rnf/25;30 igha&SU?pm;yGJay:rSm a&SUawmfrkefYukd tpOfwif&rnf/
25;31 rD;ckHukdvnf;a&TpifESifhvkyf? rD;ckHwkdiftp&Sdaomtvufrsm;? cGufrsm;? bl;oD;rsm;? MumyGifhrsm;wkdYukd wpyfwnf; xk&rnf/25;32 rD;ckHwkdif wbufwcsuf okH;vufpDxGuf? tvufajcmufvuf&Sd&rnf/25;33 rD;ckHwkdifxJu xGufaom tvufokH;vufwGif? wvufwvuf bl;MumyGifhESifhwuG? AmwHoD;ESifhykHwlaom cGufokH;cGuf&Sd&rnf/25;34 rD;ckHwkdifvnf; bl;MumyGifhESifhwuG? AmwHoD;ESifhykHwlaom cGufav;cGuf&Sd&rnf/80

25;35
25;36
25;37
25;38
25;39
25;40

rD;ckHwkdifxJuxGufaom tvuf ajcmufvuf&Sdonftwkdif;? tvuf ESpfbufatmufvnf; bl;oD;wvkH;pD&Sd&rnf/bl;rsm;? tvufrsm;wkdYukd wukd,fwpyfwnf; jzpfap? rD;ckHwukd,fvkH;ukd a&TpifESifh xkvkyf&rnf/rD;cGufckepfvkH;ukdvnf;vkyf&rnf/ pm;yGJukdvif;apjcif;iSg xkdrD;cGufukdxGef;&rnf/rD;nyfESifh rD;nyfcHp&mcGufwkdYonfvnf; a&Tpifjzpf&rnf/rD;ckHESifh rD;ckHwefqm&SdorQwkdYukd? a&TpiftcGufwq,fESifh vkyf&rnf/awmifay:rSm oifhtm; jycJhNyD;aomykHESifh nDavsmfpGmvkyfjcif;iSg owdjyK&rnf/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1

wenf;um;? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnfjzifh NyD;aom ackAdrftkyfESifh cs,fvS,faom? ydwfacsm ukvm;um


q,fxnfjzifh wJawmfukd vkyf&rnf/26;2 ukvm;umonf tvsm;ESpfq,f&Spfawmif? teHav;awmif&Sd? ukvm;umcsif; tvsm;teHwl&rnf/26;3 ukvm;um ig;xnfpD wpyfwnf;csKyf&rnf/26;4 ukvm;umwxnfjyifbufrSm? ukvm;umem;csif; qufrDS&m uGif;rsm;ukd jymaomtxnfESifhvkyf&rnf/ tjcm;aom ukvm;um
jyifbufrSm? ukvm;umem;csif; qufrSD&mvnf; xkdtwl vkyf&rnf/
26;5 ukvm;umwxnf uGif;ig;q,fukd4if;? tjcm;aomukvm;umtem;qufrSD&m uGif;ig;q,fukd4if; uGif;csif;qkdkifrdatmif vkyf&
rnf/26;6 a&Tacsmif;ig;q,fukdvnf;vkyf? xkda&Tacsmif;jzifh ukvm;umrsm;ukd yl;wGJojzifh? wJawmf waqmifwnf; jzpf&rnf/
26;7 wJawmfzkH;tkyfbkdYtjcm;aomukvm;umq,fwxnfukdqdwfarG;ESifhvkyf&rnf/26;8 ukvm;umonf tvsm;tawmifokH;q,f? teHav;awmif&Sd? ukvm;um q,fwxnfwkdYonf tvsm;teHcsif;wl&rnf/26;9 ukvm;umig;xnfwpyf? ajcmufxnfwpyfwnf;csKyf? qXrukvm;umukd wJawmfOD; acgufxm;&rnf/26;10 ukvm;umrsm;qufrSD&m?jyifbufuaeaomukvm;umwxnftem;rSm? uGif;ig; q,fukd4if;?qufrSDaomtjcm;ukvm;umtem;rSm?
uGif;ig;q,fukd4if;vkyf&rnf/26;11 aMu;0gacsmif;ig;q,fudkvnf;vkyf? uGif;wkdYvQKdNyD;vQif? tay:wJwykdif;ESifh wykdif;yl;wGJojzifh? wJwaqmifwnf;jzpf&rnf/26;12 xkdtay:wJykdaomukvm;umw0ufukdum;? wJawmfaemufaz;rSm wGJvGJqGJxm;&rnf/26;13 tay:wJykdaomukvm;umtvsm;ESpfawmifwGif? wJawmfzkH;tkyfbkdY wbuf wcsuf wawmifpD wGJvGJqGJxm;&rnf/26;14 tay:wJzkH;tkyfbkdY teDqkd;aom okd;a&ukd4if;? xkdokd;a&tay: w[m&Som;a&ukd4if; vkyf&rnf/
26;15 wJawmfum&ef axmifxm;&aomtum&SysOfjym;wkdYukdvnf; vkyf&rnf/26;16 ysOfjym;onf tvsm;q,fawmif? teHwawmifxGm&Sd&rnf/26;17 xkdysOfjym;&SdorQwkdY ajcaxmufESpfckpD wwef;wnf;&Sdapjcif;iSg vkyf&rnf/26;18 wJawmfawmifbufum&ef ysOfjym;ESpfq,fukd vkyf&rnf/26;19 xkdysOfjym;ESpfq,fwGif? wjym;wjym;atmuf ajcaxmufESpfckpD pGyfp&mbkdY aiGajcpGyf av;q,fudkvkyf&rnf/26;20 xkdtwl wJawmfajrmufbufum&ef ysOfjym;ESpfq,f&Sd&rnf/26;21 xkdysOfjym;vnf; aiGajcpGyfav;q,f? wjym;ESpfckpD &Sd&rnf/26;22 wJawmftaemufbufum&ef ysOfjym;ajcmufjym;ukd4if;?26;23 axmifhwbufwcsufum&ef ysOfjym;ESpfjym;ukd4if; vkyf&rnf/26;24 txuf4if;? atmuf4if;? uGif;ukdwyfaphpyfvsufaxmifhESpfckukdNyD;ap&rnf/26;25 ysOfjym;&Spfjym;? aiGajcpGyfq,fajcmufck? wjym;ESpfckpD&Sd&rnf/26;26 wJawmfum&aomysOfjym;ukd vQKdp&mbkdY tum&Som; uefYvefYusifwkdYukd wbuf ig;acsmif;pDvkyf&rnf/26;27 wJawmfaemufaz;um&aom ysOfjym;ukd vQKdp&mbkdY uefYvefYusifig;acsmif;ukdvnf; vkyf&rnf/26;28 tv,fuefYvefYusifudk? axmifhwbufwcsuf qkH;ap&rnf/26;29 ysOfjym;wkdYukd a&TESifhrGrf;rH&rnf/ uefYvefYusifvQKdbkdY&m a&TuGif;udkvnf;vkyf? uefYvefYusifwkdYukd a&TESifhrGrf;rH&rnf/26;30 awmifay:rSm oifhtm;jyaomykHESifhtnD? wJawmfukd wnfaqmuf&rnf/
26;31 wenf;um;? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmjzifh NyD;? ackAdrftkyfESifhcs,fvS,faom ukvm;um
wxnfukd csKyf&rnf/26;32 a&Tcsaomtum&Som; wkdifav;wkdiftay:rSm? xkdukvm;umukd qGJxm;&rnf/ xkdwkdifwkdYonf a&TwHpkdYESifh4if;? aiGajcpGyfav;ckESifh4if;
jynfhpkH&rnf/26;33 oufaocHcsufxm;aom aowmukd? ukvm;umtwGif;okdY oGif;p&mbkdY xkdukvm;umukd a&Tacsmif;jzifhqGJum? [*smt&yf?
[*sm[*sKHt&yfESpfyg;pyfMum; tykdif;tjcm;jzpf&rnf/26;34 [*sm[*sKHt&yf oufaocHcsufaowmtay:rSm? aowmtzkH;udk wifxm;&rnf/26;35 ukvm;umjyifrSmpm;yGJukdxm;&rnf/ wJawmfawmifbufem;rSmrD;ckHukd4if;? ajrmufbufem;rSm pm;yGJukd4if;? wbufESifhwbufqkdifrd
atmifxm;&rnf/
81

26;36 wJawmfwHcg;0um&ef? jymaomtxnf? armif;aomtxnf?eDaomtxnf? ydwfacsmjzifhNyD;? cs,fvS,faomukvm;umwxnfukd


vkyf&rnf/26;37 xkdukvm;umbkdY a&TwHpkdYESifhjynfhpkHaomtum&Swkdif ig;wkdifukdvkyf a&TESifhrGrf;rH&rnf/ aMu;0gajcpGyfig;ckukdvnf; oGef;&rnf/

tcef;BuD; ( 27 )
27;1

wenf;um;? tvsm;ig;awmif? teHig;awmif&Sd pwk&ef; av;axmifhjzpfaom ,Zfyvifudk? tum&Som;ESifhvkyf&rnf/ tjrifhvnf;


okH;awmif&Sd&rnf/27;2 ,Zfyvifav;axmifhtay:rSm? OD;csKdav;acsmif;udktum&Som;ESifhvkyf aMu;0gESifhrGrf;rH&rnf/27;3 jymcHp&mtkd;ESifhwuG wl;&Gif;jym;? tifwkH? trJom;csdwf? vifyef; tp&Sdaom ,ZfyvifESifhqkdifaomwefqm&SdorQwkdYukd aMu;0gESifh
vkyf&rnf/27;4 aMu;0gqefcgukd4if;? qefcgav;axmifhtay:rSm aMu;0gav;uGif;ukd4if; vkyfNyD;vQif?27;5 ,Zfyvifcg;yef;atmuf? tv,f xm;&rnf/27;6 ,Zfyvifxrf;p&m tum&Som;xrf;bkd;wkdYukdvkyf aMu;0gESifhrGrf;rHNyD;rS?27;7 ,Zfyvifukd xrf;p&mbkdY wbufwcsufuGif;rsm; vQKdxm;&rnf/27;8 awmifay:rSm oifhtm; jyonftwkdif;? xkd,Zfyvifudk tay:atmuf [if;vif;jzpfapjcif;iSg? ysOfjym;ESifhvkyf&rnf/
27;9 wJawmf0if;um&efrlum;? tvsm;tawmifw&m&SdaomydwfacsmESifh awmifbuf ukvm;umukdvkyf&rnf/27;10 xkdukvm;umbkdY wkdifESpfq,f? wkdifajcpGyfESpfq,fukd aMu;0gESifhvkyf wkdifwHpkdY? wkdifwef;wkdYukd aiGjzifhNyD;ap&rnf/27;11 xkdenf;wl? ajrmufbufum&ef tvsm;tawmifw&m&Sdaom ukvm;umESifhwuG aiGwHpkdY? aiGwef;ygaom aMu;0gwkdif ESpfq,f?
aMu;0gajcpGyfESpfq,f&Sd& rnf/27;12 0if;taemufbuf teHum&ef? tvsm; tawmifig;q,f&Sdaom ukvm;umESifhwuG wkdifwq,f? ajcpGyfwq,f&Sd&rnf/27;13 0if;ta&SUbufvnf; teHtawmifig;q,f&Sd&rnf/27;14 wHcg;0wbufwcsufum&ef? tvsm;q,fig;awmif&Sdaom ukvm;umESifhwuG wkdifokH;wkdif?27;15 ajcpGyfokH;ck&Sd&rnf/27;16 0if;wHcg;0um&ef? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmjzifh NyD;? cs,fvS,faomukvm;um tawmif
ESpfq,fESifhwuG wkdifav;wkdif ajcpGyfav;ck&Sd&rnf/27;17 0if;ywfvnf wkdif&SdorQwkdYonf aiGwHpkdY? aiGwef;? aMu;0gajcpGyfESifh jynfhpkH&rnf/27;18 0if;onf tvsm;tawmifw&m? teHig;q,f? tjrifhig;awmif&Sd? ydwfacsmESifh aMu;0gajcpGyfjzifh NyD;&rnf/27;19 trIawmfxrf;bkdY wJawmf tokH;taqmif &SdorQukd4if;? wJawmfwHoif? 0if;ESifhqkdifaom wHoif&SdorQudk4if;? aMu;0gESifhvkyf&rnf/
27;20 y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwGif? oufaocHcsufxm;&mt&yfukdumaom ukvm;umjyifrSm? rD;ckHtpOfrjywfrD;xGef;p&mbkdY?
oHvGifoD;ukdaxmif;,laom oHvGifqDppfukd? oa&vtrsKd;om;wkdYonf aqmifcJh&MurnftaMumif; qifhqkdavmh/27;21 tmkefESifhol\om;wkdYonf? nOD;rSonf eHeufwkdifatmif? xm0&bk&m;a&SUawmf xkdtrIukd pD&if&rnf/ oa&vtrsKd;wkdYonf?
om;tpOftquf apmifh&aomynwfawmfjzpfownf;/

tcef;BuD; ( 28 )
28;1 oif\tpfukd tmkefonf? igha&SUrSm ,Zfyka&m[dwftrIudk aqmif&rnftaMumif;? olESifhol\om;wnf;[laom em'yf? tbd[k?
{vmZm? ormwkdYukd? oa&v trsKd;om;wkdYtxJu a&G;cs,f oifhatmuf cefYxm;avmh/28;2 oif\tpfukdtmkef bkef;toa&xifay:apjcif;iSg? oefY&Sif;aomt0wfukdvkyfay;&rnf/28;3 tmkefonf igha&SUrSm ,Zfyka&m[dwftrIukd aqmif&Guf&aom tcGifh&Sd? olUukd oefY&Sif;apjcif;iSg? igay;aomOmPfukd&aomynm&Sd
taygif;wkdYonf xkdt0wfukdvkyf&rnftaMumif;rSmxm;&rnf/28;4 vkyf&aomt0wf[lrlum;? &ifzkH;? oifwkdif;? 0wfvkH? cs,fvS,faomtus? aAgif;? cg;yef;wnf;[laom oif\tpfukdtmkefESifhol\
om;wkdYonf? igha&SUrSm ,Zfyka&m[dwftrIukd aqmif&Guf&rnftaMumif;? oefY&Sif;aom t0wfukdvkyfjcif;iSg?28;5 a&TESifhjymaomtxnf? armif;aomtxnf?eDaomtxnf? ydwfacsmwkdYukd,l&rnf/28;6 xkda&Ttp&SdonfwkdYESifh oifwkdif;ukd xl;qef;pGmvkyf&rnf/28;7 okdif;BudK;ESpfyif&Sd? oifwkdif;tay:em;csif;wGJrdapjcif;iSg? wbufwcsufukd qGJcsKyf&rnf/28;8 oifwkdif;tay:em;xl;qef;aom&ifpnf;ukdvnf;? oifwkdif;ukd,fuJhokdYa&TESifh4if;? jymaomtxnf?armif;aomtxnf?eDaomtxnf?
ydwfacsmwkdYukd4if;vkyf&rnf/28;9 &S[HausmufESpfvkH;ukd,l? oa&vtrsKd; wq,fESpfrsKd;ukd?28;10 touftBuD;ti,ftvkduf?ausmufESpfvkH;ay:rSm trsKd;emrnfajcmufckpDtu&m wif&rnf/82

28;11 wHqdyfay:rSm tu&mwifouJhokdY? ausmufvkyfaomtvkyfESifhwuG? oa&vtrsKd;\ emrnfwkdYukd xkdausmufESpfvkH;tay:rSm


tu&mwif a&Tausmuftkd; xnfh&rnf/28;12 oa&vtrsKd;om;wkdYukd atmufarhapjcif;iSg? xkdausmufESpfvkH;ukd oifwkdif; okdif;BudK;ay:rSmwyf&rnf/ xkdokdYoa&vtrsKd;om;
wkdYukdatmufarhapjcif;iSg? olwkdYemrnfrsm;ukd tmkefonf xm0&bk&m;a&SUawmf rdrdyckH;ay:rSm aqmif&rnf/28;13 ausmuftkd;wkdYukd a&TESifhvkyf&rnf/28;14 tqkH;wyf&aomBudK;ESpfyifwkdYukd a&TpifESifhuspfvkyfNyD;rSausmuftkd;wGJ&rnf/
28;15 a&TESifh4if;?jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf?ydwfacsmESifh4if;? oifwkdif;ukdvkyfonfenf;wl? Asm'dwf&ifzkH;udk
xl;qef;pGmvkyf&rnf/28;16 ESpfxyfacgufvsuf? tvsm;wxGm? teHwxGm? pwk&ef;av;axmifhjzpf&rnf/28;17 xkd&ifzkH; ausmufjrwfukd av;wef;pD&rnf/ yXrtwef;um;? ausmufeD? Oz&m;? ywjrm;?28;18 'kwd,twef;um;? jr? eDvm? pdef?28;19 wwd,twef;um;? 0SgudEKr[l&m? a*:rdwf/28;20 pwkwtwef;um;?rsuf&GJ?aMumif?e*g;oGJUjzpf?toD;toD;wkdYukda&Ttkd;pD&rnf/28;21 oa&vtrsKd; wq,fESpfrsKd;&Sdonftwkdif;? wHqdyfay:rSmtu&mwifouJhokdY xkdausmufwkdY? xkdwq,fESpfyg;aomemrnftoD;
toD;wkdYudkwifvsuf? ausmufwvkH;vQif emrnfwyg;pD yg&rnf/28;22-25&ifzkH;tay:axmifhESpfck a&TESpfuGif;ukd4if;? uspfaoma&TBudK;ESpfyifukd4if; vkyfNyD;rS? xkda&TuGif;wyf? oifwkdif;okdif;BudK;ay:rSm&Sd
aom ausmuftkd;wkdYESifh wGJ&rnf/28;26 wzef a&TESpfuGif;ukdvkyf oifwkdif;atmufem;rSm&Sdaom &ifzkH;atmufaxmifhESpfck wyf&rnf/28;27 tjcm;aom a&TESpfuGif;ukdvnf;vkyf? oifwkdif;a&SUbuf atmufem;h xl;qef;aom &ifpnf;tay:em; qufrSD&mwGif? oifwkdif;ukd,f
wbufwcsuf wyf&rnf/28;28 &ifzkH;a&TESpfuGif;ukd oifwkdif;a&TESpfuGif;ESifhwGJ? jymaomBudK;jzifh NyD;ap&rnf/ xkdokdY&ifzkH;ukd xl;qef;aom&ifpnf;tay:em;rSmqGJ?
oifwkdif;ESifhruGm tNrJ&Sdap&rnf/28;29 tmkefonfvnf;? oefY&Sif;&mt&yfXmeawmfxJokdY0ifaomtcg? oa&vtrsKd;om;wkdYukd xm0&bk&m;tpOfatmufarhawmfrlapjcif
;iSg? Asm'dwf&ifzkH;ygaom olwkdYemrnfrsm;ukd rdrdESvkH;ay:rSm aqmif&rnf/28;30 Asm'dwf&ifzkH;txJ O&drfESifhokrdrfukdoGif;xm;&rnf/ tmkefonf xm0&bk&m;a&SUawmfokdY 0ifaomtcg? rdrdESvkH;ay:rSm O&drfESifh
okrdrfygonfjzpf? oa&v trsKd;om;wkdYtrI pD&ifawmfrlcsufukd xm0&bk&m;a&SU? rdrdESvkH;ay:rSmaqmif&rnf/
28;31 oifwkdif;ESifhqkdifaom0wfvkHukd? jymaomtxnfESifhom vkyf&rnf/28;32 0wfvkHvnfpGyfyg vnfpGyfukdrpkwfapjcif;iSg? oHcsyfvnfpGyfuGyfouJhokdY? &ufaomtxnfESifh uGyf&rnf/28;33 jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnfESifhvkyfaomovJoD;rsm;ukd4if;? a&Tqnf;vnf;rsm;ukd4if;? 0wfvkHatmufpGef;em;
ywfvnf?28;34 ovJoD;wvkH;? a&Tqnf;vnf;wvkH;pDjcm;vsuf? tpOftwkdif; qGJxm;&rnf/28;35 tmkefonf trIawmfukd aqmif? oefY&Sif;&mt&yf Xmeawmf txJrSm? xm0&bk&m;a&SUawmf xGuf0ifaomtcg? aoab;ESifh
uif;vGwfrnftaMumif;? xkd0wf vkHukd0wf ol\toHudk Mum;&rnf/
28;36 a&Tpifoif;uspfukdvnf;vkyf? wHqdyfay:rSm tu&mwifouJhokdY? xm0&bk&m;tm; oefY&Sif;jcif;[k tu&mwif?28;37 jymaomBudK;ESifhaAgif;a&SUcsnfxm;&rnf/28;38 tmkefonf xkdoif;usyfukd ezl;qifojzifh? oa&vtrsKd;om;wkdY\oefY&Sif;aom tvSL'geESifhqkdif? oefY&Sif;aporQaomt&m
wkdY ygaomtjypfukdaqmif&rnf/ olwkdYonf xm0&bk&m;\pdwfawmfESifhawGUjcif;iSg? tmkef\ezl; tpOfqif&rnf/28;39 ydwfacsmtusukdvnf;vkyf cs,fvS,f&rnf/ aAgif;ukdvnf; ydwfacsmESifhvkyf&rnf/ cg;yef;ukdvnf; cs,fvS,faomtvkyfESifh
NyD;ap&rnf/
28;40 tmkef\om;wkdY bkef;toa&ukd xifay:apjcif;iSg? tus? cg;yef;? OD;xkyfrsm;ukd vkyfay;&rnf/28;41 xkdokdY oif\tpfukd tmkefESifh ol\om;wkdYukd 0wfqifapNyD;rS? olwkdYonf igha&SUrSm ,Zfyka&m[dwftrIukd aqmif&GufrnftaMumif;?
olwkdYukdqDESifh vdrf;ojzifh t&mcefYxm; oefY&Sif;ap&rnf/28;42 olwkdY&Sufp&mtaMumif;? rxifray:apjcif;iSg? cg;rSaygifodkYtxd ydwfaygif;bDukdcsKyf ay;&rnf/28;43 tmkefESifhol\om;wkdYonf? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfxJokdY 0ifaomf4if;? oefY&Sif;&mt&yfXme ,Zfyviftem;okdY csOf;uyfaomf4if;?
tjypfa&muf raoapjcif;iSgxkdokdY0wf&rnf/ tmkefrSp ol\trsKd; tpOftqufwkdYonf apmifh&aom ynwfawmfjzpfownf;/

tcef;BuD; ( 29 )
29;1 olwkdYonfigha&SU ,Zfyka&m[dwftrIukd aqmif&GufrnftaMumif;? tb,fokdY oefY&Sif;ap&rnfenf;[lrlum;? tjypfrygaom
EGm;oi,f txD;ESifh okd;ESpfaumifwkdYukd4if;?29;2 waq;rygaom*sKHrkefY? waq;rygbJ qDESifhvkyfaom*sKHrkefYjym;? waq;rygbJ qDESifhvl;aom *sKHrkefY<uyfwkdYukd4if; ,l&rnf/29;3 xkdrkefYrsm;ukd awmif;wvkH;xJ xnfhNyD;rS? EGm;waumif? okd;ESpfaumifESifhwuG aqmifcJh&rnf/83

29;4
29;5
29;6
29;7
29;8
29;9

tmkefESifhol\om;wkdYukd? y&dowfpnf;a0;&m wHcg;em;okdYac:cJh a&csKd;&rnf/t0wfwefqmrsm;udk,l? tus? 0wfvkH? oifwkdif;? &ifzkH;ESifh tmkefukd0wfap? xl;qef;aomoifwkdif; &ifpnf;ESifhpnf;&rnf/ol\acgif;ay:rSm aAgif;ukdwif? aAgif;oefY&Sif;aomoif;uspfukdwyf&rnf/xkdtcg vdrf;p&mqDukd,l ol\acgif;ay: avmif;ojzifh olUukdvdrf;&rnf/ol\om;wkdYudkvnf;ac:cJh tus0wfap&rnf/cg;yef;ukdvnf;pnf;? OD;xkyfukdvnf; aqmif;apNyD;vQif? olwkdYonf xm0&ynwfawmftwkdif; ,Zfyka&m[dwft&mukdqkdif&rnf/
xkdokdY tmkefESifhol\om;wkdYukd? ,Zfyka&m[dwf t&m cefYxm;&rnf/
29;10 xkdaemuf? EGm;xD;waumifukd y&dowfpnf;a0;&mwJawmfa&SUokdYaqmifcJh? tmkefESifhol\om;wkdYonf? rdrdwkdYvufukd EGm;acgif;ay:rSm
wif&Murnf/29;11 y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;em;rSm xm0&bk&m;a&SUawmf xkdEGm;ukdowf&rnf/29;12 taoG;ukd,l ,ZfyvifOD;csKdwkdY vufndK;ESifhxnfhNyD;rS? <uif;aomtaoG;ukd ,Zfyvifajc&if;em; oGef&rnf/29;13 ttlukdzkH;aomqDO&SdorQ?tonf;ay:&Sdaomtajr;?ausmufuyfESpfckESifhausmufuyfqDOukd,l ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/29;14 EGm;\tom;? ta&? acs;Ekukdum;? wyfjyifrSm rD;IdU&rnf/ tjypfajz&m,Zfjzpf\/
29;15 odk;xD;waumifukdvnf;,l? tmkefESifhol\om;wkdYonf? rdrdwkdYvufukd okd;acgif;ay:rSmwif&rnf/29;16 xkdokd;ukdowfNyD;vQif taoG;ukd,l ,Zfyviftay:em; ywfvnf jzef;&rnf/29;17 okd;udkvnf; tykdif;ykdif;jzwf? 0rf;xJ&Sdaomt&mESifhajcwkdYukdaq;aMumNyD;vQif? acgif;ESifh om;wpfrsm;ukdpkxm;?29;18 okd;waumifvkH;ukd ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ xm0&bk&m;tm; rD;IdUaom,Zfjzpf\/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhqufuyf? arT;BudKif
aomylaZmfoumjzpf\/
29;19 tjcm;aomokd;ukdvnf;,l? tmkefESifhol\om;wkdYonf rdrdwkdYvufukd okd;acgif;ay:rSm wif&rnf/29;20 xkdokd;ukd owfNyD;vQif taoG;ukd,l tmkef\vufsmem;ysOf;4if;? ol\om;wkdY\ vufsmem;ysOf;4if;? olwkdY\ vufsmvufr4if;?
vufsmajcr4if; xnfh? ,Zfyviftay: ywfvnf jzef;&rnf/29;21 ,Zfyvifay:rSm&Sdaom taoG;ESifhvdrf;p&mqDukd,l tmkefESifh ol\t0wf4if;? ol\om;wkdYESifh olwkdYt0wf4if; jzef;ojzifh?
tmkefrSp om;rsm;? t0wfrsm;wkdYonf oefY&Sif;Muvdrhfrnf/29;22 xkdokd;onf t&mcefYxm;&mokd;jzpfaomaMumifh? qDO? tNrD;? ttlukdzkH;aom qDO? tonf;ay:&Sdaomtajr;? ausmufuyfESpfckESifh
ausmufuyfudkzkH;aomqDO? vusfmyckH;?29;23 xm0&bk&m;a&SUawmfxm;aom waq;rJhrkefYawmif;xJurkefYwvkH;? qDESifhvkyfaom rkefYjym;wjym;? rkefY<uyfwcsyfukd,l?29;24 tmkefvuf? ol\om;wkdYvuf xkdt&mwkdYukdxm;NyD;vQif? xm0&bk&m;a&SUawmfcsDvTJ? csDvTJaomylaZmfoumjyK&rnf/29;25 xkdt&mwkdYukd olwkdYvufrScH,l? xm0&bk&m;a&SUawmfwGif arT;BudKifaomteHYjzpfapjcif;iSg? ,ZfyvifrD;IdU&m,Zftay:rSm IdU&rnf/
xm0&bk&m;tm; rD;jzifh ylaZmfaomoumjzpf\/29;26 tmkef\t&mcefYxm;&mokd;\&ifywfukd,l? xm0&bk&m;a&SUawmfcsDvTJojzifh? csDvTJaomylaZmfoumjyKNyD;rS? okd;\&ifywfonf
oif\tbkdYjzpf&rnf/29;27 xkdokdYtmkefESifhom;wkdY\t&m cefYxm;&m okd;xJu? csDvTJaomylaZmfoumjyK? csDvTJaom&ifywfukd4if;? csDajrmufaomylaZmfoumjyK?
csDajrmufaomyckH;ukd4if; oefY&Sif;apNyD;rS?29;28 xkd&ifywf? yckH;wkdYonf xm0&ynwfawmftwkdif;? oa&vtrsKd;om;vSLaom tmkef\tbkdY? olUom;wkdY\tbkdY jzpf&rnf/
oa&vtrsKd;om;jyKaom rd[m,,ZfxJu? xm0&bk&m;a&SUawmf csDajrmuf? csDajrmuf&m ylaZmfoumjzpf\/
29;29 tmkef\oefY&Sif;aom t0wfwefqmukd? ol\om;wkdYonf tarGcHojzifh? qDvdrf;jcif; r*FvmESifh ,Zfyka&m[dwft&m cefYxm;
aomtcg? 0wfqif&rnf/29;30 tmkefukd,fpm; ,Zfyka&m[dwfvkyfaom om;onf? oefY&Sif;&mXme trIawmfukdaqmifjcif;iSg? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfokdY
0ifaomtcg? ckepf&ufywfvkH; 0wfqif&rnf/
29;31 t&m cefYxm;&m okd;\tom;ukd,l? oefY&Sif;&mXme jyKwfNyD;rS?29;32 tmkefESifh ol\om;wkdYonf xkdtom;ukd4if;? awmif;xJ&SdaomrkefYukd4if;? y&dowfpnf;a0;&m wJawmf wHcg;em;rSm pm;&Murnf/29;33 olwkdYukd oefY&Sif;ap? t&m cefYxm;apjcif;iSg? tjypfajz&m r*FvmjyKjcif;ESifh qkdifaomt&mwkdYukd? olwkdYonf pm;&Murnf/ xkdt&m
wkdYonf oefY&Sif;aomaMumifh? rqkdifaomolrpm;&/29;34 t&m cefYxm;&mESifhqkdifaomtrJom;jzpfap? rkefYjzpfap? eHeufwkdifatmif usef<uif;vQif? xkdt<uif;ukd rD;IdU&rnf/ oefY&Sif;aomaMumifh?
tb,folrQrpm;&/29;35 xkdokdY igynwforQtwkdif; tmkefESifhol\om;wkdYtm;jyK? ,Zfyka&m[dwft&m cefYxm;jcif;r*Fvmukd? ckepf&ufywfvkH; aqmif&
rnf/29;36 xkdrSwyg;? tjypfajzjcif;tvkdiSg? aeYwkdif; EGm;xD;waumifukdylaZmf? tjypfajz&m,ZfjyK&rnf/ xkdokdY ,ZfyvifbkdY tjypfajzjcif;udk
jyKNyD;rS? yvifukdpifMu,fap&rnf/ xkdaemuf oefY&Sif;apjcif;iSg qDESifhvdrf;&rnf/29;37 ckepf&ufywfvkH; ,ZfyvifbkdYtjypfajzjcif;ukdjyK oefY&Sif;apNyD;rS? tvGefoefY&Sif;aom ,Zfyvifjzpf? xkdyvifESifhawGUorQaom
t&mwkdYonf oeYf&Sif;aomt&mjzpf&rnf/
29;38 ,Zfyvifay:rSm ylaZmf&aomt&m[lrlum;? tcgrvnfaom okd;oi,fESpfaumifukd,l?29;39 aeYwkdif; tpOfrjywf eHeuf,Hwaumif? nOD;,Hwaumifukd ylaZmf&rnf/84

29;40 okd;oi,fwaumifukd ylaZmfaomtcg? oHvGifoD;ukdaxmif;? &aomoHvGifqD okH;avmCESifha&maom rkefYnuf wMorJukd4if;?


oGef;avmif;&m ylaZmfoumbkdY pyspf&nf okH;avmCukd4if;? okd;oi,fESifhtwl ylaZmf&rnf/29;41 tjcm;aomokd;oi,fukdnOD;,HylaZmfaomtcg? eHeuf,HabmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&m ylaZmfoumygonfenf;wlygvsuf?
xm0&bk&m;tm; rD;jzifh qufuyf? arT;BudKif aomylaZmfoum jyK&rnf/29;42 xkdokdYoifwkdYom;pOfajr;qufwkdYonf oifESifhigawGUEIwfquf&mt&yf? xm0&bk&m;a&SUawmf? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;
em;rSm tpOfrjywfrD;IdUaom,Zfukd ylaZmf&Murnf/29;43 xkdt&yf oa&vtrsKd;om;wkdYESifh igawGU? ighbkef;awmftm;jzifh olwkdYukd oefY&Sif;aprnf/29;44 igha&SU ,Zfyka&m[dwftrIukdaqmifapjcif;iSg? tmkefESifhol\om;wkdYudk4if;? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfukd4if;? ,Zfyvifukd4if;?
igoefY&Sif;aprnf/29;45 oa&vtrsKd;om;wkdYwGif igae? olwkdY\bk&m;jzpfrnf/29;46 igonf olwkdYwGifaejcif;iSg? olwkdYukdtJ*kwKjynfxJu u,fEIwfaqmif,lcJhaom olwkdY\ bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd
olwkdYodMuvdrfhrnf/ igonf olwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 30 )
30;1 wenf;um;? eHHYomaygif;ukdrD;IdUp&m,Zfyvifukd tum&Som;ESifhvkyf&rnf/30;2 xkdyvifonf tvsm;wawmif? teHwawmif? pwk&ef;av;axmifhjzpf? tjrifhESpfawmif&Sd&rnf/ OD;csKdwkdYudkvnf; tum&Som;jzifh
NyD;ap&rnf/30;3 yvifxdyf? eH&H? OD;csKdwkdYukd a&TpifESifhrGrf;rH? tay:em;ywfvnf uGyfaoma&Twefqmukdvnf; vkyf&rnf/30;4 a&Twefqmatmuf? yvifwbufwcsufaxmifh a&TuGif;ESpfuGif;ukd vkyf? yvifxrf;p&m xrf;bkd;ae&mjzpf&rnf/30;5 xrf;bkd;wkdYukd tum&Som;ESifhvkyf a&TESifhrGrf;rH&rnf/30;6 igonf oifESifhawGU&mt&yf? oufaocHcsufxm;aomaowmukd? umaom ukvm;uma&SU xkdyvifukd xm;&rnf/30;7 tmkefonf eHeufwkdif; rD;cGufwkdYukd jyifaomtcg? xkdyvifay:rSm arT;aomeHYom aygif;ukdIdU&rnf/30;8 nOD;,Hvnf; rD;cGufwkdYukd xGef;aomtcg? xkdyvifay:rSm eHYomaygif;ukdIdU&rnf/ xkdokdY oifwkdY om;pOfajr;qufwkdYonf xm0&
bk&m;a&SUawmf tpOftNrJ jyK&aom eHYom aygif;IdUjcif; jzpfownf;/30;9 xkdyvifay:rSm xl;jcm;aomeHYomaygif;udk rIdU&/ rD;IdUaom,ZfukdrjyK&/ abmZOfylaZmfoumukdvnf; rjyK&/ oGef;avmif;&m
ylaZmfoumudkvnf; rjyK&/30;10 tmkefonf wESpfwcg tjypfajz&m,ZfaumiftaoG;ukd,l? xkdyvif\OD;csKd wkdYtjypfajzjcif; r*FvmudkjyK&rnf/ oifwkdY
om;pOfajr;qufwkdYonf wESpfwcg xkdokdYjyK&Murnf/ xm0&bk&m;tm; tvGefoefY&Sif;aom ,Zfyvifjzpfownf;/
30;11 wzef xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?30;12 oa&vtrsKd;om;wkdYukd a&wGuf pm&if;,laomtcg? ab;vGwfrnftaMumif; &SdorQwkdYonf toD;toD; rdrdtoufa&G;&eftbkd;ukd
xm0&bk&m;tm; qufuyf&rnf/30;13 a&wGuf pm&if;0ifaomoltaygif;wkdYonf tusyfawmftvkduf? aiGtusyfw0ufpD xm0&bk&m;tm;qufuyf&rnf/ tusyfum;?
a*&ESpfq,fjzpfownf;/30;14 toufESpfq,frSp? ykdvGefaomoltaygif;wkdYonf pm&if;0if? xkdokdYaomylaZmfoumukd xm0&bk&m;tm; jyK&rnf/30;15 ukd,ftoufukd a&G;jcif;iSg? xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumukd jyKaomtcg? aiG&wwfaom olwkdYonf rykd? qif;&JaomolwkdYonfravQmhbJ?
vlwkdif;tusyfw0ufpDay;&rnf/30;16 oa&vtrsKd;om;wkdY\ta&G;aiGukd ,l olwkdYtoufukda&G;jcif;iSg? xm0&bk&m;a&SUawmfoa&vtrsKd;om;wkdY\oufao
jzpf&rnftaMumif;? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfp&dwftbkdYtvkdYiSg xm;&rnf[k rdefYawmfrl\/
30;17 wzef xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?30;18 tmkefESifh ol\om;wkdY vufajcaq;p&mbkdY aMu;0gajcaxmufygaom aMu;0g tifwkHudkvkyf? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfESifh
,ZfyvifpyfMum; xm;&rnf/30;19 olwkdYonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfokdY 0ifaomf4if;?30;20 trIawmfukdxrf; xm0&bk&m;tm; rD;IdUaom,ZfukdylaZmfjcif;iSg? ,Zfyviftem;odkY csOf;uyfaomf4if;?30;21 aoab;ESifhuif;vGwfrnftaMumif;? rdrdwkdYvufajcukd aq;&rnf/ xkdokdYolwkdYESifh olwkdYtrsKd;tET,ftpOftqufwkdYonf apmifh&aom
ynwfawmfjzpfownf;[k rdefYawmfrl\/
30;22 wzef xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rdefYawmfrljyefonfum;?30;23 oifonf jrwfaomeHYomrsKd;ukd tusyfawmfESifhcsdefvsuf? pifMu,faomrk&efap; tusyfig;&m? arT;aomopfBuHykd; ESpf&mig;q,f?
arT;aomBuHESpf&mig;q,f?30;24 opfBuHykd;wrsKd;ig;&m? oHvGifqDw[defukd,l?30;25 aq;orm;twwfESifh za,mif;qDukdabmfwwfonftwkdif;? vdrf;&efqDwnf;[laom oefY&Sif;aomeHYomqDudkabmfNyD;rS?30;26 y&dowfpnf;a0;&mwJawmfESifh oufaocHcsufaowmukd4if;?85

30;27
30;28
30;29
30;30
30;31
30;32
30;33
30;34
30;35
30;36
30;37
30;38

pm;yGJESifh pm;yGJwefqm&SdorQukd4if;? rD;ckHESifhrD;ckHwefqmukd4if;? eHYomaygif;IdUaomyvif?rD;IdU&m,ZfylaZmfaom yvifESifh yvifwefqm&SdorQukd4if;?tifwkHESifh tifwkHajcaxmufukd4if;? xkdeHYomqDESifhvdrf;ojzifh?xkdt&mwkdYukd tvGefoefY&Sif;apjcif;iSg? xkdokdYoefY&Sif;ap&rnf/ xkdt&mwkdYESifh awGUorQaomt&monfoefY&Sif;aomt&mjzpf&rnf/tmkefESifhol\om;wkdYukdvdrf;? olwkdYonf igha&SU,Zfyka&m[dwftrIukdaqmifapjcif;iSg? ,Zfyka&m[dwft&m cefYxm;&rnf/oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? oifwkdYom;pOfajr;quftaygif;wkdY qDonf? ightbkdY oefY&Sif;aomvdrf;&efqDjzpf
&rnf/vl\ukd,fay:rSm ravmif;&/ xkdqDukdabmfonfenf;wl? tjcm;aomqDukdrabmf&/ oefY&Sif;onfjzpf? oefY&Sif;onf[k oifwkdYonf
rSwf&rnf/xkdqDESifhwlatmifabmfaomol? rqkdifaomvl vdrf;aomol rnfonfum;? rdrdtrsKd;rS y,f&Sif;jcif;ukd cH&rnf[k rdefYawmfrl\/
wzef xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;? arT;aomeHYom rsKd;wnf;[laom ewyfap;? arT;aomig;cGH? *gvAefap;?
pifaomavmAefap;wkdYudk tnDtrQ csdef,l?aq;orm;twwfESifhESmaq;ukdabmfwwfonfenf;wl a&maESm? oefY&Sif;pifMu,faomeHYomaygif;udkabmf&rnf/tcsKdUukdvnf; nufnufaxmif;NyD;rS? igonfoifESifhawGU&mt&yf? y&dowfpnf; a0;&mwJawmf oufaocHcsufa&SUrSm xm;&rnf/
oifwkdYwGif tvGefoefY&Sif;&rnf/xkdokdYaomeHHYomaygif;ukd abmfonfenf;wl? tjcm;aomeHYomaygif;ukd udk,fokH;bkdY rabmf&/ oifwkdYwGif xm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;
&rnf/tMuifolonf rdrdSLp&mbkdY xkdeHYomaygif;ESifhwlatmif abmf\? xkdolonf rdrdtrsKd;rS y,f&Sif;jcif;ukdcH&rnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 31 )
31;1 wzef xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rdefYawmfrljyefonfum;?31;2 em;axmifavmh? igonf ,k'trsKd;om;[k&\om;jzpfaom O&d\om; aAZavvukd trnfjzifh cefYxm;\/31;3-5 olonf a&TaiGaMu;0gukdvkyfaomtwwf? ausmufudkaoG;pDaomtwwf? opfom;ukdxkvkyfaomtwwfESifh trsKd;rsKd;aomtvkyfukd
xl;qef;pGmvkyfwwfrnf taMumif;? OmPfynm ESifhwuG odyHtwwftrsKd;rsKd;wkdYukd igay;? bk&m;ocif\0dnmOfawmfESifh
jynfhpkHap\/31;6 olESifhtwl 'eftrsKd;om; t[doruf\om;? ta[mvsbukdvnf; igcefYxm;\/ igonf oifhtm;rSmxm;orQwkdYukd vdrmaomol
taygif;wkdYonfvkyfwwfrnftaMumif;? olwkdYESvkH;xJokdY OmPfynmudk igoGif;xm;NyD/31;7 xko
d w
l o
Ydk nfy&dowfpnf;a0;&mwJawmf? oufaocHcsufaowm? aowmtay:rSmwifaomaowmtzk;H ? wJawmfwefqm&So
d rQuk4d if;?31;8 pm;yGJESifhpm;yGJwefqmukd4if;? pifMu,faomrD;ckHESifh rD;ckHwefqm&SdorQukd4if;? eHYomaygif; IdUaomyvif?31;9 rD;IdU&m,ZfylaZmfaomyvifwefqm&SdorQukd4if;? tifwHkESifh tifwkHajcaxmufukd4if;?31;10 trIawmfukdxrf;p&mt0wf? ,Zfyka&m[dwftrIukdaqmifaomtcg? ,Zfyka&m[dwftmkefESifh ol\om;0wfbkdY oefY&Sif;aom
t0wfukd4if;?31;11 vdrf;p&mqDESifhoefY&Sif;&mXmeokH;bkdYeHYomaygif;arT;udk4if;? igrSmxm;orQtwkdif; vkyf&Murnf[k rdefYawmfrl\/
31;12 wzef xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?31;13 igonf oifwkdYukdoeYf&Sif;apaom xm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd oifwkdYodapjcif;iSg? igESifhoifwkdY\ om;pOfajr;quf pyfMum; vuPm
oufaojzpfbkdY&m? ighOykofaeYukd pifppfapmifh&Murnf/31;14 OykofaeYonf oifwkdYtm; oefY&Sif;aomaMumifh xkdaeYukd apmifh&Murnf/ OykofaeYukd zsufaomolwkdif; taocH&rnf/ xkdaeY
tvkyfvkyfaomolrnfonfum;? rdrdtrsKd;rSy,f&Sif;jcif;ukdcH&rnf/31;15 ajcmuf&ufywfvkH; tvkyfvkyf&rnf/ owraeYonf xm0&bk&m;tm; oefY&Sif; Nidrf&aomOykofaeYjzpf\/ OykofaeY tvkyf
vkyfaomolrnfonfum; {ueftrSef taocH&rnf/31;16 okdYjzpf oa&vtrsKd;om;tpOftqufwkdYonf? xm0&y#dnmOfjzpfapjcif;iSg? OykofaeY&uftpOftwkdif; Oykofapmifh&Murnf/31;17 xkdokdYapmifhvQif? igESifhoa&vtrsKd;om;pyfMum; xm0&vuPm oufaojzpfvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf
rkdCf;aumif;uifESifhajrBuD;ukd? ajcmuf&ufwGif zefqif;? owraeY&uf Nidrf0yfpGmaevsuf tm;jznfhawmfrlonf[k arma&Stm;
rdefYawmfrl\/31;18 xkdokdY bk&m;ocifonfodemawmifay:rSm? arma&SESifhEIwfqufawmfrlonftqkH;? vufndK;awmfESifh tu&mwifaom oufaocHcsuf
ausmufjym;ESpfjym;ukd ay;awmfrl\/

86

tcef;BuD; ( 32 )
32;1 arma&Sonf awmifay:rSm MumjrifhpGm&SdaeaMumif;ukd vlrsm;wkdYonf odjrifaomtcg? tmkefxHokdY pnf;a0;Mu? xyg/ igwkdY
a&SUrSm oGm;&aombk&m;wkdYukd igwkdYtbkdY vkyfyg/ igwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaom xkdarma&Stb,fokdY jzpfonfukd
igwkdYrodyg[kajymqkdMu\/32;2 tmkefuvnf;? oifwkdYr,m; om;orD;rsm;\em;qifaom a&Tem;awmif;rsm;ukd cRwf? ighxHokdY aqmifcJhMu[kqkdvQif?32;3 vltaygif;wkdYonf rdrdwkdYem;qifaoma&Tem;awmif;rsm;udkcRwf? tmkefxHodkY aqmifcJhMu\/32;4 tmkefonfvnf; vufcH? EGm;oi,fkyfykHoPmefukd unpfESifha&;om;NyD;vQif oGef;av\/ vlrsm;wkdYuvnf;? tkdoa&vtrsKd;?
bk&m;onf oifhukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaom oif\bk&m;jzpfawmfrlonf[k qkdMu\/32;5 tmkefonf xkdtrIukdodjrifvQif? kyfwka&SUrSm ,Zfyvifukdwnf? eufjzefaeYonf xm0&bk&m;tbkdY yGJcH&aomaeYjzpfonf[k
wyfukdvnf aMumfjimap\/32;6 eufjzefeHeufapmapm vlwkdYonfx? rD;IdU&m,Zf? rd[m,,ZfwkdYukd ylaZmfNyD;rS? pm;aomufvsuf xkdifaeMu\/ aemufwzef
uckefjrL;xl;jcif;iSg xMu\/
32;7 xm0&bk&m;u? oifonf qif;oGm;avhm/ tJ*kwKjynfrS oifEIwfaqmifcJhaom oif\vlwkdYonf azgufjyefMuNyD/32;8 igrSmxm;aomvrf;rS tvsiftjrefvTJoGm;? EGm;oi,fkyfukd oGef;NyD;vQif? tkdoa&vtrsKd;? bk&m;onfoifhudktJ*kwKjynfrS
EIwfaqmifcJhaombk&m;jzpfawmfrl\[k qkdvsuf? kyfwka&SUrSm ,ZfylaZmfukd;uG,fMuNyD[l4if;?32;9 vlrsKd;ukd igMunfhjrifNyD/ vnfyif;ckdifrmaomtrsKd;jzpf\/32;10 okdYjzpf ighukd&Sdapawmh/ igonftrsufjyif;pGmxGufolwkdYukdzsufqD;rnf/ oifhukdum; BuD;aomtrsKd;jzpfaprnf[l4if;? arma&Stm;
rdefYawmfrl\/32;11 arma&Suvnf;? tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmfonfr[mwefckd;tm;BuD;aomvufESifh tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifcJhaom ukd,fawmf\
vlwkdYukd? tb,faMumifh trsufjyif;pGmxGufawmfrl oenf;/32;12 tJ*kwKvlwkdYuvnf;? bk&m;ocifonf raumif;aomtBuH&Sdojzifh? olwkdYukd awmawmifrsm; owf ajrBuD;ay:u okwfoif
y,f&Sif;jcif;tvkdiSgom? EIwfaqmifavonf[k tb,faMumifhqkdbG,ftaMumif;&Sd&ygrnfenf;/ jyif;pGmaom trsufawmfukd
y,fawmfrlyg/ ukd,fawmf\vlwkdY okdYtjypfay;rnftBuHukd aemifw&awmfrlyg/32;13 ukd,fawmfu? oifwkdYtrsKd;tET,fukd aumif;uifMu,fuJhokdY igrsm;jym;aprnf/ igajymcJhaomajr&SdorQukd oifwkdYtrsKd;tET,ftm;
igay;ojzifh? olwkdYonf tpOftNrJtarGcH&Mu vdrhfrnf[k ukd,fukdukd,f wkdifwnf usdefqkdawmfrlaompum;ukd cHcJhNyD;aomukd,fawmf\
uReftmjA[H? Zmuf? oa&vwkdYukdatmufarhawmfrlyg[k rdrdbk&m;ocif xm0&bk&m; a&SUawmf awmif;yefav\/
32;14 xm0&bk&m;onf rdrdvlwkdYtm; tjypfay;rnftBuHukd aemifw&awmfrl\/
32;15 arma&Sonf oufaocHcsuf ausmufjym;ESpfjym;ukd ukdif,lvsuf? vSnfh awmifay:uqif;oGm;av\/ xkdausmufjym;ESpfrsufESmay:
tu&mwifvsuf &Sd\/32;16
xkdausmufjym;wkdYonfbk&m;ocifzefqif;awmfrlaomausmufjym;?
pmonfvnf;
bk&m;ociftu&mwifawmfrlaompmjzpfo
wnf;/32;17 vlrsm;a<u;aMumfoHudk a,mIonfMum;vQif? wyf ppfwkdufoHukd Mum;ygonf[k arma&Stm; qkd\/
32;18 arma&Suvnf;? igMum;aomtoHonf atmifa<u;aMumfoHr[kwf? IH;idka<u;oHvnf;r[kwf? oDcsif;qkdoHjzpfownf;[k jyef
ajym\/32;19 wyfteD;okdY a&mufaomtcg? EGm;oi,fukd4if;? uckefjcif;ukd4if; jrifvQif? arma&Sonf trsufxGufojzifh ausmufjym;wkdYukdcs
awmifajc&if; csKd;zJh\/32;20 olwkdYvkyfaomEGm;oi,fukdvnf;,l t&nfusKd\/ nufnufajcNyD;rS a&ay:rSm jzL; oa&vtrsKd;om;wkdYukdaomufap\/32;21 tmkefukdvnf; ac:? oifonf olwkdY rQavmufBuD;aomtjypfudk a&mufapjcif;iSg olwkdYonf oif tb,fokdYjyKoenf;[k
ar;vQif?32;22 tmkefu?ocif?trsufrxGufygESifh/ vlwkdYonf raumif;aomtBuH&SdaMumif;ukd ukd,fawmfodyg\/32;23 olwkdYuvnf;? igwkdYa&SUrSm oGm;&aom bk&m;wkdYukd igwkdYtbkdYvkyfyg/ igwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifcJhaomol? xkdarma&S
tb,fokdYjzpfonfukd igwkdYrodyg[k tuREkfyftm; ajymqkdMuvQif?32;24 tuREkfyfu? a&T&Sdaomolonf cRwfap[k qkdonfESifhtnD? olwkdYay;aoma&Tukd tuREkfyfonf rD;xJ xnfhvQif? EGm;oi,f
xGufvmygonf[k jyefajym\/32;25 xkdokdY tmkefonf vlrsm;ukd &efolwkdYa&SUarSmuf t0wfwefqmudkcRwfaponf jzpf? t0wfwefqmtcsnf;pnf;&SdMuaMumif;ukd
arma&S jrifaomtcg?32;26 wyfwHcg;0rSm&yfvsuf? xm0&bk&m;buf tb,folaeoenf;/ ighxHokdYvmap[kqkdvQif? av0dtrsKd;om;taygif;wkdYonf olUxH
pnf;a0;Mu\/32;27 arma&Suvnf;? vlwkdif; xm;vG,fvsuf wyfwrsufESmwHcg;rS wrsufESmwHcg;wkdifatmif xkwfcsif;cyfoGm;? toD;toD;rdrdnDtpfukd?
rdrdtaygif;tabmf? rdrd tdrfeD;csif;ukdowfap[k oa&vtrsKd;\bk&m;ocif xm0&bk&m; trdefY &Sdawmfrlonf[k?32;28 arma&SpD&ifonftwkdif;?av0dtrsKd;om;wkdYonfjyK?xkdaeYvlokH;axmifavmuf aoMu\/32;29 wzef arma&Su? xm0&bk&m;onf ,aeYaumif;BuD;ay;awmfrlapjcif;iSg? oifwkdYonf toD;toD; ukd,fom;? ukd,fnDtpfukdudk
87

xdckdufaomtm;jzifh? oifwkdYonf ,aeYukd,fukd csD;ajrmufMuNyD[k qkdav\/


32;30 eufjzefaeYvnf;? oifwkdYjypfrSm;aomtjypfBuD;vS\/ ,ckrSm xm0&bk&m; txHawmfokdY igwufoGm;? oifwkdYtjypfajzEkdifvQif
ajzapjcif;iSg jyKrnf[k arma&Sonf vlrsm;wkdYtm; qkdNyD;rS?32;31 xm0&bk&m;txHawmfokdY jyefoGm;? tkdbk&m;ocif? vlwkdYonf jypfrSm;aomtjypfBuD;vSyg\/ rdrdwkdYtbkdY a&Tbk&m;udkvkyfygNyD/32;32 okdYaomfvnf; olwkdYtjypfukdvTwfjcif;iSg tvkdawmf&SdvQif vTwfawmfrlyg/ okdYr[kwf? ukd,fawmfpD&ifawmfrlaompm&if; tuREkfyf
emrukdacsawmfrlyg/ tuREkfyf awmif;yefyg\[k avQmufvQif?32;33 xm0&bk&m;u? tMuifolonf ighukdjypfrSm;\? xkdol\emrukd ighpm&if; igacsrnf/32;34 okdYjzpf igrSmxm;aom t&yfokdY olwkdYukd ,ckoGm; ykdYaqmifavmh/ ighwrefonf oifha&SUrSmoGm;vdrhfrnf/ odkYaomfvnf; igonf
tMunfhtI<uvmaomtcg? olwkdY tjypfay;vsuf <uvmrnf[k rdefYawmfrl\/32;35 tmkefESifh vlrsm;wkdYonf EGm;oi,fukd vkyfMuaomaMumifh olwkdYukd 'Pfcwfawmfrl\/

tcef;BuD; ( 33 )
33;1
33;2
33;3
33;4
33;5

33;6
33;7
33;8
33;9
33;10
33;11
33;12
33;13
33;14
33;15
33;16

33;17
33;18
33;19
33;20
33;21
33;22
33;23

wzef xm0&bk&m;u? oifrSp tJ*kwKjynfrS oifEIwfaqmifcJhaomvlwkdY? t&yfrSxGuf oif\trsKd;tEG,ftm; igay;rnf[k


tmjA[H? Zmuf? ,mukyf igusdefqkd aomjynfokdY oGm;Muavmh/aumif;uifwrefukdvnf; oifwkdYa&SUokdY igapvTwf? olonf cgeedvl? tmarm&dvl? [dwdvl? az&Zdvl? [d0dvl? a,AkodvlwdkYukd
ESifxkwf?EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynfokdY oifwkdYukdykdYaqmifvdrhfrnf/ oifwkdYESifhtwl igukd,fwkdif roGm;/ oifwkdYonf vnfyif;ckdifrmaomvlrsKd;jz
pfaomaMumifh? vrf;oGm;pOf oifwkdYukd igzsufqD;rnf pkd;&drfp&m&Sdonf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/xkdraumif;aomodwif;ukd vlrsm;wkdYonfMum;aomtcg? idka<u;jrnfwrf;vsuf tb,folrQ wefqmrqifbJaeMu\/taMumif;rlum;? xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;udkqifhqkd&rnfrSm? oifwkdYonf vnfyif;ckdifrmaomtrsKd;jzpfMu\/
oifwkdYtv,f csufjcif; igay:vm zsufqD;rnf/ xkdaMumifh oifwkdY tb,fokdY igjyK&rnfukd igodjcif;iSg? oifwkdY wefqmrsm;ukd
cRwfMuavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrlESifhownf;/oa&vtrsKd;om;wkdYonf a[m&yfawmifajc&if; rdrdwkdYwefqmrsm;ukd cRwfMu\/
arma&Sonf wJawmfukd,l wyfjyif cyfa0;a0;aqmufNyD;vQif? y&dowfpnf;a0;&mwJ[l ac:a0:\/ xm0&bk&m;ukd &Smaom
oltaygif;wkdYonf wyfjyif&Sdaomy&dowf pnf;a0;&mwJawmfokdY xGufoGm;Mu\/arma&Sonf wJawmfokdY xGufoGm;aomtcg? vltaygif;wkdYonf x toD;toD; rdrdwkdY wJwHcg;0 &yfvsuf wJawmftxJokdY
arma&S0ifonfwkdifatmif MunfhIvsufaeMu\/arma&Sonf wJawmftxJokdY0ifNyD;rS? rkdCf;wdrfwkdifqif;ouf wJawmfwHcg;0 &yfojzifh? xm0&bk&m;onf arma&SESifh
EIwfqufawmfrl\/wJawmfwHcg;0 rkdCf;wdrfwkdif &yfaeonfukd jrifvQif? vltaygif;wkdYonf x toD;toD; rdrdwkdYwJwHcg;0 ukd;uG,fMu\/xm0&bk&m;onf taqGcifyGef;csif;ukd EIwfqufwwfonfenf;wl? arma&SESifh rsufESmcsif;qkdif EIwfqufawmfrl\/ arma&Sonf
wyfxJokdY jyef0ifaomtcg? ol\vufaxmuf Ekef\om; a,mIrnfaom vkvifonf? wJawmfrS rxGufbJae\/
arma&Suvnf;? vlwkdYukd ykdYaqmifavmh[k ukd,fawmf rdefYawmfrlonfwGif? tuREkfyfESifh twl tb,folukdapvTwfawmfrlonfukd
tuREkfyfrod&/ okdYaomfvnf; ukd,fawmfu? oifhukdoif\emrjzifh igod\/ oifonf igha&SU rsufESm&NyD[k tuREkfyftm; rdefYawmfrlNyD/okdYjzpf tuREkfyfonf a&SUawmf rsufESm&vQif? rsufESm&aMumif;ukd tuREkfyfodygrnftaMumif;? ukd,fawmf\vrf;ukd jyawmfrlyg/
vlrsKd;onf udk,fawmf\vljzpfaMumif;ukd qifjcifawmfrlyg? tuREkfyfawmif;yefyg\[k xm0&bk&m;tm; avQmufqkd\/igukd,fwkdifoGm; Nidrf0yfjcif;csrf;omukday;rnf[k rdefYawmfrl\/wzef arma&Su? ukd,fawmfwkdifroGm;vQif tuREkfyfwkdYukd t&yfrSykdYawmfrrlygESifh/tuREkfyfESifh udk,fawmf\vlwkdYonf a&SUawmf rsufESm&aomtaMumif;onf tb,fokdY xif&Sm;ygrnfenf;/ tuREkfyfwkdYESifh <uoGm;
awmfrlaomtm;jzifhom xif&Sm;ygrnfr[kwf avm/ xkdokdY tuREkfyfESifh ukd,fawmf\vlwkdYonf ajrBuD;ay:rSm &SdorQaomvlwkdYESifh
jcm;em;&ygrnf[kavQmufqkdvQif?xm0&bk&m;u? oifavQmufonftwkdif; igjyKrnf/ oifonf igha&SUrsufESm&NyD/ oifhukd oif\emrjzifh igod\[k arma&Stm;
rdefYawmfrl\/wzefwkH? ukd,fawmf\bkef;ukd tuREkfyftm;jyawmfrlyg/ tuREkfyfawmif;yefyg\[kavQmufvQif?xm0&bk&m;u ig\aumif;rGefjcif;&SdorQukd oifha&SUiga&SmufoGm;aprnf/ xm0&bk&m;\ emrawmfukdvnf;? oifha&SU iga<u;aMumf
rnf/ igonf aus;Zl;jyKvkd aomolukd aus;Zl; jyKrnf/ oem;vkdaomolukdvnf; oem;rnf/okdY&mwGif oifonf ighrsufESmukd rjrifEkdif&m/ ighrsufESmukdjrifvQif touf&Sif&aomvl wpkHwa,mufrQ r&Sd[l4if;?ightem;rSm ae&mwck&Sd\/ oifonf ausmufay:rSm &yf&rnf/ighbkef;a&SmufoGm;aomtcg? oifhudkausmufMum; igoGif;xm; ig<uoGm;onftckduf? oifhukd ighvufESifhzkH;tkyfrnf/ighvufukd odrf;kyfaomtcg? ighausmukdom jrif&rnf? ighrsufESmukd rjrif&[l4if; rdefYawmfrl\/

88

tcef;BuD; ( 34 )
34;1 wzef xm0&bk&m;u? t&ifausmufjym; ESpfjym;ESifhwlatmif ausmufjym; ESpfjym;ukd ckwfavmh/ oifcsKd;zJhaomt&ifausmufjym;
pum;ygonftwkdif; aemufausmufjym;ay:rSm iga&;xm;rnf/34;2 eufjzefeHeuf oifonf toifhaevsuf? odemawmifay:okdY wuf awmifxdyf igha&SUrSm ukd,fukdjyavmh/34;3 oifESifhtwl tb,folrQ rwuf&/ awmifwjyifvkH; vludk rxif&Sm;apESifh/ awmifajc&if; okd;EGm;wkdYudk usufpm;&mrjyKapESifh[k
arma&Stm; rdefYawmfrl\/
34;4 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif;? t&ifausmufjym;ESihfwlatmif ausmufjym;ESpfjym;ukdckwfNyD;rS? arma&Sonf eHeufapmapmx xkd
ausmufjym;ESpfjym;ukd ukdifvsuf? odemawmif ay:okdY wufav\/34;5 xm0&bk&m;onf rkdCf;wdrfjzifhqif;ouf? xkdt&yf arma&Stem;rSm&yfvsuf? xm0&bk&m;\emrawmfukd a<u;aMumfawmfrl\/34;6 xm0&bk&m;onf arma&Sa&SU<uoGm;awmfrlvsuf? xm0&bk&m;? xm0&bk&m;? cspfoem;jcif; arwm ukPmESifh jynfhpkH
pdwf&Snfjcif;? aus;Zl;jyKjcif;? opmapmifhjcif; ESifh<u,f0 awmfrlxaom?34;7 taxmiftaomif;rsm;aomolwkdYtm; oem;jcif;aus;Zl;w&m;udk apmihfawmfrlxaom? t"rusifhjcif;? w&m;awmfukdvGefusL;jcif;?
jypfrSm;jcif;tjypfwkdYudk ajzvTwfaomfvnf;? tcsnf;ESD;oufoufajzvTwfawmfrrlxaom? om;pOfajr;quf? wwd,tquf?
pwkwtquf wkdifatmif? tbwkdY\tjypfukd om;wkdYqyfay;pD&ifawmfrlaom bk&m;ocif[k a<u;aMumfawmfrl\/34;8 arma&Sonf tvsiftjrefOD;Twfcs ukd;uG,fvsuf?34;9 tkdbk&m;&Sif? tuREkfyfonf a&SUawmfrsufESm&vQif? tuREkfyft&Sifonf tuREkfyfwkdYESifhtwl <uawmfrlygapaom? tuREkfyf
awmif;yefyg\/ vlrsKd;onf vnfyif;ckdifrmaomtrsKd; jzpfaomfvnf;? tuREkfyfwkdYjypfrSm;rdaom 'kpkduftjypfrsm;ukd vTwf
tuREkfyfwkdYukd ukd,fawmftarGOpmbkdY odrf;,lawmfrlyg[k avQmufvQif?34;10 xm0&bk&m;u? MunfhIavmh/ igy#dnmOfjyK\/ ajrBuD;ay:rSm vlrsKd;rjyKpzl;aom thHbG,faomtrIwkdYukd oif\vlrsKd;a&SUrSm igjyKrnf/
oifwkdYtbkdY ig xm0&bk&m;jyK&aom trIonf aMumufrufbG,faomtrIjzpfaMumif;ukd? oifaygif;abmfaom vltaygif;wkdYonf
jrif&Muvdrhfrnf/34;11 ,aeY igrSmxm;aompum;ukdrSwfavmh/ oifha&SUrSm tmarm&dvl? cgeedvl? [dwdvl? az&Zdvl? [d0dvl? a,AkodvlwkdYukd igESifxkwfrnf/34;12 oifonf ,ckoGm;aomjynfoljynfom;wkdYESifh rd[m,zGJUojzifh? oifhtv,f wkdufrd vJp&mtaMumif; rjzpfapjcif;iSg? ukd,fukd
ukd,fowdjyKavmh/34;13 olwkdY,Zfyvifrsm;udk zsufqD;&rnf/ olwkdYkyfwk? qif;wkrsm;udkcsKd;zJh&rnf/ olwkdY tm&S&yifrsm;ukd ckwfvSJ&rnf/34;14 tjcm;aombk&m;ukd oifonf rukd;uG,f&/ tjypf&Sd,kHvG,ftrnf&Sdaomxm0&bk&m;onf tjypf&Sdonf[k ,kHvG,faombk&m;ocif
jzpfawmfrl\/34;15 oifonf xkdjynfoljynfom;wkdYESifh rd[m,zGJUojzifh? olwkdYonf rdrdwkdYbk&m;ESifh rSm;,Gif;jcif;ukdjyK? xkdbk&m;wkdYtm; ,ZfylaZmf
aomtcg? oifhudkac:oifonf xkd,Zfaumifukd pm;rnf[l4if;?34;16 oifonf olwkdYorD;rsm;ukd,l? ukd,fom;wkdYESifhxdrf;jrm;ay;pm;ojzifh? xkdorD;wkdYonf rdrdwkdYbk&m;ESifh rSm;,Gif;jcif;ukdjyK oif\
om;wkdYukd xkdbk&m;wkYdESifh rSm;,Gif;aprnf[l 4if; pdk;&drfp&m&Sd\/34;17 oifonf ukd,ftbkdY oGef;aombk&m;wkdYudk rvkyf&/
34;18 oifonf tAdAv tJ*kwKjynfrS xGufaomaMumifh? igynwfonftwkdif;? tAdAvwGif ckepf&ufywfvkH; waq;rJhrkefYudkpm;
tZkryGJukdcH&rnf/34;19 om;OD;taygif;wkdYonf ighOpmjzpfMu\/ oif\wd&pmefwkdYwGifvnf;? EGm;jzpfap? okd;jzpfap? om;OD;taygif;wkdYonf ighOpmjzpfMu\/
okdY&mwGif? jrnf;om;OD;ukd okd;oi,fESifh a&G;,l &rnf/34;20 ra&G;vkdvQif? jrnf;oi,f\vnfyif;ukdcsKd;&rnf/ oif\om;OD;taygif;wkdYukda&G;&rnf/ ighxHokdY tb,folrQ vufcsnf;ray:rvm&/34;21 ajcmuf&ufywfvkH; tvkyfvkyf&rnf/ owraeY&uf Nidrf0yfpGmae&rnf/ v,fvkyf&mumv? toD;tESHodrf;&mumvjzpfaomfvnf;?
owraeY&uf Nidrf0yfpGm ae&rnf/34;22 *sKHpyg;ukd odrf;p&Sdonfumv ckepfodwif;yGJukd4if;? ESpfvJaomtcg okdxm;yGJudk4if; cH&rnf/
34;23 oifwkdYtrsKd;om;a,mufsm;taygif;wkdYonf? oa&vtrsKd;\bk&m;ocifwnf;[laom xm0&t&Sifbk&m;ocifha&SUawmf wESpfvQif
okH;BudrfrsufESmjy&Murnf/34;24 wyg;trsKd;om;rsm;ukd oifwkdYa&SUu igESifxkwf? oifwkdYae&me,fukdigus,faprnf/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf wESpf
wGifokH;BudrfrsufESmjyoGm;aomtcg? oif\ajrukd tb,folrQ rwyfruf&/34;25 igh,ZfaumiftaoG;udk waq;ESifha&m rylaZmf&/ yocgyGJ,Zfaumifukd? eHeufwkdifatmif r<uif;ap&/34;26 oif\ajrtOD;oD;aom toD;tESHtaumif;qHk;ukd oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\ tdrfawmfxJokdY aqmifoGif;&rnf/ qdwfoi,fukd
trdEkdY&nfESifh rjyKwfrcsuf&/34;27 pum;rsm;ukda&;xm;avmh/ pum;rsm;vmonftwkdif; oifrSpoa&vtrsKd;ESifh igy#dnmOfjyKonf[k arma&Stm; rdefYawmf
rl\/34;28 xkdt&yfrSm arma&Sonf tpmukdrpm;? a&udkraomufbJ? t&ufav;q,fywfvkH; xm0&bk&m; txHawmf aeav\/
ausmufjym;ay:rSm y#dnmOfpum;? ynwfawmfq,fyg;ukd a&;xm;awmfrl\/

89

34;29 arma&Sonf oufaocHcsufausmufjym;ESpfjym;ukd ukdifvsuf? odemawmifay:rS qif;oufaomtcg? rdrdESifh bk&m;ocifEIwfquf


awmfrlaomaMumifh? rdrdrsufESmta&xGef;y aMumif;ukd rdrdrod/34;30 tmkefESifh oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf? arma&Sukdjrifaomtcg? ol\rsufESm ta&xGef;yaomaMumifh? olwkdYonf rcsOf;
ruyf0hHMu/34;31 arma&Sonf olwkdYukdac:? tmkefESifh y&dowfolBuD;wkdYonf csOf;uyfMuvQif? arma&Sonf EIwfqufav\/34;32 xkdaemuf oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonfcsOf;uyfMuvQif? odemawmifay:rSm xm0&bk&m;rdefYawmfrlorQwkdYukd olwkdYtm;
qifhqkdav\/34;33 arma&Sonf olwkdYtm; a[majym rNyD;rSD rdrdrsufESmukd zkH;tkyfav\/34;34 xm0&bk&m;a&SUawmfokdY 0if avQmufaomtcg? rxGufrSDwkdifatmif rsufESmzkH;udkcRwfxm;\/ wzefxGuf trdefYawmfukd
oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd\/34;35 ol\rsufESmta&xGef;yaMumif;ukd oa&vtrsKd;om;wkdYonf jrifMuvQif? wzef txJokdY0if ravQmufrSDwkdifatmif rdrdrsufESmudk
zkH;tkyfjyef\/

tcef;BuD; ( 35 )
35;1
35;2

arma&Sonf? oa&vtrsKd; y&dowftaygif;ukd pnf;a0;ap? xm0&bk&m; rdefYawmfrlaom oifwkdYusifh0wfw&m;[lrlum;?ajcmuf&ufywfvkH; tvkyfvkyf&rnf/ owraeY&ufonf oifwkdYoefY&Sif;aomaeY? xm0&bk&m;tbkdY Nidrf0yfpGmae&aomOykofaeYjzpf\/
xkdaeY tvkyfvkyfaomolrnfonfum; taocH&rnf/35;3 oifwkdYae&mt&yf OykofaeYrSm rD;udkrarG;&[k qifhqkd\/
35;4 wzef arma&Sonf? oa&vtrsKd;om; y&dowftv,f xm0&bk&m;\ trdefYawmfukd qifhqkdonfum;?35;5 oifwkdYwGif xm0&bk&m;tm; vSLaomtvSLukd jyifqifMuavmh/ MunfnKdaom apwempdwf&SdorQaom olwkdYonf? a&T? aiG?
aMu;0g?35;6 jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsm? qdwfarG;?35;7 teDqkd;aomokd;a&? w[m&Som;a&? tum&Sopfom;?35;8 vdrf;&ef qDabmfbkdY? rD;IdU&meHYomaygif;arT;abmfbkdY&m eHYomrsKd;? rD;xGef;p&mqD?35;9 &S[Hausmuf? ,Zfyka&m[dwfoifwkdif;ESifh &ifzGJUpDp&mausmufjrwfwnf;[laom xm0&bk&m;tm; vSLaomtvSLukd aqmifcJhMuavmh/35;10 oifwkdYwGif vdrmaomol&SdorQwkdYonf vm?35;11 wJawmfESifh tay:wJ? tay:wJtzkH;? a&Tacsmif;? ysOfjym;? uefYvefYusif? wkdif? ajcpGyfwkdYukd4if;?35;12 aowmESifh ol\xrf;bkd;? aowmtzkH;? um&aomukvm;umukd4if;?35;13 pm;yGJESifh ol\xrf;bkd;? ol\wefqm&SdorQESifh a&SUawmfrkefYukd4if;?35;14 rD;xGef;p&mbkdY rD;ckHESifh ol\wefqm? rD;cGufrsm;? rD;xGef;p&mqDukd4if;?35;15 eHYomaygif;IdUaomyvifESifh ol\xrf;bkd;? vdrf;&efqD? arT;aomeHYomaygif;? wJawmfwHcg;0um&ef ukvm;umukd4if;?35;16 rD;IdU&m,ZfylaZmfaomyvifESifhaMu;0gqefcg? xrf;bkd;? wefqm&SdorQ? tifwkHESifh ajcaxmufukd4if;?35;17 wJawmf0if;ukvm;um? wkdif? ajcpGyf? 0if;wHcg;0ump&m ukvm;umukd4if;?35;18 wJawmfwHoif? 0if;wHoif BudK;rsm;ukd4if;?35;19 oefY&Sif;&mXme trIawmfukdxrf;p&mt0wf? ,Zfyka&m[dwftrIukdaqmifaomtcg? ,Zfyka&m[dwf tmkefESifh ol\om; 0wf
oefY&Sif;aomt0wfukd4if;? xm0&bk&m;rSmxm; awmfrlorQtwkdif; vkyf&Murnf[k qifhqkd\/
35;20 oa&v trsKd;om; y&dowftaygif;wkdYonf? arma&SxHrS xGufoGm;Mu?35;21 rdrdpdwfESvkH;EId;aqmfaomol? MunfnKdaomapwempdwfoabm&Sdaomoltaygif;wkdYonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfvkyfbkdY4if;?
trIawmfxrf;p&mbkdY4if;? oefY&Sif;aomt0wfukd4if;? xm0&bk&m;tm; vSLaomtvSLukdaqmifvsuf vmMu\/35;22 MunfnKdaomapwempdwf&Sdaoma,mufsm;? rdef;rwkdYonf? vufaumuf? em;awmif;? vufpGyf? ESmacgif;bl;? a&Twefqm&SdorQukd
aqmifcJhojzifh? vSLaomol toD;toD;wkdYonf? xm0&bk&m;tm; a&TukdvSLMu\/35;23 jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsm? qdwfarG;? teDqkd;aomokd;a&? w[m&Som;a&&Sdaomolwkdif;
aqmifcJh\/35;24 aiGESifhaMu;0gukdvSLaomolwkdif; xm0&bk&m;tm; vSLav\/ trIawmfESifh,SOfaomtvkyf vkyfp&mbkdY tum&Sopfom;&Sdaom
olwkdif;vnf; aqmifcJhav\/35;25 &ufuef;wwfaomrdef;rtaygif;wkdYvnf;? ukd,fvufESifh&uf jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsm
&uforQukd aqmifcJhMu\/35;26 rdrdOmPfEId;aqmfaom rdef;rtaygif;wkdYonf qdwfarG;udk&ufMu\/35;27 olBuD;wkdYonfvnf; &S[Hausmuf? ,Zfyka&m[dwfoifwkdif;ESifh &ifzGJU pDp&mausmufukd4if;?35;28 rD;xGef;p&mbkdY vdrf;&ef qDabmfbkdY rD;IdU&meHYomaygif;arT;abmfbkdY&m eHYomrsKd;ESifhqDukd4if; aqmifcJhMu\/-

90

35;29 xkdokdY xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifh rSmxm;awmfrlaom tvkyftrsKd;rsKd;&Sd orQtbkdY? oa&vtrsKd;om;wkdYwGif MunfnKdaom


apwempdwfEId;aqmfaom a,mufsm;rdef;rt aygif;wkdYonf? xm0&bk&m;tm; MunfnKdaompdwfESifh vSLMu\/
35;30 wzef arma&Su? em;axmifMuavmh/ xm0&bk&m;onf ,k'trsKd;om; [k&\om;jzpfaom O&d\om; aAZavvukd trnfjzifh
cefYxm;awmfrlNyD/35;31-33olonf a&TaiGaMu;0gukdvkyfaomtwwf? ausmufukdaoG;pDaomtwwf? opfom;ukd xkvkyfaomtwwfESifh trsKd;rsKd;aomtvkyfukd
xl;qef;pGmvkyfwwfrnftaMumif;? OmPfynmESifhwuG odyHtwwftrsKd;rsKd;ukday;? bk&m;ocif\ 0dnmOfawmfESifhjynfhpkHapawmfrlNyD/35;34 olESifh'eftrsKd;om; t[doruf\om; ta[mvsbonf? olwyg;tm; twwfoifay;EkdifrnftaMumif;? OmPfukday;awmfrlNyD/35;35 xkdolwkdYonf xkvkyfwwfaomol\tvkyf? qef;jym;aomvuform;\tvkyf? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaom
txnf? ydwfacsmukdcs,fvS,fwwfaomol\tvkyf? &ufwwfaomol\tvkyf? tenf;enf;vkyfwwfaomol\tvkyf? xl;qef;pGm
BuHpnfwwfaomol\tvkyftrsKd;rsKd;&SdorQwkdYukd vkyfwwfrnftaMumif;? OmPfynmESifhjynfhpkHapawmfrlNyD/

tcef;BuD; ( 36 )
36;1 xkdokdY xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oefY&Sif;&mXme trIawmfaqmifp&mbkdY? trsKd;rsKd;aom tvkyfukdvkyfwwfaom
OmPfynmukd xm0&bk&m; ay;oGif;awmfrlaom ynm&Sdtaygif;wkdYESifhwuG? aAZavv? ta[mvsbwkdYonf tvkyfvkyfMuvdrfhrnf[k
oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkdav\/
36;2 wzef arma&Sonf?aAZavv? ta[mvsbukd4if;? xm0&bk&m;ay;awmfrlaom OmPfoabmukd&? tvkyfvkyfcsifaomapwem
pdwf&Sdaomynm&Sdtaygif;wkdYukd4if; ac:NyD;vQif?36;3 oefY&Sif;&mXmeESifh trIawmfxrf;&efwefqmwkdYukd vkyfukdifapjcif;iSg? oa&v trsKd;om;wkdYaqmifcJhaomtvSL&SdorQudk xkdolwkdYonf
arma&SvufrScHMu\/ MunfnKdaompdwfESifh vSLaomtvSLukd eHeufwkdif;xyfaqmifcJhMuao;\/36;4 xkdtcg oefY&Sif;&mXmeawmftvkyfukd vkyfukdifaomynm&Sdtaygif;wkdYonf? toD;toD; rdrdvkyf&mrS?36;5 arma&SxHokdYvm xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlaomtvkyfNyD;avmufkHrQru? ykd aqmifcJhMuygNyD[k Mum;ajymvQif?36;6 arma&Su? oefY&Sif;&mXmeawmftbkdY vSLjcif;iSg tb,fa,mufsm; rdef;rrQ xyfrH rvkyfapESifh[kpD&if? wwyfvkH; aMumfjimapojzifh?
vlrsm; tvSLaqmifjcif;trIukd qD;wm;\/36;7 &cJhaomOpmonf tvkyf&SdorQukd NyD;pD;avmufkHrQru ykdvsuf&Sdownf;/
36;8 oefY&Sif;&mXmeawmftvkyfukd vkyfukdifaomolwkdYwGif? ynm&Sdaomolonf ydwfacsm? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomt
xnfjzifhNyD;aomackAdrftkyfESifh cs,fvS,f aomydwfacsmukvm;umq,fxnfukd vkyfav\/36;9 ukvm;umonf tvsm;ESpfq,f&Spfawmif? teHav;awmif&Sd? ukvm;umcsif; tvsm;teHwl\/36;10 ukvm;umig;xnfpD wpyfwnf;csKyfav\/36;11 ukvm;umwxnfjyifbuf ukvm;umem;csif;qufrSD&m uGif;rsm;ukd jymaomtxnfESifhvkyf? tjcm;aomukvm;umjyifbuf
ukvm;umem;csif;qufrSD&mvnf; xkdtwl vkyfav\/36;12 ukvm;umwxnf uGif;ig;q,fukd4if;? tjcm;aomukvm;umtem;qufrSD&m uGif;ig;q,fukd4if; vkyfojzifh? uGif;csif;qkdifrdMu\/36;13 a&Tacsmif;ig;q,fukdvnf;vkyf? xkda&Tacsmif;jzifh ukvm;umrsm;ukd yl;wGJojzifh wJawmfwaqmifwnf; jzpfav\/36;14 wJawmfzkH;tkyfbkdY tjcm;aomukvm;um q,fwxnfukd qdwfarG;ESifh vkyfav\/36;15 ukvm;umonf tvsm;tawmifokH;q,f? teHav;awmif&Sd ukvm;umq,fwxnfwkdYonf tvsm;teHcsif;wl\/36;16 ukvm;umig;xnfwpyf? ajcmufxnfwpyfwnf; csKyfav\/36;17 ukvm;umrsm;qufrSD&m? jyifbufuaeaom ukvm;umwxnftem;rSm uGif;ig;q,fudk4if;? qufrSDaom tjcm; ukvm;umtem;rSm
uGif;ig;q,fukd4if; vkyfav\/36;18 aMu;0gacsmif;ig;q,fudkvnf;vkyf? tay:wJwykdif;ESifh wykdif;ukdyl;wGJojzifh? wJwaqmifwnf;jzpfav\/36;19 tay:wJzkH;tkyfbkdY teDqkd;aomokd;a&ukd4if;? xkdokd;a&tay: w[m&Som;a&ukd4if; vkyfav\/
36;20 wJawmfum&ef axmifxm;aom tum&SysOfjym;wkdYukdvnf; vkyfav\/36;21 ysOfjym;onf tvsm;q,fawmif? teHwawmifxGm&Sd\/36;22 xkdysOfjym;&SdorQwkdY ajcaxmufESpfckpD wwef;wnf;&Sdapjcif;iSg vkyfav\/36;23 wJawmfawmifbufum&ef ysOfjym;ESpfq,fukdvkyf?36;24 xkdysOfjym;ESpfq,fwGif? wjym;wjym;atmuf ajcaxmufESpfckpDpGyfp&mbkdY aiGajcpGyfav;q,fukd vkyfav\/36;25 xkdtwl wJawmfajrmufbufum&ef ysOfjym;ESpfq,fukdvkyf?36;26 xkdysOfjym;vnf; aiGajcpGyfav;q,f? wjym;ESpfckpDvkyfav\/36;27 wJawmftaemufbufum&ef ysOfjym;ajcmufjym;ukd4if;?36;28 axmifhwbufwcsufum&ef ysOfjym;ESpfjym;ukd4if; vkyfav\/36;29 txuf4if;? atmuf4if;? uGif;ukdwyf aphpyfvsuf axmifhESpfckNyD;av\/36;30 ysOfjym;&Spfjym;? aiGajcpGyfq,fajcmufck? wjym;ESpfckpD&Sdav\/36;31 wJawmfum&aom ysOfjym;ukd vQKdp&mbkdY tum&Som; uefYvefYusifwkdYukd? wbufig;acsmif;pD vkyfav\/91

36;32 wJawmfaemufaz;um&aomysOfjym;ukd vQKdp&mbkdY? uefYvefYusifig;acsmif;ukdvnf; vkyfav\/36;33 tv,fuefYvefYusifukd axmifhwbufwcsuf qkH;ap\/36;34 ysOfjym;wkdYukd a&TESifhrGrf;rHav\/ uefYvefYusifvQKdbkdY&m a&TuGif;ukdvnf;vkyf uefYvefYusifwkdYukd a&TESifhrGrf;rHav\/
36;35 wenf;um;? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmjzifh NyD;? ackAdrftkyfESifh? cs,fvS,faom
ukvm;umwxnfukd4if;?36;36 xkdukvm;umbkdY a&Tcsaomtum&Som; wkdifav;wkdifukd4if; vkyfav\/ xkdwkdifwkdYonf a&TwHpkdYESifhjynfhpkH? aiGajcpGyfav;ckukdvnf;
oGef;av\/36;37 wJawmfwHcg;0 um&ef? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmjzifhNyD; cs,fvS,faom ukvm;um
wxnfukd4if;?36;38 xkdukvm;umbkdYwHpkdYESifhjynfhpkHaom wkdifig;wkdifukd4if; vkyf? wkdifxdyfESifh wkdifwef;wkdYukd a&TESifh rGrf;rHav\/ aMu;0gajcpGyfig;ckvnf;&Sd\/

tcef;BuD; ( 37 )
37;1 wzef aAZavvonf? tvsm;ESpfawmifxGm? teHwawmifxGm? apmufwawmifxGm&Sdaom aowmukd tum&Som;ESifhvkyf?
37;2 aowmtwGif;tjyifukd a&TpifESifh rGrf;rHav\/ aowmtay:em;ywfvnfuGyfaom a&Twefqmukdvnf; vkyfav\/37;3 a&Tav;uGif;ukd oGef;? aowmav;axmifh wrsufESmESpfuGif;pDwyfav\/37;4 tum&Som; xrf;bkd;ukdvkyf a&TESifhrGrf;rHNyD;rS?37;5 aowmxrf;p&mbkdY wbufwcsufa&TuGif; vQKdxm;av\/
37;6 tvsm; ESpfawmifxGm? teHwawmifxGm&SdaomaowmtzkH;ukdvnf;? a&TpifESifhvkyfav\/37;7 a&TackAdrfESpfyg;udkvnf;? aowmtzkH;wGiftvsm;wbufwcsufxkvkyfav\/37;8 xkdokdYackAdrfESpfyg;ukd? aowmzkH;ukd,fxJu xkwf? aowmzkH;tay: wbufwyg;pD vkyfNyD;vQif?37;9 ackAdrf ESpfyg;wkdYonf rsufESmcsif;qkdif? aowmzkH;ukd Ivsuf? rdrdtawmifukd jzefY aowmzkH;ukd rkd;vsuf&Sd\/
37;10 tvsm;ESpfawmif? teHwawmif? tjrifhwawmifxGm&Sdaompm;yGJukdvnf;? tum&Som;ESifhvkyf?37;11 a&TpifESifhrGrf;rHav\/ pm;yGJtay:em;ywfvnfuGyfaom a&Twefqmukd4if;?37;12 teHwvuf0g;&Sdaomcg;yef;ukd4if;? cg;yef;tay:em;ywfvnfuGyfaom a&Twefqmukd4if; vkyfav\/37;13 a&Tav;uGif;ukdvnf;oGef; ajcaxmufav;cktxuf? pm;yGJav;axmifhwyfav\/37;14 xkda&TuGif;wkdYonf cg;yef;ay:rSm &Sd? pm;yGJxrf;p&m xrf;bkd;ae&mjzpf\/37;15 pm;yGJxrf;p&m tum&Som;xrf;bkd;udkvkyf a&TESifhrGrf;rHav\/37;16 pm;yGJwefqmwnf;[laom vifyef;? ZGef;? tifwkH? avmif;p&m zvm;rsm;ukdvnf; a&TpifESifh vkyfav\/
37;17 rD;ckHukdvnf;a&TpifESifhvkyf? rD;ckHwkdiftp&Sdaomtvufrsm;? cGufrsm;? bl;oD;rsm;? MumyGifhrsm;wkdYukd wpyfwnf;xkav\/37;18 rD;ckHwkdifwbufwcsuf okH;vufpDxGuf? tvufajcmufvuf&Sd\/37;19 rD;ckHwkdifxJuxGufaom tvufokH;vufwGif? wvufwvuf bl;? MumyGifhESifhwuG AmwHoD;ESifhykHwlaom cGuf okH;cGuf&Sd\/37;20 rD;ckHwkdifvnf; bl;? MumyGifhESifhwuG AmwHoD;ESifhykHwlaom cGufav;cGuf&Sd\/37;21 rD;ckHwkdifxJuxGufaom tvufajcmufvuf&Sdonftwkdif;? tvufESpfbufatmufvnf; bl;oD;wvkH;pD&Sd\/37;22 bl;rsm;? tvufrsm;wkdYukd wukd,fwpyfwnf;jzpfap rD;ckHwukd,fvkH;ukd a&TpifESifhxkvkyfav\/37;23 rD;cGufckepfvkH;? rD;nyfESifh rD;nyfcHp&mcGufrsm;ukdvnf; a&TpifESifh vkyfav\/37;24 rD;ckHESifh rD;ckHwefqm&SdorQwkdYukd a&TpiftcGufwq,fESifh vkyfownf;/
37;25 wenf;um;? eHYomaygif;ukd rD;IdUp&m ,Zfyvifukd tum&Som;ESifhvkyfav\/ xkdyvifonf tvsm;wawmif? teHwawmif?
pwk&ef;av;axmifhjzpf tjrifhESpfawmif&Sd av\/ OD;csKdwkdYukdvnf; tum&Som;jzifh NyD;ap\/37;26 yvifxdyf? eH&H? OD;csKdwkdYukd a&TpifESifh rGrf;rH? tay:em;ywfvnfuGyfaom a&Twefqmudkvkyfav\/37;27 a&Twefqmatmufyvif wbufwcsufaxmifh a&TuGif;ESpfuGif;ukdvkyf? yvifxrf;p&m xrf;bkd;ae&mjzpf\/37;28 xrf;bkd;wkdYukd tum&Som;ESifhvkyf a&TESifhrGrf;rHav\/37;29 aq;orm;twwfESifh aq;aygif;ukdabmfwwfonftwkdif;? oefY&Sif;aomvdrf;&ef eHYomqDukd4if;? eHYomrsKd;ESifhabmfaom rD;IdU&meHYom
aygif;pifukd4if; vkyfav\/

tcef;BuD; ( 38 )
38;1 wenf;um;? tvsm;ig;awmif? teHig;awmif&Sd pwk&ef;av;axmifhjzpfaom rD;IdU&m,Zfyvifukd tum&Som;ESifh vkyfav\/
tjrifhvnf; okH;awmif&Sd\/38;2 ,Zfyvifav;axmifhtay:rSm OD;csKdav;acsmif;udk tum&Som;ESifhvkyf aMu;0gESifhrGrf;rHav\/38;3 tkd;ESifhwuG wl;&Gif;jym;? tifwkH? trJom;csdwf? vifyef;tp&Sdaom ,ZfyvifESifhqkdifaom wefqm&SdorQwkdYukd aMu;0gESifh vkyfav\/92

38;4
38;5
38;6
38;7

aMu;0gqefcgukdvkyf ,Zfyvifcg;yef;atmuftv,f xm;?xrf;bkd;xm;&mqefcgav;axmifh wyf&aomaMu;0gav;uGif;ukd oGef;av\/tum&Som;xrf;bkd;wkdYukdvkyf aMu;0gESifh rGrf;rHNyD;rS?,Zfyvifukd xrf;p&mbkdY wbufwcsuf uGif;rsm; vQKdxm;av\/ xkd,Zfyvifukd tay:atmuf [if;vif;jzpfap jcif;iSg? ysOfjym;ESifh
vkyfav\/38;8 y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;a&SUrSm pnf;a0;wwfaom rdef;rwkdY\aMu;0grSefrsm;ukd,l aMu;0gtifwkHESifh aMu;0gajcaxmufukd
vkyfav\/
38;9 wJawmf0if;um&efrlum;? tvsm;tawmifw&m&SdaomydwfacsmESifh awmifbuf ukvm;umukd vkyfav\/38;10 xkdukvm;umbkdY wkdifESpfq,f? wkdifajcpGyfESpfq,fukd aMu;0gESifhvkyf wkdifwHpkdY? wkdifwef;wkdYudk aiGjzifh NyD;ap\/38;11 xkdenf;wl ajrmufbufum&ef tvsm;tawmifw&m&Sdaomukvm;umESifhwuG aiGwHpkdY? aiGwef;ygaom aMu;0gwkdifESpfq,f? aMu;0g
ajcpGyf ESpfq,f&Sd\/38;12 taemufbufum&ef tvsm;tawmifig;q,f&Sdaom ukvm;umESifhwuG wkdifwq,f? ajcpGyfwq,f&Sd\/38;13 ta&SUbufvnf; tawmifig;q,f&Sd\/38;14 wHcg;0wbufwcsufum&ef tvsm;q,fig;awmif&Sdaomukvm;umESifhwuG
38;15 wkdifokH;wkdif? ajcpGyfokH;ck&Sd\/38;16 0if;ywfvnfumaom ukvm;um&SdorQwkdYonf ydwfacsmjzifh NyD;\/38;17 wkdifwkdYonf aMu;0gajcpGyf? aiGwHpkdY? aiGwef;ESifh jynfhpkH wkdifxdyfrsm;udkvnf; aiGESifhrGrf;rHav\/ 0if;wkdifwef;&SdorQwkdYonf
aiGwef;jzpf\/38;18 0if;wHcg;0um&ef jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmjzifh NyD; cs,fvS,faom ukvm;um? tvsm;
tawmifESpfq,f? tjrifhig;awmif&Sd? 0if;umaom ukvm;umESifhwnDwnf;jzpf\/38;19 0if;wHcg;0wkdifav;ck&Sd? aMu;0gajcpGyfav;ck? aiGwHpkdY? aiGwef;rsm;? aiGESifh rGrf;rHaomxdyfrsm;ESifh jynfhpkHMu\/38;20 wJawmfwHoif0if;ywfvnfpkdufaom wHoif&SdorQwkdYonf aMu;0gwHoifjzpfMu\/
38;21 a&GUum;? arma&SpD&ifonftwkdif;? ,Zfyka&m[dwftmkef\om;ormonf? av0dvlrsm; trIawmfaqmifp&m wJawmfukd
a&wGufrSwfom;aom oufaocHcsuf wJawmfpm&if;aywnf;/38;22 arma&Stm; xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlorQwkdYukd? ,k'trsKd;om;[k&\om;jzpfaom? O&d\om; aAZavvonf vkyfav\/38;23 xkdrSwyg;? xkvkyfwwfaomol\tvkyf? qef;jym;aomvuform;tvkyf? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf?
ydwfacsmukdcs,fvS,fwwfaomol\tvkyfukd vkyfwwfaom 'eftrsKd;om; t[doruf\om; ta[mvsbvnf;&Sd\/38;24 oefY&Sif;&mXmeawmfNyD;atmif vSLvkyfaom a&Tcsdefaygif;um; tusyfawmftwkdif; tcGufESpf&mukd;q,fckepfydmokH;q,fjzpf
ownf;/38;25 pm&if;0ifaomy&dowfrsm;ay;aomaiGcsdefaygif;um;? tusyfawmftwkdif; tcGufwaxmifESifh wq,fckepfydmckepfq,fig;usyf jzpf
ownf;/38;26 toufESpfq,frSp ykdvGeforQaomol pm&if;0ifonftwkdif;? vlajcmufodef; okH;axmif ig;&mig;q,fwkdYonf? tusyfawmftvkduf
aiGcsdeftusyfw0ufpDay;&Mu\/38;27 ajcpGyfwck aiGtcGufwq,fpD0ifonfjzpf? aiGtcGufwaxmifESifh wJawmf ajcpGyf? twGif;ukvm;umajcpGyfwnf;[laom ajcpGyf
w&mukdoGef;av\/38;28 usefaom aiGtcGufwq,fckepfydm ckepfq,fig;usyfESifh wkdifwHpkdYESifh wkdifwef;wkdYukdvkyf wkdifxdyfrsm;ukd rGrf;rHav\/38;29 vSLaom aMu;0gaygif;um; tcGufckepf&m ESpfq,fESifh av;ydm jzpfownf;/38;30 xkdaMu;0gESifhy&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;0ajcpGyf? aMu;0g,Zfyvif? aMu;0gqefcg? ,Zfyvifwefqm&SdorQukd4if;?38;31 umaom0if;ajcpGyf? 0if;wHcg;0ajcpGyf? wJawmfwHoif? 0if;ywfvnf pkdufaom wHoif&SdorQudk4if; vkyfav\/

tcef;BuD; ( 39 )
39;1

oefY&Sif;&mXme trIawmfukdaqmifaomtcg? 0wf&aomt0wfukd4if;? tmkef0wfbkdY oefY&Sif;aomt0wfukd4if;? xm0&bk&m;onf


arma&Stm;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnfESifh vkyfav\/39;2 jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmESifh,Zfyka&m[dwf oifwkdif;ukd vkyf&mwGif?39;3 a&Tukdtjym;cwf a&TBudK;ukdvSD;NyD;rS? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmwkdYudk xl;qef;pGm tajymuf
xkd;av\/39;4 okdif;BudK;ESpfyifukdvkyf oifwkdif;tay:em;csif; wGJrdapjcif;iSg? wbufwcsufudk qGJcsKyfav\/39;5 xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oifwkdif;tay:em; xl;qef;aom&ifpnf;ukdvnf; oifwkdif;ukd,fuJhokdY
a&TESifh4if;? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmwkdYESifh4if; vkyfav\/39;6 &S[HausmufESpfvkH;ukdaoG; wHqdyfay:rSm tu&mwifouJhokdY oa&vtrsKd;\emrnfwkdYukd tu&mwifNyD;rS? a&Tausmuftkd;
xnfhav\/93

39;7

xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYukd atmufarhbkdY&m? xkdausmufESpfvkH;ukd oifwkdif;


okdif;BudK;tay:rSmwyfav\/
39;8 a&TESifh4if;? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmESifh4if; oifwkdif;ukdvkyfonfenf;wl? &ifzkH;ukd xl;qef;pGm
vkyfav\/39;9 &ifzkH;ESpfxyfacgufvsuf? tvsm;wxGm? teHwxGm? pwk&ef;av;axmifhjzpf\/39;10 xkd&ifzkH; ausmufjrwfukd av;wef;pDav\/ yXrtwef;um; ausmufeD? Ob,m;? ywjrm;/39;11 'kwd,twef;um; jr? eDvm? pdef/39;12 wwd,twef;um; 0SgudEK? r[l&m? a*grdwf/39;13 pwkwtwef;um; rsuf&GJ? aMumif? e*g;oGJUjzpf? toD;toD;wkdYukd a&Ttkd; pDav\/39;14 oa&vtrsKd;wq,fESpfrsKd;&Sdonftwkdif; wHqdyfay:rSmtu&mwifouJhodkY? xkdausmufwkdY xkdwq,fESpfyg;aomemrnftoD;t
oD;wkdYukdwifvsuf ausmufwvkH;vQif emrnfw yg;pD yg\/39;15-18&ifzkH;tay:axmifhESpfck? a&TESpfuGif;ukd4if;? a&Tausmuftkd;ESpfvkH;ukd4if; uspfaom a&TBudK;ESpfyifukd4if; vkyfNyD;rS xkda&TuGif;wyf
oifwkdif;okdif;BudK;tay:rSm &Sdaomausmuftkd; wkdYwGJav\/39;19 wzef a&TESpfuGif;ukdvkyf oifwkdif;atmufem;rSm&Sdaom &ifzkH;atmufaxmifh ESpfckwyfav\/39;20 tjcm;aoma&TESpfuGif;ukdvnf;vkyf oifwkdif;ta&SUbufatmufem;ESifhxl;qef;aom &ifpnf;tay:em; qufrDS&mwGif oifwkdif;ukd
wbufwcsuf wyfav\/39;21 &ifzkH;a&TESpfuGif;ukd? oifwkdif;a&TESpfuGif;ESifhwGJ? jymaomBudK;jzifh NyD;ap\/ xkdokdY xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rSmxm;awmfrlonf
twkdif;? &ifzkH;onf xl;qef;aom&ifpnf;tay:rSm qGJ oifwkdif;ESifhruGmbJ tNrJaeav\/
39;22 xkdrSwyg;? jymaomtxnfukd&ufNyD;rS? oifwkdif;ESifhqkdifaom0wfvkHukd xkdtxnfESifhom vkyfav\/39;23 0wfvkH vnfpGyfyg vnfpGyfukdrpkwfapjcif;iSg? oHcsyfvnfpGyfuGyfouJhokdYuGyfav\/39;24 jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmESifhvkyfaomovJoD;rsm;ukd4if;?39;25 a&Tpifqnf;vnf;rsm;ukd4if;? 0wfvkHatmufpGef;em;ywfvnf?39;26 ovJoD;wvkH;? qnf;vnf;wvkH;pDjcm;vsuf tpOftwkdif;qGJxm;ojzifh? xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;?
trIawmfukdaqmif&aom 0wfvkHukd vkyf NyD;av\/
39;27 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? tmkefESifh ol\om;wkdYtbkdY &ufaom ydwfacsmtusrsm;ukd4if;?39;28 ydwfacsmaAgif;ukd4if;? wifhw,faomydwfacsmOD;xkyfrsm;ukd4if;? ydwfacsmaygif;bDrsm;ukd4if;?39;29 cs,fvS,faomydwfacsm? txnfjym? txnfarmif;? txnfeDjzifhNyD;aomcg;yef;ukd4if; vkyfav\/39;30 arma&Stm; xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oefY&Sif;aomoif;uspfjym;ukdvnf; a&TpifESifhvkyf wHqdyfay:rSm tu&m
wifouJhokdY? xm0&bk&m;tm; oefY&Sif;jcif;[k tu&mwif?39;31 jymaomBudK;ESifh aAgif;tay:em; csnfxm;av\/
39;32 xkdokdY arma&Stm; xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf jyK y&dowfpnf;a0;&m wJawmftvkyf&SdorQukd
NyD;pD;Mu\/39;33 xkdtcg oa&vtrsKd;om;wkdYonf? wJawmfESifhtay:wJrSp? a&Tacsmif;? ysOfjym;? uefYvefYusif? wkdif? ajcpGyfwnf;[laom wJawmf
wefqm&SdorQukd4if;?39;34 teDqkd;aomokd;a&trkd;? w[m&Som;a&trkd;? uG,fum&mtwGif; ukvm;umukd4if;?39;35 oufaocHcsufaowmESifh ol\xrf;bkd;? ol\tzkH;ukd4if;?39;36 pm;yGJrSp pm;yGJwefqmESifh a&SUawmfrkefYukd4if;?39;37 pifMu,faomrD;ckHrSp? jyifqif&aomrD;cGufrsm;? rD;ckHwefqm&SdorQESifh rD;xGef;p&mqDukd4if;?39;38 a&T,Zfyvif?vdrf;&efqD?rD;IdU&meHYomaygif;arT;? wJawmfwHcg;0ump&mukvm;umukd4if;?39;39 aMu;0g,Zfyvif? aMu;0gqefcg? yvifxrf;bkd;tp&Sdaom wefqm&SdorQukd4if;? tifwkHESifh ol\ajcaxmufukd4if;?39;40 0if;ukvm;um? 0if;wkdif? ajcpGyf? 0if;wHcg;0ump&m ukvm;umBudK;rsm;? wHoifrsm;ukd4if;? wJawmftwGif; trIawmfukdaqmifp&m
wefqm? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwef qm&SdorQukd4if;?39;41 oefY&Sif;&mXme trIawmfukdaqmifaomtcg 0wf&aomt0wf? ,Zfyka&m[dwf trIukdaqmif aomtcg? ,Zfyka&m[dwftmkef0wfbkdY
oefY&Sif;aomt0wf? ol\om; 0wf&aom t0wfukd4if;?39;42 xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonfwkdif; NyD;pD;atmifvkyfNyD;rS arma&SxHokdY aqmifcJhMu\/39;43 xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? tvkyf&SdorQukd NyD;pD;apjcif;iSg? vkyfaMumif;ukd arma&Sodjrifaomtcg? olwkdYukd aumif;BuD;
ay;av\/

94

tcef;BuD; ( 40 )
40;1
40;2
40;3
40;4
40;5
40;6
40;7
40;8
40;9

wzef xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?oifonf yXrv? yXraeY y&dowfpnf;a0;&m wJawmfukdaqmuf&rnf/wJawmftxJ?oufaocHcsufaowmukdoGif;xm;? twGif;ukvm;umjzifh uG,fum&rnf/pm;yGJukdvnf;oGif;? pm;yGJay:rSmjyifqif&orQwkdYukd jyifqif&rnf/ rD;ckHukdvnf;oGif;? rD;cGufwkdYudkxGef;&rnf/eHYomaygif;IdU&ma&Tyvifukd oufaocHcsufaowma&SU wnfxm;? wJawmfwHcg;0umaom ukvm;umukd qGJum&rnf/,ZfaumifIdU&myvifukdvnf;? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;a&SUwnfxm;&rnf/tifwkHudkvnf; y&dowfpnf;a0;&mwJawmfESifh ,ZfyvifpyfMum;rSm wnfxm;? tifwkH a&ukdxnfh&rnf/wJawmfywfvnf0if;ukdxl? 0if;wHcg;0umaomukvm;umukd qGJum&rnf/vdrf;&efqDukd,l? wJawmfESifhwJawmf&SdorQwkdYukdvdrf;ojzifh? wJawmfESifhwJ awmfwefqm&SdorQwkdYukdoefY&Sif;ap&rnf/ xkdokdYwJawmf
onfoefY&Sif;&vdrhfrnf/40;10 ,ZfaumifIdU&myvifESifh wefqm&SdorQwkdYukdvdrf; oefY&Sif;apojzifh? xkdyvifonf tvGefoefY&Sif;aomyvifjzpf&rnf/40;11 tifwkHESifh ajcaxmufukdvnf;vdrf; oefY&Sif;ap&rnf/40;12 tmkefESifhol\om;wkdYukd? y&dowfpnf;a0;&mwHcg;em;okdYac:cJh a&csKd;&rnf/40;13 tmkefonf igha&SU? ,Zfyka&m[dwftrIukd aqmif&GufrnftaMumif;? oefY&Sif;aomt0wfESifh0wfap qDvdrf;ojzifh oefY&Sif;ap&rnf/40;14 ol\om;wkdYonfvnf; igha&SU,Zfyka&m[dwftrIukdaqmif&GufrnftaMumif;? olwkdYukdac:cJh tus0wfapvsuf? olwkdYtbukd
qDvdrf;ouJhokdY? olwkdYukd qDvdrf;&rnf/40;15 tu,fpifppf olwkdYqDvdrf;jcif;bdodufonf om;pOfajr;qufywfvkH;? xm0&,Zfyka&m[dwft&mjzpfownf;[k?40;16 xm0&bk&m;rdefYawmfrlorQtwkdif; arma&SjyKav\/
40;17 ou&mZfESpfck? yXrv? yXraeY arma&Sonf wJawmfukdaqmufav\/40;18 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? ajcpGyfrsm;ukd ae&mcs? ysOfjym;rsm;ukd axmifNyD;vQif? uefYvefYusifrsm;ukdvQKd? wkdifwkdYukd
xlav\/40;19 wJawmftay:rSm wJukdjzefYrkd; xkdwJtay:rSmvnf; txyfxyfrkd;jyefav\/40;20 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oufaocHcsufudk aowmxJrSmoGif;xm;? aowmuGif;wkdY xrf;bkd;ukdvQKd? aowmay:
tzkH;ukdwifNyD;rS?40;21 aowmukd wJawmfoGif; uG,fum&mtwGif;ukvm;umukd umxm;ojzifh? oufaocHcsufaowmukduG,fumav\/40;22 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? pm;yGJudkvnf; y&dowfpnf;a0;&mwJawmftwGif; ajrmufbufem; ukvm;umjyifrSm xm;?40;23 pm;yGJay:rSm xm0&bk&m;a&SUawmf rkefYukdjyifqifav\/40;24 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? rD;ckHukdvnf; y&dowfpnf;a0;&m wJawmftwGif;? awmifbufem; pm;yGJqkdif&mwGifxm;?40;25 xm0&bk&m;a&SUawmf rD;cGufrsm;ukdxGef;av\/40;26 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? a&Tyvifukdvnf; y&dowfpnf;a0;&mwJawmftwGif;? ukvm;umjyifrSm xm;?40;27 xkdyvifay: arT;aomeHYomaygif;ukd rD;IdUav\/40;28 wJawmfwHcg;0vnf;? ukvm;umukd qGJumav\/40;29 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? rD;IdU&m,Zfyvifukdvnf;? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;a&SUrSmxm;? xkdyvifay:
rD;IdU&m,Zfukd4if;? abmZOfylaZmfoumukd4if; ylaZmfav\/40;30 tifwkHukdvnf; y&dowfpnf;a0;&mwJESifh,ZfyvifpyfMum;rSmxm;? aq;p&ma&udk tifwkH xnfhav\/40;31 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&SESifhtmkefrSp ol\om;wkdYonf y&dowfpnf;a0;&m wJawmftxJokdY 0ifaomf4if;?40;32 ,ZfyvifteD;okdY csOf;uyfaomf4if;? vufajcwkdYukd aq;&Mu\/40;33 wJawmfESifh,Zfyvifywfvnf 0if;ukdxl? 0if;wHcg;0 umaomukvm;umukd qGJav\/ xkdokdYarma&Sonf tvkyfukdNyD;pD;apownf;/
40;34 xkdtcg rkdCf;wdrfonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfukdvTrf;rkd;? xm0&bk&m;\bkef;awmfonf wJawmfukdjznfhav\/40;35 xkdokdYrkdCf;wdrfonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmftay:aeaomaMumifh? arma&Sonf txJokdY r0if&/ xm0&bk&m;\bkef;awmfonf
wJawmfukdjznfhvsufae\/40;36 oa&vtrsKd;om;wkdYonf c&D;oGm;av&m&mwGif? rkdCf;wdrfonf wJawmftay:rS uGmajrmufaomtcg c&D;oGm;Mu\/40;37 rkdCf;wdrfruGmrajrmufvQif? ruGmrajrmufrSDaeYwkdifatmif? c&D;roGm;bJaeMu\/40;38 c&D;oGm;av&m&mwGif oa&vtrsKd;om; taygif;wkdYa&SUarSmuf xm0&bk&m;\ rkdCf;wdrfonf aeYtcg wJawmftay:rSm
wnfae\/ nOfhtcg rD;vQHjzpfvsuf wnfaeavownf;/

&Sifarma&SpD&ifa&;xm;aomxGufajrmuf&musrf;NyD;\/

95

0wfjyK&musrf;/
Leviticus.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

96

16 17 18 19 20
26 27

0wfjyK&musrf;/
Leviticus.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2

xm0&bk&m;onf y&dowfpnf;a0;&m wJawmfxJutoHukdvTifhvsuf arma&Sukdac:awmfrl?oifonfoa&vtrsKd;om;wkdYudkqifhqkd&rnfrSm? oifwkdYwGif wpkHwa,muf aomolonf xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumukd


jyKvkdvQif? ,Ofaomwd&pmefwnf;[laom EGm;? okd;? qdwfukd aqmifcJh quf&rnf/
1;3 EGm;udk rD;IdU&m,ZfjyKvkdvQif? tjypfrygaomtxD;udkaqmifcJh? xm0&bk&m; pdwfawmfESifhawGUjcif;iSg? y&dowfpnf;a0;&mwJawmf
wHcg;tem;rSmquf&rnf/1;4
ylaZmfaom EGm;\acgif;ay:rSm rdrdvufukdwif&ojzifh? ol\tjypfukd ajzrnftaMumif; vufcHawmfrlrnf/1;5
xm0&bk&m;a&SUawmf xkEd mG ;uko
d wfNyD;vQif? tmke\
f om;,Zfyak &m[dwf wko
Yd nf taoG;uk,
d
l ? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwcH g;tem;
,Zfyviftay: ywfvnfjzef;&rnf/1;6 ylaZmfaomolonf xkdtaumif\ta&ukdcRwf tykdif;ykdif;jzwf&rnf/1;7 tmkef\om;? ,Zfyka&m[dwfwkdYonf? ,Zfyvifay:rSm rD;udkxnfhrD;ay:rSm xif;udkcif;NyD;rS?1;8
xif;ay:rSm acgif;? qDO? om;wpfrsm;ukd wif&rnf/1;9
ajcaxmufESifh ttltp&SdonfwkdYukd a&ESifht&ifaq;&rnf/ ,Zfyka&m[dwfonf? xkd,ZfwaumifvkH;udk ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/
rD;IdU&m,Zf jzpfownf;/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhqufuyf arT;BudKifaomylaZmfoum jzpfownf;/
1;10 okd;? qdwfukd rD;IdU&m,ZfjyKvkdvQif? tjypfrygaomtxD;udkaqmifcJh?1;11 xm0&bk&m;a&SUawmf ,Zfyvifajrmufbufem;rSm owfNyD;vQif? tmkef\ om;,Zfyka&m[dwfwkdYonf? taoG;udk,Zfyviftay:
ywfvnfjzef;&rnf/1;12 ylaZmfaomolonf tykdif;ykdif;jzwf acgif;ESifhqDOukdpkxm;NyD;vQif ,Zfyka&m[dwfonf? ,Zfyvifay:&Sdaom xif;rD;tay:rSmcif;&rnf/1;13 ajcaxmufESifh ttltp&SdonfwkdYudk a&ESifht&ifaq;&rnf/ ,Zfyka&m[dwfonf waumifvkH;ukd aqmifcJh? ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&
rnf/ rD;IdUaom,Zf jzpfownf;/ xm0&bk&m; tm; rD;jzifhqufuyf arT;BudKifaomylaZmfoum jzpfownf;/
1;14 xm0&bk&m;tm; iSufudk rD;IdU&m,ZfjyKvkdvQif? ckdjzpfap? csKd;uav;jzpfapaqmifcJh quf&rnf/1;15 ,Zfyka&m[dwfonf? ,ZfyvifokdYaqmifcJh? acgif;udk vdrfjzwfNyD;vQif ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ taoG;ukd ,Zfyvifem;rSm
npf&rnf/1;16 pmvkwfrSp pmvkwf&Sdaomt&mukdcRwfNyD;vQif? jympkxm;&mt&yf? ,Zfyvif ta&SUbufem; ypfxm;&rnf/1;17 tawmifygvsuf iSufaumifukd cGJzGifh? ,Zfyka&m[dwfonf? ,Zfyvifay: &Sdaom xif;rD;tay:rSm rD;IdU&rnf/ rD;IdUaom
,Zfjzpfownf;/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifh qufuyf arT;BudKifaom ylaZmfoumjzpfownf;/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1 xm0&bk&m;tm; abmZOfylaZmfoumjyKvkdvQif? rkefYnufudkquf&rnf/ rkefYnuftay:rSm qDukdavmif; avmAefukdvnf;
xnfhNyD;rS?2;2 tmkef\om;,Zfyka&m[dwfxHokdY aqmifcJh? ,Zfyka&m[dwfonf rkefYnufwvufqGef;? qDtcsKdU? avmAef&SdorQukd,l? xkdtwGuf
twmukd ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ xm0& bk&m;tm; rD;jzifh qufuyf? arT;BudKifaomylaZmf oumjzpfownf;/2;3 usef<uif;aomabmZOfylaZmfoumrlum;? tmkefESifhol\om;wkdYtbkdYjzpf&rnf/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifh jyKaom ylaZmfoumxJu
tvGefoefY&Sif;aomt&mjzpf\/
2;4 rD;zkdzkwfaomrkefYukd abmZOfylaZmfoumjyKvkdvQif? qDESifhrkefYnufjzifhvkyfaom waq;rJhrkefYjym;aomf4if;? qDvl;aomwaq;rJh
rkefY<uyfaomf4if; jzpf&rnf/2;5 oHjym;ylESifh vkyfaomrkefYukd abmZOfylaZmfoumjyKvkdvQif? qDa&m waq;rygaom rkefYnufESifhvkyf&rnf/2;6 xkdrkefYukdcsKd;zJh qDudkavmif;&rnf/ abmZOfylaZmfoumjzpfownf;/2;7 tkd;uif;ESifhaMumfaomrkefYukd abmZOfylaZmfoumjyKvkdvQif? qDa&maom rkefYnufESifh vkyf&rnf/
2;8 xkdabmZOfylaZmfoumtrsKd;rsKd;wkdYukd? xm0&bk&m; txHawmfokdY aqmifcJh? ,Zfyka&m[dwftm; qufNyD;rS? olonf ,ZfyvifokdY
aqmifcJh&rnf/2;9 xkdabmZOfylaZmfoumxJu twGuftwmukd EIduf,l ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifh qufuyf arT;BudKif
aomylaZmfoumjzpfownf;/-

97

2;10 usef<uif;aomabmZOfylaZmfoumrlum;? tmkefESifhol\om;wkdYtbkdY jzpf&rnf/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom ylaZmfoumxJu


tvGefoefY&Sif;aomt&mjzpf\/2;11 xm0&bk&m;tm; qufaom abmZOfylaZmfoum waq;ryg&/ xm0&bk&m;tm;rD;jzifh ylaZmfoum jyKaomtcg? waq;ukd rD;rIdU
&/ ysm;&nfukdvnf; rIdU&/2;12 tOD;oD;aom toD;tESHudk ylaZmfaomtrIrSm? waq;ESifh ysm;&nfukd? xm0&bk&m;tm; ylaZmf&aomfvnf;? arT;BudKif&mbkdY ,Zfyvif
ay:rSm rD;rIdU&/2;13 abmZOfylaZmfoumjyKav&m&m qm;cyf&rnf/ oifjyKaom abmZOfylaZmfoum? oif\bk&m;ocify#dnmOfqm;ukd rcyfbJ
rae&/2;14 tOD;oD;aomtoD;tESHukd? xm0&bk&m;tm; abmZOfylaZmfoumjyKvkdvQif? pyg;ESHukd t&nfppfatmif rD;em;rSmxm;? pyg;aphukd
yGwf,lNyD;rS?2;15 qDukdavmif;? avmAefukdwifvsuf? ylaZmfoumukdjyK&rnf/ abmZOfylaZmf oumjzpfownf;/2;16 yGwf,laompyg;aphtcsKdU? qDtcsKdU? avmAef &SdorQwnf;[laom xkdabmZOfylaZmfoum twGuftwmukd? ,Zfyka&m[dwfonf
rD;IdU&rnf/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom ylaZmfoumjzpfownf;/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2

EGm;udkrd[m,,ZfjyKvkdvQif? tjypfrygaomtxD;trwaumifaumifukd? xm0&bk&m;a&SUawmf quf&rnf/ylaZmfaomEGm;\acgif;ay:rSm rdrdvufukd wif? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;em;rSm owfNyD;vQif? tmkef\om; ,Zfyka&m[dwf
wkdYonf? taoG;ukd ,Zfyviftay: ywfvnf jzef;&rnf/3;3 ttlukdzkH;aomqDO?3;4 ttlESifhqkdiforQaomqDO? cg;twGif;em;&SdaomausmufuyfESpfckESifh ausmufuyfqDO? ausmufuyfESifhwuG tonf;ay:&Sdaom
tajr;wkdYukd? rd[m,,ZfaumifxJu,l xm0&bk &m;tm;rD;jzifhjyKaomylaZmfoumbkdYqufNyD;rS?3;5 tmkef\om;wkdYonf ,Zfyviftay:&Sdaom xif;rD;ay:rSm wifaom,ZfaumifESifhtwl rD;IdU&rnf/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifh
qufuyf? arT;BudKifaom ylaZmfoumjzpfownf;/
3;6 xm0&bk&m;tm; okd;? qdwfukd? rd[m,,ZfjyKvkdvQif? tjypfrygaom txD;trwaumifaumifukd quf&rnf/3;7 okd;oi,fukd ylaZmfvkdvQif? xm0&bk&m; a&SUawmf qufNyD;rS?3;8 ylaZmfaomokd;\acgif;ay:rSm rdrdvufukdwif y&dowfpnf;a0;&m wJawmfa&SUrSm owfNyD;vQif? tmkef\om;wkdYonf taoG;ukd
,Zfyviftay: ywfvnfjzef;&rnf/3;9 taumifqDO? ausmkd;u wdwdjzwfaomtNrD;&SdorQ? ttlukdzkH;aomqDO? ttlESifhqkdiforQaom qDO?3;10 cg;twGif;em;&Sdaom ausmufuyfESpfckESifh ausmufuyfqDO? ausmufuyfESifhwuG tonf;ay:&Sdaom tajr;wkdYukd? rd[m,
,ZfaumifxJu ,l xm0&bk&m;tm; rD;jzifh jyKaom ylaZmfoumbkdY qufNyD;rS?3;11 ,Zfyka&m[dwfonf ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom ylaZmfoumtpmtm[m&jzpfownf;/
3;12 qdwfukd ylaZmfvkdvQif? xm0&bk&m;a&SUawmf qufNyD;rS?3;13 qdwfacgif;ay:rSm rdrdvufukdwif? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfa&SUrSm owfNyD;vQif? tmkef\om;wkdYonf taoG;udk ,Zfyviftay:
ywfvnfjzef;& rnf/3;14 ttludkzkH;aomqDO? ttlESifhqkdiforQaomqDO?3;15 cg;twGif;em;&SdaomausmufuyfESpfckESifh ausmufuyfqDO? ausmufuyfESifhwuG tonf;ay:&Sdaomtajr;wkdYukd? rdrdylaZmfoumxJu
,l xm0&bk&m;tm; rD;jzifh jyKaomylaZmf oumbkdY qufNyD;rS?3;16 ,Zfyka&m[dwfonf ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ arT;BudKif&mbkdY rD;jzifhjyKaom ylaZmfoum tpmtm[m&jzpfownf;/ qDO&SdorQukd
xm0&bk&m;qkdifawmfrl\/3;17 oifwkdYtrsKd;tpOftqufwkdYonf? aeav&m&mqDOudkrpm;&? taoG;ukdrpm;&[k xm0&ynwfawmfjzpfonf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4

wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf


oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? w&m;udkrod? xm0&bk&m;\ynwfawmfudkvGefusL;jypfrSm; rjyKtyfaomtrIukd
jyKrdonft&mwGif?bdodufcHaom,Zfyka&m[dwfonf vlrsm;ukd tjypfxJokdY aoG;aqmif ukd,fwkdifjypfrSm;vQif? xkdtjypftwGuf tjypfajz&m,ZfbkdY
tjypfryg? toufysKdaomEGm;xD;ukd?y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;em;? xm0&bk&m;a&SUawmfokdY aqmifcJh? xm0&bk&m;tm; quf&rnf/ xkdtcg EGm;\acgif;ay:rSm
rdrdvufukdwif? xm0&bk&m;a&SUawmf EGm;udk owf&rnf/98

4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19
4;20
4;21
4;22
4;23
4;24
4;25
4;26
4;27
4;28
4;29
4;30
4;31
4;32
4;33
4;34
4;35

bdodufcHaom ,Zfyka&m[dwfonf? EGm;\taoG;ukd,l? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfokdY aqmifcJhNyD;vQif?rdrdvufndK;ukd taoG;ESpf oefY&Sif;&mXmeawmf ukvm;uma&SU?xm0&bk&m; a&SUawmf ckepfBudrf jzef;&rnf/wzef ,Zfyka&m[dwfonf? y&dowfpnf;a0;&mwJawmftwGif;? xm0&bk&m;a&SUawmfrSm&Sdaom eHYomaygif;arT;ukd rD;IdU&m yvifOD;csKdwkdY
EGm;taoG;ukd xnfh? <uif;aomtaoG; ukd? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;a&SU&Sdaom rD;IdU&m,Zfyvifajc&if;em;rSm oGef&rnf/rd[m,,ZfjyKaom EGm;\qDOukd,louJhodkY? tjypfajz&m,ZfjyKaomEGm; ttlukd zkH;aomqDO? ttlESifhqkdiforQaomqDO?cg;twGif;em;&SdaomausmufuyfESpfckESifh ausmufuyfqDO? ausmufuyfESifhwuG tonf;ay:&Sdaom tajr;wnf;[laom
EGm;qDO&SdorQudk,l? rD;IdU&m ,Zfyvifay:rSm IdU&rnf/EGm;\acgif;? ajcaxmuf?
ttl? acs;EkESifhwuG ta&? tom;&SdorQwnf;[laom?EGm;waumifvkH;udk? wyfjyifrSm jymoGefxm;&m &Sif;vif;aomt&yfokdY,loGm; xif;tay: rD;IdU&rnf/ jymoGef xm;&mt&yf
rD;IdU&rnf/
oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYonf w&m;ukdrod? tusKd;tjypfukd r&dyfrdbJ? xm0&bk&m;\ynwfawmfukd vGefusL;jypfrSm;
rjyKtyfaom trIukdjyKrdojzifh tjypfa&mufvQif?xkdokdYjypfrSm;rdaomtjypfukdodaomtcg? xkdtjypftwGuf y&dowfwkdYonf toufysKdaomEGm;xD;ukd? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfa&SUokdY
aqmifcJh quf&rnf/y&dowfwGiftoufBuD;aomolwkdYonf? xm0&bk&m;a&SUawmfrdrdwkdYvufukd EGm;acgif;ay:rSm wif? xkdEGm;udk a&SUawmf owf&Mu
rnf/bdodufcHaom,Zfyka&m[dwfonf EGm;taoG;ukd y&dowfpnf;a0;&mwJawmfokdY aqmifcJhNyD;vQif?rdrdvufndK;udktaoG;ESpf? ukvm;uma&SU xm0&bk&m;a&SUawmf ckepfBudrfjzef;&rnf/wzef,Zfyka&m[dwfonf?y&dowfpnf;a0;&mwJawmftwGif;? xm0&bk&m;a&SU awmfrSm&SdaomyvifOD;csKdwkdY taoG;udkxnfh? <uif;
aomtaoG;ukd? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwH cg;a&SU&Sdaom rD;IdU&m,Zfyvifajc&if;em;rSmoGef&rnf/EGm;qDO&SdorQukd,l ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/tjypfajz&m,ZfjyKaomEGm;ukdjyKouJhokdY? xkdenf;wlEGm;ukdjyKojzifh? ,Zfyka&m[dwfonf vlrsm;wkdYtbkdY tjypfajzjcif;ukdjyKvQif?
olwkdYtjypfvGwfvdrfhrnf/xkdaemufrS EGm;ukd wyfjyifokdY aqmifoGm;? t&ifEGm;ukdrD;IdUouJhokdY IdU&rnf/ y&dowftbkdY tjypfajz&m,Zf jzpfownf;/
rif;onfvnf; w&m;udkrod? rdrdbk&m;ocif xm0&bk&m;\ynwfawmfukd vGefusL;jypfrSm; rjyKtyfaomtrIukd jyKrdojzifh tjypf
a&mufvQif?rdrdjypfrSm;rdaomtjypfukd odaomtcg? tjypfrygaomqdwfoi,ftxD;ukd ylaZmfoumbkdY aqmifcJh&rnf/qdwfacgif;ay:rSmrdrdvufukdwif xm0&bk&m;a&SUawmf rD;IdU&m ,Zfaumif owf&mt&yfwGif owf&rnf/ tjypfajz&m,Zfjzpf
ownf;/,Zfyka&m[dwfonf xkdtjypfajz&m,Zf\taoG;ukd vufndK;ESifh,l rD;IdU&m ,ZfyvifOD;csKdwkdY xnfhNyD;rS? <uif;aomtaoG;ukd
xkdyvifajc&if;em; oGef&rnf/rd[m,,ZfaumifqDOukdjyKouJhokdY qDO&SdorQukd ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ xkdodkY,Zfyka&m[dwfonf rif;\tjypftwGuf
tjypfajzjcif;ukdjyKvQif? ol\tjypfvGwfvdrfhrnf/
qif;&Jom;wpkHwa,mufonf w&m;ukdrod? xm0&bk&m;\ynwfawmfudk vGefusL;jypfrSm; rjyKtyfaomtrIukdjyKrdojzifh
tjypfa&mufvQif?rdrdjypfrSm;rdaomtjypfukdodaomtcg? xkdtjypftwGuf ylaZmfoumbkdY tjypfrygaom qdwfoi,ftrukd aqmifcJh&rnf/tjypfajz&m,ZfjyKaomqdwfacgif;ay:rSmrdrdvufukdwif rD;IdU&m,Zfaumifukdowf&mt&yf xkdqdwfukd owf&rnf/,Zfyka&m[dwfonftaoG;ukdvufndK;ESifh,l rD;IdU&m,ZfyvifOD;csKdwkdY xnfhNyD;rS? <uif;aomtaoG;ukd ,Zfyvifajc&if;em;
oGef&rnf/rd[m,,ZfaumifqDOukd ,louJhokdY? qDO&SdorQukd,l xm0&bk&m;tm; arT;BudKifp&mbkdY ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ xkdokdY
,Zfyka&m[dwfonf xkdoltbkdY tjypfajzjcif;ukdjyKvQif? ol\tjypfvGwfvdrhfrnf/okd;oi,fukd tjypfajz&m,Zf jyKvkdvQif? tjypfrygaomtrukd aqmifcJh& rnf/tjypfajz&m,ZfjyKaom okd;acgif;ay:rSm rdrdvufukdwif rD;IdU&m,Zfaumifukd owf&mt&yf tjypfajz&m ,Zfjzpfapjcif;iSg
owf&rnf/,Zfyka&m[dwfonf? xkd,ZfaumiftaoG;ukdvufndK;ESifh,l rD;IdU&m,Zfyvif OD;csKdwkdY xnfhNyD;rS jzef;aomtaoG;udk xkdyvifajc&if;
em; oGef&rnf/rd[m,,Zfaumifokd;oi,fqDOukdjyKouJhokdY? qDO&SdorQukd,l xm0&bk&m;tm; rD;jzifh ylaZmfoumESifhtwl ,Zfyvifay:rSm
rD;IdU&rnf/ xkdokdY,Zf yka&m[dwfonf xkdoljypfrSm;rdaomtjypftwGuf tjypfajzjcif;ukdjyKvQif? ol\tjypf vGwfvdrfhrnf/

99

tcef;BuD; ( 5 )
5;1

wpkHwa,mufaomolonf trIukdjrifonfjzpfap? odonfjzpfap? usdefqkdapaompum;ukdMum; oufaojzpfvsufESifh jyefrajymbJ


aeojzifh jypfrSm;? rdrd'kpkduftjypfukdcH& aomf4if;?5;2 wpkHwa,mufaomolonf rpifMu,faomom;&J? om;,Of? wGm;wwfaom wd&pmef\taoaumif tp&Sdaom rpifMu,faom
t&mwpkHwckukd trSwfwrJh xdrdojzifh? rpifMu,f &mokdY a&muf tjypf&Sdaomf4if;?5;3 vluyfaom rpifMu,faomt&mwpkHwckukdvnf; rodbJ xdrd aemufwzef odvQif? tjypf&Sd&mokdY a&mufaomf4if;?5;4
wpkHwa,mufaomolonf aumif;aomtrI? raumif;aomtrIukdjyKrnf[k tusKd;tjypfukd rodbJ usdefqkdvsuf opmjyK aemuf
wzefodvQif? t&ifusdefqkdvsuf opmjyKav&m&m tjypfwpkHwcka&mufaomf4if;?5;5 xkdokdYaom tjypfwpkHwcka&mufvQif? xkdtjypfukd abmfjyawmif;yef&rnf/5;6 jypfrSm;rdaomtjypftwGuf tjypfajz&m,Zfjzpfapjcif;iSg okd;oi,fjzpfap? qdwfoi,fjzpfap? trwaumifaumifwnf;[laom
'kpkdufajz&m,Zfukd xm0&bk&m;txHawmfokdY aqmifcJhNyD;vQif? ,Zfyka&m[dwfonf xkdol\tjypf twGuf tjypfajzjcif;ukd jyK&rnf/
5;7
okd;oi,fukdrwwfEkdifvQif? jypfrSm;rdaomtjypftwGuf tjypfajz&m,ZfbkdY waumif? rD;IdU&m,ZfbkdYwaumif? ckdESpfaumif? okdYr[kwf
csKd;uav;ESpfaumifukd xm0&bk&m; txHawmf?5;8 ,Zfyka&m[dwfa&SUokdY aqmifcJh&rnf/ ,Zfyka&m[dwfonf tjypfajz&m ,Zfaumifukd t&ifylaZmfvsuf? acgif;ukdvdrf jzwf&rnf/
ukd,fukd &Sif;&Sif; rcGJ&/5;9 xkdtjypfajz&m ,ZfaumiftaoG;ukd ,ZfyvifeH&Hjzef;? <uif;aomtaoG;ukd ,Zfyvifajc&if;em;rSm npf&rnf/ tjypfajz&m
,Zfjzpfownf;/5;10 'kwd,iSufaumifukd? ynwfw&m;twkdif; rD;IdU&m,ZfylaZmf&rnf/ xkdokdY ,Zfyka&m[dwfonf? xkdoljypfrSm;rdaom tjypftwGuf
tjypfajzjcif;udk jyKvQif? ol\tjypf vGwfvdrfhrnf/
5;11 ckdESpfaumifjzpfap? csKd;uav; ESpfaumifjzpfap? wckckudk rwwfEkdifvQif? jypfrSm;aomolonf tjypfajz&m ,Zft&m rkefYnuf
wMorJukd aqmifcJh quf&rnf/ tjypfajz&m ,ZfjzpfaomaMumifh qDukdravmif;&/ avmAefukd rwif&/5;12 ,Zfyka&m[dwfxHokdY aqmifcJhNyD;vQif? ,Zfyka&m[dwfonf rkefYnuf wvuf qGef;wnf;[laom ylaZmfoumtwGuftwmudk,l
xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom ylaZmfoumESifh twl ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ tjypfajz&m,Zfjzpfownf;/5;13 xkdokdY,Zfyka&m[dwfonf? xkdoljypfrSm;rdaomtjypf wpkHwcktwGuf tjypfajzjcif;ukdjyKvQif? ol\tjypfvGwfvdrfhrnf/ <uif;aom
t&monf abmZOfylaZmfoumuJhokdY? ,Zfyka&m [dwftbkdYjzpfonf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/
5;14 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?5;15 wpkHwa,mufaomolonf w&m;ukdrod? xm0&bk&m;ESifhqkdifaomt&mwkdY vGefusL;jypfrSm;rdvQif? xkdjypfrSm;jcif;twGuf
'kpkdufajz&m,Zfwnf;[laom tjypfrygaomokd;xD;ukd 4if;? tusyfawmftvkduf csifhwGuf csdefaomtavsmf aiGukd4if;? xm0&bk&m;
txHawmfokdY aqmifcJh&rnf/5;16 xkdokdY bk&m;ESifhqkdifaomt&mjypfrSm;rd&mukd jyKjyifNyD;vQif? ig;pkwpkudkvnf;xyf ,Zfyka&m[dwftm;ay;&rnf/ ,Zfyka&m[dwf
onfvnf;? 'kpkdufajz&m ,Zfjzpfaomokd;tm;jzifh? xkdoltbkdYtjypfajzjcif;ukdjyKvQif? ol\tjypfvGwfvdrfhrnf/
5;17 wpkHwa,mufaomolonf? xm0&bk&m;ynwfawmfrlaomtrIwpkHwckukd jyK jypfrSm;rdvQif? ukd,fjypfrSm;rSef;ukdrodaomfvnf;
tjypfa&muf xkdtjypfukd cH&rnf/5;18 'kpkdufajz&m,ZfukdjyKjcif;iSg csifhwGufaom tavsmfaiGESifhwuG? tjypfrygaomokd;xD;ukd aqmifcJh&rnf/ w&m;ukdrod jypfrSm;
rdaomfvnf;? ukd,fjypfrSm; rSef;udkrodaomoltbkdY ,Zfyka&m[dwfonf tjypfajzjcif;ukdjyKvQif? xkdol\ tjypf vGwfvdrfhrnf/5;19 'kpkdufajzaom,Zf jzpfownf;/ tu,fpifppf xkdolonf xm0&bk&m;ukd jypfrSm;&ma&mufownf;[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4
6;5
6;6
6;7

wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?wpkHwa,mufaomolonf olwyg;tyfESHaomOpmtwGufaygifxm;aomOpmtwGuf? rdrdESifhpyfqkdifaomoltm; rkompum;ukd ajym


aomf4if;? olUOpmukd tEkdiftxuf,laomf4if;? rdrdESifhpyfqkdifaomolukdvSnfhpm;aomf4if;?aysmufaomOpmukdawGUaomtcg? rkompum;ukdajym r[kwfrrSefbJ usdefqkdaomf4if;? xkdodkYaom'kpkdufwpkHwckukdjyK xm0&
bk&m;ukd jypfrSm;rdvQif?xkdolonfjypfrSm; tjypfa&mufaomaMumifh? tEkdiftxuf,laomOpm? vSnfhpm;&aomOpm? olwyg;tyfESHaomOpm? aysmuf
awGUaomOpm?r[kwfrrSefbJ usdefqkd&aom Opmtbkd;ESifhwuG? ig;pkwpkukdxyf 'kpkdufajzaom,ZfylaZmfaomaeY Opm&Siftm; jyefay;&rnf/'kpkdufajz&m,ZfukdjyKjcif;iSg csifhwGufaomtavsmfaiGESifhwuG? 'kpkdufajz&m ,Zfwnf;[laom tjypfrygaomokd;xD;ukd xm0&
bk&m;xHawmf? ,Zfyka&m[dwfa&SUokdY aqmifcJh&rnf/,Zfyka&m[dwfonf xkdoltbkdY xm0&bk&m;a&SUawmf tjypfajzjcif;ukd jyKvQif? oljypfrSm;orQaomtjypfvGwfvdrfhrnf[krdefYawmf
rl\/
100

6;8
6;9
6;10
6;11
6;12
6;13
6;14
6;15
6;16
6;17
6;18
6;19
6;20
6;21
6;22
6;23
6;24
6;25
6;26
6;27
6;28
6;29
6;30

wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf tmkefESifh ol\om;wkdYtm;


qifhqkd&aomrD;IdU&m,ZfylaZmfjcif;w&m;[lrlum;? ,Zfaumifukd,Zfyvifxif; rD;ay:rSmwnOfhvkH; eHeufwkdifatmif &Sdap? ,Zfyvif
rD;onf tpOfavmif&rnf/,Zfyka&m[dwfonf ydwftus? ydwfaygif;bDukd 0wfvsuf? ,Zfyvifay:rSm uRrf;avmifaom rD;IdU&m,Zfjymukd usKH; yvifem;rSm
xm;&rnf/wzef t0wfukdvJ? xkdjymukd wyfjyif&Sif;vif;aomt&yfokdY ,loGm;&rnf/,ZfyvifrD;onf raobJ tpOfavmif&rnf/ ,Zfyka&m[dwfonf eHeufwkdif; xif;rD;xnfh? xif;ay:rSm rD;IdU&m,Zfukdcif;&rnf/
xkdyvifay:rSmvnf;? rd[m,,ZfqDOukd rD;IdU&rnf/,ZfyvifrD;onf tvQif;raobJ tpOfrjywf avmif&rnf/
abmZOfylaZmfoumw&m;[lrlum;? tmkef\om;wkdYonf xkdylaZmfoumukd xm0&bk&m;xHawmf? ,Zfyvifa&SUrSm ylaZmfaomtcg?abmZOfylaZmfoum rkefYnufwvufqGef;? qDtcsKdU? avmAef&SdorQwnf;[laomylaZmfoumtwGuftwmukd,l xm0&bk&m;tm;
arT;BudKifp&mbkdY ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/<uif;aomt&mwkdYukd? tmkefESifh ol\om;wkdYonf? y&dowfpnf;a0;&m wJawmf0if;twGif;wGif? oefY&Sif;&mXme waq;rygbJ
pm;&rnf/xkdrkefYnufukd waq;xnfh rkefYrvkyf&/ rD;jzifh ightm;jyKaomylaZmfoumxJu xkdrkefYnufukd olwkdYtbkdY jzpfapjcif;iSg igay;NyD/
tjypfajz&m,Zf? 'kpkdufajz&m,ZfuJhokdY tvGef oefY&Sif;ay\/tmkef\om;a,mufsm;taygif;wkdYonf pm;&Murnf/ rD;jzifh xm0&bk&m;tm;jyKaom ylaZmfoumukd ukdifaomoltaygif;wkdYonf
oefY&Sif;&Murnf[k oifwkdYtrsKd;tpOftquf apmifh&aomynwfawmfjzpfownf;[k rdefYawmfrl\/
wzef xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?tmkefESifh ol\om;wkdYonf bdodufcHaomaeYrSp xm0&abmZOf ylaZmfoumjzpfapjcif;iSg? rkefYnufwMorJukd? eHeufw0uf?
nw0uf xm0&bk&m;tm; ylaZmf&rnf/xkdrkefYnufudk qDxnfh oHjym;ylESifhrkefYvkyfNyD;rS? aqmifcJh csKd;zJhojzifh abmZOfylaZmfoum tusKd;tyJhwkdYukd xm0&bk&m;tm;
arT;BudKifp&mbkdY ylaZmf&rnf/tmkeft&mbdodufcHaomom;onfvnf;? xkdylaZmfoumukdjyK&rnf/ xm0&bk&m;tbkdY xm0&ynwfawmf jzpfownf;/,Zfyka&m[dwftwGuf jyKaomabmZOfylaZmfoum &SdorQukd tukeftpOf rD;IdU&rnf/ tvQif;rpm;&[k rdefYawmfrl\/
wzef arma&Stm; xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfrSm?oifonf tmkefESifhol\om;wkdYtm; qifhqkd&aomtjypfajz&m ,ZfylaZmfjcif; w&m;[lrlum;? rD;IdU&m ,Zfaumifowf&m t&yf
xm0&bk&m;a&SUawmfrSm tjypfajz&m,Zfukd owf&rnf/ tvGefoefY&Sif;ay\/tjypfajzbkdY ylaZmfaom,Zfyka&m[dwfonf? y&dowfpnf;a0;&mwJawmf0if;twGif;wGif oefY&Sif;&mXme pm;&rnf/xkdtom;ukd xdorQonf oefY&Sif;\/ taoG;jzef;orQaomt0wfwkdYukd oefY&Sif;&mXmeavQmf&rnf/xkdtom;jyKwfaomajrtkd;ukd cGJ&rnf/ aMu;0gtkd;jzpfvQif yGwf a&ESifhaq;&rnf/,Zfyka&m[dwfa,mufsm;taygif;wkdYonfpm;&Murnf/ tvGefoefY&Sif;ay\/tjypfajz&m,ZftaoG;ukdoefY&Sif;&mXme tjypfajzjcif;iSg? y&dowfpnf;a0;&mwJawmftwGif;okdYaqmifcJhvQif? xkd,Zftom;ukdrpm;&/
rD;IdU&rnf/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4

'kpkdufajzaom ,ZfylaZmfjcif;w&m;[lrlum;? tvGefoefY&Sif;ay\/rD;IdU&m,Zfaumifukd owf&mt&yf 'kpkdufajzaom,Zfaumifukdowf taoG;ukd ,Zfyviftay: ywfvnfjzef;&rnf/


tNrD;ESifhwuG ttlukd zkH;aomqDO?cg;twGif;em;&Sdaom ausmufuyfESpfckESifh ausmufuyfqDO? ausmufuyfESifhwuG tonf;ay:&Sdaom tajr;wnf;[laom qDO
&SdorQukd,l qufvQif?7;5 ,Zfyka&m[dwfonf ,Zfyvifay:rSm rD;IdU xm0&bk&m;tm; rD;jzifhylaZmf oumjyK&rnf/ 'kpkdufajz&m ,Zfjzpfownf;/7;6 tom;ukd ,Zfyka&m[dwf a,mufsm;taygif;wkdYonf? oefY&Sif;&mXme pm;&Murnf/ tvGefoefY&Sif;ay\/7;7 tjypfajz&m,Zf? 'kpkdufajz&m,Zf\w&m;wyg;wnf;jzpf? 'kpkduftjypf ajzjcif;ukdjyKaom,Zfyka&m[dwfonf ,l&rnf/7;8 vlwpkHwa,mufjyKaom rD;IdU&m,ZfukdylaZmfaom ,Zfyka&m[dwfonf? rdrdylaZmfaom ,Zfaumifta&ukd ,l&rnf/7;9 rD;zkdzkwfaom abmZOfylaZmfoum? tkd;uif;? oHjym;ylESifhvkyfaomt&m&SdorQ ukd ylaZmfaom ,Zfyka&m[dwfonf ,l&rnf/7;10 qDxnfhonfjzpfap? rxnfhonfjzpfap? abmZOfylaZmfoum&SdorQukd tmkef\om;taygif;wkdYonf tnDtrQ ,l&Murnf/
7;11 xm0&bk&m;tm; jyK&aomrd[m,,ZfylaZmfjcif;w&m;[lrlum;?7;12 aus;Zl;awmf0efcHbkdY&m ylaZmfvQif? aus;Zl;awmf0efcH&m ,ZfESifhwuG qDa&maomwaq;rJhrkefYjym;? qDESifhvkyfaom waq;rJhrkefY<uyf?
qDa&maomrkefYnufESifhvkyf aMumfaom rkefYjym;wkdYukd ylaZmf&rnf/7;13 xkdrkefYjym;rSwyg;? rd[m,ylaZmfoumESifhqkdifaom aus;Zl;awmf0efcH&m ,ZfESifhwuG? waq;ygaomrkefYukdvnf; ylaZmf&rnf/101

7;14

ylaZmfoum&SdorQtxJu rkefYwvkH;ukd xm0&bk&m;tm; csD;ajrmufaomylaZmfoumjyK xkdrkefYukd rd[m,,Zf taoG;jzef;aom


,Zfyka&m[dwf ,l& rnf/7;15 aus;Zl;awmf0efcHbkdY&m ylaZmfaom rd[m,,Zftom;ukd? ylaZmfaomaeY jcif;wGif pm;&rnf/ eHeufwkdifatmif r<uif;ap&/
7;16 okdYr[kwf opmjyK ,ZfylaZmfonfjzpfap? ukd,ftvkdtavsmufylaZmfonfjzpfap? ylaZmfaomaeYjcif;wGif? ,Zftom;ukdpm;
t<uif;ukdvnf; eufjzefaeYpm;&rnf/7;17 <uif;ao;aomtom;ukdvnf; oefbufaeY rD;IdU&rnf/7;18 rd[m,,Zf tom;tenf;i,fukd? oefbufaeYpm;rdvQif pdwfawmfESifh rawGU/ ylaZmfaomolonf tusKd;ukdr&/ &GH&SmbG,f
jzpfvdrfhrnf/ pm;aomolonf ukd,ftjypfukd cH&vdrfhrnf/7;19 rpifMu,faomt&mESifh xdrdaom ,Zfom;ukd rpm;&/ rD;IdU&rnf/ pifMu,faomolwkdYomvQif xkd,Zfom;ukd pm;&Murnf/7;20 xm0&bk&m;ESifhqkdifaom rd[m,,Zfom;ukd tMuifolonf rpifMu,faom tjypf&SdvsufESifh pm;rd\/ xkdoludk ol\trsKd;rS
y,f&Sif;&rnf/7;21 tMuifolonfvnf;?vlrpifMu,faomt&m? rpifMu,faomom;? rpifMu,faomykd;&G tp&Sdaom rpifMu,faomt&m wpkHwckukd
xdrd? xm0&bk&m;ESifhqkdifaom rd[m, ,Zfom;ukd pm;\? xkdolukd ol\trsKd;rS y,f&Sif;&rnf[k rdefYawmfrl\/
7;22?23 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm;qifhqkd&rnfrSm? oifwkdYonf okd;? qdwf? EGm;qDOukd
tvQif;rpm;&/7;24 tvkdvkdaoaom wd&pmefqDO? om;&Jukduf aoaomwd&pmefqDOukd tjcm;okdY okH;&aomfvnf;? tvQif;rpm;&/7;25 tMuifolonf xm0&bk&m;tm; rD;jzifh ylaZmfoumjyKaomwd&pmefqDOudkpm;\? xkdolukd ol\trsKd;rS y,f&Sif;&rnf/7;26 oifwkdYonf aeav&m&m iSufaoG;?om;aoG;rSp taoG;rnfrQukd rpm;&/7;27 tMuifolonf wpkHwckaomtaoG;ukdpm;\? xkdolukd ol\trsKd;rSy,f&Sif;&rnf[k rdefYawmfrl\/
7;28?29 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? xm0&bk&m;tm; rd[m,,Zfukd
ylaZmfaomolonf? rdrdylaZmfaom,Zf txJu? xm0&bk&m;tm; qufbkdY&m aqmifcJh&rnf/7;30 xm0&bk&m;a&SUawmf &ifywfukdcsDvTJ? csDvTJaomylaZmfoum jyKapjcif;iSg? &ifywfESifh qDOwnf;[laomrD;jzifh xm0&bk&m;
tm;ylaZmfaomt&mukd ukd,fwkdifaqmifcJh&rnf/7;31 ,Zfyka&m[dwfonf? qDOukd ,Zfyvifay:rSm rD;IdU? &ifywfukd tmkefESifh ol\om;wkdYonf ,l&Murnf/7;32 rd[m,,ZfxJu vufsmyckH;ukdcsDajrmufaom ylaZmfoumbkdY ,Zfyka&m[dwftm; ay;&rnf/7;33 rd[m,,ZftaoG;ESifh qDOukd? tmkef\om;wkdYwGif ylaZmfaomolonf? vufsmyckH;udk rdrdtbkdY,l&rnf/7;34 oa&vtrsKd;om;wkdYjyKaom rd[m,,Zfrsm;xJu csDvTJaom&ifywf? csDajrmufaomyckH;ukd igEIwf,l oa&vtrsKd;om;wkdYwGif
,Zfyka&m[dwf tmkefESifh ol\om;wkdYtm; xm0&ynwfawmftm;jzifh igay;NyD[k rdefYawmfrl \/7;35 xkdokdYtmkefESifh ol\om;wkdYonf? xm0&bk&m;a&SUawmfrSm ,Zfyka&m[dwftrIukd aqmif&GufrnftaMumif;? olwkdYukd cefYxm;aomaeY
xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom ylaZmfoumrsm;xJu olwkdYcH&aomtbkdY jzpf\/7;36 oa&vtrsKd;om;wkdYvufrS xkdokdYaomtbkdYukd cH&rnftaMumif;? olwkdYukd bdodufay;awmfrlaomaeY xm0&bk&m;rSmxm;awmfrl\/
olwkdYtrsKd;tpOftquf apmifh&aom ynwfjzpfownf;/7;37 a&GUum;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf?
7;38 odemawmxm0&bk&m;tm; ylaZmf oumjyK&rnftaMumif;rSmxm;awmfrlaomaeY odemawmifay:rSm xm0&bk&m;onfarma&Stm;
ay;awmfrlaomrD;IdU&m,Zfw&m;? abmZOfylaZmfoumw&m;? tjypfajz&m,Zfw&m;? 'kpkdufajz&m,Zfw&m;? t&mcefYxm;&m
,Zfw&m;? rd[m,,Zfw&m;jzpfownf;[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7
8;8
8;9
8;10
8;11
8;12

wzef xm0&bk&m;u? oifonf tmkefESifhol\om;rsm;? t0wfrsm;?vdrf;


&efqD? tjypfajz&m,ZfbkdYEGm;xD;okd;xD;ESpfaumif? waq;rJhrkefYwawmif;ukd ,l?y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;a&SUokdY y&dowftaygif;ukd pnf;a0;apavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;?arma&SjyK? y&dowfwkdYonf y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;a&SUrSm pnf;a0;Mu\/arma&Suvnf;? okdYxm0&bk&m;rSmxm;awmfrlNyD[k y&dowfwkdYtm;ajymqkdvsuf?xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? tmkefESifhol\om;wkdYukdac:cJh a& csKd;NyD;vQif?tmkefukd tus0wfap? cg;yef;ukdpnf;apav\/ 0wfvkHESifhoifwkdif;ukdvnf; NcHKap? xl;qef;aomoifwkdif;cg;pnf;jzifh pnf;av\/&ifzkH;ukdvnf; qifap? &ifzkH;txJ O&drfESifh okrdrfukdoGif;xm;av\/ol\acgif;ay:rSm aAgif;ukdwif? oefY&Sif;aoma&Toif;uspfjym;ukd aAgif;a&SU wyfav\/xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&Sonf vdrf;&efqDukd,l? wJawmfESifh wJawmfwefqm&SdorQukd vdrf;ojzifh oefY&Sif;
ap\/xkdqDukd ,Zfyvifay:rSm ckepfBudrfjzef;? ,Zfyvif wefqm&SdorQudk4if;? tifwkHESifh ajcaxmufukd4if;? oefY&Sif;apjcif;iSg vdrf;av\/vdrf;&efqDukdtmkefacgif;ay:rSmavmif; olUukdoefY&Sif;apjcif;iSgvdrf;av\/102

8;13 tmkef\om;wkdYudkvnf; tus0wfap? cg;yef;ukd pnf;apvsuf? OD;xkyfukd aqmif;apav\/


8;14 xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? tjypfajz&m,ZfbkdY EGm;xD;udk aqmifcJh? tmkefESifh ol\om;wkdYonf? rdrdwkdYvufukd
EGm;acgif;ay:rSm wifMu\/8;15 EGm;udkowf? arma&Sonf ,ZfyvifywfvnfOD;csKdwkdY taoG;ukdvufndK;ESifh ,lxnfhojzifh? ,ZfyvifukdpifMu,fapNyD;rS?
<uif;aomtaoG;ukd ,Zfyvifajc&if;em;oGef? xkd,Zfyvifay:rSm tjypfajzjcif;ukdjyKrnftaMumif; oefY&Sif;ap\/8;16 ttlukdzkH;aom qDO&SdorQ? tonf;ay:&Sdaom tajr;? ausmufuyfESpfckESifh ausmufuyfqDOukd,l ,Zfyvifay:rSm rD;IdUav\/8;17 ta&? tom;? acs;EkESifhwuG EGm;aumifukd? wyfjyifrSm IdU&\/
8;18 xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? rD;IdU&m,ZfjyKaom okd;xD;ukdvnf; aqmifcJh? tmkefESifh ol\om;wkdYonf? rdrdwkdYvufukd
okd;acgif;ay:rSmwifMu\/8;19 okd;ukdowfNyD;vQif? arma&Sonf taoG;udk ,Zfyviftay: ywfvnfjzef;av\/8;20 okd;udkvnf; tykdif;ykdif;jzwfNyD;vQif? acgif;rSp om;wpfrsm;ESifh qDOudkrD;IdUav\/8;21 0rf;xJ&Sdaomt&mESifh ajcwkdYudk aq;aMum? okd;waumifvkH;ukd ,Zfyvifay:rSm rD;IdUav\/ arT;BudKif&mbkdY rD;IdUaom,Zfjzpfownf;/
rD;jzifh xm0&bk&m;tm;jyKaom ylaZmfoumjzpfownf;/
8;22 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? tjcm;aomokd;? t&mcefYxm;&m okd;ukdaqmifcJh? tmkefESifhol\om;wkdYonf rdrdwkdYvufukd
okd;acgif;ay:rSm wifMu\/8;23 okd;ukdowfNyD;rS? arma&Sonf taoG;ukd,l tmkef\ vusfmem;ysOf;4if;? vufsmvufr4if;? vufsmajcr4if; xnfhav\/8;24 tmkef\om;wkdYukdvnf; ac:cJh? olwkdYvufsmem;ysOf;? vufsmvufr? vufsmajcrwkdY taoG;ukdxnfhNyD;rS? ,Zfyviftay:
ywfvnfjzef;av\/8;25 qDO? tNrD;? ttlukdzkH;aomqDO? tonf;ay:&Sdaomtajr;? ausmufuyfESpfckESihf ausmufuyfukd zkH;aomqDO? vufsmyckH;?8;26 xm0&bk&m;a&SUawmfxm;aom waq;rJhrkefYawmif;xJu waq;rJhrkefYwvkH;? qDESifhvkyfaomrkefYjym;wjym;? rkefY<uyfwcsyfukd,l
rkefYrsm;ukdqDOESifh vufsmyckH;ay:rSm xnfhNyD;vQif?8;27 tmkef\vuf? ol\om;wkdYvufxkdt&mwkdYukd xm;? xm0&bk&m;a&SUawmf csDvTJojzifh? csDvTJaomylaZmfoumjyKav\/8;28 xkdt&mwkdYukd? olwkdYvufrScH,l? ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&m,ZfESifhtwl IdUav\/ arT;BudKifaomteHY&Sd t&m cefYxm;&m,Zf jzpf
ownf;/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifh jyKaomylaZmfoumjzpfownf;/8;29 xkdaemuf arma&Sonf&ifywfukd,l xm0&bk&m;a&SUawmf csDvTJojzifh? csDvTJaomylaZmfoumjyKav\/ t&mcefYxm;&mokd;\
&ifywfonfarma&S\tbkdY jzpfownf;/8;30 wzef ,Zfyvifay:rSm&Sdaom taoG;ESifh vdrf;&efqDukd,l? tmkefESifhol\ t0wf4if;? ol\om;wkdYESifh olwkdYt0wf4if; jzef;ojzifh?
tmkefrSp om;rsm;? t0wfrsm;wkdYukd oefY&Sif;apav\/
8;31 arma&Sonf? tmkefESifh ol\om;wkdYtm;vnf;? xkdokd;\tom;ukd y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;em;rSm jyKwfMuavmh/
xm0&bk&m;u? tmkefESifh ol\om;wkdYonf xkdtom;ukd pm;&Murnf[k igtm; rSmxm;awmfrlonf twkdif;? xkdtom;ukd4if;?
t&mcefYxm;&m rkefYawmif;&SdaomrkefYukd4if;? xkdt&yf pm;Muavmh/8;32 usef<uif;aomtom;ESifhrkefYukd rD;IdU&rnf/8;33 oifwkdYukd t&mcefYxm;&mumv ckepf&ufraphrDS y&dowfpnf;a0;&mwJawmf wHcg;jyifokdY rxGuf&Mu/ ckepf&ufywfvkH;t&mcefYx
m;jcif;r*Fvmukd aqmif&Murnf/8;34 ,aeYjyKonftwkdif; oifwkdYtbkdY tjypfajzjcif;ukd jyKrnftaMumif; xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlNyD/8;35 xkdaMumifh oifwkdYonf aoab;ESifhuif;vGwfjcif;iSg? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;em;rSm? ckepf&ufywfvkH; aeYnOfhrjywfae?
xm0&bk&m;trIawmfukd apmifh&Murnf/ xkdokdY ightm; rSmxm;awmfrlNyD[k qifhqkdonfjzpf?8;36 arma&Stm;jzifh xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlorQtwkdif;? tmkefESifhol\om;wkdYonf jyKMu\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3
9;4
9;5
9;6

tXraeY arma&Sonf tmkefESifhol\om;rsm;? oa&vtrsKd; toufBuD;olrsm;wkdYukdac:?tmkeftm;? oifonf tjypfajz&m,ZfbkdY tjypfrygaomEGm;oi,fwaumif? rD;IdU&m,ZfbkdY tjypfrygaom okd;xD;waumifudk,l
xm0&bk&m;a&SUawmf ylaZmfavmh/oa&vtrsKd;om;wkdYtm;vnf; oifwkdYonftjypfajz&m,ZfbkdYqdwfoi,fwaumif? rD;IdU&m,ZfbkdY tjypfryg tcgrvnfaom
EGm;oi,fwaumif? okd;oi,fwaumif?xm0&bk&m;a&SUawmf ylaZmfaomrd[m,,ZfbkdY EGm;xD;waumif? okd;xD; waumif? qDESifha&maomabmZOfylaZmfoumukd
,lMuavmh/ ,aeY xm0&bk&m;onf oifwkdYtm; xif&Sm;awmfrlrnfukd ajymavmh[k qkdav\/arma&SrSmxm;aomt&mwkdYukd y&dowfpnf;a0;&mwJawmfa&SUokdYaqmifcJhNyD;rS? y&dowftaygif;wkdYonf csOf;uyf xm0&bk&m;
a&SUawmf&yfaeMu\/arma&Suvnf;? oifwkdYonf xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif; okdYjyKMu? xm0&bk&m;\bkef;awmfonf oifwkdYtm; xif&Sm;
rnf[l4if;?103

9;7 tmkeftm;vnf;? oifonf,ZfyvifokdYoGm;xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oif\tjypfajz&m,Zf? rD;IdU&m,Zfukd


ylaZmfojzifh? oifESifhvlrsm;twGuf tjypfajzjcif;ukdjyK avmh/ vlrsm;aqmif,lcJhaomylaZmfoumukdvnf; ylaZmf? olwkdYtwGuf
tjypfajzjcif;ukdjyKavmh[l4if; qkdav\/
9;8 tmkefonfvnf;? ,ZfyvifokdYoGm; rdrdESifhqkdifaom tjypfajz&m,Zf EGm;oi,fukd owfav\/9;9
ol\om;wkdYvnf;taoG;ukd,laqmifcJhojzifh? tmkefonfrdrdvufndK;ukdtaoG;ESpf ,ZfyvifOD;csKdwkdYxnfhNyD;rS? <uif;aomtaoG;
ukd,Zfyvifajc&if;em;oGefav\/9;10 tjypfajz&m,ZfaumifqDO? ausmufuyf? tonf;ay:&Sdaomtajr;ukd ,Zfyvifay:rSmrD;IdUav\/ xkdokdYxm0&bk&m;onfarma&St
m;rSmxm;awmfrl\/9;11 tom;ESifhta&ukd wyfjyifrSm rD;IdUav\/9;12 rD;IdU&m,Zfaumifukdvnf;owf? ol\om;wkdYonftaoG;udkqufNyD;vQif? olonf ,Zfyviftay: ywfvnf jzef;av\/9;13 olwkdYonf rD;IdU&m,Zfaumif om;wpfrsm;ESifh acgif;ukdquf? olonf ,Zfyvifay:rSm rD;IdUav\/9;14 0rf;xJ&Sdaomt&mrsm;ESifh ajcwkdYudk aq;aMum ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&m,ZfESifhtwl IdUav\/
9;15 vlrsm; ylaZmfoumukdvnf; aqmifcJh? vlrsm;tjypfajz&m,Zfjzpfaom qdwfukd,lowfNyD;vQif? a&SUenf;twl tjypftwGuf ylaZmf
av\/9;16 rD;IdU&m,Zfaumifukdvnf; aqmifcJh? xkdenf;wl ylaZmfav\/9;17 abmZOfylaZmfoumudkvnf; aqmifcJhNyD;vQif? wvufqGef;ukd,l ,Zfyvif eHeufrD;IdU&m,Zfem;rSm rD;IdUav\/9;18 vlrsm;twGuf rd[m,,ZfEGm;xD;? okd;xD;ukdvnf;owf? ol\om;wkdYonf taoG;udkqufNyD;vQif? olonf ,Zfyviftay:
ywfvnfjzef;av\/9;19 tNrD;ESifhwuG ttlukdzkH;aomqDO? ausmufuyf? tonf;tajr;wnf;[laom okd;EGm;qDOukd?9;20 &ifywfay:rSmwif ,Zfyvif rD;IdUav\/9;21 &ifywfESifhvufsmyckH;ukd xm0&bk&m;a&SUawmf csDvTJ? csDvTJaomylaZmfoum ukdjyKav\/ xkdokdYjyK&rnf[karma&SrSmxm;ownf;/9;22 tmkefonf rdrdvufukd vlrsm;a&SUokdYcsDvsuf aumif;BuD;ay;? tjypfajz&m,Zf? rD;IdU&m,Zf? rd[m,,ZfukdylaZmf&mrS qif;
av\/9;23 wzef arma&SESifhtmkefwkdYonf y&dowfpnf;a0;&m wJawmfxJokdY0if xGufNyD;rS? vlrsm;ukd aumif;BuD;ay;ojzifh? xm0&bk&m;\
bkef;awmfonf vlrsm;wkdYtm; xif&Sm;av\/9;24 xm0&bk&m;xHawmfrS rD;xGuf ,Zfyvifay:rSm&Sdaom rD;IdU&m,ZfESifhqDOukd avmifav\/ xkdtaMumif;t&mukd vlrsm;wkdYonf
jrifaomtcg a<u;aMumf jyyf0yfMu\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 tmkef\om; em'yfESifh tbd[kwkdYonf? ukd,fpDqkdifaom vifyef;wkdYukd,lvsuf rD;ukdxnfh avmAefukdwifNyD;vQif? xm0&
bk&m;rSmxm;awmfrlaom rD;r[kwf? xl;jcm;aomrD;ukd a&SUawmf ylaZmf\/10;2 xkdtcg xm0&bk&m;xHawmfrS rD;xGuf olwkdYukdavmifojzifh a&SUawmfaoMu\/10;3 xkdtcg arma&Sonf tmkefukdac:? xm0&bk&m;u? igonf oefY&Sif;jcif;&Sdonf[k ighxHokdY csOf;uyfaomolwkdYonf rSwf&rnf/
vltaygif;wkdYonf ighbkef;ukd csD;jrifh&Murnf[k rdefYawmfrl&m? xkdokdYaomtrIukd &nfaqmif rdefYawmfrlonf[kqkdvQif? tmkefonf
wdwfqdwfpGmaeav\/10;4 arma&Sonf tmkef\baxG; MoaZvom;rda&SvESifh {vZmzefudkac:?vmMu/ oifwkdYaygufabmfwkdYukd oefY&Sif;&mXmeawmfu?
wyfjyifokdY ,loGm;Muavmh[kqkdonftwkdif;?10;5 olwkdYonfvm tus0wfvsuf&Sdaomtaoaumifukd wyfjyifokdY ,loGm;Mu\/10;6 arma&Sonf tmkefESifhol\om; {vmZmESifhormwkdYukdac:? oifwkdYvnf;aornf/ vltaygif;wkdYtay:rSm trsufawmf oifha&muf
rnfukd pkd;&drfonf jzpf? oifwkdYOD;xkyfukd rcRwfESifh/ t0wfukdrqkwfESifh/ oifwkdYnDtpfukd oa&vtrsKd;om; &SdorQ wkdYonf
xm0& bk&m;jyKawmfrlaomrD;avmifjcif;ukdom ikda<u;jrnfwrf;Muap/10;7 oifwkdYaornfukdpkd;&drfonfjzpf? y&dowfpnf;a0;&mwHcg;jyifokdY rxGufESifh/ xm0&bk&m;\bdodufqDonf oifwkdYtay:&Sdonf[k
qkdonftwkdif; olwkdYjyKMu\/
10;8?9 wzef tmkeftm; xm0&bk&m;u?10;10?11 oifESifhoif\om;wkdYonf aoab;ESifhuif;vGwfjcif;iSg4if;? oefY&Sif;aomt&m? roefY&Sif;aomt&m? pifMu,faomt&m? rpifMu,f
aomt&mwkdYukdykdif;jcm;wwfjcif;iSg4if;? xm0& bk&m;onf arma&Stm;jzifh rSmxm;orQaomynwfwkdYukd oa&vtrsKd;om;wkdY
oGefoifwwfjcif;iSg4if;? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfokdY0ifaomtcg? pyspf&nftp&Sdaom ,pfrsKd;udkraomufESifh/ oifwkdYtrsKd;
tpOftquf apmifh&aomynwfjzpfownf;[k rdefYawmfrl\/
10;12 arma&Sonfvnf;? tmkefESifh <uif;aomom; {vmZm? ormwkdYudkac:? oifwkdYonf xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom abmZOf
ylaZmfoumt<uif;ukd,l waq;rygbJ ,Zfyvifem;rSm pm;Muavmh/ tvGefoefY&Sif;ay\/-

104

10;13 xkdt<uif;onf xm0&bk&m;tm; rD;jzifh jyKaom ylaZmfoumxJu oifESifhoif\om;wkdY cHxkdufaomtbkdYjzpf? oefY&Sif;&mXmeawmf


pm;&Murnf/ xkdynwfawmfukd igcH&NyD/10;14 csDvTJaom&ifywf? csDajrmufaomyckH;ukdum;? oifESifhwuG oif\om;orD;wkdYonf pifMu,faomt&yf pm;&Murnf/ oa&v
trsKd;om;wkdYonf ylaZmfaomrd[m,,ZfxJu? oifESifhoif\om;wkdYonf cHxkdufaomtbkdYjzpf ownf;/10;15 rD;jzifh ylaZmfaom,ZfaumifqDOESifhwuG? csDajrmuf&myckH;? csDvTJ&m&ifywfukd xm0&bk&m;a&SUawmf csDvTJ? csDvTJaom ylaZmf
oumukdjyKjcif;iSg aqmifcJh&Mu? xm0& ynwfawmftwkdif;? oifESifhoif\om;wkdYonf ukd,ftbkdY ,l&Murnf/ xkdokdY xm0&bk&m;
rSmxm;awmfrlNyD[k qkdav\/10;16 wzef arma&Sonf tjypfajz&m,ZfjyKaomqdwfukd BudK;pm;&Smaomfvnf; rawGU/ rD;IdUESifhNyD/ xkdaMumifh <uif;aomtmkefom;
{vmZm? ormwkdYukd trsufxGufvsuf qkdonfum;?10;17 tjypfajz&m,Zfom;onf tvGefoefY&Sif;\/ oifwkdYonfy&dowfwkdYtjypfukdcH? xm0&bk&m;a&SUawmf olwkdYtbkdY tjypfajzjcif;ukd
jyKapjcif;iSg xkd,Zfom;ukd ay;awmfrl onfjzpf? oefY&Sif;&mXmeawmf tb,faMumifh rpm;oenf;/10;18 xkd,Zfom;taoG;ukdvnf; oefY&Sif;&mXmexJokdY roGif;ygwum;/ tu,f igrSmxm;cJhonftwkdif;? xkd,Zfom;ukd oefY&Sif;&mXmeawmf
pm;&rnf[kqdkvQif?10;19 tmkefu? ,aeY olwkdYonf vlrsm;wkdYtjypfajz&m,Zf? rD;IdU&m,Zfukd ylaZmfygNyD/ tuREkfyf xkdokdYaomtrIa&mufonfwGif?
,aeYtjypfajz&m,Zfom;ukd pm;rdvQif? xm0&bk&m; ESpfoufawmfrlygrnfavm[k arma&Sukd ajymqkd\/10;20 arma&Sonf xkdpum;ukd Mum;vQif 0efcHav\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1
11;2
11;3
11;4

wzef xm0&bk&m;onf arma&SESifh tmkefwkdYukdac:awmfrl?oifwkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? ajrBuD;ay:rSm&Sdaom om;wumwkdYwGif?cGguGJjym; pm;NrHKUjyefaomom;rsm;ukd oifwkdYonf pm;&aomtcGifh&Sd\/okdYaomfvnf;? pm;NrHKUjyefaomom;? cGguGJjym;aomom;wkdYwGifrpm;&aomom;[lrlum;? ukvm;tkyfonf pm;NrHKUjyefaomfvnf;
cGgruGJjym;aomaMumifh oifwkdYrpifMu,f/11;5 &Smzefonfpm;NrHKUjyefaomfvnf;? cGgruGJjym;aomaMumifh oifwkdYrpifMu,f/11;6 tm&ebufonfpm;NrHKUjyefaomfvnf; cGgruGJjym;aomaMumifh oifwkdYrpifMu,f/11;7 0ufonf cGguGJjym;aomfvnf;? pm;NrHKUrjyefaomaMumifh oifwkdY rpifMu,f/11;8 xkdokdYaomwd&pmeftom;ukd rpm;&/ taoaumifukdvnf; rxd&/ rpifMu,f[k oifwkdYrSwf&Murnf/
11;9 yifv,fa&? jrpfa&tp&Sdaom a&aeaomwd&pmefwumwkdYwGif? t,yfESifh taMu;&Sdaomwd&pmefukdom pm;&rnf/11;10 t,yfESifhtaMu;r&Sd? yifv,fa&?jrpfa&tp&Sdaom a&vIyf&Sm;vsuf touf&Sifvsufaeaomwd&pmef&SdorQwkdYonf oifwkdY &GH&Sm
bG,fjzpf&Murnf/11;11 t,yftaMu;ESifh rjynfhpkHaoma&wd&pmeftom;ukd oifwkdYonfrpm;&/
11;12 olwkdYtaoaumifukdvnf; &GH&Sm&Murnf/
11;13 oifwkdYonf &GH&SmbG,frSwf rpm;&aomiSufrsKd;[lrlum;? a&Tvif;w? yifv,fvif;w? vif;,kef?11;14 'g[? pGefrsKd;?11;15 usD;rsKd;&SdorQ?11;16 ukvm;tkyfiSuf? iSufqkd;? OAsKdif;? odrf;rsKd;?11;17 ZduGuf? BudK;Mum? Adwf?11;18 iSufusm;? 0Hykd? 0Hvkd?11;19 awmief;? 'kH;pyfrsKd;? 'kH;ukvm;? vif;EkdYrSp?11;20 tawmif&Sdvsuf ajcav;acsmif;ESifh wGm;wwfaom wd&pmefrsKd;&SdorQwkdYonf oifwkdY&GH&SmbG,f jzpf&Murnf/11;21 okdY&mwGif tawmif&Sdvsuf ajcav;acsmif;ESifhwGm;wwf? ajray:rSm ckefp&mbkdY tjcm;ajcxuf&Snfaom ajcaxmuf&Sdaom
wd&pmefwkdYwGif?11;22 tm&mbusKdif;rsKd;? oavmifusKdif;rsKd;? c&*vusKdif;rsKd;? cg*yfusKdif;rsKd;ukdpm;&rnf/11;23 tawmif&Sd ajcav;acsmif;ESifhwGm;wwfaom tjcm;wd&pmefwkdYonfoifwkdY &GH&SmbG,fjzpf&Murnf/11;24 xkdwd&pmeftm;jzifh oifwkdYpifMu,fjcif; ysufwwf\/ olwkdYtaoaumifukd xdaomolonf? nOD;wkdifatmif rpifMu,f/11;25 xkdtaoaumifukdaqmifoGm;aomolonf rdrdt0wfukd avQmf&rnf/ nOD;wkdifatmifvnf; rpifMu,f/11;26 cGgruGJjym;aomwd&pmef? pm;NrHKUrjyefaomwd&pmef&SdorQwkdYonf oifwkdY rpifMu,f/ olwkdYtaoaumifudk xdorQaom olwkdYonf
rpifMu,fMu/11;27 cGgr&Sdaomom; trsKd;rsKd;wkdYonf oifwkdY rpifMu,fMu/ olwkdYtaoaumifukd xdaomolonf nOD;wkdifatmif rpifMu,f/11;28 olwkdYtaoaumifukd aqmifoGm;aomolonf rdrdt0wfukdavQmf&rnf/ nOD;wkdifatmifvnf; rpifMu,f/
11;29 ajray:rSm wGm;wwfaomwd&pmefwkdYwGif ayG;? <uuf? tdrfarQmifrsKd;?105

11;30 awmufwJh? a>ryg? oif;acsm? ykwwf? ykwfoifwkdYonf oifwkdY rpifMu,fMu/11;31 olwkdYtaoaumifukd xdaomolonf nOD;wkdifatmif rpifMu,f/11;32 xkdtaoaumifonf opfcGuf? t0wf? ta&? tarG;tdwftp&Sdaom tokH;taqmif wpkHwckay:okdYusvQif xkdtokH;taqmif rpif
Mu,f/ a&ESpf&rnf/ nOD;wkdifatmifvnf; rpifMu,f/ xkdaemuf pifMu,fvdrfhrnf/11;33 ajrcGufwpkHwckay:okdYtaoaumifusvQif xkdajrcGufrpifMu,faomaMumifh cGGJ&rnf/11;34 xkdajrcGufa&onf? pm;p&mtrJom;ay:okdYusvQif? trJom; rpifMu,f/ xkdajrcGuf aomufp&ma&vnf; rpifMu,f/11;35 tMuift&mtay: xkdtaoaumifus\? xkdt&monfrD;zkdjzpfap? ckHavmuf jzpfap?rpifMu,f&mokdYa&muf oifwkdYrpifMu,f
aomaMumifhNzdKzsuf&rnf/11;36 okdY&mwGif a&pka0;&mprf;a&wGif;? wl;aoma&wGif;onf rpifMu,f&mokdY ra&muf/ taoaumifukd xdrdaomt&mom rpifMu,f&mokdY
a&muf\/
11;37 BuJp&mrsKd;aphtay: xkdtaoaumifusvQif? rsKd;aphonf rpifMu,f&mokdY ra&muf/11;38 a&pdrfxm;NyD;aom rsKd;aphtay: xkdtaoaumifusvQif? rsKd;aphonf oifwkdY rpifMu,f/11;39 oifwkdYpm;tyfaomwd&pmefaovQif? taoaumifukd xdrdaomolonf nOD;wkdifatmif rpifMu,f/11;40 xkdtaoaumifukd pm;aomolonf? rdrdt0wfukdavQmf&rnf/ nOD;wkdifatmif rpifMu,f/ xkdtaoaumifukd aqmifoGm;aom
olonfvnf; rdrdt0wfukd avQmf&rnf/ nOD;wkdif atmif rpifMu,f/
11;41 ajray:rSmwGm;wwfaomwd&pmef&SdorQwkdYonf &GH&SmbG,fjzpfoifwkdYrpm;&/11;42 ajcr&Sd? 0rf;jzifhoGm;onfjzpfap? ajcav;acsmif;jzifhoGm;onfjzpfap? ajcav;acsmif;rursm;aomajcjzifhoGm;onfjzpfap? ajray:rSm
wGm;wwfaomwd&pmef wpkHwckukdrQ rpm;&/ &GH&SmbG,fjzpf\/11;43 wGm;wwfaomwd&pmef wpkHwcktm;jzifh oifwkdYonf ukd,fudk&GH&SmbG,f rjzpfap&/ xkdokdYtm;jzifh ukd,fnpfnL;atmif ukd,f rpif
Mu,fonfukd rjyK&/11;44 igonf oifwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/ igonfoefY&Sif;aomaMumifh? oifwkdYvnf; ukd,fukdukd,foefY&Sif;ap oefY&Sif;jcif;
&Sd&Murnf/ ajray:rSm wGm;wwfaomwd&pmefwpkHwcktm;jzifhrQ oifwkdYonf ukd,fukdukd,frnpfnL;ap&Mu/11;45 igonfoifwkdY\bk&m;ocifjzpfjcif;iSg? oifwkdYukd tJ*kwKjynfrSu,fEIwfaom xm0&bk&m;jzpf\/ igonf oefY&Sif;aomaMumifh oifwkdY
onf oefY&Sif;jcif;&Sd&Murnf/11;46 a&GUum;? pifMu,f? rpifMu,f? pm;tyf? rpm;tyfaomwd&pmefwkdYukd ykdif;jcm;apjcif;iSg? om;? iSuf? a&oGm;touf&Sifaomwd&pmef?
ajray:rSmwGm;wwfaom wd&pmef&SdorQESifhqkdifaom w&m;jzpfownf;[krdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1
12;2
12;3
12;4
12;5
12;6

12;7
12;8

wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?rdef;ronf y#doaE,l om;a,mufsm;ukdbGm;jrifNyD;vQif? Owka&muf ckepf&ufrpifMu,fouJhokdY ckepf&ufrpifMu,fae&rnf/tXraeY om;a,mufsm;tm; ta&zsm;vSD;jcif;ukdjyK&rnf/xkdaemuf trdonf pifMu,fapjcif;ESifhqkdifaom taoG;&Sd? t&ufokH;q,f okH;&ufywfvkH;ae&rnf/ pifMu,fapjcif;aeY&uf raphrSD
wkdifatmif oefY&Sif;aomt&mukd rukdif&/ oefY&Sif;&mXmeawmfokdY roGm;&/om;rdef;rukdbGm;jrifvQif? Owka&mufouJhokdY wq,fav;&ufywfvkH; rpifMu,fae&rnf/ pifMu,fapjcif;ESifhqkdifaomtaoG;&Sd?
t&ufajcmufq,f ajcmuf&ufywfvkH; ae&rnf/om;a,mufsm;jzpfap? rdef;rjzpfap? pifMu,fapjcif;aeY&ufumvaphaomtcg? rD;IdU&m,ZfbkdY tcgrvnfaom okd;oi,fwaumif?
tjypfajz&m,ZfbkdY csKd;uav;waumif? okdYr [kwf ckdwaumifukd? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg; a&SU? ,Zfyka&m[dwfxHokdYaqmif
cJh&rnf/,Zfyka&m[dwfonf xm0&bk&m;a&SUawmf ylaZmf? xkdrdef;rtbkdY tjypfajzjcif;ukdjyKojzifh? olonf taoG;oGefjcif;tjypfrS
oefY&Sif;&vdrfhrnf/okd;oi,fukdrwwfEkdifvQif? ckdESpfaumifjzpfap? csKd;uav;ESpfaumifjzpfap? rD;IdU&m,ZfbkdYwaumif? tjypfajz&m,ZfbkdYwaumif
ukdaqmifcJh? ,Zfyka&m[dwfonf olUtbkdY tjypfajzjcif;ukdjyKojzifh? olonfoefY&Sif;&vdrhfrnf/ a&GUum;? om;a,mufsm;?
om;rdef;rukdbGm;jrifaom trdESifhqkdifaom w&m;jzpfownf;[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 wzef xm0&bk&m;onf? arma&SESifhtmkeftm;rdefYawmfrlonfum;?13;2 vlonfukd,fta&tzl;jzpfap? ,m;emjzpfap? EluGufjzpfap? ElaomvuPm ay:vQif? xkdolukd,Zfyka&m[dwftmkefxHokdYjzpfap?
ol\om;,Zfyka&m[dwf wpkHwa,mufxH okdYjzpfap ac:cJh&rnf/106

13;3

,Zfyka&m[dwfonf? xkdol\ta&ay:aomtemukdMunfhIaomtcg? tem &SdaomtarG;onfjzLvQif4if;? temonf ta&atmuf


pGJ[ef&SdvQif4if;? Elem rSef\/ ,Zfyka&m[dwf onf xkdolukdMunfhINyD;rS? rpifMu,f[k pD&if&rnf/13;4 ukd,fta&&Sdaom EluGufonf jzLvQif4if;? ta&atmuf pGJ[efr&Sd? tarG;rjzLvQif4if;? ,Zfyka&m[dwfonf? tem&Sdaomolukd
ckepf&ufywfvkH;csKyfxm;&rnf/13;5 owraeY,Zfyka&m[dwfonf MunfhI? temonf ta&rwkd; ravsmhaevQif? wzef ckepf&ufywfvkH; csKyfxm;&rnf/13;6 wzef owraeYMunfhI temonf ta&rwkd;yGg;? cyfrnf;rnf;jzpfvQif? xkdolonf pifMu,f\[k ,Zfyka&m[dwfpD&if&rnf/
,m;emoufoufjzpf\/ rdrdt0wfukdavQmf pifMu,f&\/13;7 pifMu,fapjcif;iSg ,Zfyka&m[dwfonfMunfhINyD;rS? aemufwzef,m;emwkd;yGg;jyefvQif? ,Zfyka&m[dwfMunfhIjyef?13;8 ,m;emwkd;yGg;onfukdjrifaomtcg? xkdolonf rpifMu,f[k pD&if&rnf/ Elem jzpf\/
13;9 ElempGJaomolukd ,Zfyka&m[dwfxHokdYac:cJh&rnf/13;10 ,Zfyka&m[dwfMunfhI? ta&xaomtzl;ESifhwuG tarG;onfjzLvQif4if;? tzl;tom;pkd&SdvQif4if;?13;11 ukd,fta& a[mif;aomElemjzpf\/ xkdolonfrpifMu,f[k ,Zfyka&m[dwf pD&if csKyfxm;ojzifh? olonf rpifMu,fbJ ae&rnf/13;12 Elemonfta&wkd;yGg; tempGJaomolwukd,fvkH;? acgif;xdyfrSonfajcb0g;wkdifatmif? ,Zfyka&m[dwfMunfhIav&m&m ElemESHYjym;
vQif?13;13 xkdokdY wukd,fvkH;temESHYjym;aomolonf pifMu,f\[k ,Zfyka&m[dwf qifjcif pD&if&rnf/ wukd,fvkH;jzLonfjzpf pifMu,f\/13;14 okdYr[kwf tom;pkday:vQif rpifMu,f/13;15 ,Zfyka&m[dwfonf tom;pkdukdMunfhI xkdolonf rpifMu,f[kpD&if&rnf/ tom;pkdonf rpifMu,f/ ElemtrSefjzpf\/13;16 tom;pkdonfjcm;em;jzLjyefvQif? ,Zfyka&m[dwfxHokdY wzefvm&rnf/13;17 ,Zfyka&m[dwfonf MunfhI? temjzLjyefonfukdjrifvQif? xkdtem&Sdaom olpifMu,f\[k ,Zfyka&m[dwfpD&if&ojzifh olonf
pifMu,f\/
13;18 ukd,fta& tempdrf;jzpf aysmufNyD;rS?13;19 tem&Gwf jzLaomtzl;jzpfap? jzLeDaomtEluGufjzpfap? ay:vmonfukd ,Zfyka&m[dwfonf MunfhI?13;20 ta&atmufpGJ[ef&SdtarG;jzLvQif? xkdolonfrpifMu,f[k ,Zfyka&m[dwf pD&if&rnf/ tempdrf;xJuxGufaomElemjzpf\/13;21 ,Zfyka&m[dwfonfMunfhIaomtcg? jzLaomtarG;r&Sd? ta&atmufrpGJ? cyfrnf;rnf;jzpfvQif? ,Zfyka&m[dwfonfxkdolukd
ckepf&ufywfvkH; csKyfxm;&rnf/13;22 ta&wkd;yGg;vQif? xkdolonfrpifMu,f[k ,Zfyka&m[dwfpD&if&rnf/ Elemjzpf\/13;23 okdYr[kwf EluGufra&GU? rwkd;yGg;vQif tempdrf;&Gwfjzpf\/ xkdolpifMu,f\[k pD&if&rnf/
13;24 ta&tom;rD;avmifem&Sd? rD;avmifemtom;pkdjzLeDaomEluGuf&SdvQif?13;25 ,Zfyka&m[dwfonf MunfhI&rnf/ EluGuftarG;jzL ta&atmuf pGJ[ef&SdvQif? rD;avmifemxJuxGufaomElemjzpf\/ xkdolonf
rpifMu,f[k,Zfyka&m[dwfpD&if&rnf/ ElemrSef\/13;26 ,Zfyka&m[dwfonfMunfhIaomtcg ?EluGufjzLaomtarG;r&Sd? ta&atmufrpGJ? cyfrnf;rnf;jzpfvQif? ,Zfyka&m[dwfonf
xkdolukd ckepf&ufywfvkH; csKyfxm;&rnf/13;27 owraeY ,Zfyka&m[dwfonfMunfhI EluGufonf ta&wkd;yGg;vQif? xkdolonf rpifMu,f[k ,Zfyka&m[dwfpD&if&rnf/
Elemjzpf\/13;28 okdYr[kwf EluGufra&GU ta&rwkd;yGg; cyfrnf;rnf;jzpfvQif? rD;avmifemtzl; jzpf\/ xkdolonf pifMu,f\[k ,Zfyka&m[dwf pD&if&
rnf/ rD;avmifaom tem&Gwfoufoufjzpf\/
13;29 a,mufsm;rdef;ronfvnf;? acgif;jzpfap? ar;jzpfap? temayguf?13;30 ,Zfyka&m[dwfonf MunfhIaomtcg? ta&atmufpGJ[efESifhwuG tarG;0g0gyg;yg;&SdvQif? xkdolrpifMu,f[k ,Zfyka&m[dwfpD&if&rnf/
acgif;jzpfap? ar;jzpfap? aAmufElem jzpf\/13;31 xkdtemukd ,Zfyka&m[dwfonfMunfhIaomtcg? ta&atmufpGJ[efr&Sd? eufaomtarG;vnf;r&SdvQif? xkdtemaygufaomolukd?
,Zfyka&m[dwfonf ckepf&ufywfvkH;csKyfxm;&rnf/13;32 owraeY ,Zfyka&m[dwfonf MunfhI& temrwkd;yGg;? yg;aomtarG;r&Sd/ ta&atmufpGJ[efvnf;r&SdvQif?13;33 xkdol\tarG;ukd &dwf&rnf/ temtarG;ukdum; r&dwf&/ wzef ckepf&ufywfvkH;csKyfxm;&rnf/13;34 owraeY ,Zfyka&m[dwfonf MunfhI ta&temrwkd;yGg;? ta&atmufrpGJvQif? xkdolonf pifMu,f\[k ,Zfyka&m[dwf
pD&if&rnf/ rdrdt0wfukdavQmfpifMu,f&\/13;35 pifMu,fapNyD;rS? aemufwzefaAmufElemwkd;yGg;vQif?13;36 ,Zfyka&m[dwfonfMunfhIjyeftemwkd;yGg;onfrSefvQif? ,Zfyka&m[dwfonf 0gaomtarG;udk r&Sm&/ xkdolonf rpifMu,f/13;37 okdYr[kwfaAmufElemonf&yfae[ef&SdeufaomtarG;aygufvQif? temaysmuf xkdolonfpifMu,faomaMumifh? ,Zfyka&m[dwfu?
xkdolonfpifMu,f\[kpD&if&rnf/
13;38 a,mufsm; rdef;ronfvnf;? ukd,fta& jzLaomEluGuf&Sd?13;39 ,Zfyka&m[dwfonf MunfhIaomtcg rGJaomtqif;&SdvQif? ta&aygufaom nif;jzpf\/ xkdolonfpifMu,f\/13;40 qHyifuRwfaomolonf? acgif;ajymifaomfvnf; pifMu,f\/13;41 ezl;qHuRwfaomolonf? ezl;ajymifaomfvnf; pifMu,f\/107

13;42
13;43
13;44
13;45
13;46

ajymifaomacgif;jzpfap? ajymifaomezl;jzpfap? jzLeDaomtemaygufvQif? xkdajymif&maygufaomElemjzpf\/xkdtcg ,Zfyka&m[dwfonfMunfhI? ukd,fta&ElemxifouJhokdY?ajymif&m aygufaomtem\tzl;jzLeDvQif?xkdolonfrpifMu,f/ vlEljzpf\/ acgif;temaygufaomaMumifh? tvQif; rpifMu,f[k ,Zfyka&m[dwf pD&if&rnf/ElempGJaomolonf pkwfaomt0wfukd 0wf&rnf/ acgif;ukdrzkH;? txufEIwfcrf;ukdzkH;vsuf? rpifMu,f? rpifMu,f[k [pfaMumf&rnf/xkdtempGJonfumvywfvkH;? olonf npfnL;\/ rpifMu,fonfjzpf wa,mufwnf; ae&rnf/ olUae&monf wyfjyifrSm &Sd&
rnf/
13;47 4if;enf;ElempGJaomt0wfonf? ydwft0wfjzpfap? okd;arG;t0wfjzpfap?13;48 &ufuef;yifjzpfap? &ufuef;om;jzpfap? om;a&jzpfap? om;a&ESifhvkyfaom tokH;taqmifjzpfap?13;49 t0wfpGJaomtemonf cyfpdrf;pdrf;? cyfeDeD&SdvQif Elemjzpf\/ ,Zfyka&m[dwftm; jy&rnf/13;50 ,Zfyka&m[dwfonf tempGJaomt0wfukdMunfhI ckepf&ufywfvkH; vkHNcHKpGm xm;&rnf/13;51 owraeY wzefMunfhI t0wftemwkd;yGg;vQif? &ufuef;yifjzpfap? &ufuef;om;jzpfap? om;a&jzpfap? om;a&ESifh
vkyfaomt&mjzpfap rpifMu,f/ pm;wwfaomElempGJNyD/13;52 xkdt0wfukdrD;IdU&rnf/ pm;wwfaomElempGJaom&ufuef;yif? &ufuef;om;? ydwft0wf? okd;arG;t0wf? om;a&tokH;taqmifukd
rD;IdU&rnf/13;53 ,Zfyka&m[dwfonf MunfhI? &ufuef;yif? &ufuef;om;t0wf? om;a&tokH;taqmiftemrwkd;yGg;vQif?13;54 tempGJaomt&mukd aq;avsmfaprnftaMumif;? ,Zfyka&m[dwfpD&if wzef ckepf&ufywfvkH; vkHNcHKpGmxm;&rnf/13;55 aq;avQmfNyD;rS ,Zfyka&m[dwfonf MunfhIjyef? temrwkd;yGg;aomfvnf;? tqif;rjcm;em;vQif rpifMu,f rD;IdU&rnf/ twGif;jzpfap?
jyifjzpfap aqG;ajrhjcif;&Sd\/13;56 aq;avQmfNyD;rS? ,Zfyka&m[dwfonfMunfhI temonfcyfrnf;rnf;jzpfvQif? t0wf? om;a&? &ufuef;yif? &ufuef;om;xJu
temuGufukdqkwfzJh&rnf/13;57 aemufwzef xkd&ufuef;yif? &ufuef;om;t0wf? om;a&tokH;taqmif temay:jyefvQif? wkd;yGg;wwfaom temjzpf\/ xkdokdYt
empGJaomOpmukdrD;IdU&rnf/13;58 &ufuef;yif? &ufuef;om;t0wf? om;a&tokH;taqmif[lorQukd aq;avQmf temaysmufvQif? 'kwd,tBudrfaq;avQmf
pifMu,f&\/13;59 a&GUum;? pifMu,fonf? rpifMu,fonfukd pD&ifapjcif;iSg? ElempGJaomydwf t0wf? okd;arG;t0wf? &ufuef;yif? &ufuef;om;?
om;a&tokH;taqmifwkdYESifhqkdifaom w&m;jzpfownf;[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1?2 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u?- ElempGJaomolonf pifMu,fapaomaeY usifh&aomw&m;[lrlum;?14;3 xkdolukd ,Zfyka&m[dwfxHokdY ac:cJhNyD;rS? ,Zfyka&m[dwfonf? wyfjyifokdYxGuf MunfhIaomtcg? ElemaysmufonfrSefvQif?14;4 pifMu,fapjcif;ukd cH&aomxkdoltbkdY? touf&Sif pifMu,faom iSufESpfaumif? tm&Zfopfom;? eDarmif;aomBudK;? [kkyfyifGefY
wkdYukdrSmvkduf?14;5 pD;aoma&ukdxnfhaom ajrtkd;xJ iSufwaumifukdowfapNyD;rS?14;6 tm&Zfopfom;? eDarmif;aomBudK;? [kkyfyifGefYESifhwuG? touf&Sifaom iSufudk,l iSufaoG;a&mNyD;aoma&ESpfNyD;vQif?14;7 ElempifMu,fap&aomvltay:rSm ckepfBudrfwkdifatmifjzef;? xkdolonf pifMu,f\[kpD&if&rnf/ xkdaemuf touf&SifaomiSufukd
[if;vif;aomt&yf vTwfvkduf&rnf/14;8 pifMu,fap&aomolonf rdrdt0wfukdavQmf? rdrdqHyifukdtukeftpif&dwfNyD;rS? pifMu,fapjcif;iSg a&csKd;&rnf/ xkdaemuf wyfxJodkY
0if? rdrdwJjyif ckepf&ufae&rnf/14;9 owraeY rdrdqHyif? rkwfqdwf? rsufckef;arG;tp&Sdaom ukd,farG;&SdorQukd &dwf? rdrdt0wfukdavQmfNyD;rS? a&csKd; pifMu,f&\/14;10 tXraeYvnf; tjypfr&Sd? tcgrvnfaom odk;oi,ftxD;ESpfaumif? trwaumifukd4if;? abmZOfylaZmfoumbkdY qDa&maom
rkefYnufokH;MorJESifh qDwavmCukd4if; ,lNyD; vQif?14;11 pifMu,fapaom,Zfyka&m[dwfonf? pifMu,faptyfaomvlukd? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;em;? xm0&bk&m;a&SUawmf
xkdylaZmfoumESifhwuG quf&rnf/14;12 okd;oi,ftxD;waumifukd,lNyD;vQif 'kpkdufajz&m,ZfbkdY ylaZmf? xm0&bk&m;a&SUawmf csDvTJaomylaZmfoumbkdY qDwavmCESifh
wuG csDvTJ&rnf/14;13 xkdokd;oi,fukd tjypfajz&m,Zfaumif? rD;IdU&m,Zfaumifukd owf&mt&yf? oefY&Sif;&mXmeowf&rnf/ taMumif;rlum;? tjypfajz&m
,Zfaumifukd ,Zfyka&m[dwf,lykdifouJhodkY? 'kpkdufajz&m,Zfaumifukd,lykdif\/ tvGefoefY&Sif;ay\/14;14 ,Zfyka&m[dwfonf'kpkduftjypfajz&m,ZfaumiftaoG;ukd,l? pifMu,fap&aomol\vufsmem;ysOf;4if;? vufsmvufr? vufsm
ajcr4if; xnfh&rnf/14;15 qDtcsKdUukdvnf;,l rdrdvuf0Jvuf0g;avmif;NyD;vQif?14;16 xkdqDukd rdrdvufsmvufndK;ESifh wkdY,l xm0&bk&m;a&SUawmf ckepfBudrfwkdifatmif jzef;&rnf/108

14;17 rdrdvuf<uif;aomqDukd? pifMu,fap&aomol\vufsmem;ysOf;4if;? vufsmvufr? vufsmajcr4if;&Sdaom'kpkdufajz&m,Zfaumif


taoG;tay:rSm xnfh&rnf/14;18 rdrdvuf<uif;ao;aomqDukd? pifMu,fap&aomol\acgif;ay:rSmavmif; xkdoltbkdY tjypfajzjcif;ukd xm0&bk&m;a&SUawmf
jyK&rnf/
14;19 xkdrSwyg;? pifMu,fap&aomoltbkdY tjypfajzjcif;iSg? tjypfajz&m,ZfukdylaZmf? aemufwzefrD;IdU&m,Zfaumifukdowf&rnf/14;20 rD;IdU&m,ZfaumifESifhabmZOfylaZmfoumukd ,Zfyvifay:rSm ylaZmfojzifh? xkdvltbkdY tjypfajzjcif;ukdjyK? olonf oefY&Sif;&\/
14;21 xkdolonf qif;&J rQavmufrwwfEkdifvQif? csDvTJrdrdtjypfajzjcif;ukdjyKp&mbkdY 'kpkdufajz&m,Zfokd;oi,fwaumifukd4if;?
abmZOfylaZmfoumbkdY qDa&maomrkefYnufw MorJESifhqDwavmCukd4if;?14;22 wwfEkdiforQtwkdif;? ckdESpfaumif? okdYr[kwfcsKd;uav;ESpfaumif? tjypfajz&m,ZfbkdYwaumif? rD;IdU&m,ZfbkdYwaumifukd4if; ,l?14;23 rdrdpifMu,fjcif;tvkdiSg xm0&bk&m;a&SUawmfwGif y&dowfpnf;a0;&mwJawmf wHcg;em;? ,Zfyka&m[dwfxHokdY tXraeYaqmifcJhNyD;rS?14;24 ,Zfyka&m[dwfonf 'kpkduftjypfajz&m,Zf okd;oi,fESifh qDwavmCukd,l xm0&bk&m;a&SUawmf csDvTJ&m ylaZmfoumbkdY
csDvTJ&rnf/14;25 xkdokd;oi,fudkowfNyD;vQif? taoG;udk,l pifMu,fap&aomol\vufsmem;ysOf;4if;? vufsmvufr? vufsmajcr4if; xnfh&rnf/14;26 qDtcsKdUukdvnf; rdrdvuf0Jvuf0g;avmif;NyD;vQif?14;27 xkdqDukd rdrdvufsmvufndK;ESifh xm0&bk&m;a&SUawmf ckepfBudrfwkdifatmif jzef;&rnf/14;28 rdrdvuf<uif;aomqDukd pifMu,fap&aomol\vufsmem;ysOf;4if;? vufsmvufr? vufsmajcr4if; &Sdaom'kpkdufajz&m,Zfaum
iftaoG;ay:rSmxnfh?14;29 rdrd<uif;ao;aomqDukd xkdvlacgif;ay:rSmavmif;? olUtbkdYtjypfajzjcif;ukd xm0&bk&m;a&SUawmf jyK&rnf/14;30 xkdolonfwwfEkdiforQtwkdif; ckdESpfaumifjzpfap? csKd;uav;ESpfaumifjzpfap?14;31 tjypfajz&m,ZfbkdYwaumif? abmZOfylaZmfoumESifhwuG rD;IdU&m,ZfbkdY waumifukdaqmifcJh? ,Zfyka&m[dwfonfylaZmfvsuf?
xkdoltbkdYtjypfajzjcif;ukd xm0&bk&m;a&SU awmfjyK&rnf/14;32 a&GUum;? ElempGJ rdrdpifMu,fapjcif;iSg rwwfEkdifatmif qif;&JaomolESifh qkdifaomw&m;jzpfownf;[k rdefYawmfrl\/
14;33 xm0&bk&m;onf arma&SESifhtmkeftm; rdefYawmfrlonfum;?14;34 oifwkdYykdifxkduf&m? igay;aomcgemefjynfokdY oifwkdYa&mufaomtcg? oifwkdYae&m xkdjynfwGif tdrfwpkHwck Elemukd igpGJapvQif4if;?14;35 tdrf&Sifonf ,Zfyka&m[dwfxHokdYoGm;? tuREkfyftdrfukd ElempGJ[ef&Sdyg\[k ajymqkdvQif4if;?14;36 xkdtdrf&SdorQwkdYonf? rpifMu,f&mokdYa&mufrnfukdpkd;&drf? ,Zfyka&m[dwfonf ElemukdtMunfhtIr0ifrSD? &SdorQukdxkwfapjcif;iSg
pD&if&rnf/ xkdaemuf ,Zfyka&m[dwfonf xkdtdrfukd tMunfhtI0if?14;37 temukd MunfhIaomtcg? ausmufx&HcsKdifh&mwkdY cyfpdrf;pdrf;? cyfeDeDjzpf ausmufx&HxJtempGJ[ef&SdvQif?14;38 tdrfwHcg;jyifokdYxGuf? xkdtdrfukd ckepf&ufywfvkH;ydwfxm;&rnf/14;39 owraeY ,Zfyka&m[dwfonf tMunfhtIvm? ausmufx&Htemwkd;yGg;vQif?14;40 tempGJaomausmufwkdYukdEIwfy,f? NrdKUjyifrpifMu,faomt&yf ypfxm;apjcif;iSg ,Zfyka&m[dwf pD&if?14;41 xkdtdrfukd twGif;ywfvnfjcpfap&rnf/ jcpfusaomtrIefYukdvnf; NrdKUjyifrpifMu,faomt&yf oGefypf&rnf/14;42 t&ifausmuftpm; tjcm;aomausmufukd,l xnfhNyD;vQif? topfaomt*FawESifhrGrf;rH&rnf/14;43 xkdokdY ausmufukdEIwfy,f tdrfukdjcpfjcif;? topfrGrf;rHjcif;ukdjyKNyD;rS? wzeftempGJjyefvQif?14;44 ,Zfyka&m[dwfvnf; tMunfhtIvm? xkdtdrftemwkd;yGg;onfrSefvQif? pm;wwfaomElemjzpf\/ xkdtdrfonf rpifMu,faomaMumifh?14;45 ausmuf? opfom;? t*Faw&SdorQukdjzKdzsuf? NrdKUjyifrpifMu,faomt&yfokdY ,loGm;&rnf/14;46 xkdrSwyg;? xkdtdrfukdydwfxm;onfumvywfvkH;? txJokdY 0ifrdaomolonf? nOD;wkdifatmif rpifMu,f/14;47 xkdtdrf tdyfaomol? pm;aomufaomolonf rdrdt0wfukdavQmf&rnf/
14;48 ,Zfyka&m[dwfonftMunfhtIvmaomtcg?tdrfukdtopfrGrf;rHNyD;rS temrwkd;yGg;vQif? temaysmufaomaMumifh xkdtdrfonf
pifMu,f\[kpD&if&rnf/14;49 xkdtdrfukdpifMu,fapjcif;iSg iSufESpfaumif? tm&Zfopfom;? eDarmif;aomBudK;? [kkyfyifGefYwkdYukd,l?14;50 pD;aoma&ukdxnfhaomajrtkd;xJ iSufwaumifukdowfNyD;rS?14;51 tm&Zfopfom;? [kkyfyifGefY? eDaomBudK;? touf&SifaomiSufukd,l? iSufaoG;a&maoma&ESpfNyD;vQif? xkdtdrfukdckepfBudrfwkdifatmif
jzef;&rnf/14;52 xkdokdY iSufaoG;tp&SdonfwkdYESifh xkdtdrfukdpifMu,fapNyD;rS?14;53 touf&SifaomiSufukdNrdKUjyif[if;vif;aomt&yfvTwfvkduf? xkdtdrftbkdY tjypfajzjcif;ukdjyKvQif pifMu,fjcif;&Sdvdrfhrnf/14;54-57 a&GUum;? pifMu,fonf?rpifMu,fonfukdykdif;jcm;odapjcif;iSg? aAmuf Elemtp&Sdaom ElemtrsKd;rsKd;? t0wfpGJaomElem?
tdrfpGJaomElem? tzl;? ,m;em? EluGufESifhqkdifaom Elemw&m;jzpfownf;[k rdefYawmfrl\/

109

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 wzef arma&SESifhtmkeftm; xm0&bk&m;u?15;2 oifwkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? &dempGJaoma,mufsm;onf rpifMu,f/15;3 tpOf,kdonfjzpfap? wcgwav&yfonfjzpfap? xkdolonf rpifMu,f/15;4 tdyforQ xkdiforQaom tdyf&mxkdif&mwkdYonfvnf; rpifMu,f/15;5-8 ol\tdyf&mukdxdaomol? olUxkdif&mtay:rSmxkdifaomol? ol\ukd,fukdxdaomol? ol\wHaxG; xdrdaomolonf? rdrdt0wfukdavQmf
ukd,fukda&csKd;&rnf/ nOD;wkdifatmifrpif Mu,fjzpf\/15;9 &dempGJaomol pD;aomukef;ESD;vnf; rpifMu,f/15;10 olUatmuf&Sdaomt&mukdxdaomolonf nOD;wkdifatmifrpifMu,f/ xkdt&m wpkHwckukd aqmifaomolonf? rdrdt0wfukdavQmf
ukd,fukda&csKd;&rnf/ nOD;wkdifatmif rpifMu,f jzpf\/15;11 &dempGJaomolonf? vufraq;bJ olwyg;ukdvufESifhxdvQif? xkdolonf rdrdt0wfukdavQmf ukd,fukda&csKd;&rnf/ nOD;wkdifatmif
rpifMu,fjzpf\/15;12 &dempGJaomolxdaom ajrwefqmukdcGJ&rnf/ opfom;wefqmukd a&ESifhaq;&rnf/15;13 &dempGJaomolonftemaysmufaomtcg? aysmufaomaeYup? ckepf&ufvGefrS rdrdt0wfukdavQmf pD;aoma&ESifh ukd,fukdcsKd;ojzifh
pifMu,f&\/15;14 tXraeYvnf;? ckdESpfaumifjzpfap? csKd;uav;ESpfaumifjzpfap? wckckukd xm0&bk&m;a&SUawmf y&dowfpnf;a0;&mwHcg;em;okdY
aqmifcJh? ,Zfyka&m[dwftm; ay;&rnf/15;15 ,Zfyka&m[dwfonf tjypfajz&m,ZfbkdYwaumif? rD;IdU&m,ZfbkdYwaumifukd ylaZmf? &dempGJaomoltbkdY xm0&bk&m;a&SUawmf
tjypfajzjcif;ukdjyK&rnf/15;16 a,mufsm;onf okwf&nfxGufvQif wukd,fvkH; a&csKd;&rnf/ nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpf\/15;17 okwf&nfxdaomt0wf? om;a&&SdorQwkdYukd a&ESifhavQmf&rnf/ nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpf\/15;18 a,mufsm;onf rdef;rESifhoH0gojyKvQif? ESpfa,mufvkH;pwkdYonf a&csKd;&rnf/ nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpf\/
15;19 rdef;ronf Owka&mufvQif? ckepf&ufywfvkH; OwkrpifMu,f&mae&rnf/ olUukdxdaomolonf nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpf\/15;20 OwkrpifMu,fvsuf tdyforQ? xkdiforQwkdYonf rpifMu,fjzpf\/15;21 ol\tdyf&m? ol\xkdif&mukd xdaomolonf?
15;22 rdrdt0wfukdavQmf ukd,fukd a&csKd;&rnf/ nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpf\/15;23 ol\ae&mxkdif&m pGef;vQif? xkdae&mxkdif&mukd xdaomolonf nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpf\/15;24 Owka&mufaom rdef;rESifh oH0gojyKaomolonf ckepf&ufywfvkH; rpifMu,f? tdyf&m&SdorQvnf; rpifMu,fjzpf\/15;25 Owk rpifMu,f&mumvvGefrS? aoG;,kdem raysmufvQif? temraysmufrDSwkdifatmif OwkrpifMu,fvsuf ae&ouJhokdY rpifMu,fjzpf\/15;26 temraysmufrSDwkdifatmif ol\tdyf&monf OwkrpifMu,faomtdyf&muJhokdY4if;? xkdif&monfvnf; xkduJhodkY4if; rpifMu,fjzpfMu\/15;27 xkdt&mwkdYukd xdaomolonfvnf; rpifMu,faomaMumifh? rdrdt0wfukd avQmf ukd,fukda&csKd;&rnf/ nOD;wkdifatmif rpifMu,f
jzpf\/15;28 xkdrdef;ronf aoG;,kdemaysmuf ckepf&ufvGefvQif pifMu,fvdrfhrnf/15;29 tXraeY ckdESpfaumifjzpfap? csKd;uav;ESpfaumifjzpfap? wckckukdy&dowf pnf;a0;&mwJawmfwHcg;em;? ,Zfyka&m[dwfxHokdY aqmifcJh
&rnf/15;30 ,Zfyka&m[dwfonf tjypfajz&m,ZfbkdYwaumif? rD;IdU&m,ZfbkdYwaumifukd ylaZmf? OwkrpifMu,faomrdef;rtbkdY xm0&bk&m;
a&SUawmf tjypfajzjcif;ukdjyK&rnf/15;31 xkdokdY oa&vtrsKd;om;wkdYonf rdrdwkdYwGif&SdaomighwJawmfukd npfnL;ap? rdrdwkdYrpifMu,f&m raoapjcif;iSg? olwkdYukd
rpifMu,fjcif;ESifh uif;pifap&rnf/15;32 a&GUum;? &dempGJaomol? okwf&nfxGufnpfnL;aomol?15;33 Owka&mufaomrdef;r? oH0gojyKaoma,mufsm;rdef;r? rpifMu,faomrdef;rESifh oH0gojyKaoma,mufsm; apmifh&aomw&m; jzpfo
wnf;[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1
16;2

tmkef\om;ESpfa,mufwkdYonf? xm0&bk&m;a&SUawmfylaZmf aoaomaemuf? xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?oif\tpfukdtmkefonf aoab;ESifhuif;vGwfrnftaMumif;? oefY&Sif;&mXmeawmftxJ? aowmtay:rSmwifaomtzkH;ukd uG,fum
aom ukvm;umtwGif;okdY tcgcyfodrf;r0ifapjcif;iSg qifhqkdavmh/ igonfaowmzkH;tay:? rkdCf;wdrf xif&Sm;rnf/16;3 tmkefonf oefY&Sif;&mXmeawmftxJokdY tb,fokdY 0if&rnfenf;[lrlum;? tjypfajz&m,ZfbkdY toufysKdaomEGm;xD;waumif?
rD;IdU&m,ZfbkdY okd;xD;waumif yg&rnf/-

110

16;4

oefY&Sif;aomydwfacsmtus? ydwfacsmaygif;bDukd0wf? ydwfacsmcg;yef;ukdpnf;&rnf/ ydwfacsmaAgif;ukdvnf; aqmif;&rnf/ xkdt0wf


wefqmwkdYonf oefY&Sif;aomaMumifh? ukd,fukda& csKd;NyD;rS 0wfqif&rnf/16;5 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fESpfaumif? rD;IdU&m,ZfbkdY okd;waumifukd? oa&vtrsKd;om; y&dowfvufrScH,l&rnf/16;6 tmkefonf rdrdESifhqkdifaom rdrdtjypfajz&m,ZfEGm;udkylaZmf? rdrdtbkdYESifhrdrdtdrfolrsm;tbkdY tjypfajzjcif;ukdjyK&rnf/16;7 qdwfESpfaumifukdvnf;,ly&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;em;? xm0&bk&m;a&SUawmf quf&rnf/16;8 tmkefonf xkdqdwfESpfaumifukd xm0&bk&m;tbkdY pma&;wHwwH? vGwfvyfv[mtbkdY wwH? pma&;wHESpfwHcs?16;9 xm0&bk&m;tbkdY pma&;wHusaomqdwfukd aqmifcJh tjypfajz&m,ZfbkdY ylaZmf&rnf/16;10 vGwfvyfv[mtbkdY pma&;wHusaomqdwfukd? touf&Sifvsuf xm0&bk&m;a&SUawmfquf? olUtay:rSm tjypfajzjcif;udkjyKNyD;vQif?
awmvGwfvyfv[mokdY vTwfvkduf&rnf/
16;11 tmkefonf rdrdESifhqkdifaom tjypfajz&m,ZfEGm;ukdaqmifcJhNyD;vQif? rdrdtbkdYESifh rdrdtdrfoltdrfom;rsm;tbkdY tjypfajzjcif;ukdjyK? rdrd
ESifhqkdifaomtjypfajz&m,ZfEGm;ukd owf&rnf/16;12 xm0&bk&m;a&SUawmf,ZfyvifrD;cJESifhjynfhaomvifyef;ukdukdifvsuf? nufpGmaom eHYomaygif;arT; trIefYukd rdrdvuf tjynfh,l?
ukvm;umtwGif;okdY aqmifoGm;&rnf/16;13 xkdtcg olonf aoab;ESifhuif;vGwfrnftaMumif;? eHYomaygif;tckd;taiGUonf oufaocHcsuftay:rSm&Sdaom aowmtzkH;ukd
rTef;apjcif;iSg? xm0&bk&m;a&SUawmf eHYomaygif;ukd rD;ay:rSm wif&rnf/16;14 EGm;taoG;tcsKdUukdvnf;,l? ta&SUrsufESmbuf aowmzkH;tay: vufndK;ESifhjzef;&rnf/ aowmzkH;a&SUvnf; ckepfBudrfwkdifatmif
vufndK;ESifh jzef;&rnf/
16;15 xkdaemuf vlrsm;ESifhqkdifaom tjypfajz&m,Zfqdwfukdowf? taoG;ukd ukvm;umtwGif;okdY aqmifcJhNyD;vQif? EGm;taoG;ukdjzef;ouJhokdY?
aowmzkH; tay:4if;? a&SU4if; jzef;&rnf/16;16 oa&vtrsKd;om;wkdY\rpifMu,faomtjypfaMumifh4if;? jypfrSm;aomtjypf trsKd;rsKd;wkdYaMumifh4if;? oefY&Sif;&mXmeawmftbkdY
tjypfajzjcif;ukdjyK&rnf/ xkdokdY oa&vtrsKd;om; wkdY\ rpifMu,faomtjypfxJrSm ae&aom y&dowf pnf;a0;&mwJawmftbkdY
jyK&rnf/16;17 oefY&Sif;&mXmeawmftjypfajzjcif;ukdjyKthHaomiSg 0ifaomtcg? rdrdtbkdY? rdrdtdrfoltdrfom;rsm;tbkdY? oa&vy&dowftaygif;wkdYtbkdY
tjypfajzjcif;ukdjyK rxGufrSDwkdifatmif? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfxJrSm tb,folrQ rae&/16;18 aemufwzef xm0&bk&m;a&SUawmf,ZfyvifokdYxGufvm?xkdyviftbkdYtjypfajzjcif;ukdjyKthHaomiSg? EGm;taoG;? qdwftaoG;ukd,l
,Zfyvifywfvnf OD;csKdwkdY xnfh&rnf/16;19 ,Zfyviftay:vnf;? xkdtaoG;ukd vufndK;ESifh ckepfBudrfwkdifatmifjzef; oa&vtrsKd;om;wkdY\ rpifMu,faom tjypfrS
pifMu,foefY&Sif;ap&rnf/
16;20 xkdokdY oefY&Sif;&mXmeawmftbkdY? y&dowfpnf;a0;&m wJawmftbkdY? ,ZfyviftbkdY tjypfajzjcif;ukd NyD;pD;NyD;rS? touf&Sifaomqdwfukd
aqmifcJh&rnf/16;21 tmkefonf touf&Sifaomqdwfacgif;ay:rSm vufESpfbufukdwifvsuf? oa&vtrsKd;om;wkdY\ 'kpkdufrSp jypfrSm;aomtjypf
trsKd;rsKd;&SdorQwkdYukd abmfjy? qdwfacgif;ay:rSm wifxm;NyD;vQif? awmfavsmfaomvlwGif awmokdY apvTwf&rnf/16;22 olwkdYtjypf&SdorQukd? vlraeaom t&yfokdYaqmifoGm;aom xkdqdwfukdawm vTwfvkduf&rnf/16;23 wzef tmkefonfy&dowfpnf;a0;&mwJawmfxJokdY0if? oefY&Sif;&mXmeawmfxJokdY t&if0ifaomtcg? 0wfaomydwfacsmt0wfukdcRwf
xkdt&yfxm;& rnf/16;24 oefY&Sif;&mXme ukd,fukda&csKd;? rdrdt0wfukd0wfNyD;rSwzefxGufvm? rdrdrD;IdU&m,Zf? vlrsm;rD;IdU&m,ZfukdylaZmfojzifh? rdrdtbkdYESifh
vlrsm;tbkdY tjypfajzjcif;ukdjyK&rnf/16;25 tjypfajz&m,ZfaumifqDOukd ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/16;26 vGwfvyfv[mokdY qdwfukdvTwfvkdufaomolonfvnf; rdrdt0wfukdavQmf? ukd,fukda&csKd;&rnf/ xkdaemufrS wyfxJokdY0if&rnf/16;27 oefY&Sif;&mXmeawmftjypfajzjcif;ukdjyKthHaomiSg aqmifoGif;aomtaoG;ESifhqkdifaom tjypfajz&m,ZfEGm;ukd4if;? tjypfajz&m,Zf
qdwfukd4if;? wyfjyifokdY ,loGm; ta&? tom;? acs;Ekudk rD;IdU&rnf/16;28 rD;IdUaom olonfvnf; rdrdt0wfukdavQmf ukd,fukda&csKd;&rnf/ xkdaemufrS wyfxJokdY0if&rnf/
16;29 oifwkdYonf tpOfapmifh&aomynwfawmf[lrlum;? trsKd;om;csif;jzpfap? oifwkdYwGifwnf;aeaomwyg;trsKd;om;jzpfap? owrv
q,f&ufaeYtvkyfukdtvQif;rvkyf? NcKd;NcH pGmusifhvsufae&Murnf/16;30 taMumif;rlum;? oifwkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf tjypf&SdorQwkdYESifhuif;pifrnftaMumif;? xkdaeY&uf ,Zfyka&m[dwfonf
oifwkdYukdpifMu,fapjcif;iSg? tjypfajzjcif;ukdjyK&rnf/16;31 xkdaeY&ufonf xm0&ynwfawmftwkdif;? oifwkdYNidrf0yf&mOykofaeY? NcKd;NcHpGmusifh&aomaeYjzpfownf;/16;32 tbt&m,Zfyka&m[dwftrIukdaqmifapjcif;iSg? t&if,Zfyka&m[dwfvufrS bdodufESifhwuG ,Zfyka&m[dwft&mukd cHaomolonf?
xkdtjypfajzjcif;ukd jyK&rnf/ xkd,Zfyka&m[dwfonf oefY&Sif;aomydwfacsmt0wfukd0wf?16;33 oefY&Sif;&m XmeawmftbkdY? y&dowfpnf;a0;&m wJawmftbkdY? ,ZfyviftbkdY? ,Zfyka&m[dwfrsm;tbkdY? y&dowftaygif;wkdYtbkdY
tjypfajzjcif;ukd jyK&rnf/16;34 a&GUum;? oa&vtrsKd;om;wkdY\tjypf&SdorQwkdYaMumifh wESpfwcg tjypfajzjcif;ukdjyKrnftaMumif;? oifwkdYonf tpOfapmifh&a
omynwfawmfjzpfownf;[k arma&Stm; xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif; tmkefjyKav\/
111

tcef;BuD; ( 17 )
17;1
17;2
17;3
17;4

wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf tmkefESifh ol\om;?


oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?oa&vtrsKd;om;wpkHwa,mufonf? okd;? qdwf? EGm;ukd wyfxJrSm owfonfjzpfap? wyfjyifrSm owfonfjzpfap?xm0&bk&m;\ wJawmfa&SUwGif xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumjyKjcif;iSg y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;okdY raqmifcJhvQif? xkdol
onf toufowfaom tjypf&Sdonf[k rSwf&rnf/ toufowfaomxkdolukd ol\trsKd;rS y,f&Sif;&rnf/17;5 oa&vtrsKd;om;wkdYonf awmylaZmfaom,ZfwkdYukd? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;a&SUwGif xm0&bk&m;xHawmfrSm
,Zfyka&m[dwfa&SUokdYaqmifcJh? xm0&bk&m;tm; rd[m,,ZfylaZmfapjcif;iSg xkdokdYpD&if&ownf;/17;6 ,Zfyka&m[dwfonf? xkd,ZfaumiftaoG;ukd y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;em;&Sdaomxm0&bk&m;\,Zfyvifay:rSm jzef;?
qDOukdvnf; xm0&bk&m;tm; arT;BudKif&mbkdY rD;IdU&rnf/17;7 olwkdYonf txufu rSm;,Gif;ouJhokdY aemufwzef ewfqkd;wkdYtm; ,ZfrylaZmf&/ ynwfonf olwkdYtrsKd;tpOftquf
apmifh&aomynwfawmf jzpfownf;/17;8 oa&vtrsKd;om;csif;jzpfap? oifwkdYwGifwnf;aeaom wyg;trsKd;om;jzpfap? rD;IdU&m,Zftp&Sdaomtjcm;aom,Zf wpkHwckukd
ylaZmfaomtcg?17;9 xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumjyKjcif;iSg? y&dowfpnf;a0;&mwHcg;okdYraqmifcJhvQif? xkdolukd ol\trsKd;rSy,f&Sif;&rnf[k olwkdYtm;
qifhqkd&rnf/
17;10 oa&vtrsKd;om;rSp? oifwkdYwGif wnf;aeaomwyg;trsKd;om; wpkHwa,mufonf? taoG;wrsKd;rsKd;ukdpm;vQif? xkdolukdigonf
rsufESmxm;ol\ trsKd;rSy,f&Sif;rnf/17;11 taMumif;rlum;? ukd,fcEm toufonf taoG;wnf\/ oifwkdYjyKaomtjypfukd ajzapjcif;iSg? xkdtaoG;ukdoifwkdYtm; ,Zfyvif
ay:rSm igay;NyD/ vltjypfukd ajzaomt&mum;? taoG;jzpfownf;/17;12 xkdaMumifh oifwkdYtb,folrQ taoG;udkrpm;&/ oifwkdYwGif wnf;aeaom wyg;trsKd;om;vnf; taoG;udkrpm;&[k
oa&vtrsKd;om;wkdYtm; ightrdefYawmf&Sd\/17;13 oa&v trsKd;om;rSp oifwkdYwGif wnf;aeaom wyg;trsKd;om; wpkHwa,mufonf? rkqkd;vkyf pm;p&mbkdY om;? iSufukd
brf;rdvQif? taoG;ukdoGef ajrESifhzkH;&rnf/17;14 taoG;onf cyfodrf;aomukd,fcEmtouf&Sif&mtaMumif;jzpf\/ xkdaMumifh oifwkdYonf wpkHwckaomukd,fcEm\taoG;udk
rpm;&[koa&vtrsKd;om;wkdYtm; ightrdefYawmf&Sd\/ cyfodrf;aomukd,fcEmtoufonf taoG; wnfaomaMumifh? taoG;ukd
pm;aomolrnfonfum;? y,f&Sif;jcif;ukd cH&rnf/17;15 tvkdvkdaoaomtaumif? om;&Jukduf aoaomtaumif\tom;ukdpm;aom ukd,ftrsKd;om;? wyg;trsKd;om;rnfonfum;?
pm;vQif rdrdt0wfukd avQmf ukd,fukd a&csKd;&rnf/ nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpf\/ xkdaemuf pifMu,fjcif; &Sd\/17;16 t0wfukdravQmfa&rcsKd;vQif? ukd,ftjypfukd ukd,fcH&rnf[k xm0&bk&m;onf ynwfawmfrl\/

tcef;BuD; ( 19 )
18;1 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm;
18;2 qifhqkd&rnfrSm? igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/18;3 oifwkdYaebl;aom tJ*kwKjynf\tusifhukd4if;? oifwkdYukd igykdYaqmifvwHYaomcgemefjynf\tusifhukd4if;? oifwkdYonfrusifh? olwkdY
w&m;vrf;okdYrvkduf&Mu/18;4 igpD&ifcsuf&Sdonftwkdif; usifh? ighynwfw&m;vrf;okdY vkdufjcif;iSg apmifha&Smuf&Murnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;
jzpf\/18;5 xkdaMumifh igpD&ifxkH;zGJUcsufwkdYukdapmifha&Smuf&Murnf/ xkdtusifhukdusifhaom olonf? xkdtusifhtm;jzifh touf&Sifvdrfhrnf/ igonf
xm0&bk&m;jzpf\/
18;6 oifwkdYwGif tb,folrQ ukd,faygufabmfawmfaomolukdcsOf; oH0gorjyK&/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/18;7 oif\tbESifhomqkdifaom oif\trdukd rcsOf;&/ ukd,ftrdjzpfaomaMumifh oH0gorjyK&/18;8 ukd,ftb\r,m;rnfonfukd rcsOf;&/ tbESifhom qkdif\/18;9 wtdrfwnf;arG;bGm;onfjzpfap? tjcm;aomt&yfarG;bGm;onfjzpfap? oif\ESrukd rcsOf;&/18;10 ukd,f&ifaoG;jzpfaom oif\ajr;udk rcsOf;&/18;11 trdjcm;aomfvnf; wbwnf;jzpfaom ESrukd rcsOf;&/18;12 oifhtb\aygufabmf&if;jzpfaom tb\ESrukd4if;?18;13 oifhtrd\aygufabmf&if;jzpfaom trd\nDtpfrukd4if;?18;14 tb\nDtpfukdESifhomqkdifaomrdBuD;rdaxG;jzpfaomtb\nDtpfukdr,m;ukd4if;?18;15 om;\r,m;wnf;[laom acR;rukd4if;?112

18;16
18;17
18;18
18;19
18;20
18;21
18;22
18;23

nDtpfukdESifhomqkdifaom nDtpfukd\r,m;ukd4if; rcsOf;&/ukd,fr,m;\aygufabmf&if;jzpfaom r,m;\orD;? r,m;\ajr;ukd rcsOf;&/ rw&m;aomtrIjzpf\/ukd,fr,m;ukdaESmifh&Sufjcif;iSg? oltouf&SifpOfwGif? ol\nDtpfrukdrodrf;&/


Owka&mufrpifMu,faomrdef;rukdvnf; rcsOf;&/ukd,fukdnpfnL;apvsuf? olUr,m;ukdrjypfrSm;&/oif\om;orD;wkdYukd? armvkwfbk&m;tm; rD;jzifhrylaZmf&/ oif\bk&m;ocif emrawmfukd rIwfrcs&/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/rdef;rESifhaygif;abmfouJhokdYa,mufsm;csif;raygif;abmf&? &GH&SmbG,ftrIjzpf\/ukd,fukdukd,fnpfnL;ap wd&pmefESifhraygif;abmf&/ rdef;ronfvnf; rdrdESifh wd&pmef\aygif;abmfjcif;ukd rcH&/ &GH&SmbG,faom
a&maESmjcif;jzpf\/
18;24 xkdokdYaomtrItm;jzifhukd,fukdukd,frnpfnL;ap&/ oifwkdYa&SUrSigESifxkwfaom vltrsKd;rsKd;wkdYonf? xkdokdYaomtrIukdjyK npfnL;
Mu\/18;25 olwkdYjynfonfvnf; npfnL;\/ npfnL;aomtjypfaMumifh igqkH;r? xkdjynfonf rdrdom;wkdYukd atmhtefvdrfhrnf/18;26-28 oifwkdYrlum;? ighpD&ifxkH;zGJUcsufwkdYukd apmifha&Smuf&Murnf/ xkdjynfonf oifwkdYa&SU&SdaomvltrsKd;rsKd;wkdYukd atmhtefouJhokdY
wzefnpfnL;jcif;ukdcH? oifwkdYukd ratmhtef apjcif;iSg? ukd,ftrsKd;om;jzpfap? oifwkdYwGif wnf;ae aomwyg;trsKd;om;jzpfap? xkd
okdYaom&GH&SmbG,ftrIwkdYukdrjyK&/ oifwkdYa&SU&Sdaomjynfom;wkdYonf? xkdokdYaom&GH&Sm bG,ftrIwkdYukd jyKaomtm;jzifh olwkdYjynfonf
npfnL;jcif;&Sd\/18;29 xkdokdYaom&GH&SmbG,ftrIwkdYukdjyKaomolrnfonfum;? ol\trsKd;rSy,f&Sif;jcif;ukd cH&rnf/18;30 okdYjzpf oifwkdYa&SUjyKbl;aomxkd&GH&SmbG,fxkH;pH"avhokdY oifwkdYonfvkduf ukd,fukdukd,f rnpfnL;apjcif;iSg? ighynwfw&m;ukd
apmifha&Smuf&Murnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1
19;2
19;3
19;4
19;5
19;6
19;7
19;8
19;9
19;10
19;11
19;12
19;13
19;14
19;15
19;16
19;17
19;18
19;19
19;20

wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonfoa&vtrsKd;om;y&dowf


taygif;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? oifwkdY\bk&m;ocif ig xm0&bk&m;onf oefY&Sif;aomaMumifh? oifwkdYvnf; oefY&Sif;jcif;&SdMuavmh/vlwkdif; ukd,frdbukdkdao&rnf/ ighOykofaeYwkdYukdvnf; apmifh&rnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/kyfwkqif;wkukdvnf; rcsOf;ruyf&/ ukd,ftbkdYoGef;aombk&m;wkdYukd rvkyf&/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/rd[m,,Zfukd xm0&bk&m;tm; ylaZmfvQif? pdwfawmfESifhawGUatmif ylaZmf&rnf/ylaZmfaomaeYESifh eufjzefaeY pm;&rnf/ oefbufaeYwkdifatmif usef<uif;vQif rD;IdU&rnf/oefbufaeY tenf;i,fukdrQpm;vQif &GH&SmbG,fjzpf\/ pdwfawmfESifhrawGU/pm;aomolonf xm0&bk&m;\oefY&Sif;aomt&mukd IwfcsaomaMumifh rdrd tjypfukd cH&rnf/ xkdolukd ol\trsKd;rS y,f&Sif;&rnf/ukd,fajrjzpfaompyg;ukd&dwfaomtcg? v,faxmifwkdYukd tukeftpifr&dwf&/ odrf;&mwGif usef<uif;aomt&mukd jyefraumuf
rodrf;&/ukd,fpyspfoD;ukdvnf;tukeftpifrodrf;&/ usef<uif;aomtoD;ukdjyefrqGwf&/ xkdtoD;ukd qif;&Jaomol {nfhonftm*EKtbkdY
csef>cif;&rnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/
olUOpmukd rckd;&/ olwyg;udk rvSnfhpm;&/ wa,mufukdwa,muf rkom pum;rajym&/ighemrukd wkdifwnf r[kwfrrSefbJ usdefqkdjcif;ukdrjyK&/ oif\ bk&m;ocifemrukd rIwfrcs&/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/ukd,fESifhpyfqkdifaomol\Opmukd rw&m;ojzifh rodrf;&/ tEkdiftxufjyK r,l&/ oliSg;cHxkdufaomtcukd wnOfhvkH; eHeufwkdifatmif
rxm;&/em;yif;aomolukd rusdefqJ&/ rsufpdrjrifaomola&SUrSm xdrdvJp&mudkrxm;&/ oif\bk&m;ocifukdaMumuf&GHU&rnf/ igonf xm0&
bk&m;jzpf\/w&m;awGUonftrIrSm rw&m;ojzifh rpD&if&/ qif;&Jaomolbuf riJhuGuf? BuD;aomol\rsufESmukdraxmufbJ? ukd,ftrsKd;om;csif;
ukdw&m;ojzifh pD&if&rnf/olUtoa&ysufaomodwif;ukd Mum;ajymjcif;iSg? ukd,ftrsKd;om;csif;wkdYwGif rvSnfhvnf&/ ukd,fESifhpyfqkdifaomolukdaoapjcif;iSg
rBuHpnf&/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/oif\nDtpfukdukd pdwftcktcHr&Sd&/ ukd,fESifhpyfqkdifaomol&Sdaomtjypfukd wwfwkdif;r&SdapbJ? olUukdtrSefqkH;r&rnf/oifhtrsKd;om;csif;onf oifhukdjypfrSm;vQif? ukd,fwkdiftjypfjyefrwkHY&/ tNidK; rxm;&/ udk,fESifhpyfqkdifaomolukd ukd,fESifhtrQcspf&rnf/
igonf xm0&bk&m;jzpf\/
ig\ynwfw&m;ukd oifwkdYonfapmifh&Murnf/ trsKd;jcm;aomwd&pmef txD;trwkdYukd r&Sufrwifap&/ jcm;em;aomrsKd;aphukda&maESm
v,frMuJ&/ 0gESifhokd;arG;a&m &ufaomt0wfukd r0wf&/xdrf;jrm;aqmifESif;vsuf? ra&G;rvTwfao;aomuRefrdef;rESifh oifhaeaomolonf kdufESufjcif;ukdcH&rnf/ xkdrdef;ronf olUuRef
jzpfaomaMumifh aojypfESifh vGwf&rnf/-

113

19;21 a,mufsm;onfvnf;? 'kpkdufajz&m,ZfbkdY okd;xD;waumifukd y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;em; xm0&bk&m;xHawmfokdY aqmifcJh&


rnf/19;22 xkda,mufsm;jyKrdaomtjypfukdajzjcif;iSg? 'kpkdufajz&m,Zfokd;ukd? ,Zfyka&m[dwfonf xm0&bk&m;a&SUrSmylaZmf&rnf/ xkda,mufsm;
onf tjypfvTwfjcif;okdY a&mufvdrfhrnf/19;23 oifwkdYonf igay;aomjynfokdYa&muf? pm;tyfaomtyiftrsKd;rsKd;ukdpkdufNyD;rS? okH;ESpfywfvkH; oD;aomtoD;ukd? ta&zsm;vSD;jcif;udk
rcHaomtoD;[l rSwf&rnf/ xkdtoD;udk rpm;&/19;24 pwkwESpfwGifoD;aomtoD;&SdorQonfoefY&Sif;? xm0&bk&m;\ aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;bkdY&m jzpf&rnf/19;25 yrESpfwGif oD;aomtoD;udk pm;&rnf/ xkdokdYjyKvQif tyifwkdYonf omoD;Muvdrfhrnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&
bk&m;jzpf\/19;26 taoG;ygaomtaoaumifukdrpm;&/ raumif;aomtwwfukdrjyKpk&/ umvaA'ifukdrMunfh&/19;27 OD;acgif;tem;ywfvnf qHyifukd0ef; r&dwf&/ yg;rkef;ukdvnf; r&dwf&/19;28 aoaomoltwGuf ukd,ftom;ukdrckwfr&S&? oHylrxkd;&/ igonfxm0&bk&m;jzpf\/19;29 ukd,forD;ukdjynfwefqmjzpfapjcif;iSg rIwfrcs&/ okdYjyKvQif wjynfvkH;onf rw&m;aomarxkefokdYvkduf t"rtrIESifhjynfhvdrfhrnf/19;30 ighOykofaeYwkdYukdapmifh? ighoefY&Sif;&mXmeawmfukd kdao&rnf/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/19;31 udk,fukdukd,f npfnL;apjcif;iSg? ewf0ifolukdrrSD0J&/ pkef;vkyfolukdvnf; r&SmazG&/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/19;32 qHyifjzLaomola&SUrSm x&rnf/ toufBuD;aomol\rsufESmukd kdao&rnf/ oif\bk&m;ocifukdaMumuf&GHU&rnf/ igonf xm0&
bk&m;jzpf\/19;33 oif\jynf wnf;aeaom{nfhonfukd rnOf;qJ&/19;34 oifESifh twlaeaom{nfhonfukd ukd,ftrsKd;om;csif;uJhokdY rSwf&rnf/ ukd,fESifhtrQ cspf&rnf/ oifwkdYonf tJ*kwKjynf{nfhonf
jzpfMubl;NyD/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/19;35 wkdif;xGmaomtrI? csdefwG,faomtrI? jcifwGufaomtrI rw&m;pGmrjyK&/19;36 rSefaomcsdefcGif? rSefaomtav;? rSefaom{zg? rSefaom[defwkdYukdokH;&rnf/ igonf oifwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaom oifwkdY\
bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/19;37 oifwkdYonf ighpD&ifxkH;zGJUcsuf tvkH;pkHwkdYukd apmifha&Smuf&Murnf/ igonf xm0&bk&m;jzpfonf[k rdefYawmfrl\/-

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?20;2 oa&vtrsKd;om;jzpfap? oa&vtrsKd;wnf;aeaomwyg;trsKd;om;jzpfap? rdrdom;ukdarmvkwfbk&m;tm; qufuyfaom
olonftaoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/ jynfom;wkdYvnf; cJESifh ypf&Murnf/20;3 ighoefY&Sif;&mXmeawmfukdnpfnL;apvsuf? ighoefY&Sif;aomemrawmfukdIwfcsvsuf? rdrdom;ukd armvkwfbk&m;tm;qufuyfaomolukd?
igonfrsufESmxm; ol\trsKd;rS y,f&Sif;rnf/20;4 rdrdom;ukdarmvkwfbk&m;tm; qufuyfaomolukd? jynfom;wkdYonftrIrxm; rowfbJaevQif?20;5 xkdokdYaeaomolESifh ol\tdrfoltdrfom;wkdYukd? igonfrsufESmxm;? xkdolukd4if;? olESifhtwlarmvkwfbk&m;xH rSm;,Gif;aomolukd4if;?
olwkdYtrsKd;rS y,f&Sif;rnf/20;6 vrf;vGJewf0ifol? pkef;vkyfolaemufokdYvkdufvsuf? rSm;,Gif;aomolukdigonf rsufESmxm; ol\trsKd;rSy,f&Sif;rnf/20;7 oifwkdY\bk&m;ocif igxm0&bk&m;onf oefY&Sif;aomaMumifh? oifwkdYonf ukd,fukdoefY&Sif;ap? oefY&Sif;jcif;&SdMuavmh/20;8 ighenf;ed,wkdYukd usifhaqmif&Murnf/ igonf oifwkdYukdoefY&Sif;apaom xm0&bk&m;jzpf\/
20;9 rdbukdusdefqJaomolwkdif; taoowfjcif;ukdtrSefcH&rnf/ rdbukdusdefqJaomaMumifh aoxkdufaomtjypf&Sd\/20;10 olUr,m;ukdjypfrSm;aomolonf? rSm;,Gif;aomrdef;rESifhwuG taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/20;11 udk,ftb\r,m;ESifhoifhaeaomolonf tbESifhomqkdifaomt&mukdjypfrSm;aomaMumifh? xkdrdef;rESifhwuG taoowfjcif;ukd
trSefcH&rnf/20;12 a,mufsm;onf ukd,facR;rESifhoifhaevQif? xkdolESpfa,mufwkdYonf &GH&SmbG,faoma&maESmjcif;ukdjyKaomaMumifh taoowfjcif;ukd
trSefcH&rnf/ aoxkdufaomtjypf&Sd\/20;13 rdef;rESifhaygif;abmfouJhokdYa,mufsm;jcif;aygif;abmfvQif? xkdolESpfa,mufwkdYonf? &GH&SmbG,faomtrIukd jyKaomaMumifh taoowf
jcif;ukd trSefcH&rnf/ aoxkdufaomtjypf&Sd\/20;14 a,mufsm;onf orD;ESifhtrdukdr,m;jyKvQif? rw&m;aomtrIjzpf\/ oifwkdYwGif rw&m;aomtrIr&Sdapjcif;iSg? xkdolokH;a,mufwkdY
ukdrD;IdU&rnf/20;15 a,mufsm;onf wd&pmefESifhaygif;abmfvQif taoowfjcif;ukdtrSefcH&rnf/ xkdwd&pmefukdvnf; owf&rnf/20;16 rdef;ronfvnf;? rdrdESifhwd&pmef\aygif;abmfjcif;ukdcHvQif? xkdrdef;rESifhwd&pmefonf taoowfjcif;ukdtrSefcH&rnf/ aoxkdufaom
tjypf&Sd\/-

114

20;17 a,mufsm;onf tb\orD;? trd\orD;jzpfaom rdrdESrESifhoifhaevQif? rw&m;aomtrIjzpf\/ xkdolwkdYonf trsKd;om;csif;wkdY


a&SUarSmuf y,f&Sif;jcif;ukd cH&Murnf/ xkda,mufsm; onf ESrESifhoifhaeaomaMumifh? rdrdtjypfukdcH& rnf/20;18 a,mufsm;onf Owka&mufvsuf&Sdaom rdef;rESifhoifhaevQif? xkdolwkdYonf oabmwl? aoG;oGeftemukd xif&Sm;apaomaMumifh?
olwkdYtrsKd;rS y,f&Sif;jcif;ukd cH&Murnf/20;19 tb\ESr? trd\nDrESifh roifhrae&/ xkdokdYaomaygufabmf&if;ESifhoifhaeaomolwkdYonf rdrdtjypfukdcH&Murnf/20;20 tb\nDtpfukdr,m;ESifh oifhaevQif? tb\nDtpfukdESifhomqkdifaomt&mukdjypfrSm;aomaMumifh? xkdolwkdYonf rdrdtjypfukdcH&ojzifh?
woufvkH;om;r&bJ ae&vdrfhrnf/20;21 nDtpfukd\r,m;ESifh oifhaevQif? npfnL;aomtrIjzpf\/ nDtpfukdESifhomqkdifaomt&mukd jypfrSm;aomaMumifh? xkdolwkdYonf
om;r&bJ ae&vdrfhrnf/
20;22 oifwkdYukd igykdYaqmifae&mcsaomjynfonf ratmhtefapjcif;iSg? oifwkdYonf igpD&ifxkH;zGJUorQwkdYukd usifhaqmif&rnf/20;23 oifwkdYa&SUrS igESifxkwfaomvltrsKd;rsKd;wkdY\bmom"avhokdY rvkduf&/ olwkdYonf xkdokdYaomtrIcyfodrf;wkdYukd jyKaomaMumifh
ig&GH&Sm\/20;24 olwkdYjynfwnf;[laom EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynfukd oifwkdYonf tarGcHapjcif;iSg igtykdifay;rnf[kightrdefYawmf&SdNyD/ igonfoifwkdY
ukdtjcm;aomtrsKd;ESifh cGJxm;aom oifwkdY bk&m;ocifxm0&bk&m;jzpf\/20;25 xkdtaMumif;aMumifh? pifMu,faomom;? rpifMu,faomom;? pifMu,faomiSuf? rpifMu,faomiSufwkdYukdykdif;jcm;&rnf/ igcGJxm;onf
twkdif;? rpifMu,faomom;?iSuf?ajray:rSm wGm;wwfaomwd&pmefwpkHwcktm;jzifh ukd,fukdukd,f &GH&SmbG,frjzpfap&/20;26 igxm0&bk&m;oefY&Sif;onfjzpf? oifwkdYukdigtvkd&Sdojzifh? tjcm;aomtrsKd;ESifhcGJxm;aomaMumifh? igtbkdY oefY&Sif;jcif;&Sd&Murnf/20;27 a,mufsm;jzpfap? rdef;rjzpfap? ewf0ifaomol? pkef;vkyfaomolonf taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/ xkdokdYaomolukd cJESifh
ypf&Murnf/ olaoxkdufaom tjypf&Sdonf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1

wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf tmkef\om;? ,Zfyka&m[dwfwkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? trsKd;om;csif; aoaomtwGuf


oifwkdYwGif tb,folrQ npfnL; jcif;r&Sd&/21;2 okdY&mwGif aygufabmf&if;wnf;[laomrdb? om;orD;? nDtpfukd?21;3 vifraeaomunmESr&if;twGuf npfnL;jcif;ukd cH&aomtcGifh&Sd\/21;4 trsKd;om;csif;olBuD;twGuf? ukd,fukdukd,fIwfcs npfnL;jcif;r&Sd&/21;5 ,Zfyka&m[dwfonf qHyifukdr&dwf&/ yg;rkef;ukdr&dwf&/ tom;ckwf&Sjcif;ukd rjyK&/21;6 olonf rdrdbk&m;ociftbkdYoefY&Sif;&rnf/ rdrdbk&m;ocif\emrawmfukdrIwf rcs&/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaomylaZmfoum?
rdrdbk&m;ocif\tpm tm[m&ukd ylaZmfaomaMumifh oefY&Sif;jcif;&Sd&rnf/21;7 olonf jynfwefqmrdef;r? oDvysufaomrdef;r? vifESifhuGmaomrdef;rESifhrpkHbuf&/ rdrdbk&m;ociftbkdY oefY&Sif;\/21;8 oif\bk&m;ocifh yGJawmfukd qufaomaMumifh? olUukdoefY&Sif;ap? olonf oifhtbkdY oefY&Sif;&rnf/ oifwkdYukd oefY&Sif;apaom
igxm0&bk&m; oefY&Sif;\/21;9 ,Zfyka&m[dwforD;onf? jynfwefqmvkyf ukd,fukdukd,f IwfcsvQif? rdrdtbukd Iwfcs&ma&muf\/ xkdoludk rD;IdU&rnf/
21;10 rdrdtrsKd;om;csif;wkdYwGif? t0wfwefqmqifvsuf? t&mcefYxm; rdrdacgif;ay:rSm qDavmif;jcif; bdodufukd cHaom ,Zfyka&m[dwf
rif;onf? rdrdacgif; wefqmudk rcRwf&/ rdrdt0wfukd rqkwf&/21;11 taoaumifukdrcsOf;&/ rdbtwGuf npfnL;jcif;ukdrcH&/21;12 oefY&Sif;&mXmeawmfxJurxGuf&/ rdrdbk&m;ocif\oefY&Sif;&mXmeawmfukd rIwfrcs&/ taMumif;rlum;? rdrdbk&m;ocif\bdodufqD
ESifhqkdifaomoif;uspfukd aqmif;&aomoljzpf\/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/21;13 ,Zfyka&m[dwfrif;onf? tysKdunmESifhom pkHbuf&rnf/21;14 rkwfqkd;r? vifESifhuGmaomrdef;r? oDvysufaomrdef;r? jynfwefqmrdef;rESifhrpkHbuf&/ rdrdtrsKd;om;csif;tysKdunmESifhom pkHbuf
&rnf/21;15 rdrdom;ukd? trsKd;om;csif;wkdYwGif rIwfrcs&/ igxm0&bk&m;onf? ,Zfyka&m[dwfrif;ukd oefY&Sif;aponf[k rdefYawmfrl\/
21;16 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf tmkeftm;qifhqkd&rnfrSm?21;17 oif\trsKd;tpOftqufwGif ukd,ftjypf&Sdaomolonf? rdrdbk&m;ocif\ yGJawmfukd qufuyfthHaomiSg rcsOf;ruyf&/21;18 rsufpduef;aomol? ajcqGHUaomol? ESmacgif;ydaomol? t*FgykdvGefaomol?21;19 vufusKd;aomol? ajcusKd;aomol?21;20 ausmukef;aomol? ykaomol? rsufpdemaomol? 0JpGJaomol? ,m;empGJaomol? a0S;aphysufaomolonf rcsOf;ruyf&/21;21 ,Zfyka&m[dwftmkeftrsKd;wGif? ukd,ftjypfygaomolwpkHwa,mufrQ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaomylaZmfoumukd qufuyf
thHaomiSg rcsOf;ruyf&/ ukd,ftjypfygaomaMumifh? rdrdbk&m;ocif\rkefYawmfukdqufuyfthHaomiSg rcsOf;ruyf&/21;22 oefY&Sif;aomrkefYjzpfap? tvGefoefY&Sif;aomrkefYjzpfap? rdrdbk&m;ocif\ rkefYawmfukd pm;&rnf/

115

21;23 udk,ftjypfygaomaMumifh? ighoefY&Sif;&mXmet&yfwkdYukdIwfcsrnfukdpkd;&drf? ukvm;umtwGif;okdY r0if&/ ,ZfyvifokdY rcsOf;ruyf&/


igxm0&bk&m;onf xkdt&yfwkdYukd oefY&Sif;aponf[k rdefYawmfrl\/21;24 arma&Sonf tmkefESifhol\om; oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYtm; qifhqkdav\/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1
22;2

wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?tmkefESifh ol\om;wkdYonf ightbkdY oefY&Sif;apaomt&mtm;jzifh? oefY&Sif;aom ig\emrawmfukd rIwfrcsbJ? oa&vtrsKd;om;wkdY\
oefY&Sif;aomt&mrsm;ESifh ukd,fukdukd,f uGmap&rnftaMumif; qifhqkdavmh/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/22;3 xm0&bk&m;tbkdYoa&trsKd;om;oefY&Sif;apojzifh? oefY&Sif;jcif;&Sdaomt&mwkdYukd? ukd,frpifMu,fvsufESifhcsOf;uyfaom,Zfyka&m
[dwftrsKd;om;rnfonfum;? ighxHrS y,f&Sif;jcif; ukd cH&rnf/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/22;4 Elem?&dempGJaom tmkef\trsKd;om;rnfonfum;? rpifMu,frSDwkdifatmif oefY&Sif;aomt&mukdrpm;&/ taoaumifESifhqkdif
roefY&Sif;aomt&mukdxdaomol? okwf&nfxGuf aomol?22;5 npfnL;ap wGm;wwfaomwd&pmefukdxdaomol? npfnL;jcif;wpkHwckpGJ npfnL;aomol? xkdokdYaomolukd xdorQaomolwkdYonf?22;6 nOD;wkdifatmifrpifMu,fjzpfvdrhfrnf/ ukd,fukda&rcsKd;bJaevQif? oefY&Sif;aomt&mukd rpm;&/22;7 ae0ifaomaemufrS oefY&Sif;jcif;okdYa&mufonfjzpf? oefY&Sif;aomt&monf olwkdY pm;p&mjzpfaomaMumifh? xkdaemufrS pm;&Murnf/22;8 tvkdvkdaoaomtaumif? om;&Jukduf aoaomtaumiftm;jzifh ukd,fukd npfnL;ap rpm;&/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/22;9 ,Zfyka&m[dwfwkdYonfighynwfawmfukdzsufojzifh? ukd,ftjypfukdcHvsuf rao&rnftaMumif;? ighynwfw&m;ukdapmifha&SmufMu
&rnf/ igxm0&bk&m;onf olwkdYukdoefY&Sif;ap\/
22;10 wyg;trsKd;om;onf oefY&Sif;aomt&mukdrpm;&/ ,Zfyka&m[dwfwnf; aeaom{nfhonfrpm;&/ oliSg;vnf; rpm;&/22;11 ,Zfyka&m[dwfonf ukd,faiGESifh0,faomol? ol\tdrfarG;aomolonf ol\tpmukd pm;&rnf/22;12 ,Zfyka&m[dwforD;onf wyg;trsKd;om;\r,m;jzpfvQif? oefY&Sif;aomylaZmfoumt&mukd rpm;&/22;13 okdY&mwGif vifaoaomf4if;?vifESifhuGmaomf4if;? om;r&SdbJrdrdtbtdrfokdYjyef i,fpOftcgaeouJhokdYaejyefvQif? tb\tpmukd
pm;&rnf/ wyg;trsKd;om; rpm;&/22;14 vlonfoefY&Sif;aomt&mudkrodbJ pm;rdvQif? pm;rdaomt&m\tbkd;ESifhwuG ig;pkwpkukd xyf ,Zfyka&m[dwftm; ay;&rnf/22;15 oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;tm; ylaZmf? oefY&Sif;aomt&mwkdYukd rIwfrcs&/22;16 xkdt&mwkdYukdpm;rd jypfrSm;aomtjypfukd rcHap&/ igxm0&bk&m;onf olwkdYukdoefY&Sif;aponf[krdefYawmfrl\/
22;17 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonftmkefESifhol\om;oa&vtrsKd;om; taygif;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?22;18 oa&vtrsKd;om;jzpfap? oa&vtrsKd;wnf;aeaomwyg;trsKd;om;jzpfap? opm*wd&SdjyKaomylaZmfoum? tvkdkvdkjyKaom
ylaZmfoumwnf;[laomrD;IdU&m,Zfukd xm0&bk&m;tm; ylaZmfvkdvQif?22;19 pdwfawmfESifhawGUjcif;iSg? tjypfrygaomokd;? qdwf? EGm;txD;ukdylaZmf&rnf/22;20 tjypfygaomtaumifukdrylaZmf&/ ylaZmfvQifpdwfawmfESifhrawGU/22;21 opm*wd&SdjyKaomylaZmfoum? tvkdkvdkjyKaomylaZmfoumokd;? qdwf? EGm;udk? xm0&bk&m;tm;,ZfylaZmfvkdvQif? pdwfawmfESifh
awGUjcif;iSg pkHvif&rnf/ tjypf wpkHwckrQr&Sd&/22;22 rsufpduef;aomtjypf? tkd;usKd;aomtjypf? t*FgcsKdUwJhaomtjypf? jrif;zk&Sdaom tjypf? 0Jem? ,m;empGJaomtjypfwpkHwck&SdvQif?
xm0&bk&m;tm; rylaZmf&/ ,Zfyvifay:rSm xm0&bk&m;tm; rD;jzifh ylaZmfoumrjyK&/22;23 okdY&mwGif t*Fgykdjcif;? csKdUwJhjcif;tjypf&Sdaomokd;? qdwf ?EGm;ukdtvkdvkdylaZmfoumbkdY ylaZmf&rnf/ opm*wdESifhqkdif ylaZmfvQif
pdwfawmfESifhrawGU/22;24 Budwfe,fpkwfjywf&m tem&SdaomtxD;ukd? xm0&bk&m;tm; rylaZmf&/ oifwkdYjynf xkdokdYaomtaumifukd ylaZmfoumrjyK&/22;25 xkdokdYaomtaumifukdwyg;trsKd;om;qufaomfvnf;? ysufaomtjypfygaomaMumifh? oifwkdY\bk&m;ocifhyGJawmfbkdY rylaZmf&/
ylaZmfvQif pdwfawmfESifh rawGU[k rdefYawmfrl\/
22;26 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?22;27 okd;? qdwf? EGm;wkdYonf arG;bGm;aomtcg? ckepf&uftwGif;wGif om;i,fukd trdESifh ruGmap&/ tXraeYrSp xm0&bk&m;tm;
rD;jzifh ylaZmfoumbkdY awmfoifh\/22;28 EGm;jzpfap? okd;qdwfjzpfap? om;trdESpfaumifukd waeYjcif;wGif rowf&/22;29 aus;Zl;awmf0efcH&m,Zfukd xm0&bk&m;tm; ylaZmfvkdvQif? pdwfawmfESifhawGUjcif;iSg ylaZmfavmh/22;30 waeYjcif;wGif pm;&rnf/ eufjzefaeYwkdifatmif r<uif;ap&/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/22;31 oifwkdYonf ighynwfwkdYukdusifhapmifh&Murnf/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/22;32 oefY&Sif;aomig\emrawmfukd rIwfrcs&/ xm0&bk&m;oefY&Sif;awmfrlonf[k oa&vtrsKd;om;wkdYonfxifrSwf&Murnf/22;33 igonfoifwkdY\bk&m;ocifjzpfjcif;iSg? oifwkdYukdtJ*kwKjynfrSEIwfaqmif? oefY&Sif;apaomxm0&bk&m;jzpf\/ igonf xm0&bk&m;
jzpfonf[k rdefYawmfrl\/

116

tcef;BuD; ( 23 )
23;1
23;2
23;3

wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?oifwkdYonfpD&if&aom "rpnf;a0;jcif;wnf;[laom igxm0&bk&m;\yGJawmfrsm;[lrlum;?ajcmuf&ufywfvkH; tvkyfvkyf&rnf/ owraeY&ufonf Nidrf0yfpGmae&aom OykofaeY? "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&aomaeYjzpf\/ xkdaeY
oifwkdYonftvkyfrvkyf&Mu/ oifwkdYae&mt &yf&yf xm0&bk&m;\OykofaeYjzpf\/
23;4 tcsdefwefrS oifwkdYaMumfjim&aom "rpnf;a0;jcif;wnf;[laom xm0&bk&m;\yGJawmfrsm;[lrlum;?23;5 yXrvq,fav;&ufaeYnOD;,H? xm0&bk&m;\yocgyGJjzpf\/23;6 4if;vq,fig;&ufaeY xm0&bk&m;tbkdY tZkryGJukdcH&Murnf/ ckepf&ufywfvkH; waq;rJhrkefYukdpm;&Murnf/23;7 yXraeY "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&rnf/ avmuDtvkyfudkrvkyf&/23;8 ckepf&ufywfvkH; xm0&bk&m;tm; rD;jzifhylaZmfoumukdjyK&rnf/ owraeYvnf; "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&rnf/ avmuDtvkyfukdrvk
yf&[krdefYawmfrl\/
23;9 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?23;10 oifwkdYonf igay;aomjynfokdYa&muf pyg;ukd&dwfaomtcg? tOD;&dwfaom aumufvIdif;wpnf;ukd? ,Zfyka&m[dwfxHokdYaqmifcJh&
rnf/23;11 oifwkdYonfpdwfawmfESifhawGUjcif;iSg? ,Zfyka&m[dwfonf OykofaeYvGefrS? eufjzefaeYwGif xkdaumufvIdif;ukd xm0&bk&m;a&SUawmf
csDvTJ&rnf/23;12 aumufvIdif;ukd csDvTJaomaeY tcgrvnf tjypfrygaomokd;oi,ftxD;ukd xm0&bk&m;tbkdY rD;IdU&m,ZfjyK ylaZmf&rnf/23;13 xkd,ZfESifhqkdifaomabmZOfylaZmfoumum;? xm0&bk&m;tm;arT;BudKif&mbkdY rD;jzifhjyKaomylaZmfoumwnf;[laom qDESifha&maom
rkefYnufESpfMorJjzpf&rnf/ oGef;avmif;&mylaZmf oumum;? pyspf&nfokH;avmCjzpf&rnf/23;14 oifwkdY\bk&m;ocifxHawmfokdY ylaZmfoumukdaqmifcJhaomaeY ra&mufrSD? rkefY? qefavSmf? pdrf;aomtoD;tESHudkrpm;&/
oifwkdYae&mt&yf&yf oifwkdYtrsKd;tpOftquf apmifh& aomynwfawmfjzpfownf;/
23;15 csDvTJ&mylaZmfoumaumufvIdif;ukd aqmifcJhaomaeY? OykofaeYtvGef eufjzefaeYup odwif;ckepfodwif;aphatmifa&wGuf&rnf/23;16 owrOykofaeYtvGefeufjzefaeYtxd t&ufig;q,fwkdifwkdifa&wGufNyD;vQif? xm0&bk&m;tm; abmZOfylaZmfoumtopfukdquf
&Murnf/23;17 xm0&bk&m;tbkdYtOD;oD;aomtoD;? waq;jzifhazgif;<uaomrkefYnufESpfMorJESifhvkyfaom csDvTJ&mrkefYESpfvkH;ukd oifwkdYtdrfrS
xkwfaqmifcJh?23;18 xkdrkefYESifhwuGtcgrvnftjypfrygaomokd;oi,fckepfaumif? EGm;oi,ftxD;waumif? qdwfESpfaumifukdquf? abmZOfylaZmf
oum? oGef;avmif;&mylaZmf oumESifhwuG? xm0&bk &m;tm; arT;BudKif&mbkdY rD;jzifhjyKaom ylaZmfoumwnf;[laom rD;IdU&m,Zfukd
xm0&bk&m;tm; ylaZmf&rnf/23;19 tjypfajz&m,ZfbkdYqdwfoi,fwaumifukd4if;? rd[m,,ZfbkdYtcgrvnfaomokd;oi,fESpfaumifukd4if; ylaZmf?23;20 ,Zfyka&m[dwfonf tOD;oD;aomtoD;rkefYESifhwuG csDvTJojzifh? okd;oi,fESpfaumifygvsuf? xm0&bk&m;a&SUawmf csDvTJ&m
ylaZmfoumjyK&rnf/ xkdt&mwkdYonfvnf;? ,Zfyka&m [dwftbkdY xm0&bk&m;a&SUrSm oefY&Sif;aomt&mjzpf ownf;/23;21 xkdaeYvnf; "rpnf;a0;jcif;ukd pD&if&Murnf/ avmuDtvkyfukd rvkyf&/ oifwkdYae&m t&yf&yf oifwkdYtrsKd; tpOftquf apmifh&
aomynwf jzpfownf;/
23;22 ukd,fajrjzpfaompyg;ukd&dwfaomtcg? v,faxmifhwkdYukdtukeftpif r&dwf&/ odrf;&mwGif usef<uif;aomt&mukdjyef raumuf
rodrf;&/ xkdt&mukd qif;&Jaomol {nfhonf tm*EKtbkdY csef>cif;&rnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpfonf[k
rdefYawmfrl\/
23;23 wzefarma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?23;24 oifwkdYonf owrv? yXraeY&uf wHykd;rIwfyGJ? "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&aomOykofaeYukdapmifh&Murnf/
23;25 avmuDtvkyfukd rvkyf&/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom ylaZmfoumukd quf&rnf[k rdefYawmfrl\/
23;26 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?23;27 owrv? 'oraeYonfvnf; tjypfajz&maeY? "rpnf;a0;jcif;ukdjyKaomaeY jzpf\/ NcKd;NcHpGmusifh&rnf/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom
ylaZmfoumukd qufuyf&rnf/23;28 xkdaeY tb,ftvkyfukdrQrvkyf&/ oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf ukd,ftjypfajzjcif;ukdjyK&aomaeYjzpf\/23;29 xkdaeYNcKd;NcHpGmrusifhaomolrnfonfum;? rdrdtrsKd;rSy,f&Sif;jcif;ukdcH&rnf/23;30 xkdaeYtvkyfwpkHwckukdvkyfaomolrnfonfukd? ol\trsKd;rS igy,f&Sm;zsufqD;rnf/23;31 tb,ftvkyfukdrQrvkyf&/ oifwkdYae&mt&yf&yf oifwkdYtrsKd;tpOftquf apmifh&aomynwfawmfjzpfownf;/23;32 xkdaeYonfNidrf0yfpGmae&aomaeY? NcKd;NcHpGmusifh&aomaeYjzpf\/ e0raeYnOD;rSp eufjzefnOD;wkdifatmif Oykofapmifh&rnf[k rdefYawmf
rl\/
23;33 wzefarma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?23;34 oifwkdYonf owrv? q,fig;&ufaeYrSp ckepf&ufywfvkH; xm0&bk&m;tbkdY oauaeyGJukd cH&Murnf/23;35 yXraeY "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&rnf/ tvkyfukdrvkyf&/117

23;36 ckepf&ufywfvkH; xm0&bk&m;tm;rD;jzifhjyKaomylaZmfoumukdqufuyf&rnf/ tXraeYvnf;? "rpnf;a0;jcif;ukdjyK? xm0&bk&m;


tm; rD;jzifhjyKaomylaZmfoumukd qufuyf&rnf/ xl;qef;aompnf;a0;jcif;jzpf avmuDtvkyfukd rvkyf&/23;37 a&GUum;? xm0&bk&m;\OykofaeY? xm0&bk&m;tm; qufuyf&aomtvSL
23;38 'ge? opm*wdESifhqkdifaom ylaZmfoum? tvkdvkdjyKaom ylaZmfoumrSwyg;? aeY&uftoD;toD;wkdY xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom
ylaZmfoum? rD;IdU&m,Zf? abmZOfylaZmf oum? ,ZfylaZmfjcif;? oGef;avmif;&mylaZmfoumukdjyKapjcif;iSg pD&if&aom"rpnf;a0;jcif;?
xm0&bk&m;\yGJawmfrsm;jzpfownf;/23;39 xkdrSwyg;? oifwkdYonfajrtoD;tESHukdodrf;,laomaemuf? owrvq,fig;&ufaeYrSp ckepf&ufywfvkH; xm0&bk&m;tm; yGJcH&Mu
rnf/ yXraeYESifhtXraeY Oykofapmifh& Murnf/23;40 yXraeY aumif;rGefaomopfoD;? pGefyvGGHcuf? rkdCf;rcyiftp&Sdaomt&Gufrsm;aomtyif\ tukdif;tcufwkdYukd,l? oifwkdY\
bk&m;ocif xm0&bk&m; a&SUawmf ckepf&ufywfvkH; &Tifvef;jcif;ukdjyK&Murnf/23;41 xkdyGJawmfukd wESpfwESpfvQif ckepf&ufywfvkH; xm0&bk&m;tbkdYcH&Murnf/ oifwkdYtrsKd;tpOftqufapmifh&aom ynwfawmfjzpf
ownf;/ xkdyGJawmfukd owrv cH&Murnf/23;42 oa&vtrsKd;om;wkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaomtcg? opfcufwJae
23;43 apaMumif;ukd oifwkdYtrsKd; tpOftqufwkdYonf odrSwfrnftaMumif;? oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf opfcufwJ ckepf&uf
ywfvkH;ae&Murnf/ igonf oifwkdY\bk&m; ocifxm0&bk&m;jzpfonf[k rdefYawmfrl\/23;44 arma&Sonfvnf;? xm0&bk&m;\yGJawmfrsm;ukd oa&vtrsKd;om;wkdYtm; jyefMum;av\/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?24;2 y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwGif oufaocHcsuf ukvm;umjyifrSm rD;ckH tpOfrjywfrD;xGef;&mbkdY? oHvGifoD;ukdaxmif;,laom
oHvGifqDppfukd? oa&vtrsKd;om;wkdYonf oifhxH okdY aqmifcJh&rnftaMumif; qifhqkdavmh/24;3 tmkefonfvnf;? nOD;rSonfeHeufwkdifatmif xm0&bk&m;a&SUawmf xkdtrIudk pD&if&rnf/ oifwkdYtrsKd; tpOftquf apmifh&aom
ynwfawmf jzpfownf;/24;4 pifMu,faomrD;ckH rD;cGufrsm;ukd? tmkefonf xm0&bk&m;a&SUawmfrSm tpOftNrJjyifqif&rnf/
24;5 oifonfrkefYnufukd,l? rkefYwvkH;vQif ESpfMorJpD? rkefYq,fESpfvkH;ukdvkyfNyD;vQif?24;6 xm0&bk&m;a&SU pifMu,faompm;yGJay:rSm rkefYwvkH;ay: wvkH;ukdxyfqifh? wykHajcmufvkH;pD? ESpfykHykH&rnf/24;7 xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaomylaZmfoumwnf;[laom atmufarhawmfrlbkdY&mjzpfapjcif;iSg? xkdrkefYESpfykHay:rSm pifMu,faom avm
Aefukd wifxm;&rnf/24;8 xm0&bk&m;\ y#dnmOfESifhtnD? oa&vtrsKd;om;wkdYvufrS cH,laom xkdkrkefYukd? tmkefonf xm0&bk&m;a&SUawmf OykofaeYwkdif;
tpOftNrJ jyifqif&rnf/24;9 xkdrkefYukd tmkefESifhol\om;wkdYonf ykdif? oefY&Sif;&m Xmeawmf pm;&Murnf/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom ylaZmfoumxJu
xkdrkefYonf? xm0&ynwfawmftwkdif;? tmkeftbkdY tvGefoefY&Sif;aomt&mjzpfonf[krdefYawmfrl\/
24;10 tJ*kwKvlESifhoa&vrdef;r&? oa&vtrsKd;om;wkdYESifhtwlvkdufvmaom om;wa,mufonf? wyfxJrSm oa&vvlESifh
&efawGUojzifh?24;11 emrawmfudkjypfrSm;vsuf usdefqJav\/ xkdol\trdum;? 'eftrsKd;? 'dA&dorD; a&Savmrdwfjzpfownf;/24;12 jypfrSm;aomolukd arma&SxHokdYaqmif,lcJh? xm0&bk&m;\tvkdawmfukd rodrSDwkdifatmif csKyfxm;Mu\/24;13 xm0&bk&m;uvnf;? usdefqJaomolukdwyfjyifokdYaqmifoGm;? ol\pum;ukd
24;14 Mum;aomol taygif;wkdYonf? ol\acgif;ay:rSm vufukdwifNyD;rS? y&dowf taygif;wkdYonf ausmufcJESifh ypfMuap/24;15 oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? rdrdbk&m;ocifukd usdefqJaomolonf rdrdtjypfukdcH&rnf/24;16 xm0&bk&m;\emrawmfudkjypfrSm;aomolonftaoowfjcif;ukdtrSefcH&rnf/ y&dowftaygif;wkdYonf?xkdolukdtrSefausmufcJESifhypf
&Murnf/ trsKd;om;csif;jzpfap? wyg;trsKd;om; jzpfap? emrawmfukdjypfrSm;vQif taoowfjcif;ukdcH&rnf/24;17 vltoufukdowfaomolonfvnf; taoowfjcif;ukdtrSefcH&rnf/24;18 wd&pmeftoufukd owfaomolonfvnf; Opm&Siftm; waumiftwGuf waumifukdavsmf&rnf/24;19 vlonf tdrfeD;csif;ukd ematmifjyKvQif? olUukdjyKonftwkdif; ukd,fcH&rnf/24;20 tkd;ukdcsKd;onftwGuf tkd;csKd;jcif;ukd4if;? rsufpdukdzsufonftwGuf? rsufpdzsufjcif;ukd4if;? oGm;udkcsKd;onftwGuf? oGm;csKd;jcif;ukd
4if;? olUukdemusifpGmjyKonftwkdif;? ukd,fwkdif emusifpGm cH&rnf/24;21 wd&pmeftoufukd owfaomolonf? waumiftwGuf waumifukdjyefay;&rnf/ vltoufukd owfaomolonf taoowfjcif;ukd
cH&rnf/24;22 ukd,ftrsKd;om;jzpfap? olwyg;trsKd;om;jzpfap? wyg;wnf;aomw&m;ESifhom pD&ifjcif;ukdcH&rnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif
xm0&bk&m;jzpfonf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/-

118

24;23 oa&vtrsKd;om;wkdYonf?usdefqJaomolukd wyfjyifokdYaqmifoGm;? ausmufcJESifh ypf&rnftaMumif; arma&Sqifhqkdonfjzpf?


xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonf twkdif; olwkdYonf jyKMu\/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1
25;2
25;3
25;4

wzef odemawmifay:rSm? arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?oifwkdYonf igay;aomjynfokdY a&mufaomtcg? xkdjynfonf xm0&bk&m;tbkdY Oykofapmifh&rnf/ajcmufESpfywfvkH;v,fvkyfvsuf? pyspfO,smOfudkokwfoiftoD;ukdodrf;vsuf ae&rnf/owrESpfonf? xm0&bk&m;tbkdY OykofESpf? wjynfvkH;Nidrf0yfpGmae Oykofapmifh&aomESpfjzpf\/ v,frvkyf&/ pyspfO,smOfukd
rokwfoif&/25;5 v,ftvkdvkdaygufaomtoD;tESHudkrQ r&dwf&/ rokwfoifaompyspfO,smOf toD;udkrQrqGwf&/ wjynfvkH;Nidrf0yfpGmae&aom
ESpfjzpf\/25;6 jynfOykofwnf;[laomtvkdvkdjzpfyGg;aomt&m&SdorQonf? oifukd,frSpoif\uRef? uRefr? oliSg;? {nfhonf pm;p&m?25;7 oif\jynf&Sdaomom;,Of om;&J pm;p&mjzpf&rnf/
25;8 OykofESpf ckepfESpfukda&wGuf? ckepfESpf ckepfvDwnf;[laom av;q,fukd;ESpfaphNyD;rS?25;9 owrvq,f&ufaeY? tjypfajzjcif;jyK&maeY? ,kbdvwHykd;ukdwjynfvkH;rIwf ap&rnf/25;10 ig;q,fajrmufaomESpfukd oefY&Sif;apojzifh? wjynfvkH; jynfom;taygif;wkdYtm;? vGwf&mtcGifhukda<u;aMumf&rnf/ ,kbdvESpfjzpf?
vlwkdif;rdrdykdifaomajr? rdrdtaqGtrsKd;xHokdY jyef&rnf/25;11 ig;q,fajrmufaomESpfonf,kbdvESpfjzpfaomaMumifh v,frvkyf&/ tvkdvkd aygufaomtyifukdrQr&dwf&/ rokwfoifaompyspfO,smOf
toD;ukdrQrqGwf&/25;12 ,kbdvESpfonf oefY&Sif;aomESpfjzpfaomaMumifh? v,f&aomtoD;tESHukdom pm;&rnf/25;13 ,kbdvESpfwGif vlwkdif; rdrdykdifaomajrokdY jyef&rnf/25;14 oifwkdYonf tcsif;csif;a&mif;0,frIukdjyKvQif? wa,mufukdwa,mufrnOf;qJ&/25;15 ,kbdvESpfvGef vkdao;aomESpfaygif;? toD;tESHoD;vwHhaomESpfaygif;ukda&wGuf a&mif;0,frIukdjyK&rnf/25;16 xkdokdY toD;oD;&aom ESpfrsm;ukdvkduf a&mif;aomaMumifh? ESpfaygif; tenf;trsm;tvkduf tbkd;avsmhvsuf? wkd;vsuf a&mif;0,f
&rnf/25;17 oifwkdYonfwa,mufukdwa,mufrnOf;qJ&/ oifwkdY\bk&m;ocifukdaMumuf&GHU&rnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;
jzpf\/
25;18 oifwkdYonf ighpD&if xkH;zGJUcsufwkdYukd usihfapmifhvQif? xkdjynf ab;vGwfvsuf ae&Muvdrfhrnf/25;19 ajronfvnf; rdrdtoD;tESHukd ay;ojzihf? oifwkdYonf 0pGmpm; ab;vGwfvsuf ae&Muvdrfhrnf/25;20 oifwkdYuvnf;? owrESpfwGif igwkdYonf tb,fokdYpm;&rnfenf;/ v,frvkyf&/ toD;tESHukdrodrf;&ygwum;[kqkdvQif?25;21 qXrESpfwGif oifwkdYukd igaumif;BuD;ay;? xkdESpfwGif okH;ESpftbkdYtoD;tESHukdjzpfaprnf/25;22 oifwkdYonf tXrESpfwGif v,fvkyf? e0rESpfwGif toD;tESHukdodrf;&mumvwkdifatmif a[mif;aomtoD;tESHukd pm;&Murnf/
25;23 ajrukd olwyg;tpOfykdifapjcif;iSg ra&mif;&/ ajronf ighOpmjzpf\/ oifwkdYonf igwnf;aom{nfhonftm*EKjzpfMu\/25;24 oifwkdYonfajrukdykdifav&m&m a&G;EIwf&aomtcGifhukday;&Murnf/25;25 oif\trsKd;om;csif;onfqif;&J? rdrdykdifaomajrukda&mif;vQif4if;? ol\aygufabmfwpkHwa,mufonf 0,fjcif;iSg vmvQif4if;? rdrd
aygufabmfa&mif;aom Opmukd a&G;EIwf&aom tcGifh&Sd&rnf/25;26 xkdajrukda&G;EIwfaomolwa,mufrQray:r&Sd? ajr&Sifa[mif;onf ukd,fwkdifa&G;EIwfEkdifvQif?25;27 rdrdajrokdYjyeftHhaomiSg? a&mif;vGefaomESpfaygif;ukda&wGufNyD;rS? vkdao;aom tbkd;ukd txufu a&mif;cJhaomoltm; jyefay;&
rnf/25;28 jyefray;EkdifvQif a&mif;cJhaomOpmukd,kbdvESpfwkdifatmif 0,faomolvuf &Sdap&rnf/ ,kbdvESpfwGif vufvTwf t&Sif
a[mif;vufokdY a&mufap&rnf/
25;29 NrdKUxJ&Sdaomtdrfukd tdrf&Sifa&mif;vQif? wESpftwGif;wGif a&G;EIwfaom tcGifh&Sdap&rnf/25;30 wESpftwGif;wGif ra&G;EIwfvQif? xkdtdrfukd0,faomolrSp om;pOfajr;qufwkdYonf tNrJykdif&Murnf/ ,kbdvESpfa&mufaomfvnf;
vufrvTwf&/25;31 NrdKUkd;r&Sd? &Gm&Sdaomtdrfukd v,f,muJhodkYrSwf a&G;EIwf&aomtcGifh&Sd\/ ,kbdvESpfa&mufaomtcg vufvTwf&rnf/25;32 okdY&mwGif av0dom;ykdifaomNrdKUESifhNrdKUtdrfwkdYukd? tb,fumvtcsdefrqkdbJ a&G;EIwf&aomtcGifh&Sd\/25;33 av0dom;ykdifaomNrdKUukd4if;? tdrfukd4if;? olwyg;0,fvQif? ,kbdvESpfa&mufaomtcg vufvTwf&rnf/ taMumif;rlum;?
oa&vvltrsKd;om;wkdYwGif av0dom;wkdYonf? udk,fae&mNrdKUtdrfrSwyg; tjcm;aomOpmr&Sd/25;34 okdYqkdaomfvnf;? av0dom;NrdKUe,f&Sdaom v,f,mwkdYukd ra&mif;&/ tpOftNrJ ykdif&rnf/
25;35 oif\trsKd;om;csif;onf qif;&J vuftm;avsmhojzifh wyg;trsKd;om; {nfhonftm*EKuJhokdYjzpfvQif? oifhxHrSmaeapjcif;iSg
olUukdrp&rnf/119

25;36 oltwkd;tyGg;ukdr,l&/ oif\trsKd;om;csif;onf oifhxHrSm aeapjcif;iSg?oif\bk&m;ocifukdaMumuf&GHUavmh/25;37 twkd;tyGg;ukdajrmfvifhaiGukd4if;? pm;p&mukd4if;? olracs;riSg;&/25;38 igonfcgemefjynfukdoifwkdYtm;ay;? oifwkdY\bk&m;ocifjzpftHhaomiSg? oifwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaom oifwkdY\bk&m;ocif
xm0&bk&m;jzpf\/
25;39 oif\trsKd;om;csif;onf qif;&J oifta&mif;cHvQif? tapcHuRefukdjyK ouJhokdYolUukdtEkdifrjyK&/25;40 olonf oliSg;uJhokdY4if;? {nfhonfuJhokdY4if;? oifhxHrSmae ,kbdvESpfwkdifatmif tapcH&rnf/25;41 xkdtcg olonf om;orD;ESifhwuG xGuf? rdrdtaqGtrsKd;? rdrdbkd;bykdifaom ajrokdYjyef&rnf/25;42 taMumif;rlum;? olwkdYonf tJ*kwKjynfrSigEIwfaqmifaomig\trIxrf;jzpf? tapcHuRefjzpfapjcif;iSg ra&mif;&/25;43 olUukdMurf;wrf;pGmrpD&if&/ oif\bk&m;ocifukdaMumuf&GHU&rnf/25;44 oifonfapckdif;aomuRef? uRefrwkdYukd? oifhywfvnf0ef;usifwkdYaeaom omoemyvlwkdYwGif 0,f&rnf/25;45 xkdrSwyg;? oifwkdYwGifwnf;aeaomwuRef;wEkdifiHom;wkdYukd4if;? oifwkdYjynf olwkdY&aomom;orD;rsm;udk4if; 0,fykdif&rnf/25;46 olwkdYonfuRefom;aygufjzpf? oifwkdYESifhoifwkdYom;orD;wkdYonf tarGcH ykdif&rnf/ ukd,ftrsKd;om;csif;wnf;[laom oa&v
trsKd;om;jzpfvQif? wa,mufudkwa,muf Murf;wrf;pGmrpD&if&/
25;47 oifhtem;rSm wnf;aeaomwuRef;wEkdifiHom;onf aiG&wwf ol\tem;rSmaeaom oif\trsKd;om;csif;qif;&Jojzifh? oifhtem;rSm
wnf;aeaom wuRef;wEkdifiHom;4if;? ol\om;ajr;4if;? ukd,fukda&mif;csvQif?25;48 a&mif;NyD;rSa&G;EIwfaomtcGifh&Sdap&rnf/ rdrdtrsKd;om;wpkHwa,mufonfa&G;EIwf&rnf/25;49 bBuD;? baxG;? nDtpfukdawmfrSp taqGtrsKd;aygufabmf&if;wpkHwa,mufonf a&G;EIwf&rnf/ ukd,fwkdifwwfEkdifvQifvnf;
ukd,fukda&G;EIwf&rnf/25;50 ocifESifhuRefwkdYonf? a&mif;0,faomESpfrSp,kbdvESpfwkdifatmif ESpfaygif;ukda&wGufNyD;vQif? ESpfaygif;tenf;trsm;ukdaxmuf
4if;? oliSg;vkyf&onfumvukd axmuf4if;? ukd,ftbkd;ukdpD&if&rnf/25;51 ,kbdvESpfra&mufrSD? tapcH&aomESpfaygif;tenf;trsm;udka&wGuf?25;52 vkdao;aomESpfaygif;tenf;trsm;tvkduf a&G;&eftbkd;ukd? 0,f&if;aiGxJu EIwfjyefay;&rnf/25;53 xkdolonf wESpf aemufwESpf? oliSg;uJhokdYae&rnf/ oifhrsufarSmufnOf;qJjcif;ukd rcH&/25;54 xkdokdYaomenf;jzifh ra&G;rEIwfvQif? ,kbdvESpfa&mufaomtcg? olUukdom;r,m;ESifhwuG ocifvufrS vTwf&rnf/25;55 taMumif;rlum;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf? ig\trIxrf;jzpfMu\/ tJ*kwKjynfrS igEIwfaqmifcJhaomig\trIxrf;jzpfMu\/
igonfoifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1 oifwkdYonf ukd,ftbkdY xkvkyfaomkyfwkqif;wkukdr&Sdap&/ oifwkdYjynf ukd;uG,fp&mrSwfwkdifukd rpkduf&/ xkaomausmufukd
axmifrxm;&/ igonf oifwkdY\bk&m; ocif xm0&bk&m;jzpf\/26;2 ighOykofaeYwkdYukdapmifh? ighoefY&Sif;&mXmeawmfukd kdao&rnf/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/
26;3 oifwkdYonf? ighxkH;zGJU&mvrf;okdYvkduf? ighynwfwkdYukdusifhapmifhvQif?26;4 tcsdefwefrS igonf oifwkdYtbkdYrkdCf;&Gmapojzifh? ajronfrdrdb@mukday;? O,smOftyifwkdYonf toD;oD;Muvdrfhrnf/26;5 pyg;eif;e,faomtrIonf? pyspfoD;npf&mumvwkdifatmif4if;? pyspfoD;npfaomtrIonf? rsKd;aphBuJ&mumvwkdifatmif4if;
rSDojzifh? oifwkdYonf0pGmpm;? ukd,fjynfab;vGwf vsuf ae&Muvdrfhrnf/26;6 oifwkdYjynfppfrIukdigNidrf;ap? Ncdrf;acsmufaomolr&SdbJ oifwkdYonf tdyf&Muvdrfhrnf/ qkd;aomom;&JwkdYukdvnf; igy,f&Sm;rnf/
wjynfvkH;onf xm;ab;ESifhuif;vGwfvdrhf rnf/26;7 oifwkdYonf &efolrsm;ukdvkduf xm;vufeufjzifh atmifMuvdrfhrnf/26;8 oifwkdYwGif vlig;a,mufonf? &efolw&mukdvkdufvdrfhrnf/ vlw&monf&efolwaomif;ukdajy;ap? xm;vufeufjzifh atmifMu
vdrhfrnf/26;9 oifwkdYukdigapmifhrojzifh wkd;yGg;rsm;jym;ap? oifwkdYESifhigjyKaomy#dnmOfukd igNrJNrHaprnf/26;10 okdxm;aompyg;a[mif;ukdpm;rukefrSD? pyg;opfay:aomaMumifh? ta[mif;ukd xkwf&Murnf/26;11 igonf pufqkyf&GH&Smjcif;r&SdbJ oifwkdYwGif wJawmfukdwnfrnf/26;12 oifwkdYwGifvnf;vSnfhvnf oifwkdY\bk&m;ocifjzpfrnf/ oifwkdYonfvnf; ig\vljzpfMuvdrfhrnf/26;13 tJ*kwKjynftapuRefcH&aomoifwkdYukd igvTwf EIwfaqmifaomoifwkdY\ bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/ oifwkdY\xrf;bkd;BudK;ukd
igjzwf oifwkdYukd wnfhrwfapNyD/
26;14 oifwkdYonf ighpum;ukdem;raxmif? ynwftvkH;pkHukdrapmifh?26;15 ighpD&ifxkH;zGJUcsufrsm;ukd&GH&Sm? rxDrJhjrifjyKvsuf? ighynwfw&m;ukdrusifh? ighy#dnmOfopmukdzsufvQif?26;16 oifwkdYigjyKvwHhaomtrI[lrlum;? oifwkdYrsufpdysufvsuf? pdwfylyefvsuf &Sdapjcif;iSg? xdwfvefYaomoabm? wlvm? zsm;emwkdYukd
oifwkdYtay:rSm igcefYxm;rnf/ oifwkdYonf rsKd;aphukdBuJaomfvnf; tusKd;r&Sd/ &efolwkdYonf toD;tESHukdpm;Muvdrhfrnf/-

120

26;17 oifwkdYukd igrsufESmxm;? &efola&SUrSmqkH;aprnf/ oifwkdYonf &efol\tkyfpkd;jcif;ukdcH&? tb,folrQ rvkdufaomfvnf;?


ajy;Muvdrhfrnf/26;18 xkdrQavmufcH&aomfvnf;?ighpum;ukdem;raxmifbJaeao;vQif? oifwkdYtjypfaMumifh ckepfqaom'Pfukd igay;OD;rnf/26;19 oifwkdYrmetpG,fukdigcsKd;rnf/ rkdCf;aumif;uifukdoHuJhodkY4if;? ajrBuD;ukdaMu;0guJhokdY4if;? igjzpfapojzifh?26;20 oifwkdYonf tcsnf;ESD;BudK;pm;tm;xkwfMuvdrfhrnf/ oifwkdYajronfrdrdb@mukdray;/ O,smOftyifwkdYonf toD;roD;Mu/
26;21 oifwkdYonf ighpum;ukdem;raxmif? ighukdqefYusifbufjyKvQif? oifwkdYtjypftavsmuf ckepfqaomab;BuD;udk igoufa&mufaprnf/26;22 oifwkdY\om;orD;rsm;ukdcsDoGm;? oifwkdY\wd&pmefrsm;ukdzsufqD;vsuf? oifwkdYukd enf;apjcif;iSg? om;&Jrsm;ukd igapvTwfojzifh?
oifwkdYoGm;&mvrf;rwkdYonf vlqdwfnH&mjzpfMu vdrfhrnf/26;23 xkdokdYcH&aomfvnf;? oifwkdYonfowdr&? ighudkqefYusifbufjyKao;vQif?26;24 igonfvnf; oifwkdYukdqefYusifbufjyK? oifwkdYtjypfaMumifh ckepfqaom 'Pfukday;OD;rnf/26;25 ighy#dnmOfbufae? w&m;pD&if&aomxm;ab;ukd oifwkdYtay:rSm igoufa&mufaprnf/ oifwkdYonfNrdKUxJpka0;aomtcg?
umvemab;udkigapvTwf? &efolvufokdYa&muf aprnf/26;26 oifwkdY\tpmtm[m&taxmuftyifhukdigy,f&Sm;aomtcg? rdef;rwusdyfwkdY onfoifwkdY\rkefYukdrD;zkdwzkdzkwfNyD;rS? xkdrkefYukdcsdefay;
ojzifhoifwkdYonf0pGm rpm;&Mu/26;27 xkdrQavmufcH&aomfvnf;? ighpum;ukdem;raxmif? ighukdqefYusifbufjyKao;vQif?26;28 igonfvnf; trsufxGuf oifwkdYukdqefYusifbufjyKojzifh? oifwkdYtjypfaMumifh ckepfqaom'Pfukday;OD;rnf/26;29 oifwkdYonf ukd,fom;orD;wkdY\tom;udkpm;&Muvdrfhrnf/26;30 oifwkdYjrifhaomt&yfrsm;ukdigNzdKzsuf? kyfwkqif;wkrsm;udkckwfvSJrnf/ oifwkdY taoaumifrsm;ukd? kyfwkqif;wktaoaumiftay:
rSmypfcs? oifwkdYukdpufqkyf&GH&Smrnf/26;31 oifwkdYNrdKUrsm;ukdigzsufqD;? oefY&Sif;&mXmeawmfukd okwfoify,f&Sif;ojzifh? oifwkdYeHYomaygif;tarT;tBudKifukd igrerf;/26;32 wjynfvkH;ukd igokwfoify,f&Sif;aomtrIukd? xkdjynfaeaomoifwkdY\&efolwkdYonfjrif rdef;armawGa0Muvdrfhrnf/26;33 omoemyvlwkdYwGif oifwkdYukdt&yf&yfiguGJjym;ap? xm;rkd;vsufvkdufrnf/ oifwkdY jynfonfvnf; vlqdwfnHvsuf? NrdKUonfvnf;
ysufpD;vsuf &Sdvdrfhrnf/26;34 xkdokdY oifwkdYonf &efoljynfae? ukd,fjynfonf vlqdwfnHvsufaeaom umvywfvkH; Nidrf0yfpGmae? rdrdOykofaeYwkdY arGUavsmf
&vdrfhrnf/26;35 vlqdwfnHvsufae&aomumvywfvkH;Nidrf0yfvdrfhrnf/ oifwkdY&Sdaeaomtcg? OykofaeYwkdYjynfonf rNidrfr0yf&/26;36 &efoljynfrSm usef<uif;aomoifwkdYpdwfESvkH;xJokdY? xdwfvefYaomoabmukd igay;oGif;ojzifh? opf&GufvIyfoHaMumifh oifwkdYonf
aMumuf? xm;ab;rS ajy;ouJhokdY ajy;Muvdrfh rnf/ tb,folrQ rvkdufaomfvnf; vJMuvdrhfrnf/26;37 tb,folrQ rvkdufbJ xm;ab;rS ajy;aomoluJhokdY wa,muftay:rSm wa,muf vJMuvdrfhrnf/ &efola&SUrSm &yfEkdifaomwefckd;r&Sd&/26;38 &efoljynfonf oifwkdYukdrsKdpm;? omoemyvlwkdYwGifqkH;IH;Muvdrhfrnf/26;39 usef<uif;aomoifwkdYonf? &efoljynfukd,ftjypf? bkd;bwkdYtjypfukdcHvsuf? bkd;bESifhwuG tm;avsmhMuvdrhfrnf/
26;40 okdY&mwGif olwkdYonf ighukdjypfrSm;? ighukdqefYusifbufjyKaomaMumifh26;41 igonfolwkdYukdqefYusifbufjyK&efoljynfokdYykdYaqmifaomtaMumif;rsm;ESifhwuG? ukd,ftjypf? bkd;bwkdYtjypfrsm;ukdabmfjyawmif;
yefvQif4if;? ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHaom rdrdwkdYESvkH; ukdESdrfhcs? rdrdwkdYtjypfaMumifh cH&aom 'Pfukd 0efcHvQif4if;?26;42 igonf ,mukyfESifhjyKaomy#dnmOf? ZmufESifhjyKaomy#dnmOf? tmjA[HESifh jyKaomy#dnmOfudk4if;? xkdjynfukd4if; igatmufarhrnf/26;43 xkdjynfonf olwkdYvufrSvGwf? olwkdYr&SdbJ vlqdwfnHvsufaepOfwGif? rdrd OykofaeYwkdYarGUavsmfvdrfhrnf/ olwkdYonf ighpD&if
xkH;zGJUcsufrsm;ukd &GH&Sm rxDrJhjrifjyKaomtjypf aMumifh? cH&aom'Pfukd0efcH&Muvdrfhrnf/26;44 okdY&mwGif &efoljynfaeMuaomtcg? olwkdYukd&Sif;&Sif;zsufqD;? olwkdYESifhigjyKaomy#dnmOfukd y,fonfwkdifatmif olwkdYukd igrpGefYypf
r&GH&Sm/ igonfolwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;jzpf\/26;45 igonfolwkdY\bk&m;ocifjzpfthHaomiSg omoemyvlwkdYrsufarSmuf? tJ*kwKjynfrS igEIwfaqmifaomolwkdY bkd;ab;ESifh
igjyKaomy#dnmOfukd olwkdYtwGuf igatmufarhrnf/ igonf xm0&bk&m;jzpfonf[krdefYawmfrl\/26;46 a&GUum; xm0&bk&m;onf? odemawmifay:rSmoa&vtrsKd;om;wkdYtbkdY arma&SvufwGif xm;awmfrlaom pD&ifxkH;zGJUcsufynwf
w&m;jzpfownf;/

tcef;BuD; ( 27 )
27;1 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?27;2 vlonf opm*wdjyKylaZmfvQif? ylaZmftyfaomolonf? oiftbkd;jywfonftwkdif; xm0&bk&m;\b@mawmfjzpf&rnf/27;3 oifonf tb,frQtbkd;jywf&rnfenf;[lrlum;? a,mufsm;ukdtoufESpfq,f rSonfajcmufq,fwkdifatmif? tusyfawmftvkduf
aiGtusyfig;q,fESifh tbkd;jywf&rnf/27;4 rdef;rjzpfvQif? aiGtusyfokH;q,fESifhtbkd;jywf&rnf/27;5 toufig;ESpfrSonf q,fESpfwkdifatmif? a,mufsm;ukd tusyfESpfq,f? rdef;rukd tusyfwq,fESifh tbkd;jywf&rnf/121

27;6
27;7
27;8

toufwvrSonfig;ESpfwkdifatmif? a,mufsm;ukdaiGig;usyf? rdef;rukdokH;usyfESifh tbkd;jywf&rnf/toufajcmufq,fvGefvQif? a,mufsm;ukd q,fig;usyf? rdef;rukd wq,fESifh tbkd;jywf&rnf/oif tbkd;jywfonftwkdif; rwwfEkdifvQif? ,Zfyka&m[dwfxHokdY csOf;uyf? ,Zfyka&m[dwfonf opm*wdjyKaomolwwfEkdiforQt
wkdif; tbkd;jywf&rnf/
27;9 vlonf wd&pmefukd xm0&bk&m;tm; ylaZmfvQif? ylaZmforQonf oefY&Sif;&rnf/27;10 aumif;onfjzpfap? nHhonfjzpfap? waumiftwGuf waumifukd rvJ&/ vJvkdvQif? ESpfaumifpvkH; oefY&Sif;&rnf/27;11 xm0&bk&m;tm;rylaZmftyf? rpifMu,faomwd&pmefjzpfvQif? ,Zfyka&m[dwftm; jy?27;12 aumif; raumif;&Sdonftavsmuf? ,Zfyka&m[dwftbkd;jywf&rnf/ ,Zfyka&m[dwfjywfonftwkdif; tbkd;&Sd&rnf/27;13 ylaZmfaomolonf a&G;vkdvQif? tbkd;&if;ESifh ig;pkwpkukd xyfay;&rnf/
27;14 vlonf rdrdtdrfukd xm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;apvQif? aumif; raumif; &Sdonftavsmuf? ,Zfyka&m[dwftbkd;jywf&rnf/
,Zfyka&m[dwfjywfonftwkdif; tbkd;&Sd&rnf/27;15 xkdtdrfukdoefY&Sif;apaomola&G;vkdvQif? jywfaomtbkd;&if;ESifh ig;pkwpkukday; tdrfukd,l&rnf/
27;16 vlonf ukd,fykdifaomv,f,mukd xm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;apvQif? rka,mrsKd;aphBuJ&onftwkdif; tbkd;jywf&rnf/ rsKd;aphwMo
rJBuJ&aomv,fukd? aiGtusyfig;q,f ESifhtbkd;jywf&rnf/27;17 ,kbdvESpfrSp rdrdv,fudkoefY&Sif;apvQif? jywfonftwkdif; tbkd;&Sd&rnf/27;18 ,kbdvESpfvGefrS rdrdv,fukdoefY&Sif;apvQif? aemif,kbdvESpfrSDatmifvkdao;aomESpfaygif;ukd? ,Zfyka&m[dwfa&wGuf jywfaom
tbkd;&if;aiGukd avQmh&rnf/27;19 rdrdv,fukdoefY&Sif;apaomolonfa&G;vkdvQif? jywfaomtbkd;&if;ESifhig;pkwpkukday; v,fudktykdif,l&rnf/27;20 okdYr[kwfv,fukdra&G;vkd? tjcm;aomoltm;a&mif;rdvQif? aemufwzefra&G;&/27;21 ,kbdvESpfwGif xkdv,fonf trIvGwfaomtcg? usdefqkdaom v,fuJhokdY? xm0&bk&m;tm; oefY&Sif; ,Zfyka&m[dwf\Opm
jzpf&rnf/27;22 vlonf ukd,fykdif&if;r[kwf? 0,faomv,f,mukd xm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;apvQif?27;23 ,kbdvESpfwkdifatmif jywfaomtbkd;ukd? ,Zfyka&m[dwf a&wGuf? xm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;apaomaeY tbkd;jywfaomaiGukd
ay;&rnf/27;24 ,kbdvESpfa&mufaomtcg? xkdv,fukdt&ifykdif a&mif;aomolvufokdY jyefap&rnf/27;25 tbkd;jywfav&m&m tusyfawmftvkduf jywf&rnf/ tusyfum;? a*&ESpfq,fjzpfownf;/
27;26 xm0&bk&m;ykdifxkdufaomwd&pmefom;OD;ukd? tb,folrQroefY&Sif;ap&/ EGm;jzpfap? okd;qdwfjzpfap? xm0&bk&m;Opmjzpf\/27;27 rpifMu,faom wd&pmefjzpfvQif? tbkd;jywfonftwkdif;a&G;? ig;pkwpkukdxyf ay;&rnf/ ra&G;vkdvQif? tbkd;jywfonftwkdif;
a&mif;&rnf/
27;28 okdY&mwGif vljzpfap? wd&pmefjzpfap? ukd,fykdif&if;v,fjzpfap? xm0&bk&m;tm; usdefqkdylaZmforQukd ra&mif;ra&G;&/ usdefqkd
ylaZmforQwkdYonf xm0&bk&m;tm; tvGefoefY&Sif;&rnf/27;29 vlukdyif usdefqkdylaZmfvQif? aemufwzef ra&G;&? owf&rnf/
27;30 pyg;jzpfap? opfoD;jzpfap? ajrujzpforQaomtoD;tESHq,fpkwpkonf xm0&bk&m;\b@mawmfjzpf\/ xm0&bk&m;tbkdY
oefY&Sif;&rnf/27;31 q,fpkwpkukd a&G;vkdvQif? tbkd;&if;ESifh ig;pkwpkukd xyfay;&rnf/27;32 EGm;jzpfap? okd;qdwfjzpfap? BudrfvkH;atmufoGm;orQaomtaumifq,fpk wpkonf? xm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;&rnf/27;33 aumif;oavm? nHhoavm[k rar;rppf&/ waumiftwGuf waumifukdrvJ&/ vJvkdvQif ESpfaumifpvkH; oefY&Sif;&rnf/ tvQif;
ra&G;&[k rdefYawmfrl\/27;34 a&GUum; xm0&bk&m;onf? odemawmifay:rSm oa&v trsKd;om;wkdYtbkdY arma&Sxm;awmfrlaom ynwfawmfrsm;jzpf
ownf;/

&Sifarma&SpD&ifa&;xm;aom 0wfjyK&musrf;NyD;\/

122

awmvnf&musrf;/
Numbers.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

26 27 28 29

31

32 33 34

36

35

123

16 17 18 19 20
30

awmvnf&musrf;/
Numbers.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1

oa&vtrsKd;om;wkdYonf? tJ*kwKjynfrSxGuf? 'kwd,ESpf? 'kwd,v? yXraeY odemawmwGif y&dowfpnf;a0;&m wJawmfrSm


xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?1;2 oifESifhtmkefonf? oa&vtrsKd;om;y&dowfwkdYwGif?toufESpfq,fvGef
1;3
ppfwkdufEkdifaoma,mufsm;taygif;wkdYukd? olwkdYtaqGtrsKd;toD;toD;tvkdufpm&if;,lvsuf? wyfcif;usif; a&wGufavmh/1;4 trsKd;tET,ftoD;toD;? wrsKd;wa,mufpD? rdrdwkdYtaqGtrsKd;olBuD;jzpfaom vlwkdYonf oifwkdYESifhtwl ulnD xkdtrIukd
aqmif&Murnf/1;5 oifwkdYESifhtwlulnD trIukdaqmif&aomol[lrlum;? kAiftrsKd;? a&S'k&om; {vdZk&/1;6 &SdarmiftrsKd;? Zk&d&S'Jom; a&Svkarsv/1;7 ,k'trsKd;? trde'yfom;emIef/1;8
ocgtrsKd;? Zktmom; emoaev/1;9 ZmAkvkeftrsKd;? a[vkefom;{vsmb/1;10 a,moyfom;wGif? {z&drftrsKd;? trd[k'fom;{vd&Srm/ rema&StrsKd;? ay'gZk& om;*gravsv/1;11 A,FmrdeftrsKd;? *da'gedom; tbd'ef/1;12 'eftrsKd;? trd&S'Jom; ta[Zm/1;13 tm&SmtrsKd;? Mou&efom;yga*sv/1;14 *'ftrsKd;? a'Gvom; {vsmoyf/1;15 evdtrsKd;? {eefom; t[d&wnf;/1;16 olwkdYonf y&dowfwGifausmfapmaomol? taqGtrsKd;olBuD;rif;jzpf? oa&vtrsKd; vlwaxmifpDtkyf&aomoljzpfMu
ownf;/
1;17 xkdokdYemrnfjzifha&G;awmfrlaomxkdolwkdYukd? arma&SESifhtmkefonfac:?1;18 'kwd,v? yXraeY y&dowftaygif;ukd pnf;a0;apNyD;rS? taqGtrsKd;pm&if; ukdabmfjy? tESpfESpfq,fvGefaomolwkdY\emrnfaygif;
ukdrSwfojzifh?1;19 xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? odemawm oa&vtrsKd;om;wkdYukd a&wGufav\/1;20 oa&v\ om;OD;? kAif\trsKd;om;wkdYwGif? taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukd pm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;21 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaom a,mufsm;aygif; av;aomif;ajcmufaxmifig;&m&SdMu\/1;22 &SdarmiftrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;23 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaoma,mufsm;aygif;ig;aomif;ukd;axmifokH;&m&SdMu\/1;24 *'ftrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if;rSwfom;onf twkdif;?1;25 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaom a,mufsm;aygif;av;aomif;ig;axmifajcmuf&mig;q,f &SdMu\/1;26 ,k'trsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;udkpm&if;rSwfom;onftwkdif;?1;27 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaoma,mufsm;aygif;ckepfaomif;av;axmifajcmuf&m&SdMu\/1;28 ocgtrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;29 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaom a,mufsm;aygif;ig;aomif;av;axmifav;&m&SdMu\/1;30 ZmAkvkeftrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;31 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaom a,mufsm;aygif; ig;aomif;ESpfaxmifav;&m&SdMu\/
1;32 a,moyfrSqif;oufaom{z&drftrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;33 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaom a,mufsm;aygif;av;aomif;ig;&m&SdMu\/1;34 rema&S trsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;35 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaom a,mufsm;aygif;okH;aomif;ESpfaxmifESpf&m&SdMu\/1;36 A,FmrdeftrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;37 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaom a,mufsm;aygif; okH;aomif;ig;axmifav;&m&SdMu\/1;38 'eftrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;39 toufESpfq,fvGefppfwkdufEkdifaoma,mufsm;aygif;ajcmufaomif;ESpfaxmifckepf&m&SdMu\/1;40 tm&Sm trsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;41 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaoma,mufsm;aygif; av;aomif;waxmifig;&m&SdMu\/124

1;42
1;43
1;44
1;45
1;46
1;47
1;48
1;49
1;50

evdtrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaom a,mufsm;aygif; ig;aomif;okH;axmifav;&m &SdMu\/xkdokdYarma&SESifhtmkeftp&Sdaomoa&vtrsKd; taqGtrsKd;olBuD;jzpfaom rif;q,fESpfyg;wkdYonf?oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukd taqGtrsKd;tvkduf a&wGuf pm&if;,lonftwkdif;?toufESpfq,fvGefppfwkdufEkdifaomvlaygif;um; ajcmufodef;okH;axmifig;&mig;q,f&Sdownf;/
av0dom;wkdYonf? bkd;btrsKd;tvkduf pm&if;r0if&onftrIrSm?xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?av0dom;wkdYukd? oa&vtrsKd;om;wkdYESifha&maESm ra&wGuf&/ pm&if;xJ roGif;&/av0dom;wkdYtm; oufaocHcsufwJawmfukd4if;? wJawmfwefqm&SdorQukd4if;? wJawmfESifhqkdiforQwkdYukd4if;tyf? olwkdYonf
wJawmfESifhwJawmfwefqm tvkH;pkHukdaqmif&Guf&Murnf/ wJawmfrIukdvnf; xrf;&Murnf/wyfcsaomtcg? wJawmfywfvnf
rdrdwkdYae&mcs&Murnf/1;51 wJawmfukd,loGm;csdefa&mufaomtcg? av0dom;wkdYonf kyfodrf;&rnf/ae&mcscsdefa&mufaomtcg? xlaxmifjyef&rnf/ av0dtrsKd;
om;rSwyg; tjcm;aom trsKd;om;onf csOf;uyfvQif? taoowfjcif;ukdcH&rnf/1;52 oa&vtrsKd;om;wkdYonfwyfcsaomtcg? tvkH;t&if;wa&SmufvkH;? vlwkdif;rdrdqkdifaomwyfwGif rdrdqkdifaomtvHem;rSm rdrdwJukd
aqmuf&rnf/1;53 oa&vtrsKd;om;pnf;a0;&m y&dowftay:rSm trsufawmfroufa&mufapjcif;iSg? av0dom;wkdYonfoufaocHcsufwJawmfywf
vnfae&mcs?ouf aocHcsufwJawmfukd apmifha&Smuf&rnf[k?1;54 arma&Stm; xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif; oa&vtrsKd;om;wkdYonf jyKMu\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2

wzef xm0&bk&m;onf arma&SESifhtmkeftm; rdefYawmfrlonfum;?oa&vtrsKd;om; toD;toD;wkdYonf? rdrdwyfESifhqkdifaomtvH? rdrdtaqGtrsKd;ESifhqkdifaomtvH tem;rSm? y&dowfpnf;a0;&m


wJawmfukd a&SUIjyK ae&mcs&rnf/2;3 aexGuf&mta&SUrsufESm? ,k'wyftvHESifhqkdifaom tvkH;t&if;onfae&mus? trde'yfom;emIefonf? ,k'trsKd;om;wkdYwGif
Akdvfvkyf&rnf/2;4 oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;? ckepfaomif;av;axmifajcmuf&m&Sdownf;/2;5 ,k'wyftem;rSm?ocgwyfcs? Zktmom;emoaevonf? ocgtrsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/2;6 oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;? ig;aomif;av;axmifav;&m &Sdownf;/2;7 xkdaemuf? ZmAkvkefwyfcs? a[vkefom;{vsmbonf? ZmAkvkeftrsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/2;8 oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;?ig;aomif;ckepfaxmifav;&m&Sdownf;/2;9 ,k'wyfESifhqkdifaom tvkH;t&if;ta&twGufum;? wodef;&Spfaomif;ajcmufaxmifav;&m&Sdownf;/ olwkdYonf? wyfOD;
t&mcsD&Murnf/
2;10 awmifrsufESm? kAifwyftvkH;t&if;onf? kAiftvHukdxl? a&S'k&om; {vdZk&onf? kAiftrsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/2;11 oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;? av;aomif;ajcmufaxmifig;&m &Sdownf;/2;12 kAifwyftem;rSm&Sdarmifwyfcs? Zk&d&S'Jom;a&Svkarsvonf? &SdarmiftrsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/2;13 oltkyf&aom tvkH;t&if; ta&twGufum;? ig;aomif;ukd;axmifokH;&m&Sdownf;/2;14 xkdaemuf*'fwyfcs? a'Gvom;{vsmoyfonf? *'ftrsKd;om;wkdYwGifAkdvfvkyf&rnf/2;15 oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;? av;aomif;ig;axmifajcmuf&mig;q,f&Sdownf;/2;16 kAifwyfESifhqkdifaomtvkH;t&if;ta&twGufum;? wodef;ig;aomif;waxmifav;&m ig;q,f&Sdownf;/ olwkdYonf 'kwd,wyf
t&mcsD&Murnf/
2;17 xkdtcg? wyfrtv,f y&dowfpnf;a0;&mwJawmfESifhwuG? av0dwyfcsD&rnf/ wyfcsonftwkdif;? vltoD;toD;wkdYonf? rdrdae&m
rdrdqkdifaomtvHESifhtwl vkdufvsuf csD&Murnf/
2;18 taemufrsufESm {z&drfwyftvkH;t&if;onf? {z&drftvHukdxl? trd[k'fom; {vd&Srmonf? {z&drftrsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/2;19 oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;? av;aomif;ig;&m&Sdownf;/2;20 {z&drfwyftem;rSm rema&Swyfcs? ay'gZk&om; *gravsvonf? rema&S trsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/2;21 oltkyf&aom tvkH;t&if; ta&twGufum;? okH;aomif;ESpfaxmifESpf&m &Sdownf;/2;22 xkdaemuf A,Fmrdefwyfcs? *da'gedom;tbd'efonf? A,Fmrdef trsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/2;23 oltkyf&aom tvkH;t&if; ta&twGufum;? okH;aomif;ig;axmifav;&m &Sdownf;/2;24 {z&drfwyfESifhqkdifaom tvkH;t&if;ta&twGufum;? wodef;&Spfaxmifw&m &Sdownf;/ olwdkYonf wwd,wyft&m csD&Murnf/
2;25 wyfrsm;ajrmufrsufESm? 'efwyftvkH;t&if;onf? 'eftvHukdxl?trd&S'J om; ta[Zmonf? 'ef trsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/2;26 oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;? ajcmufaomif;ESpfaxmifckepf&m&Sd ownf;/125

2;27
2;28
2;29
2;30
2;31

'efwyftem;rSm?tm&Smwyfcs? Mou&efom;yga*svonf? tm&SmtrsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;? av;aomif;waxmifig;&m&Sdownf;/xkdaemuf? evdwyfcs? {eefom;t[d&onf? evd trsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;? ig;aomif;okH;axmifav;&m&Sdownf;/'efwyfESifhqkdifaomtvkH;t&if;ta&twGufum;? wodef;ig;aomif;ckepfaxmifajcmuf&m &Sdownf;/ olwkdYonf? rdrdwkdYtvHygvsuf
aemufqkH;wyft&m csD&Murnf/
2;32 xkdokdYESifhtnD? taqGtrsKd;tvkduf a&wGufaomoa&vtrsKd;om;wyf tvkH;t&if;vlaygif;um;? ajcmufodef;okH;axmifig;&mig;q
,f&Sdownf;/2;33 xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? av0dom;wkdYukd? oa&vtrsKd;om;wkdYESifha&maESmra&wGuf&/2;34 xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om; toD;toD;wkdYonf? rdrdtvHtem;rSm
rdrdae&mcsjcif;ukd4if;? rdrdbkd;btrsKd;tvkduf csDjcif;ukd4if; jyK&Mu\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1 xm0&bk&m;onf? odemawmifay:rSmarma&Stm; Asm'dwfay;awmfrlaomtcg? tmkefESifharma&StrsKd;tET,f\twKywdrsm;ukd
rSwfom;onfwGif?3;2 tmkef\om;[lrlum;? om;OD;em'yf? nDtbd[k? {vmZm? ormwnf;/3;3 olwkdYum;? tbonf ,Zfyka&m[dwftrIukdaqmifapjcif;iSg qDavmif;jcif; bdodufukday; t&mcefYxm;aomtmkef\om;jzpf
Muownf;/3;4 em'yfESifhtbd[konf? odemawmwGif xm0&bk&m;a&SUawmf? xl;jcm;aomrD; ukdylaZmfaomtcg? xm0&bk&m;a&SUawmfaoMu\/
olwkdYom;r&Sdonfjzpf? {vmZmESifhormonf? tbtmkefa&SUrSm ,Zfyka&m[dwftrIukd aqmif&GufMu\/
3;5 xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?3;6 oifonfav0dtrsKd;om;wkdYukdac:cJh ,Zfyka&m[dwftmkeftrIudkaqmifapjcif;iSg? tmkefxHae&mcsavmh/3;7 olwkdYonf y&dowfpnf;a0;&m wJawmfa&SUrSm? tmkefESifhy&dowf taygif;wkdY aqmif&aomtrIwnf;[laom wJawmftrIukd
aqmif&Guf&Murnf/3;8 olwkdYonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwefqm&SdorQwkdYukdMunfhIjyKpk? oa&vtrsKd;om;aqmif&aomwJawmftrIukd aqmif&
Murnf/3;9 av0dom;wkdYukd? tmkefESifhol\om;wkdY tyf&rnf/ oa&vtrsKd;xJu olwkdYukda&G; ightm; tykdifay;&rnf/3;10 tmkefESifhol\om;wkdYukdvnf; cefYxm;? olwkdYonf ,Zfyka&m[dwftrIukd apmifh&Murnf/ ol\trsKd;rSwyg;? tjcm;aomolonf
csOf;uyfvQif? taoowfjcif;ukd cH&rnf[k rdefYawmfrl\/
3;11 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?3;12 oa&vtrsKd;wGif tOD;bGm;jrifaomom;OD;rsm;twGuf? av0dom;wkdYukd iga&G;,laomaMumifh? av0dom;wkdYonf txl;ojzifh ig\
vljzpf&Murnf/3;13 taMumif;rlum;? tJ*kwKjynf om;OD;taygif;wkdYukdigonf'Pfcwfaomtcg? oa&vtrsKd;wGif vljzpfap? wd&pmefjzpfap?
om;OD;taygif;wkdYukd ightbkdY igoefY&Sif;apaomaMumifh? om;OD;taygif;wkdYukd txl;ojzifh igykdif&\/ igonf xm0&bk&m;jzpfonf[k
rdefYawmfrl\/
3;14 wzef xm0&bk&m;onf? odemawm arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?3;15 av0dom;wkdYwGiftoufwvausmf&Sdaoma,mufsm;taygif;wkdYukdtaqGtrsKd; tvkduf a&wGufavmh[k?3;16 rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&Sonf av0dom;wkdYukd a&wGufav\/3;17 av0dom;wkdY\emrnf[lrlum;? a*&Ief? aum[wf? ar&m&dwnf;/3;18 rdrdtaqGtrsKd;tvkduf a*&Iefom;wkdY\emrnfum;? vdAedESifh&Sdrdwnf;/3;19 rdrdtaqGtrsKd;tvkduf aum[wfom;wkdY\emrnfum;? tmr&H? Z[m? a[jAKef? MoaZvwnf;/3;20 rdrdtaqGtrsKd;tvkduf ar&m&dom;wkdY\emrnfum;? r[mvdESifhrk&Sdwnf;/ olwkdYonf? rdrdbkd;btrsKd;tvkdufa&wGufaomav0dt
rsKd;tET,fjzpfMu\/
3;21 a*&IefrSqif;oufaomvdAedtaqGtrsKd;?&SdrdtaqGtrsKd;wkdYonf?a*&Ief trsKd;tET,fjzpfMu\/3;22 xkdtaqGtrsKd;wkdYudka&wGuf toufwvausmf&Sdaoma,mufsm;aygif;um;? ckepfaxmifig;&m&Sdownf;/3;23 a*&IeftaqGtrsKd;wkdYonf? wJawmftaemufrsufESmae&mcs&rnf/3;24 a*&IeftaqGtrsKd;olBuD;um;? avvom;{vsmoyfwnf;/3;25 a*&Iefom;wkdYtief;twm[lrlum;? y&dowfpnf;a0;&mwJawmf? tay:wJ? tay:wJtzkH;? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;0uma
omukvm;um?3;26 wJawmfESifh,Zfyvifywfvnf0if;ukvm;um? 0if;wHcg;0umaomukvm;um? BudK;rsm;tp&SdonfwkdYukd MunfhIjyKpk&Murnf/

126

3;27 aum[wfrS qif;oufaom tmr&H taqGtrsKd;? Z[mtaqGtrsKd;? a[jAKef taqGtrsKd;? MoaZv taqGtrsKd;wkdYonf?
aum[wftrsKd;tET,f jzpfMu\/3;28 wJawmfukdapmifhaomol? xkdtaqGtrsKd;wkdYukda&wGuf toufwvausmf&Sdaoma,mufsm;aygif;um;? &Spfaomif;ajcmuf&m&Sdownf;/3;29 aum[wftaqGtrsKd;wkdYonf? wJawmfawmifrsufESmae&mcs&rnf/3;30 aum[wftaqGtrsKd;olBuD;um;? MoaZvom; {vdZmzefwnf;/3;31 olwkdYtief;twm[lrlum;?aowm? pm;yGJ? ,Zfyvifrsm;? trIawmfxrf;p&mwJawmf wefqmrsm;? twGif;ukvm;umtp&SdonfwkdYukd
MunfhIjyKpk&Murnf/3;32 ,Zfyka&m[dwftmkefom; {vmZmonf? av0dtaqGtrsKd;olBuD;wkdYukdtkyf? wJawmfapmifhaomolwkdYukdMunfhIpD&if&rnf/
3;33 ar&m&drSqif;oufaomr[mvdtaqGtrsKd;? rk&SdtaqGtrsKd;wkdYonf? ar&m&dtrsKd;tET,fjzpfMu\/3;34 xkdtaqGtrsKd;wkdYukda&wGuf toufwvausmf&Sdaoma,mufsm;aygif;um;? ajcmufaxmifckepf&m&Sdownf;/3;35 ar&m&dtaqGtrsKd;olBuD;um;? tbd[Jvom; Zka&vwnf;/ olwkdYonf wJawmfajrmufrsufESmae&mcs&rnf/3;36 ar&m&dom;wkdYtief;twm[lrlum;? wJawmfysOfjym;rsm;?uefYvefYusifrsm;?wkdifrsm;? ajcpGyfrsm;? xkdt&mESifhqkdifaomwefqmrsm;tp&Sd
onfwkdYukd4if;? 0if;wkdifrsm;?3;37 ajcpGyfrsm;? wHoifrsm;? BudK;rsm;wkdYukd4if; MunfhIjyKpk&Murnf/
3;38 arma&SESifhtmkefrSp?tmkef\om;wkdYonf?oa&vtrsKd;om;wkdYtbkdY? oefY&Sif;&mXmeawmfukdapmifhvsuf? y&dowfpnf;a0;&mwJa
wmfta&SUrsufESm ae&mcs&rnf/ olwkdYt rsKd;rSwyg;? tjcm;aomolonfcsOf;uyfvQiftaoowf jcif;ukdcH&rnf/3;39 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&Sonf av0dom;wkdYukd taqGtrsKd;tvkdufa&wGuf? toufwvausmf&Sdaoma,m
ufsm;aygif;um;?ESpfaomif; ESpfaxmif&Sdownf;/
3;40 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;? oa&v trsKd;om;wkdYwGif? toufwvausmf&Sdaom om;OD;
a,mufsm;taygif;wkdYukd a&wGuf pm&if;,lavmh/3;41 oa&vtrsKd; om;OD;taygif;wkdYtwGuf av0dom;wkdYukd4if;? oa&v trsKd;om;wkdY wd&pmefom;OD;taygif;wkdYtwGuf av0do
m;wkdY&Sdaomwd&pmefrsm;ukd4if; ightbkdY,lavmh/ igonf xm0&bk&m;jzpfonf[k?3;42 rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&Sonf oa&vtrsKd;om;OD;taygif;wkdYukd a&wGuf?3;43 toufwvausmf&Sdaom om;OD;a,mufsm; emrnfaygif;um;? ESpfaomif;ESpfaxmifESpf&m ckepfq,fokH;a,muf&Sdownf;/3;44 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?3;45 oa&vtrsKd;om;OD;taygif;wkdYtwGufav0dom;wkdYukd4if;? oa&vtrsKd;om;wkdY wd&pmefrsm;twGuf av0dom;wkdY&Sdaom
wd&pmefrsm;ukd4if; ,lavmh/ av0dom;wkdYonf ig\vljzpf&Murnf/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/3;46 av0dom;wkdYxufykdaom oa&vtrsKd; om;OD; ESpf&mckepfq,fokH;a,muf wkdYukd a&G;&rnftrIrSm?3;47 tusyfawmftvkduf vlwukd,fvQif ig;usyfpDcH,l&rnf/ tusyfum;? a*&ESpf q,fjzpfownf;/3;48 ykdaomolwkdYay;&aomta&G;aiGukd? tmkefESifhol\om;wkdYtm; ay;&rnf[krdefYawmfrlonftwkdif;?3;49 av0dom;wkdYESifh oa&vtrsKd; om;OD;wkdYukda&G;? ykdao;aomom;OD;wkdY\ ta&G;aiGukd?3;50 arma&Sonf tusyfawmfESifhcsdefvsuf? tcGufwq,fokH;ydmajcmufq,fig; usyfukd ,lNyD;vQif?3;51 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlaom pum;awmftwkdif;? xkdta&G;aiGukd tmkefESifh ol\om;wkdYtm; ay;av\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14

wzef xm0&bk&m;onf arma&SESifhtmkeftm; rdefYawmfrlonfum;?av0dtrsKd;? aum[wftET,f om;wkdYwGif? toufokH;q,fvGef ig;q,frrSD?


y&dowfpnf;a0;&mwJawmftrIukdaqmifjcif;iSg? tvkH;t&if;0ifaomoltaygif;wkdYukd? bkd;btaqGtrsKd;tvkduf pm&if;,lavmh/tvGefoefY&Sif;aomt&mwkdYESifhqkdif y&dowfpnf;a0;&mwJawmf aum[wfom;rsm; apmifha&Smuf&aom trI[lrlum;?wyfcsDcsdefa&mufaomtcg? tmkefESifhol\om;wkdYonfvm? twGif;ukvm;umukdcsNyD;vQif? oufaocHcsufaowmukdtkyf&rnf/ukvm;umtay:rSm w[m&Som;a&ESifhtkyfjyef? om;a&tay:rSmvnf; jymaomtxnfukdcif;NyD;rS? xrf;bkd;wkdYukdvQKdxm;&rnf/a&SUawmfrkefYpm;yGJay:rSm jymaomtxnfukdcif;? vifyef;? ZGef;? avmif;p&m zvm;rsm;ESifhwuG? tNrJxnfh&aomrkefYukdwifNyD;rS?xkdt&mwdkYukd? eDaomtxnfESifhtkyf&rnf/ wzef w[m&Som;a&ESifhtkyfjyef? xrf;bkd;wkdYukd vQKdxm;&rnf/rD;xGef;&mrD;ckH? rD;cGuf? rD;nyf? rD;nyfcH&mcGuf? qDtkd;tp&SdonfwkdYukd? jymaomtxnfESifhtkyfNyD;rS?xkdwefqm&SdorQwkdYukd? w[m&Som;a&tdwfxJoGif;xm;? xrf;bkd;ukdwyf&rnf/a&T,Zfyvifay:rSm? jymaomtxnfukdcif;? w[m&Som;a&ESifh tkyfNyD;vQif? xrf;bkd;wkdYudkvQKdxm;&rnf/oefY&Sif;&mXme trIawmfukd aqmif&Guf&ef wefqm&SdorQwkdYukd? jymaomtxnf tdwfxJ oGif;xm;? w[m&Som;a&jzifh tkyfNyD;rS?
xrf;bkd;ukd wyf&rnf/,ZfyvifrSjymukdy,f&Sif;? yvifay:rSmarmif;aomtxnfukdcif;NyD;vQif?xkdyvifESihfqkdifaomtrIawmfxrf;&efwefqmwnf;[laom vifyef;? trJom;csdwf? wl;&Gif;jym;? tifwkHtp&Sdaom? ,Zfyvifwefqm
&SdorQwkdYukdwif? w[m&Som;a&ESifhtkyfNyD;rS? xrf;bkd;wkdYukd vQKdxm;&rnf/127

4;15 xkdokdY wyfcsDcsdefa&mufaomtcg? tmkefESifhol\om;wkdYonf? oefY&Sif;&mXme awmfESifh oefY&Sif;aomwefqm&SdorQwkdYukd zkH;tkyf


aomaemuf? aum[wfom; wkdYonfxrf;jcif;iSg csOf; uyf&Murnf/ okdY&mwGif olwkdYonf aoab;ESifhvGwf rnftaMumif;?
oefY&Sif;aomt&mukdrukdif&/ a&GUum; y&dowfpnf;a0;&m wJawmf aum[wfom;rsm; aqmif&Guf& aomtrIaywnf;/
4;16 ,Zfyka&m[dwftmkefom;{vmZm\t&mESifhqkdifaomtrI[lrlum;?rD;xGef;p&mqD? rD;IdU&meHYomaygif;arT;? aeY&uftpOftwkdif;quf
uyf&aomabmZOfyl aZmfoum? vdrf;&efqDt p&Sdaom wJawmfESifh wJawmfwefqm&SdorQwkdYukd4if;? oefY&Sif;&m XmeawmfESifh oefY&Sif;
aomwefq &SdorQwkdYukd4if; MunfhIjyKpk&rnf/
4;17 wzef xm0&bk&m;onf arma&SESifhtmkeftm; rdefYawmfrlonfum;?4;18 aum[wftaqGtrsKd;tET,fom;wkdYukd? av0dom;pkxJu ry,frjzwfESifh/4;19 olwkdYonf tvGefoefY&Sif;aomt&mwkdYukdcsOf;uyfaomtcg? aoab;vGwf touf&SifrnftaMumif;? tmkefESifhol\om;wkdYonf
t&if0if?vltoD;toD; apmifh&aomtrI? xrf;&aom0efwkdYukdcGJcefY&rnf/4;20 okdY&mwGif oefY&Sif;aomt&mwkdYukdzkH;tkyfpOftcg aum[wfom;wkdYonf aoab;ESifhvGwfrnftaMumif;? txJokdY 0ifrMunfh&[k
rdefYawmfrl\/
4;21 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?4;22 a*&IeftET,fom;wkdYwGif? toufokH;q,fvGefig;q,frrSD?
4;23 y&dowfpnf;a0;&m wJawmftrIukd aqmifjcif;iSg tvkH;t&if;0ifaomoltaygif;wkdYukd? bkd;btaqGtrsKd;tvkduf pm&if;,lavmh/4;24 a*&IeftaqGtrsKd;wkdYonf apmifh&aomtrI? xrf;&aom0ef[lrlum;?4;25 twGif;wJawmf ukvm;um? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfukvm;um? tay:wJ? w[m&Som;a&tzkH;? y&dowfpnf;a0;&m wJawmf
wHcg;0 umaomukvm;um?4;26 wJawmfESifh,Zfyvifywfvnf0if;ukvm;um? 0if;wHcg;0umaomukvm;um? BudK;rsm;tp&SdonfwkdYukd4if;? xkdt&mrsm;ESifhqkdif
trIawmfxrf;&efwefqm&Sd orQwkdYukd4if; xrf;&Guf&Murnf/4;27 a*&Iefom;rsm;trIapmifhav&m&m? 0efxrf;av&m&m? tmkefESifhol\om;wkdY cGJcefYpD&ifonftwkdif; aqmif&Guf&Murnf/4;28 a&GUum;? y&dowfpnf;a0;&m wJawmf? a*&IeftaqGtrsKd;om;rsm;aqmif&Guf&aom trIaywnf;/ ,Zfyka&m[dwftmkef\om;
ormonf olwkdYukd tkyf&rnf/
4;29 ar&m&dom;wkdYwGifvnf;? toufokH;q,fvGefig;q,frrSD?
4;30 y&dowfpnf;a0;&mwJawmftrIukdaqmifjcif;iSg? tvkH;t&if;0ifaomoltaygif;wkdYukd bkd;b taqGtrsKd;tvkduf pm&if;,lavmh/4;31 olwkdYonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfapmifh&aomtrI? xrf;&aom0ef[lrlum;? wJawmfysOfjym;? uefYvefYusif? wkdif? ajcpGyf?4;32 0if;wkdif? ajcpGyf? wHoif? BudK;rsm;wkdYukd4if;?xkdt&mrsm;ESifhqkdiftrIawmfxrf;&ef wefqm&SdorQwkdYukd4if; xrf;&Guf&Murnf/ olwkdYxrf;
&Guf&aomwefqmwkdYukd trnfrSwf a&wGuf&rnf/4;33 a&GUum;? ,Zfyka&m[dwftmkef\om;ormtkyf? y&dowfpnf;a0;&mwJ awmf ar&m&dtaqGtrsKd;om;rsm;aqmif&Guf&aom
trIaywnf;/
4;34-36
arma&SESifhtmkeftp&Sdaomy&dowfolBuD;wkdYonf? aum[wfom;wkdYwGif toufokH;q,fvGefig;q,frrSD? y&dowfpnf;a0;&m
wJawmftrIukd aqmifjcif;iSg?tvkH; t&if;0ifaomoltaygif;wkdYukd? bkd;btaqGtrsKd;tvkduf a&wGuf pm&if; oGif;aomvlaygif;um;?
ESpfaxmifckepf&mig;q,f&Sdownf;/4;37 olwkdYonf? arma&Sxm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&SESifhtm kefonf a&wGuf y&dowfpnf;a0;&mwJawmftrI
ukdaqmif&Guf&aom aum [wftaqGtrsKd;om;aywnf;/
4;38-40
a*&Iefom;wkdYwGif toufokH;q,fvGefig;q,frrSD? y&dowfpnf;a0;&m wJawmftrIukdaqmifjcif;iSg? tvkH;t&if;0ifaomolt
aygif;wkdYukd bkd;btaqG trsKd;tvkduf a&wGuf pm&if;oGif;aomvlaygif;um;? ESpfaxmifajcmuf&m okH;q,f&Sdownf;/4;41 olwkdYonf? xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&SESifhtmkefonf a&wGuf y&dowfpnf;a0;&mwJawmftrIukdaqmif&G
uf&aom a*&IeftaqG trsKd;om;aywnf;/
4;42-44 ar&m&dom;wkdYwGif toufokH;q,fvGefig;q,frrSD? y&dowfpnf;a0;&mwJawmftrIukdaqmifjcif;iSg? tvkH;t&if;0ifaomoltaygif;
wkdYukd?bkd;btaqG trsKd;tvkduf a&wGuf pm&if;oGif;aomvlaygif;um;? okH;axmifESpf&m&Sd ownf;/4;45 olwkdYonf? arma&S xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&SESifh tmkefonf a&wGufaom ar&m&dtaqG
trsKd;om;aywnf;/
4;46-48
xkdokdYESifhtnD? av0dom;wkdYwGif toufokH;q,fvGef ig;q,frrSD? y&dowf pnf;a0;&mwJawmftrIawmfukdapmifh 0efrsm;udk
xrf;jcif;iSg 0ifaomol taygif;wkdYukd? bkd;btaqGtrsKd;tvkduf arma&SESifhtmkeftp&Sdaomoa& vtrsKd;olBuD;wkdYonf
a&wGuf pm&if;oGif;aomvlaygif;um;? &Spfaxmifig; &m&Spfq,f&Sdownf;/4;49 arma&Sxm0&bk&m;xm;awmfrlaomynwfawmftwkdif;? vltoD;toD;apmifh &aomtrI? toD;toD;xrf;&aom 0efwkdYukdaxmuf
arma&Sa&wGufownf;/

128

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16
5;17
5;18
5;19
5;20
5;21
5;22
5;23
5;24
5;25
5;26
5;27
5;28
5;29
5;30
5;31

wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?igaeaomwyfukdrnpfnL;apjcif;iSg? oa&vtrsKd;om;wkdYonf? Elaomol?


&dempGJaomol? taoaumifxd rpifMu,faomol a,mufsm;rdef;r taygif;wkdYukd? wyfjyifrSmae&csxm;&rnftaMumif; qifhqkd
avmh[k?arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf jyKMu\/
wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?vljyKwwfaom'kpkdufukdjyK? xm0&bk&m;ukdjypfrSm;ojzifh tjypfa&mufaom a,mufsm;rdef;ronf?xkdtjypfukdabmfjyawmif;yef&rnf/ jypfrSm;aomtwGuf? ig;pkwpkukdxyf jypfrSm;cHaomoltm; ay;&rnf/xkdtjypftwGufay;aomOpmukdcHxkdufaomtrsKd;om;csif;r&SdvQif? ,Zfyka&m [dwftbkdY xm0&bk&m;tm; ylaZmf&rnf/ xkdrSwyg;?
tjypfajzapjcif;iSg? tjypfajz&m,ZfbkdY? okd;w aumifukdylaZmf&rnf/
,Zfyka&m[dwftm; oa&vtrsKd;om;ylaZmfoefY&Sif;aomt&m&SdorQ wkdYonf? ,Zfyka&m[dwf\ Opm jzpf&rnf/vlwkdif; oefY&Sif;ap ,Zfyka&m[dwftm; vSLorQwkdYonfvnf;? ,Zfyka&m[dwf\ Opmjzpf&rnf[k rdefYawmfrl\/
wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?vif&Sdaomrdef;ronf tjcm;wyg;aoma,mufsm;ESifh rSm;,Gif; vifukdjypfrSm;vQif4if;?
rSm;,Gif;pOfwGif olwyg;rawGUrd? oufaor&Sd? oDvysufaomfvnf;? xkdtrIukd0Sufxm; vifrodvQif4if;?oDvysufonfjzpfap? rysufonfjzpfap? vifonfr,m;ukdr,kHvQif4if;?xkdrdef;rjyK&aomylaZmfoumbkdY rka,mrkefYwMorJygvsuf? olUukd ,Zfyka&m [dwfxHokdYac:oGm;&rnf/ rkefYnufay:rSmqDudkravmif;&/
avmAefukdrwif&/ r,m;ukdr,kHjcif;ylaZmf oum? tjypfukdaz:wif&m ylaZmfoumjzpf\/,Zfyka&m[dwfonf? xkdylaZmfoumukd,lxm0&bk&m;a&SUawmfxm;&rnf/,Zfyka&m[dwfonfoefY&Sif;aoma&ukdajrtkd;avmif;NyD;vQif?wJawmf&Sdaom ajrrIefYukd,la&xJrSmxnfh&rnf/xkdrdef;rukd xm0&bk&m;a&SUawmfrSm xm;NyD;vQif? acgif;tcsnf;pnf;&Sdap? r,m;ukdr,kHjcif;ylaZmfoumwnf;[laomowday;&m
ylaZmfoumukd rdef;rvuf xnfh&rnf/ usdefjcif;ab;ukdjzpfapaoma&cg;ukd? ,Zfyka&m[dwf ukd,fwkdif ukdif&rnf/xkdtcg ,Zfyka&m[dwfonf? xkdrdef;rukd tusdefwkdufvsuf? oifonfukd,fcif yGef;rSwyg;tjcm;aom a,mufsm;ESifhrSm;,Gif;jcif;?
npfnL;jcif;r&SdvQif? usdefjcif; ab;ukdjzpfapaom? a&cg;ESifh uif;vGwfapownf;/ukd,fcifyGef;rSwyg; tjcm;aoma,mufsm;ESifhrSm;,Gif; npfnL;jcif;&SdvQif?xm0&bk&m;onf? oif\aygifukdydefap 0rf;udkvnf;a&mifapojzifh? oifhukd usdeftyfaomol? txdrf;trSwfjyK vlrsm;usdefqkdjcif;
ukdcH&aomoljzpfapjcif; iSg pD&ifawmfrlapownf;/usdefjcif;ab;jzpfapaoma&onfoif\0rf;xJokdY0if 0rf;a&mifjcif;? aygifydefjcif;ukd jzpfapownf;[k ,Zfyka&m[dwfonf
usdefjcif; tusdefwkdufvQif? rdef;ru? tmrif? tmrif[k 0efcH&rnf/,Zfyka&m[dwfonfvnf;? xkdtusdefwkdYukd a&;rSwf? wzef a&cg;ESifh acsNyD;rS?usdefjcif;ab;jzpfapaoma&cg;ukd rdef;rtm; wkduf&rnf/ xkda&onf rdef;rxJokdY 0if cg;vdrfhrnf/xkdtcg ,Zfyka&m[dwfonf? r,m;ukdr,kHjcif; ylaZmfoumukd rdef;rvufrS,l? xm0&bk&m;a&SUawmf csDvTJvsuf ,Zfyvifay:rSm
qufNyD;vQif?rkefYnufwvufqGef;wnf;[laomylaZmfoumtwGuftwmukd ,Zfyvifay:rSm rD;IdU? xkdaemuf tusdefa&ukd rdef;raomufap&rnf/xkdrdef;ronf vifukdjypfrSm; npfnL;jcif;&SdvQif? usdefjcif;ab;jzpfapaoma&ukd aomufNyD;rS? olUtxJ a&0if cg;ojzifh? 0rf;a&mif
jcif;? aygifydefjcif;okdY a&muf xkdrdef;ronf rdrdtrsKd;usdeftyfaomoljzpfvdrhfrnf/okdYr[kwf xkdrdef;ronf rnpfnL;? pifMu,fjcif;&SdvQif? ab;ESifhvGwf y#doaE,laomtcGifh&Sdvdrfhrnf/a&GUum;? rdef;ronf ukd,fcifyGef;rSwyg; tjcm;aoma,mufsm;ESifhrSm;,Gif; npfnL;jcif;&Sdaomf4if;?a,mufsm;onf r,m;ukdr,kHaomoabmpGJvrf;aomf4if;? apmifh&aomw&m;aywnf;/ a,mufsm;onf r,m;udkr,kH? xm0&bk&m;
a&SUawmf xm;aomtcg? ,Zfyka&m[dwfonf w&m;twkdif; pD&ifojzifh?a,mufsm;onftjypfESifhuif;vGwf rdef;ronf rdrdtjypfukdcH&rnf[krdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4

wzefarma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?a,mufsm;jzpfap? rdef;rjzpfap? xm0&bk&m;tbkdY rdrdukdjcm;em;ap? emZ&d opmjyKjcif;iSg? rdrdukdrdrdcGJxm;aomtcg?pyspf&nfESifh,pfrsKd;ukda&Smif&rnf/ pyspf&nfcsOfESifh,pfrsKd;csOfukdvnf;raomuf&/ pyspfoD;jzifhvkyfaomt&nfukdtvQif;raomuf&/
pyspfoD;tpdrf;tajcmufukdvnf; rpm;&/jcm;em;vsufaeaomumvywfvkH;? pyspfoD;tqef? pyspfoD;tcGHrSp pyspfyifujzpforQukd rpm;&/-

129

6;5

jcm;em;jcif;opmapmifhaomumvywfvkH; OD;qHukdr&dwf&/ xm0&bk&m;tbkdY rdrdukd jcm;em;apaomumv raphrSDwkdifatmif? olonf


oefY&Sif;&ojzifh? rdrd qHyifukd tvkdtavsmuf wkd;yGg;ap&rnf/6;6 xm0&bk&m;tbkdY rdrdukd jcm;em;apaomumvywfvkH;? taoaumifukdrcsOf;ruyf&/6;7 ol\bk&m;ociftbkdY ol\acgif;ukdjcm;em;apaomaMumifh? rdb? nDtpfukd? ESraoaomfvnf;? npfnL;jcif;ukdrcH&/6;8 jcm;em;vsufaeaomumvywfvkH;? xm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;&rnf/6;9 olUtem;rSm wpkHwa,mufaomolonf csufjcif;ao? olonfjcm;em;apaomacgif;ukdnpfnL;apvQif? pifMu,fapaomaeY
wnf;[laom owraeY OD;qHukd&dwf&rnf/6;10 tXraeY ckdESpfaumifjzpfap? csKd;uav;ESpfaumifjzpfap? wckckukd y&dowf pnf;a0;&mwJawmfwHcg;a&SU? ,Zfyka&m[dwfxHokdY
aqmifcJh&rnf/6;11 ,Zfyka&m[dwfonfvnf;?tjypfajz&m,ZfbkdYwaumif?rD;IdU&m,ZfbkdYwaumif ukdylaZmf? xkdoltaoaumiftm;jzifh a&mufaom
tjypfajzjcif;ukdjyKNyD;rS? xkdaeYjcif;wGif ol\acgif;ukd oefY&Sif;ap&rnf/6;12 t&ifjcm;em;apaomumvukdxm0&bk&m;tbkdYwzefjcm;em;ap? tcgrvnfaomokd;oi,fwaumifukd 'kpkdufajz&m,ZfjyK ylaZmf
&rnf/ t&ifjcm;em;jcif;ysufaomaMumifh? vGefaomumvaysmuf&rnf/
6;13 jcm;em;aeaomumvaphNyD;rS? emZ&dvlapmifh&aomw&m;[lrlum;? olonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;a&SUokdY vm?6;14 rD;IdU&m,ZfbkdY tcgrvnf? tjypfrygaomokd;oi,ftxD;waumif? tjypfajz&m,ZfbkdYtcgrvnf? tjypfrygaom okd;oi,f
trwaumif? rd[m,,ZfbkdY tjypfrygaom qdwfwaumif?6;15 qDa&maomrkefYnufESifhvkyfaomrkefYjym;? qDvl;aomwaq;rJhrkefY<uyfwnf;[laomwaq;rJhrkefYwawmif;? abmZOfylaZmfoum?
oGef;avmif;&mylaZmfoumukd xm0&bk&m;tm; quf&rnf/6;16 xkdylaZmfoumrsm;ukd? ,Zfyka&m[dwfonf xm0&bk&m;xHawmfokdY oGif;? tjypfajz&m,Zf? rD;IdU&m,ZfukdylaZmf&rnf/6;17 waq;rJhrkefYwawmif;ESifhwuG? rd[m,,Zfqdwfukd4if;? abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&m ylaZmfoumukd4if;? xm0&bk&m;tm;
ylaZmf&rnf/6;18 emZ&dvlonf? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;em;rSm? rdrdjcm;em;aomOD;qHukd &dwf? xkdqHukdrd[m,,Zfatmuf&SdaomrD;xJrSm
xnfh&rnf/6;19 jcm;em;aomOD;qHudk&dwfNyD;rS? ,Zfyka&m[dwfonf jyKwfaomqdwfyckH;wbuf? awmif;xJu waq;rJhrkefYjym;wjym;? waq;rJhrkefY<uyf
wcsyfukd,l? emZ&dvl vufxnfhNyD;vQif?6;20 xm0&bk&m;a&SUawmfcsDvTJ&mylaZmfoumbkdY csDvTJ&rnf/ xkdt&mwkdYonf?csDvTJ&m&ifywf? csDvTJ&myckH;ESihfwuG? ,Zfyka&m[dwftbkdY
oefY&Sif;&rnf/ xkdaemufrS? emZ&dvlonf pyspf&nfudkaomuf&aomtcGifh&Sd\/6;21 a&GUum;? opmjyKaomemZ&dvlonf? tvkdtavsmuf wwfEkdiforQrSwyg;? rdrdjcm;em;jcif;twGuf? xm0&bk&m;tm; quf&aom
ylaZmfoumESifhqkdifaom w&m;aywnf;/ opmjyKonftwkdif;? jcm;em;jcif;w&m;ESifhtnD jyK&rnf[krdefYawmfrl\/
6;22 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf tmkefESifhol\om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?6;23 oifwkdYonf? oa&vtrsKd;om;wkdYtm; aumif;BuD;ay;>ruf&aompum; [lrlum;?6;24 xm0&bk&m;onf? oifhukdaumif;BuD;ay; apmifhrawmfrlygapaom/6;25 xm0&bk&m;onfoifrsufESmawmftvif;ukd vTwf ukPmaus;Zl;jyKawmfrlygapaom/6;26 xm0&bk&m;onf oifhukdajrmfMunfh csrf;omay;awmfrlygapaom[k?6;27 oa&vtrsKd;om;wkdYtay:rSm ighemrukd>rufqkdwifvQif? igonf xkdolwkdYukd aumif;BuD;r*Fvmay;rnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5
7;6
7;7
7;8
7;9
7;10

arma&Sonf wJawmfukdxlaxmif? wJawmfESifhwJawmfwefqm&SdorQwkdYukd4if;? ,ZfyvifESifh,Zfyvifwefqm&SdorQwkdYukd4if;qDvl;?


oefY&Sif;apjcif; trIukd vufpowfaom aeY?pm&if;0ifaomolwkdYudktkyf oa&vtrsKd;tETT,ftoD;toD;wkdY rif;jzpfaomol? taqGtrsKd;olBuD;rif;wkdYonf?rif;wyg; EGm;xD;waumifpD? rif;ESpfyg; trkd;ygaom&xm;wckpD? &xm;ajcmufck? EGm;q,fESpfaumifwkdYukd wJawmfa&SUokdYaqmifcJh
xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumjyKMu\/xm0&bk&m;uvnf;? oifonf y&dowfpnf;a0;&m
wJawmftrIaqmif&Gufp&mbkdY cH,l trIukdaqmif&Guf&onftwkdif;? av0dom;toD;toD;wkdYtm;ay;avmh[k rdefYawmfrl\/arma&Sonf &xm;ESifhEGm;wkdYukdcH,l av0dom;wkdYtm; ay;ojzihf?trIaqmif&Gufp&m&Sdonftwkdif;? ,Zfyka&m[dwftmkef\om; ormtkyfaom a*&Iefom;wkdYtm; &xm;ESpfckESifh EGm;av;aumif
wkdYukd4if;?ar&m&dom;wkdYtm; &xm;av;ckESifh EGm;&SpfaumifwkdYukd4if; ay;av\/oefY&Sif;&mXmeawmftrIukd apmifh&aom aum[wfom;wkdYonf? rdrdwkdYyckH; xrf;&Guf&aomaMumifh? olwkdYtm; &xm;ESifhEGm;wkdYukd
ray;/
,Zfyvifukd qDvl;aomaeY tEkarm'emjyKp&mbkdY ,Zfyvifa&SUrSm tjcm;aom ylaZmfoumukdjyKMu\/130

7;11

xm0&bk&m;uvnf;? ,ZfyvifukdtEkarm'emjyKp&mbkdY? rif;toD;toD;wkdYonf aeY&uftpOftwkdif; rdrdylaZmfoumukdjyK&Murnf[k


arma&Stm; rdefYawmfrl\/7;12 xkdokdYESifhtnD? yXraeY ,k'trsKd;? trde'yfom; emIefonfqufaomylaZmfoum[lrlum;?7;13 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH? zv
m;qDESifha&mtjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;14 rD;IdU&meHYomaygif;ESifhjynfh tusyfwq,ftcsdef&Sdaom a&TZGef;?7;15 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaomEGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaom okd;oi,fwaumif?7;16 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;17 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd trde'yfom;emIefonf
ylaZmfav\/
7;18 'kwd,aeY ocgtrsKd;wGif rif;jzpfaomZktmom; emoaevqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;19 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm; qDESifha&mtjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;20 rD;IdU&meHYomaygif;ESifhjynfh tusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;21 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaom okd;oi,fwaumif?7;22 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;23 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? Zktmom; emoaevonf
ylaZmfav\/
7;24 wwd,aeY ZmAkvkeftrsKd;wGif rif;jzpfaoma[vkefom;{vsmbqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;25 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&mtjynfh xnfhaomrkefYnuf?7;26 rD;IdU&meHYomaygif;ESifhjynfh tusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;27 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaomEGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaom okd;oi,fwaumif?7;28 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;29 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaom okd;oi,fig;aumifwkdYukd? a[vkefom;{vsmbonf
ylaZmfav\/
7;30 pwkwaeY kAiftrsKd;wGif rif;jzpfaoma&S'k&om; {vdZk&qufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;31 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef &SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&mtjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;32 rD;IdU&meHYomaygif;ESifhjynfh tusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;33 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaom okd;oi,fwaumif?7;34 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;35 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? a&S'k&om; {vdZk&onf
ylaZmfav\/
7;36 yOraeY &SdarmiftrsKd;wGif rif;jzpfaom Zk&d&S'Jom; a&Svkarsvqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;37 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&m tjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;38 rD;IdU&meHHYomaygif;ESifhjynfhtusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;39 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaomokd;oi,fwaumif?7;40 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;41 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? Zk&d&S'Jom; a&Svkarsvonf
ylaZmfav\/
7;42 qXraeY *'ftrsKd;wGif rif;jzpfaom a'Gvom; {vsmoyfqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;43 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&m tjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;44 rD;IdU&meHHYomaygif;ESifhjynfh tusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;45 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaomokd;oi,fwaumif?7;46 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;47 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? a'Gvom; {vsmoyfonf
ylaZmfav\/
7;48 owraeY {z&drftrsKd;wGif rif;jzpfaom trd[k'fom; {vd&Srmqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;49 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&m tjynfhxnfhaomrkefYnuf?131

7;50 rD;IdU&meHHYomaygif;ESifhjynfhtusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;51 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaom okd;oi,fwaumif?7;52 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;53 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? trd[k'fom; {vd&Srmonf
ylaZmfav\/
7;54 tXraeY rema&StrsKd;wGif rif;jzpfaom ay'gZk&om; *gravsvqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;55 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&m tjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;56 rD;IdU&meHHYomaygif;ESifhjynfhtusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;57 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaomokd;oi,fwaumif?7;58 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;59 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? ay'gZk&om; *gravsv
onf ylaZmfav\/
7;60 e0raeY A,FmrdeftrsKd;wGif rif;jzpfaom *da'gedom; tbd'efqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;61 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&m tjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;62 rD;IdU&meHHYomaygif;ESifhjynfhtusyf wq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;63 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaomokd;oi,fwaumif?7;64 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;65 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? *da'gedom; tbd'efonf
ylaZmfav\/
7;66 'oraeY 'eftrsKd;wGif rif;jzpfaom trd&S'Jom; ta[Zmqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;67 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&m tjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;68 rD;IdU&meHHYomaygif;ESifhjynfhtusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;69 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaomokd;oi,fwaumif?7;70 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;71 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? trd&S'Jom; ta[Zmonf
ylaZmfav\/
7;72 {um'oraeY tm&SmtrsKd;wGifrif;jzpfaom Mou&efom; yga*svqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;73 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&m tjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;74 rD;IdU&meHHYomaygif;ESifhjynfhtusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;75 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaomokd;oi,fwaumif?7;76 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;77 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? Mou&efom; yga*svonf
ylaZmfav\/
7;78 'Gg'oraeY evdtrsKd;wGif rif;jzpfaom {eefom; t[d&qufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;79 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&m tjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;80 rD;IdU&meHHYomaygif;ESifhjynfhtusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;81 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaom okd;oi,fwaumif?7;82 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;83 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? {eefom; t[d&onf
ylaZmfav\/
7;84 xkdokdY oa&vtrsKd;wkdY rif;jzpfaomolwkdYonf? ,Zfyvifukd qDvl;aomaeY tEkarm'emjyKp&mbkdY qufaomaiGtifwkH
aygif;q,fESpfvkH;? aiGzvm;aygif;q,fESpfvkH;? a&TZGef;aygif;q,fESpfpif;wnf;/7;85 aiGtifwkHtcsdefum;? wvkH;vQifwydmokH;q,fpD? aiGzvm;tcsdefum;? wvkH;vQif ckepfq,fpD&Sd? aiGcsdefaygif;um;? tusyfawmf
tvkduf? tcGufESpfq,f av;ydm&Sdownf;/7;86 rD;IdU&meHYomaygif;ESifhjynfhaoma&TZGef; q,fESpfpif; tcsdefum;? tusyfawmf tvkduf q,fusyfpD&Sd? a&Tcsdefaygif;um; wydm
ESpfq,f&Sdownf;/7;87 rD;IdU&m,ZfbkdY abmZOfylaZmfoumESifhwuG EGm;aygif; q,fESpfaumif? okd;xD; q,fESpfaumif? tcgrvnfaom okd;oi,fq,fESpfaumif?
tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,faygif; q,fESpfaumif?132

7;88 rd[m,,ZfbkdY EGm;aygif;?ESpfq,fav;aumif? okd;xD;ajcmufq,f? qdwfxD;ajcmufq,f? tcgrvnfaomokd;oi,fajcmufq,f


&Sdownf;/ a&GUum;? ,ZfyvifukdqDvl;aom aemuf? tEkarm'emjyKbkdYqufaomylaZmfoum aywnf;/7;89 arma&Sonf bk&m;ocifukd avQmufjcif;iSg y&dowfpnf;a0;&mwJawmfxJokdY 0ifaomtcg? ackAdrfESpfyg;Mum;rSm? oufaocHcsufaowm
tay:wifaom tzkH;txufu? bk&m;ocifac:awmfrloHukd arma&SonfMum; xl;av\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4

xm0&bk&m;uvnf;? oifonf tmkeftm; qifhqkd&rnfrSm?rD;cGufrsm;ukd xGef;aomtcg? rD;cGufckepfvkH;wkdYonf rD;ckHwbufwcsuf xGef;vif;&rnf[k?arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? tmkefjyK rD;ckHwbufwcsufrD;cGufrsm;ukd xGef;av\/rD;ckHrlum;? xm0&bk&m;onf arma&Stm; jyawmfrlaomykHESifhtnD? rD;ckHwkdifrSp MumyGifhwkdifatmif a&Tjzifh wpyfwnf;xkvkyfaom
rD;ckHjzpfownf;/
8;5 xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?8;6 av0dom;wkdYukd? oa&vtrsKd;om;wkdYtxJu a&G;aumuf pifMu,fapavmh/8;7
pifMu,fapjcif;iSgjyK&rnftrI[lrlum;? pifMu,fjcif;r*Fvma&ukd olwkdYtay:rSmjzef;? olwkdYonfwukd,fvkH;ukdtarG;&dwfjcif;? t0wf
avQmfjcif;ukdjyKojzifh pifMu,fap&rnf/8;8 qDa&maomrkefYnufwnf;[laomabmZOfylaZmfoumESifhwuG?toufysKdaom EGm;xD;waumif? tjypfajz&m,ZfbkdY toufysKdaom
EGm;xD;waumifukd,lNyD;vQif?8;9 av0dom;wkdYukdy&dowfpnf;a0;&mwJawmfa&SUokdYac:cJh? oa&vtrsKd;om; y&dowftaygif;wkdYukd pnf;a0;apNyD;rS?8;10 av0dom;wkdYukd xm0&bk&m;a&SUawmfokdYaqmifcJh? olwkdYacgif;ay:rSmoa&vtrsKd;om;wkdYonf vufukdwifojzifh?8;11 olwkdYonf xm0&bk&m;\trIawmfukdxrf;apjcif;iSg? oa&vtrsKd;om;wkdYjyKaom ylaZmfoumwnf;[laom av0dom;wkdYukd
tmkefonf xm0&bk&m;tm; quf&rnf/8;12 av0dom;wkdYonfvnf;? EGm;acgif;ay:rSm rdrdwkdYvufukdwif? olwkdYtbkdYtjypfajzjcif;ukdjyKvkdaomiSg? xm0&bk&m;a&SUrSm
EGm;waumifukd tjypfajz&m,Zf? waumifukd rD;IdU&m ,ZfjyK ylaZmf&Murnf/8;13 av0dom;wkdYukd? tmkefESifhol\om;wkdYa&SUrSm xm; xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumjyK&rnf/8;14 xkdokdYav0dom;wkdYukd oa&vtrsKd;om;wkdYESifh wjcm;pDcGJxm;? olwkdYonf txl;ojzifh ighvljzpf&Muvdrfhrnf/8;15 xkdaemufrSav0dom;wkdYonf?y&dowfpnf;a0;&mwJawmftrIukdaqmif&Gufjcif;iSg 0if&Muvdrfhrnf/ olwkdYukd pifMu,fap? ylaZmfoum
jyK&aomtaMumif;[lrlum;?8;16 oa&vtrsKd;xJu olwkdYukda&G;aumuf? ightm; tykdifay;&rnf/ oa&vtrsKd;wGif tOD;bGm;jrifaom om;OD;rsm; twGuf
olwkdYukd igodrf;,l\/8;17 tJ*kwKjynf om;OD;taygif;wkdYukd igonf'Pfcwfaomtcg? oa&vtrsKd;wGifvljzpfap? wd&pmefjzpfap? om;OD;taygif;wkdYukd
ukd,ftbkdY oefY&Sif;apaomaMumifh? om;OD;taygif;wkdYukd txl;ojzifh igykdif&rnf/8;18 wzef oa&vtrsKd;om;OD;taygif;wkdYtwGuf? av0dom;wkdYukd ig,l\/8;19 olwkdYonfvnf;y&dowfpnf;a0;&mwJawmf? oa&vtrsKd;om;aqmif&Guf&aom trIukdaqmif&Gufapjcif;iSg4if;? oa&vtrsKd;
om;wkdYonfoefY&Sif;&m XmeawmfokdY csOf;uyfaomtcg? ab;'PfESifhvGwfrnftaMumif;? tjypfajzjcif; ukdjyKapjcif;iSg4if;? oa&v
trsKd;xJu av0dom;wkdYukd? tmkefESifhol\om;wkdYtm; pGefYBuJay;urf;onf[k?8;20 av0dom;trI? xm0&bk&m;onfarma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;?arm a&SESifhtmkeftp&Sdaomoa&vtrsKd;om;y&dowf
taygif;wkdYonfav0dom; wkdYukdjyKMuvQif?8;21 olwkdYonf pifMu,fjcif;okdYa&muf rdrdwkdYt0wfukdavQmfMu\/ tmkefonfvnf;? olwkdYukd xm0&bk&m;tm; qufuyf olwkdYtbkdY
tjypfajzjcif;ukdjyKojzifh pifMu,fapav\/8;22 xkdaemufrS av0dom;wkdYonf tmkefESifhol\om;wkdYa&SU y&dowfpnf;a0;&m wJawmftrIukdaqmif&Gufjcif;iSg0ifMu\/ av0dom;wkdY
trIxm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? vltaygif;wkdYonf jyKMu\/
8;23 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?8;24 av0dom;wkdYonf toufESpfq,fig;ESpfvGefrS? y&dowfpnf;a0;&m wJawmftrIukd aqmif&Gufjcif;iSg 0if&Murnf/8;25 toufig;q,fvGefrS trIvGwf aemufwzef raqmif&GufbJ? y&dowfpnf; a0;&mwJawmf rdrdnDtpfukdwkdYESifhtwl ulnD
tvSnfhvSnfhapmifh&Murnf/ xkdokdY av0dom;rsm; apmifh&aomtrIukd pD&if&rnf[k rdefYawmfrl\/

133

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3
9;4
9;5
9;6
9;7
9;8
9;9
9;10
9;11
9;12
9;13
9;14

9;15
9;16
9;17
9;18
9;19
9;20
9;21
9;22
9;23

tJ*kwKjynfrSxGuf 'kwd,ESpf? yXrv odefawmwGif xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?oa&vtrsKd;om;wkdYonf? csdef;csufaomumvtcsdef yocgyGJukd cH&Murnf/pD&ifxkH;zGJUorQaomxkH;pHtwkdif;? csdef;csufaomumvtcsdefwnf;[laom,ckv wq,fav;&ufaeY nOD;,H apmifh&Murnf[k
rdefYawmfrl\/oa&vtrsKd;om;wkdYonf yocgyGJukdcH&rnftaMumif;? arma&Sqifhqkdonf twkdif;?odefawmwGif yXrv wq,fav;&ufaeY nOD;,HyocgyGJukdcH&Mu\/ arma&Stm; xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlorQtwkdif;?
oa&vtrsKd;om;wkdYonf jyKMu\/
xkdaeY yocgyGJukd rcH&rnftaMumif;? vltaoaumiftm;jzifh npfnL;jcif;okdY a&mufaomvltcsKdUwkdYonf? xkdaeY arma&SESifh
tmkefxHokdY csOf;uyf?tuREfkfyfwkdYonf vltaoaumiftm;jzifh npfnL;jcif;&Sdyg\/ csdef;csufaom tcsdef oa&vtrsKd;om;wkdYESifhtwl? xm0&bk&m;tm;
ylaZmfoumukdrjyKapjcif;iSg? tuREkfyfwkdYukd qD;wm;ygrnfavm[k ar;avQmufMu\/arma&Suvnf;?aeMuOD;avmh/ oifwkdYtrIxm0&bk&m;rdefYawmfrlaompum;ukd igem;axmifOD;rnf[k jyefqkd\/xkdtcg arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?oifwkdYtrsKd;om;onf taoaumiftm;jzifh npfnL;jcif;&Sdaomf4if;? a0;aomt&yfokdY c&D;oGm;aomf4if;? xm0&bk&m;tbkdY yocgyGJukd
cH&rnf/'kwd,v wq,fav;&ufaeY nOD;,HyGJcH? okd;oi,ftom;ukd waq;rygaomrkefY? cg;aom[if;oD;[if;&GufESifhpm;&rnf/xkdtom;ukd eHeufwkdifatmif r<uif;ap&/ tkd;ukdvnf; rcsKd;&/ yocgyGJESifh qkdifaomtxkH;tzGJU&SdorQwkdYukd vkduf yGJcH&aom
tcGifh&Sd\/npfnL;jcif;r&Sd? tjcm;wyg;okdYc&D;roGm;aomolonf yocgyGJukdrcHbJaevQif? xkdolukd ol\trsKd;rSy,f&Sif;&rnf/ csdef;csufaomtcsdef
xkdolonf? xm0&bk&m;tbkdY ylaZmfoumukdraqmifcJhaomaMumifh rdrdtjypfukdcH&rnf/oifwkdYxHrSm wnf;ckdaomwyg;trsKd;om;onf? xm0&bk&m;tbkdY yocgyGJukdcHjcif;iSg tvkd&SdvQif? pD&ifxkH;zGJU cH&aomxkH;pHtwkdif;
yGJcH&rnf/ oifwkdYwGif wnf;ckdaomw yg;trsKd;om;jzpfaomol? trsKd;om;csif;jzpfaomolwkdYonf? xkH;pHwyg;wnf;om &Sd&Murnf[k
rdefYawmf rl\/
wJawmfukd xlaxmifaomaeY? rkdCf;wdrfonf wJawmfay:rSmwnf? oufaocHcsufwJawmfukd zkH;tkyfav\/ nOD;rSp eHeufwkdif
atmif wJawmfay:rSm rD;uJhokdY xifav\/xkdokdYtpOfjzpf aeYtcsdefrkdCf;wdrfzkH;tkyfvsuf? ntcsdef rD;uJhokdYxifvsuf &Sd\/rkdCf;wdrfonf wJawmftay:rS uGmajrmufaomtcg? oa&vtrsKd;om;wkdYonf c&D;oGm;Mu\/ rkdCf;wdrfwnfav&m&mvnf;?
wJrsm;ukd aqmufjyefMu\/xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif;?oa&vtrsKd;om;wkdYonfc&D;oGm;Mu\/ xm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwkdif;vnf;? wJrsm;ukd
aqmufMu\/ rkdCf;wdrfonf wJawmftay:rSm wnfaeorQaom umvywfvkH; olwkdYonf wJaeMu\/rkdCf;wdrfonf wJawmftay:rSm aeY&ufMumjrifhpGmwnfaeaomtcg? oa&vtrsKd;om;wkdYonf c&D;roGm;bJ xm0&bk&m;xHawmf
apmifhaeMu\/rkdCf;wdrfonfwJawmftay:rSmaeY&uftenf;i,frQwnfaeaomtcg? xm0&bk&m; trdefYawmftwkdif;? olwkdYonf wJaeMu\/
xm0&bk&m; trdefYawmf twkdif;vnf;? c&D;oGm; Mu\/nOD;,HrSp eHeuftcsdefwkdifatmif rkdCf;wdrfwnfae? eHeuftcsdef ajrmufaomtcg c&D;oGm;Mu\/ aeYjzpfap? njzpfap?
rkdCf;wdrfajrmufaomtcg c&D;oGm;Mu\/ESpf&ufjzpfap? wvjzpfap? wESpfjzpfap? rkdCf;wdrfonf wJawmfay:rSmwnfaeorQaom umvywfvkH; oa&vtrsKd;om;wkdYonf
c&D;roGm;bJ wJaeMu\/ wzef rkdCf;wdrf ajrmufjyefaomtcg c&D;oGm;Mu\/xm0&bk&m; trdefYawmftwkdif; wJaeMu\/ xm0&bk&m;trdefYawmftwkdif;vnf; c&D;oGm;Mu\/ xm0&bk&m;onfarma&Stm;jzifh
rdefYawmfrlonftwkdif; xm0&bk&m;txHawmf apmifhaeMu\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1
10;2
10;3
10;4
10;5
10;6

wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?oifonf y&dowfpnf;a0;apjcif;iSg4if;? wyfwkdYukdcsDapjcif;iSg4if;? rIwf&aom aiGwHykd;ESpfvkH;ukd? wvkH;vQif aiGwwkH;pDjzifh rqufbJ
vkyf&rnf/wHykd;rIwfaomtcg? y&dowftaygif;wkdYonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;a&SU? oifhxHpnf;a0;&Murnf/wHykd;wvkH;wnf;ukdrIwfvQif? oa&vtrsKd; vlwaxmifukdtkyfaomrif;wkdYonf oifhxHpnf;a0;&Murnf/EId;aqmfoHESifhrIwfaomtcg? ta&SUwyfwkdYonf csDoGm;&Murnf/'kwd,tBudrfEId;aqmfoHESifhrIwfaomtcg? awmifwyfwkdYonfcsDoGm;&Murnf/ wwd,tBudrfEId;aqmfoHESifhrIwfaomtcg? taemufwyf
134

wkdYonf csDoGm;&Murnf/ pwkwtBudrfEId;aqmf oHESifhrIwfaomtcg? ajrmufwyfwkdYonf csDoGm;&Murnf/ tpOftwkdif; csDoGm;apjcif;iSg


EId;aqmfoHESihfrIwf&rnf/10;7 y&dowfpnf;a0;apjcif;iSg EId;aqmfoHukdrjyKbJ wHykd;rIwf&rnf/10;8 tmkef\om;? ,Zfyka&m[dwfwkdYonf xkdwHykd;ukd rIwf&Murnf/ oifwkdYtrsKd; tpOftquf apmifh&aomynwfjzpfownf;/10;9 oifwkdYonf ukd,fjynfaeaomtcg? wkdufvmaom&efolwkdYukd ppfcsDvQif? EId;aqmfoHESifhwHykd;rIwf&rnf/ xkdtcg oifwkdY\
bk&m;ocifxm0&bk&m;onfoifwkdYukd atmufarh? &efolvufrS u,fwifawmfrlrnf/10;10 oifwkdYonf &Tifvef;jcif;ukdjyKaomaeY? yGJobifaeY? vqef;aeYwkdY? oifwkdY bk&m;ocifatmufarhawmfrlbkdY&m? oifwkdYrD;IdU&m,Zf?
rd[m,,Zf ylaZmfoumrsm;tay:rSm wHykd;rIwf&Murnf/ igonf oifwkdY\ bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpfonf[k rdefYawmfrl\/
10;11 'kwd,ESpf? 'kwd,v t&ufESpfq,fajrmufaomaeY&uf? rkdCf;wdrfonf oufaocHcsufwJawmfrS uGmajrmufonfjzpf?10;12 oa&vtrsKd;om;wkdYonf odemawmifrSc&D;oGm;Mu\/ aemufwzef rkdCf;wdrfonf yg&efawmwnfae\/10;13 xkdokdY xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifh rdefYawmfrlonftwkdif;? yXrc&D;oGm; jcif;ukdjyKMu\/10;14 ,k'wyftpOftwkdif; tvkH;t&if;wkdYonf? tvHESifhwuG a&SUOD;pGmcsDoGm;Mu\/ ,k'wyfukd? trde'yfom; emIeftkyf&\/10;15 ocgwyfukd? Zktmom; emoaev tkyf&\/10;16 ZmAkvkefwyfukd? a[vkefom; {vsmb tkyf&\/10;17 wJawmfukdjzKwfcs? a*&Iefom;? ar&m&dom;wkdYonf wJawmfukd xrf;vsuf csDoGm;Mu\/10;18 kAifwyftpOftwkdif; tvkH;t&if;wkdYonf tvHESifhwuG csDoGm;Mu\/ kAifwyfukd a&S'k&om; {vdZk& tkyf&\/10;19 &Sdarmifwyfukd Zk&d&S'Jom; a&Svkarsv tkyf&\/10;20 *'fwyfukd a'Gvom; {vsmoyf tkyf&\/10;21 aum[wfom;wkdYonf oefY&Sif;&mXmewefqmwkdYukdxrf;vsuf csDoGm;Mu\/ olwkdYra&mufrSD t&ifoGm;aomolwkdYonf wJawmfukd
xlaxmif&Mu\/10;22 {z&drfwyftpOftwkdif; tvkH;t&if;wkdYonf tvHESifhwuGcsDoGm;Mu\/ {z&drfwyfukd trd[k'fom; {vd&Srm tkyf&\/10;23 rema&Swyfukd ay'gZk&om; *gravsv tkyf&\/10;24 A,Fmrdefwyfukd *da'gedom; tbd'ef tkyf&\/10;25 aemufqkH;wyfwnf;[laom 'efwyftpOftwkdif; tvkH;t&if;wkdYonf tvHESifhwuG csDoGm;Mu\/ 'efwyfudk trd&S'Jom; ta[Zm
tkyf&\/10;26 tm&Smwyfukd Mou&efom; yga*sv tkyf&\/10;27 evdwyfukd {eefom; t[d& tkyf&\/10;28 xkdokdY oa&v trsKd;om;wkdYonf csDoGm;aomtcg? wyfrsm;tpOftwkdif; csD c&D;oGm;Mu\/
10;29 arma&Suvnf;? xm0&bk&m;\*wdawmftwkdif; igwkdYtm;ay;awmfrlrnft&yfokdY igwkdYonf,ckc&D;oGm;Mu\/ igwkdYESifhtwlvkduf
vmyg/ igwkdYonf aus;Zl;jyKygrnf/ xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;om;wkdYaus;Zl;jyKawmfrl rnf*wd&Sdyg\[k rdrda,mur rd'sef
trsKd;? a&Gvom; a[mAyftm; qkdvQif?10;30 a[mAyfu igrvkdufroGm;yg/ ighae&if;jynf? ightaqGtrsKd;&Sd&mokdY jyefoGm;ygrnf[k arma&Stm; qkd\/10;31 arma&Suvnf;? igwkdYukd pGefYypfroGm;ygESifh/ oifodonftwkdif; igwkdYonf awmpm;cef;cs&rnf/ oifonf igwkdYrsufpdjzpf&yg\/10;32 igwkdYESifhtwlvkdufvQif xm0&bk&m;jyKawmfrlaomaus;Zl;awmfukd igwkdYonfcH&onftwkdif;? oifaus;Zl;jyKygrnf[k qkdav\/
10;33 oa&vtrsKd;om;wkdYonfxm0&bk&m;\awmifawmfrSxGuf? okH;&ufuGmaomc&D;ukd oGm;Mu\/ xkdokH;&ufuGmaomc&D;ukd
oGm;MupOf? xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmonf olwkdYtbkdY pm;cef;cs&mt&yfukd&Sm olwkdYa&SUuoGm; av\/10;34 olwkdYonfaeYtcsdefwyfcsDoGm;aomtcg? xm0&bk&m;\rkdCf;wdrfonf olwkdYtay:rSm &Sdav\/10;35 aowmawmfoGm;aomtcg? arma&Su? tkdxm0&bk&m;? xawmfrlyg? ukd,fawmf\&efolwkdYonf vGifhMuygapaom/ ukd,fawmfukd
rkef;aomolwkdYonf a&SUawmfrSajy;Muygapaom [l4if;?10;36 aowmawmfroGm;bJ&yfaeaomtcg? tkd xm0&bk&m;? oa&vtrsKd;om; taxmiftaomif;&Sd&mokdY jyefvmawmfrlyg[l4if;
avQmufqkdavh&Sd\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1

wzef vlrsm;wkdYonf tvkdawmfr&Sdaom jrnfwrf;jcif;ukd jyKMuojzifh? xm0&bk&m;onf olwkdYpum;ukdMum; trsufxGufawmfrl\/


IdUawmfrlaom rD;onf olwkdYwGif avmif? wyftpGeftem;&SdaomoltcsKdUwkdYukd aoapav\/11;2 vlrsm;wkdYonf arma&Stm; atmf[pf? arma&Sonfxm0&bk&m;ukd qkawmif;ojzifh rD;Nidrf;av\/11;3 xm0&bk&m;\rD;onf olwkdYwGif avmifaomaMumifh? xkdt&yfukd waA&[laomtrnfjzifh rSnfhav\/
11;4 oa&vtrsKd;om;wkdYESifha&maESmvsufygaom wyg;trsKd;om;wkdYonf awmifhwaompdwfpGJvrf;Mu\/ oa&vtrsKd;om;
wkdYonfvnf; wzefikda<u;vsuf igwkdYpm;p&mbkdY trJom;ukd tb,folay;vdrfhrnfenf;/11;5 tJ*kwKjynf tvkdtavsmufpm;&aom ig;om;? ocGg;oD;? z&JoD;? MuufoGef teD? tjzL? tkdif;trsKd;rsKd;wkdYukd atmufarh\/11;6 ,ckrSm igwkdYtoufonf tm;avsmhNyD/ rErSwyg; wpkHwckukdrQrjrif&[k qkdMu\/135

11;7 rEonf eHeHaphESifhwl Aa"vopfaphuJhokdY tqif;jzpf\/11;8 vlrsm;wkdYonf vSnfhvnfvsuf rEukdpkodrf; qkHBudwfjcif;? axmif;jcif;ukd jyKNyD;rS tkd;ESifhjyKwfMu\/ rkefYjym;ukdvnf; vkyfMu\/
t&omonf rkefYqDaMumft&omESifhwl\/11;9 pm;cef;cs&mt&yf nOfhtcg ESif;ESifhtwl rEuswwf\/
11;10 xkdtcg vlrsm;toD;toD;wkdYonf rdrdwJwHcg;0 rdrdtdrfaxmifESifhwuG ikda<u;Muonfukdarma&SMum;&\/ xm0&bk&m;onfjyif;pGm
trsufxGufawmfrl\/ tjypf&Sdonfukd arma&SodjrifvQif?11;11 vltaygif;wkdYukdxrf;ap[k olwkdYukd ukd,fawmfuReftay:rSmwiftb,faMumifh tuREkfyfukd nOf;qJawmfrlygoenf;/
tb,faMumifha&SUawmf rsufESmr&bJ ae&ygoenf;/11;12 olwkdYbkd;ab;rsm; usdefqkdawmfrlaomjynfokdYoGm;? txdef;onf EkdYpkdYoli,fukdaqmifouJhokdY? vlwkdYukdykdufcsDvsufaqmifavmh[k
tuREkfyftm;rdefYawmfrlrnftaMumif;? vlt aygif;wkdYukd tuREkfyfonf ukd,f0efaqmifygoavm/ bGm;jrifygoavm/11;13 vltaygif;wkdYtm; auR;p&mbkdY trJom;ukd tuREkfyfonf tb,frSm &Ekdif ygtHhenf;/ olwkdYu tuREkfyfwkdYpm;p&mbkdY trJom;ukd
ay;yg[k idka<u;vsuf tuREkfyfukdawmif;Mu yg\/11;14 vltaygif;wkdYukd tuREkfyfwa,mufwnf;om raqmif&GufEkdifyg/ aqmif&Guf&aom0efvnf;av;vGef;yg\/11;15 xkdokdY tuREkfyfjyKawmfrlvQif4if;? pdwfawGUawmfrlvQif4if;? tuREkfyfukdtvsif tjrefaoapawmfrlyg/ ukd,fqif;&Jukd ukd,frodrjrifyg
apESifh[k xm0&bk&m;tm; avQmufqkd\/
11;16 xm0&bk&m;uvnf;? oifuRrf;usifaomoa&vtrsKd;om;toufBuD;ol ckepfusdyfwkdYukd? igha&SUrSmpka0;apNyD;vQif? y&dowf
pnf;a0;&mwJawmfokdY ac:cJh oifESifhtwl &yfaeMuapavmh/11;17 igonfvnf; xkdt&yfokdY qif;ouf oifESifhEIwfqufrnf/ oifhtay:rSm usdef;0yfaom0dnmOftcsKdUukd ig,l olwkdYtay:rSmwifrnf/
vlwkdYukd oifwa,mufwnf;om aqmif&Guf&rnfr[kwf? xkdtoufBuD;olwkdYonf 0kdif;nD aqmif&Guf&Murnf/11;18 oifonfvnf; vlrsm;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? eufjzefaeYtbkdY udk,fukdukd,f oefY&Sif;apMuavmh/ trJom;ukd pm;&Murnf/ oifwkdYu
tb,folonf igwkdYtm; trJom;ukd ay;vdrfhrnfenf;/ tJ*kwKjynfaepOf? igwkdYonf csrf;ompGmaeMu\[k ikda<u;vsufajymqkdoHukd
xm0&bk&m;Mum;aomaMumifh? trJom;ukday;awmfrlojzifh oifwkdYonf pm;&Murnf/11;19 w&uf? ESpf&uf? ig;&uf? q,f&uf? t&ufESpfq,fom pm;&Murnfr[kwf/11;20 oifwkdYESmacgif;xJu trJom;xGuf &GHp&mjzpfonfwkdifatmif wvywfvkH; pm;&Murnf/ taMumif;rlum;? oifwkdYwGif &Sdawmfrlaom
xm0&bk&m;ukd? oifwkdYonf rxDrJhjrifjyK vsuf? igwkdYonf tJ*kwKjynfrS tb,faMumifh xGufvm&oenf;[k a&SUawmfikda<u;vsuf
ajymqkdMuNyDwum;[karma&Stm;rdefYawmfrl\/11;21 arma&Suvnf;? tuREkfyfESifhqkdifaomvla,mufsm;aygif;ajcmufodef;&SdMuonf jzpf? ukd,fawmfu wvpm;p&mbkdY olwkdYtm;trJom;ukd
igay;rnf[krdefYawmfrlonfwum;?11;22 olwkdYukd 0pGmauR;jcif;iSg? okd; qdwf EGm;pkwkdYudk owf&ygrnfavm/ okdYr[kwf 0pGmauR;jcif;iSg yifv,fig;&SdorQwkdYukd pka0;&ygrnfavm[k
avQmufvQif?11;23 xm0&bk&m;u? xm0&bk&m; vufwkdoavm/ ighpum;wnfrnf rwnfrnfukd oifodvdrfhrnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/
11;24 arma&SonfxGuf xm0&bk&m;\pum;awmfukd vlrsm;wkdYtm;qifhqkdNyD;vQif? trsKd;om;toufBuD;ol ckepfusdyfwkdYukd pka0;ap?
y&dowfpnf;a0;&m wJawmfywfvnf xm;av\/11;25 xm0&bk&m;onf rkdCf;wdrfjzifh qif;ouf arma&SESifh EIwfqufawmfrl\/ arma&Stay:rSm usdef;0yfaom0dnmOftcsKdUukd,l
toufBuD;olckepfusdyfwkdYtay:rSm wifawmfrlojzifh? xkd0dnmOfonf olwkdYtay:rSm usdef;0yfaomtcg? olwkdYonf ya&mzufjyK
rjywfrpJa[mMu\/11;26 xdkvlpkygaomol {v''fESifhar''fwkdYonf pm&if;0ifaomfvnf;? wJawmfokdY roGm;bJ wyfxJrSm ae&pfpOfwGif olwkdYtay:rSm
xkd0dnmOfusdef;0yfojzifh olwkdYonfvnf; ya&mzufjyK wyfxJrSma[mMu\/11;27 vkvifwa,mufonfvnf; arma&SxHokdYajy;? {v''fESifhar''fwkdYonfwyfxJrSm ya&mzufjyKa[myg\[kavQmufvQif?11;28 arma&S\vufaxmufjzpfaom vkvifEkefom; a,mIu? ocifarma&S? olwkdYukd qD;wm;awmfrlyg[k qkdaomf?11;29 arma&Su? oifonf ightwGuf jiLplaompdwf&Sdoavm/ xm0&bk&m;\vltaygif;wkdYonf ya&mzufjzpfMuygapaom/ xm0&bk&m;
onf 0dnmOfawmfukd olwkdYtay:rSmwifawmfrl ygapaom[kqkdNyD;rS?11;30 oa&vtrsKd;om;toufBuD;olwkdYESifhtwl wyfxJokdY jyefoGm;av\/
11;31 xkdtcg xm0&bk&m;onf avukdapvTwf? ikH;rsm;ukd yifv,frSaqmifcJhojzifh? wyfywfvnf w&ufc&D;pDwkdifwkdifuGmaom
t&yfwkdY? ajray:rSm 'kESpfawmifcefYrQ qif;apawmfrl\/11;32 vlrsm;wkdYonf waeYvkH;? wnOfhvkH;? eufjzefvnf; waeYvkH;x ikH;rsm;ukd pkodrf;Mu\/ enf;enf;odrf;aomolonfq,fa[mrJukd
odrf;&\/ wyfywfvnf t&yf&yf jzefYxm;Mu\/11;33 okdY&mwGif ikH;om;ukd ukdufr0g;rSD? xm0&bk&m;onf olwkdYukd trsufawmfxGuf tvGefjyif;aomab;ESifh'Pfcwfawmfrl\/11;34 awmifhwaomolwkdYukdoN*K[f&mxkdt&yfukd udjAKwf[w0g[laomtrnfjzifh rSnfhav\/11;35 vlrsm;wkdYonf udjAKwf[w0gt&yfrSxGufNyD;vQif? [mZkwft&yfokdYa&muf aeMu\/

136

tcef;BuD; ( 12 )
12;1
12;2

arma&Sonf uk&StrsKd;om;rdef;rESifhpkHbufonfjzpf? xkdrdef;raMumifh rd&dtHESifh tmkefonf arma&Sukd tjypfwifvsuf?tu,fxm0&bk&m;onf? arma&Stm;jzifhomAsm'dwfay;awmfrloavm/ igwkdYtm;jzifhvnf; ay;awmfrrlavm[k qkdMu\/ xkdpum;
ukd xm0&bk&m; Mum;awmfrl\/12;3 arma&Sonf ajrBuD;ay:rSm&Sdaeaomoltaygif;wkdYxuf omEl;nHhodrfarGUaomoabm&Sd\/12;4 xm0&bk&m;uvnf;? oifwkdYokH;a,mufonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfokdY xGufoGm;Muavmh[k arma&S? tmkef? rd&dtHwkdYtm;
csufjcif;rdefYawmfrl olwkdYonf xGufoGm;Mu\/12;5 xm0&bk&m;onf rkdCf;wdrfwkdifjzifh qif;ouf? y&dowfpnf;a0;&mwJawmf wHcg;0&yfvsuf? tmkefESifhrd&dtHukdac:awmfrl?
olwkdYonfcsOf;uyfMu\/12;6 xm0&bk&m;uvnf;? ighpum;ukdem;axmifMuavmh/ oifwkdYwGif ya&mzuf&SdvQif? igxm0&bk&m;onf xkdol xl;qef;aomlygkHtm;jzifh
ukd,fukdjyrnf/ okdYr[kwf tdyfruftm;jzifh Asm'dwfay;rnf/12;7 tdrfawmf wtdrfvkH;om opmapmifhaom ighuRef arma&Sonf xkdokdYr[kwf/12;8 olAsm'dwfay;aomtcg? eufeJaompum;tm;jzihf ray;? ukd,fwkdifukd,fMuyf xif&Sm;pGmAsm'dwfay;rnf/ olonf xm0&bk&m;\
ykHoPmefukdvnf;jrif&rnf/ okdYjzpf oifwkdYonf ighuRefarma&Sukd tb,faMumifh tjypfwif0hHoenf;[k rdefYawmfrlvsuf?12;9 trsufawmfxGuf xm0&bk&m;<uoGm;awmfrlojzifh?12;10 rdkCf;wdrfonf wJawmftay:rSuGmoGm;\/ rd&dtHonfvnf;? ElempGJ rkdCf;yGifhuJhokdY jzLav\/ tmkefMunfh rd&dtHElonfukd
jrifvQif?12;11 tkd tuREkfyfocif? tuREkfyfwkdYonf rkdufaomtrIukdjyKrd jypfrSm;aomtjypfukd tuREkfyfwkdYtay:rSm wifawmfrrlygESifh? tuREkfyf
awmif;yefyg\/12;12 bGm;puyif ukd,ftom;w0uf ysufaomtaoaumifuJhokdY olonfrjzpfygapESifh[k awmif;yefvQif?12;13 arma&Su? tkdbk&m;ocif ol\temukdaysmufapawmfrlyg? tuREkfyfawmif;yefyg\[k xm0&bk&m;tm; atmf[pfav\/12;14 xm0&bk&m;uvnf;? ol\tbonf ol\rsufESmukd wHaxG;ESihfaxG;kHrQomjyKvQif? olonf ckepf&ufywfvkH;t&SufuGJjcif;ukdcH&
rnfr[kwfavm/ ,ckwGif olUukdESifxkwf ckepf&uf ywfvkH;wyfjyifrSmaeap/ xkdaemufrS wyfxJokdYwzef 0ifap[k arma&Stm;
rdefYawmfrlonftwkdif;?12;15 rd&dtHukd ESifxkwf olonf ckepf&ufywfvkH; wyfjyifrSmae&\/ rd&dtH temraysmufrSDwkdifatmif vlrsm;wkdYonf c&D;roGm;bJ
aeMu\/12;16 xkdaemuf [mZkwft&yfrSajymif; yg&efawm wJaqmufMu\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1
13;2
13;3
13;4
13;5
13;6
13;7
13;8
13;9
13;10
13;11
13;12
13;13
13;14
13;15
13;16
13;17
13;18

wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?oa&v trsKd;om;wkdYtm; igay;aom cgemefjynfukdpl;prf;apjcif;iSg? trsKd;tET,ftoD;toD;xJu taqGtrsKd; olBuD;jzpfaomol
wrsKd;wa,mufpDa&G;aumuf apvTwfavmh[k?xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlxm;onftwkdif;? arma&Sonf vlwkdYukdyg&efawmuapvTwfav\/ apvTwfaomoltaygif;wkdYonf
oa&vtrsKd; tuJtrSL;jzpfMu\/olwkdYtrnfum;? kAiftrsKd;? ZuK&om; &SrTm/&SdarmiftrsKd;? a[m&dom; &Smzwf/,k'trsKd;? a,zkEmom; umvuf/ocgtrsKd;? a,moyfom; *gv/{z&drftrsKd;? Ekefom; Moa&S/A,FmrdeftrsKd;? &mzkom; ygvwd/ZmAkvkeftrsKd;? aom'dom; *ga'sv/a,moyfom;wGif rema&StrsKd;? okodom; *'d/'eftrsKd;? a*rvdom; tarsv/tm&SmtrsKd;? rdauvom; aook&/evdtrsKd;? 0gzodom; embd?*'ftrsKd;? rmcdom; a*Gvwnf;[laom?cgemefjynfukdpl;prf;apjcif;iSg arma&SapvTwfaomolwkdY\trnfwnf;/ Ekef\om; Moa&Sukd? a,mI[laomtrnfjzifh arma&SrSnfhav\/
cgemefjynfukd pl;prf;apjcif;iSg arma&SapvTwfvsuf? oifwkdYonf awmifrsufESmvrf;jzifhoGm; awmifkd;ay:okdY wufMuavmh/xkdjynfonf tb,fokdYaom jynfjzpfoenf;/ jynfom;wkdYonf tm;BuD;oavm? tm;enf;oavm/ rsm;oavm? enf;oavm/-

137

13;19 olwkdYaeaomjynfonf aumif;oavm? raumif;avm/ olwkdYaeaomNrdKU&GmwkdYonf tb,fokdYenf;/ wJESifhaeMuoavm?ckdifcHhaom


NrdKUESifhaeMuoavm/13;20 xkdajronf aumif;oavm? raumif;avm/ awmrsm;oavm? enf;oavm[k MunfhIMuavmh/ &J&ifhaompdwf&SdMuavmh/ opfoD;
tcsKdUukdvnf; ,lcJhMuavmh[k rSmvkdufav\/ xkdumvonf pyspfoD;rSnfhpumv jzpfownf;/
13;21 xkdolwkdYonf ZdeawmrSoGm; [mrwfNrdKUokdY a&mufaomvrf;em;? &a[mbNrdKUwkdifatmif cgemefjynfukd pl;prf;Mu\/13;22 awmifrsufESma&SmufoGm; tmeutrsKd;om; t[dref? a&S&SJ? wmvrJaeaom a[jAKefNrdKUokdY a&mufMu\/ a[jAKefNrdKUum;?
tJ*kwKjynf aZmeNrdKUrwnfrSD ckepfESpfuwnfaomNrdKUjzpfownf;/13;23 {&SaumvcsKdifhokdYa&mufvQif? toD;w>ywfygaompyspfEG,fyiftcufwcufukdckwf vlESpfa,mufwkdYonf xrf;bkd;ESifhxrf;Mu\/
ovJoD;? oabFmozef;oD;rsm;ukdvnf; aqmifcJhMu\/13;24 oa&vtrsKd;om;ckwf,laompyspfoD;>ywfudkaxmuf? xkdcsKdifhukd {&SaumvcsKdifh[laomtrnfjzifh rSnfhownf;/13;25 t&ufav;q,fvGefrS cgemefjynfukd pl;prf;aomtrINyD; jyefvmMu\/
13;26 arma&SESifhtmkefrSp oa&vtrsKd;om; y&dowftaygif;wkdYae&m yg&efawm? uma'&St&yfokdY a&mufaomtcg? y&dowf
taygif;wkdYtm; odwif;Mum;ajym? xkdjynf oD;aomtoD;ukd jyMu\/13;27 arma&Stm;vnf;? tuREkfyfwkdYonf ukd,fawmfapvTwfaomjynfokdY a&mufcJhygNyD/ tu,fpifppf xkdjynfonf EkdYESifhysm;&nfpD;aomjy
nfjzpfyg\/ toD;wkdYum; xkdjynfoD;aom toD;jzpfyg\/13;28 okdY&mwGif jynfoljynfom;wkdYonf tm;BuD;yg\/ ckdifcHhaomNrdKUBuD;ESifhaeMuyg\/ xkdrQru? tmeutrsKd;om;wkdYukdvnf; jrif&yg\/13;29 tmrvuftrsKd;om;wkdYonf awmifbuf4if;? [dwdvl? a,Akodvl? tmarm&dvlwkdYonf awmifkd;ay:4if;? cgemedvlwkdYonf
yifv,fem; a,mf'efjrpfem;4if; aeMuygonf[k avQmufqkdMu\/13;30 umvufuvnf; csufjcif;csDoGm; xkdjynfukdodrf;,lMupkdY/ atmifEkdifaumif;onf[kqkd arma&Sa&SUrSm vlrsm;wkdYukd Nidrf;ap\/13;31 olESifhtwl vkdufoGm;aomolwkdYu? xkdjynfom;wkdYukd igwkdYrwkdufEkdif/ olwkdYonf igwkdYxufom tm;BuD;Muonf[l4if;?13;32 igwkdYoGm;pl;prf;aomjynfonf rdrdom;wkdYukd zsufqD;wwf\/ igwkdYawGUjrifaom jynfom;taygif;wkdYonf tvGeft&yfjrifhMu\/13;33 ukd,fBuD;aomvltrsKd;tET,f? tmeutrsKd;tET,fjzpf? tvGefBuD;rm;aomolwkdYukdvnf; jrifcJhMuNyD/ olwkdYa&SUrSm igwkdYonf
ukd,f txiftwkdif; ESHaumifuJhokdYjzpfMu\/ olwkdY txiftwkdif;vnf; xkdokdYjzpfMuonf[l4if;? rdrdwkdYpl;prf;aomjynfudk
oa&vtrsKd;om;wkdYtm; raumif;aomodwif;ukd Mum;ajymMuav\/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 xkdtcg y&dowftaygif;wkdYonf toHukdvTifh jrnfwrf;ojzifh? wnOfhvkH;ikda<u;Mu\/14;2 oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYonf? arma&SESifhtmkefukd tjypfwifaompum;ESifh jrnfwrf;vsuf? igwkdYonf tJ*kwKjynf
raoygav/ awm raoygav/14;3 igwkdYonf xm;jzifhao om;r,m;wkdYonf &efolvufokdYa&mufapjcif;iSg? xm0&bk&m;onf tb,faMumifh igwkdYukd t&yfokdY
aqmifcJhawmfrloenf;/ tJ*kwKjynfokdY jyefaumif;onf r[kwfavm[k arma&SESifhtmkeftm;qkdNyD;rS?14;4 wzef vlwpkHwa,mufukd csD;ajrmuf? tJ*kwKjynfokdYjyefMupkdY[k wa,mufukdwa,muf qkdMu\/14;5 arma&SESifhtmkefwkdYonf? oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYa&SUrSm jyyf0yfvsufaeMu\/14;6 cgemefjynfukdpl;prf;aomvlpkxJu Ekef\om;a,mI? a,zkEm\om;umvufwkdYonf rdrdwkdYt0wfukdqkwf?14;7 oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYtm;ac:vsuf? igwkdYa&SmufoGm; pl;prf;aomjynfonf tvGefw&maumif;aomjynfjzpfyg\/14;8 xm0&bk&m;onf igwkdYukdESpfoufvQif? EkdYESifhysm;&nfpD;aom xkdjynfokdY igwkdYukdaqmifoGif; tykdifay;awmfrlvdrhfrnf/14;9 xm0&bk&m;ukd rykefuefMuygESifh/ xkdjynfoljynfom;wkdYukd raMumufMuESifh/ olwkdYonf igwkdYpm;p&mbkdY jzpfMu\/ olwkdYtrSDwuJr&Sd/
xm0&bk&m;onf igwkdYbuf&Sdawmfrl\/ okdYjzpf olwkdYukdraMumufMuESifh[kajymqkdMuavaomf/14;10 y&dowftaygif;wkdYonf? xkdolESpfa,mufukdausmufcJESifhypfapjcif;iSg pD&ifMu\/ xkdtcg xm0&bk&m;\bkef;awmfonf oa&v
trsKd;om;taygif;wkdYa&SUrSm y&dowfpnf;a0;&m wJawmf xif&Sm;av\/
14;11 xm0&bk&m;uvnf;? vlrsKd;onf tb,frQumvywfvkH; ighudkrkdraojyKMuvdrfhrnfenf;/ olwkdY igjycJhNyD;orQaomedrdwfvu
PmwkdYukd jrif&aomfvnf;? tb,frQum vywfvkH; ighukdr,kHbJ aeMuvdrfhrnfenf;/14;12 olwkdYukd umvemab;jzifh igonf 'Pfcwf om;\t&mukdEIwfrnf/ olwkdYxuf oifhudkompnfyifaomtrsKd;? omwefckd;BuD;a
omtrsKd;jzpfaprnf[k arma&Stm;rdefYawmfrl\/14;13 arma&Suvnf;? udk,fawmfonf vlrsKd;ukdwefckd;awmftm;jzifh tJ*kwKvlwkdYxJu EIwfaqmifcJhawmfrlonfjzpf? aemufwzef
odwif;ukd tJ*kwKvlwkdYonf Mum;jyefvQif?14;14 jynfaeaomolwkdYtm; odwif;ajymMuvdrfhrnf/ xm0&bk&m;? ukd,fawmfonf vlrsKd;&SdawmfrlaMumif;ukd4if;? xm0&bk&m;?
ukd,fawmfonf xif&Sm;awmfrlaMumif;ukd4if;? rkdCf;wdrfawmfonf olwkdYukdvTrf;rkd;aMumif;ukd4if;? ukd,fawmfonf aeYtcsdef
rkdCf;wdrfwkdif? nOfhtcsdefrD;wkdifjzifh olwkdYa&SUu<uawmfrlaMumif;ukd4if; Mum;&MuNyD/14;15 ,ckrSm? vlrsKd;ukdvlwa,mufuJhokdYrSwf okwfoify,f&Sif;awmfrlvQif? odwif;awmfukdMum;bl;aomvltrsKd;rsKd;wkdYu?-

138

14;16 xm0&bk&m;onf xkdvlwkdYtm; rnfaomjynfukd igay;rnf[kusdefqkdaomfvnf;? xkdjynfokdY olwkdYukd aqmifoGif;jcif;iSg rwwfEkdif


aomaMumifh? awmokwfoify,f&Sif;NyD[k ajymqkdMuygvdrhfrnf/14;17 ukd,fawmfu? xm0&bk&m;onf onf;cHaomoabm? oem;aomoabmESifh
14;18 jynfhpkHawmfrlxaom? t"rusifhjcif;? w&m;awmfukdvGefusL;jcif; tjypfwkdYukd ajzvTwfaomfvnf;? tcsnf;ESD;oufouf ajzvTwf
awmfrrlxaom? vltpOftquf? wwd,tquf? pwkwtquf wkdifatmif? tbwkdY\tjypfukd om;wkdY qyfay;pD&ifawmfrlaom
bk&m;ocifjzpf\[k rdefYawmfrlonftwkdif;? tuREkfyfwkdY\bk&m;&Sif wefckd;awmfonfBuD;ygapaom/14;19 tJ*kwKjynfu xGufaomaeYrSp ,ckwkdifatmif vlrsKd;\tjypfukd vTwfawmfrlonfenf;wl? ukPmawmfrsm;jym;onfESifhtnD?
,ckvnf; vTwfawmfrlyg? tuREkfyfawmif;yefyg\[k xm0&bk&m;tm; avQmufqkdvQif?14;20 xm0&bk&m;u? oifawmif;yefonftwkdif; igvTwf\/14;21 igtouf&Sifonfjzpf? xm0&bk&m;\bkef;awmfonf ajrwjyifvkH; ESHYjym;vdrfhrnf/14;22 ighbkef;awmfukd4if;? tJ*kwKjynfrSp awmxl;qef;aomwefckd;awmfukd4if; jrif&aomvltaygif;wkdYonf? ighpum;ukdem;raxmif?
q,fBudrfwkdifatmif ighukdpkHprf;aomaMumifh?14;23 olwkdYbkd;ab;wkdYtm; igusdefqkdaomjynfukd tu,fpifppf olwkdYonf rjrif&Mu/ ighudkrkdraojyKaomol wpkHwa,mufrQ rjrif&/14;24 ighuRefumvufrlum; xl;jcm;aomoabm&Sd? ighaemufokdY vkH;vkH;vkdufaomaMumifh? oloGm;cJhNyD;aomjynfokdY olUukdigaqmifoGif;ojzifh?
ol\om;ajr;wkdYonf tarGcH&Muvdrfhrnf/14;25 tmrvuftrsKd;om;ESifh cgemeftrsKd;om;wkdYonf csKdifhrSmaeMuonfjzpf? oifwkdYonf eufjzefaeYvSnfhvnf {'kHyifv,fvrf;jzifh
awmokdYoGm;Muavmh[k rdefYawmfrl\/
14;26 wzef xm0&bk&m;onf arma&SESifhtmkeftm; rdefYawmfrlonfum;?14;27 ighudktjypfwif jrnfwrf;aom y&dowfqkd;wkdYukd tb,frQumvywfvkH; igonf onf;cH&thHenf;/ oa&vtrsKd;om;wkdYonf
ighukdtjypfwif jrnfwrf;aompum;wkdYukd igMum;&NyD/14;28 oifonf olwkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? xm0&bk&m;u? igtouf&Sifonfjzpf? oifwkdYonf ighukdMum;apjcif;iSg ajymMuaompum;twkdif;
oifwkdYukd igjyKrnf/14;29 oifwkdYukda&wGuf pm&if;,lonftwkdif;? toufESpfq,fvGefaomol? ighukd tjypfwif jrnfwrf;aomoltaygif;wkdYonf ao
awmtaoaumifjzpfvsufae&pfMuvdrfhrnf/14;30 igonf rnfaomjynf oifwkdYukdae&mcsrnf[k igusdefqkd\/ xkdjynfokdY a,zkEm\om; umvuf? Ekef\om;a,mIrSwyg;
tb,folrQra&muf&/14;31 &efolvk,l&mjzpfvdrfhrnf[k oifwkdYqkdaomoli,fwkdYukd igaqmifoGif; oifwkdYy,faomjynfukd olwkdYonf od&Muvdrfhrnf/14;32 oifwkdYrlum;? awmao taoaumifjzpfvsuf ae&pf&Muvdrfhrnf/14;33 awm oifwkdYtaoaumifrsm; aysmufysufonfwdkifatmif?ukd,fom;orD;wkdYonf rdbrSm;,Gif;jcif;tjypfrsm;udk aqmif?
awmtESpfav;q,fywfvkH; vSnfhvnf&Muvdrfh rnf/14;34 xkdjynfudkpl;prf;&maeY&ufaygif; t&ufav;q,fESifhtnD? w&ufukdwESpfxm;? tESpfav;q,fywfvkH; ukd,ftjypfukdaqmifvsuf?
igpGefYypfjcif;ukdod&Muvdrfhrnf/14;35 tu,fpifppf ighwbufpnf;a0;aomy&dowfqkd;taygif;wkdYukd xkdokdYigjyK olwkdYonf awmaoaMuaysmufysufMuvdrfh
rnf[k igxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
14;36 arma&SapvTwfaomtcGifhESifh cgemefjynfukdpl;prf; jyefvmaomtcg? xkdjynfukduJh&JUojzifh y&dowftaygif; jrnfwrf;apjcif;iSg
wkdufwGef;aomol?14;37 cgemefjynfukd raumif;aomodwif;Mum;ajymaomolwkdYonf? xm0&bk&m;a&SUawmf umvemab;ESifh aoMuav\/14;38 xkdjynfudk pl;prf; oGm;aomvlwkdYwGif Ekef\om; a,mIESifh a,zkEm\om; umvufwkdYom toufcsrf;om&Mu\/14;39 arma&Sonf oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYtm; pum;awmfrsm;ukd qifhqkdaomtcg? vlrsm;wkdYonf tvGefnnf;wGm;vsuf aeMu\/
14;40 eHeufapmapmx awmifxdyfay:okdY wufNyD;vQif? igwkdYonf jypfrSm;NyD/ okdYaomfvnf; ,cktoifh&Sdyg\/ xm0&bk&m; *wdxm;
awmfrlaomjynfokdY oGm;ygrnf[k qkdMuaomf?14;41 arma&Su? xm0&bk&m;\trdefYawmfukd tb,faMumifh vGefusL;Muoenf;/ oifwkdYtBuHrxajrmuf&/14;42 roGm;MuESifh? xm0&bk&m;onf oifwkdYbuf&Sdawmfrrl/ oGm;vQif &efola&SUrSm IH;&Muvdrfhrnf/14;43 tmrvuftrsKd;om;ESifh cgemeftrsKd;om;wkdYonf oifwkdYra&mufrSD a&mufESifhonfjzpf? oifwkdYonf xm;jzifh qkH;Muvdrfhrnf/ xm0&
bk&m;xHawmfrS vTJoGm;aomaMumifh?xm0& bk&m;onfoifwkdYbufaeawmfrrl[kqkdaomfvnf;?14;44 olwkdYonf ckdifcHhaompdwfESifh awmifxdyfxufokdY wzefwufMu\/ odkY&mwGif? xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmawmfESifhwuG?
arma&Sonf wyfjyifokdY rxGufroGm;bJ aeav\/14;45 xkdtcg awmifay:rSm&SdESifhaom tmrvuftrsKd;om;ESifh cgemeftrsKd;om;wkdYonf qif;vmvsuf? oa&vtrsKd;om;wkdYukd
wkdufatmifojzifh? a[mrmNrdKUwkdifatmif vkdufMuav\/

139

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYukd qifhqkd&rnfrSm?15;2 oifwkdYae&mjzpfaom igay;aomjynfokdY a&mufaeMuaomtcg?15;3 opm*wd&Sd ylaZmfaomf4if;? tvkdvkdylaZmfaomf4if;? yGJobifcH ylaZmfaomf4if;? rD;IdU&m,Zf tp&Sdaom tjcm;aom,Zfukd
rD;jzifhylaZmf? okd;EGm;tm;jzifh xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHYukd jyKjcif;iSg tvkd&SdvQif?15;4 xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumukdjyKaomolonf?
15;5 okd;oi,fukdylaZmfvQif? rD;IdU&m,Zfjzpfap? tjcm;aom,Zfjzpfap? ,ZfESifhwuG abmZOf ylaZmfoumukd qDokH;avmCa&maomrkefY
nufwMorJukd4if;? oGef;avmif;&mylaZmfoumbkdY pyspf&nfokH;avmCukd4if; jyifqifaqmifcJh&rnf/15;6 okd;ukdylaZmfvQif?
15;7 xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHY&Sdapjcif;iSg? abmZOfylaZmfoumbkdY qDav;avmCa&maom rkefYnufESpfMorJukdjyifqif
oGef;avmif;&mylaZmfoumbkdY pyspf&nfav;avmCukdylaZmf&rnf/15;8 xm0&bk&m;tm; rD;IdU&m,Zf? opm*wd&Sd ylaZmfaom,Zf? rd[m,,ZfbkdY EGm;ukdjyifqifvQif?15;9 rD;jzifhylaZmf xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHY&Sdapjcif;iSg?15;10 EGm;ESifhwuG abmZOfylaZmfoumbkdY qDajcmufavmCa&maom rkefYnufokH;MorJukd4if;? oGef;avmif;&mylaZmfoumbkdY pyspf&nf
ajcmufavmCukd4if; aqmifcJh&rnf/15;11 EGm;waumif? okd;waumif? okd;oi,fwaumif? qdwfoi,fwaumifukd ,ZfylaZmfaomtcg xkdokdYjyK&rnf/15;12 jyifqifaom okd;EGm;ta&twGufokdYvkduf? waumifwaumifukd xkdodkYjyK&rnf/15;13 jynfom;taygif;wkdYonf rD;jzifhylaZmf xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHY &Sdapjcif;iSg? xkdokdYESifhtnD jyK&Murnf/15;14 oifwkdYwGif wnf;ckdaomwyg;trsKd;om;jzpfap? tjcm;wyg;aomoljzpfap? rD;jzifh ylaZmf xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHY&Sdapjc
if;iSgtvkd&SdvQif? oifwkdYjyKonfhenf;wl olonfvnf; jyK&rnf/15;15 y&dowft0ifjzpfaomol? oifwkdYwGif wnf;ckdaomwyg;trsKd;om;jzpfaomolwkdYonf? oifwkdYtrsKd;tpOftqufapmifh&aomwyg;w
nf;aomxkH;pH&Sd? xm0&bk&m;a&SUawmf oifwkdY onf jzpfonfenf;wl olonfvnf;jzpf&rnf/15;16 oifwkdYukd,fwkdifrSp oifwkdYwGif wnf;ckdaomwyg;trsKd;om;wkdYonf wyg;wnf;aomw&m;? wyg;wnf;aomxkH;pH&Sd&Murnf[k
rdefYawmfrl\/
15;17 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?15;18 igykdYaqmifaomjynfokdY oifwkdYonf a&muf?15;19 xkdjynfjzpfaomrkefYukd pm;Muaomtcg? xm0&bk&m;tm; csDajrmuf&mylaZmfoumukd quf&rnf/15;20 tOD;e,faom rkefYpdrf;jzifhvkyfaom rkefYjym;ukd csDajrmuf&mylaZmfoumjyK? aumufe,fwvif;xJu csDajrmuf&mylaZmfoumukdjyK
ouJhodkY csDajrmuf&rnf/15;21 oifwkdYtrsKd;tpOftqufwkdYonf? tOD;e,faomrkefYpdrf;xJu csDajrmuf&mylaZmfoumukd xm0&bk&m;tm; quf&Murnf/
15;22 xm0&bk&m;onf arma&SukdrSmxm;aomaeYrSp?
15;23 arma&Stm;jzifh oifwkdY xm;awmfrlaomynwf? oifwkdYtrsKd;tpOftquf xm;awmfrlvwHhaomynwf tvkH;pkHwkdYukd
oifwkdYonfrapmifh rSm;,Gif;jcif;okdY a&mufMuonftrIrSm?15;24 y&dowftaygif;wkdYonf rodbJ owdvpf rSm;,Gif;jcif;odkYa&mufvQif? y&dowftaygif;wkdYonf xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaom
teHY&Sdapjcif;iSg? xkH;zGJUaomxkH;pH&Sdonftwkdif; abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumESifhwuG? toufysKdaomEGm;xD;jzifh
rD;IdU&m,Zfukd4if;? qdwfjzifh tjypfajz&m,Zfukd4if; ylaZmf&Murnf/15;25 ,Zfyka&m[dwfonf? oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYtbkdY tjypfajzjcif;ukdjyK&ojzifh? olwkdYonf owdvpf jypfrSm;aom
aMumifh? xkdtjypfukd vTwf&vdrfhrnf/ olwkdYonfvnf; owdvpfaomtjypfaMumifh? tjypfajz&m ,ZfESifhwuG rD;jzifhjyKaom
ylaZmfoumukd xm0&bk&m;xHawmfokdY aqmifcJh&Murnf/15;26 xkdodkYjyKvQif? vltaygif;wkdYonf jypfrSm;aomfvnf;? owdvpf jypfrSm;aomaMumifh? oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;ukd4if;?
olwkdYxHrSm wnf;ckdaom wyg;trsKd;om;ukd4if; xkdtjypfrS vTwf&vdrhfrnf/
15;27 vlwpkHwa,mufonf owdvpf jypfrSm;vQif? tjypfajz&m,ZfbkdY tcgrvnfaomqdwfrwaumifukd aqmifcJh&rnf/15;28 xm0&bk&m;a&SUawmf owdvpf jypfrSm;rdaomxkdoltbkdY ,Zfyka&m[dwfonf tjypfajzjcif;ukdjyK&ojzifh xkdtjypfukdvTwf&vdrhfrnf/15;29 oa&vtrsKd;om;jzpfaomol? wnf;ckdaomwyg; trsKd;om;jzpfaomolwkdYonf owdvpf jypfrSm;aomtcg? wyg;wnf;aomw&m;ukd
apmifh&Murnf/
15;30 oa&vtrsKd;om;jzpfap?wyg;trsKd;om;jzpfap?&J&ifhpGmjypfrSm;vQif?xm0&bk&m;ukd rkdao&mokdYa&mufonfjzpf? xkdolukdol\
trsKd;rSy,f&Sif;&rnf/15;31 xm0&bk&m;\ pum;awmfukd rxDrJhjrifjyK ynwfawmfukdvGefusL;aomaMumifh? xkdolukd&Sif;&Sif;y,f&Sm;&rnf/ rdrdtjypfukd rdrdcH&rnf
[krdefYawmfrl\/
15;3 oa&vtrsKd;om;wkdYonf awm&SdMuaomtcg? waeYaomOykofaeY xif;acGaomolwa,mufukd awGUav\/15;33 awGUaomolwkdYonf? xkdolukd arma&S? tmkef? y&dowftaygif;wkdYa&SUokdYac:cJhMu\/15;34 ol\trIukdpD&if&mvrf; rxif&Sm;ao;aomaMumifh csKyfxm;Mu\/140

15;35 xm0&bk&m;uvnf;? xkdolonf taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/ y&dowftaygif;wkdYonf wyfjyifrSm olUukdausmufcJESifhypf&Murnf[k


arma&Stm; rdefYawmfrl?15;36 xkdtrdefYawmftwkdif; y&dowftaygif;wkdYonf xkdolukd wyfjyifokdYaqmifoGm;? ausmufcJESifhypfMuojzifh olonf taocH&\/
15;37 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?15;38 olwkdYtrsKd;tpOftqufwkdYonf? t0wfpGef;wkdYqGJp&mbkdY yef;yGg;wkdYukdvkyf? jymaomBudK;ESifh csnfwGJ&Murnf/15;39 xkdyef;yGg;wkdYukd oifwkdYonf Munfhjrifaomtcg? xm0&bk&m; ynwfawmfrlorQwkdYukd atmufarh usifhMurnftaMumif;? txufu
ukd,ftvkdokdYvkdufvsuf? ukd,fOmPfukdrSD0Jvsuf rSm;,Gif;ouJhokdYrvkduf? rrSD0J?15;40 igynwforQwkdYukdatmufarh usifhojzifh? oifwkdYbk&m;ociftbkdY oefY&Sif;rnftaMumif; xkdokdYjyK&rnf/15;41 igonf oifwkdY\bk&m;ocifjzpfjcif;iSg? oifwkdYukd tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifcJhaom oifwkdY\ bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/ igonf
oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;jzpfonf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1 av0dtrsKd;? aum[wfom;Z[m\om;aum&onf? kAiftrsKd;{vsmb\om; 'goefESifhtbd&H? ayvuf\om; MoewkdYukd
ac:NyD;vQif?16;2 y&dowfausmfapm *kPftoa&&Sdaomol? tpnf;ta0; rif;jyKaomol? oa&vtrsKd;om;ESpf&mig;q,fESifhwuG? arma&Sukd
ykefuef?16;3 arma&SESifhtmkefwbuf pka0;vsuf? oifwkdYonf trIawmfukdapmifhvGef;\/ y&dowf&SdorQ taygif;wkdYonf oefY&Sif;Mu\/
xm0&bk&m;onf olwkdYwGif&Sdawmfrl\/ okdYjzpf oifwkdYonf xm0&bk&m;\y&dowftay:rSm tb,faMumifh ukd,fukdukd,fcsD;
ajrmuf&oenf;[k qkdav\/16;4 xkdpum;ukd arma&SMum;vQif jyyf0yfvsuf ae\/16;5 wzef arma&Su? tb,folonf xm0&bk&m;\vljzpfonfukd4if;? tb,fol oefY&Sif;onfukd4if;? tb,folukd csOf;uyfaprnfukd4if;?
eufjzefaeY xm0&bk&m; jyawmfrlrnf/ a&G;aumufawmfrlaomolukdvnf; teD;tyg;okdYcsOf;uyf apawmfrlrnf/16;6 tkdaum&ESifh aum&\taygif;toif;&SdorQwkdY? oifwkdYjyK&rnftrI[lrlum;? vifyef;wkdYukd,l?16;7 eufjzefaeY? xm0&bk&m;a&SUawmf rD;ESifhavmAefukd wifMuavmh/ xkdtcg xm0&bk&m; a&G;aumufawmfrlaomolonf? oefY&Sif;aom
oljzpfap/ tkdav0dom;wkdY? oifwkdYonftrIawmfukd apmifhvGef;Muonf[kqkdav\/16;8 wzef arma&Su? tkdav0dom;wkdY? em;axmifMuygavmh/16;9 oifwkdYonfxm0&bk&m;\wJawmftrIukdaqmif&Guf?y&dowfa&SUrSm&yfvsuf? olwkdYtrIukdvnf; apmifhaprnftBuH &SdawmfrlonfESifh?
oa&vtrsKd;\bk&m;ocifonf? oifwkdYukd teD;tyg;okdYac: ae&mcsjcif;iSg? oa&vtrsKd; y&dowfESifhcGJxm;?16;10 oifhukd4if;? oifhnDtpfukdav0dom;taygif;wkdYukd4if;? teD;tyg;ae&mcsawmfrlaomaus;Zl;awmfukd rxDrJhjrifjyK? ,Zfyka&m[dwft&m
ukdvnf; &SmMuonfwum;/16;11 xkdaMumifh oifESifhoif\taygif;toif;&SdorQwkdYonf xm0&bk&m;wbuf pka0;MuNyDwum;/ tmkefukdtjypfwif jrnfwrf;&rnf
taMumif;? olonftb,fokdYaomoljzpf oenf;[k aum&tm; qkdNyD;rS?16;12 {vsmbom; 'goefESifhtbd&HwkdYukdac:jcif;iSg apvTwfav\/ olwkdYuvnf; igwkdYrvm/16;13 oifonf awm igwkdYukdowfvkd EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynfrSaqmifcJhaomfvnf;? igwkdYtay: vkH;vkH; rif;rjyK&vQif? pdwfrajy
ao;onfwum;/16;14 xkdrSwyg; EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynfokdY igwkdYukdraqmif? v,f,mrsm;? pyspfO,smOfrsm;ukdray;bJ? vlwkdY\rsufpdukdazgufcsifoavm/
igwkdYonf oifhxHokdY rvm[kjyefqkd\/16;15 arma&Sonf tvGeftrsufxGuf? olwkdYylaZmfoumukd yrmPjyKawmfrrlygESifh/ olwkdYOpm jrnf;waumifukdrQ tuREkfyfrodrf;yg/
olwkdYwGifwa,mufukdrQ rnOf;qJyg[k xm0&bk&m;tm; avQmuf?16;16 aum&tm;vnf;? tmkefESifhoiftp&Sdaomoif\taygif;toif;&SdorQwkdYonf? eufjzefaeY xm0&bk&m;a&SUawmf &SdMuavmh/16;17 vltoD;toD;wkdYonf rdrdwkdYvifyef;rsm;ukd,l avmAefukdwifNyD;rS? oifESifhtmkefonfvnf; rdrdwkdYvifyef;ygvsuf? vltaygif;wkdYonf
vifyef;ESpf&mig;q,fwkdYukd xm0&bk&m; a&SUawmfokdY aqmifcJhMuavmh[kqkdonftwkdif;?16;18 xkdol toD;toD;wkdYonf rdrdwkdYvifyef;rsm;udk,l rD;ESifhavmAefukdwifNyD;rS? arma&S? tmkefESifhtwl? y&dowf pnf;a0;&m wJawmf
wHcg;0 &yfaeMu\/
16;19 aum&onfvnf;? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;0 y&dowftaygif;wkdYukd arma&SESifhtmkefwbuf pka0;apNyD;rS? xm0&bk&m;\
bkef;awmfonf y&dowftaygif;wkdY xif&Sm;av\/16;20 xm0&bk&m;uvnf;? y&dowfwkdYESifhcGg wjcm;pDaeavmh/
16;21 igonfolwkdYukd csufjcif;zsufqD;rnf[k arma&SESifhtmkeftm; rdefYawmfrlvQif?16;22 olwdkYu jyyf0yfvsuf? tkdbk&m;ocif? cyfodrf;aomow0gwkdY\ touf0dnmOfrsm;ukd tpkd;&awmfrlaombk&m;ocif? vlwa,muf
jypfrSm;aomtjypfaMumifh y&dowftaygif;wkdYukd trsufxGufawmfrlrnfavm[k avQmufqkdav\/16;23 xm0&bk&m;uvnf;? aum&? 'goef?
141

16;24 tbd&HwkdY\wJrsm;ukd a&Smifaeapjcif;iSg? y&dowfwkdYtm; qifhqkdavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;?16;25 arma&Sx oa&vtrsKd; toufBuD;olwkdYESifhwuG? 'goef? tbd&Hae&m okdY oGm;NyD;rS?16;26 vlqkd;wkdY\ae&m wJrsm;ukd a&SmifaeMuygavmh/ olwdkY\OpmwpkHwckukdrQ rxdMuygESifh/ okdYr[kwf olwkdYESifhtwl? olwkdYtjypfaMumifh
ysufpD;jcif;okdYa&mufMuvdrfhrnf[k y&dowfwkdYtm; qifhqkdvQif?16;27 vlrsm;wkdYonf aum&? 'goef? tbd&HwJywf0ef;usifraebJ a&SmifvTJ oGm;Muojzifh? 'goef?tbd&Honf? om;r,m;
tuav;rsm;ESifhwuG xGuf rdrdwkdYwJwHcg;0&yfaeMu\/16;28 arma&Suvnf;? trItvkH;pkHwkdYukd igonftvkdvkdrjyK? xm0&bk&m;apckdif;awmfrl igjyKonftaMumif;ukd oifwkdYonf
tb,fokdYod&rnfenf;[lrlum;?16;29 cyfodrf;aomvlow0gwkdYcH&aomaojcif;? cyfodrf;aomvlow0gwkdYcH&aom qkH;rjcif;ukdom vlwkdYcH&vQif? xm0&bk&m;onf
ighudkapvTwfawmfrrl/16;30 okdYr[kwf xm0&bk&m;onf topfzefqif;awmfrlojzifh? ajrBuD;uGJyGifhvsuf vlwkdYukd4if;? olwkdYESifhqkdiforQukd4if; rsKd? olwkdYonf
touf&Sifvsuf aorif;EkdifiHokdY qif;oGm; vQif? xm0&bk&m;jypfrSm;aMumif;ukd oifwkdYonf odem;vnf&Muvdrfhrnf[k?16;31 ajymqkdNyD;onftqkH;? olwkdYeif;&majrBuD;onf uGJ?16;32 rdrdcHwGif;ukdzGifhojzifh? olwkdYESifholwdkYtdrfrsm;ukd4if;? aum&ESifhqkdiforQaomolwkdYESifh olwkdYOpm&SdorQukd4if; rsKdav\/16;33 xkdolwkdYonf ukd,fwkdifrSp? qkdiforQaomolwkdYESifhwuG? touf&Sifvsuf aorif;EkdifiHokdYqif;ouf? olwkdYtay:rSm ajraphjyefojzifh?
olwkdYonf y&dowfrS y,f&Sif;jcif;ukd cH&Mu\/16;34 olwkdYatmf[pfoHukd ywf0ef;usif&Sdaom oa&vtrsKd;om;wkdYonf Mum;vQif? igwkdYukdvnf; ajrrsKdaumif; rsKdvdrhfrnf[k
pkd;&drfvsuf ajy;Mu\/16;35 eHYomaygif;ukdrD;IdUylaZmfaomolESpf&mig;q,fwkdYukdvnf;? xm0&bk&m;xHawmfu rD;xGuf avmifav\/
16;36 xm0&bk&m;uvnf;? xkdoefY&Sif;aomvifyef;wkdYukd rD;avmif&mxJu aumuf,l rD;ukdypfcsNyD;rS?16;37 ukd,ftoufukdaoapjcif;iSg jypfrSm;aomolwkdY\vifyef;wkdYjzifh ,Zfyvifukd zkH;tkyfp&m aMu;0gjym;wkdYukd vkyf&rnftaMumif;?
,Zfyka&m[dwftmkef\om; {vmZmukdqifhqkdavmh/ xm0&bk&m;a&SUawmfylaZmfaomaMumifh? xkdvifyef;wkdYonf oefY&Sif;onfjzpf
oa&vtrsKd;om;wkdYtm; edrdwfjzpf&Murnf[karma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;?16;39 ,Zfyka&m[dwf{vmZmonf? rD;avmifjcif;ukdcH&aomolwkdYylaZmfaomvifyef;rsm;udk,l ,ZfyvifukdzkH;tkyfp&maMu;0gjym;wkdYukd
vkyfav\/16;40 xkdokdY tmkeftrsKd;r[kwf tjcm;wyg;aom trsKd;om;onf? xm0&bk&m;a&SUawmf eHYomaygif;ukdrD;IdU ylaZmfaomtm;jzifh?
aum&ESifhol\taygif;toif;uJhokdY rjzpfaprnftaMumif;? xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifh rSmxm;awmfrlonftwkdif;?
xkdvifyef;wkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; owday;&m edrdwfjzpf&Mu\/
16;41 eufjzefaeY oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYu? oifwkdYonf xm0&bk&m;\vlwkdYukdowfMuNyD[kqkdvsuf? arma&SESifh
tmkefwkdYudk tjypfwifjrnfwrf;Mu\/16;42 y&dowftaygif;wkdYonfarma&SESifhtmkefwbufpka0;Muaomtcg? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfokdY ajrmfMunfh? rkdCf;wdrfonf
wJawmfukdvTrf;rkd;? xm0&bk&m;\bkef;awmfonf xif&Sm;av\/16;43 arma&SESifh tmkefwkdYonf y&dowfpnf;a0;&m wJawmfa&SUokdY csOf;uyfMu\/16;44 xm0&bk&m;uvnf;?
16;45 y&dowfwkdYukda&SmifaeMuavmh/ igonf olwkdYukd csufjcif;zsufqD;rnf[karma&Stm; rdefYawmfrlvQif? olwkdYonf jyyf0yfvsuf
aeMu\/16;46 arma&Suvnf;? oifonf vifyef;ukdukdif ,Zfyvifay:u rD;udk,lxnfhNyD;vsif? avmAefukdvnf;wifvsuf? y&dowf&Sd&mokdY
tvsiftjrefoGm; tjypfajzjcif;ukdjyKavmh/ xm0&bk&m;xHawmfu trsufawmfxGuf ab;Oy'f a&mufvsuf&SdNyD[k?16;47 tmkeftm; rSmxm;onftwkdif;? tmkefonf,l y&dowfxJokdY ajy;av\/ xkdtcg vlwkdYab;Oy'fa&mufp&Sdonfjzpf?
avmAefukdwifojzifh vlrsm;wkdYtbkdY tjypfajzjcif; ukdjyK\/16;48 touf&Sifaomol? aoaomolpyfMum;rSm &yfae? ab;Oy'fNidrf;av\/16;49 aum&trIaMumifh aoaomolwkdYukdxm; xkdab;Oy'fjzifh aoaomvlaygif;um;? waomif;av;axmifckepf&m&Sdownf;/16;50 xkdab;Oy'fNidrf;NyD;rS? tmkefonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;0? arma&SxHokdYjyefvm\/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?17;2 oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkdNyD;rS? bkd;btaqGtrsKd;tvkduf oa&vq,fESpfrsKd; rif;jyKaomol toD;
toD;ay;&aom vSHwHq,fESpf acsmif;wkdYukd,l? vlwkdif;trnfukd olUvSHwHay:rSm a&;xm;avmh/17;3 av0dtrsKd;\vSHwHay:rSm tmkeftrnfukd a&;xm;avmh/ bkd;btaqGtrsKd; olBuD;wOD;vQif vSHwHwacsmif;pD&Sd&rnf/17;4 xkdvSHwHwkdYukd igAsm'dwfay;&mt&yf? y&dowfpnf;a0;&mwJawmftwGif;? oufaocHcsufa&SUrSm wifxm;avmh/-

142

17;5 iga&G;aumufaomol\vSHwHonf tyGifhyGifhvdrfhrnf/ xkdokdYjyKrS oa&vtrsKd;om;wkdYonf oiftjypfwif jrnfwrf;jcif;ukd


aemufwzef igem;rNiD;&m[krdefYawmfrlonftwkdif;?17;6 arma&Sonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm;qifhqkd? rif;taygif;wkdYonf bkd;btaqGtrsKd;tvkduf? rif;wOD;vQif vSHwHwacsmif;pDd
vSHwHq,fESpfacsmif;wkdYukd ay;Mu\/ tmkef\vSH wHonf vSHwHrsm; ygownf;/17;7 arma&Sonf xkdvSHwHwkdYukd oufaocHcsufwJawmftwGif;? xm0&bk&m;a&SUawmf wifxm;av\/17;8 eufjzefaeY oufaocHcsuf wJawmftwGif;okdY arma&S0ifaomtcg? av0dtrsKd;ESifhqkdifaom tmkef\vSHwHonf t&GufxGufvsuf?
ikHvsuf? yGifhvsuf? AmwHoD;ukdoD;vsuf&Sd\/17;9 arma&Sonf vSHwH&SdorQwkdYukd xm0&bk&m;xHawmfu oa&vtrsKd;om;wkdYa&SUokdY xkwfaqmifojzifh? olwkdYonf MunfhI?
vlwkdif;rdrdvSHwHukd,ljyefav\/17;10 xm0&bk&m;uvnf;? ykefuefaomolwkdYwbuf oufaojzpfapjcif;iSg? tmkef\vSHwHukdoufaocHcsufa&SU jyefxm; tNrJ
&Sdapavmh/ xkdokdYolwkdYonf aoab;ESifhvGwfrnftaMumif;? olwkdYtjypfwifjrnfwrf;jcif;ukd igem;rNiD;&m[k?17;11 arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&Sonf jyKav\/17;12 oa&vtrsKd;om;wkdYuvnf;? tuREkfyfwkdYonf aoaMuysufpD;Muyg\/ wa,mufrQr<uif; ysufpD;&Muyg\/17;13 xm0&bk&m;\wJawmfukd csOf;uyfaomolwkdif;aoygvdrfhrnf/ tuREkfyfwkdY&SdorQonf aoab;oifhqkH;IH;jcif;okdYa&muf&MuygOD;rnf
avm[k arma&Stm; avQmufqkdMu\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1 wzef xm0&bk&m;onf tmkeftm; rdefYawmfrlonfum;? oifESifhoif\ om;ajr; taqGtrsKd;wkdYonf? oefY&Sif;&mXmeawmfESifh
qkdifaomtjypf? oifwkdY,Zfyka&m[dwft&mESifhqkdif aomtjypfukd cH&Murnf/18;2 oif\bkd;btaqGtrsKd;? av0dtrsKd;om;nDtpfukdcsif;wkdYonf? oifESifhtwlulnD trIawmfukdaqmif&Gufapjcif;iSg ac:xm;avmh/
okdY&mwGif oifESifhwuG oif\om;wkdYonf? ouf aocHcsufwJawmfa&SUrSm trIawmfukdaqmif&Guf&Murnf/18;3 av0dom;wkdYonf oifhukd4if;? wJawmf&SdorQukd4if; apmifh&Murnf/ okdY&mwGif oifwkdYESifholwkdYonf aoab;vGwfrnftaMumif;?
olwkdYonf wJawmfwefqm? ,Zfyvifwefqmrsm;ukd rcsOf;uyf&Mu/18;4 olwkdYonf oifwkdYESifhtwlulnD? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfukdapmifhvsuf? wJawmftrI&SdorQukd xrf;&Murnf/ rqkdifaomolonf
oifwkdYteD;okdY rcsOf;ruyf&/18;5 aemufwzef trsufawmfxGuf oa&vtrsKd;om;wkdYtay:okdY ra&mufrnftaMumif;? oifwkdYonf oefY&Sif;&mXmeawmfESifh
,Zfyvifukdapmifh&Murnf/18;6 xkdokdY oifwkdY\nDtpfukdav0dom;wkdYukd? oa&vtrsKd;om;wkdYxJu a&G;,l? y&dowfpnf;a0;&mwJawmftrIukd xrf;apjcif;iSg?
xm0&bk&m;tm;jyKaom ylaZmfoumuJhokdY oifwkdYtm; igay;\/18;7 xkdaMumifh oifESifhoif\om;wkdYonf? ,ZfyvifESifhqkdifaomtrI? ukvm;umtwGif; aqmif&Gufp&mtrI&SdorQwkdYukd? ,Zfyka&m[dwf
jyK aqmif&Guf&Murnf/ oifwkdYtm;aus;Zl;jyK ,Zfyka&m[dwft&mudk igay;NyD/ rqkdifaomolonf teD;tyg;okdY csOf;uyfvQif?
taoowfjcif;ukdcH&rnf[k rdefYawmfrl\/
18;8 wzef xm0&bk&m;onf tmkeftm; rdefYawmfrlonfum;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf oefY&Sif;ap qufuyforQaom
ylaZmfoumwkdYtxJu? ightm; csDajrmufaomylaZmfoumwkdYukd oiftyf? oifESifhoif\om;wkdYtbkdY jzpfapjcif;iSg? xm0&ynwf
w&m;tm;jzifh igay;\/18;9 rD;okdYra&muf? oefY&Sif;aomt&mxJu oifwkdYqkdifaomt&m[lrlum;? oa&vtrsKd;om;vSLaomOpm? abmZOfylaZmfoum? tjypf
ajz&m,Zf? 'kpkdufajz&m,Zf ylaZmfavorQwkdYonf oifESifhoif\om;wkdYtbkdY oefY&Sif;&Murnf/18;10 oefY&Sif;&mXme pm;&rnf/ a,mufsm;taygif;wkdYonf pm;&aomtcGifh&Sd\/ oifwkdYtbkdY oefY&Sif;ay\/18;11 xkdrSwyg; oa&vtrsKd;om;wkdY ylaZmfaom csDajrmuf&mylaZmfoum? csDvTJ&mylaZmfoumwkdYukd? oifESifhoif\om;orD;wkdYtm;
xm0&ynwfw&m;tm;jzifhigay;NyD/ oifhtdrf oefY&Sif;aomol taygif;wkdYonf pm;&aomtcGifh&Sd\/18;12 oa&vtrsKd;om;a&G; xm0&bk&m;tm; ylaZmforQ taumif;qkH;aomqD? taumif;qkH;aompyspf&nf? taumif;qkH;aom*sKHpyg;ukd
oifwkdYtm; igay;NyD/18;13 xm0&bk&m;xHawmfokdY aqmifcJhorQ tOD;rSnfhaomopfoD;ukdvnf; oifqkdif&rnf/ oifhtdrf oefY&Sif;aomoltaygif;wkdYonf
pm;&aomtcGifh&Sd\/18;14 oa&vtrsKd;usdefqkdylaZmforQwkdYudkvnf; oifqkdif&rnf/18;15 tOD;bGm;aomom;? vljzpfap? wd&pmefjzpfap? xm0&bk&m;xHawmfokdYaqmifcJhorQwkdYukd oifqkdif&rnf/ okdY&mwGif vl\om;OD;ESifh
rpifMu,faomwd&pmef\om;OD;ukd trSefa&G; &rnf/18;16 a&G;&aomom;wkdYukd toufwvvGefrS? oiftbkd;jywfonftwkdif; a*&ESpfq,fESifhrQaom tusyfawmftvkduf aiGig;usyfESifh
a&G;&rnf/18;17 EGm;om;OD;? okd;om;OD;? qdwfom;OD;onf oefY&Sif;aomaMumifh ra&G;&/ ol\taoG;ukd ,Zfyvifay:rSm jzef;&rnf/ qDOukdvnf;
xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHY&Sdap? rD;jzifhylaZmfoumjyK&rnf/143

18;18 tom;rlum; csDvTJ&mylaZmfoum\&ifywfESifh vufsmyckH;uJhodkY oifhtbkdYjzpf&rnf/18;19 oa&vtrsKd;om;wkdYonf oefY&Sif;ap xm0&bk&m;tm; aqmifcJhaomylaZmfoum&SdorQwkdYukd oifESifh oif\om;orD;wkdYtm;
xm0&ynwfw&m;tm;jzifh igay;NyD/ oiftp&Sdaom oif\ trsKd;tET,fESifhqkdif xm0&bk&m;a&SUawmf qm;ESifh,SOfaom
xm0&y#dnmOfjzpfownf;[k rdefYawmfrl\/
18;20 wzef xm0&bk&m;onf tmkeftm; rdefYawmfrlonfum;? oa&vtrsKd;om;wkdY ae&mjynf oifhtarGcH&majr? olwkdYESifha&m
ykdifaomtbkdYr&Sd&/ igonfum; olwkdYwGif oifykdifaomtbkdY oifhtarGOpmjzpf\/18;21 av0dom;wkdYonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmftrIukd aqmif&GufaomaMumifh? olwkdYtarGcHp&m oa&vtrsKd;om;wkdY\Opm
q,fbkdYwbkdYukd igay;NyD/18;22 ,ckrSp oa&vtrsKd;om;wkdYonf ukd,ftjypfukdcH aoab;ESifhrawGUrnftaMumif;? y&dowfpnf;a0;&mwJawmf teD;tyg;okdY
rcsOf;ruyf&Mu/18;23 av0dom;wkdYonf y&dowfpnf;a0;&m wJawmftrIukdaqmif&Guf? ukd,ftjypfukd ukd,fcH&Murnf/ olwkdYonf oa&v
trsKd;om;wkdYESifha&m tarGrcH&Mu[k oifwkdYtrsKd;tpOftquf apmifh&aomynwfjzpfownf;/18;24 oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumjyKaom ukd,fOpm q,fbkdYwbkdYukd? av0dom;tarGcHp&mbkdY igay;NyD/
xkdaMumifh olwkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdYESifha&m tarGrcH&[k ightrdefYawmf&Sd\/
18;25 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf av0dom;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?18;26 oifwkdYtarGcHp&migay;aom oa&vtrsKd;om;wkdY\Opm q,fbkdYwbkdYukd oifwkdYonf cH,laomtcg? xkdtbkdYukd q,fbkdYbkdYjyef
wbkdYukd xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumjyK &Murnf/18;27 xkdylaZmfoumukd? aumufe,fwvif;xJu,laom qefpyg;uJhokdY4if;? pyspfoD; e,f&musif;xJu ,laom pyspf&nfuJhokdY4if;? oifwkdY
tbkdY rSwf&vdrfhrnf/18;28 xkdokdYoifwkdYonfoa&vtrsKd;om;wkdYrScH,laomq,fbkdYwbkdYxJu?xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumjyK&Murnf/ xkdylaZmfoumudk
vnf;? ,Zfyka&m[dwf tmkeftm; vSL&Murnf/18;29 oifwkdY cH&orQaom tvSLwkdYtxJu taumif;qkH;aomtbkdY oefY&Sif;aomtbkdYukd EIwf,l xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumjyK&Murnf/18;30 okdYjzpf olwkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? av0dom;wkdYonf taumif;qkH;aomtbkdYukd EIwf,lylaZmfNyD;rS? <uif;aomtbkdYukd aumufe,f
wvif;\aus;Zl;? pyspfoD;e,f&musif;\aus;Zl; uJhodkY rdrdwkdYtbkdY rSwf&vdrfhrnf/18;31 xkd<uif;aomtbkdYukd? ukd,fwkdifrSp tdrfoltdrfom;wkdYonf pm;csifaomt&yf&yf pm;&aomtcGifh&Sd\/ y&dowfpnf;a0;&m
wJawmf trIapmifhaomtwGuf igcsaomqkjzpf\/18;32 taumif;qkH;aomtbkdYukd EIwf,lylaZmfNyD;rS? <uif;aomtbkdYtm;jzifh tjypfa&mufp&m taMumif;r&Sd/ aoab;ESifhrawGUrnftaMumif;?
oa&vtrsKd;om;wkdY\oefY&Sif;aomt&m wkdYukd rnpfnL;ap&[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1 wzef xm0&bk&m;onf arma&SESifhtmkefwkdYukdac:? xm0&bk&m; pD&ifxkH;zGJUawmfrlaomynwfw&m;[lrlum;?19;2 tjypfryg? wcgrQxrf;bkd;rwif? uGufusm;jcif;r&Sd? tqif;eDaomEGm;rysKdukd? oa&vtrsKd;om;wkdYonf aqmifcJhrnftaMumif;
qifhqkdavmh/19;3 ,Zfyka&m[dwf{vmZmtyf wyfjyifokdYaqmifoGm;NyD;rS? olUa&SU tjcm;ol owf&rnf/19;4 ,Zfyka&m[dwf{vmZmonf taoG;ukdvufESifh,l y&dowfpnf;a0;&m wJawmfa&SUpl;pl; ckepfBudrfjzef;&rnf/19;5 ,Zfyka&m[dwfa&SUrSm xkdEGm;r\ ta&? tom;? taoG;? acs;EkESifhwuG waumifvkH;udk tjcm;olonf rD;IdU&rnf/19;6 ,Zfyka&m[dwfonfvnf; tum&Sopfom;? [kkyfyifGefYESifh eDarmif;aomtxnfukd,l? EGm;r rD;avmif&mxJokdY ypfcs&rnf/19;7 xkdaemuf rdrdt0wfukdavQmf ukd,fukdvnf; a&csKd;NyD;rS? wyfxJokdY0if nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpfvdrfhrnf/19;8 rD;IdUaomolonfvnf;? rdrdt0wfukdavQmf ukd,fukdvnf; a&csKd;NyD;rS? nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpfvdrfhrnf/19;9 pifMu,faomol wpkHwa,mufonf EGm;r\jymukdpkodrf;? wyfjyifrSm pifMu,faomt&yf xm;&rnf/ oa&vtrsKd;
y&dowftbkdY pifMu,fapaoma&abmfbkdY? xkdjymukd okdxm;&rnf/ tjypfESifhuif;pifapp&mbkdYjzpfownf;/19;10 EGm;r\jymukd pkodrf;aomolonfvnf;? rdrdt0wfukdavQmf nOD;wkdifatmif rpifMu,f jzpfvdrfhrnf/ a&GUum;? oa&vtrsKd;om;?
wnf;ckdaom wyg;trsKd;om;wkdYonf tpOftNrJapmifh&aom ynwfjzpfownf;/
19;11 vlaoaumifukd xdaomolonf ckepf&ufrpifMu,fjzpfvdrhfrnf/19;12 okH;&ufajrmufaomaeY xkdjymESifhukd,fukdoefY&Sif;ap? ckepf&ufajrmufaomaeY pifMu,fvdrfhrnf/ okH;&ufajrmufaomaeY
ukd,fukdroefY&Sif;apvQif? ckepf&ufajrmufaomaeY wkdifatmif rpifMu,f&/19;13 vlaoaumifux
dk
d uk,
d u
f rkd oef&Y iS ;f apaomolonf? xm0&bk&m;\wJawmfudk npfnL;ap\/ xko
d u
l kd oa&vtrsKd;rSy,f&iS ;f &rnf/
pifMu,fapaom a&jzef;jcif;ukdrcHaomaMumifh rpifMu,fjzpf\/ pifMu,fjcif;odkY ra&mufao;/19;14 wJvlaovQif apmifh&aomw&m;[lrlum;? wJokdY0ifaomol? wJ&Sdaeaomoltaygif;wkdYonf ckepf&ufywfvkH; rpifMu,fjzpfMu
vdrfhrnf/19;15 rzkH;bJ zGifhxm;aomtkd;&SdorQwkdYonfvnf;? rpifMu,fjzpfMuvdrfhrnf/144

19;16 owfaoaomol? emaoaomol? vlaotkd;? vlocsKif;ukdv,fjyifawGUxdvQif? ckepf&ufywfvkH;rpifMu,fjzpfvdrfhrnf/19;17 rpifMu,faomolbkdY tjypfuif;ap&m rD;IdUaomEGm;r\jymtcsKdUukd,l? pD;aoma&ESifhtwl tkd;xnfhNyD;rS?19;18 pifMu,faomolonf? [kkyfyifGefYukda&ESpfwJay:rSm4if;? wefqmrsm;? wJ&Sdaom vlrsm;ay:rSm4if;? vlaotkd;? owf
aoaomol? emaoaomol? vlocsKif;ukdxdaomol ay:rSm4if;? xkda&ukdjzef;&rnf/19;19 pifMu,faomolonf rpifMu,faomolukd okH;&ufajrmufaomaeY? ckepf&ufajrmufaomaeY jzef;&rnf/ ckepf&ufajrmufaomaeY
ukd,fukdoefY&Sif;apvsuf? rdrdt0wfukdavQmf a&csKd;vQif? nOD;tcsdefwGif pifMu,fvdrfhrnf/
19;20 rpifMu,faomolonf ukd,fukdoefY&Sif;apjcif;iSg rjyKvQif? xm0&bk&m;\ oefY&Sif;&mXmeawmfukd npfnL;apaomaMumifh? y&dowfrS
y,f&Sif;jcif;ukd cH&rnf/ pifMu,fapaoma&jzef;jcif;ukd rcHaomaMumifh? rpifMu,fbJae\/19;21 tpOftNrJapmifh&aom ynwf[lrlum;? pifMu,faoma&ukd jzef;aomolonf rdrdt0wfukdavQmf&rnf/ xkda&ukdxdaomolvnf;?
nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpfvdrfhrnf/19;22 rpifMu,faomol xdorQaomt&monfvnf; rpifMu,fjzpfvdrfhrnf/ xkdt&mukdxdaomolvnf; nOD;wkdifatmifrpifMu,fjzpfvdrhf
rnf[krdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1

ou&mZfav;q,f? yXrv oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYonf? ZdeawmokdY a&muf? uma'&St&yf aeMu\/ xkdt&yf


rd&dtHao oN*K[fav\/20;2 y&dowfwkdY aomufp&ma&r&SdaomaMumifh? arma&SESifhtmkefwbuf pka0;Muvsuf?20;3 xm0&bk&m;a&SUrSm igwkdYtpfukdrsm;aoaomtcg? igwkdYvnf; raoygav/20;4 igwkdYESifhigwkdYwd&pmefrsm;ukdaoapjcif;iSg? xm0&bk&m;\y&dowfukd awmokdY tb,faMumifh aqmifcJhoenf;/20;5 igwkdYukd tJ*kwKjynfrSxGufap? qkd;aomt&yfokdY tb,faMumifhaqmifcJhoenf;/ t&yfonf v,fvkyfp&mraumif;?
oabFmozef;yif? pyspfEG,fyif? ovJyifpkdufp&mraumif;/ aomufp&ma&rQ r&Sd[k arma&Sukdtjypfwif qkdMu\/20;6 arma&SESifhtmkefwkdYonf vltpkta0;rSxGuf? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;0okdYoGm;ojzifh jyyf0yfvsufaeMupOf?xm0&bk&m;\
bkef;awmfonfxif&Sm;av\/20;7 xm0&bk&m;uvnf;? vSHwHawmfukd ukdif,l oif\tpfukd tmkefygvsuf? y&dowfrsm;ukd pka0;apavmh/ olwkdYa&SUrSm
ausmufukd rSmxm;avmh/ ausmufonf rdrda&ukday;vdrfhrnf/ xkdokdY oifonfausmufxJua&ukdxGufap? y&dowfrsm;ESifh
olwkdYwd&pmefrsm;wkdYtm; aomufbkdY a&ukday;&rnf[k?20;9 arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;? arma&Sonf vSHwHawmfukd xm0&bk&m; a&SUawmfu,l?20;10 tmkefygvsuf? y&dowfwkdYukd ausmufa&SUrSm pka0;apNyD;vQif? tcsif;olykHwkdY? em;axmifMuavmh/ igwkdYonf oifwkdYtbkdY ausmuf
xJu a&ukdxGufap&rnfavm[k qkdvsuf?20;11 rdrdvufukdqefYausmufukdvSHwHESifhESpfBudrfkdufojzifh? a&onfrsm;pGmxGuf? vly&dowfwkdYESifhwd&pmefwkdYonf aomuf&Mu\/
20;12 xm0&bk&m;uvnf;? oifwkdYonf ighudkr,kHMunf? oa&vtrsKd;om;wkdYa&SUrSm ighukdrkdraojyKaomaMumifh? y&dowfwkdYtm;
igay;aomjynfokdY oifwkdYonfykdYaqmif aomtcGifhukdr&Mu[k arma&SESifhtmkefwkdYtm; rdefYawmfrl\/20;13 oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;ukd qefYusifbufjyKaomfvnf;? olwkdYwGif kdaoav;jrwfjcif;ukdcHawmfrlaomaMumifh?
xkda&onf ar&dba&jzpfownf;/
20;14 arma&Sonf uma'&St&yfrS {'kH&Sifbk&ifxHokdY oHwrefwkdYudkapvTwf? udk,fawmfhnD oa&vu? tuREkfyfwkdYawGU&aomtrI
tvkH;pkHwnf;[laom?20;15 tuREkfyfwkdYbkd;ab;onf tJ*kwKjynfokdYoGm; tuREkfyfwkdYonf tJ*kwKjynfrSm umvMumjrifhpGmaeojzifh? tJ*kwKvlwkdYonf
tuREkfyfwkdYESifh bkd;ab;rsm;ukd nOf;qJaMumif;?20;16 tuREkfyfwkdYonf xm0&bk&m;ukd atmf[pfaomtcg? aumif;uifwrefukdapvTwf? tuREkfyfwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifawmfrl
aMumif;ukd ukd,fawmfodyg\/ ,ckrSm tuREkfyf wkdYonfukd,fawmf\EdkifiHtpGeftem;? uma'&St&yf&SdMuyg\/20;17 ukd,fawmfhjynftv,fa&SmufoGm;yg&ap/ v,f,mrsm;? pyspfO,smOfrsm;ukd reif;yg/ wGif;a&ukdvnf; raomufyg/ ukd,fawmfh
jynfe,fukd rvGefrSDwkdifatmif? vufsmbuf? vuf0JbufokdYrvTJ? rif;vrf;okdYom a&Smufvkdufygrnf[k awmif;yefap\/20;18 {'kHuvnf;? oifonf ighjynftv,fra&SmufroGm;&/ a&SmufoGm;vQif? xm;vufeufESifhqD;wm;rnf[k jyefajym\/20;19 oa&vtrsKd;om;wkdYuvnf;? rif;vrf;okdYoma&Smufvdkufygrnf/ ukd,fwkdifrSpwd&pmefwkdYonf ukd,fawmfha&ukdaomufvQif
tbkd;ukday;ygrnf/ tjcm;aomtrIukdrjyKbJ? ajcjzifhoGm;kHrQomjyKygrnf[kqkdaomfvnf;?20;20 {'kHu? oifonfa&SmufroGm;&[kqkdvsuf? rsm;pGmaomAkdvfajctvkH;t&if;ESifhwuG qD;wm;jcif;iSg xGufvm\/20;21 xkdokdY{'kHonf ol\jynftv,fa&SmufoGm;aomtcGifhudk oa&vtm; ray;aomaMumifh? oa&vonf vTJa&Smifav\/
20;22 oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYonf uma'&St&yfrSajymif; a[m&awmifokdY a&mufMu\/20;23 {'kHjynfpGefem;? a[m&awmifay:rSm xm0&bk&m;onf arma&SESifhtmkefwkdYukdac:?20;24 oifwkdYonf ar&dbprf;a&em;rSm ighpum;ukdqefYusifaomaMumifh? oa&v trsKd;om;wkdYtm; igay;aomjynfokdY tmkefonf
r0if&/ rdrdvlrsKd;pnf;a0;&mokdYoGm;&rnf/145

20;25 okdYjzpf tmkefESifhol\om;{vmZmukdac: a[m&awmifay:okdYaqmifoGm;NyD;vQif?20;26 tmkef\t0wfukdcRwfol\om;{vmZmukd0wfapNyD;rS? tmkefonf xkdt&yfao rdrdvlrsKd;pnf;a0;&mokdYoGm;&rnf[k?20;27 rdefYawmfrlonftwkdif;? arma&SjyK? olwkdYonf y&dowftaygif;wkdYa&SUrSm a[m&awmifay:okdY wufMu\/-;
20;28 arma&Sonf tmkef\t0wfukdcRwf {vmZmukd0wfapNyD;rS? tmkefonf awmifxdyf aoav\/ arma&SESifh{vmZmwkdYonf
awmifay:uqif;vmMu\/20;29 tmkefonf tedpa&mufaMumif;ukd y&dowftaygif;wkdYonf odjrifaomtcg? oa&vtrsKd;om;&SdorQwkdYonf? tmkeftwGuf
t&ufokH;q,fywfvkH; ikda<u;jrnfwrf;jcif;ukd jyKMu\/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1
21;2
21;3
21;4
21;5
21;6
21;7

21;8
21;9
21;10
21;11
21;12
21;13
21;14
21;15
21;16
21;17
21;18
21;19
21;20
21;21
21;22
21;23
21;24
21;25
21;26

oa&vtrsKd;onf to&drfvrf;jzifh vmMuonfodwif;ukd awmifrsufESm aeaomcgemeftrsKd;tm&'frif;BuD;Mum;vQif? oa&v


trsKd;ukdppfwkduf vltcsKdUwkdYukd brf;qD; odrf;oGm;av\/oa&vtrsKd;uvnf;? udk,fawmfonf vlrsKd;ukdtuREkfyfwkdYvufokdYtyfawmfrlvQif? olwkdYNrdKUrsm;ukd &Sif;&Sif;zsufqD;ygrnf[k
xm0&bk&m;tm; opm*wdjyKav\/xm0&bk&m;onfvnf;? oa&vtrsKd;\ pum;ukd em;axmif? xkdcgemef trsKd;om;wkdYukd tyfawmfrl\/ olwkdYESifholwdkYNrdKUrsm;ukd
oa&vvlwkdYonf &Sif;&Sif;zsufqD;? xkdt&yfukd a[mfrmtrnfjzifh orkwfMu\/
a[m&awmifrSxGuf {'kHjynfukd0kdif;jcif;iSg? {'kHyifv,fvrf;jzifh csDoGm;MupOf? toGm;cufaomaMumifh? vlrsm;wkdYonf pdwftm;
avsmhMu?oifonf igwkdYukd awmaoapjcif;iSg? tJ*kwKjynfrStb,faMumifhaqmifcJhoenf;/ rkefYr&Sd? a&vnf;r&Sd? ayghysuf
aompm;p&mukdvnf; igwkdYonf tvGef&GH&Sm\[kbk&m;ocif ESifharma&Sukd qefYusifbufjyK qkdMu\/xkdtcg xm0&bk&m;onf? oa&vtrsKd;om;wkdYwGif rD;a>rrsm;ukd apvTwfawmfrl? vltrsm;wkdYonf tukdufcH&ojzifh aoMu\/xkdaMumifh vlrsm;wkdYonf arma&SxHokdYvm tuREkfyfwkdYonf xm0&bk&m; ESifhukd,fawmfukdqefYusifvsuf ajymqkd jypfrSm;ygNyD/
xm0&bk&m;onf a>rrsm;ukd tuREkfyfwkdYrS y,f&Sm;awmfrlrnftaMumif; qkawmif;yg[kavQmufvQif? arma&Sonf vlrsm;tbkdY
qkawmif;av\/xm0&bk&m;uvnf;? rD;a>rkyfukdvkyf wkdifay:rSmajrmufxm;avmh/ tukdufcH&aomolwkdif; MunfhIvQif toufcsrf;om&vdrfhrnf[k
arma&Stm;rdefYawmfrlonftwkdif;?arma&Sonf aMu;0gjzifha>rukdvkyf wkdifay:rSmajrmufxm;NyD;vQif? a>rukdufaomolrnfonfum;? aMu;0ga>rukdMunfhIaomtcg
toufcsrf;om&Mu\/
wzef oa&vtrsKd;om;wkdYonf ae&majymif; MoAkwft&yfpm;cef;csMu\/MoAkwft&yfrSajymif;jyef? aexGuf&mbuf? armbjynfa&SUwGif&Sdaom awmrSm? ZmAm&drft&yf pm;cef;csMu\/xkdt&yfrSajymif;? Zm&ufacsmif;em;pm;cef;csMu\/xkdt&yfrSwzefajymif;jyef? tmarm&djynfe,fESifh pyfaomawm&Sdaom tmEkefacsmif;em; wbufwcsuf pm;cef;csMu\/ tmEkef
acsmif;um;? armbjynf? tmarm&djynfpyfMum; tykdif;tjcm;jzpfownf;/xkdokdYESifhtnD? xm0&bk&m;ppfwkdufpmum;? Zm&uft&yf? okyt&yf? tmEkefacsmif;wkdY?tm&jynfokdYpD; armbjynftem; a&SmufoGm;aomacsmif;toG,foG,f[k vmownf;/tmEkefacsmif;rS aA&a&wGif;okdY c&D;oGm;Mu\/ xkda&wGif;um; tjcm;r[kwf? xm0&bk&m;u? vlrsm;ukdpka0;apavmh? a&ukdigay;
rnf[karma&Stm;rdefYawmfrl&m &nfaqmifaoma&wGif; jzpfownf;/xkdtcg oa&vtrsKd;u? tkdwGif;a&? xGufavmh/ xGufatmif oDjcif;qkdMuavmh/w&m;rif;pD&ifonftwkdif;? rSL;rwfwkdYonf a&wGif;ukdwl;MuNyD? vlwkdYwGif tuJtrSL;wkdYonf awmifa0;wkdYESifha&wGif;ukdwl;MuNyD[k
oDjcif;qkdav\/xkdawmrS rwemt&yfokdY4if;? rwemt&yfrS e[mavsvt&yfokdY4if;? e[mavsvt&yfrS Amrkwft&yfokdY4if;?Amrkwft&yfrSarmbcsKdifhokdY4if;? a,&SdrkefNrdKUukdrsufESmjyKaomydo*gawmifxdyfokdY4if; c&D;oGm;Mu\/
xkdtcg oa&vtrsKd;om;wkdYonf? tmarm&d&Sifbk&if &Sd[kefrif;xHokdY oHwrefwkdYukdapvTwfvsuf?tuREkfyfwkdYonf rif;BuD; jynftv,f a&SmufoGm;yg&ap/ v,f,mokdY4if;? pyspfO,smOfokdY4if; r0ifyg/ wGif;a&ukdvnf; raomufyg/
rif;BuD;jynfukdrvGef rSDwkdifatmif? rif;vrf;okdYom a&Smufvkdufygrnf[ktcGifhawmif;Mu\/xkdjynftv,fa&SmufoGm;&aomtcGifhukd? &Sd[kefrif;onfoa&vtrsKd;om;wkdYtm;ray;/ rdrdvltaygif;wkdYukdpka0;ap? oa&v
trsKd;om;wkdYukd qD;wm;jcif;iSg? olwkdY&Sd&m awmokdYxGuf ,m[wfNrdKUokdYa&mufNyD;vQif ppfwkdufav\/xkdrif;udk? oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm;ESifhvkyfBuH? tmEkefacsmif;rSonf ,AKwfacsmif;wkdifatmif4if;? trKeftrsKd;om;ae&m
wkdifatmif4if;? xkdrif;ykdifaomajrukdodrf;,lMu\/ trKeftrsKd;om;ae&me,fpyfum; tm;BuD;\/xkdokdY oa&vtrsKd;om;wkdYonf? a[&SbkefNrdKUrSp tmarm&dtrsKd;om;aeaom NrdKU&Gm&SdorQwkdYukd odrf;,laeMu\/a[&SbkefNrdKUum;? armbjynfukdtpkd;&aomt&if&Sifbk&ifESifhppfwkduf tmEkefacsmif;wkdifatmif jynfukdvk,laomtmarm&d&Sifbk&if
&Sd[kefrif;aeaomNrdKUjzpfownf;/146

21;27 xkdtaMumif;ukd&nfaqmif vuFmq&mwkdYu? a[&SbkefNrdKUokdYoGm; wzef wnfMupkdY/ &Sd[kef&Sifbk&ifaeaomNrdKUukd jyifqifMupkdY/21;28 &Sd[kefbk&ifae&m a[&SbkefNrdKUrS rD;vQHxGuf armbjynf tm&NrdKUESifhwuG? tmEkefacsmif;em;? jrifhaomt&yf tpkd;&aomrif;wkdYukd
avmifavNyD/21;29 tkdarmbjynf? oifonftr*Fvm&Sd\/ tkdacrk&SwynfhwkdY? oifwkdYonftusKd;enf;MuNyD/ ajy;&aomrdrdom;orD;wkdYukdtmarm&d&Sifbk&
if&Sd[kefvufokdYa&mufapjcif;iSg? xkdbk&m;onf tcGifhay;NyDwum;/21;30 wzef igwkdYonftmarm&dom;wkdYukdwkdufjyefaomaMumifh? a[&Sbkefjynfonf 'dbkefNrdKUwkdifatmif ysufavNyD/ar'bNrdKUESifheD;pyfaom
aemzgNrdKUwkdifatmif olwkdYukdokwfoify,f&Sif; MuNyD[k qkdownf;/21;31 xkdokdYoa&vtrsKd;om;wkdYonf tmarm&djynfae&Mu\/21;32 arma&Sonfvnf;? ,mZmNrdKUukdpl;prf;jcif;iSg vlukdapvTwfNyD;vQif? xkdNrdKU&GmwkdYukdodrf;,l? t&ifaeaomtmarm&dtrsKd;om;wkdYukdESif
xkwfMu\/
21;33 wzef oa&vtrsKd;om;wkdYonf vSnfh? Am&SefjynfokdYc&D;oGm;Mu\/ Am&Sef&Sifbk&ifMoConf? rdrdvltaygif;wkdYESifh {N'dt&yfrSm
ppfwkdufjcif;iSg csDoGm;\/21;34 xm0&bk&m;uvnf;? olUukdraMumufESifh/ olESifhwuG ol\vltaygif;ukd4if;? ol\ajrukd4if;?oifhvufigtyfay;NyD/ a[&SbkefNrdKUae
tmarm&d&Sifbk&if&Sd[kefukdjyKouJhokdY? rif;ukdvnf;jyK&rnf[k arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;?21;35 xkdrif;ESifhom;rsm;? vlrsm;taygif;wkdYukd wa,mufrQr<uif; vkyfBuH ol\jynfukdodrf;,lMu\/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1
22;2
22;3
22;4

wzef oa&vtrsKd;om;wkdYonf c&D;oGm; armbvGifjyif? a,mf'efjrpfem;? a,&dacgNrdKUwbuf wJaqmufMu\/tmarm&dtrsKd;om;wkdY jyKMuaom trItvkH;pkHukd? Zdaz:om; Amvufrif; odjrifvQif?oa&vtrsKd;om;wkdYonf rsm;jym;aomaMumifh? armbjynfom;wkdYonf tvGefaMumuf&GHUMu?EGm;onf jrufyifukdvSrf;pm;ouJhokdY tvkH;t&if;onf igwkdYywfvnf &SdorQukdvSrf;pm;vdrfhrnf[k ylyefaompdwf&Sdvsuf?
rd'sefjynfom; toufBuD;olwkdYtm; qkdMu\/ xkdtcg Zdaz:om; Amvufonf? armb&Sifbk&if jzpf onfESifh?22;5 trKefjynfpD;aomjrpf\tem;rSm&Sdaom ayaomfNrdKUae aAm&om; Amvrfudk ac:yifhjcif;iSg? oHwrefwkdYukdapvTwf? tJ*kwKjynfrS
a&mufvmaom vlwrsKd;onf ajrrsufESmukdzkH; vTrf;vsuf ightem;ae&mcsMuNyD/22;6 okdYjzpf? <uvmyg/ vlrsKd;onf ighxuftm;BuD;aomaMumifh olwkdYukd ightbkdYusdefqJyg/ okdYjyKvQif olwkdYukdigwkduf ighjynfrS
ESifxkwfEkdifaumif; ESifxkwfEkdifvdrhfrnf/ ukd,fawmfaumif;BuD;ay;aom olonf aumif;BuD;r*FvmcH& onfukd4if;? ukd,fawmfusdefqJ
aomolonf usdefqJtyfaomoljzpfonfukd4if; igodonf[k rSmvkdufav\/22;7 armbjynfom; toufBuD;olwkdYESifh rd'sefjynfom; toufBuD;olwkdYonf jyKpm;jcif;vufaqmif ygvsufoGm;? AmvrfxHokdY a&muf
aomtcg? Amvufrif; pum;ukdMum;avQmufav\/22;8 Amvrfu?,aeYnrSmt&yfaeMuygOD;/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif; igjyefajymrnf[kqkdvQif? armbt&m&SdwkdYonf
AmvrfxHrSmaeMu\/22;9 bk&m;ocifonf Amvrf&Sd&mokdYvm? oif&Sdaom vlwkdYonf tb,folenf;[k ar;awmfrlvQif?22;10 Amvrfu? armb&Sifbk&if Zdaz:om; Amvufonf tuREkfyfqDokdY vlukdapvTwf?22;11
tJ*kwKjynfrSa&mufvmaomvltrsm;onf?ajrrsufESmukdzkH;vTrf;vsufaeMuNyD/
okdYjzpf<uvmyg/
vlrsKd;ukdightbkdYusdefqJyg/
okdYjyKvQif? olwkdYukdigwkduf ESifxkwfEkdifaumif;ESif xkwfEkdifvdrfhrnf[k ac:yifhaMumif;ukd? bk&m;ociftm; avQmufqkd\/22;12 bk&m;ocifuvnf;? oifonfvlwkdYESifhtwlrvkdufroGm;&/ xkdvlrsKd;ukdrusdefqJ&/ aumif;BuD;r*FvmukdcH&aomvlrsKd;jzpfonf[k
Amvrftm;rdefYawmfrl\/22;13 eHeufa&mufrS? Amvrfonfx oifwkdYonf ukd,fjynfokdYjyefoGm;Muygavmh/ oifwkdYESifhtwl igvkduf&aomtcGifhudk xm0&bk&m;
ay;awmfrrl[k Amvufrif;apvTwfaomt&m&SdwkdYtm; jyefajymav\/22;14 xkdtcg armbjynf t&m&SdwkdYonf Amvufrif;xHokdY jyefoGm;? Amvrfonf uRefawmfwkdYESifhtwl rvkdufvkdyg[k avQmufMu\/
22;15 wzef Amvufrif;onf? t&ifxuf ta&twGuftm;jzifh rsm; t&mtm;jzifh bkef;BuD;aomrSL;rwfwkdYukd apvTwfjyefonftwkdif;?22;16 olwkdYonf AmvrfxHokdY a&mufvm Zdaz:om; Amvufrif;u? ukd,fawmfonf ighxHodkY rvmrnftaMumif; tb,ftqD;twm;rQ
r&SdygapESifh/22;17 igonf ukd,fawmfukdtvGefcsD;ajrmufrnf/ ukd,fawmf awmif;orQukday;rnf/ odkYjzpf <uvmyg/ vlrsKd;ukd ightbkdY usdefqJyg[k
rdefYawmfrlaMumif;ukd jyefajymMu\/22;18 Amvrfuvnf;? Amvufrif;onf a&TaiGESifhjynfhaom rdrdeef;awmfukdyif ay;aomfvnf;? igukd;uG,faombk&m;ocif xm0&bk&m;\
pum;awmfukd vGefusL;trItBuD;ti,fwpkH wckudkrQ igrjyKEkdif/22;19 okdY&mwGifxm0&bk&m;onftb,fokdYxyfrdefYawmfrlrnfukdigodrnftaMumif;? ,aeYnrSm t&yfaeMuygOD;[k Amvufrif;
uRefwkdYtm; jyefajym\/22;20 ntcsdef bk&m;ocifonf Amvrf&Sd&mokdYvm? xkdvlwkdYonf oifhukdac:jcif;iSgvmvQif? olwkdYESifhtwl xvkdufavmh/ okdY&mwGif
igrSmxm;orQtwkdif;om jyK&rnf[k rdefYawmfrl\/147

22;21 eHeufa&mufrS Amvrfxjrnf;ukdukef;ESD;wifNyD;vQif? armbt&m&SdwkdYESifhtwl vkdufav\/22;22 xkdokdY vkdufaomaMumifh? bk&m;ocif trsufawmfxGuf? xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonf olUukd qD;wm;jcif;iSg vrf;&yfae\/
xkdtcg Amvrfonf jrnf;ukdpD; i,fom;ESpfa,mufESifh oGm;pOfwGif?22;23 xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonf xm;ukdrkd;vsuf? vrf;&yfaeonfukd jrnf;onfjrifvQif? vrf;vTJv,fokdY0ifav\/ Amvrf
vnf; jrnf;ukdvrf;okdY jyefapjcif;iSgkdufav\/22;24 xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf? pyspfO,smOfapmif&ef;ESpfbufpyfMum; vrf; wzef&yfae\/22;25 xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefukd jrnf;onf jrifjyefaomtcg? apmif&ef; wbufwkd; Amvrf\ajcukdzdav\/ Amvrfvnf;
wzefkdufjyefav\/22;26 xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf vGefoGm;? vrf;wbufbufrQ rvTJEkdifatmif usOf;ajrmif;aomt&yf &yfae\/22;27 jrnf;onfvnf; xm0&bk&m;\aumif;uifwrefukdjrifjyefaomtcg? Amvrfatmuf 0yfvsufae\/ AmvrfonftrsufxGuf
awmifa0;ESifhjrnf;udkkdufav\/22;28 xkdtcg xm0&bk&m;onfjrnf;\EIwfukdzGifhawmfrl? jrnf;u oifonf ighukd okH;Budrfwkdifatmif kduf&rnftaMumif;? igonfoif
tb,fokdYjyKbdoenf;[k Amvrftm; ar;vQif?22;29 Amvrfu? oifonf ighudkusDpm;ygonfwum;/ igxm;&Sdygapaom/ xm;&SdvQif oifhukd ,ckowfrnf[k jrnf;tm;qkd\/22;30 jrnf;uvnf;? igonf,aeYwkdifatmifoif\tpD;ukdtpOfcH&aomoif\jrnf; jzpfonfr[kwfavm/ oifwcgrQ okdY igjyKbl;
oavm[k Amvrftm; ar;vQif?rjyKbl;[kjyefajym\/22;31 xkdtcg xm0&bk&m;onf AmvrfrsufpdukdzGihfawmfrl? xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf xm;udkrkd;vsuf? vrf;&yfaeonfukd
Amvrfonfjrifojzifh OD;csjyyf0yfav\/22;32 xm0&bk&m;\aumif;uifwrefuvnf;? oif\jrnf;ukdokH;Budrfwkdifatmif tb,faMumifh kdufoenf;/ oifoGm;aomvrf;onf
igESifhqefYusifbuf jzpfaomaMumifh? oifhudkqD;wm;jcif;iSg igxGufvmNyD/22;33 jrnf;onf ighukdjrifokH;Budrfa&SmifcJhNyD/ xkdokdYra&SmifvQif? tu,fpifppf oifhukd igowf jrnf;ukdtoufcsrf;omay;avNyD[kqkd
av\/22;34 Amvrfuvnf;? tuREkfyfjypfrSm;ygNyD/ ukd,fawmfonf vrf;uefYvefYaeawmfrlonfukd tuREkfyfrodyg/ ,ckrSm tvkdawmfr&SdvQif
tuREkfyfjyefoGm;ygrnf[kxm0&bk&m;\ aumif;uifwreftm; qkdvQif?22;35 xm0&bk&m;\aumif;uifwrefu? olwkdYESifhtwl vkdufavmh/ okdY&mwGif igrSmxm;aom pum;ukdoma[majym&rnf[k Amvrftm;
rdefYawmfrlonftwkdif;? olonfAmvufrif;\ uRefwkdYESifhtwl vkdufoGm;av\/22;36 Amvrfa&mufaomodwif;ukd Amvufrif;Mum;vQif? c&D;OD;BuKdjyKjcif;iSg? armbjynfpGef tmEkefacsmif;em;rSm&Sdaom NrdKUwNrdKUokdY
xGufoGm;\/22;37 Amvufrif;uvnf;? ukd,fawmfukdac:yifhapjcif;iSg igonftxyfxyfapvTwfonfr[kwfavm/ tb,faMumifhaES;ygoenf;/ ukd,fa
wmfukdigcsD;ajrmufEkdifonfr[kwfavm[kAmvrftm; qkdvQif?22;38 Amvrfu? rif;BuD;xHokdY igvmygNyD/ okdY&mwGif igonfpum;wcGef;ukdrQ ajymykdifoavm/ ighEIwf bk&m;ocif xm;awmfrlaom
pum;ukdom igajymygrnf [kjyefajymNyD;rS?22;39 Amvufrif;ESifhtwl vkduf ud&,kZkwfNrdKUokdYa&mufMu\/22;40 Amvufrif;onfvnf;? okd;EGm;wkdYukdylaZmf AmvrfESifht&m&SdwkdYtm; ay;vkdufav\/22;41 eufjzefaeY Amvufrif;onf Amvrfukdac: oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukd tukeftpifjyjcif;iSg Amvbk&m;ESifhqkdifaomukef;kd
;ay:okdY ykdYaqmifav\/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1 xkdtcg Amvrfu? t&yf ightbkdY ,Zfyvifckepfckukdwnfavmh/ EGm;xD;ckepfaumif? okd;xD;ckepfaumifwkdYukdjyifqifavmh[k
Amvufrif;tm; qkdonftwkdif;?23;2 Amvufrif;onf jyKNyD;vQif? xkdolESpfyg;wkdYonf ,Zfyvif wckwcktay:rSm EGm;waumifpDESifh okd;waumifpDukdylaZmfMu\/23;3 Amvrfuvnf;? rif;BuD;ylaZmfaomrD;IdU&m,Zfem;rSm &yfavmh/ igonf tjcm;wyg;okdYoGm;ygrnf/ xm0&bk&m;onf ighukdBudKqkdjcif;iSg
<uvmaumif;<uvmawmfrlvdrfhrnf/ ightm;jyawmfrlorQukd rif;BuD;tm; igMum;ajymygrnf[k Amvufrif;tm; qkdNyD;rS ukef;wckay:okdY
wufoGm;\/23;4 bk&m;ocifonf AmvrfukdBudKqkdawmfrlvQif? Amvrfu tuREkfyfonf ,Zfyvifckepfckukdjyifqif yvifwckwcktay:rSm EGm;xD;
waumifpDESifh okd;xD;waumifpDukdylaZmfygNyD[k avQmufav\/23;5 xm0&bk&m;onf AmvrfEIwf pum;ukdxm;vsuf? oifonf Amvufrif;xH okdYjyef okdYajymavmh[krdefYawmfrlonftwkdif;?23;6 Amvrfjyefaomtcg? Amvufrif;onf armbrSL;rwftaygif;wkdYESifhwuG? rdrd ylaZmfaomrD;IdU&m,Zfem;rSm &yfae\/
23;7 xkdtcg Amvrfonf? ya&mzufpum;tm;jzifh >rufqkdonfum;? armb&Sifbk&ifAmvufu? vmyg/ ightbkdY ,mukyftrsKd;ukdusdefqJyg/
vmyg/ oa&vtrsKd;ukdysufpD;jcif;okdY tyfvkdufyg[kac: ighudktm&Hjynfta&SUawmif kd;rSaqmifcJhNyD/-

148

23;8 bk&m;ocif usdefqJawmfrrlaomolukd tb,fokdYighusdefqJEkdifrnfenf;/ bk&m;ocifonf ysufpD;jcif;okdY tyfawmfrrlaomolukd


tb,fokdY igtyfEkdifrnfenf;/23;9 ausmufay:uolUukdigjrif\/ awmifay:u olUukdigMunfhI\/ xkdvlrsKd;onf wrsKd;wnf;ae tjcm;wyg;aomvlrsKd;wkdYESifh ra&m
aESm&/23;10 ,mukyftrsKd;ajrrIefYukd tb,fola&wGufEkdifoenf;/ oa&vtrsKd;av;pkwpkukdrQ tb,fola&wGufEkdifoenf;/ ajzmifhrwfaom
olaoouJhodkY igaoygapaom/ ightqkH;onf ol\tqkH;uJhokdYjzpfygapaom[k>rufqkd\/23;11 Amvufrif;uvnf;? oifonfigtb,fokdYjyKoenf;/; ig\&efolwkdYukd usdefqJapjcif;iSg oifhukd igac:cJhNyD/ okdYaomfvnf; oifonf
vkH;vkH;aumif;BuD;ay;avNyDwum;[k Amvrftm;qkdvQif?23;12 Amvrfu? xm0&bk&m;onf ighEIwf xm;awmfrlaompum;ukd ajym&atmif igowdrjyK&oavm[k jyefqkd\/
23;13 Amvufrif;uvnf;? oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukd wNydKifeufrjrif&bJ wykdif;ukdrQom Munfhjrif&m? tjcm;aomt&yfokdY igESifh
twl vkdufygavmh/ xkdt&yfolwkdYukdight bkdYusdefqJyg[kqkdvsuf?23;14 ydo*gawmifay:? aZmzdrfv,fjyifokdYaqmifoGm; ,ZfyvifckepfckudkwnfNyD;rS? yvifwckwcktay:rSm EGm;waumifpDESifh okd;waumif
pDukdylaZmfav\/23;15 Amvrfuvnf;? rif;BuD;ylaZmfaomrD;IdU&m,Zfem;rSm &yfavmh/ igonf xm0&bk&m;ukd c&D;OD;BudKjyKjcif;iSg tjcm;wyg;odkY oGm;ygrnf[k
Amvufrif;tm; qkd\/23;16 xm0&bk&m;onf AmvrfukdBudKqkd ol\EIwfpum;udkxm;vsuf? oifonf Amvufrif;xHokdY jyef okdY ajymavmh[k rdefYawmfrl
onftwkdif;?23;17 Amvrfjyefaomtcg? Amvufrif;onf armbrSL;rwfwkdYESifhwuG? rdrdylaZmfaom rD;IdU&m,Zfem;rSm &yfaevsuf? xm0&bk&m;onf
tb,fodkYrdefYawmfrloenf;[k ar;av\/
23;18 xkdtcg Amvrfonf? ya&mzufpum; tm;jzifh >rufqkdonfum;? tkdZdaz:om; Amvufrif;? xavmh/ ighpum;ukd aphaphem;axmifavmh/23;19 bk&m;ocifonfrkompum;ukdajymthHaomiSg vljzpfawmfrlonfr[kwf/ aemifw&tHhaomiSg vlom;jzpfawmfrlonfr[kwf/ rdefYawmf
rlNyD;rS?pum;awmftwkdif;rjyKbJ aeawmfrlrnfavm/ *wdawmfxm;awmfrlNyD;rS? *wdawmfrwnfbJ aeawmfrlrnfavm/23;20 aumif;BuD;ay;&rnftaMumif;? trdefYawmfukdigcH&NyD/ bk&m;ocifaumif;BuD; ay;awmfrlNyD/ xkdaumif;BuD;ukd igrzsufEkdif/23;21 ,mukyftrsKd;ukdnOf;qJaomtrI? oa&vtrsKd;wbufjyKaom aESmifh&Sufjcif;trIukd bk&m;ocifonf MunfhIaeawmfrrl/
olwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;onf olwkdYESifhtwl &Sdawmfrl\/ &Sifbk&ifa<u;aMumfjcif;toHukd olwkdYwGif Mum;&\/23;22 bk&m;ocifonf tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifawmfrlonfjzpf? oa&vtrsKd;onf BuHhtm;BuD;ouJhodkYtm;BuD;\/23;23 tu,fpifppf ,mukyftrsKd;ukd? xl;qef;aomtwwftm;jzifh rEkdif&m/ oa&vtrsKd;ukd tb,folrQ rjyKpm;&m/ bk&m;ocifonf
tb,fokdYjyKawmfrlNyDwum;[k ,ckumv ukdaxmuf ,mukyftrsKd;? oa&vtrsKd;ukd &nfaqmifvsuf qkdavh&Sdvdrfhrnf/23;24 vlrsKd;onf? jcaoFhuJhodkY xvdrfhrnf/ jcaoFhysKduJhodkY xGufvdrhfrnf/ brf;rdaomtaumifukd rpm;rSD? owftyfaomwd&pmeftaoG;ukd
raomufrSDwkdifatmif Nidrf0yfpGmrae[k >rufqkd\/23;25 Amvufrif;uvnf;? olwkdYukd tvQif;rusdefqJygESifh/ aumif;BuD;udkvnf; tvQif;ray;ygESifh[k Amvrftm; qkdvQif?23;26 Amvrfu? xm0&bk&m; rdefYawmfrlorQtwkdif; igjyK&ygrnf[k rif;BuD;tm; t&ifajymESifhNyD r[kwfavm[k Amvufrif;tm; jyefajym\/
23;27 wzef Amvufrif;u? vmygawmh/ tjcm;aomt&yfokdYaqmifoGm;ygrnf/ xkdt&yf olwkdYukd ightbkdYusdefqJapjcif;iSg bk&m;ocif
tvkdawmf&Sdaumif;&Sd awmfrlvdrfhrnf[kAmvrf tm;qkdvsuf?23;28 a,&SdrkefNrdKUukdrsufESmjyKaomay*k&awmifxdyfokdYaqmifoGm;av\/23;29 Amvrfuvnf;? t&yf ightbkdY ,Zfyvifckepfckukdwnfavmh/ EGm;xD;ckepfaumif? okd;xD;ckepfaumifwkdYukd jyifqifavmh[k
Amvufrif;tm; qkdonftwdkif;?23;30 Amvufrif;onfjyK? ,Zfyvif wckwcktay:rSm EGm;waumifpDESifh okd;waumifpDudkylaZmf av\/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1

xm0&bk&m;onf? oa&vtrsKd;ukd aumif;BuD;ay;jcif;iSg tvkd&SdawmfrlaMumif;ukd AmvrfodjrifvQif? xl;qef;aomtwwfukd&Smjcif;iSg


t&ifoGm;ouJhokdY roGm;bJ? awmokdYrsufESmjyKav\/24;2 odkY&mwGif? ajrmfMunfh oa&vtrsKd;om;wkdYonf trsKd;tET,ftvkduf toD;toD; wyfcsvsuf aeMuonfudk jrifaomtcg?
bk&m;ocif\0dnmOfawmfonf olUtay:rSm oufa&mufawmfrlvQif?24;3 olonf ya&mzufpum;tm;jzifh >rufqkdavonfrSm? rsufpdyGifhaomol? aAm&om; Amvrf\pum;?24;4 b0ifjzpf rsufpdyGifhvsuf teEwefckd;&Sif\lygkHukdjrif? bk&m;ocif\trdefYawmfukd Mum;aomol\pum;[lrlum;?24;5 tkd,mukyftrsKd;? oifwkdY\wJrsm;? tkdoa&vtrsKd; oifwkdY\bkHAdrmefrsm;wkdYonf tb,frQavmufwifhw,fMuonfwum;/24;6 us,f0ef;aomcsKdifhrsm;? jrpfem;rSm&SdaomO,smOfrsm;? xm0&bk&m; pkdufawmfrlaom tausmfyifrsm;? a&em;rSmaygufaom tm&Zfyifrsm;
uJhodkY jzpfMuonfwum;?24;7 xkdtrsKd;\a&ykH;wkdYrS a&pD;vdrfhrnf/ a&aygaomt&yfrsKd;aphusvdrfhrnf/ ol\&Sifbk&ifonf tm*wfrif;xuf bkef;BuD;?
EdkifiHawmfonf csD;ajrmufaom EkdifiHjzpfvdrfhrnf/149

24;8 bk&m;ocifonf tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifawmfrlonfjzpf? oa&vtrsKd;onf? BuHhtm;BuD;ouJhodkY tm;BuD;\/ &efoljzpfaom


vlrsKd;wkdYukd ukduf0g;? tkd;wkdYukdcsKd;zJhvdrfhrnf/ jrm;jzifh xkwfcsif;cyfatmif cGif;vdrfhrnf/24;9 0yfvsufae\/ jcaoFhuJhodkY4if;? jcaoFhruJhokdY4if; 0yfwGm;av\/ tb,fol EId;aqmf0Hhrnfenf;/ oifhukdaumif;BuD;ay;aomolonf
aumif;BuD;r*Fvm&Sd\/ oifhudkusdefqJaomolonf usdefqJjcif;ukdcH&onf[k>rufqkd\/
24;10 xkdtcg Amvufrif;onf? AmvrfukdtrsufxGuf vufckyfwD;vsuf? ig\&efolwkdYukd usdefqJapjcif;iSg oifhukdigac:cJh\/ oifonf
okH;Budrfwkdifatmif t<uif;rJhaumif;BuD;ay; avNyDwum;/24;11 xkdaMumifh oifhae&mjynfokdYajy;oGm;avmh/ oifhudkcsD;ajrmufrnf[k txufu igtBuH&Sd\/ okdY&mwGif xm0&bk&m;onf oif\
bkef;ukdrwkd;yGg;apjcif;iSg qD;wm;avNyD[kqkd\/24;12 Amvrfuvnf;? Amvufrif;onf a&TaiGESifhjynfhaom rdrdeef;awmfukdyif ay;aomfvnf;?24;13 xm0&bk&m;\ynwfawmfukdvGefusL; aumif;aomtrI? raumif;aomtrI wpkHwckukd ukd,ftvkdtavsmuf igrjyKEkdif/
xm0&bk&m;rdefYawmfrlorQukd igajymygrnf[k rif;BuD;ap vTwfaom oHwrefwkdYtm; igajymESifhNyDr[kwfavm/24;14 ,ckrlum;? ightaqGtrsKd;wkdYxHokdY igoGm;awmhrnf/ em;axmifyg/ aemifumv vlrsKd;onf rif;BuD;\ vlrsKd; tb,fokdY
jyKrnft&mukd rif;BuD;tm; Mum;ajymygrnf[k Amvufrif;tm; jyefqkdNyD;rS?24;15 ya&mzufpum;tm;jzifh >rufqkdavonfrSm? rsufpdyGifhaomol aAm&om; Amvrf\pum;?24;16 b0ifjzpf rsufpdyGifhvsuf? teEwefckd;&Sif\ lygkHukdjrif? tjrifhqkH;aombk&m; ay;awmfrlaomOmPfukd&? bk&m;ocif\
trdefYawmfukdMum;aomol\ pum;[lrlum;?24;17 xkdt&mudkigjrif\/ okdYaomfvnf; ,ckrjzpf&ao;/ xkdt&mukdigI\/ okdYaomfvnf; jzpf&aomtcsdefreD;ao;/ Mu,fwvkH;onf
,mukyftrsKd;ay:xGef;? &mZvSHwHonf oa&vtrsKd;xif&Sm;vdrfhrnf/ armbjynfpGef;wkdifatmif xdckduf rNidrfr0yf kef;&if;
cwfjyKwwfaomoltaygif;wkdYukdzsufqD;vdrfhrnf/24;18 {'kHjynfukdvnf; odrf;,lvdrfhrnf/ pd&awmifonfvnf; &efolvufokdYa&mufvdrfhrnf/ oa&vtrsKd;onf &J&ifhpGmjyKvdrhfrnf/24;19 tpkd;&aomolwyg;onf? ,mukyftrsKd;xJuxGuf? usef<uif;aomNrdKUolNrdKUom;wkdYukd zsufqD;vdrfhrnf[k>rufqkd\/24;20 wzef tmrvufjynfukdMunfhI ya&mzufpum;tm;jzifh>rufqkdjyefonfum;? tmrvuftrsKd;onf vlrsKd;wumwkdYxuf txG#f
jzpfbl;aomfvnf;? tqkH; &Sif;&Sif;ysufpD;jcif;okdY a&mufvdrhfrnf[k>rufqkd\/24;21 wzef auedtrsKd;om;wkdYukdMunfhI ya&mzufpum;tm;jzifh >rufqkdjyefonfum;? oifwkdYae&monf tm;BuD;\/ ausmufay:rSm
tokdufukdvkyfMuNyD/24;22 okdYaomfvnf; tmI&drif;onf odrf;,l roGm;rSDwkdifatmif? auedtrsKd;onf trsufukdcH&vdrfhrnf[k>rufqkd\/24;23 wzef ya&mzufpum;tm;jzifh >rufqkdjyefonfum;? tvkdavh? trIukd bk&m;ocif pD&ifawmfrlaomtcg? tb,folonf
toufcsrf;om&vdrhfrnfenf;/24;24 oabFmwkdYonfvnf; cdwdrfjynfrSvm tmI&djynfukd4if;? a[Amjynfukd4if; aESmifh&SufMuvdrhfrnf/ olwkdYonfvnf; &Sif;&Sif;ysufpD;
Muvdrhfrnf[k>rufqkdNyD;rS?24;25 Amvrfonfx rdrdae&mt&yfokdY jyefoGm;\/ Amvufrif;onfvnf; oGm;av\/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1
25;2
25;3
25;4
25;5
25;6
25;7
25;8
25;9
25;10
25;11
25;12

oa&vtrsKd;om;wkdYonf &Sdwdrft&yf aeaomtcg? tcsKdUwkdYonf armbrdef;rwkdYESifh rw&m;aomarxkefukdjyKMu\/xkdrdef;rwkdYonf rdrdwkdYbk&m;a&SUrSm ,ZfylaZmf&myGJokdY oa&v vlwkdYukd ac:oGm;ojzifh? a,mufsm;wkdYonf ,Zfom;ukdpm; xkdbk&m;
a&SUrSm OD;csMu\/xkdokdY oa&vtrsKd;om;wkdYonf?Amvay*k&bk&m;ukdqnf;uyfaomaMumifh? xm0&bk&m;onf trsufxGufawmfrl\/xm0&bk&m;uvnf;? igonfjyif;pGmaomtrsufawmfukd oa&vtrsKd;rSvGJapjcif;iSg? oa&vrif;taygif;wkdYukdac:? jypfrSm;
aomolwkdYukd bk&m;a&SUrSm xif&Sm;pGmqGJxm; avmh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/arma&Sonf oa&vrif;wkdYukdac:? Amvay*k&bk&m;ukd qnf;uyfaomolwkdYukd oifwkdY toD;toD;qkdifonftwkdif;
uGyfrsufMuavmh[k rSmxm;av\/
xkdtcg oa&vtrsKd;om;wa,mufonf? arma&Sa&SU4if;? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;em;rSm ikda<u;aom oa&v
trsKd;om; y&dowftaygif;wkdYa&SU4if;? rd'sefrdef;rukdvnf;? rdrdnDtpfukdwkdYxHokdY aqmifcJhav\/xkdtrIukd ,Zfyka&m[dwftmkef\om; {vmZm\om; zde[wfonf jrifvQif? y&dowfxJrSmx vSHudkukdifvsuf?xkdoa&vvlukd wJtwGif;okdY vkdufNyD;rS? a,mufsm;ukdxkwfcsif;cyfatmif4if;? rdef;rukd 0rf;aygufatmif4if; xkd;av\/
xkdokdYjyKaomtm;jzifh oa&vtrsKd;om;wkdYwGif ab;Nidrf; av\/xkdab;jzifh aoaomvlaygif;um;? ESpfaomif;av;axmif&Sdownf;/
xm0&bk&m;uvnf;? igonf trsufxGuf oa&vtrsKd;om;wkdYukd
rzsufqD;rnftaMumif;? ,Zfyka&m[dwftmkef\om; {vmZm\om;?zde[wf onf olwkdYwGif ighbuf pdwftm;BuD; ightrsufukd
olwkdYrSvTJNyD/okdYjzpf oifajym&onfum;? ig\csrf;omy#dnmOfukd olUtm; igay;\/150

25;13 olonf rdrdbk&m;ocifbuf pdwftm;BuD; oa&vtrsKd;om;wkdYtbkdY tjypfajzjcif;ukdjyKaomaMumifh? olrSp om;pOfajr;quf


wkdYonf xkdy#dnmOf wnf;[laom xm0& ,Zfyka&m[dwft&mESifhqkdifaom y#dnmOfukd&NyD[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/25;14 rd'sefrdef;rESifh taoowfjcif;ukdcH&aom oa&vvl\trnfum;? &SdarmiftrsKd; xif&Sm;aom taqGtrsKd;wGif tuJtrSL;
omvk\om; Zdr&d jzpfownf;/25;15 taoowfjcif;ukdcH&aom rd'sefrdef;rtrnfum;? rd'seftrsKd; xif&Sm;aom taqGtrsKd;wGif tuJtrSL; Zk&\ orD; aumZbd
jzpfownf;/
25;16 xm0&bk&m; uvnf;? rd'seftrsKd;om;wkdYukdaESmifh&Suf vkyfBuHMuavmh/25;17 taMumif;rlum;? olwkdYonf ay*k&bk&m;trI4if;? ay*k&bk&m;aMumifh ab;a&mufaomaeY taoowfjcif;ukdcH&aomolwkdYESr
rd'sefrif;orD; aumZbd trI4if;? oifwkdYukd y&d,m,frsm;tm;jzifh vSnfhpm;aESmifh&SufMuNyD[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1
26;2

xkdab;Nidrf;aomaemuf? xm0&bk&m;u?toufESpfq,fvGefppfwkdufEkdifaom oa&vtrsKd;om; y&dowftaygif;wkdYukd? bkd;btaqGtrsKd;tvkdufpm&if;,lMuavmh[karm


a&SESifh,Zfyka&m[dwf {vmZmwkdYtm; rdefYawmfrlonftwkdif;?26;3 olwkdYonf armbvGifjyif? a,mf'efjrpfem;? a,&dacgNrdKUwbuf?26;4 toufESpfq,fvGefaomolwkdYukd pm&if;,l&rnftaMumif; qifhqkdMu\/
26;5 tJ*kwKjynfrS xGufvmaom oa&vtrsKd;om;wkdYwGif? oa&v\ om;OD;kAif\ om;[lrlum; [mEkwfrSqif;oufaom
a[maemcdtaqGtrsKd;? zgvkrS qif;oufaomzgvGd taqGtrsKd;?26;6 a[ZkHrSqif;oufaoma[Za&medtaqGtrsKd;? umrdrSqif;oufaomumrdwf taqGtrsKd;wnf;/26;7 olwkdYonf kAiftaqGtrsKd;jzpf pm&if;0ifaomvlaygif;um;? av;aomif;okH;axmifckepf&mokH;q,f&Sdownf;/26;8 zgvk\om;{vsmb? {vsmb\om; aearGv? 'goef? tbd&Hwnf;/26;9 'goef? tbd&HwkdYonf tjcm;r[kwf? aum&taygif;toif;onf xm0&bk&m;ESifhqefYusifbufjyKaomtcg? y&dowfausmfapm
arma&SESifhtmkefukd qefYusifbufjyKaom 'goef? tbd&HjzpfMu\/26;10 ajrBuD;onf rdrdcHwGif;ukdzGifh olwkdYukd4if;? aum&ukd4if; rsKdojzifh? xkdtaygif;toif;0ifolwkdYonf aoMu\/ rD;onfvnf; vlESpf&m
ig;q,fwkdYukd toufqkH;ap\/ xkdolwkdYonf owday;aom oufaojzpfownf;/26;11 okdY&mwGif aum&\om;orD;wkdYonf aoab;ESifh vGwfMu\/
26;12 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf &Sdarmif\om;[lrlum;? a,arGvrSqif;ouf aoma,arGvdtaqGtrsKd;? ,mrdefrSqif;oufaom,mrded
taqGtrsKd;? ,mcdefrSqif;oufaom ,mcded taqGtrsKd;?26;13 aZ&rSqif;oufaomaZ&[dtaqGtrsKd;? a&SmvrSqif;oufaoma&SmvdtaqGtrsKd;wnf;/26;14 olwkdYonf &SdarmiftaqGtrsKd;jzpf vlaygif;um;? ESpfaomif;ESpfaxmifESpf&m&Sdownf;/
26;15 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf *'f\om;[lrlum;? aZzkefrSqif;oufaom aZ azgedtaqGtrsKd;? [*drSqif;oufaom [*dwf taqGtrsKd;?
IedrSqif;ouf aomIedwftaqGtrsKd;?26;16 MoZedrSqif;oufaom MoZedwftaqGtrsKd;? {&drSqif;oufaom{&dwftaqGtrsKd;?26;17 tmk'frSqif;oufaom tma&m'dtaqGtrsKd;? ta&vdrSqif;oufaom ta&vdwftaqGtrsKd;wnf;/26;18 olwkdYonf*'ftaqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um;? av;aomif;ig;&m&Sdownf;/
26;19 ,k'\om;[lrlum;? cgemefjynfaoaom{&ESifhMoeeftp&Sdaom?26;20 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf? a&SvrSqif;oufaoma&SvedtaqGtrsKd;? zg&ZfrSqif;oufaom zg&ZdtaqGtrsKd;? aZ&rSqif;oufaom
aZ&[dtaqGtrsKd;wnf;/26;21 zg&Zf\om;? a[ZkHrSqif;oufaom a[Za&medtaqGtrsKd;? [mrkvrSqif;oufaom [mrkvdtaqGtrsKd;wnf;/26;22 olwkdYonf ,k'taqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um;? ckepfaomif;ajcmufaxmifig;&m&Sdownf;/
26;23 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf? ocg\om;[lrlum;? awmvrSqif;oufaom awmvdtaqGtrsKd;? zk0grSqif;oufaomzk0edtaqG
trsKd;?26;24 ,mIyfrSqif;oufaom ,mIbdtaqGtrsKd;? &SdrkefrSqif;oufaom &Sdra&medtaqGtrsKd;wnf;/26;25 olwkdYonf ocgtaqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um;? ajcmufaomif;av;axmifokH;&m&Sdownf;/
26;26 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf ZmAkvkef\om;[lrlum;? o&ufrSqif;oufaom o&'dtaqGtrsKd;? {vkefrSqif;oufaom {avmed
taqGtrsKd;? ,mavvrS qif;oufaom ,mavvdtaqGtrsKd;wnf;/26;27 olwkdYonf ZmAkvkeftaqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um;? ajcmufaomif;ig;&m&Sdownf;/
26;28 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf a,moyf\om; rema&SESifh{z&drfwkdYwGif?26;29 rema&S\om;[lrlum;? rmcd&rSqif;oufaom rmcd&dtaqGtrsKd;?26;30 a,aZ&rS qif;oufaom a,aZ&dtaqGtrsKd;? a[vufrS qif;oufaom a[vudtaqGtrsKd;?26;31 toa&vrS qif;oufaom tmoa&vdtaqGtrsKd;? a&ScifrSqif;oufaom a&SacrdtaqGtrsKd;?151

26;32 &Srd'rSqif;oufaom&Srd'dtaqGtrsKd;? a[zgrSqif;oufaoma[az&dtaqGtrsKd;wnf;/ rmcd&\om;*dv'frSqif;oufaom *dv'd


taqGtrsKd;wnf;/26;33 a[zg\om; Zavmz'fum;? om;a,mufsm;r&Sd? orD; oufoufom&Sd\/ Zavmz'f\orD;wkdYtrnfum;? rmvm? aemtm?
a[m*vm? rdvum? wd&Zmwnf;/26;34 olwkdYonfrema&StaqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um;? ig;aomif;ESpfaxmifckepf&m&Sdownf;/
26;35 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf {z&drf\om;[lrlum;? IovrSqif;oufaom IovdtaqGtrsKd;? aAcgrSqif;oufaom aAc&dtaqGtrsKd;?
wm[efrS qif;oufaom wm[ed taqGtrsKd;wnf;/26;36 Iaov\om; {&efrS qif;oufaom {&edtaqGtrsKd;wnf;/26;37 olwkdYonf{z&drftaqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um;? okH;aomif;ESpfaxmifig;&m&Sd ownf;/ olwkdYonf bkd;b
taqGtrsKd;tvkduf a,moyf\om;pOfajr;qufjzpf ownf;/
26;38 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf A,Fmrdef\om;[lrlum;? aAvrSqif;oufaom aAvdtaqGtrsKd;? tm&SaAvrSqif;oufaom tm&SaAvd
taqGtrsKd;?t[d&HrSqif;oufaom [d&rdtaqGtrsKd;/26;39 IzHrSqif;oufaom IzrdtaqGtrsKd;? [kzHrSqif;oufaom [kzrdtaqGtrsKd;wnf;/26;40 aAvom; tm&'rSqif;oufaom tm&'dtaqGtrsKd;? aerefrSqif;oufaom aeredtaqGtrsKd;wnf;/26;41 olwkdYonf A,FmrdeftaqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um; av;aomif;ig;axmifajcmuf&m&Sdownf;/
26;42 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf 'ef\om;[lrlum;? I[HrSqif;oufaomI[rd taqGtrsKd;wnf;/ olwkdYonf 'eftaqGtrsKd;jzpf?26;43 pm&if;0ifaomI[rdvlaygif;um;? ajcmufaomif;av;axmifav;&m&Sdownf;/
26;44 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf tm&Sm\om;[lrlum;? ,drerSqif;oufaom ,dredtaqGtrsKd;? a,o0drSqif;oufaom a,o0dwf
taqGtrsKd;? aA&drSqif;oufaom aA&dwf taqGtrsKd;wnf;/26;45 aA&d\om;a[aA&rSqif;oufaom a[aA&dtaqGtrsKd;? rmvacsvrS qif;oufaom rmvacsvdtaqGtrsKd;wnf;/26;46 tm&Sm\orD;trnfum;? pm&mwnf;/26;47 olwkdYonftm&SmtaqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um;? ig;aomif;okH;axmifav;&m&Sdownf;/
26;48 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf evd\om;[lrlum;? ,maZvrS qif;oufaom ,maZvdtaqGtrsKd;? *kedrSqif;oufaom *kedwf
taqGtrsKd;?26;49 a,aZ&rSqif;oufaom a,aZ&dtaqGtrsKd;? &SdvifrSqif;oufaom &SdvrdtaqGtrsKd;wnf;/26;50 olwkdYonf evdtaqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um;? av;aomif;ig;axmifav;&m&Sdownf;/26;51 xkdokdY oa&vtrsKd;? pm&if;0ifolvlaygif;um; ajcmufodef;waxmifckepf&mig;q,f&Sdownf;/
26;52 xm0&bk&m;uvnf;? olwkdYtm; ta&twGuf &Sdonftwkdif;? cgemefjynfukd a0&rnf/26;53 vlrsm;vQif rsm;aom tarGajrukd4if;? vlenf;vQif enf;aomtarGajrukd4if;? tenf;trsm;tvkduf toD;toD;wkdYtm; tarGajrukd
a0ay;&rnf/26;54 odkY&mwGif xkdjynfukd pma&;wHcsa0&rnf/ bkd;btrsKd;tET,ftvkduf tarGcH&Murnf/26;55 pma&;wHusonftwkdif; ajrukd a0 tenf;trsm;tvkduf ykdif&Murnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/
26;57 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf pm&if;0ifaom av0d\om;[lrlum;? a*&IefrSqif;oufaom a*&a&SmedtaqGtrsKd;? aum[wfrS
qif;oufaom aum[od taqGtrsKd;?ar&m&drS qif;oufaomar&m&dwftaqGtrsKd;wnf;/26;58 onfvQif av0dtaqGtrsKd;jzpf? vdAedtaqGtrsKd;? a[ajAmedtaqGtrsKd;? rmvdtaqGtrsKd;? rk&SdtaqGtrsKd;? aum&od
taqGtrsKd; ygownf;/ aum[wf\om;um;? tmr&Hwnf;/26;59 tmr&H\r,m;um;? tJ*kwKjynf av0dr,m;bGm;jrifaomav0d\orD;a,macAufwnf;/ xkdrdef;ronf tmr&H\r,m;jzpf?
tmkef? arma&S? ESrrd&dtHwkdYukd bGm;jrifav\/26;60 tmkef\om;um;? em'yf? tbd[k? {vmZm? ormwnf;/26;61 em'yfESifh tbd[kwkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf xl;jcm;aomrD;ukdylaZmfaomtcg aoMu\/26;62 toufwvvGef pm&if;0ifaomav0dom; a,mufsm;aygif;um;? ESpfaomif;okH;axmif &Sdownf;/ olwkdYonf oa&v
trsKd;om;wkdYESifhtwl tarGrcH&aomaMumifh? a&maESm pm&if;r0if&Mu/26;63 a&GUum;? arma&SESifh ,Zfyka&m[dwf{vmZmwkdYonf? armbvGifjyif? a,mf'efjrpfem;? a,&dacgNrdKUwbuf pm&if;,laom
oa&vtrsKd;om;aywnf;/26;64 arma&SESifh,Zfyka&m[dwftmkefwkdYonf? odemawm oa&vtrsKd;om;wkdYukd pm&if;,l? xkdpm&if;0ifaomolwa,mufrQ ryg/26;65 taMumif;rlum;? xkdolwkdYonf awm trSefao&Murnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrlNyD/ a,zkEm\om; umvufESifh Ekef\om;
a,mIrSwyg;? t&if;vlwa,mufrQ r<uif;rusef&/

152

tcef;BuD; ( 27 )
27;1 xkdtcg a,moyf\om;? rema&StaqGtrsKd;ygvsuf? rema&S? rmcd&? *dv'f? a[az&wkdYrS qif;oufaom Zavmz'f\orD;
rmvm? aemtm? a[m*vm? rdvum? wd&ZmwkdYonf vm?27;2 y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;em;? arma&SESifh ,Zfyka&m[dwf {vmZm? rif;rsm;? y&dowfrsm;taygif;wkdYa&SUrSm &yfvsuf?27;3 tuREkfyfwkdY\ tbonf awmaoyg\/ xm0&bk&m;wbuf pka0;aomtaygif;toif;? aum&\ taygif;toif; ryg/
rdrdtjypfaMumifh aoyg\/ ol om;a,mufsm;r&Sdyg/27;4 xkdokdY om;a,mufsm;r&SdaomaMumifh? tuREkfyfwkdYtb\trnfonf tuREkfyfwkdYtaqGtrsKd; aysmuf&ygrnfavm/ tuREkfyfwkdYtb\
nDtpfukdwkdYESifhtwl? tuREkfyfwkdYtm; tarGay;yg[k avQmufMu\/27;5 olwkdYtrIukd arma&Sonf xm0&bk&m;a&SUawmf xm;av\/27;6 xm0&bk&m;uvnf;?
27;7 Zavmz'forD;wkdY\ pum;onf avsmufywfay\/ tu,fpifppf olwkdYtb\nDtpfukdwkdYESifhtwl tarGcH&aomtcGifhukdolwkdYtm;a
y;&rnf/ olwkdYtb\tarGOpmonfolwkdYvufokdY a&mufap&rnf/27;8 oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? vlonf om;a,mufsm; r&SdbJaovQif? ol\tarGOpmukd ol\orD;vufokdY
a&mufap&rnf/27;9 orD;r&SdvQif? ol\tarGOpmukd ol\nDtpfukdwkdYtm; ay;&rnf/27;10 nDtpfukdr&SdvQif? tarGOpmukd bBuD; baxG;wkdYtm; ay;&rnf/27;11 bBuD; baxG;r&SdvQif? ol\taqGtrsKd; eD;pyf&if;jcmaom aygufabmftm;ay;? xkdolonf ykdif&rnf/ a&GUum;? xm0&bk&m;onf
arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdY pD&ifxkH;zGJUcsuf jzpfap[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/
27;12 wzef xm0&bk&m;u? oifonf tmA&drf awmifay:okdYwufavmh/ oa&vtrskKd;om;wkdYtm; igay;aomjynfukd MunfhIavmh/27;13 okdYNyD;rS? oif\tpfukdtmkefonf rdrdvlrsKd;pnf;a0;&mokdY oGm;ouJhokdY? oifonfvnf; oGm;&rnf/27;14 taMumif;rlum;? y&dowfwkdYonf Zdeawm? uma'&St&yf? ar&dbprf;a&tem; kef;&if;cwfjyKMuaomtcg? oifwkdYonf
ighpum;ukdqefYusifbufjyK? olwkdYa&SUrSm ighukdrkdr aojyKaom tjypf&Sdonf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/27;15-17 arma&Suvnf;? xm0&bk&m;\ y&dowfwkdYonf txdef;r&Sdaom okd;uJhokdY rjzpfaprnftaMumif;? cyfodrf;aomow0gwkdY\
touf0dnmOfukdtpkd;&awmfrlaom bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? y&dowfwkdYa&SU xGuf0ifEkdifaomol? jyifokdYxkwfjcif;? twGif;okdY
oGif;jcif;trIukd wwfEkdifaomol wpkHwa,mufukd olwkdYtay:rSm cefYxm;awmfrlygap aom[k xm0&bk&m;tm; avQmufav\/27;18 xm0&bk&m;uvnf;? 0dnmOfawmfukd&aomEkef\om;a,mIukdac:? oif\vufukd olUtay:rSm wifavmh/27;19 ,Zfyka&m[dwf {vmZma&SU? y&dowftaygif;wkdYa&SU olUukd xm; rSmcJhavmh/27;20 oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf? ol\pum;ukd em;axmifrnftaMumif;? oif\bkef;toa&tcsKdUukd olUtay:wifxm;avmh/27;21-23 xkdolonf ,Zfyka&m[dwf{vmZma&SUrSm &yfaomtcg? ,Zfyka&m[dwfonf xm0&bk&m;a&SUawmf O&drfpD&ifqkH;jzwfaomw&m;t
wkdif;? olUtwGuf ar;jref;&rnf/ olpD&if onftwkdif;? olESifhtwl oa&vtrsKd;om; y&dowf taygif;wkdYonf xGuf0if&Murnf[k
xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif; arma&SjyKvsuf? a,mIudkac: ,Zfyka&m[dwf{vmZma&SU? y&dowf
taygif;wkdYa&SU xm;NyD;vQif?27;24 olUtay:rSm vufukdwif rSmcJhav\/ xkdokdY xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifh ynwfxm;awmfrl\/

tcef;BuD; ( 28 )
28;1 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?
28;2 ig\ylaZmfoumukd4if;? ightbkdYarT;BudKifaomteHY&Sdapjcif;iSg rD;jzifhjyKaomig\tpmtm[m&ukd4if;? tcsdefwefrS ightm; ylaZmfjcif;iSg
owdjyK&Murnf/28;3 wzef qifhqkd&rnfrSm? aeYwkdif;tpOftNrJ rD;IdU&m,ZfbkdY? tcgrvnf? tjypfrygaom okd;oi,fESpfaumifukd xm0&bk&m;tm; rD;jzifh
ylaZmf&rnf/28;4 eHeuf,H okd;oi,fwaumif? nOD;,H waumifukd ylaZmf&rnf/28;5 oHvGifoD;udkaxmif;&aomoHvGifqDokH;avmCESifha&maom rkefYnufwMorJukdvnf; ylaZmf&rnf/28;6 a&GUum;? odemawmifay:rSm pD&ifawmfrlonftwkdif;? xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHYESifh rD;jzifhjyKaom ylaZmfoum? tpOf
tNrJjyK&aomrD;IdU&m,Zfjzpfownf;/28;7 okd;oi,fwaumifESifhtwl oGef;avmif;&mylaZmfoumbkdY? pyspf&nfokH;avmCukd ylaZmf? oefY&Sif;&mXme oGef;avmif;&m
ylaZmfoumbkdY? xm0&bk&m;tm;oGef;avmif;&rnf/28;8 tjcm;aomokd;oi,fukd nOD;,HylaZmfaomtcg? eHeuf,H abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumygonfenf;wl ygvsuf?
xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHHY ESifhjynfhpkH rD;jzifhylaZmfaom ,Zfukd jyK&rnf/28;9 aeYwkdif;tpOfylaZmfaomrD;IdU&m,Zf? oGef;avmif;&mylaZmfoumrSwyg;?

153

28;10 OykofaeY&uf tcgrvnf tjypfrygaom okd;oi,fESpfaumifukd4if;? oGef;avmif;&m ylaZmfoumygvsuf? abmZOfylaZmfoumbkdY?


qDa&maomrkefYnufESpfMorJukd4if;ylaZmf&rnf/
28;11 vqef;w&ufaeY? toufysKdaom EGm;xD;ESpfaumif? okd;xD;waumif? tcgrvnf? tjypfrygaom okd;oi,fckepfaumifwkdYukd?
xm0&bk&m;tm; rD;IdU&m,ZfjyK ylaZmf &rnf/28;12 EGm;waumiftbkdY? qDa&maomrkefYnuf okH;MorJ? okd;waumiftbkdY? qDa&maomrkefYnuf ESpfMorJ?28;13 okd;oi,fwaumiftbkdY? qDa&maomrkefYnuf wMorJpDwnf;[laom abmZOfylaZmfoumESifhwuG? xm0&bk&m;tm; rD;jzifh ylaZmf
rD;dIU&m,ZfukdjyK&rnf/28;14 oGef;avmif;&mylaZmfoumbkdYum;? EGm;waumifESifh pyspf&nfajcmufavmC? okd;waumifESifh av;avmC? okd;oi,fwaumifESifh
okH;avmCukd ylaZmf&rnf/ xkdokdY vwkdif; tpOfrjywf rD;IdU&m,Zfudk ylaZmf&rnf/28;15 aeYwkdif;tpOfylaZmfaomrD;IdU&m,Zf? oGef;avmif;&mylaZmfoumrSwyg;? tjypfajz&m,ZfbkdY xm0&bk&m;tm; qdwfoi,fwaumifukd
vnf; ylaZmf&rnf/
28;16 yXrv wq,fav;&ufaeY? xm0&bk&m;\yocgyGJjzpf\/28;17 4if;v wq,fig;&ufaeYyGJukdcH&rnf/ ckepf&ufywfvkH;waq;rJhrkefYukdpm;&Murnf/28;18 yXraeY "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&rnf/ avmuDtvkyfukdrvkyf&/28;19 xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom ,Zfwnf;[laom toufysKdaom EGm;xD;ESpfaumif? okd;xD;waumif? tcgrvnf tjypfrygaom
okd;oi,fckepfaumifwkdYukd rD;IdU&m,ZfjyK ylaZmf&rnf/28;20 EGm;waumifvQif qDa&maomrkefYnufokH;MorJ? okd;waumifvQif ESpfMorJ?28;21 okd;oi,fckepfaumifaphatmif? waumifvQif wMorJpDESifh abmZOfylaZmfoumjyK&rnf/28;22 tjypfajzjcif;ukd jyKthHaomiSg? tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfwaumifukdvnf; ylaZmf&rnf/28;23 aeY&uftpOf eHeufwkdif; ylaZmfaom rD;IdU&m,ZfrSwyg;? xkd,Zfrsm;ukd xyf ylaZmf&rnf/28;24 xkdokdY tpOftNrJ ylaZmfaom rD;IdU&m,Zf? oGef;avmif;&m ylaZmfoumrSwyg; ckepf&ufywfvkH; waeYwaeYvQif xm0&bk&m;tbkdY
arT;BudKifaomteHYESifh rD;jzifhjyKaom ylaZmfoum tpmtm[m&ukd ylaZmf&rnf/28;25 owraeYvnf;? "rpnf;a0;jcif;ukd jyK&rnf/ avmuDtvkyfukd rvkyf&/
28;26 xkdrSwyg;? odwif;ckepfodwif;aphNyD;rS? abmZOfylaZmfoumtopfukd xm0&bk&m;xHawmfokdY aqmifcJhaomaeY? tOD;oD;aomtoD;
aeY&uf "rpnf;a0;jcif;ukd jyK&rnf/ avmuDtvkyfudk rvkyf&/28;27 xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHYESifh rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaomEGm;xD;ESpfaumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaomokd;oi,f
ckepfaumifwkdYukd ylaZmf&rnf/28;28 EGm;waumifvQif qDa&maomrkefYnuf okH;MorJ? okd;waumifvQif ESpfMorJ?28;29 okd;oi,fckepfaumifaphatmif? waumifvQifwMorJpDESifhabmZOfylaZmfoum jyK&rnf/28;30 tjypfajzjcif;ukdjyKthHaomiSg? qdwfoi,fwaumifukdvnf; ylaZmf&rnf/28;31 xkdokdY tpOftNrJ ylaZmfaom rD;IdU&m,Zf? abmZOfylaZmfoumrSwyg;? oGef;avmif;&m ylaZmfoumESifhwuG? tjypfrygaom
,Zfaumifrsm;wkdYukd xyf ylaZmf&rnf/

tcef;BuD; ( 29 )
29;1 owrv? yXraeY&uf "rpnf;a0;jcif;ukd jyK&rnf/ avmuDtvkyfukdrvkyf&/ wHykd;rIwfjcif;ukdjyK&aomaeYjzpf\/29;2 xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHYESifh rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaomEGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnftjypfrygaom
okd;oi,fckepfaumif wkdYukd ylaZmf&rnf/29;3 EGm;waumifvQif qDa&maomrkefYnufokH;MorJ? okd;waumifvQif ESpfMorJ?29;4 okd;oi,fckepfaumifaphatmif? waumifvQifwMorJpDESifhabmZOfylaZmfoum jyK&rnf/29;5 tjypfajzjcif;ukd jyKthHaomiSg? tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumifukdvnf; ylaZmf&rnf/29;6 xkdokdY xkH;pH&Sdonftwkdif;? vqef;aeYrD;IdU&m,ZfESifh ol\abmZOfylaZmfoum? aeYwkdif;jyKaom rD;IdU&m,ZfESifh ol\abmZOfylaZmfoum?
oGef;avmif;&mylaZmf oumrSwyg;? xm0& bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteYHESifh rD;jzifhjyKaom,Zf ylaZmfoumukd ylaZmf&rnf/
29;7 4if;v? 'oraeY&uf "rpnf;a0;jcif;ukdjyKNcKd;NcHpGmusifh&rnf/ tb,ftvkyfukdrQ rvkyf&/29;8 xkdaeY xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHYESifhrD;IdU&m,ZfbkdYtoufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnf
tjypfrygaom okd;oi,fckepfaumifwkdYukd ylaZmf&rnf/29;9 EGm;waumifvQif qDa&maomrkefYnufokH;MorJ? okd;waumifvQif ESpfMorJ?29;10 okd;oi,fckepfaumifaphatmif? waumifvQifwMorJpDESifhabmZOfylaZmfoum jyK&rnf/29;11 tjypfajz&m,ZfbkdYvnf;? qdwfoi,fwaumifukd ylaZmf&rnf/ xkdokdY tjypfajzjcif;iSg tjypfajz&m,Zf? tpOftNrJjyKaomrD;IdU&m,Zf?
ol\abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&m ylaZmfoumrSwyg; xyfjyK&rnf/
29;12 4if;v wq,fig;&ufaeY "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&rnf/ avmuDtvkyfukd rvkyfbJ ckepf&ufywfvkH; xm0&bk&m;tbkdY yGJcH&rnf/-

154

29;13 yXraeY xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHYESifh rD;jzifhjyKaom rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaomEGm;xD;q,fokH;aumif? okd;xD;ESpfaumif?


tcgrvnf tjypfrygaom okd;oi,f q,fav;aumifwkdYukd ylaZmf&rnf/29;14 EGm;q,fokH;aumifaphatmif? waumifvQif qDa&maomrkefYnufokH;MorJpD? okd;ESpfaumifaphatmif? waumifvQif ESpfMorJpD?29;15 okd;oi,fq,fav;aumifaphatmif? waumifvQif wMorJpDESifhabmZOfylaZmfoumjyK&rnf/29;16 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumifukd tpOftNrJjyKaom rD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumrSwyg;
xyfylaZmf&rnf/
29;17 'kwd,aeY? toufysKdaom EGm;xD;q,fESpfaumif? okd;xD;ESpfaumif? tcgrvnf tjypfrygaom okd;oi,fq,fav;aumifukd4if;?29;18 okd;? EGm;? okd;oi,f tenf;trsm;tvkduf? xkH;pH&Sdonftwkdif; abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumukd4if;?29;19 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumifukd4if;? tpOftNrJjyKaomrD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumrSwyg;?
xyfylaZmf&rnf/29;20 wwd,aeY EGm;xD;q,fwaumif? okd;xD;ESpfaumif? tcgrvnftjypfrygaom okd;oi,fq,fav;aumifukd4if;?29;21 okd;? EGm;? okd;oi,f tenf;trsm;tvkduf? xkH;pH&Sdonftwkdif; abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumukd4if;?29;22 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfwaumifukd4if;? tpOftNrJjyKaom rD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumrSwyg;?
xyfylaZmf&rnf/29;23 pwkwaeY EGm;xD;q,faumif? okd;xD;ESpfaumif? tcgrvnftjypfrygaom okd;oi,fq,fav;aumifukd4if;?29;24 okd;? EGm;? okd;oi,f tenf;trsm;tvkduf? xkH;pH&Sdonftwkdif; abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumukd4if;?29;25 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfwaumifukd4if;? tpOftNrJjyKaom rD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumrSwyg;?
xyfylaZmf&rnf/29;26 yOraeY EGm;xD;ukd;aumif? okd;xD;ESpfaumif? tcgrvnftjypfrygaom okd;oi,fq,fav;aumifukd4if;?29;27 okd;? EGm;? okd;oi,f tenf;trsm;tvkduf? xkH;pH&Sdonftwkdif; abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumukd4if;?29;28 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumifukd4if;? tpOftNrJjyKaomrD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumrS
wyg;? xyfylaZmf&rnf/29;29 qXraeY? EGm;xD;&Spfaumif? okd;xD;ESpfaumif? tcgrvnftjypfrygaom okd;oi,fq,fav;aumifukd4if;?29;30 okd;? EGm;? okd;oi,f tenf;trsm;tvkduf? xkH;pH&Sdonftwkdif; abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumukd4if;?29;31 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfwaumifukd4if;? tpOftNrJjyKaom rD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumrSwyg;
xyfylaZmf&rnf/29;32 owraeY EGm;xD;ckepfaumif? okd;xD;ESpfaumif? tcgrvnftjypfrygaom okd;oi,fq,fav;aumifukd4if;?29;33 okd;? EGm;? okd;oi,ftenf;trsm;tvkduf? xkH;pH&Sdonftwkdif; abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&m ylaZmfoumukd4if;?29;34 tjypfajz&m ,ZfbkdY qdwfwaumifukd4if;? tpOftNrJjyKaom rD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&m ylaZmfoumrSwyg;?
xyf ylaZmf&rnf/29;35 tXraeY "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&rnf/ avmuDtvkyfukdrvkyf&/29;36 xkdaeY xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHYESifh rD;jzifhjyKaom rD;IdU&m,ZfbkdY EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnftjypfrygaom
okd;oi,fckepfaumifukd4if;?29;37 okd;? EGm;? okd;oi,f tenf;trsm;tvkduf? xkH;pH&Sdonftwkdif; abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumukd4if;?29;38 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfwaumifukd4if;? tpOftNrJjyKaom rD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&m ylaZmfoumrSwyg;?
xyf ylaZmf&rnf/29;39 xkdokdYopm*wd&Sd jyKaomylaZmfoum? tvkdvkdjyKaomylaZmfoum? rD;IdU&m ylaZmfoum? abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&m
ylaZmfoum? rd[m,ylaZmfoumrSwyg;? csdef;csufaom yGJwkdY xm0&bk&m;tm; xyf ylaZmf&rnf [k rdefYawmfrl\/29;40 xkdokdY arma&Sonf? rdrdtm; xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlorQwkdYukd? oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkdav\/

tcef;BuD; ( 30 )
30;1

wzef xm0&bk&m;rdefYawmfrlaompum;ukdarma&Sonf? oa&vtrsKd;om;wkdYwGif trsKd;tET,fwkdY rif;jzpfaomolwkdYtm; qifhqkd


onfum;?30;2 vla,mufsm;onf xm0&bk&m;tm; opm*wdjyKaomf4if;? udk,fpdwf0dnmOf csnfaESmif usdefqkdjcif;ukdjyKaomf4if;? rdrd
ajymaompum;udkrzsufbJ? rdrdEIwfxGuf&Sdonftwkdif;jyK&rnf/
30;3 rdef;ronf tbtdrf toufi,fpOftcg? xm0&bk&m;tm; opm*wdjyKaomf4if;? udk,fukd,fcsnfaESmifaomf4if;?30;4 xkdopmpum;? ukd,fpdwf0dnmOfcsnfaESmifaompum;ukd tbonfMum;vsuf wdwfqdwfpGmaevQif xkdopmpum;&SdorQwkdYESifh
ukd,fpdwf0dnmOfcsnfaESmifaom pum;[lorQwkdYonf wnf&Murnf/30;5 okdYr[kwf tbonf Mum;aomaeY jrpfwm;vQif? xkdopmpum;rnfrQ? ukd,fpdwf0dnmOf csnfaESmifaompum; rnfrQrwnf&/
tbjrpfwm;aomaMumifh? xm0&bk&m; vTwfawmfrlrnf/
30;6 rdef;ronf vif&Sdvsuf? opm*wdjyK ukd,fpdwf0dnmOfcsnfaESmifjcif;iSg EIwf>rufaomtcg?155

30;7 vifonf Mum;vQif4if;? Mum;aomaeY wdwfqdwfpGmaevQif4if;? xkdopmpum;? ukd,fpdwf0dnmOfcsnfaESmifaompum; wnf&rnf/30;8 okdYr[kwf vifonf Mum;aomaeY jrpfwm;vQif? xkdopmpum;? ukd,fpdwf0dnmOf csnfaESmifaompum;ukd vifonfy,f?
xm0&bk&m;vnf; vTwfawmfrlrnf/
30;9 vifaoaomrdef;r? vifESifhuGmaomrdef;ronf ukd,fpdwf0dnmOf csnfaESmifaom opm*wdtvkH;pkHwkdYonf wnf&Murnf/30;10 viftdrf&SdpOftcg? opm*wdjyKaomf4if;? usdefqkdjcif;tm;jzifh udk,fpdwf0dnmOf csnfaESmifaomf4if;?30;11 vifonf Mum;aomfvnf; rjrpfwm; wdwfqdwfpGmaevQif? xkdopm*wd&SdorQ ukd,fpdwf0dnmOfcsnfaESmifjcif;&SdorQwkdYonf
wnf&Murnf/30;12 okdYr[kwf vifonf Mum;aomaeY &Sif;&Sif;y,fbl;vQif? opm*wdESifh4if;? pdwf0dnmOf csnfaESmifjcif;ESifh4if; qkdifaom pum;rnfrQ
rwnf&/ vifonf y,faomaMumifh? xm0& bk&m;vnf; vTwfawmfrlrnf/30;13 cyfodrf;aomopm*wd? NcKd;NcHpGmusifhjcif;ESifhqkdiforQaom tcsnftaESmif usdefqkdjcif;wkdYukd? vifonf wnfapykdifaomtcGifh?
y,fykdifaomtcGifh&Sd\/30;14 vifonf waeYxufwaeY wdwfqdwfpGmaevQif? r,m;jyKaom opm*wd&Sd orQwkdYESifh r,m; csnfaESmifjcif; &SdorQwkdYukd wnfap\/
Mum;aomaeYwdwfqdwfpGmaeaomaMumifh wnfapNyD/30;15 xkdpum;ukd Mum;aomaeYaemufrS? vifonf y,fthHaomiSg jyKvQif? r,m;tjypfukd ukd,fwkdifcH&rnf/30;16 a&GUum;? r,m;ESifhvifpyfMum;4if;? tbtdrfrSm toufEki,faomorD;ESifh tbpyfMum;4if;? arma&Stm;jzihf xm0&bk&m;
xm;awmfrlaomynwfw&m;jzpfownf;/

tcef;BuD; ( 31 )
31;1
31;2

wzef xm0&bk&m;u? rd'seftrsKd;om;wkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdYukd


jypfrSm;aomtjypftavsmuf oa&vtrsKd;om;bufaew&m;pD&ifavmh/ okdYNyD;rS oifonf rdrdvlrsKd;pnf;a0;&mokdY oGm;&rnf[k
arma&Stm; rdefYawmfrl\/31;3 arma&Sonfvnf; vlrsm;wkdYukdac:? tcsKdUwkdYonf vufeufukdukdifvsuf? rd'seftrsKd;om;wkdYokdY ppfcsD xm0&bk&m;buf
w&m;pD&ifap/31;4 oa&vtrsKd;tET,fwkdYwGif wrsKd;wrsKd;xJu? vlwaxmifpDa&G; ppfcsDap[k pD&ifonftwkdif;?31;5 oa&v trsKd;om; taxmiftaomif;wkw
dY iG f wrsKd;wrsKd;xJu? ppfwdu
k fvufeufygaomol waxmifpD? vlaygif;waomif;ESpaf xmifudk
tyf?31;6 arma&Sonf xkdolwkdYukd4if;? oefY&Sif;aomvufeufESifhwuG? rIwf&mwHykd;wkdYukd ukdifaom ,Zfyka&m[dwf {vmZmom; zde[wfukd4if;
ppfcsDap\/31;7 arma&Stm; xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? xkdolwkdYonf rd'seftrsKd;om;wkdYukd wkduf vla,mufsm;taygif;wkdYukd
owfMu\/31;8 taoowfjcif;ukdcH&aomolwkdYwGif {0d? a&uif? Zk&? [k&? a&bwnf;[laom rd'sefrif;BuD; ig;yg;ygMu\/ aAm&om; Amvrfukdvnf;
xm;ESifhowfMu\/31;9 oa&vtrsKd;om;wkdYonf? rd'sefrdef;rrsm;? oli,frsm;wkdYukdvuf&odrf;,l? okd;? qdwf? EGm;tp&Sdaom OpmtvkH;pkHwkdYukd
vk,lMu\/31;10 rd'seftrsKd;om;wkdYaeaomNrdKU&Gm&SdorQwkdYukd rD;IdUMu\/31;11 brf;&aomvl? wd&pmefESifhwuG? vuf&OpmtvkH;pkHwkdYukd odrf;oGm;?31;12 armbvGifjyifa,mf'efjrpfem;? a,&dacgNrdKUwbuf wyfcsvsufaeaom arma&S? ,Zfyka&m[dwf{vmZm? oa&vtrsKd;om;
y&dowfwkdYxHokdY aqmifcJhMu\/
31;13 arma&SESifh,Zfyka&m[dwf{vmZmrSp y&dowfwkdY rif;taygif;wkdYonf BudKqkdjcif;iSg wyfjyifokdY xGufoGm;Mu\/31;14 arma&Sonf ppfwkduf&mrSjyefvmaomwyfrSL;rsm;? Akdvfrif;rsm;wkdYukd trsufxGuf?31;15 oifwkdYonf rdef;rtaygif;wkdYukd tb,faMumifhtouf&SifapMuoenf;/31;16 oa&vtrsKd;om;wkdYonf ay*k&bk&m;trI xm0&bk&m;ukd jypfrSm;apjcif;iSg? rdef;rwkdYonf Amvrfay;aom tBuHudkvkduf
jyKMuaomaMumifh? xm0&bk&m;\y&dowf ab;a&mufavonfwum;/31;17 xkdaMumifh? oli,fa,mufsm;taygif;ukd4if;? a,mufsm;ESifhqufqHbl;aomrdef;rtaygif;ukd4if; owfMuavmh/31;18 a,mufsm;ESifh rqufqHbl;aom rdef;ri,ftaygif;wkdYukd? rdrdwkdYtbkdY toufcsrf;omay;Muavmh/31;19 oifwkdYonf ckepf&ufywfvkH; wyfjyifrSmae&Murnf/ vlukdowfaomol? taoaumifukd xdaomol taygif;wkdYukd,fukd4if;?
odrf;,laomolwkdYukd4if;? wwd,aeY? owraeY pifMu,fapMuavmh/31;20 oifwkdYt0wfESifhom;a&wefqm&SdorQ? qdwfarG;jzifh&ufaomt&m? opfom;jzifh vkyfaomt&m&SdorQwkdYukd pifMu,fapMuavmh[k
rSmxm;av\/
31;21 ,Zfyka&m[dwf{vmZmonfvnf;? ppfwkdufoGm;aom ppfol&JwkdYukdac:? arma&S xm0&bk&m;xm;awmfrlaom ynwfw&m;[lrlum;?31;22 a&T? aiG? aMu;0g? oH? aMu;jzL? cJtp&Sdaom?156

31;23 rD;ukd cHEkdifaom t&m&SdorQwkdYukd rD;tv,foGm;apojzifh pifMu,fap&rnf/ okdY&mwGif pifMu,fapaoma&jzifhvnf; pifMu,fap&rnf/


rD;rcHEkdifaomt&m &SdorQwkdYukd a&tv,f oGm;ap&rnf/31;24 owraeY rdrdt0wfukdavQmfNyD;rS? pifMu,fjcif;&Sd? wyfxJokdY 0if&Murnf[k rSmxm;av\/
31;25 xm0&bk&m;uvnf;? oifESifh,Zfyka&m[dwf{vmZm?31;26 y&dowftaqGtrsKd;olBuD;wkdYonf? ,ckvuf&odrf;,lcJhaom Opm?vl?wd&pmef taygif;wkdYukd ,l?31;27 xuf0ufcGJNyD;vQif?w0ufukdppfrIxrf;twkdufoGm;aomolwkdYtm;4if;? w0ufukd y&dowftaygif;wkdYtm;4if; a0ay;avmh/31;28 ppfwkdufoGm;aomppfol&JwkdYonf? xm0&bk&m;tm; ay;&aomtcGefukdcGJ vl? EGm;? jrnf;? okd;taumifig;&mwGif waumifukd
aumuf,lNyD;vQif?31;29 olwkdYcH&aomxuf0uftbkdYxJu EIwf? xm0&bk&m;a&SUawmf csDajrmuf&m ylaZmfoumjyKbkdY&m ,Zfyka&m[dwf{vmZmtm;
ay;&rnf/31;30 oa&vtrsKd;om;cH&aom xuf0uftbkdYxJuvnf;? vl? EGm;? jrnf;? okd; tp&Sdaom wd&pmefrsKd; taumifig;q,fwkdYwGif
waumifukdaumuf,l xm0&bk&m;\wJawmfukdapmifhaom av0dom;wkdYtm; ay;&rnf[k?31;31 arma&Stm; xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&SESifh,Zfyka&m[dwf {vmZmwkdYonf jyKav\/
31;32 ppfol&JwkdYonf vuf&odrf;,lcJh usef<uif;aomOpmaygif;um;? okd; ajcmufodef;ckepfaomif;ig;axmif?31;33 EGm; ckepfaomif;ESpfaxmif?31;34 jrnf; ajcmufaomif;waxmif?31;35 a,mufsm;ESifh rqufqHbl;aomrdef;r okH;aomif;ckepfaxmif &Sdownf;/31;36 ppfwkdufoGm;aomolwkdY cH&aom xuf0uftbkdYum;? okd; okH;odef;okH;aomif; ckepfaxmifig;&m&Sdonfjzpf?31;37 xm0&bk&m; cH&aomtcGefum;? okd;ajcmuf&mckepfq,fig;aumifwnf;/31;38 EGm;okH;aomif;ajcmufaxmif&Sdonfjzpf? xm0&bk&m; cH&aomtcGefum;? EGm; ckepfq,fckepfaumifwnf;/31;39 jrnf; okH;aomif;ig;&m &Sdonfjzpf? xm0&bk&m; cH&aom tcGefum;? jrnf; ajcmufq,fwaumifwnf;/31;40 vlwaomif;ajcmufaxmif&Sdonfjzpf? xm0&bk&m; cH&aomtcGefum;? vl okH;q,fESpfa,mufwnf;/31;41 xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&Sonf a&SUawmf csDajrmuf&m ylaZmfoumjyKbkdY&m tcGefukd ,Zfyka&m[dwf{vmZmtm;
tyfay;av\/31;42 wzef ppfwkdufaomolwkdYvufrSarma&S,l? oa&vtrsKd;om;?31;43 y&dowfwkdYcH&aomxuf0uftbkdYum;? okd; okH;odef;okH;aomif;ckepfaxmifig;&m?31;44 EGm; okH;aomif;ajcmufaxmif?31;45 jrnf; okH;aomif;ig;&m?31;46 vlwaomif;ajcmufaxmif&Sdonfjzpf?31;47 oa&vtrsKd;om;cH&aomxuf0uftbkdYvl? wd&pmeftaumif ig;q,fwkdYwGif waumifukd arma&Saumuf,l xm0&bk&m;\
wJawmfukdapmifhaom av0dom;wkdYtm; ay;\/ xkdokdY xm0&bk&m;rSmxm;awmfrl\/
31;48 vlw&m? waxmifudktkyfaomwyfrSL;rsm;? Akdvfrsm;wkdYonfvnf;? arma&S xHokdY csOf;uyf?31;49 ukd,fawmfuRefwkdYonftkyfaomppfol&JwkdYukdpm&if;,ljyef? vlwa,mufrQravsmhyg/31;50 xkdaMumifh? xm0&bk&m; a&SUawmf touftbkd;ukdajzbkdY&m vltoD;toD;&aoma&Twefqm? vnfqGJ? vufaumuf? vufpGyf?
em;awmif;? ESmacgif;qGJbl;wkdYukdxm0&bk&m;tm; ylaZmfvsuf aqmifcJhygNyD[k avQmufqkdvQif?31;51 arma&SESifh ,Zfyka&m[dwf{vmZmwkdYonf? xkda&Twnf;[laom vkyfNyD;aom wefqm&SdorQwkdYukd cH,lMu\/31;52 xkdokdY ppfol&JtoD;toD;wkdYonf rdrdwkdYtbkdY odrf;,l?
31;53 wyfrSL;rsm;? Akdvfrsm;wkdYonf xm0&bk&m;tm; ylaZmfaoma&Tcsdefaygif;um;? w&majcmufq,fckepfydmESifh tusyfig;q,f&Sdownf;/31;54 wyfrSL;rsm;? Akdvfrsm; ylaZmfaoma&Tukd arma&SESifh ,Zfyka&m[dwf{vmZmwkdYonf ,l? oa&vtrsKd;om;wkdYukd xm0&bk&m;
atmufarhawmfrlbkdY&m y&dowfpnf;a0;&mwJawmf oGif;xm;Mu\/

tcef;BuD; ( 32 )
32;1 kAiftrsKd;om;ESifh*'ftrsKd;om;wkdYonf? tvGefrsm;jym;aomwd&pmefwkdYESifh <u,f0onfjzpf? ,mZmjynf? *dv'fjynfwkdY wd&pmef
usufpm;p&mbkdYaumif;onfudk jrifMuvQif?32;2 arma&SESifh,Zfyka&m[dwf{vmZmtp&Sdaom y&dowfwkdYwGif rif;rsm;wkdYxHokdYvm?32;3 twkwf? 'dbkef? ,mZm? edr&? a[&Sbkef? {vmav? a&SbH? aeaAm? aAmewnf;[laom?32;4 oa&vy&dowfa&SUrSmxm0&bk&m;vkyfBuHawmfrlaom jynfonf? wd&pmefESifhawmfavsmfyg\/ ukd,fawmfuRefwkdYvnf;
wd&pmefrsm;jym;yg\/32;5 okdYjzpf uRefawmfwkdYonf a&SUawmf rsufESm&vQif? jynfukdukd,fawmfuRefwkdYtm; tykdifay;awmfrlyg/ uRefawmfwkdYukd
a,mf'efjrpfwbufokdY ykdYaqmifawmfrrlygESifh[k avQmufMu\/32;6 arma&Suvnf;? oifwkdYonf t&yfae&pf? oifwkdYnDtpfukdrsm;wkdYonf ppfwkdufoGm;&rnfavm/157

32;7 xm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynfokdY oa&vtrsKd;om;wkdYonf rul;roGm;rnftaMumif;? olwdkYpdwfukdtb,faMumifh zsufMu


oenf;/32;8 jynfawmfukdMunfhIapjcif;iSg? oifwkdYtbwkdYukd uma'&SAmemt&yfu igapvTwfaomtcg xkdokdYjyKMu\/32;9 {&Saumvacsmif;okdY oGm; jynfawmfukd MunfhjrifNyD;rS? xm0&bk&m; ay;awmfrlaomjynfokdY oa&vtrsKd;om;wkdYonf
roGm;rnftaMumif; olwkdYpdwfukdzsufMu\/32;10-12 xkdtcg xm0&bk&m;onf trsufawmfxGufvsuf? tu,fpifppf tmjA[H? Zmuf? ,mukyfwkdYtm; igusdefqkday;aomjynfukd?
tJ*kwKjynfrSxGufvmaomolwkdYwGif aueuf trsKd; a,zkEm\om; umvufESifh Ekef\om;a,mIrSwyg;? tb,folrQighaemufokdY
vkH;vkH;rvkdufaomaMumifh? toufESpfq,f vGefaomolwpkHwa,mufrQrjrif&/ xkdolESpf a,mufom xm0&bk&m;aemufokdY vkH;vkH;
vkdufMuNyD[k usdefqkdawmfrl\/32;13 xkdokdY xm0&bk&m;a&SUawmf qkd;aomtrIukdjyKaomvltaygif;wkdYonf rysufpD;rSDwkdifatmif? xm0&bk&m;onf oa&v
trsKd;om;wkdYukd trsufxGuf tESpfav;q,fywfvkH; awm vSnfhvnfapawmfrl\/32;14 ,ckrlum;? xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;om;wkdYukd om jyif;pGmtrsufawmfxGufaprnf taMumif;? omqkd;aomolwnf;[laom
oifwkdYonf oifwkdYtbrsm;ukd,fpm; ay:xMuNyDwum;/32;15 oifwkdYonf aemufawmfokdYrvkdufbJ vTJoGm;MuvQif? wzef oa&vtrsKd;om;wkdYukd awmpGefYypfawmfrlojzifh? oifwkdYonf
vlrsKd;taygif;ukdzsufqD;Muvdrhfrnf[k *'ftrsKd;om;? kAiftrsKd;om;wkdYtm; jyefajym\/
32;16 xkdolwkdYonf? teD;tyg;okdYcsOf;uyf? uRefawmfwkdYonf uRefawmfwkdY wd&pmefrsm;tbkdY t&yf okd;NcHwkdYukd4if;? uRefawmfwkdY
oli,frsm;tbkdY NrdKUwkdYukd4if; wnfygrnf/32;17 okdY&mwGif oa&vtrsKd;om;wkdYukd olwkdYae&mt&yfokdY rykdYraqmifrSDwkdifatmif? uRefawmfwkdYonf vufeufukdifvsuf olwkdYa&SUrSm
oGm;ygrnf/ jynf usef<uif;ao;aomvl wkdYaMumifh uRefawmfwkdYoli,frsm;onf ckdifcHhaom NrdKU ae&ygrnf/32;18 oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf tarGcH&aomajrukdr0ifpm;rSDwkdifatmif uRefawmfwkdYonf ukd,ftdrfokdY rjyefrvmyg/32;19 uRefawmfwkdYonf a,mf'efjrpfwbuf olwkdYESifhtwl tarGukd rawmif;rcHyg/ uRefawmfwkdYtarGcH&majronf a,mf'efjrpfta&SUbuf
usygonf[kavQmufjyefMu\/32;20 arma&Suvnf;? okdYjzpf oifwkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf vufeufudkifvsuf ppfwkdufoGm;vQif4if;?32;21 xm0&bk&m;onf &efolwkdYukd a&SUawmfrSESifxkwf xkdjynfukdatmifawmfrrl rSDwkdifatmif?32;22 oifwkdY&SdorQonf vufeufukdifvsuf xm0&bk&m;a&SUawmf a,mf'efjrpfwbufokdY ul;oGm;vQif4if;? xkdaemufrS xm0&bk&m;a&SU?
oa&vtrsKd;om;a&SU tjypfuif;vGwfvsuf? jynfokdYjyefvm xm0&bk&m;tcGifhESifhtarGcH &Murnf/32;23 xkdokdYrjyKvQifrlum;? oifwkdYonf xm0&bk&m;ukd jypfrSm;jcif;&Sdonftwkdif;? xkdtjypfonf oifwkdYukdvkduf rSDvdrfhrnf/32;24 oli,frsm;tbkdY NrdKUwkdYukd4if;? okd;rsm;tbkdY okd;NcHwkdYukd4if; wnfvkyfMuavmh/ ,ckajymorQtwkdkif; jyKMuavmh[kqkdvQif?32;25 *'ftrsKd;om;ESifhkAiftrsKd;wkdYu? ukd,fawmfuRefwkdYonf ocifrdefYawmfrlonf twkdif; jyKygrnf/32;26 uRefawmfwkdYr,m;om; oli,frsm;ESifh okd;EGm;tvkH;pkHwkdYonf t&yf? *dv'f NrdKUwkdYae&pf&ygrnf/32;27 ukd,fawmfuReftaygif;wkdYrlum;? ocifrdefYawmfrlonftwkdif;? vufeufukdifvsuf xm0&bk&m;a&SUawmf ppfwkdufjcif;iSg ul;oGm;yg
rnf[k avQmufxm;Mu\/32;28 xkdtrIaMumifh? arma&Sonf ,Zfyka&m[dwf{vmZm? Ekef\om;a,mI tp&Sdaom oa&vtrsKd;om; taqGtrsKd; olBuD;rsm;
wkdYukdac:?32;29 *'ftrsKd;om;ESifh kAiftrsKd;om;wkdYonf ppfwkdufjcif;iSg toD;toD;vufeufukdifvsuf xm0&bk&m;a&SUawmf oifwkdYESifhtwl
a,mf'efjrpfwbufokdYul;oGm;? oifwkdYonf xkdjynfukdatmifNyD;vQif? xkdtrsKd;om;wkdYtm; *dv'fjynfukd tykdifay;&Murnf/32;30 okdYr[kwf olwkdYonf vufeufukdifvsuf oifwkdYESifhtwl rul;roGm;vQif? cgemefjynf oifwkdYwGif ukd,fykdif&majrukdcH,l&Murnf[k
rSmxm;av\/32;31 *'ftrsKd;om;ESifh kAiftrsKd;om;wkdYuvnf;? xm0&bk&m;onf ukd,fawmfuRefwkdYtm; rdefYawmfrlonftwkdif;? uRefawmfwkdYonf
jyKMuygrnf/32;32 a,mf'efjrpfta&SUbuftarGcH&ygrnftaMumif;? uRefawmfwkdYonf vufeufukdifvsuf xm0&bk&m;a&SUawmfcgemefjynfokdYul;oGm;
ygrnf[k jyefavQmufMu\/32;33 xkdtcg arma&Sonf tmarm&d&Sifbk&if &Sd[kef\EkdifiHqkdiforQ? Am&Sef&Sifbk&ifMoC\ EkdifiHqkdiforQaome,fajr NrdKU&GmwkdYukd
*'ftrsKd;om;? kAiftrsKd;om;? a,moyf\om;rema&SrS qif;oufaom rema&StrsKd;om; w0uf tyfay;av\/
32;34 *'ftrsKd;om;wkdYonf 'dAkef? twkwf? tma&mf?32;35 tmwkwf? a&Smzef? ,mZm? ,kar[?32;36 Aufedr&m? aAom&efNrdKUrsm;ukd4if;? okd;NcHrsm;ukd4if; wnfvkyfMu\/32;37 kAiftrsKd;om;wkdYonf a[&Sbkef? {vmav? ud&,odrf?32;38 aeaAm?Amvarme?&SdArNrdKUrsm;ukd topfaomtrnfjzifh orkwfwnfMu\/32;39 rema&SrSqif;oufaomrmcd&trsKd;om;wkdYonf? *dv'fNrdKUokdYoGm;odrf;,lNyD;vQif? t&ifNrdKUom;tmarm&dvlwkdYukd ESifxkwfMu\/32;40 arma&Sonf *dv'fNrdKUudk rema&S\om; rmcd&trsKd;om;wkdYtm;ay; olwkdYonfaeMu\/32;41 rema&StrsKd;om; ,m&onfvnf; oGm; *dv'f&Gmrsm;ukd odrf;,lNyD;rS? [m0kwf,m&trnfjzifh orkwfav\/32;42 aemAmonfvnf; oGm; auewfNrdKU&GmwkdYukd odrf;,lNyD;rS? rdrdtrnfjzifh aemAmNrdKU[k orkwfav\/
158

tcef;BuD; ( 33 )
33;1
33;2
33;3
33;4
33;5
33;6
33;7
33;8
33;9
33;10
33;11
33;12
33;13
33;14
33;15
33;16
33;17
33;18
33;19
33;20
33;21
33;22
33;23
33;24
33;25
33;26
33;27
33;28
33;29
33;30
33;31
33;32
33;33
33;34
33;35
33;36
33;37
33;38
33;39
33;40
33;41
33;42
33;43
33;44
33;45
33;46
33;47

arma&SESifhtmkefpD&if tJ*kwKjynfrSxGufvmaom oa&vtrsKd;om; tvkH;t&if;wkdYonf c&D;oGm;jcif;taMumif;t&mrsm;ukd?xm0&bk&m;trdefYawmftwkdif; arma&SrSwfom;? xkdc&D;oGm;jcif;taMumif; t&mygaompm&if;[lrlum;?yXrv wq,fig;&ufaeY &mroufNrdKUrS xGufvmMu\/ yocgyGJukdcHNyD;aomaemuf? eufjzefaeY oa&vtrsKd;om;wkdYonf tJ
*kwKvltaygif;wkdYa&SUrSm0g<um;aomtjcif; t&mESifhxGufvmMu\/taMumif;rlum;? xm0&bk&m;'Pfcwfawmfrlaomom;OD;taygif;wkdYukd tJ*kwKvlwkdYonf oN*K[f&Mu\/ olwkdY\bk&m;rsm;ukdvnf;?
xm0&bk&m;onf w&m;pD&ifawmfrl\/oa&vtrsKd;om;wkdYonf&mroufNrdKUrSajymif; okukwft&yfpm;cef;csMu\/okukwft&yfrSajymif; awmpyfem;? {oHNrdKUpm;cef;csMu\/{oHNrdKUrSajymif; AmvaZzkefNrdKUa&SUrSm&Sdaom yd[[dkwfNrdKUokdY wzefvnf rd*a'gvNrdKUa&SU pm;cef;csMu\/yd[[dkwfNrdKUrSajymif;yifv,ftv,fa&SmufoGm;ojzifh {oHawmokdYa&muf? xkdawmxJ okH;&ufc&D;oGm;NyD;vQif? rm&t&yfp
m;cef;csMu\/rm&t&yfrSajymif; a&wGif;q,fESpfwGif;ESifh pGefyvGHyifckepfq,f&Sdaom {vdrf&GmodkYa&muf pm;cef;csMu\/{vdrf&GmrSajymif; {'kHyifv,fem;rSm pm;cef;csMu\/{'kHyifv,frSajymif; odefawm pm;cef;csMu\/odefawmrSajymif; a'gzumt&yf pm;cef;csMu\/a'gzumt&yfrSajymif; tmvk&St&yf pm;cef;csMu\/tmvk&St&yfrSajymif; vlrsm;aomufp&ma&r&Sdaom a&zd'drft&yf pm;cef;csMu\/a&zd'drft&yfrSajymif; odemawm pm;cef;csMu\/odemawmrSajymif; udjAKwf[w0gt&yf pm;cef;csMu\/udjAKwf[w0gt&yfrSajymif; [mZkwft&yf pm;cef;csMu\/[mZkwft&yfrSajymif; &dort&yf pm;cef;csMu\/&dort&yfrSajymif; &drKefzg&uf pm;cef;csMu\/&drKefzg&uft&yfrSajymif; vdAem&Gm pm;cef;csMu\/vdAem&GmrSajymif; &dt&yf pm;cef;csMu\/&dt&yfrSajymif; au[vmot&yf pm;cef;csMu\/au[vmot&yfrSajymif; &Smzgawmif pm;cef;csMu\/&SmzgawmifrSajymif; [m&'t&yf pm;cef;csMu\/[m&'t&yfrSajymif; ruvkwft&yf pm;cef;csMu\/ruvkwft&yfrSajymif; wm[wft&yf pm;cef;csMu\/wm[wft&yfrSajymif; wm&t&yf pm;cef;csMu\/wm&t&yfrSajymif; rdoumt&yf pm;cef;csMu\/rdoumt&yfrSajymif; [m&Sarmet&yf pm;cef;csMu\/[m&Sarmet&yfrSajymif; armokwft&yf pm;cef;csMu\/armokwft&yfrSajymif; A,Fmueft&yf pm;cef;csMu\/A,Fmueft&yfrSajymif; a[m&*d'f*'ft&yf pm;cef;csMu\/a[m&*d'f*'ft&yfrSajymif; ,kymot&yf pm;cef;csMu\/,kymot&yfrSajymif; {ajAmet&yf pm;cef;csMu\/{ajAmet&yfrSajymif; {Z,kef*gAmt&yf pm;cef;csMu\/{Z,kef*gAmt&yfrSajymif; Zdeawm? uma'&St&yf pm;cef;csMu\/uma'&St&yfrSajymif; {'kHjynftem;rSm a[m&awmif pm;cef;csMu\/oa&vtrsKd;om;wkdYonf tJ*kwKjynfrSxGufaomaemuf? ou&mZfav;q,f? yOrvyXraeY&uf xm0&bk&m; trdefYawmf&Sd
onftwkdif;? ,Zfyka&m[dwftmkefonf awmifay:okdYwuf tedpa&mufav\/tmkefonf a[m&awmifay:rSmtedpa&mufaomtcg? toufw&mESpfq,fokH;ESpf &Sdownf;/cgemefjynfawmifykdif;aeaomcgeed&Sifbk&iftm&'fonf oa&vtrsKd;om; a&mufaMumif;ukd Mum;av\/olwkdYonf a[m&awmifrSajymif;? Zmvarmet&yf pm;cef;csMu\/Zmvarmet&yfrSajymif; ykEkeft&yf pm;cef;csMu\/ykEkeft&yfrSajymif; MoAkwft&yf pm;cef;csMu\/MoAkwft&yfrSajymif; ZmAm&drft&yf pm;cef;csMu\/ZmAm&drft&yfrSajymif; 'dAkef*'ft&yf pm;cef;csMu\/'dAkef*'ft&yfrSajymif; tmvrkef'dAvodrft&yf pm;cef;csMu\/tmvrkef'dAvodrft&yfrSajymif; aeaAmawmifa&SUwGif tmA&drfawmifkd; pm;cef;csMu\/159

33;48
33;49
33;50
33;51
33;52

tmA&drfawmifkd;rS ajymif; armbvGifjyif? a,mf'efjrpfem;? a,&dacgNrdKUwbuf pm;cef;csMu\/xkdokdY armbvGifjyif? a,mf'efjrpfem;rSm Aufa,&SdrkwfNrdKUrS tmaAv&SdwdrfNrdKUwkdifatmif pm;cef;csMu\/
armbvGifjyif? a,mf'efjrpfem;? a,&dacgNrdKUwbuf xm0&bk&m;onf arma&Sukdac:?oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? oifwkdYonf a,mf'ef jrpfukdul; cgemefjynfokdY a&mufMuaomtcg?xkdjynfoljynfom;taygif;wkdYukd ESifxkwf&Murnf/ olwkdYa&;aomtkyf? oGef;aomkyfwkqif;wk&SdorQwkdYudk zsuf&Murnf/ olwkdY
vkyfaomukef;&SdorQwkdYukd NzdKcs&Murnf/33;53 xkdjynfudk oifwkdYtm;igtykdifay;aomaMumifh? xkdjynfom;wkdYukd ESifxkwf oifwkdYukd,fwkdifae&Murnf/33;54 oifwkdYtaqGtrsKd;wkdYtm; pma&;wHcs xkdajrukda0&rnf/ vlrsm;vQif rsm;aomajr? vlenf;vQif enf;aomajrukd ay;&rnf/
toD;toD;wkdYonf pma&;wHusonftwkdif;? bkd;btrsKd;tET,ftvkduf tarGcH&Murnf/33;55 oifwkdYonf xkdjynfoljynfom;wkdYukd tukeftpifrESifxkwfvQif? usef<uif;aomolwkdYonf oifwkdYrsufpd tyfzsm;uJhodkY4if;?
oifwkdYeHab;ql;uJhodkY4if; jzpf? oifwkdYaeaomjynfrSm oifwkdYukdaESmifh&SufMuvdrhfrnf/33;56 xkdrSwyg;? olwkdYtm; igBuHpnfonftwkdif; oifwkdYukdigjyKrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 34 )
34;1
34;2
34;3
34;4
34;5
34;6
34;7
34;8
34;9
34;10
34;11
34;12
34;13
34;14
34;16
34;17
34;18
34;19
34;20
34;21
34;22
34;23
34;24
34;25
34;26
34;27
34;28
34;29

wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?oifwkdYonf cgemefjynfokdYa&mufMuaomtcg? oifwkdYtarGcH&aomcgemefjynfe,f tydkif;tjcm;[lrlum;?awmifrsufESmwGif ZdeawmifrS{'kHjynftem;a&SmufvQif? aom'kHtkdifta&SUpGef;onf awmifbuftykdif;tjcm;jzpf&rnf/awmifbuftykdif;tjcm;onfawmifrsufESmrSvnf? tmu&Adrfukef;ukda&Smufvsuf Zde&GmokdY a&muf&rnf/ xkd&Gmujyef uma'&S
Amem&Gm? [mZ&'g&Gm? tmZrkef&Gmudk a&Smufojzifh?tmZrkef&GmrSjyef tJ*kwKacsmif;ukdvkdufvsuf yifv,fqkH;&rnf/taemufbuf yifv,fBuD;onf taemuftykdif;tjcm;jzpf&rnf/ajrmufbuftykdif;tjcm;onf BuD;aomyifv,fuxGuf a[m&awmifukda&SUIoGm;NyD;vQif?xkdawmifrS [mrwfvrf;0? aZ''f&Gm?ZdjzKef&Gmukda&Smuf [mZa&eef&Gm qkH;&rnf/ta&SUtykdif;tjcm;onf [mZa&eef&GmrSxGuf a&SzH&GmokdY a&mufNyD;vQif?te&Gmta&SUa&Smuf &dAv&GmokdY oGm;&rnf/ xkd&GmrSxGuf *aeFo&uftkdif ta&SUbufurf;ukda&Smufojzifh?a,mf'efjrpfukdvkduf aom'kHtkdifqkH;&rnf/ a&GUum;? oifwkdYtarGcH&aom jynfe,ftykdif;tjcm;jzpfownf;[k rdefYawmfrl\/
arma&Suvnf;? a&GUum;? oifwkdYonf pma&;wHcs tarGcH&aomjynf? xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;?trsKd;ukd;rsKd;ESifht
rsKd;w0uf a0ay;&aomjynfjzpf ownf;/kAiftrsKd;om;? *'ftrsKd;om;? rema&StrsKd;om; w0ufwnf;[laom trsKd;ESpfrsKd;ESifh w0ufwkdYonf rdrdwkdYtarGcHaomajrukda,mf'ef
jrpfta&SU? a,&dacgNrdKUwbuf? aexGuf &mbuf bkd;btaqGtrsKd;tvkduf cH&MuNyD[k oa&vtrsKd;om;wkdYtm; rSmxm;av\/
wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?trsKd;om;wrsKd;vQif rif;wyg;pDa&G;? xkdrif;wkdYonf ,Zfyka&m[dwf{vmZm? Ekef\om;a,mIwkdYESifh0kdif;vsuf?cgemefjynfudka0 oifwkdYtm; tarGay;&Murnf/a&G;&aomrif;wkdY\trnfum;? ,k'trsKd;om;xJu a,zkEmom;umvuf/&SdarmiftrsKd;om;xJu trd[k'fom; a&SarGv/A,FmrdeftrsKd;xJu cdovkefom; {vdv'f/'eftrsKd;ukdtkyfpkd;aomol? a,m*vdom; Akud/a,moyfom;wkdYwGif rema&StrsKd;ukdtkdyfpkd;aomol? {zk'fom; [Ha,v/{z&drftrsKd;ukdtkyfpkd;aomol? &Sdzwefom; auarGv/ZmAkvkeftrsKd;ukdtkyfpkd;aomol? ygeufom; {vdZzef/ocgtrsKd;ukdtkyfpkd;aomol? tZefom; ygvawv/tm&SmtrsKd;ukdtkyfpkd;aomol? a&Savmrdom; tbd[k'f/evdtrsKd;ukdtkyfpkd;aomol? trd[k'fom; ay'a[vwnf;/olwdkYonf cgemefjynf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; tarGajrukda0ay;apjcif;iSg xm0&bk&m; cefYxm;awmfrlaomoljzpfMuownf;/

160

tcef;BuD; ( 35 )
35;1
35;2
35;3
35;4
35;5
35;6
35;7
35;8
35;9
35;10
35;11
35;12
35;13
35;14
35;15
35;16
35;17
35;18
35;19
35;20
35;21
35;22
35;23
35;24
35;25
35;26
35;27
35;28
35;29
35;30
35;31
35;32
35;33
35;34

armbvGifjyif? a,mf'efjrpfem;? a,&dacgNrdKUwbuf xm0&bk&m;onf arma&Sukdac:awmfrl?oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? olwkdYonftarGcHaomajr av0dom;wkdYaep&mbkdY NrdKUwkdYukd4if;? NrdKUywfvnf
e,fwkdYukd4if;? ay;&Murnf/xkdNrdKUwkdYonf av0dom; aep&mbkdYjzpf? NrdKUywfvnfe,fwkdY okd;EGm;tp&Sdaomwd&pmefrsm;ESifh Opmrsm;ukd xm;&rnf/av0dom;wkdYtm;ay;aom NrdKUe,fwkdYukd NrdKUjyifywfvnf tawmifwaxmif us,fap&rnf/NrdKUjyif? ta&SU? taemuf? awmif? ajrmuft&yfav;rsufESm ESpfaxmifpDwkdif;xGm? xkdajrtv,fcsuf NrdKUwnf&rnf/ a&GUum;?
NrdKUe,ftwkdif;t&Snf jzpf&ownf;/av0dom;wkdYtm; ay;aomNrdKUwkdYwGif? vludkowfaomolonf ajy; rDSckd&mNrdKUajcmufNrdKUwkdYukd a&G;xm;&rnf/ xkdNrdKUrSwyg; tjcm;ao
mNrdKUav;q,fESpfNrdKUwkdYukd ay;&rnf/xkdokdY av0dom;wkdYtm; ay;&aomNrdKUaygif;um;? e,fESifhwuGav;q,f&SpfNrdKU jzpfownf;/xkdNrdKUwkdYukd oa&vtrsKd;om;ykdifaomajrxJuEIwf&rnf/ rsm;aomajrukd&aomolonf rsm;aomNrdKU? enf;aomajrukd&aomolonf
enf;aomNrdKUwkdYukd ay;&rnf/ vltoD;toD;wkdYonf tarGcH&onftwkdif;? rdrdwkdYNrdKUrsm;xJuEIwf av0dom;wkdYtm; ay;&rnf/
wzef arma&Stm;? xm0&bk&m;u? oifonfoa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?oifwkdYonf a,mf'efjrpfukdul;? cgemefjynfokdYa&mufMuaomtcg?vltoufudktrSwfwrJhowfrdaomolajy;rSDckd&mNrdKUwkdYukd a&G;xm;&rnf/xkdNrdKUwkdYum;? vltoufukdowfaomolonf y&dowfa&SUokdYa&muf? w&m;pD&ifjcif;ukd rcHrSDwkdifatmif? aopm;aoapaomol\
vufrSvGwfrSDckd&mNrdKUjzpf &ownf;/av0dom;wkdYtm; ay;aomNrdKUwkdYwGif a,mf'efjrpfta&SUbufrSDckd&mNrdKUokH;NrdKU?
cgemefjynf rSDckd&mNrdKUokH;NrdKU? aygif;ajcmufNrdKUwkdYukd a&G;xm;&rnf/xkdNrdKUajcmufNrdKUwkdYum;? vltoufukd trSwfwrJhowfrdaom oa&vtrsKd;om;? oifwkdYwGif wnf;ckdaomwyg;trsKd;om;wkdYonf
ajy; rSDckd&mNrdKU jzpfownf;/okdY&mwGif vltoufukdaoapjcif;iSg? oHvufeufESifhkdufvQif vlowfjzpf\/ vlowfonf taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/vltoufukdaoapjcif;iSg ausmufcJESifhypfvQif vlowfjzpf\/ taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/vltoufukdaoapjcif;iSg opfom;vufeufESifhkdfufvQifvlowfjzpf\/ taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/aopm;aoapaomolonf vlowfukdawGUaomtcg? ukd,fwkdifowf&rnf/olwyg;ukd tNidK;xm;wGef;csaomf4if;? aoapjcif;iSgacsmif;ajrmif; wpkHwckESifhypfaomf4if;?aoapjcif;iSg rkef;aompdwf&Sd vufESifhkdufaomf4if;? xkdokdYjyKaomolonf vlowfjzpfaomaMumifh? taoowfjcif;ukdtrSefcH&rnf/
aopm;aoapaomolonf awGUaomtcg owf&rnf/okdYr[kwf rkef;aompdwfr&SdbJ trSwfwrJh wGef;csaomf4if;? racsmif;ajrmif;bJ wpkHwckESifhypfrdaomf4if;?ol\&efolr[kwf? rkef;aompdwfr&Sd? olUukdrjrifbJvsuf aoatmifausmufcJ ESifhypfrdaomf4if;?,ckpD&ifxkH;zGJUonftwkdif;? y&dowfwkdYonf owfaomolESifh aopm;aoapaomolpyfMum; w&m;pD&if?owfaomolukdaopm;aoapaomol\vufrS EIwfojzifh? txufuajy; rSDckdaomNrdKUokdY jyefykdY&rnf/ "rqDavmif;jcif;ukdcH&aom
,Zfyka&m[dwfrif; raorSDwkdifatmif xkdNrdKU ae&rnf/vltoufukdowfrdaomolonf ajy; rDSckdaomNrdKUe,fjyifokdY xGufaomf?aopm;aoapaomolonf NrdKUe,fjyifrSm xkdolukdawGU owfvQif? vltoufukdowfaomtjypfr&Sd/taMumif;rlum;? xkdolonf ,Zfyka&m[dwfrif;raorSDwkdifatmif? rdrdrSDckdaom NrdKUxJrSmae&rnf/ ,Zfyka&m[dwfrif;aoaomaemufrS?
xkdolonfrdrdykdifaomajrokdYjyef&aomtcGifh&Sd\/a&GUum;? oifwkdYonfaeav&m&m om;ajr;tpOftqufapmifh&aom pD&ifxkH;zGJUcsufjzpfownf;/vltoufukdowf vlowfjzpfaomolrnfonfum;? oufaocHcsuf&Sdonftwkdif; taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/ okdY&mwGif
oufaowa,mufwnf;om&SdvQif rowf&/taocHxkdufaomvlowf\ toufbkd;aiGukd rcHr,l&/ olonf taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/rSDckd&mNrdKUokdYajy;aomolonf? ,Zfyka&m[dwfrif; raorSD? rdrdae&if;t&yfokdY jyefaernftaMumif;? ta&G;aiGukdrcHr,l&/xkdokdY oifwkdYaeaomjynfukd rnpfnL;ap&/ vltaoG;onf jynfukdnpfnL;apwwf\/ vltaoG;udkoGef;aomol\taoG;tm;jzifhom
xkdnpfnL;jcif;ukd pifMu,fapEkdif\/igusdef;0yf oifwkdYaeaomjynfukd rnpfnL;ap&/ igxm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;om;wkdYwGif usdef;0yfonf[k rdefYawmfrl\/

161

tcef;BuD; ( 36 )
36;1 a,moyftrsKd;jzpfaom rema&SESifhrmcd&wkdYrS qif;oufaom*dv'f\om; taqG trsKd;olBuD;wkdYonf? arma&Stp&Sdaomoa&v
trsKd;om;taqGtrsKd; olBuD;wkdYxHokdYvm?36;2 tuREkfyfwkdYocifonfpma&;wHcsojzifh? oa&vtrsKd;om;wkdYtm; cgemefjynfukd tarGay;apjcif;iSg4if;? tuREkfyfwkdYtpfukd
Zavmz'f\tarGajrukd ol\orD;wkdYtm; ay;apjcif; iSg4if;? xm0&bk&m; trdefYawmf&Sdyg\/36;3 xkdrdef;rwkdYonf rdrdtrsKd;rSwyg;? tjcm;aom oa&vtrsKd;om;ESifh pkHbufvQif? olwkdYtarGajrukd tuREkfyfwkdY rdpOfbquftarGrSEIwf
olwkdY0ifaom trsKd;\tarGxJyg oGm;ojzifh? tuREkfyfwkdYtarGajronf avsmhygvdrfhrnf/36;4 oa&vtrsKd;om;wkdY ,kbdvESpfa&mufaomtcg? olwkdYtarGajronf olwkdY0ifaom trsKd;\tarGtNrJwnfojzifh? tuREkfyfwkdY\
rdpOfbquftarGrS tpOfEIwfvsuf&Sdygvdrfh rnf[k avQmufxm;Mu\/36;5 xkdtcg arma&Sonf xm0&bk&m;\ trdefYawmftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYtm; rSmxm;avonfrSm? a,moyftrsKd;om;wkdY\
pum;onf avsmufywfay\/36;6 Zavmz'forD;wkdY\trI xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? olwkdYonf tvkd&SdaomolESifh pkHbufygavap/ okdY&mwGif rdpOf
bquftrsKd;om;rSwyg;? tjcm;olESifhpkHbufjcif;ukd rjyKapESifh/36;7 oa&vtrsKd;om;wkdY\tarGajronfwrsKd;rSwrsKd;okdYrajymif;&/ oa&vtrsKd;om; taygif;wkdYonf? toD;toD; rdrdwkdY rdpOf
bquftarGajr ae&Murnf/36;8 oa&vtrsKd; wpkHwrsKd; tarGajr&Sdaomrdef;ronf rdrdwkdYrdpOfbquf trsKd;om;ESifh pkHbuf&rnf/ xkdodkY oa&v
trsKd;om;toD;toD;wkdYonf rdrdwkdYrdpOfbquftarG ajrudkcHpm;&Murnf/36;9 tarGajronf wrsKd;rSwrsKd;okdY rajymif;&/ oa&vtrsKd;om; toD;toD; rdrdwkdYrdpOfbquftarGajr ae&Murnf[k rdefYawmfrl\/
36;10 xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? Zavmz'f\orD; rmvm?36;11 wd&Zm? a[m*vm? rdvum? aemtmwkdYonf jyK? bBuD;om;? baxG;om;wkdYESifh pkHbufMu\/36;12 xkdokdY a,moyfwGifjrifaomrema&Som;taqGtrsKd; pkHbufjcif;trIudkjyK? olwkdYtarGajronf olwkdYrdpOfbquftrsKd;wnfae\/36;13 a&GUum;?armbvGifjyif? a,mf'efjrpfem; a,&dacgNrdKUwbuf xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifh oa&vtrsKd;om;wkdYtm;
xm;awmfrlaom pD&ifxkH;zGJUcsufjzpfownf;/

&Sifarma&SpD&ifa&;xm;aom awmvnf&musrf;NyD;\/

162

w&m;a[m&musrf;/
Deuteronomy.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

31

32 33 34

163

16 17 18 19 20
26 27 28 29

30

w&m;a[m&musrf;/
Deuteronomy.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3-5

1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11
1;12
1;13
1;14
1;15
1;16
1;17

1;18
1;19
1;20
1;21
1;22
1;23
1;24
1;25
1;26
1;27
1;28

awmBuD;vGifjyif? a,mf'efjrpfem;? okzNrdKUwbuf? yg&efNrdKU? awmazvNrdKU? vmAefNrdKU? [mZkwfNrdKU? 'dZ[wfNrdKUwkdYtv,f arma&S


onf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; a[majymaom pum;rsm;ukd jyef&avonfrSm?
uma'&SAmemt&yfonf? pd&awmifvrf;jzifh a[m&yft&yfESifhq,fw&ufc&D; uGmownf;/
arma&Sonf a[&SbkefNrdKUaeaom tmarm&d&Sifbk&if&Sd[kefukd4if;? {N'djynf? tm&SwkwfNrdKUaeaom Am&Sef&Sifbk&ifMoCukd4if;
vkyfBuHNyD;rS? ou&mZfav;q,fjynfh? {um'orv? yXraeY&uf armbjynf? a,mf'efjrpfem;rSm xm0&bk&m;rSm xm;awmfrlESifh
orQtwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd a[majymaomw&m;pum;[lrlum;?
igwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;onf? a[m&yft&yf igwkdYtm; rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYonf umvtcsdefaphatmif awmif
aeMuNyD/vSnfhvnf c&D;oGm;Muavmh/ tmarm&dawmifokdY4if;? xkdawmifESifheD;aomt&yf? vGifjyif? awmifkd;? csKdifh? awmifrsufESm? yifv,fem;
okdY4if;? cgemefjynf? avAEkefawmif? Oz&wfjrpfBuD;wkdifatmif4if; oGm;Muavmh/xkdjynfukd oifwkdYa&SUrSm igxm;NyD/ xm0&bk&m;onf oifwkdYtbtmjA[H? Zmuf? ,mukyfrSp? olwkdYtrsKd;tET,ftm;ay;rnf[k
usdefqkdawmfrlaomjynfukd0if odrf;,lMuavmh[k rdefYawmfrl\/
xkdtcg oifwkdYtm; igajymonfum;? oifwkdYtrIukd igwa,mufwnf; rxrf;Ekdif/oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifwkdYukdrsm;jym;apawmfrl? oifwkdYonf ta&twGuftm;jzifh aumif;uifMu,fuJhokdY
,aeYjzpfMu\/oifwkdYtbrsm;\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifwkdYukd tqtaxmiftm;jzifh rsm;jym;awmfrlygapaom/ *wdawmf&Sdonftwkdif;
aumif;BuD;ay;awmfrlygapaom/oifwkdYyifyef;jcif;? trIaqmif&Gufjcif;? &efawGUjcif;0efukd igwa,mufwnf; tb,fokdYxrf;Edkifrnfenf;/OmPfynmESifhjynfhpkH toa&&SdaomolwkdYukd oifwkdYtrsKd;rsm;xJu a&G;ay;Muavmh/ olwkdYukd rif;t&m igcefYxm;rnf[kajymqkdvQif?oifwkdYu ukd,fawmfajymonftwkdif; jyKaumif;ygonf[kjyefqkdMu\/xkdaMumifh oifwkdYtrsKd;rsm; toa&&SdaomvlBuD;? ynm&SdwkdYukdiga&G;cs,fNyD;vQif? oifwkdYwGif rif;vkyf&aomolwnf;[laom
vlwaxmiftkyf? w&mtkyf? ig;q,ftkyf? wq,ftkyf? tMuyftaqmft&mcefYxm;\/w&m;olBuD;wkdYtm;vnf;? oifwkdYnDtpfukd\trIwkdYukdem;axmif trsKd;om;csif; w&m;awGUonfjzpfap? wyg;trsKd;om;ESifhawGUon
fjzpfap? w&m;ojzifhpD&ifMuavmh/w&m;trIukdpD&ifaomtcg tb,fol\rsufESmukdraxmuf&/ vli,fpum;udk vlBuD;pum;uJhokdY rSwf&rnf/ tb,fvlukdrQ
raMumuf&/ taMumif;rlum;? w&m;trIukd bk&m;ocifykdifawmfrlaom aMumifhwnf;/ ukd,fwkdifrpD&ifwwfaomtrIukd ighxHrSm
t,lcH&rnf/ igvnf; em;axmifrnf[k rSmcJh\/oifwkdYjyK&orQaomtrIwkdYukdvnf; xkdtcg igrSmxm;cJh\/
igwkdYonf a[m&yft&yfrSxGufaomaemuf? tmarm&dawmifokdYoGm;aomvrf;em;rSm aMumufrufbG,fjzpf oifwkdYawGUjrifaom
awmBuD;tv,f? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif; a&SmufoGm;? uma'&SAmemt&yfodkY a&mufMu\/xkdtcg iguvnf;? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomtmarm&dawmifokdY oifwkdYonfa&mufMuNyD/oifwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;onf jynfawmfukdoifwkdYa&SUrSm xm;awmfrlNyD/ oifwkdYtbrsm;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;
rdefYawmfrlonftwkdif;? wufoGm; odrf;,lMuavmh/ raMumufMuESifh/ pdwfvnf;rysufMuESifh[kajymqkd\/xkdtcg oifwkdY&SdorQonf ighxHokdYcsOf;uyf? tuREkfyfwkdYa&SU vlwkdYukdapvTwfygrnf/ olwdkYonf xkdjynfukd pl;prf;NyD;rS? tuREkfyfwkdYonf
tb,fvrf;okdYoGm;vQif tb,fNrdKUokdYa&muf&rnfukd Mum;ajymMuygvdrfhrnf[k?avQmufqkdaompum;ukd igESpfouf? oifwkdYwGif wrsKd;wa,mufpD/ vlaygif; wusdyfESpfa,muf wkdYukd a&G;xm;\/xkdolwkdYonf awmifay:okdY vSnfhoGm;? {&SaumvcsKdifhokdYa&mufojzifh pl;prf;Mu\/xkdjynf&aomopfoD;ukd xrf;aqmifcJhvsuf? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomjynfonf aumif;aomjynfjzpf\[k
Mum;ajymMuaomfvnf;?oifwkdYonf roGm;bJ? oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\trdefYawmfukd qefvsuf?xm0&bk&m;onf igwkdYukdrkef; zsufqD;csifaomaMumifh? tmarm&dvlwkdYvuf tyfvkdaomiSg? tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifawmfrlonf
wum;/igwkdYonf tb,fokdYoGm;&rnfenf;/ nDtpfukdwkdYu? xkdjynfom;wkdYonf igwkdYxufomBuD;\/ t&yfvnf;omjrifh\/ NrdKUvnf;
rkdCf;aumif;uifokdYxdaom NrdKUkd;vnf;&Sd\/ xkdjynfvnf;? tmeutrsKd;om;wkdYukdjrif&\[k igwkdYpdwfukdzsufMuNyD[k oifwkdYonf
wJrsm; qefYusifbufjyKMu\/164

1;29
1;30
1;31

xkdtcg igu? rxdwfvefYMuESifh? olwkdYukdraMumufMuESifh/oifwkdYa&SUrSm <uawmfrlaom oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdY rsufarSmuftJ*kwKjynf4if;?oifwkdYvkdufvmaomvrf;wa&SmufvkH;? t&yfwkdifatmif tbonfom;ukd csDykdufouJhodkY? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf
oifwkdYukdcsDykdufawmfrlaom aus;Zl;awmfukdcH&mawm4if;? oifwkdYtbkdYjyKawmfrlouJhodkY? oifwkdYbuf ppfulawmfrlrnf[k
qkdaomfvnf;?1;32 oifwkdYwJpm;cef;cs&mt&yfukd&Sm
1;33 oifwkdYoGm;vwHhaomvrf;udkjyjcif;iSg? nOfhtcg rD;4if;? aeYtcg rkdCf;wdrf4if;? oifwkdYa&SUrSm <uawmfrlaom oifwkdYbk&m;ocif
xm0&bk&m;\pum;awmfukd xkdtrIoifwkdYr,kHMuygwum;/1;34 oifwkdYpum;oHukd xm0&bk&m;Mum; trsufawmfxGufvsuf?1;35 olwkdYbkd;ab;wkdYtm; igay;rnf[k igusdefqkdaomjynfaumif;ukd? a,zkEm\om; umvufrSwyg;? qkd;aomvlrsKd;wpkHwa,mufrQ
qufqufrjrif&/1;36 xkdolonf xm0&bk&m; aemufawmfokdY vkH;vkH;vkdufaomaMumifh jrif&\/ oleif;aomjynfukd olrSpol\om;ajr;wkdYtm;
igay;rnf[k usdefqkdawmfrl\/1;37 oifwkdYtwGuf xm0&bk&m;onf ighudkvnf; trsufawmfxGuf? oifonf xkdjynfokdYr0ifpm;&/1;38 oifhvufaxmufEkef\om;a,mIonf 0ifpm;&rnf/ olonf oa&vtrsKd;om; tarGcHaprnfholjzpfaomaMumifh? olUukdtm;
ay;avmh/1;39 &efolvk,l&mjzpfrnf[k oifwkdYqkdaomoli,frsm;? xkdtcg aumif;raumif;ukd ykdif;jcm;rodEkdifao;aom om;orD;rsm;wkdYonf
xkdjynfukd0ifpm;? igay;onftwkdif; odrf;,lMuvdrfhrnf/1;40 oifwkdYrlum;? vSnfh {'kHyifv,fvrf;jzifh awmokdYc&D;oGm;MuOD;avmh[k rdefYawmfrl\/
1;41 oifwkdYuvnf;? tuREkfyfwkdYonf xm0&bk&m;ukdjypfrSm;rdygNyD/ tuREkfyfwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlorQtwkdif;?
,ckoGm;ppfwkdufyg rnf[kightm;avQmufqkdvsuf? vltaygif;wkdYonfvufeufpGJukdifvsuf? awmifay:okdYwufjcif;iSg toifhaeMu\/1;42 xm0&bk&m;uvnf;? wufrwkdufMuESifh/ oifwkdYbuf igr&Sd/ wkdufvQif &efola&SUrSmIH;&Muvdrfhrnf[k oifwkdYtm;
qifhqkd&rnftaMumif;? ightm; rdefYawmfrlonftwkdif;?1;43 igqifhqkdaomfvnf; oifwkdYonfem;raxmif? xm0&bk&m;\trdefYawmfukd jiif;qef ckdifcHhaompdwfESifh awmifay:okdYwufMu\/1;44 xkdtcg awmifay:rSm&SdESifhaom tmarm&dtrsKd;om;wkdYonf oifwkdYwbuf xGufvmvsuf? ysm;rsm;tkHvkdufouJhokdY oifwkdYukdvkduf?
pd&t&yf? a[mrmNrdKUwkdifatmifzsufqD;Mu\/1;45 oifwkdYonfvnf; jyefvm xm0&bk&m;a&SUawmf idka<u;Mu\/ okdYaomfvnf; oifwkdYpum;ukd xm0&bk&m;em;axmifem;,lawmfrrl/1;46 xkdaMumifh uma'&St&yf t&ifaeouJhokdY MumjrifhpGmaejyef&Mu\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1

wzef xm0&bk&m;onf ightm; rdefYawmfrlonftwkdif;? igwkdYonfvSnfh/ {'kHyifv,fvrf;jzifh awmokdYc&D;oGm;vsuf? pd&awmifukd


MumjrifhpGmvSnfhvnfMu\/2;2 xm0&bk&m;uvnf;?
2;3 oifwkdYonfumvtcsdefaphatmif awmifukdvSnfhvnfMuNyD/ wzef ajrmufrsufESmokdY oGm;MuOD;avmh/2;4
oifonf vlrsm;wkdYtm;qifhqkd&rnfrSm? oifwkdY\nDtpfukd {aomtrsKd;om;wkdYaeaom pd&jynftem;rSm oifwkdYa&SmufoGm;aomtcg?
olwkdYonf aMumufMuvdrfhrnf/ xkdaMumifh owdjyKMuavmh/2;5 olwkdYukd tvQif;rjyKMuESifh/ olwkdYjynfukd oifwkdYtm;igray;/ ajceif;&mcefYukdrQray;/ pd&awmifukd {aomtm;igtykdifay;NyD/2;6 oifwkdYonf pm;bkdY&mtpmukd4if;? aomufbkdY&ma&udk4if; olwkdYxHaiGESifh0,f &Murnf/2;7 oifwkdYjyKav&m&m oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf aumif;BuD;ay;awmfrlNyD/ awmBuD; oifwkdYvSnfhvnfaom
taMumif;t&mwkdYukd odawmfrl\/ tESpfav;q,fywfvkH; oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdYESifhtwl&Sdawmfrlonfjzpf?
oifwkdYbmrQrvkd[k qifhqkd&\/
2;8 pd&jynfrSmaeaom igwkdYnDtpfukd{aomtrsKd;om;wkdYtem;a&Smufvsuf {vyfNrdKU? {Z,kef *gAgNrdKUrSoGm;aomvGifjyifvrf;okdYvkdufNyD;
vQif? wzefvSnfh armbawmvrf;jzifhoGm;Mu\/2;9 xm0&bk&m;uvnf;? armbjynfom;wkdYukdraESmifh&SufESifh/ ppfrwkdufESifh/ olwkdYjynfukd oifhtm;igtykdifray;/ tm&jynfukd avmw
trsKd;om;wkdYtm; igtykdifay;NyD[k ightm;rdefYawmfrl\/2;10 a&S;umv tmeutrsKd;om;uJhodkY BuD;jrihfrsm;jym;aomvl? {rdrftrsKd;om;wkdYonf xkdjynfrSmaeMu\/2;11 xkdolwkdYonf tmeutrsKd;om;uJhokdY tvGefBuD;rm;aomvlwkdYt0ifjzpfonfukdvlrsm;xifrSwfMu\/ okdY&mwGif armbjynfom;wkdYonf
xkdolwkdYukd {rdrf[l ac:Mu\/2;12 a&S;umv a[m&dvlwkdYonfvnf; pd&jynfrSmaeMu\/ xkdolwkdYukd {aomtrsKd;om;wkdYonf okwfoify,f&Sif; olwkdYae&maeMu\/
xkdtwl xm0&bk&m;tykdifay;awmfrlaomjynfukd oa&vtrsKd;om;wkdYonf jyK&Muownf;/2;13 ,ckx aZ&ufacsmif;ukdul;Muavmh[krdefYawmfrlonftwkdif;? oifwkdYonf aZ&ufacsmif;ukdul;Mu\/165

2;14

uma'&SAmemt&yfokdY t&ifa&mufaomumvrSp aZ&ufacsmif;ukdul;aom umvwkdifatmif ESpfaygif;okH;q,f&SpfESpfvGefownf;/


xm0&bk&m;usdefqkdawmfrlonftwkdif;? t&ifppfol&JrsKd;taygif;wkdYonf vltvkH;t&if;xJu aoaMuuG,faysmuf&Mu\/2;15 xkdolwkdYruG,fraysmufrSDwkdifatmif? xm0&bk&m;onf olwkdYukdtvkH;t&if;xJu y,f&Sm;jcif;iSg vufawmfukdqefYawmfrl\/
2;16 ppfol&Jtaygif;wkdYonf vlpkxJu aoaMuuG,faysmufNyD;rS?2;17 xm0&bk&m;u? oifonf armbjynf?
2;18 tm&e,ftv,f ,aeYa&SmufoGm;&rnf/2;19 trKeftrsKd;om;wkdYteD;okdYa&mufaomtcg olwkdYukdraESmifh&SufESifh? tvQif;rjyKESifh/ trKeftrsKd;om;wkdYaeaomjynfudk oifhtm;
igtykdifray;? xkdjynfukd avmwtrsKd;om;wkdYtm; igtykdifay;NyD[k ightm;rdefYawmfrl\/2;20 xkdjynfukdvnf;? tvGefBuD;rm;aomolwkdY\ae&mjzpfonf[k vlrsm;xifrSwfMu\/ a&S;umv xkdokdYaomvlwkdYonfaeMu\/ olwkdYukd
trKefjynfom;wkdYonfZHZkrdrf[lac:Mu\/2;21 xkdvlrsKd;onftmeutrsKd;om;uJhokdYBuD;jrifhrsm;jym;aomvljzpfMu\/
2;22 okdYaomfvnf; pd&jynfaeaom {aomtrsKd;om;a&SUrSm a[m&dvlwkdYukd xm0&bk&m;zsufqD; awmfrlojzifh? olwkdYae&m {aom
trsKd;om;wkdYonf,aeYwkdifatmifaeMuouJhokdY? trKeftrsKd;om;a&SUrSm ZHZkrdrfvlwkdYukd okwfoify,f&Sif;awmfrlojzifh? olwkdYae&m
trKeftrsKd;om;wkdYonfaeMu\/2;23 xkdtwl? [mZ&drfNrdKUrSp tZmNrdKUwkdifatmifaebl;aom tm0drfvlwkdYukd? uawm&NrdKUrS xGufaomuawm&drfvlwkdYonf zsufqD;
olwkdYae&maeMu\/
2;24 oifwkdYonfxc&D;oGm;ojzifh tmEkefjrpfukdul;Muavmh/ tmarm&dtrsKd;? a[&Sbkef&Sifbk&if&Sd[kefESifh ol\ajrukdoifwkdYvuf
igtyfaomaMumifh? xkdajrukdodrf;pjyK xkdrif;ukdppfwkdufMuavmh/2;25 rkdCf;aumif;uifatmuf&SdorQaomvlrsKd;wkdYonf ,aeY oifwkdYukdaMumuf&GHU xdwfvefYp&SdrnftaMumif; igjyKrnf/ oifwkdY\
odwif;ukdMum; wkefvIyfjcif;? pkd;&drfaMumifhMujcif;okdYa&mufMuvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/2;26 igonfvnf;?au'rkwfawmrSa[&Sbkef&Sifbk&if&Sd[kefrif;xHokdY oHwrefwkdYukdapvTwfvsuf?2;27 rif;BuD;\jynftv,fuREkfyfa&SmufoGm;yg&ap/ rif;vrf;okdYomvkdufygrnf/ vufsmbufvuf0JbufokdYrvTJyg/2;28 pd&jynfaeaom{aomtrsKd;om;?
2;29 tm&jynfaeaomarmbtrsKd;om;wkdYonf uREkfyfjyKouJhokdY uREkfyfpm;bkdY&mtpmukd4if;? aomufbkdY&ma&ukd4if;? rif;BuD;onf
aiGESifha&mif;ygavmh/ uREfkyfwkdY bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomjynfokdY uREkfyfonfa,mf'efjrpfukdul;ra&mufrSDwkdifatmif
rif;BuD;jynf tv,f ajcjzifhoGm;kHrQomjyKygrnf[k rd[m,pum;ESifhajymqkdaomfvnf;?2;30 uREkfyfwkdYa&SmufoGm;&aomtcGifhukd a[&Sbkef&Sifbk&if&Sd[kefrif;onfray;/ taMumif;rlum;? ,aeYxif&Sm;onftwkdif;? oifwkdY\
bk&m;ocif xm0&bk&m;onf xkdrif;ukdoifwkdYvuf tyfjcif;iSg cufxefaompdwfoabm? ckdifrmaomESvkH;ukd olay;oGif;awmfrl\/2;31 xm0&bk&m;vnf;? &Sd[kefrif;ESifhol\ajrukd oifhtm;igay;pjyK\/ xkdajrukd tarGcHthHaomiSg? odrf;avmh[k ightm;rdefYawmfrl\/2;32 xkdtcg &Sd[kefrif;onf ol\vltaygif;wkdYESifhwuG ,m[wfNrdKUrSm igwkdYukdwkdufjcif;iSg xGufvm\/2;33 igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;onf xkdrif;ukd igwkdYtyfawmfrlojzifh olrSpom;rsm;? vlrsm;taygif;wkdYukd igwkdYonfvkyfBuHMu\/ 2;34 xkdtcg ol\NrdKU&SdorQwkdYukdwkduf,l? a,mufsm;rdef;roli,fwkdYukd wa,mufrQr<uif;apjcif;iSg &Sif;&Sif;zsufqD;Mu\/2;35 wd&pmefrsm;? NrdKU&Gmvuf&Opmrsm;ukdom ukd,fbkdYodrf;,lMu\/2;36 tmEkefjrpfem;&Sdaom tma&mfNrdKUrSp *dv'fNrdKUwkdifatmif? jrpfem;&SdorQaomNrdKUwkdYwGif igwkdYratmifEkdifaomNrdKUwNrdKUrQr&Sd/ igwkdY
bk&m;ocifxm0&bk&m;onf tvkH;pkHwkdYukdigwkdY tyfawmfrl\/2;37 okdY&mwGif trKeftrsKd;om;aeaomajr? ,AKwfjrpfESifhqkdifaomajr? awmifkd;NrdKUtp&Sdaom? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;
jrpfwm;awmfrlaomt&mwpkHwckukdrQ rcsOf;&Mu/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7

xkdtcg igwkdYonfvSnfh? Am&SefjynfokdYc&D;oGm;Mu\/ Am&Sef&Sifbk&ifMoConfvnf; rdrdvltaygif;wkdYESifhwuG {N'dt&yfrSm ppfwkduf


jcif;iSg csDvm\/xm0&bk&m;uvnf;? olUukdraMumufESifh/ olESifhwuG ol\vltaygif;wkdYukd4if;? olUajrukd4if;? oifhvufigtyfay;rnf/ a[&Sbkef
NrdKUae tmarm&d&Sifbk&ifukdjyKouJhokdY rif;udkvnf;jyK&rnf[k ightm;rdefYawmfrl\/xkdokdYigwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;onf? Am&Sef&Sifbk&ifMoCESifhol\vltaygif;wkdYukd igwkdYvuftyfawmfrlojzifh? wa,mufrQr<uif;
apjcif;iSg vkyfBuHMu\/xkdtcg igwkdYonf NrdKUajcmufq,fESifhjynfhpkHaomtma*gbwkdif;? Am&Sef&Sifbk&ifMoCrif;\EkdifiHukd? wNrdKUrQr<uif;apjcif;iSg wkduf,l
Mu\/xkdNrdKU&SdorQwkdYonfjrifhaomNrdKUkd;? NrdKUwHcg;rsm;? uefYvefYusifrsm;ESifhckdifcHhaomNrdKUjzpfownf;/ xkdrSwyg; rsm;pGmaom&GmwkdYudkvnf;
wkduf,l &Sif;&Sif;zsufqD;Mu\/a[&Sbkef&Sifbk&if&Sd[kefukdjyKouJhokdY? t&yf&yf a,mufsm;rdef;roli,fwkdYukd okwfoify,f&Sif;Mu\/wd&pmefrsm;? NrdKU&Gmvuf&Opmrsm;&SdorQwkdYukd ukd,fbkdYodrf;,lMu\/166

3;8
xkdtcg tmEkefjrpfrSp a[&rkefawmifwkdifatmif? a,mf'efjrpfta&SUbuf&Sdaomajrukd igwkdYonf odrf;,lMu\/3;9 a[&rkefawmifukd Zd'kefvlwkdYonf pdkef[l4if;? tmarm&dvlwkdYonf&Sed&[l4if; ac:a0:Mu\/3;10 csKdifh&SdorQaomNrdKUwkdYESifh *dv'fjynfwa&SmufvkH;? MoCrif;\EkdifiHt0if? omvuNrdKU? {j'fNrdKUwkdifatmif Am&Sefjynfwa&SmufvkH;ukd
odrf;,lMu\/3;11 tvGefBuD;rm;aomvlrsKd;rSqif;oufaom Am&Sef&Sifbk&ifMoCwa,mufwnf;omusef<uif;\/ vltawmiftm;jzifh tvsm;ukd;awmif?
teHav;awmif&Sdaom ol\oHckwifonf trKefjynf &AwfNrdKU&Sdonfr[kwfavm/
3;12 xkdtcg igwkdYodrf;,laomajrukd? tmEkefjrpfem;wGif&Sdaomtma&mfNrdKUrSp *dv'fawmifw0ufwkdifatmif? NrdKUrsm;ESifhwuG kAiftrsKd;om;?
*'ftrsKd;om;wkdYtm; igay;\/3;13 *dv'fawmifw0ufESifhMoCrif;tpkd;&aomEkdifiHt0if? tvGefBuD;rm;aomvlrsKd;ae&m[l ac:a0:aomtma*gbwkdif;? Am&Sefjynfwjynf
vkH;ukd rema&StrsKd;om;w0uftm;igay;\/3;14 rema&StrsKd;om; ,m&onf? tma*gbwkdif; wwkdif;vkH;ukd a*I&&Gm? rmcg&Gmtxd odrf;,lNyD;rS? ,aeYwkdifatmif rdrdtrnfukdvkduf
Am&Sef[m0kwf,m&jynf[k orkwfav\/3;15 *dv'fNrdKUukdum;? rmcd&trsKd;om;wkdYtm; igay;\/3;16 kAiftrsKd;om;? *'ftrsKd;om;wkdYtm;vnf;? *dv'fNrdKUrS tmEkefjrpfwkdifatmif? jrpfauGUaom ajrESihfwuG? trKefjynftykdif;tjcm;jzpfaom
,AKwfjrpfwkdifatmif ajrwa&SmufvkH;ukd4if;?3;17 vGifjyifESifhwuG a,mf'efjrpfem;? *aeFo&uft&yfrSvGifjyifESifhqkdifaomaom 'kHtkdifta&SU? tmZkwfydo*gNrdKUwkdifatmif? ajrwa&SmufvkH;
ukd4if; igay;\/
3;18 xkdtcg igu? oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf ajrukd oifwkdYtm;tykdifay;awmfrlNyD/ okdY&mwGif ppfwkdufwwfaom
oltaygif;wkdYonf vufeufukdukdif? oifwkdYnDtpfukdoa&v trsKd;om;wkdYa&SUrSm ul;oGm;&Murnf/3;19 xm0&bk&m;onf oifwkdYtm;csrf;omay;awmfrlonfenf;wl?
3;20 nDtpfukdwkdYtm;ay;awmfrrlrSDwkdifatmif4if;? a,mf'efjrpfwbuf oifwkdY\ bk&m;ocif xm0&bk&m;ay;awmfrlaomajrukd olwkdYonf
rodrf;r,lrSDwkdifatmif4if;? oifwkdYr,m;? om;oli,frsm;? wd&pmefrsm;wkdYonfigay;aomNrdKUwkdYae&Murnf/ oifwkdYwGif wd&pmef
rsm;pGm &Sdonfudk igod\/ trINyD;rS igay;ESifhonftwkdif;? oifwkdY&SdorQonf toD;toD;ykdifxkdufaomajrokdY jyefvm&Murnf[k
oifwkdYtm; igrSmxm;\/3;21 xkdtcg a,mIukdvnf;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf &Sifbk&ifESpfyg; jyKawmfrlaomtrI tvkH;pkHukd oifonfukd,fwkdifjrif&NyD/
xkdtwl? xm0&bk&m;onf oifa&muforQaom wkdif;EkdifiHwkdYjyKawmfrlvdrfhrnf/3;22 xkdolwkdYukdraMumufESifh/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhbufppfulawmfrlrnf[k igrSmxm;av\/
3;23 xkdtcg xm0&bk&m;ukd igawmif;yefonfum;?3;24 tkdt&Sif xm0&bk&m;? ukd,fawmfonf ukd,fawmfuReftm; wefckd;tmEkabmfawmfukd4if;? tm;BuD;aomvufawmfukd4if; jypjyKawmf
rlNyD/ ukd,fawmfpD&if wefcdk;awmfukdjyonftwkdif;? aumif;uifajrBuD;ay:rSm tb,frnfaombk&m; jyKEkdifygoenf;/3;25 tuREkfyfonf a,mf'efjrpfwbufokdYul;? xkdaumif;rGefaomjynfESifhavAEkefawmifrSp wifhw,faomawmifrsm;ukdjrif&rnftaMu
mif; tcGifhay;awmfrlyg[k awmif;yefaomfvnf;?3;26 xm0&bk&m;onf oifwkdYtwGuf ighudktrsufxGufawmfrlaomaMumifh? ighpum;ukd em;axmifawmfrrl/ xm0&bk&m;uvnf;? wef
awmh? trIESifhqkdifaompum;ukd aemufwzefravQmufESifh/3;27 ydo*gawmifxdyfay:okdYwufNyD;vQif? ta&SU? taemuf? awmif? ajrmuf av;rsufESmokdYajrmf xkdjynfukdMunfhIavmh/ a,mf'efjrpfukd
rul;&/3;28 okdY&mwGif a,mIukdrSmcJh tm;ay;avmh/ rpaxmufyifhavmh/ olonf vlrsKd;a&SUrSmoGm;? oifjrif&aomjynfukd tarGcHap&rnf[k
ightm;rdefYawmfrl\/3;29 xkdokdY igwkdYonf Aufay*k&NrdKUwbuf&Sdaom csKdifhwGifae&Mu\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5

tkdoa&vtrsKd;om;wkdY? oifwkdYonf touf&Sif? oifwkdYbkd;ab;ukd;uG,faom bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynfukd


0ifpm;rnftaMumif;? oifwkdYusifhp&mbkdY igoGefaompD&ifxkH;zGJUcsufwkdYukd em;axmifMuavmh/igrSmxm;aompum;oifwkdYonftopfroGif;&/ tvQif;rEkwfry,f&/ igrSmxm;onftwkdif;? oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\
ynwfawmfwkdYukd apmifha&Smuf&Murnf/xm0&bk&m;onf Amvay*k&aMumifh jyKawmfrlaomtrIukd oifwkdYonfukd,fwkdifjrif&MuNyD/ Amvay*k&qnf;uyfaomoltaygif;
wkdYukdoifwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdYtxJu okwfoify,f&Sm;awmfrlNyD/oifwkdY bk&m;ocif xm0&bk&m;rSD0JorQaomoifwkdYrlum;? ,aeYwkdifatmif touf&Sif&Mu\/oifwkdYonf oGm;0ifpm;aomjynfusifhp&mbkdY? ig\bk&m;ocifxm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? pD&ifxkH;zGJUawmfrlcsufwkdYukd
oifwkdYtm; igoGefoifNyD/-

167

4;6

4;7
4;8
4;9

4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19

4;20
4;21
4;22
4;23
4;24
4;25
4;26
4;27
4;28
4;29
4;30
4;31
4;32
4;33
4;34

okdYjzpf xkdynwfw&m;wkdYukdusifhapmifhMuavmh/ okdYjyKvQif? xkdynwfw&m;&SdorQwkdYukd Mum;&aomvlrsKd;rsm;a&SUrSm? oifwkdY\


OmPfynmonf xif&Sm;vdrfhrnf/ olwkdYuvnf;? BuD;jrwfaomvlrsKd;onf tu,fpifppfOmPfynmESifh jynfhpkHaomtrsKd;jzpf\
[kqkdMuvdrfhrnf/igwkdYonf qkawmif;av&m&m? igwkdY bk&m;ocifxm0&bk&m; MunfhIjyKpkawmfrljcif; aus;Zl;ukdcH&onfenf;wl? tjcm;aombk&m;
MunfhIjyKpkaomaus;Zl;ukd tb,frnfaomvlrsKd; BuD;cH&oenf;/igonf ,aeYoifwkdYxm;aomw&m;taygif;ESifhtrQ ajzmifhrwfaompD&ifxkH; zGJUcsufwkdYukd&aom tb,fvlrsKd;BuD;&Sdoenf;/oifwkdYonf? a[m&yft&yfrSm oifwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m; a&SUawmf &yfaeMuaomtcg? ukd,fwkdifjrifaomtrIt&mwkdYukd
rarhravsmh/ aemufwoufvkH; ESvkH;oGif;EkdifrnftaMumif; ukd,fukdukd,fowdjyKMuavmh/ ukd,fpdwfESvkH;ukdBudK;pm; apmifha&Smuf
Muavmh/ xkdt&mwkdYukd om;ajr;wkdYtm;vnf; oGefoifMuavmh/xkdtcg xm0&bk&m;u? vlrsm;wkdYukd ighxHrSm pka0;apavmh/ olwkdYonfajrBuD;ay:rSm touf&SiforQaomumvywfvkH;
ighukdaMumuf&GHU om;ajr;wkdYtm; oGefoifapjcif;iSg? ighpum;ukd Mum;aprnf[k ightm; rdefYawmfrlonftwkdif;?oifwkdYonf teD;awmfokdYcsOf;uyf? awmifajc&if;&yfaeMu\/ awmifxdyfonf rkdCf;aumif;uiftv,f rD;avmifvsuf? rnf;aom
tqif;? rkdCf;wdrfwkduf? xlxyfaom arSmifrkdufESifhjynfhpkHav\/xm0&bk&m;onfvnf;? rD;xJu oifwkdYtm; rdefY>rufawmfrl\/ oifwkdYonf oPmefawmfukdrjrif&bJ? pum;awmftoHukdom;
Mum;&Mu\/oifwkdYusifhp&mbkdYrSmxm;awmfrlaomy#dnmOfw&m;wnf;[laom ynwfawmfq,fyg;wkdYukd rdefY>ruf ausmufjym;ESpfjym;ay: a&;
xm;awmfrl\/oifwkdYonf oGm; 0ifpm;aomjynfusifhp&mbkdY oifwkdYtm; igoGefoif&aom pD&ifxkH;zGJUcsuf wkdYukdvnf;? xkdtcg xm0&bk&m;onf
ightm; rSmxm;awmfrl\/
a[m&yft&yf xm0&bk&m;onf rD;xJu oifwkdYtm; rdefY>rufawmfrlaomtcg? rnfonfhtqif;oPmefukdrQ rjrif&onfjzpf?aemufwzef oifwkdYonfvla,mufsm;? vlrdef;roPmef?ajrBuD;ay:rSm&Sdaom wd&pmefoPmef? rkdCf;aumif;uif ysHwwfaomiSufoPmef?ajray:rSm wGm;wwfaomwd&pmefoPmef? ajredrfh&maeaom ig;oPmef&Sdaomkyfwkukd? oifwkdYonf azgufjyef ukd,ftbkdY rvkyf
&rnftaMumif;?rkdCf;aumif;uifukdajrmf? ae? v? Mu,frsm;wnf;[laom rkdCf;aumif;uifwefqm&SdorQwkdYukd jrifaomtcg? oifwkdY\
bk&m;ocif xm0&bk&m;onf? rkdCf;aumif;uifatmuf&SdorQaom vlrsKd;wkdYtm; a0iSay;urf;awmfrlaom xkdwefqmwkdYukd
0wfjyKukd;uG,fapjcif;iSg? olwyg;wkdYonf aoG;aqmifr&EkdifrnftaMumif;? ukd,fukdukd,f owdjyKMuavmh/oifwkdYonf ,aeYjzpfouJhokdY? xm0&bk&m;tarGcHawmfrlaom vlrsKd;jzpfapjcif;iSg? oifwkdYukd tJ*kwKjynf oHrD;zkdxJu
EIwf,laqmifawmfrlNyD/
xkdrSwyg;? xm0&bk&m;onf oifwkdYtwGuf ighudktrsufawmfxGuf? igonf a,mf'efjrpfwbufokdY rul;&rnftaMumif;ESifh
oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdYtarGcHp&mbkdYay;awmfrlaom xkdjynfjrwfokdY r0ifpm;&rnftaMumif; usdefqkdawmfrlNyD/okdYjzpf jynfigao&rnf? a,mf'efjrpfukdrul;&/ oifwkdYonful; xkdaumif;rGefaomjynfukd 0ifpm;Muvdrfhrnf/oifwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdY xm;awmfrlaomy#dnmOfukd arhavsmh? oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;jrpfwm;
awmfrlaomt&mwkdY\ oPmef&Sdaomkyfwkukd rvkyfrnftaMumif;? ukd,fukdukd,f owdjyKMuavmh/taMumif;rlum;? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf avmifaomrD;? tjypf&Sdonf[k ,kHvG,faombk&m; jzpfawmfrl\/
oifwkdYonf om;ajr;wkdYukdbGm;jrif? xkdjynfMumjrifhpGmaeNyD;rS? wzefazgufjyefojzifh? oPmefwpkHwck&Sdaom kyfwkukdvkyf?
oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; trsufawmfukd EId;aqmfjcif;iSg a&SUawmf'kpkdufukdjyKvQif?aumif;uifajrBuD;ukd oifwkdYwbuf ,aeYigwkdifwnfonfum;? oifwkdYonf a,mf'efjrpfukd ul; 0ifpm;aomjynf? rMumrjrifhrSD
qufqufaysmufysuf&Muvdrfhrnf/ xkdjynf wm&SnfpGm toufr&Sif&/ &Sif;&Sif;ysufpD;jcif;okdY a&muf&Muvdrfhrnf/xm0&bk&m;onfvnf;? oifwkdYukd wyg;trsKd;om;wkdYwGif t&yf&yfuGJjym;ap? ESifxkwfawmfrlaom omoemyvlwkdYwGif oifwkdYonf
enf;enf;usef<uif;&Muvdrhfrnf/xkdt&yfwkdY? vlvufjzifhvkyf rjrifEkdif? rMum;Ekdif? rpm;Ekdif? rerf;Ekdifaom opfom;bk&m;? ausmufbk&m;wkdYukd oifwkdYonf 0wfjyK
&Muvdrhfrnf/okdYaomfvnf;? xkdt&yfwkdY oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd wzef&Smvkdaomtcg? pdwfESvkH;t<uif;rJh&SmvQif awGU&Muvdrhfrnf/oifwkdYonf aemifumv 'kuqif;&JukdcH&? trItvkH;pkHwkdYESifhawGUBuHKaomtcg? oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m; xHawmfokdY
jyefvm pum;awmfukdem;axmifvQif?oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oem;wwfaombk&m;jzpfawmfrlaomaMumifh? oifwkdYukdpGefYypfzsufqD;awmfrrl/ oifwkdYbkd;ab;
wkdYtm; usdefqkdawmfrlaom y#dnmOfw&m;ukd arhavsmhawmfrrl/
bk&m;ocifonf ajrBuD;ay:rSm vlukdzefqif;awmfrlaomaeYrSp? oifwkdYrjzpfrSD vGefavNyD;aomumvywfvkH;? rkdCf;aumif;uifwbufrS
wbufwkdifatmif ar;jref;Muavmh/ rQavmufBuD;aomtrIjzpfbl;oavm/ uJhokdYaomtrI\odwif;ukdMum;bl;oavm/bk&m;ocifonf rD;xJu rdefY>rufawmfrloHukd oifwkdYonf Mum;ouJhokdY? tjcm;aomvlrsKd;onf Mum;? toufcsrf;om&bl;oavm/oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf? tJ*kwKjynfrSm oifwkdY rsufarSmufjyKawmfrlouJhodkY? pkHprf;jcif;edrdwfvuPmESifhthHbG,f
aomtrIwkdYukdjyjcif;? ppfrIukda&mufapjcif;? tm;BuD;aom vufkH;awmfukdqefYjcif;? aMumufrufbG,faomlygkHwkdYukdjyjcif;tm;jzifh?
168

tjcm;wyg;aom bk&m;onfoGm; vlwrsKd;xJuwrsKd;ukd rdrdtbkdYEIwf,lbl;oavm/4;35 xm0&bk&m;onf bk&m;ocifjzpfawmfrlaMumif;ukd4if;? udk,fawmfrSwyg; tjcm;aom bk&m;r&SdaMumif;ukd4if;? oifwkdYodapjcif;iSg?
xkdtjcif;t&mwkdYukd oifwkdYtm;jyawmfrlNyD/4;36 oifwkdYukd oGefoif aumif;uifxJu pum;awmfoHukdMum;apwmfrlNyD/ ajrBuD;ay:rSm BuD;pGmaom rD;awmfukdvnf; jyawmfrl?
oifwkdYonf rD;xJupum;awmfukdMum;&MuNyD/4;37 oifwkdYbkd;ab;rsm;udkcspfawmfrlaomaMumifh? olwkdYtrsKd;tET,fukda&G;aumufawmfrlNyD/4;38 oifwkdYxuftm;BuD; rsm;jym;aomvlrsKd;wkdYukd oifwkdYa&SUrSESifxkwfawmfrl? ,aeYyifjzpfouJhokdY olwkdYajrxJokdY oifwkdYukdoGif;
tarGcHapjcif;iSg? r[mwefcdk;awmftm;jzifh tJ*kwKjynfrS a&SUawmf EIwfaqmifawmfrlNyD/4;39 okdYjzpf xm0&bk&m;onf txufaumif;uifay:? atmuft&yfajrBuD;ay:rSm bk&m;ocif jzpfawmfrlaMumif;ukd4if;? tjcm;wyg;
aombk&m;r&SdaMumif;ukd4if;? ,aeYodrSwf ESvkH; oGif;rdMuavmh/4;40 oifwkdYESifhwuG om;ajr;wkdYonf csrf;om&jcif;iSg4if;? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomjynf toufwm&Snf
apjcif;iSg4if;? ,aeYigrSmxm;aom ynwfw&m;awmfwkdYukd apmifha&Smuf&Murnf[k arma&Sonfa[majymav\/
4;41 xkdtcg tdrfeD;csif;ukdtNidK;rxm;bJ? trSwfwrJhowfrdaomolonfajy;?
4;42 toufcsrf;om&aomNrdKUokH;NrdKUwkdYukd a,mf'efjrpfta&SU? aexGuf&mbuf arma&Sonf cGJxm;av\/4;43 xkdNrdKUwkdY\trnfum;? kAiftrsKd;om;ae&m awmvGifjyifaAZmNrdKU? *'ftrsKd;om;ae&m*dv'fjynf &mrkwfNrdKU? rema&StrsKd;om;ae&m
Am&Sefjynf a*gvef NrdKUwnf;/
4;44 a&GUum;? arma&Sonf oa&vtrsKd;om;wkdYxm;aomw&m;?4;45 olwkdYonf tJ*kwKjynfrSxGufaomaemuf? a[&SbkefNrdKUaetmarm&d&Sifbk&if&Sd[kef\EkdifiHtwGif;? a,mf'efjrpfta&SUbuf? Aufay*k&NrdKU
wbuf&SdaomcsKdifhwGif? arma&Sa[majymaom oufaopum;? pD&ifxkH;zGJUaompum;wnf;/4;46 arma&SESifhoa&vtrsKd;om;wkdYonf tJ*kwKjynfrSxGufMuaomaemuf? xkd&Sifbk&ifESifh?4;47 Am&Sef&Sifbk&ifMoCwnf;[laom? a,mf'efjrpfta&SU? aexGuf&mbufaeaom tmarm&d&Sifbk&ifESpfyg;ukdvkyfBuH? olwkdYjynfukd?4;48 tmEkefjrpfem;rSm&Sdaom tma&mfNrdKUrSp a[&rkefawmifwnf;[laom Zdtkefawmifwkdifatmif4if;?4;49 a,mf'efjrpfta&SUbufvGifjyifESifhwuG vGifjyifESifhqkdifaomtkdifem;? tmZkwfydo*gNrdKUwkdifatmif4if; odrf;,lMu\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1 wzef arma&Sonfoa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukdac:? tkdoa&vtrsKd;om;wkdY? ,aeY oifwkdYtm;iga[majymaom
pD&ifxkH;zGJUcsufwkdYukd oifwkdYonf oGefoifusifhjcif;iSg owdjyKrnftaMumif; em;axmifMuavmh/5;2 igwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;onf a[m&yfawmif igwkdYESifhy#dnmOfjyKawmfrl\/5;3 xkdy#dnmOfw&m;ukd xm0&bk&m;onf igwkdYbkd;ab;rsm;ESifhomjyKawmfrlonfr[kwf/ ,aeYyif touf&Sif t&yf&SdorQaom
igwkdYESifhjyKawmfrl\/5;4 xm0&bk&m;onf awmifay:rSm rdD;xJu oifwkdYESifhrsufESmcsif;qkdifrdefY>rufawmfrl\/5;5 xkdtcg oifwkdYonf rD;ukdaMumuf awmifay:okdYrwuf0HhaomaMumifh? igonf xm0&bk&m;\ trdefYawmfukdqifhqkdjcif;iSg? xm0&
bk&m;ESifh oifwkdYpyfMum;rSm&yfae\/5;6 rdefY>rufawmfrlaompum;[lrlum;? igonf oifhukduRefcHae&mtJ*kwKjynfrS u,fEIwfaqmif ,lcJhNyD;aom oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;jzpf\/5;7 igrSwyg; tjcm;aombk&m;ukd rukd;uG,fESifh/5;8 txufrkdCf;aumif;uif4if;? atmuft&yfajrBuD;ay:4if;? ajrBuD;atmuf a&xJ4if; &Sdaomt&mESifhykHoPmefwlpGmkyfwkqif;wk
ukd ukd,ftbkdYrvkyfESifh/5;9
OD;rcs 0wfrjyKESi/hf taMumif;rlum;? oif\bk&m;ocif? igxm0&bk&m;onf oiftjypfo
Sd nf[k ,kv
H ,
G af ombk&m;? ighurdk ek ;f aomolw\
Ydk
trsKd;tpOftquf? wwd,tquf? pwkwtquf wkdifatmif tbwkdY\tjypfukd om;wkdYqyfay;pD&ifaombk&m;?5;10 ighukdcspf ighynwfwkdYukd usifhaomolwkdY\ trsKd;tpOftquf taxmiftaomif;wkdifatmif ukPmukdjyaombk&m;jzpf\/5;11 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\emrawmfudk rkomESiq
hf idk
f r>rufrqkEd iS /hf taMumif;rlum;? emrawmfudk rkomESiq
hf idk
f >rufqadk omoludk
tjypfr&Sd[k xm0&bk&m;rSwfawmfrrl/5;12 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? OykofaeYukdoefY&Sif;apjcif;iSg? xkdaeY&ufukdapmifhavmh/5;13 ajcmuf&ufywfvkH; tvkyfrsKd;ukd BudK;pm;vkyfaqmifavmh/5;14 owraeY&ufonf oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\OykofaeYjzpf\/ xkdaeYoifrSp oif\om;orD;? uRefa,mufsm;rdef;r?
EGm;jrnf;tp&Sdaomoif\ wd&pmef? oif\wHcg;twGif; aeaom{nfhonftm*EKonf tvkyfrvkyf&/ oifonfNidrf0yfpGmaeouJhodkY?
oif\uRefa,mufsm; rdef;rwkdYonf Nidrf0yfpGmae&Murnf/5;15 oifonf tJ*kwKjynfuRefcHaMumif;ukd4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf tm;BuD;aom vufkH;awmfukdqefY? xkdjynfrSoifhukd
EIwfaqmifaMumif;ukd4if; atmufarhavmh/ xkdtaMumif;aMumifh? oifonf OykofaeYukdapmifh&rnf[k oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;
rSmxm;awmfrl\/
169

5;16

oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;oem;awmfrlaomjynf oifonftoufwm&Snf aumif;pm;&rnftaMumif;? oif\bk&m;ocif


xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oif\rdbukdkdaopGmjyKavmh/5;17 vltoufukdrowfESifh/5;18 olUr,m;ukdrjypfrSm;ESifh/5;19 olUOpmukdrckd;ESifh/5;20 ukd,fESifhpyfqkdifaomolwbuf rrSefaomoufaoukdrcHESifh/5;21 ukd,fESifhpyfqkdifaomol\r,m;ukdwyfrufaompdwfr&SdapESifh/ ukd,fESifhpyfqkdifaomol\tdrf? v,f,m? uRefa,mufsm;rdef;r?
EGm;jrnf;rSp ukd,fESifhpyfqkdifaomol\OpmwpkHwckukdrQ wyfrufvkdcsifaompdwfr&SdapESifh[k rdefYawmfrl\/
5;22 xkdpum;awmfukd xm0&bk&m;onf awmifay:rSm rD;? rkdCf;wdrf? xlxyfaomarSmifrkdufxJu BuD;pGmaomtoHESihf oifwkdY
pnf;a0;&my&dowftaygif;wkdYtm; rdefY>rufawmfrl\/ xyfrdefY>rufawmfrrl/ xkdpum;awmfukdvnf; ausmufjym;ESpfjym;ay:rSma&;
igtyfawmfrl\/5;23 oifwkdYonfarSmifrkdufxJupum;oHukdMum;? awmifxdyfonf rD;avmifvsuf&Sdaomtcg? oifwkdYtrsKd;tET,fwkdYrif;jzpfaomol?
toufBuD;olwkdYonf ighxHokdYcsOf;uyf?5;24 tuREkfyfwkdY bk&m;ocif xm0&bk&m;onf bkef;wefcdk;tmEkabmfawmfukd tuREkfyfwkdYtm; jyawmfrlNyD/ rD;xJupum;awmftoHukd
tuREkfyfwkdYonfMum;&ygNyD/ bk&m;ocifonf vlESifhEIwfqufawmfrlaomfvnf;? vlonftouf&Sifao;onfukd? ,aeY tuREkfyfwkdYonf
odjrif&ygNyD/5;25 tuREkfyfwkdYonf tb,faMumifh ,ckao&ygrnfenf;/ BuD;pGmaomrD;jzifh tuREkfyfwkdYonf qkH;IH;ygvdrfhrnf/ tuREkfyfwkdYbk&m;ocif
xm0&bk&m;rdefYawmfrlaomtoHawmfukd wzefMum;&vQif ao&ygvdrfhrnf/5;26 touf&Sifawmfrlaom bk&m;ocifonf rD;xJu rdefY>rufawmfrlaomtoHawmfukd tuREkfyfwkdYMum;&ouJhokdY tb,fvlow0gonf
Mum;touf&Sifoenf;/5;27 ukd,fawmfonf teD;tyg;okdYcsOf;oGm;? tuREkfyfwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m; rdefYawmfrlorQukd em;axmifawmfrlyg/ tuREkfyfwkdY
bk&m;ocif xm0&bk&m;onf ukd,fawmftm; rdefYawmfrlorQukd qifhqkdawmfrlyg/ tuREkfyfwkdYonfem;axmif jyKygrnf[k avQmufqkd
Mu\/5;28 xkdokdYoifwkdYonf ightm;avQmufaompum;ukd xm0&bk&m;Mum;awmfrl\/ xm0&bk&m;uvnf;? vlrsKd;onf oifhtm;
avQmufaompum;oHukd igMum;&NyD/ avQmufavorQaompum;onf avsmufywfay\/5;29 olwkdYESifhom;ajr;tpOftqufwkdYonf csrf;om&rnftaMumif;? ighukdaMumuf&GHU igynwforQwkdYukd tpOfapmifha&Smufcsifaom
pdwfESifh jynfhpkHMuygapaom/5;30 wJrsm;okdYjyefoGm;Muavmh[k olwkdYtm; ajymavmh/5;31 oifrSmrlum;? t&yf ighem;rSm&yfaeavmh/ olwkdYtm; igtykdifay;aomjynf olwkdYusifhbkdY&m oifonf olwkdYtm;
oGefoif&aompD&ifxkH;zGJUcsuf? ynwfw&m;tvkH;pkHwkdYukd ig>rufqkdrnf[k ightm;rdefYawmfrl\/5;32 okdYjzpf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oifwkdYonfusifhthHaomiSg apmifhae&Murnf/ vufsmbuf?
vuf0JvufokdYrvTJra&Smif&Mu/5;33 oifwkdY 0ifpm;vwHhaomjynf oifwkdYonf aoab;vGwfvsuf csrf;om&? toufwm&Snfrnf taMumif;? oifwkdY\bk&m;ocif
xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlaomvrf;taygif;wkdY a&SmufoGm;&Murnf/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2

oifwkdYESifhom;ajr;wkdYonf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd aMumuf&GHU?igay;xm;aom ynwfw&m;awmf&SdorQwkdYukd woufvkH;apmifha&SmufrnftaMumif;ESifh oifwkdY\toufwm&SnfaprnftaMumif;?


oifwkdYoGm; 0ifpm;vwHhaomjynfusifhbkdY&m oifwkdYtm;igoGefoifpdrfhaomiSg? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;rSmxm;awmfrlaom
pD&ifxkH;zGJUcsufynwfw&m;[lrlum;?6;3
tkd oa&vtrsKd;? bkd;ab;wkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; *wdawmf&Sdonftwkdif;? oifonf EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynf csrf;om&
tvGefyGg;rsm;rnftaMumif; em;axmifavmh/ owdESifhusifhapmifhavmh/6;4 tkd oa&vtrsKd;? em;axmifavmh/ igwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf wqlwnf;aom xm0&bk&m;jzpfawmfrl\/6;5 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd pdwfESvkH;t<uif;rJh? tpGrf;owd&SdorQESifhcspfavmh/6;6 ,aeYigrSmxm;aompum;ukd ESvkH;oGif;&rnf/6;7 xkdpum;ukd oif\om;orD;wkdYtm; BudK;pm; oGefoif&rnf/ tdrfxkdifvsufaeonfjzpfap? c&D;oGm;onfjzpfap? tdyfvsuf?
xvsuf&Sdonfjzpfap? xkdpum;udkajym&rnf/6;8 xkdpum;ukdvnf; oif\vufvuPmoufaobkdY&m4if;? oif\rsufpdMum;rSm oif;uspfuJhodkY4if; csnfxm;&rnf/6;9 tdrfwHcg;? NrdKUwHcg;wkdYvnf; a&;xm;&rnf/
6;10 oifrwnfaomNrdKUBuD;NrdKUjrwfwkdYukd4if;? oifrjznfhbJ aumif;aomt&mESifhjynfhaom tdrfwkdYukd4if;? oifrwl;aoma&wGif;wkdYukd4if;?
oifrpkdufrysKd;aom pyspfO,smOfESifhoHvGifyifwkdYukd4if; oifhtm;ay;jcif;iSg? oif\tbtmjA[H? Zmuf? ,mukyfwkdYtm; usdefqkd
170

6;12
6;13
6;14
6;15
6;16
6;17
6;18
6;19
6;20
6;21
6;22
6;23
6;24
6;25

awmfrlaomjynfokdY oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhukdaqmifoGif;awmfrl? oifonf 0pGmpm;vsuf ae&aomtcg?uRefcHae&mtJ*kwKjynfrS oifhukdu,fEIwfaqmif,lcJhaomxm0&bk&m;ukd rarhavsmhrnftaMumif;? ukd,fukdukd,fowdjyKavmh/oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd aMumuf&GHU&rnf/ xkdbk&m;ocifukdom0wfjyK&rnf/ emrawmftm;jzifhvnf; usdefqkdjcif;ukdjyK&rnf/tjcm;wyg;aombk&m;? oifhywfvnfaeaomvlrsKd;wkdY\bk&m;udk rqnf;ruyf&/oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdYtjypf&Sdonf[k,kHvG,faom bk&m;jzpfawmfrl\/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf
oifhukdtrsufxGuf ajrBuD;jyifrSmokwfoify,f&Sif;awmfrl rnf[k pkd;&drfp&m&Sd\/oifonf rmt&yfjyKouJhokdY? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd tpkHtprf;rjyK&/oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; xm;awmfrlaomoufaocHcsuf? pD&ifcsuf? ynwfw&m;wkdYukd BudK;pm;apmifha&Smuf&rnf/oifonf csrf;om&jcif;iSg4if;?xm0&bk&m;*wdawmf&Sdonftwkdif; &efoltaygif;wkdukd oifha&Sr?SESifxkwfojzifh? oifh\bk;dab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomjynfjrwf
ukd0ifpm;aejcif;iSg4if;? xm0&bk&m;a&SUawmf ajzmifhrwf avsmufywfaomtrIwkdYukdjyK&rnf/
aemifumv oif\om;u? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;xm;awmfrlaom oufaocHcsuf? pD&ifxkH;zGJUcsufwkdYonf tb,fokdY
qkdvkdoenf;[k ar;jref;vQif?oifu? igwkdYonf tJ*kwKjynf zga&mbk&if\uRefjzpfaepOftcg? xm0&bk&m;onf tm;BuD;aomvufawmfESifh igwkdYukd
tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifawmfrl\/xm0&bk&m;onfvnf;? BuD;rm;cufxefaomedrdwfvuPmtHhbG,fo&JwkdYukd tJ*kwKjynftay:rSm4if;? igwkdYrsufarSmufjyawmfrlNyD;
vQif?igwkdYbkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomjynfokdYoGif; ae&mcsjcif;tvkdYiSg? xkdjynfrS EIwfaqmifawmfrl\/xm0&bk&m;onf ,aeYwkdifatmif aus;Zl;jyKawmfrlouJhokdY? igwkdYtoufukdapmifhawmfrlrnf taMumif;? igwkdYonf ukd,ftusKd;ukd
axmuf? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;ukd aMumuf&GHUvsuf? ynwftvkH;pkHwkdYukd usihfapjcif;iSg rSmxm;awmfrl\/okdYjzpf igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? ynwftvkH;pkHwkdYukd a&SUawmfusifhapmifhjcif;iSgowdjyKvQif?
ajzmifh rwf&mokdYa&muf&Muvdrfhrnf[k jyefajym&rnf/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1

oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifoGm; 0ifpm;vwhHaomjynfokdY oifhukdaqmifoGif;vsuf? [dwdvl? *d&*g&Sdvl? tmarm&dvl?


cgemedvl? az&Zdvl? [d0dvl? a,Akodvlwnf;[laom? oifhxuf BuD;jrifhrsm;jym;aomvlrsKd;ckepfrsKd;wkdYukd oifhxHuESifxkwf?7;2
wzef oifhvuftyfawmfrlaomtcg? olwkdYukdvkyfBuHtukeftpifokwfoify,f&Sif;&rnf/ olwkdYESifhrd[m,rzGJU&? ukPmukdrjy&/
7;3 olwkdYESifhpkHbufjcif;udkrjyK&/ oif\orD;udkol\om;ESifh4if;? oif\om;ukdol\orD;ESifh4if;? xdrf;jrm;ay;pm;jcif;ukdrjyK&/7;4
taMumif;rlum;? olwkdYonf oif\om;ukdigrqnf;ruyfapbJ? tjcm;wyg;aombk&m;tm; 0wfjyKapjcif;iSg aoG;aqmifMuvdrhfrnf/
xkdtcg trsufxGuf oifwkdYudkcsufjcif;zsufqD; awmfrlvdrfhrnf/7;5
okdYjzpf? olwkdYtb,fokdYjyK&rnfenf;[lrlum;? olwkdY,Zfyvifrsm;ukdzsuf&rnf/ kyfwkrsm;ukdNzdKcs&rnf/ tm&S&yifrsm;ukdckwfvSJ&rnf/
xkaomkyfwkqif;wkrsm;ukd rD;IdU&rnf/7;6 taMumif;rlum;? oifonfoif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;aomtrsKd;jzpf\/ ajrBuD;ay:rSm&SdorQaomvlrsKd;xuf oif\
bk&m;ocifxm0&bk&m; ydkifxkdufaomtrsKd;jzpfapjcif;iSg oifhudka&G;cs,fawmfrlNyD/7;7 oifonf tjcm;aomvlrsKd;xuf omrsm;aomaMumifh? xm0&bk&m;onf oifhudkcspf a&G;cs,fawmfrlonfr[kwf/ oifonf
tjcm;aomvlrsKd;wumwkdYxuf omenf;\/7;8 xm0&bk&m;onf oifhudkcspfaomaMumifh4if;? oif\bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomtusdefukd rzsufvkdaomaMumifh4if;? uRefcH
ae&m tJ*kwKjynfukdtpkd;&aom zga&mbk&ifvufrS tm;BuD;aomvufawmfESifh oifhudka&G;EIwfaqmif,lcJhawmfrlNyD/7;9 okdYjzpf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf rSefaombk&m;? opmapmifhaombk&m;? ukd,fawmfukdcspf ynwfawmfwkdYukdapmifha&Sm
ufaomolwkdY\ trsKd;tpOftquf taxmiftaomif;wkdifatmif y#dnmOfpum;wnf ukPmukdjyaombk&m;?7;10 ukd,fawmfukdrkef;aomolwkdYukd zsufqD;jcif;iSg? olwdkYrsufarSmuf tjypfay;aombk&m; jzpfawmfrlaMumif;ukd odrSwfavmh/ ukd,fawmfukd
rkef;aomolwkdYukd tm;rembJ? olwkdYrsufarSmuftjypfay;awmfrlrnf/7;11 okdYjzpf ,aeYigxm;aompD&ifxkH;zGJUcsuf? ynwfw&m;wkdYukd usifhthHaomiSg apmifha&Smuf&rnf/
7;12 xkdynwfwkdYukd oifonf usifhaqmifthHaomiSg em;axmifvQif? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oif\bkd;ab;wkdYtm; usdefqkd
awmfrlaomy#dnmOfESifh ukPmawmfukd apmifhawmfrlrnf/7;13 oifhukdcspfojzifh aumif;BuD;ay;rsm;jym;apawmfrlrnf/ oifhtm;ay;jcif;iSg? oif\bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomjynf oifbGm;
jrifaom om;wkdYukd4if;? oif\ajrtoD;tESH? pyg;? pyspf&nf? qD? EGm; tpD;tyGg;? okd;pkwkdYukd4if; aumif;BuD;ay;awmfrlrnf/7;14 oifonf vlrsKd;wumwkdYxufomaumif;BuD;cH&aomoljzpf? oifNrHKaoma,mufsm; rdef;r wa,mufrQ? wd&pmefwGif NrHKaom
txD;trwaumifrQr&Sd&/7;15 xm0&bk&m;onfvnf;? tema&m*g&SdorQwkdYukd oifhqDu y,f&Sm;? oifodaomtJ*kwKjynf\ temqkd;ukd oifpGJapawmfrrl/
oifhudkrkef;aomoltaygif;wkdY pGJapawmfrlrnf/171

7;16 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oiftyfay;awmfrlaomvlrsKd;taygif;ukd zsufqD;&rnf/ oif\rsufpdonf olwkdYukdroem;&/


olwkdYbk&m;tm; 0wfrjyK&/ 0wfjyKvQif? xdrdvJp&m taMumif;jzpfvdrfhrnf/7;17 xkdvlrsKd;wkdYonf ighxufomrsm;\/ igonfolwkdYukd tb,fokdYESifxkwfEkdifrnfenf;[k oifonf pdwfxJrSmatmufarhvsuf?7;18 olwkdYukd raMumuf&/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf zga&mbk&ifESifhtJ*kwKjynfwjynfvkH; jyKawmfrlaomtrIukd4if;?7;19 udk,fwkdifjrif BuD;pGmaompkHprf;jcif;wkdYukd4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhukdEIwfaqmifaomtcg? jyawmfrlaom
edrdwfvuPm thHbG,faomtrIwkdYukd4if;? tm;BuD;aomvufkH;awmfukdqefYawmfrljcif;ukd4if; aphaphatmufarh&rnf/xkdenf;wl? oif
aMumufwwfaomvlrsKd;&SdorQwkdY oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;jyKawmfrlrnf/7;20 xkdrSwyg;? usef<uif;ykef;a&SmifvsufaeaomolwkdYonf rysufpD;rSDwkdifatmif? oif\ bk&m;ocifxm0&bk&m;onf ysm;wlrsm;ukd
olwkdYwGif apvTwfawmfrlrnf/7;21 olwkdYaMumifh xdwfvefYjcif;r&Sd&/ taMumif;rlum;? wefckd;BuD; aMumufrufbG,faom oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdY
wGif&Sdawmfrl\/7;22 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf xkdvlrsKd;wkdYukd oifhxHu wa&GUa&GUESifxkwfawmfrlvdrfhrnf/ awmom;&JwkdYonf oifhwbuf
rsm;jym;rnfukdpkd;&drf? olwkdYukdcsufjcif; ry,fr&Sm;oifh/7;23 okdY&mwGif oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf olwkdYukdoiftyf? olwkdYrysufpD;rSDwkdifatmif? BuD;pGmaomysufpD;jcif;udk pD&if
awmfrlrnf/7;24 olwdkY&Sifbk&ifrsm;udkvnf; oifhvuf tyfawmfrlojzifh? olwkdYbGJUemrukdyif aumif;uifatmufrSm y,f&Sif;&rnf/ olwkdYukd
rzsufqD;rSDwkdifatmif oifha&SU rSmtb,folrQr&yfraeEkdif&m/7;25 olwkdYxkaomkyfwk? qif;wkbk&m;rsm;ukd rD;IdU&rnf/ kyfwkqif;wkygaoma&TaiGukd rwyfruf&? rodrf;r,l&/ ,lvQif tjypf
a&mufrnf[kpkd;&drfp&m&Sd\/ oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf pufqkyf&GH&Smawmfrl\/7;26 pufqkyf&GH&SmbG,faomt&mudk oifhtdrfxJodkYroGif;&/ oGif;vQif? oifonf xkdt&muJhodkY usdeftyfaomt&mjzpfrnf[k pkd;&drfp&m&Sd\/
xkdokdYaomt&mukd oifonf t<uif;rJhpufqkyf&GH&Sm& rnf/ usdeftyfaomt&myifjzpfay\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1

oifonf touf&Sif rsm;jym;rnftaMumif;? xm0&bk&m;onf oif\bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomjynfokdYoGm; 0ifpm;rnf


taMumif;? ,aeYigrSmxm;aomynwftvkH;pkHwkdYukd usifhaqmifthHaomiSg owdjyK&rnf/8;2
oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhukdESdrfhcspkHprf;? ynwfawmfwkdYukdusifhcsifaom pdwf&Sdonfr&Sdonfukd odrnftaMumif;? vGef
cJhNyD;aomtESpfav;q,fywfvkH; awm ykdYaqmifawmfrlaom vrf;c&D;wa&SmufvkH;ukd atmufarh&rnf/8;3
xkdokdYoifhukdESdrfhcstiwftrGwfcHapawmfrlaomtcg? oifonfukd,fwkdifrod? oif\bkd;ab;rodbl;aom rEESifhauR;arG;awmfrlojzifh?
vlonf rkefYtm;jzifhom toufudkarG;&onfr[kwf/ bk&m;ocifrdefYawmfrlorQtm;jzifh toufarG;&onfukd odapawmfrl\/8;4
vGefcJhNyD;aomtESpfav;q,fywfvkH; oif0wfaomt0wf ra[mif;rEGrf;? oifhajcvnf; ryGef;ra&mif/8;5 tbonf om;ukdqkH;rouJhokdY? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhtm; qkH;rawmfrlonfukd pdwfxJrSm atmufarh&rnf/8;6 okdYjzpf oif\bk&m;ocif xm0&bk&m; pD&ifawmfrlaomvrf;odkYvkduf? udk,fawmfukd aMumuf&GHUojzifh ynwfawmfwkdYukd apmifh
a&Smuf&rnf/8;7 taMumif;rlum;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf aumif;aomjynf? csKdifhxJ? awmifxJuaygufaomjrpf? acsmif;? prf;a&wGif;?
a&uefrsm;ESifh jynfhpkHaomjynf?8;8 *sKH? rka,m? pyspfyif? oabFmozef;yif? ovJyifESifhjynfhpkHaomjynf? oHvGifqD? ysm;&nfESifhjynfhpkHaomjynf?8;9 bmrQrvkdbJ 0pGmpm;&aomjynf? oHausmufESifhjynfhpkH? awmifxJuaMu;eDukd wl;&aomjynfokdY oifhukdaqmifoGm;awmfrl\/8;10 xkdaumif;rGefaomjynfukd ay;oem;awmfrlonfjzpf? oifonf0pGmpm;&aomtcg? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\*kPfaus;Zl;
awmfukdcsD;rGrf;&rnf/
8;11 ,aeY igqifhqkdaom pD&ifxkH;zGJUcsuf? ynwfw&m;awmfwkdYukd oifonfrapmifh? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd arhavsmhaomtjypfukd
owdESifha&Smifavmh/8;12 oifonf0pGmpm; aumif;aomtdrfukdaqmufvsufae&pOf?8;13 oif\okd;EGm;? a&TaiGtp&Sdaom OpmrsKd;rsm;jym;pOftcg?8;14 oifonf rmeaxmifvTm;jcif;okdYa&muf? txufuRefcHae&m tJ*kwKjynfrS u,fEIwfaqmif,lcJhawmfrlxaom?8;15 rD;a>r? uif;NrD;aumufrsm;? a&r&Sd? tiwfcH&mt&yf? aMumufrufbG,faom awmBuD;tv,f oifhukdykdYaqmif rD;ygausmufxJu
a&ukdxGufapawmfrlxaom?8;16 oifhukdESdrfhcspkHprf;? aemufqkH; aus;Zl;jyKvkdaomiSg? oif\bkd;ab;rodbl;aom rEESifhawm auR;arG;awmfrlaomoif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;ukd arhavsmh?8;17 ighwefckd;? ighvufowdtm;jzifh pnf;pdrfukdig&wwfonf[kpdwfxJrSmatmufarhjcif;tjypfukd owdESifhMuOfa&Smifavmh/8;18 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukdom atmufarh&rnf/ taMumif;rlum;? oif\bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomy#dnmOfw&m;
awmfukd ,aeYuJhokdYwnfapvkdaomiSg? pnf;pdrf&wwfaom tpGrf;owdukd bk&m;ocifay;awmfrl\/172

8;19 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd oifonfarhavsmhojzifh? tjcm;wyg;aombk&m;wkdYukd qnf;uyf


ysufpD;jcif;okdY trSefa&mufvdrfhrnf[k ,aeY igonf oifhwbufoufaocH\/8;20 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\pum;awmfukd em;raxmifaomaMumifh? xm0&bk&m;onf oifha&SUrSm
vlrsKd;rsm;uJhokdY? xkdenf;wl oifonf ysufpD;jcif;okdYa&muf&vdrhfrnf/

0wfjyKukd;uG,fvQif?
zsufqD;awmfrlaom

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3

9;4

9;5

9;6
9;7
9;8
9;9
9;10
9;11
9;12
9;13
9;14
9;15
9;16
9;17
9;18
9;19
9;20
9;21
9;22
9;23
9;24
9;25

tkdoa&vtrsKd;? em;axmifavmh/ oifhxuftm;BuD; rsm;jym;aomvlrsKd;wkdYukd4if;? rkdCf;aumif;uifukdxdaom NrdKUkd;ESifhjynfhpkH


aomNrdKUBuD;wkdYukd4if;?tmeutrsKd;om;a&SUrSm tb,fol&yfEkdifoenf;[laompum;ukd oifMum;? oifodaom tmeutrsKd;om;wnf;[laom tvGefBuD;
jrifhaom vlrsKd;ukd4if; wkduf,ljcif;iSg? ,cka,mf'efjrpfwbufokdY ul;vkNyD/okdYjzpf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifha&SUrSm<uojzifh? avmifaomrD;uJhokdYjzpfvsuf olwkdYukdzsufqD;? oifhrsufarSmuf
ESdrfhcsawmfrlrnftaMumif;ukd ,ckoabmusavmh/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif;? oifonf olwkdYukdESifxkwf tvsiftjref
zsufqD;&vdrfhrnf/oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf olwkdYukd oifha&SUrSESifxkwfawmfrlaomaemuf? oifu? ighukokdvfaMumifh xm0&bk&m;onf
ighukd oGif;? jynfukd tykdifay;awmfrlonf[lratmufarh&/ xkdvlrsKd;wkdY\ raumif;rIaMumifh xm0&bk&m;onf olwkdYukdigha&SUrS
ESifxkwfawmfrlonf[l pdwfxJrSm atmufarh&rnf/oifjyKaomukokdvfaMumifh4if;? ajzmifhrwfaomoabmaMumifh4if;? xkdjynfukd oGm; 0ifpm;&rnfr[kwf/ xkdvlrsKd;wkdY\raumif;rI
aMumifh4if;? xm0&bk&m;onf oif\tbtmjA[H? Zmuf? ,mukyfwkdYtm; usdefqkdawmfrlaompum;awmfukd wnfapvkdaomiSg4if;?
oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf olwkdYukd oifha&SUrSESifxkwfawmfrl\/okdYjzpf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oif\ukokdvfaMumifh? xkdaumif;rGefaomjynfukd ay;awmfrlonfr[kwf/ oifonf
vnfyif;ckdifrmaomtrsKd;jzpf\/
oifonf? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd trsufawmfxGufapjcif;iSg? awmjyKrdonfukd rarhESifh? atmufarhavmh/ oifonf
tJ*kwKjynfxJuxGufaomaeYrSp t&yfokdYa&mufonf wkdifatmif xm0&bk&m;ukdykefuefNyD/a[m&yft&yf xm0&bk&m;ukd trsufawmfxGufapojzifh? oifhukdzsufqD;avmufatmif trsufxGufawmfrl\/xm0&bk&m;onfoifwkdYESifhzGJUaomy#dnmOfw&m;ukd a&;xm;aomausmufjym;wkdYukdcH,ljcif;iSg? awmifay:okdYigwufaomtcg? t&uf
av;q,fywfvkH; rkefYukdrpm;? a&ukdraomufbJ awmifay:rSmaeav\/oifwkdYonf pnf;a0;MuaomaeY xm0&bk&m;onf awmifay:rSm rD;xJu >rufqkdawmfrlaom pum;awmftvkH;pkHwkdYukdvufndK;
awmfjzifha&;xm;aom ausmufjym;ESpfjym;wkdYukd xm0&bk&m;onf ightm;tyfay;awmfrl\/t&ufav;q,faphaomtcg? xkdy#dnmOfausmufjym;ESpfjym;ukd xm0&bk&m;onf ightm;ay;awmfrlvQif?oifonf xtvsiftjrefqif;oGm;avmh/ tJ*kwKjynfrSoifEIwfaqmifcJhaom oif\vlwkdYonf azgufjyef? igrSmxm;aomvrf;rS
tvsiftjrefvTJ? kyfwkukd oGef;MuNyD[k rdefYawmfrl\/wzef xm0&bk&m;u? vlrsKd;ukd igMunfhjrifNyD/ vnfyif;ckdifrmaomtrsKd;jzpf\/odkYjzpf ighukd&Sdapavmh/ olwkdYukd igzsufqD;rnf/ olwkdYemrudkvnf; aumif;uifatmufrSm igacsrnf/ oifhukdrlum;? olwkdYxuftm;BuD;
rsm;jym;aom trsKd;jzpfaprnf[k ightm;rdefYawmfrl\/xkdtcg igonfy#dnmOfausmufjym;ESpfjym;udkukdifvsuf? vSnfh rD;avmifaomawmifay:u qif;vm\/oifwkdYonf oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;ukd jypfrSm;? EGm;oi,fkyfwkukdoGef;aMumif;ESifh xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlaomvrf;rS
tvsiftjrefvTJoGm;aMumif;ukd igonfMunfhjrifvQif?vufESpfbufESifhukdifaomausmufjym;wkdYukdcs? oifwkdYrsufarSmuf igcsKd;zJh\/oifwkdYonf xm0&bk&m;ukdtrsufawmfxGufapjcif;iSg? a&SUawmf'kpkdufukd jyKrdaomtjypf&SdorQ wkdYaMumifh? igonft&ifjyKouJhokdY
xm0&bk&m;a&SUawmf jyyf0yf t&ufav;q,fywfvkH; rkefYukdrpm;? a&ukdraomufbJae&\/taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf oifwkdYukd zsufqD;jcif;iSg tvGefjyif;pGmxGufaom trsufawmft&Sdefukd igaMumuf\/ okdY&mwGif
xm0&bk&m;onf ighpum;ukd wzef em;axmifawmfrl\/xm0&bk&m;onfvnf;? tmkefukdzsufqD;jcif;iSgtvGeftrsufxGufawmfrlaomaMumifh? tmkeftbkdYudkvnf; igqkawmif;av\/oifwkdY'kpkdufwnf;[laom oifwkdYvkyfaomEGm;oi,fukd ig,lojzifh t&nfusKd? trIefYjzpfatmif nufnufacsNyD;vQif? awmifxJu
xGufaomacsmif;a&ay:rSm csypfav\/
waA&t&yf? rmt&yf? udjAKwf[w0gt&yfvnf;? oifwkdYonf xm0&bk&m;ukd trsufawmfxGufatmif jyKMu\/uma'&SAmemt&yfvnf;? xm0&bk&m;u? oGm; igay;aomjynfukdodrf;,lMuavmh[k oifwkdYukd apckdif;awmfrlaomtcg? oifwkdY
onf oifwkdY\bk&m; ocifxm0&bk&m;trdefYawmfukd jiif;qefMu\/ ukd,fawmfukdr,kH? pum;awmfukdem;raxmifbJaeMu\/igoduRrf;aomaeYrSp? oifwkdYonf xm0&bk&m;ukd ykefuefvsufaeMuNyD/xm0&bk&m;onf oifwkdYukd zsufqD;rnf[k rdefYawmfrlaomaMumifh? igonf t&ifjyyf0yfouJhokdY? t&ufav;q,fywfvkH;jyyf0yf
vsufae&\/173

9;26

xm0&bk&m;tm;vnf;? tkdt&Sifbk&m;ocif? wefcdk;awmftm;jzifha&G;awmfrl? tm;BuD;aom vufawmfESifh tJ*kwKjynfrS EIwfaqmif


awmfrlaom ukd,fawmf\tarGOpmjzpfaom vlwkdYukd zsufqD;awmfrrlygESifh/9;27 ukd,fawmf\uReftmjA[H? Zmuf? ,mukyfwkdYukd atmufarhawmfrlyg/ vlrsKd;onf ckdifrmaomoabm&Sd? jypfrSm;rdaom
'kpkduftjypfukd rSwfawmfrrlygESifh/9;28 okdYr[kwf tuREkfyfwkdYukd EIwfaqmifawmfrlaomjynfom;wkdYu? xm0&bk&m;onf *wdxm;aomjynfokdY olwkdYukdaqmifoGif;jcif;iSg
rwwfEkdifaomaMumifh4if;? olwkdYukdrkef;aomaMumifh4if;? awmowfvkdaomiSgxkwfoGm;NyD[kqkdMuygvdrfhrnfwum;/9;29 vlwkdYonfum;? r[mwefcdk;awmfESifh vufkH;awmfukdqefYojzifh EIwfaqmifawmfrlaom ukd,fawmf\tarGvljzpfMuygonf[k
igonf qkawmif;av\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1

xkdtcg xm0&bk&m;u? t&ifausmufjym;ESpfjym;enf;wl? ausmufjym;ESpfjym;ukd ckwfOD;avmh/ ig&Sd&mokdY wufvmavmh/ aowmukdvnf;


vkyfavmh/10;2 oifcsKd;zJhaomt&ifausmufjym;pum;ygonftwkdif;? aemufausmufjym;ay:rSm iga&;xm;OD;rnf/ oifonf xkdausmufjym;ukd
aowmxJrSmxm;&rnf[k ightm;rdefYawmfrl\/10;3 igonfvnf;? tum&Sopfom;jzifh aowmukdvkyf? t&ifausmufjym;enf;wl ausmufjym;ESpfjym;ukdckwfNyD;rS? xkdausmufjym;ukdukdifvsuf
awmifay:okdYwufav\/10;4 oifwkdYpnf;a0;aomaeY xm0&bk&m;onf awmifay:rSm rD;xJurdefY>rufawmfrlaom ynwfawmfq,fyg;wkdYukd? t&ifpm vmonf
twkdif;? xm0&bk&m;onf a&;xm; ightm;ay;awmfrl\/10;5 igonfvnf; vSnfh awmifay:u qif;ojzifh? vkyfNyD;aomaowmxJ xkdausmufjym;ukd xm;? xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonf
twkdif;? xkdaowmxJ ,ck&Sd\/10;6 igonf awmifay:rSm t&ifaeaomumvESifhtrQ? t&ufav;q,fywfvkH; wzefaejyef? xkdtcgvnf; xm0&bk&m;onf
oifwkdYukdrzsufqD;rnftaMumif;? ighpum;ukd em;axmifawmfrl\/10;7 xm0&bk&m;uvnf;? xavmh/ vlrsKd;tm; ay;jcif;iSg? olwkdYbkd;ab;wkdYtm; igusdefqkdaom jynfokdY olwkdYonfoGm;odrf;,lrnf
taMumif;? olwkdYa&SUrSmc&D;oGm;avmh[k ightm;rdefYawmfrl\/10;8 oa&vtrsKd;om;wkdYonf armokwft&yfrSc&D;oGm;?
10;9 A,Fmueft&yfpm;cef;csMu\/ xkdt&yfrSc&D;oGm; a[m&*d'f*'ft&yfpm;cef;csMu\/ xkdt&yfrS c&D;oGm; acsmif;jrpfrsm;&m ,kym
t&yf pm;cef;csMu\/ xkdt&yfrSc&D;oGm; {ajAmet&yf pm;cef;csMu\/ xkdt&yfrSc&D;oGm; {Z,kef*gAmt&yfpm;cef;csMu\/
xkdt&yfrS c&D;oGm; Zdeawmuma'&St&yfpm;cef;csMu\/ xkdt&yfrSc&D;oGm; a[m&awmifpm;cef;csMu\/ xkdt&yf tmkefonf
tedpa&mufolUukdoN*K[f&\/ ol\om;{vmZmonf tb\t&m ,Zfyka&m[dwftrIudkaqmif&\/10;10 av0dom;wkdYonf xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmukd xrf;apjcif;iSg4if;? a&SUawmf&yf trIawmfukdaqmif&Gufapjcif;iSg4if;?
tcGifhawmfESifh aumif;BuD;ay;apjcif;iSg4if;? ,aeYwkdifatmif xkdolwkdYukd cGJcefYawmfrl\/10;11 xkdaMumifh av0dom;wkdYonf nDtpfukdwkdYESifha&m tbkdYukdrykdif? tarGukdrcH&/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; *wdawmf&Sdonftwkdif;?
xm0&bk&m;onf olUwkdYcH&aom tarGjzpfawmfrl\/
10;12 tkdoa&vtrsKd;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;udkaMumuf&GHU? vrf;awmfokdY vkdufoGm;jcif;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd
pdwfESvkH;t<uif;rJhcspf trIawmfukd aqmif&Gufjcif;?10;13 oif\tusKd;ukdaxmuf ,aeYigqifhqkdaom xm0&bk&m;\ynwfawmfukd apmifha&Smufjcif; trIrSwyg;? oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf tb,ftrIudk awmif;awmfrloenf;/10;14 rkdfCf;aumif;uifESihfaumif;uifb0*fukd4if;? ajrBuD;ESihfajrBuD;wefqm&SdorQukd4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ykdifawmfrl\/10;15 okdY&mwGif xm0&bk&m;onf oif\bkd;ab;wkdYukd cspfcifjrwfEkd;? ,aeY&SdouJhokdY? olwkdYtrsKd;tET,fwnf;[laom oifhukd? tjcm;aom
vlrsKd;wumwkdYwGif a&G;aumufawmfrl\/10;16 okdYjzpf oif\ESvkH;ta&zsm;ukd vSD;jzwfavmh/ aemufwzef ckdifrmaomvnfyif;r&SdapESifh/10;17 taMumif;rlum;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? bk&m;wkdY\bk&m;? ocifwkdY\ocif? BuD;jrwfaombk&m;? wefckd;ESifhjynfhpkH
aMumufrufbG,faombk&m;? olUrsufESmudkraxmuf? wHpkd;ukdrpm;bJ?10;18 rdbr&Sdaomoli,f? rkwfqkd;rbufw&m;pD&if? {nfhonftm*EKwkdYukdpkHrufojzifh? t0wftpm;wkdYukday;oem;aombk&m;jzpfawmf
rl\/10;19 okdYjzpf {nfhonfwkdYukdcspfMuavmh/ taMumif;rlum;?oifwkdYonftJ*kwKjynf {nfhonfjzpfMubl;NyD/10;20 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukdaMumuf&GHU trIawmfukdaqmif&Guf&rnf/ ukd,fawmfqnf;uyf&rnf/ emrawmftm;jzifh
usdefqkdjcif;ukdjyK&rnf/10;21 xm0&bk&m;onf oif\*kPftoa&? oif\bk&m;ocifjzpfawmfrl\/ oifonf ukd,frsufpdESifh jrifonftwkdif;? aMumufrufbG,f
aomtrIt&mBuD;wkdYukd oifhtbkdYjyKawmfrlNyD/-

174

10;22 oif\bkd;ab;wkdYonf? ta&twGuftm;jzifhvlckepfq,frQom&Sdvsuf? tJ*kwKjynfokdY qif;oGm; Mu\/ ,ckrlum;? ta&twGuftm;jzihf


rkdCf;aumif;uifMu,fESifhtrQ oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf rsm;jym;apawmfrlNyD/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1 okdYjzpf oifonf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukdcspf&rnf/ pD&ifxkH;zGJUawmfrlcsuf? rSmxm;awmfrlaomynwfawmfwdkYukd
tpOfapmifha&Smuf&rnf/11;2 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;qkH;rawmfrljcif;ukd4if;? bkef;tmEkabmfawmfukd4if;? tm;BuD;aomvufkH;qefYawmfrljcif;ukd4if;?11;3 xl;qef;aomwefckd;awmfukd4if;? tJ*kwKjynf? tJ*kwK&Sifbk&ifzga&mrif;ESifh jynfoljynfom;rsm;wkdYtm; jyKawmfrlaomtrIukd4if;?11;4 tJ*kwKppfol&JtvkH;t&if;wnf;[laomjrif;pD;ol&J? &xm;pD;ol&JwkdYtm;jyKawmfrlaomtrIukd4if;? oifwkdYukdvkdufaomolwkdYukd {'kH
yifv,fa&vTrf;rkd;ap? ,aeYwkdifatmifzsufqD;awmfrlaMumif; udk4if;?11;5 t&yfokdYra&mufrSD? awmvSnfhvnfpOfwGif oifwkdYtm;jyKawmfrlaomtrIukd4if;?11;6 kAiftrsKd;? {vsmbom;'goefESifhtbd&HwkdYtm; jyKawmfrlaomtrIukd4if;? ajrBuD;onf rdrdcHwGif;ukdzGifh olwkdYESifhtdrfoltdrfom;rsm;?
wJrsm;? olwkdY&wwforQaomOpmypnf;rsm;ukd? oa&vtrsKd;om;wkdYtv,f? rsKdaMumif;ukd4if; rodrjrifaomoifwkdY\om;orD;
wkdYtm; igrajym? oifwkdYukd,fwkdifodrSwfMuavmh/11;7 xm0&bk&m;jyKawmfrlaom trIBuD;tvkH;pkHwkdYukd oifwkdYonfukd,fwkdifjrifMuNyD/11;8 xkdaMumifh? oifwkdYonfoGm; 0ifpm;vwhHaomjynfukd
11;9 BuD;pGmaomcGeftm;ESifh 0ifpm;rnftaMumif;? xm0&bk&m;onf oifwkdY\bkd;ab;wkdYESifh olwkdYtrsKd; tET,ftm;ay;jcif;iSg
usdefqkdawmfrlaomjynf? EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynf oifwkdYtoufwm&Snfrnf taMumif;? ,aeYigrSmxm;orQaomynwfwkdYukd
apmifh a&Smuf&Murnf/11;10 oifwkdYoGm;0ifpm;vwHhaomjynfonfum;? ,mvkyfouJhokdY rsKd;aphBuJ ajcjzifha&avmif;&aom jynfwnf;[laom oifwkdYxGuf
vmaomtJ*kwKjynfESifhwlonfr[kwf/11;11 oifwkdYoGm;0ifpm;vwhHaomjynfonf awmifrsm;? csKdifhrsm;ESifhjynfhpkH rkdCf;a&ukdaomufaomjynf?11;12 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;jyKpk wESpfywfvkH;MunfhIawmfrlaomjynf jzpf\/
11;13 oifwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;ukd pdwfESvkH;t<uif;rJhcspf trIawmfukd aqmif&GufrnftaMumif;? ,aeY igrSmxm;orQaomynwfwkdYukd
aphaphem;axmifvQif?11;14 oifwkdYonf pyg;? pyspf&nf? qDwkdYukd pkodrf;apjcif;iSg t&ifrkdCf;?aemufrkdCf;wnf;[laom oifwkdYjynfESifhqkdifaom rkdCf;a&ukd ig
ay;rnf/11;15 oifwkdYonf0pGmpm;&rnftaMumif;? oifwkdYwd&pmefrsm;tbkdY vGifjyif jrufyifukdigaygufaprnf/11;16 oifwkdYonf rdpm'dXdt,lukdpGJvrf;rvGJ? tjcm;wyg;aombk&m;wkdYukd0wfjyK? ukd;uG,fjcif;ESifh uif;vTwfrnftaMumif;? ukd,fukdukd,f
owdjyKMuavmh/11;17 okdYr[kwf xm0&bk&m;onftrsufawmfxGuf rkdCf;r&Gm? ajr\toD;tESHukd rjzpfapjcif;iSg? rkdCf;aumif;uifukdydwfawmfrlrnf/
xm0&bk&m;ay;awmfrlaom aumif;rGefaomjynf oifwkdYonf tvsiftjrefaysmufysufMuvdrhfrnf/11;18 okdYjzpf iga[majymaompum;ukd pdwfESvkH;oGif;xm;? vufvuPm oufaobkdY&m4if;? rsufpdMum;rSmoif;uspfuJhodkY4if;
csnfxm;&Murnf/11;19 xkdpum;ukd oifwkdYonf tdrfxkdifvsufaeonfjzpfap? c&D;oGm;onfjzpfap? tdyfvsufxvsuf&Sdonfjzpfap a[majym? om;orD;
wkdYtm; oGefoif&Murnf/11;20 tdrfwHcg;NrdKUwHcg;vnf; a&;xm;&Murnf/11;21 okdYjyKvQif xm0&bk&m;onf bkd;ab;wkdYtm; ay;jcif;iSg usdefqkdawmfrlaomjynf oifwkdYtouf? om;orD;rsm;toufwmonf?
aumif;uiftoufwm&SnfouJhokdY? ajrBuD;ay:rSm wm&Snf&vdrfhrnf/11;22 oifwkdYonf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd cspfaompdwfESifh vrf;awmfokdYvkduf? ukd,fawmf qnf;uyfrSD0JrnftaMumif;?
igrSmxm;orQaom ynwfwkdYukd usifhthHaomiSg owdESifhapmifha&SmufvQif?11;23 xm0&bk&m;onf vlrsKd;cyfodrf;wkdYukd oifwkdYa&SUrSESifxkwfawmfrlojzifh? oifwkdYonf ukd,fxuftm;BuD; rsm;jym;aomvlrsKd;wkdYukd
tpkd;&Muvdrfhrnf/11;24 oifwkdYonf ajcESifheif;orQaomt&yfukdykdifojzifh? awmrSpavAEkefawmifwkdifatmif4if;? Oz&wfjrpfBuD;rSp yifv,furf;em;
wkdifatmif4if;? ajrwa&SmufvkH;onf oifwkdY\EkdifiH t0ifjzpfvdrhfrnf/11;25 oifwkdYa&SUrSmtb,folrQr&yfraeEkdifatmif? oifwkdYeif;aomajrt&yf&Sdaom oltaygif;wkdYonf oifwkdYukdaMumuf&GHUxdwfvefYrnf
taMumif;? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? *wdawmf&Sdonftwkdif; jyKawmfrlrnf/
11;26 ,aeYaumif;BuD;ay;jcif;ESifh usdefjcif;wnf;[laomESpfyg;ukd oifwkdYa&SUrSm igxm;\/11;27 ,aeYigqifhqkdaom oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\ynwfawmfwkdYukd em;axmifvQifrlum;? aumif;BuD;ay;jcif;?11;28 oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\ynwfawmfwkdYukd em;raxmif? ,aeYigrSmxm;aom vrf;rSvTJa&Smif? rodbl;aomtjcm;wyg;aom
bk&m;ukdrSD0Jqnf;uyfvQifrlum; usdefjcif;ukdigxm;\/175

11;29 oifwkdYonfoGm; 0ifpm;vwHhaomjynfokdY oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf aqmifoGif;awmfrlNyD;rS? aumif;BuD;r*Fvmukd


a*&Zdrfawmifay:4if;? usdefjcif;ukd {Avawmifay:4if; wifxm;&Murnf/11;30 xkdawmifwkdYonf a,mf'efjrpftaemuf? ae0if&mbufrSm cgeedvlwkdYae&mt&yfwnf;[laom? arma&oydwfawmtem;? *dv*gvNrdKU
ESifhqkdifaomvGifjyif &Sdonfr[kwfavm/11;31 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynfukd 0ifpm;jcif;iSg? a,mf'efjrpfwbufokdYul;oGm;? xkdjynfukd0ifpm;vsuf ae&Mu
rnf/11;32 ,aeY igxm;orQaom pD&ifxkH;zGJUcsufwkdYukdusifhthHaomiSg apmifha&Smuf&Murnf/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 oifwkdYonf ajrBuD;ay:rSm touf&SiforQumvywfvkH;0ifpm;apjcif;iSg oifwkdYbkd;ab;ukd;uG,faom bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;
awmfrlaomjynf usifhthHaomiSg apmifha&Smuf&aompD&ifxkH;zGJUcsufrsm;[lrlum;?12;2 oifwkdYtpkd;&aomvlrsKd;wkdYonf awmifBuD;? awmifi,ftay:? pdrf;aomopfyifatmuf rdrdwkdYbk&m;rsm;ukd 0wfjyK&mt&yf&SdorQwkdYudk
&Sif;&Sif;zsufqD;&rnf/12;3 olwkdY,Zfyvifrsm;ukdvnf; zsuf&rnf/ kyfwkrsm;ukdNzdKcs&rnf/ tm&S&yifrsm;udkrD;IdU&rnf/ xkvkyfaombk&m;qif;wkrsm;udkckwfvSJ&
rnf/ xkdt&yf xkdbk&m;wkdY\emrukdyif y,f&Sif;&rnf/12;4 olwkdYjyKouJhokdY? oifwkdYonf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm;rjyK&bJ?12;5 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? oifwkdYtrsKd;tET,f&SdorQwkdYwGif emrawmfukdwnf apbkdY&m a&G;aumufawmfrlaom t&yf
wnf;[laom usdef;0yfawmfrl&mt&yfukd&Sm vm&Murnf/12;6 xkdt&yfokdY oifwkdYonf rD;IdU&m,Zftp&Sdaom,Zfrsm;? q,fbkdYwbkdYylaZmfoum? csDajrmuf&mylaZmfoum? opm*wdESifh qkdifaom
ylaZmfoum? tvkdvkdjyKaomylaZmfoumrSp? okd;EGm;wGif tOD;bGm;aomom;i,fwkdYukd aqmifcJh&Murnf/12;7 xkdt&yf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; a&SUawmf pm;&Murnf/ jyKav&m&m oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;
aumif;BuD;ay;awmfrlojzifh? ukd,fwkdifrSp tdrfoltdrfom;wkdYonf &Tifvef;jcif;ukdjyK&Murnf/12;8 ,ckumv? t&yfjyKouJhodkY? xkdt&yf vlwkdif;ukd,fOmPfukdvkduf rjyK&Mu/12;9 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaom tarGcH&mcsrf;omxJokdY oifwkdYonf r0if&Muao;/12;10 oifwkdYonf a,mf'efjrpfwbufokdYul;? oifwkdYtarGcH&mbkdY oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynf aeMuaomtcg?
&efoltaygif;wkdYvufrS oifwkdYukdu,fEIwfawmfrlojzifh Nidrf0yfpGmaeMuaomtcg?12;11 emrawmfukdwnfapbkdY&m? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&G;aumufawmfrlaomt&yf&Sd&rnf/ xkdt&yfokdY igrSmxm;orQtwkdif;?
oifwkdYrD;IdU&m,Zftp&Sdaom,Zfrsm;? q,fbkdYwbkdY ylaZmfoum? csDajrmuf&mylaZmfoum? xm0&bk&m;tm; *wd&Sdonftwkdif;? jrwf
aom ylaZmfoumwkdYukd aqmifcJh&Murnf/12;12 ukd,fwkdifrSp? om;orD;? uRefa,mufsm;rdef;rwkdYESifh ukd,ftbkdYr&Sd? tarGrcH&bJ? oifwkdY wnf;ckdaomav0dom;wkdYonf oifwkdY\
bk&m;ocif xm0&bk&m; a&SUawmf&Tifvef;jcif;ukd jyK&Murnf/12;13 awGUjrif&m&mt&yf rD;IdU&m,Zfukd rylaZmf&rnftaMumif; owdjyKMuavmh/12;14 oifwkdYtrsKd;wrsKd;wGif xm0&bk&m;a&G;aumufawmfrlaomt&yf rD;IdU&m,ZfukdylaZmf? igrSmxm;orQwkdYudkjyK&Murnf/12;15 okdY&mwGif oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;aumif;BuD;ay;awmfrlonftwkdif;? oifwkdYae&mt&yf&yf pm;csifaomtvkdokdYvkduf
owfpm;&aomtcGifh&SdMu\/ orif? '&,fukdpm;ouJhodkY? pifMu,faomol? rpifMu,faomolwkdYonf twlpm;&Murnf/12;16 okdY&mwGif taoG;ukdrpm;&/ a&ukdoGefouJhokdY ajray:rSmoGef&rnf/
12;17 pyg;? pyspf&nf? qDq,fbkdYwGif ylaZmfaomwbkdY? okd;EGm;wGiftOD;bGm;aomom;i,f? opm*wdESifhqkdifaomylaZmfoum? tvkdvkdjyKaom
ylaZmfoum? csDajrmuf&mylaZmfoum wpkHwckukdrQ? oifwkdYonf ukd,fae&mt&yfrpm;&Mu/12;18 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; a&G;aumufawmfrlaomt&yf? oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;a&SUrSm ukd,fwkdifrSp om;orD;?
uRefa,mufsm;rdef;r? wnf;ckdaomav0dom;wkdYonf pm;&Murnf/ jyKav&m&m oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;a&SUawmfrSm &Tif
vef;jcif;ukd jyK&Murnf/12;19 ajrBuD;ay:rSm touf&SiforQaomumvywfvkH;? av0dom;wkdYukdrarhravsmhrnftaMumif; owdjyKMuavmh/12;20 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf *wdawmf&Sdonftwkdif;? oif\ae&mjynfukd us,fapawmfrlaomtcg? oifonftrJom;ukdpm;
csifaompdwf&Sd? trJom;ukdigpm;rnf[k qkdvQif? pm;csifwkdif;pm;&aomtcGifh&Sd\/12;21 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf emrawmfukdwnfapbkdY&m a&G;aumufawmfrlaom t&yfonfoifhae&mESifha0;vGef;vQif?
xm0&bk&m;ay;awmfrlaom okd;EGm;ukd? igrSmxm;onftwkdif;owf? oifhae&mt&yfpm;csifwkdif;pm;&aom tcGifh&Sd\/12;22 orif? '&,fukdpm;ouJhodkY pm;&rnf/ pifMu,faomol? rpifMu,faomolwkdYonf a&maESm pm;&aomtcGifh&SdMu\/12;23 okdY&mwGif taoG;ukdrpm;rnftaMumif;? owdjyKavmh/ toufonf taoG;wnf\/ tom;ESifhwuG toufudkrpm;&/
12;24 xkdaMumifh taoG;ukdrpm;&/ a&ukdoGefouJhokdY ajray:rSmoGef&rnf/12;25 oifonfxm0&bk&m;ESpfoufawmfrlbG,faomtrIukdjyKojzifh? ukd,fwkdifrSp om;ajr;wkdYonf csrf;ompGmae&rnftaMumif;?
taoG;ukda&Smif&rnf/176

12;26 oifoefY&Sif;aomylaZmfoum? opm*wdtwkdif;jyKaomylaZmfoumwkdYukd,l? xm0&bk&m;a&G;aumufawmfrlaomt&yfokdY oGm;&


rnf/12;27 tom;ESifhtaoG;udka&maESm? rD;IdU&m,ZfwkdYukd? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\ ,Zfyvifay:rSmylaZmf&rnf/ ,ZfaumiftaoG;ukd?
oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\ ,Zfyvifay:rSm oGef;avmif;? tom;ukdpm;&rnf/12;28 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ESpfoufjrwfEkd;awmfrlbG,faomtrIukdjyKojzifh? ukd,fwkdifrSp om;ajr;tpOftqufwkdYonf
csrf;ompGmae&rnftaMumif;? igrSmxm;orQaompum;wkdYukd aphaphem;axmif apmifha&Smufavmh/12;29 oifoGm;0ifpm;vwhHaomjynf&SdaomvlrsKd;wkdYukd? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifha&SUrSm y,f&Sif;awmfrlojzifh? olwkdYae&m
jynf oifonf0ifaeaomtcg?12;30 olwkdYonf oifha&SUrSm ysufpD;aomaemuf? olwkdYtusifhtwkdif; oifusifh tjypfra&mufrnftaMumif;? xkdvlrsKd;wkdYonf olwdkYbk&m;rsm;ukd
tb,fokdY0wfjyKoenf;/ xkdenf;wl igjyKrnf[k olwkdYbk&m;0wfukd rar;jref;rnftaMumif;? ukd,fukdukd,fowdjyKavmh/12;31 olwkdYjyKouJhokdY? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; oifrjyK&/ olwkdYonf? xm0&bk&m; pufqkyf&GH&SmawmfrlorQwkdYukd olwkdYbk&m;
jyKMuNyD/ ukd,fom;orD;ukdyif olwdkYbk&m;tm;0wfjyKrD;IdUMuNyD/12;32 igrSmxm;orQwkdYukd usifhthHaomiSg apmifha&Smufavmh/ xyfrykd&? EIwfravsmhap&/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1
13;2

oifwkdYwGif ya&mzufjyKaomol? tdyfrufukdjrifaomolonfay:vm?oifwkdYrodaomtjcm;wyg;aombk&m;ukd qnf;uyf 0wfjyKMupkdY[kajymqkdvsuf? edrdwfvuPm? thHbG,faomtrIukday;? xkdedrdwf


vuPm? thHbG,faomtrIonf jynfhpkHaomfvnf;?13;3 xkdya&mzufjyKaomol? tdyfrufukdjrifaomolwkdY\ pum;ukdem;raxmif&/ taMumif;rlum;? oifwkdYonfoifwkdY\bk&m;ocif
xm0&bk&m;ukd pdwfESvkH;t<uif;rJhcspfonf rcspfonfukd? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf pkHprf;awmfrl\/13;4 oifwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;aemufawmfokdY vkduf&Murnf/ aMumuf&GHUaompdwfESifh ynwfawmfwkdYukd apmifh&Murnf/
pum;awmfukdem;axmifvsuf 0wfjyK? ukd,fawmf qnf;uyfrDS0J&Murnf/13;5 uRefcHae&mtJ*kwKjynfrS oifwkdYukdu,fEIwfaqmif,lcJhawmfrlaom oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;xHawmfrSvTJapjcif;iSg4if;?
oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? oifwkdYvkdufp&mbkdY rSmxm;awmfrlaomvrf;rSxGufapjcif;iSg4if; a[majymaomaMumifh?
xkdya&mzufjyKolESifh tdyfrufjrifolwkdYonftaoowfjcif;ukd cH&Murnf/ xkdokdY'kpkduftjypfukd oifwkdYtxJu y,f&Sif;&Murnf/
13;6 oif\nDtpfukd&if;? oif\om;orD;/ oif\&ifcGifaeaomr,m;? ukd,fuJhodkY rSwfwwfaomtaqGcifyGef; wpkHwa,mufu?
oGm;MupkdY/ oifvnf;rod? bkd;ab;wkdYvnf;rodaom tjcm;wyg;aombk&m;?13;7 oifhywfvnfteD;ta0;aeaomol? ajrBuD;pGef;wbufrSonf wbufwkdifatmif? ukd;uG,faombk&m;ukd0wfjyKMupkdY[k wdwfqdwfpGm
aoG;aqmifvQif?13;8 oifonf 0efrcH&/ ol\pum;ukdem;raxmif&/ olUukdjrifaomtcg roem;&/ ESajrmojzifh zGufrxm;&bJ? olUukdtrSefowf&rnf/13;9 olonf taoowfjcif;ukd cHpdrfhaomiSg? oifonftOD;jyKNyD;rS? vltaygif;wkdYonf jyK&Murnf/13;10 uRefcHae&mtJ*kwKjynfrS oifwkdYukdEIwfaqmifawmfrlaom oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;xH awmfrS vGJapjcif;iSg BuHpnfaomaMumifh?
xkdolukdausmufcJESifhypf taoowf&Murnf/13;11 xkdodwif;ukdoa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonfMum;? xkdokdYaomt"rtrIukd oifwkdYwGif aemufwzef rjyK0hHbJaeMuvdrfhrnf/
13;12 t"rvlwkdYonf oifwkdYtxJu xGuf? oifwkdYrodaom?13;13 tjcm;wyg;aombk&m;xHokdY oGm; 0wfjyKMupkdY[k ajymqkdvsuf? olwkdYNrdKUolNrdKUom;wkdYukd aoG;aqmifaMumif;ukd? oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf oifhaep&mbkdYay;awmfrlaomNrdKU wpkHwNrdKU oifonfodwif;Mum;vQif? xkdtrIukd aphaphar;jref;ppfaMum&rnf/13;14 odwif;Mum;onftwkdif; xif&Sm;pGm{uefrSef? xkdokdYaompufqkyfbG,ftrIukd oifwkdYwGiftrSefjyKrdvQif?13;15 xkdNrdKUolNrdKUom;wkdYukd xm;ESifhvkyfBuH&rnf/ NrdKUrSp NrdKU&SdaomvlESifhwd&pmeftaygif;wkdYukd xm;ESifh&Sif;&Sif;zsufqD;&rnf/13;16 vk,l&mOpm&SdorQudk NrdKUvrf;rtv,fpkykH? xkdNrdKUESifhwuG vk,l&mOpm&SdorQukd oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY rD;IdU&rnf/
xkdNrdKUonf tpOftNrJtrIdufykHjzpf&rnf/ aemufwzef rwnfraqmuf&/13;17 xm0&bk&m;onf trsufawmft&Sdefukd Nidrf;ap? oif\bkd;ab;wkdYtm; *wdawmf&Sdonftwkdif;? oifhudku,froem;awmfrlojzifh
rsm;jym;apawmfrlrnftaMumif;? usdeftyfaomOpmwpkHwckukdrQ rodrf;r,lbJ? tvkH;pkHwkdYukdpGefYypf&rnf/13;18 ,aeY igrSmxm;onftwkdif; oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\pum;awmfukdem;axmif ynwfawmftvkH;pkHwkdYukdusifhojzifh? oif\
bk&m;ocifxm0&bk&m;ESpfoufawmfrlbG,f jyKaomtcg? a&S;*wdawmftwkdif; jyKawmfrlrnf/

177

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 oifwkdYonf oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\om;jzpfMu\/ aoaomoltwGuf tom;ukdrckwfr&S&/ rsufarSmifMum;rSm tarG;ukd
r&dwf&/14;2 oifwkdYonfoifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY? oefY&Sif;aomvlrsKd;jzpfMu\/ xm0&bk&m;onf ajrBuD;ay:rSm&SdorQaomvlrsKd;
xuf? ukd,fawmfykdifxkdufaom trsKd;jzpfapjcif;iSg oifwkdYukda&G;cs,fawmfrlNyD/14;3 pufqkyf&GH&SmbG,faomt&mukd oifwkdYrpm;&/14;4 pm;&aomwd&pmef[lrlum;? EGm;? okd;? qdwf?14;5 orif? '&,f? qwf? *sD? 'dIef? pkdif? Zar& tp&Sdaom?14;6 cGguGJjym;pm;NrHKUjyefaomom;rsm;ukd pm;&aomtcGifh&Sd\/14;7 odkYaomfvnf; pm;NrHKUjyefaomom;? cGguGJjym;aomom;wGif rpm;&aomom;[lrlum;? ukvm;tkyf? tm&ebuf? &SmzefwdkYonf
pm;NrHKUjyefaomfvnf;? cGgruGJjym;aomaMumifh oifwkdYrpifMu,f/14;8 0ufonf cGguGJjym;aomfvnf;? pm;NrHKUrjyefaomaMumifh? oifwkdYrpifMu,f/ tom;ukdrpm;&/ taoaumifukdvnf; rxd&/14;9 a&aeaomwd&pmefwumwkdYwGif t,yfESifhtaMu;&Sdaomwd&pmefukdompm;&\/14;10 t,yfESifhtaMu;r&Sdaomwd&pmefukdrpm;&/ oifwkdYrpifMu,f/14;11 pifMu,faomiSuftrsKd;rsKd;ukdpm;&aomtcGifh&Sd\/14;12 rpm;&aomiSuf[lrlum;? a&Tvif;w? yifv,fvif;w? vif;,kef?14;13?14 'g[? pGef? vif;wMurf;rsKd;?-usD;rsKd;&SdorQ? ukvm;tkyfiSuf?
14;15 iSufqkd;? OAsKdif;? odrf;rsKd;?14;16?17 ZduGuf? Adwf? iSufusm;?- 0Hykd? 0Hvkd? BudK;Mum?14;18 awmief;? 'kH;pyfrsKd;? 'kH;ukvm;? vif;EdkYrSp?14;19 tawmif&SdvsufwGm;wwfaomwd&pmef&SdorQwkdYonf oifwkdYrpifMu,fonfjzpf tom;ukdrpm;&/14;20 pifMu,faomiSuftrsKd;rsKd;ukdpm;&aomtcGifh&Sd\/
14;21 tvkdvkdaoaomtaumifukdrpm;&/ oifwkdYwnf;ckdaomwyg;trsKd;om; pm;p&mbkdYay;&rnf/ okdYr[kwf wuRef;wEkdifiHom;wkdYtm;
a&mif;&rnf/ oifwkdYonf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;aomvlrsKd;jzpfMu\/ qdwfoi,fukd trdEkdY&nfESifhrjyKwf
rcsuf&/14;22 v,f,mwESpfwESpfwGif odrf;&aomtoD;tESHq,fbkdYwbkdYukd trSefcGJxm;&rnf/14;23 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? emrawmfukdwnfapbkdY&m a&G;aumufawmfrlaomt&yf pyg;? pyspf&nf? qDrSp? okd;?
EGm;wGif tOD;bGm;aomom;i,fq,fbkdYwbkdYukd a&SUawmfrSm pm;&Murnf/ xkdokdYjyKvQif? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd tpOf
aMumuf&GHU&rnf taMumif;? oif&Muvdrfhrnf/14;24 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; aumif;BuD;ay;awmfrlaomtcg? emrawmfukdwnfapbkdY&m a&G;aumufawmfrlaomt&yfonf
a0;vGef; c&D;&Snfvsm;ojzifh? Opmq,fbkdYwbkdYukd aqmifroGm;EkdifvQif?14;25 xkdOpmukda&mif;aiGukdukdifvsuf?oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&G;aumufawmfrlaom t&yfokdYoGm;?14;26 pm;csifaompdwftvkd&Sdonftwkdif;? EGm;? okd;? pyspf&nf? ao&nftp&Sdaom pm;csiforQukd0,f? oifwkdY\bk&m;ocif
xm0&bk&m;a&SUawmfrSm? tdrfoltdrfom;rsm;ESifhwuG pm;aomufvsuf? &Tifvef;jcif;ukdjyK&Murnf/14;27 okdY&mwGif? oifwkdYwnf;ckdaomav0dom;[lrlum;? oifwkdYESifha&m?tbkdYr&Sd? tarGukdrcH&aomaMumifh? olUukdrpGefYypf&bJ?14;28 wwd,ESpfwGif odrf;aomtoD;tESHq,fbkdYwbkdY&SdorQukdxkwf NrdKUxJrSmokdxm;&rnf/14;29 oifwkdYESifha&m tbkdYr&Sd? tarGukdrcH&aomav0dom;? oifwkdYae&mt&yf&Sdaomwyg;trsKd;om;? rdbr&Sdaomoli,f? rkwfqkd;rrsm;
wkdYonfvm0pGmpm;&Murnf/ okdYjzpfvQif oifwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? oifwkdYjyKav&m&m aumif;BuD;ay;awmfrlrnf/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1?2 ckepfESpfwcg vTwfjcif;ukdjyK&rnf/-vTwfjcif;w&m;[lrlum;? ukd,fESifhpyfqkdifaomoltm; Opmukdacs;iSg;aoma<u;&Sifrnfonfum;?
xkda<u;ukdvTwf&rnf/ xm0&bk&m;vTwfjcif;umv jzpfaomaMumifh? xkda<u;ukd tdrfeD;csif;? nDtpfukdcsif;rawmif;&/15;3 wuRef;wEkdifiHom;awmif;&aomtcGifh&Sd\/ nDtpfukd&Sdaom ukd,fOpmukdrawmif;bJ vTwf&rnf/15;4 oifqif;&Jom;r&Sdapjcif;iSg? xkdokdYjyK&rnf/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; tarGcHbkdY&m tykdifay;awmfrlaomjynf oifhukd tvGef
aumif;BuD;ay;awmfrlrnf/15;5 ,aeYigrSmxm;orQaom ynwfwkdYukdusifhrnftaMumif; apmifha&Smufjcif;iSg? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\pum;awmfukdaphaph
em;axmifavmh/15;6 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;? *wdawmf&Sdonftwkdif; aumif;BuD;ay;awmfrlojzifh? oifonf vlrsKd;rsm;wkdYtm; acs;iSg;&aom
tcGifh&Sdvdrfhrnf/ olwkdYonf oifhtm; acs;iSg;&aomtcGifhr&Sd&/ oifonf vlrsKd;rsm;wkdYukd tpkd;ykdif&vdrhfrnf/ olwkdYonf oifhukd
tpkd;rykdif&Mu/178

15;7 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomjynfwGif? NrdKUwpkHwNrdKU qif;&JaomnDtpfukdcsif; &SdvQif? xkdqif;&JaomnDtpfukd


oifonfoem;aompdwfukd rcsKyfwnf;&/ vufukdvnf;rydwf&/15;8 oif\vufukdolUtbkdYus,fus,fzGifh? ol\qif;&Jaysmufavmufatmif acs;iSg;&rnf/15;9 oifhpdwfESvkH;qkd;npfaomoabm&Sd? owrESpfwnf;[laom vTwf&mESpfeD;NyD[k atmufarhvsuf? xkdqif;&JaomnDtpfukdukd
remvkdaompdwf&Sd? bmrQray;bJaevQif olonf xm0&bk&m;tm;atmf[pfojzifh? oiftjypfra&mufrnftaMumif; owdjyKavmh/15;10 tu,fpifppfolUtm;ay;&rnf/ ay;aomtcgESajrmaompdwfr&Sd&/ taMumif;rlum;? xkd'geaMumifh oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf?
oifjyKav&m&m? vkyfaqmifav&m&m aumif;BuD;ay;awmfrlrnf/15;11 oifhae&mjynf qif;&Jom;rjywf&/ xkdaMumifh? oifjynfqif;&JiwfrGwfaom nDtpfukdcsif;wkdYtm; oif\vufukd us,fus,fzGifh&rnf
taMumif; igrSmxm;\/
15;12 oif\nDtpfukdcsif;? a[NAJtrsKd;a,mufsm;rdef;ronf oifuRefjzpf? ajcmufESpftapcHNyD;rS? owrESpfa&mufvQifvTwf&rnf/15;13 vTwfaomtcg? vufcsnf;rvTwfbJ?15;14 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf aumif;BuD;ay;awmfrlonftwkdif;? oif\ okd;pk? aumufe,fwvif;? pyspfoD;e,f&musif;xJu
rsm;pGmay;&rnf/15;15 oifonf tJ*kwKjynfuRefcHcJhbl;aMumif;ukd4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhukda&G;EIwfawmfrlaMumif;ukd4if; atmufarh
&rnf/ xkdaMumifh ynwfukd,aeYigxm;\/15;16 okdY&mwGif uRefu? uRefawmfonfrxGufroGm;vkdyg/ udk,fawmfESifhukd,fawmf tdrfoltdrfom;wkdYukdcspfyg\/ aeaysmfyg\[kqkdvQif?15;17 oifonfpl;ukd,l wHcg;uRef\em;&GufukdazgufNyD;rS? olonftpOftNrJ uRefcH&rnf/ xkdtwl uRefrvnf;jyK&rnf/15;18 oif\uRefukdvTwfaomtcg cufonf[lrxif&/ taMumif;rlum;? ajcmufESpfywfvkH; tapcHojzifh? oliSg;aqmif&GufaomtrIESpfqukd
olonfaqmif&GufavNyD/ oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onfvnf;oifjyKav&m&m aumif;BuD;ay;awmfrlrnf/15;19 oif\okd;EGm;wkdYwGif tOD;bGm;aomtxD;&SdorQwkdYukd oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;ap&rnf/ tOD;bGm;aomEGm;? tOD;
bGm;aomokd;ukd rokH;aqmif&/15;20 xm0&bk&m; a&G;aumufawmfrlaomt&yf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; a&SUawmfrSm xkdokd;EGm;wkdYukd ESpfpOfrjywf tdrfol
tdrfom;wkdYESifhwuG ukd,fwkdifpm;&rnf/15;21 xkdokd;EGm;wkdY ajcqGHU? rsufpduef;tp&Sdaom t*FgcsKdUwJhjcif;tjypf? tjcm;aomtjypfwpkHwck&SdvQif? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm;
,ZfrylaZmf&/15;22 oifhae&mt&yf pm;&rnf/ orif?'&,fukdpm;ouJhokdY pifMu,faomol? rpifMu,faomolwkdYonf twlpm;&Murnf/15;23 okdY&mwGif taoG;ukdrpm;&/ a&ukdoGefouJhodkY ajray:rSmoGef&rnf/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1

oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf tAdAv?nOfhtcgoifhukdtJ*kwKjynfrS EIwfaqmifawmfrlaomaMumifh? tAdAvukdrSwf? oif\


bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; yocgyGJukdcHavmh/16;2 xm0&bk&m;onf emrawmfukdwnfapbkdY&m a&G;aumufawmfrlaomt&yf okd;EGm;wkdYukd,ZfylaZmf? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm;
yocgyGJukdcH&rnf/16;3 oifonf tJ*kwKjynfrSxGufvmaomaeY&ufukd woufvkH;atmufarhbkdY&m yocgyGJcHpOf? waq;ygaomrkefYukdrpm;&bJ? waq;
rygaomrkefYwnf;[laom 'kurkefYukd ckepf&ufywfvkH;pm;& rnf/ taMumif;rlum;? oifonf tJ*kwKjynfrStvsifwaqmxGufvm
ownf;/16;4 ckepf&ufywfvkH;? oifhae&mjynf waq;ygaomrkefYr&Sd&/ yXraeYnOD;,H ylaZmfaom,Zf\ tom;ukd wnOfhvkH; eHeufwkdifatmif
rusef<uif;ap&/16;5 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaom NrdKUt&yf&yfwkdYwGif yocg,Zfukd ylaZmf&aomtcGifh&Sdonfr[kwf/16;6 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? emrawmfudkwnfapbkdY&m a&G;aumufawmfrlaomt&yfwGif? oifonf tJ*kwKjynfrS
xGufvmaomtcsdef? ae0if&m nOD;,Htcsdef yocg,ZfukdylaZmf&rnf/16;7 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; a&G;aumufawmfrlaomt&yfrSm rD;ESifhuif pm;NyD;rS? eHeuftcsdeftdrfokdYjyefoGm;&rnf/16;8 ajcmuf&ufywfvkH; waq;rJhrkefYukdpm;&rnf/ owraeY oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY "rpnf;a0;jcif;udkjyK&rnf/ xkdaeY&uf
tvkyfrvkyf&/
16;9 pyg;ukd&dwfpumvaemuf? ta&twGuftm;jzihf ckepfodwif;vGefrS?16;10 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; a&SUawmf ukd,fwkdifrSp oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; aumif;BuD;ay;awmfrlonftwkdif;?
tvkdvkdjyKaomylaZmfoumukd aqmifcJh&rnf/16;11 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf emrawmfwnfapbkdY&m a&G;aumufawmfrlaomt&yfwGif? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY
ckepfodwif;yGJukdcH om;orD;? uRefa,mufsm;rdef;r? oifhae&mwnf;ckdaomav0dom;? {nfhonftm*EK? rdbr&Sdaomol? rkwfqkd;r
wkdYonf &Tifvef;jcif;ukdjyK&Murnf/16;12 oifonf tJ*kwKjynfuRefcHcJhbl;aMumif;ukdatmufarh/ ynwfw&m;wkdYukd usifhapmifh&rnf/
179

16;13 pyg;ESifh pyspf&nfukdodrf;;,lNyD;rS? ckepf&ufywfvkH; oauaeyGJukd cH&Murnf/16;14 xkdyGJcHpOf? ukd,fwkdifrSp? om;orD;? uRefa,mufsm;rdef;r? oifhae&mwnf;ckdaomav0dom;? {nfhonftm*EK? rdbr&Sdaomol?
rkwfqkd;rwkdYonf &Tifvef;jcif;ukdjyK&Murnf/16;15 xm0&bk&m; a&G;aumufawmfrlaomt&yf? ckepf&ufywfvkH; oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; tbkdY? "ryGJukdcH&rnf/ oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf? wkd;yGg;av&m&m? oifvkyfaqmifav&m &m aumif;BuD;ay;awmfrlaomaMumifh? trSef&Tifvef;jcif;ukdjyK&rnf/
16;16 tZkryGJcHcsdef? ckepfodwif;yGJcHcsdef? oauaeyGJcHcsdefwnf;[laom wESpfwGif okH;Budrfajrmufatmif oifwkdYa,mufsm;taygif;wkdYonf?
oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; a&G;aumufawmfrlaomt&yf a&SUawmfrSmrsufESmjy&Murnf/ xkdtcg xm0&bk&m;xHawmfokdY tb,f
olrQ vufcsnf;ray:rvm&/16;17 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; aumif;BuD;ay;awmfrlojzifh? vltoD;toD;wkdYonf wwfEkdifonftwkdif; quf&Murnf/16;18 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaom NrdKU&SdorQwkdYwGif? w&m;olBuD;? t&m&SdwkdYukd oifhae&mckdifrsm; tESHYtjym;cefYxm;&rnf/
olwkdYonf? vlrsKd;wkdYwGif w&m;rIukd w&m;ojzihfpD&if&Murnf/16;19 oifonf w&m;vrf;rSrvTJ&/ vlrsufESmudkraxmuf&/ wHpkd;ukdrpm;&/ wHpkd;onf ynm&SdrsufpdukduG,fapwwf\/ ajzmifhrwfaomol\
pum;ukd aumufapwwf\/16;20 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynfukd oifonf touf&Sif tarGcHrnftaMumif;? ajzmifhaomw&m;vrf;odkYom
vkduf&rnf/16;21 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY oifwnfaom,Zfyviftem;rSm tb,fokdYaomtm&S&yifukdrQ rpkduf&/16;22 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; rkef;awmfrlaom kyfwkqif;wkukd rwnfrxm;&/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1

tjypfygaomokd;? EGm;? ,kwfaomvuPmygaomokd;? EGm;udk? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;tm; ,ZfrylaZmf&/ xkdokdYaom,Zfudk


oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf pufqkyf&GH&Smawmfrl\/
17;2 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomNrdKUwkdYwGif? ae? v?
17;3 rkdCf;aumif;uif wefqmtp&Sdaom igjrpfwm;orQ tjcm;wyg;aombk&m;wkdYukdoGm; 0wfjyKukd;uG,fojzifh? oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;\y#dnmOfudkvGefusL;/ a&SUawmf'kpkdufukd jyKrdaoma,mufsm;rdef;r&Sdonf[k?17;4 oifonfodwif;Mum; aphaphar;jref;aomtcg? oa&vtrsKd; xkdpufqkyf&GH&SmbG,faom trIukdjyKrdonfrSefvQif?17;5 xkd'kpkdufukdjyKrdaoma,mufsm;rdef;rukd NrdKUwHcg;0okdYxkwfNyD;vQif? ausmufcJESifhypf taoowf&rnf/17;6 oufaocH ESpfa,mufokH;a,muf&SdvQif aoxkdufaomolonf taocH&rnf/ oufaocHwa,mufwnf;&SdvQif taorcH&/17;7 xkdolukdtaoowfpdrfhaomiSg? oufaocHwkdYonf tOD;jyKNyD;rS? vltaygif;wdkYonfjyK&Murnf/ xkdokdYjyKvQif oifwkdYrS 'kpkdufukd
y,f&Muvdrfhrnf/
17;8 oifhae&mNrdKUwGif vltoufukdowfjcif;trI? w&m;awGUjcif;trI? vlcsif;kdufykwfjcif; trIwkdYonf rif;a&SUokdYa&muf rpD&ifrqkH;jzwf
EkdifvQif? oif\ bk&m;ocifxm0&bk&m; a&G;aumufawmfrlaomt&yfokdYoGm;?17;9 xkdumvtcg w&m;olBuD;vkyfaomol? ,Zfyka&m[dwf? av0dom;wkdYa&SUrSm tpD&ifcH&rnf/ olwkdYonfvnf; pD&ifcsufukd abmfjy&
rnf/17;10 xm0&bk&m;a&G;aumufawmfrlaomt&yfom;wkdYonf abmfjyaompD&ifcsuftwkdif;? oifonfjyK&rnf/ olwkdYoGefoifonftwkdif;
jyK&jcif;iSg apmifha&Smuf&rnf/17;11 olwkdYabmfjyaom"rowfpD&ifcsuf? Mum;ajymaomqkH;jzwfcsuf&Sdonftwkdif;jyK&rnf/ olwkdYjyaompD&ifcsufrSvufsmbuf? vuf0J
bufokdYrvTJ&/17;12 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf trIawmfukdapmifhaom,Zfyka&m[dwf? w&m;olBuD;pum;ukdem;raxmifbJ &J&ifhpGmjyK
aomolukd taoowfojzifh oa&vtrsKd;rS 'kpkdufukdy,f&rnf/17;13 xkdodwif;ukd vlcyfodrf;wkdYonfMum;vQif aMumuf&GHUaompdwf&Sdojzifh aemufwzef &J&ifhpGmrjyKbJaeMuvdrfhrnf/
17;14 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomjynfudk oifonf0ifpm;aeaomtcg/ oifu? ighywfvnfaeaomwyg;aomvlrsKd;
taygif;wkdYenf;wl? igonf &Sifbk&ift&m wpkHwa,mufukd csD;ajrmufrnf[kqkdvQif?17;15 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&G;aumufawmfrlaomol? nDtpfudktrsKd;om;csif;ukdom &Sifbk&ift&mcsDd;ajrmuf&rnf/ nDtpfukd
trsKd;om;csif;r[kwfaom wyg;trsKd;om;ukd rcsD;ajrmuf&/17;16 xkd&Sifbk&ifonf ukd,ftbkdY rsm;pGmaomjrif;wkdYukd rarG;&/ jrif;rsm;jym;apjcif;iSg tJ*kwKjynfokdY vlukdrjyefap&/ taMumif;rlum;?
xkdvrf;okdYrjyefroGm;&[k xm0&bk&m;trdefYawmf&Sd\/17;17 ol\pdwfESvkH;onfazgufjyefjcif;ESifhuif;vGwfrnftaMumif; rsm;pGmaomr,m;wkdYukdr,l&/ a&TaiGudkvnf;rsm;pGm rqnf;zl;&/17;18-20 xkd&Sifbk&ifonf om;pOfajr;qufESifhwuG? oa&vtrsKd; toufwm&SnfpGm pkd;pHjcif;tvkdiSg? ol\bk&m;ocifukd aMumuf&GHU y
nwfw&m;pum;awmftvkH;pkHwkdYukd usifhapmifhatmif oGefoifrnftaMumif;? ol\nDtpfukdwkdYukdrxDrJhjrifjyK rmeaxmifvTm;ojzifh?
w&m;vrf;rSvufsmbuf? vuf0JbufokdYrvTJrnftaMumif;? eef;awmfay:rSmxkdifaomtcg av0dom;,Zfyka&m[dwf&Sdaom
"rynwfw&m;pmukda&;ul; vufcHpmudkwoufvkH; apmifha&Smuf MunfhIbwf&Gwf&rnf/
180

tcef;BuD; ( 18 )
18;1 av0dom;,Zfyka&m[dwftp&Sdaomav0dom;taygif;wkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdYESifh a&m tarGrcH&bJ? xm0&bk&m;\
tarGwnf;[laom rD;jzihfjyKaomylaZmfoumwkdYukd pm;&Murnf/18;2 xkdaMumifh? olwkdYonf nDtpfukdrsm;ESifhtwl tarGrcH&Mu/ xm0&bk&m;onf trdefYawmf&Sdonftwkdif; olwkdY\tarGjzpfawmfrl\/18;3 vlwkdYonf ,ZfylaZmfaomtcg? EGm;jzpfap? okd;jzpfap? ,Zfyka&m[dwfcH&aomtbkdY yckH;wbuf? yg;ESpfbuf? ttlrsm;ukd4if;?18;4 tOD;odrf;aompyg;? pyspf&nf? qD? okd;arG;udk4if; vSL&rnf/18;5 taMumif;rlum;? olrSpom;pOfajr;qufwkdYonf xm0&bk&m;tcGifhESifh trIawmfukd tpOfaqmif&Gufapjcif;iSg? oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf? oif\ trsKd;tET,ftaygif;wkdYwGif olUukda&G;aumufawmfrlNyD/18;6 oa&vNrdKU&GmwkdY wnf;ckdaomav0dom;wpkHwa,mufonf? xm0&bk&m;a&G;aumuf awmfrlaomt&yfukd MunfndKaom
pdwftm;BuD; a&mufvmvQif?18;7 xm0&bk&m;a&SUawmfae&m&aomnDtpfukd av0dom;taygif;wkdYenf;wl ol\bk&m;ocif xm0&bk&m;tcGifhESifhtrIawmfukdaqmif
&Guf&rnf/18;8 ol\tarGukda&mif;&aomOpmrSwyg;? av0dom;rsm;wkdYESifhtwl tnDtrQcH&rnf/
18;9 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomjynfokdY oifonf 0ifpm;aomtcg? xkdjynfaeaomvlrsKd;wkdYjyKwwfaom pufqkyf
&GH&SmbG,ftrIwkdYukd jyKjcif;iSgroif&/18;10 oifwkdYwGif rdrdom;orD;ukd rD;jzifhylaZmfaomol? jzpfvwhHaomtrIukd ukd,fOmPfESifh a[majymaomol? umvaA'ifukdMunfhaomol?
raumif;aomtwwfukdjyKpkaomol?18;11 jyKpm;wwfaomol? ewfqkd;ESifhaygif;aomol? 0dZmtwwfukdjyKpkaomol? vl aoukdar;jref;aomol wpkHwa,mufrQr&Sd&/18;12 xkdokdYjyKwwfaomoltaygif;wkdYukd xm0&bk&m;pufqkyf&GH&Smawmfrl\/ xkdpufqkyf&GH&SmbG,faom trIrsm;wkdYaMumifh oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf xkdvlrsKd;wkdYukd oifha&SUrSESifxkwfawmfrl\/18;13 oifonf? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf pkHvifjcif;&Sd&rnf/18;14 oiftpkd;&thHaomvlrsKd;wkdYonf? umvaA'ifukdMunfhaomol? jzpfvwhHaomtrIukd ukd,fOmPftm;jzifha[majymaomolwkdYpum;ukd
em;axmifwwfMu\/ oifrlum; xkdokdYjyK&atmif oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onftcGifhay;awmfrrl/
18;15 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? oif\trsKd;om;csif;wkdYtxJ igESifhwlaom ya&mzufwyg;ukd oifhtbkdYay:xGef;apawmfrlrnf/
xkdya&mzuf\ pum;ukdem;axmif&rnf/18;16 a[m&yft&yfwGif pnf;a0;MuaomaeY oifu? aemufwzef tuREkfyfbk&m;ocif xm0&bk&m;\ pum;awmftoHukd rMum;
&ygapESifh/ xkdBuD;pGmaomrD;ukd rjrif&ygapESifh/ tuREkfyfaornfukd pkd;&drfygonf[k oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf
awmif;yeforQtwkdif;?18;17 xm0&bk&m;u? olwkdYpum;onf avsmufywfay\/18;18 olwkdYtrsKd;om;csif;wkdYtxJ oifESifhwlaomya&mzufwyg;ukd olwdkYtbkdY igay:xGef;ap? xkdya&mzufEIwf ighpum;ukdigtyfojzifh
igrSmxm;orQwkdYukd olwdkYtm;qifhqkd&vdrfhrnf/18;19 xkdya&mzufonf ightcGifhESifha[majymaomighpum;wkdYukd tMuifolonf em;raxmifbJaethH? xkdolukd igppfaMumrnf/18;20 igrrSmxm;bJightcGifhukdaqmif &J&ifhpGma[majymaomya&mzuf? tjcm;wyg;aombk&m;tcGifhESifh a[majymaomya&mzufonf
taoowfjcif;ukdcH&rnf[k ightm;rdefYawmfrl\/18;21 oifuvnf;? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonf rrlonfukd igwkdYonf tb,fokdYodEkdifoenf;[k awG;awmvQif?18;22 ya&mzufonfxm0&bk&m;\tcGifhukdaqmifa[majymonftwkdif;trIrjzpf? a[majymaom pum;rjynfhpkHvQif? xkdpum;udkxm0&
bk&m;rdefYawmfrrl/ ya&mzufonf &J&ifhpGma[majymNyD/ olUukdraMumuf&/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynf aeaomvlrsKd;wkdYukd oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;y,fjzwfawmfrlojzifh?
oifonf olwkdYt&m 0ifpm;? olwkdYNrdKU? olwkdYtdrfaeaom tcg?19;2 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf tykdifay;awmfrlaomxkdjynftwGif; NrdKUokH;NrdKUwkdYukd cGJxm;&rnf/19;3 vltoufukdowfrdaomoltaygif;wkdYonf xkdNrdKUokdY ajy;EkdifrnftaMumif;? oifhtarGcHp&mbkdY oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;
awmfrlaomjynfukd okH;ykdif;ykdif; vrf;c&D;ukdvnf; jyifqif&rnf/19;4 vltoufukdowfrd?
19;5 ukd,ftoufcsrf;omapjcif;iSg? xkdNrdKUokdYajy;&aomol\ trI[lrlum;? vlonf xif;ckwfjcif;iSg tabmfESifhawmokdYoGm; opfyifudk
ckwfvSJpOftcg? ykqdefonf tkd;uRwf tabmfukdxdaom aMumifh? rdrdtabmfaoatmifjyKrdaomolESifhwl? &efNidK;zGJUjcif;r&SdbJ
rdrdtabmfukd trSwfwrJh owfrdaomolonf? xkdNrdKUwpkHwNrdKUokdYajy; toufcsrf;om&vdrfhrnf/19;6 okdYr[kwf aopm;aoapaomolonf pdwfrmefxpOftcg? vlowfukdvkdufvsuf c&D;a0;aomaMumifh rSDowfvdrfhrnf/ xkdokdYrowf
oifh/ taMumif;rlum;? xkdolonf rdrdtabmfukd &efNidK;zGJUjcif;r&SdaomaMumifh taoowfjcif;ukd rcHxkduf/181

19;7 xkdaMumifh NrdKUokH;NrdKUwkdYukd cGJxm;&rnf[k igrSmxm;\/19;8-10


,aeYigrSmxm;orQaomynwfawmfwkdYukdusifhapmifh? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd cspfaompdwfESifh tpOftNrJvrf;awmf
okdYvkdufvQif4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? oif\bkd;ab;wkdYtm; ay;jcif;iSg *wdxm;aomjynf&SdorQukdoifhtm;ay;
awmfrl? oif\bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdonftwkdif;? oifhae&mjynfukd us,f0ef;apawmfrlvQif4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf
oifhtarGcHp&mbkdY ay;awmfrlaomjynf taorcHxkdufaomolonf taocH vlYtoufukdowfaomtjypfonf oifhtay:rSm
ra&mufrnftaMumif;? ,ckqkdcJhNyD;aomNrdKUokH;NrdKUrSwyg;? tjcm;aomNrdKUokH;NrdKUwkdYukd xyfcGJxm;&rnf/
19;11 wenf;um;? rdrdtabmfukd &efNidK;zGJUojzifh acsmif;ajrmif; aoatmifwkdufaomolonf xkdNrdKUwpkHwckokdY ajy; a&mufaomfvnf;?19;12 olUae&mNrdKU toufBuD;olwkdYonf vlukdapvTwf xkdolukdaqmifcJhojzifh? aoapjcif;iSg aopm;aoapaomol\vuf
tyfvkduf&Murnf/19;13 oif\rsufpdonfolUudkroem;&/ oifonfcsrf;om&rnftaMumif;? vltoufowfjcif;tjypfukd oa&vtrsKd;rS y,f&Sif;&rnf/
19;14 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhtm;tykdifay;awmfrlaomjynfrSm tarGcH&majr a&S;a[mif;vlwkdYonf pkdufxm;ESifhaom
tdrfeD;csif;\ajrrSwfwkdifukd ra&TU&/19;15 vlonfjyKrdaom'kpkduf? jypfrSm;rdaomtjypfukd ppfaMumaomtcg? oufaocHwOD;wnf;&SdvQif ol\pum;rwnf&/ oufaocHESpfOD;?
okH;OD;tm;jzifh pum;&SdorQwkdYonf wnf&vdrfhrnf/19;16 rrSefaomoufaocHwa,mufonf? olwyg;wbufrrSefaomoufaoukdcHvQif?19;17 w&m;awGUaomolESpfa,mufwkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmfokdY4if;? xkdumv&Sdaom ,Zfyka&m[dwf? w&m;olBuD;a&SUokdY4if; vm
ojzifh?19;18 w&m;olBuD;wkdYonf aphaphppfaMum xkdoufaocHaomolonf rdrdtabmfwbuf rrSefaomoufaoukdcHNyD;vQif?19;19 rdrdtabmfjyKrnf[ktBuH&Sdonftwkdif; oljyK&rnf/ 'kpkduftjypfukdoifwkdYtxJu xkdokdYy,f&Sm;&rnf/19;20 <uif;aomolwkdYonfvnf; xkdodwif;ukdMum; aMumufaomaMumifh? aemufwzef xkdokdYaom'kpkdufukdrjyKbJaeMuvdrfhrnf/19;21 oif\rsufpdonf roem;&/ touftwGuf toufukd4if;? rsufpdtwGuf rsufpdukd4if;? oGm;twGuf oGm;udk4if;? vuftwGuf
vufukd4if;? ajctwGufajcukd4if; 'Pfay;&rnf/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 oifonf &efolwkdYukd ppfwkdufjcif;iSg csDoGm;aomtcg? udk,fxufomrsm;aomjrif;? &xm;? vlwkdYukdjrifaomfvnf; raMumufESifh/
oifhukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaom oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifhbuf&Sdawmfrl\/20;2 ppfwkdufcsdefeD;aomtcg? ,Zfyka&m[dwfwkdYonfcsOf;?20;3 tkdoa&vtrsKd;om;wkdY? ,aeYoifwkdYonf ppfwkdufjcif;iSg &efolwkdYukdcsOf;MuNyD/ olwkdYaMumifh pdwfysufjcif;? aMumuf&GHUjcif;? wkefv
Iyfjcif;?xdwfvefYjcif;r&SdMuESifh/20;4 taMumif;rlum;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf &efolwkdYukd ppfwkduf oifwkdYukd u,fwifjcif;tvkdiSg? oifwkdYESifhtwl
<uawmfrlonf[k vlwkdYtm;ajymqkd&Murnf/20;5 AkdvfwkdYuvnf;? tdrfopfukdaqmuf bk&m;ocifrtyf&ao;aomol&SdvQif? rdrdtdrfokdYjyef tyfygavap/ okdYr[kwf ppfwkduf&mwGif
ao tjcm;aomolonf xkdtdrfukdtyfvdrhfrnf[k pkd;&drfp&m&Sd\/20;6 pyspfO,smOfukdpkduf pyspfoD;ukd rpm;&ao;aomol&SdvQif rdrdtdrfokdYjyefoGm;ygavap/ okdYr[kwf ppfwkduf&mwGifao tjcm;aom
olonf pyspfoD;udkpm;vdrfhrnf[kpkd;&drfp&m&Sd\/20;7 rdef;rESifhvufxyf rodrf;&ao;aomol&SdvQif? rdrdtdrfokdYjyefoGm;ygavap/ okdYr[kwf ppfwkduf&mwGifao tjcm;aomolonf
xkdrdef;rukdodrf;vdrfhrnf[k pkd;&drfp&m&Sdonf[k vlrsm;wkdYtm; ajym&Murnf/20;8 wzefvnf;? AkdvfwkdYu aMumufwwfaomoabm&Sd pdwfysufaomol&SdvQif? rdrdtdrfokdY jyefoGm;ygavap/ okdYr[kwfvQif
xkdolpdwfysufouJhokdY ol\tabmfwkdYonf pdwfysufMu vdrfhrnf[k pkd;&drfp&m&Sdonf[k vlrsm;wkdYtm; ajym&Murnf/20;9 AkdvfwkdYonf vlrsm;wkdYtm; xkdokdYajymNyD;rS wyfrSL;wkdYonf vlrsm;ukd ppfcsDap&Murnf/
20;10 oifonfNrdKUwpkHwNrdKUukdwkdufjcif;iSg csOf;aomtcg? ppfNidrf;rnftaMumif;ukd [pfaMumf&rnf/20;11 xkdNrdKUonf ppfNidrf;&mpum;ajyukdjyefajym NrdKUwHcg;ukdzGifhxm;vQif? xkdNrdKU&Sdaomoltaygif;wkdYonf oifhtm; tcGefay; oifhtrIukd
xrf;&Murnf/20;12 okdYr[kwf pum;ajyrajymbJ oifhukdppfwkdufvQif? xkdNrdKUudk0kdif;xm;?20;13 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onfoifhvuftyfawmfrlaomtcg? a,mufsm;&SdorQwkdYukd xm;ESifhvkyfBuH&rnf/20;14 rdef;r? oli,f? wd&pmeftp&Sdaom NrdKUawGUaomOpm&SdorQukd ukd,fbkdYodrf;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaom oif\
&efolvufrS&aomOpmukd pm;&rnf/20;15 vlrsKd;aeaomNrdKUrSwyg; oifESifha0;aomNrdKU&SdorQwkdYtm; xkdokdYjyK&rnf/20;16 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhtarGcHp&mbkdY? vlrsKd;ae&mNrdKUwkdY toufSLaomvlow0gwpkHwa,mufukdrQ touf
r&Sifap&/-

182

20;17 [dwdvl? tmarm&dvl? cgeedvl? az&Zdvl? [d0dvl? a,AkodvlwkdYonf rdrdwkdYbk&m;rsm;jyKaom pufqkyf&GH&SmbG,ftrIwkdYukd


oifhtm;oGefoif? oifonf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd rjypfrSm;rnftaMumif; oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;
rSmxm;awmfrlonftwkdif;? xkdvlrsKd;taygif;wkdYukd &Sif;&Sif;zsufqD;&rnf/20;18 oifonf NrdKUwpkHwNrdKUukd wkduf,ljcif;iSg MumjrifhpGm0kdif;xm;vQif? opfyifrsm;ukd rckwfrjzwf&/ ajraygufaomtyifwkdYonf
vltoufarG;bkdY&mjzpfaomaMumifh toD;ukdompm;&rnf/ NrdKUukd 0kdif;xm;&mtrIukdaqmif tyifudkrvSJ&/20;19 okdY&mwGifrpm;&aomopfyifwkdYukdckwfvSJ? oifESifhppfwkdufaomNrdKUukdratmifrSDwkdifatmif? ppfwkduf&mwefqmwkdYukd aqmufvkyf&aom
tcGifh&Sd\/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; tykdifay;awmfrlaomjynfwGif? vGwfvyfaomt&yf vltaoaumif&SdonfudkawGU? tb,fol
owfonfukd rodvQif?21;2 oiftoufBuD;ol? w&m;olBuD;wkdYonf xGuf? ywf0ef;usifNrdKU&Gmrsm;wkdifatmif wkdif;xGm&Murnf/21;3 taoaumifESifhteD;qkH;aomNrdKU toufBuD;olwkdYonf xrf;bkd;wifjcif;? apckdif;jcif;ukdrjyKbl;ao;aomEGm;oi,fudk,l?21;4 v,frvkyfrsKd;aphrBuJEkdifatmif a&rjywfaomacsmif;okdYaqmifoGm;? xkdacsmif; EGm;vnfyif;ukdjzwfNyD;rS?21;5 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; trIawmfukdaqmif&Gufapjcif;iSg4if;? xm0&bk&m;tcGifhESifh aumif;BuD;ay;apjcif;iSg4if; a&G;cs,f
awmfrlaomav0dom; ,Zfyka&m[dwfwkdYonfcsOf; w&m;awGUjcif;trI? kdufykwfjcif;trI&SdorQwkdYukd pD&ifqkH;jzwf&Murnf/21;6 taoaumifESifhteD;qkH;aomNrdKUom; toufBuD;oltaygif;wkdYonf? xkdacsmif; vnfyif;jzwfNyD;aomEGm;rtay:rSm rdrdwkdYvufudk
aq;vsuf?21;7 igwkdYvufonf taoG;ukdroGef;? igwkdYrsufpdonfrjrif/21;8 tkd xm0&bk&m;? a&G;awmfrlaomukd,fawmf\vl oa&vtrsKd;ukdoem;awmfrlyg/ raoxkdufaomolukdowfaomtjypfonf
uk,
d af wmf\vloa&vtrsKd;tay:okYd a&mufapawmfrrlygESi[
hf k >rufq&dk Murnf/ okjYd yKvQif toufuo
dk wfaomtjypfvw
G v
f rd rhf nf/21;9 xkdokdY oifonfxm0&bk&m;a&SUawmf aumif;aomtrIukdjyKaomtcg? raoxkdufaomol\ taoG;ukd y,f&Sif;&vdrhfrnf/
21;10 oifonf &efolwkdYukdppfwkdufoGm; oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf olwkdYukd oifhvuftyfawmfrlojzifh? oifonf
brf;,laomtcg?21;11 brf;,laomolwkdYwGif tqif;vSaomrdef;rukdjrif pkHbufjcif;iSgtvkd&SdvQif?21;12 oifhtdrfokdY olUukdac:oGm;? olonfOD;qH&dwfjcif;? vufonf;vSD;jzwfjcif;ukdjyKvsuf?21;13 brf;,l&mt0wfukdcRwfy,f wvywfvkH; rdbwkdYukdjrnfwrf;vsuf oifhtdrfaeNyD;aomaemuf? oifonfolESifhpkHbuf olonf
oif\r,m;jzpfrnf/21;14 aemufwzef olUukdrcspfvQif? olUtvkdtavsmuf oGm;aomtcGifhukday;&rnf/ olUukdIwfcsaomaMumifh aiGESifhra&mif;&? uReft&m
rxm;&/
21;15 vifcspfaomr,m;? rkef;aomr,m;ESpfa,mufwkdYonf om;ukdbGm;? tOD;bGm;aomom;onf rkef;aomr,m;\om;jzpfvQif?21;16 xkdolonf rdrdtarGOpmukd a0aomtcg? rkef;aomr,m;\om;OD;ukdESdrfhcs cspfaomr,m;\om;udk om;OD;t&m rcsD;ajrmuf&/21;17 rkef;aomr,m;\om;onf om;OD;jzpfonf[k0efcH? ESpfqaomtarGOpmukd olUtm;ay;&rnf/ taMumif;rlum;? xkdom;onf
tb\cGeftm;tptOD;jzpf\/ om;OD;t&dyft&mESifhqkdifay\/
21;18 tbqkd;aomom;? cufxefaomoabm&Sd rdbpum;ukdem;raxmifaomom;? rdbwkdYqkH;raomfvnf; qkH;rjcif;ukd rcHaom
om;&SdvQif?21;19 rdbwkdYonf xkdom;ukdqGJukdif? NrdKUtoufBuD;olwkdY&Sd&mNrdKUwHcg;0okdYaqmifcJhNyD;vQif?21;20 tuREkfyfwkdYom;onf qkd;aomol? cufxefaomoabm&Sd tuREkfyfwkdYpum;ukd em;raxmifaomoljzpfyg\/ pm;MuL;aomol?
aomufMuL;aomoljzpfyg\[k NrdKUtoufBuD;olwkdYtm; avQmufqkd&rnf/21;21 NrdKUom;a,mufsm;taygif;wkdYonf xkdom;ukdausmufcJESifhypf taoowf&Murnf/ xkdokdYoifwkdYwGif 'kpkduftjypfukdy,f&Sm;ojzifh?
oa&vtrsKd;om; taygif;wkdYonf xkdodwif;ukdMum; aMumuf&GHUjcif;&SdMuvdrfhrnf/
21;22 aoxkdufaomtjypf&Sdaomolukd opfwkdifqGJowfvQif?21;23 taoaumifukd opfwkdifwnOfhvkH;rxm;&/ xkdaeYjcif;wGifajr qufqufjrKyf&rnf/ opfwkdifqGJxm;jcif;ukdcH&aom olonf
usdefjcif;ukdcH&aomoljzpf\/ oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifhtarGcHp&mbkdY ay;awmfrlaomjynfonf rnpfnL;
aprnftaMumif; xkdokdYjyK&rnf/

183

tcef;BuD; ( 22 )
22;1 oifhnDtpfukd\okd;EGm;onf vrf;vGJonfudkMunfhrae&/ nDtpfukdxHokdY qufqufjyefykdY&rnf/22;2 nDtpfukda0;aomf4if;? olUukdrodaomf4if;? xkdokd;EGm;ukd ukd,ftdrfokdYaqmifcJh&rnf/ nDtpfukdonfr&Sm? ol rtyfrSDwkdifatmif
ukd,ftdrfxm;&rnf/22;3 jrnf;jzpfap? t0wfjzpfap? nDtpfukd\Opm wpkHwckaysmufoifawGUrdvQif? MunfhraebJ xdktwljyK&rnf/22;4 nDtpfudk\jrnf;EGm;onf vrf;vJvsuf&SdonfudkMunfhrae&/ nDtpfukdESifh0kdif; qufqufrp&rnf/
22;5 rdef;ronf a,mufsm;t0wfukdr0wf&/ a,mufsm;onfvnf; rdef;rt0wfukdr0wf&/ xkdokdY0wfaomol&SdorQwkdYukd oif\
bk&m;ocifxm0&bk&m;onf pufqkyf&GH&Smawmfrl\/22;6 opfyifay:ajray:rSm iSufokdufiSufronf tOrsm;?om;i,frsm;ukd0yfvsuf aeonfukdawGUvQif? om;i,fwkdYESifhtwl trdukdr,l&/22;7 oifonfaumif;pm;toufwm&SnfrnftaMumif;? om;i,fwkdYukdodrf;,lvQifvnf; trdukdvTwfvkduf&rnf/22;8 vlonf tdrfrkd;ay:uusvltoufukdowfaomtjypfra&mufrnftaMumif;? tdrftopfukdaqmufaomtcg? trkd;em;ywfvnf
tqD;twm;ukdvkyf&rnf/22;9 pyspfO,smOfjcm;em;aomrsKd;aphwkdYukd a&maESmrBuJ&/ xkdokdYBuJvQif? rsKd;aphtoD;? pyspfyiftoD; ESpfyg;vkH;ysufvdrfhrnf/22;10 EGm;ESifhjrnf;udkbuf v,frxGef&/22;11 0gESifhokd;arG;udka&maESm &ufaomt0wfukd r0wf&/22;12 oifNcHKaomt0wfpGefav;buf yef;yGg;wkdYukdqGJ&rnf/
22;13 vlonf r,m;ESifhxdrf;jrm;qufqHNyD;rS? wzef xkdrdef;rukdrkef;?22;14 igonf rdef;rESifhxdrf;jrm;qufqHaomtcg? unmrppfaMumif;ukdod&NyD[k xkdrdef;r uJh&JUp&mtaMumif;ukdjyK olUtoa&ukd
zsufvQif?22;15 xkdrdef;r\rdbwkdYonfunm\vuPmoufaoukdaqmifvsuf? NrdKUtoufBuD;olwkdY&Sd&m NrdKUwHcg;0okdYoGm;?22;16 xkdrdef;r\tbu? tuREkfyforD;udkvltuREkfyfay;pm;ygNyD/ olonftuREkfyforD;ukdrkef;?22;17 oif\orD;onf unmrppfaMumif;ukdigawGUNyD[kqkdvsuf uJh&JUp&mtaMumif;ukdjyKyg\/ okdY&mwGif onfum;? tuRekfyf\orD;
unmvuPmoufaojzpfyg\[k toufBuD;olwkdYtm; avQmufqkdvsuf xkdt0wfukdolwkdYa&SUrSm vSefjy&rnf/22;18 xkdtcg NrdKUtoufBuD;olwkdYonf xkdvlukd,l kdufNyD;rS?22;19 aiGwydmukdavsmfap? rdef;r\tbtm;ay;&rnf/ taMumif;rlum;? oa&vtrsKd; unm\toa&ukd xkdolzsufavNyD/
xkdrdef;ronf ol\r,m;jzpf&rnf/ woufvkH; xkdrdef;rESifhruGm&/22;20 okdYr[kwf vifpum;rSef? xkdrdef;runmvuPmoufaor&SdvQif?22;21 NrdKUom;a,mufsm;wkdYonfxkdrdef;rudktbtdrfwHcg;okdYaqmifcJhNyD;vQif ausmufcJESifhypf taoowf&Murnf/ taMumif;rlum;?
olonftbtdrf rw&m;aomarxkefokdYvkduf oa&vtrsKd; rkdkufrJaomtrIukdjyKavNyD/ xkdokdYoifwkdYwGif 'kpkduftjypfukd
y,f&Sm;&Murnf/
22;22 vif&Sdaomrdef;rESifh tjcm;aoma,mufsm; oifhaeonfukdawGUrdvQif? xkda,mufsm;ESifh rdef;rESpfa,mufwkdYonf taoowfjcif;ukdcH&rnf/
xkdokdY 'kpkduftjypfudk oa&vtrsKd;rS y,f&Sm;&rnf/22;23 tysKdunmukda,mufsm;ESifhxdrf;jrm;aqmifESif;NyD;rS? tjcm;aoma,mufsm;onf NrdKUxJrSmawGUoifhaevQif?22;24 xkdolESpfa,mufwkdYukd NrdKUwHcg;0okdY xkwfaqmifNyD;vQif ausmufcJESihfypf taoowf&Murnf/ rdef;ronf NrdKUxJrSm&Sdvsufyif
ratmfr[pfaomaMumifh4if;? a,mufsm;vnf; olUr,m;ukd IwfcsaomaMumifh4if;? xkdolESpfa,mufwkdYonftaoowfjcif;ukdcH&rnf/
xkdokdY oifwkdYwGif 'kpkduftjypfukdy,f&Sm;&Murnf/22;25 tysKdukda,mufsm;ESifhxdrf;jrm;aqmifESif;NyD;rS tjcm;aoma,mufsm;onf awmawGU tEkdiftxufjyKvQif? xkda,mufsm;
wa,mufwnf;ukdom taoowf&rnf/22;26 aoxkdufaomtjypfr&Sdaom xkdrdef;rukd oifonftb,fokdYrQrjyK&/22;27 taMumif;rlum;? a,mufsm;onf xkdrdef;rukdawmawGU rdef;ratmf[pfaomfvnf; ulnDaomolr&SdaomaMumifh? xkdtrIonfvlcsif;
wa,mufukdwa,muf&efjyK owfaomtrIESifhwl\/22;28 a,mufsm;ESifhrxdrf;jrm;raqmifESif;ao;aom tysKdunmukd tjcm;aoma,mufsm;onfawGU udkifqGJoifhaeonfukdawGUrdvQif?22;29 xkda,mufsm;onf rdef;r\tbtm; aiGig;q,fukdavsmf&rnf/ xkdrdef;ronfvnf; ol\r,m;jzpf&rnf/ olUukdIwfcsaomaMumifh
woufvkH;ruGm&/22;30 vlonf rdrdtbESifhomqkdifaom tb\r,m;ukdrodrf;&/

184

tcef;BuD; ( 23 )
23;1 a,mufsm;\t*FgvuPmrpkHvif?csKdUwJhaoma,mufsm;onf xm0&bk&m;\y&dowfawmf tygt0ifrjzpf&/23;2 arsmufrxm; &aomom;onf xm0&bk&m;\y&dowfawmftygt0ifrjzpf&/ q,fqufajrmufatmifr0if&/23;3 trKeftrsKd;om;? armbtrsKd;om;onfvnf;? xm0&bk&m;\y&dowfawmftygt0ifrjzpf&/ umvtpOfrukef? q,fqufajrmuf
atmifr0if&/23;4 taMumif;rlum;?oifonf tJ*kwKjynfrSxGufvmaomtcg? olwkdYonf rkefYESifha&ukdaqmif c&D;OD;BuKdrvmMu/ oifhudkusdefqJapjcif;iSg?
araomaygwmrdjynf? ayaomfNrdKUaeaomaAm&om; AmvrfukdiSg;Mu\/23;5 okdY&mwGif oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf Amvrfpum;ukdem;raxmif/ oifhukdcspfaomaMumifh usdefqJjcif;ukd oifaumif;BuD;
r*Fvmjzpfapawmfrl\/23;6 oifonf olwkdYcsrf;om? olwkdYpnf;pdrfukd woufvkH;tpOfrjyKpk&/23;7 {'kHtrsKd;om;ukdrlum;? rrkef;&/ olonfoif\nDtpfukdjzpf\/ tJ*kwKtrsKd;om;ukdvnf;rrkef;&/ ol\jynf oifonfuRefcHcJhbl;NyD/23;8 olwkdYtrsKd;tET,fonf okH;qufajrmufrSom xm0&bk&m;\ y&dowfawmf tygt0ifjzpf&aomtcGifh&Sd\/
23;9 &efolwkdYukdppfwkdufoGm;aomtcg? rw&m;aomtrI&SdorQudka&Smifavmh/23;10 nOfhtcsdefa&mufwwfaomrpifMu,faomtaMumif;aMumifh rpifMu,faomolonf oifwkdYwGif&SdvQif olonfwyfjyifokdYxGuf&rnf?
wyfxJokdYr0if&/23;11 rkdCf;csKyfaomtcg a&csKd;? ae0ifNyD;rS wyfxJokdY0if&rnf/23;12 oifhusifBuD;pGefY&mt&yfonf wyfjyif&Sd&rnf/23;13 wyfjyifokdYxGuf pGefYaomtcg? udk,fygaom opfom;wl&Gif;ESifh ajrwl;&rnf/ aemufwzefvSnfh rpifukd zkH;tkyf&rnf/23;14 taMumif;rlum;? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifhukdu,fwif &efolwkdYukd oifhvuftyfjcif;iSg? oif\wyfxJrSm
oGm;vmawmfrl\/ xkdaMumifh? oifhtxJ rpifMu,faomt&mwpkHwckukdjrif oifrSa&SmifoGm;awmfrrlrnftaMumif;? oif\
wyfonf oefY&Sif;&rnf/
23;15 rdrdocifxHuajy; oifhxHokdYa&mufaomuRefukd ocifrtyf&/23;16 xkduRefonf tvkdtavsmufaecsifaomt&yf? oifhae&mNrdKUwpkHwNrdKU oifhxHrSmae&aom tcGifh&Sd\/ olUukdrnOf;qJ&/23;17 oa&vtrsKd;orD;wkdYwGif jynfwefqmr&Sd&/ oa&vtrsKd;om;wkdYwGif a,mufsm;tvkdokdY vkdufwwfaom rdef;rvQmr&Sd&/23;18 jynfwefqmvkyf&aomaiG? acG;ukda&mif;&aomaiGudk opm*wdajyapjcif;iSg? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\tdrfawmfokdY
roGif;&/ xkdokdYaomaiGudk pufqkyf&GH&Smawmfrl\/
23;19 oif\trsKd;om;csif; twkd;,l? aiG? pm;p&m? tokH;taqmifukd racs;riSg;&/23;20 wyg;trsKd;om;twkd;,lacs;iSg;&\/ oifoGm;0ifpm;aomjynfwGif oifjyKav&m&m oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf
aumif;BuD;ay;awmfrlrnftaMumif;? trsKd;om;csif; twkd;,l acs;iSg;jcif;ukda&Smif&rnf/
23;21 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;tm; opm*wdxm;vQif? xm;onftwkdif; rjyKbJrae&/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf {uef
trSefawmif;awmfrlrnf/ oifonfrjyKbJaevQif tjypfa&mufvdrhfrnf/23;22 opm*wdrxm;bJaevQif tjypfra&muf/23;23 oifonf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; ukd,ftvkdtavsmuf opm*wdxm;? ukd,fEIwfESifh>rufqkdaompum;ukdwnfap?
*wd&Sdonftwkdif;jyK&rnf/
23;24 oifonf tdrfeD;csif;\pyspfO,smOfxJokdY 0ifaomtcg? tvkdtavsmuf pyspfoD;ukd 0pGmpm;&aomfvnf; rodrf;r,l&/23;25 tdrfeD;csif;\pyg;v,fxJokdY0ifaomtcg? pyg;ESHukd vufESifhqGwf&aomfvnf; wHpOfESifhr&dwf&/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1 wpkHwa,mufaomolonf r,m;ESifhxdrf;jrm;qufqHNyD;rS wzef tjypfwifp&mtaMumif; &SdaomaMumifh pdwfrawGUvQif? jzwfpm
udka&; oltyfay;ojzifh vTwfvkduf&rnf/24;2 xkdrdef;ronf viftdrfrSxGufoGm;aomaemuf? tjcm;aomol\r,m;jzpf&aomtcGifh&Sd\/24;3 aemufaeaomvifonfvnf; olUukdrkef;vQif? jzwfpmudka&; oltyfojzifh vTwfvkdufonfjzpfap? xkdvifaoonfjzpfap?24;4 t&ifvTwfvkdufaom vifa[mif;onf npfnL;jcif;&Sdaomxkdrdef;rukd aemufwzefrodrf;&/ xm0&bk&m;a&SUawmf pufqkyf
bG,faomtrIjzpf\/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhtarGcHp&mbkdYay;awmfrlaomjynf tjypfra&mufap&/
24;5 tdrfaxmifbufjyKp&Sdaomolonf ppfwkdufroGm;&/ rif;trIudkraqmif&/ wESpfywfvkH; ukd,ftdrftvGwfae r,m;ukd auR;arG;
jyKpk&rnf/
24;6 BudwfqkHtay:ausmufjym;ukdjzpfap? atmufausmufjym;ukdjzpfap?tb,folrQ taygifr,l&/ xkdokdY,lvQif? olUtoufukd taygif
,lonfESifhwl\/24;7 vlonf rdrdtrsKd;om;csif;jzpfaomoa&vtrsKd;om;ukdckd; uReft&mxm;onfjzpfap? a&mif;onfjzpfap? xkdolckd;ukdawGUrdvQif
taoowf&rnf/ oifwkdYwGif'kpkduftjypfukd xkdokdYy,f&Sm;&Murnf/
185

24;8 Elemab;a&mufaomtcg?av0dom;,Zfyka&m[dwfwkdYoGefoiforQtwkdif;owdjyK aphaphapmifha&Smufavmh/ olwkdYukdigrSmxm;onf


twkdif; usihfapmifhMuavmh/24;9 oifwkdYonf tJ*kwKjynfrSxGufc&D;oGm;MupOfwGif? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? rd&dtHjyKaomtrIukd atmufarhMuavmh/
24;10 oifonf trsKd;om;csif; wpkHwckukdacs;iSg;vQif? taygifxm;aomOpmukd,ljcif;iSg olUtdrfxJokdYr0if&/24;11 oifonf tdrfjyifrSm &yfae? xkdolonftaygifxm;aomOpmukd oifh&Sd&mtdrfjyifokdYaqmifcJh&rnf/24;12 xkdolonf qif;&JvQif? aygifxm;aomOpmukd jyefrtyfbJ nOfhudkrvGefap&/24;13 olonf rdrdt0wfukd0wfNcHKvsuf tdyfaysmf oifhudkaumif;BuD;ay;rnftaMumif;? olaygifxm;aomOpmukd ae0ifvQif quf
qufjyeftyf&rnf/ xkdokdYjyKaomtrIonf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf ajzmifhrwfaomtrIjzpfvdrfhrnf/24;14 trsKd;om;csif;jzpfap? oifhae&m NrdKU&GmwkdYwnf;ckdaom wyg;trsKd;om;jzpfap? qif;&JiwfrGwfaomoliSg;ukd rnOf;qJ&/24;15 aeYpOfrjywf olUtcukday;&rnf/ ray;bJaer0ifapESifh/ olonfqif;&JaomaMumifh &xkdufaomtcukdvnf; pdwfpGJvrf;vsuf&Sdvdrfhrnf/
ray;bJaevQif olonf oifhukdtjypfwif xm0&bk&m;ukd atmf[pfojzifh oiftjypfa&mufrnf[k pkd;&drfp&m&Sd\/
24;16 tbonf om;\tjypfaMumifh4if;? om;onf tb\tjypfaMumifh4if;? taorcH&/ vlwkdif;rdrdtjypfaMumifhom taocH&rnf/24;17 w&m;awGUjcif;trIrSm wyg;trsKd;om;ESihf rdbr&Sdaomolukd tIH;ray;&/ rkwfqkd;rt0wfukdtaygifr,l&/24;18 oifonf tJ*kwKjynf uRefcHcJhbl;aMumif;ukd4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhukdxkdjynfrSa&G;EIwfawmfrlaMumif;ukd4if;
atmufarh&rnf/ xkdaMumifh ynwfukdigxm;\/
24;19 oifonfukd,fv,ftoD;tESHudk&dwfaomtcg? arhavsmhaomaumufvIdif;ukdjyefr,l&/ oifjyKav&m&m oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf oifhukdaumif;BuD;ay;awmfrlrnf taMumif;? xkdaumufvIdif;udk wyg;trsKd;om;? rdbr&Sdaomol? rkwfqkd;rtbkdY
xm;&rnf/24;20 oif\oHvGifoD;ukdkdufacRaomtcg? usef<uif;aomtoD;ukdjyefrkdufracR&/ wyg;trsKd;om;? rdbr&Sdaomol? rkwfqkd;rtbkdY
xm;&rnf/
24;21 oif\ pyspfO,smOf pyspfoD;udk qGwf,laomtcg jyef aumufodrf;jcif;udkrjyK&/ usef<uif;aom toD;onf wyg;trsKd;om;?
rdbr&Sdaomol? rkwfqdk;rtbdkYjzpf&rnf/24;21 oifonf tJ*kwKjynf uRefcHcJhbl;aMumif;ukd atmufarh&rnf/ xkdaMumifh ynwfukdigxm;\/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1 vlcsif;trI&Sd rif;xHtpD&ifcHvsuf? rif;a&SUrSm w&m;awGUMuaomtcg? ajzmifhrwfaomolukdtjypfvGwfapjcif;iSg4if;? qkd;aomol
ukdtIH;cHapjcif;iSg4if; pD&if&rnf/25;2 qkd;aomolonf tkdufcHxkdufvQif? w&m;olBuD;onf ukd,frsufarSmuf olUukdcs/ tjypfESifhtavsmuf rnfrQaom'Pfcsufjzifh
kdufap&rnf/25;3 okdYaomfvnf; 'Pfcsufav;q,fxufrvGefap&/ vGefrsm;pGmaom'PfcsufjzifhkdufvQif? oif\trsKd;om;csif;onf ,kwfnHhaom
oljzpf[ef&Sdrnfukd pkd;&drfp&m&Sd\/25;4 pyg;eif;e,faomEGm;\EIwfukdrcsKyfwnf;&/
25;5 twlaeaom nDtpfukdwkdYwGif? wpkHwa,mufaomolonf om;r&SdbJaovQif? aoaomol\r,m;onf tjcm;wyg;aomvlpdrf;ESifh
pkHbufjcif;ukdrjyK&/ ol\vifnDonf olUukdodrf;,lqufqH r&D;jyKtyfaom0wfukd jyK&rnf/25;6 oa&vtrsKd; tpfukdtrnfukd raysmufapjcif;iSg? tOD;bGm;aomom;onf aoaombBuD;\t&dyft&mudk cH&rnf/25;7 nDonf tpfukdr,m;ukdr,lvkdvQif? rdef;ronftoufBuD;olwkdY&Sd&mNrdKUwHcg;0okdYoGm;? uRefr\vifnDonf tpfukdtrnfukd
oa&vtrsKd;rwnfapvkdyg/ oljyKtyfaom0wfukd rjyKvkdyg[kavQmufvQif?25;8 NrdKUtoufBuD;olwkdYonf xkdoludkac:ar;jref;&Murnf/ oluvnf;? xkdrdef;rukd tuREkfyfr,lvkdyg[kqkd ckdifrmpGmaevQif?25;9 ol\r&D;onf toufBuD;olwdkYa&SUrSm olUtyg;okkdYcsOf; ol\ajceif;ukdcRwfvsuf? ol\rsufESm wHawG;axG;vsuf? rdrd
tpfukdtdrfukdraqmufvkdaomol okdYjyKoifhonf[k olUtm;jyefajym&rnf/25;10 aemufrS? xkdoludkajceif;cRwf&aomtrsKd;[l oa&vtrsKd;ac:a0:orkwf&rnf/
25;11 vlcsif;ckduf&efjyKMupOfwGif? wa,mufaomol\r,m;onf tyg;okdYcsOf; rdrdvifukdulnDvkdaomiSg ckduf&efjyKaomol\a,mufsm;
wefqmudk ukdifqGJrdvQif?25;12 xkdrdef;rvufudkjzwf&rnf/ oif\rsufpdonf olUukdroem;&/25;13 oifhtdwfBuD;aomtav;? i,faomtav;wnf;[laom jcm;em;aomtav;ukd r&Sdap&/25;14 oifhtdrf jcm;em;aomjcifp&mwefqmtBuD;ti,fukdr&Sdap&/25;15 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomjynf oif\toufwm&SnfrnftaMumif;? rSefuefaomtav;? rSefuefaom
jcifp&mwefqmrsm;ukdom okH;&rnf/25;16
txufqkdcJhNyD;aomtrIukd
jyKaomoltaygif;wkdYESifh
rw&m;ojzifhjyKaomoltaygif;wkdYukd?
oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;
pufqkyf&GH&Smawmfrl\/
25;17 oifonf tJ*kwKjynfrSxGuf c&D;oGm;aomtcg?186

25;18 oifonf tm;ukefarmvsufaepOfwGif? oifhaemufvkdufaomol? tm;enf;aomolwkdYukd tmrvuftrsKd;om;wkdYonf vrf;


qD;BudK vkyfBuHaMumif;ukd4if;? bk&m;ocifukdraMumuf&GHU aMumif;ukd4if;? atmufarhavmh/25;19 okdYjzpf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhtarGcHp&mbkdYtykdifay;awmfrlaomjynf oifhywfvnfaeaom &efoltaygif;wkdY\
vufrSu,fvTwf csrf;omay;awmfrlaomtcg? tmrvuftrsKd;ukd atmufarhp&mr&Sdapjcif;iSg? aumif;uifatmuf okwfoif
y,f&Sif;&rnf/ xkdtrIukd rarhravsmh&/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf? oifhtarGcHp&mbkdYay;awmfrlaomjynfokdY oifonf0ifpm;aeaomtcg?26;2 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynf tOD;oD;aomtoD;trsKd;rsKd;ukd,l jcifawmif;xnfhNyD;rS oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;\emrawmfwnfp&mbkdY a&G;aumufawmfrlaomt&yfokdYoGm;?26;3 xkdumv,Zfyka&m[dwfvkyfaomolxHokdYcsOf;vsuf? xm0&bk&m;onfightm;ay;jcif;iSg? bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomjynfokdY
tuREkfyfa&mufygNyD[k ukd,fawmf\ bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; ,aeYtuREkfyf0efcHygonf[k ,Zfyka&m[dwftm; ajymqkd&rnf/26;4 ,Zfyka&m[dwfonfvnf; jcifawmif;ukd oifhvufrS,l oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\ ,Zfyvifa&SUrSm csxm;&rnf/26;5 oifuvnf;? t&yf&yfokdYvSnfhvnfaomI&dtrsKd;om;onf tuREkfyftbjzpfyg\/ olonf tJ*kwKjynfokdYoGm; vltenf;i,fESifhwuG
wnf;ckdpOfwGif BuD;rm;rsm;jym;aomvlrsKd;jzpfyg\/26;6 tJ*kwKvlwkdYonf tuREkfyfwkdYukd nOf;qJESdyfpuf usyfwnf;pGmuRefcHapMu\/26;7 bkd;ab;wkdYukd;uG,faom bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd atmf[pfavQmufMuaomtcg? xm0&bk&m;onf em;axmifawmfrlojzifh?
tuREkfyfwkdYcH&aomnOf;qJESdyfpufjcif;? yifyef;jcif;wkdYukd MunfhIawmfrl\/26;8 xkdtcg xm0&bk&m;onf wefckd;BuD;aomvufkH;awmfukdqefY aMumufrufbG,faom edrdwfvuPmtHhbG,faomtrIwkdYjzifh
tuREkfyfwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfNyD;vQif?26;9 EkdYESifhysm;&nfpD;aom jynfokdY ykdYaqmif ay;oem;awmfrlNyD/26;10 ,ckrSm tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmfay;oem;awmfrlaomjynf tOD;oD;aomtoD;udk tuREkfyfaqmifcJhygNyD[k oif\bk&m;
ocifxm0&bk&m;tm; avQmufqkdvsuf? xkdtoD;ukd oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmfxm;&rnf/ a&SUawmfvnf; ukd;uG,f
jcif;ukdjyK&rnf/26;11 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf? oifESifhoif\tdrfoltdrfom;wkdYtm; jyKawmfrlorQaom aus;Zl;? oifonfoifESifhtwl
wnf;ckdaomav0dom;rSp wyg;trsKd;om;wkdYESifhwuG aysmfarGUjcif;ukdjyK&rnf/
26;12 okH;ESpfwGif q,fbkdYwbkdYay;&aom wwd,ESpfa&mufaomtcg? tpD;tyGg;&SdorQwkdYukd q,fbkdYwbkdYaumuf,l? av0dom;?
wyg;trsKd;om;? rdbr&Sdaomol? rkwfqkd;rwkdYukd oifhae&mNrdKUrsm;pGm 0pGmauR;arG;NyD;rS?26;13 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm;? ukd,fawmfonf tuREkfyfukdrSmxm;awmfrlorQtwkdif;? oefY&Sif;aomOpmwkdYukd tdrfrSxkwf
av0dom;? wyg;trsKd;om;? rdbr&Sdaomol? rkwfqkd;rwkdYtm;ay;ygNyD/ ynwfawmfwkdYukd rvGefusL;? rarhavsmhyg/26;14 romtrIukdaqmifpOftcg xkdOpmukd tuREkfyfrpm;yg/ rpifMu,faomtokH;taqmifbkdY tenf;i,fukdrQr,lyg/ aoaomolwkdYtbkdY
tenf;ukdrQray;yg/ tuREkfyfbk&m;ocif xm0&bk&m;\pum;awmfukdem;axmifygNyD/ udk,fawmfrSmxm;awmfrlorQtwkdif;jyKygNyD/26;15 ukd,fawmf\oefY&Sif;aomae&m aumif;uifbkHrSikHYMunfh? ukd,fawmf\vloa&vtrsKd;ukd4if;? bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrl
onftwkdif;? tuREkfyfwkdYtm;ay;awmfrlaomjynf? EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynfudk4if; aumif;BuD;ay;awmfrlyg[kavQmufqkd&rnf/
26;16 ,ckpD&ifxkH;zGJUorQtwkdif; usifh&rnf[k oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonfjzpf pdwfESvkH;t<uif;rJhusifhapmihf&rnf/26;17 xm0&bk&m;onfoif\bk&m;ocifjzpfawmfrlonf[l4if;? vrf;awmfokdYvkdufygrnf? pD&ifxkH;zGJUawmfrlaomynwfw&m;awmfukd
apmihfa&Smufygrnf? pum;awmfukd em;axmifygrnf[l4if; ,aeYoifonf0efcHNyD/26;18 xm0&bk&m;onfvnf; *wdxm;awmfrlorQtwkdif;? oifonf ynwfawmftvkH;pkHwkdYukd apmihfa&Smufapjcif;iSg? txl;ojzifh
ukd,fawmf\vlrsKd;jzpfonf[l4if;?26;19 zefqif;awmfrlaomvlrsKd;wumwkdYxuf oif\*kPftoa&ausmfapmudwdukd vGefuJapawmfrlrnf[l4if; *wdawmf&Sdonftwkdif;
oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;aomvlrsKd;jzpfapjcif;iSg4if; ,aeY0efcHawmfrlNyD[k oa&vtrsKd;om;wkdYtm; a[majym
av\/

tcef;BuD; ( 27 )
27;1
27;2

wzef arma&Sonf? oa&vtrsKd;toufBuD;olwkdYESifhwuG vlrsm;wkdYukd rSmxm;onfum;? ,aeYigxm;orQaomynwfwkdYukdapm


ifha&SmufMuavmh/oifonf a,mf'efjrpfukdul;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynfokdY a&mufaomtcg? BuD;aomausmufwkdYukdxlaxmif
t*FawESifhrGrf;rH&rnf/187

27;3

bk;d ab;wku
Yd ;dk uG,af ombk&m;ocifxm0&bk&m;onf? *wdawmf&o
dS nftwkid ;f oift
h m;ay;awmfral omjynf? EkEYd iS yhf sm;&nfp;D aomjynfoYdk
0ifpm;thHaomiSg ul;oGm;NyD;rS? w&m;pum;awmftvkH;pkHwkdYukd xkdausmufay:rSma&;xm;&rnf/27;4 a,mf'efjrpfukdul;NyD;rS? ,aeYigrSmxm;aomausmufwkdYukd {Avawmifay:rSmxlaxmif t*FawESifhrGrf;rH&rnf/27;5 xkdt&yfvnf; oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY?27;6 ,Zfyvifudk ausmufESifhwnf&rnf/ oHwefqmukdrokH;aqmifbJ? ruGJrjywfaomausmufwkdYESifh wnf&rnf/ oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;tm; rD;IdU&m,ZfwkdYukd xkdyvifay:rSmylaZmf&rnf/27;7 rd[m,,ZfwkdYudkvnf;ylaZmf? xkdt&yfwGif pm;aomufvsuf a&SUawmf aysmfarGUjcif;ukdjyK&rnf/27;8 xkdausmufay:rSm w&m;pum;awmftvkH;pkHwkdYukd aocsmpGma&;xm;&rnf [kajymqkdMu\/27;9 wzef arma&SESifh,Zfyka&m[dwfrsm;? av0dom;rsm;wkdYu? tkdoa&vtrsKd;? owdESifhem;axmifavmh/ ,aeYoifonf oif\
bk&m;ocif xm0&bk&m;\ vlrsKd;jzpfavNyD/27;10 okdYjzpf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\pum;awmfukd em;axmif&rnf/ ,aeY igwkdYqifhqkdaom pD&ifxkH;zGJUawmfrlcsufwkdYukdusifh&
rnf [koa&vtrsKd;om;taygif;wkdYtm; ajymqkdMu\/
27;11 wzef arma&Sonf xkdaeYvlrsm;wkdYukdrSmxm;onfrSm?27;12 oifwkdYonf a,mf'efjrpfukdul;aomaemuf? vlrsm;wkdYtm; aumif;BuD;ay;jcif;tvkdiSg a*&Zdrfawmifay:rSm &yf&aomol[lrlum;?
&Sdarmif? av0d? ,k'? ocg? a,moyf? A,Fmrdefwnf;/27;13 usdefjcif;tvkdiSg? {Avawmifay:rSm&yf&aomol[lrlum;? kAif? *'f? tm&Sm? ZmAkvkef? 'ef? evdwnf;/27;14 xkdtcg av0dom;wkdYonf BuD;aomtoHESifh oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYtm; [pfaMumf&aompum;[lrlum;?27;15 xm0&bk&m;pufqkyf&GH&Smaomt&m? vuform;vufESifh xkvkyfaomkyfwk? oGef;aomqif;wkukd vkyf rxif&Sm;aomt&yf
xm;aomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[kusdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k 0efcH&Murnf/27;16 rdbukd rxDrJhjrifjyKaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[kusdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k0efcH&Murnf/27;17 tdrfeD;csif;ajrrSwfwkdifukd a&TUaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[kusdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k 0efcH&Murnf/27;18 rsufpdrjrifaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[kusdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k 0efcH&Murnf/27;19 w&m;awGUjcif;trIrSm wyg;trsKd;om;? rdbr&Sdaomol? rkwfqkd;rukdrw&m;ojzifh tIH;ay;aomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[k
usdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k 0efcH&Murnf/27;20 tbESifhomqkdifaom tb\r,m;ESifhaygif;abmfaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[k usdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k
0efcH&Murnf/27;21 wd&pmefwpkHwrsKd;ESifh aygif;abmfaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[kusdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k 0efcH&Murnf/27;22 tb\orD;? trd\orD;wnf;[laom rdrdtpfrESifhaygif;abmfaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[k usdefvQif? vltaygif;wkdYu
tmrif[k0efcH&Murnf/27;23 r,m;\trdESifhaygif;abmfaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[kusdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k 0efcH&Murnf/27;24 tdrfeD;csif;ukd rxifr&Sm;kdufaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[k usdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k 0efcH&Murnf/27;25 tjypfr&Sdaomol\toufukdowfjcif;iSg tcukdcH,laomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[k usdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k
0efcH&Murnf/27;26 ynwfw&m;pum;wkdYudk tNrJrusifhaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[k usdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k 0efcH&Murnf/-

tcef;BuD; ( 28 )
28;1

,aeY igqifhqkdaomynwfawmfwkdYukd oifonfusihfapmifhjcif;iSg? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\pum;awmfukd aphaphem;axmifvQif?


oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf vlrsKd;wumwkdYxuf oifhukdcsD;ajrmufawmfrlrnf/28;2 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\ pum;awmfukdem;axmifvQif? oifhtay:rSm oufa&mufvwHh aom aumif;BuD;r*Fvmrsm;[lrlum;?28;3 oifonf NrdKUr*Fvm&Sdvdrfhrnf/ awmr*Fvm&Sdvdrfhrnf/28;4 om;orD;tm;jzifh4if;? ajrtoD;tESHtm;jzifh4if;? wd&pmefbGm;aomom;i,ftm;jzifh4if;? okd;EGm;tpD;tyGg;tm;jzifh4if; r*Fvm&Sdvdrfhrnf/28;5 jcifawmif;4if;? rkefYe,faomcGuf4if; r*Fvm&Sdvdrfhrnf/28;6 rdrdtdrfxJokdY0ifaomtcg r*Fvm&Sdvdrfhrnf/ jyifokdYxGufaomtcg r*Fvm&Sdvdrfhrnf/28;7 oifhwbufxaom&efolwkdYukd oifhrsufarSmuf xm0&bk&m;onf'PfcHapawmfrlrnf/ olwkdYonf wvrf;wnf;jzifh oifh&Sd&mokdY
vmaomfvnf;? vrf;ckepfoG,fjzifh oifha&SUrSajy;Muvdrfhrnf/28;8 oif\b@mwkduf4if;? oifjyKav&m&m4if;? xm0&bk&m;onf oifhtay:rSm r*Fvma&mufapjcif;iSg rdefYawmfrlrnf/ oif\bk&m;
ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynf oifhukdaumif;BuD;r*Fvmay;awmfrlrnf/28;9 oifonfoif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\ynwfawmfwkdYukdapmifh vrf;awmfokdYvkdufvQif? xm0&bk&m;usdefqkdonftwkdif;? oifhukd
ukd,fawmftbkdY oefY&Sif;aomtrsKd; tpOftNrJ jzpfapawmfrlrnf/28;10 oifonf xm0&bk&m;\emrawmfjzifh ac:a0:orkwfjcif;ukdcH&onf[k vlrsKd;cyfodrf;wkdYonf odjrif oifhukdaMumuf&GHUMuvdrfhrnf/-

188

28;11 xm0&bk&m;onf oifhtm;ay;jcif;iSg bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomjynf Opmypnf;? om;orD;? wd&pmeftwkd;tyGg;? ajrtoD;


tESHrsm;udk <u,f0apawmfrlrnf/28;12 xm0&bk&m;onf tcsdefwefrS oif\jynf rkdCf;&Gmapjcif;iSg4if;? oifjyKav&m&m aumif;BuD;ay;jcif;iSg4if;? b@mawmfwkduf
wnf;[laom rkdCf;aumif;uifukdzGifhawmfrlrnf/ oifonf vlrsKd;rsm;wkdYtm; acs;iSg;&aomtcGifh&Sdvdrfhrnf/ olwkdYonfoifhtm;
acs;iSg;&aomtcGifhr&Sd&/28;13 xm0&bk&m;onf oifhukdtNrD;rjzpfapbJ acgif;jzpfapawmfrlojzifh? oifonf atmufrae&bJ tay:omae&aomtcGifh&Sdvdrfhrnf/
,aeY igqifhqkdaom? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\ ynwfawmfwkdYukd usifhapmifhjcif;iSgem;axmifvQif4if;?28;14 ,aeY igqifhqkdaompum;awmfvrf;rSxGuf vufsmbuf? vuf0JbufokdYrvTJ? tjcm;wyg;aombk&m;aemufokdYvkduf 0wfrjyKbJ
aevQif4if;? xkdokdYaomaus;Zl;awmfukd cH&vdrfhrnf/
28;15 ,aeY ighqifhqkdaom oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; pD&ifxkH;zGJUawmfrlcsuf tvkH;pkHwkdYukd usifhapmihfjcif;iSg pum;awmfukd em;raxmif
vQif? oihftay:rSm oufa&mufvwHhaom usdefjcif;tr*Fvmrsm;[lrlum;?28;16 oifonf NrdKUtr*Fvm&Sdvdrfhrnf? awmtr*Fvm&Sdvdrfhrnf/28;17 jcifawmif;4if;? rkefYe,faomcGuf4if; tr*Fvm&Sdvdrfhrnf/28;18 om;orD;tm;jzifh4if;? ajrtoD;tESHtm;jzifh4if;? okd;EGm;tpD;tyGg;tm;jzifh4if; tr*Fvm&Sdvdrfhrnf/28;19 rdrdtdrfxJokdY0ifaomtcg tr*Fvm&Sdvdrfhrnf/ jyifokdYxGufaomtcgtr*Fvm&Sdvdrfhrnf/28;20 xm0&bk&m;ukdpGefY jyKrdaom'kpkduftjypfaMumifh tvsiftjrefysufpD;qkH;IH;jcif;okdY ra&mufrDSwkdifatmif? jyKav&m&m usdefqJjcif;?
aESmifh&Sufjcif;? uJh&JU jcif;wkdYukd oifhtay:rSm oufa&mufapawmfrlrnf/28;21 oifoGm;0ifpm;vwHhaomjynfrS okwfoify,f&Sif;awmfrrlrSDwkdifatmif? umvemukd oifpGJapawmfrlrnf/28;22 xm0&bk&m;onfoifhukd wlvm?zsm;em?'vcufem?c&c&emjzifh4if;? xm;ab;? avxd tyifaoaomab;? t&nf,kd tyifao
ab;jzifh4if; 'Pfcwfawmfrl? oifonf rysufpD;rSDwkdifatmif xkdab;wkdYonf vkdufMuvdrfhrnf/28;23 oifhacgif;ay:rSm rkdCf;aumif;uifonf aMu;0guJhokdY4if;? oifhatmuf ajronf oHuJhokdY4if; jzpfvdhrfrnf/28;24 xm0&bk&m;onf oifhae&mjynf&GmaomrkdCf;a&ukdajrrIefY? zkHjzpfapawmfrlojzifh? oifonf rysufpD;rDSwkdifatmif oifhtay:rSm
us&vdrfhrnf/28;25 oif\&efolwkdYa&SUrSm xm0&bk&m;onf oifhukd 'Pfay;awmfrlrnf/ oifonf wvrf;wnf;jzifh olwkdY&Sd&mokdYoGm;aomfvnf;?
vrf;ckepfoG,fjzifh olwkdYa&SUrSajy; ajray:rSm&Sdaom twkdif;wkdif;tjynfjynfokdYajymif;oGm;&vdrfhrnf/28;26 oif\taoaumifonf rkdCf;aumif;uifiSuf? awmom;&Jpm;p&mbkdYjzpf&vdrhfrnf/ xkdwd&pmefwkdYudk tb,folrQrarmif;&/28;27 xm0&bk&m;onf oifhukd tJ*kwKtempdrf;? jrif;okdufem? 0Jem? raysmufEkdifaom,m;emjzifh 'Pfcwfawmfrlrnf/28;28 l;aomtem? rsufpduef;aomtem? rdef;armawGa0aomtemjzifh 'Pfcwfawmfrl?28;29 rsufpduef;aomolonf arSmifrkdufprf;oyf&ouJhokdY? oifonfrGef;wnfhtcsdefyif prf;oyf&vdrfhrnf/ oifjyKaomtrIratmifbJ
nOf;qJjcif;? vk,ljcif;ukdomcH&vdrfhnf/ tb,folrQ ru,fwif&/28;30 rdef;rESifhvufxyfNyD;aomfvnf; tjcm;aomolonfaygif;abmf&vdrhfrnf/ tdrfukdaqmufaomfvnf; udk,fwkdifrae&/ pyspfO,smOfukd
pkdufaomfvnf; pyspfoD;ukdrqGwfr,l&/28;31 oifhEGm;ukd oihfrsufarSmufowfaoaomfvnf; oifhukd,fwkdifrpm;&/ oifhjrnf;ukd oifha&SUarSmuf tEkdiftxuf,loGm;NyD;rS?
aemufwzef jyefray;&/ oifhokd;wkdYukd oifh&efoltyfaomtcg u,fEIwfaomol ray:r&Sd&/28;32 oifhom;orD;wkdYonfolwyg;vufokdYa&muf? oifhrsufpdonf waeYvkH;ajrmfMunfhvsuf tm;ukefvdrfhrnf/ oifhvufonfvnf;
cGeftm;r&Sd&/28;33 oifrodruRrf;aomvlrsKd;onf oifhae&mjynf\ toD;tESHukd4if;? oifvkyfaqmif&aom Opmukd4if; pm;vdrfhrnf/ oifonf nOf;qJ
ESdyfpufjcif;ukdom tpOfrjywfcH&vdrhfrnf/28;34 xkdokdY ukd,fwkdifawGUjrifaomtrIaMumifh oifonf tl;jzpf&vdrfhrnf/28;35 xm0&bk&m;onf oifh'l;ESifhajcaxmufru? ajcb0g;rSp OD;acgif;xdyfwkdifatmif raysmufEkdifaomtempdrf;jzifh 'Pfcwfawmfrlrnf/
28;36 xm0&bk&m;onf? oifcsD;ajrmufaom&Sifbk&ifukd oifESifh oifhbkd;ab;wkdY rodruRrf;bl;aomvlrsKd;&Sd&mokdY aqmifoGm;awmfrlojzifh?
oifonftjcm;wyg;aombk&m;? opfom;bk&m;? ausmufbk&m;wkdYukd 0wfjyK&vdrfhrnf/28;37 xm0&bk&m;onf oifhukdaqmifoGm;awmfrlaomtjynfjynfwkdY oifonfthHMo&m? ykHckdif;&m? uJh&JU&mjzpfvdrhfrnf/28;38 oifonf rsm;pGmaomrsKd;aphukdv,fokdY,loGm; usKdif;aumifwkdYonf ukdufpm;aomaMumifh? enf;aompyg;ukd odrf;&vdrhfrnf/28;39 pyspfO,smOfwkdYukdpkdufjyKpkaomfvnf;? ykd;rsm;ukdufpm;aomaMumifhukd,fwkdif pyspfoD;ukdrqGwf&? pyspf&nfukdvnf; raomuf&/28;40 oifhae&mt&yf&yf oHvGifyif&Sdaomfvnf;? toD;rrSnfhrD a<uaomaMumifh oifonf oHvGifqDESifh ukd,fukdrvdrf;&/28;41 om;orD;udkbGm;jrifaomfvnf;? olwkdYESihfraysmfarGU&/ &efolwkdYonf odrf;oGm;Muvdrfhrnf/28;42 oifhae&mjynf opfyif&SdorQ? ajrtoD;tESH&SdorQukd usKdif;aumifonf ukdufpm;Muvdrfhrnf/28;43 oifESifhtwlaeaom wyg;trsKd;om;onfjrifhvsuf? oifhtay:okdYwufvdrfhrnf/ oifrlum;? atmufokdYqif; ae&vdrfhrnf/28;44 olonf oifhtm;acs;iSg;aomtcGifh&Sdvdrfhrnf/ oifrlum;? olUtm;acs;iSg;aom tcGifhr&Sd&/ olonf acgif;jzpf? oifonf tNrD;
jzpfvdrhfrnf/28;45 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;xm;awmfrlaom pD&ifxkH;zGJUcsufw&m;ukdapmihfa&Smufjcif;iSg? oifonf pum;awmfukdem;raxmif
aomaMumifh? rysufpD;rSDwkdifatmif usdefjcif; tr*Fvm&SdorQwkdYonf oifhtay:rSmoufa&mufvsuf? oifhukdvkdufrDSvsuf&SdMu
189

vdrfhrnf/28;46 oifhtay:4if;? oifhtrsKd;tET,ftay:4if;? tpOfrjywfedrdwfvuPmthHbG,faom trIjzpfMuvdrfhrnf/28;47 oifonf Opm<u,f0aomtcg? 0rf;ajrmuf&Tifvef;aompdwfESifh oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\trIawmfudk raqmif&Gufaom
aMumifh?28;48 xm0&bk&m;apvTwfawmfrlaom&efol\trIukd oifonf rGwfodyfjcif;? a&iwfjcif;? t0wftcsnf;pnf;&Sdjcif;ESifhwuG? t&m&m
qif;&JpGmaqmif&Guf&vdrfhrnf/ oifonf rysufpD;rSDwkdifatmif oifhvnfyif; oHxrf;bkd;ukdwifxm;awmfrlrnf/
28;49 a&Tvif;wysHwwfouJhokdY vsifjrefaomvlrsKd;? Murf;wrf;aomrsufESmESifh jynfhpkHvsuf?
28;50 toufBuD;olukdrkdao? toufi,folukdroem;wwfaomvlrsKd;ukd? a0;aomt&yf? ajrBuD;pGef;rS xm0&bk&m;onfac: oifhukd
wkdufapawmfrlrnf/28;51 oifonf rysufpD;rSDwkdifatmif? xkd&efolonf oif\okd;oi,f?EGm;oi,f? ajrtoD;tESHukd pm;&vdrfhrnf/ oifhukdrzsufqD;rSDwkdifatmif?
qefpyg;? pyspf&nf? qD? okd;EGm;tpD;tyGg;ukd oifhtbkdY rcsefrxm;&/28;52 oifhae&mjynft&yf&yfwkdYoifukd;pm;aomNrdKUkd;? jrifhckdifcHhaomNrdKUkd;wkdYonf rNydKrusrSDwkdifatmif? oifhae&mNrdKU&SdorQwkdYukd 0kdif;xm;
vdrfhrnf/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaom jynft&yf&yfwkdY? NrdKU&SdorQwkdYukdvnf;0kdif;xm;vdrfhrnf/28;53 xkdokdY0kdif;xm; &efolonfusOf;usyfapaomtcg? ukd,f&ifaoG;wnf;[laom oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;ay;awmfrlaom
om;orD;wkdY\tom;ukd oifpm;&vdrfhrnf/28;54 oifhae&mNrdKUwkdYukd &efol0kdif;xm; usOf;usyfapaomtcg?28;55 tvGefEl;nHhodrfarGUaoma,mufsm;onf pm;p&mtvQif; rusef<uif;aomaMumifh? rdrdom;orD;\ tom;ukdpm;&aomfvnf;? rdrdnDtpfukd?
rdrd&ifcGif&Sdaomr,m;? usef<uif;ao;aom om;orD;wkdYukd remvkdaompdwf&Sd? xkdtom;ukd olwkdYtm;ra0ray;bJpm;vdrfhrnf/28;56 oifhae&mNrdKUwkdYukd &efol0kdif;xm; usOf;usyfapaomtcg?
28;57 tvGefEl;nHhodrfarGUojzifh ajrukdreif;0hHaomrdef;ronfvnf;? pm;p&mtvQif;r&SdaomaMumifh? rdrd&ifcGif&Sdaomvif? rdrdom;orD;?
rdrd0rf;xJuxGufaomtcsif;? rdrdbGm;jrifaomoli,fwkdYukd remvkdaompdwf&Sd rdrdoli,fukd wdwfqdwfpGmpm;&vdrfhrnf/28;58 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf bkef;BuD; aMumufrufbG,faomemrawmfukd aMumufapjcif;iSg? usrf;pma&;xm;aom
w&m;awmfpum;tvkH;pkHwkdYukd oifonf rusifhrapmifhbJaevQif?28;59 xm0&bk&m;onf oifcH&aomab;? oifhtrsKd;tET,fcH&aomab;wkdYukd tHhMobG,faomab;? tvGefBuD; NrJNrHaomab;? tvGefjyif;
NrJNrHaoma&m*ga0'emjzpfapawmfrlrnf/28;60 xkdrSwyg;? oifaMumufwwfaomtJ*kwKjynf\tema&m*g&SdorQwkdYukd oifhtay:rSm oufa&mufapawmfrlojzifh? oifxkdtema&m*g
wkdYonf pGJuyfMuvdrfhrnf/28;61 xkdrSwyg;? ynwdusrf;pma&;rxm;aomtema&m*gab;Oy'f&Sd&SdorQwkdYukd oifonf rysufrpD;rSDwkdifatmif? oifhtay:rSm
xm0& bk&m;oufa&mufapawmfrlrnf/28;62 oifonf ta&twGuftm;jzifh rkdCf;aumif;uifMu,fuJhokdYrsm;aomfvnf;? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\pum;awmfukd
em;raxmifaomaMumifh enf;enf;jzpf&vdrfhrnf/28;63 oifhukdaus;Zl;jyK rsm;jym;apaomtrI xm0&bk&m;aysmfarGUawmfrlonfenf;wl? wzef oifhukdzsufqD; tusKd;enf;p&mtrI
aysmfarGUawmfrlojzifh? oifoGm; 0ifpm;vwHhaomjynfxJu oifonf okwfoify,f&Sif;jcif;okdY a&muf&vdrfhrnf/28;64 xm0&bk&m;onfvnf;? ajrBuD;pGef;wbufrSonf wbufwkdifatmif? vlrsKd;taygif;wkdYwGif oifhukd t&yf&yfuGJjym;apawmfrlojzifh?
oifESifh oifhbkd;ab;wkdY rodbl;aomtjcm;wyg;aombk&m;? opfom;bk&m;? ausmufbk&m;wkdYukd 0wfjyK&vdrhfrnf/28;65 xkdvlrsKd;wkdYwGif oifonfoufomjcif;r&Sd&m? ae&mrus&m/ ESvkH;wkefvIyfjcif;? rsufpdajrmfjrif tm;ukefjcif;? 0rf;enf;jcif;taMumif;ukd
xm0&bk&m;pD&ifawmfrlojzifh?28;66 oifonf toufqkH;vkonfjzpf? aeYnOfhrjywfpkd;&drfvsuf aoab;ESifhvGwfrnf rvGwfrnfukd rodbJvsufae&vdrfhrnf/28;67 oif\pdwfESvkH;xJrSmaMumuf&GHU&aomtaMumif;? oifhrsufpdESihfjrif&aomt&maMumifh? eHeuftcsdef oifu? nOfha&mufygap[l4if;?
nOfhtcsdef eHeufa&mufygap[l4if; qkawmif;&vdrfhrnf/28;68 xkdvrf;ukd aemufwzef oifrjrif&[k rdefYawmfrlaomvrf;jzifh xm0&bk&m;onf wzefoifhukd tJ*kwKjynfokdY oabFm
ESifhykdYaqmifawmfrlojzifh? xkdjynfwGif uRefa,mufsm;? uRefrdef;rjzpfapjcif;iSg &efolwkdY a&mif;Muvdrhfrnf/ okdY&mwGif
tb,folrQoifhukdr0,fvkd[k oa&vvlrsm;wkdYukd a[majymav\/

tcef;BuD; ( 29 )
29;1

a&GUum;? a[m&yft&yf xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;ESifh jyKawmfrlaomy#dnmOfrSwyg;? armbjynf arma&SonfxkdvlrsKd;ESifh


y#dnmOfjyKapjcif;iSg? xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlaom y#dnmOfpum;awmfjzpfownf;/
29;2 wzef arma&Sonf oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukdac:? xm0&bk&m;onf tJ*kwKjynfrSm zga&mbk&if4if;? ol\uReftaygif;
wkdY4if;? ol\jynfwa&SmufvkH;4if;? oifwkdYrsufarSmufwGifjyKawmfrlorQwnf;[laom?29;3 ukd,frsufpdESifhjrifaom tvGefBuD;pGmaompkHprf;jcif;trI? tvGefBuD;aomedrdwfvuPm? xl;qef;aomwefckd;rsm;ukd oifwkdYonf
jrif&MuNyD/190

29;4 okdYaomfvnf; em;vnfEkdifaomESvkH;? jrifEkdifaomrsufpd? Mum;Ekdifaomem;wkdYukd ,aeYwkdifatmif xm0&bk&m;onfay;awmfrrlao;/29;5 tESpfav;q,fywfvkH; oifwkdYukd awmigykdYaqmifawmfrlNyD/ oifwkdYt0wfonf ra[mif;rEGrf;/ oifwkdYpD;aomajceif;vnf;rysuf/29;6 oifwkdYonf rkefYudkrpm;/ pyspf&nfESifh ao&nfao&ufukdraomufbJaeaomaMumifh? xm0&bk&m;onf oifwkdY\bk&m;ocif
jzpfaMumif;ukdod&\/29;7 oifwkdYonf t&yfokdYa&mufaomtcg? a[&Sbkef&Sifbk&if&Sd[kef? Am&Sef&Sifbk&ifMoCwkdYonf igwkdYukdppfwkdufjcif;iSg xGufvmojzifh?
igwkdYonf olwkdYukdvkyfBuH?29;8 olwkdYjynfukdodrf;,lNyD;rS? kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0uf ay;av\/29;9 okdYjzpf oifwkdYjyKav&m&matmifEkdifrnftaMumif; y#dnmOfpum;wkdYukdapmifha&Smuf usifhMuavmh/
29;10-13oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifESifh,aeYjyKawmfrlaomopmukd oifonfcH? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ESifhy#dnmOfjyK
jcif;iSg4if;? oifhukd ukd,fawmf\vlrsKd;t&m ,aeY cefYxm;awmfrlapjcif;iSg4if;? txufurdefYawmfrl? oif\tbtmjA[H? Zmuf?
,mukyfwkdYtm; usdefqkdawmfrlonftwkdif;? oif\bk&m;ocifjzpfawmfrlapjcif;iSg4if;? oifwkdYtrsKd;tET,f\ tuJtrSL;? toufBuD;ol?
rif;t&m&Sd? oa&vtrsKd;a,mufsm;? rdef;r? oli,f? xif;ckwfaomol? a&cyfaomolrSp wyf&SdorQaomolwkdYonf oifwkdY
bk&m;ocif xm0&bk&m;a&SUawmf ,aeY&yfaeMu\/29;14 xkdrSwyg; y#dnmOf? opmukd oifwkdYESifhomigjyKonfxufru?29;15 igwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;a&SUawmf ,aeY&yfaeaomolwkdYESifh4if;? igwkdYwGif ,aeYrygaomolwkdYESifh4if; igjyK\/29;16 oifwkdYonf tJ*kwKjynfaygif;abmfaomol? c&D;oGm;vrf;awGUBuHKaom vlrsKd;wkdYukd oifwkdYodMu\/29;17 olwkdY&Sdaompufqkyf&GH&SmbG,faomopfom;kyfwk? ausmufkyfwk? a&Tkyfwk? aiGkyfwkwkdYukd jrifMuNyD/29;18 igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;xHawmfrS vTJa&Smifcsifaomoabm&Sdvsuf? xkdvlrsKd;wkdY\ bk&m;rsm;xHokdYoGm; 0wfjyKaoma,mufsm;?
rdef;r? taqGtrsKd;wpkHwa,mufonf oifwkdYwGifygrnf[l4if;? cg;pGmaomtoD;? a'geudkoD;wwfaomtyifjrpfonf oifwkdYwGif
aygufrnf[l4if;?29;19 xkdokdYaomolonfusdefjcif;pum;ukdMum;&aomtcg? pdwfckdifrmonftwkdif;? igusifh a&iwfjcif;tay: ,pfrl;jcif;ukd
xyfqifhaomfvnf;? csrf;om&rnf[k pdwfxJrSm ukd,fukdukd,f aumif;BuD;ay;rnf[l4if; pkd;&drfp&m&Sd\/29;20 xko
d u
l x
dk m0&bk&m;ESajrmawmfrrl/ tjypf&o
dS nf[x
k ifv,
G af ompdw?f trsufawmft&Sed f rD;ck;d xGu
f usrf;pma&;xm;aomtr*Fvm
&SdorQwkdYonf xkdoltay:rSmwnfaeMuvdrfhrnf/ xm0&bk&m;onfol\trnfudkrkdCf;aumif;uifatmuf acsawmfrlvdrfhrnf/29;21 ynwdusrf;pma&;xm;aom y#dnmOftr*Fvm&SdorQwkdYESifhtnD? xkdoludk oa&v trsKd;tET,ftaygif;wkdYxJu? xm0&bk&m;
EIwf tjypfay;bkdY&m cGJxm;awmfrlvdrfhrnf/29;22 olUae&mt&yf xm0&bk&m;'Pfcwfawmfrlaom?29;23 tema&m*gab;Oy'fwkdYukd4if;? xm0&bk&m;onf a'gotrsufawmfxGuf arSmufvSefawmfrlaom aom'kHNrdKU? a*garm&NrdKU? tm'rm
NrdKU? aZbkdifNrdKUwkdYNydKysuf&muJhokdY? wjynfvkH;ukd uefYESifhrD;uRrf;avmifaom qm;oufoufjzpf? rsKd;aphrBuJ? toD;tESHroD;?
jrufyifraygufaMumif;ukd4if;? oifwkdYaemufrSm jzpfvwhHaomoifwkdYtrsKd;om;? a0;aomt&yfrSvmaom wyg;trsKd;om;wkdYonf
jrifMuaomtcg?29;24 xm0&bk&m;onf jynf tb,faMumifhokdYjyKawmfrloenf;/ jyif;pGmaom trsufawmft&Sdefum;? tb,fokdYenf;[k
vltrsKd;rsKd;wkdYonf ar;jref;MuvQif?29;25 olwyg;wkdYu? xkdolwkdY\bkd;ab;wkdYukd;uG,faom bk&m;ocifxm0&bk&m;onf olwkdYukdtJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaomtcg? olwkdYESifh
zGJUawmfrlaomy#dnmOfukd olwkdYonf pGefYMuaomaMumifh4if;?29;26 txufuolwkdYrod? olwkdYtm; tb,ft&mukdrQray;aom tjcm;wyg;aombk&m;wkdYtm; 0wfjyKukd;uG,fMuaomaMumifh4if;?29;27 rnfaomusrf;pm a&;xm;aomtr*Fvm&SdorQwkdYukd jynfoifha&mufapjcif;iSg? xm0&bk&m;onf trsufawmfxGufojzifh?29;28 jyif;pGmaoma'gotrsuft&Sdeftm;BuD;vsuf olwkdYjynfxJu olwkdYukdEIwfy,f? ,aeYwkdifatmif tjcm;wyg;aomjynfokdY ESifxkwf
awmfrlonf[k jyefajymMuvdrfhrnf/29;29 rxif&Sm;aomt&mwkdYonf? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\tief;twmjzpfMu\/ abmfjyawmfrlaomt&mwkdYonf umvtpOfrjywf
igwkdYESifh igwkdYom;orD;rsm;\ tief;twmjzpf? ynwfw&m;pum;tvkH;pkHwkdYukd apmifha&Smuf&rnftaMumif;wnf;/

tcef;BuD; ( 30 )
30;1

oifha&SUigxm; txufqkdcJhNyD;orQaomt&mwnf;[laom aumif;BuD;r*FvmESifh usdefjcif;tr*FvmwkdYonf oifhtay:rSma&muf?


oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhudkESifxkwfawmfrl&m tjynfjynfwkdY xkdt&mwkdYukd atmufarhvsuf?30;2 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; xHawmfokdY jyefvm? ,aeYigrSmxm;orQtwkdif;? oifESifhom;orD;wkdYonf pum;awmfukd pdwfESvkH;t
<uif;rJhem;axmifvQif?30;3 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifcH&aomodrf;oGm;jcif;trIukd ukefaprnftaMumif;? oifhukdoem;ojzifh wzefjyefvm?
txufut&yf&yfESifxkwf &mtjynfjynfwkdYrS odrf;,lawmfrlvdrfhrnf/30;4 oif\vltcsKdUwkdYonf rkdCf;aumif;uifatmuf ta0;qkH;aomt&yfokdY ESifxkwfjcif;ukd cH&aomfvnf;? xkdt&yfrS oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;odrf;,laqmifcJhawmfrlvdrfhrnf/191

30;5 bkd;ab;wkdY0ifpm;aomjynfokdY wzefaqmifcJhawmfrlojzifh? oifonf0ifpm;&vdrfhrnf/ xkdtcg aus;Zl;jyKawmfrljyefojzifh? bkd;ab;


rsm;wkdYxuf oifhukdom rsm;apawmfrlvdrfhrnf/30;6 oifonf touf&SifrnftaMumif;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd pdwfESvkH;t<uif;rJh cspfapjcif;iSg? oifhESvkH;ESifhoifhtrsKd;\
ESvkH;ta&zsm;ukd vSD;jzwfawmfrlvdrfhrnf/30;7 oif\&efolwnf;[laomoifhukdrkef;nOf;qJaomolwkdYtay:vnf;? txufqkdcJhNyD;aom usdefjcif;tr*Fvm&SdorQwkdYukd oufa&muf
apawmfrlvdrfhrnf/30;8 oifonf jyefvmvsuf xm0&bk&m;\pum;awmfukdem;axmif? ,aeY igrSmxm;orQaom ynwfawmfwkdYukd apmifha&Smufvdrfhrnf/30;9 oifonf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\pum;awmfukdem;axmif?30;10 ynwdusrf;pma&;xm;aom pD&ifxkH;zGJUawmfrlcsufwkdYukd apmifha&SmufvQif4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;xHawmfokdY pdwfESvkH;
t<uif;rJYjyefvmvQif4if;? oifjyKav&m&m atmifrnftaMumif;ESifh oif\om;orD;? wd&pmef? toD;tESHwkd;yGg;rsm;jym;rnftaMumif
;ukdpD&if oifhtusKd;ukdjyKpkawmfrlvdrhfrnf/ xm0&bk&m;onf oif\bkd;ab;wkdY tm;&0rf;ajrmufouJhokdY oif tm;&0rf;ajrmuf?
oifhtusKd;ukd jyKpkawmfrlvdrhfrnf/
30;11 ,aeY igrSmxm;aomynwfw&m;awmfonf oifem;rvnfEkdifaomw&m;r[kwf/30;12 oifESifha0;onfr[kwf/ w&m;awmfukd igwkdYonfem;axmif apmifha&SmufrnftaMumif;? aumif;uifokdYtb,folwuf igwkdYxHokdY
aqmifcJhvdrfhrnfenf;[k ar;apjcif;iSg aumif;uif &Sdonfr[kwf/30;13 w&m;awmfukd igwkdYonfem;axmif apmifha&SmufrnftaMumif;? yifv,fukdtb,folul; igwkdYxHokdY aqmifcJhvdrfhrnfenf;[k
ar;apjcif;iSg? yifv,fwbuf&Sdonfr[kwf/30;14 w&m;awmfonf oifapmifha&SmufbkdY&m oifESifhtvGefeD;\/ oif\EIwf4if;? oif\ESvkH;4if;&Sd\/30;15 Munfhygawmh? touf&Sifjcif;csrf;omESifh aojcif;qif;&JwkdYukdoifha&SUrSm ,aeYigxm;\/30;16 oifonf touf&Sif wkd;yGg;rnftaMumif;ESifh oif0ifpm;vwhHaomjynf? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onfoifhukdaumif;BuD;
ay;awmfrlrnftaMumif;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd cspfojzifh aemufawmfokdYvkduf? pD&ifxkH;zGJUawmfrlcsufynwfw&m;awmf
wkdYukd apmifha&Smufavmh[k igrSmxm;\/30;17 okdYr[kwf oifhESvkH;vGJoGm;ojzifh? oifonfem;raxmifbJ olwyg;aoG;aqmif&modkYvkduf? tjcm;wyg;aombk&m;wkdYukd 0wfjyK
ukd;uG,fvQif?30;18 a,mf'efjrpfukdul;0ifpm;vwhHaomjynf toufwmr&Snf? {ueftrSefysuf pD;jcif;okdYa&mufvdrhfrnf[k ,aeYigowday;\/30;19 touf&Sifjcif;? aojcif;? aumif;BuD;ay;jcif;? usdefjcif;wkdYukd oifha&SUigxm;onf[k oifhwbuf aumif;uifajrBuD;ukd
igwkdifwnf\/
30;20 okdYjzpf? oifESifhoifhtrsKd;tET,fonf touf&SifrnftaMumif;ESifh4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukdcspf pum;awmfukd
em;axmifojzifh? touf&Sifjcif;tusKd;? toufwm&Snfjcif;tusKd;ukday;awmfrlaom ukd,fawmfukd qnf;uyfrSD0JrnftaMumif;
ESifh4if;? xm0&bk&m;onfoif\bkd;ab;tmjA[H?Zmuf ,mukyfwkdYtm;usdefqkdawmfrlaomjynf aernftaMumif;ESifh,SOfaom
toufw&m;ukda&G;,lavmh[k oa&vtrsKd;tm;a[majym\/

tcef;BuD; ( 31 )
31;1 wzef arma&SonfoGm; oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYtm; a[majymonfum;?31;2 igonf ,aeYtoufw&mESpfq,faphNyD/ oifwkdYa&SUrSmxGuf0ifjcif;iSg aemufwzefrwwfEkdif/ xm0&bk&m;uvnf;? oifonfa,mf
'efjrpfukdrul;&[krdefYawmfrlNyD/31;3 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdYa&SUrSmul;? xkdjynfom;trsKd;rsKd;wkdYukd zsufqD;awmfrlojzifh? olwkdYae&mukd oifwkdY
0ifpm;&Muvdrfhrnf/ xm0&bk&m;trdefYawmftwkdif;? a,mIonfvnf; oifwkdYa&SUrSm ul;&vdrfhrnf/31;4 xm0&bk&m;onfvnf;? tmarm&d&Sifbk&if&Sd[kefESifh MoCwkdY4if;? zsufqD;awmfrlaom olwkdYjynf4if;jyKouJhokdY? xkdjynfom;
trsKd;rsKd;wkdY jyKawmfrlvdrhfrnf/31;5 xm0&bk&m;onf olwkdYukdoifwkdY tyfawmfrlojzifh? igrSmxm;orQynwfwkdYtwkdif;? olwkdYjyK&Muvdrfhrnf/31;6 tm;,l&J&ifhjcif;&SdMuavmh/ rpkd;&drfMuESifh/ olwkdYukdraMumufMuESifh/ xm0&bk&m;onf oifwkdYbk&m;ocifjzpf oifwkdYESifhtwl
ukd,fwkdif<uawmfrlrnf/ oifwkdYukdpGefYawmfrrl? ypfxm;awmfrrl[ka[majym\/31;7 wzef a,mIudkac:? oifonf tm;,l&J&ifhjcif;&Sdavmh/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf vlwkdYtm;ay;jcif;iSg? bkd;ab;wkdYtm;
usdefqkdawmfrlaomjynfokdY oifonf olwkdYESifhtwl oGm; tarGcHap&rnf/31;8 oifha&SUrSm xm0&bk&m;onf ukd,fwkdif<u oifESifh&Sdawmfrlvdrfhrnf/ oifhukdpGefYawmfrrl? ypfxm;awmfrrl/ rpkd;&drfESifh/ pdwfrysufESifh[k
oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYa&SUrSm ajymqkd\/
31;9 ynwfw&m;ukdarma&Sonfa&;xm; xm0&bk&m;\ y#dnmOfaowmawmfukd xrf;aom av0dom;,Zfyka&m[dwfrsm;? oa&v
trsKd;toufBuD;olrsm;taygif;wkdYtyf?31;10 rSmxm;onfum;? ckepfESpfaph uRefrsm;ukdvTwfjcif;iSg csdef;csufaomESpf? oauaeyGJcHcsdefa&mufrS?-

192

31;11 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&G;aumufawmfrlvwhHaomt&yfwGif oa&vtrsKd;om; taygif;wkdYonf a&SUawmf ukd,fudk


jyjcif;iSg vmMuaomtcg? ynwfw&m;ukd xkdy&dowftaygif;wkdYa&SUrSm bwf&Gwf&rnf/31;12 a,mufsm;? rdef;r? oli,frsm;? wnf;ckdaomwyg;trsKd;om;rsm;wkdYonf Mum;em;vnfojzifh? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd
aMumuf&GHU? ynwfw&m;pum; tvkH;pkHwkdYukd apmifha&Smufapjcif;iSg y&dowfwkdYukd pka0;apMuavmh/31;13 xkdokdYjyKvQif? em;rvnfao;aomoli,fwkdYonf Mum;ojzifh? oifwkdYonf a,mf'efjrpfukdul; 0ifpm;vwhHaomjynf aeonf
umvywfvkH;? oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;ukd aMumuf&GHUapjcif;iSg oifMuvdrfhrnf[k rSmxm;ownf;/
31;14 xm0&bk&m;uvnf;? oifonf ao&aomtcsdefeD;NyD/ a,mIukdac: y&dowfpnf;a0;&mwJawmfokdY csOf;uyfavmh/ olUukdigrSm
xm;rnf[k arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;? arma&SESifha,mIonfoGm; y&dowfpnf;a0;&mwJawmfokdY csOf;uyfMu\/31;15 xm0&bk&m;onf wJawmfwGif rkdCf;wdrfwkdif xif&Sm;awmfrl? rkdCf;wdrfwkdifonf wJawmfwHcg;0tay:rSmwnfae\/31;16 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonfbkd;ab;wkdYESifhtdyfaysmfaomtcg? vlrsKd;onfx ,ckoGm;aomjynfaeaom wyg;
trsKd;om;ukd;uG,faombk&m;wkdYESifh rSm;,Gif; ighukdpGefYvsuf? igzGJUxm;aomy#dnmOfw&m;ukd zsufvdrfhrnf/31;17 xkdtcg igonf trsufawmfxGuf olwkdYukdpGefYrnf/ olwkdYrS ighrsufESmudkvTJojzifh? olwkdYonfysufpD;ab;'Pf&efrmef
taygif;wkdYESifh awGUBuHKMuvdrfhrnf/ xkdtcgolwkdYu? igwkdYbk&m;ocifonf igwkdYwGif &SdawmfrlaomaMumifh? ab;'PfwkdYonf igwkdY
tay:rSma&mufonf r[kwfavm[kqkdMuvdrhfrnf/31;18 olwkdYonftjcm;wyg;aombk&m;wkdYaemufokdYvTJoGm; jyKaom'kpkduftaygif;wkdYaMumifh? xkdtcg igonf ukd,frsufESmukd{ueftrSef
vTJrnf/31;19 ,ckrSm "roDcsif;ukd a&;xm;Muavmh/ xkdoDcsif;ukdoa&vtrsKd;wbuf ightbkdY oufaojzpfapjcif;iSg? olwkdYonfEIwfusuf&atmif
oifapMuavmh/31;20 taMumif;rlum;? olwkdY\bkd;ab;wkdYtm;igusdefqkd EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynfokdY olwkdYukdigaqmifoGif;ojzihf olwkdYonf 0pGmpm;&
qlNzdK;aomtcg? tjcm;wyg;aom bk&m;wkdYxHokdYvTJoGm; 0wfjyKMuvdrhfrnf/ ighukdykefuefighy#dnmOfw&m;ukd zsufMuvdrhfrnf/31;21 ab;'Pf&efrmeftaygif;wkdYESifhawGUBuHKaomtcg? xkdoDcsif;onf olwkdYwbuf oufaocHvdrfhrnf/ olwdkYtrsKd;tET,fonf
EIwfusufrarhravsmh&/ igusdefqkdaomjynfokdY igaqmifroGif;rSD? ,ckyif olwkdYBuHpnfaomtBuHtpnfukd igod\[krdefYawmfrl\/31;22 arma&Sonfvnf;? xkdaeY"roDcsif;udka&;xm; oa&vtrsKd;om;wkdYtm; oifav\/31;23 wzef Ekef\om;a,mItm; xm0&bk&m;u? oifonftm;,l &J&ifhjcif;&Sdavmh/ igusdefqkdaomjynfokdY oa&vtrsKd;om;wkdYukd
aqmifoGif;&rnf/ igonfoifESifhtwl&Sdrnf[k rSmxm;awmfrl\/
31;24 arma&Sonf ynwfw&m;pum;awmftvkH;pkHwkdYukd tukeftpifa&;xm;NyD;rS?31;25 xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmawmfudkxrf;aom av0dom;wkdYukdac:?31;26 ynwdusrf;pmonf oifwkdYtrsKd;wbuf oufaojzpfrnftaMumif;? xkdpmudk,l oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\ y#dnmOf
aowmawmftem;rSmwifxm;Muavmh/31;27 oifwkdYtrsKd;onf ykefuefwwfaomoabm? ckdifrmaomoabm&SdaMumif;ukd igod\/ igtouf&Sif? oifwkdYwGifaepOftcg? ,aeYyif
oifwkdYonf xm0&bk&m;ukd ykefuefMuNyD/ igaoaomaemuf xkdrQrujyKMuvdrhfrnf/31;28 oifwkdYtrsKd;tET,ftoufBuD;ol? t&m&Sdoltaygif;wkdYukd ighxHrSmpka0;apMuavmh/ pum;wkdYukd olwkdYtm;a[majym olwkdYwbuf
aumif;uifajrBuD;ukd igwkdifwnfrnf/31;29 taMumif;rlum;? igaoaomaemuf oifwkdYonfvkH;vkH;azgufjyef igrSmxm;aomvrf;rS vTJoGm;Muvdrhfrnfukd igod\/ aemif
umvwGif? xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpkdufukdjyK ukd,fvufESifhvkyfaqmifaomtm;jzifh trsufawmfukdEId;aqmfaomaMumifh? oifwkdY
onf ab;Oy'fESifh awGUBuHKMuvdrhfrnf[k owday;av\/
31;30 arma&Sonf oa&vy&dowftaygif;wkdYtm; tukeftpif>rufqkdaom oDcsif;pum;[lrlum;?

tcef;BuD; ( 32 )
32;1 tkd aumif;uif? em;axmifavmh? igajymrnf/ tkdajrBuD;? ig>rufqkdaompum;ukdMum;avmh/32;2 igha'oemonf rkdCf;a&uJhokdY pufpufus? ighpum;onfESif;uJhokdY jznf;nif;pGmoufa&mufvdrfh rnf/ EkaomysKd;yifay:rSm&Gmaom
rkdCf;uJhokdY4if;? jrufyifay:rSm rsm;jymaomrkdCf;a&uJhokdY4if; jzpfvdrhfrnf/32;3 igonf xm0&bk&m;\emrawmfukd abmfjyonfjzpf? igwkdYbk&m;ocif\ bkef;tmEkabmfawmfukd csD;rGrf;Muavmh/32;4 bk&m;ocifonfrlvtjrpfjzpf? trIawmfonf pkHvifay\/ pD&ifawmfrlorQwkdYonf w&m;ESifhnDvsuf? opmapmifhaombk&m;?
tjypfuif;vGwf [kwfrSefajzmifhfrwfaombk&m; jzpfawmfrl\/32;5 olwkdYonf ,kd,Gif;MuNyD/ bk&m;ocif\om;r[kwf? tnpfaMu;uyfMu\/ oabmaumuf azgufjyefaomtrsKd;jzpfMu\/32;6 tkd ynmrJhaomvlrdkufwkdY? xm0&bk&m;\aus;Zl;awmfukdokdYqyfrnfavm/ xm0&bk&m;onf oifhudkjzpfapaomtb? oifhudk
zefqif; ae&mcsaomoljzpfawmfrlonfr[kwfavm/32;7 a&S;umvukdatmufarhavmh/ vGefavNyD;aomESpfaygif;rsm;udk qifjcifavmh/ oifhtbukd ar;jref;vQif olonfabmfjyvdrhfrnf/
toufBuD;olwkdYukdar;jref;vQif olwkdYonf ajymqkdMuvdhrfrnf/32;8 tjrifhqkH;aombk&m;onf tm'H\trsKd;tET,fjzpfaom vlrsKd;wdkYukdykdif;jcm; tarGajrukda0ay;aomtcg? oa&vtrsKd;om;wkdY
193

ta&twGufukdaxmufI? vlrsKd;wkdYae&mtykdif;tjcm;udkpD&ifawmfrl\/32;9 xm0&bk&m;\tbkdYum;? vlrsKd;awmfwnf;/ ,mukyftrsKd;onf tarGcHawmfrl&mjzpfownf;/32;10 vlqdwfnHaomt&yf? om;&Jjrnf? vGwfvyfaomawmvGifjyif ,mukyfukdawGUawmfrlaomtcg 0ef;&HqD;umjcif;? oGefoifjcif;
aus;Zl;ukdjyK rsufqefawmfuJhodkY apmifhawmfrl\/32;11 a&Tvif;wonf tokdufukdarTvsuf? om;i,fwkdYtay:rSmvIyf&Sm;vsuf? tawmifwkdYukdjzefYvsuf? om;i,fwkdYukd,l rdrdtawmifwkdYjzifh
aqmifouJhodkY?32;12 xm0&bk&m;wyg;wnf;omvQif? ,mukyfukdaqmifoGm;awmfrl\/ tjcm;wyg;aombk&m;rnfrQr&Sd/32;13 ajrBuD;ay:rSmjrifhjrwfaomt&yfwkdY ae&mcsawmfrlojzifh? olonf ajrtoD;tESHudkpm; ausmufxJu ysm;&nfukd4if;? rD;yg
ausmufxJuqDukd4if;?32;14 okd;oi,fqDO? Am&SeftrsKd;\okd;xD;? qdwfxD;qDO? *sKHpyg;? ausmufuyfqDOESifhwuG EGm;EkdY"rf;ESifh okd;EkdYukd4if; pkdYrnftaMumif;
pD&ifawmfrl? oifonf pyspfoD;taoG;ppfukdaomuf&\/
32;15 okdY&mwGif? a,Ikefonf ql0ajcESifhuefav\/ ql0vsuf? wkwfvsuf? qDOESifhjynfhpkHvsufaeojzifh? zefqif;awmfrlaom
bk&m;ocifukdpGefY? u,fwif&mausmufukd rxDrJhjrifjyKav\/32;16 olwkdYonf tjcm;wyg;aombk&m;tm;jzifh jiLplapMu\/- &GH&SmbG,faomtrIt&mtm;jzifh trsufawmfukdEId;aqmfMu\/32;17 bk&m;r[kwfaomewfqkd;? rodbl;aombk&m;? bkd;ab;wkdYraMumufbl;aom bk&m;opfwkdYtm; ,ZfylaZmfMu\/32;18 oifjzpf&mrlvtjrpfukd oifrrSwfrd/ oifhukdzefqif;awmfrlaombk&m;ocifukd oifarhavsmhNyD/32;19 xkdtrIukd xm0&bk&m;jrifaomtcg? trsufawmfxGuf om;orD;awmfwkdYukd pGefYypfawmfrlvsuf?32;20 igonf ukd,frsufESmukdolwkdYrSvTJrnf/ olwkdYonftb,fokdYqkH;rnfukdigMunfhrnf/ oabmckdifrmaomtrsKd;? opmr&Sdaom
om;orD;jzpfMu\/32;21 bk&m;r[kwfaomt&mtm;jzifh igonf jiLplaompdwf&Sdapjcif;iSgjyKMuNyD/ tcsnf;ESD;aom t&mtm;jzifh ightrsufukdEId;aqmfMuNyD/
okdYjzpf ra&&aomvlrsKd;tm;jzifh olwkdYonf jiLplaompdwf &Sdapjcif;iSg4if;? ynmr&SdaomvlrsKd;tm;jzifh pdwfqkd;apjcif;iSg4if;
igjyKrnf/32;22 igonf trsufxGufrD;IdUojzifh? teufqkH;aomr&PmEkdifiHokdY avmifvdrhfrnf/ ajrESifhajrtoD;tESHukd uRrf;ap awmifajc&if;
wkdifatmif avmifvdrfhrnf/32;23 olwkdYtay:rSm ab;Oy'frsm;ukdigykdYrnf/ ighjrm;wkdYukd tukeftpifypfrnf/32;24 olwkdYonf rGwfodyfjcif;t&SdefukdcH&? ylavmifjcif;ab;? jyif;pGmaomzsufqD;jcif;ab;tm;jzifh qkH;IH;Muvdrhfrnf/ om;&JwkdY\oGm;ukd4if;?
ajrusifvnfaom a>rtqdyfukd4if;? olwkdY igapvTwfrnf/32;25 tdrfjyifxm;ab;? tdrftwGif;aMumufrufbG,faomab;onf vlysKdESifhtysKdukd4if;? EkdYpkdYoli,fESifhOD;qHjzLaomolukd4if; zsufqD;vdrfh
rnf/32;26 &efol\rmefrmeukd igraMumufvQif4if;?32;27 &efbufjyKaomolwkdYonf axmifvTm;vsuf? trItvkH;pkHukd xm0&bk&m;rjyK? bkef;BuD;aom igwkdYvufkH;jyKNyD[kajymrnfukd
pkd;&drfp&mr&SdvQif4if;? olwkdYukd ajrBuD;pGef;wkdifatmif t&yf&yfokdYuGJjym;ap? tb,folrQratmufarhapjcif;iSg y,f&Sif;rnf[k
igtBuH&Sd\/32;28 taMumif;rlum;? olwkdYonf ynmowdr&Sd? OmPfuif;aomvlrsKd;jzpfMu\/32;29 ynmukd& trIudkem;vnfMuygapaom/ aemufqkH;aomumv tb,fokdYjzpfrnfukd qifjcifMuygapaom[k rdefYawmfrl\/
32;30 olwkdYckdvIHp&mausmufonf olwkdYukdra&mif;? xm0&bk&m;onf olwkdYukd tyfawmfrrlvQif? vlwa,mufonf vlwaxmifukdtb,f
okdYESifEkdifrnfenf;/ vlESpfa,mufonf vlESpfaomif;ukdtb,fokdYajy;apEkdifrnfenf;/32;31 igwkdY\&efolrsm;pD&ifqkH;jzwfaomfvnf;? olwkdYausmufonf igwkdYausmufESifhrwl/32;32 olwkdYpyspfEG,fyifonf aom'kHpyspfEG,fyifrsKd;? a*garm&ajraygufaomtyifrsKd;jzpf\/ olwkdYpyspfoD;onf cg;aomtyif\toD;jzpf?
pyspfoD;>ywfwkdYonf cg;aomt&omESifh jynfhpkHMu\/32;33 olwkdYpyspf&nfonf e*g;tqdyf? jyif;xefaoma>rqkd;tqdyftawmufjzpf\/32;34 trIonf ighxHrSmokdxm;vsuf? ighb@mwkduf wHqdyfcwfvsuf&Sdonfr[kwfavm/32;35 tjypfw&m;ukdpD&if&aomtcGifh? tjypfESifhtavsmufqyfay;&aomtcGifhukd igykdif\/ tcdsefwefrS olwkdYajconfacsmfvdrhfrnf/ olwkdY
ab;a&mufaomtcsdefeD;NyD/ olwkdYawGUBuHK&aomtrIonf tvsiftjrefa&mufvmvdrhfrnf/32;36 xm0&bk&m;onf rdrdvlwkdYtbkdY w&m;pD&ifawmfrlrnf/ ukd,fawmf\uRefwkdYonf wefckd;ukefaMumif;? tcsKyfcH&aomol?vGwfaom
olwa,mufrQr&SdaMumif;ukd jrifaomtcg? olwkdYtrIaMumifh aemifw&awmfrlvsuf?32;37 olwkdYbk&m;? olwkdYckdvIHaomausmufonf tb,frSm&Sdoenf;/32;38 olwkdYylaZmfaomqDOukdpm; oGef;avmif;&mylaZmfoum pyspf&nfukdaomufaomolwkdYonf tb,frSm&Sdoenf;/ olwkdYonfx
oifwkdYukduG,fumapmifhrygavap/32;39 igonf ukd,fwkdiftm;jzifh bk&m;jzpfaMumif;ukd4if;? igrSwyg;tjcm;aombk&m;r&SdaMumif;ukd4if; MunfhIMuavmh/ igonftoufukd
aoap\/ toufukdvnf; &Sifap\/ igonf temay:apjcif;iSg 'Pfcwf\/ temudkvnf; aysmufap\/ ighvufrStb,folrQ
ru,frEIwfEkdif/-

194

32;40 igonftpOftNrJtouf&Sifay\[k ighvufukdaumif;uifokdYcsDusdefqkd\/32;41 igonf ajymifvufaomxm;ukdaoG;? w&m;pD&ifpjyKvsufigh&efolwkdY tjypfw&m;ukdpD&ifrnf/ ighukdrkef;aomolwkdY cHxkduf


aomtjypftavsmuf igqyfay;rnf/
32;42 ighjrm;wkdYukd taoG;ESifh,pfrl;aprnf/ ighxm;onf tom;ukdpm;vdrfhrnf/ owfaomol? vuf&aomolwkdY\taoG;? &efoltuJtrSL;wkdY\
OD;acgif;ukd pm;aomufvdrfhrnf/32;43 wyg;trsKd;om;wkdY?oifwkdYonfbk&m;ocif\vlrsKd;ESifhtwl0rf;ajrmufjcif;&SdMuavmh/ taMumif;rlum;? ukd,fawmf\uRefwkdYukdowfaom
tjypfESifhtavsmuf 'Pfay; ukd,fawmf\&efolwkdY tjypfw&m;ukdpD&ifawmfrlrnf/ jynfawmfESifhrdrdvlrsKd;ukdu,froem;awmfrl
rnf[laom?32;44 oDcsif;pum;ukd arma&Sonfvm Ekefom;a,mIESifhtwl vlrsm;wdkYtm; a[majym>rufqkd\/32;45 xkdokdYarma&Sonf pum;tvkH;pkHwkdYukd oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYtm; tukeftpifa[majym>rufqkdNyD;vQif?32;46 oifwkdYtm; ,aeY igoufaocHorQaompum;wkdYukdESvkH;oGif;Muavmh/ oifwkdYom;orD;wkdYonf ynwfw&m;pum;awmf tvkH;pkH
wkdYukdapmihfa&Smufapjcif;iSg/ olwkdYtm; xyfqifh rSmxm;&Murnf/32;47 trIonf omrntrIr[kwf/ oifwkdYtoufESifhqkdifaomtrIjzpf\/ a,mf'efjrpfukdul; 0ifpm;vwhHaomjynftrIukdapmifh
a&SmufvQif? ukd,ftoufwm&SnfMuvdrfhrnf[k ajymqkd\/
32;48 xkdaeYjcif;wGif xm0&bk&m;u? a,&dacgNrdKUwbuf? armbjynftmA&drfawmifkd;? aeaAmawmifxdyfay:okdYwuf?32;49 oa&vtrsKd;om;wkdYtm; igtykdifay;aomcgemefjynfukd MunfhIavmh/32;50 oifhtpfukdtmkefonf a[m&awmifay:rSmao rdrdvlrsKd;pnf;a0;&mokdYa&mufouJhokdY? oifonfvnf; wufoGm;aom awmif
ay:rSmao? oif\vlrsKd;pnf;a0;&mokdYa&mufavmh/32;51 taMumif;rlum;? oifwkdYonfZdeawm? uma'&S&Gm? ar&dbprf;a&tem; oa&vtrsKd;om;wkdYa&SUrSm ighukdrkdraojyKjypfrSm;Mu
NyD/32;52 xkdaMumifh oa&vtrsKd;om;wkdYtm; igay;aomjynfukd oifonf ukd,frsufpdESifh jrif&aomfvnf;? xkdjynfokdY r0ifpm;&[k
arma&Stm;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 33 )
33;1
33;2

bk&m;ocif\vlarma&SonfraorSD oa&vtrsKd;om;wkdYukd aumif;BuD;ay;aom r*Fvmpum;[lrlum;?xm0&bk&m;onf odemawmifay:u <uawmfrl\/ pd&t&yfrSxkdvlwkdYtm; aexGufawmfrl\/ yg&efawmifay:u a&mifjcnfxGef;yawmfrl?
oefY&Sif;aomol taxmiftaomif;wkdYESifhtwl <uawmfrl? "rrD;onf oa&vvlwkdYtbkdY? vufsmvufawmfrS xGufav\/33;3 tu,fpifppf xkdvlrsKd;ukdcspfawmfrl\/ rdrdoefY&Sif;oltaygif;wkdYonf txHawmfyg;wGif&SdMu\/ olwkdYonf ajcawmf&if;jyyf0yf
pum;awmfwkdYukd em;cHMuav\/33;4 ,mukyftrsKd; y&dowftarGcH&aom"rw&m;ukd arma&Sonf igwkdYtm;xm;\/33;5 oa&vtrsKd;rif;rsm;ESifhwuG? trsKd;tET,frsm;wkdYonf pnf;a0;aomtcg? xkdolonf a,IkeftrsKd; &Sifbk&ifjzpf\/
33;6 kAiftrsKd;rao? touf&Sif ol\vlwkdYonf rsm;ygapaom/33;7 ,k'trsKd;ukdum;? tkdxm0&bk&m;? ,k'pum;oHukdem;axmif olUukdtrsKd;om;csif;wkdY&Sd&mokdY aqmifcJhawmfrlyg/ rdrdvufwkdYonf
rdrdtbkdYwefygapaom/ olUukd &efolwkdYvufrS u,fwifawmfrlyg/33;8 av0dtrsKd;ukdum;? oif\okrdrfESifhO&drfonf rmt&yfoifpkHprf;? ar&dbprf;a&tem;rSm oifqefYusifbufjyKaom oif\
oefY&Sif;ol&Sdygapaom?33;9 xkdolonf ukd,frdbjzpfaomfvnf; igrawGUrjrif[kqkdwwf\/ ukd,fnDtpfukdukdvnf; rrSwfwwf/ ukd,fom;orD;ukdvnf; rodwwf/
taMumif;rlum;? pum;awmfukdem;axmif y#dnmOfw&m;awmfukdapmifha&Smufwwf\/33;10 olwkdYonf pD&ifawmfrlcsufwkdYukd,mukyftrsKd;4if;? w&m;awmfukd oa&vtrsKd;4if; oGefoifMuvdrhfrnf/ rD;IdU&meHYomaygif;ukd
a&SUawmf4if;? wukd,fvkH;rD;IdU&m,Zfukd ,Zfyvifawmfay:4if; wifxm;Muvdrfhrnf/33;11 tkdxm0&bk&m;? ol\Opmukdaumif;BuD;ay; olvkyfaqmifaomtrIukd vufcHawmfrlyg/ olUwbufx olUukdrkef;aomolwkdYonf
aemufwzefrxEkdifatmif olwkdYcg;udk csKd;awmfrlyg/
33;12 A,FmrdeftrsKd;ukdum;? xm0&bk&m;cspfawmfrlaomolonf txHawmfyg;wGif vkHNcHKpGmae&vdrhfrnf/ olUukdtpOftNrJzkH;vTrf; ol\
yckH;Mum;rSm ae&mcsawmfrlvdrfhrnf/33;13 a,moyftrsKd;ukdum;? xkdtrsKd;aeaomjynfonftxufrkdCf;aumif;uifb@mtm;jzifh4if;? atmuft&yfykef;uG,f eufeJaom
t&mtm;jzifh4if;?33;14 aejzpfapaomb@m? vjzpfapaomb@mtm;jzifh4if;?33;15 toufBuD;aomawmifxdyf? NrJNrHaomawmifxJu xGufaomb@mtm;jzifh4if;?33;16 ajrBuD;b@mpkHvif&mtm;jzifh4if;? xm0&bk&m;ay;awmfrl&m r*Fvm&Sdygapaom/ csKHaeawmfrlaomol\aus;Zl;awmfonf
a,moyf acgif;ay:? rdrdtpfukdwkdYwGif tBuD;tuJjzpfaomol\acgif;xdyfay:rSm oufa&mufygapaom/-

195

33;17 ol\bkef;onf EGm;vm;Oobbkef;uJhokdY4if;? ol\OD;csKdwkdYonf BuHhOD;csKduJhokdY4if; jzpfMu\/ xkdOD;csKdwkdYESifhvltrsKd;rsKd;wkdYukd ajrBuD;pGef;


wkdifatmif wNydKifeufxkd;cwfvdrfhrnf/ {z&drftrsKd;om;taomif;aomif;? rema&StrsKd;om;taxmifaxmifaywnf;/
33;18 ZmAkvkeftrsKd;ukdum;? tkdZmAkvkeftrsKd;?xGufoGm;&mtrI0rf;ajrmufavmh/ tkdocgtrsKd;? rdrdwJaevsuf 0rf;ajrmufavmh/33;19 xkdtrsKd;wkdYonf vlrsm;wkdYukd awmifawmfokdYac:? awmifawmfw&m;ojzifh ,ZfylaZmfMuvdrfhrnf/ yifv,fpnf;pdrf? oJ
0Sufxm;vsuf&Sdaomb@mukd EkdYpkdYMuvdrhfrnf/33;20 *'ftrsKd;ukdum;? *'ftrsKd;ukd us,f0ef;apaomolonf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/ xkdtrsKd;onf jcaoFhuJhokdYae? vufkH;ESifh
OD;xdyfukdqkwfzJhwwf\/33;21 a&SUOD;pGmaomtbkdYukd rdrdtbkdYa&G;,l? w&m;rif;cGJa0&mxkdt&yfvkHNcHK&\/ vlrsm;wkdY\tuJtrSL;jyKvsufvkdufvm? xm0&bk&m;\
w&m;rI? oa&vtrsKd; pD&ifawmfrlcsufwkdYukd jyKav\/33;22 'eftrsKd;ukdum;? 'eftrsKd;onf jcaoFhoi,fjzpf Am&SefjynfrSckefvdrfhrnf/33;23 evdtrsKd;ukdum;? tkdevdtrsKd;? aus;Zl;awmfESifh<u,f0? xm0&bk&m;ay;awmfrlaom r*FvmESifhjynfhpkHvsuf? taemufykdif;?
awmifykdif;ukd0ifpm;avmh/33;24 tm&SmtrsKd;ukdum;? tm&SmtrsKd;onf om;orD;ukd& r*Fvm&Sdygapaom/ nDtpfukdcsif;\pdwfESifhawGUjcif;? rdrdajcukdqDESpfjcif;
&Sdygapaom/33;25 oif\wHcg;uefYvefYusifwkdYonf oHESifhaMu;0gjzifhNyD;Muvdrfhrnf/ oif\aeY&ufumvjzpfonftwkdif; oifhtpGrf;owdjzpfvdrfhrnf/
33;26 oifhukdjyKpkapjcif;iSg bkef;tmEkabmfESifhjynfhpkHvsuf? rkdCf;aumif;uifudk pD;awmfrlaoma,IkeftrsKd;\bk&m;ocifESifhwlaomolr&Sd/33;27 a&SUOD;pGmaombk&m;ocifonf oifhckdvIH&mjzpf? edpxm0&vufkH;awmfjzifh oifhukdaxmufrawmfrl\/ &efolwkdYukd oifha&SUrSESifxkwf
olwkdYukdzsufqD;aom tcGifhay;awmfrlrnf/33;28 oa&vtrsKd;onf ab;vGwf wrsKd;wnf;ae&vdrfhrnf/ ,mukyftET,fonf pyg;? pyspf&nfESifhjynfhpkHaomjynf ae&mus?
rkdCf;ESif;&nfvnf; pufpufusvdrfhrnf/33;29 tkdoa&vtrsKd;? oifonf r*Fvm&Sd\/ xm0&bk&m;u,fwifawmfrlaomtrsKd;? oifESifhtb,folwloenf;/ xkdbk&m;onf
oifhudkuG,fumaom'kdif;vTm;? oifhukdcsD;ajrmufaomxm;vufeufjzpfawmfrl\/ oif\&efolwkdYonfoifha&SUrSmIH;? oifonfolwkdY\
jrihfjrwfaomt&yfwkdY eif;&vdrfhrnf[k>rufqkd\/

tcef;BuD; ( 34 )
34;1

xkdaemuf? arma&Sonf armbvGifjyifrSoGm;? a,&dacgNrdKUwbuf? aeaAmawmif? ydo*gxdyfay:okdYwufojzifh? xm0&bk&m;onf


'efNrdKUwkdifatmif? *dv'fjynfwa&SmufvkH;?34;2 evdjynfwa&SmufvkH;? {z&drfjynf? rema&SjynfESifhwuG ta0;qkH;aomyifv,fwkdifatmif? ,k'jynfwa&SmufvkH;?34;3 awmifjynfESifhwuG aZm&NrdKUwkdifatmif pGefyvGHNrdKUwnf;[laoma,&dacgNrdKUwnfaomcsKdifhESifh vGifjyifwkdYukd jyawmfrl\/34;4 xm0&bk&m;uvnf;? igonf tmjA[H? Zmuf? ,mukyfwkdYtm;usdefqkd oif\trsKd;tET,ftm; igay;rnf[k *wdxm;aomjynfukd
Munfhavmh/ oifonf ukd,frsufpdESifhjrif&aomtcGifhudkigay;\/ okdY&mwGif ul;roGm;&[krdefYawmfrl\/34;5 xkdokdYxm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwkdif;? xm0&bk&m;\uRefarma&Sonf armbjynf? xkdt&yf tedpa&muf?34;6 Aufay*k&NrdKUwbuf? armbjynf?wpkHwckaomcsKdifh oN*K[fawmfrl\/ arma&S\ocsKif;ukd ,aeYwkdifatmif tb,fvlrQrod&m/34;7 arma&Sonf tedpa&mufaomtcg toufw&mESpfq,f&Sd\/ ol\rsufpdrrIefao;/ cGeftm;vnf; ravsmhao;/34;8 oa&vtrsKd;om;wkdYonf arma&Sukdatmufarh? armbvGifjyif t&ufokH;q,fywfvkH; ikda<u;jrnfwrf;jcif;ukd jyKMu\/
34;9 arma&StwGuf ikda<u;jrnfwrf;aom aeY&ufumvvGefNyD;rS? Ekef\om; a,mIonf txufu arma&S\vufwifr*FvmukdcH&ojzifh?
ynmoabmESihfjynfhpkHaomoljzpf? oa&vtrsKd;om;wkdYonf a,mI\pum;ukd em;axmifvsuf? arma&Stm; xm0&bk&m;
rdefYawmfrlonftwkdif; jyKMu\/
34;10-12 xm0&bk&m;apvTwfawmfrl? tJ*kwKjynfwGif zga&mbk&ifESifhol\uRefrSp jynfom;taygif;wkdY edrdwfvuPm? thHbG,faomt
rItvkH;pkHwkdYukdjyK? oa&vtrsKd;om; taygif;wkdYa&SUrSm r[mwefckd;awmfESifh tvGefaMumufrufbG,faom trIt&mtaygif;wkdYukd
jyav&mwGif? xm0&bk&m;\rsufESmawmfukd ukd,fwkdifukd,fMuyfzl;jrif&aom ya&mzufarma&SuJhokdY aemufwzef oa&vtrsKd;
olESifhwlaom ya&mzufwpkHwyg;rQ ray:rxGef;/
&Sifarma&SpD&ifa&;xm;aom w&m;a[m&musrf;NyD;\/

196

a,mIrSwfpm/
Joshua.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

21

22 23 24

15

197

16 17 18 19 20

a,mIrSwfpm/
Joshua.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2

xm0&bk&m;\uRefarma&Sonf tedpa&mufaomaemuf? arma&Svufaxmuf? Ekef\om;a,mItm; xm0&bk&m;u?ig\uRefarma&Sonf tedpa&mufavNyD/ okdYjzpf? oifESifhoifygaomvltaygif;wkdYonf ,ckx a,mf'efjrpfwbufokdYul;Muavmh/
oa&vtrsKd;om;wkdYtm; igay;aomjynfukd0ifpm;Muavmh/1;3
arma&Stm; ig*wd&Sdonftwkdif; oifwkdYeif;orQaomajrukd oifwkdYtm;igay;rnf/1;4 awmBuD;rSp avAEkefawmifwkdifatmif4if;? Oz&wfjrpfBuD;rSp [dwdjynfwa&SmufvkH;ygvsuf? ae0if&mbuf yifv,fBuD; wkdif
atmif 4if;? oifwkdYe,ftykdif;tjcm;jzpf&rnf/1;5 oifhtoufwnfonfumvywfvkH; oifha&SUrSm tb,folrQrcHr&yfEkdif&m/ arma&SESifhtwl ig&SdouJhokdY oifESifhtwlig&Sdvdrfhrnf/
igonf oifhukdrpGefY? oifhukdypfrxm;/
1;6 tm;,l&J&ifhjcif;&Sdavmh/ bkd;ab;wkdYtm;ay;rnf[k igusdefqkdaomjynfukd oifonf vlwkdYtm;a0 tarGay;&rnf/1;7
okdYjzpf ig\uRefarma&SrSmxm;aom w&m;twkdif;usifhrnf[k apmihfa&Smufjcif;iSg tm;,ltvGef&J&ifhjcif;&Sdavmh/ BuHpnfavorQwkdY
atmifrnftaMumif; xkdw&m;vrf;okdYvkdufavmh/ vufsmbuf? vuf0JbufokdYrvTJESifh/1;8 xkdynwdusrf;pm a&;xm;orQtwkdif;usifhrnf[k apmifha&Smufjcif;tvkdiSg usrf;pmukd rbwfr&GwfbJrae? aeYnOfhrjywf MunfhI
bwf&Gwf&rnf/ okdYjyKvQif oifonf tBuHxajrmuf atmifjrifvdrhfrnf/1;9 oifhukd igrSmxm;onf r[kwfavm/ tm;,l&J&ifhjcif;dSavmh/ raMumufESifh? pdwfrysufESifh/ oGm;av&m&m oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;&Sdonf[krdefYawmfrl\/
1;10 xkdtcg a,mIonf Akdvfrif;rsm;wkdYukdac:?1;11 wyfwa&SmufvkH;okdY oGm;Muavmh/ oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; tykdifay;awmfrlaom jynfukd0ifpm;jcif;iSg? okH;&uftwGif;wGif
a,mf'efjrpfwbufokdY ul;&aomaMumifh &dumukd jyifqif&MurnftaMumif;? vlrsm;wkdYtm;qifhqkdMuavmh[k rSmxm;av\/
1;12 wzef a,mIonf kAiftrsKd;om;? *'ftrsKd;om;? rema&StrsKd;om;w0ufwkdYukdac:?1;13 xm0&bk&m;\uRefarma&Sonf? oifwkdYtm;rSmxm;aompum;[lrlum;? oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifwkdYukd jynf
ae&mcsawmfrlNyD/1;14 oifwkdYom;r,m;? oli,frsm;ESifhwd&pmefrsm;wkdYonf a,mf'efjrpfta&SUbuf arma&Say;aomjynf ae&pf&Murnf/1;15 xm0&bk&m;onf oifwkdYtm; ae&mcsonftwkdif;? nDtpfukdwkdYtm;ae&mcsawmfrrlrSD oifwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmf
rlaomjynfukd olwkdYonfrodrf;r,lrSDwkdifatmif? oifwkdYwGif cGeftm;BuD;aomppfol&Jtaygif;wkdYonf vufeufukdifvsuf? oifwkdY
nDtpfukdrsm; a&SUrSmul; rp&Murnf[laompum;ukd atmufarhMuavmh/ xkdaemufrS xm0&bk&m;\ uRefarma&Sonf a,mf'efjrpf
aexGuf&mbufay;/ oifwkdYykdifaomjynfokdY jyef0ifpm;&Murnf[k ajymqkd\/1;16 xkdolwkdYuvnf;? ukd,fawmfrSmxm;awmfrlorQukd uRefawmfwkdYjyKygrnf/ apvTwfawmfrlorQaom t&yfokdY oGm;ygrnf/1;17 t&m&mwkdYarma&S\pum;ukdem;axmifonfenf;wl ukd,fawmfpum;ukdvnf; em;axmifygrnf/ okdYjzpf ukd,fawmf\ bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf arma&SESifhtwl&SdouJhokdY ukd,fawmfESifh twl &Sdawmfrlygapaom/1;18 tmPmawmfukdqef? rSmxm;awmfrlorQaompum;ukdem;raxmifaomolrnfonfum;? taoowfjcif;ukdcHap&rnf/ okdYjzpf
tm;,lawmfrlyg/ &J&ifhjcif;&Sdawmfrlyg[k a,mItm;jyefavQmufMu\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5

Ekef\om;a,mIonf olvQKdESpfa,mufukd&SdwdrfNrdKUrSwdwfqdwfpGmapvTwfvsuf? cgemefjynf a,&dacgNrdKUukdoGm; MunfhIMuavmh[k


rSmxm;vkdufonftwkdif;? olwkdYonfoGm;NyD;vQif &mcyftrnf&Sdaom jynfwefqmrdef;rtdrfokdY0ifaeav\/jynfom;tcsKdUwkdYuvnf;?jynfukdpl;prf;jcif;iSg oa&vtrsKd;om;tcsKdUwkdYonf,aeYnrSm NrdKUwGif;okdY0ifygNyD[k a,&dacgrif;BuD;
tm;avQmufMum;Muonf&Sdaomf?a,&dacgrif;BuD;onf &mcyftm; oifhqDokdYa&mufvm? oifhtdrfokdY0ifaom olwkdYukdtyfavmh/ olwkdYonfwjynfvkH;ukdpl;prf;jcif;iSg
a&mufvmNyD[ktrdefYawmfESifhapvTwfav\/&mcyfonf xkdolESpfa,mufwkdYukd0Sufxm;ESifhNyD;rS uRefrqDokdY vla&mufonfrSefyg\/ okdY&mwGif tb,ft&yfuvmonfukd rodyg/rkdCf;csKyf wHcg;ydwfcsdef&Sdaomtcg? olwkdYonf xGufoGm;Muyg\/ tb,ft&yfokdYxGufoGm;onf ukdrodyg/ tvsiftjrefvkdufMuavmh/
rSDaumif;rSDygvdrfhrnf[kjyefajym\/198

2;6
2;7
2;8
2;9
2;10
2;11

2;12
2;13
2;14
2;15
2;16
2;17
2;18
2;19
2;20
2;21
2;22
2;23
2;24

okdYqkdaomfvnf; xkdolwkdYukdtdrftay:okdYwufap? trdk;ay:rSmjzefYxm;aom ykdufqefkd;xJ 0Sufxm;ESifhNyD/rif;vkvifwkdYonf a,mf'efjrpful;&mvrf;okdY vkdufMu\/ NrdKUjyifokdYa&mufMuNyD;rS NrdKUwHcg;rsm;ukdydwfMu\/


olvQKdwkdYonf rtdyfrSD rdef;ronfolwkdY&Sd&m tdrfrdk;ay:okdYwuf?xm0&bk&m;onf oifwkdYtm; jynfukday;awmfrlaMumif;ukd4if;? oifwkdYukd igwkdYaMumufvefY tm;BuD; oifwkdYaMumifh jynfol
jynfom;taygif;wkdYonf pdwfysufaMumif;ukd4if; uRefrodyg\/oifwkdYonf tJ*kwKjynfrS xGufvmaomtcg? {'kHyifv,fa&ukd xm0&bk&m;cef;ajcmufapawmf rlaMumif;ukd4if;? a,mf'efjrpf
wbufae oifwkdY&Sif;&Sif;zsufqD;aom tmarm&d&Sifbk&if &Sd[kefESifhMoCwkdY oifwkdYjyKaomtrIukd4if;? tuREkfyfwkdYMum;&MuNyD/xkdodwif;ukdMum;aomtcg? tuREkfyfwkdYonf pdwfysuf oifwkdYaMumifh wpkHwa,mufaomolrQ &J&ifhjcif;owd tvQif;rusef
<uif;yg/ taMumif;rlum;? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf txufaumif;uifbkH4if;? atmuft&yfajrBuD;4if; tpkd;&aom
bk&m;ocifjzpfawmfrl\/okdYjzpf oifwkdY uRefronf aus;Zl;jyKaomaMumifh oifwkdYonf uRefraygufabmfwkdY aus;Zl;jyK?uRefrrdb? nDtpfr? armiftp&SdaomolwkdYESifhqkdiforQaomolwkdYukdrowfbJ toufcsrf;om ay;rnf[k xm0&bk&m;ukdwkdifwnf
usdefqkdMuyg/ rSefaomvuPmoufaoukdvnf; ay;cJhMuyg[kqkdvQif?xkdolwkdYu? oifonf igwkdYtrIukd rabmfrjyvQif oifhtouftwGuf igwkdYtoufonf tmrcHjzpfapawmh/ jynfukd xm0&bk&m;
ay;awmfrlaomtcg? oifopmapmifh aus;Zl;jyKrnf[k0efcHMu\/xkdrdef;rae&mtdrfonf NrdKUkd;em;rSm&SdaomaMumifh? xkdolwkdYukd jywif;aygufu BudK;ESifhavQmhcsvsuf?oifwkdYonf vkduf&Smaom olwkdYESifhvGwfrnftaMumif; awmifay:okdYajy; okH;&ufykef;aeMuyg/ &SmaomolwkdYonf jyefaomaemufrS
oGm;Muyg[kqkdvQif?xkdolwkdYu? oifonf usdefqkdapaomtusdefaMumifh? igwkdY tjypfra&mufygapESifh/jynfokdY igwkdYa&mufvmaomtcg? ,ckavQmhcsaomjywif;ayguf BudK;eDukdcsnfxm;? oifhrdb? oifharmifrsm;ESifh aygufabmfrsm;
taygif;wkdYukd oifhtdrfac:xm;&rnf/xkdtcg oifhtdrfxJuvrf;okdYxGufoGm;aomolrnfonfum;? aovQifaojypfukd ukd,fwkdifcHap? igwkdYonftjypfvGwfap/ oifhtdrf
&Sdaomol rnfonfukd taoowfvQif aojypfukd igwkdYonfcHap/igwkdYtrIukdvnf; oifonfabmfjyvQif? oif,ckusdefqkdapaomtusdefESifh igwkdYonf vGwfap[kqkdvQif?rdef;ru? oifwkdYpum;&Sdonftwkdif;jzpfygapawmh[k 0efcHvsuf vTwfvkduf olwkdYonfoGm;Mu\/ rdef;ronfvnf; xkdBudK;eDukd
jywif;ayguf csnfxm;av\/xkdolwkdYonf awmifay:okdYa&mufatmifoGm; vkduf&SmaomolwkdY rjyefrSDwkdifatmif okH;&ufaeMu\/ &SmaomolwkdYonfvnf;
vrf;wa&SmufvkH;&SmrawGUMu/xkdvlESpfa,mufwkdYonfvSnfh awmifay:uqif;NyD;rS jrpfukdul;ojzifh? Ekef\om;a,mIxHokdY a&muf? rdrdwkdYjzpforQwkdYukdjyef
Mum;vsuf?tu,fpifppf xm0&bk&m;onf xkdjynfwa&SmufvkH;udk igwkdYvufokdYtyfawmfrlNyD/ igwkdYaMumifh jynfoljynfom;taygif;wkdYonf
pdwfysufvsuf&SdMuyg\[k a,mItm;avQmufqkd\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1 a,mIonf eHeufapmapmx oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYESifhwuG&SdwdrfNrdKUrSajymif; a,mf'efjrpfukdrul;rSD jrpfem;wGif
pm;cef;csMu\/3;2 okH;&ufaphaomtcg? wyfrSL;wkdYonf wyfwa&SmufvkH;okdYoGm;?3;3 oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\y#dnmOfaowmukd4if;? aowmxrf;aom,Zfyka&m[dwf av0dom;wkdYukd4if; jrifvQif? oifwkdYonf
ae&majymif; vkduf&Murnf/3;4
aowmawmfESifhoifwkdYpyfMum;ukdtawmifESpfawmifjcm; c&D;uGmap&rnf/ vkduf&aomvrf;ukd odrnftaMumif;? aowmawmfteD;okdY
rcsOf;bJvkduf&rnf/ vrf;okdY oifwkdYonf wcgrQrvkdufMuao;[k vltaygif;wkdYtm;rSmxm;Mu\/3;5 a,mIuvnf;? oifwkdYonf ukd,fukdukd,f oefY&Sif;apMuavmh/ taMumif;rlum;? eufjzefaeY xm0&bk&m;onf thHbG,faomtrI
wkdYukdoifwkdYwGifjyKawmfrlrnf[k vlrsm;wkdYtm; rSmxm;av\/
3;6 wzef ,Zfyka&m[dwfwkdYukdac: oifwkdYonf y#dnmOfaowmawmfukdxrf;vsuf? vlrsm;a&SUokdY ul;oGm;Muavmh[k a,mIqkdonf
twkdif;olwkdYonf y#dnmOfaowmawmfukdxrf; vlrsm;a&SUokdYoGm;Mu\/3;7 xm0&bk&m;uvnf;? a,mIukdac: igonfarma&SESifhtwl&SdouJhokdY oifESifhtwl&Sdonfukd oa&vtrsKd;om;taygif;wkdY
onfodMurnftaMumif;? olwkdYrsufarSmuf oifhukd,aeYigcsD;jrifhpjyKrnf/3;8 y#dnmOfaowmukdxrf;aom,Zfyka&m[dwfwkdYonf? a,mf'efjrpfa&em;okdY a&mufaomtcg? a,mf'efjrpf&yfae&rnftaMumif;
ukdqifhqkdavmh[krdefYawmfrl\/3;9 a,mIuvnf;?vmMuavmh/ oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\pum;awmfukd em;axmifMuavmh[k oa&vtrsKd;om;taygif;wkdY
ukdac:vsuf?199

3;10 touf&Sifawmfrlaombk&m;ocifonf oifwkdYwGif&Sd? oifwkdYa&SUrS cgeedvl? [dwdvl? [d0dvl? az&Zdvl? *d&*g&Sdvl? tmarm&dvl?
a,AkodvlwkdYukd pifppfESifxkwfawmfrlrnftaMumif;udk tb,fokdYod&rnfenf;[lrlum;?3;11 ajrBuD;wjyifvkH;ukd tpkd;&awmfrlaom xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmonf oifwkdYa&SUrSm? a,mf'efjrpfxJokdY ul;oGm;vdrfhrnf/3;12 okdYjzpf oa&vtrsKd;rsm;xJu wrsKd;wa,mufpD? vlwq,fESpfa,mufwkdYukd a&G;aumufMuavmh/3;13 ajrBuD;wjyifvkH;udk tpkd;&awmfrlaomt&Sifxm0&bk&m;\aowmawmfukdxrf;aom ,Zfyka&m[dwfajcb0g;wkdYonf? a,mf'efjrpfa&
ukdeif;aomcPjcif;wGif? jrpfnma&onf jywf ykHYykHY<uvsufaevdrfhrnf[kqkdav\/
3;14 vlrsm;wkdYonf a,mf'efjrpfukd ul;thHaomiSg? wJwkdYrSajymif; y#dnmOfaowmukd xrf;aom,Zfyka&m[dwfwkdYonf vlrsm;
a&SUrSmoGm;vsuf?3;15 a,mf'efjrpfem;okdYa&muf ajcb0g;wkdYonfvQHaoma&ukdeif;aomtcg? pyg;&dwf&mumv xkdjrpfa&onf urf;wa&SmufvkH;ukdvQH
avh&Sdaomfvnf;?3;16 jrpfnmu pD;vmaoma&onf wefY&yf a0;aomt&yf? Zm&wefNrdKUem;rSm&Sdaomtm'HNrdKUwkdifatmif ykHYykHY<uvsufae\/ vGifjyif
tkdifwnf;[laom aom'kHtkdifokdYpD;oGm;aoma&onfvnf; tukeftpifjywf? vlrsm;wkdYonf a,&dacg NrdKUokdYa&SUIul;Mu\/3;17 vlrsm;taygif;wkdYonf a,mf'efjrpfwbufokdYra&mufrSDwkdifatmif xm0&bk&m;\y#dnmOf aowmukdxrf;aom,Zfyka&m[dwfwkdY
onf? jrpftv,fwGif ajray:NrJNrHpGmeif;? oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf ajray:a&SmufoGm;&Mu\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3

vltaygif;wkdYonf wa,mufrQr<uif; a,mf'efjrpfukdul;MuNyD;rS? xm0&bk&m;u?vlrsm;wkdYwGif wrsKd;wa,mufpD? vlwq,fESpfa,mufukda&G;aumuf?olwkdYonf a,mf'efjrpftv,f? ,Zfyka&m[dwfwkdYNrJNrHpGmeif;&m? t&yfxJuausmufwq,f ESpfvkH;ukd,lNyD;vQif xrf;oGm;?
,aeYnOfhpm;cef;cs&mt&yf xm;&rnftaMumif;qifhqkdavmh[k a,mItm;rdefYawmfrlonftwkdif;?4;4
a,mIonf cefYxm;ESifhaom oa&vtrsKd;wrsKd;wa,mufpD? vlwq,fESpfa,mufukdac:?4;5 oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\aowmawmfa&SU? a,mf'efjrpftv,fokdYul;oGm;? oa&v trsKd; ta&twGuftwkdif;?
vlwa,mufausmufwvkH;pD,l xrf;oGm;Muavmh/4;6 okdYjyKvQif oufaoukd&Muvdrfhrnf/ aemifumvoifwkdY\om;orD;wkdYu ausmufwkdYonf tb,fokdYqkdvkdoenf;[k ar;jref;
vQif?4;7
oifwkdYu? xm0&bk&m;\ aowmawmfonf a,mf'efjrpfukdul;aomtcg? aowmawmfa&SUrSm jrpfa&jywfavonf[k jyefajym&Murnf/
xkdokdYausmufwkdYonf tpOfrjywfoa&v trsKd;om; atmufarhp&mbkdYjzpfMuvdrfhrnf[k a,mIrSmxm;onftwkdif;?4;8 oa&vtrsKd;om;wkdYonf jyKMu\/ xm0&bk&m;onf a,mItm;rdefYawmfrlonfESifhtnD? oa&vtrsKd; ta&twGuftwkdif;?
a,mf'efjrpfxJu ausmufwq,fESpfvkH;ukd,lNyD;rS? pm;cef;cs&mt&yfokdY xrf;oGm;xm;Mu\/4;9 wzefwkH? y#dnmOfaowmawmfukdxrf;aom ,Zfyka&m[dwfwkdY eif;&mt&yf a,mf'efjrpftv,f ausmufwq,fESpfvkH;ukd
a,mIonfpkdufxm; ,aeYwkdifatmif&SdMu\/
4;10 a,mIonf arma&SrSmxm;onftwkdif;? vlrsm;wkdYtm;qifhqkdapjcif;iSg xm0&bk&m; rdefYawmfrlorQwkdYukd tukeftpifjyKonfwkdifatmif
aowmawmf ukdxrf;aom,Zfyka&m[dwf wkdYonf? a,mf'efjrpftv,f&yfaeMu\/ vlrsm;wkdYonfvnf; BudK;pm;ul;Mu\/4;11 vlrsm;taygif;wkdYonftukeftpiful;MuNyD;rS? xm0&bk&m;\aowmawmfESifhwuG ,Zfyka&m[dwfwkdYonf vlrsm;rsufarSmufwGif
ul;Mu\/4;12 kAiftrsKd;om;? *'ftrsKd;om;? rema&StrsKd;om;w0ufwkdYonf arma&SrSmcJhonftwkdif; vufeufukdpGJukdif? oa&vtrsKd;om;wkdY
a&SUrSmul;oGm;Mu\/4;13 xkdtrsKd;om;wkdYonf ta&twGuftm;jzifh av;aomif;cefYrQ&Sd? ppfwkdufjcif;iSgjyifqifvsuf xm0&bk&m;a&SUawmf a,&dacg
vGifjyifokdYul;oGm;Mu\/4;14 xkdaeY xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYa&SUrSm a,mIukd csD;jrifhawmfrl? olwkdYonf arma&SukdaMumuf&GHUouJhokdY
a,mIudkvnf; ol\toufwnfonf umvywfvkH; aMumuf&GHUMu\/
4;15 wzef xm0&bk&m;u?oufaocHcsufaowmawmfukdxrf;aom,Zfyka&m[dwfwkdYonf
4;16 a,mf'efjrpfxJu wufvm&rnftaMumif;qifhqkdavmh[k rdefYawmfrlonftwkdif;?4;17 a,mf'efjrpfxJu wufvmMuavmh[k ,Zfyka&m[dwfwkdYtm; a,mIonfqifhqkdav\/4;18 xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmukdxrf;aom ,Zfyka&m[dwfwkdYonf? a,mf'efjrpftv,fxJu wufvm? ajcb0g;wkdYonf
ukef;ukdeif;rdMuaomtcg? a,mf'efjrpfa&onf rdrdae&mokdY jyefvm? t&ifuJhodkY urf;wa&SmufvkH;ukdvQHvsufae\/
4;19 yXrv? 'oraeY&ufwGif? vlrsm;wkdYonfa,mf'efjrpfxJuwufvm? a,&dacgNrdKU ta&SUbufem;rSm? *dv*gvt&yf wyfcsMu\/4;20 a,mf'efjrpfxJuxkwf,laomausmufwq,fESpfvkH;ukd a,mIonf *dv*gvt&yf pkdufxm;\/4;21 oa&vtrsKd;om;wkdYtm;vnf;? aemifumv oifwkdY\om;orD;wkdYu? ausmufwkdYonf tb,fokdYqkdvkdoenf;[k
tbwkdYtm;ar;jref;vQif?4;22 oifwkdYu? oa&vvlwkdYonf ajray:rSma&SmufouJhokdY a,mf'efjrpfukd ul;vmMuonf[k om;orD;wkdYtm;Mum;ajym&Murnf/200

4;23 xm0&bk&m;onfwefcdk;BuD;awmfrlonfukd ajrBuD;om;taygif;wkdYonf odMurnftaMumif;ESifh oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;


ukdoifwkdYonf tpOftNrJaMumuf&GHU&rnftaMumif;? igwkdYonf {'kHyifv,fukdul; urf;wbufokdYra&mufrSDwkdifatmif? oifwkdY\
bk&m;ocifxm0&bk&m;onf igwkdYa&SUrSmyifv,fa&ukd cef;ajcmufapawmf rlonfenf;wl? oifwkdYonf a,mf'efjrpfukdul;
urf;wbufokdYra&mufrSD wkdifatmif? oifwkdYa&SUrSmjrpfa&ukd cef;ajcmufapawmfrlonf[k a,mIrSmxm;av\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1

xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;om;wkdYul;apjcif;iSg? a,mf'efjrpfa&ukd cef;ajcmufap awmfrlonftaMumif;ukd? a,mf'efjrpf


taemufbufaeaom tmarm&drif;BuD;taygif;? yifv,fem;rSmaeaomcgeedrif;BuD;taygif;wkdYonf Mum;odaomtcg? &J&ifhjcif;
owdtvQif;r<uif;? oa&vtrsKd;om;wkdYaMumifh pdwfysufMu\/
5;2
xkdtcg xm0&bk&m;onf a,mIukdac:? oifonf ausmufxm;rsm;ukdvkyfNyD;vQif? oa&vtrsKd;om;wkdYtm; ta&zsm;vSD;r*Fvmukd
wzefay;avmh[k rdefYawmfrlonftwkdif;?5;3 a,mIonf ausmufxm;rsm;udkvkyf *dbm&mvkwft&yf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; ta&zsm;vSD;r*Fvmukd ay;av\/5;4
xkdokdYta&zsm;vSD;r*Fvmukday;&aomtaMumif;[lrlum;? tJ*kwKjynfrSxGufvmaom ppfol&Ja,mufsm;taygif;wkdYonf awmaoMu
\/5;5 xkdjynfrS xGufvmaomoltaygif;wkdYonf ta&zsm;vSD;r*FvmudkcHESifhMuNyD/ awmc&D;oGm;&mwGif bGm;jrifaomoltaygif;wkdYrlum;
ta&zsm;vSD;r*Fvmudk rcH&Muao;/5;6 tJ*kwKjynfrSxGufvmaomppfol&Jtaygif;wkdYonf xm0&bk&m;\pum;awmfukd em;raxmifbJ ae? raoraysmufrSDwkdifatmif
oa&vtrsKd;om;wkdYonf tESpfav;q,fywfvkH; awmvSnfhvnf&Mu\/ xm0&bk&m;onf? igay;rnf[kbkd;ab;wkdYtm;usdef
qkdawmf rlaomjynf? EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynfukd xkdolwkdYonf rjrif&Mu[k usdefqkdawmfrl\/5;7
olwkdYukd,fpm;jzpfapawmfrlaomolwkdY\om;rsm;wkdYonf? vrf;ta&zsm;vSD;r*Fvmukd rcH&ao;aomaMumifh? a,mIonfta&zsm;vSD;
r*Fvmukd ay;av\/5;8 vltaygif;wkdYonf ta&zsm;vSD;r*FvmukdcHNyD;rS? temraysmufrSDwkdifatmif wyfxJaeMu\/5;9 xm0&bk&m;uvnf;? tJ*kwKjynfESifhqkdifaomuJh&JUp&mtaMumif;ukd oifwkdYrS ,aeYigy,f&Sif;NyD[k a,mItm;rdefYawmfrl\/ okdYjzpf
xkdt&yfukd *dv*gv[k ,aeYwkdifatmifac:a0:ownf;/
5;10 oa&vtrsKd;om;wkdYonf *dv*gvt&yfwGifwyfcs? xkdvwq,fav;&ufaeY? nOD;,H a,&dacgvGifjyifrSm yocgyGJukdcHMu\/5;11 yocgyGJukd cHNyD;rS? eufjzefaeY cgemefpyg;jzifhvkyfaomwaq;rJhrkefYESifhaygufaygufukd waeYjcif;wGifpm;&Mu\/5;12 cgemefjynfpyg;udkpm;? eufjzefaeYrEjywfav\/ aemufwzef oa&vtrsKd;om;wkdYonf rEukdr&Mu/ xkdESpfwGif cgemefjynf
jzpfaomtoD;tESHukd pm;&Mu\/
5;13 a,mIonf a,&dacgNrdKUtem;rSm&SdaepOfajrmfMunfh? vlwa,mufonf xm;ukdxm;tdrfrS xkwfudkifvsuf? uefYvefY&yfaeonfukd
jrifvQif? olUxHokdYoGm; oifonf igwkdYbuf aeaomolavm? igwkdY&efolbufaeaomolavm[kar;aomf?5;14 xkdolu? xkdokdYr[kwf? xm0&bk&m;\Akdvfajcukdtkyfpkd;aomAkdvfrSL;jzpf ,ckigvmonf[kqkd\/ a,mIonfvnf; ajray:rSm jyyf0yf
ukd;uG,fvsuf? ukd,fawmfuReftm; tb,fokdY rdefYawmfrlrnfenf;[k ar;avQmufaomf?5;15 xm0&bk&m;\Akdvfajcukdtkyfpkd;aomAkdvfrSL;u? oif\ajceif;ukdcRwfavmh/ oifeif;aomt&yfum; ajrjrwfjzpfonf[kqkdonftwkdif;
a,mIjyKav\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4
6;5
6;6
6;7

xkdtcg oa&vtrsKd;om;wkdYaMumifh? a,&dacgNrdKUonf usyfwnf;pGmydwfxm;vsufdS? xGufaomol? 0ifaomol wpkHwa,mufrQ


r&SdonfESifhtnD?xm0&bk&m;u? MunfhIavmh/ a,&dacgNrdKU? a,&dacgrif;BuD;ESifhwuG cGeftm;BuD;aomppfol&JwkdYukd oifhvufigtyfavNyD/okdYjzpf NrdKUukdvSnfhywf&Murnf/ oa&vppfol&Jtaygif;wkdYonf ajcmuf&ufywfvkH; vSnfhywfjcif;trIukdjyK&Murnf/,Zfyka&m[dwfckepfa,mufwkdYonf aowmawmfa&SUrSm ,kbdvwHykd;ckepfvkH;ukdaqmif&Murnf/ owraeY&uf ckepfBudrfwkdifatmif
NrdKUukdvSnfhywf ,Zfyka&m[dwfwkdYonf wHykd;ukdrIwf&Murnf/,kbdvwHykd;wkdYukd &SnfaomtoHESifhrIwf? wHykd;oHukdMum;vQif vltaygif;wkdYonf us,faom toHESihfa<u;aMumf? NrdKUkd;onf
tukeftpifNydKvJ&vdrhfrnf/ xkdtcg vlrsm;wkdYonf wnfhwnfhwuf&Murnf[k a,mItm;rdefYawmfrl\/
Ekef\om;a,mIonf ,Zfyka&m[dwfwkdYukdac:? oifwkdYonf y#dnmOfaowmawmfukd xrf;oGm;ojzifh? xm0&bk&m;\aowmawmf
a&SUrSmckepfa,mufwkdYonf ,kbdvwHykd; ckepfvkH;udkaqmifoGm;Muavmh[l4if;?vlrsm;wkdYtm;vnf;? oifwkdYoGm; NrdKUukdvSnfhywfMuavmh/ vufeufukdifwkdYonf xm0&bk&m;\ aowmawmfa&SUrSm oGm;Muavmh
[l4if;rSmxm;av\/201

6;8
6;9
6;10
6;11
6;12
6;13

6;14
6;15
6;16
6;17
6;18
6;19
6;20
6;21
6;22
6;23
6;24
6;25

6;26
6;27

a,mIonf vlrsm;wkdYtm;rSmxm;NyD;rS? ,kbdvwHykd;ckepfvkH;ukdaqmifaom ,Zfyka&m[dwf ckepfa,mufwkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf


wHykd;rIwfvsufoGm;Mu\/ xm0&bk&m;\ y#dnmOfaowmawmfonf olwkdYaemufokdYvkdufav\/wHykd;rIwfaom ,Zfyka&m[dwfwkdYa&SUrSm vufeufukdifwkdYonfoGm;? ,Zfyka&m[dwfrsm; wHykd;rIwfvsufoGm;MupOf? aemufwyfom;
wkdYonf aowmawmfaemufokdYvkdufMu\/a,mIuvnf;? oifwkdYonf a<u;aMumfapjcif;iSg igrSmxm;aomaeYra&mufrSDwGif ra<u;aMumf&? toHwpkHwckukdrQrjyK&? pum;
wcGef;udkrQrajym&/ xkdaeYa&mufrS a<u;aMumf&Murnf[k vlrsm;wkdYtm;rSmESifhavNyD/xkdokdY xm0&bk&m;\aowmawmfonf NrdKUukdwBudrfvSnfhywf0kdif;oGm;NyD;vQif? wyfxJokdY0ifjyef nOfhukdvGefapMu\/
eHeufapmapm a,mIonfx ,Zfyka&m[dwfwkdYonf xm0&bk&m;\aowmawmfukd xrf;,lMu\/xm0&bk&m;\aowmawmfa&SUrSm ,kbdvwHykd;ckepfvkH;ukdaqmifaom ,Zfyka&m[dwf ckepfa,mufwkdYonf oGm;NrJoGm; wHykd;rIwf
Mu\/ vufeufukdifwkdYonf olwkdYa&SUrSmoGm; ,Zfyka&m[dwfrsm; wHykd;rIwfvsufoGm;MupOf? aemufwyfom;wkdYonf xm0&bk&m;\
aowmawmfaemufodkYvkdufMu\/'kwd,aeY NrdKUukdwBudrfvSnfhywfNyD;rS wyfxJokdYjyefvmMu\/ xkdokdYajcmuf&ufywfvkH;jyKMu\/owraeY eHeufapmapmrkdCf;vif;pux t&ifenf;wl? ckepfBudrfwkdifatmif NrdKUukdvSnfhywfMu\/ xkdaeYom ckepfBudrfwkdifatmif
NrdKUukdvSnfhywf&Mu\/owrtBudrfwGif ,Zfyka&m[dwfwkdYonf wHykd;rIwfaomtcg? a,mIu? a<u;aMumfMuavmh/ xm0&bk&m;onf oifwkdYtm; NrdKUudk
ay;awmfrlrnf/NrdKUESifhwuG NrdKU&SdorQwkdYudkusdef xm0&bk&m;tyf&rnf/ okdY&mwGif jynfwefqm&mcyfonf igwkdYapvTwfaomwrefwkdYudk0Sufxm;
aomaMumifh? olESifhwuGol\tdrf&SdorQwkdYtm; toufcsrf;omay;&rnf/oifwkdYonf usdeftyfaomt&mukd owdESifha&SmifMuavmh/ okdYr[kwf xkdt&mukdodrf;,lvQif rdrdwkdYukd4if;? oa&vwyfudk4if;
tusdefcHap? aESmifh&Sufrnfukdpkd;&drfp&m&Sd\/a&TaiGukd4if;? aMu;0gwefqm? oHwefqm&SdorQwkdYukd4if;? xm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;ap? b@mawmfxJokdY oGif;xm;&Murnf[k
vlrsm;wkdYtm; a,mIonf rSmxm;av\/
xkdokdYESifhtnD wHykd;udkrIwf? vlrsm;wkdYonf a<u;aMumfMu\/ wHykd;oHukdMum; us,faomtoHESifha<u;aMumfMuaomtcg? NrdKUkd;onf
tukeftpifNydKvJ? vlrsm;taygif; wkdYonf NrdKUxJokdYwnfhwnfh0ifNyD;vQif odrf;,lMu\/NrdKUxJ&SdorQaom a,mufsm;? rdef;r? tBuD;ti,f? okd;? EGm;? jrnf;&SdorQwkdYukd xm;ESifh&Sif;&Sif;zsufqD;Mu\/xkdjynfukdpl;prf;aomvlESpfa,mufwkdYtm; a,mIu? oifwkdYonfusdefqkdonftwkdif;? jynfwefqm rdef;rtdrfokdYoGm;? olESifhwuG
ol&SdorQwkdYukd aqmifcJhMuavmh[k rSmvkdufonftwkdif;?wHvQKdvkyfaomvkvifwkdYonf0if? &mcyfESifholUrdb? olUarmifrsm;? ol&SdorQwkdYukd4if;? olUaygufabmftaygif;wkdYukd4if; xkwfaqmif
cJh? oa&vwyfjyifrSmxm;NyD;vQif?NrdKUESifhwuG NrdKU&SdorQwkdYukd rD;IdUMu\/ okdY&mwGif a&TaiGukd4if;? aMu;0gwefqm? oHwefqmwkdYukd4if;? xm0&bk&m;\b@m
awmfxJokdYoGif;xm;Mu\/a,mIonfvnf;? jynfwefqm&mcyfESifholUaygufabmf?ol&SdorQwkdYukd toufcsrf;omay;? olonf oa&vtrsKd;om;wkdYwGif
,aeYwkdifatmifae&av\/ taMumif;rlum;? a,&dacgNrdKUukd pl;prf;apjcif;iSg? a,mIapvTwfaom wrefwkdYukd olonf0Sufxm;
aomaMumifhwnf;/xkdtcg a,mIu? tMuifolonfx a,&dacgNrdKUukdwnfjyef\? xkdolonf xm0&bk&m;a&SUawmf usdeftyfaomoljzpfygap/
olonfom;OD;vufxuf NrdKUkd;tjrpfukdwnf om;axG;vufxuf NrdKUwHcg;wkdYukdaxmifygap[kusdefqkd\/xkdokdY xm0&bk&m;onf a,mIESifhtwl&Sdawmfrl? ol\odwif;onf wjynfvkH; ESHYjym;ausmfapmav\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5
7;6

okdY&mwGif ,k'trsKd;? aZ&? ZmA'd? umrdwdkYrSqif;oufaomtmcefonf? usdeftyfaom t&mukdodrf;,l xkdt&mtm;jzifh oa&v


trsKd;om;wkdYonf jypfrSm;aomtjypf&SdaomaMumifh? xm0&bk&m;onf olwkdYtrsufxGufawmfrl\/a,mIonfvnf;? a,&dacgNrdKUrS vlwkdYukdapvTwf? oifwkdYonf aAovNrdKUta&SU? aAo0ifNrdKU tem;rSm&Sdaom tmNrdKUokdYoGm;
xkdjynfudk MunfhIMuavmh[k rSmxm;onftwkdif; olwkdYonfoGm;? tmNrdKUukdMunfhINyD;vQif?a,mIxHokdY jyefvm? vlwkdYukd tukeftpifroGm;ygapESifh/ vlESpfaxmifokH;axmifavmufoGm; tmNrdKUukdvkyfBuHygap/
xkdNrdKUokdYoGm;&mwGif vltaygif;wkdYukd ryifyef;ygapESifh/ NrdKUom;wkdYonf rrsm;yg[kavQmufonfESifhtnD?vlokH;axmifcefYrQcsDoGm; tmNrdKUom;wkdYa&SUrSm ajy;&Mu\/tmNrdKUom;wkdYonf vlokH;q,fajcmufa,mufwkdYukdowfMu\/ NrdKUwHcg;rSonf a&SA&drft&yf wkdifatmifvkduf? xkdt&yfqif;&m
wGifvkyfBuHMuaomaMumifh? vlrsm;wkdY\pdwfESvkH;onf t&nfusKd a&uJhokdYjzpfav\/xkdtcg a,mIonf rdrdt0wfudkqkwf oa&vtrsKd;toufBuD;olwkdYESifhwuG? rdrdwkdYacgif;ay: ajrrIefYukdwif xm0&bk&m;\
aowmawmfa&SUrSm nOD;wkdifatmif0yfvsufaeMu\/-

202

7;7
7;8
7;9
7;10
7;11
7;12
7;13

7;14

7;15
7;16
7;17
7;18
7;19
7;20
7;21
7;22
7;23
7;24
7;25
7;26

a,mIuvnf;? tkdt&Sifxm0&bk&m;? ukd,fawmfonf vltaygif;wkdYukd tmarm&dvlwkdY vufokdYtyfzsufqD;apjcif;iSg a,mf'efjrpf


wbufokdY tb,faMumifhaqmifcJhawmfrloenf;/ tuREkfyfwkdYonf a&mifh&Jaompdwf&Sd a,mf'efjrpfta&SUbuf aeMuygapaom/tkdbk&m;&Sif? oa&vtrsKd;om;wkdYonf &efolwkdYa&SUrSm ausmukdvSnfh&Muonfjzpf tuREkfyfonf tb,fokdYajym&ygrnfenf;/cgeedvltp&Sdaomjynfoljynfom;taygif;wkdYonf xkdodwif;udkMum;vQif? tuREkfyfwkdYukd0kdif; tuREkfyfwkdY\emrnfukd ajrBuD;rS
y,f&Sif;Muygvdrfhrnf/ ukd,fawmfonf BuD;jrwfaomemrawmf tbkdYtvkdiSg tb,fokdYjyKawmfrlrnfenf;[kavQmufqkd\/
xm0&bk&m;uvnf;? xavmh/ tb,faMumifh 0yfaeoenf;/oa&vtrsKd;onf jypfrSm;NyD/ igrSmxm;aomy#dnmOfw&m;ukd zsufavNyD/ usdeftyfaomt&mudk ckd;,l y&d,m,fjyKojzifh
rdrdOpmxJrSmxm;avNyD/xkdokdY oa&vtrsKd;om;wkdYonf usdeftyfaomoljzpfaomaMumifh? &efolwkdYa&SUrSmrcHr&yfEkdif? ausmukdvSnfh&Mu\/ usdeftyfaom
olukd oifwkdYtxJury,fr&Sif;vQif oifwkdYESifhtwligrae/x vlrsm;wkdYukd oefY&Sif;apavmh/ eufjzefaeYtbkdY ukd,fukdukd,foefY&Sif;apMu[k qifhqkdavmh/ oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&
bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tkdoa&vtrsKd;? usdeftyfaomt&monf oifwkdYtxJ&Sd\/ xkdt&mukd oifwkdYtxJury,fr&Sif;rSD
wkdifatmif&efolwkdYa&SUrSm rcHr&yfEkdifMu/eufjzefeHeuf oifwkdYonf trsKd;tET,ftvkduf csOf;uyf&Murnf/ xm0&bk&m;rSwfawmfrlaom trsKd;onf? taqGtrsKd;
tvkdufcsOf;uyf&Murnf/ xm0&bk&m;rSwfawmfrlaomtaqGtrsKd;onf? tdrfaxmifpkHESifh csOf;uyf&Murnf/ xm0&bk&m;rSwfawmfrl
aom tdrfaxmifonf vltoD;toD; csOf;uyf&Murnf/usdeftyfaomt&mygvsuf rSwfawmfrlaomolrSp? ol&SdorQwkdYukd rD;IdU&Murnf/ taMumif;rlum;? olonf xm0&bk&m;\y#dnmOf
w&m;ukdzsuf oa&vtrsKd; t"rtrIukdjyKavNyD[k a,mItm;rdefYawmfrl\/
eHeufapmapm a,mIonfx oa&vvlwkdYukd trsKd;tET,ftvkdufaqmifcJhojzifh ,k'trsKd;ukd rSwfawmfrl\/,k'trsKd;ukdaqmifcJhojzifh? aZ&dtaqGtrsKd;ukd rSwfawmfrl\/ aZ&dtaqGtrsKd; tdrfaxmifpkH toD;toD;wkdYukd aqmifcJhojzifhZmA'd
tdrfaxmifudkrSwfawmfrl\/xkdtdrfaxmifvltoD;toD;wkdYukdaqmifcJhojzifh ,k'trsKd;? aZ&? ZmA'd? umrdwkdYrS qif;oufaomtmcefukd rSwfawmfrl\/a,mIuvnf;? ighom;? oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd csD;rGrf; a&SUawmf ukd,ftjypfukd abmfjyawmif;yefygavmh/
oifjyKrdaomtrIukd ightm;ajymygavmh/ 0Suf rxm;ygESifh[k tmceftm;qkdvQif?tmcefu? [kwfyg\/ oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd uRefawmfjypfrSm;ygNyD/ uRefawmfjyKrdaomtrI[lrlum;?vk,laomOpmwkdYwGif jrwfaomAmAkvkef0wfvkH? aiGESpfydm? a&TwkH;tusyfig;q,fukd uRefawmfjrifojzifh? wyfruf odrf;,lrdygNyD/
uRefawmfwJtwGif;ajrjrKyfvsuf aiGonfatmufqkH;&Sdygonf[k a,mItm;jyefavQmufav\/xkdtcg a,mIapvTwfaomolwkdYonf wJokdYajy; xkdOpmonf wJtwGif;ajrjrKyfvsuf? aiGonfatmufqkH;&SdonfukdawGUaomf?wJxJuxkwf a,mIxH oa&vtrsKd;om;rsm;a&SUokdY aqmifoGm;ojzifh? xm0&bk&m; a&SUawmfxm;Mu\/a,mIESifhoa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf? aZ&om; tmcefrSp xkdaiG? 0wfvkH? a&TwkH;? om;orD;? okd;EGm;jrnf;? wJESifhwuG
ol&SdorQwkdYukd tmac:csKdifhokdY aqmifoGm;NyD;rS?a,mIu? igwkdYukd tb,faMumifhaESmifh&Sufoenf;/ ,aeY xm0&bk&m;onf oifhukdaESmifh&Suf awmfrlrnf[kqkdojzifh? oa&v
trsKd;om;taygif;wkdYonf ausmufcJESifhypfMu\/ ausmufcJESifhypfMuNyD;rS? rD;IdUMu\/olUtay:rsm;pGmaomausmufwkdYukdykHxm;Mu ,aeYwkdifatmif&Sd\/ xm0&bk&m;onfvnf; trsufawmft&Sdefukd Nidrf;apawmfrl\/
xkdtrIukdtpGJjyK xkdcsKdifhukd ,aeYwkdifatmif tmac:csKdifh[k ac:a0:Muownf;/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7

wzef xm0&bk&m;uvnf;? oifonf raMumufESifh? pdwfrysufESifh/ oifygaomppfol&J taygif;wkdYukdac: tmNrdKUokdY xoGm;avmh/


tmrif;BuD;ESifholUvlrsm;? olUNrdKU? olUajrukd oifhvufigtyfrnf/a,&dacgNrdKUESifhrif;BuD;tm;jyKouJhodkY tmNrdKUESifhrif;BuD;tm;jyK&rnf/ okdY&mwGif vk,laomOpm? wd&pmefrsm;ukd udk,ftbkdYodrf;&rnf/
NrdKUaemufrSm uif;wyfukdxm;&rnf[k a,mItm;rdefYawmfrlonftwkdif;?a,mIESifhppfol&Jtaygif;wkdYonf tmNrdKUukdwkdufjcif;iSgxMu\/ a,mIonf cGeftm;BuD;aom ppfol&JokH;aomif;wkdYukda&G;cs,f
nOfhtcgapvTwfvsuf?oifwkdYonf xkdNrdKUudkwkdufjcif;iSg NrdKUaemufrSmuif;xkd;vsufaeMuavmh/ NrdKUESifha0;a0;cGg roGm;MuESifh/ wnDwGwfwnf; toifh
aeMuavmh/igESifhwuG igygaomoltaygif;wkdYonf NrdKUteD;okdYcsOf;uyfrnf/ olwkdYonf ,refuJhodkYwkdufjcif;iSg xGufvmMuaomtcg? igwkdYonf
olwkdYa&SUrSmajy;&Murnf/olwkdYvnf; vkdufjcif;iSg NrdKUxJuxGuf? NrdKUESifhuGmrSef;udk rodbJcGgvkdufMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? olwkdYa&SUrSmigwkdYonf
ajy;aomtcg? ,refuJhokdY igwkdYa&SUrSm ajy;MuNyD[k olwkdYqkdMuvdrhfrnf/xkdtcg oifwkdYonf uif;xkd;vsufae&mt&yfrSx NrdKUukdwkdufvQif? oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifwkdYvuf
tyfawmfrlrnf/203

8;8
8;9
8;10
8;11
8;12
8;13
8;14

8;15
8;16
8;17
8;18
8;19
8;20
8;21
8;22
8;23
8;24
8;25
8;26
8;27
8;28
8;29
8;30
8;31
8;32
8;33

8;34
8;35

wkdufatmifaomtcg NrdKUudkrD;IdU&Murnf/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif;jyK&Murnf/ xkdokdYigqifhqkdonf[k xkdolwkdYtm;


rSmxm;av\/a,mIapvTwfonftwkdif;? xkdolwkdYonf uif;xkd;jcif;iSgoGm;? aAovNrdKUESifh tmNrdKUpyfMum;wGif tmNrdKUtaemufbufrSm
aeMu\/ a,mIonf xkdnOfhwGif vlrsm;xJrSmaeao;\/eHeufapmapmx vlrsm;wkdYukda&wGufNyD;rS? oa&vtrsKd;toufBuD;olwkdYESifhtwl tmNrdKUokdY tOD;csDoGm;av\/a,mIygaom ppfol&Jtaygif;wkdYonfvkduf NrdKUteD;odkYa&mufNyD;vQif? NrdKUajrmufbuf wyfcsMu\/ olwkdYESifhNrdKUpyfMum;rSm
csKdifhwck&Sd\/wzef tmNrdKUtaemuf? xkdNrdKUESifhaAovNrdKUpyfMum;rSm uif;xkd;apjcif;iSg vlig;axmifcefYrQ xm;av\/xkdokdYvQif? NrdKUajrmufbufrSm Akdvfajctaygif;cif;usif;vsuf? taemufbufrSmvnf; uif;xkd;vsuf? toD;toD;ae&musMuaomtcg?
a,mIonf xkdnOfhwGif csKdifhtv,fokdYoGm;av\/xkdtjcif;t&mwkdYukd tmrif;BuD;onfjrifvQif? NrdKUom;a,mufsm;wkdYonf apmapmx tvsiftjrefjyifqifNyD;rS? rif;BuD;onf
vltaygif;wkdYESifhwuG oa&vtrsKd;om;wkdY udkwkdufjcif;iSg? csdef;csufaomtcsdefvGifjyifokdYcsDoGm;av\/ okdY&mwGif NrdKUaemufrSm
uif;wyf&SdrSef;udkrod/a,mIESifhoa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf IH;[efjyKvsuf awmvrf;jzifhajy;Mu\/olwkdYukdvkdufjcif;iSg? tmrif;BuD;onfNrdKU&SdorQaoma,mufsm;wkdYukdEId;aqmfNyD;vQif? NrdKUom;wkdYonf a,mIukdvkduf NrdKUESifhuGmrSef;
rodcGgoGm;Mu\/oa&vtrsKd;om;wkdYukdrvkdufbJ? tmNrdKUESifhaAovNrdKU a,mufsm;wa,mufrQrae? NrdKUukdvSyfxm;vsuf oa&vtrsKd;
om;wkdYukdvkdufMu\/xm0&bk&m;uvnf;? oifukdifaomvSHudk tmNrdKUodkY&G,favmh/ xkdNrdKUukd oifhvufokdYigtyfrnf[k a,mItm;rdefYawmfrlonftwkdif;?
a,mIonf rdrdudkifaomvSHudk xkdNrdKUokdY&G,fav\/&G,faomtcg? uif;wyfom;wkdYonfcsufjcif;x tvsiftjrefajy;vsuf NrdKUxJokdY0ifrdvQif? BudK;pm;odrf;,lNyD;rSrD;IdUMu\/tmNrdKUom;wkdYonf jyefMunfh? NrdKUukdavmifaomrD;\tckd;onf rkdCf;aumif;uifokdYwufvsuf &Sdonfukdjrifaomtcg? tb,f
t&yfukdrQajy;jcif;iSg rwwfpGrf;EkdifMu/ awmokdYajy;aomol wkdYonfvnf; vkdufaomolwkdYukd jyefvSefwkdufMu\/uif;wyfom;wkdYonf NrdKUukd& NrdKUrD;ckd;wufvsuf&Sdonfukd a,mIESifhoa&vtrsKd;om; taygif;wkdYonfjrifvQif? wzefjyefvSnfh
tmNrdKUom;wdkYukd wkdufowfMu\/tjcm;aomolwkdYonfvnf;NrdKUxJuxGufwkdufaomaMumifh oa&vtrsKd;om;wkdYonf tmvlwkdYukd nyfwkdufojzifh wa,muf
ukdrQrvTwfrusef <uif;apjcif;iSg vkyfBuHMu\/tmrif;BuD;udk t&Sifbrf; a,mIxHokdY aqmifcJhMu\/oa&vtrsKd;om;wkdYonfvGifjyif4if;? vkduf&Sm&mawm4if;? tmNrdKUom;taygif;wkdYukd vkyfBuH xm;jzifhtukeftpifokwfoifNyD;rS?
wzefNrdKUodkYjyefvm xm;jzifhvkyfBuHMu\/xkdaeY waomif;ESpfaxmifcefYrQ&Sdaom tmNrdKUom;a,mufsm;rdef;rtaygif;wkdYonfaoMu\/tmNrdKUolNrdKUom;taygif;wkdYukd tukeftpifrzsufqD;rSDwkdifatmif a,mIonf vSHukdifaomvufudk rodrf;rkyf/okdY&mwGif xm0&bk&m;onfa,mItm;rSmxm;awmfrlaompum;twkdif;? wd&pmefrsm;ESifh vuf&Opmrsm;ukd? oa&vtrsKd;om;wkdY
onfudk,ftbkdYodrf;,lMu\/a,mIonfvnf;tmNrdKUukdrD;IdU? ,aeYwkdifatmifxm0&zsufqD;&mtrIdufykH jzpfap\/tmrif;BuD;ukd nOD;wkdifatmif opfyifwGifqGJxm;? rkdCf;csKyfaomtcg? a,mIpD&ifonftwkdif;? taoaumifukd opfyifucsNyD;vQif
NrdKUwHcg;0 ypfxm;? taoaumiftay: rsm;pGmaom ausmufwkdYukdpkykHMu\/ xkdausmufykHonf ,aeYwkdifatmif&Sd\/
xkdtcg a,mIonf? {Avawmifay:rSm oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0& bk&m;tbkdY? ,Zfyvifukdwnfav\/xm0&bk&m;\uRefarma&Sonf? oa&vtrsKd;om;wkdYukdrSmxm; arma&S\ynwdusrf; a&;rSwfvsuf&Sdonftwkdif;? oHwefqm
rygrokH;bJ ruGJrjywfaomausmufwkdYjzifh ,Zfyvifudkwnf? xm0&bk&m;tbkdY rD;IdU&m,Zf? rd[m,,ZfwkdYukd ylaZmf Mu\/a,mIonfvnf;?xkdausmufay: arma&S\ynwfw&m;ukd oa&vtrsKd;om;wkdY a&SUrSma&;ul;av\/oa&vtrsKd;om;wkdYukd aumif;BuD;ay;jcif;tvkdiSg? xm0&bk&m;\uRefarma&SrSmxm;cJhonf twkdif;? oa&vtrsKd;toufBuD;?
Akdvfrif;? w&m;olBuD; trsKd;om;taygif;wkdYonf? ,Zfyka&m[dwfav0dom;xrf;aomxm0&bk&m;\ y#dnmOfaowmESpfbuf&yf?
trsKd;om;ppfESifhwuRef;wEkdifiHom;ygvsuf? a*&Zdrfawmifay:rSmvlw0uf? {Avawmifay:rSmw0ufwkdYonf aeMuvQif?ynwdusrf;a&;xm;orQaom aumif;BuD;r*Fvmpum;ESifh usdefjcif;tr*Fvmpum;wnf;[laom w&m;pum;tvkH;pkHwkdYukdbwf&Gwf
av\/a,mIonf arma&SrSmxm;aompum;wcGef;udkrQrcsefrxm;? rdef;r? oli,f? wuRef;wEkdifiHom; ygaom oa&vtrsKd;om;y&d
owftaygif;wkdYa&SUrSm tukeftpifbwf&Gwfav\/

204

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3
9;4
9;5
9;6
9;7
9;8
9;9
9;10
9;11
9;12
9;13
9;14
9;15
9;16
9;17
9;18
9;19
9;20
9;21
9;22
9;23
9;24

9;25
9;26
9;27

a,mf'efjrpftaemufbuf? awmifay:4if;? csKdifhxJ4if;? avAEkefawmifwbuf? r[myifv,furf;wa&SmufvkH;4if; aeaom[dwd?


tmarm&d? cgeed? az&Zd? [d0d? a,AkodtrsKd; rif;BuD;taygif;wkdYonf odwif;Mum;aomtcg?a,mIESifh oa&vtrsKd;om;wkdYukd ppfwkdufjcif;iSg wnDwGwfwnf;pnf;a0;Mu\/
*daAmifNrdKUom;wkdYonf a,&dacgNrdKU? tmNrdKUa,mIjyKaomtrIukdMum;aomtcg?y&d,m,fjyK oHwrefvkyfvsuf? jrnf;ay:rSm a[mif;EGrf;aomtdwfwkdYukdwif? a[mif;EGrf;pkwfuGJzgjyifaom pyspf&nfom;a&bl;
wkdYukd,lMu\/a[mif;EGr;f zgjyifaomajceif;udpk ;D ? a[mif;EGr;f aomt0wfuv
dk nf;0wfMu\/ atmufrIw
d uf vsuf&adS om &dum uko
d maqmifcv
hJ suf?a,mI&Sd&m *dv*gvwyfokdY a&mufvmvQif? tuREkfyfwkdYonf rd[m,zGJUjcif;iSg? a0;aomjynfuvmMuygonf[k a,mIESifh
oa&vvlwkdYtm;ajymqkdMu\/oa&vtrsKd;om;wkdYuvnf;? oifwkdYonf igwkdYtem;rSmaeonfraeonfudkrodEkdif/ tb,fokdY rd[m,zGJUEkdifoenf;[k
[d0dvlwkdYtm;qkdMuvQif?olwkdYu tuREkfyfwkdYonf ukd,fawmfuRefjzpfyg\[k a,mItm;avQmufqkdMu\/ a,mIuvnf;? oifwkdYonf tb,fodkYaomolenf;/
tb,ft&yfuvmMuoenf;[kar;vQif?olwkdYu? ukd,fawmf\bk&m;ocifxm0&bk&m;\emrawmfaMumifh ukd,fawmfuRefwkdYonf tvGefa0;aomjynfuvmygNyD/ xm0&
bk&m;\odwif;awmfukd4if;? tJ*kwKjynfjyKawmf rlorQukd4if;?a,mf'efjrpfta&SUbufaeaom tmarm&drif;BuD;? a[&Sbkef&Sifbk&if&Sd[kef? tm&SwkwfNrdKUrSm aeaom Am&Sef&Sifbk&if MoC wkdY
jyKawmfrlorQukd4if; Mum;ygNyD/xkdaMumifh tuREkfyfwkdY toufBuD;aomolwkdYESifh jynfoljynfom;taygif;wkdYu? vrf;c&D;&dumukd ,l olwkdYukdc&D;OD;BudKjyKjcif;iSg
oGm;Muavmh/ igwkdYonf olwkdY\uRefjzpfaMumif;ESifh rd[m,zGJU&ygrnftaMumif;udk avQmufxm;Muavmh[k rSmvkdufygNyD/ukd,fawmfxHodkY a&mufthHaomiSg xGufvmaomaeY c&D;&dumbkdYudk,ftdrfrS aqmif,lcJhaom rkefYonf ylaEG;vsuf&Sdyg\/
,ckMunfhyg/ atmufvsuf rIdwufvsuf&Sdyg\/pyspf&nfjynfhaom om;a&bl;wkdYonf topfjzpfaomfvnf;? ,ckMunfhyg pkwfuGJvsuf&Sdyg\/ t0wf ajceif;wkdYonfvnf;
tvGefc&D;a0;aomaMumifh a[mif;EGrf;ygNyD[k jyefavQmufMu\/oa&vvlwkdYonf xm0&bk&m;xHawmf tcGifhryefbJ xkdolwkdY\&dumukdpm;Mu\/a,mIonfvnf;olwkdYukdppfrIESifhvGwfap? toufcsrf;omaprnftaMumif; rd[m,zGJU\/ y&dowfrif;wkdYonfvnf; usdefqkd
jcif;ukdjyKMu\/
rd[m,zGJU okH;&ufvGefaomtcg? xkdolwkdYonf tdrfeD;csif;jzpf? tem;rSmaeaMumif;ukd oa&vtrsKd;om;wkdYonf Mum;
odvQif?c&D;oGm;okH;&ufajrmufaomaeY olwkdYNrdKU&GmokdY a&mufMu\/ olwkdYNrdKUum; *daAmifNrdKU? aczd&mNrdKU? aAkwfNrdKU? ud&,wf,m&drfNrdKUwnf;/y&dowftuJtrSL;wkdYonf oa&vtrsKd;\bk&m;ocif xm0&bk&m;ukdwkdifwnf usdefqkdjcif;ukd jyKaomaMumifh/ oa&v
trsKd;om;wkdYonf olwkdYukdrvkyfBuHMu/ y&dowftaygif;wkdYonf tuJtrSL;wkdYukd tjypfwifMu\/tuJtrSL;wkdYuvnf;? igwkdYonf oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd wkdifwnf usdefqkdjcif;ukdjyKaomaMumifh olwkdYudk
rxdrcdkuf&/olwkdYtm; usdefqkdrdaomaMumifh tjypf'Pfa&mufrnfukdpkd;&drf? toufcsrf;omay;ojzifh tb,fokdYjyK&rnfenf;[lrlum;?tuJtrSL;rsm; *wd&Sdonftwkdif; toufcsrf;omay;? y&dowftaygif;wkdYtbkdY xif;ckwfaomol? a&cyfaomoljzpfap&rnf[k
y&dowftaygif;wkdYtm; jyefajymMu\/a,mIonfvnf; olwkdYukdac:? oifwkdYonf igwkdYtem;rSmaevsufyif? a0;aomt&yfu vmygNyD[kqkd igwkdYudktb,faMumifhvS
nfhpm;Muoenf;/,ckrSm oifwkdYonf usdeftyfaomoljzpfojzifh? uRefcHig\bk&m;ociftdrfawmftbkdY xif;ckwfjcif;? a&cyfjcif;trIESifh wa,mufrQ
rvGwf&[kqkd\/olwkdYuvnf;? jynfwa&SmufvkH;ukd oifwkdYtm;ay;? jynfoljynfom;taygif;wkdYukd oifwkdYa&SUrSy,f&Sif;jcif;iSg? ukd,fawmf\
bk&m;ocifxm0&bk&m;onf rdrduRefarma&Stm; rSmxm;awmfrlaMumif;ukd ukd,fawmfuRefwkdYonf qufqufMum;od? oifwkdYvuf
toufqkH;rnfukd tvGefaMumufaomaMumifh? trIukdjyKygNyD/,ckrSm uRefawmfwkdYonfudk,fawmfvufwGif&Sdyg\/ uRefawmfwkdYjyKaumif;jyKoifhonf[k pdwfawmfxifonftwkdif; jyKawmfrlyg[k
a,mItm; jyefavQmufMu\/xkdokdYESifhtnD a,mIonfjyK? olwkdYukd toufcsrf;omapjcif;iSg oa&vvlwkdY vufrSu,fEIwfojzifh?xm0&bk&m;a&G;aumufawmfrlaomt&yf wnfaom,ZfyvifawmftbkdYESifh y&dowfawmftbkdY xkdolwkdYonf ,aeYwkdifatmif
xif;ckwf a&cyf&rnftaMumif;? xkdaeYpD&ifav\/

205

tcef;BuD; ( 10 )
10;1

a,mIonf a,&dacgNrdKUESifh rif;BuD;ukdjyKouJhodkY? tmNrdKUESifhrif;BuD;ukdwkduf,l &Sif;&Sif; zsufqD;aMumif;ukd4if;? *daAmifNrdKUom;wkdYonf


oa&vtrsKd;om;wkdYESifh rd[m,zGJU twlaeaMumif;ukd4if;? a,k&Svifrif;BuD; ta'gedaZ'ufonf Mum;aomtcg?10;2 *daAmifNrdKUonf NrdKUawmfuJhokdY BuD;pGmaomNrdKU? tmNrdKUxufBuD; NrdKUom;a,mufsm;taygif;wkdYonf cGeftm;ESifhjynfhpkHaomaMumifh
tvGefaMumuf&GHUMu\/10;3 xkdtcg a,k&Svifrif;BuD; ta'gedaZ'ufonf? a[jAKefrif;BuD; a[m[H? ,mrkwfrif;BuD; yd&H? vmcd&Srif;BuD; ,mzsm? {*vkef
rif;BuD;a'yd&wkdYxHokdY apvTwf?10;4 *daAmifNrdKUonf a,mIrSp oa&vtrsKd;om;wkdYESifh rd[m,zGJUaomaMumifh? xkdNrdKUukd vkyfBuHjcif;iSg ighxHokdYvm igESifhtwl
ulnDMuyg[k EId;aqmfonftwkdif;?10;5 a,k&Svifrif;BuD;? a[jAKefrif;BuD;? ,mrkwfrif;BuD;? vmcd&Srif;BuD;? {*vkefrif;BuD;wnf;[laom tmarm&drif;BuD;ig;yg;wkdYonf
pnf;a0; rdrdwkdYAkdvfyg ppfonftaygif;wkdYESifhwuGppfcsD? *daAmifNrdKUa&SUrSm wyfcsvsufppfwkdufMu\/10;6 *daAmifNrdKUom;wkdYonf a,mI&Sd&m *dv*gvNrdKUokdYapvTwf? ukd,fawmf\uRefwkdYukdMunfhIvsuf aeawmfrrlygESifh/ tvsif
tjref<u rpu,fwifawmfrlyg/ awmifay:rSmaeaom tmarm&drif;BuD; taygif;wkdYonf uRefawmfwkdYukdwkdufjcif;iSg
pnf;a0;MuygNyD[kavQmufMu\/10;7 a,mIonfvnf;? ppfrIusifvnfaomol? cGeftm;BuD;aomol&Jtaygif;wkdYESifhwuG? *dv*gvNrdKUrSwufoGm;av\/10;8 xm0&bk&m;uvnf;? olwkdYudkraMumufESifh/ oif\vufigtyfrnf/ oifha&SUrSm vlwpkHwa,mufrQ rcHr&yfEkdif&m[k a,mI
tm;rdefYawmfrl\/10;9 a,mIonf *dv*gvNrdKUrS wnOfhvkH;csDoGm;? &efolwkdYukd trSwfwrJhwkdufvmojzifh?10;10 xm0&bk&m;onf olwkdYukdoa&vtrsKd;om;a&SUrSmIH;ap? *daAmifNrdKUtem;rSm BuD;pGmaomvkyf BuHjcif;tm;jzifhowf? aAaomkHNrdKU
okdY oGm;aomvrf;vkdufvsuf? taZumNrdKU? ru'gNrdKUwkdifatmif vkyfBuHawmfrl\/10;11 xkdolwkdYonf oa&vvlwkdYa&SUrSmajy; aAaomkefNrdKUokdY qif;oGm;&mwGif? xm0&bk&m;onf rkdCf;aumif;uifrS BuD;pGmaom
rkdCf;oD;ukdtaZumNrdKUwkdifatmif olwkdYtay:csawmfrl? olwkdYonf oa&vvlwkdY\xm;aMumifh aoonfxuf rkdCf;oD;
aMumifhomaoMu\/10;12 xkdokdY tmarm&dvlwkdYukd oa&vtrsKd;om;wkdYtyfawmfrlaomaeYrSm? a,mIonf xm0& bk&m;ukdqkawmif;NyD;vQif? tkdae? oifonf
*daAmifNrdKU4if;? tkdv? oifonftm,vkefcsKdifh4if; Nidrf0yfpGmaeavmh[k oa&vtrsKd;om;rsm;a&SUwGif >rufqkdonftwkdif;?10;13 oa&vvlwdkYonf &efolwkdYtm;tjypf'Pfray;rSDwkdifatmif aeonfNidrf0yfpGmae vonf &yfav\/ ,m&Sm\pmygonfum;?
rkdCf;aumif;uiftv,f aeonf&yfae\/ 0ifNrJ0ifthHaomiSgwaeYvkH;tvsifrjyK[k ygonfr[kwfavm/
10;14 xm0&bk&m;onf vlpum;ukdem;axmif? xkdokdYaomaeYwaeYrQrjzpfpzl;/ aemufwzefvnf;rjzpf/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf
oa&vtrsKd;bufrSm ppfwkdufawmfrl\/10;15 xkdaemuf? a,mIonf? oa&vvltaygif;wkdYESifhwuG? *dv*gvwyfokdYjyefoGm;\/10;16 rif;BuD;ig;yg;wkdYonfajy; ru'gvkdifacgif;ykef;vsufaeMu\/10;17 ru'gvkdifacgif;ykef;vsufaeaom rif;BuD;ig;yg;ukdawGUygNyD[k a,mItm; Mum;avQmufvQif?10;18 a,mIu? vkdifacgif;0ay:rSm BuD;pGmaomausmufwkdYudkvSdrfhykH vlapmifhwdkYukd xm;Muavmh/10;19 oifwkdYrlum; rqkdif;rvifh/ &efolwkdYukdvkdufrSDorQaomolwdkYukduGyfrsufMu/ NrdKUxJokdYr0ifap MuESifh/ oifwkdY\ bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf olwkdYukd oifwkdYvuf tyfawmfrlNyD[k rSmxm;av\/10;20 a,mIESifhoa&vvlwkdYonf &efolwkdYukd BuD;pGmaomvkyfBuHjcif;tm;jzifh okwfoify,f&Sif;NyD;rS? usef<uif;aomoltcsKdUwkdYonf
ckdifchHaomNrdKUokdY 0ifaeMu\/10;21 vltaygif;wkdYonfa,mI&Sd&mru'gwyfodkYNidrf0yfpGmjyefvmMu\/ oa&vvlwpkHwa,mufukd tb,folrQ tjypfrwif&/10;22 a,mIuvnf;? vkdifacgif;udkzGifhNyD;vQif? xkdrif;BuD;ig;yg;wkdYukd vkdifacgif;xJuxkwf ighxHokdYaqmifcJhMu[k rSmvkdufonftwkdif;?10;23 olwkdYonfjyK? a,k&Svifrif;BuD;? a[jAKefrif;BuD;? ,mrkwfrif;BuD;? vmcd&Srif;BuD;? {*vkefrif;BuD;ig;yg;wkdYukd vkdifacgif;xJu
aqmifcJh?10;24 a,mIxHokdYa&mufNyD;rS? a,mIonf rdrdESifhtwlppfcsDaomAkdvfrif;wkdYESifhoa&vvltaygif;wkdY ukdac:vQif? csOf;vmMu/ rif;BuD;
wkdY\vnfukyftay: ajcukdwifMu[k Akdvfrif;wdkYtm;qkdonf twkdif;? olwkdYonfcsOf;vm xkdrif;BuD;wkdY\vnfukyftay: ajcukd
wifMu\/10;25 a,mIuvnf; oifwkdYwkduf&aom&efoltaygif;wkdYukd xm0&bk&m;onf uJhokdYjyKawmfrlrnf jzpf raMumufMuESifh?pdwfrysufMu
ESifh/ tm;,l&J&ifhjcif;&SdMuavmh[k qkdNyD;rS?10;26 xkdrif;BuD;wkdYukd xm;ESifhuGyfrsuf opfyifig;yifwkdY qGJxm;av\/ nOD;wkdifatmif opfyifqGJxm;NyD;rS?10;27 ae0ifcsdefa&mufaomtcg? a,mIpD&ifonftwkdif; opfyifrScsNyD;vQif? olwkdYykef;vsufae&m vkdifacgif;ypfxm;? vkdifacgif;0ay:rSm
BuD;pGmaomausmufwkdYukdpkykHMu\/ xkdausmufykHonf ,aeYwkdifatmif&Sd\/
10;28 xkdaeYa,mIonfru'gNrdKUukdwkduf,lNrdKUESifhrif;BuD;ukdxm;ESifhvkyfBuHNyD;vQif? rif;BuD;ESifhwuG NrdKUom;taygif;wkdYukd wa,mufrQ
rusef<uif;&bJ&Sif;&Sif; zsufqD;av\/ a,&dacgrif;BuD;ukdjyKouJhokdY ru'grif;BuD;ukd jyKownf;/10;29 xkdaemuf a,mIonf oa&vvltaygif;wkdYESifhwuG? ru'gNrdKUrS vdAeNrdKUokdY csDoGm; wkdufojzifh?206

10;30 xm0&bk&m;onf xkdNrdKUESifhrif;BuD;ukd oa&vvlwkdYvuftyfawmfrl? NrdKUESifhNrdKUom;taygif;wkdY ukd wa,mufrQrusef<uif;&bJ


xm;ESifhvkyfBuH? a,&dacgrif;BuD;ukdjyKouJhokdY xkdrif;BuD;ukdjyKMu\/10;31 a,mIonf oa&vvltaygif;wkdYESifhwuG? vdAeNrdKUrS vmcd&SNrdKUokdYcsDoGm; wyfcsvsufwkdufMu\/10;32 xm0&bk&m;onf xkdNrdKUukd oa&vvlwkdYvuf tyfawmfrlojzifh? 'kwd,aeY& vdAeNrdKUukdjyKouJhokdY xkdNrdKUESifhNrdKUolNrdKUom;
taygif;wkdYukd xm;ESifhvkyfBuHMu\/10;33 xkdtcg a*Zmrif;BuD; a[m&Honf? vmcd&SNrdKUukd ulnDrnf[kvmaomaMumifh? a,mIonf xkdrif;BuD;ESifhol\vltaygif;wkdYudk
wa,mufrQrusef<uif;ap&bJ &Sif;&Sif;vkyfBuHav\/10;34 wzef a,mIonf oa&vvltaygif;wkdYESifhwuG? vmcd&SNrdKUrS{*vkefNrdKUokdY csDoGm;wyfcsvsufwkdufMu\/10;35 xkdaeYjcif;wGif& vmcd&SNrdKUukdjyKouJhokdY? xkdNrdKUESifhNrdKUolNrdKUom;taygif;wkdYudk xm;ESifhvkyfBuH waeYjcif;wGif &Sif;&Sif;zsufqD;Mu\/10;36 wzef a,mIonf oa&vvltaygif;wkdYESifhwuG? {*vkefNrdKUrSa[jAKefNrdKUokdY csDoGm; wkdufMu\/10;37 &aomtcg? {*vkefNrdKUudkjyKouJhokdY? xkdNrdKUESifhrif;BuD;ukd4if;? xkdNrdKUESifhqkdifaomNrdKU&SdorQwkdYukd4if;? NrdKUolNrdKUom;taygif;wkdYudk4if;
wa,mufrQrusef<uif;&bJ xm;ESifhvkyfBuH NrdKUESifhNrdKUom; taygif;wkdYukd &Sif;&Sif;zsufqD;Mu\/10;38 wzef a,mIonf oa&vvltaygif;wkdYESifhwuG? a'Ad&NrdKUokdYjyefvm wkdufMu\/10;39 xkdNrdKUESifhrif;BuD;ukd4if;? xkdNrdKUESifhqkdifaomNrdKU&SdorQwkdYukd4if;&? xm;ESifhvkyfBuHojzifh NrdKUom;taygif;wkdYudk wa,mufrQrusef<uif;&bJ
&Sif;&Sif;zsufqD;av\/ a[jAKefNrdKU? vdAeNrdKUESifhrif;BuD;ukdjyKouJhokdY a'Ad&NrdKUESifhrif;BuD;ukd jyKownf;/10;40 xkdokdY oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? a,mIonf awmifay:t&yf? awmifrsufESmt&yf?
csKdihfxJt&yf? prf;a&wGif; t&yf&SdorQwkdYESifhwuG? rif;BuD;taygif;wkdYukdvkyfBuH? touf&Sifaomolwa,mufrQrusef<uif;&bJ
&Sif;&Sif;zsufqD;av\/10;41 uma'&SAmemNrdKUrSp *gZNrdKUwkdifatmif4if;? a*g&Sifjynfwa&SmufvkH;ESifhwuG? *daAmifNrdKUwkdifatmif 4if;vkyfBuH?10;42 oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? oa&vtrsKd;bufrSm ppfwkdufawmfrlaomaMumifh? xkdjynfrsm;ESifhwuG rif;BuD;
taygif;wkdYukdwcgwnf; atmifav\/10;43 xkdaemuf a,mIonf? oa&vvltaygif;wkdYESifhwuG *dv*gvwyfokdYjyefoGm;\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1
11;2

xkdodwif;ukd [maZmfrif;BuD;,mbdefonf Mum;aomtcg? rm'kefrif;BuD;a,mAyf? &SdjrKefrif;BuD;tmc&Syfrif;BuD;wkdYxHokdY4if;?awmifkd;ajrmufbuft&yf? *aeFo&ufNrdKUawmifbufvGifjyift&yf? csKdifhxJt&yf? taemufrsufESm a'g&jynfe,f&Sdaomrif;BuD;rsm;


xHokdY4if;?11;3 ta&SUtaemufaeaomcgeedvl? awmifay:rSmaeaomtmarm&dvl? [dwdvl? az&Zdvl? a,Akodvl? rdZygjynf? a[&rkefawmifajc
&if;aeaom[d0dvlwkdY&Sd&mokdY4if;apvTwf?11;4 xkdrif;BuD;rsm;wkdYonf ta&twGuftm;jzifh ork'&moJvkH;ESifhtrQ tvGefrsm;pGmaomAkdvfyg taygif;? jrif;rsm;?&xm;rsm;taygif;wkdY
ESifhwuGxGufvmMu\/11;5 xkdrif;BuD;taygif;wkdYonf pnf;a0;vsuf? oa&vtrsKd;ukd wkdufjcif;iSgcsDvm? arkHtkdifem;rSm wpkwnf; wyfcsvsufaeMu\/11;6 xm0&bk&m;uvnf;? olwkdYukdraMumufESihf/ igonfeufjzefaeY ,cktcsdef oa&vtrsKd;a&SUrSm? xkdoltaygif;wkdYukdtaotyfrnf/
jrif;wkdY\ajcaMumukd jzwf&rnf/ &xm;wkdYukdrD;IdU&rnf[k a,mItm;rdefYawmfrl\/11;7 a,mIonfvnf;? rdrdppfol&Jtaygif;wkdYESifhwuG arkHtkdifem;okdY trSwfwrJhppfcsD wkdufav\/11;8 xm0&bk&m;onf olwkdYukdoa&vtrsKd;om;wkdYvuftyfawmfrlojzifh? olwkdYukdvkyfBuH Zd'kef&AmNrdKU? rdo&azgordrfNrdKU ta&SU
rsufESmrdZygcsKdifh wkdifatmifvkduf wa,mufukdrQ rusef<uif;apjcif;iSg vkyfBuHMu\/11;9 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? a,mIonfjrif;wkdY\ajcaMumukdjzwf &xm;wkdYukdrD;IdUav\/11;10 xkdtcg a,mIonfjyef [maZmfNrdKUudk wkduf,lojzifh? rif;BuD;ukdxm;ESifhuGyfrsufav\/ a&S;umv [maZmfNrdKUonf xkdjynfrsm;
wkdYukdtkyfpkd;&ownf;/11;11 xkdNrdKUolNrdKUom;taygif;wkdYukdxm;ESifhuGyfrsufojzifh wa,mufukdrQtouf&Sifapjcif;iSgrxm;/ &Sif;&Sif;zsufqD; NrdKUukdvnf; rD;IdU
av\/11;12 xm0&bk&m;\uRefarma&SrSmxm;onftwkdif;? xkdrif;BuD;rsm;tpkd;&aomNrdKU&SdorQwkdYESifh rif;BuD;taygif;wkdYukd a,mIwkduf,l
xm;ESifhvkyfBuHojzifh &Sif;&Sif;zsufqD;av\/11;13 okdY&mwGif? [maZmfNrdKUrSwyg;? awmifay:wnfaomNrdKUwkdYukd oa&vvlwkdYonf rD;rIdUMu/ [maZmfNrdKUwNrdKUukdom a,mIrD;IdU
ownf;/11;14 xkdNrdKUrsm; vuf&OpmESifh wd&pmef&SdorQwkdYukd oa&vvlwkdYonf ukd,ftbkdY odrf;,lMu\/ vlwkdYudkrzsufqD;rSDwkdifatmif
&SdorQwkdYukd xm;ESifhvkyfBuHMu\/ wa,mufukdrQ t&Sifrusef<uif;apMu/11;15 xm0&bk&m;onf rdrduRefarma&SukdrSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&Sonf a,mIukdqifhqkd\/ a,mIvnf; xkdokdYjyKav\/
xm0&bk&m;onf arma&SukdrSmxm;awmfrlorQaomtrI wpkHwckudkvSyfrxm;/
11;16 xkdokdYpd&vrf;wGif&Sdaom [mvufawmifrSp a[&rkefawmifajc&if;?207

11;17 avAEkefcsKdifh&Sdaom Amv*'fNrdKUwkdifatmif? awmifay:t&yf? awmifrsufESmt&yf? a*g&Sifjynf? csKdifhrsm;? vGifjyifrsm;? oa&vawmif?


oa&vcsKdifhESifhwuG xkdjynftvkH;pkHukda,mIonf odrf;,l? rif;BuD;taygif;wkdYukdatmifojzifh vkyfBuHuGyfrsufav\/11;18 xkdrif;BuD;taygif;wkdYukd umvMumjrifhpGmppfwkduf&\/11;19 [d0dvl? *daAmifNrdKUom;rSwyg; oa&vtrsKd;om;wkdYESifhrd[m,zGJUaom NrdKUwNrdKUrQr&Sd/ tjcm;aomNrdKU&SdorQwkdYukdwkduf tEkdif
odrf;,l&Mu\/11;20 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf arma&SukdrSmxm;awmfrlonftwkdif;? xkdvlrsKd;wkdYukdaus;Zl;rjyK tukeftpifokwfoif
y,f&Sif;aprnftaMumif;? olwkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdYukdqD; wkduf0hHonfwkdifatmif olwkdYpdwfESvkH;ckdifrmapjcif;iSg
xm0&bk&m;tvkd&Sdawmfrlownf;/11;21 xkdumvtcg a,mIonfcsDoGm;? tmeuvlwkdYukd awmifay:t&yfa[jAKefNrdKU? a'Ad&NrdKU? tmeyfNrdKU? ,k'awmif? oa&v
awmif&SdorQwkdYrSy,f&Sm;? olwkdYNrdKUrsm;ESifhwuG &Sif;&Sif;zsufqD;av\/11;22 *gZNrdKU? *goNrdKU? tmZkwfNrdKUrSwyg;? oa&vwkdif;EkdifiHwGifusef<uif;aom tmeuvlwa,mufrQr&Sd/11;23 xm0&bk&m;onfarma&SukdrdefYawmfrlorQtwkdif;? a,mIonfxkdjynfwa&SmufvkH;ukdodrf;,l oa&vtrsKd;tET,ftoD;toD;wkdY
tm;tarGay;ojzifh? wjynfvkH;ppfNidrf;av\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1
12;2
12;3
12;4
12;5

12;6
12;7
12;8

12;9
12;10
12;11
12;12
12;13
12;14
12;15
12;16
12;17
12;18
12;19
12;20
12;21
12;22
12;23
12;24

a,mf'efjrpf ta&SUaexGuf&mbuf? tmEkefjrpfrSp a[&rkefawmifwkdifatmif? ta&SUvGifjyif&SdorQygvsuf? oa&vtrsKd;om;wkdYonf


vkyfBuH odrf;,laomjynfukd tpkd;&aomrif;BuD;rsm;[lrlum;?tmEkefNrdKUtem;rSm tma&mfNrdKU? jrpfw0uf? *dv'fjynfw0ufrSp trKefjynfpGef;tykdif;tjcm; ,AKwfjrpfwkdifatmif4if;?ta&SUrsufESmvGifjyifrSp *aeFo&uftkdifESifhvGifjyiftkdifwnf;[laom aom'kHtkdifta&SU bufAufa,&SdrkwfNrdKUokdYoGm;&mvrf;?
tmZkwfydo*gNrdKUtem;? awmifrsufESmrSvm&mvrf; wkdifatmif4if; tpkd;&? a[&SbkefNrdKUaeaomtmarm&d&Sifbk&if&Sd[kefwyg;?a[&rkefawmifESifh omvujynfukd4if;?
a*I&dvl? rmcgodvlaeaomjynfpGef;wkdifatmif Am&Sefjynfwa&SmufvkH;udk4if;? a[&Sbkef&Sifbk&if &Sd[kefykdifaomEkdifiHpGef;wkdifatmif
*dv'fjynf w0ufukd4if;tpkd;&? tm&SwkwfNrdKU? {N'dNrdKU aeaomtvGefBuD;rm;aom vlrsKd;xJu usef<uif;aomolAm&Sef&Sifbk&if
MoCwyg;?xkd&Sifbk&ifESpfyg;ukd xm0&bk&m;\uRefarma&SESifhoa&vtrsKd;om;wkdYonf vkyfBuH? xm0& bk&m;\uRefarma&Sonf olwkdYjynf
ukdkAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0ufwkdYtm; tykdifay;av\/
a,mf'efjrpf taemufbufrSm avAEkefcsKdifh&Sdaom Amv*'fNrdKUrSp?
pd&vrf;wGif&Sdaom[mvufawmifwkdifatmif awmifay:t&yf? csKdifhxJt&yf? vGifjyift&yf? prf;a&wGif;t&yf? awmt&yf?
awmifrsufESmt&yf? [dwdvl? tmarm&dvl? cgeedvl? az&Zdvl? [d0dvl? a,Akodvlae&m? a,mIESifhoa&vtrsKd;om; vkyfBuH?
a,mIonf oa&v trsKd;tET,f toD;toD;wkdYtm; tykdifay;aomjynfukd tpkd;&aomrif;BuD;rsm;[lrlum;?a,&dacgrif;BuD;wyg;? aAovNrdKUtem;rSm? tmrif;BuD;wyg;?a,k&Svifrif;BuD;wyg;? a[jAKefrif;BuD;wyg;?,mrkwfrif;BuD;wyg;? vmcd&Srif;BuD;wyg;?{*vkefrif;BuD;wyg;? a*Zmrif;BuD;wyg;?a'Ad&rif;BuD;wyg;? a*'grif;BuD;wyg;?a[mrmrif;BuD;wyg;? tm&'frif;BuD;wyg;?vdAerif;BuD;wyg;? t'kvHrif;BuD;wyg;?ru'grif;BuD;wyg;? aAovrif;BuD;wyg;?wmyGgrif;BuD;wyg;? a[zgrif;BuD;wyg;?tmzufrif;BuD;wyg;? vm&Skefrif;BuD;wyg;?rm'kefrif;BuD;wyg;? [maZmfrif;BuD;wyg;?&Sdrkefrif;BuD;wyg;? tmc&Syfrif;BuD;wyg;?wmeufrif;BuD;wyg;? ar*da'grif;BuD;wyg;?aua'&Srif;BuD;wyg;? u&arvawmifay:rSm a,muerfrif;BuD;wyg;?a'g&jynfe,frSm a'g&rif;BuD;wyg;? *dv*gvjynfrSm a*gtdrfrif;BuD;wyg;?wd&Zrif;BuD;wyg;? rif;BuD;aygif; okH;q,fwyg;wnf;/

208

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 a,mIonf tkd toufBuD;&ifhaomtcg? xm0&bk&m;u? oifonf tkdtoufBuD; &ifhNyD/ odrf;,l&rnfhajrvnf; trsm;usef
ao;\/13;2 usefaomajr[lrlum;? zdvdwdjynfrSp a*I&djynfwa&SmufvkH;?13;3 tJ*kwKjynfta&SU? &Sda[m&jrpfrSp ajrmufrsufESm{MuKefNrdKUe,fwkdifatmif? cgeedvlaeaomjynf? zdvdwdrif;ig;yg;wnf;[laom
*gZodvl? tmaZmwdvl? {&Suavmedvl? *dwdvl? {aMumedvlESifhwuG? tm0dvlaeaomjynf?13;4 awmifrsufESmrSp tmarm&djynftmzufNrdKUwkdifatmif? cgeedjynfwa&SmufvkH;ESifh Zd'kefjynftem;rSm&Sdaomrm&mjynf?13;5 aexGuf&mbuf? a[&rkefawmifajc&if; Amv*'fNrdKUrSp [mrwfjynft0ifwkdifatmif a*Avjynf? avAEkefjynfwa&SmufvkH;usef
ownf;/13;6 avAEkefawmifrSp rdo&azgordrfNrdKUwkdifatmif? awmifay:aeaomolESifh Zda'gedvltaygif;wkdYukd oa&vtrsKd;om;a&SUrS
igESifxkwfrnf/ okdYjzpfigrSmxm;onftwkdif; pma&;wHjyKvsuf xkdajrukdoa&vvlwkdYtm; tarGa0zefavmh/13;7 ,ckrSm jynfukd oa&vtrsKd;ukd;rsKd;ESifh rema&StrsKd;w0ufwkdYtm; tarGa0zefavmh/13;8 kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0ufwkdYonf a,mf'efjrpfta&SUbuf? arma&Say;onftwkdif; rdrdwkdYtarGajrukdcHMuNyD[k rdefYawmf
rl\/
13;9 xm0&bk&m;\uRefarma&Say;aomajr[lrlum;? tmEkefjrpfem;&Sdaom tma&mfNrdKU? jrpftauGU&SdorQaomNrdKUwkdYESifhwuG? 'dbkefNrdKU
wkdifatmif ar'bvGifjyifwa&SmufvkH;?13;10 trKefjynfpGef;wkdifatmif? a[&SbkefNrdKU rif;jyKaomtmarm&d&Sifbk&if&Sd[kef tpkd;&aomNrdKU&SdorQ?13;11 *dv'fjynf? a*I&dvl? rmcgodvlaeaomjynf? a[&rkefawmif&SdorQ? omvujynfwkdifatmif Am&Sefjynfwa&SmufvkH;?13;12 tvGefBuD;rm;aomvlrsKd;xJu usef<uif;aomol? tm&SwkwfNrdKU? {N'dNrdKUrif;jyKaomAm&Sef&Sif bk&ifMoC\EkdifiHwa&SmufvkH;ygownf;/
xkdrif;wkdYukdarma&Sonf vkyfBuHy,f&Sm;av\/13;13 okdY&mwGif oa&vvlwkdYonf a*I&dvl? rmcgodvlwkdYukd rESifxkwfMu/ xkdvlrsKd;wkdYonf ,aeYwkdifatmif oa&vtrsKd;om;wkdYESifh
twlaeMu\/
13;14 av0dtrsKd;tm;tarGukdray;/ oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; rD;jzifhylaZmfaom,ZfwkdYonf trdefYawmf&Sdonftwkdif;
olwkdYtarGjzpfownf;/
13;15 arma&Sonf? kAiftrsKd;om; taqGtrsKd;toD;toD;wkdYtm;tarGay;aom jynfrsm;[lrlum;?13;16 tmEkefjrpfem;&Sdaomtma&mfNrdKU? jrpftauGU&SdorQaomNrdKUwkdYESifhwuG? ar'bvGifjyif wa&SmufvkH;?13;17 a[&SbkefNrdKUESifhwuG vGifjyif&SdorQaomNrdKU? 'dbkefNrdKU? AmrkwfAmvNrdKU? AufAmvarmifNrdKU?13;18 ,[mZNrdKU? au'rkwfNrdKU? arzwfNrdKU?13;19 ud&,odrfNrdKU? pdArmNrdKU? csKdifhwGifawmifay:rSm&SdaomZm&uf&Sm[mNrdKU?13;20 Aufay*k&NrdKU? tmZkwfydoumNrdKU? Aufa,&SdrkwfNrdKU?13;21 vGifjyif&SdorQaomNrdKUwkdYESifhwuG? a[&SbkefNrdKUrif;jyK&aomtmarm&d&Sifbk&if&Sd[kef\EkdifiH wa&SmufvkH;ukday;ownf;/ xkd&Sifbk&if
ukd4if;? xkd&Sifbk&ifcsD;ajrmuf olUjynf aeaom rd'sefrif;BuD;ig;yg;? {0d? a&uif? Zk&? [k&? a&bwkdYukd4if;? arma&Sonf vkyfBuH
av\/13;22 ya&mzufvkyfaom aAm&om; Amvrfukdvnf;? taocH&aomolwkdYESifha&m oa&vvlwkdY onf xm;ESifhuGyfrsufMu\/13;23 kAiftrsKd;om;ae&m tykdif;tjcm;um;? a,mf'efjrpfESifhjrpfurf;yg;wnf;/ a&GUum;? kAiftrsKd;om; taqGtrsKd;tvkduf tarGcH&aom
NrdKU&Gmrsm;aywnf;/
13;24 arma&Sonf *'ftrsKd;om; taqGtrsKd;toD;toD;wkdYtm; tarGay;aom jynfrsm;[lrlum;?13;25 ,mZmNrdKUrSp *dv'fNrdKU&SdorQwkdYESifhwuG? &AmNrdKUa&SU&Sdaom tma&mfNrdKUwkdifatmif trKefjynfw0uf?13;26 a[&SbkefNrdKUrSp &mrwfrdZygNrdKU? aAawmedrfNrdKUwkdifatmif4if;? r[medrfNrdKUrS pa'Ad&NrdKUe,f wkdifatmif4if; ygaomjynf?13;27 csKdifhvnf;? aAom&HNrdKU? Aufedr&NrdKU? okukwfNrdKU? ZmzkefNrdKUtp&Sdaoma,mf'efjrpfta&SUbuf a,mf'efjrpftykdif;tjcm;? *aeFo&uf
tkdifem;wkdifatmif? a[&Sbkef&Sifbk&if&Sd[kefykdifaom EkdifiHusef<uif;orQukd ay;ownf;/13;28 a&GUum;? *'ftrsKd;om; taqGtrsKd;tvkduf tarGGcH&aom NrdKU&Gmrsm;aywnf;/
13;29 arma&Sonf rema&StrsKd;w0uftm;tarGay;? rema&StrsKd;om;w0ufonf taqGtrsKd;tvkduf tarGcH&aomjynfrsm;[lrlum;?r[medrfNrdKUrSp Am&Sefjynfwnf;[laom Am&Sef&Sifbk&if MoC\EkdifiHwa&SmufvkH;?
13;30 Am&Sefjynfygaom,m&NrdKUajcmufq,fukd tarGcH&ownf;/13;31 *dv'fjynfw0uf? Am&SefjynfMoC\EkdifiHt0if? tm&SwkwfNrdKUESifh{N'dNrdKUwkdYukd rema&Som; rmcd&\om;ajr;w0uftaqGtrsKd;tvkduf
ykdif&Mu\/13;32 a&GUum;? arma&Sonf a,mf'efjrpfta&SU? a,&dacgNrdKUwbuf? armbvGifjyif tarGa0zefaom jynfrsm;aywnf;/13;33 av0dtrsKd;tm;tarGukdray;/ oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf trdefYawmf&Sdonf twkdif; olwkdYtarGjzpfawmfrlownf;/

209

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 cgemefjynfvnf; ,Zfyka&m[dwf{vmZm? Ekef\om;a,mItp&Sdaom oa&vtrsKd; tET,fwkdYrif;jzpfaomolwkdYonf
tarGa0zef oa&vtrsKd;om;wkdYonf tarGcH&Mu\/14;2 xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifh rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;ukd;rsKd;ESifh w0ufwkdYonf pma&;wHjyK tarGcH&Mu\/14;3 arma&Sonf oa&vtrsKd;ESpfrsKd;ESifh w0ufwkdYtm;? a,mf'efjrpfta&SUbuf tarGay;ESifhNyD/ av0dom;wkdYtm; tjcm;aomtrsKd;
ESifha&mtarGray;/14;4 a,moyftrsKd;om;wkdYonf rema&StrsKd;? {z&drftrsKd;ESpfrsKd;jzpf? av0dom;wkdYaep&mNrdKU? olwkdYwd&pmefESifhOpmukd xm;p&mNrdKUe,frS
wyg;tjcm;aomajrukdray;/14;5 arma&Stm; xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYonfjyK ajrukda0zefMu\/
14;6 xkdtcg ,k'trsKd;om;wkdYonf? *dv*gvNrdKUa,mIxHokdYvm? aueuftrsKd;a,zkEm\ om;umvufu? xm0&bk&m;onf uma'&S
Amemt&yf ukd,fawmfESifhtuREkfyfukd&nfaqmif? bk&m;ocif\vlarma&Stm; rdefYawmfrlaompum;ukd ukd,fawmfodyg\/14;7 jynfukdpl;prf;apjcif;iSg bk&m;ocif\uRefarma&Sonf tuREkfyfukd uma'&SAmemt&yfrS apvTwfaomtcg? tuREkfyfonf touf
av;q,f&Sdyg\/ tuREkfyfonf ukd,fpdwfxif onftwkdif; jyefMum;avQmufxm;yg\/14;8 tuREkfyfESifhtwloGm;aomnDtpfukdwkdYonf? vlrsm;pdwfysufp&mukdjyKaomfvnf;? tuREkfyfonf tuREkfyf\bk&m;ocif xm0&bk&m;
aemufawmfokdY vkH;vkH;vkdufyg\/14;9 xkdaeY&uf arma&Su? oifonf ig\bk&m;ocifxm0&bk&m;aemufawmfokdY vkH;vkH;vkdufaom aMumifh? tu,foifeif;NyD;aomajronf
tpOftquf oif\tarG? oif\om;ajr;wkdY\ tarGjzpf&vdrfhrnf[k usdefqkdav\/14;10 oa&vtrsKd;onf awmvSnfhvnfpOftcg? xm0&bk&m;onfxkdodkYarma&Stm; rdefYawmf rlaomaeYrSp ,ckwkdifatmif trdefYawmf&Sd
onftwkdif;? tESpfav;q,fig;ESpfywfvkH; tuREkfyftoufukd&Sifapawmfrlojzifh?,aeYrSmtuREfkyfonf touf&Spfq,fig;ESpf&SdygNyD/14;11 okdY&mwGif arma&SapvTwfaomaeY cGeftm;&SdouJhodkY ,aeY&Sdyg\/ xkdtcg xGuf0ifjcif;trI? ppfwkdufjcif;trIukdaqmif&Gufjcif;iSg
wwfpGrf;EkdifouJhokdY ,ckvnf;wwfpGrf;Ekdifyg\/14;12 okdYjzpf xkdaeY xm0&bk&m;rdefYawmfrlaom awmifukd tuREkfyftm;ay;yg/ awmifay:rSm tmeuvl&SdaMumif;ukd4if;? BuD;rm;
ckdifcHhaomNrdKUwkdYESifhjynfhpkHaMumif;ukd4if;? xkdaeYukd,fawmfonf Mum;&NyD/ okdY&mwGif xm0&bk&m;onf tuREkfyfESifhtwl&SdawmfrlvQif?
trdefYawmf&Sdonftwkdif; xkdolwkdYukd ESifxkwfjcif;iSg tuREkfyfwwfpGrf;Ekdifygonf[kavQmufqkd\/14;13 xkdtcg a,mIonf aumif;BuD;ay;\/ a[jAKefjynfukdvnf;? a,zkEm\om; umvuftarGcHp&m bkdYtyfay;av\/14;14 okdYjzpf aueuftrsKd;a,zkEm\om;umvufonf? oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m; aemufawmfokdY vkH;vkH;vkdufaom
aMumifh? a[jAKefjynfonf ,aeYwkdifatmif umvuf\ tarGajrjzpfownf;/14;15 a[jAKefNrdKUonf txufuud&,ombtrnf&Sd\/ tmAonf tmeutrsKd;om;wkdYwGif vlBuD;jzpf\/ xkdtcg wjynfvkH;ppfNidrf;av\/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 ,k'trsKd;om;wkdYonf pma&;wHjyK taqGtrsKd;tvkduf tarGcH&aomajr[lrlum;? awmifrsufESm {'kHjynfe,fESifheD;pyfvsuf?
awrefjynfpGef;rSp Zdeawmjzpfaom 15;2 awmifbuf tykdif;tjcm;onf aom'kHtkdif awmiftauGUrSxGuf?15;3 awmifrsufESmem;? tu&Adrfukef;ukda&SmufvsufZde&GmokdYa&mufav\/ wzef awmifrsufESmem;? uma'&SAmem&Gm? a[Zkef&Gm?
tm'g&Gm? umum&Gm?15;4 tZrkef&Gmukda&Smufojzifh tJ*kwKacsmif;okdYvkduf yifv,fqkH;av\/15;5 ta&SUbuf aom'kHtkdifonf a,mf'efjrpf0wkdifatmif ta&SUtykdif;tjcm;jzpf\/ ajrmufbuf tykdif;tjcm;onf a,mf'efjrpfokdYqif;
&maom'kHtkdifauGUrS xGuf?15;6 aAaom*v&GmokdY4if;? aAo&mA&Gmajrmufem;rSma&Smufvsuf kAifom;aAm[ef\ausmufokdY 4if;a&mufav\/15;7 tmac:csKdifhajrmufbufrSxGuf a'Ad&&GmokdY4if;? jrpfawmifbuft'krdrfukef;a&SU&Sdaom *dv*gvNrdKUokdY4if; a&mufNyD;rS? tifa&Sruftkdif?
ta&Fma*v&Gmvrf;odkYvkdufvsuf?15;8 [dEKHom;\csKdifhem; a,k&SvifNrdKU&m a,Akodt&yf awmifbufem;rSma&Smuf [dEKHcsKdifhtaemuf? a&zdrfcsKdifhajrmufbuf&Sdaom
awmifay:okdYwufav\/15;9 xkdawmifay:rSqif;jyef? aezawmprf;a&wGif;ukda&Smufojzifh {zkefawmifESifhqkdifaom NrdKUrsm;okdY4if;? ud&,wf,m&drfNrdKU
&mAmvmNrdKUokdY4if;?15;10 AmvmNrdKUtaemufbufem;rSm a&Smufvsuf pd&awmifodkY4if;? acovkefawmifwnf;[laom ,m&drfawmif ajrmufbufem;rSm a&Smuf
vsufAufa&SrufNrdKU? wdremNrdKUokdY4if;?15;11 {MuKefNrdKUajrmufbufem;rSma&Smufvsuf &SdMuKef&GmokdY4if;? AmvmawmifokdY4if;? ,mAaev&GmokdY4if; a&muf yifv,fqkH;av\/-

210

15;12 taemufbuf yifv,fBuD;ESifh yifv,furf;yg;onf taemuftykdif;tjcm; jzpf\/ a&GUum; ,k'trsKd;om; taqGtrsKd;tvkduf


ae&mjynfe,f tykdif;tjcm; jzpfownf;/
15;13 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? a,mIonf,k'trsKd;om;wkdYwGif a,zkEm\om; umvuftbkdY a[jAKefNrdKUwnf;[laom
tmeutbtmb\ NrdKUukdcsay;av\/15;14 xkdNrdKUxJu umvufonf tmeuom; okH;a,muf? a&S&SJ? t[dref? wmvrJwkdYukd ESifxkwfaomaemuf?15;15 ud&,azgtrnfa[mif;&Sdaom a'Ad&NrdKUom;wkdY&Sd&mokdY wzefcsDoGm;?15;16 ud&,azgNrdKUukdwkduf,lvkyfBuHaomoltm; igonf orD;tmcoukday;pm;rnf [kqkdvQif?15;17 umvufnD auewf\om; MooHa,vonf xkdNrdKUukdwkduf,l umvufonf orD;tmcoukd olUtm;ay;pm;av\/15;18 xkdrdef;ronfc&D;oGm;pOftcg? v,fwuGufukdtbawmif;jcif;iSgvifESifhwkdifyifNyD;rS jrnf;ay:u qif;av\/tbumvufu
tb,ftvkd&Sdoenf;[kar;vQif?15;19 orD;uaumif;BuD;ay;apcsifyg\/ ukd,fawmfonfawmifrsufESmt&yfukday;ygNyD/ prf;a&wGif;wkdY ukdvnf; ay;awmfrlygOD;[kawmif;o
nftwkdif; tbonf txufprf;a&wGif;? atmufprf;a&wGif;wkdYukd ay;av\/15;20 a&GUum;? ,k'trsKd;om;taqGtrsKd;tvkduf cH&aomtarGajrjzpfownf;/
15;21 ,k'trsKd;om;ykdifaom NrdKUrsm;[lrlum;? {'kHjynfESifheD;pyfaomawmifykdif; uyfaZvNrdKU? {a'&NrdKU? ,m*k&NrdKU?15;22 udeNrdKU? 'darmeNrdKU? tm''gNrdKU?15;23 aua'&SNrdKU? [maZmfNrdKU? oeefNrdKU?15;24 ZdzNrdKU? awvifNrdKU? AmvkwfNrdKU?15;25 [maZmfNrdKUopf? [maZmfNrdKUa[mif;wnf;[laoma[ZkefNrdKU?15;26 tmrefNrdKU? a&SrNrdKU? armv'NrdKU?15;27 [mZm*'NrdKU? a[&SrkefNrdKU? AufygvufNrdKU?15;28 [mZm&TmvNrdKU? aA&a&SbNrdKU? AdaZmo,mNrdKU?15;29 AmvmNrdKU? tdrfNrdKU? tmZifNrdKU?15;30 {vawmv'fNrdKU? acodvNrdKU? a[mrmNrdKU?15;31 ZduvwfNrdKU? rm'rEmNrdKU? oHoEmNrdKU?15;32 avaAmufNrdKU? &Sdv[drfNrdKU? ttdefNrdKU? &drKefNrdKU? &GmESifhwuG NrdKUaygif;um; okH;q,fajcmufNrdKUwnf;/15;33 csKdifhvnf; {&SawmvNrdKU? aZm&mNrdKU? tm&SemNrdKU?15;34 ZmaemNrdKU? t*FEdrfNrdKU? wmyGgNrdKU? {eHNrdKU?15;35 ,mrkwfNrdKU? t'kvHNrdKU? apmacgNrdKU? taZumNrdKU?15;36 &Sm&drfNrdKU? t'dodrfNrdKU? *a'&NrdKU? *a'a&modrfNrdKU? &GmESifhwuG NrdKUaygif;um;? q,fig;NrdKUwnf;/15;37 xkdrSwyg;? aZeefNrdKU? ['g&SNrdKU? rd*'v*'fNrdKU?15;38 'dvefNrdKU? rdZygNrdKU? a,muaovNrdKU?15;39 vmcd&SNrdKU? aAmZuwfNrdKU? {uvkefNrdKU?15;40 uAKefNrdKU? vmrHNrdKU? udovdwfNrdKU?15;41 *a'kwfNrdKU? Auf'g*kefNrdKU?aerNrdKU?ru'gNrdKU?&GmESifhwuGq,fajcmufNrdKUwnf;/15;42 xkdrSwyg;? vdAeNrdKU? {omNrdKU? tm&SefNrdKU?15;43 ,dzwNrdKU? tm&SemNrdKU? aeZdyfNrdKU?15;44 udvNrdKU? atmcZdyfNrdKU? ra&&SNrdKU? &GmESifhwuG ukd;NrdKUwnf;/15;45 xkdrSwyg;? {MuKefNrdKUESifholqkdifaomNrdKU&Gmrsm;?15;46 {MuKefNrdKUrSp yifv,fwkdifatmif? tmZkwfNrdKUESifheD;pyfaomNrdKU&Gmrsm;?15;47 tmZkwfNrdKUESifholqkdifaomNrdKU&Gmrsm;? tJ*kwKjrpf? yifv,fBuD;? yifv,furf;yg; wkdifatmif? *gZNrdKUESifh olqkdifaom NrdKU&Gmrsm;?15;48 awmifay:vnf;? &Srd&NrdKU? ,wd&NrdKU? apmacgNrdKU?15;49 'ENrdKU? a'Ad&NrdKUwnf;[laom? ud&,ENrdKU?15;50 tmeyfNrdKU? {&SwarmNrdKU? tmedrfNrdKU?15;51 a*g&SifNrdKU? a[mvkefNrdKU? *davmNrdKU? &GmESifhwuG q,fwNrdKUwnf;/15;52 tm&yfNrdKU? 'krmNrdKU? {&SefNrdKU?15;53 ,mEkHNrdKU? AufwmyGgNrdKU? tmzufNrdKU?15;54 [kENrdKU? a[jAKefNrdKUwnf;[laom ud&,ombNrdKU? Zdatm&NrdKU? &GmESifhwuG ukd;NrdKUwnf;/15;55 armifNrdKU? u&arvNrdKU? ZdzNrdKU? ,kwNrdKU?15;56 a,Za&vNrdKU? a,mu'HNrdKU? ZmaemNrdKU?15;57 ueNrdKU? *dbmNrdKU? wdreNrdKU? &GmESifhwuG q,fNrdKUwnf;/15;58 [mv[kvNrdKU? AufZk&NrdKU? a*a':NrdKU?15;59 rm&yfNrdKU? aAoEkwfNrdKU? {vawukefNrdKU? &GmESifhwuGajcmufNrdKUwnf;/15;60 ud&,wf,m&drfNrdKUwnf;[laom ud&,wfAmvNrdKU?&AmNrdKU?&GmESifhwuGESpfNrdKUwnf;/211

15;61 awmvnf;? aAo&mANrdKU? rd'defNrdKU? aoumuNrdKU?15;62 edA&SefNrdKU? arvufNrdKU? ta*F'dNrdKU? &GmESifhwuGajcmufNrdKUwnf;/15;63 a,k&SvifNrdKUaeaoma,AkodvlwkdYukdum;? ,k'trsKd;om;wkdYonfrESifxkwfEkdifbJ olwkdYonf ,aeYwkdifatmif ,k'trsKd;om;wkdYESifh
twla,k&SvifNrdKU aeMuownf;/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1

a,moyftrsKd;om;wkdYonf pma&;wHjyK tarGcH&aomajrtykdif;tjcm;onf a,mf'efjrpfem;? a,&dacgNrdKUta&SU? a,&dacgtkdifrSxGuf


awmvrf;okdYvkdufvsuf? aAovawmifwa&SmufvkH;oGm;ojzifh?16;2 aAovvkZNrdKUokdY4if;? tmcdtwkwfNrdKUokdY4if;?
16;3 taemufrsufESm ,mzavwdNrdKUokdY4if;? atmufAufa[mkefNrdKUokdY4if;? a*ZmNrdKUokdY4if;a&muf yifv,fqkH;av\/16;4 xkdokdYa,moyf\om;rema&SESifh {z&drfwkdYonf tarGcH&Mu\/
16;5 {z&drftrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkdufaeaomajrtykdif;tjcm;onf? ta&SUbuf twkwft'gNrdKUrS txufAufa[mkefNrdKU
okdYvkduf?16;6 ajrmufrsufESm yifv,fem;?rdwfaroNrdKUokdYxGuf\/ wzefta&SUokdY rsufESmjyK wmewf&SdavmNrdKU ta&SUrSma&Smufvsuf?16;7 ,aem[NrdKUokdY4if;? ,aem[NrdKUrStwkwfNrdKU? em&wfNrdKU? a,&dacgNrdKUokdY4if;a&muf a,mf'efjrpfqkH;av\/16;8 wmyGgNrdKUrStaemufokdYoGm; umejrpfokdYvkdufvsuf yifv,fqkH;av\/
16;9 a&GUYum;? rema&StrsKd;om;wkdY tarGcH&aomajr {z&drftrsKd;om;wkdYtbkdY cGJxm;aomNrdKUrsm;ESifh wuG {z&drftrsKd;om;taqG
trsKd;tvkduftarGcH&aom NrdKU&Gmrsm;jzpfownf;/16;10 a*ZmNrdKUaeaomcgeedvlwkdYukdrESifxkwfbJ olwkdYonf ,aeYwkdifatmif {z&drftrsKd;om;wkdYESifh twlaetcGefay;&Mu\/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1

a,moyf\om;OD;rema&StrsKd;om;wkdYonf pma&;wHjyK tarGcH&aomajr[lrlum;? rema&S\om;wnf;[laom *dv'f\tbrmcd&


onf ppfol&Jjzpf? *dv'fjynfESifhAm&Sefjynfukd&\/17;2 a,moyf\om; rema&S\om;a,mufsm; tjcm;wnf;[laom taAsZmom;? a[vufom;? toa&vom;? a&Scifom;? a[zgom;?
&Srd'om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkduf pma&;wHjyK &Muao;\/17;3 okdY&mwGif rema&S? rmcd&? *dv'f? a[zgwkdYrSqif;oufaom Zavmz'fom;a,mufsm;r&Sd? orD;oufoufom&Sd\/ ol\orD;wkdY
trnfum;? rmvm? aemtm? a[m*vm? rdvum? wd&Zmwnf;/17;4 xkdrdef;rwkdYonf ,Zfyka&m[dwf{vmZm? Ekef\om;a,mI? rif;rsm;a&SUokdYcsOf;uyf tuREkfyfwkdY aygufabmfESifhtwl tarGcH&aomtcGifhukd
tuREkfyfwkdYtm;ay;apjcif;iSg xm0&bk&m;onf arma&SukdrSmxm;awmfrlNyD[kavQmuf? xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;
olwkdYtb\nDtpfukdwkdYESifhtwl tarGcH&aomtcGifhukday;\/17;5 xkdokdY rema&S\orD;wkdYonf om;wkdYESifhtwl tarGukdcH&?
17;6 rema&S\om; tcsKdUwkdYonf *dv'fjynfukd&aomaMumifh? a,mf'efjrpf ta&SUbuf *dv'fjynfESifh Am&SefjynfrSwyg;? rema&S trsKd;onf
q,fbkdYukd&ao;\/
17;7 rema&Sckdif tykdif;tjcm;onf tm&SmckdifrS a&ScifNrdKUa&SUwGif&Sdaom rdwfaroNrdKUokdY oGm; vufsmbuf tifwmyGgNrdKUodkYvkdufav\/17;8 wmyGgNrdKUe,fukd rema&Sykdifaomfvnf;? rema&SckdifpGef;rSm&Sdaom wmyGgNrdKUukd {z&drfom;wkdYonf ykdifMu\/17;9 wzef tykdif;tjcm;onf umejrpfawmifbufodkYvkduf? rema&SNrdKUwkdYwGif {z&drfNrdKUtcsKdU ygaomfvnf;? jrpfajrmufbufajronf
rema&Sajrjzpf yifv,fqkH;av\/17;10 awmifbuf{z&drfajr? ajrmufbufrema&Sajrjzpfvsuf? yifv,fuefYuGuf ajrmufbuf tm&Smckdif? ta&SUbufocgckdif&Sd\/17;11 xkdckdif rema&StrsKd;&aomjynfokH;jynf[lrlum;? Auf&SefNrdKUESifholUNrdKU&Gmrsm;? AvHNrdKUESifh olUNrdKU&Gmrsm;? a'g&NrdKUESifholUNrdKU&Gmrsm;?
ta'Fg&NrdKUESifholUNrdKU&Gmrsm;? wmeufNrdKUESifholUNrdKU&Gmrsm;? ar*da'gNrdKUESifholUNrdKU&Gmrsm;wkdYukd&ao;\/17;12 okdY&mwGif rema&StrsKd;om;wkdYonf xkdNrdKUwkdYukd rodrf;r,lEkdifbJ? cgeedvlwkdYonf xkdt&yf tEkdifaeMu\/17;13 oa&vvlwkdYonf tm;wkd;yGg;aomtcg? xkdcgeedvlwkdYukd tukeftpifrESifxkwfbJ tcGefay;apMu\/
17;14 a,moyftrsKd;om;wkdYuvnf;? tuREkfyfwkdYonf xm0&bk&m;ay;awmfrlaom aumif;BuD;r*FvmukdcH&ojzifh trsKd;BuD;jzpf?
udk,fawmfonf wbkdYwckdifwnf;ukdom tb,faMumifhay;ygoenf;[k a,mItm; ar;avQmuf Muaomf?17;15 a,mIu? oifwkdYonf trsKd;BuD;jzpf {z&drfawmifusOf;ajrmif;vQif? awmt&yfokdYoGm; az&Zdjynf? a&zdrfjynfckwfvSJMuavmh[k
jyefajym\/17;16 a,moyftrsKd;om;wkdYuvnf;? {z&drfawmifonf tuREkfyfwkdYtbkdYravmufyg/ csKdifht&yf Auf&SefNrdKU&GmwkdY4if;? a,Za&vcsKdifh
4if;aeaom cgeedvltaygif;wkdYonf oH&xm;ESifh jynfhpkHygonf[k avQmufjyefvQif?17;17 a,mIu? oifwkdYonf trsKd;BuD;jzpf cGeftm;BuD;aomaMumifh? wbkdYwnf;ukdomr,l&/212

17;18 awmifonfvnf; oifwkdYtbkdY jzpfvdrfhrnf/ opfyifrsm;vQifckwfvSJ&rnf/ xGuf&mvrf;wkdYonf vnf; oifwkdYtbkdYjzpfvdrfhrnf/


cgeedvlwkdYonf cGeftm;BuD; oH&xm;ESifhjynfhpkHaomfvnf;? olwkdYukdESifxkwfMuvdrfhrnf[k {z&drftrsKd;? rema&StrsKd;wnf;[laoma
,moyftrsKd;om; wkdYtm;ajymqkd\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1 oa&vtrsKd;y&dowftaygif;wkdYonf?&SdavmNrdKUrSmpnf;a0; y&dowfpnf;a0;&m wJawmfukd wnfaxmifMu\/ olwkdYa&SUrSmjynf
vkH;ESdrfhcsvsuf&Sd\/18;2 xkdtcg oa&vtrsKd;ckepfrsKd;wkdYonf? tarGajrukd rcH&ao;onfjzpf?18;3 a,mIu? oifwkdYbkd;ab;rsm;\bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaomajrukd oifwkdYonf rodrf;r,lbJ tb,frQumvywfvkH;ae
Muvdrhfrnfenf;/18;4 oifwkdYwGif trsKd;wrsKd;vQif vlokH;a,mufpDa&G;aumuf igapvTwfojzifh? olwkdYonf wjynfvkH;okdYxoGm; tarGcHoifhonftwkdif;
a&;om;NyD;rS ighxHokdYjyefvm&Murnf/18;5 olwkdYonf jynfudkckepfykdif; ykdif;jcm;&Murnf/ ,k'trsKd;onf awmifbufrdrdae&mae&rnf/ a,moyftrsKd;onf ajrmufbuf
rdrdae&mae&rnf/18;6 jynfukd ckepfykdif;ykdif;jcm;NyD;rS? jynfykHukd ighxHokdYaqmifcJh? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf oifwkdYtbkdYpma&;wHjyKrnf/18;7 av0dom;wkdYonf oifwkdYESifha&m tbkdYukdr,l&/ xm0&bk&m;\,Zfyka&m[dwft&monf olwkdYtarGjzpf\/ *'ftrsKd;? kAif
trsKd;? rema&StrsKd;w0ufwkdYonf a,mf'efjrpfta&SUbuf xm0&bk&m;\uRefarma&Say;onftwkdif;? tarGajrukdcH,lMuNyD[k
oa&vvlwkdYtm; ajymqkd\/18;8 xkdvlwkdYonf xoGm;ojzifh? a,mIuvnf;? wjynfvkH;okdYa&Smufa&;om; NyD;vQif ighxHokdY jyefvmMuavmh/ &SdavmNrdKUrSmxm0&
bk&m;a&SUawmf oifwkdYtbkdY pma&;wHjyKrnf[k jynfykHukda&;om;jcif;iSg oGm;aomolwkdYukdrSmxm;onfESifhtnD?18;9 olwkdYonf wjynfvkH;okdYa&SmufoGm;ojzifh? NrdKU&Gm&Sdonftwkdif; pmckepfykdif;ykdif; a&;om;NyD;rS a,mIae&m&SdavmwyfokdY a&mufvm
Mu\/18;10 a,mIonf &SdavmNrdKUrSm xm0&bk&m;a&SUawmf pma&;wHjyK oa&vtrsKd;om;toD;toD; wkdYtm; ajrukdykdif;jcm;av\/
18;11 A,FmrdeftrsKd;om;wkdYonf pma&;wHjyK taqGtrsKd;tvkdufcH&aomajronf ,k'trsKd;om;wkdYESifh a,moyftrsKd;om;wkdY pyfMum;rSm
us\/18;12 ajrtykdif;tjcm;onfajrmufrsufESma,mf'efjrpfrSxGuf a,&dacgNrdKUajrmufbufem;4if;? taemufbufawmifay:4if; a&Smuf
vsuf? aAo0ifawmokdY xGufoGm;\/18;13 wzef awmifrsufESmokdY oGm; aAovvkZNrdKUem;a&Smufojzifh? atmufAufa[mkefNrdKUawmif bufrSm&Sdaom awmifajc&if;
twkwft'gNrdKUokdY a&mufNyD;vQif?18;14 xkdawmifrSxGuf tkdifawmifauGUukd 0kdif;ojzifh? ,k'trsKd;om;aeaom ud&,wf,m&drfNrdKU wnf;[laom ud&,wfAmvNrdKUokdY
xGufoGm;\/ a&GUum; taemufbuf tykdif;tjcm;wnf;/18;15 awmifbuftykdif;tjcm;onf ud&,wf,m&drfNrdKUpGef;rS taemufbufem; aezawma&wGif;okdY a&mufNyD;vQif?18;16
[dEKHom;\csKdifha&SUrSm?
a&zdrfcsKdifhajrmufbuf&Sdaom
awmifajc&if;okdYvm
a,AkodNrdKU
awmifbuf[dEKHcsKdifhokdY4if;?
ta&Fma*v&GmokdY4if;?18;17 ajrmufbufem; tifa&Sruf&GmokdY4if;? t'krdrfukef;wbuf a*vdvkwf&GmokdY4if;? kAifom;aAm[ef\ausmufokdY4if; a&mufav\/18;18 wzef t&mANrdKU ajrmufrsufESmwbuf vGifjyifem;rSma&Smuf t&mANrdKUokdYa&mufojzifh?18;19 Aufa[m*vNrdKUajrmufbufem;rSma&Smuf aom'kHtkdifajrmufauGU? a,mf'efjrpf0qkH;av\/ a&GUum; awmifbuf tykdif;tjcm;
wnf;/18;20 a,mf'efjrpfonf ta&SUbufykdif;jcm;vsuf&Sd\/ a&GUum; A,FmrdeftrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd; tvkduftarGcH&aom ajre,fjzpf
ownf;/
18;21 A,FmrdeftrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkduf&aomNrdKUrsm;[lrlum;? a,&dacgNrdKU? aAaom*vNrdKU? {rauZZfNrdKU?18;22 aAo&mANrdKU? aZr&drfNrdKU? aAovNrdKU?18;23 tm0drfNrdKU? yg&NrdKU? Moz&mNrdKU?18;24 aczg[marmeJNrdKU? MozedNrdKU? *gbNrdKU? &GmESifhwuG q,fESpfNrdKUwnf;/18;25 xkdrSwyg;? *daAmifNrdKU? &mrNrdKU? aAkwfNrdKU?18;26 rdZygNrdKU? aczd&NrdKU? armZNrdKU?18;27 a&uifNrdKU? &ayvNrdKU? wm&vNrdKU?18;28 aZvNrdKU? {vyfNrdKU? a,k&SvifNrdKUwnf;[laom a,AkodNrdKU? *dAwfNrdKU? ud&,wfNrdKU? &GmESifhwuG q,fav;NrdKUwnf;/ a&GUum;
A,Fmrdef trsKd;om;wkdYonftaqGtrsKd;tvkdufcH&aom tarGwnf;/

213

tcef;BuD; ( 19 )
19;1
19;2
19;3
19;4
19;5
19;6
19;7
19;8
19;9
19;10
19;11
19;12
19;13
19;14
19;15
19;16
19;17
19;18
19;19
19;20
19;21
19;22
19;23
19;24
19;25
19;26
19;27
19;28
19;29
19;30
19;31
19;32
19;33
19;34
19;35
19;36
19;37
19;38
19;39
19;40
19;41
19;42
19;43
19;44
19;45

'kwd,wBudrfpma&;wHjyK? &SdarmiftrsKd;om;wkdYonftaqGtrsKd;tvkduf ,k'tarGajr twGif; tarGcH&Mu\/olwkdYtarGajr&SdaomNrdKUrsm;[lrlum;? aA&a&SbNrdKU? armv'gNrdKU?[mZm&TmvNrdKU? AmvmNrdKU? tmZifNrdKU?{vawmv'fNrdKU? aAokvNrdKU? a[mrmNrdKU?ZduvwfNrdKU? AufrmuAkwfNrdKU? [mZmokoNrdKU?AufavaAmufNrdKU? &Sk[ifNrdKU? &GmESifhwuG q,fokH;NrdKUwnf;/xkdrSwyg;? tif&drKefNrdKU?awmcifNrdKU?{omNrdKU?tm&SefNrdKU?&GmESifhwuG av;NrdKUwnf;/xkdrSwyg; awmifrsufESm AmvwfaA&&mrwfNrdKUwkdifatmif txufqkdcJhNyD;aom NrdKUywf0ef;usif &Gm&SdorQygownf;/ a&GUum;&Sd
armiftrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkdufcH&aomtarGwnf;/&SdarmiftarGajronf ,k'trsKd;om;cHaomtbkdYxJu EIwf&\/ ,k'trsKd;om;wkdYtbkdYonf BuD;us,faomaMumifh? olwkdYtarGajr
twGif; &SdarmiftrsKd;om;wkdYonf tarGcH&Mu\/
wwd,wBudrf pma&;wHjyK ZmAkvkeftrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkduf tarGcH&Mu\/ olwkdYtarGajrtykdif;tjcm;onf pm&d'fNrdKU
rSxGuf?taemufokdYoGm;vsuf r&mvNrdKU? 'A&SufNrdKUokdY4if;? a,mueHNrdKUa&SUrSm&Sdaom jrpfokdY4if;rSDav\/wzef pm&d'fNrdKUrSaexGuf&mta&SUrsufESmokdYvSnfhojzifh? cdovkwmaAmfNrdKU? 'gA&wfNrdKUokdY a&mufNyD;vQif? ,mzsmNrdKUokdYwufav\/xkdNrdKUrSp ta&SUbufem;rSmvkdufvsuf? *dwa[zgNrdKU? tdwumZdefNrdKU? &drKef araom&aetmNrdKUokdY a&mufav\/ajrmufbufvnf;0kdif;ojzifh? [EokefNrdKUokdYa&muf,dzaovcsKdifhqkH;av\/xkdrSwyg;? uwwfNrdKU? e[mvmvNrdKU? &SdrkefNrdKU? 'vNrdKU? AufvifNrdKUwnf;[laom &GmESifhwuG q,fESpfNrdKU&Sdownf;/a&GUum; NrdKU&Gmygvsuf ZmAkvkeftrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkdufcH&aom tarGwnf;/
pwkwwBudrfpma&;wHjyK? ocgtrsKd;om;wkdYonftaqGtrsKd;tvkduf tarGcH&Mu\/olwkdYtykdif;tjcm;onf a,Za&vNrdKU? acokvkwfNrdKU? IeifNrdKU?[mz&drfNrdKU? &Sd[kefNrdKU? tme[m&wfNrdKU?&AdwfNrdKU? udIefNrdKU? tmAufNrdKU?a&rufNrdKU? t*FEdrfNrdKU? t[F'gNrdKU? AufyZufNrdKUygvsuf?wmaAmfNrdKU? &m[ZdrNrdKU? Aufa&SrufNrdKUokdYa&muf a,mf'efjrpfqkH;av\/ &GmESifhwuG q,fajcmufNrdKU&Sdownf;/a&GUum; NrdKU&Gmygvsuf ocgtrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkdufcH&aom tarGwnf;/
yOrwBudrfpma&;wHjyK tm&SmtrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkduftarGcH&Mu\/olwkdYtykdif;tjcm;onf a[vuwfNrdKU? [mvdNrdKU? aAwifNrdKU? tmc&SyfNrdKU?tmvarvufNrdKU? tmr'fNrdKU? rd&SmvNrdKUygvsuf? taemufrsufESm u&arvNrdKU? &Sda[m&vdAewfNrdKUokdY a&mufav\/wzef aexGuf&mbufokdYvSnfh Auf'g*kefNrdKU? ZmAkvkefckdif?,dzaovcsKdifhukd a&Smufojzifh? ajrmufrsufESmokdYoGm; aAorufNrdKU?
ea,vNrdKU?umAkvNrdKU?a[jAKefNrdKU?&a[mbNrdKU?[rKefNrdKU?umeNrdKU?Zd'kefNrdKUBuD;wkdifatmif a&mufNyD;vQif?&mrNrdKU? ckdifcHhaomwkkNrdKU? a[moNrdKUokdYvSnfhvsuf? yifv,furf;yg;rSp tmcZdyfNrdKUwkdifatmif yifv,fqkH;av\/tkrNrdKU?tmzufNrdKU?&a[mbNrdKUESifhwuG? &Gmygvsuf ESpfq,fESpfNrdKU&Sdownf;/a&GUum;NrdKU&Gmygvsuf tm&SmtrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkdufcH&aom tarGwnf;/
qXrwBudrfpma&;wHjyK evdtrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkduf tarGcH&Mu\/ollwkdYtykdif;tjcm;onf a[vyfNrdKU?tmvkefNrdKU? ZmeEdrfNrdKU? tm'rdNrdKU? aeuyfNrdKU? ,mAaevNrdKU? vmukHNrdKUygvsuf a,mf'efjrpf
qkH;av\/wzeftaemufrsufESmokdYvSnfhojzifh tmZEkwmabmfNrdKU? [kukwfNrdKUokdYa&muf? awmifbuf ZmAkvkefckdif? taemufbuf tm&Sm
ckdif? aexGuf&mbuf a,mf'efjrpftykdif;tjcm;&Sd\/ckdifcHhaomNrdKUrsm;[lrlum;? Zd'drfNrdKU? aZ&NrdKU? [rwfNrdKU? &uwfNrdKU? *aeFo&ufNrdKU?tm'rmNrdKU? &mrNrdKU? [maZmfNrdKU?aua'&SNrdKU? tif[maZmfNrdKU? {N'dNrdKU?kefNrdKU? rd*a'avvNrdKU? a[m&ifNrdKU? aAoewfNrdKU? Aufa&SrufNrdKU? &GmESifhwuG q,fukd;NrdKUwnf;/a&GUum; NrdKU&Gmygvsuf? evdtrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkdufcH&aom tarGwnf;/
owrwBudrf pma&;wHjyK 'eftrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkduf tarGcH&Mu\/olwkdYtarGcH&aomNrdKUrsm;[lrlum;? aZm&mNrdKU? {&SawmvNrdKU?&a&SrufNrdKU?&SmvAdefNrdKU? tm,vkefNrdKU? a,ovNrdKU?{vkefNrdKU? odremoNrdKU? {MuKefNrdKU?{vawuNrdKU? *dAokefNrdKU? AmvyfNrdKU?a,[kwfNrdKU? aAeaA&ufNrdKU? *go&drKefNrdKU?214

19;46 ar,mukefNrdKU? &uKefNrdKU? ,mazgNrdKUa&SUrSm&Sdaomajrygownf;/19;47 'eftrsKd;om;&aomajronfusOf;ajrmif;aomaMumifh? vJ&SNrdKUukdppfcsD wkduf,lvkyfBuHojzifh ae&mcsMu\/ vJ&SNrdKUukd? trsKd;\
tb'efukd tpGJjyK? 'efNrdKU[laomtrnfjzifh rSnfhMu\/19;48 a&GUum; NrdKU&Gmygvsuf? 'eftrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkdufcH&aom tarGwnf;/
19;49 xkdokdYoa&vtrsKd;om;wkdYonf ajrwjyifvkH;ukd tykdif;tjcm;ESifhwuG a0zef tarGcHNyD;rS? Ekef\om;a,mItm; tarGajrukd
ay;Mu\/19;50 olawmif;aomNrdKU {z&drfawmifay:rSm wdrea&NrdKUukd xm0&bk&m;trdefYawmftwkdif; ay;ojzifh? olonf NrdKUukdwnfaxmif
aeav\/19;51 a&GUum; ,Zfyka&m[dwf{vmZm? Ekef\om;a,mI? oa&vtrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd; olBuD;wkdYonf? &SdavmNrdKUrSm xm0&
bk&m;a&SU y&dowfpnf; a0;&mwJawmfwHcg;em; a0ay;aom tarGcHp&majrtoD;toD;aywnf;/ a&GUum;? jynfukd a0zefaomtrI
NyD;av\/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 wzef xm0&bk&m;onf a,mIukdac:awmfrl?20;2 oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? igonfarma&Stm;jzifh rSmxm;onftwkdif;?20;3 vltoufukdowfrnf[ktBuHr&SdbJ trSwfwrJhowfrdaomolonfajy;rSDckd&mNrdKUwkdYukd a&G;xm;Muavmh/ aopm;aoapaomolvufESifh
vGwf rSDckd&mNrdKUjzpf&ownf;/20;4 xkdNrdKUwpkHwNrdKUokdYajy;aomolonf NrdKUwHcg;0&yf? xkdNrdKUtoufBuD;olwkdYtm; rdrdtrIukd Mum;ajymaomtcg? olwkdYonf NrdKUxJokdY
ac: olwkdYxHrSmae&mcs&Murnf/20;5 aopm;aoapaomolonfvkdufvmvQif? olUvufokdYowfrdaomolukdrtyf&/ taMumif;rlum;? xdkdolonfrdrdtabmfudktNidK;rxm;
bJtrSwfwrJhowfrd\/20;6 xkdolonf y&dowfa&SUokdYa&muf w&m;pD&ifjcif;ukdrcHrDSaomf4if;? xkdumv,Zfyka&m[dwfrif; raorSDaomf4if; xkdNrdKUae&rnf/
xkdaemufrSjyefvm txufajy;&aomNrdKU? rdrdae&if;tdrf ae&aomtcGifh&Sd&rnf[krdefYawmfrlonftwkdif;?20;7 olwkdYonf *gvdvJjynf? evdawmifay:rSm aua'&SNrdKU? {z&drfawmifay:rSm a&ScifNrdKU? ,k'awmifay:rSm a[jAKefNrdKUwnf;[laom
ud&,ombNrdKUwkdYukd4if;?20;8 a,mf'efjrpfwbuf? a,&dacgNrdKUta&SUrSm kAifckdif? awmvGifjyif aAZmNrdKU? *'fckdif? *dv'fjynf &mrwfNrdKU? rema&Sckdif? Am&Sefjynf
a*gvefNrdKUwkdYukd4if; a&G;xm;Mu\/20;9 NrdKUwkdYum;? oa&vtrsKd;om;jzpfap? olwkdYwGifwnf;ckdaomwyg;trsKd;om;jzpfap? trSwfwrJh vltoufukdowfrdaomolonf
aopm;aoapaomolvufESifhvGwf y&dowfa&SUokdYra&mufrSD wkdifatmif ajy;&aomtcGifh&Sdapjcif;iSg a&G;xm;aomNrdKUjzpfownf;/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1 av0dom;taqGtrsKd;olBuD;wkdYonf? ,Zfyka&m[dwf{vmZm? Ekef\om;a,mI? oa&vtrsKd;wkdYwGif taqGtrsKd;olBuD;wkdYxHokdY
csOf;uyf?21;2 tuREkfyfwkdYaep&mbkdY NrdKUwkdYukd4if;? wd&pmefrsm;wkdYNrdKUe,fwkdYukd4if;ay;apjcif;iSg xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifhrSmxm;awmfrlNyD[k
cgemefjynf? &SdavmNrdKU ajymqkdMuvQif?21;3 oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? rdrdwkdYtarGcH&aom ajrxJu? NrdKUESifhNrdKUe,fwkdYukd ay;Mu\/21;4 pma&;wHjyK aum[wftaqGtrsKd;wkdYonf tarGcH&mwGif? av0dom;,Zfyka&m[dwftmkef\ om;ajr;wkdYonf pma&;wHjyKaomtm;jzifh?
,k'ckdif?&Sdarmifckdif? A,FmrdefckdifxJu q,fokH;NrdKUwkdYukd&Mu\/21;5 <uif;aomaum[wfom;wkdYonf {z&drfckdif? 'efckdif? rema&Sckdif0ufxJu q,fNrdKUukd&Mu\/21;6 a*&IHom;wkdYonf pma&;wHjyKaomtm;jzifh? ocgckdif?tm&Smckdif? evdckdif? Am&Sefjynf rema&Sckdif0ufxJu? q,fokH;NrdKUukd
&Mu\/21;7 ar&m&dom;wkdYonf taqGtrsKd;tvkduf kAifckdif? *'fckdif? ZmAkvkefckdifxJu? q,fESpfNrdKU ukd&Mu\/21;8 xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifh rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf pma&;wHjyK xkdNrdKUwkdYukd NrdKUe,fESifhwuG
av0dom;wkdYtm;ay;Mu\/
21;9 ,k'trsKd;om;ckdif? &SdarmiftrsKd;om;ckdifxJuay; av0dom;jzpfaom
21;10 aum[wf taqGtrsKd;? tmkef\om;ajr;wkdYonf yXrpma&;wHtm;jzifh&aomNrdKUwkdY\ trnfrsm;[lrlum;?21;11 ,k'ckdifawmifMum; a[jAKefNrdKUwnf;[laom tmeutbtmbaeaomNrdKUukd NrdKUe,fESifhwuG ay;Mu\/21;12 okdY&mwGif NrdKUESifhqkdifaomv,frsm;? &Gmrsm;wkdYukd a,zkEm\om;umvuftm; tykdifay;Mu\/215

21;13
21;14
21;15
21;16
21;17
21;18
21;19
21;20
21;21
21;22
21;23
21;24
21;25
21;26
21;27

vltoufukdowfrdaomol rSDckd&mNrdKUjzpfapjcif;iSg? a[jAKefNrdKUukd NrdKUe,fESifhwuG ,Zfyka&m[dwf tmkef\om;ajr;wkdYtm; ay;Mu\/xkdrSwyg;? vdAeNrdKUESifhNrdKUe,f? ,wd&NrdKUESifhNrdKUe,f? {&SawarmNrdKUESifhNrdKUe,f?a[mvkefNrdKUESihfNrdKUe,f? a'Ad&NrdKUESifhNrdKUe,f?teNrdKUESifhNrdKUe,f? ,kwNrdKUESifhNrdKUe,f? Aufa&SrufNrdKUESihfNrdKUe,fwnf;[laom xkdckdifESpfckdifxJu ukd;NrdKUwkdYukd4if;?A,FmrdefckdifxJu *daAmifNrdKUESifhNrdKUe,f? a*ANrdKUESihfNrdKUe,f?tmeokwfNrdKUESihfNrdKUe,f? tmvrkefNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laom av;NrdKUwkdYukd4if;ay;Mu\/tmkef\om;ajr; ,Zfyka&m[dwfwkdY&aom NrdKUaygif;um;? NrdKUe,fygaomNrdKU q,fokH;NrdKU&Sdownf;/
<uif;aomaum[wfom;taqGtrsKd;jzpfaomav0dom;wkdYonf pma&;wHjyK {z&drfckdifxJu &onftwkdif;?vltoufukdowfrdaomol rSDckd&mNrdKUjzpfapjcif;iSg? {z&drfawmifay:rSm a&ScifNrdKUukd NrdKUe,fESifhwuG ay;Mu\/xkdrSwyg; a*ZmNrdKUESifhNrdKUe,f? udAZdrfNrdKUESifhNrdKUe,f? aAaomkefNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laom av;NrdKUwkdYukd4if;?'efckdifxJu {vawuNrdKUESifhNrdKUe,f? *dAokefNrdKUESifhNrdKUe,f?tmZvkefNrdKUESifhNrdKUe,f? *go&drKefNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laomav;NrdKUwkdYukd4if;?rema&Sckdif0ufxJu wmeufNrdKUESifhNrdKUe,f? *go&drKefNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laom ESpfNrdKUwkdYukd4if; ay;Mu\/<uif;aomaum[wfom;taqGtrsKd;wkdYonf &aomNrdKUe,fESifhwuG NrdKUaygif;um;q,fNrdKUwnf;/
av0dtaqGtrsKd;? a*&IHom;wkdYtm;vnf;? rema&Sckdif0ufxJu vltoufukd owfrdaomolrSDckd&mNrdKU? Am&Sefjynfa*gvefNrdKUESifhNrdKU
e,f? aA&Saw& NrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laom ESpfNrdKUwkdYukd4if;?21;28 ocgckdkifxJu udIefNrdKUESifhNrdKUe,f? 'gAa&NrdKUESifhNrdKUe,f?21;29 ,mrkwfNrdKUESifhNrdKUe,f? t*FErfNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laom av;NrdKUwkdYukd4if;?21;30 tm&SmckdifxJu rd&SvNrdKUESifhNrdKUe,f? tmA'kefNrdKUESifhNrdKUe,f?21;31 a[vuwfNrdKUESihfNrdKUe,f? &a[mbNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laom av;NrdKUwkdYukd4if;?21;32 evdckdifxJu? vltoufukdowfrdaomolrSDckd&mNrdKU? *gvdvJjynfaua'&S NrdKUESifhNrdKUe,f? [rKa'gNrdKUESifhNrdKUe,f? umwHNrdKUESifh
NrdKUe,fwnf;[laom okH;NrdKUwkdYukd4if;ay;Mu\/21;33 a*&IHom;wkdYonf? taqGtrsKd;tvkduf&aom NrdKUe,fESifhwuGNrdKUaygif;um; q,fokH;NrdKUwnf;/
21;34 <uif;aomav0dom;? ar&m&dtaqGtrsKd;wkdYtm; ZmAkvkefckdifxJu a,mueHNrdKUESifhNrdKUe,f? umwNrdKUESifhNrdKUe,f?21;35 'dreNrdKUESifhNrdKUe,f? e[mvmvNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laom av;NrdKUwkdYukd4if;?21;36 kAifckdifxJu vltoufukdowfrdaomolrSDckd&mNrdKU? awmaAZmNrdKUESifhNrdKUe,f? ,[mZNrdKUESifhNrdKUe,f?21;37 au'rkwfNrdKUESifhNrdKUe,f? arzwfNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laomav;NrdKUwkdYukd4if;?21;38 *'fckdifxJu? vltoufukdowfrdaomolrSDckd&mNrdKU? *dv'fjynf&mrkwfNrdKUESifhNrdKUe,f? r[medrfNrdKUESifh NrdKUe,f?21;39 a[&SbkefNrdKUESifhNrdKUe,f? ,mZmNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laom av;NrdKUwkdYukd4if; ay;Mu\/21;40 <uif;aomav0dtaqGtrsKd; ar&m&dom;wkdYonf pma&;wHjyK taqGtrsKd;tvkduf &aomNrdKUe,fESifhwuG NrdKUaygif;um; q,fESpfNrdKU
wnf;/21;41 oa&vtrsKd;om;ae&mEkdifiHt0if? av0dom;aeaomNrdKUaygif;um;? NrdKUe,fESifhwuG av;q,f&SpfNrdKUwnf;/21;42 xkdNrdKU&SdorQwkdYonf ywf0ef;usife,fESifhjynfhpkHvsuf &Sdownf;/
21;43 xm0&bk&m;uvnf;? igay;rnf[k bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomjynf&SdorQukd oa&vtrsKd;om;wkdYtm; ay;awmfrlojzifh?
olwkdYonf odrf;,l ae&musMu\/21;44 bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlorQtwkdif;? ywf0ef;usift&yfwkdY Nidrf0yf&mtcGifhukd ay;awmfrlojzifh? olwdkYa&SUrSm tb,f&efolrQr&yfEkdif/
&efoltaygif;wkdYukd olwkdYvufokdYtyfawmfrl\/21;45 xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;tbkdY rdefYawmfrlaomaumif;usKd;wpkHwyg;rQravsmh? &SdorQwkdYonf jynfhpkHMu\/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1 wzef a,mIonf kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0ufwkdYukd ac:?22;2 xm0&bk&m;\ uRefarma&SrSmxm;orQtwkdif;? oifwkdYonfjyK? igrSmxm;orQaompum;ukdvnf; em;axmifMuNyD/22;3 ,aeYwkdifatmif MumjrihfpGmaomumvywfvkH; oifwkdYonf nDtpfukdrsm;ukd rpGefYbJae? oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m; pD&ifrSm
xm;awmfrlorQukd apmifha&SmufMuNyD/22;4 ,ckrSm oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;*wdawmf&Sdonftwkdif;? nDtpfudkwkdYtm; Nidrfoufjcif; tcGifhukday;awmfrlaomaMumifh?
oifwkdYjyefukd,fae&mtdrfokdY4if;? a,mf'efjrpfwbuf xm0&bk&m;\uRefarma&Say;onftwkdif;? ukd,fykdifaomajrokdY4if; oGm;Mu
avmh/22;5 okdY&mwGif xm0&bk&m;\uRefarma&S rSmxm;aomynwfw&m;twkdif;usifh? oifwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd pdwfESvkH;
t<uif;rJhcspfjcif;? vrf;awmftvkH;pkHwkdYvkdufoGm;jcif;? ynwfawmfwkdYukdapmifha&Smufjcif;? ukd,fawmfqnf;uyfjcif;? trIawmfukd
aqmif&Gufjcif;iSg BudK;pm; owdjyKMuavmh[krSmxm;vsuf?22;6 aumif;BuD;ay; vTwfvkdufav\/ olwkdYonf ukd,fae&mtdrfokdY oGm;Mu\/216

22;7 rema&StrsKd;w0uftm; arma&SonfAm&Sefjynfajrukday;ESifhNyD/ trsKd;w0uftm; a,mIonf a,mf'efjrpftaemufbuf olwdkYnD


tpfukdrsm;ESifhtwlajrukday;\/22;8 a,mIuvnf;? oifwkdYonf tvGefOpm&wwf rsm;pGmaomwd&pmef?a&T?aiG? aMu;0g? oH? t0wfwefqmrsm;wkdYukd,laqmifvsuf
oifwkdY ae&mtdrfokdYjyefoGm;Muavmh/ &efolwkdY vk,l&aomOpmukd oifwkdYnDtpfukdrsm; a0zefMuavmh[k rSmxm;vsuf?
aumif;BuD; ay; olwkdYae&mtdrfokdY vTwfvkdufav\/22;9 xm0&bk&m;onfarma&Stm;jzifh rdefYawmfrlonftwkdif;? kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd; w0ufwkdYonf ykdifxkdufaomajr?
*dv'fjynfokdYoGm;jcif;iSg? oa&vtrsKd;om;&Sd&m cgemefjynf? &SdavmNrdKUrS xGufoGm;Mu\/
22;10 cgemefjynf? a,mf'efjrpfem;okdYa&mufaomtcg? kAiftrsKd;? *'ftrsKd;?rema&StrsKd; w0ufwkdYonf a,mf'efjrpfem;rSm xif&Sm;pGm
aom,ZfyvifBuD;ukd wnfMu\/22;11 xkdokdY kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0ufwkdYonf cgemefjynfwbuf? a,mf'efjrpfem;? oa&vtrsKd;om; ul;&mt&yf
,ZfyvifukdwnfMuNyD[k oa&vtrsKd;om;wkdYonf odwif;Mum;Mu\/22;12 xkdodwif;ukdMum;aomtcg? oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYonf ppfcsDjcif;iSg? &SdavmNrdKUpnf;a0;Mu\/22;13 oa&vtrsKd;om;wkdYonf? ,Zfyka&m[dwf{vmZmom;zde[wfESifhwuG?
22;14 oa&vtrsKd; toD;toD;wkdYtxJua&G;aumuf? vlwaxmifukdtkyfaom taqGtrsKd; olBuD;q,fyg;wkdYukd kAiftrsKd;? *'ftrsKd;?
rema&StrsKd;w0uf&Sd&m *dv'fjynfokdYapvTwfMu\/22;15 xkdrif;wkdYonf kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0uf&Sd&m *dv'fjynfokdY a&muf?22;16 xm0&bk&m;\y&dowftaygif;wkdYrSmvkdufonfum;? oifwkdYonfxm0&bk&m;ukd ,aeYykefuef ,Zfyvifudkwnfojzifh? xm0&
bk&m;aemufawmfokdYrvkduf? ,aeYvTJoGm;jcif;iSg oa&vtrsKd;\bk&m;ocifukd jypfrSm;aomtjypfum; tb,fokdYenf;/22;17 oifwkdYonfxm0&bk&m;aemufawmfokdYrvkduf vTJoGm;&rnftaMumif;? ay*k&tjypfonf igwkdYtbkdY ravmufoavm/ xm0&bk&m;\
y&dowfawmf ab;BuD;a&mufaomfvnf;? ,aeYwkdifatmif xkdtjypfr&Sif;vif;ao;/22;18 oifwkdYonf xm0&bk&m;ukd ,aeYykefuef eufjzefaeY oa&vtrsKd; y&dowftaygif;wkdYukd trsufxGufawmfrlrnf/22;19 okdYaomfvnf; oifwkdYtykdif&aomajronf rpifMu,fvQif? xm0&bk&m;tykdif ,lawmfrl? wJawmf&Sd&majrokdYul;ojzifh igwkdYESifhtwl
tykdif,lMuavmh/ igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\ ,ZfyvifawmfrSwyg;? tjcm;aom,Zfyvifukd ukd,ftbkdYwnf xm0&bk&m;ukd
rykefuefMuESihf/ igwkdYukdvnf; rykefuefMuESifh/22;20 aZ&om;tmcefonf usdeftyfaomt&mjypfrSm; trsufawmfonf oa&vtrsKd;y&dowf taygif;wkdYtay:rSm a&muf
onfr[kwfavm/ xkdolonf jypfrSm;aomtjypfaMumifh wa,mufwnf;om ao&onfr[kwf[kqkdMu\/
22;21 xkdtcg kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0ufwkdYonf oa&vtrsKd;wGif vlwaxmifpDtkyfaom tuJtrSL;wkdYtm;
jyefajymavonfrSm?22;22 jrwfpGmbk&m;ocifxm0&bk&m;? jrwfpGmbk&m;ocifxm0&bk&m;onf ukd,fawmfwkdifodawmfrl\/ oa&vtrsKd;vnf;udk,fwkdifod
&vdrfhrnf/ ykefuefrnftBuH? xm0&bk&m;ukd jypfrSm;rnf tBuH&Sd? xm0&bk&m;aemufawmfokdY rvkdufbJ vTJoGm;jcif;iSg igwkdYonf
,ZfyvifukdwnfonfrSefvQif? ,aeYab;rvGwfygapESifh/22;23 xkdyvifay:rSm rD;IdU&m,Zf? abmZOfylaZmfoum? rd[m,ylaZmfoumukd ylaZmfrnf tBuH&SdvQifvnf; xm0&bk&m;onf ukd,f
awmfwkdifppfaMumawmfrlygap/22;24 aemifumv oifwkdYom;ajr;wkdYu? tkdkAiftrsKd;om;? *'ftrsKd;om;wkdY? oifwkdYonf oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;ESifht
b,fokdYqkdifMuoenf;/22;25 xm0&bk&m;onf igwkdYESifhoifwkdYpyfMum; ykdif;jcm;vsuf a,mf'efjrpfukdxm;awmfrlNyD/ oifwkdYonf xm0&bk&m;ESifh tvQif; rqkdifMu[k
igwkdYom;ajr;wkdY tm;ajymqkdojzifh? igwkdYom;ajr;wkdYonf xm0&bk&m;udkraMumuf&GHUbJaeaprnftaMumif;? oifwkdYom;ajr; wkdYonf
jyKMurnf[k pkd;&drf trIukdjyKNyDr[kwfavm/22;26 okdYjzpf igwkdYonf,Zfyvifukdwnfjcif;iSg jyifMuukefthH[k qkdMuaomtcg? rD;IdU&m,Zftp&Sdaom ,ZfrsKd;ukd ylaZmfrnftBuH
&Sdonfr[kwf/22;27 igwkdYonfrD;IdU&m,Zftp&Sdaom,ZfrsKd;? rd[m,ylaZmfoumtrsKd;rsKd;ukdjyKojzifh? xm0&bk&m; trIukda&SUawmfaqmif&Gufjcif;iSg
4if;? aemifumv oifwkdYom;ajr;wkdYu? oifwkdYonf xm0&bk&m;ESifhtvQif;rqkdifMu[k igwkdYom;ajr;wkdYtm; rajymapjcif;iSg4if;?
,Zfyvifonf igwkdYESifhoifwkdYpyfMum;? igwkdYom;ajr;ESifhoifwkdY om;ajr;pyfMum;rSm oufaojzpfapjcif;iSg wnfMuygNyD/22;28 aemifumv olwkdYonf igwkdYESifhigwkdYom;ajr;wkdYtm; xkdokdYajymqkdvQif? igwkdYu? igwkdYtbwkdY onf rD;IdU&m,Zftp&Sdaom,ZfrsKd;ukd
ylaZmfjcif;iSgr[kwf? igwkdYESifhoifwkdYpyfMum;rSm oufaojzpfapjcif;iSg wnfaomxm0&bk&m;\ ,ZfyvifykHukdMunfhMuavmh[k jyefajym
p&m taMumif; &Sdapjcif;iSg igwkdYonfwkdifyifMuNyD/22;29 wJawmfa&SU&SdaomigwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\,ZfyvifawmfrSwyg;tjcm;aom ,Zfyvifukdwnf rD;IdU&m,Zftp&Sdaom,ZfrsKd;?
abmZOfylaZmf oumrsKd;ukdjyKojzifh? xm0&bk&m;ukdykefuef aemufawmfokdYrvkduf vTJoGm;jcif;trIonf igwkdYESifh a0;ygapaom[k
jyefajymMu\/
22;30 ,Zfyka&m[dwf zde[wfESifhy&dowfrif;rsm;? oa&vtrsKd; vlwaxmifpDtkyfaom tuJtrSL;rsm;wkdYonf kAiftrsKd;? *'ftrsKd;?
rema&StrsKd;om;wkdYajymaompum;ukd Mum;&aomtcgtm;&Mu\/22;31 ,Zfyka&m[dwf{vmZmom; zde[wfuvnf;? oifwkdYonf xm0&bk&m;ukd rjypfrSm;aomaMumifh? xm0&bk&m;onf igwkdYwGif
&SdawmfrlaMumif;ukd ,aeY igwkdYodjrifMu\/ oifwkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdYukd xm0&bk&m;vufawmfrS ,cku,fvTwfMuNyD[k
217

kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;om;wkdYtm;ajymqkdMu\/22;32 xkdtcg ,Zfyka&m[dwf{vmZmom;zde[wfESifhrif;rsm;wkdYonf kAiftrsKd;? *'ftrsKd;om;wkdYae&m *dv'fjynfrS oa&vtrsKd;om;ae


&mcgemefjynfokdYjyefvm odwif;Mum;ajymojzifh?22;33 oa&vtrsKd;om;wkdYonf 0rf;ajrmufjcif;&Sd bk&m;ocif\aus;Zl;awmfukd csD;rGrf;Mu\/ aemufwzef kAiftrsKd;? *'ftrsKd;om;
wkdYaeaomjynfukdvkyfBuHthHaomiSg ppfcsDrnf[k tBuHr&SdMu/22;34 kAiftrsKd;? *'ftrsKd;om;wkdYuvnf;? xm0&bk&m;onf bk&m;ocifjzpfawmfrlaMumif;ukd ,ZfyvifonfigwkdYpyfMum;rSm oufaocH
ygapaom[kqkdvsuf xkdyvifukd {'trnfjzifhrSnfhMu\/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1 xm0&bk&m;onf ywf0ef;usifaeaom&efoltaygif;wkdYvufrSoa&vtrsKd;ukd u,fvTwf? Nidrfoufjcif;tcGifhudkMumjrifhpGmaom
umvywfvkH;ay;awmfrlNyD;rS? a,mIonf toufBuD; tkdrif;aomtcg?23;2 oa&vtrsKd;toufBuD;ol? tuJtrSL;? w&m;olBuD;? t&m&Sdaomolrsm;ESifhwuG trsKd;om; taygif;wkdYukdac:NyD;vQif? igonf
toufBuD;&ifh tkdrif;NyD/23;3 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdYtwGuf vlrsKd;taygif;wkdY jyKawmfrlorQukd oifwkdYonfodjrifMuNyD/ oifwkdY\
bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdYbuf ppfwkdufawmfrlNyD/23;4 a,mf'efjrpfrSptaemufyifv,fBuD;wkdifatmif? igy,f&Sif;orQaomvlrsKd;wkdYESifhwuG <uif;ao;aomvlrsKd;aeaomjynfukdoifwkdY
trsKd;rsm;tarGcHp&mbkdY pma&;wHcs iga0zefNyD/23;5 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; *wdawmf&Sdonftwkdif;? vlrsKd;wkdYukd ESifxkwf oifwkdYrjrif&atmif okwfoify,f&Sif;awmfrlojzifh?
olwkdY\ajrukd oifwkdYonf tykdif&Muvdrfhrnf/23;6 okdYjzpf oifwkdYonf arma&S\ynwdusrf;pmvrf;rS vufsmbuf vuf0JbufokdYrvTJbJ? ygorQ twkdif;usifhapmifhjcif;iSg4if;?23;7 oifwkdYwGif <uif;ao;aomvlrsKd;ESifhraygif;abmf? olwkdYbk&m;\emrukd>rufrusdefqkd? 0wfrjyK OD;rTwfbJ?23;8 ,aeYwkdifatmif usifhouJhokdY? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;qnf;uyfrSD0Jjcif;iSg4if;? tvGef&J&ifhaompdwf&SdMuavmh/23;9 taMumif;rlum;? BuD;rm;cGeftm;ESifhjynfhpkHaomvlrsKd;wkdYukd xm0&bk&m;onf oifwkdYa&SUrS ESifxkwfawmfrlojzifh? ,aeYwkdifatmif
oifwkdYa&SUtb,folrQ r&yfEkdif/23;10 oifwkdYwa,mufaomfvnf; tjcm;aomolwaxmifukd ajy;apvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf
*wdawmf&Sdonftwkdif; oifwkdYbuf ppfwkdufawmfrl\/23;11 okdYjzpf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd cspfjcif;iSg ukd,fpdwfESvkH;ukd owdjyKMuavmh/
23;12 okrYd [kwf oifwo
Ydk nfa&GUavsmh? oifww
Ydk iG f usef<uif;ao;aomvlrsKd;wkYd rS0D v
J suf? xdr;f jrm;ay;pm; aygif;abmfqufqjH cif;&Sv
d Qif?23;13 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf aemufwzef vlrsKd;wkdYukdoifwkdYa&SUrSESifxkwfawmfrrl/ oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;
ay;awmfrl aumif;rGefaomjynf oifwkdYonf raysmufrysufrDSwkdifatmif olwkdYonf oifwkdY ausmhuGif;? axmifacsmuf?
oifwkdY eHapmifESifwH? oifwkdYrsufpd ql;jzpfMuvdrfhrnftaMumif;ukd {ueftrSef odrSwfMuavmh/23;14 igaomfum;? ajrom;taygif;wkdYoGm;&mvrf;okdY ,aeYoGm;vkNyD/ oifwkdY\bk&m;ocifxm0& bk&m;onf oifwkdYtbkdY rdefYawmfrlaom
aumif;usKd;wpkHwyg;rQ r,kwfravsmh? tukeftpifjynfhpkH aMumif;ukd oifwkdYonf pdwfESvkH;xJrSmodMu\/23;15 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;*wdawmf&Sdonftwkdif;? aumif;usKd;taygif;wkdYonf oifwkdY tay:a&mufouJhokdY? xkdtwloifwkdY\
bk&m;ocifxm0& bk&m;ay;awmfrlaom aumif;rGefaomjynfrS oifwkdYukd okwfoify,f&Sif;awmfrrlrSDwkdifatmif? xm0&
bk&m;onf oifwkdYtay: ab;Oy'ftaygif;wkdYukda&mufapawmfrlrnf/23;16 oifwkdYonf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;xm;awmfrlaom y#dnmOfw&m;ukd jypfrSm;vsuf? tjcm;wyg;aombk&m;wkdYxHokdYoGm;
OD;Twf0wfjyKvQif? xm0&bk&m;onf trsufxGuf? t&ifay;awmfrlaomaumif;rGefaomjynf oifwkdYonf tvsiftjref
aysmufysufMu vdrfhrnf[ka[majym\/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1

wzef a,mIonf oa&vtrsKd;taygif;wkdYukd a&ScifNrdKUpnf;a0;ap? oa&vtrsKd; toufBuD;ol? tuJtrSL;? w&m;olBuD;?


t&m&SdaomolwkdYukdac:ojzifh? olwkdYonf bk&m;ocif a&SUawmfokdYcsOf;uyfMu\/24;2 xkdtcg a,mIonf vltaygif;wkdYtm; a[majymavonfrSm? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?
tmjA[HESihfemac:wkdY\ tbaw&rSp oifwkdYbkd;ab;wkdYonf a&S;umvjrpfBuD;wbufrSmae tjcm;wyg;aombk&m;wkdYukd
0wfjyKMu\/24;3 oifwkdYtbtmjA[Hukd jrpfBuD;wbufrS igac:NyD;vQif? cgemefjynf t&yf&yfokdY ykdYaqmif ol\trsKd;tET,fukd rsm;jym;apvsuf?
Zmufukday;\/218

24;4

Zmuftm;vnf;? ,mukyfESifh{aomukdigay;? {aomtm;vnf; pd&awmifukd tykdifay;\/ ,mukyfESifhol\om;wkdYonf tJ*kwKjynf


okdYoGm;Mu\/24;5 arma&SESifhtmkefukd igapvTwf tJ*kwKvlwkdYjyKonftwkdif;? tJ*kwKjynfukd qkH;raomaemuf? oifwkYdukdEIwfaqmifav\/24;6 xkdokdY oifwkdYtbrsm;udk tJ*kwKjynfrS igEIwfaqmifojzifh? olwkdYonf {'kHyifv,fokdYa&muf? tJ*kwKvlwkdYonf &xm;ESifhjrif;pD;ol
&Jygvsufxkdyifv,fwkdifatmif vkdufMu\/24;7 xm0&bk&m;ukd atmf[pfaomtcg? oifwkdYESifh tJ*kwKvlwkdYpyfMum;rSm arSmifrkdufukdigxm; olwkdYukdyifv,fa&vTrf;rkd;ap\/
tJ*kwKjynfigjyKaomtrIukd oifwkdYonf ukd,fwkdifjrifMuNyD/ awmvnf; umvMumjrifhpGmae&Mu\/24;8 aemufwzef a,mf'efjrpfta&SUbufaeaom tmarm&dvlwkdYjynfokdY oifwkdYukd igykdYaqmif? olwkdYonfppfwkdufaomtcg
olwkdYukdoifwkdYvuf igtyf olwkdYajrukd oifwkdYonf odrf;,lMu\/ olwkdYukd oifwkdYa&SUrS igokwfoify,f&Sif;av\/24;9 armb&Sifbk&ifZdaz:\om;Amvufonfx oa&vtrsKd;ukd ppfwkdufojzifh? oifwkdYukd usdefqJapjcif;iSg? aAm&\om;Amvrfukd
ac:aomtcg?24;10 Amvrf\pum;ukd igem;raxmifaomaMumifh? olonf txyfxyfaumif;BuD;ay; olUvufrSoifwkdYukd igu,fvTwfav\/24;11 wzef oifwkdYonf a,mf'efjrpfukdul; a,&dacgNrdKUokdYa&mufMuaomtcg? a,&dacgvl? tmarm&dvl? az&Zdvl? cgeedvl? [dwdvl?
*d&*g&Sdvl? [d0dvl? a,AkodvlwkdYonf oifwkdYukdppfwkduf olwkdYukd oifwkdYvuf igtyfav\/24;12 oifwkdYxm;ESifhav;rygbJ? oifwkdYa&SUrSmysm;wlukd igapvTwf? tmarm&drif;BuD;ESpfyg;ukd oifwkdYa&SUrS igESifxkwfav\/24;13 oifwkdYrvkyfaomajr? rwnfaomNrdKUwkdYukd igay; oifwkdYonfae&Mu\/ ukd,fwkdif rpkdufaompyspfO,smOf? oHvGifO,smOfwkdYukd
pm;&Muonf[k xm0&bk&m;trdefYawmf&Sd\/
24;14 ,ckrSm xm0&bk&m;ukd aMumuf&GHU MunfjzLjcif;? opmapmifhjcif;ESifhwuG 0wfjyKMuavmh/ jrpfBuD;wbuf4if;? tJ*kwKjynf4if;?
bkdk;ab;wkdY0wfjyKaom bk&m;rsm;ukdy,f xm0&bk&m;ukdom 0wfjyKMuavmh/24;15 okdYr[kwf xm0&bk&m;tm; 0wfrjyKaumif;[k oifwkdYxifvQif? jrpfBuD;wbuf bkd;ab;wkdY 0wfjyKaombk&m;? oifwkdYae&m
tmarm&djynfom;wkdY\ bk&m;rsm;wGif? tb,frnfaom bk&m;wkdYtm; 0wfjyKrnft&mudk ,aeYa&G;Muavmh/ igESifhightdrfom;jzpfvQif
xm0& bk&m;ukdom 0wfjyKrnf[k qkdavaomf?24;16 vlrsm;wkdYu tjcm;wyg;aombk&m;wkdYukd 0wfjyKjcif;iSg xm0&bk&m;ukdpGefYaomtrIonf tuREkfyfwkdYESifha0;ygapaom/24;17 igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;onf? uRefcHae&mtJ*kwKjynfrS tbwkdYESifhigwkdYukd EIwfaqmif? BuD;pGmaomedrdwfvuPmwkdYukdigwkdYrs
ufarSmufjyawmfrl NyD/ igwkdYoGm;av&m&mt&yf? a&Smufav&m&mvlrsKd;wkdYwGif apmifhawmfrlNyD/24;18 xm0&bk&m;onfvnf;? jynfaeaomoltmarm&dvltaygif;wkdYukd igwkdYa&SUrSESifxkwfawmf rlNyD/ xm0&bk&m;tm;0wfjyKygrnf/
xkdbk&m;onf igwkdYbk&m;ocifjzpfawmfrlonf[k jyefajymMu\/24;19 a,mIuvnf;? oifwkdYonf xm0&bk&m;tm; 0wfrjyKEkdif/ xkdbk&m;onf oefY&Sif;aombk&m;? tjypf&Sdonf[kxifvG,faom
bk&m;jzpfawmfrl\/ oifwkdYvGefusL;jypfrSm;aomtjypfwkdYukd onf;cHawmfrrl/24;20 oifwkdYonf xm0&bk&m;ukdpGefY wuRef;wEkdifiHbk&m;wkdYukd 0wfjyKvQif? oifwkdY aus;Zl;jyKawmfrlNyD;rS wzefvSnfh nOf;qJ zsufqD;
awmfrlrnf[kqkdvQif?24;21 vlrsm;wkdYu? r[kwfyg/ xm0&bk&m;ukdom 0wfjyKygrnf[k jyefavQmufMu\/24;22 a,mIuvnf;? oifwkdYonf xm0&bk&m;ukd0wfjyKjcif;iSg xkdbk&m;udka&G;MuNyD[k ukd,ftrI ukd,foufaocHMuonf[kqkdvQif
olwkdYu? oufaocHMuyg\[k avQmufMuaomf?24;23 a,mIu? okdYjzpfvQif? oifwkdYwGif&SdaomwuRef;wEkdifiHbk&m;wkdYudky,f oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;bufokdY
pdwfESvkH;ukdTwfMuavmh[k qkdav\/24;24 vlrsm;wkdYuvnf;? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;ukd 0wfjyKygrnf/ pum;awmfukd em;axmifygrnf[k0efcHNyD;rS?24;25 a,mIonf xkdaeYvlrsm;wkdYESifhy#dnmOfjyK a&ScifNrdKUrSm pD&ifxkH;zGJUcsufukdxm;av\/24;26 xkdpum;ukdvnf; bk&m;ocif\"rusrf;pm a&;xm;? xm0&bk&m;\oefY&Sif;&m Xmeawmfem;rSm&Sdaom oydwfyifatmuf
ausmufBuD;ukdaxmifvsuf?24;27 ausmufonf igwkdYtm; oufaojzpf&vdrfhrnf/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlaom pum;tvkH;pkHukd Mum;&NyD/ odkYjzpf oifwkdYonf
bk&m;ocifukdjiif;y,fjcif;ESifh uif;vGwfrnftaMumif; oifwkdYtm; oufaojzpf&vdrfhrnf[k vltaygif;wkdYtm; ajymqkdNyD;rS?24;28 toD;toD; rdrdwkdYtarGcH&mt&yfokdY jyefoGm;&aomtcGifhukd ay;av\/
24;29 xkdaemufrS xm0&bk&m;\uRef?Ekef\om;a,mIonf toufw&mwq,f&Sdaomf tedpa&mufav\/24;30 {z&drfawmifay:? *g&Sukef;ajrmufrSm&Sdaom ol\tarGcH&m wdrea&NrdKUe,f ajroN*K[fMu\/24;31 a,mIvufxufumvywfvkH; oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;ukd 0wfjyKMu\/ xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;tbkdY
jyKawmfrlorQwkdYukdod a,mIr&Sdonfaemuf touf&Sifao;aomtoufBuD;olwkdY vufxufvnf; xm0&bk&m;ukd 0wfjyKMu\/
24;32 oa&vtrsKd;om;wkdYonf tJ*kwKjynfrSaqmifcJhaoma,moyf\tkd;wkdYukd? a&Scif\tb[marmf\om;wkdYwGif aiGwydmESifh
,mukyf0,faom a&ScifNrdKUe,fajrtuGuf oN*K[fMu\/ xkdajrtuGufonf a,moyfom;wkdYtarGajrjzpfownf;/24;33 tmkefom; ,Zfyka&m[dwf{vmZmonfvnf; tedpa&mufav\/ ol\om;zde[wftm; vlrsm;ay;cJhaom {z&drfawmifay:?
zde[wfukef; oN*K[fMu\/
a,m&IrSwfpmNyD;\/
219

w&m;olBuD;rSwfpm/
Judges.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

220

16 17 18 19 20

w&m;olBuD;rSwfpm/
Judges.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1

a,mI tedpa&mufaomaemuf? oa&vtrsKd;om;wkdYu? tuREkfyfwkdYwGif tb,folonf cgeedvlwdkY&Sd&mokdY a&SUOD;pGmcsDoGm;


&ygrnfenf;[k xm0&bk&m;tm; ar;avQmufMuvQif?1;2 xm0&bk&m;u? ,k'onfcsDoGm;&rnf/ xkdjynfukd ol\vufigtyfrnf[k rdefYawmfrl\/1;3 ,k'onf rdrdtpfukd&Sdarmiftm;? cgeedvlwkdYukdwkdufjcif;iSg ightarGajrokdY igESifhtwlvkdufyg/ oifhtarGajrokdYvnf; oifESifhtwl
igvkdufoGm;rnf[kqkdonftwkdif; &Sdarmifonf vkdufoGm;av\/1;4
,k'csDoGm; xm0&bk&m;onf cgeedvl? az&ZdvlwkdYukdtyfawmfrlojzifh? aAZufNrdKU vlwaxmifukdowfav\/1;5 ta'gedaAZufrif;ukd aAZufNrdKUawGU? cgeedvl? az&ZdvlwkdYukd owfaomtcg?1;6 ta'gedaAZufonf ajy;av\/ ,k'vlwkdYonf vkdufbrf;rdNyD;vQif vufr? ajcrwkdYukdjzwfMu\/1;7 ta'gedaAZufuvnf;? vufrESifhajcrjzwfaomrif;BuD;ckepfq,fwkdYonf? txufuighpm;yGJatmuf pm;Ekyfpm;aygufukdaumuf
pm;&Mu\/ igjyKbl;onftwkdif;? bk&m;ocifonf igtjypfay;awmfrlNyD[kqkd\/ xkdrif;ukda,k&SvifNrdKUokdYykdY olonfxkdNrdKUrSm
aoav\/1;8
,k'trsKd;om;wkdYonfa,k&SvifNrdKUukd wkduf,lxm;ESifhvkyfBuHNyD;rSrD;IdUMu\/1;9 xkdaemuf awmifay:4if;? awmifrsufESm4if;? csKdifhxJ4if;aeaom cgeedvlwkdYukd twkdufoGm;Mu\/
1;10 wzef ,k'trsKd;onf? ud&,ombtrnfa[mif;&Sdaom a[jAKefNrdKUaeaom cgeedvlwkdY&Sd&mokdYcsDoGm;? a&S&SJ? t[dref? wmvrJ
wkdYukdvkyfBuHMu\/1;11 wzef ud&,azgtrnfa[mif;&Sdaom a'Ad&NrdKUom;wkdY&Sd&mokdY csDjyef?1;12 umvufu? ud&,azgNrdKUukd wkduf,lvkyfBuHaomoltm;? igonforD;tmcoukd ay;pm;rnf[kqkdvQif?1;13 umvufnD auewf\om;MooHa,vonfxkdNrdKUukdwkduf,l? umvufonf orD;tmcoukd olUtm;ay;pm;av\/1;14 xkdrdef;ronf c&D;oGm;pOftcg? v,fwuGufukd tbawmif;jcif;iSg vifESifhwkdifyifNyD;rS jrnf;ay:u qif;av\/ tbumvufu?
tb,ftvkd&Sdoenf;[kar;vQif?1;15 orD;u? aumif;BuD;ay;apcsifyg\/ ukd,fawmfonfawmifrsufESmt&yfukday;ygNyD/ prf;a&wGif;wkdY ukdvnf; ay;awmfrlygOD;[k awmif;
onftwkdif;tbonf txufprf;a&wGif;? atmufprf;a& wGif;wkdYukd ay;av\/
1;16 arma&S a,mur\om;ajr;jzpfaom auedtrsKd;om;wkdYonf? ,k'trsKd;om;wkdYESifhtwl pGefyvGHNrdKUrS tm&'fNrdKUawmifbuf? ,k'
awmokdYvkdufoGm; ae&musMu\/1;17 wzef ,k'onftpfukd&SdarmifESifhtwloGm; aZzwfNrdKUaeaomcgeedvlwkdYukdvkyfBuH NrdKUukd&Sif;&Sif;zsufqD;NyD;vQif? xkdNrdKUukd a[mfrm
trnfjzifhorkwfMu\/1;18 ,k'onf *gZNrdKUESifhNrdKUe,f? tm&SauvkefNrdKUESifhNrdKUe,f? {MuKefNrdKUESifhNrdKUe,fwkdYukdvnf; wkduf,lav\/1;19 xm0&bk&m;onf ,k'ESifhtwl&Sdawmfrl? olonfawmifay:rSmaeaomolwkdY ukdESifxkwfav\/ csKdifhom;wkdYukd rESifxkwfEkdif/
taMumif;rlum;? olwkdYonf oH&xm;&SdMu\/1;20 arma&S rSmxm;onftwkdif; a[jAKefNrdKUukd umvuftm;ay;Mu? olonf tmeuom;okH;a,muf wkdYukd xkdNrdKUrSESifxkwfav\/1;21 A,FmrdeftrsKd;om;wkdYonf? a,k&SvifNrdKUaeaoma,AkodvlwkdYukd rESifxkwfbJ? olwkdYonf ,aeYwkdifatmif A,FmrdeftrsKd;om;wkdY
ESifhtwla,k&SvifNrdKU aeMuownf;/
1;22 a,moyftrsKd;om;wkdYonfvnf;? aAovNrdKUokdYcsDoGm;? xm0&bk&m;onf olwkdYESifh twl&Sdawmfrl\/1;23 vkZtrnfa[mif;&SdaomxkdNrdKUukd pl;prf;apjcif;iSg apvTwfaomolvQKdwkdYonf?1;24 NrdKUxJuxGufvmaomvlwa,mufudkawGUjrif? NrdKUxJokdY0ifaomvrf;ukdjyygawmh/ okdYjyvQif oifhukdcsrf;omay;rnf[kqkdaomf?1;25 xkdolonf NrdKUxJokdY0ifaomvrf;ukdjyojzifh? olwkdYonf NrdKUom;wkdYukd xm;ESifhvkyfBuH? xkdvlESifh ol\tdrfom;taygif;wkdYukdvTwfMu\/1;26 xkdolonf [dwdjynfokdY oGm;NyD;vQif? NrdKUukdwnfaxmif vkZtrnfjzifhorkwfav\/ ,aeYwkdifatmif xkdokdYac:a0:Muownf;/
17; 27 rema&StrsKd;onf? Auf&SefNrdKU&Gmrsm;? wmeufNrdKU&Gmrsm;? a'g&NrdKU&Gmrsm;? AvHNrdKU&Gmrsm;? ar*da'gNrdKU&Gmrsm;aeaom olwkdYukd
rESifxkwfbJ? cgeedvlwkdYonf tEkdifaeMu\/1;28 wzef oa&vtrsKd;om;wkdYonftm;BuD;aomtcg? cgeedvlwkdYukdrESifxkwfaomfvnf; tcGefukdqufoGif;apMu\/1;29 xkdtwl {z&drftrsKd;onf a*ZmNrdKUaeaomcgeedvlwkdYukd rESifxkwfbJ olwkdYonf a*ZmNrdKU a&maESmvsufaeMu\/1;30 xkdtwl ZmAkvkeftrsKd;onf udwkefNrdKUom;? e[mavmvNrdKUom;wkdYukd rESifxkwfbJ? cgeedvlwkdYonf a&maESmvsufaetcGefay;Mu\/1;31 xkdtwl tm&SmtrsKd;onf taumNrdKUom;? Zd'kefNrdKUom;? tmvyfNrdKUom;? tmcZdyfNrdKUom;? a[vANrdKUom;? tmzdwfNrdKUom;? &a[m
bNrdKUom;wkdYukdrESifxkwfbJ?1;32 tm&SmtrsKd;om;wkdYonf jynfom;cgeedvlwkdYESifha&maESmaeMu\/221

1;33 xkdtwl evdtrsKd;onf Aufa&SrufNrdKUom;? aAoewfNrdKUom;wkdYukd rESifxkwfbJ? jynfom;cgeedvlwkdYESifha&maESmaeMu\/


okdY&mwGifAufa&SrufNrdKUom;? aAoewfNrdKUom; wkdYonf tcGefay;vsufaeMu\/1;34 tmarm&dvlwkdYonfvnf; 'eftrsKd;om;wkdYukdawmifay:okdYESifojzifh? csKdifhxJrSm ae&aomtcGifhukd ray;Mu/1;35 tmarm&dvlwkdYonf a[&ufawmifay:NrdKU? tmZvkefNrdKU? &SmvAdrfNrdKU tEkdifaeMu\/ okdY&mwGif a,moyftrsKd;om;wkdYonf tm;BuD;
ojzifhtmarm&dvlwkdYonf tcGefay;&Mu\/1;36 tmarm&dvlae&aomt&yfonf tu&Adrfukef;em;? aovNrdKUrSp txuft&yfaywnf;/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1

xm0&bk&m;\wrefawmfonf? *dv*gvNrdKUrSaAmcdrfNrdKUokdYvm? oifwkdYbkd;ab;wkdYtm; igusdefqkdaomjynfokdY tJ*kwKjynfrS oifwkdYukd


igaqmifcJhNyD/ oifwkdYESifhigzGJUaomy#dnmOfukdigrzsuf tpOftNrJapmifhrnf/2;2 oifwkdYonf jynfom;wkdYESifh rd[m,rzGJU&/ olwkdY,ZfyvifwkdYukd vSJcs&rnf[k igqkdaomfvnf;? oifwkdYonf ighpum;ukd
em;raxmifMu/ tb,faMumifh okdY jyKMuoenf;/2;3 wzef igqkdonfum;? jynfom;wkdYukd oifwkdYa&SUrSigrESifxkwf/ olwkdYonf oifwkdYwbuf rkqkd;vkyfvsuf? olwkdYbk&m;wkdYonfv
nf;oifwkdYausmhuGif;jzpfMuvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/2;4 xm0&bk&m;\wrefawmfonf oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYtm; okdYrdefYawmfrlaomtcg? vlrsm;wkdYonf toHukdvTifh ikda<u;
Mu\/2;5 xkdt&yfukd aAmcdrftrnfjzifhrSnfh ikda<u;Mu\/2;5 xkdt&yfukd aAmcdrftrnfjzifhrSnfh xm0&bk&m;tm; ,ZfylaZmfMu\/
2;6 txufu a,mIonf vlrsm;wkdYukd vTwfvkdufaomtcg? oa&vtrsKd;om;wkdYonf toD;toD; rdrdwkdYtarGcH&majrukd
odrf;,ljcif;iSgoGm;Mu\/2;7
a,mIvufxuf umvywfvkH;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;ukd 0wfjyKMu\/ xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;tbkdY
jyKawmfrlaomtrIBuD;tvkH;pkHwkdYukd odjrif? a,mIr&Sdaomaemuf touf&Sifao;aomtoufBuD;olwkdYvufxufvnf; xm0&
bk&m;ukd0wfjyKMu\/2;8 xm0&bk&m;\uRef Ekef\om;a,mIonf toufw&mwq,f&Sdaomf tedpa&mufav\/2;9 {z&drfawmifay:? *g&Sukef;ajrmufrSm&Sdaom ol\tarGcH&mwdrea&NrdKUe,f ajroN*K[fMu\/
2;10 a,mIvufxufumv jzpfaomoltaygif;wkdYonfvnf;? bkd;ab;wkdYpka0;&mokdY a&mufMu\/ xm0&bk&m;ukd4if;? oa&v
trsKd;tbkdY jyKawmfrlaom trIwkdYukd4if; rodaom aemifumvtrsKd;om;wkdYonf ay:vmMu\/2;11 xkdumvtcg oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpkdufukdjyK Amvbk&m;wkdYukd 0wfjyKMu\/2;12 tJ*kwKjynfrSolwkdYukdaqmifcJhawmfrlaom bkd;ab;wkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukdpGefY? ywf0ef;usif&Sdaom vlrsKd;wkdY\ bk&m;wyg;
wkdYaemufokdYvkdufvsuf OD;Twfojzifh xm0&bk&m;trsufawmfukdxGufapMu\/2;13 xm0&bk&m;ukdpGefY Amvbk&m;? tm&Sw&ufbk&m;wkdYukd 0wfjyKMuaomaMumifh?2;14 xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;jyif;pGmtrsufxGufvsuf? vk,laomolwkdY vufokdYtyf? ywf0ef;usifaom&efolwkdY
a&mif;awmfrlojzifh? &efolwkdYa&SUrSm olwkdYonf wzefr&yfEkdifMu/2;15 olwkdYonfxGufoGm;av&m&m xm0&bk&m;rdefY>rufusdefqkdawmfrlonftwkdif;? vufawmf tqD;twm;ESifhawGU tvGefqif;&Jjcif;
okdYa&mufMu\/2;16 okdY&mwGif vk,laomolwkdYvufrS u,fvTwfaom w&m;olBuD;wkdYukd xm0&bk&m;ay: xGef;apawmfrl\/2;17 xkdw&m;olBuD;wkdYpum;ukdvnf; olwkdYonfem;raxmif? tjcm;wyg;aom bk&m;wkdYESifhrSm;,Gif; OD;TwfMu\/ bkd;ab;wkdYonf
xm0&bk&m;\ynwfawmfwkdYukdusifhvkdufaomvrf;rS olwdkYonf tvsiftjrefvTJoGm;ojzihf? bkd;ab;usifhonftwkdif; rusifhMu/2;18 xm0&bk&m;onf w&m;olBuD;ukd ay:xGef;apaomtcg olESifhtwl&Sd? olUvufxufywfvkH; oa&vvlwkdYukd &efol\
vufrSu,fvTwfawmfrl\/ taMumif;rlum;? olwkdYonf aESmifh&SufnOf;qJjcif;ukdcH& jrnfwrf;Mu aomtcg xm0&bk&m;onf
aemifw&awmfrl\/2;19 w&m;olBuD;aoaomaemuf? olwkdYonf wzef bkd;ab;xufomqkd;ojzifh? tjcm;wyg;aom bk&m;wkdYaemufokdYvkdufvsuf 0wfjyK
OD;TwfMu\/ rdrdwkdYtusifh"avhESifh Murf;wrf;aomvrf;ukd rpGefYry,fMu/2;20 xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;jyif;pGmtrsufxGufvsuf? vlwkdYonf igYpum;ukd em;raxmif/ olwkdYbkd;ab;wkdYESifh igzGJUaom
y#dnmOfukdzsufaomaMumifh?2;21 a,mIaoaomaemuf usef<uif;&pfaomvlrsKd;wpkHwrsKd;ukd olwkdYa&SUrSaemuf wzef igrESifxkwf/2;22 olwkdYbkd;ab;wkdYonf xm0&bk&m;\vrf;awmfokdY vkdufjcif;iSgapmifha&SmufouJhokdY olwkdYonf apmifha&Smufrnfavm? rapmifh
a&Smufavm[k usefao;aomvlrsKd;tm;jzifh oa&vtrsKd;ukd igpkHprf;rnf[krdefYawmfrlonfESifhtnD?2;23 xkdvlrsKd;ukd a,mIvufrtyf tvsiftjref rESifxkwfbJ aeawmfrl\/

222

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11
3;12
3;13
3;14
3;15
3;16
3;17
3;18
3;19
3;20
3;21
3;22
3;23
3;24
3;25
3;26
3;27
3;28
3;29
3;30
3;31

cgemefjynfwkdufaomppfrI&SdorQwkdYukdrodaom oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukd pkHprf;jcif;iSg4if;?


ppfrIukdrodaomoa&vtrsKd;om;tpOftqufwkdYonf ppftwwfukdoif wwfapjcif;iSg4if;? xm0&bk&m; csefxm;awmfrlaom
vlrsKd;rsm;[lrlum;?zdvdwdrif;ig;yg;tp&Sdaom cgeedvltrsKd;rsKd;? Zd'kefvl? Amva[&rkefawmifrSp [mrwfvrf;0 wkdifatmif avAEkefawmifay:rSm
aeaom[d0dvlwkdYonf usef<uif;Mu\/xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifh bkd;ab;wkdYukdrSmxm;awmfrlaomynwfrsm;twkdif; usifhrnf rusifhrnfukdxif&Sm;apjcif;iSg? o
a&vtrsKd;ukd pkHprf;bkdY&mjzpfownf;/
oa&vtrsKd;om;wkdYonf cgeedvl? [dwdvl? tmarm&dvl? az&Zdvl? [d0dvl? a,AkodvlwkdYwGifae?olwkdYorD;ESifh pkHbufjcif;ukdjyKvsuf? rdrdwkdYorD;ukday;pm;vsuf? olwkdYbk&m;rsm;ukd0wfjyKMu\/oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf'kpkdufukdjyK rdrdwkdYbk&m;ocifxm0& bk&m;ukd arhavsmhojzifh? Amvbk&m;rsm;?
tm&S&yifrsm;ukd 0wfjyKaomaMumifh?xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd; jyif;pGmtrsufawmfxGuf? araomaygwmrd&Sifbk&if ck&SH&d&Sodrf a&mif;awmfrlojzifh? o
a&vvlwkdYonf &SpfESpfywfvkH; xkd&Sifbk&ifxH uRefcH&Mu\/aemufwzef xm0&bk&m;ukdatmf[pfMuaomtcg? u,fwifaomocif? umvufnD? auewf\om;MooHa,vukd olwkdYtbkdY
ay:xGef;apawmfrl\/xm0&bk&m;\0dnmOfawmfonf olUtay:okdYoufa&mufojzifh? olonfoa&vtrsKd;ukd tkyfpkd;ppfcsDav\/ araomaygwmrd&Sif
bk&ifck&SH&d&Sodrfukd olUvuf xm0&bk&m; tyfawmfrlojzifh? olonf xkd&Sifbk&ifukd atmifav\/tESpfav;q,fwkdifwkdif wjynfvkH;Nidrf;NyD;rS? auewf\om;MooHa,vonf aoav\/
wzef oa&vtrsKd;onf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpkdufukdjyKaomaMumifh? armb&Sifbk&if{*vkefukd oa&vtrsKd;wbuf
cGeftm;ESifhjynfhpkHapawmfrl\/xkdrif;onf trKeftrsKd;om;? tmrvuftrsKd;om;wkdYukd pka0;apvsuf csDoGm;? oa&v vlwkdYukdvkyfBuHNyD;rS? pGefyvGHNrdKUukd
odrf;,lojzifh?oa&vtrsKd;om;wkdYonf wq,f&SpfESpfywfvkH; armb&Sifbk&if{*vkefrif;xH uRefcH&Mu\/aemufwzef xm0&bk&m;ukdatmf[pfaomtcg? u,fwifaomocif? vufsmvufukd rokH;wwfaomA,FmrdeftrsKd;? a*&om;{[k'ukd
ay:xGef;apawmfrl\/ olUvufwGif oa&vvlwkdYonf vufaqmifukd armb&Sifbk&if {*vkefxHokdY ay;vkdufMu\/{[k'onf tvsm;wawmif&Sdaomoefvsufukdvkyf vusfmaygift0wfwGif; pnf;xm;NyD;vQif?armb&Sifbk&if{*vkefxHokdY vufaqmifukdaqmifcJhav\/ {*vkefonftvGef0aomoljzpf\/{[k'onf vufaqmifukdqufNyD;vQif? vufaqmifukdxrf;aomolwkdYukdvTwfvkduf?*dv*gvNrdKUem;&Sdaom ausmufwkdifwkdYrS ukd,fwkdifjyefvm? bk&m;uRefawmfonf wdwfqdwfpGm avQmufp&mtaMumif;&Sdygonf[k
qkdvQif? &Sifbk&ifu? wdwfqdwfpGmaeMu[k trdefYawmf &Sdonftwkdif;? txHawmf cpm;aomoltaygif;wkdYonf xGufMu\/xkdtcg &Sifbk&ifonf ukd,fwkdifwa,mufwnf;aewwfaom aEGeef;aqmif xkdifaepOf? {[k'onf csOf;uyf ukd,fawmfESifhqkdifaom
bk&m;ocif\trdefYawmfygyg\[k avQmufaomf? &Sifbk&ifonf xav\/{[k'onf vuf0JvufukdqefYvsuf oefvsufukd vufsmaygifrSxkwf &Sifbk&if\0rf;ukd xkd;ojzifh?vufukdiftkd;ESifhwuG oefvsufjrKyf0if? 0rf;xJurEIwfEkdifatmif qDOonf oefvsufukd vTrf;vsuf? acs;Ekvnf;xGufvsuf&Sdav\/xkdtcg {[k'onf tcef;jyifokdYxGufNyD;vQif eef;awmfwHcg;wkdYukdydwf aomhcwfav\/xGufoGm;aomaemuf? uRefawmfrsKd;tcsKdUwkdYonfvm eef;awmfwHcg;aomhcwfvsuf&Sdonfukd jrifvQif? pifppfaEGeef;aqmif
pufawmfac:onf[k qkdvsuf?&SufaMumufonfwkdifatmifihHaeNyD;rS? olwkdYt&SifonfwHcg;ukdrzGifhaomaMumifh? olwkdYonf aomhukd,lzGifhMunfhaomtcg? ajray:
rSmvJ aovsuf&Sdaom rdrdwkdYt&SifukdawGUjrifMu\/xkdokdYolwkdYonf iHhaeMupOfwGif? {[k'onf ab;vGwfojzifh? ausmufwkdifwkdYukdvGef pd&yf&GmokdYa&mufNyD;rS?{z&drfawmifay:rSm wHykd;udkrIwf? oa&vtrsKd;om;wkdYonf olUaemufokdYvkdufvsuf awmifay:u qif;Mu\/oluvnf; ighaemufokdYvkdufMuavmh/ xm0&bk&m;onf oifwkdY\&efolarmbvlwkdYukd oifhwkdYvuftyfawmfrlrnf[kqkdonftwkd
if;? olUaemufrSmqif; a,mf'efjrpful;&m armbjynfokdYoGm;&mvrf;ukdqD;wm;ojzifh?vlwpkHwa,mufukdrQ rul;ap&/xkdtcg cGeftm;BuD;aomarmbppfol&Jwa,mufrQrvGwfbJ? vlwaomif;ukdowf?armbtrsKd;onf oa&vtrsKd;vufIH;ojzifh? tESpf&Spfq,fwkdifwkdif wjynfvkH;Nidrf;av\/{[k'aemufrSm tmewfom;&SH*gay:xGef;? wkwfcRefESifhzdvdwdvlajcmuf&mwkdYukdowfojzifh? oa&vtrsKd;om;wkdYukd u,fvTwf
av\/

223

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19
4;20
4;21
4;22
4;23
4;24

{[k'aoaomaemuf? oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf wzef'kpkdufukdjyKaomaMumifh?xm0&bk&m;onf [maZmfNrdKUrif;jyKaom cgeef&Sifbk&if&mbdefa&mif;awmfrl\/ olcefYxm;aom AkdvfcsKyfrif;um;? a*gtdrfjynf


[ma&m&SufNrdKU aeaomodo&wnf;/xkdrif; oH&xm;ukd;&m&Sd\/ oa&vtrsKd;om;wkdYukd tESpfESpfq,fywfvkH; tvGefnOf;qJaom aMumifh? olwkdYonf xm0&bk&m;ukd
atmf[pfMu\/
xkdumvtcg vyd'kwfNrdKUom; ya&mzufra'aAm&onf oa&vtrsKd;ukdtkyfpkd;\/olonf {z&drfawmifay:? &mrNrdKUESifhaAovNrdKUpyfMum;? a'aAm&pGefyvGHyif atmufrSmae? oa&vtrsKd;om;wkdYonf
xkdya&mzufr\ pD&ifjcif;ukdcHthHaomiSg a&mufvmwwfMu\/wzef a'aAm&onf vlukdapvTwf? evdckdif aua'&SNrdKUrSmaeaom tbdaemif\om; Am&ufukdac:NyD;vQif? oifonfevdtrsKd;?
ZmAkvkeftrsKd;xJu vlwaomif;ukd aoG;aqmif wmaAmfawmifokdYoGm;avmh/igonfvnf; ,mbdefrif;\AkdvfcsKyfodo&ESifh&xm;Akdvfygrsm;ukdoif&Sd&mudIefjrpfokdY aoG;aqmif oifhvuftyfrnf[k oa&v
trsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonf[k qifhqkdav\/Am&ufuvnf;? ukd,fawmfonf tuREkfyfESifhtwl<uvQif tuREkfyfoGm;ygrnf/ <uawmfrrlvQifrlum; roGm;yg[kavQmufaomf?a'aAm&u? igonfoifESifhtwl trSefoGm;rnf/ okdYaomfvnf; oifoGm;&m vrf;*kPftoa&ukd r&&m/ xm0&bk&m;onf odo&ukd
rdef;r a&mif;awmfrlrnf[kqkdNyD;rS xAm&ufESifhtwl aua'&SNrdKUokdYoGm;av\/
Am&ufonf evdtrsKd;om;? ZmAkvkeftrsKd;om;wkdYukd aua'&SNrdKUokdYac:? vkdufaomolwaomif;ESifhwuG a'aAm&ygvsuf
wufav\/arma&S\a,mur a[mAwf\om;ajr;t0if? auedtrsKd;om;a[Amonf? auedvlwkdYESifhcGg aua'&SNrdKUtem;? Zmedrfoydwfyifajc&if;
wJukdaqmufvsufaeESifhownf;/tbdaemif\om;Am&ufonf wmaAmfawmifay:okdY wufaMumif;ukd odo&tm;Mum;ajymvQif?odo&onf rdrd&xm;&SdorQwnf;[laom oH&xm;ukd;&mESifha*gtdrfjynf[ma&m&SufNrdKUrSp udIefjrpfwkdifatmif rdrdvltaygif;wkdYukd
pka0;ap\/a'aAm&uvnf;? xavmh/ ,aeYum; xm0&bk&m;onf odo&ukd oifhvuf tyfawmfrlaom aeYjzpf\/ xm0&bk&m;onf
oifha&SUrSm <uawmfrlNyDr[kwfavm[kqkdavaomf? Am&ufonf vlwaomif;ESifhwuG wmaAmfawmifay:u qif;av\/xm0&bk&m;onf odo&rSp ol\&xm;rsm;ESifhAkdvfygppfonfrsm;taygif;wkdYukd Am&ufa&SUrSm xm;jzifhIH;apawmfrlaomaMumifh?
odo&onf rdrd&xm;rSqif; ajcjzifhajy;av\/Am&ufonf &xm;rsm;? Akdvfygppfonfrsm;ukd a*gtdrfjynf [ma&m&SufNrdKUwkdifatmifvkduf? odo&ppfol&Jtaygif;wkdYonf
wa,mufrQrusef<uif; xm;ESifhaoMuukef\/
odo&onf auedtrsKd;om;a[Am\r,m;a,v\wJokdY ajcjzifhajy;\/ xkdumv [maZmf&Sifbk&if,mbdefonf a[AmtrsKd;om;
csif;auedvlwkdYESifhrd[m,zGJUvsuf&Sdownf;/a,vonf odo&ukd c&D;OD;BuKdjyKjcif;iSgxGuf? ocif0ifyg? uRefrqDokdY0ifyg/ pkd;&drfawmfrrlygESifh [kac:onftwkdif;? olonf
a,vae&mwJxJokdY0if a,vonf olUukdapmifESifhNcHKav\/oluvnf;? iga&iwfonf? a&tenf;i,fukday;yg[kawmif;vQif? rdef;ronf EGm;EkdYbl;ukd zGifhaomufapNyD;rS wzefNcHKav\/oluvnf;? wJwHcg;0aeyg/ vlwpkHwa,mufu a,mufsm;&Sdoavm[k vmar;vQif r&SdaMumif;ukdajymavmh[k rSmxm;av\/xkdtcg a[Amr,m;a,vonf odo&armvsuf tdyfaysmfpOfwGif? wJwHoifwacsmif;ESifh vufkdufukdukdifvsuf olUxHokdY
wdwfqdwfpGmoGm; wHoifukdajr pGJaponfwkdifatmif ol\em;yef;xJokdY kdufoGif;ojzifh odo&onfao\/Am&ufonfodo&ukdvkduf&Smaomtcg? a,vxGuf uRefrqDokdY0ifyg/ &Smaomolukdjyygrnf[k BuKdqkdvQif? Am&ufonf
wJxJokdY0if odo&aovsuf em;yef; wHoifpl;vsuf&Sdonfukd jrifav\/xkdaeY xm0&bk&m;onf cgemef&Sifbk&if ,mbdefukd? oa&vtrsKd;om;wkdYa&SUrSm ESdrfhcsawmfrlojzifh?olwkdYonf xkd&Sifbk&ifukd rzsufqD;rSDwkdifatmif tpOfatmifvsufaeMu\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4

xkdaeY a'aAm&ESifh tbdaemif\om;Am&ufwkdYqkdaom oDcsif;pum;[lrlum;?oa&vtrsKd;rif;wkdYonf tOD;jyKaomaMumifh4if;? qif;&Jom;wkdYonf apwempdwfESifh rdrdukd,fukdvSLaomaMumifh4if;? xm0&


bk&m;\ aus;Zl;awmfukd csD;rGrf;Muavmh/
tkd&Sifbk&ifwkdY Mum;Muavmh/ tkdrif;om;wkdY em;axmifMuavmh/ igoDcsif;qkdrnf/ xm0&bk&m;tm; oDcsif;qkdrnf/ oa&vtrsKd;\
bk&m;ocifxm0&bk&m;\*kPfaus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;rnf/tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmfonf pd&awmifkd;ay:rS<u {'kHawmrS ppfcsDawmfrlaomtcg? ajrBuD;vIyf rkdCf;&Gmojzifh rkdCf;wdrfwkdYrS
rkdCf;a&onf pD;yg\/224

5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
9;10
9;11

5;12
5;13
5;14
5;15
5;16
5;17
5;18
5;19
5;20
5;21
5;22
5;23
5;24
5;25
5;26
5;27
5;28
5;29
5;30

5;31

awmifkd;wkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf4if;? odemawmifonfvnf; oa&vtrsKd;\ bk&m; ocifxm0&bk&m;a&SUawmf4if;


wkefvIyfyg\/
tmewfom; &SH*grif;vufxuf4if;? a,vrif;vufxuf4if;? vrf;rwkdYonf qdwfnHvsuf&Sd c&D;oGm;aomolwkdYonf vrf;Mum;
wkdY vkdufoGm;&Mu\/oa&vtrsKd; rif;qufjywfvsuf&Sd\/ iga'aAm&onfray:? igonf oa&vtrsKd; trdray:xGef;rSDwkdifatmif rif;quf
jywfvsuf&Sd\/oa&vtrsKd;om;wkdYonf bk&m;opfwkdYukda&G;,lMu\/ xkdtcg olwkdYNrdKUrsm;ukd &efolwkdYonf wkdufvmMu\/ oa&vtrsKd;om;
av;aomif;wGif 'kdif;vTm;wck? vSHwpif;rQr&Sd/
apwempdwf&Sd qif;&Jom;wkdYwGif rdrdukd,fukdvSLaom oa&vtrsKd;rif;wkdYtm; igpdwfEl;Twf\/ xm0&bk&m;\aus;Zl;awmfukd
csD;rGrf;Muavmh/jzLaomjrnf;ukdpD;aomol? w&m;rIukdpD&ifaomol? vrf;oGm;aomolwkdY?a&usif;rsm;tem;rSm vuf&Opmukd a0rQaomolwkdY\toHukd Mum;aomtcg oDcsif;qkdMuavmh/ xm0&bk&m;\ w&m;aomtrI?
oa&vNrdKU&GmwkdY w&m;ojzifhjyKawmfrlaomtrIwkdYukd xkdt&yfwkdYwGif csD;rGrf;Muvdrfhrnf/ xkdtcg xm0&bk&m;\vlwkdYonf
rdrdwkdYaeaomNrdKUokdY jyefoGm;Muvdrfhrnf/
Ekd;yg? Ekd;yg? a'aAm&/ Ekd;yg? Ekd;yg? oDcsif;qkdyg? tkdAm&uf? xyg? tbdaemifom;? oifbrf;qD; csKyfxm;aomolwkdYukdxkwfjyyg/xkdtcg usef<uif;aomolwkdYonf ol&JBuD;wkdYxHokdY qif;Mu\/ xm0&bk&m;\vlwkdYonf tpGrf;wefckd;BuD;aomolwkdYxHokdY ightbkdY
qif;Mu\/tmrvufvlae&mtem;rSm ae&musaomolwkdYonf {z&drfckdifxJuxGufvmMu\/ olwkdYaemuf rSm oif\AkdvfajcwkdYwGif A,Fmrdef
trsKd;om;wkdYonfvkdufMu\/ rmcd&trsKd;xJurif;rsm;? ZmAkvkeftrsKd;xJu pD&ifwwfaomolrsm;wkdYonf xGufvmMu\/ocgrif;wkdYonfvnf;? a'aAm&yg ocgtrsKd;onf Am&uf\vufkH;jzpf\/ Am&ufaemufrSm csKdifhxJokdYajy;vkdufMu\/ kAif
trsKd;ae&macsmif; toG,foG,f pdwfESvkH;jyXmef;jcif;rsm;Mu\/aemufwzef oifonf okd;jrnfoHukdem;axmifjcif;iSg awmifMum;rSm tb,faMumifhxkdifaeoenf;/ kAiftrsKd;ae&macsmif;toG,f
oG,f pdwfESvkH;wGefYwkdjcif;rsm;Muonfwum;/*dv'fjynfom;wkdYonf a,mf'efjrpfwbufNidrf0yfpGmaeMu\/ 'eftrsKd;onf oabFmqdyftem;rSm tb,faMumifhae&pfoenf;/
tm&SmtrsKd;onfvnf; yifv,furf;em; oabFmqkduf&mauGUwkdY rvIyfbJNidrf0yfpGmaeonfwum;/ZmAkvkeftrsKd;onf toufukdpGefYpm;onfwkdifatmif &J&ifh evdtrsKd;onf jrifhaomawmt&yf xkdenf;wljyK\/
&Sifbk&ifwkdYonf vm ppfwkdufMu\/ cgeed&Sifbk&ifwkdYonf ar*da'gtkdif? wmeufNrdKU tem;rSm wkdufaomfvnf;? aiGudkvk,lr&Mu/aumif;uifrSppfulMu\/ Mu,fwkdYonf vSnfhywfpOftcg odo&ukdppfwkdufMu\/udIefjrpf? ppfrIaMumifhausmfapmaomjrpf? udIefjrpfonf &efolwkdYukdy,foGm;\/ tkdigh0dnmOf? oifonf cGeftm;BuD;aomolukd
ESdyfeif;NyD/xkdtcg jrif;pD;ol&JwkdYonf jrif;ukdESifvsuf ESifvsuf pD;aomaMumifh? jrif;wkdYonf ajrukdcGgESifhxdckdufvsuf ajy;Mu\/
ara&mZNrdKUom;wkdYonf xm0&bk&m;buf? ppfol&JwkdYESifh0kdif; xm0&bk&m;bufokdY rulMuaomaMumifh? ara&mZNrdKUukd usdefMuavmh/
NrdKUom;wkdYukd jyif;pGmusdefMuavmh[k xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf rSmxm;\/
auedtrsKd;om;a[Am\r,m;a,vonf? rdef;rwumwkdYxuf jrwfpGmaomr*Fvm&Sd\/ wJaeaomrdef;rwumwkdYxufjrwfpGmaom
r*Fvm&Sd\/xkdolonf a&ukdawmif;a,vonfEkdYukday;\/ rif;okH;aomzvm;ESifhEkdY"rf;ukdqufav\/wJwHoifukd,l vufsmvufESifhvufkdufukdudkifvsuf odo&ukdkdufav\/ ol\acgif;ukd xkd;kduf em;yef;ukdxkwfcsif;cGif;azmuf
av\/olonf a,vajc&if;us vJvsufwkH;vkH;ae\/ ajc&if;usvJ us&mt&yf aovsufvJae\/
odo&trdonf jywif;ayguf0jzifhMunfh ukvm;umtwGif;aevsuf? ol\&xm;onf tb,faMumifhvmcJYoenf;/ &xm;bD;wkdYonf
tb,faMumifh aES;oenf;[kjrnfwrf;av\/ynm&Sdaomrif;orD;wkdYonf jyefavQmufonfomru? olUukd,fwkdifjyefajymonfum;?olwkdYonf awGU&aomOpmukda0zefvsufaeMuonfr[kwfavm/ ppfol&JwkdYtm; tysKdunm wa,muf ESpfa,mufpD? odo&bkdY
yef;qkd;aomt0wf? yef;qkd; cs,fvS,faomt0wfwefqm? atmifaomolwkdY\vnfyif;qifp&mbkdY yef;qkd;cs,fvS,fvsuf
tqif;ta&mifxl;jcm;aom t0wfwefqmukd vk,l a0zefvsufaeMuonfr[kwfavm[k odo&\trdonfqkdwwf\/tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmf\&efoltaygif;wkdYonf xkdokdYysufpD;jcif;odkYa&mufMuygapaom/ xm0&bk&m;udkcspfaomolwkdYonf
t&Sdefwefckd;ESifh xGufoGm;aomaerif;uJhodkYjzpfygapaom[k oDcsif;qkdMu\/ xkdaemuf tESpfav;q,fwkdifwkdif wjynfvkH;Nidrf;av\/

225

tcef;BuD; ( 6 )
6;1

wzef oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpkdufukdjyKaomaMumifh? olwkdYukd rd'seftrsKd;vuf ckepfESpfywfvkH;tyf


awmfrlojzifh?6;2 rd'seftrsKd;onf oa&vtrsKd;udkEkdif nOf;qJaomaMumifh? oa&vtrsKd;om;wkdYonf awmifkd;ckdifcHhaomOrifajrwGif;wkdYudk
vkyf&Mu\/6;3 oa&vtrsKd;onf v,fvkyfNyD;rS? rd'sefjynfom;ESifhtmrvufjynfom;tp&Sdaom ta&SUjynfom;wkdYonf csDvm?6;4
wyfcsojzifh? *gZNrdKUwkdifatmif ajrtoD;tESHukd okwfoify,f&Sif;vsuf pm;p&mukdcsefrxm;/ okd;EGm;jrnf;udkvnf; csefrxm;Mu/6;5 tb,fokdYenf;[lrlum;? olwkdYonf wd&pmefrsm;? wJrsm;ygvsuf? usKdif;aumifrsm;jym;ouJhokdY? olwkdYESifhukvm;tkyfwkdYonfra&wGuf
Ekdifatmifrsm;jym;ojzifh oa&vjynfukdzsufqD;vsuf vmMu\/6;6 oa&vtrsKd;om;wkdYonf rd'seftrsKd;om;wkdYaMumifh tvGefqif;&J xm0&bk&m;tm; [pfaMumfMu\/6;7 xkdokdY rd'seftrsKd;om;wkdYaMumifh? xm0&bk&m;tm; [pfaMumfMuaomtcg?6;8 xm0&bk&m;onf ya&mzufwa,mufukd oa&vtrsKd;om;wkdYxHokdY apvTwfawmfrl? oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m
;rdefYawmfrlonfum;? uRefcHae&mtJ*kwKjynfrS oifwkdYukdigEIwfaqmifNyD/6;9 tJ*kwKjynfom;vufrS4if;? nOf;qJaomoltaygif;wkdYvufrS4if;? oifwkdYukdu,fEIwf? olwkdYukdoifwkdYa&SUrS ESifxkwfojzifh
olwkdYjynfukday;NyD/6;10 igonfoifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;jzpf\/ oifwkdYaeaomtmarm&djynfom;ukd;uG,faom bk&m;wkdYukdraMumuf&GHMuESifh[k
igynwfaomfvnf;? oifwkdYonf ighpum;ukdem;raxmifMu[k rdefYawmfrl\/
6;11 wzef xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonfvm? Moz&&GmrSm taAsZmtrsKd;om; a,m&Sykdifaom oydwfyifatmuf xkdifav\/
a,m&Som;*da'gifonf rdrdpyg;ukd rd'sefvlwkdY rawGUapjcif;iSg? pyspfoD;e,f&mwefqmtem;rSm pyg;ukde,fvsufae\/6;12 xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonf ukd,fxif&Sm;? cGeftm;BuD;aomtcsif;ol&J? xm0&bk&m;onf oifESifhtwl&Sdawmfrl\
[kqkdvQif?6;13 *da'gifu? tkdocif? xm0&bk&m;onf tuREkfyfwkdYESifhtwl&SdawmfrlonfrSefvQif tb,faMumifh trIBuD;a&muf&ygoenf;/
xm0&bk&m;onf igwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifawmfrlonf r[kwfavm[k tuREkfyfwkdYtbrsm; ajymonftwkdif;jyKawmfrlaom?
tHhbG,faomtrI&Sd orQwkdYonf tb,frSm&Sdygoenf;/ ,ckrSm xm0&bk&m;onf tuREkfyfwkdYukdpGefY rd'sefvlwkdYvufokdYtyfawmfrl
NyDwum;[kqkdavaomf?6;14 xm0&bk&m;onf olUukdMunfhI ,ckoif&aomwefckd;ukd trSDjyKvsufoGm;avmh/ oifonf oa&vtrsKd;ukd rd'sefvlwkdYvufrS
u,fEIwfvdrfhrnf/ oifhukd igapckdif;onfr[kwfavm[k rdefYawmfrl\/6;15 *da'gifuvnf;? tkdocif? tuREkfyfonf oa&vtrsKd;ukd tb,fokdYu,fEIwfEkdifygrnfenf;/ tuREkfyftaqGtrsKd;onf
rema&StrsKd;omqif;&Jyg\/ tuREkfyfonfvnf;? ukd,ftaqG trsKd;t,kwfqkH;aomoljzpfyg\[kavQmufvQif?6;16 xm0&bk&m;u? tu,fpifppf igonf oifESifhtwl&Sdojzifh? oifonf vlwa,mufukd vkyfBuHouJhokdY? rd'sefvlwkdYukd vkyfBuHvdrfhrnf[k
rdefYawmfrl\/6;17 *da'gifuvnf;? tuREkfyfonf a&SUawmfrsufESm&ygvQif tuREkfyfESifh,ckEIwfqufawmfrlaMumif; xif&Sm;aomedrdwfvuPmukdjy
awmfrlyg/6;18 tuREkfyfonf wzefvmjyef? abmZOfylaZmfoumukd aqmifcJhojzifh? ukd,fawmfa&SU rwifrDSwkdifatmif? t&yfu <uoGm;
awmfrrlygESifh[k awmif;yefvQif? oifonf jyefrvmrDSwkdifatmif igaernf[k rdefYawmfrl\/6;19 *da'gifonfoGm; qdwfoi,fwaumifukd4if;? rkefYnufw{zmESifhvkyfaom waq;rJhrkefYjym; wkdYukd4if; jyifqifav\/ qdwfom;ukd
awmif;xnfh? qdwfom;jyKwf&nfukd tkd;avmif; NyD;rS? aumif;uifwref&Sd&m oydwfyifatmufokdYaqmifcJh qufav\/6;20 xm0&bk&m;\aumif;uifwrefuvnf;? trJom;ESifhwaq;rJhrkefYjym;wkdYukd,l ausmufay:rSm wifxm;avmh/ trJom;jyKwf&nfukd
oGef;avmif;avmh[k qkdvQif? qkdonftwkdif; *da'gifonfjyKav\/6;21 xkdtcg xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf rdrdukdifaomawmifa0;udkqefY? trJom;ESifh waq;rJhrkefYjym;wkdYukdwkdYojzifh? ausmufxJ
urD;x trJom;ESifhwaq;rJhrkefYjym;wkdYukd avmifNyD;rS? xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf uG,fav\/6;22 xm0&bk&m;\aumif;uifwrefjzpfonfukd *da'gifonfodjrifaomtcg? tkd t&Sifxm0&bk&m;? tuREkfyfonf xm0&bk&m;\
aumif;uifwrefukd rsufESmcsif;qkdifjrif&ygNyDwum;[k avQmufaomf?6;23 xm0&bk&m;u? csrf;omygap/ rpkd;&drfESifh/ oifonf aoab;ESifhvGwfvsuf&Sdonf[k rdefYawmfrl\/6;24 xkdt&yf *da'gifonf xm0&bk&m;tbkdY ,Zfyvifukdwnf? a,a[m0g&SmvkHtrnfjzifh rSnfhav\/ taAsZmom;\ae&m Moz&&Gm
,aeYwkdifatmif&Sdownf;/
6;25 xkdaeYnrSm xm0&bk&m;u? oifhtb\EGm;ykdufESifhtoufckepfESpf&Sdaom 'kwd,EGm;xD; udk,lNyD;vQif? oifhtbwnfaom Amvbk&m;
\ ,Zfyvifukd NzdKzsuf? ,Zfyviftem;rSm &Sdaomtm&S&yifukd ckwfvSJavmh/6;26 igpD&ifonftwkdif;? ausmufay:rSm xm0&bk&m;tbkdY,ZfyvifukdwnfNyD;vQif? ckwfvSJaom opfom;jzifh 'kwd,EGm;udkrD;IdU
,ZfylaZmfavmh[krdefYawmfrl\/6;27 *da'gifvnf; rdrduRefq,fa,mufwkdYukdac:? xm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwkdif;jyKav\/ rdrdtb\tdrfom;wkdYukd4if;? NrdKUom;wkdYukd
4if;aMumuf? aeYtcsdefrjyK0HhaomaMumifh? nOfhtcsdefjyK\/226

6;28 eHeufapmapm NrdKUom;wkdYonf xMuaomtcg? Amvbk&m;\,Zfyvifonf NydKysufvsuf? tem;rSm&Sdaomtm&S&yifvnf;vJvsuf?


aemufwnfaom,Zfyvifay:rSm 'kwd,EGm;xD;ukd ylaZmfvsuf&SdonfukdawGUMuvQif?6;29 trIukd tb,foljyKoenf;[k wa,mufukdwa,muf ar;jref;ppfaMumvQif? trIukd a,m&Som;*da'gifjyKNyD[k vltcsKdU
wkdYonfqkdMu\/6;30 xkdtcg NrdKUom;wkdYonf a,m&Stm;? oif\om;onf Amvbk&m;\,ZfyvifukdNzdKzsuf? tem;rSm &Sdaomtm&S&yifukdckwfvSJaom
aMumifh? olUukdtaocHapjcif;iSg xkwfavmh[kqkdaomfvnf;?6;31 a,m&Sonf wbufaeaomoltaygif;wkdYtm;? oifwkdYonf Amvbk&m;buf trIapmifh rnfavm/ olUukdu,fwifrnfavm/
olUbuftrIapmifhaomolonf? eHeufrvGefrSD taocHygavap/ Amvonf bk&m;rSefvQif? ol\,Zfyvifukd wpkHwa,muf NzdKzsuf
aomaMumifh? rdrdtrIukd rdrdapmifhygavap[k jyefajym\/6;32 xkdokdY Amvbk&m;onf ol\,Zfyvifudk wpkHwa,mufNzdKzsufaomaMumifh? xkdolwbuf rddrdtrIukdrdrdapmifhygavap[kqkdvsuf
ol\om;ukdxkdaeY a,kAmvtrnfjzifhrSnfhownf;/
6;33 xkdtcg rd'sefjynfom;?tmrvufjynfom;?ta&SUjynfom;taygif;wkdYonf pnf;a0;ojzifh? a,Za&vcsKdifhodkYul;oGm; wyfcsMu\/6;34 xm0&bk&m;\0dnmOfawmfonf *da'giftay:rSm oufa&muf? olonfwHykd;rIwfojzifh taAsZmom;wkdYonfvkdufMu\/6;35 wrefwkdYukd rema&Sckdifwa&SmufvkH;okdY apvTwf? rema&StrsKd;om;wkdYonfvkdufMu\/ wzef tm&Smckdif? ZmAkvkefckdif? evd
ckdifokdY wrefwkdYukdapvTwf? xkdcdkifom;wkdYonfvnf; pka0;&mokdY vmMu\/
6;36 *da'gifonfvnf; bk&m;ociftm;? ukd,fawmfonfrdefYawmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;ukdtuREkfyftm;jzifh u,fwifawmfrlrnf
rSefvQif?6;37 tuREkfyfonf okd;waumif\tarG;udk wvif;xm;ygrnf/ okd;arG;onf ESif;pkd ajrwjyifvkH; aoGUajcmufvQif? rdefYawmfrlonftwkdif;?
oa&vtrsKdk;ukd tuREkfyftm;jzifh u,fwifawmf rlrnfukd tuREkfyfodygrnf[k awmif;avQmufonftwkdif; jzpfav\/6;38 eHeufapmapmx okd;arG;ukdnpfojzifh ESif;&nfonf tifwkHtjynfh&Sdav\/6;39 wzef *da'gifu? trsufxGufawmfrrlygESifh/ wBudrfomavQmufygOD;rnf/ okd;waumif\ tarG;ESifh,ckwBudrfom pkHprf;&aomtcGifh
ukday;awmfrlyg/ ajrwjyifvkH;onfESif;pkd okd;arG;aoGUajcmufygap[k bk&m;ociftm;awmif;avQmufonftwkdif;?6;40 xkdnOfhvnf; bk&m;ocifjyKawmfrlojzifh? ajrwjyifvkH;onf ESif;pkd okd;arG;aoGUajcmufvsuf&Sd\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1 a,kAmvtrnfjzifhac:a0:aom*da'gifonf eHeufapmapmx? &SdorQaomolwkdYESifhwuG [mkwfa&wGif;em;rSmwyfcsojzifh?
rd'sefwyfonf ajrmufbuf? arma&awmifajc&if; csKdifh&Sd\/7;2 xm0&bk&m;uvnf;? oifygaomvlwkdYonf tvGefrsm;? olwkdYvufrd'sefvlwkdYukd igrtyf&/ tyfvQif oa&vtrsKd;u?
ighvufkH;onf ighudku,fwifNyD[k ighwbuf 0g<um;vdrfhrnf/7;3
okdYjzpf?aMumufvefYaomolrnfonfum;? *dv'fawmifrSapmapmjyefoGm;ap[k vlrsm;wkdYtm; [pfaMumfavmh[k *da'giftm; rdefYawmf
rlojzifh? vlESpfaomif;ESpfaxmifjyefoGm; waomif;usef&pf\/7;4 wzef xm0&bk&m;uvnf;? vlwdkYonf tvGefrsm;ao;\/ a&qdyfokdYac:cJhavmh/ olwkdYukd a&qdyfrSm oifhtbkdYigpkHprf;rnf/ xkdtcg
rnfaomolonf oifESifhtwloGm;&rnf[k igqkdvQif? xkdolonf oGm;&rnf/ rnfaomol roGm;&[kigqkdvQif xkdolonf
roGm;&[krdefYawmfrlonftwkdif;?7;5 *da'gifonf vlwdkYukda&qdyfokdYac:cJh? xm0&bk&m;u?acG;onfa&ukdvsuf aomufouJhokdY vQmESifhvsuf aomufaomolwpk?
'l;axmufvsuf0yf aomufaomolwpk? xkdvlESpfpkudkcGJxm;avmh[k *da'giftm; rdefYawmfrl\/7;6
xkdtcg rdrdvufckyfESifha&ukd,lojzifh vsufaomufaomolokH;&m&Sd\/ <uif;aomoltaygif; wkdYonf a&aomufjcif;iSg 'l;axmuf
0yfMu\/7;7 xm0&bk&m;uvnf;? vsufaomufaomolokH;&mtm;jzifh oifhukdigu,fwif rd'sefvlwkdYukd oifhvuftyfrnf/ <uif;aomolwkdY
ukdrdrdae&mokdYjyefoGm;ap[k *da'giftm;rdefYawmfrl\/7;8 xkdolwkdYonf pm;p&dwfESifhwHykd;rsm;ukd,l? <uif;aomoa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukd rdrdae&mokdY*da'gifonfvTwfvkdufojzifh?
xkdokH;&maomvlwkdYukdom rdrdESifhtwlcsefxm; av\/ rd'sefvlwkdYonf olUatmufcsKdifhwyfcsvsuf &SdMu\/
7;9 xkdnOfhwGif xm0&bk&m;u? xavmh/ &efolwyfcs&mokdYcsDoGm;avmh/ oifhvuf igtyfrnf/7;10 rcsD0hHvQif oif\uRefzk&ukd a&SUOD;pGmac:oGm;avmh/7;11 olwkdYonf
tb,fokdYajymonfukdMum;vdrfhrnf/
xkdaemufrSwyfcs&mokdYcsDoGm;jcif;iSg
oifhvuf
tm;BuD;vdrfhrnf[k
rdefYawmfrlonftwkdif;? *da'gifonfrdrduRefzk&ukdac: &efol\wyfjyif uif;xkd;aomol&Sd&mokdY oGm;av\/7;12 rd'sefjynfom;? tmrvufjynfom;? ta&SUjynfom;taygif;wkdYonf csKdifhtdyfvsuf? usKdif;aumif ESifhtrQ rsm;Mu\/ ukvm;tkyfwkdYonf
vnf;? ork'&moJvkH;ESifhtrQ twkdif;rodrsm;Mu\/7;13 *da'gifonf a&mufaomtcg? vlwa,mufonf rdrdjrifrufaomtdyfrufukd rdrdtaygif;t abmftm; jyefajymonfrSm? igjrifruf
onfum;? rka,mrkefYwjym;onf rd'sefwyfxJokdYvdrfh wJwaqmifukdawGUvQif? xdckdufarSmufvSef NzdKcsav\[kqkdaomf?-

227

7;14
7;15
7;16
7;17
7;18
7;19
7;20
7;21
7;22
7;23
7;24

7;25

ol\taygif;tabmfu? xkdrkefYjym;onftjcm;r[kwf oa&vtrsKd;a,m&Som;*da'gif\ xm;jzpf\/ xkdolvuf bk&m;ocifonf


rd'seftrsKd;? rd'sefAkdvfajctaygif;ukd tyfawmfrlrnf[kjyefajym\/xkdtdyfrufESifhtdyfrufteufukd *da'gifonfMum;aomtcg? ukd;uG,f oa&vwyfokdY jyefNyD;vQif? xMu? xm0&bk&m;onfrd'sef
AkdvfajcwkdYukd oifwkdYvuftyfawmfrlrnf[kqkd\/
xkdtcg vlokH;&mwkdYukdokH;pkcGJ? wHykd;wvkH;ESifhrD;cGufygaomtkd;wvkH;pDukd vlwkdif;vuf aqmifap\/ighukdMunfh igjyKonftwkdif;jyKMu/ wyfjyifokdYa&mufaomtcg? igjyKonftwkdif;jyKMu/igESifhigygaomoltaygif;wkdYonf wHykd;rIwfaomtcg? wyfywfvnft&yf&yf oifwkdYonf wHykd;rIwf? xm0&bk&m;ESifh*da'gif\
xm;[k [pfMuavmh[k rSmxm;\/xkdokdY *da'gifESifholygaomvlw&mwkdYonf oef;acgif,Huif;vJpu wyfjyifokdYa&mufojzifh wHykd;rIwfMu\/ rdrdukdifaomtkd;wkdYukd
vnf;cGJMu\/vlokH;pkwkdYonf wHykd;rIwf tkd;wkdYukdcGJojzifh vuf0Jvuf rD;cGufwkdYukd4if;? vufsmvuf rIwfp&mwHykd;wkdYukd4if;ukdifvsuf? xm0&
bk&m;ESifh*da'gif\xm;[k [pfMu\/olwkdYonf wyfywf0ef;usif vlwkdif; rdrdae&mt&yfwGif&yfae? wyfom;taygif;wkdYonf ajy;vsuf? atmfvsuf xGufajy;Mu\/vlokH;&mwkdYonf wHykd;rIwfaomtcg? xm0&bk&m;\wefckd;awmfaMumifh? wyfom;taygif;wkdYonf wa,mufukdwa,mufwkduf?
aZ&&wft&yf Auf&SdwNrdKUokdY4if;? wAwfNrdKUem;rSm tmaAv ra[mvNrdKUe,fokdY4if; ajy;Mu\/oa&vvlwkdYonf evdckdif? tm&Smckdif? rema&Sckdift&yf&yfxJu pkvm? rd'sefvlwdkYukd vkdufMu\/*da'gifonfvnf;? wrefwkdYukd {z&drfawmifwa&SmufvkH;okdY apvTwf? oifwkdYonf rd'sefvlwkdYukd qD;wm;jcif;iSg a,mf'efjrpfem;?
AufAm&&Gmwkdifatmif olwkdYt&ifapmifhaeMuavmh[k rSmvkdufonf twkdif;? {z&drfvltaygif;wkdYonfpka0;? a,mf'efjrpfem;?
AufAm&&Gmwkdifatmif apmifhaeMu\/rd'sefAkdvfcsKyfESpfa,muf?Mo&bESifhaZbukdbrf;qD;? Mo&bukdMo&bausmufay:4if;? aZbukd aZbpyspfoD;e,f&mwefqm4if;
owfNyD;rS? rd'sefvlwkdYukdvkdufojzifh? Mo&b\OD;acgif;ESifhaZb\ OD;acgif;wkdYukd a,mf'efjrpfwbuf? *da'gifxHokdY aqmifcJhMu\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2

{z&drfvlwkdYu? oifonf rd'sefvlwkdYukdwkdufoGm;aomtcg? igwkdYukdrac:bJ igwkdY tb,fokdYjyKoenf;[k usyfusyftjypfwifMu\/*da'gifuvnf;? oifwkdYjyKouJhokdY igonf tb,fokdYjyKNyD;oenf;/ taAsZmpyspfoD;odrf;jcif;xuf {z&drfvkdufaumufjcif;onfom
aumif;onfr[kwfavm/8;3 bk&m;ocifonf rd'sefAkdvfcsKyfMo&bESifhaZbwkdYukd oifwkdYvuftyfawmfrlNyD/ oifwkdYjyKouJhokdY igonftb,fokdYjyKEkdifoenf;[k
jyefajymaompum;ukd olwkdYonf Mum;aomtcg pdwfajyMu\/
8;4
*da'gifonf a,mf'efjrpfokdYa&mufaomtcg? ol&SdaomolokH;&mwkdYonf yifyef;vsufESifh ul;vkdufMu\/8;5 okukwf NrdKUom;wkdYtm;vnf;? ighaemufvkdufaomolwkdYtm; rkefYukday;Muygavmh/ olwkdYonf yifyef;MuNyD/ igonf rd'sefrif;BuD;
aZb[ESifh ZmvrkEukd ,ckvkduf&Smyg\[k awmif;aomfvnf;?8;6 okukwfrif;wkdYu? igwkdYonf oifhtrIxrf;wkdYtm; rkefYukday;&rnftaMumif;? aZb[ESifh ZmvrkEonf oifhvuf&Sdoavm
[kjyefajymMu\/8;7 *da'gifuvnf;? okdYjzpf xm0&bk&m;onf aZb[ESifhZmvrkEwkdYukdighvuftyfawmfrlaom tcg? oifwkdYausmuGJatmif awmql;
yiftrsKd;rsKd;ESifhigkdufrnf[kqkdNyD;vQif?8;8 xkdt&yfu ayaEGvNrdKUokdYoGm;? olwkdYtm; xkdenf;wlawmif;aomfvnf;? okukwfNrdKUom;wkdY jyefajymonfenf;wl? ayaEGvNrdKUom;
wkdYonf jyefajymMu\/8;9 *da'gifuvnf;? igonf wzef Nidrf0yfpGmvmaomtcg? &JwkdufukdNzdKzsufrnf[k olwkdYtm; qkd\/
8;10 xkdtcg xm;ukdifaomvlwodef;ESpfaomif;aoaomaMumifh? ta&SUrsufESmt&yfom; taygif;wkdYwGif usef<uif;aom vlwaomif;
ig;axmifcefYrQomygvsuf? aZb[ESifh ZmvrkEwkdYonf umaumfNrdKU&SdMu\/8;11 *da'gifonf aemAmNrdKU? ,kaA[NrdKUta&SU? wJaeolwkdYvrf;jzifh csDoGm;? rpkd;&drfbJaeaom rd'sefwyfukd vkyfBuHojzifh?8;12 rd'sefrif;BuD; aZb[ESifhZmvrkEajy;aomtcg? *da'gifonfvkduf wyfukdzsufav\/8;13 a,m&Som; *da'gifonf aerxGufrSD ppfwkduf&mrSjyefvm?8;14 okukwfNrdKUom;vkvifwa,mufukdbrf;rdar;ppfvQif? xkdolonf okukwfNrdKUt&m&Sd? toufBuD;olckepfq,fckepfa,mufwkdY\trnf
toD;toD;wkdYukdajymav\/8;15 *da'gifonfvnf;? okukwfNrdKUom;wkdY&Sd&mokdYvm? oifwkdYu? yifyef;aomoifhtrIxrf;wkdYtm; igwkdYonf rkefYukday;&rnftaMumif;?
aZb[ESifh ZmvrkE onfoifhvuf&Sdoavm[k ighukduJh&JU oifwkdYajymaomaZb[ESifhZmvrkEukd MunfhMuavmh[kqkdvsuf?8;16 xkdNrdKU toufBuD;olwkdYukdac: awmql;yiftrsKd;rsKd;ESifh okukwfNrdKUom;wkdYukd qkH;rav\/8;17 ayaEGvNrdKU &Jwkdufukdvnf; NzdKzsuf NrdKUom;wkdYukd uGyfrsufav\/8;18 xkdtcg aZb[ESifh ZmvrkEwkdYtm; wmaAmfNrdKUrSm oifwkdYowfcJhaomolwkdYonf tb,fokdYaom oljzpfoenf;[kar;jref;aomf?
xkdolwkdYu? ukd,fawmfjzpfouJhokdYolwkdY&SdorQonfjzpf? &Sifbk&if om;\tqif;ta&mifESifhjynfhpkHMuyg\[kjyefajymaomf?228

8;19 *da'gifu? xkdolwkdYonf ightrd\om;? ighnDjzpfygonfwum;? xm0&bk&m; touf&Sifawmf rlonftwkdif;? oifwkdYonf


olwkdYukdtoufcsrf;omay;rdvQif? oifwkdYukd igrowfbJaevdrfhrnf[k?8;20 rdrdom;OD;a,omtm;? olwkdYukd xowfavmh[kqkdaomfvnf;? om;onf touft&G,f i,faomaMumifh? xm;ukd rqGJ
rxkwfbJae\/8;21 aZb[ESifhZmvrkEwkdYuvnf;? ukd,fawmfwkdifx igwkdYukdvkyfBuHavmh/ vljzpfouJhokdY olUtpGrf;owdjzpfwwfonf[kqkdvQif?
*da'gifonfx aZb[ESifhZmvrkEukd owfojzifh? olwkdYukvm;tkyf\vnfyif;qifaomwefqmwkdYudk cRwf,lav\/
8;22 xkdtcg oa&vvlwkdYu? ukd,fawmfonf tuREkfyfwkdYukd rd'sefvlwkdYvufrSu,fEIwf aomaMumifh? om;pOfajr;qufESifhwuG tu
REkfyfwkdYukdtkyfpkd;awmfrlyg[k? *da'giftm; avQmufqkdMuaomf?8;23 *da'gifu? igonf oifwkdYukdrtkyfpkd;&/ ighom;vnf; rtkyfpkd;&/ xm0&bk&m;onf oifwkdYukd tkyfpkd;awmfrl&\[l4if;?8;24 okdY&mwGifoifwkdY&SdorQonfvk,l&aomem;awmif;wkdYukday;ygrnftaMumif;? igawmif;csifonf [l4if; qkdav\/ &efolwkdYonf
&SarvtrsKd;jzpf a&Tem;awmif;udkqifwwfMuownf;/8;25 olwkdYuvnf;? pifppfay;ygrnf[kqkdvsuf apmifukdcif;? vltaygif;wkdYonf rdrdwkdYvk,l &aomem;awmif;rsm;ukd csxm;Mu\/8;26 *da'gifawmif;aoma&Tem;awmif;rsm;tcsdefum;? tcGufwq,fckepfydm&Sd\/ xkdrSwyg;? rd'sefrif;BuD;0wfqifaomwefqm? vnfqGJ?
eDarmif;aomt0wf? ukvm;tkyfvnfBudK;rsm; ukd &ao;\/8;27 xkdwefqmwkdYESifh *da'gifonfoifwkdif;awmfukdvkyf rdrdae&mMoz&NrdKUrSmxm;ojzifh? oa&v trsKd;om;taygif;wkdYonf xkdoifwkdif;
awmfESifh rSm;,Gif;vsuf oGm;wwfMu\/ xkdtrIonf *da'gifESifhol\trsKd; jypfrSm;&mtaMumif;jzpfownf;/8;28 xkdokdY rd'seftrsKd;onf oa&vtrsKd;a&SUrSm IIH;? aemufwzef tpkd;r&bJaeMu\/ *da'gifvufxuf tESpfav;q,fwkdifwkdif
wjynfvkH;Nidrf;av\/8;29 a,m&Som; a,kAmvonf rdrdtdrfokdYoGm;aeownf;/
8;30 *da'gifonf r,m;rsm;? ukd,f&aomom;ckepfq,f&Sd\/8;31 a&ScifNrdKUaeaomr,m;i,fonf om;a,mufsm;ukdbGm;jrif? xkdom;ukdtbdrvuftrnfjzifh rSnfhav\/8;32 a,m&Som;*da'gifonftoufBuD;&ifhaomf tedpa&muf? taAsZmom;ae&m Moz&NrdKUrSm? tba,m&SocsKif; oN*K[fjcif;
ukdcH&av\/8;33 *da'gifaoaomtcg? oa&vtrsKd;om;wkdYonf azmufjyef Amvbk&m;wkdYESifh rSm;,Gif;ojzifh? AmvaA&dwfudk bk&m;t&m
csD;ajrmufMu\/8;34 ywf0ef;usif &efolvufrSu,fEIwfawmfrlaom rdrdwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;ukdratmufarhbJ?8;35 *da'gifwnf;[laoma,kAmvonf oa&vtrsKd;jyKorQaom aus;Zl;ESifhtnD? ol\trsKd; aus;Zl;wkHYukdjyef rjyKbJaeMu\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2

a,kAmvom;tbdrvufonfa&ScifNrdKUokdYoGm; OD;&D;rsm;? trd\taqGtrsKd;rsm; taygif;wkdYESifh EIwfqufvsuf?a,kAmvom; ckepfq,fwkdYonf oifwkdYukd tkyfpkd;aumif;oavm/ om;wa,mufwnf;tkyfpkd; aumif;oavm/igonfoifwkdY\
tkd;tom;ppfjzpfaMumif;ukd rarhMuESifh[k a&ScifNrdKUom;taygif;wkdYtm; ajym&rnftaMumif;ukd wkdifyifav\/9;3 xkdpum;ukd OD;&D;wkdYonf a&ScifNrdKUom;wkdYtm; tukeftpifjyefajym? olwkdYu? tbdrvufonf igwkdYnDtpfukdjzpfonf[kqkdvsuf
olUaemufokdYvkdufcsifaompdwfEl;Gwfojzifh?9;4 aiGckepfq,fukd AmvaA&dwftdrfrSxkwfay;vQif? tbdrvufonf vQyfay:aomolwkdYukd xkdaiGESifhiSg; trIukdxrf;ap\/9;5 wzef Moz&NrdKU&SdaomrdrdtbtdrfokdYoGm;? rdrdnDtpfukda,kAmvom; ckepfq,fwkdYudk ausmufwckay:rSmowfav\/ okdY&mwGif?
a,kAmvom; ti,fqkH;a,moHonf ykef;a&SmifaeaomaMumifh usef&pfownf;/9;6 a&ScifNrdKUom;taygif;wkdYESifh rdavmtaqGtrsKd;taygif;wkdYonf a&ScifNrdKUwGif&Sdaom txdrf;trSwf oydwfyiftem;rSm pnf;a0;
tbdrvufudk&Sifbk&ift&mcefYxm;Mu\/
9;7 xkdtrIukd a,moHonfMum;odaomtcg? a*&ZdrfawmifokdYoGm;? awmifay:rSm&yfvsuf toHukdvTifha<u;aMumfavonfrSm?
tkda&ScifNrdKUom;wkdY? oifwkdYpum;ukd bk&m;ocif em;axmifawmfrlrnftaMumif;? ighpum;ukdem;axmifMuavmh/9;8 opfyifwkdYonf rdrdwkdYukdtkyfpkd;&aom&Sifbk&ifukdcefYxm;vsuf bdodufay;jcif; iSgxGufoGm;? tuREkfyfwkdYukdtkyfpkd;awmfrlyg[k
oHvGifyiftm;avQmufMuvQif?9;9 oHvGifyifu? bk&m;toa&? vltoa&ukdjyKpkp&m ightqDtjym;ukd igonfpGefY opfyifwkdY tay:rSm vTrf;rkd;&rnfavm[kqkd\/9;10 wzef oabFmozef;yiftm;? ukd,fawmf<utuREkfyfwkdYukd tkyfpkd;awmfrlyg[k opfyifwkdYonf avQmufMuvQif?9;11 oabFmozef;yifu? igcsKdaomt&omESifhaumif;aomtoD;ukd igonfpGefY opfyifwkdYtay:rSm vTrf;rkd;&rnfavm[kqkd\/9;12 wzef pyspfyiftm; udk,fawmf<u tuREkfyfwkdYukdtkyfpkd;awmfrlyg[k opfyifwkdYonf avQmufMuvQif?9;13 pyspfyifu? bk&m;\pdwfESifhvl\pdwfukd &Tifvef;apaomighpyspf&nfukdigonf pGefY opfyifwkdYtay:rSm vTrf;rkd;&rnfavm[kqkd\/9;14 wzef ql;avyiftm; ukd,fawmf<u tuREkfyfwkdYukdtkyfpkd;awmfrlyg[k opfyiftaygif;wkdYonf avQmufMuvQif?9;15 ql;avyifu? oifwkdYonfighukdoifwkdY\&Sifbk&ifjzpfapjcif;iSgcefYxm; {ueftrSefbdodufay;vkd vQif?vmMu? ight&dyfudkckdvIHMu/
okdYr[kwf ql;avyifxJu rD;xGufavAEkeftm&pfyifwkdYukd avmifvdrfhrnf[k opfyifwkdYtm;jyefajym\/229

9;16
9;17
9;18
9;19
9;20
9;21
9;22
9;23
9;24
9;25
9;26
9;27
9;28

9;29
9;30
9;31
9;32
9;33
9;34
9;35
9;36
9;37
9;38
9;39
9;40
9;41
9;42
9;43
9;44
9;45
9;46
9;47
9;48
9;49
9;50

,ckrSm oifwkdYonf tbdrvufukd &Sifbk&ift&mcefYxm;aomtm;jzifh opmw&m;udkapmifh? a,kAmvESifhol\trsKd;tET,ftm;a


umif;rGefpGmjyKMuNyDavm/ a,kAmvonfaus;Zl;jyK cHxkdufonftwkdif;olUtm;aus;Zl;qyfMuNyDavm/ightbonf oifwkdYtbkdY ppfwkduf ukd,ftoufukdpGefYpm;vsuf? oifwkdYukd rd'seftrsKd;vufrS u,fEIwfavNyD/oifwkdYonf ightb\taqGtrsKd;wbuf ,aeYxol\om;ckepfq,fwkdYudk ausmufwck ay:rSmowfNyD;vQif? ol\uRefrwGif
jrifaomom;tbdrvufonf oifwkdYnDtpfukdjzpfaom aMumifh? olUukda&ScifNrdKUom;wkdY\&Sifbk&if cefYxm;MuNyDwum;/,ckrSm oifwkdYonf a,kAmvESifhol\trsKd;tET,ftm; opmw&m;twkdif; ,aeYjyKNyD;vQif? tbdrvufukd trSDjyK 0rf;ajrmufMuavmh/
tbdrvufonfvnf; oifwkdYudktrSDjyK 0rf;ajrmufygap/okdYr[kwfvQif tbdrvufxJu rD;xGuf? a&ScifNrdKUom;ESifh rdavmtaqGtrsKd;ukdavmifygap/ a&ScifNrdKUom;ESifh rdavm
taqGtrsKd;xJurD;xGuf tbdrvufukd avmifygap[k a<u;aMumfNyD;rS?tvsiftjrefajy; tpfukdtbdrvufukd aMumufaomaMumifh aA&NrdKUokdY oGm;aeav\/
tbdrvufonf oa&vtrsKd;udktkyfpkd;okH;ESpfaphaomtcg?bk&m;ocifonf tbdrvufESifh a&ScifNrdKUom;pyfMum;rSmqkd;aom0dnmOfukdapvTwfawmfrl? a&ScifNrdKUom;wkdYonf tbdrvuf\
opmudkzsufMu\/taMumif;rlum;? a,kAmv\om;ckepfq,fwkdY Murf;wrf;pGmjyK owfrdaomtjypfonf olwkdYukdowfaomolwkdYnDtpfukdtbdr
vuftay:okdY4if;? nDtpfukdrsm;ukdowfaomtrI 0kdif;vufcHaom a&ScifNrdKUom;wkdYtay:okdY4if; a&muf&rnftaMumif;wnf;/a&ScifNrdKUom;wkdYonf tbdrvufukd acsmif;ajrmif;apjcif;iSg? vlwkdYukd awmifxdyfay:rSmxm; xkdolwkdYonf c&D;oGm;aomoltaygif;wkdY\
Opmukdvk,lMu\/ xkdodwif;ukdvnf; tbdrvufonfMum;\/{Auf\om;*gvonf rdrdnDtpfukdwkdYESifhtwl a&ScifNrdKUbufokdY0if a&ScifNrdKUom;wkdYonf olUukdukd;pm;Mu\/O,smOfvnfvsuf pyspfoD;udk odrf;,lvsuf aysmfarGUjcif;ukdjyKojzifh? rdrdwkdY bk&m;\ausmif;odkY oGm; tbdrvufukd usdefqJMu\/{Auf\om;*gvuvnf;? igwkdYonf tbdrvuftrIukdapmifh&rnftaMumif;? tbdrvufum; tb,folenf;? a&Scifum; tb,f
olenf;/ tbdrvufonf a,kAmvom; r[kwfavm/ aZAkvonf ol\trIxrf;r[kwfavm/ a&Sciftb[marmfvlwkdY\
trIukdxrf;Muavmh/ tbdrvuftrIukd tb,faMumifhxrf;&rnfenf;/vlwkdYonf ighvufodkYa&mufygapaom/ okdYjzpfvQif tbdrvufukd igy,frnf[l4if;? tbdrvuftm; oif\AkdvfajcwkdYukdjyifqif
vmawmh[l4if; qkd\/{Auf\om;*gvpum;ukd NrdKUtkyfaZAkvMum;aomtcg trsufxGuf?y&d,m,ftm;jzifh tbdrvufxHokdY apvTwfvsuf? {Auf\om;*gvonf rdrdnDtpfukdwkdYESifhtwl a&ScifNrdKUokdYvm ukd,fawmfwbuf
NrdKUukdjyifqifMuyg\/okdYjzpf nOfhtcg ukd,fawmfonf ygaomolwkdYESifhwuGx? awmacsmif;ajrmif;vsuf aeawmfrlyg/eHeufapmapmaexGufpux NrdKUukdwkdufawmfrlyg/ *gvonf olygaomvlwkdYESifhwuG qD;BuKdaomtcg? tqifoifhonftwkdif;
jyKawmfrlyg[kMum;avQmufav\/
tbdrvufonf olygorQaom vlwkdYESifhwuGnOfhtcgxwyfav;wyfcGJNyD;vQif? a&ScifNrdKUukdacsmif;ajrmif;vsuf aeMu\/{Auf\om;*gvonf xGuf NrdKUwHcg;0&yfvQif? tbdrvufonf rdrdyg aomolwkdYESifhwuG acsmif;ajrmif;&mrS xMu\/*gvonf xkv
d w
l u
Ydk jdk rifvQif? awmifay:rS vlrsm;qif;vmMuonf[k aZAkvtm;qkad omf? aZAkvu awmift&dyo
f nfvu
l o
hJ x
Ydk ifonf[k
jyefajym\/wzef *gvu? Munfhyg/ vltcsKdUwkdYonf awmifkd;ay:rSqif;vmMu\/ tcsKdUwkdYonf armaeedrf oydwfawmvrf;jzifhvmMu\[k
ajymqkdvQif?aZAkvu?igwkdYonftbdrvuftrIukdxrf;&rnftaMumif;? tbdrvufonftb,folenf;[k oifqkdaomEIwfonf,cktb,frSm
&Sdoenf;/ xkdvlwkdYonf oifrxDrJhjrifjyKaomolr[kwfavm/ xGufolwkdYukdppfwkdufygavmh[kqkdaomf?*gvonf a&ScifNrdKUom;wkdYa&SUrSmxGuf tbdrvufudkwkdufav\/tbdrvufvkduf *gvajy;ojzifh rsm;aomolwkdYonf NrdKUwHcg;0wkdifatmif txdtckdufcHvsuf vJaoMu\/tbdrvufonf tkrNrdKUrSmae aZAkvonf *gvESifhol\nDtpfukdwkdYudk a&ScifNrdKUraeapjcif;iSg ESifxkwfav\/eufjzefaeY vlrsm;wkdYonf NrdKUjyifokdYxGufrnftaMumif;ukd tbdrvufonf Mum;vQif?rdrdvlwkdYukdokH;pkcGJawmacsmif;ajrmif;vsufaeojzifh? NrdKUom;wkdYonf xGufvmMuaomtcgx vkyfBuHav\/tbdrvufonf rdrdvlwpkESifhNrdKUwHcg;0okdY ajy;wufapmifhae\/ tjcm;aom vlESpfpkwkdYonf awm&SdaomvlwkdYqDokdY ajy;
owfMu\/tbdrvufonf waeYvkH;NrdKUukdwkduf&aomtcg? NrdKUawGUaomolwkdYudk owfNyD;vQif NrdKUkd;ukdNzdKzsuf NrdKU&mukdqm;ESifhBuJjzefYav\/
xkdodwif;ukda&Scif&Jwkdufom;taygif;wdkYonfMum;vQif? aA&dwfbk&m;\ausmif; ckdifcHhaomtcef;xJrSm pka0;Mu\/a&Scif&Jwkdufom;taygif;wkdYonf pka0;aMumif;ukd tbdrvufonfMum;vwfaomf?ukd,fwkdifrSp ygaomoltaygif;wkdYonfZvrkefawmifokdYoGm;NyD;vQif? tbdrvufonf ykqdefESifh opfcufukdckwfrdrdyckH;ay:rSmwif
xrf;vsuf? igjyKonfukd oifwkdYjrifonftwkdif; tvsiftjrefjyKjyKMuavmh[k vkdufaomolwkdYtm; qkdvQif?ol\vltaygif;wkdYonf xkdtwl toD;toD;opfcufwkdYudkckwf tbdrvuf aemufodkY vkdufvsuf cdkifcHhaomtcef;udkrD;IdUMu\/ xkd
okdYa&Scif&Jwkdufom;taygif;wkdYESifhtwl waxmifaoma,mufsm;rdef;rwkdYonf aoMuukef\/
xkdaemufrS tbdrvufonf aoAufNrdKUokdYoGm;wyfcsNyD;vQif wkduf,lav\/230

9;51 okdY&mwGif NrdKUxJrSm ckdifcHhaom&Jwkdufwck&Sd? NrdKUom;a,mufsm; rdef;rtaygif;wkdYonf xkd&JwkdufxJ okdYajy;0ifMu\/ wHcg;udkvnf;


ydwfxm; &Jwkduftay:okdY wufMu\/9;52 tbdrvufonf &Jwkdufukdvmwkdufvsuf? &JwkdufwHcg;ukdrD;IdUjcif;iSgcsOf;uyfaomtcg?9;53 rdef;rwa,mufonf BudwfqkHausmufwzJhukd tbdrvufacgif;ay:okdYypfcs OD;acgif;cGHaygufuGJav\/9;54 olonf vufeufukdifvkvifukd tvsiftjrefac: rdef;ronf tbdrvufukd owfonf[k ajymp&mr&Sdapjcif;iSg? oifhxm;ukdxkwf
ighukdowfavmh[k qkdonftwkdif;? vkvifonf xkd; tbdrvufaoav\/9;55 tbdrvufaoaMumif;ukd oa&vvlwkdYonfodjrifvQif? toD;toD;rdrdwkdYae&mokdY jyefoGm;Mu\/9;56 xkdokdYtbdrvufonf rdrdnDtpfukdckepfq,fwkdYukdowf jyKrdaom'kpkduftjypfukd bk&m;ocif qyfay;awmfrl\/9;57 a&ScifNrdKUom;jyKaom'kpkduftjypfukdvnf; olwkdYacgif;ay:okdY bk&m;ocifa&mufapawmfrlojzifh? a,kAmvom;a,moH usdefaom
pum;twkdif; olwkdYonfcH&Mu\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 tbdrvuf vufxufaemufrS? oa&vtrsKd;ukdu,fwifaomol ocgtrsKd;? a'ga'gom;zk0g\om;awmvonf ay:xGef;?
{z&drfawmifay:? &Srd&NrdKUrSmaeav\/10;2 xkdolonf oa&vtrsKd;ukd tESpfESpfq,fokH;ESpfywfvkH;tkyfpkd;NyD;rSao? &Srd&NrdKUrSm oN*K[fav\/
10;3 xkdolvufxufaemufrS? *dv'fjynfom; ,m&onf ay:xGef;? oa&vtrsKd;ukd tESpfESpfq,fESpfESpfywfvkH;tkyfpkd;\/10;4 xkdrif;um; om;okH;q,f&Sd? olwkdYonf jrnf;oi,fokH;q,fwkdYukdpD;vsuf *dv'fjynf ,m0kwf ,m&trnfjzifh ,aeYwkdif
atmifac:a0:aom NrdKUokH;q,fwkdYukd uHauR;jyKMu\/10;5 ,m&ao umrkefNrdKUrSm oN*K[fav\/
10;6 wzef oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf'kpkdufukdjyK? Amvbk&m;? tm&Sw&ufbk&m;? I&dbk&m;? Zd'kefbk&m;?
armbbk&m;? trKefbk&m;? zdvdwdbk&m;wkdYukd0wfjyK xm0&bk&m;ukd0wfrjyK pGefYxm;Mu\/10;7 xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;udktrsufxGuf zdvdwdvlwkdY4if;? trKeftrsKd;om;wkdY4if;? a&mif;awmfrlojzifh?10;8 a,mf'efjrpfwbuf tmarm&dvlae&m*dv'fjynfaeaomoa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukd xkdESpfrSp wq,f&SpfESpfywfvkH; nOf;qJ
Mu\/10;9 trKeftrsKd;om;wkdYonfvnf;? a,mf'efjrpfudkul; ,k'trsKd;? A,FmrdeftrsKd;? {z&drftrsKd;om;wkdYukd wkdufojzifh? oa&v
trsKd;om;wkdYonf BuD;pGmaom qif;&Jjcif;okdYa&mufMu\/
10;10 xkdtcg oa&vtrsKd;om;wkdYu? tuREkfyfwkdYonf ukd,fawmfukdjypfrSm;ygNyD/ tuREkfyfwkdY \bk&m;ocifukdpGefY? Amvbk&m;wkdYukd
0wfjyKrdygNyD[k xm0&bk&m;tm; [pfaMumfMu\/10;11 xm0&bk&m;uvnf;? igonfoifwkdYukd tJ*kwKvl?tmarm&dvl?trKefvl?zdvdwdvlwkdYvufrS u,fEIwfonfr[kwfavm/10;12 Zd'kefvl? tmrvufvl? armedvlwkdYnOf;qJaomtcgvnf;? oifwkdYonfighukd[pfaMumf? olwkdYvufrSigu,fEIwf\/10;13 okdYaomfvnf; oifwkdYonf ighukdpGefY tjcm;wyg;aombk&m;wkdYukd 0wfjyKaomaMumifh? aemufwzef igru,fEIwf/10;14 oifwkdYa&G;,laombk&m;wkdYukdoGm;[pfaMumfMuavmh/ trIa&mufaom,ckumv olwkdYonfu,fEIwfMuap[k oa&vtrsKd;o
m;wkdYtm;rdefYawmfrl\/10;15 oa&vtrsKd;om;wkdYuvnf;? tuREkfyfwkdYonf jypfrSm;ygNyD/ pdwfawmf&Sdonftwkdif; tuREkfyf wkdYjyKawmfrlyg/ ,ckwBudrfom
u,fEIwfawmfrlrnftaMumif;tuREkfyfwkdYawmif;yefyg\[k xm0&bk&m;tm;awmif;avQmufvsuf?10;16 wyg;trsKd;om;ukd;uG,faombk&m;wkdYukdy,f xm0&bk&m;ukd0wfjyKMu\/ xkdtcg xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;cH&aom'ku
qif;&JaMumifh MuifemaompdwfESvkH;&Sdawmfrl\/10;17 trKeftrsKd;om;wkdYonfpnf;a0; *dv'fjynfwyfcsMu\/ oa&vtrsKd;om;wkdYonfpnf; a0; rdZygNrdKUrSmwyfcsMu\/10;18 *dv'fjynfom;rif;rsm;wkdYu? tMuifolonf trKeftrsKd;om;wkdYukd tOD;wkduf\? xkdolonf *dv'fjynfom;taygif;wkdY\ txG#fjzpf
ap[k wkdifyifpD&ifMu\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1
11;2
11;3
11;4
11;5

*dv'ftrsKd;om;a,zoonf cGeftm;BuD;aomol&Jjzpf\/ olUtbum; *dv'f? olUtrdum; jynfwefqmjzpf\/*dv'f\r,m;bGm;jrifaomom;wkdYonf BuD;aomtcg? oifonf tjcm;wyg;aomrdef;r\ om;jzpfaomaMumifh? igwkdYtaqGtrsKd;ESifh
twltarGrcH&[k a,zoukdqkd ESifxkwfav\/xkdtcg a,zoonf nDwkdYqDrSxGufoGm; awmbjynfaeojzifh? vQyfay:aomolwkdYonf olUxHrSmpnf;a0; olUaemufvkdufMu\/aemufwzef trKeftrsKd;om;wkdYonf oa&vtrsKd;ukdppfwkdufMu\/xkdokdYtrKeftrsKd;om;wkdYonf oa&vtrsKd;ukd ppfwkdufaomtcg? *dv'fjynfom;touf BuD;olwkdYonf a,zoukd awmbjynfrS
ac:jcif;iSgoGm;?231

11;6 igwkdYonf trKefvlwkdYudk ppfwkduf&rnftaMumif;? vm igwkdY\AkdvfcsKyfrif;vkyfyg[krSmvkdufaomf?11;7 a,zou? oifwkdYonf ighukdrkef; ightbtdrfrSESifxkwfonfr[kwfavm/ ,ckqif;&Jjcif;okdY a&mufaomtcg? tb,faMumifh
ighxHokdYvmMuoenf;[k *dv'fjynfom; toufBuD;olwkdY tm;ajymqkd\/11;8 *dv'fjynfom;toufBuD;olwkdYuvnf;? xkdaMumifh igwkdYonf ,ckoifhxHokdY jyefvmyg\/ igwkdYESifhtwl<u trKefvlwkdYukd
ppfwkdufNyD;vQif? *dv'fjynfom;taygif;wkdY\txG#f vkyfyg[k a,zotm;awmif;yefjyefaomf?11;9 a,zou? trKefvlwkdYukd ppfwkdufapjcif;iSg oifwkdYonfighukdjyefykdY xm0&bk&m;onf olwkdYukd igha&SUrSmtyfawmfrlvQif? igonf
oifwkdYtxG#fjzpf&aom tcGifhukday;rnfavm[k *dv'fjynfom;toufBuD;olwkdYtm; ar;avaomf?11;10 *dv'fjynfom;toufBuD;olwkdYu? oifajymaompum;twkdif; igwkdYrjyKvQif xm0&bk&m;onf oifESifhigwkdYpyfMum; oufao
jzpfawmfrlygapaom[k a,zotm;jyefajymMu\/11;11 xkdtcg a,zoonf *dv'fjynfom;toufBuD;olwkdYESifhoGm; olUukdvlrsm;wkdY\txG#f AkdvfcsKyfrif;t&m cefYxm;Mu\/ a,zoo
nfvnf;xkdpum;tvkH;pkHwkdYukd rdZygNrdKUrSm xm0&bk&m;a&SUawmfjyefMum;avQmufxm;\/
11;12 xkdaemufrS a,zoonf? trKef&Sifbk&ifxHokdYoHwrefukdapvTwf? oifonf igESifhtb,fokdYqkdifoenf;/ ighEkdifiH ppfwkdufjcif;iSg
tb,faMumifh ighukd&efjyKoenf;[k ar;aomf?11;13 trKef&Sifbk&ifu? oa&vtrsKd;onf tJ*kwKjynfrSvmaomtcg? ighajrukd tmEkefjrpfrSp ,AKwfacsmif;? a,mf'efjrpfwkdifatmifvk
,laomaMumifh igjyK\/ xkdajrukd ,cktoifh twifhjyefay;yg[ka,zo\oHwreftm; jyefajym\/11;14 wzef a,zoonf oHorefukd trKef&Sifbk&ifxHokdY apvTwf?11;15 a,zorSmvkdufonfum;? oa&vtrsKd;onf armbajr? trKefajrukdvk,l onfr[kwf/11;16 oa&vtrsKd;onf tJ*kwKjynfrSvm {'kHyifv,ftem;? awmvSnfhvnfojzifh uma'&S&GmokdY a&mufaomtcg?11;17 {'kH&Sifbk&ifxHokdY oHwrefudkapvTwf? rif;BuD;jynfukda&SmufoGm;yg&ap[ktcGifhawmif; aomfvnf;? {'kH&Sifbk&ifonfem;raxmif/
xkdenf;wlarmb&Sifbk&if xHokdYapvTwf? olonfvnf;tcGifhray;aomaMumifh? oa&vtrsKd;onf uma'&S&Gm ae&Mu\/11;18 aemufwzef awmudka&Smufvsuf? {'kHjynfESifharmbjynfukd0kdif; armbjynf ta&SUbufokdY a&mufNyD;rS tmEkefjrpfwbufwyfcsMu\/
xkdtcg armb jynfe,ftwGif;okdY r0ifMu/ tmEkefjrpfonf armbjynf tykdif;tjcm; jzpfownf;/11;19 wzef oa&vtrsKd;onf tmarm&dtrsKd; a[&Sbkef&Sifbk&if&Sd[kefxHokdY oHwrefudkapvTwf? igwkdYae&mokdY a&mufthHaomiSgrif;BuD;
jynfukda&SmufoGm;yg&ap[k tcGifhawmif;aomfvnf;?11;20 &Sd[kefonf oa&vtrsKd;ukdr,kH? rdrdjynfudka&SmufoGm;apjcif;iSg tcGifhray;onfomru? rdrdvltaygif;wkdYukd pka0;ap? ,m[wf
NrdKU wyfcsNyD;vQif oa&vtrsKd;ukd ppfwkdufav\/11;21 oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? &Sd[kefrif;ESifhwuG ol\vltaygif;wkdYukd oa&vtrsKd; vuftyfawmfrl?
olwdkYukdvkyfBuHojzifh xkdjynfaeaom tmarm&dvlwkdY\ ajrwa&SmufvkH;ukd odrf;,lMu\/11;22 tmarm&djynfe,f ajrwa&SmufvkH;ukdtmEkefjrpfrSp ,AKwfacsmif;wkdifatmif4if;? awmrSp a,mf'efjrpfwkdifatmif4if; odrf;,lMu\/11;23 xkdokdYoa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? tmarm&dvlwkdYukd oa&vtrsKd;a&SUrSm olwkdYjynfukdEIwfawmfrlonfjkzpf?
oifonfodrf;,l&rnfavm/11;24 oif\bk&m;acrk&t
S ykid af y;aomajruko
d iford ;f ,l&onfr[kwaf vm/ xkt
d wl igwkb
Yd &k m;ocif xm0&bk&m; ESix
f w
k af wmfral omolw\
Ydk
ajrukd igwkdYonf odrf;,l&\/11;25 oifonf armb&Sifbk&if Zdazmfrif;\om; Amvufxufom jrwfoavm/ olonf oa&vtrsKd;ESifh &efawGUbl;oavm/ ppf
wkdufbl;oavm/11;26 oa&vtrsKd;onf a[&SbkefNrdKU&GmwkdY4if;? tma&mfNrdKU&GmwkdY4if;? tmEkef jrpfem;rSm&Sdaom NrdKU&GmtvkH;pkHwkd4if; tESpfokH;&m
ywfvkH;aepOfwGif tb,faMumifh oifwkdYonfr&jyefoenf;/11;27 oifhukdigrjypfrSm;/ oifonfppfwkdufighudknOf;qJ\/ xm0&bk&m;onfw&m;olBuD;vkyf oa&vtrsKd;om;? trKeftrsKd;om;wkdY
pyfMum;rSm,aeYw&m; pD&ifqkH;jzwfawmfrlyg apaom[k rSmvkdufav\/11;28 okdYaomfvnf; a,zorSmvkdufaompum;ukd trKef&Sifbk&ifonf em;raxmifbJae\/
11;29 xkdtcg xm0&bk&m;\0dnmOfawmfonf a,zotay:rSmoufa&muf? olonf *dv'fjynf? rema&Sjynfukda&Smufvsuf *dv'fjynf
rdZygNrdKUukdvGef trKefvlwkdY&Sd&mokdY csDoGm;av\/11;30 a,zoonf xm0&bk&m;tm; opm*wdxm;vsuf? tu,fukd,fawmfonf trKeftrsKd;om; wkdYukd tuREkfyfvuftyfawmfrlvQif?11;31 tuREkfyfonf trKeftrsKd;om;wkdY&Sd&mrS Nidrf0yfpGmjyefvmaomtcg? tuREkfyfukd c&D;OD;BuKdjyKthH aomiSg tuREkfyftdrfwHcg;0rS
xGufvmaomolrnfonfudk xm0&bk&m;tm; trSefqufo rD;IdU&m,ZfylaZmfygrnf[k opm*wdxm;NyD;rS?11;32 trKeftrsKd;om;wkdYukd wkdufjcif;iSgcsDoGm;? xm0&bk&m;onf olwkdYudka,zovuf tyfawmfrlojzifh?11;33 tma&mfNrdKUrSp rdEdwfNrdKU wkdifatmif4if;? tmaAvac&rdrfNrdKU wkdifatmif4if;? NrdKUESpfq,fwkdYukd BuD;pGmaom vkyfBuHjcif;tm;jzifh
olwkdYukdwkdufowfav\/ xkdokdYtrKeftrsKd;om;wkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdYa&SUrSm IH;&Mu\/
11;34 a,zoonf rdZygNrdKU rdrdtdrfokdYa&mufvmaomtcg? rdrdorD;onf ywfomwD;vsuf? uvsuf c&D;OD;BuKdjyKthHaomiSg xGufvm\/
olonfwa,mufwnf;aomorD;jzpf? olrSwyg;om;orD;r&Sd/11;35 a,zoonf olUukdjrifvQif? rdrdt0wfukdqkwf? tkdighorD;? oifonf ighukd tvGefESdrfhcsNyDwum;/ ighukdaESmifh&Sufaomolwa,muf
jzpfygonfwum;/ xm0&bk&m;tm; igavQmufxm;NyD/ EIwf&aomtcGifhr&Sd[kqkdaomf?-

232

11;36 orD;u? crnf;awmfonfxm0&bk&m;tm;avQmufxm;vQif? avQmufxm;onftwkdif; uRefrjyKyg/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;


onfcrnf;awmf\&efol trKeftrsKd;om;wkdY crnf;awmf\pdwfajyapjcif;iSg tjypfay;awmfrlNyD/11;37 bdkY&mwGif uRefronf taygif;tabmfwkdYESifhwuG awmifkd;ay:rSmvSnfhvnf? uRefr\ tysKdunmjzpfjcif;ukd ikda<u;jrnfwrf;&
rnftaMumif;? ESpfvywfvkH; tvGwfaeyg&ap[k tbtm;tcGifhawmif;onftwkdif;?11;38 tbu? oGm;avawmh[kqkdvsuf ESpfvudkcsdef;csufvTwfvkdufvQif? taygif;tabmfwkdYESifh wuGoGm; awmifkd;ay:rSmrdrdtysKdunm
jzpfjcif;ukd idka<u;jrnfwrf;av\/11;39 ESpfvaphaomtcg tbxHokdY jyefvm? tbonf opm*wd&Sdonftwkdif; jyKav\/ xkdrdef;ronf a,mufsm;ESifhrqufqHaomoljzpf\/11;40 xkdaemufrSoa&vtrsKd;orD;wkdYonf? *dv'ftrsKd;om;a,zo\orD;aMumifh wESpfwESpfvQif av;&ufywfvkH; idka<u;jrnfwrf;jcif;
iSg oGm;&aomoa&vxkH;pH"avh jzpfav\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 {z&drftrsKd;om;wkdYonf pnf;a0; ajrmufokdYcsDoGm;vQif? a,zotm; oifonf igwkdYukdrac:bJ? trKeftrsKd;om;wkdYukd tb,f
aMumifhwkdufjcif;iSg oGm;oenf;/ oifhtdrfudk oifhtay:rSm rD;IdUrnf[kqkdMuaomf?12;2 a,zou? igESifhig\vlwkdYonf trKeftrsKd;om;wkdYESifhBuD;aomtrI&SdpOftcg? oifwkdYukd igac:aomfvnf;? oifwkdYonftrKefvlwkdYv
ufrSighukdru,frEIwfbJaeMu\/12;3 ru,frEIwfaMumif;ukd igonf odjrifaomtcg? ukd,ftoufukdpGefYpm;vsuf trKeftrsKd;om; wkdYukd wkdufjcif;iSgoGm; xm0&bk&m;
onfolwkdYudkighvuftyfawmfrl\/ oifwkdYonf ighudkwkdufjcif;iSg tb,faMumifh,aeYvmMuoenf;[k ajymqkdNyD;vQif?12;4 *dv'fjynfom;taygif;wkdYukdpka0;ap {z&drftrsKd;ukd wkdufMu\/ {z&drfvlwkdYu? oifwkdYonf {z&drftrsKd;? rema&StrsKd;xJuxGuf
ajy; trsKd;rppfaomoljzpfonf[k *dv'fjynfom;wkdYukd uJh&JUbl;aomaMumifh? {z&drfvlwkdYukdvkyfBuHMu\/12;5 *dv'fvlwkdYonf {z&drfvlwkdYa&SUrSm a,mf'efjrpful;&mt&yfwkdYudkqD;wm; ajy;vGwfaom {z&drfvlu? ul;yg&ap[ktcGifhawmif;aomtcg?
*dv'fvlwkdYu? oifonf {z&drftrsKd;om; jzpfoavm[kar;ppfaomf? olur[kwfyg[kqkdvQif?12;6 olwkdYu? &SdaAmvuf[laompum;ukdajymawmh[kqkdaomf? {z&drfvlonf xkdpum;ukdNyDatmif rajymwwfbJodaAmvuf[kajym\/
xkdokdYajymaomolukdbrf;qD; a,mf'efjrpful;&m t&yfowfMu\/ xkdtcg {z&drftrsKd;om; av;aomif;ESpfaxmifaoMu\/12;7 *dv'fjynfom;a,zoonf oa&vtrsKd;ukd ajcmufESpftkyfpkd;NyD;rSao *dv'fNrdKUwNrdKU oN*K[fav\/
12;8 a,zoaemufrSAufvifNrdKUom;AZefonf? oa&vtrsKd;ukdtkyfpkd;\/12;9 xkdrif;onf om;okH;q,f? orD;okH;q,f&Sd\/ orD;rsm;ukd tjcm;wyg;okdY apvTwf acR;rokH; q,fukdodrf;xm;\/12;10 AZefonf oa&vtrsKd;ukd ckepfESpftkyfpkd;NyD;rSao AufvifNrdKU oN*Kd[fav\/12;11 AZefaemufrS ZmAkvkeftrsKd;om;{vkefonf? oa&vtrsKd;ukd q,fESpftkyfpkd;\/12;12 xkdrif;aoZmAkvkefckdif? tmZvkefNrdKUoN*K[fav\/12;13 {vkefaemufrS yd&okefNrdKUae [davv\om;tmA'kefonf? oa&vtrsKd;ukdtkyfpkd;\/12;14 xkdrif;onf om;av;q,f? ajr;okH;q,f&Sd om;ajr;wkdYonf ckepfq,faomjrnf;oi,fwkdY udkpD;Mu\/12;15 yd&okefNrdKUae [davvom; tmA'kefonf? oa&vtrsKd;ukd&SpfESpftkyfpkd;NyD;rSao {z&drfckdif? yd&okefNrdKU? tmrvufawmifay:rSm
oN*K[fav\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1

wzef oa&vtrsKd;om;wkdYonf? xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpkdufukdjyKaomaMumifh? xm0&bk&m;onf olwkdYukdzdvdwdvlwkdYvufokdY


tESpfav;q,fywfvkH; tyfawmfrl\/13;2 'eftrsKd;?aZm&mNrdKUom; rmaemftrnf&Sdaomolwa,muf&Sd\/ ol\r,m;onf NrHKaomaMumifh om;rbGm;/13;3 xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonf xkdrdef;rtm; ukd,fxif&Sm;? oifonf NrHKaomaMumifh om;rbGm;aomfvnf;? ,cky#doaE,l
om;a,mufsm;ukd bGm;jrifvdrfhrnf/13;4 okdYjzpf owdjyKavmh/ pyspf&nfukdraomufESifh/ ao&nfao&ufukdraomufESifh/ rpifMu,faom tpmukdrpm;ESifh/13;5 taMumif;rlum;? y#doaE,l bGm;jrifvwHhaom om;a,mufsm;onf qHyif&dwfjcif;udkrcHbJ? trd0rf;xJrSp bk&m;ocif\
emZ&dvljzpf&vdrfhrnf/ olonfvnf; oa&vtrsKd;ukd zdvdwdvlwkdYvufrS u,fEIwfpjyKvdrfhrnf[kqkd\/13;6 xkdrdef;ronfvnf; rdrdcifyGef;xHokdYoGm; bk&m;ocif\aumif;uifwrefrsufESmuJhokdYaMumuf rufbG,faomrsufESm&Sdaombk&m;oc
if\vlwa,mufonf tuREkfyfqDokdYvm\/ tb,fuvmoenf;[k tuREkfyfvnf; rar;/ olonfvnf; rdrdtrnfudkrajym/13;7 oluvnf;? oifonf y#doaE,l om;a,mufsm;ukdbGm;jrifvdrfhrnf/ pyspf&nfukdraomufESifh/ ao&nfao&ufukdraomufESifh/
rpifMu,faomtpmukd rpm;ESifh/ taMumif;rlum;? xkdoli,fonf trd0rf;xJrSp aoaomaeYwkdifatmif bk&m;ocif\emZ&dvljzpf&
vdrfhrnf[k tuREkfyftm; rdefY>rufaMumif;ukd ajymqkdav\/
233

13;8 xkdtcg rmaemfu? tkdbk&m;&Sif? tuREkfyfwkdYonfbGm;jrifvwhHaomoli,f tb,fokdY jyK&rnfukd bk&m;ocif\wrefawmfonf


wzefvmoGefoifapawmfrlyg[k xm0&bk&m;tm; awmif;avQmufaomf?13;9 xm0&bk&m;onf rmaemfpum;ukd em;axmifawmfrl? bk&m;ocif\aumif;uifwrefonf v,fvkyf&mt&yfxkdifvsuf&Sdaom
xkdrdef;rqDokdYvmjyef\/ xkdtcg cifyGef;rmaemfr&Sd/13;10 rdef;ronf rdrdcifyGef;xHokdY tvsiftjrefajy;? waeYuvmaomolonf ,ckvma&mufNyD[k Mum;ajymvQif?13;11 rmaemfonfx r,m;ESifhtwl xkdolxHokdYoGm;NyD;vQif? oifonf rdef;rtm; ajymaomolrSef oavm[k ar;aomf? rSefonf[kqkd\/13;12 rmaemfuvnf;? ukd,fawmf\pum; jynfhpkHygapaom/ oli,fonf tb,fokdYaomoljzpfyg vdrhfrnfenf;/ oltb,fokdYjyK&ygrnf
enf;[kar;aomf?13;13 xm0&bk&m;\aumif;uifwrefu? igajymorQukd rdef;ra&Smif&rnf/13;14 pyspfyifrSjzpforQukd rpm;&/ pyspf&nfrSp ao&nfao&ufukd raomuf&/ rpifMu,faom t&mukd rpm;&/ igrSmxm;orQtwkdif;
apmifha&Smuf&rnf[k rmaemftm; ajymqkd\/
13;15 rmaemfuvnf;? ukd,fawmftbkdY qdwfoi,fukd rjyifqifrSDwkdifatmif ukd,fawmfukd qD;wm;yg&ap[k xm0&bk&m;\aumif;uif
wreftm;qkdvQif?13;16 xm0&bk&m;\aumif;uifwrefu? ighukdqD;wm;aomfvnf; oif\pm;p&mukd igrpm;/ rD;IdU&m,ZfukdylaZmfvkdvQif xm0&bk&m;
tm;ylaZmf&rnf[k rmaemftm; qkdjyef\/ olonf xm0&bk&m;\aumif;uifwrefjzpfonfukd rmaemfrodao;/13;17 rmaemfuvnf; ukd,fawmfpum;jynfhpkHaomtcg? tuREkfyfwkdYonf ukd,fawmfukd csD;rGrf;&rnf taMumif;? ukd,fawmf\trnfum;
tb,fokdYenf;[k xm0&bk&m;\ aumif;uifwreftm; ar;aomf?
13;18 xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefu? thHMobG,fjzpfaom ightrnfudk tb,faMumifhar;oenf; [kqkd\/
13;19 rmaemfonfqdwfoi,fESifhabmZOfylaZmfoumudk,l ausmufay:rSm xm0&bk&m;tm; ylaZmfav\/ xkdtcg rmaemfvifr,m;wkdY
onfMunfhjrif&aom thHMobG,f[lrlum;?13;20 rD;vQHonf ,Zfyvifay:u rkdCf;aumif;uifokdY wufpOfwGif? xm0&bk&m;\aumif;uif wrefonf ,ZfyvifrD;vQH wufav\/
rmaemfvifr,m;wkdYonf Munfh jrifvQif ajray:rSmjyyf0yfvsufaeMu\/13;21 xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonf? rmaemfvifr,m;wkdYtm; wzefray:vm/ xkdtcg rmaemfonf xm0&bk&m;\aumif;uif
wrefjzpfonfukd od\/13;22 rmaemfuvnf;? igwkdYonfbk&m;ocifukdjrifaomaMumifh? qufqufaoawmhrnf[k r,m;tm; ajymaomf?13;23 r,m;u? xm0&bk&m;onf igwkdYukdowfjcif;iSg tvkdawmf&SdvQif? rD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmf oumudk igwkdYvufrScH,lawmfrrl/
tjcif;t&mtvkH;pkHwkdYukdvnf; jyawmfrrl/ ,cktcg okdYaompum;udkvnf; rdefYawmfrrl[k jyefajym\/
13;24 xkdrdef;ronf om;a,mufsm;ukdbGm;jrif? &SHqkeftrnfjzifhrSnfh\/ oli,fonf BuD;yGg; xm0&bk&m;aumif;BuD;ay;awmfrl\/13;25 xm0&bk&m;\0dnmOfawmfonf? aZm&mNrdKUESifh{&SawmvNrdKUpyfMum;? 'eftrsKd;wyf wcgwavEId;aqmfpjyKawmfrl\/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 w&Ha&mtcg? &SHqkefonf wdrewfNrdKUokdYoGm;? xkdNrdKU zdvdwdtrsKd;jzpfaom rdef;rwa,mufukd jrifvQif?14;2 rdbxHokdYjyefvm? wdrewfNrdKU zdvdwdtrsKd;jzpfaomrdef;rwa,mufukdjrifcJhNyD/ uREkfyfMuifbuf jzpfbkdY&m awmif;ay;yg[kqkdaomf?14;3 rdbwkdYu? oifonfta&zsm;vSD;jcif;udkrcHaomzdvdwdvlwkdYwGif r,m;ukdoGm;,l&rnf taMumif;? oif\nDtpfukdorD; igwkdYt
rsKd;om;csif;orD;wkdYwGifrdef;rwa,mufrQr&Sd avm[k qkdaomfvnf;? &SHqkefu? xkdrdef;rukdawmif;ay;yg/ tvGefESpfodrfhygonf[k
tbtm;ajymqkd\/14;4 xm0&bk&m;pD&ifawmfrlaomtm;jzifh? &SHqkefonf zdvdwdvlwkdYtrI&SmaMumif;ukd rdbwkdYonf r&dyfrdMu/ xkdumv
zdvdwdvlwkdYonfoa&vtrsKd;ukd tkyfpkd;ownf;/14;5 xkdtcg &SHqkefonfrdbESifhwuG wdrewfNrdKUokdYoGm;? wdrewfpyspfO,smOfrsm;okdYa&mufvQif? jcaoFhysKdwaumifonfolUukdawGUa[m
ufav\/14;6 xkdtcg &SHqkefvuf wpkHwckrQrygaomfvnf;? xm0&bk&m;\0dnmOfawmfonf olUtay:rSm oufa&mufojzifh? olonf
qdwfoi,fudk qGJjzwfouJhokdY xkdjcaoFhukdqGJjzwf\/ okdY&mwGif rdrdjyKaomtrIukd rdbwkdYtm; rMum;rajymbJae\/14;7 NrdKUokdYa&muf rdef;rESifhEIwfqufojzifh &SHqkefonfESpfodrfh\/14;8 tcsdefaph xkdrdef;rukdodrf;,ljcif;iSgoGm;pOftcg? jcaoFhtaumifudkMunfhIthHaomiSg? vrf;rSvTJ oGm; jcaoFhtaumifxJrSm ysm;tkHESifh
ysm;&nf&SdonfudkawGUjrifvQif?14;9 EIduf,lpm;vsuf c&D;oGm;av\/ rdbxHokdYa&mufaomfay; olwkdYonfvnf;pm;Mu\/ okdY&mwGif xkdysm;&nfudk jcaoFhtaumifxJ
uEIduf,laMumif;ukd rMum;rajymbJae\/
14;10 tbonfvnf;? rdef;rae&mt&yfokdYoGm;jyef &SHqkefonfvlysKdxkH;pHtwkdif; yGJvkyfav\/14;11 xkdt&yfom;wkdYonf &SHqkefukdjrifaomtcg? olESifhtwlyGJcHjcif;iSg taygif;tabmfokH;q,fwkdY ukdac:cJhMu\/14;12 &SHqkefuvnf;? oifwkdYtm; pum;0Sufukdigajymrnf/ yGJcH&mckepf&ufwGif abmfjyEkdifvQif NcHKxnfokH;q,f? tusokH;q,fukd igay;rnf/-

234

14;13 rabmfrjyEkdifvQif oifwkdYonf NcHKxnfokH;q,f? tusokH;q,fukd ightm;ay;&rnf[kqkdaomf olwkdYu? oifhpum;0Sufukd igwkdYtm;


Mum;ajymyg[k0efcHMu\/14;14 &SHqkefuvnf;? pm;wwfaomol\ txJutpm? oefpGrf;aomol\ txJutcsKd xGufavpG[k qkd\/ xkdpum;0Sufteufudk
olwkdYonfokH;&ufywfvkH;&Sm rawGUEkdifMu/14;15 pwkwaeYa&mufrS? olwkdYu? oif\vifonf pum;0Sufteufukd abmfjyapjcif;iSg olUukdacsmharmh&rnf/ okdYr[kwf oifESifhwuG
oifhtaqGtrsKd;ukd rD;IdUrnf/ igwkdYOpmukdvk,ljcif;iSg igwkdYukdac:bdwfoavm[k &SHqkef\r,m;ukdqkdaomaMumifh?14;16 olonf vifa&SUrSmidka<u; oifonfighukdrcspfrkef;yg\/ ightrsKd;om;csif;wkdY tm;pum;0Sufukdajym aomfvnf;? teufukdightm;rjyyg
wum;[kqkd\/ &SHqkefuvnf;? igonfukd,frdbukdrQrjybJ oifhtm;jy&rnfavm[kqkdaomfvnf;?14;17 yGJcH&mckepf&ufaphatmif vifa&SUrSmidka<u; ckepf&ufajrmufaomaeY tvGefylqmaomaMumifh teufukdabmfjy\/ rdef;ronfvnf;
trsKd;om;csif;wkdYtm; jyefajymav\/14;18 NrdKUom;wkdYonfckepf&ufajrmufaomaeY aer0ifrSDvm ysm;&nfxuf tb,ft&mcsKdoenf;/ jcaoFhxuf tb,ft&moefpGrf;oenf;[k
abmfajymMu\/ &SHqkefuvnf;? oifwkdYonf ighEGm;rysKdESifhrxGefvQif ighpum;0Sufteufukd &SmrawGU[kqkd\/14;19 xm0&bk&m;\0dnmOfawmfonf &SHqkeftay:rSm oufa&mufojzifh? olonf tm&SauvkefNrdKUokdY oGm; NrdKUom;okH;q,fukdowfNyD;rS
olwkdYOpmukdvk,l pum;0Sufteufukdabmfjyaom olwkdYtm; t0wfpkHwkdYukd ay;NyD;rS? trsufxGuf rdrdtbtdrfokdY jyefoGm;av\/14;20 r,m;ukdum; &SHqkefaygif;abmfaom taqGcifyGef;tm;ay;pm;ownf;/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 aemufwzef *sKHpyg;&dwf&mumv &SHqkefonf qdwfoi,fygvsuf? rdrdr,m;ukdMunfhI jcif;iSg oGm;? olUtcef;xJrSm olESifhtwl
tdyfrnf[k BuHaomf? a,muronfqD;wm;?15;2 oifonf ighorD;ukdqufqufrkef;onf[k igtxifa&mufaomaMumifh? oifhtaygif;tabmftm; igay;pm;NyD/ olUnDronf olUxuf
om vSonf r[kwfavm/ tpfr\ukd,fpm; nDrukd,lygawmh [kqkd\/15;3 xkdtrIukdaxmuf &SHqkefu? igonf zdvdwdvlwkdYtjypfjyKaomfvnf;? olwkdYonf ighudktjypf wifp&mr&Sd[kqkdonfESifhtnD?15;4 oGm;ajracG;okH;&mwkdYukdbrf;NyD;rS? ajracG;tNrD;wckESifhwckukdaygif;vsuf?tNrD;ESpfckMum; rD;l;ukdpnf;?15;5 rD;l;wkdYukdrD;ndojzifh zdvdwdvlwkdY pyg;v,fxJodkYvTwfvkduf pyg;yifukd4if;? aumufvIdif;ukd4if;? pyspfO,smOf? oHvGifO,smOfwkdYukd
4if;rD;avmifav\/15;6 zdvdwdvlwkdYuvnf;? trIukd tb,foljyKoenf;[kar;jref;aomf? wdrewfNrdKUom;\ oruf&SHqkefjyKNyD/ ol\r,m;ukd ol\
taygif;tabmftm; ay;pm;NyDwum;[k jyefajymvQif? zdvdwdvlwkdYonfvm xkdrdef;rESifhol\tbukd rD;IdUMu\/15;7 &SHqkefuvnf;? xkdokdYjyKaomaMumifh igonfpdwfajyatmifjyKrnf/ pdwfajyNyD;rS NidrfoufpGm aernf[kqkdvsuf?15;8 olwkdYukd BuD;pGmaomvkyfBuHjcif;tm;jzifh wNydKifeufkdufowfNyD;vQif {wHausmufxdyfokdY oGm;ae\/
15;9 wzef zdvdwdvlwkdYonf ,k'jynfokdYcsDoGm; wyfcsojzifh? av[dt&yf tESHYtjym;aeMu\/15;10 ,k'vlwkdYuvnf;? tb,faMumifh csDvmMuoenf;[kar;aomf? igwkdY&SHqkef jyKouJhokdY olUukdcsnfaESmif jyKjcif;iSg csDvmonf[k
jyefajymMu\/15;11 xkdtcg ,k'vlokH;axmifwkdYonf{wHausmufxdyfokdYoGm;? zdvdwdvlwkdYonf igwkdYocifjzpf aMumif;ukd oifrodavm/ oifonf
igwkdYtb,fokdYjyKoenf; [kar;aomf? igolwkdYjyKo uJhokdY olwkdYigjyKNyD[k jyefajym\/15;12 olwkdYuvnf;? oifhukdcsnfaESmifzdvdwdvlwkdYvufodkYtyfjcif;iSg ,ckigwkdYvmMuNyD[kqkdaomf? &SHqkefu? oifwkdYonf ukd,fwkdifighukd
rvkyfBuHyg[kusdefqkdMuavmh[kqkdvQif?15;13 olwkdYu? igwkdYonfrvkyfBuHyg/ usyfusyfcsnfaESmifolwkdYvuftyfrnf/ tu,fpifppf udk,fwkdifoifhukdrowfyg[kqkdvsuf BudK;
opfESpfpif;jzifhcsnfaESmif ausmufay:u aqmifcJhMu\/15;14 av[dt&yfokdYa&mufaomtcg? zdvdwdvlwkdYonf a<u;aMumfMu\/ xm0&bk&m;\ 0dnmOfawmfonf olUtay:rSmoufa&mufojzifh?
olUvufcsnfaomBudK;wkdYonf rD;xdaomykdufqefuJhokdYjzpf tcsnftaESmifuRwfav\/15;15 olonfvnf; jrnf;ar;kd;vwfvwfukdawGUukdif,lNyD;vQif vlwaxmifwkdYukdowfav\/15;16 owfNyD;vQif jrnf;ar;kd;jzifh tykHykH? jrnf;ar;kd;jzifh vlwaxmifukdigowfavNyD[k qkdaomaemuf?15;17 jrnf;ar;kd;ukdypfvkduf? xkdt&yfukd &mrwfav[dtrnfjzifhwGifav\/15;18 tvGefa&iwfxm0&bk&m;ukdqkawmif;vsuf? ukd,fawmfonfBuD;pGmaomu,fwifjcif;ukd ukd,fawmf\uRefvufay;awmfrlNyD;rS?
,cktuREkfyfonfa&iwfojzifhao ta&zsm;vSD;jcif;ukd rcHaomvlwkdYvufokdY a&muf&ygrnfavm[k avQmufaomf?15;19 av[dt&yf csKdifh0Srf;&mukd bk&m;ocifazmufawmfrl a&xGufav\/ olonfa&ukd aomufojzifhtoufSLjyef tm;jznfhav\/
okdYjzpf xkdcsKdifh0Srf;&mukdt[aum& trnfjzifhwGif ,aeYwkdifatmif av[dt&yf&Sdownf;/15;20 &SHqkefonfvnf; zdvdwdvlwkdYvufxuf oa&vtrsKd;ukd tESpfESpfq,f tkyfpkd;av\/

235

tcef;BuD; ( 16 )
16;1 aemufwzef &SHqkefonf*gZNrdKUokdYoGm; jynfwefqmrdef;rukdawGUNyD;vQif olUqDokdY 0ifae\/16;2 &SHqkefa&mufaMumif;ukd*gZNrdKUom;wkdYonfMum;vQif0kdif;xm;vsuf? NrdKUwHcg;0wnOfhvkH;acsmif; ajrmif;vsuf? eHeufrkdCf;vif;aom
tcgolUukdowfrnf[kqkd wnOfhvkH;NidrfoufpGmaeMu\/16;3 &SHqkefonf oef;acgifwkdifatmiftdyfNyD;rS? oef;acgiftcsdefx NrdKUwHcg;&GufwkdYukd? wHcg;wkdif? uefYvefYusifESifhwuG,l yckH;ay:rSm
wifvsufxrf;oGm;? a[jAKefNrdKUa&SU? awmifay: ypfxm;av\/
16;4 aemufwzef apm&ufcsKdifhaeaom a'vdvtrnf&Sdaomrdef;rwa,mufukdcspfjyef\/16;5 zdvdwdrif;wkdYonf xkdrdef;rqDokdYvm? &SHqkef BuD;aomcGeftm;onf tb,ft&mtm;jzifh wnfoenf;? olUukdcsnfaESmif
ESdyfpufjcif;iSg tb,fokdYwwfEkdifrnfenf;[k olUukdacsmharmh pl;prf;yg/ igwkdYonf0kdif; aiGq,fwydmukd ay;rnf[kqkdMu\/16;6 a'vdvuvnf;? oifBuD;aomcGeftm;onf tb,ft&mtm;jzifhwnfonfukd4if;? oifhudk ESdyfpufjcif;iSg tb,fokdYcsnfaESmif&rnf
ukd4if;ajymyg[k &SHqkeftm;awmif;yefaomf?16;7 &SHqkefu? wcgrQraoGUajcmufaom avQmfBudK;pdrf;ckepfpif;ESifh ighudkcsnfaESmifvQif igcGeftm;avsmh tjcm;aomoluJhodkY igjzpf
vdrfhrnf[k ajymqkd\/16;8 xkdtcg zdvdwdrif;wkdYonf wcgrQraoGUajcmufaomavQmfBudK;pdrf;ckepfpif;wkdYukd,lcJh? xkdrdef;ronf &SHqkefukdcsnfaESmifav\/16;9 a,mufsm;tcsKdUwkdYonf xkdrdef;r\tdyfcef;xJrS acsmif;ajrmif;vsufaeonfjzpf rdef;ru? &SHqkef? zdvdwdvlwkdYonf oifhukd
wkdufvmMuonf[kqkdaomf? olonf rD;xdaomykdufqefcsnfuJhodkY xkdBudK;wkdYukdjzwfav\/ odkYjzpf ol\ cGeftm;ukd rod&Mu/16;10 a'vdvuvnf;? oifonfighukdusDpm;rkomukdomajymNyD/ oifhukdtb,fokdYcsnfaESmif&rnfukd ,ckajymyg[k&SHqkeftm;awmif;yef
aomf?16;11 olu? rokH;bl;aomBudK;opfESifhusyfusyfcsnfaESmifvQif igcGeftm;avsmh tjcm;aomoluJhokdY igjzpfvdrfhrnf[kajymqkdonftwkdif;?16;12 a'vdvonf BudK;opfwkdYukd,lcsnfaESmifNyD;rS? xkdtcef;acsmif;ajrmif;aom oltcsKdU&Sdaevsuf? &SHqkef? zdvdwdvlwkdYonfoifhukd
wkdufvmMuonf[kqkdaomf? &SHqkefonfvufkH; csnfaomBudK; wkdYukd tyfcsnfuJhokdYjzwfav\/16;13 a'vdvuvnf;? ,ckwkdifatmif oifonf ighukdusDpm; rkomukdomajymNyD/ tb,fokdYcsnf aESmif&rnfukdajymyg[k &SHqkef
tm;awmif;yefaomf? olu? ighqHyifckepfpkwkdYukd&ufuef;om; &ufoGif; x&HwGifpkdYESifhkdufxm;vQif igcGeftm;avsmh tjcm;aomol
uJhokdYigjzpfvdrhfrnf[k ajymqkdonftwkdif;?16;14 a'vdvonf ol\qHyifckepfpkwkdYukd &ufuef;om;&ufoGif; x&HwGifpkdYESifh kdufxm;NyD;rS? &SHqkef? zdvdwdvlwkdYonf oifhukd
wkdufvmMuonf[kqkdaomf? &SHqkefEkd; &ufuef;vufvdyf? pkdY? &ufuef;om;ygvsufoGm;\/16;15 a'vdvuvnf;? oifonf ighudkcspfonf[k pdwfESvkH;rygbJvsuf tb,fokdYajymEkdifoenf;/ oifh BuD;aomcGeftm;onf tb,f
t&mtm;jzifh wnfonfukdrajym/ okH;Budrfwkdifatmif ighudkusDpm;NyD[kqkd\/
16;16 xkdokdY a'vdvonf aeYwkdif;ylqm oltoufaovkatmif aESmifh&SufaomaMumifh?16;17 &SHqkefonf rdrdpdwfESvkH;&SdorQtwkdif;ajym? ighqHyifudkwcgrQr&dwfao;/ trd0rf;xJrSp bk&m;ocif\emZ&dvljzpf\/ ighqHyifukd&d
wfvQifigcGeftm;avsmh tjcm;aomoluJhokdY igjzpfvdrfhrnf[kajymqkd\/16;18 xkdokdY rdrdpdwfESvkH;xJrSm &SdorQtwkdif;ajymaMumif;ukd a'vdvodvQif? zdvdwd rif;wkdYudk wzefac:? ,ckwcgvmMuygOD;/ olonf
rdrdpdwfESvkH;&SdorQtwkdif; ajymNyD[krSm vkdufojzifh? olwkdYonf aiGudkaqmif,lcJhvsufvmMu\/16;19 a'vdvonf&SHqkefacgif;ukd rdrd'l;ay:rSmwifvsuf olukdtdyfapojzifh? vlwa,mufukdac:ol\ qHyifckepfpkwkdYukd&dwfapNyD;rS?
olukdaESmifh&SufpjyK ol\cGeftm;onf avsmhaysmuf\/16;20 rdef;ruvnf;? &SHqkef? zdvdwdvlwkdYonf oifhudkwkdufvmMuonf[kqkdaomf? &SHqkefEkd; xm0&bk&m;pGefYawmfrlaMumif;udk r&dyfrdaom
aMumifh? t&ifuJhokdY igxGuftm; xkwfrnf[k tBuH&Sdaomfvnf;?16;21 zdvdwdvlwkdYonf brf;qD; olrsufpdudkazmufNyD;rS *gZNrdKUokdY,loGm;NyD;vQif aMu;0gBudK;ESifh csnfaESmif axmiftdrfBudwfqkH
ESifhBudwfapMu\/
16;22 &SHqkef qHyif&dwfaomaemuf? wzefaygufjyefaomtcg?16;23 zdvdwdrif;wkdYukd? igwkdYbk&m;onf igwkdY&efolukd igwkdYvufokdYtyfawmfrlNyD[k qkdvsuf? olwkdYbk&m;'g*keftm; ,ZfBuD;ukdylaZmf
aysmfarGUjcif;ukdjyKthHaomiSg pnf;a0;Mu\/16;24 vlrsm;wkdYonf &SHqkefukdjrifaomtcg? igwkdYbk&m;onf igwkdYjynfukdzsufqD;? jynfom;trsm; wkdYukdowfaomigwkdY\&efolukd?
igwkdYvufokdYtyfawmfrlNyD[k rdrdwkdYbk&m;ukd csD;rGrf;Mu\/16;25 pdwfESvkH;&Tifvef;aomtcg? &SHqkefukdac:cJh/ igwkdYtbkdYupm;ygavap[k qkdojzifh? &SHqkefukdaxmif tdrfrSac:cJh olonfupm;&\/ ol
ukdvnf;p&yfwkdifMum;rSmxm;Mu\/16;26 &SHqkefuvnf;? p&yfwkdifwkdYukd igrSDae&atmif vufESifhawGUyg&ap[k vufqGJaomvluav;ukd tcGifhawmif;\/16;27 xkdp&yf a,mufsm;rdef;rwkdYonf tjynfh&SdMu\/ zdvdwdrif;taygif;wkdYvnf;ygMu\/ p&yfrkd;ay: rSmvnf; okH;axmifrQavmufaom
a,mufsm;rdef;rwkdYonf &SHqkefupm;onfukdMunfhI vsuf&SdMu\/16;28 &SHqkefuvnf;? tkdt&Sifxm0&bk&m;?tuREkfyfukdatmufarhawmfrlyg/ tuREkfyfrsufpdESpfbufukd azmufaom zdvdwdvlwkdY wNydKifeuf
tjypf'Pfay;EkdifrnftaMumif;? ,ckwBudrfrQom cGeftm;ukdjyefay;awmfrlygbk&m;[k xm0&bk&m;tm; qkawmif;NyD;rS?16;29 p&yfacgifwkdifESpfwkdifwkdYukd vufsmvuf vuf0JvufESpfbufESifhukdif rSDaevsuf?236

16;30 tuREkfyfonf zdvdwdvlwkdYESifhtwl aoyg&ap[kqkdvsuf? tm;xkwf ukd,fukdTwfcsojzifh? p&yfonf rif;rsm;? vlrsm;taygif;wkdYt


ay:rSmvJzdav\/ xkdokdYtouf&SifpOftcg owfcJhonfxuf aopOftcgomrsm;aomolwkdYukd owfav\/16;31 olnDrsm;? taqGtrsKd;rsm;taygif;wkdYonfvm tavmif;aumifukdxrf;oGm;NyD;vQif? aZm&mNrdKUESifh {&SawmvNrdKUpyfMum;wGif
tbrmaemf\ocsKif;oN*K[fMu\/ olonfoa&vtrsKd;ukd tESpfESpfq,ftkyfpkd;ownf;/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1 rdumtrnf&Sdaom {z&drfawmifom;wa,muf&Sd\/17;2 olonf trdtm;? tkdtar? aysmufaomaiG? tuREkfyfa&SUrSm usdefqJaompum;ukdajymaom aiGq,fwydmonftuREkfyf&Sdyg\/
tuREkfyf,lrdNyD[kqkdaomf? trdu? ighom;? xm0&bk&m;aumif;BuD;ay;awmfrlygapaom[k qkd\/17;3 xkdaiGq,fwydmukdtrdtm; jyefay;aomtcg? trdu? ighom;onf xkaomkyfwkESifhoGef;aom kyfwkukd vkyfp&mbkdY aiG&SdorQukd
xm0&bk&m;tm; igylaZmfESifhNyD/17;4 okdYjzpf ighom;tm; ,ckigjyefay;rnf[kqkdaomfvnf;? om;onf xkdaiGukdtrdtm;jyefay;\/ trdonfvnf;ESpfydmukd,l
yef;wdrform;tyfojzifh? olonfxkaomkyfwkESifh oGef;aomkyfwkukdvkyf kyfwkwkdYonfrdumtdrf&Sd\/17;5 xkdvlrdumonf bk&m;ausmif;&Sd? oifwkdif;awmfESifh aw&yfkyfwkukdvkyfNyD;rS? rdrdom; wa,mufukd rdrd,Zfyka&m[dwft&m
cefYxm;av\/17;6 xkdumvoa&v&Sifbk&ifr&Sd/vlwkdif;rdrdpdwftvkd&Sdonftwkdif;jyKownf;/
17;7 ,k'trsKd;ESifhpyfqkdifaomAufvif,k'NrdKUom; av0dtrsKd;vkvifwa,mufonf? AufvifNrdKUrSmwnf;ckdaeNyD;vQif?17;8 wzefxGufoGm; wnf;ckdp&mt&yfukd&Smvsuf c&D;oGm;ojzifh? {z&drfawmif? rdumtdrfokdY a&mufav\/17;9 rdumuvnf;? oifonftb,fuvmoenf;[kar;aomf? vkvifu? igonf ,k'ckdifAufvif NrdKUom; av0dvljzpf\/ wnf;ckdp&m
t&yfukd&Sm\[kjyefajymaomf?17;10 rdumu? tuREkfyfESifhtwlaeyg/ tuREkfyf\tb? tuREkfyf\,Zfyka&m[dwfvkyfyg/ tuREkfyfonf wESpfwESpfvQif aiGtusyfwq,f
ESifht0wfpkHukd4if;? pm;p&mukd4if;ay;ygrnf[kyifhbdwfaomtcg? av0dvlonf0if?17;11 xkdolESifhtwlaejcif;iSg tvkd&Sdojzifh om;uJhokdYjzpfav\/17;12 rdumonfvnf;? xkdav0dvkvifukd rdrd,Zfyka&m[dwft&m cefYxm;onftwkdif;? vkvifonf ,Zfyka&m[dwfvkyf rdumtdrfae\/17;13 rdumuvnf;? ,ckrSm av0dvlonf ig\,Zfyka&m[dwfjzpfaomaMumifh? xm0&bk&m;onf igaus;Zl;jyKawmfrlrnfukd igod
onf[kqkd\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1
18;2

18;3
18;4
18;5
18;6
18;7

18;8
18;9
18;10
18;11

xkdumvtcg oa&v&Sifbk&ifr&SdpOf? 'eftrsKd;om;wkdYonftarGcHp&m ajrukd&SmMu\/ xkdumvwkdifatmiftjcm;aom oa&v


trsKd;wkdYwGif? tarGcHxkduf onftwkdif; rcH&ao;/okdYjzpf 'eftrsKd;om;wkdYonf jynfukdMunfhIpl;prf;apjcif;iSg rdrdwkdYtrsKd;om;cGeftm;BuD;aom ol&Jig;a,mufwkdYukd olwdkYae&m
t&yfaZm&mNrdKU? {&SawmvNrdKUrSapvTwfvsuf? jynfudkoGm; pl;prf;Muavmh[krSm vkdufMuonftwkdif;? olwkdYonf {z&drfawmif?
rdumtdrfokdYa&mufNyD;vQif wnf;ckd aeMu\/rdumtdrf&SdpOftcg? av0dvkvif\ pum;oHukdrSwfrd? olUae&mokdY0ifvQif? oifonf t&yfokdY tb,faMumifha&mufoenf;/
olESifhtb,fokdYqkdifoenf;/ tb,fokdYvkyfaeoenf;[kar;aomf?xkdolu? rdumonf rnfaomtrIrnfaomt&mukday; ighukdiSg;ojzifh? igonf ol\,Zf yka&m[dwfvkyfaeonf[kjyefajym\/olwkdYuvnf;? tuREkfyfwkdYonf,ckc&D;oGm;&mwGif tBuHajrmufrnfrajrmufrnfukdodrnf taMumif; bk&m;ocifukd ar;jref;ygavmh[k
awmif;yefonftwkdif;?,Zfyka&m[dwfu Nidrf0yfpGmoGm;Muavmh/ oifwkdYoGm;&mvrf;ukd xm0&bk&m;MunfhIawmf rlonf[k jyefajym\/
xkdvl ig;a,mufwkdYonf xGufoGm; vJ&SNrdKUokdYa&mufojzifh? NrdKUom;wkdYonf Zd'keft rsKd;om;wkdY owdr&SdouJhokdY owdr&Sd? rpkd;&drf
bJNidrf0yfpGmaeaMumif;ukd4if;? qkH;rykdifaomrif;r&Sd aMumif;ukd4if;? Zd'keftrsKd;om;wkYdESifha0; tb,folESifhrQtrIrqkdifaMumif;ukd4if;
MunfhINyD;rS?trsKd;om;csif;&Sd&maZm&mNrdKU? {&SawmvNrdKUokdYjyefvm trsKd;om;csif;wkdYu? oifwkdYonf tb,fokdYajymMurnfenf;[kar;aomf?olwdkYu? xoGm;wkdufMuukefthH/ xkdjynfonf aumif;rGefaomjynfjzpfonfukd igwkdYjrifNyD/ Nidrf0yfpGmaeMuao;oavm/ xkdjynfukd
odrf;,l0ifpm;jcif;iSg rzifhETJMuESifh/oGm;vQif owdr&SdaomvlrsKd;ESifh us,f0ef;aomjynfukdawGUMuvdrhfrnf/ bk&m;ocifonf oifwkdY vuftyfawmfrlrnf/ xkdjynf
ajrBuD;OpmpkHvifvsuf&Sdonf[k ajymqkdMu\/
xkdtcg aZm&mNrdKU? {&SawmvNrdKUrS 'eftrsKd;om;vlajcmuf&mwkdYonf ppfwkdufvufeuf ygvsuf csDoGm;Mu\/237

18;12 oGm;&mwGif? ,k'ckdif ud&,wf,m&drfNrdKUrSm pm;cef;csMu\/ xkdt&yfukd,aeYwkdifatmif 'eftrsKd; wyf[lwGifownf;/ ud&,wf,m


&drfNrdKUaemufrSm&Sd\/
18;13 xkdt&yfrSoGm; {z&drfawmif rdumtdrfokdYa&mufMu\/18;14 xkdtcg vJ&SNrdKUukd pl;prf;jcif;iSg oGm;aomol ig;a,mufwkdYu? tdrfwkdY oifwkdif;awmf? aw&yfkyfwk? xkaomkyfwk? oGef;aom
kyfwk&SdaMumif;ukd odoavm/ tb,fokdYjyK& rnfudkqifjcifMuavmh[k trsKd;om;csif;wkdYtm; qkdaomf?18;15 olwkdYonf xkdt&yfokdYvSnfhoGm;ojzifh? av0dvkvifae&m rdumtdrfokdYa&muf olUukdEIwfqufMu\/18;16 ppfwkdufvufeufygaom 'eftrsKd;om;ajcmuf&mwkdYonf wHcg;0aeMu\/18;17 vJ&SNrdKUukdpl;prf;aom vlig;a,mufwkdYonf rdumtdrfokdY0if?18;18 xkaomkyfwk? oifwkdif;awmf? aw&yfkyfwk? oGef;aomkyfwkwkdYukd ,Zfyka&m[dwfa&SUrSm ,lMu\/ ,Zfyka&m[dwfuvnf;? tb,fokdY
jyKMuoenf;[kar;aomf?18;19 olwkdYu wdwfqdwfpGmaeyg/ ukd,fawmfEIwfukd vufESifhydwf tuREkfyfwkdYESifh<uyg/ tuREkfyfwkdY tbvkyfyg/ ,Zfyka&m[dwfvkyfyg/
wtdrfaxmifom,Zfyka&m[dwfvkyfaumif;oavm/ oa&vtrsKd;tET,fwkdYwGifwrsKd;wET,fvkH;,Zfyka&m[dwfrvkyfaumif;o
avm [kqkdMuaomf?18;20 ,Zfyka&m[dwfonf0rf;ajrmuf oifwkdif;awmf? aw&yfkyfwk? xkaomkyfwkukd,lvsuf? xkdvlpk xJokdY0ifoGm;av\/18;21 xkdolwkdYonf oli,frsm;? wd&pmefrsm;? 0efpv,frsm;ukd tOD;oGm;apojzifh ukd,fwkdifvkdufvsuf vSnfhoGm;Mu\/18;22 rdumtdrfESifha0;aomtcg? rdum\tdrfeD;csif;wkdYonfpnf;a0;? 'eftrsKd;om;wkdYukd rSDatmifvkdufMu\/18;23 a<u;aMumfaomtcg? 'eftrsKd;om;wkdYonf vSnfhMunfhvsuf oifonftb,ftcif;&Sd vltaygif;wkdYESifhvkdufvmoenf;[k
rdumtm;ar;aomf?18;24 rdumu? oifwkdYonfigvkyfaombk&m;wkdYESifh,Zfyka&m[dwfukd,loGm;Muonfwum;/ xkdt&mrS wyg; igtb,ft&m&Sdao;oenf;/
okdYaomfvnf; oifwkdYu? tb,ftcif;&Sdoenf;[k ighukdar;Muonfwum;[kqkdavaomf?18;25 'eftrsKd;om;wkdYu? igwkdYwGifoifhpum;ukdrMum;ygapESifh/ okdYr[kwf pdwfqkd;aomolwkdYonf oifhukdwkduf oifhtoufESifh oifhtdrf
om;wkdYtoufqkH;aumif;qkH;vdrfhrnf[k qkdvsufc&D;oGm;Mu\/18;26 rdumonf olwkdYukdrdrdrEkdifonfukdod rdrdtdrfokdYjyefoGm;av\/
18;27 'eftrsKd;om;wkdYonf? rdumvkyfaomt&mwkdYESifh olaeaom,Zfyka&m[dwfukd ,loGm;? owdr&Sd Nidrf0yfpGmaeaomvJ&SNrdKUom;wkdY
qDokdYa&mufojzifh xm;ESifhvkyfBuH NrdKUukdrD;IdUMu\/
18;28 Zd'kefNrdKUESihfa0;aomaMumifh4if;? tb,folESifhrQtrIrqkdifaomaMumifh4if;? u,fEIwfaomolr&Sd/ xkdNrdKUonf Auf&a[mbNrdKUtem;rSm
&SdaomcsKdifhwnf\/ xkdt&yf NrdKUopfukdwnfaeMu\/18;29 xkdNrdKUukd olwkdYtrsKd;\tboa&v\om; 'eftrnfukdrSDojzifh 'efNrdKU[lwGifMu\/ xkdNrdKUtrnfa[mif;um; vJ&Swnf;/18;30 'eftrsKd;om;wkdYonf rdumxkaomkyfwkukdwnfaxmif rema&Som;a*&IH\om; a,meoefESifh ol\om;wkdYonf aowmawmfukd
odrf;oGm;onfaeYwkdifatmif 'eftrsKd;,Zfyka&m[dwf vkyfMu\/18;31 bk&m;ocif\tdrfawmfonf &SdavmNrdKU&SdonfumvywfvkH;? rdumoGef;aomkyfwkukdvnf; wnfaxmifMu\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1

oa&v &Sifbk&ifr&Sdonfumv? {z&drfawmifcg;yef;wnf;ckdaom av0dvlw a,mufonf? ,k'ckdifAufvifNrdKUolrdef;rwa,m


ufukdodrf;,l\/19;2 xkdrdef;ronf vifukdjypfrSm; AufvifNrdKUrdrdtbtdrfokdYoGm;ojzifh av;vaeav\/19;3 vifonf olUukdacsmharmh aqmifcJhjcif;iSg i,fom;wa,mufESifhjrnf;ESpfpD;ygvsufxoGm; a&mufaomtcg? r,m;i,fonf
rdrdtbtdrfxJokdYac:oGif;? tbonforufukd awGUjrifvQif 0rf;ajrmufaompdwf&Sd odrf;qnf;av\/19;4 xkdaMumifh orufonfpm;aomufvsuf? tdyfvsuf? okH;&ufywfvkH; a,murtdrfae\/19;5 pwkwaeY&uf eHeufapmapmx xGufoGm;thHaomiSg jyifqifaomtcg? a,muru? rkefYtenf; i,fukdpm; tm;jznfhNyD;rSoGm;Muyg[k
oruftm; qkdonftwkdif;?19;6 ESpfa,mufvkH; xkdifpm;aomufvsufaeMu\/ a,muruvnf;? oabmusygawmh/ ,aeYnOfhudkvnf;vGefapojzifh aysmfarGUvsuf
aeygawmh[koruftm; qkdjyef?19;7 orufonf oGm;thHaomiSgxaomfvnf;? a,muraoG;aqmifojzifh orufonf xkdt&yf tdyfjyefav\/19;8 yOraeY&uf eHeufapmapmoGm;thHaomiSgxaomtcg? a,muru? tm;jznfh ygOD;awmh[kqkd rGef;vGJonfwkdifatmifESpfa,mufvkH;
pm;aomufvsufaeMu\/19;9 xkdolonf r,m;i,fESifhi,fom;ukdac:oGm;thHaomiSgxjyefaomtcg? ol\a,murjzpfaom xkdrdef;r\tbu? Munfhyg? rkdCf;csKyf
vkNyD/ ,aeYnOfhukdvnf; vGefapygawmh/ aeYtcsdefukefvkNyD/ t&yftdyf aysmfarGUvsufaeygawmh/ eufjzefeHeuf apmapmx
ukd,fae&mt&yfokdY oGm;awmh[kqkdaomfvnf;?19;10 orufonfxkdnOfhudkrvGefapbJxoGm; ukef;ESD;wifaomjrnf;ESpfpD;ESifhr,m;i,fvnf;ygvsuf a,k&SvifNrdKUwnf;[laom a,Akwf
NrdKUteD;okdY a&mufav\/238

19;11 xkdNrdKUteD;odkYa&mufaomtcg? rkdCf;csKyfaomaMumifh i,fom;u? em;axmifygawmh/ a,Akodvl ae&m NrdKUokdY0if tdyfMuukefthH[k


ociftm;qkdaomf?19;12 ocifu? oa&vtrsKd;r[kwf? wyg;trsKd;om;aeaomNrdKUokdYr0if? *dAmNrdKUokdY oGm;OD;rnf/19;13 *dAmNrdKU?&mrNrdKUtp&SdaomwpkHwckaomt&yf nOfhukdvGefapjcif;iSgoGm;MuukefthH[k i,fom;tm;qkdvsuf?19;14 c&D;oGm;jyef A,Fmrdefckdif *dAmNrdKUteD;okdYa&mufaomtcg ae0ifav\/19;15 *dAmNrdKUrSm nOfhudkvGefaprnftBuHESifh NrdKUxJokdY0if tb,folrQ {nfhrcHao;aomaMumifh vrf;rSmxkdifae\/
19;16 *dAmNrdKUom;wkdYonf A,FmrdeftrsKd;om;jzpfMu\/ okdY&mwGif wnf;ckdaom{z&drf awmifom; vltkdwa,muf&Sdonfjzpf? xkdolonf
nOD;,H v,fvkyf&mrSvmpOf?19;17 ajrmfMunfh?NrdKUvrf;rSm{nfhonfwa,muf&SdonfudkjrifvQif? oifonftb,ft&yfokdYoGm;oenf;? tb,ft&yfuvmoenf;[k
ar;aomf?19;18 uREkfyfwkdYonf ,k'ckdifAufvifNrdKUrS {z&drfawmifcg;yef;okdYoGm;\/ uREkfyfonf {z&drfawmifom; jzpf\/ AufvifNrdKUokdYcPoGm;NyD;rS,ck
xm0&bk&m;\ tdrfawmfokdYoGm;\/ tb,folrQ {nfhrcHao;/
19;19 okdY&mwGif jrnf;bkdYjrufajcmufESifhtjcm;auR;p&m&Sd\/ ukd,fESifhukd,fawmfuRefrvkdufvmaom i,fom;bkdYrkefYESifhpyspf&nf&Sd\/
wpkHwckrQ rvkdyg[kajymqkd\/19;20 vltkduvnf;? oifcsrf;om&Sdygapaom/ oifvkdorQonf ighwm&Sdapawmh/ vrf;rSmnOfhukdrvGef apESifh[kqkdvsuf?19;21 rdrdtdrfokdYac:oGif; jrnf;wkdYukdauR;av\/ olwkdYonfajcukdaq; pm;aomufMu\/
19;22 xkdokdYaysmfarGUvsufaeMuaomtcg? xkdNrdKUom; t"rvltcsKdUwkdYonf tdrfukd0kdif; wHcg;ukdkdufMu\/ tdrf&Sifvltkdukdvnf; ac:?
oifhtdrfokdY0ifaoma,mufsm;ESifhigwkdYonf qufqHvkdonfjzpf? xkwfcJhavmh[kqkdMu\/19;23 tdrf&Sifonfvnf;xGuf? nDtpfukdwkdY? qkd;aomtrIukdrjyKygESifh/ olonf tuREkfyftdrfwnf; ckdaomoljzpf t"rrjyKMuygESifh/19;24 tuREkfyforD;unm&Sdyg\/ ol\r,m;i,fvnf;&Sdyg\/ olwkdYukdxkwfay;ygrnf/ olwkdYukd IwfcsMuyg/ tvkd&Sdonftwkdif; jyKMuyg/
a,mufsm; rQavmufqkd;aomtrIukd rjyKygESifh[k awmif;yefaomfvnf;?19;25 olwkdYonf em;raxmifaomaMumifh? av0dvlonf rdrdr,m;i,fukdxkwftyfojzifh? olwkdYonf wnOfhvkH;t"rjyK eHeufwkdifatmif
IwfcsNyD;rS tmkPfwufrSvTwfvkdufMu\/19;26 tmkPfwufaomtcg? rdef;ronfvm rdrdocifae&mtdrfwHcg;a&SUrSm rkdCf;vif;onfwkdifatmif vJae\/19;27 eHeuftcsdefa&mufrS ol\ocifonfx tdrfwHcg;udkzGifhojzifh? c&D;oGm;thhHaomiSg xGufaomtcg? r,m;i,fonf tdrfwHcg;a&SUrSmvJ
wHcg;ckHukdvufwifvsuf&Sdonfukdjrifaomf?19;28 xavmh/ oGm;MuukefthH[kqkdaomfvnf; olonf jyefrajymbJae\/ xkdtcg a,mufsm;onf olUukdjrnf;ay:rSmwifojzifh rdrdae&m
okdYoGm;av\/19;29 rdrdtdrfokdY a&mufaomtcg xm;ukd,l r,m;i,ftaumifukd tkd;ESifhwuG q,fESpfykdif;ykdif; oa&vjynfwa&SmufvkH;okdY
ay;vkdufav\/19;30 odjrifaomoltaygif;wkdYu? oa&vtrsKd;om;wkdYonf tJ*kwKjynfuxGufaomaeYrSp ,aeYwkdifatmif uJhokdYaomtrIukd
tb,folrQrjyK? wcgrQ rjzpfpzl;/ qifjcifwkdifyifpD &ifMuavmh[kajymqkdMu\/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1

xkdtcg oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf? *dv'fjynfom;wkdYESifhwuGxvsuf? 'efNrdKUrSp aA&a&SbNrdKUwkdifatmif y&dowftaygif;


wkdYonfwa,mufaomoluJhokdY rdZygNrdKU?xm0&bk&m;xHawmfpnf;a0;Mu\/20;2 oa&vtrsKd;tET,ftaygif;? jynfom;taygif;wkdY\tBuD;tuJwkdYonfpnf;a0;Muaomf? bk&m;ocif\vl? xm;vufeufpGJukdifaom
ajconf ol&Jav;odef;ESifhwuG csOf;uyfMu\/20;3 oa&vtrsKd;om;wkdYonf rdZygNrdKUokdYoGm;aMumif;ukd A,FmrdeftrsKd;om;wkdYonf Mum;odMu\/ oa&vtrsKd;om;wkdYu? xkdt"r
trIum;tb,fokdYenf;[kar;jref;vQif?20;4 taocH&aomrdef;r\vifav0dvlu? tuREkfyfonf r,m;i,fESifhtwlvm A,Fmrdefckdif? *dAmNrdKUrSm nOfhukdvGefapyg\/20;5 nOfhtcg *dAmNrdKUom;wkdYonfx tuREkfyfwnf;ckdaomtdrfudk0kdif;vsuf? tuREkfyfukdwkdufowf rnftm;xkwfMuyg\/ r,m;i,fao
onfwkdifatmifIwfcsMuyg\/20;6 tuREkfyfonfvnf; r,m;i,ftaumifukd,ltykdif;ykdif;jzwfNyD;rS? oa&vtrsKd;tarGcH&mjynf wa&SmufvkH;okdYay;vkdufyg\/
taMumif;rlum;?olwkdYonf oa&vtrsKd;qkd;npfaomtrI? t"rtrIukdjyKMuygNyD/20;7 oifwkdY&SdorQonf oa&vtrsKd;jzpfMuyg\/ t&yf wkdifyifpD&ifMuygavmh[kajymqkdav\/20;8 vltaygif;wkdYonf wa,mufaomoluJhokdYx igwkdYonfwa,mufrQ rdrdwJodkYroGm;? rdrdtdrfokdYrjyef/20;9 *dAmNrdKUtb,fokdYjyKrnfenf;[lrlum;? pma&;wHcs twkdufoGm;rnf/20;10 A,Fmrdefckdif *dAmNrdKUom;wkdYonf? oa&vtrsKd;wkdY jyKorQaomt"rtrIESifhnDavsmfpGm vlrsm;wkdYonf xkdNrdKUokdYa&muftjypf
'Pfay;rnftaMumif;? olwkdYpm;p&dwfudkykdYapjcif;iSg oa&vtrsKd;tET,ftaygif;wkdY vlw&mwGif wq,f? waxmifwGifw&m?
waomif; wGifwaxmifwkdYukd a&G;aumufMuukefthH[kqkdvsuf?239

20;11 oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf *dAmNrdKUwbufpnf;a0; wa,mufaomoluJhokdY oif;zGJUvsufaeMu\/


20;12 oa&vtrsKd;om;wkdYonf? A,Fmrdefckdifwa&SmufvkH;okdYapvTwf? oifwkdYwGif jyKaomt"rtrIum; tb,fokdYenf;/20;13 ,ckrSm *dAmNrdKU&Sdaomxkdt"rvlwkdYukdigwkdY,lowfojzifh oa&vtrsKd;xJu 'kpkduf tjypfukdy,f&Sm;rnftaMumif;xkdvlwkdYukd
tyfMuyg[k rSmvkdufMu\/ okdY&mwGif A,Fmrdef trsKd;om;wkdYonf? nDtpfukdoa&vtrsKd;om;wkdY pum;ukdem;raxmifbJ?20;14 xkdtrsKd;om;wkdYukd ppfwkdufjcif;iSg? tNrdKUNrdKUt&Gm&GmuxGuf *dAmNrdKUpnf;a0;Mu\/20;15 xkdtcg *dAmNrdKUom;a,mufsm;aumif; ckepf&mrSwyg; tNrdKUNrdKUt&Gm&Gmuvmaom A,Fmrdef trsKd;om;ta&twGufum;? xm;vufeuf
pGJukdifaomol ESpfaomif;ajcmufaxmifwnf;/20;16 xkdvltaygif;wkdYwGif vuf0JvufukdokH;wwfojzifh? qHjcnfwyifukdavmufvTJESifh rSefatmif ypfEkdifaoma,mufsm;aumif;ckepf&m
ygownf;/20;17 A,FmrdeftrsKd;om;rSwyg; xm;vufeufpGJukdifppfol&Jjzpfaom oa&vtrsKd;om;ta&t wGufum; av;odef;wnf;/
20;18 oa&vtrsKd;om;wkdYonf bk&m;ocif\tdrfawmfokdY xoGm;NyD;vQif? tuREkfyf wkdYwGif tb,folonfA,FmrdeftrsKd;ukdtOD;csD
oGm;&ygrnfenf;[k bk&m;ocifxHawmf ar;avQmufMuaomf? xm0&bk&m;u? ,k'onftOD;csDoGm;&rnf[krdefYawmfrl\/20;19 eHeufapmapm oa&vtrsKd;om;wkdYonfx *dAmNrdKUtem;wyfcsNyD;rS?20;20 A,FmrdeftrsKd;om;wkdYukdwkdufjcif;iSgcsDoGm;? *dAmNrdKUa&SUrSm ppfcif;usif;vsufaeMu\/20;21 A,FmrdeftrsKd;om;wkdYonf *dAmNrdKUxJuxGufNyD;vQif? xkdaeYwGif oa&vvl waomif;ESpf axmifwkdYukd ajray:vSJowfMu\/20;22 okdY&mwGif oa&vtrsKd;om;wkdYonf&J&ifhaompdwfukd,l yXraeYwGifppfcif;usif;aom t&yfwzefcif;usif;Mu\/20;23 xm0&bk&m;xHawmfokdYoGm; nOD;,Hwkdifatmif ikda<u;vsuf? tuREkfyfwkdYnDA,FmrdeftrsKd;om; wkdYukd wzefppfwkduf&ygrnfavm[k
xm0&bk&m;tm; ar;avQmufaomf? xm0&bk&m;u csDoGm;Muavmh[krdefYawmfrl\/20;24 'kwd,aeYwGif oa&vtrsKd;om;wkdYonf A,FmrdeftrsKd;wkdYteD;okdY csOf;Muaomtcg?20;25 A,FmrdeftrsKd;om;wkdYonf *dAmNrdKUxJuxGufNyD;vQif? xm;vufeufpGJukdifaom oa&vvl waomif;&SpfaxmifwkdYukd ajray:
vSJowfMu\/
20;26 xkdtcg oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf bk&m;ociftdrfawmfokdYoGm; ikda<u;vsuf? xm0&bk&m;xHawmf0yfvsuf?
waeYvkH;nOD;,Hwkdifatmif tpmudka&Smif xm0&bk&m;tm; rD;IdU&m,Zf? rd[m,,ZfwkdYukd ylaZmfMu\/20;27 xkdumv bk&m;ocif\y#dnmOfaowmawmfygvsuf? tmkef\om;jzpfaom {vmZm\om; zde[wfonf? aowmawmfa&SUrSm
trIapmifhonfjzpf?20;28 oa&vtrsKd;om;wkdYu? tuREkfyfwkdYnDA,FmrdeftrsKd;om;wkdYukd wzefoGm;wkduf&ygrnfavm? roGm;bJae&ygrnfavm[k xm0&
bk&m;tm;ar;avQmufaomf? xm0&bk&m;uoGm;Muavmh/ eufjzefaeYwGif olwkdYukdoifwkdYvuf igtyfrnf[krdefYawmfrl\/20;29 oa&vtrsKd;om;wkdYonf *dAmNrdKUywfvnf uif;apmifhvlwkdYudkxm;NyD;rS?20;30 wwd,aeYwGif A,FmrdeftrsKd;om;wkdY&Sd&mokdYcsDoGm;? ,refuJhodkY *dAmNrdKUtem; ppfcif;usif; vsufaeMu\/20;31 A,FmrdeftrsKd;om;wkdYonf twkdufxGuf NrdKUESifhuGmoGm;Mu\/ aAovNrdKUokdYoGm;aomvrf;? *dAmawm&GmokdYoGm;aomvrf;wGif
,refuJhodkYoa&vtrsKd; ol&JwkdYukdvkyfBuHpjyK vlokH;q,fcefYrQaoMu\/20;32 A,FmrdeftrsKd;om;wkdYu? olwkdYonf ,refuJhokdY igwkdYa&SUrSmIH;MuNyD[kqkdaomfvnf;? oa&v trsKd;om;wkdYu ajy;MuukefthH/ ol
wkdYukdNrdKUESifha0;aomvrf;wkdYokdY aoG;aqmifMuukefthH[k qkdvsuf?20;33 oa&vvltaygif;wkdYonf rdrdwkdYae&mt&yfrSx AmvwmrmNrdKUppfcif;Mu\/ uif;apmifh vsufaeaom oa&vvlwkdYonf
vnf;rdrdwkdYae&m*dAmvGifjyifrSxMuojzifh?20;34 oa&vtrsKd;om; a,mufsm;aumif;waomif;wkdYonf *dAmNrdKUokdYcsDvm? A,FmrdeftrsKd;om; wkdYonf ab;a&mufvkeD;onfudkr&d
yfrdaomaMumifh? usyfwnf;pGmqD;wkdufMu\/20;35 xkdtcg xm0&bk&m;onf A,FmrdefvlwkdYukd oa&vvlwkdYa&SUrSmIH;apawmfrlojzifh? xkdaeYwGif oa&vvlwkdYonf xm;vufeuf
pGJukdifaomA,FmrdefvlESpfaomif;ig;axmifw&mwkdYukd y,f&Sif;Mu\/
20;36 A,FmrdeftrsKd;om;wkdYonf rdrdwkdYIH;onfukdodjrifMu\/ oa&vvlwkdYonf? *dAmNrdKU tem;xm;aomuif;wyfukd ukd;pm;aomaMumifh?
tpuA,FmrdefvlwkdYa&SUrSm qkwfMu\/20;37 uif;wyfom;wkdYonf *dAmNrdKUokdY w[kefwnf;ajy;0if tESHYtjym;wkdufojzifh wNrdKUvkH;ukd xm;ESifhvkyfBuHMu\/20;38 NrdKUxJrSmBuD;pGmaomrD;ckd;wufap&rnftaMumif; oa&vvlwkdYonfuif;apmifhvlwkdYtm; tBuHay;ESifhMuNyDjzpf?20;39 oa&vvlwkdYonfppfwkduf&mwGifqkwfaomtcg? A,FmrdefvlwkdYu? tu,f olwkdYonf ,refppfIH;ouJhokdY igwkdYa&SUrSmIH;MuNyD
[kqkdvsuf ol&JwkdYukd vkyfBuHpjyK vlokH;q,f cefYrQaoMu\/20;40 wzef rD;avmif xlxyfaomrD;ckd;onf NrdKUxJrSmwufp&Sdaomtcg? A,FmrdefvlwkdYonfjyefMunfh NrdKUukdavmifaomrD;vQHonfrkdCf;
aumif;uifokdYwufonfudkjrifMu?20;41 oa&vvlwkdYonf vSnfhjyefaomtcg? A,FmrdefvlwkdYonf ab;a&mufaMumif;ukdodjrifvQif?20;42 rdef;armawGa0oa&vvlwkdYa&SUrSm awmvrf;okdYajy;aomfvnf;? ppfwkdufvkdufvmaom olwkdYonf rSDojzifh ajy;aomolwkdYukd4if;?
NrdKU&Gmrsm;xJuxGufvmaomolwkdYukd4if;? wNydKifeufzsufqD;Mu\/20;43 A,FmrdefvlwkdYukd0kdif;vsufvkdufvsuf? Ekcg&GmrSpaexGuf&mbuf? *dAmNrdKUtem;wkdifatmif ESdyfeif;Mu\/20;44 xkdtcg A,Fmrdefol&Jwaomif;&SpfaxmifwkdYonf vJaoMu\/20;45 <uif;aomolwkdYonf vSnfh awmt&yf&drKefausmufokdYajy;MupOfwGif? vkdufaomolwkdYonf vlig;axmifwkdYudk vrf;rSmbrf;rdMu\/
*d'kHNrdKUwkdifatmif tjyif;vkduf vlESpfaxmifwkdYukdvnf; owfMu\/240

20;46 xkdaeYwGif vJaoaomA,Fmrdefxm;pGJol&JwkdYta&twGufum;? ESpfaomif;ig;axmifwnf;/20;47 vlajcmuf&mwkdYonf vSnfh awmt&yf&drKefausmufukd rSDatmifajy;ojzifh? xkdausmuf atmufrSm av;vaeMu\/20;48 oa&vvlwkdYonf wzefvSnfh? A,FmrdeftrsKd;om;wkdYukdwkdufvsuf NrdKU&Gm&Sdaomvl? wd&pmefawGUorQwkdYukd xm;ESifhvkyfBuH?
awGUorQaomNrdKU&GmwkdYukd rD;IdUMu\/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1 oa&vtrsKd;om;wkdYonf tb,folrQ rdrdorD;udk A,FmrdeftrsKd;om; ray;pm; &rnftaMumif;? rdZygNrdKUrSm usdefqkdjcif;ukd
jyKESifhMuNyD/21;2 vlrsm;wkdYonf bk&m;ocifhtdrfawmfokdYvm bk&m;ocifha&SUawmf nOD;wkdifatmifaevsuf? toHudkvTifh ikda<u;vsuf?21;3 tkdoa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;? oa&vtrsKd;tET,fwkdYwGif ,aeYwrsKd;csKdUwJh &aomtrIonftb,faMumifhjzpf
&ygoenf;[kavQmufqkdMu\/21;4 eufjzefeHeufapmapmvlrsm;wkdYonfxNyD;vQif? ,ZfyvifukdwnfrD;IdU&m,Zf? rd[m,,ZfwkdY ukdylaZmfMu\/21;5 oa&vtrsKd;om;wkdYuvnf;? oa&vtrsKd;tET,ftaygif;wkdYwGiftb,folonf y&dowf taygif;ESifhtwl xm0&bk
&m;xHawmfokdYrvmbJaeoenf;[k ar;Mu\/ taMumif;rlum;? rdZygNrdKU xm0&bk&m;xHawmfokdY rvmbJaeaomolonf {uef
trSeftaoowfjcif;ukd cHap[k BuD;pGmaomusdefqkdjcif;ukdjyKESifhMuNyD/21;6 oa&vtrsKd;om;wkdYonfvnf;? nDA,FmrdeftwGuf aemifw&vsuf? oa&vtrsKd; tET,fwkdYwGif ,aeY wrsKd;qkH;NyD/21;7 igwkdYonf ukd,forD;ukdolwkdYtm; ray;pm;&rnftaMumif; xm0&bk&m;udk wkdifwnfusdefqkd aomaMumifh? usef<uif;aomolwkdYtbkdY
rdef;rwkdYukdtb,fokdY&Ekdifoenf;[l4if;?21;8 oa&vtrsKd;tET,fwkdYwGif tb,folonfrdZygNrdKUxm0&bk&m;xHawmfokdY rvmbJae oenf;[l4if;ar;jref;vQif? *dv'fjynf
,mAufNrdKUom;wa,mufrQ pka0;&mwyfokdY ra&mufrvmaMumif;udkodMu\/21;9 vlrsm;wkdYudka&wGufaomtcg? *dv'fjynf,mAufNrdKUom;wa,mufrQryg/21;10 xkdtcg pka0;aomolwkdYonf ppfol&Jwaomif;ESpfaxmifwkdYukdapvTwfvsuf? oifwkdYonfoGm; *dv'fjynf,mAufNrdKUom; a,mufsm;
rdef;roli,fwkdYukd xm;ESifhvkyfBuHMuavmh/21;11 okdYqkdaomf? a,mufsm;taygif;ukd4if;? a,mufsm;ESifhqufqHaomrdef;rtaygif;ukd4if;? &Sif;&Sif;y,f&Sm;Muavmh[krSmxm;onftwkdif;?21;12 ppfol&JwkdYonf *dv'fjynf ,mAufNrdKUom;wkdYwGif? a,mufsm;ESifhrqufqHao;aom unmrdef;r tysKdav;&mwkdYukdawGU cgemefjynf
wyfcs&m? &SdavmNrdKUokdYaqmifcJhMu\/21;13 wzef pka0;aomoltaygif;wkdYonf? &drKefausmufaeaomA,FmrdefvlwkdYukdEIwfquf toifhtwifhac:jcif;iSgvlwkdYudkapvTwf
Mu\/21;14 xkdtcg A,FmrdefvlwkdYonfvmjyef? oa&vvlwkdYonft&Sifcsefxm;aom *dv'fjynf,m AufNrdKUol rdef;rwkdYESifhay;pm;Mu\/
okdYaomfvnf;rdef;rwkdYonf ravmufraMu/21;15 xkdokdY xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;tET,fwkdYwGifNydKysuf&mukdjyKawmfrlaomaMumifh? oa&vvlwkdYonf A,FmrdeftwGuf
aemifw&Mu\/21;16 pka0;&m y&dowftoufBuD;olwkdYuvnf;? A,FmrdeftrsKd;xJu rdef;rwkdYukd y,f&Sif;aomaMumifh? usef<uif;aomolwkdYtbkdY rdef;rwkdY
ukdtb,fokdY&Ekdifoenf;[l4if;?21;17 oa&v trsKd;wkdYwGif wrsKd;ukdraysmufapjcif;iSg aoab;rSvGwfaom A,FmrdefvlwkdY tarGcHp&majr&Sd&rnf/21;18 okdYaomfvnf; tMuifolonf A,FmrdefvlorD;udkay;pm;\? xkdolonfusdeftyfaomoljzpfap[k oa&vvlwdkYonf usdefqkdjcif;ukd
jyKaomaMumifh igwkdYonf ukd,forD;wkdYukd ray;pm;&[l4if;?21;19 aAovNrdKUajrmufbuf? aAovNrdKUrSa&ScifNrdKUokdYoGm;aomvrf;ta&SUbuf? avaAmeNrdKU awmifbuf? &SdavmNrdKUe,fwGif xm0&bk&m;
tbkdYESpfpOf yGJcHwwfonf[l4if;? wkdifyifMuonfESifhtnD?21;20 A,FmrdefvlwkdYukdac: oifwkdYonfoGm;Muavmh/ pyspfO,smOfwkdYacsmif;ajrmif;vsufaeMuavmh/ &SdavmNrdKUorD;wkdYonfyGJcHthHaomiSg
uvsufvmMuaomtcg?21;21 pyspfO,smOfxJuxGufNyD;vQif? xkdNrdKUorD;wkdYukd toD;toD;ukd,fr,m;jzpfapbkdYbrf;qD; A,FmrdefjynfokdYaqmifoGm;Muavmh/21;22 olwkdYtbESifharmifwkdYonf igwkdYxHokdYvm trIvkyfaomtcg? igwkdYu igwkdYrsufESmudkaxmuf olwkdYukdoem;Muyg/ ppfwkduf&mwGif ol
wkdYtoD;toD;qkdifaomr,m;wkdYukd olwkdYtbkdY igwkdYonf rcsefrxm;rdyg/ oifwkdY tjypfa&mufapjcif;iSg ,ckay;pm;Muonfr[kwf[k
olwkdYtm; jyefajymrnf[krSmxm;Muonftwkdif;?21;23 A,FmrdefvlwkdYonfjyK yGJcHvsufuaomrdef;rwkdYukd ukd,fta&twGuftwkdif; r,m;jzpfbkdY&m brf;qD;,loGm;Mu\/ ukd,ftarGcH&m
ajrokdY jyefa&mufNyD;vQif? NrdKUwkdYukdtopfjyifqif aeMu\/21;24 xkdtcg oa&vvltaygif;wkdYonfvnf; ukd,ftrsKd;? ukd,ftaqGae&m ukd,ftarGcH&majrokdY jyefoGm;Mu\/21;25 xkdumvoa&v&Sifbk&ifr&Sd? vlwkdif;rdrdpdwftvkd&Sdonftwkdif;jyKownf;/
w&m;olBuD;rSwfpmNyD;\/
241

ko0wK/
Ruth.

tcef;BuD; 1 2 3 4

242

ko0wK/
Ruth.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11
1;12
1;13
1;14
1;15
1;16

1;17
1;18
1;19
1;20
1;21

1;22

w&m;olBuD;tkyfpkd;aomumv? w&Ha&mtcg oa&vjynf tpmtm[m&acgif;yg; ,k'jynfAufvifNrdKUom;wa,mufonf?


r,m;ESifh om;ESpfa,mufygvsuf armbjynf wnf;ckdjcif;iSgoGm;\/
xkdol\trnfum; {vdrvuf/ r,m;trnfum;aemrd/ om;ESpfa,muftrnfum; r[mvkefESifhcdvsKefwnf;/ olwkdYonf ,k'jynf?
AufvifNrdKU? {z&wft&yfom;jzpfvsuf? armbjynfokdYoGm;aeMu\/aemrd\cifyGef; {vdrvufonfao r,m;ESifhom;ESpfa,mufwkdYonf usef&pfMu\/
om;wkdYonf armbjynfolMo&yESifh kotrnf&Sdaom rdef;rESpfa,mufwkdYESifh pkHbufjcif;ukdjyK? xkdjynfrSm q,fESpfcefYrQaeNyD;rS?xkdom;ESpfa,muf r[mvkefESifhcdvsKefwkdYonfao aemrdonfom;r&Sd? cifyGef;vnf;r&Sd usef&pfav\/
wzefxm0&bk&m;onf rdrdvlwkdYukd tMunfhtI<u rkefYukday;oem;awmfrlaMumif;ukd xkdrdef;ronf armbjynfMum;aomtcg?
armbjynf rSjyef oGm;rnf[k acR;rESpfa,mufESifhtwlx?wnf;ckd&mt&yfu xGufNyD;vQif ,k'jynfokdYa&mufvkdaomiSg oGm;Mu\/okdY&mwGif acR;rESpfa,mufwkdYtm;? oifwkdYonf ukd,ftrdtdrfokdY jyefoGm;Muavmh/ aovGefaomol4if;? ig4if;?aus;Zl;jyKonfESifhtnD?
xm0& bk&m;onf oifwkdYaus;Zl;jyKawmfrlygapaom/oifwkdYESpfa,mufonf aemuf&aomviftdrf csrf;ompGmae&rnftaMumif; xm0&bk&m;u,froem;awmfrlygapaom[kqkdvsuf
olwkdYukd erf;av\/ olwkdYonfvnf;? toHukdvTifh idka<u;vsuf?tu,fpifppf tuREkfyfwkdYonf ukd,fawmfESifhtwl? ukd,fawmf\trsKd;xHokdY vkdufoGm;ygrnf[kqkdMu\/aemrduvnf;? ighorD;wkdY jyefoGm;Muavmh/ igESifhtwl tb,faMumifh vkduf&rnfenf;/ oifwkdYvifvQmbkdY ig\0rf;om;&Sdao;oavm/ighorD;wkdY jyefoGm;Muavmh/ igonf touft&G,fvGef vifESifhraeoifh/ okdYr[kwf ajrmfvifhp&m&Sdao;onf[kigqkdvQif4if;? ,aeY
nrSmvif aevQif4if;? om;wkdYudkvnf;bGm;jrifvQif4if;?xkdom;wkdYonf BuD;yGg;onfwkdifatmif ihHaevdrfhrnfavm/ vifraebJ olwkdYukd ajrmfvifhvdrfhrnfavm/ ighorD;wkdY xkdokdYrjzpf&/
xm0&bk&m; vufawmfonf iguefYvefY&Sdonfudk oifwkdYtwGuf igtvGefMuifemaompdwf&Sdonf [kqkdavaomf?olwdkYonf wzeftoHukdvTifhidka<u;Mu\/ xkdtcg Mo&yonfa,murukderf; rdrdtrsKd;om;wkdYxHokdY jyefoGm;\/ korlum;?
a,mur rSD0Jqnf;uyfvsuf aeao;\/aemrduvnf;? oifhtpfronf trsKd;om;&if; bk&m;&if;wkdYxHokdY jyefoGm;NyD/ tpfraemufokdY vkdufoGm;yg[kqkdaomf?kou? uRefronf ukd,fawmfukdrpGefYyg&apESifh/ aemufawmfokdYrvkdufbJ jyefoGm;apjcif;iSgrjyKygESifh/ ukd,fawmfoGm;av&m&mokdY
uRefrvkduf ygrnf/ ukd,fawmftdyfav&m&muRefrtdyfygrnf/ ukd,fawmftrsKd;onf uRefrtrsKd;? ukd,fawmfbk&m;onf uRefr
bk&m;jzpfygap/ukd,fawmfao&mt&yf uRefraooN*K[fcHygrnf/ aojcif;rSwyg;? tjcm;aomtrIaMumifh ukd,fawmfESifhuRefruGmvQif? xm0&
bk&m;onf uRefrxkdrQru jyKawmfrlygapaom[kjyefqkd\/koonf vkdufjcif;iSg ckdifcHhaompdwf&Sdonfukd aemrdonfodjrifaomf wdwfqdwfpGmaeav\/
xkdolESpfa,mufwkdYonfc&D;oGm; AufvifNrdKUokdYa&mufaomtcg? wNrdKUvkH;tkwftkwfusufusufjzpf? olum; aemrd[kwfoavm[k
ar;Mu\/oluvnf; aemrd[lrac:ygESifh/ rm&[lac:yg/ teEwefckd;&Sifonf ightm; tvGefcg;aomt&mukday;awmfrlNyD/igonf <u,f0jynfhpkHvsuf xGufoGm;\/ ,ckrlum;qif;&Jvsuf wukd,fwnf;&SdrS? xm0&bk&m;onf ighukdykdYjyefawmfrlNyD/ xm0&
bk&m;onf ighukdESdrfhcs tEwefckd;&Sifonf ighukdqif;&Japawmfrlonfjzpf? aemrdtrnfjzifh tb,faMumifhighukdac:Muoenf;
[kjyefajym\/xkdokdY armbjynfrSvkdufvmaomarmbjynfolacR;rkoESifhtwl aemrdonfjyefvm? rka,mpyg;ukd &dwfpumv AufvifNrdKU
okdYa&mufMu\/

243

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5
2;6
2;7
2;8
2;9
2;10
2;11
2;12
2;13
2;14
2;15
2;16
2;17
2;18
2;19
2;20
2;21
2;22
2;23

aemrd\vif {vdrvuf\taqGtrsKd;wGif tvGef&wwfaomaygufabmfwa,muf&Sd\/ ol\trnfum; aAmZwnf;/armbjynfolkou? uRefronfv,fjyifokdYoGm; pdwfESifhawGUaomolaemufrSm pyg;usefukdaumufyg&ap[k aemrdtcGifhyefvQif?


aemrdu? oGm;awmh ighorD;[kqkd\/koonfoGm; pyg;&dwfaomolwkdYaemufrSm? pyg;usefukdaumufonfwGif? {vdrvuf\taqGtrsKd;aAmZykdifaomv,f trSwfwrJh
ae&mus\/xkdtcg aAmZonf AufvifNrdKUuvm? xm0&bk&m;onf oifwkdYESihftwl&Sdawmfrlygapaom[k &dwfaomolwdkYtm;qkdvQif? olwkdYu?
ukd,fawmf ukdxm0&bk&m; aumif;BuD;ay;awmfrlygapaom[kjyefajymMu\/aAmZuvnf;? xkdrdef;ri,fonf tb,folESifhqkdifoenf;[k v,facgif;tm;ar;aomf?v,facgif;u? armbjynfrSaemrdESifhtwlvkdufvmaom armbtrsKd;orD;jzpfyg\/oluvnf;? uRefronf pyg;&dwfaomolwkdYaemuf aumufvIdif;pkxJrSm usefaompyg;ukdaumufodrf;yg&ap[ktcGifhawmif;vsuf
0ifojzifh? eHeufrSp ,ckcPwJaeaomtcsdefwkdifatmif vkyfaeygNyD[k ajymqkdvQif?aAmZonf koukdac:? em;axmifyg? ighorD;/ tjcm;aomv,fokdYoGm; pyg;usefukdraumufESifh/ t&yfu rxGufbJ? ighuRefrwkdY
rSD0Jvsufaeawmh/olwkdY&dwfaomv,fuGufukdMunfhrSwf olwkdYaemuf vkdufavmh/ vkvifwkdYonfoifhukd raESmifh&Suf&rnftaMumif; igrSmxm;NyD/
a&iwfaom tcg?tkd;xm;&mokd hoGm; vkvifcyfaoma&ukd aomufawmh[kqkdavaomf?koonf ajray:rSm OD;csjyyf0yfvsuf? uRefronf wyg;trsKd;om;jzpf ukd,fawmfonf uRefrukdodrSwfrnftaMumif;? tb,fokdY
pdwfawmfESifh awGU&ygoenf;[kavQmufav\/aAmZuvnf;? oif\vifaoaomaemuf? oifonf a,murtm; jyKpkorQukd4if;? oifonf rdbESifharG;bGm;&mXmejynfudkpGefY
txufu rodbl;aom jynfokdYvmaMumif;ukd4if;? ightm;aocsmpGmajymMuNyD/oifhtrI\tusKd;ukd xm0&bk&m;ay;awmfrlygapaom/ oifonf tawmifawmfatmufckdvIHjcif;iSg csOf;uyfaomoa&vtrsKd;\
bk&m; ocifxm0&bk&m;onf pkHvifaomqkukd csawmfrlygapaom[kqkdaomf?kouvnf;? ocifuRefronf a&SUawmfrsufESm&ygap/ uRefronf ukd,fawmfuRefrwkdYESifhrwlaomfvnf;? ukd,fawmfonf avmu
0wf pum;udkajym uRefrukdESpfodrfhapygNyD[kavQmufav\/aAmZuvnf;? pm;aomufaomtcdsef&SdNyD/ vmrkefYudkpm;avmh/ ykH;&nfpm;p&mukdESpfavmh[kac:qkdonftwkdif;? koonf
pyg;&dwfaom olwkdYESifhtwlxkdifvQif? aAmZonfaygufaygufukdvSrf;ay;ojzifh? olonf0pGmpm;NyD;rS csefxm;ao;\/pyg;usefukdaumufjcif;iSg xoGm;aomtcg? aAmZonf vkvifwkdYtm;? xkdrdef;ronf aumufvIdif;pkxJrSmusefaompyg;ukdaumuf
odrf;ygap? t&SufrcGJMuESifh/&dwfNyD;aompyg;tcsKdUukdvnf; oltbkdYcsxm;avmh/ aumuf,lygap/ tjypfrwifMuESifh[k rSmxm;\/koonf xkdv,fnOD;wkdifatmif pyg;usefukdaumuf&aompyg;ukde,fNyD;vQif rka,mqefw{zmcefYrQ&Sd\/xkdqefukd,l NrdKUxJokdY0ifojzifh? aumuf&aomqefukdvnf; a,murtm;jy\/ 0pGmpm;NyD;rS csefxm;aomt&mudkvnf; xkwf
ay;ao;\/a,muruvnf;? ,aeYtb,frSmpyg;usefukdaumufoenf;/ tb,frSmvkyfoenf;/ oifodrSwfaomolonf r*Fvm&Sdygapaom
[k>rufqkdvQif? kou ,aeYuRefrvkyfaomol\trnfum;? aAmZjzpfygonf[k a,murtm;Mum;ajymaomf?a,muru? touf&Sifaomol? aoaomolwkdY aus;Zl;rjywfjyKawmfrlao;aom xm0&bk&m;onf olUukdaumif;BuD;ay;awmfrlyg
apaom [l4if;? xkdolonf igwkdYESifhaygufabmfawmfaomol? eD;pyfaomtrsKd;om;csif;t0ifjzpfonf[l4if;? acR;rtm;ajymqkd\/xkdolu? ighpyg;&dwfjcif;trIrNyDrSDwkdifatmif? ighvlwkdY rSD0Jvsufaeawmh[kqkdaMumif;ukdvnf; armbtrsKd;orD;koonf Mum;
ajymaomf?aemrdu? ighorD;? oifonfol\uRefrwkdYESifhaygif;abmfaumif;\/ tjcm;aomv,f olwkdYonfoifhukdrawGUapaumif;[k? acR;rko
tm;ajymonftwkdif;?olonf rka,mpyg;? *sKHpyg;&dwfjcif;trINyD;onfwkdifatmif aAmZ\uRefrwkdYrSD0Jvsuf? pyg;usefukdaumuf a,murxHrSmaeav\/

244

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2

wzef a,muraemrdu? ighorD;?oifhudkcsrf;omapjcif;iSg Nidrf0yf&mt&yfukd oifhtbkdYigr&Sm&oavm/oifaygif;abmfaomuRefrwkdY\ocifaAmZonf igwkdYaygufabmfjzpfonfr[kwfavm/ ,aeYnrSm aumufe,fwvif; rka,mpyg;ukd


avSYvsuf ae\/3;3 oifonf a&csKd;jcif;?qDvdrf;jcif;? t0wfwefqmqifjcif;ukdjyKNyD;vQif aumufe,fwvif;okdYoGm;awmh/ olonfpm;aomufjcif;
trIukdrNyD;rSD ukd,fudkrjyESifh/3;4 oltdyfaomtcg? tdyf&mt&yfudkrSwfNyD;rS0if olUajczkH;aomt0wfukd zGifhNyD;vQiftdyfawmh/ oifonftb,fokdYjyK&rnfukd
olajymvdrhfrnf [kqkdaomf?3;5 kou? rdcifrSmxm;orQwkdYukdjyKygrnf[k 0efcHvsuf?3;6 aumufe,fwvif;okdYoGm; a,mur rSmxm;orQtwkdif;jyKav\/3;7
aAmZonf pm;aomuf &Tifvef;vsuf? pyg;ykHtem;okdYoGm; tdyfaomtcg? koonf wdwfqdwfpGmcsOf;uyf olUajczkH;aomt0wfukd
zGifhNyD; vQiftdyfav\/3;8
oef;acgiftcsdef a,mufsm;onf vefYvSnfhojzifh? rdef;ronf ajc&if; &Sdonfukdodvsuf?3;9 oifonftb,folenf;[kar;vQif? uRefronf ukd,fawmf\uRefrkojzpfyg\/ ukd,fawmfonf a&G;ykdifaomtrsKd;om;csif;jzpfaom
aMumifh? ukd,fawmf\uRefrukd t0wfawmfpGef;ESifh zkH;ygawmh[kqkdaomf?3;10 olu? ighorD;? xm0&bk&m;aumif;BuD;ay;awmfrlygapaom/ oifonf aiG&wwfaomvlysKd? qif;&JaomvlysKdwpkHwa,mufukdrrSD0J
bJae? t&ifjyKaomaus;Zl;xuf aemufjyKaomaus;Zl;omBuD;\/3;11 rpkd;&drfESifh ighorD;/ awmif;orQukd igjyKrnf/ oifonf oDvESifhjynfhpkHaomrdef;rjzpfaMumif;ukd ighvlrsKd;aeaom wNrdKUvkH;od\/3;12 igonf a&G;ykdifaomtrsKd;om;csif; rSefay\/ okdYaomfvnf; ighxufom a&G;ykdifaomtrsKd;om;csif;wa,muf&Sdao;\/3;13 ,aeYnrSm aeOD;awmh/ xkdolonf a&G;ykdifaomtrsKd;om;csif;0wfukdjyKvkdvQif jyKygavap/ aumif;\/ rjyKvQif xm0&bk&m;
touf&Sifawmfrlonftwkdif; igjyKrnf/ eHeufwkdifatmif tdyfOD;awmh[kqkd\/
3;14 koonf eHeufwkdifatmif olUajc&if;em;rSmtdyfNyD;rS? wa,mufukdwa,muf odEkdifaomtcsdefra&mufrSD xav\/ a,mufsm;uvnf;?
rdef;ronf aumufe,fwvif;okdYvmonfudk tb,folrQrodapESifh[kqkd\/3;15 wzef oifygaomwif;wdrfukd,lcJh jzefYcif;awmh[kqkdonftwkdif;? kojzefYvsuf rka,mpyg;ajcmufMorJukdjcif olUtay:rSmwifojzifh?
olonf NrdKU xJokdYoGm;av\/3;16 a,murxHokdY a&mufaomtcg? a,muru tb,fokdYenf;[kar;vQif? rdrdxkdoljyKorQukd4if;?3;17 olu? oifonfa,murxHokdY vufcsnf;roGm;ESifh[kqkdvsuf rka,mpyg;ajcmufMorJay;aMumif;ukd4if; Mum;ajymav\/3;18 a,muruvnf;? ighorD;? trIonf tb,fokdYNyD;vdrfhrnfukd rodrSDwkdifatmif xkdifaeawmh/ a,mufsm;onf ,aeYtrIukdrNyD;pD;rSD
Nidrf0yfpGmrae[k ajymqkd\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

xkdtcg aAmZonf NrdKUwHcg;0okdYoGm;xkdifojzifh? raeYuajymaom trsKd;om;csif; a&SmufoGm;onfukdjrifvQif? tkdrnfolvSnfh


xkdifygawmh[k ac:onftwkdif; olonf vSnfhxkdifav\/4;2 wzef NrdKUom;toufBuD;olwusdyfwkdYukdac:? onfrSmxkdifygawmh[kqkdonftwkdif; olwkdYonfvnf; xkdifMu\/4;3
trsKd;om;csif;udkvnf;? armbjynfrSjyefvmaom aemrdonf igwkdYtpfukd{vdrvufykdifaom ajrtuGufukda&mif;rnfjzpf?4;4 oifudk igwkdifMum;vsuf? jynfom;rsm;? igwkdYtrsKd; toufBuD;olrsm; a&SUrSm0,fygawmh[k ajymrnftBuH&Sdyg\/ oifonf
a&G;vkdvQifa&G;ygawmh? ra&G;vkdvQif uREkfyftm;Mum;ajymygawmh/ oifrSwyg; a&G;ykdifaomolr&Sd/ oifhaemufrSm uREkfyfae&m
usonf[kqkdaomf? trsKd;om;csif;u? uREkfyfa&G;rnf[k jyefajym\/4;5 aAmZuvnf;? xkdv,fuGufudk aemrdvufrS0,faomaeY&ufwGif aoaomol\tarGOpmtm;jzifh ol\emrnfudkaxmufrjcif;iSg?
ol\r,m; armbtrsKd; orD;koudkvnf; 0,f&ao;onf[kqkdaomf?4;6 trsKd;om;csif;u? uREkfyfonf ukd,ftbkdYra&G;Ekdifyg/ a&G;vQif ukd,ftarGOpmukdzsufrnfpkd;&drfp&m&Sd\/ uREkfyfra&G;EkdifaomaMumifh?
uREkfyfa&G;ykdif aomt&mukd ukd,ftbkdYa&G;ygawmh[kjyefajym\/4;7 oa&va&S;xkH;pH[lrlum;? a&G;jcif;trI? OpmvJjcif;trIudkNrJNrHapjcif;iSg wa,mufaomolonf rdrdajceif;ukdcRwf wa,muf
aomoltm; tyfavh&Sd\/ xkdokdYjyKaomtm;jzifh oa&vtrsKd;om;wkdYwGif oufaownf&\/4;8
okdYjzpf trsKd;om;csif;u? ukd,ftbkdY0,fygawmh[k aAmZtm;qkd rdrdajceif;ukdcRwf\/4;9 aAmZuvnf;? {vdrvufOpm? cdvsKefOpm? r[mvkefOpm[lorQukd aemrdvufrSig0,f?4;10 aoaomol\emrnfukdol\ nDtpfukdpkxJu4if;? olae&mNrdKUwHcg;xJu4if; rjywfapjcif;iSg? ol\tarGtm;jzifh ol\
emrnfukdaxmufrrnf taMumif;? r[mvkef\r,m; armbtrsKd;orD;koukd ig\r,m;jzpfapjcif;iSg ig0,fonfukd oifwkdYonf
,aeYoufaojzpfMuyg\[ktouf BuD;olrsm;? vlrsm;taygif;wkdYtm;ajymqkd\/4;11 wHcg;0&SdaomtoufBuD;olrsm;? vlrsm;taygif;wkdYuvnf;? igwkdYonfoufaojzpfMu\/ oifhtdrfokdYa&mufaomrdef;ronf?
245

oa&v trsKd;udkwnfaxmifaom rdef;rESpfa,muf? &macvESifh avtmuJhodkYjzpfrnftaMumif; xm0&bk&m;jyKawmfrlygapaom/


oifonfvnf; {z&wft&yf tpGrf;owdESifhjynfhpkH AufvifNrdKU toa&ausmfapmjcif;&Sdygapaom/4;12 toufysKdaomrdef;rwGif? xm0&bk&m;ay;awmfrlvwHhaomrsKd;aphtm;jzifh oif\trsKd; tET,fonf ,k'r,m; wmrmbGm;jrifaom
zm&uftrsKd;tET,fuJhodkY jzpfygapaom[k ajymqkdMu\/
4;13 aAmZonf koukdodrf;pkHbufvsuf qufqHaomtcg? xm0&bk&m;\aus;Zl;awmfaMumifh koonfy#doaE,l om;a,musfm;
ukdbGm;jrifav\/4;14 rdef;rwkdYonfvnf; aemrdtm;? oifhukdjyKpkaomtrsKd;om;csif;ukd ,aeYjzwfawmfrrlaom xm0&bk&m;onf r*Fvm&Sdawmfrlygapaom/
,ck& aom trsKd;om;csif;onfvnf; oa&vtrsKd; toa&ausmfapmygapaom/4;15 olonf oif\toufukdjyKjyifaomol? oiftoufBuD;aomtcg oifhukdaumif;rGefpGmjyKpkaomoljzpfygapaom/ oifhukdcspf
om;ckepfa,muf xufoifhtbkdY omaumif;aom oif\acR;ronf om;a,mufsm;ukd bGm;jrifNyD[k ajymqkdMu\/4;16 aemrdonf xkdoli,fukd,l ykdufcsDvsufxdef;av\/4;17 tdrfeD;csif;rdef;rwkdYuvnf;? aemrdonf om;a,mufsm;ukd&NyD[kqkdvsuf? xkdoli,fukd MoAuftrnfjzifh rSnfhMu\/ MoAufom;um;a,&SJ/
a,&SJom;um; 'g0d'fwnf;/
4;18 zm&uf\om;pOfajr;quf[lrlum;? zm&ufom; a[ZkH?4;19 a[ZkHom;tm&H? tm&Hom;trde'yf?4;20 trde'yfom; emIef? emIefom; pmvrkef?4;21 pmvrkefom; aAmZ? aAmZom;MoAuf?4;22 MoAufom; a,&SJ? a,&SJom; 'g0d'fwnf;/
&ko0wKNyD;\/

246

"r&mZ0ifyXrapmif/

First Book Of Samuel.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

31

247

16 17 18 19 20
26 27 28 29

30

"r&mZ0ifyXrapmif/

First Book Of Samuel.


tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11

1;12
1;13
1;14
1;15
1;16
1;17
1;18
1;19
1;20
1;21
1;22
1;23
1;24
1;25
1;26
1;27
1;28

{z&wfNrdKUom;Zkz? awm[l? {vd[l? a,a&m[HrS qif;ouf {z&drfawmifay:rSm &mrodrfZkzdrfNrdKUaeaom {vumetrnf&Sdaom


olwa,muf&Sd\/xkdolonf r,m;ESpfa,muf&Sd\/ wa,mufum; [E? wa,mufum; ayedEtrnf&Sd\/ ayedEom;orD;&Sd\/ [Er&Sd/{vumeonf aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;ukd ukd;uG,f ,ZfylaZmfjcif;iSg? rdrdae&m NrdKUrS&SdavmNrdKUokdY ESpfwkdif;oGm;NrJ&Sd\/
xm0&bk&m;\ ,Zfyka&m[dwf{vd\om; a[mzedESifhzde[wfonf &SdavmNrdKUaeownf;/{vumeonf ,ZfylaZmftcsdefa&mufaomtcg? r,m;ayedEESifh ol\om;orD;taygif; wkdYtm; a0rQ\/[EukdcspfaomaMumifh ESpfqaomtbkdYukday;\/ okdY&mwGif xm0&bk&m;onf [Etm;om;bGm; aomtcGifhukd ay;awmfrrl/xkdokdYxm0&bk&m;onf tcGifhukday;awmfrrlaomaMumifh? [Epdwfqkd;npfatmif&efolonf tvGefaESmifh&Sufwwf\/ESpfpOfrjywfxm0&bk&m;\ tdrfawmfokdYoGm;aomtcg? &efolaESmifh&Sufojzifh [Eonftpm rpm;Ekdif? ikdvsufaewwf\/ol\cifyGef;{vumeu? [Etb,faMumifhikdoenf;/ tb,faMumifhrpm;bJaeoenf;/ tb,f aMumifhpdwfndK;i,foenf;/ om;
wudsyfxuf oifigom aumif;onfr[kwfavm[k qkd\/
&SdavmNrdKUpm;aomufMuaomaemuf? ,Zfyka&m[dwf{vdonf xm0&bk&m;\tdrf awmfwkdifem;rSm xkdifpOf?[Eonf ndK;i,faompdwfESifhx? rsuf&nfrsm;pGmusvsuf xm0&bk&m;ukd qkawmif;onfum;?tkd aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;? ukd,fawmf\uRefrukdarhavsmhawmfrrlbJ? ukd,fawmf uRefr\ qif;&Jjcif;ukd MunfhI
atmufarhojzifh? om;a,mufsm;ukd ay;oem;awmfrlvQif? ol\qH yif&dwfjcif;ukd tvQif;rjyK?woufvkH; xm0&bk&m;\
uRefjzpfapjcif;iSg uRefrtyfygrnf[k opm*wdjyKav\/[Eonf xm0&bk&m;a&SUawmf MumjrifhpGmqkawmif;pOf? {vdonf ol\EIwfukd MunfhrSwfav\/pdwfESvkH;ESifhqkawmif; EIwfcrf;vIyfaomfvnf;? pum;oHrxGufaomaMumifh? ,pfrl;onf[k {vdxifvsuf?oifonf tb,frQumvywfvkH; ,pfrl;vdrfhrnfenf;/ oif\pyspf&nfukd y,fa&Smifavmh[kqkd\/[Euvnf;? r[kwfygt&Sif/ uRefronf pdwfndK;i,faomrdef;rjzpfyg\/ pyspf&nfukdraomufyg? ao&nfao&ufukd raomufyg?
xm0&bk&m;a&SUawmf pdwfESvkH;ukd oGef;avmif;vsufaeyg\/ukd,fawmf\uRefrukd t"rrdef;r[l rrSwfygESifh/ jrnfwrf;p&mtaMumif;? 0rf;enf;p&mtaMumif; rsm;onfjzpf? ,ckwkdifatmif
avQmufaeygonf[k jyefajymaomf? {vdu? Nidrf0yfpGmoGm;avmh/,ckqkawmif;onftwkdif;? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifay;oem;awmfrlygapaom[k >rufqkd\/[Euvnf;? ukd,fawmf\uRefronf a&SUawmfrsufESm&ygapaom[k avQmufNyD;rS? jcm;em;aom rsufESmESifhoGm; tpmpm;av\/
xkdolwkdYonf eHeufapmapmx xm0&bk&m;a&SUawmf ukd;uG,fNyD;vQif? &mrNrdKUrSm &Sdaom rdrdwkdYtdrfokdY jyefoGm;Mu\/ xkdtcg{v
umeonfr,m;[EESifhqufqH xm0&bk&m; atmufarhawmfrlojzifh?[Eonf y#doaE,l umvtcsdefaphaomtcg? om;a,mufsm;ukdbGm;jrifNyD;vQif? xkdom;ukd xm0&bk&m;xH qkawmif;aomaMumifh?
&SarGvtrnfjzifh rSnfhav\/{vumeonf tdrfoltdrfom;taygif;wkdYESifhtwl ESpfpOfjyK&aom,Zfukd4if;? opm*wdESifhqkdifaom ylaZmfoumukd4if;? xm0&bk&m;
tm;ylaZmfjcif;iSgwufoGm;aomtcg?[Eu? EkdYESifhuGmNyD;rS oli,fukdaqmifoGm;ygrnf/ xkdtcgolonf xm0&bk&m;a&SUawmfokdYa&muf tNrJae&vdrfhrnf[k qkdvQif?cifyGef;{vumeu? pdwf&Sdonftwdkif;jyKavmh/ EkdYESifhruGmrSDwkdifatmifaeavmh/ xm0&bk&m;\ *wdawmfomwnfygapaom[k
0efcH? r,m;onf oli,fukd EkdYwkdufvsuf EkdYruGmrSDwkdifatmif roGm;bJae\/EkdYuGmNyD;rS? toufokH;ESpf&Sdaom EGm;waumif? rkefYnufw{zm? pyspf&nfwbl;ESifhwuG oli,fukd aqmifoGm;? &SdavmNrdKU xm0&
bk&m;\ tdrfawmfokdYa&mufav\/ xkdtcg oli,fonf toufEkao;\/EGm;ukdowf oli,fukd{vdxHokdY oGif;vsuf? [Eu? uRefr\ocif?udk,fawmftouf&Sifonftwkdif;? uRefronf ,refwcg t&yfukd,fawmftem;rSm &yfvsuf qkawmif;aomrdef;rjzpfyg\/xkdtcg oli,fukd &rnftaMumif;qkawmif;yg\/ awmif;onftwkdif; xm0&bk&m;onf ay;oem;awmfrlNyD/xkdaMumifh uRefronf olUukdxm0&bk&m;tm; iSg;ygNyD/ olonf woufvkH; xm0&bk&m;xHawmf tiSg;cH ae&ygrnfocif[k
avQmufNyD;rS? xkdt&yf xm0&bk&m;ukd ukd;uG,fMu\/

tcef;BuD; ( 2 )
248

2;1
2;2
2;3
2;4
2;5
2;6
2;7
2;8

2;9
2;10

2;11
2;12
2;13
2;14
2;15
2;16
2;17
2;18
2;19
2;20
2;21
2;22
2;23
2;24
2;25

2;26
2;27
2;28

wzef[Eonf yXempum;ukd >rufqkdonfum;? ighpdwfESvkH;onf xm0&bk&m;ukd trSDjyK &Tifvef;vsuf? xm0&bk&m;aMumifh


ighOD;csKdjrifhvsuf&Sd\/ u,fwifjcif;aus;Zl;awmfaMumifh 0rf;ajrmuf? &efolwkdYtm; 0g<um;aompum;ukdajym&\/xm0&bk&m;oefY&Sif;awmfrlouJhokdY tb,folrQroefY&Sif;/ ukd,fawmfrSwyg; tjcm;aom bk&m;r&Sd/igwkdYbk&m;ocifuJhokdYaom ckdvIHp&mr&Sd/ ukd,fukdukd,f rcsD;ajrmufMuESifh/ 0g<um;apmfum;aom pum;ukd rajymMuESifh/ t"rpum;
ukdEIwfxJurxGufapMuESifh/ taMumif;rlum;? xm0& bk&m;onf oAnkwbk&m;jzpfawmfrl\/ trIt&mwkdYukd ndTwfawmfrl\/ol&JwkdYukdifaomav;rsm;usKd;vsuf? vJwwfaomolwkdYonf cGeftm;ESifhjynfhpkHvsuf&SdMu\/0pGmpm;aomolwkdYonf pm;p&mukd&jcif;iSg? oliSg;vkyf&MuNyD/ iwfrGwfaomolwkdYrlum;? wzef0MuNyD/ NrHKaomolonf ckepfBudrfwkdif
atmifbGm;jrifNyD/ om;rsm;aomolrlum;? wzeftm;avsmhNyD/xm0&bk&m;onf aoapaomtcGifh? touf&SifapaomtcGifh? r&PmEkdifiHokdY ESdrfhcsaomtcGifh? xajrmufapaomtcGifh&Sdawmfrl\/qif;&Japjcif;iSg4if;? &wwfapjcif;iSg4if;? xm0&bk&m;jyK? ESdrfhcsaomtcGifh? csD;ajrmufaom tcGifh&Sdawmfrl\/qif;&Jaomolukd ajrrIefYxJu4if;? iwfrGwfaomolukd aemufacs;ykHxJu4if; csD;ajrmuf? rif;om;wkdY ESifhxkdif&aomtcGifh? bkef;BuD;
aomyvifukdtarGcH&aomtcGifhukday;awmfrl\/ taMumif;rlum;? ajrBuD;wkdifwkdYukd xm0&bk&m;ykdif? xkdwkdifwkdYtay:rSm avmu
"mwfukdwnfawmfrlNyD/rdrdoefY&Sif;olwkdYajcukdapmifhrawmfrlvdrfhrnf/ rw&m;aomolwkdYonf arSmifrkduf wdwfqdwfpGm ae&Muvdrfhrnf/ ukd,ftpGrf;owd
tm;jzifhtb,folrQrEkdif&m/xm0&bk&m;onf &efolwkdYukdcsKd;zJhawmfrlrnf/ olwkdYtay:rkdCf;aumif;uifrS rkdCf;csKef;apawmfrlrnf/ xm0&bk&m;onf ajrBuD;pGef;
wkdifatmifw&m;pD&ifojzifh? cefYxm;awmfrlaom&Sifbk&ifukd cGeftm;ESifhjynfhpkHap? txHawmf bdodufcHaomolukd csD;ajrmuf
awmfrlrnf[k >rufqkd\/xkdaemufrS? {vumeonf &mrNrdKU&Sdaom rdrdtdrfokdYoGm;? oli,fonf ,Zfyka&m[dwf {vda&SUwGif trIawmfukdaqmif&Gufav\/
{vd\om;wkdYonf xm0&bk&m;ukdrod? t"rvljzpfMu\/vlrsm;wkw
Yd iG f ,Zfyak &m[dwjf yKaomxk;H pH[rl u
l m;? ,Zfyal Zmf trJom;ukd jyKwfpOftcg? ,Zfyak &m[dw\
f taptygwa,mufonfvm?
okH;acsmif;&SdaomtrJcsdwfukdukdifvsuf?tkd;tp&SdonfwkdY xkd;cyf? trJcsdwfwGifygorQukd ,Zfyka&m[dwfonf odrf;,lwwf\/ &SdavmNrdKUokdY a&mufvmaom oa&v
vltaygif;wkdYtm; xkdokdYjyKMu\/qDOukd rD;rIdUrSD? ,Zfyka&m[dwf\taptygonfvm? ,Zfyka&m[dwfbkdY uifp&mtrJom; ukday;yg/ jyKwfaomtrJom;ukdr,l?
pdrf;aomtrJom;ukdom,lrnf[k ,ZfylaZmfaomoltm; qkdwwf\/xkdolu? qDOukdt&ifrD;IdUyg&ap/ aemufrS ,lcsifwkdif;,lyg[kqkdvQif? r[kwfbl; ,ckay;&rnf/ okdYr[kwftEkdif,lrnf[k ajymqkd
wwf\/xkd,Zfyka&m[dwfysKdwkdYonf? xm0&bk&m;0wfukd vlrsm;&GHp&mjyKaomaMumifh? a&SUawmf tvGeftjypfBuD;aomoljzpfMu\/
oli,f&SarGvonf ydwfoifwkdif;ukd 0wfpnf;vsuf? xm0&bk&m;a&SU trIawmfukd aqmif&Gufav\/ESpfpOfjyK&aom,ZfukdylaZmfjcif;iSg? ol\rdbonf a&mufvmaomtcg? trdonfwESpfrjywf om;tbkdY tusi,fukdcsKyf aqmifcJh
wwf\/w&Ha&mtcg? {vdu? oifonf xm0&bk&m; iSg;xm;aomom;twGuf? rdef;rwGif trsKd;tET,fukd ay;awmfrlygapaom[k
{vumevifr,m;ukd aumif;BuD;ay;\/ xkdolwkdYonf ae&mtdrfokdY jyefoGm;aomaemuf?xm0&bk&m;onf [Eukd tMunfhtI<uawmfrlojzifh? olonf y#doaE,l? om;okH;a,muf? orD;ESpfa,mufwkdYukd bGm;jrifav\/
oli,f&SarGvonf xm0&bk&m;a&SUawmf BuD;yGg;ownf;/
{vdonf touft&G,fvGefaomtcg? ol\om;wkdYonf oa&vvl taygif;wkdY jyKorQukd4if;? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwH
cg;em;rSmpnf;a0;aomrdef;rESifh rSm;,Gif;aMumif;ukd4if; Mum;odvQif?oifwkdYonf tb,faMumifh okdYjyKMuoenf;/ oifwkdYjyKaom 'kpkdufwkdYukd vltaygif;wkdYonf ajym igMum;&\/raumif;bl;ighom;wkdY/ igMum;aomodwif;onf aumif;aomodwif;r[kwf/ xm0&bk&m;\ vlwkdYonf jypfrSm;&rnftaMumif;?
oifwkdYjyKMuonfwum;/vlcsif;wa,mufukdwa,mufjypfrSm;vQif? w&m;olBuD; ppfaMumpD&if&\/ vlonf xm0&bk&m; ukdjypfrSm;vQif? olUtwGuftb,fol
awmif;yefvdrfhrnfenf; [kqkH;raomfvnf;? olwkdYonf tb\pum;ukdem;raxmifMu/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf
uGyfrsufjcif;iSgtvkd &Sdawmfrl\/oli,f&SarGvonf BuD;yGg;? xm0&bk&m;a&SU? vlwkdYa&SUrsufESm&av\/
bk&m;ocif\vlwa,mufonf {vdxHokdYvm xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tJ*kwKjynf? zma&mbk&ifxHae&aom oifhtb\
trsKd;tm; igxif&Sm;onfr[kwfavm/ig\,Zfyvifay:rSm ylaZmfjcif;? eHYomaygif;ukdrD;IdUjcif;? igha&SUrSm oifwkdif;ukd0wfjcif;trIukd apmifh&aomig\ ,Zfyka&m[dwfjzpfapjcif;iSg?
olUukdoa& vtrsKd;taygif;wkdYtxJu iga&G;aumufonfr[kwfavm/ oa&vtrsKd;om;wkdYonf rD;jzifhjyKaom ylaZmfoum
&SdorQwkdYukd? oifhtb\trsKd;tm; igay;onfr[kwfavm/-

249

2;29 ightdrf igpD&ifaom,Zf? ighylaZmfoumukd tb,faMumifhajcESifhuefoenf;/ ig\vloa&v trsKd;om;wifvSLaom ylaZmfoum


&SdorQwkdYwGif? tjrwfqkH;aomt&mukd 0pGmpm;ap? oif\om;wkdYukd ightay:rSmtb,faMumifh csD;ajrmufoenf;/2;30 xkdokdYjyKaomaMumifh? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifhtrsKd;? oifhtb\trsKd;onf igha&SUrSm
tpOfoGm;vm&vdrfhrnf[k igqkdrdaomfvnf;? wzefxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? xkd*wdonf igESifha0;ygap/ ighukd csD;ajrmuf
aomolwkdYukdigcsD;ajrmufrnf/ ighukdrxDrJhjrifjyKaomolwkdYonf *kPftoa&ysuf&Muvdrfhrnf/2;31 oif\trsKd;wGiftkdaomolwa,mufrQr&Sdapjcif;iSg? oif\vufkH;ESifh oifhtaqGtrsKd;\ vufkH;ukdigjzwfaomtcsdefumva&muf
vdrfhrnf/2;32 oa&vtrsKd;tm; igay;aompnf;pdrf&Sd&m tdrfay:rSmab;Oy'fa&mufaMumif;ukd oifjrif&vdrfhrnf/ oif\trsKd;wGif tkdaomol
wa,mufrQtpOfr&Sd&/2;33 ig\,ZfyvifrS igry,frjzwfaomoif\trsKd;om;onf? oifhrsufpdysuf pdwfMuifembkdY&m jzpfvdrfhrnf/ oif\om;pOfajr;qufwkdYonf
toufysKdpOfyifao&Muvdrfhrnf/2;34 oif\om;a[mzedESifh zde[wfESpfa,mufwkdYjzpfap? oifhtm; igay;aomykyedrdwf[lrlum;? xkdolESpfa,mufwkdYonf waeYjcif;
wGifaovdrfhrnf/2;35 wzefighpdwfESvkH;tvkdokdYvkduf opmapmifhaom,Zfyka&m[dwfukd igay: xGef;aprnf/ NrJaom tdrfukd olUtbkdYigaqmufay;ojzifh?
olonfighxH bdodufcHaomola&SUrSm tpOfoGm;vm &vdrfhrnf/2;36 oif\trsKd; usef<uif;aomolwkdif; olUxHokdYvm? uRefawmfonfrkefYtenf;i,fukd pm;&rnftaMumif;? ,Zfyka&m[dwft&mESifhqkdif
aomtrIwpkHwck uRefawmfukdapckdif;ygavmh[k aiGp? rkefYpukd&vkdaomiSg? &Sdckd;vsufawmif;yefvdrfhrnf[k trdefYawmfukdjyefav\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11
3;12
3;13
3;14
3;15
3;16
3;17
3;18
3;19
3;20
3;21

oli,f&SarGvonf? {vda&SUwGif xm0&bk&m;\trIawmfukdaqmif&Gufav\/ xkdumv xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf


enf;yg;\/ xif&Sm;aomlygkHr&Sd/w&Ha&mtcg {vdonf rdrdae&mtdyfvsuf? ol\rsufpdrIefaomaMumifh rjrifEkdifonfumv?bk&m;ocif\aowmawmf&Sd&m xm0&bk&m;tdrfawmfrD;cGufraorSD? &SarGvonfvnf; tdyfvsuf&Sdaomtcg?xm0&bk&m;onf &SarGvukdac:awmfrl? &SarGvu tuREkfyf&Sdygonf[k xl;ojzifh?{vdxHokdYajy;? ukd,fawmfac:aomaMumifh tuREkfyfvmygonf[kqkdvQif? {vdu igrac:? tdyfawmh[kqkdonftwkdif;? &SarGvoGm;
tdyfjyefav\/wzef xm0&bk&m;u? &SarGv[kac:awmfrlvQif? &SarGvonfxNyD;vQif? {vdxHokdYoGm;? ukd,fawmfac:aomaMumifh tuREkfyf
vmygonf[k qkdaomf? {vdu igrac:ighom;? tdyfawmh[kqkd\/&SarGvonf xm0&bk&m;ukdrodao;/ Asm'dwfawmfukdrcH&ao;/wwd,tBudrfxm0&bk&m;u? &SarGv[kac:awmfrlvQif? &SarGvxNyD;vQif {vdxHokdYoGm;? ukd,fawmfac:aomaMumifh tuREkfyf
vmygonf[kqkdaomf? xm0&bk&m;onf xkdoli,fukd ac:awmfrlaMumif;ukd {vdonf&dyfrdvQif?oifoGm; tdyfOD;awmh? aemufwzefac:vQif? tkdxm0&bk&m; trdefY&Sdawmfrlyg/ ukd,fawmf uRefMum;ygonf[k avQmuf&rnf
taMumif; &SarGvukdrSmxm;onftwkdif;? &SarGvoGm; rdrdae&m tdyfav\/xm0&bk&m;onfvnf; a&SUenf;wlvm&yfvsuf? &SarGv? &SarGv[k ac:awmfrlvQif? &SarGvu? tkdxm0&bk&m; trdefY&Sdawmfrlyg/
ukd,fawmfuRefMum;ygonf[k avQmufavaomf?xm0&bk&m;u? odwif;Mum;aomolwkdif; em;ESpfbufcg;apjcif;iSg igonf oa&vtrsKd; wpkHwckukd jyKrnf/{vdtdrfom;wkdYwbuf igajymorQtwkdif; xkdaeYwGifigjyKrnf/ jyKp&SdNyD;rS vufpowfrnf/
xkdol\om;wkdYonf ukd,f,kwfrmonfwkdifatmif? ukd,fjyKaom 'kpkduftjypfukdolodaomfvnf; usyfwnf;pGmrqkH;rbJaeaom
aMumifh? ol\tdrfom;wkdY igonf tpOftNrJ'Pfay;rnf[k igajymNyD/xkdaMumifh {vd\tdrfom;wkdY tjypfonf ,ZfESifhylaZmfoumtm;jzifhrajz? tpOftNrJwnf&rnf taMumif; olwkdYtm;igusdefqkdNyD[k
rdefYawmfrl\/
&SarGvonf eHeufwkdifatmif tdyfNyD;rS? xm0&bk&m;\ tdrfawmfwHcg;wkdYukd zGifhav\/ jrif&aomlygkHukd {vdtm;rMum;rajym0Hh/{vdu? ighom;&SarGv[k ac:vQif? &SarGvu tuREkfyf&Sdygonf[k xl;av\/{vduvnf;? tb,fokdY rdefYawmfrloenf;/ ightm; 0Sufrxm;ygESifh/ rdefYawmfrlorQ wpkHwckukd ightm;0Sufxm;vQif? rdefYawmfrlonf
twkdif;ruoifjyKawmfrlygapaom[k qkdavaomf?&SarGvonf wpkHwckukdrQ 0Sufrxm; tvkH;pkHwkdYukd jyefMum;\/ {vduvnf;? xm0&bk&m;jzpfvQif tvkdawmf&Sdonftwkdif;jyKawmf
rlygapaom[k 0efcHav\/&SarGvonf tpOftwkdif;BuD;? xm0&bk&m;onf olESifhtwl&Sdawmfrlojzifh? ol\pum;wcGef;rQ ysufapjcif;iSg tcGifhay;awmfrrl/olonf xm0&bk&m;\ ya&mzufppfjzpfaMumif;ukd oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf? 'efNrdKUrSp aA&a&SbNrdKU wkdifatmif
odMu\/xm0&bk&m;onf &SdavmNrdKU txyfxyfxif&Sm;awmfrl? xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmftm;jzifh &SarGvtm; Asm'dwfay;awmfrl\/
&SarGvpum;onfvnf;? oa&vtrsKd;wa&SmufvkH;ukd ESHYjym;av\/
250

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3

4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19
4;20
4;21
4;22

wzef oa&vtrsKd;om;wkdYonf zdvdwdvlwkdYukd wkdufjcif;iSg csDoGm;? {AaeZmNrdKUem;rSmwyfcsvsuf? zdvdwdvlwkdYonf tmzufNrdKU


wyfcsvsufaeMu\/
zdvdwdvlwkdYonf oa&vtrsKd;ukd ppfcif;usif; wkdufMuaomtcg? oa&vtrsKd;onf ppfIH;? &efolvufwGif ol&J
av;axmifcefYrQaoMu\/vlrsm;wkdYonf wyfxJokdYa&mufaomtcg? oa&vtrsKd;toufBuD;olwkdYu? ,aeYxm0& bk&m;onf igwkdYukd zdvdwdvlwkdYa&SUrSm
tb,faMumifhIH;apawmfrloenf;/ xm0&bk&m;\ y#dnmOfaowmawmfonfvm? igwkdYukd &efolvufrSu,fwifapjcif;iSg?
&SdavmNrdKUrS aqmifcJhMuukeftHh[k qkdMuonftwkdif;?vlrsm;wkdYonf&SdavmNrdKUokdYvlukdapvTwf? ackAdrfpyfMum;rSmaeaom aumif;uifAdkvfajct&Sif xm0&bk&m;\ y#dnmOfaowmawmfukd
aqmifcJhojzifh? bk&m;ocif\y#dnmOfaowmawmfESifh twl {vd\om;a[mzedESifhzde[wf ESpfa,mufwdkYonfygMu\/xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmawmfonf wyfxJodkYa&mufaomtcg? ajrBuD;toHjrnfonf wdkifatmif wyfom;taygif;wdkYonf
a<u;aMumfMu\/a<u;aMumfoHudk zdvdwdvlwdkYonfMum;vQif? a[NAJwyfjyKaoma<u;aMumfoHudk zdvdwdvlwdkYonf Mum;vQif? a[NAJwyfjyKaom
a<u;aMumfoHBuD;um; tb,fodkYenf;[kar;vsuf? xm0&bk&m;\ aowmawmfonf xdkwyfxJodkYa&mufaMumif;udkodMu\/zdvdwdvlwdkYonf aMumuf? bk&m;ocifonf a[NAJwyfxJodkYa&mufavNyDwum;/ igwdkYonf tr*Fvm&SdMu\/ wcgrQodkYrjzpfpzl;?igwdkYonf tr*Fvm&SdMu\/ wefcdk;BuD;aom bk&m;ocif\ vufrSigwdkYudk tb,folu,fwif vdrhfrnfenf;/ awmtJ*kwKvlwdkY
udkab;taygif;ESifh'Pfcwfaombk&m;um;? tjcm;r[kwf bk&m;aywnf;/tdkzdvdwdvlwdkY? oa&vvlwdkYonf oifwdkYxH uRefcH&ouJhodkY? olwdkYxHigwdkYonf uRefrcH&rnftaMumif;? tm;,l
a,musfm;jyKMuavmh/ a,musfm;jyK wdkufMuavmh[k ajymqdkMu\/zdvdwdvlwdkYonf ppfwdkufojzifh? oa&vtrsKd; HI;jyef? vlwdkif;rdrdae&modkYajy;av\/ BuD;pGmaomvkyfBuHjcif;jzpf? oa&va
jconfol&JoHk;aomif;wdkYonf aoMu\/bk&m;ocif\aowmawmfonf &efolvufodkYa&muf? {vd\om;a[mzedESifh zde[wfESpfa,muf wdkYonf toufqHk;av\/
A,FmrdeftrsKd;om;wa,mufonf? ppfwdkuf&mxJuajy;vm? rdrdt0wfudkqkwfvsuf? rdrdacgif;ay:rSm ajrrIefYudkwifvsuf? xdkaeYjcif;
wGif&SdavmNrdKUodkYa&mufav\/a&mufaomtcg? {vdonf vrf;em; cHkay:rSmxdkif? bk&m;ocif\aowmawmftwGuf pdwfESvHk; wkefvIyfvsufapmifhae\/
ajy;aomolonfNrdKUxJodkYa&muf odwif;ajymojzifh? wNrdKUvHk;atmf[pfMu\/atmf[pfoHudk {vdMum;aomf? tkwftkwfusufusufaomtoHum;? tb,fodkYenf;[kar;vQif? xdkolonf tvsiftjrefvm
{vdtm;avQmufav\/xdktcg{vdonf toufudk;q,f&SpfESpf&Sd rsufpdrjrifEdkifatmifrsufaMumaoESifhNyD/ajy;aomolu?tuREfkyfonfppfwdkuf&mrSa&mufvmaomoljzpfyg\/ ppfwdkuf&mxJu,aeY tuREfkyfajy;vmyg\[k avQmufvQif?
{vdu? ighom;? trIum;tb,fodkYenf;[k ar;avaomf?wrefu? oa&vtrsKd;onf zdvdwdvlwdkYa&SUrSmajy; BuD;pGmaomvkyfBuHjcif;udk cH&MuygNyD/ udk,fawmf\om;? a[mzedESifh
zde[wfESpfa,mufwdkYonfaoygNyD/ bk&m;ocif\aowm awmfonfvnf;&efolvufodkY a&mufygNyD[k jyefavQmufav\/-
bk&m;ocif\aowmawmfodwif;udkMum;aomtcg? {vdonfwHcg;em;rSmxdkifaomcHkay:u aemufodkYvefusojzifh? vnfyif;usKd;
aoav\/ toufBuD;udk,fav;aomoljzpf\/ xdkolonf oa&vtrsKd;udk tESpfav;q,ftkyfpdk;ownf;/ol\acR;r zde[wf\r,m;onf y#doaEt&ifhtrm&Sd tcsdefeD;vsuf? bk&m;ocif\aowmawmfonf &efolvufodkYa&mufaMumif;?
a,murESifhvifaoaMumif;udkMum;aomtcg? ausmukef;om;bGm;jcif;a0'emudk csufjcif;cH&\/aovkaomtcgtem;rSm&Sdaomrdef;rwdkYu? rpdk;&drfESifh/ om;a,musfm;udk bGm;jrifNyD[k qdkaomfvnf; jyefrajym? trIrxm;bJae\/wzef bk&m;ocif\aowmawmfonf &efolvufodkYa&mufaomaMumifh4if;? rdrda,murESifh viftrIaMumifh4if;? oa&v
bkef;toa&aysmufcJhNyD[k qdkvsuf? xdkoli,fudk cAk'ftrnfjzifh rSnfh?oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifhaowmawmfonf &efolvufodkY a&mufaomaMumifh? oa&v bkef;toa& aysmufcJhNyD[k
qdkav\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4

zdvdwdvlwdkYonf bk&m;ocif\aowmawmfudk,l {AaeZmNrdKUrStmZkwfNrdKUodkY aqmifoGm;Mu\/bk&m;ocif\ aowmawmfudk 'g*kefausmif;xJodkYoGif; 'g*keftem;rSmxm;Mu\/tmZkwfNrdKUom;wdkYonf eHeufapmapmxMuaomtcg? 'g*kefonf xm0&bk&m;\aowmawmf a&SU ajray:rSmvJ jyyf0yfvsuf
&SdonfudkawGUojzifh? olUudk,l ol\ae&m wifxm;jyefMu\/wzef eufjzefeHeufapmapmxMuaomtcg? 'g*kefonf xm0&bk&m;\aowmawmfa&SU ajray:rSmvJ jyyf0yfvsuf? acgif;ESifh
vuf0g;ESpfbufjywf wHcg;cHkay:rSmwifvsuf? 'g*kefudk,fwdwd&Sdonfudk awGUMu\/251

5;5

xdkaMumifh 'g*kef\,Zfyka&m[dwfrsm;? 'g*kefausmif;odkY 0ifaomolrsm;wdkYonf? tmZkwfNrdKU&Sdaom 'g*kefausmif;wHcg;cHkudk ,aeYwdkifa


tmifausmfeif;avhr&SdMu/
5;6 tmZkwfNrdKUESifh NrdKUe,faeaomolwdkYtay:rSm? xm0&bk&m;onf av;aomvuf awmfESifhzsufawmfrl\/ jrif;odkuftemESifhvnf;
'Pfcwfawmfrl\/5;7
tmZkwfNrdKUom;wdkYonf xdktrIudkjrifvQif? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifonf igwdkYESifhigwdkYbk&m; 'g*keftay:rSm av;aomvufawmfudk
wifawmfrlonfjzpf? xdkbk&m;ocif\ aowmawmfudk igwdkYwGifr&Sdap&[k qdkvsuf?5;8
vludkapvTwf zdvdwdrif;taygif;wdkYudk pka0;apNyD;vQif? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifhaowm awmfudk tb,fodkY jyK&ygrnfenf;[k
ar;Mu\/ rif;rsm;uvnf;? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifh aowmawmfudk *goNrdKUodkY aqmifoGm;ap[k pD&ifonftwdkif;
aqmifoGm;Mu\/5;9 xdkNrdKUodkY aqmifoGm;aomaemuf? xm0&bk&m;\vufawmfonf xdkNrdKUBuD;pGmaom zsufqD;jcif; udkjyK? NrdKUolNrdKUom;tBuD;ti,f
wdkYudk'Pfcwfawmfrlojzifh? udk,ftwGif; jrif;odkuftemudk cH&Mu\/5;10 wzefbk&m;ocif\ aowmawmfudk {MuKefNrdKUodkYydkYvdkufojzifh? xdkNrdKUodkYa&mufaomtcg? NrdKUolNrdKU om;wdkYu? igwdkYESifhigwdkYvlrsm;udk
owfapjcif;iSg? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifhaowmawmfudk aqmifcJhygonfwum;[k [pfaMumfvsuf?5;11 vludkapvTwf zdvdwdrif;taygif;wdkYudk pka0;apNyD;vQif? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifhaowm awmfonf igwdkYESifhigwdkYvlrsm;
udkrowfapjcif;iSg vTwfvdkufMuukeftHh? rdrdae&if;t&yfodkYoGm; ygavap[k qdkMu\/ taMumif;rlum;? bk&m;ocifonf tvGef
av;aomvufawmfudk wifawmfrlojzifh? wNrdKUvHk; aoapwwfaomtema&m*g ESHYjym;av\/5;12 aoab;ESifhvGwfaomfvnf; jrif;odkufemjzifh 'Pfcwfjcif;udk cH&? xdkNrdKU atmf[pfaom toHonf rdkCf;aumif;uifodkY wufav\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1 xm0&bk&m;\ aowmawmfonf zdvdwdjynf ckepfvaeNyD;rS?6;2 zdvdwdvlwdkYonf,Zfyka&m[dwfrsm;? ya&mzufvkyfolrsm;wdkYudkac: xm0&bk&m;\aowmawmfudk tb,fodkYjyK&ygrnfenf;/
olae&if;t&yfodkY tb,fodkYaom ylaZmfoumESifhvTwf vdkuf&ygrnfenf;[kar;jref;Mu\/6;3 olwdkYuvnf;?oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifhaowmawmfudk vTwfvdkufvQif udk,fcsnf;rvTwf vdkufMuESifh/ 'kpdkufylaZmfoumudk
qufqufay;vdkuf&rnf/ odkYjyKvQifa&m*gNidrf;vdrhfrnf/ tb,faMumifhvufawmfra&TUao;onfudkodMuvdrhfrnf[k qdkMu\/6;4
tb,ft&mudk 'kpdkufajz&mylaZmfoumbdkY jyefay;vdkuf&ygrnfenf;[k ar;vQif? zdvdwdrif; ta&twGuftwdkif;a&Tjrif;odkufyHkig;
ckESifha&T<uufig;aumifudkay;vdkuf&rnf/ oifwdkYESifh oifwdkYjrif;rsm; a&m*gwyg;wnf;pGJvsuf&Sd\/6;5 xdkaMumifh jrif;odkufyHk? ajrudkzsufwwfaom<uufyHkwdkYudkvkyf oa&vtrsKd;\bk&m;ocif *kPfawmfudk csD;rGrf;&Murnf/ vuf
awmfonfoifwdkYESifh oifwdkYbk&m;tay:? oifwdkYajrtay:rSm ayghaumif;ayghvdrhfrnf/6;6 odkYjzpf zma&mbk&ifESifhtJ*kwKvlwdkYonf cdkifrmaompdwfESvHk;&SdouJhodkY tb,faMumifh cdkifrmaompdwfESvHk;&SdMuoenf;/ olwdkYwGif
txl;ojzifhjyKawmfrlaomtcg? olwdkYonf vTwfvdkuf oa&vvlwdkYonf oGm;Mu\/6;7 ,ckrSmvSnf;opfudkvkyfNyD;rS xrf;ydk;rwif? om;i,f&Sdaom EGm;rESpfaumifudk vSnf;u? EGm;oi,fwdkYudk olUae&modkYydkYMuavmh/6;8
xm0&bk&m;\aowmawmfudkvSnf;ay:rSmwif jyefay;vdkufaom 'kpdkufajz&mylaZmfoum wnf;[laom a&TwefqmwdkYudk aowm
awmfem;rSmtjcm;aom aowmxm;NyD;vQif vTwfvdkufoGm;ygavap/6;9
aowmawmfonf rdrdjynfodkYoGm;aomvrf; Aufa&SrufNrdKUodkYvdkufvQif? xdkbk&m;ocifonf ab;BuD;udk igwdkYjzpfapNyD/ odkYr[kwf
'PfcwfawmfrlaomaMumifh igwdkYrcH? tvdkvdkcH& onfudk od&Murnf[k pD&ifonftwdkif;?6;10 vlrsm;wdkYonfjyKojzifh? om;i,f&Sdaom EGm;rESpfaumifudkvSnf;u? EGm;oi,fwdkYudk olUae&mcsKyfxm;Mu\/6;11 xm0&bk&m;\aowmawmfESifhwuG a&T<uufrsm;? jrif;odkufyHkrsm;ygaomaowmawmfudk vSnf;ay:rSmwifMu\/6;12 EGm;rwdkYonf Aufa&Srufvrf;odkY wnfhwnfhvdkuf jrnfwGefvsufoGm;Mu\/ vusfmbuf vuf0JbufodkYrvTJ vrf;rodkYomvdkufMu\/
zdvdwdrif;wdkYonf Aufa&SrufNrdKUe,fwdkif atmifvdkufMu\/6;13 Aufa&SrufNrdKUom;wdkYonfcsKdifh*sKHpyg;udk&dwfvsufajrmfMunhf aowmawmfudkjrifaomtcg 0rf;ajrmufMu\/6;14 vSnf;onfAufa&SrufNrdKUom;a,mI\v,fuGufxJodkY0if ausmufBuD;tem;rSm&yfae\/ xdkolwdkYonfvSnf;udkcsKd;cJGNyD;vQif EGm;rwdkYudk
xm0&bk&m;tm; rD;IdU&m,ZfjyKylaZmfMu\/
6;15 xdktcg av0dom;wdkYonf xm0&bk&m;\aowmawmfESifh a&Twefqmygaom aowmudkcs ausmufBuD;ay:rSm wifxm;NyD;vQif?
Aufa&SrufNrdKUom;wdkYonf xdkaeYjcif;wGifrD;IdU&m,ZfrSp ,ZfrsKd;udkxm0&bk&m;tm; ylaZmfMu\/6;16 xdktrIudk zdvdwdrif;ig;a,mufwdkYonf jrifNyD;rS? xdkaeYjcif;wGif {MuKefNrdKUodkY jyefoGm;Mu\/6;17 xm0&bk&m;tm;jyefay;aom 'kpdkufajz&mylaZmfoumwnf;[laom a&Tjrif;odkufyHkwdkYum;? tmZkwfNrdKUbdkYwck? *gZNrdKUbdkYwck? tm&S
auvkefNrdKUbdkYwck? *goNrdKUbdkYwck? {MuKefNrdKUbdkYwck jzpfownf;/6;18 a&T<uufwdkYum;? xm0&bk&m;\ aowmawmfudk wifxm;aomausmufBuD;wdkifatmif cdkifcHhaom NrdKUjzpfap? awm&Gmjzpfap?
zdvdwdrif;ig;yg; qdkiforQaom NrdKU&Gmta&twGuftwdkif; jzpfownf;/ xdkausmufum; ,aeYwdkifatmif Aufa&SrufNrdKUom; a,mI\
v,fuGuf&Sd\/

252

6;19 Aufa&SrufNrdKUom;wdkYonf xm0&bk&m;\aowmawmfxJodkY MunhfIrdaomaMumifh? vlckepfq,fESifhvlig;aomif;wdkYonf 'Pfcwf


awmfrljcif;udkcH&Mu\/ xdkodkY xm0&bk&m;onf BuD;pGmaom vkyfBuHjcif;tm;jzifh 'Pfay;awmfrlaomaMumifh? vlrsm;wdkYonf
idka<u;jrnfwrf;Mu\/6;20 Aufa&SrufNrdKUom;wdkYu? oefY&Sif;awmfrlaom bk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf tb,fol &yfaeEdkifoenf;/ igwdkYt&yfu?
tb,fol&Sd&modkY <uoGm;awmfrlrnfenf;[k qdkojzifh?6;21 ud&,wf,m&drfNrdKUom;wdkYxHodkY vludkapvTwf zdvdwdvlwdkYonf xm0&bk&m;\aowmawmfudk wzefydkYMuNyD/ oifwdkYvm
aqmifoGm;Muygawmh[k rSmvdkufMu\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1 ud&,wf,m&drfNrdKUom;wdkYonfvm xm0&bk&m;\aowmawmfudkaqmifoGm;ojzifh? awmifay:rSm&Sdaom trde'yftdrfxm;
aowmawmfudkapmifhapjcif;iSg? ol\om;{vmZmudk oefY&Sif;apMu\/7;2 aowmawmfonf tESpfESpfq,fywfvHk;MumjrifhpGm ud&,wf,m&drfNrdKU&SdpOftcg? oa&v trsKd;om;taygif;wdkYonf xm0&
bk&m;udkatmufarh jrnfwrf;Mu\/
7;3 wzef &SarGvu? oifwdkYonf tjcm;wyg;aombk&m;wnf;[laom Amvbk&m;? tm&Sw&ufbk&m;wdkYudky,f xm0&bk&m;tbdkY
oifwdkYpdwfESvHk;udkjyifqifvsuf? xm0& bk&m;xHawmfodkYpdwfESvHk;t<uif;rJhjyefvmojzifh?xdkbk&m;udkom0wfjyKMuvQif? zdvdwdvlwdkY
vufrS u,fwifawmfrlrnf[k oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYtm; qHk;ronftwdkif;?7;4 oa&vtrsKd;om;wdkYonfAmvbk&m;? tm&Sw&ufbk&m;wdkYudky,f xm0&bk&m; udkom0wfjyKMu\/7;5 &SarGvuvnf;oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYwdkY rdZygNrdKUpka0;apMuavmh/ oifwdkYtbdkY xm0&bk&m;udk igqkawmif;rnf[k
rSmcJhonftwdkif;?7;6 olwdkYonfrdZygNrdKU pnf;a0;ojzifh? a&udkcyf xm0&bk&m;a&SUawmf oGef;avmif;jcif;? tpma&Smifjcif;tusifhwdkYudkusifhvsuf?
tuREfkyfwdkYonf xm0&bk&m;udkjypfrSm;ygNyD[k 0efcHMu\/ &SarGvonfrdZygNrdKU oa&vtrsKd;om;w&m;rIwdkYudk ppfaMumpD&ifav\/
7;7 oa&vtrsKd;om;wdkYonf rdZygNrdKU pnf;a0;aMumif;udk zdvdwdvlwdkYonf Mum;vQif? zdvdwdrif;wdkYonf oa&vtrsKd;&Sd&modkY
ppfcsDMu\/ xdkodwif;udk oa&vvlwdkYonf Mum;vQif? zdvdwdvlwdkYudk aMumuf?7;8 &SarGvtm;? tuREfkyfwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf tuREfkyfwdkYudk zdvdwd vlwdkYvufrS u,fwifawmfrlrnftaMumif; tuREfkyf
wdkYtbdkYtpOfrjywfqkawmif;ygavmh[k qdkMu\/7;9
&SarGvonfvnf;EdkYpdkYodk;oi,fudk,l xm0&bk&m;tm; waumifvHk;rD;IdU&m,ZfylaZmfvsuf? oa&vtrsKd;tbdkYqkawmif;xm0&
bk&m;em;axmifawmfrl\/7;10 &SarGvonf rD;IdU&m,Zfudk ylaZmfpOftcg? zdvdwdvlwdkYonf oa&vtrsKd;udkwkdufjcif;iSgcsOf; vmMu\/ xm0&bk&m;onfvnf;?
xkdaeY zdvdwdvlwkdYtay:rSm jyif;pGmrkdCf;csKef;ap? olwkdYwyfukdzsufawmfrlojzifh? oa&vtrsKd;a&SUrSm IH;Mu\/7;11 oa&vvlwkdYonf rdZygNrdKUrSxGuf zdvdwdvlwkdYukdvkyfBuHvsuf? AufumNrdKUwkdifatmif vkdufMu\/7;12 xkdtcg&SarGvonf ausmufukd,l rdZygNrdKUESifh&SifNrdKUpyfMum;rSm xlaxmifojzifh? xm0& bk&m;onf igwkdYukd ,ckwkdifatmifrpawmfrlNyD[k
qkdvsuf? xkdausmufukd {AaeZmtrnfjzihfrSnfhav\/7;13 xkdokdYzdvdwdvlwkdYonfIH;ojzifh? aemufwzef oa&vtrsKd;ae&mt&yfokdY rvmMu/ &SarGv vufxufumvywfvkH; xm0&bk&m;\
vufawmfonf zdvdwdvlwkdYukd qD;wm;awmfrl\/7;14 zdvdwdvlwkdYonf odrf;,laom oa&vNrdKU&GmwkdYukd {MuKefNrdKUrSp *goNrdKUwkdifatmif jyefay;&Mu\/ NrdKUe,fwkdYukdvnf; oa&v
vlwkdYonf zdvdwdvlwkdYvufrS EIwf,lMu\/ oa&vvlESifh tmarm&dvlwkdYonfvnf; ppfr&Sd toifhtwifhaeMu\/7;15 &SarGvonf woufvkH; oa&vtrsKd;ukd tkyfpkd;av\/7;16 aAovNrdKU? *dv*gvNrdKU? rdZygNrdKUwkdYukd ESpfwkdif;vSnfhywf t&yf&yfwGif oa&vtrsKd; pD&if&ef trIwkdYukdppfaMumpD&ifavh&Sd\/7;17 jyefvmaomtcg? rdrdtdrf&Sdaom&mrNrdKUokdYjyefvm xkdNrdKUrSmvnf; oa&vtrsKd; pD&if&ef trIwkdYukd ppfaMumpD&ifvsuf?
xm0&bk&m;tbkdY,Zfyvifukd wnfvsufaeav\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5

&SarGvonf toufBuD;aomtcg? rdrdom;wkdYukd oa&vtrsKd; tkyfpkd;&aom tcGifhESifh cefYxm;\/om;OD;trnfum; a,mv? 'kwd,om;trnfum; tbd&wnf;/ xkdolwkdYonf aA&a&SANrdKU w&m;olBuD;vkyfMu\/okdY&mwGif tbvrf;okdYrvdkuf/ aiGukdwyfrufaompdwfESifhvGJoGm; wHpkd;pm;vsuf w&m;ukd zsufMu\/xkdtcg oa&vtrsKd; toufBuD;oltaygif;wkdYonf pnf;a0;? &SarGv&Sd&mt&yf &mrNrdKUokdYvmNyD;vQif?ukd,fawmfonf toufBuD;yg\/ ukd,fawmf\om;wkdYonf ukd,fawmfvrf;okdY rvkdufMuyg/ vlrsKd;taygif;wkdY\xkH;pH&Sdonftwkdif;
tuREkfyfwkdYukdtkyfpkd;&aom&Sifbk&ifukd csD;ajrmufyg avmh[k avQmufMu\/
253

8;6

xkdokdYtuREkfyfwkdYukdtkyfpkd;&aom &Sifbk&ifukday;ygavmh[k avQmufaomtrIukd &SarGvonf rESpfoufaomaMumifh xm0&bk&m;tm;


qkawmif;av\/8;7 xm0&bk&m;uvnf;? oifhtm;vlrsm;wkdYajymqkdorQaom pum;ukdem;axmifavmh/ olwkdYonf oifhukdomry,f? igonfolwkdYukd
rtkyfpkd;apjcif;iSg ighukdvnf;y,fMuNyD/8;8
olwkdYukd tJ*kwKjynfrS igaqmifcJhaomaeYrSp ,aeYwkdifatmifighukdpGefY tjcm;wyg;aombk&m; wkdYukd 0wfjyKojzifh usihfrdorQaom
tusifhtwkdif; oifvnf;jyKMu\/8;9 ,ckrSm olwkdYpum;ukd em;axmifavmh/ okdY&mwGif owday; olwkdYukdtkyfpkd;aom&Sifbk&if\ xkH;pHukdjyavmh[k rdefYawmfrl\/
8;10 &SarGvonfvnf;? &Sifbk&ifukdawmif;aomolwkdYtm; xm0&bk&m;trdefYawmf&SdorQukd jyefajym?8;11 oifwkdYukd tkyfpkd;aom&Sifbk&if\xkH;pH[lrlum;? oifwkdYom;rsm;ukd,l rdrd&xm;xdef;? jrif;xdef; t&mcefYxm;? tcsKdUwkdY
onfvnf;ol\&xm;a&SUrSm ajy;&Murnf/8;12 vlwaxmiftkyf? w&mtkyf? ig;q,ftkyf? wq,ftkyft&mcefYxm;? v,fvkyfjcif;? pyg;&dwfjcif;? ppfwkdufwefqm? &xm;
wefqmukdvkyfjcif;trIrsm;ukd a0zefvdrfhrnf/8;13 oifwkdYorD;rsm;ukdvnf;,l? cJbG,fpm;bG,fwkdYukdjyifqifapjcif;iSg4if;? pm;awmfuJ? rkefYonfjzpfap jcif;iSg4if; cefYxm;vdrfhrnf/8;14 oifwkdYv,fuGuf? pyspfO,smOf? oHvGifO,smOftaumif;qkH;wkdYukd,l rdrduRefwkdYtm;ay;vdrfhrnf/8;15 oifwkdYrsKd;aphpyspfoD;q,fbkdYwbkdYukd,l ol\t&m&SdtrIxrf;wkdYtm; ay;vdrfhrnf/8;16 oifwkdYuRef? uRefr? taumif;qkH;aomvkvif? jrnf;rsm;ukd,l ol\trIukd vkyfukdifapvdrfhrnf/8;17 oifwkdY okd;pkq,fbkdYwbkdYukdvnf; ,loifwkdYonf ol\uRefcH&Murnf/8;18 oifwkdYa&G;,laom&Sifbk&ifaMumifh? xkdaeYoifwkdYatmf[pfaomfvnf;? xm0&bk&m;onf em;axmifawmfrrl[kowday;av\/8;19 okdYaomfvnf; vlrsm;wkdYu? r[kwfyg/ tkyfpkd;aom&Sifbk&ifukd vkdcsifyg\/8;20 tuREkfyfwkdYonfwyg;trsKd;om;taygif;wkdYESifhwlrnftaMumif; tuREkfyfwkdYukdtkyfpkd;aom &Sifbk&if&Sd&rnf/ tuREkfyfwkdYa&SUrSm xGuf<u
ppfwkduf&rnf[k &SarGv\pum;ukdem; raxmifbJ qkdMu\/8;21 xkdolwkdY\pum;rsm;ukd &SarGvonfMum;vQif? xm0&bk&m;a&SUawmfavQmufav\/8;22 xm0&bk&m;uvnf;? olwkdYpum;ukdem;axmif olwkdYtbkdY&Sifbk&ifukdcsD;ajrmufavmh[k rdefYawmfrlojzifh? &SarGvu? oifwkdYtoD;
toD;ae&mNrdKU&GmokdYjyefoGm;Muavmh[k oa&vvlwkdYtm;ajymqkdav\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1

A,FmrdeftrsKd;om;tmzd? aAacg&wf? aZa&mf? taAsvrS qif;ouf ud&Strnf&Sdaom A,FmrdeftrsKd;om;wa,muf&Sd\/ olonf


tvGefcGeftm;BuD;aomol jzpf\/9;2 xdkola&Smvktrnf&Sdaom om;wa,muf&Sd\/ xdkom;onf tqif;vSxl;qef;aomoljzpf\/ oa&vtrsKd;om;wdkYwGifxdkol
xufomtqif;vSaomolwa,mufrQr&Sd/ olonf tjcm; aomolxuf ycHk;txufrSm t&yfomjrifh\/9;3 a&Smvktbud&S\ jrnf;wdkYonfaysmufaomaMumifh? ud&Su? oifonf i,fom;wa,mufudk ac: jrnf;wdkYudk&SmtHhaomiSg
xoGm;avmh[k rdrdom;a&Smvktm; qkdonftwdkif;?9;4
olwdkYonf {z&drfawmift&yfESifh &Svd&St&yfwa&SmufvHk;&SmrawGUvQif? wzef &Smvdrft&yfrS onf A,Fmrdeft&yfrsm;wa&SmufvHk;
&SmrawGU/9;5 Zkzt&yfodkY a&mufaomtcg a&Smvku? jyefMupdkY? odkYr[kwf tbonfjrnf;wdkYaMumifhrpdk;&drf? igwdkYaMumifh pdk;&drfvdrhfrnf[k
i,fom;udkajymqdkvQif?9;6 i,fom;u? NrdKU toa&xif&Sm;aom bk&m;ocif\vlwa,muf&Sd\/ olajymorQaom pum;onf {ueftrSefjynhfpHkwwf\/
olUxHodkYoGm;MupdkY/ igwdkYoGm;&aomvrf;udk oljyaumif;jyvdrhfrnf[k qdk\/9;7 a&Smvkuvnf;? oGm;vQiftb,ft&mudkvSL&rnfenf;/ igwdkYygaomrkefYukefNyD/ bk&m;ocif\ vlukdvSLp&m tvSLwpHkwckrQr&Sd/
igwdkY wpHkwck&Sdao;oavm[k i,fom;tm;ar;aomf?9;8
i,fom;u? uRefawmfvuf aiGwrwf&Sdyg\/ igwdkYudk vrf;jyonftwGuf bk&m;ocif\ vltm;ay;ygrnf[k a&Smvktm;jyefajym\/9;9 a&S;umv oa&vtrsKd;om;wdkYonf bk&m;ocifudk ar;jref;jcif;iSgoGm;rnf[k tBuH&SdvQif? jrifaomolxHodkY oGm;MupdkY[k
qdkwwfMu\/ ya&mzuf[l ,ckac:a0:aomoludk a&S;umv jrifaomol[l ac:a0:Muownf;/9;10 a&Smvkuvnf;? aumif;NyDoGm;MupdkY[k i,fom;tm;qdkvsuf? bk&m;ocif\ vl&Sd&mNrdKUodkY oGm;Mu\/9;11 NrdKUjyifukef;ay:odkY a&mufaomtcg? a&cyfvmaomrdef;rysKdwdkYudkawGU? t&yfjrifaomol&Sd oavm[k ar;aomf?9;12 &Sdyg\/oifwdkYa&SUrSm&Sdyg\/ tvsiftjrefoGm;awmh/ jrifaomolonf NrdKUodkY ,aeYvmNyD/ vlrsm;wdkYonf jrifhaomt&yf ,aeY
,ZfyJGudkaqmifMu\/9;13 q&monfjrifhaomt&yf ,Zfom;udkpm;tHhaomiSgrwufrSD oifwdkYonf NrdKUxJodkY0ifvQif csufjcif;awGUvdrhfrnf/ olra&mufrSDvlrsm;
wdkYonfrpm;wwfMu/ olonf ,ZfyJG bk&m;0wf udkjyKwwf\/ 0wfjyKNyD;rSac:bdwfaomolwdkYonf pm;wwfMu\/ ,ckrSm oGm;vQif
awGUMuvdrhfrnf[k jyefajymonfESifhtnD?9;14 olwdkYonf NrdKUxJodkY0if &SarGvonf jrifhaomt&yfodkY wufoGm;vsuf olwdkYudkqD; BudKav\/254

9;15
9;16

9;17
9;18
9;19
9;20
9;21

9;22
9;23
9;24

9;25
9;26
9;27

a&Smvkra&mufrSDraeY xm0&bk&m;u? eufjzefaeY?tcsdefA,FmrdefjynfrS vlwa,mufudkoif&Sd&modkY igapvTwfrnf/ oifonf xdkoludkig\ vloa&vtrsKd;\rif;t&mcefYxm;


qDavmif;jcif;bdodufudk ay;&rnf/ olonfig\ vlwdkYudk zdvdwdvlwdkYvufrSu,fwif&vdrhfrnf/ igonf olwdkYatmf[pfoHudkMum;?
olwdkYudkMunhfIonf[k &SarGvem;tyg; rdefYawmfrlESifhNyD/&SarGvonf a&Smvkudkjrifaomtcg? xm0&bk&m;u? igajymaomoludkMunhfavmh? olonf ig\vlwdkYudktkyfcsKyf&vdrhfrnf[k
rdefYawmfrl\/xdktcg a&Smvkonf &SarGv&Sd&mwHcg;0odkY csOf;uyfvQif? jrifaomol\tdrfudkjyygavmh[k awmif;yefaomf?&SarGvu? igonfjrifaomoljzpf\/ igha&SUrSm jrifhaomt&yfodkY wufoGm;avmh/ ,aeYigESifhtwl pm;&rnf/ eufjzefaeYigvTwfvdkufrnf/
oifhpdwfESvHk;xJrSm&SdorQudkvnf; igabmfjyrnf/wrsefaeYuaysmufaom oif\jrnf;wdkYudk ratmufarhESifhawGUvsuf&SdNyD/ oa&vtrsKd;onf tb,foludktvdk&Sdoenf;/ oifESifh
oif\taqGtrsKd;taygif;udk tvdk&Sdonfr[kwfavm[k a&Smvktm;ajymqdk\/a&Smvkuvnf;? tuREfkyfonf oa&vtrsKd;wdkYwGif ti,fqHk;aomtrsKd;? A,FmrdeftrsKd;om; jzpfygonfr[kwfavm/ tuREfkyf
taqGtrsKd;onf A,FmrdeftaqGtrsKd;taygif;wdkYwGifti,f qHk;jzpfygonf r[kwfavm/ udk,fawmfonf tuREfkyftm;tb,faMumifh
odkYajymygoenf;[k avQmufav\xdktcg &SarGvonf a&SmvkESifhol\i,fom;udkac: tdrfcef;xJodkY oGif;NyD;vQif? ac:bdwfaom oloHk;q,fwdkYwGif tjrwfqHk;aomt&yf
xdkifap\/yJGolBuD;udkvnf; ac:NyD;vQif? oifigtyfay; tjcm;pDxm;apjcif;iSg? igrSmcJhaom tbdkYudk,lcJhawmh [kqdkonftwdkif;?yJGolBuD;onfycHk;ESifhycHk;ay:rSmcif;aomt&mudk,l a&Smvka&SUrSmxm;av\/ &SarGvuvnf;? csefxm;aomt&mudk,l pm;
awmh/ ac:bdwfaomolwdkYtm; ajymESifhonftwdkif; oifhtbdkY ,ckwdkifatmif odkxm;vsuf&SdNyD[kqdk xdkaeY a&Smvkonf
&SarGvESifhtwlpm;aomufav\/
xdkolwdkYonf jrifhaomt&yfrSqif; NrdKUxJodkY0ifNyD;vQif? &SarGvESifha&SmvkwdkYonf tdrfrdk;ay:rSmpum;ajymvsufaeMu\/eHeufapmapmx rdkCf;vif;aomtcg? &SarGvu? xavmh/ oifhudkigvTwfvdkufrnf[ka&Smvkudk tdrfrdk;ay:rSmac:NyD;vQif?
a&Smvkonfx xdkolESpfa,mufwdkYonf xGufoGm;Mu\/NrdKUpGef;odkYa&mufaomtcg &SarGvu? oif\i,fom;udka&SUodkY oGm;apjcif;iSgajymawmh[k a&Smvktm;qdkojzifh? i,fom;onf a&SUodkY
oGm;av\/ &SarGvu vnf;&yfaeawmh/ bk&m;ocif\trdefYawmfudkigjyefrnf[k qdkvsuf?

tcef;BuD; ( 10 )
10;1

qDbl;udk,l a&Smvk\acgif;ay:rSmavmif;av\/ wzef olUudkerf;ojzifh? xm0&bk&m; onfoifhudk tarGawmfvlrsKd;\ rif;t&m


cefYxm; qDavmif;jcif;bdodufudkay;awmfrl\/10;2 ,aeYigESifhuGm oGm;aomtcg? A,FmrdefcdkifpGef;? aZvZ&Gm? &macvocsKif; tem;rSm vlESpfa,mufudkawGUvdrhfrnf/ olwdkYu?
oifoGm;&Smaom jrnf;wdkYudkawGUNyD/ oif\tbonf jrnf;wdkYudktrIrxm;? ighom;tbdkYtb,fodkYjyK&ygrnfenf;[k qdkvsuf
pdk;&drfaMumif;udk ajymMuvdrhfrnf/10;3 xdkt&yfrSvGefwmaAmfvGifjyifodkYa&mufvQif? qdwfoi,foHk;aumifudk aqmifaomolwa,muf? rkefYoHk;vHk;udkaqmifaomol
wa,muf? pyspf&nfbl;udkaqmifaomolwa,mufwnf;[laom aAovNrdKU bk&m;ocifhxHawmfodkYoGm;aomoloHk;a,mufwdkYESifh
oifonfawGUBuHK vdrhfrnf/10;4 xdkolwdkYonf EIwfqufNyD;vQif rkefYESpfvHk;udkay;? oifonfolwdkYvufrScH,l&vdrhfrnf/10;5 xdkaemufrS zdvdwdwyf&Sd&m bk&m;ocif\awmifodkYa&muf NrdKUodkYcsOf;uyfaomtcg? ya&mzuf taygif;toif;onf wa,m?
ywfom? ykavG? apmif;ygvsuf ya&mzufjyKvsuf? jrifhaomt&yfrS qif;vmMuonfudk awGUvdrhfrnf/10;6 xdktcg xm0&bk&m;\ 0dnmOfawmfonf oihftay:rSmoufa&mufojzifh? oifonf olwdkYESifh twl ya&mzufjyK jcm;em;aom
oljzpfvdhrfrnf/10;7 edrdwfvuPmwdkYonf oifjzpfaomtcg? tqifoifhonftwdkif;jyKavmh/ bk&m;ocifonf oifESifhtwl&Sdawmfrl\/10;8 oifonfvnf;igha&SUrSm *dv*gvNrdKUodkYoGm;&rnf/ igonfvnf; rD;IdU&m,Zf? rd[m,,ZfwdkYudk ylaZmfjcif;iSgoif&Sd&modkYvmrnf/
igvm oifjyK&aomtrIudk rjyrSDwdkifatmif oifonfiHhae& rnf[kqdk\/10;9 a&Smvkonf &SarGvxHrS xGufoGm;rnf[k vSnfhaomtcg? jcm;em;aompdwfESvHk;udk bk&m;ocif ay;awmfrl? xkdedrdwfvuPm
tvkH;pkHwkdYonfxkdaeYjcif;wGif jzpfav\/10;10 awmifawmfokdYa&mufaomtcg? ya&mzuftaygif;toif;wkdYonf qD;BudKMupOfwGif? bk&m;ocif\0dnmOfawmfonf a&Smvktay:okdY
oufa&mufawmfrlojzifh? olwkdYESifh twlya&mzufjyKav\/10;11 a&Smvkonf ya&mzufwkdYESifhtwl ya&mzufjyKonfukd txufuoduRrf;aomolwkdYonf jrifaomtcg? ud&S\om; tb,fokdY
jzpfoenf;/ a&Smvkonfvnf;ya&mzufwkdY ygoavm[k wa,mufukdwa,mufar;jref;Mu\/10;12 xkdt&yfom;wa,mufu? olwkdYtbum; tb,folenf;[kqkd? a&Smvkonfvnf; ya&mzuf wkdYygoavm[laom pum;onf
ykHpum;jzpfav\/255

10;13 a&Smvkonf ya&mzufjyKNyD;rS jrifhaomt&yfokdYoGm;\/10;14 a&Smvk\baxG;u? oifwkdYonf tb,ft&yfokdYoGm;oenf;[k a&SmvkESifhi,fom;ukdar;vQif? a&Smvku? jrnf;wkdYukd&Sm&atmifoGm;\/
rawGUaomtcg &SarGvxHokdYa&mufonf[k jyefajym\/10;15 baxG;uvnf;? &SarGvonf tb,fokdYajymoenf;/ ightm;jyefajymyg[k awmif;yefaomf?10;16 jrnf;wkdYukdawGUNyD[k &SarGvonf twyfajymaMumif;ukdom a&Smvkonf baxG;tm;jyefajym? &SarGvajymaomEkdifiHtrIta&;ukd
baxG;tm;rMum; rajymbJae\/
10;17 wzef&SarGvonf vlrsm;wkdYukd rdZygNrdKUxm0&bk&m;xHawmfokdYac: pnf;a0;apNyD;vQif?10;18 oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oa&vtrsKd;jzpfaom oifwkdYukd tJ*kwKjynfrS igaqmifcJh?
tJ*kwKrif;tp&Sdaom oifwkdYukd nOf;qJaomrif; taygif;wkdYvufrS u,fEIwfaomfvnf;?10;19 oifwkdYukd 'kuqif;&Jab;Oy'f&SdorQwkdYtxJu u,fwifaomoifwkdY\bk&m;ocifukd ,aeY oifwkdYonfy,fMuNyD/ tuREkfyfwkdYtay:rSm
&Sifbk&if&Sdapjcif;iSg csD;ajrmufawmfrlyg[k avQmufMuNyD/ okdYjzpf trsKd;toD;toD;? taqGtoD;toD;tvkduf xm0&bk&m;
a&SUawmfokdYcsOf;uyfMuavmh[k oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qkdojzifh?10;20 trsKd;tET,ftaygif;wkdYukd csOf;uyfapNyD;rS? A,FmrdeftrsKd;ukd rSwfawmfrl\/10;21 A,FmrdeftaqGtrsKd;tvdkufcsOf;uyfapNyD;rS? rmw&dtaqGtrsKd;ukd4if;? ud&S\om;a&Smvkukd4if; rSwfawmfrlojzifh olUukd&SmrawGUMu/10;22 xkdolonf vm&ygrnfavm[k xm0&bk&m;tm;ar;avQmufvQif?xm0&bk&m;u? vSnf;rsm; tp&SdonfwkdY ykef;aeonf[k
rdefYawmfrl\/10;23 olwkdYonf ajy;ac:cJhMu\/ a&Smvkonf vlrsm;wkdYwGif &yfaomtcg? yckH;txufrSm tjcm;aomolxuft&yfomjrifh\/10;24 &SarGvuvnf;? xm0&bk&m;a&G;cs,fawmfrlaomolukdMunfhMuavmh/ vlcyfodrf;wkdYwGif olESifhwlaomol wpkHwa,mufrQr&Sd[k
vltaygif;wkdYtm;ajymqkdvQif? vltaygif;wkdYu? &Sifbk&iftoufawmfNrJygap[k a<u;aMumfMu\/10;25 &SarGvonfvnf; rif;usifhw&m;ukd vlrsm;wkdYtm;a[majym pma&;rSwfojzifh? xm0&bk&m; a&SUawmfxm;NyD;rS? vltaygif;wkdYukd
toD;toD;rdrdwkdYtdrfokdY vTwfvkdufav\/10;26 a&Smvkonfvnf; *dAmNrdKU rdrdtdrfokdYoGm;?bk&m;ocifaoG;aqmifawmfrlaom vltaygif; toif;onf olESifhtwlvkdufoGm;Mu\/10;27 t"rvlwkdYu? olonf igwkdYukdtb,fokdYu,fwifvdrfhrnfenf;[kqkdvsuf? vufaqmifukd rqufbJ rxDrJhjrifjyKaomfvnf;?
a&SmvkonftrIrxm;bJae\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1 xkdaemufrS trKeftrsKd;om;em[wfonf vm *dv'fjynf,mAufNrdKUtem;rSm wyfcsvQif? NrdKUom;taygif;wkdYu tuREkfyfwkdYESifh
rd[m,zGJUawmfrlyg/ ukd,fawmfxH uRefcHygrnf[k em[wfrif;tm;avQmufaomfvnf;?11;2 trKeftrsKd;om;em[wfu? oifwkdY vusfmrsufpd&SdorQukdazmuf oa&vtrsKd;wrsKd;vkH; iguJh&JU&aomtcGifhukday;rSom
rd[m,zGJUrnf[k jyefajymaomf?11;3 ,mAufNrdKUom;toufBuD;olwkdYu? tuREkfyfwkdYonf oa&vjynfwa&SmufvkH;okdY wrefwkdY ukdapvTwfjcif;iSg ckepf&ufrQiHhvifhyg/
xkdtcgu,fwifaomol ray:r&SdvQif rif;BuD;xHokdY xGufygrnf[k qkdMu\/11;4 wrefwkdYonf a&Smvkae&m *dAmNrdKUokdYvm vlrsm;wkdYtm; odwif;Mum;ajymaomf? vltaygif; wkdYonf toHukdvTifh ikda<u;Mu\/11;5 a&Smvkonf EGm;pkaemufokdYvkdufvsuf v,fvkyf&mrS a&mufvmaomtcg? vlwkdYonf tb,faMumifh ikda<u;Muoenf;[kar;vQif?
,mAufNrdKUom;wkdY\ odwif;ukdajymMu\/11;6 xkdodwif;ukd a&SmvkMum;aomtcg? bk&m;ocif\ 0dnmOfawmfoufa&muf olonfjyif;pGm trsufxGufvsuf?11;7 EGm;w&SOf;ukd,l ckwfjzwfNyD;rS? oHwrefwkdYvufwGif oa&vjynfwa&SmufvkH;okdYay;vkduf? a&SmvkESifh&SarGvaemufokdYxGuf
rvdkufaomol\EGm;wkdYukd uJhokdYjyKrnf[k aMumfjimapojzifh? vlwkdYonf xm0&bk&m;ukdaMumuf wnDwGwfwnf;xGufvmMu\/11;8 aAZufNrdKUwyfpm&if;,laomtcg? oa&vtrsKd;om;okH;odef;? ,k'trsKd;om;okH;aomif;&SdMu\/11;9 *dv'fjynf ,mAufNrdKUrSvmaom wrefwkdYtm;? eufjzefaeY aeylcsdefa&mufaomtcg csrf;om&rnf taMumif;ukd? NrdKUom;wkdYtm;
Mum;ajymMuavmh[k rSmvkdufonftwkdif;? wrefwkdYonf oGm; odwif;Mum;ajymojzihf ,mAufNrdKUom;wkdYonf 0rf;ajrmufMu\/11;10 tuREkfyfwkdYonf eufjzefaeY ukd,fawmfxHokdYxGufygrnf/ ukd,fawmftvkd&SdorQtwkdif; jyKawmfrlyg[k em[wfrif;tm;avQmufMu\/
11;11 eufjzefaeY a&Smvkonf vlwkdYukdokH;wyfcGJNyD;rS? eHeuf,Htcsdef &efoltvkH;t&if; xJokdY0if aeylcsdefwkdifatmif trKeftrsKd;om;wkdYukd
vkyfBuHojzifh? usef<uif;aomol wa,mufESifhwa,muf aygif;rae&onfwkdifatmif vltaygif;wkdYonf uGJjym;vsuf&SdMu\/11;12 oa&vvlwkdYuvnf;? a&Smvkonf igwkdYukdtkyfpkd;&rnfavm[k qkdrdaomolum; tb,fol enf;/ xkdokdYqkdrdaomolwkdYukd
ac:owfMuukeftHh[k &SarGvtm;qkdMuaomf?11;13 a&Smvku? vlwa,mufukdrQ ,aeYrowf&? xm0&bk&m;onf ,aeYoa&vtrsKd;ukd u,fwifawmfrlNyD[kqkd\/11;14 &SarGvuvnf;? *dv*gvNrdKUokdYoGm; EkdifiHawmfukdjyKjyifMuukeftHh[k vlrsm;wkdYtm; ajymqkdonf twkdif;?11;15 vltaygif;wkdYonf *dv*gvNrdKUokdYoGm;? xkdNrdKU xm0&bk&m;a&SUawmfrSm a&Smvkukd&Sifbk&if t&m csD;ajrmufMu\/ xkdNrdKUvnf;?
xm0&bk&m;a&SUawmfrSm rd[m,,Zfukd ylaZmfojzifh? a&SmvkESifh oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf tvGefaysmfarGUjcif;ukd
jyKMu\/
256

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 &SarGvuvnf;? oifwkdYajymorQaompum;ukd igem;axmif? oifwkdYtay:rSm &Sifbk&ifukdigcsD;ajrmufavNyD/12;2 ,ckrSm &Sifbk&ifonf oifwkdYa&SU<uaeawmfrl\/ igonftoufBuD; qHyifjzLNyD/ ighom;wkdYonf oifwkdY&SdMu\/ igonf
i,faomt&G,frSp ,aeYwkdifatmifoifwkdYa&SUoGm;NyD/12;3 t&yf ,ckig&Sd\/ tb,fol\EGm;ukd ig,lbl;NyDenf;/ tb,fol\jrnf;ukd ,lbl;NyDenf;/ tb,folukd vSnfhpm;bl;NyDenf;/
tb,folukdnOf;qJbl;NyDenf;/ ukd,frsufpdukduG,fapjcif;iSg tb,folvufrS wHpkd;ukdcHbl;NyDenf;/ xm0&bk&m;a&SU? bdoduf
awmfukdcHaomola&SUrSm ighwbuf oufaocHMuavmh/ olUOpmukd ig,lrdvQifjyefay;ygrnf[k oa&vvl taygif;wkdYtm;
ajymqkdaomf?12;4 olwkdYu? ukd,fawmfonf tuREkfyfwkdYukd rvSnfhpm;yg/ rnOf;qJyg/ tb,fol\OpmukdrQr,lyg[k ajymqkdMu\/12;5 &SarGvuvnf;? oifwkdYonf ighvuf olwyg;\Opmukd&Sm rawGUaMumif;ukd xm0&bk&m;onf oifwkdYwbuf oufaojzpfawmfrl\/
bdodufawmfukdcHaomolvnf; oufaojzpf\[kqkdvQif? olwdkYu? oufaojzpfygonf[k 0efcHMu\/12;6 wzef &SarGvu? xm0&bk&m;onf arma&SESifhtmkefukdcsD;ajrmuf? oifwkdYbkd;ab;rsm;ukd tJ*kwKjynfrSaqmifcJhawmfrl\/12;7 ,ckwGif wdwfqdwfpGmaeMuavmh/ xm0&bk&m;onf oifwkdYESifh oifwkdYbkd;ab;rsm; w&m;ojzifhjyKawmfrlaomtrIwkdYukd xm0&
bk&m;a&SUawmfrSm oifwkdYtm; igaqG;aEG;a[majymrnf/12;8 ,mukyfonf tJ*kwKjynfokdYa&muf? oifwkdYbkd;ab;wkdYonf xm0&bk&m;tm; atmf[pfaomtcg? arma&SESifhtmkefukd
apvTwfojzifhbkd;ab;wkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmif jynf ae&mcsawmfrl\/12;9 olwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd arhavsmhaomtcg? [maZmfAkdvfcsKyfrif;odo&vufokdY4if;? zdvdwdvlwkdYvufokdY4if;? armb&Sif
bk&ifvufokdY4if;a&mufapawmfrlojzifh? xkd&efolwkdY\ wkdufzsufjcif;ukdcH&Mu\/12;10 wzefolwkdYonf xm0&bk&m;tm; atmf[pfvsuf? tuREkfyfwkdYonfukd,fawmfukd pGefYAmv bk&m;ESifh tm&Sw&ufbk&m;wkdYukd
0wfjyKojzifhjypfrSm;ygNyD/ okdY&mwGif &efolvufrS u,fcRwf awmfrlyg/ ukd,fawmfukd0wfjyKygrnf[k avQmufMuaomtcg?12;11 xm0&bk&m;onf a,kAmv? Am&uf? a,zo? &SarGvwdkYudkapvTwf? ywf0ef;usif&efolwdkY vufrSu,fEIwfawmfrlojzifh oifwdkY
onfab;vGwf&Mu\/12;12 aemufwzef trKeftrsKd;om;&Sifbk&ifem[wfonf ppfcsDrnftaMumif;udk odaomtcg? tuREfkyf wdkYonf t&ifuJhodkYr[kwf? &Sifbk&if
onf tuREfkyfwdkYudktkyfpdk;&rnf[k oifwdkY\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf &Sifbk&ifvkyfvsufyif ightm;avQmufxm;Mu\/12;13 ,ckrSm oifwdkYvdkcsif a&G;cs,faom&Sifbk&ifudk MunhfIMuavmh/ xm0&bk&m;onf oifwdkYtay:rSm &Sifbk&ifjzpfapjcif;iSg
csD;ajrmufawmfrlNyD/12;14 oifwdkYonf xm0&bk&m;udkaMumuf&GHU 0wfjyKjcif;ESifhwuG tmPmawmfudkrqef? pum;awmf udkem;axmifvQif oifwdkYESifhoifwdkYudk
tkyfpdk;aom&Sifbk&ifonfoifwdkY\bk&m;ocifxm0& bk&m;aemufawmfodkY tNrJvdkufMuvdrhfrnf/12;15 odkYr[kwf xm0&bk&m;\pum;awmfudk em;raxmif? tmPmawmfudkqefvQif? xm0&bk&m;\ vufawmfonf bdk;ab;wdkYudkqD;wm;
ouJhodkYoifwdkYudkqD;wm;awmfrlvdrfhrnf/12;16 ,ckrSmoifwdkYrsufarSmuf xm0&bk&m;jyKawmfrlvwHYaomtrIBuD;udk Nidrf0yfpGmae MunhfIMuavmh/12;17 ,aeY *sHKpyg;&dwf&mumvjzpfonfr[kwfavm/ odkYaomfvnf; xm0&bk&m;udkigqkawmif; rdkCf;csKef;jcif;ESifhwuG rdkCf;&Gm
apawmfrlrnf/ odkYjzpfoifwdkYonf&Sifbk&ifudkawmif;aom tm;jzifh xm0&bk&m;a&SUawmf jypfrSm;rdaomtjypfonfBuD;aMumif;udk
&dyfrdodjrif& Murnf[k vlrsm;wdkYtm;ajymqdkNyD;vQif?12;18 xm0&bk&m;udkqkawmif;? xdkaeY xm0&bk&m;onf rdkCf;csKef;jcif;ESifhwuGrdkCf;&Gmapawmfrl? vltaygif;wdkYonfxm0&bk&m;ESifh
&SarGvudk tvGefaMumuf&GUHMu\/12;19 vltaygif;wdkYu? udk,fawmf\uRefwdkYonf rao&rnftaMumif;? udk,fawmf\bk&m;ocif xm0&bk&m;tm; udk,fawmfuRefwdkYt
bdkYqkawmif;awmfrlyg/ tuREfkyfwdkYonf &Sifbk&ifudk awmif;aomtm;jzifh txuftjypfrsm;wdkYtay:rSmxyf 'kpdkufudkjyKrdygNyD[k
&SarGvtm; awmif;yefMu\/12;20 &SarGvuvnf; rpdk;&drfMuESifh/ 'kpdkuftaygif;udkjyKrdaomfvnf;? xm0&bk&m;aemufawmfodkY vdkuf&mrSrvTJMuESifh/ xm0&bk&m;udk
pdwfESvHk;t<uif;rJh0wfjyKMuavmh/12;21 aus;Zl;rjyK ru,fwifEdkif? tcsnf;ESD;jzpfaomt&mwdkYaemufodkY vrf;vTJrvdkufMuESifh? xdkodkYaom t&monf tcsnf;ESD;oufoufjzpf\/12;22 xm0&bk&m;onf r[memrawmfudkaxmuf rdrdvlwdkYudkpGefYawmfrrl/ xm0&bk&m;onf oifwdkYudk rdrdvlt&m cefYxm;jcif;iSgtvdk
&SdawmfrlNyD/12;23 igrlum; oifwdkYtbdkY qkrawmif;bJaeojzifh? xm0&bk&m;udkjypfrSm;jcif;trIonf igESifha0; ygapaom/ aumif;rGefajzmifhrwfaom
vrf;udkvnf;oifwdkYtm; igjyoOD;rnf/12;24 odkY&mwGif xm0&bk&m;udkaMumuf&GHU opmESifhwuG pdwfESvHk;t<uif;rJh0wfjyKMuavmh/ oifwdkYtbdkYtb,frQavmuf jyKawmfrlNyD;
onfudkatmufarhMuavmh/12;25 odkYr[kwfoifwdkYonf'kpdkufjyKNrJjyKvQif? &Sifbk&ifESifhwuGysufpD;jcif;odkYa&muf&Muvdrhfrnf[k vlrsm;wdkYtm; ajymqdkav\/

257

tcef;BuD; ( 13 )
13;1?2 a&SmvkonfwESpfausmfESpfESpfcefYavmufoa&vtrsKd; rif;jyKNyD;rS? oa&v trsKd;om;oHk;axmifwdkYudk a&G;aumufNyD;vQif?
udk,fwdkifaeaom rdwfrwfNrdKUESifhaAov awmifay:rSmvlESpfaxmif? A,Fmrdefcdkif? *dAmNrdKU? a,meoefxHrSm waxmifudkxm;?
tjcm;aomolwdkYudk rdrdwdkYtoD;toD; ae&mt&yfodkYvTwfvdkufav\/13;3 a,meoefonf *dAmNrdKU&Sdaom zdvdwdwyfudk vkyfBuHojzifh zdvdwdvlwdkYonf odwif;Mum;Mu\/ a&Smvkuvnf; jrpfwbuf
aeaomolwdkYonf Mum;odap[k wjynfvHk;wHydk;rIwfap\/13;4 a&Smvkonf zdvdwdwyfudkvkyfBuHaMumif;ESifh zdvdwdvlwdkYonf oa&vvlwdkYudk&GH&SmaMumif;udk oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf
Mum;od? vlrsm;wdkYonfa&Smvkaemuf *dv*gvNrdKU pnf;a0;Mu\/13;5 zdvdwdvlwdkYonfvnf;? oa&vtrsKd;om;wdkYudk ppfwdkufjcif;iSg? &xm;oHk;axmifESifh jrif;ajcmuf axmifudk4if;? ork'&moJvkH;ESifh
trQ&Sdaomvlrsm;ukd4if; pka0;apNyD;vQif? ppfcsDaAo0ifNrdKUta&SU? rdwfrwfNrdKU wyfcsMu\/13;6 oa&vtrsKd;om;wdkYonf tvGefqif;&JcH&ojzifh? rdrdwdkYusOf;ajrmif;vsuf&Sdonfudk odjrifaomtcg? Orif? awmtHk? ausmufMum;?
awmifxdyf? ajrwGif;wdkY ykef;a&Smif aeMu\/13;7 a,mf'efjrpfwbufaeaom oltcsKdUwdkYonf ul;jyef? *'fjynf? *dv'fjynfodkYoGm;Mu\/ a&Smvkonf*dv*gvNrdKUaeao;?
vltaygif;wdkYonfolUaemuf wkefvIyfvsuf&SdMu\/13;8 &SarGvcsdef;csufonftwGif; a&Smvkonf ckepf&ufiHhvifh? &SarGvonf *dv*gvNrdKUodkYra&muf? vlrsm;wdkYvnf; xGufajy;Mu\/13;9 a&Smvkuvnf;? rD;IdU&m,ZfESifhrd[m,ylaZmfoumwdkYudk ighxHokdY,lcJhMu[k qdkojzifh? rD;IdU&m,ZfudkylaZmfav\/13;10 rD;IdU&m,ZfylaZmfjcif;trINyD;onftqHk; &SarGvonfvm\/ a&Smvkonf aumif;BuD;ay; c&D;OD;BudKjyKjcif;iSg xGufoGm;vQif?13;11 &SarGvu? oifonftb,fodkYjyKoenf;[kar;aomf? a&Smvku? vlrsm;wdkYonf tuREfkyfxHrS xGufajy;aMumif;? udk,fawmfonf
csdef;csufaomtcsdef ra&mufaMumif;? zdvdwdvlwdkYonf rdwfrwfNrdKU pka0;aMumif;rsm;udk odjrifaomtcg?13;12 zdvdwdvlwdkYonfig&Sd&m*dv*gvNrdKUodkY ppfcsDMuvdrhfrnf/ xm0&bk&m;udk igrawmif;yefao;[k tuREfkyfatmufarhojzifh? udk,fudk
tEdkifjyK rD;IdU&m,ZfudkylaZmfrdNyD[k jyefajym\/13;13 &SarGvuvnf;oifonfrSm;NyD/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; xm;awmfrlaomynwfw&m;udk rapmifhygwum;/ apmifhrdvQif?
xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd; oif\tmPmudk,ckrSp tpOftNrJwnfapawmfrlNyD/13;14 ,ckrlum;oif\tmPmrwnf&/ xm0&bk&m;onf pdwfESvHk;awmfESifhnDGwfaomoludk&Sm awmfrl\/ xdkolonf vlrsKd;awmftay:rSm
xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwdkif;rusifh[k a&Smvktm;qdkNyD;vQif?13;15 x*dv*gvNrdKUrS A,Fmrdefcdkif? *dAmNrdKUodkYoGm;\/ a&Smvkonf rdrd&SdaomvlwdkYudka&wGuf ajcmuf&mcefYrQ&Sd\/13;16 olESifhom;awmf a,meoef? olwdkY&Sdaomvltaygif;wdkYonf A,Fmrdefcdkif? *dAmNrdKUwGifaeMu\/ zdvdwdvlwdkYonf rdwfrwfNrdKUwGif
wyfcsMu\/
13;17 vk,laomwyfoHk;wyfwdkYonf? zdvdwdwyfrxJuxGufwwyfonf &Gmvjynf Moz&NrdKUvrf;odkYvdkuf\/13;18 wwyfonf aAaomkefNrdKUvrf;okdYvkduf\/ wwyfonf awmbufrSm aZbkdifcsKdifhukd rsufESmjyKaom jynfpGef;vrf;okdY vkduf\/13;19 zdvdwdvlwkdYu? a[NAJvlwkdYonf xm;vSHwkdYukdrvkyfapESifh[k pD&ifNrJ&SdaomaMumifh? oa&v jynfwa&SmufvkH;wGif yef;yJwa,muf
rQr&Sd/
13;20 oa&vvltaygif;wkdYonf xGefoGm;? aygufwl;? ykqdef? wl;&Gif;ukdxufapjcif;iSg? zdvdwdvlwkdY &Sd&mokdY oGm;&Mu\/13;21 aemufwzef xGefoGm;? aygufwl;? okH;cGcuf&if;? ykqdef? xkd;wHcRefwkH;vsuf&SdMu\/13;22 okdYjzpf ppfwkduf&mumva&SmvkESifhom;awmfa,meoefrS wyg;tb,folrQ xm;vSHr&Sd/
13;23 wzef zdvdwdwyfom;wkdYonf rdwfrwfNrdKUvrf;0okdY xGufaeMupOfwGif?

tcef;BuD; ( 14 )
14;1

waeYo a&Smvk\om; a,meoefonf crnf;awmfxH tcGifhryefbJ? vufeufaqmif vkvifukdac:? wbufaeaom zdvdwd


wyfokdYoGm;MuukeftHh[k qkdav\/14;2 a&Smvkonf *dAmNrdKUpGef;? rdj*Kef&Gm? &drKefausmufaqmifem;rSmae? txHawmf vlajcmuf&mcefYrQ &Sd\/14;3 oifwkdif;0wf &SdavmNrdKU xm0&bk&m;\ ,Zfyka&m[dwfjzpfaomol {vdESifhzde[wfwkdYrS qif;oufaom cAk'f\tpfukdt[dwkyf\
om;t[d,vnf;&Sd\/ a,meoefoGm;aMumif; ukd vlrsm;rodMu/14;4 a,meoefonf zdvdwdwyfokdYoGm;prf;aomvrf;Mum;rSm? wbufwcsuf ausmufil&Sd\/ ausmufilwckonf aAmZuf? wckonf
aoaetrnf&Sd\/14;5 wckum; ajrmufbuf rdwfrwfNrdKUokdY4if;? wckum; awmifbuf*dAmNrdKUokdY4if; rsufESmjyKownf;/14;6 a,meoefu? ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHaom xkdwyfom;wkdYqDokdY oGm;MuukeftHh/ xm0&bk&m;onf igwkdYtrIukdapmifhaumif;apmifh
awmfrlvdrfhrnf/ vlrsm;aomf4if;? enf;aomf4if;? xm0&bk&m;u,f wifawmfrljcif;ukd tqD;twm;r&SdEkdif[k vufeufaqmifvkvif
tm;ajymqkdvQif?14;7 vkvifu? pdwfawmf&Sdonftwkdif;jyKyg/ vSnfhoGm;yg/ tvkdawmf&Sdonftwkdif; uRefawmfvkdufyg rnf[k jyefajymaomf?258

14;8 a,meoefu? xkdvlwkdYqDokdYoGm; ukd,fukdjyMuukeftHh/14;9 olwkdYuaeMu/ igwkdYvmrnf[kqkdvQif olwkdYqDokdYroGm;bJaeMurnf/14;10 okdYr[kwf? vmMu[kqkdvQif oGm;Murnf/ xm0&bk&m;onf olwkdYukdigwkdY vufokdYtyfawmfrl\/ xkdokdYaom ykyedrdwf&Sd&\[k
qkdonfESifhtnD?14;11 ESpfa,mufwkdYonfzdvdwdwyfom;wkdYtm; ukd,fukdjyaomtcg? zdvdwdvlwkdYu? a[NAJvlwkdYonf ykef;a&Smif&mwGif;xJuxGufvmyg
onfwum;[k qkdvsuf?14;12 wyfom;wkdYu? vmMu/ wpkHwckukdjyrnf[k a,meoefESifhvufeufaqmifvkviftm; qkdvQif? a,meoefu? ighaemufokdYvkdufavmh/
xm0&bk&m;onf olwkdYukd oa&vvlwkdYvufokdY tyfawmfrlNyD[k vkviftm;qkdojzifh?14;13 av;bufwGm;vsufwuf? vkvifvnf;vkduf\/ a,meoefa&SUrSm zdvdwdvlwkdYonfvJ vkvifonf olUocifhaemufrSmvkyfBuHav\/14;14 a,meoefESifhvkvifjyKaomyXrvkyfBuHjcif;tm;jzifh EGm;w&SOfxGefEkdifaomajruGuftwGif; wGifvlESpfq,fcefYrQaoMu\/14;15 ppfol&Jrsm;? v,fvkyfolrsm;? tjcm;olrsm;taygif;wkdYonf wyfom;rsm;? vk,laomolrsm;ESifh wuG wkefvIyfMu? ajrBuD;vnf;
vIyfojzifh? tvGefBuD;aomwkefvIyfjcif;&Sd\/
14;16 A,Fmrdefckdif*dAmNrdKU a&Smvk\uif;apmifhwkdYonf MunfhIaomtcg? zdvdwdvltvkH; t&if;onfavsmh wa,mufukdwa,mufxkd;
kdufvsufoGm;Mu\/14;17 a&Smvkuvnf;? tb,folxGufoGm;onfukd odjcif;iSg vlrsm;ukda&wGufMuavmh[k txHawmf &SdaomolwkdYtm; pD&ifonftwkdif;
a&wGuf? a,meoefESifhol\vufeufaqmifvkvifr&Sd/14;18 xkdumvtcgbk&m;ocif\aowmawmfonf oa&vtrsKd;om;wkdY&Sdonfjzpf? a&Smvku? bk&m;ocif\aowmawmfukd,lcJhyg[k
t[d,tm;qkd\/14;19 a&Smvkonf ,Zfyka&m[dwfESifhpum;ajympOfwGif? zdvdwdwyf tkwftkwfusufusufaomtoH wkd;yGg;aomaMumifh? a&Smvku?
aeOD;awmh[k ,Zfyka&m[dwftm;qkdojzifh?14;20 rdrdESifhvltaygif;wkdYonf wa,mufukdwa,mufEId;aqmfvsuf ppfcsDa&mufaomtcg? zdvdwdvl wkdYonf wa,mufukdwa,muf
ckwfojzifhtvGefwyfysufav\/14;21 txufumv zdvdwdvlwkdYbufrSmae t&yf&yfwkdYu wyfokdYvdkufvmaom a[NAJvlwkdY onfvnf; a&SmvkESifha,meoefygaom
oa&vvlwkdYbufokdY0ifMu\/14;22 {z&drfawmifykef;a&Smifaeaom oa&vvltaygif;wkdYonfvnf;? zdvdwdvlajy;aMumif;ukd Mum;aomtcg ppfcsDusyfusyf
vkdufMu\/14;23 xkdokdY xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;ukd xkdaeYu,fwifawmfrlojzifh? ppfrIonf aAo0ifNrdKUokdYvGefoGm;av\/
14;24 xkdaeY oa&vvlwkdYonf qif;&JcH&Mu\/ taMumif;rlum;? a&Smvku? ig onf igh&efolwkdY ighpdwfajyrnftaMumif;? nOD;csdef
ra&mufrSDtpmpm;aomolwkdif; usdefqJtyfap[k vlwkdYtm; tusdefay;aomaMumifh tb,folrQtpmrpm;&/14;25 vltaygif;wkdYonf ajray:ysm;&nf&Sd&mawmokdYa&mufojzifh?14;26 awmxJokdY0ifaomtcg ysm;&nfpufpufusvsuf&Sdaomfvnf;? tusdefawmfukd aMumufaomaMumifh? tb,folrQ rdrdvufukd
rdrdypyfrxnfh/14;27 okdY&mwGif crnf;awmfonf vlrsm;wkdYtm; tusdefay;onfukda,meoefrMum;aomaMumifh? rdrdukdifaomvSHwHzsm;ukd ysm;vykdY ESpf
rdrdvufESifh,lpm;ojzifh rsufpdMunfvifav\/14;28 crnf;awmfu? ,aeYtpmpm;aomolwkdif; usdefqJtyfap[k vlrsm;wkdYtm; usyfusyftusdefay; awmfrlNyD[k vlwa,mufMum;avQmuf\/
vlwkdYonfvnf; armvsufaeMu\/14;29 a,meoefuvnf;? ightbonf jynfom;wkdYukdaESmifh&SufavNyD/ ysm;&nf tenf;i,fukdig pm;aomaMumifh ighrsufpd Munfvif
onfukdMunfhygawmh/14;30 vlrsm;wkdYonf ,aeYawGUrdaom &efol\Opmukd pm;csifwkdif;pm;vQif? tb,frQavmuftusKd;BuD; vdrfhrnfwum;/ zdvdwdvlwkdYukd
omvkyfBuHMuvdrfhrnfwum;[k qkdav\/
14;31 xkdaeYzdvdwdvlwkdYukdrdwfrwfNrdKUrS tmZvkefNrdKUwkdifatmifvkyfBuHMu\/ oa&v vlwkdYonf tvGefyifyef;ojzifh?14;32 &efol\Opmukdvk,l? okd;? EGm;? EGm;oi,fwkdYukd ajray:rSmowfNyD;vQif taoG;ESifhwuG pm;Mu\/14;33 xkdokdYvlrsm;wkdYonf taoG;ESifhwuGpm; xm0&bk&m;ukdjypfrSm;onf[k a&Smvktm;Mum;avQmuf vQif? oifwkdYonf opmysufMuNyD/
BuD;pGmaomausmufukdighxHokdY,aeYvSdrfhcJh/14;34 vlrsm;wkdYwGif t&yf&yfoGm; vltoD;toD; rdrdwkdYokd;EGm;ukd t&yfokdY,lcJhNyD;vQif? t&yf owfpm;Muap/ taoG;ESifhwuGpm;
xm0&bk&m;ukdrjypfrSm;apESifh[k rdefYawmfrlonftwkdif;? vlrsm;wkdYonf toD;toD;rdrdwkdY okd;EGm;ukdxkdnOfh,lcJh xkdt&yfowfMu\/14;35 a&Smvkonfvnf; xm0&bk&m;tbkdY ,Zfyvifukd wnfav\/ xkdyvifum; xm0&bk&m; tbkdYwnfaom yXryvifjzpfownf;/14;36 wzefa&Smvku? nOfhtcgigwkdYonf zdvdwdvlwkdYukdvkduf wa,mufukdrQrusef<uif;apbJ? rkdCf;vif;onfwkdifatmif zsufqD;
MuukeftHh[k pD&if? vlrsm;wkdYu pdwfawmf&Sdonf twkdif;jyKawmfrlyg[k 0efcHMuaomf? ,Zfyka&m[dwfu? bk&m;ocifhtxHawmfokdY
csOf;uyfMuukeftHh[k qkdav\/14;37 a&Smvkuvnf;? tuREkfyfonfzdvdwdvlwkdYukd vkduf&ygrnfavm/ olwkdYukd oa&vvlwkdYvuf okdYtyfawmfrlrnfavm[k
bk&m;ocifhxHtcGifhyefaomfvnf;? xkdaeYwGif jyefawmfrrl/14;38 a&Smvkuvnf;? vlwkdYwGift&m&Sdtaygif;wkdY? ,aeYtb,foljypfrSm;rdonfukd odjriftHhaomiSg csOf;vmMuavmh/259

14;39 oa&vtrsKd;ukd u,fwifaomxm0&bk&m; touf&Sifawmfrlonftwkdif;? ighom; a,meoefjzpfaomfvnf;? qufqufao&rnf[k


qkdaomf? tb,folrQ jyefravQmuf0Hh/14;40 a&Smvkuvnf;? oifwkdYonfwbuf? igESifhighom;a,meoefonf wbufae&Murnf[kqkdvQif? vlrsm;wkdYu pdwfawmf&Sdonf
twkdif; jyKawmfrlyg[kavQmufMuaomf?14;41 a&Smvku? ajzmifhrwfpGmpD&ifawmfrlyg[k oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; qkawmif;ojzifh? vlrsm;wkdYonf vGwfMu?
a&SmvkESifha,meoefukd rSwfawmfrl\/14;42 a&Smvkuvnf;?igESifhighom;a,meoeftbkdYpma&;wHjyKavmh[kqkdojzifh?a,meoefukd rSwfawmfrl\/14;43 a&Smvkuvnf;? oifjyKaomtrIukd ajymavmh[ka,meoeftm;qkdvQif? a,meoefu? tuREkfyfukdifaomvSHzsm;ESifhysm;&nftenf;i,f
ukd,l jrnf;prf;rdygNyD/ xkdtrIaMumifh omao&ygrnf[k jyefajym\/14;44 a&Smvkuvnf;? a,meoef? oifonf qufqufraovQif? bk&m;ocifonf xkdrQru igjyKawmfrlygapaom[k qkdaomfvnf;?14;45 vlrsm;wkdYu? oa&vtrsKd; u,fwifjcif;aus;Zl;ukdjyKNyD;aom a,meoefonf ao&rnf avm/ xkdokdYrjzpfygapESifh/ xm0&
bk&m;touf&Sifawmfrlonftwkdif; ol\qHjcnfwyifrQ ajray:rSmrus&/ olonf bk&m;ocifESifhtwl ,aeY0kdif;jyKygNyD[kqkdojzifh?
toufcsrf; omapjcif;iSg a,meoefukd u,fEIwfMu\/14;46 xkdaemufa&Smvkonf zdvdwdvlwkdYukdrvkduf/ olwkdYonf ae&if;t&yfokdYjyefoGm;Mu\/
14;47 xkdokdYa&Smvkonf oa&vtrsKd;ukdpkd;pH ywf0ef;usif&efol? armbjynfom;? trKefjynfom;? {'kHjynfom;? aZmbrif;rsm;?
zdvdwdvlrsm;wkdYukd ppfwkduf ppfcsDav&m&m olwkdYukdatmifav\/14;48 Akdvfajcrsm;ukdEId;aqmf tmrvuftrsKd;om;wkdYukd vkyfBuHojzifh? oa&vtrsKd;om;wkdYukd vk,ufzsufqD;aomolwkdYvufrSu,f
EIwfav\/14;49 om;awmfum; a,meoef? &Td? arvcd&Twnf;/ orD;awmfESpfa,mufwGif tBuD;um;ar&yf/ ti,fum;? rdcgvwnf;/14;50 ajrmufom;awmfum; t[drwf\orD; t[daemifwnf;/ AdkvfcsKyfrif;um;? baxG;awmfae&om; tmAemwnf;/14;51 crnf;awmfud&SESifh tmAem\tbae&onf taAsv\om;jzpf\/
14;52 a&SmvkvufxufumvywfvkH;? zdvdwdvlwkdYukd usyfusyfppfwkduf&Mu\/ cGeftm;BuD;aomol? &J&ifhaomolawGUorQwkdYukd a&Smvk
onfa&G;aumufcefYxm;avh&Sd\/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 wzef&SarGvu? xm0&bk&m;\vl oa&vtrsKd;ukd tkyfpkd;apjcif;iSg oifhukdbdoduf ay;rnftaMumif;? ighukdtxufu
apvTwfawmfrlonfjzpf? ,ckrSm xm0&bk&m;\pum; awmfukd em;axmifavmh/15;2 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? tJ*kwKjynfrS xGufvmaom oa&vtrsKd;? tmrvuftrsKd;jyKaom
qD;wm;jcif;trIukd igrSwfvsuf&Sd\/15;3 ,ckoGm; xkdtrsKd;ukdvkyfBuHavmh/ ESajrmjcif;r&SdbJ? &Sif;&Sif;zsufqD;? a,musfm;? rdef;r? oli,f? EkdYpkdYrSp? okd;? EGm;? ukvm;tkyf?
jrnf;wkdYukdowfavmh[k a&Smvktm; qifhqkdonftwkdif;?15;4 a&SmvkonfvlwkdYukdpka0;ap awvdrfNrdKUrSm pm&if;,lojzifh? ajconfol&JESpfodef;? ,k'ppfol&Jwaomif;&SdMu\/15;5 a&Smvkonfvnf; tmrvufNrdKUokdYppfcsD csKdifhwyfcsNyD;rS?15;6 auedvlwkdY&Sd&mokdY apvTwfvsuf? oifwkdYukd tmrvufvlwkdYESifhtwligzsufqD;rnf[k pkd;&drfp&m &SdaomaMumifh? olwkdYtxJu
xGufoGm; ae&majymif;Muavmh/ oa&vtrsKd;om;wkdYonf tJ*kwKjynfrS xGufvmaomtcg? oifwkdYonf aus;Zl;jyKMuNyD[k
rSmvkdufonftwkdif;? auedvlwkdYonf tmrvufvlwkdYtxJu xGufoGm;Mu\/15;7 a&Smvkonf [0dvNrdKUrSp tJ*kwKjynfwbufwcsufaeaomI&NrdKUwkdifatmif tmrvuf vlwkdYukd vkyfBuHav\/15;8 tmrvuf&Sifbk&iftm*wfukd t&Sifbrf;rd\/ vltaygif;wkdYukdxm;jzifh &Sif;&Sif;zsufqD;av\/15;9 okdY&mwGif a&SmvkESifhvlrsm;wkdYonf tm*wfrif;ESifhwuG? okd;EGm;tjrwftvwf? qlaomokd;oi,f? aumif;aomOpm&SdorQukdESajrm
&Sif;&Sif;rzsufqD;Mu/ tokH;r0if,kwfrmaomOpm&SdorQukdom &Sif;&Sif;zsufqD;Mu\/
15;10 xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf &SarGvokdYa&mufvm?15;11 igonfa&Smvkukd &Sifbk&ift&m cefYxm;onftrIaMumifh aemifw&\/ olonfig\ynwfwkdYukd rusifh? ighaemufokdYrvkduf?
vrf;vTJNyD[k rdefYawmfrl\/ &SarGvonf 0rf;enf; wnOfhvkH;xm0& bk&m;tm; [pfaMumfNyD;vQif?15;12 eHeufapmapmx a&SmvkukdBudKqkdjcif;iSg oGm;aomtcg? a&Smvkonf u&arvNrdKUokdYa&muf atmifwkdifukdpkdufNyD;rS?
vSnfhvnfojzifh*dv*gvNrdKUokdY vGefoGm;aMumif;ukdMum;aomaMumifh? a&Smvk&Sd&mokdYoGm;av\/15;13 a&Smvkuvnf;? xm0&bk&m;onf ukd,fawmfukdaumif;BuD;ay;awmfrlygapaom/ tuREkfyfonf xm0&bk&m;trdefYawmftwkdif;jyK
ygNyD[kqkd\/15;14 &SarGvuvnf;? okdYjzpfvQif igMum;&aomokd;jrnfoH? EGm;jrnfoHum; tb,fokdYenf;[k ar;aomf?15;15 a&Smvku? tmrvufjynfrSaqmifcJhygNyD/ vlrsm;wkdYonf ukd,fawmf\ bk&m;ocifxm0& bk&m;tm; ,ZfylaZmfvkdaomiSg taumif;
qkH;aomokd;EGm;wkdYukdESajrm? <uif;aomt&m &SdorQwkdYukd &Sif;&Sif;zsufqD;ygNyD[k qkd\/-

260

15;16 &SarGvuvnf;? aeygOD;avmh/ raeYnrSm xm0&bk&m;rdefYawmfrlaompum;ukd jyefajymygrnf[k a&Smvktm;qkdvQif? a&Smvku


ajymygawmh[kqkd\/15;17 &SarGvuvnf;? oifonf ukd,ftxiftwkdif;i,faomoljzpfvsufyif? oa&vtrsKd;wkdY\ txG#fokdYa&muf? oa&v
&Sifbk&ift&mESifh xm0&bk&m; bdodufay;awmfrlonf r[kwfavm/15;18 xm0&bk&m;u? oGm;avmh/ tjypfrsm;aomtmrvuftrsKd;om;wkdYukd &Sif;&Sif;zsufqD;avmh/ rzsufqD;rSDwkdifatmif ppfwkdufavmh[k
oifhukda0;aomt&yfokdYapvTwfawmfrl\/15;19 okdYjzpfoifonf xm0&bk&m;\ trdefYawmfukd em;raxmifbJ? &efol\Opmukdvk,l xm0& bk&m;a&SUawmf 'kpkdufukd
tb,faMumifhjyKbdoenf;[k ajymqkdaomf?15;20 a&Smvku? tuREkfyfonf xm0&bk&m;\trdefYawmfukd {ueftrSefem;axmifygNyD/ xm0&bk&m; apckdif;awmfrlaom vrf;okdYvkdufygNyD/
tmrvuf&Sifbk&iftm*wfukdaqmifcJh? tmrvuftrsKd; om;wkdYukd &Sif;&Sif;zsufqD;ygNyD/15;21 okdY&mwGifvlrsm;wkdYonf *dv*gvNrdKUukd,fawmf\ bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; ,ZfylaZmfvkdaomiSg vk,laomokd;EGm;? &Sif;&Sif;
zsufqD;tyfaomt&m taumif;qkH;wkdYukd odrf;,lMuygNyD[k ajymqkdjyef\/15;22 &SarGvuvnf;? xm0&bk&m;\trdefYawmfukd em;axmifjcif; tm;&awmfrlouJhokdY? rD;IdU&m,Zf tp&Sdaom,ZfrsKd;wkdYukdylaZmfjcif;
tm;&awmfrlrnfavm/ tvkdawmfokdYvkdufjcif;onf ,ZfrsKd;xufomaumif;\/ em;axmifjcif;onf okd;xD;qDOxufomaumif;\/15;23 jiif;qefaomoabmonf ewfqkd;ESifhaygif;jcif;uJhokdY4if;? ckdifrmaomoabmonf aA'ifwefqm ukdokH;jcif;uJhokdY4if; tjypfBuD;\/
oifonfxm0&bk&m;\ pum;awmfukdy,faomaMumifh? xm0&bk&m;onf &Sifbk&ift&mukdEIwf oifhukdy,fawmfrlNyD[k qkd\/15;24 a&Smvkuvnf;? tuREkfyfonfjypfrSm;ygNyD/ vlrsm;ukdaMumuf olwkdYpum;ukdem;axmifaom aMumifh? xm0&bk&m;\trdefYawmfukd4if;?
ukd,fawmf\pum;ukd4if; vGefusL;ygNyD/15;25 tuREkfyftjypfukd onf;cHawmfrlyg/ tuREkfyfonf ukd,fawmf\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd ukd;uG,frnftaMumif;? tuREkfyfESifhtwl
jyefvmyg[k awmif;yefaomfvnf;?15;26 &SarGvu? oifESifhtwligrjyef/ oifonf xm0&bk&m;\trdefYawmfukdy,faomaMumifh? xm0&bk&m;onf oa&v&Sifbk&if
t&mukdEIwf oifhukdy,fawmfrlNyD[k a&Smvktm;qkdNyD;rS?15;27 vSnfhoGm;aomtcg a&Smvkonf &SarGv\0wfvkHpGef;ukdukdifqGJ 0wfvkHpkwfav\/
15;28 &SarGvuvnf;? ,aeYxm0&bk&m;onf oa&vEkdifiHukd oifrSqkwf,l? oifhxufaumif; aomoif\tdrfeD;csif;tm;ay;awmfrlNyD/15;29 xkdrSwyg;oa&vtrsKd;\tpGrf;owdjzpfaombk&m;onfrkomokH;jcif;? aemifw&jcif;ESifhuif; vGwfawmfrl\/aemifw&tHhaomiSg
vljzpfawmfrrl[kqkdaomf?15;30 a&SmvkutuREkfyfjypfrSm;ygNyD/ okdYaomfvnf;tuREkfyftrsKd;om;csif;toufBuD;olwkdYa&SU4if;? oa&vtrsKd;a&SU4if;? tuREkfyf\
*kPftoa&ukdrzsufygESifh/ tuREkfyfonf ukd,fawmf\ bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd ukd;uG,f&rnftaMumif;? tuREkfyfESifhtwl
jyefvmyg[k awmif;yefonftwkdif;?15;31 &SarGvonf a&SmvkaemufokdYvkduf? a&Smvkonf xm0&bk&m;ukdukd;uG,fav\/15;32 xkdtcg &SarGvu? tmrvuf&Sifbk&iftm*wfukdighxHokdYac:cJhMu[k qkdonftwkdif;? tm*wfu aoab;onfpifppfvGefoGm;NyD[kqkd
vsuf&Tifvef;pGmvm\/15;33 &SarGvu? rdef;rrsm;wkdYonf oif\xm;aMumifhom;qkH;ouJhokdY? oif\trdonf om;qkH;aom rdef;rjzpf&rnf[kqkdvsuf? *dv*gv
NrdKUrSmxm0&bk&m;a&SUawmf tm*wfukdtykdif;ykdif;jzwfap\/15;34 xkdaemuf&SarGvonf &mrNrdKUokdYoGm; a&Smvkonfrdrdae&m *dAmNrdKU? eef;awmfokdYjyefoGm;av\/15;35 a&Smvktedpra&mufrSDwkdifatmif? &SarGvonf aemufwzeftMunfhtIrvm/ okdY&mwGif &SarGvonf a&SmvktwGufpdwfromnnf;
wGm;vsufae\/ xm0&bk&m;onf a&Smvkukd oa&v&Sifbk&ift&m cefYxm;aomtrIukd aemifw&awmfrl\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1

wzefxm0&bk&m;u? a&Smvkukdoa&v&Sifbk&ift&mrS igy,faomaMumifh? oifonftb,frQumvywfvkH; pdwfromnnf;wGm;


vsufaevdrfhrnfenf;;/ oif\bl;ukd qDESifhjynfhapavmh/ AufvifNrdKUom; a,&SJ&Sd&mokdYigapvTwfrnf/ ol\om;wkdYwGifightbkdY &Sifbk
&ifwyg;ukdigjyifqifNyD[k&SarGvtm; rdefYawmfrl\/16;2 &SarGvu? tuREkfyfonf tb,fokdYoGm;Ekdifygrnfenf;/ a&SmvkMum;vQif owfygvdrfhrnf[k avQmufaomf? xm0&bk&m;u? EGm;rwef;
ukd,l igonf xm0&bk&m;tm;,ZfylaZmfjcif;iSg vmNyD[k ajymavmh/16;3 a,&SJukdvnf; ,ZfyGJokdYac:bdwfavmh/ xkdtcgoifonf tb,fokdYjyK&rnfukdigjyrnf/ igonf emrjzifhxkwfjyaomolukd
ightbkdYbdodufay;&rnf[k rdefYawmfrlonftwkdif;?16;4 &SarGvjyK AufvifNrdKUokdYoGm;av\/ AufvifNrdKUom;toufBuD;olwkdYonf &SarGvESifhawGUaom tcgwkefvIyf? ukd,fawmfonf
csrf;omay;vsufvmawmfrloavm[k ar;avQmufMuaomf?16;5 csrf;omay;vsuf xm0&bk&m;tm;,ZfylaZmfjcif;iSg igvmNyD/ rdrdwkdYukd oefY&Sif;apNyD;rS igESifhtwl ,ZfyGJokdYvmMu[kqkdojzifh? a,&SJESifh
ol\om;wkdYukd oefY&Sif;ap ,ZfyJGodkYac:av\/-

261

16;6 olwdkYonf a&mufvmaomtcg {vsmbudkMunhfI? pifppfxm0&bk&m;tcGifhESifhbdodufcH&aom olonf igha&SUrSm&Sd\[k


qdkavaomf?16;7 xm0&bk&m;u? ol\rsufESmol\t&yfudkrMunhfrIESifh/ olUudkigy,fNyD/ xm0&bk&m;onf vljrifouJhodkYjrifawmfrlonfr[kwf/
vlonftqif;oPmefudkMunhfIwwf\/ xm0& bk&m;rlum; ESvHk;udkMunhfIwwfonf[k &SarGvtm;rdefYawmfrl\/16;8 wzef a,&SJonf tbde'yfudkac: &SarGva&SUrSmoGm;apojzifh? &SarGvu? oludkvnf; xm0&bk&m;a&G;awmfrrl[k qdk\/16;9 wzef a,&SJonf &SdrmudkoGm;apojzifh? oludkvnf; xm0&bk&m;a&G;awmfrrl[kqdk\/16;10 wzef a,&SJonf om;ckepfa,mufwdkYudk &SarGva&SUrSmoGm;apojzifh? &SarGvu? olwdkYudk vnf;xm0&bk&m;a&G;awmfrrl/16;11 oifom;r&SdNyDavm[k a,&SJtm;ar;vQif? a,&SJu ti,fqHk;aomom;&Sdygao;\/ odk;wdkYudkxdef; ausmif;vsufaeygonf[kajymqdk
aomf? &SarGvu oludkac:apjcif;iSg vludkapvTwfyg/ olra&muf rDSyJGodkY0if rxdkif&[k qdkonftwdkif;?16;12 apvTwfolUudkac:cJh\/ olonfeDaomqHyif&Sd\/ vSaomtqif;ESifhcspfbG,faomrsufESmvnf; &Sd\/ xm0&bk&m;u olaywnf;/
xbdodufay;avmh[k rdefYawmfrl\/16;13 &SarGvonfvnf;? qDbl;udk,l ol\tpfudkpkxJrSm olUudkbdodufay;av\/ xdkaeYrSp xm0&bk&m;\ 0dnmOfawmfonf
'g0d'ftay:rSmoufa&mufav\/ &SarGvonfx &mrNrdKUokdYjyefoGm;\/
16;14 xm0&bk&m;\ 0dnmOfawmfonf a&SmvkrSxGufoGm;? xm0&bk&m;xHawmfu qkd;aom0dnmOfonf aESmifh&Sufwwf\/16;15 a&Smvk\uRefwkdYuvnf;? ,ckrSm bk&m;ocifxHawmfu qkd;aom0dnmOfonf ukd,fawmfukd aESmifh&Sufwwfyg\/16;16 cpm;aomukd,fawmf\uRefwkdYonf? om,mpGm apmif;wD;wwfaomolukd &SmazG&rnftaMumif; t&SiftrdefY&Sdawmfrlyg/ bk&m;ocifh
xHawmfuqkd;aom 0dnmOfvmaomtcg? olonf apmif;wD; ojzifh ukd,fawmfonf csrf;om&awmfrlrnf[k avQmufvQif?16;17 a&Smvku? om,mpGmwD;wwfaomolukd ightbkdY&SmazG ighxHokdYac:cJhMu[k uRefwkdYtm;rdefYawmf rlaomf?16;18 uRefwa,mufu? uRefawmfawGUbl;aom AufvifNrdKUom; a,&SJom;onf apmif;wD;aomtwwf? &J&ifhjcif;tpGrf;owdESifhjynfhpkH?
ppfrI4if;? ynmpum;4if; avhusufyg\/ tqif;vnf;vSyg\/ xm0&bk&m;onf olESifhtwl&Sdawmfrl\[k avQmufaomaMumifh?16;19 a&Smvku? a,&SJ&Sd&mokdY vlukdapvTwf? okd;xdef;jzpfaomoif\om; 'g0d'fukd ighxHokdYapvTwf &rnf[k trdefYawmf&Sd\/16;20 a,&SJonf rkefYwifaomjrnf;? pyspf&nfbl;? qdwfoi,fukd,l rdrdom;'g0d'fwGifa&SmvkxHokdY ay;vkdufav\/16;21 'g0d'fonf a&SmvkxHokdYa&muf cpm;ojzifh? a&Smvkonf tvGefcspf vufeufawmfaqmif t&mcefYxm;\/16;22 a&Smvkonfvnf; a,&SJ&Sd&mokdYvlukdapvTwf? 'g0d'fukd ighpdwfESifhawGUaomaMumifh ighxH cpm;ygap[k tcGifhawmif;av\/16;23 bk&m;ocifhxHawmfu qkd;aom0dnmOfonf a&Smvktay:rSma&mufaomtcg? 'g0d'fonf apmif;ukd,lwD;ojzifh qkd;aom 0dnmOf
xGufoGm;? a&Smvkonfoufomvsuf yuwd usef;rmvsuf&Sdwwf\/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1
17;2
17;3
17;4
17;5
17;6
17;7
17;8
17;9
17;10
17;11
17;12
17;13
17;14
17;15
17;16
17;17

zdvdwdvlwkdYonf Akdvfajcrsm;ukdEId;aqmf ,k'ckdif a&SmacgNrdKUpka0;ojzifh? a&SmacgNrdKUESifh taZumNrdKUpyfMum; 'rdrft&yfrSmwyfcsMu\/a&SmvkESifhoa&vvlwkdYonf pka0;{vmcsKdifhem;rSmwyfcs zdvdwdvlwkdYukdwkdufrnf[k ppfcif;usif;Mu\/zdvdwdvltcsKdUwkdYonf csKdifhwbufawmifay:rSm&yfvsuf? oa&vvltcsKdUwkdYonf csKdifhwbufawmifay:rSm &yfvsuf&SdMu\/ajcmufawmifESifhwxGmt&yfjrifhaom *goNrdKUom;a*gvswftrnf&Sdaomol&Jonf zdvdwdwyfxJuxGufvm\/olonfacgif;ay:rSm aMu;0gcarmufvkH;ukdaqmif; tcGufig;q,ftcsdef&Sdaom aMu;0gcsyftus ukd0wf\/aMu;0gajcpGyfukdpGyfvsuf yckH;Mum;rSmaMu;0gud'kefvufeufukd qGJvsuf&Sd\/vSHkd;um; &ufuef;vufvdyfESifhtrQBuD;\/ vSHukd,fum; oHajcmufydmtcsdef&Sd\/ olUa&SUrSm 'kdif;vTm;ukdaqmifaomolwa,mufo
nfoGm;&\/xkdol&Jonf&yfvsuf oifwkdYonf ppfNydKifjcif;iSg tb,faMumifhxGufvmMuoenf;/ igonfzdvdwd vl? oifwkdYonfa&Smvk\
uRefjzpfMuonfr[kwfavm/ vlwa,mufukda&G;aumuf igESifhwkdufjcif;iSgvmygap/olonf ighukdwkduf owfEkdifvQif igwkdYonfoifwkdY\uRefcHrnf/ okdYr[kwfxkdolukdigEkdif owfvQif? oifwkdYonf igwkdY\uRefcH
igwkdYtrIukdaqmif&Guf&Murnf[k oa&v AkdvfajcwkdYukd [pfajymqkd\/wzef xkdzdvdwdvlu? oa&vAkdvfajcwkdYukd ,aeYigBudrf;y\/ vlcsif;wkdufapjcif;iSg vlwa,mufukday;Muavmh[k qkd\/zdvdwdvlajymaom xkdpum;ukd a&SmvkESifhoa&vvltaygif;wkdYonfMum;vQif pdwfysuf tvGefaMumuf&GHUMu\/,k'jynf? AufvifNrdKU? {z&wft&yfom;jzpfaom 'g0d'f\tba,&SJonf om;&Spfa,muf &Sd\/ a&Smvkvufxufxkdolonftouf
BuD;aomol\t&m&Sd\/a,&SJ\om;wkdYwGif touftBuD;qkH;aomolokH;a,mufwkdYonfppfrIukdxrf; a&SmvkaemufokdY vkdufMu\/ olwkdYtrnfum; om;OD;
{vsmb? 'kwd,om; tbde'yf? wwd,om; &Sdrmwnf;/'g0d'fonfti,fqkH;aomom;jzpf\/ om;BuD;okH;a,mufwkdYonfa&SmvkaemufawmfokdY vkdufMuaomfvnf;?'g0d'fonfrvkduf? AufvifNrdKUrSm rdrdtb\okd;wkdYukdxdef;ausmif;jcif;iSg jyefoGm;av\/zdvdwdvlonf t&ufav;q,fywfvkH;? eHeufwcg? nOD;wcgcsOf;uyfudk,fukdjy\/xkdtcga,&SJonf rdrdom;'g0d'fukdac:? oifhtpfukdwkdYtbkdY aygufaygufw{zmESifh rkefYq,f vkH;wkdYukd,l tpfukdwkdY&Sd&m wyf
awmfokdYajy;oGm;avmh/262

17;18 'defcJq,fvkH;ukdvnf;,l olwkdYwyfrSL;tm;qufavmh/ oifhtpfukdwkdYonf usef;rmjcif;&Sdonf r&Sdonfukd MunfhINyD;rS? olwkdY


xHrSmoufaowpkHwckukd cH,lavmh[krSmvkdufav\/17;19 xkdumv a&SmvkrSp 'g0d'ftpfukdwkdYESifh oa&vvltaygif;wkdYonf {vmcsKdifhrSm zdvdwdvlwkdYukdppfwkdufvsuf&SdMu\/
17;20 'g0d'fonf eHeufapmapmx okd;wkdYukdokd;xdef; tyfNyD;vQif? tbrSmvkdufonftwkdif; pm;p&mukd,loGm;? &dumvSnf;xm;&mokdY
a&mufaomtcg?17;21 oa&vwyfom;wkdYESifh zdvdwdwyfom;wkdYonf ppfcif;usif; ppfwvif;okdYcsDvsuf? ppfwkdufrnftoHESifh a<u;aMumfMu\/17;22 'g0d'fonf rdrdygaomt&mwkdYukd &dumapmifhvuf tyfxm;NyD;vQif? wyfom;pkxJokdYajy; rdrdtpfukdwkdYukdEIwfquf\/17;23 olwkdYESifhajympOfwGif? zdvdwdvl? *goNrdKUom;a*gvswftrnf&Sdaomol&Jonf zdvdwdwyfxJu xGufvm ,refuJhokdYajymqkdonfukd
'g0d'fonfMum;av\/17;24 oa&vvltaygif;wkdYonf xkdolukdjrifaomtcg tvGefaMumuf&GHUajy;Mu\/17;25 tcsKdUwkdYuvnf;? xkdvlxGufvmonfukdjrifoavm/ oa&vtrsKd;ukdBudrf;yvsuf xGufvmyg onfwum;/ olUukdowfaomol
tm;&Sifbk&ifonfBuD;aom pnf;pdrfESifhcsD;ajrmuf orD;awmfudk vnf;ay;pm;awmfrlrnf/ xdkol\taqGtrsKd;udkvnf; oa&v
EdkifiHwGif rif;rIvTwfawmfrlrnf[k ajymqdkMu\/17;26 'g0d'fuvnf;? xdkzdvdwdvludkowf oa&vtrsKd;cHaomt&SufuGJjcif;ukdy,f&Sif;aomolonf tb,ftusKd;udk&vdrhfrnfenf;/
touf&Sifawmfrlaombk&m;ocif\AdkvfajcwdkYudk Budrf;y&rnf taMumif;? ta&zsm;vSD;jcif;udkrcHaom xdkzdvdwdvlonf
tb,fodkYaomoljzpfoenf;[k rdrdtem;rSm&Sdaom olwdkYtm;ar;jref;vQif?17;27 olwdkYu? xdkvludkowfaomolonf rnfaom tusKd;udk&vdrhfrnf[k ,refuJhodkY jyefajymMu\/17;28 xdkolwdkYESifh'g0d'fajymonfudk tpfudktBuD; {vsmbMum;vQif 'g0d'fudktrsufxGuf? oifonft b,faMumifh t&yfodkYvmoenf;/
xdkenf;aomodk;wdkYudk awmwGiftb,folvuf tyfcJhoenf;/ oifhrmeBuD;jcif;? oifhpdwfESvHk; qdk;npfjcif;udkigod\/ ppfyJGudk
MunhfIjcif;iSgom vmNyD[kqdk\/17;29 'g0d'fuvnf;?tuREfkyfonftb,ftrIudkjyKrdoenf;/ ,ckajymp&mtaMumif;r&Sdavm[k qdkaomaemuf?17;30 tjcm;aomolwdkYxHodkYvSnhf,refuJhodkYar;jref;vQif? olwdkYonf a&SUtwljyefajymMu\/
17;31 xdkodkY'g0d'fajymaompum;udk Mum;aomolwdkYonf a&SmvkxHawmf Mum;avQmufaomf? 'g0d'fudkac:awmfrl\/-
17;32 'g0d'fuvnf;? xdkvlaMumifh tb,folrQpdwfrysufygapESihf/ udk,fawmfuRefoGm; xdkzdvdwdvludk wdkufygrnf[k a&Smvktm;
avQmufvQif?17;33 a&Smvku? oifonfxdkzdvdwdvludkoGm; rwdkufEdkif/ oifonfEkysKdaomoljzpf\/ xdkolonf ysKdaomt&G,frSp ppfol&JjzpfcJhNyD[k
'g0d'ftm;qdkaomf?17;34 'g0d'fu? udk,fawmfuRefonf tb\odk;wdkYudk xdef;ausmif;pOftcg? jcaoFhESifh0Honfvm odk;oi,fudk odk;pkxJuudkufcsDyg\/17;35 uRefawmfvdkuf owfojzifh odk;oi,fudkolUypyfxJuEIwfyg\/ 0Honf uRefawmfukdjyefukduf aomtcg? 0H\rkwfqdwfudkudkif
dkufowfyg\/17;36 udk,fawmfuRefonf jcaoFhESifh0HESpfaumifvHk;udkowfyg\/ ta&zsm;vSD;jcif;udkrcHaomxdkzdvdwdvl onf touf&Sifawmfrlaom
bk&m;ocif\ AdkvfajcwdkYudk Budrf;yaomaMumifh? xdktaumif waumifuJhodkY jzpfygvdrhfrnf/17;37 jcaoFhvuf? 0HvufrS uRefawmfudku,fEIwfawmfrlaom xm0&bk&m;onf? xdkzdvdwdvlvufrS u,fEIwfawmfrlvdrhfrnf[k
a&Smvktm;avQmufavaomf? a&SmvkuoGm;avmh/ xm0&bk&m;onf oifESifhtwl &Sdawmfrlygapaom[k 'g0d'ftm;qdkav\/
17;38 a&Smvkonfvnf; 'g0d'fudk rdrdt0wfESifh0wfapojzifh?ol\acgif;ay:rSmaMu;0gcarmufvkH; ukdwif? oHcsyftusukdvnf;0wfap\/17;39 'g0d'fonf xm;awmfukd t0wfay:rSmpnf;oGm;rnf[ktm;xkwfaomfvnf;? xkdvufeufrsm;ukd rpkHprf;ao;/ okdYjzpf 'g0d'fu
vufeufwkdYESifh uRefawmfroGm;Ekdifyg? rpkHprf;ygao;[k a&Smvktm;avQmuf cRwfjyefav\/17;40 wzef rdrdawmifa0;ukdukdifvsuf? acsmaomausmufig;vkH;ukd acsmif;xJua&G;? okd;xdef;wefqm wnf;[laom vG,ftdwf xnfhNyD;rS?
avmufvTJukdvnf;ukdif zdvdwdvl&Sd&mokdYcsOf;av\/17;41 zdvdwdvlonfvnf;'g0d'f&Sd&mokdYcsOf;olUa&SUrSm 'kdif;vTm;ukdaqmifaomolvnf; oGm;\/17;42 zdvdwdvlonfMunfh'g0d'fukdjrifaomtcg rxDrJhjrifjyK\/ taMumif;rlum;? olonfEkysKdaomol? qHyifeD rsufESmvSaomoljzpf\/17;43 zdvdwdvlu? oifonfawmifa0;ESifh ighxHokdYvm&rnftaMumif;? igonfacG;jzpfoavm[k ar;vsuf? rdrdbk&m;wkdYukd wkdifwnf
'g0d'fukdusdefqJav\/17;44 wzef zdvdwdvluvmcJh/ oifhtom;ukd rkdCf;aumif;uifiSufESifhawmom;&JwkdYtm; igay;rnf[k 'g0d'fukdqkd\/17;45 'g0d'fuoifonf xm;? vSH? ud'kefygvsuf ighxHokdYvm\/ igonfoifBudrf;yaom oa&vAkdvfajc wkdY\ bk&m;ocif? aumif;uif
Akdvfajct&Sifxm0&bk&m;\emrawmfygvsuf oif&Sd&mokdYvm\/17;46 xm0&bk&m;onf oifhukdighvuf,aeYtyfawmfrlojzifh? oifhukdigowf vnfyif;ukdjzwfrnf/ zdvdwdAkdvfajctaoaumifrsm;ukd
rkdCf;aumif;uifiSufESifh awmom;&JwkdYtm; ,aeYigay;rnf/ oa&vtrsKd;bk&m;ocif&Sdawmfrlonfukd ajrBuD;om;taygif;wkdY
onfod&Muvdrfhrnf/17;47 xm0&bk&m;onf xm;vSHtm;jzifh u,fwifawmfrrlaMumif;ukd? y&dowftaygif;wkdYonf od&Muvdrfhrnf/ taMumif;rlum;?
xm0&bk&m;onf ppfrIukdykdif? igwkdYvufokdYtyfESHawmf rlrnf[k zdvdwdvltm;qkd\/17;48 zdvdwdvlonfx 'g0d'fESifhawGUjcif;iSg csOf;vmaomtcg? 'g0d'fonfvnf; zdvdwdvlESifhawGUjcif;iSg Akdvfajc&Sd&mokdY tvsiftjrefajy;NyD;rS?17;49 vG,ftdwfxJu ausmufwvkH;ukdEIduf,l vTJypf\/ zdvdwdvl\ ezl;ukdrSefezl;aygufojzifh olonfajray:rSm ikdufpkdufvJav\/263

17;50 xkdokdY'g0d'fonf avmufvTJESifhausmufwvkH;tm;jzifhEkdifvsufxdcdkuf owfav\/17;51 xkdtcg 'g0d'fonf xm;rygaomaMumifh ajy;zdvdwdvlukdeif;vsuf? ol\ xm;ukdxm;tdrfrS EIwfqGJNyD;vQif vnfyif;ukdjzwf
tNyD;owfav\/ zdvdwdvlwkdYonf olwkdY\ol&JaoaMumif;ukd jrifaomtcgajy;Mu\/17;52 xkdtcg oa&vtrsKd;? ,k'trsKd;om;wkdYonf xa<u;aMumfvsufcsKdifhwkdifatmif4if;? {MuKefNrdKUwHcg;wkdifatmif4if;? zdvdwd
vlwkdYukdvkdufMu\/ xdckdufaomzdvdwdvlwkdYonf &Sm&drfNrdKUvrf;em;rSp *goNrdKU? {MuKefNrdKUwkdifatmifvJMu\/17;53 oa&vtrsKd;om;wkdYonf zdvdwdvlwkdYukd vkduf&mrSjyefvm olwkdYwJrsm;ukdvk,lMu\/17;54 'g0d'fonf zdvdwdvl\ OD;acgif;ukd,l a,k&SvifNrdKUokdYaqmifoGm;\/ ol\vufeufrsm;ukd rdrdwJxm;\/
17;55 'g0d'fonf zdvdwdvlukd wkdufjcif;iSg xGufoGm;onfukda&SmvkonfjrifvQif? xkdvkvifum; tb,fol\om;jzpfoenf;[k AkdvfcsKyfrif;
tmAemukdar;\/ tmAemuvnf;? t&Sifrif;BuD; toufawmf&Sifonftwkdif; uRefawmfrodyg[k avQmufvQif?17;56 &Sifbk&ifu? xkdvkvifonf tb,fol\om;jzpfvdrfhrnfukdar;ppfavmh[k rdefYawmfrl\/17;57 'g0d'fonf zdvdwdvlukdowfNyD;rS? ol\OD;acgif;ukdukdifvsufjyefvmaomtcg? tmAemonfac: a&SmvkxHokdYaqmifoGm;NyD;vQif?17;58 a&Smvku? tcsif;vkvif? oifonftb,fol\om;jzpfoenf;[k ar;awmfrl\/ 'g0d'fuvnf;? uRefawmfonf ukd,fawmfuRef?
AufvifNrdKUom;a,&SJ\om;jzpfygonf[k avQmufav\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1
18;2
18;3
18;4
18;5

xkdokdYavQmufNyD;onfaemuf? a&Smvk\om; a,meoefpdwfESvkH;onf 'g0d'fpdwfESvkH;ESifh pGJuyfvsuf&Sd 'g0d'fukdukd,fESifhtrQcspfav\/xkdaeY a&Smvkonf 'g0d'fukdodrf;qnf; olUtb\tdrfokdYaemufwzefoGm;ae&aomtcGifhukd ay;awmfrrl/a,meoefonfvnf;? 'g0d'fukd ukd,fESifhtrQcspfaomaMumifh olESifhtwl rd[m,zGJUNyD;vQif?rdrd0wfaom0wfvkHukdcRwf rdrdt0wfwefqmrsm;ESifh xm;? av;? cg;pnf;wkdYukdyif 'g0d'ftm; ay;av\/'g0d'fonf a&Smvkapckdif;orQukdoGm; owdynmESifhjyKrlaomaMumifh? ppfol&Jtkyft&m cefYxm;awmfrlojzifh? 'g0d'fonf uRefawmf
rsKd;rSp vltaygif;wkdYwGif rsufESm&\/
18;6 'g0d'fonf zdvdwdvlukdowfNyD;rSjyefvm? a&mufav&m&m rdef;rrsm;wkdYonf a&Smvkrif;BuD;ukd c&D;OD;BudKjyKtHhaomiSg &Tifvef;aom
pdwfESifhoDcsif;qkdvsuf? uvsuf? ywfomtp&SdonfwkdYukd wD;vsuf? oa&vNrdKU&Gmrsm;xJu xGufvmojzifh?18;7 a&Smvktaxmifaxmif? 'g0d'ftaomif;aomif;owfavpGwum;[k tvSnfhvSnfhoDcsif;qkdMu\/18;8 a&Smvku? olwkdYonf 'g0d'ftm; taomif;aomif;? ightm;taxmifaxmifomay;MuNyD/ EkdifiHawmf rSwyg; tb,ft&mukd ay;Ekdifao;
oenf;[k tvGeftrsufxGuf xkdpum;aMumifhpdwfysufav\/18;9 xkdaeYrSp 'g0d'fukdtpOfacsmif;ajrmif;vsufae\/18;10 eufjzefaeY xm0&bk&m;xHawmfu? qkd;aom0dnmOfonf a&Smvktay:rSm a&mufojzifh? a&Smvkonf eef;awmftv,fya&mzufjyK
aomaMumifh? 'g0d'fonf t&ifuJhokdY apmif;wD;av\/ a&SmvkonfvSHwkdukd ukdifvsuf&Sd?18;11 'g0d'fukdx&Hem;rSmxkd;rnf[k tBuH&Sdonftwkdif; vSHwkdukdxkd;ypfaomfvnf;? 'g0d'fonftxHawmfrS ESpfBudrfa&SmifvTJav\/18;12 xkdokdYxm0&bk&m;onf a&SmvkxHrSxGuf 'g0d'fESifhtwl&SdawmfrlaomaMumifh? a&Smvkonf 'g0d'fukdaMumuf&GHUojzifh?18;13 txHawmfrSa&TU vlwaxmiftkyft&mukday;\/ 'g0d'fonfvlrsm;a&SU xGuf0if&\/18;14 'g0d'fonf t&m&mowdynmESifhjyKrl olESifhtwlxm0&bk&m;&Sdawmfrl\/18;15 xkdokdYtvGefowdynmESifh jyKrlonfukd a&SmvkonfjrifvQifomaMumuf&GHUav\/18;16 oa&vtrsKd;? ,k'trsKd;om;taygif;wkdYonf 'g0d'fukdcspfMu\/ taMumif;rlum;? olwkdYa&SU 'g0d'fonfxGuf0ifwwf\/
18;17 wzefa&Smvkonf 'g0d'fukdac: ighorD;BuD;ar&yfukd oifhtm;igay;pm;rnf/ oifonf ightbkdY&J&ifh xm0&bk&m;tbkdYppfwkdufjcif;
ukdomjyKavmh[k rdefYawmfrl\/ taMumif;rlum;? ighvufonf olUtay:okdYra&mufapESifh/ zdvdwdvlwkdYvufonf a&mufygapaom[k
a&SmvktBuH&Sd\/18;18 'g0d'fuvnf;? uRefawmfonf &Sifbk&if\orufawmfjzpf&ygrnftaMumif; tb,fokdYaomoljzpf ygoenf;/ uRefawmftoufESifh
uRefawmftaqGtrsKd;onf? oa&vEkdifiH tb,fokdYjrwfyg oenf;[k a&Smvktm;avQmuf\/18;19 okdY&mwGif? a&Smvk\orD;ar&yfukd 'g0d'ftm;ay;pm;&aomtcsdefa&mufaomtcg? ara[mvod trsKd; taj'vtm;ay;pm;av\/
18;20 wzefa&SmvkorD;rdcgvonf 'g0d'fukdcspf\/ xkdtaMumif;ukdavQmufaomtcg? a&Smvkonf tm;&vsuf?18;21 ighorD;onf 'g0d'fukdausmhrd zdvdwdvlwkdYvufokdYa&mufapjcif;iSg ay;pm;rnf[k tBuH&Sd\/18;22 eef;awmfom;tcsKdUukdac:? oifwkdYonf 'g0d'fESifhwdwfqdwfpGmpum;ajym&rnfrSm? &Sifbk&ifonf oifhukdpkHruf? &Sifbk&if\
uReftaygif;wkdYonfvnf; cspfMu\/ okdYjzpf &Sifbk&if\oruf awmfjzpfaumif;yg\[k rSmxm;onftwkdif;?18;23 a&Smvk\uRefwkdYonf 'g0d'ftm;ajymMu\/ 'g0d'fuvnf;? uREkfyfonftoa&r&Sdaomqif;&Jom; jzpfvsufESifh &Sifbk&if\orufawmf
vkyf&aomtrIonf omrntrIxifoavm[k ajymqkd\/18;24 a&SmvkuRefwkdYuvnf;? 'g0d'fonf okdYajymqkdygonf[k avQmufvQif?18;25 oifwkdYonf wzefajym&rnfrSm? &Sifbk&ifonf &efolwkdY pdwfawmfajyrnftaMumif;? zdvdwdvl wkdY\ta&zsm;w&mrSwyg;tjcm;a
omvufzGJU&mukd tvkdawmfr&Sd[k rSmxm;\/ okdY&mwGif'g0d'fukd zdvdwdvlwkdYvufjzifhqkH;aprnf[k a&SmvktBuH&Sd\/-

264

18;26 a&SmvkuRefwkdYonf xkdpum;ukd 'g0d'ftm;jyefajymaomtcg? 'g0d'fonf &Sifbk&if\orufawmfjzpf jcif;iSg tvkd&Sd\/ xkdaMumifhcsdef;


csufaomtcsdefraphrSDx?18;27 rdrdvlwkdYESifhtwloGm;ojzifh? zdvdwdvlESpf&mwkdYukdowfNyD;rS? &Sifbk&if\orufawmfjzpfvkdaomiSg? olwkdYta&zsm;rsm;ukd,lcJh?
pkHvifaomta&twGuftm;jzifh &Sifbk&iftm;qufav\/ a&Smvkonfvnf; orD;awmfrdcgvukday;pm;&\/18;28 xm0&bk&m;onf 'g0d'fESifhtwl&SdawmfrlaMumif;ukd4if;? rdrdorD;onf cspfaMumif;ukd4if;? a&Smvkonfjrif?18;29 aMumuf&GHUaompdwfpGJvrf;vsuf tpOftNrJ&efNidK;zGJUav\/
18;30 wzefzdvdwdrif;wkdYonf csDoGm;Mu\/ csDoGm;Muonfaemuf 'g0d'fonf a&Smvk\ uReftaygif;wkdYxufom owdynmESifhjyKrlojzifh
tvGef*kPftoa&ESifhjynfhpkH\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1 xkdaMumifh a&Smvkonf 'g0d'fukdowfapjcif;iSg? om;awmfa,meoefESifh rdrduReftaygif; wkdYukd rSmxm;av\/19;2 om;awmfa,meoefonf'g0d'fukdtvGefcspf? ightba&Smvkonfoifhukd owfjcif;iSg&SmBuH\/ okdYjzpf eHeufwkdifatmifukd,fukdowd
jyKojzifhqdwfuG,f&mt&yf ykef;a&Smifaeygavmh/19;3 igxGuf oif&Sd&mawm ightbxHcpm;vsuf? oifhtrIpum;ajymrnf/ awGUjriforQukdoifhtm; igjyefMum;rnf[k 'g0d'ftm;ajymqkd\/19;4 a,meoefonf tba&SmvkxH? 'g0d'fbufrSmajym? &Sifbk&ifonf uRefawmf'g0d'fukd rjypfrSm;ygapESifh/ olonfukd,fawmfukd
rjypfrSm;yg/ ukd,fawmftvGefaus;Zl;jyKygNyD/19;5 rdrdtoufukd rESajrmbJ zdvdwdvlukdowf xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;wrsKd;vkH;tbkdY BuD;pGmaom u,fwifjcif;aus;Zl;ukd
jyKawmfrl\/ ukd,fawmfonfjrif 0rf;ajrmufyg\/ okdYjzpf taMumif;r&SdbJ 'g0d'fukdowfojzifh tb,faMumifh tjypfr&Sdaomol\
toufukdowfaom tjypfoifha&mufapcsifygoenf;[k tba&Smvktm;qkdaomf?19;6 a&Smvkonf a,meoef\pum;ukd em;axmif? xm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonftwkdif;? olonftaorcH&[k usdefqkdav\/19;7 a,meoefonf 'g0d'fukdac: taMumif;t&mtvkH;pkHwkdYukdajymNyD;rS? a&SmvkxHokdYoGif;jyef txHawmf t&ifaeouJhokdYae&\/
19;8 wzefppfrIay:jyefaomtcg? 'g0d'fxGuf zdvdwdvlwkdYukdwkdufvsuf? BuD;pGmaomvkyfBuH jcif;tm;jzifhowf olwkdYonfajy;Mu\/19;9 a&Smvkonf vSHwkdudkukdif eef;awmfxkdifpOfwGif? xm0&bk&m;xHawmfrS qkd;aom0dnmOfouf a&muf? 'g0d'fonf apmif;wD;
vsufaeaomtcg?19;10 olUukdvSHwkdESifh x&Hem;rSmxkd;prf;aomfvnf;? txHawmfrS a&Smifajy;ojzifh vSHwkdonfx&Hukd pl;vsufae\/ 'g0d'fonfajy; xkdnOfh
vGwf&\/19;11 a&Smvkonf olUukdapmifh eHeuftcsdef owfapjcif;iSg olUtdrfokdYvlukdapvTwfav\/ 'g0d'fr,m; rdcgvu? oifonf ,aeYnrSm
ukd,ftoufukd ru,frvQif? eufjzefaeY taocH&vdrfhrnf[k qkdvsuf?19;12 'g0d'fukdjywif;aygufrSavQmhcs olonftvGwfxGufajy;av\/19;13 rdcgvonfvnf;? aw&yfkyfwkudk,l ckwifay:rSmxm;NyD;vQif? qdwfarG;jzifh&ufaomukvm;umESifh acgif;&if;a&SUum apmifESifh
NcHKav\/19;14 'g0d'fudkbrf;qD;apjcif;iSg a&SmvkapvTwfaomvkvifa&mufaomtcg? 'g0d'femaeygonf[k r,m;ajymqdk\/19;15 a&Smvkuvnf;? olUudkigowfrnftaMumif;ckwifESifhwuGaqmifcJhMu[k 'g0d'fudktMunhftI apvTwf?19;16 wrefwdkYonf 0ifMuaomtcg? qdwfarG;jzifh&ufaom ukvm;umESifhacgif;&if;a&SUumvsuf? ckwifay:rSm aw&yfkyfwk&Sdygonfwum;/19;17 a&Smvkuvnf;? ighudkvSnhfpm;tb,faMumifh igh&efoludkvTwfvdkufoenf;/ ,ckvGwfatmif ajy;ygNyDwum;[k rdcgvtm;ajymqdkvQif?
rdcgvuigoGm;rnf/ odkYr[kwfoifhudkigowfrnf[k olajymygonf[k a&Smvktm;jyefavQmufav\/
19;18 xdkodkY'g0d'fajy; a&SmvkvufrSvGwfojzifh? &SarGv&Sd&m&mrNrdKUodkY a&mufav\/ a&SmvkjyKavorQwdkYudkjyefMum;NyD;rS? &SarGvonf
oGm;em,kwf&GmrSmae\/19;19 'g0d'fonf &mrNrdKUe,f? em,kwf&GmrSm&SdaMumif;udk a&SmvkonfMum;?19;20 'g0d'fudkbrf;qD;apjcif;iSg apvTwfjyef\/ ya&mzuftaygif;toif;wdkYonf ya&mzufjyKvsuf? &SarGvpD&ifvsufaeonfudk
wrefwdkYonfawGUjrifaomtcg? bk&m;ocif\0dnmOfawmfonf a&Smvk\wrefwdkYtay:rSm oufa&muf? olwdkYonfvnf; ya&mzuf
jyK&Mu\/19;21 xdkodwif;udk a&SmvkonfMum;vQiftjcm;aomolwdkYudkapvTwf? olwdkYonfvnf;ya&mzufjyK &Mu\/ wwd,tBudrfa&Smvkonf
apvTwfxdktwljyK&Mu\/19;22 xdktcg udk,fwdkif&mrNrdKUodkYoGm;? apck&Gm&Sdaoma&wGif;BuD;odkYa&mufaomf? &SarGvESifh'g0d'fwdkY onf tb,frSm&Sdoenf;[kar;vQif?
&mrNrdKUe,f? em,kwf&GmrSm&Sdygonf[k Mum;avQmufavaomf?19;23 xdkt&yfodkYoGm;? bk&m;ocif\0dnmOfawmfonf olUtay:rSmoufa&mufojzifh? em,kwf&Gm wdkifatmif ya&mzufjyKvsufoGm;av\/19;24 t0wfawmfudkvnf;cRwf? &SarGva&SUrSm xdktwlya&mzufjyKvsuf? t0wfrygbJ waeYESifhwnOfh vJvsufae\/ xdkaMumifh a&Smvk
onfvnf;ya&mzufwdkY ygoavm[k qdkavh&SdMu\/

265

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 'g0d'fonf&mrNrdKU? em,kwf&GmrSajy; a,meoefxHodkYa&mufNyD;vQif? uREfkyfonftb,fodkYjyKbdoenf;/ tb,ftjypf&Sdoenf;/
crnf;awmfonf uREfkyftoufudk&SmrnftaMumif;? uREfkyfonf tb,f'kpdkufudkjyKbdoenf;[kar;aomf?20;2 a,meoefu? trIa0;ygapaom/ oifonf rao&/ uREfkyftbonf uREfkyftm;rajymbJ trItBuD;ti,fwpHkwckudkrQrjyKwwf/
trIrSefvQif uREfkyfrodapjcif;iSg tb,faMumifh 0Sufxm;rnfenf;/ trIrrSefbl;[k jyefajym\/20;3 'g0d'fuvnf;? uREfkyfonf oif\rdwfaqGjzpfaMumif;udk oif\tbonf trSefodojzifh? a,meoefpdwfrom&Sdrnfpdk;&drf olonf
trIudkrodapESifh[k ajymqdkygNyD/ tu,fpifppf xm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonftwdkif;? oifhtoufvnf;&Sifonftwdkif;?
uREfkyfESifh aoab;pyfMum;rSm toGm;wvSrf;om&Sdygonf[k tusdefESifhqdk\/20;4 a,meoefuvnf;? oifhpdwfESvHk;tvdk&Sdonftwdkif; uREfkyfjyKygrnf[k 'g0d'ftm;qdkvQif?20;5 'g0d'fu? eufjzefaeYonf vqef;aeYjzpf? uREfkyfonf&Sifbk&ifESifhtwl pm;yJGawmfem;rSm rxdkifbJ raeoifh/ odkYaomfvnf; uREfkyf
oGm;oHk;&ufaeYnOD;wdkifatmif awmykef;a&Smifvsufaeyg&ap/20;6 oif\tbonf uREfkyfr&SdonfudkrSwfrdvQif? 'g0d'f\taqGtrsKd;taygif;wdkYonf ESpfpOfyJGcHcsdef&Sd aomaMumifh? rdrdae&mAufvifNrdKU
odkYoGm;&rnftaMumif;? usyfusyftcGifhyefyg\[k avQmufyg/20;7 tbu aumif;NyD[k qdkvQif? udk,fawmfuRefonfcsrf;om&NyD/ odkYr[kwftvGefpdwfqdk;vQif? ab;jyKrnftBuH&Sdonfudk oabmusyg/20;8 udk,fawmfuRefaus;Zl;jyKyg/ xm0&bk&m;\y#dnmOfudk udk,fawmfuRefESifhzJGUygNyD/ odkYaomfvnf; uREfkyftjypf&SdvQif udk,fawmf
wdkifowfyg/ tb,faMumifh tbxHodkYaqmifoGm;&ygrnfenf;[k a,meoeftm;qdk\/20;9 a,meoefu xdkodkYaom trIa0;ygapaom/ uREfkyftbonf oifab;jyKrnf[k tBuH&Sdonfudk uREfkyfonftrSefodvQif oifhtm;
rajymbJaevdrfhrnfavm[k qdk\/20;10 'g0d'fuvnf;? crnf;awmfonf Murf;wrf;pGmjyefajymvQif? uREfkyftm;tb,folMum;ajymvdrhfrnf enf;[k a,meoeftm;ar;aomf?20;11 a,meoefu? igwdkYonf awmodkYoGm;MuukeftHh[k 'g0d'ftm;qdkvsuf? ESpfa,mufwdkYonf awmodkYxGufoGm;Mu\/20;12 a,meoefuvnf;? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m; touf&Sifawmfrlonftwdkif;? eufjzefaeY? oefbufaeY
uREfkyftbudk pHkprf;aomtcg olonf'g0d'faumif;aomtBuH&Sd oifhudkuREfkyfrMum;vdkufbJaeaomf4if;?20;13 odkYr[kwf uREfkyftbonf ab;jyKjcif;iSgtvdk&Sd oifonfNidrf0yfpGmoGm;&rnftaMumif;? uREfkyfowdray;rvTwfvdkufbJae
aomf4if;? xm0&bk&m;onf xdkrQrua,meoef udkjyKawmfrlapownf;/ xm0&bk&m;onf uREfkyftbESifhtwl&SdcJhNyD;ouJhodkY
oifESifh twl&Sdygapaom/20;14 oifonf uREfkyftouf&SifpOftcgomtoufcsrf;omapjcif;iSg xm0&bk&m;tvdkawmftwdkif; aus;Zl;jyK&rnfru?20;15 xm0&bk&m;onf 'g0d'f\&efoltaygif;wdkYudk ajrBuD;ay:u y,f&Sif;awmfrlaomaemufrSmvnf;? uREfkyftrsKd;tET,f tpOftNrJ
aus;Zl;jyK&rnf[k 'g0d'ftm;qdkojzifh4if;?20;16 opmysufvQif 'g0d'f\&efolwdkYtm;jzifh xm0&bk&m;tjypfay;awmfrlapownf;[k 'g0d'f\trsKd; tET,fESifh y#dnmOfzJGUojzifh4if;?20;17 udk,f0dnmOfudkcspfouJhodkY 'g0d'fudkcspfaomaMumifh? cspfaompdwftm;BuD; 'g0d'ftm;txyfxyf usdefqdk\/20;18 wzef a,meoefu? eufjzefaeYonf vqef;aeYjzpf? oifxdkif&mt&yfvyfvQif oifr&SdaMumif; xif&Sm;vdrhfrnf/20;19 oifonfoHk;&ufaeNyD;rStvsiftjrefqif;vmojzifh? t&iftrI&SdpOfykef;a&Smif ae&mt&yfodkY a&mufvQif? {aZvausmuf
em;rSmae&rnf/20;20 uREfkyfonfvnf;? pufudkypf[efjyK? xdkausmufem;odkY jrm;oHk;pif;ypfrnf/20;21 jrm;wdkYudkoGm; &Smacs[k vluav;udkapcdkif;aomtcg? jrm;wdkYonf eifhtem;rSm&Sd\/ aumufawmh[k aocsmpGmajymvQif vmcJhyg/
xm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonf twdkif;ab;r&Sd? csrf;om&NyD/20;22 odkYr[kwf? jrm;wdkYonfeifhudkvGefNyD[kvkviftm;qdkvQifoGm;avmh/ xm0&bk&m;onf oifhudkvTwfvdkufawmfrl\/20;23 ,ck igwdkYESpfa,mufajymaomtrIum;? xm0&bk&m;onfoifESifhuREfkyfpyfMum;rSmtpOf&Sdawmf rlapownf;[k 'g0d'ftm;ajymqdkav\/
20;24 'g0d'fonf awmykef;a&Smifae\/ vqef;aeYa&mufrS &Sifbk&ifonf pm;awmfac:jcif;iSgxdkif\/20;25 xHk;pHtwdkif; x&Hem;rSm&Sifbk&ifxkdifvQif? a,meoefx tmAemonf a&Smvktem;rSmxdkif\/ 'g0d'f\ae&mxdkif&monf vyf\/20;26 odkY&mwGif a&Smvku taMumif;wpHkwck&Sdvdrhfrnf/ olonfrpifMu,f/ tu,folonf rpifMu,ff[kxifrSwf xdkaeY
wdwfqdwfpGmae\/20;27 eufjzefaeYvqef;ESpf&ufaeY 'g0d'f\ae&mxdkif&monf vyfaomaMumifh a&Smvku? a,&SJom;onfpm;yJGawmfodkYraeYurvm?
,aeYvnf; rvmbJ tb,faMumifhaeoenf;[k om;awmf a,meoeftm;ar;vQif?20;28 a,meoefu? 'g0d'fonf AufvifNrdKUodkYoGm;&rnftaMumif; usyfusyftcGifhyefvsuf?20;29 tuREfkyfoGm;&aomtcGifhudkay;ygavmh/ tuREfkyftaqGtrsKd;wdkYonf xdkNrdKU,ZfyJGudkaqmifMuyg\/ tuREfkyftpfudkvnf;rSmvdkuf
ygNyD/ pdwfawmfESifhawGUonfrSefvQif tuREfkyfoGm; tpfudk wdkYudk jrif&rnftaMumif; tcGifhay;ygavmh[k awmif;yefyg\/ xdkaMumifh
pm;yJGawmfodkY rvmyg[k a&Smvktm;avQmufav\/20;30 xdktcga&Smvkonf a,meoefudktrsufxGuf? ajrmufrxm;aomrdef;r\om;? oifonfudk,f wdkift&SufuJGonfwdkifatmif4if;?
oifhtrdt0wfuRwf t&SufuJGonfwdkifatmif4if;? a,&SJ\om;buf aeonfudkigrodoavm/20;31 a,&SJ\om;onf ajrBuD;ay:rSmtouf&SifonfumvywfvHk;oifESifh oif\EdkifiHrwnf&/ ,ckapvTwf oludkac:cJh/ olonf
taocH&rnf[kqdkvQif?266

20;32 a,meoefu? 'g0d'fonf tb,faMumifhtaocH&rnfenf;/ tb,fokdYjyKbdoenf;[k tba&Smvktm;ar;avaomf?20;33 a&Smvkonf a,meoefudkrSefapjcif;iSg vHSwdkudkvufvTwf xdk;av\/ odkYjzpf tbonf'g0d'fudk owfrnftBuH&Sdonfudk
a,meoefonfodojzifh/20;34
trsufxGuf?
xdkvqef;ESpf&ufaeY
tpmrpm;bJxoGm;\/
rdrdtbonf'g0d'fudk
t&SufcJGaom
aMumifh
'g0d'ftwGufndK;i,faompdwf&Sd\/
20;35 eHeufa&mufrS 'g0d'fESifhcsdef;csufaomtcsdef? a,meoefonf vluav;udkac: awmodkYoGm;\/20;36 vluav;tm;vnf;ajy;awmh/ igypfaomjrm;wdkYudk&Smawmh[kqdk vluav;onfajy;aomtcg olUudkvGefatmifjrm;wpif;udkypf
av\/20;37 a,meoefypfaomjrm;us&mt&yfodkY vluav;a&mufaomtcg? a,meoefu? jrm;wpif;onf eifhudk vGefNyDr[kwfavm/20;38 BudK;pm; tvsiftjrefajy;awmh/ raeESihf[k vluav;aemufrSm[pfav\/ vluav;onf vnf;jrm;wdkYudkaumuf rdrdocifh
xHodkYjyefvm\/20;39 odkY&mwGifvluav;onf xdktrIudkem;rvnf/ a,meoefESifh'g0d'fomem;vnfMu\/20;40 a,meoefonf rdrdvufeufwdkYudkvluav;tyf NrdKUxJodkY,loGm;awmh[k qdk\/20;41 vluav;oGm;aomaemuf? 'g0d'fonfawmifrsufESmt&yfux ajray:rSmjyyf0yfvsufoHk;Budrf wdkifatmifOD;TwfNyD;vQif? olwdkYonf
wa,mufudkwa,muferf;vsuf rsuf&nfusvsuf? 'g0d'fonfom jyKonfwdkifatmifjyKMu\/20;42 a,meoefuvnf;? xm0&bk&m;onf oifESifhuREfkyfpyfMum;? oifhtrsKd;tET,fESifhuREfkyftrsKd; tET,fpyfMum;rSm tpOftNrJ
&Sdawmfrlapownf;[l xm0&bk&m;\emrawmfudk wdkifwnf ojzifh? igwdkYESpfa,mufonf usdefqdkMuonfudkaxmuf? Nidrf0yfpGm
oGm;awmh[k 'g0d'ftm; qdkvQif? 'g0d'fonfxoGm; a,meoefvnf; NrdKUxJodkY0ifav\/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1 'g0d'fonf ,Zfyka&m[dwf t[drvuf&Sd&maemANrdKUodkYa&muf? t[drvufonf 'g0d'fESifhawGUaomtcgaMumuf? oifonf
vlwa,mufrQrygbJ tb,faMumifhwukd,f wnf;vmoenf;[k ar;aomf?21;2 'g0d'fu? &Sifbk&iftrIawmfwckudktyf? igapcdkif;rSmxm;aomtrIudk tb,folrQrodapESifh[k rdefYawmfrlaomaMumifh? ighuRefwdkYudk
rnfaomt&yf rnfaomt&yf qdkif;vifhapjcif;iSg t&ifapvTwfavNyD/21;3 odkYjzpf udk,fawmfvuf&SdaomrkefYig;vHk;udkaomf4if;? awGUorQudkaomf4if;? uREfkyfvufodkYtyf ay;yg[k ,Zfyka&m[dwf t[drvuf
tm;awmif;\/21;4 ,Zfyka&m[dwfu? ighvufvlwdkif;pm;&aomrkefYr&Sd/ vkvifwdkYonf rdef;rudkoma&SmifvQif? oefY&Sif;aomrkefY&Sdonf[k 'g0d'ftm;qdk\/21;5 'g0d'fuvnf;? uREfkyfxGufuwnf;utb,folrQrdef;rESifhraygif;abmf? vkvifwefqmwdkYonf oefY&Sif;yg\/ xdkrkefYvnf;vlwdkif;pm;&
aomrkefYuJhodkYjzpfyg\/ taMumif;rlum;? ,aeYoefY&Sif; aom rkefYopfudkwifxm;vsuf&Sdyg\[k ,Zfyka&m[dwftm; jyefajymaomf?21;6 ,Zfyka&m[dwfonfa&SUawmfrkefYrSwyg; tjcm;aomrkefYr&SdaomaMumifh oefY&Sif;aomrkefYudkay;\/ xdka&SUawmfrkefYtpm; rkefYopfudk
wifxm;tHhaomiSg xm0&bk&m;a&SUawmfrS EIwfy,fESifhNyD/21;7 xdkaeY trIawmfxrf;t0ifodk;awmfxdef;tkyf {'HktrsKd;om;? a'g*trnf&Sdaomolonf xm0&bk&m;a&SUawmfapmifhae&\/21;8 'g0d'fuvnf;? udk,fawmf xm;vHS&Sdoavm/ trIawmfudktvsiftjrefaqmif&aomaMumifh? xm;tp&SdaomvufeufwpHkwckrQryg[k
t[drvuftm;ajymavaomf?21;9 ,Zfyka&m[dwfu? {vmcsKdifh oifvkyfBuHcJhaom zdvdwdvla*gvswf\xm;onf t0wfESifhxkyf&pf vsuf oifwdkif;awmfaemufrSm&Sd\/
,lcsifvQif,lawmh/ tjcm;aomxm;r&Sd[kqdkvQif? 'g0d'fu xdkxm;ESifhwlaomxm;r&Sd/ ay;ygawmh[kqdk\/
21;10 xdkaeY'g0d'fonf a&SmvkudkaMumufaomaMumifhx *gorif;BuD;tmcdwfxHodkY ajy;oGm;\/21;11 tmcdwfrif;\uRefwdkYu? 'g0d'fonf oa&v&Sifbk&ifjzpfonf r[kwfavm/ a&Smvktaxmif axmif? 'g0d'ftaomif;aomif;
owfavpGwum;[k ola&SUrSmtvSnfhvSnfhuvsuf oDcsif;qdkMuonfr[kwfavm[kavQmufMu\/21;12 xdkpum;udk 'g0d'fonfrSwfrd? *gorif;BuD;tmcdwfudk tvGefaMumufaomaMumifh?21;13 l;oGyf[efaqmif olwdkYa&SUrSm tl;uJhodkYjyKvsuf? wHcg;&Gufay:a&;om; rdrdwHaxG;udk rkwfqdwfwGif,dkap\/21;14 tmcdwfrif;uvnf;MunfhMuavmh/ olonf tl;jzpf\/ tb,faMumifhighxHokdYoGif;Muoenf;/21;15 tl;ukd igtokH;vkdonf[k oifwkdYonfxifvsuf igha&SUrSmtl;vkyfapjcif;iSg olukdoGif;Mu oavm/ olonf eef;awmf
xJokdY0if&rnfavm[k uRefwkdYtm;qkd\/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1 'g0d'fonf xkdt&yfrSajy; t'kvHOrifokdYab;vGwfvsufa&mufav\/ olUtpfukdrsm;? taqGtrsKd;rsm;taygif;wkdYonf Mum;vQif
olUxHokdYoGm;Mu\/22;2 trIa&mufaomol? a<u;wifaomol? pdwfnpfaomoltaygif;wkdYonf? olUxHrSmpka0;Mu vlav;&mcefY&Sdojzifh? 'g0d'fonf olwkdYukd
267

tkyf&\/xkdt&yfrS armbjynf rdZygNrdKUokdYoGm;? armb&Sifbk&iftm;? bk&m;ocifonf uRefawmf tb,fokdYjyKawmfrlrnfukd uRefawmfrodbJ


aepOfwGif? uRefawmfrdbonfxGufvm ukd,fawmfxH ae&aomtcGifhukday;awmfrlyg[k avQmufojzifh?22;4 armb&Sifbk&ifxHokdYoGif;? 'g0d'fonfckdifcHhaomOrifaeonfumvywfvkH;? rdbwkdYonf armb&Sifbk&ifxHrSm aeMu\/22;5 wzefya&mzuf*'fu? ckdifcHhaomOrifraeESifh/ xGuf ,k'jynfokdYoGm;avmh[k 'g0d'ftm;qkd onftwkdif; 'g0d'foGm;[m&ufawmae\/
22;6 xkdtcg a&Smvkonf *dAmNrdKUukef;ay:wGifopfyifatmufrSm vSHukdukdifvsuf? uReftaygif;wkdYonf NcH&HvsufaepOfwGif? 'g0d'fESifhol\
vlwkdYonfay:aMumif;ukd a&SmvkMum;?22;7 tkdA,FmrdeftrsKd;om;wkdY? a,&SJ\om;onf v,frsm;? pyspfO,smOfrsm;ukd oifwkdY&SdorQ a0ay;Ekdifoavm/ oifwkdY&SdorQukd
vlwaxmiftkyf? w&mtkyft&m cefYxm;Ekdifoavm/22;8 xkdokdYjyKEkdifaomaMumifh oifwkdYtaygif;onf ighwbufoif;zGJUMuoavm/ ighom;onf a,&SJ\om;ESifh rd[m,zGJUaMumif;ukd
wa,mufrQrajym/ ightwGufwa,mufrQ 0rf;renf;/ ighuRefonf ,aeYjyKonftwkdif;? ighukdacsmif;ajrmif;apjcif;iSg? ighom;
EId;aqmfaMumif;ukd wa,mufrQrajymbJaeMuonfwum;[k tNcHt&HwkdYtm; qkdavaomf?22;9 a&Smvk\uReftkyf{'kHtrsKd;om; a'g*u? a,&SJ\om;onf t[dwkyf\om; t[drvuf&Sd&m aemANrdKUokdYa&mufaMumif;ukd uRefawmf
jrifyg\/22;10 t[drvufonf a,&SJ\om;tbkdY xm0&bk&m;xHawmf ar;jref;pm;p&dwfukd4if;? zdvdwdvla*gvswf\xm;ukd4if; ay;yg\[k
Mum;avQmufvQif?22;11 &Sifbk&ifonf t[dwkyf\om; ,Zfyka&m[dwft[drvufESifhol\taqGtrsKd;wnf;[laom aemANrdKUaeaom,Zfyka&m[dwf
taygif;wkdYukdac:? olwkdYonftxHawmfokdYa&mufvmMu\/22;12 a&Smvkuvnf;? t[dwkyf\om; em;axmifavmh[kqkdvQif? t[drvufu tuREkfyf&Sdygonf ocif[k avQmuf\/22;13 a&Smvkuvnf;? oifESifha,&SJ\om;onf tb,faMumifh ighwbuf oif;zGJUMuoenf;/ olonf ,aeYjyKonftwkdif; ighukdykefuef
apjcif;iSg oifonfrkefY ESifhxm;ukday; olUtbkdYbk&m;ocifh xHawmf ar;jref;NyDwum;[kqkdaomf?22;14 t[drvufu? ukd,fawmf\uRefwkdYwGif 'g0d'fuJhokdY tb,folonf opm&Sdoenf;/ orufawmf jzpfyg\/ apckdif;awmfrlaomol?
eef;awmf toa&&Sdaomoljzpfyg\/22;15 xkdumv tuREkfyfonf 'g0d'ftbkdY bk&m;ocifhxHawmfar;jref;pjyKoavm/ xkdtrIa0;ygapaom/ &Sifbk&ifonf ukd,fawmf
uRefESifhuRefawmf\taqGtrsKd;wpkHwa,mufrQ tjypfwif awmfrrlygESifh/ ukd,fawmfuRefonf trIukdtBuD;ti,ftm;jzifhrQ
rodyg[k &Sifbk&iftm; avQmufav\/22;16 &Sifbk&ifu? t[drvuf? oifESifhoif\taqGtrsKd;taygif;wkdYonf {ueftrSeftaocH&rnf[k qkdvsuf?22;17 xm0&bk&m;\,Zfyka&m[dwfwkdYonf 'g0d'fbufrSmae? olajy;aMumif;ukdodaomfvnf; ightm; rMum;rajymaomaMumifh? olwkdYukdvSnfh
owfMu[k NcH&Hvsuf&SdaomajconfwkdYtm; trdefYawmf&Sdaomfvnf;? &Sifbk&if\uRefwkdYonf xm0&bk&m;\,Zfyka&m[dwfwkdYukd
rvkyfBuHbJaeMu\/22;18 wzef&Sifbk&ifu? oifonfvSnfh,Zfyka&m[dwfwkdYukdvkyfBuHawmh[k a'g*tm;rdefYawmfrlonf twkdif;? {'kHtrsKd;om;a'g*onfvSnfh
ydwfoifwkdif;ukd0wfaom ,Zfyka&m[dwf&Spfq,fig;yg; wkdYukd vkyfBuHojzifh xkdaeYowfav\/22;19 ,Zfyka&m[dwfykdifaom aemANrdKUukdvnf;wkduf a,musfm;? rdef;r? oli,f? EkdYpkdYrSp EGm;? jrnf;? okd;wkdYukdxm;ESifhvkyfBuHav\/22;20 t[dwkyf\om;jzpfaom t[drvuf\om;wkdYwGif? tAsmomtrnf&Sdaomolwa,mufonf vGwf'g0d'f&Sd&mokdYajy;av\/22;21 xm0&bk&m;\ ,Zfyka&m[dwfwkdYukd a&SmvkowfaMumif;ukd? tAsmomonf 'g0d'ftm;Mum;ajym aomtcg?22;22 'g0d'fu? {'kHtrsKd;om;a'g*onf a&Smvktm;ajymrnf[k olUukdawGUaomaeY ig&dyfrd\/ igonf oif\taqGtrsKd;taygif;wkdYukd
aoapjcif;iSg jyKrdygNyDwum;/22;23 igESifhtwlaeygavmh/ rpkd;&drfESifh/ ightoufukd&Smaomolonf oifhtoufukd&Sm\/ igESifhtwl aevQif ab;vGwfygvdrfhrnf[k
tAsmomtm;ajymqkd\/
22;3

tcef;BuD; ( 23 )
23;1 zdvdwdvlwkdYonfudvNrdKUukd wkdufaumufe,fwvif;wkdYukd vk,laMumif;ukd 'g0d'fonfMum;aomtcg?23;2 tuREkfyfonfxkdzdvdwdvlwkdYukdoGm;vkyfBuH&ygrnfavm[k xm0&bk&m;tm; ar;avQmufvQif? xm0&bk&m;uoGm;avmh/ zdvdwd
vlwkdYukdvkyfBuH udvNrdKUukd u,fwifavmh[k 'g0d'ftm; rdefYawmfrl\/23;3 'g0d'f\vlwkdYuvnf;? igwkdYonf ,k'jynfyifaMumufMu\/ xkdrQru udvNrdKUokdYa&muf zdvdwdAkdvfajcwkdYESifhppfNydKifaomtcgom
aMumufp&m&Sdygonfwum;[k qkdMu\/23;4 wzef'g0d'fonfxyf xm0&bk&m;tm; ar;avQmufvQif? xm0&bk&m;u? x udvNrdKUokdY oGm;avmh/ zdvdwdvlwkdYukd oifhvuf
igtyfrnf[k rdefYawmfrlonftwkdif;?23;5 'g0d'fESifhol\vlwkdYonf udvNrdKUokdYoGm; zdvdwdvlwkdYESifhwkdufojzifh? xkdolwkdY\wd&pmefrsm;ukd ,l olwkdYukdBuD;pGmaomvkyfBuHjcif;
tm;jzifhowfMu\/ xkdokdY'g0d'fonf udvNrdKUukdu,fwif av\/-

268

23;6 t[drvuf\om; tAsmomonf? 'g0d'f&Sd&mudvNrdKUokdYajy;vmaomtcg oifwkdif;awmfygvsuf a&mufvmownf;/


23;7 'g0d'fonf udvNrdKUokdYa&mufaMumif;ukda&SmvkonfMum;vQif? bk&m;ocifonf olUukdigh vufokdYtyfawmfrlNyD/ wHcg;ESifhuefYvefYusif
&SdaomNrdKUxJokdY0ifojzifh? tcsKyfcHvsufae&onf[k qkdvsuf?23;8 udvNrdKUokdYppfcsD 'g0d'fESifhol\vlwkdYukd 0kdif;xm;jcif;iSg rdrdvltaygif;wkdYukd pka0;ap\/23;9 a&Smvkonfraumif;aomtBuHESifhBudK;pm;onfukd 'g0d'fonfod? ,Zfyka&m[dwftAsmomtm;? oifwkdif;awmfukd ,lcJhyg[kqkd\/23;10 xkdtcg 'g0d'fu? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;? a&Smvkonf udvNrdKUokdYvm ukd,fawmf\uReftwGuf zsufqD;rnf[k
tBuH&Sdonfukd qufqufMum;yg\/23;11 udvNrdKUom;wkdYonftuREkfyfukd ol\vuftyfMuygvdrfhrnfavm/ukd,fawmf\uRefMum;onf twkdif; a&Smvkonfvmygvdrfhrnfavm/
oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;? ukd,fawmf\uReftm; trdefY&SdawmfrlrnftaMumif;awmif;yefyg\[k ar;avQmufaomf?
xm0&bk&m;u? a&Smvkonf vmvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/23;12 wzef'g0d'fu? udvNrdKUom;wkdYonf tuREkfyfESifhtuREkfyf\vlwkdYukd a&SmvkvufokdY tyfMuyg vdrfhrnfavm[k ar;avQmufaomf?
xm0&bk&m;u? tyfMuvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/23;13 xkdtcg 'g0d'fonfajcmuf&mcefY&SdaomrdrdvlwkdYESifhx udvNrdKUrSxGufNyD;vQif? oGm;Ekdif&mt&yf&yf okdYoGm;Mu\/ 'g0d'fonf udvNrdKUrS
tvGwfajy;aMumif;ukd a&SmvkonfMum;ukd,fwkdifroGm; bJae\/23;14 'g0d'fonf Zdzawmiftp&Sdaom awmBudKawmifMum;wkdYae? a&Smvkonf aeYwkdif;&Smaomfvnf; ol\vuf'g0d'fukdbk&m;ocif
tyfawmfrrl/23;15 w&Ha&mtcg'g0d'fonf Zdzawmtkyf&Sd? ol\toufukdowfrnf[k a&Smvkvmonfukd odaomtcg?23;16 a&Smvk\om;a,meoefonfx 'g0d'f&Sd&mawmtkyfokdYoGm;NyD;vQif? bk&m;ocifckdvIHtm;BuD; apjcif;iSg axmufrvsuf?23;17 rpkd;&drfESifh/ oifonfuREkfyftba&Smvk\vufrSvGwf oa&v&Sifbk&ifjzpfvdrfhrnf/ uREkfyfonfvnf;oifhatmufrSmt&mBuD;vdrfh
rnf/ xkdokdYjzpfrnfukd uREkfyftba&Smvk odonf[kqkdojzifh?23;18 xkdolESpfa,mufwkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf y#dnmOfzGJUMuNyD;rS? 'g0d'fonf awmtkyfae a,meoefonf rdrdtdrfokdYoGm;\/
23;19 wzefZdzom;wkdYonf a&Smvk&Sd&m*dAmNrdKUokdYvm? 'g0d'fonfuRefawmfwkdYae&m a,&SdrkefNrdKUawmifbufrSm? [cdvawmBudKawmifMum;
ykef;vsufaeonfjzpf?23;20 t&Sifrif;BuD;<ucsifaompdwftm;BuD;onftwkdif;<uawmfrlyg/ xkdolukd t&Sifrif;BuD;vufawmfokdY tyfaomtrIonf uRefawmfwkdYwm
&Sdygap[k avQmufvQif?23;21 a&Smvku?oifwkdYonf xm0&bk&m;aumif;BuD;ay;awmfrlaomoljzpfygapaom/ oifwkdYonf ighukdoem;MuNyD/23;22 ,ckoGm;jyifqifMuavmh/ olykef;a&Smif ae&mukd4if;? tb,foljrifNyD;onfukd4if; pl;prf;Muavmh/ olonftvGef vdrmonf
ukdigMum;\/23;23 xkdaMumifholykef;a&SmifckdvIH&mt&yf&yfwkdYukd aocsmpGmMunfhIodrSwfNyD;rS? ighxHokdYwzefvmMuvQif? oifwkdYESifhtwligvkdufrnf/ olonf
xkdjynf&SdvQif? ,k'trsKd;om;taxmiftaomif;wkdYwGif ig&Smxkwfrnf[k rSmxm;onftwkdif;?23;24 olwkdYonfxa&Smvkt&if ZdzawmokdYoGm;Mu\/ 'g0d'fESifhol\vlwkdYonfarmeawm? a,&SdrkefNrdKUawmifbufvGifjyif&SdMu\/23;25 a&Smvkonfvnf; vlrsm;ESifhwuGvm &Smonfukd 'g0d'fonfMum;jyefvQif? ausmufMum;rS xGufoGm; armeawmae\/ a&SmvkMum;
jyefaomf? armeawm 'g0d'fukdvkduf&Sm\/23;26 a&Smvkonf awmifwbuf4if;? 'g0d'fESifhol\vlwkdYonf wbuf4if;? oGm;Mua&Smvkukd aMumufojzifh? vGwfatmifBudK;pm;pOfwGif?
a&SmvkESifhol\vlwkdYonf 'g0d'fESifhol\vlwkdYukd 0kdif; brf;rdvkMuNyD/23;27 xkdtcg wrefa&mufvm? tvsiftjref<uvmawmfrlyg/ zdvdwdvlwkdYonf jynfawmfukdwkduf vmMuygNyD[k a&Smvktm;Mum;
avQmufaomaMumifh?23;28 a&Smvkonf 'g0d'fukdvkduf&Sm&mrS jyefzdvdwdvlwkdY&Sd&mokdYcsDoGm;av\/ okdYjzpfxkdt&yfukd aov[ravukyftrnfjzifh orkwf
ownf;/23;29 'g0d'fonf xkdt&yfrSoGm; ta*F'dNrdKUe,f? ckdifcHhaomt&yfwkdY aeav\/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1 a&Smvkonfvnf;zdvdwdvlwkdYukdvdkuf&mrS jyefvmaomtcg? 'g0d'fonf ta*F'dawm &Sdyg\[k Mum;avQmufMuvQif?24;2 oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYwGif a&G;aumufaomvlokH;axmifwkdYukdac:? awmqdwfae&m ausmufawmifwkdYtay:rSm 'g0d'fESifh
ol\vlwkdYukd&SmtHhaomiSg oGm;av\/24;3 vrf;em;rSm okd;NcH&Sd&mokdYa&muf OrifukdawGUojzifh? a&Smvkonftdyfrnf[k 0ifav\/ 'g0d'fESifh ol\vlwkdYonf xkdOrifeHaz;
wbufwcsufaeMu\/24;4 'g0d'f\vlwkdYuvnf;? xm0&bk&m;u? oif\&efolukdoifhvuf igtyfrnf/ oloifjyKcsifwkdif; jyK&aomtcGifh&Sdvdrfhrnf[k ukd,fawmf
tm;rdefYawmfrlaom aeY&ufa&mufygNyD[kqkdMuvQif? 'g0d'fonfx a&Smvk0wfvsuf&Sdaomtusatmufykdif;ukd wdwfqdwfpGm
vSD;jzwfav\/-

269

24;5 xkdokdYa&Smvk\tusukdvSD;jzwfrdaomaMumifh? 'g0d'fonf aemufwzefaemifw&?24;6 xm0&bk&m;ay;awmfrlaombdodufukdcHaomight&Sifonf? xm0&bk&m;tcGifhESifhbdodufcHol jzpfaomaMumifh? xkdt&Sifukdxdcdkufjcif;


iSgigvufqefYaomtrIukd xm0&bk&m;qD;wm;awmf rlygapaom[k rdrdvlwkdYtm;qkdojzifh?24;7 a&Smvkukdxdcdkufapjcif;iSg tcGifhray;jrpfwm;av\/ a&Smvkonfvnf;x OrifxJuxGuf oGm;av\/
24;8 xkdaemuf'g0d'fonf xOrifxJuxGufvsuf? uRefawmf\ocift&Sifrif;BuD;[k a&Smvkaemuf[pfojzifh? a&SmvkonfaemufokdY
Munfhaomtcg? 'g0d'fonf ajray:OD;cs jyyf0yfvsuf?24;9 'g0d'fonf ukd,fawmf\tusKd;ukdzsufjcif;iSg &SmBuHonf[k vltcsKdUajymaompum;ukd tb,faMumifhem;axmifawmfrloenf;/24;10 ,aeYxm0&bk&m;onf OrifxJrSm ukd,fawmfukduRefawmfvuf tyfawmfrlaMumif;ukd MunfhIawmfrlyg/ toufawmfukd owfapjcif;iSg
tcsKdUwkdYonf wkdufwGef;aomfvnf;? uRefawmfonf ESajrmaompdwf&Sd? ight&Sifonfxm0&bk&m;\bdodufcHoljzpfawmf
rlaomaMumifh? xkdt&Sifukdxdcdkufjcif;iSg igonfvufukdrqefY[k tBuH&Sdyg\/24;11 xkdrSwyg;uRefawmftbMunfhIawmfrlyg/ uRefawmfvuf tusawmfatmufykdif;ukdMunfhIawmfrlyg/ toufawmfukdrowf?
tusawmfatmufykdif;ukd vSD;jzwfkHrQomjyKaomaMumifh? uRefawmf 'kpkduftjypfr&Sd/ vGefusL;jcif; tjypfr&SdaMumif;ukd odjrifawmfrlyg/
ukd,fawmfukdrjypfrSm;yg/ okdYaomfvnf; uRefawmftoufukdowftHhaomiSg vkduf&Smawmfrlygonfwum;/24;12 xm0&bk&m;onf uRefawmfESifhukd,fawmfpyfMum;rSm pD&ifawmfrlygapaom/ uRefawmftm; jypfrSm;aomtjypfukd xm0&bk&m;qyf
ay;awmfrlygapaom/ okdY&mwGif? uRefawmfvufonf ukd,fawmftay:okdYra&mufygapESifh/24;13 a&S;ykHpum;vmonftwkdif;? qkd;aomolvufrS qkd;aomtrIxGufwwf\/ okdY&mwGif uRefawmfvufonf ukd,fawmftay:okdYra&muf
ygapESifh/24;14 oa&v&Sifbk&ifonf tb,fol\twGufaMumifh <uvmawmfrloenf;/ ukd,fawmfonf tb,folukd vkduf&Smawmfrloenf;/
acG;aoaumifukd vkduf&Smawmfrloavm/ acG;avS;ukdvkduf &Smawmfrloavm/24;15 okdYjzpfxm0&bk&m;onf w&m;olBuD;vkyfawmfrlygapaom/ uRefawmfESifh ukd,fawmfpyfMum;rSm pD&ifawmfrlygapaom/ MunhfI
uRefawmftrIukdapmifhojzifh? uRefawmfukdukd,fawmfvufrS u,fvTwfawmfrlygapaom[k a&Smvktm;avQmufqkd\/24;16 xkdokdY'g0d'fonf a&Smvktm;tukeftpifavQmufqkdNyD;rS? a&Smvku ighom;'g0d'f? igMum;aompum; oHonf oifhpum;oHavm[k
ar;vsuftoHukdvTifh ikda<u;av\/24;17 wzefvnf;? oifonfighxufom w&m;apmifh\/ oifhtusKd;ukdigzsufaomfvnf;? oifonfig tusKd;aus;Zl;jyKNyD/24;18 igtb,fokdYaus;Zl;jyKonfukd oifonf,aeYjyNyD/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onfighukd oifhvuftyfawmfrlaomfvnf;?
oifonfrowfbJaeygonfwum;/
24;19 vlonf&efolukdawGUvQif csrf;ompGmvTwfvdrfhrnfavm/ okdYjzpf oifonfig ,aeYjyKaom aus;Zl;ukd xm0&bk&m;qyfawmfrlyg
apaom/24;20 ,ckrSmoifonf pifppf&Sifbk&ifjzpfvdrfhrnf[l4if;? oa&vEkdifiHonf oifhvufwnf vdrfhrnf[l4if;? igtrSefod\/24;21 okdYjzpf oifonfig\om;pOfajr;qufwkdYukd rokwfoif? ightaqGtrsKd;xJu ig\emrukd ry,f&Sif;rnftaMumif; xm0&bk&m;ukd
wkdifwnf ightm;usdefqkdjcif;ukdjyKavmh[k 'g0d'ftm;qkdNyD;rS?24;22 'g0d'fonfa&Smvktm;usdefqkdjcif;ukdjyK a&Smvkonf rdrdae&mokdYoGm;\/ 'g0d'fESifhol\vlwkdYonf vnf; ckdifcHhaomt&yfokdYoGm;Mu\/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1

xkdaemuf&SarGvaoaomtcg? oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonfpnf;a0; ikda<u;jrnfwrf;jcif;ukdjyKojzifh? &mrNrdKUwGifol\tdrf


oN*K[fMu\/ 'g0d'fonfx yg&efawmokdYoGm;av\/25;2 xkdtcgarmet&yfae u&arvNrdKU Opmrsm;aomolwOD;&Sd\/ xkdolonf vlBuD;jzpf? okd;okH;axmif? qdwfwaxmifukd&wwf\/
u&arvNrdKUrSm okd;arG;ukdnyfae\/25;3 xkdol\trnfum;emAv? ol\r,m;trnfum;tbd*Jvwnf;/ xkdrdef;ronf OmPfaumif; tqif;vnf;vS\/ a,mufsm;rlum;
cufxefaomoabm&Sd\/ qkd;aomtrIukdvnf;jyKwwf\/ umvuftaqGtrsKd;jzpf\/25;4 emAvonf okd;arG;nyfaeaMumif;ukd 'g0d'fonfawmMum;vQif?25;5 vkvifwusdyfwkdYukdac: emAv&Sd&mu&arvNrdKUokdYoGm;Muawmh/25;6 pnf;pdrfBuD;aomxkdolukd ighukd,fpm;EIwfqufajym&rnfrSm? ukd,fawmfrSp ukd,fawmf\tdrf? ukd,fawmfESifhqkdiforQwkdY csrf;om
&Sdygapaom/25;7 ukd,fawmfokd;arG;nyfaomolrsm;&SdaMumif;ukd tuREkfyfMum;yg\/ tuREkfyfwkdYESifhtwlaeaom ukd,fawmf\okd;xdef;wkdYukd tuREkfyfwkdY
onfrjypfrSm;yg/ olwkdYonfu&arvNrdKUrSmaeaom umvywfvkH;? olwkdYOpmwpkHwckrQ raysmufyg/25;8 ukd,fawmf\vkvifwkdYukdar;jref;ygawmh/ olwkdYonfajymMuygvdrfhrnf/ xkdaMumifhtuREkfyf\ vkvifwkdYonf a&SUawmfrsufESm&Muygap/
tuREkfyfwkdYonf r*FvmaeYa&mufyg\/ vufawmf&SdorQukd ukd,fawmfuRefrsm;? ukd,fawmf\om;'g0d'ftm; oem;awmfrlyg[k
EIwfquf&rnftaMumif;rSmxm; vTwfvdkuf\/25;9 'g0d'f\vkvifwkdYonf emAvxHokdYa&mufaomtcg? 'g0d'frSmxm;orQaompum;wkdYukd jyefajymNyD;vQif wdwfqdwfpGmaeMu\/-

270

25;10 emAvuvnf;? 'g0d'fum;tb,folenf;/ a,&SJ\om;um; tb,folenf;/ ,ckumv ocifukdykefuefaomuRefrsm;ygwum;/25;11 igonf ighokd;arG;ukdnyfaomolwkdYtbkdY jyifqifaomighrkefY? igha&? ightrJom;ukd,l igrodaom vlwkdYtm; ay;&rnfavm[k 'g0d'f\
vkvifwkdYtm;ajymqkd\/25;12 'g0d'f\vkvifwkdYonf vSnfhoGm; xkdpum;tvkH;pkHwkdYukd'g0d'ftm;jyefavQmufMu\/25;13 'g0d'fuvnf;? vlwkdif; rdrdxm;ukdcg;pnf;ap[k rdrdvlwkdYtm;qkdvsuf rdrdxm;ukdpnf;av\/ vlav;&mwkdYonf 'g0d'faemufokdYvdkufMu\/
ESpf&mwkdYonf Opmypnf;rsm;ukdapmifh aeMu\/
25;14 vkvifwa,mufonf emAvr,m;tbd*JvxHokdYoGm;? 'g0d'fonf tuREkfyfwkdY ocifukdEIwfquftHhaomiSg wrefwkdYukdawmrSapvTwf?
tuREkfyfwkdYocifonf olwkdYukd qJyg\/25;15 xkdolwkdYonf uRefawmfwkdY tvGefaus;Zl;jyKygNyD/ uRefawmfwkdYonfawmrSmae olwkdYESifh aygif;abmfaomumvywfvkH; tIH;rcH?
OpmwpkHwckrQraysmufyg/25;16 uRefawmfwkdYonfokd;xdef; olwkdYESifhaygif;abmfaomumvywfvkH;? olwkdYonf aeYnOfhtpOfuG,fumvsuf aeMuyg\/25;17 okdYjzpfocifronf tb,fokdYjyKoifhonfukdMunfhIqifjcifygawmh/ tuREkfyfwdkYocifESifh tdrfoltdrfom;taygif;wdkY ab;jyKrnf[k
pD&ifygNyD/ ocifonf t"rvljzpfaomaMumifh? tb,folrQrajymravQmuf0Hhyg[k qdkavaomf?25;18 tbd*Jvonf rkefYvHk;ESpf&m? pyspf&nfbl;ESpfvHk;? csufNyD;aomodk;ig;aumif? aygufaygufig;{zm? pyspfoD;ajcmuft>ywfw&m? oabFm
ozef;oD;ysOftjym;ESpf&mwdkYudk tvsiftjref,l jrnf;wdkYtay:wifNyD;vQif?25;19 igha&SUrSmoGm;Mu/ igvdkufrnf[k uRefwdkYtm;qdk\/ vifemAvudk tvQif;rajym/25;20 jrnf;udkpD;vsufoGm; awmifajc&if;qif;vSnhfpOfwGif? 'g0d'fESifhol\vlwdkYonf wbufwcsuf qif;vm wa,mufESifh wa,muf
awGUBuHKMu\/25;21 xdo
k rYdk awGUrSD 'g0d'u
f ? tu,fpifppfxko
d \
l OpmwpHw
k ckurdk Q raysmufapjcif;iSg? awmolyikd f orQwdu
Yk kd igonftcsnf;ES;D apmifhygNyDwum;/
igaumif;aomtrItwGuf? raumif;aomtrIudk oljyKygNyDwum;/25;22 eufjzefrdkCf;vif;aomtcg? emAvESifhqdkifaomoltaygif;wdkYwGif a,musfm;wpHkwa,mufudk igcsefxm;vQif? xdkrQru xm0&bk&m;
onf'g0d'f\&efolwdkYtm;jyKawmfrlapownf;[k qdkESifhNyD/25;23 tbd*Jvonf'g0d'fudkjrifaomtcg? jrnf;ay:utvsiftjrefqif;NyD;vQif 'g0d'fa&SUwGif ajray:rSmOD;Twfcs?25;24 ol\ajc&if;0yfwGm;vsuf? uRefrocif? tjypf&SdorQudkuRefrcHygrnf/ udk,fawmf\uRefronf em;awmfavQmuf&aomtcGifhudk
ay;awmfrlyg/25;25 udk,fawmf\uRefrpum;ukd em;anmif;awmfrlyg/ xkdt"rvlemAvukd uRefrocifrSwfawmf rrlygESifh/ ol\trnfonf ol\
oabmESifh nDGwfyg\/ ol\trnfum; emAv/ ol\oabmum; rdkufjcif;jzpfownf;/ ocifapvTwfawmfrlaom vkvifwdkYudk
udk,fawmfuRefronfrjrif&yg/25;26 ,ckrSmuRefrocif?udk,fawmfonfvltoufudkowfjcif;iSgroGm;rnftaMumif; udk,fvufESifh udk,ftrIudkapmifh tjypf'Pfray;rnf
taMumif;? xm0&bk&m;qD;wm;awmfrlonfjzpf? xm0&bk&m;toufawmfudk,fawmftoufvnf;&Sifawmfrlonftwdkif;? tusKd;
awmfudk zsufqD;vdkaom udk,fawmf\&efolwdkYonf emAvuJhodkYjzpfMuygapaom/25;27 ,ckrSmudk,fawmf\uRefronf ocifhxHodkYaqmifcJhaomvufaqmifudk uRefrocifaemuf awmfodkYvdkufaom vkvifwdkYtm;ay;
apawmfrlyg/25;28 udk,fawmf\uRefrtjypfudk onf;cHawmfrlyg/ uRefrocifonf xm0&bk&m;bufrSmppfwdkuf aomaMumifh4if;? woufvHk;udk,fawmf
tjypfwifp&mtcGifhr&SdaomaMumifh4if;? xm0& bk&m;onf uRefrociftbdkYcdkifcHhNrJNrHaomtdrfudk wnfaqmufawmfrlvdrfhrnf/25;29 udk,fawmf\toufudkowftHhaomiSg vltcsKdUwdkYonfx&Smaomfvnf;?ukd,fawmf\bk&m; ocifxm0&bk&m;onf uRefrocif\
toufudk toufxkyf aESmifzJGUawmfrlvdrhfrnf/ udk,fawmf\&efolwdkYtoufukdrlum;? avmufvTJxJuypfouJhodkY ypfawmfrlvdrfhrnf/25;30 xm0&bk&m;*wdxm;awmfrlonftwdkif;? udk,fawmfaus;Zl;jyK oa&vtrsKd;udk tkyfpdk;apjcif;iSg cefYxm;awmfrlaomtcg?25;31 uRefr\ocifudk,fawmfonftaMumif;r&SdbJ vltoufudkowfrdaomaMumifh4if;? udk,ftrIudk apmifhtjypf'Pfay;rdaomaMumifh
4if;? uRefr\ocifudk,fawmfonfpdwfndK;i,fjcif;? udk,fwdkif udk,ftjypfwifjcif;ESifhuif;vGwfawmfrlygapaom/ xm0&bk&m;onf
uRefr\ocif aus;Zl;jyKawmfrlNyD;rS? udk,fawmf\uRefrudkatmufarhawmfrlyg[k avQmufav\/25;32 'g0d'fuvnf;? ,aeYigESifhawGUapjcif;iSg? oifhudkapvTwfawmfrlaom oa&vtrsKd;\bk&m; ocifxm0&bk&m;onfr*Fvm&Sdawmfrl
apownf;/25;33 oifay;aomtBuHvnf;r*Fvm&Sdapownf;/ ,aeYigonfvltoufudk owftHhaomiSg? roGm;&rnftaMumif;? udk,fvufESifh
udk,ftrIudk apmifh tjypf'Pfray;&rnftaMumif; qD;wm;aomoifonfvnf; r*Fvm&Sdapownf;/25;34 tu,fpifppfoifhudkigrnOf;qJ&rnftaMumif;? qD;wm;awmfrlaom oa&vtrsKd;\bk&m; ocifxm0&bk&m;touf&Sif
awmfrlonftwdkif;? oifonfigESifhawGUjcif;iSgtvsiftjrefrvm vQif? tu,fpifppf eufjzefrdkCf;vif;aomtcg? emAv\
vla,musfm;wpHkwa,mufudkrQ igcsefrxm;[k tbd*Jvtm;ajymqdkvsuf?25;35 olaqmifcJhaom vufaqmifudk ol\vufrScH,l? oifonfae&mtdrfodkY Nidrf0yfpGmoGm;avmh/ oif\pum;udkigem;axmifNyD/ oif\
rsufESmudkvnf;axmuf aernf[kqdkav\/
25;36 tbd*Jvonfvnf; emAvxHodkY jyefoGm;? olonf&Sifbk&if\yJGuJhodkYaomyJGudk rdrdtdrfcHojzifh? ,pfrl; pdwf&Tifvef;
vsufaeaomaMumifh? rdkCf;rvif;rSD r,m;onf tvQif;rajym/25;37 rdkCf;vif; emAvaomufaom pyspf&nft&Sdefukefaomtcg? xdktrIrsm;udk r,m;ajymojzifh olonfESvHk;ao ausmufuJhodkYjzpf\/271

25;38 q,f&ufavmufvGefrS xm0&bk&m;onf 'Pfcwfawmfrlojzifh emAvao\/25;39 emAvaoaMumif;udk 'g0d'fMum;aomtcg? igcH&aomuJh&Jhjcif;trIudk apmifhemAvvufrS EIwfawmfrl? udk,fawmfuRefudk'kpdkufESifh
uif;vGwfapawmfrlaomxm0&bk&m;onf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/ xm0&bk&m;onfemAvjyKaom'kpdkufudk olUacgif;ay:odkY
jyefa&mufapawmfrlNyD[kqdk\/ wzefvludk apvTwf tbd*JvESifhvufxyfjcif;iSg EIwfqufav\/25;40 'g0d'f\uRefwkdYonftbd*Jv&Sd&m u&arvNrdKUokdYa&mufaomtcg? 'g0d'fonf ocifrESifhvuf xyfjcif;iSg uRefawmfwkdYukd apvTwfygNyD[k
ajymqkdvQif?25;41 tbd*Jvonf xajray:rSm jyyf0yfvsuf? uRefronf uRefrocif\uRefwkdYajcukdaq;aom uRefrdef;rjzpfygapaom[kqkdNyD;rS?25;42 tvsiftjrefx rdrdaemufvkdufuRefrig;a,mufygvsuf jrnf;pD;ojzifh? 'g0d'fapvTwfaomvlwkdY ESifhwuGvkduf 'g0d'f\cifyGef;
jzpfav\/25;43 'g0d'fonf a,Za&vNrdKUol t[daemifukdvnf;odrf; xkdrdef;rESpfa,mufwkdYonf ol\cifyGef;jzpfMu\/25;44 a&Smvkonf rdrdorD;jzpfaom 'g0d'f\r,m;rdcgvukd? *vdrfNrdKUom;jzpfaom vJ&S\om; zmvwdtm;ay;pm;ESifhNyD/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1

wzef Zdzom;wkdYonf a&Smvk&Sd&m *dAmNrdKUokdYvm? 'g0d'fonf a,&SdrkefNrdKUa&SUrSm [cdvawmif ykef;a&Smifaeygonfr[kwfavm[k


avQmufvQif?26;2 a&Smvkonfx a&G;aumufaom oa&vvlokH;axmifygvsuf? Zdzawm 'g0d'fukd&Smjcif;iSg oGm;av\/26;3 a&Smvkonf a,&SdrkefNrdKUa&SU? [cdvawmifay:vrf;em;rSm wyfcs\/ 'g0d'fonf awmae a&Smvkvkduf&SmaMumif;ukdodjrifaom
tcg?26;4 olvQdKwkdYukdapvTwf a&Smvka&mufaMumif;ukd twyfod\/26;5 xkdtcg 'g0d'fonf xoGm;? a&Smvkwyfcs&mt&yfokdYa&mufojzifh? a&SmvkESifh AkdvfcsKyfrif;ae&\ om;tmAem tdyf&mt&yfukd
MunfhIav\/ a&Smvkonf &xm;wyftv,ftdyfvsuf? wyfom;wkdYonf ywfvnfae&musMu\/26;6 'g0d'fuvnf;? a&Smvk&Sd&mwyfokdYigESifhtwl tb,folvkdufrnfenf;[k [dwdtrsKd;om; t[drvufESifh aZk,m\om;,GmbnD
tbd&SJwkdYukdar;vQif? tbd&SJu uRefawmfvdkuf ygrnf[k avQmufonftwkdif;?26;7 'g0d'fESifhtbd&SJwkdYonf nOfhtcg wyfom;rsm;&Sd&mokdYoGm; a&Smvkonf &xm;wyftv,f tdyfaysmfvsuf? vSHawmfonf
acgif;&if;tem;ajr pkdufvsuf? tmAemESifhwyfom;rsm;wkdYonf ywfvnftdyfvsuf&SdMu\/26;8 tbd&SJuvnf;? bk&m;ocifonfukd,fawmf\&efolukd ukd,fawmfvuf,aeY tyfawmfrlNyD/ xkdaMumifhuRefawmfonf ajrwkdifatmif
vSHESifhwcsufwnf;xkd;yg&ap[k uRefawmfawmif;yefyg\/ ESpfcsufwkdifatmif rxkd;yg[k 'g0d'fukdavQmufaomfvnf;?26;9 'g0d'fuolUukdrjyKESifh/ xm0&bk&m;tcGifhESifhbdodufcHaomolukd tb,foltjypfvTwfvsufxdckduf Edkifoenf;[k tbd&SJtm;jyefqkd\/26;10 wzef'g0d'fu? xm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonftwkdif;? 'Pfcwfawmfrlrnf/ okdYr[kwfol aocsdefa&mufvdrfhrnf/okdYr[kwf
ppfwkduf&m toufqkH;vdrfhrnf/26;11 xm0&bk&m;ay;awmfrlaombdodufcHolukd igrxdckdufrnftaMumif; xm0&bk&m;qD;wm;awmf rlygapaom/ okdY&mwGifacgif;&if;
awmfem;rSm &SdaomvSHawmfESifha&bl;ukd ,loGm;MuukeftHh[k qkdvsuf?26;12 vSHawmfESifha&bl;ukd a&Smvkacgif;&if;em;u,loGm;Mu\/ tb,folrQ rodrjrif? tb,folrQrEkd;? BuD;pGmaomtdyfjcif;jzifh xm0&
bk&m; tdyfapawmfrlaomaMumifh? xkdoltaygif;wkdYonf tdyfaysmfMu\/26;13 xkdtcg 'g0d'fonf us,faomcsKdifhwbufokdYul;? a0;aomawmifxdyftay:rSm&yfvsuf?26;14 tkdtmAem? oifonfrxl;oavm[k vlrsm;ESifhae&om;tmAemukd [pfav\/ tmAemu? &Sifbk&ifukd [pfaomoifum; tb,f
olenf;[k jyefar;vQif?26;15 'g0d'fu? oifonf a,musfm;r[kwfavm/ oa&vtrsKd; oifESifhtb,folwloenf;/ okdYjzpf oif\ocif&Sifbk&ifukd tb,f
aMumifhrapmifhoenf;/ oif\ocif&Sifbk&if ukdowftHhaomiSg vlwa,muf0ifavNyD/26;16 oifjyKaomtrIonfravsmufywf/ xm0&bk&m;tcGifhESifhbdodufcHaomoif\ ocifukdrapmifh aomaMumifh? xm0&bk&m;touf&Sif
awmfrlonftwkdif; oifonftaocHxkdufay\/ acgif;&if;awmfem;rSmxm;aom &Sifbk&if\vSHawmfESifha&bl;awmf&Sdonfr&Sdonfukd
MunfhIavmh[k tmAemtm;ajymqkd\/26;17 a&Smvkonf 'g0d'fpum;oHukdod ighom; 'g0d'f? igMum;aompum;oHonf oifhpum;oHavm[k ar;vQif 'g0d'fuuRefawmfpum;oHrSefyg\?
uRefawmfocift&Sifrif;BuD;[k avQmufav\/26;18 wzef 'g0d'fu? ocifonf ukd,fawmfuRefukd tb,faMumifh okdYvkduf &Smawmfrloenf;/ uRefawmfonf tb,fokdYjyKygoenf;/
uRefawmf tb,ftjypf&Sdygoenf;/26;19 ,ckrSm uRefawmfocif&Sifbk&if? ukd,fawmfuRefpum;ukdem;anmif;awmfrlyg/ xm0&bk&m;onf ukd,fawmfukd uRefawmfwbuf
EId;aqmfawmfrlonfrSefvQif? ,ZfylaZmfjcif;ukd vufcHawmfrl ygapaom/ okdYr[kwf vlom;wkdYonf EId;aqmfonfrSefvQif? xm0&
bk&m;a&SUawmf usdefjcif; ukdcHMuygapaom/ taMumif;rlum;? olwkdYuoGm;awmh/ tjcm;wyg;aombk&m;wkdYukd 0wfjyKawmh[kqkdvsuf
uRefawmfukd xm0&bk&m;\tarGawmfajr raeapjcif;iSg ,aeYyifESif xkwfMuygonfwum;/26;20 okdYjzpf uRefawmftaoG;onf xm0&bk&m;a&SUawmf ajrokdYrusygapESifh/ taMumif;rlum;? vlonf iHk;ukdawmifay:rSmvkduf
272

&SmouJhokdY oa&v&Sifbk&ifonf acG;avS;ukd&Smjcif;iSg xGufawmfrlygNyDwum;[k avQmufqkd\/26;21 a&Smvkuvnf; igjypfrSm;ygNyD/ ighom;'g0d'fjyefvmyg/ oifonf,aeY ightoufukdESajrmaomaMumifh? aemufwzef oifhukdigrnOf;qJ/
igonfvlrkdufjzpf\/ tvGefrSm;,Gif;NyD[kqkdaomf?26;22 'g0d'fu? &Sifbk&ifvSHawmf&Sdyg\/ vkvifwa,mufvm ,lapawmfrlyg/26;23 vltoD;toD;wkdYonf ajzmifhrwfjcif;? opmapmifhjcif;&Sdonftwkdif;? xm0&bk&m;onf tusKd;ukd qyfay;awmfrlygapaom/
xm0& bk&m;onf ,aeYudk,fawmfukd uRefawmfvuftyfawmfrl aomfvnf; xm0&bk&m;ay;awmfrlaom bdodufcHolukd
uRefawmfrxdrcdkufyg/26;24 ,aeY ukd,fawmftoufukd uRefawmfESajrmonfenf;wl uRefawmftoufukd xm0&bk&m; ESajrm uRefawmfukdcyfodrf;aom
'kuxJuu,fEIwfawmfrlygapaom[k jyefavQmufvQif?26;25 a&Smvku? ighom;'g0d'f? oifonf r*Fvm&Sdygapaom/ jyKav&m&matmifjrifygapaom[k 'g0d'ftm;qkdNyD;rS 'g0d'fonfxGufoGm;
a&Smvkonfvnf; rdrdae&mokdYjyefav\/

tcef;BuD; ( 27 )
27;1

wzef'g0d'fu? igonfa&SmvkvufjzifhqkH;IH;&aomtcsdefa&mufvdrfhrnf/ okdYjzpf zdvdwdjynfokdY tvsiftjrefajy;aumif;\/ onfxuf


aumif;aomt&mr&Sd/ okdYjyKvQif a&Smvkonf oa&vjynfe,fwGif ighukd&Sm rawGUEkdifaMumif;ukdodvsuf? tm;avsmh olUvufrS
igvGwfvdrfhrnf[k tBuH&Sdonftwkdif;?27;2 rdrdygaom vlajcmuf&mESifhwuGx *gorif;armcom;tmcdwfxHokdYul;oGm;Mu\/27;3 'g0d'fESifhol\vlrsm;wkdYonf toD;toD;rdrdom;r,m;ygvsuf *goNrdKU? tmcdwf rif;xHrSmaeMu\/ 'g0d'fr,m;ESpfa,muf? a,Za&v
NrdKUolt[daemifESifhemAvr,m;? u&arvNrdKUol tbd*Jv ygownf;/27;4 'g0d'fonf *goNrdKUokdYajy;oGm;aMumif;ukd a&SmvkonfMum; aemufwzefrvdkufr&SmbJae\/27;5 'g0d'fonf tmcdwfrif;xHokdY0if? uRefawmfonfa&SUawmf rsufESm&onfrSefvQif uRefawmf aep&mawm&Gmw&Gmukd oem;awmfrlyg/
ukd,fawmfuRefonf NrdKUawmf ukd,fawmfESifhtwl tb,faMumifh ae&ygoenf;[k avQmufavaomf?27;6 xkdaeYtmcdwfrif;onf ZduvwfNrdKUukday;\/ xkdaMumifh,aeYwkdifatmif,k'&Sifbk&ifwkdYonf ZduvwfNrdKUukd ykdifMu\/-
27;7 'g0d'fonfzdvdwdjynfaeaomaeY&ufaygif;um; wESpfESifhav;vaphownf;/
27;8 w&Ha&mtcg 'g0d'fESifhol\vlwkdYonfoGm;a*I&dvl? a*&Zdvl? tmrvufvlwkdYukd wkdufMu\/ xkdvlrsKd;wkdYonf a&S;umv I&NrdKU
vrf;rSp tJ*kwKjynfwkdifatmif tNrJae aomoljzpfwnf;/27;9 xkdjynfukd 'g0d'fonfvkyfBuH a,musfm;rdef;r wpkHwa,mufukdrQ toufcsrf;omray;/ okd;? EGm;? jrnf;? ukvm;tkyf? t0wfwefqm
wkdYukdodrf;,l tmcdwfrif;xHokdYjyefoGm;av\/27;10 tmcdwfrif;u? oifwkdYonf ,aeYtb,ft&yfokdYoGm; wkdufoenf;[kar;aomf? 'g0d'fu? ,k'jynfawmifbuf? a,&arvjynf
awmifbuf? auedjynfawmifbufokdYoGm; wkdufyg onf[kavQmuf\/27;11 xkdokdY'g0d'fjyKNyD[k *goNrdKUokdYvm odwif;Mum;ajymrnfholr&Sdapjcif;iSg a,mufsm;rdef;rwpkHw a,mufukdrQ toufcsrf;omray;/
'g0d'fonf zdvdwd jynfaeaomumvywfvkH; xkdokdYjyK avh&Sd\/27;12 tmcdwfrif;u? 'g0d'fonf rdrdukdrdrdvlrsKd;tvGefpufqkyf&GH&SmonfwkdifatmifjyKNyD/ okdYjzpfighxH tpOfuRefcHvdrfhrnf[k 'g0d'f
pum;ukd,kHvsufqkd\/

tcef;BuD; ( 28 )
28;1 xkdumv zdvdwdvlwkdYonf? oa&vtrsKd;ukdppfwkduftHhaomiSg Akdvfajcrsm;ukd pka0;Mu\/ tmcdwfrif;uvnf;? oifonf
vlrsm;ygvsuf igESifhvkduf ppfwkdufoGm;&rnfukd qufqufoabmusavmh[k 'g0d'ftm;qkdvQif?28;2 'g0d'fu? tu,fpifppf ukd,fawmfuRefonf tb,fokdYjyKEkdifonfukd udk,fawmfonfodawmf rlvdrfhrnf[kavQmufaomf?
tmcdwfrif;u? okdYjzpf oifhukdightoufapmifhAkdvfcsKyft&m igcefYxm;rnf[k jyefajym\/
28;3 xkdumv &SarGvr&Sd aovGefNyD/ oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf ikda<u;jrnf wrf;jcif;ukdjyKvsuf? olUukdolae&if; &mrNrdKU
oN*K[fMuNyD/ a&Smvkonf pkef;ESifhewf0iftaygif; wkdYukdwjynfvkH;wGif okwfoify,f&Sif;ESifhNyD/28;4 xkdtcgzdvdwdvlwkdYonfpka0; IeifNrdKUrSm wyfcsMu\/ a&Smvkonfvnf; oa&vtrsKd;om; taygif;wkdYukd pka0;ap olwkdYonf
*dvaAmNrdKUrSmwyfcsMu\/28;5 a&Smvkonf zdvdwdvltvkH;t&if;ukdjrifaomtcgaMumuf tvGefwkefvIyfaompdwfESvkH;&Sd\/28;6 xm0&bk&m;ukd ar;avQmufaomfvnf; xm0&bk&m;onf xl;awmfrrl/ tdyfruftm;jzifh4if;? O&drftm;jzifh4if;? ya&mzuf
tm;jzifh4if;xl;awmfrrl/
28;7 xkdtcg a&Smvku? ewf0ifrdef;rukd&SmMuavmh/ igoGm;ar;jref;rnf[k uRefwkdYtm;qkd onftwkdif;? uRefwkdYu ta'Fg&NrdKUrSm ewf0if
273

rdef;rwa,muf&Sdyg\[kavQmufaomf?28;8 a&Smvkonf t0wfvJ xl;jcm;aomta,mifukdaqmifvsuf? nnfhtcg vlESpfa,mufESifhwuG xkdrdef;rqDokdYoGm; a&mufNyD;vQif?


oifaygif;aomewfukd trSDjyK oifhtm;igajymrnfholudk abmfygavmh[k awmif;yefav\/28;9 rdef;ruvnf;? a&SmvkjyKaomtrI? pkef;ESifhewf0ifwkdYukd wjynfvkH;wGif okwfoify,f&Sif;aom trIukd oifonfodvsufESifh ighukd
aoapjcif;iSg tb,faMumifhightoufukd ausmhprf; oenf;[k jyefajymaomf?28;10 a&Smvku? xm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonftwkdif;? trIaMumifhtb,ftjypfrQ ra&muf&[k xm0&bk&m;ukd wkdifwnf
usdefqkdav\/28;11 rdef;ruvnf;? tb,folukdigabmf&rnfenf;[k ar;vQif? a&Smvku? &SarGvukdabmfyg[k qkd\/28;12 rdef;ronf&SarGvukdjrifaomtcg BuD;aomtoHESifhatmf[pf? ukd,fawmfonf uRefrukd tb,faMumifh vSnfhpm;oenf;/ ukd,fawmf
onf a&Smvkjzpfyg\[k a&Smvktm;qkdvQif?28;13 &Sifbk&ifurpkd;&drfESifh/ tb,ft&mukdjrifoenf;[kar;aomf? rdef;ru? ajrBuD;xJubk&m;wuf vmonfukd uRefrjrifygonf[k
avQmuf\/28;14 tb,fokdYaomta,mifaqmifoenf;[k ar;jyefaomf? vltkdwufvmyg\/ 0wfvkHNcHKvsuf&Sd yg\[k avQmufjyefvQif? &SarGv
jzpfaMumif;ukd a&Smvkonf&dyfrd ajray:rSmOD;Twfjyyf0yf vsufae\/28;15 &SarGvuvnf;? oifonfighukdaESmifh&Sufvsuf tb,faMumifhabmfoenf;[k a&Smvkukdar;aomf? a&Smvku? tuREkfyfonftvGefqif;&J
jcif;okdYa&mufygNyD/ zdvdwdvlwkdYonf ppfwkdufMuyg\/ bk&m;ocifonf tuREkfyfukdpGefYawmfrlNyD/ ya&mzuftm;jzifh xl;awmfrrl/
tdyfruftm;jzifh xl;awmfrrl/ tuREkfyfonf tb,fokdYjyK&rnfukd? ukd,fawmfjyapjcif;iSg ukd,fawmfukd tuREkfyfac:ygNyD[kajymqkd\/28;16 &SarGvuvnf;? xm0&bk&m;onf oifhukdpGefY oifh&efbufjzpfawmfrlonfrSefvQif? ighukdtb,f aMumifhar;jref;ao;oenf;/28;17 xm0&bk&m;onf ightm;jzifhrdefYawmfrlonftwkdif; oifjyKawmfrlNyD/ xm0&bk&m;onf EkdifiHukdoifhvufrSEIwf? oifhtdrfeD;csif;
'g0d'ftm;ay;awmfrlNyD/28;18 taMumif;rlum;? oifonf xm0&bk&m;\pum;awmfukdem;raxmif? jyif;pGmaomtrsufawmfukd tmrvuftrsKd; rpD&ifaomaMumifh?
xm0&bk&m;onf trIukd ,aeYoif a&mufapawmfrlNyD/28;19 xkdrSwyg; oifESifhoa&vtrsKd;ukd zdvdwdvlwkdYvuf tyfawmfrlrnf/ eufjzefaeYoifESifhoif\ om;wkdYonfigESifhtwl&Sdvdrfhrnf/
xm0&bk&m;onf oa&vvltvkH;t&if;ukd zdvdwdvlwkdY vuf tyfawmfrlrnf[kqkd\/28;20 xkdtcg a&Smvkonfajray:rSm tvsm;jyyf0yfvJae? &SarGvpum;aMumifh tvGefaMumuf&GHU\/ waeYESifhwnOfhvkH; tb,ftpmukdrQ
rpm;bJaeaomaMumifh tm;ukefNyD/28;21 xkdrdef;ronfvm a&SmvktvGefpdwfnpfonfukdjrifvQif? ukd,fawmfuRefronf ukd,fawmf pum;ukd em;axmifygNyD/ ukd,ftoufukd
rESajrmbJ ukd,fawmfrdefYawmfrlaompum;ukd em;axmifygNyD/28;22 okdYjzpf ,ckukd,fawmfuRefr\pum;ukd em;axmifawmfrlyg/ pm;p&mtenf; i,fukda&SUawmf wifyg&ap/ ukd,fawmf<uoGm;aomtcg
tm;jynfhapjcif;iSg pm;awmfac:yg[k avQmufaomfvnf;?28;23 a&Smvku igrpm;[k jiif;y,fav\/ okdY&mwGifuRefwkdYonf rdef;rESifh0kdif; tEkdifjyKMuojzifh? a&Smvkonf olwkdYpum;ukd em;axmif
ajray:uxNyD;vQif ckwifay:rSmxkdifav\/28;24 xkdrdef;ronf rdrdtdrf qlatmifauR;aomEGm;uav;waumif &Sdonfjzpf tvsiftjref owfav\/ rkefYnufukdvnf;,l
e,fojzifh? waq;rJhrkefYukdzkwfNyD;rS?28;25 a&SmvkESifhuRefrsm;wkdYa&SUwifav\/ olwkdYonfpm;xkdnOfhwGifxoGm;Mu\/

tcef;BuD; ( 29 )
29;1

zdvdwdvlwkdYonf Akdvfajctaygif;wdkYukd tmzufNrdKUrSmpka0;apMu\/ oa&v vlwkdYonf a,Za&vNrdKUrSm&Sdaom prf;a&wGif;tem;


wyfcsMu\/29;2 zdvdwdrif;wkdYonf vlw&mwyf? waxmifwyftpOftwkdif;csDoGm;ojzifh? 'g0d'fESifhol\vlwkdYonf aemufwyftmcdwfrif;ESifhtwlvkd
ufMu\/29;3 zdvdwdrif;wkdYuvnf;? oifESifhvkdufaomxkdolwkdYonf tb,folenf;[kar;vQif? tmcdwfrif;u? olonf oa&v&Sifbk&ifa&Smvk\
uRef'g0d'fjzpfonfr[kwfavm/ MumjrifhpGmighxHrSmaeNyD/ ighxHokdYa&mufaomaeYrSp ,aeYwkdifatmif oltjypfwifp&mwpkHwckukdrQr
awGU[k zdvdwdrif;wkdYtm;ajymqkdaomfvnf;?29;4 zdvdwdrif;wkdYonfpdwfqkd;vsuf oljyefygap/ rif;ae&mcsaomt&yfokdYoGm;aeygap/ igwkdYESifh twl ppfwkdufrvkdufapESifh/ ppf
wkduf&mwGifigwkdY&efbufaernfukd pkd;&drfp&m&Sd\/ olonf olUocif\pdwfukdajyapjcif;iSg tb,fokdYjyKEkdifoenf;/ igwkdYvlrsm;\
toufukdtyf jyKEkdifonfr[kwfavm/29;5 a&Smvktaxmifaxmif?'g0d'ftaomif;aomif;owfavpGwum;[k tvSnfhvSnfhuvsufoDcsif; qkdMuaomtcg? 'g0d'fukd&nfaqmif
oDcsif;qkdMuonfr[kwfavm[k tjypfwifaomaMumifh?29;6 tmcdwfrif;onf 'g0d'fukdac:? tu,fpifppf xm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonftwkdif; oifonfajzmifhrwfpGmjyKNyD/ igESifhtwl
wyfrIwyfa&; oifoGm;vmjyKrljcif;ukdigtm;&NyD/ oifonfighxHokdYa&mufaomaeYrSp,aeYwkdifatmifoif tjypfukdrawGU/ okdYaomf
274

vnf; zdvdwdrif;wkdYonfoifhukdtvkdr&SdMu/okdYjzpf? ,ckNidrf0yfpGmjyefoGm;awmh/ zdvdwdrif;wkdYukd pdwfqkd;apjcif;iSgrjyKygESifh[kqkdaomf?'g0d'fu uRefawmfonf uRefawmfocif&Sifbk&if\&efolwkdYukd ppfwkdufroGm; apjcif;iSg tb,fokdYjyKbdoenf;/ ukd,fawmfxHrSmaeorQ
umvywfvkH; ,aeYwkdifatmif tb,ftjypfukd awGUawmfrloenf;[ktmcdwfrif;tm; ar;avQmufaomf?29;9 tmcdwfrif;u? oifonfigha&SUrSmbk&m;ocif\ aumif;uifwrefuJhokdYaumif;onfukd igod\/ okdYaomfvnf; igwkdYESifhtwlppfwkduf
rvkdufapESifh[k zdvdwdrif;wkdYonf pD&ifMuNyD/29;10 okdYjzpf oifESifhvkdufvmaom oifhocif\uRefwkdYESifhtwl eHeufapmapmx rkdCf;vif;aomtcg jyefoGm;awmh[k 'g0d'ftm;qkd
onftwkdif;?29;11 'g0d'fESifhol\vlwkdYonf eHeufapmapmx zdvdwdjynfokdYjyefoGm;Mu\/ zdvdwdvlwkdYonfvnf;? a,Za&vNrdKUokdYcsDoGm;Mu\/
29;7
29;8

tcef;BuD; ( 30 )
30;1

okH;&ufvGef 'g0d'fESifhol\vlwkdYonf ZduvwfNrdKUokdYa&mufaomtcg? tmrvufvl wkdYonf awmifjynfESifh ZduvwfNrdKUukdwkdufojzifh?


ZduvwfNrdKUukdvkyfBuH rD;IdUESifhMuNyD/30;2 NrdKU&Sdaomrdef;rtBuD;ti,fwa,mufukdrQrowf? &SdorQwkdYukdodrf;oGm;ESifhMuNyD/30;3 okdYjzpf 'g0d'fESifhol\vlwkdYonf NrdKUokdYa&mufaomtcg? NrdKUukdrD;IdU r,m;om;orD;rsm;ukdodrf; oGm;aMumif;ukd awGUojzifh?30;4 ikdoHukdvTifh tm;ukefonfwkdifatmifikda<u;Mu\/30;5 'g0d'fr,m;ESpfa,muf a,Za&vNrdKUolt[daemifESifh emAvr,m; u&arvNrdKUol tbd*JvwkdY onfvnf;ygoGm;MuNyD/30;6 'g0d'fonf tvGefpdwfNidKjiifqif;&J\/ vlrsm;wkdYonfrdrdwkdYom;orD;rsm;aMumifh pdwfndK;i,fojzifh? 'g0d'fukdausmufcJESifhypfrnf[kqkd
Mu\/ 'g0d'frlum; rdrdbk&m;ocifxm0&bk&m;ukd ukd;pm;vsuf ae?30;7 oifwkdif;awmfukdighxHokdYaqmifcJhygavmh[k t[drvuf\om;tAsmomukdqkdvQif? tAsmomonf oifwkdif;awmfukd 'g0d'fxHokdY
aqmifcJhav\/30;8 'g0d'fuvnf;? tuREkfyfonf xkdtvkH;t&if;ukdvkduf&ygrnfavm/ vkdufvQif rSDEkdifygrnfavm[k xm0&bk&m;ukdar;avQmufaomf?
vkdufavmh/ qufqufrSD tvkH;pkHwkdYukd&jyefrnf[k rdefYawmf rlonftwkdif;?30;9 'g0d'fESifholygaom vlajcmuf&mwkdYonfoGm; aAaomfacsmif;okdYa&mufaomtcg? tcsKdUwkdYonf xkdacsmif;em;rSmae&pfMu\/30;10 'g0d'fESifhvlav;&mwkdYonf vkdufMu\/ ESpf&mwkdYonfarm aAaomfacsmif;ukdrul;EkdifaomaMumifh ae&pfMu\/30;11 vGifjyif tJ*kwKvlwa,mufukdawGU 'g0d'fxHokdYaqmifcJhojzifh? rkefYukday; xkdolonfpm;\/ a&ukdvnf;aomufapMu\/30;12 oabFmozef;oD;ysOfwzJh? pyspfoD;ESpf>ywfukdvnf;ay;olonfpm;ojzifhtm;jynfhjyef\/ okH;&ufywfvkH; rpm;raomufbJiwfrGwfcJhNyD/30;13 'g0d'fuvnf;? oifonftb,folESifhqkdifoenf;/ tb,ft&yfuvmoenf;[kar;vQif? uRefawmfonftmrvufvlxH uRefcH
&aomtJ*kwKvluav;jzpfyg\/ okH;&uftxuf u tema&mufaomaMumifhocifonfypfxm;yg\/30;14 ac&odjynfawmifykdif;?,k'jynfESifhumvufjynfawmifykdif;ukdwkduf ZduvwfNrdKUukd rD;IdUygNyD[kajymqkd\/30;15 'g0d'fuvnf;? xkdtvkH;t&if;&Sd&mokdYvrf;jyEkdifoavm[kar;vQifolu? ukd,fawmfonf uRefawmfukdrowf? ocifhvufokdYrtyfrnf
taMumif; bk&m;ocifukdwkdifwnf usdefqkdygawmh/ okdYjyKvQifxkdtvkH;t&if;&Sd&mokdY vrf;jyygrnf [kqkdonftwkdif;? 'g0d'fonf
usdefqkdjcif;ukdjyKav\/
30;16 vluav;onf vrf;jy 'g0d'fa&mufaomtcg? xkdvlrsm;wdkYonf zdvdwdjynfESifh ,k'jynfxJu odrf;,laomOpmypnf;rsm;taygif;
wkdYaMumifhpm;aomufvsuf? uckefvsuf ajrwjyifvkH; tESHYtjym;&SdMu\/30;17 'g0d'fonfvnf; nOD;rSp eufjzefnOD;wkdifatmifolwkdYukdvkyfBuHojzifh? ukum;tkyfukdpD;ajy;aom vkvifav;&mrSwyg;
vlwa,mufrQrvGwf?30;18 tmrvufvlwkdYonf odrf;oGm;orQwkdYukd 'g0d'fonf&jyef? rdrdr,m;ESpfa,mufukdvnf; u,fEIwfav\/30;19 vltBuD;ti,f? om;orD;? Opmypnf;? vk,lodrf;oGm;orQwkdYwGif wpkHwckrQrusef? tvkH;pkHwkdYukd 'g0d'fonf&jyefav\/30;20 'g0d'fonfvnf;xkdokd;EGm;rsm;a&SUrS t&ifESifaomokd;EGm;taygif;wkdYukdvnf;,l? Opmonf 'g0d'fykdifaomvuf&Opmjzpfonf[k
qkd\/
30;21 arm 'g0d'faemufokdYrvkdufEkdif? aAaomfacsmif;em;rSm ae&pfaomvlESpf&m&Sd&mokdY 'g0d'fa&muf? olwkdYonf 'g0d'fESifholygaom vl
wkdYukdc&D;OD;BudKjyKvkdaomiSg xGufvmojzifh? 'g0d'fonfteD;okdYa&mufaomtcg olwkdYukdEIwfqufav\/30;22 'g0d'fESifhvkdufoGm;aomolwkdYwGift"rvlqkd;rsm;wkdYu? olwkdYonf igwkdYESifhrvdkufaomaMumifh? igwkdY&aomOpmwkdYwGif olwkdYom;
r,m;rSwyg;tjcm;aomOpmukd olwkdYtm;ray;&/ udk,fom; r,m;ukd,l xGufoGm;Muap[k qkdMu\/30;23 'g0d'fuvnf;? ighnDtpfukdwkdYigwkdYukdapmifhr igwkdYukdwkdufvmaomtvkH;t&if;ukd igwkdYvufokdY tyfawmfrlaom xm0&bk&m;ay;
oem;awmfrlaomOpmukd xkdokdYrjyK&/30;24 trI oifwkdYpum;ukdtb,folem;axmifvdrfhrnfenf;/ ppfwkdufoGm;aomol&onftwkdif;? Opmukdapmifhvsufae&pfaomol&ap/
ESpfyg;pvkH;wkdYonf tnDtrQcHap[k pD&if\/30;25 xkdaeYrSp ,aeYwkdifatmif oa&vtrsKd; xkdokdYaomxkH;pHjzpfapjcif;iSg pD&ifxkH;zGJUownf;/
30;26 'g0d'fonf ZduvwfNrdKUokdY a&mufaomtcg? vuf&OpmtcsKdUukd rdrdtaqGcifyGef;? ,k'trsKd;toufBuD;olwkdYxHokdYay;vkduf?
275

30;27
30;28
30;29
30;30
30;31

xm0&bk&m;\&efolvufrS &cJhaomOpmxJu oifwkdYtbkdYvufaqmifukd Munfhavmh[krSmvkduf\/aAovNrdKU? awmif&mrkwfNrdKU? ,wd,NrdKU?tma&mfNrdKU? &SdzrkwfNrdKU? {&SwarmNrdKU?&mcvNrdKU? a,&arvvlae&mNrdKUrsm;? auedvlae&mNrdKUrsm;?a[mrmNrdKU? acg&m&SefNrdKU? tmoufNrdKU?a[jAKefNrdKUrSp 'g0d'fESifhol\vlwkdYonf wnf;ckdwwfaomNrdKU&Gmt&yf&yfokdY ay;vkdufownf;/

tcef;BuD; ( 31 )
31;1 zdvdwdvlwkdYonf oa&vvlwkdYukdppfwkduf? oa&vvlwkdYonf &efola&SUrSm ajy;ojzifh? *dvaAmawmifay:rSmtxdtckdufESifh
vJaoMu\/31;2 zdvdwdvlwkdYonfa&Smvkrif;ESifh ol\om;wkdYukdjyif;xefpGmvkduf? a&Smvk\om; a,meoef? tbde'yf? arvcd&TwkdYukd owfMu\/31;3 ppfwkduf&mwGifa&SmvkonftvGefcH&\/ av;orm;wkdYypfaomjrm;rSef tvGefemaomaMumifh?31;4 vufeufaqmifvkvifukdac:NyD;vQif oifhxm;ukdxkwf ighukdxkd;avmh/ okdYr[kwfta&zsm;vSD;jcif; ukdrcHaomvlwkdYonf vmighukd
xkd;NyD;rS rkdraonOf;qJMuvdrfhrnf[k qkdaomfvnf;? vufeuf aqmifvkvifonf tvGefaMumuf rjyKbJaeaomaMumifh? a&Smvk
onf xkdxm;ukd,l axmifNyD;vQif? xm;zsm;ay:rSmvSJao\/31;5 a&Smvkaoonfukd vufeufaqmifvkvifjrifvQif? olonfvnf; xkdxm;ukdaxmif a&SmvkESifhtwl xm;zsm;ay:rSmvSJao\/31;6 xkdokdYa&SmvkrSp ol\om;okH;a,muf? ol\vufeufaqmifvkvif? ol\vltaygif;wkdYonf xkdaeYjcif;wGiftwlaoMu\/
31;7 oa&vvlajy;aMumif;? a&SmvkESifhol\om;rsm;aoaMumif;ukd csKdifhwbuf? a,mf'ef jrpfwbufaeaom oa&vvlwkdYonf
odjrifvQif? NrdKU&GmwkdYukd pGefYajy;ojzifh? zdvdwdvlwkdY onfvm aeMu\/31;8 eufjzefaeY zdvdwdvlwkdYonf taoaumifwkdY t0wfwefqmukdcRwfjcif;iSgvmaomtcg? *dvaAmawmifay:rSm? a&SmvkESifhol\
om;okH;a,mufwkdYonf vJaovsuf&Sdonfukd awGUjrifMu\/31;9 a&Smvk\acgif;ukdjzwf vufeufawmfukdcRwfNyD;rS olwkdYkyfwkausmif;rsm;4if;? vlrsm;wkdY4if;? odwif;ausmfapmapjcif;iSg zdvdwd
jynft&yf&yfokdYay;vkdufMu\/31;10 vufeufawmfukdvnf; tm&Sw&ufausmif;xm; tavmif;awmfukd Auf&SefNrdKUkd;qGJxm;Mu\/
31;11 a&Smvk zdvdwdvlwkdYjyKaomtrIukd *dv'fjynf,mAufNrdKUom;rsm;Mum;vQif?31;12 ol&Jtaygif;wkdYonf nOfhtcgxoGm;? a&Smvk\tavmif;ESifhol\om;tavmif;wkdYukd Auf&SefNrdKUkd;rScsNyD;vQif? ,mAufNrdKUokdYaqmifcJh
rD;IdUMu\/31;13 tkd;wkdYukdvnf;,l ,mAufNrdKUrSm opfyifatmuf oN*K[fNyD;rS ckepf&ufywfvkH;tpma&SmifMu\/
"r&mZ0ifyXrapmifNyD;\/

276

"r&mZ0if'kwd,apmif/

Second Book Of Samuel.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

21

22 23 24

15

277

16 17 18 19 20

"r&mZ0if'kwd,apmif/

Second Book Of Samuel.


tcef;BuD; ( 1 )
1;1
a&Smvkaoaomaemuf? 'g0d'fonf tmrvufvlwkdYukd vkyfBuH&mrSjyefvm? ZduvwfNrdKU ESpf&ufaeNyD;vQif?1;2 oHk;&ufajrmufaomaeYwGifvlwa,mufonfrdrdt0wfudkqkwfvsuf? rdrdacgif;ay:rSm ajrrIefYudkwifvsuf? a&Smvkwyfuvm
'g0d'fxHodkYa&mufaomf? ajray:rSmjyyf0yfvsuf&Sdcdk;\/1;3
'g0d'fuvnf;? tb,ft&yfuvmoenf;[kar;vQif? xdkolu uRefawmfonf oa&vwyfuajy; vmygonf[kavQmufav\/1;4
'g0d'fuvnf;? trIum;tb,fodkYenf;/ ightm;ajymygavmh[kar;vQif? olu? oa&vvlwdkYonf ppfwdkuf&mwGifajy; trsm;wdkYonf
vJvsufaoygNyD/ a&SmvkESifh om;awmfa,meoefvnf; aoygNyD[k jyefavQmufav\/1;5 xdkodwif;udkMum;ajymaomvkviftm;'g0d'fu? a&SmvkESifh om;awmfa,meoefaoaMumif;udk oifonf tb,fodkYodoenf;[k
ar;jyefvQif?1;6 xdkvkvifu? uRefawmfonf *dvaAmawmifay:odkY tvdkvdka&mufaomtcg? a&Smvkonf vHSawmfudkaxmifaeyg\/ &xm;pD;
ol&Jjrif;pD;ol&JwdkYonf jyif;xefpGmvdkufMu\/1;7 a&Smvkonf aemufawmfodkY Munhfojzifh uRefawmfudkjrif ac:yg\/1;8
uRefawmf&Sdygonf[k avQmufaomtcg? oifonf tb,folenf;[kar;vQif? uRefawmfonf tmrvufvljzpfygonf[k jyefavQmuf
yg\/1;9 a&Smvkuvnf;?ighxHokdYvmighudkowfygawmh/ ightoufraoEdkifaomaMumifh jyif;pGmaoma0'emudkcH&\[kqdkonftwdkif;?1;10 vJaomaemuftoufr&SifEdkifonfudk uRefawmfodvQifolUxHodkYoGm; owfyg\/ acgif;awmf aqmif;aomOD;&pfESifhvufHk;awmf
0wfaomvufaumufudk cRwf,lNyD;vQif uRefawmfocifh xHawmfodkY aqmifcJhygonf[k avQmufav\/1;11 xdktcg'g0d'fonf rdrdt0wfudkqJGqkwf? ol\vltaygif;wdkYonf xdkenf;wljyKMu\/1;12 a&SmvkrSpom;awmfa,meoef? xm0&bk&m;\vlrsm;? oa&vtrsKd;om;rsm;wdkYonf xm;jzifhvJaoaomaMumifh? olwdkYtwGuf
nOD;wdkifatmifidka<u;jrnfwrf; tpmudka&SmifMu\/1;13 xdkodwif;udkMum;ajymaomvkviftm;? 'g0d'fu? oifonftb,ft&yfuvmoenf;[kar;vQif? xdkolu uRefawmfonf wyg;
trsKd;om;tmrvufvljzpfyg\[k jyefavQmufaomf?1;14 'g0d'fu? xm0&bk&m;tcGifhESifh bdodufcHaomoludkowfjcif;iSg oifhvufudk tb,fodkY qefY0Hhoenf;[kqdkvsuf?1;15 vkvifwa,mufudkac:? olUudkoGm;owfawmh[kqdkonftwdkif;? vkvifonf vkyfBuHowfav\/1;16 'g0d'fuvnf;?oif\ taoG;onfoifhacgif;ay:rSmwnfap/ xm0&bk&m;tcGifhESifh bdodufcHaomoludk uRefawmfowfygNyD[k oifhEIwf
onf oifhwbuf oufaocHavNyD[kqdk\/
1;17 'g0d'fonfa&SmvkESifh om;awmfa,meoefaMumifhidka<u;jrnfwrf;?1;18 ,k'trsKd;om;wdkYtm;oifapaom av;oDcsif;wnf;[laom ,m&Smpmygaom oDcsif;pum;[lrlum;?1;19 tdkoa&v *kPftoa&? oif\jrifhaomt&yfwdkY oifonftaocHavNyD/ ol&JwdkYonf vJaoMuNyDwum;/1;20 xdkodwif;udk*goNrdKUrajymMuESifh/ tm&SauvkefNrdKUvrf;wdkY rMum;rajymMuESifh/ zdvdwdtrsKd;orD;wdkYonf 0rf;ajrmuf ta&
zsm;vSD;jcif;udk rcHaomtrsKd;orD;wdkYonf &Tifvef;Muvdrhfrnf[k pdk;&drfp&m&Sd\/1;21 tdk*dvaAmawmifwkdY? oifwdkYtay:rSm ESif;rusapESifh/ rdkCf;r&GmapESifh/ ylaZmfp&mtoD;udk oD;aomv,fuGufr&SdapESifh/ taMumif;rlum;?
xdkt&yf ol&Jaqmifaom'kdif;wnf;[laom a&Smvkaqmifaom'dkif;vTm;? qDESifhvdrf;NyD;aom vufeufawmfudkIwfcsavNyDwum;/1;22 ol&JwdkY\taoG;? cGeftm;BuD;aomolwdkY\qDOrSa,meoef\av;onf aemufodkYrvSef/ a&Smvk\xm;awmfonf udk,fcsnf;jyef
rvmwwf/1;23 a&SmvkESifha,meoefonf cspfwwfaomoabm&Sd touf&SifpOftcg rdwfaqGjzpfvsuf? toufaoaomtcgwa,mufESifh
wa,mufruGmbJvsufaeMu\/ olwdkYonf a&Tvif;wxufjref jcaoFhxufcGeftm;BuD;Mu\/1;24 tdkoa&vtrsKd;orD;wdkY? a&Smvkudkidka<u;Muavhm/ oifwdkYudkvSaomurvmeDESifh0wfap? oifwdkYt0wfvnf; a&TwefqmESifh
qifapawmfrl\/1;25 ppfwdkufyJG ol&JwdkYonf vJaoMuNyD/ tdk a,meoef? oif\jrifhaomt&yfwdkY oifonf taocHavNyDwum;/1;26 ighnDa,meoef? oifhaMumifhigndK;i,fjcif;&Sd\/ oifonfighrdwfaqGBuD;jzpf ighudkcspfaom arwmonf tHhMobG,faomarwm?
rdef;rudkcspfwwfaomarwmxufom tm;BuD;aomarwmjzpf\/1;27 ol&JwdkYonf vJaoMuNyDwum;/ ppfwdkufvufeufwdkYonf qHk;MuNyDwum;[k ygownf;/

278

tcef;BuD; ( 2 )
2;1

2;2
2;3
2;4
2;5

2;6
2;7
2;8
2;9
2;10
2;11
2;12
2;13
2;14
2;15
2;16
2;17
2;18
2;19
2;20
2;21
2;22
2;23
2;24
2;25
2;26
2;27
2;28
2;29
2;30
2;31
2;32

xdkaemuf'g0d'fu? tuREfkyfonf,k'NrdKUwpHkwNrdKUokdYoGm;&ygrnfavm[k xm0&bk&m;xHawmf ar;avQmufvQif? xm0&bk&m;uoGm;


avmh[krdefYawmfrl\/ 'g0d'fuvnf; tb,fNrdKUodkYoGm;&yg rnfenf;[k ar;avQmufaomf? a[jAKefNrdKUodkYoGm;avmh[krdefYawmfrlonft
wdkif;?'g0d'fonfr,m;ESpfa,muf? a,Za&vNrdKUolt[daemif? emAvr,m;u&arvNrdKUol tbd*JvwdkYESifhwuGoGm;av\/rdrdygaomvlrsm;? tdrfaxmifrsm;wdkYudkvnf;'g0d'fonfac:cJh olwdkYonfa[jAKefNrdKU&GmwdkY aeMu\/wzef ,k'vlwdkYonfvm bdodufay;ojzifh 'g0d'fudk,k'&Sifbk&ift&m csD;ajrmufMu\/
*dv'fjynf ,mAufNrdKUom;wdkYonfa&SmvkudkoN*K[fygNyD[k 'g0d'ftm;Mum;avQmufaomf? *dv'fjynf,mAufNrdKUom;wdkY&Sd&mokdYwrefwdkYudk
apvTwf? oifwdkYonf oifwdkYt&Sifa&Smvk ukPmaus;Zl;jyK tavmif;awmfudkoN*K[faomaMumifh? xm0&bk&m;ay;awmfrlaom
aumif;BuD;r*FvmudkcH&Muygapaom/xm0&bk&m;onf oifwdkYukPmaus;Zl;? opmaus;Zl;jyKawmfrlygapaom/ oifwdkYonf trIudkjyKaomaMumifh oifwdkYaus;Zl;udk
igvnf;qyfrnf/,ckrSmtm;,l&J&ifhjcif;owd&SdMuavmh/ oifwdkYt&Sifa&SmvkaoNyD/ ,k'trsKd;om;wdkYonf bdodufay;ojzifh ighudk&Sifbk&ift&m
csD;ajrmufMuNyD[k rSmvdkufav\/
odkY&mwGifa&Smvk\ AdkvfcsKyfrif;ae&om;tmAemonf? a&Smvkom; &SaAm&Sufudk,l r[medrfNrdKUokdYaqmifoGm;NyD;vQif?*dv'fjynf? tm&SmtrsKd;om;rsm;? a,Za&vNrdKUom;rsm;? {z&drfcdkif? A,Fmrdefcdkiftp&Sdaom oa&vEdkifiHvHk;udktpdk;&aom&Sifbk
&ift&m csD;ajrmufav\/a&Smvk\om; &SaAm&Sufonf toufav;q,f&Sdaomf? oa&vEdkifiHudktpdk;& ESpfESpfpdk;pHav\/ ,k'trsKd;rlum;'g0d'faemuf
odkYvdkufMu\/'g0d'fonf a[jAKefNrdKUae ,k'trsKd;udktpdk;&aomESpfaygif;um; ckepfESpfESifhajcmufvjzpfownf;/
wzefae&om;tmAemonf a&Smvkom;&SaAm&Suf\uRefrsm;ESifhwuG? r[medrfNrdKUrS *daAmifNrdKUodkYoGm;?aZk,mom;,GmbESifh 'g0d'f\uRefwdkYonfqD;BudKojzihf? *daAmifa&ueftem;rSmqHkrdvsuf a&uefwbufwcsuf xdkifMu\/tmAemuvnf;? vkvifwdkYonfx igwdkYa&SUrSmupm;Muygavap[kqdkaomf? ,Gmbu xMuygavap[k qdkonftwdkif;?a&Smvkom;&SaAm&Suf\vl A,FmrdeftrsKd;om;wusdyfESpfa,mufESifh 'g0d'f\uRef wusdyfESpfa,mufwdkYonf xul;vmMu\/olwdkYonfvlcsif;wdkuf vlwdkif;rdrdwdkufbuf\ acgif;udkudkifvsuf? eHaz;udkxm;ESifhxdk;vsuf wpkwnf;vJaoMu\/ odkYjzpf
*daAmifNrdKUe,f&Sdaom xdkt&yfudk a[vuoZK&drf[laom trnfjzifhorkwfMu\/xdkaeYjyif;pGmppfwdkuf tmAemESifhoa&vvlwdkYonf'g0d'f\uRefwdkYa&SUrSm IH;Muav\/aZk,mom;oHk;a,muf? ,Gmb? tbd&SJ? tmoa[vygMu\/ tmoa[vonf awmusifvnfaom '&,fuJhodkYvsifjref\/tmoa[vonf vusfmbufvuf0JbufodkYrvTJ tmAemudkvdkuf\/tmAemonf aemufodkYMunhf? oifonf tmoa[vrSefoavm[kar;aomf? rSefonf[k jyefajym\/tmAemuvnf;? vusfmbufaomf4if;? vuf0Jbufaomf4if; vSnfhoGm;vsuf? vkvifwa,mufudk brf;qD; ol\vufeufpHkudk
vk,lawmh[kqdkaomfvnf;? tmoa[vonf rvSnhfbJ vdkufao;\/wzef tmAemuighudkrvdkufESifh/ vSnfhoGm;awmh/ oifhudkajray:odkY tb,faMumihfigvSJ&rnfenf;/ odkYjyKvQif oifhtpfudk,Gmba&SUrSm
ighrsufESmudktb,fodkY igjyEdkifrnfenf;[k qdkaomfvnf;?tmoa[vonfem;raxmifaomaMumifh? tmAemonf aemufodkYvSHESifhxdk;vQif? 0rf;vSHzsm;0ifausmudkxkwfcsif;azmufojzifh?
tmoa[vonf vJ xdkt&yfao\/ tmoa[vvJaoaomxdkt&yfodkY a&mufaomoltaygif;wdkYonf&yfaeMu\/,GmbESifhtbd&SJonftmAemudkvdkuf *daAmifawmodkYoGm;aomvrf;em;? *dtmNrdKUa&SUrSm&Sdaom trawmifodkYa&mufaomtcgae0if\/
A,FmrdeftrsKd;om;wdkYonftmAemaemufpka0; wwyfwnf;zJGUvsuf awmifay:rSm&yfaeMu\/xdktcg tmAemu? ,Gmbudk[pf? xm;oGm;onf tpOfrjywfudkufpm;&rnfavm/ aemufqHk; cg;aomt&omudkawGUvdrfhrnf[k
rodavm/ vlrsm;wdkYonf nDtpfudkwdkYudkrvdkuf? jyefaprnftaMumif; oifonftb,frQumvywfvHk; rpD&ifbJaernfenf;[kqdkvQif?,Gmbu? bk&m;ociftouf&Sifawmfrlonftwdkif; oifrajymvQif? rdkCf;vif;rSom vlrsm;wdkYonf nDtpfudkwdkYudkrvdkufbJaeMu
vdrhfrnf[kqdkvsuf?wHydk;rIwfvlrsm;wdkYonf oa&vtrsKd;om;wdkYudkrvdkuf? ppfrwdkufbJ&yfaeMu\/tmAemESifhol\vlwdkYonf wnOfhvHk;vGifjyifodkYa&SmufoGm; a,mf'efjrpfudkul;NyD;vQif? AdokefjynfudkvGef r[medrfNrdKUodkYa&mufMu\/,Gmbonfvnf;tmAemudkvdkuf&mrSjyef vltaygif;wdkYudkpka0;apaomtcg? tmoa[vESifh 'g0d'f\uRefwusdyfudk;a,mufwdkYonf
r&SdqHk;MuNyD/'g0d'f\uRefwdkYonf A,FmrdeftrsKd;om;? tmAem\vloHk;&majcmufq,fwdkYudk aoatmifvkyfBuHMuNyD/tmoa[v\tavmif;udkxrf;oGm; AufvifNrdKU&SdaomolUtb\ ocsKif;wGifoN*K[fMu\/ ,GmbESifhol\vlwdkYonfwnOfhvHk;
oGm;? rdkCf;vif;pwGif a[jAKefNrdKUodkYa&mufMu\/

279

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8

3;9
3;10

3;11
3;12
3;13
3;14
3;15
3;16
3;17
3;18
3;19
3;20
3;21

3;22
3;23
3;24
3;25
3;26
3;27
3;28
3;29
3;30

a&SmvktrsKd;ESifh'g0d'ftrsKd;wdkYonf MumjrifhpGmppfwdkuf? 'g0d'fonftm;wdk;yGm;vsuf? a&SmvktrsKd;onf tm;a&GUavsmhvsuf&SdMu\/a[jAKefNrdKU'g0d'fjrifaomom;wkdYwGif om;OD;um;? a,Za&vNrdKUolt[daemifwGifjrifaomom; tmrEkefwnf;/'kwd,om;um;? emAvr,m;? u&arvNrdKUoltbd*JvwGifjrifaomom;cdvyfwnf;/ wwd,om;um;? a*I&d&Sifbk&ifwmvrJorD;
rmcg\om;tA&SvkHwnf;/pwkwom;um;? [*dwf\om;ta'ged,wnf;/ yOrom;um;? tbdwv\om;a&Szwdwnf;/qXrom;um;? ajrmufom;awmf{*vmwGifjrifaomom; o&Hwnf;/ a&GUum;? a[jAKefNrdKU 'g0d'fjrifaomom;wnf;/
a&SmvktrsKd;ESifh 'g0d'ftrsKd;ppfwkdufMupOftcg? tmAemonfa&SmvktrsKd;bufrSm ukd,fukdckdifrmap\/a&Smvk tJtm\orD;&dZyrnfaomr,m;i,fwa,muf&Sd\/ &SaAm&Sufu? oifonf ightb\r,m;i,fukd tb,faMumifh
odrf;oenf;[k tmAemtm;qkdvQif?xkdpum;aMumifh tmAemonftvGefpdwfqkd;vsuf? igonf ,k'trsKd;ukdqD;wm; oifhtb a&SmvktrsKd;ESifh nDtpfukdtaqGcifyGef;wkdYtm;
,aeYwkdifatmifaus;Zl;jyKojzifhoifhukd 'g0d'fvufokdY rtyfESHbJaeaomf? oifonfighukdacG;\OD;acgif;uJhokdYomrSwf? xkdrdef;rtwGuf
,aeYtjypfwif&rnfavm/xm0&bk&m;onf EkdifiHawmfukda&SmvktrsKd;rSEIwf?'g0d'f\tmPmawmfukd 'efNrdKUrSpaA&a&SbNrdKUwkdifatmif oa&vjynf? ,k'jynft&yf&yfwkdY wnfapjcif;iSg 'g0d'ftm;jyKrnf[k
usdefqkdawmfrlonftwkdif;? igvnf; 'g0d'ftm;rjyKbJaevQif? xkdrQru bk&m;ocifonf tmAemtm;jyKawmfrlygapaom[k qkdaom
aMumifh?&SaAm&Sufonf aMumufpum;wcGef;ukdrQrjyef0Hh/
xkdaemuftmAemonf rdrdtwGufoHwrefwkdYukd 'g0d'fxHokdYapvTwf? jynf&Sifrif;um; tb,folenf;/ uRefawmfESifhrd[m,zGJU
awmfrlyg/ oa&vtrsKd;taygif;ukdukd,fawmfxHokdY ajymif;vJapjcif;iSg? uRefawmfonf ukd,fawmfbufokdY 0ifpm;ygrnf[kavQmufqkd\/
'g0d'fuvnf;aumif;NyD/ oifESifhigrd[m,zGJUrnf/ okdY&mwGif igawmif;p&mwck&Sd\/ ighrsufESmukdjriftHhaomiSg vmaomtcg?
a&SmvkorD;rdcgvukdaqmifcJh&rnf/ okdYr[kwfighrsufESmukd rjrif&[kjyefqkd\/'g0d'fonfvnf;oHwrefwkdYukda&Smvkom; &SaAm&SufxHokdYapvTwf? igonf zdvdwdvl ta&zsm;w&mESifh0,f,laomighr,m;rdcgv
ukd tyfvkduf&rnf[k rSmvkdufonftwkdif;??&SaAm&SufonfapvTwfxkdrdef;rukd ol\vifvJ&S\om;zmvwdvufrSEIwf,lav\/ol\vifonfikda<u;vsufolUaemufokdYAm[k&drfNrdKUwkdifatmifvkdufav\/ tmAemuvnf; jyefoGm;awmh[kqkdaomf jyefoGm;&\/
tmAemonfvnf;? oa&vtrsKd;toufBuD;olwkdYESifhwkdifyifvsuf? oifwkdYonf txufu'g0d'fukd&Sifbk&ift&m csD;ajrmufcsif
aompdwf&SdMuonfjzpf?,ckcsD;ajrmufMuavmh/ xm0&bk&m;u? ighuRef'g0d'fvufjzifh ig\vloa&vtrsKd;ukd zdvdwdvlwkdYvufrS4if;? &efoltaygif;wkdY
vufrS4if;? igu,fEIwfrnf[k 'g0d'ftbkdYrdefYawmfrlNyD[k qkdav\/wzeftmAemonf A,FmrdeftrsKd;om;wkdYukdvnf; aoG;aqmifav\/ aemufwzef oa&vtrsKd;tvkd&SdorQaomt&m? A,Fmrdef
trsKd;wnDwGwfwnf; tvkd&SdorQaom t&mwkdYukd a[jAKefNrdKU'g0d'ftm;jyefavQmufjcif;iSgoGm;?vlESpfusdyfygvsuf'g0d'f&Sd&ma[jAKefNrdKUokdYa&mufojzifh? 'g0d'fonfyGJvkyf tmAemESifh ol\vlwkdYukdauR;\/tmAemuvnf;? oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf ukd,fawmfESifhrd[m,zGJUapjcif;iSg4if;? ukd,fawmfonf tvkdawmf&SdorQtwkdif;
pkd;pHapjcif;iSg4if;? uRefawmfxoGm; xkdoltaygif;wkdYukd uRefawmfocif? uRefawmf&Sifbk&ifxHawmf pka0;apygrnf[kavQmufNyD;rS?
'g0d'fvTwfvkduf olonfNidrf0yfpGmoGm;av\/xkdtcg ,GmbESifh'g0d'f\uRefwkdYonf &efoltvkH;t&if;ukdvkduf&mrSjyefvm? vuf&Opmrsm;ukd ,lcJhMu\/ tmAemonf 'g0d'fESifh
twla[jAKefNrdKUr&Sd/ 'g0d'fonfvTwfvkdufolonf Nidrf0yfpGmoGm;ESifhNyD/,GmbESifholygaom ppfol&Jtaygif;wkdYonfa&mufMuaomtcg? ae&\om; tmAemonf &Sifbk&ifxHawmfokdYvmNyD/ &Sifbk&ifonf
vnf;vTwfvkduf? olonf Nidrf0yfpGmoGm;NyD[k ,Gmbtm;Mum;ajymvQif?,Gmbonf &Sifbk&ifxHawmfokdY0if? ukd,fawmfonf tb,fokdYjyKawmfrloenf;/ tmAemonf txHawmfokdYvmNyD;rSwzef tvGwf
oGm;apjcif;iSg tb,faMumifhvTwfvkdufawmfrloenf;/ae&\om;tmAemonfukd,fawmfukdvSnfhpm;ukd,fawmfxGuf0ifawmfrljcif;? pD&ifawmfrljcif; tvkH;pkHukdodtHhaomiSgomvmonfukd
ukd,fawmfodawmfrl\[k avQmufNyD;vQif?txHawmfuxGuf tmAemaemufokdY wrefwkdYukdapvTwfvsuf? od&a&wGif;rSac:av\/ xkdtrIukd 'g0d'frod/tmAemonfa[jAKefNrdKUokdYa&mufaomtcg? ,GmbonftoifhtwifhEIwfqufjcif;iSg? NrdKUwHcg;tem;okdYac:NyD;vQif? nDtmoa[v
aoonftwGufol\0rf;ukdxkd; olonfvnf;ao\/
xkdaemuf'g0d'fonf Mum;aomtcg? ae&\om;tmAemukdowfaomtjypfESifh igonf xm0&bk&m;a&SUawmf vGwfygap/ ighEkdifiH
vGwfygap/,Gmbacgif;? olUtaqGtrsKd;taygif;wkdY\acgif;ay:okdYa&mufygap/ ,Gmb\ taqGtrsKd; &dempGJaomol? ElempGJaomol? ausmukef;
aomol? xm;jzifhaoaomol? iwfrGwfaomol rjywfapESifh[k>rufqkd\/xkdokdY,GmbESifhnDtbd&SJonf tmAemukdowf\/ taMumif;rlum;? olwkdYnDtmoa[vukd *daAmifppfwkdufyGJ tmAemowfownf;/280

3;31

'g0d'fuvnf;? ,GmbESifhrdrd&Sdaomoltaygif;wkdYtm;? oifwkdYt0wfukdqkwf avQmfawt0wfukd 0wfvsuf? tmAemtwGuf ikda<u;


jrnfwrf;jcif;ukdjyKMuavmh[k trdefYawmf&Sd ukd,fawmfwkdifromvkdufav\/3;32 tmAemukda[jAKefNrdKUoN*K[fMu\/ ocsKif;tem;rSm&Sifbk&ifonftoHukdvTifhikda<u;\/ vltaygif;wkdYonfvnf; ikda<u;Mu\/3;33 &Sifbk&ifonftmAemtwGufjrnfwrf;onfum;? tmAemonfvlrkdufuJhokdYaooavm/3;34 oif\vufukdrcsnf? oHajccsif;rcwfbJ vlqkd;vufjzifh aoouJhokdYao&SmygNyDwum;[k>rufqkd\/ vltaygif;wkdYonfvnf; wzef
ikda<u;Mu\/3;35 rkdCf;rcsKyfrSD'g0d'fonfpm;awmfac:rnftaMumif; vltaygif;wkdYonfcsOf;uyfMuaomfvnf;? 'g0d'fu? aer0ifrSDrkefYtp&Sdaom pm;p&m
wpkHwckukdigjrnf;prf;vQif? xkdrQru igbk&m;ocifjyKawmfrl apownf;[kusdefqkd\/3;36 xkdtrIukdvltaygif;wkdYonf rSwfESpfoufMu\/ jyKawmfrlorQwkdYukdvnf; vltaygif;wkdYonf ESpfoufMu\/3;37 &Sifbk&ifonfae&\om;tmAemukdowfapjcif;iSgtvkdr&Sd[k xkdaeYoa&vtrsKd;om;rsm;ESifh vlrsm;taygif;wkdYonf odem;vnf
Mu\/3;38 &Sifbk&ifuvnf;? oa&vtrsKd; rif;om;jzpfaomol? BuD;jrwfaomolwyg;onf ,aeYqkH;aMumif;ukd oifwkdYrodoavm/3;39 igonfbdodufcH&&Sifbk&ifjzpfaomfvnf; ,aeYtm;enf;\/ aZk,mom;jzpfaomolwkdYonf ighxufvGeftm;BuD;Mu\/ rw&m;
ojzifhjyKaomolukd rdrdtjypfESifhtavsmuf xm0&bk&m;qyfay;awmfrlapownf;[k rdrduRefwkdYtm;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4

4;5
4;6
4;7
4;8

4;9
4;10
4;11

4;12

tmAemonf a[jAKefNrdKUaoaMumif;ukd a&Smvk\om;onfMum;aomf tm;avsmh\/ oa&vvltaygif;wkdYonf ylyefaom


pdwf&SdMu\/a&Smvk\om; AmemESifha&cyftrnf&Sdaomolwnf;[laom wyfrSL;ESpfa,muf&Sd\/ olwdkYonfA,FmrdeftrsKd;aAa&modtET,f&drKef\
om;jzpfMu\/ aAkwfNrdKUonf A,Fmrdefcdkift0ifjzpfaomfvnf;?aAa&modvlwdkYonf *dwdrfNrdKUodkYajy; ,aeYwdkifatmifwnf;cdkvsufaeMuownf;/a&Smvk\om;a,meoef ajcqGHUaomom;wa,muf&Sd&pf\/ olonftoufig;ESpf&Sdaomtcg? a,Za&vNrdKUrSa&SmvkESifha,meoef
wdkY\odwif;udkMum;vQif? txdef;onfolUudkcsDajy;pOfwGif? tvsiftjrefajy;aomaMumifh? oli,fonfusajcqHGU\/ xdkoli,f\
trnfum; arzdaAm&Sufwnf;/aAa&modtrsKd; &drKef\om;a&cyfESifhAmemwdkYonf &SaAm&SuftdrfodkYoGm; rGef;wnhftcsdefa&muf\/ xdktcsdef&SaAm&Sufonf
tdyfwwf\/xdknDtpfudka&cyfESifhAmemwdkYonf pyg;udkxkwf[efaqmiftdrftv,fodkY0ifNyD;vQif?tdyfcef;xJtdyf&may:rSm tdyfvsufaeaom&SaAm&Suf\0rf;udk xdk;owfojzifh? OD;acgif;udkjzwf,lNyD;rSwnOfhvHk;vGifjyifvrf;jzifh
ajy; vGwfMu\/&SaAm&Suf\OD;acgif;udk a[jAKefNrdKU'g0d'fxHawmfodkYaqmifcJh? udk,fawmftoufudk&Smaom udk,fawmf&efola&Smvk\om;&S
aAm&Suf\ OD;acgif;udkMunhfIawmfrlyg/ uRefawmfocif t&Sifrif;BuD;cH&awmfrlaomtjypfudk xm0&bk&m;onfa&Smvk4if;? ol\
trsKd;tET,f4if;? ,aeYqyfay;awmfrlNyD[k txHawmfwGifavQmufqdkaomf?'g0d'fu?ightoufudkab;Oy'ftaygif;wdkYrSa&G;awmfrlaom xm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonf twdkif;?t&ifwcgvlwa,mufonfvm 0rf;ajrmufp&modwif;udk ajymrnftBuH&Sdvsuf? a&SmvkaoygNyD[k ightm;Mum;ajymaomtcg?
xdkodwif;udkajymaomaMumifh qkudk&rnf[k xifaomxdkoludk? ZduvwfNrdKUigudkifqJGowf\/xdkrQruvlqdk;wdkYonf ajzmifhrwfaomoludkol\tdrftwGif;tdyf&may:rSmowfvQif? omjyKoifhonfr[kwfavm/ ,ckyifol\
taoG;udk oifwdkYigawmif; oifwdkYudk ajrBuD;ay:uy,f&Sm;oifhonfr[kwfavm[k aAa&modtrsKd;? &drKef\om;a&cyfESifh nDAmem
tm;qdkNyD;vQif?vkvifwdkYudkrdefYawmfrl xdkolESpfa,mufudkowfMu\/ vufajcwdkYudkjzwf a[jAKefa&ueftem;rSmqJGxm;Mu\/ &SaAm&Suf\
OD;acgif;udkum; ,la[jAKefNrdKUwGif tmAemocsKif;oN*K[fMu\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2

5;3

xdktcg oa&vtrsKd;tET,ftaygif;wdkYonf 'g0d'f&Sd&ma[jAKefNrdKUodkYvm? uRefawmfwdkYonf udk,fawmftdk;? udk,fawmftom;


jzpfMuyg\/txufua&Smvkonf uRefawmfwdkY&Sifbk&ifjzpfaomtcg? udk,fawmfonf oa&vtrsKd;udk aqmifoGm;vsuf? oGif;jyefvsuf
aeawmfrlNyD/ xm0&bk&m;uvnf;? oifonf ig\vloa&v trsKd;udkvkyfauR;tkyfpdk;&rnf[k udk,fawmftm;rdefYawmfrlNyD[k
avQmufqdkMu\/xdkodkYoa&vtrsKd; toufBuD;oltaygif;wdkYonf &Sifbk&if&Sd&m a[jAKefNrdKUodkYa&mufvmvQif? 'g0d'frif;BuD;onf a[jAKefNrdKU xm
0&bk&m;a&SUawmfrSmolwdkYESifhrd[m,zJGUojzifh? olwdkYonf 'g0d'fudkbdodufay; oa&v&Sifbk&ift&mcsD;ajrmufMu\/281

5;4
5;5
5;6
5;7
5;8

5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16
5;17
5;18
5;19
5;20
5;21
5;22
5;23
5;24
5;25

'g0d'fonfeef;xdkifaomtcgtoufoHk;q,f&Sd\/ tESpfav;q,fpdk;pHav\/a[jAKefNrdKUae ,k'jynfudkckepfESpfESifhajcmufvrif;jyK\/ a,k&SvifNrdKUae,k'jynfESifh oa&vjynfwa&SmufvHk;udk tESpf


oHk;q,foHk;ESpfrif;jyK\/
wzef&Sifbk&ifonfrdrdvlwdkYudkac:? jynfom;&if;a,AkodvlwdkY&Sd&m a,k&SvifNrdKUodkY csDoGm;vQif? olwdkYuoifonf NrdKUxJodkYr0if&/
rsufpduef;aomolESifh ajcqGHUaomolwdkYuvnf;? 'g0d'fonf NrdKUxJodkYr0if&[kqdkumrQESifh oifhudkqD;wm;vdrfhrnf[kqdkMu\/odkY&mwGif'g0d'fonf 'g0d'fNrdKUwnf;[laom Zdtkef&Jwdkufudkwdkuf,lav\/xdkaeY 'g0d'fu? tMuifolonf a,AkodvlwdkYudk wdkufzsufNyD;rSusHK;udkvGef? 'g0d'fonf ae&modkYr0if&[k 'g0d'ftoufudk
rkef;vsufajymqdkaomrsufpduef;ESifh ajcqHGUaomolwdkYudk vkyfBuH\/ xdkolonfAdkvfcsKyfjzpfap[k trdefYawmf&Sdonftwdkif;?
aZk,mom;,Gmbonf tOD;wufAdkvfcsKyft&mudkcH&\/xdkaemuf'g0d'fonf&Jwdkufae 'g0d'fNrdKU[laomtrnfjzifhorkwfav\/ rdavmt&yfywfvnf4if;? twGif;buf 4if;wnfaqmuf
av\/'g0d'fonfwdk;yGg; tm;BuD;ojzifh aumif;uifAdkvfajct&Sif bk&m;ocifxm0&bk&m;onf olESifhtwl&Sdawmfrl\/
wkkrif;BuD;[d&HonfoHwrefESifhwuGtm&Zfopfom;?vuform;? yef;&eform;wdkYudk 'g0d'fxHodkYapvTwf olwdkYonf eef;awmfudk
wnfaqmufMu\/xm0&bk&m;onf 'g0d'fudkoa&v&Sifbk&ift&m cefYxm;awmfrlaMumif;ESifh rdrdvloa&vtrsKd;tbdkYtvdkiSg? EdkifiHudkcsD;ajrmuf
awmfrlaMumif;udk 'g0d'fodjrif\/
'g0d'fonfa[jAKefNrdKUrSajymif;aomaemuf? a,k&SvifNrdKUol r,m;BuD;r,m;i,fwdkYudk xyfodrf;,lojzifh om;orD;rsm;wdkYudk jrifav
\/a,k&SvifNrdKU'g0d'fjrifaomom;wdkYtrnfum;? &SrGm? a&SmAyf? emoef? a&Smvrkef?A[m? {vd&T? aezuf? ,mzsm?{vd&Srm? {vsm'? {vdzvufwnf;/
'g0d'fudkbdodufay; oa&v&Sifbk&ift&mcefYxm;aMumif;udk zdvdwdvlwdkYonf Mum;vQif? xdkvltaygif;wdkYonf 'g0d'fudk&Sm
vmMu\/ xdkodwif;udk 'g0d'fonfMum;aomtcg &JwdkufodkYoGm;\/zdvdwdvlwdkYonfvma&zdrfcsKdifh tESHYtjym;aeMu\/'g0d'fuvnf;? tuREfkyfonfzdvdwdvlwdkY&Sd&modkY oGm;&ygrnfavm/ tuREfkyfvuf tyfawmfrlrnfavm[k xm0&bk&m;udk
ar;avQmufvQif? xm0&bk&m;uoGm;avmh/ igonf zdvdwdvlwdkYudk oifhvufodkYqufquftyfrnf[k rdefYawmfrlonftwdkif;?'g0d'fonfAmvay&ZdrfNrdKUodkYoGm;olwdkYudkvkyfBuHNyD;rS? xm0&bk&m;onfa&xNzdKzsufouJhokd? igh&efolwdkYudkigha&SUrSmNzdKzsufawmfrlNyD
[kqdkvsuf? xdkt&yfudk Amvay&Zdrftrnfjzifh wGifapownf;/xdkt&yfzdvdwdvlrsm;ypfxm;aomkyfwkrsm;udk? 'g0d'fESifhol\vlwdkYonf&Sif;&Sif;zsufqD;Mu\/wzefzdvdwdvlwdkYonfvma&zdrfcsKdifh tESHYtjym;aeMu\/'g0d'fonfvnf;ar;avQmufaomf? xm0&bk&m;u? wnhfwnfhrwuf&/ olwdkYaemufodkY0dkif; ydk;pmawmwbufcsD&rnf/ydk;pmyifzsm; ppfcsDoHudkMum;aomtcgBudK;pm;avmh/ xdktcgxm0&bk&m;onf zdvdwdwyfudk vkyfBuHjcif;iSg oifha&SUrSm<uoGm;vdrfhrnf[k
rdefYawmfrlonftwdkif;?'g0d'fonfjyK zdvdwdvlwdkYudka*ANrdKUrSonf*gaZ&NrdKUwdkifatmifvkyfBuHav\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4
6;5
6;6
6;7
6;8
6;9
6;10

wzef'g0d'fonfa&G;cs,faom oa&vvloHk;aomif;wdkYudkpka0;apNyD;vQif?ackAdrfMum;rSmusdef;0yfawmfrlaom aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m;\emrawmfESifhqdkifaom bk&m;ocif\aowmawmfudk ,k'


jynfAmvmNrdKUrSaqmifcJhjcif;iSg? rdrdygaomoltaygif;wdkYESifhwuG xoGm;av\/bk&m;ocif\aowmawmfudkvSnf;opfay:rSmwif awmifay:tbde'yftdrfxJuxkwfMu\/ tbde'yf\om;MoZESifh t[dMowdkYonf
vSnf;opfudkESif&Mu\/MoZonfbk&m;ocif\aowmawmftem;4if;? t[dMoonfaowmawmfa&SU4if; oGm;Mu\/'g0d'Ef iS
hf oa&vtrsKd;om;taygif;wdo
Yk nfapmif;? wa,m? ywfom? EScJ &m? cGuu
f iG ;f wdu
Yk kd udik v
f suf? xm0&bk&m;a&SUawmftm;xkw
f
wD;rIwfMu\/emckefaumufe,fovif;odkYa&mufaomtcg? EGm;wdkYonfbk&m;ocif\aowmawmfudk vIyf&Sm;aomaMumifh? MoZonfvufudkqefY
aowmawmfudkudkif\/xm0&bk&m;onfMoZudk trsufxGufol\tjypfaMumifh bk&m;ocif'Pfcwfawmfrlojzifh? olonfaowmawmfem;rSmaoav\/MoZudkxm0&bk&m; 'PfcwfawmfrlaomaMumifh? 'g0d'fonf ndK;i,faompdwf&Sd\/ xdkt&yfonf ,aeYwdkifatmifay&ZmZtrnfjzihf
wGifownf;/xdkaeY 'g0d'fonf xm0&bk&m;udkaMumuf? xm0&bk&m;\aowmawmfonf tb,fodkYighxHodkYa&muf&rnfenf;[kqdkvsuf?rdrdae&m'g0d'fNrdKUxJodkYaowmawmfudkraqmifbJ *dwdvlMoAa''HktdrfodkYvrf;vTJ aqmifoGm;av\/282

6;11 xm0&bk&m;\ aowmawmfonfoHk;vywfvHk; *dwdvlMoAa''Hktdrf&Sd\/ xm0&bk&m;onfvnf;? MoAa''HkESifhtdrfoltdrfom;


taygif;wdkYudk aumif;BuD;ay;awmfrl\/
6;12 xm0&bk&m;onf aowmawmfaMumif hMoAa''HkESifhol&SdorQudk aumif;BuD;ay; awmfrlaMumif;udk 'g0d'frif;BuD;Mum;aomtcg? wzef
oGm; bk&m;ocif\ aowmawmfudk MoAa''HktdrfrS'g0d'fNrdKUodkY0rf;ajrmufaompdwfESifhaqmifcJhav\/6;13 xm0&bk&m;\aowmawmfudkxrf;aomolwdkYonf ajcmufvSrf;oGm;NyD;rS? EGm;ESifhqlNzdK;aom taumifwdkYudk ,ZfylaZmfav\/6;14 'g0d'fonfvnf;ydwfoifwdkif;udk0wfvsuf? xm0&bk&m;a&SUawmf tm;xkwf uav\/6;15 xdkodkY'g0d'fESifh oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf a<u;aMumfvsuf? wHydk;rIwfvsuf? xm0&bk&m;\aowmawmfudkaqmifcJhMu\/6;16 xm0&bk&m;\aowmawmfonf 'g0d'fNrdKUxJodkY0ifaomtcg? a&Smvk\orD;rdcgvonf jywif;aygufjzifhMunhf? 'g0d'frif;BuD;onf
xm0&bk&m;a&SUawmf uvsufckefvsuf vmonfudkjrif pdwfESvHk;xJ rxDrJhjrifjyK\/6;17 xm0&bk&m;\aowmawmfudkoGif; 'g0d'faqmufESifhaomwJtv,fwGifolUae&mxm;MuNyD;rS? 'g0d'fonf rD;IdU&m,ZfESifhrd[m,
,ZfwdkYudk xm0&bk&m;a&SUawmfylaZmfav\/6;18 rD;IdU&m,ZfESifhrd[m,,ZfylaZmfjcif;trIudkNyD;pD;apaomtcg? aumif;uifAdkvfajc t&Sifxm0&bk&m;\emrawmfudk>ruf y&dowf
wdkYudk aumif;BuD;ay;av\/6;19 oa&vy&dowf a,musfm;rdef;rtaygif;wdkYtm; rkefYwjym;? trJom;wwpf? pjypfoD;ysOfwjym;pDa0iSNyD;rS? vltaygif;wdkYonf
rdrdwdkYae&modkYjyefoGm;Mu\/
6;20 xdkaemuf'g0d'fonf eef;awmfom;wdkYudkaumif;BuD;ay;jcif;iSg oGm;a&mufaomtcg? a&Smvk\orD;rdcgvonfqD;BudKvsuf?
vQyfay:aomolonf t&Sufr&SdbJ udk,ft0wfudk cRwfouJhokdY? ,aeYuRefa,musfm; uRefrdef;rrsm;a&SUwGif t0wfawmfudkcRwfaom
oa&v&Sifbk&ifonf? ,aeYtb,frQavmuf bkef;BuD;awmfrlygonfwum;[kqdk\/6;21 'g0d'fuvnf;? oifhtbESifhol\taqGtrsKd;taygif;wdkY\udk,fpm;? ighudka&G;aumuf xm0&bk&m;\vl? oa&vtrsKd;udk tkyfpdk;a
omrif;t&mcefYxm;awmfrlaom xm0&bk&m;a&SUawmfwGif jyKonfr[kwfavm/ xm0&bk&m;a&SUawmfwGifiguckefrnf/6;22 xdkrQru? igom,kwfrmrnf/ udk,ftxiftwdkif;udk,fudkom ESdrfhcsrnf? oifajymaomuRefrrsm;rlum;? ighudkcsD;rGrf;Muvdrhfrnf[k
rdcgvudkjyefajym\/6;23 a&Smvk\orD;rdcgvonf woufvkH;om;ukdrbGm;rjrif&/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1

xm0&bk&m;onf t&yf&yfwkdY&Sdaom&efoltaygif;wkdYvufrS u,fvTwfawmfrlaom aus;Zl;ukd &Sifbk&ifonfcH&? eef;awmf


Nidrf0yfpGmae&aomtcg/7;2 ya&mzufemoefukdac:? MunfhIavmh/ igonftm&Zfopfom;tdrfESifhae\/ bk&m;ocif\ aowmawmfrlum;? ukvm;umjzifhom
uG,fumvsufae&onf[kqkdaomf?7;3 emoefu? tBuHawmf&SdorQtwGif;jyKawmfrlyg/ xm0&bk&m;onf ukd,fawmfESifhtwl &Sdawmfrlonf[k jyefavQmuf\/7;4 xkdnOfhwGif xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf emoefokdYa&muf?7;5 ighuRef'g0d'fxHokdYoGm;avmh/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonf igaep&mbkdY tdrfukdaqmuf&rnfavm/7;6 oa&vtrsKd;om;wkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaomaeYup ,aeYwkdifatmiftdrfESifhigrae/ wJtrsKd;rsKd;ESifhigvSnfhvnfNyD/7;7 oa&vtrsKd;om;wkdYESifhigvSnfhvnf&mt&yf&yfwkdY? ig\vloa&vtrsKd;ukd auR;arG;apjcif;iSg? igapckdif;aomoa&vw&m;
olBuD;wpkHwa,muftm;? oifonf ightbkdYtm&Zfopfom;tdrfukd tb,faMumifhraqmufoenf;[kigqkdbl;oavm/7;8
,ckrSmaumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? okd;xdef;&mokd;NcHxJu oifhukdigEIwf,l? ig\vloa&v trsKd;om;
wkdYukd tkyfpkd;aomrif;t&migcefYxm;NyD/7;9 oifoGm;av&m&migvkduf oif\&efoltaygif;wkdYukdoifha&SUrSy,f&Sm;ojzifh? ajrBuD;om;wkdYwGifvlBuD;\*kPftoa&uJhokdY oif
BuD;pGmaom*kPftoa&ukd igay;NyD/7;10 xkdrSwyg;ig\vloa&vtrsKd;ae&mt&yfukdigjyifqifNyD/ olwkdYonf aemufwzefrajymif;rvJ rdrdwkdYae&m aeapjcif;iSgigNrJNrHaprnf/
rw&m;aomolwkdYonf a&S;umv4if;?7;11 ig\vloa&vtrsKd;wGif w&m;olBuD;wkdYukd cefYxm;aomumv4if;? nOf;qJouJhokdY aemufwzef rnOf;qJ&/ oifhukdvnf;
&efoltaygif;wkdYvufrS u,fvTwfcsrf;omay;NyD/ oif\trsKd;tET,fukdvnf;igwnfaprnf[kxm0&bk&m;rdefYawmfrlNyD/7;12 oifonf toufumvaph bkd;ab;wkdYESifhtwltdyfaysmfaomtcg oif\&ifaoG;? oifrSqif;oufaomom;ukdigcsD;ajrmuf ol\
EkdifiHukdwnfaxmifrnf/7;13 xkdom;onfig\emrtbkdY tdrfukdaqmufvdrfhrnf/ olxkdifaom&mZyvifukd tpOftNrJ igwnfaprnf/7;14 igonfol\tbjzpfrnf/ olonfvnf;ig\om;jzpfvdrfhrnf/ olonf 'kpkdufukdjyKvQif vlokH;wwfaomBudrfvkH;ESifhigqkH;rrnf/
vlom;kdufwwfouJhokdY igkdufrnf/7;15 okdY&mwGifoifha&SUrSmigy,f&Sm;aoma&Smvk ig\ukPmukdEIwfouJhokdY oif\om;igrEIwf/7;16 oif\trsKd;tET,fESifh? oif\EkdifiHonfigha&SUrSmtpOftNrJwnfvdrfhrnf/ oif\&mZyvifonfvnf; tpOftNrJwnfvdrfhrnf[k ighuRef
'g0d'ftm;ajymavmh[k rdefYawmfrl\/283

7;17
7;18
7;19
7;20
7;21
7;22
7;23

7;24
7;25
7;26
7;27
7;28
7;28

xkdAsm'dwfawmfpum;tvkH;pkHwkdYukdemoefonf 'g0d'ftm;jyefajymav\/
xkdtcg'g0d'frif;BuD;onftxJokdY0if xm0&bk&m;a&SUawmfxkdifaevsuf? tkd t&Sifxm0& bk&m;? tuREkfyfukd rQavmufcsD;ajrm
ufawmfrlrnftaMumif;? tuREkfyfonf tb,fokdYaom oljzpfygoenf;/ tuREkfyftrsKd;onftb,fokdYaomtrsKd;jzpfygoenf;/okdY&mwGif tkdt&Sifxm0&bk&m;? xkdaus;Zl;awmfukdomrnaus;Zl;[k xifrSwfawmfrlaomaMumifh? ukd,fawmfuRef\trsKd;tET,fukd
MumjrifhpGmaomumvESifh,SOfvsuf rdefYawmfrlygonfwum;/ tkdt&Sifxm0&bk&m;? vlwkdYonf xkdokdYpD&ifavh&Sdygoavm/'g0d'fonftb,fokdYwkd;wuf avQmuf&ygrnfenf;/ tkdt&Sifxm0&bk&m;? ukd,fawmfonf ukd,fawmf\uRefukdodawmfrl\/EIwfuywfawmfukdaxmuf? tvkdawmf&Sdonftwkdif; ukd,fawmf\uRefod&rnftaMumif;? BuD;pGmaomtrItvkH;pkHwkdYukd jyKawmf
rlNyD/okdYjzpftkdxm0&t&Sifbk&m;ocif? ukd,fawmfonfBuD;jrwfawmfrl\/ tuREkfyfwkdY Mum;orQtwkdif; ukd,fawmfESifhwlaombk&m;?
ukd,fawmfrSwyg; tjcm;aombk&m;rnfrQr&Sdyg/emrawmfukdxif&Sm;ap tJ*kwKjynftp&Sdaomtjcm;aomjynfrsm;? olwdkYbk&m;rsm;wdkYrS a&G;EIwfawmfrlaom udk,fawmf\vlrsKd;a&SUwGif
vlrsKd;awmftbdkYESifhjynfawmftbdkY aMumufruf bG,faomtrIBuD;wdkYudkjyKjcif;iSg? bk&m;ocif<u udk,fawmftbdkYa&G;EIwfawmfrlaom
udk,fawmf\vloa&vtrsKd;ESifhwlaom vlrsKd;wpHkwrsKd;onf ajrBuD;ay:rSm&Sdygoavm/taMumif;rlum;? udk,fawmf\vlova&vtrsKd;udktpOftNrJ udk,fawmf\vljzpfapjcif;iSg? olwdkYudkudk,fawmftbkdY cdkifcHhNrJNrHap?
udk,fawmfxm0&bk&m;onf olwdkY\bk&m;ocif jzpfawmfrl\/,ckrSmtdkxm0&t&Sifbk&m;ocif? udk,fawmfuRef4if;? udk,fawmfuRef\trsKd;tET,f4if;? rdefYawmfrlaompum;awmfudk tpOftNrJ
wnfapawmfrlyg/ rdefYawmfrlonftwdkif;jyKawmfrlyg/aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;udktpdk;&aom bk&m;ocifjzpfawmfrl onf[l emrawmfonftpOftNrJ
csD;ajrmufjcif;&Sdygapaom/ udk,fawmfuRef 'g0d'f\trsKd;tET,f onf a&SUawmfwnfygapaom/taMumif;rlum;? oa&vtrsKd;\bk&m;ocifaumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m;? udk,fawmfu? oif\trsKd;ET,fudkigwnfaprnf[k
udk,fawmfuReftm; Asm'dwfay;awmfrlaom aMumifh? udk,fawmfuRefonfyXemudka&SUawmfjyKcsifaompdwf&Sdyg\/,ckvnf;tdkt&Sifxm0&bk&m;? udk,fawmfonfbk&m;ocifrSefawmfrl\/ pum;awmfvnf;rSefyg\/ aus;Zl;udk udk,fawmfuRef
*wdxm;awmfrlNyD/odkYjzpf udk,fawmfuRef\trsKd;tET,fonf a&SUawmf tpOftNrJwnfygrnftaMumif;? aumif;BuD;ay;jcif;iSg El;Gwfaompdwf&Sdawmfrlyg/
tdkt&Sifxm0&bk&m;? trdefYawmf&Sdonftwdkif; aumif;BuD;ay;awmfrlaomr*Fvmudk? udk,fawmfuRef\trsKd;tET,fonf tpOftNrJ
cH&ygapaom [kqkawmif;ownf;/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2

xdkaemuf'g0d'fonf zdvdwdvlwdkYudkvkyfBuH atmifjrifojzifh? arao*rmNrdKUudk odrf;,lav\/armbjynfudkvnf;vkyfBuH jynfom;wdkYudkajray:rSmvJScsojzifh? BudK;ESifhwdkif;vsuf oHk;pkwGifESpfpkudkowf\/ wpkudkcsrf;omay;\/


xdkodkY armbtrsKd;om;wdkYonf 'g0d'f uRefcHtcGefquf&Mu\/8;3
aZmbrif;BuD;&a[mb\om;[m'a'Zmonf Oz&wfjrpfem;ajrudkodrf;,ljcif;iSg oGm;aomtcg? 'g0d'fonfwdkufzsuf?8;4 &xm;waxmif? jrif;pD;ol&Jckepfaxmif? ajconfol&JESpfaomif;udkbrf;qD; &xm;w&mudk odrf;xm;NyD;rS? tjcm;aomjrif;&xm;&Sd
orQwdkYudkzsufqD;av\/8;5 'rmoufNrdKUaeI&dvlwdkYonf aZmbrif;BuD;[m'a'Zmudk ppfulaomtcg? 'g0d'fonf I&dvlESpfaomif;ESpfaxmifwdkYudkowfNyD;rS?8;6 I&djynf'rmoufNrdKU NrdKUapmifhwyfudkxm;ojzifh? I&dvlwdkYonf'g0d'fuRefcH tcGefquf&Mu\/ 'g0d'foGm;av&m&m xm0&bk&m;
apmifhrawmfrl\/8;7 [m'a'Zm\uRefwdkYpJGudkifaoma&T'dkif;vTm;rsm;udk 'g0d'fonfodrf; a,k&SvifNrdKUodkY aqmifoGm;\/8;8 [m'a'Zmtpdk;&aom abwNrdKUESifhaAa&moJNrdKUrS 'g0d'frif;BuD;onfrsm;pGmaom aMu;0gudkodrf;oGm;\/
8;9 [m'a'Zm\ wyftvHk;t&if;udk 'g0d'fvkyfBuHaMumif;ukd? [mrwfrif;BuD; awmonfMum;vQif?8;10 rdrd&efol[m'a'Zmukd 'g0d'fonfppfwkduf vkyfBuHaomaMumifh? rd[m,zGJU aumif;BuD;ay;apjcif;iSg? rdrdom;a,m&Hukd 'g0d'f
rif;BuD;xHokdYapvTwf? a,m&Honf aiGzvm;? a&Tzvm;? aMu;0gzvm;wkdYukdaqmifvsufvm\/8;11 xkdzvm;wkdYukd 'g0d'frif;BuD;onf xm0&bk&m;tm;ylaZmf\/ xkdtwlatmifjrifaomI&djynf? armbjynf? trKefjynf? zdvdwdjynf?
tmrvufjynf odrf;,laoma&TaiGukd4if;?8;12 aZmbrif;BuD;&a[mbom; [m'a'Zm\ b@mukdvk,l&aom a&TaiGukd4if;? xm0&bk&m;tm;ylaZmf\/8;13 qm;csKdifhwGif{'kHvlwaomif;&SpfaxmifwkdYukdvkyfBuH&mrS? 'g0d'fonfjyefvmaomtcg *kPftoa&BuD;\/8;14 {'kHjynft&yf&yf NrdKUapmifhwyfwkdYukdxm;? {'kHjynfom;taygif;wkdYonf 'g0d'fuRefcHMu\/ 'g0d'foGm;av&m&m xm0&bk&m;
apmifhrawmfrl\/
8;15 xkdokdY'g0d'fonf oa&vEkdifiHvkH;ukd pkd;pH? EkdifiHawmfom;wkdYwGif w&m;rIukdpD&ifqkH;jzwfawmfrl\/8;16 aZk,m\om;,GmbonfAkdvfcsKyfrif;jzpf\/ t[dvkyf\om;a,m&Szwfonf twGif;0efjzpf\/8;17 t[dwkyfom;Zm'kwfESifh tAsmom\om;t[drvufonf ,Zfyka&m[dwfjzpf\/ p&m,onfpm;a&;awmfBuD;jzpf\/8;18 a,m,'\om; aAem,onfac&odvlESifhayvodvlwkdYukdtkyf&\/ 'g0d'f\ om;awmfwkdYonfvnf; rif;om;t&mESifhaeMu\/
284

tcef;BuD; ( 9 )
9;1

wzef'g0d'fu? igonfa,meoeftwGuf aus;Zl;jyKp&mtcGifh&Sdapjcif;iSg? a&SmvktaqGtrsKd; wpkHwa,muf usef<uif;ao;oavm[k


ar;aomf?9;2 Zdbtrnf&Sdaom a&Smvk\taqGtrsKd;ESifhqkdifaomuRefwa,mufukd txHawmfokdYoGif; &Sifbk&ifu? oifonfZdbrSefoavm
[kar;vQif? ukd,fawmfuRefrSefygonf[k jyefavQmufav\/9;3 &Sifbk&ifuvnf;? bk&m;ocifhtvkdawmftwkdif; igaus;Zl;jyKp&mtcGifh&Sdapjcif;iSg? a&SmvktaqGtrsKd;wpkHwa,mufrQr&Sdoavm[k
ar;vQif Zdbu? a,meoef ajcqGHUaomom;wa,muf&Sdygao;\[kavQmufaomf?9;4 &Sifbk&ifu? olonftb,frSm&Sdoenf;[kar;jyefvQif? Zdbu? avma'Am&Gm? tarsvom; rmcd&tdrf&Sdygonf[kavQmuf\/9;5
xkdtcg'g0d'fonfapvTwf a&Smvk\om;jzpfaom a,meoef\om;arzdaAm&Sufukd? avma'Am&Gm? tarsvom;rmcd&tdrfrSac:cJh?9;6 olonftxHawmfokdYa&mufaomtcg jyyf0yfvsuf&Sdckd;av\/ 'g0d'fuvnf;? arzdaAm&Suf[k ac:vQif? udk,fawmfuRef&Sdygonf[k
avQmufav\/9;7 'g0d'fuvnf;rpkd;&drfESifh/ oif\tba,meoeftwGufigonfoifqufqufaus;Zl;jyKrnf/ oifhtbkdYa&SmvkykdiforQaomajrukdigjyef
ay;rnf/ oifonf aeYwkdif;tpOfighpm;yGJpm;&rnf[k qkdaomf?9;8
arzdaAm&Sufu? uRefawmfuJhokdYjzpf&aomacG;aoaumifukd ukd,fawmfMunfhI&rnftaMumif;? ukd,fawmfuRefonf tb,fokdYaomol
jzpfygoenf;[k OD;csjyefavQmuf\/9;9 xkdtcg &Sifbk&ifonfa&Smvk\uRefZdbukdac:? a&SmvkESifhol\taqGtrsKd;rsm;ykdifxkduforQwkdYukd oifhocif\om;tm; igay;NyD/9;10 oifonfoif\om;uRefwkdYESifhwuGv,fvkyf oifhocif\om;pm;p&mbkdYtoD;tESHukdoGif;&rnf/ okdY&mwGifoifhocif\om;arzd
aAm&Sufonf aeYwkdif;tpOfighpm;yGJ tpmpm;&rnf[krdefYawmfrl\/ Zdbom;wq,fig;a,mufESifhuRefESpfq,f&Sd\/9;11 Zdbuvnf;? uRefawmfocift&Sifrif;BuD;onf ukd,fawmfuRefukdrSmxm;awmfrlorQtwkdif;? ukd,fawmfuRefjyKygrnf[k em;awmf
avQmufav\/ xkdaemuf arzdaAm&Sufonf &Sifbk&if\ om;&if;uJhokdY pm;yGJawmftpmpm;&\/9;12 arzdaAm&Suf rdumtrnf&Sdaomom;i,fwa,muf&Sd\/ Zdbtdrfaeaomoltaygif;wkdY onfvnf; arzdaAm&Suf\uRefjzpfMu\/9;13 xkdokdYarzdaAm&Sufonf a,k&SvifNrdKUae &Sifbk&if\pm;yGJawmfaeYwkdif;tpOfpm;&\/ ajcESpfbufqGHUaomoljzpf\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 xkdaemuftrKef&Sifbk&ifonfao om;awmf[mEkefonf crnf;awmft&m eef;xdkif\/10;2 'g0d'fuvnf;? [mEkeftbem[wfonf ightm;aus;Zl;jyKaomaMumifh? ol\om; igaus;Zl;jyKrnf[k qdkvsuf? ol\tbao&m
wGif ESpfodrfhapjcif;iSg uRefwdkYudkapvTwf? 'g0d'f\uRefwdkYonf trKefjynfodkYa&mufMu\/10;3 trKeftrsKd;rSL;rwfwdkYonf rdrdwdkYt&Sif[mEkefxHodkY0if? 'g0d'fonf pdwfawmfudkESpfodrfhapaom olwdkYudkapvTwf&mwGif crnf;awmf
udkdkaopGmjyKonf[kxifrSwfawmfrloavm/ NrdKUawmfudk ppfaq;pl;prf;zsufqD;jcif;iSgom ol\uRefwdkYudkapvTwfonfr[kwfavm[k
avQmufMuaomf?10;4 [mEkefonf 'g0d'f\uRefwkdYukd,lNyD;vQif? rkwfqdwfwjcrf;ukd&dwf t0wfukdwifyg;wkdifatmif jzwfNyD;rSvTwfvdkufav\/10;5 xkdodwif;ukd 'g0d'fonfMum;aomtcg? xkdvlwkdYonf tvGef&SufaomaMumifh olwkdYukd qD;BudKapjcif;iSgapvTwf? oifwkdYonfrkwfqdwf
r&SnfrSDwkdifatmif a,&dacgNrdKUrSmaeMuavmh/ xkdaemufrSjyefvmMuavmh[krSmxm;awmfrl\/
10;6 trKeftrsKd;om;wkdYu? igwkdYonf'g0d'fa&SUrSmpufqkyf&GH&SmbG,fjzpfvdrfhrnf[kodvQif? vlwkdYukdapvTwfAuf&a[mbNrdKUESifh aZmbNrdKU
aeaom I&dvlajconfol&JESpfaomif;? rmcrif;BuD;\vlwaxmif? awmbNrdKUom;waomif;ESpfaxmifwkdYukdiSg;Mu\/10;7 xkdodwif;ukd 'g0d'fonfMum;vQif ,GmbESifhcGeftm;BuD;aomol&JtvkH;t&if;taygif;ukdapvTwf\/10;8 trKeftrsKd;om;wkdYonf xGufNrdKUwHcg;0rSmppfcif;usif;Mu\/ aZmbNrdKU? &a[mbNrdKU? awmbNrdKUrSvmaomI&dvlESifhrmcgrif;BuD;\
vlwkdYonf vGifjyif wjcm;pDaeMu\/10;9 ,Gmbonfvnf;? a&SU4if;? aemuf4if; ppfrsufESmESpfbuf&SdonfukdjrifvQif? oa&vvlwkdYwGif oefjrefaomol&SdorQwkdYukd
a&G;aumuf I&dvlwkdYwbuf ppfcif;usif;\/10;10 <uif;aomolwkdYukd trKeftrsKd;om;wkdYwbuf ppfcif;usif;apjcif;iSg? nDtbd&SJvufokdYtyfvsuf?10;11 I&dvlwkdYonfighukdEkdifvQif igtm;ul&rnf/ trKeftrsKd;om;wkdYonfoifhukdEkdifvQif oifhtm;igulrnf/10;12 &J&ifhaompdwf&SdigwkdYvlrsKd;? igwkdYbk&m;ocifhNrdKU&GmwkdYtbkdYtm;xkwf wkdufMuukeftHh/ xm0&bk&m;onftvkdawmf&Sdonftwkdif;
pD&ifawmfrlapownf;[kqkdNyD;rS?10;13 olygaomvlrsm;ESifhwuGI&dvlwkdYukdppfwkdufjcif;iSg csOf;oGm;aomtcg? I&dvlwkdYonfajy;Mu\/10;14 I&dvlwkdYajy;onfukd trKeftrsKd;om;wkdYonfjrifvQif? olwkdYonfvnf; tbd&SJa&SUrSmajy;NrdKUxJokdY 0ifMu\/ ,Gmbonfvnf;
trKefjynfrSxGuf a,k&SvifNrdKUokdYjyefoGm;av\/
10;15 I&dvlwkdYonf oa&vtrsKd;om;a&SUrSm rdrdwkdYIH;onfukdodjrifvQif wzefpnf;a0;Mu\/10;16 [m'a'Zmrif;onfvnf;apvTwf? jrpfwbufaeaom I&dvlwkdYukdac:ojzifh? olwkdYonf a[vHNrdKUokdY a&mufvmMu\/ [m'a'Zm
cefYxm;aom AkdvfcsKyfrif;a&SmAufonfvnf; tkyf&\/285

10;17 xkdodwif;ukdMum;vQif? 'g0d'fonf oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukd pka0;ap? a,mf'efjrpfukd ul;ojzifh a[vHNrdKUokdYa&mufav\/


I&dvlwkdYonf 'g0d'fwbuf ppfcif;usif;wkdufaomtcg?10;18 oa&vtrsKd;om;a&SUrSm ajy;Mu\/ 'g0d'fonfvnf; I&djrif;&xm;pD;ol&Jckepfaxmif? ajconfol&Jav;aomif;wkdYukdowf? Akdvf
csKyfrif;a&SmAufukdvnf; xdckdufojzifholonf xkdt&yfao\/10;19 [m'a'Zm uRefcHaomrif;BuD;taygif;wkdYonf oa&vtrsKd;a&SUrSm rdrdwkdYIH;onfukdodjrifvQif? oa&vtrsKd;ESifhrd[m,zGJU
uRefcHMu\/ xkdokdYI&dvlwkdYonf aemufwzef trKeftrsKd;om;wkdYukdppfrul0HhMu/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1

tcgvnf &Sifbk&ifwkdYonfppfwkdufcsdefa&mufaomtcg? 'g0d'fonf,GmbESifhuRefrsm;? oa&vtrsKd;om;rsm;taygif;wkdYukdapvTwf


ojzifh? olwkdYonf trKeftrsKd;om;wkdYukd wkdufzsuf&AmNrdKUukd0kdif;xm;Mu\/ 'g0d'fonfukd,fwkdif a,k&SvifNrdKUaeav\/-
11;2 aemufwaeYnOD;,H 'g0d'fonfavsmif;puf&mrSx eef;awmfrkd;ay:rSmpBuoGm;pOfwGif? tvGeftqif;vSaomrdef;rwa,mufa&csKd;
onfukdjrifawmfrl\/11;3 xkdrdef;rum;tb,folenf;[k apvTwfar;jref;vQif? {vsHorD;? [dwdvlO&d,\ r,m;Amoa&Sbjzpfygonf[k avQmufav\/11;4 wzefvlukdapvTwfojzifh? xkdrdef;rukdtxHawmfokdYac:cJh &Sufwifav\/ xkdrdef;ronf rdrdtnpftaMu;ESifh pifMu,fatmifjyK
rdrdtdrfokdYjyefNyD;rS?11;5 y#doaE&Sdojzifh'g0d'fxHokdYvlukdapvTwf? uRefry#doaE&Sdyg\[kavQmufapaomf?11;6 'g0d'fonf,GmbqDokdYvlukdapvTwf[dwdvlO&d,ukd ighxHokdYapvTwf&rnf[k rSmvkdufonftwkdif;? ,GmbonfapvTwf?11;7 O&d,a&mufvmaomtcg'g0d'fu? ,Gmbusef;rm\avm/ vlrsm;usef;rm\avm/ ppfwkdufatmifjrifoavm[kar;jref;NyD;rS?11;8 oifhtdrfokdYoGm; ajcaq;avmh[krdefYawmfrlonftwkdif;? O&d,onfeef;awmfrSxGuf olaemufrScJbG,fpm;bG,fukd&Sifbk&ifay;vkduf
av\/11;9 okdY&mwGifO&d,onf rdrdtdrfokdYroGm;bJ? rdrdt&Sif\uReftaygif;wdkYESifhtwleef;awmfwHcg;0 tdyfav\/11;10 O&d,onf rdrdtdrfodkYroGm;aMumif;udkem;awmfavQmufvQif 'g0d'fu? oifonf c&D;oGm;&mrS a&mufvmonfr[kwfavm/ oifhtdrf
odkYt b,faMumifhroGm;bJaeoenf;[k O&d,udkar;aomf?11;11 O&d,u? aowmawmfESifhoa&vtrsKd;? ,k'trsKd;om;wdkYonf wJaeMuyg\/ ocif,GmbESifhocif\ uRefrsm;wdkYonf
vGifjyifwnf;&Muyg\/ uRefawmfonf udk,ftdrfodkYoGm;pm;aomufvsuf r,m;ESifhaysmfarGUvsufaeoifhygrnfavm/ udk,fawmft
ouf&Sifawmfrlonftwdkif;? xdkodkYuRefawmfrjyKyg[k 'g0d'ftm;avQmufav\/11;12 'g0d'fuvnf;? NrdKU,aeYaeOD;avmh/ eufjzefaeYigvTwfvdkufrnf[krdefYawmfrlonftwkdif;? O&d,onfxdkaeY? eufjzefaeY?
a,k&SvifNrdKUae\/11;13 'g0d'fonfvnf; O&d,udkac: a&SUawmfpm;aomufvsuf ,pfrl;onfwdkifatmifaomuf&\/ odkYaomfvnf; nOD;rSm rdrdtdrfodkY
roGm;bJ? t&Sif\uRefwdkYESifhtwl tdyfjcif;iSgxGufoGm;av\/
11;14 eHeufrSm 'g0d'fonf rSmpmudka&; O&d,vufwGif,GmbodkYay;vdkuf\/11;15 rSmpmcsuf[lrlum;? usyfwnf;pGmppfwdkuf&mwyfOD;O&d,udkcefYxm;NyD;rS? olonf &efolvufodkYa&muf aoapjcif;iSgwyfrsm;udk
kyfodrf;avmh[k ygownf;/11;16 trdefYawmftwdkif;,Gmbonf NrdKUudkMunhfINyD;rS? cGeftm;BuD;aomol&J&Sd&mt&yf O&d,udkcefYxm;av\/11;17 NrdKUom;wdkYonfxGuf ,GmbESifhppfNydKifaomtcg?'g0d'f\uReftcsKdUwdkYonfaoMu\/ [dwdvlO&d,onfvnf;ao\/11;18 xdkaemuf,Gmbonfppfodwif;tvHk;pHkudk 'g0d'ftm;Mum;avQmufapjcif;iSgvludkac:?11;19 oifonf &Sifbk&ifxHawmfppfodwif;udktukeftpifMum;avQmufNyD;vQif?11;20 &Sifbk&ifonftrsufawmfxGuf? oifwdkYonfppfNydKifaomtcg? NrdKUteD;odkY tb,faMumifh csOf;uyfMuoenf;/ NrdKUdk;ay:uypfrnfudk
rodavm/11;21 a,kaA&Sufom;tbdrvufudktb,folvkyfBuHoenf;/ aoAufNrdKUrSm rdef;rwa,mufonf BudwfqHkausmufwzJhudkNrdKUdk;ay:uypf
cs tbdrvufaoonf r[kwfavm/ NrdKUdk;teD;odkY tb,faMumifh csOf;uyfMuoenf;[k rdefYawmfrlvQif? udk,fawmf\uRef[dwdvl?
O&d,aoaMumif;udk avQmuf&rnf[krSmxm;apvTwfav\/11;22 ,GmbrSmxm;onftwdkif; xdkwrefonfoGm; 'g0d'ftm;Mum;avQmufonfum;?11;23 &efolwdkYonf trSefpifppfuRefawmfwdkYudkEdkifojzifh? vGifjyifwdkifatmifvdkuf wdkufMuyg\/ uRefawmfwdkYonfvnf; NrdKUwHcg;0wdkifatmif
vSef wdkufMuyg\/11;24 av;orm;wdkYonfNrdKUdk;ay:uudk,fawmfuRefwdkYudkypf udk,fawmfuReftcsKdUaoMuyg\/ udk,fawmfuRef[dwdvl? O&d,onf
vnf;aoyg\[kavQmufvQif?11;25 'g0d'fuvnf;? trIaMumifhpdwfrysufESifh/ ppfwdkufyJGwGifwa,mufwvSnhf aowwf\/ tm;,lNrdKUudkusyfwnf;pGmwdkufvsuf
vkyfBuHwdkufzsufMuavmh[k wreftm;jzifh,GmbudkrSm vdkufav\/11;26 O&d,aoaMumif;udk ol\r,m;Mum;aomtcg? cifyGef;aMumifhidka<u;jrnfwrf;vsufae\/11;27 idka<u;jrnfwrf;csdefvGefrS? 'g0d'fonf vludkapvTwf xdkrdef;rudk eef;awmfodkYac:apojzifh? olonfrdzk&m;tjzpfodkYa&muf om;
a,musfm;udkbGm;jrifav\/ okdY&mwGif 'g0d'fjyKaomtrIonf xm0&bk&m;a&SUawmf qkd;aomtrIjzpfownf;/
286

tcef;BuD; ( 12 )
12;1

aemufwzefxm0&bk&m;onfya&mzufemoefudk 'g0d'fxHodkYapvTwfawmfrlojzifh? emoefonf0if? t&Sifrif;BuD;? rnfaomNrdKUwGif


olaX;wOD;? qif;&Jom;wOD;&Sdyg\/12;2 olaX;onf tvGefrsm;pGmaom odk;EGm;rSponfwdkYESifh<u,f0jynhfpHkyg\/12;3 qif;&Jom;rlum;? rdrd0,farG;pm;aomodk;ruav;waumifwnf;rSwyg;tjcm;aomOpmr&Sdyg/ xdkodk;ruav;onft&SifESifh4if;?
t&Sif\om;orD;wdkYESifh4if; aygif;BuD;yGg;\/ t&Sif\tpmudk pm;wwf\/ t&Sif\a&cGufaomufwwf\/ t&Sif\&ifcGiftdyf
orD;uJhodkYjzpf\/12;4 olaX;tdrfodkY{nfhonfwOD;a&muf olaX;onf{nhfonfudk vkyfauR;bdkY rdrdodk;EGm;rsm;udk ESajrmaomaMumifhr,l? qif;&Jom;\
odk;ruav;udk,l {nhfonfudkvkyfauR;bdkYcsufygonf[k avQmufavaomf?12;5 'g0d'fonf xdkolaX;udkjyif;pGm trsufxGuf? xm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonftwdkif; xdkokdYjyKaomolonf trSefao&rnf/12;6 ukPmpdwfr&SdbJxdktrIudkjyKaomaMumifh? xdkodk;ruav;twGuf av;qjyefay;&rnf[k rdefYawmfrl\/12;7 emoefuvnf;?xdkolonfum;tjcm;olr[kwf/ udk,fawmfyifjzpfyg\/ oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonf
um;? igonf bdodufay; oifhudk oa&v &Sifbk&ift&mcefYxm;NyD/ a&SmvkvufrSvnf;u,fvTwfNyD/12;8 oifhocif\taqGtrsKd;udk4if;? oifhocif\r,m;wdkYudk4if;? oif\&ifcGif igtyfay;NyD/ oa&vtrsKd;ESifh,k'trsKd;udkigay;NyD/
xdkt&mrsm;ravmufvQif tjcm;wyg;aomt&m&mwdkYudk ay;jcif;iSg igtvdk&Sd\/12;9 oifonf xm0&bk&m;\ynwfw&m;awmfudkrxDrJhjrifjyK a&SUawmf'kpdkufudk tb,faMumifh jyKbdoenf;/ [dwdvl? O&d,\
toufudk xm;jzifhowf ol\r,m;udkodrf;avNyDwum;/ xdkoludktrKeftrsKd;om;xm;ESifhowfavNyDwum;/12;10 ,ckrSmoifonf ighudkrxDrJhjrifjyK [dwdvl? O&d,\r,m;udkodrf;aomaMumifh? oifhtaqGtrsKd;wdkYonf xm;ab;ESifhtpOfawGUBuHK
&Muvdrhfrnf/12;11 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oif&efbufjyKaomoludk oif\taqGtrsKd;wdkYtxJu igay:aprnf/ oifhrsufarSmufwGif oif\
r,m;wdkYudk ig,loifhtdrfeD;csif; tyfojzifh? olonfaea&SUrSm oif\r,m;wdkYESifhaygif;abmfvdrfhrnf/12;12 oifonf trIudkrxifr&Sm;jyKaomfvnf;? aea&SUrSm igvSefjyrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrlaom pum;udkjyefMum;av\/12;13 'g0d'fuvnf;? igonfxm0&bk&m;udkjypfrSm;ygNyD[k emoeftm;0efcs emoefu? toufawmfudkcsrf;omapjcif;iSg? xm0&bk&m;onf
udk,fawmftjypfudk y,fawmfrlNyD/12;14 odkYaomfvnf; udk,fawmfonfxdkodkYjypfrSm;aomtm;jzifh? uJh&Jhp&mtcGifhBuD;udk xm0&bk&m;\ &efolwdkYtm;ay;aomaMumifh? ,ck
jrifaomom;onfqufqufao&rnf[k 'g0d'ftm; avQmufqdkNyD;vQif?12;15 eef;awmfrS xGufoGm;aomaemuf? xm0&bk&m;onf 'Pfcwfawmfrlojzifh? O&d,r,m;wGif bGm;jrifaom'g0d'f\om;onf jyif;pGm
aoma0'emudkcH&\/12;16 'g0d'fonf oli,ftwGufxm0&bk&m;tm; awmif;yefav\/ tpmudka&Smifvsuf? txJodkY0ifwnOfhvHk;ajray:rSmtdyfvsufae\/12;17 eef;awmfom;toufBuD;olwdkYonfx udk,fawmfudkcsD<utHhaomiSg csOf;uyfMuaomfvnf;? 'g0d'fonf jiif;y,folwdkYESifhtwl tpm
rpm;bJae\/12;18 ckepf&ufaphaomfoli,fao\/ 'g0d'f\uRefwdkYuvnf;? oli,ftouf&SifpOftcg igwdkYavQmufaompum;udk em;axmif awmfrrlonf
jzpf? oli,faoaMumif;udk avQmufvQif tvGefudk,fudkudk,fnOf;qJawmfrlvdrfhrnf[kqdkvsuf oli,faoaMumif; udkravQmuf0HhMu/12;19 odkY&mwGifuRefwdkYonf wdk;wdk;ajymaompum;udk'g0d'fonfMum;vQif? oli,faoaMumif;udk &dyfrdojzifh? oli,faoNyDavm[k uRefwdkYudk
ar;awmfrl\/ olwdkYuvnf;aoygNyD[k avQmufMu\/12;20 xdktcg 'g0d'fonfajrrSx a&csKd;jcif;? qDvdrf;jcif;? t0wfvJjcif;udkjyKNyD;vQif? xm0&bk&m;\tdrfawmfodkYoGm;udk;uG,f\/
xdkaemuf eef;awmfodkYjyefvm pm;p&mudkawmif;aomtcg? uRefwdkYonf pm;yJGawmfudkjyifrif;BuD;onf pm;awmfrl\/12;21 uRefwdkYuvnf;? udk,fawmfonftb,fodkYjyKawmfrloenf;/ oli,ftouf&SifpOftcg? oli,ftwGuftpma&Smifvsufidka<u;vsufae
awmfrl\/ oli,faoaomtcg xpm;awmfac:ygonfwum;[kavQmufvQif?12;22 'g0d'fu? oli,ftouf&SifpOftcgbk&m;ocifonf ighudkoem;awmfrl? oli,ftoufudk csrf;omay;awmfrlrnfrrlrnfudk tb,fol
qdkEdkifoenf;[k atmufarhvsuf igonf tpma&Smif idka<u;vsufae\/12;23 ,ckrSmoli,faoNyD/ tb,faMumifhtpma&Smif&rnfenf;/ oli,fudkjyef aqmifcJhEdkifoavm/ ol&Sd&modkYigoGm;&rnf/ olonfig&Sd&m
odkYrjyefrvm&[krdefYawmfrl\/12;24 wzef 'g0d'fonfcifyGef;Amoa&Sbudk ESpfodrfhapojzifh? olUxHodkY0if qufqHav\/ olonfvnf; om;a,musfm;udkbGm;jrif
a&Smvrkeftrnfjzifh tbrSnhfav\/12;25 xm0&bk&m;onf xdkoli,fudkcspf aus;Zl;jyKawmfrlojzifh? ya&mzufemoefudkapcdkif; a,'d'dtrnfjzihf rSnhfawmfrl\/
12;26 ,Gmbonfvnf; trKefjynf? &AmNrdKUudkwdkuf NrdKUawmfudk&NyD;rS?12;27 'g0d'fxHawmfodkY vludkapvTwf? uRefawmfonf &AmNrdKUudkwkduf uefawmf&Sd&mNrdKUudk&ygNyD/12;28 ,ckrSm<uif;aom vlwdkYudkpka0;apojzifh? NrdKUem;rSmwyfawmfcs wdkuf,lawmfrlyg/ odkYr[kwfuRefawmf,l uRefawmftrnfjzifh NrdKUudk
orkwfMuvdrhfrnf[kavQmufvQif?12;29 'g0d'fonf vltaygif;wdkYudkpka0;apojzifh? &AmNrdKUodkYcsDoGm;wdkuf,lav\/12;30 rif;BuD;\o&zludkcRwf,l acgif;awmfay:rSmwifMu\/ o&zltcsdefum; ausmufjrwfudkrqdkbJ a&TtcGufwq,f&Sdownf;/ NrdKUvk,l
287

aom Opmtrsm;udkvnf;xkwfav\/12;31 NrdKUom;wdkYudkvnf;xkwfaqmifvTwdkufrI? oHxGef? oHykqdefESifhtvkyfrIudkvkyfap tkwfzdkvnf;usifvnfap\/ xdkodkY'g0d'fonf


trKefNrdKUol&Gmom;taygif;wdkYjyKNyD;rS? vltaygif;wdkYESifhtwla,k&SvifNrdKUodkYjyefav\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1
13;2
13;3
13;4

'g0d'f\om;tA&SvkH wmrmtrnf&Sdaomtqif;vSaom ESrwa,muf&Sd\/ 'g0d'f\om;tmrEkefonf xkdESrukdcspfav\/cspftm;BuD;aomaMumifh emae\/ESrawmfonftysKdunmjzpf\/ oltb,fokdYtvkdjynfhpkH rnfukd tmrEkefonfBuHr&Ekdif/'g0d'ftpfukd&Sdrmom;a,me'yfonf tmrEkef\taqGcifyGef;jzpf\/xkda,me'yfonf vdrmaomoljzpf\/ukd,fawmfonf&Sifbk&if\om;awmfjzpfvsuf tb,faMumifhwaeYxufwaeY ydefcsHK;awmfrloenf;/ uRefawmfukdrajymcsifoavm[k
ar;vQif? tmrEkefu? ighnDtA&SvkH\ ESrwmrmukdwyfaompdwf &Sdonf[kjyefajym\/13;5 a,me'yfuvnf;? ckwifay:rSmwkH;vkH;aeem[efaqmifyg/ crnf;awmfonf tMunfhtI <uvmawmfrlaomtcg? tuREkfyfESr
wmrmvm auR;arG;ygap/ olcsufaompm;p&mukd tuREkfyfonfjrif olvufpm;&rnftaMumif;? tuREkfyfa&SUrSmcsufygap[k
tcGifhawmif;&rnf[k tBuHay;onftwkdif;?13;6 tmrEkefonfwkH;vkH;ae em[efjyK\/ &Sifbk&ifonf tMunfhtI<uvmawmfrlaomtcg? tmrEkefu? tuREkfyfESrwmrmvmygap/
olvuftuREkfyfonf pm;&rnftaMumif;? tuREkfyfa&SUrSmrkefYjym;ESpfjym;ukdvkyfygap[k &Sifbk&iftm; tcGifhawmif;av\/13;7 'g0d'fonfvnf;wmrmtdrfokdY vlukdapvTwf? oif\armiftmrEkeftdrfokdYoGm;NyD;vQifpm;p&mukd csufay;yg[krSmvkdufonftwkdif;?13;8 wmrmonfarmiftmrEkeftdrfokdYoGm; tmrEkefonfwkH;vkH;ae\/ wmrmonf rkefYnufukd,l e,fNyD;rS? armifa&SUrSmrkefYjym;wkdYukd
vkyf zkwfav\/13;9 ykuefjym;ukdvnf;,ltmrEkefa&SUrSm avmif;xm;aomfvnf; olonfrpm;bJvltaygif;wkdYukd ighxHrSxGufoGm;ap[kqkdojzifh? vl
taygif;wkdYonf xGufoGm;Mu\/13;10 wmrmtm;vnf;? oifhvufigpm;&atmif tcef;xJokdY,lcJhavmh[k qkdonftwkdif;? wmrmonf rdrdvkyfaomrkefYjym;wkdYukd,l armif
tmrEkef&Sd&mtcef;xJokdY0ifav\/13;11 xkdokdYtmrEkefpm;p&mbkdY,lcJhaomtcg? olonfESrvufukdqGJ? ighESr?igESifhtdyfyg[kqkd\/13;12 wmrmuvnf;rjyKygESifhigharmif/ ighukdrIwfcsygESifh/ oa&vtrsKd;okdYaomtrIukdrjyKoifh/ trIqkd;ukdrjyKygESifh/13;13 jyKvQifigonf&Sufjcif;ESifhtb,fokdY uif;vGwfrnfenf;/ oifonfvnf; oa&vtrsKd; vlrkdufuJhokdYjzpfvdrfhrnf/ okdYjzpf
&Sifbk&ifukdavQmufygavmh/ avQmufvQif ray;pm;bJ aeawmfrrlyg[kajymqkdaomfvnf;?13;14 tmrEkefonfem;raxmif/ ESrxuftm;BuD;ojzifhtEkdifjyK tdyfav\/13;15 wzeftmrEkefonfESrukdtvGefrkef;jyef\/ t&ifcspftm;BuD;onfxufrkef;tm;omBuD;ojzifh? oifxoGm;awmh[kqkd\/13;16 ESruvnf;taMumif;r&Sdyg/ igjyKbl;aomtjypfxuf,ckESifxkwfaomtjypf omBuD;onf[k qkdaomfvnf;? tmrEkefonf
em;raxmif/13;17 tapcHuRefwa,mufukdac: rdef;rukdESifxkwfavmh/ olaemufrSmwHcg;usifxkd;avmh[kpD&if\/13;18 tysKdunmjzpfaom&Sifbk&if\orD;awmf0wfwwfonftwkdif;? tqif;ta&mifxl;jcm;aom t0wfukd0wfvsuf&Sdaom wmrmukd
tapcHuRefonf ESifxkwfolaemufrSmwHcg;usifxkd;av\/13;19 wmrmonfvnf;acgif;ay:rSmjymukdwif tqif;ta&mifxl;jcm;aom t0wfukdqkwfNyD;rS? acgif;ay:vufwifikda<u;vsufjyef
oGm;\/13;20 armif&if;tA&SvkHuvnf;? ightpfukdtmrEkefonfoifESifhtwl&SdNyDavm/ okdYaomfvnf; ighESrwdwfqdwfpGmaeavmh/ olonfoif\
armifjzpf\/ trIukdrrSwfESifh[kqkdaomf? wmrmonf rdrdarmiftA&SvkHtdrfqdwfnHpGmae\/13;21 'g0d'frif;BuD;onf xkdtrItvkH;pkHukdMum;odaomtcg? tvGeftrsufxGuf\/13;22 tA&SvkHonf tpfukdtmrEkeftm;aumif;aompum;? raumif;aompum;ukdrajym/ okdY&mwGif ESrwmrmukdIwfcsaomaMumifhtNidK;
xm;\/
13;23 xkdaemufESpfESpfaphaomtcg tA&SvkHonf {z&drfNrdKUtem;? Amv[maZmf&GmrSm okd;arG;nyfyGJukdcH &Sifbk&if\om;awmftaygif;wkdYukd
ac:bdwfav\/13;24 tA&SvkHonfvnf; &Sifbk&ifxHawmfokdYoGm;? ukd,fawmfuRefonf okd;arG;nyfyGJukdcHyg\/ uRefrsm;wkdYukdac: ukd,fawmfuRefESifhtwl
ukd,fawmfwkdif<uawmfrlyg[kavQmufvQif?13;25 &Sifbk&ifuroGm;oifhighom;? vltaygif;wkdYukdroGm;apESifh/ p&dwfrsm;rnfukd pkd;&drfp&m&Sdonf[k qkdojzifh? tA&SvkHaoG;aqmifaomfvnf;
ukd,fawmfwkdifrvkdufbJaumif;BuD;ay;\/13;26 tA&SvkHuvnf;? vkdufawmfrrlvQif? aemifawmftmrEkefvdkuf&aomtcGifhukd ay;awmfrlyg[k avQmufjyefaomf? &Sifbk&ifu
tb,faMumifh vkdufap&rnfenf;[kqkdaomfvnf;?13;27 tA&SvkHylqmaomaMumifhtmrEkefrSp om;awmf&SdorQvkduf&aomtcGifhukday;awmfrl\/13;28 tA&SvkHuvnf;? tmrEkefonfpyspf&nfukdaomuf &Tifvef;aomtcg apmifhaeMu/ tmrEkefukdxkd;ckwfMu[k igqkdaomtcg? ao
atmifvkyfBuHMu/ rpkd;&drfMuESifh/ igpD&ifonf r[kwfavm/ tm;,l&J&ifhjcif;&SdMuavmh[k rdrduRefwkdYtm;rSmxm;ESifhonftwkdif;?288

13;29 olwkdYonftmrEkefukdjyKMu\/ xkdtcg&Sifbk&if\om;awmftaygif;wkdYonfx vm;ukdpD;vsufajy;oGm;Mu\/13;30 olwkdYra&mufrSDtjcm;olvm? tA&SvkHonft&Sifrif;BuD;\om;awmftaygif;wkdYukdowfygNyD/ wa,mufrQrusef<uif;yg[k em;awmf


avQmufav\/13;31 &Sifbk&ifonf xt0wfawmfukdqkwfvsuf ajray:rSmwkH;vkH;ae\/ uRefawmftaygif;wkdYonf vnf;? rdrdwkdYt0wfukdqkwfvsuf
tem;awmfaeMu\/13;32 'g0d'ftpfukd&Sdrm\om; a,me'yfu? t&Sifrif;BuD;\om;awmftaygif;wkdYukd owfavNyD[laom pum;ukd,kHawmfrrlygESifh/ tmrEkef
wa,mufwnf;omaoygNyD/ tA&SvkHESrwmrmukd tmrEkefonf IwfcsaomaeYrSp trIukdol\armifpD&ifygNyD/13;33 ,ckrSm uRefawmfocif t&Sifrif;BuD;\ om;awmftaygif;wkdYonf aoMuNyD[kxifvsuf pdwfndK;i,fawmfrrlygESifh/ tmrEkef
wa,mufwnf;omao tA&SvkHvnf;ajy;ygvdrfhrnf[k avQmufav\/13;34 xkdtcguif;apmifhvkvifonf ajrmfMunfh? rdrdaemuf awmifajc&if;vrf;rSm vlrsm;vmonfukdjrif\/13;35 a,me'yfuvnf;? t&Sifrif;BuD;\om;awmfwkdYonf vmMuygNyD/ ukd,fawmfuRefajymaom pum;rSefyg\[kavQmufonftqkH;?13;36 &Sifbk&if\om;awmfwkdYonf a&mufvm toHukdvTifhvsufikda<u;Mu\/ &Sifbk&ifESifh uRefawmftaygif;wkdYonf jyif;pGmikda<u;Mu\/13;37 tA&SvkHonfajy; a*I&rif;BuD;trd[k'fom;wmvrJxHokdYoGm;\/ 'g0d'fonf rdrdom;aMumifh aeYwkdif;ikda<u;jrnfwrf;av\/13;38 tA&SvkHonf a*I&NrdKUokdYajy;NyD;rSokH;ESpfae\/

tcef;BuD; ( 14 )
13;39 wzef'g0d'frif;BuD;onf tmrEkefaoaomaMumifh? xkdolukdatmufarhaom pdwftm;avsmh ojzifh tA&SvkHukdvGrf;qGwfvsufae\/14;1 xkdokdY&Sifbk&if\pdwfESvkH;onf tA&SvkHokdYygoGm;aMumif;udk aZk,mom;,Gmbonf &dyfrdaomtcg?14;2 awaumNrdKUokdYapvTwfynm&Sdaomrdef;rukdac:NyD;vQif? oifonfqDrvdrf;ygESifh/ pdwfromnnf;wGm;[efjyK romt0wfukd
0wfygawmh/ vlaotwGuf MumjrifhpGmikda<u;aom rdef;ra,mifaqmifvsuf?14;3 &Sifbk&ifxHawmfokdY0if okdYavQmuf&rnf[koGefoifav\/14;4 xkdawaumNrdKUolrdef;ronf txHawmfokdY0ifajray:rSmjyyf0yf&Sdckd;vsuf? t&Sifrif;BuD;? u,froem;awmfrlyg[kavQmufav\/14;5 &Sifbk&ifuvnf;? tb,ftrI&Sdoenf;[k ar;awmfrlvQifrdef;ru? uRefawmfronf vifaoaomrkwfqkd;rjzpfyg\/14;6 ukd,fawmfuRefrom;ESpfa,muf&Sdyg\/ xkdom;ESpfa,mufwkdYonf ckduf&efjyKMuyg\/ zsefajzaomolr&SdaomaMumifhwa,mufonf
wa,mufukdaoonf wkdifatmifvkyfBuHyg\/14;7 ,ckrSmtaqGtrsKd;taygif;wkdYonf ukd,fawmfuRefrwbuf xMutpfukdukdowfaomolukd aopm;aoapjcif;iSg tyf&rnf/
tarGcHukdvnf; igwkdYy,f&Sif;rnf[kqkdMuyg\/ xkdokdYjyKvQif? uRefawmfr usef<uif;ao;aomrD;cJukd olwkdYonfowfMuygvdrfhrnf/
uRefawmfrvif\trnfukd4if;? tuseft<uif;ukd4if;? ajrBuD;ay:u okwfoify,f&Sif;Muygvdrfhrnf[kavQmufavaomf?14;8 &Sifbk&ifuoifhtdrfokdYjyefoGm;avmh/ oifhtrIukdigpD&ifrnf[krdef;rtm;rdefYawmfrl\/14;9 awaumNrdKUolred ;f ruvnf;? tkt
d &Sirf if;BuD;? uRefawmfrESiu
hf RefawmfrtaqGtrsKd; tjypfa&mufygap/ &Sib
f &k ifEiS &hf mZyviaf wmfonf
tjypfvGwfygap[kavQmufvQif?14;10 &Sifbk&ifu? oiftjypfwifaomolukdighxHokdYac:cJhavmh/ aemufwzef oifhukdraESmifh&Suf&[k rdefYawmfrlaomf?14;11 rdef;ru? aopm;aoapaomolwkdYonf uRefawmfr\om;ukdowfrnf[k pdk;&drfygonfjzpf? olwkdYonftxl;ojzifhrzsufqD;apjcif;
iSg t&Sifrif;BuD;onf ukd,fawmf\bk&m;ocif xm0&bk&m;ukd atmufarhawmfrlyg[k avQmufjyefaomf? &Sifbk&ifu? xm0&bk&m;
touf&Sifawmfrlonftwkdif;? oifhom;\qHyifwyifrQajray:okdYrus&[k rdefYawmfrl\/14;12 wzefrdef;ruvnf;? ukd,fawmfuRefronf t&Sifrif;BuD;tm; pum;wcGef;avQmuf&aomtcGifhukd ay;awmfrlyg[kawmif;yefvQif?
avQmufavmh[k rdefYawmfrl\/14;13 rdef;ruvnf;? okdYjzpfvQif ukd,fawmfonfbk&m;ocif\vlwkdYwbuf tb,faMumifh BuHpnfawmfrloenf;/ t&Sifrif;BuD;ESif
xkwfaomolukd wzefac:awmfrrlojzifh? ukd,fukd tjypfwif pD&ifawmfrlygNyDwum;/14;14 igwkdYonf aotHhaomoljzpfMu\/ ajray:rSmoGefNyD;vQif aemufwzefusHK; r,lEkdifaoma&ESifh wlMuyg\/ bk&m;ocifonf vlrsuf
ESmukdraxmufaomfvnf;? ESifxkwfjcif;ukdcH&aomolonf tpOfESifxkwfjcif;ukdcH rae&rnftaMumif;BuHpnfawmfrl\/14;15 okdYjzpf uRefawmfronfvm trIudkt&Sifrif;BuD;tm; avQmuf&onftaMumif;rSm? uRefawmfr aMumufatmifvlrsm;wdkYonfjyK
Muyg\/ udk,fawmfuRefruvnf;? &Sifbk&ifudk igavQmufrnf/ &Sifbk&ifonf igawmif;yefonftwdkif;jyKaumif;jyKawmfrlrnf/14;16 igESifhighom;udk bk&m;ocif\tarGawmfajray:u okwfoify,f&Sif;aomol\ vufrSighudk EIwftHhaomiSg em;axmifawmfrlvdrhfrnf
[kqdkyg\/14;17 udk,fawmfuRefruvnf;? ighocift&Sifrif;BuD;\trdefYawmfaMumifh csrf;om&rnf/ bk&m;ocif\aumif;uifwrefuJhodkY ighocif
t&Sifrif;BuD;onf aumif;raumif;udk ydkif;jcm;odawmfrl\[katmufarhyg\/ udk,fawmf\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf udk,fawmf
ESifhtwl&Sdawmfrlvdrhfrnf[kavQmufav\/14;18 xdktcg&Sifbk&ifu? igar;jref;onftrIudkrxdrfr0SufygESifh[k trdefY&Sdaomf? rdef;rut&Sifrif;BuD; trdefY&Sdawmfrlyg[kavQmufav\/14;19 &Sifbk&ifuvnf;? trI,Gmbonfoifhtm;tBuHay;onfr[kwfavm[kar;aomf? rdef;ru tdkt&Sifrif;BuD;? udk,fawmftouf
&Sifawmfrlonftwdkif;? t&Sifrif;BuD;rdefYawmfrlaom pum;vrf;rS vusfmbufvuf0JbufodkY tb,folrQrvTJEdkif&m/ tu,fpifppf
289

udk,fawmfuRef ,GmbonfuRefawmfrudkrSmxm; pum;tvHk;pHkwdkYudkoGefoifyg\/14;20 y&d,m,fjyK odkYta,mifaqmifapjcif;iSg udk,fawmfuRef,Gmbonf pD&ifyg\/ t&Sifocifonfvnf; ajrBuD;ay:rSm&SdorQwdkYudk


odEdkifonfwdkifatmif bk&m;ocif\ aumif;uifwrefonf ynm&SdouJhodkY ynm&Sdawmfrlonf[k jyefavQmufav\/
14;21 xdktcg&Sifbk&ifu? trIudkigpD&if&\/ oifoGm; xdkvkviftA&SvHkudkwzefac:&rnf[k ,Gmbtm;rdefYawmfrl\/14;22 ,Gmbonfvnf; ajray:rSmOD;csjyyf0yfvsuf? uRefawmfocift&Sifrif;BuD;? udk,fawmfuRef toem;awmfcHonftwdkif; t&Sifrif;BuD;
jyKawmfrlaomaMumifh? udk,fawmfuRefonf a&SUawmfrsufESm&aMumif;udk uRefawmfodygonf[k aus;Zl;awmfudk0efcHav\/14;23 xdkaemuf ,Gmbonfx a*I&NrdKUodkYoGm;ojzifh? tA&SvHkudka,k&SvifNrdKU odkYaqmifcJhav\/14;24 &Sifbk&ifuvnf;? rdrdtdrfodkYoGm;ap/ ighrsufESmudkrjrifapESifh[k trdefYawmf&Sdonftwdkif;? tA&SvHkonf rdrdtdrfodkYoGm; &Sifbk&if\
rsufESmawmfudkrjrif&/
14;25 oa&vtrsKd;wrsKd;vHk;wGif tA&SvHkuJhodkYtqif;vS csD;rGrf;&aomol wa,mufrQr&Sd/ ajcb0g;rSonfOD;xdyfwdkifatmiftjypfwck
rQr&Sd/14;26 qHyifav;aomaMumifh? ESpfwdkif;jzwf wESpfvQiftusyfawmftwdkif;tusyfoHk;q,f&wwf\/14;27 tA&SvHkonf om;oHk;a,mufESifhwmrmtrnf&Sdaom orD;wa,mufudkjrifav\/ orD;onf tvGefvSaomoljzpf\/
14;28 tA&SvHkonf &Sifbk&if\rsufESmawmfudkrjrif&bJESpfESpfywfvHk; a,k&SvifNrdKUaeNyD;rS?14;29 ,Gmbudk &Sifbk&ifxHawmfodkY apvTwfrnftBuHESifhac:aomtcg ,Gmbonfrvm/14;30 'kwd,tBudrfac:aomfvnf;rvm/ xdkaMumifhuRefwdkYtm;? ,Gmb\v,fonf igwdkYae&mESifheD;NyD/ rka,mpyg;&Sd\/ oGm;rD;IdU
Mu[kpD&ifonftwdkif; tA&SvHk\uRefwdkYonf rD;IdUMu\/14;31 xdktcg,GmbonftA&SvHktdrfodkYxoGm;? udk,fawmf\uRefwdkYonf uRefawmfv,fudk tb,faMumifhrD;IdUMuoenf;[kar;aomf?14;32 tA&SvHku? igonfa*I&NrdKUrS tb,faMumifhvm&oenf;/ xdkNrdKU,ckwdkifatmif aeaumif; onf[k avQmufapjcif;iSg? oifhudk
&Sifbk&ifxHawmfodkY apvTwfrnf[kigac:\/ ,ckrSm &Sifbk&if\rsufESmawmfudk igjrif&ygap/ tjypf&SdvQifowfawmfrlygap[k ,Gmb
tm;ajymqdkaomf?14;33 ,Gmbonf&Sifbk&ifxHawmfodkYoGm;avQmufojzifh? tA&SvHkudkac:awmfrl\/ tA&SvHkonf vm&Sifbk&ifa&SUawmf OD;csjyyf0yf\/
&Sifbk&ifonf oludkerf;awmfrl\/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1
15;2

xdkaemufrS tA&SvHkonf &xm;rsm;ESifhjrif;rsm;udk4if;? rdrda&SUrSmajy;&aom vlig;q,fudk4if; jyifqifav\/tA&SvHkonf apmapmx wHcg;0rSm&yfaewwf\/ trI&Sdaomolonf pD&ifawmfrljcif;udk cHtHhaomiSg? &Sifbk&ifxHawmfodkYvmaomtcg
tA&SvHku? oifonftb,fNrdKUom;jzpfoenf;[k ar;vQif? xdkoluukd,fawmfuRefonf rnfaomoa&vtrsKd;tET,fom;jzpf
yg\[k jyefavQmufaomf?15;3 tA&SvHku? oifhtrIonf[kwfrSefavsmufywfay\/ odkYaomfvnf; oifhtrIudk &Sifbk&ifrSp tb,folrQem;raxmif[kajymqdk
wwf\/15;4 wzefwHk? igonfjynfw&m;pD&ifaomrif;jzpfygapaom/ odkYjzpfvQifw&m;rI&SdaomtrIonf taygif;wdkYonf ighxHodkYvm igonf
w&m;ojzifhpD&ifrnf[k qdkwwf\/15;5 vlwpHkwa,mufonfdkaopGmjyK csOf;uyfaomtcg? tA&SvHkonf vufudkqefY xdkoludk udkifvsuferf;avh&Sd\/15;6 xdkodkYpD&ifawmfrljcif;udkcHthHaomiSg? &Sifbk&ifxHawmfodkYvmaom oa&vtrsKd;om; taygif;wdkYtm; tA&SvHkjyKolwdkYpdwfESvHk;udk
cdk;av\/15;7-8 av;ESpfvGefaomtcgtA&SvHkonf &Sifbk&ifxHawmfodkY0if? xm0&bk&m;onftuREfkyfudk wzefa,k&SvifNrdKUodkYaqmifawmfrlvQif?
xm0&bk&m;0wfudktuREfkyfjyKygrnf[k udk,fawmfuRefonf I&djynfa*I&NrdKUaeaomtcgopm*wdjyKygNyD/ odkYjzpfuRefawmfonf
xm0&bk&m;tm; opm*wdjyKonftwdkif;? a[jAKefNrdKUodkYoGm; opm0wfudkajz&rnftaMumif; tcGifhay;awmfrlyg[k avQmufvQif?15;9 &Sifbk&ifu? Nidrf0yfpGmoGm;avmh[krdefYawmfrl\/ xdktcg tA&SvHkonfx a[jAKefNrdKUodkYoGm;\/15;10 odkY&mwGif vQKdU0SufaomolwdkYudk oa&vtrsKd;tET,f&SdorQodkY tESHYtjym;apvTwfojzifh? oifwdkYonf wHydk;rIwfoHudkMum;aomtcg
tA&SvHkonf a[jAKefNrdKUeef;xdkifawmfrlNyD[k ajymqdkMuavmh[krSmxm;av\/15;11 tA&SvakH c:aom vlEpS &f mwdo
Yk nf a,k&v
S ifNrdKUxJu xGuo
f mG ;Mu\/ olwo
Ykd nf tb,ftrIurkd QrodbJ aumif;aompdwEf iS v
hf u
kd Mf u\/15;12 'g0d'f\wdkifyifrwf? *davmNrdKUom; t[daomazvonf rdrdae&m*davmNrdKU ,ZfylaZmfvsuf&Sd tA&SvHkac:av\/ tA&SvHkaemuf
odkYvdkufaomolwdkYonf wdk;yGg;rsm;jym;ojzifh ykefuefjcif;trI tm;BuD;av\/
15;13 odwif;ajymaomolwa,mufonf 'g0d'fxHodkYvm? oa&vtrsKd;om;wdkY\pdwfESvHk;onf tA&SvHkbufodkYygoGm;ygNyD[k Mum;
avQmufav\/15;14 'g0d'fuvnf;? igwdkYonfxajy;MuukeftHh? rajy;vQiftA&SvHkvufESifhrvGwf? tvsiftjrefxGufMuukeftHh/ odkYr[kwfvQifolonf
csufjcif;wdkufvmojzifh? igwdkYudkab;jyK NrdKUudkvnf;xm;ESifhvkyfBuHvdrhfrnf[k a,k&SvifNrdKUwGiftxHawmf&Sdaom uReftaygif;
wdkYtm; rdefYawmfrl\/15;15 &Sifbk&if\uRefwdkYuvnf;? t&Sifrif;BuD;pD&ifawmfrlorQwdkYudk udk,fawmfuRefwdkYonf jyKygrnf[kavQmufMuvQif?290

15;16 &Sifbk&ifonf eef;awmfom;taygif;wdkYESifhwuGxGufoGm;\/ odkY&mwGifeef;awmfudkapmifhapjcif;iSg? udk,fvkyfawmfrdef;r wusdyfwdkYudk


xm;cJhav\/15;17 xdkodkY&Sifbk&ifESifhudk,fawmfygaomoltaygif;wdkYonf xGufoGm; aAomar&uf&GmrSm pm;cef;csMu\/15;18 uRefawmfrsKd;taygif;wdkYonfNcH&HvsufvdkufMu\/ *goNrdKUrSvdkufvmaom olajcmuf&mwnf; [laom *dwdvltaygif;ESifhac&odvl?
ayvodvltaygif;onf a&SUawmfcsDoGm;Mu\/15;19 xdktcg&Sifbk&ifonf *dwdvltdwJtm;vnf;? igwdkYESifh tb,faMumifhvdkufoenf;/ &Sifbk&ifxHodkYjyefaeavmh/ oifonfwyg;trsKd;om;?
ae&mrusaom{nhfonfjzpf\/15;20 raeYuom a&mufvmonfjzpf? ,aeYigwdkYESifhtwl t&yf&yfvSnhfvnf&rnfavm/ igonfoGm;&aomtcGifh&Sdonftwdkif; oGm;&aom
aMumifh? oifonf trsKd;om;csif;wdkYudkac: jyefavmh/ ukPmESifhopm&Sdygapaom[krdefYawmfrl\/15;21 tdwJuvnf;? xm0&bk&m;touf? t&Sifrif;BuD;touf&Sifawmfrlonftwdkif;? tu,f t&Sifrif;BuD;toufawmfqHk;onfjzpfap?
csrf;omonfjzpfap? &Sdawmfrl&mt&yf udk,fawmfuRef &Sdygvdrhfrnf[k &Sifbk&iftm;jyefavQmufaomf?15;22 'g0d'fu? csDoGm;avmh[ktdwJtm;rdefYawmfrlojzifh? *dwdvltdwJonfrdrdygaom vlBuD;vli,ftaygif;wdkYESifhwuG csDoGm;av\/15;23 jynfoljynfom;taygif;wdkYonf jyif;pGmidka<u;Mu\/ aemufawmf vdkufaomoltaygif;wdkYonf csDoGm;? &Sifbk&ifonfudk,fawmfwdkif
auj'Kefacsmif;udkul;vQif? vltaygif;wdkYonful; awmvrf;odkYvdkufoGm;Mu\/
15;24 Zm'kwfESifhav0dvltaygif;wdkYonfvnf; bk&m;ocif\y#dnmOfaowmawmfudk xrf;vsufa&mufvm aowmawmfudkcsxm;Mu\/
vltaygif;wdkYonf NrdKUxJuxGuf rukefrSDwdkifatmif tAsmomonf,ZfylaZmfvsufae\?15;25 &Sifbk&ifonf Zm'kwfudkac:? bk&m;ocif\aowmawmfudk NrdKUxJodkYjyefydkYavmh/ xm0&bk&m;onf ighudkpdwfawmfESifhawGUvQif
ighudkydkYjyefaowmawmfudk4if;? usdef;0yfawmfrl&m t&yfudk4if;jyawmfrlrnf/15;26 odkYr[kwfoifhudk igtvdkr&Sd[k ightm;rdefYawmfrlvQifig&Sdyg\/ tvdkawmf&Sdonftwdkif; jyKawmfrlapownf;[l4if;?15;27 ,Zfyka&m[dwf Zm'kwftm;vnf;? oifonfya&mzufjzpfonf r[kwfavm/ oif\om;t[drwfESifhtAsmom\om; a,meoef?
xdkom;ESpfa,mufudkac: NrdKUodkYNidrf0yfpGmjyefoGm;avmh/15;28 oifwdkYMum;avQmufapaom pum;ra&mufrSD igonfawmvGifjyifqdkif;vifhaernf[k rdefYawmfrlonftwdkif;?15;29 Zm'kwfESifhtAsmomwdkYonf bk&m;ocif\aowmawmfudk a,k&SvifNrdKUodkYjyefydkY xdkNrdKUaeMu\/15;30 'g0d'fonfvnf;idkvsuf? OD;acgif;udkNcHKvsuf? ajceif;udkcRwfvsufoHvGifawmifay:odkY wufav\/ aemufawmfvdkufaomoltaygif;
wdkYonfvnf; OD;acgif;udkNcHKvsuf idka<u;vsufwufMu\/
15;31 tA&SvHkESifh0dkif;ykefuefaomvlpkxJrSm? t[daomazvvnf;ygaMumif;udk'g0d'fonfMum;vQif? tdkxm0&bk&m;? t[daomazvay;aom
tBuHudk rdkufaomtBuHjzpfapawmfrlyg[k qkawmif;av\/15;32 awmifay:odkY a&mufaomtcg 'g0d'fonfbk&m;ocifudkudk;uG,f\/ tmcdNrdKUom;[k&SJonfvnf; tusudkqkwfvsuf acgif;ay:rSm
ajrrIefYudkwifvsuf c&D;OD;BudKjyKtHhaomiSgvm\/15;33 'g0d'fuvnf;? oifonfigESifhtwlvdkufvQif ighudkaESmifh&Sufvdrhfrnf/15;34 NrdKUodkYjyef tA&SvHktm;? t&Sifrif;BuD;? uRefawmfonf crnf;awmfxHuRefcHbl;onfenf;wl udk,fawmfxH uRefcHygrnf[k avQmuf
vQif? t[daomazvay;aomtBuHudk ighbufrSmae zsufEdkifvdrfhrnf/15;35 NrdKUwGifoifESifhtwl ,Zfyka&m[dwfZm'kwfESifhtAsmomwdkYonf&SdMuonfr[kwfavm/ odkYjzpf eef;awmfMum;orQudk ,Zfyka&m[dwfwdkY
tm; jyefajym&rnf/15;36 olwdkY Zm'kwf\om; t[drwfESifhtAsmom\om; a,meoefom;ESpfa,muf&SdMu\/ Mum;EdkiforQudk xdkom;wdkYwGif ighxHodkYay;vdkuf
&rnf[k rdefYawmfrlonftwdkif;?15;37 'g0d'f\taqGcifyGef;[k&SJonf NrdKUodkYjyefoGm;\/ tA&SvHkonfvnf;a,k&SvifNrdKUodkY0ifav\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1 'g0d'fonf awmifxdyfudktenf;i,fvGefaomtcg? arzdaAm&Suf\uRefZdbonf ukef;ESD;wifaomjrnf;ESpfpD;ESifhwuG rkefYvHk; ESpf&m?
pyspfoD;ajcmuft>ywfw&m? oabFmozef;oD; ysOftjym;w&m? pyspf&nfbl;wvHk;udk jrnf;ay:rSmwifaqmifvsuf c&D;OD;BudK
jyKtHhaomiSgvm\/16;2 &Sifbk&ifuvnf;? tb,fodkYjyKjcif;iSg OpmudkaqmifcJhoenf;[k Zdbtm;ar;vQif? Zdbu? jrnf;wdkYonfeef;awmfom;rsm;pD;bdkY?
rkefYESifhopfoD;wdkYonf vkvifrsm;pm;bdkY? pyspf&nfonfvnf; awm armaomolrsm;aomufbdkYjzpfygonf[kavQmuf\/16;3 &Sifbk&ifuvnf;? oifhocif\om;onf tb,frSm&Sdoenf;[kar;vQif Zdbu? a,k&SvifNrdKU ae&pfyg\/ ,aeYrSm oa&v
trsKd;onf ightb\EdkifiHudk ightm;jyefay;vdrfhrnf[k qdkaMumif;udkavQmufavaomf?16;4 &Sifbk&ifu? arzdaAm&SufESifhqkdiforQaomOpmonf oifhOpmjzpfap[kZdbtm;rdefYawmfrl\/ Zdbuvnf;? t&Sifrif;BuD; uRefawmfonf
a&SUawmfrsufESm&ygrnftaMumif; &Sdckd;toem;awmf cHygonf[k jyefavQmufav\/
16;5 'g0d'frif;BuD;onf Am[k&drfNrdKUokdYa&mufaomtcg? a&Smvk\taqGtrsKd; a*&om;&Sd rdtrnf&Sdaomolonf usdefqJvsufxGufvm\/16;6 'g0d'frif;BuD;ESifhuRefawmfrsKd;taygif;wkdYukd ausmufcJESifhypfav\/ vlrsm;taygif;ESifh rSL;awmfrwfawmftaygif;wkdYonf vufsmawmf
buf? vuf0Jawmfbuf&SdMu\/291

16;7
16;8

&SdrdusdefqJaompum;[lrlum;? oGm;[Jh/ oGm;[Jh/ vltoufukdowfaomt"rvl?a&Smvk\EkdifiHukdvk,l ol\taqGtrsKd;ukd owfaomtjypftvkH;pkHukdoifhacgif;ay:rSm xm0&bk&m;oufa&mufap? EkdifiHawmfukdoif\


om;tA&SvkHvuf tyfawmfrlNyD/ oifonfvltoufukdowfaomoljzpfaomaMumifhMunfhyg/ trIBuD;a&mufavNyD[kqkd\/16;9 aZk,mom; tbd&SJuvnf;? xkdacG;aoaumifonf t&Sifrif;BuD;ukd usdefqJ&rnfavm/ uRefawmfoGm; ol\vnfyif;ukdjzwfyg&ap[k
em;awmfavQmufvQif?16;10 &Sifbk&ifu tkdaZk,mom;wkdY? oifwkdYonf igESifhtb,fokdYqkdifoenf;/ xkdolonf usdefqJygavap/ 'g0d'fukdusdefqJavmh[k
xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlNyD/ okdYjzpf oifonf tb,faMumifh okdYjyKoenf;[k tb,folqkd&rnfenf;[l4if;?16;11 Munfhyg/ ighukd,fxJuxGufaomighom;&if;onf ightoufukd&Sm\/ xkdA,FmrdeftrsKd;om;onf xkdrQrutcGifh&Sdvdrfhrnf/ olUukd&Sdyg
avap/usdefqJygavap/ xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlNyD/16;12 xm0&bk&m;onfig\'kuukdMunfhI ,aeYxkdolusdefqJonftwGuf aumif;aomtusKd;ukd jyefay;aumif;ay;awmfrlvdrfhrnf[l
4if;?tbd&SJESifh uRefawmfrsKd;taygif;wkdYtm;rdefYawmfrl\/16;13 'g0d'fonf aemufawmfvdkufolwkdYESifhwuG vrf;oGm;pOfwGif? &Sdrdonf'g0d'fwbufwcsuf? awmifcg;yef;em;rSma&SmufoGm;ojzifh?
usdefqJvsufausmufcJESifhypf ajrrIefYukdvnf;yufav\/16;14 &Sifbk&ifrSp aemufawmfokdYvkdufaomoltaygif;wkdYonfarmvsuf? Am[k&drfNrdKUokdYa&muf tarmtyef;ajzMu\/
16;15 tA&SvkHESifhvltaygif;wkdYonf a,k&SvifNrdKUokdYa&muf t[daomazvvnf;yg\/16;16 'g0d'f\taqGcifyGef;tmcdvl [k&SJonfvnf; tA&SvkHxHokdYa&mufvm? &Sifbk&iftoufawmf&Sif apownf;? &Sifbk&iftouf
awmf&Sifapownf;[k aumif;BuD;ay;\/16;17 tA&SvkHuvnf;? oif\taqGcifyGef; okdYaus;Zl;jyKoavm/ oif\taqGcifyGef;ESifhtwl tb,faMumifhrvkdufoenf;[k
[k&SJtm;qkdvQif?16;18 [k&SJu? xkdokdYrdefYawmfrrlygESifh/ xm0&bk&m;rSp vlrsm;ESifh oa&vvlrsm;taygif;wkdYonf a&G;cs,faomolxHrSm uRefawmfuRefcH
ygrnf/ xkdolxHrSmaeygrnf[l4if;?16;19 wzeftMuifolxH uRefcH&\/ xkdol\om;xH uRefcH&onfr[kwfygavm/ uRefawmfonf crnf;awmfxH uRefcHonfenf;wl
ukd,fawmfxHvnf; uRefcHygrnf[l4if;? tA&SvkHtm;avQmufqkd\/
16;20 tA&SvkHuvnf;? igwkdYonftb,fokdYjyK&rnfukdtBuHay;yg[k t[daomazvtm; qkdvQif?16;21 t[daomazvu? eef;awmfukdapmifhapjcif;iSg crnf;awmfxm;cJhaom ukd,fvkyfawmfwkdY&Sd&mokdY 0ifawmfrlyg/ crnf;awmfonf
ukd,fawmf tm;pufqkyf&GH&SmaMumif;ukd oa&vtrsKd;om; taygif;wkdYonfMum;? ukd,fawmfbufaeaomoltaygif;wkdYonf
vuftm;BuD;Muygvdrfhrnf[k avQmufonftwkdif;?16;22 eef;awmfay:rSm tA&SvkHtbkdY rsufESmMuufukdrkd;? olonf oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYa&SUrSm crnf;awmf\ukd,fvkyfawmfwkdY&Sd&
mokdY0ifav\/16;23 xkdumv t[daomazvay;aomtBuHonf bk&m;ocifhxHawmf ar;avQmufcH&aom Asm'dwfawmfuJhokdYjzpf\/ olay;orQaom
tBuHukd 'g0d'fESifhtA&SvkHonf Asm'dwfawmfuJhokdY rSwfwwfownf;/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1
17;2
17;3
17;4
17;5
17;6
17;7
17;8
17;9
17;10

wzeft[daomazvu? uRefawmfonf vlwaomif;ESpfaxmifwkdYukda&G;aumufyg&ap/ ,aeYnOfhyif uRefawmfx 'g0d'fukdvkdufyg


rnf/olonf armvsufvuftm;enf;vsufaepOftcg uRefawmfwkdufolUukd xdwfvefYaprnf/ olygaomvltaygif;wkdYonfajy;Mu?
&Sifbk&ifukdom uRefawmfvkyfBuHygrnf/vltaygif;wkdYukdukd,fawmfxHokdYaqmifcJhygrnf/ udk,fawmf&Smaomolwa,mufwnf;ukd&vQif? vltaygif;wkdYonfjyefvm Nidrf0yf
Muygvdrfhrnf[k avQmufvQif?xkdpum;ukd tA&SvkHESifhoa&vtrsKd;toufBuD;olwkdYonf ESpfoufMu\/xkdtcg tA&SvkHu? tmcdvl[k&SJukdvnf;ac:cJh/ igwkdYonf ol\pum;ukdemMum;MuukeftHh[k qkdonftwkdif;?[k&SJonfvm tA&SvkHu? t[daomazvonf rnfaomtBuHukday;NyD/ ol\pum;ukdem;axmifoihfoavm/ okdYr[kwf
oifajymavmh[kqkdvQif?[k&SJu t[daomazvay;aomtBuHonf ,ckumvravsmfyg/crnf;awmfESifhol\vlwkdYonf cGeftm;BuD;aomoljzpfaMumif;ukd4if;? ,ckrlum; awm om;i,faysmufaom0HruJhokdYjyif;xefaompd
wf&SdaMumif;ukd4if;? ukd,fawmfodawmfrl\/ crnf;awmfonfvnf;ppfol&Jjzpf vlrsm;wkdYESifhtwlrtdyfwwf/,ckrSmolonfajrwGif;wpkHwck ykef;vsufaeygvdrfhrnf/ okdYr[kwftjcm;aom t&yf ykef;vsufaeygvdrfhrnf/ vltcsKdUwkdYonf
tOD;vJaovQif xkdodwif;ukd Mum;aomolu? tA&SvkHaemufokdYvkdufaomolwkdYonfqkH;IH;MuNyD[k Mum;ajymMuygvdrfhrnf/xkdtcg &J&ifhaomol? jcaoFhESvkH;uJhokdYESvkH;&Sdaomolonf pdwfysufygvdrhfrnf/ crnf;awmfonf cGeftm;BuD;aomoljzpfaMumif;ukd4if;?
olygaomolwkdYonf &J&ifhjcif;owd&SdaomoljzpfaMumif; ukd4if;? oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonfodMuyg\/-

292

17;11 okdYjzpf uRefawmfonftBuHay;ygrnf/ 'efNrdKUrSp aA&a&SbNrdKUwkdifatmif oa&vtrsKd;om; taygif;wkdYonf ta&twGuftm;jzifh


ork'&moJvkH;ESifhtrQ ukd,fawmfxHpnf;a0; ukd,fawmfwkdifppfcsDawmfrl&rnf/17;12 xko
d cYdk rnf;awmfuadk wGUaomt&yfwpkw
H ck olUxHoaYdk &mufvQif? ajray:rSmESi;f usouJo
h Ydk olUukv
d rT ;f rk;d olEiS o
hf l &Sad omolwa,mufrQ
rusef<uif;&/17;13 4if;enf;crnf;awmfonf NrdKUwNrdKUxJokdY0ifvQif? oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf BudK;rsm;ukd,lcJh xkdNrdKUausmufp&pfwckukdrQ
rusefapjcif;iSg csKdifhxJokdYqGJcsMurnf[k avQmufavaomf?17;14 tA&SvkHESifhoa&vtrsKd;om;taygif;wkdYu? tmcdvl[k&SJay;aomtBuHonf t[daomazvay;aomtBuHxufom aumif;onf[k
ajymqkdMu\/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf tA&SvkHab;a&mufapjcif;iSg? t[daomazvay;aomtBuHaumif;ukd zsufap
rnftaMumif;pD&ifawmfrl\/
17;15 xkdtcg [k&SJonf,Zfyka&m[dwfZm'kwfESifhtAsmomwkdYtm;? t[daomazvonf rnfaomtBuHukd tA&SvkHESifhoa&vtrsKd;
toufBuD;olwkdYtm;ay;NyD/ uREkfyfonfvnf; rnfaomtBuHukday;NyD/17;16 okdYjzpf 'g0d'fxHokdYtvsiftjrefapvTwf ,aeYnrSmawmvGifjyif raeygESifh/ tvsiftjref ul;oGm;yg/ okdYr[kwfvQif &Sifbk&ifESifh
vltaygif;wkdYonfqkH;IH;jcif;okdY a&mufMuvdrfhrnf[k Mum;avQmufrnftaMumif;rSm vkdufojzifh?17;17 a,meoefESifht[drwfonf NrdKUxJokdY0ifvQif olwyg;jrifrnfpkd;aomaMumifh? ta&Fma*v&Gmem;rSm ae&pOfwGif? rdef;ruav;
wa,mufoGm; ajymonftwkdif; olwkdYonf'g0d'frif;BuD;xHokdYoGm; avQmufMu\/17;18 okdY&mwGif vluav;wa,mufonf xkdolwkdYukdjrif tA&SvkHtm;avQmufav\/ olwkdYonf tvsiftjrefoGm; Am[k&drfNrdKUwGif
tdrfwtdrfokdY0ifojzifh xkdtdrf0if;xJrSm&Sdaom a&wGif;okdYqif;?17;19 rdef;ronfa&wGif;0ukdzkH;NyD;rS qefukdvSef;xm;aomaMumifh xkdtrIonfrxif&Sm;/17;20 tA&SvkH\uRefwkdYonf xkdtdrfokdYa&muft[drwfESifha,meoefwkdYonftb,frSm&Sdoenf;[k rdef;rtm;ar;vQif? rdef;ru? acsmif;w
bufokdYul;MuNyD[kajymojzifh olwkdYonf&SmrawGUaomtcg a,k&SvifNrdKUokdYjyefoGm;Mu\/17;21 jyefoGm;aomaemuf t[drwfESifha,meoefonf a&wGif;xJuwuf 'g0d'frif;BuD;xHokdY oGm;NyD;vQif? jrpfwbufokdYtvsiftjrefx
<uawmfrlyg/ t[daomazvonf ukd,fawmfwbuf rnfaomtBuHukday;ygNyD[kavQmufaomf?17;22 'g0d'fESifhvltaygif;wkdYonfx a,mf'efjrpfukdul;Mu\/ rkdCf;vif;aomtcg rul;aomolwa,mufrQr&Sd?
17;23 t[daomazvonf rdrday;aomtBuHokdYrvkdufMuonftaMumif;ukd odjrifaomtcg? jrnf;ukdukef;ESD;wifapNyD;vQif xrdrdae&if;NrdKU
rdrdtdrfokdYoGm;ojzifhtdrfrItdrfa&;rsm;ukdpD&ifNyD;rS vnfBudK;wyfaoav\/ bkd;ab;wkdYocsKif;oN*K[fMu\/
17;24 'g0d'fonf r[medrfNrdKUokdYa&mufav\/ tA&SvkHonfvnf; oa&vvltaygif;wkdYESifhtwl a,mf'efjrpfukdul;av\/17;25 tA&SvkHonf AkdvfcsKyfrif;,Gmbt&m tmroukdcefYxm;\/ tmroum;? ,GmbtrdaZk,m\ nDr em[wforD;tbd*JvESifh
pkHbufaom&SarvtrsKd; a,om\om;jzpfownf;/17;26 oa&vtrsKd;om;wkdYESifh tA&SvkHonf*dv'fjynfwyfcsMu\/
17;27 'g0d'fonf r[medrfNrdKUokdYa&mufaomtcg? trKefjynf&AmNrdKUom; em[wf\ om;a&Smbd? avma'AmNrdKUom;tarsv\om;rmcd&?
*dv'ftrsKd;a&ma*vdrfNrdKUom; AmZdvJwkdYu?17;28 xkdvlwkdYonf awma&pmiwfrGwfvsuf yifyef;vsufae&ygonfwum;[kqkd? 'g0d'fESifhol\vlrsm;pm;p&mbkdY *sHKqef? rka,mqef?
rkefYnuf? aygufayguf rsKd;? yJrsKd;?17;29 ysm;&nf? EkdY"rf;? okd;? 'defcJESifhwuGtdyf&m? vifyef;? ajrcGufrsm;ukdaqmifcJhMu\/-

tcef;BuD; ( 18 )
18;1 'g0d'fonf rdrdygaomvlwkdYukda&wGuf waxmiftkyf? w&mtkyfwkdYukdcefYxm;\/18;2 vlokH;pkwpkukd ,Gmb4if;? wpkukd aZk,mom;,GmbnDtbd&SJ4if;? wpkukd*dwdvltdwJ 4if;tyf? ighukd,fwkdifcsDoGm;rnf[k
vlrsm;wkdYtm;rdefYawmfrl\/18;3 vlrsm;wkdYuvnf;? ukd,fwkdif<uawmfrrlygESifh/ uRefawmfwkdYajy;aomfvnf; olwkdYonf trIrxm;Muyg/ uRefawmfwkdYw0ufaoaomfvnf;
olwkdYonf trIrxm;Muyg/ udk,fawmfrlum;? uRefawmfwkdYwaomif;xufjrwfawmfrl\/ okdYjzpfuRefawmfwkdYukd NrdKUxJu rpawmfrlvQif
omaumif;ygvdrfhrnf[k avQmufMu\/18;4 &Sifbk&ifuvnf;? igonfoifwkdYtvkdokdYvkdufrnf[k rdefYawmfrl wHcg;0em;rSm&yfawmfrlvQif? vltaygif;wkdYonf w&mwyf? waxmif
wyftm;jzifh csDoGm;Mu\/18;5 &Sifbk&ifuvnf;? ighrsufESmukdaxmuf ighom;tA&SvkHukd jznf;nif;pGmjyKMuavmh[k ,Gmb? tbd&SJ? tdwJwkdYukdrSmxm;awmfrl\/
xkdokdY&Sifbk&ifonf tA&SvkHtwGuf Akdvfrif;taygif;wkdYukd rSmxm;awmfrlaomtcg? vltaygif;wkdYonfMum;Mu\/18;6 xkdokdYvlrsm;wkdYonf oa&vvlwkdYukd ppfwkduftHhaomiSg NrdKUjyifokdYxGuf {z&drfawm ppfNydKifMu\/18;7 oa&vvlwkdYonf 'g0d'f\uRefwkdYa&SUrSmHI;xkdaeYjcif;wGif BuD;pGmaomvkyfBuHjcif;tm;jzihf vlESpfaomif;aoMu\/18;8 ajrwjyifvkH;tESHYtjym; wkdufMuojzifh xkdaeYvlcsif;owf aoonfxuf awmqkH;HI;aom olomrsm;Mu\/18;9 'g0d'f\uRefwkdYonftA&SvkHukdawGUMu\/olonfjrnf;ukdpD;vsufyifjrnf;onf BuD;aomoydwfyif tukdif;tcufatmufokdY0if?
tA&SvkH\ acgif;onf oydwfyifNidojzifh? rkdCf;ESifhajrBuD;pyf Mum;rSm wGJvGJqGJvsufae? jrnf;onftvkdtavsmufoGm;av\/293

18;10 jrifaomolwa,mufonf ,GmbxHokdYoGm;? oydwfyiftA&SvkHqGJaeonfukd uRefawmfjrifcJhonf[k Mum;ajymvQif?18;11 ,Gmbu? oifonfjrifcJhonfrSefvQif tb,faMumifholukd xkd;ajrBuD;ay:okdY rcscJhoenf;/ xkdokdYjyKvQif aiGtusyfwq,fESifhcg;pnf;ukd
igay;NyD[kajymqkdaomf?18;12 xkdoluuRefawmfonf ukd,fvufaiGtcGufwq,fukdyifcH&aomfvnf; &Sifbk&if\om;ukd rjyKEdkifyg/ taMumif;rlum;? uRefawmf
wkdYMum;onftwkdif; &Sifbk&ifu? ighrsufESmukdaxmuf ighom;tA&SvkHukdapmifhrMuavmh[k ukd,fawmfESifhtbd&SJ? tdwJwkdYukd
rSmxm;awmfrlNyD/18;13 uRefawmfjyKrdvQif ukd,fukdvSnfhpm; ukd,ftoufIH;ygNyD/ &Sifbk&ifrodaomtrIwpkHwckrQr&Sd/ ukd,fawmfonfvnf; uRefawmf
wbuf aeygvdrfhrnf[k ajymqkdaomf?18;14 ,Gmbu? oifESifhtwligraetm;[kqkdvsuf vSH,OfokH;pif;ukdukdif,l oydwfyiftv,f touf&Sifvsuf&Sdaom tA&SvkH\ESvkH;ukd
xkwfcsif;cyfxkd;av\/18;15 vufeufaqmif vkvifwusdyfwkdYonfvnf;0dkif; tA&SvkHukdtaoowfMu\/18;16 ,Gmbonfvnf;wHykd;rIwf vlwkdYukdqD;wm;ojzifh oa&vvlwkdYukd vdkuf&mrSjyefvmMu\/18;17 tA&SvkHukdvnf;,l awmeufaomajrwGif;xJokdYcsNyD;rS ausmufykHBuD;ukdykHxm;Mu\/ oa&vvltaygif;wkdYonf toD;toD;rdrd
wkdYtdrfokdYajy;Mu\/18;18 tA&SvkHonftouf&SifpOftcg? ig\emronfraysmuftNrJwnfrnftaMumif;? om;r&Sd[k qkdvsuf &Sifbk&ifcsKdifhwGifukd,ftbkdY
ausmufwkdifukdpkduf rdrdemrjzifhorkwfaomaMumifh? ,aeYwkdifatmif tA&SvkH\atmifwkdif[lwGifownf;/
18;19 xkdtcg Zm'kwf\om;t[drwfu? xm0&bk&m;onf &Sifbk&if\&efolwkdYukd tjypftavsmuf pD&ifawmfrlaMumif;ukd uRefawmfajy;
odwif;Mum;avQmufyg&ap[k tcGifhawmif;vQif?18;20 ,Gmbu? ,aeYoifonf odwif;rMum;ravQmuf&/ tjcm;aomaeY Mum;avQmuf&rnf/ &Sifbk&if\om;awmfaoaomaMumifh
,aeYoifonf odwif;rMum;ravQmuf&[kqkdNyD;rS?18;21 uk&Sdtm;oifjriforQudkoGm; &Sifbk&iftm;Mum;avQmufavmh[kqkdonftwkdif;? uk&Sdonf ,Gmbtm;OD;Twf ajy;av\/18;22 wzefZm'kwfom;t[drwfu? okdYaomfvnf; uRefawmfonfuk&SdaemufrSm ajy;yg&ap[k tcGifhawmif;jyefvQif? ,Gmbu ighom;0rf;a
jrmufp&modwif;r[kwfonfjzpf tb,faMumifh ajy;oGm;csifoenf;[kqkdaomfvnf;?18;23 ajy;yg&ap[kwzeftcGifhawmif;aomaMumifh ajy;avmh[ktcGifhay;\/ xkdtcg t[drwfonf vGifjyifvrf; ajy;uk&Sdukd vGefav\/18;24 'g0d'fonf NrdKUwHcg;ESpfxyfMum;rSmxkdifae\/ uif;apmifhwa,mufonf NrdKUkd;wHcg;tay:jy tkd;rkd;atmufokdYwuf ajrmfMunfhojzifh
vlwa,mufwnf; ajy;vmonfukdjrifaomtcg?18;25 &Sifbk&iftm; [pfavQmufav\/ &Sifbk&ifuvnf;? wa,mufwnf;jzpfvQif odwif;ygvdrfhrnf[ktrdefY&Sd\/ xkdolonfajy;vm
teD;okdYa&mufaomtcg?18;26 uif;apmifhonfvnf; tjcm;aomolajy;vmonfukdjrif? tjcm;aomolwa,mufwnf; ajy;vmygonf[k wHcg;okdYvSnfh[pfvQif?
&Sifbk&ifu xkdolvnf; odwif;ygvdrfhrnf[k trdefY&Sd\/18;27 uif;apmifhuvnf;? a&SUvmaomol\ajy;jcif;onf Zm'kwfom; t[drwfajy;jcif;ESifhwlonfukd uRefawmfxifygonf[k avQmufaomf?
&Sifbk&ifu olonfvlaumif;jzpf\/ aumif;aomodwif; ygvdrfhrnf[k trdefY&Sdjyef\/18;28 t[drwfuvnf;? csrf;om&yg\[k [pfvsuf&Sifbk&ifa&SUajray:rSm jyyf0yfvsuf? t&Sifrif;BuD;ukd ykefuefaomvlwkdYukd tyfawmfrlaom
ukd,fawmf\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf r*Fvm&Sdawmfrl apownf;[k avQmufav\/18;29 &Sifbk&ifuvnf;? ighom;tA&SvkHonfab;vGwf\avm[kar;awmfrlvQift[drwfu? t&Sifrif;BuD;\uRef,Gmbonf udk,fawmf
uRefukdapvTwfaomtcg kef;&if;cwfjcif;trIukd uRefawmfjrifaomfvnf; aocsmpGmrod&yg[kavQmufaomf?18;30 &Sifbk&ifu? tem;rSm a&TUaeavmh[k rdefYawmfrlonftwkdif; olonfa&TUaeav\/18;31 wzef uk&Sda&mufvmt&Sifrif;BuD;? odwif;ygyg\/ ukd,fawmfukd ykefuefaomoltaygif;wkdYukd xm0&bk&m;onf xkdolwkdY\tjypf
tavsmuf,aeYpD&ifawmfrlNyD[kavQmufvQif?18;32 &Sifbk&ifu? ighom;tA&SvkHonf ab;vGwf\avm[k ar;awmfrlaomf? uk&Sdu t&Sifrif;BuD;\ &efolrsm;? ukd,fawmfukdnOf;qJjcif;iSg
ykefuefaomolrsm;taygif;wkdYonf xkdvkvifuJhokdY jzpfMuygapaom[k jyefavQmufav\/18;33 &Sifbk&ifonf tvGefMuifemaompdwf&Sdojzifh NrdKUwHcg;tay:&Sdaom wJokdYwufwufpOfwGif? tkdighom;tA&SvkH? ighom;? ighom;
tA&SvkH? oifhukd,fpm; igraoygavwum;/ tkdtA&SvkH? ighom;? ighom;[kikda<u;av\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1 &Sifbk&ifonf tA&SvkHaMumifh ikda<u;jrnfwrf;awmfrlonf[k ,Gmbtm;Mum; ajymav\/19;2 xkdaeYatmifyGJonf vltaygif;wkdYwGif 0rf;enf;p&mtaMumif;jzpfjyef\/ &Sifbk&ifonf om;awmfaMumifh pdwfMuifemawmfrlonfukd
vltaygif;wkdYonf xkdaeYMum;?19;3 ppfwkduf&mrSajy;aomolwkdYonf &SufwdwfqdwfpGm ajy;wwfouJhokdYNrdKUxJokdY wdwfqdwfpGmajy;0ifMu\/19;4 &Sifbk&ifonfvnf;? rsufESmukdzkH;? tkdighom;tA&SvkH? tkdtA&SvkH? ighom;? ighom;[k BuD;aomtoHESifhikda<u;awmfrl\/-

294

19;5

,Gmbonf &Sifbk&ifxHtdrfxJokdY0if? udk,fawmf\toufrSp om;awmf orD;awmf? rdzk&m;armif;rrdHwkdY\ toufukdu,fwif


aomukd,fawmfuRefwkdYukd ,aeY t&SufuGJ apawmfrlNyD/19;6 &efolwkdYukdcspf taqGcifyGef;wkdYukdrkef;awmfrl\/ rSL;rwfrsm;? uRefrsm;wkdYukd yrmPjyKawmfrrlaMumif;ukd ,aeYxif&Sm;pGmjyawmfrlNyD/
tA&SvkHonftouf&Sif uRefawmfrsKd;taygif;wkdYonf ,aeYaovQiftm;&awmfrlvdrfhrnf[k ,aeYuRefawmfodjrifyg\/19;7 ,ckrSmxawmfrlyg/ <uukd,fawmfuRefwkdYtm;ESpfodrfhaompum;ukd ajymawmfrlyg/ <uawmfrrlvQif ,aeYnrSmtxHawmf vlw
a,mufrQraeyg/ xkdtrIonf i,faomt&G,frSp ,ckwkdifatmif ukd,fawmf jzpfavorQaomtrIxuf omqkd;ygvdrfhrnf[k
xm0&bk&m;ukd wkdifwnf uRefawmfusdefqkdygonf[kavQmufaomf?19;8 &Sifbk&ifonf xwHcg;0xkdifawmfrl\/ &Sifbk&ifonf wHcg;0xkdifawmfrlonf ukdvltaygif;wkdYonf Mum;aomtcgtxHawmfokdY
csOf;uyfMu\/ oa&vvlrsm;rlum; rdrdwkdYae&mokdYajy;oGm;MuNyD/
19;9 xkdaemuf? oa&vtrsKd;tEGT,ftaygif;wkdYu? &Sifbk&ifonf zdvdwdvltp&Sdaom &efolwkdYvufrS igwkdYukd u,fEIwfawmfrlNyD/
,ckrSm tA&SvkHaMumifh EkdifiHawmfrS xGufajy;awmfrl&\/19;10 igwkdYbdodufay; csD;ajrmufaomtA&SvkHonf ppfwkdufyGJaoNyD/ ,ckrSm &Sifbk&ifukd wzefaqmifcJh&rnf[krqkd? tb,faMumifh
wdwfqdwfpGmaeMuoenf;[k tcsif;csif;tjypf wifMu\/19;11 'g0d'frif;BuD;onfvnf; ,Zfyka&m[dwfZm'kwfESifhtAsmomwkdYxHokdY vlukdapvTwf? ,k'trsKd;toufBuD;olwkdYxHokdY oGm;ajym
&rnfum;? &Sifbk&ifukdeef;awmfokdY jyefykdY&rnftrIrSm oifwkdYonf tb,faMumifhaemufusMuoenf;/ &Sifbk&ifonf pHeef;awmf
aepOftcg? oa&vtrsKd;om;taygif;wkdY ajymwwfaompum;ukd Mum;awmfrlNyD/19;12 oifwkdYonfighnDtpfukd? ightkd;? ightom;jzpf? &Sifbk&ifukdjyefykdY&rnftrIrSm tb,faMumifh aemufusMuoenf;[l4if;?19;13 tmrotm;vnf;? oifonfightom;ightkd;wkdYt0ifjzpfonfr[kwfavm/ oifonf igha&SUrSm,Gmb\ukd,fpm;tpOfAkdvfcsKyfrif;rjzpf
vQif xkdrQrubk&m;ocifonf igjyKawmfrlap ownf;[l4if;? ajymMuavmh[krSmvkdufawmfrl\/19;14 xkdokdY,k'trsKd;om;taygif;wkdYukd wnDwGwfwnf;ESvkH;Gwfapawmfrlojzifh? olwkdYu ukd,fawmf uReftaygif;wkdYESifhwuG ukd,fawmf
wkdifjyefvmawmfrlyg[k &Sifbk&iftm; avQmufapMu\/19;15 xkdtcg&Sifbk&ifonf jyefa,mf'efjrpfokdYa&mufawmfrl\/ ,k'trsKd;onf &Sifbk&ifukd c&D;OD;BudKjyK a,mf'efjrpfwbufokdYykdYjcif;iSg
*dv*gvNrdKUokdYoGm;Mu\/
19;16 A,FmrdeftrsKd;jzpfaom Am[k&drfNrdKUom; a*&\om;&Sdrdonf ,k'trsKd;om;wkdYESifhtwl 'g0d'frif;BuD;ukdc&D;OD;BudKjyKjcif;iSg tvsiftjref
vdkufvm\/19;17 olESifhtwl A,FmrdeftrsKd;om;waxmif? a&SmvktaqGtrsKd;\ uRefZdbESifh ol\om; wusdyfig;a,muf? uRefESpfq,fwkdYonf
vnf;vkdufvm &Sifbk&ifa&SUawmf a,mf'efjrpfukd ul;Mu\/19;18 ukwkdYavSonf eef;awmfom;rsm;ukdykdYjcif;iSg4if;? tvkdawmfukdaqmifjcif;iSg4if;? oGm;vmvsuf&Sd\/ a,mf'efjrpfukdul;awmfrlaomtcg?
a*&\om;&Sdrdonfa&SUawmfjyyf0yf?19;19 uRefawmft&Sifonf uRefawmfukdtjypfay;awmfrrlygESifh/ t&Sifrif;BuD;onf a,k&SvifNrdKUrS xGufawmfrlaomaeY ukd,fawmfuRefonf
vGefusL;pGmjyKrdaomtrIukd rSwfawmfrrlygESifh/ ESvkH;oGif;awmfrrlygESifh/19;20 ukd,fawmfuRefonf jypfrSm;rdonfukd ukd,fawmfuRefodyg\/ okdYaomfvnf; a,moyftrsKd;om; taygif;wkdYt&if? uRefawmfonf
,aeYt&Sifrif;BuD;ukd c&D;OD;BudKjyKjcif;iSgvmygNyD[k avQmufav\/19;21 aZk,mom;tbd&SJuvnf;? &Sdrdonfxm0&bk&m;tcGifhESifh bdodufcHaomt&Sifukd usdefqJaomaMumifh taoowfjcif;ukd
cH&rnfr[kwfavm[kqkdaomf?19;22 'g0d'fu? tkdaZk,mom;wkdY? oifwkdYonf,aeY igh&efolvkyfrnftaMumif; igESifhtb,fokdY qkdifMuoenf;/ oa&vtrsKd;om;
wpkHwa,mufonf ,aeYtaoowfjcif;ukdcH&rnfavm/ igonf ,aeYoa&v&Sifbk&if jzpfonfukdigodonf r[kwfavm[k
rdefYawmfrl?19;23 &Sdrdtm;vnf;? oifonftaoowfjcif;ukd rcH&[kusdefqkdawmfrl\/
19;24 a&Smvk\om;arzdaAm&Sufonfvnf;&Sifbk&ifukdc&D;OD;BudKjyKjcif;iSgvm\/ &Sifbk&ifxGufaomaeYrSpNidrf0yfpGm jyefvmawmfrrlrSDwkdif
atmif? olonfajcwkdYukdrjyKpk? rkwfqdwfukdrjyifqif? t0wfukdravQmfbJaeNyD/19;25 &Sifbk&ifukdc&D;OD;BudKjyKjcif;iSga,k&SvifNrdKUokdYa&mufvmaomtcg? &Sifbk&ifuarzdaAm&Suf igESifhtwl tb,faMumifh rvkdufoenf;[k
ar;awmfrlvQif?19;26 t&Sifrif;BuD;? ukd,fawmfuRefonf ajcqGHUaomaMumifhjrnf;pD; ukd,fawmfxHokdYoGm;jcif;iSg jrnf;ukdukef;ESD;wifrnf[k BuHpOftcg?
uRefawmfuRefonf uRefawmfukdvSnfhpm;yg\/19;27 t&Sifrif;BuD;xHawmf ukd,fawmfuRefukd ukef;wkdufygNyD/ okdY&mwGif t&Sifrif;BuD;onf bk&m;ocif\aumif;uifwrefuJhokdYjzpfawmf
rl\/ pdwfawmf&Sdonftwkdif; jyKawmfrlyg/19;28 uRefawmftaqGtrsKd;taygif;wkdYonf t&Sifrif;BuD;a&SUawmfrSm vlaojzpfMuaomfvnf;? pm;yGJawmfpm;aomolwkdYESifhtwl ukd,fawmf
uRefukdae&may;awmfrlNyD/ okdYjzpf &Sifbk&ifxHawmf uRefawmfjrnfwrf;&aomtcGifhonf tb,fokdY&Sdygoenf;[k jyefavQmuf
aomf?19;29 &Sifbk&ifu oif\trIt&mwkdYukd tb,fajymp&m&Sdoenf;/ oifESifhZdbonf ajrukda0 ,l&Murnf igpD&ifNyD[k rdefYawmfrl\/19;30 arzdaAm&Sufuvnf;? t&Sifrif;BuD;onf eef;awmfokdYwzefNidrf0yfpGma&mufawmfrlaomaMumifh? olonf tvkH;pkHwkdYukdyif,lygap[k
avQmufav\/
295

19;31 *dv'fjynfom;AmZdvJonfvnf; a&ma*vdrfNrdKUrSvm&Sifbk&ifukda,mf'efjrpfwbufokdY ykdYjcif;iSgukd,fawmfESifhtwlul;av\/19;32 AmZdvJonf touf&Spfq,f&Sd tkdaomoljzpf\/ &Sifbk&ifonf r[medrfNrdKUrSm wyfcsaomumvywfvkH; &Sifbk&ifukdvkyfauR;\/
tvGef&wwfaomolvnf;jzpf\/19;33 &Sifbk&ifuvnf; igESifhtwlvkdufavmh/ a,k&SvifNrdKU oifhukdigESifhtwligvkyfauR;rnf[k AmZdvJtm; trdefY&SdvQif?19;34 AmZdvJu? t&Sifrif;BuD;ESifhtwl a,k&SvifNrdKUokdYoGm;&rnftaMumif; uRefawmftoufonf tb,frQavmufusef<uif;ygao;
oenf;/19;35 ,aeYuRefawmftouf&Spfq,f&SdygNyD/ aumif;raumif;ukd uRefawmfykdif;jcm; odEkdifygrnfavm/ ukd,fawmfuRefonf tpm;taomuf
t&omukdjrnf;Edkifygrnfavm/ oDcsif;onfa,musfm;? oDcsif;onf rdef;rqkdaomtoHukd Mum;Ekdifygrnfavm/ ukd,fawmfuRefonf
t&Sifrif;BuD;ukd tb,faMumifhaESmifh&Suf&ygrnfenf;/19;36 ukd,fawmfuRefonf t&Sifrif;BuD;ESifhtwl a,mf'efjrpfwbufokdY tenf;i,fvkdufygrnf/ &Sifbk&ifonf rQavmufBuD;pGmaomqkukd
tb,faMumifhcsay;awmfrlrnfenf;/19;37 ukd,fawmfuRefonfae&if;NrdKUwGifrdbocsKif;em;rSm ao&rnftaMumif;? jyefoGm;&aom tcGifhukday;awmfrlyg/ okdY&mwGif ukd,fawmf
uRefcdr[H&Sdyg\/ t&Sifrif;BuD;ESifhtwl vkdufapawmfrlyg/ pdwfawmf&Sdonftwkdif; oljyKawmfrlyg[kavQmufav\/19;38 &Sifbk&ifuvnf;? cdr[HonfigESifhtwlvkduf&rnf/ oiftvkd&Sdonftwkdif;oligjyKrnf/ oifawmif;orQukdvnf; oifhtbkdYigjyKrnf
[krdefYawmfrl\/19;39 vltaygif;wkdYonfvnf; a,mf'efjrpfukdul;Mu\/ &Sifbk&ifonf ukd,fwkdiful;NyD;rS? AmZdvJukderf; aumif;BuD;ay;awmfrlojzifh?
olonf rdrdae&mokdYjyefoGm;\/19;40 &Sifbk&ifonf *dv*gvNrdKUokdY<uawmfrl\/ cdr[Honfvnf;vdkufav\/ ,k'trsKd;om;&SdorQwkdYESifh oa&vtrsKd;om;w0ufwkdYonf
&Sifbk&ifukdykdYMu\/
19;41 wzefoa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf &Sifbk&ifxHawmfokdYvm? uRefawmfwkdY nDtpfukdjzpfaom,k'trsKd;om;wkdY onf
ukd,fawmfukdckd;,l ukd,fawmfESifhwuGeef;awmfom; ukd,fawmf\vltaygif;wkdYukd tb,faMumifh a,mf'efjrpfwbufokdY ykdY&Murnf
enf;[k avQmufMuaomf?19;42 ,k'trsKd;om;taygif;wkdYu? &Sifbk&ifonf igwkdYESifhaygufabmfawmfonfjzpf? trI oifwkdYonf tb,faMumifhpdwfqkd;Muoenf;/
&Sifbk&if\&dumawmfukd igwkdYpm;Muoavm/ igwkdYtm;wpkHwckaomqkukday;awmfrloavm[k oa&vtrsKd;om;wkdYtm;jyefajym
Mu\/19;43 oa&vtrsKd;om;wkdYuvnf;? igwkdYonf&Sifbk&if q,fbkdYwkdYukdqkdifMu\/ 'g0d'ftrsKd;ukd oifwkdYqkdifonfxuf igwkdYom
qkdifMu\/ &Sifbk&ifukdjyefykdYjcif;trIwGif igwkdYESifh a&SUOD;pGm rwkdifyifbJ tb,faMumifhigwkdYukd rxDrJhjrifjyKMuoenf;[k ,k'trsKd;om;
wkdYukdjyefajymMu\/ okdY&mwGif oa&vtrsKd;om;wkdYpum;xuf ,k'trsKd;om;wkdYpum;onfomcdkifcHh\/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 xkdtcg A,FmrdeftrsKd; Adc&d\om;a&Sbtrnf&Sdaom t"rvlwa,muf&Sd\/ xkdolonfwHykd;rIwf? tkdoa&vtrsKd;? igwkdYonf
'g0d'f wbkdYukdrQrqkdif/ a,&SJ\om;ukd tarGrcHxkduf/ vltaygif;wkdY? ukd,fae&mokdYoGm;Mu[kqkdojzifh?-
20;2 oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf 'g0d'fxHawmfrSxGuf Adc&dom;a&SbaemufokdYvkdufMu\/ ,k'trsKd;om;wkdYrlum;? a,mf'efjrpfrS
onf a,k&SvifNrdKUwkdifatmif&Sifbk&if qnf;uyfMu\/20;3 'g0d'frif;BuD;onf a,k&SvifNrdKUeef;awmfokdYa&mufaomtcg? eef;awmfukd apmifhapjcif;iSg xm;cJhaomukd,fvkyfawmfwusdyfwkdYukd,l
avSmiftdrfxm;\/ xkdolwkdYukdauR;arG;aomfvnf; raygif;abmf/ olwkdYonfaoonfwkdifatmiftcsKyfcH rkwfqkd;ruJhokdYae&Mu\/20;4 &Sifbk&ifuvnf;? okH;&uftwGif;wGif ,k'vlwkdYukdpka0;apNyD;vQif? xkdolwkdYESifhtwl ukdk,fwkdifvm&rnf[k tmrotm;rdefYawmfrl\/20;5 tmroonfoGm; ,k'vlwkdYukdEId;aqmfojzifh? csdef;csufaomtcsdefukdvGefap\/20;6 'g0d'fuvnf;? tA&SvkHjyKonfxuf Adc&dom;a&SbonfomtjypfjyKvdrfhrnf/ oifhocif\ uRefwkdYukdac: xkdolukdvkdufavmh/
okdYr[kwf olonfckdifcHhaomNrdKUwpkHwNrdKUxJokdY0if igwkdYvufrSvGwfvdrfhrnf[ktbd&SJtm; rdefYawmfrlonftwkdif;?20;7 tbd&SJaemufrSm ,Gmb\vlrsm;ESifhac&odvl? ayvodvlrsm;rSp cGeftm;BuD;aomol taygif;wkdYonf Adc&dom;a&SbukdvkduftHhaomiSg
a,k&SvifNrdKUrSxGufoGm;Mu\/20;8 *daAmifNrdKU&SdaomausmufBuD;okdY a&mufMuaomtcg? tmroonf olwkdYa&SUokdYcsDoGm;av\/ ,Gmbonfrdrd0wfaomt0wfukd
cg;pnf;vsuf? xkdcg;pnf;ay:rSmvnf;xm;ukd tdrfESifhwuG qGJvsufxm;\/ oGm;pOfwGif xm;onfavQmus\/20;9 ,Gmbuvnf;? rm\vm;ighnD[k tmroukdar; erf;[efaqmifvsufvufsmvufESifh tmro\rkwfqdwfukdukdif\/20;10 vuf0Jvufukdifaomxm;ukd tmroonf owdrjyKaomaMumifh? 0rf;ukdxkd; ttlukdajray:rSmcs\/ xyfrxkd;aomfvnf;
tmroaoav\/ ,GmbESifhnDtbd&SJonf Adc&dom;a&SbukdvdkufMu\/20;11 oltem;rSm ,Gmb\vlwa,mufonf&yf ,GmbESifh 'g0d'fbufaeaomoljzpfvQif ,GmbaemufokdYvkdufawmh[kqkd\/20;12 tmroonf vrf;rtv,fwGif rdrdtaoG;vl;vsuf&Sd\/ vrf;oGm;vmaom oltaygif;wkdYonf &yfaeMuonfukd ,Gmb\
vljrifaomtcg? tmroukdvrf;ru,l v,fjyifokdYa&TUNyD;vQif t0wfESifhzkH;av\/20;13 xkdokdYvrf;rua&TUNyD;rS? vltaygif;wkdYonf,GmbESifhtwl Adc&dom;a&SbukdvdkufoGm;Mu\/
296

20;14 ,GmbonfAufrmcjynf? tmaAvNrdKUwkdifatmif oa&vwkdif;ckdif&SdorQukd a&SmufoGm;\/ aA&dvltaygif;wkdYonfvnf;pka0;


,GmbaemufokdYvkdufMu\/20;15 a&Sbwnf;ckdaomAufrmcjynf? tmaAvNrdKUukd0kdif;xm;? jyifNrdKUkd;wbufwcsuf ajrkd;ukdzkdYMu\/ ,GmbESifhol\vltaygif;wkdYonf
NrdKUkd;ukdNzdKjcif;iSg xkd;azgufMu\/20;16 xkdtcg ynm&Sdaomrdef;rwa,mufonf NrdKUxJu[pfqkdonfum;? em;axmifMu/ em;axmifMu/ igonf,GmbESifh pum;ajymEkdif
rnftaMumif;csOf;vmyg[k ,Gmbtm;avQmufMuavmh[k qkdonftwkdif;?20;17 ,Gmbonf csOf;vmaomtcg rdef;ru? oifonf ,Gmb[kwfoavm[kar;vQif? ig[kwfonf[k qkdaomf? rdef;ru? ukd,fawmfuRefr\
pum;ukd em;axmifawmfrlyg[kqkd\/ ,Gmbuvnf;? igem;axmifvsufaeonf[kqkdaomf?20;18 rdef;ru? tu,fpifppftmaAvNrdKUrSmwkdifyif trIukdqkH;jzwfygavap[k a&S;umv qkdwwfMu\/20;19 uRefronf oa&vtrsKd;trIrvkyfyg/ opmapmifhaomoljzpfyg\/ ukd,fawmfonf NrdKUwNrdKUwnf;[laom oa&vtrsKd;wGif
trdwa,mufukdzsufqD;jcif;iSg&Smawmfrl\/ xm0&bk&m;\tarGawmfukd rsKdjcif;iSgtb,faMumifh tvkd&Sdawmfrloenf;[k avQmuf
vQif?20;20 ,Gmbu? rsKdjcif;trI? zsufqD;jcif;trIonf igESifha0;ygapaom/ a0;ygapaom/20;21 xkdokdYr[kwfyg/ {z&drfawmifom;jzpfaom Adc&d\om;a&Sbtrnf&Sdaomolonf &Sifbk&if'g0d'fukdykefuefNyD/ xkdolukdtyfavmh/
tyfvQifNrdKUrS igxGufoGm;rnf[kajymqkdaomf? rdef;ru? ol\OD;acgif;ukd ukd,fawmfa&SUokdYypfcsygrnf[kqkdNyD;rS?20;22 xkdrdef;ronf ynm&Sdonftwkdif; NrdKUom;wkdY&Sd&mokdYoGm;NyD;vQif? olwkdYonf Adc&dom;a&Sb\ OD;acgif;ukdjzwf ,Gmba&SUokdYypfcsMu\/
,Gmbonfvnf; wHykd;rIwfojzifh? vlrsm;wkdYonf xkdNrdKUrSrdrdwkdYae&mokdYjyefoGm;Mu\/ ,Gmbonfvnf; a,k&SvifNrdKU?
&Sifbk&ifxHawmfokdY jyefoGm;\/20;23 ,Gmbonf oa&vwyfom;taygif;wkdYukdtkyfaomAkdvfcsKyfrif;jzpf\/ a,m,'om;aAem, onf ac&odvlESifhayvodvlwkdYukd
tkyf&\/20;24 ta'ged&Honf tcGefawmf0efjzpf\/ t[dvkyfom;a,m&Szwfonf twGif;0efjzpf\/20;25 a&S0onfpma&;awmfBuD;jzpf\/ Zm'kwfESifhtAsmomonf ,Zfyka&m[dwfjzpf\/20;26 ,m&NrdKUom;&onfeef;awmftkyfjzpf\/

tcef;BuD; ( 2 1)
21;1

xkdaemuf'g0d'fvufxuf okH;ESpfywfvkH; tpmtm[m&acgif;yg;jcif;jzpf? 'g0d'fonf xm0&bk&m;ukdar;avQmufvQif? xm0&bk&m;u?


*daAmifvlwkdYukd owfaoma&SmvkESifh vltoufukdowfwwfaom a&SmvktrsKd;aMumifh trIa&mufavNyD[krdefYawmfrl\/21;2 *daAmifvlwkdYonf oa&vtrsKd;t0ifr[kwf? usef<uif;aomtmarm&dtrsKd;jzpfMu\/ oa&vtrsKd;wkdYonf olwkdYtm; opm
*wdxm;Muaomfvnf;? a&Smvkonf oa&vtrsKd;ESifh ,k'trsKd;\tusKd;ukdapmifha&Smuf olwkdYukdowfrnf[k tm;xkwf
ownf;/21;3 xkdtcg &Sifbk&ifonf *daAmifvlwkdYukdac:? oifwkdYtbkdYtb,fokdYjyK&rnfenf;/ oifwkdYonf xm0&bk&m;\tarGawmfukdaumif;BuD;
ay;apjcif;iSg tb,fokdYtjypfajz&rnfenf;[kar;vQif?21;4 *daAmifvlwkdYu? uRefawmfwkdYonf a&SmvkESifhol\trsKd; a&TaiGukdrawmif;yg/ uRefawmfwkdYtwGuf oa&vtrsKd;om; wpkH
wa,mufukdrQ ukd,fawmfonfrowf&[k jyefavQmufMu aomf? oifwkdYawmif;onftwkdif;igjyKrnf[k rdefYawmfrl\/21;5 olwkdYuvnf;? uRefawmfwkdYukd nOf;qJ oa&vEkdifiHtwGif; tvQif;rae&rnftaMumif; okwfoify,f&Sif;jcif;iSg
BudK;pm;aomol\21;6 om;ckepfa,mufwkdYukd uRefawmfwkdYvufokdYtyfawmfrlyg/ xm0&bk&m;a&G;cs,fawmfrlaom a&Smvkae&m *dAmNrdKU xkdolwkdYukd
uRefawmfwkdYonf xm0&bk&m;tbkdYqGJxm;ygrnf[k avQmufaomf? &Sifbk&ifuigtyfrnf[k rdefYawmfrl\/21;7 okdYaomfvnf; 'g0d'fESifha&Smvk\om;a,meoefwkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf wa,mufESifh wa,muf opm*wdxm;aomaMumifh?
&Sifbk&ifonf a&Smvk\om; a,meoefjrifaom arzdaAm&Sufukd ESajrmawmfrl\/21;8 okdYjzpf &Sifbk&ifonf tJtmorD;&dZybGm;jrifaoma&Smvk\om; tmarmedESifh arzdaAm&Suf ESpfa,mufrSp? a&Smvk\orD;ar&yfwGif
ara[mvodtrsKd; AmZdvJ\om; taj'vjrifaom om;ig;a,mufwkdYukd,l?21;9 *daAmifvlwkdYvufokdYtyfojzifh? olwkdYonf awmifay:wGif xm0&bk&m;a&SUawmfqGJxm;? xkdolckepfa,mufwkdYonf rka,mpyg;&dwf
pumv? waeYjcif;wGif taoowfjcif;ukdcH& wNydKifeufaoMu\/21;10 tJtmorD;&dZyonf pyg;&dwfpumvrSp rkdCf;r&GmrSDwkdifatmifavQmfawukd,l ausmufay:rSm tdyfp&mbkdYcif;vsuf? aeYtcsdefwGif
tavmif;aumiftay: iSufrem;? nOfhtcsdefwGif om;&Jrukdufapjcif;iSg apmifha&Smufvsufae\/21;11 a&Smvk\ ukd,fvkyfawmftJtmorD;&dZyjyKaomtrIukd 'g0d'fonfMum;aomtcg?21;12 zdvdwdvlwkdYonf *dvaAmawmif a&Smvkukdowf? tavmif;awmfukdqGJxm;&m Auf&Srfvrf;rS ckd;oGm;aom*dv'fjynf ,mAufNrdKU
olNrdKUom;wkdY&Sd&mokdY &Sifbk&ifoGm;? a&Smvktkd;ESifh om;awmf a,meoeftkd;wkdYukd,l?21;13 xkdt&yfrSaqmifoGm;ojzifh? qGJxm;aomolwkdY\tkd;rsm;ukdvnf; pkodrf;NyD;vQif?-

297

21;14 A,Fmrdefjynf? aZv&Gm? a&Smvktbud&S\ocsKif;oN*K[f? &Sifbk&ifrSm xm;orQtwdkif; jyKMuNyD;aemuf? EdkifiHawmftbdkY qkawmif;


aompum;udk bk&m;ocifem;axmifawmfrl\/
21;15 aemufwzefzdvdwdvlwdkYonf oa&vtrsKd;om;wdkYudkppfwdkuf? 'g0d'fESifhol\ uRefwdkYonfqD;BudK wdkufvSefMupOf? 'g0d'fonf
armyef;vsufaeav\/21;16 a&zdrftrsKd;&SAdaAEkyfonf tcsdefoHk;ydm&SdaomaMu;0gvSHudkudkif? topfaomppfwefqmudk 0wfqifvsuf 'g0d'fudkowfrnf[k
BuHav\/21;17 aZk,mom;tbd&SJonfulnD zdvdwdvludkwdkufowfav\/ xdktcg 'g0d'f\vlwdkYu? oa&vtvif;uG,frnf[k pdk;&drfp&m
&SdaomaMumifh? udk,fawmfonf uRefawmfwdkYESifh twlaemuf wzefppfcsD<uawmfrrl&m[k usdefqdkvsufavQmufMu\/21;18 aemufwzef a*gbNrdKUrSm zdvdwdvlwdkYudkppfwdkufMupOf? [k&SodvlodaAcJonf a&zdrftrsKd;omzudk owfav\/21;19 aemufwzefa*gbNrdKUrSm zdvdwdvlwdkYudkppfwdkufMupOf? AufvifNrdKUom;jzpfaom,&\om; {v[meefonf &ufuef;vufvdyfESifhtrQ
BuD;aomvSHdk;udkoHk;pJGaom *dwdtrsKd;a*gvswf\ nDvmcrdudkowfav\/21;20 aemufwzef*goNrdKUrS ppfwdkufMupOf? t&yfjrifh vufwbuf vufajcmufacsmif;pD? ajcwbuf ajcajcmufacsmif;pD? aygif;
ESpfq,fav;acsmif;&Sdaom a&zdrftrsKd;om; wa,mufonf?21;21 oa&vtrsKd;udk Budrf;yaomtcg? 'g0d'ftpfudk&Sdrm\ om;a,meoefonf xdkoludk owfav\/21;22 xdkolav;a,mufwdkYonf *goNrdKUaeaom a&zdrfvlBuD;\om;jzpf? 'g0d'fESifhol\ uRefwdkYvufjzifhaoMu\/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1 'g0d'fonf a&Smvkrif;rSp &efoltaygif;wdkYvufrS xm0&bk&m;u,fvTwfawmfrljcif; aus;Zl;udkcH&aomtcg? xm0&bk&m;
a&SUawmfwGif>rufqdkaom oDcsif;pum;[lrlum;?22;2 xm0&bk&m;onf ig\ausmuf? ig\NrdKUdk;? ighudku,fvTwfaomocif?22;3 ig\bk&m;? igudk;pm;aom tpGrf;owd? ig\tuG,ftum? ighudku,fwifaomOD;csKd? ig\&J wdkuf? igcdkvHI&m? ighudku,fwifaom
t&Sifjzpfawmfrl\/ udk,fawmfonf nOf;qJjcif;xJu tuREfkyfudku,fvTwfawmfrl\/22;4 csD;rGrf;tyfaomxm0&bk&m;udk igawmif;avQmuf? &efolwdkYvufrS u,fwifjcif;odkYa&muf\/22;5 aojcif;vIdif;wHydk;wdkYonf ighudk0dkif;rd zsufqD;wwfaom a&pD;jcif;aMumifh igaMumufvefY&\/22;6 r&PmEdkifiH\ BudK;wdkYonf0dkif; aorif;\ausmhuGif;onf ighudkausmhrdvsuf&Sd\/22;7 xdkokdY igonfqif;&JNidKjiifaomtcg? xm0&bk&m;udkac: ig\bk&m;ocifudk atmf[pfav\/ ac:aomtoHudk AdrmefawmfxJrSm
Mum;awmfrl? atmf[pfaomtoHonf em;awmfxJodkY 0ifav\/
22;8 xdktcg trsufawmfxGufaomtm;jzifh ajrBuD;wkefvIyf? rdkCf;aumif;uiftjrpfwdkYonf wa&GUa&GUvIyf&Sm;Mu\/22;9 ESmacgif;awmfxJurD;cdk;xGuf? EIwfawmfxJu rD;avmifaomtm;jzifh rD;cJawmufav\/22;10 rdkCf;aumif;uifudkGwfojzifh qif;oufawmfrl? ajcb0g;awmfatmuf arSmifrdkufjzpfav\/22;11 ackAdrfudkpD;vsufysHawmfrl\/ av\tawmifwdkYtay:rSm xif&Sm;awmfrl\/22;12 arSmifrdkufwnf;[laom wcJeufaoma&ESifhxlxyfaomrdkCf;wdrfwdkYudk udk,fawmf um&Hapawmfrl\/22;13 a&SUawmf a&mifjcnfaMumifh rD;cJawmufvsuf&Sd\/22;14 xm0&bk&m;onfvnf;? aumif;uifay:rSm rdkCf;csKef;? tjrifhqHk;aombk&m;onf toHawmfudk vTifhawmfrl\/22;15 av;jrm;wdkYudkypfvQyfppfjyufapojzifh? &efolwdkYudkt&yf&yfodkYcJG HI;apawmfrl\/
22;16 xdktcg xm0&bk&m;onf tjypfwif? ESmacgif;awmfxJu toufSLawmfrlaomtm;jzifh ork'&matmufjyifESifh avmuwdkufjrpf
wdkYonf zGifhvSpfxifay:vsuf&SdMu\/22;17 txuft&yfu vufawmfudkqefY? wcJeufaoma&xJu ighudkq,f,lawmfrl\/22;18 ighudkrkef;aomolwnf;[laomigNydKif rEdkifEdkifatmifcGeftm;BuD;aom&efolwdkYvufrS ighudku,fvTwfawmfrl\/22;19 ab;Oy'fa&mufaomumv olwdkYonf qD;wm;aomfvnf;? xm0&bk&m;onf igrSDcdk&mjzpf?22;20 ighudkus,f0ef;&mt&yfodkY ydkYaqmifawmfrl\/ ighudkESpfoufaomaMumifh u,fvTwfawmfrl\/
22;21 igajzmifhrwfjcif;&Sdonftavsmuf xm0&bk&m;onf tusKd;udkay;? ighvuf pifMu,fjcif;\tusKd;udk pD&ifawmfrl\/22;22 taMumif;rlum;? igonfxm0&bk&m;\vrf;awmfodkYtpOfvdkuf\/ ig\bk&m;ocifhxHrS jypfrSm;roGm;/22;23 pD&ifawmfrlcsuf&SdorQudk igonfrsufarSmufjyK\/ txHk;tzJGUawmfwdkYrSrvTJ/22;24 a&SUawmfrSmajzmifhrwf udk,f'kpdkufudkMuOfa&Smif\/22;25 xdkaMumifh a&SUawmfrSm xif&Sm;aomig\ajzmifhrwfjcif;? pifMu,fjcif;&SdonfESifhtavsmuf xm0&bk&m;onfigtusKd;udkay;awmf
rlNyD/22;26 oem;wwfaomoltm; udk,fawmfonfoem;jcif;oabmudk4if;? ajzmifhrwfaomoltm; ajzmifhrwfjcif;oabmudk4if;?22;27 oefY&Sif;aomoltm; oefY&Sif;jcif;oabmudk4if;? qefYusifaomoltm;qefYusifaom oabmudk4if; jyawmfrl\/22;28 ESdrfhcsvsuf&SdaomolwdkYudk udk,fawmfonfu,fwif? rmeaxmifvTm;aomolwdkYudkum; Iwfcsjcif;iSg MunhfrSwfawmfrl\/22;29 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonftuREfkyf\rD;cGufjzpfawmfrl\/ xm0&bk&m;onf tuREfkyf\ arSmifrdkufudkvif;apawmfrl\/298

22;30 tuREfkyfonf udk,fawmfudktrSDjyK wyfudkzsufygNyD/ tuREfkyf\bk&m;ocifudk trSDjyKvsuf NrdKUdk;udkausmf 0ifygNyD/


22;31 bk&m;ocifpD&ifawmfrlaomtrIonf pHkvif\/ xm0&bk&m;\opmawmfonf tppfcHwnf\/ cdkvHIaomoltaygif;wdkY\ tuG,f
tumjzpfawmfrl\/22;32 xm0&bk&m;rSwyg;tb,fbk&m;ocif&Sdoenf;/ igwdkYbk&m;ocifrSwyg; tb,frnfaom ausmuf&Sdoenf;/22;33 xdkbk&m;ocifonf ig\cGeftm;? ig\wefcdk;jzpfigoGm;&mvrf;udkajzmifhapawmfrl\/22;34 ighajcudkorifajcuJhodkYvsifjrefap? ig\jrifh&mt&yfay:rSmighudkwifxm;awmfrl\/22;35 ighvufudkppfrIavhusufapjcif;iSg oGefoifawmfrl? aMu;0gav;udkighvufHk;ESifhigwifEdkif\/
22;36 udk,fawmfonfu,fwifawmfrljcif;'dkif;vTm;udktyf? onf;cHawmfrljcif;tm;jzifh tuREfkyfonf csD;ajrmufjcif;odkYa&mufyg\/22;37 tuREfkyfoGm;aomvrf;udk &Sif;vif; ajcracsmfapjcif;iSg jyKawmfrlaomtm;jzifh?22;38 tuREfkyfonf &efolwdkYudkvdkufzsuf? olwdkYudkry,f&Sif;rSDwdkifatmifrjyefyg/22;39 olwdkYonftuREfkyfajcatmufrSmvJvsuf&Sd? rxEdkifatmiftuREfkyfonf ESdyfeif;y,f&Sif;yg\/22;40 taMumif;rlum;? ppfwdkufapjcif;iSg udk,fawmfonf tuREfkyfudkcGeftm;cg;yef;ESifhpnf;? tuREfkyfwbufxaom olwdkYudk tuREfkyf
atmufrSm vSJawmfrl\/22;41 tuREfkyfudkrkef;aom &efolwdkY\vnfyif;udk tuREfkyftyf zsufqD;&aomtcGifhudkay;awmfrl\/22;42 olwdkYonf atmf[pfMuaomtcg u,fwifaomolr&Sd/ xm0&bk&m;udk atmf[pfaomfvnf; xl;awmfrrl/22;43 xdktcgtuREfkyfonfolwdkYudk ajrrIefYudkuJhodkY nufnufacsNyD;rS? vrf;trdIufudkuJhodkY eif;jzefYBuJav\/
22;44 vlpw
k o
Ykd nf qdik Nf ydKifwu
kd v
f eS jf cif;rS tuREfyk u
f u
kd ,fvw
T
f ? wyg;trsKd;om;wd\
Yk tuJtrSL;jzpfapjcif;iSg apmifah &Smufawmfral omtm;jzif?h
tuREfkyfrodbl;aomvlpkonf tuREfkyfxHuRefcHyg\/22;45 wyg;trsKd;om;wdkYonf tuREfkyfudkawmif;yeftuREfkyfpum;oHudk Mum;onfcPjcif;wGif em;axmifMuyg\/22;46 ndK;EGrf;onfjzpf cdkvHI&mt&yfxJu wkefvIyfvsufxGufMuyg\/22;47 xm0&bk&m;onftouf&Sifawmfrlonfjzpf ig\ausmufr*Fvm&Sdygapownf;/ ighudku,fwifaomausmuf\ bk&m;ocif
csD;ajrmufjcif; &Sdygapownf;/22;48 ighbufw&m;ojzifhpD&if? vlpkwdkYudkighatmufrSm ESdrfhcsaomolum; bk&m;ocifaywnf;/22;49 &efolwdkYvufrS ighudku,fvTwfawmfrl\/ tuREfkyfwbufxaom olwdkYtay:odkY udk,fawmfonf tuREfkyfudkajrmufwif? vk,l
zsufqD;wwfaomol\vufrS u,fvTwfawmfrl\/22;50 xdkaMumifh tdkxm0&bk&m;? tuREkfyfonf wyg;trsKd;om;wdkYwGif aus;Zl;awmfudkcsD;rGrf; emrawmfudk axmremoDcsif;qdkygrnf/22;51 bk&m;ocifonf rdrdcefYxm;aomrif;BuD;udk u,fwifaom&Jwdkufjzpfawmfrl\/ bdodufawmf udkcH&aom 'g0d'frSp trsKd;tET,ftm;?
umvtpOftquf ukPmaus;Zl;udkjyKawmfrl\/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1

'g0d'f>rufqdkaom aemufqHk;pum;wnf;[laom? ,mukyftrsKd;\bk&m;ocifhtcGifhESifh bdodufcH& bkef;BuD;aomol? oa&vtrsKd;


csKdNrdefpGmoDcsif;qdkaom a,&SJ\om;'g0d'f>ruf qdkaom ya&mzufpum;[lrlum;?23;2 xm0&bk&m;\0dnmOfawmfonf ightm;jzifhrdefYawmfrl\/ EIwfuywfawmfonf ighvQmwnf\/23;3 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? oa&vtrsKd;\ausmufonf ightm;jzifhrdefY>rufawmfrlonfum;? vlwdkYudktkyfpdk;aomolonf w&m;
ojzifhpD&if bk&m;ocifudkaMumuf&GHUvsuf tkyfpdk;&rnf/23;4 rdkCf;rtHkY? aexGufaomeHeuftvif;uJhodkY4if;? rdkCf;&GmNyD;rSaeay:xGef;ojzifh ajraygufaom jrufEkuJhodkY4if; jzpf&vdrhfrnf/23;5 ightrsKd;tET,fonf bk&m;ocifha&SUawmfNrJNrHonfr[kwfavm/ aocsmpGmpD&if rysufEdkifaom edpxm0&y#dnmOfudk igESifhzJGUawmfrlNyD/
xdky#dnmOfonf csufjcif;rjynhfpHkaomfvnf;? ighudku,fwif&mtaMumif;? igtm;&ESpfouf&mtaMumif;jzpf\/23;6 t"rvltaygif;wdkYrlum; vufESifhrudkifom? y,f&Sm;&aomql;yifuJhodkYjzpf&Muvdrhfrnf/23;7 y,f&Sm;aomolonfoHcsyftusESifhvHSwHudkoHk;aqmifojzifh? ql;yifaygufaomt&yfyif &Sif;&Sif;rD;IdU&ownf;/
23;8 'g0d'f\trIawmfxrf;ol&JBuD;wdkY\trnfrsm;[lrlum;? [aygedtrsKd;,ma&SmbHonf AdkvfcsKyfjzpf\/ xdkolonf vSHudkudkifvsufvloHk;&mudk
wcgwnf;wdkuf vkyfBuHav\/23;9 olaemufrSm ta[m[dtrsKd; a'ga'gom;{vmZmonf'g0d'fESifhtwlvdkufaom ol&JoHk;a,muf t0ifjzpf\/ ppfwdkufjcif;iSgpka0;aom
zdvdwdvlwdkYudkBudrf;y oa&vvlwdkYonf qkwfoGm;aomtcg?23;10 xdkolonfvufanmif;xm; rSDvsufae&onfwdkifatmifx zdvdwdvlwdkYudkvkyfBuHojzifh? xm0&bk&m;onf xdkaeY BuD;pGmaom
atmifjcif;udkjyKawmfrl? olwdkYonf &efolwdkY\Opmudk vk,ljcif;iSgomjyefvmMu\/23;11 olUaemufrSm [&&dtrsKd;tm*d\om;&Sronf&Sd\/ zdvdwdvlwdkYonf ajymif;pyg;pdkufaom v,fuGuf pka0;? oa&vvlwdkYonf
ajy;Muaomtcg?23;12 xdkolonf v,fuGuftv,f&yf apmifhrvsufzdvdwdvlwdkYudkvkyfBuHojzifh? xm0&bk&m;onf BuD;pGmaomatmifjcif;udkjyKawmfrl
\/-

299

23;13 Adkvfpkt0ifoHk;a,mufwdkYonf pyg;&dwf&mumv? 'g0d'f&Sd&mt'kvHOrifodkY qif;oGm;? zdvdwdvlwdkYonf a&zdrfcsKdifh wyfcsvsuf


&SdMu\/23;14 xdktcg'g0d'fonf&JwdkufwGifae? zdvdwdvlwdkYonfAufvifNrdKUwyfcsMu\/23;15 'g0d'fuvnf;? wpHkwa,mufaomolonf AufvifNrdKUwHcg;em;rSm&Sdaom a&wGif;xJua&udkcyf ightm;ay;ygapaom[k awmifh
waompdwfESifhqdkaomf?23;16 xdkol&JoHk;a,mufwdkYonf zdvdwdwyfudkzsuf AufvifNrdKUwHcg;em;rSm&Sdaom a&wGif;xJua&udk cyf,lNyD;vQif 'g0d'fxHawmfodkY
aqmifcJhMu\/ odkYaomfvnf;? 'g0d'fonf raomufbJ xm0&bk&m;a&SUawmfoGef;vsuf?23;17 tdkxm0&bk&m;? a&udkaomufaomtrIonf tuREfkyfESifha0;ygapaom/ a&onf udk,ftoufudkrESajrmbJoGm;aomolwdkY\
taoG;jzpfygonfr[kwfygavm[kavQmuf raomufbJae\/ xdkol&JoHk;a,mufwdkYonf xdkodkYaomtrIwdkYudk jyKMu\/23;18 aZk,mom;,GmbnD tbd&SJonfvnf; ol&JoHk;a,mufwGiftBuD;jzpf\/ olonfvSHudkudkif vloHk;&mwdkYudkwdkufzsufvkyfBuHaom
aMumifh? ol&JoHk;a,muf t0ifae&m&ownf;/23;19 ol&JoHk;a,mufwGif tjrwfqkH;jzpfonfr[kwfavm/ xkdaMumifh AkdvfcsKyft&mukd&\/ okdYaomfvnf; yXrol&JokH;a,mufwkdYukdrrSD/23;20 txl;ojzifh jyKbl;aomuyfaZvNrdKUom;ol&Ja,m,'\om; aAem,onfvnf; jcaoFhESifhwlaom armbvlESpfa,mufukdowf\/
aqmif;umvvnf; tjcm;okdYoGm; ajrwGif;&SdaomjcaoFhukdowf\/23;21 xl;jcm;aom tJ*kwKvlukdvnf;owf\/ tJ*kwKvlonfvSHukdukdifaomfvnf;? aAem,onf awmifa0;ukdomukdifvsufoGm; tJ*kwK
vlvufrSvSHukdvk,lNyD;vQif? xkdvSHESifholUukdowf\/23;22 xkdokdYaomtrIwkdYukd a,m,'om;aAem,jyK ol&JokH;a,muft0ifae&mukd&\/23;23 Akdvfrsm;xufom jrwfaomfvnf;? yXrol&JokH;a,mufwkdYukdrrSD/ 'g0d'fonf twGif;0efcsKyft&mukdvnf;ay;\/23;24 ,GmbnDtmoa[vonfvnf; Akdvfpkt0ifjzpf\/ xkdtwlAufvifNrdKUae? a'ga'g\om; {v[meef?23;25 [a&m'dtrsKd;&Sr? [a&m'dtrsKd;{vdu?23;26 zmvwdtrsKd;a[vuf? awaumtrsKd; au&S\om;&?23;27 taeaomodtrsKd;taAsZm? [k&SodtrsKd;arAkEJ?23;28 ta[m[dtrsKd;Zmvrkef? aeawmzmodtrsKd; r[m&J?23;29 aeawmzmodtrsKd;Amemom;a[vuf? A,FmrdeftrsKd;*dAmNrdKUae? &dbJ\om; tdwJ?23;30 yd&aomedtrsKd;aAem,? *g&ScsKdifhom; [d'J?23;31 tmAodtrsKd;tAsmvAkef? Am[krdtrsKd; tmZrm0uf?23;32 &SmvaAmedtrsKd; {vsmb? ,m&Sif\om;wkdYwGif a,meoef?23;33 [m&&dtrsKd;&Sr? [m&&dtrsKd;&Sm&\om; t[dtH?23;34 rmcgodtrsKd;t[obJ\om; {vdzvuf? *davmedtrsKd; t[daomazv\om; {vsH?23;35 u&arvtrsKd;a[Z&J? tmbdtrsKd;zm&J?23;36 aZmbtrsKd;emoef\om; *gv? *'ftrsKd;Amed?23;37 trKeftrsKd;aZvuf? aZk,m\om;,Gmb\vufeufaqmifvkvifaAa&mod trsKd;e[m&J?23;38 o&dtrsKd;&? o&dtrsKd;*g&uf?23;39 [dwdtrsKd;O&d,? aygif;okH;q,fckepfa,mufwnf;/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1

aemufwzef xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;ukd trsufxGufawmfrlvQif? pmwefonf &efbufjyK oa&vvlESifh,k'vlwkdYukd


a&wGufapjcif;iSg 'g0d'fukdwkdufwGef;av\/24;2 &Sifbk&ifuvnf;? vlaygif;rnfrQ&SdonfukdigodrnftaMumif;? 'efNrdKUrSonf aA&a&SbNrdKU wkdifatmif oa&vckdif&SdorQwkdYukd
a&SmufoGm;? vlwkdYukda&wGufavmh[k txHawmf &Sdaom AkdvfcsKyfrif;,Gmbtm; rdefYawmfrl\/24;3 ,Gmbuvnf;? ukd,fawmf\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf vlwkdYukdxyf tqw&mwkd;yGg; apojzifh? uRefawmfocift&Sifrif;BuD; jrif
rnftaMumif;jyKawmfrlygapaom/ okdY&mwGif uRefawmfocift&Sifrif;BuD;onf trIukd tb,faMumifhESpfoufawmfrloenf;[k
&Sifbk&iftm;avQmufav\/24;4 okdYaomfvnf; trdefYawmfonf ,Gmbpum;ESifhAkdvfrsm;pum;ukdEdkifojzifh? ,GmbESifh Akdvfrsm;wkdYonf vlwkdYukda&wGuftHhaomiSg
txHawmfrSxGufoGm;Mu\/24;5 a,mf'efjrpfukdul; *'fcsKdifh&Sdaom tma&mfNrdKUta&SUbuf? ,mZmNrdKUtem;rSmwyfcsMu\/24;6 *dv'fjynf? aemufodrf;aomjynf? 'ef,efjynfwkdYukdvGefNyD;rS Zd'kefjynfokdY0kdif;oGm;?24;7 wkk&JwkdufokdY4if;? [d0dNrdKUrsm;? cgemedNrdKUrsm;tvkH;pkHwkdYokdY4if; a&muf? ,k'jynfawmifykdif;? aA&a&SbNrdKU vufpowfMu\/24;8 xkdokdYwjynfvkH;a&SmufoGm; ukd;vESifht&ufESpfq,fvGefrS a,k&SvifNrdKUokdYa&mufMu\/24;9 ,Gmbonfvnf; vlaygif;pm&if;ukd &Sifbk&iftm;quf? oa&vtrsKd; xm;ukdifol&J&Spfodef;? ,k'trsKd;ig;odef;&SdMu\/

300

24;10 'g0d'fonfvlwkdYukd a&wGufNyD;rSaemifw&? tuREkfyfjyKrdaomtrItvGefjypfrSm;ygNyD/ tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmfuRef\tjypfukdajz&Sif;


awmfrlyg/ tuREkfyfonf tvGefrkdufaomtrIukd jyKrdygNyD[k xm0&bk&m;tm;awmif;yefav\/24;11 'g0d'fonf eHeuftcsdef xaomtcg? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf 'g0d'f\ya&m zuf*'fokdYa&mufvm?24;12 'g0d'fxHokdYoGm;avmh/ t&mokH;yg;ukdoifhtm;igjy\/ oifigjyKp&mbkdYwyg;yg; ukda&G;&rnf[k xm0&bk&m;\trdefYawmfukdqifhqkdavmh[k
rdefYawmfrlonftwkdif;?24;13 *'fonf 'g0d'fxHokdYoGm;? jynfawmfokH;ESpfywfvkH; tpmtm[m&acgif;yg;ap&rnfavm/ okdYr[kwf&efolwkdYonf okH;vywfvkH;vkduf
ukd,fawmfajy;awmfrl&rnfavm/ okdYr[kwf jynfawmf okH;&ufywfvkH;umvema&mufap&rnfavm/ tuREkfyfukd apvTwfawmfrlaom
oltm; tuREkfyfonf tb,fokdY jyefavQmuf&rnfukdpOf;pm;qifjcifawmfrlyg[k avQmufav\/24;14 'g0d'fuvnf;? igonfusOf;ajrmif;&mokdYa&mufavNyDwum;/ xm0&bk&m;\vufawmfokdY a&mufygap/ ukPmawmfBuD;vS\/vlvuf
okdYra&mufygapESifh[k *'ftm;jyefajym\/
24;15 xkdaeYeHeufrSp csdef;csufaomtcsdefwkdifatmif xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd; umvemukdvTwfvkdufawmfrl? 'efNrdKUrSonf
aA&a&SbNrdKUwkdifatmif vlckepfaomif;aoMu\/24;16 aumif;uifwrefonf a,k&SvifNrdKUukdzsufqD;rnf[k vufukdqefYaomtcg? xm0&bk&m;onf xkdab;aMumifhaemifw&awmfrl?
wefNyD/ oifhvufukd kyfodrf;avmh[k vlwkdYukdzsufqD;aom aumif;uifwreftm; rdefYawmfrl\/xkdtcg xm0&bk&m;\ aumif;uif
wrefonf a,Akodvl ta&me\ aumufe,fwvif;tem;rSm&Sd\/24;17 vlwkdYukd'Pfcwfaom aumif;uifwrefukd 'g0d'fonfjrifaomtcg? tuREkfyfjypfrSm;ygNyD/ 'kpkdufukdjyKrdygNyD/ okd;wkdYrlum; tb,fokdY
jyK rdygoenf;/ vufawmfonf tuREkfyfESifh tuREkfyftaqGtrsKd;a&mufapawmfrlyg[k xm0&bk&m;tm;awmif;yefav\/
24;18 xkdaeYjcif;wGif*'fonf 'g0d'fxHokdYvm? ukd,fawmf<uyg/ a,Akodvlta&me\
aumufe,fwvif; xm0&bk&m;tbkdY ,Zfyvifukd wnf&rnf[k?24;19 xm0&bk&m;\trdefYawmfukd qifhqkdonftwkdif; 'g0d'fonfoGm;av\/24;20 xkdokdY&Sifbk&ifonf tNcHt&HawmfESifhwuG <uvmonfukd ta&meonfMunfhjrifvQif? jyifokdYxGuf &Sifbk&ifa&SUawmf OD;csjyyf0yf
vsuf?24;21 uRefawmfocif t&Sifrif;BuD;onf ukd,fawmfuRef&Sd&mokdY tb,faMumifh<uvmawmfrloenf;[k ar;avQmufvQif? 'g0d'fu? vlwdkYwGif
umvemab;udkNidrf;aprnfhtaMumif; xm0&bk&m;tbdkY ,Zfyvifudkwnfvdk? oif\aumufe,fwvif;udk 0,ftHhaomiSgvmonf[k
trdfefY&Sdaomf?24;22 ta&meu? uRefawmfocif t&Sifrif;BuD;onf pdwfawmf&Sdonftwdkif;,l ylaZmfawmfrlyg/ rD;IdU&m,ZfbkdY EGm;rsm;&Sdyg\/ xif;bkdY
aumufe,f wefqm? EGm;ESifhqkdifaomwefqmrsm;&Sdyg\[k 'g0d'ftm;avQmufvsuf?24;23 tvkH;pkHwkdYukd&Sifbk&iftm;quf? ukd,fawmf\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf ukd,fawmfukdvufcHawmfrlygapaom[k avQmufav\/24;24 &Sifbk&ifuvnf;? xkdokdYigr,l&/ pifppftbkd;ay; ig0,frnf/ ukd,faiGrukefbJ ig\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; rD;IdU&m,Zfukd
igrylaZmfvkd[k ta&metm;qkdojzifh? aiGtusyfig;q,fukday;? xkdaumufe,fwvif;ESifh EGm;wkdYukd0,fNyD;rS?24;25 xkdt&yf xm0&bk&m;tbkdY ,Zfyvifukdwnf rD;IdU&m,Zf? rd[m,,ZfwkdYukd ylaZmfav\/ xm0&bk&m;onfvnf;?
oa&vjynftbkdY qkawmif;aompum;ukdem;axmif umvemab;ukdNidrf;apawmfrl\/
"r&mZ0if'kwd,apmifNyD;\/

301

"r&mZ0ifwwd,apmif/

First Book Of The Kings.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

21

22

15

302

16 17 18 19 20

"r&mZ0ifwwd,apmif/

First Book Of The Kings.


tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2

'g0d'frif;BuD;onf toufBuD;&ifh tkdaomtcg t0wfNcHKraEG;Ekdif/okdYjzpf uRefwkdYu? toufysKdaomunmukd t&Sifrif;BuD;tbkdY&Smyg&ap/ olonfrif;BuD;ukd cpm;jyKpkygap/ t&Sifrif;BuD;ukd
aEG;apjcif;iSg &ifcGifawmftdyfygap[k avQmufMu\/1;3 xkdokdYESifhtnD tqif;vSaomtysKdrukd oa&vjynfwa&SmufvkH;wGif&Sm? IeifNrdKUol tbd&SufukdawGUojzifh txHawmfokdY
aqmifcJhMu\/1;4
xdkrdef;ronf tvGeftqif;vS\/ &Sifbk&ifudkvnf; vkyfauR;jyKpkav\/ odkY&mwGif &Sifbk&ifodrf;awmfrrl/
1;5 xkdaemuf [*dwfom;ta'ged,onf &Sifbk&ifvkyfrnf[k tBuH&Sdvsuf? ukd,fukdcsD; ajrmuf &xm;rsm;ESifhjrif;rsm;ukd4if;? rdrda&SU
ajy;&aomvlig;q,fukd4if;? jyifqifav\/1;6
crnf;awmfu? oifonf tb,faMumifh odkYjyKoenf;[k olUpdwfematmif wcgrQrajympzl;/ xdkolonf tqif;vnf;tvGefvS\/
tA&SvHknDvnf;jzpf\/1;7 olonf aZk,mom;,Gmb? ,Zfyka&m[dwftAsmomESifhwkdifyif olwkdYonfta'ged,bufrSm aeMu\/1;8 ,Zfyka&m[dwfZm'kwf? a,m,'om;aAem,? ya&mzufemoef? &Sdrd? a&tp&Sdaom'g0d'f\ rSL;BuD;rwfBuD;rsm;rlum;?
ta'ged,bufodkYr0ifMu/1;9 ta'ged,onf ta&Fma*vNrdKUe,ftwGif;? aZma[vufausmufem;rSmodk;? EGm;rSp qlNzdK;aom taumifwdkYudk owfNyD;vQif? &Sif
bk&ifom;rdrdnDrsm;ESifh &Sifbk&if\uRef,k'vlrsm;taygif;wdkYudk ac:bdwfav\/1;10 ya&mzufemoef? aAem,? rSL;BuD;rwfBuD;rSpaom nDa&Smvrkefudkum;rac:rbdwf/
1;11 xdktcgemoefonf a&SmvrkeftrdAmoa&SbxHodkYoGm;? [*dwf\om;ta'ged,onf &Sifbk&ifvkyfaMumif;udkMum;NyDavm/
wdkYt&Sif'g0d'fonf rodygwum;/1;12 ,ckrSmoif\toufESifh a&Smvrkef\toufcsrf;omapjcif;iSg uREfkyfonftBuHay;yg&ap/1;13 'g0d'frif;BuD;xHawmfodkY0if? tdkt&Sifrif;BuD;? udk,fawmfuoif\om;a&Smvrkefonf ight&m pdk;pHeef;xdkif&rnf[k udk,fawmfuRefr
tm;usdefqdkawmfrlNyDr[kwfavm/ odkYjzpfvQifta'ged, onftb,faMumifhpdk;pH&ygoenf;[k avQmufavmh/1;14 xdkodkYtxHawmfavQmufpOfwGif? uREfkyf0if oif\pum;udkaxmufrrnf[k tBuHay;onf twdkif;?1;15 Amoa&Sbonf &Sifbk&if&Sd&mtcef;xJodkY0ifav\/ &Sifbk&ifonf tvGeftdk IeifNrdKUol tbd&Sufonf vkyfauR;vsufae\/1;16 Amoa&Sbonf OD;cs &Sifbk&iftm;&Sdcdk;vQif? &Sifbk&ifu tb,ftvdk&Sdoenf;[k ar;awmfrl\/1;17 Amoa&Sbuvnf;? uRefrocif? udk,fawmfuoif\om; a&Smvrkefonf ight&mpdk;pHeef;xdkif&rnf[k udk,fawmf\bk&m;
ocifxm0&bk&m;udkwdkifwnf udk,fawmfuRefrtm; usdefqdkawmfrlNyD/1;18 ,ckrSma'ged,onfpdk;pHyg\/ udk,fawmft&Sifrif;BuD;vnf;odawmfrrl/1;19 ta'ged,onf odk;EGm;rSpqlNzdK;aomtaumifrsm;wdkYudk owfNyD;vQif? rif;BuD;\om;awmftaygif; wdkYESifhwuG ,Zfyka&m[dwftAsmom?
AdkvfcsKyfrif;,GmbwdkYudk ac:bdwfyg\/ udk,fawmfuRefa&Smv rkefudkum; rac:rbdwfyg/1;20 tdkt&Sifrif;BuD;? uRefrt&Sifrif;BuD;\t&mpdk;pH tb,folonfeef;xdkif&rnfudkrdefYawmf rlrnf[k oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf
udk,fawmfudk ajrmfMunhfvsufaeMuyg\/1;21 odkYr[kwf uRefrt&Sifrif;BuD;onf bdk;awmfab;awmfwdkYESifhtwl usdef;pufawmfrlaomtcg? uRefawmfrESifhom;a&Smvrkefonf
&mZ0wfcH&aomoljzpfygvdrfhrnf[k avQmufav\/1;22 xdkodkYtxHawmfavQmufpOfwGif? ya&mzufemoefonf0ifvQif ya&mzufemoefygvmonf[k avQmufMu\/1;23 emoefonfvnf; a&SUawmfodkYa&mufaomtcg OD;csjyyf0yfvsuf?1;24 tdkt&Sifrif;BuD;? udk,fawmfu ight&mta'ged,pdk;pHeef;xdkif&rnf[k rdefYawmfrloavm/1;25 olonf ,aeYqif;oGm;? qlNzdK;aomodk;EGm;rsm;wdkYudkowfNyD;vQif rif;BuD;\ om;awmftaygif;wdkY udk4if;? Adkvfrsm;ESifh,Zfyka&m[dwf
tAsmomudk4if; ac:bdwfygNyD/ olwdkYonf ta'ged,a&SUrSm pm;aomufvsuf? ta'ged,rif;BuD;onftoufawmf&Sifapownf;[k
a<u;aMumfvsuf ,ck&SdMuyg\/1;26 udk,fawmfuReftuREfkyf? ,Zfyka&m[dwfZm'kwf? a,m,'om;aAem,? udk,fawmfuRefa&Smv rkefwdkYudkum; rac:rbdwfyg/1;27 t&Sifrif;BuD;\t&m tb,foleef;xdkif&rnfudk udk,fawmfuReftm;jyawmfrrlbJ trIudk t&Sifrif;BuD; pD&ifawmfrlNyDavm[k
avQmufav\/
1;28 xdktcg 'g0d'frif;BuD;u? Amoa&Sbudkac:cJhyg[k rdefYawmfrlonftwdkif;? Amoa&Sb onfvm a&SUawmf&yfae\/1;29 &Sifbk&ifuvnf;? ightouf0dnmOfudk cyfodrf;aom'kuxJu u,fEIwfawmfrlaom xm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonftwdkif;?1;30 oif\om;a&Smvrkefonfight&mpdk;pH ighudk,fpm;eef;xdkif&rnf[k oa&vtrsKd;\bk&m; ocifxm0&bk&m;udk igwdkifwnf
oifhtm;usdefqdkonfESifhtnD ,aeYigjyKrnf[k wzefusdef qdkawmfrl\/
303

1;31 Amoa&Sbonf OD;csjyyf0yfvsuf? &Sifbk&iftm;&Sdcdk;vsuf? t&Sif'g0d'frif;BuD;onf toufawmf tpOftNrJ&Sifapownf;[k >ruf


qdk\/1;32 'g0d'frif;BuDuvnf;? ,Zfyka&m[dwfZm'kwf? ya&mzufemoef? a,m,'om;aAem,wdkYudk ac:cJhyg[k rdefYawmfrlonftwdkif;?
olwdkYonfa&SUawmfodkY0ifvmMu\/1;33 &Sifbk&ifuvnf;? oifwdkYt&Sif\uRefrsm;udkac: ihgom;a&Smvrkefudk ig\jrif;vm;awmfay:rSm pD;apvsuf? *d[kefNrdKUodkYaqmifoGm;Mu
avmh/1;34 ,Zfyka&m[dwfZm'kwfESifhya&mzufemoefonf xdkNrdKUrSmbdodufay; oa&v&Sifbk&ift&m csD;ajrmufNyD;vQif? wHydk;rIwf
a&Smvrkefrif;BuD;onf toufawmf&Sifapownf;[k a<u;aMumfMuavmh/1;35 xdkaemufoifwdkYvdkufvsuf ighom;onfvm eef;xdkif&rnf/ ighudk,fpm; &Sifbk&ifjzpf&rnf/ xdkoludkoa&vrif;? ,k'rif;t&m
igcefYxm;onf[k rdefYawmfrl\/1;36 a,m,'om;aAem,u tmrif/ t&Sifrif;BuD;udk;uG,faom bk&m;ocifxm0&bk&m;onfvnf; xdkodkYrdefYawmfrlygapaom/1;37 xm0&bk&m;onf t&Sifrif;BuD;bufrSm&Sdawmfrlonfenf;wl a&SmvrkefbufrSm &Sdawmfrlyg apaom/ t&Sifrif;BuD; 'g0d'f\&mZyvif
onfombkef;BuD;rnftaMumif; pD&ifawmfrlygap aom[k &Sifbk&ifudkjyefavQmufav\/1;38 xdktcg ,Zfyka&m[dwfZm'kwf? ya&mzufemoef? a,m,'om;aAem,? ac&odvl? ayvodvlwdkY onfxGuf a&Smvrkefudk 'g0d'f
rif;BuD;\ jrif;vm;ay:rSmpD;apvsuf *d[kefNrdKUodkYaqmifoGm;Mu\/1;39 ,Zfyka&m[dwfZm'kwfonf wJawmfxJuqDbl;udk,l a&Smvrkefudkbdodufay;NyD;rS? olwdkYonf wHydk;rIwf? a&Smvrkefrif;BuD;onf
toufawmf&Sifapownf;[k vltaygif;wdkYonf [pfaMumfMu\/1;40 vltaygif;wdkYonf wD;rIwfvsuf aemufawmfodkYvdkuf? ajrBuD;uJGrwwf&Sdonfwdkifatmif tvGef0rf;ajrmufaomtoHudk jyKMu\/
1;41 ta'ged,ESifhol\taygif;tabmfwdkYonf pm;aomufyJGNyD;aomtcg xdktoHudkMum; Mu\/ wHydk;rIwfoHudk ,GmbMum;vQif? wNrdKUvHk;
tkwftkwfusufusufjyKoHum;? tb,fodkY enf;[kar;pOfyif?1;42 ,Zfyka&m[dwftAsmom\om; a,meoefonfvmvQif? ta'ged,u0ifyg/ oifonfvlaumif; jzpf? aumif;aomodwif;udk
Mum;ajymvdrhfrnf[kqdkvQif?1;43 a,meoefu? tu,fpifppfigwdkYt&Sif 'g0d'frif;BuD;onf a&Smvrkefudk&Sifbk&ift&m cefYxm;awmfrlNyD/1;45 &Sifbk&ifonfvnf; ,Zfyka&m[dwfZm'kwf? ya&mzufemoef? a,m,'om;aAem,? ac&odvl? ayvodvlwdkYudk a&SmvrkefESifh
twlapvTwfawmfrl jrif;vm;awmfay:rSmpD;apMuygNyD/1;46 ,Zfyka&m[dwfZm'kwfESifh ya&mzufemoefwdkYonf a&Smvrkefudk*d[kefNrdKU &mZbdodufay;ygNyD/ xdkNrdKUrS0rf;ajrmufpGmvmjyef? wNrdKU
vHk;tkwftkwfusufusufaomtoHudk udk,fawmfMum;&yg\/1;47 &Sifbk&if\uRefwdkYonfvnf; wdkYt&Sif'g0d'frif;BuD;udk aumif;BuD;ay;jcif;iSgoGm; bk&m;ocifonf a&Smvrkef\emrudk crnf;awmf\
emrxufom csD;ajrmufawmfrlygapaom/ ol\&mZyvifudk crnf;awmf\&mZyvifxuf ombkef;BuD;rnftaMumif;pD&ifawmfrl
ygapaom[k avQmufvQif? &Sifbk&ifonfomvGefawmfay:rSmOD;csvsuf?1;48 igonfudk,frsufpdESifh jrifapjcif;iSg? igheef;ay:rSmxdkif&aom oludk,aeYay;oem;awmfrlaom oa&vtrsKd;\&Sifbk&ifxm0&bk&m;
onf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;[k rdefYawmfrl aMumif;udk ta'ged,tm; jyefavQmufav\/1;49 xdktcg ta'ged,ESifh aygif;abmfaomoltaygif;wdkYonf aMumuf&GHUojzifhx wa,mufwjcm; pDoGm;Mu\/1;50 ta'ged,onfvnf; a&SmvrkefudkaMumufojzifhxoGm; ,ZfyvifOD;csKdwdkYudkudkifvsufae\/1;51 ta'ged,onf a&Smvrkefrif;BuD;udk aMumuf,ZfyvifOD;csKdwkdYukdukdifvsuf? a&Smvrkef rif;BuD;onf uRefawmfukdruGyfrsufrnf
taMumif; ,aeYusdefqkdawmfrlygap[k qkdaMumif;ukd a&Smvrkeftm;avQmufavaomf?1;52 a&Smvrkefu? olonfvlaumif;jzpfvQif? qHjcnfwyifrQajrokdYrus&/ tjypf&SdvQiftaocH&rnf[k trdefYawmf&Sd?1;53 vlukdapvTwfojzifh? ta'ged,ukd ,ZfyvifrSac:cJhonftwkdif;? olonfvm a&Smvrkef rif;BuD;a&SUrSmOD;csav\/ a&Smvrkefuvnf;?
oifhtdrfokdYoGm;avmh[krdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4

2;5

'g0d'fonf tedpa&muf&aomtcsdefeD;aomtcg? om;awmfa&Smvrkefukd ynwfxm; awmfrlonfum;?-


ajrBuD;om;taygif;wkdY\oGm;&mvrf;okdYigoGm;&rnf/ okdYjzpf tm;,lavmh/ a,musfm;\ *kPfowd&Sdavmh/xm0&bk&m;onf ightm;Asm'dwfay;awmfrlonfum;?oif\om;ajr;wkdYonf pdwfESvkH;t<uif;rJh igha&SUrSm ormw&m;usifvnfjcif;iSg rdrdwkdYoGm;&m vrf;ukdowdjyKvQif? oa&v
EkdifiH&mZyvifay:rSm xkdif&aomoif\trsKd;rif;kd;rjywf&[k rdefYawmfrlaompum;awmfwnf? oifonf jyKav&m&m? oGm;av&m&m
atmifjrifrnf taMumif;oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\vrf;awmfokdYvkduf? arma&S\ynwdusrf;ygaom pD&ifxkH;zGJUcsuf?
oufaocHcsuf? ynwfw&m;awmfwkdYukd apmifha&Smufapjcif;iSg rSmxm;awmfrlaompum;ukd em;axmifavmh/aZk,mom; ,GmbonfigjyKaomtrI? oa&vAkdvfcsKyfESpfyg;ae&\om; tmAem? a,om\ om; tmrojyKaomtrIwnf;[l
aomolwkdYukdowf ppfrwkdufbJ ppftaoG;ukdoGef;avmif; ojzifh? rdrd0wfaomcg;pnf;? rdrdeif;aomajceif;wkdYukd ppftaoG;ESifhvl;
aomtrIukdoifodonfjzpf?304

2;6
2;7

oifynm&Sdonftwkdif;pD&ifvsuf? qHyifjzLaom xkdol\OD;acgif;ukd r&PmEkdifiHokdYNidrf0yfpGm rqif;apESifh/*dv'fjynfom;AmZdvJ\om;wkdYukdum; aus;Zl;jyK pm;yGJawmf pm;aomvlpkxJokdY0ifapavmh/ oifhtpfukd tA&SvkHaMumifh igajy;&
aomtcg? olwkdYonf xkdokdYaomaus;Zl;ukdjyK ighxHokdY vmMu\/2;8 igonf r[medrfNrdKUokdYoGm;aomaeY ighukdMurf;wrf;pGm usdefqJaomol? A,FmrdeftrsKd; Am[k&drf &Gmom;? a*&\om; &Sdrdonf oifh
vuf&Sd\/ olonfighukd c&D;OD;BudKjyKtHhaomiSg a,mf'efjrpf em;okdYvmaomtcg? oifhukdigruGyfrsuf[k xm0&bk&m;ukdwkdifwnf
igusdefqkdaomfvnf;?2;9
xkdolukd tjypfr&SdaomoluJhokdY rrSwf&bJ? oifonfvdrmaomoljzpf oltb,fokdYpD&ifoifhonfukd odonfESifhtnD? qHyifjzLaom
xkdol\acgif;ukdtaoowfjcif;tm;jzifh r&PmEkdifiHokdY qif;apavmh[k rSmxm;awmfrlNyD;rS?2;10 'g0d'fonf bkd;awmfab;awmfwkdYESifh tdyfaysmf'g0d'fNrdKUoN*K[fjcif;ukdcHawmfrl\/2;11 a[jAKefNrdKU ckepfESpf? a,k&SvifNrdKU okH;q,fokH;ESpfrif;jyK oa&vEkdifiHukd tESpfav;q,f pkd;pHawmfrl\/2;12 a&Smvrkefonf crnf;awmf'g0d'f\&mZyvifay:rSm xkdifawmfrl? tmPmawmfonftNrJwnf\/
2;13 xkdaemuf [*dwf\om; ta'ged,onfa&Smvrkef\r,fawmf Amoa&SbxHokdYoGm;? Amoa&Sbu oifonfrdwfaqGzGJUvsuf
vmoavm[k ar;vQif? rdwfaqGzGJUvsufvmyg\/2;14 ajymp&mwpkHwck&Sdygonf[kqkdaomf? r,fawmfu ajymyg[kjyefqkd\/2;15 ta'ged,uvnf;? EkdifiHawmfonf uREkfyfvufokdYa&mufonfukd4if;? oa&vtrsKd;om;taygif; wkdYonf uREkfyfukd&Sifbk&iftjzpf
csD;ajrmufcsifonftaMumif;ukd4if; r,fawmfodyg\/ okdYaomf vnf; EkdifiHawmfonf uREkfyfvufrSvTJ nDawmfvufokdYa&mufygNyD/
xkdokdYxm0&bk&m; tvkdawmf&Sd\/2;16 ,ckrSm wpkHwckaomqkukd r,fawmfawmif;csifyg\/ rjiif;ygESifh[kqkdvQif? r,fawmfuajymyg[k qdk\/2;17 oluvnf; a&Smvrkefrif;BuD;onf IeifNrdKUoltbd&Sufukd uREkfyftm;ay;pm;awmfrlrnftaMumif; avQmufygawmh/ rif;BuD;onf
r,fawmfukd jiif;awmfrrlEkdif[kqkdavaomf?2;18 Amoa&Sbu aumif;NyD/ oifhtbkdY em;awmfavQmufrnf[kqkdNyD;rS? ta'ged,tbkdYem;awmf avQmuftHhaomiSg a&Smvrkefrif;BuD;xH
awmfodkYoGm;\/2;19 &Sifbk&ifonf r,fawmfudkc&D;OD;BudKjyKtHhaomiSgxOD;csNyD;rS? yvifawmfay:rSm xdkifawmfrl\/ r,fawmfxdkifp&mbdkYpD&if olonf
vusfmawmfbufrSm xdkifav\/2;20 xdktcg r,fawmfu? i,faomqkwpHkwckudkawmif;csifonfjzpf rjiif;ygESifh[kavQmufvQif? &Sifbk&ifu rdcif? awmif;yg? uREfkyfrjiif;
yg[k rdefYawmfrl\/2;21 r,fawmfuvnf;? IeifNrdKUoltbd&Sufudk aemifawmfta'ged,tm;ay;pm;awmfrlyg[k awmif;avaomf?2;22 a&Smvrkefrif;BuD;u? ta'ged,tbdkY IeifNrdKUoltbd&Sufudkom tb,faMumifhawmif;&oenf;/ EdkifiHawmfudkvnf;oltbdkY
awmif;ygavmh/ olonf uREfkyfaemifawmfjzpf\/ olESifh,Zfyka&m[dwf tAsmom? aZk,m\om;,GmbtbdkY awmif;yefavmh[k
r,fawmftm;jyefajymNyD;rS?2;23 wzef ta'ged,onf xdkodkYawmif;aomf? rdrdtoufaoapjcif;iSg rawmif;rdvQif? bk&m;ocifonf ightm;xdkrQru jyKawmfrlap
ownf;/2;24 ighudkNrJNrHapojzifh? ighcrnf;awmf 'g0d'f\&mZyvifawmfay:rSmwif *wdawmfESifhtnD ighae&m eef;awmfudk ay;awmfrlaomxm0&bk&m;
touf&Sifawmfrlonftwdkif;? ta'ged,onf ,aeYtaocH&rnf[k xm0&bk&m;udkwdkifwnf usdefqdkNyD;rS?2;25 a,m,'om;aAem,udk apvTwf? ta'ged,udk aoatmifvkyfBuHav\/
2;26 ,Zfyka&m[dwftAsmomudkvnf; &Sifbk&ifac:? oifonf tmeokwfNrdKU? oifydkifaom ajrodkYoGm;avmh/ oifonf taocH
xdkufaomfvnf; ,ckigrpD&if/ taMumif;rlum;? xm0&t&Sif bk&m;ocif\ aowmawmfudk ighcrnf;awmf 'g0d'fa&SUrSm xrf;avNyD/
ighcrnf;awmfqif;&JcHav &m&m oifonfqif;&JcHavNyD[k rdefYawmfrl\/2;27 xm0&bk&m;onf {vdtrsKd;udk taMumif;jyK? &SdavmNrdKU rdefYawmfrlaom pum;jynhfpHkrnftaMumif;? a&Smvrkefonf tAsmomudk
xm0&bk&m;xHawmf ,Zfya&m[dwfrjzpfapjcif;iSg ESifxkwfawmfrl\/
2;28 ,Gmbrlum;? tA&SvHkaemufodkY rvdkufaomfvnf;? ta'ged,aemufodkYvdkufaom oljzpf? xdkodwif;udkMum;aomtcg? xm0&bk&m;\
wJawmfodkYajy; ,ZfyvifOD;csKdwdkYudk udkifvsufae\/2;29 ,Gmbonf xm0&bk&m;\wJawmfodkYajy;ygNyD/ ,Zfyviftem;rSm &Sdygonf[k a&Smvrkef rif;BuD;tm;avQmufaomtcg? ,Gmbudk
vkyfBuHavmh[k a,m,'om;aAem,udk apvTwfawmfrl\/2;30 aAem,onf xm0&bk&m;\wJawmfodkYoGm;? &Sifbk&ifac:awmfrlonf[kqdkvQif? ,Gmbu igroGm;? t&yfrSmtaocHrnf[kqdk\/
aAem,uvnf;? ,Gmbonf odkYjyefajymyg\[k em;awmfavQmufavaomf?2;31 &Sifbk&ifu? tjypfr&Sdaomol\ toufudk,GmbowfaomtjypfESifh igrSp ightaqGtrsKd;uif; pifrnftaMumif; olUpum;twdkif;
jyKavmh/ olUudkvkyfBuHoN*Kvfavmh/2;32 olonf rdrdxufom ajzmifhrwfaumif;jrwfaomol? oa&vAdkvfcsKyfae&\om;tmAemESifh ,k'AdkvfcsKyfa,om\om;tmroudk
ighcrnf;awmf 'g0d'frodbJwkdufxm;ESifhowfaomtjypfudk xm0&bk&m;onf ol\acgif;ay:odkY oufa&muf apawmfrlrnf/2;33 xdkolwdkY\ taoG;onf ,Gmbacgif;? om;ajr;wdkY\acgif;ay:rSm tpOfoufa&mufygap/ 'g0d'fESifh ol\aqGawmfrsKd;awmf? eef;awmf?
&mZyvifawmf xm0&bk&m;ay;awmfrlaom Nidrf0yfjcif; tNrJoufa&mufygap[k rdefYawmfrlonftwdkif;?2;34 a,m,'om; aAem,onf oGm;NyD;vQif? ,Gmbudkwdkufowf awmt&yf? ,Gmbae&mtdrf oN*K[fav\/305

2;35
2;36
2;37
2;38
2;39
2;40
2;41
2;42

2;43
2;44
2;45
2;46

AdkvfcsKyf,Gmbt&m a,m,'om;aAem,udk4if;? tAsmomt&m ,Zfyka&m[dwfZm'kwfudk4if; &Sifbk&ifcefYxm;awmfrl\/


wzef &Sifbk&ifonf &Sdrdudkac:NyD;vQif? oifonf a,k&SvifNrdKUxJrSm tdrfudkaqmuf ae&rnf/ NrdKUjyifodkYxGuf tb,ft&yfudkrQ
roGm;ESifh/NrdKUjyifodkYxGuf auj'Kefacsmif;udkul;vQif? ul;aomaeY taoowfjcif;udktrSefcH&rnf[k owdESifh rSwfavmh/ oifhtaoG;onf
oifhacgif;ay:rSm oufa&mufap[k rdefYawmfrlaomf?&Sdrdu? trdefYawmfaumif;yg\/ t&Sifrif;BuD;rdefYawmfrlonftwdkif; udk,fawmfuRefjyKygrnf[k jyefavQmuf a,k&SvifNrdKU
MumjrifhpGmaeav\/odkY&mwGif oHk;ESpfvGefaomtcg? &Sdrd\uRefESpfa,mufwdkYonf *gorif;BuD; rmcgom;tmcdwfxHodkY ajy; *goNrdKU&SdaMumif;udk
&SdrdonfMum;avaomf?xjrnf;udkukef;ESD;wifNyD;vQif? uRefwdkYudk&SmtHhaomiSg *goNrdKU? tmcdwfxHodkY oGm; uRefwdkYudkac:av\/xdkokdY &Sdrdonf a,k&SvifNrdKUrS *goNrdKUodkYoGm; jyefvmaMumif;udk a&Smvrkefrif;BuD;Mum;avaomf?&Sdrdudkac:NyD;vQif? oifonf NrdKUjyifodkYxGuf tjcm;wyg;aomt&yfodkYoGm;vQif? oGm;aomaeY taoowfjcif;trSefcH& rnfudk
owdESifhrSwfavmh[k xm0&bk&m;udkwdkifwnfvsuf oifhudkig usdefqdkap owday;onfr[kwfavm/ oifuvnf; uRefawmf
Mum;&aomtrdefYawmf aumif;ygonf[k 0efcHonfr[kwfavm/odkYjzpf xm0&bk&m;\opmawmfudk4if;? igrSmxm;aomynwfudk4if; tb,faMumifh rapmifhoenf;[k rdefYawmfrlNyD;rS?wzefoifonf udk,fESpfoufonftwdkif; ighcrnf;awmf'g0d'f jyKbl;aom'kpdkuf&SdorQudk oifod\/ oif\'kpkduftjypfudk xm0&
bk&m;onf oifhacgif;ay:odkY a&mufapawmfrl\/a&Smvrkefrif;BuD;onf r*Fvm&Sd 'g0d'f\&mZyvifawmfonf xm0&bk&m;a&SUawmf tpOftNrJ wnfygapownf;[k rdefYawmf
rlNyD;vQif?a,m,'om; aAem,onf trdefYawmfudkcH jyifodkYxGufNyD;vQif &SdrdudkaoatmifvkyfBuHav\/ xdkodkYEdkifiHawmfonf a&Smvrkef
vufwnf\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1

a&Smvrkefonf tJ*kwKzma&mbk&ifESifhrdwfaqGzJGUvsuf? orD;awmfESifhpHkbuf eef;awmf? Adrmefawmf? a,k&SvifNrdKUdk;udk rNyD;rSDwdkif


atmif 'g0d'fNrdKUae&may;awmfrl\/3;2
xdkumv xm0&bk&m;\emrawmftbdkY tdrfawmfudkrwnfao;aomaMumifh? vlrsm;wdkYonf jrifhaomt&yfwdkY ,ZfylaZmfwwfMu\/3;3
a&Smvrkefonf xm0&bk&m;udkcspf crnf;awmf'g0d'f\pD&ifcsufwdkYudk apmifha&Smufwwf\/ odkY&mwGifjrifhaomt&yfwdkY ,ZfylaZmf
eHYomaygif;udkrD;IdU\/
3;4 w&Ha&mtcg? &Sifbk&ifonf ,ZfylaZmfjcif;iSg tvGefjrifhjrwfaomt&yfwnf;[laom *daAmifNrdKUodkYoGm; xdk,Zfyvifay:rSm rD;dIU&m
,Zfwaxmifudk ylaZmfav\/
3;5
xdkNrdKU xm0&bk&m;onf nOfhtcgtdyfrufwGif a&Smvrkeftm;xif&Sm;vsuf? igay;&rnf qkudkawmif;avmh[k bk&m;ocifrdefYawmfrl\/3;6 a&Smvrkefuvnf;? udk,fawmf\uRef tuREfkyf\tb'g0d'fonf a&SUawmfoabmajzmifh ormw&m;? ajzmifhrwfjcif;w&m;twdkif;
usifhonfESifhtnD? olrsm;pGmaom aus;Zl;udkjyK awmfrlNyD/ ,aeYwGif &Sdonftwdkif;? ol\&mZyvifay:rSmxdkif&aom om;udkolUtm;
ay;oem;awmfrlojzifh? olUtbdkY aus;Zl;w&m;udkapmifha&SmufawmfrlNyD/3;7 ,ckrSm tuREfkyf\bk&m;ocifxm0&bk&m;? udk,fawmfuRefudk tb'g0d'f\udk,fpm; &Sifbk&if t&m cefYxm;awmfrlNyD/ odkY&mwGif
tuREkfyfonfoli,fjzpfyg\/ xGuf0ifjcif;iSg rwwfEdkifyg/3;8
a&G;cs,fawmfrl ta&twGuftm;jzifh twdkif;rodrsm;jym;pGmaom udk,fawmf\vlrsKd;BuD; tv,f udk,fawmfuRef&Sdyg\/3;9 odkYjzpf udk,fawmfuRefonf udk,fawmf\vlwdkYudk w&m;pD&ifEdkifrnftaMumif; aumif;raumif; udkydkif;jcm; odwwfaom
OmPfudkay;oem;awmfrlyg/ rQavmufrsm;pGmaom udk,fawmf\ vlwdkYudk tb,folonf udk,ftvdktavQmuf w&m; pD&ifEdkif
ygrnfenf;[k awmif;avQmuf\/3;10 xdkodkYa&Smvrkef awmif;avQmufaomyXempum;udk xm0&bk&m;onf ESpfoufawmfrl\/3;11 bk&m;ocifuvnf;? oifonf wm&Snfaomtoufudkrawmif;? pnf;pdrfudkvnf;rawmif;? &efolwdkY\toufudkvnf;rawmif;?
w&m;pD&ifjcif;iSg wwfEdkifaomOmPfudkom udk,ftbdkY awmif;avQmufaomaMumifh?3;12 oifawmif;avQmufonftwdkif; igay;\/ a&S;umv oifESifhwlaomol wa,mufrQrjzpf? aemifumv rjzpfEdkifatmif OmPf
ynmESifhjynhfpHkaom pdwf0dnmOfudkoifhtm;igay;\/3;13 xdkrSwyg; oifESifhwlaom &Sifbk&ifwa,mufudkrQ oifhvufxufr&Sdapjcif;iSg? oifrawmif; aomqk? pnf;pdrfOpm?
*kPftoa&udkigay;\/3;14 oifhtb'g0d'fusifhonftwdkif; ighvrf;odkYvdkuf igpD&ifcsufynwfw&m;wdkYudk apmifha&SmufvQif? wm&Snfaomtoufudkvnf; igay;
rnf[k rdefYawmfrl\/3;15 a&SmvrkefonfEdk; tdyfrufjzpfrSef;udkod\/ wzef a,k&SvifNrdKUodkYoGm; xm0&bk&m;\ y#dnmOfaowmawmfa&SUrSm&yfvsuf?
rD;dIU&m,Zf? rd[m,,ZfwdkYudk ylaZmf? uReft aygif;wdkYtbdkY yJGudkpD&ifawmfrl\/
306

3;16
3;17
3;18
3;19
3;20
3;21
3;22

3;23
3;24
3;25
3;26
3;27
3;28

xdktcgjynfwefqmrdef;rESpfa,mufonfvm a&SUawmf&yfvsuf?rdef;rwa,mufu tdkt&Sif? uRefawmfrESifh rdef;ronf wtdrfwnf;aeMuyg\/ wtdrfwnf; aevsuf uRefawmfronf om;rsufESm
udkjrifyg\/oHk;&ufvGefrSwzef rdef;ronf om;rsufESmudkjrifyg\/ xdktdrf tb,f{nhfonfrQr&Sd/ olESifhuRefawmfrESpfa,mufwnf;om&Sd
yg\/rdef;ronfnOfhtcgrdrdom;i,fudk zdtdyfrdaomaMumifhom;i,faoyg\/oef;acgif,H olonfx uRefawmfr tdyfaysmfpOftcg uRefawmfrom;i,fudk,l rdrd&ifcGif xm;yg\/ ol\om;i,f
taoaumifudkrlum;? uRefr\ &ifcGifxm;yg\/eHeuftcsdef uRefawmfronf om;i,fudk EdkYwdkufrnfxaomtcg? om;i,fonfaovsuf&Sdyg\/ odkY&mwGif uRefawmfonfaomol
i,fudkaphaphMunhfIaomtcg? uRefawmfr bGm;jrifaomom; r[kwfyg[kavQmuf\/tjcm;aomrdef;ruvnf; r[kwfbl;/ touf&Sifaomoli,fonfighom;? aoaomoli,fonf oif\om;jzpf\[k jiif;av\/
t&ifrdef;ruvnf; xdkodkY r[kwf/ aoaomoli,fonf oif\om;? touf&Sifaomoli,fonf ighom; jzpf\[k qdkav\/ xdkodkY
a&SUawmf avQmufqdkMuvQif?&Sifbk&ifu? rdef;rwa,mufu touf&Sifaom oli,fonfihgom;? aoaomoli,fonfoif\ om;jzpf\[k qdkvsuf? wa,mufu
xdkodkYr[kwf/ oif\ om;aoNyD/ ighom;touf&Sifonf[k qdkonfjzpf?xm;,lcJh[k rdefYawmfrlonftwdkif;? xm;udka&SUawmfodkY ,lcJhMu\/&Sifbk&ifuvnf;? touf&Sifaomoli,fudkcJG xdkrdef;rwdkYtm; wa,mufw0ufpDay;avmh[k rdefYawmfrlaomf?touf&Sifaomoli,f\trdonf rdrdom;udktvGefoem;? tdkt&Sif? touf&Sifaomoli,fudk rowfygESifh/ rdef;rtm; ay;awmf
rlyg[k awmif;yefav\/ tjcm;rdef;ru igrydkifapESifh/ oifvnf; rydkifapESifh/ cJGygavap[kqdk\/xdktcg &Sifbk&ifu? touf&Sifaom oli,fudkrowfESifh/ t&ifrdef;rtm;ay;avmh/ olonftrd rSefonf[k rdefYawmfrl\/xdkodkY &Sifbk&ifpD&ifawmfrlonft&mudk oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf Mum;odMuaomtcg? w&m;pD&ifapjcif;iSg bk&m;
ocifay;awmfrlaomOmPfESifh &Sifbk&ifjynhfpHkaMumif;udkodjrif? udk,fawmfudk aMumuf&GHU dkaoMu\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7

a&Smvrkefrif;BuD;onf oa&vEdkifiHvHk;udk pdk;pHvsufaeawmfrl\/rSL;awmfrwfawmf[lrlum;? ,Zfyka&m[dwf Zm'kwfom; tmZ&d?&Sd&Som; {vda[m&yfESifh t[d,wdkYonf pma&;awmfBuD;jzpf\/ t[dvkyfom; a,m&Szwfonf twGif;0efjzpf\/a,m,'om; aAem,onf AdkvfcsKyfrif;jzpf\/ Zm'kwfESifhtAsmomwdkYonf ,Zfyka&m[dwfjzpf\/emoefom;tmZ&donf 0efpma&;tkyfjzpf\/ emoefom; ZmAk'fonf rif;om;t&mESifhwdkifyif rwfjzpf\/t[d&Smonf eef;awmftkyfjzpf\/ tmA'om; ta'ged&Honf tcGefawmf0efjzpf\/
a&Smvrkefonf oa&vEdkifiHt&yf&yf cefYxm;aom 0efpma&;wusdyfESpfa,mufwdkYonf wa,mufwvpD&Sifbk&ifESifh eef;awmfom;
wdkYtbkdYpm;p&mudk jyifqif&Mu\/4;8
olwdkYtrnf[lrlum;? {z&drfawmif&yfrSm [k&\om;?4;9 rmuwfNrdKU? &SmvAdrfNrdKU? Aufa&SrufNrdKU? {vkaroeefNrdKUrSm a'um\om;?4;10 apmacgNrdKU? a[zmjynfvHk;ESifhwuG tkAkwfNrdKUrSm a[ouf\om;?4;11 a'g&jynfvHk;udkpD&ifaomol a&Smvrkef\orD;awmf wmzwfESifhpHkbufaom tbde'yf\om;?4;12 wmeufNrdKU? ar*da'gNrdKUESifhwuG Auf&SefNrdKUrStmaAv ra[mvNrdKUwdkifatmifru? ,kwfeefNrdKUtvGef? a,Za&vNrdKUatmufZmweNrdKU
ESifheD;pyfaom Auf&Sef NrdKUe,fvHk;udkpD&ifaom t[dvkyf\om;Ame?4;13 *dv'fjynf rema&S\om; ,m&ydkifaomNrdKUrsm;?Am&Sefjynf? tma*gbt&yfNrdKUdk;? aMu;0gwHcg; usifESifhjynfhpHkaom NrdKUBuD; ajcmuf
q,fudkpD&ifaom *dv'fjynf&mrkwfNrdKUrS a*Am\om;?4;14 r[medrfNrdKUrSm a'g\om; t[de'yf?4;15 evdcdkifudk pD&ifaomol? a&Smvrkef\orD;awmf AmorwfESifhpHkbufaom t[drwf?4;16 tm&SmcdkifESifhtmvkyfNrdKUrSm [k&SJ\om;Amem?4;17 ocgcdkifrSm yg&Gm\om;a,m&Szwf?4;18 A,FmrdefcdkifrSm {vm\om;&Sdrd?4;19 tmarm&d&Sifbk&if&Sd[kef\EdkifiH? Am&Sef&Sifbk&ifMoC\EdkifiH? *dv'fjynfrSmtjcm;aomrif;r&Sd/ wyg;wnf;pD&ifaom O&d\om;a*Awnf;/
4;20 xdkumv? ,k'trsKd;ESifh oa&vtrsKd;om;wdkYonf ta&twGuftm;jzifh ork'&moJvHk;ESifhtrQ rsm;jym; pm;aomufaysmfarGU
vsufaeMu\/4;21 a&Smvrkefonfvnf; jrpfBuD;rSp zdvdwdjynf? tJ*kwKjynfwdkifatmifwdkif;EdkifiHvHk;udktpdk;&ojzifh? t&yf&yfom;wdkYonfvufaqmifyPm
wdkYudkquf? a&SmvrkefvufxufumvywfvHk;rif;rIudk aqmif&Guf&Mu\/
4;22 waeYwaeYvQif eef;awmfukefaom &dum[lrlum;? *sKHrkefYnuf aum&oHk;q,f? rka,mrkefYnuf aum&ajcmufq,f?307

4;23

qlNzdK;atmifauR;aomEGm;wq,f? usufpm;&mxJu EGm;ESpfq,f? qwforif '&,ftrsKd;rsKd;udk rqdkbJ odk;w&m? qlNzdK;atmifauR;


aomiSufrsKd;wnf;/4;24 a&Smvrkefonf jrpfBuD;taemufbuf?wdzoNrdKUrS tZmNrdKUwdkifatmif &Sifbk&iftaygif;wdkYudk tpdk;&ojzifh ywf0ef;usift&yfwdkY
ppfrIppfa&;r&Sd/4;25 vufxufawmfumvywfvHk;? ,k'trsKd;ESifh oa&vtrsKd;om;wdkYonf 'efNrdKUrSp aA&a&Sb NrdKUwdkifatmif toD;toD; rdrdpyspfyif?
rdrdoabFmozef;yif atmufrSm Nidrf0yfpGmae&Mu\/
4;26 a&Smvrkefonfvnf;? &xm;awmfrsm;ESifhqdkifaom jrif;wif;ukyfav;axmif? jrif;pD;ol&J waomif;ESpfaxmif&Sd\/4;27 0efpma&;wdkYonfvnf; a&Smvrkefrif;BuD;ESifh pm;yJGawmfodkY0ifaomoltaygif;wdkYtbdkYwa,muf wvpDpHkvifpGm jyifqif&Mu\/4;28 rka,mpyg;udk4if;? jrif;awmfrsm;? vm;awmfrsm;bdkY jrufajcmufudk4if;? tvSnhf oifhonftwdkif; ae&mt&yfodkY aqmifcJh&Mu\/
4;29 bk&m;ocifonf rsm;pGmaom OmPfynmudk4if;? ork'&moJvHk;ESifhtrQ us,f0ef;aom ESvHk;udk4if;ay;awmfrlonfjzpf?4;30 ynmawmfonf ta&SUjynfom;ynmESifhtJ*kwKjynfom;ynmudk vGefuJ\/4;31 a&Smvrkefonf {Z&[dwftrsKd;{oef? ra[mvom;a[ref? cgvaumv? 'g&'tp&Sdaom vltaygif;wdkYxufom ynm&Sdojzifh?
cyfodrf;aomwdkif; EdkifiHt&yf&yf ausmfapmav\/4;32 pD&ifawmfrlaom okwHpum;oHk;axmifESifh oDcsif;waxmifig;ck&Sd\/4;33 avAEkeftm&ZfyifrSp tkwfdk;em;rSm aygufwwfaom[kkyfyifwdkifatmif >rufqdk\/ om;rsKd;? iSufrsKd;? ydk;aumifrsKd;? ig;rsKd;wdkY\
taMumif;udkvnf; >rufqdk\/4;34 a&Smvrkefrif;\ ynmodwif;ukdMum;aom&Sifbk&iftrsKd;rsKd;apvTwfaomolwkdYonf ynmpum; awmfukdem;axmifjcif;iSg vmMu\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6

5;7
5;8
5;9

5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16
5;17
5;18

a&Smvrkefukd crnf;awmft&m bdodufay;aMumif;ukd wkkrif;BuD; [d&Honf Mum;vQif? 'g0d'fESifh tpOfrdwfaqGzGJUaomoljzpf?


rdrduRefwkdYukd apvTwfav\/wzefa&Smvrkefonfvnf;? [d&HxHokdYapvTwfvsuf?ightb'g0d'fonf t&yf&yfppfwkduf&aomaMumifh? xm0&bk&m;onf &efolwkdYukd tbajcb0g; awmfatmufokdY ESdrfhcsawmf
rrlrSDwkdifatmif? rdrdbk&m;ocifxm0&bk&m;\emrawmftbkdY tdrfawmfukd rwnfraqmuf&[krif;BuD;od\/,ckrlum;? ig\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf t&yf&yfNidrf0yfrnftaMumif; pD&ifawmfrlojzifh? &efbufjyKaomol? qD;wm;
aomolr&Sdonfjzpf?xm0&bk&m;u? ightb'g0d'ftm; oifhukd,fpm;oif\&mZyvifay:rSm igwifaomoif\om;onf ighemrtbkdYtdrfukd wnfaqmuf
&rnf[k rdefYawmfrlonftwkdif;? ig\bk&m;ocifxm0&bk&m;\ emrawmftbkdY tdrfawmfukdwnfaqmufrnf[k igtBuH&Sd\/rif;BuD;\uRefwkdYonf ightbkdYavAEkefawmifay:rSm tm&ZfyifwkdYukd ckwfvSJapjcif;iSgpD&ifyg/ ighuRef wkdYonf rif;BuD;uRefwkdYESifh0dkif;
vkyfukdifMuvdrfhrnf/ rif;BuD;pD&ifonftwkdif;? rif;BuD;\ uRefwkdYtm; tcukday;ygrnf/ Zd'keftrsKd;om;wkdYonf opfckwfwwfouJhokdY
igwkdYwGiftb,folrQ rckwfwwfonfukd rif;BuD;odonf[k rSmvkdufav\/
a&Smvrkefrif;\pum;ukd [d&Hrif;onfMum;vQif tvGef0rf;ajrmuf? xkdvlrsKd;BuD;ukd tpkd;&aomom;ukd 'g0d'ftm;ay;awmfrlaom
xm0&bk&m;onf ,aeYr*Fvm&Sdawmf rlapownf;[kqkdvsuf?rif;BuD;rSmvkdufaomtrIukd igqifjcifNyD/ tm&Zfopfom;? xif;l;opfom;vkdorQukday;ygrnf/ighuRefwkdYonf avAEkefawmifrS yifv,fokdYcsNyD;vQif? abmifvkyf rif;BuD;pD&ifaomt&yfokdY yifv,fvrf;jzifhaqmifcJh? xkdt&yf
tyfojzifhrif;BuD;cH,l&rnf/ rif;BuD;onfvnf;? ig\ eef;awmfom;pm;p&m&dumukday; ightvkdukdvnf; jynfhpkHap&rnf[k a&Smvrkef
xHokdYvlukd apvTwf jyefajym\/xkdokdY[d&Honf a&Smvrkeftvkd&SdorQaom tm&Zfopfom;? xif;l;opfom;ukday;\/a&Smvrkefonfvnf;? [d&H\eef;awmfom;rsm;pm;p&mbkdY wESpfwESpfvQif *HsKqefaum& ESpfaomif;? ppfNyD;aom qDaum&ESpfq,f
ukday;\/xm0&bk&m;onfvnf;? *wdawmf&Sdonftwkdif;? a&Smvrkeftm; ynmukday;awmfrl\/ [d&Hrif;ESifh a&Smvrkefrif;ESpfyg;wkdYonf
ppfwkdufjcif;r&Sd/ rd[mzGJUMu\/
a&Smvrkefrif;BuD;onfvnf;? oa&vvltaygif;wkdYwGif vlokH;aomif;wkdYukdcGJcefY?tvSnfhtvSnfhwvvQif waomif;pD? avAEkefawmifokdYapvTwfojzifh? xkdvlwkdYonf avAEkef awmifay:rSmwv? ukd,fae&mt&yf
ESpfvae&Mu\/ xkdvlwkdYukd ta'ged&Htkyf&\/xrf;&Gufaomolckepfaomif;? awmifkd;ay:rSm opfckwfaomol&Spfaomif;wkdYukdvnf; apckdif;awmfrl?tkyfcsKyfaomrif;t&m&SdrSwyg; vkyfaqmifaomolwkdYukd pD&ifaomolokH;axmifokH;&m&Sd\/&Sifbk&if\trdefYawmftwkdif; tdrfawmfwkdufjrpftbkdYBuD;aomausmuf? tbkd;xkdufaomausmuf? qpfNyD;aomausmufwkdYukd aqmifcJh
Mu\/xkdokdYa&Smvrkefrif;\vuform;wkdYESifh [d&Hrif;\vuform;wkdYonf a*AmvtrsKd;om;wkdYESifhwuG? tdrfawmfukdwnfaqmufp&mbkdY
opfom;rsm;? ausmufrsm;wkdYukd jyifqifMu\/
308

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4
6;5
6;6
6;7
6;8
6;9
6;10
6;11
6;12
6;13
6;14
6;15
6;16
6;17
6;18
6;19
6;20
6;21
6;22
6;23
6;24
6;25
6;26
6;27
6;28
6;29
6;30
6;31
6;32
6;33
6;34
6;35
6;36
6;37
6;38

oa&vtrsKd;om;wkdYonf tJ*kwKjynfrSxGufaom ou&mZfav;&m&Spfq,fjynfh? a&Smvrkefrif;eef;pHav;ESpf? Zdztrnf&Sdaom


'kwd,vwGif? xm0&bk&m;\tdrfawmfukd wnfpjyKawmfrl\/xkdtdrfawmftvsm;onf tawmifajcmufq,f? teHtawmifESpfq,f? tjrifhtawmif okH;q,f&Sd\/tdrfawmfOD;onfvnf; tdrfawmfteHESifhnD tvsm;tawmifESpfq,f? teHq,fawmif&Sd\/tdrfawmfvif;p&mbkdY usOf;aomjywif;aygufwkdYukdvkyfav\/tdrfawmfjyifx&HESifh Asm'dwfXmeawmfjyifx&Hywfvnf tcef;wkdYukdvnf; vkyfav\/atmuftcef;onf teHig;awmif? tv,ftcef;teHajcmufawmif? txuftcef; teHckepf awmif&Sd\/ taMumif;rlum;? tcef;wkdY
onf tdrfawmfx&H ukd,fxJokdYr0if/ x&Hqkwfvsuf qkwfvsufwuf\/xkdtdrfawmfukdwnfvkyfaomtcg? xkdt&yfokdYraqmifcJhrSD qpfNyD;aomausmufwkdYjzifhom wnfvkyfaomaMumifh? oHwl? ykqdef?
oHwefqmESifhvkyfaomtoHrjrnf&/atmuftcef;xJokdY0ifaomwHcg;0onf tdrfawmfvufsmbufrSm&Sd\/ vdrfaomavSum;jzifh tv,ftcef;okdY4if;? tv,ftcef;rS
txuftcef;okdY4if;? wuf&\/tdrfawmfukdwnfNyD;rS xkyfrsm;wkdifrsm;ukd tm&ZfysOfjym;ESifhzkH;tkyfav\/x&Htcef;wkdYonfvnf; tjrifhig;awmifpD&Sd\/ tm&Zf&ufrwkdYonf tdrfawmfukdrSDvsuf&SdMu\/
xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a&SmvrkefokdYa&mufvmonfum;?,ckwnfaqmufaom tdrfawmft&mrSm? oifonfigoGefoifaom vrf;okdYvdkufvsuf? igpD&ifcsuf twkdif;pD&if? igynwforQwkdYukd
apmifha&SmufvQif? oif\tb'g0d'ftm; ig*wdxm;onftwkdif; oifigjyKrnf/ig\vloa&vtrsKd;ukd igrpGefY? olwkdYtv,faernf[k rdefYawmfrl\/
xkdokdYa&Smvrkefonf tdrfawmfukdwnf NyD;av\/Murf;rSonftrkd;wkdifatmif twGif;x&Hukd tm&ZfysOfjym;ESifhzkH;tkyf? Murf;ukdvnf; 'kBuD;aom xif;l;ysOfjym;jzifh NyD;ap\/tvGefoefY&Sif;&mXme? Asm'dwfXmeawmftbkdY tvsm;teH tawmifESpfq,fpDus,faomtdrfawmf wykdif;ukd tcef;um Murf;ESifhx&H
ukdtm&ZfysOfjym;jzifh NyD;ap\/xkdtcef;a&SUrSm wnfaomAdrmefawmftvsm;onf tawmifav;q,f&Sd\/tdrfawmftwGif; tm&ZfysOfjym;wkdYonf bl;oD;tajymuf? yef;yGifhtajymufESifhjynfhpkHMu\/ ausmufray:apjcif;iSg tm&Zfom;ESifhzkH;tkyf
vsufom&Sd\/
xkdokdYxm0&bk&m;\ y#dnmOfaowmawmfukd wifxm;&ef? tdrfawmftwGif; Asm'dwfXmeawmfukd jyifqifav\/Asm'dwfXmeawmftcef;onf tvsm;tawmifESpfq,f? teHtawmifESpfq,f? tjrifhtawmifESpfq,f&Sd\/ xkdtcef;ukd4if;? tm&Zf
opfom;ESifhvkyfaom ,Zfyvifukd4if;? a&TpifESifhrGef;rHav\/xkdokdYtdrfawmftwGif;ukd a&TpifESifhrGrf;rHNyD;rS? Asm'dwfXmeawmfa&SUrSm a&TBudK;jzifhtuG,ftumukd qGJxm;? a&TESifhrGrf;rHav\/tdrfawmfwtdrfvkH;ukd4if;? Asm'dwfXmeawmfem;rSm&Sdaom ,Zfyvifukd4if;? a&TESifhtukeftpifrGrf;rHav\/Asm'dwfXmeawmfxJrSm tjrifhq,fawmif&Sdaom ackAdrfESpfyg;ukd oHvGifhom;ESifhvkyfav\/ackAdrftawmifwkdYonf tbufwcsuf tvsm;ig;awmifpD&Sd? tawmifzsm; wckrSwckwkdifatmif q,fawmif&Sd\/tjrifhq,fawmif&Sdonfjzpf? ackAdrfESpfyg;onf tvkH;t&yfyrmPwl\/xkdackAdrfwkdYukd twGif;tdrfawmfxJrSm wifxm;ojzifh? ackAdrftawmifwkdYonf jzefYvsuf?tawmifzsm;wbufwcsuf x&HukdrSDvsuf? tv,frSm tawmifzsm;wckESifhwckxdvsuf&SdMu\/ackAdrfwkdYukdvnf; a&TESifhrGrf;rHav\/tdrfawmfx&HtwGif;bufESifh jyifbufxkaom ackAdrftkyfESifh tyGifhyGifhaompGefyvGHyiftkyfrsm; &SdMu\/tdrfawmftwGif; Murf;ESifhjyifMurf;ukdvnf; a&TESifhrGrf;rHav\/Asm'dwfXmeawmf0if0bkdY oHvGifom;wHcg;&GufESpf&Gufukdvkyf? wHcg;xkyfESifh wHcg;wkdifwkdYonf x&Hig;pkwpkukd pm;Mu\/oHvGifom;wHcg;&GufwkdY ackAdrftkyf? tyGifhyGifhaompGefyvGHyiftkyfrsm;ukdxkvkyf? wHcg;&GufESifh ackAdrftkyf? pGefyvGHyiftkyfwkdY
ukda&TESifhrGrf;rHav\/xkdtwltdrfawmfjyifx&Hav;pkwpk us,faom0if0bkdY oHvGifwHcg;wkdif wkdYukd4if;?wHcg;&Gufw&GufvQif ywmESpfckpDjzifh vnfwwfaomxif;l;om;wHcg;&GufESpf&GufwkdYukd4if; vkyfav\/wHcg;&Guf ackAdrftkyfESifh tyGifhyGifhaompGefyvGHyiftkyfrsm;ukd xkvkyf tajymufukd a&TESifhrGrf;rHav\/twGif;wefwkdif;ukdvnf; qpfaomausmufwef;okH;qifh? tm&Zfopfom;wef; wqifhESifhtxyfxyfwnfav\/eef;pHav;ESpf? ZdzvwGif xm0&bk&m;\tdrfawmfwkdufjrpfukdcsMu?eef;pHq,fwESpf? Akvtrnf&SdaomtXrvwGif tdrfawmftcef;BuD;tcef;i,fwkdYESifhqkdiforQwkdYukd vufpowf ckepfESpfywfvkH;tdrf
awmfukdwnfaqmufownf;/

309

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5
7;6
7;7
7;8
7;9
7;10
7;11
7;12
7;13
7;14
7;15
7;16
7;17
7;18
7;19
7;20
7;21
7;22
7;23
7;24
7;25
7;26
7;27
7;28
7;29
7;30
7;31
7;32
7;33
7;34
7;35
7;36
7;37
7;38
7;39
7;40
7;41

wzefa&Smvrkefonf wq,fokH;ESpfywfvkH; eef;awmfukdwnfaqmuf vufpowfav\/eef;awmfukd avAEkefawmopfom;jzifhaqmuf? tvsm;tawmifw&m? teHtawmifig;q,f? tjrifhtawmifokH;q,f&Sd\/ tm&Zf


wkdifav;pOf? tm&Zf&ufrrsm;ESifhaqmuf\/wkdifwpOfvQif q,fig;wkdifpD&Sd wkdifaygif;ajcmufq,ftay:rSm tjcifwkdYukdwifvsuf? tm&ZfysOfjym;ESifhrkd;av\/tvif;0ifp&mjywif;aygufokH;wef;pD tqifhqifhrsufESmcsif;qkdifvsuf wbufwcsuf&SdMu\/wHcg;ayguf&SdorQwHcg;wkdif&SdorQwkdYonf pwk&ef;av;axmifhjzpfMu\/wkdifrsm;? xkyfBuD;rsm;ESifhjynfhpkH tvsm;tawmifig;q,f? teHtawmifokH;q,f&Sdaom uem;jyifukdvnf; vkyfav\/w&m;pD&if&m uem;jyifwnf;[laom w&m;yvifwnf&m uem;jyifukdvnf;vkyf? Murf;wbuf rSm wbufwkdifatmif tm&ZfysOfjym;
wkdYESifh rdk;av\/eef;awmfESifhqkdifaom xkduem;jyifESpfaqmifpyfMum;rSm wefwkdif;vnf;&Sd\/ a&SmvrkefpkHbufaom zma&mbk&if\orD;pHeef;ukdvnf;
w&m;pD&if&muem;jyifESifhwlatmif aqmufav\/wefwkdif;BuD; jyifbufwkdifatmif4if;? tjrpfrSp xdyfwkdifatmif4if;? ausmufqpfyrmPESifhtnD? ESpfbufpvkH; vTESifhwkdufaomausmuf?
xl;qef;aomausmufwkdYjzifhNyD;Mu\/tjrpfonfvnf; tvsm;&Spfawmif? q,fawmif&Sdaomausmuf? xl;qef;aomausmufBuD;wkdYjzifh NyD;\/tjrpfay:rSmvnf; ausmufqpfyrmPESifhtnDvkyfaomausmuf?xl;qef;aom ausmufESifh tm&Zfopfom;&Sd\/wefwkdif;BuD;onf qpfaomausmufokH;wef;? tm&ZfopfBuD;wwef;jzifhNyD;\/ AdrmefawmftwGif; wefwkdif;? eef;awmfuem; jyifwef
wkdif;wkdYonfxkdtwlNyD;Mu\/
a&Smvrkefonfvnf;? vlukdapvTwf wkkNrdKUrS[d&Hukdac:av\/xkd[d&Hum;? evdtrsKd;rkwfqkd;rom;jzpf\/ ol\tbum;? wkktrsKd;om; yef;wOf;orm;jzpf\/ om;onfvnf; aMu;0gtvkyf
cyfodrf;ukdvkyfwwfaom OmPfynmESifhjynfhpkHojzifh? a&Smvrkef rif;BuD;xHokdYvm tvkyf&SdorQukdNyD;pD;ap\/xkdolonftjrifh wq,f&Spfawmif? vkH;ywfwq,fESpfawmif&Sdaom aMu;0gwkdifESpfwkdifukd oGef;av\/wkdiftay:rSmwifp&mbkdY tjrifhig;awmif&SdaomaMu;0gwkdifxdyfESpfckukdvnf; oGef;av\/aMu;0guGef&GufESifhaMu;0gBudK;wkdYukdvnf;vkyf? wkdifwwkdifvQif uGef&GufckepfckpDjzifh wkdifxdyftay:rSm zkH;vTrf;av\/aMu;0govJoD;wkdYukdvnf;vkyf? wkdifxdyfuGef&Guftay:rSm xdyfwckvQifovJoD;ESpfwef;pDjzifh wefqmqifav\/uem;jyifxJrSm pkdufxm;aom xkdwkdifxdyfwkdYonf MumyGifhESifhykHwl tcsif;av;awmif&Sd\/wkdifxdyfESpfckwkdYonf uGef&GufESifheD;pyfaomxkydum tay:rSmwnfvsuf? wkdifxdyfwck ovJoD;ESpfwef;pDESifh tvkH;ESpf&mpD&SdMu\/xkdwkdifwkdYukd Adrmefawmfuem;jyifxJrSm pkdufxm; vufsmwkdifukd,mcdef? vuf0JwkdifukdaAmZ trnfjzifh rSnfhav\/wkdifxdyftay:rSm MumyGifhdtajymuf&Sdonfjzpf wkdifwkdYonfaphpkHMu\/
tcsif;q,fawmif? t0ef;tawmifokH;q,f? tapmufig;awmif&SdaomaMu;0g a&uefukdvnf; vkyfav\/a&ueftem;ywfatmufywfvnf tawmifwawmifvQif bl;oD;q,fvkH;pDaphatmif bl;oD;;ESpfywfukd a&uefESifhwpyfwnf;
oGef;av\/xkda&uefonf EGm;wq,fESpfcktay:rSm wnfvsuf&Sd\/ EGm;wkdYonftwGif;okdYaemufckdif; ta&SUtaemufawmifajrmuf t&yfav;
rsufESmokdYwrsufESmvQifokH;ckpDrsufESmjyKMu\/a&uefonf 'kvufw0g;&Sd\/ tay:tem;ywfvnfzvm;tem;ywfuJhokdY MumyGifhtajymuf ESifhjynfhpkH\/ a&AwfESpfaxmif0if\/
wzeftvsm;av;awmif? teHav;awmif tjrifhokH;awmifyrmP&Sdaom aMu;0gckHwq,fukd vkyfav\/xkdckHykHoPmef[lrlum;? ckHywfvnftem;&pf tqifhqifh&Sdtem;&pfMum;rsm?jcaoFh? EGm;? ackAdrftajymuf&Sd\/ tem;&pftay:rSm ckHwckwifvsuf&Sd\/ jcaoFhESifhEGm;atmuf vnf; tajymufrsKd;&Sd\/ckHwck aMu;0gvSnf;bD;av;ckpD? aMu;0g0ifkd;ESifhwuG&Sd\/ tifwkHwifp&mbkdY ckHav;axmifh yckH;wkdYukd ckHESifhwpyfwnf;oGef;av\/tifwkH0ygaomtuGyfonf tus,fwawmif&Sd\/ t0onf0kdif; tcsif;wawmifxGm&Sd\/ pwk&ef;av;axmifh tajymufESifh
jynfhpkH\/bD;av;ckwkdYonf ckHrsufESmatmufrSmae&musvsuf? 0ifkd;wkdYonf ckHESifhpyfvsuf? bD;tjrifh wawmifxGm&Sd\/bD;ykHum; &xm;bD;ESifhwl\/ 0ifkd;? 0ifkd;tdrf? tuefY? tuGyfrsm;ukd oGef;av\/ckHav;axmifh wpyfwnf;oGef;aom yckH;av;ck&Sdojzifh?xkdyckH;ay:rSm vkH;ywfwxGm&Sdaom uGif;ukdwyf? ckHay:rSmtem;&pfESifh ukdifp&mrsm;wkdYukd ckHESifhwpyfwnf; oGef;av\/ukdifp&mrsufESmESifhckHrsufESmjyif ackAdrf? jcaoFh? pGefyvGHyiftp&Sdaom tajymufrsKd;toD;toD; xifay:vsuf&Sd\/xkdokdYykHoPmeftvkH;t&if;wlatmif? tifwkHwif&mckHwq,fukd oGef; NyD;av\/t0ef;av;awmifus,f? a&Awfav;q,f0ifEkdifaomaMu;0gtifwkHwq,fukdvnf; vkyf? ckHwckay:rSm tifwkHwvkH;pDwifxm;av\/tdrfawmfvusfmbuf ckHig;ck? vuf0Jbuf ig;ckukdxm; a&uefukdum;? tdrfawmfvufsmbuf ta&SUawmifaxmifh ae&mcs\/
[d&Honftkd;rsm;? a&rIwfrsm;? tifwkHi,frsm;ukdvnf; vkyfojzifh? a&Smvrkef rif;BuD;tbkdY xm0&bk&m;\tdrfawmf vufpowfaom
t&mrsm;[lrlum;?wkdifESpfwkdif? wkdifxdyftxG#fESpfck? wkdifxdyftxG#fukd zkH;vTrf;p&muGef&GufESpf&Guf?310

7;42
7;43
7;44
7;45
7;46
7;47
7;48
7;49
7;50

zkH;vTrf;p&muGef&Gufw&GuftbkdY ovJoD;ESpfwef;pD? ovJoD;aygif;av;&m?ckHq,fck? ckHay:rSmwifxm;aom tifwkHq,fvkH;? a&uefwuef? a&uefukd


axmufaomEGm;wq,fESpfck? tkd;rsm;? a&rIwfrsm;? tifwkHi,frsm;wnf;/a&Smvrkefrif;BuD;tbkdY [d&HvkyforQaom xm0&bk&m;\tdrfawmfwefqmwkdYonf ajymifajymif awmufaom aMu;0gjzifhNyD;Mu\/a,mf'efcsKdifh? oukwfNrdKUESifh ZmoefNrdKUpyfMum;wGif o&Gwfvkyfp&maumif;aomajr &Sifbk&ifoGef;av\/xkdwefqmwkdYonf tvGefrsm;aomaMumifh? a&Smvrkefonf rcsdefbJoGef;xm;\/ aMu;0gtcsdefukd tb,folrQrod/
a&Smvrkefonfvnf; xm0&bk&m;\tdrfawmfESifh qkdiforQaomwefqmrsm;wnf; [laom a&T,Zfyvif? a&SUawmfrkefYwifp&ma&Tpm;yGJ?Asm'dwfXmeawmfa&SU? vusfmbuf a&TpifrD;ckHig;ck? vuf0Jbufig;ck? a&Tyef; yGifh? a&TrD;cGuf? rD;ukdifwefqm?a&TpifjzifhNyD;aomcGufrsm;? rD;nyf? vifyef;? ZGef;? jymcHp&mtkd;rsm;? tvGefoefY&Sif;&mXmeawmf twGif;cef;wHcg;ESifhAdrmefawmfjyifcef;
wHcg;qGJxm;aom a&Tywmrsm;wkdYukdvkyfav\/7;51 xkdokdYa&Smvrkefrif;BuD;onf xm0&bk&m;\tdrfawmftbkdYjyKvkyfpD&iforQ tvkH;pkHwkdYukd vufpowfNyD;rS? crnf;awmf'g0d'fvSLaom
a&TaiGwefqmrsm;ukdaqmifcJh? xm0&bk&m;\ tdrfawmf b@mpkxJrSm oGif;xm;av\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1

8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7
8;8
8;9
8;10
8;11
8;12
8;13
8;14
8;15
8;16

8;17
8;18
8;19
8;20

8;21

xkdtcg xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmawmfukd Zdtkefrnfaom 'g0d'fNrdKUrSaqmifcJh vkdaomiSg? a&Smvrkefonf oa&vtrsKd;touf


BuD;oltaygif;wkdYESifh oa&vtaqG trsKd;toD;toD;ukdtkyfaomacgif;rif;taygif;wkdYukd a,k&SvifNrdKU? &Sifbk&ifxHokdYac:awmf
rlonftwkdif;?-
oa&vvltaygif;wkdYonf {oedrftrnf&Sdaomowrv vkyfaomyGJtwGif;wGif a&Smvrkefrif;BuD;xHokdY pka0;a&mufvmMu\/oa&vtrsKd;wGif toufBuD;oltaygif;wkdYonfvm? ,Zfyka&m[dwfwkdYonfvnf; xm0&bk&m;\aowmawmfukdxrf;vsuf?y&dowfpnf;a0;&mwJawmf? wJawmfESifhqkdif oefY&Sif;aomwefqmtvkH;pkHwkdYukd ,Zfyka&m[dwf rsm;ESifhav0dom;rsm;wkdYonfaqmif
cJhMu\/a&Smvrkefrif;BuD;rSp pnf;a0;aomoa&vy&dowftaygif;wkdYonf ra&wGufEkdif/ twkdif;rodrsm;pGmaom okd;EGm;wkdYukd aowm
awmfa&SUrSm,ZfylaZmfMu\/,Zfyka&m[dwfwkdYonfvnf; xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmawmfukd tdrfawmftwGif;okdYoGif;? tvGefoefY&Sif;&mXmewnf;[laom
Asm'dwfXmeawmfxJrSm ackAdrftawmifwkdYatmuf? olUae&mxm;Mu\/ackAdrfwkdYonf rdrdtawmifESpfbufukd aowmawmfae&mtay:rSmjzefY? aowmawmfESifhxrf;bkd; wkdYukd vTrf;rkd;vsuf&SdMu\/xrf;bkd;wkdYukdqGJxm;ojzifh xrf;bkd;zsm;wkdYonf jyifcef;rxif/ oefY&Sif;&mXme? Asm'dwfXmeawmf omxif ,aeYwkdifatmif&SdMu\/oa&vtrsKd;om;wkdYonf tJ*kwKjynfrSxGuf? xm0&bk&m;onf olwkdYESifhy#dnmOfzGJUawmf rlaomtcg? arma&Sonf a[m&yf
t&yf&SdpOf oGif;xm;aomausmufjym;ESpfjym;rSwyg; aowmawmfxJ tb,ft&mrQr&Sd/
,Zfyka&m[dwfwkdYonf oefY&Sif;&mXmxJu xGufMuaomtcg? xm0&bk&m;\ tdrfawmfonf rkdCf;wdrfESifhjynfh\/xkdokdY xm0&bk&m;\tdrfawmfonf bkef;awmfESifhjynfhvsuf? rkdCf;wdrfawmfaMumifh ,Zfyka&m[dwfwkdYonf trIawmfukdaqmif&Guf
vsuf&yfraeEkdifMu/a&Smvrkefuvnf;? xm0&bk&m;onf xlxyfaomarSmifrkdufxJrSm aeawmfrlonf[k pum;awmf&Sd\/tu,fpifppf ukd,fawmfusdef;0yfawmfrl&mtdrf? tpOftNrJaeawmfrl&mXmeawmfukd tuREkfyfwnf aqmufygNyD[k >rufqkd\/wzef&Sifbk&ifonf vSnfhMunfh oa&vtrsKd;y&dowftaygif;ukd aumif;BuD;ay;awmfrl\/ oa&vtrsKd;y&dowftaygif;wkdYonf
rwfwwfaeMu\/&Sifbk&ifuvnf;? xm0&bk&m;\Asm'dwfawmfpum;[lrlum;?
ig\vl oa&vtrsKd;om;wkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaomaeYup ighemrwnf&m tdrfukd aqmufapjcif;iSg? oa&vckdif
rsm;wkdYwGif NrdKUwpkHwNrdKUukdigra&G;ao;aomfvnf;? ig\vl oa&vtrsKd;om;wkdYukd tkyfpkd;apjcif;iSg? 'g0d'fukdiga&G;NyD[k ighcrnf;awmf
'g0d'ftm; Asm'dwfawmf&Sdonftwkdif; jyKawmfrlaom oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0& bk&m;onf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;\emrawmftbkdY tdrfawmfukd wnfaqmufjcif;iSg? ighcrnf;awmf'g0d'fonf tBuH&Sdaom
tcg?xm0&bk&m;u? oifonfighemrtbkdY tdrfawmfwnfaqmufjcif;iSg tBuH&SdaomaMumifh aumif;aomtrIukdjyKNyD/okdYaomfvnf; oifonf tdrfawmfukdraqmuf&/ oif\om;&if;onf ighemrtbkdYtdrfawmfukd aqmuf&rnf[k ighcrnf;awmf'g0d'f
tm;rdefYawmfrl\/xm0&bk&m;onf trdefYawmf&Sdonftwkdif; jyKawmfrlojzifh? igonf ighcrnf;awmf'g0d'f\t&dyf t&mukdcH&? xm0&bk&m;
*wdawmf&Sdonftwkdif; oa&vEkdifiH\&mZyvifay:rSmxkdifvsuf? oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;\emrawmftbkdY
tdrfawmfukdwnfaqmufavNyD/igwkdYbkd;ab;rsm;ukd tJ*kwKjynfrS? xm0&bk&m;EIwfaqmifaomtcg? olwkdY ESifhzGJUawmfrlaom y#dnmOfausmufpmygaomaowmawmf
xm;&mt&yfukd xkdtdrfawmfvkyfavNyD[k >rufqkd\/

311

8;22 wzefa&Smvrkefonf xm0&bk&m;\,Zfyvifa&SU? oa&vtrsKd;y&dowftaygif;wkdY tv,frSmae? vuf0g;wkdYukdaumif;uifokdY


jzefYvsuf?8;23 tkdoa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;? txufaumif;uifbkHESifh atmuft&yfajrBuD; ay:rSm udk,fawmfESifhwlaombk&m;
wqlrQr&Sdyg/ a&SUawmfpdwfESvkH;t<uif;rJhusifhaom ukd,fawmf\uRefwkdYtbkdY y#dnmOfw&m;ESifh ukPmw&m;ukdapmifha&Smufawmf
rlNyD/8;24 tuREkfyftb 'g0d'fxm;awmfrlaom *wdawmfukdrzsuf? rdefYawmfrlonftwkdif; ,aeYjyKawmfrlNyD/8;25 tkdoa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;? ukd,fawmfu? oifonf igha&SUrSmusifhouJhokdY oif\om;ajr;wkdYonf igha&SUrSm
usifhvkdaomiSg? rdrdwkdYoGm;&mvrf;ukdowdjyKvQif? ighrsufarSmuf oa&vEkdifiH\ &mZyvifay:rSm xkdif&aomoif\trsKd;
rif;kd;rjywf&[k ukd,fawmf tuREkfyftb'g0d'fxm;awmfrlaom*wdawmfukd ,ckapmifhawmfrlyg/8;26 tkdoa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;? ukd,fawmfuReftuREkfyftb'g0d'ftm; rdefYawmfrlaompum;awmfukd ,ckjynfhpkHap
awmfrlyg/8;27 okdY&mwGif bk&m;ocifonf ajrBuD;ay:rSm {ueftrSefusdef;0yfawmfrlrnfavm/ aumif;uifESifh aumif;uifwumwkdY\ txG#ftjrifh
qkH;aomaumif;uifonf ukd,fawmfukdrqHhrcHEkdifonf jzpf? tuREkfyfwnfaqmufaom tdrfukdtb,fqkdbG,f&m&Sdygoenf;/8;28 okdYaomfvnf; tkdtuREkfyfbk&m;ocifxm0&bk&m;? ukd,fawmfuRefonf a&SUawmf ,aeYa<u;aMumfvsuf yXemjyK awmif;avQmuf
aompum;ukd em;cHem,lawmfrlyg/8;29 rnfaomt&yf ighemrwnf&rnf[k rdefYawmfrlonftwkdif;? t&yfXmeESifh tdrfawmfukd aeYnOfhrjywfMunfhI? udk,fawmf
uRefonft&yfXme qkawmif;aompum;ukd em;axmif awmfrlyg/8;30 ukd,fawmfuRefrSp ukd,fawmf\vl oa&vtrsKd;om;wkdYonf t&yf Xmeqkawmif;yXem jyKMuaomtcg? usdef;0yfawmfrl&m
aumif;uifbkH em;axmif tjypfrSvTwfawmfrlyg/
8;31 vlonfrdrdtdrfeD;csif;ukd jypfrSm;aomaMumifh? tusdefcH&rnf[k tdrfeD;csif;qkdvsuf? tdrfawmf udk,fawmf\,Zfyvifa&SUrSmtusdef
wkdufvQif?8;32 aumif;uifbkHem;axmifawmfrlyg/ rw&m;aomolonf rdrdtjypfESifhtavsmufIH;apjcif;iSg4if;? ajzmifhrwfaomolonf rdrdajzmifh
rwfjcif;ESifhtavsmuf tusKd;ukdcH&tjypfrSvGwfapjcif;iSg4if;? ukd,fawmfuRefwkdYukdw&m;pD&ifawmfrlyg/
8;33 ukd,fawmf\vloa&vtrsKd;om;wkdYonf ukd,fawmfukdjypfrSm;aomtjypfaMumifh &efola&SUrSmIH;&aomtcg? ukd,fawmfxHokdYjyefvm?
emrawmfukd0efcHvsuf? tdrfawmfukd rSDckdvsufqkawmif;yXemjyKvQif?8;34 aumif;uifbkHem;axmif? ukd,fawmf\vloa&vtrsKd;om;wkdYukd tjypfrSvTwfawmfrlyg/ bkd;ab;wkdYtm; ay;oem;awmfrlaom
jynfokdYwzefykdYaqmifawmfrlyg/
8;35 ukd,fawmfukd jypfrSm;aomtjypfaMumifh rkdCf;r&Gm? rkdCf;acgifojzifhukd,fawmfonfqkH; rawmfrlaomtcg? olwkdYonf t&yfXme
awmfukdrSDckdvsufqkawmif;? emrawmfukd0efcHvsuf rdrd'kpkdufukdpGefYy,fvQif?8;36 aumif;uifbkH em;axmif? udk,fawmf\uRef? udk,fawmf\vloa&vtrsKd;wdkYudk tjypfrSvTwf awmfrlyg/ olwdkYvdkuf&aomvrf;
aumif;udkjyTef? udk,fawmf\vlwdkYtm; tarGay;aomajray:rSm rdkCf;&Gmapawmfrlyg/
8;37 jynfawmf tpmtm[m&acgif;yg;aomf4if;? avxdtyifaoaomf4if;? t&nf,dk aoaomf4if;? t&mbusKdif;? cgodvusKdif;
udkufpm;aomf4if;? &efolwdkufvmNrdKUudk0dkif;xm; aomf4if;? ab;Oy'f? tema&m*gwpHkwcka&mufaomtcg?8;38 udk,fawmf\oa&vtrsKd;om;tcsKdUwdkYonf toD;toD;cH&aomab;'Pfudkodvsuf? tdrfawmfodkY rdrdwdkYvuf0g;udkjzefY? wpHk
wckaomyXempum;tm;jzifh qkawmif;vQif?8;39 usdef;0yfawmfrl&m aumif;uifbHk em;axmifawmfrlyg/8;40 bdk;ab;wdkYtm;ay;oem;awmfrlaomjynf olwdkYonftouf&SifaomumvywfvHk; udk,fawmfudk aMumuf&GHUygrnftaMumif;? udk,f
awmfomvQifvlow0gtaygif;wdkY\ pdwfESvHk;oabmudk odawmfrlonfjzpf? qkawmif;aomolwdkY\pdwfESvHk;oabmudkodvsuf?
olwdkYtjypfudk vTwfawmfrlyg/ toD;toD;jyK Muonftwdkif; pD&ifawmfrlyg/
8;41 udk,fawmf\vl oa&vtrsKd;r[kwf?
8;42 wyg;trsKd;om;wdkYonf BuD;jrwfaomemrawmf\ odwif;ESifhwefcdk;BuD;? qefYawmfrlaomvuf Hk;awmf\ odwif;udkMum;aomaMumifh?
emrawmfudkaxmufojzifh a0;aomjynfrSa&mufvm? tdrfawmfudkrSDcdkvsuf qkawmif;vQif?8;43 usdef;0yfawmfrl&maumif;uifbHk em;axmifawmfrlyg/ udk,fawmf\vloa&vtrsKd;om; udk,fawmfudkaMumuf&GHUouJhodkYajrBuD;
om;taygif;wdkYonf aMumuf&GHUvsuf? emrawmfudk odapjcif;iSg4if;? tuREfkyfwnfaqmufaom tdrfawmfudkemrawmfjzifhorkwf
aMumif;udk odapjcif;iSg? xdkwyg;trsKd;om;wdkYonf qkawmif;orQtwdkif; aus;Zl;jyKawmfrlyg/
8;44 udk,fawmf apcdkif;awmfrlonftwdkif;? udk,fawmf\vlwdkYonf &efolwdkY&Sd&modkY ppfcsDaomtcg? a&G;awmfrlaomNrdKU? emrawmftbdkY
tuREfkyfwnfaqmufaom tdrfawmfudkrSDcdkvsuf? xm0&bk&m;tm; qkawmif;MuvQif?8;45 olwdkYqkawmif;yXemjyKaompum;udk aumif;uifbHkem;axmif olwdkYtrIudkapmifhawmfrlyg/8;46 rjypfrSm;wwfaom vlwa,mufrQr&Sdonfjzpf? udk,fawmf\vlwdkYonf udk,fawmfudkjypfrSm; aomaMumifh? trsufxGuf &efol
vufodkYtyfawmfrlojzifh? &efolwdkYonf a0;aomjynf? eD;aomjynf? tjcm;wyg;aomjynfodkY odrf;oGm;vQif4if;?8;47 xdkjynf tcsKyfcHpOf? olwdkYonf owd&? tuREfkyfwdkYonf jypfrSm;ygNyD/ rajzmifhaomtrI? qdk;npfaomtrIudkjyKrdygNyD[k
pdwfajymif;vJ awmif;yefojzifh?-

312

8;48
8;49
8;50
8;51
8;52
8;53

8;54
8;55
8;56
8;57
8;58
8;59
8;60

8;61
8;62
8;63
8;64

8;65

8;66

odrf;oGm;aom&efolwdkY\ jynfaepOf? pdwfESvHk;t<uif;rJhtxHawmfodkY jyefvm bdk;ab;wdkYtm; ay;awmfrlaomjynf? a&G;awmfrlaom


NrdKU? emrawmftbdkY tuREfkyfwnfaqmufaom tdrfawmfudk rSDcdkvsufqkawmif;vQif4if;?olwdkYqkawmif;yXemjyKaompum;udk usdef;0yfawmfrl&maumif;uifbHk em;axmif olwdkYtrI udkapmifhawmfrlyg/udk,fawmf\vlwdkYonf udk,fawmfudkjypfrSm;aomfvnf;? udk,fawmfudkjypfrSm;vGefusL;jcif;tjypf tvHk;pHkwdkYudk ajz&Sif;awmfrlyg/
odrf;oGm;aomolwdkYonf udk,fawmf\vlwdkYudkoem;apjcif;iSg? ukPmpdwfoabmudkay;awmfrlyg/taMumif;rlum;? olwdkYonf tJ*kwKjynf\ oHrD;zdkxJuEIwf,lawmfrlaom udk,fawmf\vl? tarGcH&awmfrlaomtrsKd;jzpfyg\/udk,fawmf\uRefrSp udk,fawmf\vloa&vtrsKd;om; qkawmif;yXemjyKaompum;tvHk; pHkwdkYudk em;axmifjcif;iSg MunhfI
rSwf,lawmfrlyg/taMumif;rlum;? tuREfkyfwdkYbdk;ab;rsm;udk tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifawmfrlaomtcg? udk,fawmf \uRefarma&Stm;jzifh rdefYawmfrlonf
twdkif;?oa&vtrsKd;udk udk,fawmftarGcH&mjzpfapjcif;iSg? ajrBuD;om;trsKd;rsKd;xJu a&G;EIwfcJGxm;awmfrlNyD t&Sifxm0&bk&m;[k
yXemjyKav\/
xdkodkY a&Smvrkefonf xm0&bk&m;a&SUawmf qkawmif;yXemjyK NyD;aomtcg? xm0&bk&m;\ ,Zfyvifa&SUrSm'l;axmufvsuf?
vuf0g;wdkYudk aumif;uifodkYjzefYvsuf ae&mrSx?rwfwwfaeNyD;vQif? oa&vtrsKd;y&dowftaygif;wdkYudk us,faomtoHESifh aumif;BuD;ay; aompum;[lrlum;?*wdawmf&SdorQtwdkif; rdrdvloa&vtrsKd;udk Nidrf0yfapjcif;iSg pD&ifawmfrlaom xm0&bk&m; onf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/
rdrd uRefarma&Stm;jzifhxm;awmfrlaom *wdawmfaumif; wcGef;rQrysuf?igwdkYbk&m;ocifxm0&bk&m;onf igwdkYbdk;ab;rsm;ESifhtwl&Sdawmfrlonfenf;wl igwdkYESifhtwl&Sd awmfrlygapaom/ igwdkYudktvQif;
pGefYypfawmfrrlygapESifh/vrf;awmfwdkYodkYvdkufapjcif;iSg4if;? bdk;ab;wdkYtm; rSmxm;awmfrlaom pD&ifxHk;zJGUcsufynwfw&m; wdkYudk txHawmfodkY aoG;aqmif
awmfrlygapaom/xm0&bk&m;onf bk&m;ocifjzpfawmfrlaMumif;udk4if;? tjcm;wyg;aom
bk&m;ocifr&SdaMumif;udk4if;? ajrBuD;om;taygif;wkdYonf odMurnftaMumif; igwdkYbk&m;ocif xm0&bk&m;onf rdrduRefESifh
rdrdvloa&vtrsKd;om;wdkY\trIudk apmifhp&mtaMumif; &Sdonftwdkif;? tpOfapmifhawmfrlapjcif;iSg xm0&bk&m;a&SUawmf
igqkawmif;aom yXempum;onf aeYnOfhrjywfteD;awmf&Sdygapaom/oifwdkYonf ,aeYusifhouJhodkY? igwdkYbk&m;ocifxm0&bk&m;pD&ifawmfrlaom vrf;odkYvdkuf ynwfw&m;awmfudkapmifha&Smufjcif;
iSg? txHawmf pdwfESvHk;pHkvifygapaom[k >rufqdkav\/
xdktcg a&Smvrkefrif;BuD;ESifhwuG oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf xm0& bk&m;a&SUawmf ,ZfylaZmfMu\/EGm;ESpfaomif;ESpfaxmif? odk;wodef;ESpfaomif;wdkYudk xm0&bk&m;tm; rd[m,,ZfylaZmfojzifh? xm0&bk&m;\tdrfawmfudk tEk
arm'emjyKMu\/xdkaeYvnf;? &Sifbk&ifonf xm0&bk&m;\tdrfawmfa&SUrSm&Sdaom wefwdkif;twGif;t&yfudk oefY&Sif;ap? xdkt&yf rD;IdU
&m,Zf? abmZOfylaZmfoum? rd[m,,Zfaumif qDOudkyl aZmf\/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;a&SUawmf&dSaom aMu;0g
,ZfyvifonfrD;IdU&m,Zf? abmZOfylaZmfoum? rd[m,,Zfaumif qDOudkrcHavmuf/xdktcg a&Smvrkefonf tvGefrsm;pGmaomy&dowfwnf;[laom [mrwfNrdKU 0if0rSp tJ*kwKjrpf wdkifatmif tESHYtjym;
t&yf&yfuvmMuaom oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYESifhwuG? igwdkYbk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf ckepf&ufESpfvD? wq,f
av;&ufywfvHk;yJGcH awmfrl\/&Spf&ufajrmufaomaeY vlrsm;wdkYudk vTwfvdkufawmfrl\/ olwdkYonf &Sifbk&ifudkaumif;BuD; ay;vsuf? xm0&bk&m;onf rdrd
uRef'g0d'fESifh rdrdvloa&vtrsKd;om;wdkY jyKawmfrlorQ aomaus;ZlawmfaMumifh? 0rf;ajrmuf&Tifvef;vsuf rdrdwdkYae&modkY
jyefoGm;Mu\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1 a&Smvrkefonf AdrmefawmfESifheef;awmfudk vufpowf? rdrdtvdkqE&SdorQ jynhfpHkaomtcg?9;2 xm0&bk&m;onf *daAmifNrdKU xif&Sm;awmfrlouJhodkY? 'kwd,tBudrf xif&Sm;awmfrlvsuf?9;3 oifonf igha&SUrSmqkawmif;yXemjyKaompum;udk igMum;NyD/ oifwnfaqmufaom tdrfudk igoefY&Sif;ap? ighemrudk
tpOfwnfaprnf/ tpOfigMunhfIvsuf ESvHk;pGJvrf;vsufaernf/9;4 oifonf igrSmxm;orQudkjyK? igpD&ifxHk;zJGUcsufwdkYudk apmifha&Smufjcif;iSg? oifhtb'g0d'fuJhodkY ajzmifhrwfpHkvifaompdwfoabmESifh
igha&SUrSmusifhaevQif?9;5 oa&vEdkifiH\ &mZyvifay:rSmxdkif&aom oif\trsKd;rif;dk;rjywf&[k oifhtb'g0d'ftm; ig*wd&Sdonftwdkif;? oifxdkif&aom
oa&vEdkifiH\ &mZyvifudktpOfigwnfaprnf/9;6
odkYr[kwf oifESifhoif\om;ajr;wdkYonf ighaemufodkYrvdkuf? vrf;vTJvsuf igrSmxm;aom pD&ifxHk;zJGUcsufwdkYudkrapmifh? tjcm;wyg;aom
bk&m;xHodkYoGm; 0wfjyKudk;uG,fvQif?9;7 oa&vtrsKd;udk igay;aomjynfrS igy,fjzwfrnf/ ighemrtbdkY igoefY&Sif;apaom tdrfawmfudk ighrsufarSmufrS y,f&Sm;rnf/
313

9;8
9;9

9;10
9;11
9;12
9;13
9;14
9;15
9;16
9;17
9;18
9;19
9;20
9;21
9;22
9;23
9;24
9;25
9;26
9;27
9;28

oa&vtrsKd;onfvnf; wyg;trsKd;om;wdkYwGif yHkcdkif;&muJh&Jh&m jzpf&vdrhfrnf/t&yfjrifhaom tdrfawmfudkvnf; vrf;a&SmufoGm;aom oltaygif;wdkYonf tHhMo? xm0& bk&m;onf jynfESifhtdrfudk
tb,faMumifh odkYjyKawmfrloenf;[k uJh&JhoHudkjyKvsuf wa,mufar;jref;aomf?wa,mufu? olwdkY\ bdk;ab;rsm;udk tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaomolwdkY\ bk&m;ocifxm0& bk&m;udk olwdkYonfpGefY tjcm;
wyg;aombk&m;udkrSD0Jvsuf 0wfjyKudk;uG,fMuaomaMumifh? xm0&bk&m;onf trItvHk;pHkudk a&mufapawmfrlaMumif;udk
jyefajymvdrhfrnf[k rdefYawmfrl\/
a&Smvrkefonf AdrmefawmfESifh eef;awmfwnf;[laom tdrfawmfESpfaqmifudkwnf aqmuf tESpfESpfq,faphaomtcg?wkkrif;BuD;[d&Honf a&SmvrkefvdkcsiforQtwdkif; tm&Zfopfom;? xif;l;opfom;ESifh a&TtcGuf w&mESpfq,fudkay;ESifhonfjzpf?
a&Smvrkefrif;BuD;onf *gvdvJjynfNrdKUESpfq,fudk [d&Hrif;BuD;tm;ay;\/a&Smvrkefay;aomNrdKUwdkYudk [d&HonfwkkNrdKUrSvm MunhfIaomtcgtm;r&/ighnD? ightm;ay;aomNrdKUwdkYonf tb,fodkYaomNrdKUenf;[kqdkvsuf?xdkt&yfudk umAkv[l ,aeYwdkifatmiforkwfownf;/
a&Smvrkefrif;BuD;onf aiGcJG&aomtaMumif;[lrlum;? Adrmefawmf? eef;awmf? rdavmNrdKU? a,k&SvifNrdKUdk;? [maZmfNrdKU? ar*da'gNrdKU?
a*ZmNrdKUwdkYudkwnfaqmufjcif;iSg aiGcJG&ownf;/a*ZmNrdKUudkum;? tJ*kwK zma&mbk&ifonfppfcsD wdkuf,lrD;IdUojzifh? NrdKUom;cgemedvlwdkYudkvkyfBuHNyD; rS? rdrdorD;? a&Smvrkef\cifyGef;
tm;vufaqmifay;ESifhavNyD/odkYjzpfa*ZmNrdKUudk a&Smvrkefwnfav\/ xdkrSwyg;? atmufaAaomkefNrdKU?AmvufNrdKU? awmt&yf? jynfxJrSmwm'armfNrdKUwdkYudkvnf; wnfav\/b@mawmfodkxm;aomNrdKUrsm;? &xm;awmfxdef;aomNrdKUrsm;? jrif;awmfauR;aomNrdKUrsm;? a,k&SvifNrdKUywfvnf? avAEkefawmifay:?
EdkifiHawmft&yf&yf wnfcsifaomNrdKUrsm; wdkYudkvnf;wnfav\/
oa&vtrsKd;om; tukeftpifrzsufqD;EdkifaomaMumifh?jynfawmf usef<uif;aomwyg;trsKd;om;? tmarm&d? [dwd? az&Zd? [d0d? a,AkodtrsKd;tET,f om;pOfajr;quftaygif;wdkYudk a&Sm
vrkefonf,aeYwdkifatmifvlcJG uRefcHap\/oa&vtrsKd;om;wdkYudkum;? a&SmvrkefonfuRefrcHap/ ppfol&J? trIawmfapmifh? rSL;rwf?ppfuJ? &xm;awmftkyf? jrif;awmftkyf
t&mcefYxm;awmfrl\/wnfaqmufjcif;trIawmfudkpD&ifaomol trIawmftkyfig;&mig;q,f&Sd\/zma&m&Sifbk&if\orD;awmfonf 'g0d'fNrdKUrSxGuf? olUtbdkY a&Smvrkefwnfaqmufaom eef;awmfodkYajymif;NyD;rS? a&Smvrkefonf
rdavmNrdKUudkjyKjyifav\/xm0&bk&m;tbdkY wnfaom,Zfyvifay:rSm rD;IdU&m,ZfwdkYudk wESpfwESpfvQif oHk;BudrfylaZmf? xm0&bk&m;a&SUawmf &Sdaom
,Zfyvifay:rSm eYHomaygif;udk rD;IdUojzihf tdrfawmfudkvufp owfav\/
wzef a&Smvrkefrif;BuD;onf {'Hkyifv,furf;em;? {vkwfNrdKUESifheD;pyfaom {Z,kef*g AmNrdKUrSm oabFmwdkYudk wnfvkyf\/yifv,ful;aomtrIudk em;vnfaomrdrduRef? oabFmom;wdkYudk [d&Hrif;onf xdkoabFmay:rSm a&Smvrkef\vlwdkYESifhtwlpD;ap\/olwdkYonf Mozd&NrdKUodkYoGm; a&TtcGufav;&mESpfq,fudk a&Smvrkefrif;BuD;xHodkYaqmifcJhMu\/-

tcef;BuD; ( 10 )
10;1
10;2
10;3
10;4
10;5
10;6
10;7
10;8
10;9

a&Sbjynfudktpdk;&aom rdzk&m;onf a&Smvrkef\ *kPftoa&ESifh xm0&bk&m;\ emrawmf odwif;udkMum;vQif? eufeJcufcJaom


jyemtm;jzifh olUudkpHkprf;apjcif;iSgvm\/eHYomrsKd;ESifhrsm;pGmaoma&T? tbdk;xdkufaomausmufwdkYudkaqmifaom ukvm;tkyfrsm;? vdkufaom olrsm;ESifhwuG a,k&SvifNrdKUodkY
a&muf? a&SmvrkefBuD;xHawmfodkY0ifaomtcg? rdrdtvdk qE&SdorQudk aqG;aEG;ar;jref;av\/olar;jref;aom jyem&SdorQwdkYudk a&Smvrkefrif;BuD;onfajzav\/ em;rvnf rajzEdkifaom t&mwpHkwckrQr&Sd/a&Sbrdzk&m;onf a&Smvrkef\ynmtvHk;pHkudk4if;? wnfaqmufaomtdrfawmfudk4if;?pm;yJGawmfwefqmudk4if;? trIawmfapmifhwdkY ae&mxdkif&mudk4if;? vkvifwdkYcpm;onftjcif;t&mudk4if;? olwdkY0wfaom t0wf
wefqmudk4if;? 0efpma&;rsm;udk4if;? xm0&bk&m;\tdrfawmf rD;IdU&m,ZfylaZmfjcif;udk4if; jrifaomtcg rdef;armawGa0vsuf&Sd?udk,fawmf\tjcif;t&mESifh udk,fawmf\ynmudk tuREfkyfonfudk,fjynf Mum;&aomodwif; pum;rSefyg\/odkYaomfvnf;? udk,fwdkifa&mufrjrifrSD xdkpum;udkr,Hk/ ,ckrlum;? t&ifMum;aompum;onf w0ufudkrQrrSD/ udk,fawmf\
ynmESifh udk,fawmf\pnf;pdrfonf tuREfkyfMum;&aomodwif;udk vGefuJyg\/a&SUawmftpOfae ynmawmfudkMum;&aom udk,fawmf\vl? udk,fawmf\uRefwdkYonf r*Fvm&SdMuyg\/udk,fawmfudkESpfouf? oa&vEdkifiH\ &mZyvifay:rSmwifawmfrlaom udk,fawmf\bk&m; ocifxm0&bk&m;onfr*Fvm&Sd
awmfrlapownf;/ xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;udk tpOf cspfaomaMumifh? ajzmifhrwfpGm w&m;pD&ifapjcif;iSg udk,fawmfudk
&Sifbk&ift&m cefYxm;awmf rlNyD[k &Sifbk&iftm;ajymqdk?-

314

10;10 a&TtcGufw&mESpfq,f? eYHomrsKd;trsm;? ausmufjrwfwdkYudkqufav\/ a&Sbrdzk&m;onf a&Smvrkefrif;BuD;tm; qufaomeHYomrsKd;


ESifhtrQrsm;jym;aomeYHomrsKd;onf aemufwzefra&muf/10;11 a&Smvrkerf if;BuD;onf tvdv
k akd y;aomvufaqmifrw
S yg;? a&Sbrdz&k m;\ tvdq
k E jynhpf akH pjcif;iSg? olawmif;orQudv
k nf;ay;awmfr\
l /
xdkaemufrS rdzk&m;onf rdrduRefwdkYESifhwuG rdrdjynfodkYoGm;av\/
10;12 Mozd&NrdKUrS a&TudkaqmifcJhaom [d&HoabFmwdkYonf tmv*Hkopfom;rsm;? ausmufjrwfrsm;udk vnf; aqmifcJhMu\/10;13 xdktmv*Hkopfom;jzifh &Sifbk&ifonf AdrmefawmfyGwfvHk;wef;ESifh eef;awmfyGwfvHk;wef;udk4if;? oDcsif;qdkaomolbdkY apmif;ESifhwa,m
wdkYudk4if;vkyfav\/ xdkodkYaom tmv*Hkopfom;onf aemufwzefra&muf? ,aeYwdkifatmifray:vm/10;14 a&SmvrkefxHodkY wESpfwESpfvQifa&mufaom a&Ttcsdefum; tcGufajcmuf&majcmufq,fajcmuf ydm jzpfownf;/10;15 xdkrSwyg; ukefonfrsm;? vSnf;orm;rsm;? tm&yfrif;BuD;&SdorQ? NrdKU0efrsm;qufaom a&T&Sdao;\/10;16 a&Smvrkefrif;BuD;onf a&TajcmufydmpDjzifh 'dkif;BuD;ESpf&m? oHk;ydmpDjzifh
10;17 'dkif;i,foHk;&mwdkYudkxkvkyf avAEkefawmopfom;ESifhwnfaqmufaomeef;awmf xm;awmfrl\/10;18 &Sifbk&ifonfvnf;? q,fpG,f&mZyvifBuD;udkvkyf a&TpifESifhrGrf;rHav\/10;19 &mZyvifawmfonf avSum;ajcmufxpf&Sd\/ aemufaz;0dkif;\/ xdkif&mwbufwcsuf rSDp&m vufHk;wef;ESifhjynhfpHk? vufHk;wef;
tem;rSm jcaoFhESpfaumif&yfae\/10;20 avSum; ajcmufxpftay:wGif wbufwcsufvnf; jcaoFhwq,fESpfaumif&yfae\/ xdkodkYaom &mZyvifonftb,fwdkif;EdkifiH
rQr&Sd/10;21 a&Smvrkefrif;BuD;aomufaom zvm;awmf&SdorQESifh avAEkefeef;awmf oHk;aomzvm;awmf&Sd orQwkdYonf aiGzvm;r[kwf
a&Tzvm;oufoufjzpf\/ a&Smvrkefvufxuf aiGukdtvQif; yrmPrjyKwwfMu/10;22 &Sifbk&ifonf wmIoabFmukd [d&Hrif;oabFmESifhtwlapvTwfojzifh? okH;ESpfwcg wmIoabFm onfjyefvm a&T? aiG? qifpG,f?
arsmufrsm;? a'gif;rsm;ukdaqmifcJhwwf\/
10;23 xkdokdYa&Smvrkefonf ajrBuD;ay:rSm&SdorQaom &Sifbk&ifwkdYxuf ynmESifhpnf;pdrf tm;jzifh vGefuJ\/10;24 a&Smvrkef\ESvkH; bk&m;ocifoGif;ay;awmfrlaomynmukd ajrBuD;om;taygif;wkdYonf Mum;&tHhaomiSg? rsufESmawmfukd zl;vm
Mu\/10;25 vmaomoltoD;toD;wkdYonf a&Tzvm;? aiGzvm;? t0wfwefqm? ppfwkdufvufeuf? eHYomrsKd;? jrif;? vm;wkdYukd ESpfwkdif;
tcGefquf&Mu\/10;26 a&Smvrkefonfvnf;? &xm;rsm;? jrif;pD;ol&Jrsm;ukdqnf;zl;? &xm;waxmifESifhav;&m? jrif;pD; ol&Jwaomif;ESpfaxmif&Sd\/
&xm;xdef;NrdKUwkdY4if;? a,k&SvifNrdKU txHawmf4if;xm;\/10;27 &Sifbk&ifonf a,k&SvifNrdKU aiGukdausmufcJuJhokdY4if;? tm&ZfyifwkdYukd vGifjyifaygufaom ozef;yifuJhokdY4if; rsm;jym;ap\/10;28 a&SmvrkefxHokdY jrif;rsm;ukdtJ*kwKjynf? aumNrdKUrSaqmifcJh&\/ &Sifbk&if\ ukefonfwkdYonf tbkd;ay;vsufaumNrdKUcH,l&Mu\/10;29 tJ*kwKjynfrS&xm;wckukd aiGajcmufydmESifh4if;? jrif;wpD;ukd wydmig; q,fESifh4if;a&mif; NrJ&Sd\/ xkdokdY[dwdrif;BuD;ESifhI&d
rif;BuD; taygif;wkdYonf tJ*kwK&xm;ESifhjrif;wkdYukd&wwfMu\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1
11;2

11;3
11;4
11;5
11;6
11;7
11;8
11;9
11;10
11;11

a&Smvrkefrif;BuD;onf zma&mbk&if\orD;rSwyg;? oa&vtrsKd;om;r[kwfaom armbtrsKd;? trKeftrsKd;? {'kHtrsKd;? Zd'keftrsKd;?


[dwdtrsKd;om; rdef;rtrsm;wkdYukdcspfwwf\/xm0&bk&m;u? oifwkdYonf wyg;trsKd;om;wkdYESifh pkHbufjcif;ukdrjyK&/ tu,fpifppfolwkdYonf rdrdwkdYbk&m;rsm;aemufokdY oifwkdY\
pdwfESvkH;ukdvGJapMuvdrfhrnf[k oa&vtrsKd;om;wkdYtm; rdefYawmfrlaomfvnf;? a&Smvrkefonf wyg;trsKd;om;rdef;rwkdYukd
wyfrufaompdwf&Sd\/rif;orD;jzpfaom cifyGef;ckepf&m? armif;rrdHokH;&m&Sd? olwkdYonfpdwfESvkH;awmfukdvGJapMu\/a&Smvrkefonf toufBuD;aomtcg? rdef;rrsm;wkdkYonfpdwfESvkH;awmfukd tjcm;wyg;aombk&m; aemufokdYvGJapojzifh? pdwfESvkH;
awmfonf crnf;awmf'g0d'f\ pdwfESvkH;uJhokdY rdrdbk&m;ocif xm0&bk&m;a&SUawmf pkHvifjcif;r&Sd/Zd'kefewforD;tm&Sw&uf? &GH&SmbG,faomtrKefbk&m; rdvukHaemufokdYvkduf?crnf;awmf'g0d'fuJhokdY xm0&bk&m;vkH;vkH;rqnf;uyf? a&SUawmf 'kpkdufukdjyKav\/xkdtcg a&Smvrkefonf &GH&SmbG,faomarmbbk&m;acrk&SESifh &GH&SmbG,faomtrKefbk&m;arm vkwftbkdY? a,k&SvifNrdKUa&SUawmf&Sd
aomawmifay:wGif ukef;wkdYukdwnfav\/rdrdwkdYbk&m;tm; eHYomaygif;wkdYukdrD;IdU? ylaZmfaomwyg;trsKd;om;cifyGef;taygif;wkdYtbdkYxkdokdYjyK\/
wjcm;wyg;aombk&m;aemufokdY rvkduf&rnftaMumif; ynwfawmfrlaombk&m;?
ESpfBudrfxif&Sm;awmfrlaom oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;xHawmfrS? a&Smvrkefonf pdwfESvkH;vTJoGm;? rSmxm;awmfrlaom
pum;ukd em;raxmifaomaMumifh? xm0&bk&m;trsuf xGufawmfrlvsuf?oifonf okdYjyK igzGJUaomy#dnmOfESifhigrSmxm;aom w&m;ukdrapmifhbJaeaomaMumifh? EkdifiHawmfukd oifhvufrSigqufqufEIwf
oifhuReftm;ay;rnf/315

11;12 okdY&mwGif oifhtb'g0d'f\rsufESmukdaxmuf? oifhvufxuf igonf;cHOD;rnf/ oif\om; vufrS EkdifiHawmfukdEIwfrnf/11;13 okdYaomfvnf; wEkdifiHvkH;ukdrEIwf/ ighuRef'g0d'fESifh iga&G;aumufaom a,k&SvifNrdKUukdaxmuf? oifhom;tm; ckdifwckdifukd
igay;rnf[k a&Smvrkeftm;rdefYawmfrl\/
11;14 xkdaemuf xm0&bk&m;onf a&Smvrkef&efbufjyKaomol {'kHtrsKd;om;[m''fukd EId;aqmfawmfrl\/ xkdolonf {'kH&Sifbk&iftrsKd;jzpf\/11;15 txufu 'g0d'fonf{'kHjynf&Sd?
11;16 AkdvfcsKyf,Gmbonf {'kHtrsKd;om;a,mufsm;taygif;wkdYukd y,fjzwfrnf[k oa&vvltaygif; wkdYESifh {'kHjynfajcmufvaeNyD;rS?
taoaumifrsm;ukd ajrjrKyfapjcif;iSgoGm;pOftcg?11;17 [m''fonf toufi,fvsufyif tb\uRef{'kHtrsKd;om;tcsKdUwkdYESifhtwl tJ*kwKjynfokdY a&mufatmifajy;\/11;18 rd'sefjynfrSxGuf rg&efjynfokdYa&mufav\/ wzefyg&efjynfom;tcsKdUwkdYukdac: tJ*kwKjynf? tJ*wKzma&mbk&ifxHokdYa&mufav
aomf? xkdrif;onftdrfESifhajrukday; auR;arG;av\/11;19 zma&mbk&ifonf [m''fukdtvGefcspf rdrdcifyGef;rdzk&m;wmyeuf\nDrukd ay;pm;\/11;20 wmyeuf\nDronf om;a*EkAwfukdbGm;jrif? wmyeufonf eef;awmfEkdYcGgojzifh? a*EkAwfonfeef;awmf zma&mbk&if\om;rsm;
ESifhtwlae\/11;21 'g0d'fonf bkd;ab;wkdYESifhtdyfaysmfaMumif;ESifh AkdvfcsKyfrif;,GmbaoaMumif;ukd [m''fonf tJ*kwKjynfMum;aomtcg? tuREkfyfonf
ukd,fjynfokdYjyefoGm;&aomtcGifhukday;awmf rlyg[k zma&mbk&iftm;awmif;yefav\/11;22 zma&mbk&ifu? oifonfukd,fjynfokdYjyefcsifaompdwf&SdrnftaMumif; ighxHrSmtb,ft&m vkdao;oenf;[kar;aomf? tb,ft&m
rQrvkdyg/ okdYaomfvnf; oGm;&aomtcGifhukd ay;awmfrlyg[kavQmufjyefav\/11;23 a&Smvrkef &efbufjyKaomolwjcm;? {vsm'om;a&Zkefukdbk&m;ocifEId;aqmfawmfrl\/ xkdolonf rdrdocifaZmbrif;BuD;[m'a'Z
mxHrSajy;?11;24 vlrsm;ukdpka0;apojzifh? 'g0d'frif;vkyfBuHaomtcg AkdvfcsKyfvkyfav\/ wzef'rmoufNrdKUokdYoGm; rif;jyKvsufae\/11;25 [m''faESmifh&SufaomtrIrSwyg; xkdolonfa&SmvrkefvufxufumvywfvkH; oa&v trsKd;ukd&efbufjyK\/ I&djynfukdtpkd;&
oa&vtrsKd;ukd pufqkyf&GH&Sm\/
11;26 xkdrSwyg; a&Smvrkef\uRefwa,muf? {z&drftrsKd;? aZ&'&Gmom;? aeAwf\ om;a, a&maAmifonfvnf; &Sifbk&ifukdykefuef\/
ol\trdum;? aZ&Gmtrnf&Sdaomrkwfqkd;rwnf;/11;27 &Sifbk&ifykefuefaomtaMumif;[lrlum;? a&Smvrkefonf rdavmNrdKUukdwnf? crnf;awmf'g0d'f\ NrdKUkd;ysufukdjyKjyifaomtcg?11;28 a,a&maAmifonf cGeftm;BuD;aomol&Jjzpf\/ BudK;pm;tm;xkwfwwfaomvkvifjzpfaMumif;ukd a&SmvrkefonfjrifvQif? a,moyf
trsKd;aqmif&Guf&aom trI&SdorQukdtkyfapjcif;iSgcefYxm; awmfrl\/11;29 w&Ha&mtcg a,a&maAmifonf a,k&SvifNrdKUjyifokdYxGufoGm;onf&Sdaomf? &SdavmNrdKUom; t[d,onf 0wfvkHopfESifhukd,fukdNcHKvsuf?
a,a&maAmifukdBudKqkd v,fjyifxkdol ESpfa,mufwnf;&SdpOftcg?11;30 t[d,onf rdrd0wfaom0wfvkHopfukdukdif q,fESpfykdif;qkwfjzwfNyD;vQif?11;31 a,a&maAmiftm;? q,fyidk ;f uk,
d al vmh/ oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m; rdeaYf wmfrl onfum;? Ekid if aH wmfuadk &Smvrkev
f ufrS
igEIwf ckdifq,fckdifukdoifhtm;ay;rnf/11;32 ighuRef'g0d'ftwGuf oa&vckdifrsm;wkdYwGif? iga&G;aumufaoma,k&SvifNrdKUtwGuf a&Smvrkefonfwckdifukd,l&\/11;33 q,fckdifukdEIwf&aomtaMumif;[lrlum;? ighukdpGefY Zd'kefewforD; tm&Sw&uf? armbbk&m; acrk&S? trKefbk&m;rdvukHwkdYukdukd;
uG,fojzifh? tb'g0d'fuJhokdY igha&SUrSefaomw&m;? igpD&ifxkH; zGJUcsufwkdYukd apmifha&Smufjcif;iSg ighvrf;wkdYokdY rvkduf/11;34 okdY&mwGif EkdifiHawmfukd ol\vufrS igrEIwfao;/ iga&G;aumuf ighynwfw&m;wkdYukdapmifh a&Smufaom ighuRef'g0d'ftwGuf?
om;a&Smvrkefonf woufvkH;pkd;pHapjcif;iSg igtcGifhay;\/11;35 a&Smvrkef\om;vufrS EkdifiHawmfukdEIwf q,fckdifukdoifhtm; igay;rnf/11;36 ighemrwnf&mbkdY iga&G;aumufaom a,k&SvifNrdKUwGif? igha&SUrSmighuRef'g0d'f\rD;cGufonf tpOfxGef;vif;vsuf&Sdapjcif;iSg? a&Smvrkef
om;tm;wckdifukdigay;\/11;37 oifhukdiga&G;,l? oifonf ukd,ftvkdqEjynfhpkHapjcif;iSg? pkd;pHvsuf oa&vtrsKd;wGif rif;jyK&\/11;38 oifonf igrSmxm;orQukdem;axmif? ighuRef'g0d'fjyKouJhokdY ig\vrf;wkdYokdYvdkufvsuf? igha&SU rSefaomw&m;? igpD&ifcsuf
ynwfrsm;ukdapmifha&SmufvQif? oifESifhtwlig&Sd 'g0d'ftbkdYNrJNrHaom tdrfukdaqmufonfenf;wl? oifhtbkdYaqmuf oa&v
EkdifiHukdigay;rnf/11;39 taMumif;aMumifh 'g0d'frif;rsKd;ukd igaESmifh&Sufrnf/ okdY&mwGiftpOfaESmifh&Sufrnfr[kwf[k rdefYawmfrlaMumif;ukdqifhqkd\/11;40 a&Smvrkefonf a,a&maAmifukdowfrnf[k tm;xkwfonf&Sdaomf? a,a&maAmifonfx tJ*kwKjynf? tJ*kwK&Sifbk&if&Sd&SufxHokdY
ajy;ojzifh? a&Smvrkefaoonfwkdifatmif tJ*kwKjynf aeav\/
11;41 a&SmvrkefjyKrlaomtrIt&m<uif;avorQESifh? ol\ynmpum;onf a&Smvrkef0wK a&;xm;vsuf&Sd\/11;42 a&Smvrkefonf a,k&SvifNrdKUae oa&vEkdifiHvkH;ukdtESpfav;q,fpkd;pHNyD;rS?11;43 bkd;ab;wkdYESifhtdyfaysmf crnf;awmf'g0d'fNrdKUoN*K[fjcif;ukdcHav\/ om;awmfa&maAmifonf crnf;awmft&meef;xkdif\/

316

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf a&maAmifukd&Sifbk&ift&m csD;ajrmufjcif;iSg? a&ScifNrdKUokdYoGm;Mu olonfvnf;oGm
;\/-
12;2 a&Smvrkefrif;BuD;xHrS tJ*kwKjynfokdYajy;aom aeAwf\om;a,a&maAmifonf xkdodwif;ukd Mum; tJ*kwKjynfrSjyefvm\/12;3 oa&vvlwkdYonf olUxHokdYvlukdapvTwfac:ojzifh? pnf;a0;aomy&dowftaygif;wkdYonf olESifhtwla&maAmifxHokdY0ifvsuf?12;4 crnf;awmfonf uRefawmfwkdYav;aomxrf;bkd;ukdwifygNyD/ crnf;awmfxHrSm yifyef;pGmaqmif &Guf&aomtrI? wifawmf
rlaomxrf;bkd;av;ukd ayghapawmfrlyg/ xkdokdYjyKawmfrlvQif? uRefawmf wkdYonf trIawmfukdxrf;ygrnf[k avQmufqkdMu\/12;5 a&maAmifuvnf;? oifwkdYoGm;MuOD;avmh/ okH;&ufvGefrSwzef vmMuOD;avmh[k rdefYawmfrlvQif? olwkdYonfoGm;Mu\/12;6 xkdtcg a&maAmifrif;BuD;onf crnf;awmfa&Smvrkeftouf&SifpOftcg? txHawmfcpm;aom toufBuD;olwkdYESifhwkdifyif ol
wkdYtm;igjyefajym&rnftaMumif; tb,fokdYtBuHay; Murnfenf;[kar;aomf?12;7 olwkdYu? ukd,fawmfonf ,aeYolwkdY\uRefcHvsuf? olwkdYtrIukdapmifh aumif;aompum; ESifhjyefajymawmfrlvQif? olwkdYonf
tpOfukd,fawmf\uRefcHMuygvdrfhrnf[k avQmufxm;Mu\/12;8 toufBuD;olwkdYay;aomtBuHukd a&maAmifonfrvkduf/ cpm;NrJcpm;aom rdrdoli,fcsif;wkdY ESifhwkdifyifvsuf?12;9 jynfom;wkdYu? crnf;awmfwifaomxrf;bkd;ukd ayghapawmfrlyg[k avQmufqkdMuonfjzpf? olwkdYtm; igjyefajym&rnftaMumif;
tb,fokdYtBuHay;Murnfenf;[kar;aomf?12;10 xkdoli,fcsif;vkvifwkdYu? crnf;awmfonf uRefawmfwkdY xrf;bkd;ukdav;apygNyD/ ayghapawmfrl yg[k avQmufaomjynfom;wkdYtm;?
ukd,fawmfu? ighvufoef;onf ighcrnf;awmfcg;xufom BuD;vdrfhrnf/12;11 ighcrnf;awmfonf oifwkdYtay:rSmav;aomxrf;bkd;ukd wifavNyD/ igonfvnf;xyfwifOD;rnf/ ighcrnf;awmfonf oifwkdYukd
BudrfvkH;ESifhkdufavNyD/ igonfvnf; uif;NrD;aumufESifhkdufOD;rnf [kjyefajymawmfrlyg[k avQmufxm;Mu\/12;12 &Sifbk&ifu? okH;&ufajrmufaomaeY wzefvmMuOD;avmh[kaeY&ufukd csdef;csufonftwkdif;? okH;&ufajrmufaomaeY a,a&maAmif
ESifhvltaygif;wkdYonf a&maAmifxHokdYa&mufvmMu\/12;13 &Sifbk&ifonftoufBuD;olwkdYay;aomtBuHukdrvkduf/ vlysKdwkdYay;aomtBuHukdvkdufvsuf?12;14 ighcrnf;awmfonf oifwkdYtay:rSm av;aomxrf;bkd;ukdwifavNyD/ igonfvnf; xyfwifOD;rnf/ ighcrnf;awmfonfoifwkdYukd
BudrfvkH;ESifhkdufavNyD/ igonfvnf; uif;NrD;aumufESifhkdufOD;rnf[k Murf;wrf;pGmjyefajymawmfrl\/12;15 &Sifbk&ifonf jynfom;wkdY\pum;ukd em;raxmif&onftaMumif;um;? xm0&bk&m;onf &SdavmNrdKUom;t[d,tm;jzifh aeAwf\
om;a,a&maAmiftm; rdefYawmfrlaompum;ukd jynfhpkHapawmfrlrnftaMumif;wnf;/12;16 oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf &Sifbk&ifem;raxmifaMumif;ukdodjrifvQif? igwkdYonf'g0d'fESifh tb,fokdYqufqHoenf;/
a,&SJ\om;ESifhtb,fokdYtarGcH&ao;oenf;/ tkdoa&vtrsKd;? oifwkdYae&mokdYoGm;Mu/ tkd'g0d'f? oif\tdrfukdMunfhIavmh[k
&Sifbk&iftm;jyefajymvsuf? oa&vvlwkdYonf rdrdwkdYae&mokdYjyefoGm;Mu\/12;17 okdY&mwGif ,k'NrdKU&GmwkdYaeaom oa&vvlwkdYukd a&maAmifonftkyfpkd;&ao;\/12;18 xkdtcg a&maAmifrif;BuD;onf tcGefawmf0efta'ged&HudkapvTwf oa&vvltaygif;wkdYonf olUukdaoatmifausmufcJESifhypfMu\/12;19 a&maAmifrif;BuD;onf &xm;awmfukdtvsiftjrefwuf a,k&SvifNrdKUokdYajy;av\/ xkdokdYoa&vtrsKd;onf ,aeYwkdifatmif
'g0d'frif;rsKd;ukdykefuefMu\/12;20 a,a&maAmifjyefvmaMumif;ukd oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf Mum;aomtcg? vlukdap vTwf? a,a&maAmifukdpnf;a0;&m
y&dowfxHokdY ac:NyD;vQif? oa&vtrsKd;ukdtkyfpkd;aom &Sifbk&ift&mcsD;ajrmufMu\/ ,k'trsKd;rSwyg; tb,ftrsKd;rQ'g0d'frif;
rsKd;okdYrqnf;uyf/
12;21 a&maAmifonf a,k&SvifNrdKUokdYa&mufaomtcg? oa&vtrsKd;ukdppfwkduf EkdifiHawmfukda&Smvrkefom;a&maAmifvufokdYa&muf
jyefapjcif;iSg? A,FmrdeftrsKd;ESifhwuG ,k'trsKd;om;taygif;wkdYESifha&G;cs,faom ppfol&Jwodef;&Spfaomif;wkdYukd pka0;ap\/12;22 okdY&mwGif bk&m;ocif\EIwfuywfawmfonf bk&m;ocif\vla&Srm,okdYa&muf?12;23 oifonfa&Smvrkefom;? ,k'&Sifbk&ifa&maAmifESifh,k'trsKd;? A,FmrdeftrsKd;om;rsm;? usef<uif;aomolrsm;wkdYtm; xm0&bk&m;\
trdefYawmfukd qifhqkd&rnfrSm?12;24 oifwkdYnDtpfukdjzpfaom oa&vtrsKd;om;wkdYukd ppfwkdufjcif;iSg csDroGm;MuESifh/ vltaygif;wkdY? ukd,fae&mokdYjyefoGm;Muavmh/
trIonfigtcGifhay;aomaMumifhjzpf\[k rdefYawmfrlaom xm0&bk&m;\pum;awmfukd em;axmif pum;awmftwkdif;jyefoGm;Mu\/
12;25 xkdaemuf a,a&maAmifonf {z&drfawmifay:rSm a&ScifNrdKUukdwnf ae&mcs\/ xkdNrdKUrSoGm; ayaEGvNrdKUukdvnf;wnf\/12;26 a,a&maAmifu? EkdifiHonf 'g0d'frif;rsKd;vufokdYjyefaumif;jyefvdrfhrnf/12;27 jynfom;wkdYonf xm0&bk&m;\ Adrmefawmf ,ZfylaZmfjcif;iSga,k&SvifNrdKUokdYoGm;vQif? olwkdYpdwfESvkH;onf rdrdwkdYocif,k'&Sif
bk&ifa&maAmifbufokdY ajymif;vJ? ighukdowfNyD;rS ,k'&Sifbk&ifa&maAmifbufokdY wzef0ifpm;Muvdrfhrnf[k atmufarhaomaMumifh?12;28 olwyg;ESifhwkdifyifa&TEGm;oi,fESpfaumifukd vkyfNyD;vQif? oifwkdYonf a,k&SvifNrdKUokdYoGm;& aomtrIcufvS\/ tkdoa&vtrsKd;?
oifwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaombk&m;wkdYukd MunfhIMuavmh[kqkdvsuf?12;29 aAovNrdKUwaumif? 'efNrdKUwaumifukdxm;ojzifh?12;30 jypfrSm;p&mtaMumif;ukdjyKav\/ jynfom;wkdYonf EGm;oi,fukdukd;uG,fjcif;iSg? 'efNrdKUwkdifatmif oGm;wwfMu\/

317

12;31 a,a&maAmifonfvnf;? jrifhaomt&yfay:rSm tdrfukdaqmuf? av0dom;r[kwfaomom rnvlwkdYukd ,Zfyka&m[dwft&m cefY


xm;av\/12;32 ,k'jynfcHaomyGJuJhokdY tXrvwq,fig;&ufaeYwGif yGJukdpD&if? ,Zfyvifay:rSmylaZmf\/ xkdokdYaAovNrdKUpD&if? rdrdvkyfaom
EGm;oi,fwkdYtm; ,ZfylaZmf\/ jrifhaomt&yf cefYxm;aom ,Zfyka&m[dwfwkdYukdvnf; aAovNrdKUrSmae&mcs\/12;33 xkdokdY ukd,ftvkdtavsmufcsdef;csufaom tXrvwq,fig;&ufaeYwGif aAovNrdKUrdrdvkyf aom,Zfyvifay:rSmylaZmf\/ oa&v
trsKd;om;wkdYtm; yGJukdvnf;pD&if\/ ,Zfyvifay: rSm,ZfylaZmf eHYomaygif;ukdrD;IdU\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1
13;2

13;3
13;4
13;5
13;6

13;7
13;8
13;9
13;10
13;11
13;12
13;13
13;14
13;15
13;16
13;17
13;18
13;19
13;20
13;21
13;22
13;23
13;24
13;25
13;26

xkdtcg a,a&maAmifonf eHYomaygif;ukd rD;IdUjcif;iSg ,Zfyvifem;rSm &yfaepOfwGif? bk&m;ocif\vlwa,mufonfxm0&bk&m;\


EIwfuywfawmftwkdif;? ,k'jynfrSaAov NrdKUokdYa&mufvm?xm0&bk&m;\EIwfuywfawmftwkdif; ,Zfyvifwbufa<u;aMumfvsuf? tkd,Zfyvif? ,Zfyvif? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?
'g0d'frif;rsKd; a,m&Sdtrnf&Sdaomolukd bGm;jrifvdrfhrnf/ oifhtay:rSm eHYomaygif;ukdrD;IdU? jrifhaomt&yf ,Zfyka&m[dwf
vkyfaomolwkdYukdxkdolonf oifhtay:rSmylaZmf? vlaotkd;wkdYukdrD;IdUvdrfhrnf[k rdefYawmfrlaMumif;ukdqifhqkd\/xkdaeYjcif;wGif ykyedrdwfukdvnf;ay; xm0&bk&m;rdefYawmfrlaom ykyedrdwf[lrlum;? ,Zfyvifonf uGJyvifay:rSm&Sdaomjym
vnf;,kdusvddrfhrnf[k a[mav\/xkdokdY bk&m;ocif\vlonf aAovNrdKU,Zfyvifwbuf a<u;aMumfaompum;ukd a,a&m aAmifrif;BuD;onf Mum;vQif? ,Zfyvif
ay:rSm&Sdaom rdrdvufukdqefY xkdolukdbrf;qD;Mu[k qkdvsuf? qefYaomvufonf aoGUajcmuf aemufwzefrkyfEkdif/bk&m;ocif\vlonf xm0&bk&m;\EIwfuywfawmftwkdif;ay;aom ykyedrdwfESifhtnD ,ZfyvifuGJ? jymonfvnf; yvifay:u
,kdusav\/&Sifbk&ifuvnf;? ighvufa&mufaoma&m*gukd aysmufaprnftaMumif;? ightwGufyXemjyK oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&SU
awmfawmif;yefygavmh[k bk&m;ocif\vlukdajymqkd\/ bk&m;ocif\vlonf xm0&bk&m;ukdawmif;yefojzifh? &Sifbk&ifvufonf
a&m*gaysmuf yuwdtwkdif;jzpfae\/&Sifbk&ifuvnf;? igESifhtwlvkduf tm;jznfhavmh/ vufaqmifay;rnf[k bk&m;ocif\ vltm;qkdvQif?bk&m;ocif\vlu? eef;awmfw0ufukday;aomfvnf; oifESifhtwligrvdkuf/ t&yf rkefYukdrpm;? a&ukdvnf;raomuf&/xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfu? rkefYukdrpm;ESifh/ a&ukdraomufESifh/ vmaomvrf;jzifhrjyefESifh[k ightm;ynwfawmfrlNyD[k &Sifbk&if
tm;ajymqkd\/xkdaemufaAovNrdKUokdYvmaomvrf;ukda&Smif tjcm;aomvrf;jzifhjyefoGm;\/
xkdumv aAovNrdKUwGif toufBuD;aomya&mzufwa,muf&Sd\/ ol\om;wkdYonf vm bk&m;ocif\vlonf xkdaeYaAov
NrdKUrSmjyKaomtrI&SdorQESifh &Sifbk&iftm;ajymaom pum;rsm;ukd tbtm;jyefMum;vQif?,k'jynfrSvmaom bk&m;ocif\vlonf tb,fvrf;jzifhjyefoGm;onfukd jrifMuaomaMumifh? tbu xkdolonftb,fvrf;jzifhjy
efoGm;oenf;[k ar;NyD;vQif?jrnf;ukdukef;ESD;wifMuavmh[k qkdonftwkdif;? om;wkdYonf jrnf;ukdukef;ESD;wif tbonfpD;oGm;vsuf?bk&m;ocif\vlukdvkdufav\/ oydwfyifatmufrSmxkdifvsuf&SdonfukdawGUvQif? oifonf ,k'jynfrSvmaombk&m;ocif\vlrSef
oavm[kar;aomf? igrSefonf[k jyefqkd\/ya&mzufuvnf;? igESifhtwl ightdrfokdYvdkuf rkefYukdpm;ygavmh[k ac:yifhvQif?igonf oifESifhtwlrvkduf&? oifhtdrfokdY r0if&/ t&yfrkefYukdrpm;? a&ukdvnf;raomuf&/xm0&bk&m;u? xkdt&yf rkefYukdrpm;ESifh/ a&ukdraomufESifh/ vmaomvrf;jzifhrjyefESifh[k ightm;rdefYawmfrlaMumif;ukd ajymqkd\/ya&mzufuvnf;? igonfoifuJhokdY ya&mzufjzpf\/ oifonfrkefYukdpm; a&ukdaomufapjcif;iSg oifhukdightdrfokdY ac:&rnftaMumif;?
aumif;uifwrefonf xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmf tm;jzifhrSmxm;NyD[k rkomokH;ajymqkd\/xkdaMumifh bk&m;ocif\vlonf ya&mzufESifhtwljyefvm? ol\tdrfrSmrkefYukdpm;\/ a&ukdvnf; aomuf\/xkdolESpfyg;wkdYonf pm;yGJem;rSmxkdifpOfwGif? ac:cJhaom ya&mzufokdY xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a&muf?,k'jynfrSvmaom bk&m;ocif\vltm;? oifonfxm0&bk&m;\ EIwfawmfxGufukdem;raxmif? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;
xm;awmfrlaom ynwfawmfukdrapmifh?rnfaomt&yf rkefYukdrpm;ESifh/ a&ukdraomufESifh[k ynwfawmfrlaomt&yfokdYjyefvm rkefYESifha&ukdpm;aomufaomaMumifh?
oif\tavmif;onf bkd;ab;wkdY\ocsKif;okdYra&muf &[k xm0&bk&m;rdefYawmfrlaMumif;ukd atmf[pfqifhqkd\/rkefYESifha&ukdpm;aomufNyD;rS? xkdya&mzufonf jyefvmaomya&mzuftbkdY rdrdjrnf;ukdukef;ESD; wif vTwfvdkufav\/vrf;rSmjcaoFhawGUowf\/ taoaumifonf vrf;vJ? jrnf;ESifhjcaoFhonftem;rSm&yfae\/taoaumifonf vrf;vJ jrnf;ESifhjcaoFhonf tem;rSm&yfaeonfukd c&D;oGm;aomolwkdY onfjrifvQif? toufBuD;aomya&m
zufaeaomNrdKUokdYvm odwif;ajymMu\/ac:cJhaomya&mzufonf xkdodwif;ukdMum;vQif? xm0&bk&m;\trdefYawmfukd em;raxmifaom bk&m;ocif\vljzpfvdrfhrnf/ xm0&
bk&m;onf xkdoltm;rdefYawmfrlaompum;twkdif;? olUukd jcaoFhtyfawmfrlojzifh? jcaoFhonfukdufowfavNyDwum;[k qkdvsuf?318

13;27 jrnf;ay:rSmukef;ESD;ukdwifMuavmh[k om;wkdYtm;qkdonfhtwkdif; olwkdYonfukef;ESD;wifMu\/13;28 ya&mzufoGm; taoaumifonf vrf;vJvsuf? jrnf;ESifhjcaoFhonftem;rSm&yfaevsuf&Sd onfukdawGU\/ jcaoFhonf tao
aumifukdrpm;? jrnf;ukdvnf;rukduf?13;29 toufBuD;aomya&mzufonf bk&m;ocif\vltavmif;aumifukd jrnf;ay:okdYcsDwifNyD;vQif ikda<u;jrnfwrf;jcif;ukdjyK? oN*K[f
jcif;iSg rdrdNrdKUokdYaqmifoGm;\/13;30 tavmif;aumifukd rdrdocsKif;wGif;xm;vsuf? tkdighnD[l ikda<u;jrnfwrf;jcif;ukdjyK\/13;31 oN*K[fNyD;rS om;wkdYukdac:? igaoaomtcg bk&m;ocif\vlocsKif;wGif; oN*K[fMuavmh/ ightkd;wkdYukd olUtkd;wkdYtem;rSm
xm;Muavmh/13;32 aAovNrdKU,Zfyvifwbuf &Srm&dNrdKU&GmwGif? jrifhaomt&yfay:rSmaqmufaomtdrfrsm;wbuf? xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmf
twkdif;a<u;aMumfaompum;onf pifppfjynfhpkHvdrfhrnf[k rSmxm;av\/
13;33 xkdaemufrS a,a&maAmifonf rdrdt"rvrf;ukdra&Smif/ omrnvlwkdYukd jrifhaomt&yf wGif ,Zfyka&m[dwft&m xyfcefYxm;\/
,Zfyka&m[dwfvkyfcsifaomol&SdorQukd csD;ajrmufojzifh? olwkdYonf jrifhaomt&yfwGif ,Zfyka&m[dwfjzpfMu\/13;34 xkdokdYjyKaomaMumifh a,a&maAmiftrsKd;ukd ajrBuD;jyifrSokwfoify,f&Sif;aomtjypfa&muf ownf;/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 xkdtcg a,a&maAmif\om; tbd,onfemaomaMumifh?14;2 a,a&maAmifonf rdrdr,m;ukdac:? oifonfa,a&maAmif\r,m;jzpfonfukd tb,folrQ rodapjcif;iSg jcm;em;aomtqif;t
a&mifukdaqmifNyD;vQif? &SdavmNrdKUokdY xoGm;ygavmh/ igonf vlrsKd;ukd pkd;pH&rnftaMumif;ukd jyaomya&mzuft[d,onf
xkdNrdKU &Sd\/14;3 rkefYq,fvkH;? rkefYjym;tcsKdU? ysm;&nfbl;ukdaqmifvsuf ya&mzufxHokdYoGm;yg avmh/ oli,f tb,fokdY jzpfrnfukdola[mvdrfhrnf[k
rSmxm;onftwkdif;?14;4 a,a&maAmifr,m;onf x&SdavmNrdKU t[d,tdrfokdYoGm;av\/ xkdtcg t[d,onf toufBuD;aomaMumifh rsufpdrjrif?
rIefvsuf&Sd\/14;5 xm0&bk&m;uvnf;? a,a&maAmifr,m;onf om;emaomaMumifh? om;twGufwpkHwckukd awmif;tHhaomiSg oifhqDokdY,ckvm\/
rnfaompum;jzifh jyefajym&rnf/ olonfvmaom tcg tjcm;aomrdef;rjzpfa,mifaqmifvdrfhrnf[k t[d,tm; rdefYawmfrl\/14;6 xkdrdef;ronf wHcg;txJokdY0if? eif;oHukd t[d,onfMum;vQif? tkda,a&maAmifr,m; 0ifavmh/ tb,faMumifh tjcm;aomol\
ta,mifukdaqmifoenf;/ 0rf;enf;p&mod wif;ukdMum;ajymapjcif;iSg oifhqDokdYighukdapvTwfawmfrl\/14;7 oifonf oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;\trdefYawmfukd? a,a&maAmifxHokdYoGm; qifhqkd&rnfrSm? oifhukdvlpkxJu
iga&G;ig\vloa&vtrsKd;ukd tkyfpkd;apjcif;iSgcsD;ajrmufvsuf?14;8 EkdifiHawmfukd 'g0d'frif;rsKd;vufrS EIwfoifhtm;ay;aomfvnf;? oifonfighuRef'g0d'fuJhokdYr[kwf/ olonf ighynwfwkdYukdapmifha&Smuf\/
igha&SUrSmaumif;aomtusifhukdomusifhrnf[k pdwfESvkH;t<uif;rJhighukdqnf;uyf\/14;9 oifrlum; oifha&SUrSm jzpfbl;aomoltaygif;wkdYukdvGef 'kpkdufukdjyKavNyD/ ightrsufukd EId;aqmf jcif;iSg tjcm;wyg;aombk&m;ESifh
oGef;aomkyfwkwkdYukdvkyf ighukdoifhausmaemufokdY ypfxm;NyD/14;10 xkdaMumifh a,a&maAmiftrsKd;tay:okdY ab;Oy'fa&mufaprnf/ oa&vNrdKU&Gm tcsKyfcHaom oljzpfap? tvGwfajy;aomoljzpfap?
a,a&maAmif trsKd;a,musfm;rsm;ukd y,fjzwfrnf/ vlonf aemufacs;ukd tukeftpifusHK;oGm;ouJhokdY? usef<uif;aoma,a&m
aAmiftrsKd;ukdy,foGm;rnf/14;11 a,a&maAmiftrsKd;om;wkdYonf NrdKUxJrSmaovQif taoaumifukdacG;pm;vdrfhrnf/ NrdKUjyifrSm aovQif rkdCf;aumif;uifiSufpm;vdrfh
rnftaMumif; xm0&bk&m;rdefYawmfrlNyD/14;12 oifx ukd,ftdrfokdYoGm;avmh/ NrdKUwHcg;txJodkY0ifaomtcg oli,faovdrfhrnf/14;13 oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf ikda<u;jrnfwrf;jcif;ukdjyK oN*K[fMuvdrfhrnf/ a,a&m aAmiftrsKd;om;pkwGif? xkdoli,fw
a,mufwnf;om oN*K[fjcif;ukdcH&vdrfhrnf/ taMumif;rlum;? a,a&maAmiftrsKd;om;pkwGif xkdoli,fwa,mufonf oa&v
trsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m; MunfndKaompdwf&Sd\/14;14 tcsdefa&mufrS a,a&maAmiftrsKd;ukd y,fjzwfvwHhaom oa&v&Sifbk&ifwyg;ukd xm0& bk&m;onf rdrdtbkdYay:xGef;apawmfrlrnf/
tb,ftcsdefenf;[kar;aomf? ,ckyifjzpfvdrfhrnf/14;15 tm&S&yifwkdYukdjyKpk xm0&bk&m;\trsufawmfukdEId;aqmfMuaomaomaMumifh? usLyifukd a&vIyf&Sm;ouJhokdY xm0&bk&m;onf
oa&vtrsKd;ukd 'Pfcwf? bkd;ab;wkdYtm;ay; awmfrlaom jynfaumif;rS EIwfy,fNyD;vQif? jrpfBuD;wbuf t&yf&yfokdY
uGJjym;apawmfrlrnf/14;16 ukd,fwkdifjypfrSm; oa&vtrsKd;ukdvnf; jypfrSm;apaoma,a&maAmif\ tjypfwkdYaMumifh oa&vtrsKd;ukdpGefYypfawmfrlrnf[k
qifhqkdav\/14;17 a,a&maAmifr,m;onfxoGm;? wd&ZNrdKUwHcg;ckHokdYa&mufaomtcg oli,fao\/-

319

14;18 xm0&bk&m;onf rdrduRefya&mzuft[d,tm;jzifh rdefYawmfrlonftwkdif;? xkdoli,fukdoN*K[f oa&vtrsKd;om;taygif;wkdY


onfikda<u;jrnfwrf;jcif;ukdjyKMu\/
14;19 a,a&maAmifjyKrlaomtrIt&m<uif;orQ? ppfwkdufjcif;trI? rif;jyKjcif;trIwkdYonf oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/14;20 a,a&maAmifonf tESpfESpfq,fESpfESpfpkd;pHNyD;rQ bkd;ab;wkdYESifhtdyfaysmf? om;awmfem''fonf crnf;awmft&meef;xkdif\/
14;21 a&Smvrkefom;a&maAmifonf ,k'jynfukdpkd;pHav\/ eef;xkdifaomtcg toufav; q,fwESpf&Sd\/ xm0&bk&m;onf emrawmf
wnfap&mbkdYoa&vckdifrsm;wkdYtxJua&G; aumufaom a,k&SvifNrdKUq,fckepfESpfpkd;pHav\/ r,fawmfum; trKeftrsKd;om;?
aertrnf&Sd\/14;22 ,k'trsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf'kpkdufukdjyK? bkd;ab;wkdYjypfrSm;orQ xufjypfrSm;aomtjypfrsm;tm;jzifh trsufawmfukd
EId;aqmfMu\/14;23 jrifhaomawmif&SdorQwkdYtay:4if;? pdrf;aomopfyif&SdorQwkdYatmuf4if;? ukef;rsm;? kyfwkrsm;? tm&S&yifrsm;ukdwnfMu\/14;24 ,k'jynf a,musfm;tvkdokdYvkdufwwfaomrdef;rvQmrsm;&Sd? xm0&bk&m;onf oa&v trsKd;a&SUrSESifxkwfawmfrlaomjynfom;
rsKd;jyKaom pufqkyf&GH&SmbG,f&mtrItvkH;pkHwkdYukd jyKMuonfwum;/
14;25 a&maAmifrif;BuD; eef;pHig;ESpfwGif? tJ*kwK&Sifbk&if&Sd&Sufonf a,k&SvifNrdKUokdYppfcsD?14;26 Adrmefawmfb@mESifheef;awmfb@m&SdorQukdodrf;oGm;\/ a&Smvrkefvkyfaom a&T'dkif;&SdorQukdvnf;,loGm;\/14;27 a&maAmifrif;BuD;onf a&T'dkif;tpm;aMu;0g'kdif;wkdYukdvkyf eef;awmfwHcg; apmifhukd,f&HawmfrSL;tyfav\/14;28 &Sifbk&ifonf AdrmefawmfodkYoGm;aomtcg? udk,f&Hawmfom;wdkYonf 'dkif;wdkYudkaqmif aemufwzef rdrdwdkYapmifh&mtcef;rSm
jyefxm;Mu\/
14;29 a&maAmifjyKrlaom trIt&m<uif;orQwdkYonf ,k'&mZ0ifa&;xm;vsuf &Sd\/14;30 a&maAmifESifha,a&maAmifwdkYonf touf&SnforQumvywfvHk; &efbufjyKMu\/14;31 a&maAmifonfvnf; bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? 'g0d'fNrdKUolwdkYESifhtwl oN*K[fjcif;udkcHav\/ om;awmftbd,onf crnf;awmft&m
eef;xdkif\/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1
15;2
15;3
15;4

aeAwf\om; a,a&maAmifrif;BuD; eef;pHwq,f&SpfESpfwGif? tbd,onf


a,k&SvifNrdKU rif;jyK? ,k'jynfudk oHk;ESpfpdk;pH\/ r,fawmfum;? tb&SvHk\ orD;rmcg trnf&Sd\/crnf;awmfjyKaom 'kpdkufudkjyKNrJjyK? ab;awmf'g0d'fuJhodkY rdrdbk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf pdwfESvHk;pHkvifonfr[kwf/odkYaomfvnf; 'g0d'f\rsufESmudkaxmuf? ol\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf aqGawmfrsKd;awmf udkcsD;ajrmuf? a,k&SvifNrdKUudk
wnfapojzifh? xdkNrdKU'g0d'f\rD;cGufudk xGef;vif;apawmfrl\/15;5 taMumif;rlum;? 'g0d'fonf[dwdtrsKd; O&d,trIudkxm;vQif? woufvHk; xm0&bk&m;rSm xm;awmfrlaom trIwpHkwckudkrQra&Smif?
a&SUawmfw&m;ojzifh usifhaomtaMumif;wnf;/15;6 a&maAmifom; tbd,ESifha,a&maAmifwdkYonf touf&SnforQumvywfvHk; &efbufjyKMu\/
15;7 tbd,jyKrlaomtrIt&m<uif;orQwdkYonf ,k'&mZ0ifa&;xm;vsuf&Sd\/15;8 tbd,onf bdk;ab;wdkYESifh tdyfaysmf 'g0d'fNrdKUoN*K[fjcif;udkcHav\/ om;awmftmoonf crnf;awmft&meef;xdkif\/
15;9 oa&v&Sifbk&ifa,a&maAmif eef;pHESpfq,fwGif? tmoonf a,k&SvifNrdKU av;q,fwESpfrif;jyK ,k'jynfudk pdk;pHav\/15;10 tbGm;awmfum;? tb&SvHk\orD;rmcgjzpf\/15;11 tmoonf tbdawmf'g0d'fjyKouJhodkY xm0&bk&m;a&SUawmfw&m;ojzifhjyK\/15;12 a,musfm;tvdkodkYvdkufwwfaom rdef;rvQmwdkYudk4if;? bdk;awmfab;awmfvkyfaom kyfwk&SdorQwdkYudk4if;? jynfawmfxJu y,f&Sm;
awmfrl\/15;13 tbGm;awmfrmcgonf tm&S&yiftbdkY kyfwkudk vkyfaomaMumifh? rdzk&m;t&mudkEIwf? kyfwkudkzsufqD;NyD;vQif? auj'Kefacsmif;em;
rSmrD;IdUawmfrl\/15;14 jrifhaomt&yfwdkYudk ry,f&Sm;aomfvnf;? vufxufawmfumvywfvHk;? tmopdwfESvHk;onf xm0&bk&m;a&SUawmf pHkvifjcif;&Sd\/15;15 crnf;awmfvSLaomOpm? udk,fwdkifvSLaom Opm? a&T? aiG? wefqmrsm;udk AdrmefawmfxJokdY oGif;xm;awmfrl\/
15;16 tmoESifh oa&v&Sifbk&ifAm&SmwdkYonf touf&SnforQumvywfvHk; &efbufjyKMu\/15;17 oa&v&Sifbk&ifAm&Smonf ,k'jynfodkYppfcsD? ,k'&Sifbk&iftmoxHodkY tb,folrQ rxGufr0ifapjcif;iSg &mrNrdKUudkwnf\/15;18 xdktcg usef<uif;aomAdrmefawmfb@mESifheef;awmfb@mwnf;[laom a&TaiG&SdorQudk tmoonf,l rdrduRefwdkYtyfojzifh?
'rmoufNrdKUrSmaeaom I&d&Sifbk&ifa&Zkefom; wmA&drkef\om; A[Fm''fxHodkYay;vdkuf?15;19 igonfoifESifh4if;? ighcrnf;awmfonfoifhcrnf;awmfESifh4if;? rd[m,zJGU jcif;&Sdonfjzpf? a&TaiGudk igvufaqmifay;vdkuf\/
oa&v&Sifbk&ifAm&Smonf ighxHrSxGufoGm;apjcif;iSg? olESifhzJGUaomrd[m,udkzsuf vmyg[krSmvdkufav\/15;20 tmorif;BuD;\pum;udk A[Fm''fonfem;axmif oa&vNrdKU&GmwdkYudk ppfcsDapjcif;iSg rdrdAdkvf rsm;udkapvTwfojzifh? olwdkYonf
,kefNrdKU? 'efNrdKU? tmaAvAufrmcgNrdKUrSp *aeFo&ufjynfvHk;? evdjynfvHk;udkvkyfBuHMu\/15;21 xdkodwif;udk Am&SmonfMum;aomtcg? &mrNrdKUudkvufprowfbJ wd&ZNrdKUae&\/320

15;22 xdktcg tmorif;BuD;onf ,k'jynfwa&SmufvHk;wGif trdefYawmfudk aMumfjimapojzifh? jynfom; wa,mufrQrvGwf? &SdorQwdkYonf


&mrNrdKU Am&Smrif;oGif;aomausmufESifhopfom;udk ,loGm;Mu ? tmorif;BuD;onf A,Fmrdefcdkif a*bNrdKUESifhrdZygNrdKUudkwnf\/15;23 tmorif;jyKrlaomtrIt&m<uif;orQESifh wefcdk;BuD;jcif;? NrdKUrsm;udkwnfjcif;t&mwdkYonf ,k'&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/ odkY&mwGif
toufBuD;aomtcg ajcawmftema&m*gpGJojzifh?15;24 bdk;ab;wdkYESifh tdyfaysmf tbdawmf'g0d'fNrdKU oN*K[fjcif;udkcHav\/ om;awmfa,m&Szwfonf crnf;awmft&m eef;xdkif\/
15;25 ,k'&Sifbk&if tmoeef;pHESpfESpfwGif? a,a&maAmifom;em''fonf oa&vEdkifiH rif;jyKESpfESpfpdk;pH\/15;26 xdkrif;onf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK? crnf;awmfvdkufaomvrf;? oa&vtrsKd;udk jypfrSm;apaomvrf;odkY
vdkufav\/15;27 ocgtrsKd;? t[d,om; Am&Smonf oif;zJGU? em''frif;ESifh oa&vtrsKd; om;taygif; wdkYonf zdvdwdjynf *daAokefNrdKUudk
0dkif;xm;MupOf?15;28 ,k'&Sifbk&iftmo eef;pHoHk;ESpfwGif? Am&Smonf em''frif;udkvkyfBuH eef;xdkifav\/15;29 eef;xdkifaomtcg a,a&maAmiftrsKd;&SdorQudkvnf; vkyfBuH\/ xm0&bk&m;onf rdrduRef? &SdavmNrdKUom; t[d,tm;jzifhrdefYawmf
rlonftwdkif;? a,a&maAmiftrsKd;udk rzsufrSD wdkifatmif? toufSLaomol wa,mufudkrQrcsefrxm;/15;30 taMumif;rlum;? a,a&maAmifonf udk,fwdkifjypfrSm;aomtjypfESifh oa&vtrsKd;udkvnf; jypfrSm;apaomtjypftm;jzifh? o
a&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;\ trsufawmfudk EdI;aqmfaomtaMumif;wnf;/15;31 em''frif;jyKrlaom trIt&m<uif;orQwdkYonf oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/15;32 tmoESifh oa&v&Sifbk&ifAm&SmwdkYonf touf&SnforQ umvywfvHk; &efbufjyKMu\/15;33 ,k'&Sifbk&iftmo eef;pHkoHk;ESpfwGif? t[d,om;Am&Smonf wd&ZNrdKUrSmrif;jyK? oa&vEdkifiHudk ESpfq,fav;ESpfpdk;pH\/15;34 xdkrif;onf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK? a,a&maAmifvdkufaomvrf;? oa&v trsKd;udk jypfrSm;apaomvrf;odkY
vdkufav\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1 xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf Am&SmudktaMumif;jyK? [meef\om;a,[kodkY a&mufvmonfum;?16;2 oifhudk ajrrIefYxJu ig<u? ig\vloa&vtrsKd;udk tkyfpdk;apjcif;iSg csD;ajrmufaomfvnf;? oifonf a,a&maAmif\vrf;odkY
vdkufvsuf? oa&vtrsKd;onfjypfrSm;?16;3 oif\trsKd;tET,fom;pOf ajr;qufwdkYudk igy,f&Sm;? oif\trsKd;udk aeAwf\om; a,a&maAmif\trsKd;uJhodkY igjzpfaprnf/16;4 Am&Sm\trsKd;om;onf NrdKUxJrSmaovQif? taoaumifudkacG;pm;vdrhfrnf/ NrdKUjyifrSmaovQif rdkCf;aumif;uifiSufpm;vdrfhrnf[k
rdefYawmfrl\/16;5 Am&SmjyKrlaom trIt&m<uif;orQwdkYESifh ol\wefcdk;BuD;jcif;t&monf oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/16;6 Am&Smonf bkd;ab;wkdYESifhtdyfaysmf wd&ZNrdKUoN*K[fjcif;ukdcHav\/ om;awmf{vmonf crnf;awmft&m eef;xkdif\/16;7 Am&Smonf a,a&maAmiftrsKd;ESifhwl xkdtrsKd;ukdvkyfBuHaomtjypf? rdrdjyKrlaomtm;jzifh? xm0& bk&m;\trsufawmfukd EId;aqmf?
a&SUawmfjypfrSm;orQaomtjypfaMumifh xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf Am&SmukdtaMumif;jyK? [meef\om; a,[ktm;jzifh
a&mufvmonf ESifhtnD?16;8 ,k'&Sifbk&iftmo eef;pHESpfq,fajcmufESpfwGif? Am&Smom;{vmonf wd&ZNrdKUae oa&v EkdifiHukd ESpfESpfpkd;pHonf&Sdaomf?16;9 &xm;pD;ol&Jw0ufukdtkyfaomol? rdrduRefZdr&donfoif;zGJU? {vmonf wd&ZNrdKUwGifeef;awmf tkyftmZ\tdrf ,pfrl;atmif
aomufvsufaepOftcg?16;10 Zdr&donf0if ,k'&Sifbk&iftmo eef;pHESpfq,fckepfESpfwGif? {vmukdaoapjcif;iSgvkyfBuH eef;xkdifav\/16;11 eef;xkdifpu? Am&SmESifhaygufabmfawmfaom a,musfm;?taqGzGJUaoma,musfm; wa,mufukdrQ rcsefrxm;/16;12 xm0&bk&m;onf Am&SmukdtaMumif;jyK ya&mzufa,[ktm;jzifh rdefYawmfrlaompum; awmfESifhtnD? Zdr&donfAm&SmtrsKd;om;
taygif;wkdYukdzsufqD;\/16;13 taMumif;rlum;? Am&SmESifhom;{vmwkdYonf ukd,fwkdifjypfrSm;aomtjypfESifh oa&vtrsKd;ukd vnf;jypfrSm;apaomtjypftm;jzifh
4if;? rdpm'dXdtm;jzifh4if;? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocif xm0&bk&m;\trsufawmfukd EId;aqmfaomtaMumif;wnf;/16;14 {vmjyKrlaomtrIt&m<uif;orQwkdYonf oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/
16;15 ,k'&Sifbk&iftmoeef;pHESpfq,fckepfESpfwGif? Zdr&donf wd&ZNrdKU ckepf&ufpkd;pH\/16;16 xkdokdYZdr&donf oif;zGJU &Sifbk&ifukdowfonf[k zdvdwdjynf *daAokefNrdKUa&SUrSm wyfcsaomol taygif;wkdYonf odwif;Mum;vQif?
xkdaeYjcif;wGif AkdvfcsKyf rif;Mor&dukd oa&v&Sifbk&if t&m wyfxJrSmcsD;ajrmufMu\/16;17 Mor&donf oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYESifhwuG *daAokefNrdKUrSxGuf? wd&ZNrdKUukd0dkif;xm;Mu\/16;18 NrdKUukdwkduf&rnf[kZdr&donfodaomtcg? eef;awmfxJokdY0if rdrdtay:rSmeef;awmfukdrD;IdUojzifh ukd,fwkdifaoav\/16;19 taMumif;rlum;? a,a&maAmifvkdufaomvrf;? oa&vtrsKd;ukdjypfrSm;apaomvrf;okdYvkduf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpkdufukd
jyKaomtaMumif;wnf;/16;20 Zdr&djyKrlaomtrIt&m<uif;orQwkdYESifh ykefuefjcif;t&monf oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/
321

16;21 xkdtcg jynfom;wkdYonf uGJjym;? tcsKdUwkdYonf *dewf\om; wdAedukd&Sifbk&if t&m csD;ajrmufjcif;iSg olUaemufokdYvkdufMu\/
tcsKdUwkdYonfMor&daemufokdYvdkufMu\/16;22 Mor&daemufokdYvkdufaomolwkdYonf *dewf\om; wdAedaemufokdYvkdufaomolwkdYukdEkdifojzifh? wdAedao Mor&donfeef;xkdifav\/16;23 ,k'&Sifbk&iftmoeef;pHokH;q,fwESpfwGif? Mor&donf eef;xkdif oa&vEkdifiHukd wq,fESpfESpfpkd;pH\/ wd&ZNrdKU ajcmufESpf
pkd;pHNyD;rS?16;24 &Srm&dawmifukd awmif&Sif&Sar& aiGtcGufESpfq,fESifh0,f awmifay:rSmNrdKUukdwnf\/ xkdNrdKUukd awmif&Sif&Sar&trnfukd
tpGJjyKojzifh? &Srm&dNrdKU[l orkwfav\/16;25 Mor&donf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpkdufukdjyKojzifh? rdrda&SUrSmjzpfbl;aom oltaygif;xuf omqkd;npf\/16;26 aeAwf\om; a,a&maAmifvkdufaomvrf;? oa&vtrsKd;onf rdpm'dXdtm;jzifh rdrdwkdYbk&m; ocifxm0&bk&m;\trsufawmfukd
EId;aqmf? jypfrSm;apaom 'kpkduftjypfvrf;okdY vkdufav\/16;27 Mor&djyKrlaomtrIt&m<uif;orQwkdYESifh wefckd;BuD;jcif;t&monf oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/16;28 Mor&donf bkd;ab;wkdYESifhtdyfaysmf? &Srm&dNrdKU oN*K[fjcif;ukdcHav\/ om;awmftm[yfonf crnf;awmft&meef;xkdif\/
16;29 ,k'&Sifbk&iftmoeef;pHokH;q,f&SpfESpfwGif? Mor&dom;tm[yfonf &Srm&dNrdKU oa&vrif;jyK? oa&vEkdifiHukdESpfq,fESpfESpf
pkd;pH\/16;30 Mor&dom;tm[yfonf rdrda&SUrSmjzpfbl;aomoltaygif;wkdYxuf xm0&bk&m;a&SUawmf om'kpkdufukdjyK\/16;31 aeAwf\om; a,a&maAmifjyKaom 'kpkduftjypfvrf;okdYomvdkufvQif? omrntjypfa&mufrnf[k xifrSwfvsuf? Zd'kefrif;BuD;
{oAmvorD; a,ZaAvESifhpkHbuf? Amvbk&m;ukd 0wfjyKukd;uG,f\/16;32 &Srm&dNrdKUwGif Amvbk&m;\Adrmef Amvbk&m;tbkdY ,Zfyvifukdwnf\/16;33 tm&S&yifukdvnf; jyKpk? rdrda&SUrSmjzpfbl;aom oa&v&Sifbk&iftaygif;wkdYxuf oa&v trsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;\
trsufawmfukdEdI;aqmfjcif;iSg omjyK\/16;34 tm[yfvufxuf aAovNrdKUom;[d{vonf a,&dacgNrdKUukdwnf\/ xm0&bk&m;onf Ekef\om;a,mItm;jzifh rdefYawmf
rlaompum;ESifhtnD? om;OD;tbd&Hvufxuf NrdKUkd; tjrpfukdwnf? om;axG;ap*kyfvufxuf NrdKUwHcg;wkdYukdaxmif\/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1 *dv'fjynfwd&SbdNrdKUom; {vd,u? igukd;uG,faom oa&vtrsKd;\ bk&m;ocif xm0&bk&m; touf&Sifawmfrlonftwkdif;?
ightcGifhr&SdbJ tifwefumvywfvkH; rkdCf;r&Gm? ESif;rus&[k tm[yfrif;tm;>rufqkd\/17;2 xm0&b&m;\ EIwfuywfawmfonf {vd,okdYa&mufvmonfum;?17;3 oifonf t&yfrS xGufoGm;avmh/ ta&SUokdYajymif; a,mf'efjrpfwbuf? ac&dwfacsmif;em;rSm ykef;a&Smifaeavmh/17;4 xkdacsmif;a&ukdaomuf&rnf/ usD;twkdYonf oifhukdauR;arG;rnftaMumif;igrSmxm;NyD[k rdefYawmfrlonftwkdif;?17;5 {vd,onf oGm;a,mf'efjrpfwbuf? ac&dwfacsmif;em;rSmaeav\/17;6 usD;twkdYonf aeYwkdif;eHeufwcg? nOD;wcg rkefYESifhtrJom;ukdaqmifcJhMu\/ acsmif;a&ukdvnf; aomuf&\/17;7 aemufwzef rkdCf;r&GmaomaMumifh acsmif;a&cef;ajcmufav\/17;8 xkdtcg xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a&mufvmonfum;?17;9 oifxavmh/ Zd'kefjynf? Z&wNrdKUokdYoGm;aeavmh/ xkdNrdKUaeaom rkwfqkd;rwa,mufonf oifhukdauR;arG;rnftaMumif; igrSmxm;
NyD[k rdefYawmfrlonftwkdif;?17;10 {vd,onf xZ&wNrdKUokdYoGm;\/ NrdKUwHcg;okdYa&mufaomtcg? rkwfqkd;ronf xif;acGvsuf&Sd\/ {vd,u? igaomufp&ma&tenf;i,f
ukdcGufESifh,lcJhygavmh[k [pfqkd\/17;11 rdef;ronf a&ukd,ljcif;iSg oGm;pOfwGif? wzef[pf rkefYwzJhukdvnf; oifhvuf,lcJhygavmh[k qkdjyefvQif?17;12 rdef;ru? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonftwkdif;? rkefYjym;wjym;rQr&Sd/ tkd;xJrSm rkefYnufwvufqkyf? bl;qD
tenf;i,fom&Sd\/ uRefrESifhom;i,ftbkdY zkwf pm;vkdaomiSg4if;? pm;NyD;rSaovkdaomiSg4if;? xif;pESpfckukd ,ckacGyg\[k jyefajym
\/17;13 {vd,uvnf; rpdk;&drfESifh/ oifqkdonftwkdif;oGm;jyKavmh/ okdY&mwGif ightbkdYrkefYjym;i,f wjym;ukd t&ifvkyf,lcJhavmh/ aemufrS
oifESifhoif\om;i,f tbkdYvkyfavmh/17;14 oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? xm0&bk&m;onf ajray:rSm rkdCf;&GmapawmfrrlrSDwkdifatmif? tkd;&Sd
aomrkefYnufrukef/ bl;&SdaomqDravsmh&[k rdefYawmfrlaMumif;ukd qifhqkd\/17;15 xkdrkwfqkd;ronf oGm; {vd,pum;twkdif;jyKojzifh? {vd,ESifhwuG ukd,fwkdifrSp? tdrfom;wkdYonf tifwefumvywfvkH;pm;&Mu\/17;16 xm0&bk&m;onf {vd,tm;jzifh rdefYawmfrlaompum;twkdif;? tkd;&SdaomrkefYnufrukef? bl;&SdaomqDravsmh/
17;17 xkdaemufrStdrf&Sifr\om;onf jyif;jypGmaom tema&m*gpGJaomaMumifhtoufcsKyf\/17;18 rdef;ruvnf;? tkd bk&m;ocif\vl? ukd,fawmfonf uRefrESifhtb,fokdYqkdifoenf;/ uRefrtjypfwkdYukd atmufarhap? uRefrom;
ukdowftHhaomiSg uRefrqDokdY <uvmawmfrloavm[k {vd,tm;qkdaomf?17;19 oif\om;ukd ightm;ay;avmh[kqkdvsuf? rdef;r&ifcGifxJu,l rdrdae&mtxuftcef;okdY aqmifoGm;ojzifh? rdrdtdyf&may:rSmxm;NyD;vQif?322

17;20 tuREkfyf\bk&m;ocifxm0&bk&m;? tuREkfyfwnf;ckdaom rkwfqkd;r ab;Oy'fjyK? ol\om;ukdaoapawmfrlrnfavm[k


xm0&bk&m;ukda<u;aMumfav\/17;21 wzefoli,ftay:rSm rdrdukd,fukdokH;BudrfvSefvsuf? tuREkfyf\bk&m;ocifxm0&bk&m;? oli,f\ 0dnmOfukd wzef0ifapawmfrlyg[k
xm0&bk&m;ukd a<u;aMumfjyef\/17;22 {vd,pum;ukd xm0&bk&m;Mum;awmfrl? oli,f\0dnmOfonf0ifojzifh? olonftouf &Sifjyef\/17;23 {vd,onf oli,fukdtxuftcef;rSatmufokdY,loGm; Munfhavmh/ oif\om;touf&SifNyD [kqkdvsuf trdtyfav\/17;24 rdef;ruvnf;? trIukdaxmuf ukd,fawmfonf bk&m;ocif\vljzpfaMumif;ukd4if;? ukd,fawmf qifhqkdaom xm0&bk&m;\
pum;awmf[kwfrSefaMumif;ukd4if;? uRefrodygonf[k{vd,tm;qkd\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1 umvtifwefMum okH;ESpfaphaomtcg? {vd,okdYa&mufvmaom xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfu? oifonftm[yfrif;tm;
oGm;ukd,fukdjyavmh/ igonfvnf; ajray:rSm rkdCf;&Gmaprnf[k rdefYawmfrlonftwkdif;?18;2 {vd,onf tm[yfrif;tm; udk,fukdjytHhaomiSgoGm;\/ xkdtcg&Srm&dNrdKU jyif;pGmaomtpm tm[m&acgif;yg;jcif;ab;&Sd?18;3 tm[yfrif;onf eef;awmftkyfMoA'dukdac:\/ xkdMoA'donf xm0&bk&m;ukd tvGefkdaoaom oljzpf\/18;4 a,ZaAvonf xm0&bk&m;\ya&mzufwkdYukd y,fjzwfaomtcg? MoA'donf ya&mzufw&mukd ajrwGif;xJrSmig;q,fpD0Sufxm;NyD;
vQif? rkefYESifha&ukday; auR;av\/18;5 tm[yfuvnf;? wjynfvkH;okdYvSnfhvnf prf;a&wGif;rsm;? acsmif;rsm;&Sd&mt&yf&yfokdYoGm;avmh/ wd&pmeftaygif;wkdYonfrao?
jrif;ESifhvm;wkdYonf toufvGwfrnftaMumif;? jrufyifukdawGU aumif;awGUvdrfhrnf[k MoA'dtm;qkdvsuf?18;6 olwkdYonf wjynfvkH;ukdESHYjym;atmif a0zef? tm[yfESifhMoA'donf vrf;wjcm;pDxGufoGm;Mu\/18;7 MoA'donf oGm;pOftcg? {vd,onfqD;BudK\/ MoA'donf {vd,ukdod jyyf0yfvsuf? ukd,fawmfonftuREkfyfocif{vd,rSefyg
oavm[kar;vQif?18;8 {vd,u igrSef\/ {vd,onf rnfaomt&yf&Sdyg\[k oifhocifxHokdY oGm;avQmufavmh [kajymqkdaomf?18;9 MoA'duvnf;? udk,fawmfuRef\toufukdowfapjcif;iSg tm[yftyf&rnftaMumif;? ukd,fawmfuRefonf tb,fokdYjypfrSm;
bdoenf;/18;10 ukd,fawmf\bk&m;ocifxm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonftwkdif;? udk,fawmfukd&Smapjcif;iSg tuREkfyfocifrapvTwfaomwkdif;EkdifiH
wckrQr&Sdyg/ wuRef;wEkdifiHom;u? {vd,r&Sdyg[kavQmuf aomtcg? udk,fawmfukd&SmrawGUEkdif[k xkdwkdif;EkdifiHom;wkdYonftusdef
ukdcH&Muyg\/18;11 ,ckrlum;? {vd,onf rnfaomt&yf&Sdyg\[k oifhocifxHokdYoGm;avQmufavmh[k rdefYawmfrlygonfwum;/18;12 tuREkfyfonf ukd,fawmfxHrS xGufoGm;tm[yfrif;xHrSm avQmufpOfwGif? xm0&bk&m;\0dnmOfawmfonf tuREkfyfrod
aomt&yfokdYukd,fawmfukd aqmifoGm;awmfrlvQif? tm[yfrif;onf ukd,fawmfukdrawGUEkdifaomtcg tuREkfyfukdowfygvdrfhrnf/
ukd,fawmfuRefrlum;? touf i,fpOfumvrSp xm0&bk&m;ukdkdaoygNyD/18;13 a,ZaAvonf xm0&bk&m;\ya&mzufwkdYukd owfaomtcg? tuREkfyfjyKaomtrIwnf; [laom xm0&bk&m;\ya&mzuf
w&mukdajrwGif;xJrSm ig;q,fpD0Sufxm;NyD;vQif? rkefYESifha& ukday;auR;aMumif;ukd tuREkfyfocifMum;awmfrrloavm/18;14 ,ckrlum;? {vd,onf rnfaomt&yf&dSyg\[k oifhocifxHokdYoGm; avQmufavmh[k udk,fawmfrdefYawmfrlonfjzpf? tm[yf
onftuREkfyfukdowfygvdrfhrnf[k jyefqkd\/18;15 {vd,uvnf;? igukd;uG,faomaumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; touf&Sifawmfrlonf twkdif;? igonf ,aeYtm[yfrif;tm;
ukd,fukdtrSefjyrnf[k qkdjyefaomf?18;16 MoA'donf tm[yfrif;xHokdYoGm;avQmufojzifh? tm[yfonf{vd,ukdBudKqkdtHhaomiSgoGm;?18;17 awGUjrifaomtcg? oifonfoa&vtrsKd;ukdaESmifh&SufaomolrSefoavm[k ar;vQif?18;18 {vd,u? igonfoa&vtrsKd;ukdraESmifh&Suf? oifESifhoifhtaqGtrsKd;wkdYonf xm0&bk&m; \ynwfw&m;ukdpGefY Amvbk&m;wkdYukd
qnf;uyfojzifh? oa&vtrsKd;ukdaESmifh&SufMuNyD/18;19 okdY&mwGif vlukd,ckapvTwf oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukd4if;? Amvya&mzufav;&mig; q,fukd4if;? a,ZaAvpm;yGJ
pm;aomtm&S&ya&mzufav;&mukd4if;? u&arvawmif? ighxHokdY pka0;apavmh[k qkdonftwkdif;?18;20 tm[yfonf oa&vtrsKd;om;taygif;wkdY&Sd&mokdY vlukdapvTwf? ya&mzufwkdYukd u&arv awmifay:rSm pka0;ap\/
18;21 {vd,onf vlrsm;&Sd&mokdYvm? oifwkdYonf bmomESpfyg;pyfMum;rSm tb,frQum vywfvkH; ,kHrSm;aompdwfESifhaeMuvdrfhrnfenf;/
xm0&bk&m;onf bk&m;ocifrSefvQif xkdbk&m; ukdqnf;uyfMuavmh/ Amvonf bk&m;ocifrSefvQif xkdbk&m;ukdqnf;uyfMuavmh[k
qkdvQif? vlrsm;wkdYonf wdwfqdwfpGmaeMu\/18;22 wzef {vd,u? xm0&bk&m;\ya&mzufum; igwa,mufwnf;usef&pf\/ Amv\ya&m zufum; av;&mig;q,f&SdMu\/18;23 EGm;ESpfaumifukday;Muavmh/ olwkdYonf waumifukda&G; tykdif;ykdif;jzwfNyD;vQif xif;ay:rSmwif ygavap/ rD;rxnfhapESifh/ igvnf;
EGm;waumifukdvkyf xif;ay:rSmwifrnf/ rD;ukdrxnfh/-

323

18;24 oifwkdYonf oifwkdYbk&m;rsm;\emrukd [pfac:Muavmh/ igvnf; xm0&bk&m;\emrawmfukd [pfac:rnf/ rD;jzifhxl;awmfrlaom


bk&m;onfbk&m;ocifrSefygap[k vlrsm;wkdYtm;ajymqkdvQif? vltaygif;wkdYu? {vd,\pum;onf avsmufywfayonf[k qkdMu\/18;25 wzef{vd,u? oifwkdYonfrsm;aomaMumifh EGm;waumifukd t&ifa&G; vkyfMuavmh/ rD;rxnfhbJ oifwkdYbk&m;rsm;\emrukd
[pfac:Muavmh[k Amv\ya&mzufwkdYtm; qkdonftwkdif;?18;26 olwkdYonf vlrsm;ay;aomEGm;ukd,l vkyfNyD;vQif? tkdAmvbk&m;? tuREkfyfwkdYtm; xl;awmfrlyg[k eHeuftcsdefrSp rGef;wnfh tcsdefwkdif
atmifAmv\emrukd[pfac:Mu\/ okdY&mwGif Asm'dwfoHr&Sd/ xl;aomolvnf;r&Sd/ olwkdYonf ukd,fwnfaom,Zfyvifa&SUrSm
uckefMu\/18;27 rGef;wnfhtcsdef {vd,u? us,faomtoHESifh[pfMuavmh/ Amvonf bk&m;jzpfawmfrl\/ qifjcifvsufaeawmfrl\/ okdYr[kwf
wpkHwckukdvkduf &Smawmfrl\/ okdYr[kwf c&D;oGm; awmfrl\/ okdYr[kwfusdef;pufawmfrlaomaMumifh? wpkHwa,mufaom olonf
EId;&rnf[k jyuf,,fjyKqkd\/18;28 olwkdYonfvnf; us,faomtoHESifh[pf xkH;pH&Sdonftwkdif;? udk,ftaoG;ESifhudk,fukdvl;jcif;iSg xm;? oHpl;ESifh udk,fukd&SapMu\/18;29 rGef;vTJ nOD;,H,ZfylaZmfcsdefwkdifatmif ya&mzufjyKMuaomfvnf;? Asm'dwfoHr&Sd/ xl;aomol? trIxm;aomolvnf;r&Sdaomtcg?18;30 {vd,u? ighteD;okdYvmMuavmh[k vlrsm;wkdYukdac:onftwkdif;? vltaygif;wkdYonf teD;okdYvm Mu\/ xkdtcg{vd,onfNydKysuf
aomxm0&bk&m;\ ,Zfyvifukd&Sif;vif;NyD;rS?18;31 oif\trnfum; oa&vjzpf&rnf[laom xm0&bk&m;\ Asm'dwfawmfukdcH&aom,m ukyfom;trsKd;tET,fta&twGuftwkdif;?
ausmufwq,fESpfvkH;ukd,l?18;32 xm0&bk&m;\emrawmftbkdY ,ZfyvifukdwnfNyD;rS? rsKd;aphESpfwif;avmuf 0ifEkdifaomusHK;ukd ,Zfyvifywfvnfwl;av\/18;33 xif;ukdpD EGm;ukdvnf; tykdif;ykdif;jzwfNyD;vQif xif;ay:rSmwifav\/18;34 tkd;av;vkH;ukda&ESifhtjynfhxnfh? rD;IdUp&m,ZfESifhxif;ay:rSm avmif;Muavmh[kqkdonftwkdif; olwkdYonfavmif;NyD;rS? wzefavmif;
MuOD;avmh[kqkdonftwkdif; olwkdYonfavmif;NyD;rS? okH;Budrf wkdifatmif avmif;Muavmh[kqkdonftwkdif;? olwkdYonfokH;Budrfwkdif
atmifavmif;Mu\/18;35 a&onf ,Zfyvifywfvnf pD;usHK;onfvnf; a&ESifhjynfhav\/18;36 nOD;,H,ZfylaZmfcsdefa&mufaomtcg? ya&mzuf{vd,onf csOf;vm? tmNA[H? Zuf? oa& vwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;?
udk,fawmfonf oa&vtrsKd;\bk&m;ocif jzpfawmfrl aMumif;udk4if;? tuREfkyfonf udk,fawmfuRefjzpf trdefYawmftwdkif;
trItvHk;pHkwdkYudk jyKaMumif;udk4if;? ,aeYodMuygapaom/18;37 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf xm0&t&Sifbk&m;ocifjzpfawmfrlaMumif;udk4if;? vlwdkY pdwfoabmudk ajymif;vJapawmfrlaMumif;
udk4if;? olwdkYonfodapjcif;iSg tuREfkyfpum;udk em;axmifawmfrlyg/ em;axmifawmfrlyg[k qkawmif;av\/18;38 xdktcg xm0&bk&m;\rD;onfusojzifh? rD;IdU&m,Zftp&Sdaom xif;? ausmuf? ajrrIefYudkavmif usKH;&Sdaoma&udkvnf;
cef;ajcmufap\/18;39 vltaygif;wdkYonfjrifvQif jyyf0yf? xm0&bk&m;onf bk&m;ocifjzpfawmfrl\/ xm0&bk&m;onf bk&m;ocifjzpfawmfrl\[k
0efcHMu\/18;40 {vd,uvnf;? Amv\ya&mzufwdkYudk brf;qD;Muavmh/ wa,mufudkrQrvGwfapESifh[k pD&ifonftwdkif;? olwdkYudkbrf;qD;
{vd,onfudIefacsmif;odkY ,loGm;NyD;vQifuGyfrsuf av\/
18;41 xdkaemufrS {vd,u? rif;BuD;onf pm;aomufjcif;iSg wufoGm;ygavmh/ rsm;pGmaom rdkCf;&GmrnhftoH&Sdonf[k tm[yftm;
ajymqdkvQif?18;42 tm[yfonf pm;aomufjcif;iSg wufoGm;\/ {vd,onf u&arvawmifay:odkYwuf? ajrjyyf0yfvsuf rsufESmudk 'l;Mum;rSm
xm;vsuf?18;43 rdrduReftm; oifwufyifv,fodkY MunhfIavmh[k qdkonftwdkif;? uRefonfwuf MunhfIvQif? tb,ft&mrQr&Sdyg[k ajymqdk\/
{vd,u? ckepfBudrfwdkifatmifoGm; MunhfIOD;avmh[k qdk\/18;44 ckepfBudrfajrmufaomtcg? vlvufESifhwlaom rdkCf;wdrfi,fwckonf yifv,fxJuwufyg\[k qdkaomf? tm[yfrif;xHodkYoGm;avmh/
rdkCf;&Gm qD;wm;rnfudk pdk;&drfp&m&SdaomaMumifh? rif;BuD; jyifqif jyefoGm;rnftaMumif; avQmufxm;avmh[k rSmvdkufav\/18;45 rMumrjrifhrSD rdkCf;aumif;uifonf rdkCf;oufrkefwdkif;ESifhrnf; jyif;pGmrdkCf;&Gm\/ tm[yfonf &xm;pD; a,Za&vNrdKUodkYoGm;\/18;46 xm0&bk&m;\ vufawmfonf {vd,tay:rSm&dS? olonf cg;yef;udk pnf;vsuf tm[yfrif; t&if a,Za&vNrdKUwHcg;0odkY
ajy;av\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1
19;2
19;3

{vd,jyKaomtrIESifh ya&mzuftaygif;wdkYudk xm;ESifhuGyfrsufaomtrIudk? tm[yfonf a,ZaAvtm; tukeftpif Mum;ajym\/a,ZaAvu? eufjzefaeY ,cktcsdefa&mufrS? oifhtoufonf xdkya&mzufwdkY\toufuJhodkYig rjzpfapvQif? bk&m;wdkYonf igxdkrQ
ru jyKygapaom[k wrefudk {vd,xHodkY apvTwf Mum;vdkuf\/xdktcg {vd,onf aMumufojzifh? xtoufvGwfatmif ,k'cdkif aA&a&SbNrdKUodkYoGm;\/ xdkNrdKU uRefudkxm;cJh?-

324

19;4 oludk,fwdkifonfawmodkY waeYc&D;oGm;NyD;vQif? &orfyifatmufodkY a&mufxdkifav\/ xdktcg udk,ftoufao&rnftaMumif;


qkawmif;vsuf? tdk xm0&bk&m;? ,ckwefyg\/ tuREfkyftoufudk odrf;,lawmfrlyg/ tuREfkyfonf bdk;ab;wdkYxufom
raumif;yg[k jrnfwrf;NyD;vQif?19;5 &orfyifatmufrSm tdyfaysmf\/ xdktcg aumif;uifwrefu? xpm;avmh[k olUudkwdkYvsuf qdk\/19;6 {vd,onf arQmfMunhfaomtcg? rD;ESifhzkwfaomrkefYjym;ESifh acgif;&if;a&bl;&Sdonfudkjrif pm;aomufNyD;rS wzeftdyfaysmf\/19;7 xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonf 'kwd,tBudrfvm olUudkwdkYvsuf? oGm;&rnfhc&D;onf tvGefa0;aomaMumifh? x
pm;OD;avmh[k qdkonftwdkif;?19;8 {vd,onf xpm;aomufjyef\/ xdktpmt[m&udk trSDjyKvsuf? t&ufav;q,fc&D;oGm; bk&m;ocifESifhqdkifaom a[m&yf
awmifodkYa&mufojzifh?19;9 OrifxJodkY0ifae\/ xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfa&mufonfum;? {vd,? oifonf t&yf tb,fodkYjyKvsufaeoenf;[k
ar;awmfrl\/19;10 {vd,uvnf; tuREfkyfonf aumif;uifAdkvfajct&Sifbk&m;ocifxm0&bk&m;buf tvGef pdwftm;BuD;ygNyD/ taMumif;rlum;?
oa&vtrsKd;om; wdkYonf udk,fawmf\y#dnmOfw&m;udk pGefYNyD;vQif? udk,fawmf\ ,Zfyvifrsm;udkNzdKzsuf udk,fawmf\
ya&mzufrsm;udk xm;ESifhowfMuygNyD/ tuREfkyfwa,mufwnf; usef&pf? tuREfkyftoufudkyifowfjcif;iSg &SmMuygonf[k avQmuf
av\/19;11 EIwfuywfawmfuvnf; xGufavmh/ xm0&bk&m;a&SU awmifay:rSm&yfaeavmh/ xm0&bk&m; a&SmufoGm;rnf[krdefYawmfrl\/
xdktcgtm;BuD;aomavjyif;onf awmifxdyfwdkYudkcGJ? xm0& bk&m;a&SUawmf ausmufwdkYudkcsKd;zJh\/ odkY&mwGif xm0&bk&m;onf
av&Sdawmfrrl/ avaemufrSmajrvIyfjcif;&Sd\/ odkY&mwGif xm0&bk&m;onf ajrvIyfjcif;vnf;&dSawmfrrl/19;12 ajrvIyfjcif;aemufrSm rD;IdU\/ odkY&mwGif xm0&bk&m;onf rD;vnf;&Sdawmfrrl/ rD;aemufrSmjznf;nif;aomtoH&Sd\/19;13 xdktoHudk {vd,onfMum;vQif? rsufESmudk0wfvHkESifhzHk;tkyfvsufxGuf Orif0&yfae\/ xdktcg {vd,? oifonft&yf
tb,fodkYjyKvsufaeoenf;[k toHvm\/19;14 {vd,uvnf;? tuREfkyfonf aumif;uifAdkvfajct&Sifbk&m;ocifxm0&bk&m;buf tvGef pdwftm;BuD;ygNyD/ taMumif;rlum;?
oa&vtrsKd;om;wdkYonf udk,fawmf\y#dnmOfw&m; udkpGefYNyD;vQif? udk,fawmf\ ,Zfyvifrsm;udkNzdKzsuf? udk,fawmf\
ya&mzufrsm;udk xm;ESifh owfMuygNyD/ tuREfkyfwa,mufwnf; usef&pf? tuREfkyftoufudkyifowfjcif;iSg &SmMuygonf[k
avQmufavaomf?19;15 xm0&bk&m;u? 'rmoufawmodkYjyefc&D;oGm;avmh/ a&mufaomtcg [maZvudk I&d&Sifbk&ift&mcefYxm; bdodufay;avmh/19;16 edrf&Sdom;a,[kudk oa&v&Sifbk&ift&m cefYxm; bdodufay;avmh/ tmaAv ra[m vNrdKUae? &Smzwfom;{vd&SJudk oifhudk,f
pm;ya&mzuft&m cefYxm; bdodufay;avmh/19;17 odkYjzpf [maZvxm;ESifh vGwfaomoludk a,[kowfvdrfhrnf/ a,[kxm;ESifhvGwfaomoludk {vd&SJowfvdrhfrnf/19;18 odkY&mwGif Amva&SU'l;axmufjcif;? erf;jcif;udkrjyKaomoltaygif;wnf;[laom oa&v trsKd;om;ckepfaxmifwdkYudk ightbdkYig
usef<uif;apNyD[k rdefYawmfrl\/
19;19 xdkt&yfrS{vd,onf oGm;NyD;vQif? EGm;ig;,SOf;ESifhv,fxGefvsuf? aemufqHk; EGm;,SOf; udk,fwdkifvdkufaom &Smzwfom;{vd&JSudk
awGU tem;a&SmufpOfwGif? rdrd0wfvHkudk olUtay:rSmwifav\/19;20 {vd&SJonf EGm;wdkYudkypfxm; {vd,aemufodkYvdkufvsuf? tuREfkyfonf rdbudkerf;yg&ap/ odkYNyD;rS udk,fawmfaemufodkY vdkufygrnf[k
tcGifhawmif;vQif? {vd,ujyefoGm;avmh/ igonf oiftb,fodkYjyKbdoenf;[k qdkaomf?19;21 {vd&SJonf jyefoGm;EGm;w,SOf;udkowfNyD;rS? EGm;om;udkv,fxGefaomwefqmESifhjyKwf vlrsm;wdkY tm;auR;av\/ odkYNyD;rS x
{vd,aemufodkYvdkufvsuf vufaxmufjzpfav\/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1

I&d&Sifbk&if A[Fm''fonf rdrdAdkvfajctaygif;wdkYudk pka0;ap? rif;BuD;oHk;usdyfESpfyg;ESifh wuG jrif;pD;ol&J? &xm;pD;ol&Jrsm;ygvsufp


pfcsDNyD;vQif &Smrm&dNrdKUudk0dkif;xm; wdkufav\/20;2 oHwrefwdkYudk oa&v&Sifbk&if tm[yfxH? NrdKUxJodkYapvTwf? A[Fm''f\trdefYawmfum;?20;3 oifha&TaiGonf ihgOpmjzpf\/ oifhom;r,m;taumif;qHk;wdkYudkvnf; igydkif\[k rSmvdkufownf;/20;4 oa&v&Sifbk&ifu t&Sifrif;BuD;? trdefYawmftwdkif; igESifhighOpm&SdorQonf udk,fawmf\ Opmjzpfygonf[k jyefajym\/20;5 oHwrefwdkYonf wzefvm A[Fm''f\trdefYawmfum;? oifydkifaoma&TaiG om;r,m;wdkYudkig tyf&rnf[k igrSmvdkufonftrIrSm?20;6 eufjzefaeY ,cktcsdefa&mufaomtcg ighuRefwdkYudkigapvTwfrnf/ olwdkYonf oifaeaomtdrfESifh oifhuRefaeaomtdrfwdkYudkppf
tvdk&SdorQwdkYudk ,lap&rnf[k rSmvdkufownf;/20;7 xdktcg oa&v&Sifbk&ifonf jynfom;toufBuD;oltaygif;wdkYudkac:? olonf tb,frQavmuf &ef&Smcsifonfudk MunhfrSwf
Muygavmh/ igha&TaiG om;r,m;wdkYudk awmif;rSmvdkufaomtcg igrjiif;ygwum;[k Mum;ajym\/20;8 toufBuD;oltaygif;wdkYESifh jynfom;taygif;wdkYu? xdkol\pum;udk em;axmifawmfrrlygESifh/ 0efcHawmfrrlygESifh[k jyefavQmufMu\/-

325

20;9

odkYjzpf &Sifbk&ifu? udk,fawmfonf txufrdefYawmfrlorQtwdkif; udk,fawmfuRefjyKygrnf/ aemufrdefYawmfrlonftwdkif; rjyKoifh[k


igt&Sifrif;BuD;tm;jyefavQmufMuavmh[k A[Fm''f \oHwrefwdkYtm; rSmvdkufvQif? xdkolwdkYonf oGm;avQmufMu\/20;10 wzefA[Fm''fonf apvTwf? &Srm&dNrdKU&Sdaom ajrrIefYonf ighaemufodkYvdkufaomoltaygif; wdkYwGif? wa,mufwvuf
qkyfpDaphiavmufvQif? bk&m;wdkYonf igxdkrQrujyKygapaom[k rSmvdkufavaomf?20;11 oa&v&Sifbk&ifu? vufeufpHkudk cRwfaomolonf 0g<um;ouJhodkY 0wfqifaomolonf r0g<um;apESifh[k jyefajym\/20;12 A[Fm''fonf rif;BuD;ESifhwuGwJawmfaomufpOf? xdkpum;udkMum;vQif ppfcif;usif;Mu[k rdrduRefwdkYtm; rdefYawmfrlonftwdkif;?
olwdkYonfNrdKUa&SUrSm ppfcif;usif;Mu\/
20;13 xdktcg ya&mzufwyg;onf oa&v&Sifbk&if tm[yfxHodkYvm? xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? xdkBuD;pGmaom tvHk;t&if;
taygif;udkjrifNyDavm/ oifhvuf ,aeYig tyfrnf/ igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk oifod&vdrhfrnf[k trdefYawmfudkqifhqdk\/20;14 tm[yfuvnf;? tb,foltm;jzifh tyfawmfrlrnfenf;[k ar;vQif? NrdKU0efrsm;\vkvifwdkYtm; jzifhtyfrnf[k xm0&bk&m;
rdefYawmfrlaMumif;udk qifhqdk\/ ppfrIudk tb,folpD&if&rnfenf;[k ar;jyefaomf? rif;BuD;udk,fwdkifpD&if&rnf[k qdk\/20;15 tm[yfrif;onf NrdKU0efrsm;\vkvifwdkYudka&wGuf ESpf&moHk;q,fESpfa,muf&Sd\/ oa&v trsKd;om;taygif;wdkYudk a&wGufjyefaomf
ckepfaxmif&Sd\/20;16 rGef;wnhftcsdefxGufMu\/ A[Fm''frif;rlum;? 0dkif;aom rif;BuD;oHk;q,fESpfyg;wdkYESifhwuG wJawmf,pfrl;atmif aomufvsuf
aeMu\/20;17 NrdKU0efrsm;\ vkvifwdkYonf t&ifxGufMu\/ &Srm&dNrdKUxJu vlxGufygonf[k A[Fm''frif;xHodkY apvTwf Mum;avQmufMuvQif?20;18 ppfNidrf;apjcif;iSg xGufonfjzpfap? ppfwdkufjcif;iSg xGufonfjzpfap? t&Sifbrf;qD;Mu[k rdefYawmfrl\/20;19 xdkodkYNrdKU0efrsm;\vkvifwdkYonf vdkufaomAdkvfajcESifhwuG NrdKUxJuxGuf?20;20 &efolwdkYudk vlwdkif;wa,mufpDowfMuojzifh I&dvlwdkYonfajy;Mu\/ oa&vvlwdkYonf vdkufMuojzifh I&d&Sifbk&if A[Fm''fonf
jrif;pD; jrif;pD;ol&JwdkYESifhtwl tvGwfajy;\/20;21 oa&v&Sifbk&ifonfvnf;xGuf jrif;wyf? &xm;wyfrsm;udk zsuf I&dvlwdkYudkBuD;pGmaom vkyfBuHjcif;tm;jzifh owfav\/
20;22 wzef ya&mzufonf oa&v&Sifbk&ifxHodkYvm? udk,fudkcdkifcHhapavmh/ tb,f odkYjyK&rnfudk owdESifhqifjcifavmh/ ESpfvnf
aomtcgI&d&Sifbk&ifonfppfcsDvmavOD;rnf[k qdk\/20;23 I&d&Sifbk&if\uRefwdkYuvnf;? olwdkY\bk&m;onf awmifudkom tpdk;&aombk&m;jzpf\/ xdkaMumifh olwdkYonf igwdkYudkEdkifyg\/
igwdkYonfvGifjyif wcgwdkufMuukeftHh/ xdkodkY wdkufvQif pifppfEdkifMuvdrhfrnf/20;24 rif;BuD;taygif;wdkYudkvnf;y,f olwdkYt&mAdkvfcsKyfwdkYudk cefYxm;awmfrlyg/20;25 IH;aomjrif;wyf? &xm;wyfESifhtrQrsm;aomwyfudk cif;usif;awmfrlyg/ vGifjyifwdkuf qufquf EdkifMuygvdrfhrnf[k avQmufxm;
aompum;udk &Sifbk&ifonfem;axmif pD&ifav\/20;26 ESpfvnfaomtcg A[Fm''frif;onf I&dvlwdkYudka&wGuf oa&vjynfom;wdkYudk ppfwdkuftHhaomiSg? tmzufNrdKUodkY csDoGm;\/20;27 oa&vtrsKd;om;wdkYonf pm&if;0if &dumudkjyifqifNyD;rSm ppfcsDMu\/ I&dvlwdkYonf wjynfvHk;tESHYtjym;aevsuf?olwdkYa&SUrSm
oa&vvlwdkYonf i,faomqdwfoi,f ESpfpkuJhodkYwyfcsMu\/
20;28 bk&m;ocif\ vlwa,mufonf oa&v&Sifbk&ifxHodkYvm xm0&bk&m;rdefY awmfrlonfum;? I&dvlwdkYu xm0&bk&m;
onfawmifudkom tpdk;&aombk&m;jzpf\/ vGifjyif udktpdk;&aom bk&m;r[kwf[k qdkrdaomaMumifh? xdkBuD;pGmaom tvHk;t&if;
taygif;udk oifhvufodkYigtyfrnf/ igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk oifwdkYod&Muvdrhfrnf[k rdefYawmfrlaMumif;udk qifhqdk\/20;29 xdkolwdkYonf ckepf&ufywfvHk; wbufwcsufwGif wyfcsvsufaeNyD;rS? owraeYppfNydKif oa&vvlwdkYonf waeYjcif;wGif
I&dajconfol&Jwodef;udkowfMu\/20;30 usefaomolwdkYonf tmzufNrdKUodkYajy; NrdKUdk;vJojzifh ESpfaomif;ckepfaxmifudkzdav\/ A[Fm''fonf ajy;NrdKUxJ twGif;tcef;
ykef;vsufae\/20;31 A[Fm''f\uRefwdkYuvnf;? oa&vtrsKd;om;&Sifbk&ifwdkYonf oem;wwfaomrif;jzpfaMumif;udk uRefawmfwdkY Mum;ygNyD/
uRefawmfwdkYonfavQmfawt0wfudk0wf? acgif;ay:rSmBudK;udk&Guf vsuf? oa&v&Sifbk&ifxHokdY xGuf&aomtcGifhudkay;awmfrlyg/
toufawmfudk csrf;omay; aumif;ay;ygvdrfhrnf[k avQmufonftwdkif;?20;32 avQmfawt0wfudk0wf? acgif;ay:rSmBudK;udk&Gufvsuf? oa&v&Sifbk&ifxHodkYa&mufvQif? udk,fawmfuRefA[Fm''fu? uRefawmf
toufudkcsrf;omay;awmfrlyg[k awmif;yefaMumif;udk avQmufMuaomf? tm[yfrif;u? ightpfudkonftouf&Sifao;oavm[k
ar;\/20;33 xdkolwdkYonf tm[yfrif;\pum;udk aphaphem;axmif? csufjcif;pum;t&dyfudkbrf;vsuf? udk,fawmftpfudk[l rdrdwdkY
ocifudkac:Mu\/ tm[yfuvnf; oGm;ac:Muavmh[k apvTwfonftwdkif; A[Fm''fonfxGufvm? tm[yfrif;tcGifhESifh
&xm;awmfay: odkYwuf&\/20;34 A[Fm''fuvnf;? ightbonf udk,fawmftb\vufrS vk,laomNrdKUwkdYudk igjyefay;ygrnf/ ightbonf &Srm&dNrdKU I&dwef;udk
vkyfouJhodkYudk,fawmfonf 'rmoufNrdKU oa&v wef;udk vkyf&ygonf[kqdkvQif? tm[yfurd[m,zJGUvsuf? oifhudk
igvTwfvdkufrnf[k qdk rd[m,zJGUvsuf vTwfvdkufav\/
20;35 ya&mzuftrsKd;om;wa,mufu? ighudkdkufygavmh[k xm0&bk&m;\EIwfuywfawmf twdkif; tdrfeD;csif;tm;qdk\/ xdkolu igrkdufyg
[k jiif;y,f\/20;36 ya&mzufuvnf;? xm0&bk&m;\ trdefYawmfudk em;raxmifaomaMumifh ighxHrSoGm;pOfwGif? jcaoFhowfvdrhfrnf[k qdkonftwdkif;?
xdkoloGm;pOfwGif jcaoFhawGUowf\/326

20;37 tjcm;aomoludkawGU ighudkkdufygavmh[k qdkjyefvQif? xdkolonf emusifpGmkdufav\/20;38 xdkya&mzufonfoGm; rdrdrsufESmudkyk0gESifhzHk;tkyfvsuf &Sifbk&ifudk ihHvifh\/20;39 &Sifbk&ifonf a&SmufoGm;aomtcg xdkolu? udk,fawmfuRefonf ppfwdkufoGm;yg\/ vlwa,mufonf ppfyJGxJuxGufvm
uRefawmfvlwa,mufudktyfojzifh vl udkapmifhavmh/ wpHkwcktm;jzifh aysmufvQifolUtouftwGuf oifhtoufao&rnf/
odkYr[kwf aiGtcGufwq,favsmf&rnf[k rSmxm;aomfvnf;?20;40 udk,fawmfuRefonf t&yf&yftrIrsm;aomtcg? xdkolaysmufygonf[k avQmufvQif? oa&v &Sifbk&ifu? oifhtrIudk xdkodkYyif
pD&if&rnf/ oifhudk,fwdkifvnf; pD&ifNyD;jzpfonf[k rdefYawmfrl\/20;41 xdkya&mzufonf rsufESmzHk;yk0gudk csufjcif;y,fojzifh? ya&mzufwpHkwyg;jzpfaMumif;udk oa&v&Sifbk&ifod\/20;42 ya&mzufuvnf;? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? igusdefaomoludk oifvTwfaomaMumifh? oifhtoufonf olUtouftwGuf?
oifhvlwdkYonf olUvlwdkYtwGuf tIH;cH&rnf[k rdefYawmfrlaMumif;udk qifhqdk\/20;43 oa&v&Sifbk&ifonf npfnL;aompdwfESifhndK;i,fvsuf &Srm&dNrdKU? eef;awmfodkYoGm;\/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1 xdkaemufrS a,Za&vNrdKUom; emAkwfydkifaom pyspfO,smOfonf a,Za&vNrdKUwGif? &Srm&drif;BuD;tm[yf\eef;awmfem;rSm &Sdonf
jzpf?21;2 tm[yfrif;u? oifhpyspfO,smOfonf eef;awmfem;rSm&SdaomaMumifh ,mvkyfp&mbdkYay;yg/ omaumif;aom O,smOfudkigay;rnf/
odkYr[kwfoiftvdk&SdvQif tbdk;udkay;rnf[k emAkwftm;qdkvQif?21;3 emAkwfu? bdk;ab;vufrS tarGcHaomajrudk udk,fawmftm;ay;&aomtrIudk xm0&bk&m; qD;wm;awmfrlygapaom[k jyefavQmuf
\/21;4 bdk;ab;rS tarGcHaomajrudkray;&[k a,Za&vNrdKUom; emAkwfavQmufaompum;aMumifh tm[yfrif;onf npfnL;aompdwfESifh
ndK;i,fvsuf? eef;awmfodkYoGm; tpmudkrpm;? rsufESm udkvTJomvGefay:rSm tdyfvsufae\/21;5 cifyGef;a,ZaAvonfvm? tpmudkrpm;Edkifatmif pdwfawmfonf tb,faMumifhndK;i,f awmfrloenf;[k ar;vQif?21;6 rif;BuD;u? a,Za&vNrdKUom;emAkwfudkigac: oifhpyspfO,smOfudka&mif;yg/ odkYr[kwf oiftvdk &SdvQif tjcm;aom O,smOfudkig
ay;rnf[k qdkaomf? xdkO,smOfudk udk,fawmftm;ray;&[k jyefajymaomaMumifh pdwfndK;i,fonf[kqdk\/21;7 cifyGef;a,ZaAvu? udk,fawmfonf oa&vEdkifiHudktpdk;&awmfrlonf r[kwfavm/ x&Tifvef;aompdwfESifhpm;awmfac:yg/
uRefronf a,Za&vNrdKUom;emAkwf\ pyspfO,smOfudkqufyg rnf[k qdkonftwdkif;?21;8 tm[yfrif;\tcGifhESifhpma&; wHqdyfawmfESifhcwfNyD;rS? emAkwfae&mNrdKU olESifhtwlaeaom toufBuD;olESifh rSL;rwfrsm;xHodkY
ay;vdkufav\/21;9 pmcsuf[lrlum;? tpma&Smif&mtcsdefudk a<u;aMumf? emAkwfudk vlrsm;a&SUrSmajrmufxm;Muavmh/21;10 olUa&SUrSm t"rvlESpfa,mufudkxm;? oifonf bk&m;ocifESifh&Sifbk&ifudkpGefYy,fNyD[k oufaocHygavap/ odkYNyD;rS olUudkxkwf
aoapjcif;iSg ausmufcJESifhypfMuavmh[k ygownf;/21;11 a,ZaAvay;vdkufaom pmygonftwdkif;? emAkwfaeaomNrdKUom;toufBuD;olESifh rSL;rwfwdkYonfjyKvsuf?21;12 tpma&Smif&mtcsdefudka<u;aMumf emAkwfudkvlrsm;a&SUrSmajrmufxm;Mu\/21;13 t"rvlESpfa,mufonf vmolUa&SUrSmxdkifvsuf? emAkwfonf bk&m;ocifESifh&Sifbk&ifudkpGefY y,fNyD[k vlrsm;a&SUwGif emAkwfwbuf
oufaocHMuvQif? emAkwfudkNrdKUjyifokdYxkwf aoatmifausmufcJESifhypfMu\/21;14 xdktcg emAkwfonf ausmufcJESifhypfjcif;udkcH&aoygNyD[k a,ZaAvxHodkYapvTwf Mum;avQmufMu\/21;15 xdktaMumif;udk a,ZaAvonf Mum;vQif? a,Za&vNrdKUom;emAkwf ra&mif;vdkaompyspfO,smOfudkx odrf;,lawmfrlyg/ emAkwf
toufr&Sd? aoygNyD[k qdk\/21;16 emAkwfaoaMumif;udk tm[yfonfMum;vQif? a,Za&vNrdKUom;emAkwf\ pyspfO,smOfudk odrf;,ljcif;iSgxoGm;\/
21;17 xdktcg wd&SbdNrdKUom; {vd,odkYa&mufvmaom xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfu?21;18 oifonf &Srm&dNrdKUaeaom oa&v&Sifbk&iftm[yfudk BudKqdktHhaomiSg xoGm;avmh/ olonfemAkwf\pyspfO,smOfudk odrf;,l
jcif;iSg oGm; ,ckO,smOf&Sd\/21;19 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonfvltoufudkowf olUOpmudkodrf;,lNyDavm/ wzefrdefYawmfrlonfum;? acG;wdkYonf
emAkwftaoG;udk vsufaomt&yfoifhtaoG;udkyif vsufMuvdrhfrnf[k rdefYawmfrlaMumif;udkqifhqdkavmh[k rSmxm;awmfrl\/21;20 tm[yfuvnf;? tcsif;&efol? igESifhawGUNyDavm[k {vd,tm;qdkvQif? {vd,u oifonfxm0& bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyKvkd
udk,fudka&mif;aomaMumifh oifESifhigawGUNyD/21;21 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifhtay:odkY ab;Oy'fa&mufaprnf/ oa&vNrdKU&Gm csKyfxm;aomoljzpfap? tvGwfajy;
aomoljzpfap? tm[yftrsKd;a,musfm;rsm;udk y,fjzwfrnf/21;22 ightrsufudk EId;aqmfaomtjypfESifh oa&vtrsKd;udk jypfrSm;apaomtjypfaMumifh? oifhtrsKd;udk aeAwf\om; a,a&maAmiftrsKd;ESifh
t[d,\om; Am&SmtrsKd;uJhodkYigjzpfaprnf/-

327

21;23 a,ZaAvtrIrSm xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? a,Za&vNrdKUkd;em;rSm acG;wdkYonfa,Z aAvudk pm;Muvdrhfrnf/21;24 tm[yftrsKd;onf NrdKUxJrSmaovQif acG;pm;vdrhfrnf/ NrdKUjyifrSmaovQif rdkCf;aumif;uifiSufpm; vdrhfrnf[k rdefYawmfrlaMumif;udk
tm[yftm;qifhqdk\/21;25 tm[yfESifhwlaom olwa,mufrQr&Sd/ cifyGef;a,ZaAvonf wdkufwGef;ojzifh? xm0&bk&m; a&SUawmf 'kpkdufudkjyKvdk? udk,fudk
a&mif;aomoljzpf\/21;26 xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;a&SUrS ESifxkwfawmfrlaom tmarm&dtrsKd;om;jyKorQtwdkif;? kyfwkqif;wkudk qnf;uyf
pufqkyf&GH&SmbG,ftrIudkjyK\?21;27 odkY&mwGif{vd,qifhqdkaompum;awmfudkMum;vQif? rdrdt0wfudkqkwfavQmfawt0wfudk 0wf\/ tpma&Smifjcif;? avQmfawt0wf
tdyfjcif;udkjyK jznf;jznf;oGm;vm\/21;28 xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf wd&SbdNrdKUom;{vd,odkY a&mufvmonfum;?21;29 tm[yfonf igha&SUrSmESdrfhcsonfudk jrifNyDavm/ xdkodkYigha&SUrSmESdrfhcsaomaMumifh? olUvufxuf xdkab;Oy'fudkigra&mufap/ olUom;
vufxuf olUtrsKd;ay:odkYa&mufaprnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1 I&djynfESifh oa&vjynfonf ppfrwdkufbJ oHk;ESpfaeNyD;rS?22;2 wwd,ESpfwGif? ,k'&Sifbk&ifa,m&Szwfonf oa&v&Sifbk&ifxHodkYvm\/22;3 oa&v&Sifbk&ifuvnf;? *dv'fjynf &mrkwfNrdKUonf igwdkYEdkifiHt0ifjzpfonfudk oifwdkYr odavm/ igwdkYonf Id&d&Sifbk&ifvufrS
rEIwfr,lbJ NidrfoufpGmaeMuNyDwum;[k rdrduRef wdkYtm;qdk\/22;4 a,m&Szwfrif;tm;vnf;? *dv'fjynf &mrkwfNrdKUodkYigESifhtwl ppfcsDrnfavm[kar;vQif? a,m&S zwfu? igonf rif;BuD;uJhodkYjzpf\/
ighvlwdkYonf rif;BuD;\ vluJhodkY4if;? ighjrif;wdkYonf rif;BuD;\jrif;uJhodkY4if; jzpfMuonf[k oa&v&Sifbk&iftm; jyefajym\/
22;5 wzef a,m&Szwfu? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfudk ,aeYar;jref;ygavmh[k oa&v&Sifbk&iftm;qdkaomf?22;6 oa&v&Sifbk&ifonf ya&mzufav;&mwdkYudk pka0;apNyD;vQif? igonf *dv'fjynf&mrkwfNrdKUodkY ppfcsDaumif;oavm/ rcsDbJae
aumif;oavm[kar;aomf? olwdkYu csDawmfrlyg/ xm0&bk&m; onf t&Sifrif;BuD;\vufawmfodkY tyfawmfrlrnf[k avQmufMu\/22;7 a,m&Szwfuvnf;? igwdkYar;jref;p&m xm0&bk&m;\ya&mzuf wpHkwyg;rQr&Sdoavm[k ar;aomf?22;8 oa&v&Sifbk&ifu? xm0&bk&m;uar;jref;&aomolwa,muf rvom;rdum&Sdao;\/ odkY&mwGif xdkoludkigrkef;\/ igr*Fvm
pum;udkra[m/ tr*Fvmpum;udkoma[mwwfonf[k a,m&Szwftm;qdkvQif? a,m&Szwfu xdkokdYrif;BuD;rajymygESifh jyefqdk\/22;9 xdktcg oa&v&Sifbk&ifonf t&m&Sdwa,mufudkac:? rvom; rdumudktvsif tjrefac:cJh[k rdefYawmfrl\/22;10 oa&v &Sifbk&ifESifh ,k'&Sifbk&if a,m&SzwfwdkYonf rif;ajrmufwefqmudk 0wfqifvsuf &Srm&dNrdKUwHcg;0a&SU? [if;vif;aomt&yf
&mZyvifwdkYtay:rSmxdkif? ya&mzuftaygif;wdkY onf a&SUawmfa[majymMu\/22;11 acememom;aZ'udonf oHOD;csKdwdkYudkvkyf? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? udk,fawmfonf I&dvlwdkYudk rzsufqD;rSDwdkifatmif
OD;csKdwdkYESifh wdk;&rnf[k rdefYawmfrlaMumif;udk qifhqdk\/22;12 ya&mzuftaygif;wdkYuvnf;? *dv'fjynf&mrkwfNrdKUodkYppfcsD atmifawmfrlyg/ xm0&bk&m;onf t&Sifrif;BuD;\ vufawmfodkY
tyfawmfrlrnf[k ya&mzufjyKa[mMu\/22;13 rdumudkac:aom wrefu? ya&mzuftaygif;wdkYonf r*Fvmpum;udkom &Sifbk&iftm; wnDwGwfwnf;a[mMu\/ udk,fawmf
vnf;olwdkYa[mMuonfenf;wl r*Fvmpum;udkoma[m awmfrlyg[kqdkvQif?22;14 rdumu? xm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonftwdkif; xm0&bk&m;rdefYawmfrlaompum;udkom igjyefajym&rnf[kqdk\/
22;15 &Sifbk&ifxHodkY a&mufaomtcg &Sifbk&ifu? tcsif;rdum? igwdkYonf *dv'fjynf &mrkwfNrdKUodkY ppfcsDaumif;oavm/ rcsDbJae
aumif;oavm[kar;vQif? rdumu? ppfcsD atmifawmfrlyg/ xm0&bk&m;onf t&Sifrif;BuD;\ vufawmfodkY tyfawmfrlrnf[k
jyefavQmuf\/22;16 &Sifbk&ifuvnf;? rSefaompum;rSwyg; tjcm;aompum;udk xm0&bk&m;tcGifhESifhoifonf ightm;ra[mrnftaMumif;? igonf
b,fESpfBudrfwdkifatmif oifhtm;tusdefay;&rnfenf;[k ar;aomf?22;17 rdumu? oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf odk;xdef;r&Sdaomodk;uJhodkY? awmifrsm;tay:rSm t&yf&yfuJGjym;vsuf&SdMuonfudk igjrif
NyD/ xm0&bk&m;uvnf;? oltaygif;wdkYonf t&Sif r&SdaomaMumifh toD;toD;udk,fae&modkY jyefMuygavap[k rdefYawmfrlaMumif;
udkavQmufqdk\/22;18 oa&v&Sifbk&ifuvnf;? olonf igr*Fvmpum;udkra[m? tr*Fvmpum;udkom a[mwwfonf[k rif;BuD;tm; igrajym
oavm[k a,m&Szwftm;qdk\/22;19 rdumuvnf;? odkYjzpf xm0&bk&m;\ trdefYawmfudk em;axmifyg/ xm0&bk&m;onf yvifawmfay:rSm xdkifawmfrlonftwdkif;?
aumif;uifAdkvfajc taygif;wdkYonf vusfmawmfbuf vuf0J awmfbuf &yfaeMuonfudk4if; igjrifNyD/22;20 xm0&bk&m;uvnf;? tm[yfonf *dv'fjynf &mrkwfNrdKUokdYppfcsDqkH;apjcif;iSg tb,folaoG; aqmifrnfenf;[k ar;awmfrlvQif?
tNcHt&HawmfwkdYonf wa,mufwenf;pDjyefavQmufMu\/22;21 wzef 0dnmOfwyg;onfvm xm0&bk&m;a&SUawmf&yfvsuf? tuREkfyfaoG;aqmifygrnf[k avQmufvQif?328

22;22 xm0&bk&m;u tb,fokdYaoG;aqmifrnfenf;[k ar;awmfrlaomf? tuREkfyfoGm; xkdrif;BuD;\ ya&mzuftaygif;wkdYtxJrSm rkom


pum;ukd ajymwwfaom pdwf0dnmOfjzpfygrnf[k jyefavQmufaomf? oifonfaoG;aqmifEkdifvdrfhrnf/ xkdokdYoGm;jyKavmh[k
rdefYawmfrl\/22;23 okdYjzpf xm0&bk&m;onf rkompum;ukdajymwwfaompdwf0dnmOfukdrif;BuD;\ya&mzuftaygif; wkdY oGif;awmfrlNyD/ rif;BuD;\trI
rSmtr*Fvmpum;ukdajymawmfrlNyD[k a[mav\/22;24 xkdtcg acemem\om;aZ'udonfcsOf;vm rdum\yg;ukdykwfvsuf? xm0&bk&m;\0dnmOf awmfonf oifESifhEIwfqufjcif;iSg
tb,fvrf;jzifh igrSxGufawmfrloenf;[kar;vQif?22;25 rdumu? oifonf ykef;a&Smifaejcif;iSg twGif;cef;xJokdY0ifaomaeY oifjrifvdrfhrnf[kqkd\/22;26 oa&v&Sifbk&ifu? rdumukdNrdKU0efrif;tmrkefxH? om;awmfa,m&SxHokdY ,loGm;?22;27 olukd axmifxJrSmavSmifxm;Mu/ igonfNidrf0yfpGmjyefrvmrSDwkdifatmif qif;&JpGmpm;aomufap[k trdefYawmf&SdaMumif;ukd
qifhqkdavmh[kpD&if\/22;28 rdumuvnf;? rif;BuD;onf Nidrf0yfpGmjyefvm&vQif xm0&bk&m;onf ightm;jzifhrdefYawmfrrl? tkdvlrsm;taygif;wkdY? em;axmifMu
avmh[kqkd\/
22;29 xkdokdY oa&v&Sifbk&ifESifh ,k'&Sifbk&ifa,m&SzwfwkdYonf *dv'fjynf&mrkwfNrdKUokdY ppfcsDMu\/22;30 oa&v&Sifbk&ifu? igonfjcm;em;aomta,mifukdaqmif ppfyGJxJokdY0ifrnf/ rif;BuD;rlum; rif;ajrmufwefqmukd 0wfqifyg
avmh[k a,m&Szwftm; qkdNyD;rS? oa&v&Sifbk&if onf jcm;em;aomta,mifukdaqmifvsuf ppfyGJxJokdY0if\/22;31 I&d&Sifbk&ifu? oa&v&Sifbk&ifrSwyg; tjcm;aomvlBuD;vli,fukd rwkdufESifh[k &xm;pD; ol&Jrsm;ukd tkyfaomAkdvfokH;usdyfESpfa,muf
wkdYukd rSmxm;ESifhaomaMumifh?22;32 &xm;pD;ol&JtkyfAkdvfrif;wkdYonf a,m&Szwfukdjrifaomtcg? tu,fpifppf xkdolonfoa&v &Sifbk&ifjzpfvdrfhrnf[k qkdvsuf
olUukdwkduftHhaomiSg vrf;vTJMu? a,m&Szwfvnf; a<u;aMumfav\/22;33 oa&v&Sifbk&ifr[kwfaMumif;ukd &xm;pD;ol&JtkyfAkdvfrif;wkdYonf &dyfrdaomtcg? rvkdufbJtjcm;okdYa&SmifoGm;Mu\/22;34 vlwa,mufonf r&G,fbJav;ESifhypf? oa&v&Sifbk&ifukd oHcsyftustqpfMum;rSmrSef avaomf? ighukdppfyGJxJuvSnfh xkwf
aqmifavmh/ igemonf[k rdrd&xm;awmfxdef;ukdqkd\/22;35 xkdaeY wkd;wkdufMu\/ &Sifbk&ifonf I&dvlwbufwcsuf &xm;awmfxJrSmvlukdrSD xkdifae\/ nOD;,H toufawmfukef\/
xdcdkuf&mtemrSm taoG;onf&xm;xJokdY,kd\/22;36 vltaygif;wkdY? ukd,faeaomNrdKUjynfokdY jyefoGm;Mu[k ae0ifaomtcg wwyfvkH;ukd a<u;aMumfav\/22;37 xkdokdY&Sifbk&ifao &Srm&dNrdKUokdYa&mufojzifh oN*K[fjcif;ukdcH&\/22;38 &xm;awmfESifh vufeufawmfukd &Srm&dNrdKUa&uef aq;ojzifh? xm0&bk&m;rdefYawmfrlaompum;ESifhtnD acG;wkdYonf taoG;ukd
vsufMu\/22;39 tm[yfjyKrlaomtrIt&m<uif;avorQwkdYESifh wnfaqmufaomqifpG,feef;? jyKpkaomNrdKUwkdYonf oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf
&Sd\/22;40 tm[yfonf bkd;ab;wkdYESifhtdyfaysmf? om;awmftmcZdonf crnf;awmft&m eef;xkdif\/
22;41 oa&v&Sifbk&iftm[yfeef;pHav;ESpfwGif tmoom;a,m&Szwfonf toufokH; q,fig;ESpf&Sdaomf ,k'EkdifiHukdtpkd;&?22;42 a,k&SvifNrdKU ESpfq,fig;ESpfpkd;pHav\/ r,fawmfum; &Sdv[dorD;tZkbtrnf&Sd\/22;43 xdkrif;onf crnf;awmftmovdkufaomvrf;udkrvTGJ? tukeftpifvdkuf xm0&bk&m;a&SUawmf ajzmifhrwfaom tusifhudkomusifh\/
odkY&mwGif jrifhaomt&yfwdkYudk ry,f&Sm; aomaMumifh? vlwdkYonf xdkt&yfwdkY ,ZfylaZmf eHYomaygif;udk rD;IdUMu\/22;44 a,m&Szwfrif;onf oa&v&Sifbk&ifESifhppfrwdkuf rd[m,zGJUav\/
22;45 a,m&SzwfjyKrlaom trIt&m <uif;avorQwdkYESifhwefcdk;BuD;jcif;? ppfwdkufjcif;t&mwdkYonf ,k'&m Z0if a&;xm;vsuf&Sd\/22;46 crnf;awmftmovufxuf usef<uif;ao;aom a,mufsm;tvdkodkY vdkufwwfaom rdef;rvQmwdkYudk jynfawmfrS okwfoify,f&Sif;
av\/22;47 xdkumv? {'Hkjynf&Sifbk&ifr&Sd/ ,k'&Sifbk&ifcefYxm;aom NrdKU0efrif; pD&if&\/22;48 a,m&Szwfonf Mozd&jynfodkY apvTwf? a&Tudk,lapjcif;iSg wmIoabFmwdkYudk {Z,kef*gAm NrdKUrSmwnf\/
22;49 tm[yfom; tmcZdu? ighuRefwdkYonf rif;BuD;uRefwdkYESifh oabFmpD;ygap[k a,m&Szwf tcGifhawmif; a,m&Szwfonf tcGifhay;\/
odkYaomfvnf; oabFmwdkYonf {Z,kef*gAmNrdKUrSm usKKd;yJhaomaMumifh Mozd&NrdKUodkY roGm;&/
22;50 a,m&Szwfonf bkd;ab;wdkYESifhtdyfaysmf olwdkYESifhtwl tb'g0d'fNrdKU oN*K[fjcif;udkcHav\/ om;awmf,a[m&Honf crnf;awmf
t&m eef;xdkif\/
22;51 ,k'&Sifbk&ifa,m&Szwfeef;pH q,fckepfESpfwGif? tm[yfom;tmcZdonf &Srm&d NrdKU rif;jyK oa&vEdkifiHudk ESpfESpfpdk;pH\/22;52 xdkrif;onf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK? rdbvdkufaomvrf;? oa&vtrsKd;udk jypfrSm;apaom aeAuf\om;a,a&maAmif
vdkufaomvrf;odkY vdkufav\/22;53 Amvbk&m;udk 0wfjyKudk;uG,f? tbusifhavorQtwdkif; oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;\ trsufawmfudk EId;aqmf
ownf;/
"r&mZ0ifwwd,apmifNyD;\/
329

"r&mZ0ifpwkwapmif/

Second Book Of The Kings.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

330

16 17 18 19 20

"r&mZ0ifpwkwapmif/

Second Book Of The Kings.


tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2

tm[yfrif;aoaomaemuf? armbjynfonf oa&v&Sifbk&ifudk ykefuefav\/tmcZdrif;onf &Srm&dNrdKU txuftcef;jywif;aygufrSus emaeaomaMumifh? igonftemrSxajrmufrnfavm[k {MuKefNrdKU\


bk&m;Am vaZAkyfodkYoGm;ar;jref;Mu[krSmxm;oHwrefwdkY udkapvTwfav\/1;3
xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonf wd&SbdNrdKUom;{vd,tm;vnf;? &Srm&d&Sifbk&ifapvTwfaom oHwrefwdkYudkBudKqdkjcif;iSg xoGm;
avmh/ oa&vjynf bk&m;ocifr&SdaomaMumifh? {MuKefNrdKU\ bk&m;AmvaZAkyfodkY oGm;ar;jref;&oavm/1;4 xdkaMumifh xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonf ,ckwufaomomvGefay:u aemufwzef rqif;&/ pifppfao&rnf[k
olwdkYtm;qifhfqdk&rnftaMumif; rdefYawmfrlonf twdkif;? {vd,oGm;av\/1;5 oHwrefwdkYonf jyefvmaomtcg &Sifbk&ifu? tb,faMumifh ,ckjyefvmMuoenf;[k ar;vQif?1;6
olwdkYu? vlwa,mufonf uRefawmfwdkYudk BudKqdkjcif;iSgvm oifwdkYudkapvTGwfaom &Sifbk&ifxHodkYjyefMu/ xm0&bk&m; rdefYawmfrl
onfum;? oa&vjynf bk&m;ocifr&SdaomaMumifh? {MuKefNrdKU\ bk&m;AmvaZAkyfodkYoGm;ar;jref;&oavm/ xdkaMumifh oifonf
,ckwufaom omvGefay:u aemufwzef rqif;&/ pifppfao&rnf[k ajym&rnftaMumif; rSmxm;ygonf[k avQmufMu\/1;7 &Sifbk&ifuvnf;? oifwdkYudk BudKqdkjcif;iSgvm odkYajymaomolum; tb,fodkYaomolenf;[k ar;vQif?1;8
olwdkYu? xdkolonf udk,ftarG;rsm; om;a&cg;yef;udkpnf;aomoljzpfygonf[k avQmufMuaomf? xdkolonf wd&SbdNrdKUom;{vd,
jzpfvdrfhrnf[k &Sifbk&ifqdkvsuf?1;9
vlig;usdyftkyfaomwyfrSL;udkapvTwf? wyfrSL;onf awmifay:rSmxdkifaom {vd,xHodkYa&mufNyD;vQif? tdkbk&m;ocif\vl? oifonf
qif;&rnftaMumif;? &Sifbk&iftrdefYawmf&Sdonf[kqdk\/1;10 {vd,uvnf;? igonf bk&m;ocif\vlrSefvQif? aumif;uifurD;us oifESifhoif\vlig;usdyfwdkYudkavmifygap[k vlig;usdyftkyfaom
wyfrSL;tm;qdkonftwdkif;? aumif;uifurD;us olESifholygaomvlig;usdyfwdkYudkavmifav\/1;11 wzefvlig;usdyftkyfaom wyfrSL;wa,mufudk&Sifbk&ifapvTwf? xdkwyfrSL;u? tdkbk&m;ocif\vl? oifonf tvsiftjrefqif;&rnf
taMumif; &Sifbk&iftrdefYawmf&Sdonf[kqdk\/1;12 {vd,uvnf;? igonf bk&m;ocif\vlrSefvQifaumif;uifurD;us oifESifhoif\vlig;usdyfwdkYudkavmifygap[k olwdkYtm;qdkonf
twdkif;? bk&m;ocif\rD;onf aumif;uifuusolESifholygaomvlig;usdyfwdkYudkavmifav\/1;13 wzef vlig;usdyftkyfaom wwd,wyfrSL;udk &Sifbk&ifapvTwfojzifh? xdkwyfrSL;onfwuf {vd,a&SUrSm'l;axmufvsuf? tdkbk&m;
ocif\vl? uRefawmftoufESifh udk,fawmfuRef vlig;usdyfwdkY\toufudkESajrmawmfrlyg/1;14 aumif;uifurD;us tjcm;aomwyfrSL;ESpfa,mufESifh olwdkYygaomvlw&mudkavmifaomfvnf;? uRefawmftoufudkESajrmawmfrlyg[k
awmif;yefav\/1;15 xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefuvnf;? olESifhtwlqif;oGm;avmh/ olUudkraMumufESifh[k {vd,tm;qdkonftwdkif;? {vd,onf
x &Sifbk&ifxHodkYa&mufvQif?1;16 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonf{MuKefNrdKU\bk&m; AmvaZAkyfar;jref;jcif;iSg tb,faMumifhoHwrefwdkYudkapvTwfoenf;/
ar;jref; p&mbdkY oa&vjynf bk&m;ocifr&SdaomaMumifh xdkodkYjyKoavm/ odkYjzpf oifonf,ckwuf aomomvGefay:u
aemufwzefrqif;&/ pifppfao&rnf[k rdefYawmfrlaMumif;qifhqdk\/1;17 {vd,qifhqdkaom xm0&bk&m;\ pum;awmftwdkif; &Sifbk&ifao? om;awmfr&SdaomaMumifh nDawmfa,m&Honf ,k'&Sifbk&if
a,m&Szwf om;,a[m&H eef;pHESpfESpfwGifeef;xdkifav\/
1;18 tmcZdjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYonf? oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2

2;3

xm0&bk&m;onf {vd,udk avabGtm;jzifh aumif;uifodkYcsDawmfrlcsdefeD;aomtcg? {vd,onf{vd&SJESifhtwl *dv*gvNrdKUodkYoGm;\/{vd,uvnf;? t&yfae&pfygavmh/ xm0&bk&m;onf ighudkaAovNrdKUodkY apvTwfawmfrlonf[k {vd&SJtm;qdkvQif? {vd&SJu
xm0&bk&m; touf? udk,fawmftouf&Sifawmfrlonftwdkif;? udk,fawmfESifhtuREfkyfruGm&yg[k jyefajymvsuf? xdkolESpfa,mufwdkY
onf aAovNrdKUodkY oGm;Mu\/xdkNrdKU&Sdaom ya&mzuftrsKd;om;wdkYonf {vd&SJudkc&D;OD;BudKjyKtHhaomiSg xGufvm? xm0&bk&m;onf udk,fawmfocifudkudk,fawmf
acgif;rS ,aeYEIwfoGm;awmfrlrnfudk odawmfrloavm[kar;vQif? [kwfuJhigod\/ wdwfqdwfpGmaeMuyg[k ajymqdk\/331

2;4

2;5
2;6

2;7
2;8
2;9
2;10
2;11
2;12
2;13
2;14
2;15
2;16

2;17
2;18
2;19
2;20
2;21
2;22
2;23
2;24
2;25

{vd,uvnf;? tdk{vd&SJ? t&yfae&pfygavmh/ xm0&bk&m;onf ighudka,&dacgNrdKUodkYapvTwfawmfrlonf[kqdkvQif? {vd&SJu?


xm0&bk&m; touf? udk,fawmftouf&Sifawmfrlonftwdkif;? udk,fawmfESifhtuREfkyfruGm&yg[k jyefajymvsuf? xdkolESpfa,mufwdkY
onf a,&dacgNrdKUodkY oGm;Mu\/xdkNrdKU&Sdaom ya&mzuftrsKd;om;wdkYonf {vd&SJxHodkYvm xm0&bk&m;onf udk,fawmfocifudkudk,fawmfacgif;rS? ,aeYEIwfoGm;
awmfrlrnf udkodawmfrloavm[kar;vQif? [kwfuJhigod\/ wdwfqdwfpGmaeMuyg[k ajymqdk\/{vd,uvnf; t&yf ae&pfygavmh/ xm0&bk&m;onf ighudk a,mf'efjrpfodkYapvTwfawmfrlonf[kqdkvQif? {vd&SJu?
xm0&bk&m;touf? udk,fawmftouf&Sifawmfrlonftwdkif;? udk,fawmfESifhtuREfkyfruGm&yg[k jyefajymvsuf? xdkolESpfa,muf
wdkYonf twloGm;Mu\/ya&mzuftrsKd;om; ig;usdyfwdkYonf ta0;uMunfhIjcif;iSg oGm;&yfaeMu\/ xdkolESpfa,mufwdkYonf a,mf'efjrpfem;rSm &yfaeMu\/{vd,onf rdrd0wfvHkudk,lvdyfNyD;rS? a&udkdkufojzifh a&onfwbufwcsufuGJ xdkolESpfa,mufwdkYonf ajray:rSm a&SmufoGm;
Mu\/jrpfwbufodkYa&mufaomtcg? {vd,u? oifESifhigruGmrSD igwpHkwckaomqkudkawmif;avmh[k {vd&SJtm;qdkvQif? {vd&SJu
udk,fawmf0dnmOf ESpfqaomtbdkYudk tuREfkyftay:rSm&Sdygapaom[k awmif;aomf?{vd,u oifonf&cJaomqkudkawmif;\/ oifESifhiguGmonfudk jrifvQif&rnf/ odkYr[kwf r&[kajymqdk\/xdkodkYEIwfqufvsufoGm;MupOfwGif? rD;&xm;ESifhrD;jrif;wdkYonfay:vmxdkolESpfa,mufwdkYudkcGJcGmojzifh? {vd,onfavabGtm;jzifh
aumif;uif odkYwufav\/{vd&SJonfMunfhjrifvQifightb? ightb? oa&v&xm;? oa&vjrif;ygwum;[k[pfaomfvnf;? aemufwzef{vd,udkrjrif&/
rdrdt0wfudk udkif ESpfydkif;qkwfav\/atmufodkYusaom {vd,0wfvHkudkaumuf jyefav\/ a,mf'efjrpfem;rSm&yf?a&udk0wfvHkESifhdkufvsuf? {vd,udk;uG,faom bk&m;ocifxm0&bk&m;onf tb,frSm&Sdawmfrloenf;[l wzefdkufaomtcg?
a&onf wbufwcsufuGJojzifh {vd&SJonful;oGm;\/a,&dacgNrdKUrSmMunfhIaomya&mzuftrsKd;om;wdkYonf {vd&SJudkjrifvQif? {vd,\0dnmOfonf{vd&SJtay:rSmusdef;0yfonf[kqdkvsuf
c&D;OD;BudKjyK tHhaomiSg oGm;olUa&SU ajray:rSmjyyf0yfMu\/olwdkYuvnf;? udk,fawmfuRefwdkY cGeftm;BuD;aomolig;usdyf&Sdyg\/ olwdkYonfoGm;udk,fawmf\ocifudk &SmrnftaMumif;?
tcGifhay;awmfrlyg/ xm0&bk&m;\ 0dnmOfawmfonf olUudkcsD,l wpHkwckaomawmifay:jzpfap? csKdifhxJodkYjzpfap csaumif;csawmfrl
vdrfhrnf[ktcGifhawmif;vQif? rapvTwfMuESifh[k {vd&SJonfjrpfwm;aomfvnf;?olwdkYonf {vd&SJpdwftm;avsmhonfwdkifatmif tvGefawmif;yefaomtcg? apvTwfMu[kqdk\/ olwdkYonf vlig;usdyfudk apvTwf
ojzifh? oHk;&uf ywfvHk;&Sm rawGUEdkifMu/{vd&SJonf a,&dacgNrdKUrSm aeao;onfjzpf? olwdkYonf jyefvmaomtcg? roGm;MuESifh[k igjrpfwm;onf r[kwfavm[kqdk\/
xdkNrdKUom;wdkYu? udk,fawmfjrifawmfrlonftwdkif;? NrdKUwnf&mt&yfonf om,myg\/ odkY&mwGif a&raumif;? ajrvnf;
udk,f0efysufap wwfygonf[k {vd&SJtm;avQmufMuvQif?{vd&SJu? bl;opfwvHk;udk qm;xnfh ,lcJhMuavmh[k qdkonftwdkif;,lcJhMu\/{vd&SJonf prf;a&wGif;odkYoGm; qm;udkcwfvsuf? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum; a&udkigcsKdap\/ aemufwzef aoaprnft
aMumif;? udk,f0efysufaprnf taMumif;udk rjyK&[k?{vd&SJqifhqdkaom trdefYawmftwdkif; xdka&onf ,aeYwdkifatmif csKdav\/
xdkNrdKUrS aAovNrdKUodkYjyef c&D;oGm;pOfwGif? vkvifysKdwdkYonf NrdKUxJuxGuf? a[OD;jynf;? wufOD;avmh/ a[OD;jynf;? wufOD;avmh[k
uJh&JUMu\/{vd&SJonfvSnfhMunfhNyD;vQif? xm0&bk&m;\tcGifhESifhusdefqdkojzifh? 0HrESpfaumifwdkYonf awmxJuxGuf vkvifysKdav;usdyfESpf
a,mufwdkYudk udkufowfav\/xdkNrdKUrSu&arvawmifodkY4if;? xdkawmifrS&Srm&dNrdKUodkY4if;tpOftwdkif;oGm;\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7

,k'&Sifbk&if a,m&Szwfeef;pH q,f&SpfESpfwGif? tm[yfom;a,m&Honf &Srm&dNrdKU rif;jyK oa&vEdkifiHudk pdk;pH\/xdkrif;onf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK\/ odkY&mwGif rdbuJhodkYrjyK/ crnf;awmfvkyfaomAmvkyfwkudk y,f&Sm;\/odkYaomfvnf; oa&vtrsKd;udk jypfrSm;apaom aeAwf\om; a,a&maAmifjyKaom'kpdkuftjypfudkra&Smif? rSD0J\/
armbrif;BuD;ar&Smonf odk;xdef;BuD;jzpf? oa&v&Sifbk&iftm; odk;oi,fwodef;ESifhtarG;ygaom odk;xD;wodef;udkquf&\/tm[yfaoaomtcg? armbrif;BuD;onf oa&v&Sifbk&ifudk ykefuefav\/xdktcga,m&Hrif;BuD;onf &Srm&dNrdKUxJu xGuf oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYudkpm&if;,l\/,k'&Sifbk&if a,m&SzwfxHodkY vludkapvTwf? armbrif;BuD;onf ighudkykefuefNyD/ armbjynfudk ppfwdkufjcif;iSg igESifhtwlvdkufrnf
avm[k ar;vQif? a,m&Szwfuigvdkufrnf/ igonf rif;BuD;uJhodkYjzpf\/ ighvlwdkYonfrif;BuD;\vluJhodkY4if;? ighjrif;wdkYonf rif;BuD;\
jrif;uJhodkY4if; jzpfMuonf[k jyefajym\/
332

3;8
3;9
1;10
3;11
3;12
3;13

3;14
3;15
3;16
3;17
3;18
3;19
3;20
3;21
3;22
3;23
3;24
3;25

3;26
3;27

tb,fvrf;jzifh ppfcsD&rnfenf;[k ar;aomf? {'Hkawmvrf;jzifh csD&rnf[kjyefajym\/xdkdodkY oa&v&Sifbk&if? ,k'&Sifbk&if? {'Hk&Sifbk&ifwdkYonf0dkif; ckepf&ufc&D;oGm;Mu\/ Adkvfajcrsm;aomufp&m? ygaomwd&pmefrsm;
aomufp&ma&r&Sd/oa&v&Sifbk&ifu? cufvSNyD/ xm0&bk&m;onf &Sifbk&ifoHk;yg;wdkYudk armbvlwdkYvufodkY tyfjcif;iSg pka0;apawmfrlonf
wum;[kqdk\/a,m&Szwfuvnf;? xm0&bk&m; ar;avQmufrnftaMumif;? xm0&bk&m;\ ya&mzufwa,mufrQ r&Sdoavm[kar;vQif?
oa&v&Sif bk&if\ uRefwa,mufu? {vd,vufaxmuf &Smzwfom;{vd&SJ&Sdyg\[k avQmufaomf?a,m&Szwfu? xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ol&Sdawmfrlonf[k qdkvsuf? &Sifbk&ifoHk;yg;wdkYonf {vd&SJxHodkYoGm;Mu\/{vd&SJonf oa&v&Sifbk&iftm;vnf;? igonf oifESifhtb,fodkYqdkifoenf;/ oifhtb\ya&mzuf? oifhtrd\ya&mzufwdkYxHodkY
oGm;avmh[kqdkvQif? oa&v&Sifbk&ifu? rqdkygESifh/ xm0&bk&m;onf &Sifbk&ifoHk;yg;wdkYudk armbvlwdkYvufodkYtyfjcif;iSg
pka0;apawmf rlonfwum;[kqdkaomf?{vd&SJu? igudk;uG,faom aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m; touf&Sifawmfrlonftwdkif;? tu,f,k'&Sifbk&if a,m&Szwf\
rsufESm udkigraxmufvQif? oifhudkigrMunfhrjrifvdk/apmif;orm;udk ac:cJh[kqdk apmif;orm;onfwD;aomtcg? xm0&bk&m;\vufawmfonf {vd&SJtay:odkYa&muf?xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? csKdihfywfvnf q,faygif;wdkYudk vkyfMuavmh/taMumif;rlum;? oifwdkYESifh wd&pmefwdkYonf aomufp&mbdkYavrvm? rdkCf;r&GmbJ csKdihfonfa&ESifhjynfhvdrfhrnf/xdktrIonf xm0&bk&m;a&SUawmf omrntrIjzpfao;\/ armbvlwdkYudkvnf; oifwdkYvufodkYtyfawmfrlrnf/oifwdkYonf cdkifcHhxl;qef;aom NrdKU&SdorQwdkYudk vkyfBuHMuvdrfhrnf/ toHk;0ifaomopfyif&SdorQ wdkYudkckwfvSJMuvdrfhrnf/ a&wGif;&SdorQ
wdkYudk ajrzdkYMuvdrfhrnf/ aumif;aomajruGuf&SdorQwdkYudk ausmufcJhESifhzsufMuvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/eHeuftcsdef abmZOfylaZmfoumudk ylaZmfaomtcg? a&onf{'Hkvrf;jzifhvm wjynfvHk;udkvTrf;av\/
&Sifbk&ifwdkYonfppfcsDvmaMumif;udk armbjynfom;taygif;wdkYonfMum;aomtcg? vufeufaqmifaomol tBuD;ti,f&SdorQwdkYudk
pka0;ap? jynfpGef;em;rSm wyfcsMu\/eHeufapmapmxaomtcg? a&ay:rSmaea&mifxif? jynfwbuf a&onf taoG;uJhodkY eDonfudkarmbjynfom;wdkYonf jrifMu
vQif?taoG;jzpf\/ pifppf&Sifbk&ifwdkYonf wa,mufudkwa,muf vkyfBuHaoMuNyD/ odkYjzpf armbjynfom;wdkY? vk,lMuavmh[k qdkMu
\/oa&vwyfodkYa&mufaomtcg? oa&vvlwdkYonfx armbjynfom;wdkYudkvdkufojzifh olwdkYonfajy;Mu\/ oa&vvlwdkY
onf armbjynfxJodkYwdkifatmif vdkufvkyfBuHMu\/NrdKUwdkYudkNzdKzsufMu\/ aumif;aomajruGuf&SdorQwdkYtay:rSm vltaygif;wdkYonf ausmufcJypfcs zHk;vTrf;Mu\/ a&wGif;&SdorQwdkYudkvnf;
ajrzdkY? toHk;0ifaom opfyif&SdorQwdkYudk ckwfvSJMu\/ ud&[&ufNrdKUom NrdKUdk;udkcsefxm;&mwGif avmufvTJorm;wdkYonf 0dkif;
ypfMu\/armbrif;BuD;onf twdkufrcHEdkifonfudkodaomtcg? xm;udkifaomolckepf&mudkac: {'Hk&Sifbk&if\wyfudkzsufrnf[k tm;xkwf
aomfvnf; rzsufEdkif/aemufrS rdrdudk,fpm; eef;xdkifxdkufaomom;OD;udk,l NrdKUdk;ay:rSmrD;IdU&m,ZfjyKav\/ oa&vtrsKd;om;wdkYonf olwyg;
trsufxGufjcif; udkcH&aomaMumifh? xdkjynfudkxm; udk,fjynfodkY jyefoGm;Mu\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8

ya&mzuftrsKd;om;\r,m;wa,mufonf {vd&SJxHodkYvm? udk,fawmfuRef? uRefr\ cifyGef;aoygNyD/ udk,fawmfuRefonf xm0&


bk&m;udk dkaoaomoljzpfonfudkudk,fawmfodawmfrl\/ ,ckrSm a<u;&Sifonf uRefr\om;ESpfa,mufudk uRefcHapjcif;iSg vmygNyD[k
a<u;aMumfav\/{vd&SJuvnf;? oifhtbdkY tb,fodkYigjyK&rnfenf;/ oifhtdrf tb,fOpm&Sdoenf;[kar;vQif? udk,fawmfuRefrtdrf qDtdk;wvHk;rS
wyg; tb,fOpmrQr&Sdyg[k ajymqdkaomf?{vd&SJu oGm;avmh/ tdrfeD;csif;&SdorQwdkYwGif vyfaomtdk;wdkYudk iSg;,lavmh/ rsm;pGmaomtdk;wdkYudk iSg;,lavmh/udk,ftdrfodkY a&mufaomtcg? om;wdkYudkac: wHcg;udkydwfNyD;rS iSg;,laomtdk;rsm;txJodkY qDudktjynhfavmif; xm;avmh[k pD&if
onftwdkif;?xdkrdef;ronfoGm; om;wdkYonf tdk;rsm;udk,lcJhNyD;rS? rdef;ronf om;wdkYESifhtwl tdrfxJodkY0if wHcg;udkydwfvsuf qDudkavmif;av\/tdk;rsm;qDjynfhaomtcg? tdk;wvHk;udk ,lcJhOD;[kom;tm;qdkvQif? tdk;vyfr&Sdyg[k jyefajymaomf? qDonfwefYvsufae\/xdkrdef;ronfvm bk&m;ocif\vludk Mum;ajymvQif? oluxdkqDudkoGm;a&mif;NyD;vQif a<u;udkqyfavmh/ <uif;aomqDudktrSDjyK
oifESifhom; wdkYonf toufarG;Muavmh[kqdk\/
waeYo {vd&SJonf IeifNrdKUodkYoGm;&mwGif? xdkNrdKU xif&Sm;aom rdef;rwa,mufonf {vd&SJudkauR;jcif;iSg ac:yifhav\/ aemufrS
xdkvrf;odkY oGm;aomtcgcg? auR;jcif;udkcHtHhaomiSg xdktdrfodkY0ifwwf\/333

4;9
4;10
4;11
4;12
4;13

4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19
4;20
4;21
4;22
4;23
4;24
4;25
4;26
4;27

4;28
4;29
4;30
4;31
4;32
4;33
4;34
4;35
4;36
4;37
4;38
4;39
4;40

rdef;ruvnf;? igwdkYae&mvrf;jzifh tpOfoGm;vmaom olonf bk&m;ocif\ oefY&Sif;oljzpfonfudk uREfkyf&dyfrd\/0ifdk;tay:rSm tcef;i,fwckudk vkyfMuukeftHh/ olUtbdkY ckwif? pm;yGJ? xdkifcHk? rD;cHkwdkYudk xm;MuukeftHh/ odkYjzpf? olonf igwdkYqDodkY
a&mufaom tcg? xdktcef;xJodkY0ifvdrfhrnf[krdrdcifyGef;tm; qdk\/waeYo {vd&SJonf a&mufojzifh? xdktcef;xJodkY0if tdyfae\/ xdkIeifNrdKUolrdef;rudk ac:avmh[k rdrduRefa*[mZdtm; qdkonftwdkif;ac:? rdef;ronf {vd&SJa&SUrSm &yfae\/
{vd&SJu? oifonfigwdkYtbdkY rQavmufvkyfa<u;jyKpkonftwGuf? oifhtbdkYtb,fodkY jyK&rnfenf;/ oifhtbdkY &Sifbk&ifxH?
AdkvfcsKyfrif;xH igajym&rnfavm[k a*[mZdar;rnftaMumif;pD&ifaomf? rdef;ru? uRefronfudk,ftaqGtrsKd;wdkYwGifaeygOD;rnf[k
jyefajym\/{vd&SJuvnf;? rdef;rtbdkY tb,fodkYjyKp&m&Sdoenf;[k ar;jyefvQif? a*[mZdu? rdef;r om;orD;r&Sdyg/ olUcifyGef;vnf;
tdkvSNyD[kqdk aomf?wzefac:OD;avmh[k qdkonftwdkif;ac:? rdef;ronf wHcg;0rSm&yfae\/{vd&SJuvnf;? oifonfaemifESpftcsdeft&G,faphaomtcg om;udkbuf,rf;&vdrfhrnf[kqdkvQif? rddef;ru tdkt&Sif? bk&m;ocif\vl?
udk,fawmf uRefrudk rkomroHk;ygESifh[k jyefajym\/xdkaemuf rdef;ronf y#doaE,l {vd&SJcsdef;csufaom tcsdeft&G,faphaomtcg om;udkbGm;jrifav\/
xdkom;onf EdkYuGmNyD;rS? waeYo pyg;&dwfaomolwdkY&Sd&m rdrdtbxHodkY oGm;?igonf acgif;em\/ acgif;em\[k tbtm; ajymqdkvQif? tbu? oli,fudk trdxHodkY,loGm;[k vkviftm;ajym\/vkvifonf trdxHodkY,loGm;? oli,fonf trd&ifcGifxdkif rGef;wnfhtcsdef&SdNyD;rSao\/trdonf NrdKUdk;ay:odkYwuf tavmif;udk bk&m;ocifhvl\ckwifay:rSm xm;NyD;vQif? wHcg;udkydwfcJh oGm;av\/cifyGef;udkvnf;ac:? uREfkyfonf bk&m;ocif\vlxHodkYajy; wzefjyefvmOD;rnf/ vkvifwa,mufESifh jrnf;wpD;udk xnhfvdkufyg[k
qdkvQif?cifyGef;u? tb,faMumifh ,aeYoGm;csifoenf;/ vqef;aeYr[kwf? OykofaeYvnf;r[kwf[k qdkaomf? rdef;ru? aumif;ygvdrfhrnf[k
jyefajym\/jrnf;udkukef;ESD;wifNyD;rS uRefudkac:ESifoGm;avmh/ igrajymvQif ighaMumifhtoGm;raES;apESifh[k uReftm;rSmxm;ojzifh?c&D;oGm; bk&m;ocif\vl&Sd&m? u&arvawmifay:odkY a&mufonfudk bk&m;ocif\vlonf ta0;ujrifaomtcg? rdrduRefa*[mZdudk
ac:? IeifNrdKUolrdef;rvm\/oifajy;c&D;OD;BudKjyKNyD;vQif? udk,fwdkifrm\avm/ cifyGef;rm\avm/ oli,frm\avm[k apvTwfar;apaomf? rdef;ru rmyg\
[kqdk\/bk&m;ocif\vl&Sd&m awmifay:odkY a&mufaomtcg? ol\ajcwdkYudk bufav\/ a*[mZdonf qD;wm;jcif;iSg csOf;vmvQif? bk&m;
ocif\vlu olUudkrqD;wm;ESifh/ olonf pdwfndK;i,fjcif;&Sd\/ xdktaMumif;udk xm0&bk&m;onf ightm;rjy? 0Sufxm;awmfrlNyD[k
qdk\/rdef;ruvnf;? uRefronf uRefrocifxHrSm om;qkudkawmif;ygoavm/ uRefrudk rkomroHk;ygESifh[kavQmufqdkonf r[kwfavm[k
qdk\/{vd&SJonf a*[mZdudkac: oif\cg;udkpnf;avmh/ ighawmifa0;udkudkifoGm;avmh/ vrf;rSm olwyg;udkawGUvQif EIwfrqufESifh/
oifhudk olwyg; EIwfqufvQifjyefrajymESifh/ ighawmifa0;udk oli,f\rsufESmay:rSm wifavmh[krSmxm;av\/trduvnf;? xm0&bk&m;touf? udk,fawmftouf&Sifawmfrlonftwdkif;? uRefronf udk,fawmfESifhuGm roGm;Edkifyg[kqdkvQif?
{vd&SJonf x vdkufav\/a*[mZdonf t&ifoGm;? awmifa0;udk oli,f\rsufESmay:rSmwifaomfvnf;? oli,fonf toHrjyKtrIrxm;/ xdkaMumifh a*[mZd
onf{vd&SJudk c&D;OD;BudKjyK? oli,fonf rEdk;yg[k jyefajym\/{vd&SJonf tdrfodkYa&mufaomtcg? oli,faovsuf? rdrdckwifay:rSm wifxm;vsuf&SdonfudkawGUojzifh?txJodkY0if ESpfa,mufwnf;&Sdapjcif;iSg wHcg;udkydwfvsuf xm0&bk&m;udk qkawmif;av\/oli,f\teD;tyg;odkYcsOf;? olUtay:rSm tdyfvsufEIwfcsif;? rsufpdcsif;? vufcsif;xyfvsuf? oli,ftay:rSm udk,fudkvSefojzifh
oli,ftom; onfaEG;p&Sd\/wzefqif; tcef;xJrSmpBuoGm;NyD;vQif? csOf;jyef oli,ftay:rSmudk,fudkvSefojzifh? oli,fonf ckepfBudrfacsqwf rsufpdudk
zGifh\/{vd&SJonf a*[mZdudkac:? IeifNrdKUolrdef;rudkac:vdkuf[k qdkonftwdkif;ac:olonfa&muf vmaomtcg? {vd&SJu oif\om;udk
csD,lavmh [kqdk\/rdef;ronf txJodkY0if? ajray:rSmjyyf0yfOD;csNyD;vQif om;udkcsD,l xGufoGm;\/
wzef {vd&SJonf *dv*gvNrdKUodkYoGm;? xdkjynf tpmacgif;yg;\/ ya&mzuftrsKd;om; wdkYonf {vd&SJa&SUrSmxdkifMupOf? ya&mzuf
trsKd;om; wdkYtbdkYBuD;aom tdk;uif;udkjyif [if;csufavmh[k rdrduReftm;qdk\/wpHkwa,mufaomolonf [if;oD;[if;&Gufudk qGwfjcif;iSg v,fjyifodkYoGm; awmEG,fyifudkawGUvQif? awmbl;oD;ydkufEdkiforQudk
qGwf,lNyD;rS?xdkbl;rsKd;udkrodbJ [if;tdk;xJodkYcwfav\/ [if;tdk;pm;tHh[k avmif;NyD;rS 0dkif;pm;MupOfwGif? tdkbk&m;ocif\vl? tdk;xJaoab;
&Sdygonf[k atmf[pf rpm;EdkifbJaeMu\/334

4;41
4;42
4;43
4;44

{vd&SJuvnf;? rkefYnufudk,lcJh[kqdk tdk;xJrSmcwfNyD;vQif? vlrsm;pm;p&mbdkYavmif;OD;avmh[k qdkjyefaomf? tdk;ab;r&Sd/


wzef Amv&Svd&SNrdKUrS vlwa,mufonfvm? tOD;oD;aomrka,mqefjzifhvkyfaom rkefYvHk;ESpfq,fESifhtdwfxnfhaom toD;tESHrsm;
udk bk&m;ocif\vlxHodkYaqmifcJh\/ {vd&SJuvnf;? vlrsm;udk auR;avmh[kqdkvQif?uRefutb,fodkYenf;/ uRefawmfonfvlw&mudk rQESifhauR;Edkifygrnfavm[kar;vQif? {vd&SJuvlrsm;udkauR;avmh/ xm0&bk&m;
rdefYawmf rlonfum;? xdkolwdkYonf0pGmpm;Muaomfvnf; pm;p&musef<uif;vdrfhrnf[k rdefYawmfrlaMumif;udk ajymqdkaomf?uRefonf vlrsm;a&SUrSmxnfh xm0&bk&m;\ pum;awmfESifhtnD xdkolwdkYonf 0pGmpm;Mu? pm;p&musef<uif;vsuf&Sd\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7

5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15

5;16
5;17
5;18
5;19
5;20
5;21
5;22

I&d&Sifbk&if\ AdkvfcsKyfrif;aerefonf rdrdocifxHrSm rsufESm&aomol? bkef;BuD;aomoljzpf\/ taMumif;rlum;? I&djynfonf


xdkoltm;jzifh atmif&aomtcGifhudkxm0&bk&m;ay;awmfrlNyD/ xdkolonf cGeftm;BuD;aomppfol&Jjzpf\/ odkY&mwGifElempGJ\/I&dvlwdkYonf tvdktavsmuf wyfzGJU csDoGm;pOfwGif? oa&vjynfrSbrf;cJhaom rdef;ri,fwa,mufonf aeref\ r,m;xH
uRefcH&\/xdkuRefruvnf;? uRefrocifonf &Srm&dNrdKU&Sdaom ya&mzufxHodkY a&mufygapaom/ xdkya&mzufonf ocifpGJaomElemudkaysmufap
vdrfhrnf[k rdrdocifrtm;qdk\/aerefonf rdrdt&SifxHodkY0if oa&vtrsKd;rdef;ri,fpum;udk jyefavQmuf\/I&d&Sifbk&ifuvnf; oGm;avmh/ oGm;avmh/ oa&v&Sifbk&ifxHodkY pmay;vdkufrnf[k trdefYawmftwdkif;? aerefonf aiGtcGufw&m?
a&TtcGufajcmufq,f? t0wfq,fpHkudk,loGm;?oa&v&Sifbk&ifxHodkY rdrdt&Sif\pmudkoGif;av\/ pmygaom tcsuf[lrlum;? udk,fawmfonf ighuRefaeref\Elemudk
aysmufapjcif;iSg olUudk pmESifhtwl igapvTwfonf[kygownf;/-oa&v&Sifbk&ifonf xdkpmudk MunfhNyD;rS? rdrdt0wfudkqkwf? igonftoufay;ydkif? EIwfydkifaom bk&m;jzpfaomaMumifh? ol
onf vlEludk csrf;omay;apjcif;iSg ighxHodkYapvTwfoavm/ MunfhMuavmh/ olonf ighudk tb,frQavmuf &ef&Smcsifonfudk
MunfhMuavmh[kqdk\/oa&v&Sifbk&ifonf rdrdt0wfudkqkwfonf[k bk&m;ocif\vl {vd&SJonfMum;vQif? udk,fawmfonf tb,faMumifht0wfudk
qkwfoenf;/ xkdolonf ighxHodkY vmygavap/ oa&vjynf ya&mzuf&Sdonfudk odvdrfhrnf[k &Sifbk&ifudk rSmvdkufav\/xdkaMumifh? aerefonfjrif;&xm;udk pD;oGm; {vd&SJtdrfa&SUrSm&yfae\/{vd&SJu? oifonfoGm; a,mf'efjrpf ckepfBudrfwdkifatmif a&csKd;avmh/ tom;ajymif;oefY&Sif;vdrfhrnf[k vludkapvTwf
ajymap\/aerefuvnf;? tu,fya&mzufonfxGufvmrnf/ ightem;rSm&yfvsufrdrdbk&m;ocifxm0&bk&m;\emrudkac: rdrdvufESifhoHk;oyf
ojzifh Elemudk aysmufaprnf[k igxif\/'rmoufjynf tmAejrpf? zmzmjrpfwdkYonf oa&vjrpftvHk;pHkxufomaumif;onfr[kwfavm/ xdkjrpf iga&csKd;
roefY&Sif;&oavm [kqdkvsuf trsufxGuf jyefoGm;\/uRefwdkYonf csOf;vmtb? cufaomtrIudkjyK&rnf[k ya&mzufpD&ifvQifjyKawmfrlrnfr[kwfavm/ a&csKd;om oefY&Sif;jcif;odkY
a&muf avmh[kpD&ifvQiftb,frQavmufom jyKawmfrloifhygonfwum;[k avQmufMuaomf?aerefonf oGm; bk&m;ocif\vlpD&ifonftwdkif;? a,mf'efjrpf udk,fudkckepfBudrfESpfojzifh? ol\tom;onf oli,f\tom;uJhodkY
ajymif; oefY&Sif;jcif;odkY a&muf\/odkYNyD;rS vdkufaomoltaygif;wdkYESifhwuG bk&m;ocif\vlxHodkY jyefvm olUa&SU&yfvsuf? oa&vjynfrSwyg; tb,fjynfrQ
bk&m;ocif r&Sdonfudk,cktuREfkyfodyg\/ odkYjzpf udk,fawmf\ uRefvSLaom tvSLvufaqmifudkcH,lawmfrlyg[k awmif;avQmuf
av\/{vd&SJuvnf;? igudk;uG,faomxm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonftwdkif; rcHr,l&[kqdkvQif? cH,lapjcif;iSg wzefwdkufwGef;aomfvnf;
jiif;y,f vsufae\/aerefuvnf;? odkYjzpfvQif udk,fawmfuRefonf jrnf;ESpfpD;ESifhwif ajrtenf;i,fudk,lyg&ap/ udk,fawmfuRefonf rD;IdU&m,Zftp
&Sdaom tb,f,ZfudkrQ xm0&bk&m;rSwyg;tjcm;aom bk&m;tm;aemufwzef rylaZmfyg/odkYaomfvnf; tuREfkyfocifonf udk;uG,ftHh[k &drKefbk&m;\ ausmif;odkYoGm; tuREfkyfudkrSDvsuf &drKefausmif; udk,fudkTwf
aomtcg? tuREfkyfudk,fonfvnf; GwfvQif? xm0&bk&m;onf udk,fawmfuRefudk tjypfvTwfawmfrlygapaom[kqdkvQif?{vd&SJu? Nidrf0yfpGmoGm;avmY[kqdk\/ aerefonfoGm; ta0;odkYra&mufrSD?bk&m;ocif\vl {vd&SJ\ uRefa*[mZdu? I&dvlaerefaqmifcJhaomOpmudkighocifonf rcHr,l/ olUudktvGefoem;NyD/ xm0&bk&m;
touf&Sifawmfrl onftwdkif;? olUaemufodkY igvdkuf wpHkwckudk,lrnf[k tBuH&Sdvsuf?aerefaemufodkY vdkufav\/ vdkfufaMumif;udk aerefonfjrifvQif? BudKqdktHhaomiSg &xm;rSqif;? &SdorQaumif;oavm[kar;aomf?a*[mZduaumif;yg\/ ,ckwGifya&mzuftrsKd;om; vkvifESpfa,mufonf {z&drfawmifrS a&mufvmNyD/ aiGtcGufwq,fESifh
t0wfESpfpHkudk olwdkY tbdkYay;ygavmh[k awmif;apjcif;iSg? uRefawmfocifonf uRefawmfudkapvTwfygNyD[k qdkvQif?-

335

5;23

aerefu? tcGufESpfq,fudk rjiif;,lygavmh[k wdkufwGef;vsuf? aiGtcGufESpfq,fudk tdwfESpfvHk;t0wfESpfpHkESifhwuGpnf; rdrduRef


ESpfa,muf tay:rSmwifojzifh? olwkdYonf a*[mZda&SU xrf;oGm;&\/5;24 NrdKUdk;odkY a&mufaomtcg? xdkOpmudk a*[mZdonf,l tdrfodkxm;ojzihf? xrf;aomolwdkYudk vTwfvdkufNyD;rS?5;25 udk,fwdkif0if rdrdocifha&SU &yfae\/ {vd&SJuvnf;? a*[mZd? tb,ft&yfodkYoGm;bdoenf; [kar;vQif? udk,fawmfuRefonf
tb,ft&yf udkrQroGm;yg[k jyefajymaomf?5;26 {vd&SJu? xdkvlonf oifhudkBudKqdktHhaomiSg? &xm;ay:rSvSnhfaomtcg? ighpdwf0dnmOfonf oifESifhtwl rvdkufoavm/ aiGudk
cH,lcsdef&Sdoavm/ t0wf? oHvGifO,smOf? pyspfO,smOf? odk;EGm;? uRefa,mufsm;? uRefrdef;rudk odrf;,lcsdef&Sdoavm/5;27 odkYjzpf aeref\ Elemonfoif4if;? oif\om;ajr;4if;? tpOftNrJpGJap[k qdkonftwdkif;? a*[mZdonf ElempGJ rdkCf;yGifhuJhodkY
jzLvsuf? ocifxHrSxGufoGm;\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4
6;5
6;6
6;7
6;8
6;9
6;10
6;11
6;12
6;13
6;14
6;15
6;16
6;17
6;18
6;19
6;20
6;21
6;22
6;23
6;24
6;25
6;26

ya&mzuftrsKd;om;wdkYu? udk,fawmfESifhtwl ,ckaeaomt&yfonf usOf;ajrmif;yg\/tuREfkyfwdkYonf a,mf'efjrpfem;odkY oGm;yg&ap/ xdkt&yf 0dkif; opfom;udkckwfNyD;vQif? udk,faep&mbdkY vkyfyg&ap[k {vd&SJxH
tcGifhawmif; vQif? oGm;Muavmh[k tcGifhay;\/tcsKdUuvnf; rjiif;ygESifh/ udk,fawmfuRefwdkYESifh<uawmfrlyg[k awmif;yefvQif? igoGm;rnf[k0efcHonftwdkif;?olwdkYESifhtwlvdkufav\/ a,mf'efjrpfem;odkY a&mufaomtcg opfom;udkckwfMu\/wa,mufaomolonf ckwfpOfwGif? a&xJodkYykqdefus\/ ckwfaomoluvnf;? cufvSNyDocif/ xdkykqdefonfiSg;cJhaomOpmjzpfyg\[k
atmf[pfvQif?bk&m;ocif\vlu? tb,frSmusoenf;[k ar;aomf? us&mt&yfudkjyNyD;rS? 'kwfudkckwf xdkt&yfcsojzifh ykqdefonfaygavmae\/
q,f,lavmh[k {vd&SJqdkonftwdkif;? wynhfonf vufudkqefYq,f,l\/
wzef I&d&Sifbk&ifonf oa&vjynfudkppfwdkuf? rnfaomt&yf? rnfaom t&yf igwdkYonf wyfcsMuukeftHh[k
uRefwdkYESifhwdkifyif aomtcg?bk&m;ocif\vlonf oa&v&Sifbk&ifxHodkY vludkapvTwf? rnfaom t&yfudkowdjyKyg/ xdkt&yfodkY I&dvlwdkYonfvmMuNyD[k?owday;aomt&yfodkY oa&v&Sifbk&ifonf vludkapvTwf wBudrfESpfBudrfru &efolwdkYudka&Smifav\/xdktaMumif;aMumifh I&d&Sifbk&ifonf pdwfylyef uRefwdkYudkac:NyD;vQif? igwdkYwGiftb,folonf oa&v&Sifbk&ifbufaeonfudk
ightm; rjybJ aeMuoenf;[kar;aomf?uRefwa,mufu? xdkodkYr[kwfyg t&Sifrif;BuD;? udk,fawmfpufawmfrlcef;xJ rdefYawmfrlaom pum;udkyif? oa&vjynf&Sdaom
ya&mzuf {vd&SJonf? oa&v&Sifbk&iftm; jyefajymwwfygonf[k avQmufav\/&Sifbk&ifuvnf;? olonf tb,ft&yf&SdonfudkoGm; acsmif;Munfhavmh/ olUudkbrf;qD; apjcif;iSg igapvTwfrnf[k rdefYawmfrlNyD;rS?
a'goef NrdKU&Sdygonf[k avQmufav\/xdkNrdKUodkY jrif;pD;ol&J? &xm;pD;ol&J? Adkvfajcrsm;udkapvTwfojzifh? nOfhtcga&muf NrdKUudk0dkif;Mu\/eHeufapmapm bk&m;ocifhvl\uRefonfx jyifodkYxGufaomtcg jrif;pD;ol&J? &xm;pD;ol&J? AdkvfajcwdkYonf NrdKUudk0dkif;vsuf
&SdMuonfjzpf? tdkocif? tb,fodkY jyK&rnfenf;[k rdrdociftm;qdk\/{vd&SJu rpdk;&drfESifh/ igwdkYbufaeaomolwdkYonf &efolwdkYbuf aeaomolwdkYxufom rsm;Muonf[kqdkvsuf?tdkxm0&bk&m;? olonf jrifEdkifrnftaMumif; ol\rsufpdudkzGifhawmfrlyg[k qkawmif;onf twdkif;? xm0&bk&m;onf xdkvkvif\
rsufpdudk zGifhawmfrlojzifh? {vd&SJywfvnfwawmifvHk;onf rD;jrif;? rD;&xm;ESifhjynfhonfudk jrifav\/I&dvlwdkYonfa&mufvmaomtcg? {vd&SJu? tdkxm0&bk&m;? olwdkY\rsufpdrjrifapjcif;iSg? 'Pfcwfawmfrlyg[k qkawmif;onf
twdkif;? 'Pfcwfawmfrl\/{vd&SJuvnf;? vrf;r[kwf/ NrdKUvnf;r[kwf/ ighaemufodkYvdkufMu/ oifwdkY&Smaomol&Sd&modkY igydkYrnf[kqdkvsuf &Srm&dNrdKUodkY
ydkYav\/NrdKUxJodkYa&mufNyD;rS {vd&SJu? tdkxm0&bk&m;? olwdkYonfjrifEdkifrnftaMumif;olwdkY\ rsufpdudkzGifhawmfrlyg[k qkawmif;onftwdkif;?
olwdkY\ rsufpdudkzGifhawmfrlojzifh? olwdkYonfjrif &Srm&dNrdKUxJrSm &Sdonf[kodMu\/oa&v&Sifbk&ifuvnf;? tb? xdkolwdkYudkxm;ESihfowf&ygrnfavm[k {vd&SJtm;ar;vQif?rowfygESifh/ xm;ESifhckwfvsuf? av;ESifhypfvsuf ppfwdkufbrf;rdaomolwdkYudkowf&rnfavm/ olwdkYa&SUrSm rkefYESifha&udkxnfh
olwdkYonf pm;aomufNyD;rS? rdrdwdkYocifxHodkYoGm;ygap[kqdkvQif?rsm;pGmaompm;p&mudkjyifqif pm;aomufapNyD;rS vTwfvdkufojzifh? olwdkYonf rdrdwdkYocifxHodkY jyefoGm;Mu\/ xdkaemufrS I&dvlwdkY
onf tvdktavsmufwyfzGJU oa&vjynfodkYrvmMu/
aemufwzef I&d&Sifbk&ifA[Fm''fonf Adkvfajctaygif;udk pka0;apojzifhppfcsD &Srm&dNrdKUudk0dkif;xm;\/MumjrifhpGm0dkif;xm;aomaMumifh? &Srm&dNrdKUtvGeftpmacgif;yg;? jrnf;acgif;wvHk;udk aiG&Spfq,fESifh4if;? yJMurf;wjynfudkaiGig;usyf
ESifh4if; a&mif;&\/oa&v&Sifbk&ifonf NrdKUdk;ay:rSma&SmufoGm;pOf? rdef;rwa,mufu t&Sifrif;BuD;? u,frawmfrlyg[k atmf[pf\/336

6;27
6;28
6;29
6;30
6;31
6;32

6;33

&Sifbk&ifu? xm0&bk&m;u,frawmfrrlvQif? igonftb,fodkYu,frEdkifrnfenf;/ pyg;&me,fwvif;? pyspfoD;e,f&musif;xJuu,f


r&rnfavm[l4if;?oif tb,fodkYjzpfoenf;[l4if;ar;vQif? rdef;ru? rdef;ronf uRefrqDodkYvm? oifhom;udk,aeYigwdkYpm;bdkYtyfyg/ eufjzefaeY
ighom; udkpm;&rnf[k qdkonftwdkif;?uRefr\om;udk jyKwfpm;Muyg\/ eufjzefaeYuRefru? oif\om;udkigwdkYpm;bdkYtyfyg[k awmif;aomf? olonfrdrdom;udk 0Sufxm;
ygonf[k avQmufav\/&Sifbk&ifonf xdkrdef;r\pum;udkMum;vQif? rdrdt0wfudkqkwfav\/ NrdKUdk;ay:rSma&SmufoGm;pOf vlwdkYonfMunhf? twGif;avQmfawt
0wfjzifh 0wfawmfrlaMumif;udk odjrif&Mu\/&Sifbk&ifuvnf;? &Smzwfom;{vd&SJ\OD;acgif;onf ,aeYolUudk,fESifhruGmbJaevQif? xm0&bk&m;onf xdkrQru? igjyKawmfrlygap
aom[k qdk\/{vd&SJonf rdrdtdrfxdkif toufBuD;olwdkYonf olESifhtwlxdkifMupOf? &Sifbk&ifonf rdrda&SUrSm vlwa,mufudk apvTwf\/ xdkwref
ra&mufrSD {vd&SJu? vlowf\om;onfighvnfyif;udk jzwfapjcif;iSg? apvTwfonfudkodjrifMuoavm/ xdkwrefa&mufaomtcg?
wHcg;udkydwf? wHcg;em;rSm olUudkqD;wm;Muavmh/ olUaemufrSm olUocifajcoH rjrnfoavm[k?toufBuD;olwdkYtm; ajympOfwGif? xdkwrefonf a&mufvm\/ &Sifbk&ifudk,fwdkifa&mufvQif? trIonf xm0&bk&m; pD&ifaom
trIjzpf\/ xm0&bk&m;\aus;Zl;udk tb,faMumifhajrmf vifh&ao;oenf;[kqdkaomf?

tcef;BuD; ( 7 )
7;1

{vd&SJu? xm0&bk&m;\pum;awmfudk em;axmifMuavmh/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlonf um;? eufjzefaeY ,cktcsdefa&mufvQif?


*sKHrkefYnuf wpdwfudk aiGwusyf? rka,mqefwcGJudk wusyfESifh &Srm&dNrdKUwHcg;0 a&mif;&vdrfhrnf[k qifhqdk\/7;2 &Sifbk&ifrSDjcif;udkcH&aomtrwfu? xm0&bk&m;onf rdkCf;aumif;uifjywif;aygufwdkYudk zGifhvSpfawmfrlvQif? xdkodkYjzpfEdkifaumif;
onf[k bk&m;ocif\vltm;qdkaomf? bk&m;ocif\vlu? oifonf udk,frsufpdESifhjrif&aomfvnf; rpm;&[kjyefajym\/7;3
xdktcgNrdKUwHcg;0 xdkifvsuf&SdaomvlElav;a,mufwdkYu? igwdkYonf aoonfwdkifatmif tb,faMumifh t&yfxdkif&rnfenf;/7;4
NrdKUxJodkY0ifvQif tpmacgif;yg;aomaMumifhao&rnf/ t&yf xdkifvsufaevQifvnf;ao&rnf/ odkYjzpf I&dwyfodkY0ifpm;MuukeftHh/
olwdkYonf touf&SifapvQif&Sif&rnf/ owfvQifao&rnf[k wdkifyifNyD;vQif?7;5 rdkCf;rvif;rSDx I&dwyfodkYoGm;Mu\/ wyfOD;odkY a&mufaomtcg tb,foludkrQ rawGUMu/7;6 taMumif;rlum;? I&dvlwdkYonf &xm;pD;ol&J? jrif;pD;ol&J? rsm;pGmaomAdkvfajctoHudkMum;apjcif;iSg? xm0&bk&m;jyKawmfrlojzifh?
olwdkYu oa&v&Sifbk&ifonf igwdkYudk wdkufapjcif;iSg? [dwdrif;rsm;? tJ*kwKrif;rsm;wdkYudkiSg;NyD[k wa,mufudkwa,mufqdkvsuf?7;7 rdkCf;rvif;rSDx olwdkYwJ? jrif;? jrnf; tp&SdaomwwyfvHk;udkpGefYypf udk,ftoufvGwfatmifajy;Mu\/7;8 vlElwdkYonf wyfOD;odkYa&mufaomtcg? wJwckxJodkY 0ifpm;aomufNyD;rS? a&TaiGt0wfwefqmrsm;udk ,loGm;NyD;vQif 0Sufxm;Mu\/
aemufw zeftjcm;aom wJodkY0ifOpmrsm;udk,loGm;NyD;vQif 0Sufxm;Mu\/7;9 odkY&mwGif? igwdkYonf aumif;rGefpGmrjyKygwum;/ ,ckaeYonf aumif;aomodwif;udkMum; ajym&aomaeYjzpfvsuf? igwdkYonf
rMum;rajymbJ aeygNyDwum;/ rdkCf;vif;onfwdkifatmif rajymbJaevQif trIwpHkwcka&mufvdrfhrnf/ odkYjzpfeef;awmf odwif;
Mum;ajymtHhaomiSg igwdkYonf oGm;MuukeftHh[k wdkifyifNyD;rS?7;10 NrdKUodkYoGm; wHcg;jyif[pfac:vsuf? igwdkYonf I&dwyfodkYa&muf tb,foludkrQrawGU? vloHudkrMum;? jrif;? jrnf;wdkYudk
csnfaESmifvsuf? wJrsm;vnf; wwfwdkif;&SdonfudkawGUyg\[k Mum;ajymonftwdkif;?7;11 wHcg;apmifhwdkYonf wa,mufudkwa,muf [pf? xdkodwif;onf eef;awmfxJodkY a&mufav\/7;12 rdkCf;rvif;rSD &Sifbk&ifonfx? I&dvlwdkYonf igwdkYtb,fodkYjyKvdkonfudk igajymrnf/ olwdkYuNrdKUjyifodkY xGufaomNrdKUom;wdkYudk
t&Sif brf;NyD;rS? NrdKUxJodkY0ifrnftBuH&Sd? igwdkYiwfrGwfaMumif;udk odaomaMumifh? rdrdwdkYwyfjyifodkYxGufawmykef;a&SmifvsufaeMu
onf[k qdkvQif?7;13 uRefwa,mufu? NrdKUusef<uif;aomjrif;ig;pD;udk ay;awmfrlyg/ xdkjrif;rlum;ysufpD;jcif;odkY a&mufaom oa&vtrsKd; tvHk;t&if;
uJhodkY jzpfyg\/ xdkjrif;wdkYudkpD;vsufoGm;MunfhI&aomtcGifhudk ay;awmfrlyg[k avQmufNyD;rS?7;14 &xm;jrif;ESpfpD;udk,lNyD;vQif oGm;MunfhIavmh[k &Sifbk&ifonf I&dAdkvfajcaemufodkY apvTwfonftwdkif;?7;15 a,mf'efjrpfwdkifatmifvdkufMu\/ I&dvlwdkYonf tvsiftjrefajy;&mwGif? ypfcJhaomt0wf wefqmwdkYonf vrf;jynfhvsuf&SdMu\/
apvTwf olwdkYonf jyefvmem;awmf avQmufMu\/7;16 xdktcg NrdKUom;wdkYonfxGuf I&dwJwdkYudkvk,lMu\/ xm0&bk&m;\pum;awmftwdkif;? *sKHrkefYnufwpdwfudk aiGwusyf? rka,mqef
wcGJudk wusyfESifha&mif;Mu\/7;17 &Sifbk&ifrSDjcif;udkcH&aomtrwfonf? trdefYawmftwdkif; wHcg;awmfudkapmifhonfwGifxGuf0if aomolwdkYeif;rd bk&m;ocif\
vlonf &Sifbk&if a&mufvmaomtcg ajymqdkESifhonf twdkif;? xdktrwfaoav\/7;18 bk&m;ocif\vlu? eufjzefaeY,cktcsdefa&mufvQif? *sKHrkefYnufwpdwfudk aiGwusyf? rka,mqef wcGJudkwusyfESifh &Srm&dNrdKUwHcg;0
a&mif;& vdrfhrnf[k &Sifbk&iftm; qifhfqdkonf twdkif;jzpf\/-

337

7;19
7;20

trwfuvnf;? xm0&bk&m;onf rdkCf;aumif;uif jywif;aygufwdkYudk zGifhvSpfawmfrlvQif? xdkodkYjzpfEdkifaumif;onf[k bk&m;ocif\


vltm; qdk? bk&m;ocif\vlu oifonfudk,frsufpdESifhjrif&aomfvnf; rpm;&[kjyefajymonftwdkif;?xdktrwfjzpf\/ NrdKUwHcg;0rSm NrdKUom;wdkY eif;jcif;udkcH& aoav\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1

8;2
8;3
8;4
8;5

8;6
8;7
8;8
8;9

8;10
8;11
8;12

8;13
8;14
8;15
8;16
8;17
8;18
8;19
8;20
8;21
8;22
8;23
8;24
8;25
8;26

wzef {vd&SJonf txufutouf&Sifapaomoli,f\trdudkac:? oifonftdrfol tdrfom;ESifhwuG xoGm;avmh/ wnf;cdk


aeEdkifaom t&yfwpHkw&yf wnf;cdkaeavmh/ xm0&bk&m;onf tpmacgif;yg;&mumvudkrSmvdkufawmfrlNyD/ wjynfvHk; ckepfESpf
acgif; yg;vdrfhrnf[k owday;\/xdkrdef;ronf bk&m;ocifhvl\ pum;udkem;axmifojzifh? tdrfoltdrfom;wdkYESifhwuGoGm; zdvdwdjynfckepfESpfae\/ckepfESpfaphaomtcg? zdvdwdjynfrSjyefvm udk,ftdrf? udk,fajrudk&tHhaomiSg toem;awmfcHrnfhtBuHESifh &Sifbk&ifxHodkYoGm;\/xdktcg &Sifbk&ifonfbk&m;ocifhvl\ uRefa*[mZdESifh EIwfqufvsuf? {vd&SJjyKaom tHhMobG,faomtrItvHk;pHkwdkYudk ajymygavmh[k
rdefYawmfrl/{vd&SJonf aoaomoltouf&SifapaMumif;udk a*[mZdonf jyefavQmufpOfwGif? touf&Sifapaomoli,f\ trdonf udkf,ftdrf?
udk,fajrudk &tHhaomiSg toem;awmf cHav\/ a*[mZduvnf;? t&Sifrif;BuD;? rdef;rum; ,ckajymaomrdef;r? oli,fum;
{vd&SJ touf&Sifapaom oli,fjzpfygonf[k avQmufvQif?&Sifbk&ifonf rdef;rudkar; rdef;rvnf;oufaocH\/ xdktcg &Sifbk&ifu? ol\Opm&SdorQudk4if;? jynfawmfuxGufaomaeYrSp
,ckwdkifatmif olUajrjzpforQudk4if; jyefay;ap[krdefYawmfrlvsuf? ol\trIudkapmifhapjcif;iSg t&m&Sdwa,mufudk cefYxm;awmfrl\/
wzef {vd&SJonf 'rmoufNrdKUodkYoGm;\/ xdktcg I&d&Sifbk&ifA[Fm''fonfemae\/ bk&m;ocif\vla&mufaMumif;udk em;awmfavQmuf
avaomf?[maZvudkac: oifonfvufaqmifudkaqmifvsuf bk&m;ocif\vludkc&D;OD;BudKjyKNyD;vQif? igonftemrS xajrmufrnfavm[k
oltm;jzifh xm0&bk&m;udk ar;avQmufavmh[k apvTwfonftwdkif;?[maZvonf ukvm;tkyfav;q,ftay:rSm 'rmoufOpmrsm;udkwif? vufaqmifudk aqmifojzifh? bk&m;ocif\vludk
c&D;OD;BudKjyKjcif;iSg oGm; a&SUawmf&yfvsuf? udk,fawmf\om;I&d&Sifbk&if A[Fm''fu? igonf temrS xajrmuf&rnfavm[k
ar;jref;apjcif;iSg? uRefawmfudk apvTwfygonf[kqdk\/{vd&SJuvnf;? tu,fpifppf udk,fawmfonf xajrmufEdkifyg\[k jyefavQmufavmh/ odkYaomfvnf;qufqufao&rnftaMumif;
udk xm0&bk&m;onf ightm;jyawmfrlNyD[kqdkvsuf?aphaphMunfhI [maZvonf rsufESmysufav\/ bk&m;ocif\vlonfvnf; rsuf&nfus\/[maZvuvnf;? ocifonf tb,faMumifh rsuf&nfusawmfrloenf;[k ar;vQif {vd&SJu? oifonf oa&vtrsKd;om;wdkY
jyKvwHhaom ab;Oy'fwnf;[laom olwdkY\&Jwdkufrsm;udkrD;IdUjcif;? vkvifrsm;udkxm;ESifhowfjcif;? oli,frsm;udk ajray:rSmaqmifhzGyfjcif;?
udk,f0efaqmifaom rdef;rrsm; 0rf;cGJjcif;udkjyKvdrfhrnf[k igodjrifaomaMumifh rsuf&nfusonf[k jyefajymaomf?[maZvu? udk,fawmfuRefonf acG;jzpfvsufESifh rQavmufBuD;aomtrIudkjyK&ygvdrfhrnfavm[k ar;jyefaomf? {vd&SJu?
oifonf I&d EdkifiHudk pdk;pH&vdrfhrnftaMumif;udk xm0&bk&m;onf ightm;jyawmfrlNyD[kqdk\/[maZvonfoGm; rdrdocifhxHodkYa&mufaomtcg? ocifu? {vd&SJonftb,fodkYqdkoenf;[kar;vQif? udk,fawmfonf temrS
qufqufxajrmufawmfrlrnfqdkygonf[k avQmufav\/eufjzefaeY [maZvonf odk;arG;t0wfudk a&ESpfNyD;vQif? &Sifbk&if\rsufESmudk zHk;tkyfojzifh? &Sifbk&ifao [maZvonf
eef;xdkifav\/
oa&v&Sifbk&iftm[yfom; a,m&Heef;pHig;ESpfwGif? ,k'&Sifbk&if a,m&Szwfom; ,a[m&Honf eef;xdkifav\/toufoHk;q,fESpfESpf&Sdaomf? a,k&SvifNrdKU rif;jyK&SpfESpfpdk;pH\/tm[yforD;ESifh pHkbufojzifh? oa&v&Sifbk&ifwdkY vdkuf&mvrf;odkY tm[yftrsKd;uJhodkYvdkufxm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK\/odkY&mwGif xm0&bk&m;onf 'g0d'ftp&Sdaom om;ajr;wdkY\rD;cGufudk tpOfxGef;vif;aprnf[k *wdawmf&SdaomaMumifh? 'g0d'f\
rsufESmudk axmuf? ,k'jynfudk rzsufqD;bJxm;awmfrl\/xdkrif;vufxuf? {'Hkjynfonf ,k'&Sifbk&ifudkykefuef udk,ftrsKd;om;udk &Sifbk&ift&m csD;ajrmufMu\/,a[m&Hrif;onf &xm;pD;ol&Jtaygif;wdkYESifhwuG? Zm&NrdKUodkYppfcsD nOfhtcg0dkif;aom {'Hkvlrsm;? &xm;tkyfrsm;udkvkyfBuHojzifh?
{'HkvlwdkYonf rdrdwdkYae&modkYajy;Mu\/odkYaomfvnf;? {'Hkjynfonf ,aeYwdkifatmif ,k'&Sifbk&ifudkykefuef\/ xdkumvvdAejynfonfvnf; ykefuef\/,a[m&HjyKrlaom trIt&m<uif;avorQwdkYonf ,k'&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/,a[m&Honf bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? olwdkYESifhtwl 'g0d'fNrdKU oN*K[fjcif;udkcHav\/ om;awmftmcZdonf crnf;awmft&m
eef;xdkif\/
oa&v&Sifbk&if tm[yfom; a,m&Heef;pHq,fESpfESpfwGif? ,k'&Sifbk&if ,a[m&Hom;tmcZdonf eef;xdkifav\/toufESpfq,fESpfESpf&Sdaomf? rif;jyK a,k&SvifNrdKUwESpfpdk;pH\/ r,fawmfum;? oa&v &Sifbk&ifMor&dajr; tmovdtrnf&Sd\/-

338

8;27 tmcZdonf tm[yf\orufjzpfojzifh? tm[yftrsKd;vdkuf&mvrf;odkYvdkuf? tm[yftrsKd;uJhodkY xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudk


jyK\/8;28 tm[yf\om;a,m&HESifh0dkif;vsuf? *dv'fjynf&mrkwfNrdKUodkYppfcsD? I&d&Sifbk&if[maZvudk wdkuf&mwGif? I&dvlwdkYonf a,m&Hudk
xdcdkufMu\/8;29 xdkodkY &mrkwfNrdKU I&d&Sifbk&if [maZvudkwdkuf? I&dvlxdcdkufaomtemaysmufapjcif;iSg? a,m&Hrif;BuD;onf a,Za&vNrdKUodkYjyefoGm;
emvsufaepOfwGif? ,k'&Sifbk&if,a[m&H om; tmcZdonfvnf;? tm[yfom;a,m&Hudk MunfhIjhcif;iSg xdkNrdKUodkYqif;oGm;av\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1

xdktcg ya&mzuf{vd&SJonf ya&mzuftrsKd;om;wa,mufudkac:? oif\cg;udkpnf;avmh/ qDbl;udk,l *dv'fjynf&mrkwfNrdKUodkY


oGm;avmh/9;2 a&mufaomtcg? edrf&Sdom;a,m&Szwf\om; a,[kudk&Sm olUxHodkY0ifvsuf? olUudkol\taygif;tabmfpkxJuxGufap? twGif;
tcef;xJodkY ac:NyD;vQif?9;3 qDbl;udkudkif ol\acgif;ay: qDudkavmif;vsuf? xm0&bk&m;u? igonfoifhudk oa&v&Sifbk&ift&m cefYxm; bdoduf
ay;onf[k rdefYawmfrlaMumif;udkqifhqdkNyD;rS? wHcg;udkzGifh rqdkif;rvifhbJajy;avmh[k rSmxm;av\/9;4 xdkya&mzuftrsKd;om;vkvifonf *dv'fjynf &mrkwfNrdKUodkYoGm;\/9;5 a&mufaomtcg? Adkvfrif;wdkYonf twlxdkifvsuf&SdMu\/ ya&mzufu? tdk Adkvfrif;? udk,fawmftm; ajymp&m&Sdonf[kqdkvQif?
a,[ku? igwdkYtaygif;wGiftb,foltm;ajymp&m&Sdoenf;[k ar;aomf? tdkAdkvfrif;? ukd,fawmftm; ajymp&m&Sdonf[k jyefqdk\/9;6 xdktcg a,[konfx tdrfxJodkY0ifojzifh? ya&mzufonf ol\acgif;ay: qDudkavmif;vsuf? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocif
xm0&bk&m;u? igonf oifhudkxm0&bk&m;\ vloa&vtrsKd;\&Sifbk&ift&m cefYxm;bdodufay;\/9;7
ighuRefya&mzufwdkYudk owfaomtjypf? xm0&bk&m;\ ya&mzuftaygif;udkowfaom tjypftavsmuf? a,ZaAv ig'Pfay;rnf
taMumif;? oifonf oifhociftm[yftrsKd;udkvkyfBuH&rnf/9;8
tm[yftrsKd;om;&SdorQwdkYudk ysufpD;apjcif;iSg? oa&vNrdKU&Gm tcsKyfcHaomoljzpfap? tvGwfajy;aomoljzpfap? tm[yftrsKd;om;
a,mufsm; rsm;udk igy,fjzwfrnf/9;9 tm[yftrsKd;udk aeAwf\om; a,a&maAmiftrsKd;uJhodkY4if;? t[d,\om; Am&SmtrsKd;uJhodkY4if; jzpfaprnf/9;10 a,ZaAvudk oN*K[faomolr&Sd/ a,Za&vajruGuf? acG;wdkYonfolUudkpm;Muvdrfhrnf[k rdefYawmfrlaMumif;udkqifhqdkNyD;rS wHcg;udk
zGifh ajy;\/9;11 xdktcg a,[konf rdrdocif\ uRefwdkY&Sd&modkYxGuf? wa,mufu? &SdorQaumif;oavm/ xdktl;onf tb,faMumifhvmoenf;[k
ar;vQif? a,[ku? oifwdkYonf xdkoludk4if;? olajymaompum;udk4if; odMu\[k qdkaomf?9;12 olwdkYu igwdkYrod/ ajymygavmh[k qdkjyefaomf? a,[ku? xdkolonf rnfaompum;udkajym\/ xm0&bk&m;u? igonf oifhudk
oa&v &Sifbk&ift&m cefYxm;bdodufay;onf[k rdefYawmfrlaMumif;udkqifhqdkonf[k jyefajymaomtcg?9;13 olwdkYonf tvsiftjrefxojzifh? toD;toD; rdrdwdkY0wfvHkudk,l avSum;xdyfay: a,[katmufrSmcif;vsuf? a,[konf&Sifbk&if
jzpfawmfrl\[k wHydk;rIwf [pfaMumfMu\/9;14 xdkodkY edrf&Sdom; a,m&Szwf\om; a,[konf a,m&Hrif;wbufoif;zGJUav\/ xdktcg I&d&Sifbk&if[maZvaMumifh? a,m&Hrif;ESifh
oa&v vltaygif;wdkYonf *dv'fjynf&mrkwfNrdKUudk apmifha&SmufMu\/9;15 odkY&mwGifa,m&Hrif;onf I&d&Sifbk&if[maZvudk ppfwdkufaomtcg? I&dvlxdcdkufaomtemudkaysmufapjcif;iSg a,Za&vNrdKUodkY
jyefoGm;ESifhNyD/ a,[kuvnf;? oifwdkYtvdk&SdvQif? a,Za&vNrdKUodkYoGm; odwif;Mum;ajym&aomolwpHkwa,mufudkrQNrdKUxJu
rxGuf roGm;apESifh[k pD&if\/9;16 xdkodkY a,m&Hrif;onf a,Za&vNrdKU&SdaeaomaMumifh? a,[konf&xm;udkpD; xdkNrdKUodkYoGm;\/ xdktcg ,k'&Sifbk&iftmcZdonfvnf;?
a,m&Hrif;udk MunfhItHhaomiSg a&mufvmNyD/9;17 a,Za&vNrdKUarQmfpifay:rSmapmifhaomolonf&yfvsuf? a,[kESifhvdkufvmaomtvHk;t&if;udkjrifaomtcg? vltvHk;t&if;udk
igjrifonf [kqdkvQif? qD;BudKjcif;iSgoGm; Nidrfoufjcif;&Sdoavm[k ar;rnftaMumif;? a,m&Honf jrif;pD;ol&Jwa,mufudk apvTwf
onftwdkif;?9;18 jrif;pD;ol&Jonf qD;BudKjcif;iSgoGm;? Nidrfoufjcif;&Sdoavm[k &Sifbk&ifar;awmfrlaMumif;udk ajymqdkaomf? a,[ku? oifonf
Nidrfoufjcif;ESifh tb,fodkYqdkifoenf;/ ighaemufodkY vSnfhvdkufavmh[kqdk\/ apmifhaomoluvnf;? jrif;pD;ol&Jonf tvHk;t&if;odkY
a&muf jyefrvmyg[k qdkaomf?9;19 &Sifbk&ifonf tjcm;aomjrif;pD;ol&Jwa,mufudkapvTwfjyef? olonfa&mufaomtcg? Nidrfoufjcif;&Sdoavm[k &Sifbk&ifar;awmfrl
aMumif;udk ajymqdkaomf? a,[ku? oifonf Nidrfoufjcif;ESifhtb,fodkYqdkifoenf;/ ighaemufodkYvSnhf vdkufavmh[kqdk\/9;20 apmifhaomoluvnf;? jrif;pD;ol&Jonfa&mufjyefrvmyg/ vmaomolonf edrf&Sdom;a,[k ESifwwfouJhodkYtvGefjyif;wefpGmESif
vmygonf[k qdk\/9;21 a,m&Hrif;uvnf;? jrif;&xm;udkjyifqifavmh[k qdkonftwdkif;? jrif;&xm;udk jyifqifMu\/ oa&v&Sifbk&ifa,m&HESifh,k'&Sifbk
&if tmcZdwdkYonf &xm;awmfwckpDpD;vsufa,[kudkqD;BudKrnf[k xGufoGm;? a,Za&vNrdKUom; emAkwf\ajruGufwGif awGUMu\/
339

9;22 a,m&Honf a,[kudkjrifvQif? a,[kNidrfoufjcif;&Sdoavm[kar;aomf? a,[ku? oifhtrda,ZaAvjyKaom t"rarxkeftrI?


jyKpm;aom trIrsm;aom umvtwGif;wGif? tb,fodkYaom Nidrfoufjcif;&Sdvdrfhrnfenf;[k jyefajymaomf?9;23 a,m&Hu? tdktmcZd? ykefuefrIygwum;[k qdkvsufvSnfhajy;\/9;24 a,[konfvnf; av;udkwifypfojzifh? a,m&Hudk ycHk;Mum;rSmrSef\/ jrm;onfvnf; ESvHk;udkxkwfcsif;azmuf? a,m&Honf &xm;
awmfay:rSm vJae\/9;25 a,[kuvnf;? olUudkqGJ a,Za&vNrdKUom;emAkwfajruGuf csypfavmh/ oifESifhigonf olUtbtm[yfaemufodkY jrif;pD; vdkuf
aomtcg? trIudkxm0&bk&m;Asm'dwfxm;awmfrlonfudk rrSwfrdoavm/9;26 tu,fpifppf emAkwftaoG;? olUom;wdkY\taoG;udk raeYuigMunfhjrifNyD[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/ ajruGuf oihfudktjypfESifh
tavsmuf ig'Pfay;rnf[kxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/ odkYjzpfxm0&bk&m;\trdefYawmf&Sdonftwdkif;? ajruGuftavmif;udk
csypfavmh[k rdrd&xm;rSL; Ad'uudkqdk\/9;27 xdktrIudk ,k'&Sifbk&iftmcZdonfjrifvQif? O,smOfpHeef;vrf;jzifhajy;\/ a,[kuvnf;? olUudk&xm;ay:rSmxdk;awmh[k vdkufvsufqdk
onf twdkif;? AvHNrdKUem;? *k&NrdKUodkY oGm;aomvrf;wGifjyKMuojzifh? olonf ar*da'gNrdKUodkY ajy;ao\/9;28 ol\uRefwdkYonftavmif;udk &xm;ay:odkYwifNyD;vQif? a,k&SvifNrdKUodkYaqmifoGm;? 'g0d'fNrdKUwGifrdrdocsKif; bdk;ab;wdkYESifhtwl
oN*K[fMu\/9;29 xdkrif;tmcZdonf tm[yfom;a,m&Heef;pH q,fESpfESpfwGif ,k'EdkifiHeef;xdkif\/9;30 a,[konf a,Za&vNrdKUodkYa&mufonfudk a,ZaAvonfMum;vQif? rsufcrf;wdkYudk aq;okwf qHyifudkwefqmqifNyD;rS? jywif;
ayguf0 MunhfIvsufae\/9;31 a,[konf wHcg;0odkY0ifaomtcg a,ZaAvu? rdrdocifudkowfaomZdr&donf csrf;om&oavm[k ar;vQif?9;32 a,[konf arQmfMunfh? ighbufrSm tb,folaeoenf;/ tb,fol[kar;avaomf? rdef;rpdk;ESpfa,mufoHk;a,mufwdkYonf jywif;
aygufxJu MunhfIMu\/9;33 a,[ku? olUudk wGef;csvdkuf[k qdkonftwdkif;wGef;csojzifh? ol\taoG;onf eef;awmfx&Htay:4if;? jrif;wdkYtay:4if;pOf\/
a,[konf olUudk,fudkeif;av\/ txJodkY0if?9;34 pm;aomufNyD;rS? xdkusdeftyfaomrdef;ronf &Sifbk&iforD;jzpfaomaMumifh? oGm;Munfh oN*K[favmh[k qdkonftwdkif;?9;35 oN*K[fjcif;iSgoGm;aomtcg? OD;acgif;cGH? ajczsm;? vuf0g;wdkYudkomawGUaomaMumifh? wzefvm Mum;avQmufMu\/9;36 a,[ku? a,Za&vajruGuf acG;wdkYonfa,ZaAv\tom;udk pm;Muvdrfhrnf[k xm0&bk&m;onf rdrduRefwd&SbdNrdKUom;
{vd,tm;jzifh rdefYawmfrlaom pum;awmfonf odkYjynhfpHkNyD/9;37 odkYjzpf ocsKif;onf a,ZaAvocsKif;jzpf\[k tb,folrQ rajymEdkifrnftaMumif;? ol\tavmif;aumifonf a,Za&v
ajruGufwGif? v,fjyifaemufacs;uJhodkY&Sd& vdrfhrnf[kqdk\/-

tcef;BuD; ( 10 )
10;1
10;2
10;3
10;4
10;5

10;6

10;7
10;8
10;9
10;10

tm[yf\om;ckepfusdyfwdkYonf &Srm&dNrdKU&Sdonfjzpf? a,[konfa,Za&vNrdKU tkyfrsm;? toufBuD;olrsm;? tm[yfom;wdkYudkvkyfauR;


aomolrsm;&Sd&m? &Srm&dNrdKUodkYpma&;ay;vdkufav\/rSmvdkufaom pmcsuf[lrlum;? oifwdkYoifwdkYocif\om;rsm;? ppfol&J? jrif;pD;ol&Jrsm;? cdkifcHhaomNrdKU? vufeufpHk&Sdonfjzpf?
pma&mufaomtcg?oifwdkYocif\om;wdkYwGifomaumif;jrwfawmfoifhaomoludka&G;aumufcrnf;awmf\ &mZyvifay:rSmwifNyD;vQif? ociftrsKd;
tbdkY ppfwdkuf Muavmh[k rSmvdkufownf;/xdkolwdkYu? &Sifbk&ifESpfyg;wdkYonf olUa&SUrSmrcHr&yfEdkifonfjzpf? igwdkYonftb,fodkY cH&yfEdkifrnfenf;[k tvGefaMumufvsufqdkMu\/eef;awmftkyf? NrdKUtkyf? toufBuD;ol? tm[yfom;wdkYudk vkyfauR;aomolwdkYuvnf;? uRefawmfwdkYonf udk,fawmfuRefjzpfyg\/
rdefYawmfrlonf twdkif;jyKygrnf/ uRefawmfwdkYonf&Sifbk&ifudkrcsD;ajrmufyg/ tvdkawmf&Sdonftwdkif;jyKawmfrlyg[k a,[kxHodkYjyef
pmudkay;vdkufMu\/a,[kuvnf;? oifwdkYonf ig\vljzpf ighpum;udkem;axmifvQif? oifwdkYocifhom;wdkY\ OD;acgif;rsm;udk,l a,Za&vNrdKU?
ig&Sd&modkY eufjzef aeY,cktcsdef vmMuavmh[k wzef pmay;vdkufav\/ &Sifbk&if\om;awmfaygif;ckepfusdyf&Sdonfjzpf? vkyfauR;
aomNrdKUom; tBuD;tuJwdkY &SdMu\/xdkpma&mufaomtcg? &Sifbk&if\om;awmfckepfusdyfwdkYudk,lowfojzifh? OD;acgif;rsm;udk awmif;wdkYxnfhNyD;vQif? a,Za&vNrdKU?
a,[kxHodkY ay;vdkufav\/vkvifwa,mufonfvm &Sifbk&ifom;wdkY\ OD;acgif;rsm;udkaqmifcJhygNyD[k avQmufvQif? a,[ku? NrdKUwHcg;0rSm eHeufwdkifatmif
ESpfpkyHkxm; awmh[kqdk\/eHeufa&mufrSa,[konf xGuf&yfvsuf vlrsm;wdkYtm;? tdkajzmifhrwfaomvlwdkY? igonfighocifwbuf oif;zGJUowfavNyD/
oltaygif; wdkYudkum; tb,folowfoenf;/xm0&bk&m;onf tm[yftrsKd;rdefYawmfrlaom pum;awmfwcGef;rQajrodkYrus&onfudk oifwdkYodrSwfMuavmh/ xm0&bk&m;onf
rdrduRef {vd,tm;jzifh rdefYawmfrlonftwdkif;jyKawmfrlrnf[k qdkojzifh?340

10;11 a,Za&vNrdKUusef<uif;aomtm[yftrsKd;om;taygif;wdkYESifh ol\vlBuD;aygufabmf? ,Zfyka&m[dwftaygif;wdkYudkwa,mufrQrusef


apbJ owf av\/10;12 aemufrSx &Srm&dNrdKUodkY oGm;\/ vrf;em;rSm&Sdaom odk;arT;nyf&mp&yfodkY a&mufaomtcg?10;13 ,k'&Sifbk&iftmcZd\ aygufabmfwdkYudkawGUvQif? oifwdkYonf tb,folenf;[kar;aomf? igwdkYonf tmcZdrif;\aqGawmf
rsKd;awmfjzpf\/ &Sifbk&if\om;awmfwdkYESifh rdzk&m;\om;awmfwdkYudk EIwfqufthHaomiSg oGm;onf[kqdkMu\/10;14 a,[kuvnf;? t&Sifbrf;Mu[k pD&ifonftwdkif;? t&Sifbrf; odk;arG;p&yfwGif;em;rSm av;usdyfESpfa,mufwdkYudk wa,mufrQ
rusefapbJ owfMu\/10;15 xdkp&yfrS xGufaomtcg c&D;OD;BudKjyKtHh[kvmaom a&cyfom;a,me'yfudkawGUEIwfqufojzifh? ighpdwfESvHk;onf oifhpdwfESvHk;ESifh
oif oabmajzmifhouJhodkY oifhpdwfESvHk;onf oabmajzmifhoavm[kar;vQif? ajzmifhygonf[k avQmufqdkaomf? xdkodkYrSefvQif
oifhvufudkay;yg[k qdkonftwdkif;? vufudkay; a,[konf rdrdtem;odkY &xm;ay:rSmqGJwifvsuf?10;16 igESifhtwlvdkuf xm0&bk&m;buf ighpdwftm;BuD;aMumif;udk MunfhIavmh[kqdkojzifh rdrd&xm;udkpD;ap\/10;17 &Srm&dNrdKUodkYa&mufaomtcg? xm0&bk&m;onf {vd,tm;rdefYawmfrlaompum;awmftwdkif;? tm[yftrsKd;tukeftpifysufpD;onf
wdkifatmif xdkNrdKUusef<uif;orQwdkYudk owfav\/
10;18 wzef a,[konf vltaygif;wdkYudk pka0;ap? tm[yfonf Amvbk&m;udk tenf;i,fom0wfjyK\/ iga,[krlum; rsm;pGmjyKrnf/10;19 odkYjzpf Amvbk&m;\ ya&mzufrsm;? trIapmifhrsm;? ,Zfyka&m[dwfrsm;taygif;wdkYudkac:Mu/ wa,mufrQr<uif;apESifh/ igonf
Amvbk&m; tm;,ZfBuD;udkylaZmfrnf/ <uif;aomolrnf onfum; toufr&Sif&[kqdk\/ xdkodkYqdkaomf? Amvudk udk;uG,faomolwdkYudk
zsufqD;rnftBuHESifh y&d,m,fjyKqdk\/10;20 Amvbk&m;tbdkY "ryGJudkjyifqifMu[k wzefpD&ifonftwdkif; "ryGJudkapmifh&rnf[k aMumfjimMu\/10;21 oa&vjynf wa&SmufvHk;odkYapvTwf? Amvwynfh&SdorQwdkYonf wa,mufrQr<uif; vmMu\/ Amvausmif;xJodkY 0ifMuojzifh
wausmif; vHk;jynfhvsuf&Sd\/10;22 a,[konf t0wfwefqmwdkufpdk;udkac:? Amvbk&m;wynfhwdkYtbdkYt0wfwefqmudk xkwfMu[k qdkonftwdkif;xkwfav\/10;23 wzef a&cyfom; a,me'yfESifhtwl Amvausmif;xJodkY0if oifwdkYonf xm0&bk&m;wynhf wa,mufrQryg? Amvbk&m;wynhf
oufouf&Sd aprnftaMumif; MunhfIppfaMumMuavmh[k AmvwynhfwdkYtm;qdk\/10;24 rD;IdU&m,Zftp&Sdaom ,ZfrsKd;udkylaZmfjcif;iSg txJodkY0ifaomtcg? a,[konf ausmif;jyifvl&Spfusdyfudkxm; oifwdkYvufodkYigaqmifcJh
aomol wpHkwa,mufrQvGwfvQif? vGwfapaomolonf toufao&rnf[kpD&if?10;25 rD;IdU&m,ZfudkylaZmfrINyD;aomtcg? a,[ku0ifowfMuavmh/ wa,mufudkrQ rxGufapESifh[k wyfom;ESifhwyfrSL;wdkYtm;qdkonf
twdkif;? wyfom;ESifhwyfrSL;wdkYonf xm;ESifhvkyfBuH taoaumifrsm;udkxkwfypfNyD;rS?10;26 Amvausmif;ESifhqdkifaomNrdKUodkYoGm; Amvausmif;xJukyfwkrsm;udk xkwfNyD;vQifrD;IdUMu\/10;27 Amvqif;wkudk4if;? ausmif;udk4if; NzdKzsuf ,aeYwdkifatmifudk,fokwfoif&mtdrfjzpfapMu\/10;28 xdkodkY a,[konf Amvudkoa&vjynfrS y,f&Sm;zsufqD;av\/
10;29 odkY&mwGif oa&vtrsKd;udkjypfrSm;apaom aeAwfom;a,a&maAmif\ 'kpdkufwnf;[laom? aAovNrdKUESifh'efNrdKUrSm&Sdaom a&TEGm;
oi,f wdkYudkrpGefY/10;30 xm0&bk&m;uvnf;? oifonf igha&SUrSmajzmifhaomtusihfudkusifh aumif;rGefpGmjyKaomaMumifh4if;? igtvdk&SdorQtwdkif; tm[yf
trsKd; pD&ifaomaMumifh4if;? oifhom;ajr;av;qufwdkifatmif oa&vEdkifiH&mZyvifay:rSm xdkif&rnf[k a,[ktm;rdefYawmfrl
aomfvnf;?10;31 a,[konf oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;w&m;awmfvrf;odkYpdwfESvHk;t<uif;rJh vdkufjcif;iSgowdrjyK/ oa&vtrsKd;
udkjypfrSm; apaoma,a&maAmif\ 'kpdkufwdkYudkrpGefY/
10;32 xdkumvwGif? xm0&bk&m;onf oa&vjynfpGef;wdkYudk jzwfawmfrl\/10;33 [maZvonf a,mf'efjrpfta&SUbuf? *'ftrsKd;? kAiftrsKd;? rema&StrsKd;ae&m? tmEkefjrpfem; &Sdaom tma&mfNrdKUrSp *dv'fjynf?
Am&Sefjynf wa&SmufvHk; t&yf&yfwdkYudkvkyfBuHav\/
10;34 a,[kjyKrlaom trIt&m<uif;avorQwdkYESifh wefcdk;BuD;jcif;t&monf? oa&v &mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/10;35 a,[konf &Srm&dNrdKUrif;jyK?
10;36 oa&vEdkifiHudkESpfq,f&SpfESpfpdk;pHNyD;rS? bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? &Srm&dNrdKUoN*K[fjcif;udkcHav\/ om;awmfa,mcwfonf crnf;
awmf t&meef;xdkif\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1 tmcZd\r,fawmf tmovdonf rdrdom;aoaMumif;udk odjrifaomf? xaqGawmf rsKd;awmftaygif;wdkYudk okwfoify,f&Sif;av\/11;2 odkY&mwGif tmcZd\ESr,a[m&Hrif;BuD;orD; a,ma&Sbonf tmcZd\om;a,m&SudktaocH &aomaqGawmfrsKd;awmfxJucdk;,l
tmovd vufrS ol\toufvGwfapjcif;iSg? olESifhol\EdkYxdef;udk tdyfcef;xJ0Sufxm;\/11;3 xdkaemuf a,m&Sonf ajcmufESpfywfvHk;t&D;ESifhtwl Adrmefawmf ykef;a&Smifvsufae? tmovdonfpdk;pHav\/

341

11;4

ckepfESpfajrmufaomtcg? a,m,'onfapvTwf? vlw&mtkyf? wyfrSL;? wyfom;wdkYudk ac:av\/ AdrmefawmfxJodkYoGif; y#dnmOf


zGJUjcif;? Adrmefawmf opmwdkufjcif;udkjyKNyD;rS? &Sifbk&if\om;awmfudk jyav\/11;5 a,m,'uvnf;? oifwdkYjyK&aom trI[lrlum;? OykofaeY0ifaomvloHk;pkwpkonf eef;awmfwHcg;udk apmifh&rnf/11;6 wpkonf ok&wHcg;udk apmifh&rnf/ wpkonf uif;aemufwHcg;udk apmifh&rnf/ xdkodkY Adrmefawmfudk rNzdKrzsufapjcif;iSg apmifh&rnf/11;7 OykofaeY xGufaomvloHk;pkwGif ESpfpkonf &Sifbk&ifywfvnf Adrmefawmf apmifh&rnf/11;8 vlwdkif; rdrdvufeufudkudkifvsuf udk,fawmfjrwfudk0dkif; wyfxJodkY 0iforQaomolwdkYudk owf&rnf/ &Sifbk&ifxGuf0ifawmfrlaomtcg?
aemuf awmfodkY vdkuf&rnf[k rSmxm;av\/11;9 xdkodkY ,Zfyka&m[dwfa,m,' rSmxm;orQtwdkif; vlw&mtkyfwdkYonfjyK? OykofaeYxGuf& aomolESifh 0if&aomoltoD;toD;wdkYudk
ac: ,Zfyka&m[dwfa,m,'xHodkY a&mufaomtcg?11;10 Adrmefawmf&Sdaom 'g0d'frif;BuD;\ vSHrsm;ESifh'dkif;rsm;udk ,Zfyka&m[dwfonfxkwf vlw&mtkyfwdkYtm; tyfav\/11;11 apmifhaomoltaygif;wdkYonf vufeufudkudkifvsuf? &Sifbk&ifudk0dkif;,Zfyviftem;ESifh Adrmefawmftem; vufsmaxmifhrSp
vuf0Jaxmifh wdkifatmif&yfMu\/11;12 ,Zfyka&m[dwfonf &Sifbk&ifom;awmfudk jyifodkYxkwf? &mZo&zlESifhynwdusrf;udkwifvsuf? bdodufay;vsuf? &Sifbk&ift&m
csD;ajrmuf NyD;rS &Sifbk&iftoufawmf&Sifapownf;[k vufckyfwD; a<u;aMumfMu\/
11;13 tmovdonf wyfom;jyKaomtoHESifh vlrsm;jyKaomtoHudkMum;vQif? vlrsm;&Sd&m AdrmefawmfodkYoGm;?11;14 &Sifbk&ifonf ,k'rif;xHk;pHtwdkif; wdkifem;rSm&yfvsuf? rSL;awmfrwfawmfrsm;ESifhwHydk;rIwfaomolrsm;wdkYonf &Sifbk&iftem;awmf
&yfvsuf? jynfoljynfom;rsm;wdkYonf0rf;ajrmuf wHydk;rIwfvsuf&SdMuonfudkjrifvQif? rdrdt0wfudkqkwf ykefuefrIygwum;?
ykefuefrIyg wum;[k atmf[pfav\/11;15 ,Zfyka&m[dwf a,m,'uvnf;? AdrmefawmfxJrSm raoapESifh? wyfjyifodkYxkwfMu/ olUbufrSmaeaomoludk xm;ESifhowfMu[k
vlw&mtkyf? wyfrSL;wdkYudk rSmxm;ESifh onftwdkif;?11;16 tmovdudk brf;qD;vsuf? eef;awmfodkYoGm;aom jrif;vrf;jzifhxkwf owfMu\/11;17 a,m,'onfvnf; &Sifbk&ifESifhvlrsm;wdkYonf xm0&bk&m;\vljzpf&rnftaMumif; xm0&bk&m;ESifhy#dnmOfzGJUap\/ wzef&Sifbk&ifESifh
vlrsm;wdkYudkwOD;ESifhwOD; y#dnmOfzGJUap\/
11;18 jynfoljynfom;taygif;wdkYonf Amvausmif;odkYoGm; NzdKzsufMu\/ ,Zfyvifrsm;ESifh kyfwkrsm;udktukeftpifcsKd;zJh? ,ZfyvifwdkY
a&SUrSm Amv,Zfyka&m[dwfrefudk owfMu\/11;19 ,Zfyka&m[dwfa,m,'onfvnf;? Adrmefawmftkyfrsm;udkcefYxm;NyD;rS vlw&mtkyf? wyfrSL;? wyfom;? jynfoljynfom;taygif;wdkYudk
ac:vsuf? uif;wHcg;vrf;jzifh &Sifbk&ifudk AdrmefawmfrS eef;awmfodkYydkYaqmif &mZyvifawmfay:rSmxdkifap\/11;20 eef;awmfem;rSm tmovdudkowfNyD;rS? jynfoljynfom;taygif;wdkYonf 0rf;ajrmuf wNrdKUvHk;vnf;Nidrf0yfjcif;&Sd\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 a,[keef;pHckepfESpfwGif a,m&Sonf toufckepfESpf&Sdaomf? eef;xdkif a,k&SvifNrdKU tESpfav;q,fpdk;pH\/ r,fawmfum;?
aA&a&SbNrdKU olZdAdtrnf&Sd\/12;2 ,Zfyka&m[dwfa,m,' oGefoifaomumvywfvHk; a,m&Sonfxm0&bk&m;a&SUawmf w&m;aomtrIudkjyK\/12;3 odkY&mwGif jrifhaomt&yfwdkYudk ry,f&Sm;aomaMumifh? vlwdkYonf xdkt&yfwdkY,ZfylaZmf eHYomaygif;udkrD;IdUMu\/
12;4 a,m&Srif;uvnf;? AdrmefawmfxJodkYoGif;aom tvSLOpmudka&mif;&aomaiG? pm;&if;0ifaomolwdkif; udk,ftwGufay;aomaiG?
udk,fbdk; jywf&aomaiG? tvdkvdkvSLaom aiG&SdorQudk?12;5 ,Zfyka&m[dwfwdkYonf rdrdwdkYtodtuRrf;vSLonftwdkif;cH,l? AdrmefawmfNydKysuf&m&SdorQ wdkYudk jyKjyifMuap[k ,Zfyka&m[dwfwdkYtm;
rdefYawmfrl\/12;6 odkYaomfvnf; a,m&Srif;BuD; eef;pHESpfq,foHk;ESpfwGif? ,Zfyka&m[dwfwdkYonfAdrmefawmf NydKysuf&mwdkYudk rjyKjyifMuao;/12;7 xdktcg a,m&Srif;BuD;onf ,Zfyka&m[dwfa,m,'ESifhtjcm;aom,Zfyka&m[dwfwdkYudkac:? oifwdkYonf AdrmefawmfNydKysuf&mwdkYudk
tb,faMumifhrjyKjyifbJaeMuoenf;/ aemufwzef todtuRrf;vSLaomaiGudk udk,fwdkifr,lMuESifh/ AdrmefawmfNydKysuf&mwdkYudk
jyKjyifbdkY&m tyfMuavmh[kqdkonftwdkif;?12;8 ,Zfyka&m[dwfwdkYonf aemufwzef vlrsm;vSLaomaiGudkrcH&/ AdrmefawmfNydKysuf&mudkvnf; rjyKjyif&[k 0efcHMu\/12;9 ,Zfyka&m[dwf a,m,'onf aowmudk,l tzHk;udkazmufNyD;vQif? AdrmefawmftxJodkY 0ifaomvrf;vufsmbuf,Zfyvifem;rSm
xm;av\/ AdrmefawmfodkY aqmifcJhaomaiG&SdorQudk wHcg;apmifh,Zfyka&m[dwfwdkYonf aowmxJrSmxm;Mu\/12;10 aiGrsm;onfudkodjrifvQif? &Sifbk&if\ pma&;awmfBuD;ESifh ,Zfyka&m[dwfrif;onfvm AdrmefawmfpkaomaiGudk xkwfxm;vsuf
pm&if;,l\/12;11 xdkodkY csdefxm;aom aiGudk Adrmefawmftkyf trIawmfapmifhwdkYtyf? Adrmefawmf tvkyfvkyfaomvuform;?12;12 yef;&eform;? ausmufqpform;wdkYtwGuf Adrmefawmf NydKysuf&mudk jyKjyifp&m ausmufESifhopfom;udk0,f ukeforQaomtwGuf
ay;a0Mu\/
12;13 AdrmefawmftbdkY aiGzvm;? rD;nyf? tifwHk? wHydk;? a&Twefqm? aiGwefqmwdkYudk xdkaiGESifhrvkyfao;/342

12;14
12;15
12;16
12;17
12;18

tvkyfvkyfaomolwdkYtm;omay;? Adrmefawmfudk jyKjyifMu\/tvkyfvkyfaom olwdkYtm;ay;apjcif;iSg? aiGudkvufcHaomolwdkYonf opmapmifhaomol jzpfaomaMumifh pm&if;ray;Mu/'kpdkufaiG? tjypfaiGudkrlum;? AdrmefawmfodkY roGif;bJ ,Zfyka&m[dwfwdkYonf,lMu\/
xdktcg I&d&Sifbk&if[maZvonf *goNrdKUudkppfcsD wdkuf,lNyD;rS? a,k&SvifNrdKUodkY csDtHhaomiSg tm;xkwfav\/,k'&Sifbk&ifa,m&Sonf bdk;awmfab;awmfwnf;[laom ,k'&Sifbk&ifa,m&Szwf? ,a[m&H? tmcZdvSLorQaomwefqmESifh udkf,f
wdkif oefY&Sif;aporQaomwefqmrsm;? Adrmefawmfb@m? eef;awmfb@mwGifawGUorQaom a&Tudk,lI&d&Sifbk&if[maZvxHodkY
ay;vdkufaomaMumifh? [maZvonf a,k&SvifNrdKUudkxm;oGm;\/
12;19 a,m&SjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYonf ,k'&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/12;20 xdkrif;\uRef&Sdrwfom; a,mZA'fESifh &Sdr&dwfom; ,a[mZAyfwdkYonfx oif;zGJUNyD;vQif? odv&GmodkYoGm;aomvrf;? rdavmpHeef;wGif
a,m&S udkaoatmifvkyfBuH?12;21 bdk;ab;wdkYESifhtwl 'g0d'fNrdKU oN*K[fMu\/ om;awmftmrZdonf crnf;awmft&m eef;xdkif\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1

,k'&Sifbk&iftmcZdom; a,m&Seef;pHESpfq,foHk;ESpfwGif? a,[kom;a,mcwfonf &Srm&dNrdKUrif;jyK oa&vEdkifiHudk q,fckepfESpf


pdk;pH\/13;2 xdkrif;onf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK? oa&vtrsKd;udkjypfrSm;apaom aeAwfom;a,a&maAmif\ 'kpdkuftjypf
wdkYudkra&Smif? vdkufav\/13;3 xdkaMumifh xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;udktrsufxGuf? a,mcwfrif;vuf xufumvywfvHk;? I&d&Sifbk&if[maZvESifhol\
om; A,Fm''fvufodkYoa&v trsKd;udktyfawmfrl\/13;4 wzefa,mcwfonf xm0&bk&m;udkawmif;yefav\/ I&d&Sifbk&ifnOf;qJ oa&v trsKd;onftvGefcH&aMumif;udk xm0&bk&m;
onfjrif a,mcwfpum;udk em;axmifawmfrl\/13;5 xdkaMumifh xm0&bk&m;onf u,fwifaomocifudkay;awmfrlojzifh? oa&v trsKd;om;wdkYonf I&dvlwdkYvufrSxGufajrmuf
txufu enf;wl rdrdwdkYae&mae&Mu\/13;6 odkY&mwGif oa&vtrsKd;udkjypfrSm;apaom a,a&maAmifrif;rsKd;\ 'kpdkuftjypfwdkYudkra&Smif? vkdufMu\/ &Srm&dNrdKUvnf; tm&S&yif
&Sdao;\/13;7 I&d&Sifbk&ifonf oa&vtrsKd;om;wdkYudkzsufqD;? pyg;eif;&mwGifvGifhaomtrIefuJh odkYjzpfapojzifh? jrif;pD;ol&Jig;usdyf? &xm;
wq,f? ajconf ol&Jwaomif;udkom a,mcwf<uif;ap\/13;8 a,mcwfjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYESifh wefcdk;BuD;jcif;t&monf oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/13;9 a,mcwfonf bdk;ab;wdkYESifh tdyfaysmf? &Srm&dNrdKUoN*K[fjcif;udkcHav\/ om;awmf,a[m &Sonf crnf;awmft&meef;xdkif\/
13;10 ,kk'&Sifbk&ifa,m&S eef;pHoHk;q,fckepfESpfwGif? a,mcwfom;,a[m&Sonf&Srm&dNrdKUrif;jyK oa&vEdkifiHudk q,fajcmufESpfpdk;pH\/13;11 xdkrif;onf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK oa&vtrsKd;udkjypfrSm;apaom aeAwfom;a,a&maAmif\ 'kpdkuftjypfudk
ra&Smif? tukeftpifvdkufav\/13;12 ,a[m&SjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQ? ,k'&Sifbk&iftmrZdudk ppfwdkuf&mwGif? wefcdk;BuD;jcif;t&monf oa&v&mZ0ifa&;xm;
vsuf&Sd\/13;13 ,a[m&Sonfbdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? oa&v&Sifbk&ifwdkYESifhtwl&Srm&dNrdKUoN*K[fjcif;udkcHav\/ om;awmfa,a&maAmifonf
crnf;awmft&m eef;xdkif\/
13;14 xdktcg {vd&SJonf aoempGJemaepOfwGif? oa&v&Sifbk&if,a[m&Sonf vmolUa&SUrSmidka<u;vsuf ightb? ightb?
oa&v&xm;? oa&vjrif;ygwum;[kqdk\/13;15 {vd&SJuvnf;? av;ESifhjrm;wdkYudk,lavmh[kqdkonftwdkif; &Sifbk&if,l\/13;16 av;udkwifavmh[k wzefqdkonftwdkif; av;udkwif? {vd&SJonf rdrdvufudk &Sifbk&ifvufay:rSmwifvsuf?13;17 ta&SUjywif;aygufudk zGifhavmh[kqdkzGifhav\/ ypfavmh[k qdkonftwdkif;&Sifbk&ifonf ypfav\/ {vd&SJuvnf;? xm0&
bk&m;u,fwif awmfrl&mjrm;? I&drif;vufrSu,fEIwf &mjrm;jzpf\/ tmzufNrdKU I&dvlwdkYudk tukeftpifvkyfBuH&vdrfhrnf[kqdk\/13;18 jrm;wdkYudk,lOD;avmh[k wzefqdkonftwdkif;? &Sifbk&ifonf,l\/ ajray:odkY dkufavmh[kqdk oHk;Budrfdkufav\/13;19 xdktcg bk&m;ocif\vlonf trsufxGuf? tb,faMumifh ig;BudrfajcmufBudrfrdkufoenf;/ xdkodkYdkufvQif? I&dvlwdkYudk tukef
tpifvkyf BuH&vdrfhrnf/ ,ckrlum;? oHk;Budrfom vkyfBuH&vdrfhrnf[k qdk\/13;20 {vd&SJao oN*K[fjcif;udkcHNyD;rS? aemifESpfwGif armbwyfom;wdkYonf oa&vjynfudk wdkufvmMu\/13;21 oa&vvlwdkYonf vlwa,mufudkoN*K[fpOfwGif? armbwyfvmonfudkjrif? tavmif; udk{vd&SJocsKif;wGif; csxm;Mu\/
aoaomolonf atmufodkYa&muf? {vd&SJtdk;wdkYudkxdaomtcg? touf&Sifjyefojzifhrwfwwfx\/13;22 I&d&Sifbk&if[maZvonf a,mcwfvufxufumvywfvHk; oa&vtrsKd;udk nOf;qJ\/13;23 xm0&bk&m;onf olwdkYudkoem;pHkruf tmjA[H? Zmuf? ,mukyfwdkYESifhzGJUawmfrlcJhaom y#dnmOfudkatmufarhvsuf olwdkYudk
rzsufqD;? txHawmfrSrESifxkwfao;bJ MunfhIjyKpkawmfrl\/343

13;24 I&d&Sifbk&if [maZvao? om;awmfA[Fm''fonf crnf;awmft&m eef;xdkif\/13;25 [maZvonf ppfwdkuf a,mcwfrif;vufrSEIwf,laom NrdKU&GmwdkYudk a,mcwfom;,a[m &Sonf [maZvom;A[Fm''fvufrS
wzefEIwf,l\/ oHk;Budrfwdkifatmif ,a[m&SonfEdkif oa&vNrdKU&GmwdkYudk &jyefav\/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 oa&v&Sifbk&if a,mcwfom;,a[m&S eef;pHESpfESpfwGif?14;2 ,k'&Sifbk&if a,m&Som;tmrZdonf toufESpfq,fig;ESpf&Sdaomfeef;xdkif a,k&SvifNrdKU ESpfq,fudk;ESpfpdk;pH\/ r,fawmfum;?
a,k&Svif NrdKUol,k'eftrnf&Sd\/14;3 xdkrif;onf xm0&bk&m;a&SUawmf w&m;aomtrIudkjyKaomfvnf;? tb'g0d'f\tusihfudkrrSD? crnf;awmfa,m&SjyKorQtwdkif;
jyK\/14;4 odkY&mwGif jrifhaomt&yfwdkYudk ry,f&Sm;aomaMumifh? vlwdkYonf xdkt&yfwdkY,ZfylaZmf eHYomaygif;udkrD;IdUMu\/
14;5 tmrZdonf rif;tmPmwnfaomtcg? crnf;awmfrif;BuD;udkowfaom uRefwdkYudkowfav\/14;6 om;twGuftbonf taorcH&/ tbtwGufom;onf taorcH&/ vlwdkif;rdrdtjypfaMumifh taocH&\[k arma&Synwdusrf;pm
a&;xm;vsuf&Sdaom xm0&bk&m;\ynwfawmfudk apmifha&Smuf crnf;awmfudkowfaomolwdkY\ om;rsm;udkrowfbJae\/
14;7 tmrZdrif;onf {'HktrsKd;om;waomif;udk qm;csKdifhowf aovNrdKUudkwdkufojzifh? ,aeYwdkifatmif ,kav[lorkwfav\/14;8 xdktcg oa&v&Sifbk&ifa,[kom;a,mcwf\om;,a[m&SxHodkY oHwrefudkapvTwf? igwdkYonfrsufESmcsif;qdkifrdMuukeftHh[k
rSm vdkufvQif?14;9 oa&v&Sifbk&if,a[m&Su? avAEkefql;yifonf avAEkeftm&ZfyifxHodkYapvTwf? oifhorD;udkighom;ESifhay;pm;yg[k qdkpOfwGif?
avAEkef om;&Jwaumifonf a&SmufoGm; ql;yifudkeif;rd\/14;10 oifonf {'HkjynfudkvkyfBuHaomaMumifhpdwfjrifhvS\/ udk,fae&m wwfwdkif;0g<um;vsuf aeavmh/ oifhudk,fwdkifESifh ,k'jynfonf
ab;a&muf qHk;IH;apjcif;iSg tb,faMumifh trI&Smoenf;[k ,k'&Sifbk&iftmrZdudk jyefrSmvdkufav\/14;11 xdkpum;udk tmrZdonfem;raxmifaomaMumihf? oa&v&Sifbk&ifonfppfcsD &Sifbk&ifESpfyg;wdkYonf ,k'jynfAufa&SrufNrdKU
rsufESmcsif; qdkifrdMuojzifh?14;12 oa&vtrsKd;om;a&SUrSm ,k'trsKd;om;IH; toD;toD;wdkYonf rdfrdwdkYae&modkYajy;Mu\/14;13 oa&v&Sifbk&if,a[m&Sonf? ,k'&Sifbk&iftmcZdom;jzpfaoma,m&S\om;tmrZdudk Aufa&SrufNrdKUrSmbrf;rd? a,k&SvifNrdKU
odkYoGm;NyD;vQif a,k&SvifNrdKUdk;tawmifav;&mudk {z&drfwHcg;rSonf axmifhwHcg;wdkifatmif NzdKzsufav\/14;14 Adrmefawmf4if;? eef;awmfb@mwdkuf4if;? &SdorQaoma&TaiGrSp wefqmtvHk;pHkESifh tmrcHaomoltcsKdUwdkYudk,lNyD;rS &Srm&dNrdKUodkY
jyefoGm;\/14;15 ,a[m&SjyKrlaomtrIt&m<uif;avorQ? wefcdk;BuD;jcif;? ,k'&Sifbk&iftmrZdudk ppfwdkufjcif;t&monf oa&v&mZ0if a&;xm;
vsuf&Sd\/14;16 ,a[m&Sonf bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? oa&v&Sifbk&ifwdkYESifhtwl &Srm&dNrdKU oN*K[fjcif; udkcHav\/ om;awmfa,a&maAmifonf
crnf; awmft&m eef;xdkif\/
14;17 oa&v&Sifbk&if a,mcwfom; ,a[m&Saoonfaemuf? ,k'&Sifbk&if a,m&Som;tmrZdonf wq,fig;ESpftouf&Sifao;\/14;18 tmrZdjyKrlaom trIt&m<uif;avorQwdkYonf ,k'&mZ0ifa&;xm;vsuf&Sd\/14;19 xdkrif;wbuf a,k&SvifNrdKUoif;zGJUMu? olonfvmcd&SNrdKUodkYajy;onfwGif? xdkNrdKUodkYapvTwf owfapNyD;rS?14;20 jrif;ay:wifvsuf a,k&SvifNrdKUodkYaqmifcJh bdk;ab;wdkYESifhtwl 'g0d'fNrdKUoN*K[fMu\/14;21 ,k'jynfoljynfom;taygif;wdkYonf toufwq,fajcmufESpf&Sdaomom;awmfMoZdudk,l crnf;awmftmrZdt&m eef;wifMu\/14;22 xdkrif;onf crnf;awmfaoonfaemuf? {vwfNrdKUudk jyKpk ,k'EdkifiHxJodkYoGif;jyef\/
14;23 ,k'&Sifbk&ifa,m&Som; tmrZdeef;pHq,fig;ESpfwGif? oa&v&Sifbk&if,a[m &Som;a,a&maAmifonf &Srm&dNrdKU rif;jyK av;
q,fwESpfpdk;pH\/14;24 xdkrif;onf xm0&bk&m;a&SUawmf'kpdkufudkjyK? oa&vtrsKd;udk jypfrSm;apaom aeAwfom;a,a&maAmif\ 'kpdkuftjypfudk
rpGefYbJ ae\/14;25 oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf rdrduRef*gaozmNrdKUae? trdwJ\om; ya&mzufa,metm;jzifh rdefYawmfrlaom pum;
awmftwdkif;? xdkrif;onf oa&vEdkifiHudk [mrwfNrdKU0if0rSonf csKdifhyifv,fwdkifatmif &efolvufrSEIwf jyKpkav\/14;26 taMumif;rlum;? oa&vtrsKd;cH&aomnOf;qJjcif; tvGefav;vHonfudk4if;? NrdKUtcsKyfcH&aomoljzpfap? tvGwfajy; aomol
jzpfap? oa&vtrsKd; rpEdkfifaomol r&Sdonfudk4if;? xm0&bk&m;onfjrifvQif?14;27 oa&vtrsKd;\emrudk rdkCf;aumif;uifatmufraysmufaprnftaMumif; BuHawmfrl? ,a[m&Som; a,a&maAmiftm;jzifh
u,fwifawmf rl\/14;28 a,a&maAmifjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYESifh wefcdk;BuD;jcif;? ppfwdkufjcif;? txufu ,k'EdkifiHt0ifjzpfaom 'rmoufNrdKU
ESifh[mrwfNrdKU udkoa&vtrsKd;tbdkY? &efolvufrS EIwf,ljcif;t&mwdkYonf oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/14;29 a,a&maAmifonf bdk;awmfab;awmf oa&v&Sifbk&ifwdkYESifhtdyfaysmf om;awmfZmc&donf crnf;awmft&m eef;xdkif\/
344

tcef;BuD; ( 15 )
15;1
15;2

oa&v&Sifbk&if a,a&maAmif eef;pHESpfq,fckepfESpfwGif?,k'&Sifbk&iftmrZdom;MoZdonf toufwq,fajcmufESpf&Sdaomf? eef;xdkif a,k&SvifNrdKU ig;q,fESpfESpfpdk;pHav\/ r,fawmfum;?


a,k&SvifNrdKUol a,acgvdtrnf&Sd\/15;3 xdkrif;onf crnf;awmftmrZdjyKorQtwdkif; xm0&bk&m;a&SUawmf w&m;aomtrIudkjyK\/15;4 odkY&mwGif jrifhaomt&yfwdkYudk ry,f&Sm;aomaMumifh? vlwdkYonf xdkt&yfwdkY ,ZfylaZmf eHYomaygif;udkrD;IdUMu\/15;5 xm0&bk&m;onf 'Pfcwfawmfrlojzifh? &Sifbk&ifonf aoonfwdkifatmifElempGJjcm;em;aom eef;ae&\/ om;awmfa,moHonf
eef;awmfudktkyf EdkfifiHawmfrIudk pD&if&\/15;6 MoZdjyKrlaomtrIt&m<uif;avorQwdkYonf ,k'&mZ0ifa&;xm;vsuf&Sd\/15;7 MoZdonf bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? olwdkYESifhtwl 'g0d'fNrdKU oN*K[fjcif;udkcHav\/ om;awmfa,moHonf crnf;awmft&m
eef;xdkif\/
15;8 ,k'&Sifbk&if MoZdeef;pHoHk;q,f&SpfESpfwGif? a,a&maAmifom;Zmc&donf &Srm&dNrdKUrif;jyK oa&vEdkfifiHudkpdk;pH\/15;9 xdkrif;onf bdk;ab;jyKonftwdkif;? xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK? oa&v trsKd;udk jypfrSm;apaom aeAwfom; a,a&m
aAmif\ 'kpdkuftjypfwdkYudk rpGefYbJae\/15;10 ,mzufom;&SvKHonf Zmc&drif;wbufoif;zGJU vlrsm;a&SUrSmaoatmif vkyfBuHNyD;vQif ol\t&meef;xdkif\/15;11 Zmc&djyKrlaom trIt&m<uif;avorQwdkYonf oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/15;12 xdkodkYxm0&bk&m;u? oif\om;ajr;av;qufwdkifatmifoa&vEdkfifiH&mZyvifay: rSmxdkif&rnf[k a,[ktm;rdefYawmfrlaom
pum;awmf jynfhpHkownf;/
15;13 ,k'&Sifbk&ifMoZdeef;pH oHk;q,fudk;ESpfwGif &SvHKonfeef;xdkif? &Srm&dNrdKU wvpdk;pHav\/15;14 *g'dom;are[ifonf wd&ZNrdKUrS &Srm&dNrdKUodkYoGm;? ,mzufom;&SvHKudkaoatmifvkyfBuHNyD;vQif? ol\t&meef;xdkif\/15;15 &SvHKjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYESifh oif;zGJUjcif;t&monf oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/15;16 xdktcg are[ifonf wdzoNrdKUESifhNrdKUom;rsm;? wd&ZNrdKU tvGefwdzoNrdKUe,frsm;wdkYudk vkyfBuH\/ NrdKUwHcg;udk olUtm;rzGifhaomaMumifh
vkyfBuH udk,f0efaqmifaom rdef;rtaygif;wdkY\ 0rf;udkcGJav\/15;17 ,k'&Sifbk&ifMoZdeef;pH oHk;q,fudk;ESpfwGif? *g'dom;are[ifonf eef;xdkif? &Srm&dNrdKU oa&vEdkifiHudk q,fESpfpdk;pHav\/15;18 xdkrif;onf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK? oa&vtrsKd;udk jypfrSm;apaom aeAwfom;a,a&maAmif\ 'kpdkuftjypfwdkYudk
rpGefY bJae\/15;19 tmI&d&Sifbk&ifykvonf oa&vjynfudk wdkufvm\/ are[ifonf rdrdtmPmwnfaprnftaMumif;? ykvrif;rpapjcif;iSg?
aiGtcGufwaomif;udkquf&\/15;20 tmI&d&Sifbk&iftm; qufp&mbdkY? are[ifonf oa&vtrsKd;aiGcGJ? &wwfaomolwdkif; tusyfig;q,fpDay;&\/ xdkaMumifh
tmI&d &Sifbk&ifonfrae? rdrdjynfodkYjyefoGm;\/15;21 are[ifjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYonf oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/15;22 are[ifonf bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? om;awmfayu[donf crnf;awmft&m eef;xdkif\/
15;23 ,k'&Sifbk&if MoZdeef;pHig;q,fwGif? are[ifom; ayu[donf eef;xdkif? &Srm&dNrdKU oa&vEdkifiHudk ESpfESpfpdk;pHav\/15;24 xdkrif;onf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK? oa&vtrsKd;udk jypfrSm;apaom aeAwfom;a,a&maAmif\ 'kpdkuftjypfwdkYudk
rpGefY bJae\/15;25 trIawmfxrf;wyfrSL;? a&rvdom;ayumonf ayu[drif;wbuf oif;zGJU? tma*gbESifh ta&[tp&Sdaom *dv'fjynfom;
ig;usdyf ygvsuf? &Srm&dNrdKU eef;awmfxJrSm aoatmifvkyfBuH ol\t&meef;xdkif\/15;26 ayu[djyKrlaom trIt&m<uif;avorQwdkYonf oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/
15;27 ,k'&Sifbk&ifMoZdeef;pH ig;q,fESpfESpfwGif? a&rvdom;ayumonfeef;xdkif &Srm&dNrdKU oa&vEdkifiHudk tESpfESpfq,f pdk;pHav\/15;28 xdkrif;onf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK oa&vtrsKd;udk jypfrSm;apaom aeAwfom;a,a&maAmif\ 'kpdkuftjypfwdkYudk
rpGefYbJae\/15;29 oa&v&Sifbk&ifayumvufxuf? tmI&d&Sifbk&if wd*vwfydavomonfvm ,kefNrdKU? taAvAufrmcgNrdKU? ,maemNrdKU?
aua'&SNrdKU? [maZmfNrdKUESifhwuG *dv'fjynf? *gvdvJjynf? evdjynfom;taygif;wdkYudk vkyfBuH? tmI&djynfodkY odrf;oGm;\/15;30 MoZdom;a,moHeef;pHESpfq,fwGif? {vmom;a[ma&Sonf a&rvdom;ayum rif;wbuf oif;zGJU aoatmifvkyfBuHNyD;rS? ol\
t&m eef;xdkif\/15;31 ayumjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYonf oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/
15;32 oa&v&Sifbk&if a&rvdom;ayum eef;pHESpfESpfwGif? ,k'&Sifbk&ifMoZdom; a,moHonf toufESpfq,fig;ESpf&Sdaomf eef;xdkif?15;33 a,k&SvifNrdKU oa&vEdkifiHudk wq,fajcmufESpf pdk;pHav\/ r,fawmfum;? Zm'kwforD;a,k&Smtrnf&Sd\/15;34 xdkrif;onf crnf;awmf MoZdusifhorQtwdkif;? xm0&bk&m;a&SUawmf w&m;aomtrIudkjyK\/15;35 odkY&mwGif jrifhaomt&yfwdkYudk ry,f&Sm;aomaMumifh? vlwdkYonf xdkt&yfwdkY,ZfylaZmf? eHYomaygif;udkrD;IdUMu\/ xdkrif;onf
Adrmefawmft xufwHcg;udk vkyfav\/15;36 a,moHjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYonf ,k'&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/345

15;37 xdkumvwGif xm0&bk&m;onf I&d&Sifbk&ifa&ZdefESifh a&rvdom;ayumudk ,k'jynfodkY apvTwfawmfrl\/15;38 a,moHonf bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? olwdkYESifhtwl tb'g0d'fNrdKU oN*K[fjcif;udk cHav\/ om;awmftmcwfonf crnf;awmft&m
eef;xdkif\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1
16;2
16;3
16;4
16;5
16;6
16;7
16;8
16;9
16;10
16;11
16;12
16;13
16;14
16;15

16;16
16;17
16;18
16;19
16;20

a&rvdom;ayum eef;pHq,fckepfESpfwGif ,k'&Sifbk&ifa,moHom; tmcwfonf toufESpfq,f&Sdaomf eef;xdkif?a,k&SvifNrdKUq,fajcmufESpfpdk;pHav\/ xdkrif;onf tb'g0d'fuJhodkYrusifh? xm0&bk&m;a&SUawmf w&m;aomtrIudkrjyK?oa&v&Sifbk&ifwdkYvdkufaomvrf;odkYvdkuf? xm0&bk&m;onfoa&vtrsKd;om;a&SUrS? ESifxkwfawmfrlaomwyg;trsKd;om;wdkY\
&GHU&Sm bG,fxHk;pHtwdkif;? rdrdom;udkrD;jzifhylaZmf\/jrifhaomt&yf? awmifay:? opfyifatmufwdkY ,ZfylaZmf eHYomaygif;udkrD;IdUwwf\/
xdktcg I&d&Sifbk&ifa&ZdefESifh oa&v&Sifbk&ifa&rvdom;ayumonf a,k&SvifNrdKUodkYppfcsD tmcwfrif;udk0dkif;xm;aomfvnf;
rEdkif&/odkY&mwGif? I&d&Sifbk&ifa&Zdefonf {vwfNrdKUudkI&dEdkifiHodkYoGif;jyef? ,k'vlwdkYudkESifxkwfojzifh? I&dvlwdkYonfvm ,aeYwdkifatmif
{vwfNrdKU aeMu\/
xdkaMumifh tmcwfonf tmI&d&Sifbk&if wd*vwfydavomxHodkY oHwrefudkapvTwf? uREfkyfonfudk,fawmfom;? udk,fawmf uRef
jzpfyg\/ vmyg/ uREfkyfudk&efbufjyKaom I&d&Sifbk&ifESifhoa&v&Sifbk&ifvufrS u,f,lyg[kawmif;yef\/wzef Adrmefawmf4if;? eef;awmfb@mwdkuf4if;&Sdaoma&TaiGudk,l tmI&d&Sifbk&ifxHodkY vufaqmifay;vdkufav\/tmI&d&Sifbk&ifonfem;axmif 'rmoufNrdKUodkY ppfcsDwdkuf,lNyD;vQif? jynfom;wdkYudk ud&NrdKUodkYodrf;oGm;\/ a&Zdefrif;udkvnf;owf\/
tmcwfrif;BuD;onf tmI&d&Sifbk&ifudkc&D;OD;BudKjyKjcif;iSg 'rmoufNrdKUodkYoGm;\/ xdkNrdKUrSm&Sdaom,ZfyvifudkjrifvQif? yvifyHk? twdkif;
t&Snf? wefqm&SdorQudka&; ,Zfyka&m[dwfO&d,xHodkYay;vdkuf\/xdkodkY 'rmoufNrdKUrS tmcwfrif;ay;vdkuforQtwdkif;? ,Zfyka&m[dwfO&d,onf tmcwfrif;ra&mufrSDvkyfESifhNyD/&Sifbk&ifonf 'rmoufNrdKUrS a&mufvmaomtcg? xdk,ZfyvifudkjrifcsOf;uyfojzifh?rD;IdU&m,ZfESifhabmZOfylaZmfoumudkrD;IdU\/ oGef;avmif;&mylaZmfoumudkvnf;oGef;avmif;\/ rd[m,,ZftaoG;udkvnf; ,Zf
yvifay:rSm jzef;av\/xm0&bk&m;a&SUawmf&SdaomaMu;0g,Zfyvifudk Adrmefawmfa&SU? ,ZfyvifBuD;ESifh AdrmefawmfpyfMum;t&yfrS a&TU,ZfyvifBuD;
ajrmufbuf xm;\/wzef ,Zfyka&m[dwf O&d,udkrSmxm;onfum;? eHeufrD;IdU&m,ZfESifh nOD;,HabmZOfylaZmf oum? &Sifbk&ifrD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmf
oum? jynfoljynfom;rD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumwdkYudk ,ZfyvifBuD;ay:rSmrD;IdUavmh/ rD;IdU&m
,Zf tp&Sdaom ,ZfrsKd;taoG;udkvnf; xdkyvifay:rSm jzef;avmh/ aMu;0g,Zfyvifonf igar;jref;p&mbdkY&Sd&rnf[k?tmcwfrif;BuD;rSmxm;orQtwdkif; ,Zfyka&m[dwfO&d,jyK\/
tmcwfrif;BuD;onf aMu;0gcHkwefqmwdkYudky,f tifwHkudkvnf;a&TU\/ aMu;0ga& uefudkvnf; aMu;0gEGm;wdkYtay:ucs ausmuf
cif;ay:rSmwifxm;\/Adrmefawmf Oykofapmifhp&mbdkYaqmufaom r@yfudk4if;? &Sifbk&ifwuf&m apmif;wef;udk4if;? tmI&d&Sifbk&ifaMumifhy,f\/tmcwfjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYonf ,k'&mZ0ifa&;xm;vsuf&Sd\/tmcwfonf bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? olwdkYESifhtwl 'g0d'fNrdKUoN*K[fjcif;udkcHav\/ om;awmfa[Zudonf crnf;awmft&m
eef;xdkif\/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1
17;2
17;3
17;4

,k'&Sifbk&iftmcwfeef;pHq,fESpfESpfwGif {vmom;a[ma&Sonf eef;xdkif &Srm&dNrdKU oa&vEdkifiHudkudk;ESpfpdk;pHav\/xdkrif;onf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK\/ odkYaomfvnf; olUa&SUrSmjzpfbl;aom oa&v&Sifbk&ifwdkY jyKaom'kpdkufudkrrSD/xdkrif;udk tmI&d&Sifbk&if&SmvraeZmonf ppfcsD a[ma&SonfuRefcHojzifh tcGefquf&\/aemufwzef ESpfwdkif;quf&aom tcGefudkrquf/ oGmtrnf&Sdaom tJ*kwK&Sifbk&ifxHodkY oHwrefudkapvTwf ykefuefrnftBuH&Sdonfudk
tmI&dbk&ifodojzifh? a[ma&Sudk brf;qD;axmifxJrSmcsKyfxm;NyD;vQif?17;5 oa&vjynfwa&SmufvHk;odkY ppfcsD? &Srm&dNrdKUodkYa&mufaomf oHk;ESpf0dkif;xm;\/17;6 a[ma&Seef;pHudk;ESpfwGif? tmI&d&Sifbk&ifonf &Srm&dNrdKUudk&NyD;vQif? oa&vtrsKd;udk tmI&djynfodkYodrf;oGm; a*gZefjrpfem;?
[mvNrdKU? [maAmfNrdKUtp&Sdaom ar'dEdkifiHNrdKU&GmwdkY xm;\/17;7 taMumif;rlum;? tJ*kwKjynfESifh tJ*kwKzma&mbk&ifvufxJuu,fEIwfawmfrlaom rdrdwdkYbk&m;ocifxm0&bk&m;udk oa&v
trsLd;om;wdkYonfjypfrSm; tjcm;wyg;aom bk&m;wdkYudkdkaoMu\/346

17;8
17;9

olwdkYa&SUrS xm0&bk&m;ESifxkwfawmfrlaom wyg;trsKd;om;wdkYxHk;pHESifhrdrdwdkYcsD;ajrmufaom &Sifbk&ifwdkYxHk;pHodkYvdkufMu\/rdrdwdkY bk&m;ocifxm0&bk&m;wbuf rw&m;aomtrIudk rxifr&Sm;jyKMu\/ uif;apmifhaom arQmfpifjzpfap? cdkifcHhaom NrdKUjzpfap?
NrdKU&Gm tvHk;pHkwdkY jrifhaomt&yfudk wnfMu\/17;10 kyfwkqif;wkESifh tm&S&yifwdkYudk jrifhaomukef;&SdorQwdkYtay:rSm4if;? pdrf;aomopfyif&Sd orQwdkYatmufrSm4if; wnfaxmifjyKpkMu\/17;11 olwdkYa&SUrS xm0&bk&m;ESifxkwfawmfrlaomwyg;trsKd;om;jyKouJhodkYjrifhaomt&yf&Sd orQtay:rSm eHYomaygif;udkrD;IdU xm0&bk&m;\
trsufawmfudk EId;aqmfjcif;iSg t"rtrIwdkYudkjyKMu\/17;12 xm0&bk&m; ynwfawmfrlaomtrI? kyfwkqif;wkwdkY ylaZmfjcif;trIudkjyKMu\/17;13 odkY&mwGif xm0&bk&m;u? t"rvrf;wdkYudka&SmifMuavmh/ igonf oifwdkYbdk;ab;wdkYxm;aom w&m;? ighuRefya&mzufwdkYjzifhay;
vdkufaom w&m;udk tukeftpifusifh?igpD&if xHk;zGJUcsufwdkYudk apmifha&SmufMuavmh[k ya&mzufrsm;ESifhtem*wfa[mq&mrsm;wdkY
jzifh oa&vtrsKd;? ,k'trsKd; oufaocHawmfrlaomfvnf;?17;14 olwdkYonfem;raxmif/ rdrdwdkYbk&m;ocifxm0&bk&m;udk r,HkMunfaom bkd;ab;wdkYvnfyif;uJhodkY rdrdwdkY vnfyif;udkcdkifrmapMu\/17;15 pD&ifawmfrlcsuf? bdk;ab;wdkYESifhzGJUawmfrlaom y#dnmOf? olwdkYoufaocHawmfrlaomoufao wdkYudky,f teww&m;udk usifhvsuf
tcsnf;ESD;oufoufjzpfMu\/ tMuifwyg;trsKd;om; usifhouJhodkYrusifhMuESifh[k xm0&bk&m;ynwfawmfrl\? ywfvnf aeaom
xdktrsKd;om;aemufodkY vdkufMu\/17;16 rdrdwdkYbk&m;ocifxm0&bk&m;\ ynwfawmf&SdorQwdkYudkpGefY EGm;oi,fwnf;[laom oGef;aomkyfwkESifhtm&S&yifudkvkyfMu\/ rdkCf;
aumif;uifwefqmrsm;udk udk;uG,f Amvbk&m;udkvnf;0wfjyKMu\/17;17 om;orD;wdkYudk rD;jzifhylaZmfMu\/ ewf0dZmtwwf? jyKpm;aomtwwfudkoHk;aqmif xm0&bk&m;\ trsufawmfudk EId;aqmfjcif;iSg?
a&SUawmf 'kpdkufudkjyKrnf[k udk,fudka&mif;Mu\/17;18 xdkaMumifh xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;udk jyif;pGmtrsufxGufrsufarSmuf awmfrSy,f&Sm;awmfrl\/ ,k'trsKd;rSwyg; tjcm;
aom trsKd;rusef<uif;&/17;19 ,k'trsKd;rlum;? rdrdwdkYbk&m;ocifxm0&bk&m;\ ynwfw&m;awmfudkrapmifh? oa&v trsKd;vdkufaom xHk;pH"avhodkYvkdufMu\/17;20 xm0&bk&m;onfvnf;? oa&vtrsKd;&SdorQudk&GH&Sm rsufarSmufawmfrSrESifxkwfrSD wdkifatmif 'Pfcwfawmfrl\/ vk,ufaom
olwdkYvuftyfawmfrl\/17;21 oa&vtrsKd;udk 'g0d'frif;rsKd;rSqkwfzJh? olwdkYonf aeAwf\om;a,a&maAmifudk &Sifbk&ift&mcefYxm;Mu\/ a,a&maAmif
onfvnf; xm0&bk&m; aemufawmfodkY vdkuf&mvrf;rS oa&vtrsKd;udkvTJap 'kpdkufBuD;udkjyKap\/17;22 odkYjzpf a,a&maAmifjyKaom 'kpdkufvrf;odkY oa&vtrsKd;om;wdkYonf tpOfwpdkufvdkufMu\/17;23 xm0&bk&m;onf rdrduRefya&mzuftaygif;wdkYjzifh rdefYawmfrlonftwdkif;? oa&vtrsKd;udk rsufarSmufawmfrS y,f&Sm;awmfrrlrSD
wdkifatmif olwdkYonf xkd'kpdkuftjypfudkra&Smif bJvdkufMu\/ xdkaMumifh ae&if;jynfrS tmI&djynfodkY odrf;oGm;jcif;udk ,aeYwdkifatmif
cH&Mu\/
17;24 tmI&d&Sifbk&ifonfvnf;? AmAkvkefNrdKUom;? ukoNrdKUom;? tm0NrdKUom;? [mrwfNrdKUom;? aoz&0drfNrdKUom;wdkYudkaqmifcJh? &Srm&d
NrdKU&GmwdkYwGif oa&vtrsKd;om; udk,fpm;xm;ojzifh xdkvlwdkYonf &Srm&dNrdKU&GmwdkYudkodrf;,l ae&musMu\/17;25 ae&muspu xm0&bk&m;udk rdkaoaomaMumifh? jcaoFhwdkYudkapvTwf tcsKdUwdkYudkudkufapawmfrl\/17;26 xdkaMumifh tcsKdUwdkYu? udk,fawmfajymif;ap? &Srm&dNrdKU&GmwdkYxm;awmfrlaom vltrsKd;rsKd;wdkYonf xdkjynfapmifhbk&m;\w&m;udk
em;rvnfaom aMumifh? xkkdbk&m;onf jcaoFhwdkYudkapvTwf ae&musaomolwdkYudk owfygonf[k tmI&d&Sifbk&iftm;avQmufMu
aomf?17;27 tmI&d&Sifbk&ifu? xdkjynfrSodrf;cJhaom ,Zfyka&m[dwfwa,mufudk jyefydkYMu/ olonfoGm; xdkjynfapmifhbk&m;\w&m;udk oGefoif
vsuf aeygavap[k rdefYawmfrlonftwdkif;?17;28 &Srm&dNrdKUrSodrf;cJhaom ,Zfyka&m[dwfwa,mufonfjyef aAovNrdKUaevsuf? xm0&bk&m;udk tb,fodkY dkao&rnfudk oGefoif
av\/17;29 odkYaomfvnf; xdkvlrsKd;toD;toD;wdkYonf rdrdwdkYbk&m;udkvkyf ae&musaomNrdKU&GmwGif jrifhaomt&yfay:rSm &Srm&dNrdKUom;vkyfESifhaom
tdrfwdkY wifxm;Mu\/17;30 AmAkvkefNrdKUom;wdkYonf okukwfaAEkwfbk&m;? ukoNrdKUom;wdkYonf ae&*gvbk&m;? [mrwfNrdKUom;wdkYonft&Sdrbk&m;?17;31 tm0NrdKUom;wdkYonf edA[mZbk&m;ESifh wmwufbk&m;udkvkyfMu\/ aoz&0drfNrdKUom;wdkYonfvnf; aoz&0drfNrdKUapmihfbk&m;
tmj'arvufESifhtmear vufbk&m;wdkYtm; om;orD;udk rD;IdUylaZmfMu\/17;32 xm0&bk&m;udkvnf; dkao omrnvlwdkYudk jrifhaomt&yf,Zfyka&m[dwft&m cefYxm;ojzifh? olwdkYonf jrifhaomt&yftdrfwdkY
vlrsm; tbdkY,ZfylaZmfMu\/17;33 xdkodkY xm0&bk&m;udk dkaoMu\/ odrf;oGm;jcif;udkcH&aomvlrsKd;jyKouJhodkY rdrdwdkY bk&m;udkvnf;0wfjyKMu\/17;34 ,aeYwdkifatmif a&S;xHk;pH"avhodkY vdkufMuonfjzpf? xm0&bk&m;udk dkao&mra&muf/ oa&vtrsKd;cH&aom pD&ifxHk;zGJUcsufwdkYudk
rapmifh/ oa&vtrnfjzifhorkwfaom ,mukyftrsKd;om;wdkY xm0&bk&m;xm;awmfrlaom ynwfw&m;wdkYudk rusifhbJaeMu\/17;35 xm0&bk&m;onf xdktrsKd;om;wdkYESifh y#dnmOfzGJU? oifwdkYonf tjcm;wyg;aom bk&m;wdkYudkrdkao? OD;rTwf? 0wfrjyK? ,Zfryl
aZmf&/17;36 oifwdkYudkBuD;aomwefcdk;? qefYaomvufHk;awmftm;jzifh tJ*kwKjynfrSu,fEIwfawmfrlaom xm0&bk&m;udkomdkaoudk;uG,f
,ZfylaZmf&rnf/347

17;37 oifwdkYtbdkY a&;xm;awmfrlaom pD&ifxHk;zGJUcsufynwfw&m;wdkYudk tpOftNrJ apmifha&Smuf&rnf/ tjcm;wyg;aom bk&m;wdkYudk


rdkao&/17;38 oifwdkYESifhig zGJUaomy#dnmOfudk rarhavsmh&/ tjcm;wyg;aom bk&m;wdkYudkrdkao&/17;39 oifwdkY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;udkomdkao&rnf/ odkYjyKvQif &efol taygif;wdkYvufrS u,fEIwfawmfrlrnf[k rSmxm;awmfrl
aomfvnf;?17;40 olwdkYonf em;raxmif a&S;xHk;pH"avhodkY vdkufMu\/17;41 xdkvltrsKd;rsKd; udk,fwdkifrSp om;ajr;jrpfwdkYonf xm0&bk&m;udk dkaoMu\/kyfwkqif;wkwdkY udkvnf;0wfjyKMu\/ rddk;bvmodkYvdkuf
,aeY wdkifatmifusifhaeMu\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1 oa&v&Sifbk&if {vmom; a[ma&Seef;pHoHk;ESpfwGif?18;2 ,k'&Sifbk&iftmcwfom; a[Zudonf toufESpfq,fig;ESpf&Sdaomfeef;xdkif a,k&SvifNrdKU ESpfq,fudk;ESpfpdk;pHav\/ r,fawmf
um;? Zmc&dorD;tmbdtrnf&Sd\/18;3 xdkrif;onf tb'g0d'fusifhorQtwdkif;? xm0&bk&m;a&SUawmf w&m;aomtrIudkjyK\/18;4 jrifhaomt&yfwdkYudky,f\/ kyfwkqif;wkwdkYudkcsKd;zJh\/ tm&S&yifwdkYudk ckwfvSJ\/ arma&Svkyfaom aMu;0ga>rudk tydkif;ydkif;jzwf\/
taMumif; rlum;? oa&vtrsKd;om;wdkYonf xdkumvwdkif atmif? xkda>ra&SUrSm eHYomaygif;udk rD;IdUwwfMu\/ xdka>rudk e[kwef
trnfjzifhrSnfhownf;/18;5 oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;udk xdkrif;cdkvIHouJhodkY? olUaemufrSmcdkvIHaom ,k'&Sifbk&ifwa,mufrQr&Sd? a&SUumv
vnf;r&Sd/18;6 xm0&bk&m; qnf;uyf aemufawmfodkY tpOftNrJvdkufojzifh arma&S xm0&bk&m;xm;awmfrlaom ynwfawmfwdkYudkapmifha&Smuf
av\/18;7 xm0&bk&m;onf olESifhtwl&Sdawmfrlojzifh olonfjyKav&m&m atmifav\/ tmI&d&Sifbk&if\uRefrcH?/ ykefuefav\/18;8 zdvdwdvlwdkYudkwdkuf *gZNrdKUe,fwdkifatmif cdkifcHhaomNrdKUrsm;ESifh uif;apmifhaom arQmfpifrsm;udk vkyfBuHav\/
18;9 a[Zudrif;BuD; eef;pHav;ESpf? oa&v&Sifbk&if{vmom;a[ma&Seef;pHckepfESpfwGif tmI&d&Sifbk&if &SmvraeZmonf &Srm&dNrdKUodkY
ppfcsD 0dkif;xm;\/18;10 oHk;ESpfaphaomtcg? a[Zudeef;pHajcmufESpf? oa&v&Sifbk&if a[ma&Seef;pH udk;ESpfwGif&Srm&dNrdKUudk wdkuf&Mu\/18;11 tmI&d&Sifbk&ifonf oa&vtrsKd;udk tmI&djynfodkYodrf;oGm; a*gZefjrpfem;? [mvNrdKU? [maAmfNrdKUtp&Sdaom ar'dEdkifiHNrdKU&GmwdkY
xm;\/18;12 taMumif;rlum;? olwdkYonf rdrdwdkY bk&m;ocifxm0&bk&m;\ pum;awmfudk em;raxmif? zGJUawmfrlaomy#dnmOfudk4if;?
xm0&bk&m;\uRef arma&SrSmxm;orQudk4if;? trIrxm;vGefusL;Mu\/
18;13 a[Zudrif;BuD; eef;pHq,fav;ESpfwGif? tmI&d&Sifbk&if oemc&dyfonf ,k'jynf cdkifcHhaom NrdKU&SdorQwdkYudk ppfcsDvkyfBuHav\/18;14 ,k'&Sifbk&ifa[Zudonf tmI&d&Sifbk&if&Sd&mvmcd&SNrdKUodkYapvTwf? tuREfkyfrSm;ygNyD/ jyefoGm;awmfrlyg/ udk,fawmfwiforQudk
xrf;ygrnf[k avQmufapaomf? tmI&d&Sifbk&ifonf ,k'&Sifbk&ifa[Zud aiGtcGufoHk;axmif? a&TtcGufoHk;&mudkawmif;\/18;15 a[Zudonf Adrmefawmf4if;? eef;awmfb@mwdkuf4if;? awGUorQaomaiGudkay;\/18;16 AdrmefawmfwHcg;? wefqmrsm;? udk,fwdkift&ifrGrf;rHaom wdkifwefqmrsm;udkvnf;cRwf tmI&d&Sifbk&iftm;ay;\/
18;17 aemufwzef tmI&d&Sifbk&ifonf wmwef? &mAom&dwf? &mA&SmcwdkYudkrsm;pGm aomAdkvfajcESifhwuG vmcd&SNrdKUrSa,k&SvifNrdKU? a[Zud
rif;BuD; xHodkYapvTwfojzifh? olwdkYonfa&mufaomtcg? c0gonf\ v,fem;rSma&Smufaomvrf;? txufa&uef>yef0&yfaeMu\/18;18 &Sifbk&ifudkac:aomtcg? [dvcdom;jzpfaom eef;awmftkyf{vsmudrf? pma&;awmfBuD;a&SAe? tmoyfom; twGif;0efa,mtmwdkYonf
olwdkY xHodkY xGufNyD;vQif?18;19 &mA&Smcu? r[mt&Sifrif;BuD;? tmI&d&Sifbk&ifonfa[ZududkrdefYawmfrlonfum;? oifcdkvIHojzifh cdkvIH&mum; tb,fodkYenf;/18;20 ppfwdkufavmufatmif OmPfowd? tpGrf;owdESifh igjynfhpHkonf[k tcsnf;ESD;aompum;udk oifqdkygonfwum;/ ighudkykefuefjcif;iSg
tb,f oludkudk;pm;oenf;/18;21 usKd;aomusLvHk;awmifa0;wnf;[laom tJ*kwKjynfudk udk;pm;ygonfwum;/ xdkusLvHk;onf rSDaomol\vufudkazmuf vQKdoGm;
vdrfhrnf/ xdkodkY tJ*kwKrif;BuD; zma&mbk&ifonf rdrdrSDaomoltaygif;wdkYudkjyKvdrfhrnf/18;22 oifwdkYu? igwdkYonf igwdkY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;udk udk;pm;onf[kqdkjyefvQif? a[Zudonf jrifhaomt&yfXmeESifh ,Zfyvif
wdkYudky,f? a,k&SvifNrdKUrSmrnfaom,Zfyvifa&SUom udk;uG,f&rnf[k ,k'jynfol a,k&SvifNrdKUom;wdkYudkrSmxm;ojzifh?
oifwdkYjypfrSm;aombk&m; jzpfonfr[kwfavm/18;23 odkYjzpf ,ckwGif ighocif tmI&d&Sifbk&if tmrcHwdkYudktyfygavmh/ oif jrif;pD;ol&JvHkavmufatmif&SdvQif jrif;ESpfaxmifwdkYudk
igay;rnf/18;24 oifonf ighocif\uRefwdkYwGif ti,fqHk;aomAdkvfudk tb,fodkYvSefEdkifrnfenf;/ tJ*kwKjynfrS&xm;rsm;? jrif;pD;ol&Jrsm;udk&rnf[k
,Hkygonfwum;?348

18;25 xm0&bk&m;\tcGifhr&SdbJ jynfudk zsufqD;jcif;iSg igvmoavm/ xdkjynfudkoGm; zsufqD;avmh[k xm0&bk&m;onf ightm;rdefYawmf


rlNyD/ taMumif;t&mrsm;udk jyefajymMuavmh[k ajymqdk\/18;26 xdktcg [dvcdom;{vsmudrf? a&SAe? a,mtmwdkYu? I&dbmompum;tm;jzifh uRefawmfwdkYtm; trdefY&Sdygavmh/ xdkpum;udk
uRefawmfwdkYonf em;vnfyg\/ NrdKUdk;ay:rSm &SdaomolwdkYonf Mum;&atmif ,k'bmompum;tm;jzifh trdefYr&SdygESifh[k &mA&Smcudk
qdkMuvQif?18;27 &SmA&Smcu? ighocifonf oif\ocifESifhoifhtm;om pum;udkajymapjcif;iSg ighudkapvTwfawmfrloavm/ NrdKUdk;ay:rSmxdkifvsuf
oifwdkYESifh twl rdrdwdkYrpifudkpm;? rdrdwdkYa&a[mif;udk aomuf&aomolwdkY&Sd&modkY apvTwfawmfrlonf r[kwfavm[kqdkNyD;vQif?18;28 &mA&Smconfx ,k'bmompum;tm;jzifh us,faomtoHESifha<u;aMumfvsuf? r[mt&Sifrif;BuD; tmI&d&Sifbk&if\trdefYawmfudkem;
axmifMuavmh/18;29 &Sifbk&ifrdefYawmfrlonfum;? a[Zudonf oifwdkYudkrvSnfhpm;apESifh/ olonfoifwdkYudk ighvufrSu,f,ljcif;iSgrwwfEdkif/18;30 a[Zudu? xm0&bk&m;onf igwdkYudk{ueftrSefu,f,lawmfrlrnf/ NrdKUonf tmI&d&Sifbk&ifvufodkYra&muf&[kqdkojzifh?
xm0&bk&m;udk rudk;pm;apESifh/18;31 a[Zudpum;udk em;raxmifMuESifh/18;32 tmI&d&Sifbk&ifrdefYawmfrlonfum;?igESifhrd[m,zGJUMu/ ighxHodkYxGufvmMu/ oifwdkYonf raotouf&SifrnftaMumif;? oifwdkY
jynfESifhwlaom jynfwnf;[laom qefpyg;pyspf&nfESifh jynfhpHkaomjynf? rkefYESifhpyspfO,smOf? oHvGifqD? ysm;&nfrsm;aomjynfodkYydkYjc
if;iSg igrvmrSD wdkifatmif oifwdkYonfudk,fpyspf yif\toD;? udk,foabFmozef;yif\ toD;udkpm;? udk,fa&uefua&udkaomuf
vsufaeMuOD;avmh/18;33 a[Zudu? xm0&bk&m;onf igwdkYudku,f,lawmfrlrnf[k rjzm;a,mif;apESifh/ tjynfjynfaombk&m;wdkYonf rdrdwdkYjynfrsm;udk
tmI&d &Sifbk&ifvufrS u,fvTwfMuNyDavm/18;34 [mrwfjynf\bk&m;? tmy'fjynf\bk&m;wdkYonf tb,frSm&SdMuoenf;/ aoz&0drfjynf? a[ejynf? 0gjynf\ bk&m;wdkYonf
tb,frSm &SdMuoenf;/ olwdkYonf &Srm&djynfudk ighvufrSu,fvTwfMuNyDavm/18;35 xdktjynfjynfaom bk&m;wdkYwGif tb,frnfaombk&m;onf rdrdjynfudkighvufrSu,fvTwf bl;oenf;/ xm0&bk&m;onf
a,k&SvifNrdKUudk ighvufrS tb,fodkYu,fvTwfEdkfifrnfenf;[k qdkav\/18;36 ,k'vlwdkYvnf; pum;wcGef;udkrQrjyefbJ wdwfqdwfpGmaeMu\/ taMumif;rlum;? jyefrajymESifh[k &Sifbk&iftrdefYawmf&Sdownf;/
18;37 xdktcg [dvcdom;jzpfaom eef;awmftkyf{vsmudrf? pma&;awmfBuD;a&SAe? tmoyfom;twGif;0efa,mtmwdkYonf rdrdwdkYt0wfudkqkwf
vsuf? a[Zudrif;xHodkYvm &mA&Smcpum;udkMum;avQmufMu\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1
19;2

xdkpum;udk a[Zudrif;BuD;onf Mum;vQif? rdrdt0wfudkqkwf avQmfawt0wf udkNcHKvsuf AdrmefawmfodkY oGm;av\/avQmfawt0wfudk0wfvsuf&Sdaom eef;awmftkyf{vsmudrf? pma&;awmfBuD;a&SAe? toufBuD; aom,Zfyka&m[dwfwdkYudk tmrkwfom;
ya&mzuf a[&Sm,xHodkY apvTwfav\/19;3 a[Zudrif;rSmxm;aom pum;[lrlum;? ,aeYonf'kuaeY? qHk;raomaeY? uJh&JUjcif;udkcH&aomaeYjzpf\/ om;bGm;csdefa&muf
om;udkbGm;Edkif atmifcGeftm;r&Sd/19;4 touf&Sifawmfrlaombk&m;ocifudkuJh&JUapjcif;iSg tmI&d&Sifbk&ifapvTwfaom rdrduRef&mA&Smcpum;udk oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;
Mum;awmfrlygapaom/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf udk,fawmfwdkifMum;aompum;udk acsawmfrlygapaom/ oifonfvnf;
usef<uif; aomvlwdkYtbdkY qkawmif;yXemjyKyg[k ajymapjcif;iSg?19;5 a[Zudrif;apvTwfaomuRefwdkYonf a[&Sm,xHodkYa&mufvmMu\/
19;6 a[&Sm,uvnf;? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tmI&d&Sifbk&if\uRefwdkYonf ighudkuJh&JU oifonfMum;&aompum;aMumifh
raMumufESifh/19;7 xdkrif;tjcm;aom pdwfoabmudk igoGif;ay;rnf/ olonfodwif;Mum; rdrdjynfodkY jyefoGm;vdrfhrnf/ xdkjynfxm;jzifh igqHk;
aprnf[laom pum;awmfudk oifwdkY\ociftm; jyefMum;Muavmh[kajymqdk\/
19;8 xdktcg tmI&d&Sifbk&ifonf vmcd&SNrdKUrSxGufoGm;aMumif;udk&mA&SmcMum; vQifjyefoGm; vdAeNrdKUudk &Sifbk&ifwdkufaeonfudk
awGUav\/19;9 aemufwzef uk&Srif;BuD;wd&uonf ppfcsDvmNyD[k odwif;Mum;aomtcg? a[Zudrif;xHodkY wrefwdkYudkapvTwfjyef?19;10 oifwdkYonf ,k'rif;BuD;a[Zududk ajym&aompum;[lrlum;? oifudk;pm;aombk&m;ocifu? a,k&SvifNrdKUonf tmI&d
&Sifbk&ifvufodkY ra&muf&[l oifhudkrvSnfhpm;apESifh/19;11 tmI&d&Sifbk&ifwdkYonf cyfodrf;aomjynfwdkYudkvkyfBuH &Sif;&Sif;zsufqD;aMumif;udk oifonfMum;&NyD/ udk,fwdkifvGwfvdrfhrnfavm/19;12 ighbdk;ab;wdkYonf zsufqD;aomtrsKd;om;? a*gZeftrsKd;om;? cg&eftrsKd;om;? a&ZyftrsKd;om;? awvomNrdKU&dSaom {'iftrsKd;om;
wdkYudk olwdkY\ bk&m;rsm;wdkYonf u,f,lMuNyDavm/19;13 [mrwfrif;BuD;? tmy'frif;BuD;ESifhaoz&0drfNrdKU? a[eNrdKU? 0gNrdKUudkpdk;pHaom rif;BuD;wdkYonf tb,frSm&SdMuoenf;[k rSmvdkufav\/
19;14 xdkrSmpmudk a[Zudrif;onf oHwrefvufrScH,lMunfhNyD;vQif AdrmefawmfodkYoGm; xm0&bk&m;a&SUawmfjzefYxm;av\/349

19;15 xdktcg a[Zudrif;onf xm0&bk&m;a&SUawmf avQmufqdkonfum;? ackAdrfay:rSm xdkifawmfrlaom oa&vtrsKd;\


bk&m;ocifxm0& bk&m;? udk,fawmfonf bk&m;ocifjzpf awmfrl\/ udk,fawmfwyg;wnf;omvQif ajrBuD;ay:rSm&SdorQaom
twdkif;wdkif;tjynfjynfwdkY\ bk&m;ocifjzpfawmfrl\/ udk,fawmfonf aumif;uifESifhajrBuD;udk zefqif;awmfrl\/19;16 tdkxm0&bk&m;? em;awmfudkvSnfh em;axmifawmfrlyg/ tdkxm0&bk&m;? rsufpdawmfudkzGifh MunfhIawmfrlyg/ oemc&dyfrif;onf
touf&Sif awmfrlaom bk&m;ocifudkuJh&JU ajymapaompum;tvHk;pHkwdkYudkrSwfawmfrlyg/19;17 tdkxm0&bk&m;? tu,fpifppf tmI&d&Sifbk&ifwdkYonf twdkif;wdkif;tjynfjynfwdkYudk zsufqD;?19;18 olwdkY\bk&m;rsm;udk rD;xJodkYcsypfMuygNyD/ xdkbk&m;wdkYonfbk&m;r[kwf? vlvufjzifhvkyfaom opfom;ESifhausmufjzpfaomaMumifh
ysufpD;jcif; odkYa&mufMuygNyD/19;19 tdktuREfkyfwdkYbk&m;ocifxm0&bk&m;? udk,fawmfxm0&bk&m; wyg;ombk&m;ocif jzpfawmfrlonfudk ajrBuD;ay:rSm&SdorQaom
wdkif;EdkifiH wdkYonfodrnftaMumif;? tuREfkyfwdkYudk xdkrif;vufrS ,cku,f,lawmfrlyg/ tuREfkyfawmif;yefygonf[k yXemjyKav\/
19;20 xdktcg tmrkwfom; a[&Sm,onf a[Zudrif;xHodkYapvTwf? oa&v trsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?
oifonf tmI&d&Sifbk&ifoemc&dyf taMumif;aMumifh igha&SUrSmjyKaom yXempum;udkigMum;&NyD/19;21 xdkrif;\trIrSm xm0&bk&m;rdefYawmfrlaompum;[lrlum;? ZdtkefowdkYorD;unmonf oifhudkrxDrJhjrifjyK jyuf,,f\/ a,k&Svif
owdkYorD;onf oifhaemufacgif;ndwf\/19;22 oifonftb,foludk uJh&JUqJa&;oenf;/ tb,foludkatmf[pf rsufESmaxmifvTm;oenf;/ oa&vtrsKd;\ oefY&Sif;aom
bk&m;udkyif jyKygonfwum;/19;23 oifonfwrefrsm;tm;jzifh xm0&bk&m;udkuJh&JU? igonf&xm;rsm;jym;ojzifh awmifxdyfodkY4if;? avAEkefawmiftxG#fodkY4if;
wufvmNyD/ t&yfjrifhaomtm&ZfyifESifh taumif;qHk;aom xif;l;yifwdkYudk igckwfvSJNyD/ ta0;qHk;aom cdkvIH&mtoD;rsm;aom
awmxJodkYig0ifNyD/19;24 igonfwGif;wl; rjrnf;bl;aoma&udkaomuf&NyD/ ig\ajcb0g;tm;jzifh tJ*kwKjrpfvufMum;a&&SdorQudk cef;ajcmufapNyD[k oifqdk
rdNyD wum;/19;25 igonf txufu trIudkpD&ifaMumif;ESifh a&S;umvjyKjyifaMumif;udk oifonfrMum;oavm/ ,ckrSmvnf; oifonfcdkifcHhaom
NrdKUwdkYudk zsufqD;? ausmufyHkjzpfapaomoljzpfrnftaMumif; igpD&ifcefYxm;avNyD/19;26 xdkaMumifh NrdKUom;wdkYonftm;enf;Mu\/ rIdifawGpdwfysufvsuf&SdMu\/ awmjrufyifESifh pdrf;aompyg;yifuJhodkY4if;? tdrfrdk;ay:rSm
aygufaom jrufyifESifhrBuD;rSDndK;EGrf;aom pyg;yifuJhodkY4if; jzpfMu\/19;27 oif\aexdkifjcif;? xGuf0ifjcif;? igtrsuf[kef;jcif;wdkYudk igod\/19;28 igoif\trsuf[kef;jcif;? apmfum;jcif;udk igMum;&aomaMumifh? oifhudk ESmIwfwyf ZufcGHUNyD;rS? oifvmaom vrf;jzifhjyefaprnf/
19;29 oifrSwf&aom edrdwfvuPm[lrlum;? ,ckESpfwGiftvdkvkdBuD;&ifhaomtoD; tESHudk4if;? 'kwd,ESpfwGif xdktwlaygufaom t&mrsm;
udk 4if;oifwdkYonfpm;&rnf/ wwd,ESpfwGif rsKd;aphudkBuJ pyg;udk&dwfMuavmh/ pyspfO,smOfudkvnf; pdkuftoD;udk pm;Muavmh/19;30 ab;vGwf usef<uif;aom,k'trsKd;om;wdkYonf wzefatmufrSmtjrpfpGJ txufrSmtoD;oD;Muvdrfhrnf/19;31 usef<uif;aomolwdkYonf a,k&SvifNrdKUxJu4if;? ab;vGwfaomolwdkYonf Zdtkefawmifay:u4if; ay:vmMuvdrfhrnf/ aumif;uif
Adkvfajc t&Sifxm0&bk&m;onf tvdkawmftm;BuD; xdktrIudkpD&ifawmfrlvdrfhrnf/
19;32 odkYjzpf xm0&bk&m;onf tmI&d&Sifbk&ifudk &nfrSwfrdefYawmfrlonfum;? olonf NrdKUodkYr0if&/ NrdKUxJodkYjrm;udkrypf&/ NrdKUa&SUrSm
'dkif;vTm;udkrjy&/ NrdKUjyifrSmajrdk;udkrzdkY&/19;33 vmaomvrf;jzifh jyefoGm;&rnf/ NrdKUxJodkYr0if&/19;34 igonf udk,frsufESmudk4if;? ighuRef'g0d'f\ rsufESmudk4if;axmuf NrdKUudku,fwifjcif;iSg apmifhrrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
19;35 xdknOfhwGif xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf xGuftmI&dwyfwGif vlwodef;&Spfaomif;ig;axmifwdkYudk 'Pfcwfav\/ eHeuf
apmapmxcsdefa&mufaomtcg? xkdoltaygif;wdkYonf taoaumifjzpfMu\/19;36 tmI&d&Sifbk&if oemc&dyfonfvnf; xdkt&yfrSxGuf jyefoGm;NyD;vQif edaea0NrdKUaeav\/19;37 aemufwzef olonfrdrdbk&m;edokwf\ Adrmefudk;uG,fpOfwGif? om;awmftmj'arvuf ESifh&Sa&Zmonf crnf;awmfudkxm;ESifhowf
NyD;vQif? tm&redjynfodkYajy;Mu\/om;awmf {o&['Kefonfvnf; crnf;awmft&meef;xdkif\/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 xdkumvtcga[Zudrif;onfaoempGJojzifh? tmrkwfom;ya&mzufa[&Sm,onfvm xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ukd,ftdrf
trI udkpD&ifavmh/ oifonf toufr&Sifao&rnf[k trdefYawmfudkjyefav\/20;2 a[Zudrif;onfvnf; x&HodkYrsufESmvSnfh?
20;3 tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfonf a&SUawmfopmapmifhvsuf? pHkvifaompdwfESvHk;ESifhusifh ESpfoufawmfrlonf twdkif;jyKaMumif;udk
atmufarh awmfrlyg/ tuREfkyfawmif;yefyg\[k tvGefidka<u;vsuf xm0&bk&m;udkqkawmif;av\/20;4 a[&Sm,onf eef;awmftv,fwefwdkif;odkY ra&mufrSD xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfa&muf?20;5 oifonf ighvlwdkY\ AdkvfcsKyfa[Zudrif;xHodkY wzefoGm;NyD;vQif? oifhtb'g0d'f\ bk&m;ocifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;?
oif\ yXempum;udkigMum;NyD/ oif\rsuf&nfudkvnf;igjrifNyD/ oif\temudkigaysmufapojzifh? oifonfoHk;&ufvGefvQif Adrmef
350

awmfodkY wuf&vdrfhrnf/20;6 oifhtouf wq,fig;ESpfudk igqufay;rnf/ oifESifhNrdKUudk tmI&d&Sifbk&ifvufrS igu,fvTwfrnf/ ighrsufESmudk4if;? ighuRef
'g0d'f\ rsufESmudk4if; axmuf NrdKUudk uG,fumapmifhrrnft&mudk ajymavmh[krdefYawmfrl\/
20;7 a[&Sm,uvnf;? oabFmozef;oD;tvHk;taxG;udk ,lcJhavmh[kqdkonftwdkif; ,lcJh temudktHkNyD;rS rif;BuD;oufomav\/
20;8 a[Zudrif;uvnf;? xm0&bk&m;onf ightemudkaysmufap oHk;&ufvGefvQif igonfAdrmefawmfodkY wufvdrfhrnfqdkaomf? tb,f
vuPm oufao&Sdoenf;[kar;vQif?20;9 a[&Sm,u? xm0&bk&m; trdefYawmf&Sdonftwdkif;jyKawmfrlrnf[k xm0&bk&m;onf oifhtm;ay;awmfrlaom vuPmoufao
[lrlum;? t&dyfonf q,fcsufwdk;&rnfavm/ q,fcsufqkwf&rnfavm[k ar;aomf?20;10 a[Zudu? t&dyfonf q,fcsufwdk;vG,f\/ xdkodkYtvdkr&Sd/ q,fcsufqkwfygap[k jyefajym\/20;11 ya&mzufa[&Sm,onfvnf;? xm0&bk&m;tm; qkawmif;aomtcg? tmcwf\ aewdkif;em&Day:rSm q,fcsufa&GUNyD;aomt&dyfudk
q,fcsuf jyefapawmfrl\/
20;12 xdkumvtcg Amv'efom; AmAkvkefrif;BuD; ara&m'Amv'efonf? a[Zudrif;em temaysmufonfudkMum;aomaMumifh? arwmpm
ESifh vufaqmifygvsuf wrefwdkYudkapvTwfav\/20;13 a[Zudrif;onf olwdkYa&mufaomaMumifh 0rf;ajrmufa&TwdkufrSpaom a&T? aiG? eHYomrsKd;? tbdk;xdkufaomeHYomqD? vufeufwdkufESifh
b@mawmf tvHk;pHkwdkYudk jyav\/ eef;awmfrSp EdkifiHawmft&yf&yf rjyaomt&mwpHkwckrQr&Sd/
20;14 xdktcg ya&mzufa[&Sm,onf a[Zudrif;BuD;xHawmfodkYoGm;? xdkvlwdkYonf tb,fodkYajymMuygoenf;/ tb,fjynfrS txHawmf
odkYvmMuygoenf;[k ar;avQmufaomf? a[Zudrif;u? a0;aomt&yf AmAkvkefjynfrS a&mufvmMuonf[k jyefajym\/20;15 eef;awmf tb,ft&mudk jrifMuNyDenf;[k ar;jyefvQif? a[Zudrif;u? eef;awmf&SdorQudk jrif&MuNyD/ b@mawmfwGif igrjyaom
t&mwpHkwckrQr&Sd[k jyefajym\/20;16 xdktcg a[&Sm,u? aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m;\EIwfuywfawmfudk em;axmifavmh/20;17 eef;awmf&SdorQudk4if;? ,aeYwdkifatmifbdk;ab;wdkYonf qnf;zl;orQudk4if;? AmAkvkefNrdKUodkY,loGm;&aomumvonf a&mufvdrhfrnf/
wpHkwckrQ rusef<uif;&[k xm0&bk&m; rdefYawmfrl\/20;18 oifESifhET,f&aom oif\om;ajr;wdkYudkvnf;,loGm;? olwdkYonf AmAkvkef&Sifbk&if\eef;awmf vlysKdawmfvkyf&Muvdrfhrnf[k
a[Zudrif; tm;ajymqdkav\/20;19 a[Zudrif;uvnf;? oifjyef&aom xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfaumif;yg\[l4if;? tu,f ighvufxufNidrfoufjcif;ESifh
opm apmifhjcif;&SdvQif aumif;ygonfr[kwfavm[l4if;? a[&Sm,tm;qdkav\/
20;20 a[ZudjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYESifh wefcdk;BuD;jcif;? a&uefESifha& >yefudkvkyf NrdKUxJodkYa&udkaqmifjcif;t&mwdkYonf ,k'
&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/20;21 a[Zudonf bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf om;awmfrema&Sonf crnf;awmft&meef;xdkif\/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1
21;2
21;3
21;4
21;5
21;6
21;7

21;8
21;9
21;10
21;11

rema&Sonf toufwq,fESpfESpf&Sdaomf eef;xdkif a,k&SvifNrdKU ig;q,fig;ESpf pdk;pHav\/ r,fawmfum;? [Zdbtrnf&Sd\/xdkrif;onfoa&vtrsKd;om;a&SUrS xm0&bk&m;ESifxkwfawmfrlaom wyg;trsKd;om;&GHU&SmbG,fxHk;pHtwdkif;? xm0&bk&m;a&SUawmf
'kpdkuf udkjyK\/crnf;awmfa[Zud zsufqD;aom ukef;wdkYudkjyKjyif? oa&v&Sifbk&if tm[yfjyKouJhodkY AmvtbdkY,ZfyvifwdkYudkwnf\/
tm&S&yifudk vnf;jyKpk\/ rdkCf;aumif;uifwefqmrsm;udkvnf; 0wfjyKudk;uG,f\/a,k&SvifNrdKU ighemrudk igwnfaprnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrlaomNrdKU? Adrmefawmf ,Zfyvifwnf;[laom?Adrmefawmfwefwdkif;ESpf&yfwGif rdkCf;aumif;uifwefqmrsm;tbdkY ,ZfyvifwdkYudkwnf\/rdrdom;udk rD;jzifhylaZmf\/ umvaA'ifudk Munfhwwf\/ jyKpm;aomtwwfudkoHk;aqmif pkef;ESifhewf0ifwdkYudkvnf;tcGifhay;\/
xm0& bk&m;\trsufawmfudk EId;aqmfjcif;iSm a&SUawmf rsm;pGmaom'kpkdufudkjyK\/Adrmef4if;? oa&vcdkifrsm;wdkYwGif iga&G;aumufaom a,k&SvifNrdKU4if;? ighemrudktpOftNrJ igwnfaprnf[k xm0&bk&m;
onf 'g0d'fESifhom;awmfa&Smvrkeftm; rdefYawmfrl&m&nfaqmifaom AdrmefawmfxJrSm rdrdjyKpkaomtm&S&yifESifhwlatmifvkyfaom
kyfwkudk wifxm;\/igrSmxm;orQtwdkif; ighuRefarma&SrSmxm;orQaom w&m;twdkif; oa&vtrsKd;om;wdkYonf usifhjcif;iSm apmifha&SmufvQif? olwdkY
bdk;ab; wdkYtm; igay;aomjynfrS olwdkYudkaemufwzef igra&TUrajymif;ap[k rdefYawmfrlaomfvnf;?olwdkYonf em;raxmif/ oa&vtrsKd;om;wdkYa&SUrSm xm0&bk&m; zsufqD;awmfrlaom vlrsKd;wdkYjyKonfxufom 'kpdkufudk
jyKapjcif;iSm rema&Sonf aoG;aqmifav\/
xdkaMumifh xm0&bk&m;onf rdrduRefya&mzufwdkYjzifhrdefYawmfrlonfum;?,k'&Sifbk&ifrema&Sonf olUa&SUrSmjzpfbl;aom tmarm&dvlwdkY jyKorQxufom&GH&SmbG,faom'kpdkufwdkYudk jyKaomaMumifh4if;?
rdrdkyfwkqif;wktm;jzifh ,k'trsKd;udk jypfrSm;apaomaMumifh4if;?-

351

21;12 oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? odwif;Mum;aomolwdkif; em;ESpfbufcg;apjcif;iSg igonfa,k&Svif


NrdKU? ,k'jynf ab;a&mufaprnf/21;13 a,k&SvifNrdKUtay:rSm &Srm&drsOf;BudK;ESifh tm[yftrsKd;\csdefBudK;udk igwef;csrnf/ ykuefudkokwf okwfNyD;rSarSmufxm;ouJhodkY
a,k&Svif NrdKUudkigjyKrnf/21;14 usef<uif;aom ightarGvlwdkYudk igpGefY &efolvufodkY tyfojzifh? olwdkYonf &efoltaygif;wdkY\ vk,ufESdyfpuf&mjzpfMuvdrfhrnf/21;15 taMumif;rlum; bdk;ab;wdkYonf tJ*kwKjynfu xGufaomaeYrSp ,aeYwdkifatmif tpOftqufwdkYonf igha&SUrSm 'kpdkufudkjyK
ightrsufudkEId;aqmfMuNyD[k rdefYawmfrl\/
21;16 rema&Sonf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK ,k'trsKd;udk jypfrSm;apaomtjypfrSwyg; tjypfr&Sdaom oltrsm;wdkYudkowf
a,k&SvifNrdKUwbufrS wbufwdkifatmif olwdkYtaoG;ESifh jynfhapjcif;iSgjyK\/21;17 rema&SjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYESifh jypfrSm;aomtjypfwdkYonf ,k'&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/21;18 rema&Sonf bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? MoZO,smOfwnf;[laom rdrdtdrfESifhqdkifaomO,smOf oN*K[fjcif;udkcHav\/ om;awmf
tmrkefonf crnf;awmft&m eef;xdkif\/21;19 tmrkefonf toufESpfq,fESpfESpf&Sdaomf eef;xdkif a,k&SvifNrdKU ESpfESpfpdk;pHav\/ r,fawmfum; ,kygNrdKUol[mkyforD;arIv
ruftrnf&Sd\/21;20 xdkrif;onf crnf;awmf rema&SjyKouJhodkY xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK\/21;21 crnf;awmfvdkuforQaomvrf;odkY vdkuf\/ crnf;awmf0wfjyKaom kyfwkqif;wkwdkYudk 0wfjyKudk;uG,f\/21;22 bdk;ab;wdkY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;udk pGefY xm0&bk&m;\vrf;awmfudk vTJa&Smif\/21;23 rdrduRefwdkYonf oif;zGJU &Sifbk&ifudk eef;awmfvkyfBuHMu\/21;24 tmrkefrif;BuD;wbuf oif;zGJUaomoltaygif;wdkYudk jynfoljynfom;wdkYonfuGyfrsuf om;awmfa,m&Sdudk crnf;awmft&m
eef;wifMu\/21;25 tmrkefjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYonf ,k'&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/21;26 MoZO,smOfwGif rdrdocsKif;wGif; oN*K[fjcif;udkcH? om;awmfa,m&Sdonf crnf;awmft&m eef;xdkif\/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1 a,m&Sdonf touf&SpfESpf&Sdaomf eef;xdkif a,k&SvifNrdKU oHk;q,fwESpfpdk;pHav\/ r,fawmfum;? aAmZuwfNrdKUom; t'g,\
orD; a,'d'trnf&Sd\/22;2 xdkrif;onf xm0&bk&m;a&SUawmf w&m;aomtrIudkjyK vusfmbuf vuf0JbufodkYrvTJ? tb'g0d'fvdkuforQaom vrf;odkY
vdkufav\/22;3 a,m&Sdrif;BuD;eef;pHq,f&SpfESpfwGif? arIvHom;jzpfaom tmZvd\om;pma&;awmf&Smzefudkac: oifonf ,Zfyka&m[dwfrif;[dvcdxH
odkYoGm;avmh/22;4 AdrmefawmfodkYaqmifcJh vlrsm;vufrS wHcg;apmifhcH,laomaiGudk,Zfyka&m[dwfrif;a& wGufojzihf?22;5 Adrmefawmftkyf? trIawmfapmihfwdkYtyf? AdrmefawmfNydKysuf&mudk jyKjyifjcif;iSg vkyfaqmifaomol?22;6 vuform;ESifhyef;&eform;vkyfonftwGuf? AdrmefawmfjyKjyifp&mausmufESifhopfom;udk0,f onftwGuf a0ay;&rnftaMumif;rSm
xm; AdrmefawmfodkY apvTwfawmfrl\/22;7 odkY&mwGif xdkaiGudkvufcHaomolwdkYonf opmapmifhaomoljzpfaomaMumifh pm&if;ray;&Mu/
22;8 ,Zfyka&m[dwfrif;[dvcduvnf;? ynwdusrf;pmapmifudk AdrmefawmfigawGU NyD[k pma&;awmf&Smzeftm;qdkvsuf? usrf;pmudktyf
pma&;awmfbwf\/22;9 wzef pma&;awmf&Smzefonf &Sifbk&ifxHodkYoGm;? udk,fawmfuRefwdkYonf Adrmefawmf awGUaomaiGudkrIwfNyD;rS? Adrmefawmftkyf?
trIawmf apmihfwdkYtyfygNyD[l4if;?22;10 ,Zfyka&m[dwf[dvcdonf uRefawmf pmapmifudktyfygNyD[l4if; Mum;avQmufvsuf? &Sifbk&ifa&SUawmf bwf&Gwfav\/22;11 &Sifbk&ifonf ynwdusrf;pum;udkMum;vQif? rdrdt0wfudkqkwf?22;12 ,Zfyka&m[dwf[dvcd? &Smzefom;t[duH? rdumom;tmcaAmf? pma&;awmf&Smzef? rdrduRefto[dudkac:?22;13 ,ckawGUaom usrf;pum;aMumifh ightwGuf? vlrsm;twGuf? ,k'trsKd;om;taygif;wdkYtwGuf xm0&bk&m; ar;avQmufMuyg/ igwdkY
tbdkY usrf;pm a&;xm;orQaompum;wdkYudk bdk;ab;wdkYonfem;raxmif rusifhbJaeaomaMumifh? xm0&bk&m;onf igwdkY
jyif;pGmtrsuf xGufawmfrlvdrfhrnf[k rdefawmfrl\/22;14 xdkumvwGif? [&[wfom;jzpfaom wdu0\om;? tcsKyf0ef&SvHK\r,m;? ya&mzufr[kv' onf a,k&SvifjyifNrdKUaeonfjzpf?
,Zfyka&m[dwf[dvcd? t[duH? tmcaAmf? &Smzef? to[dwdkYonf xdkrdef;rxHodkY oGm; ajymqdkMu\/22;15 rdef;ruvnf;? ighxHodkY apvTwfaomolxHodkY oifwdkY jyef qifhqdk&aom oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;\ trdefYawmf
[lrlum;?22;16 ,k'&Sifbk&ifbwfaom usrf;pum;vmorQtwdkif; igonf t&yf4if;? t&yfom;wdkY4if;? ab;a&mufaprnf/-

352

22;17 taMumif;rlum;? olwdkYonf ighudkpGefYMuNyD/ rdrdvkyfaomt&mwdkYjzifh ightrsufudk EId;aqmfjcif;iSg tjcm;wyg;aom bk&m;wdkYa&SUrSm


eHYomaygif;udk rD;IdUMuNyD/ xdkaMumifh t&yf ightrsufrD;onfrNidrf;bJ avmif&vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/22;18 xm0&bk&m;udk ar;avQmufapjcif;iSg oifwdkYudkapvTwfaom ,k'&Sifbk&ifMum;aom usrf;pum;udk&nfaqmif? oa&vtrsKd;\
bk&m;ocifxm0&bk&m;rdefYawmfrlaMumif;udk xdk&Sifbk&iftm; wzefjyefavQmuf&rnfum;?22;19 t&yfom;wdkYonf zsufqD;&mESifh usdefqJ&mjzpf&Muvdrfhrnf[k t&yfudk4if;? t&yfom;wdkYudk4if;? igNcdrf;acsmufaompum;udk
oifonf Mum;aomtcg? El;nHhaompdwf&Sd xm0&bk&m;a&SUawmfudk,fudkESdrfhcsjcif;? udk,ft0wfudkqkwfjcif;? igha&SUrSm idka<u;jcif;
udkjyKaomaMumifhoifh pum;udk igem;axmif\/22;20 igonf oihfudk bdk;ab;pka0;&modkY ydkYaqmif? oifonf Nidrf0yfpGmocsKif;odkY a&muf&vdrfhrnf/ t&yf iga&mufaptHhaomab;
udkoifhudk,fwdkifrawGUrjrif&[k rdefYawmfrlaMumif;udk qifhqdkonftwdkif; olwdkYonf &Sifbk&iftm; jyefavQmufMu\/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1 xdktcg &Sifbk&ifonf ,k'jynfol a,k&SvifNrdKUom; toufBuD;oltaygif;wdkYudkac:?23;2 ,k'jynfol a,k&SvifNrdKUom;? ,Zfyka&m[dwf? ya&mzuf? vltBuD;ti,ftaygif;wdkYESifhwuG AdrmefawmfodkYwuf? Adrmefawmf
awGUaom y#dnmOfusrf;pm&SdorQudkolwdkYa&SUrSm bwfawmfrl\/23;3 &Sifbk&ifuvnf;? xm0&bk&m;udkqnf;uyfygrnf/ pD&ifxHk;zGJUcsufynwfw&m;udkpdwfESvHk; t<uif;rJhapmifha&Smufygrnf/ usrf;pm
ygaom y#dnmOfpum;twdkif;usifhygrnf[k wdkifem;rSm&yft"dXmefjyK\/ vltaygif;wdkYonfvnf; xdkt"dXmefudk0efcHMu\/23;4 aemufwzef ,Zfyka&m[dwfrif;[dvcd? 'kwd,,Zfyka&m[dwfrsm;ESifh wHcg;apmihfrsm;wdkYonf Amvbk&m;? tm&S&yif? rdkCf;aum
if;uifwefqmtbdkYvkyforQaomtoHk;taqmifwdkYudk AdrmefawmfxJuxkwfrnftaMumif; &Sifbk&ifpD&ifojzifh? a,k&SvifNrdKUjyif?
auj'KefawmrD;IdU jymudk aAovNrdKUodkYaqmifoGm;Mu\/23;5 a,k&SvifNrdKUywfvnftp&Sdaom ,k'NrdKU&Gm jrifhaomt&yfwdkYtay:rSmeHYomaygif;udk rD;IdUapjcif;iSg? ,k'&Sifbk&ifcefYxm;aom
,Zfyka&m [dwfwdkYudk4if;? Amvbk&m;? aev&moDapmifh tp&Sdaom rdkCf;aumif;uifwefqmwdkYtm; eHYomaygif;udk rD;IdUaomolwdkYudk4if;?
okwfoify,f&Sif; awmfrl\/23;6 tm&S&yifudkvnf;AdrmefawmfxJuxkwf a,k&SvifNrdKUjyif? auj'Kefacsmif;odkY,loGm;ojzihf? xdkacsmif;em;rSmrD;IdUNyD;vQif nufnuf
acs? trIefYudk qif;&Jom;ocsKif;ay:rSm jzefYjzL;awmfrl\/23;7 rdef;rwdkYonf tm&S&yiftbdkY ukvm;umudk&uf&mt&yf Adrmefawmfem;rSma,mufsm; tvdkokdYvdkufwwfaom rdef;rvQmwdkYae&mtdrfrsm;udk
vnf;zsufawmfrl\/23;8 ,Zfyka&m[dwftaygif;wdkYudk ,k'NrdKU&GmwdkYrSac:cJh? olwdkYonf eHYomaygif;udkrD;IdU&mjrifh aomt&yfrsm;udk a*ANrdKUrSp
aA&a&SbNrdKUwdkifatmif npfnL;apawmfrl\/a,k&S vifNrdKU0efa,mI\ wHcg;0vuf0Jbufem;rSmwnfaom NrdKUwHcg;\ukef;wdkYudkvnf;
NzdKzsufawmfrl\/23;9 jrifhaomt&yfESifhqdkifaom ,Zfyka&m[dwfwdkYonf? a,k&SvifNrdKU Adrmefawmf,Zfyvifem;odkY rcsOf;&bJ? taygif;tabmfwdkYESifh
waq;rJhrkefYudk pm;&aom tcGifhom&SdMu\/23;10 tb,folrQ rdrdom;orD;udk armvkwfbk&m;tm; rD;jzifhrylaZmfEdkifrnftaMumif;? [dEHKom;\ csKdifh&Sdaom awmzuft&yfudkvnf;
npfnL;ap awmfrl\/23;11 ,k'&Sifbk&ifwdkYonf aeudkylaZmf? Adrmefawmf0if;jyif t&m&Sdemoarvuftdrfem;? 0if;awmf wHcg;0 xm;aomjrif;wdkYudkvnf;
y,f&Sm; ae&xm;wdkYudkvnf; rD;IdUawmfrl\/23;12 ,k'&Sifbk&ifwdkYonf tm[yfrif;wdkufawmf txufqifhtay:rSmwnfxm;aom ,ZfyvifwdkYESifh rema&Srif;onf Adrmefawmf
wefwdkif;ESpf&yf wGifwnfxm;aomyvifwdkYudk &Sifbk&ifNzdKcsacszsuftrIefYudk auj'Kefacsmif;xJodkY ypfawmfrl\/23;13 oa&v&Sifbk&ifa&Smvrkefonfa,k&SvifNrdKUta&SU? zsufqD;jcif;awmifvufsmbuf&GH&Sm bG,faomZd'kefbk&m; tm&Sw&uf? &GH&Sm
bG,faom armbbk&m;acrk&S? &GH&SmbG,faom trKefbk&m;rdvuHktbdkYwnfaomukef;wdkYudkvnf; &Sifbk&ifnpfnL;apawmfrl\/23;14 kyfwkqif;wkwdkYudkcsKd;zJh tm&S&yifwdkYudk ckwfvSJNyD;rS? olwdkYwnf&mt&yfrsm;udk vlaotdk;wdkYESifhjynfhapawmfrl\/23;15 oa&vtrsKd;udkjypfrSm;apaom aeAwf\om;a,a&maAmifonf? aAovNrdKUwnfaom ukef;ESifh ,Zfyvifudkvnf;NzdKcs
rD;IdUNyD;rS nufnufajcawmfrl\/ tm&S&yifudkvnf; rD;IdUawmfrl\/23;16 a,m&Sdrif;onfvSnfhvnf MunfhIvsuf? xdkawmifay:rSm&SdaomocsKif;udk jrifaomtcg? vludkapvTwf xdkocsKif;xJu vlao
tdk;wdkYudk xkwfNyD;vQif? xdktrIudk txufuabmfjyaom bk&m;ocif\vlqifhqdkaom xm0&bk&m;\pum;awmftwdkif;? tdk;wdkYudk
,Zfyvifay:rSm rD;IdU npfnL;apawmfrl\/23;17 a,m&Sdrif;uvnf;? igjrifaomxdkrSwfausmufum; tb,fodkYenf;[kar;vQif? NrdKUom;wdkYu? udk,fawmfonf aAov,Zfyvif
jyKawmfrlaom trIudk? ,k'jynfrSvm abmfjyaombk&m;ocif\vlocsKif;jzpfygonf[k jyefavQmufMuaomf?23;18 &Sifbk&ifu? &Sdapavmh/ xkdol\tdk;wdkYudk tb,folrQra&TUapESifh[k rdefYawmfrlonftwdkif; ol\tdk;wdkYESifh&Srm&dNrdKUrSvmaomya&m
zuftkd; wkdYukd&SdapMu\/23;19 oa&v&Sifbk&ifwkdYonf trsufawmfudkEId;aqmfjcif;iSg? &Srm&dNrdKU&GmwkdYjrifhaomt&yfay:rSm wnfvkyfaomtdrf&SdorQwkdYukdvnf;
a,m&Sd rif;onfy,f&Sm;? aAovNrdKUjyKorQtwkdif; jyKawmfrl\/353

23;20 jrifhaomt&yfESifhqkdifaom ,Zfyka&m[dwftaygif;wkdYukdvnf; ,Zfyvifay:rSm uGyfrsuf? vlaotkd;wkdYukdrD;IdUNyD;rS a,k&SvifNrdKU


okdYjyef awmfrl\/
23;21 wzef &Sifbk&ifuvnf;? y#dnmOfusrf;pmvmonftwdkif;? oifwdkY\bk&m;ocif xm0&bk&m;tm; yocgyGJudkaqmifMuavmh[k
vltaygif;wdkYudk rdefYawmfrl\/23;22 tu,f oa&vtrsKd;udktkyfpdk;aom w&m;olBuD;vufxufrSp? oa&v&Sifbk&ifESifh ,k'&Sifbk&ifvufxufumvywfvHk;?
xdkodkY aomyocgyGJudk wcgrQraqmifMu/23;23 a,m&Sdrif;BuD; eef;pHq,f&SpfESpfwGif xdkyGJudk a,k&SvifNrdKU xm0&bk&m;tm; aqmifMuownf;/
23;24 xdkrSwyg;? Adrmefawmf ,Zfyka&m[dwf[dvcdawGUaomusrf;pmygaom pum;twdkif; usifhvdkaomiSg? a,m&Sdrif;onf pkef;? ewf0if?
aw&yf kyfwkrSp kyfwkqif;wkrsm;udk4if;? a,k&SvifNrdKUESifh ,k'jynfvHk;wGif &GH&SmbG,faomt&m awGUorQwdkYudk4if;? okwfoif
y,f&Sif;awmfrl\/23;25 arma&Sw&m; ygorQudkusifhojzifh? pdwfESvHk;t<uif;rJh tpGrf;owd&SdorQESifhxm0&bk&m;txHawmfodkY ajymif;vJ? a,m&Sdrif;ESifh
wlaom &Sifbk&if wa,mufrQ rjzpfpzl;/ aemifumvvnf; ray:r&Sd/23;26 odkY&mwGif rema&Sonf xm0&bk&m;\trsufawmfudk EId;aqmfjcif;iSg? jypfrSm;aomtjypf&SdorQwdkYaMumifh? ,k'trsKd; jyif;pGm
trsufxGuf pdwfawmfrajy/23;27 oa&vtrsKd;udk ighrsufarSmufrS y,f&Sm;ouJhodkY ,k'trsKd;udkvnf; igy,f&Sm;rnf/ iga&G;cs,faom a,k&SvifNrdKUudk4if;? tMuif
Adrmef ighemrudk igwnfaprnf[k igqdkaomAdrmefudk4if;? igpGefYypfrnf[k rdefYawmfrl\/
23;28 a,m&SdjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYonf ,k'&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/23;29 xdkrif;vufxuf tJ*kwKzma&mbk&ifaeacgonf Oz&wfjrpfwdkifatmiftmI&d&Sif bk&ifudkppfcsD? a,m&Sdrif;BuD;onf qD;wm;jcif;iSg
xGuf&mwGif? ar*da'gNrdKUrSm rif;csif;awGUaomtcg? a,m&Sdrif;onf toufqHk;av\/23;30 uRefwkdYonf &xm;awmfay:rSmwifNyD;vQif? rif;BuD;aopOfwGif ar*da'gNrdKUrSa,k&SvifNrdKUokdY aqmifoGm; ocsKif;awmf oN*K[fMu\/
jynfol jynfom;wkdYonf a,m&Sdom; a,mcwfukd,l bddodufay;vsuf crnf;awmft&m eef;wifMu\/
23;31 a,mcwfonf toufESpfq,fokH;ESpf&Sdaomf? eef;xkdif a,k&SvifNrdKUokH;v pkd;pHav\/ r,fawmfum;? vdAeNrdKUom;a,&rd\
orD;[mrkwmvtrnf&Sd\/23;32 xdkrif;onf bdk;ab;jyKorQtwdkif; xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudk jyK\/23;33 zma&maeacgonf xkdrif;udka,k&SvifNrdKUrSm rif;rjyKapjcif;iSg [mrwfjynf? &dAvNrdKUrSm tusOf;xm;? ,k'jynf aiGtcGufwaxmifESifh
a&TtcGufwq,fudk tcGefawmif;av\/23;34 azma&maeacgonfvnf;? a,m&Sdom;{vsmudrfudk crnf;awmft&meef;wifa,m,udrf trnfopfudkay;\/ a,mcwfudk
tJ*kwKjynfodkY ,loGm; xdkjynfa,mcwf onfao\/23;35 a,m,udrfonfvnf; zma&mbk&iftrdefYawmftwdkif;? wjynfvHk;wGifa&TaiGcGJzma&mbk&if tm;tcGefquf&\/ jynfoljynfom;
toD;toD; wdkYudk a&TaiGcGJonftwdkif;? usyfwnf; pGmawmif; zma&maeacgtm;qufav\/23;36 a,m,udrfonf toufESpfq,fig;ESpf&Sdaomf eef;xdkif a,k&SvifNrdKUwq,fwESpfpdk;pHav\/ r,fawmfum;? krNrdKUom;ay'J,\
orD; aZAk'trnf&Sd\/23;37 xdkrif;onf bdk;ab;jyKorQtwdkif; xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK\/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1

a,m,udrfrif;vufxuf AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmonf csDvm? a,m,udrfonf oHk;ESpfuRefcHNyD;rS wzefvSefjyef ykefuef


av\/24;2 xm0&bk&m;onf rdrduRefya&mzufwdkYjzifh rdefYawmfrlaompum;awmftwdkif;? ,k'jynfudk zsufqD;apjcif;iSg? cgv'Jwyfom;? I&dwyf
om;? armbwyfom;? trKefwyfom;wdkYudk ppfcsDapawmfrl\/24;3 rema&Srif;jyKrdorQaomtjypf?
24;4 taorcHxdkufaomolwdkYudkowf olwdkYtaoG;ESifh a,k&SvifNrdKUudk jynfhapaomtjypfrsm;udk xm0&bk&m;onf vTwfawmfrrl/
,k'trsKd;udk rsufarSmufawmfrS y,f&Sm;vdkaomiSg pD&ifawmfrlonftwdkif;om xdktrIa&mufownf;/24;5 a,m,udrfjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYonf ,k'&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/24;6 a,m,udrfonf bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? om;awmfa,acgedonf crnf;awmft&m eef;xdkif\/24;7 tJ*kwKjrpfrSp Oz&wfjrpfwdkifatmif tJ*kwK&Sifbk&ifydkiforQaomajrudk AmAkvkef&Sifbk&if,laomaMumifh? aemufwzef tJ*kwK&Sifbk&if
onf rdrdjynfrS rcsDrxGuf&/
24;8 a,acgedonftoufq,f&SpfESpf&Sdaomfeef;xdkif a,k&SvifNrdKUoHk;vpdk;pHav\/ r,fawmfum;? a,k&SvifNrdKUom; {vemoef\
orD; e[kwtrnf&Sd\/24;9 xdkrif;onfcrnf;awmfjyKorQtwdkif; xm0&bk&m;a&SUawmf'kpdkufudkjyK\/
24;10 xdkumv AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZm\uRefwdkYonf a,k&SvifNrdKUodkY ppfcsD0dkif;xm;Mu\/24;11 AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZmonf udk,fwdkifa&muf? ol\uRefwdkYonf NrdKUudk0dkif;xm;Muaomtcg?354

24;12 ,k'&Sifbk&ifa,acgedonf r,fawmfrSpaomuRef? rSL;rwf? t&m&SdwdkYESifhwuGAmAkvkef&Sif bk&ifxHodkYxGuf AmAkvkef&Sifbk&ifonf


eef;pH&Spf ESpfwGif ,k'&Sifbk&ifudk&\/24;13 xm0&bk&m;rdefYawmfrlbl;onftwdkif; Adrmefawmfb@mESifh eef;awmfb@m&SdorQudkodrf;oGm;? AdrmefawmftbdkY oa&v&Sif
bk&ifvkyf aoma&TwefqmtvHk;pHkwdkYudk tydkif;ydkif;jzwfav\/24;14 a,k&SvifNrdKUom;rSL;rwf? cGeftm;BuD;aomppfol&Jwaomif;? txl;xl;tjym;jym;aomq&m orm;taygif;wdkYudk odrf;oGm;? omrn
qif;&Jom;rSwyg; tb,folrQrusef<uif;&/24;15 a,acgedESifhr,fawmftp&Sdaom rdzk&m;rsm;? t&m&Sdrsm;? tm;BuD;aomjynfom;rsm;taygif;?24;16 ppfwdkufjcif;iSg wwfpGrf;Edkifaomol&SdorQ? cGeftm;BuD;aomolckepfaxmif? txl;xl;tjym;jym;aom q&morm;waxmifwdkYudk
a,k&Svif NrdKUrS AmAkvkefNrdKUodkY vuf&odrf;oGm;av\/
24;17 AmAkvkef&Sifbk&ifonf a,acgedbaxG;awmfredudk aZ'udtrnfjzifhrSnfh a,acgedt&m eef;wif\/24;18 aZ'udonf toufESpfq,fwESpf&Sdaomfeef;xdkif a,k&SvifNrdKU wq,fwESpfpdk;pHav\/ r,fawmfum;? vdAeNrdKUom;a,&rd\
orD; [mrkbmvtrnf&Sd\/24;19 xdkrif;onf a,m,udrfjyKorQtwdkif; xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK\/24;20 xm0&bk&m;onf ,k'jynfol a,k&SvifNrdKUom;wdkYudk txHawmfrSrESifxkwfrDSwdkifatmif trsufxGufawmfrl? aZ'udrif;onf
AmAkvkef&Sif bk&ifudkykefuefav\/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1 aZ'udrif;eef;pHudk;ESpf? 'orvq,f&ufaeYwGif AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZmonf Adkvfajctaygif;wdkYESifhwuG a,k&SvifNrdKUodkY
ppfcsDojzifh? NrdKUywfvnfwyfcs ajruwkyfwdkY udkwl;vkyfNyD;rS?25;2 aZ'udrif; eef;pHwq,fwESpfwdkifatmif NrdKUudk0dkif;xm;av\/25;3 xdkESpfpwkwvudk;&ufaeYwGif? NrdKUxJrSm tvGeftpmtm[m& acgif;yg;ojzifh? NrdKUolNrdKUom;wdkYonf pm;p&mr&Sdaomtcg?25;4 cgv'JvlwdkYonf NrdKUdk;udkNzdKazmuf NrdKUudkvnf;0dkif;aeaomaMumifh? NrdKUom;ppfol&Jtaygif;wdkYonf nOfhtcgajy; NrdKUdk;ESpfxyfpyfMum;
O,smOfawmfem; wHcg;0jzifhxGufNyD;rS vGifjyifodkYoGm;Mu\/25;5 cgv'Jppfol&JwdkYonf &Sifbk&ifudkvdkuf a,&dacgvGifjyifrSDojzifh? aZ'udrif;\ ppfol&Jtaygif;wdkYonf vGifhajy;Mu\/25;6 &efolwdkYonf &Sifbk&ifudkbrf;qD; AmAkvkef&Sifbk&if&Sd&m &dAvNrdKUodkYaqmifoGm;Mu\/ AmAkvkef&Sifbk&ifonf aZ'udrif;\
trIudkppfaMum pD&ifonftwdkif;?25;7 aZ'udrif;\om;wdkYudk tbrsufarSmufowfMu\/ aZ'udrsufpdudkvnf;azmufNyD;rS? oludkaMu;0gBudK;ESifhcsnfaESmif AmAkvkefNrdKU
odkY,loGm; Mu\/
25;8 AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmeef;pHq,fudk;ESpf? yOrvckepf&ufaeYwGif? trIawmfxrf; udk,f&HawmfrSL; aeAkZm&'efonf a,k&Svif
NrdKUodkY vm?25;9 Adrmefawmf? eef;awmf? rif;tdrf? qif;&Jom;tdrf&SdorQwdkYudk rD;IdUav\/25;10 udk,f&HawmfrSL;ygaom cgv'Jppfol&Jtaygif;wdkYonf a,k&SvifNrdKUdk;&SdorQwdkYudk NzdKzsufMu\/25;11 xdktcg udk,f&HawmfrSL;aeAkZm&'efonf NrdKUxJrSmusef<uif;aomol? AmAkvkef&Sifbk&ifbufodkY ul;oGm;ESifhaomol? <uif;orQaomolwkdYudk
odrf;oGm;av\/25;12 odkY&mwGif pyspfO,smOfudk jyKpk v,fvkyfapjcif;iSg? qif;&Jom;tcsKdUwdkYudk xm;cJhav\/
25;13 Adrmefawmf aMu;0gwdkifwdkYudk4if;? aMu;0ga&uefudk4if;? a&csKd;tifwHktajctjrpfwdkYudk4if;? cgv'JvlwdkYonfcsKd;zJh? aMu;0g&SdorQudk
AmAkvkefNrdKU odkY,loGm;Mu\/25;14 tdk;uif;? wl;&Gif;jym;? rD;nyf? ZGef;rSp trIawmfxrf;p&m aMu;0gwefqm&SdorQwdkYudkvnf; ,loGm;Mu\/25;15 a&Twefqm? aiGwefqmwnf;[laom vifyef;? tdk;tp&Sdaom wefqmrsm;udk a&Tjzpfap? aiGjzpfap? udk,f&HawmfrSL;onf ,loGm;av\/25;16 Adrmefawmfa&Smvrkefrif;vkyfaomwdkifESpfwdkif? a&uefwck? tajctjrpfrsm;ygaom aMu;0gonf tcsdeftm;jzifhtwdkif;rodrsm;\/25;17 wdkiftjrifhum; wq,f&Spfawmif&Sd\/ aMu;0gwdkifxdyfvnf;&Sd\/ wdkifxdyftjrifhum; oHk;awmif&Sd? xdyfywfvnf aMu;0guGef&Guf?
aMu;0govJ oD;wdkYESifhjynfhpHk\/ tjcm;aomwdkifonfvnf; xdktwljzpf uGef&GufESifhjynfhpHk\/
25;18 udk,f&HawmfrSL;onf ,Zfyka&m[dwfrif;p&m,? 'kwd,,Zfyka&m[dwfaZzed? AdrmefawmfwHcg;rSL; oHk;a,mufwdkYudk brf;qD;av\/25;19 ppfol&JwdkYudktkyfaomAdkvfwa,muf? NrdKUxJawGUrdaomwdkifyifrSL;rwfig;a,muf? jynfoljynf om;rsm;udk EId;aqmfaom wyfpma&;BuD;
wa,muf? NrdKUxJawGUrdaom jynfom;ajcmufq,fwdkYudk NrdKUxJuac:oGm;?25;20 AmAkvkef&Sifbk&if&Sd&m &dAvNrdKUodkYaqmifcJhNyD;vQif?25;21 AmAkvkef&Sifbk&ifonf [mrwfjynf&dAvNrdKU xdkolwdkYudk'Pfay; uGyfrsufav\/ xdkodkY,k' trsKd;onf rdrdjynfrS odrf;oGm;jcif;udk
cH&ownf;/
25;22 AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZm\tcGifhESifh ,k'jynfusef<uif;ao;aomvlwdkYudktkyf &aom rif;t&m? &Smzef\om;jzpfaom t[d
uH\om;a*'vdudk cefYxm;awmfrl\/-

355

25;23 AmAkvkef&Sifbk&ifonfa*'vdudk jynftkyft&mcefYxm;aMumif;udkwyfrSL;wdkYESifhppfol&Jrsm;wdkYonf Mum;odaomtcg? emoedom;


&Sarv? um&mom; a,m[eef? aeawmzwftrsKd;? wmEkrufom;p&m,? rmcodtrsKd;om; a,ZedwdkYonf rdrdvlrsm;ESifhwuG?
a*'vd&Sd&mrdZygNrdKUodkY vm?25;24 a*'vdu? cgv'Jrif;trIudkaqmif&Guf&rnftcGifhudk rpdk;&drfMuESifh/ jynfaeMuavmh/ AmAkvkef&Sifbk&if\trIudk aqmif&GufMuavmh/
odkYjyKvQif csrf;om&Muvdrfhrnf[l xdkolwdkYtm;usdefqdkav\/
25;25 owrvwGif? aqGawmfrsKd;awmf {vd&Srmom;emoed\om; &Sarvonf vlwudsyfESifhwuGvm a*'vdudk4if;? rdZygNrdKU
a*'vdxHrSm &Sdaom ,k'vlwdkYESifh cgv'JvlwdkYudk4if; aoatmifvkyfBuHav\/25;26 xdktcg wyfrSL;rsm;ESifh jynfoljynfom; tBuD;ti,ftaygif;wdkYonfcgv'JvlwdkYudk aMumufaomaMumifhx tJ*kwKjynfodkY
oGm;Mu\/
25;27 ,k'&Sifbk&ifa,acgedonf tcsKyfcH&aom ou&mZfoHk;q,fckepfESpf? 'Gg'orvESpf q,fckepf&ufaeYwGif? AmAkvkef&Sifbk&if {0dvar
a&m'ufeef;pHpu? ,k'&Sifbk&if a,acgedudk axmifxJuEIwf csrf;omay;av\/25;28 aumif;rGefpGmEIwfquf ol\yvifudkAmAkvkefNrdKUrSm txHawmf&Sdaom rif;BuD;rsm;xdkif&m yvifwdkYxuf csD;jrifhav\/25;29 a,acgedrif;onf axmifxJrSm0wfaomt0wfudkvJ? touf&SnforQumvywfvHk; tpOfrjywf txHawmfpm;aomuf&\/25;30 touf&SnforQ aeY&uftpOfrjywf olpm;p&mbdkY AmAkvkef&Sifbk&if ay;oem;awmfrl\/"r&mZ0ifpwkwapmifNyD;\/

356

&mZ0ifcsKyfyXrapmif/

First Book Of The Chronicles.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

357

16 17 18 19 20
26 27 28 29

&mZ0ifcsKyfyXrapmif/

First Book Of The Chronicles.


tcef;BuD; ( 1 )
1;1?2
1;3
1;4
1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11
1;12
1;13
1;14
1;15
1;16
1;17
1;18
1;19

tm'ef? a&So? {Ekwf?- umeef? r[mavv? ,m&uf?{aemuf? rok&Sv? vmruf?aem{? a&Sr? [mr? ,mzufwnf;/,mzufom;um;a*grm?rma*g*? rm'J? ,m0ef?wkAmv? ar&Su? wd&wfwnf;/a*grmom;um tm&Sauewf? &dzwf? awm*grwnf;/,m0efom;um; {vd&Sm? wmI? udwdrf? a'g'gedrfwnf;/[mrom;um;uk&S? rdZ&drf? zkw? cgemefwnf;/uk&Som;um; aob? [0dv? omAw? &m*r? oawcgwnf;/ &m*rom;um; a&Sb? a''efwnf;/uk&Sonf om;edrfa&m'udkvnf;&ao;\/ xdkolonf ajrBuD;ay:rSm tm;BuD;aomrkqdk;jzpf\/rdZ&drfom;um; vk'drfvl? tmerdrfvl? v[mAdrfvl? ew[drfvl?ygokodrfvl? umovk[drfvl? uawm&drfvlwnf;/ umovk[drftrsKd;xJu zdvdwdvljzpfownf;/cgemefom; tBuD;um;Zd'kef? xdkaemufa[o?xdkaemuf a,Akodvl? tmarm&dvl? *d&*g&Sdvl?[d0dvl? tmudvl? odedvl?tm0'dvl? aZr&dvl? [mrodvljzpfownf;/a&Srom;um;{vH? tmI? tmzmZ'f? vk'? tm&H? OZ? [kv?a*om? rm&Swnf;/tmzmZ'fom;um; &Smv? &Smvom;um; a[Amwnf;/a[Amonfvnf; om;ESpfa,mufudk jrifav\/ om;wa,mufum; zmvuftrnf&Sd\/ taMumif;rlum;? ol\vufxuf
ajrBuD;udkcGJa0Mu\/ ol\nDum; ,kweftrnf&Sd\/1;20 ,kwefom;um; tmvarm'ef? a&Svyf? [mZmrm0uf? a,&?1;21 [a'g&H? OZmv? 'duv?1;22 MoAmv? tbdarv? a&Sb?1;23 Mozd&? [0dv? a,mAyf? oltaygif;wdkYonf ,kwefom; jzpfMuownf;/
1;24?25 a&Sr? tmzmZ'f? &Smv?- a[Am? zmvuf? &ma*g?1;26 apa&muf? emac:? aw&?1;27?28 tmjA[Htrnf&Sdaom tmNAHwnf;/- tmjA[Hom;um; ZmufESifh &Sarvwnf;/1;29 &Sarvom;tBuD;um; eAm,kwf? eAm,kwfnDau'g? tm'aAv? rdAoH?1;30 rd&Sr? 'krm? rmp? [m'g? awr?1;31 a,wk&? emzD&S? au'rmwnf;[laom &Sarvom;wnf;/1;32 tmjA[Hr,m; aESmif;auwkom;um; Zdr&H? ,kwf&Sef? ar'ef? rd'sef? &Sbwf? Itmwnf;/ ,kwf&Sefom;um; &SmbESifh a''efwnf;/1;33 rd'sefom;um; {zm? {az&? [mEkwf? tbd'g{v"mwnf;[laom auwk&om;ajr;wnf;/1;34 tmjA[Hom;um; Zmuf? Zmufom;um; {aomESifhoa&vwnf;/
1;35 {aomom;um; {vdzwf? a&Gv? ,k&S? ,mvH? aum&wnf;/1;36 {vdzwfom;um; awref? Mor&? aZay:? *gwH? auewfrSp wdrewGif&aomom; tmrvufwnf;/1;37 a&Gvom;um; em[wf? aZ&? &Sr? rdZwnf;/
1;38 pd&om;um; avmwef? a&SmAv? Zdabmif? tme? 'dIef? {Zm? 'd&Sefwnf;/1;39 avmwefom;um; a[m&dESifha[rHwnf;/ avmwefESrum;wdrewnf;/1;40 a&SmAvom;um; tmvm0ef? rem[wf? {Amv? a&Sazm? MoeHwnf;/ Zdabmifom;um; tm,ESifhtmewnf;/1;41 tmeom;um; 'dIef? 'dIefom;um; ['Fef? {&SAef? o&ef? ac&efwnf;/1;42 {Zmom;um;Adv[ef? Zm0ef? tmuefwnf;/ 'd&Sefom;um;OZESifhtm&efwnf;/
1;43 oa&vtrsKd; tpdk;&aom rif;BuD;r&SdrSD {'Hkjynf tpdk;&aomrif;BuD;[lrlum;? aAm&om; aAvonf 'dEmAmNrdKU rif;jyK\/1;44 aAvrif;ao ol\t&m aAmZ&t&yfom; aZ&\om;a,mAyfonf rif;jyKav\/1;45 a,mAyfrif;ao ol\t&m awrmedt&yfom;[k&SHonf rif;jyKav\/1;46 [k&SHrif;ao armbvGifjyif rd'sefvlwdkYudkvkyfBuHaomol? aA''fom; [m''fonf [k&SHt&m rif;jyKav\/ NrdKUawmfum;
tm0dwfNrdKUwnf;/358

1;47
1;48
1;49
1;50

[m''frif;ao ol\t&m rmo&uft&yfom; pmrvonf rif;jyKav\/pmrvrif;ao ol\t&m jrpfem;rSmaeaom &a[mbkwft&yfom; a&Smvonf rif;jyKav\/a&Smvrif;ao ol\t&m tmcaAmfom; Amv[meefonf rif;jyKav\/Amv[meefrif;ao ol\t&m [m'gonfrif;jyKav\/ NrdKUawmfum; aygNrdKUwnf;/ ajrmufom;awmfum; arZ[yforD;jzpfaom
rmwa&'\ orD; ra[waAvwnf;/1;51 [m'grif;aoaomaemuf {'HkjynfAdkvfvkyfaomol[lrlum;? Adkvfwdrem? Adkvftmv0? Adkvfa,ouf?1;52 Adkvfta[mvdAmr? Adkvf{vm? AdkvfydEkef?1;53?54 Adkvfauewf? Adkvfawref? AdkvfrdAZ?- Adkvfrm*a'v? Adkvf&Hwnf;[laom olwdkYonf {'HkAdkvfrsm;jzpfownf;/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5
2;6
2;7
2;8
2;9
2;10
2;11
2;12
2;13
2;14
2;15
2;16
2;17
2;18
2;19
2;20
2;21
2;22
2;23
2;24
2;25
2;26
2;27
2;28
2;29
2;30
2;31
2;32
2;33
2;34
2;35
2;36
2;37
2;38

oa&v\om;rsm;[lrlum;? kAif? &Sdarmif? av0d? ,k'? ocg? ZmAkvkef?'ef? a,moyf? A,mFrdef? evdd? *'f? tm&Smwnf;/,k'onf cgemeftrsKd;jzpfaomItmorD;wGif jrifaomom;um;{&? Moeef? a&Svwnf;/ ,k'om;BuD;{&onf xm0&bk&m;a&SUawmf
qdk;aomol jzpf uGyfrsufawmfrljcif;udkcH&\/acR;rwmrmwGif jrifaomom;um; zm&ufESifh Zm&wnf;/ ,k'om;aygif;um; ig;a,mufwnf;/zm&ufom;um; a[ZHkESifh [mrkvwnf;/Zm&om;um;Zdr&d?{oef? a[ref? umvaumv? 'g&? aygif;ig;a,mufwnf;/Zdr&dom;jzpfaomumrd\om;um; usdefqJtyfaomt&mudk,ljypfrSm;ojzifh? oa&vtrsKd;ukd aESmifh&Sufaomtmcefwnf;/{oefom;um; tZ&dwnf;/a[ZHkjrifaom om;um; a,&arv? tm&H? umvufwnf;/tm&Hom;um;trde'yf? trde'yfom;um;? ,k'trsKd;om;wdkYwGif AdkvfvkyfaomemIefwnf;/emIefom; pmvrkef? pmvrkefom; aAmZ?aAmZom; MoAuf? MoAufom; a,&SJwnf;/
a,&SJom;OD;um; {vsmb? 'kwd,om;um;tbde'yf? wwd,om;&Sdrm?pwkwom; emoaev? yOrom;&'J?qXrom; MoZif? owrom; {vd[k? t|rom; 'g0d'fwnf;/olwdkYESrum; aZk,mESifhtbd*Jvwnf;/ aZk,mom;um; tbd&SJ? ,Gmb? tmoa[v? aygif;oHk;a,mufwnf;/tbd*Jom;um; tmro? tmrotbum; &SarvtrsKd;a,omwnf;/
a[ZHkom; umvufonf r,m;tZkbESifh a,kwfwGif jrifaomom;um; a,&Sm? a&SmAyf? tm'kefwnf;/tZkbaoaomaemuf {z&wfudkodrf; [k&udkjrifjyefav\/
[k&om;um; O&d? O&dom;um; aAZavvwnf;/xdkaemuf? a[ZHkonf toufajcmufq,f&Sdaomf? *dv'ftbrmcd&\orD;ESifhpHkbuf ap*kyfudk jrifav\/ap*kyfom;um; ,m&wnf;/ xdkolonf *dv'fjynf NrdKUESpfq,foHk;NrdKUudkydkif\/a*I&NrdKU? tm&HNrdKUESifhwuG ,m&NrdKUpk? auewfNrdKUESifh ywf0ef;usifaom NrdKUpkNrdKUaygif;ajcmufq,f wdkYudkwdkuf,l\/ xdkNrdKUtaygif;wdkYudk
*dv'ftb rmcd&\om;ajr;wdkYonf ydkifMu\/a[ZHkonf umvuf{z&wfNrdKU aoaomaemuf? ol\r,m;tbdonf ol\om;tmI&udk bGm;jrif\/ tmI&om;um; awaum
wnf;/
a[ZHk\om;OD; a,&arvom;um; om;OD;tm&H rSp Ake? Mo&if? MoZif? t[d,wnf;/tmw&trnf&Sdaom tjcm;r,m;wGif MoeHudkjrif\/a,&arv\om;OD; tm&Hom;um; rmZ? ,mrdef? {umwnf;/MoeHom;um; &SrJESifh,m'wnf;/ &SrJom;um; em'yfESifhtbdI&wnf;/tbd[Jvtrnf&Sdaom tbdI&r,m;onf tmAefESifharmvd'fudkbGm;jrif\/em'yfom;um; aovufESifhtydrfwnf;/ aovuf om;r&Sd/tydrfom;um; &Sd? &Sdom;a&S&Sef? a&S&Sefom;tmvJwnf;/&SrJnD,m'om;um; a,omESifha,meoefwnf;/ a,om om;r&Sd/a,meoefom;um ayvufESifh ZmZwnf;/ a&GUum; a,&arvtrsKd;tET,fwnf;/
a&S&Sef om;r&Sd? orD;oufouf&Sd\/ a&S&Sef ,m[trnf&Sdaom tJ*kwK trsKd;om;uRefa,mufsm;wa,muf&Sd?xdkuRefESifh orD;wa,mufudk ay;pm;ojzifh? orD;onf tbbdkYom;twJudk bGm;jrif\/twJom;um; emoef? emoefom; ZmA'f/ZmA'fom;{zvv? {zvvom; MoAuf?MoAufom;a,[k? a,[kom;tmZ&dwnf;/359

2;39 tmZ&dom;um; a[vuf? a[vufom;{vmo?2;40 {vmoom; odorJ? odorJom; &SvHK?2;41 &SvHKom; a,urd? a,urdom;{vd&Srmwnf;/
2;42 a,&arv\nD umvufom;OD;um; ar&S? ar&Som;Zdz? Zdzom;ra&&S? ra&&Som;a[jAKef?2;43 a[jAKefom; aum&? wmyGg? a&uif? a&Srwnf;/2;44 a&Srom;um; &m[H? &m[Hom;a,mfaumifwnf;/ a&uifom;um; &SrJ?2;45 &SrJom; arme? armeom; AufZk&wnf;/2;46 umvufr,m;i,fonfvnf; [m&ef? armZ? *gZufwdkYudkbGm;jrif\/ [m&efom;um; ,m'Jwnf;/2;47 ,m'Jom;um; a&*if? a,moH? a*&SH? ayvuf? {zm? &Smzwnf;/2;48 umvufr,m;i,f rmcgonfvnf;? a&SAmESifh wd&[meudk4if;?2;49 rm'aretb&Smz? rmcaAetba&S0? *dtmtbudk4if; bGm;jrif\/ umvuforD;um; tmcownf;/2;50 {z&wfom;OD; [k&\om;jzpfaom umvufom;um;? ud&,wf,m&drf tba&SmAmv?2;51 Aufviftbpr? Auf*g'gtb[m&yfwnf;/2;52 ud&,wf,m&drftba&SmAmvom;[lrlum;?[ma&mESifhrea[odtrsKd;wydkif;?2;53 ud&,wf,m&drftrsKd;rsKd;? o&dvl? zk[dvl? Irodvl? rd&S&dvlwnf;/ xdktrsKd;xJu Zm&modvlESifh {&Sawmvdvljzpfownf;/2;54 pvrom;[lrlum;? AufvifESifh aeawmzmodvl? twkwf? Auf,Gmb? rea[odtrsKd;wydkif;? aZm&dvl?2;55 ,mAufNrdKUaeaom a&Smz&dvl? wd&odvl? &Sdrodvl? pkcodvlwnf;/ xdkolwdkYonf a&cyftrsKd;\ tba[rwfrS qif;oufaom
udedtrsKd;jzpfownf;/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1

a[jAKefNrdKU 'g0d'fjrifaomom;wdkYwGifom;OD;um;? a,Za&vNrdKUol t[daemifwGif jrifaomom;tmrEkefwnf;/ 'kwd,om;um;?


u&arv NrdKUol tbd*JvwGifjrifaom om;'Ha,vwnf;/3;2 wwd,om;um;? a*I&&Sifbk&ifwmvrJorD; rmcg\om;tA&SvHkwnf;/ pwkwom;um;? [*dwf\om;ta'ged,wnf;/3;3
yOrom;um; tbdwv\om;a&Szwdwnf;/ q|rom;um;? ajrmufom;awmf {*vwGif jrifaomom; o&Hwnf;/3;4
xdkom;ajcmufa,mufwdkYudk awjAKefNrdKUjrif\/ xdkNrdKUwGif ckepfESpfESifhajcmufvrif;jyK\/ a,k&SvifNrdKUwGif tESpfoHk;q,foHk;ESpfrif;jyK\/3;5 a,k&SvifNrdKUjrifaomom; [lrlum;? &SrGm? a&SmAyf? emoef? a&Smvrkefwnf;[laom tarsvorD;Amoa&SbwGif jrifaom
om;av;a,muf?3;6?7 xdkrSwyg;? A[m/ {vd&T? {vdyvuf/- aem*? aezuf? ,mzsm?3;8
{vd&Srm? {vsm'? {vdzvuf? aygif;udk;a,mufwnf;/3;9 a&GUum; r,m;i,fwGif&aom om;wdkYudkrqdkbJ 'g0d'f\om;rsm;wnf;/ ESromrmvnf;&Sd\/
3;10 a&Smvrkefom;um;a&maAmif? a&maAmifom;tbd,? tbd,om;a,m&Szwf?3;11 a,m&Szwfom; a,m&H? a,m&Hom; tmcZd? tmcZdom; a,m&S?3;12 a,m&Som; tmrZd? tmrZdom; MoZd? MoZdom; a,moH?3;13 a,moHom;tmcwf? tmcwfom; a[Zud? a[Zudom; rema&S?3;14 rema&Som;tmrkef? tmrkefom; a,m&Sdwnf;/3;15 a,m&Sdom;OD;um; a,m[meef? 'kwd,om; a,m,udrf? wwd,om; aZ'ud? pwkwom;&SvHKwnf;/3;16 a,m,udrfom;um; a,acgedESifh aZ'udwnf;/3;17 tusOf;cH&aom a,acgedom;um; &Smvaov?3;18 rmvcd&H? ay'g,? a&SeZm? a,urd? a[m&Sr? ae'bdwnf;/3;19 &Smvaovom;um; aZkAaAvESifh&Sdrdwnf;/ aZkAaAvom;um; arIvH? [meed? ESra&SavmrdwfESifhwuG?3;20 [Ib? Moa[v? aA&cd? [o'd? ,k&Saouf? aygif;ig;a,mufwnf;/3;21 [meedom;um; ayvwdESifh a,&Sm,wnf;/ a,&Sm,om;um;? a&zm,? a&zm,om;tmeef? tmeefom;MoA'd? MoA'dom;
a&Sced?3;22 a&Scedom;a&Srm,wnf;/ a&Srm,om;um; [wKwf? *gv? Am&d? em&d? tmZ&d? &Smzwf? aygif;ajcmufa,mufwnf;/3;23 em&dom;um; {vdMoeJ? a[Zud? tmZ&duH? aygif;oHk;a,mufwnf;/3;24 {avsmeJom;um; a[m'g,? {vsm&Sdyf? ayvm,? tuKyf? a,m[ef? 'vm,? tmeed? aygif;ckepfa,mufwnf;/

360

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9

,k'om;um; zm&uf? a[ZHk? umrd? [k&? a&SmAmvwnf;/a&SmAmvom;um; &m,? &m,om;,m[wf? ,m[wfom; t[krJESifhvm['f? a&GUum; aZma&odtrsKd;tET,fwnf;/
{uHtrsKd;tb\om;um; a,Za&v? &Sr? 'Awf? ESr[mZavvayged?a*a':tbayaEGv? [k&Stb{Zmwnf;/ olwdkYonf Aufviftb? {z&wfom;OD; [k&trsKd;tET,fwnf;/awaumtbtmI&onf a[vESifhem&trnf&Sdaom r,m;ESpfa,muf&Sd\/em&bGm;jrifaomom;um; t[kZH? a[zm? awred? [m[&Swm&dwnf;/a[vbGm;jrifaomom;um; aZ&uf? a,aZmf? {oeef? aumZwnf;/aumZom;um; tmEkyfESifhaZmaA'tp&Sdaom [mHkom;t[ma&v taqGtrsKd;wnf;/xdktaqGtrsKd; ,mAufonfxl;qef;aomoljzpf\/ ol\trdu? igonfjyif;pGmaom a0'emudkcH om;udkjrif&NyD[kqdkvsuf?
,mAuf trnf jzifhrSnfh\/4;10 ,mAufuvnf;? udk,fawmfonf tuREfkyfudktpOfaumif;BuD;ay;? tuREfkyfae&mudk us,f0ef;apawmfrlyg/ tuREfkyfonf
ab;Oy'ftaESmifh t&SufESifhuif;vGwfygrnftaMumif;? vufawmfonftuREfkyfbufae uG,fumapmifhrawmfrlyg[k oa&v
trsKd;\bk&m;ociftm; qkawmif;wwf? awmif;aomqkudk bk&m;ocifay;oem;awmfrl\/
4;11 Itmarmif umvufom;um; r[d&? r[d&om; {&Swkefwnf;/4;12 {&Swkefom;um; Auf&mz? ygom? aw[dEwnf;/ aw[dEom;um; &em [wfwnf;/ olwdkYonf a&cgtrsKd;om;jzpfMu\/4;13 auewfom;um; MooHa,vESifhp&m,wnf;/ MooHa,vom;um;[mowfESifh armaemoJwnf;/
4;14 armaemoJom;um; Moz&mwnf;/ p&m,om;um; ,Gmb? ,Gmb\om;wdkYonf q&morm;jzpf q&morm;csKdifhaeaomolwnf;/4;15 a,zkEom;jzpfaom umvuf\om;um; k? {vm? emrwnf;/ {vmom;um; auewfwnf;/4;16 a,[vavvom;um; Zdz? Zdzm? wd&d? tmoa&vwnf;/4;17 {Z&om;um; a,om? ar&uf? {zm? ,mvkefwnf;/ ar&ufESifhpHkbufaom zma&morD;Ado,m onf rd&Sd? &SrJ? {&Swarmtb
&Sbudk bGm;jrif\/4;18 r,m; a,[k'd,onf a*a':tba,&uf? apmacgtb a[Am? Zmaemf tba,ukaovudk bGm;jrif\/4;19 a,[k'd,onf em[HESrjzpf\/ em[Honf *grd&Gmom; udv? rmcNrdKUom; {&Swarm\ tbjzpfownf;/4;20 &Sdrkefom;um; tmrEkef? &dE? A[Fmeef? wdvkefwnf;/ &Sdom;um; aZm[uf? AaZmF[ufwnf;/
4;21 ,k'om;jzpfaom a&Sv\om;um; avutb{&? ra&&Stbvm'tp&Sdaom ydwfacsmudk&ufwwfaom tm&SAmtaqGtrsKd;?4;22 a,m,udrftp&Sdaom acgaZbvl? armbjynf tpdk;&aoma,m&S? om&yf? ,mIAdvifwnf;/ xdkodkYqdkaomf a&S;pum;jzpf\/4;23 xdkolwdkYonf tdk;xdef;orm;? v,f,mvkyform;jzpf? &Sifbk&iftem;rSmaevsuf trIawmfudkaqmif&Guf&Mu\/
4;24 &Sdarmifom;um; a,arGv? ,mrdef? ,m&dyf? aZ&? a&Smvwnf;/4;25 a&Smvom;&SvHK? &SvHKom;rdboH? rdboHom; rd&Sr?4;26 rd&Srom;[arGv? [arGvom; ZuK&? ZuK&om; &Sdrdwnf;/4;27 &Sdrdonf om;wq,fajcmufa,mufESifh orD;ajcmufa,mufwdkYudk jrif\/ odkY&mwGif ol\ nDtpfudkwdkY om;rrsm;/ &Sdarmif
trsKd;om;wdkYonf ,k'trsKd;om;uJhodkY ryGg;rrsm;wwf/4;28 &SdarmiftrsKd;wdkYonf 'g0d'frif;BuD;vufxufwdkifatmif aA&a&SbNrdKU? armv 'gNrdKU? [mZ&GmvNrdKU?4;29 Adv[mNrdKU? {ZifNrdKU? awmv'fNrdKU?4;30?31 aAaoGvNrdKU? a[mfrmNrdKU? ZduvwfNrdKU?- AufrmuAkwfNrdKU? [mZokodrfNrdKU? AufAd&dNrdKU? &Sm&drfNrdKUwdkYaeMu\/4;32 xdkrSwyg;? awmNrdKU{wH? tif&drKef? awmcif? {om? tm&Sefwnf;[laom NrdKUig;NrdKUESifhwuG?4;33 ywfvnf&Sdaom &Gmtaygif;wdkYudk AmvNrdKUwdkifatmifydkifMu\/ a&GUum;? &SdarmiftrsKd;om;ae&mESifh aqGpOfrsKd;qufjzpfownf;/4;34 ara&SmAyf? ,mrvuf? tmrZdom; a,m&S?4;35 a,mv? tmaovom; p&m,\om; a,m&Sdbd\om;a,bk?4;36 {avsmeJ? ,maumb? a,a&Sm[m,? tom,? ta'sv? a,odarsv? aAem,ESifhwuG?4;37 a&Srm,? &Sdr&d? a,'g,? tvKef? &SdzdwdkYrS qif;oufaom ZdZwnf;[laom?4;38 emrtm;jzifhrSwfaomolwdkYonf taqGtrsKd;olBuD;jzpf? olwdkYtrsKd;onf tvGefyGg;rsm;ownf;/4;39 xdkolwdkYonf odk;usufpm;&mt&yfudk&Sm csKdifhta&SUbuf? a*a':NrdKU0wdkifatmif oGm;aomtcg?4;40 jrufyifaygrsm; aumif;aomusufpm;&m us,f0ef;Nidrf0yfaom t&yfudkawGUMu\/ a&S;umvwGif? [mrtrsKd;om;wdkYonf
xdkt&yfaeMu\/4;41 txufqdkcJhNyD;aom olwdkYonf ,k'&Sifbk&ifa[Zudvufxuf oGm; odk;usufpm;p&maumif;aom t&yfudkawGUaomaMumifh?
t&yfom;ae &m&GmwdkYudk vkyfBuH? &Sif;&Sif;zsufqD;NyD;rS ,aeYwdkifatmifaeMu\/4;42 wzef &SdarmiftrsKd;om; a,mufsm;ig;&mwdkYonf &Sdom;? Adkvfayvwd? em&d? a&zm,? MoaZvESifhwuG? pd&awmifodkY csDoGm;?4;43 t&ifvGwfaom tmrvuftrsKd;om; tuseft<uif;udkvkyfBuH xdkt&yf ,aeYwdkifatmif aeMu\/

361

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16
5;17
5;18
5;19
5;20
5;21
5;22
5;23
5;24
5;25
5;26

kAifonf oa&v\om;OD;jzpfaomfvnf;? tbtdyf&mudk npfnL;apaomaMumifh om;OD;t&mudkEIwfNyD;vQif? oa&v\


om;jzpfaom a,moyf\ om;wdkYtm;ay;onfjzpf? om;pOfajr;qufwdkYudkrSwfaomtcg? om;OD;t&mudk vdkufrrSwf&/,k'onfvnf; nDtpfudkwdkYwGifvGefuJ ol\trsKd;xJurif;jzpfwwfaomfvnf;? om;OD;t&mudkr&? a,moyf&\/oa&v\om;OD; kAifom;um; [mEkwf? zmvk? a[ZHk? umrdwnf;/a,mvom;um; a&Srm,? a&Srm,om;a*g*? a*g*om;a&Srd?a&Srdom;rdu? rduom;&m,? &m,om;Amvwnf;/Amvom;um;? tmI&d&Sifbk&if wd*vwfydavom odrf;oGm;aom kAiftrsKd; rif;aA&mwnf;/ol\nDa,a,vESifh Zmc&dwdkYonfvnf;? om;pOfajr;qufpm&if;,laomtcg taqGtrsKd;olBuD;jzpfownf;/xdktwl a,mv? a&Sr? tmZwfwdkYrSqif;oufaom aAvonfvnf;rif;jzpfvsuf? tma&mfNrdKUrSpaeaAmNrdKU? AmvarmifNrdKUwdkifatmif
ae&m us,f\/*dv'fjynf odk;EGm;rsm;jym;aomaMumifh? ta&SUrsufESm Oz&wfjrpfESifhqdkifaom awm0if0wdkifatmif ae&mus,f\/a&Smvkrif;vufxuf [m*&trsKd;om;wdkYudk ppfwdkufvkyfBuHojzifh? *dv'fjynfta&SUydkif;wa&SmufvHk;wGif [m*&\ae&mudk,l
ae&musMu \/
olwdkYwbufwcsuf? Am&SefjynfwGif ovumNrdKUwdkifatmif *'ftrsKd;om;wdkYonf ae&musMu\/Am&Sefjynf tBuD;tuJum;a,mv? xdkaemuf &SmzH? ,meJ? &Smzwfwnf;/olwdkYtaqGtrsKd;csif; aygufabmfawmfaomolum; rdauv? arIvH? a&Sb? a,m&J? ,mcef? Z,m? a,Am? aygif;ckepfa,mufwnf;/xdkolwdkYonf *ked? tmAa'sv? AkZm[d? ,ma'g? a,&Sd&SJ? rdauv? *dv'f?
,ma&mf? [k&d? tbd[Jv trsKd;tET,fjzpfownf;/ *kedum; xdktaqGtrsKd;\ olBuD;jzpf\/olwdkYonf *dv'fjynf? Am&SefjynfNrdKU&Gm? &SmkefNrdKUywfvnfjynfpGef;wdkifatmif ae&musMu\/oltaygif;wdkYonf ,k'&Sifbk&if a,moHESifh oa&v&Sifbk&ifa,a&maAmifvufxuf om;pOfajr;qufpm&if;0ifMu\/
kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0ufwGif 'dkif;ESifhxm;udkudkifav;ESifhypfwwfojzifh? ppfrIppfa&;udkavhusuf ppfcsDwwfaom
ppfol&J aygif;um;? av;aomif;av;axmif ckepf&majcmufq,fwnf;/xdkolwdkYonf [m*&trsKd;om;wnf;[laom a,wk&? emzd&S? aem'yftrsKd;om;wdkYESifh ppfwdkufMu\/ppfwdkufaomtcg bk&m;ocifudkudk;pm;qkawmif;aomaMumifh? bk&m;ocifrpawmfrljcif;aus;Zl;tm;jzifh? [m*&vlwdkYESifholwdkYOpm
&SdorQudk& Mu\/ukvm;tkyfig;axmif? odk;ESpfodef;ig;aomif;? jrnf;ESpfaxmif? vlwodef;wdkYudkodrf;,lMu\/bk&m;ocifhtcGifhESifh ppfwdkufaomaMumifh? &efoltrsm;wdkYonfvJaoMu\/ oa&vvlwdkYonf odrf;oGm;jcif;trIra&mufrSDwdkif
atmif? [m*&vlwdkYae&m ae&musMu\/
rema&StrsKd;w0ufonf xdkjynfwGifAm&SefNrdKUrSp Amva[&rkefNrdKU? ped&NrdKU? a[&rkefawmifwdkifatmifyGg;rsm;vsufae\/taqGtrsKd;olBuD;rsm;[lrlum;? cGeftm;BuD;ausmfapmaom ppfol&J{zm? {avsv? tmZa&v? a,&rd? a[m'0d? ,ma'svwnf;/odkY&mwGif kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0ufonf bdk;ab;wdkY\ bk&m;ocifudkjypfrSm;? rdrdwdkYa&SUrSm bk&m;ocifzsufqD;awmfrlaom
jynfom;wdkYbk&m;rsm;ESifh rSm;,Gif;Mu\/odkYjzpf oa&vtrsKd;\bk&m;ocifonf tmI&d&Sifbk&ifykvESifh&Sifbk&ifwd*vwfydavom pdwfudkEId;aqmfawmfrlojzifh? aemuf&Sif
bk&if onf xdkoa&vtrsKd;om;wdkYudk a*gZefjrpfem;? a[vNrdKU? [maAmfNrdKU? [m&NrdKUodkY odrf;oGm; ,aeYwdkifatmifae&mcsxm;\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4-7
6;8
6;9
6;10
6;11
6;12
6;13
6;14
6;15

av0dom;um; a*&IH? aum[wf? ar&m&dwnf;/aum[wfom;um; tmrk&H? Z[m? a[jAKef? MoaZvwnf;/tmr&Hom;um; tmkef? arma&S? rd&dtHwnf;/ tmkefom;um; em'yf? tbd[k? {vmZm? ormwnf;/{vmZmom;um; zde[wf? zde[wfom;tbd&T? tbd&Tom;Akud? Akudom;MoZd? MoZdom;aZ&[d? aZ&[dom;ar&m,kwf? ar&m,kwf
om;tmr&d? tmr&dom;t[dwkyf?t[dwkyfom; Zm'kwf? Zm'kwfom; t[drwf?t[drwfom; tmZ&d? tmZ&dom; a,m[efwnf;/a,m[efom;um;? a,k&SvifNrdKUrSm a&Smvrkefwnfaom Adrmefawmf ,Zfyka&m[dwfjyKaom tmZ&dwnf;/tmZ&dom;um; tmr&d? tmr&dom;t[dwkyf?t[dwkyfom;Zm'kwf? Zm'kwfom; &SvHK?&SvHKom; [dvcd? [dvcdom;tmZ&d?tmZ&dom;p&m,? p&m,om; a,mZ'ufwnf;/a,mZ'ufonf aeAkc'faeZmvufjzifh,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;wdkYudk xm0&bk&m;odrf;oGm;apawmfrlaomtcg ygoGm;ownf;/362

6;16
6;17
6;18
6;19
6;20
6;21
6;22
6;23
6;24
6;25
6;26
6;27
6;28
6;29
6;30
6;31
6;32

av0dom; a*&IH? aum[wf? ar&m&dwdkYwGif?a*&IHom;um; vdAedESifh&Sdrdwnf;/aum[wfom;um; tmr&H? Z[m? a[jAKef? MoaZvwnf;/ar&m&dom;um; r[mvdESifhrk&Sdwnf;[laom av0dtaqGtrsKd; toD;toD;jzpfownf;
a*&IHom;um; vdAed? vdAedom; ,m[wf? ,m[wfom; Zdr?Zdrom;a,mtm? a,mtmom;a'g? a'gom;aZ&? aZ&om;,mw&Jwnf;/aum[wfom;um; Z[mwnf;[laom trde'yf? trde'yfom; aum&? aum&om; td&?td&om; {vume? {vumeom; {Asmoyf? {Asmoyfom; td&?td&om;wm[wf? wm[wfom;Oa&v? Oa&vom;MoZd?MoZdom;a&Smv?a&Smvom; {vume? {vumeom; tmroJESifht[drkwf?tmroJom; aZmzJ? AaZmzJom; em[wf?em[wfom;{vsmb? {vsmbom; a,a&m[H? a,a&m[Hom; {vume? {vumeom;&SarGvwnf;/&SarGvom;OD;um; a,mv? 'kwd,om; tbd,wnf;/
ar&m&dom;um; r[mvd? r[mvdom; vdAed? vdAedom; &Sdrd? &Sdrdom; MoZ?MoZom;&Sdrm? &Sdrmom; [*sm? [*smom; tom,wnf;/
xm0&bk&m;\ aowmawmfonf Nidr0f yfaomtcg? tdraf wmfoDcsif;qd&k mtrIawmfukd apmifah pjcif;iSg? 'g0d'rf if;cefx
Y m;aomolwo
Ykd nf?a,k&SvifNrdKU Adrmefawmfudk a&SmvrkefrwnfrSDumvywfvHk;? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwnf&mt&yf oDcsif;qdkvsuftrIawmf
udkapmifhMu\/ AdrmefawmfudkwnfNyD;aomaemuf? rdrdwdkYtvSnfhtwdkif; apmifh&aomtrIudk apmifhvsufaeMu\/6;33 xdktrIawmfudk apmifhaomolwdkYESifh om;pOfajr;quf[lrlum;?
6;38 oa&v? av0d? aum[wf? Z[m? aum&? {Asmoyf? td&? wm[wf? aZzed? tmZ&d? a,mv? {vume? trmoJ?
rm[wf? {vume? aZmzJ? awm tm? {vsmb? a,a&m[H? {vume? &SarGv? a,mvwdkYrSqif;oufaom aum[wftrsKd;?
oDcsif;onf a[refwyg;?6;39 av0d? a*&IH? ,m[wf? &Sdrd? Zdr? {oef? t'g,?
6;43 aZ&? {oed? rmvcd? Amao,? rdauv? &Sdrm? aA&cdwdkYrS qif;oufaomtmoyf? a[refvufsmbufrSmae&m&Sdaom taygif;tabmf
tmoyf wyg;?6;44 av0d? ar&m&d? rk&Sd? r[mvd? &Sar&? Amed? tHZd? [dvcd? tmrZd? [m&SAd?
6;47 rvKwf? tmz'd? ud&SdwdkYrS qif;oufaom {oefwyg;rSp vuf0JbufrSmae&m&Sdaom taygif;tabmf? ar&m&dtrsKd;om;rsm;wnf;/6;48 olwdkY\ nDtpfudkjzpfaom av0dom;wdkYonf bk&m;ocifusdef;0yfawmfrl&m wJawmftrItrsKd;rsKd;apmifhaomt&m cefYxm;jcif;udkcHMu\/
6;49 tmkefESifhol\om;pOfajr;qufrlum;? ,ZfaumifudkrD;IdU&myvifESifheHYomaygif;udk rD;dIU&myvifay:rSmylaZmfvsuf? tvGefoefY&Sif;&mXme
awmftrItvHk;pHkudk apmifhvsuf? bk&m;ocif\ uRefarma&SrSmxm;orQtwdkif; oa&vtrsKd;\tjypfudk ajz&aomoljzpfMu\/6;50 tmkef\om;ajr;rSm? tmkefom;um;{vmZm? {vmZmom; zde[wf? zde[wfom; tbd&T?6;51 tbd&Tom; Akud? Akudom; MoZd? MoZdom; aZ&[d?6;52 aZ&[dom; r&m,kwf? r&m,kwfom; tmr&d? tmr&dom; t[dwkyf?6;53 t[dwkyfom;Zm'kwf? Zm'kwfom; t[drwfwnf;/
6;54 tmkef\om;ajr;jzpfaom aum[wftaqGtrsKd;wdkYonf? pma&;wHjyKaomtm;jzifh &aeaomNrdKUESifh NrdKUe,frsm;[lrlum;?6;55 ,k'cdkifa[jAKefNrdKUESifhNrdKUe,fudk&Mu\/6;56 odkY&mwGifNrdKUESifhqdkifaomv,frsm;? &Gmrsm;wdkYudka,zkEom;umvufonf&\/6;57 ajy; rSDcdk&ma[jAKefNrdKUrSwyg;? ,k'cdkifxJu vdAeNrdKUESifhNrdKUe,f? ,wd&NrdKUESifh NrdKUe,f? {&SwarmNrdKUESifhNrdKUe,f?6;58 a[mvkefNrdKUESifhNrdKUe,f? a'Ad&NrdKUESifhNrdKUe,f?6;59 teNrdKUESifhNrdKUe,f? ,kwNrdKUESifhNrdKUe,f? Aufa&SrufNrdKUESifhNrdKUe,fwdkYudk4if;?6;60 A,FmrdefcdkifxJu *daAmifNrdKUESifhNrdKUe,f? a*ANrdKUESifhNrdKUe,f? tmvrufNrdKUESifhNrdKUe,f? tmeokwfNrdKUESifhNrdKUe,fwdkYudk4if;? tmkef\
om;ajr;wdkYonf taqGtrsKd;tvdkuf& NrdKUaygif;um; wq,fhoHk;NrdKUwnf;/6;61 <uif;aomaum[wfom; taqGtrsKd;wdkYonf pma&;wHtm;jzifh? rema&Scdkif0ufxJu NrdKUq,fNrdKUwdkYudk&Mu\/6;62 a*&IHom;taqGtrsKd;wdkYonf ocgcdkif? tm&Smcdkif? evdcdkif? Am&Sefjynf rema&ScdkifxJu NrdKUwq,foHk;NrdKUwdkYudk&Mu\/6;63 ar&m&dom; taqGtrsKd;wdkYonf kAifcdkif? *'fcdkif? ZmAkvkefcdkifxJu NrdKUwq,fESpfNrdKUwdkYudk &Mu\/6;64 rnfaomNrdKUwdkYudk NrdKUe,fESifhwuG? oa&vtrsKd;om;wdkYonf av0dom;wdkYtm;ay;Mu\/6;65 txufqdkcJhNyD;aomNrdKUwdkYudk pma&;wHjyK? ,k'trsKd;om;cdkif? &SdarmiftrsKd; om;cdkif? A,FmrdeftrsKd;om; cdkifxJuay;Mu\/6;66 <uif;aomaum[wfom;taqGtrsKd;wdkYonf {z&drfcdkifxJu&onftwdkif;?6;67 ajy;cdkae&m {z&drfawmifay:rSm a&ScifNrdKUudk NrdKUe,fESifhwuGay;Mu\/6;68 xdkrSwyg;? a*ZmNrdKUESifhNrdKUe,f? a,murHNrdKUESifhNrdKUe,f? Aufa[mkefNrdKUESifh NrdKUe,fwdkYudk4if;?6;69 'efcdkifxJu {vawuNrdKUESifhNrdKUe,f? *dAokefNrdKUESifhNrdKUe,f? tmZvkefNrdKUESifhNrdKUe,f? *go&drKefNrdKUESifhNrdKUe,fwdkYudk4if;?6;70 rema&Scdkif0ufxJu tae&NrdKUESifhNrdKUe,f? AdvHNrdKUESifhNrdKUe,fwdkYudk4if;? <uif;aomaum[wfom; taqGtrsKd;wdkYtm;ay;Mu\/6;71 a*&IHom;wdkYtm;vnf;? rema&Scdkif0ufxJu Am&Sefjynf a*gvefNrdKUESifhNrdKUe,f? tm&SwkwfNrdKUESifhNrdKUe,fwdkYudk4if;?6;72 ocgcdkifxJu aua'&SNrdKUESifhNrdKUe,f? 'gA&wfNrdKUESifhNrdKUe,f?363

6;73
6;74
6;75
6;76
6;77
6;78
6;79
6;80
6;81

&mrkwfNrdKUESifhNrdKUe,f? tmeifNrdKUESifhNrdKUe,fwdkYudk4if;?tm&SmcdkifxJu rd&SvNrdKUESifhNrdKUe,f? tmA'kefNrdKUESifhNrdKUe,f?[kukwfNrdKUESifhNrdKUe,f? &a[mbNrdKUESifhNrdKUe,fwdkYudk4if;?evdcdkifxJu *gvdvJjynfaua'&SNrdKUESifhNrdKUe,f? [rKefNrdKUESifhNrdKUe,f? ud&,odrfNrdKUESifh NrdKUe,fwdkYudk4if; ay;Mu\/<uif;aomar&m&dom;wdkYtm;vnf;? ZmAkvkefcdkifxJu &drKefNrdKUESifhNrdKUe,f? wmaAmfNrdKUESifhNrdKUe,fwdkYudk4if;?a,&dacgNrdKUta&SU? a,mf'efjrpfwbuf? kAifcdkifxJuawm aAZmNrdKUESifhNrdKUe,f? ,mZNrdKUESifhNrdKUe,f?au'rkwfNrdKUESifhNrdKUe,f? arzwfNrdKUESifhNrdKUe,fwdkYudk4if;?*'fcdkifxJu *dv'fjynf &mrkwfNrdKUESifhNrdKUe,f? r[medrfNrdKUESifhNrdKUe,f?a[&SbkefNrdKUESifhNrdKUe,f? ,mZmNrdKUESifhNrdKUe,fwdkYudk4if; ay;Mu\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5
7;6
7;7
7;8
7;9
7;10
7;11
7;12
7;13
7;14
7;15
7;16
7;17
7;18
7;19
7;20
7;21
7;22
7;23
7;24
7;25
7;26
7;27
7;28
7;29
7;30
7;31

ocgom;um; awmv? zk0g? ,mIyf? &dSrkef? aygif;av;a,mufwnf;/awmvom;um; awmvtaqGtrsKd;olBuD;MoZd? a&zm,? a,a&v? ,mrJ? ,dAoH? &SarGvwnf;/ xdktaqGtrsKd;tpOftqufwdkYonf
cGeftm; BuD;aomol&Jjzpf 'g0d'frif;vufxuf ESpfaomif;ESpfaxmifajcmuf&m&Sdownf;/MoZdom;um; Z&[d? Z&[dom; rauv? MoA'd? a,mv? &S,? aygif;ig;a,mufwnf;/ olwdkYonf tBuD;tuJjzpfMu\/olwdkY om;r,m;rsm;aomaMumifh? taqGtrsKd;toD;toD;tvdkuf? ppfol&Jwyfom; oHk;aomif;ajcmufaxmif&SdMu\/olwdkYnDtpfudk ocgtaqGtrsKd;taygif;wdkYonf cGeftm;BuD;aomol&Jjzpf? om;pOfajr;qufpm&if;0ifonftwdkif;? &Spfaomif;
ckepfaxmif &SdMu\/
A,Fmrdefom;um; aAv? aAcg? a,'a,v? aygif;oHk;a,mufwnf;/aAvom;um; taqGtrsKd;olBuD;{ZAkef? MoZd? MoaZv? a,&drkwf? &d? aygif;ig;a,mufwnf;/ olwdkYonf cGeftm;BuD;
aomol&Jjzpf? om;pOf ajr;qufpm&if;0ifonftwdkif;? ESpfaomif;ESpfaxmifoHk;q,fav;a,muf&SdMu\/aAcgom;um; aZrd&? a,m&S? {avsZm? {vdMoeJ? Mor&d? a,&drkwf? tbd,? tmeokwf? tmvrufwnf;?om;pOfajr;qufpm&if;0if? taqGtrsKd;olBuD; toD;toD;tvdkuf? cGeftm;BuD;aomol&J ESpfaomif;ESpfaaxmifESpf&m&SdMu\/a,'a,vom;um; Adv[ef? Adv[efom; ,k&S? A,Fmrdef? {[k'f? aceme? aZoef? om&Sd&S? t[d&S[mwnf;/taqGtrsKd;olBuD; toD;toD;tvdkuf? cGeftm;BuD; ppfwdkufjcif;iSg? wwfpGrf;Edkifaom ol&Jwaomif;ckepfaxmifESpf&m&SdMu\/xdkrSwyg;? Iydrf? [kydrfESifhwuG &[k&Sdrfom;? tma[&om;&Sdownf;/
evdonf Adv[mwGifjrifaom om;um;? ,maZv? *ked? a,Z? &SvHKwnf;/
rema&Som;OD;um; tmoa&v? xdkaemuf? I&dtrsKd;jzpfaom r,m;i,fwGifjrifaomom;? *dv'f\tb rmcd&wnf;/rmcd&onf rmcgtrnf&Sdaom[kydrfESifh Irfyd\ESrESifhpHkbuf? ESpfqufajrmufaomom;um; Zavmzwftrnf&Sd\/ Zavmzwf
orD;oufouf &Sd\/rmcd&r,m; rmcgonf om;udkbGm;jrif? ay&uftrnfjzifhrSnfh\/ ol\ nDum;a&S&uftrnf&Sd\/ ol\om;um; OvHESifh
a&uifwnf;/OvHom;um; aA'efwnf;/ a&GUum; rema&Som; rmcd&\om; *dv'ftrsKd;tET,fwnf;/ol\ESr [armavuufonf a&Sm'? taAsZm? r[mvudkbGm;jrif\/&Srd'om;um; t[dtef? a&Scif? vdu[d? tedtHwnf;/
{z&drfom;um; Iaov? Iaovom;aA&uf? aA&ufom;wm[wf? wm[wfom; {vm'? {vm'om;wm[wf?wm[wfom;ZmA'f? ZmA'fom;Iaovwnf;/ xdkrSwyg;? {z&drfom; {ZmESifh {v'fwdkYonf xdkjynfarG;bGm;aom? *goNrdKUom;wdkY
wd&dpmefrsm;udk vk,laomaMumifh toufqHk;Mu\/tb{z&drfonf tifwefumvywfvHk; pdwfromnnf;wGm;vsufae\/ nDtpfudkwdkYonf ESpfodrfhapjcif;iSgvmMu\/aemufwzef r,m;qDodkY0ifojzifh olonfy#doaE,l om;udkbGm;jrif\/ xdkom;udk aA&d,trnfjzifhrSnfh\/ taMumif;rlum;?
udk,ftdrfaxmif tr*Fvma&mufownf;/orD;a&S&um; txufaAaomkefNrdKU? atmufaAaomkefNrdKU? MoZifa&S&NrdKUwdkYudk jyKpkaomoljzpf\/ol\om;um; a&z? ol\om;a&&Syf? ol\om;awv? ol\om;wm[ef?ol\om;vm'ef? ol\om;trd[k'f? ol\om; {vd&Srm?ol\om;Ekef? ol\om;a,mIwnf;/olwdkYydkifxdkufaomae&m[lrlum;? aAovNrdKUESifhaus;vuf? ta&SUbufem&efNrdKU? taemufbuf a*ZmNrdKUESifhaus;vuf? a&ScifNrdKUESifh
aus;vuf? *gZNrdKUESifhaus;vuf?rema&StrsKd;om;ae&mtem;rSm Auf&SefNrdKUESifhaus;vuf? wmeufNrdKUESifhaus;vuf? ar*da'gNrdKUESifhaus;vuf? a'g&NrdKUESifhaus;vufwnf;/
NrdKU&Gm wdkY oa&v\om;jzpfaom a,moyf\om;wdkYonf ae&musMu\/
tm&Smom;um; ,dre? &Gm? &Td? aA&d,? ESrap&wnf;/aA&d,om;um;a[AmESifhrmvausvwnf;/ rmvausvom;um;Ad&Zm0dwf?364

7;32
7;33
7;34
7;35
7;36
7;37
7;38
7;39
7;40

a[Amom;um; ,mzvuf? a&Smrm? a[moH? ESrItmwnf;/,mzvufom;um; ygouf? Adr[mv? tm&S0wfwnf;/a&Smar&om;um; tm[d? a&m*? a,[kA? tm&Hwnf;/ol\nD a[vifom;um; aZmz? re?a&Svuf? tmrvwnf;/aZmzom;um; oktm? [maezm? &Tv? aA&d? r&?aAZm? a[m'? &Sr? &Sdv&S? o&ef? aA&wnf;/a,omom;um; a,zkEydoy? tm&wnf;/Ovom;um; tm&? [Ha,v? a&Zd,wnf;/oltaygif;wdkYonf tm&SmtrsKd; taqGtrsKd;olBuD;? a&G;aomol? cGeftm;BuD;aom ol&Jrif;jzpfMu\/ om;pOfajr;qufpm&if;0if
ppfwdkufjcif;iSg wwfpGrf;Edkifaomol ESpfaomif;ajcmufaxmif&SdMu\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5?6

A,Fmrdefom;OD;um; aAv? 'kwd,om;tm&SaAv? wwd,om; t[d&H?pwkwom;aem[? yOrom;&mzwnf;/aAvom;um; t'g? a*&? tbd[k'f?tbd&T? aeref? tma[m?a*&m? a&SzkzH? [k&Hwnf;?- rme[ufNrdKUodkY ae&majymif;aom a*ANrdKUom;taqGtrsKd; olBuD;jzpfaom {[k'fom;um;? aeref?
t[d,? a*&wnf;/8;7 ae&majymif;aomaemuf? MoZESifht[d[k'fudkvnf;jrif\/8;8 &S[m&drfonf r,m;[k&drfESifh Am&mudkpGefYNyD;rS? armbjynfae?8;9 r,m;a[ma'&SwGif a,mAyf? Zdbd? ar&S? rmvcH?8;10 ,kZ? &Smcd? rd&rwdkYudkjrif? olwdkYonf taqGtrsKd;olBuD;jzpfMu\/8;11 t&ifr,m;[k&SdrfwGif? tbdwkyfESifh{vygvudkjrif\/8;12 {vygvom;um; {Am? rd&S[H? &Smrufwnf;/ &SmrufonfMoaemNrdKU? avm'NrdKUESifh aus;vufrsm;udk jyKpkaomoljzpf\/8;13 aA&d,ESifha&SrwdkYonf *goNrdKUom;wdkYudkESifxkwfaom tmZvkefNrdKUom;taqGtrsKd;olBuD;jzpfMu\/8;14 xdkrSwyg;? t[dMo? &Sm&Suf? a,&drkwf?8;15 aZA'd? tm&'f? tm'g?8;16 rdauv? &Sy? a,m[wdkYonf aA&d,om;jzpfMu\/8;17 aZA'd? arIvH? a[Zud? a[Am?8;18 &Sar&J? a,Zvd? a,mAyfwdkYonf {vygvom;wnf;/8;19?20 ,mudrf? Zdc&d? ZmA'd?- {avsmeJ? ZdvoJ? {avv?8;21 t'g,? aA&m,? &Sdr&wfwdkYonf &Sdr[dom;wnf/8;22 &Syef? a[Am? {avv?8;23?24 tmA'kef? Zdc&d? [meef?- [meed? {vH? taEmod,?8;25 z'd,? ayaEGvwdkYonf &Sm&Sufom;wnf;/8;26 &SH&S&J? a&S[m&d? tmovd?8;27 ,m&&Sd? {vd,? Zdc&dwdkYonf a,a&m[Hom;wnf;/8;28 olwdkYonf a,k&SvifNrdKUrSmae? tpOftquftaqGtrsKd;olBuD;rif;jzpfMu\/8;29 *daAmifNrdKUrSm *daAgiftba,a[vae\ ol\r,m;um;rmcgtrnf&Sd\/
8;30 ol\om;OD;um; tmA'kef? ol\nDum;Zk&? ud&S? Amv? ae&? em'yf?8;31 a*a':? t[dMo? Zmc&d? rduvkwfwnf;/8;32 rduvkwfom;um;&SdrHwnf;/ olwdkYonf a,&k&SvifNrdKUrSm nDtpfudkpktem;? wbufwcsuf ae&musMu\/
8;33 ae&om;um;ud&S? ud&Som;a&Smvk? a&Smvkom;a,meoef? arvcd&T? tbdem'yf? &SAmvwnf;/
8;34 a,meoefom;um; ar&dAmv? ar&dAmvom;rdum?8;35 rdumom;ydokef? arvufwm&m? tmcwfwnf;/8;36 tmcwfom;um; ,m&? ,m&om;tmvruf? tmZrm0uf? Zdr&dwnf;/ Zdr&dom;um; armZ?8;37 armZom;Adem? Ademom;a&zm,?a&zm,om;{vmo? {vmoom;tmaZv?8;38 tmaZvom;ajcmufa,muftrnfum;tmZ&duH? aAmack? &Sarv? &S&d,? MoA'd? [meefwnf;/8;39 tmaZvnD{&Sufom;OD;um;OvH? 'kwd,om; a,[kwf? wwd,om; {vdzvufwnf;/8;40 OvHom;wdkYonf cGeftm;BuD;aomav;ol&JjzpfMu\/ om;ajr;rsm; aygif;w&mig;q,f&SdMu\/ a&GUum;? A,Fmrdefom;pOfajr;quf
jzpfownf;/
365

tcef;BuD; ( 9 )
9;1

txufqdkcJhNyD;onftwdkif;? oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf om;pOfajr;quf pm&if;0if udk,ftjypfaMumifhAmAkvkefNrdKUodkY


odrf;oGm;jcif; udkcH&ESifhaom oa&v&Sifbk&ifESifh ,k'&Sifbk&ifrSwfpmygownf;/
9;2 aemufwzef udk,fydkifxdkufaomNrdKU&GmwdkY tOD;qHk;ae&musaomolum;? oa&vtrsKd;om;? ,Zfyka&m[dwf? av0dom;? bk&m;
uReftoD; toD;jzpfMu\/9;3 a,k&SvifNrdKUrSmaeaom ,k'trsKd;? A,FmvmrdeftrsKd;? {z&drfESifhrema&StrsKd;om;[lrlum;?9;4 ,k'om;zm&uftrsKd;tET,f? Amed? r&d? Mor&d? trd[k'fwdkYrS qif;oufaomOoJwyg;?
9;5 &SdavmedtrsKd;jzpfaom om;OD;tom,ESifhol\om;wpk?9;6 aZ&trsKd;a,GvESifhol\nDtpfudkwpkaygif;ajcmuf&mudk;q,fwnf;/9;7 A,FmrdeftrsKd;tET,fjzpfaom [maoEGm? a[m'0d? arIvHwdkYrS qif;oufaomovK?9;8 a,a&m[Hom;Aed,? a&Gv? a&SzwdwdkYrS qif;oufaomarIvHrSp?9;9 om;pOfajr;qufpm&if;0ifaom trsKd;om;csif;aygif;udk;&mig;q,fajcmufa,mufwnf;/ oltaygif;wdkYonf taqGtrsKd;olBuD;jzpf
Mu\/
9;10 ,Zfyka&m[dwfrlum; a,'g,? a,m,&dyf? ,mcdefESifhwuG?9;11 t[dwkyf? r&m,kwf? Zm'kwf? arIvH? [dvcdwdkYrSqif;oufaom bk&m;ocif\tdrfawmftkyf tmZ&dwyg;? 9;12 rmvcd? ygI&? a,&m[HwdkYrSqif;oufaom t'g,ESifh ar&? ar&Sdvrkwf? arIvH? ,maZ&? ta'vwdkYrSqif;oufaom rm&SJ
tp&Sdaom?9;13 taqGtrsKd;olBuD;trsKd;om;csif; waxmifckepf&majcmufq,f&SdMu\/ olwdkYonf bk&m;ocif\tdrfawmftrIudkaqmif&Gufjcif;iSg
wwfpGrf; Edkifaomolaywnf;/
9;14 av0dom;rlum;? ar&m&dtrsKd;tET,fjzpfaom [m&Sbd? tmZ&duH? [mIyfwdkYrS qif;oufaoma&Srm&wyg;?9;15 AmuAum? a[&uf? *vmvoHk;yg;? tmoyf? Zdc&d? rdumwdkYrS qif;oufaomredwyg;?9;16 a,'koHk? *vmv? a&Srm,wdkYrS qif;oufaom MoA'dwyg;? aeawmzmod&GmwdkYwGifaeaom {vumeom; tmo\om;aA&cd
wyg;wnf;/
9;17 wHcg;apmifhrlum; &SvHK? tuKyf? wmvrkef? t[dreftp&Sdaom nDtpfudkw0k9;18 &SvHKonf &Sifbk&if0ifaom ta&SUwHcg;wGifwHcg;rSL;jzpf\/ olwdkYonf av0dom;taygif; toif;ygaom wHcg;apmifhaywnf;/
9;19 aum&odtaqGtrsKd;? aum&? {Asmoyf? aum&wdkYrS qif;oufaom&SvHKESifh rdrdnDwdkYonf trIawmfapmifh&mwGif wJawmf
wHcg;apmihfjzpfMu\/ tbwdkYonf xm0&bk&m;\ Adkvfajcwyfcs&mwGif wJawmfOD;apmifhjzpfMu\/
9;20 a&S;umv{vmZmom; zde[wfonf xdkolwdkYudktkyf&? xm0&bk&m;onf olESifhtwl&Sdawmfrl\/9;21 ar&Sdvrdom; Zmc&donf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;apmifhjzpf\/9;22 wHcg;apmifht&mcefYxm;aomolaygif;um; ESpf&mwq,fESpfa,mufwnf;/ xdkolwdkYonf 'g0d'fESifhya&mzuf&SarGvcefYxm;aom
om;pOfajr;quf
9;23 xdkol\om;pOfajr;qufwdkYonf wJawmfwnf;[laom xm0&bk&m;\tdrfawmf wHcg;apmifhtrIudkaqmif&Guf&Mu\/9;24 wHcg;apmifhwdkYonf ta&SU? taemuf? awmif? ajrmuf? av;rsufESm apmifhae&Mu\/9;25 &GmwdkYaeaom taygif;tabmfwdkYonf tvSnfhoifhonftwdkif;ckepf&uf? ckepf&ufvm&Mu\/
9;26 xdkav0dom;wdkYwGif wHcg;apmifhBuD;av;a,mufwdkYonf t&mudkcH&onftwdkif;? bk&m;ocif\tdrfawmftcef;rsm;ESifh b@m
wdkufrsm;udkapmifh &Mu\/9;27 xdkodkYapmifh eHeufwdkif;wHcg;udkzGifh&aomaMumifh? bk&m;ocif\tdrfawmfywfvnf tdyf&Mu\/9;28 tcsKdUwdkYonfvnf;? trIawmfapmihfwefqmrsm;udk ta&twGuftwdkif;oGif;vsufxkwfvsuf apmifh&Mu\/9;29 tcsKYdwdkYonfvnf;? oefY&Sif;&mXmeawmfwefqmrsm;? toHk;taqmifrsm;? rkefYnuf? pyspf&nf? qD? avmAef? eHYomrsKd;rsm;udkjyKpk
apmifh&Mu\/9;30 ,Zfyka&m[dwftrsKd;om;tcsKdUwdkYonfvnf; eHomqDudkvkyf&Mu\/9;31 av0dom;? aum&odtaqGtrsKd;jzpfaom &SvHK\om;OD;rwdodonfoHjym;jzifh zkwfaomrkefYrsKd;udkapmifh&\/9;32 ol\nDtpfudkESifh tjcm;aomaum&odtaqGtrsKd;om;wdkYonf OykofaeY a&SUawmfrkefYudkjyifqif&Mu\/9;33 oDcsif;qdkaomol av0dtaqGtrsKd;olBuD;wdkYonf rdrdwdkYtrIudkaeYnOfhrjywfapmifh&aomaMumifh? tdrfawmftcef;ae tjcm;
aomtrIESifh vGwfMu\/9;34 xdkav0dtaqGtrsKd;olBuD;wdkYonf tpOftquftBuD;tuJjzpf a,k&SvifNrdKU ae&musMu\/

366

tcef;BuD; ( 10 )
10;1

zdvdwdvlwdkYonf oa&vvlwdkYudkppfwdkuf? oa&vvlwdkYonf &efola&SUrSm ajy;ojzifh? *dvaAmawmifay:rSm txdtcdkufESifhvJ


aoMu\/10;2 zdvdwdvlwdkYonf a&Smvkrif;ESifhol\om;wdkYudk jyif;xefpGmvdkuf? a&Smvk\om;a,meoef? tbde'yf? arvcd&TwdkYudk owfMu\/10;3 ppfwdkuf&mwGif a&SmvkonftvGefcH&\/ av;orm;wdkYypfaomjrm;rSef tvGefemaomaMumifh?10;4 vufeufaqmifvkvifudkac:NyD;vQif? oifhxm;udkxkwf ighudkxdk;avmh/ odkYr[kwf ta&zsm;vDS;jcif;udkrcHaom vlwdkYonfvm?
ighudkrdkrao nOf;qJMuvdrfhrnf[kqdkaomfvnf;? vufeufaqmifvkvifonf tvGefaMumufrjyKbJaeaomaMumifh a&Smvkonf
xkdxm;udk,l axmifNyD;vQif? xm;zsm;ay:rSm vSJao\/10;5 a&Smvkaoonfudk vufeufaqmifvkvifjrifvQif? olonfvnf; xdkxm;udkaxmif xm;zsm;ay:rSmvSJao\/10;6 xdkodkY a&SmvkESifhol\om;oHk;a,mufrSp eef;awmfom;taygif;wdkYonf twlaoMu\/
10;7 oa&vvlajy;aMumif;? a&SmvkESifhol\om;rsm;aoaMumif;udk? csKdifhaeaom oa&vvltaygif;wdkYonfodjrifvQif? NrdKU&GmwdkYudk
pGefYypfojzifh? zdvdwdvlwdkYonfvmaeMu\/10;8 eufjzefaeY zdvdwdvlwdkYonf taoaumifwdkY? t0wfwefqmudkcRwfjcif;iSgvmaomtcg? *dvaAmawmifay:rSma&SmvkESifhol\
om;oHk;a,muf wdkYonf aovsuf&SdonfudkawGUjrifMu\/10;9 t0wfwefqmawmfudkcRwfNyD;rS acgif;awmf? vufeufawmfudk,l olwdkYkyfwktdrfrsm;4if;? vlrsm;wdkY4if;? odwif;ausmfapmapjcif;iSg?
zdvdwd jynft&yf&yfodkY ay;vdkufMu\/10;10 vufeufawmfudkvnf; olwdkYbk&m;ausmif;xm;? acgif;awmfudk 'g*kefAdrmef qGJxm;Mu\/
10;11 zdvdwdvlwdkYonf a&SmvkjyKorQudk *dv'fjynf,mAufNrdKUom;rsm;Mum;vQif?10;12 ol&Jtaygif;wdkYonf a&Smvk\tavmif;ESifh ol\om;tavmif;wdkYudk,loGm;? ,mAufNrdKUodkY aqmifcJhojzifh? tdk;wdkYudk,mAufNrdKUrSm
oydwfyifatmuf oN*K[fNyD;rS ckepf&ufywfvHk; tpma&SmifMu\/
10;13 xdkodkYa&Smvkonf xm0&bk&m;\pum;awmfudk em;raxmif? vGefusL; xm0&bk&m;udkjypfrSm;aomaMumifh4if;?10;14 xm0&bk&m;udk rar;jref;bJ ewf0ifrdef;rudk&SmazGar;jref;aomaMumifh4if;? xm0&bk&m;onf olUudkuGyfrsuf? EdkifiHawmfudk
a,&SJom;'g0d'f vTJtyfawmfrl\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1
11;2

11;3

11;4
11;5
11;6
11;7
11;8
11;9
11;10
11;11
11;12
11;13
11;14
11;15
11;16

xdktcg oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf 'g0d'f&Sd&ma[jAKefNrdKUpnf;a0;? uRefawmfwdkYonf udk,fawmftdk;? udk,fawmftom;


jzpfMuyg\/txufu a&Smvkonf&Sifbk&ifjzpfaomtcg? udk,fawmfonfoa&vtrsKd;udkaqmifoGm;vsuf? oGif;jyefvsufaeawmfrlNyD/ udk,fawmf
\ bk&m;ocifxm0&bk&m;uvnf;? oifonf ig\vloa&vtrsKd;udk vkyfauR;tkyfpdk;&rnf[k udk,fawmftm;rdefYawmfrlNyD[k
avQmufqdkMu\/xdkodkYoa&vtrsKd; toufBuD;oltaygif;wdkYonf &Sifbk&if&Sd&ma[jAKefNrdKUodkYa&mufvmvQif? 'g0d'fonfa[jAKefNrdKU? xm0&bk&m;
a&SUawmfrSmolwdkYESifhrd[m,zGJU? &SarGvtm;jzifh xm0&bk&m; Asm'dwfxm;awmfrlonfESifhtnD? olwdkYonf'g0d'fudkbdodufay;
oa&v&Sifbk&ift&m csD;ajrSmufMu\/
wzef 'g0d'fonf oa&vvltaygif;wdkYudkac:? jynfom;&if;a,AkodvlwdkYae&m a,AkwfNrdKUwnf;[laom a,k&SvifNrdKUodkYoGm;vQif?a,AkwfNrdKUom;wdkYu? oifonf NrdKUodkY r0if&[kqdkMuaomfvnf;? 'g0d'fonf 'g0d'fNrdKUwnf;[laom Zdtkef&Jwdkufudkwdkuf,lav\/'g0d'fuvnf;? a,AkodvlwdkYudktOD;vkyfBuHaomolonf AdkvfcsKyfjzpfap[ktrdefYawmf&Sdonftwdkif;? aZk,mom;,Gmbonf tOD;
wuf AdkvfcsKyft&mudkcH&\/xdkaemuf 'g0d'fonf&Jwdkuf aeaomaMumifh? 'g0d'fNrdKU[laomtrnfjzifh orkwfMu\/rdavmt&yfESifhwuG NrdKUywfvnfwnfaqmufNyD;rS usef<uif;aomNrdKUudk ,GmbjyKjyifav\/'g0d'fonfwdk;yGg; tm;BuD;ojzifh aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m;onf olESifhtwl&Sdawmfrl\/
oa&vtrsKd; xm0&bk&m;\trdefYawmftwdkif;? 'g0d'fudk&Sifbk&ift&m csD;ajrmufjcif;iSg oa&vtrsKd;taygif;wdkYESifh0dkif;
'g0d'f rif;bufrSm BudK;pm;tm;xkwfaom trIawmfxrf;ol&JBuD;wdkY\ pm&if;[lrlum;?[carmedtrsKd;,ma&SmAHonf AdkvfcsKyfjzpf\/ xdkolonf vSHudkudkifvsuf? vloHk;&mudk wcgwnf;wdkuf vkyfBuHav\/olUaemufrSmta[m[dtrsKd;a'ga'gom; {vmZmonf 'g0d'fESifhtwlyg? o'rdrf NrdKUodkYvdkufaom ol&JoHk;a,muft0ifjzpf\/zdvdwdvlwdkYonf ppfwkdufjcif;iSg rka,mpyg;pdkufaomv,fuGufpka0; oa&vvlwdkYonf &efola&SUrSmajy;Muaomfvnf;?xdkolwdkYonf v,fuGuftv,f&yfapmifhrvsuf zdvdwdvlwdkYudkvkyfBuHaomtcg? xm0&bk&m;onf BuD;pGmaomatmifjcif;tm;jzifh
olwdkYudk u,fwifawmfrl\/Adkvfpkt0ifoHk;a,mufwdkYonf 'g0d'f&Sd&mausmufMum;? t'kvHOrifodkYqif;oGm;? zdvdwdvlwdkYonf a&zdrfcsKdifh wyfcsvsuf&SdMu\/xdktcg'g0d'fonf &JwdkufwGifae? zdvdwdvlwdkYonf AufvifNrdKUvnf;wyfcsMu\/-

367

11;17 'g0d'fuvnf; wpHkwa,mufaomolonf AufvifNrdKUwHcg;em;rSm&Sdaom a&wGif;xJua&udkcyf ightm;ay;ygapaom[k awmifhwaom


pdwfESifh qdkaomf?11;18 xdkoloHk;a,mufwdkYonf zdvdwdwyfudkzsuf? AufvifNrdKUwHcg;em;rSm&Sdaom a&wGif;xJua&udk cyf,lNyD;vQif 'g0d'fxHawmfodkY
aqmifcJhMu\/ odkYaomfvnf; 'g0d'fonfraomufbJ xm0&bk&m;a&SU awmfoGef;vsuf?11;19 a&udkaomufaomtrIonf igESifha0;ygapaom/ udk,ftoufudk rESajrmbJoGm;aomolwdkY\ taoG;udk igaomuf&rnfavm/
olwdkYonf udk,ftoufudkpGefYpm; a&udkaqmifcJhMuNyD[k qdkvsuf raomufbJae\/ xdkoloHk;a,mufwdkYonf xdkodkYaomtrI
wdkYudkjyKMu\/11;20 ,GmbnDtbd&SJonfvnf; ol&JoHk;a,mufwGiftBuD;jzpf\/ olonfvSHudkudkif vloHk;&mwdkYudkwdkufzsufvkyfBuHaomaMumihf? ol&J
oHk;a,muf t0ifae&m&ownf;/11;21 ol&JoHk;a,mufwGif ESpfa,mufxuf omhjrwfaomaMumifh AdkvfcsKyft&mudk&\/ odkYaomfvnf; yXrol&JoHk;a,mufwdkYudkrrSD/11;22 txl;ojzifhjyKbl;aom uyfaZvNrdKUom;? ol&Ja,m,'\om;aAem,onfvnf; jcaoFhESifhwlaom armbvlESpfa,mufudkowf\/
aqmif;um vvnf;? tjcm;odkYoGm; ajrwGif;&Sdaom jcaoFhudkowf\/11;23 t&yfig;awmifjrifhaom tJ*kwKvludkvnf;owf\/ tJ*kwKvlonf &ufuef;vufvdyfESifh trQBuD;aomvSHudkudkifaomfvnf;? aAem,
onf awmifa0;udkom udkifvsufoGm;? tJ*kwKvlvufrSvSHudkvk,lNyD;vQif xdkvSHESifholUudkowf\/
11;24 xdkodkYaomtrIwdkYudk a,m,'om; aAem,onfjyK ol&JoHk;a,muft0ifae&mudk&\/11;25 Adkvfrsm;xufomjrwfaomfvnf; yXrol&JoHk;a,mufwdkYudkrrSD/ 'g0d'fonf twGif;0efcsKyft&mudkvnf;ay;\/11;26 ,GmbnDtmoa[vonfvnf; Adkvfpkt0ifjzpf\/ xdktwl? AufvifNrdKUae? a'ga'g\om; {v[meef?11;27 a[a&m'dtrsKd;&Sr? zmvwdtrsKd;a[vuf?11;28 awaumtrsKd;au&S\om;&? taeaomodtrsKd; taAsZm?11;29 [k&SodtrsKd;odaAuJ? ta[m[dtrsKd; vJ?11;30 aeawmzmodtrsKd;r[m&J? aeawmzmodtrsKd; Ame\om;a[vuf?11;31 A,FmrdeftrsKd;? *dAmNrdKUae? &dbJ\om;wJ? yd&aomedtrsKd; aAem,?11;32 *g&ScsKdifhom;[k&J? tmAodtrsKd;taAsv?11;33 Am[krdtrsKd;tmZrm0uf? &SmvaAmedtrsKd;{vsmb?11;34 *daZmedtrsKd;,m&Sif\om;wdkYwGif a,meoef? [m&&dtgrsKd;&Sr?11;35 [m&&dtrsKd;&Sm&\om;t[dtH? O&\om;{vdzv?11;36 arac&odtrsKd;a[zm? ayavmedtrsKd;t[d,?11;37 u&arvtrsKd;a[Z&J? {ZAJ\om;em&J?11;38 emoef\nDa,mv? [a*&d\om;rdA[m?11;39 trKeftrsKd;aZvuf? aZHk,mom;,Gmb\ vufeufaqmifvkvif? aAa&mod trsKd;e[m&J?11;40 o&dtrsKd;&? o&dtrsKd;*g&uf?11;41 [dwdtrsKd;O&d,? tmvJ\om;ZmA'f?11;42 kAiftrsKd;om;oHk;usdyfudktkyfaomAdkvf? &SdZ\om;t'de?11;43 rmcg\om;[meef? rdoedtrsKd;a,m&Szwf?11;44 tm&Swa,modtrsKd;MoZd? tma&mftrsKd;a[moef\om; &SmrESifha,ma[v?
11;45 wdZdtrsKd;&Sdr&d\om; a,a'svESifhol\nDa,m[?11;46 r[m0dtrsKd;{avsv? {veef\om;a,&dAJESifha,m&S0d? armbtrsKd;orESifhwuG?11;47 {avsv? MoAuf? araZmAdwftrsKd; ,maovwnf;/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 'g0d'fonf ud&S\om;a&Smvkudka&Smif ZduvwfNrdKUaepOf?
12;2 olUbufodkY0ifpm;aomol? av;vufeufudkaqmif vusfmvuf vuf0Jvufra&G;? ausmufESifhjrm;udkypfwwfaomppfol&JBuD;?
a&Smvkayguf abmfA,FmrdeftrsKd;om;[lrlum;?12;3 tBuD;tuJta[Zm? olUaemufa,m&S? *dAmNrdKUom;a&Srm? tmZrm0ufom; a,aZvESifhayvuf? aA&mc? taEmodtrsKd;a,[k?12;4 AdkvfpkwGifxl;qef; tBuD;tuJvkyfaom *daAmifNrdKUom;&Srm,? a,&rd? ,[maZv? a,m[eef? a*'&odtrsKd; a,mZA'f?12;5 {vkZJ? a,&drkwf? Amvsm? a&Sr&d? [kNrdKUzdtrsKd;a&Szwd?12;6 {vume? a,&Sm? tmZa&v? a,mZm? aum&odtrsKd;,ma&SmA?
12;7 a*a':NrdKUae? a,a&m[Hom;a,mvmESifhaZA'dwnf;/
12;8 xdkrSwyg;? 'g0d'f&Sd&mawm&JwdkufodkY xGufoGm;aomol? cGeftm;BuD; 'dkif;vTm;aqmifvsuf ppfwdkufjcif;iSg wwfpGrf;Edkifaomol?jcaoFh
uJhodkY rsufESm&J awmifay:rSm '&,fuJhodkY vsifjrefaomol *'ftrsKd;om;[lrlum;?12;9?10 {Zmwyg;? MoA'dwyg;? {vsmbwyg;?- rd&SrEwyg;? a,&rdwyg;?368

12;11 twJwyg;? {avsvwyg;?12;12 a,m[eefwyg;? {vZmA'fwyg;?12;13 a,&rdwyg;? rmcAmeJwyg;? aygif;wudsyfwyg;wnf;/12;14 olwdkYonf *'ftrsKd;om;wGifAdkvfvkyf? ti,fum;vlw&m? tBuD;um;vlwaxmifudk tkyfaomoljzpfMu\/12;15 a,mf'efjrpfa&onf urf;wa&SmufvHk;udk vTrf;rdk;aomumvyXrvwGif? olwdkYonful; ajrnD&mt&yfta&SUtaemuf
aeaomoltaygif; wdkYudk ajy;apMu\/
12;16 A,FmrdeftrsKd;om;ESifh ,k'trsKd;om; tcsKdUwdkYonf 'g0d'f&Sd&m &JwdkufodkYvmaomtcg?12;17 'g0d'fonf BudKqdkjcif;iSg xGufoGm;? ighudkrpjcif;iSg arwmpdwfESifhvmvQif igoabmwl\/ odkYr[kwf ighudk&efolvufodkY tyfjcif;iSg
vmvQif igtjypfr&SdaomaMumifh? bdk;ab;wdkY\ bk&m;ocifonf MunfhI qHk;rawmfrlygapaom[kqdkaomf?12;18 0dnmOfawmfonf AdkvfcsKyftmroJtay:rSmoufa&muf? tdk'g0d'f? uRefawmfwdkYonf udk,fawmf\vl? tdka,&SJ\om;awmf?
udk,fawmfbufodkY 0ifpm;aomoljzpfyg\/ udk,fawmf r*Fvm&Sdygapaom/ r*Fvm&Sdygapaom/ udk,fawmfudkrpaomolr*Fvm
&Sdygapaom/ udk,fawmf\bk&m;ocifonf udk,fawmfudk rpawmfrlygapaom[k jyefajymavaomf? 'g0d'fonf olwdkYudkvufcH
Adkvft&mcefYxm;av\/
12;19 xdkrSwyg;? 'g0d'fonf a&SmvkudkppfwdkufoGm;aom zdvdwdvlwdkYESifhvdkufaomtcg? zdvdwdrif;wdkYu? olonf igwdkYudktyf rdrdocif
a&SmvkbufodkY 0ifpm;rnf[kwdkifyifNyD;rS jyefapaomaMumifh? 'g0d'fonf ppfrulbJZduvwfNrdKUodkY oGm;aomumv? olUbufodkY
0ifpm;aom rema&StrsKd;om;[lrlum;?12;20 rdrdtrsKd;om;wdkYwGif vlwaxmifudktkyfaomAdkvf? tm'e? a,mZA'f? a,'a,v? rdauv? a,mZA'f? {vd[k? ZdvoJwnf;/12;21 xdkoltaygif;wdkYonf cGeftm;BuD;aom ppfol&JAdkvfBuD;jzpf? xm;jyvkyfaomolwdkYwbuf 'g0d'fudkrpMu\/12;22 xdkumv bk&m;ocif\AdkvfajcuJhodkY BuD;pGm;aomAdkvfajcjzpfonfwdkifatmif waeYxufwaeY 'g0'fudkulnD 0ifpm;Mu\/
12;23 xm0&bk&m;\ trdefYawmftwdkif;? a&Smvk\EdkifiHudk 'g0d'fvufodkYvTJjcif;iSg 'g0d'f&Sd&ma[jAKefNrdKUodkYvmaomol? ppfwdkufvufeufpHkESifh
jynhfpHkaomwyfom;pm&if;[lrlum;?12;24 'dkif;ESifhvSHudkaqmif ppfwdkufvufeufpHkESifhjynfhpHkaom ,k'trsKd;om;ajcmufaxmif&Spf&m?12;25 cGeftm;BuD;aomppfol&J? &SdarmiftrsKd;om; ckepfaxmifw&m?12;26 av0dtrsKd;om;av;axmifajcmuf&m?12;27 tmkeftrsKd;tkyf? a,m,'ESifhtwlygaomtmkeftrsKd;om;oHk;axmifckepf&m?12;28 cGeftm;BuD;aomol&J? vlysKdZm'kwfESifhol\taqGtrsKd;wyfrSL;ESpfusdyfESpfyg;?12;29 a&Smvkaygufabmfjzpfaom A,FmrdeftrsKd;om;oHk;axmif? xdktrsKd;om;trsm;wdkYonf a&SmvkbufrSm apmifhaeMu\/12;30 cGeftm;BuD; taqGtrsKd;wdkYwGifxif&Sm;aom {z&drftrsKd;om;ESpfaomif;&Spf&m?12;31 'g0d'fudk &Sifbk&ift&m csD;ajrmufjcif;iSg pm&if;0ifaom rema&StrsKd;0ufxJu vlwaomif;&Spfaxmif?12;32 umvtcsdefwdkYudkem;vnf oa&vtrsKd;onf tb,fodkYjyKoifhonfudk odwwfaom ocgtrsKd;om;olBuD;ESpf&m?
olwdkYtrsKd;om;csif; taygif;wdkYonf toifh&SdMu\/12;33 pdwfESpfcGr&Sd? wyftcif;tusif;rysuf? ppfwdkufvufeufpHkESifh jynfhpHkvsufppfcsDwdkufwwfaom ZmAkvkeftrsKd;om;ig;aomif;?12;34 evdtrsKd;om; Adkvfwaxmif? 'dkif;ESifhvSHudkaqmifaomol oHk;aomif;ckepfaxmif?12;35 'eftrsKd;xJuppfrSL;ppfa&; avhusufaomolESpfaomif;&Spfaxmifajcmuf&m?12;36 tm&SmtrsKd;xJu xdktwlavhusuf ppfcsDwwfaomolav;aomif;?12;37 a,mf'efjrpfwbufkAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0ufxJu ppfwdkufvufeufpHk trsKd;rsKd;ESifh jynfhpHkaomol wodef;ESpfaomif;
wnf;/12;38 ppftcif;tusif;rysuf? wdkufwwfaomol? txufqdkcJhNyD;aomoltaygif;wdkYonf 'g0d'fudk &Sifbk&ift&mcsD;ajrmufjcif; iSg MunfndK
aompdwftm;BuD; a[jAKefNrdKUodkYvmMu\/ usef<uif;aomoa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf? 'g0d'fudk&Sifbk&ift&m csD;ajrmuf
csifaompdwfoabm wnDwGwfwnf;&SdMu\/12;39 xdkoltaygif;wdkYonf oHk;&ufywfvHk; txHawmf pm;aomufvsufaeMu\/ trsKd;om;csif; wdkYonf jyifqifESifhMuNyD/12;40 teD;tyg;aeaomolwdkYonfvnf;? odk;EGm;ESifhwuGtrJom;? rkefYnuf? oabFmozef;oD;? pyspfoD;? pyspf&nf? qDwnf;[laom
&dumrsm;udk jrnf;? ukvm;tkyf? vm;? EGm;tay:rSmwifvsuf ocgcdkif? ZmAkvkefcdkif? evdcdkifrSyifaqmifcJh oa&v
trsKd;om;wdkYonf aysmfarGUMu\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 wzef 'g0d'fonf vlwaxmiftkyf? w&mtkyftp&Sdaom tBuD;tuJtaygif;wdkYESifh wdkifyifNyD;vQif?13;2 oa&vtrsKd;y&dowftaygif;wdkYtm;? oifwdkYonftvdk&dS igwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m; tcGifhay;awmfrlvQif? oa&vEdkifiH
t&yf&yf usef<uif;aom igwdkYnDtpfudkrsm;? NrdKUESifhNrdKUe,faeaom,Zfyka&m[dwf? av0dom;rsm;wdkYonf igwdkYESifhtwlpnf;a0;apjcif;iSg
tESHYtjym; apvTwfMuukeftHh/-

369

13;3 igwdkY\bk&m;ocifaowmawmfudk wzefaqmifcJhMuukeftHh/ a&Smvkvufxuf xdkaowmawmfa&SUrSm ar;jref;avhr&Sdygwum;[k


rdefYawmfrl aompum;udk?13;4 pnf;a0;aom y&dowftaygif;wdkYonf ESpfoufaomaMumifh? trdefYawmftwdkif;jyKygrnf[k 0efcHMu\/13;5 xdkodkY'g0d'fonf bk&m;ocif\aowmawmfudk? ud&,wf,m&drfNrdKUrSaqmifcJhjcif;iSg? tJ*kwKjynftem;? &Sda[m&jrpfrSp [mrwfNrdKU
vrf;0wdkif atmifaeaom oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYudk pka0;apNyD;vQif?13;6 ackAdrfMum;rSmusdef;0yfawmfrlaom xm0&bk&m;\emrawmfESifhqdkifaom bk&m;ocif\aowmawmfudkaqmifcJhjcif;iSg? oa&v
trsKd;om; taygif;wdkYESifhwuG? ,k'jynfud&,wf,m&drfNrdKUwnf;[laom AmvmNrdKUodkYoGm;av\/13;7 bk&m;ocif\aowmawmfudk vSnf;opfay:rSmwif tbde'yftdrfxJuxkwfMu\/ MoZESifht[dMoonf vSnf;udkESifMu\/13;8 'g0d'fESifhoa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf oDcsif;qdkvsuf apmif;? wa,m? ywfom? ESJc&m? cGufuGif;? wHydk;wdkYudkudkifvsuf
xm0&bk&m; a&SUawmftm;xkwfwD;rIwfMu\/13;9 cd'kefaumufe,fwvif;odkYa&mufaomtcg? EGm;wdkYonfbk&m;ocif\aowmawmfudk vIyf&Sm;aomaMumifh? MoZonfvufudkqefY
aowm awmfudkudkif\/13;10 xdkodkYaowmawmfudkudkifaomaMumifh? xm0&bk&m;onf MoZudktrsufxGuf? 'Pfcwfawmfrlojzifh? MoZonfbk&m;ocifa&SUawmf
aoav \/13;11 MoZudkxm0&bk&m;'PfcwfawmfrlaomaMumifh 'g0d'fonfndK;i,faompdwf&Sd\/ xdkt&yfonf,aeYwdkifatmif ay&aZmZtrnfjzifhwGif
ownf;/13;12 xdkaeY 'g0d'fonf bk&m;ocifudkaMumuf? bk&m;ocif\aowmawmfudk tb,faMumifhighxHodkY aqmifcJh&rnfenf;[kqdkvsuf?13;13 rdrdae&m'g0d'fNrdKUxJodkY aowmawmfudkraqmifbJ? *dwdvlMoAa''HktdrfodkYvTJ aqmifoGm;av\/13;14 bk&m;ocif\aowmawmfonf oHk;vywfvHk;? MoaA''HktdrfwGif tdrfoltdrfom;rsm;qDrSm&Sd\/ xm0&bk&m;onf MoAa''HkESifh
tdrfoltdrfom;taygif;wdkYudk aumif;BuD;ay;awmfrl\/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1
14;2
14;3
14;4
14;5
14;6
14;7
14;8
14;9
14;10
14;11
14;12
14;13
14;14
14;15
14;16
14;17

wkkrif;BuD;[d&Honf 'g0d'ftbdkYeef;awmfudkwnfaqmufjcif;iSg? oHwrefESifhwuG tm&Zfopfom;? vuform;? yef;&eform;wdkYudkapvTwf


av\/xm0&bk&m;onf'g0d'fudk oa&v&Sifbk&ift&m cefYxm;awmfrlaMumif;ESifh rdrdvloa&vtrsKd;tbdkYtvdkiSg? EdkifiHudkcsD;ajrmuf
awmfrl aMumif;udk 'g0d'fodjrif\/
'g0d'fonf a,k&SvifNrdKUxyf r,m;wdkYudkodrf;,lojzifh om;orD;rsm;wdkYudkjrifav\/a,k&SvifNrdKU 'g0d'fjrifaom om;wdkYtrnfum;? &SrGm? a&SmAyf? emoef? a&Smvrkef?A[m? {vd&T? {vdyvuf?aem*? aezuf? ,mzsm?{vd&Srm? {vsm'? {vdzvufwnf;/
'g0d'fudkbdodufay; oa&v&Sifbk&ift&mcefYxm;aMumif;udk zdvdwdvlwdkYonf Mum;vQif? xdkvltaygif;wdkYonf 'g0d'fudk&Sm
vmMu\/ xdkodwif;udk'g0d'fonf Mum;aomtcg csDoGm;\/zdvdwdvlwdkYonfvm a&zdrfcsKdifh tESHYtjym;aeMu\/'g0d'fuvnf; tuREfkyfonf zdvdwdvlwdkY&Sd&modkY oGm;&ygrnfavm/ tuREfkyfvuf tyfawmfrlrnfavm[k bk&m;ocifudkar;avQmufvQif?
xm0&bk&m;uoGm;vmh/ oifhvuf igtyfrnf[k rdefYawmfrlonftwdkif;?'g0d'fonf Amvay&ZdrfNrdKUodkYoGm; olwdkYudkvkyfBuHNyD;rS? bk&m;ocifonfa&x NzdKzsufouJhodkYigh&efolwdkYudk ightm;jzifhNzdKzsufawmf
rlNyD[kqdkvsuf? xdkt&yfudk Amvay&Zdrftrnfjzifh wGifapownf;/xdkt&yf zdvdwdvlrsm;ypfxm;aomkyfwkrsm;udk 'g0d'f\trdefYawmfESifhrD;IdUMu\/
wzef zdvdwdvlwdkYonf xdkcsKdifhtESHYtjym;vmaeMu\/'g0d'fonfvnf; bk&m;ocifudk wzefar;avQmufaomf? olwdkY&Sd&modkYwnfhfwnfhrwuf&/ olwdkYrSvTJ ydk;pmawmwbufwcsuf csD&
rnf/
ydk;pmyifzsm; ppfcsDoHudkMum;aomtcg? wdkuftHhaomiSgcsDavmh/ xdktcg bk&m;ocifonf zdvdwdwyfudk vkyfBuHjcif;iSg oifha&SUrSm
<uoGm;rnf[k bk&m;ocifrdefYawmfrlonftwdkif;?'g0d'fonfjyK zdvdwdvlwdkYudk *daAmifNrdKUrSonf*gaZ&NrdKUwdkifatmif vkyfBuHav\/'g0d'fodwif;onf twdkif;wdkif;tjynfjynfwdkYESHYjym; cyfodrf;aomvlrsKd;wdkYonf olUudkaMumuf&GHUapjcif;iSg xm0&bk&m;pD&ifawmfrl\/

370

tcef;BuD; ( 15 )
15;1
15;2

xdkaemuf 'g0d'fNrdKU tdrfawmfwdkYudkaqmufawmfrl\/ bk&m;ocif\ aowmawmf Xmeudkjyif wJawmfudkvnf;wnfawmfrlNyD;rS?'g0d'fu? bk&m;ocif\aowmawmfudkxrf; a&SUawmftrIawmfudktpOfapmifhapjcif;iSg xm0&bk&m;onf av0dom;wdkYudk a&G;cs,f
awmfrlaomaMumifh? tjcm;wyg;aomolwdkYonf bk&m;ocif\aowmawmfudk rxrf;&Mu[kqdkvsuf?15;3 xm0&bk&m;\ aowmawmftbdkY jyifqifaomt&yfXmeodkYaqmifcJhjcif;iSg oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYudk a,k&SvifNrdKU pka0;
apaom tcg?15;4 tmkefom;wdkYESifh av0dom;wdkYudkvnf; pka0;apawmfrl a&mufvmaomol[lrlum;?15;5 aum[wftrsKd;wGiftBuD;jzpfaom Oa&vESifh ol\nDtpfudk w&mESpfq,f?15;6 ar&m&dtrsKd;wGiftBuD;jzpfaom tom,ESifh ol\nDtpfudk w&mESpfq,f?15;7 a*&IHtrsKd;wGiftBuD;jzpfaom a,mvESifh ol\nDtpfudkw&moHk;q,f?15;8 {vdZzeftrsKd;wGiftBuD;jzpfaom a&Srm,ESifh ol\nDtpfudkESpf&m?15;9 a[jAKeftrsKd;wGiftBuD;jzpfaom {avsvESifhol\nDtpfudk &Spfq,f?15;10 MoaZvtrsKd;wGiftBuD;jzpfaom trde'yfESifhol\nDtpfudk w&mwq,fESpfa,mufwnf;/15;11 'g0d'fonfvnf;,Zfyka&m[dwfZm'kwfESifhtAsmom? av0dom;Moa&v? tom,? a,mv? a&Srm,? {avsv? trde'yfwdkYudkac:?15;12 oifwdkYonf av0dom;taqGtrsKd;olBuD;jzpfMu\/ oa&vtrsKd;\ bk&m;ocif xm0&bk&m;\aowmawmftbdkY igjyifqifaom
t&yf XmeodkY aqmifcJhjcif;iSg udk,fudk4if;? nDtpfudkwdkYudk4if;? oefY&Sif;apMuavmh/15;13 t&ifuroefY&Sif;? w&m;vrf;odkYrvdkufbJ igwdkYbk&m;ocifxm0&bk&m;udk&SmaomaMumifh'Pfcwfawmfrlonf[k owday;\/15;14 xdktcg,Zfyka&m[dwfwdkYESifh av0dom;wdkYonf? oa&vtrsKd;\bk&m;ocif xm0&bk&m;\ aowmawmfudkaqmifcJhjcif;iSg
udk,fudkoefY&Sif;apMu\/15;15 xm0&bk&m;trdefYawmfESifhtnD arma&SrSmxm;cJhonftwdkif;? av0dom;wdkYonf bk&m;ocif\aowmawmfudk aowmawmf
xrf;bdk;jzifhxrf;Mu\/15;16 av0dom;tBuD;tuJwdkYonf apmif;? wa,m? cGufuGif;tp&Sdaomwk&d,mrsKd; ESifh oDcsif;qdkwwfaomnDtpfudkwdkYudk 0rf;ajrmufpGm
toHNydKifqdk apjcif;iSg cefYxm;&rnftaMumif; trdefYawmf&Sdonftwdkif;?15;17 xdkav0dom;wdkYonf a,mvom;a[ref? ol\nDpkxJu aA&cdom;tmoyf? rdrdwdkYnDpk? ar&m&dtrsKd;xJu uk&Sm,om;{oefwdkYudk4if;?15;18 rdrdwdkYnD'kwd,t&m&SdjzpfaomZmc&d? A,FmaZv? a&Srd&mrkwf? a,a[v? OEd? {vsmb? aAem,? rmao,? rwdod/ {vdzav?
rdwfae,? wHcg;apmifh MoAa''Hk? a,v? tmZZdwdkYudk4if; cefYxm;Mu\/15;19 oDcsif;q&ma[ref? tmoyf? {oefwdkYonf aMu;0gcGufuGif;udk wD;&Mu\/15;20 Zmc&d? A,FmaZv? a&Srd&mrkwf? a,a[v? OEd? {vsmb? rmao,? aAem,wdkYonf tmvrkwfwa,mudk xdk;&Mu\/15;21 rwdod? {vdzav? rdwfae,? MoAa''Hk? a,v? tmZZdwdkYonf toHpHkvifpGm a&Srdedwfapmif;udkwD;&Mu\/15;22 av0dom;tBuD;tuJjzpfaomaceedonf oDcsif;twwf avhusufaomaMumifh oDcsif;q&mBuD;jzpf\/15;23 aA&cdESifh{vumeonf aowmawmfwHcg;apmifhjzpf\/15;24 ,Zfyak &m[dwaf &SAed? a,m&Szwf? emoaev? tmroJ? Zmc&d? aAem,? {avsZmwdo
Yk nf bk&m;ocif\aowmawmfa&SUrSmwHy;kd rIw&f Mu\/
MoAa''Hk ESifha,[donfvnf; aowmawmfwHcg;apmifhjzpf\/
15;25 xdkodkY'g0d'frif;ESifh oa&vtrsKd;toufBuD;ol? vlwaxmiftkyfwdkYonf xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmawmfudk? MoAa''HktdfrfrS
0rf;ajrmufaompdwfESifh aqmifcJhjcif;iSgoGm;Mu\/15;26 xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmawmfudkxrf;aom av0dom;wdkYudk bk&m;ocif rpawmfrlonf jzpf? olwdkYonf EGm;ckepfaumifESifh
odk;ckepfaumif wdkYudk,ZfylaZmfMu\/15;27 'g0d'fESifhaowmawmfudkxrf;aomav0dom;rsm;? oDcsif;q&maceedESifh oDcsif;qdkolrsm;wdkYonf ydwfacsmudk0wfMu\/ 'g0d'fonf
ydwfoifwdkif; udkvnf;xyf0wf\/15;28 xdkodkY oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf a<u;aMumfvsuf? ESJc&m? wHydk;? cGufuGif;? wa,m? apmif;wdkYudkwD;rIwfvsuf? xm0&
bk&m;\ y#dnmOf aowmawmfudkaqmifcJhMu\/15;29 xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmawmfonf 'g0d'fNrdKUxJodkY0ifaomtcg? a&Smvk\orD;rdcgvonf jywif;aygufuMunfh? 'g0d'frif;BuD;
onf uvsuf wD;rIwfvsufvmonfudkjrifojzifh pdwfESvHk;xJ rxDrJhjrifjyK\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1 xdkodkY bk&m;ocif\aowmawmfudkaqmifcJh 'g0d'faqmufESifhaomwJtv,fxm;NyD;rS? rD;IdU&m,ZfESifhrd[m,,ZfwdkYudk bk&m;
ocifh a&SUawmfylaZmfMu\/16;2 rD;dIU&m,ZfESifhrd[m,,ZfylaZmfjcif;trIudk 'g0d'frif;onfNyD;pD;apaomtcg? xm0&bk&m;\emrawmfudk>ruf y&dowfwdkYudk
aumif;BuD; ay;av\/16;3 oa&vvla,mufsm;rdef;rtaygif;wdkYtm; rkefYwjym;? trJom;wwpf? pyspfoD;ysOfwjym;pD a0iSawmfrl\/
371

16;4

wzef xm0&bk&m;\aowmawmfa&SUrSm trIawmfudkaqmif&Guf? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;\ *kPfaus;Zl;awmfudk


tvSnfh twdkif; csD;rGrf;apjcif;iSg cefYxm;awmfrlaomav0dom;rsm;[lrlum;?16;5 cGufuGif;wD;aomtBuD;tuJtmoyf? olUaemuf apmif;wa,mwD;aomZmc&d? a,v? a&Srd? &mrkwf? a,a[v? rwdod? {vsmb?
aAem,? MoA a''Hk? a,vwpkESifh?16;6 bk&m;ocif\y#dnmOfaowmawmfa&SUrSm tpOfwHydk;rIwfaom,Zfyka&m[dwfaAem,ESifh,[maZvwnf;/
16;7 xdkaeY'g0d'fonf tmoyfESifh olUnDwdkYtm;tyfaom xm0&bk&m;\aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;&mqmvHoDcsif;opf[lrlum;?16;8 xm0&bk&m;\ *kPfaus;Zl;awmfudk csD;rGrf;Muavmh/ emrawmfudk yXemjyKMuavmh/ trIawmfwdkYudk vlrsm;wdkYtm;jyoMuavmh/16;9 xm0&bk&m;udk oDcsif;qdkMuavmh/ qmvHoDcsif;udkqdkMuavmh/ tHhbG,faomtrIawmftaygif;wdkYudk a[majymMuavmh/16;10 oefY&Sif;aomemrawmf 0g<um;0rf;ajrmufMuavmh/ xm0&bk&m;udk &SmaomolwdkYonf pdwfESvHk;&Tifvef;Muap/16;11 xm0&bk&m;ESifhwefcdk;awmfudk &SmMuavmh/ rsufESmawmfudk tpOfrjywf&SmMuavmh/16;12 pD&ifawmfrlaom tHhMobG,fwdkYudk4if;? xl;qef;aomtrIawmfwdkYESifh EIwfawmfxGufynwfwdkYudk4if; atmufarhMuavmh/16;13 xm0&bk&m;\uRefoa&vtrsKd;? a&G;aumufawmfrlaom,mukyftET,fwdkY?16;14 udk,fawmfjrwfxm0&bk&m;onf igwdkYbk&m;ocifjzpfawmfrl\/ ajrBuD;wjyifvHk; pD&ifydkifawmfrl\/16;15-19 igonf oifwdkYtarGcH&mbdkY? cgemefjynfudkoifay;rnf[k igwdkYtrsKd;onf ta&twGuftm;jzifh rrsm;? tvGefenf;? xdkjynf
{nfhonf jzpfvsufaeaomtcg? tmjA[H*wdxm; Zmuf usdefqdkawmfrlvsuf? ,mukyfNrJNrHaomw&m;? oa&v
edpxm0&y#dnmOfjzpfapjcif;iSg? vlrsKd;tqufwaxmifwdkifatmif rdefY>rufawmfrlaomEIwfuywfwnf;[laom 0efcHjcif;w&m;awmfudk
tpOftNrJatmufarhawmfrl\/16;20 olwdkYonf wNrdKUrSwNrdKUodkY4if;? wEdkfifiHrSwEdkifiHodkY4if;? vSnfhvnf oGm;Muaomtcg?16;21 olwdkYudk nOf;qJapjcif;iSg tb,foltm;rQ tcGifhay;awmfrrl/ olwdkYtwGufvnf; &Sifbk&ifwdkYudk qHk;rvsuf?16;22 ighxH bdodufcHaomolwdkYudk rxdrcdkufESifh/ ighya&mzufwdkYudk tjypfrjyKESifh[krdefYawmfrl\/
16;23 ajrBuD;om;taygif;wdkY? xm0&bk&m;tm; oDcsif;qdkMuavmh/ u,fwifawmfrljcif; w&m;udk waeYxufwaeY TefMum;Muavmh/16;24 bkef;awmfudkwyg;trsKd;om;wdkY4if;? tHhbG,faomtrIawmfwdkYudk cyfodrf;aomvlrsKd;wdkY4if; abmfjyMuavmh/16;25 xm0&bk&m;onfBuD;jrwf tvGefcsD;rGrf;bG,fjzpfawmfrl\/ bk&m;wumwdkYxuf aMumuf&GHUbG,fjzpfawmfrl\/16;26 wyg;trsKd;om;wdkY\ bk&m;&SdorQwdkYonf tcsnf;ESD;oufoufjzpfMu\/ xm0&bk&m;rlum;? rdkCf;aumif;uifudk zefqif;awmfrl\/16;27 bkef;wefckd;tmEkabmfonfa&SUawmf&Sd\/ tpGrf;owdESifh0rf;ajrmufjcif;taMumif;vnf; aeawmfrl&m&Sd\/16;28 vltrsKd;rsKd;wdkY? xm0&bk&m;onf bkef;wefcdk;tpGrf;owd&Sdawmfrlonf[k 0efcHMuavmh/ &Sdawmfrlonf[k 0efcHMuavmh/16;29 xm0&bk&m;\emrawmfonf bkef;BuD;awmfrlonf[k 0efcHMuavmh/ ylaZmfoumudkaqmifcJhvsuf a&SUawmfodkYcsOf;uyfMuavmh/
oefY&Sif;aom wefqmudkqif xm0&bk&m;udkudk;uG,fMuavmh/16;30 ajrBuD;om;taygif;wdkY? a&SUawmfaMumuf&GHUjcif;&SdMuavmh/ avmu"mwfonf rvIyfr&Sm;Edkifatmif NrJNrHpGmwnfvdrfhrnf/16;31 aumif;uifonf0rf;ajrmufjcif;&Sdap/ ajrBuD;onfvnf;&Tifvef;jcif;&Sdap/ xm0&bk&m;pdk;pHawmfrlonf[k wyg;trsKd;om; wdkYwGif
a[majymMuap/16;32 yifv,fESifhyifv,fwefqmonf toHAvHjyKap/ v,fjyifESifhv,fjyif &SdorQonfvnf; 0rf;ajrmufap/16;33 xdktcg awm&SdorQaomtyifwdkYonf xm0&bk&m;a&SUawmf &Tifvef;pGmoDcsif;qdkMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? udk,fawmfonf
ajrBuD;om; wdkYudk w&m;pD&ifjcif;iSg <uvmawmfrl\/16;34 xm0&bk&m;onf aumif;jrwfawmfrl? ukPmawmftpOftNrJwnfaomaMumifh? *kPfaus;Zl;awmfudk csD;rGrf;Muavmh/16;35 tuREfkyfwdkYudku,fwifawmfrlaombk&m;? tuREfkyfwdkYonf oefY&Sif;aomemrawmf *kPfaus;Zl;udk0efcH aus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;jcif;
0g<um;0rf; ajrmufrnftaMumif; tuREfkyfwdkYudku,fwifawmfrlyg/ wyg;trsKd;om;xJuEIwf pka0;apawmfrlyg[k >rufqdkMuavmh/16;36 oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf urmtqufqufr*Fvm&Sdawmfrlapownf;[k oDcsif;qdkMuaomtcg? vlrsm;taygif;
wdkYonf tmrif[k0efcHvsuf xm0&bk&m;\ *kPfawmfudkcsD;rGrf;Mu\/
16;37 xm0&bk&m;\ y#dnmOfaowmawmfa&SUrSm? aeYwdkif;aqmif&Gufp&mtrIudk tpOftNrJaqmif&Gufapjcif;iSg? tmoyfESifhol\
nDwdkYudk4if;?16;38 MoAa''HkESifhnDajcmufusdyf&Spfa,muf? wHcg;apmifha[moHESifh a,'kokefom; MoAa''HkwdkYudk4if;? aowmawmfa&SUrSmxm;awmfrl\/16;39 rD;IdU&m,Zfyvifay:rSm aeY&uftpOftwdkif;?
16;40 eHeufwcgnOD;wcg xm0&bk&m;tm;rD;IdU&m,ZfwdkYudkylaZmf? oa&vtrsKd; xm0&vbk&m;xm;awmfrlaomynwdusrf;pmyg
orQtwdkif; jyKapjcif;iSg? *daAmifNrdKUjrifhaomt&yfay:rSm&Sdaomxm0&bk&m;\wJawmfa&SUwGif ,Zfyka&m[dwfZm'kwfESifhol\nD,Zf
yka&m[dwfrsm;udkvnf; xm;awmfrl\/16;41 xm0&bk&m;\ukPmawmfonf tpOftNrJwnfaomaMumifh *kPfaus;Zl;awmfudk csD;rGrf;apjcif;iSg?16;42 oDcsif;onfwdkY\taqmif? wHydk;? cGufuGif;tp&Sdaom bk&m;ocif\ wk&d,mrsKd;udkudkifaom a[refESifh a,'kokeftp&Sdaoma&G;aumuf
pm&if; oGif;aomol tjcm;wdkYudkvnf; xm;awmfrl\/ a,'kokefom;wdkYonfvnf; wHcg;apmifhjzpfMu\/16;43 xdkaemufrS vltaygif;wdkYonf rdrdwdkYae&modkY jyefoGm;Mu\/ 'g0d'fonfvnf; eef;awmfom;wdkYudk aumif;BuD;ay;jcif;iSg oGm;awmfrl\/

372

tcef;BuD; ( 17 )
17;1

'g0d'frif;onf eef;awmf Nidrf0yfpGmae&aomtcg? ya&mzwfemoefudkac:MunfhIYavmh/ igonf tm&Zfopfom;tdrfESifhae\/ xm0&


bk&m;\y#dnmOfaowmawmfrlum; ukvm;umjzifhom uG,fumvsufae&onf[k qdkaomf?17;2 emoefu tBuHawmf&SdorQtwdkif;jyKawmfrlyg/ bk&m;ocifonf udk,fawmfESifhtwl &Sdawmfrlonf[k jyefavQmuf\/17;3 xdknOfhwGif bk&m;ocif\EIwfuywfawmfonf ya&mzufemoefodkYa&muf?17;4 ighuRef'g0d'fxHodkY oGm;avmh/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonf igaep&mbdkYtdrfudkraqmuf&/17;5 oa&vtrsKd;udk tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaomaeYup ,aeYwdkifatmiftdrfESifhigrae/ wJwckrSwckodkYajymif; wJrsm;wdkYESifhaeNyD/17;6 oa&vtrsKd;taygif;ESifh igvSnfhvnf&mt&yfwdkY ig\vlrsKd;udkauR;arG;apjcif;iSg? igapcdkif;aomoa&vw&m;olBuD;
wpHkwa,muftm;? oifonf ightbdkYtm&Zfopfom;tdrfudk tb,faMumifhraqmufoenf;[k igqdkbl;oavm/17;7 ,ckrSm aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? odk;xdef;&modk;NcHxJu oifhudkigEIwf,l? ig\vloa&v
trsKd;om;wdkYudk tkyfpdk;aomrif;t&m igcefYxm;NyD/17;8 oifoGm;av&m&m igvdkuf? oif\&efoltaygif;wdkYudk oifha&SUrSmy,f&Sm;ojzifh? ajrBuD;om;vlBuD;*kPftoa&uJhodkY oif
*kPftoa&udk igay;NyD/17;9 xdkrSwyg;? ig\vloa&vtrsKd;ae&mt&yfudk igjyifqifNyD/ olwdkYonf aemufwzefrajymif;rvJ? rdrdwdkYae&maeapjcif;iSg
igNrJNrHaprnf/ rw&m;aomolwdkYonf a&S;umv4if;?17;10 ig\vloa&vtrsKd; w&m;olBuD;wdkYudkcefYxm;aomumv4if;? nOf;qJouJhodkY aemufwzefrnOf;qJ&/ oifhudkvnf; &efol
taygif;wdkY vufrSu,fvTwf csrf;omay;NyD/ oif\trsKd;tET,fudkvnf;igwnfaprnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrlNyD/17;11 oifonftoufumvaph bdk;ab;ae&modkYoGm;&aomtcg? oifrSqif;oufaom om;pkwGifom;wa,mufudkigcsD;ajrmuf ol\
EdkifiHudkwnf axmifrnf/17;12 xdkom;onf ightbdkYtdrfudkaqmufvdrfhrnf/ olxdkifaom&mZyvifudk tpOftNrJigwnfaprnf/17;13 igonf ol\tbjzpfrnf/ olonfvnf; ig\om;jzpfvdrfhrnf/ oifha&SUrSm&Sdaomol ig\ukPmudkEIwfouJhodkY oif\
om;igrEIwf/17;14 xdkom;udk ightdrf? ighEdkifiH tpOftNrJae&mcsrnf/ ol\&mZyvifonfvnf; tpOftNrJwnf&vdrfhrnf[k ighuRef'g0d'ftm;ajymavmh[k
rdefYawmf rl\/17;15 xdkAsm'dwfawmfpum;tvHk;pHkwdkYudkemoefonf 'g0d'ftm;jyefajymav\/
17;16 xdktcg 'g0d'frif;BuD;onf txJodkY0if xm0&bk&m;a&SUawmfxdkifvsuf? tdkxm0&t&Sifbk&m;ocif? tuREkfyfudk rQavmuf
csD;ajrmufawmfrlrnftaMumif; tuREfkyfonftb,fodkYaomoljzpfygoenf;/ tuREfkyftrsKd;onf tb,fodkYaom trsKd;jzpfygoenf;/17;17 odkY&mwGif tdkbk&m;ocif? xdkaus;Zl;awmfudk omrnaus;Zl;[k xifrSwfawmfrlaomaMumifh? udk,fawmfuRef\trsKd;tET,fudk
MumjrifhpGmaom umvESifh,SOfvsuf rdefYawmfrlygonfwum;/ tdkxm0&t&Sifbk&m;ocif? tuREfkyfudkbkef;BuD;aomoluJhodkY rSwfawmf
rlygonfwum;/17;18 udk,fawmfuRef'g0d'fonf udk,fbkef;BuD;apjcif;iSg? tb,fodkYwdk;wuf avQmuf&ygrnfenf;/ udk,fawmfonf udk,fawmfuRef
udkodawmfrl\/17;19 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfuReftusKd;udkaxmuf tvdkawmf&Sdonftwdkif; BuD;pGmaomtrItvHk;pHkwdkYudk xif&Sm;apjcif;iSg
tvHk;pHkwdkYudk jyKawmfrlNyD/17;20 odkYjzpf tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfwdkY Mum;orQtwdkif; udk,fawmfESifhwlaombk&m;? udk,fawmfrSwyg; tjcm;aombk&m;rnfrQr&Sdyg/
17;21 tJ*kwKjynfrSa&G;EIwfawmfrlaom udk,fawmf\vlrsKd;a&SUrS vltrsKd;rsKd;wdkYudkESifxkwfojzifh? BuD;jrwfaMumufrufbG,faomemrawmf
udk udk,fawmftbdkYxif&Sm;apjcif;iSg? bk&m;ocif<u udk,fawmftbdkYa&G;EIwfawmfrlaom udk,fawmf\vloa&vtrsKd;ESifhwlaom
vlrsKd;wpHk wrsKd;onf ajrBuD;ay:rSm&Sdygoavm/17;22 taMumif;rlum;? udk,fawmf\ vloa&vtrsKd;onf tpOftNrJ udk,fawmf\vl jzpfapjcif;iSgjyK? udk,fawmfxm0&bk&m;onf
olwdkYbk&m; ocifjzpfawmfrl\/17;23 ,ckrSm tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfuRef4if;? udk,fawmfuRef\trsKd;tET,f4if;? rdefYawmfrlaompum;awmf tpOftNrJwnfygapaom/
rdefYawmfrlonftwdkif; jyKawmfrlyg/17;24 aumif;uifAdkvfajct&Sif xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;\bk&m;ocif jzpfawmfrlonf[l emrawmfonf tpOftNrJ
csD;ajrmufjcif;&Sdrnf taMumif;? trdefYawmfonf tpOftNrJwnfygapaom/ udk,fawmfuRef'g0d'f\ trsKd;tET,fonf a&SUawmf
wnfygapaom/17;25 taMumif;rlum;? tdkuREfkyf\bk&m;ocif? udk,fawmfuoif\trsKd;tET,fudkigwnfaprnf[k udk,fawmfuReftm; Asm'dwfay;awmf
rlaomaMumifh? udk,fawmfuRefonfa&SUawmf yXemjyKcsifaompdwf&Sdyg\/17;26 ,ckvnf; tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf bk&m;ocifrSefawmfrl\/ aus;Zl;udk udk,fwmfuRef*wdxm;awmfrlNyD/
17;27 odkYjzpf udk,fawmfuRef\trsKd;tET,fonf a&SUawmftpOftNrJwnfygrnftaMumif; aumif;BuD;ay;jcif;iSg El;Gwfaompdwf&Sdawmfrlyg/
tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf aumif;BuD;ay;awmfrlvQif? aumif;BuD;r*Fvmudk tpOftNrJcH&ygvdrfhrnf[k qkawmif;ownf;/

373

tcef;BuD; ( 18 )
18;1
18;2
18;3
18;4

xdkaemuf 'g0d'fonf zdvdwdvlwdkYudkvkyfBuH atmifjrifojzifh? *goNrdKUESifhaus;vufrsm;udk odrf;,lav\/armbjynfudkvnf;vkyfBuH armbtrsKd;om;wdkYonf 'g0d'fuRefcHvsuf tcGefquf&Mu\/aZmbrif;BuD;[m'a'Zmonf? Oz&wfjrpfem;rSm rdrdEdkifiHudkwnfapjcif;iSgoGm;aomtcg? 'g0d'fonf [mrwfNrdKUwdkifatmifwdkufzsuf?&xm;waxmif? jrif;pD;ol&cJ ek pfaxmif? ajconfo&l EJ pS af omif;udb
k rf;qD; &xm;w&mudk odr;f xm;NyD;rS tjcm;aomjrif;&xm;&So
d rQwdu
Yk kd
zsufqD;av\/18;5 'rmoufNrdKUaeI&dvlwdkYonf aZmbrif;BuD;[m'a'Zmudk ppfulaomtcg? 'g0d'fonf I&dvlESpfaomif;ESpfaxmifwdkYudkowfNyD;rS?18;6 I&djynf'rmoufNrdKU NrdKUapmifhwyfudkxm;ojzifh? I&dvlwdkYonf'g0d'fuRefcHtcGefquf&Mu\/ 'g0d'foGm;av&m&m xm0&bk&m;onf
apmifhrawmfrl\/18;7 [m'a'Zm\uRefwdkYpGJudkifaom a&T'dkif;vTm;rsm;udk 'g0d'fonfodrf; a,k&SvifNrdKUodkY aqmifoGm;\/18;8 [m'a'Zmtpdk;&aom wdA[wfNrdKUESifhckefNrdKUrS? 'g0d'fonfrsm;pGm;aom aMu;0gudkodrf;oGm;\/ a&SmvrkefonfaMu;0ga&uef? aMu;0g
wdkif? aMu;0g wefqmrsm;udk xdkaMu;0gjzifhvkyfownf;/
18;9 aZmbrif;BuD;[m'a'Zm\ wyftvHk;t&if;udk 'g0d'fvkyfBuHaMumif;udk [mrwfrif;BuD; awmonfMum;vQif?18;10 rdrd&efol[m'a'Zmudk 'g0d'fonfppfwdkufvkyfBuHaomaMumifh? rd[m,zGJU aumif;BuD;ay; apjcif;iSg rdrdom;[a'g&Hudk'g0d'frif;
BuD;xHodkY apvTwf? [a'g&Honf a&Tzvm;? aiGzvm;? aMu;0gzvm;trsKd;rsKd;wdkYudkaqmifcJhav\/18;11 xdkzvm;wdkYudk 'g0d'frif;BuD;onf xm0&bk&m;tm;ylaZmf\/ xdktwlI&djynf? armbjynf? trKefjynf? zdvdwdjynf? tmrvufjynf?
tjynfjynf wdkYrSaqmifcJhaom a&TaiGudkvnf;ylaZmf\/18;12 xdkrSwyg;? aZk,mom;tbd&SJonf qm;csKdifhwGif {'Hkvlwaomif;&SpfaxmifwdkYudk vkyfBuHav\/18;13 {'Hkjynf NrdKUapmifhwyfwdkYudkxm;? {'Hkjynfom;taygif;wdkYonf 'g0d'fuRefcHMu\/ 'g0d'foGm;av&m&m xm0&bk&m;onf
apmifhrawmfrl\/
18;14 xdkodkY 'g0d'fonf oa&vEdkifiHvHk;udkpdk;pH? EdkifiHawmfom;wdkYwGif w&m;rIudk pD&ifqHk;jzwfawmfrl\/18;15 aZk,m\om;,Gmbonf AdkvfcsKyfrif;jzpf\/ t[dvk'f\om;a,m&Szwfonf twGif;0efjzpf\/18;16 t[dwkyf\om;Zm'kwfESifh tAsmom\om;t[drvufonf ,Zfyka&m[dwfjzpf\/ p&m,onf pma&;awmfBuD;jzpf\/18;17 a,m,'\om;aAem,onf ac&odvlESifhayvodvlwdkYudktkyf&\/ 'g0d'f\ om;awmfwdkYonfvnf; txHawmf rif;om;
t&mESifhaeMu\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1 xdkaemuf trKef&Sifbk&ifem[wfonfao? om;awmf[mEkefonf crnf;awmft&m eef;xdkif\/19;2 'g0d'fuvnf;? [mEkeftbem[wfonf ightm;aus;Zl;jyKaomaMumifh ol\om;aus;Zl;jyKrnf[kqdkvsuf? ol\tbao&mwGif
ESpfodrfhapjcif; iSgoHwrefwdkYudkapvTwf? 'g0d'f\uRefwdkYonf [mEkefrif;udkESpfodrfhapjcif;iSg ol&Sd&mtrKefjynfodkY a&mufMu\/19;3 trKeftrsKd;rSL;rwfwdkYonf [mEkefrif;xHodkY0if? 'g0d'fonfpdwfawmfudkESpfodrfhapaomolwdkYudkapvTwf&mwGif? crnf;awmfudk
dkaopGmjyKonf[k xifrSwfawmfrloavm/ jynfawmfudkppfaq;pl;prf; zsufqD;jcif;iSgom? ol\uRefwdkYonftxHawmfodkYa&mufo
nfr[kwfavm[k avQmufMu vQif?19;4 [mEkkefonf 'g0d'f\uRefwdkYudk,lNyD;vQif? rkqdwfudk&dwf t0wfudkwifyg;wdkifatmifjzwfNyD;rS vTwfvdkufav\/19;5 xdkolwdkY tb,fodkYjyKonfudk 'g0d'fonfodwif;Mum;aomtcg? olwdkYonf tvGef&SufaomaMumifh qD;BudKapjcif;iSgapvTTwf?
oifwdkYonf rkqdwfr&SnfrSDwdkifatmif a,&dacgNrdKUrSmaeMuavmh/ xdkaemufrS jyefvmMuavmh[k rSmxm;awmfrl\/
19;6 [mEkefrif;ESifhtrKeftrsKd;om;wdkYu? igwdkYonf'g0d'fa&SUrSm pufqkyf&GHU&SmbG,fjzpfvdrfhrnf[k odvQif? araomaygwmrdjynf? I&drmcg
jynf? aZmbjynfwdkY jrif;&xm;wdkYudkiSg;jcif;iSg aiGtcGufwaomif;udkxkwf?19;7 jrif;&xm;ol&JoHk;aomif;ESpfaxmifudk4if;? rmcgrif;BuD;ESifh ol\vlwdkYudk4if;iSg;ojzifh xdkolwdkYonfar'bNrdKUa&SUrSmwyfcsMu\/ trKef
trsKd;om; wdkYonfvnf;pka0; tNrdKUNrdKUwdkYrSppfcsDMu\/19;8 xdkodwif;udk 'g0d'fonfMum;vQif ,GmbESifhcGeftm;BuD;aom ol&JtvHk;t&if;taygif;udk apvTwf\/19;9 trKeftrsKd;om;wdkYonfxGuf NrdKUwHcg;0rSmppfcif;usif;Mu\/ ppfulaomrif;BuD;wdkYonf vGifjyifwjcm;pDaeMu\/19;10 ,Gmbonfvnf;a&SU4if;? aemuf4if;? ppfrsufESmESpfbuf&SdonfudkjrifvQif? oa&vvlwdkYwGif oefjrefaomol&SdorQwdkYudk
a&G;aumuf I&dvlwdkYwbuf ppfcif;usif;\/19;11 <uif;aomolwdkYudk trKeftrsKd;om;wdkYwbufppfcif;usif;apjcif;iSg nDtbd&SJ vufodkYtyfvsuf?19;12 I&dvlwdkYonf ighudkEdkifvQif ightm;ul&rnf/ trKeftrsKd;om;wdkYonf oifhudkEdkfifvQif oifhtm;igulrnf/19;13 &J&ifhaompdwf&Sd igwdkYvlrsKd;ESifh igwdkYbk&m;ocifhNrdKU&GmwdkYtbdkYtm;xkwf wdkufMuukeftHh/ xm0&bk&m;onf tvdkawmf&Sdonftwdkif;pD&if
awmfrlapownf;[k qdkNyD;rS?19;14 olygaom vlrsm;ESifhwuG? I&dvlwdkYudk ppfwdkufjcif;iSg csOf;oGm;aomtcg? I&dvlwdkYonf ajy;Mu\/-

374

19;15 I&dvlwdkYajy;onfudk trKeftrsKd;om;wdkYonfjrifvQif? olwdkYonfvnf; nDtbd&SJa&SUrSmajy; NrdKUxJodkY0ifMu\/ ,Gmbonfvnf;


a,k&Svif NrdKUodkY jyefoGm;av\/
19;16 I&dvlwdkYonf oa&vtrsKd;om;a&SUrSm rdrdwdkYIH;onfudkodjrifvQif? oHwrefwdkYudk apvTwf jrpfwbufaeaom I&dvl
wdkYudkac:ojzifh? [m'a'ZmcefYxm;aom AdkvfcsKyfrif;a&SmAufonfvnf;tkyf&\/19;17 xdkodwif;udkMum;vQif 'g0d'fonfoa&vtrsKd;om;taygif;wdkYudkpka0;ap a,mf'efjrpfudkul;ojzifh? &efolwyfodkYa&muf ppfcif;
usif;av\/ xdkodkY'g0d'fonf ppfcif;usif; I&dvlwdkYonfwdkufaomtcg?19;18 oa&vtrsKd;om;a&SUrSmajy;Mu\/ 'g0d'fonfvnf; I&djrif;&xm;pD;ol&Jckepfaxmif? ajconfol&Jav;aomif;wdkYudkowf AdkvfcsKyf
rif; a&SAufudkvnf; vkyfBuHav\/19;19 [m'a'Zmrif;\uRefwdkYonf oa&vtrsKd;om;a&SUrSm rdrdwdkY IH;onfudkodjrifvQif? 'g0d'fESifhrd[m,zGJUuRefcHMu\/ aemufwzef
I&dvlwdkYonf trKeftrsKd;om;wdkYudkppfrulMu/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1

tcgvnf? &Sifbk&ifwdkYonf ppfwdkufcsdefa&mufaomtcg? ,Gmbonf Adkvfajc tvHk;t&if;ESifh csDoGm;ojzifh? trKefjynfudkwdkufzsuf


&AmNrdKUudk0dkif;xm;\/ 'g0d'fonf udk,fwdkifa,k&SvifNrdKUaeav\/20;2 ,Gmbonf &AmNrdKUudkwdkufzsufNyD;rS? 'g0d'fonf rif;BuD;\o&zludkcRwf,l acgif;awmfay:rSmwifMu\/ o&zltcsdefum;?
ausmufjrwfudkrqdkbJ a&TtcGufwq,f&Sdownf;/ NrdKUvk,laomOpmtrsm;udkvnf; xkwfav\/20;3 NrdKUom;wdkYudkvnf; xkwf vTwdkufrI? oHxGef? oHykqdefESifhvkyfrIudkvkyfap\/ xdkodkY'g0d'fonf trKefNrdKUol&Gmom;taygif;wdkY jyKNyD;rS?
vltaygif;wdkY ESifhtwl a,k&SvifNrdKUodkYjyefav\/
20;4 aemufwzef a*ZmNrdKUrS zdvdwdvlwdkYESifh ppfwdkufMupOf? [k&Sodvl odaAcJonf a&zdrftrsKd;omzudkowf zdvdwdvlwdkYudk atmifjrif
av\/20;5 aemifwzef zdvdwdvlwdkYudkppfwdkufMupOf? ,m,om;{v[meefonf &ufuef;vufvdyfESifh trQBuD;aom vSHdk;udkoHk;pGJaom
*dwdtrsKd; a*gvswf\nD vmcHrdudkowfav\/20;6 aemufwzef *goNrdKUrSmppfwdkufMupOf? t&yfjrifh vufwbufvufajcmufacsmif;pD? ajcwbufajcajcmufacsmif;pD? aygif;ESpfq,f
av;acsmif; &Sdaom a&zdrftrsKd;om; wa,mufonf?20;7 oa&vtrsKd;udk Budrf;yaomtcg? 'g0d'ftpfudk &Sdrm\om; a,meoefonf xdkoludkowfav\/20;8 olwdkYonf *goNrdKUaeaom a&zdrfvlBuD;om;jzpf 'g0d'fESifhol\uRefwdkY vufjzifhaoMu\/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1 aemufwzef pmwefonf oa&vtrsKd;wbufx oa&vtrsKd;om;wdkYudk a&wGufapjcif;iSg 'g0d'fudkwdkufwGef;av\/21;2 'g0d'fuvnf;? vlaygif;rnfrQ&Sdonfudk igodrnftaMumif;? aA&a&SbNrdKUrSonf 'efNrdKUwdkifatmif oGm; oa&vtrsKd;om;wdkYudk
a&wGufNyD; vQif? pm&if;udkighxHodkYoGif;avmh[k AdkvfcsKyfrif;,GmbESifh t&m&SdwdkYtm;rdefYawmfrl\/21;3 ,Gmbuvnf;? xm0&bk&m;onf rdrdvlwdkYudkxyf tqw&mwdk;yGg;apjcif;iSgjyKawmfrlygapaom/ odkY&mwGif t&Sifrif;BuD;? oa&v
vltaygif;wdkYonf ocif\uRefjzpfygonfr[kwfavm/ odkYjzpf uRefawmfocifonf trIudktb,faMumifh pD&ifawmfrloenf;/
oa&vtrsKd; jypfrSm;p&mtaMumif;udk tb,faMumifhjyKawmfrloenf;[k avQmufav\/21;4 odkYaomfvnf; trdefYawmfonf ,Gmbpum;udkEdkifojzifh? ,GmbonfxGuf oa&vjynfwa&SmufvHk;odkYoGm;NyD;rS? a,k&SvifNrdKUodkY
jyefvm \/21;5 vlaygif;pm&if;udk 'g0d'ftm;quf? oa&vtrsKd; xm;udkifol&J woef;ESifhwodef;? ,k'trsKd; xm;udkifol&J av;odef;ESifh
ckepfaomif;&Sd\/21;6 odkY&mwGif ,Gmbonf trdefYawmfudk&GHUaomaMumifh? av0dtrsKd;ESihfA,FmrdeftrsKd;udk tjcm;aomtrsKd;xJodkY oGif;ra&wGuf/
21;7 'g0d'fjyKaomtrIudk bk&m;ocifonf tvdkawmfr&Sdojzifh? oa&vttrsKd;udk 'Pfcwfawmfrlrnfjzpf?21;8 'g0d'fu? tuREfkyfjyKrdaomtrI tvGefjypfrSm;ygNyD/ udk,fawmfuRef\tjypfudk ajz&Sif;awmfrlyg/ tuREfkyfonf tvGefrdkufaomtrIudk
jyKrdygNyD [kbk&m;ociftm; awmif;yefav\/21;9 xm0&bk&m;onf 'g0d'f\ya&mzuf*'fudkac:?21;10 'g0d'fxHodkYoGm;avmh/ t&moHk;yg;udkoifhtm;igjy\/ oifigjyKp&mbdkY wyg;yg;udka&G;avmh[k xm0&bk&m;\trdefYawmfudk qifhqdkavmh
[k rdefYawmfrlonftwdkif;?21;11 *'fonf 'g0d'fxHodkYoGm; xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?21;12 oHk;ESpfywfvHk; tpmtm[m&acgif;yg;aomab;? oHk;vywfvHk; oifhudk&efolvdkufrSD xm;jzifhvkyfBuHaomab;? oHk;&ufywf
vHk;jynfawmf umvemwnf;[laom xm0&bk&m;\ xm;awmfudk? xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonfudkif oa&vjynf
375

wa&SmufvHk;udk zsufqD;aom ab;wdkYwGif wyg;yg;udka&G;avmh[k rdefYawmfrlonfjzpf? tuREfkyfudkapvTwfawmfrl aomoltm;


tb,fodkYjyefavQmuf&rnfudk qifjcifawmfrl yg[k avQmufav\/21;13 'g0d'fuvnf;? igonfusOf;ajrmif;&modkY a&mufavNyDwum;/ xm0&bk&m;\vufawmfodkYa&mufygap/ ukPmawmfBuD;vS\/
vlvufodkY ra&mufygapESifh[k *'ftm;jyefajym\/
21;14 xm0&bk&m;onfvnf;? oa&vtrsKd; umvemudkvTwfvdkufawmfrl vlckepfaomif;aoMu\/21;15 a,k&SvifNrdKUudk zsufqD;apjcif;iSg bk&m;ocifonfaumif;uifwrefudk apvTwfawmfrlonf twdkif;? aumif;uifwrefzsufqD;rnf[k
tm;xkwf aomtcg? xm0&bk&m;onfMunfhIvsuf? xdkab;aMumifh aemifw&awmfrl? wefNyD/ oifhvufudkkyfodrf;avmh[k
zsufqD;aom aumif;uif wreftm;rdefYawmfrl\/ xdktcg xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonf? a,Akodvlta&me\ aumufe,f
wvif;tem;rSm &yfae\/21;16 'g0d'fonfarQmfMunfh? xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf a,k&SvifNrdKUtay:rSm xm;udkrdk;vsufrdkCf;aumif;uifESifh ajrBuD;Mum;rSm
&yfaeonfudk jrifvQif? udk,fwdkifrSp oa&vtrsKd;om;toufBuD;olwdkYonf avQmfawt0wfudk0wfvsuf ajray:rSmjyyf0yfvsuf
aeMu\/21;17 'g0d'fuvnf;? jynfom;wdkYudka&wGufapjcif;iSg pD&ifaomolum; tuREfkyfjzpfygonfr[kwfavm/ tuREfkyfjypfrSm;ygNyD/ tvGef'kpdkufudk
jyKrdygNyD/ odk;wdkYrlum;? tb,fodkYjyKrdygoenf;/ tdktuREfkyfbk&m;ocifxm0&bk&m;? udk,fawmf\vlwdkYudk 'Pfcwfjcif;iSg
vufawmfudkolwdkYtay:odkY a&mufawmfrrlygESifh/ tuREfkyfESifhtuREfkyf\taqGtrsKd;tay:odkY a&mufapawmfrlyg[k bk&m;ociftm;
awmif;yefav\/21;18 xdktcg 'g0d'fonfoGm;? a,Akodvlta&me\ aumufe,fwvif; xm0&bk&m;tbdkY ,Zfyvifudkwnfapjcif;iSg ajym&rnftaMumif;?
xm0&bk&m;\aumif;uif wrefonf *'fudkrSmxm;ojzifh?21;19 *'fqifhqdkaom xm0&bk&m;\trdefYawmftwdkif; 'g0d'fonfoGm;av\/21;20 ta&meonf pyg;udke,fpOfwGif? vSnfhMunfh &Sifbk&ifudkjrifaomtcg? om;av;a,mufESifhwuG ykef;a&Smifae\/21;21 'g0d'fonf ta&me&Sd&modkY a&mufaomtcg? ta&meMunfh 'g0d'fudkjrifvQif? aumufe,fwvif;rSqif; 'g0d'fa&SUrSmOD;csjyyf0yfav\/21;22 'g0d'fuvnf;? vlwdkYwGifumvemab;udk Nidrf;aprnftaMumif;? xm0&bk&m;tbdkY,Zfyvifudk igwnfvdkonfjzpf? aumufe,f
wvif;t&yfudk tbdk;xdkufonftwdkif; a&mif;yg[k trdefY&Sdaomf?21;23 ta&meu? uRefawmfocift&Sifrif;BuD;,lawmfrlyg/ pdwfawmf&Sdonftwdkif;jyKawmfrlyg/ rD;IdU&m,ZfbdkYEGm;rsm;? xif;bdkY aumufe,f
wefqmrsm;? abmZOfylaZmfoumbdkY& *sHKpyg;rsm;tvHk;pHkudk uRefwmfqufyg\[k 'g0d'ftm;avQmufvQif?21;24 'g0d'frif;BuD;u? xdkodkYigr,l&/ pifppftbdk;xdkufonftwdkif;ay; ig0,frnf/ oifhOpmudk xm0&bk&m;tbdkY igrodrf;/ udk,faiGrukefbJ
rD;IdU&m ,ZfudkrylaZmfvdk[k ta&metm;qdkojzifh?21;25 a&Tajcmufydmudk csdefay; xdkt&yfudk0,fNyD;rS?21;26 xm0&bk&m;tbdkY ,Zfyvifudkwnf? rD;IdU&m,Zf? rd[m,,ZfwdkYudkylaZmfav\/ xdkodkY xm0&bk&m;udkyXemjyKaomtcg?
rD;IdU&m ,Zfyvifay:odkY rD;usojzifh aumif;uifxJu xl;awmfrl\/21;27 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwdkif;? aumif;uifwrefonf rdrdxm;udkxm;tdrf oGif;xm;jyef\/
21;28 xm0&bk&m;onf a,Akodvlta&me\ aumufe,fwvif; xl;awmfrlonfudk 'g0d'fonfodjrifvQif? xdkt&yf ,ZfylaZmfjcif;trIudk
jyKav\/21;29 awmarma&SvkyfcJhaom xm0&bk&m;\wJawmfESifh rD;IdU&m,Zfyvifonf? xdkumv *daAmifNrdKUjrifhaomt&yfay:rSm&Sd\/21;30 'g0d'fonf xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefxm;udk aMumufaomaMumifh? xdk,ZfyvifodkYoGm; bk&m;ocifudkrar;ravQmuf0Hh/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1 odkYjzpf? 'g0d'fu t&yfonfxm0&t&Sifbk&m;ocif\tdrfawmfjzpf\? ,Zfyvifonf oa&vtrsKd;\,Zfyvifjzpf\[k
qdkvsuf?22;2 oa&vjynf&Sdaom wyg;trsKd;om;wdkYudk pka0;apjcif;iSgrdefYawmfrl\/ bk&m;ocif\tdrfawmfwnfp&mbdkY ausmufqpf&aom
yef;&eform;wdkYudkvnf; apcdkif;awmfrl\/22;3 wHcg;vkyfp&m oHcReftbdkYESifh opfom;qufp&mtbdkY rsm;pGmaomoHudk4if;? tcsdefrrSwfEdkifatmif rsm;pGmaomaMu;0gudk4if;?22;4 rsm;pGmaom tm&Zfopfom;udk4if;? jyifqifawmfrl\/ Zd'kefNrdKUom;ESifh wkkNrdKUom;wdkYonf? tm&Zfopfom;trsm;udk txHawmfodkY
aqmifcJhMu\/22;5 'g0d'fuvnf;? ighom;a&Smvrkefonf toufi,fEkao;\/ xm0&bk&m;tbdkYwnf&aom tdrfrlum; tvGefxl;qef;aomtdrf?
twdkif;wdkif; tjynfjynf bkef;toa&ausmfapmaom tdrfjzpf&rnf/ ,ckyiftdrfawmftbdkY igjyifqifrnf[k tBuH&Sdvsuf tedp
ra&mufrSDrsm;pGmjyifqif awmfrl\/
22;6 om;awmfa&Smvrkefudkvnf;ac: oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbdkY tdrfawmfudkwnfaqmuf&rnftaMumif; rSmxm;
avonfrSm?22;7 ighom;? ig\bk&m;ocifxm0&bk&m;\ emrawmftbdkY tdrfawmfudkwnfaqmufrnf[k igtBuH&SdNyD/-

376

22;8 odkY&mwGif xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf igodkYa&mufonfum;? oifonfrsm;pGmppfwdkuf vltrsm;wdkYudkowfavNyD/ ajrBuD;


ay:rSm ighrsufarSmuf rsm;pGmaomtaoG;udkoGef;aomaMumifh? ighemrtbdkYtdrfudk rwnfraqmuf&/22;9 oifjrifaom om;wa,mufonf Nidrf0yfaomoljzpfvdrfhrnf/ ol\trnfum; a&Smvrkefjzpf? olUywfvnf&efolr&Sd? Nidrf0yfaom
tcGifhudk4if;? ol\vufxuf oa&vtrsKd;onf ppfwdkufjcif;r&Sd? Nidrf0yfpGmae&aomtcGifhudk4if; igay;rnf/22;10 xdkom;onf ighemrtbdkY tdrfudkwnfaqmuf&vdrfhrnf/ olonf ighom;jzpfvdrfhrnf/ igonfvnf; ol\tbjzpfrnf/ olxdkifaom
oa&v EdkifiH&mZfyvifudk tpOftNrJ igwnfaprnf[k rdefYawmfrlNyD/22;11 odkYjzpf ighom;? xm0&bk&m;onf oifhbufae tBuHxajrmufapawmfrlojzifh? trdefYawmf&Sdonftwdkif; oifonfoif\
bk&m;ocif xm0&bk&m;\ tdrfawmfudkwnfaqmuf&vdrfhrnf/22;12 odkY&mwGif oifonf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\w&m;awmfudk apmifha&SmufrnftaMumif;? xm0&bk&m;onfOmPfynmudkay;?
oa&vtrsKd;udk pD&ifjcif;trI rSmxm;awmfrl ygapaom/22;13 oa&vtrsKd;\trI xm0&bk&m;onf arma&Stm;rSmxm;awmfrlaom pD&ifxHk;zGJUcsufwdkYudk apmifha&Smufjcif;iSg owdjyKvQiftBuH
x ajrmuf&vdrfhrnf/ tm;,l&J&ifhjcif;&Sdavmh/ pdk;&drfjcif;? pdwfysufjcif;r&SdapESifh/22;14 igonf qif;&JcHpOfwGif? xm0&bk&m;\ tdrfawmftbdkY a&TtcGufwaxmifESifh aiGtcGufwaomif;udk4if;? tcsdefrrSwfEdkifatmif
rsm;pGmaom aMu;0gESifhoHudk4if;? opfom;rsm;ESifhausmufrsm;udk4if; jyifqifNyD/ oifonfvnf; xyfjyifqif&rnf/22;15 xdkrSwtyg; oif rsm;pGmaomvuform;? yef;&eform;? ausmufqpform;? trsKd;rsKKd;aomtwwf avhusufaomq&morm;&SdMu\/22;16 a&TaiGaMu;0goHtwdkif;rodrsm;onfjzpf xavmh/ BudK;pm;avmh/ xm0&bk&m;onf oifESifhtwl&Sdawmfrlygapaom[k rSmxm;awmfrl\/
22;17 oa&vrif;taygif;wdkYonf om;awmfESifh0dkif;&rnftaMumif; rSmxm;avonfrSm?22;18 oifwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwdkYESifhtwl&Sdawmfrlrnfr[kwfavm/ t&yf&yf Nidrf0yf&aomtcGifhudk ay;awmfrlonfr[kwf
avm/ jynfoljynfom;wdkYudk ighvuftyfawmfrlojzifh? xm0&bk&m;\a&SU? xdkbk&m;ocif\ vlwdkYa&SUrSm wjynfvHk;onf ESdrfhcsvsuf
&Sd\/22;19 odkYjzpf oifwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;udk&Smjcif;iSg udk,fpdwfESvHk;udk EId;aqmfwdkufwGef; Muavmh/ xm0&bk&m;\ emrawmftbdkY?
wnf& aomtdrfawmfxJodkY xm0&bk&m;\ y#dnmOfaowmawmfESifh bk&m;ocif\ oefY&Sif;aomwefqmwdkYudk oGif;jcif;iSg xMuavmh/
xm0&t&Sif bk&m;ocif\oefY&Sif;&mXmeawmfudk wnfaqmufMuavmh[k rSmxm;awmfrl\/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1
23;2
23;3
23;4

'g0d'frif;onf toufBuD;umvjynfhpHk&mtcsdef a&mufaomtcg? om;awmf a&Smvrkefudk oa&v&Sifbk&ift&m cefYxm;?oa&vrif;? ,Zfyka&m[dwf? av0dom;taygif;wdkYudk pka0;apawmfrl\/
av0dom;wdkYwGif toufoHk;q,fvGef pm&if;0ifaoma,musfm;aygif;um;? oHk;aomif;&Spfaxmifwnf;/xdkolwdkYwGif ESpfaomif;av;axmifwdkYonf xm0&bk&m;\tdrfawmftrIudk aqmif&Guf&Mu\/ ajcmufaxmifwdkYonft&m&Sd? w&m;
olBuD;vkyf&Mu\/23;5 av;axmifwdkYonf wHcg;udkapmifh&Mu\/ av;axmifwdkYonf *kPfawmfudk csD;rGrf;p&mwk&d,mwdkYESifh xm0&bk&m;\*kPfawmfudk
csD;rGrf;&Mu\/23;6 av0dom;a*&IH? aum[wf? ar&m&dtrsKd;toD;toD;wdkYudk 'g0d'fcGJxm; wrsKd;wjcm;pDoif;zGJUap\/23;7 a*&IHtrsKd;om;um;? vm'efESifh&Sdrdwnf;/23;8 vm'efom;tBuD;um;? a,a[v? ol\nDaZoHESifha,mv? aygif;oHk;a,mufwnf;/23;9 &Sdrdom;um;a&Savmrdwf? [maZv? [m&ef? aygif;oHk;a,mufwnf;/ olwdkYonf vm'eftaqGtrsKd;olBuD;jzpfMu\/23;10 &Sdrdom;um; ,m[wf? ZdZ? ,k&S? aA&d? aygif;av;a,mufwnf;/23;11 ,m[wfum; tBuD;jzpf\/ ZdZum; 'kwd,t&mudk&\/ ,k&SESifh aA&dum; om;rsm;pGmr&Sd/ odkYjzpf taqGtrsKd;tvdkuf
pm&if;wckwnf; aygif;Mu\/
23;12 aum[wfom;um; tmr&H? Z[m? a[jAKef? MoaZv? aygif;av;a,mufwnf;/23;13 tmr&Hom;um; tmkefESifharma&Swnf;/ tmkefESifhom;pOfajr;qufwdkYonf xm0&bk&m;a&SUawmf eHYomaygif;udkrD;IdUjcif;?
trIawmfudk aqmif&Gufjcif;? emrawmfudk>ruf tpOfaumif;BuD;ay;jcif;trIudk jyK&rnftaMumif;? tvGefoefY&Sif;aomt&mwdkYudk
oefY&Sif;apjcif;iSg tjcm;olwdkYESifh cGJxm;aomoljzpfMu\/23;14 bk&m;ocifhvl arma&S\om;udkum;? av0dtrsKd;om;wdkY\ pm&if;oGif;&\/23;15 arma&Som;um; a*&IHESifh {avsZmwnf;/23;16 a*&IHom;wdkYwGif? a&SaAGvonf tBuD;jzpf\/23;17 {avsZmom;tBuD;a&[bdwa,mufwnf;&Sd\/ a&[bdum;om; tvGefrsm;\/23;18 Z[mom;tBuD;um; a&Savmrdwf?23;19 a[jAKefom;tBuD;um; a,&d? 'kwd,om;tmr&d? wwd,om; ,[maZv? pwkwom; a,urH?23;20 MoaZvom;tBuD;um; rdum? 'kwd,om;a,&Sdwnf;/
23;21 ar&m&dom;um; r[mvdESifhrk&Sdwnf;/ r[mvdom;um; {vmZmESifhud&Swnf;/377

23;22 {vmZmonfom;r&Sd/ orD;oufouf&Sdao\/ olUorD;wdkYESifh olUnDud&Som;wdkYonf pHkbufMu\/23;23 rk&Sdom;um; r[mvd? {'g? a,&drkwf? aygif;oHk;a,mufwnf;/
23;24 a&GUum; toufESpfq,fvGef xm0&bk&m;\tdrfawmftrIudk aqmif&Guf&aom av0dtrsKd;om; taqGtrsKd;tvdkuf pm&if;0if
aom taqGtrsKd;olBuD;jzpfownf;/23;25 oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;onf rdrdvlrsKd;tm; Nidrf0yfaomtcGifhudkay; udk,fawmfwdkifa,k&SvifNrdKU tpOf
aeawmfrlaom aMumifh?23;26 av0dom;wdkYonf wJawmfESifhwJawmftrI aqmif&Guf&mwefqmrsm;udk aemufwzefrxrf;&[k 'g0d'frdefYawmfrl\/23;27 aemufqHk;trdefYawmftwdkif;? toufESpfq,fvGefaom av0dom;wdkYudk pm&if;,l&\/23;28 taMumif;rlum;? av0dom;wdkYonf tmkefom;wdkY\vufaxmufjzpfonfESifhtnD? oefY&Sif;aomt&m&SdorQwdkYudk pifMu,fap?
xm0&bk&m; \tdrfawmfESifhwefwdkif;rsm;? tcef;rsm;trIudk aqmif&Guf&Murnf/23;29 a&SUawmfrkefYudk4if;? abmZOfylaZmfoumrkefYnufudk4if;? waq;rJhrkefYjym;? oHjym;ESihfzkwfaomrkefY? rkefYqDaMumfudk4if;vkyf bk&m;ocif\
tdrfawmf trIudkvnf; aqmif&Guf&Murnf/ wdkif;xGm? csdefwG,f? jcifwGufjcif;trItrsKd;rsKd;udkvnf; pD&if&Murnf/23;30 eHeufwdkif;? nOD;wdkif;&yfvsuf? aus;Zl;awmfBuD;vSyg\[k 0efcH xm0&bk&m;\ *kPfawmfudkvnf; csD;rGrf;&Murnf/23;31 ynwfw&m;awmftwdkif; OykofaeY? vqef;aeY? "ryGJaeY? tpOfrjywf xm0&bk&m;a&SUawmf rD;IdU&m,ZfrsKd;udk ylaZmf&Murnf/23;32 y&dowfpnf;a0;&m wJawmfudk4if;? oefY&Sif;&mXmeawmfudk4if;? xm0&bk&m; tdrfawmf trIawmfudkaqmif&Gufaom nDtpfudk
tmkefom;wdkYudk4if; apmifh&Murnf/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1
24;2
24;3
24;4

tmkeftrsKd;om; toD;tjcm;oif;zGJU&mrSm? tmkefom;um; em'yf? tbd[k? {vmZm? ormwnf;/em'yfESifhtbd[konf om;r&Sd/ tbvufxufwGifaoaomaMumifh? {vmZmESifhormonf ,Zfyka&m[dwftrIudkaqmif&\/'g0d'fonf {vmZmtrsKd;Zm'kwfESifh ormtrsKd;t[drvufudk toD;toD;aqmif oifhonftwdkif; cefYxm;av\/ormtrsKd;tBuD;tuJxuf{vmZmtrsKd;tBuD;tuJomrsm;aomaMumifh? {vmZmtaqGtrsKd;tvdkuftBuD;tuJwusdyfajcmufa
,muf? ormtaqG trsKd;tvdkuf tBuD;tuJ&Spfa,mufwdkYudk toD;toD;cGJcefYav\/24;5 pma&;wHjyKvsuf toD;tjcm;cGcJ ef
Y oef&Y iS ;f &mXmetky?f bk&m;ocif\trIawmftyk w
f u
Ykd kd {vmZmtrsKd;ESihf ormtrsKd;xJua&G;,l&\/24;6 av0dtrsKd; emoaevom; pma&;awmfa&Srm,onf &Sifbk&if? rSL;rwf? ,Zfyka&m[dwf Zm'kwf? tAsmomom; t[drvuf?
,Zfyka&m[dwf av0dom; taqGtrsKd;olBuD;rsm;a&SUrSm emrrsm;udkrSwf&\/ pma&;wHjyK {vmZmtrsKd;ESifhormtrsKd;xJu
tvSnfhvSnfh a&G;aumufcefY xm;aomol[lrlum;?24;7 yXrola,m,m&dyf? 'kwd,ola,'g,?24;8 wwd,ol[m&drf? pwkwolapm&drf?24;9 yOrolrmvcd,? qXrolrd,rdef?24;10 owrol[uKwf? t|roltbd,?24;11 e0rola,&Tm? 'orola&Sued?24;12 {u'orol{vsm&Sdyf? 'Gg'orol,mudrf?24;13 wudsyfoHk;a,mufajrmufaomol [ky? wusdyfav;a,mufajrmufaomol a,a&SAyf?24;14 wusdyfig;a,mufajrmufaomol Adv*? wusdyfajcmufa,mufajrmufaom ol ar&?24;15 wusdyfckepfa,mufajrmufaomol a[Zd&? wusdyf&Spfa,mufajrmufaomol tyfZZf?24;16 wusdyfudk;a,mufajrmufaomol ayo[d? ESpfusdyfajrmufaomol a,Zausv?24;17 ESpfusdyfwa,mufajrmufaomol ,mcdef? ESpfusdyfESpfa,mufajrmufaomol*grkv?24;18 ESpfusdyfoHk;a,mufajrmufaomol a'vm,? ESpfusdyfav;a,mufajrmufaomolrmZdwnf;/24;19 xdkodkY olwdkYtbtmkeftm; oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;rSmxm;awmfrl? tbtmkefpD&ifonftwdkif; olwdkYonf
xm0&bk &m;\tdrfawmfudk 0ifNrJ0if trIawmfudkaqmif&Gufapjcif;iSg cGJcefYjcif;&Sdownf;/
24;20 <uif;aomav0dtrsKd;om;[lrlum;? tmr&Hom;jzpfaom IaAGv\om;pkwGifa,a',?24;21 a&[bdom;pkwGif &S,m?24;22 Z[mom;jzpfaom a&Savmrdwf\om;pkwGif,m[wf?24;23 a[jAKefom;pkwGifom;tBuD;a,&d? 'kwd,om; tmr&d? wwd,om;,[maZv? pwkwom;a,urH?24;24 MoaZvom;jzpfaom rdum\om;pkwGif&Srd&?24;25 rdumnD&S,mom;pkwGifZmc&dwnf;/
24;26 ar&m&dom;um; r[mvdESifhrk&Sdjzpf?24;27 ar&m&dtrsKd;om;jzpfaom,mZd\om;um;aAaem? a&Sm[H? ZuK&? A&dwnf;/
24;28 r[mvdom;{vmZm om;r&Sd/24;29 ud&Som;um; a,&arvwnf;/378

24;30 rk&Sdom;um; r[mvd? {'g? a,&drkwfwnf;/ a&GUum; rdrdwdkYtaqGtrsKd;tvdkuf av0dtrsKd;om;wnf;/24;31 olwdkYonf 'g0d'frif;BuD;? Zm'kwf? t[drvuftp&Sdaom ,Zfyka&m[dwf av0dom;taqG trsKd;olBuD;wdkYa&SUrSm rdrdwdkYnDtpfudk
tmkeftrsKd;om;wdkYwbufwcsuf tvSnfhvSnfhpma&; wHjyKMu\/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1 xdkrSwyg; tmoyf? a[ref? a,'kokefom;wdkYESifhtwl0dkif; apmif;? wa,m? cGufuGif;udk wD;rIwfvsuf udk;uG,fjcif;trIudkaqmif
&Gufp&mbdkY? 'g0d'fESifhy&dowfAdkvfajctBuD;tuJwdkYonf cGJcefYaomolwdkYpm&if;[lrlum;?25;2 tmoyfom;ZuK&? a,moyf? aeoed? tm&Sa&vwpk/ olwdkYonf &Sifbk&ifpD&ifonftwdkif;? tbtmoyfwynfhjzpf
udk;uG,fjcif;trIudk aqmif&Guf&Mu\/25;3 a,'kokefom;a*'vd? aZ&d? &Sdrd? a,&Sm,? [m&Sbd? rwdodaygif;ajcmufa,muf? olwdkYonf tba,'kokefwynhfjzpf
xm0&bk&m;\ *kPfaus;Zl;awmfudk abmfjycsD;rGrf;jcif;iSg apmif;wD;vsufudk;uG,fjcif;trIudk aqmif&Guf&Mu\/25;4 a[refom; Akud? rwed? MoaZv? a&SaAGv? a,&drkwf? [meed? [meef? {vsmo? *d'gvwd? a&mraEZm? a,m&SaAu&S? ravmod?
a[mod&? r[m Zkwfwnf;[laom?25;5 xdkoltaygif;wdkYonfwHydk;rIwfvsuf bk&m;ocif\w&m;awmfudka[majymaom &Sifbk&if\q&mawmfa[refom;jzpfMu\/ bk&m;ocif
onf a[reftm; om;wusdyfav;a,mufESifh orD;oHk;a,mufwdkYudkay;awmfrl\/25;6 xdkom;taygif;wdkYonf tmoyf? a,'kokef? a[refwdkYudk &Sifbk&ifpD&ifonftwdkif; tba[refwynfhjzpf? xm0&t&Sifbk&m;ocif\
tdrfawmf cGufuGif;? apmif;? wa,mudk wD;vsuf? oDcsif;qdk trIawmfudkaqmif&Guf&Mu\/25;7 xdkolwdkYESifhwuG xm0&bk&m;\ oDcsif;udkoif avhusufaomnDtpfudkaygif;um; ESpf&m&Spfusdyf&Spfa,mufwnf;/
25;8 xdkolwdkYonftBuD;ti,fq&mwynhfa&maESmvsuf pma&;wHjyKoif;zGJU&mrSm?25;9 yXrolum;? tmoyftaygif;toif;0ifol a,moyfwnf;/ 'kwd,ola*'vd? olESifhol\om; nDaygif;um; wusdyfESpfa,mufwnf;/25;10 wwd,olZuK&? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyfESpfa,mufwnf;/25;11 pwkwolZ&d? olESifhol\om;nDaygif;um; wudsyfESpfa,mufwnf;/25;12 yOrolaeoed? olESifhol\om;nDaygif;um; wudsyfESpfa,mufwnf;/25;13 qXrolAkud? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyfESpfa,mufwnf;/25;14 owrola,&Sa&v? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyfESpfa,mufwnf;/25;15 t|rola,&Sm,? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyfESpfa,mufwnf;/25;16 e0rolrwed? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyfESpfa,mufwnf;/25;17 'or ol&Sdrd? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyfESpfa,mufwnf;/25;18 {u'oroltma&v? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyfESpfa,mufwnf;/25;19 'Gg'orol [m&Sbd? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyfESpfa,mufwnf;/25;20 wusdyfoHk;a,mufajrmufaomola&SaAGv? olESifhol\om;nDaygif;um;wusdyfESpfa,mufwnf;/25;21 wusdyfav;a,mufajrmufaomol rwdod? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyfESpfa,mufwnf;/25;22 wusdyfig;a,mufajrmufaomol a,&rkwf? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyfESpfa,mufwnf;/25;23 wusdyfajcmufa,mufajrmufaomol [meed? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyf ESpfa,mufwnf;/25;24 wusdyfckepfa,mufajrmufaomola,m&SaAu&S? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyfESpfa,mufwnf;/25;25 wusdyf&Spfa,mufajrmufaomol [meef? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyf ESpfa,mufwnf;/25;26 wusdyfudk;a,mufajrmufaomol ravmod? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyfESpfa,mufwnf;/25;27 ESpfudsyfajrmufaomol {vsmom? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyfESpf a,mufwnf;/25;28 ESpfusdyfwa,mufajrmufaomol a[mod&? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyf ESpfa,mufwnf;/25;29 ESpfusdyfESpfa,mufajrmufaomol *d'gvwd? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyfESpfa,mufwnf;/25;30 ESpfusdyfoHk;a,mufajrmufaomol r[mZ,kwf? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyfESpfa,mufwnf;/25;31 ESpfusdyfav;a,mufajrmufaomol a&mraEZm? olESifhol\om;nDaygif;um; wusdyfESpfa,mufwnf;/-

tcef;BuD; ( 26 )
26;1
26;2
26;3
26;4
26;5

toD;toD; oif;zGJUaom wHcg;apmifhrsm;[lrlum;? aum&[dtrsKd; {AsmoyftET,f? aum&om; ar&Savrd?ar&Savrd\om; OD;Zmc&d? 'kwd,om; a,a'sv? wwd,om; aZA'd? pwkwom; ,moaev?yOrom;{vH? q|rom; a,m[eef? owrom; {vJMoeJwnf;/MoAa''Hk\om;OD; a&Srm,? 'kwd,om;a,mZAyf? wwd,om; a,mtm? pwkwom; pmum? yOrom; emoaev?qXrom;tarsv? owrom;ocg? t|rom; ykvoJwnf;? MoAa''Hkudk bk&m;ocifonf aumif;BuD;ay;awmfrl\/379

26;6
26;7

om;OD;a&Srm,\om; Mooed?
a&azv? MoAuf? {vmZmA'fESifh cGeftm;BuD;aomnD{vd[k? aorcdwdkYonf cGeftm;BuD;aomol&J? rdrdwdkYtaqGtrsKd; tpdk;&aomol
jzpfMu\/
26;8 trIawmfudkaqmif&Gufjcif;iSg wwfpGrf;EdkifatmifcGeftm;BuD;aom MoAa''HktrsKd;om;csif;a,mufsm;aygif;um; ajcmufusdyfESpfa,muf
wnf;/
26;9 cGeftm;BuD;aomar&Savrdom;nDa,mufsm;aygif;um; wudsyf&Spfa,mufwnf;/26;10 ar&m&dtrsKd;? a[mo\om;wdkYwGif &Sdr&donf om;OD;r[kwfaomfvnf;? tbcefYxm;aomaMumifh om;tBuD;jzpfownf;/26;11 'kwd,om;um; [dvcd? wwd,om;awAvd? pwkwom; Zmc&dtp&Sdaom a[0oom; nDaygif;um wusdyfoHk;a,mufwnf;/
26;12 a&GUum; xm0&bk&m;\tdrfawmf tvSnfhvSnfhapmifhjcif;iSg oif;zGJUaomwHcg;apmifhtBuD;tuJjzpfownf;/
26;13 xdkoltBuD;ti,fwdkYonf? rdrdwdkYtaqGtrsKd;tvdkuf wHcg;toD;toD; apmifhapjcif;iSg pma&;wHjyKMu?26;14 ta&SUrsufESmudka&Svrd&\/ a&Svrdom; ynm&SdZmc&donf pma&;wHtm;jzifh ajrmufrsufESmudk&\/26;15 MoAa''HkonfawmifrsufESmudk4if;? ol\om;wdkYonftokydrftdrfudk4if;&\/26;16 IydefESifha[moonf taemufrsufESmESifhAdrmefawmfodkY wuf&mvrf;0 &SavcufwHcg;udk& wbufwcsufapmifh&\/26;17 aeY&uftpOftwdkif; ta&SUrsufESmav0dom;ajcmufa,muf? ajrmufrsufESmav;a,muf? awmifrsufESmav;a,muf? tokydrfbuf
rSm ESpfa,muf? wefwdkif;awmfjyifrSmESpfa,muf?26;18 taemufrsufESmvrf;0rSmav;a,muf? wefwdkif;awmfjyifrSmESpfa,muf apmifh&Mu\/26;19 a&GUum;? wHcg;apmifht&m&Sdaomaum&trsKd;om;ESifh ar&m&dtrsKd;om;zGJUaom toif;toD;toD;aywnf;/
26;20 av0dom;wdkYwGif? t[d,onf bk&m;ocif\tdrfawmfb@mESifh ylaZmfaomb@mrsm;udk tkyf&\/26;21 taqGtrsKd;olBuD;jzpfaom a*&IHtrsKd;vm'efom;wdkYwGif a,a[vdESifh?26;22 ol\om; aZoHa,mvwdkYonfvnf; bk&m;ocif\tdrfawmfb@mudk tkyf&\/26;23 tmr&HtrsKd;? Z[mtrsKd;? a[jAKeftrsKd;? MoaZvtrsKd;om;tcsKdUygMu\/26;24 arma&Som;a*&IH\om; a&SaAGvonfvnf; b@mawmfwdkYudk tkyf&\/26;25 a*&IHnD{avsZm? {avsZmom;a&[Ad? ol\om;a,&Sm,? ol\om;a,m&H? ol\om;Zdc&d? ol\om;a&Savmrdwfwnf;/26;26 xdka&SavmrdwfESifh ol\nDwdkYonf 'g0d'frif;BuD;? taqGtrsKd;olBuD;? vlwaxmiftkyf? w&mtkyf? Adkvfrif;ylaZmfaomb@m&SdorQudk
tkyf&\/26;27 xdkrif;wdkYonf ppfwdkuf&aom OpmwdkYudkrodrf;? xm0&bk&m;\tdrfawmfudk jyKpkjcif;iSgylaZmfwwfMu\/26;28 ya&mzuf&SarGv? ud&Som;a&Smvk? ae&om;tmAem? aZk,mom;,GmbrSp tjcm;aomolylaZmforQwdkYudk a&SavmrdwfESifh ol\nD
wdkYonf MunfhItkyfpdk;&Mu\/
26;29 Z[mtrsKd; aceedESifhol\om;wdkYonf rif;t&m&Sd? w&m;olBuD;jzpf? oa&vEdkifiHwGif jyiftrIudkapmifh&Mu\/26;30 a[jAKeftrsKd;jzpfaom ol&JBuD;[m&SbdESifhol\nDwaxmifckepf&mwdkYonf? a,mf'efjrpftaemufbufrSmaeaom oa&vvlwdkYwGif
rif;t&m&Sdjzpf? xm0&bk&m;\trIawmfESifh &Sifbk&iftrItrsKd;rsKd;wdkYudk apmifh&Mu\/26;31 a[jAKeftrsKd;om;wdkYwGif? taqGtrsKd;tvdkuf a,&d,onftBuD;tuJjzpf\/ 'g0d'frif;eef;pHav;q,fwGif? xdktrsKd;om;wdkYudk pm&if;
,l *dv'fjynf,mZmNrdKU cGeftm;BuD;aomol&JwdkYudkawGU\/26;32 a,&d,\aygufabmfwnf;[laom ol&JBuD;? taqGtrsKd;olBuD; ESpfaxmifckepf&mwdkYonf 'g0d'frif;BuD;cefYxm;onftwdkif;?
kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0ufudktkyfpdk; bk&m;ocif\trIawmfESifh &Sifbk&iftrItrsKd;rsKd;wdkYudk apmifh&Mu\/

tcef;BuD; ( 27 )
27;1 &Sifbk&iftrIawmfudk apmifhaomoa&vtrsKd;om;wdkYonf taqGtrsKd;olBuD;? vlwaxmiftkyf? w&mtkyf? t&m&SdwdkYESifhwuG?
wESpfwGif wq,fESpfvtpOftwdkif;wyfzGJU? wvpDwvpDtvSnfhvSnfhapmifh&aom wyfom;trIxrf;ESpfaomif;av;axmifpD&Sd
Mu\/27;2 yXrvwGif yXrwyfudktkyfaomAdkvfrif;um;? ZmAa'vom;,ma&SAHESifh wyfom;aygif;ESpfaomif;av;axmifwnf;/27;3 xdkrif;onf zg&uftrsKd;om;jzpf? yXrvwGiftrIapmifhaom wyfrSL;taygif;wdkYudktkyf&\/27;4 'kwd,vwGif trIapmifhaomwyfudktkyfaomAdkvfrif;um;? ta[m[dtrsKd;om;a'g'JESifh ppfuJrduvkyf? wyfom;aygif;ESpfaomif;
av;axmifwnf;/27;5 wwd,vESifhqdkifaom wwd,wyfAdkvfrif;um;? ,Zfyka&m[dwfBuD;a,m,'om;aAem,ESifh wyfom;aygif;ESpfaomif;av;axmifw
nf;/27;6 xdkrif;onf AdkvfpkwGif ausmfapmaomol? AdkvfcsKyft&m&Sdaomoljzpf\/ ol\om;trdZA'fonfvnf; wyfrSL;t&mudk&\/27;7 pwkwvwGif pwkwAdkvfrif;um;? ,GmbnDtmoa[v? ppfuJum; tmoa[vom; aZA'd? wyfom;aygif;ESpfaomif;av;axmif
wnf;/27;8 yOrvwGif yOrAdkvfrif;um; Z[mtrsKd;&SH[kwf? wyfom;aygif;ESpfaomif;av;axmifwnf;/27;9 q|rvwGif q|rAdkvfrif;um; awaumNrdKUom;? au&S\om;&? wyfom;aygif;ESpfaomif;av;axmifwnf;/380

27;10
27;11
27;12
27;13
27;14
27;15

owrvwGif owrAdkvfrif;um; {z&drftrsKd;? ayavmedtET,fjzpfaoma[vuf? wyfom;aygif;ESpfaomif;av;axmifwnf;/t|rvwGif t|rAdkvfrif;tm; Zm&trsKd;? [k&SodtET,fjzpfaom odaAuJ? wyfom;aygif;ESpfaomif;av;axmifwnf;/e0rvwGif e0rAdkvfrif;um; A,FmrdeftrsKd;? taeaomodtET,fjzpfaom taAsZm? wyfom;aygif;ESpfaomif;av;axmifwnf;/'orvwGif 'orAdkvfrif;um; Zm&trsKd;? aeawmzmodtET,fjzpfaom r[m&J? wyfom;aygif;ESpfaomif;av;axmifwnf;/{u'orvwGif {u'orAdkvfrif;um; {z&drftrsKd;? yd&aomedtET,fjzpfaom aAem,? wyfom;aygif;ESpfaomif;av;axmifwnf;/'Gg'orvwGif 'Gg'orAdkvfrif;um; MooaevtrsKd;? aeawmzmodtET,fjzpfaom a[v'J? wyfom;aygif;ESpfaomif;av;axmif
wnf;/
27;16 oa&vtrsKd; toD;toD;wdkYudk tkyfaomrif;[lrlum;? kAiftrsKd;wGifZdc&d\om; {avsZm? &SdarmiftrsKd;wGif rmc\om; a&Szwd?27;17 av0dtrsKd;wGif auarGv\om; [m&Sbd? tmkeftrsKd;wGif Zm'kwf?27;18 ,k'trsKd;wGif 'g0d'ftpfudk {vd[k? ocgtrsKd;wGif rdauv\om; Mor&d?27;19 ZmAkvkeftrsKd;wGif MoA'd\om; &Srm,? evdtrsKd;wGif tmZa&v\om; a,&drkwf?27;20 {z&drftrsKd;wGif tmZZd\om; a[ma&S? rema&StrsKd;w0ufwGif ay'g,\om; a,mv?27;21 *dv'fjynf rema&StrsKd;w0ufwGif Zmc&d\om; a'g? A,FmrdeftrsKd;wGif tmAem\om; ,maov?27;22 'eftrsKd;wGif a,a&m[H\om; tmZa&v? a&GUum; oa&vtrsKd;wdkYudk tkyfaomrif;aywnf;/
27;23 xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;om;wdkYudk rdkCf;aumif;uifMu,fESifhtrQ wdk;yGm;rsm;jym;apawmfrlrnf[k *wdawmf&SdaomaMumifh?
'g0d'f onftoufESpfq,fraphaomolwdkYudk pm&if;r,lbJae\/27;24 aZk,mom;,Gmbonf pm&if;,lpjyK? xdktjypfaMumifh trsufawmfonfoa&vtrsKd;tay:odkY oufa&mufaomtcg
vufprowf/ a&wGuf&aomvlaygif;udk 'g0d'frif;BuD;\rSwfpm roGif;rrSwf/
27;25 ta'vom; tmZdrm0ufonf b@mawmfpdk;jzpf\/ MoZdom;a,meoefonf v,fjyif? NrdKU&Gm? &Jwdkuf&Sdaomb@mwdkufwdkYudk
tkyf&\/27;26 acvkyfom; {Z&donf v,f,mvkyfaomolwdkYudktkyf&\/27;27 &mrNrdKUom; &Sdrdonf pyspfO,smOfawmfudk4if;? &SdzrdNrdKUom; ZA'donf pyspfoD;ESifh pyspf&nfwdkufwdkYudk4if; tkyf&\/27;28 a*'&dvlAmv[meefonf csKdifhwdkY&Sdaom oHvGifyifESifh ozefyif;wdkYudk4if;? a,m&Sonf qDwdkufwdkYudk4if;tkyf&\/27;29 &Smkeft&yfom; &Sdw&Jonf &Smkeft&yf usufpm;aomEGm;pkudk4if;? tm'vJom;&Smzwfonf csKdifhwdkYusufpm;aom EGm;pkudk
4if;tkyf&\/27;30 &SarvtrsKd;om;MoAdvonf ukvm;tkyfwdkYudk4if;? ara&modvla,a',onf jrnf;wdkYudk4if;?27;31 [m*&trsKd;om;,mZZfonf odk;wdkYudk4if;tkyf&\/ olwdkYonf 'g0d'frif;BuD;\ Opmb@mawmfudk tkyf&aomolaywnf;/27;32 'g0d'f\baxG;awmfa,meoefonf wdkifyif;rSL;rwfynm&Sdusrf;wwfjzpf\/ [carmedom;a,a[vonf &Sifbk&if\om;awmfwdkY
taygif;tabmfjzpf\/27;33 t[daomazvonf &Sifbk&if\ wdkifyifrSL;rwf? tmcdNrdKUom;[k&SJonf &Sifbk&if\ taqGcifyGef;jzpf\/27;34 t[daomazvaemufrSm tAsmomESifh aAem,om;a,m,'onf ae&mus\/ ,GmbonfwyfawmfAdkvfcsKyfrif;jzpf\/

tcef;BuD; ( 28 )
28;1

wzef 'g0d'frif;onf oa&vrif;rsm;wnf;[laom trsKd;toD;toD;udk tkyfaomrif;? tvSnfhvSnfhtrIawmfudkapmifhaomwyfrSL;


Adkvfrif;? vlwaxmiftkyf? w&mtkyf? &Sifbk&if\b@mpdk;? om;awmf\b@mpdk;? cGeftm;&Sdaomol&JtBuD;tuJt&m&Sdtaygif;wdkYudk
a,k&SvifNrdKUrSm pka0;apawmfrl\/28;2 xdktcg 'g0d'frif;BuD;onf&yf? ighnDtpfudk? ighvlwdkYem;axmifMuavmh/ xm0&bk&m;\ y#dnmOfaowmawmf Nidrf0yf&mtdrfwnf;[laom
bk&m;ocif\ajcawmfwif&mcHkudkwnfvkyfrnf[k igtBuH&Sdwnfvkyfjcif;iSg jyifqifESifhNyD/28;3 odkY&mwGif bk&m;ocifu oifonfppfwdkufaomol? vltoufudkowfaomoljzpf ighemrtbdkYtdrfawmfudkrwnfraqmuf&[k
rdefYawmfrl\/28;4 oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf ightaqGtrsKd;rsm;xJu ighudka&G;aumuf oa&v&Sifbk&ift&m tNrJcsD;ajrmuf
awmfrl\/ ,k'trsKd;udka&G;aumuf tjcm;aomtrsKd;wdkYudktkyfpdk;&aomtcGifhudkay;awmfrl\/ ,k'trsKd;wGifightb\tdrfaxmifudk4if;?
ightb\om;wdkYwGif ighudk4if;? ESpfouf oa&vEdkifiHvHk;udk pdk;pH&aomtcGifhudkay;awmfrl\/28;5 xm0&bk&m;onf ightm;rsm;pGmaomom;wdkYudk ay;awmfrlonfjzpf? ighom;taygif;wdkYwGif om;a&Smvrkefudka&G;aumuf oa&v
trsKd;udk tkyfpdk;vsuf? xm0&bk&m;\EdkifiHawmf &mZyvifay:rSmxdkifapjcif;iSg cefYxm;awmfrlNyD/28;6 ightm;vnf; oifhom;a&Smvrkefonf ightdrfESifhighwefwdkif;wdkYudkwnf&rnf/ igonf xdkoludkom;t&m cefYxm;jcif;iSga&G;aumufNyD/
igonf ol\tbjzpfrnf/28;7 olonf igpD&ifcsufynwfw&m;wdkYudk ,aeYuJhodkY tNrJusifhvQif ol\EkdifiHudkigwnfaprnf[k rdefYawmfrl\/28;8 odkYjzpf oifwdkYonf aumif;aomjynfudkydkif oifwdkY\om;ajr;tpOftquftarGcH&mbdkY csefxm;vdkaomiSg? xm0&bk&m;\
y&dowf wnf;[laom oa&vtrsKd;om; taygif;wdkYa&SU4if;? igwdkYbk&m;ocifhtxHawmf4if;? oifwdkYbk&m;ocifxm0&bk&m;\
ynwfawmf&SdorQ wdkYudk&Sm apmifha&SmufMuavmh/381

28;9 ighom;a&Smvrkef? oifhtb\bk&m;ocifudkodavmh/ pHkvifaomESvHk;? MunfndKaompdwf oabmESifh0wfjyKavmh/ xm0&bk&m;onf


cyfodrf;aompdwfESvHk;wdkYudkppf tBuHtpnf&SdavorQwdkYudkodawmfrl\/ udk,fawmfudk&SmvQif tawGUcHawmfrlrnf/ udk,fawmfudk
pGefYvQifoifhudk tpOf tNrJpGefYawmfrlrnf/28;10 owdjyKavmh/ oefY&Sif;&mXmetbdkY tdrfawmfudkwnfaqmufapjcif;iSg oifhudkxm0&bk&m;a&G;aumufawmfrlaomaMumifh? tm;,l
wnfaqmufavmh[k rSmxm;awmfrl\/
28;11 xdktcg tdrfawmfOD;? taqmifBuD;? b@mwdkuf? txufcef;? twGif;cef;? aowmawmftzHk;xm;&mtcef;\yHkudk4if;?28;12 xm0&bk&m;\ tdrfawmfwefwdkif;rsm;? ywfvnfumaomtcef;rsm;? bk&m;ocif\ tdrfawmfb@mwdkufrsm;? ylaZmfaomt&modkxm;&m
wdkufrsm;wdkY\yHkudk4if;? rdrdBuHpnforQ twdkif;? 'g0d'fonfom;awmfa&Smvrkeftm; tyfawmfrl\/28;13 ,Zfyka&m[dwf? av0dom;oif;zGJUjcif;? xm0&bk&m;\tdrfawmftrIawmfudkaqmif&Gufjcif;? aqmif&Gufp&mwefqm&SdorQwdkYudkvnf;
pD&if awmfrl\/28;14 trIawmftrsKd;rsKd;udk aqmif&Gufp&m a&Twefqm&SdorQwdkYtbdkY a&Tudk4if;? aiGwefqm&SdorQwdkYtbdkY aiGudk4if;csdeftyfawmfrl\/28;15 a&TrD;cHkESifha&TrD;cGuf toD;toD;tbdkY? aiGrD;cHkESifhaiGrD;cGuftoD;toD; oHk;p&m&Sdonftwdkif; a&TaiGudkcsdeftyfawmfrl\/28;16 a&SUawmfrkefYwifp&ma&Tpm;yGJESifhaiGpm;yGJ toD;toD;tbdkY a&TaiGudkcsdeftyfawmfrl\/28;17 trJom;csdwf? tifwHk? zvm;rsm;tbdkY a&Tpifudk4if;? a&Tvifyef;ESifhaiGvifyef; toD;toD;tbdkY a&TaiGudk4if;? csdeftyfawmfrl\/28;18 eHYomaygif;rD;IdU&m,ZfyviftbdkY a&Tpifudk4if;? tawmifwdkYudkjzefY xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmawmfudkvTrf;rdk;aom ackAdrf&xm;
awmfyHk tbdkYa&Tudk4if;? csdeftyfawmfrl\/28;19 xdkyHkrsm;&SdorQwdkYudk a&;xm;onftwdkif; em;vnfEdkifaomOmPfynmudk xm0&bk&m;onf ay;awmfrl\/
28;20 om;awmfa&Smvrkeftm;vnf;? oifonftm;,l&J&ifhaompdwfESifhvkyfaqmifavmh/ rpdk;&drfESifh/ pdwfrysufESifh/ ig\bk&m;ocif
xm0&t&Sifbk&m;ocifonf oifESifhtwl&Sdawmfrl vdrfhrnf/ xm0&bk&m;\tdrfawmfrIudkaqmif&Guf&mbdkYvkyfaqmif vufprowfrSD
wdkifatmif oifhudkpGefYawmfrrl/ ypfxm;awmfrrl/28;21 oif;zGJUaom,Zfyka&m[dwf? av0dom;wdkYonfvnf; bk&m;ocif\tdrfawmfrIudk aqmif&Guf&mbdkY &SdMu\/ vdrmaomq&morm;
trsKd;rsKd;wdkYonfvnf; t&m&mwdkYudkvkyfaqmifapbdkY&SdMu\/ rif;rsm;ESifhjynfoljynfom;rsm;taygif;wdkYonfvnf; oifhvuf&SdMu
onf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 29 )
29;1 wzef 'g0d'frif;BuD;u? bk&m;ocifa&G;aumufawmfrlaom ighom;a&Smvrkefonf toufi,fEkao;\/ trIrlum;BuD;vS\/
wnfaqmuf&aomAdrmefonf vltbdkYr[kwf? xm0&t&Sifbk&m;ociftbdkYjzpf\/29;2 ig\bk&m;ociftdrfawmftbdkY a&Twefqmvkyfp&mbdkYa&Tudk4if;? aiGwefqmvkyfp&mbdkYaiGudk4if;? aMu;0gwefqmvkyfp&mbdkY aMu;0gudk
4if;? oHwefqmvkyfp&mbdkYoHudk4if;? opfom;wefqmvkyfp&mbdkY opfom;udk4if;? &S[HausmufESifh ta&mifrsKd;xGufpDp&mbdkY
aumif;aomausmuf? tbdk;xdkufaomausmufrsKd;? rsm;pGmaomausmufjzLwdkYudk4if;? wwfEdkiforQtwdkif; igjyifqifNyD/29;3 ig\bk&m;ociftdrfawmf ighpdwfESvHk;pGJvrf;aomaMumifh?
29;4 xdkoefY&Sif;aomtdrftbdkYjyifqifaomOpmrSwyg; udk,fOpmxJuMozd&a&TtcGufoHk;aomif;ESifh ausmufx&HwdkYudkrGrf;rHp&mbdkY aiGpif
ckepfaomif; udkig\bk&m;ociftdrfawmftbdkYigay;\/29;5 a&Tonfa&TwefqmtbdkY? aiGonfaiGwefqmtbdkYESifh q&morm;vkyforQtbdkYjzpf\/ odkYjzpf ,aeYxm0&bk&m;tm; udk,fOpmudk
tb,folylaZmfcsifoenf;[k y&dowftaygif;wdkYtm;ar;awmfrlvQif?29;6 taqGtrsKd;wdkY\tBuD;tuJrsm;? oa&vtrsKd;toD;toD;wdkYudktkyfpdk;aomrif;rsm;? vlwaxmiftkyf? w&mtkyfrsm;? &Sifbk&if\
trIawmf udkpD&ifaomolrsm;wdkYonf MunfndKaompdwf&Sd?29;7 bk&m;ocif\tdrfawmfrIudkaqmif&Guf&mbdkY a&TtcGufig;aomif;ESifh a&T'*Fg;waomif;? aiGtcGufwodef;? aMu;0gtcGufwodef;&Spfaomif;?
oHtcGufwoef;udkvSLMu\/29;8 ausmufjrwf&SdaomolwdkYonfvnf; a*&IHtrsKd;om;a,a[vvufjzifh xm0&bk&m;\ tdrfawmf b@mxJodkY oGif;Mu\/29;9 vlrsm;wdkYonf pHkvifaomESvHk;? MunfndKaompdwfoabm&Sd xm0&bk&m;tm;ylaZmfaomaMumifh0rf;ajrmufMu\/ 'g0d'frif;BuD;onf
vnf; tvGefw&m0rf;ajrmufawmfrl\/
29;10 xdktcg 'g0d'fu? tuREfkyfwdkYtb oa&v\bk&m;ocifxm0&bk&m;? udk,fawmfonf urmtqufqufr*Fvm&Sdawmfrlap
ownf;/29;11 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonfbkef;wefckd;tmEkabmf? atmifjrifjcif;tcGifh? tmPmawmfESifh jynhfpHkawmfrl\/ aumif;uifajrBuD;
&Sd&SdorQudk ydkifawmfrl\/ tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf tpdk;&awmfrl\/ cyfodrf;aomolwdkY\txG#f? jrifhjrwfawmfrl\/29;12 *kPftoa&ESifh pnf;pdrfOpmonf aus;Zl;awmfaMumifhomjzpf\/ udk,fawmfonf cyfodrf;aomolwdkYudk tkyfpdk;awmfrl\/
cGeftm;tpGrf;owdudk ay;ydkifawmfrl\/ cyfodrf;aomolwdkYtm; BuD;jrwfaomtcGifhESifh cdkifcHhaomtcGifhudk ay;ydkifawmfrl\/29;13 odkYjzpf tuREfkyfwdkY\bk&m;ocif? aus;Zl;awmfBuD;vSygonf[k tuREfkyfwdkYonf0efcH bkef;BuD;aomemrawmfudkcsD;rGrf;Muyg\/29;14 odkY&mwGif MunfndKaompdwfESifh rQavmufylaZmfEkdifatmif tuREfkyfESifhtuREfkyf\vlwdkYonf tb,fodkYaomoljzpfygoenf;/
cyfodrf;aom t&mwdkYonfwefcdk;awmfaMumifhjzpfyg\/ tuREfkyfwdkYonf udk,fawmf\OpmxJuom udk,fawmftm;ylaZmfyg\/382

29;15 tuREfkyfwdkYonf bdk;ab;rsm;uJhodkY a&SUawmf{nfhonftm*EKjzpfyg\/ ajrBuD;ay:rSmae&aomumvonf t&dyfuJhodkYjzpfyg\/


rSDcdk&mr&Sdyg/29;16 tuREfkyfwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;? udk,fawmf\emrtbdkY udk,fawmf\tdrfudk wnfaqmufjcif;tvdkiSg? tuREfkyfwdkYjyifqifaom
b@m &SdorQonf wefcdk;awmfaMumifhjzpfyg\/ tvHk;pHkwdkYudk udk,fawmfydkifawmfrl\/
29;17 tuREkfyfwdkY\bk&m;ocif? udk,fawmfonf pdwfESvHk;udkppf ajzmifhrwfjcif;oabmudk ESpfoufawmfrlonfudktuREfkyfodyg\/
tuREfkyfrlum; ajzmifhrwfjcif;oabm? MunfndKaompdwf&SdonfESifh b@m&SdorQudkylaZmfyg\/ pnf;a0;vsuf&Sdaom udk,fawmf\
vlwdkYonf MunfndKaom pdwfESifhylaZmfMuonfudkjrif 0rf;ajrmufyg\/29;18 tuREfkyfwdkYbdk;ab;tmjA[H? Zmuf? oa&vwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;? udk,fawmf\vlwdkYonf trIt&mrsm;udk
tpOfatmufarhpGJ vrf;aompdwfoabm&Sd rnftaMumif;? olwdkYpdwfESvHk;onf udk,fawmfbufwnfMunfrnftaMumif;
u,froem;awmfrlyg/29;19 tuREfkyf\om; a&Smvrkefonfvnf;udk,fawmf\oufaocHcsuf? xHk;zGJUcsufynwfw&m;wdkYudkapmifha&Smuf? tuREfkyfjyifqifaom
trIudk tukeftpifNyD;pD;apvsuf? AdrmefawmfudkwnfaqmufEdkifrnftaMumif;? pHkvifaompdwfESvHk;udk ay;oem;awmfrlyg[k? y&dowf
taygif;wdkYa&SUrSm xm0&bk&m;udkaumif;BuD;ay;vsuf>rufqdk\/29;20 y&dowftaygif;wdkYtm;vnf;? oifwdkY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;udk aumif;BuD;ay;Muavmh[k rdefYawmfrlonftwdkif;? y&dowf
taygif;wdkYonf bdk;ab;wdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;udkaumif;BuD;ay;vsuf OD;csxm0&bk&m;udk4if;? &Sifbk&ifudk4if; &Sdcdk;Mu\/29;21 eufjzefaeYvnf; ,ZfylaZmfjcif;trIudkjyK EGm;waxmif? odk;waxmif? odk;oi,fwaxmifwdkYudkrD;IdUojzifh? oGef;avmif;&mylaZmfoum
wdkYESifhwuG oa&vtrsKd;wrsKd;vHk;twGuf xm0&bk&m;tm;rsm;pGmaom,ZfudkylaZmfMu\/29;22 xdkaeYjcif;wGif xm0&bk&m;a&SUawmf pm;aomufaysmfarGUjcif;udkjyKvsuf 'g0d'f\om;awmfa&Smvrkefudk &Sifbk&ift&m'kwd,tBudrf
csD;ajrmuf xm0&bk&m;atmufrSm rif;jzpfapjcif;iSg4if;? Zm'kwfudk,Zfyka&m[dwfjzpfapjcif;iSg4if; bdodufay;Mu\/29;23 xdktcga&Smvrkefonf crnf;awmf'g0d'fudk,fpm;&Sifbk&ift&mudkcH xm0&bk&m;\&mZyvifawmfay:rSmxdkifvsufbkef;BuD;awmfrl\/
oa&vtrsKd;taygif;wdkYonf pum;awmfudkem;axmifMu\/29;24 rSL;awmfrwfawmf? t&mBuD;aomoltaygif;wdkYESifh 'g0d'frif;BuD;\om;awmftaygif;wdkYonf a&Smvrkefrif;BuD;\ tkyfpdk;jcif;udk0efcHMu\/29;25 xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYa&SUrSm a&SmvrkefudktvGefcsD;ajrmuf oa&v&Sifbk&ifwa,mufrQ rcHpzl;aom
bkef;tmEkabmfawmfudk ay;oem;awmfrl\/
29;26 a,&SJ\om;'g0d'fonf oa&vEdkifiHvHk;udk tpdk;&aomrif;jzpfawmfrl\/29;27 a[jAKefNrdKU ckepfESpf? a,k&SvifNrdKU oHk;q,foHk;ESpfrif;jyK oa&vEkdifiHudk pdk;pHaomESpfaygif;um; tESpfav;q,fwnf;/29;28 'g0d'fonftoufBuD;&ifh aeY&ufumvjynfhpHkjcif;? bkef;pnf;pdrf<u,f0jcif;&Sdvsuftedpa&muf om;awmfa&Smvrkefonf crnf;
awmft&meef;xdkifav\/29;29 'g0d'frif;BuD;jyKrlaomtrIt&mtptqHk;&SdorQ?
29;30 tpdk;&jcif;? wefcdk;BuD;jcif;ESifhwuG? udk,fawmfrSp oa&vjynf? tjcm;wyg;aom wdkif;jynfrsm;wdkY jzpfavorQaomtrIt&mtvHk;pHk
wdkYonf ya&mzuf&SarGv\usrf;pm? ya&mzufemoef\usrf;pm? ya&mzuf*'f\usrf;pmwdkY a&;xm;vsuf&Sd\/

&mZ0ifcsKyfyXrapmifNyD;\/

383

&mZ0ifcsKyf'kwd,apmif/

Second Book Of The Chronicles.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

26 27 28 29

31

32 33 34

36

35

384

16 17 18 19 20
30

&mZ0ifcsKyf'kwd,apmif/

Second Book Of The Chronicles.


tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11

1;12
1;13
1;14
1;15
1;16
1;17

'g0d'f\om;awmf a&Smvrkefonf? rdrdbk&m;ocifxm0&bk&m; rpawmfrljcif;? tvGefcsD;ajrmufawmfrljcif; aus;Zl;aMumifh? rdrdtmPm


awmf wnfMunfNrJNrHaomtcg?vlwaxmiftkyf? w&mtkyf? w&m;olBuD;? oa&vrif;taygif;wdkYESifh taqGtrsKd;olBuD;tp&Sdaom oa&vtrsKd;om;taygif;
wdkYudkac:?awmxm0&bk&m;\uRef arma&SvkyfcJhaombk&m;ocif\y&dowfpnf;a0;&mwJawmfonf *daAmifNrdKUwGifjrifhaomt&yf &Sdonfjzpf
xdkt&yfodkY y&dowftaygif;wdkYESifhtwloGm;awmfrl\/bk&m;ocif\ aowmawmfudkum; 'g0d'fjyifqifaomt&yf? a,k&SvifNrdKU aqmufESifhaomwJodkY ud&,wf,m&drfNrdKUrS aqmifcJh
aomfvnf;?[k&om;jzpfaom O&d\om;aAZavvvkyfcJhaom aMu;0g,Zfyvifudk xm0&bk&m;\wJawmfa&SUrSmxm;aomaMumifh? a&SmvrkefESifh
y&dowf wdkYonfxdk,ZfyvifodkYoGm;Mu\/xdkodkY y&dowfpnf;a0;&mwJawmfa&SU? xm0&bk&m;a&SUawmf&Sdaom aMu;0g,ZfykvifodkY a&Smvrkefa&muf xdkyvifay:rSmrD;IdU&m
,Zfwaxmif udkylaZmfav\/
xdknOfhwGif bk&m;ocifonf a&Smvrkeftm;xif&Sm;vsuf? igay;&rnfhqkudkawmif;avmh[k rdefYawmfrl\/a&Smvrkefuvnf; udk,fawmfonf tuREfkyftb 'g0d'f rsm;pGmaomaus;Zl;udk jyKawmfrlNyD/ tbt&mvnf; tuREfkyfudk eef;xdkif
apawmfrlNyD/,ckrSmtdkxm0&bk&m;ocif? ajrrIefYrsm;ouJhodkY ta&twGuftm;jzifh rsm;jym;aomvlwdkY\ &Sifbk&ift&mtuREfkyfudkcsD;ajrmufawmf
rlaomaMumifh tb'g0d'f xm;aom*wdawmfudk wnfapawmfrlyg/tuREfkyfonf vlwdkYa&SUrSmxGuf0ifEdkifrnftaMumif; OmPfynmudkay;oem;awmfrlyg/ rQavmufrsm;pGmaom udk,fawmf\
vlwdkYudk tb,f olonf udk,ftvdktavsmuf w&m;pD&ifEdkifygrnfenf;[k awmif;avQmuf\/bk&m;ocifuvnf;? oifonf xdkodkY atmufarh pnf;pdrfOpm*kPftoa&udkrawmif;? &efolwdkY\toufudkvnf;rawmif;?
wm&Snfaom toufudkvnf;rawmif;? igcefYxm; oiftpdk;&aom ig\vlrsKd;udk w&m;pD&ifjcif;iSg wwfEdkifaomOmPfynmudkom
awmif;aom aMumifh?OmPfynmudk igay;\/ xdkrSwyg; oifha&SUrSmjzpfbl;aom &Sifbk&ifESifh oifhaemufjzpfvwHhaom &Sifbk&ifwa,mufrQ rrSDEdkifrnf
taMumif;? pnf;pdrfOpm? *kPftoa&udkvnf; igay;rnf[k rdefYawmfrl\/xdktcg a&Smvrkefonf *daAmifNrdKUwGif jrifhaomt&yf&Sdaom y&dowfpnf;a0;&m wJawmfa&SUrSonf a,k&SvifNrdKUodkYjyefoGm;?
oa&v jynfudktkyfpdk;vsufaeawmfrl\/
xdkaemuf a&Smvrkefonf &xm;rsm;? jrifpD;ol&Jrsm;udkqnf;zl;? &xm;waxmifESifhav;&m? jrif;pD;ol&Jwaomif;ESpfaxmif&Sd\/
&xm;xdef; NrdKUwdkY4if;? a,k&SvifNrdKUtxHawmf4if;xm;\/&Sifbk&ifonf a,k&SvifNrdKU a&TaiGudkausmufcJuJhodkY4if;? tm&ZfyifwdkYudk vGifjyifaygufaomozef;yifuJhodkY4if;? rsm;jym;ap\/a&SmvrkefxHodkYjrif;rsm;udk tJ*kwKjynf? aumNrdKUrSaqmifcJh&\/ &Sifbk&ifukefonfwdkYonf tbdk;ay;vsuf? aumNrdKUcH,l&Mu\/tJ*kwKjynfrS &xm;wckudkaiGajcmufydmESifh4if;? jrif;wpD;udkwydmig;q,fESifh4if; a&mif;NrJ&Sd\/ xdkodkY [dwdrif;BuD;ESifh
I&drif;BuD;taygif;wdkYonf tJ*kwK&xm;ESifh jrif;wdkYudk&wwfMu\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4

2;5
2;6

a&Smvrkefonf xm0&bk&m;\ emrawmftbdkY tdrfudk4if;? eef;awmfudk4if; wnfaqmufjcif;iSgtBuH&Sd?xrf;&Gufaomolckepfaomif;? awmifdk;ay:rSmopfckwfaomol&Spfaomif;? MunfhIpD&if&aomoloHk;axmifajcmuf&mwdkYudkcGJcefYNyD;rS?ukkrif;BuD;[d&dxHodkYapvTwf? rif;BuD;onf ightb'g0d'f\ eef;awmfaqmufp&mbdkY tm&Zfopfom;udkay;vdkufonfenf;wl ig
wzefaus;Zl;jyKygavmh/oa&vtrsKd;onf tpOfusihf&aomw&m;twdkif; bk&m;a&SUrSmeHYom;aygif;udk rD;dIUjcif;iSg4if;? a&SUawmfrkefYudktpOfwifjcif;iSg4if;?
nOD;? eHeuf? OykofaeY? vqef;aeY? igwdkYbk&m;ocifxm0&bk&m;\ "ryGJaeYwdkY rD;IdU&m,ZfudkylaZmfjcif;iSg4if;? ig\bk&m;ocif
xm0&bk&m;\ emrawmftbdkY tdrfawmfudkwnfaqmuf ylaZmf&rnf/igwnfaqmuf&aom tdrfawmfonfBuD;&rnf/ igwdkYbk&m;ocifonf bk&m;wumwdkYxuf BuD;jrwfawmfrl\/aumif;uifESifhaumif;uifwumwdkY\ txG#ftjrifhqHk;aomaumif;uifonf udk,fawmfudkrqHhrcHEdkifonfjzpf? usdef;0yfawmfrl&mtdrfudk
385

2;7

2;8
2;9
2;10
2;11
2;12

2;13
2;14

2;15
2;16
2;17
2;18

tb,folwnfaqmufEdkifrnfenf;/ a&SUawmf,Zfudk rD;IdU&mtdrfrSwyg;tjcm;aom tdrfawmfudkwnfaqmufjcif;iSg igonftb,fodkY


aomol jzpfoenf;/,ckrSm a&T? aiG? aMu;0g? oH? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? jymaomtxnfudkvkyfwwfaomtwwf? ightb'g0d'fjyifqif
a,k&SvifNrdKU? ,k'jynf ighxHrSm&Sdaom q&morm;wdkYESifh0dkif; xkvkyfwwfaomtwwfESifhjynfhpHkaomol wa,mufudkighxHodkY
apvTwfyg/tm&Zfopfom;? xif;l;opfom;? tmv*Hkopfom;rsm;udk avAEkefawmifrSmckwfay;vdkufyg/ rif;BuD;\uRefwdkYonf avAEkef
awmifay:rSm opfckwfwwfonfudk igod\/opfom;trsm;udk jyifqifjcif;iSg? ighuRefwdkYonf rif;BuD;uRefwdkYESifh0dkif;vkyfudkifMuvdrfhrnf/ igwnfaqmuf&aom tdrfawmfonf
tvGefBuD; tHhMobG,faomtdrfjzpf&rnf/opfckwfaomrif;BuD;uRefwdkYtm; *sKHqefaum&ESpfaomif;? rka,mqefESpfaomif;? pyspf&nfAwfESpfaomif;? qDESpfaomif;udkigay;rnf
[krSmvdkuf av\/
wkkrif;BuD;[d&Honfpma&; a&SmvrkefxHodkY jyefay;vdkufonfum;? xm0&bk&m;onf rdrdvlrsKd;udkcspfawmfrlaomaMumifh? udk,fawmf
udk olwdkY&Sifbk&ift&m csD;ajrmufawmfrlNyD/aumif;uifESifhajrBuD;udkzefqif;awmfrlaom oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf Adrmefawmfudk4if;? eef;awmfudk4if;?
wnfaqmuf jcif;iSgwwfpGrf;Edkifatmif OmPfaumif; ynmowdESifhjynfhpHkaomom;udk 'g0d'frif;BuD;tm;ay;awmfrlonfjzpf?
xm0&bk&m;onf r*Fvm&Sd awmfrlapownf;/,ckrSmOmPfaumif; vdrmaomol[d&Htbdudk igapvTwfyg\/olUtrdum; 'eftrsKd;orD;? tbum;wkktrsKd;om;jzpf\/ olonf a&T? aiG? aMu;0g? oH? ausmuf? opfom;? armif;aomtxnf?
jymaomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmudkvkyfwwfaomtwwf? trsKd;rsKd;xkvkyfwwfaom twwfESifhjynhfpHk? udk,fawmf\
q&morm;? crnf;awmft&Sif 'g0d'f\q&morm;wdkYESifh0dkif;vsuf? vdkorQudkOmPf&Sm vkyfwwfaomoljzpf\/odkYjzpf udk,fawmftrdefY&Sdonftwdkif;? *sKHqef? rka,mqef? pyspf&nf? qDudkudk,fawmfuRefwdkYtm; ay;ygawmh/igwdkYonf udk,fawmfvdkcsiforQaomopfom;udk? avAEkefawmifay:rSm ckwfNyD;vQifabmifvkyf yifv,fvrf;jzihf? ,kayNrdKUodkY
aqmifcJhygrnf/ udk,fawmfonf a,k&SvifNrdKUodkY o,fydkY&rnf[kjyefajym\/
crnf;awmf'g0d'fonf oa&vEdkfifiHaeaom wyg;trsKd;om;taygif;wdkYudk pm&if;,lNyD;onfaemuf? wzefa&Smvrkefonf
pm&if;,ljyef? wodef;ig;aomif;oHk;axmifajcmuf&mwdkYudkawGU\/xrf;aomolckepfaomif;? awmifay:rSmopfckwfaomol&Spfaomif;? trIudkMunfhIpD&ifaomol oHk;axmifajcmuf&mwdkYudk cGJxm;
awmfrl\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11
3;12
3;13
3;14
3;15
3;16
3;17

a,k&SvifNrdKUwGif? arm&dawmifay:rSm crnf;awmf'g0d'ftm; xm0&bk&m; xif&Sm;awmfrl&mt&yf?


a,Akodvl ta&me\ aumufe,fwvif;udk 'g0d'fjyifqifcJhNyD;aomt&yf a&Smvrkefonfeef;pHav;ESpf? 'kwd,v? ESpf&ufaeYwGif
xm0& bk&m;\tdrfawmfudk wnfpjyKawmfrl\/a&Smvrkefonf bk&m;ocif\tdrfawmfudkwnfaqmufjcif;trI oGefoifjcif;udkcHonfESifhtnD? oHawmiftm;jzifhtvsm;onf
tawmif ajcmufq,f? teHtawmifESpfq,f&Sd\/tdrfawmfOD;onfvnf; tdrfawmfteHESifhnD tvsm;tawmifESpfq,f? tjrifhtawmifw&mESpfq,f&Sd\/ a&TpifESifhrGrf;rHvsuf&Sd\/tdrfawmftwGif;trdk;udk xif;ljym;jzifhNyD;apvsuf pGefyvGHyifrsm;ESifhBudK;rsm;wdkYudkxk a&TpifESifhrGrf;rHav\/tdrfawmf toa&wifhw,fapjcif;iSg ausmufjrwfwdkYudkpDcs,f\/ rGrf;rHaoma&Tonf yg&0drfa&Tjzpf\/tdrfawmf\ xkyf? avsmuf? wdkif? x&H? wHcg;&GufwdkYudka&TESifhrGrf;rH x&Hay:rSm ackAdrftkyfrsm;udkxkav\/
tvGefoefY&Sif;&mXmeawmfudkvnf; tdrfawmfteHESifhnDpGm tvsm;tawmifESpfq,f? teHtawmifESpfq,fvkyf a&TpiftcGuf
ajcmufaxmif ESifhrGrf;rHav\/a&TrIdtcsdefum; tusyfig;q,f&Sd\/ tcef;wdkYudkvnf; a&TESifhrGrf;rH\/ tvGefoefY&Sifaomtcef; ackAdrfESpfyg;udkxkvkyf a&TESifhrGrf;rH\/ackAdrftawmifwdkYonf tawmifESpfq,f&Snf\/tawmifwbufvQif tvsm;igawmifpD&Sd? ackAdrfESpfyg;wdkYonf tawmifcsif;xdvsuf? tawmifwbufpD tdrfawmfx&Hu
rSDvsuf&SdMu\/xdkackAdrfwdkYonf twGif;odkYrsufESmjyKvsuf? rwfwwfae tawmifwdkYudkjzefYojzifh tawmifESpfq,fus,f\/
jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmjzifhNyD; ackAdrftkyfESifhcs,fvS,faom ukvm;umudkvnf;vkyfav\/
t&SnfoHk;q,fig;axmif&Sdaom wdkifESpfwdkifudkvnf;vkyf tdrfawmfa&SUrSmpdkufxm;av\/ wdkiftay:rSmwifaomwdkifxdyfonf
tjrifhig;awmifpD&Sd\/Asm'dwfXmeawmf&SdouJhodkY BudK;rsm;udkvnf;vkyf wdkifxdyftay:rSmxm;\/ ovJoD;tvHk;w&mwdkYudkvnf;vkyf BudK;ay:rSmqGJxm;\/xdkwdkifwdkYudk Adrmefawmfa&SUrSm vusfmbuf vuf0Jbufpdkufxm;? vufsmwdkifukd,mcdef? vuf0Jwdkifudk aAmZtrnfjzifhrSnfhav\/
386

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3

tvsm;tawmif ESpfq,f? teHtawmifESpfq,f? tjrifhq,fawmif&Sdaom aMu;0g,Zfyvifudkfvnf; vkyfav\/


tcsif;q,fawmif? t0ef;tawmifoHk;q,f? tapmufig;awmif&Sdaom aMu;0ga&uefudkvnf;vkyf\/a&ueftem;ywf atmufywfvnf bl;oD;kyfrsm;? tawmifwaxmifwGif q,fvHk;pDaphatmif? bl;oD;kyfESpfywfudk a&uefESifhwpyf
wnf;oGef; av\/4;4 EGm;wq,fESpfckay:rSmwnfvsuf&Sd\/ EGm;wdkYonftwGif;odkYaemufcdkif; ta&SUtaemufawmifajrmuft&yfav;rsufESmodkY wrsufESm
vQifoHk;ckpD rsufESmjyKMu\/4;5 a&uefonf 'kvufw0g;&Sd\/ tay:tem;ywfonf zvm;tem;ywfuJhodkY MumyGifhtajymufESifhjynhfpHk\/ a&AwfoHk;axmif0ifEdkif\/
4;6 rD;IdU&m,ZfESifhqdkifaomt&mwdkYudkaq;p&mbdkY tifwHkq,fvHk;udkvnf;vkyf? vufsmbuftifwHkig;vHk;? vuf0Jbufig;vHk;udk
xm;av\/ a&uefrlum; ,Zfyka&m[dwfa&csKd;p&mbdkY jzpfownf;/4;7 a&TrD;cHkq,fckudkvnf; t&ifyHkESifhtnDvkyf AdrmefawmftwGif;? vusfmbufig;ck? vuf0Jbufig;ckudkxm;av\/4;8
pm;yGJq,fckudkvnf;vkyf AdrmefawmftwGif; vusfmbufig;ck? vuf0Jbufig;ckudk xm;av\/ a&Tzvm;w&mudkvnf;vkyfav\/4;9 ,Zfyka&m[dwfwefwdkif;? jyifwefwdkif;BuD;? wefwdkif;wHcg;&Gufrsm;udkvnf;vkyf wHcg;&GufwdkYudk aMu;0gjzifhzHk;tkyfav\/4;10 a&uefudkvnf; tdrfawmfvufsmbuf ta&SUawmifaxmifhae&mcs\/
4;11 [d&Honf tdk;rsm;? a&rIwfrsm;? tifwHki,frsm;udkvnf;vkyfojzifh? a&Smvrkefrif;BuD;tbdkY bk&m;ocif\tdrfawmf vufpowfaomt&m
rsm;[lrlum;?4;12 wdkifESpfwdkif? wdkifxdyfESifhwdkifxdyftxG#fESpfck? wdkifxdyftxG#fudkzHk;vTrf;p&m uGef&GufESpf&Guf?4;13 xdkuGef&Guftay:rSm ovJoD;ESpfwef;pD? ovJoD;aygif;av;&m?4;14 cHkrsm;? cHkay:rSm wifxm;aomtifwHkrsm;?4;15 a&uefwuef? a&uefudkaxmufaom EGm;wq,fESpfck? tdk;rsm;? a&rIwfrsm;? trJcsdwfrsm;wnf;/4;16 a&Smvrkefrif;BuD;tbdkY [d&HvkyforQaom xm0&bk&m;\tdrfawmfwefqmwdkYonf ajymifajymifawmufaom aMu;0gjzifhNyD;Mu\/4;17 a,mf'efcsKdifh? okukwfNrdKUESifh ZmoefNrdKUpyfMum;wGif o&Gufvkyfp&maumif;aomajr &Sifbk&ifoGef;av\/4;18 a&Smvrkefonf xdkwefqmwdkYudk rsm;pGmvkyfaomaMumifh? aMu;0gtcsdefudk tb,folrQrod/
4;19 a&Smvrkefonfvnf;? bk&m;ocif\ tdrfawmfESifhqdkiforQaom wefqmrsm;wnf;[laom a&T,Zfyvif? a&SUawmfrkefYwifp&mpm;yGJ?4;20 w&m;awmftwdkif; Asm'dwfXmeawmfa&SUrSm xGef;p&mbdkY a&TpifrD;cHkESifhrD;cGufrsm;?4;21 a&TpifjzifhNyD;aom yef;yGifh? rD;cGuf? rD;udkifwefqmrsm;?4;22 a&Tpifjzifh NyD;aom rD;nyf? vifAef;? ZGef;? jymcHp&mtdk;rsm;? tdrfawmfxJrSm tvGefoefY&Sif;&m XmeawmftwGif;cef;wHcg;&GufESifh Adrmef
awmfjyifcef;wHcg;&GufwdkYudkvnf; a&TjzifhNyD;ap\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1

xdkodkY a&Smvrkefonf xm0&bk&m;\tdrfawmftbdkY jyKvkyfpD&iforQ tvHk;pHkwdkYudk vufpowfNyD;rS? crnf;awmf'g0d'fvSLaom a&TaiG


wefqm rsm;udkaqmifcJh bk&m;ocif\ tdrfawmfb@mpkxJrSm oGif;xm;av\/
5;2 xkdtcg xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmawmfudk? Zdtkefrnfaom'g0d'fNrdKUrSaqmifcJhaomiSg? a&Smvrkefonfoa&vtrsKd;toufBuD;
ol taygif;wdkYESifh oa&vtaqGtrsKd;toD; toD;udktkyfaomacgif;rif;taygif;wdkYudk? a,k&SvifNrdKUodkY ac:awmfrlonftwdkif;?5;3 oa&vvltaygif;wdkYonf? owrvvkyfaomyGJtwGif;wGif? &Sifbk&ifxHawmfodkY pka0;a&mufvmMu\/5;4 oa&vtrsKd;toufBuD;oltaygif;wdkYonfvm av0dom;wdkYonfvnf; xm0&bk&m;\aowmawmfudkxrf;vsuf?5;5 y&dowfpnf;a0;&mwJawmf? wJawmfESifhqdkif? oefY&Sif;aomwefqmtvHk;pHkwdkYudk ,Zfyka&m[dwfrsm;ESifhav0dom;rsm;wdkYonfaqmifcJh
Mu\/5;6 a&Smvrkefrif;BuD;rSp aowmawmfa&SUrSmpnf;a0;aom oa&vy&dowftaygif;wdkYonfra&wGufEdkif? twdkif;rodrsm;pGmaom
odk;EGm;wdkYudk ,ZfylaZmfMu\/5;7 ,Zfyka&m[dwfwdkYonfvnf; xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmawmfudk tdrfawmftwGif;odkYoGif; tvGefoefY&Sif;&mXmewnf;[laom
Asm'dwf XmeawmfxJrSm? ackAdrftawmifwdkYatmuf? olUae&mxm;Mu\/5;8 ackAdrfwdkYonf rdrdtawmifudk aowmawmfae&mtay:rSmjzefY? aowmawmfESifh xrf;bdk;wdkYudkvTrf;rdk;vsuf&SdMu\/5;9
xrf;bdk;wdkYudkqGJxm;ojzihf? xrf;bdk;zsm;wdkYonf jyifcef;rrxif? aowmawmfa&SUAsm'dwfXmeawmfomxif ,aeYwdkifatmif&SdMu\/5;10 oa&vtrsKd;wdkYonf tJ*kwKjynfrSxGuf? xm0&bk&m;onf olwdkYESifhy#dnmOfzGJUawmfrlaomtcg? arma&Sonfa[m&yft&yf
&SdpOfoGif; xm;aom ausmufjym;ESpfjym;rSwwyg; aowmawmfxJ tb,ft&mrQr&Sd/
5;11 xdktcg pnf;a0;aom,Zfyka&m[dwfwdkYonf tvSnfhoifhonftwdkif; trIawmfudkrapmifh? &SdorQwdkYonfoefY&Sif;onfjzpf oefY&Sif;&m
XmeawmfxJu xGufNyD;vQif?5;12 oDcsif;qdkaom av0dom;tmoyfwynfh? a[refwynhf? a,'kokefwynfhtaygif;wdkYonf trsKd;om;csif;rsm;ESifhwuG ydwfjzLudk
0wfqif? cGuf uGif; apmif; wa,mudkudkifvsuf ,Zfyvifta&SUbuf&yfaeMu\/ wHydk;rIwfaom ,Zfyka&m[dwfw&mESpfq,f
387

wdkYonfvnf;?5;13 oDcsif;qdkaomolwdkYESifh0dkif;vQif? xm0&bk&m;\*kPfaus;Zl;awmfudkcsD;rGrf; axmremjyKjcif;iSg? wnDwGwfwnf;toHNydKifvsuf?


aumif;jrwf awmfrlonf/ ukPmawmftpOftNrJwnfonf[k wHydk;cGufuGif;tp&Sdaomwk&d,mrsKd;ESifhwuG? toHudkvTifh xm0&
bk&m;\*kPfawmfudk csD;rGrf;Muaomtcg? xm0&bk&m;\tdrfawmfonf rdkCf;wdrfESifhjynfh\/5;14 xdkodkY bk&m;ocif\tdrfawmfonf xm0&bk&m;\bkef;awmfESifhjynfhvsuf? rdkCf;wdrfawmfaMumifh ,Zfyka&m[ddwfwdkYonf trIawmfudka
qmif&Gufvsuf &yfraeEdkifMu/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3

a&Smvrkefuvnf;? xm0&bk&m;onf? xlaomarSmifrdkufxJrSmaeawmfrlonf[k pum;awmf&Sd\/odkY&mwGif udk,fawmfusdef;0yfawmfrl&mtdrf? tpOftNrJaeawmfrl&mXmeawmfudk tuREfkyfwnfaqmufygNyD[k >rufqdk\/wzef &Sifbk&ifonf vSnfhMunfh oa&vtrsKd;y&dowftaygif;udk aumif;BuD;ay;awmfrl\/ oa&vtrsKd; y&dowftaygif;
wdkYonfrwf wwfaeMu\/6;4-6 &Sifbk&ifuvnf;? xm0&bk&m;\ Asm'dwfawmfpum;[lrlum;? ig\vloa&vtrsKd;om;wdkYudk tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifaomaeYup?
ighem rwnf&mtdrfudkaqmifapjcif;iSg? oa&vcdkifrsm;wdkYwGif NrdKUwpHkwNrdKUudkigra&G;/ ig\vloa&vtrsKd;om;wdkYudk tkyfpdk;&
aomoludkvnf; igra&G;ao;? ,ckrlum;? ighemrwnf&m a,k&SvifNrdKUudk4if;? ig\vloa&vtrsKd;om;wdkYudktkyfpdk;apjcif;iSg'g0d'f
udk4if;? iga&G;NyD[k ighcrnf;awmf 'g0d'ftm; Asm'dwfawmf&Sdonftwdkif;? jyKawmfrlaom oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf
r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/6;7 oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;\ emrawmftbdkY tdrfawmfudkwnfaqmufjcif;iSg? ighcrnf;awmf'g0d'fonf tBuH&Sd
aomtcg?6;8 xm0&bk&m;u? oifonf ighemrtbdkY tdrfudkwnfaqmufjcif;iSg tBuH&SdaomaMumifh? aumif;aomtrIudkjyKNyD/6;9 odkYaomfvnf; oifonf tdrfawmfudkraqmuf&/ oif\om;&if;onf ighemrtbdkY tdrfawmfudkaqmuf&rnf[k ighcrnf;awmf
'g0d'ftm;rdefYawmf rl\/6;10 xm0&bk&m;onf trdefYawmf&Sdonftwdkif;jyKawmfrlojzifh? igonf ighcrnf;awmf 'g0d'f\t&dyft&mudkcH&? xm0&bk&m; *wd
awmf&Sdonftwdkif; oa&vEdkifiH\ &mZyvifay:rSmxdkifvsuf? oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;\ emrawmftbdkY
tdrfawmfudkwnfaqmuf avNyD/6;11 oa&vtrsKd;om;wdkYESifh xm0&bk&m;zGJUawmfrlaom y#dnmOfausmufpmygaom aowmawmfudk xdktdrfawmfxm;avNyD[k
>rufqdk\/6;12 xdktcg a&Smvrkefonf tvsm;ig;awmif? teHig;awmif?6;13 tjrifhoHk;awmif&Sdaom yvifudkvkyf? wefwdkif;tv,f xm;ESifhaom xdkyvifay:odkY wufNyD;vQif? xm0&bk&m;\ ,Zfyvifa&SU?
oa&v trsKd;y&dowfaygif;wdkY tv,frSm'l;axmuf? vuf0g;wdkYudkaumif;uifodkYjzefYvsuf?6;14 tdkoa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;? aumif;uifay:ajrBuD;ay:rSm udk,fawmfESifhwlaombk&m;wqlrQr&Sdyg/ a&SUawmf
pdwfESvHk; t<uif;rJhusifhaom udk,fawmf\uRefwdkYtbdkY y#dnmOfw&m;ESifh ukPmw&m;udk apmifha&SmufawmfrlNyD/6;15 tuREfkfyf\tb'g0d'f xm;awmfrlaom*wdawmfudkrzsuf? rdefYawmfrlonftwdkif; ,aeYjyKawmfrlNyD/6;16 tdkoa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;? udk,fawmfu? oifonf igha&SUrSmusifhouJhodkY oif\om;ajr;wdkYonf ighw&m;udk
usifhvdkaomiSg? rdrdwdkYoGm;&mvrf;udk owdjyKvQif? ighrsufarSmuf oa&vEdkifiH\ &mZyvifay:rSmxdkif&aom oif\trsKd;rif;dk;
rjywf&[k udk,fawmfuRef tuREfkyftb'g0d'f xm;awmfrlaom*wdawmfudk ,ckapmifhawmfrlyg/6;17 tdkoa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;? udk,fawmfuRef tuREfkyftb'g0d'ftm;rdefYawmfrlaom pum;awmfudk ,ckjynfhpHk
apawmfrlyg/6;18 odkY&mwGif bk&m;ocifonf ajrBuD;ay:rSm vlwdkYwGif{ueftrSefusdef;0yfawmfrlrnfavm/ aumif;uifESifhaumif;uifwumwdkY\
txG#f? tjrifh qHk;aomaumif;uifonf udk,fawmfudkrqHhrcHEdkifonfjzpf? tuREfkyfwnfaqmufaom tdrfudk tb,fqdkbG,f&m
&Sdygoenf;/6;19 odkYaomfvnf; tdktuREfkyf bk&m;ocifxm0&bk&m;? udk,fawmfuRefonfa&SUawmf ,aeYa<u;aMumfvsuf yXemjyK awmif;
avQmufaom pum;udkem;cHem,lawmfrlyg/6;20 rnfaomt&yf ighemrwnf&rnf[k rdefYawmfrlonftwdkif;? t&yfXmeESifh tdrfawmfudk aeYnOfhrjywfMunfhI
udk,fawmfuRefonf t&yf qkawmif;aompum;udk em;axmifawmfrlyg/6;21 udk,fawmfuRefrSp udk,fawmf\vloa&vtrsKd;om;wdkYonf t&yfXme qkawmif;yXemjyKMuaomtcg? usdef;0yfawmfrl&m
aumif;uif bHk em;axmif tjypfrSvTwfawmfrlyg/
6;22 vlonf rdrdtdrfeD;csif;udkjypfrSm;aomaMumifh? tusdefcH&rnf[k tdrfeD;csif;qdkvsuf? tdrfawmf udk,fawmf\,Zfyvifa&SUrSm tusdef
wdkufvQif?6;23 aumif;uifbHk em;axmifawmfrlyg/ rw&m;aomolonf rdrdtjypfESifhtavsmuf IH;apjcif;iSg4if;? ajzmifhrwfaomolonf rdrdajzmifh
rwfjcif;ESifhtavsmuf tusKd;udkcH& tjypfrSvGwfapjcif;iSg4if;? udk,fawmfuRefwdkYudk w&m;pD&ifawmfrlyg/
388

6;24 udk,fawmf\vl oa&vtrsKd;om;wdkYonf udk,fawmfudkjypfrSm;aomtjypfaMumifh? &efola&SUrSm IH;&aomtcg? udk,fawmfxHodkY


jyefvm emrawmfudk0efcHvsuf? tdrfawmfudkrSDcdkvsuf? qkawmif;yXemjyKvQif?6;25 aumif;uifbHk em;axmif? udk,fawmf\vloa&vtrsKd;om;wdkYudk tjypfrSvTwfawmfrlyg/ bdk;ab;wdkYtm;ay;oem;awmfrlaom
jynfodkYw zefydkYaqmifawmfrlyg/6;26 udk,fawmfudk jypfrSm;aomtjypfaMumifh rdkCf;r&Gm? rdkCf;acgifojzihf? udk,fawmfonfqHk;rawmfrlaomtcg? olwdkYonf t&yfXme
awmfudk rSDcdkvsufqkawmif;? emrawmfudk0efcHvsuf rdrd'kpdkufudkpGefYy,fvQif?6;27 aumif;uifbHk em;axmif udk,fawmf\uRef? udk,fawmf\vloa&vtrsKd;wdkYudk tjypfrSvTwfawmfrlyg/ olwdkYvdkuf&aom
vrf;aumif;udk jyTef? udk,fawmf\vlwdkYtm; tarGay;aomajray:rSm rdkCf;&Gmapawmfrlyg/
6;28 jynfawmf tpmtm[m& acgif;yg;aomf4if;? avxdtyifaoaomf4if;? t&nf,dkaoaomf4if;? t&mbusKdif;? cgodvusKdif;udkufpm;
aomf4if;? &efolwdkufvm NrdKUudk0dkif;xm;aomf4if;? ab;Oy'ftema&m*g wpHkwcka&mufaomtcg?6;29 udk,fawmf\vloa&vtrsKd;om;tcsKdUwdkYonf toD;toD;cH&aom ab;'Pfudkodvsuf? tdrfawmfodkY rdrdwdkYvuf0g;udkjzefY
wpHkwckaom yXem pum;tm;jzifhqkawmif;vSsif?6;30 usdef;0yfawmfrl&m aumif;uifbHk? em;axmifawmfrlyg/6;31 bdk;ab;wdkYtm; ay;oem;awmfrlaomjynf olwdkYonftouf&SifaomumvywfvHk; udk,fawmfudkaMumuf&GHU? w&m;awmfvrf;odkY
vdkufygrnf taMumif;? udk,fawmfomvQif vlow0gtaygif;wdkY\ pdwfESvHk;oabmudk odawmfrlonfjzpf? qkawmif;aomolwdkY\
pdwfESvHk;oabmudk odvsuf olwdkYtjypfudkvTwfawmfrlyg/ toD;toD;jyKMuonf twdkif;pD&ifawmfrlyg/
6;32 udk,fawmf\vloa&vtrsKd;r[kwf? wyg;trsKd;om;wdkYonf BuD;jrwfaomemrawmfESifh wefcdk;BuD;qefYawmfrlaom vufHk;awmfudk
axmufojzifh? a0;aomjynfrSa&mufvm tdrfawmfudk rSDcdkvsufqkawmif;vQif?6;33 usdef;0yfawmfrl&m aumif;uifbHkem;axmifawmfrlyg/ udk,fawmf\vloa&vtrsKd;wdkYonf udk,fawmfudkaMumuf&GHU ouJhodkY?
ajrBuD;om;taygif;wdkYonf aMumuf&GHUvsuf emrawmfudkodap jcif;iSg4if;? tuREfkyfwnfaqmufaom tdrfawmfudkemrawmfjzifh
orkwfaMumif;udk odapjcif;iSg 4if;? xdkwyg;trsKd;om;wdkYonf qkawmif;orQ twdkif;aus;Zl;jyKawmfrlyg/
6;34 udk,fawmfapcdkif;awmfrlonftwdkif;? udk,fawmf\vlwdkYonf &efolwdkY&Sd&modkY ppfcsDaomtcg a&G;awmfrlaomNrdKU? emrawmftbdkY
tuREfkyf wnfaqmufaom tdrfawmfudkrSDcdkvsuf udk,fawmftm;qkawmif;MuvQif?6;35 olwdkYqkawmif;yXemjyKaompum;udk aumif;uifbHkem;axmif olwdkYtrIudkapmifhawmfrlyg/ 6;36 rjypfrSm;wwfaomolwa,mufrQr&Sdonfjzpf? udk,fawmf\vlwdkYonf udk,fawmfudkjypfrSm;aomaMumifh? trsufawmfxGuf &efol
vufodkY tyfawmfrlojzifh? &efolwdkYonf a0;aomjynf? eD;aomjynf? tjcm;wyg;aomjynfodkY odrf;oGif;vQif4if;?6;37 xdkjynftcsKyfcHpOf? olwdkYonfowd& tuREfkyfwdkYonfjypfrSm;ygNyD/ rajzmifhaomtrI? qdk;npfaomtrIudkjyKrdygNyD[k pdwfajymif;vJ
awmif; yefojzifh?6;38 odrf;oGm;aom &efolwdkY\ jynfaepOf? pdwfESvHk;t<uif;rJh txHawmfodkYjyefvm? bdk;ab;wdkYtm;ay;awmfrlaomjynf?
a&G;awmfrlaomNrdKU? emrawmftbdkY tuREfkyfwnfaqmufaom tdrfawmfudkrSDcdkvsuf qkawmif;vQif4if;?6;39 olwdkYqkawmif;yXemjyKaompum;udk usdef;0yfawmfrl&m aumif;uifbHkem;axmif olwdkYtrIudkapmifhawmfrlyg/ udk,fawmfudk jypfrSm;
aom udk,fawmfvlwdkY\tjypfudk ajz&Sif;awmfrlyg/6;40 tdktuREfkyfbk&m;ocif MunfhIawmfrlyg/ t&yf qkawmif;aompum;udk em;axmifawmfrlyg/6;41 tdkxm0&t&Sifbk&m;ocif? usdef;0yfawmfrl&modkY wefcdk;awmfESifh,SOfaom "raowmESifhwuGwufawmfrlyg/ tdkxm0&t&Sifbk&m;ocif?
udk,fawmf\ ,Zfyka&m[dwfwdkYonf u,fwifjcif;wefqmudkqif? udk,fawmf\oefY&Sif;olwdkYonf aus;Zl;awmf0rf;ajrmufMuygap
aom/6;42 tdkxm0&bk&m;t&Sifbk&m;ocif? bdodufay;awmfrlaomol\ rsufESmawmfudk vTJapawmfrrlygESifh/ udk,fawmfuRef'g0d'fcH&aom
aus;Zl;awmfudk atmufarhawmfrlyg[k yXemjyKav\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1

xkdodkY a&SmvrkefonfyXemjyKNyD;aomtcg? aumif;uifurD;us rD;IdU&m,Zftp&Sdaom ,ZfrsKd;udkavmifojzifh? tdrfawmfonf


xm0&bk&m; \bkef;awmfESifhjynfh\/7;2 xm0&bk&m;\tdrfawmfonf bkef;awmfESifhjynfhaomaMumifh? ,Zfyka&m[dwfwdkYonf xm0&bk&m;\ tdrfawmfxJodkY r0ifEdkifMu/
7;3 xdkodkYrD;us xm0&bk&m;\bkef;awmfonf tdrfawmfay:rSmoufa&mufonfudk oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonfjrifvQif?
ausmufcif;t&yf ajray:rSm OD;csjyyf0yfvsuf aumif;jrwfawmfrlonf? ukPmawmftpOftNrJwnfonf[k xm0&bk&m;udkudk;uG,f
*kPfawmfudkcsD;rGrf;Mu\/7;4 xdktcg a&Smvrkefrif;BuD;ESifhwuG vltaygif;wdkYonf xm0&bk&m;a&SUawmf ,ZfylaZmfMu\/7;5 EGm;ESpfaomif;ESpfaxmif? odk;wodef;ESpfaomif;wdkYudk ,ZfylaZmfojzifh bk&m;ocif\tdrfawmfudk tEkarm'emjyKMu\/7;6 ,Zfyka&m[dwfwdkYonf rdrdwdkYtrIudkaqmif&GufMu\/ av0dom;wdkYonf xm0&bk&m;\ukPmawmf tpOftNrJwnfaomaMumifh?
xm0& bk&m;\*kPfawmfudk csD;rGrf;p&mbdkY 'g0'frif;BuD;pD&ifaom wk&d,mrsKd;udkwD;rIwfvsuf 'g0d'f\qmvHoDcsif;udkqdkMu\/
,Zfyka&m[dwfwdkY onfwHydk;rIwf oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf rwfwwfaeMu\/389

7;7 a&Smvrkefonfvnf;? xm0&bk&m;\ tdrfawmfa&SUrSm&Sdaom wefwdkif;twGif;t&yfudk oefY&Sif;ap? xdkt&yfrD;IdU&m,ZfESifh


rd[m,,Zf qDOudkylaZmf\/ taMumif;rlum;? t&ifvkyfaom aMu;0g,ZfyvifonfrD;dIU&m,Zf? abmZOfylaZmfoum? ,Zfaumif
qDOudkrcHavmuf/
7;8
xdktcg a&Smvrkefonf tvGefrsm;pGmaomy&dowfwnf;[laom [mrwfNrdKU0if0rSp tJ*kwKjrpfwdkifatmiftESHYtjym; t&yf&yfuvmMu
aomoa&vtrsKd;om;taygif;wdkYESifhwuGckepf&ufywfvHk;yGJcHawmfrl\/7;9 t|raeY&uf "rpnf;a0;jcif;udkjyKMu\/ ckepf&ufywfvHk;,Zfyvifudk tEkarm'emjyKNyD;rS? aemufwzef ckepf&ufywfvHk;yGJcHMu\/7;10 xm0&bk&m;onf 'g0d'fESifha&SmvrkefrSpaom rdrdvloa&vtrsKd;om;wdkY jyKawmfrlorQaom aus;Zl;awmfaMumifh 0rf;ajrmuf&Tifvef;
vsuf? vlrsm;wdkYonf rdrdwdkYae&modkY jyefoGm;MurnftaMumif;? owrvESpfq,foHk;&ufaeYwGif vTwfvdkufawmfrl\/
7;11 a&Smvrkefonf AdrmefawmfESifh eef;awmfudkvufpowf? AdrmefawmfESifheef;awmf vkyfaqmifrnf[k BuHpnfavorQaomtBuHonf
tx ajrmufaomtcg?7;12 xm0&bk&m;onfnOfhtcsdefwGif xif&Sm;awmfrlvsuf? oifjyKaomyXempum;udkigMum;NyD/ t&yfXmeudk ,ZfylaZmf&mtdrfjzpfapjcif;iSg
udk,ftbdkYiga&G;,lNyD/7;13 rdkCf;r&Gmapjcif;iSg igonfrdkCf;acgifapaomf4if;? usKdif;wdkYonf ajrtoD;tESHudk udkufpm;apjcif;iSg igrSmxm;aomf4if;? ighvlwdkY
umvemudkap vTwfaomf4if;?7;14 ighemrjzifh orkwfaom ighvlwdkYonf udk,fudkESdrfhcsojzifh? ighrsufESmudk&Smvsuf qkawmif;yXemjyK t"rvrf;udkvTJa&SmifvQif igonf
aumif;uifbHkem;axmifrnf/ olwdkYtjypfudkajz olwdkYjynfudkcsrf;omay;rnf/7;15 igMunhfIrnf/ t&yf qkawmif;aompum;udk igem;axmifrnf/7;16 ighemronf tpOfwnf ighrsufpdESifhighESvHk;tpOfpGJvrf;p&mbdkY tdrfudk iga&G;cs,f oefY&Sif;apNyD/7;17 oifonf igrSmxm;orQudkjyK igpD&ifxHk;zGJUcsufwdkYudk apmifha&Smufjcif;iSg oifhtb'g0d'fuJhodkY iga&SUrSmusifhaevQif?7;18 oa&vEdkifiHudk tkyfpdk;&aom oif\trsKd;rif;dk;rjywf[k oifhtb'g0'fESifh igy#dnmOfzGJUonftwdkif;? oifxdkif&aom&mZyvifudk
tpOfig wnfaprnf/7;19 odkYr[kwf oifwdkYonf vrf;vTJ igrSmxm;aompD&ifxHk;zGJUcsufwdkYudk pGefYy,fojzifh? tjcm;wyg;aom bk&m;xHodkYoGm; 0wfjyKudk;
uG,fvsif?7;20 igay;aomjynfrSolwdkYudk tjrpfESifhwuG igEIwfypfrnf/ ighemrtbdkY igoefY&Sif;apaom tdrfawmfudk ighrsufarSmufrSy,f&Sm;rnf/
wyg; trsKd;om;wdkYwGif yHkcdkif;&muJh&JU&mjzpfaprnf/7;21 t&yfjrifhaomtdrfawmfudkvnf; vrf;a&SmufoGm;aomoltaygif;wdkYonftHhMo? xm0&bk&m;onf jynfESifhtdrfudk tb,f
aMumifh odkYjyKawmfrloenf;[k wa,mufar;jref;aaomf?7;22 wa,mufu? olwdkY\bdk;ab;rsm;udk tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaom bk&m;ocifxm0&bk&m;udk olwdkYonfpGefY tjcm;wyg;aom
bk&m;udkrSD0Jvsuf 0wfjyKudk;uG,fMuaomaMumifh? trItvHk;pHkudk a&mufapawmfrlaMumif;udk jyefajymvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6

a&Smvrlefonf AdrmefawmfESifheef;awmfudk wnfaqmuf tESpfESpfq,faphaomtcg?[d&Hrif;jyefay;aomNrdKUwdkYudk a&SmvrkefjyKjyif oa&vtrsKd;wdkYudkaeap\/wzef [mrwfaZmbNrdKUodkY csDoGm;Edkifav\/jynfxJrSm wm'armfNrdKU? [mrwfjynf &SdorQaomb@mawmfNrdKU?NrdKUdk;? wHcg;? uefYvefYusifESifh cdkifcHhaomtxuf aAaomkefNrdKUESifh atmufaAaom kefNrdKUwdkYudkvnf;wnfav\/AmvwfNrdKUESifhb@mawmfNrdKUrsm;? &xm;awmfxdef;aomNrdKUrsm;? jrif;awmfauR;aomNrdKUrsm;? a,k&SvifNrdKUywfvnf? avAEkefawmifay:?
EdkifiHawmf t&yf&yf wnfcsifaomNrdKUrsm;wdkYudkvnf; wnfav\/
8;7 oa&vtrsKd;om;rzsufqD;aomaMumifh?
8;8 jynfawmfusef<uif;aom wyg;trsKd;om;? [dwd? tmarm&d? az&Zd? [d0d? a,AkodtrsKd;tEG,fom;pOfajr;quftaygif;wdkYudk
a&Smvrkefonf ,aeYwdkifatmif tcGefay;ap\/8;9 oa&vtrsKd;om;wdkYudkum;? a&Smvrkefonf trIawmfxrf;uRefrcHap/ ppfol&J? rSL;rwf? ppfuJ? &xm;awmftkyf? jrif;awmftkyf
t&mcefY xm;awmfrl\/8;10 trIawmfxrf;rsm;udktkyfaomol? a&Smvrkefrif;cefYxm;aom rSL;rwfBuD;ESpf&mig;q,f&SdMu\/8;11 zma&mbk&if\ orD;awmfudk? a&Smvrkefonf 'g0d'fNrdKUrSac: olUtbdkYwnfaqmufaom eef;awmfodkYaqmifcJh\/ taMumif;rlum;?
xm0&bk&m;\ aowmawmfa&mufvmaomt&yfonf oefY&Sif;aomaMumifh? ighr,m;onf oa&v&Sifbk&if'g0d'ftdrfawmf
raeoifh[k oabm&Sd\/8;12 AdrmefawmfOD;a&SUrSmwnfaom xm0&bk&m;\,Zfyvifay:rSm? a&Smvrkefonf arma&S\ynwfw&m;ESifhtnD aeYwdkif;rnfrQylaZmf&aom
rD;dIU&m,Zfudk xm0&bk&m;tm; aeYwdkif;ylaZmfavh&Sd\/8;13 xdkrSwyg; OykofaeYESifh vqef;aeY4if;? tZkryGJ? ckepfodwif;yGJ? oauaeyGJwnf;[laom wESpfwESpfvQif "ryGJoHk;yGJcHaomaeY4if;
,ZfylaZmfavh &Sd\/390

8;14

crnf;awmf 'g0d'fpD&ifonftwdkif;? ,Zfyka&m[dwfwfdkYonf tvSnfhtvSnfh,Zfyka&m[dwftrIudk4if;? av0dom;wdkYonf aeY&uftpOf


0wfjyK oifhonftwdkif;? ,Zfyka&m[dwfwdkYESifh0dkif; axmremoDcsif;qdkojzifh? rdrdwdkYtrIudk4if;? wHcg;apmihfwdkYonf tvSnfhtvSnfh
wHcg;&SdorQwdkYudk apmifhjcif;trIudk4if;? toD;toD;aqmif&Gufapjcif;iSg cefYxm;\/ xkdodkY bk&m;ocif\ vl'g0d'frSmxm;ESifhownf;/8;15 trIawmfrsm;? b@mawmfrsm;ESifhqdkifaomt&mrSm &Sifbk&ifrSmxm;orQtwdkif; xdkolwdkYonfjyKMu\/8;16 xm0&bk&m;\tdrfawmf tjrpfrcsrSDvufpowfonfwdkifatmif? a&Smvrkefvkyfaqmif&ef trI&SdorQonf toifhjyifqifNyD;jzpf?
tdrfawmfudk vufpowfav\/
8;17 wzef a&Smvrkefonf {'HkjynfwGif? yifv,furf;em; {Z,kef*gAmNrdKUESifh {vkwfNrdKUodkYoGm;\/8;18 [d&Honfvnf; yifv,ful;aomtrIudk em;vnfaomrdrdvlrsm;? oabFmrsm;udkrdrduRefwdkYESifhtwl a&SmvrkefxHodkYapvTwfojzifh?
olwdkYonf a&Smvrkefrif;\uRefwdkYESifhtwl Mozd&NrdKUodkYoGm; a&TtcGufav;&mig;q,fudk a&Smvrkefrif;BuD;xHodkYaqmifcJhMu\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1

a&Sbjynfudk tpdk;&aomrdzk&m;onf a&Smvrkef\odwif;udkMum;vQif? eufeJcufcJaomjyemtm;jzifh olUudkpHkprf;jcif;iSg? eHYomrsKd;ESifh


rsm;pGmaoma&T? tbdk;xdkufaomausmufwdkYudkaqmifaomukvm;tkyfrsm;? vdkufaomolrsm;ESifhwuG a,k&SvifNrdKUodkYvm\/9;2 a&Smvrkefrif;BuD;xHodkYa&mufaomtcg? rdrdtvdkqE&SdorQudk aqG;aET;ar;jref;av\/ olar;jref;aomjyem&SdorQwdkYudk a&Smvrkef
onf ajzav\/ em;rvnf rajzEdkifaomt&m wpHkwckrQr&Sd/9;3 a&Sbrdzk&m;onf a&Smvrkef\ynmudk4if;? wnfaqmufaomtdrfawmfudk4if;?9;4 pm;yGJawmfwefqmudk4if;? trIawmfapmifhwdkYae&mxdkif&mudk4if;? vkvifwdkYcpm;onf tjcif;t&mudk4if;? olwdkY0wfaomt0wf
wefqmudk4if;? 0efpma&;rsm;ESifh olwdkY0wfaom t0wfwefqmudk4if;? xm0&bk&m;\tdrfawmf rD;IdU&m,ZfylaZmfjcif;udk4if;
jrifaomtcg rdef;armawGa0 vsuf&Sd?9;5 udk,fawmf\tjcif;t&mESifh udk,fawmf\ynmudk tuREfkyfonfudk,fjynfMum;&aom odwif;pum;rSefyg\/9;6 odkYaomfvnf; udk,fwdkifa&mufrjrifrSD xdkpum;udkr,Hk/ ,ckrlum;? udk,fawmfynmus,fjcif;t&mrSm? t&ifMum;&aompum;onf
w0ufrQrrSD/ tuREfkyfMum;&aomodwif;udk udk,fawmfvGefuJyg\/9;7 a&SUawmftpOfae ynmawmfudkMum;&aom udk,fawmf\vlESifh udk,fawmf\uRefwdkYonf r*Fvm&SdMuyg\/9;8 udk,fawmfudkESpfouf udk,fawmf\bk&m;ocifxm0&bk&m; udk,fpm;awmf&Sifbk&ift&mESihf &mZyvifawmfay:rSmwifawmfrlaom
udk,fawmf\ bk&m;ocifxm0&bk&m;onf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/ udk,fawmf\bk&m;ocifonf oa&vtrsKd;udkcspf
tpOftNrJwnfapcsifaom aMumifh? ajzmifhrwfpGmw&m;pD&ifapjcif;iSg udk,fawmfudkoa&v&Sifbk&ift&m cefYxm;awmfrlNyD[k
&Sifbk&iftm;ajymqdk?9;9
a&TtcGufw&mESpfq,f? eHYomrsKd;trsm;? ausmufjrwfwdkYudkqufav\/ a&Sbrdzk&m;onfa&Smvrkefrif;BuD;tm;qufaom eHYom;rsKd;ESifh
wlaom eHYomrsKd;onfr&Sd/9;10 a&Smvrkefrif;BuD;onf
a&Sbrdzk&m;qufonftwGuf
jyefay;aomvufaqmifrSwyg;?
rdzk&m;\tvdkqEjynfhpHkapjcif;iSg
olawmif;orQudk vnf;ay;awmfrl\/ xdkaemufrSrdzk&m;onf rdrduRefwdkYESifhwuG rdrdjynfodkYjyefoGm;av\/
9;11 Mozd&NrdKUrS a&TudkaqmifcJhaom [d&HuRefESifha&SmvrkefuRefwdkYonf? tmv*Hkopfom;rsm;? ausmufjrwfrsm;wdkYudkvnf;aqmifcJhMu\/9;12 xdktmv*Hkopfom;jzifh &Sifbk&ifonf AdrmefawmfyGwfvHk;wef;ESifh eef;awmfyGwfvHk;wef;udk4if;? oDcsif;qdkaomolbdkY apmif;ESifhwa,m
wdkYudk4if;? vkyfav\/ xdkdodkYaom tmv*Hkopfom;onf ,k'jynf wcgrQray:vm/9;13 a&SmvrkefxHodkY wESpfwESpfvQif a&mufvmaom a&Ttcsdefum; tcGufajcmuf&majcmufq,fajcmufydm jzpfownf;/9;14 xdkrSwyg;? ukefonfrsm;? vSnf;orm;rsm;? tm&yfrif;BuD;&SdorQ? NrdKU0efrsm;qufaom a&T&Sdao;\/9;15 a&Smvrkefrif;BuD;onf a&TajcmufydmpDjzifh 'dkif;BuD;ESpf&m?
9;16 oHk;ydmpDjzifh 'dkif;i,foHk;&mwdkYudkxkvkyf? avAEkefawmopfom;ESifh wnfaqmufaomeef;awmf xm;awmfrl\/9;17 &Sifbk&ifuvnf;? qifpG,f&mZyvifBuD;udkvkyf a&TpifESifhrGrf;rHav\/9;18 avSum;ajcmufxpfESifha&Tbdeyfonf &mZyvifawmfESifhwpyfwnf;&Sd\/ xdkif&mwbufwcsuf rSDp&mvufHk;wef;ESifhjynfhpHk?
vufHk;wef; tem;rSm jcaoFhESpfaumif&yfae\/9;19 avSum;ajcmufxpftay:wGif? wbufwcsufvnf; jcaoFhwq,fESpfaumif&yfae\/ xdkodkYaom&mZyvifonf tb,fwdkif;EdkifiH
rQr&Sd/9;20 a&Smvrkefrif;BuD;aomufaom zvm;awmf&SdorQESifh avAEkefeef;awmf oHk;aomzvm;awmf&SdorQwdkYonf aiGzvm;r[kwf? a&Tzvm;
oufoufjzpf\/ a&Smvrkefvufxuf aiGudktvQif;yrmPrjyKwwfMu/9;21 &Sifbk&if\oabFmonf [d&Hrif;uRefwdkYESifhwmINrdKUodkYoGm;wwfojzifh? oHk;ESpfwcg wmIoabFmonfjyefvm a&T? aiG? qifpG,f?
arsmufrsm;? a'gif; rsm;udkaqmifcJhwwf\/
9;22 xdkodkY a&Smvrkefonf ajrBuD;ay:rSm&SdorQaom &Sifbk&ifwdkYxufynmESifhpnf;pdrftm;jzifhvGefuJ\/9;23 a&Smvrkef\ESvHk; bk&m;ocifoGif;ay;awmfrlaomynmudk twdkif;wdkif;tjynfjynf &Sifbk&ifwdkYonfMum;&tHhaomiSg rsufESmawmfudk
zl;vmMu\/9;24 vmaomol toD;toD;wdkYonf a&Tzm;? aiGzvm;? t0wfwefqm? ppfwdkufvufeuf? eHYomrsKd;? jrif;vm;wdkYudk ESpfwdkif;tcGefquf&Mu\/391

9;25
9;26
9;27
9;28
9;29
9;30
9;31

a&Smvrkefonfvnf;? &xm;awmfrsm;ESifhxdkifaomjrif;wif;ukyfav;axmif? jrif;pD;ol&Jwaomif;ESpfaxmif&Sd\/ &xm;xdef;NrdKUwdkY4if;?


a,k&S vifNrdKU txHawmf4if;xm;\/jrpfBuD;rSp zdvdwdjynfESifh tJ*kwKjynfpGef;wdkifatmif&Sdaom&Sifbk&iftaygif;wdkYudk tpdk;&\/&Sifbk&ifonf a,k&SvifNrdKU aiGudkausmufcJuJhodkY4if;? tm&ZfyifwdkYudk vGifjyifaygufaom ozef;yifuJhodkY4if;rsm;jym;ap\/a&SmvrkefxHodkY jrif;rsm;udk tJ*kwKjynftp&Sdaom cyfodrf;aomjynfrSaqmifcJhMu\/
a&SmvrkefjyKrlaomtrIt&m<uif;avorQtptqHk;wdkYonf? ya&mzufemoef\usrf;? &SdavmNrdKUom;t[d,\ tem*wdusrf;? aeAwf
om;a,a&maAmifwbuf ya&mzufa'g\Asm'dwfusrf; a&;xm;vsuf&Sd\/a&Smvrkefonf a,k&SvifNrdKUae oa&vEdkifiHvHk;udk tESpfav;q,fpdk;pHNyD;rS?bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf crnf;awmf'g0d'fNrdKU oN*K[fjcif;udkcHav\/ om;awmfa&maAmifonf crnf;awmft&meef;xdkif\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1
10;2
10;3
10;4

oa&vtrsKd;om;aygif;wdkYonf a&maAmifudk &Sifbk&ift&mcsD;ajrmufjcif;iSg a&ScifNrdKUodkYoGm;Mu? olonfvnf;oGm;\/a&Smvrkefrif;BuD;xHrS? tJ*kwKjynfodkYajy;aom aeAwf\om;a,a&maAmifonf? xdkodwif;udkMum; tJ*kwKjynfrSjyefvm\/oa&vvlwdkYonfolUxHodkY vludkapvTwfac:ojzifh? vltaygif;wdkYonf olESifhtwla&maAmifxHodkY0ifvsuf?crnf;awmfonf uRefawmfwdkYav;aomxrf;bdk;udkwifygNyD/ crnf;awmfxHrSm yifyef;pGmaqmif&Guf&aomtrI? wifawmfrlaom
xrf;bdk;av; udkayghapawmfrlyg/ xdkodkYjyKawmfrlvQif? uRefawmfwdkYonf trIawmfudkxrf;ygrnf[k avQmufqdkMu\/10;5 a&maAmifuvnf;? oHk;&ufvGefrS wzefvmMuOD;avmh[k rdefYawmfrlvQif? olwdkYonfoGm;Mu\/10;6 xdktcg a&maAmifrif;BuD;onf crnf;awmfa&Smvrkeftouf&SifpOftcg? txHawmfcpm;aomtoufBuD;olwdkYESifhwdkifyif? olwdkY
tm; igjyefajym&rnftaMumif;? tb,fodkYtBuHay;rnfenf;[kar;aomf?10;7 olwdkYu udk,fawmfonf olwdkYaus;Zl;jyKvsuf? olwdkYpdwfudkajz aumif;aompum;udkajymawmfrlvQif? olwdkYonf tpOf
udk,fawmf\ uRefcHMuygvdrhfrnf[k avQmufxm;Mu\/10;8 toufBuD;olwdkYay;aom tBuHudka&maAmifonfrvdkuf? cpm;NrJcpm;aom rdrdoli,fcsif;wdkYESifhwdkifyifvsuf?10;9 jynfom;wdkYu crnf;awmfwifaomxrf;bdk;udk ayghapawmfrlyg[k avQmufqdkMuonfjzpf? olwdkYtm;igjyefajym&rnftaMumif;
tb,fodkY tBuHay;Murnfenf;[kar;aomf?10;10 xdkoli,fcsif;vkvifwdkYu? crnf;awmfonf uRefawmfwdkY xrf;bdk;udkav;apygNyD/ ayghapawmfrlyg[kavQmufaom jynfom;wdkYtm;
udk,fawmfu? ighvufoef;onf ighcrnf;awmfcg;xufomBuD;vdrfhrnf/
10;11 ighcrnf;awmfonf oifwdkYtay:rSm av;aomxrf;bdk;udkwifavNyD/ igonfvnf; xyfwifOD;rnf/ ighcrnf;awmfonf oifwdkYudk
BudrfvHk;ESifh dkufavNyD/ igonfvnf; uif;NrD;aumufESifh dkufOD;rnf[k jyefajymawmfrlyg[k avQmufxm;Mu\/10;12 &Sifbk&ifu? oHk;&ufajrmufaomaeY wzefvmMuOD;avmh[k aeY&ufudkcsdef;csufonftwdkif;? oHk;&ufajrmufaomaeY a,ma&m
aAmifESifh vltaygif;wdkYonf a&maAmifxHodkYa&mufvmMu\/10;13 xdktcg a&maAmifrif;BuD;onf toufBuD;olwdkYay;aom tBuHudkrvdkuf? vlysKdwdkYay;aom tBuHudkvdkufvsuf?10;14 crnf;awmfonf oifwdkYtay:rSmav;aomxrf;bdk;udkwifavNyD/ igonfvnf;xyfwifOD;rnf/ ighcrnf;awmfonf oifwdkYudk
BudrfvHk;ESifhdkuf avNyD/ igonfvnf; uif;NrD;aumufESifh dkufOD;rnf[k Murf;wrf;pGmjyefajymawmfrl\/10;15 &Sifbk&ifonf jynfom;wdkYpum;udk em;raxmif&onftaMumif;um;? xm0&bk&m;onf &SdavmNrdKUom;t[d,tm;jzifh aeAwf\
om;a,a&m aAmiftm; rdefYawmfrlaompum;udk jynhfpHkapawmfrlrnftaMumif;wnf;/10;16 oa&vtrsKd;om; taygif;wdkYonf &Sifbk&ifem;raxmifaMumif;udk odjrifvQif? igwdkYonf'g0d'fESifhtb,fodkYqufqHoenf;/
a,&SJ\om; ESifhtb,fodkYtarGcH&ao;oenf;/ tkdoa&vtrsKd;? oifwdkYae&modkY toD;toD;oGm;Mu/ tdk'g0d'f? oif\tdrfudk
MunfhIavmh[k &Sifbk&if tm;jyefajymvsuf? oa&vvltaygif;wdkYonf rdrdwdkYae&modkYjyefoGm;Mu\/10;17 odkY&mwGif ,k'NrdKU&GmwdkYaeaom oa&vvlwdkYudk? a&maAmifonf tkyfpdk;&ao;\/10;18 xdktcg a&maAmifrif;BuD;onf? tcGefawmf0efta'ged&HudkapvTwf oa&vtrsKd;om;wdkYonf olUudkaoatmif ausmufcJESifh
ypfMu\/10;19 a&maAmifrif;BuD;onf &xm;awmfudk tvsiftjrefwuf a,k&SvifNrdKUodkY ajy;av\/ xdkodkY oa&vtrsKd;onf ,aeYwdkifatmif
'g0d'frif;rsKd;udkykefuefMu\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1 a&maAmifonf a,k&SvifNrdKUodkYa&mufaomtcg? oa&vtrsKd;udkppfwdkuf? EdkifiHawmfudka&maAmifvufodkY a&mufjyefapjcif;iSg?
,k't rsKd;ESifhA,FmrdeftrsKd;xJu a&G;cs,faom ppfol&Jwodef;&Spfaomif;wdkYudk pka0;ap\/11;2 odkY&mwGif bk&m;ocif\EIwfuywfawmfonf bk&m;ocif\vla&Srm,odkYa&muf?392

11;3 oifonf a&Smvrkefom;,k'&Sifbk&ifa&maAmifESifh ,k'cdkif? A,Fmrdefcdkif&Sdaom oa&vvltaygifwdkYtm; xm0&bk&m;\


trdefYawmf udkqifhqdk&onfrSm?11;4 oifwdkYnDtpfudkwdkYudk ppfwdkufjcif;iSg csDroGm;MuESifh/ vltaygif;wdkY? udk,fae&modkYjyefoGm; Muavmh/ trIudkigpD&ifNyD[k
rdefYawmfrlaom xm0&bk&m;\ pum;awmfudk em;axmif? a,a&maAmifudk ppfrcsD? jyefoGm;Mu\/
11;5 a&maAmifonfa,k&SvifNrdKUae? ,k'jynf cdkifcHhaomNrdKUwdkYudkjyKpk&mwGif?11;6 AufvifNrdKU? {wHNrdKU? awaumNrdKU?11;7 AufZk&NrdKU? a&SmaumNrdKU? t'kvHNrdKU?11;8?9 *goNrdKU? ra&S&SNrdKU? ZdzNrdKU?- ta'g&drfNrdKU? vmcd&SNrdKU? taZumNrdKU?11;10 aZm&mNrdKU? tmZvkefNrdKU? a[jAKefNrdKUwnf;[laom ,k'cdkifESifh A,FmrdefcdkifwGif cdkifcHhaomNrdKUwdkYudkjyKpkav\/11;11 &Jwdkufrsm;udkvnf; cdkifcHhap? tBuD;tuJESifhwuG qD? pyspf&nfrsm;? &dumrsm;wdkYudk odkxm;av\/11;12 ,k'trsKd;ESifhA,FmrdeftrsKd;onf trIawmfudkxrf;&GufaomaMumifh? NrdKUtoD;toD;wdkY 'dkif;vTm;vSHvufeufrsm;udkxm; tvGefcdkifcHh
ap\/11;13 oa&vjynf t&yf&yf&Sdaom ,Zfyka&m[dwfav0dom;wdkYonf? rdrdwdkYae&mrS txHawmfodkYvmMu\/11;14 av0dom;wdkYonf? rdrdwdkYae&mjzpfaom ydkifxdkuf&mt&yfudkpGefY? ,k'jynfa,k&SvifNrdKUodkY a&mufvmaomtaMumif;[lrlum;?
a,a&maAmif ESifhol\om;wdkYonf? av0dom;wdkYudk xm0&bk&m;a&SUawmf ,Zfyka&m[dwftrIudk apmifh&aomt&mrScs?11;15 jrifhaomt&yf? ewfqdk;? rdrdvkyfaom EGm;oi,fwdkYtbdkY? ,Zfyka&m[dwfwdkYudk cefYxm;ownf;/11;16 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif xm0&bk&m;udk&SmvdkaomiSg? oabmcsaomolwkdYonfvnf;? oa&vcdkifrsm;xJuxGuf? bdk;ab;
wdkY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; ,ZfylaZmftHhaomiSg? av0dom;wdkYaemufodkYvdkuf? a,k&SvifNrdKUodkYa&mufMu\/11;17 xdkodkY olwdkYonf ,k'EdkifiHudktm;ay; a&Smvrkefom;a&maAmifudk oHk;ESpfywfvHk;cdkifcHhapMu\/ oHk;ESpfywfvHk;'g0d'fvrf;? a&Smvrkef
vrf;odkY vdkufMu\/11;18 a&maAmifonfvnf; 'g0d'fom;a,&drkwforD; r[mvwf? a,&SJom;{vsmborD; tbd[JvESifhpHkbuf?11;19 ,k&S? &Srm&d? Zm[H? om;oHk;a,mufwdkYudkjrif&\/11;20 xdkaemuf? tA&SvHk orD; rmcgESifhpHkbuf tbd,? twJ? ZdZ? a&SavmrdwfwdkYudkjrif&\/11;21 a&maAmifonf cifyGef;wq,f&Spfa,muf? armif;rrdH ajcmufq,fwdkYudkodrf;,l? om;ESpfq,f&Spfa,muf? orD;ajcmufq,fwdkY
udk&onfwGif? tA&SvHkorD;rmcgudk tjcm;aomcifyGef;armif;rrdHtaygif;wdkYxuf omcspfaomaMumifh?11;22 rmcg\om;tbd,udk &Sifbk&ift&mcefYxm;rnftBuH&Sd? nDtpfudkwdkYwGif? tBuD;qHk;jzpfapjcif;iSg csD;ajrmufav\/11;23 ynmowdESifhpD&if? ,k'cdkifESifhA,Fmrdefcdkift&yf&yfwdkYwGif? cdkifcHhaomNrdKU&SdorQwdkY? rdrdom;wdkYudktESHYtjym;ae&mcs? rsm;pGmaom
&dumudkodkxm;\/ r,m;trsm;wdkYudktvdk&Sd\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 a&maAmifrif;onf rdrdEdkifiHudkwnfap tm;BuD;aomtcg? oa&vtrsKd;&SdorQESifhwuG xm0&bk&m;\w&m;awmfudkpGefY?12;2 xm0&bk&m;udkjypfrSm;aomaMumifh? a&maAmifrif;BuD; eef;pHig;ESpfwGif?12;3 tJ*kwK&Sifbk&if&Sd&Sufonf &xm;waxmifESpf&m? jrif;pD;ol&Jajcmufaomif;? ra&wGufEdkifaomtJ*kwKjynfom;rsm;? vdAkjynfom;?
okudjynf om;? tJoa,mydjynfom;wdkYESifhwuG? a,k&SvifNrdKUodkYppfcsD?12;4 ,k'jynf cdkifcHhaomNrdKUwdkYudkwdkuf,lNyD;rS? a,k&SvifNrdKUodkYa&mufav\/12;5 xdktcg&Sd&Sufrif;aMumifh? a,k&SvifNrdKUpka0;aom ,k'rif;rsm;xH? a&maAmifrif;xHawmfodkY ya&mzufa&Srm,onfvm? xm0&bk&m;
rdefYawmfrlonfum;? oifwdkYonf ighudkpGefYaomaMumifh? igonfoifwdkYudk&Sd&Sufrif;vufodkY tyfavNyD[k trdefYawmfudkqifhqdkvQif?12;6 &Sifbk&ifESifh,k'rif;wdkYu? xm0&bk&m;ajzmihfrwfawmfrlonf[kqkd? rdrdwdkYudkESdrfhcsMu\/12;7 xdkodkY ESdrfhcsaMumif;udk xm0&bk&m;jrifvQif? EIwfuywfawmfonf a&Srm,odkYa&muf? olwdkYonfESdrfhcsMuNyD/ xdkaMumifh
olwdkYudkigrzsufqD;? tenf;i,faom csrf;omudkay;rnf/ &Sd&Sufvufjzifh a,k&SvifNrdKUay:odkY ightrsufudkroGef;avmif;&/12;8 odkY&mwGif ighxH trIxrf;jcif;? wyg;trsKd;om; &Sifbk&ifxHtrIxrf;jcif;udk ydkif;jcm;odapjcif;iSg? &Sd&Sufrif;xH uRefcHMu
rnf[krdefYawmfrl\/12;9 tJ*kwK&Sifbk&if&Sd&Sufonf a,k&SvifNrdKUodkYa&muf? Adrmefawmfb@mESifh eef;awmfb@m&SdorQudkodrf;oGm;\/ a&Smvrkefvkyfaom
a&T'dkif; &SdorQudkvnf;,loGm;\/12;10 a&maAmifrif;BuD;onf a&T'dkif;tpm;? aMu;0g'dkif;wdkYudkvkyf? eef;awmfwHcg;apmifh? udk,f&HawmfrSL;tyfav\/12;11 &Sifbk&ifonf AdrmefawmfodkYoGm;aomtcg? udk,f&Hawmfom;wdkYonf 'dkif;wdkYudkaqmif? aemufwzef rdrdwdkYapmifh&mtcef;rSmjyefxm;
Mu\/12;12 xdkodkY &Sifbk&ifonf udk,fudkESdrfhcsaomtcg? xm0&bk&m;onf olUudk &Sif;&Sif;rzsufqD;rnf taMumif;? trsufawmfudkvTJawmfrl\/
,k'jynfvnf; jynfrIjynfa&;om,mojzifh?12;13 a&maAmifrif;BuD;onf a,k&SvifNrdKU udk,fudkcdkifcHhap pdk;pHao;\/ a&maAmifonfeef;xdkifaomtcg? toufav;q,fwESpf&Sd\/
xm0&bk&m;\ emrawmfwnfp&mbdkY? oa&vcdkifrsm;udk txJu a&G;aumufaom a,k&SvifNrdKU? q,fckepfESpfpdk;pHav\/
r,fawmfum; trKeftrsKd;om;? aertrnf&Sd\/393

12;14 xm0&bk&m;udk &SmvdkaomiSg? rdrdoabmrcsaomaMumifh? 'kpdkuftrIudkjyK \/12;15 a&maAmifjyKrlaom trIt&mtptqHk;wdkYonf? ya&mzufa&Srm,\usrf;ESifh? ya&mzufa'gpD&ifaom om;pOfajr;qufpm&if;
a&;xm;vsuf &Sd\/ a&maAmifESifh a,a&maAmifwdkYonf? touf&SnforQ umvywfvHk; &efbufjyKMu\/12;16 a&maAmifonfvnf;? bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? 'g0d'fNrdKUoN*K[fjcif;udkcHav\/ om;awmftbd,onf crnf;awmft&meef;xdkif\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1
13;2
13;3
13;4
13;5
13;6
13;7
13;8
13;9

13;10
13;11

13;12

13;13
13;14
13;15
13;16
13;17
13;18
13;19
13;20
13;21
13;22

a,a&maAmifrif;BuD; eef;pHq,fESpfESpfwGif tbd,onf a,k&SvifNrdKUrif;jyK?,k'jynfudkoHk;ESpfpdk;pH\/ r,fawmfum;? *dAmNrdKUom;Moa&v\orD;rmcgtrnf&Sd\/ tbd,ESifha,a&mifaAmifwdkYonf ppfwdkufaom


taMumif; t&m[lrlum;?tbd,onf a&G;cs,faom ppfol&Jaumif;av;odef;ESifh ppfcif;usif;\/ a,a&maAmifonf a&G;cs,faomppfol&Jaumif; &Spfodef;ESifh
ppfcif; usif;\/tbd,onf {z&drfcdkif? aZr&drfawmifay:rSm&yfvsuf? tdka,a&maAmifESifh oa&vvltaygif;wdkY? em;axmifMuavmh/oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;onf qm;ESifh,SOfaomy#dnmOftm;jzifh? oa&vEdkifiHudk 'g0d'fESifhom;awmfajr;awmfwdkY
tpOf tyfawmfrlaMumif;udk? oifwdkYodrSwfoifhonfr[kwfavmh/odkY&mwGif? 'g0d'fom;awmfa&Smvrkef\uRefaeAwfom;a,a&maAmifonf? rdrdt&SifudkwbufxykefuefavNyD/a&Smvrkefom;a&maAmifonf toufi,foabmEl;nHhaomaMumihf? rqD;wm;Edkifaomtcg? vQyfay:aomol? t"rvlwdkYonf
a,a&maAmif xHrSmpka0;? a&maAmifrif;wbuf udk,fudkcdkifcHhapMu\/,ckvnf; oifwdkYonf'g0d'f\om;ajr;&Sdaom xm0&bk&m;\EdkifiHawmfudkqD;wm;rnf[k BuHpnfMuonfwum;/ oifwdkYonfrsm;jym;
oifwdkY bk&m;t&m? a,a&maAmifvkyfaom a&TEGm;oi,fwdkYvnf;&SdMu\/oifwo
Ykd nf xm0&bk&m;cefx
Y m;awmfral om,Zfyak &m[dw?f tmket
f rsKd;ESiahf v0dtrsKd;om;wdu
Yk Ekd iS x
f w
k
f ? wyg;trsKd;om;xH;k pHtwdik ;f ?
udk,ftbdkY,Zfyka&m[dwfwdkYudk vkyfMuNyDr[kwfavm/ xdkodkYESifhtnD? EGm;oi,fwaumifESifh odk;ckepfaumifudkay;? ,Zfyka&m[dwf
t&m cefYxm;jcif;udk cHaomolrnfonfum;? bk&m;r[kwfaomolxHrSm ,Zfyka&m[dwfjyK&onfwum;/igwdkYrlum;? xm0&bk&m;udkrpGefY/ xdkbk&m;onf igwdkY\bk&m;ocifjzpfawmfrl\/ xm0&bk&m;\trIawmfudk xrf;aom,Zfyka&m[dwfwdkY
onftmkeftrsKd;jzpfMu\/ av0dom;wdkYonfvnf;? rdrdwdkYtrIudkapmifhaeMu\/xm0&bk&m;bk&m;a&SUawmf? rD;IdU&m,ZfESifheHYomaygif;udk eHeufwdkif;? nwdkif;rD;dIUMu\/ oefY&Sif;aom pm;yGJay:rSm a&SUawmfrkefYudk4if;?
nOD; wdkif;xGef;p&mbdkY a&TrD;cHkESifhrD;cGufwdkYudk4if; jyifqifMu\/ igwdkYonf igwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;\trIudkapmifhMu\/ oifwdkY
rlum;? xm0&bk&m;udk pGefYMuNyD/bk&m;ocifudk,fawmfwdkifonf? igwdkYwGifAdkvfrif;jzpfawmfrl\/ bk&m;ocif\ ,Zfyka&m[dwfwdkY onfvnf;? wHydk;rIwfvsuf oifwdkY
wbuf EId;aqmfjcif;iSg? igwdkYwGif&SdMu\/ tdkoa&v trsKd;om;wdkY? bdk;ab;wdkY\ bk&m;ocif xm0&bk&m;wbuf rwdkufMuESifh/
wdkufvQifIH;&Muvdrfhrnf[k ajymqdk\/a,a&maAmifonf ,k'vlwdkYaemuf rxifr&Sm;wyfcsDap? udk,fwdkifwbuf? acsmif;aeaomolwbuf? ,k'wyfudk0dkif;Mu\/,k'vlwdkYonf jyefMunfhaomtcg? ppfrI0dkif;rdonfudk jrifvQif? xm0&bk&m;tm;[pfac:? ,Zfyka&m[dwfwdkYonfvnf; wHydk;rIwf
Mu\/wzef ,k'vlwdkYonfa<u;aMumfMuaomtcg? bk&m;ocifonf a,a&maAmifudk tbd,ESifh,k'vlwdkYa&SUrSm'Pfcwfawmfrlojzifh?oa&vtrsKd;om;wdkYonfajy;? olwdkYudk,k'vlwdkYvufodkY bk&m;ociftyfawmfrl\/tbd,ESifhol\vlwdkYonf BuD;pGmaomvkyfBuHjcif;udkjyK? a&G;cs,faom oa&vvlig;odef;vJaoojzifh?oa&vtrsKd;om;wdkYonf? xdktcgIH;? ,k'trsKd;om;wdkYonf bdk;ab;wdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;udk cdkvIHaomaMumifhEdkifMu\/tbd,onf a,a&maAmifudkvdkuf? aAovNrdKUESifh&Gmrsm;? a,&SeNrdKUESifh&Gmrsm;? {z&drfNrdKUESihf&Gmrsm;udk olUvufrSEIwf,lav\/tbd,vufxuf umvywfvHk;? a,a&maAmifonf aemufwzefcGeftm;udkr&jyef/ xm0&bk&m;'Pfcwfawmfrlojzifh aoav\/tbd,rlum; cGeftm;wdk;yGg;\/ r,m;wq,fav;a,mufwdkYudk,l om;ESpfq,fESpfa,mufESifh orD;wq,fajcmufa,mufwdkYudk
jrif&\/tbd,jyKrlaom trIt&m <uif;avorQwdkYESifhusifhaomtusifh? ajymaompum;rsm;wdkYonf? &mZ0ifESifhquf ya&mzufa'g
pD&ifaompm a&;xm;vsuf&Sd\/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 tbd,onf bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? 'g0d'fNrdKU oN*K[fjcif;udkcHav\/ om;awmftmoonf crnf;awmft&meef;xdkif\/
xdkrif;vuf xuf? jynfawmfonf q,fESpfywfvHk;Nidrf;csrf;om,m\/
14;2 tmorif;onf rdrdbk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf aumif;aomtrI? ajzmifhrwfaomtrIwdkYudkjyKav\/14;3 wyg;trsKd;om;bk&m;\ ,ZfyvifwdkYudk4if;? jrifhaomt&yfwdkYudk4if; y,f&Sm;\/ kyfwkqif;wkwdkYudk NzdKzsuf? tm&S&yifwdkYudkckwfvJS\/394

14;4 ,k'vlwdkYonf bdk;ab;wdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;udk&Sm? ynwfw&m;udk apmifha&SmufrnftaMumif;rdefYawmfrl\/14;5 ,k'NrdKU&Gmt&yf&yfwdkY&Sdaom ukef;ESifhkyfwkqif;wkwdkYudky,f&Sm;? EdkifiHawmfa&;om,mvsuf&Sd\/14;6 xdkumv NidrfoufaomtcGifhudk xm0&bk&m;ay;awmfrlojzihf? ,k'jynfonfNidrf? ppfrIESifhvGwfaomaMumifh? tmorif;onf
wjynfvHk; wGifcdkifcHhaomNrdKUwdkYudkwnfav\/14;7 igwdkYonf igwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;udk BudK;pm;&Sm? xdkbk&m;onft&yf&yf NidrfoufaomtcGifhudkay;awmfrlaom aMumifh?
wjynfvHk; udktpdk;&pOftcg? rnfaomNrdKUwdkYudkjyKpk NrdKUdk;? jytdk;? wHcg;? uefYvefYusifwdkYudkvkyfMuukeftHh[k ,k'vlwdkYtm;
rdefYawmfrl\/14;8 tmorif;ud'kefESifhvSHudkudkifaom,k'trsKd; ol&JoHk;odef;? 'dkif;vTm;ESifhav;udkudkifaom A,FmrdeftrsKd;ol&JESpfodef;&Spfaomif;&Sd?
xdkoltaygif; wdkYonf? cGeftm;BuD;aomppfol&JjzpfMu\/
14;9 wzef uk&S&Sifbk&ifaZ&onf ppfol&Jwoef;? &xm;oHk;&mESifhwuGcsDvm? ra&&SNrdKUodkY a&mufaomtcg?14;10 tmoonfqD;BudK? ra&&SNrdKUtem;rSm aZzocsKdifh ppfNydKifMu\/14;11 tmoonf rdrdbk&m;ocifxm0&bk&m;tm; [pfac:? tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf vlrsm;wdkYwGiftm;enf;aomoludk u,fwif
jcif;iSg wwfEdkifawmfrlonfjzpf? tdktuREfkyfwdkY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;? u,fwifawmfrlyg/ tuREfkyfwdkYonf udk,fawmfukdcdkvIH?
emrawmfudk trSDjyKvsuf? tvHk;t&if;BuD;udk wdkufjcif;iSgoGm;yg\/ tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf tuREfkyfwdkY\bk&m;
ocifjzpfawmfrl\/ vlonf udk,fawmfudk odEdkifaomtcGifh&SdapawmfrrlygESifh[k qkawmif;onfjzpf?14;12 xm0&bk&m;onf uk&SvlwdkYudk tmoESifh ,k'vlwdkYa&SUrSm 'Pfcwfawmfrlojzifh? olwdkYonfajy;Mu\/14;13 tmoESifhol\vlwdkYonf a*&mNrdKUwdkifatmifvdkufojzifh? uk&SvlwdkYonf jyefrwdkuf0Hh aomaMumifh tIH;cH&Mu\/ xm0&bk&m;ESifh
Adkvfajcawmfa&SUrSm zsufqD;jcif;udkcH&Mu\/ ,k'vlwdkYonf vuf&Opmtrsm;udkodrf;,lMu\/14;14 a*&mNrdKUywf0ef;usifNrdKUom;wdkYonf xm0&bk&m;udk aMumuf&GHUaompdwf&Sdojzifh? ,k'vlwdkYonf xdkNrdKU&SdorQwdkYudkvkyfBuH? odkxm;ESifh
aom b@mOpmtrsm;wdkYudk odrf;,lMu\/14;15 wd&pmefwif;ukyfrsm;udkvnf; wdkufzsufvsuf? odk;ESifhukvm;tkyftrsm;wdkYudkodrf;,l? a,k&SvifNrdKUodkYjyefoGm;Mu\/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1
15;2

bk&m;ocif\ 0dnmOfawmfonf Mo'ufom; tmZ&dtay:odkY oufa&muf?tmZ&donf tmorif;udk BudKqdkjcif;iSgoGm;vsuf? tdktmorif;? tkd,k'trsKd;ESifhA,FmrdeftrsKd;om;taygif;wdkY? ighpum;udkem;axmifavhm/
oifwdkY onf xm0&bk&m;bufaevQif? aepOfumv? xm0&bk&m;onf oifwdkYESifhtwl&Sdawmfrlrnf/ xm0&bk&m;udk&SmvQif
tawGUcHawmfrlrnf/ pGefYvQif oifwdkYudkpGefYawmfrlrnf/15;3 MumjrifhaomumvywfvHk;? oa&vtrsKd; rSefaombk&m;r&Sd/ Mo0g'ay;wwfaom ,Zfyka&m[dwfr&Sd/ w&m;vnf;r&SdbJae?15;4 ab;a&mufojzifh? olwdkYonf oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;xHawmfodkY jyefvm? &SmMuaomtcg tawGUcHawmfrl\/15;5 a&S;umvxGufaomol? 0ifaomolonf csrf;omr&/ twdkif;wdkif;tjynfjynfom;taygif;wdkYonf tvGefqif;&Jjcif;udkcH&Mu\/15;6 wEdkifiHESifhwEdkifiH? wNrdKUESifhwNrdKUxMu? ab;trsKd;rsKd;tm;jzifh? bk&m;ocifqHk;rawmfrl\/15;7 oifwdkYrlum; tm;,lMuavmh/ vuftm;ravsmhapESifh/ oifwdkYusifhonftwdkif; tusKd;udkcH&Murnf[k >rufqdk\/
15;8 xdkpum;ESifh ya&mzufMo'uf\tem*wdpum;udk tmorif;onfMum;aomtcg? &J&ifhjcif;odkYa&muf? ,k'jynfESifhA,Fmrdefjynf
t&yf&yfwdkY 4if;? {z&drfawmfay:rSmwdkuf,laom NrdKUwdkY4if;? pufqkyfbG,faomt&m&SdorQwdkYudky,f&Sm;? AdrmefawmfOD;a&SUwGif&Sdaom
xm0&bk&m;\ ,Zfyvifudk jyKjyifav\/15;9 ,k'trsKd;ESifh A,FmrdeftrsKd;om;taygif;wdkYudk4if;? {z&drfcdkif? rema&Scdkif? &SdarmifcdkifxJu xGufaom wyg;trsKd;om;wdkYudk4if;
pka0;ap\/ tmorif;\ bk&m;ocif xm0&bk&m;onf? olESifhtwl&SdawmfrlaMumif;udk? oa&vtrsKd;om;rsm;wdkYonfodjrifvQif?
xdkrif;bufodkY0ifpm;Mu\/15;10 tmorif;eef;pHq,fig;ESpf? wwd,vwGif a,k&SvifNrdKUpka0;?15;11 aqmifcJhaom vuf&OpmxJu EGm;ckepf&m? odk;ckepfaxmifwdkYudk xm0&bk&m;tm;ylaZmfMu\/15;12 bdk;ab;wdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;udk pdwfESvHk;t<uif;rJh&Smygrnf[l4if;?15;13 oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;udk r&Smaomol? a,mufsm;rdef;rtBuD;ti,frnfonfum;? taoowfjcif;udk
cH&rnf[l4if;?15;14 a<u;aMumfoH? wHydk;ESJc&mrIwfoHESifhwuG? BuD;aomtoHAvHjyKvsuf? xm0&bk&m;tm;usdefqdk 0efcHjcif;y#dnmOfzGJUMu\/15;15 ,k'vltaygif;wdkYonf xdkodkYusdefqdkjcif;udkjyKaomtcg 0rf;ajrmufMu\/ taMumif;rlum;? pdwfESvHk;t<uif;rJhusdefqdk? tvdk
qEtm;BuD;onfESifh? xm0&bk&m;udk&SmaomaMumifh tawGUcHawmfrl\/ t&yf&yf Nidrfoufjcif;tcGifhudkay;awmfrl\/
15;16 tmorif;BuD;\ tbGm;awmfrmcgonf tm&S&yifv,fatmufrSm kyfwkudkvkyfaomaMumifh? rdzk&m;t&mudkEIwf? kyfwkudkzsufqD;
ausmfeif;NyD;vQif? auj'Kefacsmif;em;rSm rD;IdUawmfrl\/15;17 jrifhaomt&yfwdkYudk oa&vjynf ry,f&Sm;aomfvnf;? vufxufawmfumvywfvHk; tmopdwfESvHk;onfpHkvifjcif;&Sd\/15;18 crnf;awmfvSLaomOpm? udk,fwdkifvSLaomOpm? a&T? aiG wefqmrsm;udk AdrmefawmfxJodkY oGif;xm;awmfrl\/15;19 aemufwzef eef;pHoHk;q,fig;ESpfwdkifatmif ppfwdkufjcif;r&Sd/
395

tcef;BuD; ( 16 )
16;1 tmorif; eef;pHoHk;q,fajcmufESpfwGif? oa&v&Sifbk&ifAm&Smonf ,k'jynfodkYppfcsD? ,k'&Sifbk&if tmoxHodkY tb,folrQ
rxGuf r0ifapjcif;iSg? &mrNrdKUudkwnf\/16;2 xdktcg Adrmefawmfb@mESifh eef;awmfb@mwnf;[laom a&TaiG&SdorQudk? tmoonfxkwf? 'rmoufNrdKUaeaom I&d&Sifbk&if
A[Fm''fxH odkYay;vdkuf?16;3 igonf oifESifh4if;? ighcrnf;awmfonf oifhcrnf;awmfESifh4if;? rd[m,zGJUjcif;&Sdonfjzpf? a&TaiGudkigay;vdkuf\/
oa&v&Sifbk&ifAm&Sm onf ighxHrSxGufoGm;apjcif;iSg? olESifhzGJUaomrd[m,udkzsuf vmyg[krSmvdkufav\/16;4 tmorif;BuD;\pum;udk A[Fm''fonfem;axmif? oa&vNrdKU&GmwdkYudk ppfcsDapjcif;iSg? rdrdAdkvfrsm;udkapvTwfojzifh? olwdkYonf
,kefNrdKU? 'efNrdKU? tmaAvrdrfNrdKU rSp? evdjynf &SdorQaomb@mNrdKUwdkYudk vkyfBuHMu\/
16;5 xdkodwif;udk Am&SmonfMum;aomtcg? &mrNrdKUudkvufprowfbJ tvkyfudkjzwfae\/16;6 xdktcg tmorif;BuD;onf ,k'vltaygif;udkac:ojzifh? &mrNrdKU? Am&Smrif;oGif;aomausmufESifhopfom;udk,loGm;? a*bNrdKUESifh
rdZygNrdKUudk wnf\/
16;7 xdktcg ya&mzuf[meefonf ,k'&Sifbk&if tmoxHodkYvm? rif;BuD;onf rdrdbk&m;ocifxm0&bk&m;udkrcdkvIH? I&d&Sifbk&ifudk
cdkvIHaom aMumifh? I&d&Sifbk&if\ AdkvfajcwdkYonf rif;BuD;vufrSvGwfoGm;MuNyD/16;8 uk&SvlESifhvdAkvlwdkYonf &xm;rsm;? jrif;pD;ol&Jrsm;ESifhwuG? tm;BuD;aomtvHk;t&if;jzpfonf r[kwfavm/ odkYaomfvnf;? rif;BuD;
onf xm0&bk&m;udk cdkvIHaomaMumifh? xdktvHk;t&if;udk rif;BuD;vufodkYtyfESHawmfrlNyD/16;9 xm0&bk&m;onf pHkvifaomapwempdwf&Sdaom olwdkYbuf? cdkifcHhpGmaejcif;iSg? ajrBuD;wjyifvHk;udk tESHYtjym;MunfhIvsuf&Sdawmf
rl\/ trI rif;BuD;onfrdkufpGmjyKNyD/ ,ckrSp ppfrI&Sdvdrfhrnf[kqdk\/16;10 xdkodkYqdkaomaMumifh? tmoonf ya&mzufudktrsufxGuf axmifxJrSmavSmifxm;\/ xdkumv jynfoljynfom;tcsKdUwdkYudkvnf;
nOf;qJ \/16;11 tmorif;jyKrlaom trIt&mtptqHk;wdkYonf? oa&v&mZ0ifESifh ,k'&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/16;12 eef;pHoHk;q,fudk;ESpfwGif? ajcawmftema&m*gpGJ jyif;pGmcH&aomfvnf;? xm0&bk&m;udkrqnf;uyf? aq;orm;wdkYudkom
qnf;uyfav\/16;13 tmoonf bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? eef;pHav;q,fwESpfwGif tedpa&mufojzifh?16;14 'g0d'fNrdKUrSm rdrdtbdkYrdrdvkyfESifhaomocsKif;? jynfom;wdkYonf oN*K[faomtcg? arT;BudKifaomeHYomrsKd;wdkYudk? aq;orm;
twwfjzifhabmf? wvm; tjynfhxnfhNyD;vQif? tavmif;awmfudk wifxm;Mu\/ tvGefBuD;aom rD;IdUyGJudkvnf;cHMu\/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1
17;2
17;3
17;4
17;5
17;6
17;7
17;8
17;9
17;10
17;11
17;12
17;13
17;14
17;15
17;16
17;17

tmoom;a,m&Szwfonf crnf;awmft&m eef;xdkif? oa&vEdkfifiHwbuf rdrdudkcdkifcHhap\/,k'jynfwGif? cdkifcHhaomNrdKU&SdorQwdkY? wyfom;rsm;udkxm;\/ ,k'jynft&yf&yfwdkY4if;? {z&drfjynfrSm crnf;awmftmowdkuf,laom
NrdKUwdkY 4if;? NrdKUapmifhwyfudk toD;toD;cefYxm;\/crnf;awmfonf t&ifvdkufaomvrf;odkY?
a,m&Szwfvdkufvsuf? Amvbk&m;udkrqnf;uyf? crnf;awmf\bk&m;ocifudkomqnf;uyfojzifh? oa&vtrsKd;\ xHk;pHudka&Smif\/
ynwf w&m;awmfudk usifhaomaMumifh? xm0&bk&m;onfapmifhr?EdkifiHawmfudk a,m&Szwfvuf wnfapawmfrlojzifh? ,k'jynfom;taygif;wdkYonf vufaqmifrsm;udk aqmifcJhMu\/*kPftoa&ESifh pnf;pdrfOpmrsm;aomfvnf;? xm0&bk&m;\w&m;vrf;wdkY pdwfpGJvrf;? jrifhaomt&yfESifh tm&S&yifwdkYudk
,k'jynfrSy,f&Sm; awmfrl\/
eef;pHoHk;ESpfwGif? ,k'NrdKUt&yf&yf oGefoifapjcif;iSg? rSL;rwfAif[Jv? MoA'd? Zmc&d? emoaev? rdum,wdkYudk4if;?av0dom;a&Srm,? aeoed? aZA'd? tmoa[v? a&Srd&rkwf? a,meoef? ta'ged,? awmbd,? awmb? a'ged,wdkYudk4if;?
,Zfyka&m[dwf {vd&SrmESifh a,m&Hudk4if;? apvTwfawmfrl\/xdkolwdkYonf ,k'jynfMo0g'ay;? xm0&bk&m;\ ynwdusrf;ygvsuf? ,k'NrdKUt&yf&yfwdkYwGif? vSnfhvnfojzifh? jynfom;wdkYudk
oGefoifMu\/
,k'jynf ywf0ef;usifwdkif;EdkifiH&SdorQwdkYonf? xm0&bk&m;udkaMumuf&GHU? a,m&Szwfudk ppfrwdkuf0HhbJaeMu\/zdvdwdvlwdkYonf vufaqmifESifh tcGefaiGudk4if;? tm&yfvlwdkYonf odk;ckepfaxmifESifh qdwfckepfaxmifckepf&mudk4if; aqmifcJhMu\/a,m&Szwfonf tvGefcGeftm;wdk;yGg;? ,k'jynf &JwdkufESifhb@mawmfNrdKUwdkYudk wnfawmfrl\/,k'NrdKUwdkYtrIta&;awmfrsm;\/ cGeftm;BuD;aom ppfol&JwdkYonf a,k&SvifNrdKU&SdMu\/ppfol&JtaqGtrsKd;tvdkuf,laom pm&if;[lrlum;? ,k'trsKd; AdkvfcsKyfrif;tm'eESifhcGeftm;BuD;aom ppfol&JoHk;odef;?ppfuJa,m[eefESifh cGeftm;BuD;aom ppfol&JESpfodef;&Spfaomif;?apwempdwfESifh udk,fudk xm0&bk&m;tm; ylaZmfaomZdc&dom;tmrodESifh cGeftm;BuD;aom ppfol&JESpfodef;?A,FmrdeftrsKd;cGeftm;BuD;aom{vsm'ESifhav;? 'dkif;vTm;udkudkifaomolESpfodef;?396

17;18 olUaemuf a,mZA'fESifh ppfwdkufjcif;iSg? toifh&Sdaomol wodef;&Spfaomif;wnf;/17;19 ,k'jynft&yf&yf? cdkifcHhaomNrdKUwdkY &Sifbk&ifxm;aomol&JrSwyg;? txufqdkcJhNyD;aomolwdkYonf trIawmfudkxrf;vsufaeMu\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1
18;2

a,m&Szwfrif;onf *kPftoa&ESifh pnf;pdrfOpmrsm;? tm[yfrif;ESifh trsKd;qufav\/aemufwzef &Srm&dNrdKU? tm[yfrif;xHodkYudk,fwdkifoGm;? oa&v&Sifbk&iftm[yfonf ,k'&Sifbk&ifa,m&zwfESifh? ol\vlwdkYtbdkY
rsm;pGm aomodk;EGm;wdkYudkpD&if? *dv'fjynf&mrkwfNrdKUodkYvdkufapjcif;iSg?18;3 *dv'fjynf&mrkwfNrdKUodkY igESifhtwlvdkufrnfavm[kar;vQif? a,m&Szwfu? igonf rif;BuD;uJhodkY4if;? ighvlwdkYonf rif;BuD;\vluJhodkY
4if; jzpfvsuf? rif;BuD;ESifh0dkif; ppfwdkufrnf[kjyefajym\/
18;4 wzef a,m&Szwfu? xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfudk ,aeY ar;jref;ygavmh[k oa&v&Sifbk&iftm; qdkaomf?18;5 oa&v&Sifbk&ifonf ya&mzufav;&mwdkYudkpka0;apNyD;vQif? igonf *dv'fjynf&mrkwfNrdKUodkY ppfcsDaumif;oavm/ rcsDbJae
aumif;oavm [kar;aomf? olwdkYucsDawmfrlyg/ xm0&bk&m;onf t&Sifrif;BuD;\vufawmfodkYtyfawmfrlyg[k avQmufMu\/18;6 a,m&Szwfuvnf;? igwdkYar;jref;p&m xm0&bk&m;\ya&mzuf wpHkwyg;rQr&Sdoavm[k ar;aomf?18;7 a&v&Sifbk&ifu? xm0&bk&m;udkar;jref;&aomolwa,muf? rvom;rdum&Sdao;\/ odkY&mwGif? xdkoludkigrkef;\/ igr*Fvm
pum;udk ra[m? tr*Fvmpum;udkom tpOfa[mwwf onf[k a,m&Szwftm;qdkvQif? a,&Szwfu? xdkodkYrif;BuD;rajymygESifh[k
jyefqdk\/18;8 xdktcgoa&v&Sifbk&ifonf t&m&Sdwa,mufudkac:? rvom;rdumudk tvsiftjrefac:cJh[k rdefYawmfrl\/18;9 oa&v&Sifbk&ifESifh ,k'&Sifbk&ifa,&SzwfwdkYonf rif;ajrmufwefqmudk 0wfqifvsuf? &Srm&dNrdKUwHcg;0a&SU? [if;vif;aomt&yf
&mZ yvifwdkYtay:rSmxdkif? ya&mzuftaygif; wdkYonf a&SUawmfa[majymMu\/18;10 acememom; aZ'udonf oHOD;csKdwdkYudkvkyf? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? udk,fawmfonfI&djynfudk rzsufqD;rSDwdkifatmif?
OD;csKdwdkY ESifhwdk;&rnf[k rdefYawmfrlaMumif;udkqifhqdk\/18;11 ya&mzuftaygif;wdkYuvnf;? *dv'fjynf&mrkwfNrdKUodkY ppfcsDatmifawmfrlyg? xm0&bk&m;onf t&Sifrif;BuD;\vufawmfodkY tyfawmf
rlrnf [kya&mzufjyKa[mMu\/18;12 rdumudkac:aomwrefu? ya&mzuftaygif;wdkYonf r*Fvmpum;udkom &Sifbk&iftm;wnDwGwfwnf;a[mMu\/ udk,fawmfvnf;
olwdkY a[mMuonfenf;wl? r*Fvmpum;udkom a[mawmfrlyg[kqdkvQif?18;13 rdumu? xm0&bk&m; touf&Sifawmfrlonftwdkif;? ig\ bk&m;ocifrdefYawmfrlaom pum;udkom igjyefajym&rnf[kqdk\/
18;14 &Sifbk&ifxHodkY a&mufaomtcg? &Sifbk&ifu? tcsif;rdum? igwdkYonf*dv'fjynf&mrkwfNrdKUodkY ppfcsDaumif;oavm? rcsDbJaeaumif;
oavm[kar;vQif? rdumuppfcsD atmifawmfrlyg/ &efolwdkYudk vufawmfodkYtyfawmfrlrnf[k jyefavQmuf\/18;15 &Sifbk&ifuvnf;? rSefaompum;rSwyg; tjcm;aompum;udk xm0&bk&m;tcGifhESifh oifonf ightm;ra[mrnftaMumif;? igonf
b,fESpf Budrfwdkifatmif oifhtm;tusdefay;&rnfenf;[kar;aomf?18;16 rdumu? oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf odk;xdef;r&Sdaomodk;uJhodkY awmifrsm;tay:rSm t&yf&yfuGJjym;vsuf&SdMuonfudkig jrifNyD/
xm0&bk&m;uvnf;? oltaygif;wdkYonf t&Sifr&SdaomaMumifh? toD;toD; udk,fae&modkYjyefMuygavap[k rdefYawmfrlaMumif;udk
avQmuf qdk\/18;17 oa&v&Sifbk&ifuvnf;? olonf igr*Fvmpum;udkra[m? tr*Fvmpum;udkoma[mwwfonf[k rif;BuD;tm;igrajymoavm[k
a,m&Szwftm;qdk\/18;18 rdumuvnf;? odkYjzpf xm0&bk&m;\ trdefYawmfudkem;axmifyg/ xm0&bk&m;onf yvifawmfay:rSm xdkifawmfrlonfudk4if;?
aumif;uif Adkvfajctaygif;wdkYonf vufsmawmfbuf? vuf0Jawmfbuf &yfaeMuonfudk4if;igjrifNyD/18;19 xm0&bk&m;uvnf;? tm[yfonf *dv'fjynf &mrkwfNrdKUodkY ppfcsD qHk;rapjcif;iSg? tb,folaoG;aqmifrnfenf;[k ar;awmfrlvQif?
tNcHt&H awmfwdkYonf wa,mufwenf;pD jyefavQmufMu\/18;20 wzef 0dnmOfwyg;onfvm xm0&bk&m;a&SUawmf&yfvsuf? tuREfkyfaoG;aqmifygrnf[k avQmufvQif?18;21 xm0&bk&m;u? tb,fodkYaoG;aqmifrnfenf;[k ar;awmfrlaomf? tuREfkyfoGm; xdkrif;BuD;\ ya&mzuftaygif;wdkYtxJrSm?
rkompum;udk ajymwwfaompdwf0dnmOfjzpfygrnf[k jyefavQmufaomf? oifonf aoG;aqmifEdkifvdrfhrnf/ xdkodkY oGm;jyKavmh[k
rdefYawmfrl\/18;22 odkYjzpf xm0&bk&m;onf? rkompum;udkajymwwfaom pdwf0dnmOfudkrif;BuD;\ ya&mzwftaygif;wdkYoGif;awmfrlNyD/ rif;BuD;\
trIrSm tr*Fvmpum;udk ajymawmfrlNyD[ka[mav\/18;23 xdktcg acememom;aZ'udonf csOf;vm rdum\ yg;udkykwfvsuf? xm0&bk&m;\ 0dnmOfawmfonf oifESifhEIwfqufjcif;iSg?
tb,fvrf;jzifh igrSxGufawmfrloenf;[kar;vQif?18;24 rdumu? oifonf ykef;a&Smifaejcif;iSg? twGif;cef;xJodkY0ifaomaeY oifjrifvdrfhrnf[kqdk\/18;25 oa&v&Sifbk&ifu? rdumudk NrdKU0efrif;tmrkefxH? om;awmf a,m&SxHodkY oGm;?18;26 oludk axmifxJrSmavSmifxm;Mu/ igonf Nidrf0yfpGmjyef rvmrSDwdkifatmif? qif;&JpGmpm;aomufap[k trdefYawmf&SdaMumif;udk
qifhqdk avmh[k pD&if\/397

18;27 rdumuvnf;? rif;BuD;onf Nidrf0yfpGmjyefvm&vQif? xm0&bk&m;onfightm;jzifh rdefYawmfrrl? tdkvlrsm;taygif;wdkY? em;axmifMu


avmh[kqdk\/
18;28 xdkodkY oa&v&Sifbk&ifESifh ,k'&Sifbk&ifa,m&SzwfwdkYonf? *dv'fjynf &mrkwfNrdKUodkYppfcsDMu\/18;29 oa&v&Sifbk&ifu? igonfjcm;em;aom ta,mifudkaqmif ppfyGJxJodkY0ifrnf/ rif;BuD;rlum;? rif;ajrmufwefqmudk 0wfqifyg
avmh[k a,m&Szwftm;qdkNyD;rS? oa&v&Sifbk&ifonf jcm;em;aomta,mifudkaqmifvsuf ppfyGJxJodkY0if\/18;30 I&d&Sifbk&ifu? oa&v&Sifbk&ifrSwyg;? tjcm;aom vlBuD;vli,fudkrwdkufESifh[k &xm;pD;ol&JtkyfAdkvfrif;wdkYudk rSmxm;ESifh
aomaMumifh?18;31 &xm;pD;ol&JtkyfAdkvfrif;wdkYonf a,m&Szwfudkjrifaomtcg? xkdolonf oa&v&Sifbk&ifjzpfvdrfhrnf[kqdkvsuf? olUudk
wdkuftHhaomiSg0dkif; vmMu? a,m&Szwfvnf; a<u;aMumfav\/ xm0&bk&m;vnf;rp olwdkYudk vTJoGm;apjcif;iSg? bk&m;ocif
aoG;aqmifawmfrl\/18;32 oa&v&Sifbk&if r[kwfaMumif;udk? &xm;pD;ol&JtkyfAdkvfrif;wdkYonf &dyfrdaomtcg? rvdkufbJ tjcm;odkYa&SmifoGm;Mu\/18;33 vlwa,mufonf r&G,fbJav;ESifhypf? oa&v&Sifbk&ifudk? oHcsyftustqpfMum;rSmrSefavaomf? ighudk ppfyGJxJuvSnfh
xkwfaqmif avmh/ igemonf[k rdrd&xm;awmfxdef;udkqdk\/18;34 xdkaeY wdk;wdkufMu\/ oa&v&Sifbk&ifonf nOD;,Hwdkifatmif? I&dvlwbufwcsuf &xm;awmfxJrSm vludkrSDxdkifae\/
ae0ifcsdefeD;aomtcg toufawmfukef\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1 ,k'&Sifbk&ifa,m&Szwfonf a,k&SvifNrdKUeef;awmfodkY Nidrf0yfpGmjyefvm\/19;2 [meefom;ya&mzufa,[konf? a,m&Szwfrif;BuD;udk c&D;OD;BudKjyKtHhaomiSg xGufoGm;? rif;BuD;onf rw&m;aomolwdkYudk
rpoifhoavm/ xm0&bk&m;udkrkef;aomolwdkYudk cspfoihfoavm/ ,ckjyKaomtrIaMumifh? xm0&bk&m;\trsufawmfonf rif;BuD;
ay:odkYoufa&mufavNyD/19;3 odkYaomfvnf;? rif;BuD;onfwjynfvHk;wGif? tm&S&yifwdkYudky,f&Sm;? bk&m;ocifudk&Smjcif;iSg oabmcsaomaMumifh? usifhaom
tusifhaumif; ygNyD[kqdk\/19;4 xdkaemuf? a,m&Szwfonf a,k&SvnfNrdKUae\/ wzef aA&a&SbNrdKUrSp? {z&drfawmifwdkifatmif vSnfhvnfojzifh? jynfom;wdkYudk
bkd;ab; wdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m; xHawmfodkYjyefapawmfrl\/19;5 ,k'EdkifiHwGif? cdkifcHhaomNrdKU&SdorQtoD;toD;wdkY w&m;olBuD;wdkYudkcefYxm;?19;6 oifwdkYjyKaomtrIudk owdjyKMuavmh/ vl\trIudkapmifh w&m;pD&ifonfr[kwf/ oifwdkYpD&if&mwGif? &Sdawmfrlaomxm0&bk&m;\
trIawmf udkapmifh pD&if&Mu\/19;7 odkYjzpf xm0&bk&m;udk aMumuf&GHUaompdwf&Sd owdjyKMuavmh/ igwdkYbk&m;ocifonf rw&m;aomtrIudk vufcHjcif;? vlrsufESmudk
axmuf jcif;? wHpdk;pm;jcif;tcGifh&Sdawmfrrl[k rSmxm;awmfrl\/
19;8 a,k&SvifNrdKUvnf;? xm0&bk&m;\w&m;awmftrIwdkYudk4if;? a,k&SvifNrdKUom;tcsif;csif; w&m;awGUrIwdkYudk4if;? pD&ifapjcif;iSg
av0dom;? ,Zfyka&m[dwf? oa&vtaqGtrsKd;olBuD;tcsKdUwdkYudk cefYxm;?19;9 oifwdkYonf pHkvifaompdwfESvHk;ESifh xm0&bk&m;udkaMumuf&GHUvsuf? opmapmifhvsufpD&ifMuavmh/19;10 tNrdKUNrdKUaeaom trsKd;om;csif;wdkYwGif? vltowfowfjcif;trI? pD&ifxHk;zGJUawmfrlcsuf? ynwfw&m;udk vGefusL;jcif;trIrnfonfum;?
oifwdkY a&SUodkYa&mufvQif? oifwdkYESifhtrsKd;om;csif;wdkYtay:odkY trsufawmfoufa&mufapjcif;iSg? olwdkYonfxm0&bk&m;udk rjypfrSm;
&rnftaMumif; owday;Muavmh/ odkYjyKvQif? udk,fwdkiftjypfvGwfMuvdrfhrnf/19;11 xm0&bk&m;\ trIt&m&mwGif? ,Zfyka&m[dwfrif;tmr&donf oifwdkYudktkyfcsKyf&\/ &Sifbk&if\trIt&m&mwGif? ,k'trsKd;rSmrif;jzpf
aom&Sarvom;aZA'donf tkyfcsKyf&\/ av0dom;wdkYonfvnf;? trIxrf;vkvifvkyf&Mu\/ &J&ifhpGmpD&ifMuavmh/ xm0&bk&m;
onf aumif;aomolwdkYbufrSm aeawmfrlonf[k rSmxm;awmfrl\/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 xdkaemufrS? armbtrsKd;om;ESifh trKeftrsKd;om;wdkYonf {'HktrsKd;om;tcsKdUESifhwuG? a,m&Szwfudkppfwdkufrnf[k csDvmMu\/20;2 tdkifBuD;wbuf? {'Hkjynfbufu rsm;pGmaomtvHk;t&if;ppfcsDvm? ta*F'dtrnf&Sdaom [mZZkEmrmNrdKUrSm&SdMuygonf[k a,m&S
zwftm; Mum;avQmufvQif?20;3 a,m&Szwfonf aMumuf? xm0&bk&m;udk&Smjcif;iSg oabmcsvsuf? tpma&Smif&mtcsdefudk? ,k'jynfwa&SmufvHk; aMumfjim
apawmfrl\/20;4 ,k'vlwdkYonf xm0&bk&m;udkqkawmif;rnf[k pka0;? xm0&bk&m;udk&SmtHhaomiSg? ,k'NrdKU&SdorQrSxGufvmMu\/
20;5 a,&Szwfonf Adrmefawmfwefwdkif;opfa&SU? ,k'jynfola,k&SvifNrdKUom; pnf;a0;&my&dowftv,f &yfvsuf?398

20;6 bdk;ab;wdkY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;? udk,fawmfonf aumif;uifbHk\ t&Sifocifjzpfawmfrlonfr[kwfavm/ wyg;trsKd;om;


ae&mwdkif;EdkifiH&SdorQwdkYudk tpdk;&awmfrlonfr[kwfavm/ tb,folrQ rqD;wm;Edkifatmif cGeftm;wefcdk;BuD;awmfrlonf r[kwf
avm/20;7 jynfaebl;aomolwdkYudk udk,fawmf\oa&vtrsKd;a&SUrSESifxkwf? udk,fawmftaqGtmjA[H\om;ajr;wdkYtm;? jynfudk
tpOfay; awmfrlaom tuREfkyfwdkY\bk&m;ocifjzpfawmfrlonf r[kwfavm/20;8 olwdkYonf ae&mus? emrawmftbdkY oefY&Sif;&mXmeawmfudk wnfaqmufMuaomtcg?20;9 tuREfkyfwdkYtay:rSm xm;ab;? 'Pfcwfjcif;ab;? umvemab;? rGwfodyfjcif;ab; wpHkwcka&muf emrawmfjzifhorkwfaom
tdrfawmf? txHawmfodkY tuREkfyfwdkYonf csOf;uyf? qif;&J'kuaMumifh atmf[pfMuaomtcg? em;axmif u,frawmfrlyg[k
avQmufxm;MuygNyD/20;10 ,ckwGif? oa&vtrsKd;om;wdkYonf tJ*kwKjynfrS xGufvmaomtcg? wdkuf&aomtcGifhudk ay;awmfrrl/ vTJa&SmifrzsufqD;bJ
xm;cJhaom trKeftrsKd;om;? armbtrsKd;om;? pd&awmifom;wdkYonf?20;11 tuREfkyfwdkYtm; tydkifay;awmfrlaomtarGcH&majrxJu? tuREfkyfwdkYudkESifxkwfjcif;iSgvm? tb,fodkYaus;Zl;qyfMuygonfudk
MunfhIawmfrl yg/20;12 tdktuREfkyfwdkYbk&m;ocif? olwdkYudkrpD&ifbJaeawmfrlrnfavm/ tuREfkyfwdkYudk wdkuftHhaomiSg vmaomtvHk;t&if;BuD;udk? tuREfkyf
wdkYonf qD;wm;jcif;iSg rwwfEdkifyg/ tb,fodkYjyK&rnfudk rodyg/ udk,fawmfudkomarQmfMunfhvsuf aeMuygonf[kqkawmif;?20;13 ,k'vltaygif;wdkYonf om;r,m;oli,fwdkYESifhwuG? xm0&bk&m;a&SUawmf &yfaeMu\/20;14 xdktcgy&dowftv,f&Sdaom av0dtrsKd;? tmoyftEG,f? rwed? a,a,v? aAem,? Zmc&dwdkYrS qif;oufaom,[maZvtay:odkY?
xm0&bk&m;\0dnmOfawmfonf oufa&muf?20;15 xdkolu? tdka,m&Szwfrif;BuD;ESifh ,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;taygif;wdkY? em;axmifMuavmh/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?
xdktvHk;t &if;BuD;aMumifh raMumufMuESifh/ pdwfrysufMuESifh/ ppfrIonfoifwdkYwmr[kwf? bk&m;ocifhwmjzpf\/20;16 eufjzefaeYolwdkY&Sd&modkY csDoGm;Muavmh/ olwdkYonf ZdZNrdKUodkYwuf&mvrf;jzifhvmMupOf? a,a&Gvawmpem;? csKdifh0rSmoifwdkY
awGUMuvdrfhrnf/20;17 odkY&mwGif? tdk,k'jynfola,k&SvifNrdKUom;wdkY? oifwdkYonf ppfwdkufp&mtaMumif;r&Sdonfjzpf? wnfMunfpGmrwfwwfaevsuf?
xm0& bk&m;u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;udk MunfhIMuavmh/ raMumufMuESifh/ pdwfrysufMuESifh/ eufjzefaeYcsDoGm;Muavmh/ xm0&
bk&m;onf oifwdkY ESifhtwl&Sdawmfrlvdrfhrnf[k >rufqdk\/
20;18 a,m&Szwfonf ajray:rSmOD;cs ,k'jynfola,k&SvifNrdKUom;taygif;wdkYonf xm0&bk&m;a&SUawmfjyyf0yfvsuf? xm0&bk&m;udk
udk;uG,f Mu\/20;19 av0dtrsKd;? aum[wftEG,fom;ESifh aum&tEG,fom;wdkYonf? oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;udk? us,faomtoHESifh
csD;rGrf;jcif; iSg&yfaeMu\/
20;20 eufjzefeHeufapmapmx? awaumawmodkY xGufoGm;Mu\/ oGm;MupOfwGif? a,m&Szwfonf&yf? tdk,k'jynfol a,k&SvifNrdKUom;wdkY?
em;axmifMuavmh/ oifwdkY\bk&m;ocifudk ,HkMunfMuavmh/ odkYjyKvQif? wnfMunfMuvdrfhrnf/ ya&mzufawmfwdkYudk ,HkMunfMuavmh/
odkYjyKvQif atmifjrifMuvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/20;21 vlrsm;ESifhwdkifyifNyD;rS? xm0&bk&m;\ ukPmawmfonf tpOftNrJwnfaomaMumifh? *kPfaus;Zl;awmfudk csD;rGrf;Muavmh[k wyfa&SU
rSmcsDoGm;vsuf? oefY&Sif;jcif;toa&udk csD;rGrf;&aomoDcsif;onfwdkYudk xm0&bk&m;tbdkYcefYxm;awmfrl\/20;22 xdkolwdkYonf csD;rGrf;&moDcsif;udk qdkpjyKMuaomtcg? ,k'jynfudkwdkuftHhaomiSgvmaom? pd&awmifom;wdkYudk trKeftrsKd;om;?
armbtrsKd; om;wdkYwbuf xm0&bk&m;acsmif;ajrmif; apawmfrlojzifh? trKeftrsKd;om;? armbtrsKd;om;wdkYonf txdtcdkufcH
&aomaMumifh?20;23 wzef pd&awmifom;wdkYudk okwfoify,f&Sif;jcif;iSg vSefwdkufojzifh? tukeftpifowfNyD;rS? wa,mufudkwa,mufwdkufcdkuf
ysufpD;jcif;odkY a&mufMu\/20;24 ,k'vlwdkYonf awm&Sdaom uif;arQmfpifodkYa&muf? xdktvHk;t&if;udk MunfhIaomtcg? xdkvltaygif;wdkYonf wa,mufrQrvGwf?
ajray: rSmvJaom taoaumifjzpfMu\/20;25 a,&SzwfESifh ol\vlwdkYonf? &efolwdkYOpmudk vk,ljcif;iSgvmMuaomtcg? taoaumifwdkYonf rsm;pGmaomOpm? tbdk;
xdkufaomwefqmwdkY udkawGUojzihf? xrf;roGm;Edkifatmif cRwf,lMu\/ vuf&Opm tvGefrsm;aomaMumifh? oHk;&ufywfvHk;
vk,lxkyfxm;vsuf aeMu\/20;26 pwkwaeYwGif A&mccsKdifhpnf;a0;? xm0&bk&m;udkaumif;BuD;ay;Mu\/ xdkaMumifh? ,aeYwdkifatmif xdkt&yfonfA&mccsKdifh[l
wGifownf;/20;27 xdktcg olwdkYonf &efolwdkYtay:rSm 0rf;ajrmufaomtcGifhudk? xm0&bk&m;ay;awmfrlaom aMumifh? a,m&Szwfonf a&SUOD;pGm<u
,k'jynfol a,k&SvifNrdKUom;taygif;wdkYonf? 0rf;ajrmufaompdwfESifh a,k&SvifNrdKUodkYjyefoGm;?20;28 apmif;wa,mwHydk;udkwD;rIwfvsuf? a,k&SvifNrdKU? AdrmefawmfodkY a&mufvmMu\/20;29 xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;\&efolwdkYudk wdkufawmfrlaMumif;udk? tjcm;wdkif;EdkifiHom;&SdorQwdkYonfMum;? bk&m;ocifudk
aMumuf&GHU Mu\/20;30 xdkodkY bk&m;ocifonf t&yf&yfNidrf0yfaom tcGifhudkay;awmfrlaomaMumifh? a,m&Szwf\ EdkifiHawmfonfom,m\/-

399

20;31 a,&Szwfonf toufoHk;q,fig;ESpf&Sdaom eef;xdkif ESpfq,fig;ESpfywfvHk; a,k&SvifNrdKUrSmaevsuf? ,k'jynfudkpdk;pHav\/


r,fawmf um;&Sdv[d orD;tZkbtrnf&Sd\/20;32 xdkrif;onf crnf;awmftmovdkufaom vrf;udkrvTJ? tukeftpifvdkuf? xm0&bk&m;a&SUawmf ajrmifhrwfaomtusifhudkomusifh\/20;33 vlrsm;wdkYonf bdk;ab;wdkY\bk&m;ocifudk qnf;uyfjcif;iSg? oabmrcsbJaeMuao;\/20;34 a,m&SzwfjyKrlaom trIt&m<uif;avorQ tptqHk;wdkYonf? oa&v&mZ0ifESifhquf? [meefom;a,[k pD&ifaompm
a&;xm;vsuf &Sd\/
20;35 aemufwzef ,k'&Sifbk&ifa,m&Szwfonf?
20;36 wmINrdKUodkY oGm;&aomoabFmwdkYudkwnfvkyfjcif;iSg? tvGeft"rtrIudkjyKaom oa&v &Sifbk&iftmcZdESifh aygif;abmfNyD;vQif?
xdkoabFmwdkYudk {Z,kef*gAmNrdKUrSmwnfvkyfMu\/
20;37 xdktcg ra&&SNrdKUol? a'g'0om; {avsZu? rif;BuD;onf tmcZdESifhaygif;abmfaomaMumifh? xm0&bk&m;onf rif;BuD;jyKaomtrI
udkzsufawmfrlNyD[k a,m&Szwfwbuf a[monfESifhtnD? xdkoabFmwdkYonf wmINrdKUodkYroGm;Edkifatmif usKd;yJhMu\/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1

a,m&Szwfonf bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? olwdkYESifhtwl 'g0d'fNrdKUoN*K[fjcif;udkcHav\/ om;awmf,a[m&Honf crnf;awmft&m


eef;xdkif\/21;2 ,k'&Sifbk&ifa,m&Szwfom;? ,a[m&HnD[lrlum;? tmZ&d? a,,av? Zmc&d? tmZ&d? rdauv? a&Szwdwnf;/21;3 crnf;awmfonf rsm;pGmaoma&TaiGOpm&wemESifhwuG ,k'jynf cdkifcHaomNrdKUwdkYudk olwdkYtm;ay;\/ EdkifiHudkum;? om;OD;,a[m&H
tm;ay;\/21;4 ,a[m&Honf crnf;awmfEdkifiHwnfaomtcg? udk,fudkcdkifcHhap? nDawmftaygif;wdkYudk4if;? oa&vrSL;awmfrwfawmfwcsKdU
wdkYudk4if;? xm;ESifh owfav\/
21;5 ,a[m&Honf toufoHk;q,fESpfESpf&Sdaomf? eef;xdkif a,k&SvifNrdKU &SpfESpfpdk;pHav\/21;6 tm[yforD;ESifhpHkbufojzifh? oa&v&Sifbk&ifwdkYvdkuf&mvrf;odkY tm[yftrsKd;uJhodkYvdkuf? xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK\/21;7 odkY&mwGif xm0&bk&m;onf 'g0d'ftp&Sdaomom;ajr;wdkY\ rD;cGufudktpOfxGef;vif;aprnf[k *wdawmf&dS? 'g0d'fESifhy#dnmOfzGJUawmfrl
aomaMumifh? ol\trsKd;udk rzsufqD;bJxm;awmfrl\/21;8 xdkrif;vufxuf? {'Hkjynfom;wdkYonf ,k'&Sifbk&ifudkykefuef? udk,ftrsKd;om;udk &Sifbk&ift&mcsD;ajrmufMu\/21;9 ,a[m&Hrif;onf rSL;rwfrsm;? &xm;pD;ol&Jrsm; taygif;wdkYESifhwuG ppfcsD? nOfhtcg0dkif;aom {'Hkvlrsm;? &xm;tkyfrsm;udkvkyfBuHav\/21;10 odkYaomfvnf;? {'Hkjynfom;wdkYonf ,aeYwdkifatmif ,k'&Sifbk&ifudkykefuefMu\/ xdkumv? vdAejynfonfvnf;ykefuef\/
taMumif;rlum;? ,a[m&Honf bdk;ab;wdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;udk pGefY?21;11 ,k'awmifwdkYtay:rSm? jrifhaomt&yfwdkYudkwnfvkyfojzifh? ,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom; wdkYonf? wyg;trsKd;om;wdkY\ bk&m;ESifh
rSm;,Gif;&rnftaMumif; tEdkiftxufjyKownf;/
21;12 ya&mzuf{vd,ay;vdkufaompmonf xdkrif;xHodkYa&mufojzifh? oifhtb 'g0d'f\bk&m;ocifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;?
oifonf crnf;awmfa,m&Szwfvrf;ESifh ,k'&Sifbk&if tmovrf;odkYrvdkuf?21;13 oa&v&Sifbk&ifwdkYvrf;odkY vdkufaomaMumifh4if;? tm[yftrsKd;rSm;,Gif;onfenf;wl ,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;wdkYonf?
wyg;trsKd; om;wdkY\ bk&m;ESifhrSm;,Gif;&rnftaMumif; jyKaomaMumifh4if;? udk,fxufom aumif;aomnD&if;wdkYudkowfaomaMu
mifh4if;?21;14 xm0&bk&m;onf oif\vlrsm;? oif\ om;r,m;rsm;? oif\Opm&SdorQudk BuD;pGmaomab;jzifh 'Pfcwfawmfrlrnf/21;15 oifhtlonf waeYxufwaeY xGufatmif? 0rf;xJ jyif;pGmaom tema&m*gpGJvdrfhrnf[k pmygownf;/
21;16 xdkaemufrS? xm0&bk&m;onf zdvdwdvl? uk&SjynfESifheD;aom tm&yfvlwdkYudk? ,a[m&Hrif;wbuf EId;aqmfawmfrlojzifh?21;17 olwdkYonf ,k'jynfodkYcsDvm vkyfBuHMu\/ eef;awmfawGUorQaomOpmrsm;ESifh &Sifbk&if\om;r,m;rsm;wdkYudk odrf;oGm;Muojzifh?
taxG; qHk;aomom; tmcZdrSwyg;? wa,mufrQrusef<uif;/21;18 aemufwzef raysmufEdkifaom0rf;emjzifh xm0&bk&m;onf'Pfcwfawmfrl\/21;19 &Sifbk&ifonf wm&SnfpGmem? ESpfESpfaphaomtcg? temjyif;xefaomaMumifh? tlxGuftoufcsKyfav\/ jynfom;wdkYonf
bdk;awmfab;awmf wdkYtbdkY rD;IdUjcif;udkjyKouJhodkY? xdkrif;tbdkYrjyK?21;20 ,a[m&Honf toufoHk;q,fESpfESpf&Sdaomf? eef;xdkif a,k&SvifNrdKU &SpfESpfpdk;pHNyD;rS? tb,folrS rESajrmbJaooGm;\/ 'g0d'fNrdKU
oN*K[faomfvnf;? &Sifbk&ifwdkYocsKif; roN*KvfMu/

400

tcef;BuD; ( 22 )
22;1

tm&yfvlwdkYESifhvdkufvmaom wyfom;wdkYonfwyfxJodkY0if? ,k'&Sifbk&if,a[m&H\ om;awmftBuD;&SdorQwdkYudk owfaomaMumifh?


a,k&SvifNrdKUom;wdkYonf om;axG;tmcZdudk crnf;awmft&mcsD;ajrmuf?22;2 tmcZdonf toufESpfq,fESpfESpf&Sdaomf? eef;xdkif a,k&SvifNrdKU wESpfpdk;pHav\/ r,fawmfum;? Mor&dajr;tmovd trnf&Sd\/22;3 r,fawmfonf raumif;aomtBuHudk ay;aomaMumifh? xdkrif;onf tm[yftrsKd;vdkuf&mvrf;odkYvdkuf?22;4 tm[yftrsKd;uJhodkY xm0&bk&m;a&SUawmf'kpdkufudkjyK\/ crnf;awmfaoaomaemuf? tm[yftrsKd;om;wdkYonf tmcZdudk
tusKd;enf;apjcif; iSgraumif;aomtBuHudk ay;Mu\/22;5 tmcZdonf olwdkYpum;udk em;axmifojzihf? oa&v&Sifbk&iftm[yfom; a,m&HESifh0dkif;vsuf? *dv'fjynf&mrkwfNrdKUodkYppfcsD?
I&d&Sifbk&if [maZvudkwdkuf&mwGif? I&dvlwdkYonf a,m&HudkwdkufcdkufMu\/22;6 xdkodkY &mrkwfNrdKU I&d&Sifbk&if[maZvudk wdkuf? I&dvlxdcdkufaom temaysmufapjcif;iSg? a,m&Honfa,Za&vNrdKUodkYjyefoGm;
emvsuf aepOfwGif? ,k'&Sifbk&if,a[m&Hom; tmcZdonfvnf;? tm[yfom;a,m&Hudk MunfhIjcif;iSg xdkNrdKUodkYqif;oGm;av\/22;7 bk&m;ocif pD&ifawmfrlonftwdkif? tmcZdonf a,m&HxHodkYa&mufaomtm;jzifh? qHk;IH;avonftaMumif;t&m[lrlum;?
tm[yftrsKd;udk okwfoify,f&Sif;apjcif;iSg? xm0&bk&m;bdodufay;awmfrlaom edrf&Sdom;a,[kudk qD;BudKjcif;iSg? a,m&HESifh tmcZd
wdkYonfxGufoGm;\/22;8 a,[konf tm[yftrsKd;udk w&m;pD&ifaomtcg? ,k'rSL;rwfwdkYudk4if;? tmcZdrif; cpm;aomaemifawmf\ om;wdkYudk4if;?
awGUowfav\/22;9 &Srm&djynf ykef;vsufaeaom tmcZdudk&Sm brf;rdaomtcg? a,[kxHodkYaqmifcJhNyD;rS owfoN*K[fMu\/ taMumif;rlum;? olonf
xm0&bk&m;udk pdwfESvHk;t<uif;rJh&Smaom a,m&Szwf\trsKd;jzpfonf[k qdkMu\/ xdkodkY tmcZdtrsKd;onf EdkifiHudktkyfpdk;jcif;iSg
rwwfEdkif/
22;10 tmcZd\r,fawmf tmovdonf rdrdom;awmfaoaMumif;udkodjrifaomf? x ,k'jynf\aqGawmfrsKd;awmftaygif;wdkYudk okwfoif
y,f&Sif;av\/22;11 odkY&mwGif &Sifbk&iforD;a,ma&Sbonf? tmcZd\om;a,m&Sudk taocH&aom aqGawmfrsKd;awmfxJucdk;,l? olESifhol\EdkYxdef;udk
tdyfcef;xJ 0Sufxm;\/ xdkodkY ,a[m&Hrif;BuD;orD;? ,Zfyka&m[dwfa,m,'\r,m;jzpfaom tmcZd\ESpfra,m&Sbonf?
tmovdvufrS a,m&S \toufvGwfapjcif;iSg 0Sufxm;ojzifh?22;12 ajcmufESpfywfvHk; a,m&SonfolwdkYESifhtwl? Adrmefawmf ykef;a&Smifvsufae tmovdonf pdk;pHav\/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1 ckepfESpfajrmufaomtcg? a,m,'onf udk,fudkcdkifcHap wyfrSL;rsm;? a,ma&m[Hom;tmZ&d? a,m[eefom; &Sarv?
MoAufom; tmZ&d? t'g,om; rmao,? Zdc&dom; {vd&SzwfwdkYESifhoif;zGJUav\/23;2 xdkolwdkYonf ,k'jynfvSnfhvnfojzifh? ,k'NrdKUt&yf&yfxJu av0dom;rsm;ESifh oa&vtaqGtrsKd;olBuD;rsm;udk pka0;ap?
a,k&Svif NrdKUodkYjyefvmMu\/23;3 pnf;a0;aomoltaygif;wdkYonf Adrmefawmf &Sifbk&ifESifhy#dnmOfzGJUMu\/ a,m,'uvnf;? &Sifbk&ifom;awmfudkMunfhIavmh/
xm0&bk&m; onf'g0d'ftrsKd;udk rdefYawmfrlonftwdkif;? &Sifbk&ifom;awmf pdk;pH&rnf/23;4 oifwdkYjyK&aom trI[lrlum;? OykofaeY0ifaom ,Zfyka&m[dwfav0dom; oHk;pkwpkonf wHcg;apmifhvkyf&rnf/23;5 wpkonf eef;awmfudkapmifh&rnf/ wpkonf ok&wHcg;udkapmifh&rnf/ vltaygif;wdkYonf AdrmefawmfwHwdkif;wdkYtwGif; ae&Murnf/23;6 ,Zfyka&m[dwfrsm;ESifh trIawmfapmifhav0dom;rsm;rSwyg;? tb,folrQ AdrmefawmfxJodkYr0ifapESifh/ olwdkYonf oefY&Sif;aom
aMumifh0if&Murnf/ tjcm;aomoltaygif;wdkYonf xm0&bk&m;buf apmifhae&Murnf/23;7 av0dom;wdkif; rdrdvufeufudkudkifvsuf? udk,fawmfjrwfudk0dkif; tdrfawmfxJodkY0iforQaomolwdkYudk owf&rnf/ &Sifbk&if
xGuf0ifawmfrlaom tcg? aemufawmfodkY vdkuf&rnf[k rSmxm;av\/23;8 xdkodkY ,Zfyka&m[dwfa,m,'rSmxm;orQtwdkif;? av0dom;rsm;ESifh ,k'trsKd;om;taygif;wdkYonfjyK? ,Zfyka&m[dwf a,m,'onf
zGJUNrJzGJU aom toif;wdkYudkrzsufaomaMumifh? OykofaeY xGuf&aomolESifh0if&aomol toD;toD;wdkYudkac:xm;Mu\/23;9 Adrmefawmf&Sdaom 'g0d'frif;BuD;\ vSHrsm;ESifh'dkif;vTm;rsm;udk? ,Zfyka&m[dwfa,m,'onf xkwf? vlw&mtkyfwdkYtm; tyfav\/23;10 toD;toD; vufeufuikd af omoltaygif;wdu
Yk kd &Sib
f &k ifywfvnf? ,Zfyvit
f em;ESihf Adrmefawmftem;? vufsmaxmifrh pS vuf0aJ xmifh
wdkifatmif ae&mcsxm;av\/23;11 xdktcg &Sifbk&ifom;awmfudk jyifodkYxkwf? &mZo&zlESifh ynwdusrf;udkwifvsuf? &Sifbk&ift&mcsD;ajrmufMu\/ a,m,'ESifh
ol\om;wdkY onf bdodufay;? &Sifbk&iftoufawmf&Sifapownf;[k a<u;aMumfMu\/
23;12 tmovdonf vlrsm;ajy;? &Sifbk&ifxH csD;rGrf;oHudkMum;vQif? vlrsm;&Sd&m AdrmefawmfodkYoGm;?23;13 &Sifbk&ifonf Adrmefawmf0if0? wdkifem;rSm&yfvsuf? rSL;awmfrwfawmfrsm;ESifh wHydk;rIwfaomolrsm;wdkYonf &Sifbk&iftem;awmf&yfvsuf?
jynfoljynfom;rsm;wdkYonf 0rf;ajrmuf? wHydk;rIwfvsuf oDcsif;onfwdkYonf wk&d,mtrsKd;rsKd;udkudkif? axmremoDcsif;udkqdkvsuf
&SdMuonf udkjrifvQif? rdrdt0wfudkqkwf ykefuefrIygwum;? ykefuefrIygwum;[k atmf[pfav\/401

23;14 ,Zfyka&m[dwfa,m,'uvnf;? AdrmefawmfxJrSmraoapESifh/ wyfjyifodkYxkwfMu/ olUbufrSmaeaomoludk xm;ESifhowfMu[k


vlw&mtkyf wyfrSL;wdkYudk rSmxm;ESifhonftwdkif?23;15 tmovdudkbrf;qD;vsuf? eef;awmfodkY oGm;aomjrif;vrf;0odkY a&mufaomtcg owfMu\/
23;16 &Sifbk&ifESifh vltaygif;wdkYonf xm0&bk&m;\vljzpf&rnftaMumif;? a,m,'onf rdrdxHy#dnmOfzGJUap\/23;17 vltaygif;wdkYonf Amvausmif;odkY oGm;NzdKzsufMu\/ ,Zfyvifrsm;ESifh kyfwkrsm;udkcsKd;zJh? ,ZfyvifwdkYa&SUrSm Amv,Zfyka&m[dwf
refudk owfMu\/23;18 arma&Synwdusrf; ygonftwdkif;? xm0&bk&m;tm; rD;IdU&m,ZfwdkYudkylaZmfjcif;? 'g0d'fpD&ifonftwdkif;? &Tifvef;pGmoDcsif;qdkjcif;
trIudk jyKap jcif;iSg? Adrmefawmf 'g0d'fcGJxm;aom ,Zfyka&m[dwfav0dom;wdkYonf Adrmefawmfrsm;udk aqmif&GufrnftaMumif;?
a,m,'pD&ifav\/23;19 roefY&Sif;aom vuPmwpHkwck&Sdaomoludk r0ifapjcif;iSg? AdrmefawmfwHcg;apmifhwdkYudkvnf; cefYxm;awmfav\/23;20 vlw&mtkyf? rSL;rwf? tBuD;tuJ? jynfoljynfom;taygif;wdkYudkac:vsuf? jrifhaomwHcg;vrff;jzifh? &Sifbk&ifudkAdrmefawmfrS eef;awmfodkY
ydkYaqmif? &mZyvifawmfay:rSmwifMu\/23;21 eef;awmftem;rSmtmovdudkowfNyD;rS? jynfoljynfom;taygif;wdkYonf 0rf;ajrmuf? wNrdKUvHk;vnf; Nidrf0yfjcif;&Sd\/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1
24;2
24;3
24;4
24;5

a,m&Sonf toufckepfESpf&Sdaomf? eef;xdkif a,k&SvifNrdKU tESpfav;q,f pdk;pH\/ r,fawmfum;? aA&a&SbNrdKUol ZdAdtrnf&Sd\/,Zfyka&m[dwfa,m,'vufxufumvywfvHk;? a,m&Sonf xm0&bk&m;a&SUawmf w&m;aomtrIudkjyK\/a,m,'ay;pm;aom rdef;rESpfa,mufESifhpHkbuf om;orD;wdkYudkjrif&\/
xdkaemufrS? a,m&Sonf Adrmefawmfudk jyKjyifrnftBuH&Sdvsuf?,Zfyka&m[dwfav0dom;wdkYudkpka0;ap? oifwdkYbk&m;ocif\tdrfawmfudk jyKjyifjcif;iSg? ,k'NrdKUwdkYudkvSnfhvnfojzifh? ESpfwdkif;tpOf
oa&v vltaygif;wdkYrS aiGudkcH,l? trINyD;atmif BudK;pm;tm;xkwfMuavmh[k rdefYawmfrl\/ odkYaomfvnf;? av0dom;wdkYonf
rBudK;pm;bJaeMu\/24;6 wzef &Sifbk&ifonf ,Zfyka&m[dwftBuD;a,m,'udkac:? oufaocHawmfrlcsufwJawmftbdkY? xm0&bk&m;\uRefarma&SESifh
pnf;a0;&m oa&vy&dowfjyKonfenf;wl? av0dom;wdkYonf a,k&SvifNrdKUrSp ,k'jynft&yf&yfwdkYrSaiGudkcH,l aqmifcJh&rnf
taMumif;? tb,faMumifh rrSmxm;bJaeoenf;[k ar;awmfrl\/24;7 t"rrdef;r tmovd\om;wdkYonf AdrmefawmfudkNzdKzsuf? Adrmefawmf ylaZmfaomb@m&SdorQwdkYudkvnf; Amvbk&m;wdkYtm;
ylaZmfMu\/24;8 &Sifbk&iftrdefYawmftwdkif; aowmudk vkyf? Adrmefawmfjyif? wHcg;0em;rSmxm;Mu\/24;9 bk&m;ocif\uRefarma&Sonf awmrSmoa&vtrsKd; aiGcGJonftwdkif;? xm0&bk&m;txHawmfodkYaqmifcJh&rnf[k a,k&SvifNrdKU
rSp ,k'jynft&yf&yf aMumfjimMu\/24;10 rif;rsm;ESifh jynfoljynfom;rsm; taygif;wdkYonf? 0rf;ajrmufaompdwfESifhaqmifcJh? vufpowfonfwdkifatmif aowmxJodkY
oGif;xm;Mu\/24;11 xdkaowmudk av0dom;wdkYonf b@mawmfwdkufxJodkYoGif;? aiGrsm;onfudkodjrifvQif? &Sifbk&if\pma&;awmfBuD;ESifh ,Zfyka&m[dwf
rif;\ pma&;onfvm? aiGudkxkwf,lNyD;rS? aowmudkolUae&mxm;jyef\/ xdkodkY aeYwdkif;jyK rsm;pGmaom aiGudkpkxm;Mu\/24;12 &Sifbk&ifESifha,m,'onf Adrmefawmf\trIawmfapmifhwdkY xdkaiGudktyfjyefjyKjyifapjcif;iSg? yef;&eform;? vuform;? yef;yJorm;?
yef;wOf; orm;wdkYtm;ay;a0Mu\/24;13 tvkyfvkyfaomolwdkYonf BudK;pm;jyKjyifojzifh? Adrmefawmfudk yuwdtjzpf cdkifcHhapMu\/24;14 vufpowfaomtcg? usef<uif;aomaiGudk &Sifbk&ifESifh a,m,'xHodkY ,lcJh? xdkaiGESifh Adrmefawmf\trIawmfudk aqmif&Guf
ylaZmf&efwefqm? a&Tzvm;? aiGzvm;? ZGef;rsm;udkvkyfMu\/ a,m,'vufxuf umvywfvHk;? Adrmefawmf rD;IdU&m,Zfudk
tpOfylaZmfMu\/
24;15 a,m,'onf tdkumvjynfhpHk&ma&mufvsuf? toufw&moHk;q,f&Sdaomfao?24;16 'g0d'fNrdKUrSm&Sifbk&ifwdkYwGif oN*K[fjcif;udkcHav\/ taMumif;rlum;? oa&vtrsKd;wGif bk&m;ocif4if;? tdrfawmf4if;? aus;Zl;
jyKaomol jzpfownf;/
24;17 a,m,'aoaomaemuf? ,k'rif;wdkYonf &Sifbk&ifxHawmfodkY vm&Sdcdk;Mu\/ olwdkYpum;udk &Sifbk&ifem;axmifojzifh?24;18 olwdkYonf bdk;ab;wdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;\ tdrfawmfudkpGefY? tm&S&yifESifhkyfwkwdkYudk 0wfjyKMu\/ xdktjypfaMumifh
trsufawmfonf ,k'jynfESifh a,k&SvifNrdKUtay:rSm oufa&mufav\/24;19 olwdkYudk xm0&bk&m;xHawmfodkY aoG;aqmifapjcif;iSg? ya&mzufwdkYudkapvTwfawmfrl? ya&mzufwdkYonf oufaocHaomfvnf;?
olwdkYonf em;raxmifMu/24;20 wzef bk&m;ocif\0dnmOfawmfonf ,Zfyka&m[dwfa,m,'om; Zmc&dtay:rSmoufa&muf? olonf y&dowftv,f?
jrifhaomt&yf &yfvsuf? bk&m;ocifrdefYawmfrlonfum;? oifwdkYonfudk,ftusKd;udkysufapjcif;iSg? xm0&bk&m;\ynwfawmfwdkYudk
tb,faMumifh vGefusL; Muoenf;/ oifwdkYonf xm0&bk&m;udk pGefYaomaMumifh? oifwdkYudkvnf; pGefYawmfrlNyD[k >rufqdk\/402

24;21 vlrsm;wdkYonf olUudk raumif;aomtBuHESifhwdkifyif? &Sifbk&iftrdefYawmfESifh AdrmefawmftwGif; ausmufcJESifhypfowfMu\/24;22 xdkodkY a,m&Srif;BuD;onf Zmc&dtba,m,'jyKaom aus;Zl;udkratmufarh? om;udkowfavonfwum;/ Zmc&daoaomtcg?
trIudk xm0&bk&m;onf MunfhIppfaMumawmfrlrnf[kqdk\/
24;23 xdkESpftqHk;? I&dwyfom;wdkYonf ppfcsDvmMuojzifh? ,k'jynf a,k&SvifNrdKUodkYa&mufrS? rSL;rwft&m&Sdtaygif;wdkYudk okwfoify,f
&Sif;? vuf&Opm&SdorQwdkYudk 'rmouf&Sifbk&ifxHodkY ay;vdkufMu\/24;24 ,k'vlwdkYonf bdk;ab;wdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;udkpGefYaomaMumifh? rsm;jym;aomtvHk;t&if;jzpfaomfvnf;? enf;aomI&dwyf
tvHk;t&if; vufodkY xm0&bk&m;tyfawmfrl? I&dvlwdkYonf a,m&Sudkw&m;pD&ifMu\/24;25 &efolxGufoGm;aomtcg? a,m&Sonf BuD;pGmaom'kuudk cH&vsufae&onfjzpf? ,Zfyka&m[dwfa,m,'om;wdkYudk owfaom
tjypfaMumifh? rdrduRefwdkYonf oif;zGJU? omvGefay:rSmaoatmifvkyfBuHMu\/ xdkrif;udk 'g0d'fNrdKUoN*K[faomfvnf;? &Sifbk&if
wdkYwGifroN*K[f/
24;26 vkyfBuHaomolrlum;? trKeftrsKd;orD;&Sdrwfom; a,mZA'fESifh armbtrsKd;orD;&Sdr&dwfom; ,a[mZA'fwnf;/24;27 a,m&Sonf om;&Sdjcif;t&m? av;aomtrIudkxrf;jcif;t&m? AdrmefawmfudkjyKjyifjcif;t&m wdkYonf &mZ0ifESifhqufaompm
a&;xm;vsuf&Sd\/ om;awmftmrZdonf crnf;awmft&m eef;xdkif\/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1 tmrZdonf toufESpfq,fig;ESpf&Sdaomfeef;xdkif a,k&SvifNrdKU ESpfq,fhudk;ESpfpdk;pH\/ r,fawmfum;? a,k&SvifNrdKUol,k'ef
trnf&Sd\/25;2 xdkrif;onf xm0&bk&m;a&SUawmf w&m;aomtrIudkjyKaomfvnf;? pdwfESvHk;rpHkvif/ 25;3 tmrZdonf rif;tmPmwnfaomtcg? crnf;awmfrif;BuD;udk owfaomuRefwdkYudk owfav\/25;4 om;twGuftbonftaorcH&/ tbtwGufom;onftaorcH&/ vlwdkif;rdrdtjypfaMumifh taocH&\[karma&Synwdusrf;pm
a&;xm; vsuf&Sdaom xm0&bk&m;\ynwfawmfudkapmifha&Smuf? xdkuRefwdkY\om;rsm;udk rowfbJae\/25;5 tmrZdrif;onf ,k'vlwdkYudkpka0;ap ,k'vlESifhA,FmrdefvlwdkYwGif? taqGtrsKd;tvdkuf vlwaxmiftkyf? w&mtkyfwdkYudkcefYxm;\/
touf ESpfq,fvGef? vSHESifh'dkif;udkudkifwwfaom ppfol&Jaumif;wdkYonf? pm&if;0ifonftwdkif; oHk;odef;&SdMu\/25;6 cGeftm;BuD;aom oa&vol&Jwodef;udkvnf; aiGtcGufwaxmifESifhiSg;\/25;7 odkY&mwGif bk&m;ocif\vlwa,mufonfvm tdkrif;BuD;? oa&vwyfudkrvdkufapESifh/ xm0&bk&m;onf oa&v
vlwnf;[laom {z&drftrsKd;om;taygif;wdkYESifhtwl&Sdawmfrrl/25;8 rif;BuD;oGm;vdkvQif oGm;wdkufjcif;iSgcdkifcHhaomfvnf;? &efola&SUrSm bk&m;ocifIH;apawmfrlrnf/ bk&m;ocifonf rpjcif;iSg4if;?
ESdrfhcsjcif;iSg4if; wwfEdkifawmfrl\[k ajymqdkvQif?25;9 tmrZdu? oa&vwyfudkiSg; aiGtcGufwaxmifudk ay;rdaomaMumifh? tb,fodkYjyK&rnfenf;[k bk&m;ocif\vludkar;jref;aomf?
bk&m; ocif\vlu? xdkrQru xm0&bk&m;onf omay;Edkifawmfrlonf[kjyefajym\/25;10 xdktcg tmrZdonf {z&drfjynfrSa&mufvmaom ppfol&JwdkYudkcGJxm;? rdrdwdkYae&modkY jyefoGm;jcif;iSgvTwfvdkufojzifh? olwdkYonftvGef
trsuf xGuf ,k'jynfom;wdkY tNidK;xm;vsuf? rdrdwdkYae&modkY jyefoGm;Mu\/25;11 tmrZdonfvnf; udk,fudkcdkifcHhap? qm;csKdifhodkYwyfcsDojzifh? pd&awmifom;waomif;udk vkyfBuHav\/25;12 ,k'trsKd;om;wdkYonf vlwaomif;udkt&Sifbrf;NyD;vQif? ausmufawmifxdyfodkY aqmifoGm;? usKd;yJhapjcif;iSg atmufodkYwGef;csMu\/25;13 0dkif;wdkuf&aomtcGifhudk tmrZdray;? vTwfvdkufaomppfol&JwdkYrlum;? &Srm&dNrdKUrSp aAaomkefNrdKUwdkifatmif? ,k'NrdKUwdkYudkwdkufojzifh?
vloHk; axmifudkowf? vuf&Opmtrsm;udk odrf;oGm;Mu\/
25;14 tmrZdonf {'HktrsKd;om;wdkYudk vkyfBuH&mrS jyefvmaomtcg? pd&awmifom; udk;uG,faombk&m;wdkYudk aqmifcJh? udk,fwdkif
udk;uG,faomt&m bk&m;jzpfapjcif;iSg? wnfaxmifvsuf olwdkYa&SUrSmOD;Twfcs eHYomaygif;udk rD;IdUav\/25;15 xm0&bk&m;onf tmrZdudktrsufxGuf? ya&mzufudk apvTwfawmfrlonfum;? rdrdvlwdkYudk &efolvufrSru,fEdkifaom
wyg;trsKd;om; bk&m;wdkYudk tb,faMumifhqnf;uyfoenf;[k ajymqdkvQif?25;16 &Sifbk&ifu? oifonfwdkifyifrSL;rwfjzpfoavm/ wdwfqdwfpGmaeavm/ tb,fhaMumifh &mZ0wfcHcsifoenf;[kqdkaomf? ya&mzuf
u? rif;BuD;onf igay;aomowdpum;udkem;raxmif? trIudkjyKrdaomaMumifh? bk&m;ocifonfrif;BuD;udk zsufqD;rnf BuHawmfrl
onfudk igodjrifonf[k ajymqdkNyD;vQif wdwfqdwfpGmaeav\/
25;17 xdkaemuf? tmrZdonfwdkifyifNyD;rS? oa&v&Sifbk&ifa,[kom;jzpfaom a,mcwf\om;,a[m&SxHodkY oHwrefudkapvTwf?
igwdkYonf rsufESmcsif;qdkifrdMuukeftHh[k rSmvdkufvQif?25;18 oa&&Sifbk&if,a[m&Su? avAEkefql;yifonf avAEkeftm&ZfyifxHodkYapvTwf? oifhorD;udk ighom;ESifhay;pm;yg[k qdkpOfwGif?
avAEkef om;&Jwaumifonfa&SmufoGm; ql;yifudkeif;rd\/25;19 oifuigonf {'HkvlwdkYudkvkyfBuHNyD[kqdkvsuf? 0g<um;csifaompdwfjrifhvS\/ odkY&mwGif udk,fae&maeavmh/ oifhudk,fwdkifESifh
,k'jynfonf ab;a&muf qHk;IH;apjcif;iSg? tb,faMumifh trI&Smoenf;[k ,k'&Sifbk&iftmrZdudk jyefrSmvdkufav\/25;20 xdkpum;udk tmrZdonfem;raxmif/ taMumif;rlum;? {'Hkjynfbk&m;wdkYudkqnf;uyfaomaMumifh? &efolvufodkYtyfjcif;iSg? bk&m;ocif
pD&ifawmfrl\/403

25;21 oa&v&Sifbk&ifonf ppfcsD? &Sifbk&ifESpfyg;wdkYonf ,k'jynfAufa&SrufNrdKU rsufESmcsif;qdkifrdMuojzifh?25;22 oa&vtrsKd;om;a&SUrSm ,k'trsKd;om;IH;? toD;toD;wdkYonf rdrdwdkYae&modkY ajy;Mu\/25;23 oa&v&Sifbk&if,a[m&Sonf ,k'&Sifbk&iftmcZdom;jzpfaom a,m&S\om;tmrZdudk Aufa&SrufNrdKUrSmbrf;rd? a,k&SvifNrdKUodkY
oGm;NyD;vQif? a,k&SvifNrdKUdk;tawmifav;&mudk? {z&drfwHcg;rSonf axmifhwHcg;wdkifatmif NzdKzsufav\/25;24 MoAa''HkvufwGif? Adrmefawmf&SdorQaoma&TaiGrSp? wefqmtvHk;pHkESifh eef;awmfb@mtvHk;pHkudk4if;? tmrcHaomoltcsKdUwdkYudk4if;?
,l &Srm&dNrdKUodkYjyefoGm;\/
25;25 oa&v&Sifbk&ifa,mcwfom; ,a[m&Saoaomaemuf? ,k'&Sifbk&ifa,m&Som; tmrZdonf wq,fig;ESpf touf&Sifao;\/25;26 tmrZdjyKrlaom trIt&m<uif;orQ tptqHk;wdkYonf? ,k'&mZ0ifESifh oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/25;27 tmrZdonf xm0&bk&m;aemufawmfodkYvdkuf&mrS vTJoGm;aomaemuf? ol\wbuf? a,k&SvifNrdKUoif;zGJUMu? olonf vmcd&SNrdKUodkY
ajy;onfwGif? xdkNrdKUodkYapvTwf owfapNyD;rS?25;28 jrif;ay:wifvsuf? a,k&SvifNrdKUodkY aqmifcJh? bdk;ab;wdkYESifhtwl 'g0d'fNrdKUoN*K[fMu\/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1 ,k'jynfoljynfom;taygif;wdkYonf? toufwq,fajcmufESpf&Sdaom om;awmfMoZdudk,l crnf;awmftmrZdt&m eef;wifMu\/26;2 xdkrif;onf crnf;awmfaoaomaemuf? {vkwfNrdKUudkjyKpk ,k'EdkifiHxJodkYoGif;jyef\/26;3 MoZdonftoufwq,fajcmufESpf&Sdaomf? eef;xdkif a,k&SvifNrdKU ig;q,fESpfESpfpdk;pHav\/ r,fawmfum;? a,k&SvifNrdKU
ola,acgvd trnf &Sd\/26;4 xdkrif;onf crnf;awmftmrZdjyKorQtwdkif;? xm0&bk&m;a&SUawmf w&m;aomtrIudkjyK\/26;5 bk&m;ocif\Asm'dwflygHkudkem;vnfaom Zmc&dvufxuf? MoZdrif;onf bk&m;ocifudkqnf;uyf\/ xm0&bk&m;udk qnf;uyf
aomumvywfvHk;? bk&m;ocifonf tBuHxajrmuf&aomtcGifhudk ay;awmfrl\/26;6 xdkrif;onfppfcsD zdvdwdvlwdkYudkwdkufojzifh? *goNrdKUdk;? ,mAaeNrdKUdk;? tmZkwfNrdKUdk;wdkYudkNzdKzsufNyD;rS? tmZkwfNrdKUyywfvnf?
zdvdwdjynf t&yf&yf NrdKUopfwdkYudkwnfaxmifav\/26;7 bk&m;ocifonf zdvdwdvl? *k&AmvNrdYrSmaeaom tm&yfvl? r[kedrfvlwdkYwbuf olUudkrpawmfrl\/26;8 trKeftrsKd;om;wdkYonfvnf;? MoZdrif;tm;vufaqmifyPmwdkYudkqufMu\/ olonf tvGefudk,fudkcdkifcHapojzifh? odwif;awmfonf
tJ*kwK jynfwdkifatmif ausmfapmav\/
26;9 MoZdrif;onf a,k&SvifNrdKU axmifhwHcg;? csKdifhwHcg;? NrdKUdk;auGUwHcg; &JwdkufwdkYudk wnfcdkifcHap\/26;10 awmvnf;&JwdkufwdkYudkwnf\/ a&wGif;rsm;udkvnf;wl;\/ csKdifh0Srf;&mt&yfESifhajrnD&mt&yf rsm;pGmaomodk;EGm;wdkYudk qnf;zl;
awmift&yf? ajraumif;aomt&yf v,fvkyfaomolESifh pyspfO,smOfjyKpkaomolwdkYudkvnf; appm;\/ xdkodkYaomtrIrsm;udk
0goem&Sd\/
26;11 MoZdrif; wyfpma&;a,a,vESifh wyftkyfrmao,wdkYonf pm&if;,lonftwdkif;? &Sifbk&if\Adkvfrif;[meedonfpD&if? toD;
toD;wyfzGJUaom ppfol&JAdkvfajcrsm;&SdMu\/26;12 xdkodkY cGeftm;BuD;aom ol&JtaqGtrsKd;tvdkuf tBuD;tuJvkyfaomoltaygif;um;? ESpfaxmifajcmuf&mwnf;/26;13 xdkodkY tBuD;tuJvkyfaomol? &efolwbuf &Sifbk&ifudkaxmufrjcif;iSg? BuD;aomcGeftm;ESifh ppfwdkufaomol&Jaygif;um;?
oHk;odef;ckepfaxmif ig;&mwnf;/26;14 MoZdrif;onfvnf;? Adkvfajctaygif;wdkYtbdkY 'dkif;vTm;? vSH? oHcarmufvHk;? oHcsyf? av;ausmufESifhypfp&mavmufvTJwdkYudk jyifqif
av\/26;15 vdrmaomolwdkYonf OmPf&Smvkyfaom,E&m;pufwdkYudkvnf;? a,k&SvifNrdKU&Jwdkuf? NrdKUjytdk;tay:ujrm;ESifh ausmufBuD;udkypfp&mbdkY
jyifqifav\/ xdkodkY wefcdk;BuD;atmif txl;ojzifh rpjcif;udkcH&onfjzpf odwif;awmfonf tESHYtjym;ausmfapm\/
26;16 MoZdrif;onf wefcdk;BuD;aomtcg? udk,ftusKd;enf;atmif axmifvTm;aompdwfxojzifh? rdrdbk&m;ocifxm0&bk&m;udkjypfrSm;?
eHYom aygif;udk rD;IdUjcif;iSg? xm0&bk&m;\ AdrmefawmfxJodkY0ifav\/26;17 ,Zfyka&m[dwftmZ&donf &J&ifhjcif;owd&Sdaom xm0&bk&m;\trIawmfxrf; ,Zfyka&m[dwf&SpfusdyfwdkYESifhwuG? &Sifbk&ifMoZdrif;
aemufawmfodkY vdkuf?26;18 qD;wm;ojzifh? tdkMoZdrif;? udk,fawmfonf xm0&bk&m;tm; eHYomaygif;udk rD;IdUjcif;trIESifh rqdkifyg/ eHYomaygif;udkrD;IdUapjcif;iSg?
cefYxm;aom tmkefom;,Zfyka&m[dwfwdkYom xdktrIESifh qdkifMuyg\/ oefY&Sif;&mXmexJuxGufoGm;avmh/ udk,fawmfonfjypfrSm;NyD/
xm0&t&Sifbk&m; ocifha&SUawmf udk,fawmftoa&ysufvdrfhrnf qdkMuvQif?26;19 MoZdrif;onf a'gopdwf&Sd? eHYomaygif;udkrD;IdUjcif;iSg? vifyef;udkudkifvsuf? ,Zfyka&m[dwfwdkYudk trsufxGufvQif? AdrmefawmfwGif
eHYomaygif;udk rD;IdU&m,Zfyvif\tem;? ,Zfyka&m[dwfwdkY a&SUrSm? Elemonf &Sifbk&ifezl; ay:av\/26;20 ,Zfyka&m[dwfrif;ESifh ,Zfyka&m[dwftaygif;wdkYonfMunfhI? ezl;awmf ElempGJonfudkjrifvQif? &Sifbk&ifudk jyifodkYESifxkwfMu\/
&Sifbk&if udk,fwdkifvnf;? xm0&bk&m;'PfcwfawmfrlaomaMumifh? tvsiftjrefxGufav\/26;21 xdkokdY MoZdrif;BuD;onf aoonfwdkifatmifElempGJ? jcm;em;aomeef;ae&\/ AdrmefawmfodkY0ifaomtcGifhudkr&/ om;awmfa,moHonf
eef;awmfudk tkyfpdk; EdkifiHawmftrIudk pD&if&\/404

26;22 MoZdjyKrlaom trIt&m<uif;ao;orQ tptqHk;wdkYudk? tmrkwfom;ya&mzufa[&Sm,onf a&;xm;av\/26;23 MoZdonf bkd;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? olwdkYESifhtwl oN*K[fjcif;udkcH&aomfvnf; vlEljzpfaomaMumifh? &Sifbk&ifwdkYocsKif;ESifhqdkifaom
ajrtuGuf omoN*K[fMu\/ om;awmfa,moHonf crnf;awmft&m eef;xdkif\/

tcef;BuD; ( 27 )
27;1

a,moHonf toufESpfq,fig;ESpf&Sdaomf? eef;xdkif a,k&SvifNrdKU wq,fajcmufESpfpdk;pHav\/ r,fawmfum;? Zm'kwforD;a,mk&Sm


trnf&Sd\/27;2 xdkrif;onf crnf;awmfMoZdusifhorQtwdkif;? xm0&bk&m;a&SUawmf w&m;aomtrIudkjyK\/ odkY&mwGif xm0&bk&m;\ Adrmefawmf
xJodkYr0if/ jynfoljynfom;wdkYonf rw&m;ojzihfjyKMuao;\/27;3 xdkrif;onf AdrmefawmftxufwHcg;udkvkyf? MoazvNrdKUdk;udk tvGefcdkifcHhap\/27;4 ,k'awmifdk;ay:rSm NrdKUrsm;udk4if;? awm&Jwdkufrsm;ESifh jytdk;rsm;udk4if; wnfaxmifav\/27;5 trKef&Sifbk&ifudkvnf; ppfwdkufEdkifojzifh? EdkifaomESpfwGif trKefom;wdkYonf aiGtcGufwaxmif? *sKHaum&waomif;? rka,m
waomif;udk ay;&Mu\/ 'kwd,ESpfESifhwwd,ESpfwGif xdktwlay;&Mu\/27;6 xdkodkY a,moHonf rdrdbk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf rdrdtusifhwdkYudkjyifqifaomaMumifh wefcdk;wdk;yGg;ownf;/27;7 a,moHjyKrlaomtrIt&m <uif;ao;orQ? ppfwdkufjcif; tusifhusifhjcif;trIt&mtvHk;pHkwdkYonf? oa&v&mZ0ifESifh ,k'&mZ0if
a&;xm; vsuf&Sd\/27;8 a,moHonf bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? 'g0d'fNrdKU oN*K[fjcif;udkcHav\/ om;awmftmcwfonf crnf;awmft&m eef;xdkif\/

tcef;BuD; ( 28 )
28;1 tmcwfonf toufESpfq,f&Sdaomf? eef;xdkif a,k&SvifNrdKU wq,fajcmufESpf pdk;pHav\/ xdkrif;onftb'g0d'fuJhodkYrusifh?
xm0& bk&m;a&SUawmf w&m;aomtrIudkrjyK/28;2 oa&v&Sifbk&ifwdkYvdkufaom vrf;odkYvdkuf? Amvbk&m;wdkYtbdkY kyfwkqif;wkrsm;udkoGef;av\/28;3 xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;om;a&SUrS ESifxkwfawmfrlaom wyg;trsKd;om;wdkY\ &GHU&SmzG,fxHk;pHtwdkif;? [dEKHom;csKdifh
eHYomaygif;udkrD;dIU? rdrdom;wdkYudkvnf; rD;jzifhylaZmf\/28;4 jrifhaomt&yf? awmifay:? opfyifatmufwdkY ,ZfylaZmf? eHYomaygif;udk rD;IdUwwf\/28;5 xdkaMumifh? ol\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? olUudk Id&d&Sifbk&ifvufodkYtyfawmfrlojzifh? I&dvlwdkYonfvkyfBuHvsuf? rsm;pGmaom
vlwdkYudk brf;qD;? 'rmoufNrdKUodkY odrf;oGm;Mu\/28;6 wzef oa&v&Sifbk&ifvufodkYtyfawmfrlojzifh? xdk&Sifbk&ifa&rvdom;ayumonf Murf;wrf;pGmvkyfBuH? &J&ifhaom,k'trsKd;om;
wodef;ESpfaomif;udk waeYjcif;wGifowfav\/ taMumif;rlum;? olwdkYonf bdk;ab;wdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;udk pGefYMuownf;/28;7 cGeftm;BuD;aom{z&drfom; Zdc&donf? &Sifbk&ifom; rmao,? eef;awmftkyftmZ&duH? &Sifbk&ifaemuf 'kwd,rif;{vumeudkowf\/28;8 oa&vtrsKd;om;wdkYonfvnf;? rdrdwdkYESifhaygufabmfawmfaom a,musfm;? rdef;r? om;? orD;aygif;ESpfodef;udk brf;qD;odrf;oGm;Mu\/
rsm;pGm aomOpmudkvnf;vk,l &Srm&dNrdKUodkYaqmifoGm;Mu\/28;9 Mo'uftrnf&Sdaom xm0&bk&m;\ya&mzufwyg;&Sd? &Srm&dNrdKUodkYjyefvmaom wyfudkqD;BudKvsuf? bdk;ab;wdkY\ bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf ,k'jynfudktrsufawmfxGufaomaMumifh? oifwdkYvuftyfawmfrlojzifh? oifwdkYonf rdkCf;aumif;uifodkYxdaom
a'got[kefESifh olwdkYudkowfMuNyDwum;/28;10 ,ckwGifvnf;? ,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom; a,musfm;rdef;rwdkYudk tapcHuRefvkyf ESdyfpufrnfhtBuH&SdMuonfwum;/ odkYjyKvQif
oifwdkY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;udk jypfrSm;&modkY a&mufonfr[kwfavm/28;11 ighpum;udk em;axmifMuavmh/ oifwdkYonf ,ckbrf;qD; odrf;,lcJhaom oifwdkY\nDtpfudkrsm;udk vTwfvdkufMuavmh/ odkYr[kwf
xm0&bk&m;\ jyif;aomtrsufawmfonf oifwdkYtay:rSm oufa&mufvdrfhrnf[k owday;\/28;12 xdktcg {z&drftrsKd;om;tBuD;tuJ? a,m[eefom; tmZ&d? ar&Sdavrkwfom; aA&cd? &SvHKom;a[Zud? [m'vJom; tmromwdkYonf
ppfwdkuf &mrSvmaomolwdkYudk qD;wm;?28;13 oifwdkYodrf;,lcJhaom olwdkYudkNrdKUxJodkYroGif;&/ igwdkYonfxm0&bk&m;udkjypfrSm;NyD/ tjypf&if;tay:rSmxyf jypfrSm;apOD;rnf[k
oifwdkY BuHpnfMuonfwum;/ ,ckwGif igwdkYtjypfBuD;vS\/ oa&vtrsKd; jyif;pGmtrsufawmfxGufvsuf&Sdonf[k qdkaom
aMumifh?28;14 ppfol&JwdkYonf odrf;,lcJhaomvlrsm;ESifh vk,lcJhaomOpmrsm;udk rif;wdkYa&SU? y&dowfwdkYa&SUrSmxm;Mu\/28;15 txufqdkcJhNyD;aomolwdkYonf xvsuf? odrf;,lcJhaomolwdkYudkac:? t0wfr&SdaomolwdkYudk vuf&Opmjzifh0wfqifapMu\/
ajceif;udkpD;apMu\/ pm;aomufp&mbdkY ay;Mu\/ qDESifhvdrf;apMu\/ tm;r&Sdaomoltaygif;wdkYudk jrnf;ay:rSmwif? olwdkYayguf
abmf&Sd&m a,&dacgNrdKUwnf;[laom pGefyvGHyifNrdKUodkY ydkYNyD;rS? &Srm&dNrdKUodkY jyefoGm;Mu\/
28;16 xdktcg tmI&d&Sifbk&ifvm ulrapjcif;iSg? tmcwfrif;BuD;onf oHwrefudkapvTwfav\/405

28;17 taMumif;rlum;? {'HkvlwdkYonf vmjyefojzifh? ,k'jynfudkvkyfBuH? vlrsm;udkbrf;qD;odrf;oGif;MuNyD/28;18 zdvdwdvlwdkYonfvnf;? EdkifiHatmufydkif;ESifh ,k'jynfawmifydkif;&Sdaom NrdKUwdkYudkwdkuf? Aufa&SrufNrdKU? tmZvkefNrdKU? a*'kwfNrdKU?
a&SmacgNrdKU&Gm? wdremNrdKU&Gm? *draZmNrdKU&Gmrsm;udk,l ae&mcsMu\/28;19 ,k'&Sifbk&iftmcwfaMumifh xm0&bk&m;onf ,k'jynfudktvGefESdrfhcs\/ xdkrif;onf ,k'jynf\ t0wfwefqmudkcRwf? xm0&
bk&m;udk Murf;wrf;pGmjypfrSm;\/28;20 tmI&d&Sifbk&if wd*vwfydavomvmaomfvnf;? tm;udkray;? omqif;&Jap\/28;21 taMumif;rlum;? tmcwfonf Adrmefawmfb@mESifh eef;awmfb@mrSp? rSL;rwftdrfwdkY&SdaomOpmrsm;udk cGJNyD;vQif? tmI&d&Sif
bk&iftm; ay;aomfvnf;? xdk&Sifbk&ifonf aus;Zl;jyefrjyK/28;22 tmcwfrif;BuD;onfqif;&J'kucH&aomtcg xm0&bk&m;udk omjypfrSm;\/28;23 ighudk'Pfay;aom 'rmoufNrdKU\bk&m;wdkYudk igqnf;uyfrnf[l4if;? I&d&Sifbk&ifudk;uG,faombk&m;wdkYonf aus;Zl;jyKwwf
aomaMumifh igvnf; aus;Zl;jyKapjcif;iSg? xdkbk&m;wdkYtm;,ZfylaZmfrnf[l4if; qdkaomfvnf;? xdkbk&m;wdkYonftmcwfrif;ESifh
oa&vtrsKd;tusKd;enf; p&mtaMumif;jzpfownf;/28;24 wzef tmcwfonf AdrmefawmfwefqmwdkYudkpkxm; tydkif;ydkif;csKd;jzwf\/ AdrmefawmfwHcg;wdkYudkvnf;ydwfxm;\/ a,k&SvifNrdKU
axmifhrsm; ,ZfyvifwdkYudkwnf\/28;25 tjcm;wyg;aombk&m;wdkYtm; eHYomaygif;udkrD;IdUp&mbdkY? ,k'NrdKUtoD;oD;wdkY jrifhaomt&yfwdkYudkwnf\/ bdk;ab;wdkY\bk&m;ocif
xm0&bk&m;\trsufawmfudk EId;aqmfav\/
28;26 tmcwfusifhBuHjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQtptqHk;wdkYonf ,k'&mZ0ifESifh oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/28;27 tmcwfonf bdk;ab;wdkYESifh tdyfaysmf? a,k&SvifNrdKU oN*K[fjcif;udkcH&aomfvnf;? oa&v&Sifbk&ifwdkYocsKif; roN*K[fMu/
om;awmfa[Zudonf crnf;awmft&m eef;xdkif\/

tcef;BuD; ( 29 )
29;1 a[Zudonf toufESpfq,fig;ESpf&Sdaomf? eef;xdkif a,k&SvifNrdKU ESpfq,fudk;ESpfpdk;pHav\/ r,fawmfum;? Zmc&dorD;tmbd
trnf&Sd \/
29;2 xdkrif;onf tb'g0d'fusifhorQtwdkif; xm0&bk&m;a&SUawmf w&m;aomtrIudkjyK\/29;3 eef;pH yXrESpf? yXrvwGif AdrmefawmfwHcg;wdkYudkzGifh jyKjyifawmfrl\/29;4 ,Zfyka&m[dwfav0dom;wdkYudkac:? ta&SUvrf;rSm pka0;apvsuf?29;5 tdkav0dom;wdkY? em;axmifMuavmh/ udk,fudk4if;? bdk;ab;wdkY\bk&m;ocif xm0&bk&m;\ tdrfawmfudk4if; oefY&Sif;ap? oefY&Sif;&m
XmexJu trIdufudk okwfoify,f&Sif;Muavmh/29;6 igwdkYtbrsm;onfjypfrsm;? igwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyKMuNyD/ xm0&bk&m;udkpGefY? usdef;0yfawmfrl&m
t&yfrS rsufESmvTGJvsufausmcdkif;MuNyDwum;/29;7 AdrmefawmfOD;wHcg;wdkYudkydwfvsuf? rD;cGufwdkYudkowfvsuf? oefY&Sif;&mXme oa&vtrsKd;\bk&m;ociftm; eHYomaygif;udkrD;rIdU/
rD;IdU&m ,ZfudkrylaZmfbJaeMuNyD/29;8 xdkaMumifh? xm0&bk&m;onf ,k'jynfa,k&SvifNrdKUudktrsufawmfxGuf? oifwdkYjrifonftwdkif;qif;&JcHjcif;? rdef;armawGa0jcif;?
uJh&JUoHudk Mum;jcif;trI tyfawmfrlNyD/29;9 odkYjzpf? igwdkYtbrsm;onfxm;jzifh vJaoMuNyD/ om;orD;? r,m;wdkYonf odrf;oGm;jcif;udkcH&MuNyD/29;10 ,ckrlum;? jyif;pGmaomtrsufawmfonf igwdkYrSvTJoGm;rnftaMumif;? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;ESifh y#dnmOfzGJUrnf[k
igt BuH&Sd\/29;11 ighom;wdkY? rzifhETJMuESifh/ xm0&bk&m;a&SUawmf&yf 0wfjyKjcif;? trIawmfudkapmifhjcif;? eHYomaygif;udkrD;IdUjcif;trIudkjyKapjcif;iSg?
oifwdkYudk a&G;xm;awmfrlNyD[k rdefYawmfrlvQif?29;12 av0dtrsKd;? aum[wftEG,f? tmroJom;rm[wf? tmZ&dom; a,mv? ar&m&dtEG,f tmA'dom;ud&S? a,[avvom;tmZ&d?
a*&IHt EG,fZdrom; a,mtm? a,mtmom; {'if?29;13 {vdZzeftrsKd;om; &Sdr&dESifh a,a,v? tmoyftrsKd;om; Zmc&dESifhrwed?29;14 a[reftrsKd;om; a,a[vESifh&Sdrd? a,'kokeftrsKd;om; a&Srm,ESifh MoaZvwdkYonf?29;15 trsKd;om;csif;wdkYudkac:? udk,fudkoefY&Sif;apNyD;rS? xm0&bk&m;trdefYawmfESifhtnD &Sifbk&ifpD&ifonftwdkif;? AdrmefawmfudkoefY&Sif;a
pjcif;iSg vmMu\/29;16 ,Zfyka&m[dwfwdkYonf AdrmefawmfudkoefY&Sif;apjcif;iSg? twGif;cef;xJodkY0if? awGUorQaom trIdufudkwefwdkif;odkYxkwfNyDd;vQif?
av0dom;wdkYonf auj'Kefacsmif;odkY,loGm;Mu\/29;17 yXrvw&ufaeYwGif oefY&Sif;pjyK? &Spf&ufaeYwGif AdrmefawmfOD;odkYa&mufMu\/ xdkaemuf &Spf&ufywfvHk;? AdrmefawmfudkoefY&Sif;ap
yXrv wq,fajcmuf&ufaeYwGif vufpowfMu\/29;18 xdktcg a[Zudrif;BuD;xHodkY0if? tuREfkyfwdkYonf AdrmefawmfwaqmifvHk;? rD;IdU&m,ZfyvifESifh wefqm&SdorQwdkYudk oefY&Sif;apygNyD/-

406

29;19 xdkrSwyg;? tmcwfrif;BuD;vufxuf t"rjyKypfxm;aom wefqm&SdorQwdkYudk tuREfkyfwdkYonfjyifqif oefY&Sif;apojzifh? xm0&


bk&m;\ ,Zfyvifawmfa&SUrSmwifxm;ygNyD[k avQmufqdkMu\/
29;20 xdktcg a[Zudrif;BuD;onf apmapmx? NrdKUolBuD;wdkYudk pka0;apNyD;vQif? AdrmefawmfodkYwufoGm;\/29;21 eef;awmftjypf? oefY&Sif;&mXmeawmftjypf? ,k'jynftjypfajz&m,ZfylaZmfp&mbdkY EGm;ckepfaumif? odk;ckepfaumif? odk;oi,fckepfaumif?
qdwfckepfaumifwdkYudkaqmifcJhMu\/ tmkefom; ,Zfyka&m[dwfwdkYonf xm0&bk&m;\,Zfyvifay:rSm ylaZmfapjcif;iSg rdefYawmfrl
onftwdkif;?29;22 EGm;wdkYudkowf ,Zfyka&m[dwfwdkYonf taoG;udkcHvsuf? ,Zfyvifay:rSmjzef;Mu\/ odk;wdkYudkvnf;owf? taoG;udk ,Zfyvif
ay:rSmjzef;Mu\/ odk;oi,fwdkYudkvnf;owf taoG;udk,Zfyvifay:rSmjzef;Mu\/29;23 tjypfajz&m,ZfylaZmfp&mbdkY qdwfwdkYudkvnf; &Sifbk&ifa&SU? y&dowfa&SUodkYxkwf? rdrdwdkYvufudkwifNyD;rS?29;24 ,Zfyka&m[dwfwdkYonfowf? oa&vtrsKd;om;taygif;wdkY\tjypfudk ajyapjcif;iSg? ,Zfyvifay:rSm taoG;tm;jzifhtjypfajzjcif;
r*Fvmudk jyKMu\/ xdkodkY rD;IdU&m,ZfESifh tjypfajz&m,Zfudk oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYtbdkY ylaZmfrnftaMumif;? &Sifbk&if
trdefY&SdNyD/29;25 'g0d'frif;BuD;ESifh ol\ya&mzuf*'f? ya&mzufemoefwdkYpD&ifonftwdkif; cGufuGif;? apmif;? wa,mESifhwD;rIwfaom av0dom;wdkYudk?
Adrmefawmf cefYxm;awmfrl\/ xdkodkY xm0&bk&m;onf ya&mzufwdkYtm;jzifh pD&ifawmfrlownf;/29;26 odkYjzpf av0dom;wdkYonf 'g0d'fpD&ifaom wk&d,mrsKd;rsm;udk4if;? ,Zfyka&m[dwfwdkYonf wHydk;rsm;udk4if;udkifvsuf&SdMu\/29;27 a[Zudonf ,Zfyvifay:rSmrD;IdU&m,Zfudk ylaZmfapjcif;iSg? trdefYawmf&Sd rD;dIU&m,ZfudkylaZmfpjyKaomtcg wHydk;rsm;ESifh oa&v
&Sifbk&if 'g0d'fpD&ifaom wk&d,mrsKd;rsm;udk wD;rIwfvsuf? xm0&bk&m;tm; oDcsif;udkqdkpjyKMu\/29;28 rD;IdU&m,ZfylaZmfjcif;trI vufprowfrSDwdkifatmif y&dowftaygif;wdkYonf udk;uG,fvsufoDcsif;qdkvsuf? wHydk;rIwfvsufaeMu\/29;29 vufpowfNyD;rS? &Sifbk&ifESifh pnf;a0;aomoltaygif;wdkYonf OD;Twfcsudk;uG,fMu\/29;30 wzef a[Zudrif;BuD;ESifh rSL;rwfwdkYonfpD&if? av0dom;wdkYonf 'g0d'fpum;? ya&mzuftmoyfpum;tm;jzifh? xm0&bk&m;tm;
axmrem oDcsif;udkqdkvsuf? OD;Twfcsudk;uG,fMu\/29;31 xdkaemuf a[Zudu? oifwdkYonf ,ckxm0&bk&m;tm; udk,fudkylaZmfMuNyD/ AdrmefawmfodkYcsOf;uyf? ,ZfrsKd;rsm;ESifhaus;Zl;awmf
0efcH&m ylaZmfoumrsm;udkaqmifcJhMuavmh[k jyefrdefYawmfrlonftwdkif;? pnf;a0;aomolwdkYonf ,ZfrsKd;rsm;ESifhaus;Zl;awmf
0efcH&mylaZmfoumudk aqmifcJh Mu\/ apwem&SdorQaomolwdkYonf rD;IdU&m,ZfwdkYudkaqmifcJhMu\/29;32 pnf;a0;aomolwdkYonf xm0&bk&m;tm;rD;IdU&m,Zf ylaZmfp&mbdkYaqmifcJhaom ,Zfaygif;um;? EGm;ckepfq,f? odk;w&m? odk;oi,f
ESpf&mwnf;/29;33 ylaZmfaom Opmaygif;um;? EGm;ajcmuf&m? odk;oHk;axmifwnf;?29;34 ,Zfyka&m[dwfwdkYonfenf;aomaMumifh? rD;IdU&m,Zfaumif&SdorQudkrowfEdkifonfjzpf? tjcm;aom,Zfyka&m[dwfwdkYonf udk,fudk
roefY&Sif; aprSD? trIawmfvufprowfrSDwdkifatmif? nDtpfudkav0dom;wdkYonfaxmufrMu\/ udk,fudkoefY&Sif;apjcif;iSg? ,Zfyka&m
[dwfrsm;xufav0d om;wdkYonfom pdwfoabmajzmifhMu\/29;35 rD;IdU&m,Zfrsm;wdkYESifh? rD;IdU&m,ZftoD;oD;qdkifaomrd[m,,ZfqDO? oGef;avmif;&mylaZmfoumtrsm;&SdMu\/ xdkodkYAdrmefawmf
0wfjyKjcif;udk pD&ifownf;/29;36 xdktrIvsifjrefaomfvnf;? bk&m;ocifonf vlrsm;udkjyifqifawmfrlaomaMumifh? a[ZudESifh vltaygif;wdkYonf 0rf;ajrmuftm;&Mu\/

tcef;BuD; ( 30 )
30;1 wzef {z&drftrsKd;? rema&StrsKd;ESifhwuG oaa&vtrsKd;? ,k'trsKd;om;aygif;wdkYonf a,k&SvifNrdKU? AdrmefawmfodkYvm?
oa&v trsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm;? yocgyGJudk cHapjcif;iSg? a[Zudonf pma&;ay;vdkuf\/30;2 'kwd,vwGif? yocgyGJudkcHjcif;iSg &Sifbk&ifonfwdkifyif? rSL;awmfrwfawmfwdkYESifh a,k&SvifNrdKU pnf;a0;aomoltaygif;wdkYonf
pD&ifMuNyD/30;3 ,Zfyka&m[dwfwdkYonf
trIawmfudkaqmif&GufEdkfifrnftaMumif;?
udk,fudkoefY&Sif;pGmrjyKMuao;/
jynfoljynfom;wdkYonf
a,k&SvifNrdKU rpnf;a0;aomaMumifh? vGefcJhaomvwGif xdkyGJudkrcHEdkifMu/30;4 &Sib
f &k ifEiS hf pnf;a0;aomoltaygif;wdo
Yk nf xdt
k rIuEkd pS o
f ufaomaMumif4h if;? usrf;pmvmonftwdik ;f ? Mumjrifph mG aomumvywfv;kH ?
yocgyGJudk rcHaomaMumifh4if;?30;5 t&yf&yfwdkYuvm? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;tm;? a,k&SvifNrdKU yocgyGJudkcHapjcif;iSg? oa&vjynfwa&SmufvHk;?
aA&a&SbNrdKUrSp'efNrdKUwdkifatmif? aMumfjimaprnftaMumif;trdefYawmfESifhpD&ifMu\/30;6 &Sifbk&ifESifhrSL;rwfwdkY ay;vdkufaompmudk pmydkYvkvifwdkYonf,l? trdefYawmftwdkif; oa&vjynfESifh ,k'jynfwa&SmufvHk;odkY
ajy;Mu\/ pmygaom pum;[lrlum;? tdkoa&vtrsKd;om;wdkY? tmjA[H? Zmuf? ,mukyfwdkY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;xHawmfodkY
jyefvmMuavmh/ tmI&d&Sifbk&ifwdkY vufrSvGwf? usef<uif;ao;aomolwdkY&Sd&modkY jyefvmawmfrlrnf/30;7 bdk;ab;wdkY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;udk jypfrSm;aomoifwdkY\tbrsm;? nDtpfudkrsm;uJhodkY rjyKMuESifh/ jypfrSm;aomxdkolwdkYudk
oifwdkYjrifonf twdkif;? okwfoify,f&Sif;jcif;udk tyfay;awmfrlNyD/-

407

30;8 oifwdkYtbrsm;cdkifrmaom oabmr&SdMuESifh/ xm0&bk&m; udk,fudktyfESHMuavmh/ tpOfoefY&Sif;apawmfrlaom oefY&Sif;&mXme


awmfodkY vmMuavmh/ jyif;pGmaomtrsufawmfonf oifwdkYrSvTJoGm;rnftaMumif;? oifwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;\ trIawmfudk
apmifhMuavmh/30;9 oifwdkYonf xm0&bk&m;xHawmfodkY jyefvmvQif? oifwdkY\nDtpfudkom;orD;wdkYonf odrf;oGm;aomolwdkYxHrSm? ukPmpdwfESifh
awGUBuHK? jynfodkY wzefjyefvmMuvdrfhrnf/ oifwdkY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;onf aus;Zl;jyKcsifaomoabm? oem;wwfaom
oabm&SdaomaMumifh? oifwdkYonf txHawmfodkYjyefvmvQif? rsufESmawmfudk oifwdkYrSvTJawmfrrl[k pmygownf;/30;10 pmydkYvkvifwdkYonf {z&drfcdkif? rema&Scdkifwa&SmufvHk;? ZmAkvkefcdkifwdkifatmif wNrdKUrSwNrdKUodkY ajy;Mu\/ jynfom;wdkYonf
jyuf,,fjyK uJh&JUMu\/30;11 odkY&mwGif tm&Smcdkifom;? rema&Scdkifom;? ZmAkvkefcdkifom;tcsKdUwdkYonf udk,fudkESdrfhcs a,k&SvifNrdKUodkYvmMu\/30;12 ,k'jynfom;wdkYonf xm0&bk&m;trdefYawmftwdkif;? &Sifbk&ifESifhrSL;rwfwdkY pD&ifonftwdkif;? wnDwGwfwnf; jyKcsifaom
apwempdwfudk? bk&m;ocifwefcdk;awmfaMumifh&Mu\/
30;13 'kwd,vwGif tZkryGJudk cHvdkaomiSg? rsm;pGmaomvlwdkYonf a,k&SvifNrdKUpnf;a0;Mu? tvGefBuD;aomy&dowfjzpfav\/30;14 olwdkYonfx? a,k&SvifNrdKU&Sdaom ,ZfyvifwdkYudk4if;? eHYomaygif;rD;dIU&m ,Zfyvif&SdorQwdkYudk4if; y,f&Sif;? auj'Kefacsmif;xJodkY
ypfcsMu\/30;15 'kwd,v wq,fav;&ufaeYwGif? yocgodk;oi,fudk owfMu\/ ,Zfyka&m[dwf? av0dom;wdkYonfowd& udk,fudkoefY&Sif;apvsuf?
rD;IdU &m,ZfwdkYudk AdrmefaawmfxJodkY oGif;Mu\/30;16 bk&m;ocif\vlarma&Synwfw&m; pD&ifaomxHk;pHtwdkif;? rdrdwdkYae&m&yfaevsuf? ,Zfyka&m[dwfwdkYonf av0dom;wdkYvufrS
taoG; udk,ljzef;Mu\/30;17 roefY&Sif;aom oltrsm;wdkYonf y&dowfygaomaMumifh? xdkroefY&Sif;aomol&SdorQwdkYudk? xm0&bk&m;tbdkYoefY&Sif;apjcif;iSg?
yocgodk;oi,f owfjcif;trIudk? av0dom;wdkYonf apmifh&Mu\/30;18 rsm;pGmaomvlwnf;[laom? {z&drftrsKd;? rema&StrsKd;? ocgtrsKd;? ZmAkvkeftrsKd;om; trsm;wdkYonf usrf;pmygaomw&m;odkYrvdkuf?
udk,fudk roefY&Sif;apbJ? yocgodk;oi,fudk pm;Mu\/30;19 odkY&mwGif? a[Zudu? oefY&Sif;&mXmexHk;pHtwdkif;? oefY&Sif;jcif;r&Sdaomfvnf;? bdk;ab;wdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;udk qnf;uyf
jcif;iSg? oabmusaomoltaygif;wdkY\ tjypfudk aumif;jrwfaomxm0&bk&m;onf vTwfawmfrlygapaom[k xdkolwdkYtbdkY
qkawmif;ojzifh?30;20 xm0&bk&m;onf a[Zudpum;udkem;axmifawmfrl? vlrsm;wdkYudk csrf;omay;awmfrl\/30;21 a,k&SvifNrdKU pnf;a0;aomoa&vtrsKd;om;wdkYonf? ckepf&ufywfvHk; tvGef&Tifvef;aom pdwfESifh tZkryGJudkcHMu\/
,Zfyka&m[dwf av0dom;wdkYonf toHus,faomwk&d,mrsKd;ukd wD;rIwfvsuf? aeYnOfhrjywf xm0&bk&m;tm; axmremoDcsif;qdkMu\/30;22 xm0&bk&m;\w&m;awmfjrwfudkoGefoifaom av0dom;taygif;wdkYudk? a[Zudonf tm;ay;aompum;ESifh EIwfqufojzifh?
olwdkYonf ckepf&ufywfvHk; yGJcHpOftcg? pm;aomufvsuf rdo[m,ylaZmfoumudkjyKvsuf? bdk;ab;wdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm;
awmif;yefvsuf aeMu\/30;23 pnf;a0;aomoltaygif;wdkYonf ckepf&ufxyfyGJcHjcif;iSg wdkifyifNyD;rS? &Tifvef;aompdwfESifh ckepf&ufxyfyGJcHMu\/30;24 ,k'&Sifbk&ifa[Zudonf EGm;waxmifESifh odk;ckepfaxmifwdkYudk4if;? rSL;rwfwdkYonf EGm;waxmifESifh odk;waomif;udk4if;?
pnf;a0;aomolwdkY tm;ay;Mu\/ rsm;pGmaom ,Zfyka&m[dwfwdkYonf udk,fudkoefY&Sif;apMu\/30;25 ,Zfyka&m[dwf? av0dom;wdkYESifhwuG ,k'y&dwfowfrsm;? oa&vjynfrSvmaom y&dowfrsm;? ,k'jynfaeaom wyg;trsKd;om;?
oa& vjynfrSvmaom wyg;trsKd;om;wdkYonf 0rf;ajrmuf0rf;omMu\/30;26 xdkodkY a,k&SvifNrdKU BuD;pGmaom0rf;ajrmufjcif;&Sd\/ oa&v&Sifbk&if'g0d'fom; a&SmvrkefvufxufrSonf? aemufwzef
a,k&SvifNrdKU xdkrQavmufBuD;pGmaom 0rf;ajrmufjcif;r&Sd/30;27 xdktcg ,Zfyka&m[dwf? av0dom;wdkYonfx vlrsm;wdkYudkaumif;BuD;ay;Mu\/ olwdkYpum;oHudk bk&m;ocifMum;awmfrl\/
oefY&Sif;aom usdef;0yfawmfrl&m? aumif;uifbHkodkY yXempum;wufav\/

tcef;BuD; ( 31 )
31;1 xdktrI vufpowfaomtcg? pnf;a0;aomoa&vvltaygif;wdkYonf? ,k'NrdKUrsm;odkY xGufoGm; ,k'jynf? A,Fmrdefjynf?
{z&drfjynf? rema&Sjynft&yf&yf&Sdaom kyfwkqif;wk? tm&S&yif? jrifhaomt&yf? ,Zfyvif&SdorQwdkYudk &Sif;&Sif;rzsufqD;rSDwdkifatmif
csKd;zJh? ckwfvSJNzdKcsMu \/ xdkaemufrS? oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf? toD;toD;ydkifxdkufaom ae&mNrdKU&GmwdkYodkY jyefoGm;Mu\/
31;2 ,Zfyka&m[dwf av0dom;wdkYonf? toD;toD;apmifh&aomtrIudk tvSnfhoifhonftwdkif;apmifhvsuf? xm0&bk&m;usdef;0yfawmfrlaom
XmeawmfwHcg;twGif;? rD;IdU&m,ZfESifh rd[m,,ZfudkylaZmfjcif;? trIawmfrsKd;udkapmifhjcif;? aus;Zl;awmfudk0efcHjcif;? axmrem
oDcsif;qdkjcif; trIudkjyKpkapjcif;iSg? a[ZudcefYxm;awmfrl\/31;3 xm0&bk&m;\ynwdusrf; a&;xm;onftwdkif;? aeY&uftpOf eHeuftcsdef? nOD;tcsdef? OykofaeY? vqef;aeY? "ryGJaeYwGif;rD;IdU&m
,ZfylaZmf p&mbdkY? b@mawmfxJu OpmwbdkYudkxkwf vSLawmfrl\/-

408

31;4

,Zfyka&m[dwf? av0dom;wdkYonf xm0&bk&m;\w&m;udk BudK;pm;oGefoifapjcif;iSg? a,k&SvifNrdKUaeaomolwdkYonf OpmwbdkYudk


vSL&rnftaMumif; rdefYawmfrl\/31;5 xdktrdefYawmfudk oa&vtrsKd;om;wdkYonf tESHYtjym;Mum;odaomtcg? tOD;oD;aompyg;? pyspf&nf? qD? ysm;&nftp&Sdaom
toD;tESHudk4if;? tjcm;aomOpm&SdorQ q,fbdkYwbdkYudk4if;? rsm;pGmaqmifcJhMu\/31;6 ,k'NrdKUwdkYaeaom oa&vtrsKd;om;ESifh ,k'trsKd;om;wdkYonfvnf;? odk; EGm; q,fbdkYwbdkYudk4if;? olwdkY\ bk&m;ocif
xm0&bk&m;tm; ylaZmf oefY&Sif;aomOpmq,fbdkYwbdkYudk4if;aqmifcJh toD;toD;yHkxm;Mu\/31;7 wwd,vwGif yHkxm;pjyK? owrvwGif vufpowfMu\/31;8 yHkxm;aom Opmudk? a[ZudESifh rSL;rwfwdkYonf vmjrifaomtcg? xm0&bk&m;ESifh bk&m;ocif\vloa&vtrsKd;ukd aumif;BuD;
ay;Mu\/31;9 xkdyHkxm;aom OpmtaMumif;udk a[Zudonf ,Zfyka&m[dwf? av0dom;wdkYar;jref;vQif?31;10 Zm'kwftrsKd;? ,Zfyka&m[dwftBuD;tmZ&du? ylaZmfoumwdkYudk AdrmefawmfodkY aqmifcJhpjyKaomaemuf? tuREfkyfwdkY pm;avmuf
atmif &Sdonf omru rsm;pGmusef<uif;wwfyg\/ xm0&bk&m;onf rdrdvlwdkYudk aumif;BuD;ay;awmfrlaomaMumifh? yHkxm;aom
Opmrsm;onf usef<uif;vsuf &Sdygonf[k avQmufMu\/31;11 xdktcg Adrmefawmf b@mwdkufwdkYudk jyifqifaprnftaMumif;? a[ZudrdefYawmfrlonftwdkif; jyifqif?31;12 vSLaomOpm? q,fbdkYwbdkYOpm? ylaZmfaomOpmrsm;udk w&m;ESifhtnDoGif;xm;Mu\/ av0dom;aumeedonfwdkuftkyf? ol\
nD&Sdrdonf wdkufpma&;jzpf\/31;13 a,a[v? tmZZd? em[wf? tmoa[v? a,&drkwf? a,mZAwf? {avsv? orcd? rm[wf? aAem,wdkYonfvnf; a[Zud
rif;BuD;ESifh AdrmefawmftkyftmZ&dpD&ifonftwdkif;? aumeedESifhol\nD&SdrdwdkYonf tapcHMunfhIjyKpk&Mu\/31;14 ta&SUwHcg;rSL;? av0dom; reom;aum&onf? xm0&t&Sifbk&m;ociftm; vSL'gef;ylaZmfaomOpm? tvGefoefY&Sif;aomOpmrsm;udk
a0zef& aomtrItkyfjzpf\/31;15 aum&vufaxmuf? {'if? A,Fmrdef? a,mI? a&Srm,? tmr&d? a&SuedwdkYonfvnf; ,Zfyka&m[dwfae&mNrdKUwdkY t&mcHonftwdkif;?
oif;zGJUaomnDtpfudktBuD;ti,fwdkYtm; ay;a0&Mu\/31;16 oif;zGJUonftwdkif;? AdrmefawmfodkY0if trIudkapmifhaomol? pm&if;0ifonftwdkif;? toufoHk;ESpfvGefaom a,mufsm;taygif;
wdkYtm;4if;?31;17 taqGtrsKd;tvdkufpm&if;0if? toufESpfq,fvGefojzifh? oif;zGJUonftwdkif;? trIawmfapmifhaom ,Zfyka&m[dwfav0dom;
wdkYtm;4if;?31;18 opmapmifh udk,fudkoefY&Sif;apaom xdkolwdkY\om;r,m; oli,frSp? y&dowftESHYtjym; pm&if;0iforQaomolwdkYtm;4if;?
aeY&uftpOf twdkif;ay;a0&Mu\/31;19 xdktwl? txufqdkcJhNyD;aomolwdkYonf ,Zfyka&m[dwf? av0dom;aep&mbdkY cGJxm;aomNrdKUe,fwdkYaeaom tmkefom;,Zfyka&m[dwf
a,musfm;? pm&if;0ifaomav0dom;taygif;wdkYtm;vnf; ay;a0&Mu\/31;20 xdkodkYa[Zudonf ,k'jynfwa&SmufvHk;wGifpD&if? rdrdbk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf aumif;aomtrI? ajzmifhrwfaomtrI?
orm w&m;trIwdkYudk jyKawmfrl\/31;21 rdrdbk&m;ocifudk qnf;uyfvsuf? Adrmefawmf? w&m;awmf? ynwfawmfwdkYtbdkY trIapmifhpjyKav&m&m pdwfESvHk;t<uif;rJhjyK
tBuHxajrmufwwf\/-

tcef;BuD; ( 32 )
32;1 xdktrIrsm;wdkYudk vufpowfonfaemuf? tmI&d&Sifbk&ifoemc&dyfonf? ,k'jynfodkYppfcsD cdkifcHhaomNrdKUwdkYudk0dkif;xm;vsuf wdkuf
,ljcif; iSgtm;xkwfav\/32;2 xdkodkY oemc&dyfonfvm? a,k&SvifNrdKUudkwdkufrnftBuH&SdaMumif;udk? a[ZudonfodjrifvQif?32;3 NrdKUjyif&Sdaom prf;a&udkjzwfjcif;iSg rSL;rwf? ppfolBuD;wdkYESifhwdkifyif? olwdkYonf0dkif;vkyfMu\/32;4 tmI&d&Sifbk&ifwdkYonfvm? rsm;pGmaoma&udktb,faMumifhawGU&rnfenf;[k vlrsm;wdkYonfqdkvsuf? pka0;prf;a&wGif;&SdorQudk
ydwfMu\/ jynftv,fpD;aomacsmif;a&udkvnf; jzwfMu\/32;5 a[Zudonfvnf; udk,fudkcdkifcHhap\/ NydKaomNrdKUdk;&SdorQudkjyKjyif? &JwdkufwdkYESifhwnDwnf;wnf\/ jyifNrdKUdk;udkvnf;wnf\/
'g0d'fNrdKU rdavm&Jwdkufudkvnf; jyKjyif? rsm;pGmaomvSHvufeuf'dkif;vTm;wdkYudkvnf; vkyfav\/32;6 vlrsm;wdkYwGif wyfrSL;wdkYudkcefYxm;? NrdKUvrf;rpka0;apojzifh? tm;ay;aom pum;udkajymvsuf?32;7 cGeftm;,l &J&ifhjcif;&SdMuavmh/ tmI&d&Sifbk&ifESifh olygaom tvHk;t&if;taygif;wdkYaMumifh raMumufMuESifh/ pdwfrysufMuESifh/
igwdkYbuf aeaomolwdkYonf? olUbufaeaomolwdkYxuf omrsm;Mu\/32;8 olUbuf vlvufHk;&Sd\/ igwdkYbufaxmufr? ppfulawmfrlaom igwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;&Sdawmfrlonf[k rdefYawmfrl\/
vlrsm;wdkYonf ,k'&Sifbk&ifa[Zud\ pum;udkudk;pm;Mu\/
32;9 xdkaemuf tmI&d&Sifbk&ifoemc&dyfonf Adkvfajctaygif;wdkYESifhwuG? vmcd&SNrdKUudk 0dkif;xm;pOfwGif? rdrduReftcsKdUudka,k&SvifNrdKU?
,k'&Sifbk&ifa[ZudxHodkY4if;? a,k&SvifNrdKU&Sdaom ,k'vltaygif;wdkY&Sd&modkY4if; apvTwf?409

32;10 tmI&d&Sifbk&ifoemc&dyfrdefYawmfrlonfum;? oifwdkYonfa,k&SvifNrdKU 0dkif;xm;jcif;udkcHjcif;iSg? tb,fodkYcdkvIHMuoenf;/32;11 a[Zudu? igwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf igwdkYudktmI&d&Sifbk&ifvufrSu,fvTwfawmfrlrnf[k qdkvsuf? rGwfodyfjcif;?
a&iwfjcif; tm;jzifh taocH&onfwdkifatmif? udk,fudkpGefYypfapjcif;iSg? oifwdkYudkjzm;a,mif;onfr[kwfavm/32;12 xdka[Zudonf xm0&bk&m;\jrifhaomt&yfXmeESifh ,ZfyvifwdkYudky,f? oifwdkYonf wckwnf;aom,Zfyvifa&SUrSm udk;uG,f
&rnf/ xdk,Zfyvifay:rSm eHYomaygif;udkrD;IdU&rnf[k ,k'jynfola,k&SvifNrdKUom;wdkYudk rdefYawmfrlNyDr[kwfavm/32;13 igESifh ighbdk;ab;wdkYonf twdkif;wdkif;tjynfjynfwdkY tb,fodkYjyKonfudk oifwdkYrodMuoavm/ twdkif;wkdif;tjynfjynf
bk&m;wdkYonfrdrd wdkYjynfrsm;udk ighvufrSu,fvTwfjcif;iSg wwfpGrf;Edkifoavm/32;14 ighbdk;ab;tukeftpif zsufqD;aom wdkif;EdkifiH\ bk&m;wdkYwGif? tb,frnfaombk&m;onf rdrdjynfudkighvufrS u,fvTwfbl;oenf;/
oifwdkY \bk&m;onf oifwdkYudk ighvufrS tb,fodkYu,fvTwfrnfenf;/32;15 odkYjzpf? a[Zudonf oifwdkYudkrvSnfhpm;apESifh/ xdkodkYrjzm;a,mif;apESifh/ olUpum;udkr,HkMuESifh/ tjcm;aomwdkif;EdkifiH udk;uG,f
aombk&m; rnfrQonf? rdrdjynfudkighvufrS4if;? ighbdk;ab;vufrS4if; ru,frvTwfEdkif/ xdkrQru? oifwdkY\bk&m;onf oifwdkYudk
ighvufrSru,frvTwfEdkif[k rSmvdkufav\/32;16 olUuRefwdkYonf xm0&t&Sifbk&m;ocifwbuf? bk&m;ocif\ uRefa[Zudwbuf omajymqdkMu\/32;17 xdkrSwyg; tjcm;aomwdkif;EdkifiHbk&m;wdkYonf? rdrdwdkYvlrsm;udk ighvufrSru,frvTwfEdkifonfenf;wl? a[Zududk;uG,faombk&m;onf?
ol\ vlrsm;udk ighvufrSru,frvTwf&[k oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;udk uJh&JUjypfwifaompmudk a&;ay;vdkufao;\/32;18 wzef NrdKUdk;ay:rSm&Sdaom a,k&SvifNrdKUom;wdkYudk Ncdrf;acsmufaESmifh&Suf? NrdKUudkwdkuf,lEdkifatmif? ,k'bmompum;tm;jzifh us,f
aomtoH ESifha<u;aMumfMu\/32;19 vlwdkYvufjzifhvkyfaombk&m;? ajrBuD;om;rsm;udk;uG,faombk&m;wdkYESifh a,k&SvifNrdKUbk&m;ocifudk a&muJh&JUMu\/
32;20 xdktaMumif;aMumifh? a[Zudrif;BuD;ESifh tmrkwfom;ya&mzufa[&Sm,onf qkawmif;? aumif;uifbHkodkY [pfac:ojzifh?32;21 xm0&bk&m;apvTwfawmfrlaom aumif;uifwrefonf? tmI&d&Sifbk&ifwyf cGeftm;BuD;aomol&Jrsm;? wyfrSL;? ppfuJrsm; taygif;
wdkYudk okwfoify,f&Sif;av\/ &Sifbk&ifonf rsufESmysufvsuf? rdrdjynfodkYjyefoGm;\/ rdrdbk&m;\AdrmefodkYa&mufaomtcg? rdrdom;
&if;wdkYonf xm;ESifhowfMu\/32;22 xdkodkY xm0&bk&m;onfa[ZudESifh a,k&SvifNrdKUom;wdkYudk? tmI&d&Sifbk&ifvufrS4if;? tjcm;aom&efolvufrS4if; u,fvTwf?
t&yf&yf apmifhrawmfrl\/32;23 trsm;aomolwdkYonf a,k&SvifNrdKUodkY xm0&bk&m;tbdkYylaZmfoumudk4if;? ,k'&Sifbk&ifa[ZudxHodkY vufaqmifyPmudk4if;
aqmifcJh Muojzifh? a[Zudonf xdkumvrSp cyfodrf;aomvlrsKd;a&SUrSm bkef;BuD;awmfrl\/
32;24 xdkumvtcg a[Zudrif;onfaoempGJ xm0&bk&m;tm;qkawmif;ojzifh? Asm'dwfawmfESifh xl;qef;aomwefcdk;awmfudkcH&\/32;25 odkY&mwGif a[Zudonf rdrdcH&aomaus;Zl;awmfESifh txdkuftavsmufrusifh? axmifvTm;aompdwf&Sd\/ xdkaMumifhol4if;? ,k'jynf
a,k&SvifNrdKU4if;? trsufawmfxGufav\/32;26 odkY&mwGif a[Zudonf rdrdpdwfaxmifvTm;aomtjypfaMumifh? a,k&SvifNrdKUom;wdkYESifhwuG udk,fwdkifudk,fudk ESdrfhcsaomaMumifh?
vufxuf awmfumvwGif? xm0&bk&m;\trsufawmfroufa&muf/
32;27 a[Zudonf rsm;pGmaompnf;pdrfOpm*kPftoa&&Sd\/ a&T? aiG? ausmuf jrwf? eHYomrsKd;? 'dkif;vTm;? ESajrmbG,faomwefqm odkxm;
&m b@mwdkufrsm;udk wnfav\/32;28 pyg;usDrsm;? qD? pyspf&nf odkxm;&mwdkufrsm;? wd&pmefrsKd;wif;ukyfrsm;? odk;NcHrsm;udkvnf; vkyfav\/32;29 udk,ftbdkY NrdKUwdkYudkwnf? rsm;pGmaom odk;EGm;wdkYudkvnf; qnf;zl;av\/ bk&m;ocifonf rsm;pGmaomOpmudk ay;oem;awmfrl\/32;30 xdkrSwyg;? a[Zudonf *d[keftxufacsmif;a&udkydwf? 'g0d'fNrdKUtaemufbufodkY wnfhwnfhpD;ap\/ xdkodkYa[Zudonf
jyKav&m&m tBuH xajrmuf\/
32;31 odkY&mwGif EdkifiHawmfjzpfaom tHhbG,faomtrIudkar;jref;apjcif;iSg? AmAkvkefrif;wdkYonf oHwrefudkapvTwfaomtrIrSm? a[Zud
rif;\ oabmudktukeftpifodjcif;iSg? bk&m;ocifonfpHkprf; tvGwfxm;awmfrl\/
32;32 a[ZudjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYESifh aus;Zl;jyKjcif;t&monf tmrkwfom;ya&mzufa[&S,\lygHkusrf;? ,k'&mZ0if?
oa&v&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/32;33 a[Zudonf bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? 'g0d'f\om;awmfajr;awmfwdkYocsKif;wGif tjrwfqHk;aom ocsKif; oN*K[fjcif;udkjyKav\/
,k'jynfol a,k&SvifNrdKUom;taygif;wdkYonf? a[Zudtedp a&mufaomtcg? *kPftoa&awmfudk csD;ajrmufMu\/ om;awmf
rema&Sonf crnf;awmft&m eef;xkdif\/

tcef;BuD; ( 33 )
33;1
33;2

rema&Sonf toufwq,fESpfESpf&Sdaomf? eef;xdkif a,k&SvifNrdKU ig;q,fig;ESpf pdk;pHav\/xdkrif;onf oa&vtrsKd;om;a&SUrSm? xm0&bk&m;ESifxkwfawmfrlaom wyg;trsKd;om; &GHU&SmbG,fxHk;pHtwdkif;? xm0&bk&m;a&SUawmf
'kpdkufudkjyK\/33;3 crnf;awmfa[ZudzsufqD;aom ukef;wdkYudkjyKjyif? Amvbk&m;wdkYtbdkY,ZfyvifwdkYudkwnf\/ tm&S&yifwdkYudkvnf;jyKpk\/ rdkCf;
aumif;uifwefqmrsm;udkvnf; 0wfjyKudk;uG,f\/410

33;4
33;5
33;6

a,k&SvifNrdKU ighemrudk tpOfigwnfaprnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrlaomNrdKU? Adrmefawmf,Zfyvifwnf;[laom?Adrmefawmfwefwdkif;ESpf&yfwGif? rdkCf;aumif;uifwefqmrsm;tbdkY ,ZfyvifwdkYudkwnf\/rdrdom;wdkYudk [dEHKom;csKdifh rD;jzifhylaZmf\/ umvaA'ifudkMunfhwwf\/ jyKpm;aomtwwf? ewf0dZmtwwfudkoHk;aqmif? pkef;ESifh
ewf0ifwdkYudkvnf; tcGifhay;\/ xm0&bk&m;\ trsufawmfudkEId;aqmfjcif;iSg a&SUawmf rsm;pGmaom'kpdkufudkjyK\/33;7 Adrmef4if;? oa&vcdkifrsm;wdkYwGif iga&G;aumufaom a,k&SvifNrdKU4if;? ighemrudk tpOftNrJigwnfaprnf[k xm0&
bk&m;onf 'g0d'fESifhom;awmfa&Smvrkeftm; rdefYawmfrl&m? &nfaqmifaomAdrmefawmfxJrSm? rdrdjyKpkaomkyfwkESifhwlatmifvkyfaom
kyfwkwpfckudk wifxm;\/33;8 igrSmxm;orQtwdkif;? arma&Stm;jzifhpD&ifxHk;zGJUorQaomw&m;twdkif;? oa&vtrsKd;om;wdkYonfusifhjcif;iSg apmifha&SmufvQif?
olwdkYbdk;ab; wdkYtm; igay;aomjynfrS? olwdkYudk aemufwzef igra&TUrajymif;ap[k rdefYawmfrlaomfvnf;?33;9 rema&Sonf ,k'jynfola,k&SvifNrdKUom;wdkYudk vrf;vGJap\/ oa&vtrsKd;om;wdkYa&SUrSm? xm0&bk&m;zsufqD;awmfrlaom
vlrsKd;wdkY jyKonfxuf? omqdk;aomtrIudkjyKap\/
33;10 xm0&bk&m;onf rema&SESifh ol\vlwdkYtm;rdefYawmfrlaomfvnf;? olwdkYonf em;raxmifbJaeaomaMumifh?33;11 tmI&d&Sifbk&if\ Adkvfrif;rsm;udkppfcsDapawmfrlojzifh? olwdkYonfrema&Sudk ql;awmbrf;rd? oHBudK;ESifhcsnfaESmifNyD;rS? AmAkvkefNrdKUodkY
aqmifoGm;Mu\/33;12 xdkodkY rema&Sonf qif;&J'kuudkcH&aomtcg? rdrdbk&m;ocifxm0&bk&m;udkawmif;yef? bdk;ab;wdkY\bk&m;ocifa&SUrSm udk,fudk
tvGefESdrfh csvsuf?33;13 qkawmif;yXemjyKaompum;udk bk&m;ocifem;axmifem,l? rema&Stkyfpdk;&if;jynf? a,k&SvifNrdKUodkYwzefydkYaqmifawmfrl\/ xdktcg
xm0&bk&m;onf bk&m;ocifjzpfawmfrlaMumif;udk rema&Sod&\/
33;14 xdkaemuf? 'g0d'fNrdKUjyif? *d[kefNrdKUtaemufbuf? csKdifhxJrSm ig;wHcg;0wdkifatmif4if;? Moazv&Jwdkufywfvnf4if;? tvGefjrihfaomNrdKUdk;udk
wnf\/ ,k'jynfwGifcdkifcHhaomNrdKU&SdorQwdkY wyfrSL;wdkYudkcefYxm;\/33;15 wyg;trsKd;wdkY\bk&m;rsm;ESifh t&ifvkyfaomkyfwkudk? AdrmefawmfxJuxkwf? Adrmefawmfawmifay:? a,k&SvifNrdKUxJrSmt&ifwnfaom
,ZfyvifwdkYudkvnf; NrdKUjyifodkYxkwfypfav\/33;16 xm0&bk&m;\ ,ZfyvifudkjyKjyif? rd[m,,ZfESifh aus;Zl;awmf0efcH&m,ZfwdkYudkylaZmf\/ ,k'jynfom;wdkYonf? oa&v
trsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;udk 0wfjyKrnftaMumif;rSmxm;\/33;17 odkY&mwGif jynfom;wdkYonf jrifhaomt&yfay:rSm ,ZfylaZmfvsufyif? rdrdwdkYbk&m;ocifxm0&bk&m;udkomudk;uG,f\/
33;18 rema&SjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYESifh rdrdbk&m;ocifudkqkawmif;jcif;t&m? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;tcGifh
ESifholUtm; ya&mzufwdkYa [majymaompum; onf? oa&v&mZ0ifa&;xm;vsuf&Sd\/33;19 olqkawmif;jcif;? bk&m;ocifem;axmifawmfrljcif;? trIra&mufrSD jypfrSm;vGefusL;jcif;? jrifhaom t&yfwdkYudk wnfjcif;? tm&S&yifESifh
kyfwkqif;wkwdkYudk wnfaxmifjcif; t&mwdkYonf? a[mZJ\ usrf;pum;wGif a&;xm;vsuf&Sd\/33;20 rema&Sonf bdk;ab;wdkYESifhtdyfaysmf? rdrdtdrf oN*K[fjcif;udkcHav\/ om;awmftmrkefonf crnf;awmft&meef;xdkif\/
33;21 tmrkefonf toufESpfq,fESpfESpf&Sdaom? eef;xdkif a,k&SvifNrdKU ESpfESpfpdk;pHav\/33;22 xdkrif;onf crnf;awmfrema&SjyKouJhodkY xm0&bk&m;a&SUawmf'kpdkufudkjyK\/ crnf;awmfvkyfaom kyfwkqif;wk&SdorQwdkYtm;
,ZfylaZmf 0wfjyK\/33;23 crnf;awmfonf xm0&bk&m;a&SUawmf udk,fudkESdrfhcsouJhodkYrESdrfhcsbJ txl;ojzifhjypfrSm;\/33;24 rdrduRefwdkYESifhoif;zGJU eef;awmfvkyfBuHMu\/33;25 tmrkefrif;BuD;wbuf oif;zGJUaomoltaygif;wdkYudk? jynfoljynfom;wdkYonfuGyfrsuf? om;awmfa,m&Sdudk crnf;awmft&m
eef;wifMu\/

tcef;BuD; ( 34 )
34;1 a,m&Sdonf touf&SpfESpf&Sdaomfeef;xdkif a,k&SvifNrdKU oHk;q,fwESpfpdk;pHav\/34;2 xdkrif;onf xm0&bk&m;a&SUawmf w&m;aomtrIudkjyK? vufsmbuf vuf0JbufodkY rvTJ? tb'g0d'fvdkufaom vrf;odkYvdkufav\/
34;3 toufawmfi,fpOf? eef;pH&SpfESpfwGif? tb'g0d'f\bk&m;ocifudk qnf;uyfpjyK\/ wq,fESpfESpfwGif,k'jynf? a,k&SvifNrdKU
&Sdaomukef;? tm&S&yif? xkaomkyfwk? oGef;aomkyfwkwdkYudk okwfoify,f&Sif;pjyK\/34;4 Amvbk&m;wdkY,Zfyvifrsm;udk a&SUawmfNzdKcs? ,Zfyvifay:wGiftjrihfwifxm;aom kyfwkwdkYudkckwfvSJMu\/ tm&S&yifrsm;ESifhxkaom
kyfwk? oGef;aomkyfwkrsm;udkcsKd;zJh nufnufacsNyD;vQif? ,ZfylaZmfaomolwdkY\ocsKif;ay:rSm jzefYjzL;awmfrl\/34;5 ,Zfyka&m[dwfwdkYtdk;udk xdk,Zfyvifwnf&m tay:rSmrD;IdU? ,k'jynfESifh a,k&SvifNrdKUudk pifMu,fapawmfrl\/34;6 xdktwl rema&Scdkif? {z&drfcdkif? &Sdarmifcdkif? emvdcdkifwdkifatmif? t&yf&yfNrdKUrsm;wdkY aygufwl;ESifhvkyfvsuf?34;7 ,ZfyvifwdkYESifh tm&S&yifwdkYudk csKd;zJY? oa&vjynf wa&SmufvHk;&SdorQaomkyfwkqif;wkwdkYudkckwfvSJ nufnufacsNyD;rS
a,k&SvifNrdKU odkY jyefawmfrl\/
34;8 eef;pHq,f&SpfESpfwGif? EdkifiHawmfESifh Adrmefawmfudk pifMu,fapNyD;rS? rdrdbk&m;ocifxm0&bk&m;\ tdrfawmfudkjyKjyifvdkaomiSg?
tmZvd\ om;&Smzef? NrdKU0ef rmao,? a,mcwfom;twGif;0efa,mtmwdkYudk apvTwfawmfrl\/411

34;9 xdkolwdkYonf ,Zfyka&m[dwfrif; [dvcdxHodkYoGm;? AdrmefawmfodkY vlrsm;aqmifcJhaomaiG? rema&StrsKd;? {z&drftrsKd;om;?


usef<uif;aom oa&vtrsKd;om;&SdorQ? ,k'trsKd;om;? A,FmrdeftrsKd;om;? a,k&SvifNrdKUolNrdKUom;taygif;wdkYrS wcg;apmifhav
0dom;wdkYvufrS cHaomaiGudk,l?34;10 Adrmefwmfudk MunfhIjyKpkaomolwdkYtyfojzifh? olwdkYonf Adrmefawmfudk jyKjyifjcif;iSg vkyfaqmifaomol?34;11 AdokumESifhvuform;vkyfonftwGuf? ,k'&Sifbk&ifzsufqD;aomtaqmifwdkYudkjyifp&mbdkY qpfaomausmufrsm;ESifhxkyfavsmuf&e
,frsm;udk 0,fonf twGufay;Mu\/34;12 vkyfaqmifaomolwdkYonf opmapmifhMu\/ av0dtrsKd;? ar&m&dtET,f? ,m[wfESifh MoA'd? aum[wftEG,f? Zmc&dESifh
arIvHtp&Sdaom wk&d,mrsKd;udk wD;rIwfvsuf? oDcsif;qdkwwfaomav0dom;taygif;wdkYonf MunfhIEId;aqmfMu\/34;13 xdkolwdkYonf 0efxrf;aomolrSp? tvkyfrsKd;udkvkyfaqmifaomoltaygif;wdkYudk MunfhItkyfcsKyfMu\/ av0dom;tcsKdUwdkYonfvnf;
pma&;? w&m;olBuD;? wHcg;apmifhvkyfMu\/
34;14 AdrmefawmmfodkYaqmifcJhaomaiGudkxkwfaomtcg? ,Zfyka&m[dwf[dvcdonf arma&Sa&;xm;aom xm0&bk&m;\ynwdusrf;pm
apmifudkawGU?34;15 awGUaMumif;udk pma&;awmf&Smzeftm;ajymvsuf xdkusrf;pmudktyfay;\/34;16 &Smzefonf &Sifbk&ifxHodkY ,loGm; udk,fawmfuRefwdkYonf rSmxm;awmfrlorQtwdkif;jyKMuyg\/34;17 AdrmefawmfawGUaomaiGudk rIwf? tkyfcsKyfaomolESifhvkyfaqmifaomolwdkY tyfygNyD[l4if;?34;18 ,Zfyka&m[dwf[dvcdonf uRefawmfpmapmifudktyfygNyD[l4if; Mum;avQmufvsuf? &Sifbk&ifa&SUawmf bwf&Gwfav\/34;19 &Sifbk&ifonf w&m;pum;udk Mum;vQif? rdrdt0wfudkqkwf?34;20 ,Zfyka&m[dwf[dvcd? &Smzefomt[duH? rdumom;tmA'kef?pma&;awmf&Smzef? rdrduReftmom,udkac:?34;21 ,ckawGUaom usrf;pum;aMumifh ightwGufoa&vjynfESifh ,k'jynfusef<uif;ao;aomol wdkYtwGuf xm0&bk&m;ar;avQmuf
Muyg/ bdk;ab;wdkYonf xm0&bk&m;\trdefYawmfudk em;raxmif? usrf;pma&;xm;orQtwdkif;rusifhbJaeaomaMumifh? xm0&
bk&m;onf igwdkY jyif;pGmaomtrsufxGufawmfrlvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/34;22 xdkumvwGif? [&[wfom;jzpfaom wdu0\om;tcsKyf0ef&SvHK\r,m;? ya&mzufr[kv'onf a,k&SvifNrdKUaeonfjzpf?
[dvcdESifh &Sifbk&if\vlwdkYonf xdkrdef;rxHodkYoGm; ajymqdkMu\/34;23 rdef;ruvnf;? ighxHodkYapvTwfaomolxHodkY oifwdkYjyefqifhqdk&aom oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;\ trdefYawmf
[lrlum;?34;24 ,k'&Sifbk&ifa&SUrSmbwf&aom usrf;pma&;xm;orQaomtusdefpum;jynfhpHkapjcif;iSg? igonft&yf4if;? t&yfom;wdkY4if;
ab;a&muf aprnf/34;25 taMumif;rlum;? olwdkYonf ighudkpGefYMuNyD/ rdrdvkyfaomt&mwdkYjzifh ightrsufudkEId;aqmifjcif;iSg? tjcm;wyg;aombk&m;wdkYa&SUrSm
eHYomaygif; udkrD;IdUMuNyD/ xdkaMumifh t&yf ightrsufrD;onf rNidrf;bJavmif&vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/34;26 xm0&bk&m;udk ar;avQmufapjcif;iSg? oifwdkYudkapvTwfaom ,k'&Sifbk&ifMum;aom usrf;pum;udk &nfaqmif? oa&vtrsKd;\
bk&m;ocif xm0&bk&m; rdefYawmfrlaMumif;udk xdk&Sifbk&iftm; wzefjyefavQmuf&rnfum;?34;27 t&yfudk4if;? t&yfom;wdkYudk4if;? igNcdrf;acsmufaompum;udk oifonfMum;aomtcg? El;nHhaompdwf&Sd? bk&m;ocifha&SUawmf
udk,fudkESdrfhcsjcif;? udk,ft0wfudkqkwfjcif;? igha&SUrSmidka<u;jcif;udkjyKaomaMumifh? oifhpum;udkigem;axmif\/34;28 igonf oifhudkbdk;ab;pka0;&modkY ydkYaqmif? oifonf Nidrf0yfpGmocsKif;odkYa&muf&vdrfhrnf/ t&yf4if;? t&yfom;wdkY4if;?
iga&mufaptHhaom ab;udkoifhudk,fwdkifrawGUrjrif&[k rdefYawmfrlaMumif;udk qifhqdkonftwdkfif;? olwdkYonf &Sifbk&iftm; jyef
avQmufMu\/
34;29 xdktcg &Sifbk&ifonf ,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom; toufBuD;oltaygif;wdkYudkac:?34;30 ,k'jynhfol a,k&SvifNrdKUom;? ,Zfyka&m[dwf? av0dom;? vltBuD;ti,ftaygif;wdkYESifhwuG? AdrmefawmfodkYwuf Adrmefawmf
awGUaom y#dnmOfusrf;pm&SdorQudk olwdkYa&SUrSmbwfawmfrl\/34;31 &Sifbk&ifuvnf;? xm0&bk&m;udkqnf;uyfygrnf/ pD&ifxHk;zGJUcsufynwfw&m;udk pdwfESvHk;t<uif;rJhapmifha&Smufygrnf/ usrf;pm
ygaom y#dnmOfpum;twdkif;usifhygrnf[k rdrdae&m&yf t"d|mefjyK\/34;32 pnf;a0;aom,k'trsKd;ESifh A,FmrdeftrsKd;om;taygif;wdkYonf? xdkt"d|mefudk 0efcH&rnftaMumif; pD&ifawmfrl\/ a,k&SvifNrdKU
om;wdkYonf vnf;? bdk;ab;wdkYudk;uG,faom bk&m;ocif\ y#dnmOfw&m;twdkif;usifhMu\/34;33 a,m&Sdrif;onfvnf;? &GHU&SmbG,faomt&m&SdorQwdkYudk oa&vtrsKd;om;ydkifaom jynft&yf&yfwdkYrS y,f&Sm;? oa&vjynf
aeaomoltaygif;wdkYonf? rdrdwdkYbk&m;ocif xm0&bk&m;udk 0wfjyK&rnftaMumif;? pD&ifawmfrlojzifh? vufxufawmfumvywfvHk;
olwdkYonf razmufjyef? bdk;ab;wdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;aemufawmfodkY vdkufvsufaeMu\/

412

tcef;BuD; ( 35 )
35;1 wzef a,m&Sdrif;onf a,k&SvifNrdKU xm0&bk&m;tbdkY yocgyGJudkcHawmfrl yXrvwq,fav;&ufaeYwGif? yocgodk;oi,fudk
owfMu \/35;2 ,Zfyka&m[dwfwdkYudk rdrdwdkYt&m cefYxm;? AdrmefawmftrIudkapmifhapjcif;iSg EId;aqmfawmfrl\/35;3 oa&vtrsKd;&SdorQudk oGefoif? xm0&bk&m;tbdkY oefY&Sif;aomav0dom;wdkYudkac:? oa&v&Sifbk&if'g0d'fom;a&Smvrkef
wnfaqmufaomtdrf oefY&Sif;aomaowmawmfudk oGif;xm;Muavmh/ aemufwzef aowmawmfudkrxrf;bJ? oifwdkY\ bk&m;
ocifxm0&bk&m;\trI? bk&m;ocif\vloa&vtrsKd;\trIudk xrf;Muavmh/35;4 oa&v&Sifbk&if 'g0d'frSwfpm? om;awmfa&SmvrkefrSwfpmESifhtnD oif;zGJUonftwdkif;? taqGtrsKd;tvdkuf udk,fudkjyifqif?35;5 jynfoljynfom;jzpfaom oifwdkYnDtpfudk tbwdkYtaqGtrsKd;ESifhav0dom;taqGtrsKd;toD;toD; ae&m&Sdonftwdkif;? oefY&Sif;&m
Xmeawmf &yfaeMuavmh/35;6 xdkodkY yocgodk;oi,fudkowf ukd,fudkoefY&Sif;apMuavmh/ oifwdkYnDtpfudkwdkYonf arma&Stm;jzifh xm0&bk&m;rSmxm;awmf
rlonftwdkif; jyKapjcif;iSg? olwdkYudkvnf; jyifqifMuavmh[k rdefYawmfrl\/35;7 pnf;a0;aomoltaygif;wdkYonf yocgyGJcHp&mbdkY? a,m&Sdrif;onf rdrdOpm? odk;oi,f? qdwfoi,foHk;aomif;ESifh EGm;oHk;axmif
udkay;awmfrl\/35;8 rSL;rwfwdkYonfvnf;? apwempdwf&Sdvlrsm;? ,Zfyka&m[dwf? av0dom;wdkYtm;ay;Mu\/ AdrmefawmfrSL;[dvcd? Zmc&d?
a,a[mvonfvnf;? yocgyGJcHp&mbdkY odk;qdwfESpfaxmifajcmuf&mESifh EGm;oHk;&mudk ,Zfyka&m[dwfwdkYtm;ay;Mu\/35;9 av0dom;tBuD;tuJ? aumeed? a&Srm,? [m&Sbd? a,a,v? a,mZA'f? emoaevESifh ol\nDrsm;wdkYonfvnf;? yocgyGJcHp&mbdkY
odk;qdwf ig;axmifESifhEGm;ig;&mudk av0dom;wdkYtm;ay;Mu\/35;10 xdkodkY &Sifbk&iftrdefYawmftwdkif;? 0wfjyKp&mjyifqif ,Zfyka&m[dwfwdkYonf rdrdwdkYae&m&yf? av0dom;wdkYonfrdrdwdkYtrIudk
aqmif&GufMu \/35;11 yocgodk;oi,fudk owf? ,Zfyka&m[dwfwdkYonf taoG;udkvufESifh jzef;vsuf? av0dom;wdkYonf ta&udkcGgvsufjyKMu\/35;12 arma&Susrf;pm a&;xm;onftwdkif;? xm0&bk&m;tm;ylaZmfp&mbdkY vlrsm;taqGtrsKd;tvdkuf toD;toD;wdkYtm;ay;a0jcif;iSg?
rD;IdU&m ,Zfrsm;ESifhEGm;rsm;udk cGJxm;Mu\/35;13 xHk;zGJUawmfrlonftwdkif;? yocgodk;oi,fudkrD;ESifhuifMu\/ oefY&Sif;aomylaZmfoumtjcm;wdkYudk ajrtdk;? oHtdk;? oHu&m; jyKwf
vltaygif; wdkYtm; tvsiftjrefa0zefMu\/35;14 xdkaemufrS udk,ftbdkYESifh ,Zfyka&m[dwftbdkYudkjyifqifMu\/ tmkefom; ,pfyka&m[dwf wdkYonf nOD;wdkifatmif rD;IdU&m,ZfESifhqDOudk
ylaZmf vsufae&aomaMumifh? av0dom;wdkYonfudk,f tbkdYudk4if;? tmkefom;,Zfyka&m[dwftbdkYudk4if; jyifqifMu\/35;15 'g0d'fESifh&Sifbk&if\ ya&mzuftmoyf? a[ref? a,'kokefwdkYpD&ifonftwdkif;? tmoyftrsKd;om;oDcsif;onfwdkYonf rdrdwdkYae&m&SdMu\/
wHcg;apmifhwdkYonf rdrdwdkYtrIudkra&Smif? wHcg;&SdorQwdkYudk apmifhMu\/ olwdkYnDtpfudk av0dom;wdkYonf olwdkYtbdkYjyifqifMu\/35;16 xdkodkY a,m&Sdrif;BuD;rdefYawmfrlonftwdkif; yocgyGJudkcH? xm0&bk&m;\,Zfyvifay:rSm rD;IdU&m,ZfwdkYudkylaZmfjcif;iSg? xm0&
bk&m;tm; jyK&aom0wftvHk;pHkudk xdkaeYjcif;wGifjyifqifMu\/35;17 pnf;a0;aomoa&vtrsKd;om;wdkYonf? xdktcgyocgyGJudk4if;? tZkryGJudk4if;? ckepf&ufywfvHk;cHMu\/35;18 a,m&Sdrif;ESifh ,Zfyka&m[dwf? av0dom;? pnf;a0;aom,k'jynf? oa&vjynfom;? a,k&SvifNrdKUom;taygif;wdkYcHaom
xdkyocgyGJuJhodkYaom ya&mzuf&SarGvvufxufrSp oa&vEdkifiHrcH/ xdkodkYaom yocgyGJudk oa&v&Sifbk&if wa,mufrQ
rcH/35;19 a,m&Sdrif; eef;pHq,f&SpfESpfwGif? xdkyocgyGJudkcHMu\/
35;20 xdkaemufrS? a,m&Sdonf AdrmefawmfudkjyifqifNyD;rS? tJ*kwK&Sifbk&ifaeacgonf Oz&wfjrpfem;? cgacrdwfNrdKUodkYppfcsDonfwGif?
a,m&Sdrif; onfqD;wm;jcif;iSg xGufav\/35;21 tJ*kwK&Sifbk&ifu? tdk,k'&Sifbk&if? oifonf igESifhtb,fodkYqdkifoenf;/ oifhudk,aeY igppfcsDonfr[kwf/ igESifhppfwdkufbuf
jzpfaomtrsKd; udkppfcsD\/ igtvsiftjrefjyKrnftaMumif; bk&m;ocifudkrSmxm;awmfrlNyD/ ighbuf&Sdaombk&m;ocifudk qefYusifbuf
rjyKbJaeavmh/ odkYr[kwf oifhudkzsufqD;awmfrlrnf[k oHwrefudkapvTwfrSmvdkufav\/35;22 odkY&mwGif a,m&SdonfrvTJra&Smif? aeacgqifhqdkaombk&m;ocif\trdefYawmfudkem;raxmif? ppfwdkufjcif;iSg jcm;em;aomta,mifudk
aqmifvsuf? ar*da'gcsKdifh ppfyGJxJodkY0ifav\/35;23 av;ol&JwdkYonf a,m&dSrif;BuD;udk ypfrSefojzifh? rif;BuD;u ighudkaqmifoGm;avmh/ jyif;pGmtxdtcdkufcH&onf[k uRefwdkYtm;qdkvQif?35;24 uRefwdkYonf &xm;awmfay:ucs? 'kwd,&xm;awmfay:wifNyD;vQif? a,k&SvifNrdKUodkYaqmifoGm;aomtcg? tedpa&muf
bdk;ab;wdkY ocsKif; oN*dK[fjcif;udkcHav\/ ,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;taygif;wdkYonf? a,m&Sdrif;tedpa&mufaomaMumifh
idka<u;jrnfwrf;jcif;udk jyKMu\/35;25 a,&rdonfvnf; jrnfwrf;aompum;udkpD&if oDcsif;onfa,mufsm;rdef;r&SdorQwdkYonf? ,aeYwdkifatmif a,m&Sdrif;udkatmufarh
vsuf? xdkjrnfwrf;aompum;udk oHk;aqmifojzifh? oa&vxHk;pHjzpfav\/ xdkpum;onf jrnfwrf;pm a&;xm;vsuf&Sdownf;/
35;26 a,m&SdjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYESifh xm0&bk&m;\ynwdusrf; a&;xm;onftwdkif; aus;Zl;jyKjcif;?35;27 tusifhusifhjcif; t&mtptqHk;wdkYonf oa&v&mZ0ifESifh ,k'&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/

413

tcef;BuD; ( 36 )
36;1
36;2
36;3
36;4

jynfoljynfom;wdkYonf a,m&Sdom;a,mcwfudk,l? a,k&SvifNrdKUrSm crnf;awmft&m eef;wifMu\/a,mcwfonf toufESpfq,foHk;ESpf&Sdaomf? eef;xdkif a,k&SvifNrdKU oHk;vpdk;pHav\/xdkrif;udk tJ*kwK&Sifbk&ifonf a,k&SvifNrdKUrSmeef;cs? ,k'jynf aiGtcGufwaxmifESifh a&TtcGufwq,fudk tcGefawmif;av\/tJ*kwK&Sifbk&ifaeacgonfvnf;? a,mcwf\ aemifawmf{vsmudrfudk ,k'jynfa,k&SvifNrdKUeef;awmfay:rSmwif? a,m,udrf
trnfopfudk ay;NyD;vQif? nDawmfa,mcwfudk tJ*kwKjynfodkY,laqmifoGm;\/
36;5 a,m,udrfonf toufESpfq,fig;ESpf&Sdaomf? eef;xdkif a,k&SvifNrdKU wq,fwESpfpdk;pHav\/ xdkrif;onf rdrdbk&m;ocifxm0&
bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK\/36;6 xdkaMumifh? AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmonfcsDvm? AmAkvkefNrdKUodkY ,loGm;jcif;iSg? oHBudK;jzifhcsnfaESmifav\/36;7 AdrmefawmfwefqmtcsKdUwdkYudkvnf; ,loGm;? AmAkvkefNrdKUAdrmef xm;av\/36;8 a,m,udrfjyKrlaomtrIt&m <uif;avorQwdkYESifh jyKrdaom&GHU&SmbG,ftrI? xif&Sm;aompdwfoabmonf? oa&v&mZ0ifESifh
,k'&mZ0if a&;xm;vsuf&Sd\/ om;awmfa,acgedonf crnf;awmft&meef;xdkif\/
36;9 a,macgedonf toufwq,f&SpfESpf&Sdaomf eef;xdkif a,k&SvifNrdKU oHk;vESifhq,f&ufpdk;pHav\/ xdkrif;onf xm0&bk&m;
a&SUawmf 'kpdkufudkjyK\/36;10 ESpfvnfaomtcg? aeAkc'faeZmrif;BuD;onf ppfcsDap? xdkrif;ESifhwuGaumif;rGefaom AdrmefawmfwefqmwdkYudk AmAkvkefNrdKUodkY,loGm;?
baxG;awmfaZ'ududk? ,k'jynfa,k&SvifNrdKU eef;awmfay:rSmwifav\/
36;11 aZ'udonf toufESpfq,fwESpf&Sdaomf? eef;xdkif a,k&SvifNrdKU wq,fwESpfpdk;pHav\/36;12 xdkrif;onfvnf;? rdrdbk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf 'kpdkufudkjyK\/ xm0&bk&m;\trdefYawmfudkqifhqdkaom ya&mzuf
a,&rda&SUrSm udk,fudkrEdSrfhcs/36;13 bk&m;ociftusdefwdkufNyD;aom aeAkc'faeZmrif;BuD;udkykefuefav\/ oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;xHawmfodkYrjyefrnf
taMumif;? rdrdvnfyif;udk4if;? rdrdESvHk;udk4if; cdkifrmap\/36;14 xdkrSwyg;? ,Zfyka&m[dwftBuD;rsm;ESifhjynfoljynfom;&SdorQwdkYonf? wyg;trsKd;om;&GHU&SmbG,fjyKonftwdkif;? tvGefjypfrSm;Mu\/
a,k&SvifNrdKU xm0&bk&m;oefY&Sif;apawmfrlaom AdrmefawmfudknpfnL;apMu\/36;15 bkd;ab;wdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf rdrdvlrsKd;ESifhrdrdaeawmfrl&mt&yfudkoem;aomaMumifh? apmapmxtxyfxyfapvTwfaom
wrefwdkYtm;jzifh rSmvdkufawmfrlaomfvnf;?36;16 bk&m;ocif\wrefwdkYudk jyuf,,fjyKtrdefYawmfudkem;raxmif? ya&mzufawmfwdkYudknOf;qJaomaMumifh? xm0&bk&m;\trsufawmf
rNidrf;Edkifatmif? rdrdvlrsKd;udkwGufojzifh?36;17 cgv'J&Sifbk&ifudk ppfcsDapawmfrl\/ xdk&Sifbk&ifonf oefY&Sif;&mXmetdrfawmf vlysKdwdkYudkxm;ESifhowf\/ a,musfm;ysKd? rdef;rysKd?
vltdk? toufBuD; ausmukef;aomolwdkYudkyifroem;? &SdorQwdkYudk xdk&Sifbk&ifvufodkY tyfawmfrl\/36;18 AdrmefawmfwefqmtBuD;ti,f&SdorQwdkYudk4if;? Adrmefawmfb@m? eef;awmfb@m? rSL;rwfb@m&SdorQwdkYudk4if;? AmAkvkefNrdKUokdY
,loGm;\/36;19 Adrmefawmfudkvnf;rD;IdU a,k&SvifNrdKUdk;udkNzdKzsufMu\/ rif;tdrf&SdorQwdkYudkvnf;rD;IdU NrdKUwefqmtaumif;tjrwf&SdorQwdkYudk
zsufqD;Mu \/36;20 xm;ab;ESifhvGwfaomolwdkYudk? AmAkvkefNrdKUodkYodrf;oGm;? olwdkYonf ay&odEdkifiHrwnfrSDwdkifatmif &Sifbk&ifxH? om;awmfajr;awmfxH
uRefcHvsufae&Mu\/36;21 xdkodkY oa&vajronf OykofaeYwdkYudk arGUavsmfapjcif;iSg? a,&rdqifhqdkaom xm0&bk&m;\trdefYawmfonf jynhfpHk&\/ xdkjynf
onf vlqdwfnHvsufaeaomumv? tESpfckepfq,faphatmif OykofaeYwdkYudkapmifhaomtcGifh&Sdownf;/&mZ0ifcsKyf'kwd,apmifNyD;\/

414

{Z&rSwfpm/

Book Of Ezra.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

415

{Z&rSwfpm/

Book Of Ezra.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3

1;4
1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11

a,&rdqifhqdkaom xm0&bk&m;\trdefYawmfudk jynfhpHkapjcif;iSg? ay&od&Sifbk&ifukkeef;pHyXrESpfwGif? xm0&bk&m; EId;aqmf


awmfrlaom tm;jzifh? xdk&Sifbk&ifonf trdefYawmfpmudkxkwfNyD;vQif? ay&odEdkifiHt&yf&yfwdkY aMumfjimap?ay&od&Sifbk&ifukkrif;rdefYawmfrlonfum;? aumif;uifbHk\t&Sifbk&m;ocifxm0&bk&m;onf? ajrBuD;ay:rSmwdkif;EdkifiH&SdorQwdkYudk
ightm; ay;awmfrlonfjzpf? ,k'jynfa,k&SvifNrdKU tdrfawmfudkigwnfaqmuf&rnftaMumif; rSmxm;awmfrlNyD/oifwdkYwGif tb,folonf bk&m;ocif\vljzpfoenf;/ xdkolenf;twl bk&m;ocif&Sdawmfrlygapaom/ ,k'jynfa,k&SvifNrdKUodkY
oGm; oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;\ tdrfawmfudkwnfaqmufap/ a,k&SvifNrdKU&Sdawmfrlaombk&m;onf
bk&m;ocifjzpfawmfrl\/bk&m;ocif\ vlwnf;cdk&mt&yf&yf aeaomolwdkYonf? a,k&SvifNrdKUrSm&Sdawmfrlaom bk&m;ocif\tdrfawmftbdkY tvdkvdkvSLaom
tvSLrS wyg;? a&T? aiG? Opm? wd&pmefESifh rpap[k rdefYawmfrl\/
xdktcg ,k'taqGtrsKd;ESihfA,FmrdeftaqGtrsKd;olBuD;rsm;? ,Zfyka&m[dwf? av0dom;rsm;ESifhwuG? bk&m;ocifEId;aqmfawmfrlaom
oltaygif; wdkYonf? a,k&SvifNrdKU&Sdwmfrlaom xm0&bk&m;\tdrfawmfudk wnfaqmufjcif;iSgxMu\/tdrfeD;csif;&SdorQwdkYonf? tvdkvdkvSLaomtvSLrSwyg;? aiGwefqmESifh a&Ttp&SdaomOpmrsm;? wd&pmefrsm;? tbdk;xdkufaomt&mwdkYESifh
rpMu\/
xdkrSwyg;? a,k&SvifNrdKUrS aeAkc'faeZmodrf;oGm;? rdrdbk&m;wdkYAdrmef oGif;xm;aom AdrmefawmfwefqmwdkYudk?ay&od&Sifbk&ifukkonf a&Twdkufpdk;rdoa&'wfvufjzifhxkwf? ,k'rif;a&SU&SAmZm a&wGufvsuftyfawmfrl\/Adrmefawmfwefqmpm&if;[lrlum;? a&Tzvm;oHk;q,f? aiGzvm;waxmif? xm;ESpfq,fudk;pif;?a&Ttdk;oHk;q,f? jcm;em;aomaiGtdk;av;&mwq,f? tjcm;aomwefqmwaxmif?a&Twefqm? aiGwefqmta&twGufaygif;um;? ig;axmifav;&mwnf;/ xdkwefqmrsm;udk a&S&SAmZmonf,l? tcsKyfcH&aom vlpk
xJu? AmAvkefNrdKUrS a,k&SvifNrdKUodkYac:oGm;aom olwdkYESifhtwlaqmifcJh\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2

AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmonf? AmAkvkefNrdKUodkY odrf;oGm;aom vlpkxJuxGuf?aZkAaAv? a,mI? ae[rd? o&m,? a&vm,? armf'uJ? Adv&Sef? rdZyg? Ad*0J? a&[kH? AmemwdkYESifhtwlvdkufvm?
a,k&SvifNrdKUtp&Sdaom ,k'jynf toD;toD;qdkifaomNrdKU&GmodkY a&mufaomEdkifiHawmfom; oa&vvlpm&if;[lrlum;?2;3 ygkwftrsKd;om; ESpfaxmifw&mckepfq,fESpfa,muf?2;4 a&SzwdtrsKd;om; oHk;&mckepfq,fESpfa,muf?2;5 tm&mtrsKd;om; ckepf&mckepfq,fig;a,muf?2;6 yg[wfarmbtrsKd;? a,mI,GmbtrsKd;om; ESpfaxmif&Spf&mwq,fESpfa,muf?2;7 {vHtrsKd;om; waxmifESpf&mig;q,fav;a,muf?2;8 ZwKtrsKd;om; udk;&mav;q,fig;a,muf?2;9 ZuJtrsKd;om; ckepf&majcmufq,f?2;10 AmedtrsKd;om; ajcmuf&mav;q,fESpfa,muf?2;11 aAAJtrsKd;om; ajcmuf&mESpfq,foHk;a,muf?2;12 tmZ*'ftrsKd;om; waxmifESpf&m ESpfq,fESpfa,muf?2;13 ta'geduHtrsKd;om; ajcmuf&majcmufq,fajcmufa,muf?2;14 Ad*0J trsKd;om; ESpfaxmifig;q,fajcmufa,muf?2;15 tm'deftrsKd;om; av;&mig;q,fav;a,muf?2;16 a[ZudESifh tmwmtrsKd;om; udk;q,f&Spfa,muf?2;17 aAZJtrsKd;om; oHk;&mESpfq,foHk;a,muf?2;18 a,m&trsKd;om; w&mwq,fESpfa,muf?2;19 [mIHtrsKd;om; ESpf&mESpfq,foHk;a,muf?2;20 *dAmtrsKd;om; udk;q,fig;a,muf?2;21 AufvifNrdKUom; w&mESpfq,foHk;a,muf?416

2;22
2;23
2;24
2;25
2;26
2;27
2;28
2;29
2;30
2;31
2;32
2;33
2;34
2;35
2;36
2;37
2;38
2;39
2;40
2;41
2;42

aeawmzNrdKUom; ig;q,fajcmufa,muf?tmeokwfNrdKUom; w&mESpfq,f&Spfa,muf?tmZrm0wfNrdKUom; av;q,fESpfa,muf?ud&,om&drfNrdKU? aczd&NrdKU? aAkwfNrdKUom; ckepf&mav;q,foHk;a,muf?&mrNrdKU? *gbNrdKUom; ajcmuf&mESpfq,fwa,muf?rdwfrwfNrdKUom; w&mESpfq,fESpfa,muf?aAovNrdKU? tmNrdKUom; ESpf&mESpfq,foHk;a,muf?aeaAmNrdKUom; ig;q,fESpfa,muf?rm*AdwfNrdKUom; w&mig;q,fajcmufa,muf?tjcm;aom{vHNrdKUom; waxmifESpf&mig;q,fav;a,muf?[m&drfNrdKUom; oHk;&mESpfq,f?avm'NrdKU? [m'd'fNrdKU? MoaemNrdKUom; ckepfq,fig;a,muf?a,&dacgNrdKUom; oHk;&mav;q,fig;a,muf?aoemNrdKUom; oHk;axmifajcmuf&moHk;q,fwnf;/
,Zfyka&m[dwfpm&if;[lrlum;? a,mItrsKd;xJu? a,'g,trsKd;om; udk;&mckepfq,foHk;a,muf?ar&trsKd;om; waxmifig;q,fESpfa,muf?ygI&trsKd;om; waxmifESpf&mav;q,fckepfa,muf?[m&drftrsKd;om; waxmifwq,fckepfa,mufwnf;/
av0dom;pm&if;[lrlum;? a[m'0dtrsKd;xJu a,mItrsKd;ESifhum'arvtrsKd;om;ckepfq,fav;a,muf?oDcsif;onftmoyftrsKd;om; w&mESpfq,f&Spfa,muf?wHcg;apmifhtrsKd;om;wnf;[laom &SvHKtrsKd;om;? tmwmtrsKd;om;? wmvrkeftrsKd;om;? tuKyftrsKd;om;? [wdwtrsKd;om;?
a&SmAJtrsKd;om;aygif; w&moHk;q,fudk;a,mufwnf;/
2;43 bk&m;uRefcHol? Zd[trsKd;om;? [okztrsKd;om;? waAmuftrsKd;om;?2;44 aukwftrsKd;om;? o,m[trsKd;om;? yg'keftrsKd;om;?2;45 avAetrsKd;om;? [m*btrsKd;om;? tuKyftrsKd;om;?2;46 [m*yftrsKd;om;? &SvrJtrsKd;om;? [meeftrsKd;om;?2;47 *da'vtrsKd;om;? *g[mtrsKd;om;? &m,trsKd;om;?2;48 a&ZdeftrsKd;om;? aeaum'trsKd;om;? *ZrftrsKd;om;?2;49 MoZtrsKd;om;? ygomtrsKd;om;? aAoJtrsKd;om;?2;50 tmoemtrsKd;om;? r[kedrftrsKd;om;? ezkodrftrsKd;om;?2;51 AmuAkwftrsKd;om;? [ukztrsKd;om;? [m&[k&trsKd;om;?2;52 AmZvkwftrsKd;om;? r[d'trsKd;om;? [&&StrsKd;om;?2;53 AmukwftrsKd;om;? odo&trsKd;om;? omrtrsKd;om;?2;54 aeZdtrsKd;om;? [wdztrsKd;om;wnf;/
2;55 a&Svrkef\tapcHuRef? aomwJtrsKd;om;? aomz&uftrsKd;om;? ayk'trsKd;om;?2;56 ,mvtrsKd;om;? 'gukeftrsKd;om;? *da'vtrsKd;om;?2;57 a&SzwdtrsKd;om;? [wdvtrsKd;om;? aygc&uftrsKd;om;? aZAdrftrsKd;om;? tmrdtrsKd;om;wnf;/2;58 bk&m;uRefESifha&SmvrkefuRefaygif;um;? oHk;&mudk;q,fESpfa,mufwnf;/
2;59 xdkrSwyg; oa&vtrsKd;rSefonfrrSefonfudk4if;? rdrdwdkYtaqGtrsKd;udk4if;? rjyEdkifbJawvarvNrdKU? awv[moNrdKU? ackyfNrdKU?
t'efNrdKU? ar&NrdKUrS xGufoGm;aomol[lrlum;?2;60 a'vm,trsKd;om;? awmbdtrsKd;om;? aeaum'trsKd;om;aygif; ajcmuf&mig;q,fESpfa,mufwnf;/
2;61
,Zfyka&m[dwftrsKd;xJu
[Am,trsKd;om;?
aumZtrsKd;om;?
*dv'fjynfom;AmZdvJorD;wa,mufESifhpHkbuf?
a,murtrnfudk&aom AmZdvJtrsKd;om;wdkYonf?2;62 pm&if;0ifaomvlpkwGif rdrdwdkYpm&if;udk &SmrawGUaomaMumifh? trsKd;rppf? ,Zfyka&m[dwft&mudkrcH&Mu/2;63 O&drfESifhokrdrfygaom ,Zfyka&m[dwfray:rSDwdkifatmif olwdkYonftvGefoefY&Sif;aomt&mwdkYudk rpm;&[k jynftkyfrif;pD&if\/
2;64 y&dowfaygif;um; av;aomif;ESpfaxmifoHk;&majcmufq,fwnf;/2;65 xdkrSwyg;? uRefa,mufsm;? uRefrdef;raygif; ckepfaxmifoHk;&moHk;q,fckepfa,muf? oDcsif;onfa,mufsm;rdef;raygif;ESpf&m?2;66 jrif;aygif;ckepf&moHk;q,fajcmufpD;? vm;aygif;ESpf&mav;q,fig;pD;?2;67 ukvm;tkyfaygif; av;&moHk;q,fig;pD;? jrnf;aygif;ajcmufaxmifckepf&mESpfq,fwnf;/2;68 taqGtrsKd;olBuD;tcsKdUwdkYonf a,k&SvifNrdKUAdrmefawmfodkY a&mufaomtcg? Adrmefawmfudkrdrdae&mwnfaqmufjcif;iSg?2;69 wwfEdkiforQtwdkif; tvdkvdkvSL? a&T'*Fg;ajcmufaomif;waxmif? aiGtcGufig;aomif;? ,Zfyka&m[dwft0wftpHkw&mudk b@m
awmfxJodkY oGif;Mu\/2;70 xdkodkY,Zfyka&m[dwf? av0dom;? omrnvltcsKdU? oDcsif;onf? wHcg;apmifh? bk&m;uRefwdkYonf rdrdwdkYae&mNrdKU&GmwdkY4if;? oa&v
jynfoljynfom;taygif;wdkYonf rdrdwdkYae&mNrdKU&GmwdkY4if; ae&musMu\/
417

tcef;BuD; ( 3 )
3;1 owrva&mufrS NrdKU&Gmt&yf&yfaeaom oa&vtrsKd;om;vltaygif;wdkYonf? a,k&SvifNrdKUodkY wnDwGwfwnf;vm
pka0;Mu\/3;2 xdktcg a,mZ'ufom;a,mIESifh ol\nDtpfudk,Zfyka&m[dwfrsm;? &Smvaovom;aZkAaAvESifh ol\nDtpfudkrsm;wdkYonfx
bk&m;ocif\ vlarma&Sa&;xm;aomynwdusrf;pmygonftwdkif;? rD;dIU&m,ZfwdkYudkylaZmfvdkaomiSg? oa&vtrsKd;\bk&m;
ocifh,Zfyvifudk wnfMu\/3;3 xdkjynft&yf&yfaeaomolwdkYudk aMumufaomfvnf;? ,Zfyvifudkrdrdbdeyfay:rSmwnfxm;? eHeufnOD;rjywfrD;IdU&m,ZfwdkYudk
xm0&bk&m; tm;ylaZmfMu\/3;4 usrf;pmvmonftwdkif;? oauaeyGJudkvnf;cH w&m;ESifhtnDaeYwdkif;jyKoifhaom0wfudkjyKvsuf? aeYwdkif;rD;IdU&m,ZfwdkYudk ta&
twGufESifh ylaZmfMu\/3;5
xdkaemufrS tNrJylaZmf&aom,Zf? vqef;aeY4if;? xm0&bk&m;tbdkY oefY&Sif;apaom "ryGJaeY4if;? ylaZmf&aom,Zf? xm0&bk&m;tm;
tvdkvkdylaZmfoumudk aqmifcJhaomoltoD;toD;tbdkY ylaZmf&aom,ZfwdkYudk ylaZmfvsufaeMu\/3;6 AdrmefawmfwkdufjrpfodkY rcsao;aomfvnf;? owrvw&ufaeYrSp rD;IdU&m,ZfwdkYudk xm0&bk&m;tm;ylaZmfMu\/3;7 yef;&eform;ESifh vuform;wdkYtm;vnf; aiGudkay;Mu\/ ay&od&Sifbk&ifukk tcGifhay;awmfrlonftwdkif;? tm&Zfopfom;udk
avAEkefawmifrS ,kayqdyfodkYaqmifapjcif;iSg? Zd'kefNrdKUom;ESifhwkkNrdKUom;wdkYtm;? pm;p&dwfESifh qDrsm;udkay;Mu\/
3;8
a,k&SvifNrdKUAdrmefawmfodkYa&mufaom 'kwd,ESpf? 'kwd,vwGif &Smvaovom; aZkAaAv? a,mZ'ufom;a,mI? usef<uif;aom
nDtpfudk? ,Zfyka&m[dwf? av0dom;rsm;? tcsKyfcH&aomvlpkxJuxGuf? a,k&SvifNrdKUodkY vmaomvlrsm;taygif;wdkYonfx
Adrmefawmf wnfaqmufjcif;trIudk EId;aqmfpdrfhaomiSg av0dom;wdkYudkcefYxm;Mu\/3;9 xdktcg ,k'trsKd;? a,mIESifhol\om;nDrsm;? uyfarsvESifhol\om;rsm;? av0dtrsKd;a[e''fom;rsm;? olwdkYom;ESifhnDrsm;wdkYonf?
Adrmefawmfudk wnfaqmufvkyfaqmifaomolwdkYudk EId;aqmfjcif;iSgxMu\/3;10 vkyfaqmifaomolwdkYonf xm0&bk&m;\Adrmefawmfwdkufjrpfudkcsaomtcg? oa&v&Sifbk&if'g0d'fpD&ifonftwkdif;? xm0&
bk&m;\ *kPfawmfudk csD;rGrf;apjcif;iSg? wHydk;udkifaom ,Zfyka&m[dwfrsm;? cGufuGif;udkifaom av0dtrsKd;? tmoyfom;rsm;wdkYudk
cefYxm;Mu\/3;11 xm0&bk&m;onf aumif;jrwfawmfrl\/ oa&vtrsKd;jyawmfrlaom ukPmawmftpOftNrJwnfygonf[l *kPfawmfukd
csD;rGrf;vsuf? aus;Zl;awmfudk0efcHvsuf? toHNydKif tvSnfhvSnfhoDcsif;qdkMu\/ Adrmefawmfwdkufjrpfudkcs&aomaMumifh? vltaygif;
wdkYonf xm0&bk&m;\ *kPfawmfudk csD;rGrf;vsuf? BuD;aomtoHESifh a<u;aMumfMu\/3;12 odkY&mwGif toufBuD; t&ifAdrmefawmfudk jrifbl;aom ,Zfyka&m[dwf? av0dom;? taqGtrsKd;olBuD;trsm;wdkYonf? aemufAdrmef
awmfwdkfuf jrpfusvsuf&Sdonfudk jrifaomtcg? BuD;pGmaomtoHESifh idka<u;Mu\/ vltrsm;wdkYonfvnf; 0rf;ajrmufaompdwfESifh
a<u;aMumfMu\/3;13 xdkodkYjyKaoma<u;aMumfoHESifh idka<u;oHudk Mum;aomolwdkYonf ydkif;jcm;rodEdkifMu/ vlrsm;wdkYonf BuD;pGmaomtoHESifh a<u;aMumf
aomaMumifh? a0;aomt&yf Mum;&av\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

odrf;oGm;jcif;udkcH&aomtrsKd;om;wdkYonf? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;tbdkY AdrmefawmfudkwnfMuonf[k ,k'


trsKd;ESifh A,FmrdeftrsKd;\ &efolwdkYonfMum;vQif?4;2 aZkAaAvESifhtaqGtrsKd;olBuD;wdkYxHodkYvm?
igwdkYonfoifwdkYxHwnf;cdkyg&ap/
oifwdkY\bk&m;ocifudkoifwdkY&SmouJhodkY
igwdkYvnf;&SmMu\/ igwdkYudk jynfodkYaqmifcJhaom tmI&dbk&if{o&['KefvufxufrSp xdkbk&m;ociftm; ,ZfylaZmfMuonf[k
qdkMuaomf?4;3
aZkAaAvESifha,mItp&Sdaom oa&vtaqGtrsKd;olBuD;wdkYu? igwdkY\bk&m;ociftbdkY Adrmefawmfwnfjcif;trIudk? oifwdkYonf
igwdkYESifh0dkif;rvkyf&/ ay&od&Sifbk&ifukkrif;BuD; trdefYawmftwdkif;? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;tbdkY igwdkYonf
udk,fwdkifwnf&rnf[k jyefajymMu\/4;4
xdktcg jynfom;wdkYonf ,k'trsKd;wdkYudk vuftm;avsmhap? wnfaqmufjcif;trIudk aESmifh&SufMu\/4;5 ,k'trsKd;om;wdkY\ tBuHudkzsufqD;jcif;iSg? ay&od&Sifbk&ifukkvufxuf umvywfvHk;rSonf? ay&od&Sifbk&if'g&dvufxufwdkifa
tmif? a&SUaewdkYudkiSg;xm;Mu\/4;6 tma&Tkeef;xdkifpu ,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;wdkY tjypfwifaomvTmpmudk ay;vdkufMu\/
4;7 tmwaZ&Zfvufxuf Ad&SvH? rdoa&'wf? waAvESifhtjcm;aomtaygif;tabmfwdkYonf? I&dbmompum;ESifha&;aomvTmpmudk?
ay&od &Sifbk&if tmwaZ&ZfxHodkYay;vdkufMu\/4;8
pmwdkufpdk;a&[HkESifh NrdKUpma&;&Sdr&SJwdkYonf? a,k&SvifNrdKUudk &efbufjyKvsuf? tmwaZ&Zfrif;BuD;xHodkY pmay;vdkuf?4;9 pmwdkufpdk;a&[Hk? NrdKUpma&;&Sdr&SJESifh tjcm;aomtaygif;tabmf? 'deJjynfom;? tzmooufjynfom;? wmayvjynfom;? tzm&
ojynfom;? tmac0jynfom;? AmAkvkefjynfom;? I&Seufjynfom;? a'[0jynfom;? {vHjynfom;tp&Sdaom?418

4;10 BuD;jrwfaomrif;tmoeygaqmifcJh? &Srm&dNrdKU&GmwdkY ae&mcsaomolrsm;ESifh? jrpftaemufbufaeaom tjcm;olrsm;wdkYonf?


rnfaom aeY&ufumvwGif?4;11 tmwaZ&Zfrif;BuD;xHodkY ay;vdkufaompm[lrlum;? jrpftaemufbufaeaom udk,fawmfuRefwdkYonf? rnfaomaeY&ufumvwGif
avQmuf yg\/4;12 txHawmfrS uRefawmfwdkY&Sd&modkY a&mufvmaom,k'vlwdkYonf qdk;npfykefuefwwfaom a,k&SvifNrdKUudkwnfvsuf? NrdKUdk;tjrpf
udkcs vufpowfvkonfudk odrSwfawmfrlyg/4;13 xdkNrdKUudkwnfjyef NrdKUdk;udkvufpowfvQif? aiGawmfcGJjcif;udkrcH? tcGefawmftaumufawmfudk ray;bJae? EdkifiHawmftusKd;
enf;ygvdrfhrnf udkodrSwfawmfrlyg/4;14 uRefawmfwdkYonf aus;Zl;awmftm;jzifh toufarG;&aomoljzpfonfESifhtnD? udk,fawmfbkef;awmfavsmhaMumif;udk Munfhrae
oifhaomaMumifh? bdk;awmfab;awmfwdkY\ rSwfpmudkppfaMumawmfrlrnftaMumif; avQmufpmudk ay;vdkufyg\/4;15 a,k&SvifNrdKUonf ykefuefwwfaomNrdKU? &Sifbk&iftusKd;ESifh EdkifiHawmftusKd;pD;yGg;udk zsufqD;wwfaomNrdKUjzpfbl;? a&S;umv
NrdKUxJrSm ykefuefaomtBuHudk tpOfjyKpkaomaMumifh? twdkuftzsufcH&ygonftaMumif;t&mrsm;udk xdkrSwfpmawGU odawmfrl
ygvdrfhrnf/4;16 xdNk rdKUudw
k nfjyef NrdKUd;k udv
k ufpowfvQif? ud,
k af wmfonf jrpftaemufbuf tpd;k &awmfrrlaMumif;udk uREfyk w
f aYkd vQmufxm;ygonf[k
pmygownf;/4;17 &Sifbk&ifonf pmwdkufpdk;a&[HkESifh NrdKUpm;a&;&Sdr&SJrSp? &Srm&dNrdKUaeaom xdkolwdkY\taygif;tabmfrsm;? jrpftaemufbuf aeaom
tjcm;olrsm;wdkY&Sd&modkY jyefay;vdkufaom pm[lrlum;?4;18 rnfaom aeY&ufumvwGif? iga&; oifwdkYcsrf;omygap/ ighxHodkY oifwdkYay;vdkufaom pmudkigha&SUrSm teufjyef bwfNyD/4;19 igrSmxm;onftwdkif; ppfaMumMuaomtcg? xdkNrdKUonf a&S;umv &Sifbk&ifwdkYudkykefuefaMumif;? raumif;aomtBuHudk BuHwwf
aomNrdKU? ykefuefwwfaomNrdKUjzpfaMumif;?4;20 aiGawmfudkcGJvsuf? tcGefawmftaumufawmfudkcHvsuf? jrpftaemufbufwa&SmufvHk;udktpdk;& wefckd;BuD;aom&Sifbk&ifwdkYonf
a,k&Svif NrdKU aebl;aMumif;rsm;udkod&\/4;21 odkYjzpf igonf tcGifhray;rSDwdkifatmif? xdkolwdkYonf NrdKUudkrwnfbJaeaprnftaMumif; trdefYawmfudkqifhqdkMuavmh/4;22 EdkifiHawmftusKd;rysufpD;apjcif;iSg owdjyK trIudk aphaphMunfhIMuavmh[k rdefYawfmrl\/4;23 tmwaZ&Zfrif;BuD;pmudk a&[HkESifh NrdKUpma&;&Sdr&SJ tp&SdaomolwdkYtaygif;tabmfa&SUrSm bwfNyD;vQif? olwdkYonf a,k&SvifNrdKU?
,k'vlwdkY&Sd &modkY tvsiftjrefoGm; ,k'vlwdkY\ tvkyftudkifudk tEdkfiftxuf qD;wm;Mu\/4;24 xdkodkY a,k&SvifNrdKU\ Adrmefawmfwnfjcif;trIjywf? ay&od&Sifbk&if'g&deef;pH ESpfESpfwdkifatmif vufprowfbJ aeav\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1

xdktcg ya&mzuf[*JESifh a'gom;ya&mzufZmc&dvlwdkYonf ,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;? ,k'vlwdkYtm; xm0&bk&m;tcGifhESifh


a[mMu\/5;2 xdkodkY bk&m;ocif\ya&mzufwdkYonf 0dkif;ojzifh? &Smvaovom;aZkAaAvESifh a,mZ'ufom;a,mIonfx a,k&SvifNrdKU\
Adrmefawmfudk wnfpjyKjyefMu\/
5;3 xdktcg jrpftaemufbuf NrdKU0efwmwefESifh a&SomaAmZeJrSp olwdkYtaygif;tabmfwdkYonfvm? tdrfudkwnfaqmuf&rnf?
NrdKUdk;udk jyKjyif&rnftaMumif; tb,folrSmxm;oenf;[l4if;?5;4 tdrfudk wnfaqmufaom olwdkY\trnfum; tb,fodkYenf;[l4if;? ar;ppfMuaomfvnf;?5;5 'g&drif;trdefYawmfra&mufrSD tvkyftudkifrjywfapjcif;iSg? bk&m;ocifonf,k'trsKd;om;toufBuD;olwdkYudk axmufIawmfrl\/
odkYjzpf txHawmfodkY avQmufpmudkay;vdkufMu\/
5;6 jrpftaemufbufNrdKU0efwmweJESifha&SomaAmZeJrSp olwdkYtaaygif;tabmf?
5;7 jrpftaemufbufaeaom tzmooufvlwdkYonf? 'g&drif;BuD;xHodkY ay;vdkufaom pmcsuf[lrlum;? 'g&drif;BuD; tpOfcsrf;om
&Sdygapaom/5;8 uRefawmfwdkYonf,k'jynfwGif BuD;jrwfaombk&m;ocif\tdrfawmfodkY a&muf? xdkt&yfom;wdkYonf tdrfawmfudkausmufBuD;ESifh
wnfvkyfvsuf? ausmufx&Hay:rSm opfom;udkwifvsuf? tvsiftjrefvkyfaqmif tBuHxajrmufaMumif;udk odrSwfawmfrlyg/5;9 tdrfudk wnfaqmuf&rnf? NrdKUdk;udk jyKjyif&rnftaMumif; tb,folrSmxm;oenf;[l4if;?5;10 olBuD;wdkY\ trnfrsm;udk pm&if;,l txHawmfodkY ay;vdkufjcif;iSg? olBuD;wdkY\ trnfrsm;udk4if;? toufBuD;olwdkY ar;jref;aomtcg?5;11 olwdkYu? igwdkYonfaumif;uifESifhajrBuD;t&Sif bk&m;ocif\uRefawmfjzpfMu\/ a&S;umvBuD;jrwfaom oa&v&Sifbk&ifwnfa
xmifawmfrlaomtdrfawmfukd ,ckjyKjyifMu\/
5;12 igwdkYbdk;ab;wdkYonf aumif;uifbHk\ t&Sifbk&m;ocif\ trsufawmfudkEId;aqmfaomaMumifh? olwdkYudk cgv'Jrif;? AmAkvkef&Sif
bk&ifaeAkc'faeZm vufodkY tyfawmfrlojzifh? xdk&Sifbk&ifonf tdrfawmfudk zsufqD;? jynfom;wdkYudk AmAkvkefNrdKUodkYodrf;oGm;\/5;13 AmAkvkef&Sifbk&ifukkonf? eef;pHyXrESpfwGif Adrmefawmfudk jyKjyif&rnftaMumif; rdefYawmfrl\/-

419

5;14

aeAkc'faeZmonf a,k&SvifNrdKU\ AdrmefawmfxJuxkwf? bk&m;ocif\tdrfawmfESifhqdkifaomfvnf;? AmAkvkefNrdKU\AdrmefodkYaqmif


oGm;aom a&Twefqm? aiGwefqmwdkYudk ukkrif;BuD;onf AmAkvkefNrdKU\AdrmefxJu wzefxkwf? a&S&SAmZmtrnfESifh NrdKU0eft&m
cefYxm;aomolvufodkY tyfawmfrlvsuf?5;15 wefqmwdkYudk,la,k&SvifNrdKU\AdrmefawmfodkYaqmifoGm;avmh/ bk&m;ocif\tdrfawmfudk rdrdae&mwnfjyefap[k rdefYawmfrlonf
twdkif;?5;16 xdka&S&SAmZmonfvm a,k&SvifNrdKU\bk&m;tdrfawmftjrpfudkcsxm;ojzifh? xdktcsdefrSp ,ckwdkifatmif igwdkYonfwnfvkyfvsuf
vufpr owfao;[k jyefajymMu\/5;17 odkYjzpf? a,k&SvifNrdKU bk&m;\tdrfawmfudkwnf&rnftaMumif;? ukkrif;BuD;trdefYawmf&Sdonfr&Sdonfudkodvdkojzifh? AmAkvkefNrdKU
b@mawmf wdkuf &SmazGapjcif;iSg? tvdkawmf&SdvQif &SmazGapawmfrlyg/ aemufwzef trItvdkawmf&Sdonftwdkif; uRefawmfwdkY
qDodkY trdefYawmfpmudk ay;vdkufawmfrlyg[k avQmufpmygownf;/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4

xdktcg 'g&drif;BuD;trdefYawmfESifh AmAkvkefNrdKU b@mawmfxm;&mpmwdkuf &SmazGMu\/ar'djynf? tmcaroNrdKU? eef;awmfpmvdyfudkawGU? pmvdyfygaompum;[lrlum;?,ZfylaZmf&mtdrfawmfudkwnfap/ wdkufjrpfudkcdkifcHhpGmcsxm;ap/ tjrifhtawmifajcmufq,f? teHtawmifajcmufq,f&Sd?BuD;aomausmufwef;oHk;qifh? topfaomopfom;wef;wqifhESifh txyfxyfwnfap/ p&dwfrsm;udkvnf; b@mawmfxJu
xkwfay;ap/6;5 a,k&SvifNrdKU\ AdrmefawmfxJu aeAkc'faeZmxkwf bk&m;ocif\tdrfawmfESifhqdkifaomfvnf;? AmAkvkefNrdKUodkYaqmifcJhaom
a&TwefqmaiG wefqmwdkYudk jyefay;ap/ a,k&SvifNrdKU\ AdrmefawmfodkYydkY tvHk;pHkwdkYudk bk&m;tdrfawmfxJwGif rdrdwdkYae&mxm;ap[k
ukkrif;BuD;onf eef;pH yXrESpfwGif? a,k&SvifNrdKU\ bk&m;tdrfawmftrIrSm trdefYawmf&Sd\/6;6 odkYjzpf? jrpftaemufbuf NrdKU0efwmweJ? a&SomaAmZeJESifh oifwdkYtaygif;tabmfwnf;[laom jrpftaemufbufaeaom
tzmooufvlwdkY? xGufoGm;Mu/6;7 xdkbk&m;\ tdrfawmfwnfjcif;trIudk rqD;rwm;MuESifh/ ,k'NrdKU0efESifh ,k'trsKd;toufBuD;olwdkYonf xdktdrfawmfudk rdrdae&m
wnfygavap/6;8 xdkrSwyg;? oifwdkYonf xkdbk&m;\ tdrfawmfwnfjcif;trIudk ,k'trsKd;toufBuD;olwdkYESifh ulnD&rnftaMumif;? olwdkYonf
tqD;twm;r&Sd apjcif;iSg? jrpftaemufbufcHaomtcGefawmfwnf;[laom b@mawmfxJu tdrfawmfwnfp&mp&dwfudkcsufjcif;
xkwfay;&rnftaMumif; igtrdfefYawmf&Sd\/6;9 xdkrSwyg;?
6;10 olwdkYonf arT;BudKifaom,ZfwdkYudk aumif;uifbHk\t&Sifbk&m;ociftm;ylaZmf? &Sifbk&iftouf? aqGawmfrsKd;awmfwdkY\
touftbdkY qkawmif;apjcif;iSg? olwdkYvdkcsiforQa,k&SvifNrdKU ,Zfyka&m[dwfwdkY pD&ifonftwdkif;? aumif;uifbHk\t&Sif?
bk&m;ociftm; rD;IdU&m,Zf ylaZmfp&mbdkYEGm;? odk;xD;? odk;oi,f? pyg;? qm;? pyspf&nf? qDwdkYudk aeYwdkif;tpOfrjywfay;ap/6;11 4if;enf;tMuifolonf trdefYawmfudkjiif;qefvQif? xkdol\tdrfrSopfwdkifudk EIwf,lpdkufNyD;rS olUudkvnfqGJcsap/ olUtdrfudkvnf;
aemufacs;yHk jzpfap[k igtrdefYawmf&Sd\/6;12 a,k&SvifNrdKU\bk&m;tdrfawmfudk usKd;yJhysufpD;apjcif;iSg jyKaom&Sifbk&ifESifh qif;&Jom;taygif;wdkYudk? xdkt&yfemrawmfwnf
apaombk&m; ocifonf zsufqD;awmfrlygapaom/ ig'g&donf trdefYawmfudkay;\/ trdefYawmftwdkfif; tvsiftjref
jyKap[kay;vdkufownf;/
6;13 xdktcg 'g&drif;BuD;ay;vdkufaom trdefYawmftwdkif;? jrpftaemufbufNrdKU0efwmweJ? a&SomaAmZeJESifholwdkYtaygif;tabmfwdkYonf
tvsif tjrefjyKMu\/6;14 ,k'trsKd;toufBuD;olwdkYonfwnfaqmuf? ya&mzuf[*JESifh a'gom;Zmc&da[maomtm;jzihf? tBuHxajrmufMu\/ oa&v
trsKd;\ bk&m;ociftrdefYawmfESifh ay&od&Sifbk&ifukkrif;? 'g&drif;trdefYawmftwdkif; wnfaqmufvufpowfMu\/6;15 'g&drif;BuD;eef;pHajcmufESpf? tm'gvoHk;&ufaeYwGiftdrfawmfonfNyD;jynfhpHk\/
6;16 oa&vtrsKd;om;? ,Zfyka&m[dwf? av0dom;tp&Sdaom odrf;oGm;jcif;udkcHbl;aom trsKd;om;csif;&SdorQwdkYonf bk&m;ocif\
tdrfawmf udk0rf;ajrmufaompdwfESifh tEkarm'emyGJcHMu\/6;17 xdktdrfawmf\ tEkarm'emyGJwGif EGm;w&m? odk;xD;ESpf&m? okd;oi,fav;&mudk4if;? oa&vtrsKd;wq,fESpfrsKd;tvdkuf
trsKd;om;taygif;wdkY\ tjypfajz&m,Zfwnf;[laom qdwfxD;wq,fESpfaumifudk4if;? ,ZfylaZmfMu\/6;18 arma&Susrf;pmygonftwdkif;? a,k&SvifNrdKU bk&m;0wfudkjyKapjcif;iSg? ,Zfyka&m[dwftoD;toD;wdkYudk4if;? oif;zGJUaomav0dom;
wdkYudk4if; cefYxm;Mu\/6;19 odrf;oGm;jcif;udkcH&aom trsKd;om;wdkYonf yXrvwq,fav;&ufaeYwGif yocgyGJudkvnf;cHMu\/6;20 ,Zfyka&m[dwfESifhav0dom;wdkYonf wnDwGwfwnf; udk,fudkoefY&Sif;ap? tvHk;pHkwdkYonfoefY&Sif;ojzifh? rdrdwdkYtbdkYrSp
aygufabmfcsif; ,Zfyka&m[dwfwdkYtbdkYESifh odrf;oGm;jcif;udkcH&aomtrsKd;om;taygif;wdkYtbdkY yocgodk;oi,fudkowfMu\/6;21 odrf;oGm;jcif;udkcHaom vlpkxJuxGufvmaom oa&vtrsKd;om;rsm;? oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;udk &SmvdkaomiSg?
420

wyg;t rsKd;om; ae&mt&yf tnpftaMu;udk y,f&Sm;aomolrsm;taygif;wdkYonf yocgyGJudkpm;?6;22 ckepf&ufywfvHk; 0rf;ajrmufaompdwfESifh tZkryGJudkvnf;cHMu\/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf 0rf;ajrmufaomtcGifhudk
ay;awmfrl\/ oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifAdrmefawmfwnfaqmufjcif; trIrSm? tmI&d&Sifbk&if rprnftaMumif;? pdwfESvHk;awmfudk
olwdkYbufodkYul;apawmfrl\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1-5 xdkaemuf? ay&od&Sifbk&iftmwaZ&Zfvufxuf? ,Zfyka&m[dwftBuD;tmkef? {vmZm? zde[wf? tbd&T? Akud? MoZd? aZ&[d?
ar&m,kwf? tmZ&d? tmr&d? t[dwkwf? Zm'kwf? &SvHK? [dvcd? tmZ&d? p&m,wdkYrS qif;oufaomol?7;6 oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaom arma&S\ynwdusrf;pmudk avhusufaomq&mjzpfaomol {Z&onf
AmAkvkefNrdKUrS xGufoGm;\/ xdkolawmif;orQudk ol\bk&m;ocifxm0&bk&m; wefcdk;awmfaMumifh &Sifbk&ifay;oem;awmfrl\/7;7 tmawaZ&Zfrif;BuD; eef;pHckepfESpfwGif? tcsKdUaom oa&vtrsKd;om;,Zfyka&m[dwf? av0dom;? oDcsif;onf? wHcg;apmifh?
bk&m;uRefwdkYonf vnf;? a,k&SvifNrdKUodkY vdkufoGm;Mu\/7;8 &Sifbk&ifeef;pHckepfESpf? yOrvwGif {Z&onf a,k&SvifNrdKUodkYa&mufav\/7;9 yXrvw&ufaeYwGif? AmAkvkefNrdKUrSxGuf? yOrvw&ufaeYwGif? rdrdbk&m;ocif wefcdk;aus;Zl;awmfaMumifh? a,k&SvifNrdKUodkY
a&mufav\/7;10 taMumif;rlum;? {Z&onf xm0&bk&m;\w&m;awmfudk ppfaq;apmifha&Smufjcif;iSg4if;? pD&ifxHk;zGJUawmfrlcsufwdkYudk oa&vtrsKd;
oGefoifjcif;iSg4if; oabmusaomoljzpf\/
7;11 xm0&bk&m;\ynwfpum;ESifh oa&vtrsKd;xHk;zGJUawmfrlcsufwdkYudk avhusufaomq&m ,Zfyka&m[dwf{Z&tm;? tmwaZ&Zf
rif;BuD; ay;awmfrlaom trdefYawmfpmcsuf[lrlum;?7;12 bk&ifwdkY\ bk&iftmwaZ&Zfonf aumif;uifbHk\t&Sif bk&m;ocifhw&m;usrf;wwfq&m? ,Zfyka&m[dwf{Z& cyfodrf;aom
r*Fvmjzpfap aom[l rnfaom umvwGifrSmvdkuf\/7;13 ighEdkifiH&Sdaom oa&vtrsKd;om;? ,Zfyka&m[dwf? av0dom;wdkYwGif a,k&SvifNrdKUodkY udk,ftvdktavsmuf oGm;csifaomol
&SdorQwdkYonf oifESifhtwl vdkufoGm;&rnftaMumif; igtrdefYawmf&Sd\/7;14 taMumif;rlum;? oif\bk&m;ocifhw&m;udk oifavhusufonftwdkif;? ,k'jynf a,k&SvifNrdKU w&m;trIrsm;udk ar;jref;ppfaq;
apjcif; iSg4if;?7;15 a,k&SvifNrdKUrSm usdef;0yfawmfrlaom oa&vtrsKd;\bk&m;ociftm;? &Sifbk&ifESifhtwGif;0efwdkYonf MunfndKaompdwfESifhylaZmfaom
a&TaiG ESifhwuG?7;16 oa&vtrsKd;om;? ,Zfyka&m[dwfwdkYonf a,k&SvifNrdKU\ bk&m;tdrfawmftbdkYtvdkvdkvSL AmAkvkefjynf oif&EdkiforQaom
a&TaiGudk aqmifoGm;apjcif;iSg4if;? &Sifbk&ifESifh twGif;0efckepfyg;apvTwf\/7;17 xdkaiGudk,lNyD;vQif EGm;? odk;xdD;? odk;oi,fESifhwuG? abmZOf ylaZmfoum? oGef;avmif;&m ylaZmfoumwdkYudk tvsiftjref0,f?
a,k&SvifNrdKU &Sdaom oifwdkY\bk&m;tdrfawmf ,Zfyvifay:rSmylaZmf&rnf/7;18 usef<uif;aoma&TaiGudk oifESifhoifhnDtpfudkwdkY jyKcsiforQtwdkif;? oifwdkY\ bk&m;ociftvdkawmfESifhtnDjyKavmh/7;19 oif\bk&m;tdrfawmf 0wfjyKp&mbdkYoif tyfay;aomwefqmrsm;udkvnf;? a,k&SvifNrdKU\ bk&m;ocifha&SUawmfwGif odkxm;avmh/7;20 oif\bk&m;ocifhtdrfawmftbdkY vdkao;aomt&m? 0,foifhorQwdkYudk b@mawmfxJu xkwf0,favmh/7;21 aumif;uifbHk\t&Sif bk&m;ocifhw&m;udk avhusufaomq&m? ,Zfyka&m[dwf{Z& awmif;orQtwdkif?7;22 aiGtcGufwaxmif? *sKHqefaum&w&m? pyspf&nfAwfw&m? qDAwfw&mESifhwuG qm;rnfrQrqdk? jrpftaemufbufaeaom
tcGef0eftaygif; wdkYonf tvsiftjrefay;&rnftaMumif;? ig&Sifbk&iftmwaZ&Zf trdefYawmf&Sd\/7;23 aumif;uifbHk\t&Sifbk&m;ocif rSmxm;awmfrlorQtwdkif;? xdkbk&m;ocif\tdrfawmftbdkY BudK;pm;vkyfaqmifap/ &Sifbk&ifESifh
aqGawmfrsKd;awmf tay:odkY tb,faMumifhtrsufawmf oufa&muf&rnfenf;/7;24 xdkrSwyg;? ,Zfyka&m[dwf? av0dom;? oDcsif;onf? wHcg;apmihf? bk&m;uRef? bk&m;ocif\ tdrfawmftrIapmifh wpHkwa,mufrQ
aiGawmfudk rcGJapESifh/ tcGefawmf taumufawmfudk rcHr,lapESifh[k igrSmvdkuf\/7;25 oif{Z&onfvnf;? oif\bk&m;ocifhw&m;udk em;vnfaom? jrpftaemufbufom;taygif;wdkYwGif? w&m;rIudk pD&ifapjcif;iSg4if;?
rodaomolwdkYudk oGefoifapjcif;iSg4if;? rif;rsm;? w&m;olBuD;rsm;udk oif\bk&m;ocifhOmPfESifh oifjynfhpHkonftwdkif; cefYxm;avmh/7;26 oif\bk&m;ocifhw&m;ESifh &Sifbk&iftrdefYawmfudk jiif;qefaomolrnfonfum;? taoowfjcif;? ESifxkwfjcif;? Opmodrf;,ljcif;?
axmifxJrSm avSmifxm;jcif;wnf;[laom &mZ0wfwpHkwckudk tvsiftjrefcHap[k trdefYawmfpmygownf;/
7;27 a,k&SvifNrdKU\ Adrmefawmfudk wifhw,faprnftBuHudk &Sifbk&ifpdwfESvHk;xJodkY oGif;ay;awmfrlxaom? &Sifbk&ifa&SU? twGif;0efrsm;?
Adkvfrif;rsm;a&SUrSm ightm;tcGifhay;awmfrlaom bdk;ab;wdkY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;onf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/7;28 xdkodkY ig\ bk&m;ocifxm0&bk&m; wefcdk;awmfaMumifh? igonfcGeftm;&Sd igESifhtwlvdkufoGm;&aom oa&vtrsKd;tBuD;tuJwdkYudk
pka0;ap\/

421

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
tmwaZ&Zfrif;BuD; vufxuf? igESifhtwl AmAkvkefNrdKUrS xGufoGm;aomol taqGtrsKd;olBuD;wdkY\ om;pOfajr;qufpm&if;[lrlum;/8;2 zde[wftrsKd;a*&IH? ormtrsKd;'Ha,v? 'g0d'ftrsKd;[wKwf?8;3
a&ScedtrsKd;zmkwftET,fxJu Zmc&dESifh pm&if;0ifol a,mufsm;aygif; w&mig;usdyf?8;4
yg[wfarmbtrsKd;? aZ&m,om;{avsmeJESifh a,mufsm;aygif;ESpf&m?8;5 a&ScedtrsKd; ,[maZvom;ESifh a,mufsm;aygif;oHk;&m?8;6 tm'deftrsKd;a,meoefom;{AufESifh a,musfm;aygif;ig;usdyf?8;7 {vHtrsKd;? tmovdom; a,&Sm,ESifha,musfm;aygif;ckepfusdyf?8;8 a&SzwdtrsKd; rdauvom; aZA'dESifh a,musfm;aygif;&Spfusdyf?8;9 ,GmbtrsKd;a,a[vom;MoA'dESifha,mufsm;aygif;ESpf&mwusdyf&Spfa,muf?8;10 a&SavmrdwftrsKd;? a,modzdom;ESifh a,mufsm;aygif;w&majcmufusdyf?8;11 aAAJtrsKd;? aAAJom; Zmc&dESifh a,mufsm;aygif;ESpfusdyf&Spfa,muf?8;12 tmZ*'ftrsKd;? [uwefom; a,m[eefESifha,mufsm;aygif;w&mwusdyf?8;13 ta'geduHtrsKd;om;wdkYwGif? aemufusaomol? {vdzvuf? a,a,v? a&Srm,ESifh a,mufsm;aygif;ajcmufusdyf?8;14 Ad*0JtrsKd;om;OoJ? ZAK'fESifh a,mufsm;aygif;ckepfusdyfwnf;/
8;15 xdkvlrsm;wdkYudk t[m0NrdKUodkYpD;aom jrpfem;rSmigpka0;ap? oHk;&ufywfvHk;wJaeMu\/ vlrsm;ESifh ,Zfyka&m[dwfrsm;wdkYudk igppfaq;
? av0dom;wa,mufudkrQ rawGUaomtcg?8;16 vlBuD;{avsmZm? ta&v? a&Srm,? emoef? Zmc&d? arIvH? ynm&Sd,m&dyf? {vemoefwdkYudkac:?8;17 uodzdNrdKUolBuD; a'gxHodkYrSmpmESifhapvTwfvsuf? a'gESifh uodzdNrdKUrSmaeaomol\nDtpfudkbk&m;uRefwdkYonf? igwdkYbk&m;
ocifhtdrfawmf trIapmifhrsm;udk ay;apjcif;iSg? olwdkYtm; tb,fodkYajymqdk&rnfudk igrSmvdkuf\/8;18 xdkolwdkYonf igwdkY\bk&m;ocifhwefcdk;aus;Zl;awmfaMumifh? oa&vom; av0d\om;r[mvdtrsKd;om;? ynm&Sdwa,muf?
a&S&bdESifh ol\aygufabmfwudsyf&Spfa,muf?8;19 [m&SbdESifh ar&m&dtrsKd; a,&Sm,ESifh ol\aygufabmfESpfusdyf?8;20 av0dom;wdfkYtrIudk aqmif&Gufapjcif;iSg? 'g0d'fESifhrSL;awmfrwfawmfcefYxm;aom bk&m;uRefrsm;? pm&if;0ifonftwdkif;? ESpf&mESpfusdyf
wdkYudk ac:cJhMu\/
8;21 xdktcg Opmrsm;rSp oli,fcsif;rsm;ESifhwuG? igwdkYoGm;p&m rSefaomvrf;udk bk&m;ocif&Sm? a&SUawmfrSmNcHK;NcHpGmusifhjcif;iSg?
t[m0jrpf em;wGif? tpma&Smif&mtcsdefudk igaMumfjim\/8;22 taMumif;rlum;? uRefawmfwdkY bk&m;ocifudk &Smaomoltaygif;wdkYonf? wefcdk;aus;Zl;awmfudkcH&Muvdrfhrnf/ udk,fawmfudkpGefYaomol
taygif; wdkYudk? wefcdk;awmfqD;wm; trsufawmfoufa&mufvdrfhrnf[k igwdkYonf&Sifbk&iftm; avQmufxm;aomaMumifh?
vrf;wGif&efolvufESifh vGwfapjcif;iSg vdkufydkY&aom ppfol&J? jrif;pD;ol&Jwwyfudk &Sifbk&if rawmif;0Hh? &SufMu\/8;23 xdktrIaMumifh? igwdkYonf tpma&Smif? igwdkYbk&m;ocifudk qkawmif;vsufaeMu\/ bk&m;ocifvnf; em;axmifawmfrl\/8;24 xdktcg ,Zfyka&m[dwftBuD; wusdyfESpfyg;? a&S&bd? [m&SbdESifh olwdkY nDtpfudk wusdyfudk iga&G;xm;NyD;vQif?8;25 &Sifbk&ifrSp twGif;0ef? rSL;awmfrwfawmf? pnf;a0;aom oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf? igwdkY\ bk&m;ocifh tdrfawmf
tbdkYvSLaom ylaZmfoum? a&T? aiG? wefqmwnf;[laom?8;26 aiGtcGufajcmufaxmif ig;ydm? aiGwefqmtcGufwaxmif? a&TtcGufwaxmif?8;27 a&T'*Fg;waxmiftcsdef&Sdaom a&TtifwHkESpfq,f? a&TESifhtrQjrwfaom a&TaMu;0gppf zvm;ESpfvHk;wdkYudk igcsdeftyfvsuf?8;28 oifwdkYonf xm0&bk&m;tbdkY oefY&Sif;Mu\/ wefqmwdkYonfvnf; oefY&Sif;aom wefqmjzpfMu\/ aiGESifha&Tonfvnf;?
bkd;ab;wdkY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; MunfndKaompdwfESifhvSLaoma&TaiGjzpf\/8;29 a,k&SvifNrdKU? xm0&bk&m;\ tdrfawmftcef;wdkYwGif ,Zfyka&m[dwftBuD;? av0dom;? oa&vtaqGtrsKd; olBuD;wdkYa&SUrSm
rcsdefrSDwdkif atmif MunfhIapmifha&SmufMuavmh[k rSmxm;\/8;30 xdkodkYcsdefaom a&T? aiG wefqmwdkYudk a,k&SvifNrdKU? igwdkY\bk&m;ociftdrfawmfodkY ydkYaqmifjcif;iSg ,Zfyka&m[dwfESifh av0dom;wdkYonf
cH,lMu \/
8;31 yXrvwq,fESpf&ufaeYwGif? igwdkYonf t[m0jrpfrS xGuf? a,k&SvifNrdKUodkY c&D;oGm;Mu\/ vrf;em; acsmif;aeaom &efol
vufrS? igwdkY\ bk&m;ocifhwefcdk;awmfaMumifh vGwfvsuf?8;32 a,k&SvifNrdKUodkY a&muf oHk;&ufaeMu\/
8;33 pwkwaeYwGif igwdkYbk&m;ocif\ tdrfawmf? zde[wfom; {vmZmESifh av0dtrsKd; a,mIom; a,mZA'f? AdEdGom; aem'dwdkYonf
0dkif; MunfhI vsuf?8;34 O&dom; ,Zfyka&m[dwfar&rkwfonf xdka&TaiGwefqm&SdorQwdkYudk a&wGufcsdefwG,f waeYjcif;wGiftcsdefaygif;udk rSwfom;av\/8;35 odrf;oGm;jcif;udkcH&aom vlpkxJuxGufvmaom olwdkYonfvnf;? oa&vtrsKd;rsm;wdkYtbdkY EGm;wq,fESpfaumif? odk;xD;
udk;q,fajcmufaumif? odk;oi,fckepfq,fckepfaumif? tjypfajz&m,ZfbdkY qdfwfwq,fESpfaumifwdkYudk? oa&vtrsKd;\bk&m;
ocif xm0&bk&m;tm; rD;IdU &m,ZfudkylaZmfMu\/-

422

8;36 &Sifbk&if trdefYawmf trSmawmfwdkYudk udk,fpm;awmfrif;? jrpftaemufbufNrdKU0efwdkYtyf? olwdkYonf oa&vtrsKd;ESifhbk&m;


ocifhtdrfawmfudk jyKpkMu\/-

tcef;BuD; ( 9 )
9;1

xdktrINyD;rS? tBuD;tuJwdkYonf ighxHodkYvm ,Zfyka&m[dwf? av0dom;tp&Sdaom oa&vtrsKd;om;wdkYonf jynfom;


&if;wdkYESifh aygif;abmfojzifh? cgemedvl? [dwdvl? az&Zdvl? a,Akodvl? trKefvl? armbvl? tJ*kwKvl? tmarm&dvlwdkYudk &GHU&Sm
bG,faomtusifhudkusifhMu yg\/9;2 taMumif;rlum;? olwdkYorD;rsm;udkudk,fbdkY4if;? udk,fom;bdkY4if;? odrf;,lojzifh? oefY&Sif;aomtrsKd;onf jynfom;&if;trsKd;ESifh
a&maESmvsuf&Sd? tBuD;tuJESifh rif;t&m&SdwdkYonf? 'kpdkuftrIudktOD;jyKMuNyDwum;[k Mum;ajymMu\/9;3 xdkpum;udk igMum;vQif twGif;t0wf? jyift0wfudk qkwf qHyifESifhrkwfqdwfudk EIwfypfvsuf? rdef;armawGa0vsufxdkifae\/9;4 xdktcg oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;trdefYawmfudk aMumuf&GHUaomoltaygif;wdkYonf? odrf;oGm;jcif;udkcH&aomolwdkY
jypfrSm;aom tjypfaMumifh? ighxHrSmpnf;a0;? nOD;,H,ZfylaZmfcsdefwdkifatmif igonfrdef;armawGa0vsufae\/
9;5 nOD;,H ,ZfylaZmfcsdefwGif? pdwfysuf&mrSx twGif;t0wf? jyift0wfudk qkwfNyD;vQif? 'l;axmuf? ig\bk&m;ocif xm0&
bk&m;xHawmfodkY vuf0g;wdkYudk jzefYvsuf?9;6 tdktuREfkyfbk&m;ocif? udk,fawmfodkY rarQmfrMunfh0Hh? &SufaMumuf rsufESmeDyg\/ tuREfkyfbk&m;ocif? tuREfkyfwdkYjyKrdaom
'kpdkufwdkYonf tuREfkyfwdkYacgif;ay:rSm txyfxyfvTrf;rdk;? BuD;pGmaomtjypfonf rdkCf;aumif;uifodkYrSDyg\/9;7 bdk;ab;vufxufrSp ,aeYwdkifatmif? tvGefjypfrSm;ygNyD/ udk,ftjypfaMumifh &Sifbk&ifESihf,Zfyka&m[dwfrSp? tuREfkyfwdkYonf
,aeYwdkif atmifcHouJhodkY? wyg;trsKd;om; &Sifbk&ifvufodkYtyfjcif;? taoowfjcif;? odrf;oGm;jcif;? vk,ufjcif;? rsufESm
ysufjcif;udkcH&yg\/9;8
,ckcPwGif? tuREfkyfwdkY\ bk&m;ocif xm0&bk&m;onf? tuREfkyfwdkYudk ab;rJhvTwfusef<uif;apvsuf? oefY&Sif;aomXmeawmf
pGJxm;aom wHpdkYudkay;awmfrlaom aus;Zl;awmfBuD;vSyg\/ tuREfkyfwdkYbk&m;ocifonf tuREfkyfwdkYrsufpdudkvif;ap? tuREfkyfwdkY
uRefcHae&m toufSL jyef&aom tcGifhudkay;awmfrlNyD/9;9 tuREfkyfwdkYonf uRefcHvsufae&yg\/ xdkokdYuRefcHvsufae&aomfvnf;? tuREfkyfwdkY\ bk&m;ocifonfpGefYypfawmfrrl/ tuREfkyfwdkY
touf vGwfjcif;iSg4if;? tuREfkyfwdkY bk&m;ocif\ tdrfawmfudkxlaxmif? NydKysuf&mwdkYudk jyKjyifjcif;iSg4if;? ,k'jynfa,k&SvifNrdKU
cdkvIH&mt&yfudk tuREfkyftm;ay; jcif;iSg4if;? ay&od&Sifbk&ifwdkYonf tuREfkyfwdkY aus;Zl;jyKcsifaom apwempdwfudkay;oem;awmfrlNyD/9;10 ,ckvnf; tdktuREfkyfwdkY\bk&m;ocif? odkYjyKrdNyD;rS?9;11 tb,fodkYavQmuf&ygrnfenf;/9;12 udk,fawmfu? oifwdkYoGm; odrf;,lvwHhaomjynfonf? jynfoljynfom;wdkY tnpftaMu;aMumifh npfnL;aomjynfjzpf\/ wjynfvHk;
udk &GHU&SmbG,ftrIwdkYESifh jynfhapMuNyD/ odkYjzpf oifwdkYorD;udk olwdkYom;tm; ray;pm;MuESifh/ olwdkY\orD;udk oifwdkYom;ESifhrpHkbuf
apMuESifh/ olwdkYcsrf;omESifh olwdkYpnf;pdrf;udk tvQif;rjyKpkMuESifh/ oifwdkYonf cGeftm;BuD; ajrtoD;tESHudk pm;&aomtcGifh?
xdkajrudk udk,fom;ajr;wdkY edptarGajrjzpfap? tyf&aomtcGifh&Sdapjcif;iSg? xdkodkYusifhaeMuavmh[k udk,fawmfuRef? ya&mzuf
wdkYtm;jzifhrSmxm;awmfrlaomynwfpum; udktuREfkyfwdkYonf em;raxmifygwum;/9;13 tuREfkyfwdkY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;wnf;[laom udk,fawmfonftuREfkyfwdkYcHxdkuforQaomtjypf'Pfudk ay;awmfrrlaomfvnf;?
tuREfkyf wdkYonf udk,fwdkifjyKrdaom'kpdkuftrI? BuD;pGmaomvGefusL;jcif;tjypfaMumifh? rQavmufcH&NyD;rS4if;? udk,fawmfonf
rQavmuf csrf;omay; awmfrlNyD;rS4if;?9;14 tuREfkyfwdkYonf ynwfw&m;awmfwdkYudk wzefvGefusL;? &GHU&SmbG,ftrIwdkYudk jyKwwfaomvlrsKd;ESifhaygif;abmfvQif wa,mufrQ
rvGwf? rusef<uif;apjcif;iSg? trsufawmfxGuf tuREfkyfwdkYudk zsufqD;awmfrlrnfr[kwfavm/9;15 tdkoa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;? udk,fawmfonf ajzmifhrwfawmfrl\/ tuREfkyfwdkYonf ,aeYtoufvGwf
usef<uif;ao;aomoljzpfyg\/ udk,ftjypfrsm;udk a&SUawmfawmif;yefyg\/ xkdtjypfaMumifh? a&SUawmf ae&mr&Edkifyg[k awmif;
avQmufav\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 xdkodkY {Z&onf bk&m;ocif\ tdfrfawmfa&SUrSmjyyf0yfvsuf? rsuf&nfusvsuf awmif;yefyXemjyKaomtcg? tvGefrsm;pGmaom
y&dowf? oa&vtrsKd;a,musfm;? rdef;r? oli,fwkdYonf {Z&xHrSmpnf;a0; tvGefidka<u;Mu\/10;2 {vHtrsKd;? a,a[vom; a&Sueduvnf;? igwdkYonf udk,fbk&m;ocifudkjypfrSm;? jynfaeaomwyg;trsKd;om;rdef;rwdkYESifh
pHkbufMuNyD/ odkY&mwGif trIrSmoa&vtrsKd; ajrmfvifhp&m&Sdao;\/10;3 odkYjzpf t&Sifbk&m;tp&Sdaom igwdkYbk&m;ocif\ynwfw&m;udk aMumuf&GHUaomolwdkY owday;onftwdkif;? rdef;rrsm;ESifholwdkY
om;orD; rsm;&SdorQudk pGefYy,frnf[k igwdkY\ bk&m;ocifa&SUawmf t"d|mefjyKMuukeftHh/ trIudk w&m;&Sdonftwdkif; pD&ifMu
ukeftHh/423

10;4 xawmfrlyg/ trIudkudk,fawmfqdkifyg\/ tuRefkyfwdkYonfvnf; 0dkif;rpMuygrnf/ &J&ifhaompdwf&SdjyKawmfrlyg[k {Z&tm;


jyefajymMuvQif?10;5 {Z&onfx ,Zfyka&m[dwftBuD;? av0dom;? oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf xdkpum;twdkif;jyK&rnftaMumif;
olwdkYtm;tusdef ay; olwdkYonfusdefqdkMu\/
10;6 xdktcg {Z&onf bk&m;ocif\tdrfawmfa&SUux? {vsm&Sdyfom;a,meef tcef;odkYoGm;\/ a&mufaomtcg rkefYudkrpm;? a&udk
raomufbJ ae\/ taMumif;rlum;? odrf;oGm;jcif;udkcHbl;aom olwdkYjypfrSm;aomtjypfaMumifh nnf;wGm;jrnfwrf;av\/10;7 odrf;oGm;jcif;udk cH&aomtrsKd;om;taygif;wdkYonf? a,k&SvifNrdKUodkY pnf;a0;aprnftaMumif;?10;8 rif;rsm;ESifh toufBuD;olrsm; pD&ifonftwdkif;? oHk;&uftwGif;wGif ra&mufaomolrnfonfum;? odrf;oGif;jcif;trsKd;om;y&dowf
xJuESif xkwfjcif;udkcH? ol\Opm&SdorQonf usdefqdktyfaomOpm jzpfaprnftaMumif;? a,k&SvifNrdKUrSp ,k'jynfwa&SmufvHk;
aMumfjimMu\/
10;9 ,k'trsKd;ESifh A,FmrdeftrsKd;om;a,mufsm;taygif;wdkYonf oHk;&uftwGif;wGif? a,k&SvifNrdKJYrSmpnf;a0; e0rvt&ufESpfq,fwGif?
vltaygif;wdkYonf xdktrIaMumifh4if;? onf;xefpGm rdkCf;&GmaomaMumifh4if;? wkefvIyfvsuf bk&m;ocif\tdrfawmfOD;a&SUrSm xdkifae
Mu\/10;10 xkdtcg ,Zfyka&m[dwf{Z&onfx? oifwdkYonfjypfrSm;MuNyD/ oa&vtrsKd;tjypfav;apjcif;iSg wyg;trsKd;om;rdef;rwdkYESifhpHkb
ufMuNyD wum;/10;11 odkYjzpf bdk;ab;wdkY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; awmif;yefMuavmh/ tvdkawmftwdkif; jyKvsuf? jynfom;wdkYESifh4if;? wyg;
trsKd;om;rdef;rwdkYESifh4if; uGmMuavmh[kolwdkYtm;qdk\/10;12 y&dowftaygif;wdkYuvnf;? udk,fawmfrdefYawmfrlonftwdkif; tuREfkyfwdkYonfjyKygrnf/10;13 odkY&mwGif vltrsm;&Sdyg\/ onf;xefpGmrdkCf;&Gmaom umvjzpfyg\/ tuREfkyfwdkYonf tdrfjyifrSmr&yfraeEdkifyg/ trIonf
w&ufESpf&ufwGif NyD;EdkifaomtrIr[kwfyg/ jypfrSm;aomoltrsm;&Sdyg\/10;14 igwdkYy&dowftaygif;udk tkyfcsKyfaomtBuD;tuJwdkYonf pD&ifojzifh? wdkYae&mNrdKU&Gm wyg;trsKd;om;rdef;rESifh pHkbuf
aomoltaygif;wdkYonf Ncdef;csufaomtcsdefwdkY NrdKUtoD;toD;toufBuD;olrsm;? w&m;olBuD;rsm;ESifhtwlvm trIaMumifh
jyif;pGmxGufaom igwdkYbk&m;ocif\ trsufawmfudk ajzMuygap[k BuD;pGmaomtoHESifhjyefajymMu\/10;15 tmoa[vom; a,meoefESifh wdu0om; ,[mZdomvQif xdktrIudk jyKpkMuav\/
av0dom;arIvHESifh&SAoJwdkYonf 0dkif;nDMu\/10;16 odrf;oGm;jcif;udk cH&aomtrsKd;om;wdkYonf 0efcHMuonfESifhtnD? ,Zfyka&m[dwf{Z&onf a&G;cs,f taqGtrsKd;olBuD;wdkYonf
'orvw &ufaeYwGif xdktrIudkppfaMumjcif;iSg xdkifaeMu\/10;17 wyg;trsKd;om;rdef;rESifh pHkbufaomoltaygif;wdkYudk yXrvw&ufaeYwdkifatmif tukeftpifppfaMumpD&ifMu\/
10;18 wyg;trsKd;om;rdef;rESifhpHkbufaom ,Zfyka&m[dwftrsKd;om;[lrlum;? a,mItrsKd;a,Z'ufom;ESifh ol\nDrao,? {avsZm?
,m&dyf? a*'vdwnf;/10;19 olwdkYonf r,m;ESifhuGmrnf[k *wdxm;Mu\/ jyKrdaomtjypfaMumifh odk;udk,ZfylaZmfMu\/10;20 xdkrSwyg;? ar&trsKd;[meefESifhaZA'd?10;21 [m&drftrsKd;rmao,? {vd,? a&Srm,? a,a[v? MoZd?10;22 ygI&trsKd;{vdMoeJh? rmao,? &Sarv? emoaev? a,mZA'f? {vmo/10;23 av0dom;a,mZA'f? &Sdrd? auvm,wnf;[laom auvdw? ayom[d? ,k'? {avsmZm?10;24 oDcsif;onf {vsm&Sdyf? wHcg;apmifh&SvHK? awvif? O&d?10;25 oa&vtrsKd;xJu ygkwftrsKd;&mrd? a,Zd? rmvcd? rsmrdef? {vmZm? rmvcd,? aAemv?10;26 {vHtrsKd;om; rwded? Zmc&d? a,ma[v? tmA'd? a,&rkwf? Zvsm?10;27 ZwKtrsKd;{vdMoeJ? {vsm&dSyf? rwed? a,m&rkwf? ZmA'f? tmZdZ?10;28 aAAJtrsKd; a,m[eef? [meed? ZAJ? tmovJ?10;29 AmedtrsKd; arIv? rvKwf? t'g,? ,mIyf? &Smv? &mrkwf?10;30 yg[wfarmb trsKdf;t'e? acvmv? aAem,? rmao,? rwed? aAavv? AdEGd? rema&S?10;31 [m&drftrsKd; {avsZm? &Sd,? rmvcd? a&Srm,? &Sdarmif?10;32-33 A,Fmrdef? rvKwf? a&Sr&d?- [mIHtrsKd;rweJ? rwo? ZmA'f? {vdzvuf? a,&rJ? rema&S? &Sdrd?10;34 AmedtrsKd;r'J? tmr&H? a0v?10;35-36 aAem,? ay'd? acvk?- 0ged? ar&rkwf? {vsm&Sdyf?10;37-38 rwed? rweJ? ,maom?- xdkrSwyg;? Amed? AdEGd? &Sdrd?10;39-40 a&Svrd? emoef? t'g,?- rmcea'AJ? &Sm&SJ? &Sm&J?10;41 tmZa&v? a&Svrd? a&Sr&d?10;42-43 &SvHK? tmr&d? a,moyf?- aeaAmtrsKd; a,a,v? rwdod? ZmA'f?- aZAde? ,ma'g? a,mv? aAem,wnf;/10;44 oltaygif;wdkYonf wyg;trsKd;om;rdef;rESifhpHkbuf om;orD;udk jrif&MuNyD/
{Z&rSwfpmNyD;\/
424

ae[rdrSwfpm/

Book Of Nehemiah..

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13

425

ae[rdrSwfpm/

Book Of Nehemiah.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5
1;6

1;7
1;8
1;9

1;10
1;11

[mvcdom; ae[rdpum;[lrlum;? tmwaZ&Zfrif;BuD; eef;pHESpfq,f? cdovkvwGif? igonf I&Sefeef;awmf&SdaepOf?ighnD[meef;ESifh ,k'vltcsKdUwdkYonfa&mufvm? igonfodrf;oGm;jcif;udkcH&aom ,k'vlpkxJu vGwfaomolwdkY\taMumif;t&mESifh?
a,k&S vifNrdKU\taMumif;t&mudk ar;jref;vQif?olwdkYu? odrf;oGm;jcif;udkcH&aom vlpkxJuvGwf? xdkjynfaeaomolwdkYonf BuD;pGmaomqif;&Jjcif;? uJh&JUjcif;udkcH&Mu\/
a,k&SvifNrdKUdk;onf NydKysufvsuf? NrdKUwHcg;vnf;rD;avmifukefNyD[k jyefajymMu\/xdkpum;udk Mum;vQif? igonfxdkif tifwefumvywfvHk; idka<u;jrnfwrf;vsuf? tpma&Smifvsufae? aumif;uifbHk\t&Sif
bk&m;ocifha&SUawmf qkawmif;aom yXem[lrlum;?tdkaumif;uifbHk\t&Sif bk&m;ocifxm0&bk&m;? BuD;jrwfaMumufrufbG,faombk&m;? ynwfawmfwdkYudkESpfouf usifhapmihfaom
olwdkYESifhzGJUaom ukPmy#dnmOfudkrzsuf? wnfapawmfrlaombk&m;?udk,fawmfuRef oa&vtrsKd;om;wdkYtbdkY? a&SUawmfaenOfhrjywf tuREfkyfqkawmif;? oa&vtrsKd;om;jzpfaom tuREfkyfwdkY
onf udk,fawmfudkjypfrSm;rdaomtjypfrsm;udkabmfjy awmif;yefaom udk,fawmf\yXempum;udk Mum;apjcif;iSg? ,ckem;axmif
aphaphMunfhIawmfrlyg/tuREkfyfESifhtuREfkyftaqGtrsKd;wdkYonf jypfrSm;ygNyD/ udk,fawmfudkjypfrSm;? tvGefqdk;npfaom trIwdkYudk jyKrdygNyD/ udk,fawmfuRef
arma&S xm;awmfrlaom ynwfw&m;? pD&ifxHk;zGJUawmfrlcsufwdkYudk rapmihfbJaeygNyD/udk,fawmfu? oifwdkYonf vGefusL;vQif?
oifwdkYudk wyg;trsKd;om;wdkYwGif iguGJjym;aprnf/ wzef ighxHodkY jyefvm? ighynwfwdkYudk usifhapmifhjyefvQif? rdkCf;aumif;uifatmuf
ta0;qHk;aomt&yfodkY ESifxkwfjcif;udk cH&aomfvnf;? xdkt&yfu igodrf;,l? ighemrwnf&mbdkY iga&G;cs,faom t&yfodkYaqmifcJhrnf[k
udk,fawmfuRefarma&S xm;awmfrlaom*wdawmfudk atmufarhawmfrlyg/,ckrSm? olwdkYonf r[mwefcdk;awmfESifh tm;BuD;aomvufawmfjzifh a&G;EIwfawmfrlaom udk,fawmfuRef? udk,fawmfvlrsKd;jzpfygonf/tdkbk&m;&Sif? udk,fawmfuRefjyKaomyXempum;ESifh emrawmfudkdkaocsifaom uRefawmfrsm; jyKaom yXempum;udk em;axmifawmfrlyg/
udk,fawmf uRefudk ,aeYaumif;BuD;ay;awmfrlyg/ vlrsm;a&SUrSmrsufESm&ygrnftaMumif; u,froem;awmfrlyg[kqkawmif;av\/
xdktcg igonf &Sifbk&if\zvm;awmfudkifjzpfownf;/-

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5
2;6
2;7
2;8

2;9
2;10

tmwaZ&Zfrif;BuD; eef;pHESpfq,f? edoefvwGif a&SUawmfwifaom pyspf&nfudk igudkifqufav\/txufuwcgrQ a&SUawmfndK;i,faomrsufESmudk rjybl;onfjzpf? &Sifbk&ifu? usef;rmvsufESifh tb,faMumifhrsufESmndK;i,f
oenf;/ 0rf;enf;[ef&Sdygonfwum;[k rdefYawmfrlvQif?igonftvGefaMumuf? &Sifbk&iftoufawmftpOftNrJ&Sifygap/ uRefawmfbdk;ab; ocsKif;&Sd&mNrdKUonfysufpD;vsuf? NrdKUwHcg;vnf;
rD;avmif ukefNyD;jzpfaomaMumifh? tuREfkyfrsufESmrndK;i,fbJ tb,fodkYaeEdkifygrnfenf;[k avQmufaomf?&Sifbk&ifu? tb,fodkYawmif;avQmufcsifoenf;[k ar;awmfrl\/
iguvnf; t&Sifrif;BuD; tvdkawmf&Sd uRefawmfudkpdwfESifhawGUawmfrlvQif? uRefawmfbdk;ab; ocsKif;&Sd&mNrdKUudk uRefawmfjyKpk&rnf
taMumif;? ,k'jynfodkYapvTwfawmfrlyg[k aumif;uifbHk\t&Sifbk&m;ociftm; qkawmif;NyD;rSavQmufav\/xdktcg ajrmufom;awmfESifh,SOfNydKif xdkifaepOf? &Sifbk&ifu? oifoGm;vQif tb,frQumvMumvdrfhrnfenf;/ tb,fumvrS
jyefvmrnfenf;[k ar;awmfrlaom? umvtcsdefudkigavQmufxm;NyD;rS? &Sifbk&ifonf tvdkawmf&Sd ighudkvTwfvdkufawmfrl\/wzefwHk? &Sifbk&iftvdkawmf&SdvQif? jrpftaemufbuf&SdaomNrdKU0efrif;wdkYonf uRefawmfudkrqD;rwm;? a,k&SvifNrdKUodkY ydkY&rnf
taMumif;? trdefYawmfpmudk oem;awmfrlyg/O,smOfawmfrSL;tmoyfonf Adrmefawmf&JwdkufwHcg;wdkifESifh wHcg;xkyfbdkY4if;? NrdKU0efdk;ESifh uRefawmfae&mtdrfbdkY4if;? opfudkay;&rnft
aMumif;? trdefYawmfpmudkvnf;oem;awmfrlyg[k awmif;avQmufonftwdkif;? ig\bk&m;ocifwefcdk; aus;Zl;awmfaMumifh &Sifbk&if
onfay;oem;awmf rl\/
xdktcg jrpftaemufbufNrdKU0efwdkYxHodkYigaa&muf &Sifbk&if\trdefYawmfpmudkjy\/ &Sifbk&ifonfvnf; wyfrSL;ESifhjrif;pD;ol&JwdkYudk
igESifhtwlapvTwfawmfrlownf;/oa&vtrsKd;om;wdkY\ tusKd;udkjyKpkjcif;iSg? vlwa,mufvmaMumif;udk a[m&edvlormvwfESifh uRefcHoltreftrsKd;om;awmbdwdkY
onf Mum;aomf? tvGefESvHk;rom&SdMu\/
426

2;11 igonfvnf;? a,k&SvifNrdKUodkY a&mufoHk;&ufaeNyD;rS?2;12 udk,fygaom oltcsKdUwdkYESifhwuG? nOfhtcgx a,k&SvifNrdKUtbdkYjyKjcif;iSg? ig\bk&m;ocifonf ightm;tb,fodkYaom tBuH
ay;awmfrl onfudk? tjcm;aomol wa,muftm;rQrajym? udk,fpD;aomjrif;rSwyg; tb,ft&mrQrygbJ?2;13 nOfhtcg csKdifhwHcg;jzifhxGuf? e*g;a&wGif;wbufwcsuf? aemufacs;wHcg;wdkifatmif oGm;ojzifh? a,k&SvifNrdKUdk;onf NydKysufvsuf?
NrdKUwHcg; vnf;rD;avmif r&Sdonfudk MunfhNyD;rS?2;14 prf;a&wGif;wHcg;ESifh &Sifbk&ifa&uefwdkifatmif vGefjyef? jrif;vrf;r&SdaomaMumifh?2;15 wzefxdknOfh acsmif;em;a&SmufoGm;? NrdKUdk;udkMunfhNyD;rS csKdifhwHcg;jzifhvSnfh 0ifjyefav\/2;16 tb,ft&yfodkYoGm;onf? tb,fodkYjyKonfudk rif;wdkYonfrodMu/ ,k'vl? ,Zfyka&m[dwf? rSL;rwf? rif;t&m&Sd? vkyfaqmifaom
olwpHkw a,muftm;rQ igonfudk,ftrIudkrajymao;/
2;17 aemufwzef? igwdkYcH&aom qif;&Jjcif;? a,k&SvifNrdKUysufpD;jcif;? NrdKUwHcg;vnf;rD;avmif ukefjcif;udk oifwdkYodjrifMu\/ vmMu/
uJh&JUjcif;ESifh vGwfrnftaMumif;? a,k&SvifNrdKUdk;udk wnfMuukeftHh[k olwdkYtm;qdkvsuf?2;18 ig\bk&m;ocifonf ightm;jyKawmfrlaomaus;Zl;udk4if;? &Sifbk&ifrdefYawmfrlaompmudk4if;? Mum;ajymavaomf? olwdkYu? igwdkYonf
xwnfMu ukeftHh [kqdkvsuf? xdkaumif;rIudk NyD;apjcif;iSg? wa,mufudkwa,muf EId;aqmfMu\/2;19 xdkowif;udk a[m&edvlormvwf? uRefcHoltrKeftrsKd;omawmbd? tm&yftrsKd;om; a*&SifwdkYonfMum;vQif? jyuf,,fjyK
oifwdkYonf tb,fodkYjyKMurnfenf;/ &Sifbk&ifudk ykefuefMurnfavm[k uJh&JUvsufqdkMu\/2;20 iguvnf;? aumif;uifbHk\ t&Sifbk&m;ocifonf igwdkYudktcGifhay;awmfrlrnf/ xdkaMumifh bk&m;ocif\uRefjzpfaom igwdkYonfx
wnfrnf/ oifwdkYrlum;? a,k&SvifNrdKUwGif bmrQrqdkifrydkif? rSwfp&moufaor&Sd[kjyefajym\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1

xdktcg ,Zfyka&m[dwfrif;{vsm&Sdyfonf rdrdnDtpfudk,Zfyka&m[dwfwdkYESifhwuGx? odk;wHcg;udkjyifvsuf wHcg;cHk? wHcg;xkyf?


wHcg;&GufwdkYudk xlaxmifqGJxm;? artmjytdk;rS [meaevjytdk;wdkifatmif jyifMu\/3;2 olwdkYaemufrS? a,&dacgNrdKUom;wdkYonf jyifMu\/ olwdkYaemufrS? r&dom;Z&jyif\/3;3 ig;wHcg;udkum;? [aemtrsKd;om;wdkYonf jyifvsuf? wHcg;cHk? wHcg;xkyf? wHcg;&GufwdkYudk xlaxmifqGJxm;? aomhcavmufESifh
uefYvefYusifwdkYudk wyfMu\/3;4
olwdkYaemufrS? aumZom;jzpfaom O&d,\om; ar&rkwfjyif\/ olUaemufrS? ar&SZaAvom; jzpfaom aA&cd\om; arIvHjyif\/
olUaemufrS? Amemom; Zm'kwfjyif\/3;5 olUaemufrS? awaumNrdKUom;wdkYonf jyifMu\/ odkY&mwGif ? awaumrif;wdkYonf rdrdwdkYt&Sif\trIudk 0dkif;nDrjyKMu\/3;6
wHcg;a[mif;udkum;? ygomom; a,m,'? aAaoma',om;arIvH jyifvsuf wHcg;cHk? wHcg;xkyf? wHcg;&GufwdkYudk xlaxmifqGJxm;?
aomhc avmufESifh uefYvefYusifwdkYudkwyfMu\/3;7
olwdkYaemufrS? *daAmifNrdKUom;arvwd? ara&mEkwfNrdKUom;,m'kef? *daAmifvl? rdZygvlwdkYonfjrpftaemufbuf NrdKU0ef&mZyvifwdkifatmif
jyifMu\/3;8 olwdkYaemufrS [m[m,om; yefwdrform;MoaZv? olUaemufrS? aq;orm;[meedjyifvsuf? us,faomNrdKUdk;wdkifatmif?
a,k&SvifNrdKUudk cdkifcHhapMu\/3;9 olwdkYaemufrS? a,k&SvifNrdKUwydkif;udk tkyfaomol? [k&om;a&zm,jyif\/3;10 olUaemufrS? [mkryfom; a,'g,onf rdrdtdrfwbufwcsufjyif\/ olUaemufrS [m&SAedom; [wKwfjyif\/3;11 usef<uif;aom t&yfESifh rD;zdkjytdk;udkum;? [m&drfom; rmvcd,ESifh? yg[wfarmbom; [mIwfwdkYonfjyifMu\/3;12 olwdkYaemufrS? a,k&SvifNrdKU wydkif;udktkyfaomol? [mav[wfom; &SvHKESifh ol\orD;wdkYonfjyifMu\/3;13 csKdifhwHcg;udkum;? [mEkefESifhZmaemNrdKUom;wdkYonfjyif wHcg;wdkif? wHcg;&Guf? aomhcavmuf? uefYvefYusifwdkYudkvkyfNyD;rS? NrdKUdk;tawmif
waxmif udkaemufacs;wHcg;wdkifatmifwnfMu\/3;14 aAou&ifNrdKUwydkif;udktkyf&aom a&cyfom;rmvcdonf? aemufacs;wHcg;udkjyif wHcg;&Guf? aomhcavmuf? uefYvefYusifwdkYudk
vkyfxm;\/3;15 rdZygNrdKUwydkif;udktkyfaom aumva[mZom;&SvHKonf prf;a&wGif;wHcg;udkjyif wHcg;rdk;? wHcg;&Guf? aomhcavmuf? uefYvefYusifwdkYudk
vkyfxm; NyD;vQif? O,smOfawmfem;rSm?&Sdavmifa&uefNrdKUdk;udk? 'g0d'fNrdKUavSum;wdkifatmifwnf\/
3;16 olUaemufrS AufZk&NrdKUwydkif;udktkyfaom tmZAkwfom; ae[rdonf? 'g0d'focsKif;wbuf wcsufrSp? aemufvkyfaoma&uefESifh
Adkvfrif;tdrf wdkifatmifjyif\/3;17 olUaemufrS? av0dtrsKd;Amedom;a&[Hkjyif\/ olUaemufrS? udvNrdKUwydkif;udk tkyfaom[m&Sbdonf rdrdwmudkjyif\/3;18 olUaemufrS? udvNrdKUwydkif;udktkyfaom a[e''fom;a[m&SbdnDAm0Jjyif\/3;19 olUaemufrS? rdZygNrdKUtkyfa,Iom; {aZ&onf? vufeufpHkwdkufodkY wuf&mwbufwcsuf? NrdKUaxmifhxdatmifjyif\/3;20 olUaemufrS? ZAJom;Amkwfonf NrdKUaxmifhrSm ,Zfyka&m[dwfrif;{vsm&dyftdrfwHcg;wdkifatmif BudK;pm;jyif\/3;21 olUaemufrS? aumZom;jzpfaom O&d,\om; ar&rkwfonf? {vs&dyftdrfwHcg;rS tdrfaxmifhwdkifatmifjyif\/3;22 olUaemufrS? csKdifht&yfom; ,Zfyka&m[dwfrif;wdkYonfjyifMu\/427

3;23 olwdkYaemufrS? A,FmrdefESifh[mIyfonf rdrdtdrfwbufwcsufjyifMu\/ olwdkYaemufrS? tmeedom;jzpfaom rmao,\om;tmZ&d


onfrdrd tdrfwbufwcsufjyif\/3;24 olUaemufrS? a[e''fom;AdEGdonf? tmZ&dtdrfrS NrdKUdk;auGU&m NrdKUaxmifhwdkifatmifjyif\/3;25 OZJom;ygvvonf NrdKUdk;auGU&mwbufwcsufudk4if;? axmif0if;em;? jrifhaom eef;a&SUrSm&Sdaomjytdk;udk4if;jyif\/ olUaemufrS?
ygkyfom; a*'g,jyif\/3;26 xdkrSwyg;? bk&m;uRefwdkYonf ta&SUrsufESm? a&wHcg; wbufwcsuf rdrdwdkYae&m Moazv&Jwdkufudk4if;? jyifodkYxGufaom
jytdk;udk4if;jyifMu\/3;27 olwdkYaemufrS? awaumNrdKUom;wdkYonf jyifodkYxGufaom jytdk;BuD;wbufwcsuf? Moazv&Jwdkufdk;wdkifatmif jyifMu\/3;28 jrif;wHcg;txuf? ,Zfyka&m[dwfwdkYonf? rdrdwdkYae&mtdrf wbufwcsuf toD;toD;jyifMu\/3;29 olwdkYaemufrS? ar&om;Zm'kwfonf rdrdtdrfwbufwcsufjyif\/ olUaemufrS? a&Suedom;? ta&SUwHcg;rSL; a&Srm,jyif\/3;30 olUaemufrS? a&Svrdom;[meed? Zmvyf\pwkwom;[mEkefwdkYonfjyifMu\/ olwdkYaemufrS? aA&cdom; arIcHonf rdrdtdyf&mcef;
wbufw csufjyif\/3;31 olUaemufrS? yef;wdrform;om;rmvcdonf rdzu'fwHcg;wbufwcsuf? bk&m;uRefae&mESifh ukefonfae&m t&yfwdkifatmif4if;?
NrdKUaxmifh wuf&mt&yfwdkifatmif4if;jyif\/3;32 NrdKUaxmifhwuf&mt&yfrSp? odk;wHcg;wdkifatmif yef;wdrform;rsm;ESifh ukefonfrsm; wdkYonfjyifMu\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2

4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19

xdkodkY igwdkYonf NrdKUdk;wnfaMumif;udk? ormvwfonf odwif;Mum;aomtcg? tvGefa'gtrsufxGuf? ,k'vowdkYudk jyuf,,f


jyKvsuf?tm;r&Sdaom xdk,k'vlwdkYonf tb,fodkYjyKMurnfenf;/ udk,fudkcdkifcHhaprnfavm/ ,ZfylaZmfrnfavm/ waeYjcif;wGif
vufpowfrnfavm/ uRrf;avmifaomausmufwdkYudk trIdufyHkrsm;xJu xkwf jyKjyifrnfavm[k rdrdtrsKd;om;csif;? &Srm&dwyfom;
a&SUrSmajymqdk\/olUtem;rSm&Sdaom trKeftrsKd;om;awmbduvnf;? olwdkYwnfaomausmufdk;udk awmacG;xdcdkufvQif NydKvJvdrfhrnf[kjyefajym\/tdktuREfkyfwdkYbk&m;ocif? em;axmifawmfrlyg/ tuREfkyfwdkYonf rxDrJhjrifjyKjcif;cH&yg\/ olwdkY uJh&JUaompum;onf? olwdkYacgif;ay:odkY
jyefa&muf ygapaom/ odrf;oGm;jcif;udkcH&mjynf vk,ufjcif;udkcH&Muygapaom/olwdkYjyKaom'kpdkufudk zHk;tkyfawmfrrlygESifh/ a&SUawmfolwdkYtjypfrajyygapESifh/ NrdKUdk;udkwnfaomolwdkY\pdwfudkemapjcif;iSg ajymwwf
Muyg onfwum;/odkY&mwGif igwdkYonf NrdKUdk;udkwnfMu\/ wnfvkyfaom olwdkYonfapwemBuD;aomaMumifh? NrdKUywfvnfNrdKUdk;tjrifhw0ufwdkif
atmifNyD;av\/
a,k&SvifNrdKUdk;jrifh NydKysuf&mwdkYudk jyifpjyKMuonf[k ormvwfESifhawmbdtp&Sdaom tm&yfvl? trKefvl? tmZkwfvlwdkYonf
Mum;aom tcg? tvGefa'gopdwf&Sdojzifh?a,k&SvifNrdKUudk ppfcsDwdkufrnf/ xdktrIudkzsufrnf[k wnDwGwfwnf;wdkifyifMu\/odkY&mwGif igwdkYonf igwdkY\bk&m;ocifudk qkawmif;? &efolaMumifh aeYnOfhrjywf uif;apmifhxm;Mu\/,k'vltcsKdUuvnf;? 0efxrf;aomolwdkYonf tm;ukefMuNyD/ trIdufrsm;vS\/ NrdKUdk;NyD;pD;atmifrwwfEdkifMu[k qdkMu\/&efolwdkYuvnf;? olwdkYonf trSwfwrJh? owdr&SdbJ aepOfwGif? igwdkYonf olwdkYtxJodkY0if vkyfBuHojzifh? xdktvkyfudkzsufrnf[k
qdkMu\/olwdkYtem;rSmaeaom ,k'vlwdkYonfvnf;? vm &efolwdkYonf tem;t&yf&yfwdkYu? oifwdkYudk wdkufvmMuvdrfhrnf[k igwdkYtm;
txyfxyf qdkMu\/xdkaMumifh NrdKUdk;aemuf? edrfhaomt&yf? &Sif;vif;aomt&yfwdkY xm;? vSH? av;vufeuf ygaomvlrsm;udk taqGtrsKd;tvdkuf igcefY
xm;\/xdktrItvHk;pHkwdkYudk MunhfIpD&ifNyD;rS rSL;rwf? rif;t&m&Sd? <uif;aomolwdkYtm;ac:? &efolwdkYudk raMumufMuESifh/ BuD;jrwf
aMumufrufbG,f jzpfawmfrlaom xm0&bk&m;udk atmufarhMuavmh/ nDtpfudk om;r,m;tdrftbdkY wdkufMuavmh[k qdk\/xdkodkYigwdkYonf owd&? &efoltBuHudk bk&m;ocifzsufqD;awmfrlaMumif;udk olwdkYMum;odaom tcg? igwdkY&SdorQonf toD;toD;
vkyf&m t&yf NrdKUdk;odkY jyefvkyfMu\/aemufrS ighuRefw0ufonf tvkyfvkyfMu\/ w0ufonf vSH? 'dkif;? av; oHcsyfwdkYudkudkif\/ rif;wdkYonf ,k'trsKd;om;rsm;
aemufrSmaeMu\/NrdKUdk;wnfaomol? 0efxrf;aomol? 0efudkwifaomol taygif;wdkYonf vufwbufESifh vkyfMu\/ vufwbufESifh vufeufudk
udkifMu\/wnfvkyfaom oltaygif;wdkYonf cg;xm;qGJvsuf wnfvkyfMu\/ wHydk;rIwfaomolonf ightem;rSm &yfae\/
iguvnf;? tvkyfonfBuD;us,fvS\/ NrdKUdk;ay:rSm wa,mufwjcm;pDolESifhiga0;a0;vkyf&\/-

428

4;20 odkYjzpf? wHydk;rIwfoHudk Mum;av&m&mt&yfrS? igwdkYxHodkY pnf;a0;Mu\/ igwdkY\bk&m;ocifonf igwdkYbuf ppfulawmfrlrnf[k


rSL;rwf? rif;t&m&Sd? <uif;aomolwdkYtm;igqdk\/4;21 xdkodkY igwdkYonf tvkyfvkyfMu\/ vlw0ufonf rdkCf;vif;onfrSp Mu,fay:onfwdkifatmif? vSHvufeufwdkYudk udkifMu\/4;22 xdktcgvnf;? iguvlwdkif; rdrduRefESifhwuG nOfhtcsdefwGif? a,k&SvifNrdKUxJrSmtdyfap/ odkYjyKvQif? uRefwdkYonf aeYtcgtkyfvkyfvsuf?
nOfhtcg tvSnfhvSnfhapmifhvsuf &SdMuvdrfhrnf[k vlrsm;wdkYtm;qdk\/4;23 xdkodkY igESifhighnD? ighuRef? ighaemuf vdkufaomwyfom;wdkYonf? udk,ft0wfudk rcRwfbJaeMu\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5

5;6
5;7
5;8

5;9
5;10
5;11
5;12
5;13

5;14
5;15
5;16
5;17
5;18
5;19

xdktcg a,mufsm;rdef;rrsm;wdkYonf trsKd;om;csif;,k'vlwdkYudk tvGeftjypfwif jrnfwrf;Mu\/tcsKdUuvnf;? igwdkYESifh om;orD;rsm;pGm&SdMu\/ olwdkYtoufarG;avmufatmif pm;p&mqefpyg;udk tb,frSm&Edkifrnfenf;[k
qdkMu\/tcsKdUuvnf;? igwdkYonfv,f,m? O,smOf? tdrfwdkYudkaygifxm;NyD/ tpmacgif;yg;aomumv? qefpyg;udk tb,frSm&Edkifygrnfenf;[k
qdkMu\/tcsKdUuvnf;? igwdkYonf tcGefawmfudkay;p&m&Sdapjcif;iSg v,f,mO,smOftwGuf aiGudkacs;,lNyD/,ckrSm igwdkYudk,fcEmonf trsKd;om;csif;wdkY\ udk,fcEmuJhodkYjzpf\/ igwdkYom;orD;wdkYonf olwdkYom;orD;uJhodkY jzpfMu\/
igwdkYom;orD;udk a&mif; uRefcH&aprnfavm/ uRefcHNyD;aom orD;wdkYudkvnf; a&G;jcif;iSgrwwfEdkif/ ydkif&if;v,f,mESifhO,smOfwdkYo
nf olwyg;vufodkY a&mufav NyDwum;[k qdkMu\/xdkodkY tjypfwifjrnfwrf;aom pum;udk igonfMum;aomtcg? tvGefndK;i,faompdwf&Sd? udk,ftvdktavsmuf qifjcifNyD;rS?rSL;rwfESifhrif;t&m&SdwdkYudkac:? oifwdkYonftrsKd;om;csif;wdkY twdk;pm;wwfMuonfwum;[k qHk;rojzifh? olwdkYwbuf
vltrsm;wdkYudk pka0;apvsuf?wyg;trsKd;om;wdkYvufuRefcHaom igwdkYnDtpfudk,k'vlrsKd;wdkYudk? igwdkYonfwwfEdkiforQtwdkif;a&G;EIwfNyD;rS? oifwdkYonf nDtpfudk
wdkYudk wzefa&mif;OD;rnfavm/ olwdkYonf trsKd;om;csif;wdkYwGif ta&mif;cH&rnfavm[kqdkvQif? olwdkYonf jyefajymp&mr&Sd?
wdwfqdwfpGmaeMu\/iguvnf;? oifwdkYjyKaomtrI raumif;ygwum;/ igwdkY&efoljzpfaom wyg;trsKd;om;wdkYonf igwdkYudkuJh&JUrnf[k pdk;&drf? igwdkYbk&m;
ocifudk aMumuf&GHUaompdwfESifh oifwdkYusifhoifhonf r[kwfavm/igESifhighnD? ighuRefwdkYonfvnf;? vlrsm;wdkYaiGESifhqefpyg;udk cGJ,lydkifonf r[kwfavm/ twdk;pm;aomtrIudk y,fjzwfMuygavmh/,aeYyifolwdkYv,f,m? pyspfO,smOf? oHvGifO,smOf? tdrf&mudk4if;? olwdkY cGJ,lNyD;aomaiG? qef;pyg;? pyspf&nf? qDtcsKdUudk4if;
jyefay;Muygavmh[k qdkaomf?olwdkYujyefay;ygrnf/ bmrQrawmif;r,lyg/ udk,fawmfrdefYawmfrlonftwdkif;jyKygrnf[k 0efcHMu\/ xdkodkY,Zfyka&m[dwfwdkYonf
*wdxm; onftwdkif;jyK&rnftaMumif;? igonfolwdkYudkac: usdefqdkapNyD;rS?udk,fcg;ydkufudkcgvsuf? *wdysufaomoltaygif;wdkYudk bk&m;ocifonftdrfawmf? trIawmfxJu odkY cgvdkufawmfrlygapaom/
olwdkYonf odkY cgypfvdkufjcif;udk cH&Muygapaom[kqkd pnfa0;aomoltaygif;wdkYonf tmrif[k0efcH xm0&bk&m;udk csD;rGrf;
Mu\/ vlrsm;wdkYonfvnf;? *wdxm;onftwdkif;jyKMu\/
xdkrSwyg; ,k'NrdKU0eft&mudkigcHaomtcsdef? tmwaZ&Zfrif;BuD;eef;pHESpfq,frSp oHk;q,fESpfESpfwdkifatmif? wq,fESpfESpfywfvHk;
igESifhighnD wdkYonfNrdKU&dumudkrpm;/t&ifNrdKU0efwdkYudk vlrsm;wdkYonfauR;&Mu\/ rkefYESifhpyspf&nfudk4if;? waeYvQifaiGav;q,fudk 4if;ay;&Mu\/ rif;vkvif\
appm;jcif;udkvnf; cH&Mu\/ igrlum; bk&m;ocifudk aMumuf&GHUaomaMumifh? t&ifNrdKU0efuJhodkYrjyK/xdkrSwyg;? igonf NrdKUdk;udktNrJvkyfae\/ igESifhighhuRefwdkYonf v,f,mudkr0,f? NrdKUdk;wnfjcif;trIudkom 0dkif;nD BudK;pm;Mu\/xdkrSwyg;? ywf0ef;usifae igwdkYxHodkYvmaom wyg;trsKd;om;udkrqdkbJ? ,k'trsKd;om;wdkYESifh rif;t&m&Sdw&mig;usdyfwdkYonf
ighpm;yGJ pm;aomufNrJ&SdMu\/aeYwdkif;ighpm;yGJudk EGm;waumif? a&G;aomodk;ajcmufaumif? Muufrsm;udkpD&if&\/ q,f&ufwcgrsm;pGmaom pyspf&nftrsKd;rsKd;udkv
nf;wif&\/ xdkrQavmufukefaomfvnf;? vlrsm;wdkYonfyifyef;pGmtrIapmifh&aomaMumifh? NrdKU0ef&dumudkigrawmif;?tdktuREfkyfbk&m;ocif? vlwdkYtbdkYtuREfkyfjyKorQtwGuf tuREfkyfudkatmufarh aus;Zl;jyKawmfrlyg/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2

xdktcg NrdKUwHcg;wdkYudkrxlaxmifao;aomfvnf;? NrdKUdk;wnfvHkaMumif;udk ormvwf? awmbd? tm&yfvla*&SifrSp <uif;aom&efolwdkY


onfodwif;Mum;aomtcg?ormvwfESifha*&SifwdkYu vmyg/ MoaemcsKdifhwGif aczd&drf&GmrSmawGUMuukeftHh[k raumif;aomtBuH&Sd ighudkrSmvdkufMu\/429

6;3

iguvnf;? igonfBuD;aomtrIudk aqmif&Guf&aomaMumifhrqif;rvmEdkif/ xdktrIudk raqmif&GufbJ oifwdkY&Sd&modkYqif;oGm;?


tb,f aMumifhtrIjywf&rnfenf;[k wrefwdkYudkapvTwfjyefajym\/6;4 xdkodkY av;BudrfwdkifatmifrSmvdkuf? igonfvnf; ,cifuJhodkYjyefajym\/6;5 aemufyOrtBudrf ormvwfonf ,cifuJhodkY rdrduRefudkapvTwf? uRefwGif wHqdwfrcwfaompmyg\/6;6
pmcsuf[lrlum;? oifESifh,k'vlwdkYonfykefuefrnftBuH&Sdonf[k vltrsKd;rsKd;ajymqdkMu\/ a*&Sifvnf;oufaocH\/ xdkpum;ESifhtnD
oifonf ,k'bk&ifjzpfvdkaomiSg? NrdKUdk;udkwnf\/6;7 ,k'jynf &Sifbk&if&Sdonf[k oifhudk&nfaqmif a,k&SvifNrdKU a[majym&aom ya&mzwfwdkYudk oifcefYxm;NyD;/ xdkpum;
twdkif;&Sifbk&iftm; Mum;avQmuf&rnf/ odkYjzpfvmyg/ wdkifyifMuukeftHh[k pmygownf;/6;8 iguvnf;? oifajymaompum;wcGef;rQrrSef? udk,fpdwfxJrSm tcsnf;ESD;xifwwfonfcsnf;[k apvTwf jyefajym\/6;9
taMumif;rlum;? oifwdkYu xdktvkyfudkvufprowfEdkifatmif olwdkYonftm; avsmhMuvdrfhrnf[kqdkvsuf igwdkYudkNcdrf;acsmufMu\/
okdY&mwGif xdkpum;aMumifh igomtm;&Sd\/6;10 xdktcg ra[waAvom;jzpfaom a'vm,\om;a&Srm,onf? ykef;a&Smifvsufaeaom tdrfodkYigoGm;vQif? olu bk&m;ocif\
tdrfawmf twGif;cef;xJrSm igwdkYonfpka0;? AdrmefawmfwHcg;wdkYudk ydwfxm;MuukeftHh/ udk,fawmfudkowftHhaomiSg vmMuvdrfhrnf/
,aeYnOfhyif vmMu vdrfhrnf[kqdk\/6;11 iguvnf;? iguJhodkYaomolonf ajy;&rnfavm/ igESifhwlaomolonftoufcsrf;omjcif;iSg AdrmefawmfxJodkY0if&rnfavm/ igr0if[k
jyefajym \/6;12 xdkpum;udk bk&m;ocifapvTwfawmfrrl/ awmbdESifhormvwf iSg;aomaMumifh? xdkodkYighwbuf a[majymonfudkig&dyfrd\/6;13 olwdkYonf ighudkuJh&JUp&mtaMumif;&Sdapvsuf? igaMumuf xdkodkY jyKojzifh? jypfrSm;apjcif;iSg xdkoludkiSg;Mu\/6;14 tdktuREfkyfbk&m;ocif? xdkodkYjyKwwfaomawmbdESifhormvwfudk4if;? aem'dtrnf&Sdaomya&mzufrrSp tuREfkyfudkNcdrf;acsmufaom
ya&mzufwdkYudk4if; rSwfawmfrlyg/
6;15 t&ufig;q,fESpf&ufMumrS {vkvvESpfq,fig;&ufaeYwGif NrdKUdk;udkvufpowfMu\/6;16 xdkodwif;udk&efolwdkYonfMum;? ywfvnf0ef;usifaeaom wyg;trsKd;om;taygif;wdkYonf NrdKUdk;udkjrifaomtcg? &SufaMumufjcif;odkY
a&mufMu \/ taMumif;rlum;? xdktrIonf igwdkY\bk&m;ociftcGifhESifhNyD;aMumif;udk &dyfrdMu\/
6;17 xdkumvwGif? ,k'rSL;rwfwdkYonf rsm;pGmaomarwmpmudk awmbdxHodkY ydkYvdkuf? awmbdjyefay;aom pmtrsm;udkvnf;&Mu\/6;18 awmbdonf tm&mom;a&Sued\orwfjzpfaomaMumifh4if;? ol\om;a,m[eefonf aA&cdom;arIvHrD;ESifhpHkbufaomaMumifh
4if;? ,k'vl trsm;wdkYonf awmbdxH opmudkcHMuNyD/6;19 olwdkYonf awmbdjyKaomtrIaumif;wdkYudk ightm;jyefajymMu\/ ighpum;udkvnf; olUtm;jyefajym Mu\/ olonfvnf;
igaMumufapjcif;iSg pmay;vdkufav\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5
7;6
7;7

7;8
7;9
7;10
7;11
7;12
7;13
7;14
7;15
7;16

NrdKUdk;udk vufpowfaomtcg? igonfwHcg;wdkYudk xlaxmif wHcg;apmifh? oDcsif;onf? av0dom;wdkYudkcefYxm;NyD;rS?opm&Sd bk&m;ocifudk txl;ojzifhdkaoaom&JwdkufrSL;[meedESifh ighnD[meefwdkY a,k&SvifNrdKUudktyfvsuf?aerxGufrSD a,k&SvifNrdKUwHcg;wdkYudk rzGifhapESifh/ wHcg;apmifh&SdpOf? wHcg;wdkYudkydwf uefYvefYusifxdk;ap/ NrdKUolNrdKUom;wdkYonf
toD;toD; rdrdwdkY t&yf rdrdwdkYtdrfwbufwcsuf uif;apmifhap[kpD&if\/taMumif;rlum;? NrdKUonfus,f0ef;aomfvnf; aeaomolenf; tdrfrsm;wdkYudk rwnfraqmufMuao;/
xdktcgrSL;rwf?rif;t&m&Sd? qif;&Jom;wdkYudk taqGtrsKd;tvdkufpm&if;,ljcif;iSg pka0;aprnftBuHudk ig\bk&m;ocifonfighpdwfESvHk;
xJodkYoGif; ay;awmfrl\/wzef igawGUaompm&if;wnf;[laom?
a&SUOD;pGma&mufvmaomolwdkY\ taqGtrsKd;pm&if;csuf[lrlum;? AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmonf AmAkvkefNrdKUodkY odrf;oGm;jcif;
udkcH&aom vlpkxJuxGuf aZkAaAv? a,mI? ae[rd? tmZ&d? &mrd? em[rmed? armf'uJ? Adv&Sef? rdZay&uf? Ad*0J? ae[Hk?
AmewdkYESifhtwl vkdufvm a,k&SvifNrdKU tp&Sdaom ,k'jynf toD;toD;qdkifaom NrdKU&GmodkY a&mufaom EdkifiHawmfom;?
o&vvlpm&if;[lrlum;?ygkwftrsKd;om; ESpfaxmifw&mckepfq,fESpfa,muf?a&SzwdtrsKd;om; oHk;&mckepfq,fESpfa,muf?tm&mtrsKd;om; ajcmuf&migq,fESpfa,muf?yg[wfarmbtrsKd;? a,mIESifh,GmbtrsKd;om; ESpfaxmif&Spf&mwq,f&Spfa,muf?{vHrtrsKd;om; waxmifESpf&mig;q,fav;a,muf?ZwKtrsKd;om; &Spf&mav;q,fig;a,muf?ZuJtrsKd;om; ckepf&majcmufq,f?AdEGdtrsKd;om; ajcmuf&mav;q,f&Spfa,muf?aAAJtrsKd;om; ajcmuf&mESpfq,foHk;a,muf?430

7;17
7;18
7;19
7;20
7;21
7;22
7;23
7;24
7;25
7;26
7;27
7;28
7;29
7;30
7;31
7;32
7;33
7;34
7;35
7;36
7;37
7;38
7;39
7;40
7;41
7;42
7;43
7;45
7;46
7;47
7;48
7;49
7;50
7;51
7;52
7;53
7;54
7;55
7;56
7;57
7;58
7;59
7;60
7;61
7;62
7;63
7;64
7;65
7;66

tmZ*'ftrsKd;om; waxmifoHk;&mESpfq,fESpfa,muf?ta'geduHtrsKd;om; ajcmuf&majcmufq,fckepfa,muf?


Ad*0JtrsKd;om; ESpfaxmifig;q,fckepfa,muf?tm'deftrsKd;om; ajcmuf&mig;q,fig;a,muf?a[ZudESifhtmwmtrsKd;om; udk;q,f&Spfa,muf?[mIHtrsKd;om; oHk;&mESpfq,f&Spfa,muf?aAZJtrsKd;om; oHk;&mESpfq,fav;a,muf?[m&dyftrsKd;om; w&mwq,fESpfa,muf?*daAmiftrsKd;om; udk;q,fig;a,muf?AufvifNrdKU? aeawmzNrdKUom; w&m&Spfq,f&Spfa,muf?tmeokwfNrdKUom; w&mESpfq,f&Spfa,muf?aAomZrm0ufNrdKUom; av;q,fESpfa,muf?ud&,wf,m&drfNrdKU? aczd&NrdKU? aAkwfNrdKUom; ckepf&mav;q,foHk;a,muf?&mrNrdKU? *gANrdKUom; ajcm&mESpfq,fwa,muf?rdwfrwfNrdKUom; w&mESpfq,fESpfa,muf?aAovNrdKU? tmNrdKUom; w&mESpfq,foHk;a,muf?tjcm;aom aeAmNrdKUom; ig;q,fESpfa,muf?tjcm;aom {vHNrdKUom; waxmifESpf&mig;q,fav;a,muf?[m&drfNrdKUom; oHk;&mESpfq,f?a,&dacgNrdKUom; oHk;&mav;q,fig;a,muf?av'NrdKU? [m'd'fNrdKU? MoaemNrdKUom; ckepf&mESpfq,fwa,muf?aoemNrdKUom; oHk;axmifudk;&moHk;q,fwnf;/
,Zfyka&m[dwfpm&if;[lrlum;? a,mItrsKd;xJu a,'g,trsKd;om; udk;&mckepfq,foHk;a,muf?ar&trsKd;om; waxmifig;q,fESpfa,muf?
ygI&trsKd;om; waxmifESpf&mav;q,fckepfa,muf?[m&drftrsKd;om; waxmifwq,fckESpfa,mufwnf;/
av0dom;pm&if;[lrlum;? a[ma'0trsKd;xJu a,mItrsKd;ESifhum'arvtrsKd;om; ckepfq,fav;a,muf?wHcg;apmifh&SvHKtrsKd;om;? tmwmtrsKd;om;? wmvrkeftrsKd;om;?tuKyftrsKd;om;? [wdwtrsKd;om;? a&SmAJtrsKd;om;aygif;w&m
oHk;q,f&Spf a,mufwnf;/
bk&m;uRefcHol? Zd[trsKd;om;? [okztrsKd;om;? waAmuftrsKd;om;?aukwftrsKd;om;? o,trsKd;om;? yg'keftrsKd;om;?avAetrsKd;om;? [mAtrsKd;om;? &SmvrJtrsKd;om;?[meeftrsKd;om;? *da'vtrsKd;om;? *g[mtrsKd;om;?&m,trsKd;om;? a&ZdeftrsKd;om;? aeaum'trsKd;om;?*ZrftrsKd;om;? MoZtrsKdd;om;? ygomtrsKd;om;?aAoJtrsKd;om;? rkedrftrsKd;om;? aezda&SodrftrsKd;om;?AmuAkwftrsKd;om;? [mukztrsKd;om;? [m&[k&trsKd;om;?AmZvdwftrsKd;om;? ar[d'trsKd;om;? [m&&StrsKd;om;?Am&ukwftrsKd;om;? odoa&trsKd;om;? wmrtrsKd;om;?aeZdtrsKd;om;? [wdztrsKd;om;wnf;/
a&Smvrkef\tapcHuRef? aomwJtrsKd;om;? aomz&uftrsKd;om;? ay&d'trsKd;om;?,mvtrsKd;om;? 'gukeftrsKd;om;? *da'trsKd;om;?a&SzwdtrsKd;om;? [wdvtrsKd;om;? aygc&uftrsKd;om;? aZAdrftrsKd;om;? tmrkeftrsKd;om;wnf;/bk&m;uRefESifha&Smvrkef\uRefaygif;um;? oHk;&mudk;q,fESpfa,mufwnf;/
xdkrSwyg;? oa&vtrsKd;rSefonf rrSefonfudk4if;? rdrdwdkYtaqGtrsKd;udk4if; rjyEdkifbJ awvarvNrdKU? awv[m&&SNrdKU? ackyfNrdKU?
t'KefNrdKU? ar&NrdKUrSxGufoGm;aom[lrlum;?a'vm,trsKd;om;? awbdtrsKd;om;? aeaum'trsKd;om;? aygif;ajcmuf&mav;q,fESpfa,mufwnf;/
,Zfyka&m[dwftrsKd;xJu [Am,trsKd;om;? aumZtrsKd;om;? *dv'fjynfom;? AmZdvJorD;wa,mufESifhpHkbuf a,murtrnfudk
&aom AmZdvJtrsKd;om;wdkYonf?pm&if;0ifaomvlpkwGif rdrdwdkYpm&if;udk &SmrawGUaomaMumihf? trsKd;rppf? ,Zfyka&m[dwft&mudk rcH&/O&drfESifhokrdrfygaom ,Zfyka&m[dwf ray:rSDwdkifatmif olwdkYonftvGef oefY&Sif;aomt&mwdkYudkrpm;&[k jynftkyfrif;pD&if\/y&dowfaygif;um;? av;aomif;ESpfaxmifoHk;&majcmufq,fwnf;/-

431

7;67

xdkrSwyg;? uRefa,mufsm;? uRefrdef;raygif; ckepfaxmifoHk;&moHk;q,fckepfa,muf? oDcsif;onf a,mufsm;rdef;raygif; ESpf&mav;q,f


ig;a,muf?7;68 jrif;aygif;ckepf&moHk;q,fajcmufpD;? vm;aygif;ESpf&mav;q,fig;pD;?7;69 ukvm;tkyfaygif; av;&moHk;q,fig;pD;? jrnf;aygif; ajcmufaxmifxkepf&mESpfq,fwnf;/
7;70 taqGtrsKd;olBuD;tcsKdUwdkYonftrIawmfudkaqmif&Gufp&mvSLMu\/ jynftkyfrif;onf vnf; a&T'*Fg;waxmif? tifwHkig;q,f?
,Zfyka&m[dwft0wfpHk ig;&moHk;q,fudk b@mawmfxJodkYoGif;av\/
7;71 taqGtrsKd;olBuD;oGif;aom a&TaiGaygif;um;? a&T'*Fg;ESpfaomif;? aiGtcGufESpfaomif;ESpfaxmifwnf;/7;72 <uif;aomolwdkYonfvnf; a&T'*Fg;ESpfaomif;? aiGtcGufESpfaomif;? ,Zfyka&m[dwft0wfpHk ajcmufq,fckepfpHkudk oGif;Mu\/7;73 xdkodkY ,Zfyka&m[def? av0dom;? wHcg;apmifh? oDcsif;onf? omrnvltcsKdU? bk&m;uReftp&Sdaom oa&vjynfoljynfom;
taygif;wdkYonf? rdrdwdkYae&mNrdKU&GmwdkY ae&musMu\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1 owrva&mufrS? NrdKU&Gmt&yf&yfaeaom oa&vtrsKd;om;vltaygif;wdkYonf vm a&wHcg;vrf;wGif pnf;a0;Mu\/
oa&vtrsKd; xm0&bk&m;xm;awmfrlaom arma&Synwdusrf;pmudk aqmifcJhyg[k usrf;wwfq&m{Z&udk awmif;onftwdkif;?8;2 em;axmifem;vnfEdkiforQaom y&dowfa,mufsm; rdef;rwdkYa&SUodkY owrvyXraeY&ufwGif? ynwdusrf;pmudk,Zfyka&m[dwf{Z&
onfaqmif cJh?8;3 em;vnfEdkifaomol? a,musfm;rdef;rwdkYa&SUrSm eHeuftcsdefrSp rGef;wnfhtcsdefwdkifatmif a&wHcg;vrf;wGif bwf&Gufav\/
vltaygif;wdkYonf ynwdusrf;pum;udk aphaphem;axmifMu\/8;4
olwdkYvkyfMuaom w&m;a[m&mopfom;yvifay:rSm? usrf;wwfq&m{Z&onf&yf rwdod? a&Sr? tem,? O&d,? [dvcd? rmao,
wdkYonf vusfmbuf4if;? ay'g,? rda&Sv? rmvcd? [mIH? [ma&SA'ge? Zmc&d? arIvHwdkYonf vuf0Jbuf4if; &yfaeMu\/8;5 xdkodkY {Z&onf vltaygif;wdkYxufomjrifhvsuf? vltaygif;wdkYa&SUrSm usrf;pmudkzGifhaomtcg? vltaygif;wdkYonfxMu\/
8;6 {Z&onf jrwfpGmbk&m;ocifxm0&bk&m;udk aumif;BuD;ay;\/ vltaygif;wdkYu tmrif? tmrif[k vufwdkYudkcsDvsuf? 0efcH OD;cs
jyyf0yfvsuf? xm0&bk&m;udk udk;uG,fMu\/8;7
a,mI? Zmed? a&S&bd? ,mrdef? tuKyf? &SaAoJ? a[m'd,? rmao,m? auvdw? tmZ&d? a,mZA'f? [meef? ayvm, tp&Sdaom
av0dom; wdkYonfvnf; vlrsm;wdkYtm;ynwdusrf;pmteufudk jyefMum;Mu\/ vlrsm;wdkYonfvnf; rdrdwdkY ae&maeMu\/8;8 xdkodkY bk&m;ocif\ ynwdusrf;pmudk aocsmpGmbwf&Guf teufudkjyefojzifh? vlrsm;em;vnfapjcif;iSgjyKMu\/
8;9
vltaygif;wdkYonf ynwdusrf;pum;udk Mum;aomtcg idka<u;Muonfjzpf? jynftkyfrif;ae[rd? usrf;wwfq&m,Zfyka&m[dwf{Z&?
vlrsm;wdkYtm; oGefoifaomav0dom;wdkYu? aeY&ufonf oifwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbdkY oefY&Sif;aomaeYjzpf\/ idka<u;jrnf
wrf;jcif; udkrjyKMuESifh/8;10 oGm;Muavmh? NrdefpGmaomtpmudk pm;Muavmh/ csKdaomt&nfudkaomufMuavmh/ qif;&Jaom olwdkYtm;a0rQMuavmh/ aeY&uf
onf igwdkY bk&m;&SiftbdkY oefY&Sif;\/ 0rf;renf;MuESifh? xm0&bk&m;ay;awmfrlaomtcGifhESifhtm;,l 0rf;ajrmufMuavmh[k vlt
aygif;wdkYtm;qdkMu\/8;11 xdkodkY av0dom;wdkYu? aeY&ufonf oefY&Sif;aomaeYjzpfaomaMumifh wdwfqdwfpGmaeMuavmh/ 0rf;renf;MuESifh[kqdk vltaygif;
wdkYudk Nidrf;apMu\/8;12 vltaygif;wdkYonf a[majymaompum;rsm;udk em;vnfaomaMumifh? pm;aomufjcif;? olwyg;wdkYtm;a0rQjcif;? tvGefaysmfarGUjcif;udk
jyKtHhaom iSgoGm;Mu\/8;13 'kwd,aeY&ufwGif? taqGtrsKd;olBuD;rsm;wdkYESifhwuG ,Zfyka&m[dwfav0dom;wdkYonf ynwdusrf;pum;udkem;vnftHhaomiSg? usrf;
wwf q&m{Z&xH pnf;a0;Mu\/8;14 owrvyGJudkcHMupOf? oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf opfcufwJae&Murnf[k arma&S tm;jzifhxm0&bk&m;xm;awmfrlaom
ynwd usrf;pm a&;xm;aMumif;udkawGUMu\/8;15 xdkpum;udk Mum;aomtcg? usrf;pmygonftwdkif; opfcufwJwdkYudkvkyfjcif; iSg awmifodkYoGm;Mu\/ oHvGifcuf? xif;l;cuf?
rk&wkcuf? pGefyvGH cuftp&Sdaom xlxyfaom tcuftvufrsKd;wdkYudkaqmifcJhMu[k a,k&SvifNrdKUrSp cyfodrf;aomNrdKU&GmwdkY
aMumfjimMu\/8;16 vlrsm;wdkYonf xGufoGm;? opfcufwdkYudkaqmifcJhNyD;vQif tdrfrdk;ay:rSm4if;? rdrd0if;xJ? Adrmefawmf wefwdkif;xJrSm4if;? a&wHcg;vrf;ESifh
{z&drfwHcg; vrf;rSm4if; opfcufwJrsm;udkvkyfMu\/8;17 xdkodkY odrf;oGm;jcif;udk cH&&mxJu xGufvmaom y&dwfouftaygif;wdkYonf opfcufwJwdkYudk vkyfxdkifaeMu\/ Ekefom;a,mI
vufxufrSp oa&vtrsKd;om;wdkYonf wcgrQxdkodkYrjyKMu/ tvGef0rf;ajrmufvsufaeMu\/8;18 yXraeYrSp aemufqHk;aomaeYwdkifatmif? aeY&uftpOftwdkif; bk&m;ocif\ynwdusrf;pmudk bwf&GwfMu\/ xdkyGJudk ckepf&uf
ywfvHk;cHMu\/ &Spf&ufajrmufaomaeY w&m;awmftwdkif; "ryGJudkvnf;cHMu\/

432

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3
9;4
9;5

9;6

9;7
9;8
9;9
9;10

9;11
9;12
9;13
9;14
9;15
9;16
9;17

9;18
9;19
9;20
9;21
9;22
9;23
9;24
9;25

xdkvESpfq,fav;&ufaeYwGif? oa&vtrsKd;om;wdkYonf tpma&Smifvsuf? avQmfawt0wfudk0wfvsuf? udk,fajrrIefYudkwifvsuf


pnf;a0;Mu\/xdktcgoa&vtrsKd;ppfjzpfaomolwdkYonf wyg;trsKd;om;&SdorQwdkYESifhuGm? udk,ftjypfESifhbdk;ab;wdkY\ tjypfrsm;udkabmfjyawm
if;yefMu\/rdrdwdkYae&m&yfae? rdrdwdkYbk&m;ocifxm0&bk&m;\ ynwdusrf;pmudk aeYav;pkwpk bwfMu\/ tjypfudkabmfjyawmif;yef?
rdrdwdkY bk&m;ocifxm0&bk&m;udk aeYav;pkwpkudk;uG,fMu\/
xdktcg av0dom;a,mI? Amed? uyfarsv? a&SAed? AkEd? a&S&bd? Amed? aceed wdkYonf yvifay:rSm&yf? olwdkY\bk&m;ocif
xm0&bk&m;udk tm;BuD;pGmaom toHESifh a<u;aMumfMu\/wzef av0dom;a,mI? uyfarsv? Amed? [m&SAed? a&S&bd? a[m'd,? a&SZed? ayo[dwdkYu xMuavmh/ oifwdkY\bk&m;
ocifxm0&bk&m;onf tpOftNrJr*Fvm&Sdawmfrlapownf;[k aumif;BuD;ay;Muavmh/ aumif;BuD;ay;jcif;? csD;rGrf;jcif;trsKd;rsKd;
xufBuD;jrifh bkef;BuD;aomudk,fawmf\ emronf r*Fvm&Sdygapownf;/udk,fawmfomvQif xm0&bk&m;jzpfawmfrl\/ tjrifhqHk;aomaumif;uifESifh aumif;uifAdkvfajc taygif;wdkYudk4if;? ajrBuD;ESifh
ajrBuD;ay:rSm &Sd&SdorQwdkYudk4if;? yifv,fESifhyifv,f ygorQwdkYudk4if; zefqif;awmfrl\/ tvHk;pHkwdkYudkapmifhrawmfrl\/ aumif;uif
AdkvfajcwdkYonf udk,fawmfudk udk;uG,fMuyg\/tdkxm0&t&Sifbk&m;ocif? udk,fawmfonf tmNAHudka&G;cs,f cgv'Jjynf? O&NrdKUrSac:cJhNyD;vQif tmjA[H[laom trnfudkay;awmfrl\/a&SUawmf olUoabmajzmifhonfudkawGUaomaMumifh? cgeedjynf? [dwdjynf? tmarm&djynf? aA&Zdjynf? a,Akodjynf? *d&*g&SdjynfwdkYudk
tmjA[HtrsKd;tET,ftm; igay;rnf[k0efcHonftwdkif; opmawmfrysufjyKawmfrl\/tJ*kwKjynf tuREfkyfwdkY\ bdk;ab;rsm;cH&aom nOf;qJjcif;udkjrif? {'Hkyifv,fem;rSm olwdkYatmf[pfaomtoHudk Mum;awmfrl\/zma&mbk&ifESifh ol\uRefrsm;? jynfoljynfom;taygif;wdkYonf tuREfkyfwdkY\ bdk;ab;wdkYudk apmfum;pGm jyKaomaMumifh? udk,fawmf
onf MunfhI aeawmfrrl/ xdkjynfom;wdkY edrdwfvuPmESifh tHhbG,faomtrIwdkYudk jyawmfrl? odwif;awmfonf ,aeYwdkifatmif
ausmfapmvsuf&Sdyg\/olwdkYonf yifv,ftv,fajray:rSm a&SmufoGm;rnftaMumif; olwdkYa&SUrSmyifv,fudk cGJawmfrl\/ nif;qJaomolwdkYudkum;?
eufaoma&xJodkY ausmufudkypfouJhodkY ypfawmfrl\/xdkrSwyg;? aeYtcsdef rdkCf;wdrfwdkiftm;jzifh4if;? nOfhtcsdef olwdkYoGm;&mvrf;udk vif;apaomrD;wdkiftm;jzifh4if;? olwdkYudk ydkYaqmif
awmfrl\/udk,fawmfwdkifvnf;? odemawmifay:odkYqif;ouf rdkCf;aumif;uifxJu Asm'dwfoHudk vTwfojzifh? [kwfrSefajzmifhrwfaom
pD&ifxHk;zGJUcsuf ynwfw&m;wdkYudk tyfay;awmfrl\/oefY&Sif;aom OykofaeY&ufawmfudkabmfjy? udk,fawmfuRefarma&Stm;jzifh enf;emOya'oynwfw&m;wdkYudkvnf; xm;awmfrl\/olwdkY rGwfodyfjcif;ESifh a&iwfjcif;udkajyapjcif;iSg? rdkCf;aumif;uifrkefYESifh ausmufxJuxkwfaoma&udkay;awmfrl\/ olwdkYydkifbdkY
usdefqdkawmf rlomjynfxJodkY0if odrf;,lrnftaMumif;rdefYawmfrl\/odkY&mwGif tuREfkyfwdkYbdk;ab;wdkYonf rmeaxmifvTm;? cdkifrmaomvnfyif;ESifhynwfawmfwdkYudk em;raxmifMu/olwdkYwGif jyKawmfrlaom tHhbG,faomtrIwdkYudk ratmufarh/ tmPmawmfudk jiif;qefvsufvnfyif;cdkifrmonfjzpf? uRefcH&m
tJ*kwKjynfodkY jyefvdkaomiSg? vlBuD;wOD;udkcsD;ajrmufMu\/ odkY&mwGif udk,fawmfonftjypfudk ajzwwfaombk&m;? cspfoem;jcif;
arwmukPmESifhjynfhpHk? pdwf&Snfjcif;? aus;Zl;jyKjcif;ESifh <u,f0aombk&m; jzpfawmfrlaomaMumifh olwdkYudkpGefYypfawmfrrl/xdkrQru olwdkYonf EGm;oi,ftkyfudkoGef;? tdkoa&vtrsKd;? bk&m;onf oifwdkYudktJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaom oif\
bk&m;jzpfawmf rl\[k qdkvsuf? tvGefjypfrSm;aomfvnf;?udk,fawmfonf txl;ojzifhoem;wwfaombk&m;jzpfawmfrl\/ awmolwdkYudk pGefYypfawmfrrl/ aeYtcsdefvrf;jyaom rdkCf;wdrf
wdkifraysmuf? nOfhtcsdef olwdkYoGm;&mvrf;udkvif;apaom rD;wdkifvnf;ruG,f/olwdkYtm;oGefoifp&mbdkY aumif;aom0dnmOfawmfudkay;awmfrl\/ olwdkYpm;&aom udk,fawmf\rEudk kyfodrf;awmfrrl/ olwdkY
tiwfajyapjcif;iSg? a&udkvnf; ay;awmfrl\/tESpfav;q,fywfvHk; olwdkYudk tvQif;rqif;&Japjcif;iSg auR;arG;awmfrl\/ olwdkYt0wfra[mif;rEGrf;&/ olwdkYajconfvnf;
ryGef;ra&mif&/aemufrSwyg; trsKd;om;wdkY\wdkif;EdkifiHrsm;udk olwdkYtm;tukeftpifa0zef ay;oem;awmfrlojzifh? olwdkYonf a[&Sbkef
&Sifbk&if&Sd[kefESifh Am&Sef&Sifbk&ifMoCtpdk;&aom jynfwdkYudkodrf;,lMu\/olwdkYom;ajr;wdkYudk rdkCf;aumif;uifMu,fuJhodkY rsm;jym;apawmfrl\/ tMuifjynfxJodkY olwdkY0if odrf;,lrnftaMumif;? olwdkY\
bkd;ab;wdkYtm; *wdxm;awmfrl\/ xdkjynfxJodkY oGif;awmfrlojzifh?om;ajr;wdkYonf0if odrf;,lMu\/ olwdkYa&SUrSmxdkjynfom; cgemedvlwdkYudkESdyfpufawmfrl? &Sifbk&iftp&Sdaom jynfoljynfom;wdkYudk
jyKcsiforQjyK&aom tcGifhESifh olwdkYvufodkY tyfawmfrl\/xdkodkY olwdkYonf cdkifcHhaomNrdKUrsm;? ajraumif;aomjynf? OpmESifhjynfhaomtdrf? wl;NyD;aoma&wGif;? rsm;jym;aompyspfO,smOf?
oHvGifO,smOf? toD;oD;aom tyifwdkYudkodrf;,l? 0pGmpm; aomufvsuf tom;qlNzdK; aus;Zl;awmf<u,f0jcif; arGUavsmfMu\/-

433

9;26
9;27
9;28
9;29
9;30
9;31
9;32

9;33
9;34
9;35
9;36
9;37

9;38

odkY&mwGif trdefYawmfudkem;raxmif? ykefuefvsufw&m;awmfudk ausmaemufodkYypfxm;Mu\/ txHawmfodkYjyefvmapjcif;iSg? qHk;raom


udk,fawmf\ ya&mzufwdkYudkowf tvGefjypfrSm;jcif;udk jyKMu\/xdkaMumifh? olwdkYudkaESmifh&Sufaom &efolvufodkYtyfvdkufawmfrl\/ qif;&JcH& udk,fawmfudk atmf[pfMuaomtcg? aumif;uifbHku
em;axmif? ukPmaus;Zl;awmf <u,f0onftwdkif;? &efolvufrSu,fvTwfaom aus;Zl;&SifwdkYudkay:xGef;apawmfrl\/wzef csrf;om&aomtcg? a&SUawmf 'kpdkufudkjyKjyefMuaomaMumifh? &efoltpdk;&rnftaMumif; wzeftyfawmfrl\/ olwdkYonf jyefvm
udk,fawmfudkatmf[pfMuaomtcg? aumif;uifbHku em;axmif? ukPmawmf&Sdonftwdkif; txyfxyfu,fwifawmfrl\/w&m;awmfudkusifhjyefapjcif;iSg qHk;rawmfrlaomfvnf;? olwdkYonfem;raxmif? rmeaxmif vTm;Mu\/ usifhaomoltouf&Sifp&m
taMumif;jzpfaom pD&ifawmrlcsufwdkYudkvGefusL;Mu\/ cdkifrmaomvnfyif;ESifh kef;vsuf em;raxmifbJaeMu\/ESpfaygif;rsm;pGm olwdkYudkonf;cH udk,fawmf\ya&mzufwdkY&Sdaom udk,fawmf\ 0dnmOfawmftm;jzifh qHk;rawmfrlaomfvnf; olwdkY
onf em;raxmifaomaMumifh? jynfoljynfom;wdkYvufodkY tyfawmfrl\/odkY&mwGif udk,fawmfonf cspfoem;jcif;arwmukPmESifh jynfpHkaombk&m;jzpf? ukPmawmf<u,f0aomaMumifh? olwdkYudk&Sif;&Sif;
zsufqD;awmfrrl/ pGefYypfawmfrrl/odkYjzpf? tdk tuREkfyfwdkY\bk&m;? BuD;jrwf r[mwefcdk;ESifhjynfhpHkvsuf aMumufrufbG,faom bk&m;? ukPmy#dnmOfawmfudk
apmifhawmfrlaom bk&m;? tmI&d&Sifbk&ifvufxufrSp ,aeYwdkifatmif? tuREfkyfwdkY&Sifbk&if? rSL;rwf? ,Zfyka&m[dwf? ya&mzuf?
taqGtrsKd;olBuD;? udk,fawmf\ vltaygif;wdkYtay:odkY a&mufaomab;'Pf&SdorQudk yrmPrjyKbJ aeawmfrrlygESifh/udk,fawmfrlum; tuREfkyfwdkYtay:odkY a&mufaporQaomtrI w&m;awmfrl\/ tuREfkyfwdkYonfrw&m;ojzifh jyKMuygNyD/ udk,fawmf
onf w&m;ojzifhom pD&ifawmfrlNyD/tuREfkyfwdkY&Sifbk&if? rSL;rwf? ,Zfyka&m[dwf? taqGtrsKd;olBuD;wdkYonf w&m;awmfudkrapmifh/ ay;xm;awmfrlaomynwfrsm;ESifh
oufaocHcsufrsm;wdkYudk em;raxmifMu/BuD;aomaus;Zl;udkjyKvsuf tyfay;awmfrl? olwdkYydkifaomEdkifiH? oem;awmfrlaomjynfBuD;? jynfaumif;ae&aomfvnf;? trIawmfudk
raqmifr&Guf? rdrdwdkYjyKaom 'kpdkufudk ra&SmifbJaeMuyg\/bdk;ab;wdkYonf tvGefjrwfaomtoD;tESHudk pm;&aomtcGifhESifh olwdkYtm;ay;oem;awmfrlaomjynf tuREfkyfwdkYonf ,aeYtapcH
uRefjzpfMuyg\/ olUuRefcH&Muyg\/tuREfkyfwdkYtjypfaMumifh? tuREfkyfwdkYtay:rSm cefYxm;awmfrlaom&Sifbk&ifwdkYonf jynf <u,f0pGmjzpfaom toD;tESHudk
odrf;pm;NrJ &SdMuyg\/ tuREfkyfwdkY\udk,fESifh wd&pmefrsm;udk olwdkYonfudk,ftvdktavsmuf tpdk;ydkif? tuREfkyfwdkYonf tvGef
qif;&Jvsufae&ygonf[k >rufqdkMu\/
xdktaMumif;t&mrsm;udk igwdkYonf qifjcifNyD;rS? opmjyK pmcsKyfudkvnf; a&;xm;vsuf? igwdkYtBuD;tuJ? ,Zfyka&m[dwf?
av0dom;wdkYonf wHqdyfcwfMu\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 wHqdyfcwfaomol[lrlum;? [mcvdom;jynftkyfrif;ae[rd? ,Zfyka&m[dwfZd'ud,?10;2?3 pm&m,? tmZ&d? a,&rd?- ygI&? tmr&d? rmvcd?10;4?5 [wKwf? a&SAed? rvKwf?- [m&drf? ar&rkwf? MoA'd?10;6?7 'Ha,v? *daEokef? Amkwf?- arIvH? tbd,? rd,mrdfe?10;8 rmZd? Adv*J? a&Srm,?10;9 av0dom;tmZedom; a,mIwyg;? a[e''fom; AdEGdwyg;? uyfarsvwyg;?10;10 olwdkYnD a&SAed? a[m'd,? aumvdw? ayvm,? [meef?10;11?12 rdum? a&[kyf? [m&Sbd? ZuK&? a&S&bd? a&SAed?10;13?14 a[m'd,? Amed? aAedEk?- vlwdkYwGiftBuD;tuJjzpfaom ygkwf? yg[wf armb? {vH? Zk? Amed?10;15?16 AkEd? tmZ*'f? aAAJ?- ta'ged,? Ad*0J? tm'def?10;17 tmwm? [dZud,? tZK&?10;18?19 a[m'd,? [IH? aAZJ?- [m&dyf? tmeokwf? aeAJ?10;20?21 rm*ysm&S? arIvH? a[Zd&? ar&SZaAv? Zm'kwf? ,m'Gg?10;22 ayvwd? [meef? te,m?10;23?24 a[ma&S? [meed? [mIyf? [mavm[uf? ydv[? a&SmAuf?10;25 a&[Hk? [m&SAe? rmao,?10;26?27 t[d,? [meef? tmeef?- rvKwf? [m&drf? Amemwnf;/10;28 <uif;aomol? ,Zfyka&m[dwf? av0dom;? wHcg;apmifh? oDcsif;onf? bk&m;uReftp&Sdaom bk&m;ocif\w&m;udk apmifhtHhaomiSg?
xdkjynfom; wdkYESifhuGmaomol taygif;wdkYonf r,m;om;orD;wdkYESifhwuG tusKd;taMumif;udk em;vnfaomoljzpf?10;29 nDtpfudkrSL;rwfwdkYrSD0Jvsuf? bk&m;ocif\uRefarma&Stm;jzifh xm;awmfrlaombk&m;ocif\ w&m;awmftwdkif;usifhygrnf[l4if;?
igwdkYt&Sif xm0&bk&m;\ ynwfawmfrsm;? pD&ifxHk;zGJUawmfcsuf&SdorQwdkYudk apmifha&Smufygrnf[l4if;?434

10;30 udk,forD;wdkYudk jynfom;wdkYtm; ray;pm;? jynfom;orD;wdkYudk udk,fom;wdkYtbdkY rodrf;r,lbJaeygrnf[l4if;?10;31 jynfom;wdkYonf OykofaeY Opm? pm;p&mudk a&mif;jcif;iSg,lcJhvQif? OykofaeYjzpfap? tjcm;aom "raeYjzpfap r0,f? owrESpfwGif
v,fvkyf jcif;trIudk rjyK? a<u;udktEdkifrawmif;bJ aeygrnf[l4if;? usdefqdkvsuf opm*wdxm;Mu\/
10;32 xdkrSwyg;? igwdkYbk&m;ocif\ tdrfawmftrIwnf;[laom OykofaeYESifh vqef;aeYwGifa&SUawmfrkefY?
10;33 NrJaomabmZOfylaZmfoum? NrJaomrD;IdU&m,Zf? "ryGJ? oefY&Sif;aom toHk;taqmif? oa&vtrsKd;\ tjypfajz&m,Zftp&Sdaom
igwdkY\ bk&m;ocif tdrfawmftrItvHk;pHkudk aqmif&Gufp&mbdkY? vlwdkif;wESpfvQif aiGwusyfoHk;pkwpkpD ay;&rnftaMumif; udk,ftbdkY
pD&ifxHk;zGJUMu\/10;34 ynwdusrf;pm a&;xm;onftwdkif;? igwdkYbk&m;ocifxm0&bk&m;\ ,Zfyvifay:rSm rD;arG;p&mxif;ylaZmfoumudk? wESpfwESpfvQif
csdef;csufaomtcsdefwdkY? taqGtrsKd;tvdkuf igwdkYbk&m;ocif\ tdrfawmfodkY aqmifcJh&rnftaMumif;?,Zfyka&m[dwfav0dom;
jynfoljynfom;wdkY onfpma&;wHjyKMu\/10;35 tOD;oD;aomajrtoD;tESHESifh tOD;oD;aomopfoD;trsKd;rsKd;udk AdrmefawmfodkY ESpfwdkif;aqmifcJh&rnftaMumif;?10;36 ynwdusrf;pm a&;xm;onftwdkif;? tOD;bGm;aomom;a,musfm;ESifh tOD;bGm;aom odk; EGm;tp&SdonfwdkYudk? Adrmefawmf trI
apmifhaom ,Zfyka&m[dwfwdkY&Sd&m AdrmefawmfodkYaqmifcJh&rnftaMumif;?10;37 tOD;vkyfaomrkefYpdrf;? ylaZmfoum? opfoD;trsKd;rsKd;? pyspf&nf? qDudk,Zfyka&m[dwfwdkY&Sd&m Adrmefawmftcef;odkY4if;? v,fvkyfaom
NrdKU&Gm&Sd orQwdkY ajrtoD;tESHq,fbdkYwbdkYudk av0dom;wdkYxHodkY4if;? aqmifcJh&rnftaMumif; pD&ifxHk;zGJUMu\/10;38 av0dom;wdkYonf q,fbdkYwbdkYudkcH,laomtcg? tmkeftrsKd; ,Zfyka&m[dwf&Sd&rnf/ av0dom;wdkYonfvnf; q,fbdkYwbdkYxJu
q,fbdkYw bdkYudk EIwf,l Adrmefawmftcef;b@mwdkufxJodkY oGif;&Murnf/10;39 av0dom;tp&Sdaom oa&vtrsKd;om;wdkYonf qefpyg;? pyspf&nf? qDylaZmfoumwdkYudk oefY&Sif;&mXmeawmfwefqm? trIapmifh
,Zfyka&m[dwf? wHcg;apmifh?oDcsif;onfwdkY&Sd&m tcef;odkY aqmifcJh&Murnf/ igwdkYbk&m;ocif\ tdrfawmfudk igwdkYonfpGefYypf
rxm;&Mu/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1 xdktcg vlrsm;wdkYwGif rif;vkyfaomolwdkYonf a,k&SvifNrdKUaeMu\/ <uif;aomolwdkYonf oefY&Sif;aomt&yf? a,k&SvifNrdKU
wusdyf wGifwa,muf? tjcm;aomNrdKUwdkY udk;a,mufae&rnftaMumif; pma&;wHjyKMu\/11;2 a,k&SvifNrdKUaejcif;iSg tvdkvdk0efcHaomoltaygif;wdkYudk? vlrsm;wdkYonf aumif;BuD;ay;Mu\/11;3 ,k'NrdKU&GmwdkYwGif oa&vvl? ,Zfyka&m[dwf? av0dom;? bk&m;uRef? a&Smvrkef\uReftrsKd;om; toD;toD;wdkYonf rdrdwdkYqdkif&m
t&yf aeMu\/ a,k&SvifNrdKUaeaom jynfoljynfom;tBuD;tuJ? rif;t&m&Sd[lrlum;?11;4 ,k'trsKd;? zm&uf? r[mavv? a&Szwd? tmr&d? Zmc&d? MoZdwdkYrS qif;oufaomtom,wyg;?11;5 &Sdavmed? Zmc&d? a,m,&dyf? t'g,? [Zm,? aumva[mZ? AmkwfwdkYrS qif;oufaom rmao,wyg;ESifhwuG?11;6 a,k&SvifNrdKUaeaom zm&uftrsKd;om;? ol&Jav;&m ajcmufq,f&Spfa,mufwnf;/11;7 A,FmrdeftrsKd;? a,&Sm,? aov? rmao,? aumvm,? ay'g,? aa,m'? arIvHwdkYrS qif;oufaomovK?11;8 okaemuf? *AJESifhovJtp&Sdaom udk;&mESpfq,f&Spfa,mufwnf;/11;9 Zdc&dom;a,mvonf A,FmrdeftrsKd;tkyfjzpf\/ aoEGmom; ,k'onfjyifNrdKUudktkyf&\/
11;10 ,Zfyka&m[dwfrlum; a,'g,? a,m,&dyf? ,mcdefESifhwuG?11;11 t[dwkyf? r&m,kwf? Zm'kwf? arIvH? [dvcdwdkYrSqif;oufaom bk&m;ocif\ tdrfawmftkyf p&m, tp&Sdaom?11;12 tdrfawmftrIudkaqmif&Gufaom trsKd;om;csif; &Spf&mESpfq,fESpfa,mufwnf;/ xdkrSwyg;? rmvcd? ygI&? Zmc&d? tmrZd? ayvvd?
a,a&m[H wdkYrS qif;oufaomt'g,tp&Sdaom?11;13 taqGtrsKd;olBuD;trsKd;om;csif;ESpf&mav;q,fESpfa,mufwnf;/ ar&? ar&Sdvrkwf? t[moJ? tmZa&vwdkYrSqif;oufaom
tmr&SJtp &Sdaom?11;14 cGeftm;BuD;aomol&J trsKd;om;csif;w&mESpfq,f&Spfa,mufwnf;/ [*a'gvdrfom; ZmAa'vonf olwdkYudktkyf&\/
11;15 av0dom;rlum;? AkEd? [m&Sbd? tmZ&duH? [mIyfwdkYrSqif;oufaom a&Srm,wyg;?11;16 av0dom; tBuD;&SaAoJESifh a,mZA'fwdkYonf bk&m;ocif\tdrfawmf jyiftrIudk MunfhIpD&if&Mu\/11;17 tmoyf? ZmA'd? rdumwdkYrSqif;oufaomredonf aus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;jcif;ESifh qkawmif;jcif;trIrSm tBuD;vkyfaomoljzpf\/
AmuAkud onftaygif;tabmfwdkYwGif 'kwd,oljzpf\/ xkdrSwyg;? a,m'kokef? *vmv? &SrGmwdkYrS qif;oufaom MoA'd&Sd\/11;18 oefY&Sif;aom NrdKUaeaom av0dom;aygif;um; ESpf&mESpfq,fav;a,mufwnf;/11;19 wHcg;;apmifhtuKyf? wmvrkeftp&Sdaom wHcg;udkapmifhaom trsKd;om;csif;aygif;um; w&mckepfq,fESpfa,mufwnf;/
11;20 <uif;aom oa&vtrsKd;om;? ,Zfyka&m[dwf? av0dom;wdkYonf ,k'NrdKU&GmwdkYwGif? rdrdwdkYydkif&if;t&yf aeMu\/11;21 bk&m;uRefwdkYonf <oazvt&yfae? Zd[ESifh*doywdkYonf bk&m;uReftkyfjzpfMu\/11;22 rdum? red? [m&Sbd? AmedwdkYrSqif;oufaom MoZdonfa,k&SvifNrdKUaeaom av0dom;wdkYudktkyf&\/ tmoyftrsKd;om;
oDcsif;onfwdkY onfvnf; bk&m;ocif\ tdrfawmftrIudk MunhfIpD&if&Mu\/11;23 taMumif;rlum;? oDcsif;onfwdkYonf aeY&uftpOftwdkif; pm;p&m&dumudk cH&rnftaMumif; &Sifbk&iftrdefYawmf&Sd\/435

11;24 ,k'trsKd; Zm&tET,far&SZaAvom; ayo[donfvnf; &Sifbk&iftcGifhESifh jynfom;wdkYudktkyf ta&;awmfydkifrif;jzpf\/


11;25 ,k'vltcsKdUwdkYonf NrdKU&Gmaus;vufwnf;[laom ud&,ombNrdKU&Gm? 'dbkefNrdKU&Gm? a,uyfaZvNrdKU&Gm?11;26 a,&T? armv'? Aufygvuf?11;27 [mZ&Tmv? aA&a&SbNrdKU&Gmrsm;?11;28?29 Zduvwf? araumeNrdKU&Gmrsm;? tif&drKef? Zm&? ,mrkwf?11;30 Zmaem? t'kvHNrdKU&Gmrsm;? vmcd&SNrdKUESifh aus;vufrsm;? taZumNrdKU&Gmrsm;? aA&a&SbNrdKUrSp [dEHKcsKdifhwdkifatmif tESHYtjym;aeMu\/11;31 A,FmrdeftrsKd;omwdkYonfvnf; a*A? rdwfrwf? tm?aAovNrdKU&GmwdkY4if;?11;32 tmeokwf? aemA? tmeed?11;33?34 [maZmf? &mr? *dwdrf?- [m'd'f? aZbdkif? aeAvwf?11;35 avm'? MoaemNrdKUrsm;4if;? q&morm;csKdifh4if; aeMu\/11;36 av0dom; toif;taygif;tcsKdUwdkYonf ,k'jynf? tcsKdUwdkYonf A,FmrdefjynfaeMu\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 &Svaovom; aZkAaAvESifh a,IaemufodkY vdkufvmaom,Zfyka&m[dwf? av0dom;[lrlum;? p&m,? a,&rd? {Z&?12;2?3 a&Sced? a&[Hk? ar&rkwf?12;4?5 a'g? udaEokef? tbd,?- rdnmrdef? rm'sm? Adv*?12;6 a&Srm,? a,m,&dyf? a,m'g,?12;7 ovK? tmarmuf? [dvcd? a,m'g,wnf;[laom a,mIvufxuf trsKd;om;csif; ,Zfyka&m[dwfwdkYwGif tBuD;tuJjzpfMu\/12;8 av0dom;rlum; a,mI? AdEGd? uyfarsm? a&S&bd? ,k'aus;Zl;awmfcsD;rGrf;jcif;trIudk nDtpfudkwdkYESifhtwltkyfaom redwnf;/12;9 olwdkYnDtpfudk AmuAkudESifh OedwdkYonf uif;apmifhtrIudktkyf&Mu\/
12;10 a,mIom; a,m,udrf? a,m,udrfom;{vsm&Sdyf? {vsm&Sdyfom; a,m,'?12;11 a,m,'om; a,meoef? a,meoefom; ,m'Gmwnf;/12;12 a,m,udefvufxuf taqGtrsKd;olBuD; ,Zfyka&m[dwfrsm;[lrlum;? p&mom; arm&m,? a,&rdom; [meed?12;13 {Z&om; arIvH? tmr&dom; a,m[eef?12;14 rvKwfom; a,meoef? a&Scedom; a,moyf?12;15 [m&drom; tm'e? ar&m,kwfom; a[vuJ?12;16 a'gom;Zmc&d? *daEokefom; arIvH?12;17 tbd,om;Zdc&d? rdnmrdefom;? rm'smom;ydvwJ?12;18 Adv*om;&SrGm? a&Sr,om; a,ma[meoef?12;19 a,m,&dyfom;raweJ? a,m'g,om;MoZd?12;20 ovKom;umvJ? tmarmufom;{Am?12;21 [dvcdom;[m&Sbd? a,m'g,om; emoeaevwnf;/
12;22 {vsm&Sdyf? ,m,'? a,m[eef? ,m'GgwdkYvufxuf av0dom;taqGtrsKd;olBuD;wdkYudk4if;? ay&odrif;'g&dvufxufwdkifatmif
,Zfyka&m[dwfwdkYudk4if;? rSwfom;aom pm&if;&Sd\/12;23 {vsm&Sdyfom;a,m[eef; vufxufwdkifatmif av0dom; taqGtrsKd;olBuD;wdkYudk pm&if;,l &mZ0ifrSwfpm oGif;ownf;/12;24 av0dom;tBuD;tuJ? [m&Sbd? a&S&bd? uyfarsvom; a,mIwdkYonf nDtpfudkrsm;ESifh0dkif; bk&m;ocif\vl 'g0d'fpD&ifonftwdkif;
*kPfaus;Zl;awmfudk abmfjycsD;rGrf;jcif;trIudk tvSnfhvSnfhapmifh&Mu\/12;25 red? AmuAkud? MoA'd? arIvH? wmvrkef? tuKyfwdkYonfvnf; wHcg;0em;rSm apmifh&aom wHcg;apmifhjzpfMu\/12;26 xdkolwdkYonf a,mZ'ufom; a,mI\om;a,m,udefvufxuf? NrdKU0efae[rdvufxuf? usrf;wuf,Zfyka&m[dwf {Z&vuf
xuf&SdMu\/12;27 a,k&SvifNrdKUdk;udk tEkarm'emjyKaomtcg? cGufuGif;? apmif;? wa,mESifh wD;rIwfvsuf oDcsif;qdkvsuf 0rf;ajrmufjcif;? aus;Zl;awmf
udk csD;rGrf;jcif;ESifhwuG tEkarm'emjyKtHhaomiSg av0dom;wdkYudk&Sm olwdkYae&mt&yfwdkYu a,k&SvifNrdKUodkY ac:Mu\/12;28 "roDcsif;udkqdkwwfaomtrsKd;om;wdkYonf?12;29 a,k&SvifNrdKUywf0ef;usif&GmwdkY ae&musvsuf&Sd? a,k&SvifNrdKUywf0ef;usif? vGifjyift&yfrsm;? aeawmzmod&Gmrsm;? *dv*gv
NrdKUe,f? a*AESifhtmZrm0wfaus;vufxJuvm pnf;a0;Mu\/12;30 ,Zfyka&m[dwfESifh av0dom;wdkYonfvnf;? udk,fudk4if;? vlrsm;? NrdKUwHcg;? NrdKUdk;udk4if; pifMu,fapMu\/12;31 xdktcg ,k'rif;wdkYudk NrdKUdk;ay:odkYigac:? csD;rGrf;&moDcsif;qdk&aomvlpkBuD;ESpfpkudkcefYxm;\/ wpkum;vusfm&pfvSnfh aemufacs;
wHcg;odkY NrdKUdk;ay:rSm a&SmufoGm;Mu\/12;32 olwdkYaemufrSm a[m&Sm,ESifh ,k'rif;w0uf?12;33?34 tmZ&d? {Z&? arIvH? ,k'? A,Fmrdef? a&Srm,? a,&rd?-

436

12;35 wHydk;udkifaom ,Zfyka&m[dwftrsKd;om;tcsKdU? tmoyf? ZuK&? rdum&? red? a&Srm,? a,meoefwdkYrS qif;oufaomZmc&d tp
&Sdaom?12;36 ol\nDa&Srm,? tmZa&v? rdvvJ? *dvvJ? rm? emoaev? ,k'? [meedwdkYonf bk&m;ocif\vl'g0d'f\ wk&d,mrsKd;udk
udkifvsufvdkufMu\/ usrf;wwfq&m{Z&onf olwdkYa&SUrSmoGm;\/12;37 olwdkYwbufwcsuf&Sdaom prf;a&wGif;wHcg;odkYa&mufrS NrdKUdk;wuf&m? 'g0d'fNrdKUavSum;jzifhwuf? 'g0d'ftdrfawmftxuf ta&SU
rsufESm a&wHcg;wdkifatmif oGm;Mu\/12;38 oDcsif;onfwpkum;? vuf0JbufodkYvSnhf? igESifhw0ufaom vlrsm;wdkYonf NrdKUdk;ay:? rD;zdkjytkd;rSus,faom NrdKUdk;wdkifatmif
vdkufMu\/12;39 {z&drfwHcg;? a[mif;aomwHcg;? ig;wHcg;? [meaevjytdk;? artmjytdk; txufrSp odk;wHcg;wdkifatmifvdkufojzifh? axmifwHcg;0wGif
&yfaeMu\/12;40 wzef oDcsif;onf ESpfpkonf bk&m;ociftdrfawmfwGif&yf? w0ufaom rif;t&m&SdwdkYonfigESifhtwl?12;41 wHydk;udkifaom ,Zfyka&m[dwf{vsmudrf? rmao,? rdnmrdef? rdum? {vdMoeJ? Zmc&d? [meedESifhwuG?12;42 rmao,? a&Srm,? {vmZm? MoZd? a,m[eef? rmvcd,? {vH?{ZmwdkYonf&Sd Mu\/ oDcsif;onfwdkYonfq&ma,mZ&m[dESifhwuG
toHudkvTifh qdkMu\/12;43 xdkaeY rsm;pGmaom ,ZfwdkYudkylaZmfMu\/ tvGef0rf;ajrmufaomtcGifhudk bk&m;ocifay;awmfrlaomaMumifh? om;r,m;ESifwuG
0rf;ajrmuf jcif;udkjyK? a,k&SvifNrdKU 0rf;ajrmufoHudka0;aomt&yf Mum;&Mu\/
12;44 xdktcg ,Zfyka&m[dwfESifh av0dom;wdkYonf trIawmfudkapmifhvsufaeaomaMumifh? ,k'trsKd;om;wdkYonf tm;&0rf;ajrmufMuonf
jzpf? ,Zfyka&m[dwfESifh av0dom;cHtyfaom ylaZmfoum? tOD;oD;aomtoD;? q,fbdkYwbdkYudk NrdKUe,faus;vufxJuodrf;,l?
odkxm;p&m b@mwdkufrsm;udk tkyf&aomwdkufpdk;wdkYudk cefYxm;Mu\/12;45 oDcsif;onfESifh wHcg;apmifhwdkYonfvn;f? 'g0d'fESifhom;awmf a&SmvrkefpD&ifonftwdkif;? olwdkYbk&m;ociftrIESifh pifMu,fjcif;trIudk
apmifha&SmufvsufaeMu\/12;46 a&S;umv? 'g0d'fESifhtmoyfvufxuf bk&m;ocif\ *kPfaus;Zl;awmfcsD;rGrf;&m oDcsif;udkqdk&aomol tBuD;tuJ&SdMu\/12;47 aZkAaAvESifhae[rdvufxufvnf;? oa&vvltaygif;wdkYonf aeY&uftpOftwdkif; oDcsif;onf? wHcg;apmifhcHtyfaom
pm;p&m&dum udk4if;? av0dom;wdkYtm; oefY&Sif;aom t&mwdkYudk4if;vSLMu\/ av0dom;wdkYonfvnf; ,Zfyka&m[dwfwdkYtm;vSLMu\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 xdkaeY&ufumv arma&S\ ynwdusrf;pum;udk vlrsm;a&SUrSmbwf&Gwfaomtcg? trKeftrsKd;om;ESifharmbtrsKd;om;onf bk&m;
ocif\ y&dowfawmfxJodkY 0if&aomtcGifhtpOfr&Sd[k awGUMu\/13;2 taMumif;rlum;? olwdkYonf oa&vtrsKd;om;wdkYudk vkyfauR;jcif;iSgrBudKqdk? usdefqJapjcif;iSg AmvHudkiSg;Mu\/ odkY&mwGif igwdkY\
bk&m;ocif onfusdefqJaompum;udk aumif;BuD;ay;aompum;jzpfapawmfrl\/13;3 xdkw&m;udk Mum;aomtcg? trsKd;rppfaomol&SdorQwdkYudk oa&vtrsKd;rSy,f&Sm;Mu\/
13;4 t&ifwcg igwdkYbk&m;ocif\ tdrfawmfjyifcef;udktkyfaom ,Zfyka&m[dwf{vsm&Sdyfonf awmbdESifhaygufabmfawmfonfjzpf?13;5 abmZOfylaZmfoum? eHYomaygif;? wefqmrsKd;udk4if;? ynwfawmftwdkif;av0dom;? oDcsif;onfonf? wHcg;apmifhwdkYtm;ay;&aom
qefpyg;? pysnf&nf? qDq,fbdkYwbdkYudk4if;? ,Zfyka&m[dwfwdkYtm; vSL&aomtvSLwdkYudk4if;? odkxm;NrJ&Sdaom tcef;BuD;udk
awmbdtbdkYjyifqif\/13;6 xdkumvywfvHk; igonf a,k&SvifNrdKUr&Sd? AmAkvkef&Sifbk&if tmwaZ&Zf eefpHoHk;q,fESpfESpf wGif txHawmfodkYoGm;&\/
tifwefumvMumNyD;rS? &Sifbk&ifxHawmf tcGifh&?13;7 a,k&SvifNrdKUodkY a&mufaomtcg? {vsm&Sdyfonf bk&m;ocif\tdrfawmf wefwdkif;xJrSm tcef;udkawmbdtbdkY jyifqif 'kpdkuf
jyKaMumif;udk igMum;od&\/13;8 xdktcg igonf tvGefemMuifaompdwf&Sd awmbdOpmy&duH&SdorQudk tcef;xJu xkwfypfNyD;rS?13;9 tcef;rsm;udk pifMu,fapjcif;iSg pD&if? wzef bk&m;ocif\ tdrfawmfwefqmrsm;? abmZOfylaZmfoum? eHYomaygif;udk
aqmifcJhodkxm;\/
13;10 trIawmfapmihf? av0dom;? oDcsif;onfwdkYonf toD;toD;rdrdwdkYv,f,modkY ajy;oGm;Muonfudk igaxmuf? olwdkYcHtyfaompm;p&m
&dumudkrcHr&aMumif;udk ig&dyfrdvsuf?13;11 bk&m;ocif\ tdrfawmfudk tb,faMumifhpGefYypfMuoenf;[k rif;wdkYudktjypfwif? av0dom;wdkYudk pka0;apNyD;rS? olwdkYae&m
cefYxm;jyef\/13;12 xdktcg ,k'vltaygif;wdkYonf qefpyg;? pyspf&nf? qDq,fbdkYwbdkYudk b@mawmfwdkufodkY aqmifcJhjyefMu\/13;13 ,Zfyka&m[dwfa&Svrd? usrf;wwfZm'kwf? av0dom; ay'g,? olUaemufredom;jzpfaom ZuK&\om;[meefwdkYudk b@m
awmfwdkufpdk; t&migcefY xm;\/ xdkolwdkYonf opmapmifhjcif; toa&&Sdonfjzpf? trsKd;om;csif;wdkYtm; a0zef&Mu\/13;14 tdktuREfkyf\bk&m;ocif? xdktrIaMumifhtuREfkyfudk atmufarhawmfrlyg/ tuREfkyf\bk&m;ocifhtdrfawmftbdkY? tdrfawmftrIapmifhjcif;
tbdkY tuREkfyfjyKaomaus;Zl;udk acsawmfrrlygESifh/
437

13;15 xdkumv? ,k'jynfrSm tcsKdUwdkYonf OykofaeY pyspfoD;udke,fvsuf? aumuf vIdif;udk oGif;vsuf? jrnf;ay:rSm 0efudkwifvsuf
vkyfaqmif Muonfudk4if;? OykofaeY pyspf&nf? pyspfoD;? oabmFozef;oD; tp&SdonfwdkYudkwif a,k&SvifNrdKUodkY aqmifcJhMu
onfudk4if; igjrif? rnf aomaeY&uf om pm;p&mrsm;udk a&mif;tyfonf[k olwdkYtm; Mum;ajym\/13;16 xdkt&yfaeaom wkkNrdKUom;wdkYonfvnf;? ig;tp&SdonfwdkYudk a,k&SvifNrdKUodkYaqmifcJh? OykofaeY ,k'trsKd;om;wdkYtm;
a&mif;wwfMu \/13;17 xdktcg igu? oifwdkYonf OykofaeYudk zsufjyKaom 'kpdkufum; tb,fodkY enf;/13;18 bdk;ab;wdkYonf xdkodkYjyKaMumifh? rQavmufBuD;pGmaom qif;&Jjcif;udk igwdkY4if;? NrdKU4if; bk&m;ocif a&mufapawmfrl
onfr[kwfavm/ oifwdkYonf OykofaeYudk zsufaomtm;jzifh om jyif;pGmaom trsufawmfudk oa&vtrsKd; a&mufapOD;
rnfavm[k ,k'rl;rwfwdkYudk tjypfwifvsuf?13;19 tbdwfaeYwGif aea&mifuG,f OykofaeYvGefonfwdkifatmif? a,k&SvifNrdKU wHcg;wdkYudk ydwfxm;&rnftaMumif; pD&if? OykofaeY
0efrsm;udk NrdKUxJodkY roGif;apjcif;iSg rdrduReftcsKdUwdkYudk wHcg;wdkY cefYxm;\/13;20 xdkaemuf ukefonfrsm;? OpmrsKd;ukd a&mif;aomolrsm;wdkYonf? a,k&SvifNrdKU jyifrSm wcgESpfcgtdyfMu\/13;21 iguvnf;? NrdKUdk;ywfvnf tb,faMumifh tdyfMuoenf;/ aemufwzef vm tdyfvQif brf;qD;rnf[k olwdkYtm; owday;\/
xdktcgrSp OykofaeYwGif rvmbJaeMu\/13;22 av0dom;wdkYonfvnf;? OykofaeYudk oefY&Sif;apjcif;iSg? pifMu,faomudk,fESifh vm wHcg;wdkYudk apmifh&rnftaMumif; igrSmxm;\/
tdktuREfky\ bk&m;ocif? xdktrIaMumifh tuREfkyfudk atmufarhawmfrlyg/ ukPmawmfrsm;jym; onftwdkif; tuREfkyfudk u,fr
oem;awmfrlyg/
13;23 xdkumv? tmZkwftrsKd;? trKeftrsKd;? armbtrsKd;orD;ESifhpHkbufaom ,k'vl tcsKdUwdkYudk igjrif\/13;24 olwdkYorD;wdkYonf ,k'pum;udkrajymwwf/ tmZkwfpum;w0uf tp&Sdaom toD;toD; bmompum;udk ajymwwfMu\/13;25 olwdkYudk igtjypfwif uJh&JU\/ tcsKdUwdkYudk dkufvsuf? qHyifEIwfvsuf'Pfay;? oifwdkYonf udk,forD;wdkYudk jynfom;wdkYtm; ray;
pm;&/ jynfom;orD;wdkYudk udk,fom;wdkYtbdkYrodrf;r,l&/13;26 oa&v&Sifbk&if a&Smvrkefonf xdkodkYjyK jypfrSm;&ma&mufonf r[kwf avm/ twdkif;wdkif;tjynfjynf olESifhwlaom &Sifbk&ifr&Sd/
oa&v&Sifbk&ift&m bk&m;ocifcefYxm;onfwdkifatmif pdwfawmfESifhawGUaomoljzpfaomfvnf;? wyg;trsKd;om;rdef;rwdkYonf
jypfrSm; aponfwum;/13;27 igwdkYonf oifwdkYpum;udk em;axmif wyg;trsKd;om;rdef;rwdkYESifh pHkbufojzifh? rQavmufBuD;aom 'kpdkufudkjyKvsuf? igwdkY\
bk&m;ocifudk jypfrSm;&rnfavm[k bk&m;ocifudk wdkifwnf olwdkYudkusdefqdkap\/13;28 ,Zfyka&m[dwfrif; {vsm&Sdyfom;a,m,'\ om;wa,mufonf? a[m&edvl ormvwforufjzpfaomaMumifh? olUudkigESifxkwf\/13;29 tdktuREfkyf\bk&m;ocif? olwdkYonf,Zfyka&m[dwft&mudk4if;? ,Zfyka&m[dwf? av0dom;wdkYESifhzGJUaomy#dnmOfawmfudk4if;
Iwfcsaom aMumifh? olwdkYudkrSwfawmfrlyg/13;30 xdkodkY ,k'trsKd;om;wdkYudk wyg;trsKd;om;taygif;wdkYESifhuif;pifapNyD;rS? ,Zfyka&m[dwfESifh av0ddom;wdkYudktoD;toD; rdrdwdkYtrI
apmifh&onf twdkif;igcefYxm;?13;31 csdef;csufaomtcsdef xif;ylaZmfoumESifhtOD;oD;aomtoD;udk ylaZmfapjcif;iSgpD&if\/ tdktuREfkyf\bk&m;ocif? aus;Zl;jyKyg
rnftaMumif;? tuREfkyfudkatmufarhawmfrlyg/ae[rdrSwfpmNyD;\/

438

{owm0wK/

Book Of Esther.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

439

{owm0wK/

Book Of Esther.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11

1;12
1;13
1;14

1;15
1;16
1;17
1;18
1;19

1;20
1;21
1;22

tdEd,jynfrSp uk&Sjynfwdkifatmif wdkif;jynfw&mESpfq,fckepfjynfwdkYudk tpdk;&aom&Sifbk&iftma&Tkonf?I&Sefeef;awmf&mZyvifay:rSmxdkif eef;pHoHk;ESpfwGif?ay&odAdkvf? ar'dAdkvfrsm;? tjynfjynfaomrSL;rwf0efrif;rsm;wdkYudkac:? rSL;awmfrwfawmf uRefawmftaygif;wdkYtbdkY yGJvkyfawmfrl\/xdktcg EdkifiHawmfpnf;pdrf? bkef;tmEkabmfawmfudk t&ufw&m&Spfq,fywfvHk;jyawmfrl\/xdkumvvGefNyD;rS? &Sifbk&ifonf I&Sefeef;awmf pnf;a0;aomoltBuD;ti,ftaygif;wdkYtbdkY eef;awmftem;O,smOfawmf0if;xJrSm
ckepf&uf ywfvHk;yGJcHawmfrl\/aiGuGif;wyfaomausmufjzLwdkifwdkY armif;aomydwfacsmBudK;jzifhqGJumaom ydwfacsmukvm;um tjzLtpdrf;tjymwdkYESifh4if;? cif;aom
ausmuf jym;teDtjymtjzLteufwdkYtay:rSmxm;aom a&TaiGtaetxdkifwdkYESifh4if; O,smOfawmfonf jynfhpHk\/&Sifbk&ifpnf;pdrfESifhavsmfpGm xl;jcm;aoma&Tzvm;wdkYESifh rsm;pGmaompyspf&nfudkaomufMu\/pyspf&nfaomufjcif;trIonfw&m;twdkif;jzpf\/ tb,foludkrQtEdkifraomufap? vltaygif;wdkYonfudk,ftvdktavsmufjyKMu
rnftaMumif;? eef;awmft&m&Sdtaygif;wdkYudk &Sifbk&ifrdefYawmfrl\/rdzk&m;0g&Swdonfvnf;? &Sifbk&iftma&Tkeef;awmfom; rdef;rwdkYtbdkYyGJvkyfav\/
rdzk&m;0g&Swdonf tqif;vSaomaMumifh?
ckepf&ufajrmufaomaeY&Sifbk&ifonfpyspf&nfaomuf &Tifvef;aompdwf&Sdaomtcg? rdzk&m;tqif;vSjcif;toa&udkrif;rsm;ESifh
vlrsm;wdkY tm;jyvdkaomiSg? rdzk&m;0g&Swdudk &mZo&zlaqmif;ap? txHawmfodkYaqmifcJh&rnftaMumif;? r[kref? AdZo? [maAme?
Ad*o? tAm*o? aZom? umuwfwnf;[laom trIawmfxrf;rdef;rpdk;ckepfa,mufwdkYudkrdefYawmfrl\/odkY&mwGif rdef;rpdk;qifhqdkaomtrdefYawmfudk? rdzk&m;onfjiif;qef rvmbJae\/ xdkaMumifh &Sifbk&ifonftrsufxGuf? a'go
rD;avmifvsufaeawmfrl\/xdktcg uma&Se? a&Som? tm'rmo? wm&Sd&S?
ar&uf? rmaoe? rrkuefwnf;[laom &Sifbk&if\rsufESmawmfudktpOfzl;jrif? EdkifiHawmfwGiftjrwfqHk;aom ay&od? ar'd
twGif;0efrif;ckESpfyg;wdkYonf tem;awmfxdkifvsuf&Sd? w&m;pD&if&mvrf;udkavhusufaomoltaygif;wdkYESifh &Sifbk&ifwdkifyifaom
xHk;pH&Sdonftwdkif;? tusKd;taMumif;udkem;vnfaom xdkynm&SdwdkYudkac:?rdef;rpdk;qifhqdkaom ig&Sifbk&iftma&TktrdefYawmfudk? rdzk&m;0g&Swdonf em;raxmifaomaMumifh? "rowftwdkif; oltb,fodkY
pD&if&rnf enf;[k ar;awmfrlvQif?rrkuefu? rdzk&m;0g&Swdonf t&Sifrif;BuD;udkomjypfrSm;onfr[kwfyg/ t&Sifrif;BuD; tma&Tktpdk;&awmfrlaom wdkif;jynf t&yf&yf
&Sdaom rif;rsm;ESifh qif;&Jom;rsm;taygif;wdkYudk jypfrSm;ygNyD/&Sifbk&iftma&Tkonf rdzk&m;0g&Swdudkac:? rdzk&m;rvm[ktESHYtjym;ajymMuojzifh? rdzk&m;jyKaomtrIudk cyfodrf;aomrdef;rwdkYonf
Mum; rdrdwdkYcifyGef;udk rxDrJhjrifjyKMuyg vdrfhrnf/rdzk&m;jyKaom trIudk ay&od? ar'drif;uawmfwdkYonf Mum;odMuvQif? rSL;awmfrwfawmftaygif;wdkYtm; xdkenf;wljyefajymojzifh?
tm;rem wwfaompdwf? a'gopdwfwdk;yGg;p&mtaMumif;&Sdygvdrhfrnf/0g&Swdonf t&Sifrif;BuD;tma&TkxHawmfodkY aemufwzefr0ifapjcif;iSg tvdkawmf&SdvQif r0ifapESifh[k rdefYawmfrlyg/ rajymif;vJEdkif
aomtrdefYawmf&Sdapjcif;iSg ay&od?r'd"rowfoGif; a&;apawmfrlyg/ 0g&Swdxufaumif;aom rdef;rudkvnf; rdzk&m;t&m
csD;ajrmufawmfrlyg/odkYjyKvQif &Sifbk&ifay;awmfrlaomtrdefYawmfudk us,f0ef;aomEdkifiHawmfwa&SmufvHk; aMumfjimaomtcg? rdef;raygif;wdkYonf
udk,fcifyGef; t,kwftjrwfwdkYudk dkaoMuygvdrfhrnf[k &Sifbk&ifESifhrSL;rwfwdkYa&SUrSmavQmufxm;\/xdkpum;udk &Sifbk&ifESifh rSL;rwfwdkYonfESpfouf rrkuefavQmufonftwdkif; &Sifbk&ifjyKvsuf?vlwdkif;rdrdtdrfudktkyfpdk;&rnftaMumif;? rdrdvlrsKd;pum;udkajym&rnftaMumif;? twdkif;wdkif;tjynfjynf bmompum;toD;toD;udk
teufjyef EdkfifiHawmft&yf&yfodkY trdefYawmfpmudk ay;vdkufawmfrl\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2

wzef &Sifbk&iftma&Tkonf pdwfawmfajyaomtcg? 0g&Swdudk4if;? oljyKaomtrIESifh olUwbuf pD&ifaomtrIudk4if; atmufarh


awmfrl\/txHawmfcpm;aom uRefawmfwdkYuvnf;? tqif;vSaomorD;unmwdkYudk t&Sifrif;BuD;tbdkY &Sm&ygrnftaMumif; tcGifhay;
awmfrlyg/440

2;3
2;4
2;5
2;6
2;7
2;8
2;9

2;10
2;11
2;12

2;13
2;14
2;15
2;16
2;17

2;18
2;19
2;20
2;21
2;22
2;23

tqif;vSaom orD;unmtaygif;wdkYudk I&Sefeef;awmfwGif tysKdawmfae&modkY pka0;ap? eef;awmfrdef;rpdk;? tysKdawmftkyfa[*J


tyfapjcif;iSg? EdkifiHawmftwdkif;wdkif;tjynfjynf rif;t&m&SdwdkYudkcefYxm;awmfrlyg/ pifMu,faapjcif;iSg aq;rsKd;udktyfay;awmfrlyg/ESpfoufawmfrlaomorD;unmudk rdzk&m;0g&Swdt&m cefYxm;awmfrlyg[k avQmufaompum;udk &Sifbk&ifESpfouf xdkodkY
pD&ifawmfrl\/
xkdumvwGif I&SefNrdKUawmf? A,FmrdeftrsKd; ud&S? &Sdrd? ,m&wdkYrS qif;oufaom armf'uJtrnf&Sdaom ,k'vlwa,muf&Sd\/xdkolonf AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZmodrf;oGm;aom ,k'&Sifbk&ifa,acgedrSp? brf;qD;odrf;oGm;jcif;udkcH&aom vlpk
ygownf;/xdkolonf baxG;orD;['wnf;[laom {owmudkarG;jrL\/ xdkowdkYorD;onf rdbr&Sd? yHkjyif,Ofaus; taoG;tqif;vnf;vS\/
rdb aoaomtcg? armf'uJonf,l udk,forD;uJhodkYrSwfownf;/
&Sifbk&iftrdefYawmfudkxkwfausmfaomtcg? tysKdrsm;wdkYudkI&Sefeef;awmfodkYpka0;ap? rdef;rpdk;a[*Jtyf&mwGif? {owmudkvnf;
eef;awmfodkYac:aqmif a[*JtyfMu\/{owmonf a[uJpdwfESifhawGUrsufESm&ojzifh? a[*JonfpifMu,fapaomaq;rsKd;ESifhay;&aomt0wftpm;udk tvsiftjrefay;\/
eef;awmf a&G;aumufaom uRefrckESpfa,mufwdkYudkvnf;ay;? {owmESifh ol\uRefrwdkYudk tysKdawmfeef;wGif tjrwfqHk;aomae&m
csD;ajrmufav\/{owmonf rdrdtrsKd;ESifhrdrdaqGnmwumudk rabmfrjyrnftaMumif;? armf'uJowday;onf twdkif; rabmfrjybJae\/{owmonf tb,fodkY&Sdonfudk4if;? oltb,fodkYjyKMuvdrfhrnfudk4if;? armf'uJonfodjcif;iSg tysKdawmfeef;0if;a&SUrSm aeYwdkif;
oGm;vm\/
xdktysKdawmfwdkYxHk;pHtwdkif;? wESpfaphaomtcg wa,mufaemufwa,muf tvSnfhoifh onftwdkif;? &Sifbk&iftma&TkxHodkY0if&\/
ajcmufvywfvHk;rk&efqD? ajcmufvywfvHk; eHYomrsKd;tp&Sdaom pifMu,fapaomaq;rsKd;udkoHk;? pifMu,fjcif;trI NyD;onfwdkifatmif
xdkrQumvudkvGefap&\/xdkaemufrS tysKdawmfonf &Sifbk&ifxHodkY0ifcsdefa&mufaomtcg? tvdk&SdorQwdkYudkawmif;? tysKdawmfeef;rS&Sifbk&ifeef;awmfodkY
,loGm;&\/nOD;tcsdef0if eHeuftcsdef eef;awmfrdef;rpdk;? armif;rrdHtkyf? &Sm&S*gZapmifhaom 'kwd,rdef;reef;odkYjyef&\/ &Sifbk&ifcspf
emrnftm; jzifhac:awmfrrlvQif aemufwzef txHawmfodkYr0if&/
rdrdorD;uJhodkYarmf'uJarG;jrLaom baxG;tbd[JvorD;{owmonf tvSnfhoifh? &Sifbk&ifxHodkY 0if&aomtcg? eef;awmfrdef;rpdk;?
tysKdawmftkyfa[*JpD&ifaomt&mrSwyg; tb,ft&mudkrQrawmif;? {owmudkawGUjriforQaom olwdkYonfcspfwwfMu\/xdkodkY &Sifbk&iftma&Tkonf eef;pHckepfESpf? awAuftrnf&Sdaom 'orvwGif? {owmudk eef;awmfodrf;awmfrlNyD;vQif?tjcm;aom orD;unmtaygif;wdkYxuf {owmonfpdwfawmfudkEl;Gwfap? txHawmf rsufESm&ojzifh? &Sifbk&ifonf tjcm;
aomrdef;rwumwdkYudk cspfonfxuf {owmudkomcspfaomaMumifh? olUacgif;ay:rSm &mZo&zludkwif rdzk&m;0g&Swdt&m
csD;ajrmufawmfrl\/xdktcg &Sifbk&ifonf {owmyGJ[lBuD;aomyGJudk rSL;awmfrwfawmfuRefawmfwfdkYtbdkYvkyfojzifh? EdkifiHawmfwdkif;jynfwdkYudk rif;rIvTwf?
pnf;pdrf awmfESifhavsmfpGmqkcsawmfrl\/orD;unmwdkYonf 'kwd,tcsdef pka0;aomtcg? armf'uJonf eef;awmfwHcg;rSL;jzpf\/{owmonf armf'uJxHarG;jrLjcif;udkcHaepOftcg? ol\pum;udkem;axmifonfenf;wl em;axmifao;onfjzpf? armf'uJowd
ay;onftwdkif;? rdrdtrsKd;? rdrdaqGnmwumwdkYudk rabmfrjybJaeownf;/xdkumvwGif? armf'uJonfeef;awmfwHcg;rSL;jzpfpOf? Ad*oefESifhaw&ufwnf;[laom eef;awmfrdef;rpdk;? wHcg;apmifhESpfa,mufwdkYonf
a'gopdwf&Sd &Sifbk&iftma&TkudkvkyfBuHrnf[k tm;xkwfMu\/xdktrIudk armf'uJod rdzk&m;{owmtm;abmfjy\/ xdkodkY armf'uJabmfjyaMumif;udk {owmonf &Sifbk&iftm;avQmufav\/xdktrIudkppfaMum trSefodaomtcg? xdkolESpfa,mufwdkYudk opfyif vnfqGJcsNyD;rS? &Sifbk&ifa&SU? eef;awmfrSwfpma&;rSwfownf;/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5

xdkaemufrS &Sifbk&iftma&Tkonftm*wftrsKd;? [ar'goom;[mrefudkcsD;ajrmuf? txHawmf&SdaomrSL;rwftaygif;wdkYxuf om


jrifhjrwfaomae&mudk ay;awmfrl\/eef;awmfwHcg;odkY a&mufaom &Sifbk&if\uReftaygif;wdkYonf? trdefYawmf&Sdonftwdkif; [mrefudk OD;cs&Sdcdk;Mu\/ armf'uJrlum;
OD;rcs? &Sdrcdk;?eef;awmfwHcg;odkY a&mufaom&Sifbk&if\uRefwdkYu? oifonf &Sifbk&iftrdefYawmfudk tb,faMumifhjiif;qefoenf;[k aeYwdkif;
armf'uJtm; ar; jref;owday;aomfvnf;?armf'uJu? igonf ,k'vljzpfonf[k jyefajym? olwdkYpum;udk em;raxmifaomaMumifh? olwdkYonf armf'uJpum; wnfrnf
rwnfrnfudk odvdkaomiSg? [mreftm; Mum;ajymMu\/xdkodkY armf'uJonf OD;rcs? &Sdrcdk;bJaeaMumif;udk [mrefodjrifaomtcg? tvGeftrsufxGuf?-

441

3;6 olwdkYonf armf'uJtrsKd;udk abmfjyaomaMumifh? armf'uJwa,mufwnf;udk uGyfrsufvQif? pdwfrajyavmuf[k[mrefonf


atmufarhvsuf? armf'uJtrsKd;om;csif;wnf;[laom tma&TkEdkifiHt&yf&yf&Sdaom ,k'vltaygif;wdkYudk zsufqD;jcif;iSg &SmBuHav\/
3;7 xdkaMumifh tma&Tkeef;pHq,fESpfESpf? edoeftrnf&Sdaom yXrvwGif? aeY&uftpOf? vtpOftwdkif;vdkuf? tm'gtrnf&Sdaom
'Gg'or vwdkifatmif? [mrefa&SUrSm yk&pma&;wHcsMu\/3;8 wzef [mrefonf &Sifbk&iftma&TkxHawmfodkY0if? tjcm;wyg;aom vlrsKd;taygif;wdkYESifh usifh&mxHk;wrf;rwl? t&Sifrif;BuD;
pD&ifawmfrlcsuf wdkYudkem;raxmif? EkdifiHawmftwGif;? wkdif;oljynfom;trsKd;rsKd;wdkYwGif t&yf&yfuGJjym;vsufaeaom vlrsKd;wrsKd;&Sdyg\/
xdktrsKd;udk tcGifhay;awmf rl&m aus;Zl;awmfr&Sdyg/3;9 udk,fawmfoabmwlvQif xdktrsKd;udkzsufqD;ap[k trdefY&Sdawmfrlyg/ xdktrIudkaqmuf&GufaomolwdkYonf b@mawmfwdkufxJodkY
aiGtcGuf wodef;udkoGif;apjcif;iSg? uRefawmftyfay;ygrnf[k avQmufav\/3;10 &Sifbk&ifuvnf;? xdkaiGudkoifhtm;igay;\/3;11 xdkvlrsKd;udkvnf;oifonfjyKcsiforQjyK&aomtcGifh&Sdapjcif;iSg? oifigtyfonf[k vufpGyfawmfudkcRwf ,k'trsKd;\&efoljzpfaom
tm*wftrsKd; [ar'goom; [mreftm;ay;awmfrl\/3;12 xdktcg yXrvwq,foHk;&ufaeYwGif? pma&;awmfBuD;wdkYudkac: udk,fpm;awmfrif;? tjynfjynftkyfaomNrdKU0ef? t&yf&yfpD&ifaom
olBuD;wdkY udk[mrefrSmxm;rQtwdkif;? vltrsKd;rsKd;ajymaompum;toD;toD;tm;jzifh &Sifbk&iftma&Tk\trdefYawmfpmudka&;?
&Sifbk&if\vufpGyfawmf ESifhwHqdyfcwfav\/3;13 tm'gtrnf&Sdaom 'Gg'orv wq,foHk;&ufwaeYjcif;wGif? ,k'vltBuD;ti,f rdef;rtuav;&Sd&SdorQwdkYudk owfjzwf
okwfoify,f&Sif;? olwdkYOpmudkvk,lodrf;Hk;apjcif;iSg? trdefYawmfpmudk pmydkYvkvifwdkYjzifh EdkifiHawmftjynfjynfodkY ay;vdkufav\/3;14 a&GUum;? vltrsKd;rsKd;wdkYonf xdkae&ufwGif toifh&Sdapjcif;iSg? twdkif;wdkif;tjynfjynf aMumfjim&aomtrdefYawmfpmcsufjzpf
ownf;/3;15 I&Sefeef;awmf xdktrdefYawmfpmudk aMumfjimNyD;rS? &Sifbk&ifpD&ifonftwdkif;? pmydkYvkvifwdkYonf tvsiftjrefajy;oGm;Mu\/
&Sifbk&ifESifh [mrefonf pyspf&nfaomufyGJxdkif? I&SefNrdKUawmfonf qif;&Jjcif;odkYa&mufownf;/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

xdktrI&SdorQudk armf'uJodaomtcg? rdrdt0wfudkqkwf jymESifhvl;vsuf? avQmfawt0wfudk0wfvsuf? NrdKUtv,fodkYoGm; BuD;


us,faom toHESifhidka<u;av\/4;2 avQmfawt0wfudk0wfvsuf eef;awmfwHcg;xJodkY tb,folrQ r0if&aomaMumifh? eef;awmfwHcg;a&SUrSm&yfae\/4;3
&Sifbk&iftrdefYawmfpma&mufavaomtjynfjynfwdkY ,k'vlwdkYonf tvGefnnf;wGm;jcif;? tpma&Smifjcif;? idka<u;jrnfwrf;jcif;udkjyK?
vlrsm; wdkYonfjymESifh avQmfawt0wf tdyfMu\/4;4 armf'uJtrIudk {owm\uRefrwdkYESifh rdef;rpdk;wdkYonfMum;ajymaomtcg? rdzk&m;onftvGef0rf;enf;vsuf? armf'uJ0wfaom
avQmfawudky,f tjcm;aomt0wfudk 0wfapjcif;iSgay;vdkufaomfvnf;? armf'uJonf rcHr,lbJae\/4;5
wzef {owmonf &Sifbk&iftrdefYawmfESifhcpm;aom rdef;rpdk;[mwufudkac:? tb,ftrI&Sdoenf;/ tb,faMumifh odkYjyKoenf;[k
armf'uJudkar;apjcif;iSg apvTwfonftwdkif;?4;6 [mwufonf armf'uJ&Sd&m eef;awmfwHcg;a&SU? NrdKUawmfvrf;odkYoGm;?4;7
armf'uJonf rdrda&mufaomtrI&SdorQudk4if;? [mrefonf ,k'vlwdkYudkzsufqD;jcif;iSg? aiGrnfrQudk b@mawmfwdkufxJodkYoGif;ygrnf[k
*wdxm;aMumif;udk4if; Mum;ajymvsuf?4;8 ,k'vlwdkYudk zsufqD;jcif;iSg? I&Sefeef;awmfxkwfaomtrdefYawmfpmvufcHudk{owmtm;jybdfkYay;? {owmonf rdrdvlrsKd;tbdkY
awmif;avQmuf jcif;iSg? &Sifbk&ifxHawmfodkY 0if&rnftaMumif;rSmvdkufav\/4;9 [mwufonfvnf;vm armf'uJpum;udk {owmtm;jyefajym\/
4;10 wzef {owmonf [mwuftm;jzifh? armf'uJudkrSmvdkufonfum;?4;11 a,mufsm;jzpfap? rdef;rjzpfap? &Sifbk&ifac:awmfrrlbJ twGif;wefwdkif;? &Sifbk&ifxHawmfodkY 0ifrdaomolonf toufcsrf;om
&rnftaMumif;? a&T&mZvSHwHudk urf;awmfrrlvQif? trSefao&rnftaMumif; trdefYawmf&Sdonfudk? &Sifbk&if\uRefawmfrsKd;rsm;ESifh
EdkifiHawmfjynfoljynfom; rsm;taygif;wdkYonfodMu\/ tuREfkyfudkum; t&ufoHk;q,fywfvHk;? &Sifbk&ifxHawmfodkY ac:awmfrrl[k?4;12 {owmpum;udk armf'uJtm; jyefajymaomtcg? armf'uJu? tjcm;aom,k'vl toufrvGwfvQif?4;13 eef;awmfaeaomfvnf; oifhtoufvGwfrnf[krxifESifh/4;14 ,ckumv oifonfwdwfqdwfpGmaevQif? oifESifhoif\taqGtrsKd;onfysufpD;? ,k'vlwdkY touf&Sifjcif;? u,fwifjcif;taMumif;
wpHkwckay:vdrfhrnf/ ,cktrIudkaqmifbdkY&m oifonf rdzk&m;t&mudk&onf[k xifp&m&Sdonfr[kwfavm[k {owmtm;
jyefajymapjcif;iSg rSmvdkuf\/4;15 {owmuvnf;? I&SefNrdKU&Sdaom ,k'vltaygif;wdkYudk pka0;apjcif;iSgoGm;yg/ aeYnOfhrjywf oHk;&ufywfvHk; rpm;raomufbJae?
tuREfkyftbdkY tpma&Smifjcif;tusifhudkusifhMuyg/ tuREfkyfonfvnf; uRefrwdkYESifhwuG tpma&Smifjcif;tusifhudk usifhygrnf/
xdkaemuf tmPmawmfudk qef&aomfvnf;? &Sifbk&ifxHawmfodkY0ifrnf/ aovQiftaocHygrnf[k armf'uJtm;jyefajymapjcif;iSg
rSmvdkuforQtwdkif;? armf'uJonfoGm; jyKav\/
442

tcef;BuD; ( 5 )
5;1

oHk;&ufajrmufaomaeY? {owmonf rdzk&m;t0wfwefqmudk0wfqif? eef;awmftaqmifr wbufwcsuf? eef;awmftwGif;wefwdkif;


xJrSm&yfae\/ &Sifbk&ifonf eef;awmfwHcg; wbufwcsuf? eef;awmfxJ? &mZyvifay:rSmxdkifawmfrl\/5;2
rdzk&m;{owmonf wefwdkif;awmfxJrSm&yfaeonfudk &Sifbk&ifonfjrifvQif? El;TGwfaompdwf&Sd vufawmfygaoma&T&mZvSHwHudk?
{owm odkY urf;awmfrlojzifh? {owmonfcsnf;uyf &mZwHvSHawmftx#fudkwdkYav\/5;3 &Sifbk&ifuvnf;? rdzk&m;{owm? oifonftb,ftvdk&Sdoenf;/ tb,fqkudkawmif;csifoenf;/ awmif;orQudk EdkifiHawmf
w0ufwdkifatmif igay;rnf[k rdefYawmfrlvQif?5;4 {owmu? t&Sifrif;BuD; tvdkawmf&SdvQif/ t&Sifrif;BuD;tbdkY uRefawmfrjyifqifaomyGJodkY [mrefESifwuG ,aeY<uawmfrlyg[k
avQmufaomf?5;5
&Sifbk&ifu? {owmavQmufonftwdkif; jyKtHhaomiSg? [mrefonf tvsiftjrefvmap[k rdefYawmfrlojzifh? {owmjyifqifaomyGJodkY
[mrefESifh wuG&Sifbk&if <uawmfrl\/
5;6 wzef pyspf&nfaomufyGJcHpOf? &Sifbk&ifu? oifonf tb,fodkYtvdk&Sdoenf;/ tvdk&Sdonftwdkif; igay;rnf/ tb,fqkudk
awmif;csif oenf;/ awmif;orQudk EdkifiHawmfw0ufwdkifatmif igay;rnf[k {owmtm;rdefYawmfrlvQif?5;7 {owmu? uRefawmfr tvdk&Sd uRefawmfr awmif;csifaomqk[lrlum;?5;8 uRefawmfrudk t&Sifrif;BuD;\ pdwfESifhawGUawmfrlvQif4if;? uRefawmfr tvdk&Sd uRefawmfrawmif;csifaomqkudk ay;oem;jcif;iSg
t&Sifrif;BuD; tvdkawmf&SdvQif4if;? uRefawmfr jyifqifaomyGJodkY t&Sifrif;BuD;onf [mrefESifhwuG wzef<uawmfrlyg/ trdefYawmf
&Sdonftwdkif; eufjzefaeY uRefawmfr jyKygrnf[k jyefavQmufav\/
5;9 xdkaeY [mrefonf 0rf;ajrmuf&Tifvef;aompdwfESifh xGufoGm;aomfvnf;? eef;awmfwHcg;0rSm armf'uJonf dkaopGmrx?
tvQif;rvIyfbJ aeonfudkjrifaomtcg? armf'uJudktvGeftrsufxGufav\/5;10 odkY&mwGif rdrdpdwfudkcsKyfwnf;vsufoGm;? rdrdtdrfodkYa&mufaomtcg? r,m;aZ&ufESifhtaqGcifyGef;wdkYudk ac:NyD;vQif?5;11 rdrdbkef;pnf;pdrfBuD;aMumif;? om;orD;rsm;aMumif;? &Sifbk&iftvGefcsD;ajrmuf rSL;awmfrwfawmfuRefawmfrsKd;rsm;xuf omjrwfaom
t&m cefYxm;awmfrlaMumif;rsm;udk abmfjyvsuf?5;12 rdzk&m;{owmonf rdrdjyifqifaomyGJudk igrSwyg;? tb,foludkrQ &Sifbk&ifESifhtwlr0ifap/ eufjzefaeYvnf; &Sifbk&ifESifhtwl
ighudkbdwf jyef\/5;13 odkY&mwGif? ,k'vlarmf'uJonf eef;awmfwHcg;0rSmxdkifvsuf&Sdonfudk igjrif&onfumvywfvHk;? ,ckabmfjyorQwdkYonf igaus;Zl;
r&Sd[k qdk\/5;14 xdktcg r,m;aZ&ufESifh taqGcifyGef;&SdorQwdkYu? tawmifig;q,fjrifhaom vnfqGJcswdkifudk pdkufygap/ xdkwdkif armf'uJudkvnfqGJ
csaprnftaMumif; eufjzefoHawmfOD;wifavmh/ xdkaemufrS pdwf&Tifvef;vsuf &Sifbk&ifESifhtwlyGJodkY0ifavmh[k ajymqdkaompum;udk
[mrefonfESpfouf? vnfqGJcswdkifudk vkyfap\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2

xdkaeYnrSm &Sifbk&ifonf pufawmfac:raysmfEdkifaomaMumifh? eef;awmfrSwfpmudk,lcJh[k rdefYawmfrl a&SUawmfbwf&Mu\/&Sifbk&iftma&TkudkvkyfBuHrnf[k &SmBuHaomeef;awmfrdef;rpdk;? wHcg;apmifhESpfa,muf? Ad*oefESifhaw&uftBuHudk armf'uJabmfjy
aMumif;udk awGUvQif?6;3 &Sifbk&ifu? xdktBuHudk abmfjyaomaMumifh? armf'uJtm; tb,fqk tb,ft&mudkay;NyDenf;[k ar;awmfrlaomf? txHawmf
cpm;aomuRef awmfwdkYu? tb,fqkudkrQ ay;awmfrrlygao;[k jyefavQmufMu\/6;4 &Sifbk&ifuvnf;? wefwdkif;wGif; tb,fol&Sdoenf;[k ar;awmfrlvQif? [mrefonf rdrdvkyfESifhaomvnfqGJcswdkif armf'uJudk
vnfqGJcs&rnftaMumif;? eef;awmfjyifwefwdkif;wGif;odkY 0ifrdonfjzpf?6;5 &Sifbk&if\ uRefwdkYu? [mrefonf wefwdkif;awmfwGif;&Sdyg\[k avQmufMuaomf? txJodkY0ifap[k rdefYawmfrl\/6;6 [mrefonf0ifvQif &Sifbk&ifu? &Sifbk&ifcsD;ajrmufvdkaomol tb,fodkYjyKoifhoenf;[k ar;awmfrlvQif? [mrefu igrSwyg;?
&Sifbk&ifom csD;ajrmufvdkaomol wpHkwa,muf&SdEdkifoavm[k pdwfxJrSmatmufarhvsuf?6;7 &Sifbk&ifcsD;ajrmufjcif;iSg tvdkawmf&SdaomoltbdkY?
6;8 &Sifbk&if 0wfqifawmfrlaom rif;ajrmufwefqm? &Sifbk&ifpD;awmfrlaomjrif;awmf? aqmif;awmfrlaom &mZo&zludk,lcJh?6;9 xdkwefqmawmfESifh jrif;awmfudkbkef;BuD;aom rSL;awmfrwfawmfwyg;tyfNyD;rS? &Sifbk&ifcsD;ajrmufjcif;iSg? tvdkawmf&Sdaomoludk
xdkt0wf wefqmawmfESifh0wfqifap? jrif;awmfudk pD;apNyD;vQif? NrdKUawmfvrf;raqmifoGm;vsuf? &Sifbk&ifcsD;ajrmufjcif;iSg tvdk
awmf&Sdaomol odkY jyK&onf[k olUa&SUrSm a<u;aMumfygap[k &Sifbk&iftm; jyefavQmufav\/6;10 xdktcg &Sifbk&ifu? oifajymonftwdkif; tvsiftjrefoGm;? t0wfwefqmESifh jrif;awmfudk,lNyD;vQif? ,k'trsKd;om;? eef;awmf
wHcg;rSL; armf'uJjyKavmh/ oifajymorQwGif wpHkwckrQrvyfapESifh[k [mreftm;rdefYawmfrl\/6;11 xdktcg [mrefonf t0wfwefqmawmfESifh jrif;awmfudk,l? armf'uJudk0wfqifapNyD;vQif? jrif;awmfudkpD;apojzifh? NrdKUawmfvrf;r
aqmifoGm;vsuf &Sifbk&ifcsD;ajrmufjcif;iSg tvdkawmf&Sdaomol odkYjyK&onf[k olUa&SUrSma<u;aMumf\/443

6;12
6;13
6;14

odkYNyD;rS? armf'uJonf eef;awmfwHcg;odkY jyefvm\/ [mrefrlum; nnf;wGm;vsuf acgif;udkNcHKvsuf? rdrdtdrfodkY tvsiftjrefoGm;NyD;vQif?rdrd jzpfavorQudk r,m;aZ&ufESifh taqGcifyGef;&SdorQwdkYtm; Mum;ajymav\/ r,m;aZ&ufESifh[mref\ taqGynm&SdwdkYuvnf;?
udk,fawmf IH;p&Sdaom armf'uJonf? ,k'trsKd;rSefvQif? udk,fawmfonf olUudkrEdkif/ olUa&SUrSm {ueftrSefIH;&rnf[k jyefajymMu\/xdkodkY ajymqdkpOfwGif? eef;awmfrdef;rpdk;wdkYonfvm {owmjyifqifaomyGJodkY [mrefudktvsiftjrefac:oGm;Mu\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4

7;5
7;6
7;7
7;8

7;9
7;10

wzef &Sifbk&ifESifh [mrefonf? rdzk&m;{owmESifhtwl pyspf&nfaomuftHhaomiSg oGm;Mu\/'kwd,aeY&uf pyspf&nfaomufyGJcHpOf? &Sifbk&ifu rdzk&m;{owm? oifonf tb,ftvdk&Sdoenf;/ tvdk&Sdonftwdkif;igay;rnf/
tb,fqk udkawmif;csifoenf;/ awmif;orQudk EdkifiHawmfw0ufwdkifatmif igay;rnf[k rdefYawmfrlvQif?rdzk&m;{owmu? t&Sifrif;BuD;? uRefawmfrudk pdwfESifhawGUawmfrlvQif4if;? tvdkawmf&SdvQif4if;? uRefawmfrtvdktwdkif; uRefawmfr
toufESifh uRefawmfr awmif;yefonftwdkif;? trsKd;om;csif;toufudkcsrf;omay;awmfrlyg/uRefawmfrESifh uRefawmfr trsKd;om;csif;wdkYudk owfjzwfokwfoify,f&Sif;jcif;iSga&mif;ygNyD/ uRefa,musfm; uRefrdef;rjzpfapjcif;iSg
a&mif;vQif? &efolonf &Sifbk&iftusKd;enf;jcif;twGuf tbdk;udkay;Edkifaomfvnf;? uRefawmfr wdwfqdwfpGmaeygrnf[k awmif;
avQmufav\/&Sifbk&iftma&Tkuvnf;? xdkodkY jyKrnf[k BuH0hHaomolum; tb,folenf;/ tb,frSm&Sdoenf;[k rdzk&m;{owmtm; ar;awmf
rlvQif?{owmu? &efbufjyKaom &efolonf qdk;npfaom[mrefjzpfyg\[k avQmufaomf? [mrefonf &Sifbk&ifESifhrdzk&m;a&SUrSm
aMumuf&GHUjcif;odkY a&mufav\/xdktcg &Sifbk&ifonf trsufxGufojzifh? pyspf&nfaomufyGJrSx O,smOfawmfodkYoGm;awmfrl\/ tjypfay;awmfrlrnf[k [mrefonf
&dyfrd toufcsrf;om&rnftaMumif; rdzk&m;{owma&SUrSm awmif;yefjcif;iSgx\/&Sifbk&ifonf O,smOfawmfrS pyspf&nfaomufyGJcH&m t&yfodkY0ifjyefaomtcg? {owmxdkifaomomvGefem;rS [mrefonf jyyf0yfvsuf
aeonfudkjrifvQif? olonf eef;awmf igha&SUrSmrdzk&m;udk t"rjyK&rnfavm[k rdefYawmfrlpOfwGif? tNcHt&HwdkYonf [mref\
rsufESmudk zHk;Mu \/rdef;rpdk;[maAmeuvnf;? t&Sifrif;BuD;\ tusKd;awmfudkapmifh avQmufxm;aom armf'uJtbdkY[mrefvkyf tawmifig;q,fjrifhaom
vnfqGJ cswdkifonf? [mreftdrf pdkufxm;vsuf&Sdyg\[k em;awmfavQmufaomf? xdkwdkif vnfqGJcsap[k &Sifbk&ifrdefYawmfrl\/xdkodkY armf'uJtbdkYvkyfaom vnfqGJcswdkif [mrefudkqGJcsMu\/ &Sifbk&ifvnf; pdwfajyawmfrl\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1

xdkaeYjcif;wGif? &Sifbk&iftma&Tkonf ,k'trsKd;\&efol[mreftdrfudk rdzk&m;{owmtm;ay;awmfrl\/ {owmonf armf'uJESifh


tb,f odkYaygufabmfawmfonfudk {owmavQmufojzifh? armf'uJonf &Sifbk&ifxHawmfodkY0if&\/8;2
&Sifbk&ifonfvnf;? [mrefvufrSEIwfaom vufpGyfawmfudk wzefcRwf armf'uJtm;ay;awmfrl\/ {owmonfvnf; [mreftdrfudk
armf'uJ tyfav\/
8;3
wzef {owmonf &Sifbk&ifajcawmf&if; jyyf0yf? tm*wftrsKd;[mref jyKaomtjypf? ,k'trsKd;wbuf BuHpnfaomtBuHtpnfudk
y,fawmfrlrnftaMumif;? rsuf&nfusvsuf awmif;yefav\/8;4
&Sifbk&ifonf a&T&mZvSHwHudk {owmodkY urf;awmfrlojzifh? {owmonfx &Sifbk&ifa&SUawmf&yfvsuf?8;5 t&Sifrif;BuD;tvdkawmf&Sd? uRefawmfrudk pdwfESifhawGUawmfrlvQif4if;? uRefawmfrtrIonf a&SUawmfavsmufywf udk,fawmf
onf uRefawmfrudkvnf; cspfawmfrlvQif4if;? EkdifiHawmftwdkif;wdkif;tjynfjynfwdkY&Sdaom ,k'vlwdkYudkzsufqD;jcif;iSg? tm*wftrsKd;
[ar'goom; [mrefpD&ifaom pmudky,frnftaMumif;? xyf pma&;apawmfrlyg/8;6
uRefawmfrtrsKd;tay:odkY a&muf&aomab;udk4if;? uRefawmfr trsKd;om;csif; ysufpD;aomtrIudk4if;? uRefawmfronfMunfhIjcif;iSg?
tb,fodkY wwfEdkfifygtHhenf;[k avQmufqdk\/8;7 &Sifbk&iftma&Tkuvnf;? [mrefonf ,k'vlwdkYudkxdcdkufaomaMumifh? ol\tdrfudk rdzk&m;{owmtm;igay;NyD/ xdkoludkvnf;
vnfqGJcswdkif uGyfrsufapNyD/8;8
odkY&mwGif &Sifbk&ifvufpGyfESifhwHqdyfcwfaom &Sifbk&iftrdefYawmfpmudk tb,folrQ ry,f&onfjzpf? pdwf&Sdonftwdkif; ,k'vlwdkY
tbdkY trdefYawmfpmudk wzefa&;? vufpGyfawmfESifh wHqdyfcwf&rnf[k rdzk&m;{owmESifh ,k'vlarmf'uJwdkYtm; rdefYawmfrl\/
8;9
xdktcgod0eftrnf&Sdaom wwd,vESpfq,foHk;&ufaeYwGif? pma&;awmfBuD;wdkYudkac:? tdEd,jynfrSuk&Sjynfwdkifatmif wdkif;jynfw&m
ESpfq,fckepf jynfwdkY&Sdaom,k'vl? udk,fpm;awmfrif;? tjynfjynftkyfaomNrdKU0ef? NrdKUolBuD;wdkYudk armf'uJrSmxm;orQtwdkif;?
,k'bmom pum;rSp vltrsKd;rsKd;ajymaom pum;toD;oD;tm;jzifh?8;10 &Sifbk&iftma&Tk\trdefYawmfpmudka&; &Sifbk&ifvufpGyfawmfESifh wHqdyfcwfNyD;rS? jrif;? vm;? ukvm;tkyf? jrnf;pD;aom pmydkY
vkvifwdkYjzifh ay;vdkufav\/444

8;11 trdefYawmfpmcsuf[lrlum;? tm'gtrnf&Sdaom 'Gg'orv wq,foHk;&uf waeYjcif;wGif?


8;12 EdkifiHawmftwdkif;wdkif;tjynfjynf tNrdKUNrdKU&Sdaom ,k'vlwdkYonfpka0;? rdrdwdkYtoufudkapmifh&aomtcGifh? wdkufvmaomjynfol?
ppfol&J taygif;wdkYudk rdef;roli,fESifhwuG owfjzwfokwfoify,f&Sif;? olwdkYOpmudk vk,lodrf;Hk;&aomtcGifhudk &Sifbk&if
ay;awmfrl\/8;13 a&GUum;? ,k'vlwdkYonf xdkaeY&ufwGif &efolwdkYudk &efwHkYjyKapjcif;iSg? twdkif;wdkif;tjynfjynf aeaom vlrsKd;taygif;
wdkYtm;aMumf&aom trdefYawmfpmcsufjzpfownf;/8;14 xdktrdefYawmfpmudk I&Sefeef;awmf aMumfNyD;rS? &Sifbk&if usyfwnf;pGmpD&ifonftwdkif;? pmydkYvkvifwdkYonf tvsiftjrefajy;oGm;Mu\/
8;15 armf'uJonfvnf;? rif;ajrmufwefqmwnf;[laom t0wftjzLtjymudk0wfqifvsuf? BuD;pGmaoma&To&zludkaqmif;vsuf?
ydwfacsm ESifharmif;aomtxnfjzifhNyD;aom 0wfvHkudkNcHKvsuf? &Sifbk&ifxHawmfrSxGufoGm;?8;16 I&SefNrdKUawmfonf 0rf;ajrmuf&Tifvef;jcif;odkYa&mufav\/ ,k'vlwdkYonfvnf;? oufom&Tifvef; 0rf;ajrmufjcif;? toa&
xGef;vif;jcif;odkY a&mufMu\/8;17 &Sifbk&if trdefYawmfpma&mufavaom tjynfjynftNrdKUNrdKU? ,k'vlwdkYonf 0rf;ajrmuf&Tifvef; jcif;? yGJcHjcif;? r*FvmaeYapmifhjcif;udkjyK?
jynfoljynfom;trsm;wdkYonf ,k'vlwdkYudkaMumuf&GHU aomaMumifh ,k'bmomudk0ifMu\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1

&Sifbk&iftrdefYawmftwdkif; pD&if&aomtcsdefeD;? ,k'trsKd;\ &efolwdkYu? igwdkYEdkifrnf[k ajrmfvifhaomaeY? trIajymif;vJ ,k'


vlwdkYonf remvdkaomolwdkYudk EdkifaomaeY&uf wnf;[laom tm'grnfaom 'Gg'orv wq,foHk;&ufaeYwGif?9;2 &Sifbk&iftma&Tk\ EdkifiHawmftjynfjynftNrdKUNrdKUaeaom ,k'vlwdkYonf? nOf;qJvdkaomolwdkYudk qD;wm;jcif;iSgpka0;Mu\/
jynfoljynfom; taygif;wdkYonf aMumuf&GHUaomaMumifh? tb,folrQ &efrjyK0HhbJaeMu\/9;3
tjynfjynfudk tkyfpdk;aomrif;? udk,fpm;awmfrif;? NrdKU0efrif;? trIawmfapmihft&m&Sdtaygif;wdkYonf armf'uJudk aMumuf&GHUaomaMumifh?
,k'vlwdkY udk rpMu\/9;4 taMumif;rlum;? armf'uJonf eef;awmfwGifbkef;BuD;vsuf? twdkif;wdkif;tjynfjynfodwif;ESHYjym;? waeYxufwaeY BuD;jrifh&m
odkYa&mufownf;/9;5 xdkaeYwGif ,k'vlwdkYonf &efoltaygif;wdkYudk xm;ESifhvkyfBuHowfjzwfzsufpD; remvdkaomolwdkY jyKcsiforQjyKMu\/9;6 I&SefNrdKUawmf vlig;&mwdkYudkvkyfBuHowfjzwfMu\/9;7-10 ,k'trsKd;\&efol [ar'goom;jzpfaom[mref\om;wusdyfwnf;[laom yg&SEmo? 'gvzkef? tmoygo? ayg&o? tm'vd?
tm&d'go? ygr &Smw? t&doJ? t&d'J? 0gaZZmowdkYudkvnf;owfMu\/ odkY&mwGif olwdkYOpmudk rodrf;r,lbJaeMu\/9;11 xdkaeY I&SefNrdKUawmfwGif aoaomolpm&if;udk &Sifbk&ifa&SUawmfrSmjyMu\/9;12 &Sifbk&ifonf rdzk&m;{owmudkac:? ,k'vlwdkYonf I&SefNrdKUawmf [mrefom;wusdyfESifhwuG vlig;&mwdkYudkvkyfBuHowfjzwfMu
NyD/ EdkifiHawmfwGif tjcm;aomtjynfjynfwdkY tb,fodkYjyKMu NyDenf;/ oifonf tb,ftvdk&Sdao;oenf;/ tvdk&Sdonftwdkif;
igjyKrnf/ tb,fqkudk awmif;csifao;oenf;/ awmif;orQudkigay;rnf[k rdefYawmfrlvQif?9;13 {owmu? t&Sifrif;BuD;tvdkawmf&SdvQif? I&SefNrdKU&Sdaom ,k'vlwdkYonf ,aeYtrdefYtwdkif; eufjzefaeYvnf; jyK&rnftaMumif;?
[mrefom; wusdyfudkvnf; vnfqGJcswdkif qGJxm;&rnftaMumif; trdefY&Sdawmfrlyg[k avQmufonftwdkif;?9;14 &Sifbk&ifrdefYawmfrl I&Sefeef;awmf trdefYawmfudkxkwfNyD;rS? [mrefom;wusdyfudk qGJxm;Mu\/9;15 I&SefNrdKU&Sdaom ,k'vlwdkYonfvnf;? tm'gvwq,fav;&ufaeYwGif pka0;? I&SefNrdKUom; oHk;&mwdkYudkowfMu\/ odkY&mwGif
olwdkYOpmudk rodrf;r,lbJaeMu\/9;16 EdkifiHawmftwdkif;wdkif;tjynfjynf&Sdaom ,k'vltjcm;wdkYonf tm'gvwq,foHk;&ufaeYwGif? rdrdwdkYtoufudkapmihfvsuf? &efol
vufodkY ra&mufbJ csrf;om&rnftaMumif;? pka0; &efolckepfaomif;ig;axmifwdkYudk owfMu\/ odkY&mwGif olwdkYOpmudk rodrf;
r,lbJaeMu\/9;17 xdkv wq,fav;&ufaeYwGif Nidrf0yfpGmae yGJcH&maeY? aysmfarGU&maeYjzpfapjcif;iSg apmifha&SmufMu\/9;18 I&SefNrdKU&Sdaom ,k'vlrsm;rlum;? wq,foHk;&ufaeYESifh wq,fav;&ufaeYwGif pka0;Mu\/ wq,fig;&ufajrmufaomtcg
Nidrf0yfpGmae yGJcH&maeY? aysmfarGU&maeY jzpfapjcif;iSg apmifha&SmufMu\/9;19 NrdKUdk;r&Sdaom &GmwdkYaeaom ,k'vlwdkYonfvnf; tm'gvwq,fav;&ufaeYudk aysmfarGUpGmyGJcH&maeYY? r*FvmaeY? wa,mufudk
wa,muf vufaqmifay;vdkuf&maeY jzpfapMu\/
9;20 wzef armf'uJonf trIt&mwdkYudk a&;xm;\/9;21 ,k'vlwdkYonf &efolvufrS vGwf?
9;22 csrf;om&aomaeY? olwdkY0rf;enf;jcif;ESifh jrnfwrf;jcif;aysmuf 0rf;ajrmufjcif;ESifh aysmfarGUjcif;odkY a&mufaomvwnf;[laom
tm'gvwq,f av;&ufESifh wq,fig;&ufaeYwdkYudk ESpfwdkif;apmifhyGJcH&maeY? aysmfarGU&maeY? wa,mufudkwa,muf vufaqmif
ay;vdkuf? qif;&Jaomol wdkYtm;pGefYBuJ&maeYjzpfapaom xHk;pHudkpD&ifjcif;iSg? &Sifbk&iftma&TkEdkifiHawmftjynfjynf teD;ta0;&Sd
aom,k'vltaygif;wdkYae&modkY rSmpmudk ay;vdkufav\/
9;23 ,k'vlwdkYonfvnf;? jyKp&Sd armf'uJrSmvdkufonftwdkif; tNrJjyKygrnf[k0efcHMu\/445

9;24 ,k'vltaygif;wdkY\&efoljzpfaomtm*wftrsKd;? [ar'goom;[mrefonf ,k'trsKd;udkzsufqD;rnftBuH&Sd? zsufqD;y,f&Sif;jcif;iSg


yk&pma&; wHcsaomaMumifh4if;?9;25 {owmonf &Sifbk&ifxHawmfodkY0if ,k'vlwdkYwbuf [mrefBuHpnfaomt"rtBuHudk ol\acgif;ay:odkYjyefa&mufaprnf
taMumif;? olESifhol\om;wdkYudkvnf; vnfqGJcswdkif qGJxm;aprnftaMumif;? trdefYawmfpmudk ay;awmfrlonfjzpf4if;?9;26 yk&[laompum;udk tpGJjyKojzifh? xdkaeYwdkYudk yk&aeY[l ac:a0:Mu\/ xdktrdefYawmfpmcsufESifh udk,fwdkifawGUjrifaomtrIudk
axmufvsuf?9;27 ,k'vlwdkYonf udk,fwdkifrSp om;ajr;? bmom0ifoltaygif;wdkYESifhwuG? armf'uJrSmpm pD&ifxHk;zGJUonftwdkif;? xdkaeYESpf&ufudk
ESpfwdkif;tpOf rjywfapmifhrnftaMumif;?9;28 xdkyk&aeYwdkYonf ,k'trsKd;raysmuf? om;pOfajr;qufwdkYonf rarhravsmh? tjynfjynftNrdKUNrdKUaeaom taqGtrsKd;toD;toD;
tpOftquf wdkYonf atmufarhapmifha&SmufrnftaMumif;0efcHMu\/9;29 xdktcg tbd[JvorD; rdzk&m;{owmESifh,k'trsKd;armf'uJwdkYonf? yk&aeYwdkYudkNrJNrHpGmwnfapjcif;iSg usyfwnf;pGmtmPmxm;
rSmpmudk wzefa&;xm;Mu\/9;30 ,k'trsKd;om;armf'uJESifh rdzk&m;{owmrSmxm;?9;31 ,k'vlwdkYonf udk,ftbdkYESifhom;pOfajr;quftbdkY pD&ifonftwdkif;? csdef;csufaomtcsdef tpma&Smifjcif;? qkawmif;jcif;ESifhwuG
yk&aeYwdkYudk tNrJapmifhapjcif;iSg? tma&TkEdkifiHawmfwGif wdkif;jynfw&mESpfq,fckepfjynf&Sdaom ,k'vltaygif;wdkYae&modkY
Nidrfoufapaom opmpum;ESifh xdkrSmpmudk armf'uJay;vdkufav\/9;32 {owmpD&ifaomtm;jzifh? yk&aeYwdkYudkapmifh&mxHk;pHonf tNrJwnf pma&;xm;vsuf &Sdownf;/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 &Sifbk&iftma&Tkonf ajrBuD;ay:4if;? yifv,fwGif&SdaomuRef;wdkYay:4if;? aiGawmfcGJaMumif;tp&Sdaom?10;2 tmPmwefcdk;awmfESifh pD&iforQaom trIt&mrsm;ESifhwuG? csD;ajrmufawmfrljcif;udkcH&aom armf'uJ\bkef;wefcdk;? xif&Sm;aom
tjcif;t&mwdkYonf ar'd? ay&od&mZ0ifwdkY a&;xm;vsuf&Sd\/10;3 ,k'trsKd;om; armf'uJonf &Sifbk&iftma&Tkatmuf tjrwfqHk;aomt&mudk& ,k'vlwdkYwGif bkef;BuD;\/ rdrdtrsKd;\
tusKd;pD;yGg;udkjyKpkvsuf? trsKd;om;csif;taygif;wdkYtm; r*Fvmpum;udkomajymvsuf? rdrdtrsKd;om;csif; taygif;wdkYwGif rsufESm&aom
oljzpfownf;/{owm0wKNyD;\/

446

a,mb0wK/

Book Of Job.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

16 17 18 19 20
26 27 28 29

30


31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
41

42

447

a,mb0wK/

Book Of Job.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5

1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11
1;12
1;13
1;14
1;15
1;16

1;17

1;18
1;19
1;20
1;21
1;22

a,mbtrnf&Sdaom olwa,mufonf OZjynfae\/ xdkolonfpHkvifajzmifh rwfjcif;&Sd\/ bk&m;ocifudkaMumuf&GHUaomol?


raumif; aomtusifhudk a&Smifaomoljzpf\/om;ckepfa,mufESifh orD;oHk;a,muf&Sd\/ol\Opmum;? odk;ckepfaxmif? ukvm;tkyfoHk;axmif? EGm;,SOfig;&m? jrnf;rig;&m? i,fom; twdkif;rodrsm;onfjzpf? xdkolonf
ta&SUrsufESm t&yfwumwdkYxuf omBuD;aomoljzpf\/
a,mb\om;wdkYonf ESpfpOftwdkif; toD;toD;bGm;aomaeYa&mufvQif? rdrdwdkY tdrfyGJcHojzihf? ESroHk;a,mufudkvnf;ac:
twlpm; aomufavh&SdMu\/yGJcHaomaeY&ufvGefaomtcg? a,mbonf olwdkYudkac: oefY&Sif;apNyD;vQif eHeufapmapmx olwdkYta&twGuftwdkif; rD;IdUaom
,ZfudkylaZmfavh&Sd\/ taMumif;rlum;? ighom;wdkYonfrSm;,Gif; pdwfESvHk;xJbk&m;ocifudkpGefYy,fMuNyDavm[k a,mbatmufarh\/
xdkodkY a,mbonf tpOftNrJ&Sd\/
bk&m;ocif\om;wdkYonfxm0&bk&m;xHawmfcpm;jcif;iSgvm&aomaeY&uftcsdef a&muf vQif? pmwefonfvnf;olwdkYESifh a&maESm
vm\/xm0&bk&m;uvnf;? oifonftb,ft&yfuvmoenf;[k pmwefudkar;awmfrlvQif? pmwefu? ajrBuD;ay:rSmvSnhfvnf t&yf
&yfoGm;vmjcif; trIxJuvmygonf[k jyefavQmufav\/xm0&bk&m;uvnf;? ighuRefa,mbudkqifjcifNyDavm/ ajrBuD;ay:rSmolESifhwlaomol wa,mufrQr&Sd/ pHkvifajzmifhrwfay\/
bk&m;ocifudk aMumuf&GHUaomol? raumif;aomtusifhudk a&Smifaomoljzpfonf[k pmweftm;rdefYawmfrl\/pmwefuvnf;? a,mbonf tusKd;r&SdbJbk&m;0wfudkjyKoavm/udk,fawmfonf olUudk,frSpolUtdrfESifh olUOpm&SdorQywfvnfapmif&ef;umawmfrl onfr[kwfavm/ oljyKavorQwdkYudk
aumif;BuD; ay;awmfrlNyD/ olUodk;EGm;tp&Sd aomwd&pmefwdkYonf ajray:rSmtvGefyGg;rsm;MuNyD/,ckrlum;? vufawmfudkqefY ol\Opm&SdorQudkxdcdkufawmfrlvQif? olonfrsufarSmufawmf udk,fawmfudkpGefYy,fygvdrfhrnf[k
xm0&bk&m; udkjyefavQmufav\/
xm0&bk&m;uvnf;? ol\Opm&SdorQonf oifhvuf&Sd\/ olUudk,fwckudkomrxdrcdkuf ESihf[krdefYawmfrlvQif? pmwefonfxm0&bk&m;
xHawmfrS xGufoGm;av\/
waeYo a,mb\om;orD;wdkYonf tpfudktBuD;tdrfwGifpm; pyspf&nfudkaomufvsufaepOf?a,mbxHodkY wrefwa,mufvm? EGm;wdkYonfv,fxGefvsuf? olwdkYtem;rSm jrnf;rwdkYonfusufpm;vsuf&SdMuaomtcg?a&SbtrsKd;om;wdkYonf wdkuf,loGm;MuygNyD/ vlapmifhwdkYudkvnf; xm;ESifhowfuRefawmfw a,mufwnf;usef&pfvsuf? udk,fawmf
tm; odwif;Mum;ajym&ygonf[k avQmufav\/xdkodkYavQmufpOfwGif? tjcm;aomolwa,mufonfvm? bk&m;ocif\rD;onf rdkCf;aumif;uifrSusojzifh? odk;rsm;ESifhvlapmifh
rsm;wdkYudk avmif olwdkYonfuRrf;ukefMuygNyD/ uRefawmfwa,mufwnf; usef&pfvsuf? udk,fawmftm;odwif;Mum;ajym&ygonf
[k avQmufav\/xkdodkYavQmufpOfwGif? tjcm;aomolwa,mufonfvm? cgv'JtrsKd;om;wyfoHk;wyfwdkYonf csD ukvm;tkyfwdkYudkwdkuf,loGm;
MuygNyD/ vlapmihfwdkYudkvnf;xm;ESifhowfuRefawmfwa,muf wnf;usef&pfvsuf? udk,fawmftm;odwif;Mum;ajym&ygonf[k
avQmufav\/xdkodkYavQmufpOfwGif? tjcm;aomolwa,mufonfvm? udk,fawmf\om;orD;wdkYonf tpfudktBuD;tdrfpm; pyspf&nfudkaomuf
vsuf aeMuaomtcg?awmrSavBuD;vm tdrfav;axmifhudkwdkufojzihf? tdrfonfxdkvkvkifwdkYtay:NydKvJyg\/ olwdkYonfao uRefawmfwa,mufwnf;
usef&pfvsuf? udk,fawmftm;odwif; Mum;ajym&ygonf[k avQmufav\/xdktcg a,mbonfx rdrd0wfvHkudkqkwfav\/ qHyifudkvnf;&dwf ajray:rSm0yfvsuf udk;uG,fNyD;vQif? igonft0wfrygbJ
trd0rf; xJuxGufvm\/t0wfrygbJ trd0rf;xJodkYjyefoGm;awmhrnf/ xm0&bk&m;ay;awmfrl\/ xm0&bk&m;vnf; kyfodrf;awmfrl\/ xm0&bk&m;\emr
awmfonf r*Fvm&Sdygapownf;[k qdkav\/a,mbonf trIrsm;ESifhawGUBuHKaomfvnf; rrSm;,Gif;/ xm0&bk&m;udkvnf; tjypfrwifbJae\/

448

tcef;BuD; ( 2 )
2;1

wzef bk&m;ocif\om;wdkYonf xm0&bk&m;xHawmfcpm;jcif;iSgvm&aomaeY&uf tcsdefa&mufvQif? pmwefonfvnf; xm0&bk&m;


xHawmf cpm;jcif;iSgol wdkYESifhtwlvm\/2;2 xm0&bk&m;uvnf;? oifonf tb,ft&yfuvmoenf;[k pmwefudkar;awmfrlvQif? pmwefu? ajrBuD;ay:rSmvSnhfvnf
t&yf&yfoGm; vmjcif;trIxJuvmonf[kjyef avQmufav\/2;3 xm0&bk&m;uvnf;? ighuRefa,mbudkqifjcifrdNyDavm/ ajrBuD;ay:rSmolESifhwlaomol wa,mufrQr&Sd/ pHkvifajzmifhrwfay\/
bk&m;ocifufdk aMumuf&GHUaomol? raumif;aom tusifhudk a&Smifaomoljzpf\/ taMumif;r&SdbJ olUudkysufpD;apjcif;iSg oifonfighudk
wdkufwGef;aomfvnf;? olonf ajzmifhrwfaomoabmudkpGJvrf;vsufaeonf[k pmweftm;rdefYawmfrl\/2;4 pmwefuvnf;? ta&bdkYta&[k qdkouJhodkY? vlonfrdrdtoufbdkYrdrdOpm&SdorQudk ay;ygvdrfhrnf/2;5 ,ckwzef vufawmfudkqefY olUtdk;ESifholUtom;udk xdcdkufawmfrlvQif? olonfrsufESmawmf udk,fawmfudkpGefYy,fygvdrfhrnf[k
xm0& bk&m;udk jyefavQmufav\/2;6 xm0&bk&m;uvnf;? olonfoifhvuf&Sd\/ olUtoufwckudkomvGwfap[k rdefYawmfrlvQif?2;7 pmwefonf xm0&bk&m;xHawmfrSxGufoGm; a,mb\ajcb0g;rSonf OD;xdyfwdkifatmif qdk;aomtempdrf;rsm;wdk;aygufap\/2;8 a,mbonf udk,fudkjcpfp&mqdk;jcrf;udkudkif,l rD;zdkjymxJrSmxdkifav\/2;9 xdktcg r,m;u? oifonfajzmifhrwfaomw&m;udk pGJvrf;ao;oavm/ bk&m;ocifudkpGefYy,f aoavmh[kqdk\/2;10 a,mbuvnf;? rdef;rrdkufajymwwfouJhodkY oifonfajym\/ tb,fodkYenf;/ igwdkYonfbk&m;ocif\vufawmfrS okccsrf;omudk
cH,lonf jzpf? 'kuqif;&Judk rcHr,l&moavm[kqdk\/ a,mbonf trIrsm;ESifhawGUBuHKaomfvnf; EIwfjzifhrQrrSm;,Gif;/
2;11 xdktcg awreftrsKd;om? {vdzwf? ItmtrsKd;om;Adv''f? aerwftrsKd;om;aZmzgwnf;[laom a,mb\taqGcifyGef;
oHk;a,mufwdkYonf? ola&mufaomtrIBuD;tvHk;pHkwdkYudk odwif;Mum;vQif? a,mbESifhtwlnnf;wGm; olUudkESpfodrfhapjcif;iSg?
pnf;a0;rnfcsdef;csufonf twdkif;? toD;toD; rdrdwdkYae&mt&yfrS a&mufvmMu\/2;12 xdkolwdkYonf ta0;uarQmfMunfh a,mbudkrodvQif? toHudkvTifhidka<u;Mu\/ toD;toD;rdrdwdkY0wfvHkudkqkwf ajrrIefYudk,lNyD;
vQif rdrdwdkYacgif;ay:odkYusa&mufapjcif;iSg? rdkCf;aumif;uifodkYypfwifMu\/2;13 ckepf&ufywfvHk;a,mbESifhtwl ajray:rSmxdkif? olonf jyif;pGmaomqif;&JcH&aMumif;udk odjrifvQif? tb,folrQ pum;rajymrqdkbJ
aeMu\/-

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
xdkaemuf? a,mbonfEIwfudkzGifh rdrdbGm;aomaeYudk
3;2 usdefqJvsuf>rufqdkonfum;?3;3
igbGm;aomaeY&uf ysufpD;ygap/ om;a,musfm;udk y#doaE,lNyD[k odwif;Mum;ajymaom nOfhvnf;ysufpD;ygap/3;4
xdkaeY&ufrdkufygap/ bk&m;ocifonfrsufESmjyKawmfrrlygapESifh/ tvif;ray:xGef;ygapESifh/3;5
arSmifrdkuf? aorif;t&dyfonf xdkaeY&uftoa&udkIwfcsygap/ rdkCf;wdrfxyfvTrf;rdk;ygap/ rGef;wnfht&Sdefjzifh aMumufrufbG,fjzpfygap/3;6 xdknOfhonfarSmifrdkufaysmufygap/ ESpfpOfae&ufwdkYESifh raygif;ygapESifh/3;7 vta&twGuf r0ifygapESifh/ atmf? xdknOfhonfqdwfnHygap/ &Tifvef;aomtoHr&SdygapESifh/3;8
aeY&ufudka&G; usdefqJwwfaomol? rdausmif;udkxapwwfaomolwdkYonf xdknOfhudkusdefqJygap/3;9
nOD;,HMu,fwdkYonf rdkufygap/ xdknOfhonf tvif;udkawmifhw r&ygapESifh/ eHeufrdkCf;vif;udk rjrifygapESifh/ taMumif;rlum;?3;10 ightrd\0rf;udk ydwfrxm;? 'kuqif;&Judk igrjrifapjcif;iSgruG,frum/
3;11 igonf arG;putb,faMumifhraooenf;/ trd0rf;xJrSxGufputb,faMumifh toufrcsKyfoenf;/3;12 ighudktb,faMumifhydkufayGUoenf;/ tb,faMumifhEdkYwdkuf&oenf;/3;13 xdkodkYrjyKvQif igonftdyfNidrf;NyD/ aysmfvsufae&NyD/3;14 NrdKUysufwdkYudk jyifqifjyKpkaomavmuD&Sifbk&if?
3;15 rSL;rwfwdkYESifh4if;? a&Tudk&wwf b@mwdkuf aiGudktjynfhodkxm;aom rif;wdkYESifh4if; igNidrf;&NyD/3;16 odkYr[kwf tcsdefaeYvraphrSD arG;aomoli,f? tvif;udkrjrif&aomoli,fuJhodkY igysufpD;&NyD/3;17 xdkt&yf vlqdk;wdkYonf aemufwzef raESmifh&Suf&/ yifyef;aomolwdkYonf csrf;om&Mu\/3;18 tcsKyfcH&aomolwdkYonfvnf; twlNidrf0yf&Mu\/ nOf;qJaomol\ pum;oHudkrMum;&Mu/3;19 xdkt&yf BuD;aomolESifhi,faomol&SdMu\/ uRefonfvnf; ocifvufESifhvGwf&\/
3;20 'kuqif;&JcH&aomoltm; tb,faMumifhtvif;udkay;oenf;/ pdwfESvHk;cg;aomoltm; tb,faMumifh toufudkay;oenf;/3;21 olwdkYonf aojcif;udkawmifhwr&Edkif/ 0Sufxm;aomOpmudkabmfjcif;iSg wl;onfxuf aojcif;taMumif;udkabmfjcif;iSg omwl;Mu
\/3;22 olwdkYonf ocsKif;wGif;udkawGUaomtcg tvGef0rf;ajrmuf txl;ojzifh&Tifvef;Mu\/3;23 rdrdoGm;aomvrf; uG,faysmufaomol? bk&m;ocifqD;umcsKyfxm;aomoltm; tvif;ESifh toufudk tb,faMumifhay;oenf;/449

3;24
3;25
3;26

tpmpm;jcif;t&m ignnf;wGm;jcif;&Sd\/ igidka<u;jrnfwrf;jcif; rsuf&nfonfvnf; a&pD;ouJhodkYjzpf\/igaMumufaomtrIonf iga&mufvmNyD/ igtvGefaMumufaomab;onf ighudkawGUrdNyD/igonf Nidrf0yfjcif;r&Sd/ csrf;{jcif;r&Sd/ oufomjcif;r&Sd/ 'kuqif;&Joufouf&Sdonf[k >rufqdkav\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2

xdktcg awreftrsKd;om; {vdzwf>rufqdkonfum;?igwdkYonf oifESifhEIwfqufprf;vQif? oifonf pdwfysufaumif;ysufvdrfhrnf/ odkYaomfvnf;? tb,folonf pum;rajymbJaeEdkif


rnfenf;/4;3
oifonf vltrsm;wdkYudkqHk;rNyD/ vufrpGrf;aomolwdkYudkcdkifcHhapNyD/4;4
oif\pum;onf vJvkaomoludkaxmufrNyD/ EkefYeJaom'l;wdkYudkvnf;wnfhapNyD/4;5 ,ckrlum;? udk,fwdkiftrIawGUpdwfysuf\/ txdtcdkufcH&aomaMumifh rdef;armawGa0vsufae\/4;6
oif\dkaoaomoabm? ,HkMunfudk;pm;aomoabm? ajrmfvifhaomoabm? wnfMunfaom oabm? w&m;ojzifhusifhwwfaom
oabmonf tb,frSm&Sdoenf;/4;7 tjypfESifhuif;vGwfvsufyif ysufpD;jcif;odkYtb,fola&mufoenf;/ ajzmifhrwfaomolonf tb,ft&yfqHk;oenf;[k qifjcifyg
avmh/4;8
igodjrifonftwdkif;? rw&m;aomv,fxGef;jcif;udkjyKaomolESifht"rrsKd;aphudkBuJaom olwdkYonf xdkodkYESifhtnD pyg;&dwfwwfMu\/4;9 bk&m;ocifrIwfawmfrlojzifh? xdkolwdkYonfysufpD;? Iawmfrlaom toufjzifhvnf;qHk;IH;&Mu\/4;10 jcaoFha[mufjcif;? Murf;wrf;aomjcaoFhtoHjrnfjcif;? jcaoFhuav;udkuf0g;jcif;Nidrf;&\/4;11 brf;pm;p&mr&SdaomaMumifh? Murf;wrf;aomjcaoFhonfao? jcaoFhr\om;i,fwdkYonf t&yf&yfuGJjym;&Mu\/
4;12 w&Ha&mtcg igonfwdwfqdwfpGm Asm'dwfawmfudk& wdkaomtoHudk Mum;&\/4;13 vlwdkYonf BuD;pGmaomtdyfaysmfjcif;odkYa&muf? xl;qef;aomlygHkxif&Sm;&mumv nOfhtcsdefigatmufarhpOfwGif?4;14 ightdk;rsm;wkefvIyfonfwdkifatmif? igtvGefaMumuftm;BuD; xdwfvefYvsufae\/4;15 0dnmOfwyg;onf igha&SUuefYvefYa&SmufoGm;? igonfMuufoD;arG;nif;xav\/4;16 xdk0dnmOfonf &yfae? yHkoPmefvnf; aocsmpGmrxifr&Sm;t&dyfudkom igjrif&\/ jiif;aomtoH&Sd igMum;aompum;oH
[lrlum;?-
4;17 aowwfaomolonf bk&m;ocifa&SUrSmajzmifhrwfjcif;&Sd&oavm/ vlow0gonf zefqif;awmfrlaomt&Sifa&SUrSm oefY&Sif;jcif;&Sd&
oavm/4;18 trIawmfxrf;wdkYudk ,Hkawmfrrl/ aumif;uifwrefawmfwdkY pHkvifjcif;r&Sd[kxifawmfrl\/4;19 odkYjzpfvQif ajrrIefYwnf ajrxJwGifaewwfaomolwdkYudk tb,fqdkbG,f&SdtHhenf;/ xdkolwdkYudk ydk;&GyifEdkifwwf\/4;20 waeYjcif;wGifysufpD;wwfMu\/ tb,folrQyrmPrjyKbJ tpOfqHk;IH;jcif;odkY a&mufwwfMu\/4;21 olwdkY\*kPftoa&uGufaysmuf olwdkYonf ynmr&SdbJaooGm;wwfMu\/-

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15

,ck[pfac:yg/ tb,folxl;vdrfhrnfenf;/ oefY&Sif;olwdkYwGiftb,fol udkMunfharQmfrnfenf;/a'goonf vlrdkufudkzsufqD;wwf\/ ynmr&Sdaomolonfvnf; jiLplaomoabmtm;jzihf aojcif;odkYa&mufwwf\/rdkufaomoltjrpfpGJonfudkigjrifaomtcg? ol\ae&mudkcsufjcif;usdefqJ\/ol\om;orD;wdkYonf ab;vGwf&mt&yfESifha0;Mu\/ Hk;awmfa&SU nOf;qJjcif;udkcH&aomtcg u,fEIwfaomolwa,mufrQr&Sd/ol&dwfaompyg;udk rGwfodyfaomolonf? ql;yifumaomNcHtxJu ,loGm;pm;wwf\/ ol\ypnf;Opmudkvnf; a&iwfaomolonf
rsKdwwf\/ajrrIefYxJu trIa&mufonfr[kwf/ 'kuonf ajray:rSmraygufwwf/rD;yGg;wdkYonf txufodkYysHwufonfenf;wl? vlonf 'kuusifvnfjcif;iSg arG;bGm;\/
igrlum; bk&m;ocifudkajrmfvifhrnf/ udk,ftrIudk bk&m;ociftyfrnf/bk&m;ocifonf BuD;aomtrI? ppfrukefEdkifaomtrI? a&wGufrqHk;? tHhMobG,faomtrIwdkYudk jyKawmfrl\/ajray:rSmrdkCf;&Gmapojzifh v,fwdkYa&udkay;awmfrl\/xdkodkY ESdrfhcsvsuf&SdaomolwdkYudk csD;ajrmufawmfrl\/ NidKjiifaomolwdkYudkvnf; 0rf;omapawmfrl\/y&d,m,fjyKaomolwdkY\trIudk ratmifapjcif;iSg olwdkYtBuHudkzsufawmfrl\/ynm&SdwdkYudk olwdkY\y&d,m,ftm;jzifh brf;qD;awmfrl\/ vSnfhpm;wwfaom olwdkY\wdkifyifjcif;udk tcsnf;ESD;jzpfapawmfrl\/xdkolwdkYonfaeYtcsdef arSmifrdkufudkawGU? nOfhtcsdefuJhodkY rGef;wnfhtcsdef prf;oyfvsufoGm;vm&Mu\/xdkolwdkYpD&ifaomxm;ab;rS4if;? tm;BuD;aomolwdkY\vufrS4if;? qif;&Jom;wdkYudk u,fEIwfawmfrl\/450

5;16 xdkokdY qif;&Jom;wdkYonf ajrmfvifh&mtcGifh&SdMu\/ t"ronfvnf; rdrdEIwfudkydwfxm;&\/


5;17 tjypfESifhtavsmuf bk&m;ocifppfaq;awmfrljcif;udkcH&aomolonf r*Fvm&Sd\/ xdkaMumifh teEwefcdk;&SifqHk;rawmfrljcif;udk
rxDrJhjrif rjyKygESifh/5;18 xdkt&Sifonf temudkjzpfap? xdktemudkvnf; pnf;awmfrl\/ 'Pfcwfawmfrl vufawmfESifhoufomapawmfrl\/5;19 oifhudk trIajcmufyg;xJu EIwf,lawmfrlonfomru? ckepfyg;aomtrIvnf; ab;wpHkwckrQrxdrcdkuf&/5;20 tpmacgif;yg;aomtcg aoab;rS4if;? ppfwdkufaomtcg xm;ab;rS4if;? oifhudka&G;EIwfawmfrlvdrfhrnf/5;21 oifonf uJh&JUjcif;ab;ESifhuif;vGwf ysufpD;jcif;ab;a&mufaomfvnf; raMumuf&/5;22 ysufpD;jcif;ab;ESifh tpmacgif;yg;jcif;ab;udk&,farm awmom;&JwdkYudkvnf; raMumuf&/5;23 taMumif;rlum;? v,fausmufcJwdkYonf oifESifhy#dnmOfjyK awmom;&JwdkYonf oifESifhrd[m,zGJUMuvdrfhrnf/5;24 oifonf udk,ftdrfNidrfoufjcif;&SdaMumif;udkawGU udk,fae&mt&yfodkY jyefa&mufaomtcg pdwfysufp&mtaMumif;r&Sd&/5;25 oif om;orD;rsm;jym;? oifhtrsKd;tET,fonf ajray:rSmjrufyifESifhtrQjzpfaMumif;udk awGUjrif&vdrfhrnf/5;26 tcsdefwefvQif odrf;,laomaumufvIdif;uJhodkY? oifonftoufBuD;&ifh ocsKif;odkYa&muf&vdrfhrnf/5;27 trIudk igwdkYonfppfaq; ,ckajymonftwdkif;rSefyg\/ em;axmifyg/ toifhESvHk;oGif; xm;yg[k >rufqdk\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1-2 wzefa,mb>rufqdkonfum;?- ig0rf;enf;jcif;taMumif;udk aocsmpGmcsdefwG,fygap/ igcH&aom'kursm;udkvnf; csdefcGifpkxm;ygap/6;3 odkYjzpfvQif ork'&moJxufom av;vdrfhrnf/ xdkhaMumifh ighpum;vGefrdNyD/6;4 teEwefcdk;&Sifypfawmfrlaomjrm;wdkYonf igpGJ? tqdyftawmufjzifh igh0dnmOfudkrGef;ap\/ bk&m;ocifjyawmfrlaom aMumufruf
bG,f t&mwdkYonf igha&SUrSmpDvsuf&SdMu\/6;5 awmjrnf;onf jrufyifaygaomtcg jrnfwwfoavm/ EGm;onfpm;p&m&Sd aomtcg atmfwwfoavm/6;6 rNrdefaomt&mudk qm;rygbJpm;Edkifoavm/ MuufOtumonf qdrfhaomt&om&Sdoavm/6;7 vufESifhrQrwdkYEdkif? igrESpfoufEdkifaomt&mudk &GHUvsufESifhigpm;&\/
6;8 igawmif;aomt&mudk&ygap/ igawmifhwaomt&mudk bk&m;ocifay;oem;awmfrlygap/6;9 awmifhwaomt&m[lrlum;? bk&m;ocifonf ighudkzsufqD;awmfrlygap/ vufawmfudkqefY ighudkqHk;rawmfrlygap/6;10 xdkodkYjzpfvQif igonfoufom&\/ NidKjiifaomfvnf;onf;cHrnf/ ighudkESajrmawmfrrlygapESifh/ oefY&Sif;awmfrlaomol\pum;awmfudk
igrjiif;r qefNyD/6;11 igajrmfvifhp&mtcGifh&Sd&rnftaMumif;? ighcGeftm;um; tb,fodkYenf;/ igonf udk,ftoufudk apmifh&rnftaMumif;? aemufqHk;
cH&aomtusKd;um;tb,fodkYenf;/6;12 ighcGeftm;onfausmufcGeftm;jzpfoavm/ ightom;onfaMu;0gjzpfoavm/6;13 igonf ukd,fudkr rpEdkif/ ighmPfvnf;ukefNyD/6;14 qif;&Jjcif;odkYa&mufaomol\ taqGcifyGef;onf oem;tyf\/ roem;vQif teEwefcdk;&Sifudk aMumuf&GHUaomoabmESifh uif;vGwf
\/6;15 ighnDtpfudkwdkYonf acsmif;a&uJhodkYvSnfhpm;? csKdifhpD;aoma&uJhodkY a&GUoGm;uG,faysmufwwfMu\/6;16 xdkacsmif;a&onf a&cJaMumifh4if;? rxif&Sm;aomrdkCf;yGifhaMumifh4if;?6;17 tvGefpD;wwfaomfvnf;? aEG;aomtcguG,faysmufwwf\/ aeylaomtcg rdrdae&mcef;ajcmufwwf\/6;18 xdka&pD;aomacsmif;wdkYonf vGJoGm; wa&GUa&GUuG,faysmufwwfMu\/6;19 awreftrsKd;om; tpkta0;wdkYonf&SmMu\/ a&SbjynfrSc&D;oGm;aomoltpkta0;wdkYonf ajrmfvihfvsufvmMu\/6;20 ajrmfvihf pdwfysufMu\/ xdkt&yfodkYa&mufaomtcg &SufaMumufvsufaeMu\/6;21 xdktwl oifwdkYonftcsnf;ESD;oufoufjzpfMu\/ igESdrfhcsjcif;udkjrifvQif qkwfaeMu\/6;22 ighxHodkY vufaqmifudk,lcJhMuyg/ oifwdkYypnf;OpmxJu xkwfighudkay;Muyg/6;23 &efolvufrS ighudku,f,lMuyg/ ol&JvufrSa&G;EIwfMuyg[k igajymoavm/6;24 ighudkqHk;rMuyg/ wdwfqdwfvsufaeygrnf/ igrSm;aomt&mudk ightm;abmfjyMuyg/6;25 rSefaompum;onf wefcdk;BuD;\/ oifwdkYuJh&JUaompum;onf tb,frSmae&musoenf;/6;26 igpum;ajymHkumrQudk tjypfwifrnf BuHpnfMuoavm/ ajrmfvifhp&mr&Sdomol ajymaompum;onf avoufoufjzpf\/6;27 tu,f oifwdkYonf rdbr&Sdaomoli,fudk ESdyfpufMu\/ taqGcifyGef;bdkY wGif;udkwl;Mu\/6;28 ighudk pdwfr&SdbJMunfhIMuygavmh/ oifwdkYa&SUrSm igvSnhfpm;oavm/6;29 jyefqifjcifMuyg/ rw&m;ojzifh rjyKMuygESifh/ jyefqifjcifMuyg/ trI igonfajzmifhrwfyg\/6;30 ighvQm aumufaomoabm&Sdoavm/ igonf jrnf;prf; tjypfygaomt&mudk ydkif;jcm;rodEdkifoavm/-

451

tcef;BuD; ( 7 )
7;1

vlwdkYonfajrBuD;ay:rSm yifyef;pGmtrIxrf;&onfr[kwfavm/ olae&aomaeY&uf wdkYonf tiSg;cHaomol\aeY&ufuJhodkY jzpfonf


r[kwfavm/7;2 uRefcH&aomolonf rdkCf;csKyfaomtcsdefudk awmifhw? tiSg;cHaomolonf tc&rnfhtcsdefudkajrmfvifhouJhokdY?7;3 xdkenf;wl igonf'kuaeYvwdkYESifhqdkif&\/ yifyef;pGmcH&aom nOfhwdkYonfvnf; ig\tief;twmjzpf\/7;4
tb,ftcgrS nOfhukef igx&ygrnfenf;[k igonfnnf;wGm;vsuftdyf&\/ rdkCf;vif;onfwdkifatmif vSdrfhvsufvl;vsufae&\/7;5 avmufESifh&THUwdkYonft0wfuJhokdY ighudk,fudkzHk;vTrf;Mu\/ ighta&onfuGJ ,dvsuf&Sd\/
7;6 ighaeY&ufwdkYonf&ufuef;vGef;xufjref ajrmfvifhjcif;r&SdbJvGefoGm;wwfMu\/7;7 ightoufonf avoufoufjzpfaMumif;udk atmufarhawmfrlyg/ aemufwzef aumif;aomtusKd;ukd igrjrif&/7;8 ighudkjrifaomolonf aemufwzefrjrif&/ udk,fawmfonf MunfhIawmfrlaomtcg igaysmufygNyD/7;9 rdkCf;wdrfonf jy,faysmufuG,fvGifhouJhodkY? ocsKif;wGif;xJodkY qif;aomolonf aemufwzefrwuf&/7;10 rdrdtdrfodkYrjyef&/ ol\ae&if;t&yfonf aemufwzefolUudkrod&/7;11 xdkaMumifh igonf udk,fEIwfudkrcsKyfwnf;/ pdwfyifyef;vsufESifhpum;ajym&\/ tvGefndK;i,faompdwfESifhjrnfwrf;&\/
7;12 igonf yifv,fjzpfoavm/ e*g;jzpfoavm/ xdkodkYjzpfaomaMumifh ighudktapmifhxm;awmfrl&oavm/
7;13 igonf tdyfoufomrnf/ ighckwifonf csrf;omay;rnf[kigqdkvQif?7;14 udk,fawmfonf aMumufrufbG,faom tdyfrufudkay;awmfrl\/ nOfhlygHktm;jzifh ighudkxdwfvefYapawmfrl\/7;15 igonf udk,ftdk;udkESajrmonfxuf toufcsKyfao&aomtcGifhudkom awmifhwyg\/7;16 igonf tm;avsmhvsuf&Sd\/ tpOfrjywftoufr&Sif&m/ ighudkwwfwdkif;&Sdapawmfrlyg/ ightoufonf tcdk;taiGUjzpf\/7;17 udk,fawmfonf vludkyrmPjyK pdwfpGJvrf;awmfrlrnftaMumif;?7;18 olUudk eHeufwdkif;tMunfhtI<uvm? cPcP pHkprf;awmfrlrnftaMumif;? vlonftb,fodkYaomoljzpfygoenf;/7;19 tb,fumvrS ighudkrMunfhrIrsufESmvTJawmfrlrnfenf;/ igonfudk,fwHaxG;udkrsKd&onf wdkifatmif? tb,fumvrSwwfwdkif;
&Sdapawmfrl rnfenf;/7;20 vludkapmifhawmfrlaomt&Sif? tuREfkyftjypf&SdonfrSefygapawmh/ udk,fawmfa&SUrSm tb,fodkYjyK&ygrnfenf;/ tuREfkyfonf
udk,fudkudk,f&GHU&Sm &onfwdkifatmif tuREfkyfudktb,faMumifh ypfp&mpufoGif;awmfrloenf;/7;21 tuREfkyfjypfrSm;jcif;udk tb,faMumifhonf;cHawmfrrloenf;/ tuREfkyftjypfudktb,faMumifh ajz&Sif;awmfrrloenf;/ ,ckrSm
tuREfkyfonf ajrrIefYtdyf&ygrnf/udk,fawmfonf eHeuftcsdef&Smawmfrlaomtcg? tuREfkyfr&Sdyg[k>rufqdk\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7
8;8
8;9
8;10
8;11
8;12
8;13
8;14
8;15
8;16
8;17
8;18
8;19
8;20
8;21

ItmtrsKd;om;Adv''f >rufqdkonfum;?oifonf tb,frQumvywfvHk; odkYajymrnfenf;/ oifajymaompum;onf tb,frQumvywfvHk; avjyif;uJhodkYjzpfrnfenf;/bk&m;ocifonf rw&m;ojzifhtjypfay;awmfrlrnfavm/ teEwefcdk;&Sifonf w&m;udkzsufawmfrlrnfavm/oif\ om;orD;wdkYonf bk&m;ocifudkjypfrSm;aomaMumifh? jypfrSm;pOfwGif? olwdkYudkokwfoify,f&Sif;awmfrlaomfvnf;?oifonfrqdkif;rvifh? oefY&Sif;ajzmifhrwfaomoabmESifh bk&m;ocifudk&Sm? teEwefcdk;&Siftm;awmif;yefvQif?pifppfoifhtwGuf udk,fawmfonfxNyD;vQif oif\ajzmifhrwfaomae&mudkaumif;pm;ap awmfrlojzihf?oifonf tptOD;i,faomfvnf;? aemufqHk;tvGefBuD;yGg;vdrfhrnf/
vGefavNyD;aomumvudkppf? a&S;bdk;ab;wdkYudkar;jref;jcif;iSg tm;xkwfygawmh/igwdkYonf raeY\om;jzpf tvQif;rod&yg/ ajrBuD;ay:rSm igwdkYae&aom aeY&ufumvonf t&dyfoufoufjzpf\/xdkolwdkYrlum;? oihfudkqHk;roGefoif rdrdwdkYpdwfESvHk;xJu>rufqdkMuvdrfhrnf/*rmyifonf&THUr&SdbJ BuD;yGg;Edkifoavm/ jrpfem;rSmaygufaomjrufyifonf a&r&SdbJBuD;yGg;Edkifoavm/xdktyifonf pdrf;vsufr&dwfrjzwfaomfvnf;? tjcm;tyifxufom ndK;EGrf;wwf\/xdkodkYbk&m;ocifudk arhavsmhaomoltaygif;wdkYonf qHk;jcif;odkYa&muf&Muvdrfhrnf/ t"rvlajrmfvifhp&mtaMumif;onf ysufvdrfh
rnf/xdkolajrmfvifh&mvrf;onf jywfvdrfhrnf/ rSDcdkaomt&monfvnf; yifhulajr;uJhodkYjzpfvdrfhrnf/xdkolonfrdrdtdrfudkrSD tdrfonftrSDrcH/ vufESifhudkifaomfvnf;rwnfapEdkif/olonfaeylrSmpdrf;vef;vsuf? tcuftvuftm;jzifhrdrdO,smOfudkESHYjym;vsuf?tjrpftm;jzifh prf;a&wGif;udk0dkif; ausmufxlaomt&yfudk awGUjrifvsuf&Sdaomfvnf;?olUudkokwfoify,f&Sif;? rdrdae&mt&yfu oifonfigrawGUrjrifpzl;[l olUudkjiif;y,fvdrfhrnf/xdkol0rf;ajrmuf&mvrf;onf xdkodkYjzpf? olUae&majrtjcm;olwdkYonf aygufMuvdrfhrnf/pHkvifaomoludkum;? bk&m;ocifpGefYypfawmfrrl/ rw&m;ojzifhjyKaomolwdkYudkum; rpawmfrrl/&,farm&aomtcGifh? &Tifvef;pGmEIwf>ruf&aomtcGifhudk oifay;aumif;ay;awmfrlrnf/452

8;22

oifhudkrkef;aomolwdkYonf&Sufjcif;ESifh zHk;vTrf;vsuf&Sd&Muvdrfhrnf/ qdk;aomolae&m t&yfonfvnf; qHk;IH;jcif;odkYa&muf&vdrfhrnf[k


>rufqdk\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1?2 a,mbjyef >rufqdkonfum;?-rSefyg\/ xdkpum;rSefaMumif;udkigod\/ odkYaomfvnf;? vlonf bk&m;ocifa&SUawmf tb,fodkY
ajzmifhrwf&modkY a&mufEdkifoenf;/9;3 bk&m;ocifonf tjypfwifjcif;iSg tvdkawmf&SdvQif? vlonf tjypfwaxmifwGif wckudkrQrajzEdkif/9;4 bk&m;ocifonf xl;qef;aommPf? BuD;pGmaomwefcdk;ESifh jynfhpHkawmfrlonfjzpf? tb,folonf tmPmawmfudkqef
atmifEdkifoenf;/9;5 bk&m;ocifonf awmifwdkYudktrSwfwrJha&TUawmfrl\/ trsufxGuf arSmufvefawmfrl\/9;6 ajrBuD;udka&TUapjcif;iSg wGef;awmfrl? ajrwdkifwdkYonfwkefvIyfMu\/9;7 aeudkrSmxm;awmfrl olonfrxGuf&/ Mu,fwdkYudkvnf; uG,fxm;awmfrl\/9;8 rdkCf;aumif;uifudk udk,fawmfwyg;wnf;jzefYrdk;awmfrl\/ ork'&mvIdif;wHydk;udk eif;awmfrl\/9;9 tm&SMu,f? codvMu,f? cdrMu,fpkrSp awmifrsufESmMu,fwdkufwdkYudkzefqif;awmfrl\/9;10 ppfrodEdkifatmif tvGefBuD;aomtrI? ra&wGufEdkifatmifrsm; tHhbG,faomtrIwdkYudkjyKawmfrl\/9;11 igha&SUrSm<uawmfrl udk,fawmfudkigrjrif&/ a&SmufoGm;awmfrl udk,fawmfudkigr&dyfrd&/9;12 odrf;,lawmfrlaomtcg tb,folonfqD;wm;Edkifoenf;/ udk,fawmfonf tb,fodkYjyKoenf;[k tb,folqdk0Hhoenf;/9;13 bk&m;ocifonf trsufajyawmfrrlvQif? rmeBuD; tm;ay;aomolwdkYonf a&SUawmfESdrfhcsjcif;udkcH&Mu\/9;14 xdkrQru igonftb,fodkYjyefavQmuf&tHhenf;/ a&SUawmf tb,fodkYaompum;udk a&G;avQmuf&tHhenf;/9;15 igonf ajzmifhrwfaomfvnf; jyefravQmuf0HhbJ? w&m;rIudkqHk;jzwfawmfrlaomt&Sifudk awmif;yefHkrQomjyK&\/9;16 igac: t&Sifonfxl;awmfrlaomfvnf;? ighpum;udk em;axmifawmfrlrnf[k igr,HkEdkif/9;17 taMumif;rlum;? rdkCf;oufrkefwdkif;jzifh ighudknOf;qJ? taMumif;r&SdbJ igtemwdkYudkrsm;jym;apawmfrl\/9;18 ighudktoufSL&aomtcGifhray;/ cg;pGmaoma0'emESifhjynfhpHkapawmfrl\/9;19 wefcdk;udktrSDjyKrnfqdkaomf? bk&m;ocifonfwefcdk;BuD;awmfrl\/ w&m;udktrSDjyKrnfqdkjyefaomf? tb,folonf ighbuf oufao
cHrnfenf;/9;20 udk,ftjypfudkajyapjcif;iSgjyKvQif? udk,fpum;tm;jzifh w&m;IH;vdrfhrnf/ igonfpHkvifNyD[kqdkjyefvQif? ighoabmaumufaMumif;
xif&Sm;vdrfh rnf/9;21 wzef pHkvifaomfvnf;? udk,fpdwfoabmudk udk,frod&/ udk,fhtoufudk yrmPrjyK&/
9;22 igajymtHhaompum;wcsuf[lrlum;? bk&m;ocifonf pHkvifaomolwdkYudk4if;? qdk;npfaomolwdkYudk4if; zsufqD;awmfrlwwf\/9;23 csufjcif;ab;wpHkwcka&mufaomtcg? tjypfr&SdaomolcH&onftaMumif;udk &,fawmfrl\/9;24 ajrBuD;udk vlqdk;vuftyf? w&m;olBuD;wdkY\rsufESmudk zsufawmfrl\/ odkYr[kwf xdktrIudkpD&ifaomolum; tb,folenf;/
9;25 wNrdKUrSwNrdKUodkY pmydkYaomvkvifxuf? ighae&ufwdkYonfvsifjref? aumif;usKd;udkrcH&bJ ajy;wwfMu\/9;26 vsifjrefaomoabFmuJhodkY4if;? taumifudkokwfvmaom a&Tvif;wuJhodkY4if; vGefoGm;wwfMu\/9;27 igonf jrnfwrf;aompum;udk jzwf? &Tifvef;aomrsufESmudkaqmifvsuf? &J&ifhjcif;odkYa&mufrnf[k igqdkaomfvnf;?9;28 igcH&aom'kua0'emrsm;aomaMumifh? aMumufaomoabm&Sd\/ tjypfvTwfap[k igpD&ifawmfrrlaMumif;udkigod\/9;29 igonftjypfoifha&mufonfjzpf? tb,faMumifh tcsnf;ESD;BudK;pm;&rnfenf;/9;30 ighudk,fudkrdkCf;yGifha&ESifhaq;? ighvufudk&Sif;&Sif;pifMu,fapaomfvnf;?9;31 &THUxJodkYwGef;csawmfrl? ight0wfyif ighudk,fudk&GHUvdrfhrnf/9;32 igonfbk&m;ocif\pum;udk wOD;ESifhwOD;w&m;awGUEdkifrnftaMumif;? bk&m;ocifonf iguJhodkYvljzpfawmfrlonfr[kwf/9;33 igwdkYESpfOD;udkqD;wm;ydkifaom pyfMum;aetrIapmifhr&Sd/9;34 ighudk'PfcwfawmfrrlygapESifh/ jyKawmfrlaomab;aMumifh igraMumufygapESifh/9;35 odkYjzpfvQif? igonfraMumufbJajym&aom tcGifh&Sdvdrfhrnf/ ,ckrlum;? ajym&aomtcGifhudkr&/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 igh0dnmOfonf toufudkNiD;aiGU\/ jrnfwrf;aomtjypfudk cH&rnf/ pdwftvGefndK;i,f ajym&rnf/10;2 bk&m;ocifudkavQmuf&aompum;[lrlum;? tuREkfyfudktjypfpD&ifawmfrrlygESifh/ tuREfkyfESifhqefYusifbufjyKawmfrlrnftaMumif;
udkjyawmf rlyg/10;3 udk,fawmfonfnOf;qJawmfrloifhoavm/ udk,fwdkifzefqif;aomt&mudk&GHU&Sm? vlqdk;wdkY\tBuHtpnfudk aumif;BuD;ay;awmfrl
oifhoavm/453

10;4
10;5
10;6
10;7
10;8
10;9
10;10
10;11
10;12
10;13
10;14
10;15

udk,fawmfonf lyrsufpd&Sdawmfrloavm/ vljrifonfenf;wl jrifawmfrloavm/udk,fawmf\aeY&ufwdkYonf vlaeY&ufuJhodkYjzpfygoavm/ udk,fwmf\ESpfwdkYonf vla,musfm;aeY&ufuJhodkYjzpfygoavm/tuREfkyfjyKaom'kpdkufudkppf tjypfudkawGUjcif;iSg tb,faMumifh&Smawmfrloenf;/tuREfkyfonf vlqdk;r[kwfaMumif;ESifh vufawmfrStb,folrQ ru,frEIwfEdkifaMumif;udkodawmfrl\/tuREfkyfwudk,fvHk;udk vufawmfESifhaphpyfpGm zefqif;awmfrlonfjzpf? ,ckzsufqD;awmfrlrnfavm/o&GufudkvkyfouJhodkY tuREfkyfudkvkyfawmfrlaMumif;udk atmufarhawmfrlyg/ wzefajrrIefYjzpfawmfrlrnfavm/tuREfkyfudkEdkYuJhodkY oGef;avmif;? 'defcJuJhodkYcJapawmfrlNyDr[kwfavm/ta&tom;jzifhzHk;vTrf;? tdk;ESifhtaMumwdkYjzifh cdkifcHhapawmfrlNyD/touf&Sif&aomtaMumif;ESifhwuG aus;Zl;rsm;udkjyKawmfrlNyD/ MunfhIjyKpkjcif; aus;Zl;awmfonfvnf; tuREfkyf\0dnmOfudkrpygNyD/,cka&mufaomtrIwdkYudkvnf;? ESvHk;awmfodkxm; BuHpnfawmfrlonfESifhtnDa&mufaMumif;udk tuREfkyfodyg\/tuREfkyfonf jypfrSm;vQif? udk,fawmfrSwfawmfrl\/ tuREfkyftjypfudkvTwfawmfrlrnfr[kwf/tuREfkyfonfqdk;npfvQiftr*Fvm&Sdyg\/ ajzmifhrwfaomfvnf; udk,frsufESmudkrjy&/ udk,fcH&aom'kuqif;&Judkqifjcif rdef;arm
awGa0vsufae&yg\/10;16 tuREfkyfxvQif udk,fawmfonf jcaoFhuJhodkY tuREfkyftay:odkYckef aMumufrufbG,faom tjcif;t&mwdkYudkjyawmfrl\/10;17 tuREfkyfwbuf oufaocHawmfrlcsufrsm;jym;? trsufawmfudk wdk;yGg;apjcif;iSgjyKawmfrlojzifh? tuREfkyfwbuf &efppfwdkYonf
txyfxyf xMuyg\/10;18 tuREfkyfudktrd0rf;xJu tb,faMumifhaqmifcJhawmfrloenf;/ xdkodkYjyKawmfrrlvQif tuREfkyfonftoufr&Sd? tb,folrQtuREfkyfudk
rjrif& yg/10;19 xdkodkY tuREfkyfonf rjzpfouJhodkYjzpf? tuREfkyfudk trd0rf;xJrSocsKif;odkY aqmifydkY&Mu\/10;20 tuREfkyfaeY&ufwdkYonf enf;yg;onfr[kwfavm/10;21 arSmifrdkufESifhaojcif;t&dyfzHk;vTrf;aomjynf?
10;22 aojcif;t&dyfjzpfapaomnOfhuJhodkY wcJeufrdkufojzifh? tvif;yifarSmifrdkufoufoufjzpf? &Sif;vif;jcif;tvQif;r&Sdaomjynf?
tuREfkyfwcg a&mufNyD;rS wzefjyefrvm&aomjynfodkY tuREfkyfoGm;ra&mufrSD? oufomjcif;tenf;i,f&SdygrnftaMumif;ae
awmfrlyg/ tuREfkyfudk wwfwdkif;&Sdapawmfrlyg[k >rufqdk\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1 aerwftrsKd;om; aZmzm>rufqdkonfum;?11;2 pum;rsm;tusKd;&Sdonfr[kwf/ EIwfoD;aumif;aomolonf rdrdtjypfESifhvGwf&rnfavm/11;3 oifajymaomrkompum;aMumifh olwyg;wdkYonf wdwfqdwfpGmae&rnfavm/ oifuJh&JUaomtcg tb,folonf t&SufruGJbJ
ae&rnfenf;/11;4 oifu? ighpum;ajzmifh\/ bk&m;ocifha&SUawmf igoefY&Sif;\[kqdkrdNyD/11;5 bk&m;ocifrdefYawmfrlygap/ oifhwbuf EIwfawmfudkzGifhawmfrlygap//11;6 eufeJaomynmt&mwnf;[laom oifem;vnfEdkifonfxuf? ESpfqomaomt&mwdkYudk oifhtm;jyawmfrlygap/ xkdodkYjyawmfrlvQif
oifonf tjypfcHxdkufonftwdkif; tjypfay;awmfrrlaMumif;udkod&vdrfhrnf/
11;7 oifonf bk&m;ocif\Zmwdawmfudk ppfawGUEdkifoavm/ teEwefcdk;&Sif\ Zmwdudkppf tukeftpifem;vnfEdkifoavm/11;8 rdkCf;aumif;uifudkrSDonfjzpf oifonftb,fodkYjyKEdkifoenf;/ r&PmEdkifiHxufeufonfjzpf oifonf tb,fodkYodEdkifoenf;/11;9 twdkif;t&SnfonfajrBuD;udkvGefvsuf ork'&mxufomus,f0ef;vsuf&Sd\/11;10 bk&m;ocifonf brf;qD;csKyfxm;? ppfaMumawmfrlvQif tb,folqD;wm;Edkifoenf;/11;11 bk&m;ocifonf qdk;aomolwdkY\oabmudk odawmfrl\/ olwdkYtrSwfwrJhjyKaom 'kpdkufudkodjrifawmfrl\/11;12 odkYaomfvnf; dkif;aomjrnf;uav;onf vltjzpfodkYa&mufaomtcg? vlrdkufonfynmowd&vdrfhrnf/
11;13 oifonfpdwfESvHk;udkjyifqif vufwdkYudkbk&m;ocifhxHawmfodkYqefYvQif4if;?11;14 oifjyKaom'kpdkufudky,f oifhtdrfqdk;npfaomtrIudk vufrcHvQif4if;?11;15 tnpftaMu;ESifh uif;vGwfaomrsufESmudk jy&vdrfhrnf/ pdk;&drfp&mtaMumif;r&Sd? wnfMunfvdrfhrnf/11;16 cHNyD;aom'kuqif;&Judk arhavsmhvdrfhrnf/ vGefoGm;NyD;aoma&udkuJhodkY atmufarhvdrfhrnf/11;17 oif\toufonf rGef;wnfhta&mifxufxGef;vif;vdrfhrnf/ ,ckarSmifrdkufaomfvnf; eHeufuJhodkYvif;vdrfhrnf/11;18 ajrmfvifhp&m&SdaomaMumifh rpdk;&drfbJaevdrfhrnf/ ,ck tIH;cH&aomfvnf; vHkNcHKpGmNidrf0yfvdrfhrnf/11;19 tdyfaomtcg tb,folrQracsmufrvSefY&/ vlrsm;wdkYonf oifhudkawmif;yefMuvdrfhrnf/11;20 qdk;aomolwdkY\ rsufpdonftm;avsmhvdrfhrnf/ olwdkYonf ajy;rvGwf&Mu/ olwdkYajrmfvifh p&mtaMumif;onf tcdk;taiGUouf
oufjzpfonf[k>rufqdk\/

454

tcef;BuD; ( 12 )
12;1?2 a,mbjyef>rufqdkonfum;?- oifwdkYomvQifvljzpf? oifwdkYESifhtwl mPfynmaovdrfhrnf[k ,HkrSm;p&mr&Sd&/12;3 odkYaomfvnf; igonfoifwdkYuJhodkYmPf&Sd\/ oifwdkYxuf ig,kwfnHhonfr[kwf/ uJhodkYt&mrsm;udk tb,folonf em;rvnfbJ
aeoenf;/12;4 igonf bk&m;ocif\aus;Zl;awmfudk cH&tHhaomiSgqkawmif;yXemjyKpOfwGif? tdrfeD;csif;jyuf,,fjyKonfudkcH&aomoljzpf\/ tjypfr&Sd
ajzmifhrwfaomolonf jyuf,,fjyKjcif;udkcH&ygonfwum;/12;5 acsmfvJvkaomoludk ypfvdkufaomrD;cGufuJhodkY aumif;pm;aomolonfrSwfwwf\/12;6 xm;jyvkyfaomolwdkY\ae&monf aumif;pm;wwf\/ bk&m;ocif\tmPmawmfudkqefaomolwdkYonfvHkNcHKpGmae? bk&m;ocif
ay;awmfrl aompnf;pdrfudkcHpm;wwfMu\/12;7 om;rsKd;ESifhrdkCf;aumif;uifiSufwdkYudk ar;jref;avmh/ olwdkYonf a[majymoGefoifMuvdrfhrnf/12;8 ajrBuD;ESifhyifv,fig;wdkYudk ar;jref;avmh/ olwdkYonfjyo Oya'oay;Muvdrfhrnf/12;9 trIwdkYudk xm0&bk&m;pD&ifawmfrlaMumif;udk? xdkwd&pmefwaumifrQ rodbJaeoavm/12;10 touf&Sifaom ow0gtaygif;wdkY\ Zd0toufESifh vlow0gcyfodrf;wdkY\ xGufouf0ifoufonf bk&m;ocifhvufawmf&Sd\/
12;11 cHwGif;onftpmudkjrnf;prf;ouJhodkY? em;onfpum;udkpHkprf;onfr[kwfavm/12;12 touft&G,fBuD;aomolwdkYonf mPfynmESifhjynfhpHkMu\/12;13 bk&m;ocifrlum;? mPfowd? tpGrf;owdESifh jynhfpHkawmfrl\/ ynmowdudk ay;EdkifaomtcGifh&Sdawmfrl\/12;14 NzdKzsufawmfrlvQif tb,folrQwnfaqmuf&aomtcGifhr&Sd/ vludkcsKyfxm;awmfrlvQif tb,folrQvTwf&aomtcGifhr&Sd/12;15 a&rsm;udk qD;wm;ydwfyifawmfrlvQif cef;ajcmuf&\/ wzef vTGwfawmfrl ajrBuD;udkvTrf;rdk;Mu\/12;16 wefcdk;awmf? mPfawmfESifhjynfhpHk? rSm;aomolESifhrSm;apaomolwdkYudk ydkifawmfrl\/12;17 wdkifyifrSL;rwfwdkYudk brf;qD;odrf;oGm;awmfrl\/ w&m;olBuD;wdkYudk l;oGyfapawmfrl\/12;18 &Sifbk&ifwdkYudk t&mrScs cg;BudK;ESifhcsnfawmfrl\/12;19 ,Zfyka&m[dwfwdkYudk brf;qD;odrf;oGm;? ol&JwdkYudkvnf;IH;apawmfrl\/12;20 EIwfowd&SdaomolwdkYudk pum;t ap? toufBuD;aomolwdkYrS ynmudkEIwfawmfrl\/12;21 rif;om;wdkYudkt&SufcGJ? tm;BuD;aomolwdkYudkIwfcsawmfrl\/12;22 arSmifrdkufxJ eufeJaomt&mwdkYudkxif&Sm;ap? aojcif;t&dyfudk tvif;xJodkYxkwfabmfawmfrl\/12;23 wdkif;EdkifiHwdkYudkcsD;ajrmuf wzefzsufqD;awmfrl\/ wdkif;EdkifiHwdkYudk us,fapjcif;iSg4if;? usOf;apjcif;iSg4if; jyKawmfrl\/12;24 ajrom;wdkYwGif tBuD;vkyfaomolwdkYrS mPfudkEIwf? vrf;r&Sdaom awmvSnfhvnf apawmfrl\/12;25 olwdkYonf tvif;r&SdarSmifrdkuf prf;oyfvsufoGm;&Mu\/ ,pfrl;aomoluJhodkY wdrf;,drf;vsuf oGm;apawmfrl\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1
13;2
13;3
13;4
13;5
13;6
13;7
13;8
13;9
13;10
13;11
13;12
13;13
13;14
13;15
13;16
13;17
13;18
13;19
13;20

xdktrIt&mtvHk;pHkwdkYudk ighrsufpdonf jrifNyD/ ighem;onfvnf;Mum; em;vnfNyD/oifwdkYodorQudkigod\/ oifwdkYxuf ig,kwfnHhonfr[kwf/teEwefcdk;&Siftm; igavQmuf&aomtcGifh? bk&m;ocifESifh igaqG;aET;&aomtcGifh&Sdygapaom/oifwdkYonf wa,mufrQr<uif;? rkomudkjyKjyifaomol? toHk;r&aom aq;orm;jzpfMu\/oifwdkYonf pum;wcGef;udkrQrajymbJ wdwfqdwfpGmaeMuygap/ xdkodkYaevQif pifppfynm&SduJhodkYjzpfMuvdrfhrnf/
igajymrnftusKd;taMumif;pum;udk em;axmifMuygavmh/ ighEIwfESifhaqG;aET;ESD;aESmrnfhpum;udk ESvHk;oGif;Muygavmh/oifwdkYonf vspfvsLaompdwfr&SdbJ bk&m;ocifbuf ajymcsifoavm/ bk&m;ocifhbufae rkomudkoHk;csifoavm/rsufESmawmfudk axmufvsufom? bk&m;ocifhbufae jiif;cHkppfwdkufcsifoavm/
oifwdkYudkusyfwnf;pGm ppfawmfrlvQif? oifwdkYaus;Zl;&Sdvdrfhrnfavm/ vludkvSnhfpm;ouJhodkY bk&m;ocifudkvSnfhpm;Edkifoavm/oifwdkYonf vQKdU0Suf olUrsufESmudkaxmufvQif? pifppfoifwdkYudkqHk;rawmfrlrnf/oifwdkYonf wefcdk;tmEkabmfawmfaMumifh raMumufMuoavm/ aMumufrufbG,faom *kPfawmfaMumifh rxdwfvefYMuoavm/oifwdkY\enf;Oya'opum;onf ajrrIefYxufomaygY\/ oifwdkYcdkvIHaomNrdKUdk;onfvnf; o&GufNrdKUdk;uJhodkYjzpf\/wdwfqdwfpGmaeigajymyg&ap/ odkYNyD;rStrIa&mufcsifwdkif;a&mufygavap/odkYaomfvnf; igonf udk,ftom;udk ypyfESifhudkufcsDvsuf? udk,ftoufudkvnf; vufESifhudkifvsufaqmifoGm;rnf/ighudkowfawmfrl? ajrmfvifhp&mr&Sdaomfvnf;? a&SUawmfudk,ftjypfajz&mpum;udk igavQmufxm;rnf/xdkodkYjyKvQif ig\u,fwif&mtaMumif;jzpfvdrfhrnf/ t"rvlonf txHawmfodkYr0if&/ighpum;udk aphaphrSwfMuavmh/ igavQmufxm;csufudk em;axmifMuavmh/,ck ightrIukdigjyifqifNyD/ igtjypfvGwfjcif;xif&Sm;rnf[k igod\/ightjypfudkabmfjyrnfholum; tb,folenf;/ xdkodkYabmfjyvQif igonfwdwfqdwfpGmae taocHygrnf/
'Pfcwfjcif;ESpfyg;udkomavQmhawmfrlyg/ xdkodkYavQmhvQif udk,fawmfudkra&Smifyg/455

13;21
13;22
13;23
13;24
13;25
13;26
13;27
13;28

vufawmfudk odrf;awmfrlyg/ aMumufrufbG,faomtjcif;t&mawmftm;jzifh tuREfkyfudkacsmufawmfrrlygESifh/xdktcg ac:awmfrlyg/ tuREfkyfjyefavQmufygrnf/ odkYr[kwf tuREfkyfonft&ifavQmufygrnf/ udk,fawmftrdefY&Sdawmfrlyg/tuREfkyfjyKrdaom'kpdkuftjypfwdkYonf tb,frQavmufrsm;ygoenf;/ tuREfkyfjypfrSm;vGefusL;jcif;tjypfwdkYudk tuREfkyftm;jyawmfrlyg/udk,fawmfonf rsufESmawmfudkvTJ tb,faMumifhtuREfkyfudk &efoluJhodkYrSwfawmfrloenf;/avwdkufaomopf&Gufudk acsmufvSefYawmfrlrnfavm/ jrufajcmufudkrSDatmif vdkufawmfrlrnfavm/tuREfkyf jyif;pGmtjypfwifaom pum;udkrSwfawmfrl\/ tuREfkyfoufi,fpOfwGif jyKrdaomtjypfaMumifh ,ckcHapawmfrl\/tuREfkyfudkxdwfcwfvsuf? tuREfkyfxGuf&mvrf;&SdorQudk apmifhvsufae? tuREfkyfywfvnf pnf;vkyfawmfrl\/xdkodkYcH&aomolonf aqG;ajrhaomt&muJhodkY4if;? ydk;&Gudkufpm;aomt0wfuJhodkY4if; tm;avsmhysuf&yg\/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1
14;2
14;3
14;4
14;5

vlonf rdef;rbGm;aomoljzpfojzifh? toufwdk 'kuESifhjynfhpHkyg\/yef;yGifhuJhodkYyGifh &dwfjzwfjcif;udkcH&yg\/ rwnfr&yfbJ t&dyfuJhodkYa&GUoGm;wwfyg\/xdkodkYaomoludk udk,fawmfMunfhrSwfawmfrloavm/ tuREfkyfESifhbuf w&m;awGUawmfrlrnfavm/roefY&Sif;aomt&mxJu oefY&Sif;aomt&mudk tb,folxkwfabmfEdkifoenf;/ tb,folrQ rxkwfrabmfEdkifyg/vl\aeY&ufwdkYudkrSwfom;? olae&aomvta&twGufudk udk,fawmfonfodojzifh? olrvGefEdkifaomtydkif;tjcm;udk xm;awmfrlaom
aMumifh?14;6 rsufpdawmfudkvTJ vlonfoliSg;uJhodkY rdrdaeY&ufudkvGefaponfwdkifatmif Nidrf0yf&aomtcGifhudkay;awmfrlyg/14;7 opfyifudkckwfaomfvnf;? tikwftcsnf;pnf;r&SdbJ twufaygufavOD;rnf[k ajrmifvifhp&mr&Sd/14;8 ajrxJrSm tjrpfa[mif;? ajray:rSm tikwfaoaomfvnf;?14;9 a&aiGUaMumifh twufayguf? ysKd;yifuJhodkY tGefYwdkYESifhjynfhpHkvdrfhrnf/14;10 vlrlum; aoaqG;ajrhwwf\/ vlonf toufcsKyfNyD;vQif tb,frSm&Sdoenf;/14;11 tdkifa&jywfouJhodkY4if;? jrpfa&cef;ajcmufouJhodkY4if;?14;12 vlonf tdyfNyD;rSaemufwzefrx&/ rdkCf;aumif;uifrukefrqHk;rSDwdkifatmifrEdk;&/ ttdyftaysmf rysuf&/
14;13 udk,fawmfonf tuREfkyfudkocsKif;wGif; 0Sufxm;awmfrlygap/ trsufawmfrvGefrSDwdkifatmif uG,fumawmfrlygap/ tuREfkyfudk
atmufarhp&mtcsdefudk csdef;csufawmfrlygap/14;14 vlonfaovQiftouf&Sifjyefygvdrfhrnfavm/ tuREfkyfajymif;vJcsdef ra&mufrSD? yifyef;pGmtrIxrf;&aom aeY&ufumvywfvHk;
onf;cHvsuf aeygrnf/14;15 tuREfkyfudkac:awmfrlyg/ tuREfkyfjyefavQmufygrnf/ udk,fwdkifzefqif;awmfrlaomt&mudk oem;jcif;pdwf&Sdawmfrlyg/14;16 ,ckrSm tuREfkyfajc&mwdkYudk udk,fawmfonfa&wGuf? tuREfkyftjypfwdkYudk apmifhawmfrl\/14;17 tuREfkyfonf rSm;jcif;taMumif;t&mudk tdwfwHqdyfcwf? tuREfkyf'kpdkuftay:rSm txyfxyftjypfwifawmfrl\/14;18 NydKaomawmifonf uG,faysmufwwfyg\/ ausmufonfvnf; rdrdae&mrSa&GUavsmhwwfyg\/ a&wdkufaomausmufcJonfvnf;
yGef;wwfyg\/14;19 vTrf;rdk;aoma&ESifhtwl ajrrIefYygoGm;wwfyg\/ xdktwl udk,fawmfonf vlajrmfvifhp&mtaMumif;udk zsufawmfrl\/14;20 udk,fawmfonf vludktpOfEdkifawmfrl? vlonfuG,faysmufwwfyg\/ xl;jcm;aomrsufESmudkay; tjcm;odkYvTwfvdkufawmfrl\/14;21 ol\om;wdkYonf csD;ajrmufjcif;odkYa&mufaomfvnf; olonfrod&yg/ ESdrfhcsjcif;odkY a&mufaomfvnf; xdktrIudkyifr&dyfrdyg/14;22 odkY&mwGif ol\udk,fonf udkufcJvsuf? ol\0dnmOfonf nnf;wGm;vsufae&ygonf[k >rufqdk\/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1
15;2
15;3
15;4
15;5
15;6
15;7
15;8
15;9
15;10
15;11

wzef awreftrsKd;om; {vdzwf>rufqdkonfum;?ynm&Sdaomolonf avESifhwlaomtcsnf;ESD;pum;udk ajymoifhoavm/ rdrd0rf;udk ta&SUavESifh jynfhapoifhoavm/


tusKd;rJhaompum;? aus;Zl;rjyKEdkifaompum;ESifh aqG;aET;oifhoavm/oifonf bk&m;ocifudkaMumuf&GHUjcif;tusifh tusKd;r&Sd[kqdkvdk\/ qkawmif;yXemjyK&m0wfudk qD;wm;wwf\/oifonf udk,fEIwfjzifh udk,ftjypfudkabmfjy\/ y&d,m,fjyKaomol\ pum;udkoHk;wwf\/igonf oifhudktjypfrwif? oifhEIwfonf oifhudktjypfwif\/ oifhEIwfcrf;wdkYonf oifhwbufoufaocH\/oifonf tOD;qHk;bGm;aomvljzpfoavm/ awmifrsm;udk rzefqif;rSD oifhudkzefqif;oavm/bk&m;ocifESifh wdwfqdwfpGm wdkifyifbl;oavm/ ynmudkudk,ftukeftpifodrf;xm;NyDavm/igwdkYrod? oifodaomt&mrnfrQ&Sdoenf;/ igwdkYryg? oifem;vnfaomt&m rnfrQ&Sdoenf;/oifhtbxuftoufBuD;aomol? qHyifjzLaomolwdkYonfigwdkYwGif&SdMu\/oifbk&m;ocifay;awmfrlaom oufomjcif;taMumif;enf;oavm/ oif 0Sufxm;aomtrIwpHkwck&Sdoavm/456

15;12 udk,ftvdkodkYvdkuf tb,faMumifhvTJoGm;oenf;/ tb,faMumifh rsufapmif;xdk;oenf;/15;13 oif\pdwfoabmonf bk&m;ocifESifhqefYusifbufjzpf? EIwfESifhjypfrSm;ay\/15;14 vlonf tb,fokdYaomoljzpf oefY&Sif;Edkifoenf;/ rdef;rbGm;aomolonf tb,fodkYaomoljzpf ajzmifhrwfEdkifoenf;/15;15 bk&m;ocifonf rdrdoefY&Sif;olwdkYudkyif ,Hkawmfrrl/ aumif;uifbHkaomfvnf; a&SUawmfrpifMu,f/15;16 odkYjzpfvQif? a&udkaomufouJhodkY 'kpdkuftjypfudkaomufvsuf? qdk;npf&GHU&SmbG,faom vlow0g tb,fodkYqdkbG,f&Sdoenf;/
15;17-19 ighpum;udk em;axmifavmh/ wyg;trsKd;om;ESifhra&maESm? udk,ftrsKd;wrsKd;wnf;vQif ajrudkydkifaomynm&SdwdkYonf? bdk;ab;
vufxuf rSp rxdrfr0Suf? ajymbl;aomt&m? ighudk,fwdkifjrifaomt&mudkigjyornf/15;20 qdk;aomolonf woufvHk;'kuqif;&JudkcH&\/ nOf;qJwwfaomolonf rdrdtouftydkif;tjcm;udkrod&/15;21 olonf aMumufrufbG,faomtoHudk Mum;vsufae&\/ pnf;pdrfudkcHpm;pOfwGif? zsufqD;aomolonfvmwwf\/15;22 arSmifrdkufxJrS ab;vGwfrnf[k ajrmfvifhp&mr&Sd/ xm;onf olUudkacsmif;ajrmif;vsuf&Sd\/15;23 pm;p&mudk&Sm vSnfhvnf&\/ rdrdtbdkY arSmifrdkufumvonf toifh&Sdonfudkod\/15;24 qif;&Jjcif;'kuESifh emMuOfjcif;a0'emwdkYonf xkdoludkacsmufwwf\/ ppfwdkufjcif;iSg toifhaeaom&Sifbk&ifuJhodkY olUudkEdkifwwf\/15;25 taMumif;rlum;? xdkolonf bk&m;ocif\tmPmawmfudk qefvsuf? teEwefcdk;&Sifwbufuae udk,fudkcdkifcHhap\/15;26 vnfyif;udk qefYvsuf? xlaom'dkif;ykESifhqD;umvsuf? bk&m;ocifudk wdkuftHhaomiSgajy;\/15;27 rdrdrsufESmudk qlNzdK;jcif;ESifhzHk;tkyf? 0rf;ysOf;tom;onfvnf; qlNzdK;vsuftwGefYwGefYae\/15;28 odkYaomfvnf; vlqdwfnHaomNrdKU? tb,folrQrae? vJvkaomtdrfwdkYolonfae&\/15;29 aiGr&wwf&/ ol\pnf;pdrfrwnf&/ ol\Opmypnf;onf ajrBuD;ay:rSm rjyefYyGg;&/15;30 olonf arSmifrdkufab;ESifhrvGwf&/ rD;vQHonf ol\tcuftvufwdkYudkavmifvdrfhrnf/ bk&m;ocif\ EIwfawmftouftm;jzifh
okwfoify,f &Sif;jcif;udkcH&\/15;31 tb,folrQ vSnfhpm;jcif;udkcH tewudkrcdkvIHapESifh/ odkYr[kwf tewtusKd;udk cH&vdrfhrnf/15;32 tcsdefraphrSD qHk;jcif;odkYa&mufvdrfhrnf/ ol\tcuftvufonf rpdrf;&m/15;33 pyspfEG,fyifuJhodkY rdrdrrSnhfaomtoD;udk4if;? oHvGifyifuJhodkY rdrdtyGifhudk4if;acR&vdrfhrnf/15;34 t"rvl\toif;onf qdwfnHvdrfhrnf/ wHpdk;pm;aomolwdkY\ae&monfrD;avmifvdrfhrnf/15;35 xdkolwdkYonf raumif;aomtBuHudk y#doaE,l tewudk bGm;wwfMu\/ olwdkY0rf;xJ rkomudkudk,f0efaqmifwwfonf[k
>rufqdk\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1?2 a,mbjyef >rufqdkonfum;?- xdkodkYaompum;rsm;wdkYudk igMum;bl;NyD/ oifwdkY&Sd orQonf ESpfodrfhapjcif;iSgjyKaomfvnf;? yifyef;
apaomoljzpfMuygonfwum;/16;3 tcsnf;ESD;aompum; rukefEdkifoavm/ oifonf pum;wHkYjyefajymjcif;iSg tb,faMumifh&J&ifhoenf;/16;4 oifwdkYajymouJhodkY igonfvnf;ajymEdkif\/ oifwdkYonf iguJhodkYjzpfvQif? igonf oifwdkYwbufupum;rsm;udkyHkxm;Edkif\/
acgif;udkvnf; cgEdkif\/16;5 xdkodkYigonfrjyKbJ? oifwdkYudkighpum;ESifh rprnf/ tcsnf;ESD;aompum;udk igcsKyfwnf;rnf/16;6 ,ckrSm igonfajymaomfvnf;roufom? rajymbJaevQifvnf;jcm;em;jcif;r&Sd/16;7 bk&m;ocifonfighudkyifyef;apawmfrlNyD/ ightdrfudkokwfoify,f&Sif;awmfrlNyD/16;8 ighudk ajccsif;cwfawmfrl? xdkajccsif;onf ighwbufuoufaocH\/ igydefBuHKjcif;t&monfvnf; ighwbufux rsufESmcsif;qdkif
vsuf oufaocH\/16;9 trsufawmfonf ighudktydkifydkif;qGJjzwf nOf;qJwwf\/ ightay:rSm tHoGm;cJBudwfjcif;udkjyKawmfrl\/ igh&efolonf ighudkrsuf
apmif;xdk;\/16;10 olwyg;wdkYonf ighudkypyf[Mu\/ t&SufcGJ yg;udkykwfMu\/ ighwbufu wnDwGwfwnf;pka0;Mu\/16;11 bk&m;ocifonf ighudkrw&m;aomolwdkYwGif csKyfxm;awmfrlNyD/ vlqdk;wdkY\vufodkY tyfawmfrlNyD/16;12 igonf Nidrf0yfvsufaeaomtcg ightdk;wdkYudkcsKd;awmfrl\/ vnfyif;udkudkif tydkifydkif;jywfapjcif;iSg vIyfawmfrl\/ ighudkypfp&m
pufoGif;awmfrl\/16;13 jrm;awmfwdkYonf ighudk0dkif; ukPmawmfr&SdbJ? ighausmufuyfudk pl;apawmfrl\/ ighonf;ajct&nfudk ajray:oGef;awmfrl\/16;14 ighudk txyfxyfqGJjzwf? ol&JuJhodkY igYudk[kef;[kef;wdkufvmawmfrl\/16;15 igonf udk,fta&ay:rSm avsmfawt0wfudkcsKyf udk,fOD;csKdudk&GHUESifhvl;NyD/16;16 idkjcif;tm;jzihf ighrsufESmysufvsuf? ighrsufcrf;tay:rSm aojcif;t&dyfvTrf;rdk;vsuf&Sd\/16;17 odkYaomfvnf; ighvufrw&m;aomtrIr&Sd/ igjyKaomyXemonfoefY&Sif;\/16;18 tdkajrBuD;? ighhtaoG;udkzHk; rxm;ygESifh/ igatmf[pfjcif;toHudk oifraeapESifh/
16;19 trI igoufaoonf aumif;uifay:rSm&Sd\/-

457

16;20 ighoabmudkodaomolonf jrifhaomt&yf&Sd\/ ightaqGcifyGef;wdkYonf ighudkuJh&JU? igonfbk&m;ocifa&SUawmf rsuf&nfusvsuf


ae\/16;21 vlonfrdrdtodtuRrf;ESifh aqG;aET;ouJhodkYbk&m;ocifESifh aqG;aET;&aomtcGifh&Sdygapaom/16;22 ESpfaygif;rMumrjrifhrSD wzefjyefrvm&aomvrf;odkY igvdkufoGm;&awmhrnf/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1
17;2
17;3
17;4
17;5
17;6
17;7
17;8
17;9
17;10
17;11
17;12
17;13
17;14
17;15
17;16

ightoufukefNyD/ igae&aomumvvGefNyD/ ocsKif;onfightbdkYjzpf\/uJh&JUwwfaomolwdkYonf igha&SUrSm&SdMuonfr[kwfavm/ olwdkYaESmifh&Sufaom tjcif;t&mwdkYudk tpOfigMunfhjrif&onfr[kwfavm/taygifxm;ygawmh/ tmrcHay;ygawmh/ tb,folonf igESifh*wdopmxm;rnfenf;/udk,fawmfonf olwdkYmPfudkuG,fapawmfrlonfjzpf? olwdkYudk csD;ajrmufawmfrrl&/tMuifolonfOpmudk vk,ltHhaomiSg taqGcifyGef;udktyf\/ xdkol\om;wdkYonf ajrmfvifhpdwfysuf&Muvdrfhrnf/ighudk olwyg;uJh&JUp&mtaMumif; jzpfapawmfrl? olwdkYonfighudk&GHMu\/0rf;enf;jcif;tm;BuD;aomaMumifh ighrsufpdrIef\/ udk,ft*Fgrsm;wdkYonf t&dyfuJhodkYjzpfMu\/ajzmifhrwfaomolwdkYonf trIaMumifhrdef;armawGa0Muvdrfhrnf/ tjypfuif;vGwfaomolwdkYonf t"rvlrsm;wbufu udk,fudk
udk,f EId;aqmfMuvdrfhrnf/ajzmifhrwfaomolwdkYonfvnf; wnfMunfjcif;? vufpifMu,faomolwdkYonf cGeftm;wdk;yGg;jcif;&SdMuvdrfhrnf/oifwdkYrlum;wa,mufrQr<uif;? jyefoGm;Muygawmh/ oifwdkYwGif ynm&SdwpHkwa,mufudkrQ igrawGUEdkif/
ighae&ufvGefNyD/ igESvHk;oGif;rdaomtBuHtpnfwdkYonf ysufpD;jcif;odkYa&mufMuNyD/nOfhonf igaeYuJhodkYjzpf? ightvif;onf arSmifrdkufESifheD;pyf\/ocsKdif;onf ighae&mjzpfonfudkigajrmfvifh\/ ightdyf&monf arSmifrdkufcif;vsuf&Sd\/ykyfpyfjcif;tm;? oifonfightbjzpf\[l4if;? wDaumiftm; oifonf ightrd? ighESrjzpfonf[l4if;igqdk&\/odkYjzpf tb,fodkYigajrmfvifh&oenf;/ igajrmfvifhp&mtaMumif;udk tb,foljrif&oenf;/xdktaMumif;onf r&PmEdkifiHtxJodkY0if? igESifhtwlajrrIefY ESdrfhcsvsufae&rnf[k>rufqdk\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1
18;2
18;3
18;4
18;5
18;6
18;7
18;8
18;9
18;10
18;11
18;12
18;13
18;14
18;15
18;16
18;17
18;18
18;19
18;20
18;21

wzef ItmtrsKd;om; Adv''f>rufqdkonfum;?pum;onf tb,ftcgrSjywfvdrfhrnfenf;/ owdjyKMu/ odkYrSom igwdkYonfpum;ajymMurnf/oifonf igwdkYudkwd&pmefuJhodkY tb,faMumifhrSwfoenf;/ tb,faMumifh rxDrJhjrifjyKoenf;/trsufxGuf rdrdudk,fudkudkufjzwfaomol? oifhtwGuf ajrBuD;udkpGefYypf&rnfavm/ ausmufonf rdrdae&mrSa&GU&rnfavm/tu,fpifppfqdk;aomol\tvif;onfuG,fvdrfhrnf/ ol\rD;vQHrawmuf&/ol\ae&mtvif;vnf; arSmifrdkufjzpfvdrfhrnf/ ol\qDrD;vnf;aovdrfhrnf/cdkifcHhpGmoGm;aomtcg usOf;ajrmif;&modkYa&mufvdrfhrnf/ rdrdtBuHtpnftm;jzihf IH;&vdrfhrnf/ydkufxJodkY tvdkvdk0ifwwf\/ ausmhuGif;ay:rSmeif;wwf\/*dkif;jyKwf ajcudkrdojzifh ausmhuGif;ESifhruRwfEdkifbJae&\/ajr*srf;BudK;udk olUtbdkY0Sufxm;vsuf? oloGm;&mvrf; axmifacsmufudkjyifvsuf&Sd\/aMumufrufbG,faomtjcif;t&mwdkYonf0dkif; usyfwnf;pGmvdkufESifhMuvdrhfrnf/olonf iwfrGwfaomtm;jzifh tm;avsmhvsuf? ysufpD;jcif;ab;ESifhawGUvkvsuf&Sd\/xdkab;onf ol\tdk;wdkYudkudkufcJ? aorif;\om;OD;onf ol\cGeftm;udkrsKdvdrfhrnf/olcdkvIH&mtaMumif;udk ol\ae&mrSy,f&Sif;? olUudk,fudkab;'PfwdkY\ &Sifbk&ifxHodkYaqmifoGm;&\/ol\ae&mt&Sifr&Sd/ ysufpD;jcif;ab;aetrdk;ay:rSm uefYjzL;vsuf&Sdvdrfhrnf/ol\tjrpfwdkYonf aoGUajcmufvsuf? tcuftvufwdkYvnf; aovsuf&SdMuvdrfhrnf/ajray:rSm olUudkatmufarhp&mtrSwfaysmufysuf? yGJobifol\emrudk tb,folrQrac:rajym/olUudktvif;xJu arSmifrdkufxJodkYarmif; vlYjynfrSESifxkwf&\/olUtrsKd;wGif olUom;ajr;r&Sd/ ol\tdrfoltdrfom; wa,mufrQrusef&pf&/ol\vufxuf&SdaomolwdkYonf xdwfvefYouJhodkY? olUaemuf jzpfaomolwdkYonf ol\trIaMumifhrdef;armawGa0Muvdrfhrnf/tu,fpifppfqdk;aomol\ae&monf xdkodkYaomvuPm&Sd\/ bk&m;ocifudkrodaom olonf xdkodkYaomae&modkY a&mufvdrfhrnf[k
>rufqdk\/

458

tcef;BuD; ( 19 )
19;1?2 a,mbjyef >rufqdkonfum;?- oifwdkYonf ighpdwf0dnmOfudkaESmifh&Suf tb,frQumvywfvHk; oifwdkYpum;jzihf ighudkcsKd;zJhMuvdrfhrnf
enf;/19;3 q,fBudrfajrmufatmif ighudkuJh&JUMuNyD/ ighudkrdef;armawGa0apjcif;iSg t&Sufr&SdbJjyKMuNyD/19;4 igjypfrSm;NyD rSefapawmh/ ightjypfESifhigomqdkif\/19;5 oifwdkYonf ightay:0g<um;? igt&SufcH&aomaMumifh? igtjypfwifMuaomfvnf;?19;6 bk&m;ocifonf ighudkvSJ rdrdausmhuGif; ausmhrdawmfrlaMumif;udk odrSwfMuavmh/19;7 igonf udk,fcH&aom nOf;qJjcif;udktaMumif;jyK jrnfwrf;aomfvnf;? tb,folrQem;raxmif/ atmif[pfaomfvnf; w&m;ojzihf
pD&if aomolr&Sd/19;8 igroGm;Edkifatmif igha&SUrSm tqD;tumjyK? igoGm;&mvrf; arSmifrdkufudkxm;awmfrlNyD/19;9 igh*kPftoa&udk cRwf? ighacgif;uaygif;o&zludk csawmfrlNyD/19;10 ighudk0dkif; zsufqD;awmfrlojzifh igaysmufukefNyD/ opfyifudkEIwfouJhodkY? igajrmfvifh&aomtcGifhudk EIwfawmfrlNyD/19;11 igtrsufawmfudk EId;aqmf? ighudk&efoluJhodkY rSwfawmfrl\/19;12 ppfcsDvm? ppfol&JawmfwdkYonf igha&SUodkYa&mufjcif;iSg? usKH;wl; ighywfvnfwyfcsMu\/19;13 ighnDtpfudkwdkYudk igESifhuGma0;apawmfrl\/ ightodtuRrf;wdkYonf ighudkrod? dkif;aomoljzpfMu\/19;14 ighaygufabmfwdkYonf ighudkpGefY? igholi,fcsif;wdkYonf arhavsmhMu\/19;15 ighuRefrrsm;? ightdrfoltdrfom;rsm;wdkYonf ighudk{nfhonfuJhodkY4if;? wuRef;wEdkifiHom;uJhodkY4if;rSwfMu\/19;16 ighuRefudkigac:aomtcg olonfrxl;? olUudkEIwfquf awmif;yef&\/19;17 ighr,m;onf ightoufavudk4if;? ighom;orD;wdkYonf igjrnfwrf;jcif;toHudk4if;&GHUMu\/19;18 oli,fwdkYonfvnf; ighudkrxDrJhjrifjyK igxaomtcguJh&JUMu\/19;19 ighrdwfaqGwdkYonf ighudk&GHU? igcspfaomolwdkYonf igh&efoljzpfMu\/19;20 ighta&tom;onf ightdk;wdkYuyfvsuf&Sd\/ oGm;zHk;wckomygvsuf igajy;vGwf&\/19;21 tdktaqGcifyGef;wdkY? ighudkoem;Muyg/ ighudkoem;Muyg/ bk&m;ocif\vufawmfonf ighudkxdcdkufygNyD/19;22 bk&m;ocifnOf;qJawmfrlonfenf;wl tb,faMumifh oifwdkYonfnOf;qJMuoenf;/ tb,faMumifh ightom;udkpm; ra&mifh&JbJ
aeMu oenf;/19;23 ighpum;udk ,cka&;rSwfygapaom/ pm&if;oGif;xm;ygapaom/19;24 cJjym;ay:rSm unpfESifhtu&mwifvsuf? ausmufpmxdk;vsufNrJygapaom/19;25 ighudka&G;EIwfaomocifonf touf&Sif? aemifumv ajrrIefYtay:rSm ay:vmawmfrlrnf[l4if;?
19;26 ighta&ukefNyD;rS udk,fudkyifzsufqD;aomfvnf;? igonf udk,fcEm bk&m;ocifudk jrifrnf[l4if; igod\/19;27 ighbufaeawmfrlaom bk&m;ocifudkigjrifrnf/ olwyg;jrifonfomru? igonfudk,frsufpdESifhzl;jrifrnf/ xdkodkYajrmfvifh
ighausmufuyf onfysufvsuf&Sd\/19;28 ,ckrSm oifwdkYu? igwdkYonfolUudktb,fodkY nOf;qJ&rnfenf;/ oltjypfwifaomtcGifhudk tb,fodkYawGU&rnfenf;[k qdkMuonf
jzpf?19;29 xm;ab;udkaMumufMuavmh/ taMumif;rlum;? trsufawmfonf xm;ab;jzifhtjypfay; wwf\/ tjypfpD&if&aomtcsdef&SdaMumif;
udkodrSwfMuavmh[k >rufqdk\/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1
20;2
20;3
20;4
20;5
20;6
20;7
20;8
20;9
20;10
20;11
20;12
20;13

wzef aerwftrsKd;om; aZmzm>rufqdkonfum;?igjyefajym&rnftaMumif;? ighpdwfESvHk;onfEId;aqmfaomaMumifh ajymcsifaompdwftm;BuD;\/igonf udk,fcH&aomuJh&JUjypfwifjcif;pum;udkMum;? ighmPfoabm EId;aqmfojzifh igjyefajym&\/a&SUOD;pGmaomumv? vludkajrBuD;ay:rSmae&mcspumvrSp?qdk;aomolonf MumjrifhpGmumv r0g<um;&aMumif;udk4if;? t"rvlonf cPom0rf;ajrmufaMumif;udk4if; rodoavm/ol\bkef;onf rdkCf;ay:odkYwuf? ol\acgif;onf rdkCf;wdrfwdkifatmifrSDaomfvnf;?rdrdrpifuJhodkY tpOfysuf&vdrfhrnf/ olUudkjrifbl;aomolwdkYu? xkdolonf tb,frSm&Sdoenf;[k ar;Muvdrfhrnf/olonf tdyfrufuJhodkY vGifhjym; aemufwzefrawGU&/ nOfhlygHkuJhodkY uG,faysmuf&vdrfhrnf/olUudkjrifbl;aomrsufpdonf aemufwzef olUudkrMunfhrI&/ ol\ae&mt&yfonf aemufwzef olUudkrjrif&/ol\om;wdkYonf qif;&Jom;wdkYudkazsmifhzs&Mu\/ odkxm;aomOpmudk udk,fvufESifhjyefay;&Mu\/ol\tdk;wdkYonf ysKdaomt&G,f\t&SdefESifhjynfhpHkaomfvnf;? olESifhwuG ajrrIefYtdyf&Muvdrfhrnf/olonf rdrdypyf 'kpdkufudkcsKdEdk;xif? rdrdvQmatmufrSm0Sufxm;vsuf?ESajrmojzifh rpGefY&ufbJ? rdrdypyfiHkaomfvnf;?459

20;14
20;15
20;16
20;17
20;18
20;19
20;20
20;21
20;22
20;23
20;24
20;25
20;26
20;27
20;28
20;29

pm;NyD;vQifol\0rf;xJrSmoabmajymif; a>rqdk;tqdyftawmufjzpfvdrfhrnf/olrsKdaompnf;pdrfOpmudk wzeftef&vdrfhrnf/ bk&m;ocifvnf; olUudk0rf;EIwfawmfrlrnf/olonfa>rqdk;tqdyftawmufudkpdkY a>ra[mufudkufojzifhao&vdrfhrnf/toG,foG,faomjrpf? EdkYESifhysm;&nfpD;aomjrpfwdkYudk rjrif&/rdrdvkyf&aom OpmudkrdrdroHk;bJjyefay;&\/ jyefay;&aom OpmjzpfaomaMumifh tm;&jcif;r&Sd&/qif;&Jom;wdkYudknOf;qJpGefYypf? rdrdraqmufaomtdrfudkvk,laomaMumihf4if;?avmbrajyEdkifaomaMumifh4if;? tvdk&SdaomOpmwpHkwckrQr<uif; qHk;IH;&vdrfhrnf/olvk,lcsifaom avmbvufESifhtb,ft&mrQ rvGwfaomaMumifh? ol\pnf;pdrfrwnf&/Opm<u,f0pOfwGifyif qif;&Jjcif;ESifhawGU trsKd;rsKd;aomtrIwdkYonf a&mufMuvdrfhrnf/odkYaomfvnf; olonf0pGmpm;&\/ bk&m;ocifonftrsufawmft&SdefudkvTwf olpm;p&mbdkY trsufawmfrdkCf;udk&Gmapawmfrlrnf/oHvufeufudka&Smifajy;aomfvnf;? aMu;0gav;jzifhxkwfcsif;cGif;vdrfhrnf/jrm;udkEIwfvQifrdrdudk,fxJu xGufvm\/ ta&mifawmufaomxm;onf ol\onf;ajc xJuxGufvm? olonf rdef;armaxGa0vsuf
ae&\/cyfodrf;aomab;wdkYonfolUtbdkYodkxm;vsuf&SdMu\/ vlrarG;aomrD;onfolUudkavmifvdrfhrnf/ ol\ae&m<uif;orQaomt&mwdkYudk
avmifvdrfhrnf/rdkCf;aumif;uifonf ol\tjypfudkabmfjy? ajrBuD;onfvnf;olUwbuf xvdrfhrnf/ol\tdrf&SdaomOpmonf uG,faysmuf? trsufawmfxGufaomaeY a&uJhodkYpD;oGm;vdrfhrnf/xdkodkYaomqkvyfudk bk&m;ocifonfvlqdk;tm;ay;awmfrl\/ xdkodkYaomtarGOpmudk bk&m;ocifcGJa0pD&ifawmfrlonf[k >rufqdk\/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1?2
21;3
21;4
21;5
21;6
21;7
21;8
21;9
21;10
21;11
21;12
21;13
21;14
21;15

a,mbjyef>rufqdkonfum;?- ighpum;udk aphaphem;axmif ightm;ESpfodrfhjcif;udk jyKMuavmh/igajym&aomtcGifh&Sdapjcif;iSg onf;cHMuavmh/ igajymNyD;rS jyuf,,fjyKcsifvQif jyKMuavmh/igjrnfwrf;aomt&mESifhvlqdkifoavm/ tb,faMumifhpdwfrwdkoifhoenf;/ighudkMunfhIvsuf rdef;armawGa0? oifwdkYypyfudk oifwdkYvufESifhzHk;tkyfMuavmh/igonf atmufarhaomtcg? rdef;armawGa0? udk,ftom;onf wkefvIyfvsuf&Sd\/
vlqdk;wdkYonf touf&SifHkrQru? tb,faMumifhtoufBuD; bkef;pnf;pdrfESifhjynfhpHkMuoenf;/olwdkYom;orD;wdkYonf olwdkYywf0ef;usift&yf4if;? olwdkYtrsKd;tET,fonf olwdkYa&SUarSmuf4if;ae&musMu\/olwdkYtdrfrsm;onfvnf; ab;ESifhvGwfNidrf0yfMu\/ bk&m;ocif'Pfcwfawmfrljcif;ESifh uif;vGwfMu\/olwdkYEGm;vm;onf rcRwfrvTJt&G,fvdkufwwf\/ EGm;ronfvnf; 0rf;ydk;rysufbGm;wwf\/olwdkYoli,frsm;udk odk;pkuJhodkYvTwf? om;orD;wdkYonfuckefwwfMu\/olwdkYonf ywfomESifhapmif;udkwD;vsuf? oDcsif;qdk ESJc&mrIwfoHESifh 0rf;ajrmufwwfMu\/aysmfarGUvsuftoufumvudkvGefap? csufjcif;aorif;EdkifiHodkY qif;oufwwfMu\/bk&m;ociftm;vnf;? igwdkYxHrSxGufoGm;avmh/ udk,fawmf\w&m;udkigwdkYrodvdk[l4if;?teEwefcdk;&Sifonf tb,fodkYaomoljzpf igwdkYonf0wfjyK&rnfenf;/ olUudkqkawmif;vQif tb,faus;Zl;&Sdvdrfhrnfenf;[l4if;
qdkwwf Mu\/
21;16 odkYaomfvnf; olwdkYonf udk,fpnf;pdrfudkudk,frydkifMu/ rw&m;aomolwkdY\ tBuHtpnfudkigonf0efrcH/21;17 rw&m;aomolwdkY\ rD;cGufonfao? olwdkYudkzsufqD;jcif;iSg bk&m;ocifonftrsufawmfxGufojzifh? b,fESpfBudrfab;Oy'fwdkYudk
pD&ifawmfrl bl;onfudk4if;?21;18 olwdkYonf ava&SUrSmtrIdufESifh rkefwdkif;wdkufoGm;aomzGJuJhodkY b,fESpfBudrfjzpfbl;onfudk4if;?21;19 bk&m;ocifonf ol\tjypfudk ol\om;orD;wdkYtbdkY b,fESpfBudrf odkxm;awmfrlbl;onfudk4if;? olonfudk,fwdkifod?21;20 udk,fysufpD;jcif;udk udk,frsufpdESifhjrifvsuf? teEwefcdk;&Sif\trsufawmfudkaomufpdrfhaomiSg? ol\tjypfudkb,fESpfBudrfqyfay;
awmfrlbl; onfudk4if; odrSwfMuavmh/21;21 olae&aom ESpfvaphaomtcg? olUom;orD;wdkY a&mufaomtrIESifholonf tb,fodkYqdkifoenf;/21;22 jrifhaomt&yfaeaomolwdkYudk tpdk;&awmfrlaombk&m;ocifudk tb,foloGefoifvdrfhrnfenf;/21;23 wa,mufaomolum; cGeftm;ESifhjynfhpHkvsuf? Nidrf0yfcsrf;ompGmaowwf\/21;24 ol\eHaz;wdkYonf qlNzdK;? tdk;wdkYvnf; jcifqDESifhpdkpGwfMu\/21;25 wa,mufaomolum; wcgrQraysmfarGU? pdwfndK;i,fvsufaowwf\/21;26 ESpfa,mufvHk;wdkYonf rjcm;rem;? ajrrIeftdyf wDaumifrsm; zHk;vTrf;jcif;udkcH&Mu\/21;27 oifwdkYonf atmufarhaomt&m? ighudkremvdkaompdwfESifh qifjcifaomt&mwdkYudkigod\/21;28 tmPmxm;wwfaomol\tdrfonf tb,frSm&Sdoenf;/ rw&m;aomolwdkY\ bHkAdrmefwdkYonf tb,frSm&Sdoenf;[k oifwdkYonf
qdkMu vdrfhrnf/460

21;29 c&D;oGm;aomolwdkYudk rar;Mubl;oavm/21;30 zsufqD;&maeY&ufumvbdkY rw&m;aomolwdkYonf ,ckab;vGwfvdrfhrnftaMumif;? a'gotrsufcH&maeY&ufumvbdkY? ,ckxGuf


ajrmufvdrfhrnftaMumif;wnf;[laom olwdkYvuPmoufaorsm;udkrodMuoavm/21;31 oljyKaomtrIudkolUa&SUrSm tb,folabmfjyvdrfhrnfenf;/ ol\tjypfESifhtavsmuf tb,folqyfay;vdrfhrnfenf;/21;32 olonfoN*K[fjcif;odkYa&muf? ol\ocsKif;yHkudktapmifhxm;Muvdrfhrnf/21;33 olonf csKdifhajrpdkifwdkYudk csKdEdk;xifvdrfhrnf/ ra&wGufEdkifatmifrsm;pGmaomolwdkYonf olUa&SUoGm;ESifhouJhodkY? olonfvlcyfodrf;wdkYudk
rdrd
21;34 odkYjzpf oifwdkYjyefajymaompum; rkomygaomaMumifh? tb,fodkY ighudktcsnf;ESD;ESpfodrfh apMuvdrfhrnfenf;[k >rufqdk\/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1 wzef awreftrsKd;om; {vdzwf>rufqdkonfum;?22;2 vlonf rdrdynmtm;jzifh rdrdtusKd;udkjyKpkouJhodkY bk&m;ocif aus;Zl;jyKEdkifoavm/22;3 oif\ajzmifhrwfjcif;tm;jzifh? teEwefcdk;&Sifonf aus;Zl;&Sdawmfrloavm/ oif\tusifh tjypfrygaMumif;udkxif&Sm;apaom
tm;jzifh tusKd; pD;yGg;&Sdawmfrloavm/22;4 oifhudkaMumuf&GHUaomaMumifh qHk;ray;awmfrlrnfavm/ oifESifhw&m;awGUawmfrlrnfavm/22;5 oifjyKaom'kpdkufonf tvGefBuD;onfr[kwfavm/ oifhtjypfwdkYonf ra&wGufEdkifatmifrsm;jym;onfr[kwfavm/22;6 oifonf nDtpfudkaygifxm;aomOpmudk rw&m;ojzifhcH,lNyD/ qif;&JaomolwdkY\ t0wfudkvnf;cRwf,lNyD/22;7 armaomolaomufbdkYa&udkray;/ iwfrGwfaomoludkrauR;/22;8 tm;BuD;aomolrlum; ajrudkydkif&\/ *kPftoa&&Sdaomolonf ae&aomtcGifhudk&\/22;9 oifonf rkwfqdk;rwdkYudk vufcsnf;vTwfvdkuf? rdbr&Sdaomoli,fwdkY\ vufudkcsKd;NyD/22;10 xdkaMumifh ausmhuGif;ESifhausmhrdNyD; xdwfvefYaompdwfESifhyifyef;&\/22;11 rjrifEdkifaomarSmifrdkufonf nif;qJ? jyif;pGmpD;aoma&onf vTrf;rdk;&\/22;12 bk&m;ocifonf aumif;uifb0*fay:rSm&Sdawmfrlonf r[kwfavm/ Mu,fwdkYonf tb,frQavmufjrifhMuonfwum;/22;13 odkYjzpf oifu? bk&m;ocifonf tb,fodkYodawmfrlrnfenf;/ xlaomwdrfwdkufuG,fvsufESifh pD&ifawmfrlEdkifrnfavm/22;14 rjrifEdkifatmif xlxyfaomwdrfwdkYonf udk,fawmfudkvTrf;rdk;Mu\/ aumif;uifpMum0Vmxdyfay:rSm vSnfhvnfawmfrlonf[kqdkwwf\/22;15 umvtcsdefraphrSD zsufqD;jcif;? a&vTrf;rdk;?22;16 tajctjrpfy,f&Sif;jcif;udk cH&aomolwnf;[laom
22;17 bk&m;ociftm; igwdkYxHrSxGufoGm;avmh[l4if;? teEwefcdk;&Sifonf igwdkYtbdkY tb,fodkYjyKEdkifoenf;[l4if;? qdkwwfaom
t"rvlwdkY vdkufbl;aom vrf;a[mif;udk oifonfvdkufOD;rnfavm/22;18 odkY&mwGif bk&m;ocifonf olwdkYtdrfudk aumif;aomt&mESifhjynfhapawmfrl\/ rw&m;aomolwdkY\ tBuHtpnfudkigonf0efrcH/22;19 ajzmifhrwfaomolwdkYonf Munfhjrif 0rf;ajrmufMu\/ tjypfuif;aomolwdkYonf xdkt"rvlwdkYudkuJh&JUwwfMu\/22;20 tu,fpifppf igwdkY&efolonf ysufpD;avNyD/ ol\pnf;pdrfudk rD;avmifavNyD[k qdk&Mu\/
22;21 bk&m;ocifESifhtuRrf;0if rd[m,zGJUavmh/ xkdokdYjyKrSaumif;pm;jcif;odkY a&muf&vdrfhrnf/22;22 EIwfawmfxGufw&m;udkcH,l pum;awmfudk ESvHk;oGif;ygavmh/22;23 teEwefcdk;&SifxHawmfodkYjyefvmvQif? wnfaqmufjcif;&Sdvdrfhrnf/ oifhtdrfrS'kpdkufudky,f&Sm;vQif?22;24 a&TudkajrrIefYuJhodkY4if;? Mozd&a&Tudk jrpf&Sdaomausmufp&pfuJhodkY4if; odkxm;&vdrfhrnf/22;25 xdktcg teEwefcdk;&Sifonf oifa&T&wem? oifoHk;&aom aiGb@mjzpfawmfrlvdrfhrnf/22;26 oifonf teEwefcdk;&SifarGUavsmf? bk&m;ocifudk zl;ajrmf&aomtcGifh&Sdvdrfhrnf/22;27 oifqkawmif;aomtcg em;axmifawmfrlrnf/ opm*wdxm;onftwdkif;? opm0wfajz&aomtcGifh&Sdvdrfhrnf/22;28 oifBuHpnfaomtBuHtpnfonfxajrmuf? oifoGm;aomvrf; a&mifjcnfxGef;vdrfhrnf/22;29 olwyg;wdkYonf ESdrfhcsjcif;udkcH&aomtcg? oifucsD;ajrmufaomtcGifh&Sdonf[k qdk&vdrfhrnf/ pdwfESdrfhcsaomoludk u,fwifawmfrl
vdrfhrnf/22;30 tjypfruif;aomoludkyif u,fEIwfawmfrlvdrfhrnf/ oifjyKaomtrI oefY&Sif;aomtm;jzifh olonfu,fwifjcif;odkYa&mufvdrfhrnf[k
>rufqdk\/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1
23;2
23;3

a,mbjyef >rufqdkonfum;?,ckigjyif;pGmjrnfwrf;aomfvnf;? igcH&aom'Pfonf omjyif;yg\/bk&m;ocifudk awGUEdkifaomt&yfudk igodygapaom/ yvifawmfa&SUodkYa&mufygapaom/461

23;4
23;5
23;6
23;7
23;8
23;9
23;10
23;11
23;12
23;13
23;14
23;15
23;16
23;17

a&SUawmfodkYa&mufrS igonf udk,ftrIudkjyifqif? rsm;pGmaomtusKd;taMumif;wdkYudk avQmufxm;&\/ightm; jyefajymrdefY>rufawmfrlaom pum;awmfudk igodem;vnf&\/r[mwefcdk;awmftm;jzifh igESifhw&m;awGUawmfrlrnfavm/ awGUawmfrrl/ ighpum;udk em;axmifawmfrlrnf/ajzmifhrwfaomolonf a&SUawmfaqG;aET;aomtcGifh&Sd? w&m;&Sifonf ightrIudk tpOf&Sif;vif;apawmfrlrnf/,ckrlum;? igwufvQif bk&m;ocif&Sdawmfrrl/ qkwfvQifudk,fawmfudkr&dyfrd?vkyfawmfrl&mvuf0JbufodkYoGm;vQif udk,fawmfudkrzl;rawGU&/ vusfmbuf ykef;a&SmifvsufaeawmfrlaomaMumifh? udk,fawmfudk
rjrif&/odkYaomfvn;f igoGm;aomvrf;udkodawmfrl\/ ppfawmfrljcif;udkcHNyD;rS? a&TuJhodkY igay:vdrfhrnf/ajcawmf&mudk tpOfwpdkufiga&SmufoGm;? <uawmfrl&mvrf;udk rvTJra&Smifvdkufyg\/xm;awmfrlaomynwfwdkYudk igry,f/ EIwfawmfxGufpum;wdkYudk ig&ifcGifodkxm;yg\/odkY&mwGif oabmwnDwnf;&Sdawmfrlaombk&m;ocifudk tb,folonfajymif;vJapEdkifrnfenf;/ tvdkawmf&Sdonftwdkif;jyKawmfrl
vdrfhrnf/ightief;twmudk pD&ifawmfrl\/ xdkodkYaom tBuHtpnfawmftrsm;&SdMu\/xdkaMumifha&SUawmf igxdwfvefYvsufae qifjcifaomtcg? udk,fawmfudkaMumuf&GHU&\/bk&m;ocifonf ighpdwfysufapjcif;iSg4if;? teEwefcdk;&Sifonf igaMumuf&GHUapjcif;iSg4if; jyKawmfrl\/taMumif;rlum;? arSmifrdkufra&mufrSD ighudky,f&Sif;awmfrrl/ xlxyfaomarSmifrdkufrS ighudkuG,f umawmfrrlygwum;/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1

teEwefcdk;&Sifonf tb,faMumifhumvtcsdefwdkYudk odkxm;awmfrrloenf;/ em;vnfaomolwdkYonf w&m;pD&ifawmfrl&maeY&ufudk


tb,faMumifhrjrif&oenf;/24;2 tcsKdUaomolwdkYonf ajrrSwfwdkifwdkYudka&TUwwfMu\/ olwyg;\ odk;qdwfwdkYudkvk,l udk,ftbdkYxdef;ausmif;Mu\/24;3 rdbr&Sdaomoli,f\jrnf;udkarmif;oGm;? rkwfqdk;r\EGm;udktaygif,lMu\/24;4 iwfrGwfaomolwdkYudk vrf;vGJapMu\/ qif;&Jaomjynfom;wdkYonfpka0; ykef;a&Smifvsufae&Mu\/24;5 olwdkYonf tvkyfvkyfjcif;iSg awmdkif;aomjrnf;uJhodkYxGuf&Mu\/ pm;p&m&Smjcif;iSg eHeufapmapmoGm;? udk,ftbdkYESifh om;orD;wdkY
tbdkYudk awmawGU&Mu\/24;6 v,fjyifum;? nOf;qJaomol\pyg;udk&dwf? ol\pyspfoD;udkodrf;&Mu\/24;7 csrf;aomumv udk,fudkzHk;vTrf;p&mt0wfr&Sd/ tcsnf;pnf;tdyf&Mu\/24;8 wnf;cdkp&mwJr&SdaomaMumifh? awmifay:rdkCf;a&pdkpGwfvsuf ausmufMum;rSmcdk&Mu\/24;9 tbr&Sdaomoli,fonf trdEdkYESifhuGm&\/ qif;&Jom;onf rdrdOpmudkaygifxm;&\/24;10 t0wfr&Sd tcsnf;pnf;vSnfhvnf rGwfodyfvsuf? olwyg;aumufvIdif;udkxrf;&\/24;11 olwyg;tdrfrSm qDudkBudwfvsuf? pyspfoD;udkeif;e,fvsuf tiwfcH&\/24;12 vlwdkYonf NrdKUxJrSmnnf;wGm;Mu\/ emaomolwdkYonf atmf[pfMu\/ odkYaomfvnf; olwdkYqkawmif;aompum;udk bk&m;ocifonf
yrmP jyKawmfrrl/
24;13 tcsKdUaomolwdkYonf tvif;udkqefYusifbufjyK tvif;oabmudkrod/ vif;aomvrf;odkY rvdkufwwfMu/24;14 vlowfonfapmapmx qif;&JiwfrGwfaomolwdkYudkowfwwf\/ nOfhtcg olckd;vkyfwwf\/24;15 olUr,m;udkcdk;aomolonf nOD;,Htcsdefudkajrmfvifh? rdrdfrsufESmudkzHk;vsuf tb,folrQrjrif&[k qdkwwf\/24;16 vlqdk;wdkYonf nOfhtcsdef olwyg;\tdrfudkazmufxGif;wwfMu\/ aeYtcsdef ykef;vsufae tvif;udka&SmifwwfMu\/24;17 eHeuf,Hudkaorif;t&dyfuJhodkYxifrSwf? aorif;t&dyfaMumufrufbG,faomab;wdkYudk od&Mu\/24;18 a&ay:rSmayghyg;Mu\/ ajray:rSmusdefqJaomtbdkYudkcH&? pyspfO,smOfteD;odkY rcsOf;&Mu/24;19 rdkCf;a&onf cef;ajcmufjcif;tm;jzifh4if;? aeylt&Sdeftm;jzifh4if;? uG,faysmufwwfouJhodkY? rw&m;aomolonf aorif;EdkifiH uG,f
aysmuf wwf\/24;20 ol\trdonf olUudkarhavsmh? wDaumifwdkYonfNrdefpGmpm;vdrfhrnf/ aemufwzef tb,folrQratmufarh&/ rw&m;aomolonf
opfyif uJhodkYusKd;&vdrfhrnf/
24;21 rw&m;aomolonf om;rbGm;aomrdef;rudk nSOf;qJwwf\/ rkwfqdk;rudkvnf; aus;Zl;rjyKwwf/24;22 tm;BuD;aomoludkyif rdrdwefcdk;aMumifhy,f&Sif;wwf\/ xaomtcg vlwdkif;udk,ftouftbdkY pdk;&drfwwf\/24;23 odkY&mwGif &J&ifhpGmcdkvIH&mtcGifhudk olUtm;ay;? xdkodkYaomolwdkY\trIrsm;udk yrmPjyKawmfrl\/24;24 cPcsD;ajrmufjcif;odkYa&mufwzef uG,faysmuf\/ ESdrfhcsjcif;odkYa&mufojzifh? tjcm;aomoluJhodkY toufcsKyfjcif;udk4if;? pyg;ESH
tzsm;uJhodkY &dwfjzwfjcif;udk4if; cH&Mu\/24;25 odkYr[kwfvQif? ig\rkomtjypfudk tb,foljyrnfenf;/ ig\pum;udk tb,folacsrnfenf;[k >rufqdk\/

462

tcef;BuD; ( 25 )
25;1 wzef ItmtrsKd;om; Adv''f>rufqdkonfum;?25;2 bk&m;ocifonf tmPmawmfESifh4if;? aMumuf&GHUdkaobG,faom *kPfawmfESifh4if; jynfhpHk? jrifhaomXmeawmf Nidrfoufjcif;udk
jyKpkawmfrl\/25;3 AdkvfajcawmfwdkYudk a&wGufEdkifoavm/ tvif;awmfonf tb,foludkrvif; bJ aeoenf;/25;4 odkYjzpf vlonfbk&m;ocifha&SUawmf ukodkvfudktb,fodkY&Edkifoenf;/ vlrdef;rbGm;jrifaomolonf tb,fodkYoefY&Sif;Edkifoenf;/25;5 vaomfvnf; tvif;r&Sd/ Mu,faomfvnf; a&SUawmfrjzLpif/25;6 xdkrQru? wDaumifjzpfaomvl? ydk;&Gjzpfaomvlom;udk tb,fodkYqdkbG,f&m&Sdoenf;[k >rufqdk\/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1
26;2
26;3
26;4
26;5
26;6
26;7
26;8
26;9
26;10
26;11
26;12
26;13
26;14

a,mbjyef >rufqdkonfum;?oifonf tm;enf;aomolukd tb,fodkY rpoenf;/ vufusaomoludk tb,fodkYaxmufyifhoenf;/rdkufaomoludk tb,fodkYtBuHay;oenf;/ xl;qef;aomynmudk tb,fodkYjyoenf;/pum;udk tb,foltm;>rufqdkoenf;/ tb,fol\0dnmOftm;jzifh a[majymoenf;/
atmuft&yf ocsKif;om;wdkYESifhwuG a&rsm;ESifha&aeaomolrsm;wdkYonf wkefvIyfMu\/r&PmEdkifiHonf a&SUawmfvSefvsuf&Sd\/ tA'KefEdkifiHudk zHk;tkyfjcif;r&Sd&m/rdkCf;aumif;uifudk vGwfvyfv[m Muufawmfrl\/ ajrBuD;udktcktcHr&Sd qGJxm;awmfrl\/xlxyfaomrdkCf;wdrfawmfESifha&udkxkwfawmfrl? rdkCf;wdrfonf rpkwfrjywfae\/rdkCf;wdrfawmfudkjzefY yvifawmfrsufESmudkzHk;tkyfawmfrl\/tvif;ESifhtrdkufqHkrd&mtydkif;tjcm; pMum0VmudkuefYuGufawmfrl\/qHk;rawmfrljcif;aMumifh? rdkCf;aumif;uifwdkifwdkYonfwkefvIyf rdef;armawGa0vsufaeMu\/wefcdk;awmftm;jzifh ork'&mudkqHk;rawmfrl\/ ynmawmftm;jzifh ol\rmeudk csKd;zsufawmfrl\/0dnmOfawmftm;jzifh rdkCf;aumif;uifwefqmrsm;udkjyif? vsifjrefaom e*g;udkvnf;zefqif;awmfrl\/a&GUum;? trIawmft&dyft>rufomjzpf\/ pum;awmftoH tenf;i,fudkomem;Mum;&\/ wefcdk;awmfrdkCf;BudK;oHudk tb,fol
em;vnfEdkifoenf;[k >rufqdk\/

tcef;BuD; ( 27 )
27;1
27;2
27;3
27;4
27;5
27;6
27;7
27;8
27;9
27;10
27;11
27;12
27;13
27;14
27;15
27;16
27;17
27;18
27;19
27;20
27;21

a,mbonf vuFmpum;udk quf>rufqdkonfum;?ighudk trIHI;apawmfrlaombk&m;ocif? igh0dnmOfudk nOf;qJawmfrlaomteEwefckd;&Sifonf touf&SifawmfrlonfrSefvQif?ightouf&Sifvsuf? ighESmacgif; bk&m;ocifay;awmfrlaom toufwnforQumvywfvHk;?wcgrQ t"rpum;udk ighEIwfr>ruf/ vSnfhpm;aompum;udk ighvQmjzifhigrajymbJaernf/oifwdkYoabmajzmifhonf[k 0efcHaompum;onf igESihfa0;ygapaom/ igonfudk,foabm ajzmifhonfudkaoonfwdkifatmifrjiif;/igonf w&m;aomtusifhudkvufrvTwf? pGJudkifvsufaernf/ touf&SiforQumvywfvHk; udk,fpdwfESvHk;onf udk,fudktjypfrwif&/
igh&efolonf qdk;aomoluJhodkY4if;? ighwbufxaomolonf rajzmifhrwfaomoluJhodkY4if; jzpfygapaom/t"rvlonf qHk;jcif;odkYa&muf? touf0dnmOfudk bk&m;ocifEIwfawmfrlaomtcg tb,fajrmfvifhp&m&Sdao;oenf;/xdktrIa&mufaomtcg? olatmf[pfjcif;udk bk&m;ocifem;axmifawmfrlrnfavm/xdkolonf teEwefcdk;&SifarGUavsmfvdrfhrnfavm/ bk&m;ocifudk tpOfy|emjyKvdrfhrnfavm/
bk&m;ocif\ trIawmfwdkYudk oifwdkYtm;igjyornf/ teEwefcdk;&SifBuHpnfawmfrl aomt&mwdkYudk igxdrf0Sufrxm;/oifwdkYonfudk,fwdkifodjrifvsuf? rQavmuftcsnf;ESD;aompdwfudk tb,faMumifhjyKpkMuoenf;/vlqdk;tm; bk&m;ocifay;awmfrlaomqkvyf? nOf;qJwwfaomolonf teEwefcdk;&Sif\vufawmfrS cH&aomtarGOpm[lrlum;?ol\ om;orD;rsm;jym;aomfvnf; xm;pmjzpfMu\/ rGwfodyfjcif;udkvnf; cH&Mu\/ol usef<uif;aomolwdkYudk aorif;oN*K[fvdrfhrnf/ ol\rkwfqdk;rwdkYonf idka<u;jcif;udkrjyK&Mu/olonf aiGudkajrrIefYuJhodkYyHk? t0wfwefqmudk &GHUuJhodkYjyifqifaomfvnf;?xdkt0wfwefqmudk ajzmifhrwfaomolonf 0wfqifvdrfhrnf/ xdkaiGudk tjypfuif;aomolonf a0iSvdrfhrnf/olaqmufaomtdrfonf ydk;&GtdrfuJhodkY4if;? uif;wJuJhodkY4if;jzpf\/xdk&wwfaomolonf aoaomtcgoN*K[fjcif;udkrcH&/ rsufpdwrSdwf qHk;IH;NyD/xaoma&uJhodkY ab;Oy'fwdkYonf olUudkvdkufwwf\/ nOfhtcg rdkCf;oufrkefwdkif; wdkufoGm;wwf\/ta&SUavvTifh olonf rdrdae&mrwnf/ avt[kefjzifh ygoGm;wwf\/463

27;22 bk&m;ocifonf roem;bJ'Pfcwfawmfrlojzifh vufawmfrSvGwfjcif;iSg tvdk&Sdvdrfhrnf/27;23 vlwdkYonf vufckyfwD; uJh&JUoHudkjyKvsuf? olUudkarmif;Muvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 28 )
28;1
28;2
28;3
28;4
28;5
28;6
28;7
28;8
28;9
28;10
28;11
28;12
28;13
28;14
28;15
28;16
28;17
28;18
28;19
28;20
28;21
28;22
28;23
28;24
28;25
28;26
28;27
28;28

aiGvdkufaomaiGaMumif;onfpifppf&Sd\/ vlppfwwfaoma&Tae&mvnf;&Sd\/oHudkajrBuD;xJu wl;,lwwf\/ ausmufudkcsuf aMu;eDudk&wwf\/vlonfarSmifrdkufudkaysmufapwwf\/ tqHk;wdkifatmif4if;arSmifrdkufausmuf? aorif;t&yfwdkifatmif4if;vdkuf ppfwwf\/awmifajc&if;wGif;wl;? ajcjzifhudk,fudkraxmufbJqif;? vlae&mudk pGefYoGm;wwf\/ajronf pm;p&mudkay;wwfaomfvnf;? atmuft&yf rD;jzifhysufouJhodkY tysufcH&\/ol\ausmufwdkYonf ausmufeDae&mjzpf\/ ajrrIefYvnf;a&Tjzpf\/tb,fiSufrQrod? vif;wrsufpdvnf; rjrifao;aomvrf;&Sd\/xdkvrf;udkom;&Jreif;? jcaoFhra&Smufao;/vlonf ausmufay:rSmvufwif? awmifwdkYudkajc&if;wdkifatmif arSmufwwf\/ausmufwdkYwGif a&pD;apwwf\/ ol\rsufpdonf xl;qef;aomt&m&SdorQwdkYudk Munfhjrifwwf\/pD;aoma&udkwzefjzwf? 0Sufxm;aomt&mwdkYudk xkwfabmfwwf\/
odkY&mwGif? ynmudktb,frSmawGU&vdrfhrnfenf;/ OmPfonfvnf; tb,ft&yfaeoenf;/OmPfynmtbdk;udkvlrodEdkif/ touf&SifaomolwdkY\ae&m &SmrawGUEdkif/eufeJaomt&yfu igr&Sd/ yifv,fuvnf;? igr&Sd[kqdkwwf\/a&Tpifudkay; ynmudkr&/ aiGudkcsdef ynmtbdk;udkrrSDEdkif/Mozd&a&T? jrwfaom&S[Hausmuf? eDvmausmufESifh 0,faomfvnf;r&Edkif/a&Tjzpfap? ausmufovif;jzpfaprrSDEdkif/ a&Tpifwefqmrsm;ESifh z,fvSnfr&Edkif/oEmESifhykvJudk ajymp&mr&Sd/ ynmonf ywjrm;xuf omtbdk;BuD;\/uk&SOb,m;onf rrSDEdkif/ tjrwfqHk;aom a&TESifh0,fr&Edkif/
odkYjzpf ynmonf tb,fuvmoenf;/ OmPfonf tb,fqDrSmae&musoenf;/
touf&Sifaomow0gwpHkwa,mufrQ MunhfrjrifEdkif/ rdkCf;aumif;uifiSufwdkYonf &SmrawGUEdkif/tA'Kefrif;ESifhaorif;wdkYu? ynm\odwif;udkem;ESifh Mum;HkrQom&Sdonf[k qdkwwfMu\/bk&m;ocifomvQif ynmvrf;udkem;vnfawmfrl\/ ynmae&mt&yfudk odawmfrl\/avudkcsdefvsuf? a&udkvnf;jcifvsuf?
ajrBuD;pGef;wdkifatmifMunhfI? aumif;uifatmuf &SdorQwdkYudkjrifawmfrl\/rdkCf;&GmrIudkpD&if? rdkCf;BuddK;vQyfppfjyuf&mvrf;udk zefqif;aomtcg?ynmudkjrif abmfjyawmfrl\/ ynmw&m;udkxm; pHkprf;awmfrl\/vlwdkYtm;vnf; xm0&bk&m;udk aMumuf&GHUjcif;onfynmjzpfaMumif;ESifh? 'kpdkufudka&Smifjcif; onfOmPfjzpfaMumif;udk rdefYawmfrlNyD
[k>rufqdk\/

tcef;BuD; ( 29 )
29;1
29;2
29;3
29;4
29;5
29;6
29;7
29;8
29;9
29;10
29;11
29;12
29;13

a,mbonf vuFmpum;udkquf>rufqdkonfum;?igonf vGefavNyD;aomESpf? v? bk&m;ocifapmifhrawmfrlaomaeY&uf jzpfouJhodkYwzefjzpfygap/xdktcg bk&m;ocif\rD;cGufonf ighacgif;ay:rSmxGef;vif;onfjzpf? xdktvif;udkigtrSDjyKvsuf? rdkufaomt&yf a&SmufoGm;Edkif\/ightoufysKdaomumv? ightdrfbk&m;ocifESifhrd[m,zGJU&aomtcGifh&Sdaomumv? igjzpfouJhodkYwzefjzpfygap/xdktcg teEwefcdk;&Sifonf ighbuf&Sdawmfrl\/ ighom;orD;wdkYonfvnf; ighudk0dkif;vsufaeMu\/xdktcg igoGm;aomvrf; EdkY&nfpD;av\/ ausmufcJonfvnf; ightbdkYqDudkoGef;avmif;av\/igonf NrdKUtv,fa&SmufoGm;? NrdKUwHcg;odkYoGm;vsuf? vrf;xdkif&mudk jyifqifvsufaepOfwGif?vlysKdwdkYonf ighudkjrifojzifhykef;a&SmifaeMu\/ toufBuD;olwdkYonfvnf;x rwfwwfaeMu\/rif;om;wdkYonf pum;rajymbJae? rdrdwdkYEIwfudkvufESifhydwfMu\/rSL;rwfwdkYonfvnf;wdwfqdwfpGmae? olwdkYvQmonftmacgifuyfav\/vlwdkYonf ighpum;oHudkMum;aomtcgaumif;BuD;ay;Mu\/ ighudkjrifaomtcgcsD;rGrf;Mu\/taMumif;rlum;? igonfqif;&Jaomol? rdbr&Sdaomol? udk;uG,f&mr&aomol atmf[pfaomtcgu,fwifwwf\/ysufvkaomol aumif;BuD;ay;jcif;udkigcH&\/ rkwfqdk;r pdwfESvHk;udk&Tifvef;ap\/464

29;14
29;15
29;16
29;17
29;18
29;19
29;20
29;21
29;22
29;23
29;24
29;25

ajzmifhrwfjcif;yg&rDudk t0wfvkyf ig0wfqif\/ w&m;onf igh0wfvHk? ighaygif;jzpf\/rsufpduef;aomolwdkYtm; igonfrsufpdjzpf\/ ajcqGHUaomolwdkYtm; ajcjzpf\/qif;&JaomolwdkY\ tbjzpf\/ todtuRrf;r&SdaomolwdkY\trIudk igem;axmif\/rw&m;aomol\tpG,fwdkYudkigcsKd;? olvk,ludkufpm;aomt&mudkEIwf\/igonf udk,ftodkufao&aomtcGihf&Sdvdrfhrnf/ ightouf&SifaomaeY&ufwdkYonf oJvHk;ESifhtrQrsm;jym;vdrfhrnf[k atmufarh\/ightjrpfonf a&em;rSmjyefYyGg;\/ qD;ESif;onf wnOfhvHk; ightcuftvufus\/ighbkef;onftpOfyGifhvef;vsuf? ighav;onfvnf; ighvuftm;jznfhvsuf&Sd\/olwyg;wdkYonf ighpum;udkem;axmif? igay;aomtBuHudkiHhvifhvsuf wdwfqdwfpGmaeMu\/igajymNyD;onfaemuf olwdkYonfjyefrajym/ ighpum;onf olwdkYtay:rSma&pufuJhodkYus\/rdkCf;a&udk iHhvifhouJhodkY ighudkiHhvifhvsuf? aemufusaomrdkCf;a&udk cHcsifouJhodkY? olwdkYonf ypyfudkus,fus,fzGifhvsufaeMu\/igonfNyHK;vsufolwdkYudk MunfhIaomtcg? olwdkYonfr,HkEdkifMu/ ighrsufESm\ tvif;udkvnf; raysmufapMu/igonf olwdkYvrf;udkyJhjyif tjrwfqHk;aomae&mxdkif\/ AdkvfajctvHk;t&if;ESifhwuG &Sifbk&ifuJhodkY4if;? ndK;i,faomolwdkYudk ESpf
odrfhapaomoluJhodkY4if;igjzpf\/

tcef;BuD; ( 30 )
30;1
30;2
30;3
30;4
30;5
30;6
30;7
30;8
30;9
30;10
30;11
30;12
30;13
30;14
30;15
30;16
30;17
30;18
30;19
30;20
30;21
30;22
30;23
30;24
30;25
30;26
30;27
30;28
30;29
30;30

,ckrlum;? ighxuftoufi,faomolwdkYonf ighudkuJh&JUwwfMu\/ olwdkYtbrsm;udk igonf&GHU&Sm? ighodk;pkudkapmifhaomacG;wdkYwGif


rQ ae&mray;/olwdkYonf tpGrf;owdukefNyD;rS ightrIudktb,fodkYaqmif&GufEdkifoenf;/qif;&JiwfrGwfaomaMumifh? olwyg;rsm;ESifhraygif;abmf/ eufeJaomawmt&yfESifh vlqdwfnH&mt&yfodkYajy;Mu\/
pm;p&mbdkY csKHzkwfem;rSm rvTjrufudk&dwf? &orfjrpfudkvnf;wl;Mu\/vlae&mrSESifxkwfjcif;udkcH&? olcdk;udkvdkufouJhodkY olwyg;wdkYonfvkduf atmf[pfMu\/aMumufrufbG,faomawmifMum;? ajrwGif;? ausmufacgif;aeMu\/csKHzkwfatmufrSm jrnfwrf;vsuf? ql;yifatmufrSm pka0;vsufaeMu\/vlrdkufom;? vl,kwfom;jzpf? t&yf&yfESifxkwfjcif;udkcH&Mu\/
,ckrlum;? igonf olwdkYoDcsif;qdk&m? uJh&JUyHkcdkif;&mjzpfygonfwum;/ighudk&GH&Sm a0;pGma&Smifwwf Mu\/ ighrsufESmudk wHaxG;ESifhraxG;bJ raeMu/bk&m;ocifonf ighudkav;ESifhypf nOf;qJawmfrlaomaMumifh? olwdkYonf igha&SUrSmZufBudK;udkvTwfwwfMu\/oli,fwdkYonf ighvufsmbufx? ighajcudkwGef;Mu\/ ighudkzsufqD;jcif;iSg vrf;zdkYMu\/ighvrf;udkzsuf ighudkvJapjcif;iSg BudK;pm;Mu\/ olwdkYwGif owday;aomolr&Sd/us,faomwGif;ayguf0ifouJhodkY? ighudkwdkuf NzdKzsuf&mudkcdkvIHvsuf? ighxHodkY w[kefwnf;ajy;vmMu\/aMumufrufbG,faomt&mwdkYonf ightay:odkYa&muf? avwdkufouJhodkY ighbkef;udkvdkufojzifh? ighpnf;pdrfonf rdkCf;wdrfuJhodkY
vGifhukefNyD/
,ckrlum;? ighESvHk;aMuuGJNyD/ 'kuqif;&JcH&mumvonf ighudkrSDNyD/nOfhtcg ightdk;wdkYonf tvGefudkufcJ ightaMumwdkYonf oufomjcif;r&Sd&Mu/ightemonf jyif;xefojzifh? t0wfESifhzHk;vTrf;ouJhodkY? ighudkzHk;vTrf; tusvnfpGyfuJhodkY ighudkpnf;vsufae\/ighudk&GHUxJodkY wGef;csawmfrlojzifh? igonfajrrIefYESifhrD;zdkjymuJhodkY jzpfavNyD/udk,fawmftm; tuREfkyfatmf[pfaomfvnf; Mum;awmfrrl/ tuREfkyfonf rwfwwfaeaomfvnf; rSwfawmfrrl/tuREfkyfudkMurf;wrf;pGmjyK? tm;BuD;aomvufawmfESifhnOf;qJawmfrl\/tuREfkyfudkcsDoGm;? avudkpD;apojzifh? tuREfkyf\udk,fcEmudkjzKwfvTifhawmfrl\/aojcif;odkY4if;? touf&Sifaomolcyfodrf;wdkYtbdkYpD&ifaomae&modkY4if;? tuREfkyfudkydkYaqmifawmfrlonf[k tuREfkyfodyg\/bk&m;ocifonfvufqefYawmfrlaomtcg? awmif;yefaomfvnf;tcsnf;ESD;jzpf\/- zsufqD;awmfrlaomtcg? atmf[pfaomfvnf;
aus;Zl;r&Sd/trIa&mufaomolwdkYtwGuf igidka<u;bl;NyDr[kwfavm/ qif;&JaomolwdkYtwGuf igpdwfemMuOf;bl;NyDr[kwfavm/odkYaomfvnf;? igonf aumif;usKd;udkajrmfvifhaomtcg ab;a&mufvm\/ tvif;udkawmifhwaomtcg arSmifrdkufjzpf\/ightonf;onf ylavmifNidrf;jcif;r&Sd/ 'kuqif;&JcH&mumvonf ighudkawGUrdNyD/aea&mifuG,f arSmifrdkufvSnfhvnf&\/ y&dowftv,f rwfwwfaea<u;aMumf&\/ajracG;wdkYESifh nDtpfudkawmf\/ ukvm;tkyfiSufwdkYESifhaygif;abmf&\/tqif;rnf;vsuf? tdk;ylavmifvsuf&Sd\/ ighapmif;onf nnf;wGm;aomtoH? ighykavGonf idka<u;aomtoHudkomay;wwf\/

465

tcef;BuD; ( 31 )
31;1
31;2

igonf tysKdudkrQrMunfhIrnftaMumif;? udk,frsufpdESifh y#dnmOf0efcHjcif;udkjyKNyD/odkYr[kwf txuft&yfubk&m;ocifonftb,faus;Zl;udk4if;? jrifh&mt&yfu teEwefcdk;&Sifonf tb,fodkYaomtarGOpmudk4if;


ay;awmfrl rnfenf;/31;3 qdk;aomolwdkYonfysufpD;jcif;odkY4if;? rw&m;ojzifhusihfaomolwdkYonf qHk;IH;jcif;odkY4if; a&muf&Murnfr[kwfavm/31;4 bk&m;ocifonf igoGm;&mvrf;wdkYudk jrifawmfrlonfr[kwfavm/ ighajc&m&SdorQwdkYudk a&wGufawmfrlonfr[kwfavm/31;5 rkomvrf;odkYigvdkufrdaomf4if;? vSnfhpm;jcif;iSgigajy;rdaomf4if;?31;6 rSefaomcsdefcGif ighudkcsdefygap/ bk&m;ocifonf igajzmifhrwfjcif;udkodawmfrlygap/31;7 igonf vrf;vTJrdaomf4if;? ighpdwfESvHk;onf ighrsufpdtvdkodkYvdkufrdaomf4if;? ighvuftnpftaMu;uyfrdaomf4if;?31;8 igBuJaomrsKd;aph\ toD;tESHudk olwyg;pm;ygap/ ighysKd;yifrsm;udk olwyg;EIwfygap/31;9 olUr,m;udkigwyfrufrdaomf4if;? tdrfeD;csif;wHcg;em;rSm igacsmif;rdaomf4if;?31;10 ighr,m;onf olwyg;xHBudwfqHkBudwf&ygap/ olwyg;onf ighr,m;udkIwfcsygap/31;11 igonf xdkodkYjyKrdvQiftjypfBuD;\/ &mZ0wfcHxdkufaomtjypf&Sd\/31;12 xdktjypfonf tukeftpifavmifaomrD;? ighpnf;pdrf&SdorQudk okwfoify,f&Sif;aomrD;jzpf\/31;13 ighuRefESifhighuRefronf igESifhw&m;awGUp&mtrI&Sdaomtcg? igem;raxmifbJaerdvQif?31;14 bk&m;ocifxawmfrlaomtcg tb,fodkYigjyK&rnfenf;/ ppfaMumawmfrlaomtcg tb,fodkYjyefavQmuf&rnfenf;/31;15 ighudkzefqif;awmfrlaom bk&m;ocifonf olUudkvnf;zefqif;awmfrlonfr[kwfavm/ wyg;wnf;aombk&m;onf igwdkYESpfa,mufudk
trd0rf;xJ zefqif;awmfrlonfr[kwfavm/
31;16 igonf qif;&Jom;awmifhwaomt&mudk ray;bJaebl;oavm/ rkwfqdk;r rsufpdudkysufapjcif;iSg jyKbl;oavm/31;17 rdbr&SdaomolwdkYtm; pm;p&mudkrrQbJ? igwa,mufwnf; pm;bl;oavm/31;18 qif;&Jom;onf tbxHrSmaeouJhodkY? ightoufi,fpOfumvrSp igESifhtwlauR;arG;jcif;udkcHNyD/ igonfbGm;jrifaomaeYrSp
rkwfqdk;rudk rpNyD/31;19 t0wfr&SdaomaMumifh aojcif;odkYa&mufaomol wpHkwa,mufESifh? NcHKp&mr&SdbJ qif;&JpGmaeaomol wpHkwa,mufudk igjrif/31;20 ol\cg;onf ighudkaumif;BuD;ray;/ ighodk;arG;tm;jzifh raEG;bJaeaomf4if;?31;21 Hk;awmfwGif ighbufaeaomrif;udk igonfjrif? rdbr&Sdaomoludk nOf;qJrdaomf4if;?31;22 ighvufarmif;onf ycHk;uusygap/ ighvufdk;usKd;ygap/31;23 igonf bk&m;ocifzsufqD;awmfrljcif;ab;udk aMumuf&GHU? wefcdk;tmEkabmfawmfaMumifh rjypfrSm;0HhbJaeygNyD/31;24 igonf a&Tudkudk;pm;a&Tpiftm;? oifonf igcdkvIH&mjzpf\[kqdkrdaomf4if;?31;25 ig pnf;pdrfBuD; rsm;pGmaomOpm&wwfaomaMumifh? ig0g<um;0rf;ajrmufrdaomf4if;?31;26 a&mifjcnfxGufaomae? xGef;vif;vsufoGm;aomvudk igMunfhIaomtcg?31;27 ighpdwfESvHk;onf wdwfqdwfpGmEl;Gwf ighvufudkigerf;rdaomf4if;?31;28 &mZ0wfcHxdkufaomtjypf&Sd\/ txuft&yf&Sdawmfrlaom bk&m;ocifudkjiif;y,f&ma&muf\/31;29 ighudkrkef;aomolonf ysufpD;aomtcg ig0rf;ajrmufoavm/ olab;a&mufaomtcg ig0g<um;oavm/31;30 igonf olUtoufudkusdefqJ? udk,fEIwf tjypfa&mufapjcif;iSgtcGifhray;/31;31 ightdrfoltdrfom;wdkYu? tb,folonf igwdkYocif\trJom;udk awmihfwr0bJae&oenf;[k rqdkwwfoavm/31;32 {nfhonfonfvrf; nOfhudkrvGef&rnftaMumif;? igonf c&D;oGm;aomolwdkYtm; udk,fwHcg;udkzGifhxm;NyD/31;33 igonf vljyKwwfouJhodkY? udk,f'kpdkufudkzHk;? udk,f&ifxJ udk,ftjypfudk0Sufxm;bl;oavm/31;34 xdkodkYjyKrdvQif? BuD;aomy&dowfa&SUrSm ighrsufESmysufygap/ vltrsKd;rsKd;wdkYonf uJh&JUight&SufuGJygap/ tdrfjyifodkYrxGufbJ wdwfqdwf
pGmae& ygap/31;35 wpHkwa,mufaomolonf ighpum;udkem;axmifygapaom/ ighvufrSwfudkigay;rnf/ teEwefcdk;&Sifonf ighudk ppfaMumawmfrlygap/
ighw&m; awGUbufonf pmxm;ygap/31;36 tu,fpifppfxdkpmudkycHk;ay:rSm igwifxm;ygrnf/ aAgif;uJhodkYaqmif;ygrnf/31;37 igonf udk,ftjyKtrltvHk;pHkwdkYudk abmfjyygrnf/ rif;uJhodkY txHawmfodkYcsnf;uyfygrnf/31;38 ighajronf ighudktjypfwifojzifh? atmf[pf vnfacsmif;wdkYonfwnDwnf; jrnfwrf;aomf4if;?31;39 p&dwfrukefbJajrtoD;tESHudkigpm; ajrqdkifaomolwdkYudknOf;qJrdaomf4if;?31;40 pyg;yiftwGuf ql;yifaygufygap/ rka,myiftwGuf aAm&Syifaygufygap[k >rufqdk\/ a,mb>rufqdkaompum;NyD;\/-

466

tcef;BuD; ( 32 )
32;1
32;2
32;3
32;4
32;5
32;6
32;7
32;8
32;9
32;10
32;11
32;12
32;13
32;14
32;15
32;16
32;17
32;18
32;19
32;20
32;21
32;22

xdkodkY a,mbonf rdrdajzmifhrwfonf[k xifaomaMumihf? xdkoloHk;a,mufwdkYonf jyefrajymbJaeMu\/xdktcg AkZtrsKd;tm&tET,fjzpfaom Am&acvom;{vd[konf trsufxGuf\/ a,mbonf bk&m;ocifxuf rdrdajzmifhrwfaMumif;
udkjyaomaMumifh? a,mbudktrsufxGuf\/a,mb\taqGcifyGef;oHk;a,mufwdkYonf jyefrajymEdkifaomfvnf;? a,mb tjypf&Sdonf[k pD&ifMuaomaMumifh? olwdkYudkvnf;
trsuf xGuf\/{vd[konf olwdkYxuftoufi,faomaMumifh? a,mbajymaompum; rukefrSDwdkifatmifqdkif;vifhvsufae\/xdkoloHk;a,mufwdkYonf jyefajymp&mpum;r&SdaMumif;udk odjrifaomtcgtrsufxGufav\/xdktcg AkZtrsKd;Am&acvom;{vd[k>rufqdkonfum;? igonf toufi,fyg\/ oifwdkYonftvGeftoufBuD;\/ xdkaMumifh igonf
aMumuf udk,foabmudkrjy0HhbJaeygNyD/aeY&ufumvwm&Snfaomolonf pum;ajymtyf\/ ESpfaygif;rsm;pGmvGefaomolonf ynmudkoGefoiftyf\/odkY&mwGifvlxJ0dnmOf&Sd\/ bk&m;ociftouf&SifapawmfrlojzifhOmPf&Sd\/vlBuD;wdkYonf tpOfynm&Sdonfr[kwf/ toufBuD;aomoltaygif;wdkYonf rSefaomw&m;udkem;vnfonfr[kwf/odkYjzpf ighpum;udkem;axmifMuavmh/ igonf udk,foabmudkvnf;jyygrnf/oifwdkYpum;udk Mum;&tHhaomiSg igqdkif;vifhNyD/ oifwdkYonf ajymp&mudk&SmazG aqG;aET;aompum;udk igem;axmifNyD/aphaphem;axmifpOfwGif? a,mbudktb,folrQ rEdkif/ ol\pum;udk tb,folrQracs?/odkYjzpf igwdkYonf ynmudk&SmawGUNyD[k oifwdkYqdkp&mr&Sd/ a,mbudk ESdrfhcsaomolum;vlr[kwf? bk&m;ocifaywnf;/a,mbonf ighudk&nfaqmifajymNyDr[kwf/ oifwdkYjyefajymonftwdkif; igjyefajymrnfr[kwf/olwdkYonf rdef;armawGa0vsufjyef rajymbJwdwfqdwfpGmaeMu\/igqdkif;vihfonfwGif olwdkYonfEIwfr>ruf? jyefrajymbJNidrfNidrfaeMu\/
odkYjzpf igonfudk,ftwGufjyefajymrnf/ udk,foabmudkjyrnf/igonf ajymp&mpum;ESifhjynhf0\/ twGif;0dnmOfEId;aqmfjcif;udkcH&\/igh0rf;onf ydwfqdkYaompyspf&nfESifhwl\/ topfaomom;a&bl;uGJvkouJhodkY jzpf\/igonf oufomjcif;iSg >rufqdk&rnf/ EIwfudkzGifh jyefajym&rnf/tb,fol\rsufESmudkrQraxmuf? tb,foludkrQ csD;rGrf;aompum;ESifhracsmharmh/olwyg;udk csD;rGrf;aompum;ESifh racsmharmhwwf/ xdkodkYjyKvQif? ighudkzefqif;awmfrlaom bk&m;onf ighudkcsufjcif;y,f&Sm;awmfrlrnf/

tcef;BuD; ( 33 )
33;1
33;2
33;3
33;4
33;5
33;6
33;7
33;8
33;9
33;10
33;11
33;12
33;13
33;14
33;15
33;16
33;17
33;18
33;19
33;20
33;21
33;22

odkYjzpf? tdka,mb? ig>rufqdkaompum;tvHk;pHkwdkYudk em;axmifem,lygavmh/igonf ,ckEIwfudkzGifh vQmESifh>rufqdkaomtcg?igoabmajzmifhonfESifhtnD ighpum;ajzmifhvdrfhrnf/ ighEIwfonf&Sif;vif;aomynmpum;udk >rufqdkvdrfhrnf/bk&m;ocif\ 0dnmOfawmfonf ighudkzefqif;awmfrlNyD/ teEwefcdk;&Sif\ toufawmfonf ighudktouf&SifapawmfrlNyD/oifonfwwfEdkifvQif ighudkjyefajymavmh/ udk,fpum;udkjyifqifavmh/ BudK;pm;avmh/bk&m;ocifha&SUrSm igonfoifESifhwl\/ igonfvnf; ajrrIefYjzifhzefqif;awmfrl&mjzpf\/oifonf aMumuf&GHU&rnftaMumif;? igaMumufrufbG,faomt&mr&Sd/ oifhtay:rSm igonfav;aomvufudkrwif/tu,fpifppf oifhpum;oHudk igMum;onftwdkif; oif>rufqdkaompum;[lrlum;igonf pifMu,faomoabm&Sd\/ jypfrSm;jcif;udkrjyKwwf/ igtjypfr&Sd/ oefY&Sif;jcif;&Sd\/bk&m;ocifonf igtjypfwifcGifhudk&Smawmfrl\/ ighudk&efoluJhodkYrSwfawmfrl\/ighudkxdwfcwfawmfrl\/ igxGuf&mvrf;&SdorQwdkYudk apmifhawmfrl\[kqdkrdNyD/xdkodkYqdkaomfrSm;NyD/ igjyefajymaompum;[lrlum;? tu,fpifppf bk&m;ocifonf vlxufBuD;jrwfawmfrl\/bk&m;ocifESifh tb,faMumifh qefYusifbufjyKoenf;/ jyKawmfrlaomtrIwdkY\ taMumif;udkjyawmfrrl/
bk&m;ocifonf wBudrfrdefY>rufawmfrl\/ vlr&dyfrdvQif ESpfBudrfwdkifatmif rdef>rufawmfrl\/vlonftdyf&may:rSmidkufvsuf tdyfaysmfvsufaeaomtcg tdrfrufjrif? nOfhlygHkudk cH&aomtm;jzifh?bk&m;ocifonf vl\em;udkzGifh qHk;ray;awmfrlwwf\/xdkodkYvlonf rdrdtBuHudkpGefYpm;jcif;iSg4if;? rmefrmeESifhuif;vGwfapjcif;iSg4if;? jyKawmfrl\/ol\toufudk ocsKif;wGif;rSuG,fum? xm;ab;jzifh raoapjcif;iSg apmifhrawmfrl\/
vlonf tdyf&may:rSm emjcif;a0'emudkcH&? tdk;&SdorQwdkYonf jyif;xefpGmudkufcJojzifh?rkefYESifhNrdefaomcJbG,fpm;bG,fwdkYudk ol\pdwf0dnmOfonf&GHU&Sm\/tom;ta&ydefavsmhuG,faysmuf? rxif&Sm;bl;aomtdk;wdkYvnf;ay:Mu\/touf0dnmOfonf ocsKif;wGif;em;odkY4if;? zsufqD;aomwrefvufodkY4if;a&mufvkNyD/467

33;23 odkY&mwGif vlwdkYtm; w&m;vrf;udkjyapjcif;iSg? waxmifwGiftxG#fjzpf? w&m;pum;udk jyefwwfaomwref&SdvQif?33;24 bk&m;ocifu? ocsKif;wGif;xJodkY xdkoludkrqif;apbJu,fwifavmh/ a&G;&mtaMumif;udk igawGUNyD[k ukPmpdwf&Sd rdefYawmfrlaom
tm;jzifh?33;25 xdkolonf oli,fxuftom;ta&EkxGm; ysKdaomtoufESifhwzef jynfhpHkvdrfhrnf/33;26 bk&m;ocifudkqkawmif; aus;Zl;awmfudkcH&ojzifh? 0rf;ajrmufaompdwfESifh rsufESmawmfudkzl;jrif&vdrfhrnf/ ajzmifhrwfjcif;tusKd;udk
vlwdkYtm; bk&m;ocif ay;awmfrlwwf\/33;27 oluvnf;? igonfjypfrSm;ygNyD/ rSefaom w&m;udk arSmufygNyD/ odkYaomfvnf; udk,fcHxdkufaom tjypfudkrcH&bJ?33;28 ocsKif;wGif;xJodkY ighudkrqif;apbJ u,fwifawmfrlojzifh? ightoufonf arSmifrdkufESifhvGwfvsuf&Sd\[k vlwdkYwGifoDcsif;qdk&vdrfhrnf/33;29 xdkodkYbk&m;ocifonf vlwdkY &Hcg&HcgpD&ifawmfrlojzifh?33;30 ocsKif;wGif;rSEIwf,l? touf&SifaomolwdkY\ tvif;ESifhvif;apawmfrl\/33;31 tdka,mb? ighpum;udk owdESifhem;axmifavmh/ wdwfqdwfpGmaeavmh/ igajymygrnf/33;32 odkYaomfvnf; ajymp&m&SdvQifjyefajymavmh/ oifhudktjypfvGwfapjcif;iSg? igtvdk&SdaomaMumifhpum;ajymavmh/33;33 ajymp&mr&SdvQif? wdwfqdwfpGmae ighpum;udkem;axmifavmh/ ynmudkigoGefoifygrnf[k >rufqdk\/-

tcef;BuD; ( 34 )
34;1
34;2
34;3
34;4
34;5
34;6
34;7
34;8
34;9
34;10
34;11
34;12
34;13
34;14
34;15
34;16
34;17
34;18
34;19
34;20
34;21
34;22
34;23
34;24
34;25
34;26
34;27
34;28
34;29
34;30
34;31

wzef {vd[kquf >rufqdkonfum;?tMum;tjrifrsm;aomynm&SdwdkY? ighpum;udk em;axmifem,lMuavmh/cHwGif;onf tpmudkjrnf;prf;ouJhodkY? em;onf pum;udkpHkprf;wwf\/igwdkYonf udk,ftbdkYtvdkiSgppf w&m;ojzifhpD&ifMuukeftHh/ aumif;aomt&mudk udk,fwdkiftm;jzifhodrSwfMuukeftHh/a,mbu? igajzmifhrwf\/ bk&m;ocifonf ighudktrIIH;apawmfrl\/igonf udk,ftusKd;udkysufpD;apjcif;iSg rkomajym&rnfavm/ igrjypfrSm;aomfvnf;? raysmufEdkifaomtema&m*gpGJygonfwum;[k
qdkrdNyD/a,mbESifhwlaomol wpHkwa,muf&Sdvdrfhrnfavm/ a&udkaomufouJhodkY uJh&JUjcif;udkrsKdwwf\/rw&m;ojzifhusifhaomolwdkYESifh aygif;abmf? vlqdk;wdkYESifhoGm;vmwwf\/vlonf bk&m;ocifarGUavsmf? tusKd;r&Sd[ka,mbonfqdkrdNyD/odkYjzpf OmPfaumif;aomolwdkY? ighpum;udkem;axmifMuavmh/ 'kpdkufonf bk&m;ocifESifh4if;? tjypfonf teEwefcdk;&SifESifh
4if;a0;ygap/vljyKaomtrI\tusKd;tjypfudk ay;awmfrlrnf/ vlwdkif;udk,fusifhaomtusifhESifh txdkuftavsmufcHapawmfrlrnf/tu,fpifppf bk&m;ocifonf 'kpdkufudkjyKawmfrrl/ teEwefcdk;&Sifonf rw&m;ojzifhpD&ifawmfrrl/ajrBuD;udkbk&m;ocif tb,foltyfoenf;/ avmu"gwfvHk;udktb,fol pD&ifjyKjyifoenf;/bk&m;ocifonfvludktvdkawmfr&Sd? vltouf0dnmOfudkkyfodrf;awmfrlvQif?cyfodrf;aom vlow0gwdkYonf csufjcif;aoaysmuf ajrrIefYodkYwzef a&muf&Muvdrfhrnf/,ckrSm oifonf OmPf&Sdonfjzpf qifjcifOD;avmh/ ighpum;oHudk em;axmifOD;avmh/w&m;udkrkef;aomolonf tpdk;&&rnfavm/ w&m;ojzifhpD&if wefcdk;BuD;aomoludk tjypfwifoifhoavm/oifonf vlqdk;jzpf\[k &Sifbk&ifudk4if;? oifwdkYonf t"rvljzpfMu\[k rif;wdkYdudk4if; qdkoifhoavm/xdkrQru? rif;wdkY\rsufESmudkaxmufawmfrrl/ qif;&Jaomoludk tm;emonfxuf? &wwfaomoludkom tm;emawmfrrlaom
bk&m;ocifudk rqdkoifhonf r[kwfavm/ bk&m;ocifonf cyfodrf;aomow0gwdkYudk zefqif;awmfrlNyD/wcPjcif;wGif ow0gwdkYonfaowwfMu\/ oef;acgiftcsdef vlrsKd;wpHkwrsKd; wkefvIyfuG,faysmuf tm;BuD;aomolaomfvnf;
tb,frQ rjyKbJ okwfoify,f&Sif;jcif;odkY a&mufwwf\/taMumif;rlum;? vloGm;&mvrf;wdkYudkbk&m;ocifMunfhI? vlajc&m&SdorQwdkYudk jrifawmfrl\/rw&m;ojzifh usifhaomol\ ykef;a&Smif&marSmifrdkuf? aorif;t&dyfwpHkwckrQr&Sd/bk&m;ocifha&SUawmf vlonfw&m;awGUaomtcg? txyfxyf ppfaMumawmfrlp&mtaMumif;r&Sd/tm;BuD;aomolwdkYudkyif rppfaMumbJcsKd;zsuf? olwdkYt&m tjcm;aomoludk cefYxm;awmfrl\/odkYjzpf olwdkYjyKorQudk odawmfrlojzifh? nOfharSmifrdkufudka&mufap zsufqD;awmfrl\/olwdkYtjypfaMumifh y&dowfa&SUrSm'Pfcwfawmfrl\/taMumif;rlum;? olwdkYonf bk&m;ocifudk jiif;y,fMu\/ jyKawmfrlaomtrIwdkYudk tvQif;rqifjcifMu/xdkodkYjyKaomaMumifh qif;&Jom;idka<u;oHonf a&SUawmfodkYwuf? nOf;qJcH&aomol\ idka<u;oHudk Mum;awmfrl&\/bk&m;ocifonf csrf;omay;awmfrlvQif tb,folaESmifh&SufEdkifoenf;/ rsufESmvTJawmfrlvQif vlwrsKd;vHk;jzpfap? wa,mufwnf;
jzpfap? tb,folonf rsufESmawmfudk zl;jrifEdkifoenf;/xdkodkYqif;&Jom;wdkYudk rrSm;,Gif;aprnftaMumif; t"rrif;wdkYudkESdrfhcsawmfrl\/tuREfkyfonf qHk;rawmfrljcif;udkcH&ygNyD/ aemufwzefrjypfrSm;yg/468

34;32 tuREfkyfem;rvnfaomt&mudk oGefoifawmfrlyg/ 'kpdkufudkjyKrdonfjzpf? aemufwzefrjyKbJaeygrnf[k bk&m;ociftm;


avQmufoifhonf r[kwfavm/34;33 oifonfjiif;y,fonfjzpfap? a&G;,lonfjzpfap? oif\tvdkodkYombk&m;ocifvdkuf? tvdkawmfodkYrvdkufbJ tusKd;tjypfudk
ay;awmfrl&rnfavm/ odkYjzpfvQif em;vnfonftwdkif;ajymyg/34;34 OmPfaumif;aomolwdkYonf pum;ajymygap/ ynm&SdaomolwdkYonf ighpum;udkem;axmifygap/34;35 a,mbonf em;rvnfbJajymrdNyD/ olajymaompum;onf ynmpum;r[kwf/34;36 a,mbonf rw&m;aomoluJhodkY jyefajymwwfaomaMumifh? tqHk;wdkifatmif pHkprf;apjcif;iSgigtvdk&Sd\/34;37 'kpdkufudkjyKonfomru? ykefuefaomtjypf&Sdao;\/ igwdkYwGifatmifyGJudkcH? bk&m;ocif udkjypfrSm;aompum;ESifh rsm;pGmajymwwf
onf[k>rufqdk\/

tcef;BuD; ( 35 )
35;1?2
35;3
35;4
35;5
35;6

wzef {vd[kquf >rufqdkonfum;?- igonf bk&m;ocifxufomajzmifh rwf\[k oifajymaompum;rSefonfxifoavm/oifu? igonf tb,ftusKd;udk&oenf;/ 'kpdkufudkrjyKbJaevQif tb,faus;Zl;&Sdoenf;[k qdkvdk\/oifESifhoif\taygif;tabmfwdkY pum;udkigacsygrnf/rdkCf;aumif;uifudkarQmf? oifhxufjrifhaomrdkCf;wdrfwdkYudk MunfhIavmh/oifonf 'kpdkufudkjyKaomfvnf;? bk&m;ocifudktb,fodkYxdcdkufEdkifoenf;/ jypfrSm;aomtjypfrsm;aomfvnf;? tusKd;awmfudk
tb,fodkYzsuf Edkifoenf;/35;7 oifonf ajzmifhrwfaomfvnf;? bk&m;ocif\tusKd;awmfudk tb,fodkYjyKpkEdkifoenf;/ oifhvufrS tb,faus;Zl;udkcHawmfrlrnfenf;/35;8 oifjyKaom'kpdkufonf oifESifhwlaomvlow0gudkomxdcdkufEdkif\/ oifjyKaomokpdkufonfvnf; vlom;wdkYomaus;Zl;jyKEdkif\/
35;9 rsm;jym;aomnOf;qJjcif;udk cH&aomolwdkYonf atmf[pfwwfMu\/ tm;BuD;aomol ESdyfpufaomaMumihf? jyif;pGmatmf[pfwwfMu\/35;10 odkYaomfvnf; ighudkzefqif;awmfrlxaom? nOfhtcsdef oDcsif;qdk&aomtcGifhudk ay;awmfrlxaom?35;11 ajrwd&pmefem;vnfonfxufom em;vnfaomOmPfESifh4if;? rdkCf;aumif;uifiSufr&? xl;qef;aomynmESifh4if;? igwdkYudk
jynhfpHkapawmfrl aombk&m;ocifonf tb,frSm&Sdawmfrloenf;[k tb,folrQrar;jref;wwf/35;12 xdkaMumifh t"rvl? axmifvTm;apmfum;jcif;udkcH& atmf[pfaomfvnf;? bk&m;ocifonfxl;awmfrrl/35;13 tu,fpifppf bk&m;ocifonf tcsnf;ESD;aompum;udk em;axmifawmfrrl/ teEwefcdk;&Sifonf xdkodkYaompum;udk rrSwfbJ
aeawmfrl\/35;14 bk&m;ocifudk rawGUrjrif&[k oifqdkaomfvnf;? w&m;ojzifh pD&ifawmfrlaomaMumifh ajrmfvifhvsufaeavmh/35;15 ,ckrlum;? trsufxGuf qHk;rawmfrrl/ jypfrsm;aomtjypfudk usyfwnf;pGmrSwfawmfrrlaomaMumifh?35;16 a,mbonf tcsnf;ESD;aompum;udk >rufqdkwwf\/ ynmr&SdbJ rsm;pGmajymwwfonf[k >rufqdk\/

tcef;BuD; ( 36 )
36;1
36;2
36;3
36;4
36;5
36;6
36;7
36;8
36;9
36;10
36;11
36;12
36;13
36;14
36;15
36;16

wzef {vd[kquf>rufqdkonfum;/ighudk onf;cHygavmh/ tusKd;taMumif;udkigjyOD;rnf/ bk&m;ociftbdkYajymp&m&Sdao;\/igonf a0;aomt&yfu udk,fynmudkaqmifcJhrnf/ ighudkzefqif;awmfrlaombk&m;ocifonf ajzmifhrwfawmfrlaMumif;udk igjyrnf/tu,fpifppf rrSefaompum;udkigrajym/ ynmtwwfpHkvifaomolonf oif&Sd\/bk&m;ocifonf wefcdk;BuD;awmfrl\/ odkYaomfvnf; rxDrJhjrifjyKawmfrrlwwf/ tpGrf;owd? OmPfowdESifh jynhfpHkawmfrl\/rw&m;aomolwdkY\ toufudkapmifhawmfrrl/ qif;&JcH&aomolwdkYbuf w&m;pD&ifawmfrl\/ajzmifhrwfaomolwdkYudk yrmPrjyKbJaeawmfrrl/ &Sifbk&ifESifhtwl &mZyvifay:rSm xm0&ae&mcs csD;ajrmufawmfrl\/olwdkYonf tusOf;ae 'kuBudK;ESifhcsnfaESmifjcif;udkcH&vQif?olwdkYjyKrdaomtrIESifh jypfrSm;vGefusL;rdaomtjypfrsm;wdkYudk jyawmfrl\/qHk;raompum;udk em;axmifcsifaomoabmudkoGif;ay;? 'kpdkufudk pGefYaprnftaMumif; ynwfawmfrl\/pum;awmfudkem;axmif trIawmfudkaqmif&GufvQif? pnf;pdrfcsrf;omESifh aysmfarGUvsuf? ESpfvaeY&ufumvudk vGefapwwfMu\/em;raxmifvQif xm;ab;jzifhqHk;? ynmtwwfr&SdbJaowwfMu\/t"roabm&SdaomolwdkYonf trsufawmfudkodkxm;wwfMu\/ csnfaESmifawmfrlaomtcg ratmf[pfwwfMu/toufi,fpOfuyifao? qdk;npfaomolwdkYESifhtwl qHk;wwfMu\/trIa&mufaomqif;&Jom;wdkYudk u,fwifawmfrl\/ nOf;qJjcif;udkcH&aomtcg? em;axmifapjcif;iSg jyKawmfrl\/xdkodkY oifhudkvnf; usOf;ajrmif;aomt&yfrS us,f0ef;&Sif;vif;aomt&yfodkY ajymif;ap? oif\pm;yGJay:rSm aumif;aomt&omESifh
jynfhpHk aomcJbG,fpm;bG,fudk wifxm;awmfrlvdrfhrnf/469

36;17 odkYr[kwf rw&m;aomoluJhodkY tjypfESifhjynfhpHkvQif? tjypfESifh,SOfaom'Pfudk cH&rnf/36;18 trsufawmfxGufwufonfjzpf? 'Pfcwfawmfrlrnf[k pdk;&drfp&m&Sd\/ trIa&mufrS rsm;aomtbdk;udkay;aomfvnf; udk,fudk
ra&G;rEIwfEdkif/36;19 oif\Opmudk yrmPjyKawmfrlrnfavm/ a&Tudk4if;? rsm;pGmaompnf;pdrfudk4if; ay;csifaomfvnf;? yrmPjyKawmfrrl/36;20 nOfhudkrawmifhwESifh/ nOfhtcg vlwdkYonfy,f&Sif;jcif;udk cH&wwfMu\/36;21 owdjyKyg/ rw&m;aomtrIudk riJhuGufESifh/ xdkodkYaomtrIudk qif;&Jjcif;xuf oifonftvdk&SdavNyDwum;/
36;22 bk&m;ocifonf wefcdk;awmftm;jzifh csD;ajrmufjcif;&Sdawmfrl\/ bk&m;ocifuJhodkY tb,foltkyfcsKyfEdkifoenf;/36;23 <uawmfrl&aomvrf;udk tb,folpD&ifoenf;/ udk,fawmfonf rw&m;aomtrIudk jyKrdNyD[ktb,folqdk&moenf;/36;24 vlwdkYonf csD;rGrf;tyfaomtrIawmfudk csD;ajrmufjcif;iSgowdjyKavmh/36;25 vlcyfodrf;wdkYonf trIawmfudkjrifMu\/ ta0;u MunfhIwwfMu\/36;26 bk&m;ocifonf BuD;jrwfawmfrl\/ igwdkYonf bk&m;ocifudk rodEdkif/ touffawmfESpfaygif;udk ppfrukefEdkifMu/36;27 a&udkokefzsif;ap txufodkY qGJ,lawmfrlojzifh? a&aiGU&Sdonftwdkif; rdkCf;&Gmwwf\/
36;28 rdkCf;wdrfrS vlwdkYtay:odkY rdkCf;aygufus? rsm;pGmaomrdkCf;&Gmwwf\/36;29 rdkCf;wdrfawmfESHYjym;jcif;? wJawmftoHjrnfjcif;udk tb,folem;vnfoenf;/36;30 wJawmftay:rSm tvif;awmfudkjzefYawmfrl\/ ork'&m teufqHk;aomt&yfudkvnf; zHk;vTrf;awmfrl\/36;31 xdkodkYaomtm;jzifh vlrsKd;wdkYudk w&m;pD&ifawmfrl\/ rsm;pGmaomtpmtm[m&udkvnf; ay;awmfrl\/36;32 tvif;udk vufawmfESifhuG,fum? wzef&efol&Sd&modkY vTwfawmfrl\/36;33 xdkolrSpaom wd&pmefrsm;ESifhtyifrsm;udk tvdkawmfr&SdaMumif;xif&Sm;\/

tcef;BuD; ( 37 )
37;1
37;2
37;3
37;4

trIaMumifh ighESvHk;onfwkefvIyf rdrdae&mrSa&GUoGm;\/>rufawmfrlaomtoHESifh EIwfawmfrSxGufaomtoHudk aphaphem;axmifMuavmh/rdkCf;aumif;uifatmuf tESHYtjym;vTwf? ajrBuD;pGef;wdkifatmif vQyfppfjyufapawmfrl\/vQyfppfjyufNyD;rS toHawmfxGuf\/ bkef;tmEkabmfawmftoHESifh rdkCf;csKef;awmfrl\/ toHawmfjrnfaomtcg rdkCf;oufrkefwdkif;udk
csKyfwnf; awmfrrl/37;5 tHhMobG,faomtjcif;t&mygvsuf? bk&m;ocifonf toHawmfESifhrdkCf;csKef;awmfrl\/ BuD;aomtrI igwdkYem;rvnfEdkifaomtrIwdkYudk
jyKawmf rl\/37;6 ajray:rSmjzpfap[k rdkCf;yGifhudk4if;? okefzsif;aomrdkCf;a&ESifh wefcdk;awmfaMumifh jyif;xefaomrdkCf;a&udk4if; rdefYawmfrl\/37;7 zefqif;awmfrlaom vltaygif;wdkYonf udk,fawmfudkodrnftaMumif; vlwdkif;vkyfaomtvkyfudk qD;wm;awmfrl\/37;8 xdktcg om;&JwdkYonf ajrwGif;xJodkY0if? olwdkYae&maewwfMu\/37;9 avabGonf awmifrsufESmrS4if;? tcsrf;onfajrmufrsufESmrS4if; xGufvmwwf\/37;10 bk&m;ocifrIwfawmfrlojzifh? a&cJjzpf a&rsufESmonfcJvsuf&Sd\/37;11 rdkCf;wdrfrSrdkCf;a&udk oufa&mufap? a&mifjcnfawmftm;jzifh rdkCf;wdrfudkaysmufvGifhapawmfrl\/37;12 avmu"mwfajrBuD;wa&SmufvHk;udk rSmxm;awmfrlorQtwdkif;jyKapjcif;iSg ynwfawmftm;jzifhvSnfhvnfapawmfrl\/37;13 'Pfcwfaomf4if;? ajrawmfudkjyKpkaomf4if;? csrf;omay;aomf4if;vmapawmfrl\/
37;14 tdka,mb? pum;udkem;axmifavmh/ bk&m;ocif\tHhbG,faomtrIawmfwdkYudk NidrfoufpGmae qifjcifavmh/37;15 xdktrIwdkYudk bk&m;ocifpD&if? rdkCf;wdfrfawmftvif;udk xGef;vif;apawmfrlaomtcg? oifonfodoavm/37;16 ynmpHkvifaombk&m;\ tHhbG,faomtrIawmfwnf;[laom rdkCf;wdrfwdkYonf rayghrav;rSefrSefrdk;rnftaMumif;? jyKawmfrlaom
trIudk4if;?37;17 ajray:rSmawmifavjzifh tcsrf;aysmufapawmfrlaomtcg? oif\t0wfonf tb,fodkYaomtm;jzifhaEG;onfudk4if; em;vnf
oavm/37;18 oGef;aomaMu;rHkuJhodkYwnfvsuf&Sdaom rdkCf;aumif;uifudkoifonf bk&m;ocifESifh0dkif;nDMuufoavm/37;19 igwdkYonf tb,fodkYavQmuf&rnfudk oGefoifyg/ oifwdkYonf rdkufaomaMumifh? tvdktavsmufravQmufwwfMu/37;20 igajymaompum;udk bk&m;ociftm;Mum;avQmufvdrfhrnfav/ tu,f vlonfbk&m;ocifudk avQmuf0HhvQif ysufpD;jcif;odkYa&mufvdrfh
rnf/37;21 avonfvm rdkCf;aumif;uifudk &Sif;vif;apaomtcg? vlonfxGef;vif;aoma&mifjcnfudk rMunhfEdkif/37;22 ajrmufrsufESmrS a&Ta&mifjcnfxGufwwf\/ bk&m;ocifonf aMumufrufbG,faom bkef;tmEkabmfESifh jynfhpHkawmfrl\/37;23 teEwefcdk;&Sifudk igwdkYonf ppfrukefEdkifMu/ tpGrf;owdtm;jzifh4if;? w&m;pD&ifjcif;ESifhajzmifhrwfjcif;tm;jzifh4if; xl;qef;awmfrl\/
tb,f oludkrQnOf;qJawmfrrl/37;24 odkYjzpf vlwdkYonf aMumuf&GHUp&mtaMumif;&SdMu\/ OmPfaumif;aomolwpHka,mufrQ bk&m;ocifudkrzl;rMunfhEdkif[k >rufqdk\/

470

tcef;BuD; ( 38 )
38;1
38;2
38;3
38;4
38;5
38;6
38;7
38;8
38;9
38;10
38;11
38;12
38;13
38;14
38;15
38;16
38;17
38;18
38;19
38;20
38;21
38;22
38;23
38;24
38;25
38;26
38;27
38;28
38;29
38;30
38;31
38;32
38;33
38;34
38;35
38;36
38;37
38;38
38;39
38;40
38;41

xdktcg xm0&bk&m;onf a,mbpum;udkvSefjyef? rdkCf;oufrkefwdkif;xJurdefYawmfrlonfum;?ynmr&SdbJpum;ajymumrQESifh ightBuHudkrdkufapaomolum;tb,folenf;/vla,mufsm;uJhodkYoifhcg;udkpD;avmh/ igar;jref;aomjyemwdkYudkajzavmh/ajrBuD;tjrpfudk igwnfaomtcg? oifonftb,frSm&Sdoenf;/ em;vnfvQifabmfjyavmh/ajrBuD;twdkif;t&SnfyrmPudk tb,folpD&ifoenf;/ em;vnfvQifajymavmh/ rsOf;BudK;udk tb,folwef;csoenf;/ajrBuD;wdkufjrpfudk tb,ft&yf pGJapoenf;/eHeufMu,fwdkYonf wnDwGwfwnf;oDcsif;qdk? bk&m;ocifom;taygif;wdkYonf 0rf;ajrmufojzifh? a<u;aMumfMupOf? wdkufaxmifh
txG#fausmufudk tb,fol wifxm;oenf;/ork'&monf trd0rf;xJubGm; xGufvmaomtcg? tb,folonf wHcg;ydwfESifhydwfxm;oenf;/ork'&mudk rdkCf;wdrfESifhigNcHK xlxyfaomarSmifrdkufESifh xkyf&pfonfumv4if;?oifonf t&yfwdkifatmifvm&\/wdk;rvGef&/ t&yf oif\axmifvTm;aomvIdif;wHydk;qHk;&\[k ynwfvsuf? ork'&mtydkif;tjcm;udkigpD&if? wHcg;ydwfESifh
uefYvefYusifwdkYudk xm;onfumv4if;? tb,folonf 0dkif;ulnDoenf;/oifonf woufvHk;wGifwcgrQ eHeufudkrSmxm;bl;oavm/ rdkCf;aomufvif;udk ae&mcsbl;oavm/eHeuftvif;onf ajrBuD;pGef;udkudkifvsuf? vlqdk;wdkYudkcg ypfapjcif;iSg pD&ifbl;oavm/ajrBuD;onf wHqdyfcufouJhodkYyHkay: t0wfwefqmqifouJhodkY&Sd\/vlqdk;wdkY\tvif;onfuG,f csD<uaomvufvnf;usKd;wwf\/oifonf ork'&mprf;a&aygufxJodkY 0ifbl;oavm/ eufeJaomatmufqHk;t&yf vSnfhvnfbl;oavm/aojcif;wHcg;wdkYudk oifhtm;zGifhbl;oavm/ aorif;t&dyfxJodkY 0ifaomvrf;0wdkYudkjrifbl;oavm/ajrBuD;rsufESmwjyifvHk;udk MunfhIbl;oavm/ tvHk;pHkudk odjrifvQifabmfjyavmh/tvif;ae&modkY tb,frnfaomvrf;jzifh a&muf&oenf;/ arSmifrdkufae&mvnf; tb,frSm&Sdoenf;/tu,fpifppf oifonftvif;trdkuftydkif;tjcm;odkY igwdkYudkydkYaqmifEdkif\/ olwdkYae&mtdrfodkY a&mufaomvrf;wdkYudkodvdrfhrnf/oifonf a&S;umvbGm;jrif tvGeftoufBuD;aomaMumifhodvdrfhrnf/
oifonf rdkCf;yGifhb@mwdkufxJhodkY 0ifbl;oavm/ab;a&muf&mtcsdefumvESifh ppfNydKifwdkuf&m tcsdefumvbdkY? igodkxm;aom rdkCf;oD;b@mrsm;udk jrifbl;oavm/tvif;onf tb,fodkYaomvrf;jzifh ESHYjym;oenf;/ ta&SUavonf ajrBuD;ay:rSm tb,faMumifhvGifhoenf;/vlr&SdaomajrESifh vlraeaomawm rdkCf;&Gmapjcif;iSg4if;?vGwfvyfaomvGifjyifudk a&ESifh0ap?
Ekaomjrufyiftanmufudk xGufapjcif;iSg4if;? vQHaomrdkCf;a&pD;&mvrf;? rdkCf;BudK;ESifhqdkifaom vQyfppfjyuf&mvrf;udk tb,fol
zGifhoenf;/rdkCf;a&\tbum; tb,folenf;/ ESif;aygufwdkYudk tb,foljzpfbGm;apoenf;/a&cJonf tb,fol\ 0rf;xJuxGufvmoenf;/ rdkCf;aumif;uifESif;cJudk tb,folonf y#doaEay;oenf;/a&onf ausmufcJuJhodkYjzpf yifv,frsufESmwif;rmvsuf&Sd\/
oifonf cdrMu,fpk\om,mpGmjyKjyifjcif;udk csKyfwnf;Edkifoavm/ uodvMu,f\ csnfaESmifjcif;udk jznfEdkifoavm/rmZkwfMu,fwdkYudk tcsdefa&mufvQif xkwfabmfEdkifoavm/ tm&SMu,fESifh ol\om;wdkYudkyJhjyifEdkifoavm/rdkCf;aumif;uifw&m;wdkYudk em;vnfoavm/ xdkw&m;wdkYonf ajrBuD;udktkyfpdk;rnftaMumif; tcGifhay;Edkifoavm/rsm;pGmaom rdkCf;a&onf oifhudkvTrf;rdk;apjcif;iSg rdkCf;wdrfwdkYudk toHvTifhEdkifoavm/vQyfppfwdkYudk vTwfEdkifoavm/ olwdkYuuRefawmfwdkY&Sdyg\[k oifhudkavQmufvsufoGm;Muvdrfhrnfavm/udk,fcEmxJodkYynmudktb,foloGif;oenf;/ em;vnfEdkifaomOmPfudktb,folay;oenf;/ ynm&Sd rdkCf;wdrfwdkYudk tb,fol
a&wGufEdkif oenf/ajrrIefYonfvHk;axG; ajrpdkifwdkYonf uyfvsufaeaomtcg?
rdkCf;aumif;uif\ a&bl;wdkYudktb,foloGef;csoenf;/
oifonf jcaoFhrtbdkY pm;p&mtaumifudk vdkuf&SmEdkifoavm/jcaoFhysKdwdkYonf cdkvIH&m0yf? csKHzkwfatmuf acsmif;Munfhvsufaeaomtcg? olwdkYudk0pGmauR;Edkifoavm/usD;toi,fwdkYonf pm;p&mr&SdaomaMumifh? vSnfhvnf bk&m;ocifudkatmf[pfaomtcg? pm;p&mudktb,folay;oenf;/

471

tcef;BuD; ( 39 )
39;1
39;2
39;3
39;4
39;5
39;6
39;7
39;8
39;9
39;10
39;11
39;12
39;13
39;14
39;15
39;16
39;17
39;18
39;19
39;20
39;21
39;22
39;23
39;24
39;25
39;26
39;27
39;28
39;29
39;30

oifonf awmqdwfarG;&aomumvudk odoavm/ orif'&,from;bGm;jcif; a0'emudkcH&aom tcsdefudkrSwfEdkifoavm/udk,f0efaqmif&aomaeYvwdkYudka&wGuf? bGm;&aomtcsdefumvudkodoavm/olwdkYonf ausmudkif; om;i,fukdarG;bGm;ojzifh a0'emNidrf;Mu\/om;i,fwdkYonf usef;rm? vGifjyifBuD;yGg;wwfMu\/ tjcm;odkYoGm; trdxHodkY jyefrvmbJaewwfMu\/awmjrnf;udk tqD;twm;r&Sdapjcif;iSg tb,folvTwfoenf;/ awmjrif; csnfaESmifjcif;udk tb,folajzoenf;/awmudkolUtdrfbdkY4if;? vGifjyifudkolUae&mbdkY4if; igcefYxm;NyD/NrdKUjzpfaomvlwdkY\toHAvHudk olonfrxDrJhjrifjyKwwf\/ ESifaomolatmf[pfEId;aqmfoHudk rrSwfwwf/awmifdk;usufpm;? pdrf;aomtyiftrsKd;rsKd;udk&Smwwf\/
BuHhonf oif\trIudkaqmif&Guf? oif\wif;ukyfaejcif;iSg tvdk&Sdvdrfhrnfavm/BuHhudkxGefaMumif;odkYvdkufapjcif;iSg BudK;ESifhcsnfEdkifoavm/ odkYr[kwf oifhaemufodkYvdkuf csKdifhv,fxGefvdrfhrnfavm/BuHhonftm;BuD;aomaMumifh olUudk,Hkrnfavm/ oifvkyf&aomtvkyfudk oltyfrnfavm/oif\pyg;udkaqmifcJh pyg;usDpkodrf;vdrfhrnf[k,Hkoavm/
ukvm;tkyfiSufonf tawmifcwfvsufaewwf\/ awmief;onf tarG;tawmifESifhjynfhpHk\/odkYaomfvnf; ajrO tOwdkYudkajrrIefY aET;apwwf\/olUajconf tOwdkYudkeif;rdvdrfhrnf? om;&JcGJvdrfhrnf[krpdk;&drf/om;i,fwdkYudk udk,fom;uJhodkYrrSwf Murf;wrf;pGmjyKwwf\/ pdk;&drfjcif;r&Sd/ om;bGm;jcif;a0'emudk tcsnf;ESD;cHwwf\/taMumif;rlum;? bk&m;ocifonf ynmrJhapjcif;iSgzefqif;awmfrl\/ OmPfudkay;awmfrrl/odkYaomfvnf; udk,fudkcsD<uaomtcg? jrif;ESifhjrif;pD;aomoludkyif&,fwwf\/
oifonf jrif;udkcGeftm;ESifhjynhfhpHkapoavm/ ol\vnfyif; rkdCf;BudK;vuPm udkoGif;oavm/usKdif;aumifckefouJhodkY ckefwwfapoavm/ ol\ESmacgif;jrnfoHonf aMumufrufbG,fjzpf\/vGifjyifudk,uf rdrdcGeftm; 0g>um;vsuf? ol&Jrsm;udkawGUtHhaomiSg oGm;wwf\/aMumufp&mtaMumif;udkuJh&JU? aMumufvefYaomoabmESifh uif;vGwfojzifh? xm;ab;udkra&Smifwwf/olUwbufjrm;awmifhvIyfoHjrnf? vSHESifh'dkif;vTm;onfajymifvufvsuf&Sd\/rmeBuD; jyif;xefaompdwfESifhajrudkrsKdwwf\/ wHydk;oHudkMum;aomtcg? Nidrf0yfpGmraeEdkif/wHydk;rsm;tv,fodkYa&muf atha[? atha[[kqdkwwf\/ Adkvfajcatmf[pf toHAvHjyKjcif;ESifhwuG? ppfwdkufyGJudk ta0;u
teHYcHwwf\/
oifay;aomOmPftm;jzifhodrf;iSufonf tawmifudkjzefY awmifrsufESmodkYysHoGm;wwfoavm/oifpD&ifaomaMumifh a&Tvif;wonftxufodkYwuf? jrifhaomt&yf todkufudkvkyfwwfoavm/olonf ausmufay:rSmaeawmifxdyfESifh ausmufilay:rSmae&muswwf\/xdkt&yfuMunfh udk;pm;p&mtaumifudk ta0;uyifjrifwwf\/ol\om;i,fwdkYonf taoG;udkaomufwwf\/ taoaumif&Sd&mt&yf xdkiSuf&Sdonf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 40 )
40;1
40;2
40;3
40;4
40;5
40;6
40;7
40;8
40;9
40;10
40;11
40;12
40;13
40;14
40;15
40;16

wzefxm0&bk&m;u? teEwefcdk;&Sifudk qHk;raomolonf qefYusifbufjyKOD;rnfavm/bk&m;ocifudktjypfwifaomolonf jyefajymapawmh[k a,mbtm;rdefYawmfrlvQif?a,mbu tuREfkyfonfqdk;,kwfyg\/udk,fawmftm; tb,fodkY jyefavQmuf&ygrnfenf;/ tuREfkyfonf udk,fEIwfudkudk,fvufESifhydwfygrnf/wBudrfajymrdygNyD/ wzefrajym0Hhyg/ ESpfBudrfwdkifatmifajymrdygNyD/ odkY&mwGif xyfrajym0Hhyg[k xm0&bk&m;tm; jyefavQmufav\/
wzef xm0&bk&m;onf rdkCf;oufrkefwdkif;xJu a,mbtm;rdefYawmfrlonfum;?vla,musfm;uJhodkY oif\cg;udkpnff;avm/ igar;jref;aomjyemwdkYudkajzavmh/oifonf igw&m;pD&ifcsufudky,frnfavm/ oifonfudk,fwdkifajzmifhrwf[ef&Sdapjcif;iSg? igudktjypf&Sdonf[kpD&ifrnfavm/oifonf bk&m;ocif\ vufHk;uJhodkYaomvufHk;&Sdoavm/ bk&m;ocif\ toHuJhodkYaomtoHESifhrdkCf;csKef;Edkifoavm/xl;qef;aombkef;wefcdk;tmEkabmfudk 0wfaqmifavmh/ wifhw,faom *kPftoa&ESifhwefqmqifavmh/oif\trsuft&SdefudkvTwfavmh/ rmeaxmifvTm;aomoltaygif;wdkYudk MunfhIESdrfhcsavmh/rmeaxmifvTm;aomoltaygif;wdkYudk MunfhIIwfcsavmh/ t"rvlwdkYudkEdSyfeif;?olwdkYudkajrrIefY wpkwnf;0Sufxm;avmh/ olwdkYrsufESmrsm;udk arSmifrdkufzHk;tkyfavmh/odkYjyKvQif oif\vusfmvufHk;onf oifhudku,fwifEdkifonf[k ig0efcHrnf/
oifESifhtwl igzefqif;aomaA[rkwfjcif;udk MunfhIavmh/ EGm;uJhodkYjrufudk pm;wwf\/oll\wefcdk;onf cg;4if;? ol\cGeftm;onf 0rf;aMum4if;wnfvsuf&Sd\/472

40;17
40;18
40;19
40;20
40;21
40;22
40;23
40;24

olUtNrD;onf tm&ZfyifuJhodkYvIyfwwf\/ aygifaMumwdkYonf txyfxyf&SdMu\/tdk;i,fwdkYonf aMu;0gacsmif;? tdk;BuD;wdkYonf oHwHk;uJhodkYjzpfMu\/bk&m;ocifzefqif;aom ow0gwdfkYwGifxl;qef;aomow0gjzpf\/ olUudkzefqif;aombk&m;omvQif ol\wHpOfudkay;NyD/ajrwd&pmeftaygif;wdkY upm;&mawmifdk;onf ol\usufpm;&mt&yfjzpf\/t&dyfaumif;aomtyifatmuf? usLyifcsKHzkwfatmuf? a&rsm;aomt&yfaewwf\/xdktyifwdkYonf t&dyfESifhvTrf;rdk; acsmif;em;rdkCf;rcyifwdkYonf0dkif;Mu\/jrpfa&xaomfvnf; olonfrajy;wwf/ ol\cHwGif;udka,mf'efjrpfa& a0SYwdkufaomfvnf; rwkefrvIyfbJaewwf\/xdkjrif;udk xif&Sm;pGmbrf;,lrnfavm/ ol\ESmacgif;udk oHcsdwfESifhazmufrnfavm/-

tcef;BuD; ( 41 )
41;1 v0doefudk ig;rQm;ESifhqGJ,l? ol\vQmudkBudK;ESifhEdSyfeif;rnfavm/h41;2 olUudkESmIwfwyf? yg;dk;oHuGif;vQKdrnfavm/41;3 olonf oihfudkrsm;pGmawmif;yefvdrfhrnf/ acsmharhmaompum;udk ajymvdrfhrnfavm/41;4 oifESifh0efcHjcif;y#dnmOfudk jyKvdrfhrnfavm/ oif\trIudk tpOfaqmif&Gufapjcif;iSg olUudkcefYxm;rnfavm/ 41;5 iSufESifhupm;ouJhodkY olESifhupm;rnfavm/ oif\rdef;ruav;wdkYtbdkY olUudkcsnfaESmifrnfavm/41;6 oif\taygif;tabmfwdkYonf olUudk0dkif;pm;aomufyGJcHMuvdrfhrnfavm/ ukefonfwdkYwGif a0Muvdrfhrnfavm/41;7 ol\ta&udkrSdef;ESifh4if;? ol\acgif;udk ig;xdk;aomvSHESifh4if;? tESHYtjym;xdk;azmufEdkifoavm/41;8 olUtay:rSm vufwifHkrQomjyKyg/ olUudkwdkufrnftBuHudk aemufwzefratmufarh&/41;9 wdkufaomolonfEdkifrnf[ktcsnf;ESD;xif\/ jrifumrQESifhpdwfrysufoavm/41;10 olUudkEId;aqmfjcif;iSg tb,folrQr&J&ifh/ odkYjzpf igha&SUrSmtb,fol&yfEdkifoenf;/41;11 igonf aus;Zl;wHkYjyK&rnftaMumif; tb,folonf igaus;Zl;jyKbl;oenf;/ rdkCf;aumif;uifatmuf &Sd&SdorQwdkYonfig\
OpmjzpfMu\/
41;12 v0doef\t*Fgrsm;? cGeftm;? wifhw,faomwefqmwdkYudkigonf0Sufrxm;/41;13 ol\t0wfudk tb,folvSefEdkifoenf;/ ESpfxyf&Sdaomyg;dk;udk tb,folcsnf;uyfvdrfhrnfenf;/41;14 ol\rsufESmwHcg;udk tb,folzGifhvdrfhrnfenf;/ ol\oGm;wef;wdkYonf aMumufrufbG,fjzpfMu\/41;15 vHkNcHKpGmwHqdyfcwfouJhodkY wcsyfESifhwcsyfyl;uyfaom taMu;rsm;ESifh0g<um;wwf\/41;16 avrQr0ifEdkifatmif wcsyfESifhwcsyfyl;uyfvsuf&SdMu\/41;17 wcsyfESifhwcsyfrcGgEdkifatmif wcJeuf&Sufwifvsuf&SdMu\/41;18 olacsqwfaomtcg tvif;awmufwwf\/ olUrsufpdonf eHeufrsufawmifcwfouJhodkYjzpf\/41;19 ypyfxJu rD;l;xGuf rD;yGg;wdkYvnf;vGifhMu\/41;20 <uuf<uufqlaomtdk;uif;xJu tcdk;taiGUwufouJhodkY olUESmacgif;xJu tcdk;taiGUwufwwf\/
41;21 toufIaomtcg rD;cJawmuf ypyfxJurD;vQHxGufwwf\/41;22 vnfyif; wefcdk;aewwf\/ olUa&SUrSmaMumufvefYjcif;onf uckefwwf\/41;23 tom;taMumwdkYonf wcJeufjzpf ra&TUEdkifatmifcdkifrmvsuf&SdMu\/41;24 ESvHk;onf ausmufuJhodkYrm\/ atmufBudwfqHkausmufuJhodkYrm\/41;25 olxaomtcg cGeftm;BuD;aomolwdkYonf aMumufvefYMu\/ aMumufvefYtm;BuD;aomaMumifh tl;uJhodkYjzpfMu\/41;26 olUudkwdkufvQif xm;rcdkifwwf/ vSH? jrm;? oHcsyfrcdkifwwf/41;27 oHudkaumufdk;uJhodkY4if;? aMu;0gudk opfaqG;uJhodkY4if;rSwfwwf\/41;28 av;ESifhypf olUudkrajy;apEdkif/ avmufvTJESifhypfaomausmufcJwdkYonf oltrIdufuJhodkYjzpfMu\/41;29 'kwfBuD;udkzGJuJhodkYrSwf? vSHESifh&G,faomtcg&,fwwf\/41;30 olUatmufrSm xufaomtdk;apmif;jcrf;rsm;&SdMu\/ &GHUay:rSmxGefoGm;rsm;udkjzefYwwf\/41;31 tdk;uif;qlouJhodkY yifv,fudkqlapwwf\/ ork'&mudk ba,mif;csufuJhodkYjzpfapwwf\/41;32 olvGefoGm;aomvrf;onf xGef;awmufojzifh? yifv,fonf qHyifjzLa,mifaqmifwwf\/41;33 ajray:rSmolESifhcdkif;Edkifaom wd&pmefr&Sd/ yuwdtm;jzifhaMumufwwfaomoabm ESifhuif;vGwf\/41;34 BuD;jrifhaomt&m&SdorQwdkYudk rxDrJhjrifjyKwwf\/ rmeaxmifvTm;aomoltaygif;wdkYtay: rif;jzpfonf[krdefYawmfrl\/

473

tcef;BuD; ( 42 )
42;1 a,mbonf xm0&bk&m;tm; jyefavQmufonfum;?42;2 udk,fawmfonf tvHk;pHkwdkYudkwwfEdkifawmfrlaMumif;udk4if;? tBuHtpnfawmfudk tb,folrQrqD;wm;EdkifaMumif;udk4if; tuREfkyf
odyg\/42;3 ynmr&SdbJ tBuHtpnfawmfudk rdkufapaomolum;tb,folenf;/ odkY&mwGiftuREfkyfonf em;rvnfaomt&mwdkYudk4if;? udk,fwdkif
rod? tHhMo rukefEdkifaomt&mwdkYudk4if;ajymrdygNyD/42;4 em;axmifawmfrlyg/ tuREfkyfavQmufygrnf/ tuREfkyfar;avQmufaomt&mwdkYudk oGefoifawmfrlyg/42;5 odwif;awmfudk tuREfkyfonfem;ESifhMum;bl;ygNyD/ ,ckrlum;udk,fawmfudk rsufpdESifhjrif&yg\/42;6 xdkaMumifh tuREfkyfonf udk,fudk&GH&Smyg\/ ajrrIefYESifhrD;zdkjym xdkifaemifw&yg\[k avQmufav\/
42;7 xdkokdY xm0&bk&m;onfa,mbtm; rdefYawmfrlNyD;rS? awreftrsKd;om;{vdzwftm;vnf; oifESifhoif\taqGcifyGef;ESpfa,mufudkigt
rsufxGuf\/ taMumif;rlum;? ighuRefa,mbonf ightaMumif;t&mwdkhudk [kwfrSwfpGmajymouJhodkY oifwdkYonfrajym/42;8 odkYjzpf EGm;xD;ckepfaumifESifh odk;xD;ckepfaumifwdkYudk,lNyD;vQif? ighuRefa,mbxHodkYoGm;? rdrdwdkYtbdkY rD;IdU&m,ZfudkylaZmfMuavmh/
ighuRefa,mbonf oifwdkYtbdkYqkawmif;&rnf/ ol\rsufESmufkd igaxmufrnf/ okdYr[kwf ighuRefa,mbonf ightaMumif;t&mwdkYudk
[kwfrSefpGmajymouJhodkY? oifwdkYonf rajymaomtjypfESifhtavsmuf igpD&ifrnf[krdefYawmfrl\/
42;9 xdkodkY xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwdkif; awreftrsKd;om;{vdzuf? ItmtrsKd;om;Adv''f? aerwftrsKd;om;aZmzmwdkYonf
oGm; jyKMu\/ xm0&bk&m;onfvnf; a,mb\ rsufESmudk axmufawmfrl\/
42;10 a,mbonf taqGcifyGef;wdkYtbdkYqkawmif;NyD;rS? olcH&aom'kutaMumif;udk xm0&bk&m;onfy,f&Sif;? t&ifxufESpfqaom
Opmudkay;awmfrl\/4;11 xdktcg ol\nDtpfudkESrrsm;? t&ifoduRrf;aomolrsm;taygif;wdkYonf olUxHodkYvm ol\ tdrfolESifhtwl pm;aomufMu\/
olUtay:rSmxm0&bk&m; a&mufapawmfrlaom 'kuqif;&J&SdorQudk atmufarholESifhtwl nnf;wGm;jcif;ESifhESpfodrfhapjcif;udkjyK
Mu\/ xkdoltaygif;wdkYonfvnf;? aiGwjym;pDESifha&Tem;axmif;wbufpDay;Mu\/
42;12 xdkodkY xm0&bk&m;onf a,mb\a&SUjzpf[efudk aumif;BuD;ay;wmfrlonfxuf aemufjzpf[efudk omaumif;BuD;ay;awmfrlojzifh?
olonfodk;waomif;av;axmif? ukvm;tkyfajcmufaxmif? EGm;,SOfwaxmif? jrnf;rwaxmifudk&wwf\/42;13 om;ckESpfa,mufESifh orD;oHk;a,mufudkvnf;&jyef\/42;14 orD;BuD;um;? a,rdr? orD;vyfum;auZd? orD;i,fum;au&[FyKwftrnf&Sdownf;/42;15 wjynfvHk; a,mb\orD;uJhodkYvSaomrdef;rwpHkwa,mufrQr&Sd/ olwdkY\tbonf olwdkYarmifrsm;ESifhtnDtrQ? olwdkYtm;tarG
Opmudka0ay;av\/
42;16 xdkaemuf a,mbonftESpfw&mav;q,ftouf&Sif rddrdom;? ajr;? jrpfwdkYudkyif jrif&NyD;rS?42;17 toufBuD;&ifh aeY&ufumvESifh<u,f0aomf? tedpa&mufav\/
a,mb0wKNyD;\/

474

qmvHusrf;/

Book Of Psalms.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

16 17 18 19 20
26 27 28 29

30


31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
41

42 43 44

45

46

47 48 49 50


51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70
71

72 73 74

75

76 77 78 79 80

81

82 83 84

85

86 87 88 89 90

91

92 93 94

95

96 97 98 99 100


101 102 103 104 105 106 107 108 109 110
111 112 113 114 115 116 117 118 119 120
121 122 123 124 125 126 127 128 129 130

131 132 133 134 135 136 137 138 139 140
141 142 143 144 145 146 147 148 149 150

475

qmvHusrf;/

Book Of Psalms.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5
1;6

rw&m;aomolwdkY\ wdkufwGef;jcif;odkYrvdkuf?vlqdk;wdkY\vrf;wGifr&yfrae? rxDrJYjrifjyKaomolwdkY\tpnf;ta0;rxdkif? xm0&bk&m;\ w&m;awmfarGUavsmf? w&m;awmfudk


aeYnOfhrjywfqifjcifatmufarhaomolonf r*Fvm&Sd\/taMumif;rlum;? xdkolonf jrpfem;rSmpdkufvsuf rdrdtcsdefwefrStoD;udkoD;? t&GufrndK;EGrf;wwfaom tyifESifhwl\/ jyKavorQwdkY
atmifvdrfhownf;/
rw&m;aomolwdkYrlum; xdkuJYodkYr[kwf/ avwdkuf vGifhaomzGJESifhwlMu\/xdkaMumifh w&m;qHk;jzwfawmfrl&mumv? rw&m;aomolwdkYonf rwnfrae&Mu/ ajzmifhrwfaomolwdkY\taygif;toif;xJodkY
vlqdk;wdkY onf r0if&Mu/taMumif;rlum;? ajzmifhrwfaomolwdkY\vrf;udk xm0&bk&m;oduRrf;awmfrl\/ rw&m;aomolwdkY\vrf;onf qHk;IH;jcif;odkYa&muf&
vdrfhownf;/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5
2;6
2;7
2;8
2;9
2;10
2;11
2;12

vlrsKd;wdkYonf tb,faMumifhkef;&if;cwfjyKMuoenf;/ vlpkwdkYonf tb,faMumifhtcsnf;ESD;BuHpnfMuoenf;/avmuD&Sifbk&ifwdkYonf xMu? rSL;rwft&m&SdwdkYvnf;? xm0&bk&m;ESifh c&pfawmfudk &efbufjyKvsuf?olwdkYcsnfaESmifjcif;udkajzMuukeftHY/ csnfaESmifaomBudK;wdkYudk y,fMuukeftHY[k oif;zGJUMu\/
aumif;uifbHk xdkifawmfrlaomolonf NyHK;&,f? xm0&bk&m;onf olwdkYudkuJY&JUawmfrl\/xdktcg trsufawmfxGuf? olwdkYudk rdefYawmfrlrnf/ jyif;pGmaom trsufawmfESifh olwdkYudkylyefapawmfrlrnf/ig\&Sifbk&ifudk oefY&Sif;aom Zdtkefawmifawmfay:rSm? igYudk,fwdkifbdodufay;NyD[k rdefYawmfrlrnf/
Asm'dwfawmftcsufudk igjyefMum;aytHY/ xm0&bk&m;u oifonfigYom;jzpf\/ ,aeYyifoifhudkigjzpfbGm;apNyD/igYudkawmif;avmY/ vltrsKd;rsKd;wdkYudk oif\tarGOpmbdkY igay;rnf/ ajrBuD;pGef;wdkifatmif ydkifxdkufaomtcGifhudkvnf; igay;rnf/oifonf olwdkYudk oHvSHwHESifhtkyfpdk;? ajrtdk;udkcGJzsufouJYodkYcGJ zsufvdrfhrnf[k igYtm;rdefYawmfrlNyD/
odkYjzpf &Sifbk&ifwdkY? ynmowd&SdMuavmY/ avmuDrif;wdkY? qHk;rjcif;udkcHMuavmY/aMumuf&GHUaompdwfESifh xm0&bk&m;\ trIawmfudkxrf;&Guf? wkefvIyfjcif;ESifh 0rf;ajrmufMuavmY/om;awmfudk erf;MuavmY/ odkYr[kwfvQif trsufawmfxGuf? oifwdkYonf vrf;ysufpD;jcif;odkY a&mufMuvdrfhrnf/ trsufawmfonf
csufjcif; xGufvdrfhrnf/ om;awmfudk udk;pm;aomol taygif;wdkYonf r*Fvm&SdMu\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8

'g0d'fonf om;awmftA&SvHka&SUrS ajy;aomtcg pyfqdkaomqmvH/


tdkxm0&bk&m;? tuREfkyf\&efolwdkYonf tvGefwdk;yGg;? tuREfkyfwbuf xaomolwdkYonfrsm;Muyg\/olonf bk&m;ocifudktrSDjyK csrf;omr&[k tuREfkyfudk&nfaqmif ajymaomoltrsm; &SdMuyg\/odkYaomfvnf;? tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf tuREfkyf\tuG,ftumjzpfawmfrl\/ tuREfkyf\bkef;vnf;jzpfawmfrl\/ tuREfkyf\
OD;acgif; udkcsD<uaomolvnf; jzpfawmfrl\/
igonf xm0&bk&m;xHodkY toHudkvTifh atmf[pfaomtcg? oefY&Sif;aom awmifay:rSm em;axmifawmfrl\/xm0&bk&m;onf igYudkrpawmfrlaomaMumifh? igonftdyfaysmfjcif;tcGifhESifhEdk;jcif;tcGifh&Sd\/igYudk&efbufjyK 0ef;&Haomol taxmiftaomif;udk igraMumufbJaernf/
tdk xm0&bk&m;xawmfrlyg/ tuREfkyf\bk&m;ocif? tuREfkyfudk u,frawmfrlyg/ udk,fawmfonf tuREfkyf\&efolwdkY\ yg;dk;udkdkuf?
rw&m;aomolwdkY\ oGm;udkcsKd;awmfrl\/xm0&bk&m;\aus;Zl;awmfaMumifh csrf;om&yg\/ ay;awmfrlaomaumif;BuD;r*Fvmonf udk,fawmf\vlpktay:odkY oufa&mufyg
apaom/

476

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8

tuREfkyfudk ajzmifhrwfapawmfrlaombk&m;? tuREfkyfac:aomtcgem;axmifawmfrlyg/ tuREfkyfonfqif;&JpOfwGif udk,fawmfonf


csrf;omay;awmfrlygNyD/ ,ckvnf; oem; tuREfkyf\yXempum;udk em;axmifawmfrlyg/
tcsif;vlom;wdkY? tb,frQumvywfvHk; ig\bkef;udkIwfcsMurnfenf;/ tb,frQumvywfvHk; tewudkESpfouf rkomudk
vdkuf&SmMurnfenf;/xm0&bk&m;onf rdrdoefY&Sif;oludk a&G;xm;awmfrlonfudkodrSwfMuavmY/ igac:avQmufaomtcg? xm0&bk&m;onf em;axmif
awmfrlvdrfhrnf/aMumuf&GHUwkefvIyf 'kpdkuftjypfudka&SmifMuavmY/ tdyf&may:rSm udk,fpdwfESvHk;ESifh aqG;aEG;pOf;pm; wdwfqdwfjcif;&SdMuavmY/w&m;ojzifh ,ZfylaZmf xm0&bk&m;udkudk;pm;MuavmY/
aumif;rGefaomt&mudk igwdkYtm; tb,foljyrnfenf;[k ar;wwfaomol trsm;&Sdygonfjzpf? tkd xm0&bk&m;? rsufESmawmf
tvif;udk tuREfkyfwdkYtay:rSm ay:xGef;apawmfrlyg/olwdkY qefpyg;? pyspf&nfaygrsm;? olwdkY0rf;ajrmufjcif;&Sdonfxuf tuREfkyfudk om0rf;ajrmufapawmfrl\/Nidrf0yfpGm tdyfaysmfygrnf/ taMumif;rlum;? tuREfkyfonf vHkNcHKpGmae&aomtcGifhudk udk,fawmft&Sifxm0&bk&m;omvQif tcGifhay;
awmfrl\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2

tdkxm0&bk&m;? tuREfkyf\pum;udk em;axmifawmfrl? tuREfkyfjrnfwrf;jcif;udk qifjcifawmfrlyg/tuREfkyf\&Sifbk&if? tuREfkyf\bk&m;? tuREfkyfonf udk,fawmfudkqkawmif;onfjzpf? tuREfkyfatmf[pfaomtoHudk em;axmif
awmfrlyg/5;3 tdkxm0&bk&m;? eHeuftcgtuREfkyfpum;oHudk Mum;awmfrl&yg\/ eHeuftcg udk,fawmfudk rsufarSmufjyK ajrmfvifhygrnf/5;4 udk,fawmfonf rw&m;aomtrIudk ESpfoufaombk&m;r[kwf/ qdk;aomoludk vufcHawmfrrl/5;5 rdkufaomolonf txHawmfodkYr0if&/ rw&m;ojzifhjyKaomoltaygif;wdkYudk rkef;awmfrl\/5;6 rkompum;udkajymaomolwdkYudk zsufqD;awmfrl\/ vltoufudk owfwwfaomolESifh vSnfhpm;wwfaomolwdkYudk xm0&bk&m;puf
qkyf&GHU&Smawmfrl\/5;7 tuREfkyfrlum;? rsm;pGmaomaus;Zl;awmfudkcHpm;&ojzifh? tdrfawmfodkYa&muf? udk,fawmfudkaMumuf&GHUaompdwfESifh oefY&Sif;aom
AdrmefawmfwGif udk;uG,fvdrfhygrnf/
5;8
tdk xm0&bk&m;? tuREfkyf\&efolwdkYaMumifh tuREfkyfudkw&m;awmfvrf;xJodkY ydkYaqmifawmfrlyg/ udk,fawmf\vrf;udk tuREfkyfa&SUrSm
ajzmifhapawmfrlyg/5;9
olwdkY\EIwfwGifopmr&Sdyg/ olwdkYESvHk;onftvGefqdk;yg\/ olwdkY\vnfacsmif;onf zGifhxm;aomocsKif;wGif;jzpfyg\/ olwdkYonfvQmESifh
acsmYarmYwwfMu\/5;10 tdkbk&m;ocif? olwdkYtay:rSmtjypfa&mufapawmfrlyg/ rdrdwdkYtBuHtpnftm;jzifh vJMuygapaom/ udk,fawmfudkykefuefaomoljzpf?
jypfrSm;aomtjypfrsm;aomaMumifh? olwdkYudk ESifxkwfawmfrlyg/
5;11 udk,fawmfudkudk;pm;aomolwdkYrlum;? 0rf;ajrmufMuygapaom/ apmifha&Smufawmfrljcif; udkcH& 0rf;ajrmufonfESifha<u;aMumfMuyg
apaom/ emrawmfudk cspfaomolwdkYonf udk,fawmfaMumifh 0rf;om&Tifvef;jcif; &SdMuygapaom/5;12 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonfajzmifhrwfaomoludk aumif;BuD;ay; aus;Zl;awmftm;jzifh uG,fumapmifhrawmfrlvdrfhownf;/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4
6;5
6;6
6;7
6;8
6;9

tdkxm0&bk&m;? trsufawmfxGuf tuREfkyfudktjypfwifawmfrrlygESifh/ jyif;pGmtrsufxGuf qHk;rawmfrrlygESifh/tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfonfcGeftm;enf;vSyg\/ u,froem;awmfrlyg/ tdk xm0&bk&m;? tuREfkyftdk;wdkYonf wkefvIyfMuyg\/
usef;rmyu wd&Sdapawmfrlyg/tuREkfyfpdwf0dnmOfonf tvGefwkefvIyfyg\/ tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf tb,frQ umvywfvHk; aeawmfrlrnfenf;/tdk xm0&bk&m;? wzef<uvm tuREfkyfpdwf0dnmOfudk u,f,lawmfrlyg/ ukPmawmfESifhtnD tuREfkyfudku,fwifawmfrlyg/taMumif;rlum;? aovsufaepOfwGif udk,fawmfudkatmufarhjcif;r&Sdyg/ r&PmEdkifiHwGif aus;Zl;awmfudk tb,folcsD;rGrf;ygrnfenf;/tuREfkyfonf nnf;wGm;yifyef;vSyg\/ tuREfkfyfckwifudk udk,frsuf&nf wnOfhvHk;arsm? tdyf&mudkvnf;rGef;apyg\/0rf;enf;jcif;tm;jzifh rsufpdysuf? &efolrsm;aMumifhjymrIefvsuf&Sdyg\/
rw&m;ojzifhjyKaomoltaygif;wdkY? igYxHrSz,foGm;Mu/ igidka<u;oHudk xm0&bk&m;Mum;awmfrl\/igawmif;yefjcif;udk xm0&bk&m;Mum;awmfrl\/ igjyKaomyXempum;udk xm0&bk&m; em,lawmfrl\/ igY&efoltaygif;wdkYonf
&SufaMumuf qHk;IH;jcif;&SdMuvdrfhrnf/ csufjcif;jyefoGm; &SufaMumufjcif;odkY a&mufMuvdrfhrnf/
477

tcef;BuD; ( 7 )
'g0d'fonf A,FmrdeftrsKd;om;uk&S\pum;aMumifh xm0&bk&m;
a&SUawmf toHnd qdkaomqmvH/
7;1 tuREfkyf\ bk&m;ocifxm0&bk&m;? udk,fawmfudktuREfkyfcdkvHIyg\/ tuREfkyfudknOf;;qJaom oltaygif;wdkY\vufrS tuREfkyfudk
EIwf,l u,fwifawmfrlyg/7;2 odkYr[kwf EIwf,laomolr&SdpOf? &efolonf jcaoFYuJYodkYtuREfkyf\ pdwf0dnmOfudk vk,ludkufjzwfygvdrfhrnf/7;3 tuREfkyf\bk&m;ocifxm0&bk&m;? tuREfkyfonfxdkodkYjyKaomf4if;? tuREfkyfvufrSm t"rtrI&Sdaomf4if;?7;4 tuREfkyfESifhoifhwifhaomoludk tuREfkyfjypfrSm;? taMumif;r&SdbJvsuf &efjyKaomoludk tuREfkyfnOf;;qJaomf4if;? xdkodkYaomtjypf
wpHkwck&SdvQif?7;5 &efolonf tuREkfyf\ pdwf0dnmOfudk vdkufrSDygap/ tuREfkyftoufudk ajray:rSmeif;? tuREfkyftoa&udk ajrrIefYESdrfYcsygap/
7;6 tdk xm0&bk&m;? trsufawmfxGuf xawmfrlyg/ tuREfkyf\&efolwdkY jyif;xefjcif; udkqD;wm; tm;xkwfawmfrlyg/ tuREfkyftbdkY
Edk;awmfrlyg/ w&m;pD&ifqHk;jzwfawmfrlyg/7;7 vlrsKd;wdkYonfpnf;a0; udk,fawmfudk0ef;&HMuvsuf? olwdkYtbdkYjrifh&mt&yfodkY jyef<uawmfrlyg/7;8 xm0&bk&m;onf vlrsKd;wdkYudkw&m;pD&ifawmfrl\/ tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfajzmifhrwfjcif;udk4if;? pHkvifjcif;udk4if;axmuf
tuREfkyftrIudk pD&ifqHk;jzwfawmfrlyg/7;9
rw&m;aomolwdkY\ t"rtrIudkqHk;IH;ap? w&m;aomolwdkYudk NrJNrHapawmfrlyg/ w&m;ojzifh jyKawmfrlaombk&m;? udk,fawmfonf
ESvHk;ESifh ausmufuyfudk ppfawmfrlwwfyg\/
7;10 oabmajzmifhaomolwdkYudk u,fwifwwfaombk&m;ocifonf ig\tuG,ftum jzpfawmfrl\/7;11 bk&m;ocifonf w&m;ojzifhpD&ifaom bk&m;jzpf? rw&m;aomoludk tpOftrsufxGufawmfrl\/7;12 xdkolonfrajymif;vJvQif xm;awmfudkaoG;awmfrl\/ av;awmfudkwif &G,fawmfrl\/7;13 aoapaom vufeufudkvnf; olUtbdkYjyifqif jrm;awmfwdkYudkavmifapawmfrl\/7;14 xdkolonf 'kpdkufbGm;aoma0'emudkcH&\/ raumif;aomtBuHtpnfudky#doaE,l? pdwfysufjcif;udk bGm;jrifwwf\/7;15 wGif;udkvnf;eufpGmwl;ojzifh? rdrdwl;aomwGif;xJodkY rdrduswwf\/7;16 rdrdraumif;aomtBuHtpnfonf rdrdacgif;ay:rSmjyefa&muf? rdrdMurf;wrf;aomtrIonf rdrdacgif;xdyfay:rSm oufa&mufwwf\/7;17 igrlum;? xm0&bk&m;\ w&m;aomtrIawmfudkcsD;rGrf;? tjrifhqHka;omxm0&bk&m;\ emrawmfudk axmremoDcsif;qdkygrnf/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1 tdktuREfkyfwdkY\bk&m;&Sifxm0&bk&m;? emrawmfonf ajrBuD;wjyifvHk; tvGefBuD;jrwfawmfrl\/ bkef;tmEkabmfawmfonf
rdkCf;aumif; uifay:rSm wnfvsuf&Sdyg\/8;2 udk,fawmf\&efolwdkYudk&nfaqmif &efoludk4if;? tNidK;xm;aomoludk4if;? wdwfqdwfpGmaeapjcif;iSg? EdkYpdkYoli,fwkdY\EIwfxJrS tpGrf;
owdudk pD&ifawmfrl\/8;3 vufndK;awmftvkyfwnf;[laom udk,fawmf\rdkCf;aumif;uifudk4if;? jyifqifawmfrlaom vESifhMu,frsm;udk4if;? tuREfkyfqifjcif
aomf?8;4 vlonf tb,fodkYaomoljzpf? udk,fawmfonfatmufarhawmfrl&oenf;/ vlom;onf tb,fodkYaomoljzpf tMunfhtI
<uvmawmfrl &oenf;/ olUudk aumif;uifwrefwdkY atmuf tenf;i,fESdrfYawmfrlNyD/8;5 ol\acgif;udkbkef;toa&ESifh ywf&pfawmfrlNyD/8;6 zefqif;awmfrlaomt&mrsm;udk tkyfpdk;ap?
8;7 odk;EGm;tp&Sdaomajrwd&pmef rdkCf;aumif;;uifiSuf?
8;8 yifv,fig;ESifhyifv,fvrf; oGm;wwfaomwd&pmefrSp? cyfodrf;aomt&mwdkYudk ol\ajcatmufcsxm;awmfrlNyD/8;9 tdktuREfkyfwdkY\bk&m;&Sifxm0&bk&m;? udk,fawmf\emronfajrBuD;wjyifvHk; tvGefBuD;jrwfawmfrlownf;/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3
9;4
9;5

tdk xm0&bk&m;? tuREfkyfonfpdwfESvHk;t<uif;rJY udk,fawmfudkcsD;rGrf;yg rnf/ tHYbG,faomtrIawmf&SdorQwdkYudkjyTefygrnf/udk,fawmfudktrSDjyK 0rf;om&Tifvef;ygrnf/ emrawmfudk axmremoDcsif;qdkygrnf/ tjrifhqHk;aombk&m;/taMumif;rlum;? tuREfkyf\&efolwdkYonf jyefqkwfvJMuyg\/ a&SUawmfysufpD;Muyg\/udk,fawmfonf tuREfkyfbufrSmw&m;qHk;jzwfawmfrlNyD/ yvifawmfay:rSmxdkif ajzmifhrwfpGmpD&ifawmfrlNyD/wyg;trsKd;om;wdkYudk qHk;rawmfrlNyD/ qdk;aomolwdkYudkzsufqD; olwdkYemrudk umvtpOf tqufacsazsmufawmfrlNyD/478

9;6
9;7
9;8
9;9
9;10

&efolwdkYonf tukeftpifysufpD;jcif;odkY a&mufMuygNyD/ NrdKUwdkYudkNzdKzsufawmfrl? olwdkYtrSwfrQr&SdaysmufygNyD/xm0&bk&m;rlum;? umvtpOftqufwnfawmfrl\/ w&m;yvifawmfudkjyifqif?ajrBuD;om;wdkYudk w&m;ojzifhpD&ifawmfrl\/ vlrsKd;wdkYtm; ajzmifhrwfpGmaompD&ifjcif;udk jyKawmfrl\/xm0&bk&m;onf nif;qJjcif;udkcH&aomolwdkY\cdkvIH&m? ab;tE&m,fa&mufonfhumv cdkvIH&mjzpfawmfrl\/emrawmfudkodaomolwdkYonf udk,fawmfudk,HkMunfMuygvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfudk&SmaomolwdkYudk
pGefYypfawmf rrlwwfyg/
9;11 ZdtkefNrdKUrSm usdef;0yfawmfrlaomxm0&bk&m;udk axmremoDcsif;qdkMuavmY/ trIawmfrsm;udk vlrsKd;wdkYtm;a[majymMuavmY/9;12 vltoufowfjcif;trIudkppfawmfrl? taocH&aomolwdkYudk atmufarhawmfrl\/ ESdrfYcsvsuf&SdaomolwdkY\ atmf[pfjcif;toHudk
arhavsmY awmfrrlwwfyg/
9;13 tdk xm0&bk&m;? tuREfkyfudk u,froem;awmfrlyg/ tuREfkyfudk rkef;aomol wdkY\ nOf;;qJjcif;trIudk MunfhI? aorif;vufrS
tuREkfyfudku,fEIwfawmfrlyg/9;14 odkYjzpf *kPfaus;Zl;awmftaygif;udk ZdtkefNrdKUwHcg;0rSm tuREfkyfjyTefygrnf/ u,fwifawmfrljcif; aus;Zl;udk trSDjyK0rf;ajrmufygrnf/
9;15 wyg;trsKd;om;wdkYonf udk,fwl;aomwGif;xJodkY udk,fusMu\/ ukd,f0Sufaom ausmhuGif;xJrSm udk,fajcwdkYonfausmYrdMu\/9;16 xm0&bk&m;onf w&m;pD&ifqHk;jzwfawmfrljcif;tm;jzifh xif&Sm;awmfrl\/ rw&m;aomolonf rdrdvkyfaomtvkyfxJrSm
ausmYrdjcif;udkcH&\/9;17 rw&m;aomolwdkYESifh bk&m;ocifudkarhavsmYaom trsKd;om;taygif;wdkYonf r&PmEdkifiHodkY ESifjcif;udkcH&Muvdrfhrnf/9;18 iwfrGwfaomolwdkYudk tpOfarhavsmYawmfrrl/ qif;&JaomolwdkYonf ajrmfvifhr&bJ tpOfrae&Mu/
9;19 tdk xm0&bk&m;? xawmfrlyg/ vlrEdkifygapESifh/ wyg;trsKd;om;wdkYonf a&SUawmfppfaMumpD&ifjcif;udk cH&Muygapaom/9;20 tdkxm0&bk&m;? olwdkYudkacsmufvSefYawmfrlyg/ odkYjzpf rdrdwdkYonf vloufoufjzpfonfudk vlrsKd;wdkYonfodMuygvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1
10;2
10;3
10;4
10;5
10;6
10;7
10;8
10;9
10;10
10;11
10;12
10;13
10;14

10;15
10;16
10;17
10;18

tdk xm0&bk&m;? udk,fawmfonf tb,faMumifha0;a0;&yf aeawmfrloenf;/ ab;tE&m,fa&mufonfumv tb,faMumifhykef;


uG,f aeawmfrloenf;/rw&m;aomolonf rmepdwf&Sd? qif;&Jaomoludk nOf;;qJwwfyg\/ rdrdjyKaom y&d,m,ftm;jzifh xdkoludkbrf;qD;wwfyg\/rw&m;aomolonf rdrdpdwftvdk 0g<um;wwfyg\/ avmbBuD;aomolonf xm0&bk&m;udky,f rxDrJYjrifjyKwwfyg\/rw&m;aomolonf rmeaxmifvTm;aomaMumifh? rpOf;pm;wwfyg/ bk&m;ocifr&Sd[k tpOfatmufarhwwfyg\/tpOfcdkifrmpGmusifhBuHjyKrlwwfyg\/ w&m;pD&ifawmfrlcsufwdkYonf olESifha0;jrifhonfjzpf cyfodrf;aom&efolwdkYudk rxDrJYjrifjyKwwfyg
\/igonf tpOfra&GU&? qif;&Jjcif;odkYra&muf&[k atmufarhwwfyg\/ol\EIwfonfusdefqJjcif;? vSnfhpm;jcif;? Iwfcsjcif;ESifhjynfh0yg\/ vQmatmufrSm raumif;aomtBuHESifh rw&m;aomtrI&Sdyg\/&Gmtem;wGifykef;ae&mt&yfrSmxdkif? tjypfr&Sdaomoludk qdwfuG,f&mt&yfowfwwfyg\/ qif;&Jaomoludk acsmif;ajrmif;wwfyg\/csKHxJrSmaeaomjcaoFYuJYodkY uG,f&mt&yfykef;aewwfyg\/ qif;&Jaomoludkbrf;qD;jcif;iSg ykef;uG,faeyg\/ qif;&Jaomoludk
uGef&GufxJ odkYqGJ brf;qD;wwfyg\/xdkodkY nOf;;qJESdyfpufjcif;udkcH&? qif;&Jaomoltaygif;wdkYonf ol\vufodkY usa&mufwwfMuyg\/xdkolu? bk&m;ocifonf arhavsmYawmfrl\/ rsufESmudkvTJawmfrl\/ jrifawmfrrl[k atmufarhwwfyg\/
tdk xm0&bk&m;xawmfrlyg/ tdkbk&m;ocifvufawmfudk csDawmfrlyg/ ESdrfYcsvsuf&SdaomolwdkYudk arhavsmYawmfrrlygESifh/rw&m;aomolonf bk&m;ocifudktb,faMumifh rxDrJYjrifjyK&ygtHYenf;/ udk,fawmfonf ppfawmfrrl[k tb,faMumifhatmufarh&yg
tHYenf;/
odkYaomfvnf;? udk,fawmfonfjrifawmfrlNyD/ taMumif;rlum;? yifyef;apjcif;ESifh aESmifh&Sufapjcif; udk vuf0g;awmf rSwfom;rnf[k
MunfhIawmfrlwwfyg\/ qif;&Jaomolonf udk,fawmf udk,fudktyfwwfyg\/ udk,fawmfonf rdbr&Sdaomol\cdkvIH&m
jzpfawmfrl\/rw&m;ojzifhjyK qdk;aomol\vufHk;udk csKd;awmfrlyg/ oljyKaomt"rtrIudk tukeftpifppfawmfrlyg/
xm0&bk&m;onf umvtpOftNrJwnfaom &Sifbk&ifjzpfawmfrl? wyg;trsKd;om;wdkYonf EdkifiHawmfxJu uG,faysmufMuygvdrfhrnf/tdk xm0&bk&m;? udk,fawmfonfESdrfYcsvsuf&Sdaom olwdkY\awmifhwjcif;toHudk Mum;awmfrl\/ olwdkY\pdwfESvHk;udk wnfMunfap
awmfrl\/qif;&Jom;udkol\ ajrrSwzefrESifxkwfrnftaMumif;? rdbr&SdaomolESifh nOf;qJcH&aomolwdkYudk w&m;ay;jcif;iSg em;awmfudkzGifhawmf

479

tcef;BuD; ( 11 )
11;1-3 rw&m;aomolwdkYonf oabmajzmifhaom olwdkYudkrxifr&Sm;ypftHYaomiSg av;udkwif? av;ndKUay:rSm jrm;udkjyifMu\/ trSDwuJwdkY
onfysufvsif ajzmifhrwfaomolonf tb,fodkYjyKEdkifoenf;/ igY0dnmOftm;oifonf iSufuJYodkY ukd,fae&mawmifay:odkYajy;acs[k
tb,faMumifhajymMuoenf;/ xm0&bk&m;onf igcdkvIH&mjzpfawmfrl\/11;4 xm0&bk&m;onf oefY&Sif;aomAdrmefawmf&Sdawmfrl\/ xm0&bk&m;\yvifawmfonf aumif;uifay:rSmwnf\/ rsufpdawmfonf
MunfhI rsufcrf;awmfonf vlom;wdkYudk ppfawmfrl\/11;5 xm0&bk&m;onf ajzmifhrwfaomoludk pHkprf;awmfrl\/ rw&m;aomolESifh vk,lzsufqD;vdkaomoludk 0dnmOfawmfonf rkef;awmfrl\/11;6 rw&m;aomolwdkYtay:rSmawmufaomrD;cJ? uefYESifha&maomrD;vQH? ylavmifaomrkefwdkif;udk oufa&mufap? olwdkYaomufp&mbdkYpD&if
awmfrlrnf/11;7 w&m;ojzifhjyKawmfrlaom xm0&bk&m;onf w&m;aomtrIudkESpfouf oabmajzmifhaom oludk rsufESmjyKawmfrl\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1
12;2
12;3
12;4

tdk xm0&bk&m;? u,fwifawmfrlyg/ olawmfaumif;rsKd;onf jywf opm&Sdaom vlrsKd;onf vlom;wdkYwGifuG,faysmufyg\/tdrfeD;csif;wdkYonf wOD;udkwOD; rkomoHk; acsmYarmYaomEIwfcrf;? ESpfcGaompdwfESifh ajymwwfMuyg\/igwdkYonf udk,fvQmtm;jzifhEdkifrnf/
udk,fEIwfcrf;onf udk,ftrIudkapmifhvdrfhrnf/ igwdkY\ocifum; tb,folenf;[k ajymqdkaomolwdkY\ acsmYarmYaomEIwfcrf;ESifh
0g<um;aom vQm&SdorQwdkYudk xm0&bk&m;onfjzwfawmfrlrnf/12;5 qif;&Jaomolonf cH&aomnOf;;qJjcif;? iwfrGwfaomol\idka<u;jcif;aMumifh ,ckigxrnf/ uJY&JUjcif;udkcH&aomoltm; csrf;om
ay;rnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
12;6 xm0&bk&m;rdefYawmfrlcsufwdkYonf oefY&Sif;jcif;&Sd ajrESifhuif;pifapjcif;iSg? rdkufckESpfBudrfppfaom aiGuJYodkYjzpfMu\/12;7 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf xdkolwdkYudk vlrsKd;rS tpOfuG,fumapmifhrawmfrlrnf/12;8 qdk;,kwfaomolwdkYonf csD;ajrmufjcif;odkYa&mufonfumv? rw&m;aomolwdkYonf t&yf&yfvSnfhvnf&aom tcGifh&SdMu\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1
13;2
13;3
13;4
13;5
13;6

tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfudktvQif;rrSwfbJ tb,frQumvywfvHk; arhavsmYawmfrl rnfenf;/ tb,frQumvywfvHk; rsufESmawmfudk


uG,fxm;awmfrlrnfenf;/tuREkfyfonf tpOf0rf;enf;vsuf? tb,frQumvywfvHk; awG;awmaompdwf&Sd&ygrnfenf;/ tuREfkyf\&efolonf tb,frQumv
ywfvHk; tuREfkyfudktkyfpdk;&ygrnfenf;/tuREfkyf\bk&m;ocifxm0&bk&m;? tuREfkyfpum;udkrsufESmjyK em;axmifawmfrlyg/ tuREkfyfrsufpdudkvif;apawmfrlyg/ odkYr[kwfvQif
taotdyfaysmfjcif;odkY a&muf&ygrnf/tuREfkyf\&efolu? igEdkifNyD[kqdk? tuREfkyfudkaESmifh&SufaomolwdkYonf tuREfkyf vIyf&Sm;onfudk 0rf;ajrmufMuygvdrfhrnf/tuREfkyfonf ukPmawmfudk,HkMunfyg\/ u,fwifawmfrljcif;t&m ESvHk;&Tifvef;ygvdrfhrnf/tuREfkyfaus;Zl;jyKawmfrlaomaMumifh xm0&bk&m;udk axmremoDcsif;qdkygrnf/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 bk&m;ocifr&Sd[k rdkufaomolonfxifwwf\/ xdkodkYaomolwdkYonf aqG;ajrh,dk,Gif; pufqkyfbG,faomtrIudk jyKwwfMu\/
aumif;aomtrIudk jyKaomolwa,mufrQr&Sd/14;2 em;vnfaomol? bk&m;ocifu&kd mS aomol wpHw
k a,muf&o
dS nfr&So
d nfuo
kd jd rifjcif;iSg xm0&bk&m;onf aumif;uifay:uvlom;wdu
Yk kd
iHkY MunfhIawmfrl\/14;3 vltaygif;wdkYonf vrf;vGJMuNyD/ wnDwGwfwnf; aqG;ajrh,dk,Gif;jcif;&SdMu\/ aumif;aomtusifhudk usifhaomolr&Sd/
wa,mufrQr&Sd/
14;4 rkefYudkpm;ouJYodkY ig\vlwdkYudkudkufpm;? xm0&bk&m;udk yXemrjyKaom t"rvltaygif;wdkYonf rodbJae&Muoavm/14;5 odkYjzpf tvGefaMumufvefYMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? bk&m;ocifonf ajzmifhrwfaomvlrsKd;buf &Sdawmfrlrnf/14;6 ESdrfYcsvsuf&Sdaomolonf xm0&bk&m;udk cdkvIHaomaMumifh? oifwdkYonf ol\tBuHtpnfudk t&SufuGJapwwfMu\/-

480

14;7 oa&vtrsKd;udk u,fwifjcif;aus;Zl;awmfonf? Zdtkefawmifay:rSm ay:xGef;ygapaom/ odrf;oGm;jcif;udkcH&aom vlrsKd;awmfudk


wzef xm0&bk&m;onf aqmifcJYawmfrlaomtcg? ,mukyfonf0rf;ajrmufjcif;? oa&vonfvnf;&Tifvef;jcif;&Sdvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 tdk xm0&bk&m;? wJawmf tb,folonfwnf;&ygrnfenf;/ oefY&Sif;aomawmifawmfay:rSm tb,folonf ae&ygrnfenf;
[lrlum;?15;2 ajzmifhrwfaomtusifh? w&m;aomtrIudkjyKusifh? opmpum;udk pdwfESvHk;ygvsufajymxaom?15;3 olwyg;\toa&udk ysufapjcif;iSgajymqdkjcif;? udk,fESifhpyfqdkifaomol\tusKd;udk jypfrSm;jcif;? udk,fESifhpyfqdkifaomoludkvnf;
uJY&JUjcif;udk a&Smifxaom?15;4 qdk;,kwfaomoludk t,kwf[lxifrSwfvsuf? xm0&bk&m;tm;aMumuf&GHUaomoludk dkaoxaom? udk,ftusKd;ysuf&aomfvnf;
udk,fusdef qdkaom opm*wdudkrzsuf?15;5 ud,
k af iGuakd cs; twd;k r,l? tjypfr&Sad omol\wbufrS wHp;kd udrk cHbJ usifah omolonfvyI &f mS ;jcif;ESihf tpOftNrJuif;vGwv
f rd o
hf wnf;/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1
16;2

tuREfkyfudkapmifhrawmfrlygbk&m;/ udk,fawmfudk tuREkfyfcdkvIHyg\/udk,fawmfonf tuREkfyf\ocifjzpfawmfrlonf[k xm0&bk&m;udk tuREkfyfavQmufqdkygNyD/ aus;Zl;awmfrSwyg; tjcm;aomr*Fvmonf


tuREkfyfr&Sdyg/16;3 jynfawmfaeaom oefY&Sif;olESifh xl;qef;aomolwdkYudkomESpfoufyg\/16;4 tjcm;aomvrf;odkY vdkufajy;aomolwdkYonf rsm;pGmaomqif;&J'kuudk cH&Muvdrfhrnf/ igonf olwdkYoGef;avmif;&m ylaZmfoum
taoG;udk rvSLrqufvdk/ olwkdYbk&m;\emrudkr>rufvdk/16;5 xm0&bk&m;onf igtarGcH&mtbdkY? igpm;aomuf&mtbdkY jzpfawmfrl\/ udk,fawmfonf tuREkfyftarGtESpfudk apmifha&Smufawmfrl\/16;6 igydkifxdkufaome,fedrdwfonf om,maomt&yfwGifus? aumif;rGefaomtarGudk igcH&NyD/
16;7 ighudkjyKpkawmfrlaom xm0&bk&m;udk aumif;BuD;ay;rnf/ nOfhtcsdefyifigYESvHk;onf igYudkEId;aqmfwwf\/16;8 igonf xm0&bk&m;udk tpOfrjywfrsufarSmufjyK\/ taMumif;rlum;? igYvufsmbuf wnf&Sdawmfrlonfjzpf? igonfvIyf&Sm;jcif;r&Sd&/
xdkaMumifh igYpdwfESvHk;onfom,mjcif;?16;9 igY0dnmOfonfvnf; &Tifvef;jcif;&Sd\/ xdkrSwyg;? igYtom;onf ajrmfvifhvsufusdef;0yfvdrfhrnf/16;10 taMumif;rlum;? udk,fawmfonf tuREfkyf\0dnmOfudk r&PmEdkifiH ypfxm;awmfrrl/ udk,fawmf\oefY&Sif;aomoltm;vnf;
ykyfpyfjcif;udk&Sd apawmfrrlbJvsuf?16;11 touf&Sifjcif;vrf;udk jyTefawmfrlvdrfhrnf/ txHawmf pHkvifaom0rf;ajrmufjcif;tcGifhESifh vufsmawmfem;rSm tpOftNrJaysmfarGUjcif;t
cGifh&Sdyg\/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1

tdkxm0&bk&m;? w&m;aombufrSmae tuREkfyfatmf[pfjcif;udk rSwfawmfrlyg/ rvSnfhpm;wwfaom EIwfESifhqkawmif;aom yXem


pum; udkem;axmifawmfrlyg/17;2 udk,fawmfwdkif tuREfkyfudkpD&if ajzmifhrwfaomt&mudk axmufIawmfrlyg/17;3 tuREfkyfESvHk;udk ppfaq;awmfrlyg/ nOfhtcgtuREfkyfudk tMunfhtI<uvmawmfrlyg/ tuREfkyfudkppfaMumaomtcg tb,ftjypfudkrQ
awGUawmfr rl&m/ tuREfkyftBuHtpnfonf tuREfkyfpum;ESifhrjcm;rem;yg/17;4 vljyKwwfaom trIrsm;rSm? zsufqD;wwfomol\vrf;wdkYudk EIwfuywfawmftm;jzifh tuREfkyfa&SmifygNyD/17;5 vrf;c&D;awmf tuREkfyfoGm;pOfwGif ajcracsmfapjcif;iSg axmufrawmfrlyg/17;6 tdkbk&m;ocif? udk,fawmfonf em;axmifawmfrlwwfaomaMumifh? tuREfkyfonf awmif;avQmufyg\/ em;awmfudkvSnfh tuREfkyf
pum;udk em,lawmfrlyg/
17;7 udk,fawmfudkcdkvIHaomolwdkYudk olykefwdkYvufrS? vufsmvufawmftm;jzifh u,fEIwfawmfrlaombk&m;? xl;qef;aomarwm
aus;Zl;awmfudkjy awmfrlyg/17;8 tuREfkyfudk nOf;;qJaomvlqdk;wnf;[laom
17;9 tuREfkyhfudk0dkif; owfvdkaom&efolwdkYvufrS tuREfkyfudkvTwfapjcif;iSg? rsufqefuJYodkY tuREfkyfudkapmifhrawmfrlyg/ tawmifawmf
t&dyfxJrSm zHk;tkyfawmfrlyg/ 481

17;10
17;11
17;12
17;13

olwdkYonf rdrdwdkYql0jcif;udkudk;pm; axmifvTm;apmfum;pGmajymqdkMuyg\/tuREfkyfwdkYoGm;aom vr;fudk ,ck0dkif;rdMuygNyD/ tuREfkyfwdkYudk ajray:rSmvJSjcif;iSg rsufpdESifh&G,fMuyg\/brf;rdaomtaumifudk pm;csiftm;BuD;aomjcaoFYuJYodkY4if;? qdwfuG,f&mt&yf acsmif;aeaomjcaoFYysKduJYodkY4if; jzpfMuyg\/tdkxm0&bk&m;? xawmfrlyg/ olwdkYudkqD;wm; vSJcsawmfrlyg/ rw&m;aomolwdkYvufrS tuREfkyftoufudk xm;awmfjzifh u,fvTwf
awmfrlyg/17;14 tdkxm0&bk&m;? avmuDom;jzpfaom xdkolwdkYvufrS tuREfkyftoufudk vufawmfjzifhu,fvGwfawmfrlyg/ xdkolwdkYonf ,ckb0rSm
rdrdwdkY tbdkYudkcH&Muyg\/ olwdkYtvdkudk b@mawmfESifh jynfhpHkapawmfrl\/ olwdkYom;orD;wdkYonf <u,f0? ajr;jrpfponfwdkY
rdrdwdkYOpmudkcsef xm;Muyg\/17;15 tuREfkyfrlum; ajzmifhrwf rsufESmawmfudk zl;jrif&ygvdrfhrnf/ Edk;aomtcg yHkoPmefawmftm;jzifh tuREfkyftvdkjynfhpHk&ygvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 18 )
xm0&bk&m;\uRef'g0d'fonf a&Smvkrif;rSp? &efoltaygif;wdkYvufrSu,fvTwfawmfrljcif; aus;Zl;udkcH&aomtcg?
xm0&bk&m;a&SUawmf>rwfqdkaom oDcsif;pum;[lrlum;/
18;1 tdk xm0&bk&m;? tuREfkyf\cGeftm;Avwnf;[laom udk,fawmfudk tuREfkyfcspfyg\/18;2 xm0&bk&m;onf ig\ausmuf? ig\NrdKUdk;? igYudku,fvTwfaomocif? ig\bk&m;? igudk;pm;aom tpGrf;owd ig\tuG,ftum
igYudku,fwif aomOD;csKd? ig\&Jwdkufjzpfawmfrl\/18;3 csD;rGrf;tyfaom xm0&bk&m;udk igawmif;avQmuf &efolwdkYvufrS u,fwifjcif;odkY a&muf\/18;4 aojcif;BudK;wdkYonf igYudk0dkif;rd? zsufqD;wwfaom a&pD;jcif;aMumifh igaMumufvefY&\/18;5 r&PmEdkifiH\ BudK;wdkYonf0dkif;? aorif;\ausmYuGif;onf igYudkausmYrdvsuf&Sd\/18;6 xdkodkYigonf qif;&JNidKjiifaomtcg xm0&bk&m;udkac:? ig\bk&m;ocifudk atmf[pfav\/ ac:aomtoHudk AdrmefawmfxJrSm
Mum;awmfrl? atmf[pfaomtoHonf em;awmfxJodkY 0ifav\/
18;7 xdktcg trsufawmfxGufaomtm;jzifh ajrBuD;wkefvIyf? awmiftjrpfwdkYonf wa&GUa&GUvIyf&Sm;Mu\/18;8 ESmacgif;awmfxJu rD;cdk;xGuf? EIwfawmfxJu rD;avmifaomtm;jzifh? rD;cJawmufav\/18;9 rdkCf;aumif;uifudkTwfojzifh qif;oufawmfrl? ajcb0g;awmfatmuf arSmifrdkufjzpfav\/18;10 ackAdrfudkpD;vsufysHawmfrl\/av\tawmifwdkYtay:rSmvsifpGmysHawmfrl\/18;11 arSmifrdkufxJrSm ykef;uG,fawmfrl? wcJeufaom a&ESifhxlxyfaom rdkCf;wdrfwdkYonf udk,fawmfudkum&Hvsuf&SdMu\/18;12 a&SUawmfa&mifjcnfaMumifh wdrfxyfwdkYonf rdkCf;oD;ESifhrD;cJygvsuf vGifhMu\/18;13 xm0&bk&m;onfvnf;? aumif;uifay:rSm rdkCf;csKef;? tjrifhqHk;aombk&m;onf toHawmfudkvTifhawmfrl\/18;14 av;jrm;awmfwdkYudkypf vQyfppfjyufapojzifh? &efolwdkYudk t&yf&yfodkYcGJ IH;apawmfrl\/
18;15 xdktcg tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonftjypfwif ESmacgif;awmfxJu toufSLawmfrlaomtm;jzifh? ork'&matmufjyifESifh
avmuwdkufjrpfwdkYonf yGifhvpfxifay:vsuf&SdMu\/18;16 xm0&bk&m;onf txuft&yfu vufawmfudkqefY? wcJeufaoma&xJu igYudkq,f,lawmfrl\/18;17 igYudkrkef;aomolwnf;[laom igNydKifrEdkifEdkifatmif cGeftm;BuD;aom&efolwdkYvufrS igYudku,fvTwfawmfrl\/18;18 ab;Oy'fa&mufaomumv olwdkYonfqD;wm;aomfvnf;? xm0&bk&m;onf igrSDcdk&mjzpf?18;19 igYudkus,f0ef;&mt&yfodkY ydkYaqmifawmfrl\/ igYudkESpfoufaomaMumifh u,fvTwfawmfrl\/
18;20 igajzmifhrwfjcif;&Sdonftavsmuf? xm0&bk&m;onftusKd;udkay;? igYvufpifMu,fjcif;\tusKd;udk pD&ifawmfrl\/18;21 taMumif;rlum;? igonfxm0&bk&m;\vrf;awmfodkY tpOfvdkuf\/ ig\bk&m;ocifhxHrS jypfrSm;roGm;/18;22 pD&ifawmfrlcsuf&SdorQudk igonfrsufarSmufjyK\/txHk;tzGJUawmfwdkYudkry,f/18;23 a&SUawmfrSmajzmifhrwf? udk,f'kpdkufudkMuOfa&Smif\/18;24 xdkaMumifha&SUawmfrSm xif&Sm;aomig\ajzmifhrwfjcif;? vufpifMu,fjcif;&SdonfESifhtavsmuf xm0&bk&m;onf igtusKd;udk ay;
awmfrlNyD/18;25 oem;wwfaomoltm; udk,fawmfonf oem;jcif;oabmudk4if;? ajzmifhrwfaomoltm; ajzmifhrwfjcif;oabmudk4if;?18;26 oefY&Sif;aomoltm; oefY&Sif;jcif;oabmudk4if;? qefYusifaomoltm; qefYusifaomoabmudk4if; jyawmfrl\/18;27 ESdrfYcsvsuf&SdaomolwdkYudk udk,fawmfonfu,fwif? axmifvTm;aomrsufESmudkrlum; Iwfcsawmfrl\/18;28 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf tuREfkyf\rD;cGufudkxGef;? tuREfkyf\bk&m;ocifonf tuREfkyf\arSmifrdkufudk vif;apawmfrl\/18;29 tuREfkyfonf udk,fawmfudktrSDjyK? wyfudkzsufygNyD/ tuREfkyf\bk&m;ocifudk trSDjyKvsuf NrdKUdk;udkausmf0ifygNyD/
18;30 bk&m;ocifpD&ifawmfrlaom trIonfpHkvif\/ xm0&bk&m;\opmawmfonf tppfcHwnf\/ cdkvIHaomoltaygif;wdkY\ tuG,f
tum jzpfawmfrl\/18;31 xm0&bk&m;rSwyg; tb,fbk&m;ocif&Sdoenf;/ igwdkYbk&m;ocifrSwyg; tb,frnfaomausmuf&Sdoenf;/18;32 xdkbk&m;ocifonf igYudkcGeftm; cg;yef;ESifhpnf; igoGm;&mvrf;udk ajzmifhapawmfrl\/18;33 igYajcudk orifajcuJYodkYvsifjrefap? ig\jrifh&mt&yfay:rSm igYudkwifxm;awmfrl\/482

18;34 igYvufudk ppfrIavYusufapjcif;iSg oGefoifawmfrl? aMu;0gav;udk igYvufHk;ESifhigwifEkdif\/


18;35 udk,fawmfonf u,fwifawmfrljcif;'dkif;vTm;udktyf? vufsmvufawmftm;jzifh? rpawmfrl\/ onf;cHawmfrljcif;tm;jzifh tuREfkyf
onf csD;ajrmufjcif;odkYa&mufyg\/18;36 tuREfkyfoGm;aomvrf;udk&Sif;vif; ajcracsmfapjcif;iSg jyKawmfrlaomtm;jzifh?18;37 tuREfkyfonf &efolwdkYudkvdkufrSDojzifh? olwdkYudkry,f&Sif;rSDwdkifatmifrjyefyg/18;38 olwdkYonf tuREfkyfajcatmufrSmvJvsuf&Sd rxEdkifatmif tuREfkyfonfESdrfeif;yg\/18;39 taMumif;rlum;? ppfwdkufapjcif;iSg udk,fawmfonftuREfkyfudkcGeftm;cg;yef;ESifhpnf;? tuREfkyfwbuf xaomolwdkYudk tuREfkyf
atmufrSm vSJawmfrl \/18;40 tuREfkyfudkrkef;aom&efolwdkY\vnfyif;udk tuREkfyftyf? zsufqD;&aomtcGifhudk ay;awmfrl\/18;41 olwdkYonf atmf[pfMuaomtcg? u,fwifrlaomolr&Sd/ xm0&bk&m;udk atmf[pfaomfvnf;xl;awmfrrl/18;42 xdktcg tuREfkyfonf olwdkYudkavwdkufaom ajrrIefYudkuJYodkY? nufnufacsNyD;rS? vrf;trIdufudkuJYodkYoGefypfav\/18;43 vlpkwdkYonf qdkifNydKifwdkufvSefjcif;rS tuREfkyfudku,fvTwf? wyg;trsKd;om;wdkY\ tuJtrSL;t&m cefYxm;awmfrlaomtm;jzifh?
tuREfkyfrodbl;aomvlpkonf tuREkfyfxH uRefcHyg\/18;44 tuREfkyfpum;oHudk Mum;onfcPjcif;wGifem;axmifyg\/ wyg;trsKd;om;wdkYonf tuREfkyfudkawmif;yefMuyg\/
18;45 ndK;EGrf;onfjzpf cdkvIH&mt&yfxJu wkefvIyfvsufxGufMuyg\/18;46 xm0&bk&m;onf touf&Sifawmfrlonfjzpf? ig\ausmuf r*Fvm&Sdygapownf;/ igYudku,fwifawmfrlaom bk&m;ocif
csD;ajrmufjcif;&Sdygapownf;/18;47 igYbufw&m;ojzifhpD&if? vlpkwdkYudk igYatmufrSmESdrfYcsaomolum;? bk&m;ocifaywnf;/18;48 &efolwdkYvufrS igYudku,fvTwfawmfrl\/ tuREfkyfwbuf xaomolwdkYtay:odkY udk,fawmfonf tuREfkyfudkajrmufwif?
vk,lzsufqD; wwfaomol\vufrS u,fvTwfawmfrl\/18;49 xdkaMumifh tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfonf wyg;trsKd;om;wdkYwGif aus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;? emrawmfudkaxmremoDcsif;qdkygrnf/18;50 bk&m;ocifonf rdrdcefYxm;aomrif;BuD;udk txl;ojzifhu,fvTwfawmfrl\/ bdodufawmfudkcH&aom 'g0d'frSptrsKd;tET,ftm;
umvt pOftquf ukPmaus;Zl;udkjyKawmfrl\/-

tcef;BuD; ( 19 )
19;1 rdkCf;aumif;uifonf bk&m;ocif\bkef;toa&awmfudk Mum;ajym? rdkCf;rsufESmMuufonf vufawmfESifhvkyfaomt&mrsm;udk
jyo\/19;2 waeYudkwaeY>rwfqdk? wnOfhudkwnOfhoGefoif\/19;3 EIwf>rwfjcif;? pum;ajymjcif;r&Sd? olwdkYEIwfxGufoHudk rMum;&aomfvnf;?19;4 olwdkY\toHonf ajrwjyifvHk;ESHYjym;? olwdkY\pum;onf ajrBuD;pGef;wdkifatmif a&mufav\/19;5 rdkCf;aumif;uifwGif aeAdrmefudkxm;awmfrlojzifh? aeonftdrfcef;xJu xGufvmaomr*Fvm aqmifvkvifuJYodkYjzpf? cGeftm;BuD;
aomol uJYodkYrdrdoGm;&mvrf;odkY vdkufajy;rnf[k 0rf;ajrmufvsuf?19;6 rdkCf;aumif;uifwpGef;rSxGufvm? wpGef;wdkifatmif vSnfhywfaomtm;jzifh? ol\tylt&SdefrS uG,fvGwfaomt&m wpHkwckrQr&Sd/
19;7 xm0&bk&m;\w&m;awmfonf pHkvifonfjzpf pdwf0dnmOfudkjyKjyifwwf\/ xm0&bk&m;\ oufaocHawmfrlcsufonf[kwfrSef
onfjzpf rvdrmaomolwdkYudk vdrmapwwf\/19;8 xm0&bk&m;\ enf;Oya'owdkYonf ajzmifhrwfonfjzpf pdwfESvHk;udk&Tifvef;apwwf\/ xm0&bk&m;\ynwfawmfonf pifMu,f
onf jzpf? rsufpdudk&Sif;vif;apwwf\/ 19;9 xm0&bk&m;udkaMumuf&GHUjcif;oabmonf oefY&Sif;onfjzpf? umvtpOftNrJwnf\/ xm0&bk&m;\pD&ifawmfrlcsufwdkYonf
opmw&m;ESifh nD? wnDwGwfwnf; ajzmifhrwfMu\/19;10 a&Txufru? rsm;pGmaoma&TpifxufESpfoufbG,fjzpf? ysm;&nfxufru? ysm;vydkYxufcsKdMu\/19;11 w&m;awmftm;jzifh udk,fawmf\uRefonfowd&? w&m;apmifhjcif;tusKd;onfBuD;vSyg\/
19;12 rdrdrSm;,Gif;jcif;udk tb,folonfem;vnfEdkifoenf;/ rxif&Sm;aom'kpdkuftjypfESifh tuREfkyfudkuif;pifap?19;13 &J&ifhaom'kpdkufudkvnf; udk,fawmf\uRefonf rjyK&rnftaMumif; qD;wm;awmfrlyg/ 'kpdkuftjypfonf tuREfkyfudktpdk;r&ygapESifh/
xdkodkYaomtm;jzifhtuREfkyfonf ajzmifhrwfjcif;&Sd? BuD;pGmaomjypfrSm;jcif;ESifh uif;vGwfygvdrfhrnf/19;14 tuREfkyfajymaom pum;ESifhpdwfESvHk;\ tBuHtpnfonfa&SUawmf ESpfoufbG,fjzpfygapaom/ tdk xm0&bk&m;? tuREfkyf\
ausmuf? tuREfkyf udka&G;EIwfawmfrlaombk&m;/

483

tcef;BuD; ( 20 )
20;1

ab;tE&m,fa&mufaomumv? xm0&bk&m;onf udk,fawmfpum;udkem;axmif? ,mukyf\bk&m;ocifemrawmfonf csD;ajrmuf


awmfrlygapaom/20;2 oefY&Sif;&mXmeawmfxJuulnD? Zdtkefawmifay:u axmufyifhawmfrlygapaom/20;3 udk,fawmf\ylaZmfoumtvHk;pHkwdkYudk atmufarh? rD;dIUaom,ZfudkvufcHawmfrlygapaom/20;4 ukd,fawmf\pdwftvdk&Sdonftwdkif;ay;oem;? tBuHtpnfawmf&SdorQwdkYudk jynfhpHkapjcif;iSg jyKawmfrlygapaom/
20;5 udk,fawmf\u,fwifjcif;aMumifh tuREfkyfwdkYonf0rf;ajrmuf? tuREfkyfwdkYbk&m;ocif\ tcGifhESifhtvHudk xlMuvdrfhrnf/ xm0&
bk&m;onf udk,fawmfqkawmif;orQtwdkif; aus;Zl;jyKawmfrlygapaom/
20;6 xm0&bk&m;ay;awmfrl bdodufcHaomoltm;? u,fwifawmfrlaMumif;ukd4if;? vufsmvufawmfu,fwifjcif;tpGrf;ESifh xdkol\
pum;udk oefY&Sif;aomaumif;uifay:rSm em;axmifawmfrlaMumif;udk4if;? ,ckigod\/20;7 tcsKdUaomolwdkYonf&xm;udk4if;? tcsKdUwdkYonfjrif;udk4if; csD;rGrf;wwfMu\/ igwdkYrlum;? igwdkYbk&m;ocifwnf;[laom xm0&bk&m;\
emr awmfudk csD;rGrf;Muvdrfhrnf/20;8 olwdkYonfESdrfYcs vJvsuf&SdMu\/ igwdkYrlum;? xrwfwwfaeMu\/ tdk xm0&bk&m;? rif;BuD;udku,fwifawmfrlyg/20;9 tuREfkyfwdkYac:aomtcg em;axmifawmfrlyg/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1
21;2
21;3
21;4
21;5
21;6
21;7
21;8
21;9
21;10
21;11
21;12
21;13

tdkxm0&bk&m;? rif;BuD;onf ukd,fawmf\tpGrf;owdaMumifh0rf;ajrmuf? u,fwifawmfrljcif;tm;jzifh tvGef&Tifvef;yg\/ol\EIwfESifhqkawmif;onfudk jiif;y,fawmfrrl/ ol\pdwftvdk&Sdonftwdkif; ay;oem;awmfrlNyD/aumif;jrwfaomr*FvmwdkYudk tOD;jyKay;awmfrlNyD/ a&Tpifo&zludk ol\acgif;ay:rSmwifawmfrlNyD/olonf toufudkqkawmif;? udk,fawmfonftoufru? xm0&toufudk ay;oem;awmfrlNyD/u,fwifawmfrljcif;tm;jzifholonf bkef;BuD;? vufawmfrS*kPftoa&ESifh wefcdk;tmEkabmfudkcH&yg\/udk,fawmfonfolUudk xm0&r*Fvmt&mcefYxm;? rsufESmawmftm;jzifh tvGef0rf;ajrmufapawmfrl\/taMumif;rlum;? rif;BuD;onf xm0&bk&m;udkudk;pm;? tjrifhqHk;aombk&m;\ ukPmawmfaMumifh wnfMunfwwfyg\/
udk,fawmf\vufonf &efoltaygif;wdkYudkawGU? udk,fawmfudkrkef;aomolwdkYudk vufsmvufawmfonfawGUawmfrlrnf/trsufawmfxGufaomumv olwdkYudkrD;zdkuJYodkYjzpfapawmfrlrnf/ xm0&bk&m;onf trsufawmftm;jzifh olwdkYudkrsKdawmfrl?
rD;onfvnf;avmifpm;ygvdrfhrnf/olwdkYtrsKd;tET,fudk ajrBuD;rSy,f&Sif;? om;pOfajr;qufwdkYudk vlrsKd;xJuzsufqD;awmfrlrnf/taMumif;rlum;? udk,fawmfwbuf raumif;aomtBuHudk BuHpnf? raumif;aom y&d,m,fudkjyKMuygNyD/ odkY&mwGif tBuHrx
ajrmufMuyg/xdkaMumifh olwdkYrsufESmwbuf av;jrm;awmfwdkYudk&G,f? olwdkYausmudkvSnfhapawmfrlrnf/tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonftpGrf;wefcdk;awmftm;jzifh csD;ajrmufjcif;&Sdawmfrlapownf;/ tuREfkyfwdkYonf wefcdk;awmfudkaxmrem
oDcsif;qdkMuygrnf/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1
22;2
22;3
22;4
22;5
22;6
22;7
22;8
22;9
22;10
22;11

tuREkfyfbk&m;? tuREfkfyfbk&m;/ tb,faMumifh tuREkfyfudkpGefYypfawmfrloenf;/ tuREfkyfudkru,fwifbJ tuREfkyfatmf[pfaompum;udk


em;raxmifbJ tb,faMumifh ta0;rSmaeawmfrlownf;/tuREfkyfbk&m;? aeYtcg tuREfkyfatmf[pfaomfvnf;? udk,fawmfonf em;raxmifyg/ nOfhtcgatmf[pfaomfvnf; oufomjcif;
odkYra&mufyg/udk,fawmfrlum;? oa&vtrsKd;om;wdkYcsD;rGrf;&m usdef;0yfvsufoefY&Sif;jcif;&Sdawmfrl\/tuREkfyfwdkYbdk;ab;wdkYonf udk,fawmfudkudk;pm;Muyg\/ udk;pm;MuonfwGif? udk,fawmfonf u,fwifawmfrl\/olwdkYonf udk,fawmfudkatmf[pf u,fwifjcif;odkYa&mufMuyg\/ udk,fawmfudkudk;pm; &SufaMumufjcif;ESifh uif;vGwfMuyg\/
tuREfkyfrlum;? vlr[kwf? ydk;aumifrQomjzpfyg\/ vlrsm;uJY&JUp&m? vlpkt&SufcGJp&mbdkYjzpfyg\/tuREfkyfudkjriforQaomolwdkYonf jyuf,,fjyKjcif;? EIwfcrf;NzJjcif;? acgif;ndwfjcif;udk jyKMuyg\/olonf xm0&bk&m;udkudk;pm;NyD;? olUudkEIwfawmfrlygavap/ oltvdkawmf&SdvQif ? ,ckyifu,fwifawmfrlygavap[k qdkMuyg\/odkYaomfvnf; udk,fawmfonftuREfkyfudk trd0rf;xJuqGJ,l? EdkYpdkYonfumv pdk;&drfjcif;taMumif;udky,f&Sif;awmfrl\/tuRefkyfonf bGm;uwnf;uyif vufawmfodkYa&mufyg\/ trd0rf;xJrSp udk,fawmfonf tuREfkyf\bk&m;ocif jzpfawmfrlygNyD/tuREfkyfESifha0;a0;aeawmfrrlygESifh/ ab;tE&m,fa&mufvkeD;ygNyD/ rpaomolr&Sdyg/484

22;12 EGm;vm;OobwdkYonf tuREfkyfudk0dkif;? tm;BuD;aom Am&SefOobwdkYonf 0ef;&HvsufaeMuyg\/22;13 udkufjzwf a[mufwwfaomjcaoFYuJYodkY tuREfkyfudkypyf[Muyg\/22;14 tuREfkyfonfa&uJYodkYoGefjcif;udkcH&? tdk;tqpf&SdorQwdkYonfjyKwfMuyg\/ tuREfkyfESvHk;onf ba,mif;uJYodkYjzpf? &ifxJrSm
t&nfusKd vsuf&Sdyg\/22;15 tuREfkyfcGeftm;onf tdk;jcrf;uJYodkYcef;ajcmuf? vQmvnf;yg;dk; uyfvsuf&Sdyg\/ tuREfkyfudk aoajrwdkifatmifcsawmfrlygNyD/22;16 acG;wdkYonf tuREfkyfudk0dkif;vsuf pka0;aomvlqdk;wdkYonf0ef;&Hvsufae? tuREfkyf\vufajcwdkYudk xdk;azmufMuygNyD/22;17 udk,ftdk;&SdorQwdkYudk tuREfkyfa&wGufEdkifyg\/ olwdkYonf tuREfkyfudkMunfhjrif tm;&vsufaeMuyg\/22;18 tuREfkyft0wfudk tcsif;csif;a0zef? tuREfkyftusudkpma&;wHcsMuyg\/22;19 tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfESifha0;a0;aeawmfrrlygESifh/ tuREfkyf\cGeftm;Av? tuREfkyfudkrpjcif;iSg tvsiftjref<uvmawmfrlyg/22;20 tuREfkyftoufudk xm;ab;rS4if;? tuREfkyftcspfqHk;udk acG;vufrS4if; u,fvTwfawmfrlyg/22;21 jcaoFYcHwGif;rStuREfkyfudku,fwif? BuHhOD;csKdxJrSmtuREfkyfac:aomtoHudk em;axmifawmfrlyg/22;22 tuREfkyfonf odwif;awmfudk nDtpfudkwdkYtm;Mum;ajymygrnf/ y&dowftv,frSm udk,fawmfudkcsD;rGrf;ygrnf/
22;23 xm0&bk&m;udkaMumuf&GHUaomtcsif;wdkY? csD;rGrf;jcif;udkjyKMuavmY/ ,mukyftrsKd; taygif;wdkY? *kPfaus;Zl;awmfudk abmfjyMuavmY/
oa&vtrsKd;taygif;wdkY? udk,fawmfudk aMumuf&GHUMuavmY/22;24 taMumif;rlum;? ESdrfYcsvsuf&Sdaomol\ ESdrfhcsaomtjzpfudk rxDrJYjrifjyKawmfrlonfr[kwf/ rsufESmawmfudkrvTJ? atmf[pfaomtcg
em;axmif awmfrlNyD/22;25 tuREfkyfonf r[my&dowftv,frSm udk,fawmfudkcsD;rGrf;? udk,fawmfudkaMumuf&GHUaom olwdkYa&SUrSm? opm*wdxm;onftwdkif;
opm0wfudk ajzygrnf/22;26 ESdrfYcsvsuf&Sdaom olwdkYonf0pGmpm;&Muvdrfhrnf/ xm0&bk&m;udk&SmaomolwdkYonf csD;rGrf;Muvdrfhrnf/ oifwdkYpdwfESvHk;onf tpOf
tNrJ tm;jznfh&vdrfhrnf/22;27 ajrBuD;pGef;&SdorQwdkYonfowd&? xm0&bk&m;xHawmfodkY ajymif;vJMuvdrfhrnf/ vltrsKd;tET,ftaygif;wdkYonfa&SUawmf udk;uG,f
Muvdrfh rnf/22;28 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf pdk;pHydkifawmfrl\/ vlrsKd;wdkYudk rif;jyKawmfrl\/22;29 ajrBuD;ay:rSm <u,f0aomoltaygif;wdkYonfpm; udk;uG,fMuvdrfhrnf/ udk,ftoufudk rapmifhEdkif/ ajrrIefYodkY qif;&aom
oltaygif;wdkYonf vnf;? a&SUawmf Gwfjyyf0yfwGm;Mu vdrfhrnf/22;30 olwdkYtrsKd;tET,fonfvnf; 0wfawmfudkjyKojzifh? vltpOftqufwdkYonf xm0&bk&m;\ odwif;awmfudk Mum;&Muvdrfhrnf/22;31 odkY pD&ifawmfrlNyD[k olwdkYonfay:vm? w&m;aomtrIawmfudk bGm;aomvlrsKd;tm;abmf jy&Muvdrfhrnf/-

tcef;BuD; ( 23 )
23;1
23;2
23;3
23;4

xm0&bk&m;onfig\ odk;xdef;jzpfawmfrl\/ igonfqif;&JrcH&/pdrf;vef;aomusufpm;&mt&yf igYudktdyfapawmfrl\/ om,maomjrpfem;odkYvrf;jyawmfrl\/igY0dnmOfudktm;jznfh? emrawmftbdkYtvdkiSg w&m;vrf;xJ aoG;aqmifawmfrl\/tu,f aorif;\t&dyf vTrf;rdk;aomcsKdifhxJodkY a&SmufoGm;&aomfvnf; ab;tE&m,fudk raMumufyg/ taMumif;rlum;? udk,fawmf
onf tuREfkyfESifhtwl &Sdawmfrlonfjzpf? vSHwHawmfESifhawmifa0;awmfonf tuRefkyfudkcsrf;omapyg\/23;5 tuREfkyf\&efolwdkYa&SUrSm tuREfkyftbdkY pm;yGJudkcif;awmfrl\/ tuREfkyfacgif;udk qDESifh vdrf;awmfrl\/ tuREfkyfcGufzvm;onfvQH
vsuf&Sdyg\/23;6 tu,fpifppf tuREfkyfonfaus;Zl;ESifhukPmudk woufvHk;cHpm;? xm0&bk&m;\tdrfawmfrSm tpOftNrJae&ygvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1
24;2
24;3
24;4
24;5
24;6
24;7
24;8

xm0&bk&m;onfajrBuD;ESifh ajrBuD;wefqmudk4if;? avmu"mwfESifh avmuom;wdkYudk4if; ydkifawmfrl\/taMumif;rlum;? xdkae&mudk ork'&may:rSmwnf? a&rsm;ay:rSm NrJNrHapawmfrlNyD;/


xm0&bk&m;\awmifawmfay:odkY tb,folonfwuf&rnfenf;/ oefY&Sif;&mXmeawmf tb,folonf &yfae&rnfenf;[lrlum;?oefY&Sif;aomvufESifh jzLpifaomESvHk;&Sdaomol? rkomudkrrSD0J? rqnf;uyf? rrSefaomusdefqdkjcif;udkrjyKaomolonf?xm0&bk&m;\vufawmfrS aumif;BuD;r*Fvmudk4if;? u,fwifawmfrlaom bk&m;ocif\vufawmfrS ajzmifhrwfjcif;w&m;udk4if;
cH&vdrfhrnf/xdkolonf xm0&bk&m;udk &SmaomtrsKd;? rsufESmawmfudk&Smaom ,mukyftrsKd;jzpfownf;/
tcsif;wHcg;wdkY? wHcg;rkwfudk<uvdkufMu/ tcsif;xm0&wHcg;wdkY? udk,fudk<uvdkufMu/ bkef;BuD;aom&Sifbk&if0ifawmfrlrnf/bkef;BuD;aom&Sifbk&ifum; tb,folenf;/ tpGrf;wefcdk;ESifh jynfhpHkawmfrlaomxm0&bk&m;? ppfwdkufjcif;iSg wefcdk;BuD;awmfrlaomxm0&
bk&m;aywnf;/485

24;9 tcsif;wHcg;wdkY? wHcg;rkwfudk<uvdkufMu/ tcsif;xm0&wHcg;wdkY? udk,fudk<uvdkufMu/ bkef;BuD;aom&Sifbk&if0ifawmfrlrnf/24;10 bke;f BuD;aom&Sib


f &k ifum; tb,foel nf;/ aumif;uifAv
kd af jct&Six
f m0&bk&m;aywnf;/ xdb
k &k m;onf bke;f BuD;aom&Sib
f &k ifjzpfawmf
rlownf;/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfudk tuREfkyfwovsufaeyg\/25;2 tuREkfyf\bk&m;ocif? udk,fawmfudk tuREkfyfcdkvHIonfjzpf? &SufaMumufjcif;odkY ra&mufygapESifh/ tuREkfyf\&efolwdkYonf
tuREkfyfudkatmif atmifyGJudkrcHygapESifh/25;3 tu,fpifppf udk,fawmfudkajrmfvifhaomolwdkYonf &SufaMumufjcif;odkYra&muf&Muyg/ taMumif;r&SdbJ opmudkzsufaomolwdkYonf
&SufaMumufjcif;odkY a&muf&Muygvdrfhrnf/25;4 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmf\vrf;wdkYudk tuREkfyftm;jyTef? c&D;awmfwdkYudk oGefoifawmfrlyg/25;5 udk,fawmf\ormw&m;udkjy? tuREkfyfudkoGefoifawmfrlyg/ taMumif;rlum;? udk,fawmfonf tuREkfyfudku,fwifaombk&m;ocif
jzpfawmf rl\/ udk,fawmfudk tpOfajrmfvifhvsufaeyg\/25;6 tdkxm0&bk&m;? a&S;umvrSp? jyawmfrlaomukPmESifh arwmoabmudkatmufarhawmfrlyg/25;7 tuREfkyfonf touft&G,fi,fpOf? jypfrSm;rdaomtjypfwdkYudk atmufarhawmfrrlygESifh/ aumif;jrwfawmfrlonfjzpf? ukPm
awmf&Sdonf twdkif;? tuREkfyfudkatmufarhawmfrlyg xm0&bk&m;/
25;8 xm0&bk&m;onf aumif;aomoabm? ajzmifhrwfaomoabmESifh jynfhpHkawmfrlonf jzpf? tjypf&SdaomolwdkYudkvrf;jyawmfrl\/25;9 ESdrfYcsvsuf&SdaomolwdkYudk w&m;vrf;aoG;aqmifawmfrl\/ ESdrfYcsvsuf&SdaomolwdkYtm; c&D;awmfwdkYudkoGefoifawmfrl\/25;10 xm0&bk&m;\vrf;c&D;&SdorQwdkYonf y#dnmOfw&m;awmfESifh oufaocHawmfrlcsufwdkYudk apmifha&SmufaomolwdkYtm; ukPmESifh
opmjzpfownf;/25;11 tdkxm0&bk&m;? tuREkfyftjypfrsm;vSaomaMumifh emrawmfudkaxmuf csrf;omay;awmfrlyg/
25;12 tMuifolonf xm0&bk&m;udk aMumuf&GHUwwf\/ xdkoltm; ESpfoufbG,faom vrf;udk jyTefawmfrlrnf/25;13 xdkolonf udk,fwdkifaumif;rGefpGm usdef;0yf? ol\trsKd;tET,fonfvnf; jynfawmfudktarGcH&vdrfhrnf/25;14 xm0&bk&m;udk aMumuf&GHUaomolwdkYonf udk,fawmfjrwfESifhrd[m,zGJU &aomtcGifhESifh y#dnmOfw&m;awmfudk od&aom
tcGifh&SdMu\/25;15 tuREkfyfonf xm0&bk&m;udktpOfajrmfvifhvsufaeyg\/ taMumif;rlum;? tuREkfyf\ajcudk ausmYuGif;xJuEIwf,lawmfrlrnf/25;16 tuREkfyfonf wa,mufwnf;usef<uif; ESdrfYcsjcif;udkcH&aomaMumifh? tuREkfyfudkrsufESmjyK u,froem;awmfrlyg/25;17 tuREkfyfpdwfESvHk;qif;&Jonfudk csrf;omay;? trIrsm;xJuu,fEIwfawmfrlyg/25;18 tuREkfyfESdrfYcsjcif;ESifh ylyefjcif;udkMunfhI? tuREfkyftjypf&SdorQwdkYudkvTwfawmfrlyg/25;19 tuREkfyf\ &efolwdkYonf rsm;jym;aMumif;ESifh tuREkfyfudkjyif;pGmrkef;xm;aMumif;udk qifjcifawmfrlyg/25;20 tuREkfyftoufudk apmifha&Smuf? tuREkfyfudku,fwifawmfrlyg/ tuREkfyfonf udk,fawmfudkcdkvHIygonfjzpf? &SufaMumufjcif;odkY
ra&mufyg apESifh/25;21 udk,fawmfudk ajrmfvifhvsufaeygonfjzpf? tjypfuif;jcif;ESifh oabmajzmifhjcif;onf tuREfkyfudkapmifha&Smufygapaom/25;22 tdkbk&m;ocif? oa&vtrsKd;udk cyfodrf;aom'kutxJu a&G;EIwfawmfrlyg/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1 tdkxm0&bk&m;? tuREkfyfonfajzmifhrwfjcif;vrf;odkY vdkufaomaMumifh? tuREkfyfbuf w&m;pD&ifawmfrlyg/ tuREkfyfonf
xm0&bk&m; udkcdkvHI? a&GUavsmYjcif;ESifhuif;vGwfygvdrfhrnf/26;2 tdkxm0&bk&m;? tuREkfyfudkppfaq;pHkprf;? ESvHk;ausmufuyfudk aq;aMumawmfrlyg/26;3 tuREkfyfonf arwmaus;Zl;awmfudk rsufarSmufjyK? opmw&m;awmfESifh tnDusifhyg\/26;4 vQyfay:aomolwdkYESifhtwlrxdkifyg/ vQKdU0Sufaom vlpkxJodkYr0ifyg/26;5 rw&m;aomolwdkY\ pnf;a0;jcif;udkrkef;yg\/ qkd;oGrf;aom olwdkYESifhtwlrxdkifyg/26;6 aus;Zl;awmfudk csD;ajrmufaomtoHESifh>rwfqdk?26;7 tHYMobG,faom trIawmftvHk;pHkwdkYudk Mum;ajymjcif;iSg? tuREkfyfonf udk,fvufudk tjypfuif;jcif;ESifhaq;? ,Zfyvifawmfudk
0ef;&Hvsuf aeygonf? xm0&bk&m;/
26;8 tdkxm0&bk&m;? tdrfawmfonf tdrfawmfwnf&mudk4if;? bkef;awmfxif&Sm;aom t&yfXmeudk4if; tuREkfyfESpfoufyg\/26;9 jypfrSm;aomolwdkYESifhtwl tuREfkyf\0dnmOfudk4if;? vltoufudkowfaom olwdkYESifhtwl tuREfkyftoufudk4if; csKyfxm;awmfrrlygESifh/26;10 olwdkYvufonf raumif;aomtBuHtpnfusifvnf? olwdkYvufsmvufonfvnf; wHpdfk;ESifhjynfh0yg\/486

26;11 tuREfkyfrlum;? ajzmifhrwfjcif;vrf;odkYvdkufyg\/ tuREfkyfudka&G;EIwf u,froem;awmfrlyg\/26;12 tuREfkyfonf nDGwfaomt&yf ae&mus? y&dowftv,frSm xm0&bk&m;udk aumif;BuD;ay;ygrnf/-

tcef;BuD; ( 27 )
27;1 xm0&bk&m;onf ig\tvif;? igYudku,fwifaomt&Sifjzpfawmfrl\/ igonf tb,foludkaMumuf&tHYenf;/ xm0&bk&m;onf
ig\ toufcdkvHI&mjzpfawmfrl\/ igonf tb,foludkaMumufvefY&tHYenf;/27;2 igYudktNidK;xm;aom &efolvlqdk;wdkYonf igYtom;udkudkufpm;rnf[k vmMuaomtcg? ajcwdkufrdvJMu\/27;3 igYwbuf wyfcsaomfvnf;? igYESvHk;raMumufwwf/ ppfcsDvmMuaomfvnf;? xdktrIwGifyif wnfMunfaompdwf&Sdvdrfhrnf/27;4 xm0&bk&m;\ wifhw,fjcif;toa&awmfudkzl;jrif? Adrmefawmf arGUavsmfjcif;tvdkiSg? xm0&bk&m;\/ tdrfawmfrSm woufvHk;a
e&rnftaMumif;wnf;[laomtcGifhudk xm0&bk&m; igqkawmif;NyD/ xdktcGifhudk&Sm&OD;rnf/27;5 taMumif;rlum;? ab;tE&m,fa&mufonfumv? wJawmfwGifigYudkuG,fumawmfrlrnf/ AdrmefawmftwGif;t&yf? igYudk0Sufxm;
awmfrlrnf/ ausmufay:rSmvnf; igYudkwifxm;awmfrlrnf/27;6 ,ckyif igYywfvnf&Sdaom &efolwdkY\tay:odkY ig\OD;acgif;udk csD;ajrmufawmfrl\/ xdkaMumifh AdrmefawmfrSm wHydk;rIwfjcif;ESifhwuG
,ZfylaZmf ygrnf/ oDcsif;qdkygrnf/ xm0&bk&m;udk axmremoDcsif;qdkygrnf/27;7 tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfatmf[pfaomtoHudk em;axmifawmfrlyg/ tuREfkyfudk oem;xl;awmfrlyg/27;8 ig\rsufESmudk&SmMuavmY[laomtrdefYawmfudk a&SUawmftuREfkyfonfowdjyKvsuf? tdkxm0&bk&m;? udk,fawmf\rsufESmawmfudk
&Smyg rnf/27;9 tuREfkyfudkrsufESmvTGJawmfrrlygESihf? trsufxGuf udk,fawmf\uRefudky,fawmfrrlygESifh/ tuREfkyfudk u,fwifawmfrlaombk&m;?
udk,fawmf onf tuREfkyfudkrpawmfrlbl;onfjzpf? tuREfkyfudkpGefYypfawmfrrlygESifh/ 27;10 udk,frdbwdkYonf tuREfkyfudkpGefYypfaomfvnf;? xm0&bk&m;onf tuREfkyfudkcsD,lawmfrlrnf/27;11 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmf\vrf;udk tuREfkyftm; jyooGefoifawmfrlyg/ tuREfkyf\&efolrsm;wdkYaMumifh ajzmifhaomvrf;xJ
tuREfkyfudk ydkYaqmifawmfrlyg/27;12 rrSefaom oufaoudk cHaomolwdkYESifh nOf;;qJjcif;iSg? jyif;pGmtoufSLaomolwdkYonf tuREfkyfwbuf xMuonfjzpf?
&efolwdkYtvdkokdY tuREfkyfudk tyfESHawmfrrlygESifh/27;13 tu,fpifppf touf&SifaomolwdkY\ae&mwGif? xm0&bk&m;\aus;Zl;awmfudk igawGUjrifrnf[k ,HkrSwfpGJvef;jcif;&Sd\/27;14 xm0&bk&m;udk ajrmfvifhavmY/ tm;,l&J&ifhaompdwfESvHk;&SdavmY/ xm0&bk&m;udk ajrmfvifhvsufaeavmY/

tcef;BuD; ( 28 )
28;1
28;2
28;3
28;4
28;5
28;6
28;7
28;8
28;9

tuREfkyf\ausmufjzpfawmfrlaomxm0&bk&m;? udk,fawmfudktuREfkyfatmf[pfyg\/ rxl;bJaeawmfrrlygESifh/ rxl;bJaeawmfrlvQif?


tuREfkyfonf ocsKif;wGif;xJodkYqif;aomoluJY odkYjzpf&ygrnf/tuREfkyfonf oefY&Sif;aomAsm'dwfXmeawmfodkY vufudkcsD? udk,fawmfudkatmf[pfaomtcg? tuREfkyfawmif;avQmufaomtoHudk
em;axmif awmfrlyg/tdrfeD;csif;\tusKd;udk zsufqD;vdkaompdwfESvHk;&SdonfESifh? avmu0wfpum;udk ajymwwfaom olwnf;[laom qdk;,kwfaomtrI?
rw&m; aomtrIudk jyKwwfaomolwdkYESifhtwl tuREfkyfudkaoG;aqmifawmfrrlygESifh/olwdkYusifhaom tusifh"avYqdk;,kwfonfESifhtnD? tusKd;tjypfudk qyfay;awmfrlyg/ olwdkYjyKrlonftwdkif;qyfay; tjypfESifh
tavsmuf pD&ifawmfrlyg/olwdkYonf xm0&bk&m;\trIawmfudk4if;? vufawmfESifhjyKjyifawmfrl&mudk4if; rrSwfMuaomaMumifh wnfaqmufawmfrrl? NzdKzsuf
awmfrlrnf/
xm0&bk&m;onf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/igawmif;avQmufaomtoHudk em;axmifawmfrlNyD/ xm0&bk&m;onf ig\cGeftm;Av? ig\tuG,ftumjzpfawmfrl\/ igYESvHk;onf
xdkbk&m; udkudk;pm;? igYudk apmifhrawmfrlaom aMumifh? igYESvHk;onf &Tifvef;vsuf&Sd\/ oDcsif;qdkvsuf *kPfawmfudkigcsD;rGrf;rnf/xm0&bk&m;onf rdrdvlpk\cGeftm;Avjzpfawmfrl\/ txHawmf bdodufcHaomol\ u,fwifjcif;taMumif;udk cdkifcHYNrJNrHapawmfrl\/udk,fawmf\vlpkudku,fwif? tarGawmfudk aumif;BuD;r*Fvmay;awmfrlyg/ olwdkYudktkyfxdef;? xm0&csD;ajrmufjcif;&Sdapawmfrl
yg/-

487

tcef;BuD; ( 29 )
29;1
29;2
29;3

tdkbk&m;ocifom;wdkY? xm0&bk&m;onf bkef;wefcdk;BuD;awmfrlonf[k 0efcHMuavmY/xm0&bk&m;\emrawmfonf bkef;BuD;awmfrlonf[k0efcHvsuf? oefY&Sif;aom wefqmudkqif? xm0&bk&m;udk ukd;uG,fMuavmY/xm0&bk&m;\toHawmfonf ork'&may:rSm&Sdawmfrl\/ bkef;BuD;awmfrlaom bk&m;ocifonfrdkCf;csKef;awmfrl\/ xm0&bk&m;onf
rsm;pGm aoma&ay:rSm&Sdawmfrl\/29;4 xm0&bk&m;\ toHawmfonf wefcdk;ESifhjynfhpHkawmfrl\/ xm0&bk&m;\toHawmfonf bkef;tmEkabmfESifhjynfhpHkawmfrl\/29;5 xm0&bk&m;\toHawmfonf tm&ZfyifwdkYudkcsKd;awmfrl\/ tu,fpifppf xm0&bk&m;onf avAEkeftm&ZfawmudkcsKd;awmfrl\/29;6 awmudkEGm;oi,fuJYodkY4if;? avAEkefawmESifh pdkefawmudk BuHhoi,fuJYodkY4if;? ckefapawmfrl\/29;7 xm0&bk&m;\toHawmfonf rD;vQHudkcGJawmfrl\/29;8 xm0&bk&m;\toHawmfonf awmudkacsmufcsm;awmfrl\/ xm0&bk&m;onf uma'&Sawmudkacsmufcsm;awmfrl\/29;9 xm0&bk&m;\ toHawmfonf orif'&,frwdkYudk arG;bGm;apawmfrl\/ awmwefqm wdkYudkvnf;y,f&Sif;awmfrl\/ Adrmefawmf
cyfodrf;aom olwdkYonf bkef;awmfudkabmfjyMuap/29;10 xm0&bk&m;onf rdkCf;oufrkefwkdif;ay:rSm xdkifawmfrl\/ tu,fpifppf xm0&bk&m;onf tpOftNrJ &Sifbk&ift&mESifhxdkifawmfrl\/29;11 xm0&bk&m;onf rdrdvlpkudkcdkifcHYapawmfrlrnf/ xm0&bk&m;onf rdrdvlpktm; Nidrfoufjcif; aumif;BuD;r*Fvmudk ay;awmfrlrnf/

tcef;BuD; ( 30 )
30;1
30;2
30;3
30;4
30;5
30;6
30;7
30;8
30;9
30;10
30;11
30;12

'g0d'fonf tdrfawmfudkoefY&Sif;apaomtcg? toHndqdkaomqmvH/


tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfudktuREfkyfcsD;rGrf;ygrnf/ tuREfkyfudkq,fEIwfawmfrl\/ &efolwdkYonf tuREfkyftaMumif;aMumifh0rf;
ajrmuf& aomtcGifhudkay;awmfrrl/tdktuREfkyf\ bk&m;ocifxm0&bk&m;? tuREfkyfonfudk,fawmfudkatmf[pf? udk,fawmfonfcsrf;omay;awmfrl\/tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonftuREfkyf\0dnmOfudk r&PmEdkifiHxJuEIwf,lawmfrlNyD/ ocsKif;wGif;xJodkYrqif;apbJ? tuREfkyfudk
toufcsrf; omay;awmfrlNyD/xm0&bk&m;\oefY&Sif;olwdkY? xm0&bk&m;udkaxmremoDcsif;qdkMuavmY/ oefY&Sif;aomemrawmfudkcsD;rGrf;MuavmY/trsufawmfonf cPxGuf\/ aus;Zl;awmfrlum;? woufvHk;wnf\/ nOD;,H idk;a<u;jcif;onfvmwnf;cdk\/ eHeuf,Hum;?
oDcsif;qdk& aomtcGifh&Sd\/
igonf vIyf&Sm;jcif;ESifhtpOfuif;vGwfvdrfhrnf[k aumif;pm;pOftcg tuREfkyfatmufarhyg\/tdkxm0&bk&m;? aus;Zll;awmftm;jzifhom tuREfkyf\awmifonfcdkifcHYNrJNrHyg\/ rsufESmvTJawmfrlaomtcg qif;&Jjcif;odkYa&mufyg\/tdk xm0&bk&m;? tuREfkyfonf toufqHk;?ocsKdif;wGif;xJodkYqif;vQif tb,ftusKd;&SdygtHYenf;/ajrrIefYonfudk,fawmfudk csD;rGrf;ygrnfavm/ opmawmfudkabmfjyygrnfavm/ tdk xm0&bk&m;? em;axmif u,froem;awmfrlyg/
tdk xm0& bk&m;? tuREfkyfudkapmifhrawmfrlyg[k udk,fawmfudktuREfkyfatmf[pf? xm0&bk&m;udk awmif;avQmufyg\/xdktcg tuREfkyfnnf;wGm;jrnfwrf;jcif;udk uckefjcif;jzpfapawmfrl\/ tuREfkyf0wfaomavQmfawt0wfudkcRwf? 0rf;ajrmufjcif;
cg;yef;ESifhpnf; awmfrl\/odkYjzpf tuREfkyf\0dnmOfonf wdwfqdwfpGmrae/ udk,fawmfudkoDcsif;qdkygrnf/ tdktuREfk\bk&m;ocifxm0&bk&m;? aus;Zl;awmfudk
tpOf tNrJcsD;rGrf;ygrnf/

tcef;BuD; ( 31 )
31;1 tdk xm0&bk&m;? udk,fawmfudktuREfkyfcdkvHIyg\/ &SufaMumufjcif;ESifh tpOfuif;vGwfygapaom/ w&m;awmfESifhtnD tuREfkyfudk
u,fEIwfawmfrlyg/31;2 tuREfkyfbufodkY em;awmfudkvSnfh tvsiftjrefu,fEIwfawmfrlyg/ udk,fawmfonf tuREfkyfcdkifcHYaomausmuf? tuREfkyfvHkNcHK&m
&Jwdkuf jzpfawmfrlyg/31;3 tu,fpifppf tuREfkyf\ausmuf? tuREfkyf\&Jwdkufum;? udk,fawmfaywnf;/ emrawmftbdkYtvdkiSg tuREfkyfudkvrf;jy oGefoif
yJYjyifawmfrlyg/31;4 udk,fawmfonf tuREfkyfcdkvHI&mjzpfawmfrl\/ xdkaMumifh tuREfkyftbdkY0Sufxm;aom ausmYuGif;xJu tuREfkyfudkEIwf,lawmfrlyg/31;5 opmapmifhawmfrlaom bk&m;ocifxm0&bk&m;? udk,fawmfonf tuREfkyfudk a&G;EIwfawmfrlonfjzpf? tuREfkyf\0dnmOfudk
udk,fawmfvuf tyfyg\/31;6 rkomtewudkqnf;uyfaom olwdkYudktuREfkyfonfrkef;? xm0&bk&m;udkcdkvHIyg\/488

31;7 ukPmawmfaMumifh 0rf;om&Tifvef;jcif;&Sdygvdrfhrnf/ udk,fawmfonf tuREfkyfqif;&Jjcif;udkMunfhI? tuREfkyf\0dnmOfawGUaom


trIudk odrSwfawmfrl\/31;8 tuREfkyfudk&efolvufodkYrtyfbJ us,f0ef;aomt&yf ae&mcsawmfrl\/31;9 tkdxm0&bk&m;? tuREfkyftrIa&mufygNyD/ xdkaMumifh tuREfkyfudkoem;awmfrlyg/ ylyefjcif;tm;jzifh tuREfkyfrsufpd? pdwfESvHk;? 0rf;wdkY
onf ysufMuygNyD/31;10 tuREfkyfonf ylyefjcif;&Sd? toufumvudk vGefap&yg\/ ESpfpOftwdkif; nnf;wGm;vsuf ae&yg\/ udk,ftjypfaMumifh tuREfkyf
tm;avsmY? &efolrsm;aMumifh tdk;wdkYonf aqG;ajrhMuyg\/31;11 tdrfeD;csif;wdkYonftuREfkyfudk txl;ojzifhuJY&JUMuyg\/ tuRrf;0ifaomolrsm;wdkYonfvnf; &GHMuyg\/ tdrfjyifrSm tuREfkyfudk
awGUjrifaom olwdkYonf a&Smifajy;Muyg\/31;12 ratmufarhaom taoaumifuJYodkY? tuREfkyfudkarhavsmYMuyg\/ tdk;jcrf;uJYodkY tuREkfyfjzpfyg\/31;13 vlrsm;uJY&JUjypfwifjcif;udk Mum;&yg\/ ywf0ef;usift&yfwdkY aMumufrufbG,faom taMumif;&Sdyg\/ vlrsm;wdkYonf tcsif;csif;
oif;zGJUvsuf? tuREfkyftoufudk owfrnftaMumif; BuHpnfMuyg\/
31;14 odkYaomfvnf; xm0&bk&m;? udk,fawmfudktuREfkyfudk;pm;yg\/ udk,fawmfonf tuREfkyf\bk&m;ocifjzpfawmfrlonf[k tuREfkyf
avQmufqdkyg\/31;15 tuREkfyfjzpfavorQaomtrIt&mwdkYudk udk,fawmfpD&ifydkifawmfrl\/ &efolwdkYESifhnOf;;qJwwfaomolwdkYvufrS tuREfkyfudk
u,fEIwfawmfrl g/31;16 rsufESmawmf\tvif;udk udk,fawmf\uReftay: xGef;vif;apawmfrlyg/ ukPmawmfaMumifh? tuREfkyfudku,fwifawmfrlyg/31;17 tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfonf udk,fawmfudkqkawmif;yXemjyKygonfjzpf? &SufaMumufjcif; r&SdygapESifh/ vlqdk;wdkYrlum;? t&SufuGJ
vsuf r&PmEdkifiH wdwfqdwfpGmaeMuygapaom/31;18 rmeaxmifvTm;jcif;? rxDrJYjrifjyKjcif;ESifhwuG? ajzmifhrwfaomolwbuf apmfum;aompum;udkajym rkomusifvnfaom
EIwfwdkYonf wdwfqdwfpGmaeMuygapaom/31;19 udk,fawmfudk aMumuf&GHUaomolwdkYtbdkY odkxm;awmfrl? vlom;wdkYa&SUrSm udk,fawmfudk cdkvIHaomolwdkYtbdkY jyKjyifawmfrlaom
qkaus;Zl;awmfonf tvGefBuD;vSyg\/31;20 vlwdkYjyKwwfaom y&d,m,fESifhuif;vGwfapjcif;iSg usdef;0yfawmfrl&mtwGif;t&yf xdkolwdkYudk0Sufxm;awmfrl\/ &efawGUjcif;toHudk
uG,f umvsuf? wJawmfwGif olwdkYudkapmifhrawmfrl\/31;21 xm0&bk&m; r*Fvmjzpfapownf;/ taMumif;rlum;? cdkifcHhaomNrdKU tHYbG,faomarwmukPmawmfudk tuREfkyftm;
xif&Sm;jyawmfrlNyD/31;22 tuREfkyfonf udk,fawmf\rsufESmuG,f&m qHk;HI;ygNyD[k tuREfkyfwkefvIyfvsufqdkrdaomfvnf;? udk,fawmfudkatmf[pfaomtcg
tuREfkyfjyK aom yXempum;oHudk udk,fawmfem;axmif awmfrlownf;/31;23 xm0&bk&m;\ oefY&Sif;oltaygif;wdkY? xm0&bk&m;udkcspfMuavmY/ xm0&bk&m;onf opm&SdaomolwdkYudk apmifhrawmfrl\/
rmeaxmifvTm;aom olwdkYudkum;? tjypfrsm;pGm qyfay;awmfrlownf;/31;24 xm0&bk&m;udk udk;pm;aomoltaygif;wdkY? tm;,l&J&ifhaompdwfESvHk;&SdMuavmY/

tcef;BuD; ( 32 )
32;1
32;2
32;3
32;4
32;5

tjypfrSvTwfjcif;? 'kpdkuftjypfudk zHk;tkyfjcif;odkY a&mufaomolonfr*Fvm&Sd\/xm0&bk&m;tjypfwifawmfrljcif;ESifhvGwf? vSnfhpm;wwfaompdwfoabmESifh uif;pifaomolonfr*Fvm&Sd\/


igonf tjypfudkrabmfrjybJ aepOftcg? waeYvHk;nnf;wGm;aomtm;jzifh? igYtdk;wdkYonf aqG;ajrhjcif;odkYa&mufMu \/ aeYnOfhrjywf udk,fawmf\vufonf tuREfkyftay:rSmav;? tuRefkyf\acR;&nfonf aEGumvaoGUajcmufjcif;uJYodkYjzpfyg\/wzef tuRefkyfonfudk,ftjypfudka&SUawmf0efcsyg\/ jyKrdaom'kpdkufudk0Sufrxm;yg/ igvGefusL;aomt&mudk xm0&bk&m;tm;
abmfjy awmif;yefrnf[k ajymqdkaomtcg? udk,fawmfonf tuREfkyfjypfrSm;jcif;tjypfudk vTwfawmfrl\/32;6 xdkaMumifh udk,fawmfudkawGUoifhaomtcsdefumv? oefY&Sif;oltaygif;wdkYonf a&SUawmf awmif;avQmufMuygvdrfhrnf/ tu,fpifppf
vTrf;rdk; wwfaom a&BuD;onf olwdkYxHodkYrcsOf;&yg/32;7 udk,fawmfonf tuREfkyfcdkvHI&m jzpfawmfrl\/ tuREfkyfudkab;vGwfapjcif;iSg uG,fumapmifhrawmfrl\/ u,fvTwfaMumif;udkqdkaom
oDcsif;ESifh tuREkfyfudkNcH&Hapawmfrl\/
32;8 oifhudkigoGefoifrnf/ oifoGm;&rnfhvrf;udkjyTefrnf/ oifhudkMunfhIjyKpkrnf/ mPfynmrJYaom jrif;vm;uJYodkYrjzpfESifh/32;9 olonf oifhxHodkYrcsOf;uyfaomaMumifh? ypyfudkZufcGHU? ZufBudK;ESifhqGJ&rnf/32;10 rw&m;aomolonf rsm;pGmaom'kuudkcH&\/ xm0&bk&m; udk;pm;aomoludkum;? ukPmawmfonf 0dkif;&Hwwf\/32;11 ajzmifhrwfaomolwdkY? xm0&bk&m; 0rf;ajrmuf&Tifvef;MuavmY/ oabmajzmifhaomolwdkY? &Tifvef;pGmoDcsif;qdkMuavmY/

489

tcef;BuD; ( 33 )
33;1
33;2
33;3
33;4
33;5
33;6
33;7
33;8
33;9
33;10
33;11
33;12
33;13
33;14
33;15
33;16
33;17
33;18
33;19
33;20
33;21
33;22

ajzmifhrwfaomolwdkY? xm0&bk&m;udk trSDjyK &Tifvef;pGmoDcsif;qdkMuavmY/ axmremjyKjcif;tusifhonf oabmajzmifhaomolwdkYESifh


xdkufwefavsmufywfay\/apmif;wD; xm0&bk&m;udkcsD;rGrf;MuavmY/ BudK;q,fyif&Sdaomwl&d,mESifh axmremoDcsif;qdkMuavmY/a&SUawmftopfaom oDcsif;udkqdkMuavmY/ wHydk;rIwfjcif;ESifhwuG om,mpGmwD;MuavmY/taMumif;rlum;? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonfajzmifhrwfay\/ pD&ifawmfrlorQaomtrIwdkYonfvnf; opmw&m;ESifhnDMu\/
ajzmifhrwfpGmusifhjcif;ESifh w&m;ojzifhpD&ifjcif;udk ESpfoufawmfrl\/ yx0DajrBuD;onf xm0&bk&m;\aus;Zl;awmfESifh jynfh0vsuf&Sd\/xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmftm;jzifh rdkCf;aumif;uifudk4if;? EIwfawmftouftm;jzifh rdkCf;aumif;uifwefqmrsm;udk4if; zefqif;
awmfrl\/ork'&ma&udk pkyHkpka0;apawmfrl\/ eufeJaomork'&mudkvnf; vHkNcHK&mt&yfwdkY odkxm;awmfrl\/xm0&bk&m;udk ajrBuD;wjyifvHk;aMumuf&GHUap/ avmuDEdkifiHom;taygif;wdkYonf dkaoav;jrwfMuap/taMumif;rlum;? xm0&bk&m;>rwfqdk? >rwfqdkawmfrlonftwdkif;jzpf\/ trdefYawmf&Sd? rdefYawmfrlonftwdkif;wnfvsufae\/
xm0&bk&m;onf wyg;trsKd;om;wdkY\ wkdifyifjcif;udky,fawmfrl\/ vlpkwdkY\ BuHpnfjcif;udkvnf;zsufqD;awmfrl\/xm0&bk&m;\jyXmef;awmfrljcif;onf umvteEESifhqdkif? pdwfESvHk;awmf\ tBuHtpnfwdkYonf om;pOfajr;quftqHk;wdkifatmif
wnfMu vdrfhrnf/xm0&bk&m;onf tMuiftrsKd;\bk&m;jzpf? tMuifvlpkudk rdrdtarGOpmbdkY a&G;aumufawmfrl\/ xdktrsKd;ESifh xdkvlpkonfr*FvmdS\/
xm0&bk&m;onf aumif;uifbHkuMunfhI? vlom;taygif;wdkYudkjrifawmfrl\/usdef;0yfawmfrl&mt&yfu MunfhI? ajrBuD;ay:rSmaeaomow0gtaygif;wdkYudk rSwfawmfrl\/olwdkY\pdwfESvHk;&SdorQwdkYudk zefqif;? olwdkYusifhorQaom tusifhwdkYudkvnf; qifjcifawmfrl\/&Sifbk&ifrnfonfum;? rsm;pGmaomtvHk;t&if;tm;jzifh csrf;omr&/ ol&Jonfvnf; cGeftm;BuD;aomtm;jzifh u,fvTwfjcif;odkYra&muf/jrif;aomfvnf; ab;vGwfjcif;trIudk rwwfEdkif/ BuD;pGmaomcGeftm;Avjzifh ru,fr,lEdkif/xm0&bk&m;udkaMumuf&GHUaomolwdkYESifh ukPmawmfudkcdkvIHaomolwdkYonf?aoab;ESifhuif;vGwfrnftaMumif;? tpmacgif;yg;onfumv touf&SifrnftaMumif;? olwdkYudkMunfhIvsuf&Sdawmfrl\/igwdkY\0dnmOfonf xm0&bk&m;udk ajrmfvifhvsufae\/ xdkbk&m;onf igwdkYudkrpaomol? uG,fumaomoljzpfawmfrl\/oefY&Sif;aomemrawmfudk cdkvIHaomaMumifh? igwdkYonf xm0&bk&m; 0rf;ajrmufjcif;&SdMu\/tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfwdkYonf udk,fawmfudkudk;pm;onfESifhtnD? tuREfkyfwdkYtay:rSm ukPmawmfoufa&mufygapaom/

tcef;BuD; ( 34 )
'g0d'fonf tbdrvufrif;a&SUrSm xl;jcm;aomtjcif;t&mudkjyKojzifh? ESifxkwfjcif;udkcH&
xGufoGm;aomtcgpyfqdkaomqmvH/
34;1 igonf cyfodrf;aomumvwdkY xm0&bk&m;udkaumif;BuD;ay;rnf/ *kPfaus;Zl;awmfudk tpOfrjywf>rwfqdkrnf/34;2 igY0dnmOfonf xm0&bk&m;udk trSDjyK0g<um;jcif;udkjyKrnf/ ESdrfYcsvsuf&SdaomolwdkYonf Mum;od? 0rf;ajrmufMuygapaom/34;3 igESifhtwl xm0&bk&m;udkcsD;rGrf;MuavmY/ emrawmfudk wnDwTGwfwnf; csD;ajrmufMuukeftHY/34;4 igonf xm0&bk&m;udk&Smaomtcg em;axmifawmfrl\/ aMumufrufbG,faom tvHk;pHkwdkYtxJu igYudku,fEIwfawmfrl\/34;5 xm0&bk&m;udk arQmfMunfhMuavmY/ tvif;udk&Muvdrfhrnf/ rsufESm&SufaMumufjcif;ESifh uif;vGwfMuvdrfhrnf/34;6 qif;&Jaomol\ atmf[pfjcif;toHudk xm0&bk&m;onfem;axmif? cyfodrf;aom qif;&JxJuu,fvTwfawmfrl\/34;7 xm0&bk&m;udk aMumuf&GHUaomolwdkYywfvnf aumif;uifwrefawmfwdkYonf wyfcsu,fvTwfwwfMu\/34;8 xm0&bk&m;onf aumif;jrwfawmfrlonftaMumif;udk jrnf;prf;odrSwfMuavmY/ udk,fawmfudk cdkvIHaomolonf r*Fvm&Sd\/34;9 xm0&bk&m;\oefY&Sif;olwdkY? xm0&bk&m;udkaMumuf&GHUMuavmY/ aMumuf&GHUaomolwdkY qif;&Jjcif;r&Sd&m/34;10 jcaoFYwdkYonfqif;&J iwfrGwfjcif;udkcH&aomfvn;f xm0&bk&m;udk&SmaomolwdkY aumif;aomt&mwpHkwckrQ rvdk&m/34;11 tcsif;oli,fwdkY vmMuavmY/ igYpum;udkem;axmifMuavmY/ xm0&bk&m;udk aMumuf&GHUjcif;w&m;udk oifwdkYtm;igoGefoifrnf/34;12 aumif;rGefaom t&mudkawGUjrifrnftaMumif;? touf&Sifjcif;ESifhwuG aeY&ufumvudk awmifhwvdkcsifaomolrnfonfum;?34;13 udk,fvQmudk raumif;aomt&mESifhuif;apavmY/ EIwfcrf;vnf; rkompum;udk rajymapESifh/34;14 'kpdkufudkvTJa&Smif okpdkufudkjyKavmY/ olwyg;ESifhtoifhtwifhaejcif;udk&Sm rSDatmifvdkufavmY/34;15 xm0&bk&m;onf ajzmifhrwfaomolwdkYudkMunfhIawmfrl\/ olwdkYatmf[pfoHudkvnf; em;axmifawmfrl\/34;16 'kpdkufudkjyKaomolwdkYum;? ajrBuD;ay:rSmatmufarhp&m trSwfrQr&Sdapjcif;iSg y,f&Sif;rnftaMumif;? xm0&bk&m;onf rsufESmxm;
awmf rl\/34;17 ajzmifhrwfaomolwdkYonf atmf[pfaomtcg? xm0&bk&m;onfem;axmif olwdkYudkcyfodrf;aomqif;&JxJuu,fvTwfawmfrl\/34;18 xm0&bk&m;onf usKd;yJYaompdwf&SdaomolwdkYESifh ESvHk;aMuuGJaomolwdkYudkeD;awmfrl\/ aemifw&SdpdwfESdrfYcsaomolwdkYudkvnf;
u,fwif awmfrl\/490

34;19
34;20
34;21
34;22

ajzmifhrwfaomolonf rsm;pGmaom'kuqif;&JudkcH&aomfvnf;? xm0&bk&m;onf cyfodrf;aom'kuqif;&JxJu u,fvTwfawmfrl\/ol\tdk;&SdorQwdkYudk apmifha&Smufawmfrlonfjzpf? wacsmif;rQrusKd;ryJY&/rw&m;aomolrlum;? ab;jzifhtoufqHk;jcif;odkYa&muf&rnf/ ajzmifhrwfaomoludk rkef;aomolwdkYonf tjypfpD&ifjcif;udkcH&Murnf/xm0&bk&m;onf rdrduRefwdkY\touf0dnmOfudk a&G;EIwfawmfrlonfjzpf? udk,fawmfudkcdkvHIaomol wpHkwa,mufrQtjypfpD&ifjcif;
udkrcH&/-

tcef;BuD; ( 35 )
35;1
35;2
35;3

tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfqefYusifbufjyKaomolwdkYudk qefYusifbufjyKawmfrlyg/ tuREfkyfudkppfwdkufaomolwdkYudk wdkufawmfrlyg/'dkif;vTm;udkudkif tuREfkyfudkulnDjcif;iSg xawmfrlyg/tuREfkyfudkvdkufaomolwdkYa&SU vHSawmfudk&G,f qD;wm;awmfrlyg/ igonf oifcsrf;omay;aomolaywnf;[k tuREfkyf\0dnmOftm;
rdefYawmfrlyg/35;4 tuREfkyftoufudk&SmaomolwdkYonf t&SufuGJrsufESmysufMuygapaom/ tuREfkyfudk tE&m,fjyKrnf[k BuHpnfaomolwdkYonf
vSefjcif;udk cH& &SufaMumufjcif;odkY a&mufMuygapaom/35;5 xdkolwdkYonf avwdkufaomzGJuJYodkYjzpfMuygapaom/ xm0&bk&m;\wrefonfvnf; olwdkYudkvSJygapaom/35;6 olwdkYoGm;aomvrf;onf rdkufaomvrf;? acsmaomvrf; jzpfygapaom/ xm0&bk&m;\ wrefonfvnf; olwdkYudkvdkufygapaom/35;7 taMumif;r&SdbJ tuREfkyftbdkYausmYuGif;udk 0Sufxm;MuygNyD/ taMumif;r&SdbJ tuREfkyftoufudk owfp&mbdkY wGif;udkwl;MuygNyD/35;8 xdkodkYaomolonf trSwfwrJYysufpD;jcif;odkY a&mufygapaom/ rdrd0Sufxm;aomausmYuGif;onf rdrdudkausmYrdygapaom/ rdrdwGif;xJodkY
rdrd usygapaom/35;9 odkYjzpfvQif? ig\0dnmOfonf xm0&bk&m;udktrSDjyK 0rf;ajrmufjcif;&Sdvdrfhrnf/ u,fwifawmfrljcif;taMumif;udkvnf; trSDjyKpdwf&Tif
vef;jrL;wl;jcif;&Sdvdrfhrnf/35;10 tuREfkyftdk;&SdorQwdkYuvnf;? tdk xm0&bk&m;? tpdk;w&jyKaomol\vufrS qif;&Jom;udkEIwfawmfrl? vk,lzsufqD;wwfaomol\
vuf qif;&JiwfrGwfvsuf cHae&aomoludk csrf;omay;awmfrlwwfaom udk,fawmfESifh tb,folwlygoenf;[k avQmufqdkMurnf/
35;11 rrSefaomoufaowdkYonfay:vm? igrodaomrIjypfwdkYudk igYtay:rSmwifMu\/35;12 igjyKaomaus;Zl;twGuf olwdkYonfigYtoufudkvk,ljcif;wnf;[laom raumif;aomt&mudkqyfay;Mu\/35;13 igrlum;? olwYkd tema&m*gpGaJ omtcg? avsmfawt0wfu0kd wfqifvsuf tpmudak &SmifNcdK;NcHpmG usifah v\/ ud,
k &f ifciG u
f rkd sufEmS jyKvsuf
qkawmif;av\/35;14 olwdkYudk ig\rdwfaqG? ig\nDtpfudkuJYodkY oabmxm;igjyK\/ udk,ftrdudkatmufarh? pdwfromnnfwGm;aomoluJodkY Murf;wrf;
aom t0wfudk0wfvsuf wrIdifrIdifaeav\/35;15 igvJaomtcgrlum;? olwdkYonf0rf;ajrmuf pnf;a0;Mu\/ dkufykwfaomolwdkYonf igYwbufpnf;a0;Mu\/ olwdkYudkvnf;
igrod&/ r&yf raebJ igYudkqGJjzwfMu\/35;16 yGJcpm;wwfaom vlqdk;wdkYESifhtwl igYudktHoGm;cJBudwfMu\/
35;17 tdkxm0&bk&m;? tb,frQumvywfvHk;MunfhI aeawmfrlrnfenf;/ tuREfkyftoufudk olwdkYjyKaomab;Oy'frS4if;? tuREfkfyf
tcspfqHk;udk jcaoFYwdkYrS4if; u,fvTwfawmfrlyg/35;18 aus;Zl;awmfBuD;vSyg\[k r[my&dwfowftv,frSm tuREfkyf0efcHygrnf/ rsm;pGmaomvlpkwGif udk,fawmfudkcsD;rGrf;ygrnf/35;19 r[kwfrrSefbJ tuRefkyfudk&efbufjykaom olwdkYonfatmifyGJudk rcHMuygapESifh/ taMumif;r&SdbJ tuREfkyfudkrkef;aomolwdkYvnf;
rsufpdapG jyjcif;udkrjyKMuygapESifh/ 35;20 taMumif;rlum;? olwdkYonf trINidrf;apaompum;udkrajymMuyg/ Nidrf0yfpGmaeaomjynfom;wdkYwbuf vQKdU0SufaomtrIrsm;udk
BuHpnfMuyg \/35;21 tuREfkyfudk ypyf[ atYa[? atYa[? igwdkYonf udk,frsufpdESifhjrif&NyD[k qdkMuyg\/
35;22 tdk xm0&bk&m;? udk,fawmfonfodjrifawmfrl\/ tdkbk&m;&Sif? wdwfqdwfpGmaeawmfrrlygESifh/ tuREfkyfESifha0;a0;aeawmfrrlygESifh/ 35;23 tuREfkyf\bk&m;ocif? tuREfkyf\t&Sif? tuREfkyfa&mufaom trIudkpD&ifawmfrlrnftaMumif; udk,fudkEId;aqmf xawmfrlyg/35;24 tuREfkyf\bk&m;ocifxm0&bk&m;? udk,fawmfonfajzmifhrwfawmfrljcif;ESifhtnD? tuREfkyftrIudkqHk;jzwfawmfrlyg/ olwdkYonf
tuREfkyfudk Edkif0rf;rajrmufMuygapESifh/35;25 tJ? igwdkYtvdkjynfhpHkNyD[k ratmufarhMuygapESifh/ igwdkYonf ollYudkrsKdNyD[k? rajymMuygapESifh/35;26 tuREfkyfab;a&mufonftaMumif;udk 0rf;ajrmufaomoltaygif;wdkYonf t&SufuGJ rsufESmysufMuygapaom/ tuREfkyfwbuf
udk,fudk csD;ajrmufwwfaomolwdkYtay:rSm toa&ysufjcif;ESifh&SufaMumufjcif; oufa&mufygapaom/35;27 tuREfkyf\ [kwfrSefjcif;bufaeaomolwdkYonf &Tifvef;pGmoDcsif;qdk 0rf;ajrmufMuygapaom/ rdrduRef csrf;omwdk;yGg;jcif;taMumif;
udk ESpfoufawmfrlaom xm0&bk&m;onf bkef;BuD;awmfrl apownf;[k? olwdkYonftpOfrjywf >rwfqdkMuygapaom/35;28 tuREfkyfonfvnf;? udk,fawmf\ ajzmifhrwfawmfrljcif;taMumif;t&mudk>rwfqdk tpOfrjywfudk,fawmfudkcsD;rGrf;ygrnf/

491

tcef;BuD; ( 36 )
36;1

bk&m;ocifudkaMumuf&GHU&aomtaMumif;onf rw&m;aomol\rsufpd rxif[k? xdkoljyKwwfaom'kpdkufudk igaxmuf oabm


us\/36;2 ol\tjypfudkawGUawmfrrl? &GH&Smawmfrrl[k udk,frsufpda&SU udk,faumif;aomta,mifudk aqmifwwf\/36;3 olajymaompum;onf t"rpum;? vSnfhpm;aompum;jzpf\/ aumif;aomtusifhudk usifhapwwfaomynmudk pGefYavNyD/36;4 tdyf&may:rSm raumif;aomtrIudk BuHpnfwwf\/ raumif;aomvrf;odkY tNrJvdkuf? qkd;,kwfaomtusifhudk &GHU&Smjcif;r&Sd/
36;5 tdkxm0&bk&m;? ukPmawmfonf aumif;uifodkY4if;? opmawmfonf rdkCf;wdrfodkY4if; rSDyg\/36;6 ajzmifhrwfawmfrljcif;w&m;onf BuD;rm;pGmaomawmifdk;ESifhwlyg\/ w&m;pD&ifawmfrlcsuf wdkYonf tvGefeufeJ&mjzpfMuyg\/ tdk
xm0& bk&m;? udk,fawmfonf vlrsKd;ESifhwd&pmefrsKd;udk apmifhrawmfrl\/36;7 tdkbk&m;ocif? ukPmawmfonf tvGefjrwfEdk;bG,fjzpfyg\/ xdkaMumifh vlom;wdkYonf tawmifawmft&dyfudk cdkvIHvsufae&Muyg\/36;8 tdrfawmf\<u,f0jcif;ESifh a&mifh&Jvsufae? udk,fawmf\csrf;omjrpfa&udk aomufapjcif;iSg tcGifhay;awmfrl\/36;9 taMumif;rlum;? udk,fawmfxHrSm toufprf;a&wGif;&Sdyg\/ tvif;awmfxJrSm tuREfkyfwdkYonftvif;udk&Muyg\/36;10 udk,fawmfudk odaomolwdkYtm;? ukPmawmfudk4if;? oabmajzmifhaomolwdkYtm; ajzmifhrwfawmfrljcif;w&m;udk4if; wnfNrJ
wnfapawmfrlyg/36;11 rme\ajconf tuREfkyfudkreif;ygapESifh/ rw&m;aomolwdkYonf tuREfkyfudk ae&mra&GUMuygapESifh/36;12 'kpdkufudkjyKaomolwdkYonf xdkt&yfyif vJvsufae&Muyg\/ vSJjcif;udkcH&aomaMumifh? wzef xjcif;iSgrwwfEdkifMuyg/

tcef;BuD; ( 37 )
37;1
37;2
37;3
37;4
37;5
37;6
37;7
37;8
37;9
37;10
37;11
37;12
37;13
37;14
37;15
37;16
37;17
37;18
37;19
37;20
37;21
37;22
37;23
37;24
37;25
37;26
37;27

vlqdk;wdkYtaMumif;aMumifh pdwfrylESifh/ rw&m;ojzifhjyKaomolwdkYudkrjiLplESifh/taMumif;rlum;? olwdkYonf rMumrjrifhrSDjrufyifuJYodkY &dwfjcif;udkcH&? pdrf;aomysKd;yif ndK;EGrf;ouJhodkY jzpf&vdrfhrnf/xm0&bk&m;udkcdkvHI? aumif;aomtusifhudkusifhavmY/ jynfawmfae? opmw&m;udkusufpm;avmY/xm0&bk&m; arGUavsmfjcif;&SdavmY/ odkYjyKvQif? pdwfESvHk;tvdkjynfhpHk&aomtcGifhudk ay;awmfrlrnf/udk,ftrIt&mudk xm0&bk&m;tyfavmY/ udk,fawmfudk udk;pm;avmY/ odkYjyKvQif pD&ifawmfrlrnf/oif\ajzmifhrwfjcif;taMumif;udk tvif;uJYodkY4if;? w&m;ojzifhjyKjcif;t&mudk rGef;wnfha&mifjcnfuJYodkY4if; abmfjyawmfrlrnf/xm0&bk&m;a&SUrSm Nidrf0yfpGmae? udk,fawmfudkiHYvifhavmY/ rdrdtrIatmifwwfaomol? raumif;aomtBuHtpnfwdkYudk NyD;pD;aom
ol\ taMumif;aMumifhpdwfrylESifh/trsufrxGufapESifh/ a'gopdwfudkpGefYy,favmY/ jypfrSm;apjcif;iSg wdkufwGef;wwfaom pdwfr&SdapESifh/jypfrSm;aomolwdkYonf y,f&Sif;jcif;udkcH&Muvdrfhrnf/ xm0&bk&m;udk ajrmfvifhaomolwdkYrlum;? jynfawmfudktarGcH&Muvdrfhrnf/cPMumNyD;rS? rw&m;aomolonfr&Sd&/ ol\ae&mudkapYapY&SmrawGU&/pdwfESdrfYcsaomolwdkYrlum; jynfawmfudktarGcH? rsm;jym;aomNidrfoufjcif; arGUavsmfMuvdrfhrnf/rw&m;aomolonf ajzmifhrwfaomolwbufBuHpnf tHhoGm;cJBudwfwwf\/odkYaomfvn;f ol\aeY&uftcsdefa&mufrnfudk bk&m;&Sifodjrif? olUudkNyHK;&,fawmfrl\/rw&m;aomolwdkYonf qif;&JiwfrGwfaomolwdkYudk vJcsjcif;iSg4if;? ajzmifhrwfpGmusifhaom olwdkYudkowfjcif;iSg4if;? xm;udkxkwfvsuf?
av;udk wifvsufaewwfMu\/odkYaomfvnf;? olwdkYxm;onf olwdkYESvHk;xJodkY0ifvdrfhrnf/ olwdkYav;wdkYonfvnf; usKd;Muvdrfhrnf/ajzmifhrwfaom olenf;aomOpmonf rw&m;aomolBuD;wdkY <u,f0aom Opmxufom aus;Zl;&Sd\/taMumif;rlum;? rw&m;aom ol\vufHk;onfusKd;&vdrfhrnf/ ajzmifhrwfaomoludkum;? xm0&bk&m;rpawmfrl\/ajzmifhrwfaomolwdkY\aeY&ufumvudk xm0&bk&m;odrSwfawmfrl? olwdkY\tarGOpmonf tpOftNrJwnfvdrfhrnf/olwdkYonf cJ,Of;aomumv rsufESmrysuf? tpmacgif;yg;onfumv 0pGmpm;&Mu\/
rw&m;aomolwdkYrlum;? ysufpD;jcif;odkYa&muf&Murnf/ xm0&bk&m;\&efolwdkYonf usufpm;&mt&yf\toa&uJYodkYqHk;? rD;ckd;jzpf
vsuf uG,faysmufMuvdrfhrnf/rw&m;aomolonf acs;iSg;rqyfbJaewwf\/ ajzmifhrwfaomolrlum;? oem;aompdwf&Sday;wwf\/aumif;BuD;ay;awmfrljcif;udkcH&aomolonf jynfawmfudktarGcH&vdrfhrnf/ usdefawmfrljcif;udkcH&aomolrlum;? y,f&Sif;jcif;odkYa&muf&
vdrfhrnf/aumif;aomol\ajc&mwdkYudk xm0&bk&m;onfyJYjyif? oloGm;&mvrf;udkESpfoufawmfrl\/xdkolonfvJaomfvnf; qHk;&modkYra&muf&/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf ol\vufudkudkifrawmfrl\/ajzmifhrwfaomolonf pGefYypfjcif;udkcH&onftaMumif;? ol\om;ajr;wdkYonf awmif;pm;&onftaMumif;udk igonftoufysKdonf
umvrSp tdkonfwdkifatmifrjrifpzl;/olonftpOfoem;aompdwf&SdonfESifh? olwyg;wdkYtm; acs;iSg;wwfonfjzpf? ol\om;ajr;wdkYonf aumif;BuD;r*FvmudkcH&Mu\/
'kpdkufudkvTJa&Smif okpdkufudkjyKavmY/ odkYjyKvQiftpOftNrJae&vdrfhrnf/492

37;28 xm0&bk&m;onf w&m;udkESpfoufawmfrl\/ rdrdoefY&Sif;olwdkYudkvnf; pGefYawmfrrl/ olwdkYonfapmifhrawmfrljcif;udk tpOftNrJcH&Muvdrfh


rnf/ rw&m;aomol\ om;ajr;wdkYrlum;? y,f&Sif;jcif;udkcH&Muvdrfhrnf/37;29 ajzmifhrwfaomolwdkYonf jynfawmfudktarGcH tpOftNrJae&Muvdrfhrnf/37;30 ajzmifhrwfaom ol\EIwfonf ynmudk>rwfqdkwwf\/ ol\vQmonfvnf; w&m;aompum;udkajymqdkwwf\/37;31 xm0&bk&m;\w&m;awmfonf ol\pdwfESvHk;xJrSm wnfonfjzpf? oloGm;aomtcg racsmfrvJ&/37;32 rw&m;aomolonf ajzmifhrwfaomoludk acsmif;ajrmif; owfjcif;iSg&SmBuHwwf\/37;33 odkYaomfvnf;? xm0&bk&m;onf xdkol\vufajzmifhrwfaomoludk pGefYypfawmfrlrnfr[kwf/ tppfcH&aomtcg tjypfpD&ifawmfrlrnf
r[kwf/
37;34 xm0&bk&m;udkajrmfvifh? vrf;awmfudka&SmufoGm;avmY/ jynfawmfudktarGcH&aomtcGifhESifh csD;ajrmufawmfrlrnf/ rw&m;aomolwdkY
qHk;IH;jcif;udk oifonfMunfhjrif&vdrfhrnf/37;35 rw&m;aomolonftpdk;w&jyK? ayguf&if;t&yfrSm BuD;yGg;aomopfyifvef;vef;&SdouJYodkY? udk,fudkudk,fjyefYyGg;aponfudk igjrif&
aomfvnf;?37;36 aemufwzef olonf a&GUoGm; uG,faysmuf\/ olUudkvnf; ig&Sm rawGU&/37;37 pHkvifjcif;w&m;udk apmifha&SmufavmY/ ajzmifhrwfjcif;w&m;udk MunfhIqif jcifavmY/ xdkodkYjyKaom olonf tqHk; Nidrfoufjcifudk
cHpm;&vdrfh rnf/37;38 jypfrSm;aomoltaygif;wdkYonf ysufpD;jcif;odkYa&muf? rw&m;aomolwdkYonf tqHk;y,f&Sif;jcif;udk cH&Muvdrfhrnf/37;39 ajzmifhrwfaomolwdkY\ u,fwifjcif;trIudk xm0&bk&m;pD&ifawmfrl\/ ab;a&mufonfh umv olwdkYcdkvIH&mjzpfawmfrl\/37;40 xm0&bk&m;onf olwdkYudkrpu,fwifawmfrlrnf/ ,HkMunfcdkvIHaomaMumifh? rw&m;aomolwdkYvufrS EIwf,lu,fwifawmfrlrnf/

tcef;BuD; ( 38 )
38;1
38;2
38;3
38;4
38;5
38;6
38;7
38;8
38;9
38;10
38;11
38;12
38;13
38;14
38;15
38;16
38;17
38;18
38;19
38;20
38;21
38;22

atmufarhapjcif;iSg pyfqdkaomqmvH/
tdk xm0&bk&m;? trsufawmfxGuf? tuREfkyfudktjypfwifawmfrrlygESifh/ jyif;pGmaompdwfawmf&Sd qHk;rawmfrrlygESifh/jrm;awmfwdkYonf tuREfkyfpl;0if? vufawmfonf tuREfkyfudkESdyfvsuf&Sdyg\/trsufawmfxGufaomaMumifh? tuREfkyftom;onfusef;rmjcif;r&Sdyg/ 'kpdkuftjypfaMumifh tdk;rsm;xJrSmoufomjcif;r&Sdyg/tuREfkyfjyKrdaom'kpdkufwdkYonf tuREfkyfacgif;udkvTrf;rdk;? av;aom0efuJYodkY tuREfkyfrxrf;Edkifatmifav;Muyg\/tuREfkyfrdkufaomtrIaMumifh temwdkYonfeHapmf &dU,GJvsuf&SdMuyg\/tuREfkyfonf jyif;xefpGmcH&? tvGefESdrfYcsvsuf? Murf;wrf;aomt0wfudk0wfvsuf waeYvHk;oGm;&yg\/tuREfkyfcg;onf ylavmifaomtempGJ? tom;onfvnf; usef;rmjcif;r&Sdyg/EkefYeJYjcif;? aMuuGJjcif;&Sd? pdwfESvHk;vIyf&Sm;ojzifh atmf[pf&yg\/
tdkbk&m;&Sif? tuREfkyftvdk&SdorQonf a&SUawmfxif&Sm;yg\/ tuREfkyfnnf;wGm;jcif; udkvnf; t<uif;rJYodawmfrl\/tuREfkyf\ESvHk;wkefvIyf? cGeftm;vnf;ukefygNyD/ rsufpdtvif;vnf; uG,faysmufygNyD/tuREfkyf\taqGcifyGef;? taygif;tabmfwdkYonf tuREfkyftema&m*gaMumifh? a0;a0;&yfvsuf? aygufabmfwdkYonfvnf; a&Smifvsuf
aeMuyg\/tuREfkyftoufudk&SmaomolwdkYonf ausmYuGif;rsm;udkaxmifxm;Muyg\/ tuREkfyftjypfjyKjcif;tcGifhudk&SmaomolwdkYonf waeYvHk;
remvdkaompum;udkajym raumif;aomy&d,m,fudkBuHpnfMuyg\/tuREfkyfrlum;? em;yif;aomoluJYodkYrMum;/ EIwfudkrzGifhwwfaom vluJYodkYjzpfyg\/em;rMum;? jyefrjiif;EdkifaomoluJYodkYjzpfyg\/taMumif;rlum;? tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfudktuREkfyfudk;pm;yg\/ tuREkfyf\t&Sifbk&m;ocif? udk,fawmfonf jyefajymawmfrlrnf/odkYr[kwf? olwdkYonf tuREfkyftrlrSm 0rf;ajrmufMuygvdrfhrnf/ tuREfkyfonfajcacsmfaomtcg tuREfkyfwbuf udk,fudkcsD;ajrmuf
Muygvdrfh rnf[kavQmufygNyD/tuREfkyfvJvkonfjzpf? udk,fqif;&Jjcif;udk tpOfatmufarhvsufae&yg\/udk,ftjypfudk abmfjyyg\/ jypfrSm;rdaomaMumifh pdwfylyefjcif;&Sdyg\/tuREfkyf\&efolwdkYum;? usef;rmvsuf? cGeftm;BuD;vsuf&SdMuyg\/ tuREfkyfudk r[kwfrrSefbJ rkef;aomolwdkYum;? rsm;jym;Muyg\/tuREfkyfonfaus;Zl;w&m;udk BudK;pm;usifhaomaMumifh? aus;Zl;twGuftjypfjyKwwfaomolwdkYonf tuREfkyfudk&efbufjyKMuyg\/tdkxm0&bk&m;? tuREkfyfudkpGefYypfawmfrrlygESifh/ tuREfkyf\bk&m;? tuREfkyfESifh a0;a0;aeawmfrrlygESifh/tuREfkyfudk u,fwifawmfrlaombk&m;&Sif? tuREfkyfudkrpjcif;iSgtvsiftjref<uvmawmfrlyg/

493

tcef;BuD; ( 39 )
39;1
39;2
39;3
39;4
39;5
39;6
39;7
39;8
39;9
39;10
39;11
39;12
39;13

igonf pum;jzifhrQrjypfrSm;rnftaMumif;? udk,ftusifhudkowdjyKrnf/ rw&m;aomolonf igYa&SUrSm&SdpOf? igonfudk,fEIwfudkcsnfaESmif


rnf[k igajymxm;\/pum;rajymbJ tvsufae\/ aumif;aomt&mudkyifrajym/ xdkodkYaepOf? igonfpdwfnpfnL;jcif;&Sd\/udk,ftxJrSm ESvHk;ylaqG;jcif;&Sd\/ ignnf;wGm;pOf? rD;avmifav\/ xdktcg igonfEIwf>ruf\/
tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfonfudk,fysufwwfaomoabmudk od&ygrnftaMumif;? tuREfkyf\vrf;qHk;udk4if;? tuREkfyf\touf
tydkif;tjcm;udk4if; odapawmfrlyg/tuREfkyftoufwmudk wrdkufrQomxm;awmfrlNyD/ tuREfkyft&G,fonf a&SUawmf bmrQr[kwfouJYodkYjzpfyg\/ tu,fpifppf
vlrnfonfum;? vl\txG#fodkYa&mufaomfvnf;? tewoufoufjzpfyg\/tu,fpifppf vlonft&dyfomusifvnfyg\/ tu,fpifppfvlwdkYonf tusKd;rJYyifyef;Muyg\/ Opmudkqnf;zl;aomfvnf;
tb,fol& tHYonfudkrod&yg/
,ckrlum;? tuREfkyfonf tb,fodkYajrmfvifh&ygrnfenf;/ tdk xm0&bk&m;? udk,fawmfomajrmfvifhp&mtaMumif;&Sdyg\/jypfrSm;rdorQaomtjypfwdkYrS tuREfkyfudkvTwfawmfrlyg/ rdkufaomolwdkY\uJY&JUjcif;udk cHapawmfrrlygESifh/udk,fawmfpD&ifawmfrl&mjzpfaomaMumifh? tuREfkyfajymp&mr&/ EIwfudkrzGifhbJae&yg\/tuREfkyfudk'PfcwfawmfrrlygESifhOD;/ vufawmfatmuf qHk;rjcif;udkcH&tm;ukefygNyD/udk,fawmfonf vlwdkYtjypfaMumifhqHk;r 'PfcwfawmfrlvQif? ydk;&GzsufwwfouJYodkY? vlwdkY\wifhw,fjcif;toa&udk jy,faysmuf
apawmfrl\/ tu,fpifppf vlcyfodrf;wdkYonf tewoufouf jzpfMuyg\/tdk xm0&bk&m;? tuREfkyfqkawmif;jcif;yXemudk Mum;awmfrlyg/ tuREfkyfatmf[pfaomtoHudk em;axmifawmfrlyg/ tuREfkyfrsuf&nfudk
Munfh aeawmfrrlygESifh/ bdk;ab;taygif;wdkYonf jzpfbl;ouJYodkY? tuREfkyfonfa&SUawmf {nfhonftm*EKjzpfyg\/tuREfkyfonfa&GUoGm; raysmufrSDwGifoufom&rnftaMumif;? rsufESmvTJawmfrlyg/

tcef;BuD; ( 40 )
40;1
40;2
40;3

igonf xm0&bk&m;udk apYapYajrmfvifhonfumv? igYudkrsufESmjyK igatmf[pfaomtoHudk Mum;awmfrl\/ysufpD;&mwGif;ESifh tvGefqdk;aom&GHUxJu igYudkq,fEIwfNyD;vQif igYajcwdkYudkausmufay:rSmwif igajc&mwdkYudkwnfapawmfrl\/xdkodkY igwdkYbk&m;ocifudk csD;rGrf;&moDcsif;opfudk ig>rwfqdkapjcif;iSg tcGifhay;awmfrl\/ vlrsm;wdkYonfodjrif aMumuf&GHUaompdwfESifh
xm0& bk&m;udk udk;pm;Muvdrfhrnf/40;4 rmeaxmifvTm;aomolESifh rdpmw&m;vrf;odkY vTJoGm;aomolwdkYudkrrSD0J? xm0&bk&m;udkudk;pm;aomolonf r*Fvm&Sd\/40;5 tuREfkyf\bk&m;ocifxm0&bk&m;? tuREfkyfwdkYtbdkYjyKawmfrlaom tHYMobG,ftrIwdkYESifh BuHpnfawmfrlaomtBuHtpnfwdkYonf
rsm;vSyg\/ a&SUawmf tpOftwdkif;avQmuf rukefEdkifyg/ tuREfkyfxkwfabmfMum;ajymrnf[kqdkaomf? a&wGuf rukefEdkifatmif
rsm;vSyg\/
40;6 udk,fawmfonf ,ZfESifhylaZmfoumudk tvdkawmfr&Sdonfjzpf? tuREfkyfem;udkzGifh awmfrlNyD/ rD;IdU&m,ZfESifhtjypfajz&m,Zfrsm;udk
awmif;awmfrrlaomtcg?40;7 usrf;pmvdyf tuREfkyfudktrSwfjyK a&;xm;onfESifhtnD? tuREfkyfonfoGm;ygrnf[k 0efcHyg\/40;8 tuREkfyf\bk&m;ocif? udk,fawmf\tvdkudkaqmif&m tuREfkyfonftm;&0rf;ajrmufyg\/ udk,fawmf\w&m;onfvnf; tuREfkyf
ESvHk;xJrSm &Sdyg\/40;9 ajzmifhrwfjcif;w&m;udk y&dowfBuD;tv,frSmtuREfkyfa[mygNyD/ tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfonf udk,fEIwfudkydwfraeaMumif;udk
udk,fawmf odawmfrl\/40;10 ajzmifhrwfpGmpD&ifawmfrljcif;w&m;udk tuREfkyfonfukd,fESvHk;xJrSm 0Sufrxm;yg/ opmapmifhawmfrljcif;w&m;ESifh u,fwifawmfrljcif;
w&m;udk a[majymygNyD/ ukPmawmfESifh opmawmfudk y&dowfBuD;tv,frSm rxdrfr0Sufyg/
40;11 tdk xm0&bk&m;? tuREkfyfoem;pHkrufawmfrljcif;pdwfudk rcsKyfwnf;ygESifh/ ukPmawmfESifhopmawmfonf tuREfkyfudktpOf
apmifhrygapaom/40;12 taMumif;rlum;? twdkif;rodrsm;pGmaomab;Oy'fwdkYonf tuREfkyfudk0dkif;MuygNyD/ tuREfkyfarQmfrMunfhEdkifatmif cH&aomtjypfwdkYonf
tuREfkyfudkrSDMuygNyD/ tuREkfyfqHyifxufrsm;jym;onfjzpf? tuREfkyfESvHk;onftm;avsmYygNyD/40;13 tdk xm0&bk&m;? tuREfkyfudkEIwf,ljcif;iSg tvdk&Sdawmfrlyg/ tdk xm0&bk&m;? tuREfkyfudkrpjcif;iSg tvsiftjrefjyKawmfrlyg/40;14 tuREfkyftoufudkowfjcif;iSg &SmBuHaomoltaygif;wdkYonf t&SufuGJ rsufESmysufMuygapaom/ tuREfkyftE&m,fjyKcsifaom
olwdkYonf vSefjcif;udkcH& &SufaMumufjcif;odkY a&mufMuygapaom/40;15 tuREfkyfudk atYa[? atYa[[kqdkaomolwdkYonf t&SufuGJjcif;tm;jzifh rIdifawGMuygapaom/40;16 udk,fawmfudk&Smaomoltaygif;wdkYonf udk,fawmf0rf;ajrmuf&Tifvef;Muygapaom/ u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;udk ESpfoufaom
olwdkYonf xm0&bk&m;bkef;BuD;awmfrlapownf;[k tpOfrjywfajymMuygapaom/
40;17 tuREfkyfrlum;? qif;&JiwfrGwfaomfvnf;? xm0&bk&m;onf tuREfkyfudk atmufarhawmfrl\/ udk,fawmfonftuREfkyfudkrpaomol?
u,fwifaomoljzpfawmfrl\/ tuREfkyf\bk&m;ocif? qdkif;vifhawmfrrlygESifh/
494

tcef;BuD; ( 41 )
41;1
41;2
41;3
41;4
41;5
41;6
41;7
41;8
41;9
41;10
41;11
41;12
41;13

qif;&Jaomoludk atmufarhaomolonfr*Fvm&Sd\/ cJ,Of;aomumv xdkoludkxm0&bk&m; u,fEIwfawmfrlrnf/xm0&bk&m;onf apmifhrtoufcsrf;omay;awmfrlojzifh? xkdolonf jynfawmf aumif;BuD;r*FvmudkcH&vdrfhrnf/ xdkoludk&efolwdkY
tvdkodkY udk,fawmfonf tyfawmfrrlyg/olonf emzsm; wHk;vHk;aeaomtcg? xm0&bk&m;onfaxmufyifhawmfrlrnf/ emaepOfumv udk,fawmfonf ol\tdyf&m&SdorQudk
vSefjyefawmfrlrnf/
igavQmufqdk&onfum;? tdk xm0&bk&m;? tuREfkyfudkoem;awmfrlyg/ tuREfkyfonf udk,fawmfudkjypfrSm;rdonfjzpf? tuREfkyf
pdwf0dnmOf\temudk aysmufapawmfrlyg[k avQmufqdk\/igY&efolwdkYu? olonfao ol\emronf tb,fumvrSwdrfjrKyfvdrfhrnfenf;[k igYudk remvdkqdkwwfMu\/igYudkMunfhvmaomolonf rkompum;udkajymwwf\/ ol\ESvHk;onfvnf; raumif;aomtBuHudkqnf;zl;onfESifh? xGufoGm;aom
tcg xkwfabmfajymwwf\/igYudkrkef;aomoltaygif;wdkYonf igYudk&efbufjyK? wa,mufESifhwa,muf wdk;wdk;ajymvsuf? igraumif;aomtBuHudk BuHpnfwwf
Mu\/ol t"rtrIt&mpGJuyfonfjzpf? wcgvJvQif aemufwzefrx&[kqdkMu \/tu,fpifppf ig,Hk? igYrkefYudkpm;aom taqGcifyGef;onf igYudkajcESifhausmufownf;/
tdkxm0&bk&m;? olwdkYtjypfudk tuREfkyfqyfay;EdkifrnftaMumif;? tuREfkyfudkoem; xajrmufapawmfrlyg/tuREfkyf\&efolonf tuREkfyftm;rEdkifaMumif;udk axmuf? udk,fawmfonf tuREfkyfudkjrwfEdk;awmfrlonf[k od&yg\/udk,fawmfonf tuREfkyfudk tuREfkyfpHkvifjcif;t&mrp? umvtpOftquf a&SUawmfxHrSmae&may;awmfrlvwHY/
oa&vtrsKd;\bk&m;ocifwnf;[laom xm0&bk&m;onf urmtqufquf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/ tmrifESifhtmrif/

tcef;BuD; ( 42 )
42;1 orif'&,fonf a&pD;aomacsmif;udkawmifhwouJYodkY? tuREfkyf0dnmOfonf udk,fawmfudkawmifhwygonfbk&m;/42;2 igY0dnmOfonf bk&m;ocifwnf;[laom touf&Sifawmfrlaombk&m;udkiwfvS\/ tb,fumvrS bk&m;ocifhxHawmfodkYa&muf
rsufESm jy&tHYenf;/42;3 olwyg;wdkYu? oif\bk&m;ocifonf tb,frSm&Sdoenf;[k igYudktpOfajymqdkMuojzifh? igYrsuf&nfonf aeYnOfhrjywf igpm;p&m
jzpf&\/42;4 xdktjcif;t&mudk igatmufarhaepOfwGif? igYpdwfESvHk;onf aMuuGJvsuf&Sd\/ taMumif;rlum;? igonfvlpkrsm;ESifh aygif;abmf
vsuf? &Tifvef;jcif;toH? axmremjyKjcif;toHwdkYudkNydKifqdk? "ryGJcHaomvlpkrsm;ESifhtwl bk&m;ocif\tdrfawmfodkY jznf;nif;pGm
oGm;vSavNyD/42;5 tdkigY0dnmOf? oifonf tb,faMumifhndK;i,foenf;/ igYtxJrSmtb,faMumifh rNidrfr0yf&Sdoenf;/ bk&m;ocifudk ajrmfvifhvsuf
aeavmY/ igYudk u,fwifawmfrlaomt&Sif? igudk;uG,faom bk&m;ocif\aus;Zl;awmfudk igcsD;rGrf;axmremjyK&avtHYownf;/
42;6 tuREfkyfpdwf0dnmOfonf tuREfkyftxJrSmndK;i,fvsuf&Sdyg\/ taMumif;rlum;? a,mf'efjrpfurf;? a[&rkefawmifdk;? rdZ&ukef;ay:rSm
udk,f awmfudk tuREfkyfatmufarhyg\/42;7 a&abGawmfrsm; toHAvHESifhwuG 0JMoCwckudkwck[pfac: vIdif;wHydk;awmftaygif;wdkYonf tuREkfyfudkvTrf;rdk;MuygNyD/42;8 odkYaomfvnf;? xm0&bk&m;onfaeYtcg oem;jcif;aus;Zl;awmfudk ay;csawmfrl\/ nOfhtcgvnf; *kPfawmfudkoDcsif;qdkvsuf?
ig\touf ocifudk yXemjyKvsufigae\/42;9 tuREfkyfudk tb,faMumifharhavsmYawmfrloenf;/ &efolnOf;;qJESdyfpufjcif;udkcH&? tuREfkyfonf Murf;wrf;aomt0wfudk
0wfvsuf tb,faMumifhae&ygoenf;[k ig\ausmufjzpfaombk&m;ocifudk igavQmuf&\/42;10 igY&efolwdkYu? oif\bk&m;ocifonf tb,frSm&Sdoenf;[k igYudktpOfajymqdkMuojzifh? igYtdk;wdkYudkcsKd; uJY&JUwwfMu\/42;11 tdkigY0dnmOf? oifonftb,faMumifh ndK;i,foenf;/ igYtxJrSm tb,faMumifh rNidrfr0yf&Sdoenf;/ bk&m;ocifudk ajrmfvifh
vsufaeavmY/ igYudku,fwifawmfrlaomt&Sif? igudk;uG,faombk&m;ocif\aus;Zl;awmfudk igcsD;rGrf;axmremjyK&avtHYownf;/

tcef;BuD; ( 43 )
43;1

tdkbk&m;ocif? tuREfkyftrIw&m;qHk;jzwfawmfrlyg/ ukPmr&Sdaom vlrsKd;wbufuae tuREkfyftrIudkapmifhawmfrlyg/ opmr&Sd?


rw&m;aomol\vufrS tuREfkyfudku,fvTwfawmfrlyg/43;2 udk,fawmfonf tuREfkyfcdkvIH&mbk&m;jzpfawmfrl\/ tuREfkyfudktb,faMumifhpGefYypf awmfrloenf;/ &efolnOf;;qJESdyfpufjcif;udkcH
&? tuREkfyf onfMurf;wrf;aom t0wfudk0wfvsuf tb,faMumifhae&ygoenf;/495

43;3 tvif;awmfESifhopmawmfudk apvTwfawmfrlyg/ olwdkYonfvrf;jy oefY&Sif;aomawmifawmfodkY4if;? wJawmfodkY4if; tuREfkyfudk


ydkYaqmifyg apaom/43;4 odkYjyKvQif bk&m;ocif\,ZfyvifodkY4if;? tuREfkyf0rf;ajrmuf&Tifvef;&m bk&m;ocifhxHawmfodkY4if; tuREfkyfonfa&mufvm?
udk,fawmfudk apmif;wD;vsuf csD;rGrf;axmremjyKygrnfbk&m;? tuREfkyf\bk&m;/43;5 tdkigY0dnmOf? oifonf tb,faMumifh ndK;i,foenf;/ igYtxJrSmtb,faMumifh rNidrfr0yf&Sdoenf;/ bk&m;ocifudkajrmfvifh
vsufaeavmY/ igYudku,fwifawmfrlaomt&Sif? igudk;uG,faombk&m;ocif\aus;Zl;awmfudk igcsD;rGrf;axmremjyK&avtHYownf;/

tcef;BuD; ( 44 )
44;1 tdkbk&m;ocif? a&S;vGefavNyD;aomumvwGif? bdk;ab;wdkYvufxuf jyKawmfrlaomtrIudkolwdkYajym? tuREfkyfwdkYonfudk,fwdkif
Mum;&MuygNyD/44;2 wyg;trsKd;om;wdkYudkvufawmfjzifhESifxkwf tuREfkyfwdkY\bdk;ab;rsm;udk ae&mcsawmfrl\/ wyg;trsKd;om;wdkYudkESdyfpuf bkd;ab;
rsm;udkjyefYyGg;apawmfrl\/44;3 olwdkYonf udk,fxm;jzifh xdkajrudktpdk;&Muonfr[kwfyg/ udk,fvufjzifh udk,fudk u,fwifMuonfr[kwfyg/ udk,fawmftvdk
&SdaomaMumifh vufsmvufHk;awmfESifh rsufESmawmftvif;tm;jzifh olwdkYudku,fwifawmfrl\/44;4 tdkbk&m;ocif? udk,fawmfonftuREfkyf\&Sifbk&ifjzpfawmfrl\/ ,mukyftrsKd;\ u,fwifjcif;taMumif;udk pD&ifawmfrlyg/44;5 udk,fawmftm;jzifh tuREfkyfwdkYonf&efolrsm;udkwGef;csMuygapaom/ &efbufjyKaomolwdkYudk emrawmftm;jzifheif;&aomtcGifh&SdMuyg
apaom/44;6 udk,fygaomav;udk tuREfkyfonfrudk;pm;/ udk,fxm;onf tuREfkyfudkru,f&yg/44;7 udk,fawmfomvQif tuREfkyfwdkYudk &efolvufrSu,fvTwfawmfrl\/ tuREfkyfwdkYtm; rkef;aomolrsm;udkvnf; t&SufuGJapawmfrl\/44;8 tuREfkyfwdkYonf rjcm;rvyfbk&m;ocif0g<um; emrawmfudktpOftNrJ csD;rGrf;Muyg\/
44;9 odkYaomfvnf;? udk,fawmfonf tuREfkyfwdkYudkpGefYypft&SufuGJapawmfrlNyD/ tuREfkyfwdkYAdkvfajcESifhtwl <uawmfrrlyg/44;10 tuREfkyfwdkYudk &efola&SUrSm jyefajy;apawmfrl? rkef;aomolwdkYonf tvdkvdkvk,l&Mu\/44;11 [if;vsmjzpfaomodk;rsm;uJYodkY tuREfkyfwdkYudktyfvdkuf? wyg;trsKd;om;wdkYwGif t&yf&yfuGJjym;apawmfrl\/44;12 udk,fawmf\vlrsm;udk tbdk;rcHbJa&mif;? a&mif;aomtm;jzifh pD;yGm;awmfudk wdk;yGg;apawmfrlonfr[kwf/44;13 tuREkfyfwdkYudk tdrfeD;csif;rsm;uJY&JU&mywf0ef;usifaeaomolrsm; jyuf,,fjyK? t&SufcGJ&mjzpfapjcif;iSg pD&ifawmfrl\/44;14 wyg;trsKd;om;wdkYonf tuREfkyfwdkYudk yHkcdkif;&aomtcGifh? vlpkwdkYonf acgif;ndwf&aom tcGifhudkay;awmfrl\/44;15 uJY&JUaomolESifh toa&zsufaomol\pum;aMumifh4if;?44;16 &efbufjyKaomolESifh vufpm;acsaomol\rsufESmaMumifh4if;? tuREfkyfonf udk,ft&SufuGJjcif;taMumif;udk tpOfrsufarSmufjyK&yg\/
rsufESm&Sufjcif;tm;jzifh rGef;vsufae&yg\/44;17 xdkrQavmufcH&aomfvnf;? tuREkfyfwdkYonf udk,fawmfudkrarhavsmY/ opmawmfudkrzsufMuyg/44;18 pdwfESvHk;onfaemufodkYrqkwf? w&m;awmfvrf;rS vTJroGm;Muyg/44;19 ukd,fawmfrlum;? ajracG;ae&mt&yfrSmtuREfkyfwdkYudk csKd;zJYESdyfpuf? aojcif;t&dyfESifh zHk;vTrf;awmfrl\/44;20 tuRefkyfwdkYonf udk,fbk&m;ocif\ emrawmfudkarhavsmY? wyg;trsKd;\bk&m;xHodkY vufudkqefYonfrSefvQif?44;21 ESvHk;0Sufxm;aomt&mrsm;udk bk&m;ocifodawmfrlonfjzpf? xdktrIudk rppfbJaeawmfrlrnfavm/44;22 tu,fpifppf udk,fawmftwGuf tuREfkyfwdkYonf tpOfrjywftaoowfjcif;udkcH&Muyg\/ owfbdkY&mxm;aomodk;uJYodkY tuREfkyf
wdkYudk olwyg;rSwfwwfMuyg\/44;23 tdkbk&m;&Sif? Edk;awmfrlyg/ tb,faMumifhusdef;pufawmfrloenf;/ xawmfrlyg/ tuREfkyfwdkYudk tpOfpGefYypfawmfrrlygESifh/44;24 tuREfkyfwdkYcH&aom ESdrfYcsjcif;ESifhnOf;;qJjcif;udk rsufESmawmfvTJ tb,faMumifh arhavsmYawmfrloenf;/44;25 tuREfkyfwdkY\ pdwf0dnmOfonf ajrwdkifatmif ESdrfYcsjcif;udkcH&? &ifywfvnf; ajruyfvsuf&Sdyg\/44;26 tuREfkyfwdkYudkrpaombk&m;? xawmfrlyg/ ukPmawmfESifhtnDa&G;EIwfawmfrlyg/

tcef;BuD; ( 45 )
45;1 igYpdwfESvHk;onf r*Fvmpum;ESifhyGufxvsuf&Sd? igpD&ifaomt&mudk &Sifbk&ifa&SUawmf >rwfqdkaytHY/ igYvQmonfvnf; vdrm
uRrf;usifaom pma&;\unpfjzpf&\/45;2 udk,fawmfonf vlrsKd;xuftqif;vSyg\/ EIwfawmfonfaus;Zl;pum;ESifhjynfhpHkyg\/ xdkaMumifh bk&m;ocifonf udk,fawmfudk
tpOftNrJ aumif;BuD;ay;awmfrl\/45;3 wefcdk;BuD;aomt&Sif? bkef;toa&awmfjzpfaom udk,fawmf\xm;udk aygifawmfpnf;awmfrlyg/45;4 opmw&m;? El;nHYjcif;w&m;? ajzmifhrwfjcif;w&m;aMumifh? toa&awmfxif&Sm;vsuf? atmifjrifpD;oGm;awmfrlyg/ vufsmvufawmf
vnf; aMumufrufbG,faomt&mudk udk,fawmftm;jyygvdrfhrnf/496

45;5 &Sifbk&if\ &efolwdkYESvHk;xJrSm jrm;awmfwdkYonfxufonfjzpf? vlwdkYonf ajcawmfatmufvJMuyg\/45;6 tdkbk&m;ocif? udk,fawmf\yvifonf edpxm0&yvifjzpfyg\/ udk,fawmf\EdkifiHonf w&m;ojzifhpD&ifaomEdkfifiHjzpfyg\/45;7 udk,fawmfonf ajzmifhrwfjcif;w&m;udkESpfouf rw&m;aomtrIudk rkef;awmfrl\/ xdkaMumifh tdkbk&m;ocif? udk,fawmf\
bk&m;ocifonf udk,fawmf\ taygif;tabmfwdkYxuf? udk,fawmfudkcsD;ajrmuf? 0rf;ajrmufjcif;qDESifh bdodufay;awmfrlNyD/45;8 qifpG,fbHkAdrmefxJuxkwfaom t0wfwefqmawmf&SdorQwdkYonf rk&ef? tausmf? opfBuHydk;tarT;ESifhjynfhpHk ESpfoufawmf
rlbG,fjzpfMuyg\/45;9 tjynfjynfaomrif;orD;wdo
Yk nf armif;rrdt
H 0ifjzpf? vufsmawmfbufrmS Mozd&a&Twefqmqifaom ajrmufom;awmfae&mjzpfyg\/
45;10 igYorD;em;axmifavmY/ qifjcif em,lavmY/ udk,ftrsKd;om;csif;ESifh udk,ftb\tdrfudkarhavsmYavmY/45;11 odkYjyKvQif oifvSaomtqif;udk &Sifbk&ifonfESpfvdkpHkrufawmfrlrnf/ olonf oif\t&SifjzpfaomaMumifh olUudkudk;uG,favmY/45;12 wkkrif;orD;rSp vlpkwGifOpm&wwfaomolwdkYonfvnf;? vufaqmifyPmygvsuf oifhudkazsmif;zs&Muvdrfhrnf/
45;13 &Sifbk&if\ orD;awmfonf twGif;*kPftoa&oufouf&Sd\/ a&Tjzifhcs,fvS,faom t0wfwefqmudkqif\/45;14 psmESifhumvsuf &Sifbk&ifxHodkYaqmifcJY&\/ aemufvdkufaomtaygif;tabmf tysKdawmfrsm;udkvnf;? udk,fawmfxHodkYoGif;&vdrfhrnf/45;15 0rf;ajrmuf&Tifvef;jcif;t&mESifhaqmifcJY? &Sifbk&if\eef;awmfodkY 0if&Muvdrfhrnf/45;16 udk,fawmf\tbrsm;udk,fpm; om;rsm;udk&? ajrBuD;wjyifvHk;wGif rif;t&m cefYxm;awmfrlvdrfhrnf/45;17 tuREfkyfonf udk,fawmf\emrudk vlrsKd;tpOftquf atmufarhausmfapmapojzifh? vlrsKd;wdkYonf urmtqufquf udk,fawmfudk
csD;rGrf; MuvwHYownf;/-

tcef;BuD; ( 46 )
46;1
46;2
46;3
46;4

bk&m;ocifonf igwdkYcdkvIH&mjzpf? cGeftm;udkay;awmfrl\/ ab;a&mufonfumv txl;ojzifh ulrawmfrlaMumif; xif&Sm;vsuf&Sd\/xdkaMumifh yx0DajrBuD;onfa&GUoGm; awmifrsm;wkefvIyfvsuf ork'&modkYusaomfvnf;? igwdkYonfaMumufvefYjcif;r&Sd/ork'&ma&onf [kef;[kef;jrnfarTaESmufygavap/ vIdif;wHydk;xojzifh? awmifrsm;wkefvIyfygavap/jrpfwjrpf&Sdao;\/ xdkjrpfa&onfpD; bk&m;ocif\NrdKUwnf;[laom tjrifhqHk;aom bk&m;usdef;0yfawmfrl&m oefY&Sif;aomNrdKUawmf
udk&Tifvef;apwwf\/46;5 xdkNrdKUonf bk&m;ocifusdef;0yfawmfrl&mjzpf wkefvIyfjcif;r&Sd&m/ rdkCf;aomufvif;p bk&m;ocifulrawmfrlvdrfhrnf/
46;6 vlrsKd;wdkYonf [kef;[kef;jrnfMu\/ wdkif;EdkifiHwdkYonfvIyf&Sm;Mu\/ Asm'dwfoHudk vTwfawmfrl ajrBuD;onft&nfjzpfav\/46;7 aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m;onf igwdkYESifhtwl&Sdawmfrl\/ ,mukyftrsKd;\ bk&m;ocifonf igwdkYcdkvIH&mjzpfawmfrl\/46;8 xm0&bk&m;pD&ifjyKjyif ajrBuD;ay:rSmokwfoify,f&Sif;jcif; trIawmfrsm;udkvm MunfhIMuavmY/46;9 av;udkcsKd;vsuf? vSHudktydkif;ydkif;jzwfvsuf? &xm;udkrD;IdUvsuf? ajrBuD;pGef;wdkifatmif ppfrIudkNidrf;apawmfrl\/46;10 Nidrf0yfvsuf aeMuavmY/ igum; bk&m;ocifjzpfonf[k odrSwfMuavmY/ vlrsKd;wdkYwGif igonf bkef;yGifhrnf/ ajrBuD;ay:rSmbkef;yGifhrnf/46;11 aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m;onf igwdkYESifhtwl&Sdawmfrl\/ ,mukyf\bk&m;ocifonf igwdkYcdkvIH&mjzpfawmfrl\/-

tcef;BuD; ( 47 )
47;1 vlrsm;taygif;wdkY? vufckyfwD;MuavmY/ bk&m;ocifhxHodkY atmifoHudkvTifh a<u;aMumfMuavmY/47;2 taMumif;rlum;? tjrifhqHk;aom xm0&bk&m;onf aMumufrufbG,faombk&m;? ajrBuD;wjyifvHk;udktpdk;&aom r[mrif;BuD;
jzpfawmfrl\/47;3 vlpkwdkYudk igwdkYatmuf4if;? vlrsKd;wdkYudk igwdkYajcatmuf4if; ESdrfYcsawmfrl\/47;4 cspfawmfrlaom,mukyf\bkef;jzpfaom igwdkYtarGudk igwdkYtbdkYa&G;ay;awmfrl\/47;5 a<u;aMumfjcif;toHESifh bk&m;ocifwufawmfrl\/ wHydk;rIwfjcif;toHESifh xm0&bk&m;wufawmfrl\/47;6 bk&m;ocifudkcsD;rGrf; oDcsif;qdkMuavmY/ oDcsif;qdkMuavmY/ igwdkY\&Sifbk&ifudkcsD;rGrf; oDcsif;qdkMuavmY/ oDcsif;qdkMuavmY/47;7 taMumif;rlum;? bk&m;ocifonf ajrBuD;wjyifvHk;udk tpdk;&aomrif;jzpfawmfrl\/ csD;rGrf;jcif;axmremoDcsif;udk qdkMuavmY/47;8 bk&m;ocifonf vlrsKd;wdkYwGifpdk;pHawmfrl\/ bk&m;ocifonf oefY&Sif;aomyvifawmfay:rSm xdkifawmfrl\/47;9 vlrsKd;wdkY\tBuD;tuJwdkYonf tmjA[Hudk;uG,faombk&m;ocif\ vlrsKd;xHrSmpka0;vsuf&SdMu\/ taMumif;rlum;? ajrBuD;wefcdk;rsm;udk
bk&m;ocifydkifawmfrl\/ txl;ojzifh csD;ajrmufjcif; &Sdawmfrl\/-

497

tcef;BuD; ( 48 )
48;1 xm0&bk&m;onf BuD;jrwfawmfrl\/ oefY&Sif;aomawmifawmfay:rSm igwdkY bk&m;ocif\ NrdKUawmfwGif txl;ojzifhaxmrem
csD;rGrf;jcif;udk cHxdkufawmfrl\/48;2 ajrBuD;wjyifvHk; &Tifvef;&mZdtkefawmifxdyfonf tqif;vSay\/ ajrmufrsufESmbuf r[mrif;BuD;\NrdKUawmfonfwnf\/48;3 xdkNrdKU\bHkAdrmefwdkYwGif bk&m;ocif cdkvIH&onfudkod&\/48;4 &Sifbk&ifwdkYonf pnf;a0; twla&SmufoGm;Mu\/48;5 jrifaomtcgrIdifawG xdwfvefYvsufajy;Mu\/
48;6 xdkt&yf olwdkYonfaMumufvefYjcif;odkYa&muf om;bGm;aomrdef;rcH&ouJYodkY a0'em&Sd Mu\/48;7 wmIoabFmwdkYudkcsKd;zsufaom ta&SUavESifhawGUouJYodkYjzpfMu\/
48;8 igwdkYonf Mum;bl;onftwdkif;? aumif;uifAdkvfajct&Sif xm0&bk&m;\NrdKU? igwdkYbk&m;ocif\ NrdKUawmf awGUjrif&Mu\/ bk&m;
ocifonf NrdKUawmfudk tpOftNrJ wnfapawmfrlrnf/48;9 tdkbk&m;ocif? tuREfkyfwdkYonf AdrmefawmfxJrSm ukPmawmfudk atmufarhMuyg\/48;10 tdkbk&m;ocif? emrawmfonf ajrBuD;pGef;wdkifatmif ESHYjym;onfenf;wl? *kPftoa&awmfvnf; ESHYjym;vsuf&Sdyg\/ vufsmvuf
awmfonf ajzmifhrwfjcif;w&m;ESifh jynfh0vsuf&Sdyg\/48;11 w&m;pD&ifawmfrlcsufrsm;aMumifh Zdtkefawmifonf0rf;ajrmuf? ,k'trsKd;orD;wdkYonf &Tifvef; Muyg\/48;12 om;ajr;wdkYtm; Mum;ajymrnftaMumif; ZdtkefNrdKUudkywfywfvnf jytdk;wdkYudka&wGufMuavmY/48;13 &ifwm;wdkYudkrSwf bHkAdrmefrsm;udkvnf; qifjcifMuavmY/48;14 taMumif;rlum;? xdkbk&m;ocifonf umvtpOftNrJ igwdkY\bk&m;jzpfawmfrl\/ aoonfumvwdkifatmif igwdkYudkydkYaqmif
awmfrlvwHYownf;/

tcef;BuD; ( 49 )
49;1
49;2
49;3
49;4
49;5

vlrsm;taygif;wdkY? Mum;MuavmY/ cyfodrf;aomavmuom;?


t,kwf? tjrwf? <u,f0aomol? qif;&JaomolwdkY? wnDwGwfwnf; em;axmifMuavmY/igYEIwfonf ynmukd>rwfqdkrnf/ igYESvHk;onf mPfESifhqdkifaomt&mudk qifjcifrnf/yHkpum;odkY udk,fem;udkvSnfhvsuf eufeJaomt&mudk apmif;wD;zGifhjyaytHY/
cJ,Of;qdk;,kwfaomumv ig\t&mwdkY vk,lcsifaomolwdkY\'kpdkuftrIonf igYudk0dkif;aomfvnf;? igonf tb,faMumifh
aMumuf&rnfenf;/49;6 xdkolwdkYonf udk,fOpmudkudk;pm;? udk,fpnf;pdrfrsm;aomaMumifh 0g<um;aomfvnf;?49;7 rdrdnDtpfudkudk tb,folrQtvQif;ra&G;Edkif/ a&G;&eftbdk;udk bk&m;ocifray;Edkif/49;8 olwdkYtouf0dnmOf\ a&G;&eftbdk;BuD;vSay\/ odkYjzpf tpOfHI;vsufae&rnf/49;9 a&G;vQiftpOftNrJ touf&Sif&m\/ ykyfpyfjcif;odkYra&muf&m/49;10 xif&Sm;aomt&m[lrlum;? ynm&SdaomolwdkYonfaowwfMu\/ xdktwl rdkufaomolESifh wd&pmefoabm&SdaomolwdkYonf
ysufpD;jcif;odkYa&muf? rdrdwdkYOpmudk olwyg;wdkY csefxm;Mu\/49;11 rdrdwdkYtdrfonfxm0&jzpfvdrfhrnf/ rdrdwdkYae&mvnf; vlrsKd;tpOftqufwnfvdrfhrnf/ rdrdwdkYemronfajray:rSm ausmfapmvdrfhrnf[k
olwdkYpdwfxif&SdMu\/49;12 odkY&mwGif vlonf*kPftoa& rwnfraewwf/ ysufpD;jcif;odkY a&mufwwfaom wd&pmefESifhwl\/49;13 xdkodkYjyKrljcif;t&monf olwdkY\udk;pm;&mjzpf? olwdkYom;ajr;wdkYonf olwdkYpum;udk ESpfoufwwfMu\/49;14 xdkolwdkYudkokd;rsm;uJYodkY r&PmEdkifiHcsxm; aorif;pm;vdrfhrnf/ umvrMumrjrifhrSD ajzmifhrwfaomolwdkYonf tkyfpdk;&Muvdrfhrnf/
olwdkY\udk,fcEmonf azmufjyefbdkY&mjzpf\/ r&PmEdkifiHonf olwdkY\ae&mjzpf\/49;15 igYudkrlum;? bk&m;ocifodrf;,lawmfrlaomaMumifh? ig\0dnmOfudk r&PmEdkifiH\ wefcdk;rSa&G;awmfrlrnf/
49;16 olwyg;onf Opm<u,f0? tdrf\*kPftoa&wdk;yGg;aomtcg oifonfrpdk;&drfESifh/49;17 xdkolonf aoaomtcg? tb,fOpmrQryg&/ ol\*kPftoa&onf olUaemufodkYrqif;ouf&/49;18 xdkolonf touf&SifpOftcg? rdrd0dnmOfudkaumif;BuD;ay;wwf\/ rdrdtusKd;udk jyKpkaomtcg olwyg;wdkYonfcsD;rGrf;wwfMu\/49;19 odkYaomfvnf;? olonfol\bdk;ab;trsKd;&Sd&modkYoGm;&vdrfhrnf/ umvtpOftquf olwdkYonf tvif;udkrjrif&Mu/49;20 *kPftoa&ESifhjynfhpHkvsuf ynmowdr&Sdaomolonfum;? ysufpD;jcif;odkYa&mufwwfaom wd&pmefESifhwl\/

498

tcef;BuD; ( 50 )
50;1

wefcdk;BuD;aom bk&m;ocifwnf;[laom xm0&bk&m;onf Asm'dwfay;awmfrl\/ aexGuf&mrSonf ae0if&mwdkifatmif ajrBuD;udk


ac:awmfrl\/50;2 toa&wifhw,fjcif;jynfhpHk&m Zdtkefawmfay:rSm bk&m;ocif\ a&mifjcnfawmfonfxGef;y\/50;3 igwdkY\bk&m;ocif <uvmawmfrl\/ wdwfqdwfpGmaeawmfrrl/ a&SUawmfrD;avmifvsuf ywf0ef;usifrdkCf;oufrkefwdkif;jyif;jy
vsuf&Sd\/50;4 rdrdvlwdkYudk ppfaMumpD&ifjcif;tvdkiSg txufaumif;uifudk4if;? ajrBuD;udk4if;ac:awmfrlvsuf?50;5 ,ZfylaZmfaomtm;jzifh? igESifhy#dnmOfzGJUaom ig\oefY&Sif;olwdkYudk igYxHodkYpka0;apMu[k rdefYawmfrl\/50;6 bk&m;ocifonf udk,fawmfwdkif w&m;qHk;jzwfawmfrlonfjzpf? ajzmifhrwfawmfrljcif; taMumif;udk aumif;uifwdkYonf xif&Sm;pGm
jyMuvdrfhrnf/50;7 ig\vlrsm;wdkYem;axmifMu/ igajymrnf/ tdkoa&vtrsKd;? oifhwbuf igoufaocHrnf/ igonfbk&m;ocifjzpf\/ oif\
bk&m;ocifjzpf\/50;8 rD;IdUaom,ZfrSp ,ZfylaZmfjcif; trsKd;rsKd;twGuf igonfoiftjypfrwif/ xdk,ZfwdkYonf igYa&SUrSmtpOf&SdMu\/50;9 oifhtdrfxJu EGm;udk4if;? oifhNcHxJu qdwfxD;udk4if; igrcHr,l/50;10 awmwd&pmef&SdorQwdkYESifhwaxmifaom awmifay:rSm&Sdaomwd&pmefwdkYonf ig\OpmjzpfMu\/50;11 awmifay:rSmaewwfaomiSuftaygif;wdkYudk igod\/ awmom;&JwdkYonf ig&SdMu\/50;12 igonfiwfrGwfvQif oifhudkrajym/ avmu"mwfESifhavmuOpmonf ig\Opmjzpf\/50;13 EGm;om;udk igpm;rnfavm/ qdwfaoG;udk igaomufrnfavm/50;14 aus;Zl;csD;rGrf;jcif;,Zfudk bk&m;ociftm;ylaZmfavmY/ opm*wdxm;onftwdkif;? tjrifhqHk;aombk&m; opm0wfudkajzavmY/50;15 trIa&mufonfumv igYudkyXemjyKavmY/ igonf u,fvTwfrnf/ oifonfvnf; igYudkcsD;rGrf;vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
50;16 rw&m;aomoludkum;? oifonf ig\txHk;tzGJUwdkYudk Mum;ajym ig\y#dnmOfw&m;udk>rwfqdkjcif;iSg tb,fodkYqdkifoenf;/50;17 qHk;roGefoifjcif;udk oifonfrkef; igYpum;udkoifhaemuf ypfxm;ygonfwum;/50;18 oifonf olckd;udkjrifvQif olESifhoabmwlwwf\/ olUr,m;udkjypfrSm;aom olwdkYESifhqufqHwwf\/50;19 oif\EIwfudk 'kpdkuftyfESH? oif\vQmjzifh rkomudkpD&ifwwf\/50;20 oifonfxdkifvsuf? udk,fnDtpfudkudk qefYusifbufjyKajymqdkwwf\/ udk,ftrd\om;udk qJa&;wwf\/50;21 xdkodkYusifh igonfwdwfqdwfpGmaeaomaMumifh? igYudkoifESifhwlonf[kxifavNyDwum;/ oif\tjypfudkigabmfjy? oifhrsufarSmuf
cif;xm;rnf/50;22 bk&m;ocifudkarhavsmhaomolwdkY? trIudkqifjcifMuavmY/ odkYr[kwf oifhwdkYudk u,fEIwfaomolr&Sd/ igonf tydkif;ydkif;qGJjzwfrnf/50;23 aus;Zl;csD;rGrf;jcif;,Zfudk ylaZmfaomolonf ig\bkef;udkxif&Sm;apaomoljzpf\/ rdrdoGm;aomvrf;udkqifjcifaomoltm;vnf;?
u,fwif awmfrljcif;aus;Zl;udk igjyrnf[k bk&m;ocifrdefYawmfrl\/-

tcef;BuD; ( 51 )

51;1
51;2
51;3
51;4
51;5
51;6
51;7
51;8
51;9
51;10
51;11

'g0d'fonf Amoa&SbESifhrSm;,Gif;? ya&mzufemoef\ qHk;rjcif;udkcHNyD;rS


pyfqdkaomqmvH/
tdkbk&m;ocif? aus;ZljyKcsifaom apwempdwfawmf&Sdonftwdkif;? tuREfkyfudk oem;awmfrlyg/ pHkrufawmfrljcif; ukPmrsm;jym;
onfESifhtnD/ tuREfkyfvGefusL;jcif; tjypfudkajzawmfrlyg/'kpdkuftnpftaMu;udk tukeftpifaq;aMum? tuREfkyfudkoefY&Sif;apawmfrlyg/tuREfkyfvGefusL;ygNyD[k 0efcsvsufudk,ftjypfudk tpOfrjywf atmufarhvsufaeyg\/udk,fawmfudkjypfrSm;ygNyD/ udk,fawmfudkomjypfrSm; rsufarSmufawmfyif rw&m;aomtrIudk jyKygNyD/ odkYjzpf rdefYawmfrlcsufonf
ajzmifhyg\/ w&m;pD&ifawmfrlcsufonf tjypfvGwfyg\/tuREfkyfonf arG;puyiftjypfygvsuf&Sdyg\/ trd0rf;xJrSm y#doaE,lpOfyif tjypfpGJyg\/
[kwfrSefajzmifhrwfaom pdwfESvHk;udkESpfoufawmfrlonfjzpf? tuREfkyf\pdwfESvHk;xJrSm ynmudkoGefoifawmfrlyg/tuREkfyfudk pifMu,fapjcif;iSg [kkyfyifGefYESifh oefY&Sif;jcif;r*Fvmudkay;awmfrlyg/ tuREfkyfudkrdkCf;yGifhxufom jzLapjcif;iSgaq;aMum
awmfrlyg/
pdwfoufom0rf;ajrmufjcif;&SdrnftaMumif;? pum;udktuREfkyftm;Mum;apawmfrlyg/ odkYjyKvQif? csKd;zJYawmfrlaomtdk;wdkYonf &TifjrL;
jcif; &SdMuygvdrfhrnf/tuREfkyfvGefusL;jcif;'kpdkufwdkYrS rsufESmawmfudkvTJ? tuREfkyftjypf&SdorQwdkYudkvnf; ajzawmfrlyg/tdkbk&m;ocif? tuREfkyftxJ pifMu,faomESvHk;udkzefqif;awmfrlyg/ NrJNrHwnfMunfaomoabmudk topfjyKjyifawmfrlyg/tuREfkyfudktxHawmfxJu ESifxkwfawmfrrlygESifh? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfudk kyfodrf;awmfrrlygESifh/-

499

51;12 u,fwifawmfrljcif;ESifh,SOfaom0rf;ajrmufjcif;tcGifhudkjyef ay;oem;awmfrlyg/ MunfndKaomapwempdwfoabmonf tuREfkyfudk


axmuf rygapaom/51;13 tuREfkyfonfvnf; rw&m;aomolwdkYtm; w&m;awmfvrf;udk jyooGefoifygrnf/ tjypf&SdaomolwdkYonf udk,fawmfxHodkYjyefMuyg
vdrfhrnf/
51;14 tdkbk&m;ocif? tuREfkyfudku,fwifawmfrlaombk&m;? vltoufudkowfjcif; tjypfESifh tuREfkyfudkuif;vGwfapawmfrlyg/ w&m;ojzifh
pD&ifawmfrljcif;udk tuREfkyfvQmonf &Tifvef;pGmoDcsif;qdkygrnf/51;15 tdkxm0&bk&m;? tuREfkyf\EIwfudkzGifhawmfrlyg/ *kPfaus;Zl;awmfudk csD;rGrf;>rufqdkygrnf/51;16 ,ZfylaZmfjcif;udk tvdkawmfr&Sd/ odkYr[kwfvQif ,ZfylaZmfygrnf/ rD;IdUaom,ZfylaZmfjcif;udkyif ESpfoufawmfrrl/51;17 bk&m;ocifESpfoufawmfrlaom,Zfrlum;? usKd;yJYaompdwfaywnf;/ tdkbk&m;ocif? udk,fawmfonf usKd;yJYaMurGaomESvHk;udk
jiif;y,fawmfr rlwwfyg/51;18 apwempdwfawmf&Sd Zdtkefawmifudkaus;Zl;jyKawmfrlyg/ a,k&SvifNrdKUdk;udk wnfapawmfrlyg/51;19 xdktcg w&m;ojzifhylaZmfaom,Zf? rD;dIUaom,Zf? wudk,fvHk;rD;IdUaom,ZfESifh arGUavsmfawmfrlvdrfhrnf/ xdktcg,Zfyvifawmfay:rSm
EGm;vm;wdkYudk,ZfylaZmfMuygvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 52 )
'g0d'fonf t[drvuftdrfodkYa&mufaMumif;udk {'HktrsKd;om; a'g*onf a&SmvkxHodkYvm
avQmufaomtcg pyfqdkaomqmvH/
52;1 tm;BuD;aomtcsif;vl? oifonfolUtusKd;udkzsufjcif;trI tb,faMumifh 0g<um;oenf;/ bk&m;ocif\ukPmawmfonf tpOf
rjywfwnf\/52;2 oif\vQmonf xufaomoifwkef;uJYodkYvSnfhpm;ojzifh? olUtusKd;udkzsufjcif;trIudk jyKpkwwf\/52;3 oifonf okpdkufxuf 'kpdkufudk4if;? ajzmifhrwfaompum;xuf rkompum;udk4if; omESpfoufwwf\/52;4 tdkvSnfhpm;wwfaomvQm? oifonf ysufpD;aompum;&SdorQwdkYudkESpfoufwwf\/52;5 tu,fpifppf bk&m;ocifonf oifhudktpOftNrJcsKd;zsufy,f&Sif;vsuf? oif\ae&mxJu ESifxkwf? touf&SifaomolwkdY\
ae&mxJu EIwfypfawmfrlrnf/52;6 ajzmifhrwfaomolwdkYonf jrifaMumuf&GHUMuvdrfhrnf/52;7 bk&m;ocifudkrcdkvIH? rdrdOpm<u,f0jcif; udk;pm;? rdrd'kpdkufcdkifcHYaom oludkMunfhyg[l ol&,fMuvdrfhrnf/52;8 igrlum; bk&m;ocif\tdrfawmf pdrf;vef;aomoHvGifyifuJYodkYjzpf? bk&m;ocif\ ukPmawmf umvtpOftNrJudk;pm;rnf/52;9 udk,fawmfpD&ifawmfrlaomaMumifh? tuREfkyfonf udk,fawmfudkumvtpOftNrJcsD;rGrf;ygrnf/ aumif;jrwfawmfrlaomaMumifh?
udk,fawmf\ oefY&Sif;olwdkY a&SUrSmemrawmfudkajrmfvifhygrnf/

tcef;BuD; ( 53 )
53;1

bk&m;ocifr&Sd[k rdkufaomolonfxifwwf\/ xdkokdYaomolwdkYonf aqG;ajrh,dk,Gif; pufqkyfbG,faom'kpdkufudk jyKwwfMu\/


aumif;aomtrIudkjyKaomolwa,mufrQr&Sd/53;2 em;vnfaomol? bk&m;ocifudk&Smaomol wpHkwa,muf&Sdonf r&Sdonfudkodjrifjcif;iSg bk&m;ocifonf aumif;uifay:u vlom;
wdkYudkiHkY MunfhIawmfrl?53;3 vltaygif;wkdYonf qkwfoGm;MuNyD/ wnDwGwfwnf; aqG;ajrh,dk,Gif;jcif;&SdMu\/ aumif;aomtusifhudkusifhaomolr&Sd/
wa,mufrQr&Sd/53;4 rkefYudkpm;ouJYodkY ig\vlwdkYudkudkufpm;? bk&m;ocifudk yXemrjyKaomt"rvlwdkYonf rodbJae&Muoavm/53;5 odkYjzpf aMumufvefYp&mr&Sdaomfvnf;? tvGefaMumufvefYMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? oifhudk0ef;&H wyfcsaomol\tdk;wdkYudk
bk&m;o cifonf zdkz&JuGJjym;apawmfrlrnf/ olwdkYudkbk&m;ocifIwfcsawmfrlaomaMumifh? oifonf olwdkYudkt&SufcGJ&vdrfhrnf/53;6 oa&vtrsKd;udk u,fwifjcif;aus;Zl;awmfonf Zdtkefawmifay:rSm ay:xGef;ygapaom/ odrf;oGm;jcif;udkcH&aom vlrsKd;awmfudk
wzefbk&m; ocifonf aqmifcJYawmfrlaomtcg? ,mukyfonf0rf;ajrmufjcif;? oa&vonfvnf; &Tifvef;jcif;&SdMuvdrfhrnf/-

500

tcef;BuD; ( 54 )
'g0d'fonf uRefawmfwdkYwGifykef;a&Smifaeygonf r[kwfavm[k? Zdzom;wdkYonf
a&SmvkxHodkYvmavQmufaomtcg pyfqdkaomqmvH/
54;1 tdkbk&m;ocif? emrawmftm;jzifh tuREfkyfudku,fwifawmfrlyg/ wefcdk;awmftm;jzifh tuREfkyfbufw&m;pD&ifawmfrlyg/54;2 tuREfkyfjyKaomyXemESifh tuREfkyf>rufaompum;udk em;axmifem;anmif;awmfrlygbk&m;/54;3 taMumif;rlum;? wuRef;wEdkifiHom;wdkYonf tuREfkyfudk&efbufjyKxMuygNyD/ Murf;wrf;aomolwdkYonf tuREfkyftoufudk&SmMuyg\/
bk&m;ocif\rsufESmawmfudk raxmufMuyg/
54;4 MunfhIavmY/ bk&m;ocifonf igYudkulrawmfrl\/ igYtoufudk axmufyifhaom olwdkYwGif xm0&bk&m;&Sdawmfrl\/54;5 ig\&efolwdkYtm; raumif;aomtusKd;udkqyfay;awmfrlrnf/ opmawmf&Sdonftwdkif; olwdkYudky,f&Sif;awmfrlyg/54;6 tuREfkyfonfvnf;? apwempdwfESifh udk,fawmftm;,ZfylaZmfygrnf/ tdk xm0&bk&m;? emrawmfudkcsD;rGrf;ygrnf/ taMumif;rlum;?
aumif;jrwf awmfrl\/54;7 tuREfkyfudk cyfodrf;aom'kuxJu u,fEIwfawmfrlojzifh? tuREfkyfonf &efolwdkYudkudk,frsufpdESifhjrif tm;&yg\/

tcef;BuD; ( 55 )
55;1 tkdbk&m;ocif? tuREfkyfqkawmif;aompum;udk em;axmifawmfrlyg/ toem;awmfcHaomtcg a&SmifaeawmfrrlygESifh/55;2 MunfhIem;axmifawmfrlyg/ &efol\pum;oHaMumifh4if;? rw&m;aom nOf;;qJjcif;aMumifh4if;? tuREfkyfonfndK;i,faompdwfESifh
nnf;wGm;jrnf wrf;vsufae&yg\/55;3 olwdkYonf tuREfkyftay: tjypfudkoufa&mufap? a'gopdwfESifhrkef;Muyg\/55;4 tuREfkyfESvHk;onfudk,ftxJrSmwkefvIyf aoab;udkaMumuftm;MuD;yg\/55;5 aMumuf&GHUwkefvIyfjcif;odkYa&muf tvGefxdwfvefYjcif; rGef;vsuf&Sdyg\/55;6 igonf csKd;iSufuJYodkY tawmifudk&ygapaom/ xdkodkY&vQif tjcm;odkYysHoGm;? Nidrf0yfvsufaevdrfhrnf/55;7 a0;pGmoGm; awmrSmae&musvdrfhrnf/55;8 jyif;pGmaom rdkCf;oufrkefwdkif;ESifhvGwfjcif;iSg? tvsiftjrefajy;vdrfhrnf[k tuREfkyfpdwf&Sdyg\/
55;9 tdkxm0&bk&m;? olwdkYpum;udk yaysmufatmifuGJjym;apawmfrlyg/ NrdKUawmfwGif tEdkiftxufjyKjcif;ESifh vk,ljcif;udktuREfkyfjrifygNyD/55;10 NrdKUdk;ay:rSm aeYnOfhrjywf olwdkYonfvnfMuyg\/ NrdKUxJrSmqdk;npfaomtrIESifh aESmifh&Sufjcif; trI&SdMuyg\/55;11 t"rw&m;wdkYonf NrdKUtv,f&Sd? nif;qJjcif;ESifhvSnfhpm;jcif;onfvrf;wdkY ae&musMuyg\/55;12 igYudkuJY&JUaomolonf igY&efolr[kwf/ [kwfvQifonf;cHEdkif\/ igYudk&efbufjyKaomolonf igYudkrkef;aomolr[kwf/[kwfvQifxdkoludk
iga&SmifEdkif\/55;13 xdkodkYjyKaomolonf oifjzpf\/ igESifhbufaomol? igYrdwfaqG? igtodtuRrf;jzpf\/55;14 tcsif;csif; om,maomaqG;aEG;wdkifyifjcif;udk jyKMuNyD/ bk&m;ocif\tdrfawmfodkY vltpkta0;ESifhtwloGm;MuNyD/55;15 olwdkYudkaorif;brf;qD;ygap/ touf&Sifvsuf r&PmEdkifiHodkYqif;oufMuygap/ taMumif;rlum;? 'kpdkufwdkYonf olwdkYae&mwGif
olwdkYtxJ&SdMu\/
55;16 igrlum;? bk&m;ocifudkyXemjyK? xm0&bk&m;onfu,fwifawmfrlrnf/55;17 nOD;tcsdef? eHeuftcsdef? rGef;wnfhtcsdefwdkY igonfnnf;wGm;jrnfwrf;? ig\toHudk Mum;awmfrlrnf/55;18 igYudk ppfwdkufMupOfwGif? igYtoufudka&G;EIwf csrf;omay;awmfrlrnf/ igYbufaeaomoltrsm;&SdMu\/55;19 a&S;umvrSp tNrJpD&ifaom bk&m;ocifonf em;axmif olwdkYudkESdrfYcsawmfrlrnf/ olwdkYonf ajymif;vJjcif;r&SdaomaMumifh?
bk&m;ocif udkraMumufr&GHUMu/55;20 xdkodkYaomolonf rdwfaqGjzpfaomoludkjypfrSm; opmysufwwf\/55;21 ol\pum;onf axmywfxufacsmaomfvnf;? ppfwdkufrnf[ktBuH&Sd\/ ol\pum;onf qDxufajymYaomfvnf;? xkwfaom
xm;jzpf\/
55;22 xrf;&Guf&aom0efudk xm0&bk&m;csxm;avmY/ oifhudkrpawmfrlrnf/ ajzmifhrwfaomoludk tpOftNrJvIyf&Sm;apawmfrrl&m/55;23 tdkbk&m;ocif? tjcm;aomolwdkYudk zsufqD;&mwGif;xJodkYcsawmfrlrnf/ vltoufudkowfaom olESifhopmysufaomolwdkYonf rdrd
touf wmw0ufcefYrQ r&Sif&Mu/ tuREkfyfrlum;? udk,fawmfcdkvIHygrnf/

501

tcef;BuD; ( 56 )
'g0d'fonf *goNrdKUrSm zdvdwdvlwdkYvufodkYa&mufaomtcg
pyfqdkaomqmvH/
56;1 tdkbk&m;ocif? tuREfkyfudkoem;awmfrlyg/ vlwdkYonf udkufpm;tHYaomiSg a'goESifh aeYwdkif;wdkuf tuREfkyfudkESdyfpufMuyg\/56;2 &efolwdkYonf aeYwdkif;udkufpm;tHYaoma'go&Sd jrifhaompdwfESifhtuREfkyfudk wdkufaomoltrsm;&SdMuyg\/56;3 tuREfkyfonf aMumuf&GHUaomtcg udk,fawmfcdkvIHygrnf/56;4 bk&m;ocifudktrSDjyK EIwfuywfawmf0g<um;ygrnf/ igonf bk&m;ocifudk cdkvIHonfjzpf aMumufp&mr&Sd/ vlonfig tb,fodkY
jyKEdkif oenf;/56;5 olwdkYonf aeYwdkif;igYpum;udk tvGJ,lMu\/ igraumif;aomtBuHudkom BuHpnfMu\/56;6 igYtoufudkapmifhpOftcgpka0; acsmif;ajrmif;vsuf? igYajc&mwdkYudk MunfhrSwfMu\/56;7 olwdkYonf rw&m;aomtrItm;jzifhvTwfjcif;odkY a&muf&ygrnfavm/ tdk bk&m;ocif? xdkvlrsm;wdkYudk trsufawmfxGuf vSJawmfrlyg/
56;8 tuREfkyfonf t&yf&yfvnf&aomtjcif;t&mwdkYudk udk,fawmfrSwf tuREfkyfrsuf&nfwdkYudk bl;awmfxJrSmxnfhawmfrlyg/
pm&if;awmf &Sdygonfr[kwfavm/56;9 bk&m;ocifonf igYbufrSmaeawmfrlaomaMumifh? igatmf[pfaomtcg &efolwdkYonf vSefjcif;udkcH&Murnfudk igod\/56;10 bk&m;ocifudktrSDjyK EIwfuywfawmf0g<um;rnf/ xm0&bk&m;udktrSDjyK EIwfuywfawmf0g<um;rnf/56;11 igonf bk&m;ocifudkcdkvIHonfjzpf aMumufp&mr&Sd/ vlonfig tb,fodkYjyKEdkifoenf;/56;12 tdkbk&m;ocif? tuREfkyfonfa&SUawmf opmjyKygonfjzpf? opm0wfudkajzvsuf udk,fawmfudkcsD;rGrf;ygrnf/56;13 udk,fawmfonf tuREkfyftoufudkaojcif;rS u,fvTwfawmfrlNyD/ touf&SifaomolwdkY\ tvif;xJrSm bk&m;ocifha&SUawmf
tuREfkyfusifh aeygrnftaMumif;? tuREfkyfajcudkvnf; xdrdvJjcif;rS u,fvTwfawmfrlrnfr[kwfavm/

tcef;BuD; ( 57 )
57;1
57;2
57;3
57;4
57;5
57;6
57;7
57;8
57;9
57;10
57;11

'g0d'fonf Orif a&SmvkxHrSxGufajy;aomtcg pyfqdkaomqmvH/


tdkbk&m;ocif? tuREfkyfudkoem;awmfrlyg/ oem;awmfrlyg/ ab;rvGefrDSwdkifatmif tuREfkyf\0dnmOfonf udk,fawmfudkcdkvIHyg\/
tawmifawmft&dyf cdkvIHyg\/igonf tjrifhqHk;aombk&m;ocif? igYtrIudkNyD;pD;apawmfrlaom bk&m;ocifudkatmf[pfrnf/aumif;uifu vufawmfudkqefYawmfrlrnf/ igYudkudkufpm;tHYaomoludk t&SufcGJojzifh? igYudku,fwifawmfrlrnf/ ukPmawmfESifhopm
awmfudk bk&m;ocifapvTwfawmfrlrnf/igY0dnmOfonf jcaoFYpkxJrSmae&\/ a'gorD;avmifvsuf&Sdaom vlom;wdkYwGif igtdyf&\/ olwdkYoGm;wdkYonf vHSESifhjrm;jzpfMu\/
olwdkYvQm onfvnf; xufaomoefvsufjzpf\/
tdkbk&m;ocif? aumif;uifjrifhonfxuf udk,fawmfBuD;jrifhawmfrlapownf;/ ajrBuD;wjyifvHk;udk bkef;awmfvTrf;rdk;ygapownf;/olwdkYonf igoGm;&mvrf; ausmYuGif;udkjyifqifMuNyD/ igY0dnmOfonf ESdrfYcsvsuf&Sd\/ igYa&SUwGif;udkwl;MuNyD;rS udk,fwl;aomwGif;xJodkY
udk,fusMuNyD/tdkbk&m;ocif? tuREfkyfESvHk;onfwnfMunfyg\/ tuREfkyfESvHk;onf wnfMunfyg\/ oDcsif;qdkygrnf/ csD;rGrf;axmremjyKygrnf/tdkigY0dnmOf? Edk;avmY/ wa,mESifhapmif;wdkYEdk;MuavmY/ igvnf; apmapmEdk;rnf/tdkxm0&bk&m;? y&dowftv,f udk,fawmfudkcsD;rGrf;ygrnf/ vlrsKd;wdkYwGif udk,fawmftm; axmremoDcsif;qdkygrnf/taMumif;rlum;? ukPmawmfonfaumif;uifodkY4if;? opmawmfonf rdkCf;wdrfodkY4if;rSDyg\/tdkbk&m;ocif? aumif;uifjrifhonfxuf udk,fawmfBuD;jrifhawmfrlapownf;/ ajrBuD;wjyifvHk;udk bkef;awmfvTrf;rdk;ygapownf;/

tcef;BuD; ( 58 )
58;1 tdkvlom;wdkY? tu,fpifppf oifwdkYonfpum;ajzmifhMuavmY/58;2 w&m;ojzifhpD&ifMuoavmY/ tu,fpifppfoifwdkYonf rw&m;aomtBuHudkBuHpnf ajrBuD;ay:rSm udk,fvufESifhjyKaom nOf;qJ
jcif;udk csdefwwfMu\/58;3 rw&m;aomolwdkYonf trd0rf;xJrSp dkif;aomoabm&SdMu\/ arG;uwnf;uvrf;vTJ rkompum;udkajymwwfMu\/58;4 olwdkYtqdyfonf a>rtqdyfESifhwl\/ em;yif;aoma>rqdk;onf rdrdem;udkydwf?58;5 vdrmaomtvr,f>rwfqdkaomrE&m;pum;udk em;raxmifbJaeouJYodkYjzpfMu\/58;6 tdkbk&m;ocif? olwdkYypyfxJrSm oGm;rsm;udkcsKd;awmfrlyg/ tdkxm0&bk&m;? jcaoFYwdkY\ tHoGm;rsm;udkcsKd;awmfrlyg/58;7 xdkolwdkYonf pD;aoma&uJYodkY uG,faysmufMuygapaom/ av;udkwifaomtcg jrm;wdkYonfusKd;ouJYodkY jzpfMuygapaom/502

58;8
58;9
58;10
58;11
58;12

ckonfoGm;pOfwGif a&GUavsmYouJYodkY4if;? ysufaomudk,f0efonf aea&mifudkrjrif&ouJYodkY4if; jzpfMuygapaom/ql;yifESifharG;aomrD;ylrSef;udk tdk;wdkYonfrodrSD? touf&Sifaomql;yifESifh rD;avmifvsuf&Sdaomql;yifwdkYudk avabGwdkufoGm;ygapaom/ajzmifhrwfaomolonf xdkodkYaom'Pfay;jcif;udkjrif 0rf;ajrmufygvdrfhrnf/rw&m;aom olwdkY\taoG; rdrdajcwdkYudkaq;ygvdrfhrnf/olwyg;uvnf;? ajzmifhrwfaomolonftusKd;udk {ueftrSefcH&\/ ajrBuD;ay:rSm w&m;pD&ifaombk&m;ocifonf {ueftrSef
&Sdawmfrlonf[k 0efcHMuygvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 59 )

59;1
59;2
59;3
59;4
59;5
59;6
59;7
59;8
59;9
59;10
59;11
59;12
59;13
59;14
59;15
59;16
59;17

a&SmvkapvTwfaomolwdkYonf 'g0d'ftoufudkowfjcif;iSg? tdrfudkapmifhMuaomtcg


'g0d'fpyfqdkaomqmvH/
tdktuREfkyf\bk&m;? &efolwdkYvufrS tuREkfyfudku,fEIwfawmfrlyg/ tuREfkyfudk &efbufjyKaomolwdkY\tay:rSm tuREfkyfudk csD;ajrmuf
awmfrlyg/'kpdkufudkjyKaomolwdkYtxJu tuREkfyfudkEIwf,l? toufudkowfvdkaomolwdkYvufrS u,fwifawmfrlyg/
olwkdYonf tuREfkyftoufudkowfvdk acsmif;MunfhvsufaeMuyg\/ tm;BuD;aomolwdkYonf tuREfkyfwbufpnf;a0;Muyg\/
tdkxm0& bk&m;? tuREfkyfrSm;,Gif;aomaMumifhr[kwfyg/ tuREfkyftjypfaMumifhr[kwfyg/tuREfkyftjypfr&SdbJ olwdkYonfajy;vm jyifqifMuyg\/ tuREfkyfudkulrjcif;iSg Edk;awmfrlyg/ MunfhIawmfrlyg/oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAdkvfajct&Sif bk&m;ocifxm0&bk&m;? omoemyvltaygif;wdkYudkqHk;rjcif;iSg Edk;awmfrlyg/
'kpdkuf usifvnfaomol wpHkwa,mufrQoem;awmfrrlygESifh/olwdkYonf nOD;,Hjyefvm? acG;bmomtwdkif; jrnfvsufNrdKUudk vSnfhywfMuygapaom/
xdkolwdkYonf apmfum;aompum;udkajym? olwdkYEIwfcrf;wGifxm;ygvsuf tb,folMum;vdrfhrnfenf;[k qdkwwfMuyg\/odkY&mwGif? tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf olwdkYudkNyHK;&,f omoemyvltaygif;wdkYudk uJY&JUawmfrlrnf/tdktuREfkyftpGrf;owd? udk,fawmfudkajrmfvifhygrnf/ bk&m;ocifonf tuREfkyfcdkvIH&m jzpfawmfrl\/ukPmt&Sifbk&m;ocifonf tuREkfyfudkulrjcif;iSg <uvmawmfrlrnf/ &efolwdkYudk tuREfkyfMunfhI tm;&aomtcGifh&Sdapawmfrlrnf/tuREfkyfwdkYudk uG,fumawmfrlaombk&m;&Sif? olwdkYudkowfawmfrrlygESifh/ owfvQiftuREfkyf\vlwdkYonf owdvpfMuygvdrfhrnf/
wefcdk; awmftm;jzifh t&yf&yfuGJjym;apESdrfYcsawmfrlyg/olwdkYajymrdaompum;wnf;[laom olwdkYEIwf\tjypfaMumifh rdrdwdkYrmewGifausmYrdygapaom/ olwdkYusdefqJaompum;ESifhrkompum;
aMumifh?trsufawmftm;jzifh aysmufysufapawmfrlyg/ tukeftpifaysmufysufapawmfrlyg/ bk&m;ocifonf ,mukyftrsKd;rSp ajrBuD;pGef;
wdkifatmif tkyfpdk;awmfrlaMumif;udk olwdkYonfodMuygapaom/nOD;,Hjyefvm? acG;bmomtwdkif;jrnfvsuf NrdKUudkvSnfhywfMuygapaom/tpmudk&Smvsuf t&yf&yfodkYvnfr0bJ wnOfhvHk;aeMuygapaom/tuREfkyfrlum;? wefcdk;awmfudkoDcsif;qdkygrnf/ eHeuf,HukPmawmfudk &Tifvef;pGmoDcsif;qdkygrnf/ taMumif;rlum;? ab;a&mufaom
umv udk,fawmfonf tuREfkyfcdkvIH&m? ab;vGwf&mjzpfawmfrl\/tdktuREfkyftpGrf;owd? udk,fawmfudkoDcsif;qdkygrnf/ bk&m;ocifonf tuREfkyfcdkvIH&m jzpfawmfrl\/ tuREfkyfukPmt&Sifbk&m;
ocifjzpfawmfrl\/

tcef;BuD; ( 60 )

60;1
60;2
60;3
60;4
60;5
60;6
60;7

'g0d'fonf araomaygwmrdI&dvlwdkYESifhaZmbI&dvlwdkYudkppfwdkufNyD;rS? ,Gmbonfjyef {'Hkvlwaomif;ESpfaxmifwdkYudk


qm;csKdifhvkyfBuHaomtcgpyfqdkaomqmvH/
tdkbk&m;ocif? udk,fawmfonftrsufxGufojzifh tuREkfyfwdkYudkpGefYypf t&yf&yfodkYuGJjym;apawmfrlNyD/ wzeftuREfkyfwdkYudk touf&Sif
apawmfrlyg/ajrBuD;udkvIyf cGJawmfrlNyD/ uGJtuf&mwdkYudk wzefapYpyfapawmfrlyg/ wkefvIyfvsuf&Sdygao;\/udk,fawmf\vlwdkYudk cufxefpGmpD&if? rIdifawGjcif;pyspf&nfudk wdkufawmfrlNyD/udk,fawmfudk aMumuf&GHUaomolwdkYonf opmw&m;aMumifhxl&aomtvHudk ay;oem;awmfrlNyD/cspfawmfrlaomolwdkYonf csrf;om&rnftaMumif;? tuREfkyfpum;udk em;axmif? vufsmvufHk;awmftm;jzifh u,fwifawmfrlyg/oefY&Sif;jcif;yg&rDawmfudkwdkifwnf bk&m;ocifonf Asm'dwfxm;awmfrlaomaMumifh? igonf0rf;ajrmufrnf/ a&ScifNrdKUudkydkif;jcm;rnf/
okukwfv,fjyifudkwdkif;xGmrnf/*dv'fjynfudkigydkif&\/ rema&Sjynfudkvnf;igydkif&\/ {z&drfjynfum;? igYOD;acgif;\tpGrf;jzpf&\/ ,k'jynfum;? ig\vTwfawmfjzpf&\/503

60;8 armbjynfum;? igYa&csKd;tdk;jzpf&\/ {'Hkjynfum;? igYajceif;&mjzpf&\/ zdvdwdjynftay:rSm atmifoHESifha<u;aMumfrnf/60;9 tm;BuD;aomNrdKUxJodkY igYudktb,fol oGif;ay;rnfenf;/ {'HkjynfodkY igYudktb,folvrf;jyrnfenf;/60;10 tdkbk&m;ocif? tuREfkyfwdkYudkpGefYypfawmfrlaom udk,fawmfonfjyKawmfrlrnfr[kwfavm/ tdkbk&m;ocif? tuREfkyfwdkYAdkvfajcESifhtwl<u
awmfrrlaom udk,fawmfonf jyKawmfrlrnfr[kwfavm/60;11 'kuESifhuif;vGwfapjcif;iSgrpawmfrlyg/ vlwdkYonfu,fwifjcif;iSg rwwfEdkifMuyg/60;12 bk&m;ociftm;jzifh igwdkYonf &J&ifhpGmjyKMurnf/ igwdkY\&efolrsm;udk udk,fawmfwdkifeif;awmfrlrnf/

tcef;BuD; ( 61 )
61;1 tdkbk&m;ocif? tuREfkyfatmf[pfjcif;udkem;axmif tuREfkyf\yXempum;udk rSwfawmfrlyg/61;2 pdwfESvHk;ndK;i,fvsuf ajrBuD;pGef;rS udk,fawmfudktuREfkyfatmf[pfyg\/ tuREfkyftxuf jrifhaomausmufodkY tuREfkyfudk
ydkYaqmifawmfrlyg/61;3 udk,fawmfonf tuREfkyfcdkvIH&m? &efolwdkYa&SUrSm cdkifcHYaom&Jwdkufjzpfawmfrl\/61;4 wJawmftpOfaeygrnf/ tawmifawmfzHk;tkyf&mcdkvIHygrnf/61;5 tdkbk&m;ocif? tuREfkyfjyKaomopm*wdwdkYudk Mum;awmfrl\/ emrawmfudkaMumuf&GHUaomolwdkY\tarGudk tuREfkyftm;ay;awmf
rlvdrfhrnf/61;6 &Sifbk&if\toufaeY&ufumvudk&Snfapawmfrl? ESpfpOfrjywfedpxm0&wnfygapaom/61;7 bk&m;ocifha&SUawmf teEumvywfvHk;aeawmfrlapownf;/ ukPmESifhopmawmfonf olUudkapmifhrapownf;/61;8 odkYjzpfaeY&uftpOftwdkif; opm0wfudkajzjcif;iSg? emrawmfudk tpOftNrJaxmremoDcsif;qdkygavtHYownf;/-

tcef;BuD; ( 62 )
62;1 tu,fpifppf igY0dnmOfonf bk&m;ocifha&SUrSm Nidrf0yfpGmaewwf\/ igYudku,fwifjcif; taMumif;onf txHawmfuoufa&muf&\/62;2 tu,fpifppf bk&m;ocifonfig\ausmuf? igYudku,fwifjcif;taMumif;? ighcdkvIH&mjzpfawmfrl? igvIyf&Sm;jcif;rsm;pGmr&Sd&m/62;3 oifwdkYonf tb,frQumvywfvHk; wa,mufaomoludkwdkufMurnfenf;/ olUudkwdrf;aom tkwfdk;? vIyfaomx&HuJYodkYrSwf
oifwdkY taygif;onf tb,frQumvywfvHk; NzdKzsufMurnfenf;/62;4 xdkoludkjrifhaomt&yfuvSJjcif;iSg BuHpnfvsufaeMu\/ rkomudkESpfoufMu\/ EIwfjzifhum;? aumif;BuD;udkay;vsuf? ESvHk;um;?
usdefqJjcif;udk jyKwwfMu\/
62;5 tu,fpifppf igY0dnmOfonf bk&m;ocifa&SUrSm Nidrf0yfpGmaewwf\/ igajrmfvifhjcif;taMumif;onf txHawmfuoufa&muf&\/62;6 tu,fpifppf bk&m;ocifonfig\ausmuf? igYudku,fwifjcif;taMumif;? igcdkvIH&mjzpfawmfrl? igonfvIyf&Sm;jcif;r&Sd&m/62;7 igYudku,fwifjcif;taMumif;? ig\bkef;yGifhjcif;taMumif;um; bk&m;ocifaywnf;/ igYudktm;ay;aomausmuf? igcdkvIH&mum; bk&m;
ocif aywnf;/62;8 tdkvlrsm;wdkY? bk&m;ociftpOfrjywf cdkvIHMuavmY/ a&SUawmfpdwfESvHk;udkzGifhjyMuavmY/ bk&m;ocifonf igwdkYcdkvIH&mjzpfawmfrl\/
62;9 tu,fpifppf ,kwfnHYaomolwdkYonf tew? toa&&SdaomolwdkYonf rkomjzpfMu\/ csdefcGifESifhcsdefpufvQif xdkoltaygif;wdkYonf
tewxuf omaygYMu\/62;10 nOf;;qJjcif;ukdrudk;pm;MuESifh/ tEdkiftxufvk,l r0g<um;MuESifh/ Opmrsm;jym;vQif pdwfpGJvrf;jcif;r&SdMuESifh/62;11 bk&m;ocifonf wBudrfAsm'dwfay;awmfrlNyD/ ESpfBudrfajrmuf igMum;&aomAsm'dwfawmf[lrlum;? wefcdk;onf bk&m;ocif&Sd\/62;12 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf ukPmESifhjynfhpHkawmfrl\/ udk,fawmfonf vltoD;oD;wdkYtm; olwdkYtusifhESifhtavsmuf tusKd;
tjypfudk qyfay;awmfrl\/

tcef;BuD; ( 63 )
63;1
63;2
63;3
63;4

'g0d'fonf ,k'awm&SdaomtcgpyfqdkaomqmvH/
tdkbk&m;ocif? udk,fawmfonf tuREfkyf\bk&m;ocifjzpfawmfrl\/ udk,fawmfudk BudK;pm;&Smyg\/ a&r&SdaoGUajcmufaomvGifjyif
tuREfkyf\0dnmOfonf udk,fawmfudkiwfyg\/ tuREfkyf\ udk,fcEmonfvnf; udk,fawmfudkvGrf;qGwfyg\/bkef;wefckd;tmEkabmfawmfudkjrifjcif;iSg? oefY&Sif;&mXmeawmf xdkokdYudk,fawmfudk zl;arQmfygNyD/ukPmawmfonf toufxufomaumif;aomaMumifh? tuREfkyf\EIwfonf udk,fawmfudkcsD;rGrf;&ygrnf/xdkodkYtouf&SifpOfwGif udk,fawmfudkaumif;BuD;ay;ygrnf/ emrawmfudk trSDjyKvsuf vufudkcsDygrnf/-

504

63;5

tdyf&may:rSm udk,fawmfudkatmufarh? nOfh,HwdkY udk,fawmfudkqifjcifvsufaeaomtcg? qDOudk4if;? qlaomtom;udk4if; pm;


0ouJhodkY? tuREfkyf\0dnmOfonf0 &Tifvef;aom EIwfcrf;ESifh tuREfkyf\EIwfonf udk,fawmfudkcsD;rGrf;ygrnf/63;6 tuREfkyfudkrpawmfrlaomaMumifh? tawmifawmft&dyf0rf;ajrmufygrnf/63;7 tuREfkyf\0dnmOfonf udk,fawmfrSD0J? vufsmvufawmfonf tuREfkyfudkaxmufrawmfrl\/63;8 tuREfkyftoufudkzsufqD;jcif;iSg &SmaomolwdkYonf ajrBuD;atmuft&yfodkYqif;&Murnf/ xm;ab;jzifhqHk;? ajracG;pm;&ef
jzpf&Muvdrfhrnf/63;9 &Sifbk&ifrlum;? bk&m;ocif0rf;ajrmufvdrfhrnf/63;10 bk&m;ocifudkwdkifwnf usdefqdkaomoltaygif;wdkYonf 0g<um;Muvdrfhrnf/ rkompum;udk ajymaomolwdkY\EIwfrlum;? ydwfvsuf
&Sdvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 64 )
64;1
64;2
64;3
64;4

tdkbk&m;ocif? tuREfkyfqkawmif;aom pum;oHudkem;axmif tuREfkyftoufudk &efolab;rS uG,fumapmifhrawmfrlyg/vlqdk;wdkY\ wdkifyif&mrS4if;? 'kpdkufudkjyKavh&SdaomolwdkY\ pka0;&mrS4if;/ tuREfkyfudkuG,fumawmfrlyg/
xdkolwdkYonf rdrdwdkYvQmudk xm;uJYodkYaoG;wwfMu\/pHkvifaomoludk rxifr&Sm;ypfrnftBuHESifh? cg;aompum;wnf;[laom rdrdwdkYjrm;udk &G,fwwfMu\/ raMumufr&GHUbJ csufjcif;
ypfwwfMu\/64;5 raumif;aomtrIrSm wa,mufudkwa,mufEId;aqmfwwfMu\/ ausmYuGif;wdkYudk axmifxm;jcif;iSgwdkifyif? tb,foljrifvdrfh
rnfenf;[k qdkwwfMu\/64;6 rw&m;aomtrIwdkYudk udk,ftbdkYppfaq;&SmazGwwfMu\/ tukeftpifppfaq;&SmazGwwfMu\/ toD;toD; pdwfESvHk;xJrSmBuHpnfaom
t&mwdkYonf tvGefeufeJMu\/64;7 olwdkY bk&m;ocifypfawmfrlaomjrm;rSef? olwdkYonf trSwfwrJYemMuvdrfhrnf/64;8 odkYjzpf rdrdwdkYvQmonf rdrdwdkYudkwdkufap? jrifaomoltaygif;wdkYonf ajy;oGm;Muvdrfhrnf/64;9 vltaygif;wdkYonfvnf;aMumuf&GHU? bk&m;ocifpD&ifawmfrlaMumif;udk em;vnfojzifh trIawmfudkMum;ajymMuvdrfhrnf/64;10 ajzmifhrwfaomolonf xm0&bk&m; 0rf;ajrmufcdkvIHvdrfhrnf/ oabmajzmifhaomol taygif;wdkYonf 0g<um;Muvdrfhrnf/-

tcef;BuD; ( 65 )
65;1 tdkbk&m;ocif? ZdtkefNrdKUudk,fawmfa&SUrSm Nidrf0yfpGmaecsD;rGrf;&yg\/ udk,fawmftm;vnf; opm0wfudkajz&yg\/65;2 yXempum;udkem;axmifawmfrlaombk&m;? udk,fawmfxHodkY vlom;taygif;wdkYonf csOf;uyf&Muvdrfhrnf/65;3 rw&m;aomtrIonftvGefrsm; tuREfkyfonfrwwfEdkifyg/ odkYaomfvnf; tuREfkyfwdkYjypfrSm;jcif;tjypfrsm;udk udk,fawmfajz&Sif;
awmfrlrnf/65;4 wefwdkif;awmftwGif;ae txHawmfodkYcsOf;uyfapjcif;iSg? udk,fawmfa&G;aumufawmfrlaom olonfr*Fvm&Sdyg\/ oefY&Sif;aom
Adrmefawmfwnf;[laom tdrfawmfaumif;aomt&mwdkYESifh tuREfkyfwdkYonf0ajymMuygapaom/65;5 tuREfkyfwdkYudku,fwifawmfrlaombk&m;? tuREfkyfwdkY\yXemudkem;axmif tHYbG,faomtrIwdkYudk w&m;awmfESifhtnDjyawmfrl\/
udk,fawmfonfa0;pGmaom ajrBuD;pGef;ESifh? yifv,fpGef;wdkYaeaomolwdkY\ udk;pm;&mjzpfawmfrl\/65;6 udk,fawmfonf wefcdk;ESifhjynfhpHkojzifh? tm;BuD;awmifrsm;udkwnfapawmfrl\/65;7 ork'&mjrnfoH? vIdif;wHydk;[kef;oH? vlwdkYkef;&if;cwfoHrsm;udkvnf; Nidrf;apawmfrl\/65;8 ta0;qHk;aomt&yfwdkYaeaomolwdkYonf udk,fawmf\edrdwfrsm;udkjrif aMumuf&GHUMuyg\/ aexGuf&mt&yfESifh ae0if&mt&yfwdkYudk
&Tifvef;apawmfrl\/65;9 ajrBuD;udk tMunfhtI<uvm? rdkCf;udkrsm;pGm&Gmapvsuf? a&ESifhjynfhaom bk&m;ocif\ jrpftm;jzifh tvGef<u,f0apawmfrl\/
xdkodkYajrudk jyKjyifNyD;rS? ajrom;wdkYtbdkY pyg;udkjyKjyifawmfrl\/65;10 ajrdk;wdkYudkpdkpGwfap? v,fjyifudkwnDwnf;pD&ifNyD;rS? rdkCf;&Gmaomtm;jzifhajymYap? aygufaomtyifrsm;udk aumif;BuD;ay;awmfrl\/65;11 ESpfwdkYudkaus;Zl;awmfESifhywf&pfawmfrl? ajcawmf&mwdkYonf qDO,dkwwfMuyg\/65;12 om,maomawmt&yfwdkYvnf;,dk? awmifwdkYonfvnf; ydwdcg;pnf;ESifhpnf;vsuf&SdMuyg\/65;13 usufpm;&mt&yfwdkYonf odk;qdwfpkwdkYESifhjynfhpHkvsuf? v,fjyifwdkYvnf; pyg;yifESifh vTrf;rdk;vsuf&Sd? usL;{aomtoHESifhoDcsif;qdkMu
yg\/

505

tcef;BuD; ( 66 )
66;1
66;2
66;3
66;4
66;5
66;6
66;7
66;8
66;9
66;10
66;11
66;12
66;13
66;14
66;15
66;16
66;17
66;18
66;19
66;20

ajrBuD;om;taygif;wdkY? bk&m;ocifha&SUawmf usL;{aomtoHudkjyK?emrawmf\*kPfudkoDcsif;qdkMuavmY/ csD;rGrf;jcif;\ *kPftoa&udkjyMuavmY/udk,fawmfpD&ifaomtrIwdkYonf tvGeftHYMobG,fjzpfMuyg\/ wefcdk;awmfBuD;aomaMumifh? &efolwdkYonf udk,fawmfudkawmif;yefMu


ygvdrfhrnf/ajrBuD;om;taygif;wdkYonf udk,fawmfudkudk;uG,f? oDcsif;qdkMuygapaom/ emrawmftm;oDcsif;qdkMuygapaom[k bk&m;ociftm;
avQmuf xm;MuavmY/bk&m;ocifpD&ifawmfrlaomtrIawmfudk vmMunfhMuavmY/ vlom;wdkYwGif pD&ifawmfrlaomtrIwdkYonf tHYMobG,fjzpfMu\/yifv,fudkukef;jzpfapawmfrl\/ olwdkYonfa&pD;&mt&yfudkajcjzifha&SmufoGm;Muonfjzpf? igwdkYonf bk&m;ocif0rf;ajrmufMu\/wefcdk;awmftm;jzifhtpOftNrJ tkyfpdk;awmfrl\/ rsufpdawmfonf vltrsKd;rsKd;wdkYudk MunfhIonfjzpf? jiif;qefaomolwdkYonf
r0g<um;MuapESifh/tcsif;vlpkwdkY/ igwdkYbk&m;ocifudk aumif;BuD;ay;MuavmY/ *kPfaus;Zl;awmfudk csD;rGrf;aompum;oHESifha<u;aMumfMuavmY/igwdkYtoufudkraoaprnftaMumif;ESifh? ajcudkvnf;racsmfaprnftaMumif; apmifhrawmfrl\/
tdkbk&m;ocif? udk,fawmfonf tuREfkyfwdkYudkpHkprf;awmfrlNyD/ aiGudkppfaq;ouJYodkY tuREfkyfwdkYudkppfaq;awmfrlNyD/ausmYuGif;xJrSmausmYrdap? ausmufukef;ay:rSmav;aom0efudkwifawmfrlNyD/tuREfkyfwdkYacgif;ay:rSm olwyg;udkpD;apawmfrlNyD/ rD;4if;? a&4if; oGm;&aomfvnf;? aus;Zl;awmfaMumifh <u,f0jcif;odkYa&mufMuyg\/rD;IdU&aom,Zfygvsuf tdrfawmfodkYtuREfkyfoGm;ygrnf/qif;&JcH&pOftcg? tuREfkyfonfEIwfudkzGifh >rwfqdkonftwdkif;? opm0wfudkajzygrnf/qlNzdK;aomokd;wdkYudk eHYomaygif;ESifhwuG rD;dIU&m,ZfjyKylaZmfygrnf/ EGm;ESifhqdwfwdkYudkvnf; pD&ifygrnf/
bk&m;ocifudk aMumuf&GHUaomoltaygif;wdkY? vmem;axmifMuavmY/ igY0dnmOftbdkY tb,fodkYaus;Zl;jyKawmfrlonfudk igMum;
ajymrnf/igonf bk&m;ocifudk EIwfESifhatmf[pf? *kPfawmfudkvnf; vQmESifhcsD;rGrf;&NyD/igonf pdwfESvHk;xJrSm 'kpdkufudkiJYuGufvQif? bk&m;&Sifonf em;axmifawmfrrl/,ckrlum;? bk&m;ocifonfem;axmif? ig>rufqdkaomyXempum;oHudkrSwfawmfrlNyD/ig>rufqdkaomyXemudk y,fawmfrrl/ aus;Zl;awmfudk igrSkyfodrf;awmfrrlaom bk&m;ocifonfr*Fvm&Sdawmfrlapownf;/-

tcef;BuD; ( 67 )
67;1 bk&m;ocifonf tuREfkyfwdkYudk oem;jcif;ukPmpdwfawmf&Sdojzifh? aumif;BuD;ay; rsufESmawmf\tvif;udk vTwfawmfrlygapaom/67;2 xdkodkYaomtm;jzifh ajrBuD;om;wdkYonf trIawmfwdkYudkod? cyfodrf;aomvlrsKd;wdkYonf u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;udk cH&Muyg
apaom/67;3 tdkbk&m;ocif? vlrsm;wdkYonf udk,fawmfudk csD;rGrf;Muygapaom/ vlrsm;taygif;wdkYonf udk,fawmfudkcsD;rGrf;Muygapaom/67;4 vltrsKd;rsKd;wdkYonf 0rf;ajrmuf&Tifvef;pGmoDcsif;qdkMuygapaom/ taMumif;rlum;? udk,fawmfonf vlwdkYudkajzmifhrwfpGm w&m;
pD&if? ajrBuD;ay:rSm&Sdaom vlrsKd;wdkYudkcsrf;omay;awmfrlrnf/67;5 tdkbk&m;ocif? vlrsm;wdkYonf udk,fawmfudkcsD;rGrf;Muygapaom/ vlrsm;taygif;wdkYonf udk,fawmfudkcsD;rGrf;Muygapaom/67;6 ajronf rdrdb@mudkay;? bk&m;ocifwnf;[laom igwdkY\bk&m;ocifonf igwdkYudkaumif;BuD;ay;awmfrl\/67;7 bk&m;ocifonf igwdkYudkaumif;BuD;ay;awmfrlOD;rnf/ ajrBuD;pGef;taygif;wdkYonfvnf;? bk&m;ocifudkaMumuf&GHUMuvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 68 )
68;1 bk&m;ocifxawmfrl? &efolwdkYonf t&yf&yfodkYuGJjym;Muygapaom/ bk&m;ocifudkrkef;aomolwdkYonf txHawmfu ajy;Muyg
apaom/68;2 rD;cdk;vGifhouJYodkY olwdkYudkvTifhawmfrlyg/ ba,mif;onf rD;a&SUrSmt&nfjzpfouJYodkY? rw&m;aomolwdkYonf bk&m;ocifha&SUawmfrSm
ysufpD;Mu ygapaom/68;3 ajzmifhrwfaomolwdkYonf 0rf;ajrmuf? bk&m;ocifha&SUawmfrSm &Tifvef;aompdwfESifh tvGef0rf;ajrmuf0rf;omMuygapaom/68;4 bk&m;ociftm; oDcsif;qdkMuavmY/ emrawmfudk axmremoDcsif;qdkMuavmY/ awmpD; <uawmfrlaomt&SifbdkY vrf;udkjyifMuavmY/
xdkt &Sif\emrawmfum;? xm0&bk&m;wnf;/ a&SUawmf&Tifvef;MuavmY/68;5 bk&m;ocifonf oefY&Sif;aombHkAdrmefawmf pHy,fvsuf? rdbr&SdaomolwdkY\tbjzpf? rkwfqdk;rwdkYbufrSm w&m;pD&ifawmfrl\/68;6 bk&m;ocifonfaygufabmfr&SdaomolwdkYtm; tdrfaxmifcsjcif;tcGifhudkay;awmfrl? csKyfxm;aomolwdkYudkvnf; <u,f0jcif;xJodkY
oGif;awmfrl \/ jiif;qefaomolwdkYrlum;? aoGUajcmufaomt&yf ae&Mu\/
506

68;7
68;8

tdkbk&m;ocif? udk,fawmf\vlpka&SUrSm<u? awmcsDawmfrlaomtcg?bk&m;ocif\rsufESmawmfaMumifh? ajrBuD;vIyf rdkCf;aumif;uifonf ,dkpD;av\/ oa&vtrsKd;\bk&m;ocifrsufESmawmfaMumifh?


odem awmifonfvnf; wkefvIyf\/68;9 tdk bk&m;ocif? udk,fawmfonf rdkCf;udkrsm;pGm&Gmap? yifyef;aomtarGawmf vlwdkYudkaxmufrawmfrl\/68;10 udk,fawmf\tvHk;t&if;onf ae&mus&Muyg\/ tdkbk&m;ocif? qif;&JaomolwdkYtbdkY aus;Zl;awmftm;jzifhjyifqifawmfrl\/68;11 bk&m;&SiftrdefYawmf&Sd? 0rf;ajrmufp&modwif;udk Mum;ajymaomolwdkYonf twdkif;rodrsm;Mu\/68;12 ppft*FgAdkvfajcocif&Sifbk&ifwdkYonf tvsiftjrefajy;Mu? tdrfae&pfaomrdef;rwdkYonf vuf&Opmudka0rQMu\/68;13 oifwdkYonf awmifMum;rSmae&musvsuf? aiGESifhrGrf;rHaom csKd;iSuftawmifuJYodkY4if;? eDaoma&TESifhrGrf;rHaom tarG;uJYodkY4if; jzpfMu
vdrfhrnf/68;14 teEwefcdk;ESifhjynfhpHkawmfrlaombk&m;onf? &Sifbk&ifwdkYudkuGJjym;apawmfrlaomt&yfonf Zmvrkefawmifay:rSm rdkCf;yGifhuJYodkY
jzpfav\/
68;15 bk&m;ocif\awmifwnf;[laom Am&Sefawmif? jrifhaomxdyfrsm;ESifh jynfhpHkaomAm&SefawmifwkdY?68;16 oifwdkYonf jrifhaomawmifxdyfrsm;ESifhjynfhpHkaomfvnf;? bk&m;ocifusdef;0yfjcif;iSg tvkd&Sdawmfrlaomawmif? xm0&bk&m;onf
tpOf tNrJae&mcsawmfrlaomawmifawmfudk tb,faMumifhapmif;ajrmif;Muoenf;/68;17 bk&m;ocif\&xm;awmfwdkYonf taxmiftaomif;rursm;Mu\/ bk&m;&Sifygawmfrl\/ odemawmifvnf; oefY&Sif;&mXmeawmf
&Sdownf;/68;18 udk,fawmfonf jrifhaomt&yfodkY wuf<uawmfrlojzifh? rsm;pGmaomolwdkYudk brf;oGm;awmfrl? xm0&t&Sifbk&m;ocifonf
vlwdkYwGif usdef; 0yfawmfrlrnftaMumif;? vlwdkYtbdkYru? ykefuefaomvlwdkYtbdkY qkvyfrsm;udkcH&awmfrlNyD/68;19 xm0&bk&m;onf tpOfr*Fvm&Sdawmfrlapownf;/ igwdkYudk olwyg;nOf;;qJaomtcg? bk&m;ocifu,fwifawmfrl\/68;20 igwdkY\bk&m;ocifonf u,fwifEdkifaombk&m;jzpfawmfrl\/ bk&m;&Sifxm0&bk&m;onf aojcif;odkYa&mufaomvrf;udkvnf; tpdk;
ydkifawmfrl\/68;21 bk&m;ocifonf rdrd&efolwdkY\OD;acgif;udk4if;? tjypfjyKNrJjyKaom olwdkY\OD;aoQmifudk4if; {ueftrSefESdyfpufawmfrlrnf/68;22 olwdkYudk Am&SefjynfuigaqmifcJYOD;rnf/eufeJaom yifv,fxJuigaqmifcJhOD;rnf/68;23 xdkodkYaomtm;jzifh oifonf &efolwdkYtaoG;udkeif;? oif\acG;wdkYonfvnf; vsufMuvdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
68;24 tdkbk&m;ocif? oefY&Sif;&mXmeodkY udk,fawmf<uawmfrljcif;? tuREfkyf\bk&m;ocif? tuREfkyf\&Sifbk&if <uawmfrljcif;udk jrif&MuygNyD/68;25 a&SUum;? oDcsif;qdkaomol? aemufum;? apmif;trsKd;rsKd;udkwD;aomol? tv,fum;? ywfomudkwD;aomtysKdwdkYonf
vdkufoGm;Muyg\/68;26 oa&vtrsKd;om;wdkY? y&dowftpnf;ta0;wdkY xm0&t&Sifbk&m;ocifudk aumif;BuD;ay;MuavmY/68;27 tpdk;&aomA,Fmrdefi,frSp? rdrdtvHk;t&if;ESifhwuG ,k'rif;rsm;? ZmAkvkefrif;rsm;? evdrif;rsm;ygMu\/68;28 tdkbk&m;ocif? wefcdk;awmfudkjyawmfrlyg/ tdkbk&m;ocif? tuREfkyfwdkYjyKaom aus;Zl;awmfudkwnfapawmfrlyg/68;29 a,k&SvifNrdKU&Sdaom AdrmefawmftbdkY &Sifbk&ifwdkYonf udk,fawmfxHodkYvufaqmifrsm;udk aqmifcJYMuygapaom/68;30 usLawmom;&Judk4if;? EGm;vm;Oobtpkta0;ESifh vlrsKd;wdkY\EGm;ysKdwdkYudk4if;? qHk;rawmfrlojzifh toD;toD;wdkYonf aiGpESifhudk,fudk
ESdrfYcsMu ygapaom/ ppfrIudkESpfoufaomvlrsKd;wdkYudk t&yf&yfodkYuGJjym;apawmfrlyg/68;31 tJ*kwKjynfrSoHwrefwdkYonf vmMuygapaom/ uk&Sjynfonf rdrdvufwdkYudk bk&m;ocifxHawmfodkY tvsiftjrefqefY&ygapaom/68;32 ajrBuD;EdkifiHwdkY? bk&m;ocifha&SUawmf oDcsif;qdkMuavmY/68;33 tptOD; txufaumif;uifb0*fudk pD;aeawmfrlaomxm0&bk&m;udk axmremoDcsif;qdkMuavmY/ toHawmfudkvTwfawmfrl?
tm;BuD; aomtoHjzpf\/68;34 bk&m;ocifonf wefckd;BuD;awmfrlonf[k0efcHMuavmY/ oa&vtrsKd;udk bkef;awmfvTrf;rdk;vsuf? wefcdk;awmfvnf; rdkCf;wdrfwdkYwGif
xif&Sm;vsuf&Sdownf;/68;35 tdkbk&m;ocif? udk,fawmfonf oefY&Sif;&mXmeawmfjyifrSm aMumuf&GHUbG,fjzpfawmfrl\/ oa&vtrsKd;\bk&m;ocifum;? rdrdvlwdkY
tm; tcGifhwefckd;udk ay;awmfrlaombk&m;aywnf;/ bk&m;ocifonf r*Fvm&Sdawmfapownf;/-

tcef;BuD; ( 69 )
69;1
69;2
69;3
69;4

tuREfkyfudku,f,lawmfrlygbk&m;/ a&onf tuREfkyftouf0dnmOfwdkifatmif a&mufygNyD/ajceif;&mr&Sd/ eufvSaom&GHUxJrSmuRHygNyD/ vIdif;wHydk;vTrf;rdk;&m eufaoma&xJodkYa&mufygNyD/atmf[pf yifyef;ygNyD// vnfacsmif;ajcmufygNyD/ tuREfkyf\bk&m;ocifudk tuREfkyfarQmfMunfh rsufpdysufygNyD/taMumif;r&SdbJ tuREfkyfudkrkef;aomolwdkYonf tuREfkyf\qHyifxufrsm;Muyg\/ r[kwfrrSefbJ tuREfkyfudk&efbufjyK zsufqD;aom
olwdkYonf cGeftm;BuD;Muyg\/ xkdtcg tuREfkyfonf r,laomOpmudkyif jyefay;&yg\/
69;5 tdkbk&m;ocif? tuREfkyfrdkufjcif;trIudk udk,fawmfodawmfrl\/ tuREfkyf\tjypfwdkYudk a&SUawmf0Suf rxm;&yg/69;6 aumif;uifAdkvfajcocift&Sifxm0&bk&m;? udk,fawmfudkajrmfvifhaomolwdkYonf tuREfkyftaMumif;aMumifh pdwfrysufMuygapESifh/
oa&v trsKd;\bk&m;ocif? udk,fawmfudk &SmaomolwdkYonf tuREfkyftaMumif;aMumifh &SufaMumufjcif;odkYra&mufMuygapESifh/
507

69;7 udk,fawmftwGuf tuREfkyfonf uJY&JUjcif;udkcH&yg\/ tuREfkyfrsufESmonf &Sufjcif;ESifhjynfhpHkyg\/69;8 udk,fnDtpfudkwdkYwGif? vlpdrf;jzpfcJYygNyD/ wrdwnf;aomaygufabmfwdkYwGif? wuRef;wEdkifiHom;jzpfcJYygNyD/69;9 udk,fawmf\tdrfawmf pGJvrf;ylyefjcif;pdwfonf tuREfkyfudkpm;yg\/ udk,fawmfudk uJY&JUaomolwdkY\pum;onf tuREfkyftay:odkY
a&mufyg\/69;10 tuREkfyfonfidka<u; pdwfESvHk;ygvsuf? tpma&SmifaomtusifhaMumifhyif uJY&JUjcif;udkcH&yg\/69;11 avQmfawt0wfudk0wfaomtcg? olwdkYonfoa&mfwwfMuyg\/69;12 Hk;xdkifaomolwdkYonf tuREfkyfwbufrSmajymqdk? aoaomufMuL;wdkYonf tuREfkyfudktaMumif;jyKvsufaw;bGJU qdkwwfMuyg\/
69;13 tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfrlum;? r*Fvmtcsdefumv? udk,fawmfudkqkawmif;yg\/ tdkbk&m;ocif? ukPmawmf<u,f0onfESifhtnD?
u,fwifawmfrljcif; opmtwdkif;? tuREfkyfpum;udk em;axmifawmfrlyg/69;14 tuRefkyfudk&GHUxJu u,fEIwfawmfrlyg/ epfapawmfrrlygESifh/ tuREfkyfudkrkef;aomolwdkYvufrS4if;? eufaoma&xJu4if; vTwfyg
apaom/69;15 a&xrvTrf;ygapESifh/ eufeJ&m rjrKyfygapESifh/ tuREfkyftay:rSm wGif;0rydwfygapESifh/69;16 tdkxm0&bk&m;? aus;Zl;jyKcsifaomapwemawmfonfaumif;rGefaomaMumifh? tuREfkyfpum;udk em;axmifawmfrlyg/ pHkrufawmfrljcif;
ukPm rsm;jym;onfESifhtnD? tuREfkyfudk rsufESmjyKawmfrlyg/69;17 udk,fawmf\uRefrS rsufESmawmfudkvTJawmfrrlygESifh/ ab;a&mufygNyD/ tvsiftjref em;axmifawmfrlyg/69;18 tuREfkyf\touf0dnmOfodkY csOf;uyfa&G;awmfrlyg/ &efolrsm;&SdaMumif;udkaxmuf csrf;omay;awmfrlyg/69;19 tuREfkyfcH&aomuJY&JUjcif;? t&SufuGJjcif;? toa&ysufjcif;wdkYudk udk,fawmfonfodawmfrl\/ tuREfkyf\&efoltaygif;wdkYonf
a&SUawmf xif&Sm;vsuf&SdMuyg\/69;20 uJY&JUjcif;tm;jzifh tuREfkyfonfpdwfysuf tvGefylaqG;jcif;&Sdyg\/ oem;aomoludk Munfhrjrif/ oufomapaomoludk&Sm
rawGU&yg/69;21 tuREfkyfpm;p&mbdkY aq;cg;udkauR;Muyg\/ a&iwfaomtcgyHk;&nfudk wdkufMuyg\/69;22 olwdkYpm;yGJonfolwdkYa&SUrSm ausmYuGif;aomf4if;? cHxdkufaomtjypfaomf4if;? axmifacsmufaomf4if; jzpfygap/69;23 olwdkYonfrjrifEdkifatmifrsufpduG,fygap/ olwdkYcg;onfvnf;tpOfwkefygap/69;24 olwdkYtay:rSm trsufawmfudk oGef;avmif;awmfrl? trsufawmft&Sdefonf olwdkYudkrSDygap/69;25 olwdkYae&mt&yfonf vlqdwfnH&mt&yfjzpfygap/ olwdkYtdrf aeaomolr&SdygapESifh/69;26 taMumif;rlum;? olwdkYonf'Pfcwfawmfrlaomoludk nOf;;qJMuyg\/ emapawmfrlaomolwdkYudkxyf emapMuyg\/69;27 olwdkYtjypftjypfudkxyfay;awmfrlyg/ ukodkvfawmfESifhrqdkifMuygapESifh/69;28 touf&SifaomolwdkYpm&if; olwdkYemrnfrsm;udkacs? ajzmifhrwfaomolwdkYESifhtwl ra&;rrSwfygapESifh/69;29 tuREfkyfrlum;? qif;&JNidKjiifyg\/ tdkbk&m;ocif? u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;onf tuREfkyfudkcsD;jrifhygapaom/
69;30 igonf bk&m;ocif\emrawmfudk axmremoDcsif;qdkrnf/ aus;Zl;awmfudkjy bk&m;ocifudkcsD;rGrf;rnf/69;31 xm0&bk&m;onfcsKdESifh4if;? cGmESifh4if; jynfhpHkaomEGm;vm;udk ESpfoufonfxuf? xdktusifhudkom ESpfoufawmfrlvdrfhrnf/69;32 ESdrfYcsaomolwdkYonfjrif 0rf;ajrmufMuvdrfhrnf/ bk&m;ocifudk&SmaomolwdkY\ pdwfESvHk;onf tm;jynfhvdrfhrnf/69;33 xm0&bk&m;onf qif;&JaomolwdkY\pum;udk em;axmifawmfrl\/ tcsKyfcH&aomrdrdvlwdkYudk rxDrJYjrifjyKawmfrrlwwf/69;34 aumif;uif? ajrBuD;? ork'&mwdkYESifhwuG t&yf&yfusifvnfaom ow0gtaygif;wdkYonf bk&m;ocifudk csD;rGrf;Muygapaom/69;35 bk&m;ocifonf ZdtkefNrdKUudkapmifh? ,k'NrdKUwdkYudkjyKpkawmfrlojzifh? xdkolwdkYonfae ydkif&Muvdrfhrnf/69;36 uRefawmfrsKd;\om;ajr;wdkYonf xdkNrdKUudktarGcH&? emrawmfudkcspfaomolwdkYonf ae&mus&Muvdrfhrnf/-

tcef;BuD; ( 70 )
atmufarhapjcifiSg pyfqdkaomqmvH/
70;1 tdkbk&m;ocif? tuREfkyfudkEIwf,lawmfrlyg/ tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfudk rpjcif;iSgtvsiftjrefjyKawmfrlyg/70;2 tuREfkyftoufudk owfjcif;iSm&SmBuHaomolwdkYonf t&SufuGJrsufESmysufMuygapaom/ tuREfkyftE&m,fjyKcsifaomolwdkYonf
vSefjcif; udkcH&? &SufaMumufjcif;odkY a&mufMuygapaom/70;3 tuREfkyfudk atYa[? atY a[[k qdkaomolwdkYonf t&SufuGJjcif;tm;jzifh aemufodkYvSefjcif;udk cH&Muygapaom/70;4 udk,fawmfudk&Smaomoltaygif;wdkYonf udk,fawmf0rf;ajrmuf&Tifvef;Muygapaom/ u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;udk ESpfoufaom
olwdkYonf bk&m;ocifbkef;BuD;awmfrlapownf;[k tpOfrjywfajymMuygapaom/70;5 tuREfkyfrlum;? qif;&JiwfrGwfyg\/ tdkbk&m;ocif? tuREfkyf&Sd&modkY tvsiftjref<uawmfrlyg/ udk,fawmfonf tuREfkyfudkrpaomol?
u,fwifaomoljzpfawmfrl\/ tdkxm0&bk&m;? qdkif;vifhawmfrrlygESifh/

508

tcef;BuD; ( 71 )
71;1 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfudktuREfkyfcdkvIHyg\/ t&SufuGJjcif;ESifhtpOfuif; vGwfygapaom/71;2 w&m;awmfESifhtnD tuREfkyfudkEIwf,l vTwfawmfrlyg/ em;awmfudktuREfkyfbufodkYvSnfh u,fwifawmfrlyg/71;3 tuREfkyftpOfa&muf ae&musaomausmufjzpfawmfrlyg/ tuREfkyfudku,fwifrnftaMumif; trdefYawmfdS? tuREfkyf\ausmuf?
tuREfkyf\ &Jwdkufjzpfawmfrl\/71;4 tuREfkyf\bk&m;ocif? qdk;aomol\vufrS4if;? rw&m;aomolESifhMurf;wrf;aomol\vufrS4if; tuREfkyfudku,fEIwfawmfrlyg/71;5 t&Sifxm0&bk&m;? udk,fawmfonf tuREfkyfajrmfvifh&mjzpfawmfrl\/ tuREfkyfi,faom t&G,frSp tuREfkyfudk;pm;&mjzpfawmfrl\/71;6 tuREfkyfonf bGm;uwnf;uyif udk,fawmfudkrSD0JygNyD/ trd0rf;wGif;rSp aus;Zl;awmfudkcH&ygNyD/ ukd,fawmfudk tpOfcsD;rGrf;ygrnf/71;7 tuREfkyfonf rsm;pGmaomolwdkY tHYbG,faomt&muJYodkY jzpfaomfvnf;? udk,fawmfonf tuREfkyf cdkifcHYaomcdkvIH&m jzpfawmfrl\/71;8 *kPftoa&awmfESifh,SOfaom axmrempum;udk tuREkfyfonf aeYwdkif;tpOf>rwfqdkygapaom/71;9 tuREfkyfudk tdkaomtcgy,fawmfrrlygESifh/ tm;avsmYaomtcg pGefYypfawmfrrlygESifh/71;10 &efolwdkYonf tuREfkyfwbuf ajymqdkMuyg\/ tuREfkyftoufudk acsmif;MunfhaomolwdkYu?71;11 bk&m;ocifonf olUudkpGefYypfawmfrl\/ vdkufbrf;MuukeftHY/ u,fvTwfaomolr&Sd[k wdkifyifajymqdkMuyg\/71;12 tdkbk&m;ocif? tuREfkyfESifh a0;a0;aeawmfrrlygESifh/ tuREkfyf\bk&m;ocif? tuREfkyfudk rpjcif;iSgtvsiftjrefjyKawmfrlyg/71;13 tuREfkyftoufudk &efbufjyKaomolwdkYonf t&SufuGJqHk;IH;jcif;odkYa&mufMuygapaom/ tuREfkyftjypfjyKjcif;tcGifhudk &Smaom
olwdkY onfuJY&JUjcif;? toa&ysufjcif;ESifh rGef;Muygapaom/
71;14 tuREfkyfrlum;? tpOfajrmfvifh udk,fawmfudkcsD;rGrf;orQxufom csD;rGrf;ygrnf/71;15 ajzmifhrwfawmfrljcif;ESifh u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;udk tuREfkyfonf aeYwdkif;tpOfTefMum;ygrnf/ aus;Zl;awmfwdkYudk a&wGuf
rukefEdkifyg/71;16 t&Sifxm0&bk&m;\ bkef;wefcdk;awmfrsm;udktrSDjyK udk,fawmf\ajzmifhrwfjcif;w&m;udkom jyoygrnf/71;17 tdkbk&m;ocif? udk,fawmfonf tuREfkyfudki,faomt&G,frSp oGefoifawmfrlygNyD/ ,ckwdkifatmif tHYbG,faomtrIawmfwdkYudk
tuREfkyfjy ygNyD/71;18 wzefwHktdkbk&m;ocif? tuREfkyftoufBuD; qHyifjzLonfumvwdkifatmif? ,ckvlrsm;wdkYtm; udk,fawmf\tpGrf;owdudk4if;?
aemufjzpf vwHhaomoltaygif;wdkYtm; wefcdk;awmfudk4if;? tuREfkyfrjyrSDwGif? tuREfkyfudkpGefYypfawmfrrlygESifh/71;19 tdkbk&m;ocif? ajzmifhrwfawmfrljcif;w&m;onf tvGefjrifh&modkYrSDonfjzpf? udk,fawmfonf BuD;pGmaomtrIwdkYudkjyKawmfrl\/
tdkbk&m;ocif? udk,fawmfESifhtb,folwlygoenf;/71;20 BuD;rm;Murf;wrf;aomab;rsm;udk tuREfkyftm;jyawmfrlNyD/ wzeftoufudk csrf;omay;? ajrBuD;eufeJ&mxJu wzefxajrmuf
apawmfrlrnf/71;21 tuREfkyfudkpnf;pdrfwdk;yGg;ap? wzefoufomapawmfrlrnf/71;22 odkYjzpf? tuREfkyf\bk&m;ocif? udk,fawmfESifhopmawmfudk wa,mxkd;csD;rGrf;ygrnf/ oa&vtrsKd;\oefY&Sif;awmfrlaombk&m;?
a&SUawmf apmif;wD; oDcsif;qdkygrnf/71;23 a&SUawmf oDcsif;qdkaomtcg? &Tifvef;aomEIwf&Sdygvdrfhrnf/ a&G;awmfrlaom tuREfkyf\0dnmOfvnf; &Tifvef;ygvdrfhrnf/71;24 tuREfkyf\vQmonfvnf; ajzmifhrwfawmfrljcif;w&m;udk tpOf>rufqdkygvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? tuREfkyftjypfjyKjcif;tcGifhudk
&Smaom olwdkYonf rsufESmysuf t&SufuGJjcif;odkYa&mufMuyg\/

tcef;BuD; ( 72 )
a&Smvrkefudk&nfaqmif pyfqdkaomqmvH/
72;1 tdkbk&m;ocif? udk,fawmf\w&m;qHk;jzwfjcif;ESifh ajzmifhrwfpGmpD&ifjcif;tcGifhudk rif;om;jzpfaom&Sifbk&iftm; ay;oem;awmfrlyg/72;2 xdkrif;onf udk,fawmf\vlwdkYudk ajzmifhrwfpGmpD&if? udk,fawmf\qif;&Jom;wdkYudk w&m;ay;ygvdrfhrnf/72;3 awmifBuD;awmifi,fwdkYonf w&m;awmftm;jzifh? udk,fawmf\vlwdkYtm; csrf;omay;Muygvdrfhrnf/72;4 xdkrif;onf udk,fawmf\vlwdkYwGif qif;&Jom;wdkYudkw&m;pD&ifvsuf? iwfrGwfaomolwdkY\om;orD;rsm;udku,fr nOf;;qJaom
oludkvnf; ESdyfpufygvdrfhrnf/72;5 aeESifhvwnforQaom umvywfvHk;? vltpOftquftaygif;wdkYonf udk,fawmfudkaMumuf&GHUMuygvdrfhrnf/72;6 xdkrif;\oufa&mufjcif;onf &dwfaomjrufyifay:rSm &GmaomrdkCf;uJYodkY4if;? ajrudkpdkapaomrdkCf;aygufrsm;uJYodkY4if;? jzpfvdrfhrnf/72;7 vufxufawmf vonfyaysmufjcif;odkY ra&mufrSDwdkifatmif? w&m;aomolonf yGifhvef; csrf;omrsm;jym;vdrfhrnf/72;8 yifv,fwyg;rSwyg;wdkifatmif4if;? jrpfrSonfajrpGef;wdkifatmif4if; tpdk;&awmfrlvdrfhrnf/72;9 awmwGif;om;wdkYonf a&SUawmfOD;cs? &efolwdkYonfvnf; ajrrIefYudkvsufMuvdrfhrnf/72;10 wmIrif;wdkYESifhyifv,fwbufaeaom rif;wdkYonftcGefoGif;? a&Sbrif;ESifh aobrif;wdkYonfvnf; vufaqmifyPmrsm;udk
qufMu vdrfhrnf/72;11 xdkrQru &Sifbk&iftaygif;wdkYonf a&SUawmfjyyf0yf? cyfodrf;aomvlrsKd;wdkYonf trIawmfudkxrf;Muvdrfhrnf/509

72;12 taMumif;rlum;? iwfrGwfaomolatmf[pfaomtcg? xdkoludk4if;? udk;uG,f&mr&Sd qif;&Jaomoludk4if; csrf;omay;awmfrlvdrfhrnf/72;13 qif;&JaomolESifh iwfrGwfaomoludkoem;? iwfrGwfaomolwdkY\toufudk u,fwifawmfrlvdrfhrnf/72;14 olwdkYtoufudk vSnfhpm;jcif;ESifh nOf;;qJjcif;\vufrSa&G;EIwf? olwdkYtaoG;udk ESajrmawmfrlvdrfhrnf/72;15 toufawmfwnf vltrsm;wdkYonfa&Sba&Tudkqufjcif;? udk,fawmftbdkYtpOfarwmydkYjcif;? aeYwdkif;axmremcsD;rGrf;jcif;wdkYudk
jyKMuvdrfhrnf/72;16 jynfawmf rsm;pGmaompyg;&Sd? toD;tESHonfavAEkefawmuJYodkY awmifxdyfay:rSm vIyf&Sm;vdrfhrnf/ NrdKUolNrdKUom;wdkYonfvnf;?
ajr\ jrufyifuJYodkY pnfyifMuvdrfhrnf/72;17 emrawmfonf tpOftNrJwnfvdrfhrnf/ aeonfwnforQaomumvywfvHk; emrawmfwdk;yGg;vdrfhrnf/ aus;Zl;awmftm;jzifh
vlrsKd;taygif;wdkY onfaumif;BuD;r*FvmudkcH&Mu r*Fvm&Sdawmfrlonf[kcsD;rGrf;Muvdrfhrnf/72;18 tHYbG,faomtrIwdkYudk wyg;wnf;ompD&ifawmfrlaom xm0&t&Sifbk&m;ocif? oa&vtrsKd;\bk&m;ocifonf r*Fvm
&Sdawmfrlapownf;/72;19 bkef;BuD;aomemrawmfonfvnf; tpOftNrJr*Fvm&Sdawmfrlapownf;/ ajrBuD;wjyifvHk;onf bkef;awmfESifhjynfhygapownf;/
tmrifESifh tmrif/
72;20 a,&SJ\om;'g0d'f qkawmif;aomyXempum;NyD;\/

tcef;BuD; ( 73 )
73;1
73;2
73;3
73;4
73;5
73;6
73;7
73;8
73;9
73;10
73;11
73;12
73;13
73;14
73;15
73;16
73;17
73;18
73;19
73;20
73;21
73;22
73;23
73;24
73;25

tu,fpifppf bk&m;ocifonf ESvHk;oefY&Sif;aomolwnf;[laom oa&vtrsKd; aus;Zl;BuD;awmfrl\/igrlum;? ajcacsmfvkvsuf? ajc&mvGJvkvsuf&SdrdNyD/taMumif;rlum;? rw&m;aom olwdkY\pnf;pdrf;udk jrifaomtcg? rdkufaomolwdkYudkyifigjiLplrdNyD/xdkolwdkYonf raorSDwdkifatmif emMuifjcif;a0'emr&Sd/ cdkifrmaom tpGrf;owd&SdMu\/olwdkYonf avmu"H'kur&Sd/ vlrsm;uJYodkY taESmifht&SufudkrcH&Mu/xdkaMumifhrmeudk vnfqGJwefqmuJYodkYqif? nOf;;qJjcif;t0wfudkvnf;0wfwwfMu\/ql0aomaMumifh rsufESmarmfvsuf&SdMu\/ pdwfESvHk;BuHpnfjcif;tm;jzifh vGefusL;wwfMu\/qdk;aomnOf;qJjcif;udkyif jyuf,,fjyKajymwwfMu\/ axmifvTm;aompum;udkvnf;oHk;wwfMu\/olwdkYEIwfonf aumif;uifESifhqefYusifbufjyK? vQmonfvnf; ajrBuD;udkvSnfhvnfwwf\/xdkaMumifh bk&m;ocif\vlwdkYonf olwdkYxHodkYjyefoGm; rsm;pGmaoma&udkrsKd&Mu\/bk&m;ocifonf tb,fodkYodawmfrlrnfenf;/ tjrifhqHk;aombk&m; mPf&Sdygvdrfhrnfavm[k qdkwwfMu\/xdkrw&m;aomolwdkYonf tpOfaumif;pm; OpmyGg;rsm;Mu\/tu,fpifppf igYESvHk;udkigoefY&Sif;apaomfvnf; tusKd;r&Sd/ tjypfuif;jcif;ESifh igYvufudkaq;aMumaomfvnf;tusKd;r&Sd/aeYwdkif;aESmifh&Sufjcif;ESifh eHeufwkdif;qHk;rjcif;udkigcH&\/
xdkodkYoabmusrnf[k tuREkfyfqdkvQif? udk,fawmf\trsKd;om;wdkYudk jypfrSm;&modkYa&mufygvdrfhrnf/xdktrIudkem;vnf&atmif qifjcifaomtcg tvGefcufonf[kxifyg\/aemufrSbk&m;ocif\ oefY&Sif;&mXmexJodkY0if? olwdkY\tqHk;udk em;vnf&yg\/tu,fpifppf udk,fawmfonf olwdkYudkacsmaomt&yf xm;awmfrlNyD/ zsufqD;&mt&yfodkYcsawmfrl\/wcPjcif;wGif tusKd;enf;MuygNyDwum;/ ab;Oy'frsm;tm;jzifh &Sif;&Sif;y,faysmufvsuf &SdMuygNyDwum;/tdkxm0&bk&m;? vlonfEdk;aomtcg tdyfrufudkrSwfouJYodkY olwdkYudkEdI;awmfrlaomtcg? olwdkYtBuHtpnfudk rxDrJYjrifjyKawmfrlrnf/xdkodkY tuREfkyfonfESvHk;emvsuf? ausmufuyfarTaESmufvsuf&Sd?rdkufaomol? ynmrJYaomoljzpfyg\/ a&SUawmfwd&pmefuJYodkYjzpfyg\/odkYaomfvnf; tuREfkyfonf udk,fawmfxHrSmtpOf&Sd? tuREfkyf\vusfmvufudk qGJudkifawmfrl\/tuREfkyfudkmPfay; yJYjyifawmfrlrnf/ aemufwzef bkef;toa& odrf;,lawmfrlrnf/udk,fawmfrSwyg;? aumif;uifbHkrSm tuREfkyftb,fol&Sdygoenf;/ udk,fawmfudk tvdk&SdonfESifhtrQ ajrBuD;ay:rSmtuREfkyfonf
tb,f tvdk&Sdygoenf;/73;26 tuREfkyf\tom;ESifhESvHk;onfysufMuyg\/ odkYaomfvnf;? bk&m;ocifonf tuREfkyfESvHk;\tpGrf;owd? tuREfkyftpOftNrJ cHpm;&m
tbdkY jzpfawmfrl\/73;27 tu,fpifppf udk,fawmfESifha0;a0;aeaomolwdkYonf ysufpD;jcif;odkYa&muf&Muyg\/ udk,fawmfESifhuGmrSm;,Gif;aomoltaygif;
wdkYudky,f &Sif;awmfrl\/73;28 tuREfkyfrlum;? bk&mocifhxHawmfodkYcsOf;uyf tusKd;&Sdyg\/ trIawmf&SdorQwdkYudk Mum;ajymjcif;tvdkiSg? t&Sifxm0&bk&m;
cdkvIHvsufae yg\/

510

tcef;BuD; ( 74 )
74;1

tdkbk&m;ocif? tuREfkyfwdkYudktb,faMumifhtpOfpGefYypfawmfrloenf;/ udk,fawmfxHrSmusufpm;aomodk;wdkYudk tb,faMumifhtrsuf


xGufawmfrloenf;/74;2 a&S;utydkif&awmfrlaom vltpnf;ta0;udk4if;? a&G;awmfrlaomtarGawmftbdkYudk4if;? usdef;0yfawmfrl&mZdtkefawmifudk4if;?
atmufarhawmfrlyg/74;3 oefY&Sif;&mXme &efolonf rw&m;ojzifhjyK? tNrJokwfoify,f&Sif;&mt&yfodkY <uawmfrlyg/74;4 udk,fawmf\vlpnf;a0;&mt&yf &efolwdkYonfatmf[pfMuyg\/ vuPmoufaoawmf t&m olwdkYvuPmoufaowdkYudk
xm;MuygNyD/74;5 vdrmaomolonf xlxyfaomawmudk ykqdefESifhckwfouJYodkY?74;6 ,ckwGif Adrmefawmfwefqmrsm;udk ykqdef? oHwlESifh wNydKifeufdkufcsKd;Muyg\/74;7 oefY&Sif;&mXmeawmfudk rD;IdUMuyg\/ emrawmfusdef;0yf&mwJawmfudk ajrwdkifatmifIwfcsMuyg\/74;8 trsKd;om;taygif;wdkYudktwl zsufqD;MuukeftHY[kqdk? ajrwjyifvHk;wGif bk&m;ocif\w&m;p&yfwdkYudkrD;IdUMuyg\/74;9 tuREfkyfwdkYonf udk,fvuPmoufaorsm;udkrjrif&yg/ ya&mzufonfwzefray:r&Sdyg/ tuREfkyfwdkYwGifumvtydkif;tjcm;udk
odaomolr&Sdyg/
74;10 tdkbk&m;ocif? &efolonf tb,frQumvywfvHk;uJY&JUygvdrfhrnfenf;/ &efbufjyKaomolonf emrawmfudktpOfrxDrJhjrifjyK&yg
rnfavm/74;11 vusfmvufawmfudk tb,faMumifhkyfodrf;awmfrloenf;/ &ifcGifawmfxJuxkwf zsufqD;awmfrlyg/74;12 tu,fpifppf bk&m;ocifonf a&S;umvrSp? u,fwifawmfrljcif;udk ajrtv,fjyKaom igwdkY\&Sifbk&ifjzpfawmfrl\/74;13 udk,fawmfonfwefckd;awmftm;jzifh yifv,fudkcGJawmfrlNyD/ a&xJrSmrdausmif;wdkY\OD;acgif;wdkYudk csKd;awmfrlNyD/74;14 v0doef\OD;acgif;wdkYudkESdyfpuf awmwGif;om;wdkYpm;p&mbdkY tyfay;awmfrlNyD/74;15 prf;a&ESifhacsmif;a&udk aygufapawmfrlNyD/ a&rjywfaomjrpfwdkYudkvnf; cef;ajcmufapawmfrlNyD/74;16 aeYESifhnOfhudk ydkifawmfrl\/ aeYrSp tvif;tdrfwdkYudk zefqif;awmfrlNyD/74;17 ajrBuD;\tuefYtuGuf&SdorQwdkYudk4if;? aEGumvESifhaqmif;umvudk4if;? pD&ifawmfrlNyD/
74;18 &efolwdkYonf xm0&bk&m;udkuJY&JU? vlrdkufwdkYonf emrawmftm; rxDrJYjrifjyKMuonfudk atmufarhawmfrlyg/74;19 udk,fawmf\csKd;iSuftoufudkom;&J tyfawmfrrlygESifh/ udk,fawmf\qif;&Jom;wdkY tpnf;ta0;udk tpOfarhavsmYawmfrrlygESifh/74;20 y#dnmOfawmfudkaxmufawmfrlyg/ taMumif;rlum;? ajrBuD;ay:rSmarSmifrdkufaomt&yfwdkYonf vk,lnOf;qJjcif;ae&moufoufjzpfMu
yg\/74;21 ESdyfpufjcif;udkcH&aomolwdkYonf pdwfysufroGm;MuygapESifh/ qif;&JiwfrGwfaomolwdkYonf emrawmfudkcsD;rGrf;Muygapaom/74;22 tdkbk&m;ocif? xawmfrlyg/ udk,ftrIudkpD&ifqHk;jzwfawmfrlyg/ rdkufaomolonf udk,fawmftm; tpOfuJY&JUonfudk atmufarh
awmfrlyg/74;23 udk,fawmf\&efolwdkYtoHudk arhavsmYawmfrrlygESifh/ udk,fawmfudkykefuefaomolwdkY\ kef;&if;cwfjcif;toHonf tpOfrjywf
wdk;wufvsuf&Sdyg\/

tcef;BuD; ( 75 )
75;1 tdkbk&m;ocif? tuREfkyfwdkYonf udk,fawmfudk csD;rGrf;Muyg\/ emrawmfeD;aMumif;udk tHYbG,faomtrIawmfwdkYonf oufaocHMu
onfjzpf? udk,fawmfudkcsD;rGrf;Muyg\/75;2 csdef;csufaomtcsdefumvESifh igawGUBuHKaomtcg ajzmifhrwfpGmw&m;pD&ifrnf/75;3 ajrBuD;ESifhajrBuD;om;taygif;wdkYonf vIyf&Sm;jcif;&Sdonfjzpf? ajrBuD;wnfaomwdkifwdkYudk igaxmufcH&\/75;4 rdkufaomtusifhudkrusifhMuESifh[k rdkufaomolwdkYtm;4if;? OD;csKdudkrajrmufMuESifh/75;5 oifwdkY\ OD;csKdudkrcsD;ajrmufMuESifh/ vnfyif;cdkifrmvsufrajymMuESifh[k rw&m;aomolwdkYtm;4if; igajymxm;\/75;6 ta&SU? taemuf? awmift&yfwdkYwGif tb,frQaus;Zl;rjyKEdkif/75;7 bk&m;ocifonf pD&ifydkifawmfrl\/ wa,mufudkESdrfYcs? wa,mufudk csD;ajrmufawmfrl\/75;8 xm0&bk&m;\ vufawmfzvm;&Sd\/ eDaompyspf&nfyg\/ aq;rsKd;ESifha&mvsuf&Sd\/ xdkpyspf&nfudkavmif;awmfrl\/ tenftzwfukd
vnf; rw&m;aomajrom;taygif;wdkYonf npfaomuf&Mu\/75;9 igrlum; tpOfrjywfcsD;rGrf;? ,mukyftrsKd;\bk&m;ocifudk axmremoDcsif;qdkygrnf/75;10 rw&m;aomolwdkY\ OD;csKdtaygif;udkigcsKd;rnf/ w&m;aomol\OD;csKdwdkYrlum;? csD;ajrmufjcif;odkYa&muf&Muvdrfhrnf/

511

tcef;BuD; ( 76 )
76;1
76;2
76;3
76;4
76;5
76;6

,k'jynfrSm bk&m;ocifudkodMu\/ oa&vwdkif;rSm emrawmfonf BuD;jrwfav\/a,k&SvifNrdKUrSm wJawmf&Sd\/ ZdtkefawmifrSm usdef;0yfvsufaeawmfrl\/xdkt&yf av;jrm;? 'dkif;vTm;? xm;vufeuf? ppft*FgwdkYudkcsKd;;zsufawmfrlNyD/oifonf om;&JaeaomawmifwdkYxuf bkef;omBuD;jrwfay\/&J&ifhaomolwdkYonf vk,ljcif;udkcH& tdyfaysmfMuNyD/ tm;BuD;aomolwpHkwa,mufrQ rdrdvufudkrawGU&/,mukyftrsKd;\bk&m;ocif? udk,fawmfqHk;rawmfrlaomtm;jzifh? &xm;pD;aomolESifh jrif;pD;aomolwdkYonfBuD;pGmaomtdyfjcif;jzifh
tdyfaysmfMuyg\/76;7 udk,fawmfwyg;wnf;omvQif aMumuf&GHUbG,fjzpfawmfrl\/ trsufxGufawmfrlaomtcg? a&SUawmftb,fol &yfaeEdkifygrnfenf;/76;8 bk&m;ocifonf ESdrfYcsvsuf&Sdaom ajrBuD;om;taygif;wdkYudku,fwif?76;9 w&m;qHk;jzwfjcif;iSg xawmfrlaomtcg? w&m;qHk;jzwfoHudk aumif;uifxJuvTwfawmfrlojzifh? ajrBuD;onfaMumuf wdwfqdwfpGm
aeyg\/76;10 tu,fpifppfvlwdkY\a'goonf udk,fawmfudkcsD;rGrf;vdrfhrnf/ <uif;aoma'goudkvnf; cg;yef;pnf;awmfrlrnf/76;11 opm*wdjyKMuavmY/ oifwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; opm0wfudkvnf;ajzMuavmY/ udk,fawmf\ywfvnf aeaomoltaygif;
wdkYonf aMumuf&GHUdkaobG,faom bk&m;xHawmfodkY vufaqmifudkaqmifcJYMuap/76;12 xdkbk&m;onf rif;om;wdkY\ pdwfudkESdrfYcsawmfrl\/ avmuD&Sifbk&ifwdkY aMumuf&GHUbG,fjzpfawmfrl\/

tcef;BuD; ( 77 )
77;1
77;2
77;3
77;4
77;5
77;6
77;7
77;8
77;9
77;10
77;11
77;12
77;13
77;14
77;15
77;16
77;17
77;18
77;19
77;20

igonf bk&m;ocifhxHodkY toHudkvTifhatmf[pf\/ bk&m;ocifhxHodkYtoHudkvTifh bk&m;ocifonf igYpum;udkem;axmifawmfrlvd


rfhrnf/ab;a&mufonfumv igonfxm0&bk&m;udk &Sm&\/ nOfhtcsdefyif vufudkqefYvsufae&\/ igY0dnmOfonf oufomjcif;udk
jiif;y,f\/bk&m;ocifudk atmufarh pdwfylyefjcif;&Sd\/ qifjcif pdwfysufjcif;odkYa&mufwwf\/rsufpdrSdwfraysmfEdkif/ vIyf&Sm;jcif;&SdaomaMumifhEIwfr>rufEdkif/vGefavNyD;aom aeY&ufudk4if;? a&S;umvudk4if; atmufarh\/nOfhtcgvnf; igonfudk,foDcsif;udkqifjcif? udk,fpdwfESvHk;ESifhaqG;aEG;ojzifh? igY0dnmOfonf ppfaq;jcif;udkjyK\/xm0&bk&m;onf tpOfpGefYypfawmfrlrnfavm/ aemufwzef aus;Zl;tvQif;rjyKbJ aeawmfrlrnfavm/ukPmawmfonf tpOfukefNyDavm/ *wdawmfvnf; umvtpOftqufysufvdrfhrnfavm/bk&m;ocifonf oem;jcif;iSg arhavsmYawmfrloavm/ trsufxGufojzifh pHkrufjcif;ukPmawmfudk csKyfwnf;awmfrloavm/
xkdodkYqdkaomf igonfudk,frdkufaMumif;udk 0efcH&\/ trIum;? tjrifhqHk;aombk&m;\ vufsmvufawmfESifh jyKjyifawmfrljcif;aywnf;/xm0&bk&m;\ trIawmfwdkYudkatmufarhygrnf/ a&S;umv udk,fawmfjyKbl;aom tHhMobG,fwdkYudkatmufarhygrnf/jyKawmfrlorQwdkYudkqifjcif pD&ifawmfrlaomt&mwdkYudk >rwfqdkygrnf/tdkbk&m;ocif? udk,fawmf\vrf;onf oefY&Sif;jcif;ESifh,SOfyg\? bk&m;ocifuJhodkY tb,frnfaombk&m;onfBuD;jrwfoenf;/udk,fawmfonf tHhbG,faomtrIwdkYudk jyKwwfaombk&m;jzpfawmfrl\/ vlrsKd;wdkYwGif wefcdk;awmfudkjyawmfrlNyD/udk,fawmf\vlwnf;[laom ,mukyfESifha,moyf\trsKd;udk vufHk;awmfESifhu,fEIwfawmfrlNyD/tdkbk&m;ocif? a&wdkYonfudk,fawmfudk jrifMuyg\/ a&wdkYonf udk,fawmfudkjrif aMumuf&GHUMuyg\/ a&eufeJ&mt&yfwdkYvnf;
vIyf&Sm;Mu yg\/rdkCf;wdrfwdkYonf a&udkoGef;avmif; rdkCf;aumif;uifwdkYonf; toHAvHjyKMuyg\/ udk,fawmf\jrm;wdkYonf t&yf&yfodkYa&mufMuyg\/udk,fawmf\rdkCf;BudK;oHonf avabGyg? vQyfppfjyufojzihf? avmuudkvif;apyg\/ ajrBuD;onfvnf;wkefvIyfyg\/udk,fawmfonf ork'&m<uawmfrl? vrf;c&D;awmfonf us,f0ef;aoma&wGif&Sdojzifh? ajcawmf&mwdkYonf rxif&Sm;Muyg/arma&SESifhtmkefwdkYvufjzifh udk,fawmf\vlrsm;wdkYudk odk;pkuJhodkYydkYaqmifawmfrl\/

tcef;BuD; ( 78 )
78;1
78;2
78;3
78;4

ig\vlrsm;wdkY? ighw&m;udkemMuavmh/ ig>rufaompum;udk em;axmifMuavmh/yHkpum;udkig>rufqdk? a&SS;umv\ eufeJaomt&mrsm;udk abmfjyaytHh/bdk;ab;wdkYonfajym igwdkYonfMum;od&aom xkdt&mrsm;udk?om;ajr;wdkYrSr0Sufrxm;/ xm0&bk&m;\*kPfaus;Zl;awmfESifhwefcdk;awmfudk4if;? jyKawmfrlaom tHhMobG,ftrIwdkYudk4if;? jzpfvwHhaom
olwdkY tm;abmfjyMurnf/
512

78;5 taMumif;rlum;? ,mukyftrsKd;oufaow&m;udkpD&if oa&vtrsKd; ynwf w&m;udk xm;awmfrl\/78;6 oabmrajzmifh?


78;7 bk&m;ocif pdwf0dnmOftNrJ rqnf;uyfaomtrsKd;?
78;8 jiif;qefykefuefwwfaomtrsKd;wnf;[laom bdk;ab;wdkYuJhodkY om;ajr;wdkYonfrjzpf? bk&m;ocif\ trIawmfwdkYudkrarh? bk&m;ocifudk
,HkMunfudk;pm;? ynwfawmfwdkYudk apmifhapjcif;iSg? xdkw&m;wdkYudk bdk;ab;wdkYonfom;wdkYtm;jyo jzpfvwHhaomtrsKd;wnf;
[laom? bGm;jrifvwHhaom om;wdkYonfodem;vnf aemufwzef ajr;jrpfwdkYtm; jyoMurnftaMumif; ynwfxm;awmfrlNyD/
78;9 {z&drftrsKd;om;wdkYonf av;vufeufudkpGJudkifaomfvnf;? ppfwdkufaomtcg aemufodkY vSnfhMuygonfwum;/78;10 bk&m;ocif\ opmawmfudkrapmifh/ w&m;awmfvrf; oGm;jcif;iSgtvdkr&SdMu/78;11 trIawmfwdkYudk4if;? jyawmfrlaom tHhMobG,fwdkYudk4if; arhavsmhMu\/78;12 tJ*kwKjynf? aZmet&yfwGif olwdkYtbrsm; rsufarSmuf tHhbG,faomtrIwdkYudk jyKawmfrl\/78;13 yifv,fudkcGJolwdkYudka&SmufoGm;apawmfrl\/ a&rsm;udkpkyHkxm;awmfrl\/78;14 aeYtcsdefum;? rdkCf;wdrfjzifh4if;? nOfhtcsdefum;? wnOfhvHk; rD;tvif;jzifh4if; olwdkYudk vrf;jyawmfrl\/78;15 awmausmufwdkYudkazguf? yifv,fa&uJhodkY rsm;pGmaoma&udk olwdkYtm;wdkufawmfrl\/78;16 ausmufxJu pD;aoma&udkxGufap? jrpfa&uJhodkY a&rsm;udkpD;apawmfrl\/
78;17 xdkolwdkYrlum;? tjrifhqHk;aombk&m;udk awmykefuefaomtm;jzifh wdk;jypfrSm;Mu\/78;18 rdrdwdkYtvdktavsmuf tpmudkawmif; pdwfESvHk;xJrSm bk&m;ocifudkpHkprf;Mu\/78;19 bk&m;ocifonfawm pm;yGJudkjyifqifEdkifoavm/78;20 MunfhMuavmh/ ausmufudkdkufawmfrlojzifh? a&xGuf jrpfa&uJhodkYpD;av\/ rkefYudkvnf; ay;Edkifoavm/ rdrdvlwdkYtbdkY
trJom;udkjyifqif Edkifoavm[k bk&m;ocifudk qefYusifbufjyKvsuf ajymqdkMu\/
78;21 xdkpum;udk xm0&bk&m;onf Mum;trsufxGufawmfrl\/ ,mukyftrsKd;rD;avmif? oa&vtrsKd; a'gorD;wufav\/78;22-25 taMumif;rlum;? txufrdkCf;wdrfwdkYudkrSmxm;vsuf? aumif;uifwHcg;wdkYudkzGifh? olwdkYpm;p&m bdkYrEudkrkdCf;&Gmapojzifh? aumif;uif
qefpyg;udk ay;awmfrlonfjzpf? xdkoltaygif;wdkYonf BuD;jrwfaomolwdkY\ tpmudkoHk;aqmif? 0ajympGmpm;MurnftaMumif;
jyKawmfrlaomfvnf;? olwkdYonf bk&m;ocifudkr,HkMunf/ u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;udk rudk;pm;bJaeMu\/78;26 rdkCf;aumif;uif ta&SUavudky,f? tm;BuD;aomawmifavudk aqmifcJhojzifh?78;27 olwdkYtay:odkY trJom;udk ajrrIefYESifhtrQ yHswwfaomiSufwdkYudk ork'&moJvHk;ESifhtrQ? rdkCf;&Gmapvsuf?78;28 olwdkYwyfcs ae&mt&yfywfvnf usapawmfrl\/78;29 xdkodkYolwdkYtvdk&Sdonftwdkif;ay;awmfrlojzifh? olwdkYonf0ajympGmpm;&Mu\/78;30 olwdkYwyfrufaomtpmudk ra&mifh&JrSDpm;MupOfwGif?78;31 bk&m;ocif\trsufawmfonf oufa&mufojzifh? usef;rmaomolwdkYudkuGyfrsuf? oa&vvlysKdwdkYudk vSJcsawmfrl\/
78;32 xdktrItvHk;pHkwdkYESifh oa&vvlwdkYonf awGUBuHK&aomfvnf;? tHhbG,faom trIawmfwdkYaMumifh ,HkMunfjcif;r&Sd/ jypfrSm;vsuf
aeMuao;\/78;33 xdkaMumifh olwdkYaeY&ufumvudk tcsnf;ESD;vGefap? olwdkYESpfrsm;ukdab;Oy'fwGifjrKyfawmfrl\/78;34 olwdkYudk uGyfrsufawmfrlaomtcg udk,fawmfudk&SmMu\/ jyefvm udk,fawmfudkvdkuf&SmMu\/78;35 bk&m;ocifonf olwdkY\ausmuf? tjrifhqHk;aombk&m;onf olwdkYudku,fwifaom t&Sifjzpfawmfrlonfudk xdktcg owd&Mu\/78;36 odkYaomfvnf;? udk,fawmfudkEIwfjzifhacsmharmh? vQmjzifhvnf; rkompum;udkavQmufqdkMu\/78;37 olwdkYpdwfoabmrlum;? a&SUawmfrajzmifh? opmawmfudkrapmihfbJaeMu\/78;38 udk,fawmfrlum;? ukPmpdwf&Sd olwdkYudkrzsufqD;bJ tjypfvTwfawmfrl\/ Budrfzefrsm;pGmpdwfawmfajy? trsufawmfudk
EId;aqmfawmfrrl/78;39 olwdkYonf tom;jzpfaMumif;udk4if;? pkawhaemufwzef rvmwwfaom0dnmOfjzpfaMumif;udk4if; atmufarhawmfrl\/
78;40 olwdkYonf udk,fawmfudk awmykefuef vlqdwfnH&mt&yf pdwfawmfembG,faom taMumif;udkBudrfzefrsm;pGm jyKMuygonfwum;/78;41 bk&m;ocifudk tzefzefpHkprf; oa&vtrsKd; oefY&Sif;awmfrlaombk&m;udk qefYusifbufjyKMuygonfwum;/78;42 wefcdk;awmfudk4if;? 'kuxJuu,fvTwfawmfrlaom aeY&ufumvudk4if; ratmufarhMu/78;43 tJ*kwKjynf vuPmoufaoawmfwdkYudk4if;? aZmet&yf tHhbG,faomtrIwdkYudk4if; jyKawmf rl\/78;44 xdkjynfom;wdkYonf a&raomuf&rnftaMumif;? olwdkYjrpfa&? prf;a&rsm;udk aoG;jzpfapawmf rl\/78;45 olwdkYudk udkufpm;wwfaom ,if&JwdkYudk4if;? zsufqD;wwfaombm;wdkYudk4if; apvTwfawmfrl\/78;46 olwdkY\ajrtoD;tESHudk cgodvusKdif;wdkYtm;4if;? olwdkYvkyf&aomOpmudk t&mbusKdif;wdkYtm;4if; ay;awmfrl\/78;47 olwdkYpyspfEG,fyifrsm;udk rdkCf;oD;jzifh4if;? olwdkYozef;yifrsm;udk ESif;cJjzifh4if;zsufqD;awmfrl\/78;48 olwdkY\odk;EGm;rsm;udk rdkCf;oD;4if;? jyKpkaomwd&pmefrsm;udkrD;4if; tyfawmfrl\/78;49 trsufawmft&Sdeftm;jzifh olwdkYqdk;aomwrefwdkYudk apvTwf vTrf;rdk;jcif;? 'Pfcwfjcif;? aESmifh&Sufjcif;trIudkjzpfapawmfrl\/78;50 trsufawmfbdkY vrf;udkjyifqifawmfrl\/ olwdkYtoufudkrESajrm? aoapjcif;iSg umvemodkYtyfESHojzifh?78;51 tJ*kwKjynf om;OD;taygif;wdkYudk4if;? [mrom;wdkYae&mt&yf txG#ftjrwfrsm;udk4if; 'Pfcwfawmfrl\/78;52 rdrdvlrsm;udkum;? odk;uJhokdYxGufap? awmolwdkYudk odk;pkuJhodkYaqmifawmfrl\/78;53 ab;ESifhuif;vGwfatmifaqmifawmfrlojzifh? olwdkYonfraMumuf&Mu/ &efolwdkYudkum; yifv,fa&onfvTrf;av\/513

78;54 oefY&Sif;aomjynfawmfpGef;wdkifatmif4if;? vufsmvufawmftm;jzifh tydkif&awmfrlaom awmifodkY4if;? olwdkYudkydkYaqmifawmfrl\/78;55 olwdkYa&SUrSmvnf;? wyg;trsKd;om;wdkYudkESifxkwfNyD;vQif? oa&vtrsKd;tET,f toD;toD;wdkYonf tarGcH&aomajrudk wmxdk;
ydkif;jcm;vsufae&mcsawmfrl\/
78;56 odkYaomfvnf;? olwkdYonftjrifhqHk;aombk&m;udk pHkprf;ykefuefMu\/ oufaocHawmfrlcsufrsm;udk rapmifhbJ?78;57 bdk;ab;rsm;uJhodkY azmufjyefopmudkzsufMu\/ vdrfwwfaomavuJhodkY vrf;vGJMu\/78;58 olwdkYonf jrifhaomt&yfrsm;tm;jzifh? trsufawmfudkEId;aqmf? kyfwkrsm;tm;jzihfvnf; pdwfawmfudk csKyfcs,faESmifh&SufMu\/78;59 bk&m;ocifonfMum;odawmfrlvQif? trsufawmfxGuf? oa&vtrsKd;om;wdkYudk tvGef&GHU&Smojzifh?78;60 &SdavmwJawmfwnf;[laom? vlwdkYwGif ae&mcsawmfrlaomt&yfudkpGefYawmfrl\/78;61 wefcdk;awmfudk odrf;oGm;apjcif;iSg4if;? bkef;awmfudk&efolwdkYvufodkY a&mufapjcif;iSg4if; pD&ifawmfrl\/78;62 rdrdvlwdkYudkvnf; xm;ab;tyf? tarGawmfudktrsufxGufawmfrl\/78;63 vlysKdwdkYonf rD;avmifjcif;udkcH&aomfvnf;? tysKdwdkYonfridka<u;&Mu/78;64 ,Zfyka&m[dwfwdkYonf xm;ab;jzifh qHk;aomfvnf;? rkwfqdk;rwdkYonf jrnf;wrf;jcif;udkrjyK&Mu/
78;65 xdktcg bk&m;&Sifonf tdyfaysmfNyD;aomoluJhodkY4if;? pyspf&nfaMumifh NidrfNyD;aom ol&JuJhodkY4if; Edk;awmfrl\/78;66 &efolwdkYudk'PfcwfvSefojzifh? tpOftNrJt&SufuGJapawmfrl\/78;67 odkY&mwGif? a,moyf\wJawmfudk jiif;y,f {z&drftrsKd;udka&G;awmfrrl/78;68 ,k'trsKd;udk4if;? cspfawmfrlaomZdtkefawmifudk4if; a&G;awmfrl\/
78;69 oefY&Sif;&mXmeawmfudktxG#fuJhodkY wnfaqmuf? ajrBuD;uJhodkYtpOfNrJapawmfrl\/78;70 uRefawmfrsKd;'g0d'fudk odk;NcHrsm;xJua&G;,lawmfrl\/78;71 om;i,f&Sdaomodk;rwdkYudk xdef;jcif;trIrSEIwf? rdrdvlwnf;[laom,mukyftrsKd;om;? tarGawmfwnf;[laom oa&vvlwdkYudk
auR;arG; apjcif;iSg cefYxm;awmfrl\/78;72 xdkolonf ajzmifhaomoabm&Sdonftwdkif;auR;arG;? vdrmaomvufESifhydkYaqmifav\/

tcef;BuD; ( 79 )
79;1 tdkbk&m;ocif? wyg;trsKd;om;wdkYonf tarGawmfxJodkY0ifNyD;vQif? oefY&Sif;aom Adrmefawmfudk npfnL;ap? a,k&SvifNrdKUudk
NzdKzsufMuygNyD/79;2 udk,fawmf\uReftaoaumifwdkYudk rdkCf;aumif;uifiSufwdkYtm;4if;? udk,fawmf\oefY&Sif;olwdkYtom;udk awmom;&JwdkYtm;4if;
auR;MuygNyD/79;3 olwdkYtaoG;udkvnf;a&uJhodkY a,k&SvifNrdKUywfvnfoGefMu? oN*Kvfaomolvnf;r&Sdyg/79;4 tuREfkyfwdkYonf tdrfeD;csif;rsm;uJh&JU&m? ywf0ef;usifaeaom olrsm;jyuf,,fjyK t&SufcGJ&mjzpfMuyg\/
79;5 tdkxm0&bk&m;? trsufawmfonf tvQif;rNidrf;bJ tb,frQumvywfvHk; xGufygrnfenf;/ tb,frQumvywfvHk; pdwfawmf
onfrajy? rD;uJhodkYavmifygrnfenf;/79;6 udk,fawmfudkrodaom wyg;trsKd;om;wdkYtay:odkY4if;? emrawmfudkyXemrjyKaom wdkif;EdkifiHom;wdkYtay:odkY4if; trsufawmfudk
oGef;avmif; awmfrlyg/79;7 taMumif;rlum;? olwdkYonf ,mukyftrsKd;udkudkufpm;? ol\ae&mudkvnf; okwfoify,f&Sif;MuygNyD/79;8 a&S;ujypfrSm;rdaomtjypfrsm;udk tuREfkyfwdkYrSwfawmfrrlygESifh/ tuREfkyfwdkYonf tvGefESdrfhcsvsuf&Sdygonfjzpf? ukPmawmfonf
tvsif tjrefulrygapaom/79;9 u,fwifawmfrlaombk&m;? emrawmf\*kPfudkaxmuf tuREfkyfwdkYudkrpawmfrlyg/ emrawmftwGufaMumifh? tuREfkyfwdkYudkEIwf,l
tjypf rsm;udkajz&Sif;awmfrlyg/79;10 olwdkY\bk&m;ocifonf tb,frSm&Sdoenf;[kwyg;trsKd;om;wdkYonf tb,faMumifh qdk&Muygrnfenf;/ oGefNyD;aomuRefawmfrsKd;\
taoG; bufrSm w&m;pD&ifawmfrlaom taMumif;onf wyg;trsKd;om;wdkYwGif tuREfkyfwdkYrsufarSmufxif&Sm;ygapaom/79;11 tcsKyfcH&aom ol\nnf;wGm;oHudk em;axmifawmfrlyg/ ao&aomolwdkYudk vufHk;awmfwefcdk;BuD;onfESifhtnD csrf;omay;awmfrlyg/79;12 tuREfkyfwdkYtdrfeD;csif;wdkYonf udk,fawmftm;uJh&JUjcif;tjypfudk olwdkY&ifcGifxJokdY ckepfqwdkifatmifqyfay;awmfrlygbk&m;/79;13 odkYjzpf? udk,fawmfxH usufpm;aomodk;pkwnf;[laaom udk,fawmf\vltuREfkyfwdkYonf udk,fawmfudktpOfrjywfcsD;rGrf;?
*kPfaus;Zl;awmfudk tpOfrqufjzpfvwHhaom olwdkYtm;abmfjyMuygrnf/

tcef;BuD; ( 80 )
80;1

odk;pkudkydkYaqmifouJhodkY a,moyftrsKd;udkydkYaqmifawmfrlaom oa&vodk;xdef;BuD;? em;axmifawmfrlyg/ ackAdrfwGifusdef;0yfawmfrl


aombk&m;? a&mifjcnfawmfudk vTwfawmfrlyg/80;2 {z&drftrsKd;? A,FmrdeftrsKd;? rema&StrsKd;wdkYa&SUrSm wefcdk;awmfudkEId;aqmf? tuREfkyfwdkYudk u,fwifjcif;iSg <uawmfrlyg/80;3 tdkbk&m;ocif? tuREfkyfwdkYudkajymif;vJap? rsufESmawmftvif;udkjyawmfrlyg/ odkYjyKvQif? tuREfkyfwdkYonfu,fwifjcif;odkY a&muf
Muygvdrfhrnf/514

80;4

aumif;uifAdkvfajct&Sifbk&m;ocifxm0&bk&m;? udk,fawmf\vlwdkYjyKaom yXempum;udktb,frQumvywfvHk; trsufxGufawmf


rlrnfenf;/80;5 olwdkYudk rsuf&nfrkefYESifhauR;? rsuf&nfudkvnf; <u,f0pGmwkdufawmfrl\/80;6 teD;tyg; aeaomolwdkYonf tuREfkyfwdkYtwGuf jiif;cHkMuyg\/ &efolwdkYonfvnf; 0g<um;tuREfkyfwdkYudk jyuf,,fjyKMuyg\/80;7 aumif;uifAdkvfajct&Sif bk&m;ocif? tuREfkyfwdkYudkajymif;vJap? rsufESmawmftvif;udk jyawmfrlyg/ odkYjyKvQiftuREfkyfwdkYonf
u,fwifjcif; odkYa&mufMuygvdrfhrnf/
80;8 udk,fawmfonf pyspfEG,fyifudk tJ*kwKjynfuaqmifcJh? wyg;trsKd;om;wdkYudk ESifxkwfNyD;rSpdkufysKd;awmfrl\/80;9 ol\ae&mudkjyKjyifawmfrlojzifh? olonftjrpfus wjynfvHk;udkESHYjym;yg\/80;10 ol\t&dyfonf awmifwdkYudk4if;? tcuftvufwdkYonf tjrifhqHk;aomtm&ZfyifwdkYudk4if; vTrf;rdk;Muyg\/80;11 olonf tcuftvufwdkYudk yifv,fwdkifatmif4if;? tGefYwdkYudkjrpfBuD;wdkifatmif4if; jyefYyGm;apyg\/
80;12 ,ckrlum;? vrf;a&SmufoGm;aomoltaygif;wdkYonf qGwfapjcif;iSg? ol\NcHudk tb,faMumifhcsKd;zsufawmfrloenf;/80;13 awm0ufonf xdktyifudkudkufcJ? awmom;&Jonfvnf;pm;yg\/80;14 aumif;uifAdkvfajct&Sifbk&m;ocif? wzef<uvmawmfrlrnftaMumif;awmif;yefyg\/ aumif;uifuMunfhIawmfrlyg/ xdkpyspfEG,fyif
udk tMunfhtI<uvmawmfrlyg/80;15 vusfmvufawmfESifh pdkufysKd;aomtyif? udk,fawmftbdkY cdkifrmapawmfrlaomysKd;yifudk uG,fumawmfrlyg/80;16 rD;IdUygNyD/ ckwfvSJygNyD/ rsufESmawmfjzifh qHk;rjcif;udkcH&aom olwdkYonfysufpD;jcif;odkY a&muf&Muyg\/80;17 vusfmvufawmfESifhqdkifaomvl? udk,fawmftbdkYcdkifrmapawmfrlaom vlom;\tay:rSm vufawmfudkwifygapaom/80;18 odkYjyKvQif tuREfkyfwdkYonf udk,fawmfxHrSrqkwf&Muyg/ tuREfkyfwdkYudktouf&Sifapawmfrlyg/ emrawmfudkyXemjyKMuygrnf/80;19 aumif;uifAdkvfajct&Sifbk&m; ocifxm0&bk&m;? tuREfkyfwdkYudkajymif;vJap? rsufESmawmftvif;udk jyawmfrlyg/ odkYjyKvQif
tuREfkyfwdkYonf u,fwifjcif;odkY a&mufMuygvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 81 )
81;1 igwdkYtpGrf;owdwnf;[laom bk&m;ociftm; &Tifvef;pGmoDcsif;qdkMuavmh/ ,mukyftrsKd;\ bk&m;ociftm; usL;{aomtoHudk
jyKMuavmh/81;2 wk&d,mrsKd;udkaqmifMu/ ywfomudk4if;? om,maomapmif;ESifhwa,mudk4if;,lcJhMu?81;3 vqef;aeY? vjynfhaeY? yGJobifaeYwHydk;rIwfMu/81;4 xdkodkYoa&vtrsKd;xHk;zGJU? ,mukyftrsKd;\bk&m;ocifonf qHk;jzwfawmfrl\/81;5 em;rvnfaompum;udk Mum;&mt&yf? tJ*kwKjynfwbuf <uoGm;awmfrlaomtcg? a,moyftrsKd; xdkodkYaomoufaocHcsufudk
pD&ifawmfrl\/81;6 igonf ol\ycHk;udk0efESifhvGwfap\/ ol\vufudkvnf; wifjcif;wdkYtxJuEIwf,l\/81;7 oifonf 'kuudkcH&aomtcg? ighudkac: igonfcsrf;omay;\/ rxif&Sm;aom rdkCf;BudK;ae&migjyefajym\/ ar&dba&em;rSm oifhudk
igpHk;prf;\/81;8 ig\vlpk? em;axmifavmh/ igrSmxm;rnf/ tdkoa&vtrsKd;? oifonf ighpum;udk em;axmifygapaom/81;9 oif wyg;trsKd;\bk&m;r&Sd&/ wuRef;wEdkifiHbk&m;udkrudk;uG,f&/81;10 igonf oifhudktJ*kwKjynfrS u,fEIwfaqmif,lcJhNyD;aom oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;jzpf\/ oif\EIwfudkus,fus,fzGifhavmh/
0ajympGm auR;rnf/81;11 ig\vlrsm;rlum;? ighpum;udk em;raxmifMu/ oa&vtrsKd;onf ighudktvdkr&SdMuygwum;/81;12 igonfvnf; xkdolwdkYudk olwdkYESvHk;cdkifrmjcif;tyf? olwdkYonf rdrdwdkYtvdkodkYvdkufMu\/
81;13 ig\vlpkonf ighpum;udk em;axmif? oa&vtrsKd;onf ighvrf;vdkufygapaom/81;14 vdkufvQif igonf olwdkY&efolrsm;udk tvsiftjrefESdyfpuf? &efbufjyKaom olwdkYudk'Pfcwfrnf/81;15 xm0&bk&m;udk rkef;aomolwdkYonf awmif;yefjcif;udkjyK? ig\vlwdkYonfvnf;? tpOftNrJwnf&aom tcGifh&SdMuvdrfhrnf/81;16 taumif;qHk;aom qefpyg;ESifhigauR;rnf/ ausmufxJuxGufaom ysm;&nfESifhvnf;0ajymaprnf/

tcef;BuD; ( 82 )
82;1
82;2
82;3
82;4

bk&m;ocifonf bk&m;wdkY\y&dowf &yfvsufaeawmfrl? bk&m;wdkYtv,fpD&ifawmfrl\/


oifwdkYonf rw&m;aom olwdkY\rsufESmudkaxmuf? tb,frQumvywfvHk; rw&m;ojzifhpD&ifMurnfenf;/qif;&JaomolESifh rdbr&SdaomolwdkYudk apmifhrMuavmh/ NidKjiifaomolESifh iwfrGwfaomolwdkYbuf w&m;pD&ifMuavmh/qif;&JaomolESifh iwfrGwfaomolwdkYudk rw&m;aomol\vufrS u,fEIwfMuavmh/515

82;5
82;6
82;7
82;8

olwdkYonf rod? em;rvnfMu/ arSmifrdkufusifvnfMu\/ ajrBuD;wdkufjrpf taygif;wdkYonfvIyf&Sm;vsuf&SdMu\/oifwdkYonf bk&m;jzpfMu\/ &SdorQwdkYonf tjrifhqHk;aombk&m;\ om;jzpfMu\[k igqdkownf;/odkYaomfvnf;? oifwdkYonf vluJhodkYao? tjcm;aomrif;uJhodkY qHk;HI;jcif;odkYa&mufMuvdrfhrnf/
tdkbk&m;ocif? xajrBuD;udk w&m;pD&ifawmfrlyg/ udk,fawmfonf vlrsKd;taygif;wdkYudk tydkif&awmfrl\/

tcef;BuD; ( 83 )
83;1 tdkbk&m;ocif? wdwfqdwfpGm aeawmfrrlygESifh/ tdkbk&m;ocif? trdefYawmfr&SdbJ Nidrf0yfpGmaeawmfrrlygESifh/83;2 udk,fawmf\&efolwdkYonf kef;&if;cwfjyKMuyg\/ udk,fawmfudk rkef;aomolwdkYonf xMuyg\/83;3 udk,fawmf\ vlpkwbuf y&d,m,fudkBuH? udk,fawmfuG,fumawmfrlaom olwdkYwbufwdkifyifMuyg\/83;4 oa&v\emrudk aemufwzefatmufarhp&mr&Sdapjcif;iSgvmMu? olwdkYtrsKd;udk y,fjzwfMuukeftHh[k qdkMuyg\/83;5 oabmwnDwGwfwnf;wkdifyif? udk,fawmfwbuf tcsif;csif;oif;zGJUaomol[lrlum;?83;6 {'Hkjynfaeaom? &SarvtrsKd;om;? armbjynfom;? [m*&jynfom;?83;7 a*Avjynfom;? trKefjynfom;? tmrvufjynfom;? wkkNrdKUom;ESifhwuG zdvdwdtrsKd;om;wdkYonf oif;zGJUMuyg\/83;8 tmI&dtrsKd;om;wdkYonfvnf;? 0dkif;avmwtrsKd;om;wdkYbufodkY0ifMuyg\/
83;9 rd'seftrsKd;ukd4if;? cdIefacsmif;em;rSm odo&rif;ESifh ,mbdefrif;udk4if;jyKouJhodkY olwdkYudkjyKawmfrlyg/83;10 xdkolwdkYonf ta'Fg&t&yfqHk;IH;? ajray:rSmaemufacs;uJhodkYjzpfMuyg\/83;11 igwdkYonfbk&m;ocif\tdrfrsm;udk udk,fbdkYodrf;,lMuukeftHh[kqdkaom
83;12 Mo&brif;ESifh aZbrif;uJhodkY? olwdkY\rSL;rwfrsm;udk4if;? aZb[rif;ESifhZmvrkErif;uJhodkY olwdkY\rif;om;taygif;udk4if;
jzpfapawmfrlyg/83;13 tuREfkyf\bk&m;ocif? avabGygoGm;aom trIdufuJhodkY4if;? avwdkufvGifhaomzGJuJhodkY4if; olwdkYudkjzpfapawmfrlyg/83;14 awmudk rD;IdUouJhodkY4if;? awmifay:rSm rD;avmifouJhodkY4if;?83;15 xdkenf;wl? rdkCf;oufrkefwdkif;awmftm;jzifh olwdkYudk nif;qJ? jyif;pGmaom avawmftm;jzifh acsmufvSefYawmfrlyg/83;16 tdkxm0&bk&m;? olwdkYrsufESmudk&Sufapawmfrl olwdkYonfemrawmfudk&SmMuygapaom/83;17 pdwfysuftpOfyifyef;jcif;&SdMuygapaom/ t&SufuGJ qHk;IH;jcif;odkYa&mufMuygapaom/83;18 xm0&bk&m;[l emrawmf&Sdaom udk,fawmfwyg;wnf;omvQif? ajrBuD;wjyifvHk;tay:rSm tjrifhqHk;aombk&m;jzpfawmfrlaMumif;
udk odMu ygapaom/

tcef;BuD; ( 84 )
84;1 aumif;uifAdkvfajct&Sif xm0&bk&m;? udk,fawmf usdef;0yfawmfrl&mt&yfXmewdkYonf tvGefESpfoufbG,fjzpfygonfwum;?84;2 xm0&bk&m;\ wefwdkif;awmfwdkYudk tuREfkyf\0dnmOfonfwo tm;avsmhvsuf&Sdyg\/ tuREfkyfESvHk;ESifh udk,fcEmonf
touf&Sifawmfrl aom bk&m;ocifudktvdk&Sd a<u;aMumfyg\/84;3 aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m;? tuREfkyf\&Sifbk&if? tuREfkyf\bk&m;ocif? tu,fpifppf,ZfyvifawmfwdkYtem;rSm pmiSuf
onf ae&mt&yfudk4if;? Z&ufonfvnf; om;i,farG;p&m todkufudk4if;awGU&yg\/84;4 tdrfawmf aeaomolwdkYonf r*Fvm&Sdyg\/ udk,fawmfudk tpOfcsD;rGrf;Muygvdrfhrnf/84;5 udk,fawmfudk tm;jyKaomolonf r*Fvm&Sdyg\/ xdkodkYaomolwdkYonf vrf;c&D;awmfwdkYudk ESvHk;oGif;wwfMuyg\/84;6 olwdkYonf AmumvGifjyif a&SmufoGm;pOf? xdkvGifjyifudk prf;a&xGuf&mt&yfjzpfapMuyg\/ t&ifrdkCf;a&vnf; r*Fvmrsm;ESifh
vTrf;apyg\/84;7 olwdkYonftm;wdk;wuf c&D;oGm;vsuf? ZdtkefNrdKUrSm bk&m;ocifhxHawmfrsufESmjyMuyg\/
84;8 aumif;uifAdkvfajct&Sifbk&m;ocifxm0&bk&m;? tuREfkyf\ yXempum;udkrSwfawmfrlyg/ ,mukyftrsKd;\bk&m;ocif? em;axmif
awmfrlyg/84;9 tuREfkyfwdkYudk uG,fumawmfrlaombk&m;? MunfhIawmfrlyg/ txHawmf bdodufcHaomol\ rsufESmudk axmufIawmfrlyg/84;10 wefwdkif;awmfwdkYtwGif;aeaomw&ufonf tjcm;t&yfaeaomt&ufwaxmifxufom aumif;yg\/ rw&m;aomol\
ae&m ae&aomtcGifhxuf? tuREfkyf\bk&m;ocifh tdrfawmfwHcg;apmifht&mudk tuREfkyfomESpfoufyg\/84;11 xm0&t&Sifbk&m;ocifonf aevnf;jzpfawmfrl\/ tuG,ftumvnf;jzpfawmfrl\/ xm0&bk&m;onfaus;Zl;awmfESifh bkef;to
a&udkay;awmfrl\/ ajzmifhrwfpGmusifhaomolwdkYtm; aumif;aomt&mudkjiif;awmfrrl/84;12 aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m;? udk,fawmfcdkvIHaomolonfr*Fvm&Sdyg\/

516

tcef;BuD; ( 85 )
85;1 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf jynfawmfudk pdwfESifhawGUawmfrl? brf;qD;odrf;oGm;jcif;udkcH&aom ,mukyftrsKd;om;wdkYudk
jyefydkYapawmfrlNyD/85;2 udk,fawmf\vlwdkYtjypfudkvTwf? olwdkY\'kpdkuftaygif;udkvnf; zHk;tkyfawmfrlNyD/85;3 pdwfawmf&Sif;&Sif;ajy? trsufawmft&Sdefudk avsmhapawmfrlNyD/85;4 tuREfkyfwdkYudk u,fwifawmfrlaombk&m;? wzef tuREfkyfwdkYudk ajymif;vJap? xGufbl;aomtrsufawmfudk Nidrf;apawmfrlyg/85;5 tuREfkyfwdkYtpOftrsufxGufawmfrlrnfavm/ umvtpOftqufpdwfawmfrajybJ aeawmfrlrnfavm/85;6 udk,fawmf\ vlwdkYonf udk,fawmfudktrSDjyK 0rf;ajrmufygrnftaMumif;? wzeftuREfkyfwdkYudk touf&Sifapawmfrlrnfr[kwfavm/85;7 tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfwdkYtm; ukPmawmfudkjy? u,fwifawmfrljcif; aus;Zl;udkjyKawmfrlyg/
85;8 xm0&t&Sifbk&m;ocifonf tb,fodkYrdefYawmfrlrnfudk igem;axmifrnf/ tu,fpifppfrdrdvl? rdrdoefY&Sif;olwdkYtm;Nidrfoufjcif;ta
Mumif;udk rdefYawmfrlvdrfhrnf/ odkY&mwGif? aemufwzef rdkufaomtusihfudk rusifhMuygapESifh/85;9 igwdkYjynf bkef;awmfusdef;0yfawmfrlrnftaMumif;? u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;onf? bk&m;ocifudkaMumuf&GHUaomolwdkY\ teD;odkY
{ueftrSef a&mufavNyD/85;10 ukPmESifhopmqHkrdNyD/ w&m;ESifhcsrf;omonf wyg;udkwyg;erf;MuNyD/85;11 opmonf ajrBuD;xJuaygufvdrfhrnf/ w&m;onfvnf; aumif;uifay:uiHkYMunfhvdrfhrnf/85;12 tu,fpifppf xm0&bk&m;onf aus;Zl;jyKawmfrl? igwdkYajronf rdrdb@mudkay;vdrfhrnf/85;13 w&m;onf a&SUawmfoGm; ajcawmf&mwdkYudkyJhjyifvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 86 )
86;1 tdkxm0&bk&m;? em;awmfudkvSnfh tuREfkyfpum;udk em;axmifawmfrlyg/ tuREfkyfonf qif;&JiwfrGwfyg\/86;2 tuREfkyf\bk&m;ocif? oefY&Sif;olwdkYt0ifjzpfaom tuREfkyf\0dnmOfudkapmifhr? udk,fawmfudkudk;pm;aom udk,fawmf\uRefudk
u,fwifawmfrlyg/86;3 tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfonf udk,fawmfudktpOfatmf[pfygonfjzpf? u,froem;awmfrlyg/86;4 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfudk tuREfkyfwoygonfjzpf? udk,fawmf\ uRefonf 0rf;ajrmufrnftaMumif;jyKawmfrlyg/
86;5 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonfaumif;aomoabm? onf;cHwwfaom oabmESifhjynfhpHk? udk,fawmfudkyXemjyKaomoltaygif;
wdkYtm; ukPmawmf<u,f0yg\/86;6 tdkxm0&bk&m; tuREfkyf\yXempum;udkem;axmifawmfrlyg/ toem;awmfcHaompum;oHudk rSwfawmfrlyg/ ab;a&mufonfumv?
udk,f awmfudkac:ygrnf/86;7 udk,fawmfvnf; xl;awmfrlwwfyg\/ 86;8 tdkxm0&bk&m;? bk&m;wdkYwGifudk,fawmfESifhwlaom bk&m;r&Sdyg/ trIawmfESifhwlaom trIvnf;r&Sdyg/86;9 tdkxm0&bk&m;? zefqif;awmfrlaomvlrsKd;taygif;wdkYonf csOf;uyfvsufa&SUawmfjyyf0yf? emrawmfudkcsD;ajrmufMuygvdrfhrnf/86;10 udk,fawmfonf BuD;jrwf tHhMobG,fwdkYudkjyKawmfrl\/ udk,fawmfwyg;wnf;omvQif bk&m;ocifjzpfawmfrl\/
86;11 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmf\vrf;udk tuREfkyftm;jyTefawmfrlyg/ udk,fawmf\ ormw&m;vrf;odkY vdkufoGm;ygrnf/ emrawmfudk
aMumuf&GHUrnftaMumif; tuREfkyf\ESvHk;udk aphpyfapawmfrlyg/86;12 tuREfkyf\ bk&m;ocifxm0&bk&m;? tuREfkyfonf udk,fawmfudkpdwfESvHk;t<uif;rJhcsD;rGrf;? emrawmfudk tpOftNrJcsD;ajrmufygrnf/86;13 tuREfkyfcH&aom ukPmawmfBuD;vSyg\/ tuREfkyf\0dnmOfudk r&PmEdkifiHatmuft&yfxJu u,fEIwfawmfrlNyD/86;14 tdkbk&m;ocif? rmeBuD;aomolwdkYonf tuREfkyfwbufxMu? Murf;wrf;aom vltpkta0;wdkYonf udk,fawmfudkrsufarSmufrjyKbJ?
tuREfkyftoufudk&SmMuyg\/86;15 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf oem;pHkrufwwfaomoabm? aus;Zl;jyKwwfaomoabm? onf;cHwwfaomoabm? ukPmESifh
opm<u,f0aomoabmESifh jynfhpHkaom bk&m;jzpfawmfrl\/86;16 tuREfkyfudkrsufESmjyK u,froem;awmfrlyg/ udk,fawmf\uReftm; wefcdk;awmfudkay;? udk,fawmf\uRefrom;udku,fwifawmfrlyg/86;17 tuREfkyftm;aumif;aomedrdwfvuPmudkjyawmfrlyg/ tuREfkyfudkrkef;aomolwdkYonf jrif&SufaMumufMuygap/ taMumif;rlum;?
tdkxm0& bk&m;? udk,fawmfonf tuREfkyfudkrp csrf;omay;awmfrl\/

tcef;BuD; ( 87 )
87;1
87;2

bHkAdrmefawmfwdkufjrpfonf oefY&Sif;aomawmifdk;ay:rSm wnfvsuf&Sd\/xm0&bk&m;onf ,mukyf\ae&mtaygif;wdkYxuf ZdtkefwHcg;wdkYudkom ESpfoufawmfrl\/517

87;3 tdkbk&m;ocif\ NrdKUawmf? oifonf bkef;toa&BuD;vdrfhrnf[laom pum;udkajymxm;vsuf&Sd\/87;4 ighudkoduRrf;aomolwdkYwGif &mcyfNrdKUESifhAmAkvkefNrdKUudk igrSwfxm;rnf/ zdvdwdjynf? wkkjynf? uk&SjynfwdkYudkvnf; MunfhMuavmh/
rnfaom jynfom;onf NrdKUawmfbGm;jrifaomoljzpf\/87;5 ZdtkefNrdKUudkvnf; vltrsKd;rsKd;wdkYonf? xdkNrdKUbGm;jrifMuNyD/ tjrifhqHk;aombk&m;onf xdkNrdKUudkudk,fawmfwdkif NrJNrHapawmfrlNyD[k
ajymqdkMuvdrfhrnf/87;6 xm0&bk&m;onf vlrsKd;wdkYudk pm&if;,lawmfrlaomtcg? rnfaomtrsKd;onf NrdKUawmfbGm;jrifaomtrsKd;jzpfonf[k rSwfawmf
rlrnf/87;7 oDcsif;onfESifhyGJobifcHaomol tp&Sdaomig\ aysmfarGUjcif;taMumif; &SdorQwdkYonf oif&SdMuownf;/

tcef;BuD; ( 88 )
88;1
88;2
88;3
88;4
88;5
88;6
88;7
88;8
88;9
88;10
88;11
88;12
88;13
88;14
88;15
88;16
88;17
88;18

tuREfkyfudk u,fwifawmfrlaom bk&m;ocifxm0&bk&m;? tuREfkyfonf a&SUawmfaeYnnfhrjywf atmf[pfyg\/tuREfkyfjyKaomyXemonf txHawmfodkY0ifygapaom/ atmf[pfoHudk em;axmifawmfrlyg/tuREfkyf\0dnmOfonf 'kuESifhjynfh? toufonfvnf; r&PmEdkifiHteD;odkYa&mufygNyD/tuREfkyfonf ocFsKdif;wGif;xJodkY qif;aomolwdkYESifhtwl a&wGuf0ifjcif;odkY a&mufyg\/ tm;ukefaomoluJhodkYjzpfyg\/taoaumifwdkYwGifypfxm;aomol? uGyfrsufocFsKdif;wGif; tdyfaeaomolwnf;[laom atmufarhawmfrrl? vufawmf\rpjcif;ESifh
uGma0;aomoluJhodkYjzpfyg\/tuREfkyfudkteufqHk;aomwGif;? arSmifrdkufzHk;vTrf; tvGefeufeJaomt&yf csxm;awmfrlNyD/trsufawmfonf tuREfkyftay:zdvsuf&Sdyg\/ vdIif;wHydk;awmftaygif;wdkYESifhEdSyfpufawmfrl\/tuREfkyf\todtuRrf;rsm;udk ta0;odkYa&TUawmfrlNyD/ olwdkYtm;tuREfkyfudk &GHU&SmbG,fjzpfapawmfrlNyD/ tuREfkyfonftcsKyfcH&?
jyifodkYrxGuf&yg/tuREfkyfcH&aom'kuaMumifh tuREkfyfrsufpdonfysufyg\/ tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfudktpOfatmf[pfyg\/ txHawmfodkY vufudk
qefYyg\/
aovsufaeaomolwdkYtm; tHhbG,faomtrIwdkYudkjyawmfrlrnfavm/ ocsKif;om;wdkYonfx udk,fawmfudkcsD;rGrf;Muygrnfavm/ukPmawmfudk ocsKif;wGif;4if;? opmawmfudk ysufpD;&mt&yf 4if;Mum;ajym&Muygrnfavm/tHhbG,faom trIawmfwdkYudk arSmifrdkufaomt&yf4if;? ajzmifhrwfawmfrljcif;w&m;udk arhavsmh&mjynf4if; od&Muygrnfavm/tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfudk tuREfkyfatmf[pfyg\/ eHeuftcsdef tuREfkyf\yXemonf a&SUawmfodkYa&mufyg\/tdkxm0&bk&m;? tuREfkyf\0dnmOfudk tb,faMumifhy,fawmfrloenf;/ rsufESmawmfudk tuREfkyfrStb,faMumifhvTJawmfrloenf;/tuREfkyfonf 'kua0'emudkcH& aoqJ&Sdyg\/ pD&ifawmfrlaomab;rsm;udk i,faomt&G,fuyifcH&yifyef;yg\/trsufawmfonf tuREfkyfudkvTrf;rdk;yg\/ pD&ifawmfrlaomab;wdkYonf tuREfkyf\toufudk nif;qJonfwdkifatmif?a&uJhodkYtpOfrjywf0dkif; wnDwGwfwnf;0ef;&HMuyg\/cspfaomolESifhtaqGcifyGef;udk tuREfkyfESifha0;a0;a&TUawmfrlNyD/ todtuRrf;wdkYonf arSmifrdkufxJrSm&SdMuyg\/

tcef;BuD; ( 89 )
89;1 tuREfkyfonf xm0&bk&m;\ ukPmawmfudk tpOftNrJoDcsif;qdkygrnf/ udk,fawmf\opmudkvlrsKd;tqufqufwdkYtm; a[majym
>rufqdkygrnf/89;2 ukPmawmfonf tpOftNrJwnf&yg\/ opmawmfudk aumif;uifcdkifcHhNrJNrHapawmfrlonf[k tuREfkyfoabmusyg\/89;3 udk,fawmfrdefYawmfrlonfum;?
89;4 oif\trsKd;tET,fudk tpOfrjywfigNrJNrHaprnf/ oif\yvifudkvnf; vlrsKd;tqufquf wnfaprnf[k iga&G;aumufaomolESifhigonf
y#dnmOf zGJU? ig\uRef'g0d'ftm; usdefqdkjcif;udkjyKNyD/
89;5 tdkxm0&bk&m;? aumif;uifonf tHhbG,faomtrIawmfwdkYudk4if;? oefY&Sif;olwdkYonf pnf;a0;vsufopmawmfudk4if; csD;rGrf;Muyg
apaom/89;6 taMumif;rlum;? aumif;uifwGifxm0&bk&m;ESifh tb,folNydKifEdkifoenf;/ bk&m;ocif\om;wdkYwGif xm0&bk&m;ESifh tb,fol
wloenf;/89;7 bk&m;ocifonf oefY&Sif;olwdkY\y&dowfwGif tvGefaMumuf&GHUbG,fjzpfawmfrl\/ txHawmfywfvnfaeaomol taygif;wdkYxuf
dkaobG,f jzpfawmfrl\/89;8 aumif;uifAdkvfajct&Sifbk&m;ocif xm0&bk&m;? udk,fawmfESifhtb,folwlygoenf;/ xm0&bk&m;onf cGeftm;BuD;awmfrl\/
opmawmfvnf; udk,fawmfudk ywf0ef;vsuf&Sdyg\/89;9 ork'&m[kef;jcif;udk tpdk;&awmfrl\/ vdIif;wHydk;xaomtcg Nidrf;apawmfrl\/89;10 udk,fawmfonf ol&JuJhodkY &mcyfudkcsKd;zsuf? tm;BuD;aom vufHk;awmfjzifh&efolwdkYudk t&yf&yfodkYuGJjym;apawmfrl\/518

89;11 aumif;uifESifhajrBuD;onf udk,fawmf\Opmjzpfyg\/ avmu"mwfESifh avmu"gwfwefqmrsm;udk wnfawmfrlNyD/89;12 ajrmufrsufESmESifh awmifrsufESmudkvnf; zefqif;awmfrlNyD/ wmaAmfawmifESifh a[&rkefawmifonf emrawmfudktrSDjyK &Tifvef;pGm
oDcsif;qdkMu yg\/89;13 wefcdk;&SdaomvufHk;ESifhjynfhpHkawmfrl\/ vufawmfonftm;BuD;? vufsmvufawmfonfjrifhyg\/89;14 w&m;ojzifhpD&ifjcif;? ajzmifhrwfpGmqHk;jzwfjcif;onf yvifawmf\ wnf&mjzpfyg\/ ukPmESifhopmonf rsufESmawmfa&SUoGm;Muyg\/89;15 tdkxm0&bk&m;? EdI;aqmfawmfrljcif; toHudkem;vnfaomvlrsKd;onf r*Fvm&Sdyg\/89;16 olwdkYonf rsufESmawmftvif; oGm;vm&Muyg\/ emrawmf tpOf0rf;ajrmuf ajzmifhrwfawmfrljcif;w&m;tm;jzifh csD;ajrmufjcif;
odkYa&muf&Muyg\/89;17 udk,fawmfonfolwdkYtpGrf;owd\ bkef;jzpfawmfrl\/ aus;Zl;awmftm;jzifhvnf; tuREfkyfwdkY\OD;csKdonf csD;ajrmufvsuf&Sdyg\/89;18 xm0&bk&m;onf tuREfkyfwdkYudkuG,fumawmfrl\/ oa&vtrsKd;\oefY&Sif;aombk&m;onf tuREfkyfwdkY\&Sifbk&ifjzpfawmfrl\/
89;19 w&Ha&mtcg udk,fawmf\oefY&Sif;olwdkYudk Asm'dwfawmftm;jzifh rdefY>rufawmfrl onfum;? tm;BuD;aomolonf ulrrnftaMumif;
igcefYxm;NyD/ vlpkxJua&G;aumufaom olwa,mufudkigcsD;ajrmufNyD/89;20 ig\uRef'g0d'fudkigawGU? oefY&Sif;aomqDESifhbdodufay;NyD/89;21 olUbufrSm ighvufonfwnfvdrfhrnf/ ighvufHk;onf olUudkNrJNrHcdkifcHhaprnf/89;22 &efolonf ol\Opmudk tEdkiftxufr,l&/ rw&m;aomolonfrnOf;qJ&/89;23 ol\&efolwdkYudk olUa&SUrSmigEdSyfpuf? olUudkrkef;aomolwdkYudk 'Pfcwfrnf/89;24 ig\opmESifhukPmonf olUbufrSmae? ig\emrtm;jzifh ol\OD;csKdonf csD;ajrmufvsuf&Sdvdrfhrnf/89;25 ol\vufudkvnf;? yifv,fay:rSm4if;? ol\vusfmvufudk jrpfrsm;ay:rSm4if; igwifxm;rnf/89;26 oluvnf;? udk,fawmfonf tuREfkyf\tb? tuREfkyf\bk&m;ocif? tuREfkyfudku,fwif&m ausmufjzpfawmfrl\[k? ighudka<u;aMumf
vdrfhrnf/89;27 tu,fpifppf olUudkom;OD;t&m cefYxm;? avmuD&Sifbk&ifwdkYtay:rSm csD;ajrmufrnf/89;28 ig\ ukPmudkolUtbdkY igonftpOfapmifh? ig\y#dnmOfw&m;onf olNrJNrHvdrfhrnf/89;29 ol\ trsKd;tET,fudk tpOftNrJwnfaprnf/ ol\yvifonf aumif;uifumvuJhodkY edpxm0&jzpfvdrfhrnf/89;30 ol\om;ajr;wdkhonf ighw&m;udkpGefYy,f? ig\pD&ifcsufwdkYudkrusifh?89;31 ig\txHk;tzGJUwdkYudkIwfcs? ig\ynwfwdkYudk rapmifhbJaevQif?89;32 igonf olwdkYjypfrSm;aomaMumifh? BudrfvHk;ESifhqHk;r 'PfcsufwdkYESifh'kpdkuftwdkif;tjypfay;rnf/89;33 odkYaomfvnf;? ig\*kPmudk olrSigrEIwfry,f/ ig\opmudkvnf;rzsuf/89;34 ig\y#dnmOfw&m;udkvnf; rIwfcs/ igrdefY>rwfaompum;vnf; azgufjyefjcif;r&Sd&/89;35 igonf'g0d'fudk rvSnfhpm;[k ig\oefh&Sif;jcif;yg&rDudkwdkifwnf wcgusdefqdkNyD/89;36 ol\trsKd;tET,fonf tpOftNrJwnf&rnf/ ol\yvifonfvnf;? igha&SU aeuJhodkYjzpf&rnf/89;37 vuJhodkY4if;? rdkCf;aumif;uif opmapmifhaom oufaouJhodkY4if;? tpOfNrJNrH&rnf[k udk,fawmfonfrdefYawmfrlygNyD/
89;38 odkYaomfvnf;? udk,fawmfonf ,ckpGefYy,f &GH&SmawmfrlNyD/ txHawmf bdodufcHaomoludk trsufxGufwmfrlNyD/89;39 udk,fawmf\uRefESifhzGJUaom y#dnmOfudkzsuf? ol\o&zludkajrwdkifatmif IwfcsawmfrlNyD/89;40 ol\NcH&SdorQwdkYudkcsKd;? ol\wdkufrsm;udkNzdKzsufawmfrlNyD/89;41 vrf;a&SmufoGm;aomoltaygif;wdkYonf olUudkvk,lMu\/ tdrfeD;csif;wdkYwGif uJh&JUbG,fjzpfyg\/89;42 ol\&efolwdkYvusfmvufudk csD;jrifh? &efbufjyKaomol taygif;wdkYudk0rf;ajrmufapawmfrl\/89;43 ol\xm;oGm;udkvdyfap? olppfwdkuf&mwGif axmufrawmfrrlyg/89;44 ol\bkef;udkuG,fap? ol\&mZyvifudkajrodkY ESdrfhcsawmfrlNyD/89;45 ol\ysKdaomt&G,fudkwdkap t&SufcGJawmfrlNyD/
89;46 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf tvQif;rxif&Sm;bJ? tb,frQumvywfvHk; ykef;aeawmfrlrnfenf;/ trsufawmfonf tb,frQ
umvywfvHk;rD;uJhodkY avmif&ygrnfenf;/89;47 tuREfkyf\toufwmonf tb,frQavmufwdkonfudk4if;? tb,frQavmufysufwwfapjcif;iSg? vlom;taygif;wdkYudk zefqif;awmfrl
onfudk 4if; atmufarhawmfrlyg/89;48 aojcif;odkYra&muf? touf&Sif rdrd0dnmOfudkr&PmEdkifiHwefcdk;rS u,fEIwfEdkifaomolum; tb,folenf;/89;49 tdkxm0&bk&m;? opmawmfESifhwuG udk,fawmf\uRef'g0d'ftm; usdefqdkawmfrlaom a&S;ukPmawmfonf tb,frSm&Sdygoenf;/89;50 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmf\uRefwdkYonfcH&aomuJh&JUjcif;udk atmufarhawmfrlyg/ rsm;pGmaomvlwdkY\trItvHk;pHkudk tuREfkyfonf
udk,f&ifcGifaqmif&yg\/89;51 taMumif;rlum;? tdkxm0&bk&m;? udk,fawmf\&efolwdkYonf uJY&JUwwfMuyg\/ txHawmf bdodufcHaomol\ajcawmf&mwdkYudk
uJh&JUwwfMuyg\/89;52 xm0&bk&m;onf urmtqufquf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/ tmrifESifh tmrif/

519

tcef;BuD; ( 90 )
bk&m;ocif\vlarma&SjyKaomyXem/
90;1 tdkbk&m;&Sif? udk,fawmfonf umvtpOftquf tuREfkyfwdkYcdkvIH&mjzpfawmfrl\/90;2 awmifrsm;udkrabmf? ajrBuD;ESifhavmu"mwfudk zefqif;awmfrrlrSD? udk,fawmfonf a&S;urmtqufqufrSp aemufurm
tqufqufwdkifatmif bk&m;ocifjzpfawmfrl\/90;3 vlrsKd;udkum;? aMurGapawmfrl\/tcsif;vlom;wdkY? jyefMuavmh[krdefYawmfrl\/90;4 a&SUawmftESpfwaxmifonf vGefNyD;aomraeYuJhodkY4if;? nOfh,Hw,HuJhodkY4if;? jzpfyg\/90;5 vlwdkYudkvTrf;rdk;wdkufoGm;awmfrl\/ olwdkYonftdyfaysmfjcif;uJYodkYjzpfMuyg\/ vlonfjrufyifuJYodkY eHeuftcsdfef wdk;yGg;wwfyg\/ 90;6 eHeuftcsdefum;? yGifhvef;wdk;yGg;yg\/ nOD;tcsdefum;? &dwfndK;EGrf;yg\/90;7 trsufawmfxGufaomtm;jzifh tuREkfyfwdkYonf ysufpD;jcif;odkYa&mufMuyg\/ pdwfawmfrajyaomaMumifh? pdk;&drfwkefvIyfjcif;&SdMuyg\/90;8 tuREfkyfwdkY\ 'kpdkufrsm;udk a&SUawmf4if;? 0Sufxm;aomtusifhrsm;udk rsufESmawmftvif;xJ4if; vSefxm;awmfrl\/90;9 tuREfkyfwdkYonf trsufawmfudkcH&aomaMumifh? aeY&ufumva&GUoGm;? ESpfrsm;wdkYonf pdwfxifuJYodkYvGefwwfMuyg\/90;10 tuREfkyfwdkY\touft&G,fonf tESpfckepfq,ftwdkif;t&Snf&Sdyg\/ tm;BuD; tESpf&Spfq,fjynfhaomfvnf;? 0g<um;jcif;onf
yifyef;jcif; ESifh0rf;enf;jcif;jzpfyg\/ xdktoufonfvnf; jrefjrefvGef? tuREfkyfwdkYonf pkawhMuyg\/90;11 trsufawmft&Sdefudk tb,folodygoenf;/ trsufxGufawmfrljcif;udk aMumuf&GHUoifhonf twdkif; tb,folaMumuf&GHUygoenf;/90;12 tuREfkyfwdkYonf ynmw&m;udkESvHk;oGif;rdrnftaMumif;? udk,faeY&ufumvudk a&wGufEdkifapjcif;iSgoGefoifawmfrlyg/
90;13 tdkxm0&bk&m;? jyefvmawmfrlyg/ tb,frQavmufMum&ygrnfenf;/ udk,fawmf\uRefwdkYtwGuf emMuifaompdwf&Sdawmfrlyg/90;14 tuREkfyfwdkYudk ukPmawmfESifhtvsiftjrefa&mifh&Japawmfrlyg/ odkYjyKvQif woufvHk;0rf;ajrmuf&Tifvef;Muygvdrfhrnf/90;15 tuREfkyfwdkYudk nif;qJawmfrlaomaeY&ufumv? 'kucH&cJhNyD;aom ESpfaygif;rsm;onftwdkif;? 0rf;ajrmuf&aomtcGifhudk ay;oem;
awmfrlyg/90;16 trIawmfonf udk,fawmf\uRefwdkYtm;4if;? bkef;awmfonf om;ajr;wdkYtm;4if; xif&Sm;ygapaom/90;17 tuRefkyfwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;\aus;Zl;awmfonf tuREfkyfwdkYtay:odkY a&mufygapaom/ tuREfkyfwdkYjyKaomtrIwdkYudkvnf;?
tuREfkyf wdkYtbdkYNrJNrHapawmfrlyg/-

tcef;BuD; ( 91 )
91;1
91;2
91;3
91;4
91;5
91;6
91;7
91;8
91;9
91;10
91;11
91;12
91;13
91;14
91;15
91;16

tjrifhqHk;aombk&m;\uG,fum&mXmeawmf aeaomolonf teEwefcdk;&Sif\t&dyfudk cdk&vdrfhrnf/xm0&bk&m;onf igcdkvIH&m? ig\&Jwdkuf? igudk;pm;aombk&m;ocif jzpfawmfrlonf[k igajymqdk\/tu,fpifppf rkqdk;\ausmhuGif;ESifh4if;? aowwfaomtemESifh4if;? oifhudkuif;vGwfapawmfrlrnf/tawmifawmftarG;ESifh zHk;tkyfawmfrl? tawmifawmfatmuf oifonfvHkNcHKpGmae&vdrfhrnf/ opmawmfonf oif\'dkif;vTm;
jzpfvdrfhrnf/nOfhtcg jzpfwwfaomab;udk4if;? aeYtcsdefypfaomjrm;udk4if;?arSmifrdkufxJrSmvnfwwfaom umvemudk4if;? rGef;wnfhtcsdef zsufqD;wwfaomOy'fudk4if;? oifonfraMumuf&/
oif\tem;rSm vlwaxmif? oif\vufsmbufrSm vlwaomif;vJaomfvnf;? oifhudkrxdrcdkuf&/oifonf udk,frsufpdESifhMunfh? rw&m;aomolwdkYa&muf&aomtjypfudk jrifHkrQom&Sdvdrfhrnf/xm0&bk&m;onf igcdkvIH&mjzpfawmfrl\[k oifonfqdk? tjrifhqHk;aombk&m; ae&musaomaMumifh?oif raumif;aomtedXkyfruyfra&muf/ oifhae&modkY ab;Oy'frcsOf;&/oGm;av&m&m oifhudkapmifha&Smufapjcif;iSg? aumif;uifwrefwdkYtm; toifhtbdkY rSmxm;awmfrlonfjzpf?oif\ajcudk ausmufESifhrxdrcdkufapjcif;iSg? olwdkYonf oifhudkvufESifh rpcsDyifhfMuvdrfhrnf/oifonf jcaoFhESifha>rqdk;tay:rSmausmfoGm;? jcaoFhysKdESifhe*g;wdkYudk ajcjzifheif;vdrfhrnf/olonf ighudkcspfaomaMumifh? olUudkigu,fEIwfrnf/ ig\emrudkodaomaMumifh olUudkigcsD;ajrmufrnf/olonf ighudkac:aomtcg igxl;rnf/ 'kucH&aomtcg olUbufrSmigae csrf;omay;rnf/ ol\bkef;udkvnf; xif&Sm;aprnf/&SnfaomtoufESifholUudka&mifh&Jap? ig\u,fwifjcif; us;Zl;udkolUtm;jyrnf/-

tcef;BuD; ( 92 )
OykofaeYtbdkYqmvHoDcsif;/
92;1 xm0&bk&m;\aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;?92;2 tjrifhqHk;aombk&m;\emrawmfudk axmremoDcsif;qdkjcif;iSg4if;?520

92;3 apmif;ESifhwuG BudK;q,fyif&Sdaomwk&d,m? wa,m? rdausmif;wdkYudkwD;? ukPmawmfESifhopmawmfudk eHeuftcsdef? ntcsdef


tpOftwdkif; jyjcif;iSg4if;avsmufywfay\/92;4 tdkxm0&bk&m;? trIawmfrsm;tm;jzifh tuREfkyfudk0rf;ajrmufapawmfrlonfjzpf? vufawmfESifhjyKjyifawmfrlorQ wdkYaMumifh
&Tifvef;pGmoDcsif; qdkygrnf/92;5 tdkxm0&bk&m;? pD&ifawmfrlaomtrIwdkYonfBuD;rm;? tBuHtpnfawmfvnf; tvGefeufvSyg\/92;6 wd&pmefoabm&Sdaomolrod? rdkufaomolem;rvnfaomtrIt&m[lrlum;?92;7 rw&m;aomolwdkYonf jrufyifuJhodkYayguf? t"rtrIudkjyKaomolwdkYonf yGihfvef;Muaomtcg? xm0&ysufpD;jcif;odkYa&muf&aom
taMumif; aywnf;/92;8 udk,fawmfrlum;? tpOftNrJBuD;jrifhawmfrlaom xm0&bk&m;jzpfawmfrl\/92;9 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmf\ &efolwdkYonfysufpDjcif;odkYa&muf? t"rtrIudk jyKaomoltaygif;wdkYonf t&yf&yfuGJjym;Muvdrfhrnf/92;10 tuREfkyf\csKdudkum;? BuHhcsKduJYodkYcsD;ajrmuf? tuREfkyfudktopfaomqDESifhvdrf;awmfrlvdrfhrnf/92;11 tuREfkyf\&efolwdkYudk tuREfkyfrsufpdjrifvsuf? &efbufjyKaomvlqdk;wdkYtaMumif; udkem;Mum;vsuf? tuREfkyfonftm;&ygvdrfhrnf/92;12 ajzmifhrwfaomolonf pGefyvGHyifuJhodkYyGifhvef;? avAEkefawmifay:rSm tm&ZfyifuJhodkYBuD;yGg;vdrfhrnf/92;13 xm0&bk&m;\tdrfawmf pdkufysKd;aomolwdkYonf igwdkYbk&m;ocif\ wefwdkif;awmfwGifyGifhvef;Muvdrfhrnf/92;14 toufBuD;aomumvwGifyif? toD;udkoD; <u,f0pdrf;vef;Muvdrfhrnf/92;15 xdkokdYaomtm;jzifh ig\ausmuf? xm0&bk&m;onf ajzmifhrwfawmfrl? rw&m;aomtrIESifh uif;vGwfawmfrlonf[k xif&Sm;vdrfh
ownf;/

tcef;BuD; ( 93 )
93;1 xm0&bk&m;onfpdk;pH? tmEkabmfESifhwefqmqifawmfrl\/ xm0&bk&m;onf xdkodkY0wfqif? cGeftm;udkcg;yef;pnf;awmfrl\/
odkYjzpf? avmu"mwfonf rvIyfr&Sm;Edkifatmif wnfvsuf&Sd\/93;2 udk,fawmf\yvifonf a&S;OD;pGmrSpwnfyg\/ udk,fawmfonf a&S;umvrSp tpOftNrJjzpfawmfrl\/93;3 tdkxm0&bk&m;? jrpfwdkYonfxMuyg\/ jrpfwdkYonf [kef;oHudkay;Muyg\/ jrpfwdkYonfvdIif;wHydk;cwfMuyg\/93;4 a&rsm;[kef;oHESifhwuG ork'&mvdIif;wHydk;wdkYonf tm;BuD;onfxuf? xm0&bk&m;onf jrifhaomt&yfom wefcdk;BuD;awmfrl\/93;5 oufaocHawmfrlcsufwdkYonf tvGefNrJNrHMuyg\/ tdkxm0&bk&m;? oefY&Sif;jcif;yg&rDonf tpOftNrJtdrfawmf\toa&jzpfygownf;/-

tcef;BuD; ( 94 )
94;1
94;2
94;3
94;4
94;5
94;6
94;7
94;8
94;9
94;10
94;11
94;12
94;13
94;14
94;15
94;16
94;17
94;18
94;19

tjypfudkay;ydkifawmfrlaom bk&m;ocifxm0&bk&m;? tjypfudkay;ydkifawmfrlaom bk&m;ocif? a&mifjcnfawmfudkvTwfawmfrlyg/ajrBuD;om;wdkYudk w&m;qHk;jzwfawmfrlaomt&Sif? xawmfrlyg/ rmeBuD;aomolwdkYtm; tusKd;tjypfudkqyfay;awmfrlyg/tdkxm0&bk&m;? rw&m;aomolwdkYonf tb,frQumvywfvHk; 0rf;ajrmufMuygvdrfhrnfenf;/t"rtrIudk jyKorQaomolwdkYonf apmfum;? Murf;wrf;aompum;udkajymvsuf? tb,frQumvywfvHk;0g<um;Muygvdrfhrnf
enf;/tdkxm0&bk&m;? olwdkYonf udk,fawmf\vlwdkYudkESdyfpuf? tarGawmfudknOf;qJMuyg\/rkqdk;rESifh{nfhonfudk4if;? rdbr&Sdaomoli,fudk4if;? owfMuyg\/odkY&mwGif? xm0&bk&m;onfrjrif? ,mukyftrsKd;\bk&m;ocifonf rrSwfwwf[k qdkMuyg\/
wd&pmefoabm&SdaomolwdkY? em;vnfMuavmh/ vlrdkufwdkY? tb,fumvrS ynmowdudk&Muvdrfhrnfenf;/em;udkpdkufxm;awmfrlaomolonf rMum;&oavm/ rsufpdudkzefqif;awmfrlaomolonf rjrif&oavm/vltrsKd;rsKd;wdkYudk qHk;rawmfrlaomolonf tjypfray;&oavm/ vlwdkYtm;ynmtwwfudk oGefoifawmfrlaomolonf udk,fwdkifynm
twwf r&Sdoavm/vlwdkY\tBuHtpnfonf tcsnf;ESD;jzpfaMumif;udk xm0&bk&m;odawmfrl\/
tdkxm0&bk&m;? rw&m;aomolwdkYtbdkYwGif;wl;pOftcg?
'kuaeY&ufumvESifhvGwfjcif;csrf;omudk ay;tHhaomiSg? udk,fawmfqHk;r? w&m;awmfudkoGefoifawmfrlaomolonf r*Fvm&Sdyg\/xm0&bk&m;onf rdrdvlwdkYudkry,f? tarGawmfudkpGefYypfawmfrrl/wzef ajzmifhrwfjcif;w&m;buf pD&ifqHk;jzwfawmfrl? oabmajzmifhaomoltaygif;wdkYonf aemufawmfodkYvdkufMuygvdrfhrnf/
vlqdk;wdkYudk qD;wm; ighbufrSm tb,folxrnfenf;/ rw&m;aomolwdkYudk qD;wm;? ighbufrSmtb,folaernfenf;/xm0&bk&m;onf ighudkrpawmfrrlvQif? igh0dnmOfonf qdwfnH&mt&yf rMumrjrifhrSDae&mus&vdrfhrnf/ighajcacsmfvsuf&Sdonf[k tuREfkyfqdkaomtcg? tdkxm0&bk&m;? udk,fawmf\ukPmonf tuREfkyfudkaxmufryg\/tuREfkyf\ESvHk;xJrSm pdwfrsm;jym;aomtcg? udk,fawmfonf oufomapawmfrlojzifh? tuREfkyf\0dnmOfonf &Tifvef;yg\/521

94;20
94;21
94;22
94;23

rw&m;aomtBuHudk rif;\tcGifhESifhjyKpkwwfaom t"r&mZyvifonf udk,fawmfESifhrd[m,zGJU&ygrnfavm/ajzmifhrwfaomol\toufudkowfjcif;iSg pka0;Muyg\/ tjypfr&Sdaomoludk aoapjcif;iSgpD&ifMuyg\/odkYaomfvnf;? xm0&bk&m;onf ig\&Jwdkufjzpfawmfrl\/ ig\bk&m;ocifonf igcdkvIH&mausmufjzpfawmfrl\/olwdkY\tjypfudk olwdkYtay:odkY a&mufapawmfrlrnf/ t"rtrIudk jyKpOfwGif yify,fjzwfawmfrlrnf/ igwdkY\bk&m;ocif xm0&bk&m;
onf olwdkYudky,fjzwfawmfrlrnf/

tcef;BuD; ( 95 )
95;1
95;2
95;3
95;4
95;5
95;6
95;7

vmMu/ xm0&bk&m;tm; &Tifvef;pGmoDcsif;qdkMuukeftHh/ igwdkYonf u,fwifjcif;odkY a&muf&mausmufudkusL;{MuukeftHh/aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;vsufa&SUawmfodkY0if? qmvHoDcsif;qdkvsuf usL;{aomtoHudk jyKMuukeftHh/
xm0&bk&m;onf BuD;jrwfaombk&m;? bk&m;wumwdkYxuf BuD;jrwfaombk&ifjzpfawmfrl\/ajrBuD;eufeJ&mt&yfwdkYonf vufawmf&SdMu\/ awmifxdyfwdkYudkvnf; ydkifawmfrl\/yifv,fudkvnf; zefqif;ydkifawmfrl\/ ukef;udkvnf; vufawmfESifhjyKjyifawmfrl\/
vmMu/ jyyf0yfudk;uG,fMuukeftHh/ igwdkYudkzefqif;awmfrlaom xm0&bk&m;\ a&SUawmf'l;axmufMuukeftHh/xm0&bk&m;onf igwdkY\bk&m;jzpfawmfrl\/ igwdkYonfvnf;? txHawmfusufpm;aomol? vufawmfatmufaeaomodk;pkjzpf
Mu\/95;8 ,aeYwGif oifwdkYonf Asm'dwfawmftoHudkMum;vsuf cdkifrmaompdwfESvHk;r&SdMuESifh/95;9 oifwdkYtbrsm;onf tESpfav;q,fywfvHk; ighudktenf;enf;pHkprf;? ig\trIwdkYudk jrif&aomawmwGif? ighudkqefYusifbufjyK?
pHkprf;&m umv &SdouJhodkYr&SdapMuESifh/95;10 xdkvlrsKd;udk ig&GHonfjzpf? olwdkYonf pdwfoabmrSm;,Gif;wwfaomvlrsKd;jzpfMu\/ ig\tavhtvmwdkYudk em;rvnfMu[kigqdk&\/95;11 xdkaMumifh olwdkYonf ig\csrf;omxJodkYr0if&Mu[k trsufxGufigusdefqdk\/

tcef;BuD; ( 96 )
96;1
96;2
96;3
96;4
96;5
96;6
96;7
96;8
96;9
96;10

xm0&bk&m;tm; topfaomoDcsif;udk qdkMuavmh/ ajrBuD;om;taygif;wdkY? xm0&bk&m;tm; oDcsif;qdkMuavmh/xm0&bk&m;tm;oDcsif;qdk? emrawmfudk aumif;BuD;ay;Muavmh/ u,fwifawmfrljcif;w&m;udk waeYxufwaeYTefMum;Muavmh/bkef;awmfudkwyg;trsKd;om;wdkY4if;? thHbG,faomtrIawmfwdkYudk cyfodrf;aom vlrsKd;wdkY4if;? abmfjyMuavmh/xm0&bk&m;onfBuD;jrwf tvGefcsD;rGrf;bG,fjzpfawmfrl\/ bk&m;wumwdkYxuf aMumuf&GHUbG,fjzpfawmfrl\/wyg;trsKd;om;wdkY\ bk&m;&SdorQwdkYonf tcsnf;ESD;oufoufjzpfMu\/ xm0&bk&m;rlum;? rdkCf;aumif;uifudk zefqif;awmfrl\/bkef;wefcdk;tmEkabmfonf a&SUawmf&Sd\ tpGrf;owdESifh*kPftoa&vnf; oefY&Sif;&mXmeawmf&Sd\/
vltrsKd;rsKd;wdkY? xm0&bk&m;onf bkef;wefcdk;tpGrf;owd&Sdawmfrlonf[k 0efcHMuavmh/ &Sdawmfrlonf[k0efcHMuavmh/xm0&bk&m;\ emrawmfonf bkef;BuD;awmfrlonf[k 0efcHMuavmh/ ylaZmfoumudk aqmifcJhvsuf wefwdkif;awmfodkY0ifMuavmh/oeYf&Sif;aom wefqmudkqif? xm0&bk&m;udkudk;uG,fMuavmh/ ajrBuD;om;aygif;wdkY? a&SUawmfaMumuf&GHUjcif;&SdMuavmh/xm0&bk&m;pdk;pHawmfrlonf[k wyg;trsKd;om;wdkYwGifa[majymMuavmh/ avmu"gwfonf rvIyf&Sm;Edkifatmif NrJNrHpGmwnfvdrfhrnf/
vlrsm;udk ajzmihfrwfpGmw&m;pD&ifawmfrlvdrfhrnf/96;11 aumif;uifonf 0rf;ajrmufjcif;&Sdap/ ajrBuD;onfvnf;&Tifvef;jcif;&Sdap/ yifv,fESifhyifv,fwefqmonf toHAvHudkjyKap/96;12 v,fjyifESifhv,fjyif&SdorQonfvnf;0rf;ajrmufap/ xdktcgawm&SdorQaomtyifwdkYonf xm0&bk&m;a&SUawmfwGif &Tifvef;pGm
oDcsif;qdkMuvdrfhrnf/96;13 taMumif;rlum;? udk,fawmfonf <uvmawmfrl\/ ajrBuD;om;wdkYudk w&m;pD&ifjcif;iSg <uvmawmfrl\/ avmuom;wdkYudkajzmifhrwfjcif;
w&m;ESifh4if;? vlrsm;udkopmawmfESifh4if; pD&ifqHk;jzwfawmfrlvwhhH/

tcef;BuD; ( 97 )
97;1
97;2
97;3
97;4
97;5

xm0&bk&m;onf pdk;pHawmfrl\/ ajrBuD;onf0rf;ajrmuf? uRef;rsm;wdkYonfvnf; &Tifvef;Muap/rdkCf;wdrfESifharSmifrdkufwdkYonf xm0&bk&m;\ywf0ef;usifwdkY&SdMu\/ w&m;ojzifhpD&ifjcif;? ajzmifhrwfpGmqHk;jzwfjcif;onf yvifawmf


\ wnf&mjzpf\/rD;onfa&SUawmfoGm;? &efolwdkYudk tvSnfhvSnfhavmifav\/vQyfppfawmfonf avmu"gwfudkvif;ap\/ ajrBuD;onfjrif wkefvIyf\/xm0&bk&m;a&SU? ajrBuD;wjyifvHk;udk tpdk;&awmfrlaomt&Sif\a&SUawmf? awmifwdkYonf ba,mif;uJhodkYt&nfjzpfMu\/522

97;6
97;7

ajzmifhrwfawmfrljcif;taMumif;udk aumif;uifwdkYonfxif&Sm;pGmjy? vlrsm;taygif;wdkYonf bkef;awmfudkjrif&Mu\/kyfwkqif;wkudk0wfjyKaomol? tcsnf;ESD;oufoufaomt&m 0g<um;aomoltaygif;wdkYonf t&SufuGJjcif;&SdMuap/ bk&m;taygif;wdkY?


xm0&bk&m;udk jyyf0yfudk;uG,fMuavmh/97;8 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf w&m;pD&ifawmfrlcsufwdkYtaMumif;aMumifh? ZdtkefNrdKUonfMum; &Tifvef;yg\/ ,k'owdkYorD;wdkYvnf;
0rf;ajrmufMuyg\/97;9 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonfajrBuD;om;taygif;wdkYxuf BuD;jrifhawmfrl\/ bk&m;wumwdkYxuf tvGefcsD;ajrmufjcif;&Sdawmfrl\/97;10 xm0&bk&m;udkcspfaomolwdkY? raumif;aomtrIudk&GHU&SmMuavmh/ udk,fawmf\oefY&Sif;olwdkY\ touf0dnmOfudkapmifhrawmfrl
rw&m;aomolwdkY\vufrSvnf; u,fEIwfawmfrl\/97;11 tvif;onf w&m;aomoltbdkY? 0rf;ajrmufjcif;onf oabmajzmifhaomolwdkYtbdkY ysKd;BuJvsuf&Sd\/97;12 ajzmifhrwfaomolwdkY? xm0&bk&m;udktrSDjyK 0rf;ajrmufMuavmh/ oefY&Sif;aomemrawmfudk csD;rGrf;Muavmh/

tcef;BuD; ( 98 )
98;1 xm0&bk&m;tm; topfaomoDcsif;udk qdkMuavmh/ tHhbG,faomtrIwdkYudk jyKawmfrlNyD/ vufsmvufawmfESifh oefY&Sif;aomvufHk;
awmf onf udk,fawmftbdkY u,fwifjcif;trIudk jyKavNyD/98;2 xm0&bk&m;onf u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;udkxif&Sm;ap? ajzmifhrwfawmfrljcif; w&m;udkvnf; wyg;trsKd;om;wdkYtm;abmfjy
awmfrlNyD/98;3 oa&vtrsKd;om;wdkY ukPmawmfESifhopmawmfudk atmufarhawmfrlNyD/ igwdkYbk&m;ocif\ u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;udk
ajrBuD;pGef;t aygif;wdkYonfjrif&MuNyD/98;4 ajrBuD;om;taygif;wdkY? xm0&bk&m;tm; a<u;aMumfMuavmh/ toHAvHudkjyK &Tifvef;pGmoDcsif;qdkvsuf csD;rGrf;Muavmh/98;5 apmif;wD; xm0&bk&m;tm;oDcsif;qdkMuavmh/ apmif;wD; wk&d,moHudkjyKMuavmh/98;6 wHydk;ESJc&mudkrIwf? &Sifbk&ifwnf;[laom xm0&bk&m;a&SUawmf a<u;aMumfMuavmh/98;7 xm0&bk&m;a&SUawmf? yifv,fESifhyifv,fwefqmonf toHAvHudkjyKap/ avmu"mwfESifh avmuom;wdkYonf xdkenf;wl?98;8 jrpfwdkYonf vufckyfwD;? awmif&SdorQwdkYonfvnf;&Tifvef;Muap/98;9 taMumif;rlum;? ajrBuD;om;wdkYudk w&m;pD&ifjcif;iSg<uvmawmfrl\/ avmuom;wdkYudk ajzmifhrwfpGmpD&if? vlrsm;udk[kwfrSefjcif;
w&m;twdkif; pD&ifqHk;jzwfawmfrlvwHh/-

tcef;BuD; ( 99 )
99;1
99;2
99;3
99;4
99;5
99;6
99;7
99;8
99;9

xm0&bk&m;onf pdk;pHawmfrl\/ vlrsm;wdkYonf wkefvIyfjcif;&SdMuap/ ackAdrfwGif usdef;0yfawmfrl\/ ajrBuD;onfvIyf&Sm;jcif;&Sdap/xm0&bk&m;onf ZdtkefawmifrSm BuD;jrwfawmfrl\/ vlrsm;taygif;wdkYxuf csD;ajrmufjcif;&Sdawmfrl\/BuD;jrwfaMumuf&GHUbG,faom emrawmfudkcsD;rGrf;Muap/ taMumif;rlum;? emrawmfonf oefY&Sif;jcif;&Sdownf;/w&m;udkESpfoufaom&Sifbk&if\ wefcdk;awmfudkcsD;rGrf;Muap/ udk,fawmfonf rSefaompD&ifjcif;udkwnfapawmfrl\/ ,mukyftrsKd;
w&m;ojzifhjyK? ajzmifhrwfpGm qHk;jzwfawmfrl\/igwdkYbk&m;ocifxm0&bk&m;udkcsD;ajrmufMuavmh/ ajcawmfwif&mcHkatmuf jyyf0yfudk;uG,fMuavmh/ taMumif;rlum;? udk,fawmf
onf oefY&Sif;awmfrlownf;/
,Zfyka&m[dwfarma&SESifhtmkef? emrawmfudkyXemjyKaomol&SarGv? olwdkYonf xm0&bk&m;udkyXemjyK? udk,fawmfonf
xl;awmfrl\/olwdkYtm; rdkCf;wdrfwdkifxJurdefYawmfrl\/ olwdkYonfvnf;? oufaocHawmfrlcsufrsm;udk4if;? pD&ifxHk;zGJUawmfrlcsufrsm;ukd4if; apmihf
a&SmufMu\/tuREfkyfwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;? udk,fawmfonf olwdkYudkxl;awmfrl\/ olwdkYtrIaMumifhtjypfay;aomfvnf;? olwdkYudkonf;cH
aom bk&m;jzpfawmfrl\/igwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;udk csD;ajrmufMuavmh/ oefY&Sif;aomawmifawmfrSm jyyf0yfudk;uG,fMuavmh/ taMumif;rlum;? igwdkY\
bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oefY&Sif;awmfrlownf;/-

tcef;BuD; ( 100 )
100;1 ajrBuD;om;taygif;wdkY? xm0&bk&m;tm;a<u;aMumfMuavmh/100;2 xm0&bk&m;\trIawmfudk 0rf;ajrmufpGmaqmif&GufMuavmh/ &Tifvef;pGmoDcsif;qdkvsuf? txHawmfodkY0ifMuavmh/523

100;3 xm0&bk&m;onf bk&m;ocifjzpfawmfrlonf[k odrSwfMuavmh/ xm0&bk&m;onf igwdkYudkzefqif;awmfrl? igwdkY\t&Sifjzpfawmfrl\/


igwdkYonfvnf; xm0&bk&m;\vljzpfMu\/ txHawmf usufpm;aomodk;pkvnf;jzpfMu\/100;4 aus;Zl;awmfBuD;ygonf[k 0efcHvsuf? wHcg;awmfwdkYudk4if;? *kPfawmfudkcsD;rGrf;vsuf wefwdkif;awmfwdkYudk4if; 0ifMuavmh/ aus;Zl;awmf
udk csD;rGrf;emrawmfudk aumif;BuD;ay;Muavmh/100;5 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf aumif;jrwfawmfrl\/ ukPmawmfonf tpOftNrJ&Sd? opmawmfonf umvtqufquf
wnfavownf;/

tcef;BuD; ( 101 )
101;1 igonf oem;pHkrufjcif;? w&m;ojzihfpD&ifjcif;udk taMumif;jyKoDcsif;qdkygrnf/ tdk xm0&bk&m;? a&SUawmfoDcsif;qdkygrnf/101;2 pHkvifaomw&m;twdkif; ynmowdESifhusifhygrnf/ udk,fawmfonftuREfkyfqDodkY tb,fumvrS<uvmawmfrlrnfenf;/ udk,ftdrfwGif
oefY&Sif;aompdwfESvHk;ESifhusifhygrnf/101;3 t"rtrIt&mudk rsufarSmufrjyKyg/ vrf;vTJaomol\trIudk &GH&Smonfjzpf? igrrSDruyf&/101;4 oabmaumufaomolonf ighxHrSxGufoGm;&rnf/ raumif;aomolESifhigraygif;abmf/101;5 rdrdtdrfeD;csif;\toa&udk wdwfqdwfpGmzsufaomoludk igy,fjzwfrnf/ rsufESmaxmifvTm; pdwfjrifhaomoludkonf;rcH/101;6 opm&Sdaomjynfom;wdkYonf ighxHrSmaernftaMumif; olwdkYudkigMunfhIrnf/ pHkvifaomw&m; usifvnfaomolonf ig\trIudk
aqmif&Guf&rnf/101;7 vSnfhpm;wwfaomolrlum;? ightdrf rae&/ rkompum;udk ajymwwfaomolonfvnf;? ighrsufarSmuftcGifhr&Sd&/101;8 qdk;aomtrIudkjyKaomoltaygif;wdkYudk xm0&bk&m;\NrdKUawmfrSy,fjzwfrnftaMumif;? rw&m;aomjynfom;&SdorQwdkYudk apmapm
zsufqD;avthHownf;/

tcef;BuD; ( 102 )
qif;&Jaomolonf ndK;i,faompdwfESifhxm0&bk&m;a&SUawmf
nnf;wGm;jrnfwrf;jyKaomyXem/
102;1 tdkxm0&bk&m;? tuREfkyf\yXemudk em;axmifawmfrlyg/ tuREfkyfatmf[pfjcif; toHonf a&SUawmfodkYa&mufygapaom/102;2 ab;a&mufonfumv rsufESmawmfudktuREfkyfrSvTGJawmfrrlygESifh/ tuREfkyfac:aomtcg em;axmifawmfrlyg/ tvsiftjrefxl;
awmfrlyg/102;3 taMumif;rlum;? tuREfkyf\ aeY&ufumvonf rD;cdk;uJhodkYukefwwfyg\/ tuREfkyf\tdk;wdkYonf rD;acs;uJhodkYuRrf;Muyg\/102;4 tuREfkyf\ESvHk;onf jrufyifuJhodkY txdtcdkufcH&? ndK;EGrf;vsuf&Sdyg\/ tpmpm;jcif;udpudkyif arhavsmhwwfyg\/102;5 udk,fnnf;wGm;jcif;toHaMumifh? tuREfkyf\tdk;wdkYonf ta&uyfvsuf&SdMuyg\/102;6 tuREfkyfonf vGifjyifaeaom0HydkuJhodkY4if;? awmaeaomZduGufuJhodkY4if;jzpfyg\/102;7 tuREfkyfonf tdrfrdk;ay:rSm waumifwnf;ae&aom iSufuJhodkYjzpf apmifhvsufae&yg\/102;8 tuREfkyf&efolwdkYonf waeYvHk;uJh&JUMuyg\/ tuREfkyfwbuf apmfum;aomolwdkYonf tuREfkyfudkyHkcdkif; usdefqdkwwfMuyg\/102;9 pdwfawmfrajy?
102;10 trsufxGufawmfrlaomaMumifh? tuREfkyfonfjymudk rkefYuJhodkYpm;&yg\/ aomufaomtcgvnf;? rsuf&nfa&maomuf&yg\/
udk,fawmf onf tuREfkyfudkcsD;ajrmufNyD;rS atmufodkYcsawmfrlNyD/102;11 tuREfkyf\aeY&ufwdkYonf &Snfvsm;aomt&dyfuJhodkYjzpf? jrufyifuJhodkY tuREfkyfndK;EGrf;yg\/
102;12 tdk xm0&bk&m;? udk,fawmfonf edpxm0&jzpfawmfrl\/ emrawmfonf umvtpOftqufwnfyg\/102;13 xawmfrlyg/ ZdtkefNrdKUudkoem;awmfrlyg/ ZdtkefNrdKUudku,froem;&aomtcsdef? csdef;csufawmf rlaomtcsdefa&mufygNyD/102;14 udk,fawmf\uRefwdkYonf xdkNrdKU\ausmufcJwdkYudkyif ESpfouf? ol\ajrrIefYudkyifpHkrufMuyg\/102;15 wyg;trsKd;om;wdkYonf xm0&bk&m;\emrawmfudk4if;? avmuD&Sifbk&iftaygif;wdkYonf bkef;awmfudk4if; aMumuf&GHUMuygvdrfhrnf/102;16 xm0&bk&m;onf ZdtkefNrdKUudkwnfaxmif? bkef;awmfESifhwuG xif&Sm;awmfrlvdrfhrnf/102;17 udk;uG,f&mrJhaomolwdkY qkawmif;jcif;taMumif;udk rxDrJhjrifrjyK? olwdkY\ yXemudkrSwfawmfrlvdrfhrnf/102;18 xdktaMumif;t&mudk aemufjzpfvwHhaomvlrsKd;tbdkY a&;rSwf&rnf/ jyKjyifawmfrlvwHhaomvlwdkYonf xm0&bk&m;udk csD;rGrf;Mu
vdrfhrnf/102;19-22 csKyfxm;aomol\ nnf;wGm;oHudk em;axmifjcif;iSg4if;? ao&rnfholwdkYudk vTwfjcif;iSg4if;? twdkif;wdkif;tjynfjynfaom
vlrsKd;wdkYonf xm0&bk&m;\0wfudkjyKvsufpka0;Muaomtcg? Zdtkefawmifay:? a,k&SvifNrdKU? xm0&bk&m;\emrawmfESifh
*kPfaus;Zl;awmfudkxif&Sm; apjcif;iSg4if;? oefY&Sif;&mXmeawmftxG#fu iHkYMunfhawmfrl? aumif;uifay:u xm0&bk&m;onfajrBuD;udk
IrSwfawmfrl\/
102;23 vrf;c&D; ig\tpGrf;udkavsmhapjcifiSg4if;? ig\aeY&ufumvudkwdkapjcif;iSg4if; jyKawmfrlaomtcg?524

102;24 igavQmufaomtcsuf[lrlum;? tdk tuREfkyf\bk&m;? tuREfkyfudktoufysKdpOfyif y,f&Sif;awmfrrlygESifh/ udk,fawmf\ESpfwdkYonf


umvtpOf tqufNrJMuyg\/102;25 udk,fawmfonf a&SUOD;pGm ajrBuD;udkwnfawmfrlNyD/ rdkCf;aumif;uifonfvnf; vufawmfESifhzefqif;aomt&mjzpfyg\/102;26 xdkt&mwdkYonf ysufpD;jcif;odkYa&mufaomfvnf; udk,fawmfonftNrJwnfawmfrl\/ xdkt&m&SdorQwdkYonf t0wfuJhodkYa[mif;EGrf;jcif;odkY
a&muf? udk,fawmfonf0wfvHkudk vJouJhodkYvJawmfrlojzifh? ajymif;vJjcif;&SdMuaomfvnf;?102;27 udk,fawmfonf ajymif;vJawmfrrlyg/ toufawmfvnf; rukefrqHk;&yg/102;28 udk,fawmfuRefwdkY\ om;ajr;wdkYonfwnf? trsKd;tET,fonfvnf; a&SUawmfNrJNrHygvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 103 )
103;1 tdkigh0dnmOf? xm0&bk&m;udk aumif;BuD;ay;avmh/ ig\txJrSm&SdorQwdkY? oefY&Sif;aomemrawmfudk aumif;BuD;ay;Muavmh/103;2 tdkigh0dnmOf? xm0&bk&m;udk aumif;BuD;ay;avmh/ aus;Zl;awmftaygif;udkrarhavsmhESifh/103;3 oif\tjypftvHk;pHkwdkYudkajzvTwf? oif\tema&m*g&SdorQwdkYudkvnf; aysmufapawmfrl\/103;4 oif\toufudk zsufqD;jcif;xJua&G; aus;Zl;awmf? ukPmawmfrsm;ESifh oif\acgif;udkywf&pfawmfrl\/103;5 oifhudk toufBuD;pOf? aumif;aomt&mESifha&mifh&Japawmfrlojzifh? oif\t&G,fonf a&Tvif;w\t&G,fuJhodkY jyKjyifjcif;&Sd\/
103;6 xm0&bk&m;onf nOf;qJjcif;udkcH&orQaomolwdkYtbdkY w&m;ay; pD&ifqHk;jzwfawmfrl\/103;7 bmom"avhawmfwdkYudk arma&S4if;? pD&ifawmfrlaomtrIt&mwdkYudk oa&vtrsKd;om;wdkY4if; jyawmfrlNyD/103;8 xm0&bk&m;onf oem;wwfaomoabm? aus;Zl;jyKwwfaomoabm? pdwf&Snf? ukPm<u,f0aom oabm&Sdawmfrl\/103;9 tpOfrjywftjypfwifawmfrlonfr[kwf/ tNidK;udktNrJxm;awmfrlonfr[kwf/103;10 igwdkYjypfrSm;jcif;ESifhtavsmuf igwdkYjyKawmfrrlwwf/ igwdkY'kpdkuf&Sdonftwdkif; tjypfudkay;awmfrrlwwf/103;11 ajrBuD;ay:wGif aumif;uiftjrifh&Sdonftwdkif;? xm0&bk&m;udk aMumuf&GHUaomolwdkY ukPmawmfonftm;BuD;ay\/103;12 ta&SUrsufESmpGef;onf taemufrsufESmpGef;ESifha0;onftwdkif;? igwdkYtjypfrsm;udk igwdkYESifha0;apawmfrl\/103;13 tbonf om;wdkYudkoem;pHkrufonfenf;wl? xm0&bk&m;onf aMumuf&GHUaomolwdkYudk oem;pHkrufawmfrl\/103;14 taMumif;rlum;? igwdkYudk,fcEmudkodawmfrl\/ igwdkYonf ajrrIefYjzpfaMumif;udk atmufarhawmfrl\/103;15 vlwdkY\aeY&ufumvonf jrufyifuJhodkYjzpf\/ vlonfv,fjyif&Sdaom yef;yGifhuJhodkYyGifhwwf\/103;16 avonfvGefoGm;vQif tyGifhaysmuf? ol\ae&monf aemufwzef olUudkrod&m/103;17 xm0&bk&m;\ukPmawmfrlum;? aMumuf&GHUaomolwdkYtay:odkY umvtpOftquf oufa&mufwwf\/103;18 opmawmfudkapmifh ynwfawmfwdkYudkusifhjcif;iSg? owdjyKaomolwdkY\ om;pOfajr;qufwdkYonf ukovw&m;awmfESifhqdkif&Mu\/
103;19 xm0&bk&m;onfyvifawmfudk aumif;uifbHkwnfawmfrl? tmPmawmfonf cyfodrf;aomt&yfwdkYudkESHYjym;\/103;20 wefcdk;BuD; EIwfuywfawmftoHudkem;axmifvsuf? trdefYawmftwdkif;aqmif&Gufaom aumif;uifwrefawmfwdkYxm0&bk&m;udk
aumif;BuD;ay;Muavmh/103;21 tvdkawmfodkYvdkufaomtrIawmfxrf;? aumif;uifAdkvfajcawmftaygif;wdkY? xm0&bk&m;udkaumif;BuD;ay;Muavmh/103;22 EdkifiHawmft&yf&yf pD&ifzefqif;awmfrlorQwdkY? xm0&bk&m;udk aumif;BuD;ay;Muavmh/ tdkigh0dnmOf? xm0&bk&m;udk aumif;BuD;
ay;avmh/

tcef;BuD; ( 104 )
104;1 tdkigh0dnmOf? xm0&bk&m;udk aumif;BuD;ay;avmh/ tuREfkyf\bk&m;ocifxm0&bk&m;? udk,fawmfonf tvGefBuD;jrwfawmfrl\/
bkef;wefcdk;tmEkabmfESifh wefqmqifawmfrl\/104;2 t0wfESifhNcHKouJhodkY? tvif;ESifhudk,fawmfudk NcHKawmfrlxaom? rdkCf;aumif;uifudk rsufESmMuufuJhodkY Muufawmfrlxaom?104;3 aeawmfrl&mtxufcef;? tjrpfudka&wnfawmfrlxaom? rdkCf;wdrf&xm;udkpD;? avtawmifwdkYjzifh <uoGm;awmfrlxaom?104;4 rdrdwrefwdkYudkavuJhodkY4if;? rdrdtaptygwdkYudk rD;vQHuJhodkY4if; jzpfapawmfrlxaom?104;5 ajrBuD;tjrpfudk umvtpOftNrJra&GUrvIyfapjcif;iSg? wnfawmfrlaombk&m;aywnf;/
104;6 udk,fawmfonf ajrBuD;udkt0wfESifhzHk;ouJhodkY? yifv,fESifhzHk;awmfrl? a&wdkYonf awmifrsm;ay:rSm&yfaeMuyg\/104;7 wzef qHk;rawmfrl olwdkYonfajy;Muyg\/ rdkCf;csKef;awmfrloHudkMum;? tvsiftjrefjyef oGm;Muyg\/104;8 awmifwdkYonfwufvsuf? csKdifhwdkYonfqif;vsuf? olwdkYbdkYcGJcefYawmfrlaomt&yfodkY a&mufMuyg\/104;9 a&wdkYonfjyefvm ajrBuD;udkrvTrf;rdk;apjcif;iSg? rausmf&aome,fpyfudk ydkif;jcm;awmfrl\/104;10 xm0&bk&m;onf csKdifhrsm;xJodkY prf;a&udkvTwfawmfrl? a&onf awmifwdkYwGifpD;vsuf?104;11 ajrwd&pmeftaygif;wdkYtm; aomuf&aomtcGifhudkay;\/ jrnf;dkif;wdkYonf tiwfajy&Mu\/104;12 xdka&tem;rSm rdkCf;aumif;uifiSufwdkYonf ae&mus? opfyiftcuftvufwdkYwGifa<u;aMumfMu\/525

104;13 txufcef;awmfxJuawmifrsm;udk a&ay;awmfrl\/ pD&ifjyKjyifawmfrljcif;tusKd;aMumifh? ajrBuD;onf a&mifh&Jvsuf&Sd\/104;14 wd&pmefbdkYjrufyifudk4if;? vloHk;bdkY pyg;yifudk4if; aygufapawmfrlojzifh/ ajrBuD;xJu rkefYudkxkwfabmfawmfrl\/104;15 pyspf&nfonfvnf; vlwdkYudk&Tifvef;ap\/ qDtm;jzifhvnf; olwdkYrsufESmudkajymifapawmfrl\/ rkefYonfvnf;? olwdkYESvHk;udkaxmuf
r\/104;16 xm0&bk&m;\ opfyif? pdkufawmfrlaomavAEkeftm&ZfyifwdkYonfvnf; a&mifh&Jvsuf&SdMu\/104;17 xdktyifwdkY iSufwdkYonf todkufvkyfwwfMu\/ xif;l;yifwdkY awmief;wdkYonf ae&muswwfMu\/104;18 jrifhaomawmifwdkYonf awmqdwfrsm;rSDcdk&m? ausmufwdkYonf &Smzef,kefrsm;rSDcdk&mjzpfMu\/104;19 csdef;csufaomtcsdefbdkY? vudkzef;qif;awmfrlNyD/ aeonfvnf;? rdrd0if&aomtcsdefudkod\/
104;20 udk,fawmfonf arSmifrdkufudk pD&ifawmfrlnOfhjzpfyg\/ xdktcsdef awmwd&pmef taygif;wdkYonfwGm;vsuf xGufwwfMuyg\/104;21 jcaoFhysKdwdkYonf vk,ufjcif;tvdkiSga[muf? bk&m;ocifhxHrSm tpmudk&SmMuyg\/104;22 wzefaexGufjyefvQif? olwdkYonfqkwfoGm;aeNrJwGif;wdkYtdyfaeMuyg\/104;23 vlonfvnf; vkyfaqmifjyKrljcif;iSg nOD;wdkifatmifxGufoGm;yg\/104;24 tdk xm0&bk&m;? udk,fawmfpD&ifjyKjyifawmfrlaomt&mwdkYonf tvGefrsm;jym;yg\/ &Sd&SdorQwdkYudk ynmawmftm;jzifh zefqif;awmfrl\/
ajrBuD;onfb@mawmfESifh<u,f0yg\/
104;25 ra&rwGufEdkifatmif wGm;wwfaomwd&pmeftp&Sdaom wd&pmeftBuD;ti,ftrsm;wdkYae&m BuD;rm;us,f0ef;aomork'&mvnf;&Sdyg
ao;\/104;26 xkdt&yf oabFmwdkYonf oGm;vmMuyg\/ xdkt&yf uGefYjrL;apjcif;iSg zefqif;awmfrlaom ig;BuD;v0doefonfvnf;&Sdyg\/104;27 xkdokdYaomwd&pmeftaygif;wdkYonf tcsdefwefvQiftpmauR;awmfrlapjcif;iSg? udk,fawmfudk ajrmfvifhvsufaeMuyg\/104;28 udk,fawmfcsxm;awmfrlonftwdkif; olwdkYonfodrf;,lMuyg\/ vufawmfudkzGifhawmfrlaom tm;jzifh? olwdkYonfaumif;aomt&mESifh
a&mifh&JMuyg\/104;29 rsufESmawmfudkvTJawmfrlvQif? olwdkYonfyifyef;Muyg\/ olwdkYtoufudk kyfodrf;awmfrlvQif? olwdkYonfao rdrdwdkYajrrIefYxJodkYjyef
oGm;Muyg\/104;30 wzef 0dnmOfawmfudkvTwf? olwdkYudk zefqif;awmfrlojzifh? ajrBuD;rsufESmudk topfjyKjyifawmfrl\/
104;31 xm0&bk&m;\bkef;awmfonf edptNrJwnf\/ xm0&bk&m;onf rdrdtrIawmfwdkYwGif 0rf;ajrmufawmfrl\/104;32 ajrBuD;udkMunfhIawmfrl olonfwkefvIyfwwf\/ awmifwdkYudkwdkYawmfrl? olwdkYonf rD;cdk;xGufwwfMuyg\/104;33 igonftouf&SifpOf? xm0&bk&m;udk oDcsif;qdkrnf/ igjzpfonfumvywfvHk;? ig\bk&m; ocifudk axmremoDcsif;qdkrnf/104;34 igO'gef;usL;jcif;toHonf ESpfoufawmfrlbG,fjzpf? xm0&bk&m;ig&Tifvef;vdrfhrnf/104;35 jypfrSm;aomolwdkYudk ajrBuD;rSokwfoify,f&Sif;? rw&m;aomolwdkYonf aemufwzef rjzpf&Mu/ tdkigh0dnmOf? xm0&bk&m;udkaumif;BuD;
ay;avmh/ [mavvk,/

tcef;BuD; ( 105 )
105;1 xm0&bk&m;\ *kPfaus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;Muavmh/ emrawmfudkyXemjyKMuavmh/ trIawmfwdkYudk vlrsm;wdkYtm;jyoMuavmh/105;2 xm0&bk&m;udk oDcsif;qdkMuavmh/ qmvHoDcsif;udkqdkMuavmh/ tHhbG,faom trIawmftaygif;wdkYudk a[majymMuavmh/105;3 oefY&Sif;aomemrawmf 0g<um;0rf;ajrmufMuavmh/ xm0&bk&m;udk&SmaomolwdkYonf pdwfESvHk;&Tifvef;Muap/105;4 xm0&bk&m;ESifh wefcdk;awmfudk&SmMuavmh/ rsufESmawmfudk tpOfrjywf&SmMuavmh/105;5 pD&ifawmfrlaom tHhMobG,fwdkYudk4if;? xl;qef;aomtrIawmfwdkYESifh EIwfxGufynwfwdkYudk4if; atmufarhMuavmh/105;6 xm0&bk&m;\uReftmjA[HtrsKd;? a&G;aumufawmfrlaom,mukyftET,fwdkY?105;7 udk,fawmfjrwf xm0&bk&m;onf igwdkYbk&m;ocifjzpfawmfrl\/ ajrBuD;wjyifvHk; w&m;pD&ifydkifawmfrl\/105;8-12 igonf oifwdkYtarGcH&mbdkY cgemefjynfudk oifay;rnf[k igwdkYtrsKd;onfta&twGuf tm;jzifhrrsm;? tvGefenf; xdkjynf
{nfhonfjzpfvsufaeaomtcg? tmjA[H*wdxm;? Zmufusdefqdkawmfrlvsuf? ,mukyfNrJNrHaomw&m;? oa&v edpxm0&
y#dnmOf jzpfapjcif;iSg? vlrsKd;tqufwaxmifwdkifatmif rdefY>rufawmfrlaomEIwfuywfwnf;[laom 0efcHjcif;w&m;awmfudktpOft
NrJatmufarhawmfrl\/105;13 olwdkYonf wNrdKUrSwNrdKUodkY4if;? wEdkifiHrSwEdkifiHodkY4if;? vSnfhvnf oGm;Muaomtcg?105;14 olwdkYudk nOf;qJapjcif;iSg tb,foltm;rQ tcGifhay;awmfrrl/ olwdkYtwGufvnf; &Sifbk&ifwdkYudkqHk;rvsuf?105;15 ighxHbdfodufcHaomolwdkYudk rxdrcdkufESifh/ ig\ya&mzufwdkYudk tjypfrjyKESifh[k rdefYawmfrl\/
105;16 wzefwHk? xdkjynf rGwfodyfjcif;ab;udk ac:? tpmtm[m&wnf;[laom taxmuftyifh&SdorQudk csKd;zsufawmfrlaomtcg?105;17 uRefjzpfapbdkYta&mif;cH&aoma,moyfudk olwdkYa&SUrSmapvTwfawmfrl\/105;18 olUudkajccsif;cwf oHESifhnOf;qJMu\/105;19 ol\pum;rjynfhpHkrSDwdkifatmif? xm0&bk&m;\ trdefYawmftwdkif;pHkprf;jcif;udkcH&\/105;20 vlwdkYudk tpdk;&aomt&Sifwnf;[laom &Sifbk&ifonfapvTwf olUudkEIwfNyD;rS csrf;omay;awmfrl\/105;21 olonf rdrdtvdk&Sdonftwdkif; rif;t&m&SdwdkYudk csnfaESmif? rSL;awmf
526

105;22 rwfawmfwdkYudk qHk;rydkifaomtcGifhESifh eef;awmftkyf? EdkifiHawmftkyft&m xdkoludkcefYxm;awmfrl\/


105;23 oa&vonfvnf; tJ*kwKjynfodkYa&mufvm? ,mukyfonf [mrtrsKd;ae&mjynfwnf;cdk\/105;24 bk&m;ocifonf rdrdvlwdkYudktvGefrsm;jym;ap? &efolwdkYxuftm;BuD;apawmfrl\/105;25 rdrdvlwdkYudk &efolwdkYonfrkef;? rdrduRefwdkYudky&d,m,fjyKrnftaMumif;? xdkolwdkYpdwfESvHk;udkajymif;vJapawmfrl\/105;26 wzef rdrduRefarma&SESifha&G;aumufawmfrlaom tmkefudkapvTwfawmfrl\/105;27 tJ*kwKjynfom;wdkYwGif? vuPmoufaoawmfwdkYudkjy? [mrtrsKd;ae&mjynf tHhbG,faomtrIwdkYudkjyKMu\/105;28 arSmifrdkufudkapvTwf? rdkufrJapawmfrl\/ olwdkYonf EIwfuywfawmfudk qefYusifbufrjyK&Mu/105;29 olwdkYa&rsm;udk taoG;jzpfap? ig;rsm;udkaoapawmfrl\/105;30 olwdkYajronf rsm;pGmaombm;wdkYudk rif;tdyf&mtcef;wdkYyifbGm;av\/105;31 trdefYawmf&Sd ,if&JESifhjcifwdkYonf wjynfvHk;udkESHYjym;Mu\/105;32 rdkCf;a&tpm; rdkCf;oD;udk4if;? olwdkYajray:rSm rD;vQHudk4if;ay;awmfrl\/105;33 olwdkYpyspfEG,fyifESifh oabFmozef;yifwdkYudkxdcdkuf? wjynfvHk;&Sdaomopfyifrsm;udk csKd;awmfrl\/105;34 trdefYawmf&Sd ra&wGufEdkifatmif? t&mbusKdif;ESifh ,mvufusKdif;wdkYonfvm?105;35 olwdkYjynfrSm [if;oD;[if;&Guf&SdorQwdkYudk4if;?ajrMoZm toD;tESHwdkYudk4if; udkufpm;Mu\/105;36 olwdkYtpGrf;owdtxG#ftjrwfwnf;[laom olwdkYjynfrSm om;OD;taygif;wdkYudk 'Pfcwfawmfrl\/
105;37 rdrdvlwdkYudka&TaiGygvsuf xkwfaqmifawmfrl? olwdkYtpkpk tm;enf;aomolwa,mufrQr&Sd/105;38 tJ*kwKjynfonf olwdkYudkaMumufaomaMumifh? olwdkYonf xGufoGm;aomtcg wjynfvHk;0rf;ajrmuf\/105;39 olwdkYtay:rSmrdkCf;wdrfudk jzefYrdk;? nOfhtcg vif;p&mbdkYrD;udkay;awmfrl\/105;40 olwdkYonf awmif;aomtcg iHk;rsm;udk aqmifcJhawmfrl? olwdkYudkaumif;uifrkefYESifh a&mifh&Japawmfrl\/105;41 ausmufudkvnf; zGifhvSpfawmfrlojzifh? a&onfxGuf aoGUajcmufaomt&yf jrpfuJhodkYpD;oGm;av\/105;42 taMumif;rlum;? rdrduReftmjA[H xm;cJhbl;aom oefY&Sif;aom*wdawmfudk atmufarhawmfrl\/105;43 a&G;aumufawmfrlaom rdrdvlwdkYudk0rf;ajrmuf&Tifvef;jcif;ESifhwuG xkwfaqmifawmfrl\/105;44 olwdkYonf txHk;tzGJUawmfwdkYtwdkif;usifh? ynwfw&m;awmfudk apmifha&SmufrnftaMumif;? wyg;trsKd;om;wdkY\ajrudk ay;awmfrl
ojzifh? olwdkYonf tjcm;aomvlwdkY\tvkyfxJodkY 0ifpm;&Mu\/ [mavvk,/

tcef;BuD; ( 106 )
106;1 xm0&bk&m;onf aumif;jrwfawmfrl? ukPmawmftpOftNrJwnfaomaMumifh *kPfaus;Zl;awmfudk csD;rGr;fMuavmh/106;2 xm0&bk&m;\ wefcdk;BuD;jcif; t&mawmfwdkYudktb,folajymEdkifoenf;/ *kPfaus;Zl;awmfudk tb,folonf tukeftpifabmfjyEdkif
oenf;/106;3 cyfodrf;aomtcgwdkY w&m;udkapmifha&Smuf? ajzmifhrwfpGmusifhaomolwdkYonf r*Fvm&SdMu\/
106;4 tdk xm0&bk&m;? tuREfkyfonf a&G;aumufawmfrlaomolwdkY\ aumif;usKd;udk jrifapjcif;iSg4if;?
106;5 udk,fawmf\ vlrsKd;0rf;ajrmufjcif;0rf;ajrmuf? udk,fawmf\tarGjzpfaom olwdkYESifhtwl 0g<um;&Tifvef;apjcif;iSg4if;? udk,fawmf\
vlwdkYcH&aomapwemawmfESifhwuG? tuREfkyfudk atmufarhawmfrlyg/ tuREfkyfudktMunfhtI<uvm u,fwifawmfrlyg/106;6 tuREfkyfwdkYonf bdk;ab;wdkYESifhtwl jypfrSm;MuygNyD/ 'kpdkufudkjyKMuygNyD/ rw&m;aom trIudkjyKMuygNyD/106;7 tJ*kwKjynfjyKawmfrlaom tHhMobG,fwdkYudk bdk;ab;wdkYonf em;rvnfMu/ rsm;pGmaom ukPmawmfudk ratmufarhMu/ yifv,f
em;? {'Hkyifv,fem;rSmykefuefMuyg\/106;8 odkYaomfvnf;? r[mwefckd;awmfudk xif&Sm;apjcif;iSg? emrawmf\taMumif;aMumifh olwdkYudk u,fwifawmfrl\/106;9 {'Hkyifv,fudk qHk;rawmfrl? yifv,fa&onf cef;ajcmufav\/ awmydkYaqmifouJhodkY eufeJ&mt&yf olwdkYudkydkYaqmifawmfrl\/106;10 rkef;aomol\vufrS olwdkYudku,fwif? &efol\vufrS a&G;EIwfawmfrl\/106;11 &efol wpHkwa,mufudkrQ rusef&pfapjcif;iSg? a&onfvTrf;rdk;av\/106;12 xdktcg pum;awmfudk,Hk *kPfaus;Zl;awmfudk oDcsif;qdkMu\/106;13 odkYaomfvnf;? trIawmfudk tvsiftjrefarhavsmhonfjzpf? tBuHtpnfawmfudk rqdkif;rvifhbJ?106;14 awmtvGefwyfruf? vlqdwfnH&mt&yf bk&m;ocifudkpHkprf;Mu\/106;15 olwdkYawmif;aomqkudk ay;awmfrl\/ odkYaomfvnf;? olwdkYydefBuHKjcif;udk oGif;ay;awmfrl\/
106;16 xdkolwdkYonfvnf;? wyfxJrSmarma&Sudk4if;? xm0&bk&m;\ oefY&Sif;oltmkefudk4if;? jiLplMu\/106;17 ajrBuD;onfuGJvsuf 'goefudkrsKd? tbd&H\ toif;t0ifudkzHk;tkyfav\/106;18 olwdkYtoif;t0ifxJrSmrD;IdU? rw&m;aomolwdkYudk avmifav\/106;19 olwdkYonfa[m&yfawmifem;rSm EGm;oi,fudkvkyf? t&nfoGef;aomkyfwkudkjyyf0yfudk;uG,fMu\/106;20 olwdkY\bkef;udkvJ jrufudkpm;aom EGm;\yHko@mefudk,lMu\/106;21 tJ*kwKjynf BuD;aomtrIwdkYudk4if;?

527

106;22 [mrtrsKd;ae&mjynf tHhbG,faomtrIwdkYudk4if;? {'Hkyifv,fem;rSm aMumufrufbG,faom trIwdkYudk4if;jyK? u,fwifawmfrlaom


t&Sifbk&m;ocifudk arhavsmhMu\/106;23 xdktcg a&G;aumufawmfrlaom arma&Sonf trsufawmfudkvTJ? xdkolwdkYudk zsufqD;awmf rrlapjcif;iSg? zsufqD;&mt&yf? a&SUawmf
r&yfvQif? olwdkYudkzsufqD;rnf[k tBuH&Sdawmfrl\/
106;24 xkdolwdkYonfvnf;pum;awmfudkr,Hk? om,maomjynfudkrxDrJhjrifjyKMu\/106;25 rdrdwdkYwJrsm; qefYusifbufjyK? xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfudk em;raxmifbJaeMu\/106;26 xdkaMumifh olwdkYudk awmvSJjcif;iSg4if;?106;27 olwdkYtrsKd;tET,fudk wyg;trsKd;om;wdkYwGifvSJ? tjynfjynft&yf&yfodkY uGJjym;apjcif;iSg4if;? olwdkYwbuf usdefqdkawmfrl\/
106;28 xdkolwdkYonf Amvay*k&bk&m;rSD0J vlaoa&SUrSmylaZmfaom,Zfaumifudk pm;Mu\/
106;29 xkdodkY rdrdwdkYtrIrsm;tm;jzihf trsufawmfudkEId;aqmf? umvemonf olwdkYudkvk,ufav\/106;30 xdktcg zde[wfonfx w&m;pD&ifojzifh? umvemonfNidrf;av\/106;31 xdktrIudk ol\ajzmifhrwfjcif;uJhodkY vlrsKd;tqufqufwnfaom umvtpOfrjywfrSwf&ownf;/106;32 wzef ar&dba&tem;rSm trsufawmfudkEId;aqmfMuojzihf? olwdkYtwGufaMumifh arma&Str*Fvmjzpfav\/106;33 ol\pdwfudk csKyfcs,faESmifh&SufMuojzifh? olonf trSwfwrJh>rufqdk\/106;34 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonf twdkif;rjyK? wyg;trsKd;om;wdkYudk rzsufqD;bJaeMu\/106;35 olwdkYESifha&maESm olwdkY\bmom"avhudkoifMu\/106;36 olwdkY\ kyfwkrsm;udk 0wfjyK ausmhuGif;ausmhrdMu\/106;37 udk,fom;orD;wdkYudk ewfqdk;wdkYtm;,ZfylaZmfMu\/106;38 xdkodkY tjypfr&Sdaom olwdkY\taoG;? cgemefkyfwkwdkYa&SUrSm ,ZfylaZmfaomudk,fom;orD;wdkY\ taoG;udkoGefMu? xdkajronftaoG;ESifh
npfnL;av\/106;39 olwdkYonf udk,ftusifhtm;jzifh udk,fudknpfnL;ap? udk,ftrIwdkYwGifrSm;,Gif;Mu\/
106;40 xdkaMumifh xm0&bk&m;onf rdrdvlwdkYudktrsufawmfxGuf? rdrdtarGawmfudk &GH&Smawmfrl\/106;41 olwdkYudk wyg;trsKd;om;wdkYvufodkY tyfawmfrlojzifh? rkef;aomolwdkYonftkyfpdk;&Mu\/106;42 &efolwdkYonfnOf;qJ? olwdkYonf &efolwdkYatmufrSmESdrfhcsjcif;udkcH&Mu\/106;43 olwdkYudkBudrfzefrsm;pGm u,fEIwfawmfrlaomfvnf;? ykefuefaomtBuHudkomBuH? rdrdwdkY'kpdkuftjypfaMumifh ESdyfpufjcif;udkcH&Mu\/106;44 wzef olwdkYatmf[pfjcif;udk Mum;awmfrlvQif? olwdkYqif;&J'kuudk MunfhIojzifh?106;45 0efcHjcif;*wdawmfudk olwdkYtbdkY atmufarh? ukPmawmfrsm;jym;onftwdkif; aemifw&awmfrl\/106;46 olwdkYudk csKyfxm;odrf;oGm;aomoltaygif;wdkYonf oem;&MurnftaMumif;jyKawmfrl\/
106;47 tuREfkyfwdkY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;? oefY&Sif;aomemrawmf\ *kPfaus;Zl;awmfonf BuD;vSyg\[k tuREfkyfwdkYonf0efcH?
udk,fawmfudk csD;rGrf;jcif; 0g<um;0rf;ajrmufrnf taMumif;? tuREfkyfwdkYudku,fwifvsuf? wyg;trsKd;om;wdkYtxJu EIwf,lpkodrf;
awmfrlyg/106;48 oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf urmtqufquf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/ vlcyfodrf;wdkYonf tmrif[k0efcHMuap/
[mavvk,/

tcef;BuD; ( 107 )
107;1 xm0&bk&m;onf aumif;jrwfawmfrl? ukPmawmf tpOftNrJwnfaomaMumifh?
107;2 *kPfaus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;Muavmh/107;3 &efol\vufrS xm0&bk&m;EIwf ta&SUtaemufawmifajrmuft&yf&yfxJu pkodrf;aomolwnf;[laom? a&G;awmfrlaomolwdkY
onf0efcHMuap/107;4 olwdkYonfawmwGif vlqdwfnH&mt&yfvnf? aep&mNrdKUodkYa&mufaom vrf;udkrawGUMu/107;5 qmiwfrGwfodyfpdwfysufMu\/107;6 qif;&JcH&aomtcg? xm0&bk&m;udk atmf[pf? qif;&J'kuxJu q,fEIwfawmfrl\/107;7 olwdkYaep&mNrdKUodkY a&mufapjcif;iSg? ajzmifhaomvrf;jzifh ydkYaqmifawmfrl\/107;8 vlom;wdkY jyKawmfrlaom ukPmESifhtHhbG,faom trIawmfwdkYudkaxmuf? xm0&bk&m;\ *kPfaus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;Muap/107;9 taMumif;rlum;? awmifhwaom0dnmOfudk a&mifh&Jap? rGwfodyfaom0dnmOfudkvnf; aumif;aomt&mESihf0apawmfrl\/
107;10 xdkolwdkYonf bk&m;ocif\trdefYawmfudk jiif;qef?
107;11 tjrifhqHk;aombk&m;\tBuHawmfudk rxDrJhjrifjyKaomaMumifh? arSmifrdkfuf? aorif;t&dyf xdkifvsuf? 'kuESifh4if;? oHBudK;ESifh4if;csnf
aESmifvsufae&Mu\/107;12 bk&m;ocifonf trIa&mufap? olwdkYpdwfudkESdrhfcsawmfrl\/ olwdkYonfvJ axmufraomolr&SdbJ?107;13 qif;&JcH&aomtcg? xm0&bk&m;udkatmf[pf qif;&J'kuxJu u,fwifawmfrl\/107;14 arSmifrdkufESifhaorif;t&dyfxJuxkwfaqmif olwdkYcsnfaESmifjcif;udk ajzawmfrl\/528

107;15 vlom;wdkYjyKawmfrlaom ukPmESifhtHhbG,faomtrIawmfwdkYudkaxmuf? xm0&bk&m;\ *kPfaus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;Muap/107;16 taMumif;rlum;? aMu;0gwHcg;wdkYudkcsKd;? oHuefYvefYwdkYudk tydkif;ydkif;jzwfawmfrl\/


107;17 rdkufaomoabm&Sdaom olwdkYonfvrf;vTJ? 'kpdkufudkjyKaomaMumifh qif;&Jjcif;ESifhawGUBuHK&Mu\/107;18 pm;p&mrsKd;udk&GH aojcif;wHcg;ighteD;odkYa&mufMu\/107;19 qif;&JcH&aomtcg xm0&bk&m;udkatmf[pf? qif;&J'kuxJu u,fwifawmfrl\/107;20 EIwfuywfawmfudk vTwfojzifh? olwdkYtemudkNidrf;ap? zsufqD;jcif;t&mrsm;xJu EIwf,lawmfrl\/107;21 vlom;wdkYjyKawmfrlaomukPmESifhtHhbG,faomtrIawmfwdkYudkaxmuf? xm0&bk&m;\ *kPfaus;Zl;awmfudk csD;rGrf;Muap/107;22 aus;Zl;awmf0efcH&m,ZfudkylaZmf? &Tifvef;aomtoHESifhwuG trIawmfwdkYudkMum;ajymMuap/
107;23 oabFmpD;vsuf yifv,fufdkul;? a&rsm;ay:rSmvkyfaqmifaomolwdkYonf?107;24 eufeJ&mt&yf xm0&bk&m;\trIawmfwdkYESifh? tHhbG,faomtrIawmfwdkYudkjrif&Mu\/107;25 trdefYawmf&Sd avjyif;rkefwdkif;wdkufojzifh? vIdif;wHydk;wdkYudkxap\/107;26 rdkCf;aumif;uifwdkifatmifwufvsuf? eufeJ&mxJodkYqif;vsufawGUaomab;aMumifh? olwdkYonfpdwfysufMu\/107;27 wvnfvnfoGm;vsuf ,pfrl;aomoluJhodkY wdrf;,drf;vsufae mPfwdrfjrKyfjcif;&SdMu\/107;28 qif;&JcH&aomtcg xm0&bk&m;udkatmf[pf? qif;&J'kuxJuxkwfaqmifawmfrl\/107;29 avjyif;udkaysmufapawmfrl? vIdif;wHydk;rsm;vnf;Nidrf0yfMu\/107;30 xdkodkY Nidrf0yfaomaMumifh olwdkYonf0rf;ajrmufMu\/ tvdk&Sd&moabFmqdyfodkYydkYaqmif awmfrl\/107;31 vlom;wdkYjyKawmfrlaom ukPmESifhtHhbG,faomtrIawmfwdkYudkaxmuf xm0&bk&m;\*kPfaus;Zl;awmfudk csD;rGrf;Muap/107;32 vly&dowf\tv,frSm xm0&bk&m;udkcsD;ajrmuf toufBuD;olwdkY\tpnf;ta0; csD;rGrf;Muap/107;33 jrpfwdkYudkvGifjyifjzpfapjcif;iSg4if;? prf;a&xGuf&mt&yfudkvnf; aoGUajcmufapjcif;iSg 4if;jyKawmfrl\/107;34 ajraumif;aomjynfudk jynfoljynfom;wdkY\tjypfaMumifh qm;ajrjzpfapawmfrl\/107;35 wzef vGifjyifudk a&ESifhjynfhapjcif;iSg4if;? aoGUajcmufaomt&yfudkvnf; prf;a&xGufapjcif;iSg 4if;jyKawmfrl\/107;36 xdkt&yfvnf;? iwfrGwfaomolwdkYudkae&mcsawmfrl? olwdkYonf rdrdaep&mbdkYNrdKUudkwnfMu\/107;37 v,fvkyfvsuf? pyspfO,smOfudkvnf;pdkufysKd;vsuf? ajrtoD;tESHwdkYudkjyKpkMu\/107;38 aumif;BuD;ay;awmfrl? olwdkYonftvGefyGg;rsm;Mu\/ olwdkYodk;EGm;rsm;udkvnf;avsmhapawmfrrl/107;39 wzef olwdkYonfavsmh nOf;qJjcif;? NidKjiifjcif;? pdwfylyefjcif;tm;jzifh ESdrfhcsvsufae&Mu\/107;40 rif;om;wdkYudk t&SufcGJ? vrf;r&Sdaomawmt&yf vnfapawmfrl\/107;41 qif;&Jaomoludkvnf; 'kurSxGwfajrmufap? odk;pkuJhodkY tdrfaxmifyGg;rsm;apawmfrl\/107;42 ajzmifhrwfaomolwdkYonfjrif? 0rf;ajrmufMu\/ cyfodrf;aom'kpdkufonfvnf; rdrdEIwfudkydwf&\/107;43 tMuifolonfynm&Sd\/ xdkolonf trIt&mwdkYudkqifjcif? xm0&bk&m;\ ukPmaus;Zl;awmfudk em;vnfvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 108 )
108;1 tdkbk&m;ocif? tuREfkyfESvHk;onf wnfMunfyg\/ oDcsif;qdkygrnf/ 0dnmOfygvsuf csD;rGrf;axmremjyKygrnf/108;2 wa,mESifhapmif;wdkY? Edk;Muavmh/ igvnf;apmapmEdk;rnf/108;3 tdk xm0&bk&m;? y&dowftv,f udk,fawmfudkcsD;rGrf;ygrnf/ vlrsKd;wdkYwGif udk,fawmftm;axmremoDcsif;qdkygrnf/108;4 taMumif;rlum;? ukPmawmfonf aumif;uifodkY4if;? opmawmfonf rdkCf;wdrfodkY4if;rSDyg\/108;5 tdkbk&m;ocif? aumif;uifjrifhonfxuf udk,fawmfBuD;jrifawmfrlapownf;/ ajrBuD;wjyifvHk;udk bkef;awmfvTrf;rdk;ygapownf;/108;6 cspfawmfrlaomolwdkYonf csrf;om&rnftaMumif;? tuREfkyfpum;udk em;axmif? vusfmvufHk;awmftm;jzifhu,fwifawmfrlyg/
108;7 oefY&Sif;jcif;yg&rDawmfudkwdkifwnf? bk&m;ocifonf Asm'dwfxm;awmf rlaomaMumifh? igonf0rf;ajrmufrnf/ a&ScifNrdKUudk
ydkif;jcm;rnf/ okukwfv,fjyifudk wdkif;xGmrnf/108;8 *dv'fjynfudkigydkif&\/ rema&Sjynfudkvnf; igydkif&\/ {z&drfjynfum; igh OD;acgif;\tpGrf;jzpf&\/ ,k'jynfum; ig\vTGwfawmfjzpf&\/108;9 armbjynfum; igha&csKd;tdk;jzpf&\/ {'Hkjynfum; ighajceif;&mjzpf&\/ zdvdwdjynftay:rSm atmifoHESifha<u;aMumfrnf/108;10 tm;BuD;aomNrdKUxJodkY ighudktb,foloGif;ay;rnfenf;/ {'HkjynfodkY ighudktb,folvrf;jyrnfenf;/108;11 tdkbk&m;ocif? tuREfkyfwdkYudkpGefYypfawmfrlaom ukd,fawmfonfjyKawmfrlrnfr[kwfavm/ tdkbk&m;ocif? tuREfkyfwdkYAdkvfajcESifhtwl
<uawmfrrlaomudk,fawmfonf jyKawmfrlrnfr[kwfavm/108;12 'kuESifhuif;vGwfapjcif;iSgrpawmfrlyg/ vlwdkYonfu,fwifjcif;iSg rwwfEdkifMuyg/108;13 bk&m;ociftm;jzifh igwdkYonf&J&ifhpGmjyKMurnf/ igwdkY\&efolrsm;udk udk,fawmfwdkifeif;awmfrlrnf/

529

tcef;BuD; ( 109 )
109;1 tuREfkyfcsD;rGrf;aombk&m;ocif? wdwfqdwfpGmaeawmfrrlygESifh/109;2 rw&m;aomolESifh opmysufaomolwdkYonf tuREfkyfwbuf EIwfudkzGifh? rkompum;udkajymqdkMuyg\/109;3 remvdkaompdwfESifhpum;ajymvsuf? tuREfkyfudk0dkif; taMumif;r&SdbJ ppfwdkufMuyg\/109;4 tuREfkyf\arwmtwGuf olwdkYonf&efbufjyKMuyg\/ tuREfkyfrlum;yXemjyKvsufaeyg\/109;5 tuREfkyfjyKaom aus;Zl;twGuf raumif;aomtjypfudk4if;? tuREfkyfarwmtwGuf rkef;jcif;udk4if; qyfay;Muyg\/
109;6 xdkodkYaom ol\tay:rSm rw&m;aomoludkcefYxm;awmfrlyg/ ol\vusfmem;rSm &efolaeygap/109;7 olonf w&m;pD&ifjcif;udkcH&mwGifIH;ygap/ oljyKaomyXemonf jypfrSm;jcif;jzpfygap/109;8 ol\toufwdkygap/ ol\t&mudkvnf; tjcm;ol&ygap/109;9 ol\om;wdkYonfbom;qdk;? r,m;vnf;rkwfqdk;rjzpfygap/109;10 ol\om;wdkYonf t&yf&yfvnf olawmif;pm;jzpfMuygap/ ysufpD;aomrdrdwdkYae&mrsm;rSxGuf? tpmudk&SmMuygap/109;11 ol&SdorQudk a<u;&Sifodrf;,lygap/ olvkyf&aom Opmudkvnf; wyg;trsKd;om;vk,lygap/109;12 olaus;Zl;jyKaomol? ol\bom;qdk;wdkYudk u,froem;aomol wa,mufrQr&SdapESifh/109;13 ol\tET,fonf jywfygap/ vlrsKd;qif;ouf wqufwnf;wGif? olwdkY\emrnfonf ausaysmufygap/
109;14 olUbdk;ab;wdkY\ 'kpdkufudkxm0&bk&m;onf owd&awmfrlygap/ olUtrd\tjypfonfrajzygapESifh/109;15
xdk'kpdkuftjypfonf xm0&bk&m;a&SUrSm tpOftNrJxif&Sm;? ajrBuD;ay:rSmxdkolwdkYudk atmufarhp&mtrSwfrQr&Sdapjcif;iSg?
y,f&Sif;awmfrlygap/109;16 taMumif;rlum;? xdkolonfu,froem;jcif;iSgowdr&Sd/ qif;&JiwfrGwf pdwfysufaomoludk aoaponfwdkifatmifnOf;qJNyD/109;17 olonfusdefqJjcif;udk ESpfoufonfESifhtnD? olUtay:odkYa&mufygap/ aumif;BuD;r*Fvmudk tvdkr&Sdonftwdkif;olESifha0;ygap/109;18 t0wfudk0wfouJhodkY usdefqJjcif;udk0wf&ygap/ a&uJhodkYol\0rf;xJodkY4if;? qDuJhodkYol\tdk;xJodkY4if; 0ifygap/109;19 ol\udk,fudkNcHKaomt0wfuJhodkY4if;? ol\cg;tpOfpnf;aom cg;pnf;uJhodkY4if; oljzpfygap/109;20 ig\0dnmOfwbuf raumif;aompum;udkajymwwfaom ig\&efolwdkYonf xdkodkYaomtusKd;udk xm0&bk&m;xHcH&Muygap/
109;21 tdkbk&m;&Sifxm0&bk&m;? emrawmftwGufaMumifh tuREfkyftrIudkapmifhawmfrlyg/ ukPmawmfaumif;onfjzpf? tuREfkyfudk
u,fEIwfawmfrlyg/109;22 tuREfkyfonf qif;&JiwfrGwfyg\/ tuREfkyftxJ ESvHk;emvsuf&Sdyg\/109;23 &Snfvsm;aomt&dyfuJhodkY tuREfkyfa&GUoGm;yg\/ usKdif;aumifuJhodkY vIyf&Sm;vsuf&Sdyg\/109;24 tpmrpm;bJae&aomaMumifh? 'l;qpfEkefYeJY tom;vnf;avsmhyg\/109;25 tuREfkyfonfvnf; olwyg;wdkYuJh&JUp&mtaMumif;jzpf? olwdkYonftuREfkyfudk jrifaomtcg? acgif;ndwfjcif;udkjyKMuyg\/109;26 tuREfkyf\bk&m;ocifxm0&bk&m;? tuREfkyfudkrpawmfrlyg/ ukPmawmf&Sdonftwdkif; u,fwifawmfrlyg/109;27 xdktrIonf wefcdk;awmfaMumifhjzpf? xm0&bk&m;wnf;[laom udk,fawmfpD&ifawmfrlonf[k xdkolwdkYonfodMuygapaom/109;28 xdkolwdkYonf usdefqJaomfvnf;? udk,fawmfrlum; aumif;BuD;ay;awmfrlyg/ olwdkYonfxaom tcg t&SufuGJMuygapaom/
udk,fawmf\uRefrlum;? 0rf;ajrmufygapaom/109;29 tuREfkyf\&efolwdkYonf &SufaMumufjcif;t0wfudk0wf? apmifESifhNcHKouJhodkY? rsufESmysufjcif; ESifhudk,fudkNcHKMuygapaom/109;30 tuREfkyfonfEIwf>rwf? xm0&bk&m;\*kPfaus;Zl;awmfudk tvGefcsD;rGrf;ygrnf/ rsm;pGmaom olwdkYtv,frSmcsD;rGrf;ygrnf/109;31 taMumif;rlum;? qif;&Jaomol\0dnmOfudk tjypfpD&ifaomolwdkY\vufrS u,fwifjcif;iSg? ol\vusfmbufrSm&yf aeawmfrlwwf\/

tcef;BuD; ( 110 )
110;1 xm0&bk&m;u? oif\&efolwdkYudk oif\ajcwif&m? igrcsrxm;rSDwdkifatmif? ighvufsmbufxdkifaeavmh[k ig\ociftm;
rdefYawmfrl\/110;2 xm0&bk&m;onf t&Sif\tmPmawmfvSHwHudk ZdtkefNrdKUrSvTwfawmfrlrnf/ udk,fawmfonf &efolwdkY\tv,f tkyfpdk;awmfrlvdrfhrnf/110;3 wefcdk;awmfjyaomaeY&ufumv? udk,fawmf\vlwdkYonf oefY&Sif;aomwefqmudkqifvsuf? MunfndKaomapwempdwf&Sd? vlysKd
awmfwdkYonf eHeuf0rf;xJuxGufaom qD;ESif;uJhodkY jzpfMuygvdrfhrnf/110;4 xm0&bk&m;u? oifonfarvcdaZ'ufenf;wl xm0&,Zfyka&m[dwfjzpfonf[k usdefqdk? aemufwzef pdwfajymif;vJjcif;&Sdawmfrrl/110;5 vusfmvufawmfem;rSm&Sdaom bk&m;&Sifonftrsufawmftcsdefumv &Sifbk&ifwdkYudk 'Pfcwfawmfrlrnf/
110;6 ig\ocifonf wyg;trsKd;om;wdkYwGif w&m;pD&ifvsuf? taoaumifwdkYudk tESHYtjym;jzpfap? us,faomajrolwdkYOD;acgif;udk
ESdyfpufawmfrlrnf/110;7 vrf;em;rSm pD;aoma&udkaomuf? acgif;awmfudkcsD;jrifhawmfrlrnf/

530

tcef;BuD; ( 111 )
111;1
111;2
111;3
111;4

igonf ajzmifhrwfaomolwdkY\ tpnf;ta0;4if;? y&dowf4if;? xm0&bk&m;\ *kPfawmfudk pdwfESvHk;t<uif;rJhcsD;rGrf;rnf/xm0&bk&m;\ trIawmfwdkYonf BuD;jrwfMu\/ MunfndKaomolwdkYonf xdktrIawmfwdkYudk &SmazGvdkufppfwwfMu\/pD&ifawmfrlaomt&monf bkef;toa&ESifhjynhfpHk? ajzmifhrwfawmfrljcif;w&m;vnf; tpOftNrJwnf\/tHhbG,faomtrIawmfwdkYudk atmufarhbdkY&mpD&ifawmfrlNyD/ xm0&bk&m;onf aus;Zl;jyKwwfaomoabm? oem;pHkrufwwfaom
oabmESifhjynhfpHkawmfrl\/111;5 aMumuf&GHUdkaoaomolwdkYudk auR;arG;awmfrl\/ y#dnmOfw&m;awmfudk tpOfatmufarhawmfrl\/111;6 trIawmfwdkY&Sdaom wefcdk;udkrdrdvlwdkYtm;jy? wyg;trsKd;om;wdkY\ tarGudkay;awmfrl\/111;7 vufawmfESifhjyKaomtrIwdkYonf opmESifh4if;? w&m;ESifh4if;,SOfMu\/ ynwfawmftvHk;pHkwdkYonf azgufjyefjcif;oabmESifhuif;
vGwfMu\/111;8 opmapmifhjcif;? ajzmifhrwfjcif;ESifh,SOfaomaMumifh tpOftNrJwnfMu\/111;9 rdrdvlwdkYa&G;awmfrljcif;aus;Zl;udkjyKawmfrl\/ y#dnmOfw&m;awmfudk tpOftNrJxm;awmfrl\/ emrawmfonfoefY&Sif;\/ aMumuf&GHU
dkaobG,fjzpf\/111;10
xm0&bk&m;udkaMumuf&GHUaomoabmonf
ynm\tcsKyftjcmjzpf\/
ynwfawmfwdkYudk
apmifha&SmuforQaomolwdkYonf
aumif;aommPf&SdMu\/ *kPftoa&awmfonf tpOftNrJwnfownf;/

tcef;BuD; ( 112 )
112;1
112;2
112;3
112;4

xm0&bk&m;udkaMumuf&GHU? ynwfawmfwdkY tvGefarGUavsmfaomolonfr*Fvm&Sd\/xdkol\ om;ajr;wdkYonf ajray:rSmtm;BuD;Muvdrfhrnf/ ajzmifhrwfaomolwdkY\ trsKd;tET,fonfr*Fvm&Sdwwf\/xdkol\tdrf pnf;pdrfOpm<u,f0? ol\aumif;usKd;onf tpOftNrJwnfwwf\/oabmajzmifhaomolwdkYtbdkY? arSmifrdkufxJrSmtvif;ay:xGef;wwf\/ xdkodkYaomolonf aus;Zl;jyKwwfaomoabmESifhoem;pHkruf
wwfaomoabm&Sd? w&m;ojzifhjyKwwf\/112;5 ukPmpdwf&Sd acs;iSg;wwfaomolonfaumif;pm;wwf\/ w&m;qHk;jzwf&mumv atmifjcif;odkYa&mufvdrfhrnf/112;6 tu,fpifppf vIyf&Sm;jcif;ESifhtpOfuif;vGwfvdrfhrnf/ ajzmifhrwfaomolonftpOftNrJ atmufarhbdkY&mjzpfvdrfhrnf/112;7 raumif;aomodwif;udk raMumuf&/ pdwfESvHk;onf xm0&bk&m;udkudk;pm;ojzifh wnfMunfwwf\/112;8 ol\pdwfESvHk;onf NrJNrHonfjzpf? &efolwdkY tm;r&rDSwdkifatmif? aMumufjcif;ESifhvGwfvdrfhrnf/112;9 olonfpGefYBuJNyD/ qif;&JaomolwdkYtm;ay;urf;NyD/ ol\ajzmifhrwfjcif;onf tpOftNrJwnfwwf\/ ol\OD;csKdonf *kPftoa&ESifh
csD;jrifhjcif;&Sdvdrfhrnf/112;10 rw&m;aomolwdkYonfjrif? emMuifaompdwf&SdMuvdrfhrnf/ tHoGm;cJBudwf ydefcsKH;Muvdrfhrnf/ rw&m;aomolwdkY\ tvdkonf
ysufpD;&vdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 113 )
113;1
113;2
113;3
113;4
113;5
113;6
113;7
113;8
113;9

xm0&bk&m;\ uRefawmfwdkY? xm0&bk&m;\ emrawmfudkcsD;rGrf;Muavmh/ csD;rGrf;Muavmh/xm0&bk&m;\emrawmfonf ,ckrSp? tpOftqufr*Fvm&Sdapownf;/aexGuf&mrSonf ae0if&mwdkifatmif? xm0&bk&m;\ emrawmfonf csD;rGrf;bG,fjzpf\/xm0&bk&m;onf vlrsKd;wumwdkYtay:4if;? bkef;awmfonf aumif;uiftay:4if; jrifhawmfrl\/udk,fudkcsD;jrifh usdef;0yfawmfrlaomfvnf;?
udk,fudkESdrfhcs aumif;uift&mESifhajrBuD;t&mwdkYudk MunfhIawmfrlaom igwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ESifh tb,folwloenf;/qif;&Jaomoludk ajrrIefYxJu<uvsuf? iwfrGwfaomoludk aemufacs;yHkxJucsD;ajrmufvsuf?rif;om;wdkYwGif4if;? rdrdvlwdkYudktkyfpdk;aomrif;wdkYwGif4if;ae&may;awmfrl\/NrHKaomrdef;ronf tdrfae? 0rf;ajrmufaompdwfESifh om;bGm;&aomtcGifhudkay;awmfrl\/ [mavvk,/

tcef;BuD; ( 114 )
114;1 oa&vtrsKd;? ,mukyftEG,fonf dkif;aomvlrsKd;ae&m tJ*kwKjynfu xGufoGm;aomtcg?114;2 ,k'trsKd;onf oefY&Sif;&mXmeawmfjzpf\/ oa&vtrsKd;onf EdkifiHawmfjzpf\/531

114;3
114;4
114;5
114;6

yifv,fonf jrifajy;av\/ a,mf'efjrpfvnf; aemufodkYvSnfhav\/awmifBuD;wdkYonf odk;uJhodkY4if;? awmifi,fwdkYonf odk;oi,fuJhodkY4if;ckefMu\/tcsif;yifv,f? oifajy;onftaMumif;? tcsif;a,mf'efjrpf? oifonf aemufodkYvSnfhonftaMumif;?tcsif;awmifBuD;wdkY? oifwdkYonfodk;uJhodkYckefMuonftaMumif;? tcsif;awmifi,fwdkY? oifwdkYonf odk;oi,fuJhodkY ckefMuonft
aMumif;um;tb,fodkYenf;/114;7 tdkajrBuD;? t&Sif\rsufESmawmfa&SU? ,mukyftrsKd;udk;uG,faom bk&m;ocif\rsufESmawmfa&SUrSm wkefvIyfvsufaeavmh/114;8 bk&m;ocifonf ausmufudka&uef? rD;ausmufudkprf;a&wGif; jzpfapawmfrlownf;/

tcef;BuD; ( 115 )
115;1 tuREfkyfwdkY bkef;r&SdapbJ? tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfwdkY bkef;r&SdapbJ? udk,fawmf\ emrukPmawmfESifhopmawmfaMumifhbkef;
&Sdygapownf;/115;2 olwdkY\bk&m;ocifonf tb,frSm&Sdoenf;[k wyg;trsKd;om;wdkYonf tb,faMumifh qdk&Murnfenf;/115;3 igwdkY\ bk&m;ocifonf aumif;uifbHk&Sdawmfrl\/ tvdkawmf&SdorQ twdkif;jyKawmfrl\/115;4 olwdkY\kyfwkrsm;rlum; aiGvnf;jzpf\/ a&Tvnf;jzpf\/ vlvufjzifhvkyfaom t&maywnf;/115;5 xdkkyfwkwdkYonf EIwf&Sdpum;rajymwwf/ rsufpd&Sdrjrifwwf/115;6 em;&Sd rMum;wwf/ ESmacgif;&Sdrerf;wwf/115;7 vuf&Sdrudkifwwf/ ajc&SdroGm;wwf/ olwdkYvnfacsmif;jzifh toHrjyKwwfygwum;/115;8 vkyfaomolwdkYvnf;twlwl? ukd;pm;aomoltaygif;wdkYvnf;twlwlygwum;/
115;9 tdkoa&vtrsKd;? xm0&bk&m;udkudk;pm;avmh/ xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;udkrpaomol? uG,fumaomoljzpfawmfrl\/115;10 tdktmkeftrsKd;tET,f? xm0&bk&m;udkudk;pm;avmh/ xm0&bk&m;onf tmkeftrsKd;tET,fudkrpaomol? uG,fumaomoljzpfawmfrl\/115;11 xm0&bk&m;udk aMumuf&GHUaomolwdkY? xdkbk&m;udkudk;pm;Muavmh/ xm0&bk&m;onf xdkodkYaomolwdkYudkrpaomol? uG,fumaomol
jzpfawmfrl\/115;12
xm0&bk&m;onf igwdkYudkatmufarhawmfrl\/ aumif;BuD;ay;awmfrlrnf/ oa&vtrsKd;udk aumif;BuD;ay;awmfrlrnf/
tmkeftrsKd;tET,fudk aumif;BuD;ay;awmfrlrnf/115;13 xm0&bk&m;udk aMumuf&GHUaomol tBuD;ti,fwdkYudk aumif;BuD;ay;awmfrlrnf/115;14 xm0&bk&m;onf oifwdkYESifhoifwdkYom;ajr;wdkY r*Fvmudkwdk;yGm;apawmfrlrnf/115;15 oifwdkYonf aumif;uifESifhajrBuD;udk zefqif;aomxm0&bk&m; aumif;BuD;ay;awmfrlaomoljzpfMu\/115;16 aumif;uifum;? xm0&bk&m;\ aumif;uifjzpf\/ ajrBuD;udkum; vlom;wdkYtm;ay;awmfrlNyD/115;17 aovGefaomol? Nidrf;&mxJodkY qif;aomol&SdorQwdkYonf xm0&bk&m;udk rcsD;rGrf;&Mu/115;18 igwdkYrlum;? xm0&bk&m;udk ,ckrSp tpOftqufaumif;BuD;ay;MuavtHhownf;/ [mavvk,/

tcef;BuD; ( 116 )
116;1
116;2
116;3
116;4
116;5
116;6
116;7
116;8

xm0&bk&m;onf igawmif;yefjcif;toHudk Mum;?


ighbufodkY em;awmfudkvSnfhawmfrlaomaMumifh? igESpfouf\/ igtouf&SnforQumvywfvHk;? xm0&bk&m;udkyXemjyKrnf/aojcif;BudK;wdkYonf ighudk0dkif; r&PmEdkifiHab;wdkYonf ighudkbrf;rdojzifh? qif;&J'kua0'emESifh igawGUBuHK&\/xdktcg tdkxm0&bk&m;? tuREfkyftoufudk u,fEIwfawmfrlygrnftaMumif; awmif;yefyg\[k xm0&bk&m;\emrawmfudkyXemjyK\/xm0&bk&m;onf aus;Zl;jyKwwfaomoabm? ajzmifhrwfaomoabm&Sdawmfrl\/ igwdkYbk&m;ocifonf ukPmpdwf&Sdawmfrl\/xm0&bk&m;onf rvdrmaomolwdkYudkapmifhrawmfrl\/ igonfESdrfhcsvsuf&Sdaomtcg u,fwifawmfrl\/tdkigh0dnmOf? oif\Nidrf0yf&modkYjyefavmh/ xm0&bk&m;onf oifaus;Zl;jyKawmfrlNyD/udk,fawmfonf tuREfkyftoufudkaojcif;rS4if;? tuREfkyfrsufpdudk rsuf&nfusjcif;rS4if;? tuREfkyfajcudkvnf; xdrdvJjcif;rS4if;
u,fvTwfawmfrlNyD/116;9 odkYjzpf? touf&SifaomolwdkY\ae&mwGif? xm0&bk&m;a&SUawmf igusifhae&\/
116;10 igonf tvGefndK;i,fjcif;udkcH&\[k >rufqdkaomfvnf;? ,HkMunfaompdwf&Sdao;\/116;11 vltaygif;wdkYonf rkomudkoHk;wwfMu\[k owdvpfvsufajymrd\/116;12 igxm0&bk&m;jyKawmfrlaom aus;Zl;tvHk;pHkwdkYudktb,fodkYqyf&rnfenf;/116;13 u,fwifjcif;cGufzvm;udkudkif,l? xm0&bk&m;\ emrawmfudkyXemjyKrnf/116;14 xm0&bk&m;tm; opm*wdxm;onftwdkif;? xm0&bk&m;\ vlrsm;a&SU opm0wfudkajzrnf/116;15 xm0&bk&m;a&SUawmf rdrdoefY&Sif;olwdkY\ aojcif;t&monf tbdk;BuD;vS\/532

116;16 tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfonf udk,fawmf\uRefrSefyg\/ udk,fawmf\ uRefrwGifjrifaom om;vnf; rSefyg\/ tuREfkyf tcsnf
taESmifudk vTwfawmfrlNyD/116;17 aus;Zl;awmfcsD;rGrf;&m,Zfudka&SUawmfylaZmf? xm0&bk&m;\ emrawmfudkyXemjyKrnf/116;18 xm0&bk&m;tm; opm*wdxm;onftwdkif;?
116;19 tdka,k&SvifNrdKU? oif\tv,frSm xm0&bk&m;\ tdrfawmfwefwdkif;twGif;wGif? xm0&bk&m;\vlrsm;a&SU opm0wfudkajzygrnf/
[mavvk,/

tcef;BuD; ( 117 )
117;1 vlrsKd;taygif;wdkY? xm0&bk&m;udkcsD;rGrf;Muavmh/ vltET,ftaygif;wdkY? tvGefcsD;rGrf;Muavmh/
117;2 taMumif;rlum;? igwdkYukPmawmfBuD;vS\/ xm0&bk&m;\ opmawmfonf tpOftNrJwnf\/ [mavvk,/

tcef;BuD; ( 118 )
118;1 xm0&bk&m;onf aumif;jrwfawmfrl? ukPmawmfonf tpOftNrJwnf aomaMumifh? *kPfaus;Zl;awmfudk csD;rGrf;Muavmh/118;2 ukPmawmftpOftNrJwnfonf[k oa&vtrsKd;0efcHap/118;3 ukPmawmftpOftNrJwnfonf[k tmkeftET,f0efcHap/118;4 ukPmawmf tpOftNrJwnfonf[k xm0&bk&m;udk aMumuf&GHUaomolwdkYonf 0efcHMuap/
118;5 igonf usOf;ajrmif;&mxJu xm0&bk&m;udkac:? xm0&bk&m;onf us,f0ef;aom t&yfxJodkYoGif;awmfrl\/118;6 xm0&bk&m;onf ighbufrSm&Sdawmfrlonfjzpf aMumufp&mr&Sd/ vlonf igtb,fodkY jyKEdkifoenf;/118;7 xm0&bk&m;onf ighbufrpawmfrlonfjzpf? ighudkrkef;aomolwdkY ightvdkjynfhpHkvdrfhrnf/118;8 xm0&bk&m; cdkvIHjcif;onf? vludkudk;pm;jcif;xuf omaumif;\/118;9 xm0&bk&m; cdkvIHjcif;onf rif;udkudk;pm;jcif;xuf omaumif;\/118;10 vlrsKd;taygif;wdkYonf ighudk0dkif;Muaomfvnf;? xm0&bk&m;\emrawmftm;jzifh olwdkYudky,fjzwf&\/118;11 ighudk0dkif;Mu\/ 0dkif;Muaomfvnf;? xm0&bk&m;\ emrawmftm;jzifholwdkYudky,fjzwf&\/118;12 ysm;rsm;uJhodkY ighudk0dkif;tHkMuaomfvnf;? ql;yifudkavmifaomrD;uJhodkY Nidrf;Mu\/ xm0&bk&m;\ emrawmftm;jzifh olwdkYudk
y,fjzwf&\/118;13 oifonf ighudkvSJjcif;iSg jyif;xefpGmwGef;aomfvnf;? xm0&bk&m;onf ighudkrpawmfrl\/118;14 xm0&bk&m;onf ig\tpGrf;owd? igoDcsif;qdk&mtaMumif;? ighudku,fwif jcif;taMumif; jzpfawmfrl\/118;15 ajzmifhrwfaomolwdkY\ ae&m0rf;ajrmufjcif;toHESifh u,fwifjcif;toH&Sd\/ xm0&bk&m;\ vusfmvufawmfonf BuD;aom
trIudkjyK\/118;16 xm0&bk&m;\ vufsmvufawmfonf csD;jrifhvsuf&Sd\/ xm0&bk&m;\ vusfmvufawmfonf BuD;aomtrIudkjyK\/118;17 igrao&ao;? touf&Sif xm0&bk&m;\trIawmfudk Mum;ajym&OD;rnf/118;18 xm0&bk&m;onf ighudkusyfwnf;pGm qHk;raomfvnf;? aojcif;tyfawmfrrlao;/
118;19 ajzmifhrwfjcif;wHcg;wdkYudk ightm;zGifhMu/ ig0if xm0&bk&m;\ *kPfawmfudkcsD;rGrf;&rnf/118;20 wHcg;onf xm0&bk&m;\wHcg;jzpf\/ ajzmifhrwfaomolwdkYonf0if&Mu\/118;21 udk,fawmfudktuREfkyfcsD;rGrf;ygrnf/ taMumif;rlum;? udk,fawmfonftuREfkyf\pum;udk em;axmif? tuREfkyfudku,fwifawmfrl\/118;22 wdkufudkwnfvkyfaomolrsm; y,fxm;aomausmufonf aemufwzef wdkufaxmifhtxG#fzsm;odkYa&mufjyef\/118;23 xdktrIonf xm0&bk&m;jyKawmfrlaomtrIjzpf\/ igwdkYrsufarSmufvnf; tHhMobG,fjzpf\/118;24 aeY&ufonf xm0&bk&m;pD&ifawmfrlaomaeY&ufjzpf? ,aeY0rf;ajrmuf&Tifvef;MuukeftHh/118;25 tdk xm0&bk&m;? u,fwifawmfrlyg[kawmif;yefyg\/ tdk xm0&bk&m;? aumif;BuD;r*Fvmay;awmfrlyg[kawmif;yefyg\/118;26 xm0&bk&m;\tcGifhESifh <uvmaomolonfr*Fvm&Sdapownf;/ xm0&bk&m;\tdrfawmfxJu tuREfkyfwdkYonfudk,fawmfudkaumif;
BuD;ay;Muyg\/118;27
xm0&bk&m;onf
bk&m;ocifjzpf?
igwdkYa&mifjcnfawmfudkvTwfawmfrl\/
,Zfwif&eftaumifudk
,ZfyvifOD;csKd
BudK;ESifhcsnfMuavmh/118;28 udk,fawmfonf tuREfkyf\bk&m;jzpfawmfrl? udk,fawmfudkcsD;rGrf;ygrnf/ tuREfkyf\bk&m;jzpfawmfrl? udk,fawmfudkcsD;ajrmufygrnf/118;29 xm0&bk&m;onf aumif;jrwfawmfrl? ukPmawmftpOftNrJwnfaomaMumifh? *kPfaus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;Muavmh/

533

tcef;BuD; ( 119 )
119;1 xm0&bk&m;\w&m;vrf; rvGJrwdrf;? vdkufoGm;aomolwkdYonf r*Fvm&SdMu\/119;2 oufaocHawmfrlcsufwdkYudkapmifh? udk,fawmfudkpdwfESvHk;t<uif;rJh&Smaom olwdkYonf r*Fvm&SdMu\/119;3 xdkolwdkYonf 'kpdkufudkrjyK? vrf;c&D;awmfvdkufoGm;wwfMu\/119;4 tuREfkyfwdkYonf BudK;pm;usifhbdkY&m? udk,fawmfonf Mo0g'ay;awmfrlNyD/119;5 udk,fawmf\txHk;tzGJUrsm;udk apmifhEdkifrnftaMumif;? tuREfkyfonfvrf;ajzmifhygapaom/119;6 tuREfkyfonf ynwfawmftvHk;pHkwdkYudk axmufxm;aomtcg? &SufaMumufjcif;ESifh uif;vGwf&yg\/119;7 ajzmifhrwfpGmpD&ifawmfrlcsufrsm;udk tuREfkyfavhusufNyD;rS? *kPfawmfudkajzmifhaom oabmESifhcsD;rGrf;ygrnf/119;8 udk,fawmf\ txHk;tzGJUrsm;udkapmifhygrnf/ tuREfkyfudk &Sif;&Sif;pGefYypfawmfrrlygESifh/
119;9 vlysKdonf rdrdoGm;aomvrf;udk tb,fodkYoefY&Sif;apEdkifygrnfenf;[lrlum;? EIwfuywfawmftwdkif;owdjyK&rnf/119;10 tuREfkyfonf udk,fawmfudkpdwfESvHk;t<uif;rJh&Smyg\/ ynwfawmfvrf;rS vGJapawmfrrlygESifh/119;11 udk,fawmfudk rjypfrSm;bJaeEdkifrnftaMumif;? Asm'dwfawmfudk ESvHk;xJrSmodkxm;ygNyD/119;12 tdk xm0&bk&m;? udk,fawmfonfr*Fvm&Sdawmfrl\/ txHk;tzGJUawmfwdkYudk tuREfkyf oGefoifawmfrlyg/119;13 pD&ifawmfrl&mEIwfawmfxGuftvHk;pHkwdkYudk tuREfkyfonfudk,fEIwfESifha[majymyg\/119;14 cyfodrf;aompnf;pdrfOpmudk &bdouJhodkY? oufaocHawmfrl&mvrf; 0rf;ajrmufyg\/119;15 ay;awmfrlaom Mo0g'udkqifjcif vrf;c&D;awmfwdkYudkMunfhIyg\/119;16 txHk;tzGJUawmfwdkYarGUavsmfyg\/ EIwfuywfawmfudk rrSwfbJraeyg/
119;17 udk,fawmf\uRefonf touf&Sif? EIwfuywfawmfudkapmifhEdkifygrnftaMumif; aus;Zl;jyKawmfrlyg/119;18 w&m;awmftHhbG,faomt&mwdkYudk jrifEdkifygrnftaMumif;? tuREfkyf\rsufpdwdkYudkzGifhawmfrlyg/119;19 tuREfkyfonf ajrBuD;ay:rSm{nfhonfjzpfyg\/ ynwfawmfwdkYudk 0Sufxm;awmfrrlygESifh/119;20 pD&ifawmfrlcsufwdkYudktpOfrjywf awmifhwaomtm;jzifh? tuREfkyf\pdwfESvHk;aMuuGJvsuf&Sdyg\/119;21 rmeBuD;aomolESifh ynwfawmfwdkYudkvGefusL;? tusdefcH&aomolwdkYudk udk,fawmfqHk;rawmfrl\/119;22 tuREfkyfonf oufaocHawmfrlcsufwdkYudk apmifhygonfjzpf? uJh&JUjcif;? rxDrJhjrifjyKjcif;ESifh uif;vGwfapawmfrlyg/119;23 rif;wdkYonf tuREfkyfwbuf xdkifajymMuyg\/ udk,fawmf\uRefrlum;? txHk;tzGJUawmfwdkYudk qifjcifvsufaeyg\/119;24 oufaocHawmfrlcsufwdkYonf tuREfkyfarGUavsmf&m? tuREfkyfwdkifyif&mjzpfMuyg\/
119;25 tuREfkyf\toufonf ajrrIefYrSD0Jvsuf&Sdyg\/ EIwfuywfawmftwdkif; touf&Sifapawmfrlyg/119;26 tuREfkyfonf udk,ftusifhwdkYudkabmfjy? udk,fawmfonf em;axmifawmfrlNyD/ txHk;tzGJUawmfwdkYudk tuREfkyfoGefoifawmfrlyg/119;27 ay;awmfrlaomMo0g'vrf;udk tuREfkyfem;vnfapawmfrlyg/ odkYjyKvQif tHhbG,faomtrIawmfwdkYudk qifjcifatmufarhygrnf/119;28 tuREfkyf0rf;enf;jcif;tm;jzifh pdwfESvHk;t&nf,dkvsuf&Sdyg\/ EIwfuywfawmftwdkif; wnfMunfapawmfrlyg/119;29 rkomvrf;udk tuREfkyfa&SmifygrnftaMumif;? u,fr w&m;awmfudkay;oem;awmfrlyg/119;30 opmvrf;udktuREfkyfa&G;ygNyD/ pD&ifawmfrlcsufwdkYudktuREfkyfa&SUrSmxm;ygNyD/119;31 oufaocHawmfrlcsufwdkYrSD0JygNyD/ tdkxm0&bk&m;?t&SufuGJapawmfrrlygESifh/119;32 tuREfkyfmPfudkyGifhapawmfrlonfjzpf? ynwfawmfvrf;odkY tvsiftjrefvdkufygrnf/119;33 tdkxm0&bk&m;? txHk;tzGJUawmfvrf;udk tuREfkyftm;oGefoifawmfrlyg/ tqHk;wdkifatmifvdkufoGm;ygrnf/119;34 mPfudkay;awmfrlyg/ w&m;awmfudkapmifhygrnf/ pdwfESvHk;t<uif;rJhapmihfygrnf/119;35 ynwfawmfvrf; tuREfkyfudkydkYaqmifawmfrlyg/ xdkvrf;udkESpfoufyg\/119;36 tuREfkyfpdwfESvHk;udk avmbbufodkYr[kwf? oufaocHawmfrlcsufwdkYbufodkYqGJawmfrlyg/119;37 tewudk yrmPrjyKapjcif;iSg tuREfkyfrsufpdudk tjcm;odkYvTJawmfrlyg/ vrf;c&D;awmf tuREfkyftouf&Sifapawmfrlyg/119;38 udk,fawmfudkaMumuf&GHaom udk,fawmf\uRefAsm'dwfawmfudk wnfapawmfrlyg/119;39 tuREfkyfaMumufaomuJh&JUjcif;udk y,faysmufapawmfrlyg/ pD&ifawmfrlcsufwdkYonf aumif;rGefMuyg\/119;40 ay;awmfrlaom Mo0g'rsm;udkawmifhwyg\/ ajzmifhrwfjcif;w&m;awmftm;jzifh tuREfkyfudktouf&Sifapawmfrlyg/
119;41 tkdxm0&bk&m;? Asm'dwfawmftwdkif; ukPmawmfwnf;[laom u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;awmfonf tuREfkyfa&mufygapaom/119;42 xdkodkYtuREfkyfonf EIwfuywfawmfudk udk;pm;onfjzpf? uJY&JUaomol\pum;udk acsp&mtaMumif;&Sd&ygvdrfhrnf/119;43 pD&ifawmfrlcsufwdkYudk tuREfkyfajrmfvifhonfjzpf? tuREfkyf\EIwfxJuopmpum;udk tvQif;kyfodrf;awmfrrlygESifh/119;44 udk,fawmf\w&m;udk rjcm;rvyftpOftNrJusifhapmifhygrnf/119;45 ay;awmfrlaomMo0g'rsm;udk tuREfkyf&SmazGar;jref;onfjzpf? tqD;twm;r&SdbJoGm;vm&yg\/119;46 oufaocHawmfrlcsufwdkYudk rif;rsm;xHrSjyefajym? &SufaMumufjcif;ESifhuif;vGwfygvdrfhrnf/119;47 tuREfkyfonf ESpfoufaomynwfawmfwdkYarGUavsmfygrnf/119;48 ESpfoufaomynwfawmfwdkYtm; vufwdkYudkcsD? txHk;tzGJUawmfwdkYudk qifjcifatmufarhygrnf/
119;49 tuREfkyfajrmfvifhp&mtaMumif;? udk,fawmf\uRef xm;awmfrlaomEIwfuywf awmfudkatmufarhawmfrlyg/119;50 Asm'dwfawmftm;jzifh tuREfkyftouf&Sifonfjzpf? qif;&JudkcH&pOfwGif? xdkEIwfuywfawmfonf tuREfkyfoufomp&mtaMumif;
jzpfyg\/534

119;51 rme\BuD;aomolwdkYonf tuREfkyfudktvGefuJY&JUaomfvnf;? udk,fawmf\w&m;vrf;udk tuREfkyfra&Smifyg/119;52 tdkxm0&bk&m;? a&S;umv pD&ifawmfrlcsufwdkYudk tuREfkyfatmufarh? udk,fudkudk,fESpfodrfhapyg\/119;53 w&m;awmfudk pGefYy,faomt"rvlwdkYaMumifh? tuREfkyfylavmifaompdwfpGJvef;vsuf&Sdyg\/119;54 tuREfkyf{nfhonfae&mtdrfwGif txHk;tzGJUawmfwdkYonf tuREfkyfoDcsif;qdk&mtaMumif;jzpfMuyg\/119;55 tdkxm0&bk&m;? nOfhtcsdef emrawmfudktuREfkyfatmufarh w&m;awmfudkapmifhyg\/119;56 ay;awmfrlaomMo0g'rsm;udk em;axmifaomtm;jzifhtm;&yg\/
119;57 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf tuREfkyf\tbdkYjzpfawmfrl\/ EIwfuywfpum;awmfwdkYudk em;axmifygrnf[k tuREfkyfajymxm;ygNyD/119;58 aus;Zl;awmfudkcH&ygrnftaMumif;? udk,fawmfudkpdwfESvHk;t<uif;rJh awmif;yefyg\/ Asm'dwfawmftwdkif; tuREfkyfudkoem;awmfrlyg/119;59 udk,fvdkuf&mvrf;udk qifjcifaomtcg? oufaocHawmfrlcsufwdkYodkYvSnfhvdkufyg\/119;60 ynwfawmfwdkYudkapmifhjcif;iSg rzifhrETJtvsiftjrefjyKyg\/119;61 rw&m;aomol tpnf;ta0;wdkYonf tuREfkyfudk0dkif;Muaomfvnf;? tuREfkyfonf w&m;awmfudkrarhravsmhyg/119;62 w&m;ojzifhpD&ifawmfrlcsufwdkYudkaxmuf? *kPfawmfudkcsD;rGrf;jcif;iSg? oef;acgiftcsdeftuREfkyfxwwfyg\/119;63 udk,fawmfudkaMumuf&GHUaomol? ay;awmfrlaomMo0g'udk em;axmifaomol&SdorQwdkYESifh tuREkfyfaygif;abmfwwfyg\/119;64 tdkxm0&bk&m;? ajrBuD;onfukPmawmfESifhjynfh0yg\/ txHk;tzGJUawmfwdkYudk tuREfkyfoGefoifawmfrlyg/
119;65 tdkxm0&bk&m;? EIwfuywfawmftwdkif; udk,fawmf\uRef aus;Zl;jyKawmfrl\/119;66 ynwfawmfwdkYudktuREfkyf,HkMunfonfjzpf? aumif;aommPfESifhynmawmf twwfudkoGif;ay;awmfrlyg/119;67 tuREfkyfonf qif;&JrcHrSDvrf;vGJyg\/ ,ckrlum;? Asm'dwfawmftwdkif;usihfapmifhyg\/119;68 udk,fawmfonfaumif;aomoabm? aus;Zl;jyKwwfaomoabm&Sdawmfrl\/ txHk;tzGJUawmfwdkYudk tuREfkyfoGefoifawmfrlyg/119;69 rmeBuD;aomolwdkYonf tuREfkyfwbuf rkompum;udkBuHpnfaomfvnf;? udk,fawmf\Oya'orsm;udk pdwfESvHk;t<uif;rJhusifhyg\/119;70 olwdkYESvHk;onf qDOuJhodkYcJvsuf&Sdyg\/ tuREfkyfrlum;? udk,fawmf\ w&m;arGUavsmfyg\/119;71 txHk;tzGJUawmfwdkYudk oGefoifapjcif;iSg? tuREfkyfqif;&JcH&aom aus;Zl;onfBuD;yg\/119;72 EIwfawmfxGufw&m;awmfonf a&TaiGtaxmiftaomif;xufru? tuREfkyfomaumif;yg\/
119;73 udk,fawmf\ vufwdkYonf tuREfkyfudkzefqif;? yHko@mefudkay;awmfrlNyD/ ynwfawmfwdkYudk tuREfkyfoifEdkifaommPfESifh jynfhpHk
apawmfrlyg/119;74 EIwfuywfawmfudk tuREfkyfajrmfvifhaomaMumifh? udk,fawmfudk aMumuf&GHUaomolwdkYonf tuREfkyfudkjrif 0rf;ajrmufMuygvdrfhrnf/119;75 tdkxm0&bk&m;? pD&ifawmfrlcsufwdkYonf [kwfrSefaMumif;udk4if;? opmawmfESifhtnD tuREfkyfudkqif;&JapawmfrlaMumif;udk4if;
tuREfkyfodyg\/119;76 udk,fawmf\uRefrdefYawmfrlcsuftwdkif;? ukPmawmfonf tuREfkyfudkcsrf;omay;ygapaom[k qkawmif;yg\/119;77
udk,fawmf\w&m;onftuREfkyfarGUavsmf&mjzpfyg\/ xdkaMumifhuREfkyftouf&SifrnftaMumif;? oem;pHkrufawmfrljcif;onfouf
a&mufygapaom/119;78 rmeBuD;aomolwdkYonf &SufaMumufMuygapaom/ taMumif;r&SdbJ tuREfkyfrw&m; ojzifhjyKMuygNyD/ tuREfkrlum; udk,fawmf\
Oya'orsm;udk qifjcifatmufarhygrnf/119;79 udk,fawmfudkaMumuf&GHUaomol? oufaocHawmfrlcsufwdkYudk odaomolwdkYonf tuREkfyfxHodkYvSnfhMuygapaom/119;80 &SufaMumufjcif;ESifhuif;vGwfrnftaMumif;? tuREfkyfESvHk;onf txHk;tzGJUawmfwdkY pHkvifygapaom/
119;81 tuREfkyf\0dnmOfonf u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;udkawmifhwvsufESifh cGeftm;avsmhyg\/ odkYaomfvnf;? EIwfuywfawmfudk
ajrmfvifhyg\/119;82 tuREkfyfudk tb,fumvrS csrf;omay;awmfrlygrnfenf;[l? tuREfkyfrsufpdwdkYonf Asm'dwfawmfudk ajrmfvifhvsuftm;ukefyg\/119;83 rD;cdk;&Sdaom om;a&bl;uJhodkYtuREfkyfjzpfyg\/ odkYaomfvnf; txHk;tzGJUawmfwdkYudk rarhravsmhyg/119;84 udk,fawmf\uRefae&aom aeY&ufumvtb,frQavmuf Mum&ygrnfenf;/ tuREfkyfudknOf; qJaomolwdkYtm;? tb,fumvrS
w&m;qHk;jzwfawmfrlrnfenf;/119;85 rmeBuD;aomol? udk,fawmf\w&m;udk vGefusL;aomolwdkYonf tuREkfyftbdkY wGif;rsm;udkwl;MuygNyD/119;86 tvHk;pHkaomynwfawmfwdkYonf opmESifhjynfhpHkMuyg\/ olwyg;wdkYonf taMumif;r&SdbJ tuREfkyfudknOf;qJMuonfjzpf? rpawmf
rlyg/119;87 olwdkYonf tuREfkyfudkajrBuD;ay:uokwfoify,f&Sif;vkygNyD/ odkYaomfvn;f? udk,fawmf\ Oya'orsm;udktuREfkyfrpGefYyg/119;88 ukPmawmf&Sdonftwdkif; tuREfkyfudktouf&Sifapawmfrlyg/ EIwfawmfxGufAsm'dwfawmfudkapmihfygrnf/119;89 xdkxm0&bk&m;? EIwfuywfawmfonf aumif;uifbHktpOftNrJwnfyg\/119;90 opmawmfonf vlrsKd;tqufqufNrJNrHyg\/ ajrBuD;udkwnfapawmfrlojzihf? olonftNrJaeyg\/119;91 cyfodrf;aomt&mwdkYonf udk,fawmf\uRefjzpf pD&ifawmfrlonfESifhtnD? ,aeYwdkifatmif tNrJaeMuyg\/119;92 tuREfkyfonf udk,fawmf\ w&m;arGUavsmfjcif;r&SdvQif? txufuqif;&JcHpOfysufpD;ygNyD/119;93 udk,fawmf\ Oya'orsm;udk tpOfrarhravsmhEdkifyg/ taMumif;rlum;? xdkOya'orsm;tm;jzifh? tuREfkyfudktouf&Sifapawmfrl\/119;94 tuREfkyfonf udk,fawmf\uRefjzpfyg\/ udk,fawmf\Oya'orsm;udk &SmazGvdkufppfaomaMumifh tuREfkyfudku,fwifawmfrlyg/119;95 tuREfkyfudkzsufqD;jcif;iSg? rw&m;aomolwdkYonf apmifhvsufaeMuyg\/ odkYaomfvnf;? oufaocHawmfrlcsufwdkYudk tuREfkyf
qifjcifatmufarhygrnf/535

119;96 cyfodrf;aompHkvifjcif;\tqHk;udk tuREfkyfjrifygNyD/ ynwfw&m;awmfrlum;? tvGefus,f0ef;yg\/


119;97 udk,fawmf\w&m;udk tuREfkyfonftvGefESpfoufyg\/ waeYvHk; qifjcifatmufarhvsufaeyg\/119;98 ynwfw&m;awmfonf tuREfkyf\&efolwdkYxuf? tuREfkyfudkom ynm&Sdapyg\/ ynwfw&m;awmfonf tuREfkyftpOfwnfyg\/119;99 oufaocHawmfrlcsufwdkYudk tuREfkyfonfqifjcifatmufarhaomaMumifh? tuREfkyf\q&mtaygif;wdkYxuf omem;vnfyg\/119;100 udk,fawmf\Oya'orsm;udk apmifhaomaMumifh? toufBuD;olwdkYxuf ommPfaumif;yg\/119;101 EIwfuywfawmfudk apmifhvdkaomiSg? raumif;aomvrf;&SdorQwdkYudk vTJa&Smifyg\/119;102 udk,fawmfonf oGefoifawmfrlaomaMumifh? pD&ifawmfrlcsufwdkYrS tuREfkyfvTJroGm;yg/119;103 rdefYawmfrlcsufwdkYonf tuREfkyftmacgiftvGefcsKdMuyg\/ cHwGif;xJrSmysm;&nfxufomcsKdMuyg\/119;104 udk,fawmf\ Oya'orsm;tm;jzifh? tuREfkyfonfmPfwdk;yGg;? rdpmvrf;&SdorQwdkYudk rkef;yg\/
119;105 EIwfuywfawmfonf tuREfkyfajca&SUrSm rD;cGufjzpf? tuREfkyfvrf;c&D;udkvif;apyg\/119;106 ajzmifhrwfpGmpD&ifawmfrlcsufwdkYudk apmifhygrnf[k tuREfkyfusdefqdkonftwdkif;jyKygrnf/119;107 tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfonf tvGefqif;&Jjcif;udk cH&yg\/ EIwfuywfawmftwdkif; touf&Sifapawmfrlyg/119;108 tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfonf apwempdwf&Sd? udk,fEIwfESifhqufaom ylaZmfoummwdkYudk ESpfoufawmfrlyg/ pD&ifawmfrlcsufwdkYudk
vnf;?tuREfkyfoGefoifawmfrlyg[k awmif;yefyg\/119;109 tuREfkyftoufonf udk,fvuftpOf&Sdyg\/ odkYaomfvnf;? w&m;awmfudk rarhravsmhyg/119;110 rw&m;aomolwdkYonf tuREfkyfbdkYausmhuGif;udk axmifxm;Muyg\/ odkYaomfvnf; ? udk,fawmf\Oya'orsm;rS vTJroGm;yg/119;111 oufaocHawmfrlcsufwdkYonf tuREfkyfESvHk;&Tifvef;&mjzpf? udk,ftarGOpmbdkY tpOftNrJcH,lyg\/119;112 txHk;tzGJUawmfwdkYodkY tqHk;wdkifatmif tpOfvdkufjcif;tvdkiSg? udk,fpdwfESvHk;udk wdkufwGef;yg\/119;113 tuREfkyfonf t"rvlwdkYudkrkef;? udk,fawmf\w&m;udkESpfoufyg\/119;114 udk,fawmfonftuREfkyf\tuG,ftum? tuREfkyf\'dkif;vTm;jzpfawmfrl\/ EIwfuywfawmfudk ajrmfvifhvsufaeyg\/119;115 'kpdkufudkjyKaomolwdkY? ighxHrSz,foGm;Mu/ igonfbk&m;ocif\ ynwfawmfwdkYudk usifhapmifhrnf/119;116
tuREfkyfonf touf&SifygrnftaMumif;? rdefYawmfrlcsuftwdkif; axmufrawmfrlyg/ tuREfkyfajrmfvifhjcif; taMumif;rS r&Suf
raMumufygapESifh/
119;117 tuREfkyfonf csrf;om&ygrnftaMumif; rpawmfrlyg/ txHk;tzGJUawmfwdkYudk tpOftNrJ axmufIygrnf/119;118 txHk;tzGJUawmfwdkYrS vTJoGm;orQaom olwdkYudky,fawmfrl\/ olwdkYy&d,m,fonf rkomjzpfyg\/119;119 rw&m;aom ajrom;taygif;wdkYudkacsmfuJhodkY rSwfawmfrl\/ xdkaMumifh oufaocHawmfrlcsufwdkYudk tuREfkyfESpfoufyg\/119;120 udk,fawmfudkxdwfvefYojzifh? tuREfkyfonf MuufoD;arG;nif;x? pD&ifawmfrlcsufwdkYrS aMumufyg\/
119;121 tuREfkyfonf w&m;qHk;jzwfjcif;? ajzmifhrwfpGmpD&ifjcif;udkjyKygNyD/ nOf;qJaomolwdkYvuf tuREfkyfudkypfxm;awmfrrlygESifh/119;122 udk,fawmf\uReftbdkYtvdkiSg tmrcHawmfrlyg/ rmeBuD;aomolwdkYonf tuREfkyfudkrESdyfpufMuygapESifh/119;123 u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;udk4if;? ajzmifhrwfjcif;w&m;awmfESifh,SOfaom Asm'dwfawmfudk4if;? tuREfkyfrsufpdonfarQmf tm;ukefygNyD/119;124 ukPmawmf&Sdonftwdkif;? udk,fawmf\uRefjyK? txHk;tzGJUawmfwdkYudk oGefoifawmfrlyg/119;125 tuREfkyfonf udk,fawmf\uRefjzpfyg\/ oufaocHawmfrlcsufwdkYudk em;vnfEdkifaommPfudk ay;oem;awmfrlyg/119;126 tdkxm0&bk&m;? pD&ifawmfrlcsdefa&mufygNyD/ olwyg;rsm;wdkYonfw&m;awmfudky,fMuyg\/119;127 tuREfkyfrlum;? ynwfawmfwdkYudk a&Txufru? a&TpifxufomESpfoufyg\/119;128 odkYjzpfvQif? udk,fawmf\ Oya'otvHk;pHkwdkYonf ajzmifhMuonf[kxifrSwfvsuf? rdpmvrf;&SdorQwdkYudkrkef;yg\/
119;129 oufaocHawmfrlcsufwdkYonf tHhMobG,fjzpf? tuREfkyf0dnmOfonf apmifha&Smufwwfyg\/119;130 EIwfuywfawmfudk zGifhjyjcif;onf tvif;udkay;? rvdrmaomolwdkYudk vdrmapwwfyg\/119;131 ynwfawmfwdkYudk tuREfkyfawmifhwtm;BuD;ojzifh? EIwfudkzGifh yef;wdkufyg\/119;132 emrawmfudkcspfaomolwdkY jyKawmfrlwwfonftwdkif;? tuREfkyfudkMunfhI u,froem;awmfrlyg/119;133 rdefYawmfrlcsuftpOftwdkif; tuREfkyfajcvSrf;wdkYudk ajzmifhapawmfrlyg/ tuREfkyfudk tb,frnfaom'kpdkufrQ tpdk;r&ygapESifh/119;134 vlwdkY\nOf;qJjcif;xJu tuREfkyfudka&G;EIwfawmfrlyg/ udk,fawmf\Oya'orsm;udk apmifhygrnf/119;135 rsufESmawmf\tvif;udk udk,fawmf\uReftay:rSm xGef;vif;ap? txHk;tzGJUawmfwdkYudkoGefoifawmfrlyg/119;136 olwyg;rsm;wdkYonf w&m;awmfudk rapmihfaomaMumifh? tuREfkyfrsufpdwdkYrSrsuf&nfonf jrpfa&uJhodkYpD;yg\/
119;137 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf ajzmifhrwfawmfrl\/ pD&ifawmfrlcsufwdkYonf ajzmifhrwfMuyg\/119;138 xm;awmfrlaom oufaocHawmfrlcsufwdkYonfvnf; w&m;ESifhnDopmNrJMuyg\/119;139 &efolwdkYonfpum;awmfwdkYudk arhavsmhaomaMumifh? pGJvef;ylyefjcif;pdwfonf tuREkfyfudknOf;qJyg\/119;140 EIwfuywfawmfonf tvGefpifMu,fonfjzpf? udk,fawmf\uRefonf ESpfoufyg\/119;141 tuREfkyfonfi,faomol? rxDrJhjrifjyKjcif;udkcH&aomoljzpfyg\/ odkYaomfvnf;? udk,fawmf\ Oya'orsm;udkrarhravsmhyg/119;142 ajzmifhrwfawmfrljcif;onf edpxm0&ajzmifhrwfjcif;jzpfyg\/ udk,fawmf\w&m;onf opmw&m;jzpfyg\/119;143 qif;&JndK;i,fjcif;odkYa&mufaomfvnf;? ynwfawmfwdkYonf tuREfkyfarGUavsmf&mjzpfyg\/119;144 oufaocHawmfrlcsufwdkYonf tpOftNrJajzmifhMuyg\/ tuREfkyfonftouf&SifygrnftaMumif;? mPfudkay;oem;awmfrlyg/
119;145 tuREfkyfonf pdwfESvHk;t<uif;rJhatmf[pfyg\/ tdkxm0&bk&m;? em;axmifawmfrlyg/ txHk;tzGJUawmfwdkYudkapmifhygrnf/119;146 udk,fawmfudkatmf[pfyg\/ u,fwifawmfrlyg/ oufaocHawmfrlcsufwdkYudk apmifhygrnf/536

119;147 rdkCf;rvif;rSD tuREfkyfatmf[pfwwfyg\/ EIwfuywfawmfudk ajrmfvifhvsufaeyg\/119;148 Asm'dwfawmfwdkYudk qifjcifatmufarhvdkaomiSg? nOfh,HrvGefrSD tuREfkyfEdk;wwfyg\/119;149 tdkxm0&bk&m;? ukPmawmf&Sdonftwdkif; tuREfkyfpum;ukd em;axmifawmfrlyg/ pD&ifawmfrlcsufESifhtnD tuREfkyfudktouf&Sifap
awmfrlyg/119;150 raumif;aomtBuHtpnf usifvnfaomolwdkYonf teD;odkYcsOf;Muyg\/ olwdkYonf udk,fawmf\ w&m;ESifha0;Muyg\/119;151 tdkxm0&bk&m;? ukd,fawmfonfeD;awmfrl\/ tvHk;pHkaomynwfawmfwdkYonf opmjzpfMuyg\/119;152 oufaocHawmfrlcsufwdkYudk tpOftNrJxm;awmfrlaMumif;udk a&SUOD;pGmrSptuREfkyfodyg\/
119;153 tuREfkyfcH&aomqif;&Jjcif;udk MunfhI? u,fEIwfawmfrlyg/ udk,fawmf\w&m;udk rarhravsmhyg/119;154 tuREfkyftrIudkapmifh tuREfkyfudka&G;EIwfawmfrlyg/ Asm'dwfawmftm;jzifh touf&Sifapawmf rlyg/119;155 rw&m;aomolwdkYonf txHk;tzGJUawmfwdkYudk r&SmaomaMumifh? u,fwifjcif;ESifha0;Muyg\/119;156 tdkxm0&bk&m;? oem;pHkrufawmfrljcif;oabmonf <u,f0yg\/ pD&ifawmfrlcsufESifhtnD? tuREfkyfudk touf&Sifapawmfrlyg/119;157
tuREfkyfudk nOf;qJaomolESifh &efbufjykaomolwdkYonfrsm;Muyg\/ odkYaomfvnf; tuREfkyfonfoufaocHawmfrlcsufwdkYrSvTJ
roGm;yg/119;158 opmr&SdaomolwdkYudk tuREfkyfonfjrifpdwfemyg\/ taMumif;rlum;? olwdkYonf Asm'dwfawmfpum;udk em;raxmifbJaeMuyg\/119;159
udk,fawmf\Oya'orsm;udk tuREfkyfESpfoufaMumif;udkrSwfawmfrlyg/ tdkxm0&bk&m;? ukPmawmf&Sdonftwdkif;? tuREfkyfudk
touf&Sifapawmfrlyg/119;160 EIwfuywfawmftvHk;pHkwdkYonf [kwfrSefyg\/ w&m;ojzifhpD&ifawmfrlcsuf&SdorQwdkYonf tpOftNrJwnfMuyg\/
119;161 tpdk;&aomolwdkYonf taMumif;r&SdbJ tuREfkyfudknOf;qJMuaomfvnf;? tuREfkyfpdwfESvHk;onf pum;awmfudkaMumuf&GHUyg\/119;162 vuf&Opmrsm;udkawGUouJhodkY Asm'dwfawmfpum;aMumifh tuREfkyf0rf;ajrmufyg\/119;163 rkompum;udk Mum;ysif;&GH&Smyg\/ w&m;awmfudkum;ESpfoufyg\/119;164 ajzmifhrwfpGmpD&ifawmfrlcsufrsm;aMumifh? udk,fawmfudk w&ufvQifckepfBudrf csD;rGrf;wwfyg\/119;165 w&m;awmfudk ESpfoufaomolwdkY BuD;pGmaomNidrf0yfjcif;&Sdyg\/ olwdkYpdwfysufp&mtaMumif;r&Sdyg/119;166 tdkxm0&bk&m;? u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;udk tuREfkyfajrmfvifh? ynwfawmfwdkYudkusifhyg\/119;167 oufaocHawmfrlcsufwdkYudk tuREfkyf0dnmOfonfapmifhyg\/ tvGefESpfoufyg\/119;168 udk,fawmf\Oya'owdkYESifh oufaocHawmfrlcsufwdkYudkapmifhyg\/ tuREfkyftusifh&SdorQwdkYonf a&SUawmf&SdMuyg\/119;169 tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfatmf[pfoHonf a&SUawmfodkYa&mufygapaom/ EIwfuywfawmftwdkif; mPfudkay;oem;awmfrlyg/119;170 toem;awmfcHaompum;onf a&SUawmfodkYa&mufygapaom/ Asm'dwfawmftwdkif; tuREfkyfudku,fEIwfawmfrlyg/119;171 txHk;tzGJUawmfwdkYudk oGefoifawmfrlaomtcg? tuREfkyf\EIwfonf csD;rGrf;jcif;udk >rufqdkygrnf/119;172 tvHk;pHkaom ynwfawmfwdkYonf ajzmifhrwfygonfjzpf? tuREfkyfvQmonf Asm'dwfawmfudkoDcsif;qdk&ygrnf/119;173 udk,fawmf\Oya'orsm;udk ESpfoufygonfjzpf? vufawmfonf tuREfkyfudkrpygapaom/119;174 tdkxm0&bk&m;? u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;udk tuREfkyfawmifhwyg\/ w&m;awmfonfvnf; tuREfkyfarGUavsmf&mjzpfyg\/119;175 tuREfkyfonftouf&Sif? udk,fawmfudk csD;rGrf;ygapaom/ pD&ifawmfrlcsufwdkYonf tuREfkyfudkrpMuygapaom/119;176 aysmufaomodk;uJhodkY tuREfkyfonfvrf;vGJygNyD/ udk,fawmf\uRefudk&Smawmfrlyg/ tuREfkyfonfynwfw&m;awmfwdkYudk rarhravsmhyg/

tcef;BuD; ( 120 )
120;1
120;2
120;3
120;4
120;5
120;6
120;7

tuREfkyfonf qif;&JcH&aomtcg xm0&bk&m;udkatmf[pf? xm0&bk&m;onf em;axmifawmfrl\/tdkxm0&bk&m;? tuREfkyftoufudk opmr&SdaomEIwfrS4if;? vSnfhpm;wwfaomvQmrS4if; u,fEIwfawmfrlyg/tdkvSnhfpm;wwfaomvQm? oifonftb,faus;Zl;&Sdoenf;/ tb,ftusKd;udkcH&oenf;/tm;BuD;aomol\xufaomjrm;uJhodkY4if;? &orfopfom;rD;cJuJhodkY4if;jzpf\/igonf ar&Sufjynfwnf;cdk? au'gwJae&onft&mrSm tr*Fvm&Sd\/Nidrfoufjcif;udk rkef;aomolwdkYESifhtwl? igh0dnmOfonf MumjrifhpGmae&ygonfwum;/igonf Nidrfoufjcif;bufrSmae\/ igajymvQifrlum;? olwdkYonfppfwdkufjcif;iSg tvdk&SdMu\/

tcef;BuD; ( 121 )
121;1
121;2
121;3
121;4
121;5

ighudkrpjcif;taMumif;onf ay:xGuf&aomawmifdk;odkY igarQmfMunfh\/aumif;uifESifhajrBuD;udk zefqif;awmfrlaom xm0&bk&m;xHawmfrS? ighudkrpjcif;taMumif;onf ay:xGuf&\/


oif\ajcudkacsmfapjcif;iSg tcGifhay;awmfrrl/ oifhudkapmifhaomolonf tdyfawmfrrl/tu,fpifppf oa&vtrsKd;udkapmifhaomolonf idkufrsnf;tdyfaysmfjcif;&Sdawmfrrl/xm0&bk&m;onf oifhudkapmifhawmfrl\/ xm0&bk&m;onf oif\vufsmbuf&Sdaom oifcdkvIH&mt&dyfjzpfawmfrl\/537

121;6 aeYtcsdefaetm;jzifh4if;? nOfhtcsdefvtm;jzifh4if; txdtcdkufr&Sd&m/121;7 xm0&bk&m;onf raumif;aomtrIt&mtvHk;pHkwdkYudkuG,fum? oif\toufudkapmifh awmfrlvdrfhrnf/121;8 xm0&bk&m;onf oif\xGufjcif;ESifh0ifjcif;wdkYudk ,ckrSp tpOfrjywfapmihfawmfrlvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 122 )
122;1
122;2
122;3
122;4
122;5
122;6
122;7
122;8
122;9

igwdkYonf xm0&bk&m;\ tdrfawmfodkYoGm;MuukeftHh[k olwyg;wdkYonf ajymMuaomtcg? igonf0rf;ajrmufjcif;&Sd\/tdka,k&SvifNrdKU? oif\wHcg;wdkYtwGif; igwdkYonf&yfaeMuvdrfhrnf/a,k&SvifNrdKUonf aphpyfaomNrdKUuJhodkYwnf\/trsKd;tET,fwdkYonf xdkNrdKUodkYwufMu\/ oa&vtrsKd;xHk;pH&Sdonftwdkif;? xm0&bk&m;\ trsKd;tET,fwdkYonf xm0&bk&m;\
emrawmfudkcsD;rGrf;jcif;iSg wufoGm;Mu\/xdkNrdKUw&m;pD&if&myvif? 'g0d'frif;rsKd;\&mZyvifwdkYonf wnfMu\/a,k&SvifNrdKU Nidrf0yfrnftaMumif; qkawmif;Muavmh/ xdkNrdKUudkjrwfEdk;pHkrufaomolwdkYonf csrf;om&Muygapaom/oif\NrdKUdk;twGif; Nidrf0yfjcif;? oif\bHkAdrmefwdkY csrf;omjcif;&Sdygapaom/oifNidrf0yfjcif;&Sdygapaom[k igonfnDtpfudktwGuf? taqGcifyGef;wdkYtwGuf ajymqdkygrnf/igwdkYbk&m;ocifxm0&bk&m;\tdrfawmfudk axmuf? oif\tusKd;ukd&Smygrnf/

tcef;BuD; ( 123 )
123;1 aumif;uifbHk usdef;0yfawmfrlaombk&m;? udk,fawmfudk tuREfkyfarQmfMunhfyg\/123;2 uRefwdkYonf ocifvufudk4if;? uRefrwdkYonf ocifrvufudk4if; arQmfMunfhonfenf;wl? tuREfkyfwdkYonf u,froem;awmfrljcif;
aus;Zl;udkrcHrSDwdkifatmif? tuREfkyfwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;udk arQmfMunfhvsufaeMuyg\/123;3 tdkxm0&bk&m;? u,froem;awmfrlyg/ tuREfkyfwdkYonf tvGeft&SufuGJjcif;udkcH&ygonfjzpf? u,froem;awmfrlyg/123;4 rxDrJhjrifjyKaomolwdkY\ uJh&JUjcif;udk4if;? rmeBuD;aomolwdkY\ t&SufcGJjcif;udk4if;? tuREfkyfwdkY\0dnmOfonf tvGefcH&yg\/

tcef;BuD; ( 124 )
124;1
124;2
124;3
124;4
124;5
124;6
124;7
124;8

xm0&bk&m;onf igwdkYbufrSm&SdawmfrrlvQif[laom pum;ESifhcsD? oa&vtrsKd;qdk&aompum;[lrlum;?xm0&bk&m;onf igwdkYbufrSm&SdawmfrrlvQif? vlwdkYonf igwdkY&efbufaeMuaomtcg?trsufxGuf igwdkYudktoufESifhwuG? rsKdMuNyDwum;/xdktcg igwdkYudka&onf? vTrf;rdk;pD;aoma&onf igwdkYtouf0dnmOftay:rSm ausmfoGm;NyDwum;/apmfum;aoma&wdkYonf igwdkYtouf0dnmOftay:rSm ausmfoGm;MuNyDwum;/olwdkYoGm;ESifhudkufcJ&mbdkY igwdkYudktyfawmfrrlaom xm0&bk&m;onfr*Fvm&Sdawmf rlapownf;/iSufonf rkqdk;wdkY\ausmhuGif;xJu vGwfouJhodkY? igwdkYtoufonf vGwfvsuf&Sd\/ ausmhuGif;jywf igwdkYonfvGwfMuNyD/aumif;uifESifhajrBuD;udk zefqif;awmfrlaomxm0&bk&m;\emrawmftm;jzifh? igwdkYonf rpjcif;aus;Zl;udkcH&Muownf;/

tcef;BuD; ( 125 )
125;1 xm0&bk&m;udk cdkvIHaomolwdkYonfrwkefrvIyf? tpOftNrJwnfaom ZdtkefawmifuJhodkYjzpfMu\/125;2 awmifdk;wdkYonf a,k&SvifNrdKUudk0ef;&HouJhodkY? xm0&bk&m;onf rdrdvlwdkYudk ,ckrSp? umvtpOfrjywf0ef;&Hawmfrl\/125;3 ajzmifhrwfaomolwdkYonf 'kpdkufudkjyKaomtcGifhr&Sdapjcif;iSg? rw&m;aomolwdkY\vSHwHonf ajzmifhrwfaomolwdkY\ tarGcH&mtbdkY
tay:rSmrwnfrae&/
125;4 tdk xm0&bk&m;? aumif;aomol? oabmajzmifhaomolwdkYtm; aus;Zl;jyKawmfrlyg/125;5 aumufaomvrf;rsm;odkY vTJoGm;aomolwdkYudkum;? xm0&bk&m;onf rw&m;ojzifhjyKaom olwdkYESifhtwl xkwfoGm;awmfrlrnf/
oa&vtrsKd; Nidrf0yfjcif;&Sdygapaom/

538

tcef;BuD; ( 126 )
126;1 brf;oGm;csKyfxm;aom Zdtkefom;wdkYudk xm0&bk&m;jyefvmapawmfrlaomtcg? igwdkYonf tdyfrufaomoluJhodkYjzpfMu\/-?
126;2 xdktcg igwdkYEIwfonf &,fjcif;ESifh4if;? igwdkYvQmonf oDcsif;qdkjcif;ESifh4if;jynfh0\/ wyg;trsKd;om;wdkYuvnf;? xm0&bk&m;onf
olwdkYtbdkY BuD;aomtrIudk jyKawmfrlNyD[kqdkMu\/126;3 xm0&bk&m;onf igwdkYtbdkYBuD;aomtrIudkjyKawmfrlNyD/ igwdkYonfvnf; 0rf;ajrmufvsufaeMu\/126;4 tdkxm0&bk&m;? brf;oGm;csKyfxm;jcif;udkcH&aomtuREfkyfwdkYudk awmifrsufESmacsmif;a&uJhodkY wzefjyefvmapawmfrlyg/126;5 rsuf&nfusvsufrsKd;aphBuJaomolwdkYonf &Tifvef;vsufpyg;&dwfMuvdrfhrnf/126;6 rsuf&nfusvsuf BuJ&efrsKd;aphudkaqmif xGufoGm;aomolonf? aumufvIdif;rsm;udkaqmifvsuf &Tifvef;aompdwfESifhtrSefjyefvm
vdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 127 )
127;1 xm0&bk&m;onf tdrfudkaqmufawmfrrlvQif? aqmufaomolwdkYonf tcsnf;ESD; vkyfaqmifMu\/ xm0&bk&m;onf NrdKUudkapmifh
awmfrrlvQif? uif;apmihfwdkYonf tcsnf;ESD;apmifhMu\/127;2 apmapmxvsuf? nOfheufonfwdkifatmif rtdyfbJaevsuf? yifyef;pGmtpmpm;vsufaeaomfvnf; tusKd;r&Sd/ tdyfaysmf&aomtcGifh
udkcspfawmfrlaomoltm; trSefay;awmfrl\/
127;3 bGm;jrifaomom;orD;wdkYonf xm0&bk&m;qkcs ay;oem;awmfrlaom tarGOpmjzpfMu\/127;4 toufysKdpOf? bGm;jrifaomom;orD;wdkYonf ol&Jvuf&Sdaom jrm;uJhodkYjzpfMu\/127;5 rdrdjrm;awmifhudk olwdkYESifhjynfhapaomolonf r*Fvm&Sd\/ olwdkYonf&SufaMumufjcif;r&Sd/ &efolwdkYudk wHcg;0qD;wm;Muvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 128 )
128;1 xm0&bk&m;udkaMumuf&GHU? vrf;c&D;awmfodkY vdkufoGm;orQaomolwdkYonf r*Fvm&SdMu\/128;2 xdkodkYjyKvQif oifonfrdrdvufESifhvkyfaqmif&aomtpmudk pm;&vdrfhrnf/ r*Fvm&Sdaumif;pm;&vdrfhrnf/128;3 oif\r,m;onf oifhtdrfem;rSm rsm;pGmtoD;oD;aompyspfEG,fyifuJhodkY4if;? om;orD;wdkYonf oifhpm;yGJywfvnf pdkufysKd;aom
oHvGifyifrsm;uJhodkY4if; jzpfMuvdrfhrnf/128;4 xm0&bk&m;udk aMumuf&GHUaomolonf xdkodkYaomr*Fvm&Sd&vdrfhrnf/128;5 xm0&bk&m;onf zdtkefawmifay:u aumif;BuD;ay;awmfrl? a,k&SvifNrdKUcH&aom aumif;usKd;udk woufvHk;jrif&vdrfhrnf/128;6 rdrdom;orD;wdkYbGm;jrifaom om;orD;wdkYudkvnf;jrif&vdrfhrnf/ oa&vtrsKd; Nidrf0yfjcif;&Sdygapaom/

tcef;BuD; ( 129 )
129;1
129;2
129;3
129;4
129;5
129;6
129;7
129;8

i,faomt&G,frSp? Budrfzefrsm;pGm ighudkolwyg;wdkYonf nOf;qJMuNyD[laom pum;ESifhcsD? oa&vtrsKd;qdk&aompum;[lrlum;?i,faomt&G,frSp? Budrfzefrsm;pGm ighudkolwyg;wdkYonfnOf;qJMuNyD/ odkYaomfvnf; ighudkrEdkifMu/xGefaomolwdkYonf ighausmay:rSmxGef? &SnfaomxGefaMumif;wdkYudk jzpfapMu\/xm0&bk&m;onf ajzmifhrwfawmfrl\/ rw&m;aomolwdkY\ BudK;wdkYudkjzwfawmfrlNyD/ZdtkefNrdKUudkrkef;aomoltaygif;wdkYonf &SufaMumufvSefjcif;udkcH&Muygap/tdrfrdk;ay:rSmayguf? tb,folrQrEIwfbJ ndK;EGrf;wwfaomjrufyifuJhodkYjzpfMuygap/xdkjrufyifudk&dwfaomolonf vufwqkyfrQr&/ pnf;aomolvnf; vufwayGUrQr&/vrf;a&SmufoGm;aomolwdkYuvnf;? xm0&bk&m;ay;awmfrlaom r*Fvmoufa&mufygapaom/ xm0&bk&m;\emrawmfudk trSD
jyK? oifwdkYudkaumif;BuD;ay;Mu\[k rajymrqdk&Mu/

tcef;BuD; ( 130 )
130;1 tdk xm0&bk&m;? eufeJ&mxJu udk,fawmfudk tuREfkyfatmf[pfyg\/130;2 tdk xm0&bk&m;? tuREfkyf\pum;oHudkMum;? tuREfkyfqkawmif;yXemjyKoHudk em;anmif;awmfrlyg/130;3 tdkbk&m;&Sif xm0&bk&m;? udk,fawmfonf 'kpdkuftjypfrsm;udk rSwfawmfrlvQif tb,folonfcH&yfEdkifygrnfenf;/539

130;4 udk,fawmfudk aMumuf&GHUp&mtaMumif;&Sdapjcif;iSg? tjypfvTwfjcif;tcGifhudk ydkifawmfrl\/130;5 xm0&bk&m;udk igapmifhvsufae\/ igh0dnmOfonf apmifhvsufae\/ EIwfuywfawmfudk igajrmfvifh\/130;6 eHeufudkajrmfvifhaomolwdkYxufru? igh0dnmOfonf bk&m;&Sifudkajrmfvifhvsufae\/130;7 oa&vtrsKd;onf xm0&bk&m;udkajrmfvifhygap/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m; ukPm&Sd\/ rsm;pGmaoma&G;EIwfjcif;
aus;Zl;&Sd\/130;8 oa&vtrsKd;udk cyfodrf;aom'kpkduftjypfwdkYtxJu a&G;EIwfawmfrlvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 131 )
131;1 tdkxm0&bk&m;?tuREfkyfonfpdwfrjrifhyg/ rsufESmvnf;rarmfyg/ udk,fESifhrwef? BuD;jrifhaomtrIwdkY rusifvnfyg/131;2 tu,fpifppf tuREfkyfonf trdEdkYESifhuGmaomoli,fuJhodkY? udk,fpdwfudkajzNidrf;apygNyD/ tuREfkyfpdwfESvHk;onf EdkYuGmaomoli,fuJhodkY
jzpfyg\/131;3 oa&vtrsKd;onf ,ckrSp? umvtpOfrjywf xm0&bk&m;udkajrmfvihfygap/

tcef;BuD; ( 132 )
132;1 tdk xm0&bk&m;? 'g0d'frif;udk4if;? olcH&orQaomqif;&Jjcif;udk4if; atmufarhawmfrlyg/
132;2-5 xdkrif;u? ,mukyftrsKd;udk;uG,faom wefcdk;&Sifxm0&bk&m; usdef;0yfawmfrl&mt&yfudk tuREfkyfonfrawGUrSDwdkifatmif? udk,fae&m
tdrfodkYr0if? udk,ftdyf&may:odkYrwuf? udk,frsufpdtdyf&rnftcGifh? rsufcrf;rSdwf&rnftcGifhudkray;yg[k? ,mukyftrsKd; udk;uG,faom
wefcdk;&Sifxm0&bk&m;xH usdefqdk"d|mefjyK\/132;6 wJawmfonf {z&drfjynfrSm&SdaMumif;udk igwdkYonfMum;&MuNyD/ ,m&drfawmawGUMuNyD/132;7 bHkAdrmefawmfodkY0if? ajcawmfwif&mcHkatmuf jyyf0yfudk;uG,fMuukeftHh/132;8 tdk xm0&bk&m;? usdef;0yfawmfrl&modkY bkef;awmfESifh,SOfaom"raowmESifhwuG wufawmfrlyg/132;9 udk,fawmf\,Zfyka&m[dwfwdkYonf ajzmifhrwfjcif;wefqmudkqif? udk,fawmf\ oefY&Sif;olwdkYonf &Tifvef;pGmoDcsif;qdkMuygapa
om/132;10 udk,fawmf\ uRef'g0d'frif;\rsufESmudk axmufojzifh? udk,fawmfxHbdodufcHaomoludk jiif;y,fawmfrrlygESifh/
132;11 xm0&bk&m;onf 'g0d'ftm;"d|mefusdefqdkjcif;udkjyK opmzsufawmfrrlaom pum;[lrlum;? oif\trsKd;tET,fudkoif\ yvifay:rSm
igwifrnf/132;12 oif\om;wdkYonf ighy#dnmOfw&m;udk4if;? igoGefoifaom oufaocHcsufudk4if; apmifha&SmufvQif? olwdkY\om;rsm;onfvnf;oif\
yvifay:rSmtpOftNrJxdkif&Muvdrfhrnf[k Asm'dwfxm;awmfrlNyD/132;13 xm0&bk&m;onf ZdtkefNrdKUudka&G;aumuf? tNrJaeawmfrl&mbdkY tvdkawmf&Sdonft&mrSm?132;14 NrdKUum; igtpOftNrJ usdef;0yf&mNrdKUwnf;/ igtvdk&Sdonfjzpf? NrdKUigaernf/132;15 ol\tpmtm[m&udk txl;ojzifhaumif;BuD;ay;rnf/ olqif;&Jom;wdkYudk 0pGmauR;rnf/132;16 ol\,Zfyka&m[dwfwdkYudk u,fwifjcif;wefqmudk qifapojzifh? oloefY&Sif;olwdkYonf &Tifvef;aomoDcsif;udk &Tifvef;pGm
qdk&Muvdrfhrnf/132;17 xdkNrdKU 'g0d'f\OD;csKdukd igaygufaprnf/ ighxH bdodufcHaomolbdkYrD;cGufudk igjyifqifNyD/132;18 xdkt&Sif\&efolrsm;udk &SufaMumufjcif;ESifhigzHk;vTrf;rnf/ ol\OD;&pfo&zlonf bkef;yGifhvsuf&Sdvdrfhrnf[k Asm'dwfawmf&Sd\/

tcef;BuD; ( 133 )
133;1 nDtpfudkwkdYonf oabmwlvsufaygif;abmfMuonft&mrSm tvGefaumif;ay\/ tvGefwifhw,favsmufywfay\/133;2 tmkH\acgif;ay:rSmavmif;vsuf? ol\rkwfqdwfodkYpD;? vnfpGyfwdkifatmifusaom eHYomqDuJhodkYjzpf\/133;3 a[&rkefawmifESifhZdtkefawmifdk;ay:odkYusaom ESif;uJhodkYjzpf\/ xdkodkYaeMuaomt&yf? xm0&bk&m;onf tpOftNrJtouf&Sifjcif;
tcGifhwnf;[laom aumif;BuD;r*Fvmudk pD&ifawmfrl\/

540

tcef;BuD; ( 134 )
134;1 xm0&bk&m;\tdrfawmf nOfh,Hapmifhaom xm0&bk&m;\uRefawmftaygif;wdkY? xm0&bk&m;udk aumif;BuD;ay;Muavmh/134;2 oefY&Sif;&mXmeawmfodkYvufudkcsD? xm0&bk&m;udkaumif;BuD;ay;Muavmh/134;3 aumif;uifESifhajrBuD;udk zefqif;awmfrlaomxm0&bk&m;onf Zdtkefawmifay:u? oifhudkaumif;BuD;ay;awmfrlygapaom/

tcef;BuD; ( 135 )
135;1 xm0&bk&m;\emrawmfudk csD;rGrf;Muavmh/135;2 xm0&bk&m;\tdrfawmf? igwdkYbk&m;ocif\ tdrfawmfwefwdkif;wGif trIapmifhaom xm0&bk&m;\uRefawmfwdkY? csD;rGrf;jcif;udkjyKMu
avmh/135;3 xm0&bk&m;onf aumif;jrwfawmfrlaomaMumifh? xm0&bk&m;udkcsD;rGrf;Muavmh/ emrawmfudk axmremoDcsif;qdkMuavmh/ xdkodkY
aomtrIonfwifhw,favsmufywfay\/135;4 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf ,mukyftrsKd;udk udk,fawmftbdkY4if;? oa&vtrsKd;udk b@mawmfjzpfapjcif;iSg4if; a&G;aumuf
awmfrlNyD/
135;5 xm0&bk&m;onf BuD;awmfrlaMumif;? igwdkY\bk&m;&Sifonf bk&m;wumwdkYxuf jrwfawmfrlaMumif;udkigod\/135;6 xm0&bk&m;onf aumif;uif? ajrBuD;? ork'&m? eufeJ&mt&yf&yfwdkY tvdkawmf&SdorQwdkYudkjyKawmfrl\/135;7 ajrBuD;pGef;rS rdkCf;wdrfwdkYudkwufapawmfrl\/ rdkCf;ESifhwuGvQyfppfudk zefqif;awmfrl\/ b@mawmfwdkufxJu avudkxkwfawmfrl\/135;8 tJ*kwKjynf vlrSpwd&pmefwdkifatmif om;OD;&SdorQwdkYudk 'Pfcwfawmfrl\/135;9 tdktJ*kwKjynf? oif\txJrSm zma&mrif;rSp? ol\uReftaygif;wdkY\tay:odkY vuPmoufao? tHhbG,faomtrIwdkYudk apvTwf
awmfrl\/135;10 tmarm&djynfudk tpdk;&aom&Sd[kefrif;?
135;11 Am&Sefjynfudktpdk;&aomMoCrif;ESifhwuG? bkef;BuD;aom&Sifbk&ifrsm;udkuGyfrsuf? rsm;jym;aomvlrsKd;ESifhwuG? cgemefwdkif;EdkifiH
taygif;wdkYudk vkyfBuHojzifh?135;12 olwdkYae&majrudkvTJ? rdrdvloa&vtrsKd;tm; tarGudkay;csawmfrl\/135;13 tdk xm0&bk&m;? udk,fawmf\trnfonf edpxm0&jzpfyg\/ tdk xm0&bk&m;? bGJUemrawmfonf umvtpOftqufwnfyg\/135;14 xm0&bk&m;onf rdrduRefwdkY\twGuf aemifw&? rdrdvlpkbufrSm w&m;pD&ifawmfrl\/
135;15 omoemyvlwdkYudk;uG,faomkyfwkwdkYum; aiGvnf;jzpf\/ a&Tvnf;jzpf\/ vlvufjzifhvkyfaomt&maywnf;/135;16 xdkkyfwkwdkYonfEIwf&Sd pum;rajymwwf/ rsufpd&Sdrjrifwwf/135;17 em;&SdrMum;wwf/ olwdkYypyfvnf; xGufouf0ifoufr&Sdygwum;/135;18 vkyfaomolwdkYvnf;twlwl? udk;pm;aomoltaygif;wdkYvnf;twlwlygwum;/135;19 tkdoa&vtrsKd;? xm0&bk&m;udkaumif;BuD;ay;avmh/ tdktmkeftrsKd;tET,f? xm0&bk&m;udk aumif;BuD;ay;avmh/135;20 tdkav0dtrsKd;tET,f? xm0&bk&m;udkaumif;BuD;ay;avmh/ xm0&bk&m;udk aMumuf&GHUaomolwdkY? xm0&bk&m;udk aumif;BuD;
ay;Muavmh/135;21 a,k&SvifNrdKUrSm usdef;0yfawmfrlaomxm0&bk&m;onf Zdtkefawmifay:rSmr*Fvm&Sdawmf rlapownf;/ [mavvk,/

tcef;BuD; ( 136 )
136;1 xm0&bk&m;onf aumif;jrwfawmfrl? ukPmawmftpOftNrJwnfaomaMumifh? *kPfaus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;Muavmh/136;2 bk&m;wdkY\t&Sif? bk&m;ocif\ukPmawmf tpOftNrJwnfaomaMumifh? *kPfaus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;Muavmh/136;3 t&SifwdkY\ocif? bk&m;&Sif\ukPmawmf tpOftNrJwnfaomaMumifh? *kPfaus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;Muavmh/136;4 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? tHhbG,faomtrIwdkYudk wyg;wnf;omjyKawmf rlxaom?136;5 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? ynmw&m;twdkif; aumif;uifudkzefqif;awmf rlxaom?136;6 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? a&ay:rSmajrBuD;udk jzefYawmfrlxaom?136;7 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? tvif;tdrfBuD;wdkYudk zefqif;awmfrlxaom?136;8 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? aeYudktkyfpdk;&aomaeudk4if;?136;9 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? nOfhudktkyfpdk;&aomvESifhMu,frsm;udk4if; zefqif;awmfrlxaom?136;10 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? tJ*kwKjynfrSm om;OD;rsm;udk'Pfcwfawmfrlxaom?136;11 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? tm;BuD;aomvuf? qefYaomvufHk;awmfudk vufeufjyKawmfrlxaom?136;12 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? oa&vtrsKd;udk tJ*kwKjynfom;wdkYtxJu xkwfaqmifawmfrlxaom?541

136;13 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? {'Hkyifv,fudk tydkif;ydkif;cGJawmfrlxaom?136;14 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? yifv,ftv,f oa&vtrsKd;udk a&SmufoGm;apawmfrlxaom?136;15 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? zma&mrif;ESifhAdkvfajcrsm;udk {'Hkyifv,fxJvSJcsawmfrlxaom?136;16 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? rdrdvlpkudkawmydkYaqmifawmfrlxaom?136;17 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? BuD;aombk&ifwdkYudk 'Pfcwfawmf rlxaom?136;18-20 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? tmarm&djynfudktpdk;&aom&Sd[kefrif;udk4if;? ukPmawmftpOftNrJwnfonfjzpf? Am
&Sefjynfudktpdk;&aomMoCrif;udk4if;? ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? bkef;BuD;aombk&ifrsm;udk4if; vkyfBuHawmfrlxaom?136;21 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? olwdkYae&majrudkvTJawmfrlxaom?136;22 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? rdrduRefoa&vtrsKd;tm; tarGudkay;csawmfrlxaom?136;23 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? ESdrfhcsvsufaeaom igwdkYudkatmufarhawmfrlxaom?136;24 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? igwdkYudk&efolwdkYtxJu a&G;EIwfawmfrlxaom?136;25 ukPmawmftpOftNrJ wnfonfjzpf? cyfodrf;aomow0gwdkYudk auR;arG;awmfrlaom?136;26 aumif;uifbHk\t&Sifbk&m;ocif\ ukPmawmfonf tpOftNrJwnfaomaMumifh? *kPfaus;Zl;awmfudk csD;rGrf;Muavmh/

tcef;BuD; ( 137 )
137;1 AmAkvkefjrpfwdkYtem;rSm igwdkYonfxdkif? ZdtkefNrdKUudk atmufarhvsufidka<u;Mu\/137;2 igwdkYapmif;rsm;udkvnf; xdkt&yfwGif rdkCf;rcyifwdkYqGJxm;Mu\/137;3 taMumif;rlum;? xdkt&yf igwdkYudkbrf;oGm;csKyfxm;aomolESifh? igwdkYudknOf;qJaomolwdkYu? ZdtkefoDcsif;udk igwdkYtm;qdkMuavmh[k?
oDcsif;qdkoHudk4if;? &Tifvef;aomtoHudk4if; igwdkYawmif;Muygonfwum;/137;4 wuRef;wEdkifiH xm0&bk&m;\ oDcsif;udktb,fodkYqdk&ygrnfenf;/137;5 tdka,l&SvifNrdKU? oifhudkigarhvQifighvufsmvufonf rdrdtwwfudkarhygap/137;6 oifhudkigratmufarh? tjrwfqHk;aom0rf;ajrmufjcif;taMumif;xuf? a,k&SvifNrdKUudktjrwfrxm;vQif? ighvQmonf tmacgif
uyfygap/
137;7 tdkxm0&bk&m;? a,k&SvifNrdKU\aeY&uftcsdefa&mufaomtcg? NrdKUdk;udktjrpfwdkifatmif &Sif;vdkufMu? &Sif;vdkufMu[kqdkMuaom {'Hk
trsKd;om;wdkYudkatmufarhawmfrlyg/137;8 zsufqD;wwfaomAmAkvkefrif;orD;? oifonfigwdkYjyKonftwdkif;? oiftjypfudkqyfay;aomolonf r*Fvm&Sd\/137;9 oif\oli,fwdkYudkudkif,l? ausmufay:rSmaqmifhaomolonfr*Fvm&Sd\/

tcef;BuD; ( 138 )
138;1 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfudkpdwfESvHk;t<uif;rJh tuREfkyfcsD;rGrf;ygrnf/ tjcm;wyg;aombk&m;wdkYa&SUrSm udk,fawmfudk axmrem
oDcsif;qdkygrnf/138;2 oefY&Sif;aomAdrmefawmfodkY rsufESmjyKvsufjyyf0yfudk;uG,f? ukPmawmfESifhopmawmfaMumifh emrawmfudkcsD;rGrf;ygrnf/ taMumif;
rlum;? *wdawmfudk odwif;awmf&SdorQxuf csD;ajrmufawmfrlNyD/138;3 tuREfkyfatmf[pfaomaeYwGif em;axmifawmfrl? pdwf0dnmOfxJodkY cGeftm; udkoGif;ojzifh? tuREfkyfudkcdkifrmapawmfrl\/138;4 tdk xm0&bk&m;? avmuD&Sifbk&iftaygif;wdkYonf EIwfawmfxGufpum;wdkYudk Mum;&onfjzpf? *kPfawmfudkcsD;rGrf;Muygvdrfhrnf/138;5 xm0&bk&m;\vrf;c&D;awmfwdkYvdkuf oDcsif;qdkMuygvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onfbkef;BuD;awmfrl\/138;6 xm0&bk&m;onf jrifhjrwfawmfrlaomfvnf;? pdwfESdrfhcsaomolwdkYudk MunhfIawmfrl\/ pdwfjrifhaomolwdkYudkum;? ta0;uodawmfrl\/138;7 tuREfkyfonfqif;&J'kursm; usifvnfaomfvnf;? udk,fawmfonf tuREfkyfudktouf&Sif apawmfrlvdrfhrnf/ vufawmfudkqefYvsuf?
&efolwdkY\trsufa'goudkqD;wm;? vufsmvufawmftm;jzifh tuREfkyfudku,fwifawmfrlvdrfhrnf/138;8 xm0&bk&m;onf ig\trIudkNyD;pD;apawmfrlrnf/ tdk xm0&bk&m;? ukPmawmfonf tpOf tNrJwnfygonfjzpf? udk,fawmf\
vufESifhjyKpkaomtrIwdkYudk pGefYypfawmfrrlygESifh/

tcef;BuD; ( 139 )
139;1 tdk xm0&bk&m;? udk,fawmfonf tuREfkyfudkppfaMumodawmfrl\/139;2 tuREfkyfxdkifjcif;? xjcif;t&mwdkYudkodawmfrl\/ tuREfkyftBuHtpnfwdkYudk ta0;uyifem;vnfawmfrl\/139;3 tuREfkyfoGm;aomvrf;udk4if;? tdyf&mudk4if;ppfaq;? tuREfkyfusifhaomtusifh tvHk;pHkwdkYudkuRrf;awmfrl\/542

139;4 tuREfkyfonf pum;wcGef;udkrQ r>rufaomfvnf;? tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf t<uif;rJhodawmfrl\/139;5 udk,fawmfonf tuREfkyfudkywfvnf0dkif;xm;? tuREfkyftay:rSmvufawmfudkwifawmfrlNyD/139;6 xdkodkYaommPfonf tHhMobG,fjzpf? tuREfkyfrwwfEdkifyg/ jrifhjrwfonfjzpf tuREfkyfrrSDEdkifyg/139;7 0dnmOfawmfESifhvGwfjcif;tvdkiSg tb,ft&yfodkYoGm;Edkifygrnfenf;/ rsufESmawmfESifhvGwfjcif;tvdkiSg tb,ft&yfodkYajy;Edkifygrnf
enf;/139;8 aumif;uifodkYwufvQif udk,fawmf&Sdawmfrl\/ r&PmEdkifiH tdyf&mudkcif;vQif udk,fawmf&Sdawmfrl\/139;9 eHeuftawmifwdkYudk,l ork'&mpGef;aevQif?139;10 xdkt&yfyif udk,fawmf\vufonf tuREfkyfudkydkYaqmifvsuf? vusfmvufawmfonf udkifvsuf&Sdygvdrfhrnf/?139;11 tu,f arSmifrdkufonf ighudkzHk;vTrf;rnf[k wzefqdkvQif? nOfhonfvnf; tuREfkyfywf0ef;usiftvif;jzpfygvdrfhrnf/139;12 tu,fpifppfarSmifrdkufonf a&SUawmftb,ft&mudkrQrzHk;Edkifyg/ nOfhonf aeYuJhodkYvif;yg\/ arSmifrdkufoabmESifh tvif;oabm
onfwlyg\/
139;13 udk,fawmfonf tuREfkyf\ausmufuyfudkyifzefqif;? trd0rf;xJrSm tuREfkyfudkzHk;tkyfawmfrlNyD/139;14 tuREfkyfonfaMumufrufbG,faomvuPm? xl;qef;aomvuPmwdkYESifhjynfhpHkonfjzpf? udk,fawmfudkcsD;rGrf;ygrnf/ jyKjyifawmfrl
aom trIwdkYonf tHhMobG,fjzpfaMumif;udk tuREfkyf\pdwf0dnmOfonftrSefodyg\/139;15 rxif&Sm;aomt&yf tuREfkyfudkzefqif;? ajrBuD;atmuft&yf aphpyfpGmjyKjyifawmf rlaomtcg? tuREfkyf\udk,fcEmonf
a&SUawmf xif&Sm;vsuf&Sdyg\/139;16 rpHkvifao;aom tuREfkyf\tvHk;taxG;udkvnf; udk,fawmfonfMunfhIjrifawmfrlNyD/ xdkt&mwdkYudkjyKjyif wpHkwckrQr&SdrSDumvwGif?
udk,fawmf\pm&if; tukeftpifrSwfom;vsuf&SdMuyg\/139;17 tdkbk&m;ocif? tuREfkyf udk,fawmf\tBuHtpnfwdkYonf tvGefxl;qef;Muyg\/ tvGefrsm;jym;Muyg\/139;18 xdktBuHtpnfawmfwdkYudka&wGufvQif? oJvHk;ESifhtrQruom rsm;jym;Muyg\/ tuREfkyfonfEdk;aomtcg udk,fawmfxHtpOf&Sdyg\/
139;19 tdkbk&m;ocif? udk,fawmfonf rw&m;aomolwdkYudk uGyfrsufawmfrlygapaom/ vltoufudk owfwwfaomolwdkY? ighxHrSz,f
oGm;Mu/139;20 xdkolwdkYonf udk,fawmfwbuf remvdkaompdwfESifhajymqdk? udk,fawmf\&efolwdkYonf rw&m;ojzifh0g<um;Muyg\/139;21 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfudkrkef;aomolwdkYudk tuREfkyfrkef;ygonfr[kwfavm/ tmPmawmfudk qefaomolwdkYudk tuREfkyf&GHU&Smyg
onfr[kwfavm/139;22 xdkolwdkYudk pdwfESvHk;t<uif;rJhrkef;yg\/ udk,f&efoluJhodkYrSwfyg\/139;23 tdkbk&m;ocif? tuREfkyfudkppfaMum? tuREfkyf\ESvHk;udk odrSwfawmfrlyg/ pHkprf;pdwftxif rsm;udkvnf; odrSwfawmfrlyg/139;24 qdk;aomvrf;odkY tuREfkyfvdkufonfrvdkufonfudkMunfhI? xm0&vrf;xJodkYaoG;aqmifawmfrlyg/

tcef;BuD; ( 140 )
140;1
140;2
140;3
140;4

tdk xm0&bk&m;? qdk;aomol\vufrS tuREfkyfudku,fEIwfawmfrlyg/ Murf;wrf;aom ol\vufrStuREfkyfudk uG,fumapmifhrawmfrlyg/xdkolwdkYonfESvHk;xJrSm raumif;aomtBuHtpnf&Sd? ppfrIudktpOfEId;aqmfMuyg\/olwdkYonf a>ruJhodkYrdrdwdkYvQmudk aoG;wwfMuyg\/ olwdkYEIwfcrf;txJrSm a>rqdk;tqdyftawmuf&Sdyg\/tdk xm0&bk&m;? rw&m;aomol\vufrS tuREfkyfudkuG,fumapmifhrawmfrlyg/ Murf;wrf;aomol\vufrS uG,fumapmifhrawmfrlyg/
olwdkYonf tuREfkyfudk vSJjcif;iSgBuHpnfMuyg\/140;5 rmeBuD;aomolwdkYonf tuREfkyfbdkYausmhuGif;ESihfBudK;ao;rsm;udk 0Sufxm;Muyg\/ tuREfkyfoGm;&mvrf; uGef&GufudkjzefY Twfrsm;udk
xm;Muyg\/140;6 udk,fawmfonf tuREfkyf\bk&m;ocifjzpfawmfrl\[k xm0&bk&m;tm;avQmufxm;yg\/ tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfqkawmif;aomp
um;udkem;axmifawmfrlyg/140;7 tdkbk&m;&Sifxm0&bk&m;? udk,fawmfonf tuREfkyf\u,fwifjcif;tpGrf;owdjzpfawmfrl\/ ppfwdkuf&aomaeY tuREfkyf\OD;acgif;udk
zHk;tkyfawmfrl\/
140;8 tdkxm0&bk&m;? rw&m;aomol\tvdkjynfhpHk&aomtcGifh? ol\tBuHxajrmuf&aom tcGifh&SdapawmfrrlygESifh/140;9 xdkodkYaomolwdkYonf tuREfkyfywfvnf? rdrdwdkYOD;acgif;udkrcsD;ajrmuf&bJ? rdrdwdkY>rwfqdkaomraumif;usKd;onf rdrdwdkYudkvTrf;rdk;
ygapaom/140;10 rD;cJwdkYonf xdkolwdkYtay:odkYusa&mufMuygapaom/ rD;xJodkY4if;? eufaomwGif;xJodkY4if; usMuygapaom/ wzefrxMuygapESifh/140;11 uJh&JUwwfaomolonf ajray:rSmae&mrNrJygapESihf/ Murf;wrf;aomoludkvnf; zsufqD;onfwdkifatmif ab;Oy'fonfvdkufygapaom/140;12 xm0&bk&m;onf qif;&Jaomol\ trIudkapmifh? iwfrGwfaomolbuf w&m;pD&ifawmfrlrnf[kigod\/140;13 tu,fpifppf w&m;aomolwdkYonf emrawmfudkcsD;rGrf;Muygvdrfhrnf/ oabmajzmifhaomolwdkYonf txHawmfae&Muygvdrfhrnf/-

543

tcef;BuD; ( 141 )
141;1 tdk xm0&bk&m;? udk,fawmfudktuREkfyfatmf[pfyg\/ tvsiftjref<uvm awmfrlyg/ udk,fawmfudkatmf[pfaomtcg? tuREfkyf\
pum;oHudkem;axmifawmfrlyg/141;2 tuREfkyf\yXemonf rD;IdUaomeHomaygif;uJhodkY4if;? vufudkcsDjcif;onf nOD;,HylaZmfoumuJhodkY4if;? a&SUawmfjyifqifvsuf&Sdygap
aom/141;3 tdk xm0&bk&m;? tuREfkyf\EIwfa&SUrSm uif;udkxm;awmfrlyg/ tuREfkyf\EIwfcrf;wHcg;udk apmifhawmfrlyg/141;4 'kpdkufudkjyKaomolwdkYESifhtwl tuREfkyfyg? rw&m;aomtrI? 'kpdkuftrsKd;rsKd; usifvnfapjcif;iSg? tuREfkyf\pdwfESvHk;udk
raumif;aomtrIt&modkY aoG;aqmifawmfrrlygESifh/ xdkolwdkY\cJbG,fpm;bG,fwdkYudk tuREfkyfrpm;ygapESifh/141;5 ajzmifhrwfaomolonf tuREfkyfudk'Pfcwfygapaom? aus;Zl;&Sdygvdrfhrnf/ qHk;rygapaom? tuREkfyfOD;acgif;udk vdrf;aomqDjzpf
ygvdrfhrnf/ xyfjyKaomfvnf; tuREfkyfrjiif;yg/ ,ckrlum;? olwyg;jyKaomt"rtrIwbuf qkawmif;&yg\/141;6 olwdkY\tuJtrSL;wdkYonf ausmufwGif;em;rSvGwf? tuREfkyf\pum;udkMum;&Muyg\/ xdkpum;vnf;csKdyg\/141;7 ajray:rSmxif;udkckwfcGJouJhodkY? r&PmEdkifiHwHcg;0rSm tuREfkyfwdkY\tdk;rsm;wdkYonf uGJjym;vsuf&SdMuyg\/141;8 tdkbk&m;&Sifxm0&bk&m;? udk,fawmfudktuREkfyfarQmfMunfhyg\/ udk,fawmfcdkvIHyg\/ tuREfkyf\toufudk oGefypfapawmfrrlygESifh/141;9 tuREfkyfbdkYaxmifxm;Muaom ausmhuGif;rS4if;? 'kpdkufudkjyKaomolwdkY\TwfrS4if;? tuREfkyfudkvTwfapawmfrlyg/141;10 xdkodkYtuREfkyfonf vGefoGm;aomtcg? rw&m;aomoltaygif;wdkYonf rdrdwdkYausmhuGif;xJodkY usMuygapaom/

tcef;BuD; ( 142 )
142;1 igonf xm0&bk&m;xHodkY toHudkvTifhatmf[pf\/ ightoHudk xm0&bk&m; xHodkYvTifh qkawmif;yXemjyK\/142;2 a&SUawmfjrnf;wrf;aompum;udk >ruf? cH&aomqif;&J'kuudk Mum;avQmuf&\/142;3 tuREfkyfonf pdwfysufvsuf&Sdaomtcg? tuREfkyfoGm;aomvrf;udk udk,fawmfodawmfrl\/ tuREfkyfoGm;aomvrf; ausmhuGif;udk
0Sufxm;MuygNyD/142;4 vusfmbufodkY tuREfkyfMunfhIaomtcg? tuREfkyfoduRrf;aomolr&Sdyg/ ajy;vGwf&mvrf;vnf; ydwfyg\/ tuREfkyftoufudkESajrm
aomolr&Sdyg/142;5 tdk xm0&bk&m;? udk,fawmfudkatmf[pfyg\/ touf&SifaomolwdkY\ae&m udk,fawmfonftuREfkyfcdkvIH&m? tuREfkyfcHpm;&mbdkY jzpf
awmfrl\/142;6 tvGefESdrfhcsvsufaeaomtuREfkyf\ a<u;aMumfoHudkem;axmifawmfrlyg/ tuREfkyfudknOf;qJ aomolwdkYvufrS u,fEIwfawmfrlyg/
olwdkYonftuREfkyfxufom cGeftm;BuD;Muyg\/142;7 emrawmfudk tuREfkyfcsD;rGrf;&rnftaMumif;? tuREfkyfudkaxmifxJu EIwfaqmifawmfrlyg/ xdkokdYaus;Zl;jyKawmfrlaomtcg? ajzmifhrwf
aomolwdkYonf tuREfkyfudk0ef;&Hvsuf ae&Muygvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 143 )
143;1 tdk xm0&bk&m;? tuREfkyf\yXemudkMum;? qkawmif;aompum;udk em;axmif awmfrlyg/ opmapmifhjcif;? ajzmifhrwfjcif;&Sdawmfrlonf
twdkif;jyefajymawmfrlyg/143;2 udk,fawmf\uRefESifhw&m;awGUawmfrrlygESifh/ touf&Sifaomolrnfonfum;? a&SUawmf tjypfuif;pif&modkYra&muf&yg/143;3 &efolonf tuREfkyf\0dnmOfudk nOf;qJ? toufudkvnf;ajrwdkifatmifESdyfeif;? MumjrifhpGmaoaeaomoluJhodkY? tuREfkyfudk
arSmifrdkufxJrSmaeapyg\/143;4 tuREfkyfonfpdwfysufvsuf? udk,ftxJESvHk;aMuuGJvsuf&Sdyg\/143;5 a&S;vGefavNyD;aomumvudk atmufarh? tvHk;pHkaomtrIawmfwdkYudk4if;? vufawmfESifhjyKjyifaomt&mrsm;udk4if; qifjcifyg\/143;6 udk,fawmfxHodkY vufwdkYudkqefYyg\/ aoGUajcmufaomajruJhodkY tuREfkyf\0dnmOfonf udk,fawmfudkawmifhwyg\/143;7 tdk xm0&bk&m;? tvsiftjrefem;axmifawmfrlyg/ tuREfkyfonfpdwfysufygNyD/ rsufESmvTJ awmfrlojzifh? wGif;xJodkYqif;aomoluJhodkY
tuREfkyfudkjzpfapawmfrrlygESifh/143;8 ukPmawmfpum;oHudk tvsiftjrefMum;apawmfrlyg/ udk,fawmf udk;pm;yg\/ udk,foGm;&rnfvrf;udk odapawmfrlyg/ udk,fawmfudk
tuREfkyfwoyg\/143;9 tdk xm0&bk&m;? &efolwdkYvufrS tuREfkyfudku,fEIwfawmfrlyg/ udk,fawmfudkcdkvIHyg\/143;10 tvdkawmfodkY vdkufaprnftaMumif;oGefoifawmfrlyg/ udk,fawmfonftuREfkyf\bk&m;ocif jzpfawmfrl\/ aumif;jrwfaom 0dnmOf
awmfonf ajzmifhaomvrf; tuREfkyfudkaoG;aqmif awmfrlygapaom/143;11 tdk xm0&bk&m;? emrawmftwGufaMumifh? tuREfkyfudktouf&Sifapawmfrlyg/ ajzmifhrwfawmfrlonfESifhtnD? tuREfkyf\0dnmOfudk
qif;&J'kutxJu EIwf,lawmfrlyg/143;12 ukPmawmf&Sdonftwdkif;? tuREfkyf\&efolwdkYudky,f&Sif;? tuREfkyfudknOf;qJaomol taygif;wdkYudk zsufqD;awmfrlyg/ tuREfkyfonf
udk,fawmf\uRefjzpfyg\/
544

tcef;BuD; ( 144 )
144;1 ig\ausmufwnf;[laom xm0&bk&m;onf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/ ighvufonf ppfwdkuf? vufacsmif;wdkYvnf; ppfrIudk
avhusufrnftaMumif; oGefoifawmfrl\/144;2 ighudkoem;aomol? ig\NrdKUdk;? ig\&Jwdkuf?ighudku,fvTwfaomocif? ig\tuG,f tumjzpfawmfrl\/ xdkbk&m;ocifudk igudk;pm;\/
ig\vlrsKd;udk ighatmufodkYESdrfhcsawmfrl\/144;3 tdkxm0&bk&m;? vlonftb,fokdYaomoljzpf? udk,fawmfonfrSwfawmfrl&oenf;/ vlom;onf tb,fokdYaomoljzpf? yrmPjyK
awmfrl&oenf;/144;4 vlonftaiGUESifhwlyg\/ ol\aeY&ufwdkYonf vGefoGm;wwfaom t&dyfuJhodkYjzpfMuyg\/144;5 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmf\rdkCf;aumif;uifudkTwf qif;oufawmfrlyg/ awmifwdkYudkwdkYawmfrlyg/ olwdkYonf rD;cdk;xGufMuyg
vdrfhrnf/144;6 vQyfppfjyufap avjrm;awmfwdkYudkypfojzifh? &efolwdkYudk t&yf&yfodkYuGJjym;ap ESdyfpufawmfrlyg/144;7 txuft&yfu vufawmfudkqefY tuREfkyfudkEIwfawmfrlyg/ wcJeufaoma&xJu4if;? wuRef;wEdkifiHom;wdkY\ vufxJu4if;?
q,f,lu,fwifawmfrlyg/144;8 olwdkY\EIwfonf rkompum;udkajymwwfyg\/ olwdkY\ vufsmvufonfvnf; vSnfhpm;wwfaomvufjzpfyg\/
144;9 tdkbk&m;ocif? a&SUawmf topfaomoDcsif;udkqdkygrnf/ BudK;q,fyif&Sdaom wk&d,mESifh axmremoDcsif;qdkygrnf/144;10 atmifjrif&aomtcGifhudk &Sifbk&ifwdkYtm;ay;awmfrl\/ udk,fawmf\uRef'g0d'fudk qdk;aomxm;ab;ESifhuif;vGwfapawmfrl\/144;11 wuRef;wEdkifiHom;wdkY\vufrS? tuREfkyfudkEIwf,l u,fwifawmfrlyg/ olwdkY\EIwfonf rkompum;udkajymwwfyg\/ olwdkY\
vufsmvufonfvn;f vSnfhpm;wwfaomvufjzpfyg\/144;12 tuREfkyfwdkY\om;wdkYonf t&G,fysKdpOfwGif? BuD;yGg;aomysKd;yifuJhodkY4if;? orD;wdkYonf bHkAdrmefenf;wlxkaom wdkufaxmifhausmuf
wdkifuJhodkY4if; jzpfMuygapaom/144;13 tuREfkyfwdkY\ b@mwdkufwdkYonf tpm;taomuftoHk;taqmifrsm;ESifhjynfhpHkjcif;? odk;wdkYonf jyift&yfwdkY taxmiftaomif;
arG;bGm;jcif;?144;14 EGm;wdkYonfvnf; BuD;yGg;rsm;jym;jcif;&Sdygapaom/ tEdkiftxuf0ifjcif;r&Sd/ odrf;oGm;jcif;r&Sd/ vrf;wdkYa<u;aMumfjrnfwrf;jcif; r&Sdyg
apESifh/144;15 xdkodkYaeaom vlrsKd;onfr*Fvm&Sdyg\/ xm0&bk&m;onf tMuifvlrsKd;\bk&m;ocifjzpf\/ xdkvlrsKd;onfr*Fvm&Sdyg\/

tcef;BuD; ( 145 )
145;1 tuREfkyf\&Sifbk&if? tuREfkyf\bk&m;ocif? udk,fawmfudk csD;ajrmufygrnf/ urmtqufqufemrawmfudk aumif;BuD;ay;ygrnf/145;2 udk,fawmfudk aeYwdkif;tpOfaumif;BuD;ay;ygrnf/ emrawmfudk urmtqufqufcsD;rGrf;ygrnf/145;3 xm0&bk&m;onfBuD;jrwf tvGefcsD;rGrf;bG,fjzpfawmfrl\/ BuD;jrwfawmfrljcif;udk ppfrukefEdkif/145;4 trIawmfwdkYudk vlrsKd;tqufqufwdkYonfcsD;rGrf;? wefcdk;awmfrsm;udk a[majymMuygvdrfhrnf/145;5 tuREfkyfonfvnf; bkef;wefcdk;tmEkabmfawmfudk4if;? tHhbG,faomtrIawmfwdkYudk4if; >rufqdkygrnf/145;6 olwdkYonf aMumufrufbG,faomtrIawmfwdkYygaomwefckd;udk >rufqdk? tuREfkyfonfvnf;? BuD;jrwfawmfrljcif;taMumif;udk
Mum;ajymygrnf/145;7 olwdkYonf tvGefaumif;jrwfawmfrljcif;udk atmufarhbdkY&m>rufqdk? ajzmifhrwfawmfrljcif;t&mudk &Tifvef;pGmoDcsif;qdkMuyg vdrfh
rnf/
145;8 xm0&bk&m;onf aus;Zl;jyKwwfaomoabm? oem;pkHrufwwfaomoabmESifh jynfhpHk? cEDawmfESifhukPmawmfonftvGef
<u,f0yg\/145;9 xm0&bk&m;onf cyfodrf;aomolwdkYtm; aus;Zl;jyKcsifaomoabm&Sd? zefqif;awmfrlorQwdkYudk oem;pHkrufawmfrl\/145;10 tdkxm0&bk&m;? zefqif;awmfrlorQwdkYonf *kPfawmfwdkYudkjy? udk,fawmf\ oefY&Sif;ol wdkYonf aumif;BuD;ay;Muyg\/145;11 EdkifiHawmf\bkef;udk4if;? wefcdk;awmfudk4if; a[majym>rufqdkojzifh?145;12 wefcdk;ygaomtrIawmfrsm;ESifh EkdifiHawmf\bkef;toa&rsm;udk vlom;wdkYtm;abmfjyMuyg\/145;13 udk,fawmf\EdkifiHonf edpxm0&EdkifiHjzpf? tmPmawmfonf umvtpOftqufwnfyg&\/ xm0&bk&m;onf vJaomol&SdorQ
wdkYudkaxmufrawmfrl\/145;14 ESdrfhcsaomoltaygif;wdkYudk<uyihfawmfrl\/145;15 cyfodrf;aomow0gwdkYonf udk,fawmfudkarQmfMunfhMu? tcsdefwefrS olwdkYudkauR;arG; awmfrl\/145;16 vufawmfudkzGifh? touf&Sifaomow0gtaygif;wdkYudka&mifh&Japawmfrl\/145;17 xm0&bk&m;\vrf;c&D;awmf&SdorQwdkYonf ajzmifhrwf? cyfodrf;aomtrIwdkYonf oefY&Sif;Muyg\/145;18 xm0&bk&m;onf yXemjyKaomoltaygif;? opmESifhwuG yXemjyKaomoltaygif;wdkY\ teD;tyg;&Sdawmfrl\/145;19 aMumuf&GHUaomolwdkY\ tvdkudkjynfhpHkapawmfrl\/ xdkolwdkY\atmf[pfjcif;udk Mum;u,fwifawmfrl\/545

145;20 xm0&bk&m;onf MunfndKaomoltaygif;wdkYudk apmifhrawmfrl\/ rw&m;aomoltaygif; wdkYudkum;? zsufqD;awmfrlrnf/145;21 xm0&bk&m;udk csD;rGrf;vsufig>rufqdkrnf/ cyfodrf;aomvlwdkYonf oefY&Sif;aomemrawmfudk urmtqufqufaumif;BuD;ay;Muap/

tcef;BuD; ( 146 )
146;1 tdkigh0dnmOf? xm0&bk&m;udk csD;rGrf;avmh/146;2 igonf touf&SifpOftcg? xm0&bk&m;ukdcsD;rGrf;rnf/ igjzpfpOfumvywfvHk;? ig\bk&m;ocifudk axmremoDcsif;qdkrnf/146;3 rif;rsm;rSp ru,fwifEdkifaom vlom;udkrudk;pm;MuESifh/146;4 olonf toufxGuf ajrodkYjyefoGm;wwf\/ xdkaeYjcif;wGif? ol\tBuHtpnfwdkYonf ysufpD;Mu\/146;5 ,mukyftrsKd;\bk&m;ocif rpawmfrlaomol? rdrdbk&m;ocifxm0&bk&m;udl ajrmfvifhaomolonfr*Fvm&Sd\/146;6 xdkbk&m;ocifonf aumif;uifajrBuD;? ork'&mESifhwuG t&yf&yfwdkY&SdorQwdkYudk zefqif;awmfrl\/ opmawmfudk tpOftNrJ
apmifhawmfrl\/146;7 nOf;qJjcif;udkcH&aomolwdkYtm; w&m;jyKawmfrl\/ iwfrGwfaomolwdkYudk auR;arG;awmfrl\/ xm0&bk&m;onf csKyfxm;jcif;udkcH&aom
olwdkYudk vTwfawmfrl\/
146;8 xm0&bk&m;onf rsufpduef;aomolwdkYudk jrifapawmfrl\/ xm0&bk&m;onf ESdrfhcsaomol wdkYudk <uyifhawmfrl\/ xm0&bk&m;
onfajzmifhrwfaomolwdkYudk cspfawmfrl\/146;9 xm0&bk&m;onf {nfhonfwdkYudkapmihfrawmfrl? rkwfqdk;rESifhrdbr&dSaomolwdkYudk axmufrawmfrl\/ rw&m;aomolwdkY\vrf;udk
um;? auGUaumufapawmfrl\/146;10 tdkZdtkefNrdKU? oif\bk&m;ocifwnf;[laom xm0&bk&m;onf umvtpOftNrJ urmtqufquf pdk;pHawmfrlvwHhownf;/
[mavvk,/

tcef;BuD; ( 147 )
147;1 xm0&bk&m;udkcsD;rGrf;aumif;onfjzpf? csD;rGrf;Muavmh/ igwdkY\bk&m;ocifudk axmremjyKjcif;onf om,mavsmufywfonfjzpf?
axmremoDcsif;qdkMuavmh/147;2 xm0&bk&m;onf a,k&SvifNrdKUudk wnfaqmuf? ta0;odkYESifvdkufaom oa&vtrsKd;om;wdkYudkpka0;apawmfrl\/147;3 pdwfaMurGaomolwdkYudk ESpfodrfhap? olwdkY\temudkukawmfrl\/147;4 Mu,frsm;udka&wGuf toD;toD;wdkYudkorkwfawmfrl\/
147;5 igwdkY\bk&m;&Sifonf BuD;jrwfawmfrl\/ wefcdk;awmfvnf;BuD;\/ mPfawmfonfteEjzpf\/147;6 xm0&bk&m;onf pdwfESdrfhcsaomolwdkYudk<uyifh? rw&m;aomolwdkYudkum;? ajray:rSmvJSawmfrl\/
147;7 *kPfawmfudkcsD;rGrf;vsuf xm0&bk&m;a&SUawmfoDcsif;qdkMuavmh/ apmif;wD;? igwdkY\bk&m;ocifukd axmremoDcsif;qdkMuavmh/147;8 aumif;uifudk rdkCf;wdrfrsm;ESifhzHk;vTrf;ojzifh? ajrBuD;bdkYrdkCf;a&udkjyifqif? awmifrsm;ay:rSm jrufyifudkaygufapawmfrl\/147;9 jrnfwwfaomusD;uef;uav;rSp? wd&pmefrsm;wdkYudkauR;arG;awmfrl\/147;10 jrif;\cGeftm;ESifh vl\vsifjrefjcif;udk tm;&ESpfoufawmfrljcif;r&Sd/147;11 aMumuf&GHUaomolESifh ukPmawmfudk ajrmfvifhaomolwdkYudk xm0&bk&m;ESpfoufawmfrl\/
147;12 tdka,k&SvifNrdKU? xm0&bk&m;udkcsD;rGrf;avmh/ tdkZdtkefNrdKU? oif\bk&m;ocifudkcsD;rGrf;avmh/147;13 taMumif;rlum;? oif\wHcg;uefYvefYwdkYudkcdkifrmap? oif\txJrSm om;orD;rsm;udkaumif;BuD;ay;awmfrl\/147;14 oif\jynfpGef;jynfem;rSm trIta&;udkNidrf;ap? taumif;qHk;aom pyg;ESifhoifhudk 0pGmauR;arG;awmfrl\/147;15 ajrBuD;ay:odkY Asm'dwfawmfudkvTwfawmfrl\/ EIwfuywfawmfonf tvsiftjrefajy;wwfyg\/147;16 rdkCf;yGifhudkodk;arG;uJhodkYcsawmfrl\/ ESif;cJudkvnf;jymuJhodkYqGwfjzLawmfrl\/147;17 rdrdrdkCf;oD;udk pm;Ekwfpm;aygufuJhodkYvTwfawmfrl? csrf;apawmfrljcif;udk tb,folcHEdkifoenf;/147;18 wzefEIwfuywfawmfudkvTwf? xdkrdkCf;yGifhtp&SdonfwdkYudk t&nfusKdawmfrl\/ rdrdavudkvmapawmfrlojzifh? a&wdkYonfpD;Mu\/147;19 EIwfuywftrdefYawmfudk,mukyftrsKd;4if;? pD&ifxHk;zGJUawmfrlcsufrsm;udk oa&vtrsKd;4if; abmfjyawmfrl\/147;20 tjcm;wyg;aom trsKd;om;wdkYxdkodkYjyKawmfrrl/ pD&ifawmfrlcsufrsm;udk olwdkYrod&Mu/ [mavvk,/

546

tcef;BuD; ( 148 )
148;1 aumif;uifbHk xm0&bk&m;udkcsD;rGrf;Muavmh/ b0*fay:rSmcsD;rGrf;Muavmh/148;2 aumif;uifwreftaygif;wdkY? xm0&bk&m;udkcsD;rGrf;Muavmh/ aumif;uifAdkvfajctaygif;wdkY? csD;rGrf;Muavmh/148;3 aevwdkY? xm0&bk&m;udkcsD;rGrf;Muavmh/ xGef;vif;aomMu,ftaygif;wdkYcsD;rGrf;Muavmh/148;4 aumif;uiftxyfxyfESifh aumif;uifay:rSma&rsm;wdkY? csD;rGrf;Muavmh/148;5 xdkt&mwdkYudk trdefYawmf&Sd? zefqif;awmfrlaomaMumifh? xm0&bk&m;\emrawmfudkcsD;rGrf;Muap/148;6 xdkt&mwdkYudk umvtpOftquf tNrJwnfapawmfrl? rysuf&aom"rwmudk pD&ifawmfrl\/
148;7 ajrBuD;&Sdaomt&m? ig;BuD;rsm;? eufeJ&mt&yfrsm;?148;8 rD;ESifhrdkCf;oD;? rdkCf;yGifhESifhtcdk;taiGU ? trdefYawmfudkem;axmifaomavjyif;rkefwdkif;?148;9 awmifBuD;awmifi,f&SdorQ? toD;udkoD;aomtyif? tm&Zfyif&SdorQ?148;10 om;&JESifhom;,Oftaygif;? wGm;wwfaomwd&pmefESifh ysHwwfaomiSuftp&Sdaom?148;11 avmuD&Sifbk&ifrsm;ESifh jynfoljynfom;taygif;? rif;rsm;ESifhavmuDw&m;olBuD;taygif;?148;12 vlysKdESifhtysKdrsm;? vltdkESifhvluav;rsm;wdkY? xm0&bk&m;udkcsD;rGrf;Muavmh/148;13 emrawmfwyg;wnf;omvQifjrwf? bkef;awmfonf ajrBuD;ESifhaumif;uiftay:xuf &SdaomaMumifh? xm0&bk&m;\emrawmfudk
csD;rGrf;Muap/148;14 rdrdvlpkwdkY\OD;csKdudk csD;jrifhawmfrlojzifh? teD;awmf&Sdaomvlpk? oa&vtrsKd;om;wnf; [laom rdrdoefY&Sif;oltaygif;wdkY\
csD;rGrf;&mjzpfawmfrl\/ [mavvk,/

tcef;BuD; ( 149 )
149;1 xm0&bk&m;a&SUawmf topfaomoDcsif;udkqdk? oefY&Sif;aomolwdkY pnf;a0;&m *kPfawmfudkcsD;rGrf;Muavmh/149;2 oa&vtrsKd;onf rdrdudkzefqif;awmfrlaom bk&m;udktrSDjyK0rf;ajrmufap/ Zdtkefom;wdkYonf rdrdwdkY&Sifbk&ifudk trSDjyK
&Tifvef;Muap/149;3 olwdkYonf uckefvsuf emrawmfudk csD;rGrf;Muap/ ywfomESifhapmif;udkwD;vsuf axmremoDcsif;qdkMuap/149;4 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf rdrdvlpkudkESpfoufawmfrl\/ pdwfESdrfhcsaomolwdkYudk u,fwifjcif;tm;jzifh taoa&
wifhw,fapawmfrl\/149;5 oefY&Sif;olwdkYonf bkef;BuD;0rf;ajrmuf0rf;omMuap/ usdef;0yf&may:rSm &Tifvef;pGm oDcsif; qdkMuap/149;6-9 wyg;trsKd;om;wdkYtm;w&m;twdkif; tjypfay;? vlpkwdkYtm;'Pfcwfjcif;iSg4if;? olwdkY\&Sifbk&if rsm;udk oHBudK;ESifhcsnfaESmif? rSL;rwf
rsm;udkoHajccsif;cwfjcif;iSg4if;? usrf;pmrSwfom;aom tjypfpD&ifjcif;udk olwdkYtm;jyKjcif;iSg4if;? oefY&Sif;olwdkYonf bk&m;ocif\
*kPfawmfudk EIwfESifhcsD;rGrf;? oefvsufudk vufESifhudkifMuap/ xm0&bk&m;\oefY&Sif;oltaygif;wdkYonf xdkodkYaombkef;ESifhqdkifMu\/
[mavvk,/

tcef;BuD; ( 150 )
150;1
150;2
150;3
150;4
150;5
150;6

oefY&Sif;&mXmeawmf bk&m;ocifudkcsD;rGrf;Muavmh/ bkef;awmfxif&Sm;&m aumif;uifrsufESmMuufay:rSmcsD;rGrf;Muavmh/xl;qef;aom wefcdk;awmfrsm;aMumifh? bk&m;ocifudkcsD;rGrf;Muavmh/ tvGefw&mBuD;jrwfawmf rljcif; &Sdonftwdkif; csD;rGrf;Muavmh/wHydk;rIwfvsuf bk&m;ocifudkcsD;rGrf;Muavmh/ wa,mESifhapmif;udkwD;vsufcsD;rGrf;Muavmh/ywfomwD;vsuf? uckefvsufESifhcsD;rGrf;Muavmh/ BudK;ESifhjynfhpHkaom wk&d,mudkwD;vsuf? ESJc&mudkrIwfvsuf csD;rGrf;Muavmh/toHus,faom oHvGifudkwD;vsuf csD;rGrf;Muavmh/ tBuD;qHk;aomvif;uGif;udkvnf; wD;vsufcsD;rGrf;Muavmh/touf&Sdaomoltaygif;wdkYonf xm0&bk&m;udkcsD;rGrf;Muap/ [mavvk,/
'g0d'frif;BuD;ESifh&Siftmoyftp&Sdaom ya&mzufrsm;wdkYonf pD&ifa&;xm;aomqmvHusrf;NyD;\/

547

okwHusrf;/

The Proverbs.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

31

548

16 17 18 19 20
26 27 28 29

30

okwHusrf;/

The Proverbs.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1-4 ynmw&m;? enf;Oya'ow&m;ukdod? OmPfESifh,SOfaompum;ukd em;vnfrnf taMumif;? ynmoGefoifjcif;? ajzmifhrwfpGmusifhjcif;?
w&m;ojzifhpD&ifjcif;? vspfvsLpGmqkH;jzwfjcif; trIt&m avhusufrnftaMumif;? rkdufaomolonfvdrm? vlysKdonfynmowdESifh
jynfhpkHrnft aMumif;? 'g0d'f\om;awmfjzpfaomoa&v&Sifbk&ifa&SmvrkefpD&ifaom okwHpum;[lrlum;?1;5 ynm&Sdaomolonf em;axmifojzifh? ynmtwwfwkd;yGg;&vdrfhrnf/
1;6
OmPfaumif;aomolonf okwHpum;teuft"dyg,fukd4if;? ynm&Sda[majym eufeJaom pum;wkdYukd4if;? em;vnfaom ed&nf;
q&mtjzpfokdY a&muf&vdrfhrnf/
1;7 xm0&bk&m;ukdaMumuf&GHUaomoabmonf ynm\tcsKyftjcmjzpf\/ vlrkdufwkdYonf ynmESifhOya'oukd rxDrJhjrifjyKwwfMu\/1;8
ighom;? tb\enf;Oya'oukdem;axmifavmh/ trd\w&m;ukdvnf; ry,fESifh/1;9 xkdenf;Oya'ow&m;wkdYonf oif\acgif;wifhw,faomOD;&pf? oif\vnfyif;ywf&pfaomvnfqGJjzpfMuvdrfhrnf/
1;10 ighom;? vlqkd;wkdYonf oifhukdaoG;aqmifvQif0efrcHESifh/1;11 olwdkYuigwkdYESifhtwlvkdufawmh/ olUtoufukdowftHhaomiSgapmifhMupdkY/ tcsnf;ESD; tjypfvGwfaomolwkdYukd acsmif;ajrmif;MupkdY/1;12 ocsKif;wGif;okdYqif;aomolwkdYuJhokdY wukd,fvkH;ygvsuf? touf&Sifvsuf&SdaomxkdolwkdYukd r&PmEkdifiHrsKdouJhokdYrsKdMupkdY/1;13 tbkd;xkdufaomb@mtrsKd;rsKd;ukdawGU vk,laomOpmESifhigwkdYtdrfukdjynfhapMurnf/1;14 igwkdYESifhaygif;abmfawmh/ &aomOpmukdtnDtrQykdifMupkdY[kqkdaomfvnf;?1;15 ighom;? olwkdYESifhtwlrvkdufESifh/ olwkdYoGm;aomvrf;ukda&Smifavmh/1;16 taMumif;rlum;? olwkdYajconf'kpkdufjyK&mokdYajy;? vltoufukdowfjcif;iSgvsifjref\/1;17 tu,fpifppfiSufrsufarSmuf ykdufuGefukdjzefYxm;vQiftBuHrajrmuf&m/1;18 vlqkd;wkdYonf ukd,ftaoG;ukdoGeftHhaomiSgapmifh? ukd,ftoufukdowftHhaomiSg acsmif;ajrmif;wwfMu\/1;19 rw&m;aompD;yGg;ukd&Smaomoltaygif;wkdYonf xkdokdYaomtusKd;ukdcH&? xkdpD;yGg;onfrdrdt&Sif\toufukdowfwwf\/
1;20 ynmonfjyifrSma<u;aMumf? vrf;c&D;wkdY rdrdpum;oHukdvTifhwwf\/1;21 vlpnf;a0;&mtOD;4if;? NrdKUwHcg;0wkdY4if;? NrdKUxJ4if;ac: >rufqkdaompum;[lrlum;?1;22 tkdvlrkdufwkdY? oifwkdYonfrkdufaomtusifhukdESpfoufvsuf? uJh&JhaomolwkdYonf uJh&Jhjcif; arGUavsmfvsuf? rkdufrJaomolwkdYonf
ynmtwwfukd rkef;vsuf? tb,frQumvywfvkH;aeMuvdrfhrnfenf;/1;23 igqkH;raompum;ukd em;axmifajymif;vJMuavmh/ igh0dnmOfukdoifwkdYtay: okdYigoGef;avmif;? ighpum;\teuft"dyg,fukd
em;vnfaprnf/
1;24 igonfac: oifwkdYonfjiif;y,faomaMumifh4if;? ighvufukdqefY tb,folrQrrSwfaomaMumifh4if;?1;25 igowday;jcif;&SdorQukd oifwkdYonfy,f? igqkH;raompum;wcGef;ukdrQ em;rcHbJaeaomaMumifh4if;?1;26 oifwkdYonf ab;Oy'fESifhawGUBuHKaomtcg ig&,frnf/ aMumufrufzG,faom trIa&mufaomtcgigjyuf,,fjyKrnf/1;27 oifwkdYaMumufrufbG,faomtrIonf okwfoify,f&Sif;jcif;trIuJhokdY4if;? oifwkdYysufpD;jcif; trIonfavjyif;rkefwkdif;uJhokdY4if;
a&mufvm? oifwkdYonfqif;&Jjcif;? ylyefjcif;ESifhawGUBuHKaomtcg?1;28 xkdtrIa&mufaomolwkdYonf ighukdac:aomfvnf;igrxl;/ ighukdBudK;pm;&Smaomfvnf; rawGU&Mu/1;29 taMumif;rlum;? olwkdYonfynmtwwfukdrkef;Mu\/ xm0&bk&m;ukd aMumuf&GHUaomoabmukdtvkdr&SdMu/1;30 igowday;jcif;ukd tvQif;em;rcHMu/ igqkH;rjcif;&SdorQukdrxDrJhjrifjyKMu\/1;31 xkdaMumifh olwkdYonf ukd,fusifhjcif;\tusKd;tjypfukdpm;? ukd,fBuHaomtBuHwkdYESifh 0Muvdrfhrnf/1;32 OmPfwdrfaomolwkdYonf vrf;vGJojzifhtoufqkH;wwfMu\/ rkdufaomolwkdYonf owdvpfaomtm;jzifh ysufpD;jcif;okdYa&muf
wwfMu\/1;33 ighpum;ukdem;axmifaomolrlum; vkHNcHKpGmae? ab;ukdraMumufbJNidrf0yfvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3

ighom;? oifonfynmpum;ukdem;axmif?
apwempdwfESifhOmPfukd&SmazGonfwkdifatmif? ighpum;ukdem;cH? ighynwfwkdYukd ukd,ftxJoGif;rdvQif4if;?odyHtwwfukdac:? OmPfaemufokdYtoHukdvTifhvQif4if;?549

2;4
2;5
2;6
2;7
2;8
2;9

aiGukd&SmwwfouJhokdYynmukd&Sm? 0Sufxm;aomb@mukdpl;prf;wwfouJhokdY? OmPfukdpl;prf;vQif4if;?xm0&bk&m;ukd aMumufaomoabmusifvnf? bk&m;ocifukdodaomOmPfESifh jynfhpkHvdrfhrnf/taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onfynmukday;awmfrlwwf\/ em;vnfEkdifaomOmPfonf EIwfuywfawmftm;jzifhomjzpfwwf\/ajzmifhrwfaomolwkdYtbkdY ynm&wemukdokdxm;awmfrl\/ w&m;ojzifhusifhaomolwkdYukd uG,fumawmfrl\/rdrdoefY&Sif;olwkdYonf w&m;vrf;ukdapmifha&SmufrnftaMumif;? olwkdY\vrf;c&D;ukd vkHNcHKapawmfrl\/aus;Zl;awmfaMumifhoifonfajzmifhrwfpGmusifhjcif;? w&m;ojzifhpD&ifjcif;? vspfvsLpGmqkH;jzwfjcif;rSp? aumif;aomvrf;&SdorQwkdYukd
odem;vnf vdrfhrnf/
2;10 ynmonfoif\ESvkH;xJodkY0if? oifonfodMum;jcif; arGUavsmfaomtcg?2;11 ormowdonfoifhukd xdef;odrf;? OmPfonfvnf;apmifha&Smufojzifh?2;12 qkd;aomvrf;rSu,fwifvdrfhrnf/ aumufaompum;ukdajymwwfaomol?2;13 ajzmifhrwfaomvrf;ukdpGefY? rkdufrJaomvrf;okdYvkdufaomol?2;14 'kpkdufarGUavsmf t"rvl\aumufvdrfjcif;ukdtm;&ESpfoufaomol?2;15 ajzmifhaomvrf;okdYrvkduf? aumufaomvrf;odkYom vkdufaomolwkdY\vufrS4if;?2;16 trsKd;ysufaomrdef;r? EIwfESifhacsmharmhwwfaomjynfwefqmrdef;r?2;17 toufi,fpOfyJhjyifaomaus;Zl;&SifukdpGefY? rdrdbk&m;ocif\y#dnmOfw&m;ukd arhavsmhaomrdef;rvufrS4if;? oifhukdu,fwifvdrfhrnf/2;18 xkdrdef;r\tdrfonf aojcif;ESifh4if;? olvkdufaomvrf;wkdYonf ocsKif;om;ae&mESifh4if; pyfqkdifojzifh?2;19 ol\tdrfokdY0ifaomol wpkHwa,mufrQrjyef&/ toufvrf;ukdrrSD&/2;20 oifonf olawmfaumif;wkdY\vrf;okdYa&Smuf? ajzmifhrwfaomolwkdY\vrf;c&D;xJurxGufbJ tpOfwpkdufvkduf&rnftaMumif;
wnf;/2;21 ajzmifhrwfaomolwkdYonf jynfawmfae? pkHvifaomolwkdYonfae&musMuvdrfhrnf/2;22 t"rvlwkdYrlum;? jynfawmfrSy,f&Sif;jcif;? vGefusL;aomolwkdYonf EIwfypfjcif;ukdcH&Muvdrhfrnf/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11
3;12
3;13
3;14
3;15
3;16
3;17
3;18
3;19
3;20
3;21
3;22
3;23
3;24
3;25
3;26
3;27

ighom;? igay;aomw&m;ukdrarhESifh/ ighynwfwkdYukdoif\ESvkH;apmifha&Smufygap/taMumif;rlum;? ynwfw&m;onf toufwm&SnfaomumvESpfaygif;rsm;ukd4if;? Nidrf0yfjcif;ukd4if; wkd;yGg;apvdrfhrnf/ukPmw&m;ESifhopmw&m;ukd oifESifhruGmapESifh/ xkdw&m;wkdYukdoif\vnfyif;qGJxm;avmh/ ESvkH;tif;pm&if;a&;oGif;avmh/xkdokdYjyKvQif bk&m;ocifha&SU? vlwkdYa&SUrSmrsufESm&? aus;Zl;ukdcH&vdrfhrnf/
xm0&bk&m;ukdpdwfESvkH;t<uif;rJhukd;pm;avmh/ ukd,fOmPfukdtrSDrjyKESifh/oGm;av&m&mxm0&bk&m;ukd rsufarSmufjyKavmh/ okdYjyKvQif? oif\vrf;c&D;wkdYukd yJhjyifawmfrlrnf/igonfynm&Sd\[kukd,fukdrxifESifh/ xm0&bk&m;ukdaMumuf&GHU 'kpkdufukda&Smifavmh/okdYjyKvQif? oif\taMumwkdYonftm;oef? tkd;wkdYonfjcifqDESifhjynfhpkHMuvdrfhrnf/oifonf ukd,fOpmESifhtOD;oD;aomtoD;tESH&SdorQukd xm0&bk&m;tm;ylaZmfavmh/okdYjyKvQif? oif\pyg;usDwkdYonf <u,f0? pyspfoD;e,f&mwefqmwkdYukd topfaompyspf&nfvQHvdrfhrnf/ighom;? xm0&bk&m;qkH;rawmfrljcif;ukd rrSwfbJraeESifh/ oif\tjypfukdppfaq;awmfrlaomtcg pdwfrysufapESifh/xm0&bk&m;onf cspfawmfrlaomolukdqkH;rawmfrlwwf\/ ESpfoufawmfrlaomom;ukd 'Pfcwfawmfrlwwf\/
OmPfynmukd&Sm &aomolonfr*Fvm&Sd\/taMumif;rlum;? ynmukefoG,fjcif;onf aiGukefoG,fjcif;xufomaumif;\/ ynmukefoG,f&aomtjrwfvnf; a&Tpifxufom
aumif;\/ynmonfywjrm;xufomtbkd;xkdufay\/ ESpfoufbG,forQaomt&mwkdYonf xkd&wemukdrNydKifEkdifMu/ol\vufsmvuf toufwm&Snfaomumv? vuf0Jvufpnf;pdrfESifh*kPftoa&&Sd\/ynmvrf;wkdYonfom,maomvrf;? ynmvrf;c&D;&SdorQwkdYonfNidrf0yfvsuf&SdMu\/ynmukdukdifqGJaomolonftoufyifukd&NyD/ vufrvTwfaomolonfr*Fvm&Sd\/xm0&bk&m;onf ynmawmftm;jzihf ajrBuD;ukdwnf? OmPfawmftm;jzifh rkdCf;aumif;uifukdjyifqifawmfrlNyD/odyHtwwfawmftm;jzifh eufeJaomt&yftufuGJ? rkd;wdrfrSvnf;ESif;&nfuswwf\/ighom;? ynm&wemESifhormowdukd oifhrsufarSmufrSruGmapbJ? tpOfapmifha&Smufavmh/okdYjyKvQif? xkd&wemwkdYonf oif\0dnmOftouf?oif\vnfyif;*kPftoa&jzpfvdrfhrnf/oifonf c&D;oGm;&mab;r&Sd/ ajcrwkdufrdbJoGm;vdrfhrnf/tdyfaomtcgaMumufp&mr&Sd&/ aumif;rGefpGmtdyfaysmf&vdrfhrnf/vsifjrefaomab;ESifh vlqkd;awGUwwfaomysufpD;&mab;ukd aMumufp&mr&Sd&/taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf oif,kHMunfukd;pm;&mjzpf? oif\ajcukdausmhrdapjcif;iSg apmifhrawmfrlvdrfhrnf/
aus;Zl;ukdcHoifhaomolwkdYtm; aus;Zl;jyK&aomtcGifh&SdvQifrjyKbJraeESifh/550

3;28
3;29
3;30
3;31
3;32
3;33
3;34
3;35

tdrfeD;csif;ukday;p&m&Sdvsufyif?oGm;awmh/ wzefvmOD;awmh/ eufjzefrSigay;rnf[krajymESifh/pkd;&drfjcif;r&SdbJ oifhtem;rSmaeaomtdrfeD;csif; raumif;aomtBuHukdrBuHESifh/oiftjypfrjyKaomolukd taMumif;r&SdbJ&efrawGUESifh/nOf;qJwwfaomol\pnf;pdrfukd rawmifhwESifh/ olvkdufaomvrf;wpkHwckukdrQtvkdr&SdESifh/taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf oabmaumufaomolwkdYukdpufqkyf&GH&Smawmfrl\/ ajzmifhrwfaomolwkdYrlum;? ukd,fawmfESifh
rd[m,zGJU &aomtcGifh&SdMu\/rw&m;aomol\ae&monf xm0&bk&m;usdefawmfrljcif;ukdawGUwwf\/ w&m;aomol\ae&mukdum; aumif;BuD;ay;awmfrl\/tu,fpifppfuJh&JhwwfaomolwkdYukduJh&Jhawmfrl\/ pdwfESdrfhcsaomolwkdYtm;um;? aus;Zl;jyKawmfrl\/ynm&SdaomolwkdYonf bkef;toa&ukdtarGcH&? rkdufaomolwkdYrlum;?t&SufuGJjcif;ukd xrf;oGm;&Muvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19
4;20
4;21
4;22
4;23
4;24
4;25
4;26
4;27

ighom;wkdY? tb\enf;Oya'oukdem;axmif? OmPfoabmukdem;vnfjcif;iSg aphaphrSwfMuavmh/aumif;aomMo0g'ukdigay;\/ ighynwfw&m;ukdry,fMuESifh/igrlum;? tb\&ifESpf? trda&SUrSmEl;nHh tcspfqkH;aomom;jzpf\/ightboGefoif >rufqkdavonfum;? ighpum;ukdoif\ESvkH;oGif;rd? ighynwfwkdYukd usifhapmifhojzifh touf&Sifavmh/ynmukdqnf;zl;avmh/ OmPfukdqnf;zl;avmh/ owdrvpfapESifh/ig\EIwfxGufpum;ukd rvTJra&SmifESifh/ynmukdrpGefYESifh/ olonfoifhukdxdef;odrf;vdrfhrnf/ olUukdcspfavmh/ oifhukdapmifhrvdrfhrnf/ynmonf tjrwfqkH;aomt&mjzpf\/ ynmukdqnf;zl;avmh/ qnf;zl;orQaomOpmwkdYwGif OmPfukdqnf;zl;avmh/olUukdtjrwfxm;avmh/ olonfoifhukdcsD;ajrmufvdrfhrnf/ olUukdbuf,rf;vQif? *kPftoa&ukday;vdrfhrnf/
oif\acgif;ukdwifhw,faomOD;&pfESifhywf&pf? bkef;BuD;aomo&zlukdtyfESHvdrfhrnf/
ighom;? ighpum;ukdem;axmifem,lavmh/ okdYjyKvQif? oifhtoufESpfaygif;rsm;vdrfhrnf/ynmvrf;ukdigjyo? rSefaomvrf;c&D;wkdY oifhukdigykdYaqmif\/a&SmufoGm;vQifusOf;ajrmif;&mokdYra&muf? ajy;aomtcgwkdufrdrvJ&/Oya'oukdukdifqGJavmh/ rvTwfESifh/ apmifhxm;avmh/ touf&Sifjcif;\taMumif;jzpf\/t"rvlwkdYvrf;xJokdYr0ifESifh/ qkd;,kwfaomolwkdYESifhtwlrvkdufESifh/olwkdYvrf;ukdMuOfa&Smifavmh/ vkdufroGm;ESifh/ vTJoGm;avmh/olwkdYonfolwyg; tjypfrjyK&vQifrtdyfwwf/ wpkHwa,mufaomolukdrvJapvQif tdyfraysmfwwf/'kpkdufESifhqkdifaomrkeYfukdpm; nOf;qJjcif;ESifhqkdifaom pyspf&nfukdaomufwwfMu\/ajzmifhrwfaomolwkdY\vrf;onf wufaomtmkPfuJhokdYjzpf? aexGufonfwkdifatmifwkd;yGg;xGef;vif;wwf\/rw&m;aomolwkdY\vrf;rlum;? arSmifrkdufuJhokdYjzpf? olwkdYonfvJaomtcg? tb,ft&mukdwkdufrdonf[krod&Mu/
ighom;? ighpum;ukdem;axmifavmh/ iga[majymcsufwkdYukdem;oGif;avmh/oifhrsufarSmufrSruGmapESifh/ ESvkH;wGif;apmifhxm;avmh/taMumif;rlum;? xkdw&m;pum;ukd awGU&aomolwdkYonftouf&Sifjcif;? wukd,fvkH;usef;rmjcif;taMumif;ukdawGU&NyD/ESvkH;onf touf\tajctjrpfjzpfaomaMumifh? oif\ESvkH;ukdtxl;ojzifh apmifha&Smufavmh/aumufaompum;wkdYukd4if;? jiif;qefwwfaomEIwfcrf;wkdYukd4if; a0;pGmy,fa&Smifavmh/oif\rsufpdonfa&SUIMunfh? rsufcrf;wkdYonfwnfhwnfhtmkHjyKapavmh/oifoGm;&mvrf;ukdpl;prf;? oGm;av&m&mwnfMunfjcif;&Sdapavmh/vusfmbuf? vuf0JbufokdYrwdrf;rvTJESifh/ 'kpkdufjyK&mvrf;ukda&Smifavmh/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9

ighom;? oifonformowd&Sd? oif\EIwfcrf;onfodyHtwwfukd


apmifhrnftaMumif;? ighynmukdrSwfusHK;? igay;aomOmPfokdYoifhem;ukdvSnfhavmh/taMumif;rlum;? trsKd;ysufaomrdef;r\EIwfcrf;onf ysm;vykdYuJhokdY,kdwwf? olajymaompum;onf qDxufacsmaomfvnf;?tqkH;um;? olonfbif;cg;&GufuJhokdYcg;? oefvsufESifhtrQxuf\/ol\ajcwkdYonf aojcif;okdYqif;? oloGm;&mvrf;onf r&PmEkdifiHokdYa&mufwwf\/oifonftoufvrf;ukdrqifjcif&atmif? olUxkH;pH"avhwkdYonfwa&GUa&GUajymif;vJojzifh? oifonfem;rvnfEkdif&/okdYjzpf? ighom;wkdY? ighpum;ukdem;axmifMuavmh/ iga[majymcsufwkdYukdry,fMuESifh/xkdokdYaomrdef;rukd a0;pGma&SmifoGm;avmh/ olUae&mwHcg;0okdYrcsOf;ESifh/okdYr[kwfoifonf ukd,f*kPftoa&ukdolwyg;4if;? ukd,ftoufukdMurf;wrf;aomolwkdY4if; tyfvdrfhrnf/551

5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16
5;17
5;18
5;19

wyg;trsKd;om;wkdYonf oif\pnf;pdrfESifhjynfh0Muvdrfhrnf/ oifvkyf&aomOpmonf wyg;trsKd;om;tdrfokdYa&mufvdrfhrnf/aemufqkH;oifhtom;? oifhukd,fum,aqG;ajrhaomtcg?igonfoGefoifjcif;ukdrkef;avNyDwum;/ qkH;rjcif;ukdpdwfESvkH;xJrSm rxDrJhjrifjyKavNyDwum;/ighq&mwkdY\pum;ukdem;raxmifbJ? ightm;oGefoifaomolwdkY\pum;ukd em;rcHbJaeavNyDwum;/pnf;a0;aomy&dowfrsm;tv,f 'kpkdufrsKd;ukdukefpifvkonfwkdifatmif igjyKavNyDwum;[k jrnfwrf;&vdrfhrnf/
ukd,fqkdifaoma&tkd;ukdokH;? ukd,fa&wGif;xJuxGufaom prf;a&ukdaomufavmh/oif\prf;a&rsm;jym;? vrf;rsm;tem;rSmpD;aomjrpfrsm;jzpfapavmh/wyg;trsKd;om;ESifhaygif;bufrqkdifapbJ? ukd,fwyg;wnf;omqkdifapavmh/oif\prf;a&wGif;r*Fvm&Sdap? touf&G,fysKdpOfumv? aygif;abmfaomr,m;ESifhtwl aysmfarGUavmh/
olonfpkHrufwwfaomorifr? ESpfvkdbG,faom'&,fruJhokdYjzpf? ol\om;jrwfwkdYonf oif\tvkdqEukdtpOfajyap? olUukdcspf
aompdwfESifhtpOf ,pfrl;vsufaeavmh/5;20 ighom;? oifonftrsKd;ysufaomrdef;rESifh tb,faMumifh,pfrl;oenf;/ jynfwefqmr\&ifywfukd tb,faMumifh buf,rf;oenf;/5;21 vloGm;vmorQaomvrf;wkdYonf xm0&bk&m;rsufarSmufawmf&SdMu? oGm;vmorQaomtjcif;t&mwkdYukd pl;prf;awmfrl\/5;22 t"rvlonf rdrdjyKaom'kpkduftjypfjzifhbrf;rdjcif;? rdrdtjypfBudK;wkdYjzifhcsnfaESmifjcif;ukd cH&vdrfhrnf/5;23 olonf tvGefrdkufaomaMumifhrSm;,Gif;? oGefoifjcif;ukdrcH&bJ aooGm;&vdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3

ighom;? oifonf taqGcifyGef;twGuftmrcHrdaomf4if;? olwyg;ESifh vuf0g;csif;dkufrdaomf4if;?ukd,fEIwfxGufpum;jzifhausmhrdNyD/ ukd,fajymaompum;aMumifhtrIa&mufavNyD/ighom;? oifonftaqGcifyGef;vufokdYa&mufrdvQif? ukd,fukdEIwftHhaomiSg tb,fokdYjyK&rnfenf;[lrlum;? taqGcifyGef;xHokdYoGm;?
ukd,fukdESdrfh csvsuf olUukdEId;aqmfavmh/6;4 tdyfraysmfESifh/ rsufpdrSdwfrikdufESifh/6;5 rkqkd;vufrSorif'&,fukd4if;? iSufukd4if;EIwf&ouJhokdY ukd,fukdEIwfavmh/
6;6 tcsif;vlysif;? y&GufqdwfxHokdYoGm;? ol\tjyKtrlwkdYukdqifjcifojzifh ynm&Sdapavmh/6;7 y&Gufqdwfonfq&mr&Sd? yJhjyifaomolr&Sd? rif;r&SdbJvsuf?6;8 aEGumvESifhpyg;&dwf&mumv rdrdpm;p&mtpmukd&SmazGokdxm;wwf\/6;9 tkdvlysif;? oifonftb,frQumvywfvkH;tdyfvsufaevdrhfrnfenf;/ tb,faomtcg Ekd;vdrfhrnfenf;/6;10 cPtdyfvsuf? cPaysmfvsuf? tdyfaysmftHhaomiSg cPvufcsif;ykdufvsufaepOfwGif?6;11 qif;&Jjcif;onf c&D;oGm;aomoluJhokdY4if;? OpmjzKef;wD;jcif;onfol&JuJhokdY4if; a&mufvmvdrfhrnf/
6;12 qkd;,kwfaomolESifh rw&m;aomolonf aumufvdrfaompum; usifvnfwwf\/6;13 rsufawmifcwfvsuf? ajcjzifhtrSwfay;vsuf? vufacsmif;wkdYjzifhoGefoifvsufjyKwwf\/6;14 aumufaompdwfoabmESifhjynfhpkH? raumif;aomtBuHukdtpOfBuHpnfwwf\/ olwyg;csif;&efawGUapjcif;iSgjyKwwf\/6;15 xkdaMumifholonf trSwfwrJhtrIa&muf? udk;uG,f&mr&bJ csufjcif;usKd;yJhysufpD;&vdrfhrnf/
6;16 xm0&bk&m;rkef;awmfrlaomt&m ajcmufyg;ru? pufqkyf&GH&Smawmfrlaom t&mckepfyg;[lrlum;?6;17 axmifvTm;aomrsufESmwyg;? rkomusifvnfaomvQmwyg;? tjypfr&Sdaomol\toufukd owfaomvufwyg;?6;18 raumif;aomtBuHukdBuHpnfaomESvkH;wyg;? tjypfjyK&mokdYtvsiftjrefajy;wwfaomajcwyg;?6;19 rkompum;ukdajym rrSefaomoufaowyg;? taygif;tabmfcsif; &efawGUapjcif;iSg jyKwwfaomolwyg;wnf;/
6;20 ighom;?tb\ynwfpum;ukdem;axmifavmh/ trday;aomw&m;ukdry,fESifh/6;21 ESvkH;ay:rSmtNrJcsnf vnfyif;qGJxm;avmh/6;22 oifonf tjcm;odkYoGm;aomtcg? xkdynwfw&m;onfvrf;jyvdrfhrnf/ tdyfaomtcg oifhukdapmifhvdrfhrnf/ Ekd;aomtcgoifESifhEIwf
qufvdrfhrnf/6;23 taMumif;rlum;? ynwfawmfonfrD;cGufjzpf\/ w&m;awmfonftvif;jzpf\/ tjypfukdjywwfaomMo0g'pum;onf toufvrf;
jzpf\/6;24 qkd;aomrdef;rESifh4if;? trsKd;ysufaomrdef;racsmharmhwwfaomEIwfESifh4if;vGwfapjcif;iSg? oifhukdapmifhbkdY&mjzpfownf;/6;25 xkdokdYaomrdef;ronf tqif;vSaomfvnf;? wyfrufaompdwfr&SdESifh/ olonfrsufcrf;wkdYjzifh oifhukdrausmhrdapESifh/6;26 taMumif;rlum;? jynfwefqmrukdrSD0Jaoma,musfm;onfqif;&J? rkefYwvkH;ukdom&wwf\/ arsmufrxm;aomrdef;ronfvnf; jrwf
aomtoufukdbrf;wwf\/6;27 vlonf t0wfravmifbJ rD;udkykdufbufEkdifoavm/
6;28 ajcravmifbJ rD;cJay:rSmeif;Ekdifoavm/6;29 olUr,m;xHokdY0ifaomolonf xkdenf;wljzpf\/ olUr,m;ukdjypfrSm;aomolrnfonfum;? tjypfESifhruif;rvGwfEkdif&m?6;30 rGwfodyfaompdwfajyapjcif;iSg? ckd;aomolyiftjypfrvGwf&/552

6;31
6;32
6;33
6;34
6;35

awGUrdvQifckepfqjyefay;&rnf/ ukd,ftdrf&SdorQaomOpmwkdYukdavsmf&rnf/olUr,m;ukdjypfrSm;aomolonf OmPfr&Sd/ xkdokdYjyKaomolonf rdrdtoufukdzsufqD;wwf\/emusifpGmxdckdufjcif;ESifh toa&Iwfcsjcif;ukdcH&vdrfhrnf/ ol\t&SufuGJjcif;onfrajyEkdif/taMumif;rlum;? a,mufsm;onfr,m;ukd r,kHaompdwf&SdvQif? jyif;xefpGmtrsufxGufwwf\/ tjypfay;csdefa&mufaomtcgoem;
jcif;r&Sdwwf/avsmfjypfaiGrnfrQukd yrmPrjyKwwf/ rsm;pGmaomvufaqmifwkdYukday;aomfvnf; pdwfrajywwf/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1 ighom;? ighpum;ukdaphaphem;axmif? ighynwfwkdYukdoifokdxm;avmh/7;2 ighynwfwkdYukdapmifha&Smuf touf&Sifavmh/ igay;aomw&m;ukdukd,frsufqefuJhokdYapmifhavmh/7;3 oif\vufacsmif;wkdYcsnfxm;? oif\ESvkH;tif;pm&if;a&;rSwfavmh/7;4 ynmukdukd,fESr[l4if;? OmPfukdukd,faygufabmf[l4if;ac:avmh/7;5 okdYjyKvQifolwkdYonf trsKd;ysufaomrdef;r? EIwfESifhacsmharmhwwfaomjynfwefqmrdef;rvufrS oifhukdu,fwifMuvdrfhrnf/
7;6 ightdrfjywif;&GufMum;rS igMunhfjrif&aomtrI[lrlum;?
7;7 OmPfwdrfaomtrsKd;om;csif;pkukdigMunfhIpOfwGif? OmPfr&SdaomvlysKdwa,mufonf?7;8 xkdokdYaomrdef;rae&mvrf;axmifhtem;okd Ya&SmufoGm;ojzifh?7;9 rkdCf;csKyfnOD;tcsdef? nOfheufaomtcsdefa&mufaomtcg? xkdrdef;rae&mvrf;okdYvdkufav\/7;10 jynfwefqmt0wfukd0wf? qef;jym;aomrdef;ronf xkdolukdBudKqkd\/7;11 xkdrdef;ronf us,faomtoHESifhckdifrmaompdwfoabm&Sd\/ ukd,ftdrfrae? vnfwwf\/7;12 cPtdrfjyif? cPvrf;xJrSmaevsuf? vrf;axmifht&yf&yf acsmif;ajrmif;Munfhwwf\/7;13 xkdvlysKdukdawGUaomtcg? &JaomrsufESmESifhbrf;buferf;Iyfvsuf?7;14 igrd[m,ylaZmfoum&Sd\/ ,aeYigh*wd0wfukdigajzNyD/7;15 xkdaMumifhoifhukdBudKqkdtHhaomiSg igxGufvmNyD/ oifhrsufESmukdBudK;pm;&SmawGUNyD/7;16 ighckwifukdcs,fvS,faomtdyf&mcif;ESifh4if;? tJ*kwKydwfacsmESifh4if;jyifqifNyD/7;17 igharGU&mukdrk&ef? tausmf? opfBuHykd;ESifhxkHNyD/7;18 vmyg? rkdCf;vif;onfwkdifatmif umr&m*pdwfukdajzMuukeftHh/ arxkefjyKarGUavsmfMuukeftHh/7;19 ight&Sifonf tdrfrSmr&Sd/ aiGtdwfukdaqmifvsufa0;aomt&yfokdYoGm;NyD/7;20 yGJaeYa&mufrSomjyefvmvdrfhrnf[k?7;21 cspfbG,faompum;ESifh xkdolukdaoG;aqmif acsmharmhwwfaomEIwfcrf;ESifhEkdifojzifh?7;22 EGm;onftaocH&mokdYvkdufouJhokdY4if;? orif'&,fonfrdrdtonf; jrSm;rxkd;rSDwkdifatmif? brf;rd&mxJokdY0ifouJhokdY4if;?7;23 iSufonfrdrdtoufqkH;apjcif;iSg axmifrSef;ukdr&dyfrdbJ? ausmhuGif;xJokdYtvsiftjref0ifouJhokdY4if;? vlysKdonf xkdrdef;raemufokdY
csufjcif;vkdufoGm;wwf\/
7;24 okdYjzpfighom;wkdY? ighpum;ukdem;axmif iga[majymcsufwkdYukdrSwfusHK;Muavmh/7;25 xkdokdYaom rdef;rae&mvrf;ukd pdwfriJhuGufESifh/ olusifvnfaomvrf;c&D;udkvTJrvkdufESifh/7;26 taMumif;rlum;? olonfppfol&Jtrsm;wkdYukdvSJavNyD/ cGeftm;BuD;aomoltrsm;wkdYukdowfavNyD/7;27 ol\tdrfonfaorif;\bkHAdrmefokdYqif;? r&PmEkdifiHokdYa&mufaomvrf;jzpf\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7
8;8
8;9
8;10

OmPfynmonfac: rdrdtoHukdvTifhonfr[kwfavm/jrifhaomt&yfxdyf4if;? vrf;c&D;tem;4if;&yfae\/BuD;aomwHcg;0? NrdKUwHcg;? tdrfwHcg;0rSma<u;aMumf?tcsif;vlwkdY? oifwkdYtm;igac:\/ vlom;wkdYtm;toHukdigvTifh\/OmPfwdrfaomolwkdY? ynmw&m;ukdem;vnfMuavmh/ vlrkdufwkdY? xkd;xGif;aomOmPf&SdMuavmh/em;axmifMu/ jrwfaompum;ukdigajymrnf/ rSefaomw&m;pum;ukdigEIwf>rufrnf/ighEIwfxGufpum;onf ormw&m;ESifhomqkdif? ighEIwfcrf;wkdYonf 'kpkdufukdpufqkyf&GH&Sm\/iga[majymorQaompum;wkdYonf ajzmifhrwf? aumufaomoabm? azmufjyefaomoabmESifhuif;pifMu\/em;vnfaomol tvkH;pkH&Sif;vif;? ynmukd&aomolwkdYtm;[kwfrSefMu\/aiGt&if? ighenf;ukd4if;? jrwfaoma&Tt&if? ynmtwwfukd4if;cH,lMuavmh/553

8;11
8;12
8;13

taMumif;rlum;? ynmonfywjrm;xufomjrwf\/ ESpfoufbG,forQaomt&mwkdYonf xkd&wemukdrNydKifEkdifMu/


ighOmPfynmonf ormowdESifhaygif;? vdrmaomodyHtwwfrsm;ukdabmfwwf\/xm0&bk&m;ukdaMumuf&GHUaomoabmum;? 'kpkdufukdrkef;aomoabmwnf;/ rmeaxmifvTm;jcif;? apmfum;jcif;? raumif;aomvrf;odkY
vdkufjcif;? aumufaompum;jzifh ajymqkdjcif;wkdYukdigrkef;\/8;14 tBuHay;EkdifaomtcGifhESifh ynm&wemonfig&Sd\/ igonfOmPfjzpftpGrf;owdESifhjynfhpkH\/8;15 ightm;jzifh &Sifbk&ifwkdYonf pkd;pH&aomtcGifh? rif;t&m&SdwkdYonfqkH;jzwf&aomtcGifh&SdMu\/8;16 ightm;jzifhrif;om;? rSL;rwf? w&m;olBuD;taygif;wkdYonf tpkd;&aomtcGifh&SdMu\/
8;17 ighukdcspfaomolwkdYukd igcspf\/ ighukdBudK;pm;&SmaomolwkdYonf awGUwwfMu\/8;18 igpnf;pdrfESifh *kPftoa&&Sd\/ NrJaompnf;pdrfESifh ajzmifhrwfjcif;yg&rD&Sd\/8;19 igay;aomtusKd;onf a&Txufru? a&Tpifxufomjrwf\/ igaMumifh&aom tcGefb@monf aiGawmfxufomjrwf\/8;20 igonfajzmifhrwfjcif;vrf;? w&m;ojzifhpD&ifjcif;vrf;tv,fa&SmufoGm;onfjzpf?8;21 ighukdcspfaomolwkdYonf tarGcH&aomtcGifhESifh?olwkdYb@mwkdufjynfh0apaomtcGifhukd igay;wwf\/
8;22 xm0&bk&m;onf a&S;trIawmfukdrjyKrSDxGuf<uawmfrlpuyif ighukdykdifawmfrl\/8;23 ajrBuD;rjzpfrSD? a&SUOD;pGmaomumv? teEumvrSp igonfbdodwfcHNyD/8;24 eufeJaomyifv,frjzpf? a&ESifh<u,f0aomprf;a&wGif;rjzpfrSD ighukdjzpfbGm;apawmfrl\/8;25 awmifBuD;rwnf? awmifi,frjzpfrSD?8;26 ajrBuD;ESifhv,fawmrsm;ukd rzefqif;? tOD;qkH;aomajrrIefYukdrQ rzefqif;rSD? ighukdjzpfbGm;apawmfrl\/8;27 rkdCf;aumif;uifukdjyifawmfrlaomtcgig&Sd\/ ork'&mrsufESmukd uefYuGufaomtrI?8;28 txufrkdCf;wdrfukd wnfapaomtrI? eufeJaomt&yfprf;a&aygufwkdYukdckdifcHhapaomtrI?8;29 ork'&m uefYuGufaomtykdif;tjcm;ukd a&rvTrf;&rnftaMumif;pD&ifaomtrI? ajrBuD;wkdufjrpfwnfaomtrIwkdYukd NyD;pD;apawmf
rlaomtcg?8;30 igonfauR;arG;awmfrlaomom;uJhokdY? txHawmfyg;wGifae? tpOfrjywfarGUavsmfawmfrl&mjzpf\/ a&SUawmftpOfrjywfupm;vsuf?8;31 zefqif;awmfrlaom ajrBuD;wjyifvkH;wGif&Tifvef;vsuf? vlom;wkdYESifhaygif;abmf aysmfyg;vsufae\/
8;32 okdYjzpfighom;wkdY? ighpum;ukdem;axmifMuavmh/ ig\vrf;rsm;ukdapmifha&SmufaomolwkdYonf r*Fvm&SdMu\/8;33 igqkH;rjcif;ukdry,fMuESifh/ em;axmifynm&SdMuavmh/8;34 ighpum;ukdMum; ighwHcg;em;rSmaeYwkdif;apmifhvsuf? wHcg;wkdifem;rSmajrmfvifhvsuf aeaomolonfr*Fvm&Sd\/8;35 ighukd&SmawGUaomolonf toufukdawGU\/ xm0&bk&m;\aus;Zl;awmfukdvnf;cH&\/8;36 ighukdjypfrSm;aomolrlum;? rdrdtouf0dnmOfukdjypfrSm;\/ ighukdrkef;aomoltaygif;wkdYonf aojcif;ukdcspfMu\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3
9;4
9;5
9;6
9;7
9;8
9;9
9;10

OmPfynmonf tdrfwkdifckepfwkdifukdckwf? rdrdae&mtdrfukdaqmufavNyD/ol\taumifrsm;ukdowf? pyspf&nfukdabmfNyD;rSpm;yGJukdcif;avNyD/uRefrwkdYukdapvTwf? NrdKUwGiftjrifhqkH;aomt&yfwkdYa<u;aMumfavonfum;?OmPfwdrfaomolonf t&yfokdY0ifap/ tkdynmr&Sdaomol?vmavmh/ ighrkefYukdpm;avmh/ igabmfaompyspf&nfukdaomufavmh/rkdufaomoludka&Smif toufcsrf;om&avmh/ ynmvrf;okdYvdkufavmh[kqkdownf;/
rxDrJhjrifjyKaomolukd qkH;raomolonft&SufuGJjcif;ukd4if;? vlqkd;ukdtjypfjyaomolonf uJh&Jhjcif;ukd4if;cH&vdrfhrnf/rxDrJhjrifjyKaomolukd rqkH;rESifh/ oifhukdrkef;vdrfhrnf/ ynm&Sdukdtjypfjyavmh/ olonf oifhukdcspfvdrfhrnf/ynm&SdaomolukdqkH;rvQif? olonfomynm&Sdvdrfhrnf/ ajzmifhrwfaomolukdoGefoifvQif? olonfodyHtwwfwkd;yGg;vdrfhrnf/xm0&bk&m;ukd aMumuf&GHUaomoabmonf ynm\rlvtjrpfjzpf\/ oefY&Sif;awmfrlaombk&m;ukd oduRrf;aomoabmonf
OmPfjzpf\/9;11 taMumif;rlum;? ighukdtrSDjyK? oif\aeY&ufumvESifhtouftykdif;tjcm; ESpfaygif;umvwkd;yGg;vdrfhrnf/9;12 oifonfynm&SdvQif? ukd,fwkdiftusKd;ukdcH&vdrfhrnf/ rxDrJhjrifjyKvQif ukd,fwkdifomtjypfukdcH&vdrfhrnf/
9;13 rkdufaomrdef;ronf pum;oHus,f OmPfwdrfojzifhtvQif;rodwwf/9;14 rdrdtdrfwHcg;em;wGif NrdKUjrifh&mt&yftaetxkdifay:rSmxkdifvsuf?9;15 vrf;wnfhwnfhc&D;oGm;aomolwkdYukdac:?9;16 OmPfwdrfaomolonf t&yfokdY0ifap/ tkdynmr&Sdaomol?9;17 ckd;aoma&onfcsKd\/ wdwfqdwfpGmpm;aomrkefYvnf;Nrdefonf[kqkdwwf\/9;18 xkdt&yf ocsKif;om;&SdaMumif;? xkdrdef;r\{nfhonfwkdYonf r&PmEkdifiHteufqkH;aeaMumif;ukd xkda,mufsm;onfrodrrSwf/

554

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 a&Smvrkefrif;\okwHpum;[lrlum;? ynm&Sdaomom;onf tb0rf;ajrmufjcif; taMumif;? rkdufaomom;rlum;? trd0rf;enf;jcif;
taMumif;ukdjzpfapwwf\/10;2 rw&m;aomOpmb@monf tusKd;r&Sd/ ajzmifhrwfjcif;yg&rDrlum;? aojcif;rSu,fwifwwf\/10;3 ajzmifhrwfaomolukdiwf aoapjcif;iSg? xm0&bk&m;onftcGifhay;awmfrrl/ rw&m;aomolwkdY\ t"rtrIukdum; zsufqD;awmf
rl\/10;4 ysif;&daomolonf qif;&Jjcif;? vkHYv0d&d,&Sdaomolonf <u,f0jcif;okdYa&mufwwf\/10;5 toD;oD;aomtcsdef odrf;,laomolonf ynm&Sdaomom;jzpf\/ pyg;&dwf&mumvtdyfwwfaomolrlum;? t&SufcGJwwf
aomom;jzpf\/10;6 w&m;aomol\acgif;ay:rSm r*Fvmoufa&mufwwf\/ rw&m;aomol\EIwfukdum; nOf;qJjcif;tjypfonfydwfvdrfhrnf/10;7 w&m;aomolukd atmufarhaomtcg aumif;BuD;ay;wwf\/ rw&m;aomol\emrrlum; ykyfysufwwf\/10;8 vdrmaomolonf ynwfw&m;ukdcHwwf\/ pum;rsm;aomvlrkdufrlum;qkH;HI;wwf\/10;9 ajzmifhrwfjcif;vrf;okdYvkdufaomolonf teif;rSefvdrfhrnf/ aumufaomvrf;okdYvkdufaomolrlum;? oabmxif&Sm;vdrfhrnf/10;10 rsufpdrSdwfaomolonf pdwfukdylapwwf\/ pum;rsm;aomvlrkdufrlum;qkH;HI;wwf\/9;11 ajzmifhrwfaomol\EIwfonf toufa&wGif;jzpf\/ rw&m;aomol\EIwfukdum;? nOf;qJjcif;tjypfonfydwfvdrfhrnf/9;12 rkef;aompdwfonf &efawGU&mokdYwdkufwGef;wwf\/ cspfaompdwfrlum;? cyfodrf;aomtjypfwkdYukdzkH;tkyfwwf\/9;13 OmPfaumif;aomolonf ynmpum;ukdajymwwf\/ OmPfrJhaomol\ausmtbkdYrlum; BudrfvkH;&Sd\/9;14 ynm&SdaomolwkdYonf Mum;odaomt&mukdodrf;xm;wwf\/ rkdufaomol\EIwfrlum;? tusKd;enf;jcif;ESifheD;pyf\/9;15 aiG&wwfaomol\pnf;pdrfonf ol\ckdifcHhaomNrdKUjzpf\/ qif;&Jom;wkdY\qif;&Jjcif;rlum;? olwkdY\tusKd;enf;aMumif;jzpf\/10;16 ajzmifhrwfaomol\tvkyftudkifonftoufESifh4if;? rw&m;aomol\ tusKd;pD;yGg;onftjypfESifh4if;,SOf\/
10;17 enf;Oya'oukd apmifha&Smufaomolonf toufvrf;okdYvkdufwwf\/ qkH;rjcif;ukdjiif;y,faomolrlum; vrf;vGJwwf\/10;18 tNidK;zGJUaomoabmukd rkomEIwfcrf;jzihfzkH;xm;aomol? olUtoa&ysufatmifajymwwfaomolonf rkdufaomoabm&Sd\/10;19 pum;rsm;aomtm;jzifh tjypfygwwf\/ rdrdEIwfukdcsKyfwnf;aomolrlum;ynm&Sd\/10;20 ajzmifhrwfaomol\vQmonf aiGpifESifhwl\/ qkd;aomol\ESvkH;rlum; tbkd;rxkduf/10;21 ajzmifhrwfaomol\ EIwfcrf;wkdYonf vltrsm;ukdauR;wwf\/ rkdufaomolwkdYrlum;? OmPfr&SdaomaMumifhaoMuvdrfhrnf/10;22 xm0&bk&m;\aumif;BuD;r*Fvmonf pnf;pdrfukdjzpfapwwf\/ xkdpnf;pdrfESifhvnf;? 0rf;enf;jcif;taMumif;ukda&maESmawmfrrl/10;23 rkdufaomolonf tjypfjyK&maysmfarGUwwf\/ nmPfaumif;aomolrlum; qifjcifwwf\/10;24 rw&m;aomolaMumufwwfaomtrIonf olUtay:okdYa&mufvdrfhrnf/ ajzmifhrwfaomolawmifhwaomtusKd;ukdum;? bk&m;ocif
ay;awmf rlrnf/10;25 rw&m;aomolonf vGefoGm;aomavabGuJhokdYaysmufwwf\/ ajzmifhrwfaomolrlum;? NrJNrHaomwkdufjrpfjzpf\/10;26 ykH;&nfonfoGm;4if;? rD;ckd;onfrsufpd4if; jzpfouJhokdY? ysif;&daomolonf apvTwfaomoljzpf\/10;27 xm0&bk&m;ukd aMumuf&GHUaomoabmonf toufwmukd&Snfapwwf\/ rw&m;aomol\ESpfaygif;umvrlum;wkdwwf\/10;28 ajzmifhrwfaomol\ajrmfvifhjcif;onf 0rf;ajrmufp&mtaMumif;jzpf\/ qkd;aomol\ajrmfvifhjcif;rlum; aysmufysufvdrfhrnf/10;29 xm0&bk&m;\w&m;vrf;onf ajzmifhrwfaomolckdifcHhjcif;taMumif;jzpf\/ rw&m;ojzifhusihfaomolwkdYrlum;? ysufpD;jcif;okdY
a&muf&Muvdrfhrnf/10;30 ajzmifhrwfaomolonf tpOfrjywfae&mrSra&GU&/ rw&m;aomolrlum;? ajray:rSmtwnfrus&/10;31 ajzmifhrwfaomol\EIwfrSynmpum;xGufwwf\/ aumufvdrfaomvQmrlum;? tjzwfcH&vdrfhrnf/10;32 ajzmifhrwfaomol\EIwfcrf;wkdYonf ESpfoufbG,faomt&mukdoduRrf;wwf\/ rw&m;aomolwkdYrlum;? qefYusifaompum;ukd
ajymwwfMu\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1
11;2
11;3
11;4
11;5
11;6
11;7
11;8

rrSefaomcsdefcGifonf xm0&bk&m;pufqkyf&GH&SmawmfrlbG,f? rSefaomtav;rlum;? ESpfoufawmfrlbG,fjzpf\/rmeaxmifvTm;aomtcg t&SufuGJjcif;jzpfwwf\/ pdwfESdrfhcsaomolwkdYum;ynm&Sd\/ajzmifhrwfaomoabmonfajzmifhrwfaomolwkdYukd yJhjyifwwf\/ aumufaomoabmrlum;? vGefusL;aomolwkdYukd zsufqD;wwf\/trsufa'goxGufaomumv pnf;pdrfOpmonftusKd;ray;Ekdif/ ajzmifhrwfjcif;yg&rDrlum;? aojcif;rSu,fwifwwf\/ajzmifhrwfjcif;yg&rDonf pkHvifaomolwkdYukdyJhjyifwwf\/ rw&m;aomolrlum;? rdrdrw&m;aomtrItm;jzifh qkH;IH;wwf\/ajzmifhrwfaomolwdkY\ ajzmifhrwfaomoabmonf olwkdYukdu,fwifwwf\/ vGefusL;aomolwdkYrlum;? rdrdwkdYt"rausmhrd
wwfMu\/qkd;aomolonf aoaomtcgajrmfvifhjcif;ysufwwf\/ rw&m;aomol\ awmifhwjcif;vnf;ysufwwf\/ajzmifhrwfaomolonf 'kuxJuxGufajrmuf? olUukd,fpm;rw&m;aomolcH&\/555

11;9 t"rvlonfrdrdEIwfjzifh rdrdtdrfeD;csif;ukdzsufwwf\/ w&m;aomolrlum;?ynmtwwftm;jzifh trIvGwfwwf\/11;10 w&m;aomolonf aumif;pm;aomtcgwNrdKUvkH;0rf;ajrmufjcif;&Sd\/ rw&m;aomolonf qkH;IH;aomtcgrlum;? a<u;aMumfjcif;&Sd\/11;11 w&m;aomolonf aumif;BuD;ay;aomtm;jzihf ol\ae&mNrdKUonfcsD;ajrmufjcif;okdY4if;? rw&m;aomol\EIwfjzifh NzdKzsufjcif;odkY
4if;a&muf wwf\/11;12 ynmrJhaomolonf rdrdtdrfeD;csif;ukdrxDrJhjrifjyKwwf\/ OmPfaumif;aomolrlum;? wdwfqdwfpGmaewwf\/11;13 vnfpum;rsm;pGmajymwwfaomolonf vQdKY0Suftyfaomt&mukdabmfjywwf\/ opmapmifhaomolrlum;? 0Sufxm;wwf\/11;14 tBuHay;EkdifaomOmPfr&SdvQif jynfom;wkdYonfIH;wwf\/ tBuHay;Ekdifaomoltrsm;&SdvQif rlum;? ab;vGwfwwf\/
11;15 tuRrf;r0ifaomol\trI tmrcHaomolonftvGefemvdrfhrnf/ vuf0g;csif;kdufaomtrIukd rkef;aomolrlum;? pkd;&drfp&mr&Sd/11;16 ESpfoufbG,faomrdef;ronf *kPftoa&ukd4if;? cGeftm;BuD;aom a,mufsm;onf pnf;pdrfukd4if;&wwf\/11;17 oem;wwfaomolonf rdrdukd,faus;Zl;jyKwwf\/ Murf;MuKwfaomolrlum;? rdrdukd,fukdyifaESmifh&Sufwwf\/11;18 rw&m;aomoljyKaomtrIonf tNrJrwnfwwf/ ajzmifhrwfjcif;w&m;rsKd;aphukd BuJaomolrlum;? NrJNrHaomtusKd;ukdcH&vdrfhrnf/11;19 ajzmifhrwfjcif;w&m;onf touf&Sifjcif;ESifhqkdifouJhokdY? 'kpkdufukdvkduf&Smaomolonfvnf;? rdrdaojcif;wkdifatmifvkduf&Smwwf
\/11;20 oabmaumufaomolwkdYukd xm0bk&m;onfpufqkyf&GH&Smawmfrl\/ ajzmifhaomvrf;odkYvdkufaomolwkdYukdum;? ESpfoufawmfrl\/11;21 vlqkd;wkdYonf toif;zGJUaomfvnf;? tjypf'PfESifhrvGwf&Mu/ ajzmifhrwfaomolwkdY\trsKd;tET,frlum; vGwf&\/11;22 ormowdr&Sd? tqif;vSaomrdef;ronf0ufrESmacgif;zsm;wyfaom a&TwefqmESifhwl\/11;23 ajzmifrh wfaomolonf jrwfaomt&muko
d m awmifw
h wwf\/ rw&m;aomol ajrmfvifah omt&mrlum;? a'gotrsufEiS q
hf idk o
f wnf;/11;24 pGefYBuJaomfvnf; Opmwkd;yGg;wwfaomol&Sd\/ taxmufrwefpkodrf;qif;&Jjcif; okdYa&mufwwfaomolvnf;&Sd\/11;25 pGefYBuJwwfaomolonf <u,f0vdrfhrnf/ olwyg;ukda&avmif;aomolonf ukd,fwkdifa&avmif;jcif;tusKd;ukdcH&vdrfhrnf/11;26 pyg;ukdokdxm;aomolonf vlrsm;usdefqJjcif;ukdcH&vdrfhrnf/ a&mif;csaomol\acgif;rlum;? aumif;BuD;r*Fvm&Sdvdrfhrnf/11;27 aumif;aomt&mukdBudK;pm;&Smaomolonf aus;Zl;ukdcH&vdrfhrnf/ olUtusKd;ukdzsufjcif;iSg &SmBuHaomolrlum;? ukd,ftusKd;ysufjcif;
&Sdvdrfhrnf/11;28 rdrdpnf;pdrfukd ukd;pm;aomolonfIH;vdrfhrnf/ ajzmifhrwfaomolrlum;? opfcufuJhokdYpdrf;vef;vdrfhrnf/11;29 rdrdtdrfukdaESmifh&Sufaomolonf avukdtarGcH&vdrfhrnf/ rkdufaomolonfvnf;? vdrmaomolxHuRefcH&vdrfhrnf/11;30 ajzmifhrwfaomoloD;aomtoD;onf toufyiftoD;jzpf\/ olwyg;wkdY\pdwf0dnmOfukd&aomolonfvnf; ynm&Sdjzpf\/11;31 ajzmifhrwfaomolaomfvnf; ajrBuD;ay:rSmtjypf'PfukdcH&\/ rw&m;aomolESifh tjypfxif&Sm;aomolukdrlum;? tb,fqkdbG,f&m
&Sdoenf;/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 enf;Oya'oukdcHcsifaomolonf ynmtwwfukdESpfouf\/ qkH;rjcif;ukdrkef;aom olrlum;? wd&pmefoabm&Sd\/12;2 olawmfaumif;onf xm0&bk&m;a&SUawmfrsufESm&wwf\/ raumif;aomtBuHukd BuHpnfaomolrlum;? tjypfpD&ifawmfrljcif;
ukdcH&\/12;3 vlonf'kpkduftm;jzifhNrJNrHjcif;okdYra&muf&m/ ajzmifhrwfaomol\tjrpfrlum;ra&GU&m/12;4 oDv&Sdaomrdef;ronf rdrdvifOD;&pfo&zljzpf\/ t&SufcGJwwfaomrdef;rrlum;? vif\tkd;wkdYaqG;ajrhjcif;uJhokdYjzpf\/12;5 ajzmifhrwfaomol\tBuHonfajzmifh\/ rw&m;aomolay;aomtBuHrlum;rkomjzpf\/12;6 rw&m;aomol\pum;onf olUtoufukdowfjcif;iSg apmif;ajrmif;wwf\/ ajzmifhrwfaomol\ EIwfrlum;? olwyg;wkdYukd u,fEIwf
wwf\/12;7 rw&m;aomol\tdrfonfNydKvJaysmufysufjcif;? ajzmifhrwfaomol\tdrfrlum;? tNrJwnfjcif;&Sdwwf\/12;8 vlonf OmPfynm&Sdonftwkdif; csD;rGrf;jcif;ukdcH&\/ oabmaumufaomolrlum;? rxDrJhjrifjyKjcif;ukdcH&\/12;9 pm;p&mr&SdbJ0g<um;aomolxuf? toa&r&Sd? ukd,ftvkyfukdvkyf&aomolonfomaumif;\/12;10 ajzmifhrwfaomolonf rdrdwd&pmeftoufukdESajrmwwf\/ rw&m;aomolrlum;? ukPmt&myif Murf;MuKwfwwf\/12;11 rdrdv,f,mukdvkyfaomolonf 0pGmpm;&\/ tcsnf;ESD;aomtrIukdapmifhaomolrlum;? OmPfcsKdUwJh\/12;12 rw&m;aomolonf vlqkd;okH;wwfaomausmhuGif;ukdtvkd&Sd\/ ajzmifhrwfaomol\tjrpfrlum;? toD;ukdoD;wwf\/12;13 pum;vGefusL;&mwGifqkd;aomausmhuGif;&Sd\/ ajzmifhrwfaomolrlum;? trIxJu xajrmufwwf\/12;14 vlonf rdrdEIwfcrf;toD;ukd0pGmpm;&\/ rdrdvufvkyf&mtusKd;tjypfukdvnf;cH&\/
12;15 rkdufaomolonf rdrdjyKaomtrIukdrSefonf[kxifwwf\/ tBuHay;aompum;ukd em;axmifaomolrlum;ynm&Sd\/12;16 rkdufaomol\trsufa'goonf csufjcif;xif&Sm;wwf\/ ynmowd&Sdaomolrlum;? &Sufp&mtrIukdzHk;wwf\/12;17 rSefaompum;ukdajymaomolonf ajzmifhrwfjcif;w&m;? rrSefaomoufaoukdcHaomolrlum;? rkomw&m;ukdjyowwf\/12;18 oefvsufESifhxkd;ouJhokdYpum;ajymwwfaomolwcsKdU&Sd\/ ynm&SdwkdY\vQmrlum; temukdyifaysmufapwwf\/12;19 opmEIwfcrf;onf tpOftNrJwnf\/ rkomvQmrlum; cPomwnf\/12;20 raumif;aomtBuHukdBuHaomolwkdY\pdwfxJrSm vSnfhpm;wwfaomoabm&Sd\/ &efajyapjcif;iSgtBuHay;aomolwkdYum;? 0rf;ajrmuf
556

p&m taMumif;&Sd\/12;21 w&m;aomol tr*Fvmra&muf&m/ rw&m;aomolrlum;? tr*FvmESifhjynhf0&vdrfhrnf/12;22 rkomokH;aomEIwfcrf;onf xm0&bk&m;pufqkyf&GH&SmawmfrlbG,fjzpf\/ opmw&m;ukdapmifha&SmufaomolwkdYrlum;? ESpfoufawmf
rlbG,f jzpfMu\/12;23 ynmowd&Sdaomolonf rdrdodaomt&mukdyifxdrf0Sufwwf\/ rkdufaomolrlum;? rdrdpdwftvkdtavsmufrkdufaomoabmukd
xif&Sm;jy wwf\/12;24 vkHYv0d&d,jyKaomolonf tpkd;&wwf\/ ysif;&daomolrlum;? tcGefay;&\/12;25 0rf;enf;jcif;taMumif;onf ndK;i,fapwwf\/ aumif;aompum;rlum;? &Tifvef;apwwf\/12;26 ajzmifhrwfaomolonf tdrfeD;csif;ukdvrf;jywwf\/ rw&m;aomolvdkufaomvrf;rlum;? olUukdyifvSnfhpm;wwf\/12;27 ysif;&daomolonf rkqkd;vkyfaomfvnf;? brf;&aomtaumifukduifrpm;&/ vkHYv0d&d,jyKaomol\Opmrlum;? tbkd;xkdufay\/12;28 ajzmifhrwfjcif;w&m;vrf; aoab;r&Sd? toufcsrf;omvrf;jzpf\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1
13;2
13;3
13;4
13;5
13;6
13;7
13;8
13;9
13;10
13;11
13;12
13;13
13;14
13;15
13;16
13;17
13;18

ynm&Sdaomom;onf tb\oGefoifjcif;ukd em;axmifwwf\/ rxDrJhjrifjyKaom om;rlum;? tjypfwifjcif;ukdem;raxmifwwf/vlonf rdrdEIwf\toD;wnf;[laom aumif;aomt&mukdpm;&\/ jypfrSm;wwfaomolrlum;? nOf;;qJjcif;tjypf\toD;ukdpm;&\/rdrdEIwfukdapmifhaomolonf rdrdtoufukdapmifh\/ rdrdEIwfukdus,fus,fzGifhaomolrlum;? ysufpD;jcif;okdYa&mufwwf\/ysif;&daomolonf tb,ft&mukdrQawmifhwr&wwf/ vkHYv0d&d,jyKaomolrlum;? rdrdtvkdqEjynfhpkH&\/ajzmifhrwfaomolonf rkompum;ukdrkef;wwf\/ rw&m;aomolrlum;? pufqkyfbG,fjzpf? t&SufuGJjcif;okdYa&mufwwf\/ajzmifhrwfjcif;w&m;onf vrf;rvTJaomolukdapmifhwwf\/ 'kpkdufw&m;rlum;? tjypf&SdaomolukdvSJwwf\/tvGefqif;&JvsufESifh&wwf[efaqmifaomol&Sd\/ tvGef&wwfvsufESifhqif;&J[efaqmifaomolvnf;&Sd\/pnf;pdrfonf&wwfaom ol\toufukd a&G;bkdYjzpf\/ qif;&Jaomolrlum;? tjypfwifaompum;ukdrMum;bJae\/ajzmifhrwfaomol\ tvif;onf&Tifvef;\/ rw&m;aomol\rD;cGufrlum;? ao&vdrfhrnf/rmeaMumifhom&efawGUjcif;jzpf\/ owday;aompum;ukdem;cHaomolrlum; ynm&Sd\/vQyfay:jcif;tm;jzifh Opmonfavsmhwwf\/ BudK;pm;tm;xkwfqnf;zl;aomol\Opmrlum; jyefYyGg;wwf\/ajrmfvifhaomt&monfzifhETJvQif? pdwfESvkH;ukdylyefapwwf\/ tvkdjynfhpkHaomtcgrlum; toufyifjzpf\/EIwfuywfawmfukd rxDrJhjrifjyKaomolonfysufpD;vdrfhrnf/ ynwfw&m;awmfukd cefYnm;aomolrlum;? csrf;om&vdrfhrnf/ynm&Sdaomol\w&m;onf taocH&mausmhuGif;wkdYrS? vTJa&Smif&mtoufprf;a&wGif;jzpf\/aumif;aomOmPf&Sdaomolonf rsufESm&wwf\/ jypfrSm;aomolwkdYvrf;rlum;? cufaomvrf;jzpf\/ormowd&Sdaomoltaygif;wkdYonf ynmtwwfESifhjyKrlwwfMu\/ rkdufaomolrlum;? rdrdrkdufaomtjypfukd xif&Sm;apwwf\/rw&m;aomtapcHonf rdrdapmifhaomtrIukdzsufwwf\/ opm&SdaomoHwrefrlum;? usef;rmjcif;taMumif;jzpf\/oGefoifjcif;ukd jiif;y,faomolonf qif;&Jjcif;ESifh&SufaMumufjcif;okdYa&mufvdrfhrnf/ qkH;raompum;ukdem;axmifaomolrlum;?
*kPfto a&ukd&vdrfhrnf/13;19 tvkdqEjynfhpkHjcif;t&monf csKdNrdef\/ 'kpkdufukda&Smifaomt&mrlum;? rkdufaomolwkdYpufqkyfaomt&mjzpf\/13;20 ynm&SdwkdYESifh aygif;abmfaomolonf ynm&Sdwwf\/ vlrkdufwkdYESifhaygif;abmfaomolrlum;? ysufpD;wwf\/13;21 tjypf&SdaomolwkdYukd ab;vkdufwwf\/ ajzmifhrwfaomolwkdYrlum;? aumif;aomtusKd;ukdcH&vdrfhrnf/13;22 olawmfaumif;onf om;ajr;wkdYtbkdYtarGOpmukdcsefxm;wwf\/ tjypf&Sdaomol\ pnf;pdrfrlum;? ajzmifhrwfaomolwkdYtbkdY
okdxm;vsuf&Sd \/13;23 qif;&Jom;v,fvkyfjcif;tm;jzifh pm;p&myGg;rsm;\/ okdY&mwGif?rw&m;aomtrIaMumifh ysufpD;jcif;okdYa&mufwwf\/13;24 BudrfvkH;ukdrokH;aomolonf rdrdom;ukdrkef;&mokdYa&muf\/ om;ukdcspfaomolrlum;? i,faomt&G,frSp qkH;rwwf\/13;25 ajzmifhrwfaomolonf 0pGmpm;&aomtcGifh&Sd\/ rw&m;aomolrlum;? rGwfodyfjcif;ukd cH&vdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1
14;2
14;3
14;4
14;5
14;6

ynm&Sdaomrdef;ronf rdrdtdrfukdwnfaqmufwwf\/ rdkufaomrdef;rrlum;? ukd,fvufESifhNzdKzsufwwf\/ajzmifhaomvrf;okdYvkdufaomolonfxm0&bk&m;ukdaMumuf&GHUwwf\/ aumufaomvrf;okdY vkdufaomolrlum;? rxDrJhjrifjyKwwf\/rkdufaomol\EIwf rmeBudrfvkH;&Sd\/ ynm&Sdaomol\EIwfcrf;wkdYonf u,fwifaomtrIukd jyKwwf\/EGm;xD;r&Sdaomwif;ukyfonfpifMu,f\/ okdYaomfvnf;? EGm;cGeftm;ukdokH; rsm;aompD;yGg;ukd&wwf\/opm&Sdaomoufaoonf rkomrokH;wwf/ opmysufaomoufaorlum; rkomukdokH;wwf\/rxDrJhjrifjyKaomolonf ynmukd&SmrawGU&m/ OmPf&Sdaomolrlum;? ynmtwwfukd&vG,f\/557

14;7
14;8
14;9
14;10
14;11
14;12
14;13
14;14
14;15
14;16
14;17
14;18
14;19
14;20
14;21
14;22
14;23
14;24
14;25
14;26
14;27
14;28
14;29
14;30
14;31
14;32
14;33
14;34
14;35

rkdufaomolESifhawGU ol\EIwfynmtwwfr&SdonfukdodjrifvQif? xkdolukda&SmifoGm;avmh/ynmowd&Sdaomol\ynmum;? ukd,foGm;&aomvrf;ukdodjcif;wnf;/ rkdufaomol\rkdufjcif;rlum;? y&d,m,fwnf;/rkdufaomolwkdYonf 'kpkduftjypfukdrxDav;pm;jyKMu\/ ajzmifhrwfaomolwkdYrlum;? wa,mufukdwa,mufaus;Zl;jyKMu\/pdwfESvkH;onf rdrd'kuukdod\/ pdwfESvkH;&Tifvef;jcif;taMumif;ukdvnf;olwyg;rqkdifwwf/rw&m;aomol\tdrfonf NydKvJwwf\/ ajzmifhrwfaomol\wJrlum;? yGifhvef;wwf\/vlxifonftwkdif; rSefaomvuPm&Sdaomfvnf;? tqkH;aojcif;okdYykdYaomvrf;wrsKd;&Sd\/vlonf&,fpOftcgyif? 0rf;enf;aompdwfoabm&Sd\/ xkd&,farm&Tifvef;jcif; tqkH;vnf; ndK;i,fjcif;&Sdwwf\/pdwfESvkH;azmufjyefaomoljzpfap? olawmfaumif;jzpfap? rdrdtusifhwkdYESifh0vdrfhrnf/OmPfwdrfaomolonf olwyg; ajymorQukd,kHwwf\/ ynmowd&Sdaomolrlum;? rdrdoGm;&mvrf;ukdaphaphMunfhIwwf\/ynm&Sdaomolonf aMumuf'kpkdufukda&Smifwwf\/ rkdufaomolrlum;?rmeBuD;&J&ifhwwf\/
pdwfwkdaomolonf rkdufpGmaomtrIukdjyKwwf\/ raumif;aomtBuHukdBuH aomolukdvnf; olwyg;rkef;vdrfhrnf/OmPfwdrfaomolonf rkdufjcif;ukdtarGcHwwf\/ ynmowd&Sdaomolrlum;? odyHo&zlukdaqmif;wwf\/vlqkd;wkdYonf olawmfaumif;a&SU4if;? rw&m;aomolwkdYonfajzmifhrwfaom ol\tdrfwHcg;04if; OD;cswwfMu\/qif;&Jaomolonf rdrdtdrfeD;csif;rkef;jcif;ukdyifcH&rnf/ aiG&wwfaomolrlum;? rsm;pGmaomtaqGcifyGef;&Sdvdrfhrnf/rdrdtdrfeD;csif;ukdrxDrJhjrifjyKaomolonftjypf&Sd\/ qif;&Jaomolukdoem;aomolrlum;? r*Fvm&Sd\/raumif;aomtBuHukdBuHwwfaomolwkdYonfrSm;,Gif;Muvdrfhrnf/ aus;Zl;jyKrnf[kBuHwwfaomolwkdYrlum;? ukPmtusKd;ESifhopm
tusKd;ukd cH&Muvdrfhrnf/BudK;pm;vkyfav&m&maus;Zl;&Sd\/ pum;rsm;jcif;tusKd;rlum;? qif;&Jjcif;oufoufwnf;/ynm&SdaomolwkdY\pnf;pdrfOpmonf olwkdYOD;&pfo&zljzpf\/ rkdufaomolwkdY\rkdufjcif;rlum;? trdkufoufoufjzpf\/rSefaomoufaoonf olUtoufukdu,fwifwwf\/ rrSefaomoufaorlum;? rkomukdokH;wwf\/xm0&bk&m;ukdaMumuf&GHUjcif;onftm;BuD;aomukd;pm;&mtcGifhukdjzpfapwwf\/ om;awmfwkdYonfvnf;? ckdvIH&mt&yfukd&Muvdrfhrnf/xm0&bk&m;ukdaMumuf&GHUaomoabmonf taocH&mausmhuGif;wkdYrSvTJa&Smif&m toufprf;a&wGif;jzpf\/jynfom;rsm;jym;&m &Sifbk&if\bkef;awmfwnf\/ jynfom;enf;yg;&mum;? rif;tusKd;enf;jcif;&Sd\/pdwf&SnfaomolonfynmBuD;\/ pdwfwkdaomolrlum;? txl;ojzifhrdkufay\/usef;rmaomESvkH;onfukd,ftouf&SifapaomtaMumif;? jiLplaomoabmrlum;? tkd;aqG;ajrhjcif;taMumif;jzpf\/qif;&Jom;wkdYukdnOf;qJaomolonf zefqif;awmfrlaombk&m;ukduJh&Jh\/ bk&m;ukdkdaoaomolrlum;? qif;&JaomolwkdYukd oem;
wwf\/rw&m;aomolonf rw&m;ojzifhjyKpOftcg? vSJjcif;ukdcH&\/ ajzmifhrwfaomolrlum;? aoaomtcgyifajrmfvifhp&m&Sd\/OmPf&Sdaomol\ESvkH; ynmusdef;0yfwwf\/ rkdufaomolwkdY\txJ&Sdaomt&mrlum;? xif&Sm;wwf\/ajzmifhrwfjcif;w&m;onf jynfom;wkdYukdcsD;ajrmufwwf\/ 'kpkduftjypfrlum;? jynfom;rsm;wkdYukd Iwfcswwf\/ynm&SdaomuReftm;&Sifbk&ifonf aus;Zl;jyKwwf\/ t&SufcGJwwfaomuRefrlum;? trsufawmfukdcH&rnf/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1
15;2
15;3
15;4
15;5
15;6
15;7
15;8
15;9
15;10
15;11
15;12
15;13
15;14
15;15
15;16

jznf;nif;aompum;onf pdwfukdajzwwf\/ Murf;wrf;aompum;rlum;? trsufukd EId;aqmfwwf\/ynm&Sdaomol\vQmonf ynmtwwfukdwifhw,fapwwf\/ rkdufaomolwkdY\ EIwfrlum;?rkdufaomt&mukdoGef;avmif;wwf\/xm0&bk&m;\rsufpdawmfonfcyfodrf;aomt&yf&Sd? aumif;raumif;ukdMunfhIawmfrl\/jznf;nif;aomvQmonf toufjzpf\/ Murf;wrf;aomvQmrlum; pdwfemapwwf\/rkdufaomolonf tboGefoifjcif;ukdrxDrJhjrifjyKwwf\/ qkH;raompum;ukd em;axmifaomolrlum;? ormowdESifhjynfhpkHwwf\/ajzmifhrwfaomol\tdrfrsm;pGmaompnf;pdrf&Sd\/ rw&m;aomolcH&aomtcGefrlum;? rsm;pGmaomaESmifh&Sufjcif;ESifh,SOf\/ynm&Sdaomol\EIwfcrf;wkdYonf ynmtwwfukdpGefYBuJwwf\/ rkdufaomol\ ESvkH;rlum;ynmr&Sd/rw&m;aomolylaZmfaom,Zfukd xm0&bk&m;pufqkyf&GH&Smawmfrl\/ oabmajzmifhaomol qkawmif;aomyXemukdum;? ESpfouf
awmfrl\/rw&m;aomolvkdufaomvrf;ukd xm0&bk&m;pufqkyf&GH&Smawmfrl\/ ajzmifhrwfjcif; w&m;vrf;okdY vkdufaomolukdum;cspfawmfrl\/vrf;vTJaomolonf qkH;raompum;ukdem;rcHvkd/ okdYaomfvnf;? tjypfwifjcif;ukdrkef;aomolonfao&rnf/r&PmEkdifiHESifhtA'KefEkdifiHonf xm0&bk&m;a&SUawmfxif&Sm;\/ xkdrQru? vlom;wkdY\ ESvkH;onf omxif&Sm;\/rxDrJhjrifjyKaomolonf tjypfjyaomolukd rcspfwwf/ ynm&SdxHokdYrcsOf;uyfwwf/&Tifvef;aompdwfESvkH;onf csKdaomrsufESmukdjzpfapwwf\/ ndK;i,fjcif;tm;jzifhum;? pdwfysufwwf\/OmPfaumif;aomol\pdwfESvkH;onf ynmtwwfukd&Smwwf\/ rkdufaomolwkdY\EIwfrlum;? rkdufjcif;ukdusufpm;wwf\/qif;&JNidKjiifaomol\aeY&uf&SdorQwkdYonf qkd;,kwfMu\/ &Tifvef;aompdwfESvkH;rlum;? tpOftNrJcH&aomyGJjzpf\/aESmifh&Sufjcif;ESifh,SOf BuD;pGmaompnf;pdrfxuf xm0&bk&m;ukd aMumuf&GHUjcif;ESifh,SOfaomOpmtenf;i,fonf omaumif;\/-

558

15;17 qlatmifauR;aomEGm;waumifvkH;ukd tcsif;csif;tNidK;xm;aompdwfESifhpm;&onfxuf? cspfjcif;arwmygaom[if;&Gufweyfpmonf


om aumif;\/15;18 rmeBuD;aomolonf&efukdEId;aqmfwwf\/ onf;cHEkdifaomolrlum;Nidrf;wwf\/
15;19 ysif;&daomoloGm;&mvrf; ql;yifqD;umvsuf&Sd\/ ajzmifhrwfaomol oGm;&mvrf;rlum;? rkdarmufvsuf&Sd\/15;20 ynm&Sdaomom;onf tb0rf;ajrmufjcif;taMumif;jzpf\/ rkdufaomom;rlum;? rdrdtrdukdrxDrJhjrifjyKwwf\/15;21 OmPfr&Sdaomolonf rkdufjcif;aysmfarGUwwf\/ OmPf&Sdaomolrlum;? ajzmifhrwfaom tusifhukdusifhwwf\/15;22 wkdifyifjcif;r&SdvQif tBuHysufwwf\/ wkdifyifaomolrsm;vQifrlum;? tBuHwnfwwf\/15;23 vlonfjyefajymaompum;tm;jzifh 0rf;ajrmufp&mtaMumif;&Sd\/ tcsdefwef ajymaompum;onfvnf; tvGefavsmufywfay\/15;24 ynm&Sdaomolvkduf&mtoufvrf;onf atmuft&yf? r&PmEkdifiHrSvTJa&Smif? txufodkYykdYaqmifwwf\/15;25 rmeaxmifvTm;aomol\tdrfukd xm0&bk&m;zsufqD;awmfrlrnf/ rkwfqkd;rae&mt&yfukdum;? wnfapawmfrlrnf/15;26 rw&m;aomol\tBuHtpnfwkdYukd xm0&bk&m;pufqkyf&GH&Smawmfrl\/pifMu,faomol\ pum;wkdYukdum;? ESpfoufawmfrl\/15;27 rw&m;aompD;yGg;ukd&Smaomolonf rdrdtdrfom;wkdYukdaESmifh&Sufwwf\/ wHpkd;ukd&GHaomolrlum;? toufcsrf;om&vdrfhrnf/15;28 ajzmifhrwfaomolonf tb,fokdYjyefajym&rnfukdpdwfESvkH;xJrSmqifjcifwwf\/ rw&m;aomol\EIwfrlum;? raumif;aomt&mwkdYukd
oGef;avmif;wwf\/15;29 xm0&bk&m;onf rw&m;aomolwkdYESifha0;awmfrl\/ ajzmifhrwfaomol\yXempum;ukdum;? em;axmifawmfrl\/15;30 rsufpdtvif;onf ESvkH;ukd&Tifvef;apwwf\/ aumif;aomodwif;pum;onfvnf;? tkd;wkdYukd jcifqDESifhjynfh0apwwf\/15;31 toufESifh,SOfaom qkH;rjcif;pum;ukdem;axmifaomolonf ynm&SdwdkYESifhaygif;abmf&aomtcGifh&Sd\/15;32 qkH;rjcif;pum;ukd y,faomolonf rdrdtouf0dnmOfukd rxDrJhjrifjyK&mokdYa&muf\/ em;axmifaomolrlum;? OmPfukd&wwf\/15;33 xm0&bk&m;ukdaMumuf&GHUaomoabmonf ynmukdoGefoifjcif;jzpf\/ *kPftoa&t&if ESdrfhcsjcif;\ae&m&Sd\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1
16;2
16;3
16;4
16;5
16;6
16;7
16;8
16;9
16;10
16;11
16;12
16;13
16;14
16;15
16;16

pdwfESvkH;tBuHtpnfwkdYonfvlESifhqkdifMu\/ vQmESifhjyefajymcsufukdum;? xm0&bk&m;ykdifawmfrl\/vlonf rdrdusifhorQaomtusifhwkdYukdESpfoufwwf\/ xm0&bk&m;rlum;? pdwfoabmwkdYukd csdefawmfrl\/ukd,fjyKaomtrIwkdYukd xm0&bk&m;tyfavmh/ okdYjyKvQif oif\tBuHtpnfwkdYonf wnfMuvdrfhrnf/xm0&bk&m;onf cyfodrf;aomt&mwkdYukdukd,fawmftbkdY? rw&m;aomolwkdYukdvnf; ab;'PfcH&aomaeYtbkdYzefqif;awmfrl\/rmeBuD;aomoltaygif;wkdYukd xm0&bk&m;pufqkyf&GH&Smawmfrl\/ olwkdYonftoif;zGJUaomfvnf;? tjypf'PfESifhrvGwf&Mu/ukPmw&m;ESifhopmw&m;tm;jzifhtjypfajywwf\/ xm0&bk&m;ukd aMumuf&GHUaomoabm tm;jzifh 'kpkdufukda&Smifwwf\/vlusihfaomtusihfwkdYukd xm0&bk&m;onfESpfoufaomtcg? xkdol\&efolukdyif olESifhoifhwifhapawmfrl\/ajzmifhrwfjcif;yg&rDESifh ,SOfaomOpmtenf;i,fonf? rw&m;ojzifh&aom Opmtrsm;xufom aumif;\/vlonf rdrdoGm;&mvrf;ukd pdwfxJrSmBuHpnf\/ okdYaomfvnf;ol\ajc&mwkdYukd xm0&bk&m;pD&ifawmfrl\/&Sifbk&if\EIwfcrf;wkdY Asm'dwfawmf&Sdonfjzpf? w&m;qkH;jzwf&mtrIEIwfawmfonf rrSm;apESifh/rSefaomtav;ESifhrSefaomcsdefcGifonf xm0&bk&m;\Opmjzpf\/ tav;tdwf ygorQaomtav;wkdYonf pD&ifawmfrl&mjzpfMu\/&Sifbk&ifjyKaom'kpkdufonf pufqkyf&GH&SmbG,fjzpf\/ taMumif;rlum;? &mZyvifonf ajzmifhrwfjcif;tm;jzifhom wnfwwf\/ajzmifhrwfaomEIwfcrf;wkdYonf &Sifbk&ifESpfouf&mjzpf\/ rSefuefpGmajymaomolukd &Sifbk&ifcspfwwf\/&Sifbk&if\trsufonfaorif;wrefuJhokdYjzpf\/ okdYaomfvnf;? ynm&Sdaomolonf trsufawmfukdajzwwf\/&Sifbk&ifrsufESmyGifhvef;aomtm;jzifh toufcsrf;om&\/ aus;Zl;awmfonf aemuf&GmaomrkdCf;wdrfuJhokdYjzpf\/
a&Tukd&wwfjcif;xuf ynmukd&wwfjcif;onftvGefaumif;\/ aiGukdtjrwfrxm;? OmPfESifhjynfhpkHjcif;ukd tjrwfxm;p&mtvGef
aumif;\/16;17 ajzmifhrwfaomolvkdufaomvrf;rlum;? 'kpkdufukda&Smifjcif;wnf;/ xkdvrf;rSrvTJbJtNrJvkdufaomolonf rdrdtouf0dnmOfukdapmifh
wwf\/16;18 rmeonfysufpD;jcif;t&if? axmifvTm;aomoabmonf Iwfcsjcif;t&if ae&muswwf\/16;19 pdwEf rdS chf saomolwEYdk iS ahf ygif;abmf pdwEf rdS chf sjcif;onf? rmeBuD;aomolwEYdk iS hf qufq
H vk,al omOpmukd a0rQjcif;xufomaumif;\/16;20 ynmESifhtrIapmifhaomolonf tusKd;ukd&vdrfhrnf/ xm0&bk&m;ukdckdvIHaomolonfvnf; r*Fvm&Sd\/16;21 vdrmaompdwfoabm&Sdaomolonf ynmowd&Sdonf[kausmfapm&mokdYa&mufwwf\/ csKdaompum;ukdajymwwfaomEIwfowd
onfvnf; ynmtwwfukdwkd;yGg;apwwf\/16;22 OmPfynmukd&aomolonf toufprf;a&wGif;ukd&\/ rkdufaomolwkdY\oGefoifjcif;rlum;? rkdufjcif;jzpf\/16;23 ynm&Sdaomol\ESvkH;onfol\EIwfukdoGefoif? ol\EIwfcrf;wkdY ynmtwwfukd xyfavmif;wwf\/16;24 om,maompum;wkdYonf ysm;vykdYuJhokdYjzpf? pdwf0dnmOfcsKdNrdefvsuf? ukd,ftkd;ukdusef;rmapvsuf&SdMu\/16;25 vlxifonftwkdif; rSefaomvuPm&Sdaomfvnf;?tqkH;aojcif;okdYykdYaomvrf;wrsKd;&Sd\/16;26 tvkyfvkyfaomolonf? rdrdypyfawmif;aomaMumifh? rdrdtbkdYvkyfwwf\/16;27 t"rvlonf raumif;aomtrIukdBudK;pm;BuHpnfwwf\/ ol\EIwfcrf; avmifaomrD;uJhodkY&Sd\/559

16;28
16;29
16;30
16;31
16;32
16;33

oabmaumufaomolonf &efrsKd;aphukdBuJwwf\/ ukef;wkdufaomolonfvnf;? rdwfaqGwdkYukduGJjym;apwwf\/Murf;MuKwfaomolonf tdrfeD;csif;ukdacsmharmh? raumif;aomvrf;xJokdYaoG;aqmifwwf\/aumufaomtBuHukdBuHpnfjcif;iSgrsufpdrSdwf? EIwfcrf;wkdYukdvIyfojzifh? qkd;,kwfaomtrIukd NyD;pD;wwf\/jzLaomqHyifonf ajzmifhrwfjcif;w&m;vrf;wnfvQif? bkef;BuD;aomo&zljzpf\/pdwf&Snfaomolonf cGeftm;BuD;aomolxuf4if;? rdrdpdwfukdcsKyfwnf;aomolonf NrdKUukdwkduf,laomolxuf4if; omaumif;\/pma&;wHwkdYukdtdwfxJ avmif;vsuf&Sd&mwGif? cGJa0pD&ifjcif;trIukd xm0&bk&m;ykdifawmfrl\/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1 wtdrfvkH;jynfhaom,ZfylaZmfyGJukd&efawGUaompdwfESifh pm;&onfxuf? Nidrfoufjcif;ESifh ,SOfaomrkefYwvkyfpmonf omaumif;\/17;2 ynm&SdaomuRefonf t&SufcGJaomom;ukd tkyfpkd;nDtpfukdwkdYESifhtwltarGcHwwf\/17;3 aiGppfp&mbkdYrkdufukd4if;? a&Tppfp&mbkdYrD;zkdukd4if;okH;wwf\/ pdwfESvkH;ukdum;? xm0&bk&m;ppfawmfrl\/17;4 rw&m;ojzifhjyKaomolonf rkompum;ukd,kHwwf\/ rkomokH;aomolonf vnf;qkd;npfaompum;ukd em;axmifwwf\/17;5 qif;&Jom;wkdYukdrxDav;pm;jyKaomolonf zefqif;awmfrlaombk&m;ukduJh&Jh\/ olwyg;ab;a&mufvQif0rf;ajrmufwwfaom
olonfvnf; tjypf'PfESifhrvGwf&/17;6 ajr;wkdYonftoufBuD;aomol\o&zljzpf\/ om;wkdY\bkef;um;tbwnf;/17;7 jrwfaompum;onf rkdufaomolESifhrawmfroihfxkdrQru? rkompum;onfrif;ESifhrawmfroifh/17;8 vufaqmifonf cHaomoltxiftwkdif; ausmufjrwfuJhokdYjzpf? rsufESmjyKav&m&matmifwwf\/17;9 olwyg;jypfrSm;aomtrIukd 0Sufxm;aomolonf arwmukdjyKpk\/ Mum;ajymaomolrlum;? rdwfaqGwkdYukduGJjym;ap\/17;10 rkdufaomolonf 'Pfcsufw&mukdtrIxm;onfxuf? ynm&Sdaomolonf qkH;raompum;ukd omtrIxm;wwf\/17;11 ykefuefaomolonf rw&m;aomtrIukdomjyKpkwwf\/ xkdaMumifhMurf;MuKwfaomwrefukd olUqDokdYapvTwf&\/17;12 rkdufaompdwfxqJ&SdaomvlrkdufESifh rawGUygapESifh/ om;i,faysmufaom0HrESifh omawGUygapaom/17;13 tMuifolonf aus;Zl;ukdrod? raumif;aomtrIESifhqyf\? xkdol\tdrfonf raumif;aomtrIESifhruif;rvGwf&/17;14 &efawGUptrIonfa&uefaygifaygufpuJhokdYjzpfaomaMumifh? &efrawGUrSDawGUp&mtaMumif;ukd a&Smifavmh/17;15 rw&m;aomolwkdYukd tjypfrSvTwfaomolESifh? ajzmifhrwfaomolwkdYukd tjypfpD&ifaomol ESpfa,mufvkH;wkdYukd xm0&bk&m;
pufqkyf&GH&Smawmfrl\/
17;16 rkdufaomolonf ynmukdtvkdr&Sdonfjzpf? ynmtbkd;ukd tb,faMumifh oltyf&oenf;/17;17 taqGcifyGef;onf tcgcyfodrf;cspfwwf\/ nDtpfukdonf'kuumvtbkdYarG;bGm;vsuf&Sd\/17;18 OmPfrJhaomolonf vuf0g;csif;kduf? taqGcifyGef;a&SUrSm tmrcHwwf\/17;19 &efawGUjcif;ukdESpfoufaomolonf vGefusL;jcif;ukdvnf;ESpfoufwwf\/ rdrdwHcg;ukd csD;jrifhaomolonf ysufpD;jcif;ukd&Smwwf\/17;20 oabmaumufaomolonf aumif;aomtusKd;ukdrawGUwwf/ pum;vdrfaomolonf ab;Oy'fESihfawGUBuHKwwf\/17;21 rkdufaomolukdjzpfbGm;apaomolonf rdrdukdrdrd0rf;enf;apwwf\/ rkdufaomol\tb 0rf;ajrmufp&mtaMumif;r&Sd/17;22 pdwf&Tifvef;jcif;onf usef;rmapwwf\/ pdwfysufjcif;rlum;? tdk;wkdYukdaoGUajcmufapwwf\/17;23 rw&m;aomolonf w&m;vrf;ukdzsufaomtbkd;wHpkd;ukd olwyg;\cg;ykduftdwfxJuEIduf,lwwf\/17;24 OmPf&Sdaomolonf ynmukdrsufarSmufjyKwwf\/ rkdufaomol\rsufpdrlum;? ajrBuD;pGef;wkdifatmifvSnfh MunfhIwwf\/17;25 rkdufaomolonf tb0rf;enf;p&mtaMumif;? arG;aomtrdpdwfnpfp&mtaMumif;jzpf\/17;26 ajzmifhrwfaomolukd tjypf'Pfray;aumif;/ w&m;ojzifhpD&ifaomrif;ukdvnf; rxdckdufaumif;/17;27 odyHtwwfESifhjynhfpkHaomolonf pum;rrsm;wwf/ OmPfaumif;aomolonfvnf;? {aompdwf&Sdwwf\/17;28 rkdufaomolyif wdwfqdwfpGmaevQifynm&Sd[l4if;? rdrdEIwfukdrzGifhbJaeaomolukdvnf;? OmPfaumif;aomol[l4if; olwyg;xif
wwf\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1
18;2
18;3
18;4
18;5
18;6
18;7
18;8

olwyg;rsm;ESifh ra&maESmaomolonf rdrdapwemtvkd&Sdonftwkdif;&SmazG? ynm&wemtrsKd;rsKd;ukd pl;prf;arTaESmufwwf\/rkdufaomolrlum;? rdrdpdwfoabmukd jyp&mtcGifhrSwyg;? tjcm;aomtaMumif;aMumifh OmPfynm raysmfarGUwwf/rw&m;aomolvmaomtcg? rxDrJhjrifjyKjcif;ukdcH&\/ *kPftoa&ysufaomtcg? uJh&Jhjcif;ukdvnf;cH&\/EIwfxGufaompum;onfeufaoma&uJhokdY4if;? ynmprf;a&wGif;onf a&pD;aomjrpfuJhokdY4if; jzpf\/w&m;awGU&mtrI ajzmifhrwfaomolukdIH;apjcif;iSg?rw&m;aomol\rsufESmukdraxmufaumif;/rkdufaomol\EIwfcrf;wkdYonf &efawGUwwf\/ ol\EIwfonfvnf;tjypf'Pfukdawmif;wwf\/rkdufaomol\EIwfonf ysufpD;&mtaMumif;? EIwfcrf;wkdYonfvnf; rdrdtoufukdausmhrd&mtaMumif;jzpf\/ukef;wkdufaomol\pum;onf NrdefaomcJbG,fpm;bG,fuJhokdYjzpf? 0rf;twGif;okdY0ifwwf\/560

18;9
18;10
18;11
18;12
18;13
18;14
18;15
18;16
18;17
18;18
18;19
18;20
18;21
18;22
18;23
18;24

tvkyfvkyfaomtcg ysif;&daomolonf? rdrdOpmukd tcsnf;ESD;ukefapaomolESifh nDtpfukdawmfay\/xm0&bk&m;\emrawmfonf ckdifcHhaom&Jwkdufjzpf? ajzmifhrwfaomolwkdYonf ajy;0ifojzifh? vkHNcHKpGmae&Mu\/aiG&wwfaomolu? ighpnf;pdrfonf ckdifcHhaomNrdKUjzpf\/ jrifhaomNrdKUkd;ESifhwlonf[kxifwwf\/ysufpD;jcif;t&ifvlonf pdwfjrifhjcif;\ae&m? *kPftoa&t&ifESdrfhcsjcif;\ae&m&Sd\/tusKd;taMumif;ukd rppfrSD? trIpD&ifaomolonfrkdufaomtjypf? t&SufuGJ&aomtjypf&Sd\/
vl\pdwf0dnmOfonf rdrdemjcif;a0'emukdcHEkdif\/ aMuuGJaompdwfukdum;? tb,folonf;cHEkdifoenf;/ormowd&Sdaomol\pdwfESvkH;onf ynmtwwfukdokdxm;wwf\/ ynm&Sdaomol\ em;onfvnf;? ynmpum;ukd&Smwwf\/vlygaomvufaqmiftm;jzifh? vrf;&Sif;vif;? vlBuD;xHokdY0if&aomtcGihf&Sdwwf\/ukd,ftrIukdtOD;apmifhajymaomolonfajzmifhrwf&mokdYa&mufaomfvnf;? tdrfeD;csif;vm ppfaMumwwf\/pma&;wHjyKjcif;tm;jzihftjiif;tckHNidrf;? tm;BuD;aomolwkdYtrIukdqkH;jzwfwwf\/tNidK;xm;aomnDtpfukdonf ckdifcHhaomNrdKUxufomcuf\/ nDtpfukd&efawGUjcif;trIonf &JwkdufwHcg;usifuJhokdYjzpf\/vlonf rdrdEIwf\toD;ESifh0rf;jynfh&\/ rdrdEIwfcrf;wkdY\pD;yGg;ESifh0&\/vQmonf toufaojcif;ESifh&Sifjcif;ukd tpkd;&\/ vQmukdESpfoufaomolonfvnf;? vQm\toD;ukdpm;&\/r,m;ukd&aomolonf aumif;aomt&mukd&? xm0&bk&m;\aus;Zl;awmfukdcH&\/qif;&Jaomolonf awmif;yefwwf\/ aiG&wwfaomolrlum;? Murf;wrf;pGmjyefajymwwf\/taygif;tabmfrsm;aomolonf tusKd;enf;&Sdwwf\/ rdwfaqGrlum;? nDtpfukdpGJuyfonfxuf om pGJuyfwwf\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1
19;2
19;3
19;4
19;5
19;6
19;7

aumufvdrfaompum;ukdokH;wwfaomvlrkdufxuf?ajzmifhrwfjcif;vrf;okdYvkdufaomqif;&Jolonf omaumif;\/pdwf0dnmOfonf ynmtwwfr&SdbJraeaumif;/ tvsiftjrefoGm;aomolonfvnf; rSm;,Gif;wwf\/vlonfrkdufaomoabmaMumifh? vrf;vGJpdwfxJrSm xm0&bk&m;ukduJh&Jhjypfwifwwf\/pnf;pdrf&SdvQif taqGcifyGef;rsm;wwf\/ qif;&Jaomolrlum;?rdrdtdrfeD;csif;ESifhrQraygif;abmf&/rrSefaomoufaoonf tjypfrcHbJrae&/ rkomukdokH;aomolonfvnf;'PfESifhrvGwf&/rsm;aomolwkdYonf rif;ukdazsmif;zswwfMu\/ vufaqmifay;aomolukdvnf;? vlwkdif;rdwfaqGzGJUwwf\/qif;&Jaomol\nDtpfukd&SdorQwkdYonf olUukdrkef;wwfMu\/ ol\taqGcifyGef;wkdYonf olUukdoma0;pGma&SmifwwfMu\/ vkduf
ac:aomfvnf;uG,faysmufMuNyD/19;8 ynmukd&aomolonf rdrdtouf0dnmOfukdcspf&ma&muf\/ OmPfukdpGJvrf;aomolonfvnf;? aumif;usKd;ukdcHwwf\/19;9 rrSefaomoufaoonftjypfrcHbJrae&/ rkomukdokH;aomolonfvnf;? ysufpD;jcif;odkYa&mufvdrfhrnf/19;10 rkdufaomolonf raysmfarGUoifh/ xkdrQru? uRefonfrif;wkdYukdtpkd;r&oifh/19;11 ormowd&Sdaomolonf rdrdtrsufa'goukdcsKyfwnf;wwf\/ olwyg;jypfrSm;jcif;ukdonf;cHaomolonfvnf; bkef;toa&&Sd\/19;12 &Sifbk&if\trsufawmfonf jcaoFha[mufouJhokdYjzpf\/ aus;Zl;awmfrlum;? jrufay:rSmusaom ESif;&nfuJhodkYjzpf\/19;13 rkdufaomom;onf tbqif;&Jp&mtaMumif;jzpf\/ &efawGUwwfaomr,m; onfvnf;? tpufpufusaomrkdCf;aygufESifhwl\/19;14 tdrfESifhpnf;pdrfonf rdbtarGOpmjzpf\/ ormowd&Sdaomr,m;rlum;? xm0&bk&m; ay;oem;awmfrl&mjzpf\/
19;15 ysif;&daomoabmonf vGefusL;pGmtdyfaysmfap? ysif;&daomolonf tiwfcH&\/19;16 ynwfw&m;ukdapmifhaomolonfrdrdtouf0dnmOfukdapmifh&ma&muf\/ rdrdoGm;&mvrf;wkdYukd rxDav;pm;jyKaomolrlum;? tao
cH&\/19;17 qif;&Jom;wdkYukdoem;aomolonf xm0&bk&m;tm;acs;iSg;aomoljzpf? oljyKaomtrI\ tusKd;ukdqyfay;awmfrlvdrfhrnf/19;18 ajrmfvifhp&m&SdpOftcg? ukd,fom;ukdqkH;ravmh/ olUukdtusKd;enf;atmifoem;aompdwfr&SdapESifh/19;19 a'gotrsufBuD;aomolonf tjypf'PfukdcH&vdrfhrnf/ olUukdu,fEIwfvQif tzefzefu,fEIwf&rnf/19;20 aemufqkH;umvynm&SdjzpfvkdaomiSg? qkH;raompum;ukdem;axmifenf;Oya'oukdcH,lavmh/19;21 vlonf txl;xl;tjym;jym; BuHpnfwwf\/ okdY&mwGif? xm0&bk&m;\tBuHawmfonf wnfvdrfhrnf/19;22 vlonfapwem&SdvQif aus;Zl;jyK&ma&muf\/ qif;&Jaomolonfvnf;? rkomokH;aomolxuf omaumif;\/19;23 xm0&bk&m;ukdaMumuf&GHUaomoabmonf touf&Sifjcif;ESifhqkdifonfjzpf? xkdoabm&Sdaomolonf tvkdqEjynfhpkHvsuf&Sd?
ab;Oy'fESifh uif;vGwfvdrfhrnf/19;24 ysif;&daomolonfrdrdvufukdtkd;oGif;aomfvnf; wzefEIwfrdrdypyfokdYrcGHUvkd/19;25 rxDrJhjrifjyKaomolukdkdufvQif OmPfwdrfaomolonf owd&vdrfhrnf/ OmPfaumif;aomolukd qkH;rvQif? olonfynmw&m;ukd
em;vnfvdrfh rnf/19;26 tbOpmukdjzKef; trdukdESifxkwfaomom;onf t&SufcGJaomom;? uJh&Jhjcif;ukd cHapaomom;jzpf\/19;27 ighom;?ynmw&m;ukdy,fapjcif;iSg? oGefoifaomol\pum;ukdem;raxmifESifh/19;28 t"roufaoonf w&m;udkrxDrJhjrifjyKwwf\/ rw&m;aomolonfvnf;? 'kpkdufukdpm;rsKdwwf\/19;29 rxDrJhjrifjyKaomolwkdYtbkdYtjypfpD&ifjcif;? rkdufaomolwkdY\ ausmtbkdY'Pfay;jcif;onf toifh&Sd\/
561

tcef;BuD; ( 20 )
20;1
20;2
20;3
20;4
20;5
20;6
20;7
20;8
20;9
20;10
20;11
20;12
20;13
20;14
20;15
20;16
20;17
20;18
20;19
20;20
20;21
20;22
20;23
20;24
20;25
20;26
20;27
20;28
20;29
20;30

pyspf&nfonfvSnfhpm;wwf\/ ao&nfao&ufonf kef;&if;cwfjyKjcif;trIukd jzpfapwwf\/ xkdokdYaomtm;jzifh rSm;,Gif;aomolonf


ynmr&Sd/&Sifbk&ifaMumufapaomtrIt&monf jcaoFha[mufjcif;ESifhwl\/ trsufawmfukd EId;aqmfaomolonf rdrdtoufukdjypfrSm;\/&efawGUjcif;ukdNidrf;apaomolonf *kPftoa&&Sd\/ rkdufaomolrlum;? trIESifha&maESmwwf\/csrf;aomaMumifhysif;&daomolonf v,frvkyfvkd/ xkdaMumifh pyg;&dwfaomumv olwyg;ukdawmif;aomfvnf;r&&m/vlpdwfESvkH; ynmtBuHonfeufaoma&ESifhwlaomfvnf;? OmPfaumif;aomolonf cyf,lvdrfhrnf/vlrsm;wkdYonf rdrdwkdYjyKaomaus;Zl;ukdMum;ajymwwf\/ opm&Sdaomolukdum;? tb,fol&Sm awGUEkdifoenf;/ajzmifhrwfaomolonf rdrdajzmifhrwfjcif;vrf;okdYvkduf?ol\om;pOfajr;qufwkdYonf r*Fvm&SdMu\/w&m;yvifay:rSmxkdifaom &Sifbk&ifonf raumif;aomtrIt&m&SdorQwkdYukdrsufpdawmfESifh y,f&Sif;wwf\/igonf ukd,fpdwfESvkH;ukdpifMu,fapNyD/ tjypfESifhuif;vGwf\[k tb,folqkdEkdifoenf;/tav;csif;rwlaomtav;? t0ifcsif;rwlaomwif;awmif;wkdYukd xm0&bk&m; pufqkyf&GH&Smawmfrl\/oli,faomfvnf;? rdrdjyKaomtrIonfpifonfrpifonf? rSefonfrrSefonfukd rdrdtjcif;t&m tm;jzifhjy? rdrdoabmukdxif&Sm;ap\/Mum;wwfaomem;ukd4if;? jrifwwfaomrsufpdukd4if;? xm0&bk&m;zefqif;awmfrlNyD/qif;&Jrnf[k pkd;&drfp&m&Sdonfjzpf? tdyfjcif;ukdrwyfrufESifh/ Ekd;wwfvQif0pGmpm;&\/0,faomolu? raumif;bl;? raumif;bl;[kqkdwwf\/ 0,foGm;NyD;rS0g<um;wwf\/a&T&Sd\/ ywjrm;vnf;&Sd\/ ynmtwwfESifhjynhfpkHaomEIwfrlum;? tvGeftbkd;xkdufaom &wemjzpf\/ruRrf;aomoltwGuf? trsKd;ysufaomrdef;rtwGuf? tmrcHwwfaomolonf t0wftp&Sdaom OpmwpkHwckukdaygifxm;ap/
vSnhfpm;&aomtpmonf csKdNrdefaomfvnf;? pm;aomol\EIwfonf ausmufp&pfESifh jynfhvdrfhrnf/tBuH&Sdaomolonf olwyg;ESifhwkdifyifvQif? tBuHxajrmufwwf\/ aumif;aom wkdifyifjcif;&SdrSom ppfrIukdjyK&rnf/vnfpum;rsm;aomolonf vQdKY0Suftyfaomt&mukdabmfjywwf\/ okdYjzpf acsmarmh wwfaomolESifhraygif;abmfESifh/tMuifolonfrdbukdusdefqJ\? xkdol\rD;cGufonf xlxyfaomarSmifrkdufaovdrfhrnf/tarGOpmukd tptOD;tvsif&Ekdifaomfvnf;? tqkH;tr*Fvmjzpfvdrfhrnf/igonf&efwkHYjyKrnf[krqkdESifh? xm0&bk&m;ukdiHhvifhavmh/ okdYjyKvQifu,fwifawmfrlvdrfhrnf/tav;csif;rwlaomtav;wkdYukd xm0&bk&m;pufqkyf&GH&Smawmfrl\/ pOf;vJaomcsdefcGifvnf;tjypf&Sd\/vloGm;&mvrf;wkdYukd xm0&bk&m;pD&ifawmfrl\/ okdYjzpf? olonfrdrdoGm;&mvrf;wkdYukd tb,fokdYem;vnfEkdifoenf;/bk&m;trI pum;vGefrdaomol? opm*wdxm;NyD;rSar;jref;aomolonf ausmhuGif;ESifhawGUrdNyD/ynm&Sdaom&Sifbk&ifonf vlqkd;wkdYukduGJjym;ap? bD;ESifhzdwwf\/vl\pdwf0dnmOfonf ukd,ftwGif;&Sd&SdorQwkdYukdppfaq;aom xm0&bk&m;\rD;cGufjzpf\/ukPmw&m;ESihf opmw&m;onf&Sifbk&ifukdapmifhrwwf\/ &mZyvifawmfonf ukPm w&m;tm;jzifhNrJNrHwwf\/vlysKd\bkef;um; tpGrf;owd? vltkd\*kPftoa&um; jzLaomqHyifjzpf\/temukdarTaESmufjcif;tm;jzifh tqkd;tnpfESifhuif;pifwwf\/ 'Pfcsuf&mwkdYonfvnf;? ukd,ftwGif;t&yfwkdY xkdokdYaomaus;Zl;ukd
jyKwwf\/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1
21;2
21;3
21;4
21;5
21;6
21;7
21;8
21;9
21;10
21;11

&Sifbk&if\pdwfESvkH;onf a&acsmif;uJhokdYjzpf? xm0&bk&m;\vufawmf&Sdojzifh? tvkdawmf&Sdonftwkdif; vSnfhapawmfrl\/vlwkdYonf rdrdwkdYusifhorQaomtusifhwkdYukdESpfoufwwf\/ xm0&bk&m;rlum;? pdwfESvkH;wkdYukdcsdefawmfrl\/,ZfylaZmfjcif;ukdESpfoufonfxuf ajzmifhrwfpGmjyKjcif;? w&m;ojzifhpD&ifjcif;ukdxm0&bk&m;onf omESpfoufawmfrl\/axmifvTm;aomrsufESm? rmeBuD;aomESvkH;? rw&m;aomolwkdY\tvif;aomfvnf; tjypfyg\/vkHYv0d&d,jyKaomol\tBuHtpnfonf <u,f0jcif;ESifh4if;? ormowdr&Sdaomol\ tBuHtpnfonf qif;&Jjcif;ESifh4if;qkdifay\/rkompum;tm;jzifh b@mukdqnf;zl;jcif;trIonf aorif;ausmhuGif;wkdYwGif aysmufvGifhaomtewjzpf\/rw&m;aomolwkdYonf w&m;ojzifhrpD&ifvkdaomaMumifh? rdrdnOf;qJjcif;tjypfonf rdrdukdzsufqD;vdrfhrnf/vrf;vTJoGm;aomolonf uGma0;&mokdYa&mufwwf\/ pifMu,faomoljyKaomtrIrlum; rSefay\/&efawGUwwfaomrdef;rESifhtwl vlrsm;aomtdrfaeonfxuf? tdrfrkd;ay:axmifhxJrSmaeaomf omaumif;\/rw&m;aomolonf remvkdaompdwf&Sd\/ tdrfeD;csif;aus;Zl;jyKcsifaomtvkdr&Sd/rxDrJhjrifjyKaomolonftjypf'PfukdcH&aomtcg? OmPfwdrfaomolonfowd&wwf\/ owd&aomolonfvnf; oGefoifjcif;ukd
cHaomtcg? ynmwkd;yGg;wwf\/21;12 w&m;aomolonf rw&m;aomol\tdrfukdynmpdwfESifhqifjcifwwf\/ rw&m;aomolwkdYrlum;? rdrdwkdYjyKaom'kpkduftm;jzifh ysuf
pD;jcif;okdY a&mufwwfMu\/21;13 qif;&Jaomol\ atmf[pfoHukdrMum;vkd? em;ukdydwfaomolonf ukd,fwkdifatmf[pf? tb,folrQrMum;&/562

21;14 wdwfqdwfpGmay;aomvufaqmifonf olUpdwfukd4if;? &ifcGifcsxm;aomvufaqmifyPmonf jyif;pGmaomtrsufukd4if;ajz


wwf\/21;15 ajzmifhrwfaomolonf w&m;ojzifhpD&if 0rf;ajrmufwwf\/ t"rtrIukdjyKaomolrlum;? ysufpD;jcif;okdYa&mufvdrfhrnf/21;16 OmPfynmvrf;rSvTJoGm;aomolonfocsKif;om;tpkta0;ae&musvdrfhrnf/
21;17 umr*kPf arGUavsmfaomolonf qif;&Jjcif;okdYa&mufvdrfhrnf/ pyspf&nfESifh qDukdBudKufaomolonfvnf; aiGukdr&wwf&/21;18 rw&m;aomolonf w&m;aomoltbkdY? vGefusL;aomolonfajzmifhrwfaomoltbkdY a&G;&efjzpf\/21;19 pdwfwkd&efawGUwwfaomrdef;rESifhaeonfxuf? awmvGifjyifaeaomfomaumif;\/21;20 ynm&Sdaomol\tdrf ESpfoufbG,faomb@mESifhqD&Sdwwf\/ rkdufaomolrlum;? ukefapwwf\/21;21 ajzmifhrwfjcif;w&m;ESifh ukPmw&m;ukd&Smaomolonf touf&Sifjcif;?ajzmifhrwfjcif;? *kPftoa&xif&Sm;jcif;ukdawGUwwf\/21;22 ynm&Sdaomolonf ckdifcHhaomNrdKUkd;ukdwuf? NrdKUom;ukd;pm;p&mcGeftm;ukdIwfcswwf\/21;23 rdrdEIwfESifhvQmukdapmifhaomolonf rdrdpdwf0dnmOfukd 'kuESifhvGwfapjcif;iSg apmifh&ma&muf\/21;24 jyif;pGmaoma'gotrsufusifvnfaomolukd? axmifvTm;apmfum;aomol? rxDrJhjrifjyKaomol[lorkwftyf\/21;25 ysif;&daomolonf tvkyfrvkyfcsifaomaMumifh? rdrdwyfrufaomtm;jzifhaowwf\/21;26 waeYvkH;wyfruftm;BuD;wwf\/ ajzmifhrwfaomolrlum; rESajrmbJpGefYBuJwwf\/
21;27 rw&m;aomolylaZmfaom,Zfonf pufqkyf&GH&SmbG,fjzpf\/ xkdrQru? rw&m;aompdwfESifh ylaZmfvQifomjzpf\/21;28 rrSefaomoufaoonfysufwwf\/ ukd,fwkdifMum;aomolrlum;? wnfMunfpGmajymwwf\/21;29 rw&m;aomolonf rdrdrsufESmukdckdifrmapwwf\/ ajzmifhrwfaomolrlum;? rdrdoGm;&mvrf;ukdjyifqifwwf\/21;30 xm0&bk&m;wbuf OmPfrwnf? ynmrwnf? tBuHwpkHwckrQrwnfEkdif/21;31 ppfwkduf&mumvtbkdY jrif;rsm;ukdjyifqifaomfvnf;? xm0&bk&m;\aus;Zl;awmfaMumifh csrf;om&yg\/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1
22;2
22;3
22;4
22;5

aumif;aomtoa&ukdrsm;pGmaomOpmxufom a&G;p&maumif;\/ olwyg;pkHrufjcif;aus;Zl;onf a&TaiGxufomaumif;\/aiG&wwfaomolESifhqif;&JaomolwkdYonfawGUBuHKMu\/ xkdoltaygif;wkdYukd xm0&bk&m;zefqif;awmfrl\/ormowd&Sdaomolonf trIukdajrmfjrifykef;aewwf\/ OmPfwdrfaomolrlum;? tpOftwkdif;oGm;trIESifhawGUwwf\/pdwfESdrfhcsjcif;? xm0&bk&m;ukdaMumuf&GHUjcif;aus;Zl;aMumifh pnf;pdrf? *kPftoa&? toufukd&wwf\/oabmaumufaomvloGm;&mvrf;? ql;yifrsm;ESifh ausmhuGif;rsm;&Sdwwf\/ rdrdpdwf0dnmOfukdapmifha&Smufaomolrlum; a0;pGma&Smif
oGm;vdrfhrnf/22;6 oli,foGm;&mvrf;0qkH;roGefoifavmh/ okdYjyKvQifolonftkdaomtcgxkdvrf;rSrvTJ? vdkufoGm;vdrfhrnf/22;7 aiG&wwfaomolonf qif;&Jaomolukdtpkd;&\/ acs;iSg;,laomolonf acs;iSg;ay;aomol uRefjzpf\/22;8 'kpkdufrsKd;aphukdBuJaomolonf 'kupyg;ukd&dwf&rnf/ a'gopdwf&Sd 'Pfay;Ekdifaomwefcdk;vnf; aysmufvdrfhrnf/22;9 ukPmrsufpd&Sdaomolonf qif;&JaomolwkdYukdauR;aomaMumifh r*Fvm&Sdvdrfhrnf/22;10 rxDrJhjrifjyKaomolukd ESifxkwfavmh/ okdYjyKvQif &efrmefvnf;xGufoGm;vdrfhrnf/ &efawGUjcif;ESifhuJh&Jhjcif;vnf; Nidrf;vdrfhrnf/22;11 pdwfESvkH;jzLpifjcif;ukd ESpfoufaomolonfavsmufywfaompum;ukdajymwwf? &Sifbk&ifESifh rdwfaqGzGJU&vdrfhrnf/22;12 xm0&bk&m;\rsufpdawmfonf ynmtwwfukdapmifh\/ jypfrSm;aomol\pum;ukdum; acsawmfrl\/22;13 ysif;&daomolu? tdrfjyifrSmjcaoFh&Sd\/ vrf;odkYxGufvQif igaovdrfhrnf[kqkdwwf\/22;14 trsKd;ysufaomrdef;r\EIwfonf eufaomajrwGif;jzpf\/ xm0&bk&m;pufqkyf &GH&Smawmfrlaomolonf xkdajrwGif;xJokdYusvdrfhrnf/22;15 rku
d af omoabmonfoil ,f\pdwEf v
S ;Hk xJrmS xkyx
f m;vsuf&\
dS / okaYd omfvnf;? qk;H raomBudrv
f ;Hk onf xko
d abmukad 0;pGmESiw
f wf\/22;16 ukd,fpD;yGm;tbkdYqif;&Jom;wkdYukd nOf;qJaomolESifh? aiG&wwfaomolwkdYtm;ay;aomolonf qif;&Jjcif;okdYtrSefa&mufvdrfhrnf/
22;17 oif\em;ukdTwfynm&Sdpum;ukdem;axmifavmh/ ighynmtwwfukdvnf; pdwfESvkH;pGJvrf;avmh/22;18 oif\ESvkH;oGif;rdEkdifvQifom,maomtusKd;&Sdvdrfhrnf/ oif\EIwfvnf; tpOftoifh&Sdvdrfhrnf/22;19 oifonfxm0&bk&m;ckdvIHrnftaMumif;? oifhukd,fwkdifukd,aeYigoGefoif\/22;20 oifonf ormw&m;pum;ppfukd odrnftaMumif;ESifh?
22;21 oifhxHokdYapvTwfaomolwkdYtm;? ormpum;ukdjyefajymEkdifrnftaMumif;owday;vsuf? ynmtwwfukdjyovsuf? xl;qef;aomt&m
wkdYukd iga&; ay;vkdufonfr[kwfavm/22;22 qif;&Jaomol\qif;&Jukdaxmuf? ol\Opmukdrvkr,lESifh/ 'kudwow0gukd NrdKUwHcg;0rnOf;qJESifh/22;23 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf olwkdYtrIukdapmifhawmfrlrnf/ olwkdYOpmukdvk,laom olwkdY\toufukd vk,lawmfrlrnf/22;24 pdwfwkdaomolukd rdwfaqGrzGJUESifh/ trsufjyif;xefaomolESifhtwlrvkdufESifh/22;25 vkdufvQif ol\xkH;pH"avhwkdYukdoif? ukd,ftoufausmhrd&mjzpfvdrfhrnf/22;26 vuf0g;csif;kdufaomvlpkESifholUa<u;ukd tmrcHaomvlpkxJokdYr0ifESifh/22;27 oifay;&efr&SdvQif? oifhtdyf&mukd tb,faMumifh,loGm;apcsifoenf;/22;28 bkd;ab;pkdufbl;aomajrrSwfwkdifwkdYukdra&TUESifh/563

22;29 aqmif&Gufp&mtrIukd BudK;pm;NyD;pD;apwwfaomol&Sdoavm/


trIawmfukdaqmif&Guf&\/

xkdolonf

omrnvl\trIukdraqmif&Guf?

&Sifbk&if\

tcef;BuD; ( 23 )
23;1
23;2
23;3
23;4
23;5
23;6
23;7
23;8
23;9
23;10
23;11
23;12
23;13
23;14
23;15
23;16
23;17
23;18
23;19
23;20
23;21
23;22
23;23
23;24
23;25
23;26
23;27
23;28
23;29
23;30
23;31
23;32
23;33
23;34
23;35

rif;ESifhtwlxkdif pm;aomufaomtcg oifha&SUrSmtb,fol&Sdonfukd aphaphqifjcifavmh/oifonfpm;MuL;wwfaomoljzpfvQif? oif\vnfacsmif;ukdxm;ESifh&G,favmh/xkdrif;\cJbG,fpm;bG,fwkdYukdtvkdr&SdESifh/ vSnfhpm;wwfaomtpmjzpf\/aiG&wwfjcif;iSg rBudK;pm;ESifh/ ukd,fOmPfukdtrSDrjyKESifh/aysmufwwfaomt&mukd aphaphrsufarSmufjyKoifhoavm/ tu,fpifppfa&Tvif;wonf rkdCf;aumif;uifokdYysHwufouJhokdY? xkdt&m
onf tawmifwkdYukdvkyf ysHoGm;wwf\/remvkdaomol\tpmukdrpm;ESifh/ ol\cJbG,fpm;bG,fukdtvkdr&SdESifh/olonf pdwfxifonftwkdif;jzpf\/ pm;aomufawmh[kqkdaomfvnf; apwempdwfr&Sd/oifonf pm;aomtpmukd wzeftef&vdrfhrnf/ oifcsKdaompum;vnf;,kd,Gif;vdrfhrnf/rkdufaomolMum;atmifpum;rajymESifh/ oif\pum;ygaomynmukd rxDrJhjrifjyKvdrfhrnf/t&ifpkdufaomajrrSwfwkdifukdra&TUESifh/ rdbr&SdaomolwkdY\v,fukdrodrf;ESifh/taMumif;rlum;? xkdolwkdYukda&G;awmfrlaomolonfwefcdk;BuD;? oifhwbuf olwkdYtrIukdapmifhawmfrlvdrfhrnf/qkH;rMo0g'pdwfESvkH;pGJvrf;? ynmtwwfpum;ukdem;cHavmh/oli,fukdrqkH;rbJraeESifh/ BudrfvkH;ESifhkdufaomfvnf;olonfrao/BudrfvkH;ESifhkdufol\touf0dnmOfukd r&PmEkdifiHrSu,fEIwf&rnf/
ighom;? oifhESvkH;ynm&SdvQif ighESvkH;ESifhighukd,fwkdifonf0rf;ajrmufvdrfhrnf/oifhEIwfonf rSefaompum;ukdajymaomtcg? ighausmufuyf&Tifvef;vdrfhrnf/tjypfxif&Sm;aomolwkdYukd jiLplaompdwfr&SdapESifh/ waeYvkH;xm0&bk&m;ukd aMumuf&GHUaomoabm&Sdapavmh/tu,fpifppftrIqkH;jzwfcsdefonfa&mufvdrfhrnf/ oifhajrmfvifhjcif;taMumif;rysuf&m/ighom;? ighpum;ukdem;axmif ynm&Sdojzifh? ukd,fpdwfESvkH;ukdvrf;ryJhjyifavmh/pyspf&nfaomufMuL;aomol? trJom;pm;MuL;aomolwdkYukd taygif;tabmfrvkyfESifh/aomufMuL;aomolESifhpm;MuL;aomolonf qif;&Jjcif;okdYa&mufvdrfhrnf/ tdyfMuL;aom oabmonf vlukdt0wfpkwfESifhNcHKwwf\/oifhukdjzpfbGg;apaomtb\pum;ukd em;axmifavmh/ toufBuD;aomtrdukd rxDrJhjrifrjyKESifh/ormw&m;ukd0,favmh/ ra&mif;ESifh/ ynmukd4if;? qkH;rMo0g'ukd4if;? OmPfowdukd4if; xkdtwljyKavmh/ajzmifhrwfaomol\tbonf tvGef0rf;ajrmufvdrfhrnf/ ynm&Sdaomom;ukd jzpfbGg;apaomolonf xkdom;tm;& 0rf;ajrmuf
vdrfhrnf/oif\rdbwkdYonf0rf;ajrmuf? oifhukdarG;bGm;aomolonf&Tifvef;vdrfhrnf/ighom;? oifhESvkH;ukdightm;ay;avmh/ oifhrsufpdwkdYonf igoGm;aomvrf;ukdMunhfrSwfygap/jynfwefqmronf eufaomusHK;uJhokdY4if;? trsKd;ysufaomrdef;ronf usOf;aomajrwGif;uJhokdY4if; jzpf\/olonfxm;jyuJhokdY acsmif;Munhfwwf\/ vGefusL;aoma,mufsm;rsm;jym;apjcif;iSgjyKwwf\/
tb,folonf0rf;enf;jcif;&Sdoenf;/ tb,folonf nnf;wGm;jcif;&Sdoenf;/ tb,folonf &efawGUjcif;&Sdoenf;/ tb,folonf
jrnfwrf;jcif;&Sdoenf;/ tb,folonf tusKd;taMumif;r&Sd? xdckdufemjcif;&Sdoenf;/ tb,folonf rsufpdeDjcif;&Sdoenf;[lrlum;?pyspf&nfukdMumjrifhpGmaomufvsufaeaomol? aq;ESifha&maompyspf&nfukd &SmwwfaomolwkdYonf xkdokdYaomvuPm&SdMu\/zvm;eDvsuf? ta&mifawmufvsuf? tcsKdtNrdef0ifvsuf&Sdaompyspf&nfukdrMunfhrIESifh/aemufqkH;a>ruJhokdYukdufwwf\/ a>rqkd;uJhokdYemapwwf\/oifhrsufpdwkdYonftrsKd;ysufaomrdef;rwkdYukdMunfhI? oifhESvkH;onfvnf; aumufaompum;ukd>rufqkdvdrfhrnf/tu,fpifppf oifonf yifv,ftv,ftdyfaomol? oabFm&Gufwkdifzsm;ay:rSm tdyfaomoluJhokdYjzpfvdrfhrnf/olwkdYonfighukdkdufMuNyD/ okdYaomfvnf;igrem/ ighukdxkd;Muaomfvnf;igrod/ tb,ftcsdefrS igEkd;&rnfenf;/ wzef ig&SmOD;rnf[k
oifqkdvdrfhownf;/

564

tcef;BuD; ( 24 )
24;1 rw&m;aomolwkdYukdrjiLplESifh/ olwkdYESifhaygif;abmfjcif;iSgtvkdr&SdESifh/24;2 olwkdYonf zsufqD;jcif;iSg ESvkH;BuHpnfwwf\/ EIwfESifhvnf;ab;jyKrnfpum;ukdajymwwf\/24;3 OmPfynmtm;jzifhtdrfukd wnfaqmufckdifcHhNrJNrHap&\/24;4 ynmtwwftm;jzifhtcef;rsm;wkdYonf tbkd;xkduf? ESpfoufbG,faom Opmtaygif;wkdYESifhjynfh&Mu\/24;5 ynm&Sdaomolonf wefckd;&Sd\/ ynmtwwfESifhjynfhpkHaomolonf cGeftm;wkd;yGg;wwf\/24;6 ynm&SdwkdYESifhwkdifyifNyD;rSppfrIukdjyK&\/ tBuHay;Ekdifaomolrsm;pGm&SdvQif? ab;vGwfwwf\/24;7 ynmjrifhaomaMumifh rkdufaomolrrSDEkdif/ NrdKUwHcg;0pum;rajym0Hh/24;8 raumif;aomtrIukdjyKjcif;iSgBuHpnfaomolukd? ab;jyKaomol[lrSnfh&\/24;9 rkdufaomtBuHtpnftjypfyg\/ rxDrJhjrifjyKaomolonfvnf;? vlpufqkyf&GH&SmbG,fjzpf\/24;10 oifonf trIa&mufaomumv pdwfysufvQiftm;enf;\/24;11 ocsKif;okdYxkwf taocHvkaomolwkdYukdoifonfEIwftHhaomiSg? tm;rxkwfbJaevsuf?24;12 igwkdYrod[kqkdaomfvnf;? ESvkH;oabmukdqifjcifaomolonfrrSwf? oif\pdwf0dnmOfukd apmifhaomolonf rodbJ? vltoD;
toD;wkdYtm;olwkdY tusifhESifhtavsmuf? tusKd;tjypfukdrqyfray;bJaeawmfrlrnfavm/
24;13 ighom;? ysm;&nfaumif;aomaMumifhpm;avmh/ csKdNrdefaomysm;vykdYukdvnf;pm;avmh/24;14 xkdtwl? oifawGU&aomynmw&m;onf pdwf0dnmOft&omESifhjynfhpkH? oifonfajrmfvifhjcif;taMumif;rysuf? aumif;aomtusKd;ukd
cH&vdrfhrnf/24;15 tkd rw&m;aomol? ajzmifhrwfaomol\tdrfukdacsmif;rMunfhESifh/ ol\Nidrf0yf&m t&yfukdrzsufESifh/24;16 ajzmifhrwfaomolonf ckepfBudrfvJaomfvnf;xjyefvdrfhrnf/ rw&m;aomolrlum;? vJaomtcgqkH;IH;vdrfhrnf/24;17 oif\&efolvJaomtcg 0rf;rajrmufESifh/ ajcxdcdkufaomtcg &Tifvef;aompdwfr&SdESifh/24;18 &SdvQifxm0&bk&m;odjrifojzifh? rESpfoufbJolrStrsufawmfukdvTJawmfrlrnf/24;19 rw&m;aomolwkdYaMumifhpdwfrylESifh/ t"rvlwkdYukdrjiLplESifh/24;20 taMumif;rlum;? rw&m;aomolonftusKd;ukdr&/ t"rvl\rD;cGufonfaovdrfhrnf/24;21 ighom;? xm0&bk&m;ukd4if;? &Sifbk&ifukd4if;aMumuf&GHUavmh/ rwnfMunfaomolwkdYESifhra&maESmraygif;abmfESifh/24;22 olwkdYab;onfcsufjcif; a&mufwwf\/ xkdESpfyg;wkdY\tqkH;ukd tb,folodoenf;/
24;23 xkdrSwyg;? ynm&SdwkdYESifhqkdifaomt&m[lrlum;? w&m;awGUrIpD&if&mwGif vlrsufESmukdraxmufaumif;/24;24
oifonfajzmifhrwf\[k rw&m;aomoltm;qkdaomolukdvltrsKd;wkdYonfusdefqJMuvdrfhrnf/ vltET,fwkdYonfpufqkyf&GH&SmMu
vdrfhrnf/24;25 qkH;rjypfwifaomolwkdYrlum;? pdwfom,mvsuf? aumif;BuD;r*FvmukdcHvsuf&SdMuvdrfhrnf/24;26 rSefaompum;ukdjyefajymwwfaomol\EIwfukdvlwkdif;erf;vdrfhrnf/24;27 jyift&yfrSm oif\tvkyfukdjyifavmh/ v,fawmukd,ftbkdYjyifqifavmh/ aemufrSoif\ae&mtdrfukdaqmufavmh/24;28 oif\tdrfeD;csif;wbuftaMumif;r&SdbJoufaorcHESifh/ukd,fEIwfESifholwyg;ukdrvSnhfpm;ESifh/24;29 olonfigjyKonftwkdif;oligjyKrnf/ olUtusifhESifhtavsmuftusKd;tjypfukd igqyfay;rnf[krqkdESifh/
24;30 ysif;&daomol\v,f,mtem;ESifh? OmPfr&Sdaomol\ pyspfO,smOftem;rSm iga&SmufoGm;pOf?24;31 ql;yifrsm;jym;? ajrwjyifvkH;ql;avyiftESHYtjym;vTrf;rkd;vsuf? ausmufkd;NydKvsuf&Sdonfukd?24;32 igjrifaphaphqifjcif\/ MunfhIoGefoifjcif;ukdcH&\/24;33 cPtdyfvsuf? cPaysmfvsuf? tdyfaysmfjcif;iSg? cPvufcsif;ykdufvsufaepOfwGif?24;34 qif;&Jjcif;onfc&D;oGm;aomoluJhokdY4if;? OpmjyKef;wD;jcif;onf ol&JuJhokdY4if; a&mufvmvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1 ,k'&Sifbk&ifa[ZudvlwkdYul;a&;aom a&Smvrkefrif;\okwHpum;[lrlum;?25;2 trIta&;ukd0Sufxm;jcif;onfbk&m;ocif\bkef;awmfESifhoifh\/ &Sifbk&ifrlum;? trIta&;ukdppfaMumjcif;tm;jzifh*kPftoa&
wnf\/25;3 rkdCf;aumif;uifonfjrifh\/ ajrBuD;onfeuf\/ &Sifbk&ifESvkH;ukdvnf;ppfroddEkdif/25;4 aiGxJu acsmfukdxkwfy,fvQif? yef;wdrform;ESifhawmfoifhaomzvm;ukd&vdrfhrnf/25;5 rw&m;aomolwkdYukd&Sifbk&ifxHawmfrSy,f&Sm;vQif? tmPmawmfonf w&m;tm;jzifh wnfvdrfhrnf/25;6 &Sifbk&ifxHawmf ukd,fukdrcsD;ajrmufESifh/ vlBuD;ae&mraeESifh/25;7 taMumif;rlum;? zl;jrif&aomrif;a&SUrSmESdrfhcsjcif;ukdcH&onfxuf? t&yfokdYwufyg [laompum;ukd omMum;aumif;\/25;8 tvsiftjref&efrawGUESifh/ tdrfeD;csif;onfoifhukdt&SufcGJNyD;rS? oifonftb,fokdYjyKrnfenf;/25;9 oifonf tdrfeD;csif;ESifh ukd,ftrIukdaqG;aEG;avmh/ 0Sufxm;tyfaomtrIt&mukd olwyg;tm;xkwfrjyESifh/565

25;10
25;11
25;12
25;13
25;14
25;15
25;16
25;17
25;18
25;19
25;20
25;21
25;22
25;23
25;24
25;25
25;26
25;27
25;28

okdYr[kwf? olonfoifhukdt&SufcGJojzifh? oif\*kPftoa&onftpOfqkH;vdrhfrnf/avsmufywfaompum;onf aiGtajymufrSmpDcs,faoma&Ta&SmufcsKdoD;ESifhwl\/em;axmifwwfaomolukd avsmufywfpGmqkH;rwwfaomolonf a&Tem;awmif;uJhokdY4if;? a&TpifwefqmuJhokdY4if;jzpf\/pyg;&dwf&mumvrkdCf;yGifhaMumifhcsrf;ouJhokdY? opmapmifhaomwrefonf apvTwfaomol jzpf? ocifpdwfukdcsrf;{apwwf\/ay;rnf[k0g<um; ray;bJaeaomolonf rkdCf;a&rygaomwdrfESifhavuJhokdYjzpf\/MumjrifhpGmonf;cHvQif rif;ukdazsmif;zsEkdif\/ csKdaompum;onfvnf;tkd;usKd;atmifwwfEkdif\/
ysm;&nfukdawGUoavm/ 0kHompm;awmh/ tpm;MuL;vQif&ifjynfhtef&vdrfhrnf/oif\tdrfeD;csif;tdrfMumjrifhpGmraeESifh/ aevQifolonf oifhukdNiD;aiGUrkef;vdrfhrnf/tdrfeD;csif;wbufrrSefaomoufaoukdcHaomolonf 'kwf? xm;? oHcRefESifhwl\/trIa&mufaomumv opmysufwwfaomolukd,kHvQifoGm;usKd;jcif;? ajcqpfjyKwfjcif;ukdcH&\/pdwfndK;i,faomoltm; oDcsif;qkdaomolonf aqmif;umvt0wfukdcRwfaomol? ,rf;pdrf;ay:rSm ykH;&nfukdavmif;aomolESifhwl\/oif\&efolonf rGwfodyfvQifvkyfauR;avmh/ a&iwfvQifaomufp&mbkdYay;avmh/xkdokdYjyKvQif ol\acgif;ay: rD;cJukdykHxm;? xm0&bk&m;onfvnf;? oifqkcsawmfrlrnf/ajrmufavonf rkdCf;a&ukdaqmifwwfouJhodkY? ukef;wkdufaomvQmonf a'gorsufESmukdaqmifwwf\/&efawGUwwfaomrdef;rESifh vlrsm;aomtdrfaeonfxuf? tdrfrkd;ay:axmifhxJrSmaeaomf omaumif;\/a0;aomjynfrSa&mufvmaom 0rf;ajrmufp&modwif;pum;onf a&iwfaomolcsrf;{aoma&uJhokdYjzpf\/ajzmifhrwfaomolonf rw&m;aomola&SUwGifrSm;,Gif;vQif? aemufaoma&uef? ykyfaomprf;a&wGif;ESifhwl\/ysm;&nfukdpm;MuL;vQif raumif;ouJhokdY? ukd,f*kPftoa&ukd&SmvQif *kPftoa&r&Sd/ukd,fpdwfukdrcsKyfwnf;Ekdifaomolonf NrdKUkd;ysKdysuf? [if;vif;&SdaomNrdKUESifhwl\/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1 aEGumvrkdCf;yGifhuJhokdY4if;? pyg;&dwf&mumv rkdCf;a&uJhokdY4if;? rkdufaomolonf *kPftoa&ukdrcHoifh/26;2 pmiSufonft&yf&yfvSnfhvnf? Z&ufonfvnf;ysHoGm;ouJhokdY? xkdenf;wl taMumif;r&Sdaom usdefqJjcif;onf roifhra&mufwwf/26;3 jrif;bkdYESifwH? jrnf;bkdYZufBudK;?rkdufaomol\ausmbkdYBudrfvkH;onf oihfay\/26;4 rkdufaomol\oabmokdYvkduf? ol\pum;ukdracsESihf/ xkdokdYacsvQifolESifhwlvdrfhrnf/26;5 rkdufaomol\oabmokdYvkduf? ol\pum;ukdacsavmh/ okdYr[kwf? olonf 0g<um;aompdwf&Sd vdrfhrnf/26;6 rkdufaomolwGifrSmvkdufaomolonf ukd,fajcukdjzwf tusKd;enf;&Sd\/26;7 okwHpum;ukdrkdufaomolajymjcif;onf ajcqGHUaomol\ ajc<ujcif;uJhokdYjzpf\/26;8 rkdufaomolukdcsD;ajrmufjcif;onf ausmufykHausmufjrwfukd ypfxm;jcif;uJhokdYjzpf\/26;9 ql;onf,pfrl;aomol\ vufukdpl;ouJhokdY? okwHpum;onf rkdufaomol\EIwf&Sd\/26;10 BuD;aomolonfcyfodrf;aomolwkdYukd wkefvIyfapwwf\/ rkdufaomolESifhypfrSm;wwfaomolwkdYukdapokH;wwf\/26;11 acG;onf rdrdtefzwfukd jyefpm;wwfouJhokdY? rkdufaomolonf rdkufaomtusifhukd jyefusihfwwf\/26;12 igonfynm&Sd\[kxifaomol&SdvQif? xkdolajrmfvifhp&mtcGifh&Sdonfxuf? rkdufaomolom ajrmfvifhp&mtcGifh&Sd\/26;13 ysif;&daomolu? tdrfjyifrSmjcaoFh&Sd\/ vrf;wkdYjcaoFh&Sd\[kqkdwwf\/26;14 wHcg;&Gufonfpa&G;vnfouJhokdY ysif;&daomolonf tdyf&may:rSmvnfwwf\/26;15 ysif;&daomolonf rdrdvufukdtkd;oGif;aomfvnf;? wzefEIwf rdrdypyfokdYcGHU&vQif pdwfnpfwwf\/26;16 ysif;&daomolu? igonftusKd;taMumif;ukdjywwfaomol ckepfa,mufxufom ynm&Sdonf[k ukd,fukdxifwwf\/26;17 vrf;a&SmufoGm; rdrdrqkdifaomtrIukda&maESmaomolonf acG;em;&GufukdukdifqGJaomolESifhwl\/26;18 igusDpm;kHrSomjyKonf[kqkdvsuf?26;19 rdrdtdrfeD;csif;ukdvSnhfpm;aomolonf rD;p? jrm;? aoab;ukdypfwwfaomtl;ESifhwl\/26;20 xif;r&SdvQif rD;aowwfouJhokdYukef;wkdufaomolr&SdvQif&efNidrf;wwf\/26;21 rD;cJcsif;jyKouJhokdY4if;? xif;onfrD;ukdarG;ouJhokdY4if;? &efawGUwwfaomolonf ckduf&efrIukdjyKpkwwf\/26;22 ukef;wkdufaomol\pum;onf NrdefaomcJbG,fpm;bG,fuJhokdYjzpf? 0rf;twGif;okdY0ifwwf\/26;23 cspftm;BuD;aomEIwfESifh? qkd;npfaompdwfESvkH;onf acsmfrGrf;rHaomtkd;jcrf;ESifhwl\/26;24 tNidK;xm;aomolonf EIwfjzifhvQdKY0Suf? ukd,ftxJrSmvSnfhpm;aomoabmukd0Sufxm;wwf\/26;25 xkdokdYaomol\pum;onf csKdaomfvnf;r,kHESifh/ ol\pdwfESvkH;xJrSm pufqkyf&GH&SmbG,faom t&mckepfyg;&Sd\/26;26 tNidK;xm;jcif;ukd vSnfhpm;jcif;tm;jzifh 0Sufxm;aomol\'kpkduftjypfonf y&dowfa&SUrSm xif&Sm;vdrfhrnf/26;27 wGif;wl;aomolonf rdrdwGif;xJokdYusvdrfhrnf/ ausmufukdvdSrfhaomoltay:okdY xkdausmufonfjyefvdrfh vdrfhrnf/26;28 rkomajymwwfaomolonf rdrdnOf;qJaomolwkdYukdrkef;wwf\/ acsmharmhwwfaom olonfvnf; zsufqD;wwf\/

566

tcef;BuD; ( 27 )
27;1
27;2
27;3
27;4
27;5
27;6
27;7
27;8
27;9

eufjzefaeYukdtrSDjyKr0g<um;ESifh/ w&uftwGif;wGiftb,fokdYjzpfvdrfhrnfukdrodEkdif/ukd,fwkdifukd,fukdrcsD;rGrf;bJ olwyg;csD;rGrf;ygavap/ ukd,fEIwfESifhukd,fukdrcsD;rGrf;bJ? ukd,fESifhrqkdifaomolwyg;csD;rGrf;ygavap/ausmufESifhoJonfav;\/ rkdufaomol\a'goonf xkdESpfyg;xufomav;\/rmeonfMurf;MuKwfaomoabm&Sd\/ a'goonfjyif;xefwwf\/ jiLplaompdwfukdum;? tb,folqD;cHEkdifoenf;/xif&Sm;pGmqkH;rjypfwifjcif;onf wdwfqdwfpGmcspfjcif;xufomaumif;\/taqGcifyGef;onf'Pfay;aomtcg opmapmifhvsufay;\/ &efolrlum;? erf;aomtcg vSnfhpm;wwf\/pm;0aomolonf ysm;vykdYukdyifjiif;y,fvdrfhrnf/ rGwfodyfaomolrlum;? cg;aomt&mukdcsKdonf[kxifwwf\/rdrdae&mukdpGefYvnfaomolonf rdrdtokdufukdpGefYvnfaomiSufESifhwl\/eHYomqDESifheHYom&nfonf &Tifvef;apouJhokdY? MunfndKaompdwfESifh tBuHay;wwfaom taqGcifyGef;\cspfbG,faom vuPmonf
&Tifvef;apwwf\/27;10 ukd,ftaqGcifyGef;ESifhtb\taqGcifyGef;ukdrpGefYESifh/ trIa&mufaomumv? nDtpfukdtdrfokdYroGm;ESifh/ eD;aomtdrfeD;csif;onf
a0;aomnD tpfukdxufom aumif;\/27;11 ighom;? ynm&Sdavmh/ uJh&JUaomol\pum;ukdigacsEkdifatmif? ighpdwfukd&Tifvef;apavmh/27;12 ormowd&SdaomolonftrIukdajrmfjrif? ykef;a&Smifvsufaewwf\/ OmPfwdrfaomolrlum;? tpOftwkdif;oGm; trIESifhawGUwwf\/
27;13 ruRrf;aomoltwGuf? trsKd;ysufaomrdef;rtwGuf? tmrcHwwfaomolonf t0wftp&SdaomOpmwpkHwckukdaygifxm;ap/27;14 eHeufapmapmx? rdrdtaqGcifyGef;ukdus,faomtoHESifhaumif;BuD;ay;aomolonf usdefqJjcif;ukdjyK&ma&muf\/27;15 &efawGUwwfaomr,m;onf rkdCf;onf;pGm&GmaomaeY tpufpufusaomrkdCf;aygufESifhwl\/27;16 xkdrdef;rukdodrf;xm;aomolonf avukdodrf;xm;aomolESifhwl\/ vusfmvuf vdrf;aomeHYomqDukd0Sufrxm;Ekdif/27;17 oHukdoHjzifhxufapouJhokdY? vlonftaqGcifyGef;\rsufESmukd xufapwwf\/27;18 oabFmozef;yifukdapmifhaomolonf oabFmozef;oD;ukdpm;&\/ xkdenf;wl? ociftrIukdaqmif&Gufaomolonf *kPftoa&ukd
&wwf\/27;19 a&vlrsufESmcsif;wlouJhokdY? vlwa,mufESifhwa,muf pdwfoabmwlMu\/27;20 r&PmEkdifiHESifh tA'KefEkdifiHonf tvkdrjynfhpkHouJhokdY? vlwkdYrsufpdonf tvkdrjynfhpkHwwf\/27;21 aiGppfp&mbkdYrkduf&Sd\/ a&Tppfp&mbkdYrD;zkd&Sd\/ vlukdppfp&mbkdYolwyg;csD;rGrf;jcif;&Sd\/27;22 rkdufaomolukdpyg;ESifhtwlqkH usnfayGUESifhaxmif;aomfvnf;? rkdufaomoabmrxGufwwf/
27;23 oif\okd;pktaMumif;wkdYukdodjcif;iSgBudK;pm;avmh/ EGm;pkwkdYukdvnf;aphaphMunfhIavmh/27;24 pnf;pdrfonf tNrJrwnfwwf/ &Sifbk&if\pnf;pdrfaomfvnf;? vlrsKd;tpOftqufrwnfwwf/27;25 jrufyifaygufwwf\/ ysKd;yifvnf;xif&Sm;wwf\/ awmif,mtoD;ukdvnf;odrf;&\/27;26 okd;oi,fwkdYonfoif0wfp&mbkdY? qdwfwkdYvnf;ajrtbkd;ukdajzp&mbkdYjzpf\/27;27 oifpm;p&mbkdY? tdrfoltdrfom;pm;p&mbkdY? uRefrdef;rrsm;ukd auR;p&mbkdY qdwfEkdYavmufvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 28 )
28;1
28;2
28;3
28;4
28;5
28;6
28;7
28;8
28;9
28;10
28;11
28;12
28;13
28;14
28;15

vkdufaomolr&Sdaomfvnf;? rw&m;aomolonf ajy;wwf\/ ajzmifhrwfaom olrlum;? jcaoFhuJhokdY&J&ifhwwf\/jynfoljynfom;tjypfaMumifh? rif;wkdYonfrsm;jym;wwfMu\/ OmPfynmESifh jynfhpkHaomoltm;jzifh EkdifiHwnfwwf\/qif;&Jom;wkdYukdnOf;qJaom qif;&Jom;onf tb,fpm;p&mrQr<uif;apbJ? okwfoify,f&Sif;aomrkdCf;a&ESifhwl\/w&m;ukdzsufaomolonf rw&m;aomolwkdYukdcsD;rGrf;wwf\/ w&m;ukdapmifhaomolrlum;? olwkdYESifhqefYusifbufjyKwwf\/t"rvlonf w&m;pD&ifjcif;ukdem;rvnfwwf\/ xm0&bk&m;ukd&Smaomolrlum;? cyfodrf;aompD&ifjcif;ukdem;vnfwwf\/rrSefaomtrIukdjyKaomolonf aiG&wwfaomfvnf;? ajzmifhrwfjcif;vrf;odkY vkdufaomqif;&Jom;onfomjrwf\/w&m;ukdapmifhaomolonf ynm&Sdaomom;jzpf\/pm;MuL;aomolwkdYESifhaygif;abmfaomolrlum;? rdrdtbukdt&SufcGJwwf\/twkd;pm; rw&m;aomtjrwftm;jzifh Opmukdqnf;zl;aomolonf qif;&Jom;wkdYukd oem;aomoltbkdYom qnf;zl;wwf\/w&m;rem? vTJoGm;aomolonf qkawmif;aomfvnf;? ol\yXempum;onfpufqkyf&GH&SmbG,fjzpf\/ajzmifhrwfaomolukdvrf;vTJ? raumif;aomvrf;xJokdY aoG;aqmifaomolonf rdrdwl;aomwGif;xJokdY rdrdusvdrfhrnf/ oabm
ajzmifhaomol rlum;? aumif;aomt&mwkdYukd tarGcH&vdrfhrnf/aiG&wwfaomolu? igonfynm&Sd\[k ukd,fukdxifwwf\/ OmPfaumif;aomqif;&Jom;rlum;? xkdolukdppfaMumwwf\/ajzmifhrwfaomolwkdYonf 0rf;ajrmufaomtcgbkef;BuD;wwf\/ rw&m;aomolwkdYonf csD;ajrmufjcif;okdYa&mufaomtcg vlwkdYonf
ykef;a&SmifaewwfMu\/rdrdtjypfukd 0Sufxm;aomolonf csrf;omr&/ rdrdtjypfukdabmfjy0efcspGefYypfaomolrlum;? ukPmawmfukdcH&vdrfhrnf/tpOfrjywfaMumuf&GHUaomolonf r*Fvm&Sd\/ rdrdpdwfESvkH;ukdckdifrmapaomolrlum;? ab;Oy'fESifhawGUvdrfhrnf/qif;&Jom;wkdYukd tkyfpkd;aomt"rrif;onf a[mufaomjcaoFh? vSnfhvnfaom0HESifhwl\/567

28;16 OmPfr&Sdaomrif;onf jyif;pGmnOf;qJwwf\/ avmbukdrkef;aomrif;rlum;? toufwm&Snfvdrfhrnf/28;17 vltoufukdnOf;qJaomolonf ocsKif;wGif;okdYajy;ygavap/ tb,folrQrqD;wm;apESifh/


28;18 ajzmifhaomvrf;okdYvkdufaomolonf ab;vGwfvdrfhrnf/ aumufaomvrf;okdY vkdufaomolrlum;? csufjcif;vJvdrfhrnf/28;19 v,fvkyfaomolonf 0pGmpm;&\/ tcsnf;ESD;aomtrIukdapmifhaomolrlum;? qif;&Jjcif;ESifh0vdrfhrnf/28;20 opmapmifhaomolonf aumif;BuD;r*FvmESifh<u,f0vdrfhrnf/ aiG&wwfjcif;iSg tvsiftjrefjyKaomolrlum;? tjypfESifhrvGwf&/28;21 vlrsufESmukdraxmufaumif;/ okdYaomfvnf;? vlonfrkefYwzJhukd&jcif;iSg'kpkdufukdjyKvdrfhrnf/28;22 aiG&wwfjcif;iSg tvsiftjrefjyKaomolonf remvkdaomoabm&Sdwwf\/ aemufwzefqif;&Jjcif;okdYa&mufrnf[k ratmufarhwwf/28;23 acsmharmhaompum;ukd ajymaomolonfaus;Zl;ukdcH&onfxuf? qkH;rjypfwifaomolonf aemufwzefom aus;Zl;ukdcH&vdrfhrnf/28;24 tjypfr&Sd[kqkdvsuf? rdbOpmukdvk,laomolonf zsufqD;aomol\taygif;tabmfjzpf\/28;25 pdwfjrifhaomolonf ckduf&efukdEId;aqmfwwf\/ xm0&bk&m;ukdckdvIHaomolrlum;? <u,f0wwf\/28;26 rdrdpdwfESvkH;ukd ukd;pm;aomolonfvlrkdufjzpf\/ ynmowdESifhusifhaomolrlum;? ab;vGwfwwf\/28;27 qif;&Jom;wkdYtm; pGeYfBuJaomolonf ukd,fwkdifrqif;&J&m/ vTJa&Smifaomolrlum;? rsm;pGmaomusdefqJjcif;ukdcH&vdrfhrnf/28;28 rw&m;aomolwkdYonf csD;ajrmufjcif;odkYa&mufaomtcg? vlwkdYonf ykef;a&Smifae&Mu\/ ysufpD;jcif;okdYa&mufaomtcg?
ajzmifhrwfaomolwkdYonf yGg;rsm;wwfMu\/-

tcef;BuD; ( 29 )
29;1 txyfxyfqkH;rjcif;ukdcHaomfvnf;? rdrdvnfyif;ukdckdifrmaomolonf ukd;uG,f&mr&? kwfw&ufysufpD;vdrfhrnf/29;2 ajzmifhrwfaomolwkdYonftcGifh&aomtcg? jynfoljynfom;wkdYonf0rf;ajrmufwwfMu\/ rw&m;aomolwkdYonf tkyfpkd;aomtcg
rlum;? jynfoljynfom;wkdYonf 0rf;enf;wwfMu\/29;3 ynmw&m;ukdESpfoufaomolonf rdrdtbukd0rf;ajrmufap\/ jynfwefqmwkdYESifhaygif;abmfaomolrlum;? OpmjyKef;wD;wwf\/29;4 w&m;ojzifhpD&ifaom&Sifbk&ifonf wkdif;jynfukdwnfapwwf\/ wHpkd;pm;aom&Sifbk&ifrlum;? wkdif;jynfukdarSmufvSefwwf\/29;5 tdrfeD;csif;udk acsmharmhaomolonf tdrfeD;csif;oGm;&mvrf; uGef&GufukdjzefYxm;\/29;6 t"rvljypfrSm;&m ausmhuGif;axmifvsuf&Sd\/ ajzmifhrwfaomolrlum;? &Tifvef;pGm oDcsif;qkdwwf\/29;7 ajzmifhrwfaomolonf qif;&Jom;trIukdqifjcifwwf\/ rw&m;aomolrlum;? xkdtrIukd yrmPrjyKwwf\/29;8 rxDrJhjrifjyKaomolwkdYonf NrdKUukdrD;IdUwwf\/ ynm&SdaomolwkdYrlum;? a'gotrsufukdvTJwwf\/29;9 ynm&Sdaomolonf rkdufaomolESifhtrIawGUvQif? pdwfqkd;onfjzpfap? NyHK;&,fonfjzpfap? tm;&p&mtaMumif;r&Sd/29;10 vltoufukdowfwwfaomolwkdYonf pkHvifaomolukdrkef;wwfMu\/ ajzmifhrwfaomolwkdYrlum;? olwyg;toufukd apmifhrwwf
Mu\/29;11 rkdufaomolonfrdrdBuHpnforQukdabmfjywwf\/ ynm&Sdaomolrlum;?tqifroifhrSD xdrf0Sufwwf\/29;12 rif;onfrkompum;ukd em;axmifvQif? uReftaygif;wkdYonfvlqkd;jzpfMuvdrfhrnf/29;13 qif;&JaomolESifhnOf;qJaomolwkdYonfawGUBuHKMuNyD/ xm0&bk&m;onf xkdESpfOD;wkdYtm; tvif;ukday;oem;awmfrl\/29;14 qif;&Jom;wkdYukdw&m;ojzifh pD&ifaom&Sifbk&if\tmPmawmfonf tpOftNrJwnfwwf\/
29;15 BudrfvkH;ESifhkdufjcif;? EIwfESifhqkH;rjcif;tm;jzifh ynmwkd;yGg;wwf\/ wwfwkdif;aeapaom oli,fonf trdukdt&SufcGJwwf\/29;16 rw&m;aomolwkdYonfrsm;jym;aomtcg? vGefusL;jcif;tjypfwkd;yGg;wwf\/ okdY&mwGif? olwkdYysufpD;jcif;ukd ajzmifhrwfaomolwdkYonf
jrif&Mu\/29;17 oif\om;ukdqkH;ravmh/ okdYjyKvQifolonf oihfukdcsrf;omay;rnf/ xkdrQru pdwf&Tifvef;p&mtcGifhukday;rnf/29;18 Asm'dwfawmfr&SdvQif? vlwkdYonftusKd;enf;jzpfMu\/ w&m;awmfukdapmifhaomolrlum; r*Fvm&Sd\/29;19 pum;tm;jzifhomuRefukdqkH;r rEkdif&m/ olonfem;vnfaomfvnf;? em;raxmifbJaevdrfhrnf/29;20 owdr&SdbJpum;rsm;aomol&SdvQif? xkdolajrmfvifhp&mtcGifh&Sdonfxuf? rkdufaomolom ajrmfvifhp&mtcGifh&Sd\/29;21 uRefonf i,faomt&G,frSp aysmfyg;atmifauR;arG;jcif;ukdcH&vQif? aemufqkH; om;t&mukd&vdrfhrnf/29;22 pdwfqkd;wwfaomolonf ckduf&efrIukdEId;aqmfwwf\/ jyif;xefaomolonfvnf;? tvGeftusL;rsm;wwf\/29;23 rdrdrmeonfrdrdukdESdrfhcsvdrfhrnf/ pdwfESdrfhcsaomolrlum;? *kPftoa&ukd&vdrhfrnf/29;24 olckd;ukdvufcHaomolonf rdrdtoufukdrkef;wwf\/ usdefqkdjcif;ukdjyKaomfvnf;? trIukdrabmfrjywwf/29;25 vlukdaMumuf&GHUjcif;oabmonf ausmhuGif;ukdaxmifwwf\/ xm0&bk&m;ukd cdkvIHaomolrlum;vkHNcHKvdrfhrnf/29;26 rif;jyKaomaus;Zl;ukdrsm;aomolwkdYonf BudK;pm;&SmwwfMu\/ odkY&mwGif cyfodrf;aomolwkdY\trIukd xm0&bk&m;pD&ifawmfrl\/29;27 w&m;aomolonf rw&m;aomolukd4if;? rw&m;aomolonf w&m;ojzifhusifhaomolukd4if;? pufqkyf&GH&Smwwf\/

568

tcef;BuD; ( 30 )
30;1
30;2
30;3
30;4

,mauom;tm*k&onf aovESifhOuvukdqkH;raomw&m;pum;[lrlum;?tu,fpifppfigonfvlr[kwf? wd&pmefjzpf\/ vlOmPfESifhrjynfhpkH/ynmw&m;ukdroif? oefY&Sif;aomt&mwkdYukdravhusuf/aumif;uifbkHokdYtb,folwufoenf;/ tb,folqif;vmoenf;/ tb,folonf avukdrdrdvufESifhqkyf,loenf;/ tb,folonf


a&ukd t0wfESifhxkyfxm;oenf;/ ajrBuD;pGef;&SdorQwkdYukdtb,folwnfapoenf;/ xkdokdYjyKaomol\trnfESifhol\om;trnfum;
tb,fodkYenf;/ oifajymEkdifoavm/30;5 bk&m;ocif\pum;awmf&SdorQonf pifMu,f\/ ckdvIHaomoltaygif;wkdY bk&m;ocifonftuG,ftumjzpfawmfrl\/30;6 pum;awmfwkdY xyfroGif;ESifh/ okdYjyKvQiftjypfwifawmfrl? oifonf rkomokH;aomol jzpfvdrfhrnf/
30;7 ukd,fawmfxHrSm qkESpfyg;ukdtuREkfyfawmif;yg\/ tuREkfyfraorSDwkdifatmif jiif;awmfrrlygESifh/30;8 tuREkfyfrS tewESifh rkomukdy,fawmfrlyg/ qif;&Jjcif;ESifhaiG&wwfjcif;ukday;awmfrrlygESifh/ toufarG;avmufaomtpmukdom
ay;awmfrlyg/30;9 okdYr[kwf? tuREkfyfonf<u,f0? xm0&bk&m;um;?tb,folenf;[kqkdvsuf? ukd,fawmfukdjiif;y,frnf[k pkd;&drfp&m&Sdyg\/
okdYr[kwf? qif;&J olUOpmukdckd;ojzifh? tuREkfyf\bk&m;ocifemrawmfukd rkomESifhqkdif>rufqkdrnf[k pkd;&drfp&m&Sdyg\/
30;10 uRef\tusKd;ukdzsufjcif;iSg ol\ocifukdrajymESifh/ ajymvQifuRefonfoifhukdusdefqJ? oiftjypfa&mufrnf[k pkd;&drfp&m&Sd\/30;11 tbukdusdefqJ trdukdvnf;aumif;BuD;ray;wwfaomvlwrsKd;?30;12 igonfpifMu,f\[k rdrdukdxifaomfvnf;? rdrdtnpftaMu;rSraq;aMumao;aomvlwrsKd;?30;13 tvGefpdwfjrifh armfMunfhwwfaomvlwrsKd;?30;14 qif;&JaomolwkdYukdajrBuD;ay:u4if;? iwfrGwfaomolwkdYukdvlpkxJu4if;? ukdufpm;y,f&Sm;p&mbkdY oefvsufESifhwlaomoGm;? xm;ESifh
wlaom tHESifhjynfhpkHaomvlwrsKd;&Sd\/30;15 arQmhaumif ay;ygESifhay;yg[laom orD;ESpfaumif&Sd\/ tvkdqErajyEkdifaomt&mokH;yg;ru? wefawmh[krqkdwwfaomt&m
av;yg;[lrlum;?30;16 ocsKif;wyg;? NrHKaomrdef;r0rf;wyg;? a&r0Ekdifaomajrwyg;? wefawmh[k rqkdwwfaom rD;wyg;wnf;/30;17 tbukdusDpm;aomol? trdpum;ukdem;raxmif? rxDrJhjrifjyKaomol\rsufpdukd csKdifhusifvnfaomusD;twkdYonf EIdufMuvdrfhrnf/
a&Tvif;w oli,fwkdYonfvnf; pm;Muvdrfhrnf/30;18 ighOmPfrrSDEkdifaomt&mokH;yg;ru? igrod? em;rvnfEkdifaomt&mav;yg;[lrlum;?30;19 ava&Tvif;woGm;&mvrf;wyg;? ausmufay:rSma>roGm;&mvrf;wyg;? yifv,ftv,foabFmoGm;&mvrf;wyg;? tysKdrESifh
a,mufsm;oGm;&m vrf;wyg;wnf;/30;20 arsmufrxm;aomrdef;rvrf;vnf;xkdtwljzpf\/ tpmpm;NyD;rSrdrdypyfukdokwf? 'kpkdufukdigrjyKrd[kqkdwwf\/
30;21 ajrBuD;arTaESmufaomt&mokH;yg;ru? ajrBuD;rcHEdkifaomt&mav;yg;[lrlum;?30;22 rif;jyKaomuRefwyg;? 0pGmpm;&aomvlrkdufwyg;?30;23 vufxyfaomrdef;rqkd;wyg;? ocifrOpmukdtarGcH&aomuRefrwyg;wnf;/30;24 ajrBuD;ay:rSmao;Ekyfaomfvnf;? txl;ojzifh ynm&Sdaomt&mav;yg;[lrlum;?30;25 cGeftm;r&SdaomtrsKd;jzpfaomfvnf;?aEGumvrdrdpm;p&mukdjyifqifwwfaom y&Gufqdwfwyg;?30;26 roefpGrf;aomtrsKd;jzpfaomfvnf;? ausmufwGif; ae&mcswwfaom&Smzef,kefwyg;?30;27 rif;r&Sdaomfvnf;? wyfzGJUtpOftwkdif;oGm;wwfaomusKdif;wyg;?30;28 vufjzifhukdifqGJ? eef;awmfyifaewwfaomtdrfajrmifwyg;wnf;/30;29 aumif;pGmoGm;wwfaomt&mokH;yg;ru? toGm;vSaomt&mav;yg;[lrlum;?30;30 wd&pmefwumwkdYxuf cGeftm;BuD;? tb,folukdrQra&Smifwwfaom jcaoFhwyg;?30;31 ppfjrif;wyg;? qdwfxD;wyg;? tb,folrQrqD;wm;Ekdifaom &Sifbk&ifwyg;wnf;/30;32 oifonf ukd,fukdcsD;ajrmuf rkdufaomtrIukdjyKrdaomf4if;? raumif;aomtBuHukd BuHrdaomf4if;? oif\EIwfukdvufESifhydwfxm;avmh/30;33 tu,fpifppfEkdYukdarTvQif axmywfxGufwwf\/ ESmacgif;ukdqGJvdrfvQif taoG;xGufwwf\/ xkdenf;wl? a'goukdEId;aqmfvQif
ckduf&efxGuf wwf\/

tcef;BuD; ( 31 )
31;1
31;2
31;3
31;4
31;5

avarGvrif;BuD;\ r,fawmfonf om;ukdqkH;roGefoifaom w&m;pum;[lrlum;?ighom;tb,fodkYenf;/ igbGm;aomom;? tb,fokdYenf;/ ig\opm*wdESifhqkdifaomom; tb,fokdYenf;[kar;jref;aomf?oif\tpGrf;owdukd rdef;rwkdYtm;ray;ESifh/ &Sifbk&ifwkdYukd zsufqD;wwfaomt&m oif\tusifhtBuHtjyKtrlwkdYukdrtyfESifh/tkdavarGv? pyspf&nfaomufaomtrIESifh ao&nfao&ufaomufaomtrIonf&Sifbk&if? rif;om;wkdYESifhrawmfroifh/olwkdYonfaomufvsuf w&m;awmfukdarhavsmh? qif;&Jom;trIukdrw&m;ojzifh pD&ifqkH;jzwfrnf[kpkd;&drfp&m&Sd\/569

31;6
31;7
31;8
31;9
31;10
31;11
31;12
31;13
31;14
31;15
31;16
31;17
31;18
31;19
31;20
31;21
31;22
31;23
31;24
31;25
31;26
31;27
31;28
31;29
31;30

qkH;vkaomoltm; ao&nfao&ufukd4if;? pdwfnpfaomoltm; pyspf&nfukd4if;ay;avmh/xkdolonfaomuf rdrd'kuqif;&JukdratmufarhbJarhavsmhygap/ukd;uG,f&mr&Sdaomoltaygif;wkdY\ trIukdapmifhjcif;iSg? pum;taomolwkdYbufrSmaeajymavmh/pum;ajymvsuf? w&m;ojzifhpD&ifvsuf? qif;&JiwfrGwfaomolwkdY\ trIukdapmifhavmh/
oDvESifhjynfhpkHaomrdef;rukd tb,folawGU&oenf;/ xkdokdYaomrdef;ronf ywjrm;xuf tbkd;omxkdufay\/ol\cifyGef;onf olUukd,kH? qif;&Jjcif;ESifhuif;vGwfvdrfhrnf/xkdr,m;onf rdrdcifyGef;tusKd;ukdrzsuf? woufvkH;jyKpkwwf\/okd;arG;ESifh0gukd&Sm? rdrdvufESifhtvkdtavsmufvkyfwwf\/ukefonfoabFmuJhokdYjzpf? pm;p&mukda0;aomt&yfrSaqmifcJhwwf\/rkdCf;rvif;rSDxvsuf? tdrfoltdrfom;wkdYtm;pm;p&mukd4if;? uRefrwkdYtm;tief;twmukd4if; ay;a0wwf\/aumif;rGefpGmqifjcif? v,fuGufukd0,f,lwwf\/ ukd,fwkdifvkyf&aomaiGESifh pyspfO,smOfukdjyKpkwwf\/rdrdcg;ukdcGeftm;ESifhpnf;? rdrdvufwkdYukdoefjrefapwwf\/rdrdvkyfaomOpmaumif;onfukd&dyfrd? ol\rD;cGufonfwnvkH;raowwf/csnfjzpfapwwfaomwefqmwkdYukd ukd,fvufESifhukdifvkyfaqmifwwf\/qif;&JaomolwkdYtm;vufukdjzefY? iwfrGwfaomolwkdYtm; vufkH;ukdqefYwwf\/rkd;yGifhusaomfvnf;? rdrdtdrfoltdrfom;wkdYtwGufrpkd;&drf/ tdrfoltdrfom;taygif;wkdYonf uwDygeDukd0wfMu\/ukd,ftbkdYapmifwkdYukd&uf? ydwfacsmESifharmif;aomtxnfukd0wfwwf\/ol\cifyGef;onfvnf; NrdKUwHcg;wkdYjynfom; toufBuD;olwkdYESifhxkdif? xif&Sm;aomoljzpf&\/acsmaomtxnftvdyfukd&ufa&mif;wwf\/ cg;pnf;wkdYukdvnf; ukefonfcswwf\/olvkyfaomtxnftvdyfonfckdifcHh? vSaomtqif;ESifhjynfhpkHojzifh? olonfaemifumv 0rf;ajrmufvdrfhrnf/ynmpum;ukdajymwwf? arwmw&m;tm;jzifh EIwf>rufwwf\/tdrfoltdrfom;jyKrlorQwkdYukd MunfhIwwf\/ ysif;&djcif;tpmukdrpm;wwf/ol\om;orD;wkdYonfx? trdukdaumif;BuD;ay;wwfMu\/ ol\cifyGef;uvnf;?vlrsKd;orD;trsm;;wkdYonfaumif;rGefpGmjyKMuNyD/ okdY&mwGif? oifonfxkdoltaygif;wkdYukd vGefuJNyD[k olUukdcsD;rGrf;wwf\/,Ofaus;aomt&monf vSnfhpm;jcif;ESifh,SOfwwf\/ vSaomtqif;onfvnf;tcsnf;ESD;jzpf\/ xm0&bk&m;ukd aMumuf&GHUaom
rdef;rrlum;? csD;rGrf;jcif;ukdcH&vdrfhrnf/31;31 xkdokdYaomrdef;rusifh&mtusKd;ukday;avmh/ oljyKaomtrIonfNrdKUwHcg;wkdYol\toa&ukd xif&Sm;apownf;/

a&Smvrkefrif;BuD;pD&ifa&;xm;aom okwHusrf;NyD;\/

570

a'oemusrf;/

Ecclesiastes.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12

571

a'oemusrf;/

Ecclesiastes.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11
1;12
1;13
1;14
1;15
1;16
1;17
1;18

'g0d'f\om;awmf? "ra'oemq&mjzpfaom a,k&Svifrif;BuD;\pum;[lrlum;?tewoufouf? tewoufouf? cyfodrf;aomt&mwkdYonf tewjzpfMu\/vlonf aeatmufrSmBudK;pm;tm;xkwforQwkdY tb,ftusKd;&Sdoenf;/vlwqufvGefoGm;\/ wqufay:vm\/ ajrBuD;rlum;tpOftNrJwnf\/aevnf;xGufvsuf0ifvsuf? xGuf&mt&yfokdYwzefajy;vsuf? awmifvrf;okdYvkduf? wzefajrmufvrf;odkYjyefvnfwwf\/avonfvnf; tpOfvnfoGm;? vnfNyD;aomt&yfokdY wzefjyefvnfjyefwwf\/cyfodrf;aomjrpfwkdYonf yifv,fxJokdYa&mufMu\/ okdYaomfvnf;? yifv,fonfrjynfhwwf/ jrpfa&onf pD;xGuf&mt&yfodkY wzef
jyefoGm;wwf \/cyfodrf;aomt&mwkdYonf vlrajymEkdifatmifyifyef;jcif;ESifh,SOfMu\/ rsufpdonfjrifrukefwwf/ em;onfvnf;Mum;r0wwf/jzpfbl;aomt&monf jzpfvwHhaomt&mESifhwl\/ ,ckjyKaomtrIonfjyKvwHhaomtrIESifhwl\/ aeatmufrSmtopfaom trI
t&mr&Sd/Munfhyg/ topfjzpf\[kqkd&aomtrIt&mwpkHwck&Sdoavm/ xkdtrIt&monf igwkdYt&if? a&S;umvjzpfbl;NyD/a&S;jzpfbl;aomtrIt&mwkdYukdarhavsmhwwf\/ aemufjzpfvwHhaomtrIt&mwkdYukdvnf;? xkdtrIt&maemufjzpfvwHhaomolwkdY
onf arhavsmh Muvdrfhrnf/
ig"ra'oemq&monf? a,k&SvifNrdKU oa&v&Sifbk&ifjzpfpOfwGif?rkdCf;aumif;uifatmufjyKorQwkdYukd OmPfynmtm;jzifh? &SmazGppfaq;jcif;iSgESvkH;xm;\/ vlom;wkdYusifvnf&mbkdY xkdyifyef;
apaomtrIukd bk&m;ocifay;awmfrlNyD/aeatmufrSm jyKavorQaomtrIt&mwkdYukdigjrifNyD/ tvkH;pkHwkdYonftewtrI? avukdusufpm;aomtrIjzpfMu\/aumufaomt&mukd rajzmifhapEkdif/ csKdUwJhaomt&mukdra&wGuf&m/igonfukd,fpdwfESvkH;xJrSm ajymqkdonfum;? igonfight&if? a,k&SvifNrdKU jzpfbl;aomoltaygif;wkdYxuf BuD;jrifhynm&Sd\/
tu,fpifppfigh pdwfESvkH;onfynmtwwfrsm;ukd txl;ojzifhavhusuf\/ynmw&m;ukd4if;? vQyfay:jcif;ESifhrkdufrJjcif;wkdYukd4if; ykdif;jcm;odtHhaomiSg igonfESvkH;xm;\/ xkdtrIonfvnf; avukdusufpm;
aomtrIjzpf onfukd&dyfrd\/taMumif;rlum;? ynmrsm;vQif? NidKjiifp&mtaMumif;rsm;\/ odyHtwwfwkd;yGg;aomolonf 0rf;enf;jcif;wkd;yGg;wwf\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1

wzefigonf ukd,fpdwfESvkH;xJrSmajymonfum;? vmyg/ &Tifvef;jcif;tm;jzifh oifhukdigpkHprf;rnf/ okdYjzpf? umr*kPfaysmfarGUavmh


[kqkd&mwGif? xkdtrIt&monfvnf; tewjzpfav\/2;2 &,farmjcif;ukdoifonf tl;jzpf\[l4if;? &Tifvef;jcif;ukdtb,faMumifh okdYjyKoenf;[l4if; igqkd&\/2;3 wzefvlom;wkdYonf rkdCf;aumif;uifatmuf? woufvkH;jyKoifhaomtrIaumif;ukd odtHhaomiSg? ynmw&m;ukdavhusufvsufESifh?
pyspf&nf tvkdokdYvkduf? rkdufaomtusifh"avh usifvnfjcif;iSg? igBuHpnf\/2;4 BuD;us,faomtvkyfukdpD&if tdrfwdkYukdaqmuf\/ pyspfO,smOfwkdYukdvnf;pkduf\/2;5 O,smOftrsKd;rsKd;ukdjyKpk? cyfodrf;aomtoD;rsKd;ukdoD;aomtyifwkdYukdvnf;pkduf\/2;6 opfyifrsKd;ESifhjynhfpkHaomawmukd a&avmif;p&mbkdYa&uefwkdYukdvnf;vkyf\/2;7 uRefa,mufsm;? uRefrdef;rwkdYukdodrf;,l? uRefom;aygufrsm;vnf;&SdMu\/ ight&if? a,k&SvifNrdKUjzpfbl;aomoltaygif;wkdYxuf?
igonf wd&pmeftBuD;ti,fwkdYESifhtvGef&wwf\/2;8 a&TaiGukd4if;? &Sifbk&ifESifhqkdifaomb@m? aus;&GmwkdYcGJaomtcGefukd4if;igqnf;zl;\/ tNidrfhorm;a,musfm;rdef;rwkdYukd4if;? vlom;
wkdYaysmfarGU wwfaomMuifvQm rdef;rarmif;rrdHwkdYukd4if; igodrf;,l\/2;9 xkdokdYight&if? a,k&SvifNrdKUjzpfbl;aomoltaygif;wkdYxuf? igonfwkd;yGg; BuD;jrifhjcif;okdYa&muf\/ ighynmvnf;wnfvsuf&Sd\/2;10 ighrsufpdwyfrufvkdcsifaomt&mwpkHwckukdrQigrjiif;? ighpdwf&Tifvef;p&mwpkHwckukdrQry,f/ igBudK;pm;orQwkdY0rf;ajrmufvsuf&Sd?
BudK;pm;jcif; tusKd;ukdcH&\/2;11 xkdtcgigpD&ifjyKjyiforQ? igBudK;pm;tm;xkwforQwkdYukd igMunfhI? tvkH;pkHwkdYonftewtrI? avukdusufpm;aomtrIjzpfMu\/
aeatmufrSm aumif;aomtusKd;wpkHwckrQr&Sd/
572

2;12

wzefigvSnfh ynmw&m;ukd4if;? vQyfay:jcif;ESifhrkdufrJjcif;w&m;wkdYukd4if; qifjcif\/ &Sifbk&ifaemufrSmjzpfaomolonf tb,fokdY


jyKEkdifoenf;/ jyKbl;onftwkdif;omjyKEkdif\/2;13 okdY&mwGif? tvif;onfarSmifrkdufxufjrwfouJhokdY? ynmonfrkdufrJjcif;xufjrwfonfukdigodjrif\/2;14 ynm&Sdaomol\rsufpdwkdYonf ol\OD;acgif;&Sd\/ rkdufaomolrlum;? arSmifrkduf usifvnfwwf\/ okdYaomfvnf;? xkdoltaygif;
wkdYonfwckwnf;aomtrIESifh awGUBuHKwwfonfukd ig&dyfrd\/2;15 okdYjzpf? rkdufaomolawGUBuHKouJhokdY? igonfawGUBuHKvQif? tb,faMumifholUxufom ynm&Sdoenf;[l4if;? trIt&monfvnf;
tew jzpfonf[l4if; igatmufarh\/2;16 ,ckjzpforQaomtrIt&mwkdYukd aemifumvarhavsmhvdrfhrnfjzpf? rkdufaomolonf tpOfratmufarhouJhokdY? ynm&Sdaom
olukdvnf; tpOfratmufarhwwf/ ynm&Sdaomolonf rkdufaomolaoouJhokdYaowwfygonfwum;/2;17 xkdaMumifh? touf&Sifjcif;ukdigNiD;aiGU\/ aeatmufrSmjyK&aomtrIonf igcufcJ\/ tvkH;pkHwkdYonftewtrI? avukdusufpm;
aomtrIjzpf Mu\/
2;18 xkdrSwyg;? igonfaeatmufrSmBudK;pm;tm;xkwfaomtrItvkH;pkHwkdYukd igNiD;aiGU&aomtaMumif;[lrlum;? xkdtrIukdighaemufrSjzpf
vwHhaom oltbkdY igcsefxm;&rnf/2;19 xkdolonfynm&Sdrnfavm? rkdufrnfavm[ktb,folajymEkdifoenf;/ xkdolonfigBudK;pm;tm;xkwforQ? aeatmufrSmighynmukd
xif&Sm;jyavorQaomtrIwkdYukd tpkd;&vdrfhrnf/ xkdtrIt&monfvnf; tewjzpf\/2;20 xkdaMumifh aeatmufrSm igBudK;pm;tm;xkwforQwkdY ajrmfvifhp&mr&Sd/ pdwfysufatmif wzefigBuHpnf\/2;21 taMumif;rlum;? ynm&Sdvsuf odyHtwwfESifhjynfhpkHvsuf? trIatmifvsufBudK;pm;tm;xkwfaomoljzpfaomfvnf;? rBudK;pm;? tm;
rxkwfaomol 0ifp&mbkdY xkdtrIukdpGefYxm;&rnf/ xkdtrIt&monfvnf;tewtrI? tvGefqkd;aomtrIjzpf\/2;22 vlonfaeatmufrSm BudK;pm;tm;xkwfaomtrI? tvGefpdwfpGJvef;aomtrItvkH;pkHwkdYtb,ftusKd;&Sdoenf;/2;23 ol\aeY&uftaygif;wkdYonf0rf;enf;jcif;? ol\tvkyftudkifvnf;NidKjiifjcif;jzpf\/ nOfhtcgyifol\pdwfESvkH;rNidrf&/ xkdtrIt&monf
vnf; tewjzpf\/2;24 pm;aomufjcif;iSg4if;? BudK;pm;tm;xkwf&m pdwfESvkH;aysmfarGUjcif;iSg4if;? vlaumif;aom
tcGifhr&Sd/ bk&m;ocif\aus;Zl;awmfaMumifhom? xkdokdY aomtcGifhukd&Ekdifonf[k igodjrif\/2;25 bk&m;ocif\tcGifhr&SdbJ tb,folpm;&oenf;/ tb,folcHpm;&oenf;/2;26 a&SUawmfaumif;aomoltm; OmPfynm? odyHtwwfESifh0rf;ajrmufjcif;tcGifhukday;awmfrl\/ tjypf&Sdaomoltm; yifyef;pGmtvkyf
vkyf&aom tcGifhukd4if;? bk&m;ocif\a&SUawmf aumif;aomoltm;ay;p&mbkdY? qnf;zl;okdxm;&aomtcGifhukd4if;ay;awmfrl\/
xkdtrIt&monfvnf; tewtrI? avukdusufpm;aomtrIjzpf\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5

cyfodrf;aomtrIt&mwkdYonf rdrdwkdYtcsdef&Sd\/ rkdCf;aumif;uifatmuf BuHpnforQ toD;toD;wkdYukd jyK&aomtcsdef&Sd\/bGm;csdefESifhaocsdefvnf;&Sd\/ pkdufysKd;&aomtcsdefESifh pkdufysKd;aomt&mukd EIwf&aomtcsdefvnf;&Sd\/owf&aomtcsdefESifh temaysmufap&aomtcsdefvnf;&Sd\/ NzdKzsuf&aomtcsdefESifh wnfaqmuf&aomtcsdefvnf;&Sd\/ikd&aomtcsdefESifh &,f&aomtcsdefvnf;&Sd\/ nnf;wGm;&aomtcsdefESifh uckef&aomtcsdefvnf;&Sd\/ausmufwkdYukdjzefYBuJ&aomtcsdefESifh pkodrf;&aomtcsdefvnf;&Sd\/ buf,rf;&aomtcsdefESifh? rbuf,rf;bJcGJcGgae&aomtcsdef
vnf;&Sd\/3;6 qnf;zl;&aomtcsdefESifh Opmaysmuf&aomtcsdefvnf;&Sd\/ okdxm;&aomtcsdefESifh ypfvkduf&aomtcsdefvnf;&Sd\/3;7 t0wfukdqkwf&aomtcsdefESifh csKyf&aomtcsdefvnf;&Sd\/ wdwfqdwfpGmae&aomtcsdefESifh? pum;ajym&aomtcsdefvnf;&Sd\/3;8
cspf&aomtcsdefESifh rkef;&aomtcsdefvnf;&Sd\/ ppfwkduf&aomtcsdefESifh ppfNidrf;&aomtcsdefvnf;&Sd\/3;9 vkyfukdifaomolonf BudK;pm;tm;xkwf&mwGif? tb,faus;Zl;&Sdoenf;/3;10 vlom;wkdYusifvnf&mbkdY bk&m;ocifay;awmfrlaom yifyef;jcif;trIukdigMunfhjrifNyD/3;11 cyfodrf;aomt&mwkdYukd rdrdwkdYtcsdefwefrS? avsmufywfpGmzefqif;awmfrlNyD/ vlpdwfESvkH;ukdvnf; teEumvpGJvef;apawmfrlNyD/
okdY&mwGif? bk&m;ocifpD&ifawmfrlaomtrIukd? tprStqkH;wkdifatmif? vlonfppfrukefEkdif/3;12 &Tifvef;jcif;trIESifh touf&SifpOfwGifaus;Zl;jyKjcif;trIrSwyg; tjcm;aomtrIt&mwkdY? tusKd;aus;Zl;r&Sdonfukd igod\/3;13 vlwkdif;pm;aomufjcif;iSg4if;? rdrdBudK;pm;tm;xkwforQaomtrI aysmfarGUjcif;iSg4if;? bk&m;ocif\aus;Zl;awmfaMumifhomtcGifh
&Sd\/3;14 bk&m;ocifjyKawmfrlorQaomtrIonf edpxm0&jzpfonfukdigod\/ xyfrjyKEkdif&m/ EIwfr,lEkdif&m/ vlwkdYonf a&SUawmf
aMumuf&GHUrnf taMumif;? bk&m;ocifjyKawmfrl\/3;15 jzpfbl;aomt&monf,ckjzpfaomt&mESifhwl\/ jzpfvwHhaomt&monfvnf;? jzpfbl;aomt&mESifhwl\/ vGefNyD;aomt&mwkdYukdvnf;
bk&m; ocifawmif;jyefawmfrl\/
3;16 xkdrSwyg;? aeatmufrSmw&m;pD&if&mt&yf t"rtrI&Sdonfukd4if;? ajzmifhrwf&mt&yf 'kpkduf&Sdonfukd4if;igjrifNyD/3;17 bk&m;ocifonfajzmifhrwfaomolwkdY\trIESifh? rw&m;aomolwkdY\trIukd ppfaMumpD&ifawmfrl rnf[k igatmufarh\/ taMumif;rl
573

um;? cyfodrf;aomtBuH? cyfodrf;aomtrIwkdYukd ppfaMumpD&if&aomtcsdef&Sd\/3;18 vlom;wkdYae&mukd&nfrSwf igatmufarhonfum;? vlwkdYukd bk&m;ocifpkHprf;awmfrlrnf taMumif;ESifh? olwkdYonfwd&pmefuJhokdY
jzpfonfukd olwkdYodjrifrnftaMumif;? ae&musownf;?3;19 vlom;awGUBuHKaomtrIukd wd&pmefawGUBuHKwwf\/ xkdESpfOD;wkdYonf wyg;wnf;aomtrIukd awGUBuHKvsuf? wOD;aoouJhokdY
wOD;aowwf\/ tvkH;pkHwkdYonftoufwrsKd;wnf;&SdMu\/ okdYjzpf? vlonfwd&pmefxufxl;jrwfaomtaMumif;r&Sd/ tvkH;pkHwkdYonf
tewjzpfMu\/3;20 tvkH;pkHwkdYonf wckwnf;aomt&yfokdYa&mufwwfMu\/ tvkH;pkHwkdYonf ajrrIefYxJujzpfonfESifhtnD? ajrrIefYxJokdYjyefoGm;wwfMu\/3;21 okdY&mwGif? txufokdYwufwwfaomvlom;\0dnmOfukd4if;? atmuft&yfajrokdYqif;wwfaomwd&pmef\0dnmOfukd4if;? tb,fol
onf ykdif;jcm;odoenf;/3;22 vlonf rdrdjyKrl&maysmfarGUjcif;trIxufom aumif;aomtrIr&Sdonfukdigodjrif\/ xkdtrIonfol\tbkdYjzpf\/ olonf
rdrdaemufrSm tb,fokdYjzpfvwHhonfukd odjrifrnf taMumif;? tb,folaqmifcJhvdrfhrnfenf;/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

wzefwkH? aeatmufrSmjyKorQaomnOf;qJjcif;wkdYukd igxyfqifjcif\/ nOf;qJjcif;ukd cH&aomolwkdYonf ikda<u;aomfvnf;?


csrf;omay;Ekdifaomolr&Sd/ nOf;qJwwfaomolwkdYonf wefckd;&Sdojzifh csrf;omay;Ekdifaomolr&Sd/4;2 okdYjzpf? aovGefNyD;aomvlaoonf touf&Sifao;aomvl&Sifxufom r*Fvm&Sdonf[kigqkd&\/4;3
okdY&mwGif wcgrQrjzpfao;aomol? aeatmufrSmjyKaom'kpkdufukdrjrifao;aomolonf xkdESpfOD;xufom r*Fvm&Sd\/4;4
wzef BudK;pm;tm;xkwfjcif;trIESifh? aumif;rGefpGmNyD;pD;aomtrItvkH;pkHwkdYukd4if;? xkdokdYaom trIwkdYaMumifh olwyg;jiLplaMumif;ukd4if;
igqifjcif\/ xkdtrIt&monftewtrI? avukdusufpm;aomtrIjzpf\/4;5 rkdufaomolonf rdrdvufcsif;ykdufxm;? rdrdtom;ukdpm;wwf\/4;6 Nidrfoufjcif;ESifh,SOfvsuf? vufwqkyfwnf;aomOpmonf yifyef;pGmvkyfjcif;? avukdusufpm;jcif;ESifh,SOfvsuf? vufESpfbuf
jynfhaomOpm xufomaumif;\/
4;7 wzef igxyf? aeatmufrSmtewtrIukd qifjcifaomt&m[lrlum;?4;8 vlonftabmftbuf? om;orD;? nDtpfukdr&Sd?wa,mufwnf;jzpfaomfvnf;? BudK;pm;tm;xkwfrukefEkdif/ rdrdpnf;pdrfukdjrif
ra&mifh&JEkdif/ igonfukd,fukd nOf;qJ? tb,foltbkdYBudK;pm;tm;xkwfoenf;[krar;wwf/ trIt&monfvnf; tewtrI?
tvGefyifyef;apaomtrIjzpf\/4;9 vlonfwa,mufwnf;xuf ESpfa,mufomaumif;\/ BudK;pm;tm;xkwfvQif? aumif;aomtusKd;ukd&wwf\/4;10 wa,mufvJvQif wa,mufxlvdrfhrnf/ wa,mufwnf;aomolvJvQifrlum; tusKd;enf;NyD/ xlaomolr&Sd/4;11 vlonf ESpfa,muftwltdyfvQif aEG;wwf\/ wa,mufwnf;aomolrlum;? tb,fodkYaEG;Ekdifoenf;/4;12 vlwa,mufonf wa,mufukdEkdifvQif xkdvlukdESpfa,mufqD;wm;Ekdif\/ okH;vGef;wifaomBudK;onfvnf; tvG,fwulrjywfwwf/
4;13 qkH;rjcif;ukdrcH? toufBuD;rkdufaom&Sifbk&ifxuf? ynm&Sdaomqif;&Jom;oli,fonf omjrwf\/4;14 xkdokdYaomoli,fonf axmifxJuxGuf? eef;awmfay:okdYa&mufwwf\/ xkdokdYaom&Sifbk&ifrlum;? tbt&dyft&mESifh
eef;xkdifaomfvnf;? qif;&Jjcif;odkYa&mufwwf\/4;15 aeatmufrSmusifvnfaomow0gtaygif;wkdYonf rif;t&dyft&mukdcH&aom xkd'kwd,olbuf aewwfMuonfukdigqifjcif\/4;16 xkdrif;tkyfpkd;aomoltaygif;wkdYukd a&wGufrukefEkdif/ aemufvmaomolwkdYonfvnf;? xkdrif;ukd tm;r&bJaeMuvdrfhrnf/ tu,f
pifppf xkdtrIt&monfvnf; tewtrI? avukdusufpm;aomtrIjzpf\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1

bk&m;ocifhtdrfawmfokdYoGm;aomtcg? oifhajcwkdYukdapmifhavmh/ vlrkdufjyKaom,ZfylaZmfjcif;trIxuf? w&m;emjcif;trIukdomBudK;p


m;avmh/ vlrkdufwkdYonf ukd,ftjypfukdrqifjcifwwfMu/5;2 oif\EIwfonf owdrvpfapESifh/ bk&m;ocifha&SUawmfpum;ajymjcif;iSg? oif\pdwfESvkH;rvsifrjrefapESifh/ bk&m;ocifonf
aumif;uifbkH &Sdawmfrl\/ oifonfajrBuD;ay:rSm&Sd\/ xkdaMumifhoif\pum;rrsm;apESifh/5;3 trIrsm;aomtm;jzifh tdyfrufjrifwwfouJhokdY? pum;rsm;aomtm;jzifhrkdufaomol\toHukdMum;&\/5;4
bk&m;ocifhxHawmfopm*wdjyKrdvQif? opm0wfukdrajzbJraeESifh/ rkdufaomolwkdYukdtm;&ESpfoufawmfrrl/ opm*wdjyKonftwkdif;
0wfukd ajzavmh/5;5 opm*wdjyK0wfukdrajzbJaeonfxuf? opm*wdtvQif;rjyKbJaeaomfomaumif;\/5;6 oif\EIwfonfoif\ukd,fcEmtjypfra&mufapESifh/ tuREkfyfrSm;ygNyD[k? wrefawmfa&SUrSm ajym&aomtaMumif;r&SdapESifh/ bk&m;
ocifonf oif\pum;oHukdtrsufawmfxGuf? oifjyKpkaomtrIukd tb,faMumifhzsufqD;awmfrl&rnfenf;/5;7 tdyfrufrsm;&m4if;? pum;rsm;&m4if;? tcsnf;ESD;aomtaMumif;t&mygwwf\/ oifrlum;bk&m;ocifukdaMumuf&GHUavmh/
574

5;8

5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16
5;17
5;18
5;19
5;20

aus;&Gmqif;&Jom;wkdYukdnOf;qJjcif;?w&m;vrf;rSvTJ? rw&m;ojzifhtEkdiftxuf pD&ifqkH;jzwfjcif;trIukdjrifvQif? xkdokdYaomtBuH&Sd


onfukd tHhMojcif;r&SdESifh/ BuD;jrifhaomol wa,mufukdwa,mufMunfhrSwfouJhokdY? tBuD;qkH;? tjrifhqkH;aomolonf MunfhrSwf
vsuf&Sdawmfrl\/ajrBuD;ujzpfaompD;yGg;onftvkH;pkHwkdYtbkdYjzpf\/ &Sifbk&ifaomfvnf;? v,f\aus;Zl;ukdcH&\/aiGukdwyfrufaomolonf aiGESifhtvkdqErajyEkdif/ pnf;pdrfukdwyfrufaomolonf pnf;pdrfwkd;yGg;aomfvnf;ra&mifh&JEkdif/ xkdtrI
t&monf vnf;tewjzpf\/Opmwkd;yGg;aomtcg pm;&aomolwkdYonfvnf; wkd;yGg;rsm;jym;Mu\/ Opm&SifonfrsufpdESifhMunfhIjcif;aus;Zl;rSwyg; tb,f
aus;Zl;&Sdoenf;/tvkyfvkyfaomolonf rsm;pGmpm;onfjzpfap? tenf;i,fpm;onfjzpfap? ttdyfNrdefwwf\/ &wwfaomol\pnf;pdrfrlum;?
pnf;pdrf&Sifukd ttdyfysufapwwf\/pnf;pdrf&Sifonf ukd,ftusKd;ysufonfwkdifatmif? pnf;pdrfukdokdxm;jcif;wnf;[laom? aeatmuftvGefqkd;aomtrIt&mukd
igjrifNyD/xkdpnf;pdrfonf raumif;aomtrItm;jzifhaysmufysufwwf\/ pnf;pdrf&Sifjrifaomom;onfvnf; vufcsnf;ae&\/okdYr[kwf? pnf;pdrf&Sifonf trd0rf;xJutvQif;rygbJ xGufvmouJhodkY? xkdenf;wljyefoGm;&rnf/ BudK;pm;tm;xkwf&aomOpm
wpkHwckukdrQ vufESifhpGJukdifvsuf ,lroGm;&/olonfvmouJhokdY tvQif;rjcm;em;bJ? oGm;&aomtrIt&monf tvGefqkd;aom trIt&mjzpf\/ avukd&tHhaomiSgBudK;pm;tm;xk
wfaom olonf tb,faus;Zl;&Sdoenf;/ol\aeY&ufumvukd arSmifrkdufvGefapwwf\/ rsm;pGmaomaESmifh&Sufjcif;? ndK;i,fjcif;? trsufxGufjcif;ukdcH&\/
igodjrifaomt&m[lrlum;? pm;aomufjcif;trI? aeatmufbk&m;ocifay;awmfrlaomtouf&SnforQumvywfvkH;? BudK;pm;tm;
xkwf &aomtusKd; aysmfarGUjcif;trIukdjyKaumif;\/ avsmufywf\/ xkdtrIonfvl\tbkdYjzpf\/bk&m;ocifay;oem;awmfrlaom pnf;pdrfOpmukd&aomvlwkdif; rdrdtbkdYudkcH0ifpm;jcif;iSg4if;? BudK;pm;tm;xkwf&maysmfarGUjcif;iSg
4if;? bk&m; ocifhaus;Zl;awmfaMumifh tcGifh&Sd\/vGefaomaeY&ufumvukd rsm;pGmratmufarh&/ pdwfESvkH;&Tifvef;aomtcGifhukd bk&m;ocifay;oem;awmfrl\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1 vlwkdYwGiftawGUrsm;? aeatmufigjrif&aomtrIqkd;[lrlum;?6;2 tvkdqE&SdorQajyavmufatmif pnf;pdrfOpm*kPftoa&ukd bk&m;ocifay;aomfvnf;? cHpm;&aomtcGifhukday;awmfrrlaom
aMumifh? ukd,fwkdif rcHpm;&/ rqkdifaomolwyg;0if cHpm;&aomtrIonftewtrI? qkd;aomtrIjzpf\/6;3 vlonf ESpfaygif;rsm;pGmtouf&Snf? om;w&myif&Sdjim;aomfvnf;? tvkdqErjynfhpkHbJ? oN*K[fjcif;ukdrcH&bJaooGm;vQif?
xkdolxufysuf aomukd,f0efonf omjrwf\/6;4
taMumif;rlum;? ysufaomukd,f0efonftcsnf;ESD;ay:vm\/ arSmifrkdufxJrSm xGufoGm;\/ olUtrnfum;? arSmifrkdufESifhzkH;vTrf;vsuf
&Sdvdrfhrnf/6;5 aeukdvnf;rjrif&/ tb,ft&mukdrQrod&/ okdYaomfvnf;? t&ifqkdaomolxuf omcsrf;om&\/6;6 tu,f t&ifqkdaomolonf tESpfESpfaxmiftouf&Sifaomfvnf;? tusKd;aus;Zl;r&Sd/ tvkH;pkHwkdYonfwckwnf;aomt&yfokdYoGm;
&Muonf r[kwfavm/
6;7 vlBudK;pm;tm;xkwforQwkdY 0rf;bkdYomBudK;pm;tm;xkwfaomfvnf;? pm;csifaompdwfrajyEkdif/6;8 ynm&Sdaomolonf rkdufaomolxuftb,faus;Zl;&Sdoenf;/ touf&Sifaomolrsm;a&SUrSm usifhBuHjyKrlwwfaomqif;&Jom;\
tusKd; aus;Zl; um;tb,fokdYenf;/6;9 ukd,fwkdifawGUjrifjcif;tusKd;onf avmbjyefYyGg;jcif;tusKd;xuf omBuD;\/ xkdtrIt&monf tewtrI? avukdusufpm;
aomtrIjzpf\/6;10 &SdorQaomtjcif;t&mrsm;ukdrSwfom;ESifhNyD/ vl\tjcif;t&moufoufjzpfonfukdod&\/ vlonfrdrdxufwefckd;BuD;aomolESifhrNydKif
Ekdif&m/6;11 tewwkd;yGg;p&mtaMumif;rsm;jym;onfjzpf? vlonftb,faus;Zl;&Sdoenf;/6;12 t&dyfuJhokdYvGefwwfaom tewtoufumvywfvkH;? vlaus;Zl;jyKwwfaomt&mukd tb,folodEkdifoenf;/ aeatmuf
vlaemufrSm jzpfvwHhaomtrIt&mwkdYukdvnf;? tb,folajymEkdifoenf;/

575

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5
7;6
7;7
7;8
7;9
7;10
7;11
7;12
7;13
7;14
7;15
7;16
7;17
7;18
7;19
7;20
7;21
7;22
7;23
7;24
7;25
7;26
7;27
7;28
7;29

aumif;aomtoa&onf eHYomqDxufomaumif;\/ ao&aomaeYonfvnf; bGm;jrifaomaeYxuf omaumif;\/romtdrfokdYoGm;jcif;onf? yGJcH&mtdrfokdYoGm;jcif;xufomaumif;\/ taMumif;rlum;? vlcyfodrf;wkdYonf romtdrfvrf;qkH;&Mu\/


touf &Sifvsuf&SdaomolwkdYvnf;? toifhESvkH;oGif;rdMuvdrhfrnf/NyHK;&,fjcif;xuf0rf;enf;jcif;onf omaumif;\/ taMumif;rlum;? rsufESmndK;i,faomtm;jzifh ESvkH;omaumif;wwf\/ynm&SdaomolwkdY\ESvkH;onf romtdrf&Sd\/ rkdufaomolwkdY\ESvkH;rlum;? aysmfarGUjcif;jyK&mtdrf&Sd\/vlrkdufoDcsif;qkdaompum;ukd em;axmifonfxuf? ynm&SdqkH;raompum;ukd em;axmifaomfomaumif;\/taMumif;rlum;? rkdufaomol\&,fjcif;onftkd;atmufql;yifukdavmifaom toHESifhwl\/ xkdtrIt&monfvnf;tewjzpf\/
tu,fpifppf? nOf;qJjcif;onf ynm&Sdaomolukdl;apwwf\/ wHpkd;onfvnf; pdwfESvkH;ukd,kd,Gif;apwwf\/trI\tqkH;onf tpxufomaumif;\/ onf;cHwwfaomoabm&Sdaomolonf rmeBuD;aomolxufomaumif;\/trsufxGufonfwkdifatmifpdwfrwkdESifh/ trsufonfrkdufaomol\ pdwfESvkH;ae&muswwf\/a&S;umvonf ,ckumvxuftb,faMumifhomaumif;oenf;[k rar;ESifh/ xkkdokdYar;vQif? ynmw&m;twkdif;ar;onfr[kwf/
ynmonf tarGOpmuJhokdYaumif;? aeukdjrifaomolwkdYtm;aus;Zl;jyKwwf\/taMumif;rlum;? ynmonfuG,fumwwf\/ aiGonfvnf;uG,fumwwf\/ ynmtwwfonf tb,fokdYjrwfoenf;[lrlum;?
ynmtwwf ukd&aomolonf toufukdvnf;&wwf\/bk&m;ocif\trIawmfukdqifjcifavmh/ aumufapawmfrlaomt&mukd tb,fokdYajzmifhapEkdif oenf;/aumif;pm;onfumv 0rf;ajrmufavmh/ qif;&JcH&onfumvqifjcifavmh/ vlonf rdrdaemufrSm jzpfvwHhaomtrIt&mukdodr
nftaMumif;? bk&m;ocifonf aumif;pm;jcif;ESifh qif;&Jjcif;ukd tvSnfhvSnfhay;awmfrl\/
igonftcsnf;ESD;aeaomumv cyfodrf;aomt&mwkdYukdawGUjrifNyD/ ajzmifhrwfaomolonf rdrdajzmifhrwfjcif;qkH;IH;aMumif;ukd4if;?
t"rvlonf rdrdt"rtrI touf&SnfaMumif;ukd4if; igjrif\/vGefusL;pGm rajzmifhrwfESifh/ vGefusL;pGmynmr&SdESifh/ tb,faMumifh ukd,ftusKd;ukdzsufcsif oenf;/vGefusL;pGmrqkd;npfESifh/ rrkdufESifh/ tcsdefra&mufrSDtb,faMumifhaocsifoenf;/pum;ukdpGJvef;aumif;\/ vufrvTwfESifh/ bk&m;ocifukdaMumuf&GHUaomolonf cyfodrf;aomtrIxJu xGufajrmufvdrfhrnf/NrdKUxJrSmaeaomol&Jwudsyfxuf ynm&Sdaomolwa,mufonf ynmtm;jzifhomwefckd;BuD;\/tjypfrygbJ aumif;aomtusifhukdusifhaomolawmfaumif;wpkHwa,mufrQ ajrBuD;ay:rSmr&Sd/olwyg;ajymorQaompum;wkdYukdrrSwfESifh/ okdYjyKvQif? ukd,fuRefusdefqJaom pum;ukdMum;vdrfhrnf/oifonf ukd,fwkdifolwyg;wkdYukd tzefzefusdefqJaMumif;ukd? ukd,fpdwfESvkH;xJrSmod\/
trIt&mtvkH;pkHwkdYukd igonfynmw&m;tm;jzifhpkHprf;NyD/ ynmESifh igjynfhpkHrnf[kqkdaomfvnf;? ynmonfigESifha0;\/a0;aomt&m? tvGefeufeJaomt&mukdtb,fol&SmawGUEkdifoenf;/ynmw&m;ESifhtusKd;taMumif;ukd &SmazGppfaq;odem;vnfjcif;iSg4if;? rkdufpGmusifhjcif;\tjypfESifh l;jcif;\tjypfukd odem;vnfjcif;
iSg4if;? igESifh ighESvkH;onf 0kdif;nDBudK;pm;avNyD/ausmhuGif;ESifhykdufuGefwkdYukd BuHpnfjyifqif BudK;ESifhcsnfaESmifwwfaomrdef;ronf? aojcif;xufomcg;onfukdigawGUNyD/ bk&m;
ocifpdwfawGU awmfrlaomolomvQif? xkdrdef;rvufESifhvGwfvdrfhrnf/ tjypfjyKwwfaomolukdum;? brf;rdvdrfhrnf/"ra'oemq&mqkdonfum;? ig&SmrawGUao;aomt&mukd awGUtHhaomiSg? wckaemufwckppfaq;csifhwGufaomtcg?a,mufsm;waxmifwkdYwGif wa,mufukdigawGUNyD/ rdef;rwaxmifwkdYwGifwa,mufukdrQigrawGU/igawGUaomt&mwckwnf;[lrlum;? bk&m;ocifonf vlukdajzmifhrwfatmifzefqif;awmfrl aomfvnf;? vlwkdYonfrsm;jym;aom
tBuHtpnfwkdY ukd&SmazGBuHpnfMuNyD/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7
8;8

tb,folonfynm&SdaomoluJhokdYjzpfoenf;/ eufeJaomteufukd tb,folem;vnfoenf;/ ynmonfynm&Sdaomol\rsufESmukd


xGef;vif;apwwf\/ xkdol\rsufESmonf txl;ojzifh&J&ifhaomtqif;&Sdwwf\/bk&m;ocifha&SUawmfjyKaomopmukdaxmuf? &Sifbk&iftrdefYawmfukdapmifhavmh/ormowdvpftxHawmfrSrxGufESifh/ raumif;aomtrIukdrqGJrukdifESifh/ tvkdawmf&Sdonftwkdif;pD&ifawmfrlrnf/&Sifbk&iftrdefYawmfwefcdk;yg\/ ukd,fawmfonf tb,fokdYjyKoenf;[ktb,folqkd&moenf;/trdefYawmfukdapmifhaomolonf &mZ0wfESihfvGwfvdrfhrnf/ ynm&Sdaomol\ pdwfESvkH;onfvnf;? umvtcsdefukd4if;? pD&if&aom
tcGifhukd4if; odjrifwwf\/vlBuHpnforQtbkdY? umvtcsdefESifhpD&if&aomtcGifh&Sd\/ okdYaomfvnf;? vlonftvGefqif;&Jjcif;ukdcH&\/aemufjzpfvwHhaomt&mukdrod/ tb,fokdYjzpfvwHhonfukd wpkHwa,mufrQ rajymEkdif&m/
eH0dnmOfukdtpkd;& csKyfxm;Ekdifaomvlwa,mufrQr&Sd/ aocsdefa&mufaomtcgwefcdk;r&Sd/ xkdppfrIxJuxGufp&mtcGifhr&Sd/ 'kpkdufukd
jyKaomf vnf;? 'kpkdufonf xkdtrIxJu ru,frEIwfEdkif/
576

8;9 trIt&mtvkH;pkHwdkYukdigawGUjrifNyD/
aeatmufrSmjyKavorQwkdYukdqifjcifNyD/
rdrdtusKd;ysufatmifwa,mufukdwa,muf
tkyfpkd;aomtcsdef vnf;&Sd\/8;10 xkdrSwyg;? oefY&Sif;&mt&yfXmeawmfokdY oGm;vmaom t"rvlwkdYonf oN*K[fjcif;cH&aMumif;ukd4if;? t"rjyKbl;aomNrdKUolwkdYukd
tb,folrQ ratmufarhaMumif;ukd4if; igjrifNyD/ xkdtrIt&monfvnf; tewjzpf\/8;11 t"rtrIukd tvsiftjrefppfaMum? 'Pfray;aomaMumifh? vlom;wkdYonf t"rtrIukdjyKjcif;iSg? ckdifrmpGmoabmxm;Mu\/8;12 t"rvlonftBudrfw&mwkdifatmift"rtrIukdjyK? toufwm&Snfaomfvnf;? bk&m;ocifukdaMumuf&GHUaomolwkdYonf a&SUawmf
aMumuf&GHUaomaMumifh? aumif;aomtusKd;ukdcH&Murnf[k igtrSefod\/8;13 t"rvlrlum;? bk&m;ocifha&SUawmfraMumuf&GHUaomaMumifh? aumif;aomtusKd;ukdrcH&/ t&dyfESifhwlaomrdrdtoufonfvnf;
r&Snf&/
8;14 ajrBuD;ay:rSmjzpfwwfaom tewtrIwyg;[lrlum;? t"rvljyKaomtrIaMumifh cHxkdufonftwkdif;? ajzmifhrwfaomoltcsKdUwkdYonf
tjypfukdcH&Mu\/ xkdenf;wl? ajzmifhrwfaomoljyKaomtrIaMumifh cHxkdufonftwkdif;? t"rvltcsKdUwkdYonftusKd;ukdcH&Mu\/
xkdtrIt&monfvnf; tewjzpfonf[k ighoabm&Sd\/8;15 xkdtcg aysmfarGUjcif;trIukdigcsD;rGrf;\/ taMumif;rlum;? vlonfaeatmufrSm pm;aomufjcif;? aysmfarGUjcif;trIxufom
aumif;aomtrIr&Sd/ aeatmufrSm bk&m;ocifay;oem;awmfrlaom toufumv? BudK;pm;tm;xkwf &aomtusKd;wkdYwGif?
xkdtusKd;ukdomtNrJcH&\/8;16 vltcsKdUwkdYonf waeYESifhwnOfhvkH;rtdyfbJaewwfonfjzpf? ynmw&m;ukdodjcif;iSg4if;? ajrBuD;ay:rSmjyKaomtrIrsm;ukd MunfhIjcif;
iSg4if;? igonfukd,fESvkH;ukdEId;aqmf\/8;17 bk&m;ocifjyKawmfrlaomtrItvkH;pkHwkdYukd igMunfhIaomtcg? aeatmufrSmjyKaomtrIrsm;ukd vlonf ppfrukefEkdif/ BudK;pm;
ppfaomfvnf;? tukeftpifrodEkdif/ xkdrQru? ynm&Sdaomolonf igodrnf[kBuHaomfvnf;? tBuHrajrmufEkdif&m/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1 txufqkdcJhNyD;aomtrIt&mtvkH;pkHwkdYukd igonfpkHprf;jcif;iSg qifjcif&onfum;? ajzmifhrwfaomolESifhynm&SdaomolwdkYonf
olwkdYjyKaom trIrsm;ESifhwuG? bk&m;ocif\ vufawmf&SdMu\/ cspfawmfrlaomvuPmukd xif&Sm;orQaomtrIt&mtm;jzifh
tb,folrQrodEkdif/9;2
cyfodrf;aomolwkdYonf cyfodrf;aomtrIt&mwkdYESifhqufqHMu\/ w&m;aomolESifh rw&m;aomol? aumif;aomolESifhraumif;aomol?
pifMu,f aomolESifhrpifMu,faomol? ,ZfylaZmfaomolESifh,ZfrylaZmfaomol? tjypfr&SdaomolESifh tjypf&Sdaomol? usdefqkd
aomolESifh usdefqkdjcif;ukd aMumufaomolwdkYonf wckwnf;aomtrIESifhawGUBuHKwwfMu\/9;3 aeatmufrSmjyKorQaomtrI ygaom0rf;enf;p&m[lrlum;? cyfodrf;aomolwkdYonf wckwnf;aomtrIESifhawGUBuHK&Mu\/
tu,fpifppfvlom; wkdY\pdwfESvkH;onf 'kpkdufoabmESifhjynfh\/ touf&SifpOftcg?olwkdYonf l;aompdwfukdpGJvrf;? aemufwzef
aooGm;wwfMu\/9;4 touf&Sifaomvlpktaygif;ESifhqkdifao;aomolonf ajrmfvifhp&m&Sd\/ touf&SifaomacG;onf aoaomjcaoFhxufom
aumif;jrwf\/9;5 touf&Sifaomolonf rdrdao&rnfukdod\/ aoaomolrlum;? tb,ft&mukdrQrod/ tusKd;tjypfukdvnf;rcH&/ olUukdvnf;
arhavsmhwwfMu \/9;6 ol\cspfjcif;? rkef;jcif;? jiLpljcif;vnf;aysmufysuf\/ aeatmufrSmjyKorQaomtrI olwyg;ESifha&maESmrqkdif&/
9;7 oGm;avmh/ 0rf;ajrmufaompdwfESifhtpmpm;avmh/ &Tifvef;aompdwfESifh pyspf&nfukdaomufavmh/ oifjyKaomtrIwkdYukd bk&m;ocif
0efcHawmf rl\/9;8 oifht0wfvnf;? tpOfjzLpifygavap/ oifhacgif;onfvnf; eYHomqDrcef;rajcmufapESifh/9;9 aeatmufrSmay;oem;awmfrlaomtewtoufumvywfvkH;? oifcspfaomr,m;ESifh &Tifvef;pGmtoufumvukdvGefapavmh/
a&GUum;? touf&SifaeatmufrSm BudK;pm;tm;xkwf&m oifcH&aomtusKd;aywnf;/9;10 aqmif&Gufp&mtrI&SdorQukd BudK;pm;tm;xkwfaqmif&Gufavmh/ taMumif;rlum;? oif,ckoGm;a&muf&vwHhaomt&yfwnf;[la
om r&Pm EkdifiHvkyfaqmifjcif;r&Sd/ BuHpnfjcif;r&Sd/ odyHtwwfr&Sd/ ynmr&Sdygwum;/
9;11 wzefaeatmufrSm&SdaomtrIt&mwkdYukd igjyefMunfhIaomtcg? vsifjrefaomolonf NydKifajy;aomfvnf; rEkdifwwf/ cGeftm;
BuD;aomolonf ppfwkdufratmifwwf/ ynm&Sdaomolonf0pGmrpm;wwf/ OmPfaumif;aomolonf pnf;pdrfukdr&wwf/
vdrmaom olonf olwyg;a&SUrsufESmr&wwf/ cyfodrf;aomolwkdYumvtcsdefaphjcif;? tqifoifhjcif;&Sdonftwkdif; jzpfwwf
onfukdigjrif\/9;12 vlonfrdrdumvtcsdefukdrodwwf/ ab;jyK&mykdufuGeftkyfrdaomig;uJhokdY4if;? ausmhuGif;ausmhrdaomiSufuJhokdY4if;? vlom;wkdYonf
ab;jyK&m umvxJokdY trSwfwrJha&mufausmhrdwwfMu\/
9;13 aeatmufrSm igawGUjrif csD;rGrf;bG,faomynm[lrlum;?9;14 NrdKUom;enf;aomNrdKUi,fwNrdKU&Sd\/ BuD;aom&Sifbk&ifwyg;onfvm? xkdNrdKUjyifrSm BuD;pGmaomwyfwkdYukdwnf 0kdif;xm;\/-

577

9;15 xkdNrdKUaeaomqif;&Jom;ynm&Sdwa,mufonfrdrdynmtm;jzifh xkdNrdKUukdu,fwif\/ okdYaomfvnf;? xkdqif;&Jom;ukd tb,folrQ


ratmuf arh/9;16 xkdtcg igqkdonfum;? ynmonfcGeftm;xufom aumif;jrwf\/ okdYaomfvnf;? qif;&Jaomol\ynmukd rxDrJhjrifjyKwwfMu\/
ol\pum; ukdem;raxmifwwfMu/
9;17 tkyfpkd;aomolonfrkdufaomolwkdYwGif a<u;aMumfaomtoHukdem;axmifMuonfxuf? Nidrf0yf&m ynm&Sdajymaompum;ukd omem;
axmifwwfMu\/9;18 ynmonfppfvufeufxufomaumif;jrwf\/ 'kpkdufukdjyKaomolonfvnf;? aumif;aomtrItrsm;ukd zsufqD;wwf\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1

txHkorm;vkyfaomeHYomqDukd aoaom,ifaumifonf eHapouJhokdY? tenf;i,faom trkdufonf ynmESifh*kPftoa& xif&Sm;


aomolukd xkdtwljzpfapwwf\/10;2 ynm&Sdaomol\ESvkH;onf rdrdvufsmvuf&Sd\/ rkdufaomol\ESvkH;rlum;? rdrdvuf0Jvuf&Sd\/10;3 rkdufaomolonfvrf;oGm;pOfwGifyifowdvpf? igonfvlrkdufjzpf\[k cyfodrf;aomolwkdYtm; ajymwwf\/10;4 rif;onf oifhukdpdwfqkd;vQif? ukd,faeoifh&mt&yfrSra&TUESifh/ onf;cHjcif;onf BuD;aomtjypfukd ajzwwf\/
10;5 rif;rSm;,Gif;jcif;tm;jzifhjzpfwwfaom? aeatmufigjrif&aomtrIqkd;[lrlum;?10;6 rkdufaomolwkdYonf jrifhaomt&yf? olaX;wkdYonf edrfhaomt&yfxkdif&aomtrI?10;7 uRefwkdYonf jrif;ukdpD; rSL;rwfwkdYonf uRefuJhokdYajray:rSmajcjzifhoGm;&aomtrIukd igjrifavNyD/10;8 wGif;ukdwl;aomolonf xkdwGif;xJokdYusvdrfhrnf/ NcHukdzsufaomolonf a>rukdufjcif;ukd cH&vdrfhrnf/10;9 ausmufwkdYukda&TUaomolonf zdjcif;ukdcH&vdrfhrnf/ xif;ckwfaomolonfvnf; &Sevdrfhrnf/10;10 ykqdefwkH;aomtcg raoG;bJaevQifomtm;xkwf&rnf/ ynmonf trIatmif&aom tcGifhukday; aus;Zl;BuD;\/
10;11 a>ronfjyKpm;jcif;ukdrcH/ ukdufrdvQiftvr,form;aus;Zl;r&Sd/10;12 ynm&Sdaomol\pum;onf avsmufywf\/ rkdufaomol\EIwfrlum; olUukd,fukdrsKdwwf\/10;13 ol\pum;tponf rdkufjcif;? tqkH;onf tjypfjyKwwfaoml;jcif;jzpf\/10;14 rkdufaomolonfpum;rsm;wwf\/ okdYaomfvnf; jzpfvwHhaomt&mukd vlonfrajymEkdif&m/ vlaemuf tb,fokdYjzpfvwHhonfukd
tb,folajymEkdifoenf;/10;15 NrdKUokdYoGm;aomvrf;ukd rodaomoluJhokdY rkdufaomolonf BudK;pm;tm;xkwfaomfvnf;? olwyg;wkdYukdyifyef;apwwf\/
10;16 i,fom;tpkd;& rSL;rwfrsm;tcsdefrJheHeufapmapm pm;aomufwwfaomjynfonf tr*Fvm&Sd\/10;17 rif;om;tpkd;&? rSL;rwfwkdYonf vGefusL;pGmrpm;raomufbJ? tcsdefwefrStm;jznfhjcif;iSgom? pm;aomufwwfaomjynfonf
r*Fvm&Sd\/10;18 tvGefysif;&djcif;tm;jzifh tdrfonfaqG;ajrhwwf\/ vufESifhrjyKjyifbJaevQif tdrfrkd;,kdwwf\/10;19 aysmfarGUjcif;iSg yGJukdvkyfwwf\/ pyspf&nfonfvnf; &Tifvef;apwwf\/ aiGrlum;? t&m&mEkdifwwf\/10;20 &Sifbk&ifukdpdwfjzifhrQrusdefqJESifh/ vlBuD;ukdtdyfcef;xJrQrusdefqJESifh/ rkdCf;aumif;uif usifvnfaomiSufonf xkdtoHukd
aqmifoGm;vdrfhrnf/ ysHwwfaomtaumifonf xkdtrIukdabmfjyvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1
11;2
11;3

oif\tpmukda&ay:rSmypfcsavmh/ umvMumjrifhrS wzefawGUavOD;rnf/vlckepfa,mufru? &Spfa,mufwkdYtm;a0rQavmh/ ajray:rSmtb,ftrIa&mufrnfukd oifrod/rkC


d ;f wdrw
f o
Ydk nf rkC
d ;f a&ESijhf ynfah omtcg ajray:rSm&Gmwwf\/ opfyifonf awmifbufov
Ydk o
J nfjzpfap? ajrmufbufov
Ydk o
J nfjzpfap?
vJaomt&yf ae&mus\/11;4 avukdrSwfwwfaomolonf rsKd;aphukdrBuJ/ rkdCf;wdrfwkdYukd yrmPjyKwwfaomolonfvnf; pyg;ukdr&dyf&m/11;5 eH0dnmOfoGm;&mvrf;ukd4if;? ukd,f0efaqmifaomrdef;r0rf; tkd;wkdYonftb,fokdYwkd;yGg;onfukd4if; rodEkdifouJhokdY? tvkH;pkHwkdYukdzef
qif;awmfrlaombk&m;ocif\trIawmfwkdYukdrodEkdif/11;6 eHeuftcsdef rsKd;aphukdBuJavmh/ nOD;tcsdefvnf; rBuJbJraeESifh/ taMumif;rlum;? tb,ft&monf tusKd;&Sdrnfukd4if;? ESpfyg;
pvkH;wkdYonf tnDtrQtusKd;&Sdrnfukd4if; rodEkdif/
11;7 tu,fpifppftvif;onfcsKd\/ aea&mifjcnfukdjrif aysmfyg;p&m&Sd\/11;8 okdY&mwGif? vlonftoufwm&Snf tpOf&Tifvef;aomfvnf;? arSmifrkdufumvukdatmufarhygap/ xkdumvMumjrifhvdrfhrnf/
jzpfvwHhorQwkdYonf tewoufoufjzpfMu\/11;9 tcsif;vlysKd? toufysKdaomtcgaysmfarGUavmh/ toufysKdpOfumvwGif pdwf&Tifvef;jcif;&Sdavmh/ ukd,ftvkd&Sd&mvrf;ESifh? ukd,fOmPfjy
aomvrf;okdYvkdufavmh/ okdY&mwGif? xkdtrItvkH;pkHwkdYukd bk&m;ocifppfaMum? oifhukdtjypfay;awmfrlrnf[k atmufarhavmh/578

11;10 okdYjzpf? pdwfndK;i,fjcif;taMumif;ESifh? ukd,fqif;&Jjcif;taMumif;ukd y,f&Sm;avmh/ toufi,fjcif;t&mESifh t&G,fysKdjcif;t&monf


tewjzpf\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 igae rajymEdkif[kqkd&aomumvonfreD;? qkd;aomumvra&mufrSD? ,ck toufysKdpOftcgyif? oifhukdzefqif;awmfrlaom
t&Sifukdatmufarhavmh/12;2 aeESifhtvif;? vESifhMu,fwkdYonfuG,frkdCf;&GmNyD;rS? txyfxyf&Gmwwfaom umvra&mufrSDatmufarhavmh/12;3 xkdumv tdrfapmifhwkdYonf wkefvIyf? ckdifcHhaomolwdkYonf tm;avsmhMuvdrfhrnf/ qefBudwfaomolwkdYonf enf;aomaMumifh
&yfMuvdrfhrnf/- jywif;aygufjzifhMunfhaom olwdkYonf tvif;uG,fMuvdrhfrnf/12;4 BudwfoHavsmhaomtcg? vrf;em;rSmwHcg;&GufwkdYonf aphvsuf&Sdvdrfhrnf/ iSufoHukdMum;aomtcg? apmapmxvdrfhrnf/
oDcsif;onfrtaygif;wkdYonf toHao;Muvdrhfrnf/12;5 xkdumv jrifhaomt&mwkdYukdaMumufMuvdrfhrnf/ vrf;ab;awGUrnf[k xifMuvdrhfrnf/ AmwHyifyGifhvdrfhrnf/ usKdif;aumifonf
rdrd rdrdav;vdrhfrnf/ tvkdqEavsmhvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? vlonfxm0&ae&mokdYoGm;qJ&Sd? ikdjcif;onfwkdYonfvrf;wkdY
vSnfhvnfMu\/12;6 aiGBudK;jyKwfjcif;? a&Tzvm;uGJjcif;? prf;a&wGif;a&ykH;aygufjcif;? a&usif;em;rSm pufusKd;jcif; tjcif;t&mwkdYonf jzpfMuvdrhfrnf/12;7 xkdumv ajrrIefYonfae&if;ajrokdY4if;? 0dnmOfonft&ifay;awmfrlaom bk&m;ocifhxHokdY4if; jyefoGm;&vdrfhrnf/
12;8 tewoufouf? tvkH;pkHwkdYonf tewjzpfMuonf[k "ra'oemq&ma[m\/12;9 "ra'oemq&monf ynm&Sdonftwkdif;? y&dowfwkdYtm; ynmtwwfukdoGefoifavh&Sd\/ vkHYv0d&d,jyKvsuf rsm;pGmaom
okwHpum;wkdYukd &SmazGpD&if\/12;10 "ra'oemq&monf em;axmifbG,faompum;ukd&Sm? a&;xm;csufpum;onf ajzmifhrwfaompum;? ormpum;jzpf\/12;11 ynm&Sdaomol\pum;onf wkwfcRefESifh4if;? wyg;wnf;aomokd;xdef;BuD;tyfay;awmfrl? y&dowftkyfwkdY kdufxm;aom oHcRefESifh
4if;wl\/12;12 wzefwkH? ighom;? xkdokdYaompum;tm;jzifh qkH;rjcif;ukdcHavmh/ pmrsm;ukdpD&ifrukefEkdif/ pmukdBudK;pm;MunfhIjcif;trIonf?
ukd,fukdaESmifh&SufaomtrIjzpf\/
12;13 tcsKyftjcmpum;[lrlum;? bk&m;ocifukdaMumuf&GHU? ynwfawmfwkdYukdapmifha&Smufavmh/ a&GUum;? vlESifhqkdifaomtrIt&mt
vkH;pkHwkdYukd csKyfjcmownf;/12;14 taMumif;rlum;? bk&m;ocifonf cyfodrf;aom0Sufxm;jcif;rSp? tvkH;pkHaomtrI? aumif;raumif;&SdorQwkdYukdppfaMum? w&m;
ojzifh pD&ifawmfrlvwHhownf;/
a&Smvrkefrif;BuD; pD&ifa&;xm;aoma'oemusrf;NyD;\/

579

a&SmvrkefoDcsif;/

The Song Of Solomon.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8

580

a&SmvrkefoDcsif;/

The Song Of Solomon.


tcef;BuD; ( 1 )
1;1
oDcsif;wumwkdYwGif txG#fjzpfaom a&SmvrkefoDcsif;/
1;2 ocifEIwfqufaomerf;jcif;jzifh uRefrukderf;ygap/ ukd,fawmf\arwmonf pyspf&nfxufomaumif;yg\/1;3 ukd,fawmfarT;BudKifaomeHYomqDuJhokdY? emrawmfonfoGef;avmif;aom eHYomqDjzpfyg\/ xkdaMumifhowkdYorD;unmwkdYonf
ukd,fawmfukd cspfMuyg\/1;4 uRefrukd aoG;aqmifawmfrlyg/ uRefrwkdYonf aemufawmfokdYajy;vkdufMuygrnf/ t&Sifrif;BuD;onf tdrfawmftwGif;cef;xJokdY
uRefrukdaqmif cJhawmfrlNyD/ uRefrwkdYonf ukd,fawmfaMumifh 0rf;ajrmuf&Tifvef;Murnf/ arwmawmfukd pyspf&nfxufom csD;rGrf;
Murnf/ owkdYorD;unmwkdY onfukd,fawmfukdrSefuefpGmcspfMuyg\/
1;5 tkda,k&SvifNrdKUorD;wkdY? igonfau'wJuJhokdY rnf;aomtqif;&Sdaomfvnf;? a&Smvrkefrif;\ukvm;umuJhokdY wifhw,fao;\/1;6 igonfaeylukdcH rnf;aomtqif;&SdaomaMumifh? ighukdrMunfhIMuygESifh/ ighrdcif\om;orD;wkdYonf ighukdremvkdaompdwf&Sd? pyspf
O,smOfwkdYukd apmihfapMu\/ ukd,fO,smOfukdrapmifh&yg/
1;7 uRefrESpfoufESpfvkd&mt&Sif? ukd,fawmfonf okd;rsm;ukdtb,frSm xdef;awmfrlonfukd4if;? rGef;wnfhtcsdef tb,frSm t&dyfckd
apawmfrlonfukd4if; jyawmfrlyg/ uRefronf tjcm;wyg;aomokd;xdef;aemufokdY tb,faMumifhvrf;vGJ vkduf&ygtHhenf;/
1;8 rdef;rwumwkdYxuf tqif;vSaomtpfr? oifonfrodvQif? okd;rsm;ajc&mokdYvkdufoGm;? okd;xdef;wJrsm;tem;rSm oif\okd;oi,f
wkdYukd auR;arG;ygavmh/
1;9 igcspfaomESr? oifhukdzma&mrif;&xm;uaom jrif;ESifhigykHjyrnf/1;10 oif\yg;oG,f rkwfykwD;wefqmqifvsuf? vnfyif;ykvJtoG,foG,fqGJvsuf? oifonfwifhw,fvS\/1;11 aiGESifhtajymufcs,faom a&TykwD;toG,foG,fukdvnf; vkyfay;OD;rnf/
1;12 t&Sifrif;BuD;onf pm;yGJawmfem;rSmxkdifaepOf? igxkHaomem'kqDarT;teYHonf wysHUysHUwvIdifvdIifjzpfav\/1;13 igcspf&mocifonf igrk&efeHYomykHjzpf? igh&iftkHMum;rSmwnOfhvkH;tdyf&rnf/1;14 igcspf&mocifonf ta*F'dO,smOfrSjzpfaom [eFmcuf&Gufpnf;uJhokdYjzpfyg\/
1;15 igcspfaomESr? oifonftqif;vSay\/ tvGefvSay\/ csKd;rsufpdESifhjynfhpkH\/
1;16 igcspf&mocifonf tqif;vS? cspfbG,faomvuPmESifhjynfhpkHawmfrl\/ igwkdYtdyf&mcif;onf pdrf;aomtqif;&Sd\/1;17 igwkdYAdrmefwkdifwkdYonftm&Zfyif? trkd;onfxif;l;yifjzifhNyD;ownf;/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3

uRefronf &Smkeft&yfESif;qDyGifh? uGif;jyifaygufaomESif;yGifhrQomjzpfyg\/


ql;awmxJrSmESif;yGifhxifouJhokdY? igcspfaomowkdYorD;onf vlrsKd;orD;pkxJrSmxifay\/
awmyifpkxJrSma&SmufcsKdyifuJhokdY igcspf&mocifonfvlrsKd;om;pkxJrSmjzpfawmfrl\/ igonfol\t&dyf0,faysmfarGUaexkdif? NrdefpGmaom
toD;ukdpm;&\/2;4 yGJcH&mtdrfokdY ighukdaqmifoGm;? arwmawmftvHukd ightay:rSmrkd;awmfrlNyD/2;5 igonf cspfjcif;tm;jzifh Muifemonfjzpf? ighukdpyspfoD;ysOfESifhtm;jznfhMuyg/ a&SmufcsKdoD;ukdauR; oufomapMuyg/2;6 ocif\vuf0Jvufonf ighacgif;ukdaxmufrvsuf? vusfmvufonfighukdbufvsuf aeawmfrlygap/
2;7
a,k&SvifNrdKUorD;wkdY? igcspfaomowkdYorD;onf tvkdvkdrEkd;rSDwkdifatmif? rvIyfrEId;rnf taMumif;? awmusifvnfaom orif'&,f
rsm;ukdwkdifwnf oifwkdYukdigrSmxm;\/
2;8 igcspf&mocif\ pum;oHay/ Munfhyg/ awmifBuD;awmifi,fwkdYukd ckefausmfvsuf<uvm\/2;9
igcspf&mocifonf orif'&,foi,fESifhwl\/ Munfhyg/ tkwfkd;jyifrSm&yfawmfrl\/ jywif;ayguf0wGifMunfhvsuf? jywif;&GufMum;rSm
ukd,fukdjyvsufaeawmfrl\/2;10 igcspf&mocifonf ac:ajymonfum;? igcspfaomESr? ig\rdef;rvS? xvmcJhyg/2;11 aqmif;umvvGefNyD/ rkdCf;vnf;MunfvifNyD/2;12 ajrBuD;ay:rSmyef;rsm;yGifhMuNyD/ iSufwkdYjrnfwGefcsdefvnf;a&mufavNyD/ igwkdYajrcsKd;iSufwGefoHukdvnf;Mum;&\/2;13 oabFmozef;yifonf pdrf;aomtoD;ukdrSnfhap\/ pyspfEG,fyifvnf;yGifhvsuf arT;BudKif\/ igcspfaomESr? ig\rdef;rvS? xvmcJhyg/2;14 awmifay:ckdvIH&mausmufMum;wGif&Sdaomig\csKd;iSuf? oif\rsufESmukdjrifyg&ap/ oif\pum;oHukdMum;yg&ap/ oif\pum;oH
onfcsKd\/ oif\rsufESmvnf;vS\/581

2;15 pyspfEG,fyifwkdYukd zsufvwHhaomajracG;rsm;ESifh ajracG;uav;rsm;ukd igwkdYbkdYbrf;Muavmh/ igwkdYpyspfEG,fyifwkdYonf tyGifhyGifhvsuf


&SdMu\/
2;16 igcspf&mocifukd igqkdifay\/ ighukdvnf;ocifqkdifay\/ ESif;awm usufpm;awmfrl\/2;17 rkdCf;raomuf? arSmifrkduft&dyfrajy;rSD? igcspf&mocif? aAomawmifay:rSm orif'&,foi,fuJhokdY wzefjyKawmfrlyg/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4

igh0dnmOfcspfaomolukd nOfhtcgtdyf&may:rSmig&Sm\/ &Smaomfvnf;rawGU/igxrnf/ NrdKUvrf;wkdYwGifvnfrnf/ igh0dnmOfcspfaomolukd vrf;rwkdYwGif&Smrnf[kqkdvsuf &Smaomfvnf;rawGU/NrdKUukdvnfaomuif;apmifhwkdYonf ighukdawGUMuaomf? igh0dnmOfcspfaomolukd jrifMuoavm[k igar;\/olwkdYrS tenf;i,fvGefjyefvQif? igh0dnmOfcspfaomolukdawGU\/ igonfolUukdrvTwf/ tNrJukdif ighukdbGm;jrifaomrdcif\tdrf
tdyf&mtcef;xJokdY aqmifcJh\/
3;5
a,k&SvifNrdKUorD;wkdY? igcspfaomowkdYorD;onf tvkdvkdrEkd;rSDwkdifatmif? rvIyfrEId;rnftaMumif;? awmusifvnfaom orif'&,f
rsm;ukd wkdifwnf? oifwkdYukdigrSmxm;\/
3;6 rk&ef? avmAeftp&Sdaom ukefonfa&mif;wwfaomeHYomrIefYrsKd;ukdrD;IdU? xaomrD;ckd;wkdif o@mef&Sdvsuf? awmxJuvmaom
xkdolum;? tb,foljzpfygvdrhfrnfenf;;/ a&Smvrkefrif;\ ,mOfysHawmfukdMunfhMuavmh/ ol&Jajcmufusdyf? oa&vtrsKd;om;ol&J
ta>ct&H&SdMu\/3;7 xkdoltaygif;wkdYonf xm;ukdifvsuf? ppfrIppfa&; avhusufaomoljzpfMu\/3;8
nOfhtcg pkd;&drfp&m&SdaomaMumifh? vlwkdif;rdrdaygif rdrdxm;ukdajrmifxm;vsuf&Sd\/3;9 avAEkefopfom;jzifh a&Smvrkefrif;BuD; vkyfawmfrlaom,mOfysHawmfjzpf\/3;10 uGef;pifwkdifwkdYukdaiGjzifh4if;? atmufykdif;ukda&Tjzifh4if;? xkdif&efzkHukdeDarmif;aomurvmjzifh4if; NyD;apawmfrl\/ twGif;ukdrlum;?
a,k&SvifNrdKU orD;wkdYonf arwmESifhcs,fvS,fMuNyD/
3;11 ZdtkefowkdYorD;wkdY? vufxyfr*FvmaqmifaomaeY? ESvkH;awmf&Tifvef;aomaeY r,fawmfwifaomOD;&pfo&zlukd aqmif;awmfrlaom
a&Smvrkefrif;BuD;ukd oGm;zl;jrifMuavmh/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

oifonf tqif;vSay\/ igcspfaomESr? tvGefvSay\/ AsmygqHMum;rSm csKd;rsufpdESifhjynfhpkH\/ qHyifonfvnf; *dv'fawmifay:rSqif;


vmaomqdwfpkuJhokdYjzpf\/4;2 oif\oGm;wkdYonfvnf; tarG;nyf? a&csKd;&mrSwufvmaom okd;pkuJhokdYjzpfMu\/ waumifrQravsmh/ trTmombGm;wwfMu\/4;3
EIwfcrf;onfvnf; eDawG;aomBudK;ESifhwl\/ pum;oHvnf;om,may\/ em;yef;qHMum;rSm yg;wkdYonf ovJoD;&SufESifhwlMu\/4;4 vnfyif;onfvnf;? ol&JwkdYomokH;aqmifwwfaom'kdif;vTm;waxmifqGJxm;aomvufeufpkH b@mwkdufwnf;[laom 'g0d'frif;\
&JwkdufESifhwl\/4;5 &ifom;ESpfbufwkdYonf ESif;awmusufpm;aom '&,foi,ftrTmESifhwlMu\/4;6 rkdCf;raomuf? arSmifrkduft&dyfrajy;rSD? igonfrk&efawmifESifh avmAefukef;okdYoGm;rnf/4;7 igcspfaomESr? oifonftjypfwpkHwckrQr&Sd/ wukd,fvkH;vSay\/
4;8
igESifhtwl avAEkefawmifu vmygty,f/ igESifhtwlavAEkefawmifu vmyg/ tmreawmifxdyf? &Sed&awmif? a[&rkefawmifxdyf?
jcaoFhwGif;rsm;? usm;opfae&m awmifrsm;tay:uMunfhIyg/4;9 ighESr? ighcifyGef;? oifonf ighESvkH;ukdvk,lNyD oif\rsufpdwMunfh? vnfyif;wvSnfhjzifh ighESvkH;ukdvk,lNyD/4;10 ighESr? ighcifyGef;? oif\arwmonf tvGefcsKday\/ oif\arwmonf pyspf&nfxuf txl;ojzifhaumif;ay\/ oif;xkHaomeHYomqDonf
eHYom rsKd;wumwkdYxuf txl;ojzifharT;BudKifay\/
4;11 ighcifyGef;? oif\EIwfcrf;onf ysm;vykdYuJhoYkd,kdwwf\/ vQmatmufrSmEkdYESifhysm;&nf&Sd\/ t0wfwefqmonfvnf; avAEkeftarT;
tBudKifuJhokdY arT;BudKifvsuf&Sd\/4;12 ighESr? ighcifyGef;onf 0if;umaomO,smOf? ydwfxm;aoma&uef? wHqdyfcwfaom a&wGif;jzpfay\/4;13 oif\ysKd;yifwkdYum;? csKdaomtoD;ukdoD;wufaom ovJawm? em'kyifESifha&maom [eFmawm?4;14 em'kyif? uk&ukryif? BuHyif? opfBuHykd;yif? avmAefyifrsKd;? rk&efyif? tausmfyif? tjrwfqkH;aomeHYomyifrsKd;ygMu\/4;15 O,smOfrsm;ukd a&avmif;p&ma&uef? prf;a&wGif;? avAEkefawmifu pD;xGufaomjrpfa&vnf;ygownf;/
4;16 ajrmufav? Ekd;yg/ awmifav? vmyg/ ighO,smOftay:okdYvmMuyg/ arT;BudKifaomteHYonf ysHUvIdifygap/ igcspf&mocifonf
O,smOfawmfokdY0if? csKdaomtoD;ukdpm;awmfrlygap/

582

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16

ighESr? ighcifyGef;? ighO,smOfxJokdYig0ifvmNyD/ ighrk&efESifheHYomrsKd;ukdcH,lNyD/ ighysm;&nfESifh ysm;vykdYukdpm;&NyD/ ighEkdYESifhpyspf&nfukdaomuf


&NyD/ ightaqGwkdY? pm;Muavmh/ ighrdwfaqGwkdY? aomufMu/ 0pGmaomufMuavmh/
igonf tdyfaysmfpOf? ESvkH;Ekd;vsuf&Sd\/ igcspf&mocif\pum;oHay/ ighESr? igcspfaomtrd? ighcsKd;? ig\pkHvifol? igtm;zGifhyg/
ighacgif;onfESif;ESifh4if;? ighqHyifonf nOfhuswwfaom ESif;pufrsm;ESifh4if; pkdNyD[kqkdvsuf? acgufaeawmfrl\/uRefronf t0wfukdcRwfygNyD/ tb,faMumifh0wfjyef&rnfenf;/ ajcukdvnf;aq;ygNyD/ wzefnpfatmiftb,faMumifhjyK&ygrnf
enf;/igcspf&mocifonf vufawmfukdwHcg;ayguftxJokdY oGif;awmfrlonfjzpf? olUukdcspfoem;aompdwftm;BuD;ojzifh?igcspf&mociftm;wHcg;ukdzGifhtHhaomiSgxaomtcg? ighvufrSrk&efqD? ighvufacsmif;wkdYrS yuwdrk&efqDonf wHcg;usifwkdifay:rSm
pufpufusav \/igcspf&mociftm; igzGifhonf&Sdaomf? igcspf&mocifonf xGufoGm;ESifhNyD/ pum;oHawmfukd aphaphem;axmifvsuf? ocifukd
ig&Smaomfvnf;rawGU/ ac:aomfvnf; xl;awmfrrl/NrdKUwGifvnfaom uif;apmifhwkdYonf ighukdawGUaomf? emusifpGmkdufMu\/ NrdKUkd;apmifhwkdYonf ighrsufESmzkH;ukdvk,lMu\/tkda,k&SvifNrdKUorD;wkdY? oifwkdYonfigcspf&mocifukdawGUvQif? olUukdigcspf emaeaMumif;ukd Mum;ajymMuyg[k? igrSmxm;
awmif;yefyg\/
rdef;rwumwkdYxuf tqif;vSaomtpfr? oifcspf&mocifonf tjcm;wyg;aom cspf&mocifxuf tb,fokdYomoenf;/ tuREkfyf
wkdYukd xkdokdY rSmxm;awmif;yef&rnftaMumif;? oifcspf&mocifonf tjcm;wyg;aomcspf&mocifxuf tb,fokdYomoenf;/
igcspf&mocifonf jzLaomtqif;? eDaomtqif;ESifhjynfhpkH? vlwaomif;wkdYwGif txG#ftjrwfjzpfawmfrl\/OD;acgif;awmfonf a&TpifESifhwl\/ qHyifawmfonfxlxyf? usD;t tqif;uJhokdYeuf\/rsufpdawmfwkdYonf EkdYcsKd;vsuf jrpfa&ay:rSm ykHYykHY<u<u0yfaomcsKd;ESifhwlMu\/yg;awmfwkdYonf eHYomawm? arT;BudKifaomyef;awmuJhokdY4if;? EIwfcrf;awmfwkdYonf yuwdrk&efqD,kdaom ESif;yGifhuJhokdY4if;jzpfMu\/vufawmfwkdYonf rsuf&GJpDaomvufpGyfuJhokdY4if;? ukd,fawmfonf eDvmausmufjzifhpDcs,faom qifpG,fjzLuJhokdY4if;jzpf\/ajcaxmufawmfwkdYonf a&Tpifbdeyfay:wnfaom ausmufjzLwkdifESifhwlMu\/ rsufESmawmfonf avAEkefawmifuJhokdYjzpf?
tm&ZfyifuJhokdY xl;jrwfay\/EIwfawmfonf tvGefcsKday\/ wudk,fvkH;cspfbG,faom*kPfawmftaygif;wkdYESifhjynfhpkHawmfrl\/ a,k&SvifNrdKUorD;wkdY? olonf
igcspf&m ocif? ighrdwfaqGjzpfawmfrlownf;/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1

rdef;rwumwkdYxuftqif;vSaomtpfr? oifcspf&mocifonf tb,ft&yfokdY <uawmfrloenf;/ tuREkfyfwkdYonf oifESifhtwl


olUukd&Sm &rnftaMumif;? oifcspf&mocifonf tb,ft&yfokdYvTJoGm;awmfrlonfukd ajymyg/
6;2 igcspf&mocifonf O,smOfawmfopfoD;ukdpm;? ESif;yGifhukdqGwf,lrnf[k? O,smOfawmfwGif eHYomawmokdY qif;oGm;awmfrl\/6;3 igcspf&mocifonf ighukdqkdifawmfrl\/ igonfvnf; ocifukdqkdifay\/ ESif;awmusufpm;awmfrl\/
6;4 igcspfaomESr? oifonf wd&ZNrdKUuJhokdYvS\/ a,k&SvifNrdKUuJhokdYwifhw,f\/ ppfrsufESmuJhokdY aMumufrufbG,fjzpf\/6;5 oif\rsufpdwkdYukd igrSvTJyg/ olwkdYonf ighukdatmifNyD/ oif\qHyifonfvnf;? *dv'fawmifay:rSqif;vmaom qdwfpkuJhokdYjzpf\/6;6 oif\oGm;wkdYonfvnf;? a&csKd;&mrS wufvmaomokd;pkuJhokdYjzpfMu\/ waumifrQravsmh? trTmombGm;wwfMu\/6;7 em;yef;qHMum;rSm yg;wkdYonf ovJoD;&SufESifhwlMu\/6;8 rdzk&m;ajcmufusdyf? armif;rrdH&Spfusdyf? tysKdawmftwkdif;rod &SdMu\/6;9
ighcsKd;? ig\pkHvifolonf igwyg;wnf;&Sd\/ bGm;jrifaomrdcif tcspfqkH;aomorD;jzpf\/ vlrsKd;orD;wkdYonf olUukdjrif aumif;BuD;
ay;Mu\/ rdz&m;rsm;ESifharmif;rrdHrsm;wkdYonf csD;rGrf;Mu\/
6;10 vuJhokdYwifhw,fvsuf? aeuJhokdYxGef;vif;vsuf? ppfrsufESmuJhokdY aMumufrufbG,f jzpfvsuf? eHeufuJhokdYarQmfIaomowkdYorD;um;?
tb,folenf;/
6;11 csKdifhxJrSmopfoD;rsm;ukdMunfhI? pyspfEG,fyifoefonf roefonfukd4if;? ovJyifyGihfonf ryGifhonfukd4if;odjcif;iSg? igjyKpkaom
O,smOfokdY igqif;oGm;\/6;12 owdr&rSD igh0dnmOfonf trde'dyf&xm;ukd pD;ouJhokdYjzpf\/
6;13 tkdIvrdwf? jyefvmyg/ jyefvmyg/ tuREkfyfwkdYonf oifhukdIjrif&rnftaMumif;? jyefvmyg/ jyefvmyg/ Ivrdwf tb,fokdYaomt&mukd
awGUjrifMuvdrfhrnfenf;/ ppfwyfESpfwyfuJhokdY awGUjrifMuygrnf/

583

tcef;BuD; ( 7 )
7;1

tkdrif;orD;? ajceif;pD;vsuf? oif\ajcwkdYonf tvGefwifhw,fyg\/ oif\cg;qpfwkdYonf vdrmaomoljyKjyifaomausmufaumif;&


wem uJhokdYjzpfMuyg\/7;2 oif\cg;onft&nfESifhjynfhaom zvm;vkH;jzpfyg\/ 0rf;onfvnf;ESif;yef;pDcs,faom pyg;ykHjzpfyg\/7;3 oif\&ifom;ESpfbufwkdYonf '&,foi,ftrTmESifhwlMuyg\/7;4 vnfyif;onfqifpG,f&JwkdufuJhokdY4if;? rsufpdwkdYonfa[&SbkefNrdKU? Amo&AdrfwHcg;em;rSm &Sdaoma&uefuJhokdY4if;? ESmacgif;onf
'rmoufNrdKUokdY rsufESmjyKaom avAEkef&JwkdufuJhokdY4if; jzpfyg\/7;5 oif\OD;acgif;onf u&arvawmifESifhwl? qHyifonfvnf; eDarmif;aomwefqmqifyg\/ rif;BuD;onf uspfaomqHyifESifh
aESmifzGJUvsuf&Sdawmfrl\/
7;6 igcspfaomESr? igaysmfarGUbkdY&moifonf tvGefvSay\/ tvGefcspfbG,faom vuPmESifhjynfhpkHay\/7;7 oif\t&yfonf pGefyvGHyifuJhokdYjzpf? oif\&ifom;wkdYvnf; pGefyvGHoD;>ywfESifhwlMu\/7;8 pGefyvGHyifukdigwufrnf? tukdif;tcufwkdYukdukdifrnf[kigqkdaomf? wzefoif\&ifom;wkdYonf pyspfoD;>ywfuJhokdY4if;? oifSLaom
toufteHYonf a&SmufcsKdoD;teYHuJhokdY4if;?7;9 oif\EIwfonfvnf; taumif;qkH;aom pyspf&nfuJhokdY4if;jzpf\/ xkdpyspf&nfonf igcspf&mociftbkdYajzmifhpGmpD;wwfyg\/
tdyfaysmfaomolwkdY\ EIwfcrf;okdY trSwfwrJha&mufwwfyg\/7;10 igcspf&mocifonf ighukdqkdifawmfrl\/ ightvkdokdYvnf;vkdufawmfrlwwf\/
7;11 <uvmawmfrlyg? igcspf&mocif/ <uvmawmfrlyg/ awmt&yfokdYxGufoGm; &GmwkdYnOfhukdvGefapMuukeftHh/7;12 eHeufapmapmx pyspfO,smOfokdYoGm;MuukeftHh/ pyspfEG,fyifoefonfroefonfukd4if;? tyGifhrsm;onfrrsm;onfukd4if;? ovJyif
yGifhonfryGifhonfukd4if; MunfhIMuukeftHh/ xkdt&yf uRefr\arwmukdukd,fawmftyfay;ygrnf/7;13 tEkaq;yifwkdYonf arT;BudKifMuyg\/ igwkdYwHcg;em;rSmcsKdaomtoD;rsKd; topfta[mif;wkdYukd ukd,fawmfbkdYuRefrokdxm;ygNyD?
igcspf&mocif/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1

udk,fawmfonf uRefr\rdcifEkdYukdpkdYaomarmif&if;uJhokdY jzpfapcsifyg\/ okdYjzpfvQif? uRefronf jyifrSmawGUerf;ygvdrfhrnf/ olwyg;


ruJh&JU&/8;2 ukd,fawmfukd vufqGJ? rdcif\tdyfcef;xJokdYaqmifoGm;ygvdrfhrnf/ olonfvnf; uRefrukdoGefoifojzifh? uRefronfaq;a&maom
pyspf&nfESifhuRefrovJ&nfukd ukd,fawmftm;aomufawmfrlygaprnf/8;3
ocif\vuf0Jvufonf ighacgif;ukdaxmufrvsuf? vusfmvufonf ighukdbufvsuf aeawmfrlygap/
8;4
a,k&SvifNrdKUorD;wkdY? igcspfaomowkdYorD;onf tvkdvkdrEkd;rSDwkdifatmif? rvIyfrEId;rnftaMumif;? awmusifvnfaom orif'&,f
rsm;ukd wkdifwnfoifwkdYukd igrSmxm;\/
8;5
rdrdcspf&mocif ajrmifawmxJuvmaom xkdolum;? tb,foljzpfygvdrfhrnfenf;/ igonfa&SmufcsKdyifatmufrSm oifhudkEId;aqmfcJhNyD/
xkdt&yfoif\rdcifonf oifhukday;pm;cJhNyD/ xkdt&yfoifhukdbGm;jrifaomolonf oifhukday;pm;cJhNyD/
8;6 uRefrukdukd,fawmf\ESvkH;ay:rSm wHqdyfcwfawmfrlyg/ vufkH;awmfay:rSm wHqdyfcwfawmfrlyg/ taMumif;rlum;? arwmonf
aojcif;ESifhtrQ wefckd;BuD;yg\/ cifyGef;ukdr,kHaom pdwfoabmonf r&PmEkdifiHESifhtrQcufxefyg\/ ol\t&Sdefonf rD;t&Sdef?
vQyfppft&Sdefjzpfyg\/
8;7 okdY&mwGif? a&rsm;wkdYonf arwmukdrowfEkdif/ jrpfa&wkdYonf rvTrf;rkd;Ekdif/ vlonf rdrdtdrf&SdorQaom ypnf;OpmwkdYukdarwmbkdY
ay;csifaomfvnf;? tvGefw&m rxDrJhjrifjyKjcif;ukdcH&vdrfhrnf/
8;8 igwkdYnDri,fwa,muf&Sd\/ olonf om;jrwfray:ao;/ xkdnDrukdawmif;aomtcg? olUtbkdYtb,fokdYjyK&ygrnfenf;/
8;9 olonf NrdKUkd;jzpfvQif? olUtay:rSm aiGjytkd;ukdaqmufrnf/ wHcg;jzpfvQif tm&ZfysOfjym;jzifhckdifcHhaprnf/
8;10 igonfNrdKUkd;jzpf\/ ighom;jrwfwkdYonfjytkd;uJhokdYjzpfMu\/ okdYjzpf? a&SUawmfrsufESm&aomaus;Zl;&Sd\/
8;11 Amv[mrkefjynf a&Smvrkefrif;\pyspfO,smOfawmfwql&Sd\/ O,smOfapmifhwkdYiSg;ojzifh olwkdYonftoD;ukdpm;&onftwGuf
aiGwaxmifpD quf&Mu\/8;12 igykdifaompyspfO,smOfonf igha&SUrSm&Sd\/ tkda&Smvrkef? aiGwaxmifukd ukd,fawmftm;quf toD;ukdapmifhaomolwkdYonf
ESpf&mukd,l&Mu\/
8;13 O,smOfwkdYaeaomol?oif\pum;oHukdoif\taygif;tabmfwkdYonf em;axmifwwfMu\/ igonfvnf;Mum;yg&ap/
8;14 tvsiftjref<uvmawmfrlyg? igcspf&mocif/ eHYomawmifay:rSm orif'&,foi,fuJhokdY jyKawmfrlyg/
a&Smvrkefrif;BuD;onf c&pfawmfESifhtoif;awmf\arwmukdtaMumif;jyK
pD&ifa&;xm;aomoDcsif;pmNyD;\/

584

a[&Sm,tem*wdusrf;

The Book Of The Prophet Isaiah

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

16 17 18 19 20
26 27 28 29

30


31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
41

42 43 44

45

46

47 48 49 50


51 52 53 54 55 56 57 58 59 60
61

62 63 64

65

585

66

a[&Sm,tem*wdusrf;

The Book Of The Prophet Isaiah


tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11
1;12
1;13
1;14
1;15
1;16
1;17
1;18
1;19
1;20
1;21
1;22
1;23
1;24
1;25

,k'&Sifbk&ifMoZdrif;? a,moHrif;? tmcwfrif;? a[Zudrif;wkdYvufxuf? tmrkwf\om;a[&Sm,onf a,k&SvifNrdKUrSp?


,k'jynfESifh qkdifaomAsm'dwfawmf ukdcH&onfrSm?xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfjzpf? tkdaumif;uif? Mum;avmh/ tkdajrBuD;? em;axmifavmh/ rdefYawmfrlcsuf[lrlum;? igauR;arG;
jyKpkaomom;orD;wkdY onf ighukdykefuefMuNyD/EGm;aomfvnf; rdrdt&Sifukdod\/ jrnf;aomfvnf; rdrdocif\jrnf;aZmif;ukdod\/ oa&vtrsKd;om;wkdYrlum;? ighukdrodMu/ ig\
vlrsKd;rlum;? rqifjcifwwfygwum;/
qkd;,kwfaomtrsKd;? 'kpkduf0efukdxrf;&Gufaomvlpk? rw&m;ojzifhjyKaomtET,f? azmufjyefaomom;orD;ygwum;/ xm0&bk&m;ukd
pGefYMuNyD/ oa&vtrsKd;\oefY&Sif;aombk&m;ukd rkdraojyKy,fMuNyD/ ausmckdif;cGgoGm;MuNyD/olwkdYukdtb,fokdY'Pfay;&OD;rnfenf;/ tb,fokdYxyfqkH;r&OD;rnfenf;/ OD;acgif;onf temoufouf&Sd\/ ESvkH;onfvnf;
cGeftm;tvQif; r&Sd/ajcb0g;rSonfOD;acgif;wkdifatmifusef;rmjcif;r&Sd/ pkwf&Saomtem? xdcdkufa&mifaomtem? &d,GJaomtemoufouf&Sd\/ xkdtem
rsm;ukd rESdyfre,f&/ t0wfESifhrpnf;&/ ba,mif;qDESifhrajymhap&ao;/oifwkdYjynfonfvlqdwfnHvsuf&Sd\/ oifwkdYNrdKUrsm;ukdrD;avmifNyD/ oifwkdYajrukdvnf; wuRef;wEkdifiHom;wkdYonf oifwkdYrsufarSmuf
pm;Mu\/ &efolzsufNyD;ouJhokdY? vlqdwfnHvsuf&Sd\/ZdtkefowkdYorD;onfvnf;? pyspfO,smOfwJuJhokdY4if;? ocGg;awmif,m vifhpifuJhokdY4if;? &efol0kdif;aomNrdKUuJhokdY4if;usef&pfav\/aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf igwkdYtenf;i,frQ <uif;apawmfrrlvQif? igwkdYonfaom'kHNrdKUuJhokdYjzpf a*garm&NrdKUESifh
wlMuNyD/
aom'kHNrdKUukd tpkd;&aomrif;wkdY? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfukdMum;Muavmh/ a*garm&NrdKUom;wkdY? igwkdYbk&m;ocif\w&m;awmfukd
em;axmif Muavmh/xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYylaZmfaom,Zftrsm;ukdigonftb,fokdYqkdifoenf;/ rD;dIUylaZmfaomokd;aumif? qlNzdK;
atmifauR;aomwd&pmefwkdY\ qDOESifhig0NyD/ EGm;ESifhokd;oi,f? qdwfwkdY\taoG;ukdigrESpfouf/oifwkdYonfigha&SUrSmrsufESmjyjcif;iSgvmMuaomtcg? ighwefwkdif;awmfukdausmfeif;aom oifwkdYxkdokdYaom0wfukdtb,folawmif;o
enf;/tcsnf;ESD;aomylaZmfoumukd aemufwzefraqmifcJhMuESifh/ oifwkdYrD;dIUaomeHYomaygif;ukdig&GH&Sm\/ vqef;aeY? OykofaeY? y&dowf
pnf;a0;aom aeYukdvnf;&GH&Sm\/ t"rtrIESifha&maESmaom "rpnf;a0;jcif;wkdYukdonf;rcHEkdif/igh0dnmOfonf oifwkdYvqef;aeYrsm;ESifh? oifwkdYyGJrsm;ukdrkef;\/ ighukdaESmifh&Sufp&mjzpf\/ onf;cHjcif;tm;jzifhigyifyef;\/oifwkdYonfvuf0g;wkdYukd jzefYMuaomtcg? igonfrsufpdukdvTJrnf/ rsm;pGmaomyXemukdjyKMuaomtcg? igonfem;raxmif/ oifwkdY
vufwkdYonftaoG;ESifhjynfhMu\/ukd,fukdukd,f aq;aMumMuavmh/ ukd,fukdukd,fpifMu,fapMuavmh/ oifwkdY'kpkdufrsm;ukd ighrsufarSmufrSy,f&Sm;Muavmh/ raumif;
aomtusifhukdjzwfMuavmh/aumif;aomtusifhukd usifhtHhaomiSgoifMuavmh/ w&m;ojzifhjyKjcif;iSg&SmBuHMuavmh/ aumufaomt&mukd ajzmifhapMuavmh/
rdbr&Sdaomol wkdYtbkdY w&m;ojzifhpD&ifMuavmh/ rkwfqkd;rwkdY\trIukdapmifhMuavmh/
xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? vmMu/ w&m;pD&ifMuukeftHh/ oifwkdYtjypfonfeDaomtqif;&Sdaomfvnf;? rkdCf;yGifhuJhokdYjzLvdrfhrnf/
uwDyg eDESifhtrQeDaomfvnf;? okd;arG;uJhokdYjzpfvdrfhrnf/oifwkdYonf MunfndKem;axmifvQif? ajrtoD;tESHukdpm;&Muvdrfhrnf/okdYr[kwf? jiif;qefykefuefvQif xm;vufeufjzifhqkH;&Muvdrfhrnf[k? xm0&bk&m;\EIwfawmfxGuf trdefYawmf&Sd\/
opm&SdaomNrdKUonf tb,fokdYarsmufrxm;jyefoenf;/ txufuajzmifhrwfpGmpD&ifjcif;ESifhjynfh\/ w&m;onfol\txJrSm ae&mus
\/ ,ckrlum;? vltoufukdowfaomolwkdYonf ae&musMu\/oif\aiGonfvnf;acsmfjzpfavNyD/ oif\pyspf&nfonfa&ESifha&mvsuf&Sd\/oif\rif;wkdYonf ykefuefMuNyD/ olckd;vufcHjzpfMuNyD/ xkdrif;taygif;wkdYonf vufaqmifukdtvkd&SdMu\/ wHpkd;ukdpm;Mu\/ rdb
r&SdaomolwdkYtbkdYw&m;rpD&ifMu/ rkwfqkd;rtrIukdem;raxmifMu/
xkdaMumifh? oa&vtrsKd; wefckd;BuD;aombk&m;? aumif;uifAkdvfajcocif t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tJ? ighwbuf
aeaomolwkdYukd y,f&Sm;NyD;rS igcsif&Jajyrnf/ ukd,ftbkdYukdapmifh igh&efolwkdYukdtjypfESifhtavsmufpD&ifrnf/oifhukdvnf; igukdif,lNyD;vQif? acsmfESifh&Sif;&Sif;uif;pifap oif\aMu;jzL&SdorQukdvnf;y,f&Sm;rnf/586

1;26 oif\w&m;olBuD;wkdYESifh wkdifyifrSL;rwfwkdYukd a&SUOD;pGmcefYxm;onfenf;wl? wzefigcefYxm;OD;rnf/ xkdaemufrS? oif\emrukdw&m;


aomNrdKU? opmapmifhaomNrdKU[k orkwfMuvdrfhrnf/1;27 ZdtkefNrdKUonfw&m;tm;jzifh4if;? NrdKUolNrdKUom;wkdYonfajzmifhrwfaomtm;jzifh4if;? a&G;EIwfjcif;ukdcH&Muvdrfhrnf/1;28 vGefusL;aomolESifhjypfrSm;aomolwkdYonf ysufpD;jcif;okdYtwla&muf? xm0&bk&m;ukdpGefYaomolwkdYonf qkH;IH;Muvdrfhrnf/1;29 oifwkdYonfwyfrufbl;aomoydwfyifwkdYaMumifh &SufMuvdrfhrnf/ oifwkdYonfa&G;,lbl;aomO,smOfwkdYaMumifh rsufESmysufMuvdrfhrnf/1;30 taMumif;rlum;? t&GufEGrf;aomoydwfyifuJhokdY4if;? a&r&SdaomO,smOfuJhokdY4if; jzpfMuvdrhfrnf/1;31 cGeftm;BuD;aomolonfykdufqefavQmfjzpfvsuf? ol\trIonfrD;yGg;jzpfvsuf? xkdESpfyg;onftwlavmifMuvdrfhrnf/ xkdrD;ukdtb,fol
rQrowf&/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3

2;4
2;5
2;6
2;7
2;8
2;9
2;10
2;11
2;12
2;13
2;14
2;15
2;16
2;17
2;18
2;19
2;20
2;21
2;22

,k'jynfESifha,k&SvifNrdKUukd&nfaqmif? tmrkwf\om;a[&Sm,cH&aom Asm'dwfawmftcsuf[lrlum;?aemufqkH;aomumv xm0&bk&m;\tdrfawmfwnfaomawmifonf awmifBuD;awmifi,fwkdY\xdyfay:rSm csD;ajrmufwnfvdrfhrnf/


cyfodrf;aomvlrsKd;wkdYonf xkdawmifokdYpnf;a0;Muvdrfhrnf/rsm;jym;aomolwkdYuvnf;? vmMuavmh/ xm0&bk&m;\awmifawmf? ,mukyftrsKd;\ bk&m;ocifhtdrfawmfokdYwufoGm;Mu
ukeftHh/ vrf;c&D;awmfwkdYukd jyooGefoifawmfrl? igwkdYonfajcawmf&mokdYvkdufoGm;Murnf[k c&D;oGm;vsufajymqkdMuvdrfhrnf/
w&m;awmfonf ZdtkefawmifrS4if;? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a,k&SvifNrdKUrS4if; ay:xGufvdrfhrnf/xm0&bk&m;onf vlrsKd;wkdYwGifw&m;pD&if? rsm;jym;aomvlwkdYukdqkH;rawmfrlojzifh? olwkdYxm;vufeufrsm;ukdxGefoGm;jzpfapjcif;
iSg4if;? vSHrsm;ukd wHpOfjzpfapjcif;iSg 4if;xkvkyfMuvdrhfrnf/ wjynfukdwjynfppfrwkduf? ppftwwfukdvnf;aemuf wzefroif&Mu/
tkd,mukyftrsKd;om;wkdY? vmMuavmh/ xm0&bk&m;\tvif;awmf usifvnfMuukeftHh/tu,fpifppfudk,fawmfonf ,mukyftrsKd;om;wnf;[laom ukd,fawmf\vlwkdYukdpGefYypfawmfrlNyD/ taMumif;rlum;? olwkdYonf
ta&SUjynf twwfESifh<u,f0? zdvdwdvlwkdYuJhokdY tem*wdq&mjzpfMu\/ wyg;trsKd;om;ESihftaygif;tabmfjyKMu\/olwkdYjynfonf a&TaiGESifh<u,f0? Opmypnf;twkdif;rodrsm;\/ olwkdYjynfonf jrif;ESifh<u,f0? jrif;&xm;twkdif;rodrsm;\/olwkdYjynfonf kyfwkqif;wkESifh<u,f0? rdrdvufESifhvkyfaomt&m? rdrdvufacsmif;wkdYESifh zefqif;aomt&mukdyif olwkdYonfOD;cs
Muonf wum;/xkdaMumifh? ,kwfaomolvnf;OD;ESdrfhjcif;? jrwfaomolvnf;Iwfcsjcif;ukdcH&vdrfhrnf/ olwkdYtjypfukdvnf; ukd,fawmfonf vTwfawmf
rrl&m/
xm0&bk&m;onf ajrBuD;ukdacsmufvSefYtHhaomiSgxawmfrlaomxkdtcg? bk&m;ukdaMumufjcif;t&Sdef? bkef;wefckd;tmEkabmfawmf t&Sdef
aMumifh? ausmufxJokdY0ifavmh/ ajrrIefYykef;aeavmh/xkdumv vlwkdY\armfaomrsufESmukdESdrfh&rnf/ vlwkdY\rmeukdvnf;Iwfcs&rnf/ xm0&bk&m;wyg;wnf;om csD;ajrmufjcif;okdY
a&mufawmfrl vdrfhrnf/aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\aeY&ufumvonf BuD;jrifhaomt&mESifhrkdarmufaomt&m&SdorQwkdYukdqD;wm;? olwkdYonf
ESdrfhcsjcif;&Sd Muvdrhfrnf/BuD;jrifhaomavAEkeftm&Zfyif&SdorQukd4if;? Am&Sefoydwfyif&SdorQukd4if;?jrifhaomawmif&SdorQukd4if;? rkdarmufaomawmifykdY&SdorQukd4if;?jrifhaom&Jwkduf&SdorQukd4if;? ckdifcHhaomNrdKUkd;&SdorQukd4if;?wmIoabFmtaygif;wkdYukd4if;? ESpfoufbG,faomlygkHtvkH;pkHwkdYukd4if; qD;wm;vdrfhrnf/xkdumvvlwkdY\rmeukdIwfcs? vlwkdY\pdwfjrifhaomoabmukdESdrfh&rnf/ xm0&bk&m;wyg;wnf;om csD;ajrmufjcif;okdYa&mufawmf
rlvdrfhrnf/kyfwkqif;wkwkdYonf &Sif;&Sif;uG,faysmufMuvdrfhrnf/xm0&bk&m;onf ajrBuD;ukdacsmufvSefhtHhaomiSg xawmfrlaomtcg? xkdbk&m;ukdaMumufjcif;t&Sdef? bkef;wefckd;tmEkabmfawmf
t&SdefaMumifh vlwkdYonfausmufwGif;? ajrwGif;xJokdY0ifMuvdrfhrnf/xkdumvvlwdkYonf rdrdwkdYukd;uG,fbkdY rdrdwkdYvkyfbl;aomaiGkyfwk? a&TkyfwkwkdYukdayG;rsm;? vif;EkdYrsm;ypfxm;Muvdrhfrnf/xm0&bk&m;onfajrBuD;ukdacsmufvSefYtHhaomiSgxawmfrlaomtcg? xkdbk&m;ukdaMumufjcif;t&Sdef? bkef;wefcdk;tmEkabmfawmf t&Sdef
aMumifh ausmufwGif;? acsmufMum;xJokdYajy;0ifMuvdrfhrnf/ESmacgif;ESifhtoufSLwwfaom vlow0gukdrukd;pm;ESifh/ xkdokdYaomolukd tb,fokdY yrmPjyKp&m&Sdoenf;/

587

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11
3;12
3;13
3;14
3;15
3;16
3;17
3;18
3;19
3;20
3;21
3;22
3;23
3;24
3;25
3;26

taMumif;rlum;? aumif;uifAkdvfajcocif? t&Sifxm0&bk&m;onf rkefYtaxmuftyifhESifh a&taxmuftyifh&SdorQrSp? cyfodrf;aom


taxmuftyifhwkdYukd a,k&SvifNrdKUESifh,k'jynfrSy,f&Sm;awmfrl\/wefckd;BuD;aomol? ppfwkdufaomol? w&m;olBuD;? ya&mzuf? aA'ifwwf? toufBuD;ol?aoG;aomufBuD;? t&m&Sd? wkdifyifrSL;rwf? vufowd&Sdaomol? EIwfowd&SdaomolwkdYukd y,f&Sm;awmfrl\/xkdjynfwGif oli,fwkdYukdrif;t&migcefYxm; EkdYpkdYoli,fwkdYonftkyfpkd;Muvdrfhrnf/jynfom;wkdYonf wa,mufukdwa,muf? tdrfeD;csif;wa,mufukdwa,muf nOf;qJMuvdrfhrnf/ oli,fonf toufBuD;olukd4if;?
vl,kwfonf vljrwfukd4if; apmfum;vdrfhrnf/xkdaMumifh? vlonfaygufabmfcsif;nDtpfukdukdukdifqGJ? oift0wf&Sdao;\/ vmyg/ tuREkfyfwkdYtay:rif;jyKyg/ tuREkfyfwkdYNydKysuf&m
ukdvnf; jyKjyifyg[kqkdvQif?oluvnf;? igonfjyKjyifEkdifaomolr[kwf/ ightdrfrkefYvnf;r&Sd/ t0wfvnf;r&Sd/ ighukdjynfom;wkdYtay:rSmrif;rjyKygapESifh[k
twnfhtvif; ajymqkdvdrfhrnf/a,k&SvifNrdKUNydKvJvsuf? ,k'jynfqkH;HI;vsuf&Sd\/ taMumif;rlum;? olwkdYpum;ESifholwkdYtusifhwkdYonf xm0&bk&m;\tvkdawmfESifh
rnD? bkef;BuD;aomrsufpdawmfwkdYukdqefYusifbufjyKMu\/olwkdYrsufESmtaetxm;onf olwkdYwbufoufaocH\/ rdrdwkdY'kpkdufukdr0Suf? aom'kHNrdKUom;uJhokdYxif&Sm;pGmjyKMu\/ olwkdY0dnmOf
tr*Fvm &Sd\/ taMumif;rlum;? raumif;usKd;ukdrdrdwkdYqyfay;MuNyD/ajzmifhrwfaomolonf r*Fvm&Sd\[kxkdoltm;ajymavmh/ taMumif;rlum;? olonfrdrdtusifhwkdY\tusKd;ukd cHpm;&vdrfhrnf/rw&m;aomolonf tr*Fvm&Sd\/ raumif;aomtrIESifhawGUvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? olusifhaomtusifhwkdY\tjypfukd ol
qyfay;&vdrfh rnf/ig\vlrsm;ukdum;? oli,fwkdYonf nOf;qJMu\/ rdef;rwkdYonfvnf; tkyfpkd;Mu\/ ig\vlrsm;wkdY? oifwkdYtm;vrf;jyaomolwkdYonf
vrf;vGJapMu\/ oifwkdYoGm;aomvrf;c&D;ukdvnf;zsufMu\/
xm0&bk&m;onf rdrdtrIukdapmifhtHhaomiSgxawmfrl\/ rdrdvlwkdYukd w&m;pD&ifrnf[k tm;xkwfawmfrl\/xm0&bk&m;onf rdrdvlwkdYwGif? toufBuD;olwkdYukd4if;? rif;wkdYukd4if; w&m;pD&if&m qD;BudKawmfrlrnf/ oifwkdYonf ighO,smOfawmf
ukdpm;MuNyD/ qif;&JaomolwkdY\Opmukdvk,l? rdrdwkdYtdrfokdxm;MuNyD/ig\vlwkdYukdtb,faMumifhESdyfpufMuoenf;/ qif;&Jom;wkdY\rsufESmukdtb,faMumifhBudwfMuoenf;[k aumif;uifAkdvfajc ocif
t&Sifxm0& bk&m;rdefYawmfrl\/
wzef xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ZdtkefowkdYorD;wkdYonf pdwfjrifh? rdrdvnfyif;ukdjyvsuf? rsufpdavmfvnfvsuf? ajccsif;
wefqmjrnfvsuf? pdwfpdwfvSrf;oGm;wwfaomaMumifh?bk&m;&Sifonf ZdtkefowkdYorD;wkdYukdacgif;wkH;jzpfapawmfrlrnf/ xm0&bk&m;onf olwkdYrSt0wfukdy,f t&SufcGJawmfrlrnf/xkdumv bk&m;&Sifonf olwkdYajccsif;? psmOD;xkyf? vqef;kyfvnfqGJ?em;oefoD;? vufaumuf? rsufESmzkH;?aygif;o&zl? a&TajcBudK;? cg;yef;? ESmacgif;bl;?vufzGJU? vufpGyf? ESmqGJ?a&Tpsmtus? wyuf? acgif;NcHK? vG,ftdwf?vG,frSef? twGif;tus? OD;&pf? wif;wdrfwkdYukdy,f&Sif;awmfrlrnf/arT;aomteHYt&m ykyfpyfaomteHY? cg;pnf;t&mcg;BudK;? uspfaomqHyift&macgif;xkH;jcif;? &ifpnf;wefqmt&mavQmfawBudK;?
vSaom tqif;t&m oHylxkd;csuf&mjzpf&vdrfhrnf/oif\vlwkdYonf xm;vufeufjzifh4if;? oif\ol&JwkdYonf ppfwkdufojzifh4if; vJqkH;IH;Muvdrfhrnf/ol\wHcg;wkdYonf ikda<u;jrnfwrf;?

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

4;2
4;3
4;4

olonfvlqdwfnH&m ajray:rSmxkdif&vdrfhrnf/ xkdumv rdef;rckepfa,mufwkdYonf a,musfm;wa,mufukdukdifqGJvsuf? uRefrwkdYonf


ukd,frkefYukdpm;ygrnf/ ukd,ft0wfukdvnf;0wfygrnf/ uRefrwkdYukd armif\emrjzifhorkwfjcif;om&Sdap? uRefrwkdY&SufaMumufjcif;ukd
y,fazsmuf yg[kqkdMuvdrfhrnf/
xkdumv xm0&bk&m;\tGefYonf bkef;toa&yGifhvef;vdrfhrnf/ vGwfaomoa&vtrsKd;om;wkdYtbkdY? ajrtoD;tESHonf
aumif;jrwfavsmufywfvdrfhrnf/xm0&bk&m;onf w&m;pD&ifaom0dnmOf? rD;avmifaom0dnmOfawmftm;jzifh?
ZdtkefowkdYorD;wkdY\tnpftaMu;ukdaq;aMum? a,k&SvifNrdKU\taoG;ukd NrdKUxJuy,f&Sm;awmfrlNyD;vQif? ZdtkefawmifrSmusef<uif;?
a,k&S vifNrdKU ae&pfaomolwnf;[laom toufpm&if;0iforQaom a,k&SvifNrdKUom;wkdYonf oefY&Sif;jcif;&SdMuvdrhfrnf/-

588

4;5
4;6

xm0&bk&m;onfvnf;? ZdtkefawmifrSm&SdorQaomtdrfrsm;ESifh pnf;a0;&m y&dowfrsm;tay:wGif? aeYtcsdef rkdCf;wdrfESifhrD;ckd;ukd4if;?


nOfhtcsdef rD;vQHtvif;ukd4if; zefqif;awmfrl? jrwfaomt&mtvkH;pkHwkdYukd vTrf;rkd;awmfrlvdrfhrnf/aeYtcsdefvnf; aeylukduG,fumaomwJ? rkd;Cf;oufrkefwkdif;a&mufrS vkHNcHKaom ckdvIH&mjzpfvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1

igcspf&mocif\ pyspfO,smOfawmfukdtaMumif;jyK? arwmoDcsif;ukda&SUawmfqkdaytHh/ ajraumif;aomawmifay:rSm igcspf&mocif\


pyspfO,smOfawmfwql&Sd\/5;2 ajrukdwl; ausmufcJwkdYukd&Sif;vif;apNyD;rS? taumif;qkH;aom pyspfEG,fyifwkdYukdpkdufysKd;awmfrl\/ O,smOfxJrSm rSDckd&mwJvifhukd
vnf;aqmuf? pyspfoD;e,f&musif;ukdvnf; wl;awmfrl\/ xkdtcg pyspfoD;ukdoD;rnf[k ajrmfvifhonf&Sdaomf? aAm&SoD;ukd
oD;ygonfwum;/5;3 ,ckrSm tkd,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;wkdY? igESifhighpyspfO,smOftrIukdpD&ifMuygavmh/5;4 ighpyspfO,smOf igaus;Zl;jyKEkdifvsuf? rjyKao;aomt&mwpkHwck&Sdoavm/ pyspfoD;ukdoD;rnf[k ajrmfvifhonf&Sdaomf? aAm&SoD;ukd
tb,faMumifhoD;oenf;/5;5 ,ckem;axmifMu/ ighpyspfO,smOf igjyK&rnftrIukd oifwkdYtm;igabmfjyrnf/ apmif&ef;ukdig y,f&Sif;ojzifh? olwyg;wkdYonf
pm;Muvdrfhrnf/ tkwfkd;ukdigzsKdojzifh? olwyg;wkdYonfausmf eif;Muvdrfhrnf/5;6 O,smOfukdig&Sif;&Sif;zsufqD;rnf/ tb,folrQrjyifqif&/ tb,folrQrwl;rqG&/ ql;yiftrsKd;rsKd; aygufMuvdrfhrnf/ xkdO,smOf
tay:rSmvnf; rkdCf;r&Gmapjcif;iSg igynwfrnf/5;7 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\ pyspfO,smOfum;? oa&vtrsKd;wnf;/ ESpfoufawmf rlaomysKd;yifum;? ,k'vlwnf;/
w&m;pD&ifjcif;ukdajrmfvifhawmfrlonf&Sdaomf? taoowf jcif;ukd4if;? ajzmifhrwfjcif;t&mvnf; ikda<u;jcif;ukd4if; awGUjrifawmfrl\/
5;8 rdrdwkdYonf ajr\tv,f wpkwnf;ae&mus? vyfaomt&yfr&Sdapjcif;iSg? tdrfwaqmifESifhwaqmifukd4if;? v,fwuGufESifh
wuGufukd4if;? qufwwfaom olwkdYonftr*Fvm&SdMu\/5;9
ig\em;tyg; aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tu,fpifppfBuD; us,fwifhw,faomtdrftrsm;wkdYonf ae
aomolr&Sd/ vlqdwfnH&mjzpfMuvdrfhrnf/5;10 taMumif;rlum;? pyspfO,smOfwy,fonfpyspf&nfwAwfukdrQomjzpfaprnf/ rsKd;aphukdvnf; BuJaomtcg? q,fbkdYwGifwbkdYukdrQ
om&Muvdrfhrnf/
5;11 ao&nfao&ufukdaomuftHhaomiSg? eHeufapmapmx pyspf&nfESifh,pfrl;tHhaomiSg? nOfhukdvnf;vGefapwwfaomolwkdYonf
tr*Fvm&SdMu\/5;12 olwkdY\yGJ apmif;? wa,m? ywfom? ykavG? pyspf&nfygwwf\/xm0&bk&m;\trIawmfukdum;? yrmPrjyKMu/ vufawmfESifhjyK
jyifawmfrl&mukdr&dyfrdMu/5;13 xkdaMumifhig\vlwkdYonfynmr&Sd/ brf;qD;odrf;oGm;jcif;ukdcH&Mu\/ rSL;rwfwkdYonf rGwfodyf aoMu\/ qif;&Jom;wkdYonf
a&iwfylaqG;vsuf&SdMu\/5;14 xkdaMumifh? r&PmEkdifiHonf rdrdavmbukdus,fap? rdrdypyfukdtwkdif;t&Snfr&SdbJzGifh[ojzifh? olwkdY\*kPftoa&tvkH;t&if;?
toHAvHjyKjcif;? &Tifvef;jcif;wkdYonfqif;jrKyf&Mu\/5;15 ,kwfaomolvnf; OD;ESdrfhjcif;? jrwfaomolvnf; Iwfcsjcif;ukdcH&? rmeBuD;aomolwkdY\ rsufESmvnf;ysuf&\/5;16 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf w&m;pD&ifjcif;tm;jzifh csD;ajrmufjcif;okdYa&mufawmfrlvdrfhrnf/ oefY&Sif;awmfrlaom
bk&m;ocifonf ajzmifhrwfjcif;tm;jzifh? oefY&Sif;jcif;&Sdawmf rlvdrfhrnf/5;17 xkdtcgokd;oi,fwkdYonf tvkdtavsmufusufpm;&Muvdrfhrnf/ olaX;ol<u,fykdifbl;? vlqdwfnH&mt&yfvnf;{nfhonfwkdYonf
pm;&Muvdrfhrnf/
5;18 'kuukd'kpkdufjzifhqGJaomol? vSnf;BudK;jzifhqGJouJhokdY? tjypfukdqGJiifaomolwkdYonf tr*Fvm&SdMu\/5;19 olwkdYuvnf;? bk&m;ocif\trIukdigwkdYonfjrif&rnftaMumif;? tvsiftjrefBudK;pm;awmfrlygap/ igwkdYonfodem;vnf &rnf
taMumif;? oa&vtrsKd;\oefY&Sif;aombk&m;\ tBuHawmfonf? teD;okdYcsOf;jynfhpkHygap[k qkdwwfMu\/5;20 raumif;ukdtaumif;? taumif;ukdraumif;[kac:wwfaomol? tvif;t&mtrkduf? trkduf t&mtvif;ukd4if;? tcsKdt&mtcg;?
tcg;t&mtcsKdukd4if;? tvGJ,lwwfaomolwkdYonf tr*Fvm&SdMu\/5;21 igonfynm&Sdonf[k ukd,fukdxifaomol? ormowdESifhjynfhpkHonf[k xifrSwfaomolwkdY onftr*Fvm&SdMu\/5;22 pyspf&nfukdrsm;pGmaomufEkdifaomol? aq;ESifha&maomao&nfao&ufukd aomufjcif;trI? tm;BuD;aomolwkdYonf tr*Fvm&Sd
Mu\/5;23 xkdolwkdYonf wHpkd;ukdpm;jcif;iSg? rw&m;aomolwkdYukdtjypfray;bJvTwf? ajzmifhrwfaom olwkdY\ajzmifhrwfjcif;ukd0efrcH? y,f&Sm;
wwfMu\/5;24 xkdaMumifh? rD;vQmonfaumufkd;ukdvsuf? rD;vQHonfjrufajcmufukduRrf;aponfenf;wl? olwkdY\ tjrpfonfaqG;ajrhaom
opfom;uJhokdYjzpf? tyGifhonfvnf; ajrrIefYuJhokdYvGifhwufvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\w&m;
awmfukdy,fMuNyD/ oa&vtrsKd;\oefY&Sif;aombk&m;\Asm'dwfawmfukd rxDrJhjrifjyKMuNyD/
589

5;25 xkdaMumifh? xm0&bk&m;onfrdrdvlwkdYukdtrsufawmfxGufvsuf? olwkdYvufawmf ukdqefY 'Pfcwfawmfrlojzifh? awmifwkdY


onfwkefvIyf? olwkdY\taoaumifwkdYonfvrf; rsm; rpifuJhokdYjzpfMu\/ okdYaomfvnf;? trsufawmfonfrNidrf;? vufawmfonf
qefYvsuf &Sdao;\/5;26 a0;aomt&yfrSmaeaomvlrsKd;wkdYtbkdYtvHukdxl? ajrBuD;pGef;om;wkdYukd EId;aqmfawmfrlojzifh? olwkdYonftvsiftjrefvmMuvdrfhrnf/5;27 olwkdYwGifarmaomolr&Sd/ xdrdvJaomolr&Sd/ ikdufrsnf;aomol?tdyfaysmfaomolvnf;r&Sd/ olwkdYcg;pnf;rajy/ ajceif;BudK;vnf;
ruRwf/5;28 olwkdYjrm;wkdYonf xufMu\/ av;wkdYonfvnf;wifvsuf&SdMu\/ jrif;cGgwkdYonf rD;ausmufuJh okdY4if;? &xm;bD;wkdYonfvnf;?
avabGuJhokdY4if;xifMu\/5;29 olwkdYtoHAvHonf jcaoFha[mufoHESifhwl? jcaoFhysKduJhokdYa[mufMuvdrfhrnf/ a[mufvsuf taumifukdbrf;aqmifoGm;Mu
vdrfhrnf/ tb,folrQru,frEIwf&/5;30 xkdumvolwkdYonf ork'&mtoHAvHuJhokdY [kef;[kef;jrnfMuvdrfhrnf/ xkdjynfukdMunfhIvQif? arSmifrkduftwd? 'kuqif;&Joufouf&Sd?
rkdCf;aumif;uiftvif;onf uG,faysmufvdrfh ownf;/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1

MoZdrif;BuD;tedpa&mufaomESpfwGif? xm0&bk&m;onf tvGefjrifhjrwfaomyvif ay:rSm xkdifawmfrlonfukdigjrif\/ t0wfawmf


wefqmonfAdrmefawmfukdjznfhav\/6;2 aumif;uifwrefo&yfwkdYonf yvifawmfwbufwcsuf &yfaeMu\/ olwkdYonftawmif ajcmufckpD&Sd? tawmifESpfckjzifh
rsufESmukdzkH;vsuf? tawmifESpfckjzifhajcwkdYukdzkH;vsuf? tawmifESpfckjzifhysHwwfMu\/6;3 olwkdYuvnf;? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf oefY&Sif;awmfrl\/ oefY&Sif;awmfrl\/ oefY&Sif;awmfrl\/ ajrBuD;vkH;onf
bkef;awmfESifhjynfhav\[k wyg;ukdwyg;a<u;aMumf >rufqkdMu\/6;4 xkdokdYaoma<u;aMumfoHaMumifh? wHcg;wkdifwkdYonfvIyf&Sm;? rD;ckd;ESifhwtdrfvkH;jynfhav\/6;5 iguvnf;? igtr*Fvm&Sd\/ igtusKd;enf;&SdNyD/ taMumif;rlum;? igonfnpfnL;aomEIwfcrf; &Sdvsuf? npfnL;aomEIwfcrf;&Sd
aomvlrsKd;wGifaevsufESifh? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0& bk&m;wnf;[laom&Sifbk&ifukd? ukd,frsufpdESifhjrifavNyDwum;[kqkd\/6;6 xkdtcg aumif;uifwrefo&yfwyg;onf ,Zfyvifay:urD;nyfjzifh,laomrD;cJwcJukd vufESifhukdifvsuf? ig&Sd&mokdYysHvm?6;7 ighEIwfukdwkdYNyD;vQif? rD;cJonf oif\EIwfcrf;ukdawGUNyD/ oif\'kpkdufukdokwfoifNyD/ oif\tjypfvnf;ajy&Sif;NyD[kqkd\/
6;8 wzef xm0&bk&m;u? igonftb,folukdapvTwf&rnfenf;/ igwkdYtbkdYtb,fol oGm;rnfenf;[kar;awmfrloHukd igMum;vQif?
igu? tuREkfyf&Sdyg\/ tuREkfyfukdapvTwfawmf rlyg[kavQmufav\/6;9 xm0&bk&m;uvnf;? xkdvlrsKd;&Sd&mokdYoGm;NyD;vQif? oifwkdYonfMum;vsufyif? teufukdem;rvnf bJMum;Muvdrfhrnf/ jrifvsufyif
tmkHrjyKbJjrifMuvdrfhrnf[kajymavmh/6;10 olwkdYrsufpdrjrif? em;rMum;? pdwfESvkH;rod? tusifhrajymif;vJ? olwkdYtema&m*gukdigrNidrf;ap& onfwkdifatmif? olwkdYpdwfESvkH;ukd
rkdufapavmh/ olwkdYem;ukdvnf;xkdif;apavmh/ olwkdYrsufpd ukdvnf;ydwfavmh[krdefYawmfrl\/6;11 tkd xm0&bk&m;? tb,frQumvywfvkH;Mumygvdrfhrnfenf;[k igar;avQmufjyefvQif? NrdKUwkdYonf NrdKUom;r&Sd? tdrfwkdYonftdrfom;r
&SdatmifzsufqD;jcif;okdYa&mufojzifh? wjynfvkH;onfvlqdwfnH &moufoufjzpfonfwkdifatmif4if;?6;12 xm0&bk&m;onf vlwkdYukda0;aomt&yfokdYajymif;apawmfrl? jynfxJrSmrsm;pGmaompGefYypfjcif;&Sd onfwkdifatmif4if;? xkdumvonf
Mumvdrfhrnf/6;13 xkdjynf q,fbkdYwGifwbkdY<uif;ao;aomfvnf;? xkdt<uif;onf txyfxyfzsufqD;jcif;ukdcH& vdrfhrnf/ okdY&mwGif? xif;l;yifESifh
oydwfyifwkdYukdckwfvSJ? opfikwfonf<uif;ouJhokdY? oefY&Sif;aomtET,fonf xkdjynftikwfjzpfvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5

,k'&Sifbk&ifMoZdom;jzpfaom? a,moH\om;tmcwfrif;vufxuf? I&d&Sifbk&if a&Zdefrif;ESifh oa&v&Sifbk&ifa&rvdrif;\


om; ayumrif;wkdYonf? a,k&SvifNrdKUukd wkdufjcif;iSgcsDvmMu\/ okdYaomfvnf;? tBuHrajrmufEkdifMu/I&djynfonf {z&drfjynfukdtrSDjyKonf[k 'g0d'frif;rsKd;Mum;aomtcg? awmopfyifwkdYonf avaMumifhvIyf&Sm;ouJhokdY? rif;BuD;\
ESvkH;ESifhjynfom;wkdY\ESvkH;onf wkefvIyfvsuf&SdMu\/
xkdtcg xm0&bk&m;onf a[&Sm,ukdrdefYawmfrlonfum;? oifonf oif\om;&Sm,mIyfESifhtwloGm;? c0gonf\v,fem;rSm
a&Smufaomvrf;? txufa&uef>yef0 tmcwfrif;ukdBudKqkdawGUvQif? qifhqkd&rnfrSm?owdjyKNidrfoufpGmaeavmh/ rD;ckd;xGufaomxif;pESpfckwnf;[laom? I&drif;a&ZdefESifh a&rvd\om;wkdYonf jyif;pGmtrsuf
xGufaomfvnf;? rpkd;&drfESifh? pdwfrysufESifh/
I&djynf? {z&drfjynf? a&rvdom;wkdYu? igwkdYonf,k'jynfokdYoGm;
590

7;6
7;7
7;8
7;9

7;10
7;11
7;12
7;13
7;14
7;15
7;16
7;17
7;18
7;19
7;20
7;21
7;22
7;23
7;24
7;25

aESmifh&SufMuukeftHh/ wkduf,l jynftv,frSm wAmv\om;ukd rif;t&mcefYxm;MuukeftHh[k oifhwbuf raumif;aomtBuH


ukdBuHMuaomfvnf;?bk&m;&Sifxm0&bk&m;u? xkdtBuHrwnf&/ xkdokdYrjzpf&/I&djynf\acgif;um;? 'rmoufNrdKU/
'rmoufNrdKU\acgif;um;? a&Zdefrif;jzpf&\/ {z&drfjynf\acgif;um;? &Srm&dNrdKU/ &Smrm&dNrdKU\ acgif;um;? a&rvdom;jzpf&\/
okdYaomfvnf;? ajcmufq,fig;ESpftwGif;wGif? {z&drfjynf ukdjynfrjzpfapjcif;iSg? csKd;zJhvdrfhrnf/ oifwkdYonfr,kHvQif? rwnf&Mu
[krdefYawmfrl\/
wzef xm0&bk&m;u? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;xHrSm edrdwfvuPm ukdawmif;yefavmh/eufaomt&yfjzpfap? jrifhaomtxuft&yfjzpfap? awmif;yefavmh[k tmcwfrif;ukd rdefYawmfrlvQif?tmcwfrif;u? uREkfyf rawmif;yefyg/ xm0&bk&m;ukdrpkHprf;yg[kjyefajym\/xkdtcg a[&Sm,u? tkd'g0d'ftrsKd;om;wkdY? em;axmifMuavmh/ oifwkdYonfvlukdNiD;aiGUaponf omru? igukd;uG,faombk&m;ocif
ukdNiD;aiGUapMurnfavm/xkdaMumifh? xm0&bk&m;onf ukd,fawmfwkdifedrdwfvuPmukd oifwkdYtm;ay;awmfrlrnf/ MunfhIavmh/ owkdYorD;unmonf
y#doaE pGJ,l? om;a,mufsm;ukdbGm;jrifvwHh/ xkdom;ukd{rmaEGvtrnfjzifhrSnfh&vwHh/xkdolonf raumif;aomt&mukdy,f? aumif;aomt&mukda&G;,lwwfonfwkdifatmif? EkdY"rf;ESifhysm;&nfukdpm;&vdrfhrnf/xkdoli,fonf raumif;aomt&mukdry,f? aumif;aomt&mukdra&G;r,lwwfrSD? oifaMumufaom&Sifbk&ifESpfOD; tpkd;&aom
jynfonf pGefYypfaomt&yfjzpfvdrfhrnf/
{z&drftrsKd;onf ,k'trsKd;ESifhuGmoGm;aomaeYrSp? rjzpfbl;aomaeY&ufumvukd xm0&bk&m;onf oif\tay:4if;? oif\
vlrsm;tay:4if;? oif\trsKd;&if;tay:4if; a&mufapawmfrlrnf/xkdumv tJ*kwKjrpfvufMum;wkdYtem;rSm&Sdaom ,ifaumifukd4if;? tmI&djynf&Sdaom ysm;aumifukd4if; EId;aqmfawmfrlojzifh?olwkdYonfvmvlqdwfnHaomcsKdifhrsm;? acsmufMum;? awmtkH?usufpm;&mrsm;tay:rSm tukeftpifem;Muvdrfhrnf/xkdumvwGif jrpfBuD;wbufaeaomol? tmI&d&Sifbk&ifwnf;[laom iSg;aomoifwkef;jzifh xm0&bk&m;onf qHyifESifhajcarG;ukd
&dwfawmfrlrnf/ rkwfqdwfukdvnf; y,f&Sif;awmfrlrnf/xkdumv vlonfEGm;ruav;waumif? okd;qdwfESpfaumifukdarG;pm;vQif?olwkdYrsm;pGmaomEkdYukd&ojzifh EkdY"rf;ukdpm;&\/ jynfusef<uif;orQaomolwkdYonf axmywfESifh ysm;&nfukdom pm;&Muvdrfhrnf/xkdtcg pyspfEG,fyifwaxmif&Sd? aiGwaxmiftbkd;xkdufaom pyspfO,smOfwkdif;? ql;yifrsKd; oufoufjzpf&vdrfhrnf/av;ESifhjrm;ukdaqmifvsuf xkdt&yfokdYoGm;Muvdrfhrnf/ ajrwjyifvkH;ql;yifrsKd; oufoufjzpf& vdrfhrnf/aygufwl;ESifhwl;qG&m awmif,m&SdorQwkdYonf? ql;yifrsKd;aMumifhtb,folrQrcsnf;0Hhojzifh? EGm;vGwfusufpm;&m? okd;qdwfwkdYausmf
eif;&m jzpf&Muvdrfhrnf[ka[mav\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1

wzefxm0&bk&m;u? oifonfBuD;aomausmufoifykef;ukd,lNyD;vQif? taomhvk,uf jrefjrefzsufavmh[kqkdvkdaom? ra[&&Smvv


[m&SAwf[laomtu&mpmvkH;ukd vlbmomtm;jzifha&;xm;avmh[k ightm;rdefYawmfrl\/8;2 xkdtcgoufaocHapjcif;tvkdiSg? ,kHavmufaomoufao? ,Zfyka&m[dwfO&d,ESifh a,A&cd\om;Zmcd&dwkdYukd igac:xm;\/8;3
xkdaemufrSigonf ya&mzufuawmfukdcsOf;ojzifh? olonfy#doaEpGJ,l om;a,musfm;ukdbGm; jrifav\/ xm0&bk&m;uvnf;? xkd
om;ukdra[&&Smvv[m&SAwf[laomtrnfjzifhrSnfhavmh/8;4 taMumif;rlum;? xkdoli,fonf trdtb[krac:wwfrSD? 'rmoufNrdKU\pnf;pdrf? &Srm&dNrdKU vk,ufaomOpmukd tmI&d&Sifbk&if
onfodrf;oGm;vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
8;5 wzefxm0&bk&m;u? vlrsKd;onfjznf;nif;pGmpD;aom&Sdavmifacsmif;ukd
8;6 jiif;y,f? a&ZdefESifha&rvdom;wkdY 0rf;ajrmufMuaomaMumifh?8;7 xm0&bk&m;onf tvkH;t&if;ygaomtmI&d&Sifbk&ifwnf;[laom? cGeftm;AvBuD;rsm;aom jrpfa&ESifholwkdYukd vTrf;rkd;apawmf
rlojzifh? xkdjrpfonf rdrdacsmif;rsm;ukdvTrf;? rdrdurf;rsm;ukd vQHvsuf?8;8
,k'jynfukdcsif;eif;vTrf;rkd;jzefYoGm;? vnfyif;wkdifatmifrSDvdrfhrnf/ ol\tawmifwkdYukdvnf; jzefYojzifh? ukd,fawmf\ajrwjyifvkH;ukd
tkyfrkd;vdrfhrnf? tkd {rmaEGv[krdefYawmfrl\/
8;9 tcsif;vlrsm;wkdY? oif;zGJUrIdifawGMuavmh/ a0;aomjynfom;taygif;wkdY? em;axmif Muavmh/ cg;pnf;rIdifawGMuavmh/ cg;pnf;
rIdifawGMuavmh/8;10 wkdifyifMuavmh/ oifwkdYtBuHonfysufvdrfhrnf/ pD&ifMuavmh/ pD&ifonftwkdif;rwnf&/ taMumif;rlum;? bk&m;ocifonf igwkdY
buf &Sdawmfrl\/
8;11 vlrsKd;\bmom"avhtwkdif;? igrusifh&rnftaMumif;? xm0&bk&m;onfwefckd; jyvsuf? ighukdoGefoif rdefYawmfrlonfum;?8;12 oif;zGJUjcif;[k? vlrsKd;qkdorQtwkdif;? oifwkdYonf oif;zGJUjcif;[krqkdMuESifh/ olwkdYaMumufwwf aomt&mukdraMumufMuESifh/
rxdwfvefYMuESifh/591

8;13
8;14

aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;ukd kdaojcif;&SdMuavmh/ xkdbk&m;ukdomaMumuf&GHUjcif;? xdwfvefYjcif;&SdMuavmh/xkdokdYjyKvQif? xkdbk&m;onf oifwkdYckdvIH&mjzpfawmfrlvdrfhrnf/ okdY&mwGif? oa&vvlESpfrsKd;wkdY xdrdvJp&mausmuf? rSm;,Gif;p&m
ausmuf? a,k&SvifNrdKUom;wkdY ausmhuGif;ESifhaxmif acsmufjzpfawmfrlvdrfhrnf/8;15 xkdoltrsm;wkdYonf xdrdwdrf;vJusKd;yJhjcif;? ausmhrdbrf;qD;jcif;okdYa&mufMuvdrfhrnf/8;16 oufaocHcsufukd ighwynfhwkdYwGifxkyfxm;? ynwfw&m;ukdwHqdyfcwfavmh[k rdefYawmfrl\/8;17 ,mukyftrsKd;om;wkdYwGif rsufESmawmfukduG,fxm;awmfrlaomxm0&bk&m;ukd igonfqkdif;iHh vsufajrmfvifhrnf/8;18 igrSpightm;xm0&bk&m;ay;awmfrlaom oli,fwkdYonf&SdMu\/ Zdtkefawmifay:rSm usdef;0yfawmf rlaomaumif;uifAkdvfajct&Sif
xm0&bk&m;xHawmfu? oa&vtrsKd;ykyedrdwfESifh tHhbG,faomt&mjzpfapjcif;iSgay;awmfrlownf;/8;19 wkd;wkd;ajym rEefo&Zm,fwwfaomewf0ifESifhpkef;wkdY qnf;uyfMuavmh[k oifwkdYtm;qkd vQifrlum;? vlwkdYonf rdrdwkdYbk&m;ocif
rqnf;uyftyfoavm/ touf&Sifaomol\ trIrSm toufaoaomol qnf;uyftyfoavm/8;20 w&m;awmfukd4if;? oufaocHawmfrlcsufukd4if;em;axmifMuukef/ olwkdYajymaompum;onf EIwfuywfawmfESifhrnDvQif? olwkdY
tmkPfrwufao;/8;21 yifyef;jcif;ESifhrGwfodyfjcif;ukdcHvsuf vGefoGm;&Muvdrfhrnf/ rGwfodyfaomtcgvnf; ukd,fukdukd,f aESmifh&Suf? rdrdwkdY&Sifbk&ifESifhrdrdwkdY
bk&m;ocifukdusdefqJMuvdrhfrnf/8;22 txufokdYarQmfonfjzpfap? ajrBuD;ukdMunfhonfjzpfap? 'kuqif;&JESifharSmifrkduftwd&Sdyg\/ xlxyfaomarSmifrkdufESifhawGU? tvif;
uG,faysmuf&mokdYESifxkwfjcif;ukdcH&Muvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1

9;2
9;3
9;4
9;5
9;6

9;7

9;8
9;9
9;10
9;11
9;12
9;13
9;14
9;15
9;16
9;17

9;18

okdYaomfvnf;? 'kuqif;&Jjcif;ukdcH&aomjynfonf aemufrSarSmifrkdufESifhuif;vGwf vdrfhrnf/ ZmAkvkefckdifESifhevdckdifukdtxuf


uIwfcsawmfrlaomfvnf;? aemufwzef tkdifem;a&Smufaomvrf;? a,mf'efjrpfwbuf? wyg;trsKd;om;ae&m *gvdvJjynfukd*kPf
toa&ESifhjynfhpkHapawmfrl\/arSmifrkdufxJrSm oGm;vmaomvlrsm;wkdYonf BuD;pGmaomtvif;ukdjrif&? aorif;\EkdifiHt&dyf wGif&SdaeaomolwkdY tvif;ay:xGef;
vsuf&Sd\/udk,fawmfonf trsKd;om;wkdYukdrsm;jym;ap? olwkdY\0rf;ajrmufjcif;ukdwkd;yGg;apawmfrl\/ pyg;ukdpk odrf;&mumv 0rf;ajrmuf
ouJhokdY4if;? vk,laomOpmukda0aomol0rf;ajrmufouJhokdY4if; a&SUawmfolwkdYonf0rf;ajrmufMuyg\/taMumif;rlum;? rd'sefvufxufjyKawmfrlouJhokdY? ukd,fawmfonf olwkdYxrf;&aomxrf;bkd;? ausmcH&aomwkwfukd4if;? nOf;qJ
aomol\ vSHwHukd4if;csKd;awmfrlNyD/ppfwkdufaomol&J\ajcpGyfESifh taoG;vl;aomt0wfwefqm&SdorQwkdYonf rD;IdUbkdYrD;pm jzpf&Muvdrfhrnf/taMumif;rlum;? igwkdYtbkdYoli,fukdbGm;jrif\/ igwkdYtm;om;ukdoem;awmfrl\/ xkdolonf tkyfpkd;jcif;tmPmpuf&Sdvdrfhrnf/
emrawmf rlum;tHhMobG,f? wkdifyifbuf? wefckd;BuD;aom bk&m;ocif? xm0&tb? Nidrfoufjcif;t&Sif[kac:a0:orkwfjcif;ukd
cHawmfrlvdrfhrnf/'g0d'frif;\&mZyvifay:rSmxkdif? EkdifiHawmfukdaemifumvtpOfrjywf?w&m;awmftwkdif; ajzmifhrwfpGmpD&if tNrJwnfapawmf
rlrnftaMumif;? tmPmawmfwkd;wufjcif;ESifh Nidrfoufawmfrljcif;onf edptNrJ&Sdvdrfhrnf/ aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;
onftvkdawmftm;BuD;? xkdtrIukdNyD;pD;apawmfrlvdrfhrnf/
xm0&bk&m;onf Asm'dwfawmfukd ,mukyftrsKd;okdYvTwf? oa&vtrsKd;tay:rSm oufa&mufapawmfrl\/tkwfkd;NydKaomfvnf;? qpfaomausmufESifhwnfjyefrnf/
ozef;yifrsm;ukdckwfvSJaomfvnf;? olwkdYt&mtm&Zfyifrsm;ukdpkdufxm;rnf[k rmeBuD;rm;axmifvTm;aom &Srm&dNrdKUom;rSp{z&drf
vltaygif;wkdYonfod&Muvdrfhrnf/xm0&bk&m;onfvnf;? xkdolwkdYwbuf a&Zdefrif;\&efolwkdYukdcsD;ajrmuf? {z&drftrsKd;\ &efolwkdYukd xapawmfrlojzifh?a&SUum;I&dvl? aemufum;zdvdwdvlwkdYonf ypyf[? oa&vtrsKd;ukd ukdufpm;Mu vdrfhrnf/ okdYaomfvnf;? trsufawmf
onfrNidrf;? vufawmfonf qefYvsuf&Sdao;\/
vlrsKd;onf 'Pfcwfawmfrlaom olxHokdYrvSnfhrjyef? aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m;ukd r&SmrazGwwf/xkdaMumifh? xm0&bk&m;onf oav&vtrsKd;rS OD;acgif;ESifhtNrD;ukd4if;? pGefyvGHvufESifhukdif; yifukd4if; waeYjcif;wGifckwfjzwfawmf
rlvdrfhrnf/OD;acgif;um;? toufBuD;olESifh toa&&Sdolwnf;/ tNrD;um;? rkomukda[majymaom ya&mzufwnf;/vlrsKd;ukdvrf;jyaomolwkdYonf vrf;vGJapjcif;iSgjyMu\/ vkdufaomolwkdYonfvnf; ysufpD;jcif;okdYa&mufMuvdrfhrnf/xkdaMumifh? xm0&bk&m;onf olwkdYwGif&SdaomvlysKdwkdYukd tm;&awmfrrl/ rdbr&Sdaomoli,fESifh rkwfqkd;rwkdYukdoem;awmfrrl/
xkdoltaygif;wkdYonf t"rjyKaomol? qkd;npfaomoljzpf? rw&m;aompum;ukdajymwwfMu\/ okdY jzpf? trsufawmfonfrNidrf;?
vufawmfonf qefYvsuf&Sdao;\/
t"ronfrD;uJhokdYavmifwwf\/ ql;yiftrsKd;rsKd;ukduRrf;aprnf/ awmtkyfukdvnf;rD;IdU ojzifh? tyifwkdYonfrD;ckd;ESifhwuGvGifh
wufMuvdrfhrnf/592

9;19

aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m;\ trsufawmfaMumifh?ajronfrD;avmif? ajrom;wkdYonf rD;arG;bkdYxif;jzpfMuvdrhfrnf/ nDtpf


ukdcsif;wa,mufukdwa,mufrESajrm&/9;20 vusfmbufckwfjzwfaomfvnf;? iwfrGwfvdrfhrnf/ vuf0Jbufukdufpm;aomfvnf; r0&/ tdrfeD;csif;tom;ukd vlwkdif;ukdufpm;
&vdrfhrnf/9;21 rema&StrsKd;onf {z&drftrsKd;ukd4if;? {z&drftrsKd;onf rema&StrsKd;ukd4if;ukdufpm;Muvdrfhrnf/ xkdESpfrsKd;wkdYonf ,k'trsKd;ukd
wnDwGwfwnf;&efjyKMuvdrhfrnf/ okdYaomfvnf;? trsufawmfonfrNidrf;? vufawmfonfqefYvsuf&Sdao;\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 iwfrGwfaomolwkdYukd w&m;IH;apjcif;iSg4if;?10;2 ig\vlrsKd;wGif qif;&Jom;wkdY\tcGifht&mukdkyfodrf;jcif;iSg4if;? rkwfqkd;rwkdYukdnOf;qJ?rdbr&Sd aomolwdkY\ Opmukdvk,ljcif;iSg4if;?
rw&m;ojzifhpD&ifaomol? usyfwnf;pGmaomrSwfcsufukd rSwfom;aompma&;wkdYonf tr*Fvm&SdMu\/10;3 igMunfhIpD&ifonfumv? ta0;ua&mufvwHhaomzsufqD;jcif;jzpfonfumv? oifwkdYonf csrf;om&tHhaomiSg? tb,folxHokdY
ajy;Muvdrfhrnfenf;/ oifwkdYpnf;pdrfOpmukd tb,frSmokd xm;Muvdrfhrnfenf;/10;4 ighaus;Zl;ukdrcH&aomolwkdYonf? csKyfxm;vsuf&SdaomolwkdYatmufrSm OD;cs&Muvdrfhrnf/ taoowfjcif;ukdcH&aom olwkdYatmufrSm
vJ&Muvdrhfrnf/ okdYaomfvnf;? trsufawmf onfrNidrf;? vufawmfonfqefYvsuf&Sdao;\/
10;5 tmI&dvlonftr*Fvm&Sd\/ ightrsuf\vSHwHjzpf\/ olukdifaomawmifa0;onf ig'Pfay;p&mbkdYjzpf\/10;6 t"rvlrsKd;&Sd&mokdY olUukdigapvTwfrnf/ ightrsufcH&mvlpkukd vk,lzsufqD;? vrf;&THUukduJhokdY ausmfeif;apjcif;iSg? olUukdigrSmxm;rnf/10;7 okdYaomfvnf;? olonftjcm;aomtBuH? tjcm;aomtvkd&Sd\/ olonfzsufqD;? rsm;pGmaom vlrsKd;wkdYukd y,f&Sif;jcif;iSgtvkd&Sd\/10;8 olonf tb,fokdYqkdoenf;[lrlum;? ig\rSL;rwfwkdYonf rif;BuD;jzpfMuonfr[kwfavm/10;9 umvaemNrdKUonf cgacrdwfNrdKUuJhokdY4if;? [mrwfNrdKUonftmy'fNrdKUuJhokdY4if;? &Srm&dNrdKUonf 'rmoufNrdKUuJhokdY4if; jzpfonfr[kwfavm/10;10 &Srm&dkyfwkESifha,k&Svifkyfwkxuf omjrwfaomkyfwkqif;wkukd ukd;uG,faomwkdif;EkdifiH rsm;ukd igvk,louJhokdY4if;?10;11 &Srm&dNrdKUESifhol\kyfwkwkdYukdigjyKouJhokdY? a,k&SvifNrdKUESifhol\kyfwkwkdYukdigjyKrnfr[kwfavm[k qkdwwf\/
10;12 okdYaomfvnf;? xm0&bk&m;onf ZdtkefawmifESifha,k&SvifNrdKUtrIawmfukd vufpowfawmfrlNyD;rS? tmI&d&Sifbk&if\ rmeaxmif
vTm;jcif;?armfaomrsufESmESifh apmfum;jcif;ukd igMunfhIpD&ifrnf/10;13 xkdrif;u? igonfukd,fvufkH;owdESifh ukd,fOmPftm;jzifhigwwfEkdif\/ynmowdESifhigjynfhpkH\/ vlrsKd;ae&mtykdif;tjcm;wkdYukdiga&TUNyD/
olwkdY\ b@mukdvk,lNyD/ bk&ifwkdYukd ol&JuJhokdYESdrfhcsNyD/10;14 ighvufonfiSufokdufukdawGUouJhokdY? vlwkdY\Opmypnf;ukdawGUNyD/ pGefYypfaomiSufOwkdYukdodrf;,louJhokdY? ajrBuD;wefqm&SdorQwkdYukd
igodrf; ,lNyD/ tb,folrQ tawmifukdrvIyf? EIwfoD;ukdrzGifh? rjrnfrwGef[kqkdonfjzpf?10;15 BudrfvkH;onf ukdifaomolukdvIyfouJhokdY4if;? awmifa0;onf rdrdocifukdcsD<uouJhokdY4if;? ykqdefonfckwfaomolukdapmfum;&rnfa
vm/ vTonfwkdufaomolukd&efjyK axmifvTm;&rnfavm/10;16 xkdaMumifh? aumif;uifAkdvfajcocift&Sifxm0&bk&m;onf xkdrif;\ql0aomolwkdY ydefusHKjcif;ukdoGif;ay;awmfrlrnf/ ol\
bkef;atmuf vnf; rD;avmifouJhokdYavmifapjcif;iSgIdUawmfrlrnf/10;17 oa&vtrsKd;\tvif;onf rD;jzpfawmfrlrnf/ oefY&Sif;aombk&m;onf rD;vQHjzpfawmfrlrnf/ waeYjcif;wGif? xkdrif;\ql;yif
trsKd;rsKd;wkdYukd rD;IdU? uRrf;apawmfrlrnf/10;18 awm\bkef;ukd4if;? toD;tEHSxGufaomv,f\bkef;ukd4if;? ol\ukd,fcEmeH0dnmOfESifhwuG ukefapawmfrlojzifh? xkdrif;onf
emaomoluJhokdY tm;avsmhvdrfhrnf/10;19 <uif;aomawmyifwkdYukd oli,fonf pm&if;,lEkdifatmif? tenf;i,frQomjzpfvdrfhrnf/10;20 xkdtcgrSp? ab;vGwfvsuf<uif;aom oa&vtrsKd;ESifh,mukyftrsKd;om;wkdYonf? rdrdwkdYukdnOf;qJaomol aemufwzefrukd;pm;bJ?
oa&vtrsKd;\ oefY&Sif;aomt&Sifxm0&bk&m; trSefukd;pm;Muvdrfhrnf/10;21 <uif;aomolwnf;[laom? ,mukyftrsKd;<uif;aomolwkdYonf wefcdk;BuD;awmfrlaom bk&m;ocifhxHokdYjyefvmMuvdrfhrnf/10;22 tkdoa&vtrsKd;? oif\trsKd;om;wkdYonf ork'&moJvkH;ESifhtrQrsm;aomfvnf;? <uif;aomolwkdYomvQif jyefvmMuvdrfhrnf/ pD&if
qkH;jzwfaomokwfoify,f&Sif;jcif;onf w&m;ojzifhvTrf;rkd;&vdrfhrnf/10;23 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf ajrwjyifvkH;tv,f pD&ifqkH;jzwfaom? okwfoify,f&Sif;jcif;ukd jyKawmfrlvdrfhrnf/
10;24 xkdaMumifh? aumif;uifAkdvfajcocift&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ZdtkefNrdKUaeaomig\vlrsKd;? tmI&drif;aMumifh raMumuf
ESifh/ ol\BudrfvkH;ESifh oifhukdkdufrnf/ tJ*kwKrif;jyKonfenf;wl ol\vHSwHukdoif\tay:rSmrkd;vdrfhrnf/10;25 okdYaomfvnf;? cPMumNyD;rS olwkdYonfysufpD;jcif;okdYa&mufaomtm;jzifh? ightrsufonfNidrf;? ighpdwfvnf;ajyvdrfhrnf/10;26 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf Mo&bausmufem;rSmrd'seftrsKd;om;wkdYukd 'PfcwfouJhokdY4if;? yifv,fukd vSHwHawmf
ESifhrdk;ouJh okdY4if;? xkdrif;tbkdY ab;Oy'fukdjyifqif? tJ*kwKvufxufuJhokdY wzefvSHwHawmfukdcsDawmfrlrnf/10;27 xkdumv ol\0efukd oif\yckH;ay:u4if;? ol\xrf;bkd;ukd oif\vnfyif;ay:u4if;cs&\/ ql0jcif;aus;Zl;aMumifh xrf;bkd;ysufpD;&\/
10;28 tm&yfNrdKUokdYa&mufavNyD/ rd*kefNrdKUwkdifatmifvGefoGm;NyD/ rdwfrwfNrdKUvSnf;rsm;ukdcsxm;NyD/10;29 awmifMum;ukdvGefMuNyD/ a*ANrdKUpm;cef;csMuNyD/ &mrNrdKUonf aMumufvefYvsuf&Sd\/ a&Smvkae&m*dAmNrdKUonfajy;\/593

10;30
10;31
10;32
10;33

tkd*vdrfNrdKUorD;? a<u;aMumfavmh/ tkdvJ&SNrdKU? em;axmifavmh/ tmeokwfNrdKUonftr*Fvm&Sd\/rm'areNrdKUonfajymif;oGm;NyD/ a*AdrfNrdKUom;wkdYonfvGwfatmifajy;Mu\/aembNrdKUw&ufaeNyD;rS? ZdtkefowkdYorD;\awmifwnf;[laom a,k&Svifawmifukd&G,f? rdrdvufukdvIyfvdrfhrnf/aumif;uifAkdvfajcocift&Sifxm0&bk&m;onf aMumufrufbG,faomtjcif;t&mESifh opfyiftxG#fukdy,f&Sif;awmfrlrnf/ t&yfjrifh
aom tcufwkdYukdckwfvJS? BuD;rm;aomtcufwkdYukdESdrfhcsawmfrlrnf/10;34 awmtkyfukd ykqdefESifhckwfy,fawmfrl? avAEkefawmonf wefcdk;BuD;aomol\vuftm;jzifh vJvsufaevdrfhownf;/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1
11;2

a,&SJtrsKd;tikwf twufaygufvdrfhrnf/ ol\tjrpfwkdYwGif tGefYonftoD;oD;vdrfhrnf/xm0&bk&m;\0dnmOfawmfwnf;[laom OmPfynmukday;aom0dnmOf? BuHpnfwwfpGrf;Ekdifaomowdukday;aom0dnmOf? xm0&bk&m;


ukdod aMumuf&GHUaomoabmukday;aom 0dnmOfawmfonf xkdoltay:rSmusdef;0yfawmfrlvdrfhrnf/11;3 xkdolonf xm0&bk&m;ukdaMumuf&GHUjcif; arGUavsmfonfjzpf? rdrdrsufpdjrifonftwkdif;w&m;rpD&if? rdrdem;Mum;onftwkdif;
rqkH;jzwfbJ?11;4 qif;&Jom;wkdY\trIukd w&m;awmftwkdif;pD&if? ESdrfhcsaomajrBuD;om;wkdYbufaevsuf? ajzmifhrwfpGmqkH;jzwfvdrfhrnf/ ajrBuD;ukd
EIwfuywf awmfvHSwHESifh'Pfcwf? qkd;aomolukd EIwfcrf;xGufoufESifhuGyfrsufvdrhfrnf/11;5 w&m;ESifhopmonf ol\cg;yef;cg;pnf;jzpfvdrhfrnf/
11;6 awmacG;onf okd;oi,fESifhtwlaevdrfhrnf/ usm;opfonfqdwfoi,fESifhtwl tdyfvdrfhrnf/ EGm;oi,f? jcaoFhoi,f? qlatmif
auR;aom taumifwkdYonf twloGm;vmMu? vloli,fonf olwkdYukdykdYaqmifvdrfhrnf/11;7 EGm;rESifh0Hronftwlusufpm;? olwkdYom;i,frsm;onf twltdyfMuvdrhfrnf/ jcaoFhonfvnf; EGm;uJhokdYjrufukdpm;vdrfhrnf/11;8 EkdYpkdYoli,fonfvnf; a>rqkd;wGif;ay:rSmupm;vdrfhrnf/ EkdYuGmaomoli,fonfvnf;? a>ra[mufwGif;0 rdrdvufukdoGif;vdrfhrnf/11;9 ig\oefY&Sif;aomawmifwjyifvkH; tcsif;csif;nOf;qJjcif;? zsufqD;jcif;ukdrjyK&Mu/ taMumif;rlum;? yifv,fa&onf rdrdae&mukd
vTrf;rkd;ouJhokdY? ajrBuD;onf xm0&bk&m;ukdoduRrf;jcif;ynmESifhjynfhpkHvdrhfrnf/
11;10 xkdumv a,&SJ\tjrpfonfayguf? vlrsm;tbkdYxlaomtvHjzpfvdrhfrnf/ xkdtvHwyg;trsKd;om;wkdYonf qnf;uyfMuvdrfhrnf/
usdef;0yfawmfrl&mt&yfonfvnf; bkef;BuD;vdrfhrnf/11;11 xkdumv xm0&bk&m;onfvufawmfukdqefY? usef<uif;aomukd,fawmf\vlwkdYukd tmI&djynf? tJ*kwKjynf? ygokjynf? uk&Sjynf?
{vHjynf? &Sdemjynf? [mrwfjynf? yifv,fwbuf&Sdaom jynfrsm;wkdYrSu,f,ljcif;iSg wzefjyKawmfrlvdrfhrnf/11;12 wyg;trsKd;om;wkdYtbkdYtvHukdxlawmfrlojzifh? ESifxkwfaomoa&vtrsKd;om;ESifh? t&yf&yfuGJjym;aom,k'trsKd;om;wkdYukd ajrBuD;
av;rsufESmwkdYrSac: pka0;apawmfrlvdrfhrnf/11;13 {z&drftrsKd;onfjiLplaompdwfNidrf;vdrfhrnf/ &efjyKwwfaom,k'trsKd;om;wkdYonfvnf;? &efajyMuvdrfhrnf/ {z&drftrsKd;onf ,k'
trsKd;ukd rjiLpl&/ ,k'trsKd;vnf; {z&drftrsKd;ukd&efrjyK&/11;14 olwkdYonftaemufbufzdvdwdvlrsm;ukdvkdufwkdufMuvdrhfrnf/ ta&SUjynfom;wdkY\ Opmukdtwlvk,lMuvdrfhrnf/ {'kHtrsKd;ESifh
armbtrsKd;ukdvnf; vkyfBuHMuvdrfhrnf/ trKeftrsKd;om;wkdYonfolwkdY\tkyfpkd;jcif;ukdcH&Muvdrhfrnf/11;15 xm0&bk&m;onfvnf;? tJ*kwKyifv,f\vQmukdazsmufzsufawmfrlrnf/ jyif;pGmaomavawmfESifhwuGvufawmfukdjrpfay:rSmvIyf?
acsmif;ckepfoG,fjzpfapjcif;iSg kdufcwfawmfrlojzifh? vlwkdYonfajceif;pD;vsufausmfoGm;Muvdrfhrnf/11;16 oa&vtrsKd;om;wkdYonf tJ*kwKjynfrSxGufoGm;aomtcgjzpfouJhokdY? tmI&djynfrS usef<uif;aomudk,fawmf\vlwkdYoGm;&m
vrf;BuD;jzpf&vdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 xkdumvoif>rufqkd&rnfum;? tkdxm0&bk&m;? tuREkfyfonf*kPfaus;Zl;awmfukd csD;rGrf;ygrnf/ tuREkfyfukdtrsufxGufawmf
rlaomfvnf;? wzeftrsufawmfNidrf;? tuREkfyfukdESpfodrfhapawmfrl\/12;2 bk&m;ocifonf ighukdu,fwifaom t&Sifjzpfawmfrl\/ aMumufvefYaom pdwfr&SdbJ&J&ifhrnf/ xm0&bk&m;onf igcsD;rGrf;&m?
igoDcsif;qkd&m? ighukdu,fwifawmfrlaomt&Sifjzpfawmfrl\/12;3 oifwkdYonf 0rf;ajrmufaompdwfESifh u,fwifjcif;prf;a&wGif;wkdY a&cyf&Muvdrfhrnf/12;4 xkdumvvnf;xm0&bk&m;\*kPfawmfukdcsD;rGrf;Muavmh/ emrawmfukdyXemjyKMuavmh/ trIawmfwkdYukd vlrsm;wkdYwGifabmfjyMuavmh/
emrawmfonf jrifhjrwfaomaMumifh csD;rGrf;Muavmh/12;5 xm0&bk&m;ukdaxmremoDcsif;qkdMuavmh/ xl;qef;aomtrIukdjyKawmfrlNyD/ trIawmfonfajrwjyifvkH; xif&Sm;ygap/ tkdZdtkefowkdY
orD;? a<u;aMumfavmh/ 0rf;ajrmufojzifhatmf[pfavmh/ taMumif;rlum;? oa&vtrsKd;\oefY&Sif;aombk&m;onf oif\tv,f
bkef;BuD;awmfrl\[k >rufqkd&vdrfhrnf/
594

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 AmAkvkefNrdKUukd&nfaqmif tmrkwf\om;a[&Sm,cH&aomAsm'dwfawmftcsuf [lrlum;?13;2 &Sif;vif;aomawmifay:rSmtvHukdxlMu/ us,faomtoHESifhatmf[pfMu/ vufukdvIyfMu/ olwkdYonfrif;wkdYae&mwHcg;rsm;ukd0ifMu
ap/13;3 igoefY&Sif;apaomolwkdYukdigrSmxm;NyD/ igay;aombkef;tmEkabmfaMumifh 0rf;ajrmufaomol? ig\ol&JwkdYukdightrsufajyapjcif;iSgigac:
NyD/13;4 BuD;pGmaomtvkH;t&if;\toHuJhokdY awmifwkdYtay:rSmvlrsm;\toHAvH? pka0;aomwkdif;oljynfom;rsm;wkdY\ tkwftkwfusufusuf
aom toHAvH&SdonfESifh? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf ppfwkdufjcif;iSg? tvkH;t&if;ukdpD&ifcif;usif;awmfrl\/13;5 xm0&bk&m;ESifhtwlwuG trsufawmfvufeufwkdYonf wjynfvkH;ukdzsufqD;jcif;iSg? a0;aomjynf? aumif;uifpGef;rSvmMu\/
13;6 xm0&bk&m;\aeY&ufonf eD;aomaMumifh? ikda<u;jrnfwrf;Muavmh/ teEwefckd;&SifpD&ifawmfrlaom ab;tE&m,fuJhokdYvmvdrfhrnf/13;7 xkdaMumifh? &SdorQaomvufwkdYonfusMuvdrfhrnf/ vltaygif;wkdYonfpdwfysuf aMumufvefYjcif;okdYa&mufMuvdrfhrnf/13;8 emjcif;a0'emtrsKd;rsKd;ukdcH&Muvdrhfrnf/ om;bGm;aomrdef;ruJhokdY a0'emukdcH&vsuf? wa,mufukdwa,mufMunfhIrdIifawGojzifh?
olwkdY rsufESmonf rD;vQHtqif;&Sdvdrfhrnf/13;9 xkdjynfukdzsufqD;? tjypfBuD;aomjynfoljynfom;wkdYukd okwfoify,f&Sif;jcif;iSg? xm0&bk&m;\Murf;MuKwfaomaeY&ufonf
jyif;xefaom a'gotrsufxGufvsufvmvdrfhrnf/13;10 rkdCf;aumif;uifMu,feuwfwkdYonf tvif;ukdray;/ aeonfvnf;xGufaomtcgrkdufvsuf? vonfvnf; rxGef;rvif;bJvsuf
&Sdvdrfhrnf/13;11 xkdavmuDEkdifiH\tjypfukd4if;? rw&m;aomolwkdY\'kpkdufrsm;ukd4if; igppfaMumrnf/ rmeBuD;aomolwdkY\axmifvTm;jcif;ukd igESdyf
puf? Murf;MuKwfaomolwdkY\apmfum;jcif;ukd igESdrfhcsrnf/13;12 vlonfa&Tpifxuftbkd;xkdufrnftaMumif;? qif;&Jom;onfMozd&a&Tausmufxuf tbkd;xkdufrnftaMumif;igjyKrnf/13;13 okdYjzpf? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\ a'gotrsufawmfjyif;pGmxGufaomaeY&uf? rkdCf;aumif;uifukd igvIyf&Sm;rnf/
ajrBuD;vnf; rdrdae&mrSa&TU&vdrfhrnf/13;14 jynfom;wkdYonfaMumufajy;aom'&,fr? xdef;odrf;olr&Sdaomokd;rsm;uJhokdYjzpf? toD;toD;rdrdtrsKd;om;csif;wkdYukdrsufESmjyK?
toD; toD;rdrdjynfokdY ajy;Muvdrfhrnf/13;15 awGUrdorQaomolwkdYukdvSHESifhxkd;&\/ pka0;vsuf&Sdaomoltaygif;wkdYvnf; xm;jzifhqkH;Muvdrfhrnf/13;16 olwkdYom;orD;rsm;ukd olwkdYrsufarSmuf ajray:rSmaqmifhzGyfvdrhfrnf/ olwkdYtdrfrsm;ukdvk,uf? olwkdYr,m;rsm;ukd t"rjyKMuvdrfhrnf/
13;17 MunfhIavmh/ aiGukdyrmPrjyK? a&Tukdtvkdr&Sdaomar'dvlrsm;ukd olwkdYwbufigEId;aqmfrnf/13;18 olwkdYonf vlysKdwkdYukdav;ESifhkdufcwfMuvdrfhrnf/ tuav;wkdYukdroem;Mu/ olwkdYrsufpdonf oli,fwkdYukdrESajrm&/13;19 wkdif;EkdifiHwkdY\txG#f? cgv'JtrsKd;om;wkdY\bkef;toa&jzpfaom AmAkvkefNrdKUonf bk&m;ocifzsufpD;awmfrlaom aom'kHNrdKUESifh
a*garm&NrdKUuJhokdY jzpfvdrfhrnf/13;20 xkdNrdKUumvtpOf? vlrsKd;tqufquf tb,folrQrae&/ xkdNrdKU tm&yfvlonf wJukdrQraqmuf&/ okd;xdef;wkdYonf okd;NcH
ukdrQrvkyf&Mu/13;21 awmom;&JwkdYonf xkdNrdKUtdyfMuvdrfhrnf/- tdrfwkdYonf jrnfwwfaomwd&pmefrsm;ESifhtjynfh &SdMuvdrhfrnf/ ukvm;tkyfiSufwkdY
vnf;ae&mus? arsmufwkdYvnf;uckefMuvdrfhrnf/13;22 awmacG;wkdYonfvnf;? bkHAdrmefrsm;4if;? ajracG;wkdYonfvnf;? Muufoa&wkdufrsm;4if;? tlMu? jrnfMuvdrfhrnf/ xkdokdYaom
umveD;vSNyD/ xkdNrdKU\toufwmr&Snf&/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1

taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf ,mukyftrsKd;ukdoem; oa&vtrsKd;ukd wzefa&G;aumufojzifh? olwkdYukdae&if;jynfae&m


csawmfrlvdrfhrnf/ wuRef;wEkdifiHom; wkdYonf olwkdYESifhaygif;abmf ,mukyftrsKd;qnf;uyfMuvdrhfrnf/14;2 wyg;trsKd;om;wkdYonf olwkdYukdae&if;t&yfokdY ykdYaqmifMuvdrfhrnf/ oa&vtrsKd;om;wkdYonf wyg;trsKd;om;wkdYukd xm0&bk&m;\
jynfawmfwGif? uRefESifhuRefrt&mxm; appm;Muvdrfhrnf/ txufuodrf;oGm;bl;aomolwkdYukd wzefodrf;,lcJhMuvdrfhrnf/
nOf;qJbl;aomolwkdYukdvnf; tkyfpkd;Muvdrfhrnf/
14;3 xkdtcg xm0&bk&m;onf oifhukdNidKjiifjcif;? pkd;&drfjcif;? olwyg;appm; qif;&JpGmtap uRefcH&jcif;xJuEIwf? csrf;omay;awmfrlvQif?14;4 oifonf AmAkvkef&Sifbk&ifukd&nfaqmif? ykHpum;ukdokdY>rufqkdvdrfhrnf/ tpkd;w&jyKaom olonf qkH;avNyDwum;/ a&TNrdKU
awmfonfqkH;avNyDwum;/14;5 vlow0gwkdYukd trsufxGuf?
14;6 tpOfrjywfkdufjcif;? twkdif;wkdif;tjynfjynfwkdYukd rmepdwfESifhtkyfpkd;? tpOfrjywfnOf;qJjcif; ukdjyKaomt"rvlwkdY\ awmifa0;
ukd4if;? xkdokdYtpkd;&aomolwkdY\ &mZvSHwHukd4if;? xm0& bk&m;csKd;awmfrlNyD/14;7 ajrwjyifvkH;onf Nidrf0yfcsrf;omjcif;&Sd\/ &Tifvef;pGmoDcsif;qkdoHESifh a<u;aMumfMu\/595

14;8 xif;l;yifESifh avAEkeftm&ZfyifwkdYu? oifonfvJNyD;onfaemuf? igwkdYukdckwfvSJaomolonf rwufrvm&[koifhukd&nfaqmif


0rf;ajrmufMu\/
14;9 oifonfa&mufvmaomtcg? atmuft&yfr&PmEkdifiHonf BudKqkdtHhaomiSgvIyfav\/ ocsKif;om;rsm;ESifh avmuDrif;rsm; taygif;
wkdYukdoifhtwGufaMumifh EId;aqmfav\/ twkdif; wkdif;tjynfjynfaom &Sifbk&iftaygif;wkdYukd &mZyvifwkdYrSxap\/14;10 xkdoltaygif;wkdYu? oifonfvnf; igwkdYuJhokdYtm;enf;ygonfwum;/ igESifhwlygonfwum;/14;11 oif\bkef;toa&ESifhoif\wk&d,mrsKd; toHAvHwkdYukd r&PmEkdifiHwGif IwfcsavNyDwum;/ oifhatmuf ykd;aumifrsm;ukdcif;vsuf?
oifhtay:wDaumifrsm;ukd NcHKvsuf&Sdygonfwum;[k oifhukdEIwfquf ajymqkdMuvdrfhrnf/
14;12 tkdeHeufom;? rkdCf;aomufMu,f? oifonf aumif;uifuusavNyDwum;/ tjynfjynfwkdYukd ESdyfpufaomoifonf? ajrwkdifatmif
ckwfvSJjcif;ukdcH&avNyDwum;/14;13 oifuvnf;? aumif;uifay:okdYigwufrnf/ bk&m;ocif\Mu,fwkdYtay:rSm ighyvifukdigcsD; ajrmufrnf/ ajrmufrsufESmbuf? Asm'dwf
awmfawmifay:rSmigxkdifrnf?14;14 rkdCf;wdrfxdyfay:okdYigwufrnf/ tjrifhqkH;aombk&m;uJhokdYigaernf[k pdwftBuH&SdavNyD/14;15 okdYaomfvnf;? oifonfr&PmEkdifiH? ocsKif;wGif;xJokdYESdrfhcsjcif;ukdcH&avNyD/
14;16 oifhukdjrifaomolwkdYonf aphaphMunfhIqifjcifNyD;vQif? ajrBuD;ukdwkefvIyfap? wkdif;EkdifiHrsm;ukdvIyfacsmufaomolum; olavm/14;17 avmuDEkdifiHukd awmuJhokdYjzpfap? NrdKUrsm;ukdzsufqD;aomol? tcsKyfcH&aomolwkdYukd rdrdae&m okdYwzefrvTwfaomolum; ol
avm/14;18 tjynfjynfaom&Sifbk&iftaygif;wkdYonf toD;toD;rdrdwkdYapwD bkef;toa&ESifhtdyfMu\/14;19 oifhukdrlum;? &GH&SmbG,faomopfcufuJhokdY ocsKif;xJuxkwfypf&\/ uGyfrsufaomol? xm;jzifh xkd;aomol? ocsKif;wGif;ausmufpk
xJokdYcsaomolrsm;ESifhzkH;tkyfvsuf? ajcjzifhausmfeif;aom taoaumifjzpfav\/14;20 olwyg;wkdYESifha&maESm oN*K[fjcif;ukdrcH&/ taMumif;rlum;? rdrdjynfukdzsufqD;NyD/ rdrdtrsKd;om; csif;wkdYukdowfavNyD/ t"rjyKaom
olwkdY\tET,fonf *kPftoa&tvQif;r&Sd&[k ajymqkdMuvdrfhrnf/
14;21 ol\om;ajr;wkdYonfrx? ajrBuD;ukdrykdif? ajrwjyifvkH;wGif &efolrsm;ukd rEdI;aqmfEkdif rnftaMumif;? olwkdYtbkdY bkd;ab;wkdY\
tjypfaMumifhuGyfrsufjcif;ukd jyifMuavmh/14;22 aumif;uifAkdvfajc t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? igonfolwkdYwbufx AmAkvkef NrdKU\emrESifht<uif;tusefukd4if;?
om;ajr;wkdYukd4if;y,fjzwfrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/14;23 wzefvnf;? igonfxkdNrdKUukdjzLaumifrsm;ae&m? a&vTrf;rkd;&mt&yfjzpfaprnf/ zsufqD;jcif;\ wefjrufpnf;jzifhvSnf;rnf[k aumif;
uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
14;24 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf usdefqkdrdefYawmfrlonfum;?
14;25 ig\ajray:rSm tmI&drif;ukdigESdyfpufrnf/ ig\awmifkd;ay:rSm ajcjzifhausmfeif;rnf[kigBuHpnf onftwkdif;jzpf? igpD&ifcsufvnf;
wnf&vdrfhrnf/ xkdtcgol\xrf;bkd;ukd olwyg;tay: ua&TU? olwkdYyckH;ay:rSm wifaom0efukdcs&aomtcGifh&Sdvdrfhrnf/14;26 ajrwjyifvkH;wGif xkdokdYBuHpnfawmfrl\/ cyfodrf;aomjynfwkdYtay:rSm xkdokdYvufawmfukd qefYvsuf&Sd\/14;27 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\tBuHawmfukd tb,folzsufvdrfhrnfenf;/ qefYawmfrlaomvufawmfukd tb,fol
vSefvdrfhrnfenf;/
14;28 tmcwfrif;BuD; tedpa&mufaomESpfwGifcH&aomAsm'dwfawmf[lrlum;?14;29 tkdzdvdwdjynfvkH;? oifhukdkdufaomBudrfvkH;usKd;onfukdaxmuf? 0rf;rajrmufESifh/ xkda>rtrsKd;xJu a>rqkd;aygufvdrfhrnf/ ol\
tET,fonfvnf; ysHwwfaomrD;a>rjzpfvdrfhrnf/14;30 twkdif;xuftvGefqif;&JaomolwkdYonf pm;&Muvdrfhrnf/ qif;&JNidKjiifaomolwkdYonfab; vGwfvsuftdyf&Muvdrfhrnf/ igonf
oif\tjrpfukdaoGUajcmufjcif;tm;jzifhowf? oif\t<uif;ukdvnf; a>rqkd;onfuGyfrsufvdrfhrnf/14;31 tkdwHcg;? nnf;wGm;avmh/ tkdNrdKU? ikda<u;jrnfwrf;avmh/ tkdzdvdwdjynfvkH;? oifonfrIdifawGvsuf &Sd\/ ajrmufrsufESmrSrD;ckd;xGufvm\/
xkdtvkH;t&if; wa,mufwjcm;pDaeaomolr&Sd/14;32 wjynfwEkdifiHrS a&mufvmaomoHwrefwkdYtm; tb,fokdYjyefajym&rnfenf;[lrlum;? xm0&bk&m;onf ZdtkefNrdKUukdwnfaxmif
awmfrlonfjzpf? ukd,fawmf\qif;&Jom; wkdYonf xkdNrdKUukd;pm;Mu\/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1
15;2
15;3

armbjynfESifhqkdifaomAsm'dwfawmfum;? vkyfBuHaomnOfhtcg? armbjynftm&NrdKU onfysufpD;\/ vkyfBuHaomnOfhtcg? armbjynf


ud&NrdKUonfysufpD;\/jynfom;wkdYonfAufNrdKU? 'dbkefNrdKUjrifhaomt&yfokdYwufikda<u;Mu\/ armbjynfom;wkdYonf aeaAmNrdKU? ar'bNrdKUay:rSmnnf;wGm;
jrnfwrf;Mu\/ olwkdYacgif;ay:rSm qHyifr&Sd/ olwkdYrkwfqdwf ukdvnf;&dwfy,fNyD/vrf;c&D;wkdYwGif avQmfawt0wfukd0wfMu? tdrfrdk;ay:4if;? vrf;r4if;&SdorQaomolwkdYonf nnf;wGm;jrnfwrf;? tvGefrsuf&nf
usMu\/-

596

15;4 a[&SbkefNrdKUESifh{vmavNrdKUwkdYvnf;ikda<u;? ikdoHonf,m[wfNrdKUwkdifatmifMum;&\/ armbol&JwkdYonfvnf;? wkefvIyfaom


pdwfESvkH;ESifh ikda<u;Mu\/15;5 ighESvkH;onfvnf;? armbtbkdYikda<u;\/ ajy;aomolwkdYonf? okH;ESpftouf&SdaomEGm;ruJhokdY aZm&NrdKUwkdifatmifvnfMu\/
vk[dwfawmifay:okdY rsuf&nfusvsufwufMu\/ a[m&edrfNrdKUokdYoGm;aomvrf;vnf;qkH;IH;jcif;toHukdvTifhMu\/15;6 taMumif;rlum;? edr&drfa&uefwkdYonfqdwfnH? jrufyifrsm;aoGUajcmufcJhNyD/ ysKd;yifrsm;vnf; aocJhNyD/ pdrf;aomtyifwyifrQr&Sd/15;7 xkdaMumifh? olwkdYonfrdrdwkdYqnf;zl;aomOpm? okdxm;aomb@mrsm;ukdrkdCf;rcyifcsKdifhokdY ,loGm;Muvdrfhrnf/15;8 ikda<u;aomtoHonf armbjynfukdESHYjym;av\/ nnf;wGm;jrnfwrf;aomtoHonf {*vdrfNrdKU wkdifatmif4if;? aA&{vdrfNrdKU
wkdifatmif4if; a&mufav\/15;9 taMumif;rlum;? rk'defNrdKUa&wkdYonf taoG;ESifhjynfhMu\/ 'drkefNrdKUtay:rSm tjcm;aomab;rsm; ukd4if;? vGwfatmifajy;aomarmb
jynfom;ESifh usef<uif;aomjynfom;tay:rSm jcaoFhwkdYukd 4if;iga&mufaprnf/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1
16;2
16;3

ajr&SifxHokdY okd;oi,fukday;vkdufMuavmh/ aovNrdKUrSawmwa&SmufvkH;? ZdtkefowkdYorD;\awmifokdYay;vkdufMuavmh/rdrdtokdufukdpGefYypf vnf&aomiSufuJhokdY? armborD;wkdYonf tmEkefjrpful;&m urf;em;rSm&SdMuvdrfhrnf/tBuHay;avmh/ w&m;ojzifhpD&ifavmh/ rGef;wnfhtvif;xJ nOfhuJhokdYoif\t&dyfukdjzpfapavmh/ ESifxkwfaomolwkdYukd 0Sufxm;avmh/
ajy;aomolwkdYukdrjyESifh/16;4 armbjynfrSESifxkwfaomolwkdYonf oifESifhtwlaeMuapavmh/ zsufqD;aomol\vufrS vGwfapjcif;iSg olwkdYukdapmifhravmh/
oifhukdnOf;qJaomolr&Sd/ zsufqD;aomoljywfav\/ ESdyfeif;aomolwkdYukd ajray:uy,f&Sif;avNyD/16;5 &mZyvifonfvnf;? ukPmESifhwnfvdrfhrnf/ opmESifhjynfhpkH? yvifawmfay:rSmxkdifawmf rlaomolonfajzmifhrwfpGmppfaMum?
w&m;rIukdtvsiftjrefqkH;jzwfawmfrlvsuf? 'g0d'frif;\wJawmf w&m;pD&ifawmfrlvdrfhrnf/
16;6 armb\rmeukdigwkdYonf Mum;odMu\/ tvGefBuD;aomrmejzpf\/ axmifvTm;apmf um;jcif;? a'gotrsufxGufjcif;&Sd? tcsnf;ESD;
oufouf0g<um;aompum;ukdajymwwf\/16;7 xkdaMumifh? armbonf rdrdtwGufnnf;wGm;jrnfwrf;&vdrfhrnf/ jynfom;&SdorQwkdYonf nnf;wGm;jrnfwrf;Muvdrfhrnf/ ud&[&uf
NrdKUysufonftwGuf oifwkdYonfnnf;wGm; Muvdrfhrnf/ xkdNrdKUonf 'Pfcwfjcif;ukdtvGefcH&\/16;8 a[&Sbkefv,fjyifwkdYonf aoGUajcmufMu\/ pdArmpyspfEG,fyiftGefYrsm;ukdvnf; wyg;trsKd;om;rif;wkdY onfcsKd;MuNyD/ xkdtGefYwkdY
onftxufu ,mZmNrdKUwkdifatmifa&muf? awmvnfwwfMu\/ tvufwkdYonf&Snfvsm;? yifv,fukdvGefMu\/16;9 xkdaMumifh? ,mZmNrdKUtwGuf rsuf&nfusouJhokdY? pdArmpyspfEG,fyiftwGuf igonfrsuf&nf usrnf/ tkda[&SbkefNrdKUESifh {vmavNrdKU?
igonfrsuf&nfusvsuf oifhukda&avmif;rnf/ taMumif;rlum;? oif\opfoD;ESifhpyg;ESHwkdYonf ppfwkdufoHESifhawGUBuHKMuNyD/16;10 0ajymaomv,fjyifxJrSm 0rf;ajrmuf&Tifvef;jcif;jywfavNyD/ pyspfO,smOfoDcsif;rqkd&Mu/ ra<u;aMumf&Mu/ pyspfoD;e,f&musif;
pyspfoD;ukdeif;aomolvnf;reif;&/ a<u;aMumf aomtoHukdvnf; igjywfapNyD/16;11 xkdaMumifh? igh0rf;onf armbjynftwGuf? ighttlonfud&[&ufNrdKUtwGuf? apmif;uJhokdY jrnf&vdrfhrnf/16;12 xkdtcgarmbonf rdrdjrifhaomt&yf rdrdukdyifyef;apjcif;? yXemjyKtHhaomiSg rdrdoefY&Sif;&m XmeokdY0ifjcif;t&monf xif&Sm;
aomfvnf;? tBuHrajrmufEkdif&m/
16;13 xkdokdYxm0&bk&m;onf armb\taMumif;pum;ukd txufurdefYawmfrl\/16;14 ,ckwzefrdefYawmfrlonfum;? tcpm;aomola&wGufonftwkdif;? okH;ESpfvGefrS? armbjynf\ bkef;toa&onf rdrdtvkH;t&if;ESifh
wuGIwfcsjcif;okdYa&muf&rnf/ usef<uif;aomolwkdYonf tvGefenf;? cGeftm;ukef&Muvdrfhrnf[krdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1 'rmoufNrdKUESifhqkdifaomAsm'dwfawmfum;? MunfhIavmh/ 'rmoufNrdKUonf NrdKUrjzpfatmifysufpD;&mykHjzpf&\/17;2 tma&mfNrdKUrsm;ukd pGefYypfaomaMumifh? okd;pkwkdYonfykdif? tb,folrQrarmif;bJtdyfMuvdrfhrnf/17;3 {z&drfjynfNrdKUr&Sd&/ 'rmoufNrdKUESifh usef<uif;aomI&djynfrif;tmPmr&Sd&/ olwkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdY\bkef;toa&uJh
okdYjzpf&Muvdrhfrnf[k aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
17;4 xkdumv ,mukyftrsKd;\bkef;onfavsmh? ql0jcif;vnf; ydefBuHKjcif;jzpf&vdrfhrnf/17;5 vlonf pyg;ukdodrf;,l toD;tESHrsm;ukdvufESifh&dwfouJhokdY4if;? a&zdrfcsKdifhtoD;tESHwkdYukd odrf;&dwfouJhokdY4if;? xkdtrIjzpf
&vdrfhrnf/17;6 okdY&mwGif? oHvGifyifukdvIyfNyD;rStyifzsm; toD;ESpfvkH;okH;vkH;? toD;aumif;aomtcufwkdY av;ig;vkH;&SdwwfouJhokdY? aumufodrf;
p&mt<uif;&Sd&vdrfhrnf[k oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
17;7 xkdumv vlonfrdrdukdzefqif;awmfrlaomt&Sifukd &nfrSwf? oa&vtrsKd; oefY&Sif;awmfrlaom bk&m;ukdzl;arQmf&vdrfhrnf/597

17;8 rdrdvufESifhvkyfaom ,ZfyvifwkdYukdrrSwf&/ rdrdvufacsmif;ESifhvkyfaomt&mwnf;[laom tm&S&yifwkdYukd4if;? kyfwkwkdYukd4if;


yrmPrjyK&/17;9 xkdumv ol\ckdifcHhaomNrdKUwkdYonf oa&vtrsKd;om;a&SUrSm pGefYypfaomopfawmtusef t<uif;ESifh opfyiftzsm;uJhokdYjzpf? xkd
jynfonfqdwfnHvsuf&Sd&vdrfhrnf/17;10 oifhukdu,fwifawmfrlaom bk&m;ocifukdoifonfarhavsmh? rdrdckdvIH&mausmufukd rdrdratmufarhaomaMumifh? om,maom
ysKd;yifwkdYESifh? wuRef;wEkdifiHtGefYwkdYukd pkdufysKd;?17;11 xkdysKd;yifwkdYukdBuD;yGg;apjcif;iSg4if;? tvsiftjreftyGifh yGifhapjcif;iSg4if;jyKNyD;rS? odrf;,l&mumv toD;tESHonfysufpD;? oifonf
raysmufEkdifaom 0rf;enf;jcif;&Sd&vdrfhrnf/
17;12 ork'&mjrnfoHuJhokdYjrnfwwfaomvlrsm; tvkH;t&if;wkdY4if;? tm;BuD;aoma& wkdYonf [kef;ouJhokdY[kef;wwfaomvlrsKd;wkdY4if;
tr*Fvm&Sd\/17;13 tm;BuD;aoma&wkdYonf [kef;ouJhokdY? vlrsKd;wkdYonf [kef;Muaomfvnf;? qkH;rawmfrlaomaMumifh? ta0;okdYajy;oGm;Muvdrfhrnf/
awmifay:rSmavwkdufvGifhaomzGJuJhokdY4if;? avabGygoGm; aomtrIdufuJhokdY4if;? olwkdYonfESifjcif;ukdcH&Muvdrfhrnf/17;14 nOD;,Hab;a&muf? eHeuf,HrwkdifrDS aysmuf&SmMuvdrfhrnf/ igwkdYukdnOf;qJaomolwkdYonf xkdokdYaomtusKd;? igwkdYukdvk,lzsufqD;
aomolwkdYonf? xkdokdYaomtarGOpmukdcH&Muvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1 tJoa,mydjrpfrsm;tem;rSm toHjrnfwwfaomtawmif&Sd?18;2 yifv,fvrf;jzifh4if;? a&ay:*rmavSjzifh4if;? oHwrefwkdYukdvTwfwwfaomjynf? em;axmifavmh/ ckdifrmjyif;xefvsufa&SUOD;pGm
rSp ,ckwkdifatmif? aMumufrufbG,fjzpfxaom? cGeftm;BuD; ESdyfeif;wwfxaom? jrpfuGJjym;aomajraeaomvlrsKd;xHokdY?
vsifjrefaom wrefwkdY? oGm;Muavmh/18;3 avmuDEkdifiHaeaom ajrBuD;om;taygif;wkdY? awmifay:rSmtvHukdxlaomtcg MunfhI Muavmh/ wHykd;rIwfaomtcgem;axmif
Muavmh/18;4 xm0&bk&m;onf ightm;rdefYawmfrlonfum;? aeta&mifxJrSmMunfvifaomt&SdefuJhokdY4if;? toD;tESHukdodrf;,l&m ylaomumv
ESif;ESifh jynfhpkHaomrkdCf;wdrfuJhokdY4if;? igonfusdef;0yf ighae&mt&yfrSmMunfhIrnf/18;5 pyspfoD;ukd odrf;,l&mumvrwkdifrSDtiHkaphpkH? tyGifhvnf;vkH;aomtoD;jzpfpOftcg? tGefYrsm; ukdwHpOfESifhjzwf? tcuftvufrsm;
ukdokwfoify,f&Sif;awmfrlrnf/18;6 olwkdYonfawmifay:rSmaewwfaomiSufrsm;? awmom;&Jrsm;wkdY\tbkdYjzpf? iSufwkdYonf aEGumv4if;? om;&Jtaygif;wkdYonf
aqmif;umv4if;? olwkdYtay:rSmaeMuvdrfhrnf/18;7 xkdtcgckdifrmjyif;xefvsuf a&SUOD;pGmrSp ,ckwkdifatmifaMumufrufbG,fjzpfxaom? cGeftm;BuD;ESdyfeif;wwfxaom? jrpfrsm;uGJjym;
aomajraeaomvlrsKd;onf? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\emrawmfwnf&m ZdtkefawmifokdY? aumif;uifAkdvfajct&Sif
xm0&bk&m;bkdY vufaqmifyPmukdaqmifcJhMuvdrfhownf;/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1
19;2
19;3
19;4
19;5
19;6
19;7
19;8
19;9
19;10

tJ*kwKjynfESifhqkdifaomAsm'dwfawmfum;? MunfhIavmh/ xm0&bk&m;onf vsifjrefaom rkdCf;wdrfukdpD; tJ*kwKjynfokdY<uawmfrl\/


a&SUawmftJ*kwKjynf\ kyfwkqif;wkwkdYonf vIyf&Sm;? tJ*kwKjynf\ESvkH;onf ol\txJrSmt&nfusKdvsuf&Sdvdrfhrnf/tJ*kwKjynfom;wkdYonf tcsif;csif;wa,mufESifhwa,muf &efjyKapjcif;iSg igEId;aqmfojzifh? olwkdYonf nDtpfukdcsif; wa,mufESifh
wa,muf? tdrfeD;csif;wa,mufESifhwa,muf? wNrdKUESifhwNrdKU? wEkdifiHESifhwEkdifiH ppfwkdufMuvdrfhrnf/tJ*kwKjynf\pdwfonf ol\txJrSmysufvdrfhrnf/ ol\tBuHukdvnf;igzsufrnf/ olwkdYonf kyfwkwkdY4if;? jyKpm;aomolwkdY4if;?
ewf0ifESifh pkef;wkdY4if; qnf;uyfMuvdrfhrnf/tJ*kwKjynfom;wkdYukd Murf;MuKwfaomocifwkdYvufokdY igtyfojzifh? jyif;xefaom&Sifbk&if wyg;onftkyfpkd;vdrfhrnf[k aumif;uif
Akdvfajcocift&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/xkdtcgyifv,fa&jywfvdrfhrnf/ jrpfa&vnf;avsmhcef;ajcmufvdrfhrnf/acsmif;a&rsm;vnf; ykyfMuvdrfhrnf/ tJ*kwKjrpfvufMum;wkdYvnf; a&jywfcef;ajcmufojzifh? usLyifESifhukdif;yifwkdYonf ndK;EGrf;Mu
vdrfhrnf/jrpfvufMum;em;ESifh acsmif;0em;rSmaygufaom jrufyiftp&Sdaom? jrpfem;rSmpkduforQwkdYonf ndK;EGrf;ysufpD;yaysmufMuvdrfhrnf/wHigwkdYonf nnf;wGm;Muvdrfhrnf/ jrpfig;rQm;ukdcsorQaomolwkdYonf jrnfwrf;a&ay:rSm ykdufuGefukdjzefYwufaomolwkdY
onfpdwfysufMuvdrfhrnf/ydkufqefvkyfaomolESifhpsmrsKd;ukd&ufaomolwkdYonfvnf; tusKd;enf;&SdMuvdrfhrnf/trSDwuJwkdYonfysuf? tcpm;aomoltaygif;wkdYonf ndK;i,faompdwf&SdMuvdrfhrnf/
598

19;11 tu,fpifppfaZmerif;wkdYonftl;jzpfMu\/ zma&mbk&if\wkdifyifrSL;rwfwkdYonf rkdufaomtBuHukday;Mu\/ uRefawmfonfynm&Sd


trsKd;? a&S;&Sifbk&ifwkdYtET,fjzpfygonf[k zma&mbkk&iftm;tb,faMumifhavQmufMuoenf;/19;12 olwkdYonftb,frSm&SdMuoenf;/ oif\ynm&SdwkdYonft b,frSm&SdMuoenf;/ aumif;uifAkdvfajc t&Sifxm0&bk&m;onf?
tJ*kwKjynfwbuf tb,fokdYBuHpnfawmfrlonfukd ,ckajymMuygap/ abmfjyMuygap/19;13 aZmerif;wkdYonftl;jzpfMuNyD/ aemArif;wkdYonfrSm;,Gif;MuNyD/ tJ*kwKjynf\trsKd;tET,frsm; ukdtkyfaomtBuD;tuJwkdYukdvnf;
rSm;,Gif;apMuNyD/19;14 xm0&bk&m;onf tJ*kwKjynf\tv,f ,pfrl;aomoabmukdjyifqifawmfrlojzifh? ,pfrl;aomolonf rdrdtefzwfvJouJhokdY?
tJ*kwKjynfom;wkdYonf jyKavorQwkdY rSm;,Gif;MuNyD/19;15 tJ*kwKjynf\OD;acgif;jzpfap? tNrD;jzpfap? pGefyvGHvufjzpfap? ukdif;yifjzpfap? NyD;pD;Ekdifaom trItvQif;r&Sd&/19;16 xkdumvtJ*kwKvlwkdYonf rdef;ruJhokdYjzpf? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf olwkdYtay:rSmvufawmfukdvIyf&Sm;awmf
rlaomaMumifh? aMumufvefYwkefvIyfMuvdrfhrnf/19;17 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf tJ*kwKjynfwbuf MuHpnfawmfrlaomtBuH tpnfaMumifh? ,k'jynfonfvnf;tJ*kwK
jynfaMumufrufbG,fjzpfvdrhfrnf/ ,k'jynf[l ajymumrQESifhvlwkdif;aMumuf&GHUMuvdrfhrnf/
19;18 xkdumv tJ*kwKjynfwGif? NrdKUig;NrdKUwkdYonf cgemefbmompum;ukkdajym? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\opmawmfukd
cHMuvdrfhrnf/ xkdNrdKUwkdYwGif? wNrdKUukdol&d,mNrdKU[lac:a0:Muvdrfhrnf/19;19 xkdumv tJ*kwKjynftv,fwGif? xm0&bk&m;ukd ylaZmf&m,Zfyvif&Sdvdrfhrnf/ jynfpGef;em; wGifvnf; xm0&bk&m;tbkdYrSwfwkdif
&Sdvdrfhrnf/19;20 xkdrSwfwkdifonf tJ*kwKjynfwGifedrdwfvuPmjzpfvdrfhrnf/ aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0& bk&m;\oufaovnf;jzpfvdrfhrnf/
taMumif;rlum;? olwkdYonfnOf;qJjcif;ukdcH&aom aMumifh? xm0&bk&m;ukdatmf[pfMuonf&Sdaomf? u,fwifaomt&Sif? trIapmifh
ocifukd olwkdY&Sd&mokdYapvTwfawmfrl? xkdocifonf u,fwifawmfrl\/19;21 tJ*kwKjynfwGif xm0&bk&m;ukdod&Muonfjzpf? xkdumv tJ*kwKvlwkdYonf xm0&bk&m; ukdodaomaMumifh? ylaZmfoumtvSL
'geukdqufuyf0wfjyKMuvdrfhrnf/ xm0&bk&m;a&SU awmf opm*wdxm;? xm;onftwkdif;jyKMuvdrfhrnf/19;22 xm0&bk&m;onfvnf; tJ*kwKjynfukd'Pfcwf? cwfNyD;aom'Pf&mukdaysmufapawmfrlrnf/ olwkdYonfvnf;? xm0&bk&m;
xHawmfokdYajymif;vJMuonfumv? olwkdYawmif;yefjcif;ukdem;axmif 'Pf&mukdaysmufapawmfrlrnf/
19;23 xkdumvtJ*kwKjynfrSonf tmI&djynfwkdifatmif? vrf;wGifvdrfhrnf/ tmI&dvlonf tJ*kwKjynfokdY4if;? tJ*kwKvlonf? tmI&djynf
okdY4if;oGm;vm tJ*kwKvlESifhtmI&dvlwkdYonf wnDwGwfwnf;0wfjyKMuvdrfhrnf/19;24 xkdumvoa&vtrsKd;onf tJ*kwKtrsKd;ESifh4if;? tmI&dtrsKd;ESifh4if;aygif;? wwd,trsKd; wnf;[laomajrBuD;tv,f
r*FvmjyKaomtrsKd;jzpfvdrfhrnf/19;25 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;uvnf;? ig\vltJ*kwKtrsKd;? igjyKjyifaomtmI&dtrsKd;? ig\tarGOpmjzpfaom oa&v
trsKd;onf r*Fvm&Sdapownf;[k aumif;BuD;ay;awmfrlvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 tmI&d&Sifbk&ifom*kefapvTwfaom Akdvfrif;wmwefonf tmZkwfNrdKUokdYppfcsD? xkdNrdKUukdvkyfBuHaomESpfwGif?20;2 xm0&bk&m;u? oifonfoGm; cg;pnf;aomavQmfawt0wfESifh ajceif;ukdcRwfavmh[k? tmrkwfom;a[&Sm,ukd rdefYawmfrlonf
twkdif;? olonfjyKt0wfukdr0wf? ajceif;ukd rpD;bJoGm;vmvsufae\/20;3 xm0&bk&m;uvnf;? ighuRefa[&Sm,onftJ*kwKjynfESifhuk&Sjynfykyedrdwf? tHhbG,faom t&mukdjyjcif;iSg? okH;ESpfywfvkH;t0wfukd
r0wf? ajceif;ukdrpD;bJ oGm;vmouJhokdY?20;4 xkdenf;wl? tJ*kwKvlrsm;udk t&SufcGJjcif;tvkdiSg? tmI&d&Sifbk&ifonf tJ*kwKvlESifhuk&Svl tBuD;ti,fwkdYtm; t0wfESifhajceif;ukdcRwf?
wifyg;ukdrQrzkH;apbJ? brf;qD;csKyfxm;odrf; oGm;vdrfhrnf/20;5 tmZkwfNrdKUom;wkdYonfaMumufMuvdrfhrnf/ olwkdYukd;pm;aom uk&Sjynfukd4if;? 0g<um;aom tJ*kwKjynfukd4if; &SufMuvdrfhrnf/20;6 xkdurf;em;rSmaeaomolrsm;uvnf;? Munfhyg? tmI&d&Sifbk&if\vufrSvGwfjcif;iSgigwkdYajrmfvifh&mt&m? ajy;ckdvIH&mt&monf
xkdokdYjzpfygonfwum;/ igwkdYonftb,fokdYvGwfEkdif ygrnfenf;[k xkdtcgqkdMuvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1 a&vTrf;rkd;aom awmESifhqkdifaomAsm'dwfawmfum;? awmifavrkefwkdif;wkdufouJhokdY? aMumufrufbG,faomjynf? awmBuD;rSvm\/21;2 aMumufrufbG,faomlygkHukdigjrif&\/ vk,lwwfaomolonfvk,l\/ zsufqD;wwfaom olonfzsufqD;\/ {vHjynfom;wkdY?
wufoGm;Muavmh/ ar'djynfom;wkdY? NrdKUukd0kdif;xm;Muavmh/ xkdNrdKUaMumifh? olwyg;nnf;wGm;jcif;&SdorQukd igNidrf;ap\/
21;3 xkdaMumifh? igonfcg;emvS\/ om;bGm;aomrdef;rcH&ouJhokdY a0'emukdcH&\/ em;rMum;Ekdifatmifjyif;xefpGmcH&\/ rsufpdrjrifEkdifatmif
rIdifawGvsuf&Sd\/599

21;4

ighpdwfESvkH;onfrl;vsuf&Sd\/ aMumufrufbG,faomt&mjzifh igonfxdwfvefYvsuf&Sd\/ igaysmfarGUaomnOfhukdab;ESifhjynfhpkHapawmf


rl\/21;5 pm;yGJukdjyifNyD/ uif;apmifhukdxm;NyD/ pm;aomufvsufaeMu\/ tkdrif;rsm;wkdY? xMu? vTm;ukdqDavmif;Mu/21;6 taMumif;rlum;? bk&m;&Sifu? oifoGm; uif;apmifhukdxm;avmh/ jrifonftwkdif;ajymap avmh[k ightm;rdefYawmfrl\/21;7 uif;apmifhonfvnf;? ESpfpD;pDESpfpD;pDcsDvmaomjrif;wyfwwyf? jrnf;wyfwwyf? ukvm;tkyfwyfwwyfukdjrif? owdESifhaphaphMunfh
Iem;axmifNyD;vQif?21;8 ocif? uRefawmfonfaeYtcsdef uif;arQmfpifay:rSmtpOf&yf? wnOfhvkH;vnf; uif;apmifhvsufaeyg\/21;9 ,ckrSm ESpfpD;pDESpfpD;pDcsDvmaomjrif;pD;ol&Jwyfukdjrifygonf[k jcaoFhuJhokdYa<u;aMumf\/ oluvnf;? AmAkvkefNrdKUNydKvJNyD? NydKvJNyD?
ol\bk&m;kyfwkqif;wk&SdorQwkdYonf ajray:rSm usKd;yJhvsuf&SdMuygonf[k xyfqkdav\/21;10 igeif;e,f ighwvif;jyifrSxGufaompyg;? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;? oa&v trsKd;\ bk&m;ocifrdefYawmfrlonfukd
igMum;&onftwkdif;? oifwkdYtm; igqifhqkdownf;/
21;11 'krmjynfESifhqkdifaomAsm'dwfawmfum;? tkduif;apmifh? nOfhtrIum;tb,fokdYenf;/ tkduif;apmifh? nOfhtrIum;tb,fokdYenf;[k
pd&awmifay:u ighukd[pfac:av\/21;12 uif;apmifhuvnf;? eHeufonfvm\/ nOfhvnf;vm\/ oifwkdYonfar;jref;vkdvQifar;jref;Mu/ jyefoGm;Mu/ wzefvmMu[kqkdav\/
21;13 tm&yfjynfESifhqkdifaomAsm'dwfawmfum;? c&D;oGm;aoma''efvlpkwkdY? oifwkdYonf tm&yfawmrSm nOfhukdvGefap&Murnf/21;14 awrjynfom;wkdY? a&iwfaomoltbkdYa&ukd,lcJhMu\/ ajy;aomolukd rkefYESifhqD;BudKMu\/21;15 taMumif;rlum;? olwkdYonfxm;ab;rS4if;? xkwfaomxm;? wifaomav;? tvGefcufaom ppfrIrS4if;ajy;Mu\/21;16 xm0&bk&m;onf ightm;rdefYawmfrlonfum;? tcpm;aomola&wGufonftwkdif;? wESpfwGif au'gNrdKU\ bkef;toa&&SdorQ
uG,faysmuf?21;17 usef<uif;aomau'gtrsKd;om;? av;pGJol&JwkdYonf tvGefenf;Muvdrfhrnf[k? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1 Asm'dwflygkHcsKdifhESifh qkdifaomAsm'dwfawmfum;? oifhwNrdKUvkH;onf tdrfrkd;ay:okdY wuf&rnftaMumif;? tb,ftrIa&mufoenf;/22;2 txufu toHAvHrsm; tkwftkwfusufusufjyKwwfaomNrdKU? &Tifvef;aomNrdKU? oif\ vlaowkdYonf xm;vufeufaMumifh
qkH;Muonfr[kwf/ ppfwkduf&mrSmaoMuonfr[kwf/22;3 oif\rif;taygif;wkdYonf twlajy;Mu\/ av;orm;wkdYvufcsnfaESmifvsuf&SdMu\/ awGUorQaomoif\vlwkdYonf ta0;okdY
ajy;aomfvnf;? twlcsnfaESmifvsuf&SdMu\/22;4 xkdaMumifhigqkdonfum;? ighukdrMunfhygESifh/ jyif;pGmikd&rnf/ ightrsKd;owkdYorD;ysufpD;onfjzpf? ighpdwfajyapjcif;iSg rBudK;pm;ygESifh/22;5 aumif;uifAkdvfajcocift&Sifxm0&bk&m;onf? Asm'dwflygkHcsKdifhwGifpD&ifawmfrlojzifh? 'kucH&m umv? ESdyfpufaESmifh&Suf&mumv?
NrdKUkd;ukdNzdK awmifwkdYukdatmf[pf&mumvonfa&muf avNyD/22;6 {vHtrsKd;onfjrm;awmifhukdaqmifvsuf? &xm;pD;ol&J?jrif;pD;ol&JwkdYESifhwuGvm\/ ud&trsKd;onf 'kdif;vTm;ukdxkwfav\/22;7 oif\tjrwfqkH;aom csKdifhwkdYonf&xm;ESifhjynfhMu\/ jrif;pD;ol&JwkdYonf NrdKUwHcg;a&SUrSm wyfcsMu\/22;8 ,k'jynfukdzGifhvSpfonfjzpf? oifonfxkdtcgvufeufpkHokdxm;&m? awmeef;awmfokdY MunfhIvdrfhrnf/22;9 'g0d'f\NrdKUtNydKtysufrsm;onfukd oif\vlwkdYonfrSwf&Muvdrfhrnf/ atmufa&uefrS xGufaoma&ukd pka0;apMuvdrfhrnf/22;10 a,k&SvifNrdKU&Sdaom tdrfrsm;ukda&wGufMuvdrfhrnf/ NrdKUkd;ukdjyKjyifvkdaomiSg? tdrfrsm;ukdNzdKzsufMuvdrhfrnf/22;11 a&uefa[mif;rSxGufaom a&pka0;&mukdvnf;? NrdKUkd;ESpfxyfpyfMum;wGifvkyfMuvdrfhrnf/ okdY&mwGif? trIukdpD&ifawmfrlaomolukd
oifwkdYonf rMunfhrrSwfwwfMu/ a&S;uzefqif;awmfrlaomolukd yrmPmrjyKwwfMu/22;12 xkdumv ikda<u;jrnfwrf;jcif;? qHyifukdy,fjzwfjcif;? avQmfawt0wfukd0wfpnf;jcif;tvkdiSg? aumif;uifAkdvfajcocif t&Sifxm0&
bk&m;onfEId;aqmfwkdufwGef;awmfrlaomfvnf;?22;13 Munfhyg/ 0rf;ajrmuf&Tifvef;jcif;trI? okd;EGm;rsm;ukdowfjcif;? trJom;pm;jcif;? pyspf&nfaomuf jcif;trIukdjyKvsuf? igwkdYonfpm;Mu
ukeftHh?aomufMuukeftHh? eufjzefao&Murnf[k ajymqkdMuonfwum;/22;14 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf ighem;Asm'dwfay;awmfrlonfum;? tu,fpifppf oifwkdYtjypfonf oifwkdYraorcsif;wkd
ifatmifrajyr&Sif;&[k aumif;uifAkdvfajcocift&Sif xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
22;15 aumif;uifAkdvfajcocift&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?b@mawmfpkd;? eef;awmftkyfa&SAetdrfokdYoGm;NyD;vQif?22;16 jrifhaomt&yf ukd,focsKif;wGif;ukdxGif;? ukd,fae&mukd ausmufxkvkyfaomol? oifonft&yf ocsKif;wGif;ukdukd,ftbkdY
xGif;apjcif;iSg?t&yf ESifhtb,fokdY qkdifoenf;/ t&yfom;wkdYwGiftb,folESifhqkdifoenf;/22;17 xm0&bk&m;onf jyif;pGmaomESifxkwfjcif;jzifh oifhukdESifxkwfawmfrlvdrfhrnf/ oifhukdtrSefukdifbrf;?22;18 wvdrfhvdrfhvSdrfhvsuf? avmufvTJpmuJhokdY us,faomjynfokdY ypfvkdufawmfrlvdrfhrnf/ oifonf xkdjynfao&vdrfhrnf/ xkdjynf
vnf;oif\Muufoa&&xm;wkdYonf? oifht&Sif\trsKd; t&SufuGJp&mjzpf&Muvdrfhrnf/22;19 igonfvnf; oif\t&mukdEIwfrnf/ oif\ae&mrSoifhukdcsrnf/22;20 xkdumvighuRef? [dvcd\om;{vsmudrfukdigac:?600

22;21 oif\0wfvkHESifh 0wfqifaprnf/ oif\cg;pnf;ESifhcsD;ajrmuf? oif\tpkd;&aomtcGifhukd tyfNyD;vQif? olonfa,k&SvifNrdKUol?


,k'trsKd;om;wkdY\tbjzpfvdrfhrnf/22;22 'g0d'frif;rsKd;\wHcg;aomhukd ol\yckH;ay:rSmigwifxm;ojzifh? olonftb,folrQrydwfEkdifatmif zGifhvdrfhrnf/ tb,folrQrzGifhEkdif
atmifydwfvdrfhrnf/22;23 NrJaomt&yfpGJaomwHpkdYuJhokdYolUukdigpGJaprnf/ olonfrdrdtb\tdrf Muufoa&yvifjzpf vdrfhrnf/22;24 ol\tbtdrf&SdorQaombkef;toa&? trsKd;tET,f? tjrwft,kwf? cGufzvm;&SdorQ? tifwkH? tdk;trsKd;rsKd;wkdYukd olqGJxm;Mu
vdrfhrnf/22;25 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkdumvwGifNrJaomt&yf t&ifpGJaomwHpkdYonf ae&mrSa&GU? ckwfvSJjcif;
ukdcH&vdrfhrnf/ olqGJxm;aomOpm onfvnf;? ckwfy,fjcif;ukdcH&vdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1

wkkNrdKUESifhqkdifaomAsm'dwfawmfum;? wmIoabFmrsm;wkdY? nnf;wGm;jrnfwrf;Muavmh/ NrdKUonftdrfr&Sd? wnf;ckdp&mr&Sdonfwkdifatmif


&Sif;&Sif;ysufpD;avNyD/ cdwdrfjynfrSodwif;Mum;&\/23;2 yifv,ful;wwfaom Zd'kefukefonfwkdYonfpnfyifapaom? yifv,furf;em;rSmaeaomolwkdY? rIdifawGMuavmh/23;3 rsm;aoma&ukdtrSDjyKaom &Sda[m&rsKd;aph? jrpf\toD;tESHukd xkdNrdKUonftcGef&? twkdif;wkdif; tjynfjynfwkdY\aps;jzpfavNyD/23;4 tkdZd'kefNrdKU? &SufaMumufjcif;&Sdavmh/ taMumif;rlum;? yifv,fwnf;[laom yifv,fNrdKUBuD;u? igonfudk,f0efraqmif? om;rbGm;?
vlysKdESifhtysKdrwkdYukd rarG;jrL&[kajymqkd\/23;5 tJ*kwKjynfom;wkdYonf wkkNrdKUodwif;ukdMum;aomtcg? xkdodwif;aMumifhtvGefpdwfylyefjcif;okdY a&mufMuvdrhfrnf/23;6 wmINrdKUokdYul;Muavmh/ yifv,fem;rSmaeaomolwkdY? nnf;wGm;jrnfwrf;Muavmh/23;7 NrdKUonf a&S;umvwnfojzifh oifwkdY&Tifvef;aomNrdKUavm/ a0;aomt&yfwnf;ckdjcif;iSg? rdrdajcwkdYonf rdrdukdaqmifoGm;Mu\/23;8 wkkNrdKUonf&mZo&zlukday;wwfaom NrdKUjzpfvsuf? ol\ukefonfwkdYonf rif;om;? azmufum;a&mif;0,faomolwkdYonfajrBuD;rSL;
rwfjzpfvsuf?xkdNrdKUwbuf tb,folonf tBuHukdBuHpnfoenf;/23;9 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf? &SdorQaombkef;toa&\ rmeukdt&SufcGJjcif;iSg4if;? ajrBuD;rSL;rwftaygif;wkdYukd Iwfcs
jcif;iSg4if;xkdokdYBuHpnfawmfrl\/23;10 tkdwmINrdKU\oD;? urf;kd;ysufavNyD/ jrpfuJhokdYukd,fjynfukdESHYjym;avmh/23;11 &efolonfyifv,fay:rSm vufukdqefY? wkdif;EkdifiHwkdYukdvIyf&Sm;av\/ cgemefjynfckdifcHhaom t&yfwkdYukd zsufqD;apjcif;iSg?
xm0&bk&m;trdefYawmf&Sd\/23;12 nOf;qJjcif;ukdcH&aomunm? Zd'kefNrdKU\oD;? oifonfaemufwzef &Tifvef;jcif;r&Sd&/ xavmh/ cdwdrfjynfokdYul;oGm;avmh/ xkdt&yf
vnf;Nidrfoufjcif;r&Sd&[k rdefYawmfrl\/23;13 txufu r&Sdaomcgv'JtrsKd;om;wkdYaeaomjynfukd MunfhIavmh/ xkdjynfukdtmI&drif;onf awmwGif;om;wkdYaep&mbkdYwnf
axmif\/ xkdjynfom;wkdYonfjytkd;wkdYukd wnfaqmuf? wkktdrfawmfrsm;ESifh NrdKUukdvnf;&Sif;&Sif;zsufqD;Mu\/23;14 wmIoabFmrsm;wkdY? nnf;wGm;jrnfwrf;Muavmh/ oifwkdY\NrdKUBuD;onfysufukefNyD/
23;15 xkdumvwkkNrdKUukd? rif;qufwquftwkdif;t&Snf? tESpfckepfq,fywfvkH;? tb,folrQratmufarh&/ tESpfckepfq,fvGefaomtcg?
jynfwefqmrdef;rtm;oDcsif; qdkouJhodkY? wkkNrdKUtm;oDcsif;qkdvdrfhrnf/23;16 tb,folrQratmufarhaom jynfwefqmrdef;r? apmif;udkudkifNrdKUwGifvSnfhvnfavmh/ olwpfyg;wdkYonfoifhudkowd&apjcif;iSg?
om,maomtoHESifhwD;? oDcsif;udkrsm;pGm qdkavmh/24;17 tESpfckepfq,fvGefaomtcg? xm0&bk&m;onfwkkNrdKUudktBunhftI<uvmawmfrlvdrfhrnf/ olonfvnf;wzeftjrwf&aom
bmomodkYvdkufjyef? ajrBuD;rsufESmay:rSm&SdorQaom avmuDEdkifiHwdkYESifhrw&m;aomarxkefudkjyKvdrfhrnf/23;18 odkY&mwGif? ol\ukefoG,fjcif;? tjrwf&jcif;t&mwdkYonf xm0&bk&m;tbdkYoefY&Sif;vdrfhrnf/ qnf;zl;odkxm;jcif;udkrjyK&/ ukefoG,f
aomOpmonf xm0&bk&m;a&SUawmfaeaomolwdkY tbdkYjzpf olwdkYonf0pGmpm;cdkifaomt0wfudk0wfMuvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1 MunhfIavmh/ xm0&bk&m;onf jynfawmfudkvGwfvyfap y,f&Sif;arSmufxm;ojzifh? jynfom;wdkYudkuJGjym;apawmfrl\/24;2 xdktcg ,Zfyka&m[dwfonf qif;&Jom;uJhodkY4if;? ocifonfuRefuJhokdY4if;? ocifronfuRefruJh odkY4if;? a&mif;aomolonf0,f
aomoluJhodkY4if;? a<u;&Sifonf a<u;wifaomoluJhodkY4if;? twdk;pm;aomolonf twdk;ay;aomoluJhodkY4if; jzpf&vdrfhrnf/24;3 wjynfvkH;vGwfvyf &Sif;&Sif;ysufpD;&vdrfhrnf[laomt&mukd xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/24;4 jynfawmfonf NidKjiifndK;i,fjcif;&Sd\/ avmuonf tm;avsmhndK;i,fjcif;&Sd\/ bkef;BuD;aom jynfom;wkdYonf tm;avsmhMu\/24;5 jynfom;wkdYonf w&m;awmfukdvGefusL;jcif;? trdefYawmfukdajymif;vJjcif;? xm0&opmawmfukd zsufjcif;taMumif;aMumifh? jynfawmf
onfnpfnL;jcif;&Sd\/601

24;6

xkdaMumifh? usdefawmfrlaomtusdefonf jynfawmfukdvTrf;rkd;NyD/ jynfom;wkdYtay:rSm tjypfa&mufavNyD/ xkdaMumifh? jynfom;wkdYonf


ylavmifMuojzifh? usef<uif;aom olwkdYonfenf;Mu\/24;7 opfaompyspf&nfonfNidKjiifav\/ pyspfEG,fyifonfvnf; tm;avsmhav\/ pdwf&Tifvef;aom oltaygif;wkdYonf nnf;wGm;Mu\/24;8 om,maomywfomtoHNidrf;NyD/ 0rf;ajrmufaomol\toHr&Sd/ om,maomapmif;oH vnf;Nidrf;NyD/24;9 oDcsif;qkdvsuf pyspf&nfukdraomuf&Mu/ ao&nfao&ufukd aomufaomolwkdYonf ypyfcg;Muvdrfhrnf/24;10 vGwfvyfaomNrdKUonf NydKysufavNyD/ tb,folrQr0ifapjcif;iSg? tdrfrsm;ukdydwfxm;MuNyD/24;11 pyspf&nfjywfaomaMumifh vrf;c&D;wkdY jrnfwrf;jcif;&Sd\/ 0rf;ajrmufjcif;vnf; t<uif;rJhuG,fNyD/ wjynfvkH;om,maom
toHNidrf;NyD/ 24;12 qdwfnHjcif;onf NrdKUxJrSmusef&pf\? NrdKUwHcg;ukdvnf; kdufcwfNzdKzsufMuNyD/
24;13 xkdokdYjynfawmftv,f? jynfom;wkdYwGifjzpf&aomfvnf; oHvGifyifukdvIyf toD;ukd &ouJhokdY4if;? pyspfoD;ukdodrf;,laomaemuf?
t<uif;tusefukdaumuf&ouJhokdY4if;jzpfvdrfhrnf/24;14 xkdolwkdYonf a<u;aMumf &Tifvef;pGmoDcsif;qkdMuvdrfhrnf/ xm0&bk&m;ukd csD;rGrf;aomtoHESifh yifv,fwbufrSjrnfMuvdrfhrnf/24;15 okdYjzpf? ta&SUrsufESmt&yfwkdY xm0&bk&m;ukd4if;? yifv,fwbuf wuRef;wEkdifiHt&yfwkdY? oa&vtrsKd;\bk&m;ocif
wnf;[laom? xm0&bk&m;\emrawmfukd4if; csD;rGrf;Muavmh/24;16 oefY&Sif;awmfrlaomolonf bkef;BuD;awmfrlapownf;[k ajrBuD;pGef;rSoDcsif;qkdoHukd igwkdYonf Mum;&\/ igrlum;? tvGefqif;&J\/
tvGefqif;&J\/ tr*Fvm&Sd\/ vk,ufaomolwkdYonf vk,ufvsufaeMu\/ vk,ufaomolwkdYonf Murf;wrf;pGmvk,ufMu\/24;17 tkdjynfom;? oifonfaMumufvefYbG,faomt&majrwGif;? ausmhuGif;xJokdYa&mufavNyD/24;18 aMumufvefYbG,faomt&mrS ajy;aomolonf ajrwGif;xJokdYusvdrfhrnf/ ajrwGif;rSvGwfaom olonf ausmhuGif;ausmhrdvdrfhrnf/
aumif;uif>yef0yGifhvsuf&Sd? ajrBuD;tjrpfvnf;vIyf&Sm;av\/24;19 jynfawmfonf wjynfvkH;jyKwfavNyD/ jynfawmfonftukeftpifNydKysufavNyD/ jynfawmfonf tvGefwkefvIyfvsuf&Sdav\/24;20 jynfawmfonf,pfrl;aomoluJhokdY wvl;vnfvnf&Sd\/ ykcufuJhokdYvIyf&Sm;\/ rdrdtjypfonf rdrdtay:rSmav;ojzifh? jynfawmfonf
vJvdrfhrnf/ aemufwzefrx&/
24;21 xkdumvxm0&bk&m;onf? jrifhaomt&yf jrifhaomtvkH;t&if;ukd4if;? ajray:rSm ajrBuD;&Sifbk&ifwkdYukd4if; MunfhIppfaMum
awmfrlvdrfhrnf/24;22 olwkdYonfwGif;xJrSm wpkwnf;pka0; csnfaESmifjcif;? axmifxJrSmcsKyfxm;jcif;ukd cHvsufae& Muvdrfhrnf/ rsm;pGmaomaeY&uf
umvvGefNyD;rS? ppfaMumjcif;ukd cH&Muvdrfhrnf/24;23 vonfvnf;rsufESmysufvdrfhrnf/ aeonfvnf; t&SufuGJvdrfhrnf/taMumif;rlum;? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf?
Zdtkefawmifay:rSm a,k&SvifNrdKUrif;jyK? toufBuD;olwkdYa&SUwGif bkef;BuD;awmfrlvwHh/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1 tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmfonf tuREkfyf\bk&m;ocifjzpfawmfrl\/ ukd,fawmfukd ajrmufpm;ygrnf/ emrawmfukd csD;rGrf;ygrnf/
tHhbG,f aomtrIwkdYukdjyKawmfrlNyD/ a&S;tBuHawmfwkdYonfra&GU? opmESifhNrJNrHMuyg\/25;2 NrdKUukdtrIdufykH? ckdifcHhaomNrdKUukdNzdKzsuf&mjzpfapawmfrlNyD/wuRef;wEkdifiHom;wkdY\ae&m bkHAdrmefonf NrdKUrjzpf?aemufwzefrwnf
raqmuf&rnftaMumif; pD&ifawmfrlNyD/25;3 xkdaMumifh? tm;BuD;aomvlrsKd;onf ukd,fawmfukdcsD;rGrf;Muygvdrfhrnf/ aMumufrufbG,faom vlrsKd;wkdY\ae&mNrdKUonf ukd,fawmf
ukdaMumuf&GHUygvdrfhrnf/25;4 ukd,fawmfonf qif;&JaomolwkdYckdvIH&m? iwfrGwfaomoltrIa&mufonfumv ckdvIH&m jzpfawmfrl\/ x&Hukdwkdufaom
rkdCf;oufrkefwkdif;uJhokdY? aMumufrufbG,faomolwkdY\ a'gotrsufxGufaomtcg? rkdCf;oufrkefwkdif;vGwf&m? aea&mifuG,fum
&mjzpfawmfrl\/25;5 aoGUajcmufaomt&yf aet&SdefukduJhokdY? wuRef;wEkdifiHom;wkdY\toHAvHukd Nidrf;apawmf rlvdrfhrnf/ xlxyfaomrkdCf;wdrftm;jzifh
aet&SdefaysmufouJhokdY? aMumufrufbG,faom olwkdY\oDcsif;oHaysmuf&ygvdrfhrnf/
25;6 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf? cJbG,fpm;bG,fyGJ? a[mif;aompyspf&nfyGJ wnf;[laom? qlaomcJbG,fpm;bG,f?
aumif;rGefpGmppfaom pyspf&nfa[mif;ukdvlcyfodrf;wkdY tbkdY awmifay:rSmpD&ifawmfrlvdrfhrnf/25;7 vlcyfodrf;wkdYukdzkH;aomrsufESmzkH;ukd4if;? cyfodrf;aomvlrsKd;wkdYukdzkH;vTrf;aomwif;wdrfukd4if;? awmifay:rSmy,fawmfrlvdrfhrnf/25;8 aojcif;ukdvnf;epfrGef;qkH;IH;apawmfrlvdrfhrnf/ t&Sifxm0&bk&m;onfvnf;? cyfodrf;aom rsufESmwkdYrSrsuf&nfukdokwfawmfrlvdrfhr
nf/ ukd,fawmf\vlwkdYonf cH&aomuJh&Jhjcif;ukdvnf;? ajrBuD;wjyifvkH;y,f&Sif;awmfrlvdrfhrnf[k? xm0&bk&m;trdefYawmf&Sd\/
25;9 xkdumvMunfhIavmh/ t&Sifum;? igwkdYajrmfvifhaom? igwkdY\bk&m;ocifwnf;/ igwkdYukdu,fwifawmfrlvdrfhrnf/ t&Sifum;?
igwkdYajrmfvifhaomxm0&bk&m;wnf;/ u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;aMumifh? igwkdYonf0rf;ajrmuf&Tifvef;MuukeftHh[k qkdMuvdrfhrnf/25;10 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;\vufawmfonf awmifay:rSmNidrf;vdrfhrnf/ aumufkd;onf aemufacs;&THUyGuf ESdyfeif;jcif;
ukdcH&ouJhokdY? armbjynfonf rdrdESdyfeif;awmfrljcif;ukd cH&vdrfhrnf/25;11 a&ul;aomolonf a&ul;jcif;iSgvufukdqefYouJhokdY? armbjynftv,f vufawmfukdqefY? armb\rmeESifh vufowdukd
602

csawmfrlvdrfhrnf/25;12 oifwkdY\NrdKUkd;jytkd;txG#fukdNzdK? ajrwkdifatmifESdrfhojzifh? ajrrIefYxJrSmcsawmfrlvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1 xkdumv,k'jynfrSm oDcsif;qkdvwHhaompum;[lrlum;? igwkdYckdifcHhaomNrdKU&Sd\/ u,fwifjcif;aus;Zl;ukdjytkd;? &ifwm;t&m
pD&ifcefYxm;awmfrlvdrfhrnf/26;2 wHcg;wkdYukdzGifhMuavmh/
26;3 opmapmifh ajzmifhrwfaomvlrsKd;0ifygap/ pdwfESvkH;wnfMunfaomolonf ukd,fawmf ckdvIHaomaMumifh? Nidrfoufjcif;oufouf
&SdrnfhtaMumif; apmifha&Smufawmfrlvdrfhrnf/26;4 xm0&bk&m; tpOftNrJckdvIHMuavmh/ xm0&bk&m;onf edpxm0&ckdvIH&mjzpfawmfrl\/26;5 jrifhaomt&yfaeaomolwkdYukd Iwfcsawmfrl\/ jrifhjrwfaomNrdKUukdNzdK? ajrwkdifatmifESdrfhcsvsuf ajrrIefYxJrSmxm;awmfrl\/26;6 ausmfeif;jcif;ukdcH&vdrfhrnf/ qif;&JaomolESifh iwfrGwfaomolwkdYonf ausmfeif;Muvdrfhrnf/
26;7 ajzmifhrwfaomolonf ajzmifhaomvrf;oGm;wwf\/ tkdajzmifhrwfawmfrlaombk&m;? ukd,fawmfonf ajzmifhrwfaomol\
vrf;c&D;ukd jyifqifawmfrl\/26;8 tkdxm0&bk&m;? tuREkfyfwkdYonfw&m;awmfvrf;oGm;vsuf? ukd,fawmfukdajrmfvifh? ukd,fawmf\trnf? bGJUemrawmfukd pdwfESvkH;
wovsuf&Sdyg\/26;9 nOfhtcgtuREkfyfonf pdwfESvkH;ESifhukd,fawmfukdawmifhwyg\/ eHeuftcgtuREkfyfonftwGif; 0dnmOftm;jzifhukd,fawmfukd&Smyg\/
ajray:rSmtrIukd ppfaMumpD&ifawmfrlaomtcg? avmuDom;wkdYonfw&m;ukdoifMu\/26;10 rw&m;aomolonf aus;Zl;ukdcH&aomfvnf;? w&m;ukdroifwwfyg/ w&m;usifh&mjynf yift"rjyK? xm0&bk&m;\bkef;awmf
ukdyrmPrjyKwwfyg/26;11 tkdxm0&bk&m;? vufawmfukdcsDawmfrlaomfvnf;? olwkdYonfrjrifrrSwfMuyg/ okdYaomfvnf;? ukd,fawmf\vlwkdYtbkdY pdwftm;BuD;
awmfrlaMumif;ukd? olwkdYonfjrif t&SufuGJMuyg vdrfhrnf/ ukd,fawmf\&efolwkdYukd rD;avmif&ygvdrfhrnf/
26;12 tkdxm0&bk&m;? udk,fawmfonftuREkfyfwkdYtm; Nidrfoufjcif;ukday;awmfrlvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? tuREkfyfwkdY\trI&SdorQwkdYukd
tuREkfyfwkdYtbkdYjyKawmfrl\/26;13 tuREkfyfwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;? ukd,fawmfrSwyg; tjcm;aomocifwkdYonf tuREkfyfwkdY ukdtpkd;&MuygNyD/ ,ckrlum;? ukd,fawmf
tm;jzifhom emrawmfukdcsD;rGrf;Muygrnf/26;14 xkdocifwkdYonfaoMuygNyD/ wzeftoufr&Sif&Muyg/ ocsKif;om;jzpf xajrmufjcif;r&Sd&Muyg/ olwkdYukdMunfhIzsufqD;? olwkdY\
trSwfrQr&Sdapjcif;iSg y,f&Sif;awmfrlNyD/26;15 tkdxm0&bk&m;? tuREkfyfwkdYtrsKd;ukdwkd;yGg;apawmfrlNyD/ tuREkfyfwkdYtrsKd;ukdwkd;yGg;apojzifh? bkef;BuD;awmfrl\/ jynfawmfukdywf0ef;
usifus,fapawmfrlNyD/26;16 tkdxm0&bk&m;? olwkdYonf qif;&JcH&aomtcg? ukd,fawmfqnf;uyfMuygNyD/ qkH;rawmfrlaomtcg? qkawmif;yXempum;ukdoGef;a
vmif;MuygNyD/26;17 ukd,f0efaqmifaomrdef;ronf om;bGm;csdefeD;aomtcgemusif? emusifjcif;a0'emaMumifh atmf[pfouJhokdY? xkdtwl? tkdxm0&
bk&m;? tuREkfyfwkdYonf a&SUawmfjzpfMuygNyD/26;18 tuREkfyfwkdYonf ukd,f0efaqmif emusifjcif;a0'emukdcH&aomfvnf;? avukdbGm;ouJhokdY jzpfMuygNyDwum;/ jynfom;wkdYonf
u,fwifjcif;okdYra&mufMu/ avmuDom;wkdYonf rvJMuyg/
26;19 udk,fawmf\vlaowkdYonf touf&SifMuygvdrfhrnf/ ig\taoaumifwkdYonfvnf; xajrmufMuygvdrfhrnf/ ajrrIefYaeaomolwkdY?
Ekd;oDcsif;qkdMuavmh/ taMumif;rlum;? ukd,fawmf\ESif;onf jrufyifwkdYukdaygufapaomESif;uJhokdYjzpf? ajronfvnf; rdrdocsKif;
om;wkdYukdxkwfabmf&ygvdrfhrnf/26;20 ig\vlwkdY? vmMu/ twGif;tcef;xJokdY0if? oifwkdYukduG,fumaomwHcg;rsm;ukd ydwfxm;Mu/ trsufumvvGefonfwkdifatmifcP
omykef;a&SmifaeMuavmh/26;21 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onfajrBuD;om;wkdYukd? olwkdY'kpkdufaMumifhtjypfay;vkdaomiSg? rdrdt&yfXmexJuxGufawmfrl\/
xkdtcgajrBuD;onf rdrd&SdaomtaoG;ukdabmfjy&vdrfhrnf/ rdrdtaocH&aomolwkdYukd aemufwzef0Sufrxm;&/

tcef;BuD; ( 27 )
27;1

xkdumv xm0&bk&m;onf ajy;wwfaoma>rv0doefukd4if;? vdrfaoma>rv0doef ukd4if; ckdifcHhBuD;rm;aomxm;awmfESifh'Pfay;?


yifv,f&Sdaome*g;udkvnf; owfawmfrl vdrfhrnf/
27;2 xkdumv pyspfO,smOfukdtaMumif;jyK? okdYoDcsif;qkdMuavmh/27;3 igxm0&bk&m;onf O,smOfapmifhjzpf\/ rjcm;rvyfa&avmif;rnf/ tb,folrQrzsufapjcif;iSg? aeYnOfhrjywfapmifha&Smufrnf/27;4 ightrsufNidrf;NyD/ ql;yifrsKd;ukdrlum;? ppfyGJigawGUygapaom/ csufjcif;wkduf wNydKifeufrD;IdUrnf/603

27;5 okdYr[kwfig\tpGrf;owdukdukd;pm;? igESifhrd[m,zGJUMuap/ igESifhrd[m,zGJUMuapaom/


27;6 aemifumv ,mukyfonftjrpfusvdrfhrnf/ oa&vonfpdrf;vef; tzl;tiHk xGufojzifh? avmuDEkdifiHukd toD;ESifhjynfhap
vdrfhrnf/27;7 olUukdnOf;qJaomolwkdYukd nOf;qJawmfrlonfenf;wl? olUukdnOf;qJawmfrloavm/ olUukdowfaomolwkdYonf taoowfjcif;
ukdcH&Muonfenf;wl? olonftaoowfjcif;ukdcH&oavm/27;8 olUukdpGefYypf tawmftwefqkH;rawmfrl\/ ta&SUavvmaomtcg? jyif;pGmaomavjzihf wkdufoGm;awmfrl\/27;9 xkdokdY ,mukyftrsKd;onf ,ZfyvifausmufwkdYukd xkH;ausmufuJhokdYcsKd;zJh? tm&S&yifESifhkyfwk wkdYukdvSJaomtcg? rdrdtjypfajy?
tjypfajy&Sif;jcif; tusKd;aus;Zl;&SdorQukdcH&vdrfhrnf/27;10 okdYaomfvnf;? ckdifcHhaomNrdKUonf? qdwfnHaomt&yf? awmuJhokdYpGefYypfxm;aomae&mjzpf vdrfhrnf/ xkdt&yf EGm;oi,fonf
usufpm;vsuf? tdyfvsufae? tTefYrsm;ukdukdufpm; vdrfhrnf/27;11
tcuftvufwkdYonf
aoGUYajcmufaomtcgcsKd;jcif;okdYa&muf?
rdef;rwkdYonfvm
rD;IdUMuvdrfhrnf/
taMumif;rlum;?
ynmrJhaomtrsKd;jzpf\/ xkdaMumifh? zefqif;jyKjyifawmfrlaom olonfroem;? aus;Zl;rjyKbJaeawmfrlvdrfhrnf/
27;12 tkd oa&vtrsKd;om;wkdY? xkdumvvnf;? xm0&bk&m;onf jrpfBuD;rSp? tJ*kwKjrpfwkdifatmif opfoD;rsm;ukdodrf;,lawmfrl
ojzifh? oifwkdYonfwa,muf aemufwa,muf? aumufodrf;jcif;aus;Zl;awmfukdcH&Muvdrfhrnf/27;13 xkdumvvnf;? BuD;aomwHykd;ukdrIwf&vdrfhrnf/ tmI&djynf aysmufaomol? tJ*kwKjynf pGefYypfvsufaeaomolwkdYonfvm?
a,k&SvifNrdKUwGif? oefY&Sif;aomawmifay:rSm xm0&bk&m;a&SUawmf 0wfjyKukd;uG,fMuvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 28 )
28;1 pyspf&nfESifh,pfrl;aomolwkdY\ ae&m<u,f0aomcsKdifhOD;wGif? {z&drftrsKd; aoaomuf MuL;wkdY\ rmeo&zlESifh? olwkdYndK;EGrf;wwf
aombkef;toa&\yef;yGifhonf tr*Fvm&Sd\/28;2 xm0&bk&m; cGeftm;wefcdk;BuD;aomolonf? rkdCf;oD;ygvsuf zsufqD;aomrkdCf;oufrkefwkdif;uJhokdY4if;? jyif;pGmx vTrf;rkd;aom
a&BuD;uJhokdY4if;? ajrwkdifatmifjyif;pGmcsypfvdrfhrnf/28;3 {z&drftrsKd; aoaomufMuL;wkdY\ rmeo&zlonf? ausmfeif;jcif;ukdcH&vdrfhrnf/28;4 <u,f0aomcsKdifhOD;wGif? olwkdYndK;EGrf;wwfaom bkef;toa&\yef;yGifhonf? aEGumvraphrSD tvsifoD;aomtoD;uJhokdY jzpfvdrfhrnf/
xkdtoD;ukdjrifaomolonf jrifvsuf? vufESifhukdif vsufyifpm;wwf\/
28;5 xkdumvvnf;? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf? usef<uif;aomrdrdvlwkdY bkef;&Sdaomo&zl? toa&wifhw,faomOD;&
pfjzpfawmfrlvdrfhrnf/28;6 w&m;rIukdpD&ifaomolwkdYtm; w&m;pD&ifaomOmPfukd4if;? &efolrsKd;wHcg;wkdifatmif ppfrIukdvSefaomolwkdYtm;? cGeftm;Avukd4if;
ay;awmfrlvdrfhrnf/
28;7 okdYaomfvnf;? xkdolwkdYonf pyspf&nfaMumifh rSm;,Gif;MuNyD/ ao&nfao&ufaMumifh vrf;vGJMuNyD/ ,Zfyka&m[dwfESifh ya&mzuf
wkdYonfao&nfao&ufaMumifh rSm;,Gif;MuNyD/ pyspf&nfESifhrTefMuNyD/ ao&nfao&ufaMumifhvrf;vGJMuNyD/ Asm'dwfcHonft&m
rSm;,Gif;vsuf? w&m;pD&ifonft&m xdrdvJvsufaeMu\/28;8 olwkdYpm;yGJ&SdorQwkdYonf? vGwfvyf&mr&Sdonfwkdifatmif? tefzwfESifh4if;? tnpftaMu;ESifh4if; jynfhvsuf&SdMu\/28;9 olwkdYu? tb,folukdynmoGefoifcsifoenf;/ tb,folukd w&m;em;vnfapcsifoenf;/ igwkdYonf EkdYESifhuGmp&Sdaomol?
trdom;jrwfESifh tEkdifuGm&aom oljzpfMuoavm/28;10 ynwfwckay:rSmwck? wckay:rSmwck? wenf;ay:rSmwenf;? wenf;ay:rSmwenf;? onfbufrSm tenf;i,f? [kdbufrSmtenf;i,f
&Sdygonfwum;[kqkdMu\/28;11 tu,fpifppf? pum;rNyDaomEIwf? kdif;aomvQmESifh vlrsKd;ukdrdefYawmfrlvdrfhrnf/28;12 okdYjyKvQifNidrf0yfvdrfhrnf/ yifyef;aomolwkdYonfNidrf0yfMuap/ okdYjyKvQif oufomvdrfhrnf[k rdefYawmfrlaomfvnf;? olwkdYonf
em;raxmifMu/28;13 xkdaMumifh? olwkdYonfoGm;&mwGif? vSefqkwf usKd;yJhausmhrdbrf;qD;jcif;okdY a&mufrnftaMumif;? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf
olwkdYynwfwckay:rSmwck? wckay:rSmwck? wenf;ay:rSmwenf;? wenf;ay:rSmwenf;? onfbufrSmtenf;i,f? [kdbufrSm
tenf;i,fjzpf&vdrfhrnf/
28;14 okdYjzpf? qJa&;wwfaom a,k&SvifNrdKUom;tBuD;tMuyfwkdY? xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfukd em;axmifMuavmh/28;15 oifwkdYu? igwkdYonf aorif;ESifhrd[m,zGJUMuNyD/ r&PmEkdifiHESifhtuRrf;0ifMuNyD/ vTrf;rkd;aom ab;onfcsif;eif;aomtcg?
igwkdY&Sd&mokdYra&muf&/ igwkdYonfrkomukdukd;pm;Mu\/ vSnfhpm;jcif; atmuf ykef;uG,faeMu\ [kqkdwwfaomaMumifh?28;16 t&Sifxm0&bk&m;u? pkHprf;aomtjrpfausmufwnf;[laom? rvIyfEkdifatmif NrJNrHaomwkduf axmifhtjrpfausmufjrwfukd Zdtkefawmif
ay:rSmigcsxm;\/ xkdausmufukdtrSDjyKaomolonf ajy;&aomtaMumif;r&Sd/28;17 w&m;rIukd qkH;jzwfjcif;? ajzmifhrwfpGmpD&ifjcif;ukd rsOf;BudK;ESifhrSefxkyftm;jzifhigjyKrnf/ rkdCf;oD;&Gm ukd;pm;&mrkomukdy,f&Sm;vdrfhrnf/
ykef;uG,f&mt&yfukdvnf; a&vTrf;rkd;vdrfhrnf/-

604

28;18 oifwkdYonfaorif;ESifhzGJUaomrd[m,ysufvdrfhrnf/ r&PmEkdifiHESifhtuRrf;0ifjcif;onf txrajrmuf&/ vTrf;rkd;aomab;onf


csif;eif;aomtcg? oifwkdYukdvnf;ausmfeif;vdrfhrnf/28;19 csif;eif;pOfwGifygoGm;vdrfhrnf/ eHeuftcsdefa&mufNrJtpOftwkdif;? aeYnOfhrjywfcsif;eif;onfjzpf? odwif;Mum;umrQtm;jzifhxdwfvefY
jcif;taMumif;&Sdvdrfhrnf/28;20 ckwifonfukd,frqefYavmufatmifwkd\/ apmifonfvnf; rNcHKavmufatmifi,f\/28;21 xm0&bk&m;onf trIawmfwnf;[laom? xl;jcm;aomtrIawmfukd jyKjcif;iSg4if;?tvkyf awmfwnf;[laom? vkyfNrJr[kwfaomtvky
awmfukdvufpowf jcif;iSg4if;? ay&Zdrfawmifay:rSm jyKouJhokdY xawmfrlrnf/ *daAmifcsKdifhxJrSm &SdouJhokdY trsufxGufawmfrlrnf/28;22 ,ckrSm oifwkdYonfomjyif;pGmaomqkH;rjcif;ESifhvGwfrnftaMumif;? aemufwzef qJa&;jcif;ukd rjyKMuESifh/ jynfwjynfvkH;
tESHYtjym;pD&ifqkH;jzwfaom okwfoify,f&Sif;jcif;&Sdvdrfhrnf[k aumif;uifAkdvfajcocift&Sifxm0&bk&m;xHawmf igMum;&NyD/
28;23 igajymoHukdMum;rSwfMuavmh/ ighpum;ukdaphaphem;axmifem,lMuavmh/28;24 v,fvkyfaomolonf rsKd;aphukdBuJjcif;iSg? ajrukdqGvsuf? ajrpkdifukdacsvsuf tpOfv,fxGef wwfoavm/28;25 v,frsufESmukdndNyD;rS prkefeufrsKd;aph? ZD,mrsKd;aphukd BuJonfr[kwfavm/ *sHKpyg;rsKd;aphukd twef;wef;pkduf? rka,mpyg;ESifh aum
ufpyg;rsKd;aphtoD;toD;wkdYukd olwkdYt&yfBuJonfr[kwfavm/28;26 taMumif;rlum;? ol\bk&m;ocifonf pD&ifwwfaomOmPfukday;awmfrl\/ olUukdvnf; oGefoifawmfrl\/28;27 prkefeufrsKd;aphukdvnf; ysOfjym;ESifhre,fwwf/ ZD,maphay:vnf; vSnf;bD;ukdrvSdrfhwwf/ prkefeufaphukdwkwfESifh4if;? ZD,maphukd
BudrfvkH;ESifh4if; kdufwwf\/28;28 *sHKpyg;ukdum; e,fwwf\/ okdYaomfvnf;? tpOfe,fwwfonfr[kwf/ vSnf;bD;ESifhjrif; wkdYukdESifaomfvnf;? pyg;ukdnufap
wwfonfr[kwf/28;29 xkdtrIonfvnf;? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; tBuHay;awmfrlaomtrIwnf;/ tBuHay;awmfrljcif;onf tHhMobG,fjzpf\/
OmPfawmfonfvnf; xl;qef;ay\/

tcef;BuD; ( 29 )
29;1
29;2
29;3
29;4

ta&vNrdKU? 'g0d'frif;aeaomta&vNrdKUonf tr*Fvm&Sd\/ wESpfay:rSmwESpf xyfMuavmh/ yGJwkdYukdtvSnfhvSnfhcHMuavmh/okdY&mwGif? ta&vNrdKUukdigqif;&Jap? xkdNrdKUonf0rf;enf;jcif;ESifhnnf;wGm;jcif;&Sdaomfvnf;? ta&vNrdKUuJhokdYigha&SUrSmjzpf&vdrfhrnf/igonf oifhywf0ef;usifwyfcsrnf/ ajrkd;ESifh0kdif;xm;? ajruwkyfrsm;ukdvnf;wl;vkyfrnf/oifonf ESdrfhcsjcif;ukdcH ajrxJuajym&vdrfhrnf/ ajrrIefYxJui,faom toHESifh>ruf&vdrfhrnf/ oifajymaomtoHonf ewf0ifol
ajymoHuJhokdY ajrxJuxGuf? oifonfajrrIefYxJu toHao;ESifh wkd;wkd;>rufqkd&vdrfhrnf/
29;5 okdY&mwGif? oif\&efoltvkH;t&if;onf tPkjrLuJhokdY4if;? aMumufrufbG,faomoltvkH; t&if;onf vGifhoGm;aomzGJuJhokdY4if;
jzpf? tvsifwaqmcsufjcif;trIa&mufvdrfhrnf/29;6 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf? rkdCf;csKef;jcif;? ajrvIyfjcif;? toHAvHjrnfjcif;ESifh wuG rkdCf;oufrkefwkdif;? avmifwwf
aomrD;vQHtm;jzifhtjypfay;awmfrlrnf/29;7 tjynfjynfuvm? ta&vNrdKUukdppfwkdufaomtvkH;t&if;? ta&vNrdKUESifh &Jwkdufukdwkduf nOf;qJaomoltaygif;wkdYonf?
tdyfrufwnf;[laom nOfhlygkHuJhokdYjzpf&Muvdrfhrnf/29;8 rGwfodyfaomolonf tdyfrufwGifpm;&onf[kxifaomfvnf;? Ekd;aomtcgtrGwftodyfrajy ouJhokdY4if;? a&iwfaomolonf
tdyfrufwGifaomuf&onf [kxifaomfvnf;? Ekd;aomtcg EGrf;e,fvsuf? awmifhwvsuf&SdouJhokdY4if;? tjynfjynfuvm?
Zdtkefawmifukd ppfwkdufaom tvkH;t&if;onfjzpf&vdrfhrnf/
29;9 zifhETJ rIdifawGMuavmh/ umr*kPfaysmfarGU rTefvsufaeMuavmh/ pyspf&nfukd raomufbJ ,pfrl;vsuf? ao&nfao&ufukd
raomufbJwdrf;,drf;vsuf&SdMu\/29;10 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf tdyfcsifaomoabmukd oifwkdYoGif;ojzifh? oifwkdYrsufpd ukdydwf? oifwkdY\ya&mzufrsm;?
rif;rsm;? Asm'dwfcHolrsm;wkdYudk zkH;vTrf;awmfrlNyD/29;11 Asm'dwfawmf&SdorQonf wHqdyfcwfaompmuJhokdY oifwkdYjzpf\/ xkdpmukdpmwwfaom oltm;ay;? pmukdbwfygavmh[kqkdvQif?
xkdolu? pmukdigrbwfEkdif/ wHqdyfcwf vsuf&Sd\[k jyefajymwwf\/29;12 xkdpmukd pmrwwfaomoltm;ay;? pmukdbwfygavmh[kqkdvQif? xkdolu? igonfpmrwwf[k jyefajymwwf\/29;13 xm0&bk&m;uvnf;? vlrsKd;onfEIwfESifhighxHokdYcsOf;uyf? EIwfcrf;ESifhighukdkdaoMu\/ pdwfESvkH;rlum;igESifha0;vS\/ vlwkdYpD&if
aomynwfwkdYukdtrSDjyKighukdaMumuf&GHUMu\/29;14 xkdaMumifh? tHhMoaMumufrufbG,faomtrIukd vlrsKd;wGifwzefigjyKOD;rnf/ olwkdYwGifynm&Sd wkdY\ynmonf ysufpD;vdrfhrnf/
OmPfaumif;aomolwkdY\OmPfvnf; uG,faysmufvdrfhrnf [krdefYawmfrl\/
29;15 xm0&bk&m;rodapjcif;iSg? eufeJaomtBuHukdBuH? arSmifrkdufxJrSm trIukdjyKvsuf? igwkdYukdtb,foljrifoenf;/ igwkdYukdtb,fol
odoenf;[k ajymqkdwwfaomolwkdYonf tr*Fvm&SdMu\/29;16 oifwkdYonf azmufjyefMuonfwum;/ tkd;xdef;orm;ukd? tkd;ajruJhokdYrSwf&rnfavm/ vkyftyfaomt&monfvkyfwwfaomolukd
&nfrSwf? olonf ighukdrvkyf[k qdk&rnfavm/ zefqif;tyfaomt&monf zefqif;wwfaomolukd&nfrSwf? olynmtwwf
605

r&Sd[k qkd&rnfavm/
29;17 avAEkefawmifonf 0ajymaomv,fjyifuJhokdY4if;? 0ajymaomv,fjyifonf awmuJhokdY4if;jzpf&aomtcsdefeD;NyDr[kwfavm/29;18 xkdumv em;yif;aomolwkdYonf usrf;pum;ukdMum;Muvdrfhrnf/ rsufpduef;aomolwkdYonf ajr;&Sufjcif;? arSmifrkdufjcif;ESifhuif;
vGwfjrifMuvdrfhrnf/29;19 pdwfESdrfhcsaomolwkdYonf xm0&bk&m;ukdtrSDjyK? 0rf;ajrmufjcif;wkd;yGg;Muvdrfhrnf/ vlwkdYwGif qif;&JaomolwkdYonf oa&vtrsKd;\
oefY&Sif;aombk&m;ukdtrSDjyK &Tifvef;Muvdrfhrnf/29;20 taMumif;rlum;? aMumufrufbG,faomolonfqkH;IH;&\/ qJa&;aomolonf aysmufukef&\/ olUtjypfukdacsmif;ajrmif;aomol?29;21 w&m;awGU qif;&Jom;ukdtjypfa&mufapaomol? NrdKUwHcg;0rSm trIonfukdausmhrdapjcif;iSg jyKaomol? tjypfr&Sdaomolukd rw&m;
ojzifhIH;apaomoltaygif;wkdYukd okwfoify,f&Sif;&\/
29;22 okdYjzpf tmjA[HtrsKd;ukda&G;EIwfawmfrlaom xm0&bk&m;onf? ,mukyftrsKd;ukd &nfrSwf rdefYawmfrlonfum;? ,mukyftrsKd;
onfaemufwzef &SufaMumufjcif;? rsufESmysuf jcif;r&Sd&/29;23 xkdtrsKd;om;wkdYonf igpD&ifaomtrIukdjrifvQif? ighemrukd rdrdwkdYwGif kdaoMuvdrfhrnf/ ,mukyf trsKd;\oefY&Sif;aombk&m;ukdkdao?
oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifukdaMumuf&GHUMuvdrfhrnf/29;24 pdwfoabmazmufjyefaomolwkdYonf ynmowdukd&Mu? qefYusifbufjyKaomolwkdY onfvnf;? qkH;rMo0g'pum;ukdem,lMuvdrfh
rnf/

tcef;BuD; ( 30 )
30;1

xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ykefuefaomtrsKd;om;wkdYonf tr*Fvm&SdMu\/ olwkdYonf ighukdtrSDrjyKbJ tcsif;csif;wkdifyifMu\/


igh0dnmOftcGifhr&SdbJ rd[m,zGJU txyfxyftjypfa&mufMu\/30;2 zma&mbk&if\bkef;ukdtrSDjyK? tJ*kwKt&dyfukdckdvIHjcif;iSg? ighEIwfxGufukdtcGifhryefbJ? tJ*kwKjynfokdYa&mufatmifoGm;Mu\/30;3 odkYjzpf oifwkdYonf zma&mbk&if\bkef;ukd trSDjyKaomaMumifh &SufaMumufMuvdrfhrnf/ tJ*kwKt&dyfukd ckdvIHaomaMumifh
rsufESmysufMuvdrfhrnf/30;4 olwkdYrif;wkdYonf aZmeNrdKU&SdMuNyD/ oHwrefwkdYonf[meufNrdKUokdYa&mufMu NyD/30;5 tokH;r0if? tultnDray;? aus;Zl;rjyKEkdifbJ&SufaMumufjcif;? toa&ysufjcif;taMumif; omjzpfaom vlrsKd;ukdolwkdY&SdorQonf&Suf
aMumufMu\/30;6 jcaoFhr? jcaoFhysKd? a>rqkd;? ysHwwfaomrD;a>rrsm;ojzifh? tvGefcJ,Of;qif;&Jaomjynfukd a&Smufvsuf? awmifrsufESmokdYoGm;a
omwd&pmefwkdYtay:rSmwifaom0efrsm;ukd MunfhIMuavmh/ jrnf;yckH;ay:rSm Opmypnf;rsm;ukd4if;? ukvm;tkyf\bkdYay:rSm b@m
rsm;ukd4if;wif? aus;Zl;rjyKEkdifaomvlrsKd;xHokdY aqmifoGm;Muonf wum;/30;7 tJ*kwKjynfonf tcsnf;ESD;oufouf? tusKd;ray;Ekdif/ xkdaMumifh? rvIyfbJaewwfaom&mcyf[k igorkwfay\/
30;8 oifonf ,ckoGm; olwkdYa&SUrSmoifykef; a&;xm;&aomtcsuf? aemifumvtpOf tqufwnfapjcif;iSg? pmpDrSwfom;
&aomtcsuf[lrlum;?30;9 vlrsKd;onfykefuefwwf\/ azmufjyefaomtrsKd;om;? xm0&bk&m;\w&m;awmfukd em,ljcif;iSg tvkdr&SdaomtrsKd;om;jzpfMu\/30;10 olwkdYuvnf;? Asm'dwfawmfukdrcHygESifh[k Asm'dwfcHaomolwkdYtm;4if;? rSefaompum;ukd igwkdYtm; ra[mygESifh/ acsmharmhaom
pum;ukdajymMuyg/ vSnfhpm;aompum;ukda[mMuyg/30;11 vrf;vTJMuyg/ rSefaomvrf;ukda&SmifMuyg/ oa&vtrsKd;\ oefY&Sif;aombk&m;ukd igwkdYa&SUrSmuG,fxm;Muyg[k ya&mzufwkdYtm;
4if;qkdwwfMu\/30;12 okdYjzpf? oa&vtrsKd;\oefY&Sif;aombk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYonfEIwfuywf awmfukdy,f? vdrfaumuf,kd,Gif;jcif;
ukdomrSD0JckdvIHaomaMumifh?30;13 oifwkdYtjypfonf NydKusvkaomtkwfkd;ysufuJhokdY4if;? jrifhaomtkwfx&H rnDrGwfxGuf 0ifouJhokdY4if;jzpfvdrfhrnf/ xkdx&Honf
tvsifwaqmcsufjcif;NydKysufwwf\/30;14 ajrtkd;uGJouJhokdY uGJ&vdrfhrnf/ uGJ&mwGifvnf; rD;zkdxJurD;cJcHp&mbkdY? a&uefxJu a&cyfp&mbkdY tkd;jcrf;wckrQr&Sdapjcif;iSg? ESajrmjcif;
r&SdbJcGJjcif;ukdcH&vdrfhrnf/
30;15 oa&vtrsKd;\ oefY&Sif;awmfrlaombk&m;? t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYonfajymif;vJ Nidrf0yfpGmaevQif?
u,fwifjcif;okdY a&mufMuvdrfhrnf/ Nidrf0yfpGmaejcif;? ,kHMunfjcif;tm;jzifh cGeftm;tpGrf;ukd&Muvdrfh rnf/ oifwkdYonf
xkdokdYaomtvkdr&SdMu/30;16 igwkdYonf xkdokdYrae? jrif;pD;ajy;rnf[k qkdaomaMumifh? olwyg;wkdYonf oifwkdYukdajy;aprnf/ igwkdYonfvsifjrefpGm pD;oGm;rnf[k
qkdaomaMumifh? oifwkdYukdvkdufaomolwkdYonf vsifjrefMuvdrfhrnf/30;17 oifwkdYonf awmifxdyfay:rSmpkdufaomrSwfwkdifuJhokdY4if;? ukef;ay:rSmxlaom tvHuJhokdY4if; jzpf&onfwkdifatmif? wa,mufaom
olonfNcdrf;vQif? waxmifaomolwkdYonf ajy;Muvdrfhrnf/ ig;a,mufNcdrf;vQif? waomif;ajy;Muvdrfhrnf/
30;18 okdYaomfvnf;? xm0&bk&m;onf oifwkdYaus;Zl;jyKvkdaomiSg ajrmfvifhawmfrlrnf/ ukPmjyKvkdaomiSg csD;ajrmufjcif;ukdcHawmfrlrnf/
taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf w&m;aombk&m;ocifjzpfawmfrl\/ ukd,fawmfukdajrmfvifhaomoltaygif;wkdYonf r*Fvm
&SdMu\/606

30;19 a,k&SvifNrdKUaeaomZdtkeftrsKd;? oifonftpOfikda<u;&rnfr[kwf/ oifatmf[pfoHukd em;axmif u,froem;awmfrlvdrfhrnf/


xkdtoHukdMum;aomtcg xl;awmfrlvdrhfrnf/30;20 xm0&bk&m;onf oifhtm;'kurkefYukdauR;? qif;&Jjcif;a&ukd wkdufawmfrlaomfvnf;? oif\q&mwkdYonf aemufwzefykef;a&Smif
rae&Mu/ ukd,frsufpdESifh ukd,fq&mwkdYukd jrif&vdrfhrnf/30;21 oifonf vusfmbuf? vuf0JbufokdYvrf;vGJvQif? rnfaomvrf;onfrSef\/ vrf; oGm;avmh[k oifhaemufajymaompum
;oHukdukd,fem;ESifhMum;&vdrfhrnf/30;22 xkvkyfaomaiGkyfwkwefqmESifh oGef;aoma&Tkyfwkwefqmrsm;ukd rkdraojyK? npfnL;aom t0wfuJhokdYypfy,fvsuf? oGm;awmh
[kqkd&vdrfhrnf/30;23 oifonf v,fBuJaomrsKd;aphbkdY rkdCf;ukd&Gmapawmfrlvdrfhrnf/ ajrtoD;tESHrSjzpfaomrkefYukd tvGef<u,f0pGm ay;oem;awmfrlvdrfhrnf/
xkdtcgoif\okd;EGm;wkdYonf us,faomt&yf usufpm;&Muvdrhfrnf/30;24 pHaumESifh qefcgjzifhoefY&Sif;ap? aumif;rGefpGma&maESmaompyg;ukdom ajrvkyfaomEGm;ESifh jrnf;wkdYonfvnf;pm;&Muvdrfhrnf/30;25 rsm;pGmaomvlwkdYukdowf? &JwkdufwkdYonfNydKvJaomtcg? jrifhaomawmif&SdorQESifhxif&Sm;aom ukef;&SdorQwkdYtay:rSm a&pD;&mjrpfESifh
acsmif;rsm;&SdMuvdrfhrnf/30;26 xm0&bk&m;onf rdrdvlwkdY\usKd;ysuf&mukdjyKjyif? olwkdYcH&aom'Pfcsuf&mukd aysmufap awmfrlaomtcg? v\tvif;onf ae\
tvif;uJhokdYjzpf? ae\tvif;onfvnf; yuwdxufckepfqvif;vdrfhrnf/
30;27 MunfhIavmh/ xm0&bk&m;\emrawmfonfa0;aomt&yfrSvm\/ trsufawmf avmif rD;vQH[kef;av\/ EIwfawmfonf
trsufESifhjynfh? vQmawmfonfrD;IdUouJh okdYjzpfav\/30;28 xGufoufawmfonfvnf;? vlrsKd;wkdYukd&Sif;&Sif;zsufqD;jcif;iSg? vTrf;rkd;aoma&uJhokdY vnfyif;ukd rSDvdrfhrnf/ vrf;vGJapaom
ZufukdolwkdYypyf cGHUawmfrlvdrfhrnf/30;29 oifwkdYonf yGJcHaomaeYnOhfwGifjyKouJhokdY oDcsif;qkd&Muvdrfhrnf/ oa&vtrsKd;\ausmuf? xm0&bk&m;\awmifawmfokdY
ykavGrIwfvsufoGm;ouJhokdY 0rf;ajrmuf&Muvdrfhrnf/30;30 xm0&bk&m;onfvnf;bkef;BuD;aomtoHawmfukd vTwfawmfrlvdrfhrnf/ vufkH;awmfouf a&mufjcif;? jyif;pGmtrsufxGufjcif;?
rD;vQHavmifjcif;? rkdCf;oD;ygvsuf? rkdCf;oufrkefwkdif;rsm; wkdYukd jyawmfrlvdrfhrnf/30;31 okdYjzpf? tmI&dvlonf xm0&bk&m;\toHawmftm;jzifh vSJcsjcif;? vSHwHawmftm;jzifh 'Pfcwfjcif;ukdcH&vdrfhrnf/30;32 xm0&bk&m;pD&if? ol\tay:rSm av;pGmcsxm;awmfrlaomvSHwHonf a&SmufoGm;&m&m apmif;? ywfomwD;jcif;ESifhwuGjzpfvdrfh
rnf/ olUukdjyif;pGmppfwkdufawmfrlvdrfhrnf/30;33 taMumif;rlum;? awmzuft&yfonf a&S;umvpD&ifvsuf&Sd\/ tu,fpifppf &Sifbk&if tbkdYjyifqifvsuf&Sd\/ eufeJus,f0ef;apjcif;iSg
zefqif;awmfrlNyD/ rD;IdUbkdYxif;ykHBuD;vnf; &Sd\/ xm0&bk&m;\xGufoufawmfonft&nfusKdaom uefYuJhokdY? xkdxif;ykHukdrD;IdU&
vdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 31 )
31;1 ppfulawmif;tHhaomiSg tJ*kwKjynfokdYoGm;? jrif;wkdYukdtrSDjyKvsufrsm;pGmaom&xm; wkdYukd4if;? tm;BuD;aomjrif;pD;ol&JwkdYukd4if;
ckdvIHvsuf? oa&vtrsKd;\oefY&Sif;aom bk&m;ukdrajrmfvifh? xm0&bk&m;ukdr&SmbJaeaomolwkdYonf tr*Fvm&SdMu\/31;2 xkdbk&m;onfOmPfawmfus,f? olwkdYtay:rSm ab;ukdoufa&mufapawmfrlrnf/ pum;awmf rysufbJ? qkd;aomvlrsKd;ukd4if;?
rw&m;ojzifhjyKaomolwkdYbufrSm aeaomolwkdYukd4if; wbufxawmfrlrnf/31;3 tJ*kwKjynfom;wkdYonfbk&m;rjzpf? vloufoufjzpfMu\/ olwkdYjrif;onfvnf; 0dnmOfrjzpf? tom;oufoufjzpf\/ xm0&
bk&m;onf vufawmfukdqefYawmfrlaomtcg? rpwwfaom olonfvJvdrfhrnf/ rptyfaomolvnf;qkH;vdrfhrnf/ tvkH;pkHwkdYonf
twlysufpD;jcif;okdY a&mufMuvdrfhrnf/31;4 xm0&bk&m;onf ightm;rdefYawmfrlonfum;? jcaoFhESifhjcaoFhoi,fonf vk,l&mtaumif ay:rSmaeaomtcg? okd;xdef;tvkH;t&if;\
qD;wm;atmf[pfjcif;ukd raMumuf? olwkdYjyKaom toHAvHtm;jzifh tIH;rcHouJhokdY? xkdenf;wl? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&
m;onf rdrdawmifawmfwnf;[laom ZdtkefawmifawmfbufrSm ppfwkdufjcif;iSgqif;oufawmf rlvdrfhrnf/31;5 iSufonf om;i,fukdtkyfwwfouJhokdY? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf a,k&SvifNrdKUukd uG,fumawmfrlrnf/
uG,fumapmifhr tjypfray;? u,fwifawmfrlrnf/
31;6 tkdoa&vtrsKd;om;wkdY? oifwkdYonftvGefvTJa&Smify,fxm;aom bk&m;xHawmfokdY jyefvmMuavmh/31;7 tu,fpifppfvltaygif;wkdYonf rdrdvufjzifhtoD;toD;vkyfaomaiGkyfwk? a&Tkyfwkwnf;[laom? jypfrSm;&mt&mrsm;ukd xkdumv
ypfvkdufMuvdrfhrnf/31;8 tmI&dvlonfvnf;? BuD;jrwfaomol\xm;r[kwfaomxm;jzifhqkH;vdrfhrnf/ ,kwfaomol\ xm;r[kwfaomxm;onf olUukdzsufqD;
vdrfhrnf/ olonfvnf;xm;ab;rSajy;? ol&JwkdY onfuRefcH&Muvdrfhrnf/31;9 olonfvnf; aMumufvefYojzifh? rdrdckdifcHhaomNrdKUukdvGefoGm;? ol\rSL;rwfwkdYonf edrdwfukdjrif vQifpdwfysufMuvdrfhrnf[k Zdtkef
awmifay:rSm rD;vQH? a,k&SvifNrdKU rD;zkd&Sdaom xm0&bk&m; rdefYawmfrlownf;/

607

tcef;BuD; ( 32 )
32;1
32;2
32;3
32;4
32;5
32;6
32;7
32;8
32;9
32;10
32;11
32;12
32;13
32;14
32;15
32;16
32;17
32;18
32;19
32;20

MunfhIavmh/ w&m;ojzifhtkyfpkd;aom&Sifbk&ifwyg;ay:xGef;awmfrlvdrfhrnf/ rif;om;rSL;rwfwkdYonf w&m;ojzifhpD&ifMuvdrfhrnf/xkdrif;wkdYonf avvkHrkdCf;oufrkefwkdif;uG,f&mt&yfuJhokdY4if;? aoGUajcmufaomajrpD;aom acsmif;a&uJhokdY4if;? aeylaomt&yfa


usmufvkH;BuD;t&dyfuJhokdY4if; jzpfMuvdrfhrnf/rsufpdjrifaomolwkdYonf &Sif;vif;pGmjrifMuvdrfhrnf/ em;Mum;aomolwkdYvnf; em;axmifMu vdrfhrnf/owdr&Sdaomol\pdwfESvkH;onf qifjcifynm&Sdvdrfhrnf/ pum;taomol\ vQmonfvnf; pum;NyDatmifajymwwfvdrfhrnf/,kwfaomolukd aemufwzeftjrwf[l4if;? ap;ESJaomolukdvnf; aemufwzefpGefYBuJwwf aomol[l4if;rac:&/taMumif;rlum;? ,kwfaomolonfvQdKY0Sufvsuf? xm0&bk&m;ukdEIwfjzifhjypfrSm;vsuf? rGwfodyfaomolukdomqif;&Japjcif;iSg4if;?
a&iwfaomolukd a&raomufapjcif;iSg4if;? ,kwfaompum;ukdajymraumif;aomtBuHukdBuHavOD;rnf/ap;ESJaomolokH;aqmif&m wefqmonfvnf;qkd;vS\/ qif;&JiwfrGwfaomol\trIonf rSefaomfvnf;? xkdokdYaomolukd rkompu
m;tm;jzifhzsufqD;jcif;iSg? raumif;aomtBuHukd omBuHwwf\/apwem&Sdaomolrlum;? apwemESifhqkdifaomtBuHwkdYukdBuHpnfwwf\/apwemESifhqkdifaom t&mrsm;tm;jzifhwnfvdrfhrnf/NidrfoufpGmaeaomrdef;rwkdYxMu/ igajymoHukdMum;Muavmh/ owdr&SdaomowkdYorD;wkdY? ighpum;ukdem;axmifMuavmh/owdr&Sdaomrdef;rwkdY? oifwkdYonfwESpfvGefrSylyefMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? pyspfoD;ukd odrf;jcif;trIjywfvdrfhrnf/ pyg;toD;t
ESHukdodrf;&mumvra&muf&/NidrfoufpGmaeaomrdef;rwkdY? wkefvIyfMuavmh/ owdr&SdaomolwkdY? ylyefjcif;&SdMuavmh/ t0wfwefqm&SdorQwkdYukd y,fcRwfNyD;rS?
cg;avQmfawt0wfukdpnf;Muavmh/&ifywfukdcwfjcif;? om,maomv,f,mESifhtoD;rsm;aompyspfEG,fyiftwGuf nnf;wGm;jcif;&Sdvdrfhrnf/ighvlwkdY\ajrukd4if;? 0rf;ajrmufaomtdrfESifh &Tifvef;aomNrdKUukd4if;? ql;yiftrsKd;rsKd;wkdYonfwuf vTrf;rkd;Muvdrfhrnf/bkHAdrmefwkdYukdpGefYypf NrdKU\toHAvHNidrf;vdrfhrnf/ Moazvukef;ESifh &JwkdufwkdYonf tpOfajrwGif; ESifhjynfhpkH? kdif;aomjrnf;aysmfarGU&m?
okd;pkusufpm;&mjzpfMuvdrfhrnf/0dnmOfawmfonf aumif;uifrSigwkdYtay:okdY oGef;avmif;? awmonftoD;tESHrsm;aom v,fjzpf? toD;tESHrsm;aomv,fonf
awmtkyfuJhokdY rSwf&aomumvra&mufrSD wkdifatmif? xkdokdYjzpfMuvdrfhrnf/xkdtcgawmum;? w&m;ojzifhpD&ifjcif;wnf? toD;tESHrsm;aomv,fum;? ajzmifhrwfjcif; yg&rDonf tNrJae&vdrfhrnf/ajzmifhrwfjcif;w&m;onfvnf;? Nidrfoufjcif;ukd jyKpkvdrfhrnf/ajzmifhrwfjcif; tusKd;rlum;? xm0&Nidrfoufjcif;ESifh vkHNcHKjcif;wnf;/ig\vlwkdYonfvnf;? Nidrfoufaomae&m? vkHNcHKaomNrdKU&Gm? ab;vGwfaomcsrf;om&mt&yfwkdY ae&Muvdrfhrnf/okdY&mwGif? rkdCf;oD;usojzifh awmtkyfukdvSJ? NrdKUukdvnf;ajrESifhwnDwnf; NzdKzsufvdrfhrnf/a&&Sd&mt&yf&yfwkdY rsKd;aphukdBuJ? EGm;ajcESifhjrnf;ajcwkdYukd vTwfwwfaomoifwkdYonf r*Fvm&SdMu\/

tcef;BuD; ( 33 )
33;1
33;2
33;3
33;4
33;5
33;6
33;7
33;8
33;9
33;10
33;11
33;12
33;13

olwyg;vk,ljcif;ukdrcHbJvsuf? vk,lwwfaomol? olwyg;zsufqD;jcif;ukdrcHbJvsuf? zsufqD;wwfaomol? oifonftr*Fvm&Sd\/


oifonfrvkr,lbJ aeaomtcg vk,ljcif;ukdcH&rnf/ zsufqD;armaomtcg ysufpD;jcif;okdY a&mufvdrfhrnf/
tkdxm0&bk&m;? tuREkfyfwkdYukdoem;awmfrlyg/ tuREkfyfwkdYonf ukd,fawmfukdajrmf vifhMuyg\/ eHeufwkdif;tuREkfyfwkdY cGeftm;ukd
ay;awmfrlyg/ trIa&mufaomtcg? tuREkfyfwkdYukdu,fwifawmfrlyg/
tvkH;t&if;\toHaMumifh? vlpkwkdYonfajy;Mu\/ xawmfrlaomtcg? vlrsKd;wkdYonf t&yf&yfuGJjym;Mu\/olwyg;wkdYonf oifwkdY\OpmukdusKdif;aumif odrf;,louJhokdY odrf;,lMuvdrfhrnf/ usKdif;aumif wkdYonf vl;vmajy;ouJhokdY? oifwkdY\
Opmay:rSmvl;vmajy;Muvdrfhrnf/
xm0&bk&m;onf csD;ajrmufjcif;&Sdawmfrl\/ jrifhaomt&yfaeawmfrl\/ ZdtkefNrdKUukd w&m;ojzifhqkH;jzwfjcif;? ajzmifhrwfpGmpD&ifjcif;ESifh
jynfhapawmfrl\/OmPfESifhynmonf oif\vufxufwnfMunfjcif;? NrJNrHpGmu,fwifjcif;ukdjzpfapvdrfhrnf/ xm0&bk&m;ukdaMumuf&GHUjcif;oabmo
nfvnf; oif\b@mjzpfvdrfhrnf/
ol&JwkdYonfjyifatmf[pfMu\/ rd[m,pum;ukdajymaomwrefawmfwkdYonf jyif;pGmikda<u;Mu\/vrf;rwkdYonf qdwfnHMu\/ vrf;c&D;oGm;vmaomolr&Sd/ xkdrif;onfopmysufavNyD/ NrdKUrsm;ukdvnf;y,favNyD/ tb,fol\
rsufESmukdrrSwfwwf/jynfawmfonf NidKjiiftm;avsmh\/ avAEkefawmonf &SufaMumufEGrf;&d\/ &Smkeft&yfonf awmuJhokdYjzpf\/ Am&SefawmifESifh
u&arvawmifonfvIyf&Sm;\/
xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ,ckigxrnf/ ,ckcsD;ajrmufjcif;okdYa&mufrnf/ ukd,fukdukd,fcsD;ajrmufrnf/oifwkdYonfzGJukdukd,f0efaqmif? trIdufukdbGm;jrif&vdrfhrnf/ oifwkdYpdwfoabmonfrD;jzpf? oifwkdYukdzsufqD;vdrfhrnf/vlrsm;wkdYonfxkH;ausmufukd zkwfouJhokdY4if;? ql;yifrsm;ukdckwf rD;IdUouJhokdY4if; jzpfMuvdrfhrnf/a0;aomolwkdY? igjyKaomtrIukdrSwfMuavmh/ eD;aomolwkdY? ighwefckd;ukd 0efcHMuavmh/608

33;14 tjypf&SdaomZdtkefNrdKUom;wkdYonfaMumufMu\/ t"rjyKaom olwkdYonfxdwfvefYMu\/ igwkdYwGiftb,folonf avmifaomrD;xJrSm


ae&rnfenf;/ igwkdYwGiftb,folonf xm0&rD;avmifjcif;ukdcHvsufae&rnfenf;/
33;15 w&m;ojzifhusifh ajzmifhrwfpGmajymxaom? nOf;qJjcif;tm;jzifh&aomaiGukd&GH? wHpkd;ukdvnf; jiif;y,fxaom? vltouf
owfjcif;trIukdem;rcH? t"rtrIrsm;ukd rMunfhrIaomolonfjrifhaomt&yfaevdrfhrnf/33;16 ckdifcHhaomausmufNrdKU ckdvIHvdrfhrnf/ xkdoltm;tpmukdtpOfay;&vdrfhrnf/ aomufa&vnf; rjywf&/33;17 oifonf&Sifbk&if\wifhw,fjcif;toa&awmfukd ukd,frsufpdESifhjrif&? a0;vSaom jynfukdvnf; Munfhjrif&vdrhfrnf/33;18 oifonfaMumufvefYbG,faomtjcif;t&mukd atmufarhaomtcg? pm&if;,laomolonf tb,frSm&Sdoenf;/ tcGefcHaomolonf
tb,frSm&Sdoenf;/ jytkd;wkdYukda&wGuf aomolonf tb,frSm&Sdoenf;/33;19 Murf;wrf;aomvlrsKd;? em;r0ifEkdifatmifeufeJaompum;? em;rvnfEkdifatmifcufcJaompum;ukd ajymaomvlrsKd;ukd oifonf
rawGUrjrif&/33;20 igwkdYyGJcH&mNrdKU? ZdtkefNrdKUukdMunfhIavmh/ wkdifwckrQra&TU? BudK;wckrQrjywf? tvQif;rysuf&aom wJwnf;[laom? Nidrf0yfaomae&m
a,k&SvifNrdKUukd ukd,frsufpdESifhjrif&vdrfhrnf/33;21 xkdNrdKUwGifbkef;BuD;aomxm0&bk&m;onfigwkdYus,faomjrpfrsm;qkH;&mt&yf jzpfawmfrlvdrfhrnf/ xkdt&yfwufaom&JavS? tm;BuD;
aomoabFmwpif;rQ ra&SmufroGm;&/33;22 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf igwkdY\w&m;olBuD;jzpfawmfrl\/ xm0&bk&m;onf igwkdY\ynwfw&m;&Sifjzpfawmfrl\/
xm0&bk&m;onf igwkdY\&Sifbk&ifjzpf? igwkdYukd u,fwifawmfrlvdrfhrnf/
33;23 oif\oabFm&GufBudK;rsm;jyKwfvsuf&Sd\/ &GufwkdifukdckdifcHhpGmrcsnf? &Gufukdvnf; rjzefYEkdif/ okdYjzpf? rsm;pGmaomOpmukdvk,la0iS&\/
ajcqGUHaomolyif vk,l&mOpmukd vk,l&\/33;24 NrdKUom;uvnf;? igemonf[krqkd&/ xkdNrdKUaeaomolwkdYonf tjypfajy&Sif;jcif;okdY a&muf&Muvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 34 )
34;1

tkdvlrsKd;wkdY? oifwkdYonf Mum;&tHhaomiSg csOf;uyfMuavmh/ tkd vlpkwkdY? em;axmif Muavmh/ ajrBuD;ESifhajrBuD;ygorQaomt&m?


avmu"mwfESifh avmu"mwfwefqmcyf odrf;wkdYonfMum;Muygap/34;2 xm0&bk&m;\trsufawmfonf vlrsKd;taygif;wkdYxGuf? jyif;pGmaomtrsufawmfonfolwkdY tvkH;t&if;tay:rSm oifha&mufav\/
olwkdYukd&Sif;&Sif;zsufqD;? taoowfjcif; tyfvkdufawmfrl\/34;3 olwkdYwGiftaocH&aomolwkdYukd jyifokdYypfvkdufojzifh? taoaumifwkdYonfeHapmf? olwkdY\ taoG;jzifhawmifwkdYonf t&nfjzpfMu
vdrfhrnf/34;4 cyfodrf;aomaumif;uifwefqmwkdYonfjyKwf? rkdCf;aumif;uifonf pmvdyfuJhokdYvdyfvsuf &Sdvdrfhrnf/ pyspfEG,fyifrSt&GufusouJh
okdY4if;? oabFmozef;yifrS toD;usouJhokdY4if;? cyfodrf;aomaumif;uifwefqmwkdYonfusMuvdrhfrnf/34;5 taMumif;rlum;? ighxm;onf rkdCf;aumif;uifa&mifh&JNyD;rS? wzef{'kHjynftay:rSm4if;? igusdefaomvlrsm;wkdYtay:rSm4if;? 'Pfay;
jcif;iSg a&mufvdrfhrnf/34;6 xm0&bk&m;\xm;awmfonf taoG;ESifh0NyD/ qDOESifhqlNyD/ okd;oi,fESifhqdwfwkdY\taoG;? okd;xD;wkdY\ausmufuyfqDOESifhql0NyD/
xm0&bk&m;onf aAmZ&NrdKU,ZfyGJukd4if;? {'kHjynfBuD;pGmaom owfjcif;yGJukd4if;cHawmfrl\/34;7 MuHhrsm;ESifh EGm;vm;Oobrsm;wkdYonfvJMuojzifh? olwkdYae&majronf olwkdYtaoG;ESifh,pfrl;? ajrrIefYonfvnf; qDOESifhql0vdrfhrnf/34;8 xm0&bk&m;'Pfay;awmfrl&maeY? ZdtkefNrdKU\trIukdapmifh tjypfay;awmfrl&mESpfa&mufavNyD/34;9 xkdjynf\jrpfa&onfxif;l;ap;? ajrrIefYvnf;uefY? wjynfvkH;vnf; rD;avmifaom tap;jzpfvdrhfrnf/34;10 aeYnOfhrjywfrD;rNidrf;&/ rD;ckd;vnf;tpOfwufvdrfhrnf/ xkdjynfonf vlrsKd;tpOftquf qdwfnH? umvtpOftNrJtb,folrQ
ra&SmufroGm;&/34;11 0HykdiSufESifhjzLaumifwkdYonf xkdjynfukdtarGcH? AdwfiSufESifhusD;twkdYonfvnf;aeMuvdrfhrnf/ xkdajrtay:rSmvGwfvyfjcif;
rsOf;BudK;ukdwef;? v[mrSefxkyfukdpD&ifawmfrlvdrfhrnf/
34;12 rif;t&mcsD;ajrmuf&aom rSL;awmfrwfawmfr&Sd&/ rif;kd;jywf&vdrfhrnf/34;13 bkHAdrmefwkdY4if;? &JwkdufwkdY4if;? ql;yiftrsKd;rsKd;aygufMuvdrhfrnf/ ajracG;ckd&m? ukvm;tkyfiSuf ae&mjzpf&vdrfhrnf/34;14 xkdt&yf awmom;&JwkdYonf awmacG;wkdYESifhawGUBuHKMuvdrfhrnf/ arsmufwkdYonf tcsif;csif; waumifukdwaumif jrnfMuvdrfhrnf/
xkdt&yfvdvdwfiSufonfvnf; em;ckdvIH&m ukdawGUvdrfhrnf/34;15 ckefwwfaoma>ronfvnf;? xkdt&yftokdufvkyf Ovdrfhrnf/ tOaygufNyD;rS a>roi,fwkdYukd pkodrf;uG,fumvdrhfrnf/ vif;wwkdY
onfvnf; xkdt&yfpka0;? txD;trrsm;aygif;Mu vdrfhrnf/34;16 xm0&bk&m;\usrf;pmukdMunfhI bwfMuavmh/ xkdwd&pmefwaumifrQ ray:bJrae&/ trwaumifrQrdrdtabmfukdrvkd&/ xm0&
bk&m;\EIwfawmfxGuftrdefYawmf&Sd\/ 0dnmOfawmfonfvnf; olwkdYukdpka0;apawmfrl\/34;17 olwkdYukd pma&;wHjyKvsuf? vufawmfESifhrsOf;BudK;ukdwef;vsuf? olwkdYae&mukdcGJa0awmfrl\/ olwkdYonf xkdjynfukdtNrJtarGcH? trsKd;
tET,ftpOftqufae&Muvdrfhrnf/

609

tcef;BuD; ( 35 )
35;1
35;2

awmESifhvGifjyifonf 0rf;ajrmufvdrfhrnf/ qdwfnHaomt&yfonfvnf;&Tifvef;? ESif;yGihfuJhokdY tyGifhyGifhvdrfhrnf/tvGefyGifhvef; 0rf;ajrmufjcif;? oDcsif;qkdjcif;ESifhwuG jrL;xl;vdrfhrnf/ avAEkefawmif\bkef; ESifh4if;? u&arvawmif? &Smkeft&yfwkdY\
wifhw,fjcif;toa&ESifh4if;jynfhpkHvdrfhrnf/ xm0&bk&m;\bkef;awmfukd4if;? igwkdYbk&m;ocif\wefckd;tmEkabmfawmfukd4if; jrif&Mu
vdrfhrnf/
35;3 tm;r&SdaomvufwkdYukdckdifcHhapMuavmh/ vIyfwwfaom'l;wdkYudkNrJNrHapMuavmY/35;4 tm;,lMuavmh? rpkd;&drfMuESifh[k aMumufwwfaom olwkdYtm;qkdMuavmh/ taMumif;rlum;? oifwkdY\bk&m;ocifonftjypfay;vsuf?
'PfpD&ifvsuf<uvmawmfrlvdrfhrnf/ bk&m;ocif onf ukd,fawmfwkdif<uvm? oifwkdYukdu,fwifawmfrlvdrfhrnf/35;5 xkdtcg rsufpduef;aomolwkdYonf rsufpdyGifhvif;Muvdrfhrnf/ em;yif;aomolwkdYonf em;yif;jcif;ESifhvGwfMuvdrfhrnf/
35;6 ajcqGUHaomolwkdYonf'&,fuJhokdYckefMuvdrfhrnf/ pum;taomolwkdYonfoDcsif;qkdMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? awmprf;a&xGuf?
vGifjyifjrpfa&pD;vdrfhrnf/35;7 wHvQyfonfa&uefjzpfvdrfhrnf/ aoGUajcmufaomajronf prf;a&wGif;jzpfvdrfhrnf/ ajracG;tdyf &mae&m usLyifESifh*rmyiftpm;?
jrufyifaygufvdrhfrnf/35;8 xkdt&yfvrf;rBuD;&Sdvdrfhrnf/ xkdvrf;ukdoefY&Sif;&mvrf;[k orkwfMuvdrfhrnf/ rpifMu,f aomolonf xkdvrf;ukdra&SmufroGm;&/
oGm;aomolwkdYESifhtwl ukd,fawmfwkdifc&D; oGm;vsuf&Sdawmfrlonfjzpf? rkdufaomolaomfvnf;vrf;rvGJ&/35;9 xkdvrf; jcaoFhr&Sd&/ om;&JwaumifrQrwufrvm&/ &SmrawGU&/ a&G;EIwfaomolwkdYomvQif c&D;oGm;Muvdrfhrnf/35;10 xm0&bk&m;u,fvTwfawmfrlaomolwkdYonf jyefvm? oDcsif;qkdvsuf? xm0&0rf;ajrmufjcif; o&zlukdaqmif;vsuf? ZdtkefNrdKUokdY
a&mufMuvdrfhrnf/ 0rf;ajrmuf&Tifvef;jcif;tcGifhukd&Mu? 0rf;enf;jcif;ESifhnnf;wGm;jcif;onf ajy;oGm;&vdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 36 )
36;1 a[Zudrif;BuD; eef;pHq,fav;ESpfwGif tmI&d&Sifbk&ifoemc&dyfonf? ,k'jynf ckdifcHhaomNrdKU&SdorQwkdYukd ppfcsDvkyfBuHNyD;vQif?36;2 &mA&SmcukdcefYxm; rsm;pGmaomAkdvfajcESifhwuG? vmcd&SNrdKUrS a,k&SvifNrdKU? a[Zudrif;BuD; xHokdY apvTwfav\/ xkdAkdvfcsKyfrif;
onfa&muf? c0gonf\v,fem;rSma&Smufaomvrf;? txufa&uef>yef0&yfae\/36;3 xkdtcg [dvcdom;jzpfaom eef;awmftkyf{vsmudrf? pma&;awmfBuD;a&SAe? tmoyfom; twGif;0efa,mtmwkdYonf olUxHokdY
xGufNyD;vQif?36;4 &mA&Smcu? r[mt&Sifrif;BuD;? tmI&d&Sifbk&ifonf a[ZudukdrdefYawmfrlonfum;? oifckdvIHojzifh ckdvIH&mum;tb,fokdYenf;/36;5 ppfwkdufavmufatmif OmPfowd? tpGrf;owdESifh igjynfhpkHonf[ktcsnf;ESD;aompum;ukd oifqkdygonfwum;/ ighukdykefuefjcif;iSg
tb,folukdukd;pm;oenf;/36;6 usKd;aomusLvkH;awmifa0;wnf;[laom tJ*kwKjynfukdukd;pm;ygonfwum;/ xkdusLvkH;onf rSDaomol\vufukdazmuf vQdKoGm;
vdrfhrnf/ xkdokdYtJ*kwKrif;BuD;zma&mbk&ifonf rdrdrSDaomoltaygif;wkdYukdjyKvdrfhrnf/36;7 oifwkdYu? igwkdYonf igwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd ukd;pm;onf[kqkdjyefvQif? a[Zudonfjrifhaomt&yfXmeESifh ,ZfyvifwkdYukd
y,f? rnfaom,Zfyvifa&SUom ukd;uG,f &rnf[k ,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;wkdYukdrSmxm;ojzifh? oifwkdYjypfrSm;aombk&m;
jzpfonfr[kwfavm/36;8 okdYjzpf? ,ckwGif ighocif? tmI&d&Sifbk&if tmrcHwkdYukdtyfygavmh/ oif jrif;pD;ol&JvkH avmufatmif&SdvQif? jrif;ESpfaxmifwkdYukd
igay;rnf/36;9 oifonf ighocif\uRefwkdYwGif ti,fqkH;aomAkdvfukdtb,fokdYvSefEkdifrnfenf;/ tJ*kwKjynfrS &xm;rsm;? jrif;pD;ol&Jrsm;ukd&rnf[k
,kHygonfwum;/36;10 xm0&bk&m;\tcGifhr&SdbJ? jynfukdzsufqD;jcif;iSg igvmoavm/ xkdjynfukdoGm; zsufqD;avmh[k xm0&bk&m;onf
ightm;rdefYawmfrlNyD/taMumif; t&mrsm;ukdjyefajymMuavmh [kajymqkd\/
36;11 xkdtcg {vsmudrf? a&SAe? a,mtmwkdYu? I&dbmompum;tm;jzifh uRefawmfwkdYtm; trdefY&Sdygavmh/ xkdpum;ukduRefawmfwkdYonfe
m;vnfyg\/ NrdKUkd;ay:rSm&Sdaom olwkdYonfMum; &atmif? ,k'bmompum;tm;jzifh trdefYr&SdygESifh[k &mA&SmcukdqkdMuvQif?36;12 &mA&Smcu? ighocifonf oif\ocifESifhoifhtm;om pum;ukdajymapjcif;iSg ighukdapvTwf awmfrloavm/ NrdKUkd;ay:rSmxkdifvsuf?
oifwkdYESifhtwl rdrdwkdYrpifukdpm;? rdrdwkdYa&a[mif; ukdaomuf&aomolwkdY&Sd&mokdY apvTwfawmfrlonfr[kwfavm[k qkdNyD;vQif?36;13 &mA&Smconfx ,k'bmompum;tm;jzifh us,faomtoHESifha<u;aMumfvsuf? r[mt&Sif rif;BuD;tmI&d&Sifbk&if\trdefYawmfukd
em;axmifMuavmh/36;14 &Sifbk&ifrdefYawmfrlonfum;? a[Zudonf oifwkdYukdrvSnfhpm;apESifh/ olonfoifwkdYukdu,f ,ljcif;iSgrwwfEkdif/36;15 a[Zudu? xm0&bk&m;onf igwkdYukd{ueftrSefu,f,lawmfrlrnf/ NrdKUonftmI&d&Sifbk&if vufokdY ra&muf&[kqkdojzifh?
xm0&bk&m;ukdrukd;pm;apESifh/36;16 a[Zudpum;ukd em;raxmifMuESifh/ tmI&d&Sifbk&ifrdefYawmfrlonfum;?

610

36;17 igESifhrd[m,zGJUMu/ ighxHokdYxGufvmMu/ oifwkdYjynfESifhwlaomjynfwnf;[laom? qefpyg; pyspf&nfESifh jynfhpkHaomjynf? rkefYESifh


pyspfO,smOfrsm;aomjynfokdY? oifwkdYukdykdYjcif;iSg igrvmrSD wkdifatmif? oifwkdYonf ukd,fpyspfyif\toD;? ukd,foabFmozef;yif\
toD;ukdpm;? ukd,fa&uefua&ukd aomufvsufaeMuOD;avmh/36;18 a[Zudu? xm0&bk&m;onf igwkdYukdu,f,lawmfrlrnf[k rjzm;a,mif;apESifh/ tjynfjynf aombk&m;wkdYonf rdrdwkdYjynfrsm;ukd
tmI&d&Sifbk&ifvufrSu,fvTwfMuNyDavm/36;19 [mrwfjynf\bk&m;? tmy'fjynf\bk&m;wkdYonf tb,frSm&SdMuoenf;/ aoz&0drfjynf\ bk&m;wkdYonf tb,frSm&SdMuoenf;/
olwkdYonf&Srm&djynfukd ighvufrSu,fvTwf MuNyDavm/36;20 xkdtjynfjynfaombk&m;wkdYwGif? tb,frnfaombk&m;onf rdrdjynfukd ighvufrSu,fvTwf bl;oenf;/ xm0&bk&m;onf
a,k&Svif NrdKUukdighvufrStb,fokdY u,fvTwfEkdifrnfenf;[k qkdav\/36;21 ,k'vlwkdYvnf;? pum;wcGef;ukdrQ rjyefbJwdwfqdwfpGmaeMu\/ taMumif;rlum;? jyefrajymESifh [k&Sifbk&iftrdefYawmf&Sdownf;/
36;22 xkdtcg [dvcdom;jzpfaomeef;awmftkyf{vsmudrf? pma&;awmfBuD;a&SAe? tmoyfom; twGif;0efa,mtmwkdYonf rdrdwkdYt0wfukd
qkwfvsuf?a[Zudrif;xHokdYvm? &mA&Smcpum; ukdMum;avQmufMu\/

tcef;BuD; ( 37 )
37;1
37;2

xkdpum;ukd a[Zudrif;BuD;onfMum;vQif? rdrdt0wfukdqkwf avQmfawt0wf ukdNcHKvsuf AdrmefawmfokdYoGm;av\/avQmfawt0wfukd0wfvsuf&Sdaom eef;awmftkyf{vsmudrf? pma&;awmfBuD;a&SAe? toufBuD; aom,Zfyka&m[dwfwkdYukd? tmrkwfom;
ya&mzufa[&Sm,xHokdY apvTwfav\/37;3 a[Zudrif;rSmxm;aompum;[lrlum;? ,aeYonf'kuaeY? qkH;raomaeY? uJh&Jhjcif;ukdcH&aom aeYjzpf\/ om;bGm;csdefa&muf
om;ukdbGm;Ekdifatmif cGeftm;r&Sd/37;4 touf&Sifawmfrlaombk&m;ocifukd uJh&Jhapjcif;iSg? tmI&d&Sifbk&ifapvTwfaom rdrduRef&m A&Smcpum;ukd oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;Mum;awmfrlygapaom/ oif\bk&m;ocifxm0& bk&m;onf ukd,fawmfwkdifMum;aompum;ukdacsawmfrlygapaom/
oifonfvnf; usef<uif;aomvlwkdYtbkdY qkawmif;yXemjyKyg[k ajymapjcif;iSg?37;5 a[Zudrif;apvTwfaomuRefwkdYonf a[&Sm,xHokdYa&mufvmMu\/
37;6 a[&Sm,uvnf;? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tmI&d&Sifbk&if\uRefwkdYonf ighukduJh&Jh? oifonf Mum;&aompum;aMumifhr
aMumufESifh/37;7 xkdrif;tjcm;aompdwfoabmukd igoGif;ay;rnf/ olonfodwif;Mum; rdrdjynfokdYjyefoGm;vdrfh rnf/ xkdjynf xm;jzihfigqkH;aprnf
[laompum;awmfukd oifwkdY\ociftm;jyefMum;Muavmh [kajymqkd\/
37;8 xkdtcg tmI&d&Sifbk&ifonf vmcd&SNrdKUrSxGufoGm;aMumif;ukd &mA&SmcMum;vQif? jyefoGm;vdAeNrdKUukd &Sifbk&ifwkdufaeonfukd
awGUav\/37;9 aemufwzefuk&Srif;BuD;wd&uonf ppfcsDvmNyD[kodwif;Mum;aomtcg? a[Zudrif;xH okdYwrefwkdYukd apvTwfjyef?37;10 oifwkdYonf ,k'rif;BuD;a[Zudukdajym&aompum;[lrlum;? oifukd;pm;aombk&m;ocifu? a,k&SvifNrdKUonf tmI&d&Sifbk&ifv
ufokdYra&muf&[l oifhukdrvSnfhpm;apESifh/37;11 tmI&d&Sifbk&ifwkdYonf cyfodrf;aomjynfwkdYukdvkyfMuH &Sif;&Sif;zsufqD;aMumif;ukd oifonf Mum;&NyD/ ukd,fwkdifvGwfvdrfhrnfavm/37;12 ighbkd;ab;wkdYonf zsufqD;aomtrsKd;om;? a*gZeftrsKd;om;? cg&eftrsKd;om;? a&ZyftrsKd;om;? awvomNrdKU&Sdaom{'iftrsKd;om;
wkdYukd? olwkdY\bk&m;rsm;wkdYonf u,f,lMuNyDavm/37;13 [mrwfrif;BuD;? tmy'frif;BuD;ESifh aoz&0drfNrdKU? a[eNrdKU? 0gNrdKUukd pkd;pHaomrif;BuD;wkdYonf tb,frSm&SdMuoenf;[k rSmvkduf
av\/
37;14 xkdrSmpmukd a[Zudrif;onf oHwrefvufrScH,l MunfhNyD;vQif?AdrmefawmfokdYoGm; xm0&bk&m;a&SUawmf jzefYxm;av\/37;15 xkdtcg a[Zudrif;onf xm0&bk&m;a&SUawmfavQmufqkdonfum;?37;16 ackAdrfay:rSmxkdifawmfrlaom? oa&vtrsKd;\bk&m;ocifaumif;uifAkdvfajct&Sifxm0& bk&m;? ukd,fawmfonfbk&m;ocif
jzpfawmfrl\/ ukd,fawmfwyg;wnf;omvQif? ajrBuD;ay:rSm &SdorQaomtwkdif;wkdif;tjynfjynfwkdY\ bk&m;ocifjzpfawmfrl\/
ukd,fawmfonfaumif;uif ESifhajrBuD;ukd zefqif;awmfrl\/37;17 tkd xm0&bk&m;? em;awmfukdvSnfh em;axmifawmfrlyg/ tkdxm0&bk&m;? rsufpdawmfukdzGifh MunfhIawmfrlyg/ oemc&dyfrif;onf
touf&Sifawmfrlaom bk&m;ocifukduJh&Jh? ajymap aompum;tvkH;pkHwkdYukdrSwfawmfrlyg/37;18 tkdxm0&bk&m;? tu,fpifppftmI&d&Sifbk&ifwkdYonf twkdif;wkdif;tjynfjynfwkdYukd zsufqD;?37;19 olwkdY\bk&m;rsm;ukd rD;xJokdYcsypfMuygNyD/ xkdbk&m;wkdYonf bk&m;r[kwf? vlvufjzifhvkyfaom opfom;ESifh ausmufjzpfaomaMumifh?
ysufpD;jcif;okdYa&mufMuygNyD/37;20 tkdtuREkfyfwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;? ukd,fawmfxm0&bk&m;wyg;om? bk&m;ocifjzpfawmf rlonfukd ajrBuD;ay:rSm&SdorQaom
wkdif;EkdifiH wkdYonfodrnftaMumif;? tuREkfyfwkdYukdxkdrif; vufrS ,cku,f,lawmfrlyg? tuREkfyfawmif;yefygonf[k yXemjyKav\/
37;21 xkdtcg tmrkwfom;a[&Sm,onf a[Zudrif;xHokdYapvTwf? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;?
oifonf tmI&d&Sifbk&ifoemc&dyftaMumif; aMumifh? igha&SUrSmyXemjyKonfjzpf?611

37;22 xkdrif;\trIrSm xm0&bk&m;rdefYawmfrlaom pum;[lrlum;? ZdtkefowkdYorD;unmonfoifhukd rxDrJhjrifjyKjyuf,,f\/


a,k&SvifowkdYorD;onf oifhaemufacgif;ndwf\/37;23 oifonf tb,folukduJh&JUqJa&;oenf;/ tb,folukdatmf[pf rsufESmaxmifvTm;oenf;/ oa&vtrsKd;\oefY&Sif;aom
bk&m;ukdyifjyKygonfwum;/37;24 oifonfuRefrsm;tm;jzifh xm0&bk&m;ukduJh&Jh? igonf&xm;rsm;jym;ojzifh awmifxdyfokdY4if;? avAEkefawmiftxG#fokdY4if; wufvmNyD/
t&yfjrifhaomtm&ZfyifESifh taumif;qkH;aom xif;l;yifwkdYukd igckwfvSJNyD/ tjrifhqkH;aomt&yf? toD;rsm;aomawmxJokdYig0ifNyD/37;25 igonfwGif;wl;a&ukdaomuf&NyD/ ig\ajcb0g;tm;jzifhtJ*kwKjrpfvufMum; a&&SdorQukd cef;ajcmufapNyD[k oifqkdrdNyDwum;/37;26 igonftxufu trIukdpD&ifaMumif;ESifh? a&S;umvjyKjyifaMumif;ukdoifonf rMum;oavm/ ,ckrSmvnf; oifonf
ckdifcHhaomNrdKUwkdYukd zsufqD;? ausmufykHjzpfapaom oljzpfrnftaMumif; igpD&ifcefYxm;avNyD/37;27 xkdaMumifh? NrdKUom;wkdYonftm;enf;Mu\/ rdIifawGpdwfysufvsuf&SdMu\/ awmjrufyifESifh pdrf;aompyg;yifuJhokdY4if;? tdrfrkd;ay:rSm
aygufaomjrufyifESifh? rBuD;rSDndK;EGrf;aompyg; yifuJhokdY4if; jzpfMu\/37;28 oif\aexkdifjcif;? xGuf0ifjcif;? igtrsuf[kef;jcif;wkdYukd igod\/37;29 igoif\trsuf[kef;jcif;? apmfum;jcif;ukdigMum;&aomaMumifh?oifhukdESmIwfwyf ZufcGUHNyD;rS? oifvmaomvrf;jzifhjyefaprnf/
37;30 oifrSwf&aomedrdwfvuPm[lrlum;? ,ckESpfwGiftvkdvkdBuD;&ifhaomtoD;tESH ukd4if;? 'kwd,ESpfwGif xkdtwlaygufaomt&mrsm;
ukd4if;oifwkdYonfpm;&rnf/ wwd, ESpfwGif rsKd;aphukdBuJpyg;ukd&dwfMuavmh/ pyspfO,smOfukdvnf;pkduf toD;ukdpm;Muavmh/37;31 ab;vGwfusef<uif;aom ,k'trsKd;om;wkdYonf wzefatmufrSmtjrpfpGJ? txufrSmtoD;oD;Muvdrfhrnf/37;32 usef<uif;aomolwkdYonf a,k&SvifNrdKUxJu4if;? ab;vGwfaomolwkdYonf Zdtkefawmifay: u4if;ay:vmMuvdrfhrnf/ aumif;
uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf tvkdawmftm;BuD;? xkdtrIukdpD&ifawmfrlvdrfhrnf/
37;33 okdYjzpf? xm0&bk&m;onf tmI&d&Sifbk&ifukd&nfrSwf rdefYawmfrlonfum;? olonfNrdKUokdYr0if&/ NrdKUxJokdYjrm;ukdrypf&/ NrdKUa&SUrSm
'kdif;vTm;ukdrjy&/ NrdKUjyifrSmajrkd;ukd rzkdY&/37;34 vmaomvrf;jzifh jyefoGm;&rnf/ NrdKUxJokdYr0if&/37;35 igonf ukd,frsufESmukd4if;? ighuRef'g0d'f\rsufESmukd4if;axmuf? NrdKUukdu,fwifjcif;iSg apmifhrrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
37;36 xkdtcgxm0&bk&m;\aumif;uifwrefonfxGuf? tmI&dwyfwGifvlwodef;&Spf aomif;ig;axmifwkdYukd 'Pfcwfav\/ eHeufapmapm
xcsdefa&mufaomtcg? xkdoltaygif; wkdYonf taoaumifjzpfMu\/37;37 tmI&d&Sifbk&ifoemc&dyfonfvnf;? xkdt&yfrSxGuf jyefoGm;NyD;vQif? edaea0NrdKUaeav\/37;38 aemufwzefolonf rdrdbk&m;edokwf\Adrmef ukd;uG,fpOfwGif? om;awmftmj'arvufESifh &Sa&Zmonf crnf;awmfukdxm;ESifh
owfNyD;vQif? tm&redjynfokdYajy;Mu\/ om;awmf{o& ['Kefonfvnf;? crnf;awmft&meef;xkdif\/

tcef;BuD; ( 38 )
38;1 xkdumvtcga[Zudrif;onf aoempGJojzifh? tmrkwfom;ya&mzufa[&Sm,onf vm? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?
ukd,ftdrftrIukdpD&ifavmh/ oifonftoufr&Sif? ao&rnf[ktrdefYawmfukdjyefav\/38;2 a[Zudrif;onfvnf; x&HokdYrsufESmvSnfh?
38;3 tkdxm0&bk&m;? tuREkfyfonfa&SUawmfopmapmifhvsuf? pkHvifaompdwfESvkH;ESifhusifh? ESpfoufawmfrlonftwkdif;jyKaMumif;ukd
atmufarhawmfrlyg? tuREkfyfawmif;yefyg\[k tvGefikda<u;vsuf? xm0&bk&m;ukdqkawmif;av\/38;4 wzef xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a[&Sm,okdYa&muf?38;5 oifonf a[Zudrif;xHokdYoGm;NyD;vQif? oifhtb'g0d'f\ bk&m;ocifxm0&bk&m;rdefYawmf rlonfum;? oif\yXempum;ukdigMum;NyD/
oif\rsuf&nfukdvnf;igjrifNyD/ oif\touf wq,fig;ESpfukdigqufay;rnf/38;6 oifESifhNrdKUukd tmI&d&Sifbk&ifvufrSigu,fvTwfrnf/ NrdKUukd iguG,fumapmifhrrnft&mukd ajymavmh[k rdefYawmfrl\/
37;7 a[&Sm,u? xm0&bk&m;trdefYawmf&Sdonftwkdif;jyKawmfrlrnf[k xm0&bk&m;onf oifhtm;ay;awmfrlaomvuPmoufao
[lrlum;?38;8 MunfhIavmh/ tmcwf\aewkdif;em&Day:rSma&TUaomt&dyfukd q,fcsufjyefaprnf[kqkd\/ qkdonftwkdif; q,fcsufa&TUNyD;aomt&dyf
onfq,fcsufjyefav\/
38;9 ,k'rif;BuD; a[ZudonftemrSxajrmuf a&;xm;aompm[lrlum;?38;10 igonf NidrfoufpGmaepOftcg? r&PmEkdifiHwHcg;okdY0if&ygonfwum;/ ig<uif;aomESpfrsm;ukd igIH;NyD[kigqkdownf;/38;11 touf&SifaomolwkdY\ae&m? xm0&bk&m;ukdigrjrif&/ Nidrf;&mt&yfom;wkdYESifhaygif;abmf& ojzihf? aemufwzefvlwkdYukdrjrif&/38;12 okd;xdef;wJuJhokdY igaeaomtdrfukdEIwfy,f? tjcm;wyg;okdYaqmifoGm;NyD/ &ufuef;onfjyK ouJhokdY ightoufonfvdyfvsuf&Sd?
&ufuef;pifrS ighukdy,f jzwfawmfrlvdrfhrnf/ waeYjcif;wGifighukdqkH;apawmfrlvdrfhrnf[k igqkdownf;/38;13 ightkd;&SdorQwkdYukdcsKd;awmfrlonfjzpf? igonfjcaoFha[mufouJhokdY eHeufwkdifatmif jrnf&\/ waeYjcif;wGif ighukdqkH;apawmfrl
vdrfhrnf[k igqkdownf;/38;14 igonf wDwDwGwfESifh Z&ufuJhokdY jrnfcsKd;uJhokdYnnf;wGef&\/ ighrsufpdwkdYonf arQmfMunfh tm;avsmhMuNyD/ tkdbk&m;&Sif?
nOf;qJjcif;ukd cH&aomtuREkfyfbufaeawmfrlyg/
612

38;15 tb,fokdYigajym&rnfenf;/ ightm;*wday;awmfrlNyD/ *wdawmftwkdif;vnf;jyKawmf rlNyD/ igusef<uif;aomESpfpOfumvywfvkH;?


igonfpdwfqif;&Jjcif;ukd atmufarh? jznf;jznf;oGm;ygrnf/38;16 tkdbk&m;&Sif? xkdokdYaomtm;jzifhtouf&Sif&yg\/ xkdt&m&SdorQwkdY tuREkfyf0dnmOf\touf wnf&yg\/ ukd,fawmfonftuREkfyf
tema&m*gukdNidrf;ap? tuREkfyftoufukd &Sifapawmfrl\/38;17 tuREkfyfcH&aoma0'emonfNidrf;ygNyD/ tuREkfyf\0dnmOfukd oem;? zsufqD;&mwGif;xJu EIwf,lawmfrlNyD/ tuREkfyftjypf&SdorQ
wkdYukdaemufawmfokdYypfvkdufawmfrlNyD/38;18 tu,fpifppfr&PmEkdifiHonf *kPfawmfukdrcsD;rGrf;&yg/ aoaeaomolonf *kPfawmfukd axmremoDcsif;rqkd&yg/ wGif;xJokdYqif;a
omolonfopmawmfukdrajrmfvifh&yg/38;19 touf&Sifaomol? touf&SifaomolomvQif? ,aeYtuREkfyfjyKouJhokdY? *kPfawmfukd csD;rGrf;&ygvdrfhrnf/ tbonf om;wkdYtm;o
pmawmfukdabmfjy&ygvdrfhrnf/38;20 xm0&bk&m;onf ighukdu,fwifawmfrlNyD/ xkdaMumifh? igwkdYonfwoufvkH; Adrmefawmf apmif;wD;oDcsif;qkdMuvdrhfownf;/
38;21 a[&Sm,uvnf;? oabFmozef;oD;tvkH;taxG;ukd,le,fNyD;rS? temukdtkHMuavmh/ xkdokdYjyKvQif rif;BuD;onfoufom&vdrfhrnf[k
qkdav\/
38;22 a[Zudrif;uvnf;? igonfAdrmefawmfokdYwufvdrfhrnfqkdaomf? tb,fvuPmoufao&Sd oenf;[kar;\/

tcef;BuD; ( 39 )
39;1

xkdumvtcg Amv'efom;? AmAkvkefrif;BuD; ara&m'ygv'efonf a[Zudrif;em? temaysmufonfukdMum;aomaMumifh? arwmpm


ESifh vufaqmifygvsuf? wrefwkdYukd apvTwfav\/39;2 a[Zudrif;onf olwkdYa&mufaomaMumifh0rf;ajrmuf? a&TwkdufrSpaoma&T? aiG? eHYomrsKd;? tbkd;xkdufaomeHYomqD? vufeufwkdufESifh
b@mawmftvkH;pkHwkdYukdjyav\/ eef;awmfrS p EkdifiHawmft&yf&yf rjyaomt&mwpkHwckrQr&Sd/
39;3 xkdtcg ya&mzufa[&Sm,onf a[Zudrif;BuD;xHawmfokdYoGm;? xkdolwkdYonf tb,fokdYajymMuygoenf;/ tb,fjynfrS
txHawmfokdYvmMuygoenf;[k ar;avQmuf aomf? a[Zudrif;u? a0;aomt&yf? AmAkvkefjynfrSa&mufvmMuonf[k jyefajym\/39;4 eef;awmftb,ft&mukdjrifMuNyDenf;[k ar;jyefvQif? a[Zudrif;u? eef;awmf&SdorQ ukdjrif&MuNyD/ b@mawmfwGifigrjyaom
t&mwpkHwckrQr&Sd[k jyefajym\/39;5 xkdtcga[&Sm,u? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\EIwfuywfawmfukd em;axmifavmh/39;6 eef;awmf&SdorQukd4if;? ,aeYwkdifatmifbkd;ab;wkdYonf qnf;zl;orQukd4if;? AmAkvkefNrdKUokdY,l oGm;&aomumvonf a&mufvdrfhrnf/
wpkHwckrQrusef<uif;&[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/39;7 oifESifhET,f&aom oif\om;ajr;wkdYukdvnf;,loGm;? olwkdYonfAmAkvkef&Sifbk&if\ eef;awmf? vlysKdawmfvkyf&Muvdrfhrnf[k
a[Zudrif;tm;ajymqkdav\/39;8 a[Zudrif;uvnf;? oifjyef&aomxm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfaumif;yg\[l4if;? tu,fpifppf ighvufxufNidrfoufjcif;ESifh
opmapmifhjcif;&Sd&vdrfhrnf[l4if;? a[&Sm,tm;qkdav\/

tcef;BuD; ( 40 )
40;1
40;2
40;3
40;4
40;5
40;6
40;7
40;8

oifwkdY\bk&m;ocif rdefYawmfrlonfum;? ig\vlwkdYukdESpfodrfhapMuavmh/ ESpfodrfhapMuavmh/ppfrIukdxrf;&aomtcsdefaphNyD/ oif\tjypfvnf;ajy&Sif;NyD[k a,k&SvifNrdKUtm; ESpfodrfhapaom pum;ukdajym a<u;aMumfMuavmh/


taMumif;rlum;? xm0&bk&m;\vufawmf rdrdtjypf twGufESpfqcH&NyD/
awm[pfaMumfaomol\toHrSm? xm0&bk&m;<uawmfrl&mvrf;ukdjyifMuavmh/ igwkdYbk&m;ocif\ vrf;c&D;awmfukdvGifjyifajzmifh
apMuavmh/csKdifh0Srf;&m&SdorQwkdYukdzkdY&rnf/ awmifBuD;awmifi,f&SdorQwkdYukdNzdK&rnf/ aumufaomvrf;rsm; ukdajzmifhap&rnf/ Murf;wrf;aom
vrf;rsm;ukdvnf;okwfoifjyifqif&rnf/xm0&bk&m;\bkef;awmfay:xGef;? vltaygif;wkdYonf twljrif&MuvwHh[k xm0&bk&m;\ EIwfawmfxGuftrdefYawmf&Sd\/
wzef xkdtoHu? [pfaMumfavmh[kqkdvQifigu? tb,ft&mukd[pfaMumf&rnfenf;[k ar;aomf? vlrsKd;&SdorQonf jrufyifjzpf\/
vlrsKd;\bkef;&SdorQonfvnf; awmtyGifhuJhokdYjzpf\/xm0&bk&m;\avwkdufaomtcg? jrufyifonfndK;EGrf;aoGUajcmufwwf\/ tyGifhvnf;a<u wwf\/ tu,fpifppfvlwkdYonf
jrufyifjzpfMu\/jrufyifonf ndK;EGrf;aoGUajcmufwwf\/ tyGifhvnf;a<uwwf\/ xm0&bk&m;\ EIwfuywf w&m;rlum;? umvtpOftNrJwnf\
[kqkdownf;/

613

40;9 ZdtkefawmifokdY 0rf;ajrmufp&modwif;ukdaqmifcJhaomol? jrifhaomawmifay:okdY wufavmh/ a,k&SvifNrdKUokdY 0rf;ajrmufp&m


odwif;ukdaqmifcJhaomol? us,faomtoH ukdvTifhavmh/ rpkd;&drfbJtoHukdvTifhavmh/ oifwkdY\bk&m;ocifukdMunfhIMu[k ,k'NrdKU&Gm
wkdYtm;ajymavmh/40;10 MunfhIavmh/ t&Sifxm0&bk&m;onf? BuD;aomwefckd;ESifh<uvm? vufkH;awmftm;jzifh tpkd;&awmfrlvdrfhrnf/ rdrdcHawmfrlxkdufaom
tcrdrdygvsuf? qkvyfawmfonfa&SUawmf&Sd\/40;11 rdrdokd;pkukdokd;xdef;uJhokdYauR;arG;awmfrlrnf/ okd;oi,fwkdYukdcsDykdufayGUawmfrlrnf/ om;i,f&Sdaom okd;rwkdYukdvnf; jznf;nif;pGmykdYa
qmifawmfrlrnf/
40;12 a&rsm;ukd vufqGef;jzifhjcifaomol? rkdCf;aumif;uifukd rdrdvufjzifhxGmaomol? ajrrIefYukdwif;awmif;jzifhcsifhwGufaomol?
awmifBuD;ukd csdefcGifjzifh4if;? awmifi,fukduyf y,fjzihf4if; csdefaomolum;tb,folenf;/40;13 xm0&bk&m;\0dnmOfukd tb,folppfaMumoenf;/ xkdbk&m;ESifhwkdifyif? tb,folonf tBuHay;oenf;/40;14 tb,folESifhwkdifyifawmfrloenf;/ xkdbk&m;ukdtb,foloGefoifoenf;/ xkdbk&m;tm;w&m; vrf;ukdjyaomol? ynmenf;
ukday;aomol? OmPfvrf;ukdTefaomolum; tb,folenf;/40;15 vltrsKd;rsKd;wkdYonf a&ykH;rSusaoma&pufuJhokdYjzpf? csdefcGifjrLrkefYuJhokdY xifrSwfp&m&Sd\/ uRef;wkdYonfvnf;? vGifhwwfaom
tPkjrLuJhokdYjzpfMu\/40;16 avAEkefawmonf rD;arG;bkdYravmuf/ xkdawm&Sdaomwd&pmefwkdYonfvnf;? rD;IdU&m,ZfbkdYravmuf/40;17 cyfodrf;aomvltrsKd;rsKd;wkdYonf tb,frQr[kwfouJhokdYa&SUawmfjzpfMu\/ tb,frQr[kwf aomt&mxufom i,fouJhokdY4if;?
tewuJhokdY4if;rSwfawmfrl\/
40;18 okdYjzpf? bk&m;ocifukdtb,fokdYykHjy&tHhenf;/ bk&m;ocifESifh tb,frnfaom ykHo@mefwlonf[kqkd&tHhenf;/40;19 yef;wOf;orm;onf kyfwkukdoGef;NyD;rS? yef;xdrform;onf a&TESifhrGrf;rH? aiGBudK;ukdvnf;vkyf wwf\/40;20 tbkd;xkdufaom tvSLukdrvSLEkdifaomolonf? raqG;ajrhwwfaomopfom;ukd a&G;aumuf NyD;rS? NrJNrHaomkyfwkukdvkyfapjcif;iSg?
vdrmaomvuform;ukd&Smwwf\/40;21 oifwkdYonf rodMuoavm/ rMum;Muoavm/ a&SUOD;pGmrSp oifwkdYtm;rabmfrjyoavm/ ajrBuD;wnfonftaMumif;ukdem;rvnf
Muoavm/40;22 ajrBuD;puftay:rSmxkdif? ajrBuD;om;wkdYukdESHaumifuJhokdYrSwfawmfrlxaom? rkdCf;aumif;uifukd rsufESmMuufuJhokdYMuuf?
aep&mwJuJhokdYjzefYawmfrlxaom?40;23 rif;wkdYukdIwfcs? ajrBuD;w&m;olBuD;wkdYukd tewuJhokdYjzpfapawmfrlaomolaywnf;/40;24 tu,fpifppfolwkdYukd rpkdufrysKd;&/ tu,fpifppf olwkdY\rsKd;aphukdrBuJ&/ tu,fpifppfolwkdY tyifonfajr tjrpfrpGJ&/
olwkdYtay:rSmrIwfawmfrlojzifh? olwkdYonfndK;EGrf;aoGUajcmuf? avabGonf olwkdYukdzGJuJhokdYwkdufvTifhvdrfhrnf/40;25 okdYjzpf? ighukdtb,fokdYykHjy&tHhenf;/ igonftb,folESifhwl&tHhenf;[k oefY&Sif;aom bk&m;ar;awmfrl\/40;26 txufokdYarQmfMunfhMuavmh/ xkdt&mwkdYukd tb,folzefqif;oenf;/ xkdolonf olwkdYtvkH; t&if;ukd ta&twGuftm;jzifhxkwfa
qmifawmfrl\/tvkH;pkHwkdYukd emrnfjzifhac:awmfrl\/ cGeftm;BuD; wefckd;ESifhjynfhpkHawmfrlaomaMumifh? wpkHwckrQray:bJrae&/
40;27 tkd,mukyftrsKd;? oifoGm;aomvrf;ukd xm0&bk&m;odawmfrrl[k tb,faMumifhajym oenf;/ tkdoa&vtrsKd;? oifhtrIukdoif\
bk&m;ocifrSwfawmfrrl[k? tb,faMumifhqkd& oenf;/40;28 xm0&bk&m;onf tpOftNrJwnfawmfrlaom bk&m;ocifjzpfaMumif;ukd4if;? ajrBuD;pGef;wkdifatmif zefqif;awmfrlaom t&Sif
jzpfaMumif;ukd4if;? armawmfrljcif;? yifyef;awmfrljcif;r&Sd? ppfrukefEkdifaomOmPfESifhjynfhpkHawmfrlaMumif;ukd4if;? oifonf
rodrMum;bl;oavm/40;29 xkdbk&m;onf armaomolwkdYtm;? cGeftm;ukday;awmfrl\/ EGrf;e,faomolwkdYtm;? tpGrf;owdESifhjynfhpkHaomtcGifhukday;awmfrl\/40;30 vlysKdwkdYonf armyifyef;jcif;okdYa&mufMuvdrfhrnf/ vkvifwkdYonfvnf; xdrdvJMuvdrfhrnf/40;31 xm0&bk&m;ukd ajrmfvifhaomolwkdYrlum;? tm;jynfhMuvdrfhrnf/ a&Tvif;wuJhokdY rdrdwkdYtawmif ukdtopfjyKjyifMuvdrfhrnf/
ajy;aomfvnf;ryifyef;? c&D;oGm;aomtcgrarm&Mu/

tcef;BuD; ( 41 )
41;1 wuRef;wEkdifiHt&yfwkdY? igha&SUrSmNidrf0yfpGmaeMu/ vltrsKd;rsKd;wkdY? tm;jznfhMu/ csOf;uyf ajymMu/ w&m;awGUMuukeftHh/
41;2 ajzmifhrwfjcif;r*Fvmvkdufwwfaomolukd ta&SUjynfu? tb,folay:vmapoenf;/ vltrsKd;rsKd;wkdYukdoltyf? &Sifbk&ifwkdYukd
tkyfpkd;apjcif;iSg? tb,folpD&ifoenf;/ &efolwkdY ukdol\xm;a&SUrSm ajrrIefYuJhokdY4if;? ol\av;a&SUrSm vGifhaomzGJuJhokdY4if; tb,fol
jzpfapoenf;/41;3 &efolwkdYukdvkduf&\/ rdrdajcreif;bl;aomvrf;jzifh? ab;r&Sd? vGefoGm;&\/41;4 xkdtrIrsm;ukd pD&ifzefqif;vsuf? a&SUOD;pGmrSp? vlrsKd;tpOftqufwkdYukd ac:aomolonf tb,folenf;[lrlum;? tOD;qkH;aom
oljzpf? aemufqkH;aomolwkdYESifh&Sdaom igxm0& bk&m;aywnf;/
41;5 wuRef;wEkdifiHt&yfwkdYonf jrifaMumufMu\/ ajrBuD;pGef;om;wkdYonf xdwfvefY aompdwfESifhcsOf;uyf pka0;Mu\/41;6 tdrfeD;csif;wa,mufukdwa,mufrp? nDtpfukdcsif;wa,mufukdwa,muf? rpdk;&drf ESifh[kqkdMu\/614

41;7

xkdokdY yef;wOf;orm;onf yef;xdrform;ukd EId;aqmfwwf\/ oHwlESifhacsmapaomolonf? ayay:rSmkdufaomolukdvnf; EId;aqmf?


*a[aumif;onf[kqkdwwf\/ kyfwkukdrvIyf &Sm;apjcif;iSg oHcRefESifhkdufxm;wwf\/
41;8 ighuRefoa&v? iga&G;cs,faomol,mukyf? ightaqGtmjA[H\om;?41;9 ajrBuD;tpGef;tem;rSigvufqGJac:aomol? oifonfighuRefjzpf\[l4if;? oifhukdiga&G;cs,fNyD? oifhukdrypfry,f[l4if;? *wdukd
cH&aomol?41;10 rpkd;&drfESifh/ igonfoifhbufrSm&Sd\/ raMumufESifh/ oif\bk&m;ocifigonf oifhukdcdkifcHhaprnf/ oifhukdapmifrrnf/ ighopm
vusfmvufjzifhaxmufyifhrnf/41;11 oiftrsufxGufaomolwkdYonf &SufaMumufjcif;ESifh rsufESmysufjcif;&SdMuvdrfhrnf/ oif&efjyKaomolwkdYonf tb,frQr[kwf
ouJhokdYjzpf? &Sif;&Sif;ysufpD;jcif;okdYa&mufMuvdrfhrnf/41;12 oifESifhqefYusifbufjyKaomolwkdYukd oifonf&SmrawGU&/ oifhukdppfwkdufaomolwkdYonf tb,frQr[kwfouJhokdY4if;? tew
oufoufuJhokdY4if; jzpfMuvdrfhrnf/41;13 taMumif;rlum;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;u? rpkd;&drfESifh/ igrprnf[k oifhtm;qkdvsuf? oif\vusfmvufukdukdifrnf/41;14 tkd wDaumif,mukyf? trsKd;i,foa&v? rpkd;&drfESifh? igonfoifhukdrpaomoljzpf\/ oifhukda&G; EIwfaomolonf? oa&vtrsKd;\
oefY&Sif;aombk&m;jzpfonf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/41;15 igonf oifhukdtoGm;&Sdaompyg;e,fp&m ,E&m;puftopfjzpfaprnf/ oifonfawmifBuD; wkdYukd e,fnufaprnf/ awmifi,f
wkdYukdzGJuJhokdYjzpfaprnf/41;16 olwkdYukdavSY? avonfolwkdYukd wkdufoGm;vdrfhrnf/ rkefwkdif;vTifhvdrfhrnf/ oifrlum;xm0& bk&m; 0rf;ajrmufvdrfhrnf/ oa&v
trsKd;\ oefY&Sif;aombk&m; 0g<um;vdrfhrnf/
41;17 qif;&JaomolESifh iwfrGwfaomolwkdYonf a&ukd&SmrawGU? a&iwfvQmaoGUajcmuf aomtcg? igxm0&bk&m;onf olwkdYpum;ukd
em;axmifrnf/ oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifjzpf aomigonf olwkdYukdrpGefY/41;18 jrifhaomt&yfwkdYjrpfukd4if;? edrfhaomt&yfwkdYprf;a&ukd4if; igaygufaprnf/ awmt&yf a&uefrsm;ukd4if;? aoGUajcmufaomt&yf
prf;a&wGif;rsm;ukd4if; igjzpfaprnf/41;19 awm tm&Zfyif? tum&Syif? rk&wkyif? oHvGifyifrsm;ukd4if;? vGifjyifxif;l;yif? wa'&yif? wmI&yifrsm;ukd4if; a&maESmvsuf
pkdufrnf/41;20 okdYjzpf? xm0&bk&m;onftrIukdpD&if? oa&vtrsKd;\oefY&Sif;aom bk&m;zefqif;awmfrlaMumif;ukd? xkdoltaygif;wkdY
onfodjrif? qifjcifem;vnfMuvdrfhrnf/
41;21 oifwkdY\trIukdapmifhMuavmh[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/ oifwkdY\ckdifcHhaom oufaorsm;ukd xkwfjyMuavmh[k ,mukyftrsKd;\&Sif
bk&ifrdefYawmfrl\/41;22 xkwfabmftem*wdt&mwkdYukd igwkdYtm;jyMuap/ t&ifjzpfbl;aomt&mwkdYonf tb,fokdY jzpfonfukd igwkdYqifjcif? xkdt&mwkdY\
tqkH;ukdod&rnftaMumif;abmfjyMuap/ okdYr[kwf? jzpfvwHhaomt&mwkdYukd igwkdYtm;a[majymMuap/41;23 oifwkdYonfbk&m;jzpfonfukd igwkdYod&rnftaMumif;? jzpfvwHhaomt&mwkdYukdjyMuavmh/ tcsif;csif; wa,mufukdwa,muf
MunfhIawGUjrifrnf taMumif;? aumif;aomtrI? qkd;aomtrIwpkHwckukd jyKMuavmh/41;24 oifwkdYonf tb,frQr[kwfaomt&mxufom ,kwfrmMu\/ oifwkdYtrIvnf;? tb,frQ r[kwfaomtrIxuf om,kwfrm\/
oifwkdYukda&G;,laom olonf &GH&SmbG,fjzpf\/
41;25 ajrmufrsufESm vlwa,mufukd igay:xGef;ap? olonfvmvdrfhrnf/ aexGuf&mrS vm? ighemrukdyXemjyKvdrfhrnf/ tkd;xdef;
orm;onf tkd;ajrukdeif;ouJhokdY? xkdolonf rif;wkdYukdtkd; ajrtrSwfESifhausmfeif;vdrfhrnf/41;26 igwkdYonf od&rnftaMumif;? a&SUOD;pGmrSp tb,folonf a[majymoenf;/ rSefay\[k igwkdYonf qkd&rnftaMumif;? a&S;rqGu
tb,folonf a[majymoenf;/ abmfjyaomol wa,mufrQr&Sd/ a[majymaomolwa,mufrQr&Sd/ oifwkdYpum;ukdMum;aomol
wa,mufrQr&Sd/41;27 rnfaomtrIwkdYonf jzpfMuvdrfhrnf[k a&SUOD;pGmigonf ZdtkefNrdKUtm;ajym\/ 0rf;ajrmufp&m odwif;ukdMum;ajymaomwrefukd
vnf;? a,k&SvifNrdKUokdYigapvTwf\/41;28 olwkdYukd igMunfhIaomtcg? wpkHwa,mufrQr&Sd/ olwkdYwGifowday;aomolwa,mufrQr&Sd/ jyefajymapjcif;iSg olwkdYukd igar;jref;
aomfvnf;?41;29 olwkdYonf t<uif;rJhtewjzpfMu\/ olwkdYtrIrsm;vnf;? tb,frQr[kwf/ olwkdYoGef;aom kyfwkwkdYvnf;twr&Sd? avoufouf
jzpfMu\/

tcef;BuD; ( 42 )
42;1 igaxmufraomighuRef&if;? igESpfoufjrwfEkd;&m iga&G;cs,faomolukdMunfhIavmh/ xkdol\tay: igh0dnmOfukdigwnfaprnf/
olonfvltrsKd;rsKd;wkdYukd w&m;ay;vdrfhrnf/42;2 atmf[pfjcif;? a<u;aMumfjcif;ukdrjyKrl? vrf;c&D;ol\toHukdtb,folrQ rMum;ap&/42;3 eif;e,fvsuf&SdaomusLyifukdrcsKd;/ tawmufao;aom rD;pmukdrowf/ w&m;onfNrJNrHjcif;okdY a&mufrnftaMumif;pD&ifvdrfhrnf/615

42;4

ajrBuD;ay:rSmw&m;awmfukd rwnfaprSDwGif tm;ravsmh? pdwfvnf;rysuf&/ ol\w&m;ukdvnf;? wuRef;wEkdifiHom;wkdYonfajrmfv


ifhMuvdrfhrnf/
42;5 rkdCf;aumif;uifukd zefqif;Muufawmfrlxaom? ajrBuD;ESifhajrBuD;xJu jzpforQwkdYukd cif;usif;awmfrlxaom? ajrBuD;ay:
rSm&SdaomolwkdYtm;toufukd4if;? ajrBuD;ukdausmfeif;aom olwkdYtm; 0dnmOfukd4if;ay;awmfrlaom bk&m;ocifxm0&bk&m;
rdefYawmfrlonfum;?42;6 igxm0&bk&m;onf oifhukdw&m;ojzifh ac:xm;onfjzpf?
42;7 vufqGJvsufaxmufrrnf/ oifonfuef;aomrsufpdwkdYukd zGifhpdrfhaomiSg4if;? csKyfxm;aomol wkdYukdvTwfpdrfhaomiSg4if;? arSmifrkduf
aeaomolwdkYukdtrdkufaxmifxJuEIwf,lpdrfhaomiSg4if;? oifhukdvlrsm;ESifhy#dnmOfzGJUp&mbkdY? vltrsKd;rsKd;vif;p&mbkdYcefYxm;rnf/42;8 igonfxm0&bk&m;jzpf\/ xkdemronfighemrjzpf\/ ighbkef;ukdtjcm;aomoltm;4if;? ightoa&ukd kyfwkqif;wkwkdYtm;4if;igray;/42;9 t&ifa[maom t&mwkdYonf jzpfMuNyD/ topfaomt&mwkdYukd ,ckiga[m\/ ray:vmrSDoifwkdYtm;igjyESifh\/
42;10 yifv,fukdul;aomolrSp? yifv,f&SdorQwkdYESifhwuG? wuRef;wEkdifiHt&yfrsm;? xkdt&yfaeaomolrsm;wkdY? xm0&bk&m;tm;to
pfaomoDcsif;ukdqkdMuavmh/ ajrBuD;pGef;wkdYrS*kPfawmfukd csD;rGrf;Muavmh/42;11 awmESifhwuGawm&SdaomNrdKU&Gm? au'gt&yfom;wkdYonfa<u;aMumfMuap/ ausmufaeaom olwkdYonfoDcsif;qkdMuap/ awmifxdyf
ay:ua<u;aMumfMuap/42;12 xm0&bk&m;ukd csD;ajrmuf? wuRef;wEkdifiHt&yfwkdY *kPfawmfukdxif&Sm;pGmcsD;rGrf;Muap/
42;13 xm0&bk&m;onfol&JuJhokdYxGuf<u? ppfol&JuJhokdY ukd,fpdwfukdukd,fEdI;aqmfawmf rlvdrfhrnf/ atmf[pfa<u;aMumf&efolwkdYwbuf
tm;xkwfawmfrlvdrfhrnf/42;14 igonf MumjrifhpGmwdwfqdwfvsufaeNyD/ xkdokdYae atmifh&OD;rnfavm/ om;bGm;jcif;a0'emukd cH&aomrdef;ruJhokdY igatmf[pfrnf/
yifhoufSL csufjcif;zsufqD;rnf/42;15 awmifBuD;awmifi,frsm;ukd aoGUajcmufaprnf/ olwkdYtyif&SdorQwkdYukdvnf;ndK;EGrf;aprnf/ jrpfrsm;ukdukef;jzpfaprnf/ a&uefrsm;ukd
cef;ajcmufaprnf/42;16 rsufpduef;aomolwkdYukd rdrdwkdYrodaomvrf;jzifhigaqmifrnf/ rdrdwkdYruRrf;aomc&D;oGm;aprnf/ olwkdYa&SUrSm arSmifrkdufukdvif;aprnf/
aumufaomvrf;ukdvnf;ajzmifhaprnf/ xkdokdYaomaus;Zl; ukdjyKrnf/ olwkdYukdrpGefYypf/
42;17 kyfwkqif;wkukdckdvIH? udk,fawmfonf tuREkfyfwkdY\bk&m;jzpfawmfrl\[k oGef;aom kyfwkwkdYtm;qkdaomolwkdYonf vSefjcif;ukdcH&?
tvGeft&SufuGJjcif;okdY a&mufMuvdrfhrnf/42;18 em;yif;aomolwkdY? Mum;Muavmh/ rsufpduef;aomolwkdY? oifwkdYonfjrif&tHhaomiSg MunfhIMuavmh/42;19 ighuRefrSwyg; tb,foluef;oenf;/ igapvTwfaomwrefuJhokdY tb,folonfem;yif;oenf;/ ighrdwfaqGuJhokdYtb,foluef;oe
nf;/ xm0&bk&m;\uRefuJhokdY tb,foluef;oenf/42;20 oifonf rsm;pGmjrifaomfvnf; tmkHrjyKwwf/ em;yGifhvsuf&Sdaomfvnf; rMum;wwf/42;21 xm0&bk&m;onf rdrdajzmifhrwfjcif;aMumifh tm;&ESpfoufojzifh? w&m;awmfukdcsD;ajrmuf *kPftoa&ESifh jynfhpkHapawmfrlrnf/
42;22 vlrsKd;onf vk,lzsufqD;jcif;ukd cH&aomtrsKd;jzpf\/ &SdorQwkdYonfwGif;tcsKyfcH&? axmifxJrSm ykef;uG,fvsufaeMu\/
zsufqD;&mjzpfaomtcg? tb,folrQrEIwfr,l/ vk,l&mjzpf aomtcg? jyefay;avmh[k tb,folrQrqkd/42;23 oifwkdYwGiftb,folonf pum;ukdem;axmifrnfenf;/ aemifumvbkdY tb,folMum; rSwfrnfenf;/42;24 vk,l&mjzpfapjcif;iSg,mukyfukd4if;? xm;jywkdYvufokdY oa&vukd4if;tb,foltyfoenf;/ igwkdYjypfrSm;aomt&Sifxm0&bk&m;tyf
awmfrlonfr[kwfavm/ olwkdYonfaemufawmf okdYrvkduf? w&m;awmfukdrusifhbJaeMu\/42;25 xkdaMumifh? jyif;pGmaomtrsufawmfxGufjcif; Murf;wrf;aomppfwkdufjcif;ukdolwkdYtay:okdY oGef;avmif;awmfrlojzifh? olwkdYywfvnf
rD;dIU\/okdYaomfvnf;? olwkdYonfrodMu/ rD;avmifaomfvnf;? owdrxm;bJaeMu\/

tcef;BuD; ( 43 )
43;1

tkd ,mukyftrsKd;? oa&vtET,f? oifhukdzefqif;jyKjyifawmfrlaom xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? rpkd;&drfESifh/ oifhukdiga&G;EIwfNyD/


ighemrjzifhrSnfhNyD/ oifhukdigqkdif\/43;2 oifonf a&ukda&SmufoGm;aomtcg? oifESifhtwlig&Sd\/ jrpfwkdYukda&SmufoGm;aomtcg? repfrrGef;&/ rD;ukdcsif;eif;aomtcgvnf;
ravmif&/ rD;vQHvnf; rnd&/43;3 taMumif;rlum;? igonfoif\bk&m;ocifxm0&bk&m;jzpf\/ oifhukda&G;aomocif? oa&v trsKd;\oefY&Sif;aombk&m;jzpf\/
oifhukda&G;bkdY? tJ*kwKjynfukd4if;? oifhtwGufuk&SjynfESifh aobjynfukd4if;igay;\/43;4 oifonfigjrwfEkd;&mjzpfaomaMumifh toa&&SdNyD/ igvnf;cspf\/ xkdaMumifh? oifhtwGufvlwkdY ukd4if;? oif\touftwGufvlrsKd;wkdYukd
4if;igay;rnf/43;5 rpkd;&drfESifh/ igonfoifESifhtwl&Sd\/ ta&SUrsufESmrS oif\trsKd;tET,fukdigaqmifcJhrnf/ taemufrsufESmrS oifhukdpkodrf;rnf/43;6 tyfavmh[k ajrmufrsufESmukd4if;? rxdrfESifh[kawmifrsufESmukd4if;igajymrnf/ a0;aomt&yf? ajrBuD;pGef;rS ighom;orD;wnf;[laom?43;7 igemrjzifhorkwfaomol? ig\bkef;toa&bkdYigzefqif;jyKjyif? {uefpifppfvkyfNyD;aom oltaygif;wkdYukdaqmifcJhavmh[kigajymrnf/
43;8 rsufpd&Sdvsufyifrsufpduef;aomolESifh? em;&Sdvsufyifem;yif;aomolwkdYukdaqmifcJhavmh/616

43;9 vltrsKd;rsKd;tpkpkwkdYonfpkkH;pnf;a0;Muap/ olwkdYwGiftb,folonf trIukdabmfjyrnfenf;/ t&ifjzpfvwhhHaomt&mukd


tb,fola[majymrnfenf;/ olwkdYonf tjypfwifcGifhESifh vGwfrnftaMumif;? oufaowkdYukdjyMuap/ okdYr[kwfem;axmif?
okdYrSefonf[k0efcHMuap/
43;10 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYonf? ighukdodrSwf,kHMunf? igonfrSefNyD[k em;vnfrnftaMumif;? ig\oufao?
iga&G;aumufaomuRefjzpfMu\/ igha&SUrSmzefqif;&mxJu tb,fbk&m;ocifrQrjzpf? ighaemufrSmvnf; tb,fbk&m;ocifrQr&Sd&m/43;11 igwyg;onfxm0&bk&m;jzpf? igrSwyg;u,fwifaomocifr&Sd/43;12 igonf Asm'dwfxm;ESifhonftwkdif;u,fwifNyD/ igabmfjyESifhNyD/ oifwkdYwGiftjcm;wyg;aom bk&m;onfabmfjyESifhonfr[kwf/
igonf bk&m;ocifrSefNyD[k oifwkdYonfig\oufao jzpfMu\/43;13 aeY&ufumvrjzpfrSD igonfbk&m;jzpf\/ ighvufrStb,folrQ ru,frEIwfEkdif/ igjyKaomtrIukd tb,folqD;wm;rnfenf;[kxm0
&bk&m;rdefYawmfrl\/
43;14 oifwkdYukda&G;EIwfaomocif? oa&vtrsKd;\oefY&Sif;aomxm0&bk&m;rdefYawmf rlonfum;? igonfoifwkdYtwGuf? AmAkvkefNrdKUokdYap
vTwf? ajy;aomNrdKUom;wkdYESifhcgv'Jvl rsm;ukd olwkdYaysmfarGU&moabFmokdYqif;aprnf/43;15 igonfoifwkdY\oefY&Sif;aomxm0&bk&m;? oa&vtrsKd;ukdzefqif;aombk&m;? oifwkdY\ &Sifbk&ifjzpf\/
43;16 jyif;xefaomyifv,fa& vrf;c&D;ukdzefqif;awmfrlxaom?43;17 &xm;rsm;? jrif;rsm;ESifhwuG? ppfol&JtvkH;t&if;wkdYukdaqmifcJhawmfrlxaom? olwkdYukdrxEkdif atmifwNydKifeufwnf;tdyfap?
rD;pmaoouJhokdY? Nidrf;apawmfrlaom xm0&bk&m;rdefYawmf rlonfum;?43;18 jzpfbl;aomtrIwkdYukd ratmufarhMuESifh/ a&S;umv\t&mwkdYukdyrmPrjyKMuESifh/43;19 MunfhIavmh/ trIopfukdigjyKrnf/ ,ckay:vmvdrfhrnf/ oifwkdYonftrSefodjrif&Muvdrfhrnf/ tu,fpifppfawmvrf;ukd4if;?
vGifjyif pD;aoma&ukd4if; igzefqif;rnf/43;20 ajracG;ESifhukvm;tkyfiSufrSp? awmom;&JwkdYonfig\*kPfaus;Zl;ukdcsD;rGrf;Muvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? iga&G;aumufaomol? ig\
vlwkdYaomufp&mbkdYawma&rsm;ukd4if;? vGifjyifjrpfwkdYukd4if;igay;rnf/43;21 ukd,ftbkdY igzefqif;aomxkdvlrsKd;onf ig\*kPfaus;Zl;ukdjy&vdrfhrnf/
43;22 okdYaomfvnf;? tkd,mukyftrsKd;? oifonfighukdyXemrjyK/ tkdoa&vtrsKd;? oifonfighukdNiD;aiGUonfwum;/43;23 rD;IdU&mokd;oli,fukdighxHokdYraqmifcJh/ ,ZfylaZmfjcif;tm;jzifhighukdrcsD;ajrmuf/ igonfoifhukd tvSL'geESifhtrIrxrf;ap/ avmAefukd
awmif;oifhukdryifyef;ap/43;24 oifonfarGT;aomBuHukd ighbkdYaiGESifhr0,f/ ylaZmfaom,ZfaumifqDOESifhighukd0pGmrauR;/ oifonf'kpkduftjypfESifhighukdtrIxrf;apNyD
wum;/ t"rtrIukdjyKighukdyifyef;apNyD wum;/43;25 igwyg;wnf;omvQif ukd,ftwGufaMumifh? oif\tjypfwkdYukdajzrnf/ oif\'kpkduftrIwkdYukd ratmufarh/43;26 ighukdowday;avmh? w&m;awGUMuukeftHh/ oifonftjypfvGwfrnftaMumif;ajymavmh/43;27 oif\yXrtbonf'kpkdufukdjyKNyD/ oif\q&mwkdYonfighukdjypfrSm;MuNyD/43;28 xkdaMumifh? oefY&Sif;&mXme\rif;wkdYukdigIwfcsNyD/ ,mukyftrsKd;onfusdefqJjcif;ukd4if;? oa&vtrsKd;onfuJh&Jhjcif;ukd4if; cHapjcif;iSg
igpGefYNyD/

tcef;BuD; ( 44 )
44;1 ,ckrlum;?ighuRef,mukyf? iga&G;aumufaomoloa&v? em;axmifavmh/44;2 oifhukdzefqif;awmfrlaombk&m;? bGm;puyifoifhukdjyKjyif? aemifvnf;rpvwHhaom xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ighuRef
,mukyf? iga&G;aumufaomol a,Ikef? rpkd;&drfESifh/44;3 taMumif;rlum;? a&iwfaomoltay:rSma&ukdigoGef;avmif;? aoGUajcmufaomajrukda& vTrf;rkd;aprnf/ oif\trsKd;tay:rSm
igh0dnmOfukd4if;? oif\tET,ftay:rSm ighaumif;BuD; r*Fvmukd4if; igoGef;avmif;rnf/44;4 olwkdYonfvnf;a&ajrmif;tem;rSm rkdCf;rcyifuJhokdY? jrufyifxJwGifaygufMuvdrfhrnf/44;5 wa,mufu? igonfxm0&bk&m;\vljzpfonf[kqkdvdrfhrnf/ wa,mufonfvnf;? ,mukyf trnfjzifhukd,fukdukd,frSnfhvdrfhrnf/
wa,mufonfvnf;? xm0&bk&m;\vl[l rdrdvufwGifpmxkd;vsuf? oa&vtrnfopfjzifh ukd,fukdukd,frSnfhvdrfhrnf/
44;6 oa&vtrsKd;\ &Sifbk&ifxm0&bk&m;? oa&vtrsKd;ukda&G;EIwfaom? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?
igonftOD;qkH;aomol? aemufqkH;aomoljzpf\/ igrSwyg;tjcm;aombk&m;ocifr&Sd/44;7 a&S;vlrsKd;ukdigcefYxm;onfrSp? iguJhokdYtb,folonf trIwkdYukd ightbkdYac:xkwfabmf pD&ifEkdifrnfenf;/ jzpfqJaomtrIESifh
jzpfvwHhaomtrIwkdYukd olwkdYtm;abmfjyMuap/44;8 rpkd;&drfMuESifh/ raMumufMuESifh/ txufuiga[majymjyoonfr[kwfavm/ oifwkdYonfig\ oufaojzpfMu\/ igrSwyg;tjcm;
aombk&m;ocif&Sdoavm/ igrSwyg;tjcm;aomrlv tjrpfr&Sd/ wpkHwOD;ukdrQigrod/
44;9 kyfwkqif;wkukdvkyfaomoltaygif;wkdYonf tcsnf;ESD;oufoufjzpfMu\/ olwkdYESajrmaom t&mwkdYonf tusKd;ukdray;EkdifMu/
igwkdYonfrjrifwwf? em;rvnfwwf[k &Sufp&m taMumif;ukd udk,fwkdifoufaocHMu\/44;10 bk&m;ukdvkyfaomol? tusKd;ray;Ekdifaom kyfwkqif;wkukdoGef;aomolum;tb,folenf;/617

44;11 xkdol\taygif;tabmf&SdorQwkdYonf&SufMuvdrhfrnf/ vkyfaomolwkdYonf vloufoufjzpf Mu\/ &SdorQwkdYonfpka0;xMuap/


wNydKif eufxdwfvefY&SufaMumufMuvdrfhrnf/
44;12 yef;yJorm;onfykqdefukdvkyfjcif;iSg rD;cJzkwf? vufkH;tm;xkwfvsuf oHwlESifh xkwwf\/ tu,frGwfodyfaomtcgtm;avsmh
wwf\/ a&raomuf&aomtcgarm wwf\/44;13 vuform;onfrsOf;csvsufpl;ESifhrSwfom;? vuform;wefqmESifhvkyfNyD;vQif? tdrfaeapjcif; iSguGefygESifha&;om;? vltoa&y
atmifvlykHo@mefESifhtnDxkvkyfwwf\/44;14 ukd,ftbkdYtvkdiSg tm&ZfyifwkdYukdckwfukykyif? oydwfyifwkdYukda&G;,lojzifh? awmyiftrsKd;rsKd; wkdYukdqnf;zl;wwf\/ tm&pfyifukdpkduf
rkdCf;a&vnf;arG;wwf\/44;15 vlokH;&efxif;jzpf\/ vlvnf;,lrD;vIHwwf\/ wzefrD;arG;rkefYukdaygif;wwf\/ wzefbk&m;ukdk vkyfukd;uG,fwwf\/ kyfwkukd
xkvkyf kyfwka&SUrSmjyyf0yfwwf\/44;16 xkdopfom;wykdif;ESifhrD;arG;wwf\/ wykdif;ESifhtrJom;ukdcsufpm;wwf\/ zkwfuifNyD;rS 0pGmpm;wwf\/ wzefrD;vIH t,f? igaEG;NyD/
rD;ukdawGUNyD[kqkdwwf\/44;17 usefaomtykdif;ukdvnf;,lkyfwkwnf;[laombk&m;ukdvkyfwwf\/ xkdkyfwka&SUrSmjyyf0yf ukd;uG,fwwf\/ ukd,fawmfonf
tuREkfyf\bk&m;jzpfawmfrl\/ tuREkfyfukdu,fwifawmf rlyg[lqkawmif;wwf\/44;18 xkdokdYaomolonf ynmr&Sd/ OmPfr&Sd/ rjrifEkdifatmifrsufpdukd4if;? em;rvnfEkdifatmifpdwfESvkH; ukd4if;ydwf\/44;19 igonfwykdif;ESifhrD;arG;NyD/ rkefYukdvnf;xkdrD;cJay:rSmzkwfavNyD/ trJom;ukdvnf;uifpm;avNyD/ <uif;aomtykdif;ukd pufqkyf&GH&Sm
bG,fjzpfap&rnfavm/ opfom;a&SUrSmigjyyf0yf&rnfavm[k pdwfESvkH;xJrSmatmufarhqifjcifEkdifaom OmPfynmtvQif;r&Sdygwum;/44;20 olonfrD;zkdjymukdusufpm;wwf\/ rkdufaompdwfESifhvrf;vGJNyD/ xkdaMumifhukd,f0dnmOfukdukd,f rcRwfEkdif/ rdrdvufsmvuf rdpm'dXdyg
oavm[k ratmufarhEkdifygwum;/
44;21 tkd,mukyftrsKd;? t&mwkdYukdqifjcifavmh/ tkdoa&vtrsKd;? oifonfighuRefjzpf\/ oifhukdigzefqif;onfjzpf? oifonf
ighuRefjzpf\/ tkdoa&vtrsKd;? oifhukdigrarhravsmh/44;22 oif\'kpkdufwkdYukd wdrfwkdufuJhokdY4if;? oif\tjypfwkdYukdwdrfvTmuJhokdY4if;igacsNyD/ ighxHokdYjyef vmavmh/ oifhukdiga&G;EIwfNyD/44;23 tkd rkdCf;aumif;uifwkdY? oDcsif;qkdMuavmh/ xm0&bk&m;jyKawmfrlNyD/ ajrBuD;atmuft&yfwkdY? a<u;aMumfMuavmh/ awmifrsm;?
awmESifhwuGopfyifrsm;wkdY? usL;{aomtoHukday;Muavmh/ xm0&bk&m;onf,mukyfukda&G;EIwfawmfrlNyD/ oa&vtm;jzifh bkef;
xif&Sm;awmfrlNyD/
44;24 oifhukda&G;EIwfawmfrl? bGm;puyifoifhukdjyKjyifawmfrlaom xm0&bk&m;rdefYawmf rlonfum;? rkdCf;aumif;uifukd igwyg;
wnf;Muufvsuf? ajrBuD;ukdtabmfr&SdbJcif;vsuf? cyfodrf;aomt&mwkdYukd zefqif;aomxm0&bk&m;jzpf\/44;25 igonf rdpmq&mwkdY\ykyedrdwfrsm;ukd y,fazsmufwwf\/ aA'iform;wkdYukdl;oGyfapwwf\/ ynm&SdwkdYukdvSef olwkdY\ynmukd
rkdufapwwf\/44;26 igonfighuRef\pum;ukdwnfap? ighwrefwkdYa[majymonftwkdif;jyKwwf\/ a,k&SvifNrdKUukd oifonfvlae&mjzpfvdrfhrnf[l4
if;? ,k'NrdKUwkdYukd oifwkdYonfwnfaqmufvsuf&SdMuvdrfhrnf/ NydKysuf&mrsm;ukdigjyKjyifrnf[l4if;qkd\/44;27 yifv,fukdvnf;a&ukefap/ oif\jrpftaygif;ukd igcef;ajcmufaprnf[l4if;?44;28 ukkrif;ukdvnf;? oifonfighokd;xdef;jzpf\/ ightvkd&SdorQukdjynfhpkHapvsuf? a,k&SvifNrdKUwnf aqmufap? Adrmefawmfwkdufjrpfusap[k
pD&ifvdrfhrnf[l4if;igqkd\/

tcef;BuD; ( 45 )
45;1 tMuifol\a&SUrSm tjynfjynfwkdYukdESdrfhcs? &Sifbk&ifwkdYukdwefqmcRwfvsuf? twGif;wHcg;wkdYukdrydwf&bJ? ESpf&Guf&SdaomwHcg;wkdYukd
zGifhjcif;iSg? tMuifol\ vufsmvufukdigaxmufr\? xkdolwnf;[laomukkrif;? xm0&bk&m;ay; awmfrl bdodwfcHaomrif;tm;
rdefYawmfrlonfum;?45;2 oifha&SUrSmigoGm; jrifhaomt&yfukdnDaprnf/ aMu;0gwHcg;wkdYukdcsKd;? oHuefYvefYwkdYukd tykdif;ykdif;jzwfrnf/45;3 arSmifrkduf&Sdaomb@m? vkHNcHKpGm0Sufxm;aomOpmwkdYukd oifhtm;igay;rnf/ okdYjzpf? igonf oifhukdemrnfjzifhac:aomoa&v
trsKd;\bk&m;ocif? xm0&bk&m;jzpfawmfrlaMumif;ukd oifod&vdrfhrnf/45;4 ighuRef,mukyf? iga&G;aumufaomol oa&vtwGuf? igonfoifhukdemrnfjzifhac:\/ oifonfighukdrodaomfvnf;? oifemrnf
opfukdxyfay;\/45;5 igwyg;wnf;om xm0&bk&m;jzpf\/ igrSwyg;tjcm;aombk&m;ocifr&Sd/ oifonf ighukdrod aomfvnf;? oif\cg;ukdigpnf;\/45;6 okdYjzpf igrSwyg; tjcm;aombk&m;r&Sd? igwyg;wnf;omxm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd? aexGuf&m t&yfom;ESifh taemufrsufESmom;
wkdYonfod&Muvdrfhrnf/45;7 igonftvif;ukdvkyf\/ trkdufukdvnf;zefqif;\/ Nidrfoufjcif;ukdjzpfap\/ tr*Fvmukdvnf; zefqif;\/ cyfodrf;aomtrIt&m
wkdYukdigxm0&bk&m;jyKawmfrl\/
45;8 rkdCf;aumif;uifwkdY? txufrS,kdMuavmh/ rkdCf;wdrfwkdYonf w&m;rkdCf;&GmMuap/ ajrBuD;onfyGifhu,fwifjcif;toD;ukdoD;ap/
ajzmifhrwfjcif;w&m;onf wNydKifeuf aygufap/ xkdokdYigxm0&bk&m;zefqif;\/
618

45;9 tMuifolonf rdrdukdzefqif;aomolESifhqefYusifbufjyK\? xkdolonftr*Fvm&Sd\/ ajrtkd;jcrf;wkdYwGiftkd;jcrf;ygwum;/ tkd;ajru?


oifonf tb,fokdYaomt&mukdvkyf oenf;[k tkd;xdef;orm;ukdqkd&rnfavm/ ighukdvkyfaomolvufr&Sd[k oifvkyfaomt&m
uqkd&rnfavm/45;10 rdrdtbtm;? oifonftb,fokdYaomt&mukdjzpfbGm;apoenf;[l4if;? rdrdtrdtm;? oifonftb,fokdYaomt&mukdarG;bGm;
oenf;[l 4if;qkdaomolonf tr*Fvm&Sd\/
45;11 oa&vtrsKd;\oefY&Sif;aombk&m;? xkdtrsKd;ukdzefqif;aomxm0&bk&m;rdefYawmf rlonfum;? oifwkdYonfjzpfvwHhaomtrIwkdYukd
ighxHar;jref;Muavmh/ ighom;wkdYtwGuf? ighukd,fwkdifjyKaomtrItwGufaMumifh? ighukdpD&ifMuavmh/45;12 ajrBuD;ukdigvkyfavNyD/ ajrBuD;ay:rSmvlukdvnf; zefqif;avNyD/ rkdCf;aumif;uifukd ukd,fvuf ESifhigMuufavNyD/ rkdCf;aumif;uif
wefqmtaygif;wkdYukd igcefYxm;avNyD/45;13 xkdolukdvnf; w&m;awmftwkdif;igay:xGef;ap\/ oloGm;aomvrf;ukd igajzmifhaprnf/ olonfig\NrdKUukdwnfaqmufvdrfhrnf/ odrf;
oGm;csKyfxm;jcif;ukdcH&aomig\vlwkdYukd olonftbkd;rcH? qkr,lbJvTwfvdrfhrnf[kaumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmf
rl\/
45;14 wzef xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tJ*kwKjynfqnf;zl;aomOpm? uk&Sjynfom;? t&yfjrifhaom aobtrsKd;om;jyKpkaom
ukefoG,fOpmonf oifhbufokdYa&muf? oif\Opm jzpf&vdrfhrnf/ xkdolwkdYonf oifhaemufokdYvkduf oHBudK;ESifhcsnfaESmifvsuf
vrf;a&SmufoGm; Muvdrhfrnf/ oifha&SUrSmjyyf0yf? tu,fpifppf ukd,fawmfbk&m;ocif&Sdawmfrl\/ xkdbk&m; rSwyg;tjcm;aom
bk&m;ocifrnfrQr&Sdyg[l awmif;yefMuvdrfhrnf/
45;15 tkdoa&vtrsKd;\bk&m;ocif? u,fwifawmfrlaombk&m;? tu,fpifppf ukd,fawmfonf ukd,fukdxif&Sm;pGmjyawmfrrlaom
bk&m;ocif jzpfawmfrl\/45;16 kyfwkukdvkyfaomoltaygif;wkdYonf&SufaMumuf rdef;armawGa0Muvdrhfrnf/ t&SufuGJ wNydKifeufqkwfoGm;Muvdrfhrnf/45;17 oa&vtrsKd;rlum;? xm0&bk&m;tm;jzifh xm0&u,fwifjcif;okdYa&muf? oifwkdYonf&Suf aMumufjcif;? rIdifawGjcif;ESifhurm
tqufqufuif;vGwfMuvdrfhrnf/
45;18 rkdCf;aumif;uifukd zefqif;awmfrlaomxm0&bk&m;? ajrBuD;ukdjyKjyifzefqif; tNrJwnfapawmfrlaomt&Sif? tcsnf;ESD;
zefqif;onfr[kwf? ow0gaep&mbkdYzefqif; awmfrlaom bk&m;ocifrdefYawmfrlonfum;? igonfxm0&bk&m;jzpf\/ igrSwyg;tjcm;
aombk&m;r&Sd/45;19 igonfwdwfqdwfpGmra[m/ ajrBuD;xJrSmarSmifrkdufaomt&yfra[m/ oifwkdYonfaus;Zl;r&SdbJ ighukd&SmMuavmh[k ,mukyf trsKd;
tm;igrajym/ igonfajzmifhrwfpGmajym twnfhtvif;a[m wwfaomxm0&bk&m;jzpf\/45;20 oifwkdYonf pnf;a0;vmMuavmh/ twkdif;wkdif;tjynfjynfwkdYrS ab;vGwfaomolwkdY? pnf;a0;Muavmh/ rdrdxkvkyfaomopfom;ukd
aqmif&Gufaomol? ru,fwifEkdifaombk&m;ukd yXemjyKaomolwkdYonfynmr&SdMu/45;21
odwif;Mum;ajymMuavmh/
vlrsm;ukdteD;okdY
ac:cJhwkdifyifMuap/
trIukda&S;umvrSp
tb,folabmfjyoenf;/
txufutb,fola[majymoenf;/ igxm0&bk&m;a[m ajymonfr[kwfavm/ igrSwyg;tjcm;aombk&m;ocifr&Sd/ igonf
ajzmifhrwfaombk&m;? u,fwifaombk&m;jzpf\/ igrSwyg;tjcm;aombk&m;r&Sd/45;22 ajrBuD;pGe;f om;taygif;wk?Yd ighuadk rQmfMunf
h ? u,fwifjcif;aus;Zl;ukcd MH uavmh/ igonfb&k m; ocifjzpf\/ igrSwyg;tjcm;aombk&m;r&S/d 45;23 igha&SU vlwkdif;'l;axmuf&rnf? vlwkdif;rdrdEIwfESifh opmcH&rnf[kukd,fukdukd,fwkdifwnf igusdefqkdaomw&m;pum;onfighEIwfrSxG
ufonfjzpf? rjynfhpkHbJrae&/45;24 xm0&bk&m;tm;jzifhom ajzmifhrwfjcif;ESifh tpGrf;owdukd&ygonf[k vlwkdif;avQmuf&rnf/ ukd,fawmfukdremvkdaomoltaygif;wkdYo
nftxHawmfokdYvm? &SufaMumufjcif;okdYa&muf& Muvdrfhrnf/45;25 oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf xm0&bk&m;tm;jzifh ajzmifhrwf&mokdYa&muf 0g<um;Muvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 46 )
46;1

aAvonfusNyD/ aeaAmonf usKd;yJhNyD/ olwkdYkyfwkwkdYonftajcav;acsmif;&Sdaom om;wd&pmefwkdYtay:rSm&SdMu\/ oifwkdYxrf;bl;aom


0efukdwif? yifyef;aomwd&pmef wkdYonf xrf;&Mu\/46;2 olwkdYonfusKd;yJhvsuf? twlvJvsufae? rdrdwkdYxrf;&aom 0efukdru,fwifEkdifbJ? ukd,fwkdif odrf;oGm;jcif;ukd cH&Muonfwum;/
46;3 tkd,mukyftrsKd;om;wkdY? ighpum;ukdem;axmifMuavmh/ usef<uif;aomoa&v trsKd;om;taygif;wkdY? bGm;puyifoifwkdYukd igxrf;
avNyD/ trd0rf;xJrSp igaqmif&GufavNyD/46;4 oifwkdYtoufBuD; qHyifjzLonfwkdifatmif? igonfxkdokdYaomoljzpf? oifwkdYukdaqmif &Gufrnf/ igjyKcJhNyD;onftwkdif;xrf;OD;
rnf/ aqmif&Gufu,fwifrnf/
46;5 oifwkdYonf ighukdtb,folESifhykHjyMurnfenf;/ tb,folESifh wlapMurnfenf;/ wlatmiftb,folESifh ckdif;EIdif;Murnfenf;/46;6 a&TukdtdwfxJursm;pGmxkwfvsuf? aiGukdvnf;csdefcGifESifhcsdefvsuf? yef;wdeform;ukdiSg; bk&m;ukdvkyfapNyD;rS? jyyf0yfukd;uG,fMu
onfwum;/46;7 xkdbk&m;ukdyckH;ay:rSmxrf;aqmifoGm;ojzifh olUae&mxm;Mu\/ olonfvnf; rwfwwfae\/ ol\ae&mrSolra&TUEkdif/ olUukdatmf
[pfaomfvnf;? olonfrxl;/ 'kuqif;&JxJu ru,frEIwfEkdif/
619

46;8 tkd azmufjyefaomolwkdY? trIukdatmufarh a,musfm;*kPfukdjyMuavmh/ owdESifh qifjcifMuavmh/46;9 a&S;umvjzpfbl;aomtrIt&mwkdYukd atmufarhMuavmh/ igonf bk&m;ocifjzpf\/ igrSwyg; tjcm;aombk&m;r&Sd/46;10 tOD;rSptqkH;wkdifatmif4if;? a&S;umvrSprjzpfao;aomtrIt&mwkdYukd4if;abmfjyvsuf? ightMuHwnfvdrfhrnf/ ightvkd&SdorQukdig
jynfhpkHaprnf[kqkdvsuf?46;11 a0;aomt&yf? ta&SUrsufESmrS ig\vufaxmufwnf;[laom iSuf&Jukdac:vsuf? igonfbk&m; ocifjzpf\/ igESifhwlaomolrnfrQr&Sd/
igonfEIwfxGuftwkdif;jyKrnf/ MuHonftwkdif;pD&ifrnf/
46;12 pdwfckdifrm ajzmifhrwfjcif;w&m;ESifha0;aomolwkdY? ighpum;ukdem;axmifMu avmh/46;13 ig\ajzmifhrwfjcif;w&m;ukd teD;okdYigaqmifcJhrnf/ ta0;rae&/ ig\u,fwifjcif;aus;Zl; vnf;rzifhETJ&/ Zdtkefawmifay:rSm ig\
u,fwifjcif;aus;Zl;ukd4if;? oa&vtrsKd; ighbkef;ukd4if;igxm;rnf/

tcef;BuD; ( 47 )
47;1 tkdAmAkvkefowkdYorD;unm? qif;ajrrIefYxkdifavmh/ tkdcgv'JowkdYorD;?&mZyvif r&SdbJ ajray:rSmxkdifavmh/ oifhukdEl;nHhodrfarGU
aomol[l aemufwzefrac:&/47;2 BudwfqkHukd,l pyg;ukdBudwfavmh/ rsufESmzkH;ukdzGifhavmh/ &SnfaomtusukdcRwfavmh/ aygift0wfukdyifh jrpfukdul;avmh/47;3 oifonft0wftcsnf;pnf;&Sd? t&SufuGJjcif;ukdcH&rnf/ igonftjypf'Pfukday;rnf/ tb,folESifhrQrd[m,rzGJU/
47;4 igwkdYukda&G;EIwfaomolum;? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;? oa&vtrsKd;\ oefY&Sif;aom bk&m;wnf;[laombGJUemr&Sd
awmfrl\/
47;5 tkdcgv'JowkdYorD;? wdwfqdwfpGmxkdifavmh/ rkduf&mokdYoGm;avmh/ oifhukdEkdifiHwkdY\ t&Sifr[l aemufwzefrac:&/47;6 igonf ig\vlwdkYukdtrsufxGufaomaMumifh? ig\tarGukdIwfcs oifhvufokdYtyfvkduf\/ oifonfoem;aompdwfr&Sd/ toufBuD;
olwkdYtay:rSm av;aomxrf;bkd;ukdwifavNyD/47;7 oifuvnf;? igonft&Sifr\t&m tpOftNrJaernf[kxifaomaMumifh? trIt&mwkdY ukdrqifjcif/ oifaemufqkH;jzpfvwHh
aomtrIukdratmufarh/47;8 xkdaMumifh? umr*kPfaysmfarGU? aomuuif;vGwfvsufaeaomol? ig&Sd\/ igrSwyg;tb,f olrQr&Sd/ igonfrkwfqkd;ruJhokdY
xkdifrae&/ om;qkH;jcif;ukdigrcH&[k atmufarhaomol? em;axmifavmh/47;9 oifonfjyKpm;aomtwwfESifh ewf0dZmtwwfrsm;wkdYukd tvGefjyKpkaomfvnf;? waeYwcP jcif;wGifom;qkH;jcif;ESifh vifqkH;jcif;
wnf;[laomab;ESpfyg;wkdYonf oifa&mufvdrfhrnf/ oif\tay:tukeftpifoifha&mufvdrhfrnf/47;10 oifonf ukd,fjyKaomt"rtrIukdukd;pm;NyD/ ighukdtb,folrQrjrif[kqkdNyD/ oifhOmPfESifhoifh ynmtwwfonf? oif\pdwfukd
arSmufvSefonfjzpf? oifuig&Sd\? igrSwyg;tb,folrQ r&Sd[katmufarhNyD/47;11 xkdaMumifh? tqkH;rxifaomab;Oy'fonf oif\tay:rSma&mufvdrfhrnf/ oifonfrajzEkdifaom tjypf'PfESifh4if;? rajrmfvifhEkdif
atmifcsufjcif;zsufqD;jcif;ESifh4if; awGUBuHK&vdrfhrnf/47;12 oifonfi,faomt&G,frSp? BudK;pm;tm;xkwfaomewf0dZmtwwfESifh? jyKpm;aomtwwf trsKd;rsKd;wkdYukdtrSDjyKwnfaeavmh/
tusKd;ukd&aumif;vQif&vdrfhrnf/ Ekdifaumif;vQifEkdif vdrfhrnf/47;13 oifonfrsm;jym;aom wkdifyifjcif;tm;jzifhyifyef;vSNyD/ rkdCf;aumif;uifukdMunfhIaomol? Mu,feuwfwkdYukdrSwfaomol? oifjzpfvwHh
aomtrIukd? v\tjcif;t&mtm;jzifh a[mwwfaomolwkdYonfx oifhukd,cku,fwifMuap/47;14 olwkdYonf trIdufuJhokdYjzpf rD;dIUjcif;ukdcH&Muvdrhfrnf/ rD;t&SdefrS rdrdwkdYukdru,frEIwf&Mu/ aEG;p&mbkdYrD;wcJrQ? vIHp&mbkdYrD;tvQif;
rQrusef&pf&/47;15 oifESifh 0kdif;nDtrIaqmif&Gufaomol? oifi,faomt&G,frSp oifESifhazmufum;a&mif;0,f aomolwkdYonf oifxkdokdYjzpfMu?
ukd,fpDukd,fpDrdrdae&mt&yfokdYvTJoGm;ojzifh? oifhukdu,f wifaomolwpkHwa,mufrQr&Sd&/

tcef;BuD; ( 48 )
48;1 tkd,mukyftrsKd;? oa&v[lorkwfjcif;ukdcHaomol? ,k'prf;a&wGif;rSxGufpD; aomol? xm0&bk&m;\emrawmftm;jzifh
usdefqkdaomol? opmr&Sd? w&m;ESifhrnDbJ oa&vtrsKd;\bk&m;ocifukdcsD;rGrf;aomol?48;2 oefY&Sif;aomNrdKUawmftvkduf? ukd,fukdukd,forkwfaomol? aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m;wnf;[laom bGJUemr&Sdaom
oa&vtrsKd;\bk&m;ocifukd rSDckdaomolwkdY? em;axmifMuavmh/48;3 jzpfbl;aomt&mwkdYukd txufuoifwkdYtm; iga[mavNyD/ xkdt&mwkdYonf ighEIwfrSxGuf xif&Sm;MuNyD/ csufjcif;igjyKaomaMumifh
jzpfMuNyD/48;4 oifonf ckdifrmaomoabm? oHacsmif;vnfyif;? aMu;0gezl;ESifh jynfhpkHonfukdigodaomaMumifh?48;5 txufu oifhtm;iga[mNyD/ trIrjzpfrSDigabmfjyNyD/ okdYjzpfoifu? ig\kyfwkonf trIukd jyKNyD/ igxkaomkyfwk? igoGef;aom
kyfwkonftrIukdpD&ifNyD[k ajym&aomtcGifhr&Sd/620

48;6 oifonft&ifMum;&NyD/ trItvkH;pkHwkdYukdMunfhIavmh/ olwyg;wkdYtm;rMum;rajymbJae rnfavm/ ,ckrSptopfaomt&m?


0Sufxm;aomt&m? oifrodao;aomt&mwkdYukd igabmfjy\/48;7 xkdt&mwkdYukd ,ckyifzefqif;\/ txufuzefqif;onfr[kwf/ ,aeYwkdifatmifoifonf rMum;pzl;/ okdYjzpfoifu? igodESifhNyD[k
ajym&aomtcGifhr&Sd/48;8 tu,fpifppfoifonf rMum;rodpzl;/ oif\em;onf txufuryGifh/ taMumif;rlum;? oifonfopmysufvdrfhrnf/ bGm;puyif
oifhukdolykef[l orkwf&vdrfhrnfukdigod\/48;9 okdYaomfvnf;? oifhukd&Sif;&Sif;ry,frjzwfjcif;iSg? igonf ukd,femrtwGuf ukd,ftrsufukdcsKyf wnf;rnf/ ukd,f*kPftoa&twGufoif\
trIigonf;cHrnf/48;10 igonfoifhukdppfcJhNyD/ okdYaomfvnf;? aiGukdppfouJhokdYr[kwf? 'kurIduf oifhukdpkHprf;cJhNyD/48;11 ukd,ftwGuf igjyKOD;rnf/ ighemronf Iwfcsjcif;ukdtb,faMumifhcH&rnfenf;/ igh*kPftoa& ukdolwyg;tm;igray;/
48;12 tkd,mukyf? igac:aomoa&v? ighpum;ukdem;axmifavmh/ igonfbk&m;jzpf\/ igonf tOD;qkH;aomol? aemufqkH;aomoljzpf\/48;13 tu,fpifppfighvufonf ajrBuD;ukdwnfavNyD/ ighvusfmvufonf rkdCf;aumif;uifukdMuuf avNyD/ igac:olwkdYonfcsufjcif;
ay:vmMu\/
48;14 &SdorQaomoifwkdY? pnf;a0; em;axmifMuavmh/ trIt&mwkdYukd oifwkdYwGif tb,folonf a&S;rqGua[mESifhoenf;/
xm0&bk&m;cspfawmfrlaomolonf AmAkvkefNrdKUtvkdawmfukdjynfhpkHaprnf/ ol\vufonfvnf;? cgv'JvlwkdYtay: okdYa&muf
vdrfhrnf/48;15 ighukd,fwkdiftrdefYawmf&SdNyD/ tu,fpifppfolUukdigac:NyD/ igaqmifcJhNyD/oloGm;aomvrf; r*Fvm&Sd&vdrfhrnf/48;16 ighxHokdYcsOf;uyf pum;ukdem;axmifMuavmh/ a&SUOD;pGmrSp wdwfqdwfpGmra[m/ trIjzpfp umvig&Sd\/ ,ckwGift&Sifxm0&
bk&m;ESifh0dnmOfawmfonf ighukdapvTwfawmfrl\/
48;17 oifhukda&G;EIwfaomol? oa&vtrsKd;\oefY&Sif;aomt&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igonfoif\tusKd;ESifh,SOfaomt&m
ukdoGefoif? oifoGm;tyf aomvrf;jzifhykdYaqmifaom oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;jzpf\/48;18 oifonf ig\ynwfwkdYukd apmifha&Smufygapaom/ okdYjyKvQif? oif\csrf;omonfjrpfuJhokdY4if;? oif\ajzmifhrwfjcif;yg&rDonfork'
&mvIdif;wHykd;uJhokdY4if;jzpf&vdrfhrnf/48;19 oif\trsKd;tET,fonfoJvkH;uJhokdY4if;? oif\om;ajr;wkdYonf? ork'&mausmufp&pfuJhokdY4if; jzpf&Muvdrfhrnf/ oif\emronf
igha&SUrSmrjywf? rysufrpD;&/
48;20 AmAkvkefNrdKUxJuxGufMuavmh/ &Tifvef;pGmoDcsif;oHESifh cgv'JvlwkdYae&mrSajy;Muavmh/ odwif;pum;ukd ajrBuD;pGef;wkdifatmifjyef
ajym>rufqkd toHukdvTifhMuavmh/ xm0&bk&m; onf rdrduRef,mukyfukd a&G;EIwfawmfrlNyD[kajymqkdMuavmh/48;21 olwkdYonfawmvrf;jzifhaqmifoGm;awmfrljcif;ukdcHaomtcg a&riwfMu/ olwkdYtbkdYausmufxJ ua&ukdpD;apawmfrl\/ ausmufcJukdyif
cGJawmfrlojzifh? a&onfpD;xGufav\/48;22 rw&m;aomolwkdYcsrf;omr&Sd[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 49 )
49;1 wuRef;wEkdifiHt&yfwkdY? ighpum;ukdMum;Muavmh/ a0;pGmaomvlrsKd;wkdY? aphaph em;axmifMuavmh/ igbGm;puyif xm0&bk&m;
onfighukdac:awmfrl\/ trd0rf;xJrSp ig\emrukdrSwfawmfrl\/49;2 ighEIwfukd xufaomxm;uJhokdYjzpfap? vufawmft&dyfzkH;xm;awmfrl\/ ighukdvnf;OD;opfaom pnf;oGm;jzpfap? rdrdjrm;axmifhxJ
rSm0Sufxm;awmfrl\/49;3 tkdoa&v? oifonf ig\uRefjzpf\/ oifhtm;jzifh ighbkef;onfxif&Sm;vdrfhrnf[k ightm;rdefYawmfrlNyD/49;4 iguvnf;? tusKd;r&SdbJigvkyfaqmif&NyD/ tcsnf;ESD;oufoufighcGeftm;ukef&NyD/ okdYaomfvnf;? ightrIonfxm0&bk&m;a&SUawmf
&Sd\/ igcH&aomtcvnf; ig\bk&m;ocifvufawmf &Sdonf[kqkd\/49;5 igonf xm0&bk&m;a&SUawmf toa&xif&Sm;? ig\bk&m;ocifonf ighukdckdifcHhapawmf rlonftaMumif;ESifhwuG? oa&v
trsKd;onftxHawmf pka0;apjcif;ukdrcHaomfvnf;? igonf,mukyftrsKd;ukdtxHawmfokdY wzefaqmifcJh&aom uRefjzpfap
rnftaMumif;? ighukdtrd0rf;xJrSp zefqif;awmfrlaomxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?49;6 oifonf ,mukyf\trsKd;tET,fwkdYukdcsD;ajrmufjcif;? ab;vGwfaomoa&vom;wkdYukdt&if uJhokdYjzpfapjcif;tvkdiSgom? ightrIukd
aqmif&GufaomtrIonf omrntrIjzpf\/ xkdtrIru? oifonfajrBuD;pGef;wkdifatmif ig\u,fwifjcif;ukdjyKpdrfhaomiSg?
oifhukdwyg;trsKd;om;wkdY vif;p&mbkdY igcefYxm;onf[krdefYawmfrl\/
49;7 oa&vtrsKd;ukd a&G;EIwfawmfrl? xkdtrsKd;\ oefY&Sif;aomxm0&bk&m;onf? tb,folrQrESpfouf? wjynfvkH;&GH&SmbG,fjzpf?
rif;xH uRefcH&aomoltm; rdefYawmf rlonfum;? opm&Sdawmfrlaom xm0&bk&m;? oifhukda&G;aumufawmfrlaom oa&v
trsKd;\oefY&Sif;aombk&m;\aus;Zl;awmfaMumifh? &Sifbk&ifwkdYonf jrifxMuvdrfhrnf/ rif;om;wkdYonfvnf; ukd;uG,fMuvdrfhrnf/49;8 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ESpfoufbG,faomtcsdef oif\pum;ukdigem;axmifNyD/ u,fwif&mumvoifhukdrpNyD/
oifhukdvnf;igapmifha&Smuf? oifonfjynfawmfukd jyKjyifvsuf? qdwfnHaomtarGcH&mt&yfwkdYukd tarGay;aprnftaMumif;?-

621

49;9 xGufMuavmh[k csKyfxm;aomolwkdYtm;4if;? ay:vmMuavmh[k arSmifrkdufxJrSmaeaomolwkdYtm;4if; ajymaprnftaMumif;?


vlrsKd;tm; y#dnmOfw&m;ukdjyKp&mbkdY oifhukdcefYxm;rnf/ okdYjzpf? xkdolwkdYonfvrf;c&D;wkdYtem;rSm pm;&? jrifhaomt&yf&yfwkdY
usufpm;&mukd awGU&Muvdrfhrnf/49;10 olwkdYonf a&pmukdriwfrrGwf&/ tylukdvnf;rcH&Mu/ aea&mifjcnfrxd&/ taMumif;rlum;? olwkdYukdoem;aomolonfolwkdYukdykdY
aqmif? prf;a&wGif;tem;okdYvrf;jyvdrfhrnf/49;11 ig\awmif&SdorQwkdYukd oGm;&mvrf;jzpfaprnf/ ig\ajrwefwm;rsm;ukdvnf;igzkdYrnf/49;12 MunfhIavmh/ olwkdYonfa0;aomt&yfrSvmMuvdrfhrnf/ MunfhIavmh/ xkdolwkdYonf ajrmufrsufESmESifh taemufrsufESmrS4if;?
xkdolwkdYonfvnf;? odedrfjynfrS4if;vmMuvdrfh rnf[krdefYawmfrl\/
49;13 tkdrkd;Cf;aumif;uifwkdY? oDcsif;qkdMuavmh/ tkdajrBuD;? 0rf;ajrmufjcif;&Sdavmh/ tkdawmifrsm;wkdY? &Tifvef;pGmoDcsif;qkdMuavmh/
taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf rdrdvlwkdYukdESpfodrfhapawmfrl\/ qif;&JcH&aomrdrdvlwkdYukd u,froem;awmfrl\/
49;14 Zdtkefuvnf;? xm0&bk&m;onf ighukdpGefYypfawmfrlNyD/ bk&m;&Sifonf ighukdarhavsmh awmfrlNyD[k qkdavaomf?49;15 rdef;ronfrdrdbGm;aomom;ukdroem;onfwkdifatmif? rdrdEkdYpkdYoli,fukdarhavsmhEkdifoavm/ tu,farhavsmhaomfvnf;? oifhukd
igrarhavsmh/49;16 igonf ukd,fvuf0g;oifhukdpmxkd;NyD/ oif\NrdKUkd;onfigha&SUrSmtpOf&Sd\/49;17 oif\om;orD;wkdYonf tvsiftjrefjyKMuvdrfhrnf/ oifhukdvk,lzsufqD;aom olwkdYonfoifhxH rSxGufoGm;Muvdrfhrnf/49;18 t&yf&yfokdYarQmfMunfhavmh/ oltaygif;wkdYonf pka0;oifhxHokdYvmMu\/ xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igtouf&Sifonfjzpf?
oifonf wifhw,faomt0wfukd 0wfouJhokdY? oltaygif;wkdYukd0wfvdrhfrnf/ r*FvmaqmifowkdYorD;jyKonfenf;wl wefqm
qifvdrfhrnf/49;19 oifokwfoify,f&Sif;aomt&yf? ysufpD;aomjynfonf aeolrsm;aomaMumifhusOf;Muvdrfhrnf/ oifhukdukdufpm;aomolwkdYonf
vnf;a0;Mu vdrhfrnf/49;20 oif\om;rsm;qkH;NyD;rS? wzef&jyefaomom;wkdYu? ae&mravmufyg/ aep&mt&yfukday;yg[k oifhtm;awmif;MuavOD;rnf/49;21 oifuvnf;? olwkdYukd ightm;tb,foljzpfbGm;apoenf;/ igonfom;qkH;aomol? qdwfnHvsufae&aomol? ESifxkwfjcif;ukd
cH&ojzifh? ta0;okdYvnf&aomoljzpf? olwkdYukdtb,folarG;pm;oenf;/ igonfwa,mufwnf;ae&onfjzpf? olwkdYonf
tb,frSm&SdMuoenf;[k atmufarhvdrfhrnf/
49;22 t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? MunfhIavmh/ igonftwkdif;wkdif;tjynfjynf aeaom vlrsKd;wkdYtm;vufukdcsD tvHukd
xlojzifh? olwkdYonf oif\om;orD;wkdYukd vufESifhayGUvsuf? yckH;ay:rSm xrf;vsufaqmifcJhMuvdrfhrnf/49;23 &Sifbk&ifwkdYonf oif\baxG;? rdzk&m;wkdYonfoifhukdarG;pm;aomtrdjzpfMuvdrfhrnf/ oifha&SUrSm OD;Twfjyyf0yf? oif\
ajcajrrIefYukdvsufMuvdrfhrnf/ igonfxm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd4if;? ighukdajrmfvifhaomolwkdYonf &SufaMumufjcif;r&SdaMumif;ukd
4if;oifodvdrfhrnf/
49;24 vk,l&mOpmukd tm;BuD;aomol\vufrS,l&rnfavm/ w&m;aomol odrf;oGm;aomvlwkdYukd EIwf&rnfavm/49;25 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tu,fpifppftm;BuD;aomol odrf;oGm;aomvlwkdYukd ,l&rnf/ aMumufrufbG,faomol vk,l&m
OpmukdEIwf&vdrfhrnf/ taMumif;rlum;? oifESifh&efawGUaomolukd igonf&efawGU? oif\om;wkdYukdu,fwifrnf/49;26 oifhukdnOf;qJaomolwkdYukdolwkdY\tom;ESifhigauR;rnf/ csKdaompyspf&nfukdaomufouJhokdY? olwkdYonf rdrdtaoG;ukd0pGmaomuf&Mu
rnf/ okdYjzpf? igxm0&bk&m;onf? oifhukdu,fwif aomt&Sif? oifhukda&G;EIwfaomocif? ,mukyftrsKd;wefckd;BuD;aombk&m;
jzpfaMumif;ukd vltaygif;wkdYonfod&Muvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 50 )
50;1 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? igvTwfvdkufaomoifwkdYtrd\jzwfpmonftb,f rSm&Sdoenf;/ iga<u;&Sdtb,frnfaom
a<u;&SifxH oifwkdYukdiga&mif;oenf;/ oifwkdYonf ukd,fjyKaom'kpkduftwGufuRefcH&Mu\/ oifwdkYtjypfaMumifh? oifwkdYtrdukd
igvTwfvdkuf\/50;2 igvmaomtcg tb,faMumifhvlr&Sdoenf;/ igac:aomtcgtb,faMumifhrxl;oenf;/ igonfra&G;rEIwfEkdifatmifvufwkd
oavm/ u,fcRwfEkdifaomwefcdk;r&Sdoavm/ MunfhIavmh/ igqkH;rojzifh yifv,fa&onfcef;ajcmuf\/ jrpfwkdYukdvGifjyifjzpfap\/
a&r&Sd aomaMumifhig;wkdYonf eHMu\/ a&iwfaoMu\/50;3 igonf rkdCf;aumif;uifukd eufaomt0wf0wfap? avQmfawt0wfESifhNcHK\/
50;4 igonf yifyef;aomoltm;rpjcif;iSg? pum;ajymwwfrnftaMumif;? t&Sifxm0&bk&m;onf vlwwf\EIwfowdukd ightm;ay;
awmfrlNyD/ eHeuftpOftwkdif;ighukd EId;awmfrl\/ pmoifaomoluJhokdY em;axmifaprnftaMumif; ighem;ukdEId;aqmfawmfrl\/50;5 t&Sifxm0&bk&m;onf ighem;ukdzGifhawmfrl? igvnf;rjiif;rqef? aemufokdYrqkwf?50;6 kdufaomolwkdYtm; ighausmukd4if;? em;yef;qHukdEIwfaomolwkdYtm;? ighyg;ukd4if;igtyf\/ t&SufcGJjcif;ESifhwHaxG;axG;jcif;rSigonf
ukd,frsufESmukdrvTJ/50;7 t&Sifxm0&bk&m;onf ighukdapmifhrawmfrlvdrfhrnf/ xdkaMumifh? igrIH;&onfjzpf? udk,frsufESmudk rD;ausmufuJhodkYxm;vsuf? &Suf
aMumufjcif;odkYra&muf&[kigod\/622

50;8 ighukdtjypfvTwfaomolonf teD;rSm&Sd\/ tb,folonf igESifhw&m;awGUrnfenf;/ NydKifaeMu ukeftHh/ tb,folonf igESifh&ef


bufjyKrnfenf;/ xkdolonfcsOf;uyfap/50;9 MunfhIavmh/ t&Sifxm0&bk&m;onf ighukdapmifhrawmfrlrnf/ tb,folonf ighukdw&m; IH;aprnfenf;/ xkdokdYaomoltaygif;wkdYonf
t0wfuJhokdYa[mif;EGrf;jcif;okdYa&muf Muvdrfhrnf/ ykd;ukdufpm;jcif;ukdvnf;cH&Muvdrfhrnf/
50;10 oifwkdYwGif tb,folonf xm0&bk&m;ukdaMumuf&GHUoenf;/ xkdolonfukd,fawmf uRef\pum;oHukdem;axmifygap/ tb,folonf
tvif;r&SdbJarSmifrkduf oGm;vmoenf;/ xkdolonfxm0&bk&m;\ emrawmfukdckdvIH? rdrdbk&m;ocifukdtrSDjyKygap/50;11 rD;ukdnd rdrdwkdYukdrD;yGg;wkdYESifh 0ef;&Hapaomoltaygif;wkdY? oifwkdYrD;\tvif;4if;? oifwkdYjyKpk aomrD;prsm;4if; oGm;vmMuavmh/
ighvufcH&aomtusKd;[lrlum;? oifwkdYonf0rf;enf; vsuftdyf&Muvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 51 )
51;1

ajzmifhrwfjcif;w&m;okdYvkduf xm0&bk&m;ukd&SmaomolwkdY? ighpum;ukd em;axmif Muavmh/ oifwkdYukdckwf,l&mausmufESifh? wl;,l&m


wGif;0ukdMunfhIMuavmh/51;2 oifwkdY\ tbtmjA[HESifh? oifwkdYukdbGm;aomol pm&mwkdYukdMunfhIMuavmh/ igonf wa,mufwnf;aomol tmjA[Hukdac:?
aumif;BuD;ay;ojzifh rsm;jym;ap\/51;3 xkdokdYESifhtnD? xm0&bk&m;onf ZdtkefNrdKUukdcsrf;omay;awmfrlrnf/ ol\qdwfnH&mt&yf tvkH;pkHwkdYukd csrf;omay;rnf/ ol\
awmukd{'ift&yfuJhokdY4if;? ol\vGifjyifukdxm0& bk&m;\O,smOfuJhokdY4if; jzpfapawmfrlojzifh? ZdtkefNrdKUonf0rf;ajrmuf&Tifvef;jcif;?
aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;jcif;? oDcsif;qkdjcif;ESifh jynfhpkHvdrfhrnf/
51;4 ig\vlrsKd;? ighvlpkwkdY? ighpum;ukd em;axmifem,lMuavmh/ ighxHrSw&m;xGuf igpD&ifcsufonf vlrsm;vif;p&mbkdYwnf&vdrfhrnf/51;5 ig\ajzmifhrwfjcif;w&m;onf teD;rSm&Sd\/ ig\u,fwifjcif;w&m;onfxGufoGm;NyD/ ighvufkH;onf vlwkdYwGifw&m;rIukdpD&ifvdrfh
rnf/ wuRef;wEkdifiHom;wkdYonf ighukdajrmfvifh? ighvufkH;ukdukd;pm;Muvdrfhrnf/51;6 rkdCf;aumif;uifukdarQmfMunfhMuavmh/ ajrBuD;ukdvnf;ikHYMunfhMuavmh/ rkdCf;aumif; uifonf rD;ckd;uJhokdYuG,faysmuf? ajrBuD;
onft0wfuJhokdYa[mif;EGrf;vdrfhrnf/ ajrBuD; om;wkdYonfjcifaumifuJhokdYaoMuvdrfhrnf/ ig\u,fwifjcif;w&m;rlum; tpOftNrJ
wnfvdrfhrnf/ ig\ajzmifhrwfjcif;w&m;vnf; yaysmufjcif;r&SdEkdif&m/
51;7 ajzmifhrwfjcif;w&m;ukdod? ig\w&m;ukdESvkH;oGif;rdaomolwdkY? ighpum;ukdem;axmif Muavmh/ vlwkdYonftjypfwifrnf[k rpkd;&drfMu
ESifh/ vlwkdYuJh&Jhjcif;ukd raMumufMuESifh/51;8 taMumif;rlum;? ykd;&GwkdYonf okd;arG;t0wfukdukdufpm;ouJhokdY? xkdolwkdYukdukdufpm;zsufqD; Muvdrfhrnf/ ig\ajzmifhrwfjcif;w&m;rlum;
edpxm0&jzpf? ig\u,fwifjcif;w&m; onfvnf; urmtqufqufwnfvdrfhownf;/
51;9 tkdxm0&bk&m;\vufkH;awmf? Ekd;awmfrlyg/ Ekd;cGeftm;ukd,lawmfrlyg/ a&S;umvESifh vGefbl;aomumvuJhokdYEkd;awmfrlyg/ &mcyfukd
'Pfcwf e*g;ukdemapaomolum;? ukd,fawmfyifr[kwfavm/51;10 yifv,fa&? eufeJ&ma&wkdYukd cef;ajcmufap? yifv,feufeJ&mt&yfwkdYukd a&G;EIwfaomolrsm; oGm;p&mvrf;jzpfapaomolum;?
ukd,fawmfyifr[kwfavm/51;11 okdYjzpf? xm0&bk&m;u,fvTwfawmfrlaomolwkdYonf jyefvm oDcsif;qkdvsuf? xm0&0rf;ajrmufjcif;o&zlukdaqmif;vsuf?
ZdtkefNrdKUokdY a&mufMuvdrhfrnf/ 0rf;ajrmuf&Tifvef;jcif;tcGifhukd&Mu? 0rf;enf;jcif;ESifhnnf;wGm;jcif;onf ajy;oGm;&vdrfhrnf/51;12 oifwkdYukdESpfodrfhapaomolum;? tjcm;olr[kwf? ighukd,fwkdifaywnf;/ ao&aomvlukd4if;? jrufyifuJhokdYjzpfvwHhaomvlom;ukd
4if;? oifonfaMumuf&rnftaMumif;? tb,fokdY aomoabm&Sdoenf;/51;13 rkdCf;aumif;uifukdMuufawmfrlxaom? ajrBuD;ukdvnf;wnfawmfrlxaom? oifhukdzefqif; awmfrlaomxm0&bk&m;ukd oifonf
arhavsmh? nOf;qJaomolonf ighukdzsufqD;vkNyD[k pdwfxifESifh? oif\a'gotrsufukdtpOfaMumuf&rnftaMumif;? tb,fokdYaom
oabm&Sdoenf;/ ,ckrSmnOf;qJaomol\ a'gotrsufonftb,frSm&Sdoenf;/51;14 tcsKyfcH&aomolonf axmifxJrSmrao? a&pmrjywf? vsifjrefpGmu,fEIwfjcif;okdY a&mufvdrfhrnf/51;15 igonf ork'&mukdqkH;rvIdif;wHykd;ukd[kef;apaomoif\bk&m;ocifxm0&bk&m;jzpf\/ xkdbk&m;\emrawmfum;? aumif;uifAkdvf
ajct&Sifxm0&bk&m;aywnf;/51;16 rkdCf;aumif;uifukdaqmuf? ajrBuD;ukdwnfapjcif;iSg4if;? oifonfig\vlrsKd;jzpf\[k ZdtkefNrdKU ukdajymapjcif;iSg4if;? ighpum;ukdoif\
EIwfxJrSmigxm;NyD/ ighvuf\t&dyfESifhoifhukdigrkd;NyD/
51;17 xm0&bk&m;\vufawmf trsufawmfzvm;ukdaomufaom a,k&SvifNrdKU? Ekd;avmh/ Ekd;xavmh/ oifonfwkefvIyfapaomzvm;
ukdtukefaomufcJhNyD/ tenftzwfukdvnf; npfcJhNyD/51;18 ukd,fwkdifbGm;jrifaomom;wkdYwGif? oifhukdvrf;jyaomolwa,mufrQr&Sd/ ukd,fwkdifarG;pm;aom om;wkdYwGif? oifhukdvufqGJaomol
wa,mufrQr&Sd/51;19 tpmacgif;yg; vlqdwfnHjcif;ab;? xm;jzifhzsufqD;jcif;ab;wnf;[laomab;ESpfyg;wkdYonf oif\tay:rSma&mufvmonfjzpf?
oifhtwGuftb,folikda<u;jrnfwrf;oenf;/ igonftb,fokdYcsrf;omay;Ekdifoenf;/51;20 oif\om;wkdYonfrdef;armawGa0Mu\/ ausmhuGif;brf;rdaompkdifuJhokdY cyfodrf;aomvrf;0rSm tdyf? xm0&bk&m;\trsufxGuf
awmfrljcif;? oif\bk&m;ocifqkH;rawmfrljcif;ESifh0Mu\/
623

51;21 okdYjzpf? nOf;qJjcif;ukdcH&aomol? pyspf&nfrSwyg; tjcm;aom,pfrsKd;ESifh,pfrl;aomol? em;axmifavmh/51;22 oif\t&Sif? rdrdvlwkdY\trIukdapmifhawmfrlaomoif\ bk&m;ocifxm0&bk&m;rdefYawmf rlonfum;? MunfhIavmh/ wkefvIyfap
aomzvm;? ightrsufawmfzvm;\ tenftzwfukd oif\vufrS igkyf? oifonf aemufwzefraomuf&/51;23 oifonf c&D;oGm;aom olwkdYa&SUrSmukd,fukd ajrwefwm;vkyf? tvsm;0yfapjcif;iSg 0yfvsuf aeawmh/ igausmfoGm;rnf[kqkd?
oifhukdnOf;qJaomolwkdYvuf xkdzvm;ukdigxm;rnf/

tcef;BuD; ( 52 )
52;1

tkd ZdtkefNrdKU? Ekd;avmh/ Ekd;cGeftm;ukd ,lavmh/ tkda,k&SvifNrdKUwnf;[laom? oefY&Sif;aomNrdKU? oif\wifhw,faom t0wfwefqm


wkdYukd0wfqifavmh/ taMumif; rlum;? aemufwzefta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHaomolESifhnpfnL;aomolwkdYonf oif\txJokdYr0if&Mu/52;2 tkda,k&SvifNrdKU? ukd,fuyfaom ajrrIefYukdcgvdkuf? jrifhaomt&yfxkdifavmh/ tkdcsKyfxm; vsuf&Sdaom ZdtkefowkdYorD;? oif\
vnfBudK;ukdcRwfavmh/52;3 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYonfukd,fbkd;aiGukdr&bJ uRefcH&onfjzpf? aiGray;bJa&G;jcif;okdYa&mufMuvdrfhrnf/52;4 t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ig\vlwkdYonftxufutJ*kwKjynf wnf;ckdtHhaom iSgoGm;Mu\/ aemufrStmI&dvlwkdYonf
taMumif;r&SdbJnOf;qJMu\/52;5 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ig\vlwkdYukdtaMumif;r&SdbJ,loGm;? tpkd;&aomolwkdYonf 0g<um;vsufighemrukdaeYwkdif;uJh&JhMuo
nfjzpf? igonftb,fokdYjyK&rnfenf;/52;6 okdYjzpf? ig\vlwkdYonf ighukdodMuvdrfhrnf/ *wdxm;aomolum;? igjzpfonfukdtcsdefa&mufrS odMuvdrfhrnf/ tu,fpifppf
ig&Sdonf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
52;7 Nidrfoufjcif;\ 0rf;ajrmufp&modwif;ukdMum;ajymaomol? u,fwifjcif;aumif;usKd; csrf;om\0rf;ajrmufp&modwif;ukd Mum;ajym
aomol? oif\bk&m;ocifpkd;pHawmfrl\[k ZdtkefNrdKUtm;ajymaomol\ajcwkdYonfawmifay:rSm tvGefwifhw,fvSpGwum;/52;8 oif\uif;apmifhwkdY\toHukd em;axmifMuavmh/ olwkdYonftoHukdvTifh? &Tifvef;aom toHESifhwnDwGwfwnf;a<u;aMumf
Mu\/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onfZdtkefNrdKUokdY jyefvmawmfrlaMumif;ukd ukd,fwkdifjrif&Mu\/52;9 a,k&SvifNrdKUNydKysuf&mt&yfwkdY? wnDwGwfwnf;oDcsif;qkdoHESifha<u;aMumfMuavmh/ xm0&bk&m;onfrdrdvlwkdYukd ESpfodrfh
apawmfrlNyD/ a,k&SvifNrdKUukda&G;EIwfawmfrlNyD/52;10 xm0&bk&m;onf cyfodrf;aomvltrsKd;rsKd;wkdYa&SUrSm? oefY&Sif;aomvufkH;awmfukdzGifhjyawmfrlojzifh? ajrBuD;pGef;&SdorQwkdYonf igwkdY
bk&m;ocif\ u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;ukdodjrifMuvwHh/
52;11 xGufMu/ xGufMu/ xkdt&yfrSxGufoGm;Muavmh/ rpifMu,faomt&mukdvufESifhrQ rwkdYMuESifh/ xkdt&yfxJuxGufoGm;Muavmh/
xm0&bk&m;\ taqmuftOD;wkdYukdaqmif &GufaomolwdkY? oefY&Sif;jcif;&SdMuavmh/52;12 oifwkdYonftvsiftjrefrxGuf&Mu/ ajy;roGm;&Mu/ xm0&bk&m;onf oifwkdYa&SU<uawmf rlrnf/ aemufvnf; oa&vtrsKd;\
bk&m;ocifonf oifwkdYtuG,ftumjzpfawmfrlrnf/
52;13 MunfhIavmh/ ighuRefonftrIaqmif atmifvdrfhrnf/ csD;ajrmufcsD;jrifhjcif;okdYa&muf? txG#ftjrwfjzpfvdrhfrnf/52;14 olonfvlr[kwfouJhokdYrsufESmysufjcif;? vlom;r[kwfouJhodkY tqif;toa&ysufjcif; &Sdonfukd? trsm;aomolwkdYonf
tHhMordef;armMuonfjzpf?52;15 xkdtwl olonftrsm;aomvlrsKd;wkdYukd oefY&Sif;apvdrfhrnf/ a&SUawmf&Sifbk&ifwkdYonf rdrdwkdYEIwfukdydwfae&Muvdrhfrnf/ olwyg;
rjybl;aomt&mukd olwkdYonfjrifMu vdrfhrnf/ rMum;bl;aomt&mukdvnf;em;vnfMuvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 53 )
53;1 igwkdYa[majymaom odwif;pum;ukd tb,fol,kHoenf;/ xm0&bk&m;\ vufawmfonf tb,foltm;xif&Sm;awmfrloenf;/53;2 xm0&bk&m;\uRefonf tGefYuJhokdY4if;? aoGUajcmufaomajraygufaom twufuJhokdY4if;? a&SUawmfBuD;yGg;\/ yrmPjyKp&mt
qif;wifhw,fjcif;r&Sd/ cspfvkdbG,faomrsufESmvuPm ESifhrjynfhpkH/53;3 rxDrJhjrifjyKjcif;ukdcH? vlwkdYwGift,kwfqkH;aomoljzpf\/ NidKjiifaomol? emMuOf;jcif;a0'emESifh uRrf;0ifaomoljzpf\/ olwyg;rsuf
ESmvTJjcif;ukdcH&aomoluJhokdYjzpf\/ rxDrJhjrifjyKjcif;ukd cHvsuf&Sd? igwkdYonfrkdaoMu/53;4 okdYaomfvnf;? xkdolonfigwkdYtema&m*ga0'emrsm;ukd ,lwifaqmif&Gufav\/ 'Pfcwfawmf rljcif;ukd4if;? bk&m;ocifqkH;r
ESdrfhcsawmfrljcif;ukd4if; cH&aomoljzpfonf[k igwkdYonf xifrSwfMuNyD/53;5 xkdolonfigwkdYvGefusL;jcif;tjypfrsm;aMumifh? emusifpGmxkd;jcif;? ESdyfpufjcif;ukdcH&av\/ igwkdY\ Nidrfoufjcif;csrf;omukdjzpfapaom
qkH;rjcif;onf olUtay:okdYa&muf? olcH&aom'Pfcsuf tm;jzifh igwkdYonftemaysmufvsuf&SdMu\/53;6 igwkdY&SdorQonf okd;uJhokdYvrf;vGJvsuf? udk,fvrf;okdYtoD;toD; vkdufoGm;Muonfjzpf? xm0&bk&m;onf cyfodrf;aomigwkdY\tjy
pfrsm;ukdolUtay:wifawmfrl\/624

53;7
53;8
53;9
53;10
53;11
53;12

xkdolonfnOf;qJjcif;ESifh ESdrfhcsjcif;ukdcH EIwfukdrzGifhbJae\/ taoowfjcif;iSg aqmifoGm; aomokd;oi,fuJhokdY olUukdaqmifoGm;?


okd;onftarG;nyfaomola&SUrSm rjrnfbJae ouJhokdY? olonfEIwfukdrzGifhbJae\/rw&m;pGmpD&ifjcif;tm;jzifh olUukdxkwfoGm;Mu\/ touf&SifaomolwkdY\ae&mrS olUukdokwf oify,f&Sif;onfjzpf? ol\trsKd;tET
,fukdtb,foljyTefrnfenf;/ ig\vlrsKd;tjypfaMumifh 'Pfcwfawmfrljcif;ukdcHav\/jypfrSm;jcif;ukdrjyK/ ol\EIwfrkomr&Sdaomfvnf;? vlqkd;wkdYESifhtwlajrjrKyfjcif;iSg pD&ifMu\/ okdY&mwGif aoNyD;rSolaX;&Sd\/
xm0&bk&m;onf olUukdESdyfpufjcif;iSg tvkdawmf&Sdemapawmfrl\/ olonftjypf ajzaom,Zfukd ylaZmfNyD;rS? trsKd;tET,fawmfukdjr
if&vdrfhrnf/ toufawmfvnf; &Snfvdrfhrnf/ xm0&bk&m;\tBuHawmfonfvnf;ol\vuf jynfhpkHjcif;okdY a&mufvdrhfrnf/rdrdpdwf0dnmOfcH&aom a0'em\tusKd;ukd rdrdjriftm;&vdrfhrnf/ xkdajzmifhrwfaom ig\uRef ukdoduRrf;jcif;tm;jzifh? olonf
trsm;aomolwkdYukd ajzmifhrwf&mwnfapvdrfhrnf/ olwkdY\ tjypfukdukd,fwkdifaqmif&Guf&\/xkdokdY rdrdtoufukdaojcif;oGef;? rw&m;aomolwkdYESifha&wGuf0ifjcif;okdYa&mufojzifh?vl rsm;wkdY\tjypfukdaqmif&Guf? rw&m;
aomolwkdYtbkdY awmif;yefaomaMumifh? vlBuD;wkdYukd ol\tbkdYjzpfapjcif;iSgigcGJrnf/ tpGrf;owd&SdaomolwkdYukdol\vuf&OpmuJhokdY?
ukd,fwkdif a0zef&aomtcGifh&Sdvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 54 )
54;1

om;rbGm;aomtNrHKr? 0rf;ajrmufavmh/ om;bGm;jcif;a0'emukdrcHao;aom rdef;r? a<u;aMumfatmf[pfavmh/ taMumif;rlum;?pGefY


xm;aomrdef;ronfvif&Sdaom rdef;rxuf om rsm;aomom;wkdYukdbGm;jrifNyD[kxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/54;2 oif\wJ&mukdus,fapavmh/ oif\ae&mrsufESmMuufukdMuufOD;avmh/ ESajrmaompdwfr&SdESifh/ BudK;wkdYukd&SnfapOD;avmh/ wkdifwkdYukd
NrJpGmpkdufavmh/54;3 taMumif;rlum;? oifonfvusfmbuf? vuf0Jbufwkd;yGg;vdrfhrnf/ oif\trsKd;tET,fonf wyg;trsKd;om;wkdYukdtarGcH? olwkdY\
qdwfnHaomNrdKUwkdY aeMuvdrfhrnf/54;4 rpdk;&drfESifh/ &SufaMumufjcif;okdYra&muf&/ rsufESmrysufESifh/ t&SufuGJjcif;ukdrcH&/ toufi,fpOftcg cH&aom&SufaMumufjcif;ukdarh
avsmhvdrfhrnf/ rkwfqkd;rjzpf cH&aomuJh&Jhjcif;ukd aemufwzefratmufarh&/54;5 taMumif;rlum;? oifhukdzefqif;aomolonf oif\vifjzpfawmfrl\/ emrawmfum;? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;
wnf;/ oifhukda&G;EIwfaomolonf oa&v trsKd;oefY&Sif;aombk&m;jzpfawmfrl\/ ajrBuD;wjyifvkH;ukd tpkd;&aombk&m;[l
ac:&Mu\/54;6 pGefYypf pdwfNidKjiifaomrdef;r? i,fpOfwGifr,m;jzpf? aemufrSjiif;y,faomrdef;rukd wzefac:ouJhokdYoifhukd igac:rnf[koif\
bk&m;ocifrdefYawmfrl\/54;7 oifhukd cPomigpGefYonfjzpf? rsm;pGmaom ukPmESifhwzefodrf;qnf;OD;rnf/54;8 jyif;pGmaomtrsufxGuf cPrQigrsufESmvTJaomfvnf;? xm0&arwmESifhoifhukd u,froem;OD;rnf[k oifhukda&G;EIwfaomxm0&
bk&m;rdefYawmfrl\/54;9 aem{vufxuf vTrf;rkd;aoma&ukdigonfrSwf? xkda&onfajrBuD;ukd aemufwzefrvTrf;rdk; &[kusdefqkdjcif;ukdjyKonfenf;wl?
oifhukdtrsufrxGuf? rqkH;r[kusdefqkdjcif;ukdjyKNyD/54;10 awmifBuD;wkdYonfa&GU? awmifi,fwkdYonfvIyf&Sm;aomfvnf;? ig\arwmonfoifrSra&GU&/ ig\Nidrfoufjcif;y#dnmOfvnf; rvIyf
&Sm;&[k oifoem;jcif;ukPmpdwf&Sdawmfrlaom xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
54;11 tkdnOf;qJjcif;ESifh rkdCf;oufrkefwkdif;wkdufjcif;ukdcH&? oufomr&Ekdifaomol? oif\wkdufukd[if;ojywm;o&GwfESifhigaphpyfrnf/
wkdufjrpfukdeDvmjzifh4if;?54;12 jytkd;wkdYukdausmufeDjzifh4if;? wHcg;wkdYukdywjrm;jzifh4if;? ywf0ef;usifwefqmrsm;ukd ausmufjrwf trsKd;rsKd;jzifh4if; igNyD;aprnf/54;13 oif\om;orD;taygif;wkdYonf xm0&bk&m;qkH;roGefoifawmfrlaomoljzpf? rsm;pGmaom pnf;pdrfcsrf;omESifhjynfhpkHMuvdrfhrnf/54;14 oifonfajzmifhrwfjcif;w&m;tm;jzifh wnfvdrfhrnf/ nOf;qJjcif;ESifha0;onfjzpf raMumuf&/ xdwfvefYjcif;onfvnf;a0;? oifh
teD;okdYra&muf&/54;15 ig\tcGifhr&SdbJ oifhwbuftb,folrQae&mrus&/ ae&musbl;aomolwkdYonf oifhbufokdY0ifpm;Muvdrfhrnf/54;16 rD;ukdrIwf? rdrdtvkyfwnf;[laom vufeufukdvkyfwwfaomyef;yJukd4if;? zsufqD;apjcif;iSg zsufqD;aomolukd4if;igzefqif;\/54;17 oifhwbuf vkyfaomvufeufwpkHwckrQ txrajrmuf&/ oifhukdw&m;awGUaomolrnf onfum;? tIH;cH&vdrfhrnf/ xm0&bk&m;\
uRefwkdYonf xkdokdYaomtarGukdcH&? ighaMumifh ajzmifhrwf&mokdYa&muf&Muvdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

625

tcef;BuD; ( 55 )
55;1 tkda&iwfaomoltaygif;wkdY? a&&Sd&mokdYvmMuavmh/ aiGr&SdaomolwkdY?vmMu/ 0,fpm;aomufMuavmh/ aiGrygbJ? tbkd;ukd
ray;bJvm pyspf&nfESifhEkdYukd 0,fMuavmh/55;2 tpmr[kwfaomt&mtbkdY oifwkdYaiGukd4if;? trGwfrajyEkdifaomt&mtbkdY oifwkdYOpmukd4if;? tb,faMumifhukefapMuoenf;/
ighpum;ukdaphaphem;axmifvsuf? aumif;aomtpmukd pm;Muavmh/ oifwkdY\0dnmOfonf csKdaomt&mwkdY rdrdukdrdrdarGUavsmf
apvdrfhrnf/55;3 El;Gwfaomem;ESifh ighxHokdYvmMuavmh/ em;axmifMuavmh/ okdYjyKvQifoifwkdY\0dnmOfonf touf&Sif&vdrfhrnf/ igonfvnf;?
oifwkdYESifhxm0&y#dnmOfjyK? 'g0d'f NrJNrHaomaus;Zl; awmfukd oifwkdYtm;ay;rnf/55;4 MunfhIavmh/ xkdolukd OyZm,fq&mjzpfapjcif;iSg4if;? pD&iftkyfpkd;aomt&Sifjzpfapjcif;iSg4if;? vlrsKd;wkdYtm;igay;NyD/55;5 MunfhIavmh/ oifonf rodbl;aomvlrsKd;ukdac:vdrfhrnf/ oifhukdrodbl;aomvlrsKd;wkdY onfvnf;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;?
oa&vtrsKd;\ oefY&Sif;aom bk&m;aMumifh? oifhxHokdYajy;vmMuvdrfhrnf/ xkdbk&m;onf oif\bkef;ukd yGifhapawmfrl\/
55;6 awGUEkdifonfumvwGif xm0&bk&m;ukd&SmMuavmh/ eD;awmfrlonfumvwGif qkawmif;yXemjyKMuavmh/55;7 qkd;aomolonf rdrdvrf;ukd4if;? rw&m;aomolonf rdrdtBuHwkdYukd4if; pGefYypf? xm0&bk&m; xHawmfokdYajymif;vJygap/
okdYjyKvQifoem;awmfrlvdrfhrnf/ igwkdYbk&m;ocifhxHawmfokdYajymif; vJygap/ okdYjyKvQiftxl;ojzifhtjypfukdvTwfawmfrlvdrfhrnf/55;8 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ig\tBuHtpnfonf oifwkdY\tBuHtpnfESifhrwl/ ig\tusifhonfvnf; oifwkdY\tusifhESihfrwl/55;9 rkdCf;aumif;uifonf ajrBuD;xufomjrifhouJhodkY? ig\tusifhonf oifwkdY\tusifh xuf4if;? ig\tBuHtpnfonfoifwkdY\
tBuHtpnfxuf4if;omjrifh\/
55;10 rkdCf;a&ESifhrkdCf;yGifhwkdYonf rkdCf;aumif;uifrSqif;ouf aemufwzefrjyef? ajronf rsKd;aphBuJaomoltm; rsKd;aphukd4if;?tpmpm;a
omoltm;tpmukd4if; ay;rnftaMumif;? ajrukdpkdapojzifh? tyifaygufap? toD;ukdoD;apouJhokdY?55;11 xkdtwl ig\EIwfuywfpum;onfjzpfvdrfhrnf/ tusKd;r&SdbJighxHokdYrjyef&/ ightvkdukd jynfhpkHaprnf/ igapckdif;aomtrIatmifvdrfh
rnf/55;12 oifwkdYonf0rf;ajrmufaompdwfESifhxGuf? csrf;ompGmykdYjcif;ukdcH&Muvdrfhrnf/ awmifBuD;awmif i,fwkdYonf oifwkdYa&SUrSmoDcsif;qkd
oHESifha<u;aMumf? awm&SdorQaomtyifwkdYonf vufckyfwD;Muvdrfhrnf/55;13 trsKd;rsKd;aomql;yift&m xif;l;yifESifhrk&wkyifwkdYonf aygufMuvdrfhrnf/ xkdtrIonfxm0& bk&m;a&SUawmf atmufarhbkdY&m?
raysmufrysuf&aom xm0&oufaojzpf&vdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 56 )
56;1
56;2
56;3
56;4
56;5
56;6
56;7
56;8
56;9
56;10
56;11
56;12

xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? w&m;ukdapmifh ajzmifhrwfpGmusihfMuavmh/ ig\u,f wifjcif;aus;Zl;a&mufcsdefESifh? ig\ajzmifhrwf


jcif;w&m;xif&Sm;csdefa&mufvkeD;NyD/xkdokdYjyKaomol? tNrJpGJvrf;aomvlom;onf? OykofaeYukd rIwfcs? apmifha&Smuf 'kpkdufukd rjyKrnftaMumif;? rdrdvufukdcsKyfw
nf;vQifvnf;r*Fvm&Sd\/
xm0&bk&m; rSD0Jaomwyg;trsKd;om;u? xm0&bk&m;onf ighukdrdrdvlrsKd; ESifh&Sif;&Sif; cGJxm;awmfrlNyD[krqkdapESifh/ rdef;rvQmu
vnf;?igonfaoGUajcmuf aomtyifjzpfonf[k rqkdapESifh/xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ig\OykofaeYukdapmifhvsuf? igESpfoufaomt&mukd a&G;,l? ig\y#dnmOfukdrSD0Jaomrdef;rvQm
wkdYtm;?om;orD;wkdYxufjrwfaomt&m? jrwfaomemrukdightdrf? ighwefwkdif;twGif;igay;rnf/ raysmufEkdifaom xm0&emrukdolwkdYtm;
igay;rnf/xm0&bk&m;xH trIapmifhjcif;? emrawmfukdcspfjcif;? uRefawmf&if;jzpfjcif;tvkdiSg? xm0& bk&m; rSD0Jaomwyg;trsKd;om;wkdYukd4if;?
OykofaeYukdrIwfcs? apmifha&Smuf? ig\y#dnmOf ukdpGJvrf;aomoltaygif;wkdYukd4if;?ig\oefY&Sif;aomawmifokdYigaqmifcJh? ig\yXemtdrf0rf;ajrmufaprnf/ olwkdYrD;IdU&m,ZfESifh ,ZftrsKd;rsKd;wkdYukd igh,Zfyvifay:rSm
vufcHrnf/ ightdrfukdvltrsKd;rsKd;qkawmif;&mtdrf[l ac:a0:MuvwHh/t&yf&yfuGJjym;aomoa&vtrsKd;om;wkdYukd pka0;apaomt&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? pka0;NyD;aom olrsm;rSwyg;
tjcm;aomolwkdYukd xkdtpkta0; igpka0;apOD;rnf[k rdefYawmfrl\/
tkdv,fjyifom;taygif;ESifh awmvnfaomom;&Jtaygif;wkdY? ukdufpm;jcif;iSg vmMuavmh/ol\uif;apmifhwkdYonfrsufpduef;Mu\/ &SdorQwkdYonfrkdufMu\/ tra[mifEkdifaomacG;? a,mif,rf;aomacG;? tdyfvsuftdyfcsif
tm;BuD;aomacG;jzpfMu\/pm;csiftm;BuD; 0rf;rjynfhEkdifaomacG;vnf;jzpfMu\/ okd;xdef;wkdYonfvnf;rMunfhrI wwfMu/ xkdokd;xdef;&SdorQwkdYonf vrf;vTJ
rdrdwkdYvrf;okdYvkdufMuNyD/ wa,mufrQr<uif;? wnDwGwfwnf; ukd,ftusKd;pD;yGg;ukdom&SmMu\/vmMu/ pyspf&nfukd,lcJhrnf/ ao&nfao&ufukd0pGmaomufMupkdY/ ,aeYjzpfouJhokdY eufjzefaeYjzpfvdrfhrnf/ xkdrQru? om<u,f0
vdrfhrnf[kqkdwwfMu\/
626

tcef;BuD; ( 57 )
57;1 ajzmifhrwfaomolonfqkH; aus;Zl;jyKwwfaomolwkdYonf y,f&Sm;jcif;ukdcH&aom tcg? ajzmifhrwfaomolukdraumif;aomtrI
t&mxJukyfodrf;NyD[k tb,folrQrqifjcif? tb,folrQratmufarhMu/57;2 xkdokdYaomolonf csrf;omxJokdY0if&\/ ajzmifhrwfpGmusifhvsuf rdrdtdyf&may:rSmNidrf&\/
57;3 pkef;rom;? arsmufrxm;aomrdef;rom;? jynfwefqmrom;wkdY? csOf;uyfMu avmh/57;4 oifwkdYonf tb,folukd usDp,fMuoenf;/ tb,foltm; EIwfukdzGifh vQmukdxkwfjyMu oenf;/ oifwkdYonf azmufjyefaomtrsKd;?
opmysufaomtrsKd;jzpfMuonfr[kwfavm/57;5 pdrf;aomopfyif&SdorQatmufrSm kyfwkqif;wkwyfrufaomol? csKdifhxJ? ausmufapmif; atmufrSm oli,fukdowfaomolr[kwfavm/57;6 csKdifhxJrSmacsmaomausmufcJwkdYwGif oif\wm&Sd\/ xkdokdYaomt&mwdkYonf oif\tarGjzpf\/ xkdokdYaomt&ma&SUrSmoGef;avmif;&m
ylaZmfoumESifh abmZOfylaZmfoumukdjyKwwf\/ xkdtrIwkdYukdigESpfoufwwfoavm/57;7 jrifhvSaomawmifBuD;ay:rSm oif\ckwifukdxm;NyDvQif? xkdt&yfokdYwuf ,ZfylaZmfwwf\/57;8 oifatmufarhp&moufaoukd wHcg;ESifhwkdifaemufrSmxm;NyD/ igrSwyg;tjcm;olwkdYtm; t0wfukdcRwf? tdyf&may:okdYwufavNyD/
rdrdckwifukdus,fap olwkdYESifh0efcHNyD/ olwkdYckwifukdvnf;wyfruf? ae&mt&yfukd&SmavNyD/57;9 qDarT;ygvsuf? &Sifbk&ifhxHokdYoGm;NyD/ eHYomrsKd;rsm;ukdokH;NyD/wrefwkdYukda0;aomt&yfokdYapvTwf? r&PmEkdifiHwkdifatmif rdrdukd
rdrdESdrfhcsNyD/57;10 a0;pGmc&D;oGm; yifyef;aomfvnf;pdwfrysuf/ BudK;pm;toufvGwfaomaMumifh tm;avsmhjcif;r&Sd/57;11 oifonf opmysufonfwkdifatmif4if;? ighukdarhavsmh owdrjyKbJaeonfwkdifatmif4if;? tb,folukdaMumuf&GHUoenf;/ igonf
a&S;umvrSpwdwfqdwfpGmaeaomaMumifh? oifonfighukdraMumufbJaeonfr[kwfavm/57;12 oif\ukokdvfESifh? oifjyKaomtrIwkdYukdigabmfjyrnf/57;13 xkdokdYaom trIonftusKd;ukdray;Ekdif/ oifonf atmf[pfaomtcg? oif\tvkH;t&if;wkdYonf u,fEIwfMuap/ avonfolwkdY
ukdwkdufoGm;vdrfhrnf/ avwrIwfESifhvGifhMuvdrfhrnf/ ighukdukd;pm; aomolrlum;? jynfawmfukdykdif? ig\oefY&Sif;aomawmifukd
tarGcH&vdrfhrnf/
57;14 xkdtcgajrukdzkdYMu/ ajrukdzkdYMu/ vrf;ukdjyifMu/ ighvlwkdY\vrf;c&D; tqD;twm;r&Sd apESifh[k igajymqkd&\/57;15 taMumif;rlum;? oefY&Sif;jcif;[k emr&Sdawmfrlxaom? teEumvwnf;[laom bkHAdrmef pHawmfrlxaom? txG#ftjrwfjzpf
awmfrlaombk&m;rdefYawmfrlonfum;? igonf jrifhjrwf oefY&Sif;aomt&yfae\/ pdwfESdrfhcsaomolESifh? ESvkH;aMuuGJaomolwkdY\
pdwf0dnmOf touf&Sifapjcif;iSg? aMuuGJESdrfhcsaom pdwfoabm&SdaomolwkdYvnf;igae\/57;16 igonf tpOfrjywfw&m;awGUrnfr[kwf/ tpOfrjywftrsufxGufrnfr[kwf/ xkdokdY[kwfvQif? toufonf igha&SUrSmaysmuf? igzef
qif;aom0dnmOfonfysufpD;jcif;okdYa&mufvdrfhrnf/57;17 ol\avmbvGefusL;jcif; tjypfaMumifh? igonf trsufxGuf'Pfcwfav\/ trsufxGuf rsufESmukdvTJav\/ olonfvnf;rdrd
tvkd&Sd&mvrf;okdYvTJoGm;av\/57;18 ol\tusifh"avhwkdYukd igjrifNyD/ olUukdtemaysmufap vrf;jyOD;rnf/ olUukd4if;? olESifhtwl pdwfndK;i,faomolwkdYukd4if;?
csrf;omay;OD;rnf/57;19 igonf EIwfcrf;toD;ukdzefqif;\/ a0;aomol4if;? eD;aomol4if;Nidrfoufjcif;jzpfap? Nidrfoufjcif;jzpfap ol\temukd
igaysmufaprnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/57;20 rw&m;aomolwkdYrlum;? rNidrfEkdifbJvIyf&Sm;? &THUESifhtrdIufukdyufaomyifv,fa&ESifhwlMu\/57;21 rw&m;aomolwkdY Nidrfoufjcif;r&Sd[k ig\bk&m;ocifrdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 58 )
58;1 toHravsmhbJ a<u;aMumfavmh/ wHykd;oHuJhokdYtoHukdvTifh? ,mukyftrsKd;om; jzpfaomig\ vlwkdYtm;? olwkdY'kpkduftjypfukd
abmfjyavmh/58;2 olwkdYonf w&m;usifhaomtrsKd;? rdrdbk&m;ocif\ynwfwkdYukd rpGefYaomtrsKd;uJhokdY? aeYwkdif;igh ukd&Sm ig\w&m;vrf; arGUavsmf
Muonfwum;? ajzmifhrwfpGmw&m;pD&ifcsufwkdYukd ighxHrSm tpOfar;jref;? bk&m;ocifhxHokdY csOf;uyf&m arGUavsmfMuonfwum;/58;3 tuREfkyfwkdYonf tpma&Smifjcif;tusifhukdusifhaomtcg? ukd,fawmfonftb,faMumifhjrif awmfrrloenf;/ tuREkfyfwkdYonf
NcdK;NcHpGmusihfaomtcg? ukd,fawmfonf tb,faMumifhod rSwfawmfrrloenf;[kqkdaomf? oifwkdYonf tpma&SmifaomaeY
ukd,fwkdifaysmfarGU? uRefwkdYukdyifyef;pGmvkyfapMu\/58;4 oifwkdYonf jiif;ckH&efawGUvsuf? t"rvufqkyfESifh xkd;vsuftpma&SmifMu\/ jrifhaomt&yf rdrdwkdYtoHukdMum;apjcif;iSg?
,ckumvtcgtpma&SmifMuonfr[kwf/59;5 igESpfoufaomtpma&Smifjcif;onf xkdokdYaomvuPm&Sdoavm/ vlonfw&ufwGif NcdK;NcHpGm usifhjcif;? ukdif;yifuJhodkYOD;csjcif;?
tdyf&mbkdYavsmfawESifhjymukdcif;jcif;? vuPm&SdvQif? tpma&Smifjcif;[l4if;? xm0&bk&m;ESpfoufawmfrlaomaeY&uf[l4if;
rSnfhtyfoavm/627

58;6 igESpfoufaomtpma&Smifjcif;[lrlum;? rw&m;aomtcsnftaESmifukdcRwfjcif;? av;aom0ef ukdcsjcif;? nOf;qJcH&aomolwkdYukd


vTwfjcif;? xrf;bkd;&SdorQukd csKd;jcif;r[kwfavm/58;7 rGwfodyfaomolukd tpmauR;jcif;? ae&mr&Sd? qif;&JaomolwkdYukd ukd,ftdrfokdYaqmifjcif;? t0wfr&SdaomolukdjrifvQif? t0wfukd
ay;jcif;? ukd,ftom;ukdra&SmifbJaejcif; r[kwfavm/
58;8 okdYjyKvQif oif\tvif;onf rkdCf;aomufaomtvif;uJhokdYay:xGef;? tvsiftjref usef;rmjcif;okdYa&mufvdrfhrnf/ oif\
ajzmifhrwfjcif;yg&rDonf oifha&SUoGm;? xm0&bk&m;\bkef;awmfonf aemufvkHNcHKapvdrfhrnf/58;9 okdYjyKvQif? xm0&bk&m;onf? oifac:aomtcgxl;awmfrlvdrfhrnf/ atmf[pfaomtcg? ig&Sdonf[krdefYawmfrlvdrfhrnf/ oifonfoif\
txJuxrf;bkd;ukd4if;? vufndK;xkd;jcif; ukd4if;? uJh&Jhaompum;ukd4if;y,f&Sm;?58;10 rGwfodyfaomolESifh qif;&JcH&aomolukd oem;aompdwfESifh csrf;omay;vQif? r&Sif;vif;aom t&mrSm oif\tvif;onfay:xGef;?
oif\arSmifrkdufonf rGef;wnfhtvif;uJhodkYjzpf vdrfhrnf/58;11 xm0&bk&m;onfoifhukdtpOfyJhjyifawmfrlrnf/ tpmacgif;yg;onfumv 0pGmauR;? oif\tkd;wkdYukdckdifcHhapawmfrlrnf/ oifonf
a&avmif;aomO,smOfuJhokdY4if;? a&rjywfEkdifaom prf;a&wGif;uJhokdY4if;jzpfvdrfhrnf/58;12 oif\trsKd;tET,fonf a&S;NydKysuf&mwkdYukd jyKjyifMuvdrfhrnf/ a&S;umv wnfbl;aomwkduf jrpfrsm;tay:rSmxyfqifh
wnfaqmufMuvdrfhrnf/ oifonfvnf;? NydKysufaomNrdKUkd;ukdjyKjyif aomol? vlae&mvrf;rsm;ukd jyifqifaomol[lorkwfjcif;ukd
cH&vdrfhrnf/58;13 oifonf OykofaeYukd rIwfcs?igoefY&Sif;aomaeYrSm ukd,ftvkdokdYrvkduf? OykofaeYukdarGUavsmf &maeY? xm0&bk&m;tbkdYoefY&Sif;aomaeY?
kdaobG,faomaeY[l ac:ojzifh ukd,ftrIukdrjyK? ukd,ftvkdokdYrvkduf? ukd,fpum;ukdrajymbJae xkdaeYukdkdaovQif?58;14 oifonf xm0&bk&m; aysmfarGU&vdrfhrnf/ ajrBuD;ay:rSmjrifhaomt&yfwkdY ukd igpD;ap? oifhtb,mukyf\tarGOpmESifh igauR;
rnf[k xm0&bk&m;\ EIwfawmfxGuf trdefYawmf&Sd\/

tcef;BuD; ( 59 )
59;1 MunfhIavmh/ xm0&bk&m;onf ru,frwifEkdifatmif vufawmfwkdonfr[kwf/ rMum;Ekdifatmif em;awmfxkdif;onfr[kwf/
59;2 oifwkdY'kpkdufonf oifwkdYukdbk&m;ocifESifhuGmapNyD/ Mum;awmfrrlapjcif;iSg? oifwkdYtjypfonf rsufESmawmfukdvTJapNyD/59;3 oifwkdYvufonftaoG;ESifh4if;? vufacsmif;wkdYonf'kpkdufESifh4if; npfnL;Mu\/ oifwkdYonf EIwfcrf;ESifhvQmtm;jzifhrkompum;?
t"rpum;ukdajymwwfMu\/59;4 w&m;ukdtb,folrQr&Sm? opmukdtb,folrQrapmifh? tewukdukd;pm;rkompum;ukd ajymwwfMu\/ raumif;aomtBuHukd
y#doaE,l? t"rtrIukdbGm;Mu\/59;5 olwkdYonf a>rqkd;\tOwkdYukd0yfaygufapMu\/ yifhultajr;ukdvnf; &ufMu\/ olwkdYOrsm; ukdpm;aomolonfaowwf\/ tOukd
cGJvQifa>rqkd;aygufwwf\/59;6 olwkdY&ufaomtajr;jzifh t0wfukdrvkyf&/ ukd,ftusifhESifhukd,fukdrNcHK&Mu/ olwkdYjyKaomtrI onft"rtrIjzpf\/ olwkdYvuf
Murf;wrf;aomtrI&Sd\/59;7 olwkdYajconf t"rtrIukdjyKjcif;iSgajy;wwf\/ tjypfr&Sdaomol\toufukdowfjcif;iSg vsifjref\/ olwkdYtBuHonf t"rtBuHjzpf?
olwkdYoGm;&mvrf;ysufpD;jcif;ESifh 'kuqif;&Jjcif;&Sd\/59;8 csrf;omvrf;ukdolwkdYrodMu/ olwkdYc&D;oGm;&mwGifw&m;ryg/ rdrdwkdYoGm;p&mbkdYaumufaom vrf;wkdYukd jyifqifMuNyD/ vkdufoGm;aom
olrnfonfum;? csrf;omukdrod&/
59;9 xkdaMumifh? ajzmifhrwfpGmpD&ifjcif;onf igwkdYESifha0;\/ w&m;onfvnf; igwkdYukdrrSD/ tvif;ukdajrmfvifhaomtcg &Sif;vif;jcif;r&Sd/
a&mifjcnfukdajrmfvifhaomfvnf;? arSmifrkduf oGm;vm&Mu\/59;10 rjrifEkdifaomoluJhokdY eH&Hukdprf;oyf&Mu\/ rsufpdr&SdaomoluJhokdY prf;oyf&Mu\/ ntcsdef jzpfouJhokdY rGef;wnfhtcsdef xdrdvJ
Mu\/ pnf;pdrfukdcHpm;vsuf? aoaomoluJhokdYjzpfMu\/59;11 igwkdY&SdorQonf 0HuJhokdYjrnfwrf;? csKd;uJhokdYnnf;lMu\/ w&m;pD&ifjcif;ukdajrmfvifhr&Mu/ u,fwifjcif;aus;Zl;ukdajrmfvifhaomf
vnf;? igwkdYESifha0;vS\/59;12 igwkdYtjypfwkdYonf a&SUawmfrsm;jym;Mu\/ 'kpkdufwkdYonf igwkdYwbufoufaocHMu\/ ukd,ftjypfwkdYonf ukd,fpGJuyfvsuf?
ukd,fjyKrdaom 'kpkdufrsm;ukdukd,fodMu\/59;13 xm0&bk&m;ukdjypfrSm;jcif;? jiif;y,fjcif;ukdjyK? igwkdY\bk&m;ocifukdpGefYMuNyD/ nOf;qJaom pum;? ykefuefaompum;ukdajymjcif;?
r[kwfrrSefaompum;ukdk atmufarh? pdwfESvkH;xJ u>rufqkdjcif;ukdjyKMuNyD/59;14 ajzmifhrwfpGmpD&ifjcif;onf qkwfoGm;NyD/ w&m;onfta0;u&yfae\/ opmonfvrf;vJNyD/ ajzmifhaomoabmr0ifEkdif&m/59;15 opmonfysufcJhNyD/ 'kpkdufukda&Smifaomolonf vk,ljcif;ukdcH&\/ xkdtrIukdxm0&bk&m;onf jrifvQif? w&m;r&SdaomaMumifh
rkef;awmfrl\/59;16 vlwa,mufrQr&Sdonfukdjrifawmfrl\/ awmif;yefaomolwa,mufrQr&Sdonfukd tHhMoawmf rl\/ xkdaMumifh? rdrdvufawmfonfrdrd
tbkdYu,fwifjcif;trIukdjyK? rdrdajzmifhrwfjcif; w&m;onf rdrdukdaxmufyifh\/-

628

59;17 ajzmifhrwfjcif;w&m;wnf;[laom &ifusyfukd0wfqif? u,fwifjcif;wnf;[laom oHcarmuf vkH;ukdaqmif;awmfrl\/ tjypfay;jcif;


t0wfukd4if;? pdwftm;BuD;jcif;0wfvkHukd4if; ,lwif0wf aqmifawmfrl\/59;18 olwkdYtusifhtwkdif;tusKd;tjypfukdqyfay;awmfrlrnf/ &efbufjyKaomolwkdYtm; trsufawmf ukd4if;? &efolwkdYcHxkdufonftwkdif;
tjypfukd4if;? wuRef;wEkdifiHom;wkdYtm; tusKd;tjypfukd4if; qyfay;awmfrlrnf/59;19 okdYjzpf? taemufrsufESmom;wkdYESifh? aexGuf&mt&yfom;wkdYonf xm0&bk&m;\emrawmfESifh bkef;awmfukdkdaoMuvdrfhrnf/
&efolonfa&vTrf;rkd;ouJhodkY 0ifaomtcg? xm0&bk&m;\ 0dnmOfawmfonfqD;wm;awmfrlrnf/59;20 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? a&G;EIwfaomocifonf Zdtkefawmifay:okdY<u? rw&m;aom trIrSvTJaom ,mukyftrsKd;om;wkdY
&Sd&mokdYa&mufvwHh/59;21 olwkdY ighukd,fwkdifay;aom y#dnmOfw&m;[lrlum;? oif\tay:rSmusdef;0yfaom ig\0dnmOf ESifhoif\EIwf igxm;aompum;onf?
,ckrSp umvtpOftqufoif\EIwf? oifhtrsKd; tET,f\EIwfESifh? oifhtrsKd;tET,f\trsKd;tET,f\EIwfxJu rxGufraysmuf&[k
xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 60 )
60;1
60;2

oifxavmh/ vif;avmh/ oif\tvif;a&mufvmNyD/ xm0&bk&m;\bkef;awmfonf oif\tay:rSmay:xGef;vsuf&Sd\/MunfhIavmh/ arSmifrkdufonf ajrBuD;ukdzkH;vTrf;vdrfhrnf/ xlxyfaomarSmifrkdufonf vlrsm;ukd zkH;vTrf;vdrfhrnf/ okdYaomfvnf;? oif\
tay:rSmxm0&bk&m;onf ay:xGef;awmfrl? bkef;awmfonf oif\tay:rSmxif&Sm;vsuf&Sdvdrfhrnf/60;3 wyg;trsKd;om;wkdYonf oif\tvif;okdY4if;? &Sifbk&ifwkdYonf oifay:xGef;jcif;ta&mifokdY4if; vmMuvdrfhrnf/60;4 t&yf&yfokdYarQmfMunfhavmh/ cyfodrf;aomolwkdYonfpka0; oifhxHokdYvmMu\/ oif\om;orD; wkdYonf ta0;uvm? oif\
tem;rSm arG;pm;jcif;ukdcHMuvdrfhrnf/60;5 xkdtcg oifonfaMumuf&GHUjcif;ESifh &Tifvef;jcif;&Sdvdrfhrnf/ ESvkH;wkefvIyf 0rf;ajrmufvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? ork'&m\<u,f0
jcif;onfoifhbufokdYajymif;vJ? wyg;trsKd;om;wkdY\ pnf;pdrfonfoifhvufokdYa&mufvdrfhrnf/60;6 ukvm;tkyfrsm;ESifh rd'sefjynf? {zmjynfrSjzpfaomukvm;tkyfrsKd;wkdYonf oifhukdESHYjym;Muvdrfhrnf/ a&Sbjynfom;taygif;wkdYonfvmMu
vdrfhrnf/ a&TESifhavmAefudkaqmifcJh? xm0&bk&m;\ *kPfaus;Zl;awmfwkdYukd 0rf;ajrmufpGmcsD;rGrf;Muvdrfhrnf/60;7 au'gjynf\okd;pktaygif;wkdYonf oifhxHrSmpka0;Muvdrfhrnf/ emA,kwf jynf\qdwfwkdYonf oif\trIukdaqmif&Guf? ESpfoufbG,f
aomvuPmESifh ig\,Zfyvifay:okdY wufMuvdrfhrnf/ ighbkef;xif&Sm;&mAdrmefukdigonfom bkef;yGifhaprnf/60;8 rkdCf;wdrfuJhokdY4if;? rdrdwkdYtdrfokdYysHaomcsKd;rsm;uJhokdY4if; ysHvmaomolwkdYum;? tb,foljzpf Muvdrfhrnfenf;/60;9 tu,fpifppf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\emrawmfaMumifh4if;? oif\bkef;ukdyGifhapaom? oa&vtrsKd;\oefY&Sif;aom
bk&m;aMumifh4if;? oif\om;wkdYESifhwuG olwkdYa&TaiGrsm;ukd ta0;rSaqmifcJhjcif;Xg? wuRef;wEkdifiHom;wkdYonf ighukdapmifhae?
wmIoabFmwkdYonf tOD;jyKMuvdrfhrnf/60;10 wyg;trsKd;wkdYonf oif\NrdKUkd;ukdwnfMuvdrfhrnf/ &Sifbk&ifwkdYonfvnf;oifhukdjyKpkMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? igonf trsuf
xGuf oifhukd'Pfcwfaomfvnf;? apwempdwfESifhoem;OD;rnf/60;11 wyg;trsKd;om;wkdY\pnf;pdrfukd oifhxHokdYaqmifcJh? olwkdY\&Sifbk&ifwkdYukdvnf;ykdYornf taMumif;? oif\wHcg;wkdYukdaeYnOfhrydwf
bJtpOfzGifhxm;&vdrfhrnf/60;12 tMuifjynfESifhtMuifEkdifiHonf oif\trIukdraqmif? xkdjynfESifhxkdEkdifiHonfysufpD;&vdrfhrnf/ xkdokdYaomwkdif;EkdifiHwkdYonf okwfoif
y,f&Sif;jcif;ukdtrSefcH&Muvdrfhrnf/60;13 ig\oefY&Sif;&mXmeukd wifhw,fapjcif;iSg? avAEkefbkef;ESifhwuGxif;l;yif? wa'&yif? wmI&yif wkdYonf oifhxHokdYwnDwGwf
wnf;a&mufvmMuvdrfhrnf/ igonfig\ajcwif&mt&yfukd bkef;yGifhaprnf/60;14 oifhukdnOf;qJaomolwkdY\om;wkdYonf oifhxHokdYvm OD;csMuvdrfhrnf/ oifhukdrxDrJhjrifjyK aomoltaygif;wkdYonfoif\ajc&if;
0yfaeMuvdrfhrnf/xm0&bk&m;\NrdKU? oa&v trsKd;\oefY&Sif;aombk&m;\ZdtkefNrdKU[l? oifhukdorkwfMuvdrfhrnf/
60;15 oifhukdtb,folrQa&SmufroGm;&rnftaMumif;? olwyg;wkdYonfoifhukdpGefYypf&GH&Sm MuonftwGuf? igonfoifhukdxm0&txG#f
tjrwfjzpfaprnf/ vlrsKd;tpOftquf0rf;ajrmuf p&mtaMumif;vnf;jzpfaprnf/60;16 oifonf wyg;trsKd;om;wkdY\EkdYukdpkdY&vdrfhrnf/ &Sifbk&ifwkdY\om;jrwfukdvnf;pkdY&vdrfhrnf/ igxm0&bk&m;onf? oifhukdu,fwif
aomol? ,mukyftrsKd;wefckd;BuD;aombk&m;onf? oifhukda&G;EIwfaomoljzpfaMumif;ukd oifonfod&vdrfhrnf/60;17 aMu;0gt&ma&Tukd4if;? oHt&maiGukd4if;? opfom;t&m aMu;0gukd4if;? ausmuft&m oHukd4if;igaqmifcJhrnf/ oif\
t&m&SdwkdYukdNidrfoufaomoabm? tcGefcHwkdYukd ajzmifhrwf aomoabmESifhjynfhpkHaprnf/60;18 oif\jynftEkdiftxufjyKjcif;toHukd aemufwzefrMum;&/ oif\e,ftwGif;wGif vk,lzsuf qD;jcif;r&Sd&/ oif\NrdKUkd;ukd
u,fwifjcif;[l4if;? NrdKU wHcg;wkdYukdcsD;rGrf;jcif;[l4if; orkwf&vdrfhrnf/60;19 aemufwzefaeYtcsdef oif\tvif;onf aeay;aomtvif;r[kwf? nOfhtcsdefvnf;? vta&mifonf oifhukdrvif;ap&/
taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf oifxm0& tvif;? oif\bk&m;ocifonfoif\bkef;toa&jzpfawmfrlvdrfhrnf/60;20 aemufwzefoif\aeonfr0if&/ oif\vonfvnf;rqkwf&/ xm0&bk&m;onf oifxm0& tvif;jzpfawmfrl? pdwfrom
nnf;wGm;&mumvukefavNyD/629

60;21 oif\vltaygif;wkdYonfajzmifhrwf? jynfawmfukdtpOftNrJtarGcHojzifh? ig\bkef;yGifhapjcif;iSg? ighukd,fwkdifpkdufjyKpkaomysKd;yifjzpf


&Muvdrfhrnf/60;22 oli,fwa,mufonf vlwaxmifjzpf&vdrfhrnf/ tm;enf;aomolwa,mufonftm;BuD;aom vlrsKd;jzpf&vdrfhrnf/ igxm0&
bk&m;onftcsdefa&mufvQif xkdtrIukdEdI;aqmfrnf/

tcef;BuD; ( 61 )
61;1 xm0&bk&m;\0dnmOfawmfonf ightay:rSmwnfawmfrl\/ taMumif;rlum;? qif;&J om;wkdYtm;0rf;ajrmufp&modwif;ukdMum;ajym
apjcif;iSg? ighukdbdodufay;awmfrlNyD/ ESvkH;aMu uGJaomolwkdY\temukdpnf;apjcif;iSg4if;? brf;oGm;csKyfxm;vsuf&Sdaom olwkdYtm;
vTwfjcif;taMumif;ESifh? tusOf;cHvsuf&SdaomolwkdYtm; axmifwHcg;zGifhjcif;taMumif;ukd jyapjcif;iSg4if;?61;2 xm0&bk&m;\r*FvmESpfESifh? igwkdYbk&m;ociftjypfay;awmfrl&maeY&ufumvukd Mum;ajymap jcif;iSg4if;? pdwfromnnf;wGm;aom
olwkdYtm;ESpfodrfhapjcif;iSg4if;?61;3 pdwfromnnf;wGm;aomZdtkefNrdKUom;wkdYtbkdYpD&if? jymt&maygif;o&zl? 0rf;enf;jcif;t&m 0rf;ajrmufjcif;qD? ndK;i,faom
pdwfoabmt&m csD;rGrf;jcif;t0wfwefqmukd olwkdYtm; ay;apjcif;iSg4if;? ighukdapvTwfawmfrlNyD/ xkdolwkdYonfajzmifhrwfjcif;
oydwfyif? bkef;toa&awmfbkdY xm0&bk&m; pkdufysKd;awmfrlaomtyif[l orkwfjcif;ukdcH&Muvdrfhrnf/61;4 a&S;NydKysuf&mwkdYukd jyKjyifMuvdrfhrnf/ a&S;umv okwfoify,f&Sif;&mwkdYukd wnfaqmufMu vdrfhrnf/ qdwfnHaomNrdKU&m?
tpOftqufpGefYypf&mt&yfwkdYukd jyKpkMuvdrfhrnf/61;5 wyg;trsKd;om;wkdYonf&yfvsuf? oifwkdYokd;pkrsm;ukdxdef;ausmif;Muvdrfhrnf/ wuRef;wEkdifiHom; wkdYonf oifwkdYtbkdYv,fvkyf?
pyspfO,smOfukdvnf; jyKpkMuvdrfhrnf/61;6 oifwkdYrlum;? xm0&bk&m;\,Zfyka&m[dwf[l4if;? igwkdYbk&m;ocif\trIawmfxrf;[l4if; orkwfjcif;ukdcH&Muvdrfhrnf/ wyg;
trsKd;om;wkdY\ pnf;pdrfukdpm;? olwkdY\bkef;toa& 0g<um;0rf;ajrmufMuvdrfhrnf/61;7 oifwkdYt&SufuGJjcif;t&m ESpfqaomtusKd;ukdcH&? toa&ysufjcif;t&mvnf;? olwkdYtbkdYukdcHpm;vsuf0rf;ajrmufMuvdrfhrnf/
olwkdYajrESpfqaomtbkdYukd tarGcH&? xm0&0rf;ajrmufjcif;ESifhjynfhpkHMuvdrfhrnf/61;8 taMumif;rlum;? igxm0&bk&m;onf w&m;ojzihfpD&ifjcif;ukd ESpfouf\/ vk,ljcif;trIESifh t"rtrIukdrkef;\/ opmtwkdif;olwkdYt
m;tusKd;ukday;rnf/ olwkdYESifhxm0&y#dnmOf ukdzGJUrnf/61;9 olwkdYtrsKd;tET,fom;pOfajr;qufwkdYonf wyg;trsKd;om;ae&mt&yf&yf ausmfapmMu vdrfhrnf/ olwkdYonfxm0&bk&m;aumif;BuD;
ay;awmfrlaomtrsKd;tET,fjzpfMu\[k olwkdYukdjrifaomoltaygif;wkdYonf0efcHMuvdrfhrnf/
61;10 xm0&bk&m;aMumifh igonftvGef0rf;ajrmuf? ig\bk&m;ocifaMumifh igh0dnmOf onf&Tifvef;rnf/ taMumif;rlum;? r*Fvmaqmif
vkvifonf aygif;o&zlukdaqmif;ouJh okdY4if;? r*FvmaqmifowkdYorD;onf wefqmqifouJhodkY4if;? u,fwifjcif;t0wfwefqm
ESifh ighukd0wfqifap? ajzmifhrwfjcif;0wfvkHESifhNcHKawmfrlNyD/61;11 ajrBuD;onftyifukdaygufapouJhokdY4if;? v,f,monf rdrdpkdufaomrsKd;aphukd tanmufxGuf apouJhokdY4if;? xkdtwl xm0&
bk&m;onf cyfodrf;aomvlrsKd;a&SUrSm? ajzmifhrwfjcif;ESifh csD;rGrf;jcif;ukd ay:xGef;apawmfrlvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 62 )
62;1 ZdtkefNrdKUwnf;[laom a,k&SvifNrdKU\ajzmifhrwfjcif;onf a&mifjcnfuJhokdY4if;? ol\u,fwifjcif;onfxGef;awmufaomqDrD;cGufuJh
okdY4if; rxif&Sm;rSDwkdifatmif xkdNrdKUtwGufigonf wdwfqdwfNidrfoufpGmrae&/62;2 wyg;trsKd;om;wkdYonf oif\ajzmifhrwfjcif;ukd4if;? &Sifbk&iftaygif;wkdYonfoif\bkef;toa&ukd4if; jrif&Muvdrfhrnf/ xm0&
bk&m;\EIwfawmfxGuf emropfjzifhoifhukdac:Muvdrfhrnf/62;3 oifonf xm0&bk&m;\vufawmf wifhw,faomOD;&pf? oif\bk&m;ocifukdifawmfrlaom rif;ajrmufo&zljzpfvdrfhrnf/62;4 oifhukd? pGefYypfaomol[l4if;? oif\ajrukd? vlqdwfnHaomajr[l4if; aemufwzefrac:&/ oifonf igESpfoufaomol? oif\
ajronf vufxyfaomajr[laomtrnfukd&vdrfhrnf/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf oifhukdESpfoufawmfrl\/ oif\
ajrukdvnf;vufxyf &vdrfhrnf/62;5 vlysKdonftysKdunmESifhvufxyfouJhokdY? oif\om;wkdYonf oifESifhvufxyfMuvdrfhrnf/ r*Fvmaqmifvkvifonf r*Fvmaqmif
owkdYorD; 0rf;ajrmufouJhokdY? oif\bk&m; ocifonf oif0rf;ajrmufawmfrlvdrfhrnf/
62;6 tkda,k&SvifNrdKU? aeYnOfhrjywfwdwfqdwfpGmrae&aom vlapmifhwkdYukd oif\NrdKUkd;ay:rSm igxm;NyD/ xm0&bk&m;ukdatmufarhap
aomolwkdY? wdwfqdwfpGmraeMuESifh/62;7 a,k&SvifNrdKUukd tNrJwnfawmfrrl? ajrBuD;ay:rSm csD;rGrf;p&mtaMumif; jzpfapawmfrrlrSD wkdifatmif? bk&m;ocifukdrNidrfapMuESifh/62;8 xm0&bk&m;u? oif\&efolwkdYukd oif\pyg;ESifhaemufwzefigrauR;/ oifonfBudK;pm; vkyfaompyspf&nfukd wyg;trsKd;om;
wkdYonfraomuf&Mu/630

62;9

pyg;ukd&dwfaomolwkdYonf ukd,fwkdifpm;? xm0&bk&m;ukdcsD;rGrf;Muvdrfhrnf/ pyspfoD;ukdodrf; aomolwkdYonf ig\oefY&Sif;&mXmew


efwkdif;twGif;pyspf&nfukdaomufMuvdrfhrnf[k wefckd;BuD;aomvusfmvufkH;awmfukdwkdifwnf usdefqkdawmfrlNyD/
62;10 NrdKUwHcg;rSxGufMu/ xGufMu/ vlrsm;bkdYvrf;ukdjyifMu/ ajrzkdYMu/ zkdYMu/ ausmufrsm;ukd y,f&Sif;Mu/ vlrsm;bkdYtvHukdxlMu/62;11 ajrBuD;pGef;wkdifatmif xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifhukdu,fwifaomolonfvm\/ rdrdcHxkdufaomtconf rdrdygvsuf?
qkvyfawmfonfa&SUawmf&Sd\[k ZdtkefowkdYorD;ukd ajymMuavmh/62;12 olwkdYonf oefY&Sif;aomol? xm0&bk&m;a&G;EIwfawmfrlaomol[l4if;? oifonfolwyg; rpGefYypf? pnfyifaomNrdKU[l4if;orkwf
jcif;ukdcH&vdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 63 )
63;1 wifhw,faomt0wfwefqmqifjcif;? BuD;aomwefcdk;aMumifh0g<um;jcif;&Sd? yef;qkd;aomt0wfukd0wfvsuf? {'kHjynfaAmZ&NrdKUrS
vmaomolum;? tb,foljzpfygvdrfhrnfenf;/ ajzmifhrwfjcif;w&m;ukda[m? u,fwifjcif;iSgwefcdk;BuD;aomigaywnf;/
63;2 ukd,fawmfonf tb,faMumifheDaomt0wfukd0wfawmfrloenf;/ t0wfawmfonf pyspfoD;ukdeif;e,faomol\t0wfESifh tb,f
aMumifhwlygoenf;/
63;3 pyspfoD;ukdigwa,mufwnf;eif;e,f&NyD/ vlrsm;txJuwa,mufrQryg/ olwkdYukdigtrsufxGuf ausmfeif;NyD/ jyif;pGmtrsufxGuf
ESdyfeif;NyD/olwkdYtaoG;onf ight0wfay:rSmzsef;vsuf&SdNyD/ ight0wfwefqm&SdorQukd igqkd;NyD/63;4 tjypfay;aomaeY&ufukd igatmufarhNyD/ iga&G;EIwfaomolwkdY\ ESpfonfa&mufvmNyD/63;5 igMunfhI rpaomolr&Sd/ rIdifawGaomfvnf; axmufyifhaomolr&Sd/ xkdaMumifh? ukd,fvufonf ukd,ftbkdYu,fwifjcif;ukdjyKNyD/
ukd,fa'gotrsufonf ukd,fukdaxmufyifhNyD/63;6 vlrsm;ukdtrsufxGufausmfeif;NyD/ jyif;pGmtrsufxGuf usyfusyfESdyfeif;NyD/ olwkdYtaoG;ukd ajray:rSmoGefNyD/
63;7 ukPmESifhr[marwmawmftwkdif; xm0&bk&m;onf igwkdYtm;oem;awmfrlaom t&mtvkH;pkHukd4if;? oa&vtrsKd;om;wkdY jyKa
wmfrlaomr[maus;Zl;awmfukd4if; axmuf? xm0&bk&m;\ r[marwmawmfESifh? xm0&bk&m;\*kPfaus;Zl;awmfukd igcsD;rGrf;rnf/63;8 tu,fpifppf olwkdYonf ig\vljzpfMu\/ opmrysufaomom;vnf;jzpfMu\[k rdefYawmf rlojzifh? olwkdYukdu,fEIwfawmfrl\/63;9 trIa&mufav&m&m olwkdYukdnOf;qJawmfrrl/ a&SUawmfrSapvTwfaomaumif;uifwrefonf u,fwifvsuf? arwmukPmawmf&Sd
onftwkdif; a&G;EIwfawmfrl\/ a&S;umvywfvkH; olwkdYukd csDaqmifawmfrl\/63;10 olwkdYonfvnf;ykefuef? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfukdemapMu\/xkdaMumifh? olwkdYukd&ef bufjyK ppfwkdufawmfrl\/63;11 xkdtcg xm0&bk&m;\vlwkdYonf a&S;umv? arma&S\umvukdatmufarhMu\/ rdrdvlwkdYukd okd;xdef;ESifhwuGyifv,fxJuxkwf
aqmifaombk&m;onf tb,frSm&Sdawmfrloenf;/ rdrdvlwkdYtxJ oefY&Sif;aom0dnmOfawmfukdoGif;vsuf?63;12 arma&S\vufsmem;rSm bkef;BuD;aomvufkH;awmfukdoGif;? toa&awmfukd tpOfxif&Sm; apjcif;iSg? olwkdYa&SUrSma&ukdcGJojzifh?63;13 vGifjyifjrif;ukdESifouJhokdY? tqD;twm;r&SdbJeufeJ&mt&yfolwkdYukd aqmifoGm;aom bk&m;onf tb,frSm&Sdawmfrloenf;/63;14 csKdifhxJokdYokd;EGm;qif;oGm;ouJhokdY? xm0&bk&m;\0dnmOfawmfonf Nidrf0yf&aomtcGifhukd ay;awmfrl\/ xkdokdYtoa&awmfukdxif&Sm;
apjcif;iSg? ukd,fawmf\vlwkdYukdaqmifoGm; awmfrlygNyD/
63;15 aumif;uifbkHu ikHYMunfhawmfrlyg/ oefY&Sif;bkef;BuD;aomae&mu MunfhIawmfrlyg/ pdwfawmftm;BuD; wefcdk;ukdjyawmfrljcif;?
ukPmawmfvIyf&Sm; tuREkfyfwkdYukdoem;pkHruf awmfrljcif;onf tb,frSm&Sdygoenf;/ csKyfwnf;awmfrloavm/63;16 tmjA[Honf tuREkfyfwkdYukdrod? oa&vonf vufrcHaomfvnf;? tu,fpifppf ukd,fawmfonftuREkfyfwkdYtbjzpfawmfrl\/
tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmfonf tuREkfyfwkdYtbjzpfawmfrl\/ a&S;umvrSptuREkfyfwkdYukd a&G;EIwfaombk&m; jzpfawmfrl\/63;17 tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmf\vrf;rS tuREkfyfwkdYukdtb,faMumifhvTJapawmfrloenf;/ ukd,fawmfukdraMumuf&GHUrnf taMumif;?
tuREkfyfwkdY\ pdwfESvkH;ukd tb,faMumifhckdif rmapawmfrloenf;/ ukd,fawmf\uRefwkdYtwGuf? tarGawmfjzpfaomtET,fwkdY
twGufjyefvmawmfrlyg/63;18 ukd,fawmf\ oefY&Sif;olwkdYonf cPomtpkd;&NyD;rS? &efolwkdYonf oefY&Sif;&mXmeawmfukd ausmfeif;Muonfjzpf?63;19 tuREkfyfwkdYonf ukd,fawmfrtkyfpkd;bl;aomoluJhokdY4if;? emrawmfjzifh orkwfjcif;ukdrcHbl;aom oluJhokdY4if;jzpfMuyg\/

tcef;BuD; ( 64 )
64;1 ukd,fawmfonf rkdCf;aumif;uifukdzGifhvSpf? qif;oufawmfrlygapaom/ a&SUawmf awmifwkdYonfvIyfMuygapaom/64;2 rD;onf trIdufukdavmifouJhokdY4if;? a&ukdqlapouJhokdY4if; jzpfygapaom/ okdYjzpfvQif? ukd,fawmf\&efolwkdYonfemrawmfukdod?
a&SUawmfvltrsKd;rsKd;wkdYonf wkefvIyfMu ygvdrfhrnf/64;3 tuREkfyfwkdY ajrmfvifhonfxuf? tHhbG,faomtrIwkdYukd jyKawmfrlaomtcg? qif;oufawmfrl awmifwkdYonfa&SUawmfvIyfMu
yg\/64;4 ukd,fawmfukd ajrmfvifhaomolwkdYtbkdYtvkdiSg aus;Zl;jyKawmfrlaombk&m;? ukd,fawmfrSwyg; tjcm;aombk&m;ocifukd urmOD;rSp
tb,folrQ rMum;rodyg/ em;jzifhrMum;? rsufpdjzifh rjrifpzl;yg/631

64;5 0rf;ajrmufaompdwfESifh ajzmifhrwfpGmusifhaomol? w&m;awmfvrf;wkdY ukd,fawmfukdatmuf arhaomolwkdYESifh ukd,fawmfonf


rd[m,zGJUawmfrl\/ xkdvrf;wkdYrStuREkfyfwkdYonftpOf vTJwwfaomaMumifhtrsufxGufawmfrl\/ u,fwifjcif;okdY a&muf&Muyg
rnfavm/64;6 tuREkfyfwkdY&SdorQonf pifMu,fjcif;r&Sdyg/ jyKbl;orQaomukokdvfaumif;rIwkdYonf npfaom t0wfESifhwlMuyg\/ tuREkfyfwkdY&SdorQ
onfopf&GufuJhokdY ndK;EGrf;vsuf&Sd? ukd,ftjypfwkdY onfavuJhokdY tuREkfyfwkdYukdwkdufoGm;ygNyD/64;7 emrawmfukdyXemjyKaomol? ukd,fawmfukdrSD0Jjcif;iSg udk,fukdukd,fEId;aqmfaomolwa,mufrQ r&Sdyg/ taMumif;rlum;? rsufESmawmf
ukdvTJ tuREkfyfwkdYukd 'kpkduftjypftm;jzihf qkH;HI;apawmfrlNyD/64;8 okdY&mwGif tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmfonf tuREkfyfwkdYtbjzpfawmfrl\/ tuREkfyfwkdYonf tkd;ajrjzpfyg\/ ukd,fawmfonftuREkfyfwkdY\
tkd;xdef;jzpfawmfrl\/ tuREkfyfwkdY&SdorQonf vufawmfESifhzefqif;aomt&mjzpfyg\/64;9 tkdxm0&bk&m;? jyif;pGmtrsufxGufawmfrrlygESifh/ jypfrSm;rdaomtjypfwkdYukd tpOfrjywfatmuf arhawmfrrlygESifh/ MunfhIawmfrlyg/
tuREkfyfwkdY&SdorQonf ukd,fawmf\vljzpfMuyg\/64;10 oefY&Sif;aomNrdKUawmfwkdYonf awmjzpfMuygNyD/ Zdtkefawmifvnf;awmjzpfygNyD/ a,k&SvifNrdKUvnf;ysufpD;ygNyD/64;11 ukd,fawmfukdbkd;ab;wkdYcsD;rGrf;&mt&yf? tuREkfyfwkdY\oefY&Sif;wifhw,faom Adrmefawmfukd rD;avmifygNyD/ tuREkfyfwkdYESpfoufbG,f
aomt&m&SdorQwkdYonf okwfoify,f&Sif;vsuf &SdMuyg\/64;12 tkdxm0&bk&m;? trIwkdYukdonf;cHawmfrlrnfavm/ atmifhvsufaetuREkfyfwkdYukd tvGefqif;&Japawmfrlrnfavm/

tcef;BuD; ( 65 )
65;1 ighukdrar;ravQmufaomolwkdY\ pum;ukdigem;axmifNyD/ ighukdr&SmaomolwkdYonf ighukdawGU&MuNyD/ ighukdMunfhMuavmh/ MunfhMu
avmh[k ighemrukd yXemrjyKaomvlrsKd;tm; igajymqkdNyD/65;2 rdrdtvkdtwkdif; raumif;aomvrf;ukdvkduf? jiif;qefwwfaomvlrsKd;ukd rsufESmjyKvsuf? waeYvkH;igonfukd,fvuf0g;ukdjzefY&NyD/65;3 xkdvlrsKd;onf O,smOf,ZfylaZmf? tkwfay:rSmavmAefukdrD;IdUojzifh? ightrsufukdEId;aqmfjcif;iSg? ighrsufarSmuftpOfjyKwwf\/65;4 ocsKif;rSmae? ocsKif;wGif;tdyfwwf\/ 0ufom;ukdpm;? &GH&SmbG,faom trJom;jyKwf&nf ukdaomufwwf\/65;5 olwkdYuvnf;? oifonftoD;tjcm;aeavmh/ ighxHokdYrcsOf;ESifh/ igonf oifhxufomoefY&Sif; onf[kqkdwwf\/ xkdokdYaomolwdkYonf
ighESmacgif;rD;ckd;uJhokdY4if;? tpOfavmifaomrD;uJhokdY 4if;jzpfMu\/65;6 igha&SUrSmpm&if;rSwfvsuf&Sdonfjzpf? igonfwdwfqdwfpGmrae? tusKd;tjypfukdqyfay;rnf/65;7 oifwkdY\'kpkduftjypfukd4if;? awmifay:rSmavmAefukdrD;IdU? ukef;ay:rSmighukduJh&JhaomoifwkdY bkd;ab;\'kpkduftjypfukd4if;
oifwkdY&ifcGif igqyfay;rnf/ tu,fpifppfolwkdYjyKbl;aom tusifhwkdY\tusKd;tjypfukd olwdkY&ifcGifigjcifay;rnf[k? xm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/
65;8 wzefxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? pyspfoD;>ywf pyspf&nfukdawGUaomtcg rzsufESifh? r*Fvm&Sdonf[k qkdwwfouJhokdY?
xkdtwl? ighuRefwkdY\tusKd;tvkdiSgigjyKrnf/ tukeftpifrzsuf/65;9 ,mukyftrsKd;xJursKd;aphukd4if;? ,k'trsKd;xJu ighawmifukdtarGcH&aomolukd4if; igxkwfabmf rnf/ iga&G;aumufaomolwkdYonf
jynfawmfukdtarGcH? ig\uRefwdkYonfae&Muvdrfhrnf/65;10 ighukd&Smaomig\vlwkdYtbkdY? &Smkeft&yfonfokd;NcHjzpfvdrfhrnf/ tmac:csKdifhonfvnf; EGm;rsm;tdyf&mt&yfjzpfvdrfhrnf/
65;11 oifwkdYrlum;? xm0&bk&m;ukdpGefYypfaomol? ig\oefY&Sif;aomawmifukdarhavsmh aomol? *g'bk&m;a&SUrSm pm;yGJukdcif;? aredbk&m;
tm; oGef;avmif;&mylaZmfoumukd jyifaomoljzpfMu\/65;12 oifwkdYukd iga&wGuf? xm;tyfrnf/ &SdorQwkdYonf taoowfjcif;ukdcH&atmif OD;cs&Mu vdrfhrnf/ taMumif;rlum;? oifwkdYonf
igac:aomtcgrxl;Mu/ igajymaomtcg em;raxmifMu/ ighrsufarSmuf raumif;aomtusifhukdusifhMu\/ igrESpfouf aomt&mukd
a&G;,lMu\/65;13 xkdaMumifh? t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ig\uRefwkdYonf pm;Muvdrfhrnf/ oifwkdYrlum;? rGwfodyfMuvdrfhrnf/ ig\
uRefwkdYonfaomufMuvdrfhrnf/ oifwkdYrlum;? a&iwfMu vdrfhrnf/ ig\uRefwkdYonf0rf;ajrmufMuvdrfhrnf/ oifwkdYrlum;?
&SufaMumufMuvdrfhrnf/65;14 ig\uRefwkdYonf &Tifvef;aompdwfESifhoDcsif;qkdMuvdrfhrnf/ oifwkdYrlum;? 0rf;enf;aompdwfESifh ikda<u;Muvdrfhrnf/ aMuuGJaomESvkH;ESifh
nnf;wGm;jrnfwrf;Muvdrfhrnf/65;15 oifwkdYonfukd,femrukd? iga&G;aumufaomolwkdYusdefqJbkdY&m usef&pfapMuvdrfhrnf/ t&Sifxm0&bk&m;onf oifwkdYukduGyfrsuf?
ukd,fawmf\uRefwkdYukd tjcm;aomemr jzifhrSnfhawmfrlrnf/65;16 ajrBuD;ay:rSm rdrdukdrdrdaumif;BuD;ay;aomolonf? opmapmifhawmfrlaom bk&m;ocifukd trSDjyKaumif;BuD;ay;vdrfhrnf/ ajrBuD;
ay:rSmusdefqkdaomolonf? opmapmifhawmfrlaom bk&m;ocifukdwkdifwnfusdefqkdvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? t&iftrIwkdYukd
arhavsmh&\/ ighrsufarSmuf uG,faysmufvsuf&SdMu\/
65;17 MunfhIavmh/ rkdCf;aumif;uifopfESifhajrBuD;opfukd igzefqif;rnf/ t&ifrkdCf;aumif; uifESifhajrBuD;ukdratmufarh&/ ESvkH;rrSwfrd&/65;18 igzefqif;vwHhaomt&maMumifh? oifwkdYonftpOftNrJ0rf;ajrmuf&Tifvef;Muvdrfhrnf/ a,k&SvifNrdKUukd 0rf;ajrmufp&mtaMumif;?
NrdKUom;wkdYukd &Tifvef;p&mtaMumif;jzpfap jcif;iSgigzefqif;\/632

65;19 igonfvnf;? a,k&SvifNrdKUaMumifh0rf;ajrmufrnf/ ig\vlwkdYaMumifh &Tifvef;rnf/ xkdNrdKUikda<u; oHESifhatmf[pfoHukdaemufwzef


rMum;&/65;20 xkdNrdKU toufi,faomoli,fr&Sd&/ toufrjynfhpkHaomvltkdvnf;r&Sd&/ toufw&m&Sd vsufaoaomolukdoli,f[lrSwf&\/
tjypf&Sdaomolonf toufw&m&SdvsufaovQif? usdefjcif;ukd cH&aomol[lrSwf&\/65;21 xkdolwkdYonf ukd,faqmufaom tdrfaeMuvdrfhrnf/ ukd,fpkdufaompyspfO,smOftoD;ukd pm;Muvdrfhrnf/65;22 olwkdYonftdrfukdaqmuf tjcm;aomolae&rnfr[kwf/ olwkdYonfpyspfO,smOfukdpkduf tjcm;aomolpm;&rnfr[kwf/ ig\
vlwkdYtoufonf opfyif\toufuJhokdYjzpf? olwkdYonfukd,fjyKpkaomt&mukd MumjrifhpGmokH;aqmif&Muvdrfhrnf/65;23 iga&G;aumufaomolwkdYonf tcsnf;ESD;rvkyfraqmif&Mu/ toufwkdaomom;ukdrbGm;rjrif &Mu/ ukd,fwkdifrSptrsKd;tET,fwkdYo
nf? xm0&bk&m;ay;awmfrlaom aumif;BuD;r*Fvmukd cH&aomoljzpfMuvdrfhrnf/65;24 igonf olwkdYrac:rSDuyifxl;rnf/ avQmufpOfwGifyifigem;axmifrnf/65;25 awmacG;ESifhokd;oi,fwkdYonf twlusufpm;Muvdrfhrnf/ jcaohFonfEGm;uJhokdY jrufukd pm;vdrfhrnf/ a>rrlum;? ajrrIefYukdompm;&vdrfhrnf/
ig\oefY&Sif;aomawmifwjyifvkH; tcsif;csif;nOf;qJjcif;? zsufqD;jcif;ukdrjyK&Mu[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 66 )
66;1

xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? aumif;uifbkHonf ighyvifjzpf\/ ajrBuD; onfighajc wif&mckHjzpf\/ tb,fokdYaomAdrmefukdight


bkdYwnfaqmufMurnfenf;/ tb,ft&yfonf igusdef;0yf&mt&yfjzpfrnfenf;/66;2 t&mtvkH;pkHwkdYonf ighukd,fwkdifzefqif;aomaMumifhjzpfMu\/ pdwfESdrfhcsjcif;? ESvkH;aMuuGJjcif;? ighpum;aMumifhwkefvIyfjcif;&Sdaom
olukdomigMunfhIrnf/
66;3 wzef rdefYawmfrlonfum;? EGm;ukdowfaomolonf vlukdowfaomolESifhwl\/ okd;oi,fukd,ZfylaZmfaomolonf acG;vnfyif;ukd
jzwfaomolESifhwl\/ tvSL'geukd vSL'gef;aomolonf 0ufaoG;ukdvSL'gef;aomolESifhwl\/ avmAefukdrD;dIUaomolonf kyfwkukda
umif;BuD;ay;aomolESifhwl\/ tu,fpifppfxkdolwkdYonf rdrdtvkd&Sd&mvrf; ukda&G;Mu\/ rdrdqkd;npfaomtrIwkdYarGUavsmfMu\/66;4 igonfvnf;? olwkdYukdab;Oy'frsm;ukda&G;rnf/ olwkdYaMumufaomtrIukda&mufaprnf/ taMumif;rlum;? igac:aomtcg
tb,folrQrxl;/ igajymaomtcg olwkdYonfem;r axmifMu/ ighrsufarSmufraumif;aomtusifhukdusifh? igrESpfoufaomt&mukd
a&G;,lMu\/
66;5 xm0&bk&m;\EIwfuywfpum;awmfaMumifhwkefvIyfaomolwkdY? pum;awmfukd em;axmifMuavmh/ oifwkdYukdrkef;? ighemraMumifh
ESifxkwfaomnDtpfukdwkdYu? igwkdYonf oifwkdY\0rf;ajrmufjcif;ukd jrif&rnftaMumif;? xm0&bk&m;onf bkef;yGifhawmfrlap
ownf;[k ajymwwfaomfvnf;? &SufaMumufMuvdrfhrnf/66;6 NrdKUtkwftkwfusufusufaomtoH? AdrmefawmfxJuxGufaomtoH? &efolwkdYtm; tusKd;tjypfukday;awmfrlaomxm0&bk&m;\
pum;oHaywnf;/
66;7 ZdtkefowkdYorD;onf om;bGm;jcif;a0'emukdrcHrSDom;ukdbGm;\/ a0'emcHcsdefra&mufrSD om;a,mufsm;ukdjrif\/66;8 xkdokdYaomtrIukd tb,folonfMum;bl;oenf;/ xkdokdYaomtrIwkdYukd tb,folonfjrif bl;oenf;/ wkdif;EkdifiHukdwaeYjcif;wGifbGm;
wwfoavm/ jynfoljynfom;taygif;wkdYukd wNydKifeufbGm;wwfoavm/ ZdtkefowkdYorD;onfom;bGm;jcif;a0'emukd cHtHhqJqJwGif?
om;rsm;ukdbGm;jrifygonfwum;/66;9 om;bGm;rnftaMumif;ukdigonfpD&ifNyD;rS? rbGm;apbJae&rnfavm[k xm0&bk&m;ar; awmfrl\/ igonfy#doaEay;NyD;rS? rbGm;Ekdif
atmifcsKyfxm;&rnfavm[k oif\bk&m; ocifar;awmfrl\/66;10 a,k&SvifNrdKUukdcspfaomoltaygif;wkdY? olESifhtwl0rf;ajrmuf&Tifvef;Muavmh/ a,k&SvifNrdKU twGuf pdwfromnnf;wGm;aomol
taygif;wkdY? olESifhtwltvGef0rf;ajrmufMuavmh/66;11 okdYjyKvQif? ol\csrf;omjcif;om;jrwfukdpkdY0Muvdrfhrnf/ ol\pnf;pdrf<u,f0jcif;txJu xkwf,l arGUavsmfMuvdrfhrnf/
66;12 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? jrpfuJhokdYcsrf;omukd4if;? pD;aoma&uJhokdY wyg;trsKd; om;wkdY\pnf;pdrfukd4if; a,k&SvifNrdKUokdY
iga&mufaprnf/ oifwkdYonfom;jrwfukdpkdY cg;csDjcif;? 'l;ay:rSmjrLjcif;ukd cHpm;&Muvdrhfrnf/66;13 trdonfom;i,fukd ESpfodrfhapouJhokdY? oifwkdYukdigESpfodrfhaprnf/ a,k&SvifNrdKU csrf;om&Muvdrfhrnf/66;14 xkdokdYawGUjrifojzifh? oifwkdY\ESvkH;onf&TifjrL;? tkd;wkdYonfpdrf;vef;aomtyifuJhokdYoefMu vdrfhrnf/ xm0&bk&m;\vufawmfo
nfvnf;uRefawmfwkdYtm;4if;? trsufawmfonf&efol wkdYtm;4if; xif&Sm;vdrfhrnf/
66;15 MunfhIavmh/ xm0&bk&m;onf jyif;pGmaomt&Sdeftm;jzifh trsufawmfukd4if;? rD;vQHtm;jzifhqkH;rawmfrljcif;ukd4if; xif&Sm;pGmjyjcif;iSg?
avabGuJhokdYaom&xm;awmfwkdY ukdpD;? rD;uJhokdY<uvmawmfrlvdrfhrnf/66;16 xm0&bk&m;onf rD;ESifhxm;tm;jzifh? vlow0gtaygif;wkdYukdtjypfay;awmfrl? xm0&bk&m; uGyfrsufawmfrlaomolwkdYonf
rsm;Muvdrfhrnf/
66;17 wzefrdefYawmfrlonfum;? 0ufom;? <uufom;? &GH&SmbG,faomt&mukdpm;vsuf? O,smOfwkdYwGif tv,f&Sdaomolwa,muf
aemufokdYvkduf? rdrdwkdYukdoefY&Sif;pifMu,fapaomolwkdYonf wNydKifeufysufpD;jcif;okdYa&mufMuvdrfhrnf/ olwkdY\tusifhwkdYukd4if;
tBuHtpnfwkdYukd4if; igod\/
66;18 tcsdefwefrS bmompum;jcm;em;aomvltrsKd;rsKd;taygif;wkdYukd igpnf;a0;apojzifh? olwkdYonfvm ig\bkef;ukdzl;jrifMuvdrfhrnf/633

66;19 xkdolwkdYwGiftvHukdigxlrnf/ ab;vGwfaomolwkdYukd wmIjynf? zkvjynf? av;vufeufukd okH;wwfaom vk'jynf? wkAvjynf?


,m0efjynfrSp? ig\emrukdrMum;? ig\bkef;ukdrjrif? a0;pGmaomwuRef;wEkdifiHt&yfokdY apvTwfojzifh? wyg;trsKd;om;wkdYwGif ig\
bkef;ukda[majymMuvdrfhrnf/66;20 oa&vtrsKd;om;wkdYonf pifMu,faomzvm;ponfwkdYESifh? ylaZmfoumukd AdrmefawmfokdY aqmifcJhouJhokdY? xkdolwkdYonfoifwkdY\
nDtpfukdtaygif;ukdjrif;? &xm;? xrf;pif? jrnf;? ukvm;tkyfay:wif? xm0&bk&m;tm;ylaZmfbkdY&m? cyfodrf;aomtjynfjynfwkdYrSig\
oefY&Sif;aomawmif? a,k&SvifNrdKUokdYaqmifcJhMuvdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/66;21 xkdoltcsKdUwkdYukd iga&G;,l? ,Zfyka&m[dwft&mESifh av0dvlt&mcefYxm;rnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
66;22 igzefqif;aomaumif;uifopfESifhajrBuD;opfonf igha&SUwnfouJhokdY? oifwkdY\trsKd; tET,fESifhoifwkdY\emronfvnf;wnf
&vdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/66;23 vlow0gtaygif;wkdYonf igha&SUrSmukd;uG,fjcif;iSm vqef;aeYESifh OykofaeYtpOftwkdif;vmMu vdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
66;24 xkdolwkdYonf? ighukdjypfrSm;aomolwkdY\taoaumifrsm;ukd xGufMunfhIMuvdrhfrnf/ olwkdY\ ykd;onfraoEkdif&m/ olwkdY\
rD;onfvnf;rNidrf;Ekdif&m/ vlow0gtaygif;wkdY &GH&SmbG,fjzpf&Mu vdrfhrnf[krdefYawmfrl\/
ya&mzufa[&Sm,pD&ifa&;xm;aom tem*wdusrf;NyD;\/

634

a,&rdtem*wdusrf;/

The Book Of The Prophet Jeremiah.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

16 17 18 19 20
26 27 28 29

30


31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
41

42 43 44

51

52

45

635

46

47 48 49 50

a,&rdtem*wdusrf;/

The Book Of The Prophet Jeremiah.


tcef;BuD; ( 1 )
1;1-3 ,k'&Sifbk&if tmrkefom;a,m&Sdrif; eef;pHq,fokH;ESpfwGif4if;? ,k'&Sifbk&ifa,m&Sdom; a,m,udrfvufxuf4if;? ,k'&Sifbk&ifaom
&Sdom;aZ'udrif; eef;pHq,fwESpfaph yOrvwGif? a,k&SvifNrdKUom;wkdYukd odrf;oGm;csKyfxm;onfwkdifatmif? xm0&bk&m;\
Asm'dwfawmfukd cH&aom A,Fmrdefjynf? tmeokwfNrdKUae [dvcdom; ,Zfyka&m[dwf a,&rdpum;rSm?
1;4
xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDokdYa&mufrdefYawmfrlonfum;?1;5
oifhukdtrd0rf;xJ igrzefqif;rDSoifhukdigodNyD/ rbGm;rSDuyif oifhukdigoefY&Sif;ap? vltrsKd;rsKd;wkdYtbkdY? ya&mzuft&m cefYxm;NyD[k
rdefYawmfrl\/1;6 iguvnf;? tkdt&Sifxm0&bk&m;? tuREkfyfonf ra[mrajymwwfyg/ oli,fjzpfyg\[k avQmufvQif?1;7 xm0&bk&m;uvnf;? tuREkfyfonf oli,fjzpfyg\[k rajymESifh/ tMuifol&Sd&mokdY oifhukdigapvTwf\/ xkdol&Sd&mokdYoifoGm;&rnf/
tMuif pum;ukd igrSmxm;\? xkdpum;ukdoifqifhqkd&rnf/1;8
olwkdYukdraMumufESifh/ oifhukdu,fEIwfjcif;iSg oifESifhtwlig&Sdonf[krdefYawmfrlNyD;rS?1;9 vufawmfukdqefY ighEIwfukdwkdYawmfrlvsuf? oif\EIwf ighpum;ukdigoGif;xm;NyD/1;10 MunfhIavmh/ oifonf EIwfy,fNzdKcszsufqD;arSmufvJS&aomtcGifh? wnfaqmufpkdufysKd;&aom tcGifhESifh oifhukdvltrsKd;rsKd;wkdY\
wkdif;EkdifiHrsm;tay:rSm ,aeYigcefYxm;NyD[k rdefYawmfrl\/
1;11 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDokdYa&muf? a,&rd? oifonf tb,ft&mukdjrifoenf;[kar;awmfrlvQif igu?
tuREkfyfonf AmwHukdif;ukdjrifyg\[k avQmufaomf?1;12 xm0&bk&m;u? oifonfrSefuefpGmjrifNyD/ taMumif;rlum;? ighpum;ukd jynfhpkHapjcif;iSg? igapmifhaernf[k rdefYawmfrl\/
1;13 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf 'kwd,tBudrf ighqDokdYa&muf? oifonf tb,ft&mukdjrifoenf;[kar;awmfrlvQif
igu? tuREkfyfonfqlyGufaomtkd;uif;ukdjrifyg\/ ajrmufbufokdY rsufESmjyKvsuf&Sdyg\[k avQmufvQif?1;14 xm0&bk&m;u? ajrmufrsufESmbufu ab;Oy'fonf? jynfom;wkdYtay:okdYxGufvmvdrfhrnf/1;15 taMumif;rlum;? ajrmufwkdif;EkdifiHom; trsKd;rsKd;taygif;wkdYukd igac:? olwkdYonfvmNyD;vQif? a,k&SvifNrdKUwHcg;0rsm;wkdY4if;?
NrdKUkd;ywf0ef;usif t&yf&yf wkdY4if;? ,k'NrdKU&GmtvkH;pkHwkdY4if; rdrdwkdY&mZyvifrsm;ukd toD;toD;wnfxm;Muvdrfhrnf/1;16 jynfoljynfom;wkdYonf ighukdpGefYaomtjypf? tjcm;aombk&m;wkdYtm; eHYomaygif;ukd rD;IdUaomtjypf? rdrdwkdYvufjzifhvkyfaomt&mukd
ukd;uG,f aomtjypf&SdorQwkdYaMumifh? olwkdYukdigppfaMum? tjypfESifhtavsmufpD&ifrnf/1;17 okdYjzpf oifonf cg;yef;ukdpnf;xavmh/ igrSmxm;orQukd olwdkYtm; a[majymavmh/ olwkdYa&SUrSm oifhukd igt&SufrcGJ&rnftaMumif;
olwkdYukd raMumufESifh/1;18 MunfhIavmh/ ,k'&Sifbk&if? rif;om;? ,Zfyka&m[dwf? jynfoljynfom;wnf;[laom wEkdifiHvkH;wbuf? ckdifcHhaomNrdKU? oHwkdif?
aMu;0gx&H t&m oifhukd,aeYigcefYxm;\/1;19 olwkdYonf oifhukdppfwkdufrEkdif&Mu/ oifhukdu,fEIwfjcif;iSg? oifESifhtwlig&Sdonf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5
2;6

2;7

wzef xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDokdYa&muf? oifonf a,k&SvifNrdKUokdYoGm;NyD;vQif?atmf[pf&rnft&m[lrlum;? xm0&bk&m;u? v,frvkyfaomawmt&yf oifonf ighaemufokdYvkdufaomtcg? touft&G,fEki,f
cH&aomaus;Zl;ukd4if;? xdrf;jrm;ay;pm;jcif;ESifh ,SOfaomcspfjcif;arwmukd4if; igatmufarh\/xkdtcg oa&vtrsKd;onf xm0&bk&m;tbkdYoefY&Sif;\/ pD;yGg;awmftbkdY tOD;oD;aom toD;jzpf\/ olwkdYukdvk,laomoltaygif
;wkdYonf tjypf&SdMu\/ xkdolwkdYtay:rSm ab;Oy'fa&muf&onf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
tkd,mukyftrsKd;ESifh oa&vtrsKd;tET,ftaygif;wkdY? xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfukd em;axmifMuavmh/xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdY\bkd;ab;wkdYonf ighxHrSa0;pGmxGufoGm;? tewvrf;okdYvkdufvsuf? tewoufoufjzpf&rnf
taMumif;? igtb,frnfaom tjypfukdawGUMuoenf;/olwkdYu? igwkdYukdtJ*kwKjynfrSu,fEIwf? awmwa&SmufvkH;? vGifjyif? ajrwGif;ESifh jynfhpkHaomjynf? aoGUajcmuf aorif;
t&dyfvTrf;rkd;aomjynf? c&D;oGm;aomol? ae&musaomolr&Sdaom jynfwa&SmufvkH;okdYykdYaqmifaom xm0&bk&m;onf tb,frSm
&Sdawmfrloenf;[krar;Mu/0ajymaomjynf\ toD;tESHqDOqDMunfukdpm;apjcif;iSg oifwkdYukdigaqmifoGif;? oifwkdYonf 0ifpm;aomtcg? ighjynfukdnpfnL;ap?
ig\ tarGukd&GH&SmbG,fjzpfapMuonfwum;/636

2;8

,Zfyka&m[dwfwkdYu? xm0&bk&m;onf tb,frSm&Sdawmfrloenf;[krar;Mu/ usrf;wwfwkdYonfighukdrodMu/ oif;tkyfwkdYonf ighukd


jypfrSm; Mu\/ ya&mzufwkdYonf AmvukdtrSDjyK a[majymvsuf? aus;Zl;rJhaomvrf;okdYvkdufMu\/
2;9 xkdaMumifh? oifwkdYESifh oifwkdYom;orD;rsm;ukd igppfaMumrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/2;10 cdwdrfuRef;wkdYokdYul; MunfhIMuavmh/ au'gjynfokdY vlukdapvTwf? xkdokdYjzpfbl;NyDavm[k aphaphMunfhIqifjcifMuavmh/
2;11 tjcm;wyg;aom vlrsKd;ukd;uG,faombk&m;onf bk&m;r[kwfaomfvnf;? ajymif;vJbl;NyDavm/ ig\vlrsKd;onf aus;Zl;rjyKEkdifaom
t&mbkdYrdrdwkdY bkef;ukdajymif;vJMuNyDwum;/2;12 xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? tkdrkdCf;aumif;uifwkdY? xkdtrIukdrdef;armawGa0? MuufoD;arG;nif;xonfwkdifatmif xdwfvefY
vsufaeMu avmh/2;13 ig\vlwkdYonf toufprf;a&wGif;wnf;[laom? ighukdpGefYy,f? a&rvkH? yJhysufaoma&usif;wkdYukd wl;aomtm;jzifh 'kpkdufESpfyg;ukd
jyKMuNyD/
2;14 oa&vonf uRefjzpfoavm/ uRefom;aygufjzpfoavm/ tb,faMumifh vk,ljcif;ukdcH&oenf;/2;15 jcaoFhwkdYonf olUukda[muf toHjrnfMuNyD/ ol\jynfukd zsufqD;MuNyD/ ol\NrdKUwkdYonf rD;avmifaomaMumifh? tb,folrQrae&/2;16 aemzNrdKUom;ESifhwmyeufNrdKUom;wkdYonf oif\OD;xdyfukdpm;MuNyD/2;17 oifhukdykdYaqmifawmfrlaomoif\ bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd oifonfpGefYaomaMumifh? xkdokdYaomtjypfa&mufonfr[kwfavm/2;18 ,ckrSm oifonf &Sda[m&jrpfa&ukd aomuftHhaomiSg? tJ*kwKvrf;okdY tb,faMumifhvkduf oenf;/ Oz&wfjrpfa&ukd aomuftHhaomiSg?
tmI&d vrf;okdY tb,faMumifhvkdufoenf;/2;19 oif\'kpkdufonf oifhukdqkH;rrnf/ oif\azmufjyefjcif;onf oifhukdtjypfay;rnf/ okdYjzpf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd
pGefYypfaom trI? ighukdraMumufbJaeaomtrIonf? raumif;aomtrI? cg;aomtrIjzpfonfukdodjrif&rnf[k aumif;uifAdkvfajc
t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
2;20 a&S;umv oifxrf;&aomxrf;bkd;? oifcsnfaomaESmifzGJUjcif;ukd igcsKd;cRwf oifu? tuREkfyfonf rrSm;,Gif;bJaeygrnf[k
*wdxm;aomfvnf;? jrifhaomawmif&SdorQ tay:4if;? pdrf;aomopfyif&SdorQatmuf4if;? ukd,fukdcs jynfwefqmvkyfav\/2;21 taumif;qkH;aompyspfEG,fyiftrsKd;ppfjzpfaom oifhukdigpkdufysKd;aomfvnf;? oifonf igha&SUrSmtb,frQavmufazmufjyef? trsKd;
rppfaom pyspfEG,fyifjzpfygonfwum;/2;22 oifonf aygufqyfjymESifha&csKd;? csufaomqyfjymtrsm;ukdokH;aomfvnf;? oif\tjypfonf igha&SUrSmxif&Sm;onf[k t&Sif
xm0&bk&m; rdefYawmfrl\/2;23 oifuvnf;? igonfnpfnL;jcif;r&Sd? Amvbk&m;wkdYaemufokdYrvkduf[k tb,fokdYqkdEkdifoenf;/ csKdifhoifvkdufaomvrf;ukdMunfhI
avmh/ oifjyKaomtrIwkdYukd 0efcHavmh/ vsifjrefpGmajy; vSnfhvnfwwfaom ukvm;tkyfrygwum;/2;24 awmvSnfhvnf udavom&m*pdwfESifh avukdSLwwfaom jrnf;kdif;rygwum;/ tcsdefa&mufaomtcg tb,folqD;wm;Ekdifoenf;/
olUukd &SmtHhaomiSg tb,folrQ yifyef;jcif;ukdrcH&/ tcsdefaphaomtcg olUukdawGUvdrfhrnf/2;25 oif\ajceif;ukdrysufapESifh/ a&iwfjcif;taMumif;ukdrjyKESifh[k qkdaomfvnf;? oifuajrmfvifhp&mr&Sd? tvQif;r&Sd/ olwyg;wkdYukdigcspf?
olwkdYaemufokdYvdkufrnf[k jyefajym\/2;26 brf;rdaomolckd;onf &SufouJhokdY? oa&vtrsKd;\ &Sifbk&if? rif;om;? ,Zfyka&m[dwf? ya&mzufESifhwuG trsKd;om;
rsm;wkdYonf&SufMu\/
2;27 opfwkH;tm;?
ukd,fawmfonftuREkfyftbjzpfawmfrl\[l4if;?
ausmuftm;vnf;?
ukd,fawmfonftuREkfyfukdbGm;jrif
awmfrlNyD[l4if; qkdvsuf? pifppfighukdrsufESmrjyK? ausmckdif;Muaomfvnf;? trIa&mufvQifrlum;? xawmfrlyg? tuREkfyfwkdYukd
u,frawmfrlyg[kavQmufwwfMu\/2;28 ukd,ftbkdY oifvkyfaombk&m;wkdYonftb,frSm&SdMuoenf;/ trIa&mufaomtcg olwkdYonfwwfEkdifvQifxu,fMuygavap/
tkd,k'jynf? oifonfNrdKUrsm;ta&twGuf &Sdonftwkdif;? oif\bk&m;rsm;&Sdygonfwum;/2;29 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYonf tb,ftusKd;tvkdiSgigESifh w&m;awGUMurnfenf;/ oifwkdY&SdorQonf ighukdjypfrSm;MuNyD/2;30 igonfoifwkdYom;rsm;ukd tcsnf;ESD;'Pfay;NyD/ olwkdYonf qkH;rjcif;ukdrcHMu/ oifwkdY\xm;onfvk,lzsufqD;wwfaom jcaoFhuJhokdY?
oifwkdY\ ya&mzufrsm;ukd zsufqD;avNyD/
2;31 ,ckjzpfaomtrsKd;om;wkdY? xm0&bk&m;\trdefYawmfukd qifjcifMuavmh/ igonf oa&vtrsKd;awmuJhokdY4if;? arSmifrkduf
EkdifiHuJhokdY4if; jzpfbl;oavm/ ig\vlwkdYu? igwkdYonft&yf&yfokdYvnfrnf/ ukd,fawmfxHokdY aemufwzefrcsOf;uyf[k tb,faMumifh
qkdMuoenf;/2;32 tysKdronfrdrdqifaomwefqmukd4if;? r*FvmaqmifowkdYorD;onf rdrdcg;yef;ukd4if; arhavsmhEkdifoavm/ okdYaomfvnf;? ig\vlwkdY
onf ra&wGufEkdifatmif rsm;pGmaom umvywfvkH; ighukdarhavsmhMuNyD/2;33 oifonf &nf;pm;ukd&Smjcif;iSg oifwkdYbmom"avhwkdYukd tb,faMumifhjyKjyifoenf;/ oif\todtuRrf;wkdYukd aoG;aqmif
avNyDwum;/2;34 xkdrSwyg;? tEkdiftxufjyKonfukd oifrawGU/ tjypfr&Sdaom qif;&Jom;wkdYukd taoowf? oGef;aomtaoG;onf oif\t0wfpGef;
xif&Sm;\/2;35 xkdokdYaomtjypfrsm;&Sdaomfvnf; oifu? igtjypfr&SdaomaMumifh? bk&m;ocif\ trsufawmfonf igrSvTJoGm;vdrfhrnf[k
qkdygonfwum;/ igtjypfr&Sd[k qkdaomaMumifh? oifhukdigppfaMumpD&ifrnf/-

637

2;36 oifonf t&yf&yfokdYajymif;vJJjcif;iSg? tb,faMumifh rQavmufvSnfhvnfoenf;/ tmI&djynfukd &SufaMumufonfenf;wl?


tJ*kwKjynfukd &SufaMumufvdrfhrnf/2;37 oifonf rdrdvufukdrdrdacgif;ay:rSmwifvsuf? xkdjynfrStrSefxGufoGm;&vdrfhrnf/ taMumif;rlum;? oifckdvIHaomt&mwkdYukd xm0&
bk&m;onf y,fawmfrlaomaMumifh? ckdvIHtusKd;ukdr&Ekdif&m/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1 a,musfm;pGefYypfaomrdef;ronf xGufoGm;? tjcm;aomol\r,m;jzpfNyD;rS? t&ifvifonf xkdrdef;rukdjyef,loifhoavm/
xkdokdYjyKaom jynfonf npfnL;onf r[kwfavm[k qkdavh&SdvsufESifh? oifonfrsm;pGmaom&nf;pm;wkdYrSD0J rSm;,Gif;aomfvnf;?
ighxHokdYjyefvmyg[k xm0& bk&m;rdefYawmfrl\/3;2 jrifhaomt&yfrsm;ukd arQmfMunfh? vifraebl;aomt&yfwpkHwckukd &Smavmh/ tm&yfvlonf awmapmifhouJhokdY? oifonf
vrf;wkdYapmifhae? rw&m;aomarxkeftm;jzifh4if;? t"rtrItm;jzifh4if; jynfukdnpfnL;apNyD/3;3
rkdCf;acgifaemuf rkdCf;wkdifatmifr&Gmaomfvnf;? oifonf jynfwefqmezl;&Sd? &Sufjcif;oabmukdy,f&Sm;NyD/3;4
,ckrSp oifu? tuREkfyftb? ukd,fawmfonf tuREkfyftoufi,fpOf? apmifhrygNyD[k ightm;atmf[pfygapaom/3;5 bk&m;ocifonf tpOftrsufxGufawmfrlrnfavm/ tqkH;wkdifatmiftjypfukd rSwfawmfrlrnfavm[k qkdygapaom/ xkdokdYqkdaomf
vnf;? wwfEkdiforQtwkdif; t"rtrIukdjyKygonfwum;/
3;6
a,m&Sdrif;BuD;vufxuf? xm0&bk&m;onfightm;rdefYawmfrlonfum;? azmufjyefaom oa&vtrsKd;jyKaomtrIukdoifjrifNyDavm/
jrifhaomawmif&SdorQtay:okdY wuf4if;? pdrf;aomopfyif&SdorQatmuf4if; jynfwefqmvkyfavNyD/3;7 olonf xkdtrItvkH;pkHwkdYukdjyKNyD;rS? ighxHokdYjyefvmyg[kigajymaomfvnf;? olonfjyefrvm/ xkdtrIukdol\nDr? opmysufaom
nDr,k'onf Munfhjrifav\/3;8 azmufjyefaomoa&vonf rw&m;aomarxkefukdjyK? rSm;,Gif;aomtjypfrsm;aMumifh? olESifhiguGm jzwfpmukdtyfaomfvnf;?
opmysuf aomnDr ,k'onfvnf;? raMumufbJoGm;? jynfwefqmvkyfaMumif;ukdigjrif&\/3;9 olonf rw&m;aomarxkefukdjyK tvGefavmfvnfaomtm;jzifh jynfukdnpfnL;ap? ausmufESifh4if;? opfwkH;ESifh4if; rSm;,Gif;
av\/3;10 xkdrQavmuftjypf&Sdaomfvnf;? opmysufaom nDr,k'onf ighxHokdYpdwfESvkH;t<uif;rJhjyefrvm/ jyefvm[efaqmifonf[k
xm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
3;11 wzef xm0&bk&m;onf ightm;rdefYawmfrlonfum;? opmysufaom,k'onf azmufjyefaomoa&vxuf tjypfBuD;\/3;12 oifonf oGm;ajrmufrsufESmokdY [pfaMumf&rnfpum;[lrlum;? tkdazmufjyefaom oa&v? jyefvmyg[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
oifig onf rsufrkef;BudK;jcif;ukdrjyK? ukPmpdwfoabm&Sd\/ tpOftrsufxGufwwfonfr[kwf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/3;13 oifonf ighpum;ukdem;raxmif/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukdjypfrSm;? pdrf;aomopfyif&SdorQatmuf awGUaom{nfhonfwkdY
ESifhrSm;,Gif; aomtjypf&SdaMumif;ukd 0efcskHrQomjyKavmh[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/3;14 tkd azmufjyefaomoli,fwkdY? jyefvmMuavmh[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/ igonf oifwkdYukd&GH&Smbl;aomfvnf;? oifwkdYNrdKUrsm;xJu
wNrdKUvQif vlwa,muf? trsKd;om;csif;tpkpkxJu wpkvQifvlESpfa,mufukda&G;,l ZdtkefNrdKUokdYykdYaqmifrnf/3;15 igonf ESpfoufaomolwkdYukd oif;tkyft&mcefYxm;? olwkdYonfOmPfynmESifhjynfhpkHvsuf oifwkdYukdtkyfMuvdrfhrnf/3;16 xkdumvwGif oifwkdYonf jynfawmfwkd;yGg;rsm;jym;aomtcg? xm0&bk&m;\ y#dnmOfaowmawmf[l aemufwzefrajymrqkd&/
xkdaowm awmfukdpdwfrpGJvrf;? ratmufarh? rjyKpk&/ aemufwzefrvkyf&[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/3;17 xkdtcg a,k&SvifNrdKUukd xm0&bk&m;\yvif[l ac:Muvdrfhrnf/ vlrsKd;taygif;wkdYonfvnf;? xm0&bk&m;\emrawmfukd trSDjyK?
xkdyvif okdYpnf;a0;Muvdrfhrnf/ aemufwzef rdrdwkdY qkd;aompdwfESvkH;ckdifrmjcif;oabmokdY vkdufrusifh&Mu/3;18 xkdumv ,k'trsKd;onf oa&vtrsKd;ESifhaygif;abmfvsuf? ajrmufrsufESmt&yfu wpkwnf;vm? oifwkdYbkd;ab;rsm;tarGcHbkdY?
igay;bl; aomjynfokdYa&mufMuvdrfhrnf/3;19 igonf oifhukdom;wkdYwGif tb,fokdYxm;&tHhenf;/ om,maomjynf? wkdif;EkdifiHtaygif;wkdY\ txG#f? bkef;BuD;aomtarGcH&mjynfukd
oifhtm; tb,fokdYay;&tHhenf;[k igar;aomtcg? oifonf ighukdtuREkfyftb[l ac:&vdrfhrnf/ ighxHrSvTJroGm;&[k
igjyefajym\/
3;20 tkdoa&vtrsKd;? r,m;onf rdrdcifyGef;opmzsufouJhokdY? tu,fpifppf oifwkdYonfigopmzsufMuNyD[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/3;21 oa&vtrsKd;om;wkdYonf jrifhaomt&yfwkdYikda<u; awmif;yefaomtoHukd igMum;&NyD/ taMumif;rlum;? olwkdYonfvrf;vTJ?
rdrdwkdY bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd arhavsmhMuNyD/3;22 tkdazmufjyefaomoli,f? oifwkdYjyefvmMuavmh/ azmufjyef&mrsm;ukdigjyKjyifrnf/ olwkdYuvnf;? tuREkfyfwkdYonf ukd,fawmfxHokdY
vmMuyg\/ ukd,fawmfonftuREkfyfwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;jzpfawmfrl\/3;23 tu,fpifppf ukef;rsm;ESifhawmifkd;rsm;wkdYonf tcsnf;ESD;oufoufjzpfMu\/ tu,fpifppftuREkfyfwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf
oa&vtrsKd;ukd u,fwif&mtaMumif; jzpfawmfrl\/3;24 &SufbG,faomt&monf tuREkfyfwkdY\bkd;ab;Opmwnf;[laom olwkdYokd;EGm;? om;orD;rsm;ukd tuREkfyfwkdYi,faomt&G,fuyifpm;
ukefygNyD/638

3;25

tuREkfyfwkdYonf &SufaMumufvsuftdyf&Mu\/ toa&ysufjcif;epfrGef;Mu\/ taMumif;rlum;? tuREkfyfwkdYonf i,faomt&G,frSp


,ck wkdifatmifbkd;ab;ESifhwuG tuREkfyfwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;\pum;awmfukdem;raxmif/ tuREkfyfwkdY\bk&m;ocifxm0&
bk&m;ukd jypfrSm;ygNyD[kqkdMu\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2

tkd oa&vtrsKd;? oifonfjyefvmvkdvQif ighxHokdYjyefvmyg/ oif\&GH&SmbG,fwkdYukd y,fvkdvQifighxHrSra&TU&/oifuvnf;? xm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonf[k opmapmifhjcif;? w&m;pD&ifjcif;? ajzmifhrwfjcif;tm;jzifh usdefqkdvdrfhrnf/
vltrsKd;rsKd; wkdYonfvnf;? xkdbk&m;ociftm;jzifh rdrdwkdYukdaumif;BuD;ay;? xkdbk&m;ocifukdtrSDjyKvsuf 0g<um;Muvdrfhrnf[k
xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
4;3 xm0&bk&m;onf ,k'jynfola,k&SvifNrdKUom;wkdYtm; rdefYawmfrlonfum;? oifwkdY\v,fukdxGefMuavmh/ ql;yifwkdYwGif rsKd;aphukd
rBuJMuESifh/4;4 tkd ,k'jynfol a,k&SvifNrdKUom;wkdY? xm0&bk&m;tbkdYtvkdiSg ta&zsm;vSD;r*FvmukdcH? oifwkdYESvkH;ta&zsm;ukdvSD;z,fMuavmh/
okdYr[kwf? oifwkdY\ tusifhraumif;aomaMumifh? ightrsufonf rD;uJhokdYxGuf?tb,folrQrNidrf;Ekdifatmif avmifvdrfhrnf/4;5
,k'jynf wHykd;rIwfMuavmh[k? a,k&SvifNrdKUrSp wjynfvkH;a<u;aMumf odwif;Mum;Muavmh/ pnf;a0; ckdifcHhaomNrdKUrsm;twGif;okdY
0ifMu ukeftHh[k t&yf&yftESHYtjym;a<u;aMumfMuavmh/4;6 Zdtkefawmifay:rSm tvHukdxlMuavmh/ vGwfatmifajy;Muavmh/ &yfraeMuESifh/ taMumif;rlum;? BuD;pGmaomysufpD;jcif;ab;Oy'f
ukd ajrmufrsufESmrS igonfaqmifcJhrnf/4;7 jcaohFonf rdrdae&mNcHKxJuxGufvmNyD/ wkdif;EkdifiHwkdYukd zsufqD;aomolonf vrf;vmqJ&Sd\/ oif\jynfukd vlqdwfnH&m
t&yfjzpfapjcif;iSg? olonf rdrdae&mrSxGufvmonfjzpf? oif\NrdKUwkdYonf vlraeEkdifatmifysufpD;jcif;okdY a&mufMuvdrfhrnf/4;8 xkdtaMumif;aMumifh avQmfawt0wfukd0wfpnf;vsuf? idka<u;jrnfwrf;atmf[pfMuavmh/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;\
jyif;pGmaom trsufawmfonf igwkdYrSvTJa&SmifroGm;ao;/4;9 xkdtcg &Sifbk&ifESifh rSL;rwfwkdYonfpdwfysufMuvdrfhrnf/ ,Zfyka&m[dwfwkdYonf rdef;armawGa0 vsuf? ya&mzufwkdYonf xdwfvefY
vsuf&SdMuvdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
4;10 iguvnf;? tkdt&Sifxm0&bk&m;? oefvsufonf toufukdxdonfwkdifatmif cGif;aomfvnf;? oifwkdYonf Nidrfoufjcif;&SdMuvdrfhrnf[k
ukd,fawmfonf rdefYawmfrlaomtm;jzifh? vlrsm;ESifhwuG a,k&SvifNrdKUom;wkdYukd tvGefvSnfhpm;awmfrlygNyDwum;[k avQmufqkd\/
4;11 xkdumv vlrsm;ESifha,k&SvifNrdKUom;wkdYukd&nfrSwfqkd&rnfum;? ylaomavonf awmjrifhaomt&yfu ig\vlrsKd;
owkdYorD;xHokdY vmvdrfhrnf/ tarSmfvGifhapjcif;? oefY&Sif;apjcif;iSgvmaomavr[kwf/4;12 xkdavxufjyif;aomavonf ightvkdukdjynfhpkHapjcif;iSgvmvdrfhrnf/ ,ckyifolwkdYukd ighukd,fwkdifppfaMumpD&ifrnf/4;13 vmaomrif;onf rkdCf;wdrfuJhokdYvmvdrfhrnf/ ol\&xm;wkdYonf avabGuJhokdYjzpfMu\/ ol\jrif;wkdYonf a&Tvif;wxufom
vsifjrefMu\/ igwkdYonf tr*Fvm&SdMu\/ ysufpD;jcif;okdYa&mufMuNyD/4;14 tkda,k&SvifNrdKU? oifonfu,fwifjcif;okdY a&mufjcif;iSg? oif\pdwfESvkH;ukd 'kpkduftjypfESifh uif;pifapavmh/ oif\t"r
tBuHtpnfwkdYonf tb,frQumvywfvkH; oif\txJwnfae&rnfenf;/4;15 'efjynftoHukdMum;&\/{z&drfawmifay:rSm'kuodwif;ukd[pfaMumfMu\/4;16 tjynfjynfwkdY odwif;Mum;Muavmh/ a,k&SvifNrdKUukd&nfrSwfa<u;aMumfMuavmh/ uif;apmifhwkdYonfa0;aomjynfuvm?
,k'NrdKUrsm; wbuf xl;Muvdrfhrnf/4;17 v,fukdapmifhaom olrsm;uJhokdY? xkdolwkdYonf ,k'jynfukd0ef;&HMu\/ taMumif;rlum;? xkdjynfonfighukdykefuefNyD/4;18 oifvkdufaomxkH;pHESifh oifusifhaomtusifhwkdYonf oifhtay:rSm trIukdoufa&mufapNyD/ oifonfxkdokdYaomtrIESifhawGU
cg;pyfaom pdwf? emMunf;aompdwf&Sd&m\[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
4;19 ightonf;onfem\/ ightonf;onfem\/ ighESvkH;ta&zsm;vnf;em\/ ightxJ ighESvkH;ylaqG;\/ igonfwdwfqdwfpGmraeEkdif/
taMumif; rlum;? tkd igh0dnmOf? oifonf wHykd;rIwfoHESifh ppfwkdufoHukdMum;&\/4;20 ysufpD;NyD? ysufpD;NyD[ktxyfxyf[pfaMumf&\/ wjynfvkH;ysufpD;NyDD/ ig\wJwkdYonfcPjcif;wGifysufpD;MuNyD/ ig\ukvm;umwkdYonf
csufjcif;ysuf pD;MuNyD/4;21 igonf tb,frQumvywfvkH;tvHukdjrif&tHhenf;/ tb,frQumvywfvkH; wHykd;oHukdMum;&tHhenf;/
4;22 tu,fpifppf ig\vlwkdYonf xkdif;rIdif;ighukdrodMu/ rkdufaomoli,fjzpfOmPfr&SdMu/ raumif;aomtrIwkdY vdrmMu\/ aumif;
aomtrI wkdYukdrjyKwwfMu/
4;23 igonf ajrBuD;ukdMunfhI vGwfvyfv[mjzpf\/ rkdCf;aumif;uifukdvnf; igMunfhItvif;r&Sd/4;24 awmifwkdYukdvnf;igMunfhI? olwkdYESifhwuG ukef;&SdorQwkdYonfwkefvIyfvsufaeMu\/4;25 igMunfhIvlr&Sd/ rkdCf;aumif;uifiSuftaygif;wkdYonfajy;MuNyD/4;26 igMunfhI 0ajymaomjynfonf awmjzpfavNyD/ NrdKUrsm;wkdYonf NydKysufvsuf&SdMu\/ xm0&bk&m;a&SU? jyif;pGmaomtrsufawmfa&SU
xkdokdYaom tjcif;t&mwkdYonfjzpf&Mu\/
4;27 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? wjynfvkH;ysufpD;&mjzpfvdrfhrnf/ ysufpD;jcif;ukdigrqD;wm;/639

4;28 xkdaMumifh? ajrBuD;onf nnf;wGm;vdrfhrnf/ rkdCf;aumif;uifvnf; eufvdrfhrnf/ igonfajymNyD;rS aemifwr&Sd/ BuHNyD;rStBuHrysuf&/4;29 jrif;pD;ol&JESifh av;ukdifol&JwkdY[pfaomtoHaMumifh? NrdKUom;taygif;wkdYonf awmtkyfokdY ajy;oGm;Mu\/ ausmufay:okdYwufMu\/
NrdKU&SdorQwkdY ukdpGefYypfaeaomolwa,mufrQr&Sd&/4;30 oifonf ysufpD;jcif;okdYa&mufaomtcg tb,fokdYjyKvdrfhrnfenf;/ eDarmif;aomt0wfukd 0wfaomf4if;? a&Twefqmukdqifaomf4if;?
oif\ rsufESmpkwfyJhonfwkdifatmif aq;okwfaomf4if;? oif\wifhw,fjcif;ukd tcsnf;ESD;jy\/ oif\&nf;pm;wkdYonfoifhukdpGefY?
oif\toufukd owfjcif;iSg &SmBuHMu\/4;31 tu,fpifppf om;bGm;aomrdef;rnnf;oH? om;OD;bGm;aomrdef;r\a0'emcH&mtoHuJhokdY? ZdtkefowkdYorD;atmf[pfoHukd igMum;&\/
xkdowkdY orD;u? tuREkfyfonf tr*Fvm&Sdyg\/ vlowfrsm;aMumifh? tuREkfyfpdwfysufyg\[k rdrdvuf0g;ukdjzefY ikda<u;vsufae\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3

5;4
5;5
5;6

5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16
5;17

5;18
5;19

5;20
5;21
5;22
5;23

a,k&SvifNrdKUukdtjypfrSigvTwfrnftaMumif;? w&m;ojzifhusifhaomNrdKUom;? opmapmifhaomNrdKUom;wpkHwa,mufrQ&SdvQif? xkdolukd


awGUtHhaomiSg? NrdKUvrf;wkdY awmifajrmufajy;? us,faomt&yfwkdY &SmazGMunfhIMuavmh/olwkdYu? xm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonf[k qkdaomfvnf;? tu,fpifppf r[kwfrrSefusdefqkdwwfMu\/
tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmfonf opmw&m;ukdaxmufIawmfrlonfr[kwfavm/ ukd,fawmfonf 'Pfcwfawmfrlaomfvnf;
olwkdYonf ndK;i,faompdwfr&SdMuyg/ zsufqD;awmfrlaomfvnf;? olwkdYonf qkH;rjcif;ukd jiif;y,fMuygNyD/ rdrdwkdYrsufESmukd
ausmufxufom rmapMuygNyD/ igwkdYonf jyefrvm[k jiif;qefvsufaeMuygNyD/iguvnf;? tu,fpifppf olwkdYonf qif;&Jom;jzpfMu\/ xm0&bk&m;\ w&m;awmfukd4if;? rdrdwkdYbk&m;ocifpD&ifawmfrl&m
ukd4if; rodaom aMumifhrkdufMu\/vlBuD;rsm;xHokdY igoGm;ajymrnf/ olwkdYonf xm0&bk&m;\w&m;awmfukd4if;? rdrdwkdYbk&m;ocifpD&ifawmfrl&mukd4if; odMu\
[kqkdaomfvnf;? olwkdYonf xrf;bkd;awmfukdcsKd;? taESmiftzGJUawmfwkdYukd jzwfMuNyD/xkdYaMumifh? awmrSvmaomjcaoFhonf olwkdYukdowfvdrfhrnf/ nOD;,Hvnfwwfaom awmacG;onf olwkdYukdukdufpm;vdrfhrnf/
usm;opfonf olwkdYNrdKUukdapmifh? NrdKUjyifokdYxGufoGm;aomoltaygif;wkdYukd tykdif;ykdif;ukdufjzwfvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? olwkdYjypfrSm;
aomtjypfrsm;? tBudrfBudrftxyfxyf azmufjyefMuNyD/
xkdokdYaomtjypfrS oifhukdtb,fokdYigvTwfEkdifoenf;/ oif\om;orD;wkdYonf ighukdpGefY? bk&m;r[kwfaomolwdkYukdwkdifwnfvsuf
usdefqkd MuNyD/ igonf0pGmauR;aomtcg olwkdYonf jynfwefqmtdrf pnf;a0;rSm;,Gif;MuNyD/0pGmpm;&aomjrif;uJhokdYjzpf? toD;toD; tdrfeD;csif;r,m;wkdYukd wyfaompdwfESifh[DMuNyD/xkdokdYaomtjypfwkdYukd igonfrppfaMumbJae&rnfavm/ xkdokdYaomtrsKd;ukd'Pfay;? ighpdwfcsif&JrajybJae&rnfavm[k xm0&
bk&m; rdefYawmfrl\/
NrdKUkd;ay:okdYwuf zsufqD;Muavmh/ ysufpD;jcif;ukd rpJapMuESifh/ ajcvufwkdYukd y,f&Sif;Muavmh/ xm0&bk&m;qkdifawmfrrl/oa&vtrsKd;ESifh ,k'trsKd;wkdYonf ighxHcHbl;aomopmukdzsufMuNyD[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/olwkdYu? xm0&bk&m;r&Sd/ igwkdYtay:ab;Oy'fra&muf&/ xm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;ukd igwkdYonfrawGU&Mu/ya&mzufwkdYonf avoufoufjzpfMu\/ olwkdYEIwfuywfawmfr&Sd/ olwkdYa[majymonf twkdif; olwkdYcH&vdrfhrnf[k xm0&bk&m;ukd
jiif;y,fvsufqkdwwfMu\/okdYjzpf? aumif;uifAkdvfajct&Sif bk&m;ocifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? olwkdYonf xkdokdYqkdaomaMumifh? ighpum;ukdoif\
EIwf rD;uJh okdY4if;? vlrsKd;ukdxif;uJhokdY4if; igjzpfap olwkdYukdrD;avmif&vdrfhrnf/xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tkdoa&vtrsKd;? oifhukdwkdufapbkdY vlwrsKd;ukd a0;aomt&yfuigaqmifcJhrnf/ tm;BuD;
aomtrsKd;? a&S;umv jzpfbl;aomtrsKd;? olwkdYpum;ukd oifrodem;rvnfaomtrsKd;jzpfvdrfhrnf/olwkdYjrm;awmifhonf zGifhxm;aomocsKif;wGif;jzpf\/ xkdoltaygif;wkdYonf cGeftm;BuD;aomoljzpfMu\/xkdolwkdYonf oif\toD;tESHESifh oif\rkefYukdpm;Muvdrfhrnf/ oif\om;orD;wkdYukdvnf; pm;Muvdrfhrnf/ oif\okd;EGm;wkdYukdvnf;
pm;Muvdrfh rnf/ oif\ pyspfEG,fyifESifh oabFmozef;yifwkdYukdvnf; pm;Muvdrfhrnf/ oifckdvIHckdifcHhaomNrdKUwkdYukdvnf;wkduf
vkyfBuHMuvdrfhrnf/okdY&mwGif? xkdumv igonf oif\trIukdrqkH;jzwfao;[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/olwkdYuvnf;? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;onf? igwkdYtrItvkH;pkHwkdYukd tb,faMumifhpD&ifawmfrloenf;[k ar;Muaomtcg?
oifwkdYonf ighukdpGefYypf? ukd,fykdifaomjynf wuRef;wEkdifiHbk&m;wkdY\trIukdaqmif&GufouJhokdY? ukd,frykdifaomjynf wuRef;
wEkdifiHom;wkdY\ trIukdaqmif&Guf&Muvdrfhrnf[k? oifonf olwkdYtm;qifhqkd&rnf/
,mukyftrsKd;ae&m,k'jynf a[majyma<u;aMumf&rnfrSm?tkd rsufpd&SdvsufESifhrjrif? em;&SdvsufESifhrMum;? OmPfrJhaomvlrkdufwkdY? em;axmifMuavmh/xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? yifv,frvGefEkdifatmifqD;wm;bkdY&m oJukd xm0&tykdif;tjcm; cefYxm;aomigukd oifwkdYonf
raMumufMu oavm/ ig\a&SUawmfrwkefvIyfMuoavm/ yifv,fvIdif;wHykd;wkdYonfxrEkdif? [kef; rausmfrvGefEkdifaomfvnf;?vlrsKd;onf jypfrSm;ykefuefaomoabm&Sd? tpOfykefuefwwfMu\/-

640

5;24

tcsdefwefrS t&ifrkdCf;ESifh aemufrkdCf;ukd&Gmap? toD;tESHodrf;NrJodrf;&m umvukd igwkdYtbkdYokdxm;awmfrlaom igwkdY\bk&m;ocif


xm0&bk&m;ukd ,ckaMumufMuukeftHh[k? olwkdYonf pdwfESvkH;xJrqkdwwfMu/5;25 oifwkdY'kpkdufonf xkdokdYaomt&mwkdYukdvTJ? oifwkdYtjypfonf oifwkdY\ r*FvmukdqD;wm;avNyD/5;26 0yfvsufaeaom rkqkd;uJhokdY acsmif;ajrmif;aomvlqkd;wkdYonf ig\vlwkdYwGif&SdMu\/ vlwkdYukdaxmifjcif;iSg axmifacsmufukdxm;MuNyD/5;27 iSufaxmiftdrfonf iSufwkdYESifhjynfhouJhokdY? olwkdYtdrfonfvSnfhpm;jcif; y&d,m,fESifhjynfh\/ xkdokdYolwkdYonftm;wkd;yGg; &wwfjcif;
okdY a&mufMu\/5;28 0vsuf? rsufESmajymifvsuf&SdMu\/ qkd;aomolwkdYxufomqkd;Mu\/ w&m;ojzifhrpD&ifMu/ rdbr&Sdaomoli,f\trIukdapmifh
tEkdifray;Mu/ qif;&Jaomolbuf w&m;ojzifhrpD&ifMu/5;29 xkdokdYaomtjypfwkdYukd igonfrppfaMumbJae&rnfavm/ xkdokdYaomtrsKd;ukd'Pfay;? igpdwfcsif&JrajybJae&rnfavm[k xm0&
bk&m; rdefYawmfrl\/
5;30 tHhMo&GH&SmbG,faomtrIukd jynfawmfjyKMu\/5;31 ya&mzufwkdYonf r[kwfrrSefa[majymMu\/ ,Zfyka&m[dwfwkdYonf0efcH tpkd;&Mu\/ xkdokdYaomtrIukdig\vlwkdYonf ESpfouf
Mu\/ xkdtrIqkH;aomtcg oifwkdYonf tb,fokdYjyKMuvdrfhrnfenf;/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1

tkdA,FmrdeftrsKd;om;wkdY? a,k&SvifNrdKUxJuxGuf? vGwfatmifajy;Muavmh/ awaum&GmwHykd;rIwfMuavmh/ aAou&if&Gm


rD;l;ukdajrmuf jyMuavmh/ taMumif;rlum;? ab;Oy'fwnf;[laom BuD;pGmaomysufpD;jcif;taMumif;t&monf ajrmufrsufESmu
ay:vm\/6;2 tqif;vS El;nHhodrfarGUaomolwnf;[laom ZdtkefowkdYorD;ukd igzsufqD;rnf/6;3
okd;xdef;wkdYonf okd;pkrsm;ygvsuf olUxHokdYvm? olUwbufywfvnfwJaqmuf? toD;toD;rdrdwkdYae&mrSm usufpm;Muvdrfhrnf/6;4 olUukdppfwkdufjcif;iSg jyifMuavmh/ xMu/ rGef;wnfhtcsdef wufoGm;MuukeftHh/ igwkdYcufvS\/ rGef;vGJNyD/ rkdCf;csKyfavNyD/6;5 xMu/ nOfhtcgwufoGm;? ol\bkHAdrmefwkdYukd zsufqD;MuukeftHh[k qkdMuvdrfhrnf/ 6;6 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? opfyifwkdYukd ckwfvJSMuavmh/ a,k&SvifNrdKUwbuf ajrkd;ukdzkdYMuavmh/
NrdKUonf qkH;rp&maumif;aomNrdKUjzpf\/ NrdKUxJnOf;qJjcif;oufouf&Sd\/6;7
prf;a&ayguf0rS a&onfpD;xGufouJhokdY? xkdNrdKUonf 'kpkdufukd xGufapwwf\/ NrdKUxJ vk,lzsufqD;jcif;toHukdMum;&\/ temrsm;
ESifh 'Pfcsuf&mrsm;ukd tpOfigjrif&\/6;8 tkda,k&SvifNrdKU? qkH;rjcif;ukdcHavmh/ okdYr[kwf? oifhukd ig&GH&Smrnf/ oifhukdy,f&Sif; vlqdwfnH&mt&yfjzpfaprnf/6;9 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? pyspfEG,fyif tuseft<uif;ukd vkduf qGwfouJhokdY? xkdolwkdYonf
oa&v\ usef<uif;aomt&mukdvkduf tukeftpifqGwfMuvdrfhrnf/ pyspfoD;qGwfaomoluJhokdY? oif\vufukd jcif;awmif;xJokdY
wzefoGif;OD;avmh/6;10 olwkdYonf em;axmifrnftaMumif;? tb,folukdigajym owday;&rnfenf;/ olwkdYem;onfta&zsm;vSD;jcif;rcHaomem;jzpf?
olwkdYonf em;raxmifEkdifMu/ xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf olwkdYuJh&Jhp&mjzpf\/ xkdEIwfuywfawmfukd rESpfoufMu/6;11 xkdaMumifh? igonf xm0&bk&m;\trsufawmfESifh jynfh0\/ atmifhraeEkdif/ vrf;&Sdaom oli,frsm;ESifh pka0;aomvlysKdrsm;tay:okdY
trsuf awmfukd igoGef;avmif;rnf/ vifr,m;tpkHukd4if;? toufBuD;aomolESifh tkdvGef;aomolukd4if; odrf;oGm;rnf/6;12 olwkdYtdrfESifhwuG v,f,m? rdef;rwkdYonf olwyg;vufokdYa&mufMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? jynfoljynfom;wkdYukd ig'Pfcwfrnf[k
xm0& bk&m;rdefYawmfrl\/6;13 ti,fqkH;aomolrSp tBuD;qkH;aomoltaygif;wkdYonf rw&m;aompD;yGg;ukd&SmMu\/ ya&mzufrSp ,Zfyka&m[dwf&SdorQwkdYonf
rkomukd okH;Mu\/6;14 csrf;omr&Sdaomtcg csrf;om? csrf;om[kajymqkdvsuf? ig\vlrsKd;owkdYorD; temukdayghavsmhpGmukMu\/6;15 olwkdYonf &GH&SmbG,faomtrIukdjyKNyD;rS &SufMuoavm/ tvQif;r&SufMu/ rsufESmrysufwwfMu/ xkdaMumifh? wa,mufaemuf
wa,mufvJMu vdrfhrnf/ igppfaMumaomtcg ESdrfhcsjcif;okdY a&mufMuvdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
6;16 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? vrf;em;rSm&yfMunfhIMuavmh/ a&S;vrf;a[mif;wkdYukd &SmazGvsuf? aumif;aomvrf;onf
tb,frSm&Sd oenf;[kar;jref;? xkdvrf;okdYvdkufMuavmh/ okdYjyKvQif? pdwfESvkH;oufomMuvdrfhrnf/ okdY&mwGif? igwkdYonf
rvkduf[kjyefajymMu\/6;17 iguvnf;? wHykd;rIwfoHukd em;axmifMuavmh[kqkdvsuf? oifwkdYtay:uif;apmifhwkdYukd cefYxm;aomtcg? igwkdYonf
em;raxmif[kjyefajymMu\/6;18 okdYjzpf? tkdwyg;trsKd;om;wkdY? em;axmifMuavmh/ wyg;trsKd;om;wkdYwGif&Sdaeaom y&dowfwkdY? odrSwfMuavmh/6;19 tkdajrBuD;om;wkdY? em;axmifMuavmh/ vlrsKd;onf ighpum;ukdem;raxmif? ighw&m;ukdvnf; jiif;y,faomaMumifh?
olwkdYtvkdtavsmufBuHpnf jcif;tusKd;tjypfwnf;[laom? BuD;pGmaomab;Oy'fukd? olwkdYtay:okdYigoufa&mufaprnf/6;20 a&SbjynfrSavmAefukd4if;? a0;aomjynfrS arT;aomBuHukd4if;? tb,faMumifhighxHokdY aqmifcJhoenf;/ oifwkdYrD;IdU&m,ZfwkdYukd
igtvkdr&Sd/ ylaZmf aom,ZftrsKd;rsKd;ukdigrESpfouf/641

6;21 xkdtaMumif;aMumifh xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xdrdvJp&mwkdYukd vlrsKd;a&SUrSm igxm;rnf/ tbESifhom;wkdYonfxdrd


vJMuvdrfhrnf/ tdrfeD;csif;ESifhtaqGcifyGef;wkdYonf twlysufpD;Muvdrfhrnf/6;22 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? vlrsKd;wrsKd;onf ajrmufrsufESmrS ay:vmvdrfhrnf/ BuD;pGmaomvlrsKd;ukdajrBuD;pGef;rS igEId;aqmfrnf/6;23 av;ESifhvSHwkdYukdvufpGJMu\/ Murf;MuKwfaomtrsKd;jzpf? oem;jcif;ukPmr&Sd/ olwkdYpum;oHonf ork'&mjrnfoHuJhokdY[kef;wwf\/
tkdZdtkef owkdYorD;? ppfol&JuJhokdY wyfcif;usif;vsuf jrif;pD;? oif&Sd&mokdY csDvmMuvdrfhrnf/6;24 xkdodwif;ukdigwkdYonfMum; vuftm;avsmhMu\/ 'kuqif;&Jukd4if;? om;bGm;aomrdef;rcH&ouJhokdY jyif;pGmaoma0'emukd4if;
cH&Mu\/6;25 awmokdYrxGufMuESifh/ vrf;rSmroGm;MuESifh/ &efolxm;yg\/ t&yf&yfab;&Sd\/6;26 tkdig\vlrsKd;owkdYorD;? avQmfawt0wfukd0wfpnf; jymvl;vnf;avmh/ wa,mufwnf;aom om;aoonfukd ikda<u;ouJhokdY?
ikda<u;jyif;pGm jrnfwrf;avmh/ vk,lzsufqD;aomolonf igwkdYukdcsufjcif;wkdufvdrfhrnf/
6;27 oifonf ig\vlrsKd;usifhaomtusifh"avhwkdYukd ppfodrnftaMumif;? ppfaomolt&m &JwkdufuJhokdYoifhukd igcefYxm;\/6;28 xkdoltaygif;wkdYonf tvGefazmufjyefaomol? ukef;wkdufwwfaomoljzpfMu\/ aMu;0gESifhoHoufouf? zsufwwfaom t&m
oufoufjzpf Mu\/6;29 zkdukdrD;avmifNyD/ cJvnf;ukefNyD/ ppfaomolonfrIwftusKd;ukdr&/ nHhaomt&mukd rxkwfry,fEkdif/6;30 xkdolwkdYukd y,faomaiG[lac:&rnf/ xm0&bk&m;onf y,fawmfrl\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1

xm0&bk&m;\txHawmfu EIwfuywfawmfonf a,&rdokdYa&mufvm? oifonf AdrmefawmfwHcg;0 &yfvsufa<u;aMumf&rnfh


pum;[lrl um;?7;2 xm0&bk&m;ukdukd;uG,fjcif;iSg? wHcg;wkdYtwGif;okdY0ifaom,k'trsKd;om;taygif;wkdY? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfukd em;axmif
Muavmh/7;3 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYbmom"avhESifhoifwkdYtusifhrsm;wkdY
ukdjyKjyif Muavmh/ okdYjyKvQifoifwkdYukd t&yfigaeaprnf/7;4 onfum;? xm0&bk&m;\Adrmefawmf? xm0&bk&m;\Adrmefawmf? xm0&bk&m;\Adrmefawmfjzpfownf;[k rkompum;ukd
ajymaomolwkdY rrSD0JMuESifh/7;5 oifwkdY bmom"avhESifhoifwkdYtusifhrsm;wkdYukd pkHvifpGmjyKjyifvQif4if;? trIonfcsif;wkdYukd aocsmpGmw&m;ojzifh pD&ifvQif4if;?7;6 {nfhonftm*EK? rdbr&Sdaomoli,f? rkwfqkd;rukdrnOf;qJ? tjypfr&Sdaomol\toufukd t&yfrowf? ukd,ftusKd;ukdzsuf
tjcm;wyg; aombk&m;wkdYukd rcsOf;uyfbJaevQif4if;?7;7 oifwkdYbkd;ab;wkdYtm;? igonf tpOfrjywfay;aom jynfwnf;[laom t&yfXme oifwkdYukdigaeaprnf/7;8 tusKd;r&SdbJrkompum;ukd ajymaomolwkdY oifwkdYonfckdvIHMu\/7;9 oifwkdYonf olUOpmukdcdk;vsuf? vltoufukdowfvsuf? olUr,m;ukdjypfrSm;vsuf? r[kwfrrSefbJusdefqkdvsuf? Amvbk&m;a&SU
eHYomaygif;ukd rD;IdUvsuf? ukd,frodbl;aomtjcm;wyg;aombk&m;wkdYaemufokdY vkdufvsufESifh?7;10 ig\emrjzifhorkwfaom tdrfawmf? iga&SUrSm0if&yfvsuf? &GH&SmbG,faom trItvkH;pkHwkdYukdjyKaomaMumifh? tuREkfyfwkdYonf
u,fEIwf awmfrljcif; aus;Zl;awmfukdcH&ygNyD[k avQmuf&Murnfavm/7;11 ig\emrjzifhorkwfaom tdrfawmfukd? oifwkdYonfxm;jywGif;uJhokdY xifMuoavm/ trIukd ighukd,fwkdifjrifNyD[k xm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/7;12 a&SUOD;pGm ig\emrukdigwnfapaomt&yf? &Sdavm&Gm&Sdaomight&yfXmeokdYoGm;? ig\trsKd;oa&vvlwkdY\tjypfaMumifh?
xkdt&yfukd tb,fokdYigjyKbl;onfukd MunfhIMuavmh/7;13 ,ckwGif xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYonf trItvkH;pkHwkdYukd jyKaomaMumifh4if;? igonfapmapmx txyfxyf
ajymaomfvnf;? oifwkdYonfem;raxmif? igac:oifwkdYonfrxl;aomaMumifh4if;?7;14 &Sdavm&GmukdigjyKouJhokdY?
ig\emrjzifhorkwfaom?
oifwkdYckdvIHaomtdrfawmf?
oifwkdYESifhbkd;ab;wkdYtm;
igay;aom
t&yfXmeukdigjyKrnf/7;15 oifwkdYnDtpfukd{z&drftrsKd;om;&SdorQwkdYukd igESifxkwfouJhokdY? oifwkdYukdighxHrSigESifxkwfrnf/
7;16 oifonfvnf; vlrsKd;tbkdY yXemrjyKESifh/ olwkdYtbkdYatmf[pfjcif;? qkawmif;jcif;ukdrjyKESifh/ ighukdraoG;aqmifESifh/ oif\
pum;ukdigem; raxmif/7;17 olwkdYonf ,k'NrdKUrsm;? a,k&Svifvrf;rsm;wkdY jyKMuaomtrIukd rjrifoavm/7;18 ighukdaESmifh&SufrnftBuHESifh? aumif;aomrdzk&m;tbkdY rkefYjym;wkdYukdvkyf?tjcm;wyg;aom bk&m;wkdYa&SUrSmoGef;avmif;&mylaZmfoum
ukdjyKjcif;iSg? om;wkdYonf xif;acGMu\/ tbwkdYonf rD;xnfhMu\/ rdef;rwkdYonf rkefYe,fMu\/7;19 xkdokdYjyK ighukdaESmifhf&SufMuoavm/ rdrdwkdYrsufESmukdzsufrnftaMumif;? rdrdwkdYukd,fukdomaESmifh&SufMuonfr[kwfavm[k xm0&
bk&m; rdefYawmfrl\/-

642

7;20

okdYjzpf? t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? t&yf&Sdaomvl? wd&pmef? opfyif? ajrtoD;tESHtay:rSm igonfa'gotrsufrD;


ukd oGef;avmif;? xkdrD;onfrNidrf;bJ avmifvdrfhrnf/
7;21 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYrD;IdU&m,Zfrsm;ukd tjcm;aom,Zfrsm;
ESifhtwl xm;? trJom;ukdpm;Muavmh/7;22 taMumif;rlum;? oifwkdYbkd;ab;rsm;ukd tJ*kwKjynfrSigEIwfaqmifaomtcg? rD;IdU&m,Zftp&Sdaom,Zfrsm;twGuf olwkdYukd
igrSmxm;onf r[kwf/7;23 igrSmxm;aomt&m[lrlum;? ighpum;ukdem;axmifMuavmh/ okdYjyKvQif? igonf oifwkdY\bk&m;ocifjzpfrnf/ oifwkdYonfvnf;? ig\
vlrsKd;jzpfMu vdrfhrnf/ oifwkdYonf ukd,ftusKd;ukdapmifhvkdaomiSg? igpD&iforQaomw&m;vrf;okdY vkduf&Murnf[krSmxm;\/7;24 okdY&mwGif? olwkdYonfem;raxmif? em;ukdrvSnfhbJ qkd;npfaomESvkH;ckdifrmonfESifhtnD usifhBuHjyKrlrsufESmrjyK? ausmckdif;
vsufaeMu\/7;25 oifwkdYtbrsm;onf tJ*kwKjynfuxGufoGm;aomaeYrSp ,aeYwkdifatmif? igonfaeYwkdif;apmapmx? ig\uRefya&mzuf
taygif;wkdYukd oifwkdY&Sd&mokdY txyfxyfapvTwfaomfvnf;?7;26 oifwkdYonf ighpum;ukdem;raxmif? remr,lbJae rdrdwkdYvnfyif;ukd ckdifrmapojzifh? tbrsm;xufom qkd;oGrf;Mu\/7;27 oifonf pum;tvkH;pkHukd olwkdYtm;ajymaomfvnf;? olwkdYonfem;raxmifMu/ ac:aomfvnf;rxl;Mu/7;28 okdYjzpf oifuvnf;? vlrsKd;onf rdrdwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\pum;awmfukd em;raxmif? qkH;rrEkdifaomtrsKd;jzpf\/
opmpum;ukd rajym? opmysufaomtrsKd;jzpfonf[k olwkdYtm;ajymqkd&rnf/
7;29 oif\opmqHyifukd &dwfypfvkdufavmh/ jrifhaomt&yf jrnfwrf;jcif;ukdjyKavmh/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf rdrdvlrsKd;ukd
y,fawmfrlNyD/ trsufawmfoifha&mufaom trsKd;ukd pGefYypfawmfrlNyD/7;30 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ,k'trsKd;om;wkdYonf igha&SUrSmqkd;aomtrIukdjyKMuNyD/ ig\emrjzifhorkwfaomtdrfawmfukd npfnL;
apjcif;iSg? &GH&SmbG,faomt&mwkdYukd oGif;xm;MuNyD/7;31 igrrSmxm;? igtvQif;tvkdr&Sdaomfvnf;? olwkdYom;orD;rsm;ukd rD;IdUjcif;iSg [dEKHom;\csKdifh&Sdaom awmzufukef;wkdYukdwnfMuNyD/7;32 okdYjzpf? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkdcsKdifhukdawmzufcsKdifh[lrac:? [dEKHom;\csKdifh[l rac:? uGyfrsuf&mcsKdifh[lac:&ao
mtcsdef umva&mufvdrfhrnf/ awmzuf ajrvGwfr&Sdonf wkdifatmif oN*K[fMuvdrfhrnf/7;33 vlrsKd;taoaumifwkdYonf rkdCf;aumif;uifiSufESifh awmom;&Jpm;p&mbkdYjzpfMuvdrfhrnf/ xkdwd&pmefwkdYukd tb,folrQrarmif;&/7;34 ,k'NrdKUrsm;? a,k&Svifvrf;rsm;wkdY 0rf;ajrmufaomtoH? &Tifvef;aomtoH? r*Fvmaqmif owkdYom;toHESifh r*Fvmaqmif
owkdYorD;toHukd igpJaprnf/ wjynfvkH;onf vlqdwfnH&mt&yfjzpfvdrfhrnf[krdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1

xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkdumvtcg ,k'&Sifbk&ifwkdY\tkd;? rSL;rwfwkdY\tkd;? ,Zfyka&m[dwfwkdY\tkd;? ya&mzufwkdY\


tkd;? a,k&SvifNrdKUom;wkdY\ tkd;rsm;ukd ocsKif;wGif;rsm;txJuxkwfypf?8;2 xkdolwkdYonf MunfndK&m? trIaqmif&m? vkdufoGm;&m? &SmazG&m? ukd;uG,f&mjzpfaom ae? v? aumif;uifwefqma&SUrSmvSefxm;
Muvdrfhrnf/ xkdtkd;wkdYukdrpkrykH? roN*K[f&/ ajray:rSm rpifuJhokdYjzpf&Muvdrfhrnf/8;3
igESifvkduf&mt&yf&yfusef<uif;? qkd;,kwfaomtrsKd;om;wkdYonftoufukdtvkdr&Sd/ aojcif;ukdtvkd&Sd a&G;cs,f&Muvdrfhrnf[k?
aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
8;4
wzefoifonf olwkdYtm; xm0&bk&m;\trdefYawmfukdqifhqkd&rnfrSm? vJaomolonf aemufwzefrx&oavm/ vGJoGm;aomolonf
aemufwzefjyefrvm&oavm/8;5 vlrsKd;wnf;[laom a,k&SvifNrdKUom;wkdYonf xm0&azmufjyefjcif;tm;jzifh tb,faMumifhazmufjyefMuoenf;/ rkomukd
pGJvrf;Mu\/ igwkdYonfjyefrvm[k ckdifrmpGmqkdMu\/8;6 igaphaphem;axmifaomtcg? olwkdYonfajzmifhrwfpGmrajymMu/ igonf tb,fokdYjyKrdoenf;[k ukd,ftjypfukdjrif tb,folrQ
aemifwr&/ ppfwkdufjcif;iSg jrif;ajy;ouJhokdY? xkdoltaygif;wkdYonfvrf;vTJ w[kefwnf;ajy;wwfMu\/8;7 rkdCf;aumif;uif usifvnfaomawmief;aomfvnf;? rdrdtcsdefukdodwwf\/ OcsKd;? wDwDwGwf? Z&ufaomfvnf;? rdrdjyefvmcsdefukd
rSwfwwf\? ig\vlrlum;? xm0&bk&m;pD&ifawmfrljcif;ukd em;rvnfwwf/8;8
igwkdYonf ynm&Sdjzpf\/ xm0&bk&m;\w&m;onfigwkdY&Sd\[k oifwkdYonf tb,fokdYqkd&vdrfh rnfenf;/ tu,fpifppfpma&;wkdY\
rkomrSifwH onfrkomw&m;ukdvkyfavNyD/8;9 ynm&SdwkdYonf t&SufuGJMu\/ xdwfvefY ausmhuGif;xJokdY0ifMuNyD/ xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfukdy,fMuNyD/ olwkdY
ynmrnfrQ&Sdoenf;/8;10 xkdtaMumif;aMumifh? olwkdYr,m;rsm;ukd olwyg;wkdY igtyfrnf/ olwkdYv,f,mrsm;ukd olwyg;wkdYtm;tykdifay;rnf/ ti,fqkH;
aomolrSp tBuD;qkH;aomoltaygif;wkdYonf rw&m;aompD;yGg;ukd&SmMu\/ ya&mzufrSp ,Zfyka&m[dwf&SdorQwkdYonf
rkomukdokH;Mu\/8;11 csrf;omr&Sdaomtcgcsrf;om? csrf;om[kajymqkdvsuf? ig\vlrsKd;owkdYorD;tem ukdayghavsmhpGmukMu\/-

643

8;12

olwkdYonf &GH&SmbG,faomtrIukdjyKNyD;rS &SufMuoavm/ tvQif;r&SufMu/ rsufESmrysufwwfMu/ xkdaMumifh? wa,mufaemufwa,muf


vJMuvdrfhrnf/ igppfaMumaomtcg ESdrfhcsjcif;ukdcH&Muvdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/8;13 olwkdYukd ig&Sif;&Sif;zsufqD;rnf/ pyspfEG,fyif pyspfoD;r&Sd&/ oabFmozef;yif oabFmozef;oD;r&Sd&/ t&Gufvnf;ndK;EGrf;&rnft
aMumif;? vTrf;rkd;aomolwkdYukd igapvTwfrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
8;14 igwkdYonf tb,faMumifhxkdifvsufaeMuoenf;/ pka0;MuukeftHh? ckdifcHhaomNrdKUrsm;txJokdY0if wdwfqdwfpGmaeMuukeftHh/ igwkdYonf
xm0& bk&m;ukd jypfrSm;aomaMumifh? igwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf igwkdYukdwdwfqdwfpGmaeap? aq;cg;ESifha&maoma&ukd
wkdufawmfrl\/8;15 igwkdYonf csrf;omukdajrmfvifhaomfvnf;? aumif;aomt&mray:vm/ oufomcsdefukd ajrmfvifhaomfvnf;? ab;oufoufjzpf\/8;16 olUjrif;ESmacgif;SLoHukd 'efjynfuMum;&\/ olUjrif;&J[DoHukdMum; wjynfvkH;wkefvIyfav\/ olwkdYonfa&mufvm? jynfESifhwuG
jynf&Sd orQukd4if;? NrdKUESifhwuG NrdKUom;wkdYukd4if; pm;rsKdMu\/
8;17 MunfhIavmh/ ref;rIwfrEkdifaoma>r? qkd;aoma>rrsm;ukd oifwkdY&Sd&mokdY igapvTwfojzifh? oifwkdYukdukdufMuvdrfhrnf[k xm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/
8;18 ig0rf;enf;jcif;aysmufrnftaMumif; tb,fokdYenf;/ igonf pdwfysufvsufae&\/8;19 ig\vlrsKd;owkdYorD;atmf[pfoHukd a0;aomjynfuMum;&\/ xm0&bk&m;onfZdtkefNrdKU&Sdawmfrrloavm/ rdrd&Sifbk&ifonf
NrdKUxJ&Sdawmfr rloavm/ wuRef;wEkdifiHESifhqkdifaomtcsnf;ESD;t&m? kyfwkqif;wktm;jzifh olwkdYonf ightrsufukdEId;aqmfjcif;iSg
tb,faMumifhjyKMuoenf;/
8;20 toD;tESHodrf;&mumvvGefNyD/ aEGumvukefNyD/ igwkdYonf u,fwifjcif;okdY ra&mufMu/8;21 ig\vlrsKd;owkdYorD;onfemaomaMumifh? igvnf;em&\/ Murf;wrf;aomt0wfukd0wfvsuf? rdef;armawGa0vsufae&\/8;22 *dv'fjynf AmvZHyiftap;r&Sdoavm/ xkdjynf aq;orm;r&Sdoavm/ &Sdvsufyif ig\vlrsKd;owkdYorD;onf tb,faMumifh
temrSrxajrmufoenf;/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3
9;4
9;5
9;6
9;7
9;8
9;9
9;10
9;11
9;12
9;13
9;14
9;15
9;16

ig\vlrsKd;owkdYorD;ESifhqkdifaomtaoaumifrsm;twGuf? igonf aeYnOfhrjywfikd&rnf taMumif;? ighOD;acgif;onfa&oufouf?


ighrsufpd wkdYonf rsuf&nfxGufaomprf;jzpfygapaom/
igonf ig\vlrsKd;ukd pGefYxGufoGm;Ekdifatmif awmwJpm;cef;&Sdygapaom/ taMumif;rlum;? xkdoltaygif;wkdYonf olUr,m;ukd
jypfrSm;aomol? opmysufaom tpnf;ta0;jzpfMu\/olwkdYonf rdrdwkdYvQmwnf;[laomav;ukd rkomESifhwifMu\/ opmw&m;ukdtrSDrjyKbJ ajrBuD;ay:rSmvlBuD;jzpfMu\/ tu,f
pifppfqkd;aom trItay:rSm qkd;aomtrIukdxyfjyKMu\/ ighukdvnf; rodrrSwfMu[kxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/vlwkdif;rdrdtaygif;tabmfukdowdjyKavmh/ rdrdnDtpfukdukdr,kHMuESifh/ nDtpfukdwkdif; rdrdnDtpfukd t&mukd qufqufvk,lrnf/
taygif;tabmf&SdorQwkdYonf olUtoa&ukdzsufNrJzsufMu vdrhfrnf/taygif;tabmf&SdorQwkdYonf wa,mufukdwa,mufvSnfhpm;Muvdrfhrnf/ opmpum;ukdrajymbJ rkompum;ukdajymjcif;iSg
rdrdwkdYvQmukd oGefoifMuNyD/ rw&m;aomtrIukdjyKaomtm;jzifh ukd,fukdukd,fyifyef;apMuNyD/oif\ae&monf rkomt&yf&Sd\/ t&yfom;wkdYonf rkomaMumifh ighukdrodvkd[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/okdYjzpf? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? igonf olwkYdukdt&nfusKd pkHprf;rnf/ okdYr[kwf? ig\
vlrsKd;owkdYorD; tb,fokdYigjyK&rnfenf;/olwkdYvQmonfaoapwwfaomjrm;jzpf\/ y&d,m,fpum;ukdajymwwf\/ taygif;tabmfcsif;wkdYonf EIwfjzifhavmu0wfpum;
ukdajym? ESvkH;jzifhacsmif;ajrmif;wwfMu\/xkdokdYaomtjypfwkdYukd igrppfaMumbJae&rnfavm/ xkdokdYaomtrsKd;ukd 'Pfay;? ighpdwfcsif&JrajybJae&rnfavm[k
xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
awmifrsm;? vGifjyifrsm;wkdYtwGuf igonfikda<u;jrnfwrf;jcif;ukdjyK&rnf/ xkdt&yfwkdY rD;avmifaomaMumifh? vlonfra&SmufroGm;&/
okd;? EGm; jrnfoHukd rMum;&/ rkdCf;aumif;uif iSufESifh om;&JwkdYonf xGufajy;&MuNyD/
igonfa,k&SvifNrdKUukd trIdufykH? ajracG;ae&mwGif;jzpfaprnf/ ,k'NrdKU&GmwkdYukdvnf;? vlqdwfnH&mt&yfjzpfaprnf/trIukdem;vnfEkdifaomynm&Sdum;? tb,folenf;/ xm0&bk&m;\EIwfawmfxGufukdcH? trI\taMumif;ukdajymEkdifaomolum;?
tb,folenf;/ tb,folrQa&SmufroGm;Ekdifatmif? wjynfvkH;onf awmuJhokdYrD;avmif? tb,faMumifhysufpD;oenf;/xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? olwkdYonf ighpum;ukdem;raxmif? olwkdY igay;aomw&m;ukd rusifhrapmifhbJ pGefYypf?rdrdwkdYpdwfESvkH;ckdifrmjcif;okdY4if;? rdkd;bvmtwkdif; Amvbk&m;wkdYaemufokdY4if; vkdufMuaomaMumifh?oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? olwkdYukda'geESifhigauR;rnf/ aq;cg;ESifh
a&maoma&ukd wkdufrnf/olwkdYrod? bkd;ab;rodbl;aomvlrsKd;wkdYwGif t&yf&yfuGJjym;aprnf/ &Sif;&Sif;rzsufqD;rSD wkdifatmif? olwdkYaemufokdY xm;ab;ukd
apvTwfrnf/

644

9;17
9;18
9;19
9;20
9;21
9;22
9;23
9;24
9;25
9;26

aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? qifjcifMuavmh? ikdjcif;onfrwkdYukdac:vmMuap/ vdrmaomrdef;rwkdY&Sd&mokdY


apvTwfvmMuap/igwkdYonf rsuf&nfus? rsufcrf;xJu awGawGpD;xGufapjcif;iSg? xkdrdef;rwkdYonf tvsiftjrefjyK? igwkdYtwGuf ikda<u;jcif;ukd
jyKMuap/em;axmifMu/ ZdtkefNrdKU Mum;&aomikda<u;oH[lrlum;? igwkdYonf tb,frQavmuf vk,lzsufqD;jcif;ukdcH&onfwum;/
olwyg;wkdYonf igwkdY ae&mrsm;ukd NzdKcsaomaMumifh? igwkdYonfukd,fjynfukdpGefY tvGefrdef;armawGa0Muonfwum;/tkdrdef;rwkdY? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfukdem;axmif? EIwfawmfxGufukdem,lMuavmh/ oifwkdY\orD;wkdYtm; ikda<u;jcif;ukd4if;?
toD;toD; taygif;tabmfwkdYtm; jrnfwrf;jcif;ukd4if;oGefoifMuavmh/aorif;onf igwkdYjywif;aygufokdYwuf? igwkdYbkHAdrmefxJokdY0ifojzifh? oli,frsm;ukd vrf;rSy,f&Sif;? vlysKdrsm;ukd yGJobifxJu
zsufqD;avNyD/xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? vlaoaumifwkdYonf v,fjyifaemufacs;uJhokdY4if;? odrf;olr&Sd? &dwfaomolaemufrSm usef&pfaom
aumufvdIif;uJhokdY4if; usaeMuvdrfhrnf[k Mum;ajymavmh/
xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ynm&Sdaomolonfrdrdynmr0g<um;apESifh/ cGeftm;BuD;aomolonf rdrdcGeftm;r0g<um;apESifh/
Opm& wwfaomolonf rdrdOpmr0g<um;apESifh/0g<um;aomolrnfonfum;? igonf ajrBuD;ay:rSmcspfoem;jcif;? w&m;ojzifhpD&ifjcif;? ajzmifhrwf jcif;ukdjyKaom xm0&bk&m;
jzpfaMumif;wnf;[laom? ighoabmukd odem;vnfjcif;om 0g<um;ap/ igonfxkdt&mwkdYarGUavsmfonf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ta&zsm;vSD;jcif;ukdcHaomol? ta&zsm;vSD;jcif;udkrcHaomol?tJ*kwKvl? ,k'vl? {'kHvl? trKeftrsKd;om;? armbtrsKd;om;? yg;rkef;ukd&dwfwwfaomvlrsKd;? awmaeaomoltaygif;wkdYukd
igqkH;r&aomtcsdef umva&mufvdrfhrnf/ wyg;trsKd;om; taygif;wkdYonf ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHaomoljzpfMu\/ oa&v
trsKd;om; taygif;wkdYonfvnf;? pdwfESvkH;tm;jzifh ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHaomoljzpfMu\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 tkd oa&vtrsKd;om;wkdY? oifwkdYtm;xm0&bk&m; rdefYawmfrlaompum;ukd em;axmifMuavmh/10;2 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? omoemyvlwkdY\bmom"avh rusifvnfMuESifh/ omoemyvlwkdY xdwfvefYaMumufwwfaom
rkdCf;aumif;uifedrdwfwkdYrS rxdwfvefYraMumufMuESifh/10;3 vltrsddK;rsKd;usifhaom tusifh"avhwkdYonf tcsnf;ESD;jzpfMu\/ tb,fokdYenf;[lrlum;? olwkdYonf awmopfyifukdckwfvSJ?
ykqdefESifhvkyfwwf aomvuform;\ vufvkyf&mjzpfaomt&mukd?10;4 a&TaiGESifhvSypGmcs,fvS,fNyD;vQif? rvIyf&Sm;apjcif;iSg oHcRefukdwlESifhkdufxm;Mu\/10;5 olonfpGefyvGHyifuJhokdY ckdifrmpum;rajymwwf/ rdrdtvkdtavsmufroGm;EkdifaomaMumifh? xrf;oGm;&\/ xkdt&mwkdYukd raMumuf
MuESifh/ tE&m,fukdrjyKEkdif/ aus;Zl;ukdvnf;rjyKEkdif/
10;6 tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmfESifhtb,folrQrwlyg/ ukd,fawmfonf BuD;jrwfawmfrl\/ emrawmfonfvnf;? wefcdk;awmftm;jzifh
BuD;jrwfawmfrl\/10;7 tkd vltrsKd;rsKd;wkdY\bk&if? ukd,fawmfukdaMumufoifhonfjzpf? tb,folonf raMumufbJae& ygrnfenf;/ trsKd;rsKd;aomynm&Sd
taygif;wdkY 4if;? cyfodrf;aomwkdif;EkdifiHwkdY4if; ukd,fawmfESifh wlaom olwpkHwa,mufrQr&Sdyg/10;8 olwkdYonf wvkH;w0wnf; wd&pmefoabmESifh rkdufaomoabm&SdMu\/ opfom;aomfvnf; rkdufaomt,lukdqkH;rwwf\/10;9 xkvkyfwwfaomol? oGef;wwfaomol\vufvkyf&maiGjym;ukd wmINrdKUrS4if;? a&Tukdvnf;OzwfNrdKUrS4if;aqmifcJhwwf\/ jymaom
txnf? armif;aomtxnfESifhNcHKwwf\/ vdrmaomolvkyf&moufoufjzpfownf;/10;10 xm0&bk&m;rlum;? rSefaombk&m;? touf&Sifaombk&m;? edpxm0&bk&ifjzpfawmfrl\/ trsufawmfxGufvQif ajrBuD;wkefvIyf&\/
vltrsKd; rsKd;wkdYonf trsufawmfukd rcHEkdifMu/10;11 omoemyvlwkdYtm; ajym&aompum;[lrlum;? aumif;uifESifhajrBuD;ukdrzefqif;aombk&m;wkdYonf aumif;uifatmuf?
ajrBuD;jyifrS uG,faysmufMuvdrfhrnf/10;12 xm0&bk&m;onf wefckd;awmftm;jzifh ajrBuD;ukdzefqif;awmfrlNyD/ ynmawmftm;jzifh avmu"mwfukdwnfawmfrlNyD/ OmPfawmftm;jzifh
rkdCf;aumif;uifukd MuufawmfrlNyD/10;13 toHawmfukdvTwfawmfrlaomtcg? rkdCf;a&toHAvHjzpfwwf\/ ajrBuD;pGef;rSrkdCf;wdrfukd wufapawmfrl\/ rkdCf;&Gmonf
ESifhvQyfppfjyufap awmfrl\/ avukdvnf;? b@mawmfwkdufxJu xkwfawmfrl\/10;14 vlrnfonfum;? rdrdOmPftm;jzifh wd&pmefuJhokdYjzpf\/ kyfwkukdoGef;aomolwkdif; rdrdvkyfaomkyfwktm;jzifharSmufrSm;vsuf&Sd\/
taMumif; rlum;? oGef;aomkyfwkonfrkomjzpf\/ olvnf; xGufouf0ifoufr&Sd/10;15 xkdokdYaomt&mwkdYonf tcsnf;ESD;oufoufjzpfMu\/ vSnfhpm;aomt&mvnf;jzpfMu\/ ppfaMumjcif;ukdcH&onfumv uG,faysmuf
Muvdrfhrnf/10;16 ,mukyftrsKd;\tbkdYonf xkdokdYaomt&mESifhwlawmfrrl/ cyfodrf;aomt&mwkdYukd zefqif;aombk&m;jzpfawmfrl\/ oa&v
trsKd;onf tarGcHawmfrl&mjzpf\/ emrawmfonf aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;aywnf;/
645

10;17 tkd&Jwkdufaeaomol? ajray:rSm&Sdaomoif\Opmy&duHrsm;ukd pkodrf;avmh/10;18 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ,ckyifigonf avmufvTJpmukdypfouJhokdY? jynfom;rsm;ukd avmufvTJxJuypf? &efolwkdYvufokdY
a&mufapjcif;iSg nOf;qJrnf[krdefYawmfrl\/
10;19 igonf csKd;zsufjcif;ukdcH&aomaMumifh tr*Fvm&Sd\/ ightemjyif;vS\/ okdYaomfvnf;? igawGUaom 'kua0'emukd qufquf
cH&rnf[kigqkd\/10;20 ighwJvnf;ysuf\/ ighBudK;&SdorQwkdYvnf;jywfMu\/ ighom;wkdYvnf;ighxHrS xGufoGm;aysmufMu\/ aemufwzefighwJukd aqmuf&
aomol? ighukvm;umwkdYukd qGJum&aomolr&Sd/10;21 taMumif;rlum;? okd;xdef;wkdYonf wd&pmefoabm&Sd? xm0&bk&m;ukd r&SmazGaomaMumifhtBuHrajrmuf&Mu/ okd;pktaygif;wkdYonf
t&yf&yfokdYuGJjym;&Mu\/10;22 toHukdMum;&\/ teD;okdYvm\/ ,k'NrdKUwkdYukdzsufqD;? ajracG;ae&mwGif;jzpfapjcif;iSg? BuD;aomtoHAvHonf ajrmufrsufESmuvm\/
10;23 tkdxm0&bk&m;? vlonfrdrdoGm;&mvrf;ukdtpkd;r&/ oGm;pOftcgrdrdajc&mwkdYukdrpD&ifwwfonfukd tuREkfyfodyg\/10;24 tkd xm0&bk&m;? tuREkfyfukdqkH;rawmfrlvQif? tusKd;enf;apjcif;iSg trsufxGufawmfrrlygESifh/ w&m;awmftwkdif;omqkH;rawmfrlyg/10;25 uk,
d af wmfurdk odaom wyg;trsKd;om;wdt
Yk ay:ok4Yd if;? emrawmfuydk XemrjyKaom trsKd;tET,w
f t
Ydk ay:ok4Yd if; trsufawmfuo
dk eG ;f avmif;
awmfrlyg/ taMumif;rlum;? olwkdYonf,mukyftrsKd;ukd tukeftpifukdufpm;? ol\ae&mukdokwfoify,f&Sif;MuygNyD/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1 a,&rdokdY a&mufvmaomxm0&bk&m;\ EIwfuywfawmf[lrlum;? y#dnmOfpum;ukd em;axmifMuavmh/11;2-5 oifonf,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;wkdYtm;? oa&vtrsKd;\bk&m;ocif xm0&bk&m;\ trdefYawmfukd a[majymqifhqkd&rnfrSm?
,aeYjzpfonfESifhtnD? EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynfukd igay;rnf[k? oifwkdY\bkd;ab;rsm;igusdefqkdaomopm*wdukd apmifh&aom
tcGifh&Sdapjcif;iSg? oifwkdYonfig\vljzpf? igonfvnf; oifwkdY\bk&m;jzpfrnftaMumif;? ighpum;ukdem;axmif? igrSmxm;orQtwkdif;
usifhMuavmh[k? oHrD;zkdwnf;[laom tJ*kwKjynfrSoifwkdY\bkd;ab;rsm;ukd EIwfaqmifaomtcg olwkdYigxm;aomy#dnmOfw&m;pu
m;ukd em;raxmifaomolonf usdefawmfrljcif;ukdcHap[krdefYawmfrlvQif? igu? tkdxm0&bk&m;? tmrif[kavQmuf\/11;6 xm0&bk&m;uvnf;? oifonf,k'NrdKUrsm;ESifh a,k&SvifNrdKUvrf;rsm;wkdY [pfaMumf&rnfpum;[lrlum;? oifwkdYonf y#dnmOf
pum;ukd em;axmifusifhMuavmh/11;7 taMumif;rlum;? ighpum;ukd em;axmifMuavmh[k? oifwkdY\bkd;ab;rsm;ukd tJ*kwKjynfuigEIwfaqmifaomaeYrSp ,aeYwkdifatmif?
igonf apmapmx txyfxyfqkH;raomfvnf;?11;8 olwkdYonf em;raxmif? em;ukdrvSnfhbJ qkd;npfaomrdrdwkdYpdwfESvkH;ckdifrmjcif;&Sdonftwkdif;? wa,mufrQr<uif;? vkdufoGm;Mu
aomaMumifh? igrSmxm;? olwkdYrusifhaomy#dnmOfpum;tvkH;pkHwkdYukd? olwkdYtay: igoufa&mufaprnf[k rdefYawmfrl\/
11;9 wzef xm0&bk&m;onf ightm;rdefYawmfrlonfum;? ,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;wkdYonf oif;zGJUMu\/11;10 ighpum;ukd jiif;y,faombkd;ab;wkdY\ 'kpkdufrsm;ukdjyKtHhaomiSg jyefoGm;MuNyD/ tjcm;wyg;aom bk&m;wkdYukd0wfjyKtHhaomiSg
vkdufoGm;MuNyD/ olwkdY\bkd;ab;rsm;ESifhigzGJUaomy#dnmOfw&m;ukd oa&vtrsKd;ESifh,k'trsKd;om;wkdYonfzsufMuNyD/11;11 okdYjzpf? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? olwkdYrvGwfEkdifaomab;tE&m,fukdolwkdYtay: igoufa&mufaprnf/ olwdkYonf
ighukdatmf[pf aomfvnf;? igem;raxmifbJaernf/11;12 xkdtcg ,k'NrdKUol&Gmom;ESifh a,k&SvifNrdKUom;wkdYonf eHYomaygif;ukdrD;IdU? ylaZmfbl;aombk&m;rsm;xHokdYoGm; atmf[pfaomfvnf;?
ab;a&muf&mumv xkdbk&m;wkdYonf tvQif;csrf;omray;bJ aeMuvdrfhrnf/11;13 tkd,k'jynf? oifonfNrdKUrsm;ta&twGuf&Sdonftwkdif;? oif\bk&m;rsm;&Sdygonfwum;/ a,k&SvifNrdKUvrf;rsm; ta&twGuf&Sd
onftwkdif;? &SufbG,faomkyfwktbkdY,Zfyvifrsm;? Amvbk&m;a&SUrSm eHYomaygif;IdU&m,Zfyvifrsm;ukdwnfMuNyD/11;14 okdYjzpf oifonf vlrsKd;tbkdYyXemrjyKESihf/ olwkdYtbkdYatmf[pfjcif;? qkawmif;jcif;ukdrjyKESifh/ ab;a&mufonfumv?
olwkdYatmf[pfaom pum;ukdigem;raxmif/11;15 igcspfaomtpfronf rsm;pGmaomolwkdYESifh rw&m;ojzifhaygif;abmf? qkd;npfpOfwGif? ightdrfESifhtb,fokdYqkdifoenf;/ oifonf
oefY&Sif;aom trJom;ukdrylaZmf&/ 'kpkdufukdjyKpOfwGifyif 0rf;ajrmufygonfwum;/11;16 pdrf;vef;vSy aumif;aomtoD;ukdoD;aom oHvGifyif[k?oifhukdxm0&bk&m;orkwfawmfrl\/ BuD;aomtoHAvHESifh xkdtyifukd
rD;IdUawmfrl? tcuftvufwkdYonf uRrf;avmifMu\/11;17 oa&vtrsKd;ESifh ,k'trsKd;om;wkdYonf Amvbk&m;a&SUrSmeHYomaygif;ukdrD;IdU? ightrsufukdEId;aqmfjcif;iSgrdrdwkdYtbkdY raumif;
aomtrIukd jyKaomaMumifh? oifhukdpkdufawmfrlaom aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf? oiftrIa&mufrnftaMumif;
rdefYawmfrlNyD/
11;18 xm0&bk&m;onf ightm;Asm'dwfay;awmfrlaomaMumifh igod&\/ olwkdYjyKaom trIrsm;ukd ukd,fawmfonfjyawmfrlNyD/11;19 taoowfjcif;iSg aqmifoGm;aomokd;oi,f,OfuJhokdYigjzpf\/ olwkdYu? ol\emrukd &Sif;&Sif;aysmufapjcif;iSg? toD;tuif;ESifhwuG
tyifukd &Sif;&Sif;zsuf? touf&SifaomolwkdY\ ae&mrS olUukdy,fjzwfMuukeftHh[k? ighwbuf raumif;aomtBuHESifh BuHpnf
aMumif;ukdigrod/-

646

11;20 ESvkH;ausmufuyfukd ppfaMum? w&m;ojzifhpD&ifawmfrlaom aumif;uifAkdvfajc t&Sif xm0&bk&m;? ukd,fawmfonf xkdolwkdYtm;


tjypfay;awmfrlaMumif;ukd tuREkfyfjrifvkdyg\/ tuREkfyftrIukdukd,fawmftm;Mum;avQmufygNyD/11;21 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tmeokwfNrdKUom;wkdYu? oifonfigwkdYvufjzifh rao&rnftaMumif;? xm0&bk&m;\emrawmf
tm;jzifh ya&mzufrjyKESifh[kqkdvsuf? oif\toufukd&SmMuaomaMumifh?11;22 igonf olwkdYukdppfaMumojzifh? vlysKdwkdYonf xm;jzifhaoMuvdrfhrnf/ om;orD;wkdYonf iwfrGwfaoMuvdrfhrnf/11;23 wpkHwa,mufrQr<uif;&/ xkdokdYppfaMum&mumvwnf;[laom ab;Oy'fukdtmeokwfNrdKUom;wkdY tay:okdY igoufa&mufaprnf[k
aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 tkdxm0&bk&m;? tuREkfyfonf ukd,fawmfESifhw&m;pum;ukdaqG;aET;aomtcg? ukd,fawmfonfw&m;awmfrl\/ okdYaomfvnf;?
ppfaMumpD&if awmfrljcif;taMumif;ukd ar;avQmufygrnf/ rw&m;aomolwkdYonf tb,faMumifh tBuHajrmuf&Muygoenf;/ tvGef
opmysufaomoltaygif;wkdYonf tb,faMumifhcsrf;om&Muygoenf;/12;2 ukd,fawmfonf olwkdYukdpkdufawmfrlojzifh? olwkdYonftjrpfusBuD;yGg;vsuf toD;ukdoD;Muyg\/ ukd,fawmfonf olwkdYEIwfESifheD;
ESvkH;ESifha0;awmfrl\/12;3 tkd xm0&bk&m;? ukd,fawmfonf tuREkfyfukdodjrifawmfrl\/ tuREkfyfonf ukd,fawmfESifh oabmwlaMumif;ukd ppfaMumawmfrlNyD/
okd;wkdYukd xkwfouJhokdY xkdrw&m;aomolwkdYukd taoowfjcif;iSg qGJxkwfawmfrlyg/ owf&aomaeYtbkdYjyifqifawmfrlyg/12;4 jynfom;rsm;jyKaom'kpkduftjypfaMumifh? jynfonftb,frQumvywfvkH; jrnfwrf;&ygtHhenf;/ t&yf&yfwkdY&Sdaomjrufyifonf
tb,frQ umvywfvkH; ndK;EGrf;&ygtHhenf;/ igwkdYcH&aomtusKd;tjypfukd bk&m;ocifrodrjrif[k jynfom;rsm;qkdaomaMumifh?
om;rsm;ESifhiSufrsm;wkdYonf aysmufysufMuygNyD/
12;5 oifonf ajconfwkdYESifhNydKifajy; armvQifjrif;wkdYESifh tb,fokdYNydKifEkdifrnfenf;/ pkd;&drfjcif;r&Sd? Nidrf0rfpGmae&aomjynfarmvQif?
a,mf'efjrpf\ *kPftoa&xJrSm tb,fokdYjyKvdrfhrnfenf;/12;6 oif\nDtpfukd? tb\tdrfoltdrfom;wkdYyif oifhukdopmzsuf? oifhaemufokdY atmf[pfvsufvkdufMu\/ olwkdYonf aumif;aom
pum;ukdajym aomfvnf;r,kHESifh/
12;7 igonfukd,ftdrfukdpGefY? ukd,ftarGukdypfxm;NyD/ igtvGefcspfaomtpfrukd ol\&efolvufokdYtyfESHNyD/12;8 ightarGonf awmawGUaomjcaoFhuJhokdY ightm;jzpf? ighukda[mufaomaMumifh igrkef;av\/12;9 ightarGonf Zabmom;&JuJhokdY ightm;jzpf\/ ywfvnf&Sdaomom;&JwkdYonf wkdufMu\/ vmMu/ awmom;&Jtaygif;wkdY? pnf;a0;Mu/
ukdufpm; jcif;iSgvmMuap/12;10 rsm;pGmaomokd;xdef;wkdYonf ighpyspfO,smOfukdzsufqD;MuNyD/ ig&xkdufaomtbkdYukd ausmfeif;MuNyD/ ig&xkdufaomESpfouf&mtbkdYukd
vlqdwf nH&mawmjzpfapMuNyD/12;11 okwo
f ify,f&iS ;f aomaMumif?h vlqw
d n
f v
H suf&
dS ? ightm;nnf;wGm;av\/ wjynfv;Hk ysufp;D aomfvnf;? tb,forl QyrmPrjyKwwf/12;12 awm jrifhaomt&yftvkH;pkHwkdYtay:rSm vk,ufaomolwkdYonfwufMuNyD/ tu,fpifppf jynfpGef;wbufrS wbufwkdifatmif
xm0&bk&m;\ xm;awmfonf zsufqD;ojzifh? tb,folrQcsrf;omr&/12;13 olwkdYonf *sHKpyg;rsKd;aphukdBuJ ql;yifukdom&dwf&Mu\/ yifyef;pGm BudK;pm;aomfvnf; aus;Zl;r&SdMu/ xm0&bk&m;\trsufawmf
t&SdefaMumifh? rdrdwkdYcH&aomtusKd;ukd axmuf&SufMuvdrfhrnf/
12;14 xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igay;oem;? ig\vloa&v trsKd;ykdifxkdufaom tarGukd xdckdufaom? ig\tdrfeD;csif;qkd;
taygif;wkdYukd? olwkdYjynfxJuigEIwfrnf/ olwkdYtxJuvnf; ,k'trsKd;ukdigEIwfrnf/12;15 EIwfNyD;rSwzef igoem;? toD;toD;wkdYukd rdrdwkdYykdifxkdufaomajr? rdrdwkdYae&if;jynfokdY igjyefykdYrnf/12;16 Amvbk&m;ukdwkdifwnfusdefqkdapjcif;iSg? olwkdYonf ig\vlrsKd;ukdoGefoifbl;onfenf;wl? xm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonf[k?
ig\emrukd wkdifwnf usdefqkdjcif;iSg? ighvlrsKd;\ bmom"avhukd BudK;pm;oifvQif? ig\vlrsKd;txJ olwkdYukdigwnfaprnf/12;17 okdYr[kwf? em;raxmifbJaevQif? em;raxmifaomvlrsKd;ukd igonf &Sif;&Sif;EIwfy,fzsufqD;rnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 wzef xm0&bk&m;u? oifonfcsnfcg;yef;ukd oGm;,lNyD;vQifcg;pnf;avmh/ a&ESifhravQmf&[k ightm;rdefYawmfrlaompum;awmf
twkdif;?13;2 igonf cg;yef;ukd,l cg;pnf;av\/13;3 xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf 'kwd,tBudrf ighqDokdYa&mufvQif?13;4 oifonf cg;pnf;aom cg;yef;ukd,lNyD;vQif? Oz&wfjrpfokdYxoGm;? ausmufwGif; 0Sufxm;avmh[k?13;5 rdefYawmfrlonftwkdif;? igonfoGm; Oz&wfjrpfem;rSm 0Sufxm;\/647

13;6 xkdaemuf? umvtifwefMumNyD;rS? xm0&bk&m;u? oifonfx Oz&wfjrpfokdYoGm;avmh/ xkdjrpfem;rSm ightrdefYawmfESifh0Sufxm;


cJhNyD;aom cg;yef;ukdxkwfavmh[k rdefYawmfrl\/13;7 igonfvnf; Oz&wfjrpfem;okdYoGm;NyD;vQif? 0Sufxm;&mt&yf wl;cg;yef;ukd xkwfaomtcg? cg;yef;onfaqG;ajrh tokH;r&jzpf\/
13;8 xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDokdYa&muf rdefYawmfrlonfum;?13;9 xkdenf;wl? ,k'jynf\axmifvTm;jcif;ukd igIwfcsrnf/ a,k&SvifNrdKU\axmifvTm;jcif;ukd tvGefIwfcsrnf/13;10 ighpum;ukdem;raxmif? rdrdpdwfESvkH;ckdifrmaomoabmtwkdif;usifh? tjcm;wyg;aombk&m;wkdYukd 0wfjyKukd;uG,fjcif;iSg vkdufoGm;aom
vlqkd;rsKd;onf? tokH;r&aom cg;yef;uJhokdYjzpfvdrfhrnf/13;11 cg;yef;onf vl\cg;rSD0JouJhokdY? oa&vtrsKd;&SdorQwkdYESifh ,k'trsKd;taygif;wkdYonf ig\vlrsKd;? bGJUemr? bkef;toa&jzpfapjcif;iSg?
igrSD0J apaomfvnf;? olwkdYonf em;raxmifMu[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
13;12 wzef oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;u?om;a&bl;&SdorQwkdYonf pyspf&nfESifhjynfhMuvdrfhrnf[k rdefYawmfrlaMumif;ukd?
oifonf olwkdYtm;ajymavmh/ olwkdYuvnf;? om;a&bl;&SdorQwkdYonf pyspf&nfESifh jynfhMuvdrfhrnf taMumif;ukd? igwkdYrodoavm[k
jyefajymMuvQif?13;13 oifuvnf;? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? 'g0d'frif;BuD;\ &mZyvifay:rSmxkdifaom &Sifbk&ifrSp ,Zfyka&m[dwf? ya&mzuf?
a,k&S vifNrdKUom;&SdorQwkdYESifh jynfoljynfom; taygif;wkdYukd ,pfrl;jcif;ESifhigjynfhaprnf/13;14 nDtpfukdcsif;? om;tbcsif;wkdYukd igxdcdkufaprnf/ igonfukPmr&Sd? rESajrm? ru,frbJ? xkdolwkdYukdzsufqD;rnf[k xm0&
bk&m;rdefYawmfrl\/
13;15 oifwkdYonf em;axmifem,lMuavmh/ axmifvTm;aompdwfr&SdMuESifh/ xm0&bk&m;trdefYawmf&Sd\/13;16 rkdCf;rcsKyfrSD? rkdufaomawmifay:rSm oifwkdYonf xdcdkufrvJrSD? tvif;ukdajrmfvifhaomtcg? aorif;t&dyf? xlxyfaom arSmifrkdufukd
jzpfapawmfrrlrSD? oifwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;\ *kPfawmfukdcsD;rGrf;Muavmh/13;17 oifwkdYonf em;raxmifbJaevQifrlum;? oifwkdYrmeaMumifh?ighpdwf0dnmOfonf rxif&Sm;aom t&yfikda<u;rnf/ xm0&bk&m;\
okd;pkukdodrf; oGm;aomaMumifh? ighrsufpdvnf; tvGefikdrsuf&nfusrnf/13;18 ukd,fukdukd,fESdrfhcs xkdifMuavmh/ oifwkdYbkef;BuD;aomo&zlonf oifwkdY\acgif;ay:rS qif;&vdrfhrnf[k? &Sifbk&ifESifhrdzk&m;wkdYtm
;ajymavmh/13;19 awmifbufNrdKUwkdYukd ydwfxm; tb,folrQrzGifh&/ ,k'jynfoljynfom;taygif;wkdYukd odrf;oGm;MuNyD/ tukeftpifodrf;oGm;MuNyD/13;20 ajrmufrsufESmuvmaomolwkdYukd arQmfMunfhavmh/ oifhtm; igay;aomokd;pk? vSaomokd;pkonf tb,frSm&Sdoenf;/13;21 oifonf qkH;rawmfrljcif;ukdcH&aomtcg? tb,fokdYajymvdrfhrnfenf;/ olwkdY onfoifhukd tpkd;w&jyKapjcif;iSg? oifonf
ukd,fwkdiftBuHay;NyD/ om;bGm;aomrdef;rcH&aoma0'emukd oifcH&vdrfhrnfr[kwfavm/13;22 oifuvnf;? tb,ftaMumif;aMumifh trIa&mufoenf;[k pdwfxJatmufarhvQif? oif\tjypfrsm;aomaMumifh? oifht0wf
ukdcRwf&\/ ajceif;ukdvnf;rpD;&/13;23 tJoa,mydvlonf rdrdta&\tqif;ukd4if;? usm;opfonf rdrdtuGuftusm;wkdYukd4if; ajymif;vJEkdifoavm/ ajymif;vJEkdifvQif?
'kpkdufukdjyK avh&SdaomolwkdYonf? okpkdufukdjyKjcif;iSgwwfEkdifMuvdrfhrnf/13;24 xkdaMumifh? zGJukdavjyif;wkdufvTifhouJhokdY? xkdolwkdYukd igvGifhaprnf/13;25 oifonf ighukdarhavsmh? rkomrSD0Jqnf;uyfaomaMumifh? oifhtbkdYigwkdif;xGm ay;vwHhaomtief;twmum; okdYwnf;/13;26 xkdokdYESifhtnD oif&Sufp&mtaMumif;ukd xif&Sm;apjcif;iSg? oif\t0wfukdigzGifhvSpfjyrnf/13;27 oif\arsmufrxm;jcif;? [Djrnfjcif;? rw&m;aomarxkef\ npfnL;jcif;? awmifay:4if;? v,fjyif4if;jyKaom pufqkyf&GH&SmbG,fwkdYukd
igodjrif\/ tkda,k&SvifNrdKU? oifonf tr*Fvm&Sd\/ oefY&Sif;jcif;okdY ra&mufbJtb,frQumvywfvkH;aevdrfhrnfenf;[k xm0&
bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 rkdCf;jywfaomtrIukd&nfrSwf? a,&rdokdYa&mufaom xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmf[lrlum;?14;2 ,k'jynfonfnnf;wGm;\/ NrdKUwHcg;wkdYjrnfwrf;aomtoH&Sd\/ eufaomt0wfukd ajrwkdifatmif0wf? a,k&SvifNrdKUom;wkdY\
ikda<u;jcif; toHonfwufav\/14;3 rSL;rwfwkdYonf rdrdoli,fwkdYukd a&cyfapvTwf? oli,fwkdYonf a&usif;okdYa&mufaomtcg? a&ukdrawGU/ tkd;oufoufukdom
aqmifcJhvsuf jyefvmMu\/ OD;acgif;ukdNcHKvsuf&SufaMumufrIdifawGMu\/14;4 rkdCf;jywf ajrtufuGJaomaMumifh? v,fvkyfaomolwkdYonf OD;acgif;ukdNcHKvsuf &SufaMumufMu\/14;5 orifronf v,fjyifarG;aomtcg jrufr&SdaomaMumifh? om;i,fukdpGefYypf\/14;6 jrnf;kdif;wkdYonf jrifhaomt&yfay:rSm&yfvsuf ajracG;uJhodkYavukdSLMu\/ jrufr&SdaomaMumifh? olwkdYrsufpdysufav\/
14;7 tkdxm0&bk&m;? tuREkfyfwkdY\tjypfonftuREkfyfwkdYwbuf oufaocHaomfvnf;? emrawmfukdaxmufpD&ifawmfrlyg/ tuREkfyfwkdY
onf Budrfzefrsm;pGmazmufjyefygNyD/ ukd,fawmfukdjypfrSm;ygNyD/14;8 tkd oa&vtrsKd;\ajrmfvifhp&mtaMumif;? trIa&mufaomumv u,fwifawmfrlaom ocif? ukd,fawmfonftuREkfyfwkdYjynf
{nfhonfuJhokdY4if;? wnOfhomtdyfjcif;iSg 0ifaomc&D;oGm;uJhokdY4if;? tb,faMumifhjzpfawmfrloenf;/648

14;9 rdef;armawGa0aomoluJhokdY4if;? u,fwifjcif;iSgrwwfEkdifaomol&JuJhokdY4if;? tb,faMumifhjzpfawmfrloenf;/ tkdxm0&bk&m;?


ukd,fawmfonf tuREkfyfwkdYwGif&Sdawmfrl\/ tuREkfyfwkdYonf emrawmfjzifhorkwfaomoljzpfyg\/ tuREkfyfwkdYukdpGefYypfawmfrrlygESifh/
14;10 vlrsKd;ukd&nfrSwf xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? vlwkdYonfvSnfhvnfjcif;iSg tvGeftvkd&SdMu\/ rdrdwkdYajcukdrcsKyfwnf;Mu/
xkdaMumifh? xm0&bk&m;ESpfoufawmfrrl/ olwkdYjyKaom'kpkdufukdatmufarh olwkdYtjypfrsm;aMumifh ppfaMumawmfrlrnf/14;11 xm0&bk&m;onf ightm;rdefYawmfrlonfum;? vlrsKd;tbkdYarwmykdY qkrawmif;ESifh/14;12 olwkdYonf tpma&Smifjcif;tusifhukd usifhaomtcg? olwkdYatmf[pfoHukd igem;raxmif/ rD;IdU&m,Zfukdaomf4if;? ylaZmfoumukdaomf4if;
qufuyfaomtcg igvufrcH/ xm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;? umvemab;jzifh?olwkdYukdigqkH;aprnf[k rdefYawmfrlvQif?14;13 iguvnf;? tkdt&Sifxm0&bk&m;? ya&mzufwkdYu? oifwkdYonf xm;ab;ukdrawGU&Mu/ rGwfodyfjcif;ab;onf oifwkdY&Sd&mokdYra&muf&/
t&yfNrJaomNidrfoufjcif;ukd igay;rnf[k? olwkdYtm; a[majymaMumif;ukd igavQmufaomtcg?14;14 xm0&bk&m;u? xkdya&mzufwkdYonf ig\emrukdtrSDjyK rkomukda[mwwfMu\/ olwkdYukdigrapvTwf? rrSmxm;? Asm'dwfray;/
olwkdYa[majymcsufwkdYonf rsufpdukdvSnfhjcif;? ewfyl;jcif;? tcsnf;ESD;BuHpnfjcif;? rdrdOmPftwkdif; vSnfhpm;jcif;oufoufjzpfMu\/
14;15 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? jynfxm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;r&Sd&[k? igrapvTwfbJ? ighemrukdtrSDjyK? ukd,ftvkd
tavsmufa[majymaom ya&mzufwkdYonf xm;ab;? rGwfodyfjcif; ab;jzifhqkH;&Muvdrfhrnf/14;16 olwkdY\ w&m;emy&dowfwkdYonf ukd,fwkdifrSp? r,m;om;orD;wkdYESifhwuG rGwfodyfjcif;ab;? xm;ab;aMumifh? a,k&SvifNrdKUvrf;
xJokdYypfcsjcif;ukdcH&? tb,folrQroN*K[f&/ olwkdY\ tjypfukdolwkdYtay:okdY igGef;avmif;rnf/14;17 oifonfvnf; olwkdYtm;ajym&rnfhpum;[lrlum;? igonfaeYnOfhrjywf rsuf&nfus&rnf/ ig\vlrsKd;owkdYorD;onf tvGefjyif;pGm
aom'PfcsufukdcH& tkd;rsm;usKd;avNyD/14;18 igonf NrdKUjyifokdYoGm;aomtcg? owfaomtaoaumifrsm;ukd awGU&\/ NrdKUxJokdY0ifaomtcg? iwfrGwfemusifpGmcH&aom olrsm;ukd
vnf;awGU&\/ ya&mzufESifh,Zfyka&m[dwfwkdYonf tb,ftrIukdrQrodbJ t&yf&yfvSnhfvnfMu\/14;19 ukd,fawmfonf,k'jynfukdtukeftpify,fawmfrloavm/ ZdtkefNrdKUukdpufqkyf&GH&Smawmfrloavm/ csrf;omr&atmif tuREkfyfwkdYukd
tb,faMumifh 'Pfcwfawmfrloenf;/ tuREkfyfwkdYonf Nidrfoufjcif;ukdajrmfvifhaomfvnf;? aumif;usKd;ukdr&Muyg/ csrf;omukd
ajrmfvifhaomfvnf;? ab;ESifhomawGU&Muyg\/14;20 tkdxm0&bk&m;? tuREkfyfwkdYonfukd,f'kpkdufrsm;ESifh bkd;ab;wkdY\tjypfrsm;ukd0efcsyg\/ ukd,fawmfukdjypfrSm;ygNyD/14;21 ukd,fawmf\emraMumifh? tuREkfyfwkdYukd pufqkyf&GH&SmawmfrrlygESifh/ bkef;awmfyvif\ toa&ukdIwfcsawmfrrlygESifh/ atmufarh
awmfrlyg/ tuREkfyfwkdYESifhzGJUaomy#dnmOfawmfukd zsufawmfrrlygESifh/14;22 omoemyvlwkdYukd;uG,faomkyfwkqif;wkwkdYwGif? rkdCf;&GmapEkdifaomol&Sdygoavm/ rkdCf;onf tvkdvkd&GmEkdifygoavm/ tuREkfyfwkdY
bk&m;ocifxm0&bk&m;? ukd,fawmfomvQif wwfEkdifawmfrlonfr[kwfavm/ okdYjzpf? ukd,fawmfukd ajrmfvifhvsufaeygrnf/
ukd,fawmfonftvkH;pkHwkdYukd zefqif;aombk&m;jzpfawmfrl\/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 wzef xm0&bk&m;onf ightm;rdefYawmfrlonfum;? arma&SESifh&SarGvonf igha&SUrSm qkawmif;aomfvnf;? vlrsKd;ukdigroem;/
ighxHrSxGufoGm;apjcif;iSg ESifxkwfavmh/15;2 tuREkfyfwkdYonf tb,ft&yfokdY xGufoGm;&ygrnfenf;[k ar;jref;vQif? oifuvnf;? aowefaomolwkdYonf aojcif;okdY4if;?
uGyfrsufwefaomolwkdYonf uGyfrsufjcif;okdY4if;? iwfrGwfwefaomolwkdYonf iwfrGwfjcif;okdY4if;? odrf;oGm;csKyfxm;wefaomolwkdY
onf odrf;oGm;csKyfxm;jcif;okdY4if; xGufoGm;Mu[kxm0&bk&m; rdefYawmfrlaMumif;ukd olwkdYtm; qifhqkdavmh/15;3 olwkdYukd owf&aomxm;? qGJjzwf&aomacG;? ukdufpm;&aomrkdCf;aumif;uifiSufESifh om;&Jwnf;[laom &efolav;rsKd;ukdolwkdYwbuf
igcefYxm;rnf/-
15;4 ,k'&Sifbk&ifa[Zudom; rema&Srif;onf a,k&SvifNrdKUjyKaomtrIaMumifh? xkdolwkdYukd ajrBuD;ay:rSmtwkdif;wkdif; tjynfjynfwkdY
taESmifht&SufukdcHaprnf/15;5 tkda,k&SvifNrdKU?oifhukdtb,fol oem;vdrfhrnfenf;/ oifESifhtwl tb,folnnf;wGm; vdrfhrnfenf;/ oifhukdusef;rm\avm[k
ar;tHhaomiSg? tb,folvrf;vTJvdrfhrnfenf;/15;6 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonfighukdpGefYypf qkwfoGm;NyD/ xkdaMumifh? igonf vufukdqefY oifhukdzsufqD;rnf/ igonf
aemifw&NiD;aiGUNyD/15;7 jynfwHcg;0 olwkdYukdpHaumESifhigavSYrnf/ olwkdYom;orD;rsm;ukd igIH;aprnf/ ig\vlrsKd;onf rdrdvkdufoGm;aomvrf;rS rjyefvm
aomaMumifh? olwkdYukdigzsufqD;rnf/15;8 olwkdYrkwfqkd;rwkdYonf ork'&moJvkH;ESifhtrQru? igha&SUrSmrsm;jym;Muvdrfhrnf/ rGef;wnfhtcsdef trdukdwkdufzsufaomvkvifukd
igac:cJh? aMumufrufbG,faom vkyfBuHjcif;ukd csufjcif;jzpfaprnf/15;9 om;ckepfa,mufukd bGm;jrifaomrdef;ronf tm;avsmh toufcsKyfav\/ ntcsdefra&mufrSD ol\ae0ifav\/ olonf
&SufaMumufrdIifawGvsufae&\/ usef<uif;aomolwkdYukdvnf;? &efolwkdYa&SUrSm? xm;igtyfrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
15;10 tdkrdcif? igtr*Fvm&dS\/ rdcifonf wjynfvkH;&efawGUaomol? jiif;qefaomol jzpfaomighukdbGm;jrifygNyD/ igonfolwyg;ukd
twkd;ESifhracs;/ olwyg;onfvnf;ighukdtwkd;ESifhracs;/ okdYaomfvnf;? vlcyfodrf;wkdYonf ighukdusdefqJwwfMu\/649

15;11 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tu,fpifppfoifhukd igcsrf;omay;rnf/ trIa&mufaomumv? nOf;qJjcif;ukdcH&aomumv?


&efolonf oifhxHrSmawmif;yefrnftaMumif;? tu,fpifppf igpD&ifrnf/
15;12 oHcsif;wkdufaomtcg ajrmufjynfoHukd4if;? oHrPdukd4if; csKd;Ekdifoavm/15;13 oif\jynfwa&SmufvkH; oifjyKaomtjypfrsm;aMumifh? oif\Opmb@mukdtbkd;rcHbJ vk,laomolwkdYvufokdYigay;rnf/15;14 oifrodaomjynfokdY&efolESifhtwl oifhukdigoGm;aprnf/ oifwkdYukdavmifaomrD;onf ightrsuftm;jzifhIdUvsuf&Sd\/
15;15 tkd xm0&bk&m;? ukd,fawmfonfodawmfrl\/ tuREkfyfukdatmufarhvsuf tMunhftI<uvm? tuREkfyfukdnOf;qJaomolwkdYukd
w&m;ojzifh'Pfay;awmfrlyg/ olwkdYukdonf;cH? tuREkfyfukdokwfoify,f&Sif;awmfrrlygESifh/ tuREkfyfonf ukd,fawmftwGuf uJh&Jhjc
if;cH&aMumif;ukdatmufarhawmfrlyg/15;16 aumif;uifAkdvfajct&Sif bk&m;ocifxm0&bk&m;? tuREkfyfawGUaom EIwfuywfawmfpum;ukd cH,lygNyD/ EIwfuywfawmfonf
tuREkfyf 0rf;ajrmuf&Tifvef;p&m taMumif;jzpfyg\/ emrawmfjzifh tuREkfyfukdac:a0:yg\/15;17 yGJcHaomoltpnf;ta0; tuREkfyfrxkdifyg/ aysmf&Tifjcif;trIukdrjyKyg/ vufwifawmfrlaomaMumifh? wa,mufwnf;xkdifygNyD/
tuREkfyfukd a'gotrsufESifhjynfhapawmfrlNyD/15;18 tuREkfyfcH&aom a0'emonftb,faMumifhNrJygoenf;/ raysmufvkd? raysmufEkdifaomtemukd tb,faMumifhcH&ygoenf;/ tu,f
pifppf ukd,fawmfonfaysmufwwf? vSnfhpm;aoma&uJhokdY tuREkfyfjzpfawmfrlygNyDwum;/
15;19 xkdaMumifh? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonfjyefvmvQif? oifhukdigaqmifcJh? oifonf ig\trIukdxrf;&vdrfhrnf/ oifonf
jrwfaomt&mESifh ,kwfaomt&mwkdYukd ykdif;jcm;cGJxm;vQif? ighEIwfuJhokdYjzpf&vdrfhrnf/ olwkdYonfoifhxHokdYjyefvmMuvdrfhrnf/
oifonf olwkdY&Sd&mokdYjyefroGm;&/15;20 igonfvnf; oifhukdvlrsKd;wbuf ckdifcHhaomaMu;0gNrdKUkd;jzpfaprnf/ olwkdYonf oifhukdwkdufrEkdif&Mu/ igonf oifhukd
EIwf,lu,fwifjcif;iSg oifhbufaernf/15;21 vlqkd;vufrS oifhukdigEIwf? aMumufrufbG,faomolwkdYvufrSa&G;,lrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1
16;2
16;3
16;4

wzefighqDokdY a&mufaomxm0&bk&m;\ EIwfuywfawmf[lrlum;?oifonf t&yfpkHbufjcif;ukdrjyK&/ om;orD;ukd rbGm;rjrif&/t&yf bGm;jrifaomom;orD;rsm;ukd4if;? olwkdYrdbrsm;ukd4if;? xm0&bk&m;&nfrSwf rdefYawmfrlonfum;?xkdolwkdYonfqkd;aomaojcif;jzifh ao&Muvdrfhrnf/ olwkdYukd jrnfwrf; roN*K[f&/ ajray:rSm rpifuJhokdYjzpfMuvdrfhrnf/ olwkdYonf
xm;ab;ESifh rGwfodyfjcif;ab;jzifh qkH;jcif;okdYa&muf? taoaumifwkdYonf rkdCf;aumif;uifiSufESifh awmom;&Jpm;p&mbkdYjzpfMu
vdrfhrnf/16;5 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? romtdrfokdYr0ifESifh/ aoaomolwkdYtwGuf ikda<u;jrnfwrf;jcif;iSg roGm;ESifh/ ig\Nidrfoufjcif;
wnf;[laom arwmukPmukd vlrsKd;rSigy,f&Sif;NyD[k rdefYawmfrl\/16;6 jynfoljynfom;tBuD;ti,fwkdYonfao&Muvdrfhrnf/ okdYaomfvnf;? roN*K[f&/ olwkdYtwGuf jrnfwrf;jcif;ukdrjyK&/ ukd,fukd
ukd,f&Sejcif;? qHyif&dwfjcif;ukdvnf;rjyK&/16;7 aoaomolwkdYtwGuf pdwfromnnf;wGm;aomolwkdYukdESpfodrfhapjcif;iSg? romyGJukdrvkyf&/ rdbaoaomfvnf;? ESpfodrfh apaom
cGufzvm;ukdray;&/
16;8 xkdenf;wl? pm;aomufyGJcH&mtdrfokdYr0ifESifh/ olwkdYESifhaygif;abmfrpm;raomufESifh/16;9 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? t&yf 0rf;ajrmufaomtoH? &Tifvef;
aomtoH? r*FvmaqmifowkdYom;toH? r*FvmaqmifowkdYorD;toHukd oifwkdYvufxuf? oifwkdYrsufarSmufwGif igpJaprnf/16;10 oifonf pum;tvkH;pkHwkdYukd vlrsKd;tm; Mum;ajym olwkdYuvnf;? xm0&bk&m;onf rQavmufBuD;pGmaom
ab;'PfukdigwkdYtm; tb,faMumifhpD&ifawmfrloenf;/ igwYkdjyKaom'kpkdufum;? tb,fokdYenf;/ igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;ukd
igwkdYjypfrSm;aomtjypfum;? tb,fokdYenf;[k ar;Muaomtcg?16;11 oifonf xm0&bk&m;\trdefYawmfukdqifhqkd&rnfrSm? oifwkdY\bkd;ab;wkdYonf ighukdpGefY? tjcm;wyg;aombk&m;aemufokdYvkduf
vsuf? 0wfjyKukd;uG,fojzifh ighukdpGefYypf? ighw&m;ukdrapmifhaomaMumifh4if;?16;12 bkd;ab;usifhaomtusifhxuf? oifwkdYonfomqkd;aomtusifhukdusihfojzifh? ighpum;ukdem;raxmif? rdrdwkdYqkd;aompdwfESvkH;? ckdifrm
aomoabmokdYvkdufaomaMumifh4if;?16;13 oifwkdYESifhoifwkdY\bkd;ab;rodaomjynfokdY jynfxJuoifwkdYukdigESifvkdufrnf/ xkdjynf oifwkdYonf ig\aus;Zl;ukdrcH&/ tjcm;
wyg;aombk&m;wkdYukd aeYnOfhrjywf0wfjyK&Murnf/
16;14 okdYjzpf? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oa&vtrsKd;om;wkdYukd tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifaomxm0&bk&m;touf&Sifawmfrl
onf[l rusdefqkdbJ?16;15 oa&vtrsKd;om;wkdYukd ajrmufjynfrSp? ESifxkwfbl;aomjynf&SdorQwkdYrS EIwfaqmifaom xm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonf[l
usdefqkd&aomumvonf aemufwzefa&mufvdrfhrnf/ olwkdYbkd;ab;wkdYtm; igay;aomjynfokdYolwkdYukdwzefigaqmifcJhOD;rnf/

650

16;16 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? igonfwHigtrsm;wkdYukdapvTwf? vlrsKd;ukd rQm;aprnf/ xkdaemuf? rkqkd;trsm;wkdYukdapvTwf?


cyfodrf;aom awmifBuD;awmifi,f? acsmufMum;wkdY&Smaprnf/16;17 olwkdYoGm;orQaomvrf;wkdYukd igonfMunfhIvsufae\/ olwkdYonf ighrsufuG,f oGm;Muonfr[kwf/ olwkdY\'kpkdufukd igha&SUrSm
0Sufrxm;Ekdif/16;18 olwkdYonf ighjynfukdnpfnL;ap? igtarGcHaom ajrukdolwkdYonf pufqkyf&GH&SmbG,faom taoaumifwkdYESifh jynfhapaomaMumifh?
olwkdY ESpfqaomtjypf'Pfukdigay;rnf/
16;19 tuREkfyftpGrf;owd? tuREkfyf&Jwkduf? trIa&mufaomaeY tuREkfyfckdvIH&m jzpfawmfrlaom xm0&bk&m;? wyg;trsKd;om;wkdYu?
tu,fpifppftuREkfyfwkdY bkd;ab;wkdYonfrkom? tew? tcsnf;ESD;aomt&mwkdYukd tarGcHMuygNyD[k? ajrBuD;pGef;rS ukd,fawmfxHodkYvm
avQmufMuygvdrfhrnf/16;20 vlonf bk&m;r[kwfaombk&m;wkdYukd ukd,ftbkdYvkyf&rnfavm/16;21 okdYjzpf? igonf,cktcg olwkdYukdowday;? ighvufESifhighwefckd;ukd abmfjyaomtm;jzifh? ighemronf xm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd
od&Muvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1
17;2
17;3

,k'trsKd;\tjypfonf oHunpf? pdefcRefESifholwkdYESvkH;jym;4if;? ,ZfyvifOD;csKd4if; tu&mwifrSwfom;vsuf&Sd\/oli,fwkdYyifjrifhaomawmifay:? pdrf;aomopfyifem;rSm&Sdaom ,Zfyvifrsm;? tm&S&yifrsm;ukd atmufarhwwfMu\/tcsif;ig\awmif? v,f&Sdaomoif\OpmESifhokdxm;orQaomOpmukd4if;? jynfwa&SmufvkH; oifjypfrSm;&m? jrifhaomt&yfwkdYukd4if;?
vk,laomolwkdYvufokdYigtyfrnf/17;4 oifhukd,fwkdifvnf; igay;aomtarGrSa&GUoGm;&vdrfhrnf/ oifrodaomjynfwGif? &efolvuf oifhukd iguRefcHaprnf/ taMumif;rlum;?
tpOfavmifaom ig\trsufrD;ukd oifwkdYonfarG;MuNyD/
17;5 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? vlukdukd;pm; vlow0gukdtrSDjyKojzifh? pdwfESvkH;xJ xm0&bk&m;xHawmfrS xGufoGm;aomolonf
usdeftyfaomoljzpf\/17;6 xkdolonf vGifjyif&SdaomopfyifajcmufuJhokdYjzpf? aumif;usKd;a&mufaMumif;ukdrod&/ tb,folrQraeaom qm;ajr? aoGUajcmuf
aomvGifjyifae&vdrfhrnf/17;7 xm0&bk&m;ukd ukd;pm;aomol? xm0&bk&m;ukd rdrdukd;pm;&mtaMumif;jzpfapaomolonf aumif;BuD;r*FvmukdcHtyfaomoljzpf\/17;8 xkdolonfum;? a&&Sdaomt&yf pkdufjrpfem;rSm tjrpfjzmojzifh? ylaomt&Sdefa&mufaMumif;ukd rod? t&GufrndK;EGrf;? rkdCf;acgif
aomumv pkd;&drfp&mr&SdbJ? tpOftNrJtoD;ukdoD;wwfaom tyifESifhwl\/
17;9 pdwfESvkH;onf cyfodrf;aomt&mxuf pOf;vJwwf\/ tvGef,kd,Gif;aomoabm&Sd\/ pdwfESvkH;oabmukd tb,folodEkdifoenf;/17;10 igxm0&bk&m;onf vltoD;toD;wkdYtm; rdrdwkdYtusifhtwkdif;? rdrdwkdYcHxkdufaom tusKd;tjypfukd ay;jcif;iSg? ESvkH;ausmufuyfwkdYukd
aphaphppfaMumwwf\/17;11 aum&iSufonf rdrdrOaomOukd0yfouJhokdY? rw&m;ojzifh Opmqnf;zl;aomolonf toufysKdpOfuyif? qif;&Jjcif;okdYa&muf
tqkH;um;? vlrkdufjzpfvdrfhrnf/
17;12 a&SUOD;pGmrSp jrifhaomt&yf bkef;BuD;awmfrlaom&mZyvifonf igwkdYoefY&Sif;&m Xmeawmft&yfjzpf\/17;13 tkdoa&vtrsKd;\ ajrmfvifhp&mtaMumif;jzpfaomxm0&bk&m;? ukd,fawmfukd pGefYypfaomol taygif;wkdYonf t&SufuGJ&Muygvdrfhrnf/
ighxHrSxGufoGm;aomolwkdYonf ajrpm&if;okdY0if&Mu ygvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? toufprf;a&wGif;wnf;[laom xm0&bk&m;ukd
pGefYypfMuownf;/17;14 tkdxm0&bk&m;? tuREkfyf\temukd Nidrf;apawmfrlyg/ okdYjyKvQif? tuREkfyfonf temNidrf;ygvdrfhrnf/ tuREkfyfukd u,fwifawmfrlyg/
okdYjyKvQif? tuREkfyfonf u,fwifjcif;okdYa&mufygvdrfhrnf/ ukd,fawmfonf tuRekfyfcsD;rGrf;&mjzpfawmfrl\/17;15 xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf tb,frSm&Sdoenf;/ ,ckvmygapawmh[k olwkdYonf tuREkfyftm;qkdwwfMuyg\/17;16 tuREkfyfonf aemufawmfodkYvkdufaom q&m\t&mukdra&Smifyg/ tr*FvmaeYukdrawmifhwyg/ tuREkfyfa[majymcsufukd ukd,fawmf
odawmfrl\/ ukd,fawmfrsufarSmuf&Sdyg\/17;17 tuREkfyfukd xdwfvefYapawmfrrlygESifh/ ab;a&mufaomumv ukd,fawmfonf tuREkfyfckdvIH&mjzpfawmfrl\/17;18 tuREkfyfukd nOf;qJaomolwkdYonf t&SufuGJMuygapaom/ tuREkfyfrlum;? t&SufruGJygapESifh/ olwkdYonf pdwfysufMuygapaom/
tuREkfyfrlum;? pdwfrysufygapESifh/ olwkdYtay:rSm ab;tE&m,fumvukd a&mufapawmfrlyg/ txyfxyfzsufqD;awmfrlyg/
17;19 xm0&bk&m;onf ightm;rdefYawmfrlonfum;? ,k'&Sifbk&ifxGuf0ifaomtrsKd;om;csif; NrdKUwHcg;rSp? cyfodrf;aoma,k&SvifNrdKUwHcg;0
oGm;&yfvsuf?17;20 vlrsm;wkdYtm; ajymqkd&rnfrSm? wHcg;wkdYjzifhxGuf0ifaom ,k'&Sifbk&ifrsm;ESifh ,k'jynfol a,k&SvifNrdKUom;rsm;taygif;wkdY?
xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfukdem;axmifMuavmh/17;21 xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? OykofaeY 0efukdrxrf;r&Guf? a,k&SvifNrdKUwHcg;jzifh raqmifroGif;rnftaMumif;? owdjyK
Muavmh/-

651

17;22 OykofaeYoifwkdYtdrfxJu 0efukdrxkwfraqmifMuESifh/ tb,ftvkyfukdrQrvkyfMuESifh/ oifwkdYbkd;ab;rsm;ukd igrSmxm;onftwkdif;?


OykofaeYukd oefY&Sif;apMuavmh/17;23 bkd;ab;wkdYonf em;raxmif? em;ukdrvSnfhbJaeMu\/ em;rMum;? qkH;rjcif;ukdrcHrnftaMumif;? rdrdwkdYvnfyif;ukdckdifrmapMu\/17;24 xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYonfOykofaeY NrdKUwHcg;jzifh 0efukdroGif;raqmif? tb,ftvkyfudkrQrvkyf? OykofaeYukd
oefY&Sif;aponfwkdifatmif? ighpum;ukdaphaphem;axmifvQif?17;25 'g0d'frif;BuD;\ &mZyvifay:rSmxkdifaom&xm;pD;? jrif;pD;&Sifbk&if? rif;om;rSp olwkdYrSL;rwf? ,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;wkdYonf
NrdKUwHcg;rsm;okdY0ifvsuf&SdMuvdrfhrnf/ NrdKUonfvnf; tpOftNrJwnfvdrfhrnf/17;26 rD;IdU&m,ZfrSp tjcm;aom,Zfrsm;? ylaZmfoumrsm;? rD;IdU&meHYomaygif;? csD;rGrf;&m,ZfwkdYukd xm0&bk&m;\tdrfawmfokdY
aqmifcJhaomolwkdYonf ,k'NrdKUrsm;? a,k&SvifNrdKUywf0ef;usif t&yfrsm;? A,Fmrdefjynf? ajrnDckdif? awmifkd;ckdif? awmifrsufESmckdif
rSvmMuvdrfhrnf/17;27 okdYr[kwf? OykofaeY 0efukdxrf;&Guf? a,k&SvifNrdKUwHcg;rsm;odkYr0if? OykofaeYukd oefY&Sif;aponf wkdifatmif? oifwkdYonf
ighpum;ukdem;raxmifvQif? igonfxkdNrdKUwHcg;wkdYukdrD;IdU? xkdrD;onf rNidrf;raobJ a,k&SvifNrdKUbkHAdrmefwkdYukd avmif&vdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1
18;2
18;3
18;4

a,&rdokdYa&mufvmaom xm0&bk&m;\EIwfuywfawmf[lrlum;?oifonfx tkd;xdef;orm;tdrfokdYoGm;avmh/ xkdt&yfighpum;ukd igMum;aprnf[k rdefYawmfrlonftwkdif;?igonfoGm;? tkd;xdef;pufESifhvkyfvsuf&Sdaomtkd;xdef;orm;ukdawGU\/tkd;ajrjzifhvkyfaomtkd;onf? tkd;xdef;orm;vufysufpD;aomaMumifh? olonf tvkdtavsmuf topfjyKjyif? tjcm;aomtkd;ukd
vkyfjyefav\/18;5 xkdtcg xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDokdYa&mufvm? xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;?18;6 tkdoa&vtrsKd;? tkd;xdef;orm;jyKouJhokdY oifwkdYukdigrjyKEkdifoavm/ tkd oa&vtrsKd;? tkd;ajronf tkd;xdef;orm;vuf&SdouJhokdY
oifwkdYonf ighvuf&SdMu\/18;7 tMuifwkdif;EkdifiHukd EIwfy,fNzdKcszsufqD;jcif;iSg igtrdefYawmf&Sd\/18;8 ightrdefYawmfESifhqkdifaom xkdwkdif;EkdifiHonf rdrd'kpkdufukdpGefYypfvQif? igBuHpnfaomab;'Pfukd igaemifw&rnf/18;9 tMuifwkdif;EkdifiHukd wnfaxmifjyKpkjcif;iSg igtrdefYawmf&Sd\/18;10 xkdwkdif;EkdifiHonf ighpum;ukdem;raxmif? ighrsufarSmuf'kpkdufukdjyKvQif? ol\tusKd;tvkdiSg jyKpkrnf[laompum; ygaomaus;Zl;ukd
igaemifw&rnf/
18;11 ,ckrSm xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYtbkdY ab;'Pfukdigjyifqif\/ oifwkdYukdqefYusifbufjyK igBuHpnf\/ okdYjzpf?
qkd;aomvrf;rStoD;toD;jyefvmMuavmh/ oifwkdYvkdufaomvrf;ESifhoifwkdYusifhaomtusifhukd ajzmifhapMuavmh[k? ,k'jynfol?
a,k&SvifNrdKUom;wkdYtm; qifhqkdavmh/18;12 olwkdYuvnf;? ajrmfvifhp&mr&Sd/ igwkdYonf ukd,ftvkdokdYvkdufrnf/ igwkdY qkd;aompdwfESvkH; ckdifrmjcif;&dSonftwkdif;? toD;toD;
jyKrnf[kqkdMu\/18;13 okdYjzpf? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkdokdYaomtrIukd tb,folMum;bl;oenf;[k omoemyvlwkdYwGifar;Muavmh/
oa&v owkdYorD;unmonf tvGefpufqkyf&GH&SmbG,faom trIukdjyKavNyD/18;14 vGifjyif&SdaomausmufukdrpGefY? avAEkefawmif\ rkdCf;yGifhukdtb,folpGefYrnfenf;/ tjcm;wyg;aomt&yfrSpD;vm csrf;{aom
jrpfa&onf cef;ajcmufvdrfhrnfavm/18;15 ig\vlwkdYonf ighukdarhavsmh? tcsnf;ESD;aomt&ma&SUrSm eHYomaygif;ukdrD;IdUMuNyD/ a&S;umvrSp vkdufbl;aomvrf;wkdY
vJwwfaomaMumifh? tjcm;aomvrf;? ajrrzkdYaomvrf;okdY vkdufMuNyDwum;/18;16 xkdokdYjyK rdrdwkdYjynfukdvlqdwfnH&mt&yf? tpOfuJh&JhoHMum;&mt&yfjzpfapojzifh? vrf;a&SmufoGm;aomoltaygif;wkdYonf tHhMo?
rdrdwkdYacgif;ukdndwfMuvdrfhrnf/18;17 igonf ta&SUavuJhokdY olwkdYukd&efola&SUrSmvGifhaprnf/ ab;a&mufaomumv olwkdYtm;rsufESmukdrjy? ausmukdjyrnf/
18;18 olwkdYuvnf; vmMu/ a,&rdwbuf BuHpnfMuukeftHh/ ,Zfyka&m[dwfonf w&m;trI4if;? ynm&Sdaomolonf
tBuHay;jcif;trI4if;? ya&mzufonf a[majymjcif; trI4if; tIH;rcH&/ vmMu/ a,&rdukdvQmESifhkdufMuukeftHh/ ol\pum;ukd
em;raxmifbJaeMuukeftHh[kqkdMu\/
18;19 tkdxm0&bk&m;? tuREkfyfukd MunfhIawmfrlyg/ tuREkfyfESifh&efawGUaomolwkdY\pum;ukd rSwfawmfrlyg/18;20 aus;Zl;jyKaomtwGuf tjypfay;oifhygrnfavm/ olwkdYonf tuREkfyftoufbkdY wGif;ukdwl;MuygNyD/ tuREkfyfonf olwkdYtusKd;tvkdiSg
avQmuf? olwkdYrStrsufawmfukdvTJjcif;iSg? a&SUawmf&yfaeaMumif;ukd atmufarhawmfrlyg/18;21 xkdaMumifh? olwkdYukdxm;ab;okdY4if;? olwkdYom;orD;rsm;ukdrGwfodyfjcif;okdY4if; tyfawmfrlyg/ olwkdYrdef;rwkdYonf om;rsm;qkH;
rkwfqkd;rjzpfMuygapaom/ vlBuD;wkdYonf taoowfjcif;ukd cH&? vlysKdwkdYvnf; ppfwkdufyGJ xm;jzifhqkH;Muygapaom/18;22 ppfwkdufaom&efolrsm;ukd olwkdY&Sd&mokdYcsufjcif;a&mufapawmfrlaomtcg? olwkdYtdrfom;rsm; atmf[pfMuygapaom/ taMumif;rlum;?
tuREkfyfukdaxmifjcif;iSg wGif;ukdwl;MuygNyD/ tuREkfyfoGm;&mvrf; ausmhuGif;ukd0Sufxm;MuygNyD/652

18;23 tkdxm0&bk&m;? tuREkfyftoufukdowfjcif;iSg? olwkdYBuHpnforQukd ukd,fawmfodawmfrl\/ olwkdYukdtjypfrSvTwfawmfrrlygESifh/


rsufarSmufawmf olwkdYtjypfukdacsawmfrrlygESifh/ a&SUawmfqkH;IH;Muygapaom/ trsufawmfxGufaomtcg? olwkdYukdpD&ifawmfrlyg/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1

xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonf tkd;xdef;orm;xHokdYoGm; a&bl;ukd,lNyD;vQif? toufBuD;aomvl? toufBuD;aom,Zf


yka&m[dwftcsKdUwkdYESifhwuG?19;2 [&odwfwHcg;jyif? [dEKHom;\ csKdifhokdYoGm;? igrdefYawmfrlonftwkdif; a<u;aMumf&rnfh pum;[lrlum;?19;3 tkd,k'&Sifbk&ifrsm;ESifh a,k&SvifNrdKUom;rsm;wkdY? xm0&bk&m;\ trdefYawmfukdem;axmifMuavmh/ oa&vtrsKd;\bk&m;ocif?
aumif;uifAkdvfajc t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? odwif;Mum;aomolwkdif; em;cg;onfwkdifatmif? igonf t&yf
ab;a&mufaprnf/19;4 taMumif;rlum;? olwkdYonfighukdpGefYypfMuNyD/ ukd,fwkdifrod? bkd;ab;rsm;rod? ,k'&Sifbk&ifrsm; rodaom wuRef;wEkdifiHbk&m;wkdYa&SUrSm?
t&yf eHYomaygif;ukdrD;IdUojzifh? t&yfukd wuRef;wEkdifiHajrjzpfapMuNyD/ tjypfr&SdaomolwkdY\ taoG;ESifht&yfukd
jynfhapMuNyD/19;5 igrpD&ifrrSmxm;? igtvQif;tvkdr&Sdaom0wfwnf;[laom? Amvbk&m;a&SUrSm rdrdom;wkdYukdrD;IdU? ylaZmf&m0wfjyKjcif;iSg? Amvbk&m;bkdY
ukef;wkdYukdwnfvkyfMuNyD/19;6 okdYjzpf? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkdt&yfukdawmzuft&yf[lrac:? [dEKHom;\csKdifh[lrac:? uGyfrsuf&mcsKdifh[l
ac:&aomtcsdefumvonf a&mufvdrfhrnf/19;7 ,k'jynfola,k&SvifNrdKUom;wkdY BuHpnfaomtBuHtpnfukd t&yfigzsufrnf/ &efol\xm;jzifh4if;? owfjcif;iSg&Smaomol\
vufjzifh4if;? olwkdYukdigqkH;aprnf/ olwkdYtaoaumifrsm;ukdvnf; rkdCf;aumif;uifiSufESifh awmom;&Jpm;p&mbkdYigxm;rnf/19;8 NrdKUukdvnf; vlqdwfnH&m? uJh&JhoHukd Mum;&mt&yfjzpfaprnf/ vrf; a&SmufoGm;orQaom olwkdYonf NrdKUcH&aomab;tvkH;
pkHwkdYukdjrifaomtcg? tHhMo uJh&JhoHukdjyKMuvdrfhrnf/19;9 owfjcif;iSg &SmBuHaom&efolrsm;wkdYonf 0kdif;wyfwnfojzifh? olwkdYonf usOf;usyfvsufae? ukd,fom;orD;tom;ukdigpm;aprnf/
tcsif;csif;wa,muftom;ukd wa,mufpm;Muvdrfhrnf[k >rufqkdNyD;rS?19;10 oifESifhtwloGm;aomolwkdYa&SUwGif? a&bl;ukdcGJavmh/19;11 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;u? aemufwzefrjyifEkdifatmif a&bl;ukdcGJouJhokdY? vlrsm;aeaom NrdKUukdigcGJrnf/ awmzuf
t&yf oN*K[f&majrravmufatmif oN*K[fMuvdrfhrnf/19;12 t&yf4if;? t&yfom;wkdY4if;? okdYigjyKNrdKUukd awmzuft&yfuJhokdY jzpfaprnf/19;13 tMuiftdrfrkd;tay:rSm aumif;uifwefqm&SdorQwkdYtm; eHYomaygif;ukdrD;IdU? tjcm;wyg;aombk&m;rsm;a&SU oGef;avmif;&m
ylaZmfoumjyK\? xkdtdrf&Sd orQwkdYESifhwuG a,k&SvifNrdKUtdrfrsm;? ,k'&Sifbk&if\ eef;awmfrsm;wkdYonf awmzuft&yfuJhokdY
rpifMu,fjzpf&Muvdrfhrnf[k rdefYawmfrlaMumif;ukd qifhqkdavmh[krSmxm;awmfrl\/
19;14 xkdtcg a[majymapjcif;iSg? xm0&bk&m;apvTwfawmfrl&m awmzuft&yfu? a,&rdonfjyefvm Adrmefawmfwefwkdif;&yfvsuf?19;15 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? NrdKUom;wkdYonf ighpum;ukd
em;raxmifjcif;iSg? rdrdwkdYvnfyif;ukd ckdifrmapaomaMumifh? igNcdrf;orQaomab;'PfwkdYukd? NrdKU&Gm&SdorQwkdYtay:rSm oufa&muf
aprnf[laom trdefYawmfukd vltaygif;wkdYtm;qifhqkdav\/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 xkdokdYa,&rda[majymaMumif;ukd? AdrmefawmfrSL;jzpfaom,Zfyka&m[dwf ar&om;ygI&onf Mum;aomtcg?20;2 ya&mzufa,&rdukd kdufykwf? Adrmefawmfem;rSmA,FmrdeftxufwHcg;0wGif xdwfcwfxm;\/20;3 eufjzefaeY ygI&onf a,&rdukdxdwfrSvTwfaomtcg? a,&rdu?xm0&bk&m;onfoifhukd ygI&[l rSnfhawmfrrl/ rma*grdbdwf
[l rSnfhawmfrl\/20;4 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? igonfoifESifhoif\taqGcifyGef;wkdY? oifhukd aMumufrufbG,faom t&mjzpfaprnf/ olwdkY
onfvnf;? oifhrsufarSmuf &efol\xm;jzifh qkH;Muvdrfhrnf/ ,k'jynfwjynfvkH;ukd AmAkvkef&Sifbk&ifvufokdYigtyfojzifh?
olonfjynfom;wkdYukd AmAkvkefNrdKUokdY odrf;oGm;? xm;ESifhowfvdrfhrnf/20;5 NrdKU\tpGrf;owd&SdorQukd4if;? vkyfaqmif&orQaomOpmukd4if;? qnf;zl;orQaom &wemukd4if;? ,k'&Sifbk&if\b@mawmf
tvkH;pkHwkdYukd4if;? &efolvufokdYigtyfojzifh? &efolwkdYonf vk,uf AmAkvkefNrdKUokdY odrf;oGm;Muvdrfhrnf/20;6 oifygI&ESifh oif\tdrfoltdrfom;taygif;wkdYukdvnf;odrf;oGm;Muvdrfhrnf/ oifonf AmAkvkefNrdKUokdYa&muf&vdrfhrnf/ oifa[m
ajymaomrkompum;ukdem;axmifaom oif\ taqGcifyGef;taygif;wkdYESifhwuG? oifonfxkdNrdKUao oN*K[fjcif;ukdcH&vdrfhrnf[k
ygI&tm;ajymqkd\/
653

20;7

tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmfonf tuREkfyfukdaoG;aqmifawmfrlonftwkdif; tuREkfyfvkdufygNyD/ ukd,fawmfonf tuREkfyfxuftm;BuD;


EkdifawmfrlNyD/ tuREkfyfonfuJh&Jhjcif;ukd aeYwkdif;cH&yg\/ vlwkdif;jyufjy,fjcif;ukd jyKwwfMuyg\/20;8 tuREkfyfonf a[majymav&m&m tEkdiftxufjyKjcif;? nOf;qJjcif;trIaMumifh atmf[pf a<u;aMumf&yg\/ xm0&bk&m;\
EIwfuywfawmfonf tuREkfyfuJh&Jhjcif;? tpOfjyufjy,fjcif;ukd cHp&mtaMumif;jzpfyg\/20;9 xkdaMumifh? igonfEIwfuywfawmfukdrMum;rajym? emrawmfukdtrSDjyK ra[mbJaernf[k oabmxm;aomfvnf;? ightkd;wkdY
csKyfxm;? avmifaomrD;uJhokdY EIwfuywfawmfonf ighESvkH;jzpfaomaMumifh? tvGefNiD;aiGUojzifh atmifhraeEkdif/20;10 vlrsm;uJh&Jhjypfwifjcif;ukdMum;&\/ cyfodrf;aomt&yfwkdY aMumufrufbG,faomtaMumif;&Sd\/ olwyg;wkdYu odwif;ukdMum;
ajymMuavmh/ igwkdYonf wqifhMum;ajymvdrfhrnf[k qkdMu\/ ig\tem;rSm tpOfaeaom ig\rdwfaqGtaygif;wkdYu? igwkdYonfolUukd
Ekdif tNidK;xm;aompdwfajyapjcif;iSg? olUukdaoG;aqmifaumif; aoG;aqmifvdrfhrnf[kqkdMu\/20;11 okdYaomfvnf;? xm0&bk&m;onf tm;BuD;aomol&JuJhodkY ighbuf&Sdawmfrl\/ xkdaMumifh? ighukdnOf;qJaomolwkdYonf rEkdifbJxdrd
vJMuvdrfhrnf/ tBuHrajrmufaomaMumifh tvGef&SufMuvdrfhrnf/ rajyraysmufEkdifaom xm0&&SufaMumufjcif;&SdMuvdrfhrnf/20;12 ajzmifhrwfaomolwdkYukdpkHprf;? ESvkH;ausmufuyfoabmukd odjrifawmfrlaom aumif;uifAkdvfajc t&Sifxm0&bk&m;? tuREkfyf\
trIukd a&SUawmf zGifhjyygonfjzpf? olwkdYtjypf'Pf pD&ifawmfrlaMumif;ukd tuREkfyfjrif&ygvdrfhrnf/20;13 xm0&bk&m;tm; oDcsif;qkdMuavmh/ xm0&bk&m;ukd csD;rGrf;Muavmh/ taMumif;rlum;? rw&m;ojzifhjyKaomolwkdYvufrS? qif;&Jaom
olukd u,fEIwfawmfrlownf;/
20;14 igbGm;aomaeY&ufonf tr*Fvm&Sdygapaom/ ighukdightrdbGm;aom aeY&ufonf aumif;BuD;r*Fvmukd rcHygapESifh/20;15 ightbxHokdYoGm;? ukd,fawmfonfom;a,musfm;ukd&ygNyD[k odwif;ajymvsuf? ightbukd tvGef0rf;ajrmufapaomolonf
tr*Fvm&Sdygapaom/20;16 xm0&bk&m;onfaemifwr&? zsufqD;awmfrlaomNrdKUwkdYuJhokdY? xkdolonfjzpfygapaom/ eHeuftcsdefa<u;aMumfoHukd4if;? rGef;wnfh
tcsdef atmf[pfoHukd4if; Mum;ygapaom/20;17 taMumif;rlum;? olonf ighukdbGm;puyifrowfbJ? ightrd\ 0rf;onfig\ocsKif;jzpf? ighukdtpOfukd,f0efaqmifrnftaMumif;
rjyKbJaeygonfwum;/20;18 igonfylyefjcif;? 0rf;enf;jcif;ukdcH&rnftaMumif;ESifh? &SufaMumufjcif;tm;jzifh ukd,ftoufukd vGefap&rnftaMumif;? tb,faMumifh
ighukdbGm;jrif&ygoenf;/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1 aZ'udrif;BuD;onf arvcdom;ygI&ESifh?
21;2 ,Zfyka&m[dwf rmao,om;aZzedwkdYukd a,&rdxHokdYapvTwf? AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmonf igwkdYukdppfwkdufonfjzpf?
olUukdigwkdYxHrSjyefoGm;apjcif;iSg? xm0&bk&m;onf tHhbG,faomtrIwkdYukdjyKawmfrlorQtwkdif;? igwkdYwzefjyKawmfrlrnftaMumif;?
igwkdYtwGuf xm0&bk&m;ukdawmif;yefygavmh[krdefYawmfrlaomtcg? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a,&rdokdYa&mufvm?21;3 a,&rdu? oifwkdYonf aZ'udrif;BuD;tm;jyefajym&rnfrSm?21;4 oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdY\NrdKUjyifrSm wyfpGJaeaom AmAkvkef&Sifbk&if? cgv'J
trsKd;om;wkdYukd ppfwkdufvsuf? oifwkdYpGJukdifaom vufeufrsm;ukdigvGJaprnf/ xkdolwkdYukdNrdKUxJ igpnf;a0;aprnf/21;5 ighukd,fwkdifvnf; tvGefjyif;pGmxGufaom trsuft&Sdeftm;BuD;? qefYaomvuf? oefpGrf;aomvufkH;ESifh oifwkdYukdwkdufrnf/21;6 NrdKUaeaom vlow0gwd&pmefwkdYukd igonf'Pfcwf? jyif;pGmaomumvemjzifh ao&Muvdrfhrnf/21;7 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkdaemufrS emab;? xm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;ESifhvGwf? usef<uif;aomNrdKUom;wnf;[laom
,k'&Sifbk&ifaZ'udrSp ol\uRefrsm;? ol\vlrsm;wkdYukd? AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZmtp&Sdaom &efolrsm;? owfcsifaomolrsm;
vufokdYigtyf? xkdrif;onf oem;jcif;ukPmr&Sd? rpkHruf? rESajrmbJ? xm;ESifh uGyfrsufvdrfhrnf[kqifhqkdav\/
21;8 xm0&bk&m;uvnf;? oifonf vlrsKd;wkdYtm; qifhqkd&aom xm0&bk&m;\ trdefYawmf[lrlum;? touf&Sif&mvrf;? ao&m
vrf;wkdYukd oifwkdYa&SUrSmigzGifhxm;\/21;9 NrdKUxJrSmaeaomolonf xm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;? emjcif;ab;jzifhaovdrfhrnf/ NrdKUjyifokdYxGuf? NrdKUjyifrSmwyfpGJvsufaeaom
cgv'JvlwkdYbufokdY0ifpm;aomolonf toufcsrf;om? vk,l&aomOpmuJhokdY ukd,ftoufukd&vdrfhrnf/21;10 xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? NrdKUukdaus;Zl;rjyK? tjypfjyKjcif;iSg igonf rsufESmxm;onfjzpf? NrdKUukdAmAkvkef&Sifbk&ifv
ufokdY igtyfojzifh? olonfrD;IdUvdrfhrnf/
21;11 ,k'&Sifbk&iftrsKd;ukd &nfrSwf? xm0&bk&m;rdefYawmfrlaompum;awmfukd em;axmifMuavmh/21;12 tkd'g0d'frif;BuD;trsKd;? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? rqkdif;rvifh? w&m;ojzifhpD&ifMuavmh/ vk,ljcif;cH&aomolukd nOf;qJaomol\
vufrSu,fEIwfMuavmh/ okdYr[kwf? oifwkdYjyKaom 'kpkduftjypfaMumifh? ightrsufonf rD;uJhokdYjzpf? tb,folrQrowfEkdifatmif
avmifvdrfhrnf/21;13 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tkdcsKdifhaeaomol? tkdvGifjyif&Sdaomausmuf? oifhwbufigae\/ oifwkdYu? igwkdYukdtb,fol
ppfwkdufEkdifrnfenf;/ igwkdYae&mxJokdY tb,fol0ifEkdifrnfenf;[k qkdwwfaomfvnf;?21;14 oifwkdYtusifhESifhxkdufavsmufatmif tjypf'Pfukdigay;rnf/ oifwkdYawmukdigIdUaomrD;onf? ywfvnf&SdorQaomt&mwkdYukd
avmifvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
654

tcef;BuD; ( 22 )
22;1 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonf,k'&Sifbk&if\ eef;awmfokdYoGm; qifhqkd&rnfrSm?22;2 'g0d'frif;BuD;\ &mZyvifay:rSm xkdifaom,k'&Sifbk&if? oifhukd,fwkdifrSp oif\uRefrsm;ESifh? NrdKUwHcg;wkdYjzifh0ifaomoif\
vlrsm;wkdY? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfukd em;axmifMuavmh/22;3 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? w&m;ojzifhpD&if ajzmifhrwfpGmqkH;jzwfMuavmh/ vk,ljcif;cH&aomolukd nOf;qJaomol\vufrS
u,fEIwfMuavmh/ {nfhonfjzpfaomol? rdbr&Sdaomol? rkwfqkd;rwkdYukdrw&m;ojzifhrjyK? rnOf;qJMuESifh/ tjypfr&SdaomolwkdYukd
t&yf ruGyfrsufMuESifh/22;4 taMumif;rlum;? oifwkdYonf ynwfawmftwkdif;trSefjyKvQif? 'g0d'frif;BuD;\ &mZyvifay:rSm xkdifaom&xm;pD;? jrif;pD;
&Sifbk&ifwkdYonf uRefrsm;? EkdifiHawmfom;rsm;ESifhwuG? eef;awmfwHcg;rsm;ukd xGuf0if&Muvdrfhrnf/22;5 okdYr[kwf? oifwkdYonf trdefYawmfukd em;raxmifbJaevQif? eef;awmfonf vlqdwfnHaomt&yfjzpfvdrfhrnf[k igxm0&
bk&m;onf ukd,fukdukd,fwkdifwnf rdefYawmfrl\/22;6 ,k'&Sifbk&if\ eef;awmfukd xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonf ig*dv'ft&yfuJhokdY4if;? avAEkefawmifxdyfuJhokdY4if;
jzpfaomfvnf;? tu,fpifppf igonf oifhukd vlraeaomNrdKUuJhokdY awmjzpfaprnf/22;7 oifhukd zsufqD;apjcif;iSg? xm;ESifhykqdefygaomolwkdYukd igjyifqifojzifh? olwkdYonf oiftjrwfqkH;aom tm&ZfyifwkdYukd ckwfvSJ
rD;xJokdYcsvdkufMuvdrfhrnf/22;8 vltrsKd;rsKd;wkdYonf NrdKUtem;rSm a&SmufoGm;vsuf? xm0&bk&m;onf NrdKUBuD;ukd tb,faMumifh okdYjyKawmfrloenf;[k? wa
,mufukdwa,mufar;Muonf&Sdaomf?22;9 NrdKUom;wkdYonf rdrdwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\y#dnmOfukdpGefYypf? tjcm;wyg;aom bk&m;wkdYukd0wfjyKukd;uG,fMuaomaMumifh?
okdYjyKawmfrlonf[k jyefajymMuvdrfhrnf/
22;10 aoaomoltwGuf ikda<u;jrnfwrf;jcif;ukdrjyKMuESifh/ tjcm;wyg;okdYoGm;aomoltwGuf ikda<u;jcif;ukdjyKMuavmh/ olonf aemuf
wzefjyefrvm&/ rdrdarG;bGm;&mXmeukdrjrif&/22;11
crnf;awmfa,m&Sdrif;BuD;t&mpkd;pH
jynfrSxGufoGm;aom,k'&Sifbk&if
a,m&Sdrif;BuD;\om;
&SvKHukd&nfrSwf
xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkdrif;onf aemufwzef jynfokdY jyefrvm&/22;12 &efolwkdYodrf;oGm;&mjynfyifao&vdrfhrnf/ jynfukdaemufwzefrjrif&/
22;13 rw&m;aomtrItm;jzifh rdrdtdrfukd4if;? t"rjyK txufcef;wkdYukd4if; aqmufaomol? tdrfeD;csif;ukdtcray;bJappm;?
tvkyfvkyfonftwGuf qkrcsaomolonftr*Fvm&Sd\/22;14 BuD;aomtdrf? us,faomtxufcef;wkdYukd igaqmufrnf[kqkdvsuf? jywif;aygufukdazguf? tm&Zfopfom;ESifhrkd;NyD;rS? [if;ojywm;
ESifh cs,fvS,fNyDwum;/22;15 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonftm&Zfopfom;\ *kPfukdukd;pm;aomaMumifh pkd;pH&rnfavm/ oif\tbonf 0pGm
pm;aomuf&onf r[kwfavm/ w&m;ojzifh pD&ifqkH;jzwfonfr[kwfavm/ xkdokdYjyK aumif;pm;jcif;&Sd\/22;16 olonf qif;&JiwfrGwfaomolwkdYtrIukdapmifh w&m;ojzifhpD&if\/ xkdokdYjyKaumif;pm;jcif;&Sd\/ ighukdodaomtusKd;r[kwfavm/22;17 oif\rsufpdESifhoif\ESvkH;rlum;? avmbvGefusL;jcif;? tjypfr&Sdaomolukdowfjcif;? nOf;qJESdyfpufjcif;rSwyg;? tb,ftrI
ukdrQrrSwfwwf/22;18 xkdaMumifh? xm0&bk&m;onf ,k'&Sifbk&ifa,m&Sdrif;BuD;\om; a,m,udrfukd&nfrSwf rdefYawmfrlonfum;? xkdrif;aoaomtcg
vlrsm;wkdYu? Moightpfukd? MoighESr[l rikda<u;&Mu/ ol\twGufvnf;? Moocif? Mot&Sifr\bkef;[l rjrnfwrf;&Mu/22;19 a,k&SvifNrdKUjyifokdYqGJoGm; ypfxm;ojzifh? jrnf;ukdoN*K[fouJhokdY xkdrif;ukd oN*K[f&vdrfhrnf/
22;20 avAEkefawmifay:okdYwuf a<u;aMumfavmh/ Am&Sefjynf atmf[pfavmh/ tmA&drft&yfrSm toHukdvTifhavmh/ taMumif;rlum;?
oif\rdwfaqGtaygif;wkdYonf ysufpD;jcif;okdYa&mufMuNyD/22;21 oifonf aumif;pm;aomtcg igowday;\/ oifu? igem;raxmif[kjyefajym\/ i,faomt&G,frSp ighpum;ukd em;raxmif
bJaeNrJ&Sd\/22;22 oifhukd auR;arG;aomoltaygif;wkdYukd avonfpm;vdrfhrnf/ oif\rdwfaqGwkdYukd &efolwkdYonf odrf;oGm;Muvdrfhrnf/ xkdtcg
oifonf ukd,fjyKorQaom 'kpkdufwkdYaMumifh trSef&SufaMumuf pdwfysufjcif;&Sdvdrfhrnf/22;23 tm&ZfyifwkdY tokdufvkyfwwfaom avAEkefawmifom;? om;bGm;jcif;a0'emukd rdef;rcH&ouJhokdY? oifonf emusifjcif;
a0'emukdcH&aomtcg? tb,frQavmuf oem;bG,fjzpfvdrfhrnfwum;/
22;24 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ,k'&Sifbk&if a,m,udrfrif;BuD;\om;acgedonf? ighvusfmvufygaom wHqdyfvufpGyf
rSefaomfvnf;? igtouf&Sifonftwkdif; oifhukdigy,fypfrnf/22;25 oifhtoufukd owfcsifaomol? oiftvGefaMumufaomolwnf;[laom AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmrif;rSp cgv'JvlwkdY
vufokdYigtyfrnf/22;26 oifhukd4if;? oifhukdbGm;jrifaom oif\trdukd4if;? arG;bGm;&mXmer[kwfaomjynfokdY igESifxkwfojzifh? xkdjynf oifwkdYonf
aoMuvdrfhrnf/22;27 jyefvkdaomjynfokdYaemufwzefjyefrvm&Mu/-

655

22;28 rif;om;acgedonf kdaobG,fr[kwf? usKd;yJhaomkyfwkjzpfoavm/ tb,folrQrESpfoufaom wefqmjzpfoavm/ olESifhwuG


ol\om;ajr;wkdYukdESifxkwf? olwdkYrodbl;aomjynf tb,faMumifhcsypf&oenf;/22;29 tkdajrBuD;? ajrBuD;? ajrBuD;? xm0&bk&m;\trdefYawmfukd em;axmifavmh/22;30 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? rif;ukdom;r&Sdaomol[l4if;? woufvkH; raumif;pm;aomol[l4if; a&;rSwfavmh/ ol\
om;ajr;wpkHwa,mufrQ 'g0d'frif;BuD;\ &mZyvifay:rSmxkdif&aomtcGifhESifh? ,k'jynfukd pkd;pH&aomtcGifhr&Sd&/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ighxHrSmusufpm;aom okd;wkdYukdzsufqD;? t&yf&yfokdY uGJjym;apaomokd;xdef;wkdYonf tr*Fvm
&SdMu\/23;2 xkdaMumifh? oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ig\vlwkdYukd auR;arG;&aomokd;xdef;wkdYtrIrSm oifwkdYonf
ig\okd;pkukdrMunfhI? rjyKpk? t&yf&yfokdYuGJjym;ap ESifxkwfaomaMumifh? oifwkdYjyKaom 'kpkduftjypfukd oifwdkYtay:rSm
igoufa&mufaprnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/23;3 wzefrdefYawmfrlonfum;? ig\okd;pkukd igESifxkwfaomjynf&SdorQwkdY usef<uif;aomokd;wkdYukd igpka0;? ae&if;okd;NcHokdY wzefig
aqmifcJhOD;rnf/ olwkdYonfvnf;? om;bGm;rsm;jym;Muvdrfhrnf/23;4 olwkdYukdauR;arG;aomokd;xdef;wkdYukd olwkdYtay:rSmigcefYxm;ojzifh? olwkdYonf aemufwzef aMumufjcif;? xdwfvefYjcif;r&Sd&Mu/
qkH;rjcif;ukdvnf;rcH&Mu[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
23;5 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oefY&Sif;aomtGefYukd 'g0d'ftbkdY igaygufaponf twkdif;? OmPfaumif;aom&Sifbk&ifwOD;onf
pkd;pH? ajrBuD;ay:rSmw&m;ojzifh ajzmifhrwfpGm pD&if&mumvonfa&mufvdrfhrnf/23;6 xkdrif;vufxuf ,k'jynfonfu,fwifjcif;okdYa&muf? oa&vjynfvnf; Nidrf0yfpGmae&vdrfhrnf/ xkdrif;onf a,a[m0g
aZ'uEk[laom bGJUemr&Sdvdrfhownf;/23;7 okdYjzpf? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oa&vtrsKd;om;wkdYukd tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifaom xm0&bk&m;touf&Sifawmfrl
onf[l rusdefqkdbJ?23;8 oa&vtrsKd;om;tpOftqufwkdYukd ajrmufjynfrSp? ESifxkwfbl;aomjynf&SdorQwkdYrS ykdYaqmifaom xm0&bk&m;touf&Sif
awmfrlonf[l usdefqkd&aomumvonf aemufwzefa&mufvdrfhrnf/ olwkdYonf ae&if;jynfwzefae&Muvdrfhrnf/
23;9 ya&mzufrsm;ESifhqkdifaom pum;[lrlum;? xm0&bk&m;aMumifh4if;? oefY&Sif;aom pum;awmfaMumifh4if; ighpdwfysufvsuf&Sd\/
ightkd;&SdorQwkdYonf vIyf&Sm;Mu\/ ,pfrl;aomolESifh pyspf&nfEkdifaomoluJhokdYigjzpf\/23;10 taMumif;rlum;? rw&m;aomarxkef rSD0JaomolwkdYonfwjynfvkH; tESHYtjym;&SdMu\/ xkdolwkdYaMumifh wjynfvkH;jrnfwrf;&\/
awmusufpm;&mt&yfwkdYonf aoGUajcmufMu\/ jynfom;rsm;vkdufaomvrf;onf rajzmifh? olwkdYtpGrf;owdonf w&m;buf
raewwf/23;11 ya&mzufESifh ,Zfyka&m[dwfESpfyg;wkdYonf bk&m;ukdrkdraojyKMuNyD/ ightdrfyifolwkdYjyKaom t"rtrIukdigawGUNyD[k xm0&
bk&m;rdefYawmfrl\/23;12 xkdaMumifh? olwkdYoGm;aomvrf;onf arSmifrkduf acsmwwfaomvrf;uJhokdYjzpf? olwkdYonf wGef;wkd;jcif;ukdcH& vJMuvdrfhrnf/
taMumif;rlum;? olwkdYonf qkH;rjcif;ukdcH&aomumv olwkdYtay:rSm ab;Oy'fukdoifha&mufaprnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/23;13 &Srm&djynfom;ya&mzufwkdYvnf;? rkdufaomoabmukd igjrifNyD/ olwkdYonf Amvbk&m;ukdrSD0J ya&mzufjyKojzifh? ig\vloa&v
trsKd;om;wkdYukd rSm;,Gif;apMuNyD/23;14 a,k&SvifNrdKUom; ya&mzufwkdYvnf;? pufqkyf&GH&SmbG,faomoabmukd igjrifNyD/ olwkdYonf rw&m;aomarxkefrSD0Jvsuf?
rkomukdvnf;okH;vsuf? t"rjyKaomolwkdYukd tm;ay;wwfojzifh? tb,folrQrdrdjyKaomt"rtrIukdrpGefY/ xkdol&SdorQwkdYonf
igaom'kH NrdKUom;uJhokdY4if;? a,k&SvifNrdKUom;wkdYonf a*garm&NrdKUom;uJhokdY4if;jzpfMu\/23;15 xkdaMumifh? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf ya&mzufwkdYtrI rdefYawmfrlonfum;? olwkdYukda'geESifhigauR;rnf/
aq;cg;ukdvnf;aomufaprnf/ a,k&SvifNrdKUom; ya&mzufwkdYonf rlvtjrpfjzpf? t"rtrIonf wjynfvkH;ukdESHYjym;avNyD/
23;16 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ya&mzufjyK oifwkdYtm;a[mwwfaom q&mwkdY\pum;ukdem;raxmif
MuESifh/ olwkdYonf oifwkdYtm; tcsnf;ESD;a[mwwfMu\/ xm0&bk&m;\EIwfawmfxGufokdYrvkduf? ukd,ftvkdtavsmuf lygkHukd
jrifonftwkdif; a[majymwwfMu\/23;17 xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfukd rxDrJhjrifjyKaomolwkdYtm;? oifwkdYonf Nidrf0yfjcif;&SdMuvdrfhrnf[k a[mwwfMu\/ rdrdwkdYpdwfESvkH;
ckdifrmjcif;oabmokdY vkdufaomolwkdYtm;? oifwkdYonf ab;Oy'fESifhrawGU&Mu[k a[mwwfMu\/23;18 xkdolwkdYwGif tb,folonf xm0&bk&m;ESifhwkdifyifbufjyKoenf;/ tb,folonf trIawmfukdMum;jrifoenf;/ tb,folonf
EIwfuywfawmfukdem;axmif Mum;oenf;/23;19 xm0&bk&m;\ avabGawmfonf ylaomt&SdefESifhxGuf\/ jyif;pGmaomavabGjzpf? rw&m;aomolwkdYacgif;ay:rSm jyif;pGm
wkdufvdrfhrnf/23;20 xm0&bk&m;onf vufpowf? tBuHtpnfawmfukd jynfhpkHapawmfrrlrSDtrsufawmfrNidrf;&/ aemufumv oifwkdYonf
&Sif;vif;pGmem;vnfMuvdrfhrnf/656

23;21 igrapvTwfbJ xkdya&mzufwkdYonfajy;MuNyD/ igrrSmxm;bJolwkdYonf ukd,ftvkdtavsmuf a[majymMuNyD/23;22 xkdolwkdYonf igESifhwkdifyifbufjyKvQif? ighpum;ukd ig\vlrsKd;tm;qifhqkd? ig\vlrsKd;ukd rw&m;aomvrf;rS4if;? raumif;aom
tusifh"avhrS4if; vGJoGm;apMuNyD/
23;23 igonfeD;aomt&yfom bk&m;jzpfoavm/ a0;aomt&yfvnf; bk&m;jzpfonf r[kwfavm[k xm0&bk&m;ar;awmfrl\/23;24 igrjrifapjcif;iSg tb,folonf rxif&Sm;aomt&yf ykef;a&Smif aeEkdifoenf;[k xm0&bk&m;ar;awmfrl\/ igonfaumif;uif
ajrBuD;ukd ESHYjym;onfr[kwfavm[k xm0&bk&m;ar;awmfrl\/23;25 igonf tdyfrufjrifNyD? tdyfrufjrifNyD[k? ighemrukdtrSDjyK? rkomjzifha[majymaom ya&mzufwkdY\ pum;ukdigMum;NyD/23;26 xkdya&mzufwkdYonf tb,frQumvywfvkH; okdYBuHpnfMuvdrfhrnfenf;/ olwkdYonf rkompum;ukda[majymwwfMu\/
ukd,fpdwfESvkH;vSnfhpm;onf twkdif;a[majymwwfMu\/23;27 bkd;ab;wkdYonf AmvaMumifhighemrukd arhavsmhouJhokdY? olwkdYonf tdrfeD;csif;wa,mufukd wa,mufajymwwfaom
tdyfrufrsm;tm;jzifh? ig\vlrsKd;onf ighemrukdarhavsmhaprnf[k tBuH&SdMuonfwum;/23;28 tdyfrufjrifaom ya&mzufonf tdyfrufpum;ukd ajymygavap/ ig\EIwfuywfawmfukd cH&aomolonf EIwfuywfpum;awmfukd
rSefuefpGma[majymygavap/ tzsif;onfpyg;ESifh tb,fokdYqkdifoenf;[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/23;29 ig\EIwfuywfawmfonfrD;uJhokdY4if;? ausmufukdxkacsaomoHwluJhokdY4if;jzpfonfr[kwfavm[k xm0&bk&m;ar;awmfrl\/23;30 okdYjzpf? ighpum;awmfukd tdrfeD;csif;wa,mufrS wa,mufckd;aom ya&mzufwkdYukd igonf qefYusifbufjyKrnf[k xm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/23;31 rdrdwkdYtvkdtavsmufa[majymvsufESifhtrdefYawmf&Sdonf[k qkdaomya&mzufwkdYukd igonfqefYusifbufjyKrnf[k xm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/23;32 rSm;aomtdyfrufukd a[majym? rkompum;ESifhtcsnfESD;pum;tm;jzifh ig\vlrsKd;ukd rSm;,Gif;apaom ya&mzufwkdYukd igonf
qefYusifbufjyKrnf/ olwkdYukd igrapvTwf? rrSmxm;aomaMumifh? vlrsKd;onfaus;Zl;r&Sd[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
23;33 vlrsKd;wGif qif;&Jom;jzpfap? ya&mzufjzpfap? ,Zfyka&m[dwfjzpfap? wpkHwa,mufu? xm0&bk&m;\Asm'dwfawmftb,fokdY
enf;[koifhukdar;vQif? jyefajym&rnfrSm? oifwkdYESifh qkdifaom Asm'dwfawmf[lrlum;? oifwkdYukdigpGefYypfrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/23;34 xm0&bk&m;\ Asm'dwfawmf&Sdonf[k ajymqkdaomya&mzuf? ,Zfyka&m[dwf? jynfoljynfom; ukd4if;? xkdol\tdrfoltdrfom;wkdYukd4if;?
igonf 'Pfay;rnf/23;35 oifwkdYu? xm0&bk&m;onf tb,fokdYjyefajymawmfrloenf;[l4if;? tb,fokdYrdefYawmfrl oenf;[l4if;? tdrfeD;csif;? nDtpfukdcsif;
wa,mufukdwa,muf ar;jref;&rnf/23;36 xm0&bk&m;\Asm'dwfawmf&Sdonf[l aemufwzefrqkd&/ vlwkdif;rdrdpum;rS wyg;tjcm;aom Asm'dwfawmfr&Sd&/ taMumif;rlum;?
oifwkdYonf touf&Sifawmfrlaombk&m;? igwkdY\ bk&m;ocifwnf;[laom aumif;uifAkdvfajc t&Sifxm0&bk&m;\ pum;awmf
ukdzsufMuNyD/23;37 xm0&bk&m;onf oifhtm;tb,fokdYjyefajymawmfrloenf;/ xm0&bk&m;onf tb,fokdYrdefYawmfrloenf;[kk ya&mzufukdar;avmh/23;38 oifwkdYu? xm0&bk&m;\Asm'dwfawmf[k qkdMuonfjzpf? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xm0&bk&m;\Asm'dwfawmf&Sdonf[k
rqkd&rnftaMumif;? igynwfaomfvnf;? oifwkdYonf xm0&bk&m;\Asm'dwfawmf&Sdonf[laompum;ukd okH;MuaomaMumifh?23;39 igonf oifwkdYukd4if;? oifwkdYESifhbkd;ab;wkdYtm; igay;aomNrdKUukd4if;? ighxHrS tukeftpifusHK; ypfvkdufrnf/23;40 tpOftNrJrarhavsmhEkdifaomxm0&uJh&Jhjcif;ESifh t&SufuGJjcif;ukd oifwkdYtay:rSm oufa&mufaprnf/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1

24;2
24;3

24;4
24;5
24;6
24;7

xm0&bk&m;jyawmfrlaom lygkH[lrlum;? AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmonf ,k'&Sifbk&ifa,m,udrfom; a,acgedrif;tp&Sdaom


,k'rSL;rwfrsm;? vuform;? yef;yJorm;rsm; wkdYukd a,k&SvifNrdKUrS AmAkvkefNrdKUokdYodrf;oGm;aomaemuf? xm0&bk&m;\Adrmefawmfa&SU
xm;aomoabFmozef;oD;awmif;ESpfvkH;onf xif&Sm;av\/awmif;wvkH;um;? tOD;rSnfhaom oabFmozef;oD;uJhokdY tvGefaumif;aom oabFm ozef;oD;ESifhjynfhvsuf&Sd\/ wvkH;um;?
rpm;Ekdifatmif tvGefnHhaom oabFmozef;oD;ESifh jynfhvsuf&Sd\/xm0&bk&m;uvnf;? a,&rd? oifonf tb,ft&mukdjrifoenf;[kar;awmfrlvQif? tuREkfyfonfoabFmozef;oD;ukdjrifyg\/
aumif;aomoabFmozef;oD;onf tvGefaumif;yg\/ nHhaomoabFmozef;oD;onf rpm;EkdifatmiftvGefnHhygonf[k jyef
avQmuf\/
wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDokdYa&mufvm? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;/t&yfrS cgv'JjynfokdY igapvTwf odrf;oGm;jcif;ukd cH&aom,k'trsKd;om;wkdYonf? aumif;aom oabFmozef;oD;
uJhokdYjzpfMuonf[k ig0efcHrnf/olwkdY aus;Zl;jyKrnf[k igBuHpnf? jynfokdY wzefaqmifcJhOD;rnf/ aemufwzefrNzdKrzsufbJ wnfaqmufrnf/ rEIwf
ry,fbJpkdufxm;rnf/igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd? olwkdYodEkdifaompdwfESvkH;ukd igay;rnf/ olwkdYonf ig\vljzpfMu? igonfvnf; olwkdY\
bk&m;ocifjzpfvdrfhrnf/ ighxHokdY pdwfESvkH;t<uif;rJhESifh jyefvmMuvdrfhrnf/657

24;8 rpm;EkdifatmiftvGefnHhaomoabFmozef;oD;uJhokdY? igonf ,k'&Sifbk&ifaZ'udrSp? rSL;awmfrwfawmf? jynf usef<uif;aom


a,k&SvifNrdKUom;? tJ*kwKjynfaeaom trsKd;om;wkdYukdjzpfaprnf/24;9 olwkdYonf igESif&mt&yf&yfwkdY uJh&JUjcif;? ykHckdif;jcif;? qJa&;jcif;? usdefjcif;wkdYukdcH&rnftaMumif;? igonf ajray:rSm wkdif;EkdifiH&SdorQwkdY
aESmifh&SufnOf;qJjcif;okdY olwkdYukdtyfvkdufrnf/24;10 olwkdYESifholwkdY\bkd;ab;wkdYtm; igay;aomjynfrS? olwkdYukdry,f&Sif;rSDwkdifatmif xm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;? umvemab;ukd
olwkdY&Sd&mokdYigapvTwfrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1 ,k'&Sifbk&ifa,m&Sdrif;BuD;om;a,m,udrf eef;pHpwkwESpf? AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZm eef;pHyXrESpfwGif? ,k'jynfom;taygif;
wkdYukd&nfrSwf? a,&rdokdYa&mufvmaom EIwfuywfawmfukd?25;2 ,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;taygif;wkdYtm;? a,&rdqifhqkda[majym&onfum;?25;3 ,k'&Sifbk&iftmrkefom; a,m&Sdeef;pHq,fokH;ESpfrSp ,ckwkdifatmif? tESpfESpfq,fokH;ESpfywfvkH; xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf
ighqDokdYa&mufvmonftwkdif;? igonfapmapmx trdefYawmfukdtxyfxyfqifhqkdaomfvnf;? oifwkdYonf em;raxmifbJaeMu\/25;4 xm0&bk&m;onfvnf;? apmapmx rdrduRefya&mzuftaygif;wkdYukd? oifwkdY&Sd&mokdY txyfxyfapvTwfawmfrlaomfvnf;? oifwkdY
onfem;raxmifMu/ trdefYawmfukdMum;jcif;iSg em;ukdrvSnfhbJaeMu\/25;5 xkdya&mzufwkdYu? oifwkdYtoD;toD;vkdufaomvrf;qkd;ESifh tusifhqkd;rsm;ukdy,f&Sm;? oifwkdYESifhbkd;ab;wkdYtm; xm0&bk&m;onf
tNrJay;awmfrlaomjynf aeMuavmh/25;6 tjcm;wyg;aom bk&m;aemufokdY vkduf0wfrjyK? rukd;uG,fMuESifh/ ukd,fvufESifh vkyfaomt&mrsm;tm;jzifh? ig\trsufukd
rxGufapMuESifh/ igonfvnf;? oifwkdYukdrnOf;qJ[k qifhqkdMu\/25;7 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkdokdYqifhqkdMuaomfvnf;? oifwkdYonf ukd,f tusKd;enf;jzpfapjcif;iSg? ukd,fvufESifhvkyfaomt
&mrsm;tm;jzifh? ig\trsufukdxGufapaom tcGifh&SdrnftaMumif;? ighpum;ukdem;raxmifbJaeMuNyD/25;8 xkdaMumifh? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYonf ighpum;ukdem;raxmifaomaMumifh?25;9 jynfESifh jynfom;rsm;ukd4if;? ywf0ef;usif&Sdaom vltrsKd;rsKd;wkdYukd4if; ppfwkdufapjcif;iSg? ig\uRefAmAkvkef&Sifbk&if
aeAkc'faeZmtp&Sdaom ajrmufjynfom;trsKd;rsKd;taygif;wkdYukd igrSmvkduf aqmifcJhNyD;vQif? &Sif;&Sif;zsufqD;? jynfom;
wkdYukdtHhMobG,f&m? uJh&JUoHukdMum;&m? tpOftNrJvlqdwfnH&mjzpfaprnf/25;10 olwkdYwGif 0rf;ajrmufaomtoH? &Tifvef;aomtoH? r*FvmaqmifowkdYom;\toH? owkdYorD;\toH? BudwfqkHoHESifh rD;cGuf
tvif;ukd iguG,faysmufaprnf/25;11 jynfwa&SmufvkH;onf vlqdwfnH&m? tHhMobG,f&mjzpfvdrfhrnf/ vlrsKd;wkdYonf tESpfckepfq,fywfvkH; AmAkvkef&Sifbk&if\
trIukdaqmif&Guf&Muvdrfhrnf/25;12 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tESpfckepfq,faphaomtcg? AmAkvkef&Sifbk&ifESifh ol\EkdifiHwnf;[laom cgv'Jwkdif;EkdifiH\tjypf
aMumifh? igonfolwkdYukd'Pfay;? xkdEkdifiHukd tpOftNrJvlqdwfnH&mt&yfjzpfaprnf/25;13 igNcdrf;aompum;rsm;wnf;[laoma,&rdonf cyfodrf;aomwkdif;EkdifiHwkdYwbuf a[majym? pma&;xm;aom pum;&SdorQwkdYukd
cgv'Jwkdif;EkdifiHtay:rSm igoufa&mufaprnf/25;14 rsm;pGmaomvlrsKd;wkdYESifh BuD;aom&Sifbk&ifwkdYonf cgv'Jjynfom;wkdYukd appm;Muvdrfhrnf/ olwkdYusihfaomtusifh? olwkdYukd,fwkdifjyK
aomtrIESifhtavsmuf? tusKd;tjypfukd igqyfay;rnf/
25;15 oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;uvnf;? trsufawmfpyspf&nfzvm;ukd ighvufrScH,lavmh/ igonfoifhukdapvTwfaom
vlrsKd;taygif;wkdYukd aomufapavmh/25;16 olwkdYtv,fokdY igapvTwfaomxm;aMumifholwkdYonfaomuf ,pfrl;wdrf;,drf;jcif;okdY a&mufMuvdrfhrnf[k ightm;rdefYawmfrlonf
twkdif;?25;17 igonfxm0&bk&m;\vufawmfrS xkdzvm;ukdcH,l? xm0&bk&m;onf ighukdapvTwfawmfrlaom vlrsKd;taygif;wkdYukd aomufap\/25;18 xkdvlrsKd;rsm;[lrlum;? ,aeY&Sdonftwkdif; vlqdwfnH&m? tHhMobG,f&m? uJh&JUoHukdMum;&m? usdefqJ&mjzpfapjcif;iSg? aomuf&aom
a,k&SvifNrdKUol? ,k'jynfom;? ,k'&Sifbk&ifrsm;? rSL;rwfrsm;?25;19 tJ*kwKjynfukd tpkd;&aomzma&mbk&iftp&Sdaomol\uRef? rSL;rwf? jynfoljynfom;? olwkdYESifha&maESmaom wyg;trsKd;om;&SdorQ?25;20 OZrif;taygif;? zdvdwdrif;taygif;? tm&Sauvkefjynfom;? *gZjynfom;? {MuKefjynfom;? usef<uif;aomtmZkwfjynfom;?25;21 {'kHjynfom;? armbjynfom;? trKefjynfom;?25;22 wkkrif;taygif;? Zd'kefrif;taygif;? yifv,fwbuf tpkd;&aomrif;rsm;?25;23 a'"efjynfom;? awrjynfom;? AkZjynfom;? yg;rkef;ukd&dwfwwfaomjynfom;&SdorQ?25;24 tm&yfrif;taygif;? awmae trsKd;rppfaomvlrsm;ukd tpkd;&aomrif;taygif;?25;25 Zdr&drif;taygif;? {vHrif;taygif;? ar'drif;taygif;?25;26 wyg;ESifhwyg;eD;onfjzpfap? a0;onfjzpfap? ajrmufjynfrif;&SdorQwkdYESifh? ajrBuD;wjyifvkH; &SdorQaom avmuDEkdifiHtaygif;ygMu
ownf;/ aemufqkH; a&S&Suf&Sifbk&ifaomuf&rnf/658

25;27 oifwkdYtv,fokdY igapvTwfaomxm;aMumifh aomuf,pfrl;Mu/ atmhtefMu? vJMu? aemufwzefrxMuESifh[k oa&vtrsKd;\


bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajc t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlaMumif;ukd olwkdYtm;qifhqkdavmh/25;28 olwkdYonfaomufjcif;iSg? xkdzvm;ukd oif\vufrSrcH? Niif;y,fvQifvnf;? pifppfaomuf&Mu rnf[k? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm
0&bk&m;rdefYawmfrlaMumif;ukd olwkdYtm;jyefajymavmh/25;29 taMumif;rlum;? ig\emrjzifhorkwfaomNrdKUukd igonftjypfay;pjyKvQif? oifwkdYonf 'PftvQif;rcHbJ ae&Murnfavm/
'PfrcHbJrae&Mu/ igonf ajrBuD;om;&SdorQwkdYtbkdY xm;ukdrSmvkdufrnf[k aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
25;30 xkdaMumifh? oifonf ya&mzufjyKvsuf olwkdYtm;a[majym&aompum;rsm;[lrlum;? xm0&bk&m;onf jrifhaomt&yfua<u;aMumf
awmfrlrnf/ oefY&Sif;aombkHAdrmefawmfu toHukdvTifhawmfrlrnf/ usdef;0yfawmfrl&mt&yfXmewbuf jyif;pGma<u;aMumfawmfrlrnf/
pyspfoD;ukdeif;e,faomolrsm;atmf[pfouJhokdY? ajrBuD;om;rsm;wbufatmf[pfawmfrlrnf/25;31 ajrBuD;pGef;wkdifatmiftoHESHYjym;vdrfhrnf/ xm0&bk&m;onf vltrsKd;rsKd;wkdYESifh w&m;awGUp&m taMumif;&Sd? cyfodrf;aom
ow0gwkdYukdtrIvkyfawmfrlrnf/ qkd;aomolwkdYukd xm;ESifhuGyfrsuf apjcif;iSg tyfawmfrlrnf[kxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
25;32 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ab;onfwjynfrSwjynfokdY ul;vdrfhrnf/ ajrBuD;tpGef;tem;wkdYrS jyif;pGm
aomavabGonf xvdrfhrnf/25;33 xkdtcg xm0&bk&m;uGyfrsufawmfrljcif;ukd cH&aomolwkdYonf ajrBuD;wbufrS wbufwkdifatmif ESHYjym;Muvdrfhrnf/ olwkdYukd
rjrnfwrf;&/ rpkrykH&/ roN*K[f&/ ajray:rSm rpifuJhokdYjzpfMuvdrfhrnf/25;34 tkdokd;xdef;wkdY? ikda<u;atmf[pfMuavmh/ tkdokd;BuD;okd;jrwfwkdY? jymvl;vnf;vsufaeMuavmh/ oifwkdYukdowf&aomtcsdefa&muf
avNyD/ t&yf&yfokdY igarmif;ojzifh? oifwkdYonf tbkd;xkdufaomwefqmusouJhokdY jzpf&Muvdrfhrnf/25;35 okd;xdef;wkdYonf ajy;p&mvrf;r&Sd/ okd;BuD;okd;jrwfwkdYonf vGwf&mvrf;ukd&SmrawGU&Mu/25;36 okd;xdef;rsm;ikda<u;oHESifh okd;BuD;okd;jrwfrsm;jrnfoHukdMum;&\/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf olwkdYusufpm;&mt&yfukd
zsufqD;awmfrl\/25;37 xm0&bk&m;onf jyif;pGmtrsufxGufawmfrlaomtm;jzifh Nidrf0yfpGmae&mt&yfwkdYonfvnf; y,f&Sif;zsufqD;jcif;ukdcH&Mu\/25;38 jcaoFhbmom"avh? aeawmfrl&mNcHKukdpGefYxGufawmfrlNyD/ nOf;qJaomol\ jyif;xefjcif;? jyif;pGmtrsufxGufjcif;tm;jzifh? olwkdYjynf
onf vlqdwfnH&mt&yfjzpf&\/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1 ,k'&Sifbk&if a,m&Sdom;a,m,udrfeef;xkdifpu? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmf a&mufvm?26;2 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? Adrmefawmfukd;uG,ftHhaomiSg a&mufvmaom ,k'NrdKUol&Gmom;taygif;wkdYtm; qifhqkdapjcif;iSg?
igonf oifrSmxm;orQaompum;wkdYukd Adrmefawmfwefwkdif;xJrSm&yfvsuf? olwkdYtm;jyefajymavmh/ wcGef;ukdrQrxdrfr0SufESifh/26;3 olwkdYonf em;axmif? toD;toD;rdrdwkdYt"rvrf;rSvTJa&Smifaumif;vTJa&SmifMuvdrfhrnf/ igonfvnf; olwkdYjyKaom'kpkdufaMumifh
tjypfay;rnf[k BuHpnfjcif;ukdaemifw&rnf/26;4 okdYjzpf? oifonfqifhqkd&rnfrSm? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYonf ighpum;ukdem;raxmif? oifwkdY igxm;aomyn
wfw&m;vrf;okdYrvkduf?26;5 igonfapmapmx oifwkdY&Sd&mokdYtxyfxyfapvTwfaom ig\uRefya&mzufwkdY\ pum;ukdem;raxmifbJaeouJhokdY? ,ckvnf;
em;raxmifbJaevQif?26;6 tdrfukd&Sdavm&GmuJhokdY igjzpfaprnf/ NrdKUukdvnf;? ajray:rSm vltrsKd;rsKd;usdefqJaom NrdKUjzpfaprnf[krdefYawmfrl\/
26;7 xkdpum;ukd Adrmefawmf a,&rda[majymonfukd ,Zfyka&m[dwfrsm;? ya&mzufrsm;? vlrsm;taygif;wkdYonfMum;Mu\/26;8 vlrsm;taygif;wkdYtm; qifhqkdapjcif;iSg? xm0&bk&m;rSm xm;awmfrlorQaompum;awmfukd tukeftpifa[majymNyD;rS? ,Zfyka&m[dwf?
ya&mzuf? vlrsm;taygif;wkdYonf a,&rdukdbrf;qD;? oifonftaoowfjcif;ukdtrSefcH&rnf/26;9 tdrfawmfonf &Sdavm&GmuJhokdYjzpfvdrfhrnf/ NrdKUonfvlr&Sd? qdwfnH&mt&yfjzpfvdrfhrnf[k oifonfxm0&bk&m;\emrawmfukd
trSDjyK tb,faMumifha[moenf;[kajymqkdvsuf? vlrsm;taygif;wkdYonf AdrmefawmfwGifa,&rdwbufpka0;Mu\/26;10 ,k'rSL;rwfwkdYonf xkdtrIukdMum;odaomtcg? eef;awmfrSAdrmefawmfokdYvm? AdrmefawmfwHcg;opftwGif; xkdifMu\/26;11 ,Zfyka&m[dwfESifhya&mzufwkdYu? olonftaocHxkdufay\/ oifwkdYonf ukd,fem;ESifh Mum;onftwkdif;? NrdKUukdqefYusifbufjyK
a[majymygNyDwum;[k rSL;rwftp&Sdaom vlrsm;taygif;wkdYtm;ajymqkdMu\/26;12 a,&rduvnf;? oifwkdYMum;orQtwkdif;? tdrfawmfESifh NrdKUawmfukdqefYusifbufjyK a[majymapjcif;iSg? xm0&bk&m;onf
ighukdapvTwfawmfrlNyD/26;13 ,ckrSm oifwkdY\usifhBuHjyKrljcif;wkdYukd ajymif;vJMuavmh/ oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;\ pum;awmfukd em;axmifMuavmh/
okdYjyKvQif? xm0&bk&m;onf oifwkdYab;Oy'f a&mufaprnf[k Ncdrf;awmfrlaomfvnf;? wzef aemifw&awmfrlvdrfhrnf/26;14 igrlum;? oifwkdYvuf&Sdyg\/ oifwkdYpdwfajzmifhrwfavsmufywfonf[k xifonftwkdif;? ighukdjyKMuavmh/26;15 okdY&mwGif? ighukdowfvQiftjypfr&SdaomtaoG;ukd oifwkdYonf ukd,ftay:okdY4if;? NrdKUESifhNrdKUom;wkdYtay:okdY4if; pifppfa&mufap
vdrfhrnf[k {ueftrSefodrSwfMuavmh/ pum;tvkH;pkHwkdYukd oifwkdYtm;Mum;ajymrnftaMumif;? xm0&bk&m;onf ighukdpifppf
apvTwfawmfrlNyD[k rSL;rwftp&Sdaomvlrsm;taygif;wkdYtm; ajymqkdav\/659

26;16 xkdtcg rSL;rwftp&Sdaomvlrsm;taygif;wkdYu? olonf taocHxkdufonfr[kwf/ igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\emrawmfukd


trSDjyK? igwkdYtm;a[majymavNyD[k ,Zfyka&m[dwfESifhya&mzufwkdYtm; ajymqkdMu\/26;17 jynfom;toufBuD;oltcsKdUuvnf;?
26;18 ,k'&Sifbk&ifa[Zudvufxuf? arm&&S&Gmom;rdumonfya&mzufjyKvsuf? aumif;uifAkdvfajc t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?
Zdtkefawmifonf v,fuJhokdY xGefjcif;ukdcH&vdrfhrnf/ a,k&SvifNrdKUonfvnf;? ajrykHrsm;jzpfvdrfhrnf/ Adrmefawmfawmifonfvnf;?
awmawmifuJhokdY jzpfvdrfhrnf[k ,k'jynfom;taygif;wkdYtm; a[majym\/26;19 xkdtcg ,k'jynfom;taygif;wkdYESifhwuG? ,k'&Sifbk&ifa[Zudonf xkdya&mzufukdowfoavm/ xkdrif;onfxm0&bk&m;ukd
aMumuf&GHUonfr[kwfavm/ a&SUawmfawmif;yefonfr[kwfavm/ xm0&bk&m;onfolwkdY ab;Oy'fukda&mufaprnf[k Ncdrf;awmf
rlaomfvnf;? wzef aemifw&awmfrlonf r[kwfavm/ igwkdYrlum;? ukd,ftusKd;ukdzsufqD;jcif;iSg jyKMuonf wum;[k pnf;a0;
aomoltaygif;wkdYtm;ajymqkdMu\/
26;20 ud&,wf,m&drfNrdKUae? a&Srm,\om;O&d,onfvnf;? xm0&bk&m;\emrawmfukd trSDjyK? xkdNrdKUESifhxkdjynfwbufya&mzufjyK?
a,&rda[majymaompum;ESifh wnDwnf;a[majym\/26;21 a,m,udrfrif;BuD;ESifh rif;rsm;? rSL;rwfrsm;taygif;wkdYonf xkdya&mzuf\pum;ukd Mum;aomtcg? olUukdowftHhaomiSg
rif;BuD;onf&SmBuH\/ xkdodwif;ukdMum;vQif? O&d,onfaMumuf? tJ*kwKjynfokdYajy;oGm;av\/26;22 a,m,udrfrif;BuD;onf tmcaAmfom;{vemoefESifhwuG vltcsKdUwkdYukd tJ*kwKjynfokdYapvTwf?26;23 xkdolwkdYonf O&d,ukd tJ*kwKjynfrS a,m,udrfrif;xHokdYykdYaqmifojzifh? rif;BuD;onf O&d,ukdxm;ESifhowf? taoaumifukd
qif;&Jom;wkdY\ocsKif; ypfxm;av\/26;24 okdYaomfvnf;? &Smzefom;t[duHonf a,&rdukdrpaomaMumifh? taocHapjcif;iSg vlrsm;wkdYvufokdYrtyf&/

tcef;BuD; ( 27 )
27;1 ,k'&Sifbk&ifa,m&Sdom; aZ'udrif;eef;xkdifpu? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a,&rdokdYa&mufvm?27;2 xm0&bk&m;onf ightm;rdefYawmfrlonfum;? BudK;ESifhxrf;bkd;rsm;ukdvkyf? oif\vnfyif;wyfavmh/27;3 ,k'&Sifbk&if aZ'udxH? a,k&SvifNrdKUokdYa&mufvmaom oHwrefwkdYwGif? xkdBudK;ESifhxrf;bkd;wkdYukd {'kHrif;? armbrif;? trKefrif;?
wkkrif;? Zd'kefrif;okdYay;vkdufavmh/27;4 xkdoHwrefwkdYtm;vnf;? oifwkdYonf oifwkdYt&Sifrsm;wkdYtm;qifhqkd&rnfrSm? oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajc
t&Sif xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?27;5 igonf r[mwefckd;ESifhvufkH;ukdqefYvsuf ajrBuD;ukd4if;? ajrBuD;ay:rSm&Sdaom vlESifhwd&pmefwkdYukd4if; zefqif;onfjzpf?
igonfay;vkdaomolwkdYtm;ay;\/27;6 ,ckrSm jynf&SdorQwkdYukd ighuRefAmAkvkef&Sifbk&if? aeAkc'faeZmvufokdY igtyfay;NyD/ olappm;bkdY&m awmwd&pmefrsm;ukdvnf;
igay;NyD/27;7 ol\EkdifiHqkH;csdefra&mufrSDwkdifatmif? jynfom;taygif;wkdYonfol\trIESifh ol\om;ajr;trIukdaqmif&Guf&Murnf/ xkdtcsdef
a&mufrS? rsm;pGmaomvlrsKd;wkdYESifh BuD;aom&Sifbk&ifwkdYonf olUukdappm;Muvdrfhrnf/27;8 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZm\ tapukdrcH? ol\xrf;bkd;ukdrxrf;vkdaomwkdif;EkdifiH&SdorQukd? ol\
vuf qkH;IH;apjcif;iSg? xm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;? umvemab;jzifh igtjypfay;rnf/27;9 okdYjzpf? oifwkdYonf AmAkvkef&Sifbk&if\ tapukdrcH&[k? oifwkdYtm; ajymwwfaomya&mzuf? tem*wfq&m? tdyfrufjrifaomq&m?
ewf0dZmq&m? jyKpm;wwfaomq&mwkdY\ pum;ukdem;raxmifMuESifh/27;10 xkdolwkdYonf oifwkdYukd oifwkdYjynfrSta0;okdYa&TUoGm;apjcif;iSg4if;? oifwkdYukdigESifxkwf qkH;IH;apjcif;iSg4if; rkompum;ukd
a[majymwwfMu\/27;11 AmAkvkef&Sifbk&if\xrf;bkd;ukdxrf;? ol\tapukdcHaomvlrsKd;wkdYtm;? rdrdwkdYjynfae&aom tcGifhukdigay;ojzifh? olwkdYonf rdrdwkdY
ajrvkyfae&Muvdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
27;12 xkdpum;awmf&SdorQukd igjyef ,k'&Sifbk&ifaZ'udtm;avQmufqkdonfum;? AmAkvkef&Sifbk&if\xrf;bkd;ukdxrf;? olESihfol\
vlrsm;tapukdcHvsuf? toufcsrf;omygavmh/27;13 AmAkvkef&Sifbk&if\ tapukdrcHaomvlrsKd;ukd xm0&bk&m;&nfrSwfrdefYawmfrlonftwkdif;? ukd,fawmfESifhukd,fawmf\vlwkdYonf
xm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;? umvemab;jzifh tb,faMumifh ao&ygrnfenf;/27;14 oifwkdYonf AmAkvkef&Sifbk&if\tapukdrcH&[k? oifwkdYtm;a[majymaom ya&mzufwkdY\pum;ukd em;raxmifMuESifh/ olwkdYonf
rkompum;ukd a[majymwwfMu\/27;15 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYESifhoifwkdYtm; a[majymaomya&mzufwkdYukdigESifxkwf qkH;IH;apjcif;iSg? igrapvTwfbJ
olwkdYonf ighemrukdtrSDjyK rkompum;ukda[majymwwfMu\/
27;16 ,Zfyka&m[dwfwkdYESifh vltaygif;wkdYtm;vnf;? xm0&bk&m;\trdefYawmfukd igjyefajymonfum;? umvrMumrjrifhrSD? Adrmefawmf
wefqmwkdYukdAmAkvkefNrdKUrSwzef aqmifcJhvdrfhrnf[k oifwkdYtm;a[majymaomya&mzufwkdY\pum;ukd em;raxmifMuESifh/ olwkdYonf
rkom;pum;ukda[majymwwfMu\/660

27;17 olwkdY\ pum;ukdem;raxmifMuESifh/ AmAkvkef&Sifbk&if\tapukdcH? toufcsrf;omMuavmh/ NrdKUonf tb,faMumifhysufpD;jcif;


okdYa&muf&rnfenf;/27;18 olwkdYonf xm0&bk&m;\Asm'dwfawmfukdcH? ya&mzufrSefvQif? Adrmefawmf4if;? eef;awmf4if;? a,k&SvifNrdKU4if; usef<uif;
ao;aom wefqmwkdYukd AmAkvkefNrdKUokdY,lroGm;&rnftaMumif;? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;tm;awmif;yefMuavmh/27;19-21 AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmonf ,k'&Sifbk&ifa,m,udrfom;a,acgedtp&Sdaom ,k'jynfa,k&SvifNrdKU rSL;awmf
rwfawmftaygif;wkdYukd? a,k&SvifNrdKUrSAmAkvkefNrdKUokdY odrf;oGm;aomtcg? xkd&Sifbk&ifonfrodrf;r,l? Adrmefawmf4if;? eef;awmf
4if;? a,k&SvifNrdKU4if; usef<uif;ao;aomwkdif? a&uef? a&ueftajctjrpfrsm;? usef<uif;ao;aomwefqmrsm;wkdYukd&nfrSwf?
oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?27;22 xkdwefqmwkdYukd AmAkvkefNrdKUokdY,loGm;&vdrfhrnf/ igtMunfhtIr<uvmrSDwkdifatmif? xkdNrdKU&Sdae&Muvdrhfrnf/ ig<uvmaomtcg?
xkdwefqmwkdYukdigaqmifcJh? t&yf jyefxm;rnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 28 )
28;1 xkdESpfwnf;[laom ,k'&Sifbk&if aZ'udeef;pHpwkwESpf? yOrvwGif? *daAmifNrdKUae? tmZk&om;[meedu?28;2 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? AmAkvkef&Sifbk&if\ xrf;bkd;ukdigcsKd;rnf/28;3 AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZmonf t&yfrS AmAkvkefNrdKUokdY,loGm;aom Adrmefawmfwefqm tvkH;pkHwkdYukd ESpfESpftwGif;wGif?
t&yf okdYigaqmifcJhOD;rnf/28;4 AmAkvkefNrdKUokdYodrf;oGm;aom ,k'jynfom;taygif;wkdYESifhwuG? ,k'&Sifbk&ifa,m, udrfom;a,acgedrif;ukdvnf;? t&yfokdY
igaqmifcJhOD;rnf/ AmAkvkef&Sifbk&if\xrf;bkd;ukd igcsKd;rnf[kxm0&bk&m;rdefYawmfrlaMumif;ukd? Adrmefawmf ,Zfyka&m[dwfrsm;?
vlrsm;taygif;wkdYa&SUrSm ightm;ajymqkd\/28;5 xkdtcg ya&mzufa,&rdonf Adrmefawmf&yfaeaom ,Zfyka&m[dwfrsm;ESifh vlrsm;taygif;wkdYa&SUrSm? ya&mzuf[meedtm;
jyefajymonfum;?28;6 tmrif? xm0&bk&m;jyKawmfrlygapaom/ Adrmefawmfwefqmrsm;ESifhwuG? t&yfrSAmAkvkefNrdKUokdY odrf;oGm;aomolrsm;taygif;
wkdYukd? xm0&bk&m;onf wzefaqmifcJh? oifa[majymaom pum;rSefaMumif;ukdjyawmfrlygapaom/28;7 okdY&mwGif? oifESifhwuG vltaygif;wkdYtm; ig,cka[majymaompum;ukd em;axmifavmh/28;8 igwkdYrjzpfrSDa&S;umvjzpfbl;aom ya&mzufwkdYonf? rsm;jym;aomjynf? tm;BuD;aom wkdif;EkdifiHwkdYukd&nfrSwf? ppfwkdufrnftaMumif;?
ab;a&mufrnftaMumif;? umvemay:rnf taMumif;wkdYukd a[majymwwfMu\/28;9 Nidrf0yfrnftaMumif;ukd a[majymaomya&mzuf&SdvQif? ol\pum;jynfhpkHaomtcg pifpifxm0&bk&m;apvTwfawmfrlaom ya&mzuf
jzpfaMumif; xif&Sm;vdrfhrnf[k ajymqkd\/28;10 xkdtcg ya&mzuf[meedonf ya&mzufa,&rdvnfyif;rS xrf;bkd;ukd,lcsKd;vsuf?28;11 xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? xkdokdYvltrsKd;rsKd;wkdY\vnfyif;ay:rSm AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmwifaomxrf;bkd;ukd
ESpfESpftwGif;wGif igcsKd;y,frnf[k rdefYawmfrlaMumif;ukd? vltaygif;wkdYa&SUrSmajymqkd\/ xkdtcg ya&mzufa,&rdonf xGufoGm;av\/
28;12 ya&mzuf[meedonf ya&mzufa,&rd\vnfyif;rS xrf;bkd;ukdcsKd;y,faomaemuf? wzefxm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf
a,&rdokdYa&mufvmonfum;?28;13 oifoGm; xm0&bk&m;\trdefYawmfukd [meedtm; qifhqkd&rnfrSm? oifcsKd;aom opfom;xrf;bkd;tpm;? oHxrf;bkd;ukdvkyf&rnf/28;14 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? vlrsKd;&SdorQkwkdYonf AmAkvkef&Sifbk&if
aeAkc'faeZm\tapukdcHapjcif;iSg? olwkdYvnfyif;ay:rSm oHxrf;bkd;ukdigwifNyD/ xkdolwkdYonfxkdrif;\tapukdcH&Murnf/ awmwd&pmef
rsm;ukdvnf;? oifigtyfay;NyD[k rdefYawmfrl\/28;15 ya&mzufa,&rduvnf;? [meed? em;axmifavmh/ xm0&bk&m;onf oifhukdapvTwfawmfrrl/ vlrsKd;onfrkom ckdvIHrnf
taMumif;ukd oifjyKwwf\/28;16 xkdaMumifh? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonfxm0&bk&m;ukd ykefuefapjcif;iSg oGefoifaomaMumifh? oifhukdajrjyifrS
igy,f&Sif;rnf/ ,ckESpfwGif oifonfao&rnf[k ya&mzuf[meedtm;ajymqkd\/28;17 xkdokdYESifhtnD ya&mzuf[meedonf xkdESpfwGif? owrvaoav\/

tcef;BuD; ( 29 )
29;1-3 &Sifbk&ifa,acgedESifhwuG rdzk&m;tp&Sdaom rdef;rpkd;rsm;? ,k'jynfa,k&SvifNrdKU rSL;awmfrwfawmfrsm;? vuform;? yef;yJorm;
rsm;wkdYonf a,k&SvifNrdKUrSoGm;aomaemuf? ,k'&Sifbk&ifaZ'udonf AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZmxH? AmAkvkefNrdKUokdY apvTwfaom
&Smzefom;{vmomESifh [dvcdom;a*r&dwGif? ya&mzufa,&rdonfpma&; a,k&SvifNrdKUrS AmAkvkefNrdKUokdY aeAkc'faeZmodrf;oGm;
jcif;ukdcH&aom toufBuD;ol? ,Zfyka&m[dwf? ya&mzuf? qif;&Jom;usef<uif;orQwkdYae&mokdY a,k&SvifNrdKUrSay;vkdufaompm
[lrlum;?661

29;4 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf a,k&SvifNrdKUrS AmAkvkefNrdKUokdY odrf;oGm;apawmfrlaom


oltaygif;wkdYtm; rdefYawmfrlonfum;?29;5 tdrfwkdYukdaqmuf ae&mcsMuavmh/29;6 O,smOfwkdYukdpkdufysKd;toD;ukdpm;Muavmh/ oifwkdYonf xkdjynfacgif;yg;jcif;r&Sd? wkd;yGg;rsm;jym;rnf taMumif;? r,m;ESifhae
om;orD;ukdbGm;jrifMuavmh/ om;orD;wkdYukdvnf;? tcsif;csif; wa,mufukdwa,mufay;pm;? wzefom;orD;ukd bGm;jrifapMu
avmh/29;7 igonf oifwkdYukdodrf;oGm;apaomNrdKUonfvnf;? Nidrfoufjcif;&SdrnftaMumif;ukdjyKpk? xkdNrdKUtbkdYtvkdiSg? xm0&bk&m;tm;
arwmykdYMuavmh/ xkdNrdKU\Nidrfoufjcif;tm;jzifh? oifwkdYonfvnf; Nidrfoufjcif;&SdMuvdrfhrnf/29;8 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYwGif&Sdaomya&mzufq&m? tem*wf
q&mwkdYonf oifwkdYukdrvSnfhpm;MuapESifh/ oifwkdYjrifapaom tdyfrufwkdYukdvnf; r,kHrrSwfMuESifh/29;9 wzef rdefYawmfrlonfum;? xkdq&mwkdYonf igapvTwfaomolr[kwfbJ? ighemrukdtrSDjyK rkompum;ukda[majymwwfMu\/29;10 wzef rdefYawmfrlonfum;? AmAkvkefNrdKU tESpfckepfq,faphaomtcg? oifwkdYukd igtMunfhtI<u vmrnf/ igxm;aom*wdaumif;ukd
wnfap? oifwkdYukd jynfokdY igykdYaqmifOD;rnf/29;11 wzefrdefYawmfrlonfum;? igonfoifwkdYukdtusKd;enf;apjcif;iSg BuHpnfaomtBuHr[kwfbJ? oifwkdYonfajrmfvifhaomtusKd;ukd&
rnftaMumif;? Nidrf0yfapjcif;iSgom? oifwkdYtbkdY BuHpnfaomtBuHwkdYukd igod\/29;12 wzef rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYonf ighukdac:oGm;vmMuvdrfhrnf/ qkawmif;aomtcg oifwkdYpum;ukd igem;axmifrnf/29;13 ighukd&Smaomtcg pdwfESvkH;t<uif;rJhESifh&SmvQif awGUMuvdrfhrnf/29;14 igonfvnf;? oifwkdYtawGUukdcHrnf/ txufuigESifxkwf oifwkdYcH&aomodrf;oGm;jcif;trIukd igonf ajz&Sif;jcif;iSg? wkdif;EkdifiH
t&yf&yfwkdYrS oifwkdYukdigpkodrf;NyD;vQif? txufuigESifxkwf? oifwkdYIH;aomjynfokdY wzefigaqmifcJhOD;rnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
29;15 xm0&bk&m;onf igwkdYtbkdY ya&mzufrsm;ukd AmAkvkefNrdKUay:xGef;apawmfrlNyD[k oifwkdYqkdMuonfjzpf?29;16 'g0d'f\&mZyvifay:rSmxkdifaom&Sifbk&ifrSp? NrdKUaeaomoltaygif;wnf;[laom? oifwkdYESifhtwlodrf;oGm;jcif;ukd rcH&aom
oifwkdYnDtpfukdrsm;ukd&nfrSwf?29;17 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? olwkdYtay:rSmxm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;? umvemab;wkdYukdigapvTwfrnf/
rpm;EkdifatmiftvGefnHhaom oabFmozef;oD;uJhokdYigjzpfaprnf/29;18 olwkdYukdxm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;? umvemab;jzifhignOf;qJrnf/ igESif&mt&yf&yfwkdY vltrsKd;rsKd;wkdYwGif? olwkdYonfusdefqJ&m?
tHhMobG,f&m? uJh&JUoHukdMum;&m? toa&Iwfcs&m jzpfrnftaMumif;? ajray:rSmwkdif;EkdifiH&SdorQwkdY\ aESmifh&Sufjcif;okdYolwkdYukd
igtyfrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/29;19 taMumif;rlum;? igonfapmapmx? txyfxyfrSmxm;apvTwfaom ig\uRefya&mzufwkdY\ pum;ukd olwkdYonfem;raxmifMu[k
xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/29;20 xkdaMumifh? odrf;oGm;jcif;ukdcH&? a,k&SvifNrdKUrSAmAkvkefNrdKUokdY igapvTwfaomoltaygif;wkdY? xm0&bk&m;\pum;ukd em;axmif
Muavmh[k rdefYawmfrl\/
29;21 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ig\emrukdtrSDjyK oifwkdYtm;rkompum;ukd
a[majymaom? aumvm,om;tm[yfESifh rmao,om; aZ'udwkdYukd AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZmvufokdYigtyf? xkdrif;onf
olwkdYukdoifwkdYrsufarSmuf owfvdrfhrnf/29;22 AmAkvkefNrdKUokdYodrf;oGm;jcif;ukdcH&aom ,k'trsKd;om;taygif;wkdYu? AmAkvkef&Sifbk&ifonf rD;IdUaomaZ'udESifh tm[yfuJhokdY?
xm0&bk&m;onf oifhukdjzpfapawmfrlygap[k xkdolwkdYukdykHaqmif usdefqJMuvdrfhrnf/29;23 taMumif;rlum;? olwkdYonf oa&vtrsKd; t"rtrIukdjyKMuNyD/ olUr,m;wkdYukdjypfrSm;MuNyD/ igrrSmxm;bJ? ig\emrukdtrSDjyK
rkompum;ukda[majymMuNyD/ igodonftwkdif; oufaojzpfonf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
29;24 ema[vH&Gmom; a&Srm,ukdvnf;ajym&rnfrSm?29;25 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonfig\emrukdtrSDjyK? ,Zfyka&m[d
wfrmao,om;aZzedtp&Sdaom ,Zfyka&m[dwf rsm;wkdYESifh a,k&SvifNrdKUom;&SdorQwkdYukdpmay;vkduf?29;26 oifonf Adrmefawmf vlapmifhukdcefYxm;ojzifh? ya&mzufvkyfaomtl;&SdorQukd axmifxJrSmavSmif xdwfcwfapjcif;iSg?
xm0&bk&m;onf ,Zfyka&m[dwfa,m,'\ukd,fpm; oifhukd ,Zfyka&m[dwft&m cefYxm;awmfrl\/29;27 okdYjzpf? oifwkdYwGif ya&mzufvkyfaom tmeokwf&Gmom;a,&rdukd tb,faMumifh rqkH;roenf;/29;28 oluvnf;? trIMumvdrfhrnf/ tdrfwkdYukdaqmufae&mcsMuavmh/ O,smOfwkdYukdpkdufysKd; toD;ukdpm;Muavmh[k? AmAkvkefNrdKU
aeaom igwkdYukdrSmvkdufygNyDwum;[k?29;29 a&Srm,ay;vkdufaompmukd ,Zfyka&m[dwfaZzedonf ya&mzufa,&rda&SUrSm bwfav\/29;30-32 xkdtcg ea[vH&Gmom;a&Srm,ukd&nfrSwf? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? igrapvTwfbJ a&Srm,onf oifwkdYtm;ya&mzufjyK
rkomckdvIHapaomaMumifh? xm0&bk&m;rdefYawmfrl onfum;? ea[vH&Gmom;a&Srm,ESifhol\trsKd;ukd igonf'Pfay;rnf/
trsKd;om;wkdYwGif? ol\vlwa,mufrQae&aomtcGifhr&Sd&/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? olonf xm0&bk&m;ukd ykefuef
apjcif;iSg oGefoifaomaMumifh? ig\vlrsKd; igjyKvwHhaomaus;Zl;ukd olonfrjrif&[k? odrf;oGm;jcif;ukdcH&aomoltaygif;wkdYukd
pmay;vkduf&rnftaMumif;? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a,&rdokdYa&mufvm rSmxm;awmfrl\/

662

tcef;BuD; ( 30 )
30;1 xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a,&rdokdYa&mufvm?30;2 oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifhtm; igajymorQaom pum;wkdYukd a&;xm;avmh/30;3 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ,ckodrf;oGm;jcif;ukdcH&aomig\vloa&vtrsKd;ESifh ,k'trsKd;om;wkdYukdigaqmifcJh&aom tcsdef
umvonfa&mufvdrfhrnf/ olwkdYbkd;ab;wkdYtm; igay;aomjynfokdY igjyefvmapojzifh? olwkdYonfykdif&Muvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
30;4 oa&vtrsKd;ESifh,k'trsKd;ukd&nfrSwf xm0&bk&m;rdefYawmfrlaompum;[lrlum;?30;5 igonf xdwfvefYjcif;pum;oHukdMum;&\/ Nidrfoufjcif;r&Sd/ aMumuf&GHUbG,faomtaMumif;om &Sd\/30;6 a,musfm;onf om;bGm;wwfoavm[k ar;jref;MunfhIMuavmh/ rdef;ronf om;bGm;jcif; a0'emukdcH&aomtcg? rdrdcg;
vufwifouJhokdY a,mufsm;wkdif;jyK? cyfodrf;aomolwkdYonf rsufESmysufvsuf&SdMuonfukd tb,faMumifhigjrif&oenf;/30;7 tvkdav;? xkdaeY&ufum; ckdif;EIdif;p&mr&Sd/ BuD;aomaeY&ufjzpf\/ ,mukyftrsKd; trIa&mufaomaeY&ufjzpf\/ okdY&mwGif? olwkdYonf
u,fwifjcif;okdYa&mufMuvdrfhrnf/30;8 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkdaeY&uf olwkdYxrf;&aom xrf;bkd;ukd olwkdYvnfyif;rSigcsKd;y,frnf/
olwkdYukdcsnfaESmifaom BudK;rsm;ukdigjzwfrnf/ wyg;trsKd;om;wkdYonf aemufwzefolwkdYukd rappm;&Mu/30;9 olwkdYonf rdrdwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\trIukd4if;? olwkdYtbkdYigay:xGef;apvwHhaom &Sifbk&if'g0d'f\trIukd4if; aqmif&Guf
&Murnf/
30;10 okdYjzpf? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tkdighuRef,mukyf? raMumufESifh/ tkdoa&v trsKd;? pdwfrysufESifh/ oifhukd a0;aom
t&yfrS4if;? oif\trsKd;om;wkdYukd odrf;oGm;&mjynfrS4if;? igEIwf,laqmifcJhojzifh? ,mukyftrsKd;onfjyefvm? acsmufvSefY
aomolr&Sd? Nidrf0yfcsrf;ompGm ae&vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/30;11 wzefrdefYawmfrlonfum;? oifhukdu,fwifjcif;iSg oifESifhtwlig&Sd\/ igonf oifhukdiguGJjym;ap aomwkdif;EkdifiH&SdorQwkdYukdqkH;ap
aomfvnf;? oifhukdrqkH;ap/ okdY&mwGif? tjypfukd&Sif;&Sif;rvTwfbJ? tawmftwefqkH;rrnf/30;12 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifhtemonfaysmufcJ\/ oifcH&aoma0'emonf jyif;vS\/30;13 oifhtemukdpnf;tHhaomiSg tb,folrQoifhtrIukdrapmifh/ temaysmufapEkdifaomaq;ukd tb,folrQruk/30;14 oif\rdwfaqG&SdorQwkdYonf oifhukdarhavsmh rar;r&SmbJaeMu\/ oifhtjypfonfBuD;? oifjyKaom'kpkdufonf rsm;jym;aomaMumifh?
&efolay;wwfaomtemESifh oifhukdigemapNyD/ Murf;wrf;aomolay;wwfaom'Pfukdigay;NyD/30;15 oifonf temukdcH&onfjzpf? tb,faMumifhikda<u;oenf;/ oif\tjypfBuD;aomaMumifh? oifcH&aoma0'emonf aysmufcJ\/
oifjyKaom'kpkdufrsm;jym;aomaMumifh? okdYigqkH;r&\/30;16 okdY&mwGif? oifhukd ukdufpm;aomoltaygif;wkdYonf ukdufpm;jcif;? oif\&efoltaygif;wkdYonf odrf;oGm;jcif;? oifhukdvk,lzsufqD;
aomoltaygif;wkdYonf vk,lzsufqD;jcif;ukdcH&Murnf/30;17 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? olwyg;wkdYu? oifonfpGefYypfjcif;ukdcH&aomol[l4if;? tb,folrQrMunfhIrjyKpkaom ZdtkefNrdKU
[l4if; ac:aomfvnf;? oif\tema&m*grsm;ukd igaysmufap? usef;rmyuwdjzpfaprnf/
30;18 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? odrf;oGm;jcif;ukdcH&aom ,mukyftrsKd;om;wkdY\ wJrsm;ukd igaqmifcJhOD;rnf/ olwkdYtdrfrsm;ukd
oem;OD;rnf/ NrdKUonfvnf;? rdrdukef;ay:rSm wzefwnfvsuf&Sdvdrfhrnf/ eef;awmfvnf;? a&S;xkH;pHtwkdif;aeMuvdrfhrnf/30;19 xkdolwkdYtxJuaus;Zl;ukdcsD;rGrf;jcif;toH? &TifjrL;aomolwkdY\toHonf xGufvdrfhrnf/ igonf olwkdYukd renf;apbJrsm;jym;aprnf/
ESdrfhcsjcif;okdYra&muf? csD;ajrmufjcif;okdYa&mufaprnf taMumif;pD&ifrnf/30;20 trsKd;om;wkdYonf t&ifuJhokdYjzpf? y&dowfwkdYonf igha&SUrSmwnfMuvdrfhrnf/ nOf;qJaomol taygif;wkdYukd igonftjypfay;rnf/30;21 olwkdY\rif;onf olwkdYtrsKd;jzpfvdrfhrnf/ olwkdYtxJuay:xGef;aomolonf olwkdYukdtkyfpkd;&vdrfhrnf/ igaoG;aqmif olwkdYonf
ighxHokdYcsOf;uyfMuvdrfhrnf/ ighxHokdYcsOf;uyfvkdaomiSg? tb,folonf rdrdpdwfukdwef;apoenf;/30;22 xkdtcgoifwkdYonf ig\vljzpf? igonfvnf; oifwkdY\bk&m;ocifjzpfrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/30;23 xm0&bk&m;\avabGawmfonf ylaomt&SdefESifhxGuf\/ jyif;pGmaomavabGjzpf? rw&m;aomolwkdYacgif;ay:rSm jyif;pGmwkduf
vdrfhrnf/30;24 xm0&bk&m;onf vufpowf? tBuHtpnfawmfukd jynfhpkHapawmfrrlrSD? jyif;pGmaomtrsufawmfrNidrf;&/ aemifumv oifwkdYonf
em;vnfMuvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 31 )
31;1

xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkdumv igonfoa&vtaqGtrsKd;taygif;wkdY\ bk&m;ocifjzpf? olwkdYonf ig\vljzpfMu


vdrfhrnf/31;2 wzefrdefYawmfrlonfum;? xm;ab;ESifhvGwfaomolwkdYonf awmaus;Zl;ukdcH&MuNyD/ igonf<uoGm; oa&vtrsKd;ukd
csrf;omay;rnf/31;3 xm0&bk&m;onf ta0;uxif&Sm; rdefYawmfrlonfum;? tu,fpifppf xm0&arwmESifh oifhukdigcspf\/ xkdaMumifh? ukPmaus;Zl;ukd
oifMumjrifhpGmjy\/663

31;4 tkdoa&vowkdYorD;unm? oifhukdwzef igwnfaqmufaomaMumifh? oifonf wnfaqmufjcif;odkYa&mufvdrfhrnf/ oifonf


wzefywfomESifhwefqmqifvsuf? &TifjrL;jcif;ukdjyKaomolwkdYESifh twluckefvsufoGm;vdrfhrnf/31;5 &Srm&dawmifay:rSmpyspfO,smOfukd wzefpkdufvdrfhrnf/ O,smOfvkyfaomolwkdYonf pkdufysKd;? toD;ukdukd,ftvkdtavsmuf pm;&Mu
vdrfhrnf/31;6 {z&drfawmifay:rSm uif;apmifhwkdYu? xMuavmh/ igwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;&Sdawmfrl&m ZdtkefawmifokdYoGm;MuukeftHh[k
a<u;aMumf&aomtcsdefumvonf a&mufvdrfhrnf/31;7 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ,mukyftrsKd;tm;? &Tifvef;pGmoDcsif;qkdMuavmh/ vlrsKd;wkdY\txG#f a<u;aMumfMuavmh/ tkdxm0&
bk&m;? ukd,fawmf\vlrsKd;wnf;[laom? usef<uif;aomoa&vtrsKd;om;ukd u,fwifawmfrlNyD[k >rufqkdvsufodwif;Mum;vkduf
csD;rGrf;Muavmh/31;8 olwkdYukdajrmufjynfrS igaqmifcJh? ajrBuD;pGef;rSpkodrf;rnf/ rsufpduef;aomol? ajcqGHUaomol? ukd,f0efaqmifaomrdef;r?
om;bGm;jcif;a0'emukdcH&aom rdef;rrsm;vnf;ygvsuf? BuD;pGmaomtpnf;ta0;wkdYonf jyefvmMuvdrfhrnf/31;9 idka<u;vsufvmMuvdrfhrnf/ qkawmif;yXemjyKvsuf&Sdaom xkdolwkdYukdigykdYaqmifrnf/ jrpfem;rSma&Smufaomvrf;? xdrdrvJ&aom
vrf;ajzmifhwkdY igaoG;aqmifrnf/ taMumif;rlum;? igonf oa&vtrsKd;\tbjzpf\/ {z&drftrsKd;onf ig\om;OD;jzpf\/
31;10 tkdvlrsKd;wkdY? xm0&bk&m;\trdefYawmfukd em;axmifMuavmh/ a0;aomt&yf&yfwkdY a<u;aMumf? oa&vtrsKd;om;wkdYukd
t&yf&yfokdYuGJjym;apaomolonf wzefpkodrf;NyD;vQif? okd;xdef;onf rdrdokd;pkukdapmifhwwfouJhokdY apmifhawmfrlrnf[kMum;ajymMua
vmh/31;11 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf ,mukyftrsKd;ukda&G;EIwfawmfrlNyD/ olUxuftm;BuD;aomol\ vufrS u,fvTwfawmfrlNyD/31;12 xkdaMumifh trsKd;om;wkdYonfvm? Zdtkefawmifxdyf oDcsif;qkdMuvdrfhrnf/ xm0&bk&m;jyKawmfrljcif;aus;Zl;wnf;[laom qefpyg;?
pyspf&nf? qD? okd; oi,f? EGm;oi,fwkdYukd&tHhaomiSg pnf;a0;Muvdrfhrnf/ olwkdYpdwf0dnmOfonf a&avmif;aom O,smOfuJhokdYjzpf?
aemufwzef ndK;i,fjcif;r&Sd&/31;13 xkdtcg orD;unmonfuckefvsuf? vlysKd? vltkdwkdYESifhwuGaysmfarGUvdrfhrnf/ olwkdYnnf;wGm;jcif; t&m 0rf;ajrmufjcif;ukd
igjzpfaprnf/ olwkdYonf0rf;enf;jcif;ukdcH&aomaemuf? pdwfoufom&Tifvef;rnftaMumif;ukd igjyKrnf/31;14 ,Zfyka&m[dwfwkdYukdvnf; qlNzdK;aomtrJom;ESifh0pGmauR;rnf/ ig\vlwkdYonfvnf; ighaus;Zl;ESifh0ajymMuvdrfhrnf[k xm0&
bk&m;rdefYawmfrl\/
31;15 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? &mrt&yf onf;pGmaomnnf;wGm; ikda<u;jcif;toHukdMum;&? &macvonf rdrdom;wkdY
r&SdaomaMumifh? ikdpdwfrajyEkdif/31;16 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonf ikda<u;oHukdcsKyfavmh? rsuf&nfrusapESifh/ oifonf ukd,fusihfaomtusifh\
tusKd;ukdcH&vdrfhrnf/ oif\om;wkdYonf &efoljynfrSjyefvmMuvdrfhrnf/31;17 oif\tqkH; ajrmfvifhp&mtaMumif;&Sd\/ oif\om;wkdYonf ae&if;jynfokdYjyefvmMuvdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
31;18 {z&drfu? ukd,fawmfonf tuREkfyfukdqkH;rawmfrlNyD/ tuREkfyfonf kdif;aomEGm;vm;uJhokdY qkH;rjcif;ukdcH&ygNyD/ tuREkfyfukd
aoG;aqmifawmfrlyg/ okdYjyKvQif? tuREkfyfonf jyefvmygrnf/ tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmfonf tuREkfyf\bk&m;ocifjzpfawmfrl\/31;19 jyefvmaomaemuf? tuREkfyfonf trSefaemifw&yg\/ qkH;rawmfrljcif;ukdcH&aomaemuf? tuREkfyfonf ukd,faygifukdkdufyg\/
toufi,fpOfjyKrdaomtjypfaMumifh toa&ysufjcif;ukd cH&ojzifh? &SufaMumuf rIdifawGvsuf&Sdyg\[k ukd,fukdtjypfwif
jrnfwrf; aompum;ukd igonf qufqufMum;&NyD/31;20 {z&drfonf ig\cspfom;jzpfoavm/ cspfbG,faomoli,fjzpfoavm/ ol\taMumif;ukd igajymav&m&m igonftvGef
w&matmufarhvsufae\/ xkdaMumifh? igonf olUtwGufpdwfMuifemjcif;&Sd\/ tu,fpifppfolUukd igu,froem;rnf[k xm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/31;21 vrf;rSwfwkdifwkdYukdpkdufavmh/ tvHwkdifwkdYukd xlavmh/ vkdufoGm;aom vrf;rukdpdwfpGJvrf;avmh/ tkdoa&vowkdYorD;unm?
jyefvmavmh/ oif\ae&m NrdKUrsm;okdYjyefvmavmh/31;22 tkd azmufjyefaomowkdYorD;? oifonftb,frQumvywfvkH;vSnfhvnf aevdrfhrnfenf;/ xm0&bk&m;onf ajrBuD;ay:rSmxl;
qef;aomtrIukdpD&ifawmfrl? rdef;ronfa,musfm;ukd ywf0kdif;vdrfhrnf/31;23 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? odrf;oGm;jcif;ukdcH&aomolwkdY ukd
igaqmifcJhjyefaomtcg? ,k'jynf\NrdKU&GmwkdYaeaomolwkdYu? tkdajzmifhrwfjcif;ae&mt&yf? tkdoefY&Sif;jcif;ae&mawmif? xm0&
bk&m;onf oifhukdaumif;BuD;ay;awmfrlapownf;[laom pum;ukdwzefokH;Muvdrfhrnf/31;24 xkdt&yf,k'jynfol? ,k'NrdKU&Gmom;taygif;wkdYonf? v,fvkyfaomolESifh okd;xdef;aomolrsm; ygvsuf? twlae&Muvdrfhrnf/31;25 iwfrGwfaomoltaygif;wkdYukd igauR;arG;rnf/ ndK;i,faomoltaygif;wkdYukd igoufomaprnf[k rdefYawmfrl\/31;26 xkdaemuf? igonf Ekd;MunfhIaomtcg? tdyfaysmfjcif;tm;jzifh tm;&vsuf&Sd\/
31;27 xm0&bk&m;rdeaYf wmfro
l nfum;? igonfoa&vjynf? ,k'jynf vlrsKd;aphEiS hf wd&pmefrsKd;aphudk BuJ&aomtcsdeu
f mva&mufvrd rhf nf/31;28 igonfolwkdYukd EIwfy,fNzdKcsarSmufvSefzsufqD;nOf;qJjcif;trIukdjyKbl;onfenf;wl? wzefwnfaqmufpkdufysKd;jcif;trIukdjyKOD;rnf
[krdefYawmfrl\/31;29 xkdumv tbonfcsOfaompyspfoD;ukd pm;aomaMumifh? om;onf oGm;usdef;jcif;ukdcH&\[krqkd&Mu/31;30 vlwkdif;rdrdtjypfaMumifh rdrdao&rnf/ csOfaompyspfoD;ukdpm;aomolwkdif; oGm;usdef;jcif;ukdcH&rnf/
31;31 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?
664

31;32 igonf vlrsKd;\bkd;ab;wkdYukdvufqGJ tJ*kwKjynfrSaqmifoGm;aomtcg? olwkdY igay;aomy#dnmOfw&m;ESifhjcm;em;aom


y#dnmOfw&m;opfukd oa&vtrsKd;om;? ,k'trsKd;om;wkdY igay;aomtcsdefumva&mufvdrfhrnf/ t&ifigay;bl;aom y#dnmOf
w&m;ukd olwkdYonfzsuf? igonfvnf; olwkdYukd&GH&Sm\/31;33 aemifumvtcg oa&vtrsKd;om;wkdY igay;tHhaomy#dnmOfw&m;[lrlum;? igxm0&bk&m;onf ig\ynwfw&m;ukd olwkdYt
wGif;xJokdYoGif;rnf/ olwkdYESvkH;ay:rSm a&;xm;rnf/ igonfolwkdY\bk&m;jzpfrnf/olwkdYonfvnf; ig\vljzpfMuvdrfhrnf/31;34 xkdolwkdYu? xm0&bk&m;ukdodavmh[k? trsKd;om;csif;? nDtpfukdtcsif;csif;wa,mufukdwa,muf qkH;rMo0g'ray;&Mu/
taMumif;rlum;? ti,fqkH;aomolrSp tBuD;qkH;aomolwkdifatmif? xkdoltaygif;wkdYonf ighukdodMuvdrfhrnf/ xkdtcg igonfol
wkdYtjypfrsm;ukdonf;cHrnf/ olwkdYjyKaom'kpkdufrsm;ukd ratmufarhbJaernf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/31;35 aeYtcsdef vif;p&mbkdY aeukdcefYxm;? nOfhtcsdef vif;p&mbkdY vESifhMu,fwkdYukd pD&ifawmfrlxaom? ork'&mukdqkH;r vIdif;wHykd;ukd
[kef;apawmfrlxaom? aumif;uifAkdvfajc t&Sifxm0&bk&m;[laombGJUemr&Sdawmfrlaomxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?31;36 xkdw&m;wkdYonf igha&SUrSmuG,faysmufvQif? oa&vtrsKd;onf igha&SUrSmtrsKd;wdrfjrKyf tpOfuG,faysmufvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/31;37 wzef xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? txufrkdCf;aumif;uifukd wkdif;xGmEkdifvQif4if;? ajrBuD;atmufqkH;tjrpfwkdYukdvkduf
ppfEkdifvQif4if;? oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukd olwkdYjyKrdorQaomtjypfwkdYaMumifh igpGefYypfrnf[krdefYawmfrl\/
31;38 wzef xm0&bk&m;rdeaYf wmfro
l nfum;? [meaev&Jwu
dk rf pS NrdKUaxmifw
h cH g;wkid af tmif? NrdKUawmfudk xm0&bk&m;tbkw
Yd nfaxmif&aom
tcsdefumvonfa&mufvdrfhrnf/31;39 *g&ufawmifukdvGef rsOf;BudK;ESifhwef;csvdrfhrnf/ a*goawmifukdvnf; 0kdif;rdvdrfhrnf/31;40 ta&SUbufjrif;wHcg;&Sdaom NrdKUaxmifhwkdifatmif? taoaumifrsm;? jymrsm;pGefYypf&m csKdifhwa&SmufvkH;ESifh? auj'Kefacsmif;twGif;wGif?
v,fjyif&SdorQwkdYonf xm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;Muvdrfhrnf/ aemufwzef EIwfy,fNzdKcsjcif;tvQif;r&Sd&[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 32 )
32;1 aeAkc'faeZmeef;pHwq,f&SpfESpf? ,k'&Sifbk&ifaZ'udeef;pHq,fESpfwGif? xm0&bk&m; xHawmfrS EIwfuywfawmfonf a,&rdokdY
a&mufvm\/32;2 xkdtcg AmAkvkef&Sifbk&if\ppfol&JwkdYonf a,k&SvifNrdKUukd0kdif;xm;MuNyD/ ya&mzufa,&rdonf ,k'&Sifbk&if\eef;awmfaxmif0if;xJrSm
tcsKyfcHvsufae&\/32;3 taMumif;rlum;? ,k'&Sifbk&ifaZ'udonfac:? xm0&bk&m;u? NrdKUukd AmAkvkef&Sifbk&if vufokdY igtyf? olonfodrf;,lvdrfhrnf/32;4 ,k'&Sifbk&ifaZ'udonf cgv'JvlwkdYvufESifhrvGwf? AmAkvkef&Sifbk&ifvufokdY qufqufa&mufvdrfhrnf/ rsufESmcsif;qkdif pum;
ajymvsuf? wa,mufukdwa,muf MunfhIvsufawGU&vdrfhrnf/32;5 aZ'udukdvnf; AmAkvkefNrdKUokdYaqmifoGm;vdrfhrnf/ igtMunfhtIrvmrSDwkdifatmif? xkdNrdKUae&vdrfhrnf/ oifwkdYonf cgv'JvlwkdYukd
ppfwkdufrEkdif&Mu[k xm0&bk&m;rdefY awmfrlaMumif;ukd? oifonftb,faMumifhya&mzufjyK a[moenf;[kqkd axmifxJrSm
avSmifxm;ownf;/
32;6 xkdtcg a,&rdu? ighqDokdYa&mufvmaom xm0&bk&m;\EIwfuywfawmf[lrlum;?32;7 oif\baxG;&SvKHom; [mearvonf oifhxHokdYvm? tmeokwfNrdKUrSm&Sdaom uREkfyfv,fukd oifonf a&G;ykdifaomaMumifh? 0,fyg
[kajymqkdvdrfhrnftaMumif;ukd xm0&bk&m;rdefYawmfrlonf ESifhtnD?32;8 ighbaxG;om;[mearvonf ig&Sd&maxmif0if;xJokdYvm? A,Fmrdefckdif? tmeokwfNrdKU&Sdaom uREkfyfv,fukd0,fygavmh/ oifonf
tarGcHykdifaomtcGifhESifha&G;ykdifaomtcGifh&Sdonfjzpf? ukd,ftbkdY0,fyg[k ightm;ajymqkd\/ xkdtcgxm0&bk&m;pD&ifawmfrlaom
trIjzpfaMumif;ukd igodaomaMumifh?32;9 tmeokwfNrdKU&SdaomighbaxG;om; [mearv\v,fukdig0,f v,fbkd;aiGwq,fckepfusyfukd csdefay;av\/32;10 pmcsKyfukdvnf;pD&ifwHqdyfcwfNyD;rS? oufaowkdYukdac: aiGukdcsdefcGifESifhcsdefay;\/32;11 "rowfxkH;pHtwkdif; wHqdyfcwfaompmcsKyfwapmifESifhzGifhxm;aom vufcHwapmifukd,l?32;12 baxG;om;[mearvtp&Sdaom? pmcsKyftrnfygaomoufaorsm;? axmif0if;xJrSm xkdifaeaom ,k'vlrsm;taygif;wkdYa&SUwGif?
rmao,om;jzpfaom ae&d\om;Amkwftyfvsuf?32;13 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?32;14 wHqdyfcwfaom pmcsKyfwapmifESifhzGifhxm;aom vufcHwapmifukd,l? umvMumjrifhpGm wnfaeapjcif;iSg ajrtkd;xm;avmh/32;15 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? jynftdrf? v,f,m? pyspfO,smOfwkdYukd
ykdif&MuavOD;rnf[k rdefYawmfrlaMumif;ukd jyefajymojzifh? xkdolwkdYa&SUrSmAmkwfukdrSmxm;av\/
32;16 xkdokdYae&dom;Amkwf pmcsKyfukdtyfNyD;rS? xm0&bk&m;tm; igqkawmif;aom yXempum;[lrlum;?32;17 tkdt&Sifxm0&bk&m;? ukd,fawmfonf r[mwefckd;ESifhvufkH;awmfukdqefY? aumif;uifESifh ajrBuD;ukd zefqif;awmfrlNyD/ ukd,fawmfr
wwfEkdifaomt&mwpkHwckrQr&Sdyg/32;18 ukd,fawmfonf vltaxmiftaomif;wkdYtm;ukPmaus;Zl;jyKvsuf? tbwkdY\tjypfukd aemufjzpfaomom;wkdY\ acgif;ay:okdY
oufa&mufapawmfrl\/ tvGefBuD;jrwfaombk&m;? r[mwefckd;awmfESifhjynfhpkHaombk&m;jzpf? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;
[laom bGJUemr&Sdawmfrl\/665

32;19 xl;qef;aomtBuHukdBuH? xl;qef;aomtrIukdpD&ifawmfrlvsuf? vltoD;toD;wkdY usifhBuHjyKrlonftwkdif; tusKd;tjypfukday;jcif;iSg?


vlom;rsm;oGm;vmaomvrf; tvkH;pkHwkdYukdtpOf MunfhIvsufaeawmfrl\/32;20 tJ*kwKjynf? oa&vjynftp&SdaomvltrsKd;rsKd;wkdY edrdwfvuPmtHhbG,faomtrIwkdYukd ,aeYwkdifatmifjyawmfrlojzifh? ,ck
uJhokdY tpOfausmfapmaomodwif;&Sdawmfrl\/32;21 edrdwfvuPmtHhbG,faomtrIwkdYukdjyvsuf? tm;BuD;aomvuf? qefYawmfrlaomvufkH;? tvGefaMumufrufbG,faomtjcif;t&m
ESifhwuG? ukd,fawmf\oa&vvlwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifawmfrl?32;22 igay;rnf[k bkd;ab;wkdYtm;usdefqkdawmfrlaom jynfwnf;[laom? EkdYESifhysm;&nfpD;aom jynfukday;oem;awmfrlojzifh?32;23 olwkdYonf0ifodrf;,lMuaomfvnf;? trdefYawmfukdem;raxmif? w&m;awmfvrf;okdYrvkduf? rSmxm;awmfrlaomtusifhwpkHwckukdrQ
rusifhbJaeaomaMumifh? ,ckcH&orQaomab;Oy'fwkdYukd olwkdYtay:okdYa&mufapawmfrlNyD/32;24 jytkd;ajrkd;wkdYukd MunfhIawmfrlyg/ NrdKUawmfukdwkduf,ljcif;iSg a&mufMuygNyD/ xm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;? umvemab;wkdYjzifhwkdufaom
cgv'JvlwkdYvufokdYNrdKUawmfukd tyfawmfrlNyD/ rdefYawmfrlaompum;jynfhpkHaMumif;ukdvnf;ukd,fawmfwkdifjrifawmfrl\/32;25 xkdokdYNrdKUawmfonf cgv'JvlwkdYvufokdYa&mufaomfvnf;? tkdt&Sifxm0&bk&m;? xkdv,fukd aiGESifh0,f? oufaowkdYukdac:xm;&rnf
taMumif;rdefYawmfrlygNyDwum;[k avQmufav\/
32;26 xkdtcg xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a,&rdokdYa&mufvmonfum;?32;27 igxm0&bk&m;onf cyfodrf;aomow0gwkdYukd tpkd;&aombk&m;ocifjzpf\/ igrwwfEkdifaom t&mwpkHwck&Sdvdrfhrnfavm/32;28 okdYjzpf? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? NrdKUukdcgv'JvlwkdYvufokdY4if;? AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmvufokdY4if; igtyf?
olonfodrf;,lvdrfhrnf/32;29 NrdKUukdwkdufaomcgv'JvlwkdYonf 0ifrD;dIUMuvdrfhrnf/ ightrsufukdEId;aqmfjcif;iSg Amvbk&m;tbkdYtdrfrkd;ay:rSm eHYomaygif;ukdrD;IdU?
tjcm;wyg;aombk&m;wkdYtbkdY oGef;avmif;&m ylaZmfoumukdjyK&mtdrfrsm;ESifhwuG? wNrdKUvkH;ukdrD;avmifapMuvdrfhrnf/32;30 taMumif;rlum;? oa&vtrsKd;om;wkdYESifh ,k'trsKd;om;wkdYonf? i,faomt&G,frSp igha&SUrSm'kpkdufukdomjyKMuNyD/ rdrdwkdYjyK
av&m&m ightrsufukdEId;aqmfjcif;iSgomjyKMuNyD/32;31 oa&vtrsKd;ESifh ,k'trsKd;\&Sifbk&if? rSL;rwf? ,Zfyka&m[dwf? ya&mzuf?
32;32 ,k'jynfola,k&SvifNrdKUom;wkdYonf ightrsufukdEdI;aqmfjcif;iSg jyKavorQaom'kpkdufaMumifh? NrdKUukd ighxHrSigy,f&Sm;rnftaMumif;?
NrdKUwnfaomaeYrSp ,aeYwkdifatmif? ightrsufxGuf? trsuft&Sdeftm;BuD;apaomNrdKUjzpf\/32;33 olwkdYonf ighukdrsufESmrjyKbJ ausmckdif;MuNyD/ igonfapmapmx txyfxyf qkH;roGefoifaomfvnf;? ig\Mo0g'ukdcHvkdaomiSg
em;raxmifMu/32;34 ig\emrjzifhorkwfaomAdrmefukdnpfnL;apjcif;iSg? pufqkyf&GH&SmbG,faomt&mwkdYukd oGif;xm;MuNyDwum;?32;35 olwkdYom;orD;wkdYukd armvkyfbk&m;tm; ylaZmfjcif;iSg? [dEHKom;\csKdifh&Sdaom Amvbk&m;\ ukef;wkdYukd wnfvkyfMuNyD/ ,k'
trsKd;tay:okdY tjypfa&mufapjcif;iSg? xkdrQavmufpufqkyf &GH&SmbG,faomtrIukdigrrSmxm;? igtvQif;tvkdr&SdbJjyKMuNyD[k xm0&
bk&m;rdefYawmfrl\/
32;36 okdY&mwGif? xm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;? umvemab;tm;jzifh AmAkvkef&Sifbk&ifvufokdY a&mufrnf[k oifwkdYqkdwwfaomNrdKUukd
&nfrSwf? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;?32;37 igonftrsuf[kef;[kef;xGuf? trsuft&Sdeftm;BuD;onfESifh? olwkdYukdESifxkwf&m wkdif;jynf&SdorQwkdYrS? wzefpkodrf; t&yfokdY
aqmifcJhNyD;vQif? Nidrf0yfpGmaeaprnf/32;38 olwkdYonf ig\vljzpfMuvdrfhrnf/ igonfvnf; olwkdY\bk&m;ocifjzpfrnf/32;39 ukd,ftusKd;tvkdiSg4if;? aemufjzpfvwHhaomom;orD;wkdY\tusKd;tvkdiSg4if;? ighukdtpOfaMumuf&GHUapjcif;iSg wnDwGwfwnf;
usifhBuHEkdifaomoabmukd igay;rnf/32;40 olwkdYukdrpGefYypfbJtpOfaus;Zl;jyKjcif;iSg? olwkdYxm0&y#dnmOfukdigxm;rnf/ olwkdYonfvnf; ighxHrSrxGufroGm;rnftaMumif;? ighukd
aMumuf&GHUaomoabmESifhjynfhpkHaprnf/32;41 olwkdYtm;aus;Zl;jyKjcif;trI igonftm;&0rf;ajrmuf? ighpdwfESvkH;ESifh eH0dnmOft<uif;rJhygvsuf? olwkdYukd jynfqufquf
ae&mcsrnf/32;42 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? vlrsKd;tay:rSmBuD;pGmaom ab;Oy'ftaygif;ukd a&mufaponfenf;wl? ig*wdxm;aom
aumif;usKd; taygif;udkvnf;iga&mufaprnf/32;43 vlr&Sd? wd&pmefr&Sd qdwfnHNyD? cgv'JvlwkdYvufokdY a&mufavNyD[k oifwkdYqkdwwfaom jynf? aemufwzefv,f,mwkdYukd a&mif;
0,fMuvdrfhrnf/32;44 A,Fmrdefjynf4if;? a,k&SvifNrdKUywf0ef;usift&yfwkdY4if;? ,k'jynfwGif&SdaomNrdKUwkdY4if;? awmifay:NrdKU? csKdifhxJNrdKU? awmifbuf
NrdKUwkdY4if;? vlwkdYonf v,f,mwkdYukd aiGESifh0,fjcif;? pmcsKyfukdpD&ifjcif;? wHqdyfcwfjcif;? oufaowkdYukdac:xm;jcif;trIrsm;ukd
jyKNrJjyKMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;?odrf;oGm;jcif; ukdcH&aomolwkdYukd wzefigaqmifcJhOD;rnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

666

tcef;BuD; ( 33 )
33;1
33;2
33;3
33;4

a,&rdonf axmif0if;xJrSmtcsKyfcHvsufae&aomtcg? xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf 'kwd,tBudrfa&mufvm?trIukdjyKaombk&m;? trIukdzefqif;pD&ifaombk&m;? a,a[m0gtrnf&Sdaom xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?ighukdac:avmh/ igxl;rnf/ BuD;aomt&m? oifrodEkdifatmif eufeJaomt&mwkdYukdigjyrnf/jytkd;ajrkd;jzifh4if;? xm;jzifh4if; NydKysufaomNrdKU\tdrfrsm;? ,k'&Sifbk&if\ bkHAdrmefrsm;ukd &nfrSwf? oa&vtrsKd;\bk&m;ocif
xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?33;5 cgv'JvlwkdYonf ppfwkdufjcif;iSgvmMu\/ igonfjyif;pGmtrsufxGuf uGyfrsufaomolwkdY\ taoaumifrsm;ESifhxkdtdrfrsm;ukd
jynfhapjcif;iSgvmMu\/ xkdolwkdY\ 'kpkdufrsm;aMumifh? NrdKUrS igonfrsufESmukdvTJNyD/33;6 okdY&mwGif? igonfNrdKU\temukdaq;tkH aysmufaprnf/ NrdKUom;wkdYonf usef;rmrnftaMumif;? NrJaompnf;pdrfcsrf;omESifh
jynfhpkHrnftaMumif;ukdigjyrnf/33;7 odrf;oGm;jcif;ukdcH&aom,k'trsKd;ESifh oa&vtrsKd;om;wkdYukd wzefigaqmifcJh t&ifuJhokdYwnfaqmufrnf/33;8 olwkdYonf ighukdjypfrSm;orQaomtjypfwkdYukd igajz&Sif;rnf/ ighukdjypfrSm; ig\w&m;ukd vGefusL;orQaomtjypfwkdYukd igvTwfrnf/33;9 NrdKUonf ig0rf;ajrmufp&mtaMumif;? ajray:rSmcyfodrf;aomvlrsKd;wkdYwGif csD;rGrf;p&mtaMumif;? *kPftoa&awmfausmfapmp&m
taMumif;jzpfvdrfhrnf/ NrdKUom;wkdYtm; igjyKorQaomaus;Zl;ukd vltrsKd;rsKd;wkdYonf Mum;odMuvdrfhrnf/ NrdKU igjyKpkorQaom
pnf;pdrfcsrf;omukdaxmuf aMumuf&GHUwkefvIyfMuvdrfhrnf/
33;10 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? vlr&Sd? wd&pmefr&Sd? qdwfnHNyD[k oifwkdYqkdwwfaom t&yf4if;? vlr&Sd? wd&pmefr&Sd?
aeaomolr&Sd? qdwfnHaom,k'NrdKUrsm;? a,k&Svif vrf;rsm;wkdY4if;?33;11 aemufwzef 0rf;ajrmufaomtoH? &Tifvef;aomtoH? r*FvmaqmifowkdYom;toH? r*FvmaqmifowkdYorD;toH? xm0&bk&m;onf
aumif;jrwfawmfrl ukPmawmfonf tpOftNrJwnfaomaMumifh? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;ukd csD;rGrf;Muavmh[k
qkdaomolwkdY\toH? csD;rGrf;&mylaZmfoumukd AdrmefawmfokdYaqmifcJhaomolwkdY\toHukd Mum;&Muvdrfhrnf/taMumif;rlum;? odrf;
oGm;jcif;ukdcH&aomjynfom;wkdYukdigaqmifcJh? t&ifuJhokdYaeaprnf[k rdefYawmfrl\/33;12 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? vlr&Sd? wd&pmefr&Sd? qdwfnHaom t&yfwGif? NrdKU&Gm&SdorQwkdYokd;pkukd
xdef;aomokd;xdef; ae&m&SdavOD;rnf/33;13 awmifay:NrdKU? csKdifhxJNrdKU? awmifbufNrdKU? A,Fmrdefjynf? a,k&SvifNrdKUywf0ef;usift&yf? ,k'NrdKUrsm;wkdY? okd;pkukda&wGufaomol\
vufatmufrSm? okd;pkwkdYonf wzefa&SmufoGm;Mu vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
33;14 wzef xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oa&vtrsKd;ESifh,k'trsKd;om;wkdY igxm;aom*wdtwkdif; aus;Zl;jyK&aomtcsdefumvonf
a&mufvdrfhrnf/33;15 xkdumvtcg oefY&Sif;aomtGefYukd 'g0d'ftbkdYigaygufap? olonfajrBuD;ay:rSm w&m;ojzifhajzmifhrwfpGmpD&ifvdrfhrnf/33;16 xkdumv,k'jynfonf u,fwifjcif;okdYa&muf? a,k&SvifNrdKUonfvnf; Nidrf0yfjcif;&Sdvdrfhrnf/ xkdNrdKUonf a,a[m0gaZ'uEk
[laom bGJUemr&Sdvdrfhownf;/33;17 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oa&veef;awmfay:rSmxkdif&aom 'g0d'frif;kd;rif;pOfonf tvQif;rjywf&/33;18 igha&SUrSm rD;dIU&m,ZfukdylaZmfvsuf? abmZOfylaZmfoumukdrD;IdUvsuf? ,ZfylaZmf&m0wfukd tpOfjyK&aom av0dom;,Zfyka&m[dwfkd;vnf;
tvQif;rjywf&[k rdefYawmfrl\/
33;19 wzefxm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a,&rdokdYa&muf?33;20 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? igxm;aomaeYy#dnmOfESifh nOfhy#dnmOfw&m;ukdoifwkdYonf zsuf? aeYnOfhtykdif;tjcm;r&Sdapjcif;
iSgwwfEkdifvQif?33;21 ig\uRef'g0d'f igxm;aomy#dnmOfysuf? 'g0d'f\&mZyvifay:rSmpkd;pH&aom 'g0d'frif;kd;onf jywfvdrfhrnf/ ig\trIxrf;av0dom;
,Zfyka&m[dwfkd;vnf; jywfvdrfhrnf/33;22 rkdCf;aumif;uifwefqmwkdYukdra&wGufEkdif? ork'&moJvkH;wkdYukd awmif;wif;ESifhrjcifEkdifatmif rsm;jym;ouJhokdY? ighuRef'g0d'f\trsKd;ukd
4if;? ig\trIxrf;av0dom;wkdYukd4if; igrsm;jym;aprnf[k rdefYawmfrl\/
33;23 wzefxm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a,&rdokdYa&mufvmonfum;?33;24 xm0&bk&m;a&G;aumufaom vlrsKd;ESpfrsKd;ukdwzefy,fawmfrlNyD[k vlwkdYajymwwfaompum;ukd oifonfqifjcifNyD;avm/ xkdokdY
olwkdYonfig\vlrsKd;ukd vlrsKd;uJhokdYrrSwf? rxDrJhjrifjyKMuNyD/33;25 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? aeYESifhnOfhtbkdYig\y#dnmOfr&SdvQif4if;? rkdCf;aumif;uifESifh ajrBuD;w&m;wkdYukd igrpD&ifvQif4if;?33;26 tmjA[H? Zmuf? ,mukyftrsKd;ukd tkyfpkd;&aomrif;t&m? ,mukyftrsKd;ESifh ighuRef'g0d'f\ trsKd;om;pOfajr;qufxJuiga&G;
rcefYxm;bJpGefYypfrnf/ okdYr[kwfodrf;oGm;jcif;ukdcH&aom xkdolwkdYukd wzefigaqmifcJh u,froem;rnf[krdefYawmfrl\/

667

tcef;BuD; ( 34 )
34;1 AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmrif;BuD;onf Akdvfajctaygif;? tpkd;&awmfrlorQaom wkdif;EkdifiHom;? vlrsKd;toD;toD;taygif;wkdY
ESifhwuG? a,k&SvifNrdKUukd4if;? xkdNrdKUESifhqkdiforQaom NrdKU&GmwkdYukd4if; wkdufaomtcg? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a,&rdokdY
a&muf?34;2 oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonf ,k'&Sifbk&if aZ'udukdoGm;ajym&rnfrSm? xm0&bk&m;
rdefYawmfrlonfum;? NrdKUukdAmAkvkef&Sifbk&ifvufokdY igtyf? olonfrD;IdUvdrfhrnf/34;3 oifonf xkdrif;vufESifhrvGwf&/ pifppfoifhukd brf;qD; xkdrif;vufokdYtyfMuvdrfhrnf/ oifonfAmAkvkef&Sifbk&ifukd
rsufESmcsif;qkdif wa,mufESifhwa,mufpum;ajym&vdrfhrnf/ AmAkvkefNrdKUokdYvnf; oGm;&vdrfhrnf/34;4 okdY&mwGif? ,k'&Sifbk&ifaZ'udrif;BuD;? xm0&bk&m;\ pum;awmfukdem;axmifavmh/ rif;BuD;ukd&nfrSwf xm0&bk&m;
rdefYawmfrlonfum;? oifonf xm;jzifhtaorcH&/34;5 Nidrf0yfpGmao oifha&SUrSmpkd;pHaombkd;awmfab;awmfwkdYtbkdYjyKbl;onfenf;wl? oifhtbkdY eHYomaygif;ukdrD;dIUvsuf? Moocif[l
ikda<u;jrnfwrf;Muvdrfhrnf? igajymxm;NyD[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/34;6 AmAkvkef&Sifbk&if\ AkdvfajcwkdYonf a,k&SvifNrdKUudk4if;?34;7 ,k'jynfckdifcHh usef<uif;aomNrdKU? vmcd&SNrdKU? taZumNrdKUwnf;[laom ,k'jynf usef<uif;aomNrdKUwkdYkukd4if; wkdufaomtcg?
ya&mzufa,&rdonf xkdpum;tvkH;pkHwkdYukd ,k'&Sifbk&ifaZ'udtm;qifhqkdav\/
34;8 a,k&SvifNrdKUom;taygif;wkdYonf toD;toD;appm;aom,k'nDtpfukdcsif;?
34;9 tapcH&aoma[NAJtrsKd;uRefa,mufsm;rdef;rwkdYukd aemufwzefrappm;bJ vTwfapjcif;iSg? aZ'udrif;BuD;onf vTwfjcif;w&m;ukd
pD&ifrnf[k 0efcHNyD;onfaemuf? xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf a,&rdokdYa&mufvm\/34;10 taMumif;rlum;? 0efcHaomrSL;rwf? qif;&Jom;taygif;wkdYonf toD;toD;appm;aom uRefa,musfm;rdef;rwkdYukd aemufwzef
rappm;bJvTwf&rnf[k Mum;aomtcg? em;axmifvTwfvkdufMu\/34;11 aemufwzefajymif;vJ ,cifvTwfNyD;aom uRefa,mufsm;rdef;rwkdYukdac:jyef tapuRefcHapMu\/34;12 xkdaMumifh? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a,&rdokdYa&muf?34;13 oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYbkd;ab;rsm;ukduRefcHae&m tJ*kwKjynfrSigEIwfaqmifaomt
cg?34;14 oifwkdYonf toD;toD;0,faomnDtpfukdcsif; a[NAJtrsKd;om;wkdYukd ckepfESpfaphvQifvTwf&rnf/ ajcmufESpfywfvkH; oifwkdY
tapuRefcHNyD;rS? vGwfaomtcGifhukday;&rnf[k ynwfaomfvnf;? oifwkdYbkd;ab;rsm;wkdYonf ighpum;ukdem;raxmif? em;ukdydwfvsuf
aeMu\/34;15 oifwkdYonf ,ckrSmajymif;vJ? toD;toD;tdrfeD;csif;wkYt
d m; vGwf&aomtcGifhukd xif&Sm;pGmpD&ifojzifh? igha&SUw&m;aomtrIukdjyKvsuf?
ighemrjzifhorkwfaom Adrmefawmf igha&SUrSm0efcHjcif;y#dnmOfukdjyKMuaomfvnf;?34;16 wzefajymif;vJ ig\emrukdIwfcsvsuf? toD;toD;&Sif;&Sif;vTwfbl;aom uRefa,mufsm;rdef;rwkdYukdac:jyef tapuRefcHapMuNyD
wum;/34;17 xkdaMumifh? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYonftoD;toD;nDtpfukdcsif;? tdrfeD;csif;wkdYtm; vGwf&aomtcGifhukd xif&Sm;
pGmrpD&if? ighpum;ukdem;raxmifaomaMumifh? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? igonfoifwkdYtbkdY? xm;ab;? umvemab;?
rGwfodyfjcif;ab;wkdYtm; vGwfaomtcGifhukd xif&Sm;pGmpD&if? twkdif;wkdif;tjynfjynfwkdY taESmifht&SufcHaprnf/34;18 EGm;oi,fukdxufjcrf;cGJ? tv,fokdYa&SmufoGm;vsuf? igha&SUrSmjyKaom 0efcHjcif;y#dnmOfpum; twkdif;rusifh? ig\y#dnmOfukd
zsufaomolwnf;[laom?34;19 ,k'rif;? a,k&Svifrif;? rSL;rwf? ,Zfyka&m[dwftp&Sdaom? EGm;oi,fxufjcrf;tv,fokdY a&SmufoGm;aom jynfoljynfom;
taygif;wkdYukd?34;20 olwkdY&efolrsm;vufokdY4if;? owfcsifaomolrsm;vufokdY4if;igtyfrnf/ olwkdYtaoaumif rsm;wkdYonf rkdCf;aumif;uifiSufESifh awm
om;&Jrsm;pm;p&mbkdY jzpfMuvdrfhrnf/34;21 ,k'&Sifbk&ifaZ'udrSp rSL;awmfrwfawmfwkdYukd olwkdY&efolrsm;vufokdY4if;? owfcsifaom vlrsm;vufokdY4if;? ,ckvTJoGm;aom
AmAkvkef&Sifbk&if\Akdvfajcrsm;vufokdY4if; igtyfrnf/34;22 igonf trdefYawmfay; olwkdYukdNrdKUokdYjyefvmaprnf/ olwkdYonfwkduf,l rD;dIUMuvdrfhrnf/ igonfvnf;? ,k'NrdKU&GmwkdYukd
vlqdwfnH&mt&yfjzpfaprnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 35 )
35;1
35;2

,k'&Sifbk&ifa,m&Sdom; a,m,udrfrif;vufxuf? xm0&bk&m;\ EIwfuywf awmfonf a,&rdokdYa&mufvmonfum;?oifonf a&cyftrsKd;om;wkdYtdrfokdYoGm;? olwkdYESifhEIwfqufNyD;rS? Adrmefawmftcef; wcef;xJokdYac:oGif; pyspf&nfukdwkdufay;avmh[k
rdefYawmfrlonftwkdif;?35;3 igonf [mAZdnmom;jzpfaoma,&rd\om; ,mZnmrSp? ol\nDtpfukdwkdYESifh om;rsm;taygif;? a&cyftrsKd;om;taygif;wkdYukd
ac:?668

35;4 AdrmefawmftwGif;? wHcg;apmifh&SvKHom; rmao,\ tcef;tay:? rSL;awmfrwfawmfpnf; a0;&mtcef;em;rSm bk&m;ocif\


vl*'gvdom;[meef\om;wkdYaeaomtcef;xJokdY aqmifoGm;NyD;vQif?35;5 xkda&cyftrsKd;om;wkdYa&SU pyspf&nfESifhjynfhaomtkd;rsm;ESifh cGufzvm;wkdYukdxnfh? pyspf&nfukdaomufMuyg[k olwkdYtm;qkd\/35;6 olwkdYuvnf;? tuREkfyfwkdYonfpyspf&nfukdraomufyg/ taMumif;rlum;? tuREkfyfwkdYtrsKd;\ tba&cyf\om; a,me'yfu?
oifwkdYrSp om;pOfajr;qufwkdYonf pyspf&nfukdraomuf&Mu/35;7 tdrfukdvnf;raqmuf&? rsKd;aphukdvnf;rBuJ&? pyspfO,smOfukdvnf;rpkduf&? r&Sdap&Mu/ oifwkdYonf{nfhonfjzpfvsufaeaomjynf
toufwm&SnfrnftaMumif;? woufvkH;wJESifhom ae&Murnf[k tuREkfyfwkdYukdrSmxm;ygNyD/35;8 xkdaMumifh? tuREkfyfwkdYonf r,m;om;orD;ESifhwuG woufvkH;pyspf&nfukdraomuf/35;9 aep&mbkdYtdrfukdvnf;raqmuf/ pyspfO,smOfr&Sd/ v,f,mr&Sd? rsKd;aphr&Sd/35;10 wJESifhomae tuREkfyfwkdYtrsKd;\ tba&cyfom;a,me'yfrSmxm;orQaompum;ukd em;axmifvsuf? tba,me'yfrSmxm;orQt
wkdif;jyKMuygNyD/35;11 AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmonf jynfokdYvmaomtcg? tuREkfyfwkdYu? vmMu/ a,k&SvifNrdKUokdY oGm;MuukeftHh/ cgv'Jppf
ol&JwkdYESifh I&dppfol&JwkdYukdaMumufp&m&Sdonf[k tcsif;csif;ajymqkd? ,cka,k&SvifNrdKU aeMuygonf[k qkdMu\/
35;12 xkdtcg xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a,&rdokdYa&mufvm?
35;13 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonf,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;wkdY
&Sd&mokdYoGm;? oifwkdYonf ighpum;ukdem;axmiftHh aomiSg qkH;rjcif;ukdrcHMuoavm[kxm0&bk&m;ar;awmfrl\/35;14 pyspf&nfukdraomuf&[k? a&cyfom;a,me'yfonf rdrdom;wkdYxm;aom ynwfpum;twkdif;? olwkdYonf usifh ,aeYwkdifatmif
pyspf&nfukdraomufbJaevsuf? tb\ynwfpum;ukd em;axmifMu\/ igonfapmapmx oifwkdYukdtxyfxyfajymaomfvnf;?
oifwkdYonf ighpum;ukd em;raxmifMu/35;15 ig\uRefya&mzuftaygif;wkdYukdvnf;? igonfapmapmx oifwkdY&Sd&mokdY txyfxyfap vTwfvsuf? oifwkdYtoD;toD;vdkufaom
t"rvrf;ukda&SmifMuavmh/ oifwkdYtusifhukd jyKjyifMuavmh/ tjcm;wyg;aom bk&m;aemufokdYrvkduf? 0wfrjyKMuESifh/ pum;ukd
em;axmifvQif? oifwkdYESifhoifwkdY\bkd;ab;wkdYtm; igay;aomjynf ae&Muvdrfhrnf[k rSmvkdufaomfvnf;? oifwkdYonfem;ukdydwfvsuf?
ighpum;ukdem;raxmifbJaeMuNyD/35;16 a&cyfom;jzpfaoma,me'yf\om;ajr;wkdYonf rdrdwkdYtbrSmxm;aompum;twkdif;usifhMu? vlrsKd;onf ighpum;ukdem;raxmif
aomaMumifh?35;17 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sif bk&m;ocifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? igonfNcdrf;orQaom
ab;Oy'fwkdYukd ,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;taygif;wkdY tay:okdYa&mufaprnf/ taMumif;rlum;? igajymaomfvnf;? olwkdYonfem;r
axmifMu/ ac:aomfvnf;rxl;Mu[k rdefYawmfrl\/
35;18 a&cyftrsKd;om;wkdYtm;vnf;? a,&rdqifhqkdaom? oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m;\trdefY
awmf[lrlum;? oifwkdYonfoifwkdYtba,me'yf\ ynwfpum;ukdem;axmif? olpD&ifxkH;zGJUorQtwkdif;usifhapmifhaomaMumifh?35;19 a&cyfom;a,me'yftrsKd; ightrIxrf;wkdYonf tpOf&SdMuvdrfhrnf[k oa&vtrsKd;\ bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&
bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 36 )
36;1
36;2
36;3
36;4
36;5
36;6
36;7
36;8
36;;9
36;10

,k'&Sifbk&ifa,m&Sdom; a,m,udrfrif;eef;pHav;ESpfwGif? xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf a,&rdokdYa&mufvmonfum;?oifonf pmvdyfukd,lNyD;vQif? a,m&Sdrif;vufxuf oifhtm;igajymaomaeYrSp ,aeYwkdifatmif oa&vjynf? ,k'jynftp&Sdaom
cyfodrf;aomwkdif;jynfwkdYukd igNcdrf;orQao pum;twkdif;a&;xm;avmh/,k'trsKd;wkdYjyKrnf[k igBuHpnforQaomab;Oy'fwkdYukd olwkdYonfMum;aomtcg? olwkdY'kpkduftjypfukd igvTwfrnftaMumif;?
toD;toD;vkdufbl;aom t"rvrf;wkdYukd a&Smifaumif;a&SmifMuvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/xkdtcga,&rdonf ae&dom;Amkwfukdac:NyD;vQif xm0&bk&m;rdefYawmfrlorQaom pum;awmfwkdYukd jyefajymonftwkdif;? Amkwfonf
pmvdyfa&;xm;av\/a,&rduvnf;? igonftcsKyfcHvsufae&aomaMumifh? AdrmefawmfokdYroGm;Ekdif/oifoGm;avmh/ igjyefajymonftwkdif;? oifonfpmvdyfa&;xm;aom xm0&bk&m;\ pum;awmfwkdYukd? tpma&SmifaomaeYwGif?
Adrmefawmf&SdaomolwkdYtm; bwfavmh/ tNrdKUNrdKUt&Gm&Gmuvmaom ,k'vlwkdYtm;vnf;bwfavmh/olwkdYonf toD;toD;vkdufbl;aom t"rvrf;ukda&Smifvsuf? xm0&bk&m;tm;jyyf0yf qkawmif;aumif;qkawmif;Muvdrfhrnf/
vlrsKd; xm0&bk&m;Ncdrf;awmfrlaom trsufa'goonf tvGefjyif;xefay\[k Amkwftm;rSmxm;av\/xkdokdYya&mzufa,&rdrSmxm;orQtwkdif;? ae&dom;AmkwfonfjyK? xm0&bk&m;\ pum;awmfygaompmukd Adrmefawmfbwfav\/
,k'&Sifbk&ifa,m&Sdom;a,m,udrfrif;eef;pHig;ESpf? e0rvwGif a,k&SvifNrdKUom; taygif;wdkYESifh? ,k'NrdKU&GmrS a,k&SvifNrdKUokdY
a&mufvmaomoltaygif;wkdYonf xm0&bk&m; a&SUawmf tpma&Smif&mtcsdefukdaMumfjimMu\/xkdtcg Amkwfonf AdrmefawmfwHcg;opfem;rSm? txufwefwkdif;twGif;? pma&;awmf&Smzefom; a*r&d\tcef;? a,&rdpD&ifaompmukd
vltaygif;wkdYa&SUrSmbwfav\/669

36;11 xkdpm ygorQaomxm0&bk&m;\ pum;awmfwkdYukd &Smzefom;jzpfaom a*r&d\om;rdum,onf Mum;vQif?36;12 eef;awmftwGif;? pma&;awmftcef;okdYoGm;? pma&;awmf{vd&Srm? a&Srm,om; a'vm,? tmcaAmfom; {vemoef? &Smzefom;a*r&d?
[meedom;aZ'udtp&Sdaom rSL;awmfrwfawmf taygif;wkdYonf xkdifvsuf&SdMu\/36;13 xkdtcg Amkwfonf vlrsm;wkdYtm;bwfaom pmxJurdum,Mum;orQaom pum;wkdYukdjyefajymav\/36;14 xkdrif;taygif;wkdYonfvnf;? uk&Sd? a&Svrd? emoedwkdYrS qif;oufaom a,[k'dukd AmkwfxHokdYapvTwfvsuf? oifonfvlrsm;wkdYtm;
bwfaompmvdyfukd oifhvufESifhukdifvmcJh[k ac:Mu\/ ae&dom;Amkwfonfvnf;? pmvdyfukdukdifvm\/36;15 olwkdYuvnf;xkdifavmh/ igwkdYtm;bwfavmh[kqkdonftwkdif;? Amkwfonf olwkdYa&SrSmbwfav\/36;16 xkdpum;tvkH;pkHwkdYukd rif;rsm;wkdYonfMum;vQif? tcsif;csif;aMumuf&GHUaompdwf&Sd? igwkdYonf pum;tvkH;pkHwkdYukd &Sifbk&iftm;
qufqufMum;avQmuf&rnf[k AmkwfukdqkdMu\/36;17 wzefoifonf pum;tvkH;pkHwkdYukd olUEIwf>rufonftwkdif; tb,fokdYa&;xm;oenf;[k ar;jref;vQif?36;18 Amkwfu? olonfpum;tvkH;pkHwkdYukd EIwf>ruf? tuREkfyfonfrSifESifha&;xm;yg\[k jyefajymaomf?36;19 rif;rsm;wkdYu? oifoGm;avmh/ a,&rdESifhtwlykef;a&Smifaeavmh/ tb,frSmaeonfukd wpkHwa,mufrQrodapESifh[k Amkwftm;
rSmcJh?36;20 pmvdyfukdpma&;awmf{vd&Srm\ tcef;xm;NyD;rS eef;awmftwGif;? &Sifbk&ifxHokdY0if? xkdtrIukdtukeftpifavQmufMu\/
36;21 &Sifbk&ifonf xkdpmvdyfukd,lacs[k? a,[k'dukdapvTwfojzifh? a,[k'donf pma&;awmf{vd&Srm\tcef;xJu,l? &Sifbk&if
tp&SdaomtxHawmf &yfaeaomrSL;rwf taygif;wkdYa&SUrSm bwfav\/36;22 xkdtcg e0rvjzpf? &Sifbk&ifonf aqmif;umv pHaysmf&meef;tcef;wGifxkdif? a&SUawmfrD;r,fzsL;ay:rSm rD;cJykH&Sd\/36;23 a,[k'donf okH;av;cPf;avmufbwfrdvQif? &Sifbk&ifonf pma&;\xm;ESifhvSD; rD;r,fzsL;ay:rSm&Sdaom rD;xJokdYpmvdyfukdcsypfvQif?
tukeftpifuRrf;avmifav\/36;24 &Sifbk&ifrSp? xkdpum;tvkH;pkHwkdYukd Mum;aom&Sifbk&if\uRefwa,mufrQraMumuf? rdrdt0wfukdvnf;rqkwfMu/36;25 &Sifbk&ifonf pmvdyfukdrD;rIdUapjcif;iSg? {vemoef? a'vm,? a*r&dwkdYonf awmif;yefaomfvnf;? &Sifbk&ifonf olwkdYpum;ukd
em;raxmif/36;26 wzef&Sifbk&ifonf pma&;AmkwfESifh ya&mzufa,&rdukd brf;qD;apjcif;iSg? om;awmfa,&arv? tmZa&vom;p&m,?
tmAa'vom;a&SvrdwkdYukd apvTwfav\/ okdY&mwGif? xm0&bk&m;onf xkdolESpfa,mufwkdYukd 0Sufxm;awmfrl\/
36;27 a,&rdEIwf>rufonftwkdif; Amkwfa&;xm;aom xkdpmvdyfukd &Sifbk&ifrD;IdUaomaemuf? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf
a,&rdokdYa&mufvmonfum;?36;28 oifonftjcm;aom pmvdyfukd,l? ,k'&Sifbk&ifa,m,udrfrD;dIUaomt&if pmvdyfygorQaompum;&if;twkdif; a&;xm;avmh/36;29 oifonf,k'&Sifbk&ifa,m,udrftm; ajymqkd&rnfrSm? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? AmAkvkef&Sifbk&ifonf qufqufvm
jynfukdzsufqD;vdrfhrnf/ vlESifhwd&pmeftaygif;wkdYukd okwfoify,f&Sif;vdrfhrnf[laom pum;ukdtb,faMumifha&;xm;oenf;[k
oifonfqkd pmvdyfukdrD;dIUNyD/36;30 xkdaMumifh? xm0&bk&m;onf ,k'&Sifbk&ifa,m,udrfukd&nfrSwf rdefYawmfrlonfum;? ol\trsKd;tET,fonf 'g0d'f\&mZyvifay:rSm
rxkdif&/ ol\taoaumifukd aeYtcsdef aeylxJokdY4if;? nOfhtcsdef ESif;cJxJokdY4if;ypfvkdufMuvdrfhrnf/36;31 olrSp ol\om;ajr;wkdYukd4if;? ol\uRefwkdYukd4if;? tjypfESifhtavsmufigpD&ifrnf/ olwkdYESifha,k&SvifNrdKUol ,k'jynfom;wkdYonf
em;raxmif? olwkdYtay:okdY igNcdrf;orQaom ab;Oy'fwkdYukd a&mufaprnf[krdefYawmfrl\/36;32 xkdtcga,&rdonf tjcm;aompmvdyfukd,l? ae&dom;pma&;Amkwftm;ay;ojzifh? ,k'&Sifbk&ifa,m,udrfrD;IdUaompm ygorQ
aompum;wkdYukd a,&rdonfEIwf>ruf? Amkwfonfa&;xm;\/ tvm;wlaompum;trsm;ukdvnf; xyfoGif;&\/

tcef;BuD; ( 37 )
37;1 AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZmonf ,k'&Sifbk&ift&mcefYxm;aom a,m,udrfom; acgedt&m? a,m&Sdrif;BuD;\om; aZ'ud
rif;BuD;onfeef;xkdifav\/37;2 xm0&bk&m;onf a,&rdtm;jzifhrdefYawmfrlaompum;awmfwkdYukd? xkdrif;BuD;tp&SdaomuRefrsm;? jynfoljynfom;rsm;wkdYonf em;r
axmifbJaeMu\/
37;3 w&Ha&mtcg aZ'udrif;BuD;onf? a&Svrdom;a,[kuvESifh,Zfyka&m[dwf rmao,om;aZzedwkdYukd ya&mzufa,&rdxHokdY
apvTwf? igwkdYtbkdY igwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;tm; qkawmif;ygavmh[krSmvkduf\/37;4 xkdtcga,&rdonf axmifxJokdYra&mufao;/ vlrsm;wkdYESifhaygif;abmfvsufaeao;\/37;5 a,k&SvifNrdKUukd0kdif;aomcgv'JvlwkdYonf? tJ*kwKjynfrSzma&mbk&if\Akdvfajcrsm;ppfcsD vmaMumif;ukdMum;vQif? xkdNrdKUrSxGufoGm;
MuNyD/37;6 xkdtcg xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ya&mzufa,&rdokdYa&muf?37;7 oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? ighukdar;avQmufapjcif;iSg? oifhukdrSmvkdufaom ,k'&Sifbk&iftm;
okdYjyefajymavmh/ oifwkdYukdppfuljcif;iSgvmaom zma&mbk&if\AkdvfajcwkdYonf olwkdYae&if;tJ*kwKjynfokdY jyefoGm;Muvdrfhrnf/37;8 cgv'JvlwkdYonfvmjyef? NrdKUukdwkduf,lNyD;vQif rD;IdUMuvdrfhrnf/670

37;9
37;10
37;11
37;12
37;13
37;14
37;15
37;16
37;17
37;18
37;19
37;20
37;21

xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tu,fpifppfcgv'JvlwkdYonf igwkdYxHrS xGufoGm;Mu vdrfhrnf[kqkd ukd,fukdukd,frvSnfhpm;MuESifh/


olwkdYonfxGuf roGm;&Mu/xkdrQru? oifwkdYukdppfwkdufaom cgv'Jppfol&Jtaygif;wkdYukd oifwkdYonfvkyfBuHojzifh? olwkdYwGif'Pfcsufxdaomol oufouf
usef<uif;aomfvnf;? olwkdYonf toD;toD;rdrdwkdYwJ x? NrdKUukdrD;IdU&Muvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
cgv'Jppfol&JwkdYonf zma&mbk&if\AkdvfajcwkdYukdaMumuf&GHU? a,k&SvifNrdKUrS qkwfoGm;Muaomtcg?a,&rdonfrdrdtrsKd; rdrdtarGOpmukdcHtHhaomiSg? A,FmrdefjynfokdYoGm;rnf[k tBuH&Sd a,k&SvifNrdKUrS xGufoGm;av\/A,FmrdefwHcg;0okdYa&mufaomtcg? [meedom;jzpfaoma&Svrd\om;uif;rSL;&d,u? oifonf cgv'JvlwkdYbufokdYul;oGm;ygonf
wum;[kqkdvsuf? ya&mzufa,&rdukd brf;qD;av\/a,&rduvnf;? r[kwfyg/ cgv'JvlwkdYbufokdY igrul;roGm;yg[k qkdaomfvnf;? &d,onf em;raxmifbJ? a,&rdukd,l rif;rsm;
xHokdYykdYaqmifav\/rif;rsm;wkdYonftrsufxGuf a,&rdukdkdufNyD;rS? pma&;awmfa,meoef\ tdrfavSmifxm; Mu\/ xkdtdrfukdavSmiftdrfvkyfESifhownf;/
a,&rdonf tdrfatmufajrwGif;? avSmiftdrfxJokdYa&muf? aeY&ufrsm;pGmae&aomaemuf?aZ'udrif;BuD;onf vlukdapvTwf a,&rdukdEIwfNyD;rS? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmf&Sdo avm[k eef;awmfwdwfqdwfpGmar;jref;
vQif? a,&rdu? EIwfuywfawmf&Sdyg\/ ukd,fawmfonf AmAkvkef&Sifbk&ifvufokdYa&mufygvdrfhrnf[k jyefavQmuf\/wzefa,&rdu? tuREkfyfonfukd,fawmfukdjypfrSm;oavm/ ukd,fawmf\ uRefwkdYukd jypfrSm;oavm/ vlrsKd;ukdjypfrSm;oavm/
tb,frnfaomtjypfaMumifh tuREkfyfukd avSmifxm;Muoenf;/AmAkvkef&Sifbk&ifonfoifwkdYESifh jynfukdrwkdufrvm&[k a[majymaom oifwkdY\ ya&mzufwkdYonf ,cktb,frSm&SdMuoenf;/okdYjzpf? tuREkfyfocift&Sifrif;BuD;? em;axmifawmfrlyg/ tuREkfyfawmif;yefaompum;ukd em;cHawmfrlyg/ tuREkfyfukdaoapjcif;iSg?
pma&;awmfa,meoeftdrfokdY jyefapawmfrrlygESifh[k aZ'udrif;BuD;ukdavQmufqkd\/xkdtcg aZ'udrif;BuD;trdefYawmf&Sd? a,&rdukdaxmif0if; xm;Mu\/ NrdKUwGifrkefYrukefrSD wkdifatmif? rkefYonfwef;rSrkefYwvkH;ukdaeY
wkdif; tpOfay;&\/ xkdokdYa,&rdonf axmif0if;xJrSmaeav\/

tcef;BuD; ( 38 )
38;1-3
xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? NrdKUxJrSmaeaomolonfxm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;? umvemab;wkdYESifhaovdrfhrnf/
cgv'JvlwkdYbufokdY xGufoGm;aomolonf toufcsrf;om? vuf&OpmuJhokdY ukd,ftoufukd&vdrfh rnf[l4if;? NrdKUukd
AmAkvkef&Sifbk&if\ AkdvfajcvufokdY qufquftyf? olonfodrf;,lvdrfhrnf[l4if;? xm0&bk&m;rdefYawmfrl\[k? a,&rdonf
vltaygif;wkdYtm; a[majymwwfaompum;rsm;ukd refom; a&Szwd? ygI&om; a*'vd? a&Svrdom; a,[kuv? rmvcdom;
ygI&wkdYonf Mum;aomtcg?38;4 xkdrSL;rwfwkdYonf &Sifbk&ifxHokdY0if? olonf okdYaompum;ukdajymojzifh? NrdKUxJrSmusef<uif;ao;aom ppfol&Jtp&Sdaom
vltaygif;wkdY\vufukd tm;avsmhapwwfyg\/ olonf vlrsKd;\tusKd;ukdrjyKpkwwf? zsufqD;wwfyg\/ xkdaMumifh? olUukd
uGyfrsufygrnftaMumif; tcGifhawmif;yefyg\[kavQmufvQif?38;5 aZ'udrif;BuD;u? olonfoifwkdYvuf&Sd\/ &Sifbk&ifonf oifwkdYtvkdukdrqD;wm;Ekdif[k rdefYawmfrl\/38;6 xkdtcg a,&rdukd,l? axmif0if;xJrSm&Sdaom om;awmfrmvcd\ajrwGif; BudK;ESifhavQmhcsMu\/ xkdajrwGif;a&r&Sd? &THUom&Sd?
a,&rdonf &THUuRHvsufae\/
38;7 xkdokdYa,&rdukd ajrwGif;csxm;aMumif;ukd eef;awmft&m&Sdjzpfaomol? uk&StrsKd;om; {A'arvufonf Mum;odaomtcg? &Sifbk&if
onf A,FmrdefwHcg;0 xkdifaeawmfrlpOfwGif?38;8 xkdolonf eef;awmfxJuxGuf txHawmfokdYoGm;NyD;vQif?38;9 tuREkfyfocift&Sifrif;BuD;? xkdolwkdYonf ya&mzufa,&rdukdjyKavorQwkdY rSm;MuygNyD/ ajrwGif;csxm;MuygNyD/ NrdKUrkefYukefaom
aMumifh? xkdwGif; iwfrGwfaoygvdrfhrnf[k avQmufaomf?38;10 &Sifbk&ifu? ya&mzufa,&rdraorSD t&yfrSvlokH;q,fukdac:oGm;? ajrwGif;xJu EIwf,lavmh[k? uk&StrsKd;om;{A'arvufukd
trdefYawmf&Sd\/38;11 {A'arvufonfvnf; vlwdkYukdac: eef;awmftwGif;b@mwkdufatmufokdY0ifNyD;vQif? a[mif;EGrf;aomt0wfpkwfrsm;ukd,lNyD;rS?
a,&rd&Sd&majrwGif; BudK;ESifhavQmhcsav\/38;12 xkdtcguk&StrsKd;om; {A'arvufu? a[mif;EGrf;aomt0wfpkwfwkdYESifh oif\vufuwD;Mum; BudK;ukdckcHygavmh[k qkdonf
twkdif; a,&rdjyKav\/38;13 xkdokdYa,&rdukdajrwGif;xJu BudK;ESifhqGJwifMu\/ xkdaemufa,&rdonf axmif0if;xJrSm aeav\/
38;14 wzefaZ'udrif;BuD;onf vlukdapvTwf? Adrmefawmf wwd,twGif;cef;xJokdY a,&rdukdac:NyD;vQif? oifwpkHwckukdigar;jref;rnf/
tb,ft&mukdrQrxdrfr0SufESifh[k qkdaomf?38;15 a,&rdu? tuREkfyfavQmufvQif? tuREkfyfukdrowfbJtrSefaeawmfrlrnfavm/ tuREkfyfonf tBuHay;vQif? tuREkfyfpum;ukd
em;axmifawmfrlrnfavm[k aZ'udukdar;avQmufav\/-

671

38;16 aZ'udrif;BuD;uvnf;? igwkdYukdtouf&Sifaomow0gjzpfapjcif;iSg zefqif;aom xm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonftwkdif;? oifhukd


igrowf/ oifhtoufukd&Smaom xkdvlwkdYvufokdY oifhukdigrtyf[k a,&rdtm;wdwfqdwfpGmusdefqkdav\/38;17 a,&rduvnf;? oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajc t&Sifbk&m;ocif xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ukd,fawmfonf
AmAkvkef&Sifbk&if\rSL;rwfwkdYxHokdY trSefxGufoGm;vQif toufcsrf;om&awmfrlrnf/ NrdKUonfvnf; rD;IdUjcif;ESifhvGwfvdrfhrnf/
ukd,fawmfESifhwuG aqGawmfrsKd;awmfwkdYonf toufcsrf;om&Muvdrfhrnf/38;18 okdYr[kwf? ukd,fawmfonf AmAkvkef&Sifbk&if\rSL;rwfwkdYxHokdY rxGufroGm;vQif? NrdKUukdcgv'JvlwkdYvufokdYtyf? olwkdYonf
rD;IdUMuvdrfhrnf/ ukd,fawmfonfvnf;? olwkdYvufESifhrvGwf&[k aZ'udukdavQmufqkd\/38;19 aZ'udrif;BuD;uvnf;? cgv'JvlwkdYbufokdYul;oGm;aom ,k'vlwkdYukdigaMumuf\/ ighukdolwkdYvufokdYtyf? igonfuJh&JUjcif;ukd
cH&rnfpkd;&drfonf[kqkdvQif?38;20 a,&rdu? ukd,fawmfukdrtyf&/ tuREkfyfqifhqkdaom xm0&bk&m;\trdefYawmfukd em;axmifawmfrlyg/ xkdokdYjyKvQif csrf;om&
touf&Sifawmfrlrnf/38;21 okdYr[kwf? ukd,fawmfu? igrxGufroGm;[k jiif;vQif? tuREkfyftm; xm0&bk&m;jyawmfrlaom t&m[lrlum;?38;22 eef;awmf usef<uif;orQaomrdef;rwkdYukd AmAkvkef&Sifbk&if\ rSL;rwfwkdYxHodkY xkwfaqmifMu vdrfhrnf/ xkdrdef;ruvnf;? udk,fawmf\
taqGcifyGef;wdkYonf aoG;aqmifEkdifMuNyD/ ajcawmfonf&THUuRef? olwdkYonfqkwfoGm;MuNyD[k ukd,fawmftm;qkdMuvdrhfrnf/
38;23 xkdokdYukd,fawmf\r,m;ESifhom;orD;&SdorQwkdYukd cgv'JvlwkdYxHokdYxkwfaqmifMuvdrfhrnf/ ukd,fawmfvnf; olwkdYvufESifhrvGwfbJ?
AmAkvkef&Sifbk&ifvufokdYa&muf? NrdKUukd rD;IdUapawmfrlrnf[k avQmuf\/38;24 aZ'uduvnf;? pum;ukdtb,folrQrMum;rodapESifh/ okdYjyKvQif? oifonfrao&/38;25 igonfoifESifhpum;ajymaMumif;ukd rSL;rwfwkdYonfMum;? oif&Sd&mokdYvmvsuf? oifonf&Sifbk&iftm; tb,fokdYavQmufonfukd4if;?
&Sifbk&ifonf oifhtm; tb,fokdYrdefYawmfrlonfukd4if;? igwkdYtm;Mum;ajymygavmh/ rxdrfr0SufygESifh[kqkdvQif?38;26 oifuvnf;? ighukdaoapjcif;iSg? a,meoeftdrfokdYjyefapawmfrrlrnftaMumif;? &Sifbk&ifxHigtoem;awmfcHNyD[kolwkdYtm;jyefajym
avmh[k? a,&rdtm;rdefYawmfrl\/38;27 xkdtcg rSL;rwftaygif;wkdYonf a,&rd&Sd&mokdYvm ar;ppfMu\/ olonfvnf;? &Sifbk&ifrSmxm;orQtwkdif;jyefajymNyD;rS? olwkdYonf
rar;rppfbJaeMu\/ xkdtrIukd tb,folrQr&dyfrdMu/38;28 a,k&SvifNrdKUukdwkduf&aomaeYwkdifatmif? a,&rdonfaxmif0if;xJrSmae&\/ a,k&SvifNrdKUonf &efolvufokdYa&mufaomtcg?
axmif0if;xJrSm&Sdao;\/

tcef;BuD; ( 39 )
39;1 ,k'&Sifbk&ifaZ'udrif;BuD; eef;pHukd;ESpf 'orvwGif? AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmonf Akdvfajctaygif;wkdYESifhwuGvm
a,k&SvifNrdKUukd 0kdif;xm;Mu\/39;2 aZ'udrif;BuD;eef;pHq,fwESpf? pwkwvukd;&ufaeY NrdKUukdNzdKazguf?39;3 a&Txm;0efae&*gv&Sa&Zm? rdef;rpkd;tkyfpmocdrf? rm*kynm&Sdtkyfae&*gv&Sa&Zmwnf;[laom AmAkvkef&Sifbk&if\rSL;rwftp&Sdaom
rSL;awmfrwfawmftaygif;wkdYonf NrdKUxJokdY0if? tv,fcsufwHcg;0xkdifMu\/39;4 ,k'&Sifbk&ifaZ'udrif;ESifh ppfol&Jtaygif;wkdYonf xkdvlrsm;ukdjrifvQif? nOfhtcgajy; O,smOfawmfvrf;ukdvkdufvsuf? NrdKUkd;ESpfxyf
pyfMum; wHcg;jzifhxGufNyD;rS vGifjyifokdYoGm;Mu\/39;5 cgv'Jppfol&JwkdYonfvkdufvsuf? a,&dacgvGifjyif aZ'udrif;ukdrSDbrf;qD;NyD;rS? AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZm&Sd&m[mrwfjynf
&dAvNrdKUokdY aqmifoGm;Mu\/ AmAkvkef&Sifbk&ifonf aZ'udrif;\trIukd ppfaMumpD&if?39;6 &dAvNrdKUrSmaZ'udom;wkdYukd tbrsufarSmufowfav\/ ,k'rSL;rwftaygif;ukdvnf; owfav\/39;7 aZ'udrsufpdukdvnf;azmufNyD;rS? olUukdaMu;0gBudK;ESifhcsnfaESmifav\/39;8 cgv'JvlwkdYonfvnf;? eef;awmfESifhqif;&Jom;tdrfwkdYukdrD;IdU? NrdKUkd;ukdNzdKzsufMu\/39;9 xkdtcg udk,f&HawmfrSL;aeAkZm&'efonf NrdKUxJrSmusef<uif;aomol? cgv'JvlbufokdY ul;oGm;ESifhaomol? usef<uif;orQaomolwkdYukd
AmAkvkefNrdKUokdYodrf;oGm;av\/39;10 okdY&mwGif? OpmtvQif;r&Sdaomqif;&Jom;tcsKdUwkdYukd ,k'jynfxm;cJh? pyspfO,smOfESifh v,f,mwkdYukday;av\/
39;11 AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZmonf a,&rdtrI? ukd,f&HawmfrSL; aeAkZm&'efukdrSmxm;ESifhonfum;?39;12 a,&rdukd,l aumif;rGefpGmMunfhIavmh/ rnOf;qJESifh/ olajymonftwkdif;olUukdjyKavmh[k rSmxm;awmfrlonfESifhtnD?39;13 ukd,f&HawmfrSL;aeAkZm&'ef? rdef;rpkd;tkyfaeAk&SmZAef? rm*kynm&Sdtkyfae&*gv&S"&Zm tp&SdaomAmAkvkef&Sifbk&if\ rSL;rwftaygif;
wkdYonfvlukdapvTwf?39;14 a,&rdukdaxmif0if;xJu EIwf,lNyD;vQif? ol\ae&mokdYykdYaqmifapjcif;iSg? &Smzefom;jzpfaom t[duH\om;a*'vdtyfMu\/
okdYjzpf? a,&rdonf jynfom;rsm;ESifhtwlae&av\/
39;15 a,&rdonfaxmif0if;xJrSm tcsKyfcH&aomtcg? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfa&muf?39;16 oifonf uk&StrsKd;om;{A'arvufukdqifhqkd&rnfrSm? oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;
rdefYawmfrlonfum;? NrdKU\tusKd;ukdrjyKpk? zsufqD;jcif;iSgighpum;ukd igwnfaprnf/ umvtcsdefa&mufvQif? oifha&SU ighpum;jynfpkH
vdrfhrnf/672

39;17 okdYaomfvnf;? xkdumvoifhukdigu,fEIwfrnf/ oifaMumufaomolwkdYvufokdYoifra&muf&/39;18 igonfoifhukdpifppfu,fEIwfrnf/ oifonfxm;jzifhrqkH;&/ vuf&OpmuJhokdY ukd,ftoufukd &vdrfhrnf/ taMumif;rlum;? oifonf
ighukdukd;pm;aomaMumifhwnf;[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 40 )
40;1 ukd,f&HawmfrSL;aeAkZm&'efonf a,&rdukdwzefodrf;oGm; &mrNrdKUvTwfaomaemuf? xm0&bk&m;xHawmfrSEIwfuywfawmfonf
a&mufvmonft&mrSm? AmAkvkefNrdKUokdY odrf;oGm;jcif;ukdcH&aom ,kk'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;taygif;wkdYESifhtwl? a,&rdonf oH
BudK;ESifhcsnfaESmifjcif;ukdcH&aomtcg?40;2 ukd,f&HawmfrSL;onf olUukdac:? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf jynf a&mufaomtrIukdNcdrf;awmfrlESifhNyD/40;3 Ncdrf;awmfrlonftwkdif;vnf;? trIukda&mufappD&ifawmfrlNyD/ oifwkdYonf trdefYawmfukd em;raxmif? xm0&bk&m;ukdjypfrSm;
aomaMumifh? trIonf oifwkdYtay:okdYa&mufavNyD/40;4 ,ckrSm oifhvuf csnfaESmifvsuf&Sdaom oHBudK;ukdigcRwfrnf/ igESifhtwl AmAkvkefNrdKUokdY vkdufvmjcif;iSg tvkd&SdvQifvkdufvmyg/
igonf aumif;rGefpGmMunfhIrnf/ igESifhtwl AmAkvkefNrdKUokdY vkdufjcif;iSg tvkdr&SdvQifrvkdufESifh/ wjynfvkH;onf oifha&SUrSm&Sd\/
tMuift&yfokdY oGm;aumif; onf[k pdwfxifvQif? xkdt&yfwnf;[laom pdwfa&muf&mt&yfokdY oGm;ygavmh[kqkd\/40;5 a,&rdonf ukd,f&HawmfrSL;xHrSrxGufrSD? ukd,f&HawmfrSL;u? AmAkvkef&Sifbk&ifonf ,k'jynfe,fwGif? NrdKUtkyft&mcefYxm;awmfrlaom
&Smzef\om;jzpfaom t[duH\om; a*'vdxHokdYjyef? jynfom;rsm;ESifhtwlaeygavmh/ okdYr[kwf? pdwf&Sdonftwkdif; oGm;ygavmh
[kqkdvsuf? pm;p&dwfESifhvufaqmifukday; vTwfvdkufav\/40;6 xkdtcg a,&rdonf t[duHom;a*'vd&Sd&mrdZygNrdKUokdYoGm;? jynfusef<uif;ao;aomolwkdYESifh twlaeav\/
40;7 AmAkvkef&Sifbk&ifonf t[duHom; a*'vdukdjynftkyft&m cefYxm;? AmAk vkefNrdKUokdYodrf;,l&m rygaoma,musfm;rdef;roli,f
qif;&Jom;tcsKdUwkdYukd oltyfaMumif;ukd? awmrSm&SdaomwyfrSL;wkdYESifh ppfol&Jrsm;wkdYonf Mum;odMuaomtcg?40;8 emoedom; &Sarv? um&mom;a,m[eefESifh a,meoef? wmEkrufom; p&m,? aeawmzwftrsKd;? {zJ\om;rsm;? rmcodtrsKd;om;
a,ZedwkdYonf rdrdvlrsm;ESifhwuG a*'vd&Sd&mrdZygNrdKUokdYvm?40;9 &Smzef\om;jzpfaom t[duH\om;a*'vdu? cgv'Jrif;\trIukdaqmif&Guf&rnftcGifhukd rpkd;&drfMuESifh/ jynfae AmAkvkef
&Sifbk&iftrIukd aqmif&GufMuavmh/ okdYjyKvQif? csrf;om&Muvdrfhrnf/40;10 igrlum;? vmvwHhaomcgv'JvlwkdYpum;ukd em;axmifjcif;iSg rdZygNrdKUrSmaernf/ oifwkdYrlum;? pyspf&nfukd4if;? aEGumvtoD;ukd4if;?
qDukd4if; odrf; tkd;okdxm;Muavmh/ ,ck0ifjyefaom NrdKU&GmwkdYaeMuavmh[l? xkdolwkdYtm;opmjyKav\/40;11 AmAkvkef&Sifbk&ifonf ,k'jynf vltcsKdUwkdYukdusef<uif;ap? &Smzef\om;jzpfaom t[duH\om;a*'vdukd rif;t&m
cefYxm;aMumif;ukd? armbjynf? trKefjynf? {'kHjynftp&Sdaom twkdif;wkdif;tjynfjynfwkdY&Sdaom,k'vltaygif;wkdYonf Mum;odMu
aomtcg?40;12 ESifxkwf&mjynft&yf&yfwkdYrSjyefvm? ,k'jynf?a*'vd&Sd&mrdZygNrdKUokdYa&mufojzifh? rsm;pGmaompyspf&nfESifh aEGumvtoD;ukd odrf;,l
Mu\/
40;13 xkdaemufrS? um&mom;a,m[eefonf awm&SdaomwyfrSL;rsm;ESifhwuG? a*'vd&Sd&mrdZygNrdKUokdYvm?40;14 ukd,fawmfukdowfapjcif;iSg? trKef&Sifbk&ifAmvdwfonf emoedom; &Sarvukd apvTwfaMumif;ukdtrSefodyg\avm[k ar;avQmuf
aomfvnf;? xkdpum;ukd t[duHom; a*'vdonfr,kH/40;15 xkdtcg um&mom;a,m[eefuvnf;? tuREkfyfoGm; emoedom; &Sarvukd owf&aomtcGifhukday;ygavmh/ tb,folrQrod&/
olonf ukd,fawmfukdowf? udk,fawmfxHpka0;aom ,k'vltaygif;wkdYonf t&yf&yfokdYuGJjym;ojzifh? ,k'jynf usef<uif;
aomolwkdYonf tb,faMumifhysufpD;&Muygrnfenf;[k? rdZygNrdKUa*'vdukd wdwfqdwfpGmavQmufaomfvnf;?40;16 t[duHom;a*'vdu? oifonfxkdokdYrjyK&/ &SarvrrSefaompum;ukd jyefajymNyD[k? um&mom;a,m[eeftm; jyefajymav\/

tcef;BuD; ( 41 )
41;1
41;2
41;3
41;4
41;5

owrvwGifaqGawmfrsKd;awmfjzpfaom rif;om;{vd&Srmom;emoed\om; &Sarvonf? vlwusdyfESifhwuG? t[duHom;a*'vd&Sd&m


rdZygNrdKUokdYvm? xkdNrdKUwpkwnf; pm;aomufMu\/xkdtcgemoedom; &SarvESifh xkdvlwusdyfwkdYonfx? AmAkvkef&Sifbk&iftcGifhESifh jynftkyfvkyfaom &Smzef\om;jzpfaomt[duH\
om; a*'vdukdxm;ESifhckwfowfMu\/&Sarvonfvnf;? rdZygNrdKUwGifa*'vdxH&Sdaom ,k'vltaygif;wkdYukd4if;? awGUorQaom cgv'Jppfol&JwkdYukd4if; owfav\/a*'vdukdowf? ESpf&ufvGefaomfvnf;? xkdtrIukdtb,folrQrodao;ojzifh?a&ScifNrdKU? &SdavmNrdKU? &Srm&dNrdKUrSxGufvmaom vl&SpfudsyfwkdYonf rdrdwkdYrkwfqdwfukd &dwfNyD;vQif? t0wfpkwfukd0wf&Seaomukd,f&Sd
vsuf? ylaZmfoumESifh eHYomaygif;ukd AdrmefawmfokdY aqmifcJhvsufa&mufvmMu\/673

41;6 xkdolwkdYukd BudKqkdtHhaomiSg? emoedom;&Sarvonf ikda<u;vsuf?rdZygNrdKUrSxGuf awGUaomtcg? t[duHom;a*'vdxHokdY


vmMuavmh[kac:av\/41;7 NrdKUxJokdYa&mufNyD;vQif? emoedom;&SarvESifh ol\vlrsm;wkdYonf xkdolwkdYukdowf? ajrwGif;xJokdYypfcsMu\/41;8 xkdolwkdYwGifygaomvlwusdyfwkdYu? tuREkfyfwkdYukdrowfygESifh/ tuREkfyfwkdYokdxm;aom Opmwnf;[laom*sHK? rka,m? qD? ysm;&nfonf
awm&Sdyg\[k? &Sarvtm; ajymqkdaomaMumifh? xkdolwkdYukd olwkdYnDtpfukdrsm;ESifhtwl rowfbJae\/41;9 &Sarvonf a*'vdESifhtwl owfaomol taoaumifrsm;ukd ypfcsaomwGif;onf tjcm;wGif;r[kwf? tmorif;BuD;onf
oa&v&Sifbk&ifAm&Smukd aMumufwl;aomwGif; jzpfownf;/ xkdwGif;ukdemoedom; &Sarvonf taoaumifrsm;ESifhjynhfap\/41;10 xkdtcg t[duHom; a*'vd ukd,f&HawmfrSL;aeAkZm&'eftyfaomrif;orD;rsm;tp&Sdaom? rdZygNrdKUusef<uif;orQaomolwkdYukd
emoedom; &Sarvonfodrf;,l? trKeftrsKd;om;wkdY xHokdY xGufoGm;av\/
41;11 xkdokdYemoedom; &SarvjyKaom trIqkd;tvkH;pkHwkdYukd? um&mom;a,m[eefESifh olUxH&SdorQaomwyfrSL;wkdYonf Mum;vQif?41;12 vltaygif;wkdYukdac:? emoedom; &Sarvukdwkdufjcif;iSg xGufoGm;ojzifh? *daAmifuefem;rSm awGUav\/
41;13 &Sarvygaomoltaygif;wkdYonf um&mom;a,m[eefESifholygaom wyfrSL;taygif;wkdYukdjrifaomtcg? 0rf;ajrmufjcif;okdY
a&mufMu\/41;14 xkdtcgrdZygNrdKUrS &Sarvodrf;oGm;aomvltaygif;wkdYonf olUxHrSxGuf? um&mom;a,m[eefxHokdYul;oGm;Mu\/41;15 emoedom; &Sarvonf vl&Spfa,mufESifhwuG? a,m[eefvufrSvGwfajy;? trKeftrsKd;om;wkdYxHokdYoGm;av\/41;16 xkdokdY t[duHom; a*'vdukdowfNyD;onfaemuf? um&mom;a,m[eefESifh olUxH&SdaomwyfrSL;taygif;wkdYonf emoedom;
&SarvvufrS4if;? rdZyg NrdKUrS4if;EIwf usef<uif;aomolwnf;[laom? tm;BuD;aomppfol&Jrsm;? rdef;rrsm;? oli,frsm;?
rdef;rpkd;rsm;taygif;wkdYukd *daAmifNrdKUrSaqmifcJhjyef?41;17 cgv'JvlwkdYaMumifh tJ*kwKjynfokdYajymif;rnftBuH&Sdvsuf? AufvifNrdKUESifheD;aomcdr[H&GmokdY oGm;aeMu\/41;18 taMumif;rlum;? jynftkyft&m AmAkvkef&Sifbk&ifcefYxm;aom t[duHom;a*'vdukd emoedom;&SarvowfaomaMumifh? cgv'J
vlwkdYukdaMumufMu\/

tcef;BuD; ( 42 )
42;1

xkdtcg um&mom;a,m[eef? a[m&SJom;a,Zedtp&Sdaom wyfrSL;&SdorQwkdYESifh vltBuD;ti,ftaygif;wkdYonf ya&mzufa,&rdxHokdY


csOf;uyf?42;2 tuREkfyfwkdYonf txufursm;aomfvnf;?
42;3 ,ckukd,fawmfjrifonftwkdif;tenf;i,fomusef<uif;ygonfjzpf? tuREkfyfwkdY toem;awmfcHaompum;ukd ry,fygESifh/ tuREkfyfwkdY
oGm;&aomvrf;ESifhjyK&aomtrIukd ukd,fawmf\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf tuREkfyfwkdYtm;jyawmfrlrnftaMumif;? usef<uif;orQ
aomol? tuREkfyfwkdYtbkdYukd,fawmf\bk&m;ocifxm0&bk&m;xHawmf qkawmif;ygavmh[k awmif;yefMu\/
42;4 ya&mzufa,&rduvnf;? igMum;\/ oifwkdYajymonftwkdif;? oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;tm;qkawmif;rnf/ xm0&bk&m;onf
oifwkdYtm;rdefYawmfrlorQwkdYukd jyefajymrnf/ tb,ft&mukdrQ rxdrfr0Suf[kajymqkd\/42;5 olwkdYuvnf;? ukd,fawmf\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf ukd,fawmftm;jzifh tuREkfyfwkdYukdrSmxm;awmfrlorQtwkdif;? tuREkfyfwkdYonf
jyKygrnf[k? xm0&bk&m;onf tuREkfyfwkdYrSefuef opmapmifhaomoufaojzpfawmfrlapownf;/42;6 tuREkfyfwkdYonf tuREkfyfwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;\ trdefYawmfukdem;axmifaomtcg csrf;om&ygrnftaMumif;? tuREkfyfwkdY
onf? ukd,fawmfukdapvTwf&m tuREkfyfwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;\trdefYawmfonf aumif;onfjzpfap? raumif;onfjzpfap?
em;axmifygrnf[k a,&rdtm;ajymqkdMu\/
42;7 xkdaemufq,f&ufMumaomtcg? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a,&rdokdYa&mufvQif?42;8 a,&rdonf um&mom;a,m[eefrSp? olygorQaomwyfrSL;wkdYESifh vltBuD;ti,ftaygif;wkdYukdac:?42;9 oifwkdYonf ighukdapvTwf toem;awmfcHaom oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;?42;10 tu,fpifppf oifwkdYonf jynfaevQif? igonfoifwkdYukd rNzdKrzsuf? wnfaqmufrnf/ oifwkdYukdrEIwf? pkdufysKd;rnf/ igonf
oifwkdY a&mufapaomab;'PfaMumifh aemifw&\/42;11 oifwkdYaMumufwwfaom AmAkvkef&Sifbk&ifukdraMumufMuESifh/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkd&Sifbk&ifukd raMumufMuESifh/
igonf oifwkdYukdu,fwif? xkdrif;vufrSEIwf,ljcif;iSg oifwkdYbuf&Sd\/42;12 oifwkdYukd igu,froem;aomtm;jzifh? xkd&Sifbk&ifonf oifwkdYukdoem;? ae&if;jynfokdY jyefap&vdrfhrnf/42;13 okdYr[kwf? oifwkdYu? igwkdYonf jynfrae? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\trdefYawmfukd em;raxmifbJ?42;14 ppfrIukdrawGUrjrif? wHykd;rIwfoHukdrMum;? riwfrrGwf&mt&yf? tJ*kwKjynfokdYoGm; aernf[kqkdvQif?42;15 usef<uif;aom ,k'trsKd;om;wkdY? xm0&bk&m;\ trdefYawmfukdMum;Muavmh/ oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sif
xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYonftJ*kwKjynfokdYoGm;jcif;iSg usyfusyfrsufESmjyKvsuf? xkdjynfokdYtrSefoGm; wnf;ckdvQif?42;16 oifwkdYaMumufaomxm;ab;onf tJ*kwKjynfoifwkdYukdrSDvdrfhrnf/ oifwkdYaMumufaom rGwfodyfjcif;ab;onfvnf;? tJ*kwKjynf
oifwkdYukdusyfusyfvdkuf? xkdjynf oifwkdYonfaoMuvdrhfrnf/42;17 tJ*kwKjynfokdYoGm; wnf;ckdjcif;iSg rsufESmjyKaomoltaygif;wkdYonf xm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;? umvemab;wkdYjzifhaoMuvdrfhrnf/
674

olwkdYtay:okdY iga&mufapaomab;'PfESifh wa,mufrQ rvGwf&/ usef<uif;aomolwa,mufrQr&Sd&/42;18 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? a,k&SvifNrdKUom;wkdYtay:okdY ightrsuft&Sd


efukdigoGef;avmif;onfenf;wl? oifwkdYonf tJ*kwKjynfokdY0ifaomtcg? oifwkdYtay:okdY oGef;avmif;ojzifh? oifwkdYonf qJa&;jcif;?
tHhMojcif;? usdefjcif;? uJh&JUjcif;ukd cHbkdY&mjzpfMuvdrfhrnf/ t&yfukd aemufwzefrjrif&/42;19 usef<uif;aom,k'trsKd;om;wkdY? tJ*kwKjynfokdYroGm;MuESifh[k oifwkdYtm; xm0&bk&m;trdefYawmf&Sd\/ igonfoifwkdYukd ,aeY
oufaocHaMumif;ukd odrSwfMuavmh/42;20 tu,fpifppfoifwkdYu? tuREkfyfwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; tuREkfyfwkdYtbkdY qkawmif;ygavmh/ tuREkfyfwkdY\ bk&m;ocif
xm0&bk&m; rdefYawmfrlorQwkdYukd Mum;ajymygavmh/ tuREkfyfwkdYonf em;axmifygrnf[kqkd? ighukdoifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;
xHawmfokdY apvTwfaomtcg? ukd,fpdwfukdukd,fvSnhfpm;MuNyD/42;21 igonfoifwkdYtm;,aeYMum;ajym\/ oifwkdYrlum;? oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\ trdefYawmfukd4if;? ightm;jzifhrSmvkdufawmfrl
orQwkdYukd4if; em;raxmifbJaeMu\/42;22 xkdaMumifh oifwkdYonfoGm;wnf;ckdcsifaomt&yf xm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;? umvemab;wkdYjzifh aoMuvdrfhrnftaMumif;ukd
trSefodrSwfMuavmh[k a,&rdonf jyefajymav\/

tcef;BuD; ( 43 )
43;1 xkdvlrsm;wkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf a,&rdtm;jzifh rSmawmfrlorQaom trdefYawmfwkdYukd? a,&rdonf vltaygif;wkdYtm;
tukeftpifMum;ajymonf&Sdaomf?43;2 a[m&SJom;tmZ&dESifh um&mom;a,m[eeftp&Sdaom? rmeaxmifvTm;aomoltaygif;wkdYu? oifonfrkompum;ukdajym\/
tJ*kwKjynfokdYoGm; rwnf;ckd&[k igwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifhtm;jzifhrSmxm;awmfrrl/43;3 cgv'JvlwkdYonf igwkdYukdowf AmAkvkefNrdKUokdYodrf;oGm;aprnftaMumif;? olwkdYvufokdY igwkdYukdtyfvkdaomiSg? ae&dom;Amkwfonf
oifhukdEId;aqmfwkdufwGef;\[k qkdMuNyD;vQif?43;4 um&mom;a,m[eeftp&SdaomwyfrSL;rsm;ESifh vlrsm;taygif;wkdYonf? ,k'jynfae&rnf[laom xm0&bk&m;\trdefYawmfukd em;r
axmifbJ?43;5 twkdif;wkdif;tjynfjynfokdY ESifxkwfjcif;ukdcH&NyD;rS ,k'jynfaetHhaomiSg43;6 jyefvmaom,k'trsKd;om; tuseft<uif;? a,mufsm;? rdef;r? oli,f? rif;orD;tp&Sdaom udk,f&HawmfrSL; aeAkZm&'efonf
&Smzef\om;jzpfaom t[duH\om; a*'vd tyfaomvl taygif;wkdYukd4if;? ya&mzufa,&rd? ae&dom;Amkwfukd4if;? um&mom;
a,m[eefYESifh wyfrSL;taygif;wkdYonf,l?43;7 xm0&bk&m;\trdefYawmfukdem;raxmifbJ? tJ*kwKjynfokdYoGm; wmyeufNrdKUokdYa&mufMu\/
43;8 wmyeufNrdKU xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a,&rdokdYa&mufawmfrlonfum;?43;9 oifonfBuD;aomausmufwkdYukdukdif,l? wmyeufNrdKU zma&mbk&if\ tdrfawmf0em;rSm&Sdaom tkwfzkdajr? ,k'vlrsm;a&SUwGifjrKyf
xm;avmh/43;10 olwkdYtm;vnf;? oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igonfvlukdapvTwf?
ig\uRefAmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZmukd aqmifcJhNyD;vQif? igjrKyfxm;aomausmufwkdYtay:rSm? ol\&mZyvifukd igwnfrnf/
olonfvnf;? rdrdwJawmfukd ausmufwkdYtay:rSmjzefYvdrfhrnf/43;11 xkdrif;onfa&mufvmaomtcg? tJ*kwKjynfukdvkyfBuH? aowefaomolwkdYukd aojcif;okdY4if;? odrf;oGm;csKyfxm;wefaomolwkdYukd
odrf;oGm;csKyfxm;jcif;okdY4if;? uGyfrsufwefaomolwkdYukd uGyfrsufjcif;odkY4if; tyfvdrfhrnf/43;12 tJ*kwKbk&m;tdrfwkdYukd igrD;IdUrnf/ olonfvnf;? xkdbk&m;wkdYukdrD;IdU odrf;oGm;csKyfxm;vdrfhrnf/ okd;xdef;onf rdrdt0wfukd
0wfouJhokdY? xkdrif;onf tJ*kwKjynfukd0wf Nidrf0yfpGmxGufoGm; vdrfhrnf/43;13 tJ*kwKjynf Aufa&SrufNrdKU? kyfwkqif;wkrsm;ukdcsKd;zsuf? tJ*kwKbk&m;tdrfrsm;ukdrD;IdUvdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 44 )
44;1 tJ*kwKjynf? rd*a'gvNrdKU? wmyeufNrdKU? aemzNrdKU? ygokt&yfaeaom ,k'vl taygif;wkdYukd&nfrSwf a,&rdokdYa&mufvmaom
EIwfuywfawmftm;jzifh?44;2 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? a,k&SvifNrdKUtp&Sdaom ,k'NrdKU&Gmt&yf&yf
wkdYtay:okdY iga&mufapaom ab;'Pfukd oifwkdYonfjrifMuNyD/44;3 MunfhIMuavmh/ ,aeYrSm xkdNrdKU&GmwkdYonf? aeaomolr&Sd? vlqdwfnHaomt&yfjzpfMu\/ taMumif;rlum;? t&ifaeaomolwkdYonf
ukd,fwkdifrod? bkd;ab;wkdYrod? tjcm;wyg;aom bk&m;wkdYtm;eHYomaygif;ukd rD;dIU0wfjyKojzifh? ig\trsufawmfukd EId;aqmfjcif;iSg
jyKMuaom'kpkdufaMumifh trIa&mufownf;/44;4 ig\uRef ya&mzuftaygif;wkdYukd igonfapmapmx oifwkdY&Sd&mokdYtxyfxyfapvTwfvsuf? igrkef;aomtrI? pufqkyf&GH&SmbG,faom
675

trIukdrjyKygESifh[kajymaomfvnf;?olwkdYonf tjcm;wyg;aombk&m;tm; eHYomaygif;ukdrD;rdIU? 'kpkdufukda&SmifrnftaMumif; em;axmifjcif;ukdrjyK? remr,lbJaeMu\/xkdaMumifh? ig\trsuft&Sdefukd igoGef;avmif;? ,k'NrdKUrsm;? a,k&Svifvrf;rsm;wkdY trsufrD;IdUojzifh? olwkdYonf,aeYjzpfouJhokdY
okwfoify,f&Sif;&mt&yfjzpfMu\/
44;7 ,ckrSm oa&vrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifbk&m;ocif?
44;8 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYonf ukd,fukdukd,fy,fjzwfvkdaomiSg4if;? ajrBuD;ay:rSmvltrsKd;rsKd;wkdYwGif uJh&JUusdefqJ&m
jzpfvkdaomiSg4if;? oGm;aeaomtJ*kwKjynf tjcm;wyg;aombk&m;wkdYtm; eHYomaygif;ukdrD;IdUvsuf? ukd,fwkdifjyKaomtrIESifh ig\
trsufukd EId;aqmfojzifh? oifwkdYwGifwa,mufrQr<uif;? ,k'trsKd;a,mufsm;rdef;r? oli,fpkdYEkdYuav; taygif;wkdYukdy,fjzwfrnf
taMumif;? BuD;pGmaom'kpkdufukdukd,fpdwf0dnmOfwbuf tb,faMumifhjyKMuoenf;/44;9 ,k'jynf4if;? a,k&Svifvrf;wkdY4if;? oifwkdYbkd;ab;rsm;jyKaom'kpkduf? ,k'&Sifbk&ifrsm;jyKaom'kpkduf? rdzk&m;rsm;jyKaom'kpkduf?
oifwkdYukd,fwkdifjyKaom 'kpkduf? oifwkdYr,m;rsm;jyKaom'kpkdufwkdYukd arhavsmhMuNyDavm/44;10 ,aeYwkdifatmif olwkdYonfESdrfhcsaompdwfr&Sd? aMumuf&GHUaompdwfr&Sd? ig\w&m;vrf;okdYrvkduf? oifwkdYrSpoifwkdYbkd;ab;wkdYa&SUrSm
igxm;aomynwfrsm;ukd rapmifha&SmufMu/44;11 okdYjzpf? oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYukdtjypfjyK ,k'trsKd;o
m;taygif;wkdYukdy,fjzwfjcif;iSg igonfrsufESmxm;rnf/44;12 tJ*kwKjynfokdYoGm;wnf;ckdjcif;iSg rsufESmjyKaom,k'trsKd;om;tuseft<uif;wkdYukd igonf,l? olwkdYonfxkdjynf aoaMu
ysufpD;Muvdrfhrnf/ xm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;jzifhysufpD;jcif;okdY4if;? ti,fqkH;aomolrSptBuD;qkH;aomolwkdifatmifxm;ab;?
rGwfodyfjcif;ab;jzifh aoaMuysufpD;jcif;okdY4if;a&muf? qJa&;jcif;? tHHhMojcif;? usdefjcif;? uJh&JUjcif;ukdcHbkdY&m jzpfMuvdrfhrnf/44;13 a,k&SvifNrdKUom;wkdYukd xm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;? umvemab;wkdYjzifh igonf 'Pfay;onfenf;wl? tJ*kwKjynfaeaomolwkdYukd
igonf 'Pfay;ojzifh?44;14 tJ*kwKjynfokdYoGm; wnf;ckdaom,k'trsKd;om;tuseft<uif;wkdYonf ,k'jynfokdYjyef aecsifaomfvnf;? wa,mufrQab;ESifhrvGwf&?
wa,mufrQrusef<uif;&Mu/ ab;vGwfaomolomvQifjyef&Muvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
44;15 xkdtcg rdrdr,m;wkdYonf tjcm;wyg;aombk&m;tm;eHYomaygif;ESifh rD;IdUaMumif;ukd odaomvlrsm;? tem;&yfaeaomrdef;rrsm;?
BuD;pGmaomtvkH;t&if;wnf;[laom? tJ*kwKjynfygokt&yfaeaomoltaygif;wkdYonf a,&rdukdjyefajymMuonfum;?44;16 oifonf xm0&bk&m;\emrawmfukdtrSDjyK? igwkdYtm;a[majymaompum;ukd igwkdYonfem;raxmif/44;17 igwkdYrSp igwkdYbkd;ab;? &Sifbk&if? rSL;rwfwkdYonf ,k'NrdKUrsm;? a,k&Svifvrf;rsm; jyKbl;ouJhokdY? aumif;uifrdzk&m;tbkdYeHYomaygif;
ukdrD;dIU? oGef;avmif;&m ylaZmfoumukdjyKjcif;iSg? ukd,ftvkdtavsmufpD&ifonftwkdif; qufqufjyKrnf/ txufu0pGmpm;&Mu\/
ab;ESifhvGwf csrf;ompGmae&Mu\/44;18 aumif;uifrdzk&m;tbkdY eHYomaygif;ukdrD;rdIU? oGef;avmif;&mylaZmfoumukdrjyKbJaejyefaomtcg? tvGefqif;&Jjcif;? xm;ab;?
rGwfodyfjcif;ab;jzifh ysufpD;jcif;okdYa&mufMuNyD/44;19 aumif;uifrdzk&m;tbkdY eHHYomaygif;ukdrD;dIU? oGef;avmif;&mylaZmfoumukdjyKaomtcg? igwkdY\a,mufsm;rygbJ rkefYjym;wkdYukdvkyf?
oGef;avmif;&mylaZmfoumjyKvsuf ukd;uG,foavm[k jyefajymMu\/
44;20 xkdokdYjyefajymaom a,musfm;rdef;rtaygif;wkdYtm; a,&rdjyefajymonfum;?44;21 oifwkdYrSp oifwkdYbkd;ab;? &Sifbk&if? rSL;rwf? jynfoljynfom;wkdYonf ,k'NrdKUrsm;? a,k&Svifvrf;rsm; rD;IdUaomeHYomaygif;ukd
xm0&bk&m;onf ratmufarh? ESvkH;roGif;bJ aeawmfrloavm/44;22 oifwkdYjyKaom'kpkduf? pufqkyf&GH&SmbG,faomtrIwkdYukd xm0&bk&m;onf onf;cHawmfrrlEkdifaomaMumifh? oifwkdYjynfonf? ,aeY
jzpfonftwkdif;?aeaomolr&Sd? vlqdwfnH&m? tHHhMobG,f&m? usdefqJ&mjzpfavNyDwum;/44;23 oifwkdYonf eHYomaygif;ukdrD;IdU xm0&bk&m;ukdjypfrSm;aomaMumifh4if;? xm0&bk&m;\ trdefYawmfukdem;raxmif? xkH;zGJUcsuf?
oufaocHcsufynwfw&m;awmfvrf;okdY rvkdufaomaMumifh4if;? ab;onf ,aeY&Sdonftwkdif;? oifwkdY a&mufavNyDwum;[k
ajymqkd\/
44;24 wzef rdef;rtaygif;wkdYESifh vlcyfodrf;wkdYtm; a,&rda[majymonfum;? tJ*kwKjynf&Sdaom ,k'vltaygif;wkdY? xm0&bk&m;\
trdefYawmfukdem;axmifMuavmh/44;25 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYESifhoifwkdYr,m;wkdYu? igwkdYonf
aumif;uifrdzk&m;tbkdY eHYomaygif;ukdrD;IdU oGef;avmif;&mylaZmfoumjyKjcif;iSg opm*wdxm;onfESifhtnD qufqufjyKrnf[k
EIwfESifhajymvufESifh jyKonftwkdif;? oifwkdYonfukd,fxm;aom opm*wdukd qufqufapmifh? opm*wdxm;onftwkdif;
jyKMuvdrfhrnf/44;26 okdYjzpf tJ*kwKjynfaeaom,k'vltaygif;wkdY? xm0&bk&m;\trdefYawmfukdem;axmifMuavmh/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?
t&Sifxm0&bk&m; touf&Sifawmfrlonf[l tJ*kwKjynfwa&SmufvkH;wGif? ,k'vlwa,mufrQ ig\emrukdr>rufrqkd&rnftaMumif;?
igonf ukd,fr[memrukdwkdifwnf usdefqkd\/44;27 olwkdYukdaus;Zl;jyKjcif;iSgr[kwf? tjypfjyKjcif;iSgigapmifhonfjzpf? tJ*kwKjynf&Sdaom ,k'vltaygif;wkdYonfqkH;HI;jcif;okdY ra&mufrSD
wkdifatmif xm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;ESifh ysufpD;Muvdrfhrnf/44;5
44;6

676

44;28 okdY&mwGif? xm;ab;ESifhvGwf? tJ*kwKjynfrS ,k'jynfokdYjyef&aomolwkdYonf enf;Muvdrfhrnf/ ighpum;wnfrnf? olwkdYpum;wnf


rnfukd? tJ*kwKjynfwnf;ckdjcif;iSg oGm;aom,k'vl tuseft<uif;wkdYonf odMuvdrfhrnf/44;29 t&yfoifwkdYukdigqkH;r? oifwkdYtjypfa&mufapjcif;iSg ighpum;onf qufqufwnf vdrfhrnf[k oifwkdYodrnftaMumif;?
igay;aom edrdwfvuPm[lrlum;?44;30 ,k'&Sifbk&ifaZ'udrif;touf\ &efolwnf;[laom AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZmrif;\ vufokdY aZ'udrif;ukdigtyfonfenf;wl?
tJ*kwK&Sifbk&ifzga&ma[mz&m toufukd&Smaom &efolvufokdY xkdrif;ukdigtyfonf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 45 )
45;1 ,k'&Sifbk&if a,m&Sdom;a,m,udrfvufxuf? ae&dom;Amkwfonf? a,&rd>rufqkdonftwkdif;? pum;awmfrsm;ukd pma&;xm;
aomaemuf? ya&mzufa,&rdonf Amkwftm;qifhqkd&aom EIwfuywfawmf[lrlum;?45;2-4 tkdAmkwf? oifu? igonftr*Fvm&Sd\/ xm0&bk&m;onf ig0rf;enf;p&mtaMumif;wyg;tay:rSm wyg;ukdxyfqifhawmfrlaomaMumifh?
igonfoufomr&/ nnf;wGm; pdwfysufygNyD[k qkdonfjzpf? oifonfqifhqkd&rnfrSm? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&
bk&m;rdefYawmfrlonfum;? igaqmufaomt&mukd igNzdKzsufrnf/ igpkdufaomt&mwnf;[laom jynfukdt<uif;rJh igEIwfypfrnf/45;5 oifonf BuD;pGmaomt&mwkdYukd ukd,ftbkdY&Smoavm/ r&SmESifh/ taMumif;rlum;? igonfcyfodrf;aom ow0gwkdYtay:okdY ab;a&muf
aprnf/ okdY&mwGif? oifa&mufav&m&m t&yfwkdY? oif\toufukd vuf&OpmuJhokdY oifhtm;igay;rnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 46 )
46;1
46;2
46;3
46;4
46;5
46;6
46;7
46;8
46;9
46;10

46;11
46;12
46;13
46;14
46;15
46;16
46;17
46;18

wyg;trsKd;ukd&nfrSwf ya&mzufa,&rdokdYa&mufvmaom xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfwnf;[laom?,k'&Sifbk&ifa,m&Sdom; a,m,udrfrif;eef;pHav;ESpfwGif? umacrdwft&yf? Oz&wfjrpfem; wyfcs? AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZm


vkyfBuHaom tJ*kwK&Sifbk&ifzma&maeac:\ppfol&J? tJ*kwKjynfom;wkdYukd&nfrSwfaom EIwfuywfawmf[lrlum;?'kdif;vTm;wkdYukdjyifqif? ppfwkdufjcif;iSgcsOf;uyfMuavmh/jrif;pD;ol&Jrsm;wkdY? jrif;ukduBudK;wefqmqif pD;NyD;vQif? oHcarmufvkH;ukdaqmif;vsuf xGufMuavmh/ vSHwkdYukd yGwfMuavmh/ oHcsyf
tuswkdYukd0wfMuavmh/olwkdYonf aMumuf&GHUqkwfoGm;Muonfukd tb,faMumifhigjrif&oenf;/ tm;BuD;aom olwkdYonf IH;ojzifh jyefrMunfh0Hh/
tvsiftjrefajy;Mu\/ ywfvnft&yfab;&Sdonf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/vsifjrefaomolukdrajy;apESifh/ tm;BuD;aomolukdrvGwfapESifh/ Oz&wfjrpfem;? ajrmufrsufESm xdrdvJMuvdrfhrnf/edvjrpfxouJhokdY4if;? jrpfa&pD;ouJhokdY4if; wufvmaom olum;tb,folenf;/tJ*kwKjynfonf edvjrpfxouJhokdY4if;? jrpfa&pD;ouJhokdY4if;wufvmvsuf? igonfx ajrBuD;ukdvTrf;rkd;rnf/ NrdKUESifhwuGNrdKUom;
wkdYukdzsufqD;rnf[kajymqkd\/jrif;rsm;wkdY? wufMuavmh/ &xm;rsm;wkdY? [kef;[kef;jrnfMuavmh/ ol&Jrsm;wnf;[laom? 'kdif;vTm;ukdukdifwufaomuk&StrsKd;?
zkwtrsKd;om;? av;ukdukdifypfwwfaom vk'dtrsKd;om;wkdYonf xGufoGm;Muap/aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\ &efolwkdYukd'Pfay;&aomaeY? trsufawmfukd ajz&aomaeY&ufjzpfonfESifhtnD? xm;awmf
onf ukdufpm;0vdrfhrnf/ olwkdYtaoG;ESifh ,pfrl;vdrfhrnf/ aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;tbkdY? ajrmufrsufESm
Oz&wfjrpfem;rSm ,ZfylaZmfp&mtaMumif;&Sd\/tkdtJ*kwKowkdYorD;unm? *dv'fjynfokdYoGm; AmvpHap;ukd,lavmh/ oifonfrsm;pGmaomaq;ukd tcsnf;ESD;okH;wwf\/ oif\
temraysmufEkdif&m/oifonf t&SufuGJaMumif;ukd vlrsKd;wkdYonfMum;MuNyD/ oifjrnfwrf;aomtoHonf ajrwjyifvkH;ESHYjym;NyD/ ol&Jcsif;wa,mufESifh
wa,mufxdcdkuf? ESpfa,mufwkdYonfvJMuNyD[k rdefYawmfrl\/
tJ*kwKjynfukdvkyfBuHjcif;iSg AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZmvmrnftaMumif;aMumifh? xm0&bk&m;onf ya&mzufa,&rdtm; rdefYawmf
rlaompum;[lrlum;?oifhywfvnf aeaomolwkdYukd xm;awmfonfukdufpm;NyD/ ukd,fukdjyifqif NrJNrHpGmaeavmh[k tJ*kwKjynf a<u;aMumfMuavmh/
rd*a'gvNrdKU odwif;Mum;Muavmh/ aemzNrdKU? wmyeufNrdKUvnf; Mum;ajymMuavmh/oif\ol&Jonftb,faMumifh HI;oenf;/ xm0&bk&m;wGef;csawmfrlaomaMumifh? olonf r&yfraeEkdif&m/vlrsm;wkdYonf xdrdwa,muftay:rSm wa,mufvJapjcif;iSgjyKawmfrlonfjzpf? olwkdYu? xMuukeftHh/ nOf;qJwwfaomxm;aMumifh
ukd,ftrsKd;? ukd,fae&if;jynfokdY jyefMuukeftHh[k ajymqkdMu\/a&mufNyD;rS tJ*kwK&Sifbk&ifzma&mrif;onf qkH;HI;NyD/ pnf;a0;&aomtcsdefukdvGefapNyD[k [pfMu\/aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;[k bGJUemr&Sdaom&Sifbk&ifrdefYawmfrlonfum;? igonf touf&Sifonfjzpf? awmifwkdYwGif
wmaAmfawmifuJhokdY4if;? yifv,fem;rSm u&arvawmifuJhokdY4if; xkdrif;onfvmvdrfhrnf/677

46;19 ae&musaom tJ*kwKowkdYorD;? ae&majymif;p&mbkdY ukd,ftokH;taqmifrsm;ukdjyifavmh/ taMumif;rlum;? aemzNrdKUonf aeaomol


r&Sdatmif okwfoifzsufqD;jcif;ukdcH&rnf/
46;20 tJ*kwKjynfonf tqif;vSaomEGm;rjzpf\/ okdY&mwGif? ajrmufrsufESmbufu aESmifh&Sufjcif;taMumif;ay:vm\/46;21 oliSg;wkdYonf ol\tv,fqlatmifauR;aom EGm;uJhokdYjzpfaomfvnf;? ysufpD;jcif;aeY? qkH;rjcif;ukdcH&aomtcsdefa&mufaom
aMumifh? olwkdYonf r&yfrae? ausmukdvSnfh wnDwGwfwnf;ajy;oGm;Mu\/46;22 opfckwfaomoluJhokdY ykqdefygvsuf? vltvkH;t&if;ESifhwuG csDvmMuaomtcg? ol\pum;oHonf a>rjrnfoHuJhodkYjzpfvdrfhrnf/46;23 xkdawmonf tvGefIyfaomfvnf;? olwkdYonf usKdif;aumifxufru ra&wGufEkdifatmif rsm;aomaMumifh ckwfvSJMuvdrfhrnf[k
xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/46;24 tJ*kwKowkdYorD;onf rdef;armawGa0vsuf&Sd\/ ajrmufrsufESmjynfom;wkdY vufokdYa&mufavNyD/46;25 oa&vtrsKd;\bk&m;ocifaumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? aemNrdKU&SdaomtrKefbk&m;ESifh? zma&mbk&ifrS
p tJ*kwKjynfom;bk&m;rsm;? &Sifbk&ifrsm;wnf; [laom? zma&mbk&iftp&Sdaom? xkdbk&ifukd ukd;pm;aomolwkdYukd igqkH;rrnf/46;26 olwkdYtoufukd &Smaomolwnf;[laom AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmrif;ESifh ol\uRefwkdY vufokdY olwkdYukdigtyfrnf/ xkdaemufrS
wzef tJ*kwKjynfonf t&ifuJhokdYpnfyifvdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
46;27 tkdighuRef,mukyf? raMumufESifh/ tkdoa&vtrsKd;? pdwfrysufESifh/ oifhukda0;aom t&yfrS4if;? oif\trsKd;om;wdkYukdodrf;oGm;&m
jynfrS4if; igEIwf,laqmifcJhojzifh? ,mukyftrsKd;onf jyefvm? acsmufvSefYaomolr&Sd? Nidrf0yfcsrf;ompGm ae&vdrfhrnf/46;28 ighuRef,mukyfraMumufESifh/ oifESifhtwlig&Sd\/ oifhukdigESifxkwfaom wkdif;EkdifiH&SdorQwkdYukd igonfqkH;apaomfvnf;? oifhukdrqkH;ap/
okdY&mwGif? &Sif;&Sif;tjypfrvTwfbJ tawmftwef qkH;rrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 47 )
47;1 zma&mbk&ifonf *gZNrdKUukdrvkyfBuHrSD? zdvdwdtrsKd;om;wkdYukd&nfrSwf? ya&mzufa,&rdokdY a&mufvmaomEIwfuywfawmf
tm;jzifh?47;2 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ajrmufrsufESmbufua&onfx vTrf;rkd;aom yifv,fjzpfvsuf? wjynfvkH;ESifh? jynfygorQukd4if;?
NrdKUESifhNrdKUaeaomolwkdYukd4if; vTrf;rkd;? olwkdYonfatmf[pfMuvdrfhrnf/ jynfoljynfom;wkdYonf jrnfwrf;Muvdrfhrnf/47;3 &efolpD;aomjrif;cGgoH? pkdif;aom&xm;bD;rsm;jrnfoHaMumifh? tbwkdYonfvuftm;avsmh om;wkdYukdjyefrMunfhMu/47;4 taMumif;rlum;? zdvdwdtrsKd;om;wdkYukd zsufqD;&aomaeY? wkkNrdKU? Zd'kefNrdKUukd ppfulEkdifaomol tuseft<uif;&SdorQukd y,fjzwf&aom
aeYonf a&muf? xm0&bk&m;onf zdvdwdtrsKd;om;ESifh usef<uif;aomuawm&jynfom;wkdYukd okkwfoify,f&Sif;awmfrlrnf/47;5 *gZNrdKUonfqHyif&dwfjcif;ukdcH&\/ tm&SauvkefNrdKUESifhusef<uif;aomcsKdifh t&yfonfysufpD;NyD/ tb,frQumvywfvkH; ukd,ftom;ukd
ckwfjzwf&rnfenf;/47;6 tkdxm0&bk&m;\xm;awmf? oifonftb,frQumvywfvkH; rNidrfbJaernfenf;/ ukd,ftdrf0ifaeavmh/ ae&mus Nidrf0yfpGm
aeavmh/47;7 tm&SauvkefNrdKUESifh yifv,furf;trI xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlaomaMumifh? tb,fokdYNidrf0yfpGmaeEkdifoenf;/ xkdtrIukdaqmif&Guf
apjcif;iSg cefYxm;awmfrl\/

tcef;BuD; ( 48 )
48;1

oa&vtrsKd;\bk&m;ocifaumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf armbjynfukd &nfrSwf rdefYawmfrlonfum;? aeaAmNrdKUonf


tr*Fvm&Sd\/ ysufpD;jcif;okdYa&mufav\/ ud&,odrfNrdKUonf IH;vk,ljcif;ukdcH&\/ rdo*yfNrdKUonfvnf; IH;pdwfysufav\/48;2 armbjynfonf aemufwzefa[&SbkefNrdKUr0g<um;&/ &efolwkdYu? armbjynfukd jynfrjzpfapjcif;iSg y,f&Sm;MuukeftHh[k? &efjyKrnfh
tBuHESifhBuHpnfMu\/ tkdrm'areNrdKU? oifonfvnf;ysufpD;&rnf/ xm;ab;onf oifhukdvkdufvdrfhrnf/48;3 a[m&edrfNrdKUvnf; nOf;qJjcif;ESifh jyif;pGmaomysufpD;jcif;&Sd? atmf[pfaomtoHukdMum;&\/48;4 armbjynfonfysufpD;jcif;okdYa&muf? oli,fwkdYonf jrnfwrf;aomtoHukdjyKMu\/48;5 ikda<u;aomtoHonf vk[dwfawmifay:okdYwuf&\/ a[m&edrfNrdKUokdY qif;&mt&yfvnf;? qkH;IH;jcif;toHukd &efolwkdY
onfMum;&Mu\/48;6 toufvGwftHhaomiSg ajy;Muavmh/ vGifjyif&SdaomopfyifajcmufuJhokdY jzpfMuavmh/48;7 oifonf rdrdqnf;zl;aomb@mOpmukd ukd;pm;aomaMumifh? olwyg;vufokdYa&muf&vdrfhrnf/ acrk&Sbk&m;ukdvnf; ol\rif;? ol\
,Zfyka&m[dwfwkdYESifhwuG odrf;oGm;Muvdrfhrnf/48;8 vk,laomolonf NrdKUrsm;tpOftwkdif;a&mufvm NrdKUwNrdKUrQrvGwf&/ csKdifhESifhwuG vGifjyifonfvnf;? ysufpD;jcif;okdYa&muf&vdrfhrnf/
xkdokdYxm0&bk&m;rdefYawmfrlNyD/48;9 armbjynfonfvGwf&mokdYajy;&atmif iSufawmifwkdYukday;avmh/ NrdKUwkdYonf aeaomolr&Sd? vlqdwfnH&mjzpfMuvdrfhrnf/678

48;10 xm0&bk&m;\trIawmfukd BudK;pm;raqmifaomolonf usdefqJjcif;ukdcHap/ vltoufukdrowfbJ rdrdxm;ukdodrf;kyfaomolonf


usdefqJjcif;ukdcHap/
48;11 armbonf tkd;wvkH;rSwvkH;okdYrajymif;? wuRef;wEkdifiHokdY,loGm;jcif;ukdrcH? i,faomt&G,frSpNidrfvsuf? rdrdtzwftenfay:
ae&musvsuf&SdaomaMumifh? rdrdt&omonfwnfae\/ arT;aomteHYvnf;rysuf/48;12 okdY&mwGif xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? apmif;xm;wwfaomolwkdYukd olUxHokdY igapvTwf&aomtcsdefa&mufvdrfhrnf/ olwkdY
onf armbukdapmif; xm;NyD;vQif? ol\tkd;wkdYukdoGef a&bl;wkdYukdcGJMuvdrfhrnf/48;13 oa&vtrsKd;onf rdrdwkdYckdvIHaomaAovbk&m;aMumifh &Suf&ouJhokdY? armbtrsKd;onfvnf; acrk&Sbk&m;aMumifh &Suf&vdrfhrnf/48;14 igwkdYonf tm;BuD;aomol? ppfwkdufjcif;iSgwwfpGrf;EkdifaomoljzpfMu\[k? oifwkdYonf tb,fokdYajymqkdMuvdrfhrnfenf;/48;15 armbjynfonfysufpD;NyD/ NrdKUwkdYonfuRrf;avmifMuNyD/ ola&G;cs,faomvkvifwkdYonf uGyfrsufjcif;ukdcHtHhaomiSg qif;oGm;MuNyD[k?
aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;[l bGJUemr&Sdaom&Sifbk&ifrdefYawmfrl\/48;16 armbukdvkyfBuH&aomtcsdefeD;NyD/ olcH&aomab;onf tvsiftjrefvm\/48;17 olUywfvnfaeaomoltaygif;wkdY? olUtwGufjrnfwrf;Muavmh/ ol\emrukd odaomoltaygif;wkdY? wefckd;BuD;aomvSHwH? toa&
wifhw,faom wHzsmonf usKd;avNyDwum;[k ajymqkdMuavmh/48;18 'dbkefNrdKUaeaomowkdYorD;? oifcHpm;&aompnf;pdrfrSqif; tiwfcHvsufxkdifavmh/ armbukdvk,laomolonf oif&Sd&mokdYvm?
oif\&JwkdufwkdYukd zsufqD;vdrfhrnf/48;19 tkdtma&mfNrdKUom;? vrf;em;rSm&yf MunfhIavmh/ tb,ftrI&Sdoenf;[k? ajy;aoma,mufsm;ESifh toufvGwfaomrdef;rukdar;jref;
avmh/48;20 armbonfpdwfysufav\/ NydKvJvsuf&Sd\/ ikda<u;jrnfwrf;Muavmh/ armbonf ysufpD;aMumif;ukd tmEkefNrdKUMum;ajymMuavmh/48;21 vGifjyifESifhwuGa[mvkefNrdKU? ,[mZNrdKU? arzwfNrdKU?48;22 'dbkefNrdKU? aeaAmNrdKU? Auf'dAvodrfNrdKU?48;23 ud&,odrfNrdKU? Auf*rkvNrdKU? AufarmifNrdKU?48;24 aukwfNrdKU? aAmZ&NrdKUrSp? armbjynf&SdaomNrdKUteD;ta0;&SdrQwkdYonftjypf'PfukdcH&Mu\/48;25 armb\OD;csKdonfjywfavNyD/ ol\vufkH;onfusKd;avNyD[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/48;26 armbonf xm0&bk&m;wbuf0g<um;aomaMumifh olUukd,pfrl;apMuavmh/ olonf rdrdtefzwf vl;vnf;uJh&JUjcif;ukdcH&\/48;27 oifonf oa&vukduJh&JUNyDr[kwfavm/ okdY&mwGif? olonf olckd;wkdYESifhaygif;abmfonfukd awGUbl;oavm/ ol\taMumif;ukd
ajymav&m&m oifonfacgif;ukd ndwfygonfwum;/48;28 armbjynfaeaomolwkdY? NrdKUwkdYukdpGefY ausmufMum;aeMuavmh/ ajrwGif;0em;rSmtokdufvkyfwwfaom csKd;iSufuJhokdY jyKMuavmh/
48;29 armb\rmeukd igwkdYonfMum;odMu\/ tvGefBuD;aomrmejzpf\/ rmeBuD;jcif;? axmifvTm;apmfum;jcif;? pdwfESvkH;jrifhjcif;&Sdaomfv
nf;?48;30 ol\a'gotrsufxGufjcif;ukd igodonfjzpf? olonftcsnf;ESD;oufouf 0g<um;aompum;ukdajymvsufESifh? rdrdtvkdrjynfhpkH&m[k
xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/48;31 xkdaMumifh? armbtwGufigonf nnf;wGm;jrnfwrf;rnf/ armbjynfwjynfvkH;twGuf ikda<u;rnf/ ud&[&ufNrdKUom;wkdYtwGuf
nnf;wGm;jcif;&Sd&rnf/48;32 tkdpdArmpyspfEG,fyif? ,mZmNrdKUtwGuf rsuf&nfusonfxuf? oifhtwGuf igonf rsuf&nfusrnf/ oif\tGefYwkdYonf
yifv,fukdvGef? ,mZmyifv,fwkdifatmif a&mufMu\/ zsufqD;aomolonf oif\opfoD;ESifhpyspfoD;wkdYukdvk,l\/48;33 0ajymaomv,fjyifESifh armbjynfxJrSm 0rf;ajrmuf&Tifvef;jcif;jywfavNyD/ pyspfoD;e,f&musif; pyspf&nfukd igjywfapNyD/
a<u;aMumfoHukdjyK pyspfoD;ukdreif;&/ a<u;aMumfaomtoHvnf; a<u;aMumfaomtoHr[kwf&/48;34 a[&SbkefNrdKU ikda<u;oHrSp {vmavNrdKU? ,m[wfNrdKUwkdifatmif4if;? aZm&NrdKUrSp a[m&edrfNrdKUwkdifatmif4if; okH;ESpftouf&Sdaom
EGm;rjrnfoHuJhokdY toHukdvTifhMu\/ taMumif;rlum;? edr&drfa&uefwkdYonfvnf; qdwfnHvsuf&SdMu\/48;35 armbjynfjrifhaomt&yfay:rSm ylaZmfaomol? rdrdbk&m;wkdYtm; eHYomaygif;ukdrD;IdUaomolwkdYukd igjywfaprnf[k xm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/48;36 xkdaMumifh? ighESvkH;onf armbjynftwGuf ykavGuJhokdYjrnf&vdrfhrnf/ ighESvkH;onf ud&[&ufNrdKUom;wkdYtwGuf ykavGuJhokdY
jrnf&vdrfhrnf/ olwkdYqnf;zl;aom b@mOpmysufpD;NyD/48;37 vlwkdif;qHyifwkdvsuf? rkwfqdwfukd&dwfvsuf? vuf&Sevsuf? cg;avQmfawt0wfukd 0wfvsuf&Sd&\/48;38 tokH;r&aom tkd;ukdcGJwwfouJhokdY? armbjynfukdigcGJaomaMumifh? armbjynftdrfrkd;rsm; tay:4if;? vrf;rsm;4if; nnf;wGm;jrnf
wrf;jcif;ESHYjym;&rnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/48;39 olwkdYuvnf;? armbonf NydKysufavNyDwum;? &SufqkwfoGm;avNyDwum;[k nnf;wGm;jrnfwrf;Muvdrfhrnf/ armbonf
t&SufuGJ uJh&JUjcif;ukdcH&vsuf? ywfvnf aeaomoltaygif;wkdY\ aMumufvefYp&mtaMumif;jzpf&vdrfhrnf/
48;40 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? &efolonf a&Tvif;wysHwwfouJhokdYysHvm? tawmifwkdYESifharmbjynfukdtkyfrkd;vdrfhrnf/48;41 NrdKUwkdYukdvkyfBuH &JwkdufwkdYukdwkduf,laomaMumifh? xkdaeY armbtrsKd;ol&JwkdYpdwfESvkH;onf? om;bGm;jcif;a0'emukdcH&aomrdef;r\
pdwfESvkH;uJhokdY jzpf&vdrfhrnf/48;42 armbonf xm0&bk&m;wbuf 0g<um;aomaMumifh? aemufwzefjynfrjzpfEkdifatmif ysufpD;&vdrfhrnf/48;43 tkdarmbtrsKd;om;? oifonfaMumufvefYbG,faomt&m? ajrwGif;? ausmhuGif;xJokdYa&mufavNyD/679

48;44 aMumufvefYbG,faomt&mrS ajy;aomolonf ajrwGif;xJokdYusvdrfhrnf/ ajrwGif;rS vGwfaomolonf ausmhuGif; ausmhrdvdrhfrnf/


qkH;rjcif;ukdcH&aom ESpfumvukd armbjynfokdY iga&mufaprnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/48;45 ajy;aomolwkdYonf tm;ukefaomaMumifh? a[&SbkefNrdKUt&dyfukdckdMuaomfvnf;? &Sd[kefbk&ifae&m a[&SbkefNrdKUrS rD;vQHxGufojzifh?
rmeaxmifvTm;aomolwkdY\ txG#frSp armbjynfpGef; wkdifatmif avmifvdrfhrnf/48;46 tkdarmbjynf? oifonf tr*Fvm&Sd\/ tkdacrk&S wynfhwkdY? oifwkdYonf tusKd;enf;MuNyD/ oifwkdY\om;orD;rsm;ukd odrf;oGm;MuNyD/48;47 okdY&mwGif? odrf;oGm;jcif;ukdcH&aom armbtrsKd;om;wkdYukd aemifumv igaqmifcJhOD;rnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/ a&GUum;?
armbcH&aomtjypfw&m;aywnf;/

tcef;BuD; ( 49 )
49;1

trKeftrsKd;om;wkdYukd&nfrSwf xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oa&v om;r&Sdoavm/ tarGcHr&Sdoavm/ rdvukHbk&m;onf


*'fjynfukd tb,faMumifhodrf;,loenf;/ olUwynfhwkdYonf*'fNrdKUwkdY tb,faMumifhaeMuoenf;/49;2 xkdaMumifh? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? trKeftrsKd;om;wkdYae&m &AmNrdKU ppfwkdufjcif; toHukd igMum;apaomtcsdefa&mufvdrfhrnf/
xkdNrdKUonf ysufpD;&mykHjzpf? ol\orD;wkdYonf vnf; rD;IdUjcif;ukdcH&Muvdrfhrnf/ xkdtcg oa&vtrsKd;\ae&mukd? odrf;,laom
olwkdY\ae&mukd? oa&vonf wzefodrf;,l&vdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/49;3 tkd a[&SbkefNrdKU? nnf;wGm;jrnfwrf;avmh/ tmNrdKUysufpD;NyD/ tkd&AmNrdKUorD;wkdY? ikda<u;Muavmh/ avQmfawt0wfukd0wf
jrnfwrf;vsuf? NcHem;rSm awmifajrmufajy;Muavmh/ taMumif;rlum;? rdvukHbk&m;onf ol\,Zfyka&m[dwf? ol\rif;rsm;ESifhwuG
odrf;oGm;jcif;ukdcH&\/49;4 ighxHokdYtb,f&efola&mufvdrfhrnfenf;[k atmufarhvsuf? rdrdpnf;pdrfukd;pm;vsuf azmufjyefaomowkdYorD;? oifonfcsKdifhwkdY
tb,faMumifh0g<um;oenf;/ oif\csKdifhonf taoG;pD;&mjzpfvdrfhrnf/49;5 aumif;uifAkdvfajcocift&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifhywfvnfaeaom oltaygif;wkdYaMumifh aMumufvefYaom
taMumif;ukd oifigjzpfaprnf/ oifwkdYtoD;toD;&Sd orQonf ESifxkwfjcif;ukdtwnfhtvif;cH&Murnf/ uGJjym;aomolwkdYukd
pka0;apaomolvnf; r&Sd&/49;6 okdYaomfvnf;? odrf;oGm;jcif;ukdcH&aomtrKeftrsKd;om;wkdYukd aemufwzefigaqmifcJhOD;rnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
49;7 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf {'kHjynfukd&nfrSwf rdefYawmfrlonfum;? awrefjynf ynmukefoavm/ ynmowd&Sd
aomolwkdYonf tBuHray;Ekdifoavm/ olwkdYOmPfonfqkH;oavm/49;8 tkda''efNrdKUolNrdKUom;wkdY? qkwfajy;oGm;Muavmh/ eufeJaomt&yfaeMuavmh/ {aomawGU&aomab;? qkH;rjcif;ukdcH&aomtcsdef
ukdiga&mufaprnf/49;9 pyspfoD;ukd qGwfaomolwkdYonf oif&Sd&mokdY vmvQif? olwyg;vkdufqGwf p&mbkdY usef<uif;apMuvdrfhrnfr[kwfavm/ nOfhtcg
olckd;vmvQif? pdwfajy avmufatmifom vk,lMuvdrfhrnfr[kwfavm/49;10 {aom\t0wfukd igcRwfrnf/ olonf ykef;raeEkdifatmif oluG,faomae&mt&yfwkdYukd igvSefrnf/ ol\trsKd;tET,f? nDtpfukd?
tdrfeD;csif;wkdYonf ysufpD;? olUukd,fwkdifvnf; aysmuf&vdrfhrnf/49;11 oifrdbr&Sdaomoli,fwkdYukd xm;cJhavmh/ igapmifhrrnf/ oif\rkwfqkd;rwkdYonfighukdckdvIHMuap/49;12 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? cGufzvm;ukd raomufxkdufaomolwkdYonf tu,faomufMuonfrSefvQif? oifonf tjypfukd
rcHbJ &Sif;&Sif;vGwf&rnfavm/ rvGwfbJrae&/ pifppfaomuf&rnf/49;13 aAmZ&jynfonftHhMo&m? uJh&JU&m? vlqdwfnH&m? usdefqJ&mjzpf&vdrfhrnf/ ol\NrdKUtvkH;pkHwkdY onfvnf;? tpOfokwfoify,f&Sif;
&mjzpf&Muvdrfhrnf[k? igonfukd,fukdwkdifwnf usdefqkdNyD[k? xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
49;14 xm0&bk&m; a<u;aMumfawmfrloHukd igMum;\/ oifwkdYonfpnf;a0;? {'kHjynfukdwkdufjcif;iSg ppfcsDvmMuavmh[k wyg;trsKd;om;
wkdYxHokdY oHwrefukdapvTwfawmfrlNyD/49;15 wyg;trsKd;om;wkdYwGif oifonf,kwfrmrnftaMumif;ESifh? vlwkdYwGiftoa&Iwfcsjcif;ukd cH&rnftaMumif; igjyKrnf/49;16 ausmufMum;wkdYae awmifxdyfukdckdvIHaomoljzpfaomaMumifh? oif\aMumufrufbG,faom tjcif;t&m? oif\rmeonf
oifhukdvSnfhpm;NyD/ oifonf a&Tvif;wuJhokdY jrifhaomt&yf tokdufukdvkyfaomfvnf;? xkdt&yfrSoifhukdigESdrfhcsrnf[k
xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/49;17 {'kHjynfonf tHhMo&mjzpf? a&SmufoGm;aomolwkdif;tHHhMoMuvdrfhrnf/ olcH&aomab;Oy'f taygif;wkdYaMumifh uJh&JUoHukdjyKMuvdrfhrnf/49;18 aom'kNH rdKUESiahf *garm&NrdKUrSp eD;pyfaomNrdKUwk\
Yd ysufp;D jcif;uJo
h jYdk zpf? {'kjH ynf tb,forl Qrae&/ vlom;wpkw
H a,mufrQae&mrus&[k
xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/49;19 jcaoFhonf a,mf'efjrpf\*kPftoa&rSwufouJhokdY? &efolonf ausmufESifhjynfhpkHaom ae&mokdYwufaomtcg? aeaomolonf
csufjcif;ajy;rnftaMumif;ukd igjyKrnf/ a&G;cs,faomolukdvnf;? {'kHjynftay:rSm igcefYxm;rnf/ igESifhtb,folwloenf;/
ightcsdefukd tb,folcsdef;csufrnfenf;/ tb,frnfaom okd;xdef;onf igha&SUrSm&yfEkdifoenf;/49;20 okdYjzpf? xm0&bk&m;onf {'kHjynfwbuf BuHpnfawmfrlaomtBuH? awrefjynfom;wkdY wbuf MuHpnfawmfrlaomtBuH
tpnfwkdYukdem;axmifMuavmh/ tu,fpifppf&efolonf? tm;r&Sdaomxkdokd;wkdYukd vk,ufvdrfhrnf/ tu,fpifppfolwkdY&Sd&mokdYvm?
usufpm;&mt&yfwkdYukd zsufqD;vdrfhrnf/680

49;21 olwkdYNydKvJaomtoHaMumifh ajrBuD;vIyf&Sm;\/ olwkdYatmf[pfaomtoHukd {'kHyifv,fwkdifatmifMum;&\/49;22 &efolonf wufa&Tvif;wuJhokdY ysHvsuf? aAmZ&NrdKUukd tawmifwkdYESifhjzefYrkd;vdrfhrnf/ xkdaeY {'kHjynfom;ol&JwkdY\ pdwfESvkH;onf?
om;bGm;jcif;a0'emukdcH&aom rdef;r\pdwfESvkH;uJhokdY jzpfvdrfhrnf/
49;23 'rmoufNrdKUukd&nfrSwfaom pum;[lrlum;? [mrwfNrdKUESifhtmy'fNrdKUwkdYonf raumif;aomodwif;ukdMum;aomaMumifh? t&SufuGJ
pdwfysufvsuf&SdMu\/ yifv,fwkdifatmif pkd;&drfp&m&SdaomaMumifh? Nidrf0yfjcif;okdYra&mufEkdif/49;24 'rmoufNrdKUonf tm;avsmhNyD/ ajy;tHhaomiSg ukd,fukdvSnfhNyD/ wkefvIyfvsufae\/ 'kuqif;&Jukd4if;? om;bGm;aomrdef;rcH&ouJhokdY?
jyif;pGmaoma0'emukd4if; cH&\/49;25 toa&&SdaomNrdKU? ig0rf;ajrmufp&mNrdKUonf tb,faMumifhrusef<uif;&oenf;/49;26 okdYjzpf? xkdNrdKUom;vkvifwkdYonf vrf;rwkdYvJ? xkdaeYwGif ppfol&Jtaygif;wkdYonf qkH;IH;Muvdrfhrnf/49;27 igonfvnf;? 'rmoufNrdKUkd;ukdrD;IdU? A[Fm''f\eef;awmfwkdYukd avmifaprnf[k? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
49;28 AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmvkyfBuHaomau'gjynfESifh [maZmfEkdifiHwkdYukd&nfrSwf xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xMuavmh/
au'gjynfokdYoGm;? ta&SUrsufESmt&yfom;wkdYukd vk,lMuavmh/49;29 olwkdYwJrsm;ESifhokd;pkrsm;ukd4if;? ukvm;umrsm;? tokH;taqmifrsm;? ukvm;tkyfrsm;ukd4if; odrf;,loGm;&Murnf/ olwkdYywfvnf
aMumufvefYp&mtaMumif;ukd a<u;aMumf&Murnf/49;30 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? [maZmfjynfom;wkdY? a0;pGmajy;oGm;Muavmh/ eufeJaomt&yfwkdYaeMuavmh/ AmAkvkef
&Sifbk&ifaeAkc'faeZmonf oifwkdYukd&nfaqmif pD&ifrnf[koifwkdYwbuf BuHpnfaomtBuHtpnf&Sd\/49;31 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xMuavmh/ Nidrf0yfpGmae pkd;&drfp&mr&SdaomvlrsKd;? NrdKUwHcg;ESifhuefYvefYusifukd rokH;wwf?
taygif;tabmfr&Sd? wjcm;pDaewwfaomvlrsKd;ae&mokdY oGm;Muavmh/49;32 olwkdYukvm;tkyftp&Sdaom wd&pmeftaygif;wkdYonf vk,l&mjzpfMuvdrfhrnf/ yg;rkef;ukd &dwfwwfaomvlrsKd;ukd t&yf&yfokdYiguGJjym;aprnf/
t&yf&yfwkdYrS olwkdYab;Oy'fukd iga&mufaprnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/49;33 [maZmfjynfonf ajracG;ae&m? vlqdwfnH&mtpOfjzpf? tb,folrQrae&/ vlom;wpkHwa,mufrQae&mrus&/
49;34 ,k'&Sifbk&if aZ'udrif;eef;pHpu? {vHjynfukd&nfrSwfaom xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ya&mzufa,&rdokdYa&mufvm?49;35 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? {vH\av;wnf;[laomol\ tpGrf;owdtxG#ftjrwfukd igcsKd;rnf/49;36 t&yfav;rsufESmwkdYuavav;rsKd;ukd {vHjynfokdYigaqmifcJhrnf/ xkdavwkdYa&SUrSm jynfom;rsm;ukd igvTifhrnf/ xkdokdYESifxkwfaom {vH
jynfom;ra&mufaomwkdif;EkdifiHwckrQr&Sd&/49;37 {vHjynfom;wkdYukd&efolwkdYa&SUrSm4if;? olwkdYtoufukd&SmaomvlwkdYa&SUrSm4if; igaMumufvefYap? jyif;pGmaomig\trsufwnf;[laom
ab;Oy'fukd olwkdYtay:okdYa&mufaprnf/ olwkdYukd rzsufqD;rSDwkdifatmif? olwkdYaemufokdYxm;ukd vTwfvkdufrnf[k xm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/49;38 {vHjynf ig\yvifukdwnfxm;? &Sifbk&ifESifhrif;om;wkdYukd okwfoify,f&Sif;rnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/49;39 okdY&mwGif? odrf;oGm;jcif;ukdcH&aom {vHtrsKd;om;wkdYukd aemifumv igaqmifcJhOD;rnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 50 )
50;1 xm0&bk&m;onf AmAkvkefNrdKUESifh cgv'Jjynfukd&nfrSwf? ya&mzufa,&rdtm;jzifh rdefYawmfrlaompum;[lrlum;?50;2 vlrsKd;wkdYwGifodwif;Mum;ajymMuavmh/ 0Sufrxm;bJ tvHukdxlaMumfjimMuavmh/ Mum;ajym&aompum;[lrlum;? AmAkvkefNrdKUukd
wkduf,lMuNyD/ aAvbk&m;onf t&SufuGJNyD/ ara&m'yfbk&m;onfusKd;NyD/ AmAkvkefkyfwkqif;wkwkdYonf t&SufuGJusKd;yJhvsuf&SdMu\/50;3 vlwrsKd;onf ajrmufrsufESmrSvm AmAkvkefjynfukd okwfoify,f&Sif;vdrfhrnf/ aeaomolr&Sd&/ vlESifhwd&pmefwkdYonf
tukeftpifxGufoGm;Muvdrfhrnf/
50;4 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkdumvtcg oa&vtrsKd;om;wkdYonf ,k'trsKd;om;wkdYESifh aygif;bufvmMuvdrhfrnf/
rsuf&nfusvsuf? c&D;oGm;vsuf? olwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukdoGm; &SmMuvdrfhrnf/50;5 ZdtkefNrdKUokdYrsufESmjyKvrf;ukd&SmMuvdrfhrnf/ tpOfrarhavsmh&aomy#dnmOftm;jzifh xm0&bk&m;xHawmfokdY csOf;uyf rd[m,zGJU
Muvdrfhrnf/50;6 ig\vlwkdYonf aysmufaomokd;jzpfMuNyD/ okd;xdef;wkdYonf awmifrsm;ay:rSmvrf;vGJapMuNyD/ olwkdYonf awmifwvkH;rSwvkH;okdY
vrf;vGJoGm;? Nidrf0yfaomt&yfukd arhavsmhMuNyD/50;7 olwkdYukdawGUBuHKorQaom olwkdYonfukdufpm;MuNyD/ &efolwkdYu? olwkdYonf w&m;aomNidrf0yf&m? bkd;ab;wkdYckdvIH&m xm0&bk&m;
ukdjypfrSm;aomaMumifh? igwkdYonfukdufpm;aomfvnf; rvGefusL;[kajymqkdMuNyD/
50;8 AmAkvkefNrdKUxJuajy;Muavmh/ cgv'JjynfrSxGufoGm;Muavmh/ okd;pka&SU okd;xD;uJhokdYjyKMuavmh/50;9 taMumif;rlum;? ajrmufrsufESmt&yfBuD;pGmaomwkdif;EkdifiHom;tpkta0;ukd igEId;aqmf? AmAkvkefNrdKUokdYaqmifcJhrnf/ olwkdYonf
NrdKUwbufwyfcif;usif; wkduf,lMuvdrfhrnf/ olwkdYypfaomjrm;wkdYonf vdrmaomppfol&J\jrm;uJhokdYjzpf rrSefbJrae&/50;10 cgv'Jjynfonf vk,l&mjzpf? vk,laomolwkdYonf0Muvdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/50;11 ightarGukd zsufqD;aomolwkdY? oifwkdYonf 0rf;ajrmuf&Tifvef;MuNyD/ usufpm;aom EGm;ruJhokdYckefMuNyD/ jrif;xD;uJhokdY[DMuNyD/-

681

50;12 xkdaMumifh? oifwkdYtrdonf rdef;armawGa0vdrfhrnf/ oifwkdYukdarG;bGm;aomolonf t&SufuGJvdrfhrnf/ jynfwumwkdYwGif t,kwfqkH;


aomjynf? okwfoifaomt&yf? aoGUajcmufaomvGifjyifjzpf&vdrfhrnf/50;13 xm0&bk&m;\ trsufawmfaMumifh aemufwzefvlrae&/ qdwfnHaomt&yf oufoufjzpf&vdrfhrnf/ AmAkvkefNrdKUem;rSm
a&SmufoGm;aomolwkdif;tHhMo? olcH&aomab;Oy'fukd axmufvsuf? uJ&JUoHukdjyKMuvdrfhrnf/50;14 AmAkvkefNrdKUywfvnf wyfcif;usif;Muavmh/ olonf xm0&bk&m;ukdjypfrSm;aomaMumifh? av;orm;taygif;wkdY? jrm;ukd
rESajrmbJypfMuavmh/50;15 NrdKUywfvnf a<u;aMumfMuavmh/ olonf0efcsNyD/ NrdKUkd;ESifh jytkd;wkdYonf NydKvJMuNyD/ xm0&bk&m;\ trsufawmfajyjcif;trIjzpf?
olUukdtjypfESifhtavsmufpD&ifMuavmh/ olonfjyKbl;onftwkdif;oljyKMuavmh/50;16 AmAkvkefNrdKU rsKd;aphBuJaomolESifh pyg;&dwfaomolwkdYukd y,fjzwfMuavmh/ nOf;qJwwfaomxm;ukd aMumufaomaMumifh? toD;toD;
wkdYonf rdrdwkdYvlrsKd;ae&mokdYjyefoGm;? rdrdwkdYjynfokdYajy;Muvdrfhrnf/
50;17 oa&vonf t&yf&yfokdYvGifhajy;&aomokd;jzpf\/ jcaoFhwkdYonf aESmifh&SufMuNyD/ tmI&d&Sifbk&ifonf a&SUOD;pGmukdufpm;NyD/
aemufrS AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZmonf ol\tkd;wkdYukdcsKd;zJhNyD/50;18 xkdaMumifh? oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igonftmI&d&Sifbk&ifukd'Pf
ay;onfenf;wl? AmAkvkef&Sifbk&ifESifh ol\EkdifiHukd'Pfay;rnf/50;19 oa&vukd ol\ae&if;t&yfokdYigaqmifcJhOD;rnf/ olonfu&arvawmifESifh Am&Sefawmif ay:rSm usufpm;? {z&drfawmifESifh*dv
'fawmifay:rSm0vdrfhrnf/50;20 xkdumvtcg oa&vtjypfukd ppfaMumaomfvnf; tjypfray:&m/ ,k''kpkdufwkdYukd &SmrawGU&m/ igcsefxm;aomolwkdY\tjypfukd
igajz&Sif;rnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
50;21 ykefuefwwfaomjynf? qkH;rtyfaomjynfom;wkdY&Sd&mokdY ppfcsDMuavmh/ okwfoify,f&Sif; olwkdYtrsKd;tET,fukd tukeftpif
zsufqD;Muavmh/ igrSmxm;orQtwkdif; jyKMuavmh[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/50;22 xkdjynf ppfwkdufjcif;toH? BuD;pGmaom zsufqD;jcif;toHukd Mum;&\/50;23 ajrwjyifvkH;ukd kdufESufaomoHwlonf usKd;jywfavNyDwum;/ AmAkvkefNrdKUonf vlrsKd;wkdYwGiftHhMo&mjzpfavNyDwum;/50;24 tkAd mAkvek Nf rdKU? oift
h bkaYd usmhuiG ;f ukd igaxmifxm;ojzif?h oifonfowdvpfausmhrNd yD/ xm0&bk&m;\ tmPmawmfuq
dk efaomaMumif?h
&efolawGU wkduf,lNyD/50;25 xm0&bk&m;onf vufeufpkHwkdufawmfukdzGifh? trsufawmfvufeufwkdYukdxkwfawmfrlNyD/ trIum;? aumif;uifAkdvfajcocif
t&Sifxm0&bk&m;onf cgv'Jjynf jyKawmfrlaomtrIaywnf;/50;26 NrdKUwbufrSwbufwkdifatmif wkdufMuavmh/ pyg;usDwkdYukdzGifh? pyg;ykHrsm;uJhokdYykHxm;vsuf? tvQif;r<uif;apjcif;iSg &Sif;&Sif;
zsufqD;Muavmh/50;27 ol\EGm;Oob&SdorQwkdYukd owfMuavmh/ owf&mt&yfokdY qif;oGm;apMuavmh/ olwkdYonf tr*Fvm&SdMu\/ tu,fpifppfolwkdYtcsdef?
qkH;rjcif;ukd cH&aomtcsdefa&mufavNyD/50;28 igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\trsufawmfajyjcif;? AdrmefawmfukdzsufqD;aomtjypfESifh tavsmuf'Pfay;jcif;odwif;ukd ZdtkefNrdKU
Mum;ajymtHhaomiSg? AmAkvkefjynfrSajy;vGwfaom olwkdY\toHukdMum;&\/50;29 av;orm;wkdYukd AmAkvkefNrdKUokdYac:Muavmh/ ypfwwfaomoltaygif;wkdY? NrdKUywf0ef;usif wyfcsMuavmh/ NrdKUolNrdKUom;wa,mufukdrQ
rvGwfapESifh/ xkdNrdKUusifhaomtusifhESifhtavsmuf tjypfay;Muavmh/ oljyKbl;orQtwkdif; oljyKMuavmh/ olonfoa&vtrsKd;\
oefY&Sif;awmfrlaombk&m;? xm0&bk&m;wbuf 0g<um;NyDwum;/50;30 xkdaMumifh? NrdKUom;vkvifwkdYonf vrf;rwkdYvJae? xkdaeYwGifppfol&Jtaygif;wkdYonf qkH;IH;Muvdrfhrnf[k? xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/50;31 aumif;uifAkdvfajcocift&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tkdrmeBuD;aomol? oifhwbuf igae\/ tu,fpifppfoif\tcsdef?
qkH;rjcif;ukdcH&aomtcsdefa&mufavNyD/50;32 rmeBuD;aomolonf xdrdvJNyD;rStb,folrQr<u&/ igonfvnf; olUae&mNrdKUwkdYukd rD;dIU? olUywfvnfaeaomoltaygif;wkdYukd
avmifvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
50;33 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oa&vtrsKd;om;wkdYESifhwuG ,k'trsKd;om;wkdYonf nOf;qJjcif;ukdcH&MuNyD/
olwkdYukdodrf;oGm;aomol&SdorQwkdYonf csKyfxm;NyD;vQif? igwkdYonfrvTwf[k jiif;y,fvsufaeMuNyD/50;34 okdY&mwGif? olwkdYukd a&G;EIwfaomocifonftm;BuD;\/ aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m;wnf;[laom bGJUemr&Sdawmfrl\/
xkdocifonf olwkdYtrIukd usyfwnf;pGmapmifh? jynfawmfukdNidrf0yfapvsuf? AmAkvkefNrdKUolNrdKUom;wkdYukd aESmifh&SufvsufjyKawmfrlrnf/50;35 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xm;ab;onf cgv'Jjynfol? AmAkvkefNrdKUom;wkdYESifhwuGrif;rsm;? ynm&Sdrsm;tay:okdYoifha&muf
vdrfhrnf/50;36 xm;ab;onf rdpmq&mwkdYtay:okdYa&muf? olwkdYonftl;jzpfMuvdrfhrnf/ xm;ab;onf xkdNrdKUom;ppfol&JwkdYtay:okdYa&muf?
olwkdYonf pdwfysufMuvdrfhrnf/50;37 xm;ab;onfjrif;rsm;? &xm;rsm;? NrdKUxJrSmaeaomvltrsKd;rsKd;&SdorQwkdYtay:okdYa&muf? olwkdYonfrdef;ruJhokdYjzpfMuvdrfhrnf/
xm;ab;onf NrdKUb@mtay:okdYa&muf? &efolwkdYonfvk,lMuvdrfhrnf/50;38 cef;ajcmufjcif;ab;onf NrdKU\a&wkdYtay:okdYa&muf cef;ajcmufMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? xkdjynfonf kyfwkwkdYESifhtjynfh&Sd\/
jynfom;wkdYonf qif;wkwkdYukdtrSDjyK 0g<um;Mu\/-

682

50;39 xkdaMumifh? awmom;&JwkdYonf awmacG;wkdYESifhwuG xkdNrdKUaeMuvdrfhrnf/ ukvm;tkyfiSufwkdYonfvnf; ae&musMuvdrfhrnf/


aemufwzef tb,folrQrae&/ umvtpOftqufvlae&mrjzpf&/50;40 aom'kHNrdKUESifha*garm&NrdKUrSp eD;pyfaomNrdKUrsm;ukd bk&m;ocifzsufqD;awmfrlojzifh vlqdwfnHouJhokdY? AmAkvkefNrdKU tb,folrQrae&?
vlom;wpkHwa,mufrQ ae&mrus&[k? xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
50;41 MunfhIavmh/ vlrsKd;wrsKd;onfajrmufrsufESmrSvm\/ BuD;pGmaomvlrsKd;ESifh rsm;pGmaom&Sifbk&ifwkdYonf ajrBuD;pGef;wkdYrSay:vmMu\/50;42 av;ESifhvSHwkdYukd vufpGJMu\/ Murf;MuKwfaomtrsKd;jzpf oem;jcif;ukPmr&Sd/ olwkdYpum;oHonf ork'&mjrnfoHuJhokdY[kef;wwf\/
tkdAmAkvkefowkdYorD;? ppfol&JuJhokdY wyfcif;usif;vsuf jrif;pD;? oif&Sd&mokdYcsDvmMuvdrfhrnf/50;43 olwkdY\odwif;ukd AmAkvkef&Sifbk&ifonfMum; vuftm;avsmh\/ 'kuqif;&Jukd4if;? om;bGm;aomrdef;rcH&ouJhokdYjyif;pGmaom
a0'emukd4if; cH&\/50;44 jcaoFhonf a,mf'efjrpf\*kPftoa&rSwufouJhokdY? &efolonfausmufESifhjynfhpkHaomae&mokdY wufaomtcg? aeaomolonf
csufjcif;ajy;rnftaMumif;ukdigjyKrnf/ a&G;cs,faomolukdvnf; AmAkvkefNrdKUtay:rSmigcefYxm;rnf/ igESifhtb,folwloenf;/
ightcsdefukd tb,folcsdef;csuf rnfenf;/ tb,frnfaomokd;xdef;onf igha&SUrSm&yfEkdifoenf;/50;45 okdYjzpf? xm0&bk&m;onf AmAkvkefNrdKUwbuf BuHpnfawmfrlaomtBuH? cgv'Jjynfwbuf BuHpnfawmfrlaomtBuHtpnf
wkdYukdem;axmifMuavmh/ tu,fpifppf&efolonf tm;r&Sdaomxkdokd;wkdYukd vk,ufvdrfhrnf/ tu,fpifppfolwkdY&Sd&mokdYvm?
usufpm;&m t&yfukdzsufqD;vdrfhrnf/50;46 AmAkvkefNrdKUukd wkduf,laomtoHaMumifh ajrBuD;vIyf&Sm;\/ atmf[pfaomtoHukd vltrsKd;rsKd;wkdYonf Mum;&Mu\/

tcef;BuD; ( 51 )
51;1

xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? AmAkvkefNrdKUwbuf4if;? ig\&efolwkdYESifh aygif;abmfaomolwkdYwbuf4if;? zsufqD;wwfaomavukd


igxaprnf/51;2 pHaumESifhjymwwfaomolwkdYukd AmAkvkefNrdKUokdY igapvTwfojzifh? olwkdYonfwjynfvkH;ukdjym &Sif;vif;Muvdrfhrnf/ trIa&muf
aomumv? olwkdYonf NrdKUywf0ef;usifwkdY &efbufjyKvsuf aeMuvdrfhrnf/51;3 av;uku
d idk af omol? oHcsyftusu0dk wfaomolwu
Ydk dk av;wifypfMuavmh/ NrdKUom;vkvifwu
Ydk rdk ESajrmbJ? NrdKUom;tvk;H t&if;&So
d rQwku
Yd dk
&Sif;&Sif;zsufqD;Muavmh/51;4 xkdokdYol&JwkdYonf cgv'JjynfwGif? vrf;rwkdYvJtxkd;cH&Muvdrfhrnf/51;5 oa&vtrsKd;ESifh,k'vtrsKd;ae&mjynfonf? oa&vtrsKd;\ oefY&Sif;awmfrlaom bk&m;ukdjypfrSm;aomtjypfESifh jynfhaomfvnf;?
olwkdYbk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m;onf xkdtrsKd;wkdYukdpGefYypfawmfrrl/51;6 AmAkvkefNrdKUxJuxGufajy;? toD;toD;ukd,ftoufukdu,fEIwfMuavmh/ NrdKUom;wkdY\tjypfESifha&mqkH;IH;jcif;ukd rcHMuESifh/
tcsdefum;? xm0&bk&m;\ trsufawmfukdajzcsdefjzpf? tusKd;tjypfESifhtavsmufpD&ifawmfrlrnf/51;7 AmAkvkefNrdKUonf? xm0&bk&m;ukdifawmfrl ajrBuD;wjyifvkH;ukd,pfrl;apaoma&Tzvm;jzpf\/ xkdzvm;ygaompyspf&nfukd vltrsKd;
rsKd;wkdYonf aomuftl;jzpfMu\/51;8 AmAkvkefNrdKUonf csufjcif;NydKvJysufpD;NyD/ ol\twGufikda<u;jrnfwrf;Muavmh/ ol\temaysmufEkdifvQif? aysmufapjcif;iSg AmvpHap;
ukd,lMuavmh/51;9 igwkdYonf AmAkvkefNrdKU\temukdaysmufapjcif;iSg jyKaomfvnf;? temraysmufEkdif/ olUukdpGefYypf? toD;toD; igwkdYae&if;jynfokdY
oGm;MuukeftHh/ olcH&aomtjypfonf aumif;uifwkdifatmif a&muf? rkdCf;wdrfukdxdvsuf&Sd\/51;10 xm0&bk&m;onf igwkdYajzmifhrwfaMumif;ukdabmfjyawmfrlNyD/ vmMuavmh/ igwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;trIawmfukd ZdtkefNrdKU Mum;
ajymMuukeftHh/51;11 jrm;wkdYukdyGwfMuavmh/ 'kdif;vTm;wkdYukdukdifpGJMuavmh/ xm0&bk&m;onf ar'd&Sifbk&ifwkdYukd EId;aqmfawmfrlNyD/ AmAkvkefNrdKUukd
zsufqD;rnftBuH&Sdawmfrl\/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;\ trsufawmfukdajzjcif;? Adrmefawmfukd zsufqD;aomtjypfESifh
tavsmuf'Pfay;jcif; trIjzpfownf;/51;12 AmAkvkefNrdKUkd;a&SUrSm tvHukdxlMuavmh/ rsm;pGmaomvlapmifhwkdYukdxm; uif;xkd;Muavmh/ acsmif;ajrmif;aomwyfom;wkdYukd jyifMu
avmh/ xm0&bk&m;onf AmAkvkefNrdKUom;wkdYukd Ncdrf;onftwkdif;BuHpnf vufpowfawmfrlrnf/
51;13 rsm;pGmaoma&tem;rSm aepnf;pdrfBuD;aomol? oif\qkH;IH;csdef? oif\ avmbtvkdysufcsdefa&mufavNyD/51;14 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf ukd,fukdwkdifwnf usdefqkdawmfrlonfum;? oifhukdusKdif;aumifrsm;ESifh jynfhapouJhokdY
vlrsm;ESifhjynfhaprnf/ olwkdYonf oifhwbuf a<u;aMumfoHukdvTifhMuvdrfhrnf/51;15 wefckd;awmftm;jzifh ajrBuD;ukdzefqif;awmfrlNyD/ ynmawmftm;jzifh avmu"mwfukdwnfawmfrlNyD/ OmPfawmftm;jzifh rkdCf;aumif;
uifukdMuufawmfrlNyD/51;16 toHawmfukdvTwfawmfrlaomtcg? rkdCf;a&toHAvHjzpfwwf\/ ajrBuD;pGef;rS rkdCf;wdrfukdwufapawmfrl\/ rkdCf;&GmonfESifh
vQyfppfjyufapawmfrl\/ avukdvnf; b@mawmfwkdufxJuxkwfawmfrl\/51;17 vlrnfonfum;? rdrdOmPftm;jzifh wd&pmefuJhokdYjzpf\/ kyfwkukdoGef;aomolwkdif; rdrdvkyfaomkyfwktm;jzifh arSmufrSm;vsuf&Sd\/
taMumif;rlum;? oGef;aomkyfwkonf rkomjzpf\/ olvnf; xGufouf0ifoufr&Sd/683

51;18 xkdokdYaomt&mwkdYonf tcsnf;ESD;oufoufjzpf\/ vSnfhpm;aomt&mvnf;jzpfMu\/ ppfaMumjcif;cH&onfumv uG,faysmufMu


vdrfhrnf/51;19 ,mukyftrsKd;\tbkdYjzpfaombk&m;onf xkdokdYaomt&mESifhwlawmfrrl/ cyfodrf;aomt&mwkdYukd zefqif;aombk&m;jzpfawmfrl\/
oa&vtrsKd;onf tarGcHawmfrl&mjzpf\/ emrawmfonf aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;aywnf;/
51;20 tkdoHwlBuD;? oifonf igppfwkdufp&mvufeufjzpf\/ oifhukdigukdif twkdif;wkdif;tjynfjynfwkdYukdcsKd;zJhNyD/51;21 oifhukdukdif jrif;ESifhjrifpD;ol&Jukd4if;? &xm;ESifh&xm;pD;ol&Jukd4if;igcsKd;zJhNyD/51;22 oifhukdukdif a,mufsm;ESifhrdef;rwkdYukd4if;? toufBuD;olESifh toufi,folwkdYukd4if;? vlysKdESifhtysKdrwkdYukd4if;igcsKd;zJhNyD/51;23 oifhukdukdif okd;xdef;ESifhokd;pkukd4if;? v,fvkyfaomolESifh EGm;,SOfukd4if;? Akdvfrsm;ESifhrif;rsm;ukd4if;igcsKd;zJhNyD/51;24 okdY&mwGif? AmAkvkefNrdKUol? cgv'Jjynfom; taygif;wkdYonf ZdtkefNrdKU jyKavorQaom 'kpkduf&Sdonftwkdif;? igonfoifwkdYrsufarSmuf
olwkdYtm;tjypfay;rnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
51;25 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? zsufqD;wwfaomoabm&Sd?ajrBuD;wjyifvkH;ukd zsufqD;wwfaomawmifBuD;? oifhwbufigae\/
oifhtay:rSm ig\vufukdqefYvsuf? ausmufwkdYrSoifhukdvdSrfhcs? rD;ESifhuRrf;avmifaomawmifjzpfaprnf/51;26 wkdufaxmifhtxG#fausmuf? wdkufjrpfausmufwpHkwckudkrQoif\txJurEIwfr,l&? tpOfrjywfysufpD;vsufae&vdrfhrnf[k xm0&
bk&m;rdefYawmfrl\/51;27 xdkjynf tvHudkxlMuavmh/ tjynfjynfwdkYwHydk;udkrIwf? vltrsKd;rsKd;wdkYudk ol\wbuf jyifqifMuavmh/ tm&&wfjynf?
rdEdjynf? tm&SauewfjynfwkdYukd ol\wbuf pnf;a0;apMuavmh/ AkdvfcsKyfrif;ukdcefYxm; tarG;Murf;aomusKdif;aumifuJhokdY
jrif;pD;ol&JwkdYukd ppfcsDapMuavmh/51;28 vlrsKd;rsm;wkdYESifhwuG? ar'd&Sifbk&ifrSp Akdvfrsm;? rif;rsm;? ar'dEkdifiHom;taygif;wkdYukd ol\wbufjyifqifMuavmh/51;29 AmAkvkefjynfonf wkefvIyfvdrfhvdrfhrnf/ xkdjynfonfaeolr&Sd? okwfoify,f&Sif;&mjzpfapjcif;iSg? xm0&bk&m;BuHpnfawmfrlaom
tBuHtpnf&SdorQonf jynfhpkH&vdrfhrnf/51;30 AmAkvkefppfol&JwkdYonf ppfrNydKifbJ &Jwkdufrsm;aeMu\/ tm;avsmh rdef;ruJhokdYjzpfMu\/ NrdKUom;ae&mwkdYukdrD;IdU? wHcg;usif
wkdYukdcsKd;zJhMu\/51;31 &efolwkdYonfNrdKUawmfukd wbufwcsufwkduf0ifMuNyD[l4if;?
51;32 vrf;0ukdydwfxm;a&uefem;rSm rD;IdUaMumif;ESifh? ppfol&JwkdYonf aMumufvefYvsuf &SdMuNyD[l4if;? AmAkvkef&Sifbk&iftm;
Mum;avQmuftHhaomiSg? rif;vkvifcsif; wa,mufukdwa,muf? apvTwfolcsif;wa,mufukdwa,mufawGUBuHKvsufajy;vmMu\/51;33 oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? AmAkvkefowkdYorD;onf pyg;e,f&aom
aumufe,fwvif;uJhokdYjzpf\/ pyg;&dwf&mtcsdefeD;NyD/
51;34 AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmonf igwkdYukdukdufpm; ESdyfpufygNyD/ igwkdYukd[if;vif;aomtkd;jzpfapygNyD/ e*g;rsKdwwfouJhokdY
igwkdYukdrsKd? igwkdYaysmfarGUp&m t&mwkdYESifh rdrd0rf;ukdjynfhapygNyD/ igwkdYukdESifxkwfygNyD/51;35 ZdtkefNrdKUorD;u? ig\ukd,fESifh ig\tom;jyKaomt"rtrIonf AmAkvkefNrdKUtay:okdY a&mufygap[l4if;? a,k&SvifNrdKUuvnf;?
ig\taoG;onf cgv'Jjynfom;wkdYtay:okdY a&mufygap[l4if;qkd&\/51;36 okdYjzpf? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oif\trIukdigapmifhrnf/ oifcH&aomtjypfukd jyefay;rnf/ ol\yifv,fukd4if;? ol\
prf;a&wGif;wkdYukd4if; igcef;ajcmufaprnf/51;37 AmAkvkefNrdKUonftrIdufykH? ajracG;ae&mwGif;? tHhMobG,f&m? uJh&JUoHjyK&m? vlqdwfnH&mt&yf jzpfvdrfhrnf/51;38 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? NrdKUom;wkdYonf jcaoFhuJhokdYa[mufaomtoH? jcaoFhoi,fuJhokdY jrnfaomtoHukd wnDwnf;
jyKMuvdrfhrnf/51;39 olwkdYonfaysmfarGUMurnftaMumif;ESifh? aemufwzefrEkd;bJ? tpOfrjywftdyfaysmfrnftaMumif;? olwkdYonf &Tifvef;tm;BuD;aomtcg?
aomufp&mbkdYigwkduf ,pfrl;aprnf/51;40 taoowfjcif;iSg qGJcsaomokd;oi,fukduJhokdY4if;? okd;xD;? qdwfxD;ukduJhokdY4if; igqGJcsrnf/
51;41 a&S&SufNrdKUukdwkduf &avNyDwum;/ ajrwjyifvkH; ausmfapmaomNrdKUukd vk,lavNyDwum;/ AmAkvkefNrdKUonf tjynfjynfwkdYwGif
tHhMo&mjzpfavNyDwum;/51;42 yifv,fonf AmAkvkefjynftay:okdYwuf? rsm;pGmaomvIdif;wHykd;wkdYonf vTrf;rdk;MuNyD/51;43 NrdKUrsm;wkdYonf okwfoify,f&Sif;&mt&yf? aoGUajcmufaomvGifjyifjzpfMuNyD/ tb,folrQrae&/ vlom;wpkHwa,mufrQ xkdvrf;ukd
ra&Smuf&/51;44 AmAkvkefNrdKU aAvbk&m;ukdvnf; igonf'Pfay;rnf/ olrsKdaomt&mwkdYukd wzeftefaprnf/ vltrsKd;rsKd;wkdYonf aemufwzefolUxHrSm
rpnf;a0;&Mu/ NrdKUkd;vnf; NydKvJvsuf&Sd&vdrfhrnf/51;45 ig\vlwkdY? AmAkvkefNrdKUxJuxGufMuavmh/ xm0&bk&m;\ jyif;pGmaomtrsufawmfrS? toD;toD;ukd,ftoufukd u,fEIwfMuavmh/51;46 xkdjynfMum;&aomodwif;aMumifh pdwfrysuf? aMumufvefYjcif;r&SdMuESifh/ wESpfxufwESpfodwif;Mum;&vdrfhrnf/ rif;csif;wa,mufukd
wa,mufvk,l nOf;qJjcif;trI&Sd&vdrfhrnf/
51;47 xkdaemufrS AmAkvkefNrdKU xkvkyfaomkyfwkqif;wkwkdYukd igonf'Pfay;ojzifh? wjynfvkH;rdef;armawGa0? ol&Jtaygif;wkdYonf
NrdKUxJrSmvJvsufaoMuaom tcsdefa&mufvdrfhrnf/51;48 xkdokdYajrmufrsufESm t&yfuvk,laomolwkdYonf AmAkvkefNrdKUokdYa&mufvmaomtcg? rkdCf;ajrrSp t&yf&yf&SdorQwkdYonf &Tifvef;
aomtoHukdjyKMuvdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/684

51;49 AmAkvkefNrdKUaMumifh oa&vtrsKd;ol&JwkdYonf vJaoouJhokdY? AmAkvkefNrdKUxJrSm jynfom;ol&Jtaygif;wkdYonf vJaoMuvdrfhrnf/51;50 xm;ab;ESifhvGwfaomolwkdY? oGm;Muavmh/ &yfraeMuESifh/ a0;aomt&yf xm0&bk&m;ukdatmufarh? a,k&SvifNrdKUukdvnf;
pdwfpGJvrf;Muavmh/51;51 igwkdYonf uJh&JUaomtoHukdMum;aomaMumifh t&SufuGJvsuf? rsufESmysufvsufae&Muyg\/ wyg;trsKd;om;wkdYonf AdrmefawmfwGif?
oefY&Sif;&mt&yfXmeawmfwkdY\ txJokdY0ifMuygNyD/51;52 okdYjzpf? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? AmAkvkefjynfukd;uG,faomkyfwkqif;wkwkdYukd igonf'Pfay;? wjynfvkH; 'Pfcsuf
xdaom olwkdYonf nnf;wGm;Muaom tcsdefa&mufvdrfhrnf/51;53 AmAkvkefNrdKUonf rkdCf;aumif;uifokdYwuf? NrdKUkd;txG#fukdckdifcHhpGmwnfaomfvnf;? igapvTwf vk,laomolwkdYonf ol&Sd&mokdY
a&mufMuvdrfhrnf[k? xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/51;54 AmAkvkefNrdKUrSmikda<u;oHukd4if;? cgv'JjynfrSm jyif;pGmaomysufpD;oHukd4if;Mum;&\/51;55 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf AmAkvkefNrdKUukdzsufqD; oljyKwwfaomtoHBuD;ukd Nidrf;apawmfrl\/ ol\vIdif;wHykd;wkdYonf
tm;BuD;aoma&uJhokdY [kef;[kef;jrnfojzifh? BuD;pGmaomtoHAvHukd jyKwwfMu\/51;56 AmAkvkefNrdKUukd wkdufzsufvk,laomolonfa&mufvQif? NrdKUom;ppfol&JwkdYonf &efolwkdYvufokdYa&muf? olwkdYpGJukdifaomav;&SdorQ
wkdYonf usKd;Mu\/ tusKd;tjypfukd ay;wwfaom bk&m;ocifxm0&bk&m;onf qufqufay;awmfrlNyD/51;57 AmAkvkefrif;om;? wkdifyifrSL;rwf? ppfuJ? rif;t&m&Sd? cGeftm;BuD;aomolwkdYukd ig,pfrl;apojzifh? olwkdYonf aemufwzefrEkd;bJ
tpOfrjywftdyfaysmfMuvdrfhrnf[k? aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m;[l bGJUemr&Sdaom&Sifbk&ifrdefYawmfrl\/51;58 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? 'kBuD;aomAmAkvkefNrdKUkd;wkdYukd tukeftpifNzdKzsuf? jrifhaomNrdKUwHcg;wkdYukd
vnf; rD;IdUMuvdrfhrnf/ vltrsKd;rsKd;wkdYonf tcsnf;ESD;vkyfaqmif? rD;yifyef;jcif;ukdcH&MuNyD/
51;59 AmAkvkefNrdKUtay:rSm a&mufvwHhaom? ab;Oy'ftaygif;wnf;[laom? AmAkvkefNrdKUukd &nfrSwfa&;xm;aom pum;tvkH;pkHwkdYukd
ya&mzufa,&rdonf a&;ul;?51;60 ,k'&Sifbk&if aZ'udeef;pHav;ESpfwGif? &Sifbk&ifESifhtwl AmAkvkefNrdKUokdYvkdufoGm;aom? rmao,\om;jzpfaom ae&d\om;twGif;
0efp&m,ukdrSmxm;aompum;[lrlum;?51;61 oifonf AmAkvkefNrdKUokdYa&mufaomtcg? pum;tvkH;pkHwkdYukdMunfhI bwf&rnf/51;62 xkdtcgoifu? tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmfonf t&yfvlr&Sd? wd&pmefr&Sd? tpOfrjywfqdwfnH&mt&yfjzpfap? okwfoif
y,f&Sif;rnftaMumif;ukd Ncdrf;awmfrlNyD[k avQmufqkd&rnf/51;63 pmukd tukeftpifbwfNyD;vQif? pmay:rSm ausmufukdcsnfxm;? Oz&wfjrpftv,frSmcsypfvsuf?51;64 AmAkvkefNrdKUonf okdYepf&vdrfhrnf/ iga&mufapaom ab;Oy'fxJuaemufwzef rxajrmuf&/ NrdKUolNrdKUom;wkdYonf
tm;ukefvsufae&Muvdrfhrnf[k? >rufqkd&rnftaMumif;ukd? a,&rdonf rSmxm;av\/ a&GUum;? a,&rdpum;aywnf;/

tcef;BuD; ( 52 )
52;1
52;2
52;3
52;4
52;5
52;6
52;7
52;8
52;9
52;10
52;11
52;12
52;13
52;14

aZ'udrif;onf toufESpfq,fwESpf&Sdaomf? eef;xkdif a,k&SvifNrdKU wq,fwESpfpkd;pHav\/ r,fawmfum;? vdAeNrdKUola,&rdorD;


[mrkwvjzpfownf;/xkdrif;onf a,m,udrfrif;jyKorQtwkdif;? xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpkdufukdjyK\/xm0&bk&m;onf ,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;wkdYukd txHawmfrS rESifxkwfrSDwkdifatmif trsufxGufawmfrl? aZ'udrif;onf
AmAkvkef&Sifbk&ifukdykefuefav\/
aZ'udrif;eef;pHukd;ESpf? 'orvq,f&ufaeYwGif? AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZmonf Akdvfajctaygif;wkdYESifhwuG a,k&SvifNrdKUokdY
ppfcsDojzifh? NrdKUywfvnfwyfcs ajruwkyfwkdYukdwl;vkyfNyD;rS?aZ'udrif;eef;pHwq,fwESpfwkdifatmif NrdKUukd0kdif;xm;av\/xkdESpf? pwkwvukd;&ufaeYwGif? NrdKUxJrSmtvGeftpmtm[m&acgif;yg;ojzifh? NrdKUolNrdKUom;wkdYonf pm;p&mr&Sdaomtcg?cgv'JvlwkdYonf NrdKUkd;ukdNzdKazguf? NrdKUukdvnf;0kdif;aeaomaMumifh? NrdKUom;ppfol&J taygif;wkdYonf nOfhtcgajy;? NrdKUkd;ESpfxyf
pyfMum;? O,smOfawmfem; wHcg;0jzifhxGufNyD;rS vGifjyifokdYoGm;Mu\/cgv'Jppfol&JwkdYonf &Sifbk&ifaZ'udukdvkduf? a,&dacgvGifjyifrSDojzifh aZ'udrif;\ppfol&Jtaygif;wkdYonf vGifhajy;Mu\/&efolwkdYonf &Sifbk&ifukdbrf;qD;? AmAkvkef&Sifbk&if&Sd&m [mrwfjynf&dAvNrdKUokdY aqmifoGm;Mu\/ AmAkvkef&Sifbk&ifonf aZ'ud\
trIukdppfaMumpD&if?aZ'udrif;\om;wkdYukd tbrsufarSmuf owfav\/ &dAvNrdKUrSm ,k'rSL;rwf taygif;wkdYukdvnf; owfav\/aZ'udrsufpdukdvnf;azgufNyD;rS? olUukdaMu;0gBudK;ESifh csnfaESmif AmAkvkefNrdKUokdY ,loGm;ojzifh? aoonfwkdifatmif axmifxJrSm
avSmifxm;av\/
AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmeef;pHwq,fukd;ESpf? yOrvq,f&ufaeYwGif? trIawmfxrf;ukd,f&HawmfrSL;aeAkZm&'efonf a,k&Svif
NrdKUokdYvm?Adrmefawmf? eef;awmf? rif;tdrf? qif;&Jom;tdrf&SdorQwkdYukdrD;IdUav\/ukd,f&HawmfrSL;ygaom cgv'Jppfol&Jtaygif;wkdYonf a,k&SvifNrdKUkd;&SdorQwkdYukd NzdKzsufMu\/685

52;15 xkdtcg ukd,f&HawmfrSL; aeAkZm&'efonf NrdKUxJrSmusef<uif;aomqif;&Jom;? AmAkvkef&Sifbk&ifbufokdYul;oGm;ESifhaomNrdKUom;?


<uif;orQaomolwkdYukd odrf;oGm;av\/52;16 okdY&mwGif? pyspfO,smOfukdjyKpk v,fvkyfapjcif;iSg? qif;&Jom;tcsKdUwkdYukdxm;cJhav\/
52;17 Adrmefawmf aMu;0gwkdifwkdYukd4if;? aMu;0ga&uefukd4if;? a&csKd;tifwkH tajctjrpfwkdYukd4if;? cgv'JvlwkdYonfcsKd;zJh? aMu;0g&SdorQukd
AmAkvkefNrdKUokdY,loGm;Mu\/52;18 tkd;uif;? wl;&Gif;jym;? rD;nyf? tkd;? ZGef;rSp trIawmfxrf;p&m?aMu;0gwefqm&SdorQwkdYukdvnf; ,loGm;Mu\/52;19 a&Twefqm? aiGwefqmwnf;[laom tifwkH? vifyef;? tkd;? tkd;uif;? rD;ckH? ZGef;? zvm;rsm;ukd? a&Tjzpfap? aiGjzpfap? ukd,f&HawmfrSL;onf
,loGm;av\/52;20 Adrmefawmf a&Smvrkefrif;BuD; vkyfaomwkdifESpfwkdif? a&uefwck? a&uefcHp&m tajctjrpfaMu;0g EGm;wq,fESpfckygaomaMu;0gonf
tcsdeftm;jzihf twkdif;rodrsm;\/52;21 wkdiftjrifhum;? wq,f&Spfawmif&Sd\/ vkH;ywfrlum;? wq,fESpfawmif&Sknfaom BudK;wywf&Sd\/ acgif;yGgjzpf 'kav;opf&Sd\/52;22 aMu;0gwkdifxdyfvnf;&Sd\/ wkdifxdyftjrifhum;? ig;awmif&Sd xdyfywfvnf aMu;0guGef&Guf? aMu;0govJoD;wkdYESifhjynfhpkH\/
tjcm;aomwkdifonfvnf;? xkdtwljzpf ovJoD;wkdYESifh jynfhpkH\/52;23 wkdifwrsufESm ovJoD;ukd;q,fajcmufvkH;pD&Sd? uGef&Gufwbuf ovJoD;aygif;w&m &Sdownf;/
52;24 ukd,f&HawmfrSL; aeAkZm&'efonf ,Zfyka&m[dwfrif;p&m,? 'kwd,,Zfyka&m[dwf aZzed? AdrmefawmfwHcg;rSL;okH;a,mufwkdYukdbrf;
qD;av\/52;25 ppfol&JwkdYukd tkyfaomAkdvfwa,muf? NrdKUxJawGUrdaom wkdifyifrSL;rwfckepfa,muf? jynfoljynfom;rsm;ukd EId;aqmfaom wyfpma&;
BuD;wa,muf? NrdKUxJawGUrdaom jynfom;ajcmufq,fwkdYukd NrdKUxJuac:oGm;? AmAkvkef&Sifbk&if&Sd&m &dAvNrdKUokdY aqmifcJhNyD;vQif?52;26 ppfol&JwkdYukd tkyfaomAkdvfwa,muf? NrdKUxJawGUrdaom wkdifyifrSL;rwfckepfa,muf? jynfoljynfom;rsm;ukd EId;aqmfaom
wyfpma&;BuD;wa,muf? NrdKUxJawGUrdaom jynfom;ajcmufq,fwkdYukd NrdKUxJuac:oGm;? AmAkvkef&Sifbk&if&Sd&m &dAvNrdKUokdY
aqmifcJhNyD;vQif?52;27 AmAkvkef&Sifbk&ifonf [mrwfjynf&dAvNrdKU xkdolwkdYukd'Pfay; uGyfrsufav\/ xkdokdY,k'trsKd;onf rdrdjynfrS odrf;oGm;jcif;
ukdcH&ownf;/
52;28 aeAkc'faeZmrif;odrf;oGm;aom vl[lrlum;? eef;pHckepfESpfwGif? ,k'trsKd;om; okH;axmifESpfq,fokH;a,mufwkdYukdodrf;oGm;av\/52;29 wq,f&SpfESpfwGif? vl&Spf&mokH;q,fESpfa,mufwkdYukd a,k&SvifNrdKUrS odrf;oGm;av\/52;30 ESpfq,fokH;ESpfwGif? ukd,f&HawmfrSL;aeAkZm&'efonf ,k'trsKd;om; ckepf&mav;q,f ig;a,mufwkdYukdodrf;oGm;\/ vlaygif;um;?
av;axmif ajcmuf&m&Sdownf;/
52;31 ,k'&Sifbk&if a,acgedonf tcsKyfcH&aom ou&mZfokH;q,fckepfESpf? 'Gg'orvESpfq,fig;&ufaeYwGif? AmAkvkef&Sifbk&if{0dvr
a&m'ufeef;pHpu ,k'&Sifbk&ifa,acgedukd axmifxJuEIwfcsrf;omay;av\/52;32 aumif;rGefpGmEIwfquf ol\yvifukdAmAkvkefNrdKUrSm txHawmf&Sdaom rif;BuD;rsm;xkdif&myvifwkdYxuf csD;jrifhav\/52;33 a,acgedrif;onf axmifxJrSm0wfaomt0wfukdvJ? touf&SnforQumvywfvkH; tpOfrjywftxHawmf pm;aomuf&\/52;34 raorSDwkdifatmif touf&SnforQaeY&uftpOfrjywf olpm;p&mbkdY? AmAkvkef&Sifbk&if ay;oem;awmfrl\/
ya&mzufa,&rd pD&ifa&;xm;aom tem*wdusrf;NyD;\/

686

a,&rdjrnfwrf;pum;/
Lamentations.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5

687

a,&rdjrnfwrf;pum;/
Lamentations.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4

1;5
1;6
1;7
1;8
1;9

1;10
1;11
1;12
1;13
1;14
1;15
1;16
1;17
1;18
1;19
1;20
1;21

pnfyifcJhaomNrdKUonf vlqdwfnHvsufxkdifavonfwum;/ vlrsKd;wkdYwGif BuD;jrwfbl;aom owkdYorD;onf rkwfqkd;ruJhokdYjzpf\/


tjynfjynfwkdY\ ocifronf tcGefay;&\/nOfhtcgjyif;pGm ikda<u;? ol\yg;onf rsuf&nfESifhpkdpGwfav\/ &nf;pm;taygif;wkdYwGif ESpfodrfhapaomolwa,mufrQr&Sd/ taqG
ifyGef;taygif;wkdYonf opmysuf &efoljzpfMuNyD/,k'owkdYorD;onf nOf;qJjcif;? Murf;wrf;pGmappm;jcif;ukd cH&aomaMumifh ajymif;oGm;NyD/ omoemyvlwkdYtxJrSmaevsuf
csrf;omr&/ vkdufaomoltaygif;wkdYonf usOf;ajrmif;&m rSDMu\/tb,folrQ yGJobifokdYrvmaomaMumifh? Zdtkefvrf;wkdYonf nnf;wGm;Mu\/ ol\NrdKUwHcg;&SdorQwkdYonf vlqdwfnHvsuf&SdMu\/
ol\,Zfyka&m[dwfwkdYonfvnf; nnf;wGm; Mu\/ ol\orD;unmwkdYonfvnf; emMunf;aompdwf&Sd? olonf ukd,fwkdif
ndK;i,fvsufae&\/oljypfrSm;aomtjypfrsm;jym;aomaMumifh xm0&bk&m;onf 'Pfcwfawmfrlojzifh? olESifhqefYusifbufjyKaom olwkdYonf tpkd;&?
ol\&efolwkdYonf aumif;pm;MuNyD/ ol\om;orD;wkdYukdvnf; &efolodrf;oGm;NyD/ZdtkefowkdYorD;\ *kPftoa&onf t<uif;rJhuG,faysmuf\/ ol\rif;om;wkdYonf usufpm;&mukd &SmrawGUaom orif'&,f
uJhokdYjzpf? vkdufaomola&SUrSm tm;r&SdbJajy;oGm;MuNyD/a,k&SvifNrdKUonf qif;&JNidKjiifjcif;ukdcH&pOfwGif? t&ifcHpm;bl;aom pnf;pdrfukdatmufarh\/ ol\vlwkdYonf &efolvufokdYa&muf
rpaomolr&Sdaomtcg? qefYusifbufjyKaomolwkdYonf ol\trIukdjrif? ol\qkH;jcif;ukd uJh&JUMu\/a,k&SvifNrdKUjypfrSm;aomtjypfonf tvGefrsm;aomaMumifh? &GH&SmbG,fjzpfav\/ olUukdkdaobl;aomoltaygif;wkdYonf oltcsnf;
pnf;&Sdjcif;ukd jrifaomaMumifh rxDrJhjrifjyKMu\/ olonfvnf; nnf;wGm;aemufokdYjyefoGm;av\/ol rpifMu,faomvuPmxif&Sm;aomfvnf;? aemufcH&aomtjypfukd ratmufarh/ xkdaMumifh? rsufESmay;aomolr&SdbJ
tHhMobG,faomtjcif;t&mESifh ESdrfhcsjcif;okdYa&mufav\/ tkdxm0&bk&m;? tuREkfyfqif;&Jjcif;ukd MunfhI awmfrlyg/ &efolonf
ukd,fukdcsD;ajrmufygNyD/&efolonf ol\pnf;pdrfukdvk,lygNyD/ y&dowfawmfxJokdY r0if&[k jrpfwm;awmfrlaom omoemyvlwkdYonf ol\oefY&Sif;&m Xme
awmfxJokdY0ifaMumif;ukd oljrif&yg\/ol\vltaygif;wkdYonf nnf;wGm;vsuf? rkefYukd&SmvsufaeMu\/ aoab;ESifhvGwfjcif;iSg rdrdpnf;pdrfukdpm;p&mbkdY pGefY&\/
tkdxm0&bk&m;? tuREkfyfonf Iwfcsjcif;ukdcH&aomaMumifh MunfhIqifjcifawmfrlyg/
tkd c&D;oGm;aomoltaygif;wkdY? MunfhIqifjcifMuavmh/ xm0&bk&m;onf jyif;pGmtrsufawmfxGufaomaeY ighukdnOf;qJ?
jzpfapawmfrlaom'kuESifhwlaom 'ku&Sdoavm/txufrS rD;ukdightkd;xJokdYvTwfvkduf aMurGapawmfrlNyD/ ighajcukd ausmhrdapjcif;iSg ausmhuGif;axmif ighukdjyefapawmfrlNyD/
waeYvkH;ndK;i,fjcif;taMumif;? pdwfysufjcif;taMumif;ukd igjzpfapawmfrl\/igjypfrSm;aom tjypfxrf;bkd;ukd vufawmfESifh ighvnfyif;ay: wyfcsnfaESmifNyD;rS? xm0&bk&m;onf ighukd tm;avsmhap? igrqD;
wm;Ekdifaom olwkdYvufokdYa&mufapawmfrlNyD/xm0&bk&m;onf ig\ol&Jtaygif;wkdYukd ightv,fausmfeif;awmfrlNyD/ ig\ vlysKdwkdYukd ESdyfpufjcif;iSg vltvkH;t&if;ukd ac:awmfrlNyD/
xm0&bk&m;onf ,k'owkdYorD;unmukd pyspfoD;e,f&musif; eif;e,fawmfrlNyD/xkdtaMumif;aMumifh igonfikd&\/ rsuf&nfusvsuf&Sd\/ ightoufukd axmufr ighukdESpfodrfhapaomolonf igESifha0;yg\/ &efol
EkdifaomaMumifh ighom;orD;wkdYonfaysmufysufMuNyD/ZdtkefowkdYorD;onf rdrdvuf0g;wkdYukd jzefYaomfvnf;? ESpfodrfhapaomolr&Sd/ xm0&bk&m;onf ,mukyfywfvnf &efolwkdYukd
cefYxm;awmfrlNyD/ a,k&SvifNrdKUonf olwkdYwGif &GH&SmbG,fjzpfav\/xm0&bk&m;onf w&m;ojzifhpD&ifawmfrl\/ igonf ynwfawmfukdvGefusL;rdNyD/ vlrsKd;cyfodrf;wkdY? em;axmif ig\'kuukd
qifjcifMuygavmh/ ig\vlysKdESifhtysKdwkdYukd odrf;oGm;MuNyD/igonf &nf;pm;wkdYukdac: olwkdYonfopmr&SdMu/ ig\,Zfyka&m[dwfwkdYESifh ig\ toufBuD;olwkdYonf ukd,ftoufarG;bkdY pm;p&m
ukd&SmpOfyif NrdKUxJtoufcsKyfMuNyD/tkdxm0&bk&m;? MunfhIawmfrlyg/ tuREkfyfyifyef;yg\/ 0rf;qlvdIufjcif;&Sdyg\/ ESvkH;arSmufvsuf&Sdyg\/ tuREkfyfonftvGefjypfrSm;ygNyD/
jyifrSmxm;ab;ESifhawGU&ygNyD/ twGif;vnf; aorif;aeouJhokdY&Sdyg\/tuREkfyfnnf;wGm;oHukd Mum;aomolwkdYwGif? ESpfodrfhapaomol wa,mufrQr&Sdyg/ tuREkfyfa&mufaomtrIukd tuREkfyf\
&efoltaygif;wkdYonf Mum;MuygNyD/ ukd,fawmfjyKawmfrlonfukd 0rf;ajrmufMuyg\/ ukd,fawmfcsdef;csufaomaeY&ufukd a&mufap
awmfrlaomtcg? olwkdYonf tuREkfyfuJhokdYyifjzpfMuygapaom/688

1;22 olwkdY\ 'kpkduftvkH;pkHwkdYukd ppfaMumawmfrlyg/ tuREkfyfjypfrSm;rdorQaom tjypfwkdYaMumifh? tuREkfyfjyKawmfrlouJhokdY olwkdY


jyKawmfrlyg/ tuREkfyfonf nnf;wGm;jcif;rsm;jym; pdwfysufvsuf&Sdyg\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1

xm0&bk&m;onfZdtkefowkdYorD;ukd trsufawmfrkdCf;wdrfjzifhzkH;vTrf;awmfrlNyD/ oa&vtrsKd;\ *kPftoa&ukd aumif;uifrS


ajrBuD;wkdifatmif csawmfrlNyD/ trsufawmfxGufcsdef ajcawmfwif&mckHukdratmufarhbJ aeawmfrlygNyDwum;/2;2 xm0&bk&m;onf oem;jcif;r&SdbJ? ,mukyftrsKd;\ ae&mt&yf&SdorQwkdYukd rsKdawmfrlNyD/ trsufawmfxGufojzifh ,k'owkdYorD;\
&JwkdufwkdYukd ajrwkdifatmif NzdKzsuf? EkdifiHawmfESifhrif;om;wkdYukd IwfcsawmfrlNyD/2;3 jyif;pGmtrsufawmfxGuf? oa&v\ OD;csKd&SdorQukd jzwfawmfrlNyD/ &efola&SUrSm vufkH;awmfukd kyfodrf;awmfrlNyD/ t&yf&yf
avmifaomrD;awmufuJhokdY ,mukyftrsKd;ukd avmifapawmfrlNyD/2;4 &efoluJhokdY av;ukdwifvsuf? &efbufjyKaomoluJhokdY vufsmvufukdcsD<uvsuf? wifhw,fjcif;toa&&Sdaom oltaygif;wkdYukd
owfawmfrlNyD/ ZdtkefowkdYorD;\ae&mwJay:rSm rD;uJhokdYaomtrsufawmfukd oGef;avmif;awmfrl\/2;5 xm0&bk&m;onf &efbufjyK? oa&vtrsKd;ukd4if;? bkHAdrmeftaygif;wkdYukd4if; rsKdawmfrlNyD/ &JwkdufwkdYukd NzdKzsufawmfrlNyD/
,k'owkdYorD; ikda<u;jrnfwrf;aomtaMumif;wkdYukd rsm;jym;apawmfrlNyD/2;6 0if;awmfukd awmif,mNcHuJhokdYtrSwfjyKcsKd;zsufawmfrlNyD/ rdrdyGJobifawmfukd zsufqD;awmfrlNyD/ ZdtkefNrdKUcHaom"ryGJaeY? OykofaeY
wkdYukd xm0&bk&m;arhapawmfrlNyD/ trsufawmft&Sdefjyif; &Sifbk&ifESifh,Zfyka&m[dwfukd rIrrSwfjyKawmfrlNyD/2;7 xm0&bk&m;onf rdrd,Zfyvifawmfukd y,fawmfrlNyD/ rdrdoefY&Sif;&mXmeawmfukd pufqkyfawmfrlNyD/ bkHAdrmefawmfukd &efol
vufokdYtyfawmfrlojzifh? yGJobifcHaomaeY toHjyKouJhokdY? &efolwkdYonf xm0&bk&m;\tdrfawmftoHjyKMuNyD/2;8 xm0&bk&m;onf ZdtkefowkdYorD;\NrdKUkd;ukdNzdKzsufrnf[k tBuHawmf&Sdonftwkdif;? BudK;ukdwef;tpOfrjywfNzdKzsufawmfrlojzifh?
twGif;NrdKUkd;ESifh jyifNrdKUkd;wkdYonf twlnnf;wGm; ikda<u;jrnfwrf;&rnftaMumif;jyKawmfrlNyD/2;9 NrdKUwHcg;&GufwkdYonf ajrjrKyfvsuf&SdMu\/ uefYvefYusifwkdYukd csKd;zJhawmfrlNyD/ &Sifbk&ifESifh rif;om;wkdYonf omoemyvlwkdYwGif
ae&Mu\/ w&m;awmfr&Sd/ ya&mzufwkdYonf xm0&bk&m;\Asm'dwfawmfukd rcHr&Mu/2;10 ZdtkefowkdYorD;\ toufBuD;olwkdYonf ajrrIefYukd rdrdwkdYacgif;ay:rSmypfwifvsuf? avQmfawt0wfukd 0wfpnf;vsuf? ajray:rSmxkdif
wdwfqdwfpGmaeMu\/ a,k&SvifNrdKUolunmwkdYonf acgif;ukdikdufqkdufTwfvsufaeMu\/2;11 ig\vlrsKd;owkdYorD;ysufpD;aomaMumifh? igonfrsuf&nfus rsufpdysufavNyD/ 0rf;qlvIdufjcif;&Sd tonf;vnf;ajray:rSmoGef;
vsuf&Sd\/ taMumif;rlum;? oli,fESifhEkdYpkdYuav;wkdYonf NrdKUvrf; tm;ysufvsufaeMu\/2;12 olwkdYuvnf;? qefpyg;ESifhpyspf&nfonf tb,frSm&Sdoenf;[k? &efolnOf;qJaomoluJhokdY NrdKUvrf; tm;ysufvsuf? trd&ifcGif
rdrdtoufudkoGef;vsuf? trdukdar;wwfMuonfwum;/
2;13 tdka,k&SvifowdkYorD;? oif\trItb,foufaoudk igjy&rnfenf;/ tdk ZdtkefowdkYorD; unm? oifhudkESpfodrfhapjcif;iSg? oifESifh
tb,foludkigcdkif;EIdif;&rnfenf;/ oif\NydKysuf&monf ork'&muJhodkYus,faomaMumifh tb,foljyKjyifEdkifoenf;/2;14 oif\ya&mzufwdkYonftcsnf;ESD;aomt&m? rdkufaomt&mwdkYudk oifhtbdkYjrifMuNyD/ odrf;oGm;csKyfxm;aomtrIudk ajyapjcif;iSg?
oif\tjypfudkrabmfrjybJ rSm;aomlygHk? vrf;vGJp&mt&mudkoifhtbdkYjrifMuNyD/2;15 vrf;a&SmufoGm;orQaomolwdkYu? *kPfoa&txG#f? ajrwjyifvHk;&Tifvef;&mbGJU&SdaomNrdKUum; NrdKUavm[k? a,k&SvifowdkYorD;udk
vufckyfwD;vsuf? uJh&JhoHudkjyKvsuf? acgif;udkndwfvsuf ar;wwfMu\/2;16 oif\&efoltaygif;wdkYonf oifhwbufEIwfudkzGifhMu\/ igwdkYonf olUudkrsKdNyD/ tu,fpifppf onfaeYum;? igwdkYarsmfvifhcJhNyD;
aomaeYjzpf\/ igwdkYawGUjrif&NyD[k uJh&JhoHudkjyKvsuf? tHoGm;udkcJBudwfvsufqdkMu\/2;17 xm0&bk&m;onf BuHpnfaomtrIudkjyKawmfrlNyD/ a&S;umvrdefYawmfrlaompum;awmfudk jynhfpHkapawmfrlNyD/ rESajrmbJ
jzdKzsufawmfrlNyD/ &efolonf oif\tay:rSm 0rf;ajrmuf&aom tcGifhudkay;? &efol\OD;csKdudk csD;jrifhawmfrl NyD/2;18 olwdkYonfpdwfESvHk;xJu xm0&bk&m;udkatmf[pfMu\/ tdkZdtkefowdkYorD;\ NrdKUdk;? oif\rsuf&nfonf jrpfa&pD;ouJhodkY aeYnOfh
rjywfpD;apavmh/ udk,fudkudk,frNidrf;apESifh/ oif\rsufqefudkvnf;rNidrf;apESifh/2;19 nOD;,Htcsdefx atmf[pfavmh/ xm0&bk&m;\rsufESmawmfa&SUrSm oif\ESvHk;udka&uJhodkY oGef;avmif;avmh/ iwfrGwf
cyfodrf;aomvrf;0rSm tm;ysufvsufaeaom oif\oli,fwdkYudk toufcsrf;omapjcif;iSg? txHawmfodkYoif\vufudk csDqefYavmh/2;20 tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonftb,fol odkYpD&ifawmfrlonfudk MunhfIqifjcifawmfrlyg/ rdef;ronfrdrd&ifaoG;? rdrdcsDydkufaom
om;udkpm;&ygrnfavm/ ,Zfyka&m[dwfESifhya&mzufonf xm0&bk&m;\ oefY&Sif;&mXmeawmf taoowfjcif;udkcH&ygrnfavm/2;21 vltBuD;ti,fwdkYonf vrf;ajray:rSmwHk;vHk;ae&Muyg\/ tuREfkyf\vlysKdESifhtysKdwdkYonf xm;jzifhao&MuygNyD/ udk,fawmfonf
trsufawmfxGufaomaeY? olwdkYudkroem;bJ uGyfrsufawmfrlNyD/2;22 yJGobifaeY vlwdkYudkac:bdwfouJhodkY? tuREfkyfywfvnf aMumufrufbG,faomt&mwdkYudk ac:bdwfawmfrlNyD/ xm0&bk&m;
trsufawmfxGufaomaeY tb,folrQrvGwf? rusef<uif;&yg/ tuREfkyfcsDydkufauR;arG;aomolwdkYudk tuREkfyf\&efolonf zsufqD;
ygNyD/

689

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
igonfbk&m;ocif\trsufawmfBudrfvHk;atmuf qif;&Jjcif;udk cH&aomoljzpf\/3;2 ighudkaoG;aqmiftvif;odkYrydkY? arSmifrdkufxJodkYydkYaqmifawmfrl\/3;3 tu,fpifppfighudkwaeYvHk;txyfxyf'Pfcwfawmfrl\/3;4
ighta&ESifhtom;udkaqG;&dap ightdk;wdkYudkvnf; csKd;awmfrl\/3;5 ighwbuf wyfwnfcg;aomt&m? yifyef;p&mtaMumif;wdkYESifh0dkif;awmfrl\/3;6 aovGefaomolwdkYudk jyKwwfouJhodkY? ihgudkrdkufaomt&yfxm;awmfrl\/3;7 igrxGufEdkifatmif0if;cwf? av;aomoHBudK;ESifh csnfaESmifawmfrl\/3;8
xdkrQruigonf a<u;aMumfatmf[pfqkawmif;aomfvnf; jiif;y,fawmfrl\/3;9 igoGm;&mvrf;udkausmufx&HESifhydwf? aumufaomvrf;jzifhoGm;apawmfrl\/3;10 ighudkacsmif;ajrmif;aom0uf0HuJhodkY4if;? rxif&Sm;aomt&yfaeaomjcaoFhuJhodkY4if;jzpfawmfrl\/3;11 ihgudkvrf;vGJapNyD;vQif tydkif;ydkif;jzwfzsufqD;awmfrl\/3;12 av;awmfudkwif ypfp&mpuft&mihgudkxm;awmfrl\/3;13 jrm;awmfwdkYudkvnf;? ighausmufuyfudk cGif;apawmfrl\/3;14 igonfig\vlwdkYwGif uJh&Jhp&mtaMumif;ESifh waeYvHk;oDcsif;qdkp&mtaMumif; jzpfygonfwum;/3;15 cg;aomaq;ESifhighudkjznhf? a'geESifh,pfrl;apawmfrl\/3;16 ausmufp&pfudkauR; ighoGm;wdkYudk csKd;awmfrl\/ rD;zdkjymESifhzHk;awmfrl\/3;17 ig\0dnmOfudkcsrf;omESifha0;pGma&TUawmfrlaomaMumifh? igonfr*FvmtaMumif;udkarhavsmh\/3;18 odkYjzpf? igonfxm0&bk&m;a&SUawmftpGrf;owdESifh ajrmfvifhp&mtaMumif; ysufavNyD[kqdk&\/
3;19 tuREfkyfcH&aom qif;&JNidKjiifjcif;udk4if;? a'geESifhonf;ajct&nfudk4if; atmufarhawmfrlyg/3;20 {ueftrSefatmufarhawmfrlvdrfhrnf/3;21 xdkodkY tuREfkyf\pdwfESvHk;onf qifjcifowd&aomtcg ajrmfvifhp&mtcGifh&Sdyg\/3;22 xm0&bk&m;onf oem;awmfrl ukPmawmfonfrukefaomaMumifh? igwdkYonfqHk;HI;jcif;odkYra&mufbJaeMu\/3;23 eHeufwdkif;ukPmawmftopfudkcH&Mu\/ opmawmfonf BuD;jrwfyg\/3;24 igh0dnmOf\oabm[lrlum;? xm0&bk&m;onf ig\tbdkYjzpfawmfrl\/ xdkaMumifh? udk,fawmfudkigajrmfvifhyg\/3;25 udk,fawmfudk ajrmfvifhaomolESifh udk,fawmfudk&Smaomol\ pdwf0dnmOftm; xm0&bk&m;onf aus;Zl;jyKawmfrl\/3;26 u,fwifawmfrlrnf[k ajrmfvifhvsuf? Nidrf0yfpGmapmifhaeaumif;\/3;27 vlonftoufysKdpOftcg xrf;bdk;udkxrf;aumif;\/3;28 xrf;bdk;udkwifawmfrlaomaMumifh wa,mufwnf;xdkif Nidrf0yfpGmaeap/3;29 ajrmfvifhp&mtcGifh&Sdaumif;&Sdvdrfhrnf[kxifvsuf? rdrdEIwfukdajrrIefYuyfap/3;30 kdufaomoltm; rdrdyg;ukday;? uJh&JUjypfwifjcif;ESifhjynfh0ap/3;31 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf tpOfpGefYypfawmfrrlwwf/3;32 0rf;enf;apaawmfrlaomfvnf;? ukPmawmfrsm;jym;onfESifhtnD oem;awmfrlvdrfhrnf/3;33 qif;&JapcsifaompdwfESifhvlom;wdkYudknOf;qJ0rf;enf;apawmfrlonfr[kwf/3;34 csKyfxm;aomjynfom;taygif;wdkYudk ajcESifheif;Budwfjcif;trI?3;35 vlcHxdkufaomw&m;udk tjrifhqHk;aombk&m;rsufarSmuf zsufjcif;trI?3;36 olwyg;udkrw&m;ojzifh HI;apjcif;trIwdkYudk xm0&bk&m;ESpfoufawmfrrl/3;37 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrrlbJ? tb,folonfajymwpHkwckudk jzpfapEdkifoenf;/3;38 tjrifhqHk;aombk&m;\ EIwfawmfxGuf&Sdonftwdkif; r*FvmESifhtr*Fvmjzpfwwfonfr[kwfavm/3;39 touf&Sifaomvlow0gonf tb,faMumifhjrnfwrf;&rnfenf;/ rdrd'kpdkuftjypfaMumifhjrnfwrf;&rnfavm/3;40 igwdkYonfudk,fvdkufaomvrf;wdkYudk ppfaMumpHkprf;? xm0&bk&m;xHawmfodkY jyefoGm;MuukeftHh/3;41 aumif;uifbHk&Sdawmfrlaom bk&m;ocifhxHawmfokdYESvHk;ESifhvufwdkYudkcsD<uMuukeftHh/
3;42 tuREfkyfwdkYonfjypfrSm;ykefuefrdygNyD/ udk,fawmfonftjypfvTwfawmfrrlyg/3;43 trsufawmfxGuf rsufESmvTJawmfrl\/ wzeftuREfkyfwdkYudkvdkuf ukPmr&SdbJ uGyfrsufawmfrl\/3;44 tuREfkyfwdkYyXempum;onf txHawmfodkYraygufEdkifatmif? rdk;Cfwdrfjzifh udk,fudkuG,fumawmfrl\/3;45 tuREfkyfwdkYudkvlrsKd;wdkYwGif vSnf;ypfaomwefjrufacs;trdIufuJhodkY4if;? HGp&mt&muJhodkY4if;jzpfapawmfrl\/3;46 &efoltaygif;wdkYonf tuREfkyfwdkYwbufEIwfudkzGifhMuyg\/3;47 tuREfkyfwdkYonfaMumufvefYbG,faomt&mxJodkY4if;? wGif;xJokdY4if;? okwfoify,f&Sif;zsufqD;jcif;xJokdY4if; a&mufMuygNyD/
3;48 ig\vlrsKd;owdkYorD;ysufpD;aomaMumifh?
3;49 ighrsufpdonfjrpfa&jzpfpD;vsuf&Sd\/3;50 xm0&bk&m;onf aumif;uifuikHYMunfh IrSwfawmfrrlrSDwkdifatmif? ighrsuf&nfonfus tpOfrjywf ,kdpD;vsuf&Sd\/3;51 ig\NrdKUorD;taygif;wdkYtwGufaMumifh? ighrsufpdonfighESvHk;udkylapwwf\/
690

3;52
3;53
3;54
3;55
3;56
3;57
3;58
3;59
3;60
3;61
3;62
3;63
3;64
3;65
3;66

taMumif;r&SdbJ ighudk&efjyKaomolwdkYonf iSufudkvdkuf&SmouJhokdY ighudkvdkuf&SmMu\/ajrwGif;ightoufudkjzwf ightay:rSmausmufudkwifxm;Mu\/ighacgif;udka&vTrf;rdk;onfjzpf? igonfqHk;IH;NyD[kqdk&\/tdkxm0&bk&m;? eufaomajrwGif;xJutuREfkyfonfudk,fawmf\emrudkac:yg\/tuREfkyfac:oHudkMum;awmfrlonfjzpf?tuREfkyfnnf;wGm;atmf[pfaomtcg em;awmfudk vTJawmfrrlygESifh/tuREfkyfonfudk,fawmfudk[pfac:aomtcg? udk,fawmfonfcsOf;uyfawmfrl? raMumufESifh[k rdefYawmfrlNyD/tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf tuREfkyftoufESifhqdkifaomtrIudk apmifh a&G;EIwfawmfrlNyD/tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf tuREfkyfcH&aom nOf;qJjcif;udkjrifawmfrlNyD/ tuREfkyftbdkYw&m;pD&ifawmfrlyg/olwdkYonf tuREfkyfudk&efNidK;zJGUorQESifh raumif;aomtBuH&SdorQudk udk,fawmfjrifawmfrlNyD/tdkxm0&bk&m;?olwdkYuJh&JhaomtaMumif;ESifh raumif;aomtBuH&SdorQudk4if;?tuREfkyfwbuf xaomolwdkY\ tjypfwifjcif;? tuREfkyfwbuf waeYvHk;BuHpnfjcif;udk4if; udk,fawmfMum;awmfrlNyD/olwdkYxdkifjcif;? xjcif;udkMunhfIawmfrlyg/ tuREfkyfonf olwdkYoDcsif;qdkp&mtaMumif;jzpfyg\/tdkxm0&bk&m;? olwdkYusifhaomtusifhESifhtavsmuftusKd;tjypfudk qyfay;awmfrlyg/olwdkYpdwfESvHk;udkcdkifrmap usdefawmfrlyg/trsufawmfxGuf olwdkYudknOf;qJojzifh? xm0&bk&m;\ rdkCf;aumif;uifatmufrS okwfoify,f&Sif;awmfrlyg/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

a&Tonf tvGeforf;ndKonfwum;/ taumif;qHk;aoma&Tonf tvGefazgufjyefonfwum;/ oefY&Sif;aom ausmufwkdYonf cyfodrf;


aomvrf;0wkdY zkdz&JuGJjym;vsuf&SdMu\/4;2 tjrwfqkH;aoma&TESifhtrQtvGeftbkd;xkdufaom ZdtkefNrdKUom;wkdYukd? tkd;xdef;orm;vkyfaom ajrtdk;uJhodkY rSwfwwfonfwum;/4;3 ajracG;rwdkYyif rdrdwdkYom;i,fwdkYtm; EdkYoD;udkay;EdkYwdkufwwf\/ ig\vlrsKd;owdkYorD;rlum;? awmaeaomukvm;tkyfiSufuJhodkY
Murf;MuKwfaomoabm&Sd\/4;4
EdkYpdkYuav;onf EdkYiwfaomaMumifh? vQmonftmacgifuyfvsuf&Sd\/ oli,fwdkYonf rkefYudkawmif; tb,folrQray;/4;5 aumif;rGefpGmpm;wwfaomolwdkYonf udk;uG,f&mr&Sd? vrf;aeMu\/ eDarmif;aomtdyf&may:rSm aysmfarGUbl;aom olwdkYonf
aemufacs;yHkudkbuf&Mu\/4;6 tb,folrQtm;rxkwfbJcsufjcif;ysufpD;jcif;odkYa&mufaom? aom'HkNrdKUcH&aomtjypf'Pfxuf? ig\vlrsKd;owkdYorD;cH&aomtjypf
'Pfonf omBuD;ay\/4;7 ol\rSL;rwfwdkYonf rdkCf;yGifhxufoefY&Sif;? EdkY&nfxufvnf;jzLMu\/ olwdkYtom;onf ausmufeDxufeD\/ aoG;aMumvnf;
eDvmESifhwl\/4;8 ,ckrlum;? olwdkYtqif;onfarSmifrdkufxufrnf;onfjzpf vrf;rxif&Sm;/ olwdkYta&onf tdk;uyfxif;uJhodkYaoGUajcmuf
av\/4;9 xm;jzifhaoaomolonf? iwfrGwfaoaomolxuf omr*Fvm&Sd\/ iwfrGwfaoaomolonf toD;tESHjywfjcif;tm;jzifh
xdk;azgufydefBuHK&\/4;10 pdwfMuifemwwfaomrdef;rwdkYonf rdrdwdkYom;udkyifjyKwf&Mu\/ ig\vlrsKd;owdkYorD;onf ysufpD;aomumv rdrdwdkYom;udkyif
pm;&Mu\/4;11 xm0&bk&m;onf trsufawmfudkpHkvifapawmfrlNyD/ jyif;pGmaomtrsufawmft&SdefudkvTwfawmfrlNyD/ ZdtkefNrdKUudkrD;IdU NrdKUdk;tjrpfwdkif
atmifavmifapawmfrlNyD/4;12 &efjyKaomolESifhppfwdkufaomolonf a,k&SvifNrdKUwHcg;twGif;odkY0ifEdkifonf[k? avmuD&Sifbk&ifESifhavmuDow0g wpkHwa,mufrQ
r,HkMu/
4;13 a,k&SvifNrdKUtv,fajzmifhrwfaomolwdkYudk owfwwfaomNrdKUom;ya&mzufwdkY\ 'kkpdkufrsm;ESifh? ,Zfyka&m[dwfwdkY\tjypfrsm;
aMumifh trIonf a&mufavNyD/4;14 xdkolwdkYonf tl;uJhodkYvrf;vSnhfvnf? vltaoG;ESifhvl;aomaMumifh? olwdkYt0wfudktb,folrQrxd0hH/4;15 oGm;Mu/ rpifMu,faomolwdkY? oGm;Mu? oGm;Mu/ rxdMuESifh[k olwyg;wdkYonf [pfwwfMu\/ ta0;odkYajy; t&yf&yfokdYvSnfhvnf&
aomtcg omoemyvlwdkYu? olwdkYonf rwnf;rae&[k qdkwwfMu\/4;16 xm0&bk&m;onftrsufawmfxGufolwdkYudk uJGjym;apawmfrlNyD/ olwdkYtrIudk MunhfIawmfrrl/ olwyg;wdkYonfvnf;? ,Zfyka&m[dwf
wdkYudkrdkao? toufBuD;olwdkYudk tm;rembJaeMu\/4;17 igwdkYonf&SdpOfwGif rprnhfoludkajrmfvifhrjrif&Mu/ ru,fwifEdkifaomvlrsKd;udk uif;pifay:rSm tusKd;r&SdbJapmifhMuNyD/4;18 igwdkYonfvrf;roGm;&rnftaMumif; igwdkYajc&mudkvdkuf&SmMu\/ igwdkYonfqHk;csdefeD;NyD/ touf&Sif&aomumvaphNyD/ qHk;csdefa&muf
avNyD/4;19 igwdkYudkvdkuf&SmaomolwdkYonf rdkCf;aumif;uifa&Tvif;wxufom vsifjrefMu\/ awmifkd;ay:rSmvkduf&SmMu\/ awmvnf;acsmif;
ajrmif;Mu\/691

4;20 igwdkYxGufouf0ifoufwnf;[laom? xm0&bk&m;ay;awmfrl bdodufcHaomt&Sifudk olwdkYonfajrwGif;brf;rdMuNyD/ xdkt&Sif\


bkef;awmfudkcdkvIH? igwdkYonf omoemyvlwdkYwGif toufcsrf;om&vdrfhrnf[k txufuqdkwwfMu\/
4;21 OZjynfaeaom{'HkowdkYorD;? 0rf;ajrmuf&Tifvef;avmh/ zvm;awmfonf oif&Sd&modkYul;oGm;vdrfhrnf/ oifonf ,pfrl;t0wf
tcsnf;pnf;&Sd&vdrfhrnf/4;22 tdkZdtkefowdkYorD;? oifcHxdkuforQaom tjypf'PfukefNyD/ oifonf aemufwzefodrf;oGm;jcif;udk rcH&/ tdk {'HkowdkYorD;?
oifjyKaom'kpdkufudk ppfaMum oif\tjypfudkabmfjyawmfrlrnf/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16
5;17
5;18
5;19
5;20

tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfwdkYa&mufaomtrIudkatmufarhawmfrlyg/ tuREfkyfwdkYcH&aomuJh&Jhjcif;udk MunhfI qifjcifawmfrlyg/tuREfkyfwdkYtarGcH&majronf wyg;trsKd;om;vufodkY4if;? ae&mtdrfwdkYonfvnf; wuRef;wEdkifiHom;wdkYvufodkY4if; a&mufygNyD/


tuREkfyfwkdYonf rdbr&Sdaomoli,fjzpfMuyg\/ tbqkH;ygNyD/ trdonf rkwfqkd;ruJhokdYae&yg\/aiGay;rS a&ukdaomuf&yg\/ xif;ukdvnf;0,f&yg\/xrf;bkd;ukd tpOfxrf;&yg\/ r&yfraebJvkyfukdif&yg\/pm;p&mukd&jcif;iSg tJ*kwKjynfom;? tmI&djynfom;wkdY uRefcH&yg\/bkd;ab;wkdYonf jypfrSm;aoNyD;rS? tuREkfyfwkdYonfolwkdYtjypfrsm;ukdcH&yg\/olUuRefwkdYonf tuREkfyfwkdYukd tkyfpkd;Muyg\/ olwkdYvufrS tb,folrQru,frEIwfyg/awm xm;ab;ESifhawGU taocHvsufpm;p&mukd &Sm&Muyg\/rGwfodyfjcif;t&SdefaMumifh tuREkfyfwkdY\ta&onf rD;zkduJhokdYrnf;yg\/
ZdtkefNrdKU rdef;rrsm;ukd4if;? ,k'NrdKU&GmwkdY rdef;rysKdrsm;ukd4if; t"rjyKMuyg\/
rSL;rwfwkdYukd vufjzifhqGJxm;Muyg\/ toufBuD;olwkdYukdvnf; rkdaoMuyg/vlysKdwkdYonf BudwfqkHukdxrf;&Muyg\/ oli,fwkdYonfvnf; xif;atmufrSm vJ&Muyg\/toufBuD;olwkdYonf NrdKUwHcg;04if;? vlysKdwkdYonf yGJobif4if;uG,faysmufMuyg\/tuREkfyfwkdYonf ESvkH;&Tifvef;jcif;jywf? ujcif;t&m nnf;wGm;jcif;&SdMuyg\/tuREkfyfwkdYaqmif;aomo&zlonf usygNyD/ tuREkfyfwkdYonf jypfrSm;aomaMumifhtr*Fvm&SdMuyg\/xkdaMumifh? tuREkfyfwkdYonf pdwfysufMuygNyD/ xkdtjypfaMumifh rsufpdwkdYonfvnf; rGJMuyg\/vlqdwfnHvsuf&Sdaom Zdtkefawmifay:rSm ajracG;wkdYonf oGm;vmMuyg\/tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmfonf edptNrJwnfawmfrl\/ yvifawmfonfvnf; xm0&yvifjzpfyg\/ukd,fawmfonf tb,faMumifh tuREkfyfwkdYukd tpOfrjywfarhavsmhawmfrloenf;/ tb,faMumifh umvMumjrifhpGm pGefYypfawmfrl
oenf;/5;21 tkdxm0&bk&m;? tuREkfyfwkdYukd txHawmfokdY vSnhfapawmfrlyg/ okdYjyKvQif? tuREkfyfwkdYonf jyefvmMuygrnf/ a&S;umvuJhodkY
tuREkfyfwkdYumvukd topfjyKjyifawmfrlyg/5;22 tu,f ukd,fawmfonf tuREkfyfwkdYukd &Sif;&Sif;y,fawmfrlrnfavm/ jyif;pGmtrsufxGufawmfrlrnfavm/

ya&mzufa,&rd jrnfwrf;aompum;NyD;\/

692

a,Zausvtem*wdusrf;/

The Book Of The Prophet Ezekiel.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

16 17 18 19 20
26 27 28 29

30


31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
41

42 43 44

45

693

46

47 48

a,Zausvtem*wdusrf;/

The Book Of The Prophet Ezekiel.


tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2

ou&mZfokH;q,fjynfh? a,acgedrif;BuD;eef;usyOrESpf?
pwkwv ig;&ufaeY igonfodrf;oGm;aomolwkdYwGif acAmjrpfem;rSm&SdaepOf? rkdCf;aumif;uifyGifh bk&m;ocif\Asm'dwflygkHwkdYukd
jrif&\/1;3 xkdtcg cgv'Jjynf? acAmjrpfem;rSm xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ,Zfyka&m[dwfAkZdom; a,Zausvtrnf&Sdaom
igqDokdYa&muf? xm0&bk&m;\vufawmfonf ightay:rSmwifvsuf&Sd\/
1;4 igMunfhI? jyif;pGmaomav? BuD;pGmaomrkdCf;wdrf? xGef;vif;aomrD;pufonf ajrmufrsufESmrSay:vm\/ rD;pufxJu[&Sarv
a&Ta&mifxGufav\/1;5 xkdrD;pufxJrSm ow0gav;yg;wkdYonf xif&Sm;Mu\/ xkdow0gwkdY\ tqif;o@mef[lrlum;? vl\ykHo@mefukd aqmif?1;6 rsufESmav;ckpD? tawmifvnf; av;ckpD&SdMu\/1;7
ajcaxmufonf ajzmifhaomajcaxmufjzpf\/ ajcb0g;onf EGm;oi,f\ajcb0g;uJhokdYjzpf OD;opfaomaMu;0guJhokdYawmufav\/
ukd,fav;rsufESm tawmifatmuf vlvuf&Sd\/1;8
xkdav;yg;wkdYonf rsufESmwkdYESifh4if;? tawmifwkdYESifh4if; jynfhpkHMu\/1;9 tawmifcsif;wckESifhwck pyfvsuf&Sd? xkdow0gwkdYoGm;aomtcg wyg;rQrvnfbJ wnfhwnfhoGm;wwfMu\/1;10 rsufESmtqif;o@mef[lrlum;? ow0gav;yg;wkdYonf vusfmbuf vlrsufESm? jcaoFhrsufESmESifh4if;? vuf0Jbuf EGm;rsufESm?
a&Tvif;wrsufESmESifh4if; jynfhpkHMu\/1;11 tawmifrsm;wkdYonf txufokdYjyefY? tawmifESpfckcsif;pyfvsuf? ESpfckjzifhukd,fukdzkH;vsuf &SdMu\/1;12 xkdow0gwkdYonf 0dnmOfawmfoGm;cGifh&Sdonftwkdif; oGm;Mu\/ oGm;aomtcg wyg;rQrvnfbJ wnfhwnfh oGm;wwfMu\/
1;13 xkdow0gwkdY\tqif;ta&mifonfum;? awmufaomrD;cJta&mif? rD;cGufta&mifESifhwl\/ rD;onfawmufvsuf ow0gwkdYwGiftESHY
tjym;vSnfhvnf rD;xJuvQyfppfjyufav\/1;14 ow0gwkdYonfvnf; vQyfppfEG,fuJhokdYta&mifawmuf? ajy;vsufjyefvmvsuf&SdMu\/
1;15 xkdow0gwkdYukdigMunfhIpOf? olwkdYtem;rSm av;ykdif;&Sdaom&xm;bD;wckpD xif&Sm;\/1;16 xkd&xm;bD;wkdY\ tqif;ta&mifonfum;? ausmufrsuf&GJtqif;ta&mifESifhwl\/ xkdav;ckwkdYonf tqif;ta&mifwnDwnf;&SdMu\/
ykHo@mefrlum;? bD;wcktxJ bD;wckwyfouJhokdYjzpf\/1;17 oGm;aomtcg bD;av;rsufESmwkdYonf wnDwnf;jzpf rvnfbJoGm;wwfMu\/1;18 bD;0ef;wkdYonfvnf; jrifhaMumufrufbG,fjzpfMu\/ xkdav;yg;wkdYonf rsufpdESifhjynfhMu\/1;19 ow0gwkdYonf oGm;aomtcg? bD;wkdYonfvnf; xufMuyfygMu\/1;20 ow0gwkdYonf
ajrBuD;ESifhuGm
wufaomtcg?
bD;wkdYonfvnf;
wufMu\/
0dnmOfawmfoGm;cGifh&Sdonftwkdif;?
olwkdYonfvnf;oGm;Mu\/ bD;wkdYonfvnf; olwkdYESifhxufMuyfwuf vkdufMu\/ ow0gwkdY\0dnmOfonf bD;wkdY&Sd\/1;21 olwkdYoGm;aomtcg bD;wkdYonfoGm;Mu\/ olwkdY&yfaomtcg bD;wkdYonf&yfMu\/ olwkdYonfajrBuD;ESifhuGm wufaomtcg?
bD;wkdYonfvnf; olwkdYESifhxufMuyfwufvdkufMu\/ taMumif;rlum;? ow0gwkdY\0dnmOfonfbD;wkdY&Sd\/
1;22 xkdow0gwkdY\ acgif;rsm;tay:rSm rkdCf;rsufESmMuuf\ tqif;ta&mifonf&Sd? aMumufrufbG,faom ausmufovif;rsufESm
MuufuJhokdYjzpf\/1;23 rkdCf;rsufESmMuufatmufrSm olwkdYtawmifrsm;onf wckokdYwckwnfhwnfhjyefYvsuf&Sd? jyifbufvnf; ukd,fukdzkH;p&mbkdY tawmif
ESpfckpD&Sd\/1;24 olwkdYoGm;aomtcg ork'&ma&oHuJhokdY4if;? teEwefckd;&Sif\toHawmfuJhokdY4if;? tawmifwkdYjrnfaomtoHukdigMum;\/ pum;oH
onfvnf; vltvkH;t&if;\ pum;oHuJhokdYjzpf\/ &yfaomtcg tawmifwkdYukd csvsufaeMu\/1;25 &yftawmifwkdYukd csaomtcg? olwkdY\acgif;rsm;tay:rSm rkdCf;rsufESmMuufxJu pum;oHonfxGuf\/
1;26 olwkdY\acgif;rsm;txuf? rkdCf;rsufESmMuuftay:vnf; eDvmausmufuJhokdY tqif;ta&mif&Sdaom &mZyvifoPmefay:\/
yvifoPmeftay:vnf; vlykHoPmefuJhokdYay:\/1;27 yviftwGif;4if;? ywfvnf4if;? cg;oPmefrSonf txufykdif; [&Sarva&Tta&mifESifh rD;ta&mifuJhokdY xif&Sm;\/ atmufykdif;
rD;ta&mifuJhokdYxif&Sm; ywfvnfxGef;awmufav\/1;28 xkdokdYxGef;awmufaomta&mifonf rkdCf;&GmaomaeYwGif? rkdCf;wdrfay:aom oufwHh\ta&mifuJhokdYjzpf\/ a&GUum;?
xm0&bk&m;\bkef;awmfoPmef tqif;ta&mifjzpfownf;/

694

tcef;BuD; ( 2 )
2;1

xkdAsm'dwflygkHukd igonfjrifaomtcg jyyf0yfvsufae\/ wOD;aomoluvnf;? tcsif;vlom;? rwfwwfaeavmh/ oifhtm;igajymrnf[k


ightm;qkdoHukdigMum;\/2;2 xkdokdYqkdaomtcg 0dnmOfawmfonf ightxJokdY0if rwfwwfaeapojzifh? igESifhajymaomol\ pum;ukdigMum;onfum;?2;3 tcsif;vlom;? ighukdykefuefwwfaomtrsKd;wnf;[laom? ,aeYwkdifatmif bkd;ab;wkdYESifhwuG ighukdtpOfykefuef? jypfrSm;aom
oa&vtrsKd;om;wkdY&Sd&mokdY oifhukdigapvTwfrnf/2;4 &JaomrsufESmESifhckdifrmaomESvkH;&SdaomtrsKd;om;wkdY&Sd&mokdY oifhukdigapvTwf? oifu? t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonf[k olwkdY
tm;ajym&rnf/2;5
olwkdYonf ykefuefwwfaomtrsKd;jzpf? em;axmifonfjzpfap? em;raxmifonfjzpfap? rdrdwkdYwGif ya&mzuf&Sdonfukd od&Murnf/2;6 tcsif;vlom;? oifonfql;yiftrsKd;rsKd;ESifhawGU? uif;NrD;aumufwkdYwGifae&aomfvnf; olwkdYukdraMumufESifh/ olwkdYpum;ukdvnf;
raMumufESifh/ olwkdYonf ykefuefwwfaomtrsKd;jzpf? olwkdYpum;ukdraMumufESifh/ olwkdYrsufESm&nfaMumifh pdwfrysufESifh/2;7
olwkdYonf tvGefykefuefwwfaomoabm&Sdonfjzpf?em;axmifonfjzpfap? em;raxmifonfjzpfap? ighpum;ukdolwkdYtm; a[majym
&rnf/2;8 tcsif;vlom;? igajymaompum;ukd em;axmifavmh/ xkdykefuefwwfaomtrsKd;uJhokdY ykefuefaomoabmr&SdESifh/ oifhypyfukdzGifh
igay;aomt&mukdpm;avmh[k rdefYawmfrlvQif?2;9 igMunfh pmvdyfygaomvufonf ighqDokdYqefYvsuf&Sd\/2;10 xkdpmvdyfukd igha&SUrSmzGifhjzefYaomtcg? wbufwcsuf tu&mwif ikda<u;jrnfwrf;jcif;tcsuf? pdwfromnnf;wGm;jcif;tcsuf?
tr*Fvmtcsufrsm;ygownf;/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11
3;12
3;13
3;14
3;15
3;16
3;17
3;18

wzef? tcsif;vlom;? oifawGUaomt&mukdpm;avmh/ pmvdyfukdpm;NyD;vQif? oa&vtrsKd;om;wkdY&Sd&mokdYoGm; a[majymavmh[k


rdefYawmfrlonftwkdif;?igonf ypyfukdzGifhpOf xkdpmvdyfukdcGHUawmfrlvsuf?tcsif;vlom;? igay;aompmvdyfukdpm; 0rf;jynfhapavmh[k rdefYawmfrlonftwkdif;? igonfpm;ypyf ysm;&nfuJhokdYcsKd\/
wzef? tcsif;vlom;? oa&vtrsKd;om;wkdY&Sd&mokdYoGm; ighpum;ukda[majymavmh/oifrodruRrf;? em;vnfcJaompum;ukdajymwwfaomvlrsKd;&Sd&mokdY oifhukdigapvTwfonfr[kwf/ oa&vtrsKd;&Sd&mokdY apvTwf
\/oifrodruRrf;? em;vnfcJaompum;? tvQif;em;rvnfEkdifaompum;ukdajymwwfaom vltrsKd;rsKd;wkdY&Sd&mokdY apvTwfonfr[kwf/
tu,f xkdokdYaomolwkdY&Sd&mokdYapvGTwfvQif? oifhpum;ukd em;axmifMuvdrfhrnf/oa&vtrsKd;wkdYrlum;? oifhpum;ukd em;raxmifMu/ ighpum;ukdyif em;raxmifMu/ oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf ckdifrm
aomezl;ESifhckdifrmaomESvkH;&SdMu\/okdY&mwGif? olwkdYrsufESmwbuf oif\rsufESmukd4if;? olwkdYezl;wbuf oif\ezl;ukd4if; igckdifcHhapNyD/oif\ezl;ukd ausmufxufru? pdefxufomckdifrmapNyD/ olwkdYonf ykefuefwwfaomtrsKd;jzpf? oifonf raMumufESifh/
olwkdYrsufESm&nfaMumifh pdwfrysufESifh[k rdefYawmfrl\/
wzef? tcsif;vlom;? oifhtm;igajymvwHhorQaompum;wkdYukd em;axmifESvkH;oGif;avmh/odrf;oGm;jcif;ukdcH&aomoif\trsKd;om;csif;wkdY &Sd&mokdYoGm;? t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonf[k? olwkdYem;axmifonfjzpfap?
em;raxmifonfjzpfap? a[majymavmh[k rdefYawmfrl\/
xkdtcg 0dnmOfawmfonf ighukdcsD? xm0&bk&m;usdef;0yfawmfrl&mt&yfrS bkef;awmfonf r*Fvm&Sdapownf;[k? ighaemuf BuD;pGm
aomvIyf&Sm;jcif;toHukdigMum;\/wckESifhwckpyfvsuf&Sdaom ow0gwkdY\tawmifrsm;jrnfoHukd4if;? olwkdYtem;rSmbD;rsm;jrnfoHukd4if;? BuD;pGmaomvIyf&Sm;jcif;toH
ukd4if; igMum;&\/0dnmOfawmfonf ighukdcsDoGm;awmfrl? igonfcg;aompdwf? ylyefaompdwfESifh vkduf&\/ xm0&bk&m;\vufawmfonf ightay:rSm
av;vHpGmwifvsuf&Sd\/odrf;oGm;jcif;ukdcH&? acAmjrpfem;? awvAdA&GmrSm ae&musaomolwkdY&Sd&mokdYiga&muf? olwkdYae&mt&yfckepf&ufywfvkH;
rdef;armawGa0vsufae\/
ckepf&ufvGefrS xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDokdYa&mufvm?tcsif;vlom;? oifhukd oa&vtrsKd;wGif uif;apmifht&m igcefYxm;aomaMumifh? igowday;aompum;ukd em;axmif
olwkdYtm;qifhqkdavmh/oifonf trSefaovdrfhrnf[k? vlqkd;tm;igajymvsufESifh oifonfowdray;? vlqkd;\toufukdcsrf;omapjcif;iSg? vlqkd;tm;
owday;aompum;ukd rajymbJaevQif xkdvlqkd;onf rdrdtjypfaovdrfhrnf/ ol\toufukdum;? oifigawmif;rnf/695

3;19
3;20

3;21
3;22
3;23
3;24
3;25
3;26
3;27

okdYr[kwf? oifonfvlqdk;udk owday;vsufESifh olonf rdrdjyKaom'kpdkufudk4if;? rdrdvdkufaomt"rvrf;udk4if; ra&SmifbJaevQif?


rdrdtjypfaovdrfhrnf/ oifrlum;? udk,ftouf0dnmOfudku,fEIwfavNyD/wzefwHk? ajzmifhrwfaomolonfazgufjyef 'kpdkufudkjyKvQif4if;? xdrdvJp&mtaMumif;udk olUa&SUrSmigxm;vQif4if; olonfao
vdrfhrnf/ oifonfowdray;aomaMumifh? olonf rdrdtjypf aovdrfhrnf/ olusifhbl;aomw&m;udk yrmPrjyK&/ ol\toufudk
um;? oifigawmif;rnf/odkYr[kwf? ajzmifhrwfaomolonf'kpdkufudkrjyKrnftaMumif;? oifonfowday; olonf'kpdkufudkrjyKbJaevQif? owday;aom
aus;Zl;aMumifh pifppftoufcsrf;omvdrfhrnf/ oifonfvnf;? udk,ftouf0dnmOfudk u,fEIwfavNyD[k rdefYawmfrl\/
wzefxm0&bk&m;\vufawmfonf ightay:rSmwifNyD;vQif? oifxvGifjyifodkYoGm;avmh/ xdkt&yfigajymrnf[krdefYawmfrlonf
twdkif;?igonfxvGifjyifodkYoGm;\/ a&mufaomtcg acAmjrpfem;rSm igjrifbl;aom xm0&bk&m;\ bkef;awmfonf &yfawmfrl?
igonfjyyf0yfvsufae\/0dnmOfawmfonf ightxJodkY0if rwfwwfaeapvsuf? oifoGm;avmh/ udk,ftdrfykef;a&Smifaeavmh/tcsif;vlom;? oifonfBudK;ESifhcsnfaESmifjcif;udkcH olwdkYwGifrxGuf&/oifonf olwdkYudkrqHk;rbJaeapjcif;iSg? pum;tvsufoifhvQmudktmacgifuyfaprnf/ taMumif;rlum;? olwdkYonfykefuefwwfao
mtrsKd;jzpfMu\/odkY&mwGif? oifhtm;igajymaomtcgoifhEIwfudkigzGifhrnf/ oifu? t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\[k olwdkYtm;a[majym&rnf/
em;axmifaomolonf em;axmifap? em;raxmifaomolonf em;raxmifbJaeap/ olwdkYonf ykefuefwwfaomtrsKd;jzpfMuonf
[krdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14

4;15
4;16
4;17

wzefwHk? tcsif;vlom;? tkwfjym;udk,l oifha&SUrSmxm;NyD;vQif? a,k&SvifNrdKUyHkudka&;avmh/NrdKUudk0dkif;NrdKUjyifwyfwnfavmh/ ajrdk;udkvnf;zdkYavmh/ wyfom;wdkYudkvnf; cif;usif;avmh/ NrdKUywfvnfwGif 0ufcGwdkifwdkY
wHk;wdkYudkvnf;qJGxm;avmh/xdkrSwyg;? oHjym;udk,l? oifESifhNrdKUpyfMum;rSm oHdk;jzpfapjcif;iSg axmifNyD;vQif? NrdKUwbufoif\ rsufESmudkxm;avmh/ xdkodkY
0dkif;xm;ojzifh? xdkNrdKUonf 0dkif;xm;jcif;udkcH&rnf/ onfum; oa&vtrsKd;tm;edrdwfvuPm jzpfvdrfhrnf/xdkrSwyg;? oifonfvuf0JeHapmif;jzifhtdyf? oa&vtrsKd;\tjypfudk xdkeHapmif; wifxm;avmh/ xdkokdYtdyf&aomaeY&ufta&t
wGuftwdkif; olwdkYtjypfudkcH&rnf/taMumif;rlum;? t&ufoHk;&mudk;q,fta&twGuftwdkif;? olwdkYtjypfESifh,SOfaom ESpfaygif;udkoif\tay:igwifxm;NyD/
xdkodkYoa&vtrsKd;\tjypfudk oifonfcH&rnf/xdkaeY&ufaphNyD;rS? wzefvusfmeHapmif;jzifhtdyf? t&ufav;q,fywfvHk;,k'trsKd;\tjypfudk cHOD;avmh/ ESpftpm;&ufudkigxm;NyD/oifonf a,k&SvifNrdKUudk0dkif;xm;onftrIrSm? rsufESmxm;vufHk;udkqefYvsuf? NrdKUwbufya&mzufjyK&rnf/igonf oifhudkcsnfaESmif0dkif;xm;jcif;trIudkjyK&aomumvraphrSD? oifonf wbufrSwbufodkYrapmif;&/
xdkrSwyg;? *sHKqef? rka,mqef? yJqefESpfrsKd;ESifh ajymif;qef? aumufqefwdkYudk,l tdk;wvHk; a&maESmvsufxm;&rnf/
eHapmif;wbufjzifh tdyf&aomaeY&uf oHk;&mudk;q,fywfvHk;? xdka&maESmaomqefudk rkefYvkyfpm;&rnf/xdkrkefYudk waeYwaeYvQif tusyfESpfq,fpDcsdef pm;&rnf/a&udkvnf; waeYwaeYvQifwAwfpDjcif aomuf&rnf/rka,mrkefYjym;udk pm;ouJhodkYpm;tHhaomiSg? vlrsm;a&SUwGifvl\rpifESifhzkwf&rnf/xdkokdYigESifxkwf&mt&yf? wyg;trsKd;om;wdkYae&m? oa&vtrsKd;om;wdkYonf npfnL;aomrkefYudk pm;&Murnf[k xm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/
iguvnf;? tdkt&Sifxm0&bk&m;? tuREfkyfonf npfnL;jcif;odkYra&mufygao;/ tvdkvdkaoaomtaumif? om;&Judkuf
aoaomtaumif? &GH&SmbG,faom taumif\tom;udk i,faomtouft&G,frSp ,ckwdkifatmif tuREfkyfonf rpm;yg[k
avQmufvQif?vl\rpift&m EGm;acs;udkigay;\/ EGm;acs;ESifh oifhrkefYudkzkwf&rnf[k rdefYawmfrl\/wzefwHk? tcsif;vlom;? a,k&SvifNrdKU rkefYtaxmuftyifhudk igcsKd;rnf/ NrdKUom;wdkYonf rkefYudkcsdefvsuf? pdk;&drfaompdwfESifhpm;&Murnf/
a&udkvnf;jcifvsuf? rdefYarmawGa0jcif;ESifh aomuf&Murnf/rkefYESifha&acgif;yg;ojzifh? NrdKUom;wdkYonf wnDwGwfwnf;rdef;armawGa0? rdrdwdkYtjypfaMumifh ydefBuHKjcif;odkY a&muf&Murnf[k
rdefYawmfrl\/

696

tcef;BuD; ( 5 )
5;1 wzefwHk? tcsif;vlom;? xufaomxm;wnf;[laom? qwmonf\oifwkef;udk,l? udk,fqHyifESifh rkwfqdwfudk&dwfNyD;rS?
csdefcGifESifhcsdef tpkpkcGJxm;avmh/5;2
NrdKUudk0dkif;xm;&mumvaphaomtcg? qHyifESifhrkwfqdwfoHk;pkwpkudkNrdKUxJrSmrD;IdUavmh/ wpkudkxm;ESifhckwfjzwfavmh/ wpkudkavwdkuf&m
vTifhavmh/ igonfvnf; xdktpkaemufodkY xm;udkvTwfvdkufrnf/5;3 tenf;i,fudkvnf;,l udk,ft0wfESifhxkyfavmh/5;4 xdktenf;i,f tcsKdUudkvnf;,ljyef rD;IdUavmh/ xdkrD;onf oa&vtrsKd;udk ESHYjym;vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
5;5 wzeft&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? yHkonfa,k&SvifNrdKUjzpf\/ ywfvnf&Sdaom wdkif;jynfrsm;wdkYtv,frSm xdkNrdKUudk
igxm;?5;6 ywfvnf&Sdaom wdkif;oljynfom;wdkYonf ig\pD&ifxHk;zJGUcsufynwfw&m;udk vGefusL;onfxuf? xdkNrdKUom;wdkYonfom rw&m;
ojzifhvGefusL;MuNyD/ xdkynwfw&m;awmfvrf;odkYrvdkufbJ jiif;y,fMuNyD/5;7 okdYjzpf? t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifwdkYonf ywfvnf&Sdaom wdkif;oljynfom;wdkY qefYusifonfxuf?
omqefYusifaomaMumifh4if;? ig\pD&ifcsufvrf;odkYrvdkuf? ig\ynwfw&m;udk rapmifha&Smuf? ywfvnf&Sdaom wdkif;oljynfom;wdkY\
xHk;pH"avhodkYvdkufaomaMumifh4if;?5;8 igonfudk,fwdkif oifhwbufae? wyg;trsKd;om;wdkYa&SUrSmoif tjypf'PfudkpD&ifrnf/5;9 oifjyKbl;orQaom &GH&SmbG,ftrIwdkYaMumifh? igrpD&ifpzl;? rpD&ifvwHhaom tjypf'Pfudk oifpD&ifrnf/5;10 oif\tv,ftbwdkYonf om;wdkYudkpm;Muvdrfhrnf/ om;wdkYonfvnf;tbwdkYudkpm;Muvdrfhrnf/ oiftjypf'PfudkpD&if?
usef<uif;orQudk t&yf&yfwdkYuvmaom ava&SUrSmigvTifhrnf/5;11 xdkaMumifh? t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igtouf&Sifonftwdkif;? pufqkyf&GH&Sm bG,faomtrIt&m taygif;wdkYESifhig\
oefY&Sif;&mXmeudk oifonf npfnL;apaomaMumifh? igonfvnf; oifhudkrESajrm? rpHkrufbJrsufESmvTJrnf/5;12 oif\oHk;pkwdkYwGif? wpkonf emab;jzifhao? oif\tv,f rGwfodyfjcif;ab;jzifhqHk;&vdrfhrnf/ wpkonf oifhywfvnf
xm;ab;jzifhvJ ao&vdrfhrnf/ wpkudk t&yf&yfwdkYuvmaom ava&SUrSm igvTifh? olUaemufodkY xm;udkvTwfvdkufrnf/5;13 xdkodkYightrsuftvdkjynfhpHkvdrfhrnf/ igha'got&SdefudkolwdkYtay:rSmwnfapNyD;rS? ighpdwfajyvdrfhrnf/ olwdkYigha'gopdwftvdkudkjynhfpHkap
aomtcg? igxm0&bk&m;onf pdwftm;BuD; rdefYawmfrlaMumif;udk olwdkYod&Muvdrfhrnf/5;14 xdkrSwyg;? tem;rSma&SmufoGm;orQaomolwdkYa&SUwGif oifhudkvlqdwfnH&m? ywfvnfaeaomvltrsKd;rsKd;wdkY\ uJh&Jh&mjzpfaprnf/5;15 a'gotrsuft&Sdeftm;jzifh oifjyif;pGmaomtjypf'Pfudk igpD&ifaomtcg? ywfvnfaeaom vltrsKd;rsKd;wdkYwGif oifonf
uJh&Jhjypfwif&m? owd&&m? tHhMobG,f&mjzpfvdrfhrnf/ xdkodkY igxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/5;16 oifwdkYudkzsufqD;jcif;iSg rGwfodyfjcif;ab;wnf;[laom jrm;qdk;wdkYudk igvTwfvdkufaomtcg4if;? oifwdkYwGif rGwfodyfjcif;ab;udk
wdk;yGg;ap? rkefYtaxmuftyifhudk igcsKd;aomtcg4if;?5;17 oifwdkYudkvk,ufESdyfpuf&aom rGwfodyfjcif;ab;? om;&Jab;udk igvTwfvdkuf? xm;ab;udkvnf;a&mufapojzifh? emab;?
taoowfjcif;ab;wdkYonf vTrf;rdk;aomtcg4if;xdkodkYjzpfvdrfhrnf/ xdkodkY igxm0&bk&m;onf rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4
6;5
6;6
6;7
6;8
6;9

6;10
6;11

wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?tcsif;vlom;? oifonfoa&vawmifwdkYudkrsufESmjyK? olwdkYwbuf ya&mzufjyKavmh/tdkoa&vawmifwdkY? t&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfudkem;axmifMuavmh/ t&Sifxm0&bk&m;onf awmifBuD;? awmifi,f? jrpf?
csKdifhwdkYtm; rdefYawmfrlonfum;? igonfudk,fwdkif oifwdkYtay:okdYxm;udka&mufap? jrifhaomt&yfwdkYudk NzdKzsufrnf/oifwdkY,ZfyvifwdkYonf vlqdwfnHvdrfhrnf/ aekyfwkwdkYonf usKd;yJhvdrfhrnf/ kyfwkqif;wkwdkYa&SUrSm oifwdkY\ol&Jrsm;udk igvSJcsrnf/kyfwkqif;wkwdkYa&SUrSm oa&vtrsKd;om;taoaumifrsm;udkcsxm;? ,ZfyvifwdkYywfvnf oifwdkYtdk;rsm;udk igjzefYBuJrnf/oifwdkYae&m t&yf&yf&SdaomNrdKUwdkYonf NydKysuf? jrifhaomt&yfwdkYonf vlqdwfnHvsuf? ,ZfyvifwdkYonf okwfoify,f&Sif;vsuf?
kyfwkqif;wktrsKd;rsKd;wdkYonf ckwfvSJcsKd;zJhjcif;udkcH&vsuf? oifwdkYvkyfaomt&mwdkYonf aysmufysufvsuf&SdMuvdrfhrnf/oifwdkYtv,f ol&JwdkYonf vJaoMuvdrfhrnf/ igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk od&Muvdrfhrnf/okdYaomfvnf;? oifwdkYonftjynfjynfodkYuJGjym;Muaomtcg? vltrsKd;rsKd;wdkY\ xm;ESifhvGwfaomoltcsKdU &Sdapjcif;iSg tuseft<uif;
udkigxm;rnf/ighudkpGefYypf rSm;,Gif;wwfaomESvHk;udk4if;? kyfwkqif;wkwdkYESifhrSm;,Gif;vdkojzifh vdkufMunhfaom rsufpdwdkYudk4if; igy,fzsufaomtcg?
vGwfaomolwdkYonf odrf;oGm;jcif;udkcH&mtjynfjynfwdkY ighudkatmufarhMuvdrfhrnf/ jyKrdorQaom pufqkyf&GH&SmbG,ftrIwdkYaMumifh
udk,fudkudk,f &GH&SmMuvdrfhrnf/xdkodkYaomtjypf'Pfudk igay;rnf[k? igxm0&bk&m;onf tcsnf;ESD;rdefYawmfrlonfr[kwfaMumif;udk od&Muvdrfhrnf/
t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oa&vtrsKd;jyKrdorQaom &GH&SmbG,ftrIqdk;wdkYaMumifh? tr*Fvm&Sdygonfwum;[kqdkvsuf?
vufckyfwD;avmh/ ajcESifhaqmifhavmh/ taMumif;rlum;? olwdkYonf xm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;? emab;wdkYjzifhvJ aoMuvdrfhrnf/697

6;12 a0;aomolonf emab;jzifhaovsuf? eD;aomolonf xm;ab;jzifhqHk;vsuf? xdkab;rSvTwf usef<uif;aomolonfvnf;


rGwfodyfjcif;ab;jzifhaovsuf? olwdkYig\a'got&SdefjynhfpHkvdrfhrnf/6;13 kyfwkqif;wktaygif;wdkYtm; eYHomaygif;udk ylaZmf&mt&yf? ,Zfyvifrsm;ywfvnf? jrifhaomukef;? awmifxdyf&SdorQwdkYtay:?
pdrf;aom opfyif? t&dyfaumif;aomoydwfyif&SdorQwdkYatmuf? kyfwkqif;wkwdkYwGif ol&JwdkYonfvJ aovsuf&SdMuaomtcg?
igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif; udkod&Muvdrfhrnf/6;14 olwdkYtay:rSm igonfvufudkqefY? 'dAvwfNrdKUESifhqdkifaomvGifjyifxuf? olwdkYaeav&m&mjynfudk omvlqdwfnH&m? tHhMobG,f&m
jzpfapaomtcg? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk od&Muvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5
7;6
7;7
7;8
7;9
7;10
7;11
7;12
7;13
7;14
7;15
7;16
7;17
7;18
7;19

7;20
7;21
7;22
7;23
7;24

aemufwzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?tcsif;vlom;? t&Sifxm0&bk&m;onf oa&vjynfom;wdkYudk&nfrSwf rdefYawmfrlonfum;? jynfav;axmifhwdkYonfqHk;jcif;odkY


a&mufMu\/oifonfqHk;jcif;odkYa&muf oifhtay:okdYig\trsufudk igvTwfvdkufrnf/ oif\tusifhESifh tavsmufigpD&ifrnf/ oifjyKrdorQaom
&GH&SmbG,ftrIwdkY\ tusKd;tjypfudkqyfay;rnf/igonf ESajrmpHkrufjcif;r&SdbJ oifhtusifhwdkY\ tusKd;tjypfudkqyfay;rnf/ oifjyKrdaom &GH&SmbG,ftrIwdkYonf oif\tv,f
wnfMuvdrfhrnf/ igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk oifod&vdrfhrnf/
t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? ab;wckaemufwcka&mufvm\/qHk;jcif;ab;a&mufvm\/ qHk;jcif;ab;a&mufvm\/ oifhudkapmifhvsufa&mufvm\/tdkjynfawmfom;? oifonftvSnfhcH&aomtcsdefa&mufvm\/ tcsdefaphNyD/ &Tifvef;pGma<u;aMumfjcif;r&Sd&bJ? kef;&if;cwfjcif;trI
udkjyK&aomaeYeD;NyD/igonf rMumrjrifhrSDoif\tay:odkYig\a'got&Sdefudk oGef;avmif;rnf/ oif ihgtrsuftvdkudkjynhfpHkaprnf/ oif\tusifhtwdkif;
pD&ifrnf/ oifjyKrdorQaom&GH&SmbG,ftrIwdkY\ tusKd;tjypfudk qyfay;rnf/ESajrmpHkrufjcif;r&SdbJ? oifhtusifhwdkY\tusKd;tjypfudkqyfay;rnf/ oifjyKrdaom&GH&SmbG,ftrIwdkYonf oif\tv,fwnfMuvdrfhrnf/
igxm0&bk&m;onf 'Pfay;aMumif;udk od&Muvdrfhrnf/aeY&ufa&mufvm\/a&mufvm\/ tvSnhfcH&csdefaphNyD/ wHzsmyGifhNyD/ rmeBuD;yGg;NyD/nOf;qJjcif;tjrpfrStjypfwHzsmaygufavNyD/ olwdkYtpnf;ta0;? olwdkYy&dowf wpHkwa,mufrQrusef<uif;&/ olwdkYtbdkYidka<u;jrnf
wrf;jcif;udkrjyK&/tcsdefaphNyD/ aeY&ufeD;NyD/ 0,faomolonf 0rf;rajrmufapESifh/ a&mif;aomolonf pdwfrom? rnnf;wGm;apESifh/ taMumif;rlum;?
xdkvltpkta0;taygif;wdkYtay:rSm trsufawmfonf wnfvsuf&Sd\/a&mif;aomolonf toufvGwfvsuf&Sdaomfvnf;? a&mif;aomajrodkYjyef rvm&/ xdkvl tpkta0;taygif;wdkYESifhqdkifaom
Asm'dwflygHkonf rjynhfpHkbJrae&/ rw&m;pGmusifhaom tm;jzifh tb,folrQrwnfEdkif&/ppfcif;usif;apjcif;iSg wHydk;udkrIwfMuaomfvnf;? tb,folrQppfcsDroGm;/ taMumif;rlum;? ightrsufonf xdkvltpkta0;taygif;
wdkYtayrSm wnfvsuf&Sd\/jyifum;xm;&Sd\/ twGif;um; emjcif;? rGwfodyfjcif;&Sd\/ v,fjyifwGif&Sdaomolonf xm;jzifhaovdrfhrnf/ NrdKUxJwGif&Sdaom
olonfvnf; emjcif;? rGwfodyfjcif;tm;jzifh qHk;vdrfhrnf/
odkY&mwGifvGwfaomolwdkYonfvGwfaomtcg? toD;toD; rdrdwdkYtjypfaMumifh pdwfromnnf;wGm;vsuf? csKdifhom;csKd;uJhokdY awmifay:
rSm&SdMuvdrfhrnf/xdkol&SdorQwdkYonf vuftm;avsmh? 'l;onfvnf; t&nfjzpfvdrfhrnf/olwdkYonfvnf; avQmfawt0wfudk0wfpnf;vsuf? jyif;pGmaom xdwfvefYjcif;ESifhudk,fudkNcHKvsuf? wa,mufrQr<uif;? rsufESm
&SufaMumufvsuf? qHyifjzwfvsuf&SdMuvdrfhrnf/olwdkYaiGudkvrf;odkYypf? a&TudknpfnL;aomt&muJhodkY rSwfMuvdrfhrnf/ xm0&bk&m; trsufxGufawmfrlaomumv? olwkdYa&TaiGonf
olwkdYukd u,fwifjcif;iSg rwwfEkdif/ olwkdYtvkdqEukd rajzEkdif/ 0pGmrauR;Ekdif/ taMumif;rlum;? xkda&TaiGonf olwkdYxdrd rSm;,Gif;
jcif;taMumif;jzpfownf;/olwkdY wifhw,faomwefqmtm;jzifh olwkdYrmeukd wkd;yGg;ap? olwkdYpufqkyfbG,faom kyfwkqif;wkwkdYukd4if;?&GH&SmbG,faomt&m
wkdYukd4if; vkyfMuaomaMumifh? xkdwefqmukd npfnL;aomt&mjzpfapjcif;iSg igpD&ifrnf/wyg;trsKd;om;wnf;[laom t"rvlwkdYonf vk,lzsufqD;apjcif;iSg olwkdYvufokdY igtyfojzifh? olwkdYonf npfnL;apMuvdrfhrnf/igvnf; rsufESmvTJonfjzpf? olwkdYonf ig\oefY&Sif;&mXmeukd npfnL;apMuvdrfhrnf/ xm;jywkdYonf 0if npfnL;apMuvdrfhrnf/oHBudK;ukdvkyfavmh/ taMumif;rlum;? jynfonf vltoufukdowfjcif;tjypfESifhjynfh\/ NrdKUonfvnf; nOf;qJESdyfpufjcif;ESifh
jynfh\/xkdaMumifh? Murf;MuKwfaomvlrsKd;wkdYukd igaqmifcJh? olwkdYonf tdrfrsm;ukd odrf;,lMuvdrfhrnf/ cGeftm;BuD;aomolwkdY\rmeukd
igNidrf;aprnf/ olwkdYoefY&Sif;aomt&yfwkdYonf npfnL;jcif;&SdMuvdrfhrnf/698

7;25
7;26

ysufpD;jcif;ab;vm\/ olwkdYonf Nidrf0yfjcif;ukd&Sm rawGU&Mu/ab;wckaemufwck? odwif;wckaemufwckay:vmvdrfhrnf/ ya&mzufxHrSm Asm'dwflygkHukd&Smaomfvnf; r&Mu/ ,Zfyka&m[dwfwkdYonf


w&m;a[maomtcGifh? toufBuD;aomolwkdYonf tBuHay;aomtcGifhukd r&bJaeMuvdrfhrnf/7;27 &Sifbk&ifonf nnf;wGm;jrnfwrf;vdrfhrnf/ rif;om;onf rIdifawGjcif;t0wfukd 0wf&vdrfhrnf/ jynfoljynfom;wkdY\ vufwkdYonf
wkefvIyfMuvdrhfrnf/ olwkdYusifhMuonftwkdif; olwkdYigjyKrnf/ olwdkYpD&ifMuonftwkdif; igjyefpD&ifrnf/ igonfxm0&
bk&m;jzpfaMumif;ukd od&Muvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1

ou&mZfajcmufck? qXrv? ig;&ufaeYwGif? igonfudk,ftdrfxdkif? ,k'trsKd;toufBuD;olwdkYonf igha&SUrSmxdkifMupOf? t&Sifxm0&


bk&m;\vufawmfonf ightay:odkYoufa&mufav\/8;2 xdktcgigMunhfI? rD;ta&mifuJhokdYaomyHkoPmefonfxif&Sm;\/ cg;oPmefrSonf atmufydkif; rD;ta&mifuJhokdY4if;? txufydkif;
[&Sarva&Tta&mifxGef;awmufouJhodkY4if; xif&Sm;\/8;3
vufoPmefudkqefYig\qHyifwpkudkudkifvsuf? 0dnmOfawmfonf ighudkajrESifh rdkCf;aumif;uifMum;rS csD<u? trsufawmfudk EId;aqmf
aomkyfwkyvif&Sd&m a,k&SvifNrdKU ajrmufrsufESmtwGif;wHcg;0odkY? bk&m;ocif\ Asm'dwfawmflygHktm;jzifh ighudkaqmifoGm;\/8;4
vGifjyift&ifigjrifbl;aom Asm'dwflygHkuJhodkY? oa&vtrsKd;\bk&m;ocif bkef;awmfonfxif&Sm;\/8;5
tcsif;vlom;? ajrmufvrf;odkYarQmfMunhfavmh[krdefYawmfrlonftwdkif;? ajrmufvrf;odkY igarQmfMunhf? ajrmufrsufESm? ,ZfyvifwHcg;0
trsufawmfudk EdI;aqmfaomkyfwk&Sd\/
8;6 wzefwHk? tcsif;vlom;? igonfig\oefY&Sif;&mXmeESifha0;pGmoGm;apjcif;iSg olwdkYjyKMuaomtrI? t&yf oa&vtrsKd;jyKaom?
tvGefpufqkyf&GH&SmbG,faom trIwdkYudkjrifNyDavm/ wzefvSnfhoGm;OD;avmh/ omBuD;aom &GH&SmbG,ftrIwdkYudkjrifvdrfhrnf[k
rdefYawmfrlvsuf?8;7 wefwdkif;wHcg;0odkY ighudkaqmifoGm; igMunhfIaomtcg? wefwdkif;dk; taygufudkjrifav\/8;8 wzefwHk tcsif;vlom;? wefwdkif;dk;udkwl;avmh[k rdefYawmfrlonftwdkif;? igonf wl;NyD;rS wHcg;0udkjrifav\/8;9 0ifavmh/ t&yfjyKMuaom pufqkyf&GH&SmbG,ftrIqdk;wdkYudk MunhfIavmh[k rdefYawmfrlonftwdkif;?8;10 igonf 0ifMunhfIaomtcg? wefwdkif;dk;twGif;ywfvnf? wGm;wwfaomtaumifrSp &GH&SmbG,faom wd&pmeftrsKd;rsKd;ESifh?
oa&vtrsKd;udk;uG,faom kyfwkqif;wk&SdorQwdkY\ yHkoPmefonfa&;xm;vsuf&Sd\/8;11 olwdkYa&SUrSm oa&vtrsKd;toufBuD;ol ckESpfusdyfwdkYESifhwuG? ,mZnmom;&Smzefonf olwdkYtv,f&yf? xdkoltaygif;wdkYonf
toD;toD; vifyef;udkudkifvsuf? eYHomaygif;udk rD;dIUMuojzifh? rD;cdk;onfxlxyfpGmwufav\/
8;12 wzefwHk? tcsif;vlom;? oa&vtrsKd;toufBuD;ol toD;toD;wdkYonf arSmifrdkufxJrSmyHka&;aomtcef;wdkYjyKaomtrIudkjrifNyDa
vm/ olwdkYu? xm0&bk&m;rjrif/ xm0&bk&m;onf ajrBuD;udkpGefYypfavNyD[k qdkMu\/8;13 wzefvSnhfoGm;OD;avmh/ olwdkYjyKaomtrIwdkYwGif omBuD;pGmaom pufqkyf&GH&SmbG,ftrIwdkYudk jrifvdrfhrnf[k rdefYawmfrlvsuf?8;14 AdrmefawmfajrmufwHcg;0odkYaqmifoGm;? xdkt&yfrdef;rwdkYonf wrKZewftbdkYidka<u;vsuf xdkifMu\/8;15 tcsif;vlom;? xdktrIudkjrifNyDavm/ wzefvSnhfoGm;OD;avmh/ xdkrQru omBuD;pGmaom pufqkyf&GH&SmbG,ftrIwdkYudk jrifvdrfhrnf[k
rdefYawmfrlvsuf?8;16 xm0&bk&m;\tdrfawmftwGif;wefwdkif;xJokdY
aqmifoGm;?
AdrmefawmfwHcg;0?
AdrmefawmfOD;ESifh
,ZfyvifMum;rSm?
vlESpfusdyfig;a,mufwdkYonf Adrmefawmfudkausmcdkif;vsuf? ta&SUodkY rsufESmjyKvsuf? ta&SUrsufESm aeudkudk;uG,fMu\/8;17 wzefwHk? tcsif;vlom;? xdktrIudkjrifNyDavm/ ,k'trsKd;onf t&yf pufqkyf&GH&SmbG,f trIwdkYudkjyKaomtjypf ayghoavm/
olwdkYonf t"rtrIjzifh wjynfvHk;udkjynhfap ig\trsufudktxyfxyf EdI;aqmfMuNyD/ opfcufudkvnf; rdrdwdkYESmacgif;0
uyfudkifMu\/8;18 xdkYaMumifh? igonf ESajrmpHkrufjcif;r&SdbJ ig\trsufudkvTwfvdkufrnf/ olwdkYonf us,faomtoHESifh atmf[pf awmif;avQmuf
aomfvnf;? igonf em;raxmif[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1

zsufqD;aomvufeufudk toD;toD;udkifvsuf? NrdKUcH&aom'PfwdkYudk teD;okdYaqmifcJhMuavmh[k us,faomtoHESifh ac:awmfrl


onfudk igMum;\/9;2 xdktcg vlajcmufa,mufwdkYonf toD;toD; uGyfrsufp&mvufeufudkudkifvsuf? wa,mufonfvnf;? ydwft0wfudk0wfeHyg;
rSiftdk;ygvsuf? ajrmufrsufESmbuf txufwHcg;vrf;jzifh0if? aMu;0gyviftem;rSm&yfaeMu\/9;3 oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifbkef;awmfonf usdef;0yf&mackAdrfrS tdrfawmfwHcg;cHkokdYwuf? ydwft0wfudk0wfvsuf?
eHyg;rSiftdk;ygaomoludkac:?699

9;4

xm0&bk&m;u? a,k&SvifNrdKUtv,f a&SmufoGm;avmh/ NrdKUxJjyKorQaom pufqkyf&GH&SmbG,ftrIwdkYaMumifh? nnf;wGm;idka<u;


aomolwdkY\ezl;udk xdk;rSwfavmh[l4if;?9;5 tjcm;aomolwdkYtm;vnf;? xdkolaemufNrdKUxJa&SmufoGm;'PfcwfMuavmh/ ESajrmpHkrufjcif;r&SdMuESifh/9;6 toufBuD;aomol? toufi,faomol? tysKdr? oli,f? rdef;rwdkYudk &Sif;&Sif;owfMuavmh/ odkY&mwGif? trSwfygaomoludk
rcsOf;uyfMuESifh/ ig\oefY&Sif;&mXme tOD;jyKMuavmh[k rdefYawmfrlonfudkigMum;\/ olwdkYonfvnf;? tdrfawmfa&SUrSm&Sdaom
toufBuD;olwdkYudk a&SUOD;pGmowfMu\/9;7
wzefwHk? tdrfawmfudknpfnL;ap? uGyfrsufaomol taoaumifwdkYESifh wefwdkif;rsm;udkjynhfapNyD;rS? xGufoGm;Muavmh[k rdefYawmfrl
onftwdkif;? olwdkYonf xGuf NrdKUxJuGyfrsufMu\/
9;8 xdkodkYolwdkYonfuGyfrsufMuaomtcg? igae&pfpOfwGifjyyf0yf? tdkt&Sifxm0&bk&m;? a,k&SvifNrdKUtay:odkY trsufawmfudk
oGef;avmif;? usef<uif;orQaom oa&vtrsKd;udk zsufqD;awmfrlrnfavm[k a<u;aMumfavQmufav\/9;9 xm0&bk&m;uvnf;? oa&vtrsKd;ESifh ,k'trsKd;\tjypfonftvGefw&mBuD;\/ wjynfvHk;onf vltoufudkowfjcif;tjypf
ESifhjynhf\/ NrdKUonfvnf; azmufjyefjcif;tjypfESifhjynfh\/ olwdkYu? xm0&bk&m;onf ajrBuD;udkpGefYypf avNyD/ xm0&bk&m;rjrif[k
qdkMu\/9;10 xdkaMumifh? igonfESajrmpHkrufjcif;r&SdbJ? olwdkYtusifhwdkY\tusKd;tjypfudkolwdkYacgif;ay:odkY oufa&mufaprnf[k ightm;rdefYawmfrl\/9;11 ydwft0wfudk0wf eHyg;rSiftdk;ygaomoluvnf;? udk,fawmfrSmxm;awmfrlonftwdkif; tuREfkyfjyKygNyD[k avQmufav\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 wzef igMunhfI? ackAdrf\acgif;wdkYtxuf rdkCf;rsufESmMuuf eDvmausmufuJhodkY? &mZyvif\oPmefta&mifonf xif&Sm;\/10;2 ydwft0wfudk0wfaomoltm;vnf;? &xm;bD;wdkYtMum;rSm ackAdrfatmufodkY0ifavmh/ ackAdrftMum;rSm&Sdaom rD;cJwdkYudkvuf
ESpfbufESifh usKH;NyD;vQif? NrdKUtay:rSmjzefYBuJavmh[k rdefYawmfrlonftwdkif;? xdkolonf ighrsufarSmufoGm;\/10;3 0ifaomtcg ackAdrfwdkYonf tdrfawmfvusfmbufrSm&yf? twGif;wefwdkif;onf rdkCf;wdrfESifhjynfh\/10;4 xm0&bk&m;\bkef;awmfonf ackAdrftay:u tdrfawmfwHcg;cHktxufodkYwufa&TU? tdrfawmfonf rdkCf;wdrfESifhjynhf\/ wefwdkif;
onfvnf;? xm0&bk&m;\ bkef;awmfta&mifESifh jynhf\/10;5 teEwefcdk;&Sifbk&m;ocif rdefY>rufawmfrlaomtoHuJhodkY ackAdrftawmifwdkY\toHudkMum;&\/10;6 ydwft0wfudk0wfaomoltm;vnf;? &xm;bD;tMum;xJurD;udk,lavmh[k rdefYawmfrlaomtcg? xdkolonf0ifbD;wdkYtem;&yf
ae\/10;7 ackAdrfwyg;onf ackAdrfpkxJu vufudkqefY? ackAdrftMum;rSm&Sdaom rD;udk,lNyD;vQif? ydwft0wfudk0wfaomolvufxnhf\/
xdkolvnf;cH,l xGufoGm;\/10;8 ackAdrftawmifatmuf vlvwfudkvnf;igjrif\/
10;9 igMunhfI? ackAdrfwdkYtem;rSm &xm;bD;wckpD&Sd\/ bD;wdkYonf ausmufrsuf&GJ\tqif;ta&mif&Sd\/10;10 bD;av;ckwdkYonf yHkoPmefwnDwnf;&Sd? bD;wcktxJ bD;wckwyfouJhodkY&SdMu\/10;11 oGm;aomtcg bD;av;rsufESm wnDwnf;ae? rvSnhfbJoGm;wwfMu\/ acgif;rsufESmjyKaombufodkY vdkufrvSnhfbJ oGm;Mu\/10;12 bD;av;ckESifhwuG ackAdrfav;yg;wdkYonf ausm? vuf? tawmifrSpwudk,fvHk; rsufpdESifhjynhfMu\/10;13 xdkbD;wdkYudk pMum[laomtrnfjzifh orkwfonfudkigMum;\/10;14 ackAdrfwdkYonf rsufESmav;ckpD&Sd? yXrrsufESmonf ackAdrfrsufESm? 'kwd,rsufESmonf vlrsufESm? wwd,rsufESmonf jcaoFh
rsufESm? pwkwrsufESmonf a&Tvif;wrsufESmjzpf\/10;15 xdkackAdrfwdkYonf csD<uvsuf&SdMu\/ onfum;? acAmjrpfem;rSm igjrifbl;aomow0gaywnf;/10;16 ackAdrfwdkYonfoGm;aomtcg bD;wdkYonfxufMuyfvdkufMu\/ ackAdrfwdkYonf ajrBuD;rSwuftHhaomiSgtawmifwdkYudkjzefYaomtcg?
bD;wdkYonf ruGmbJvdkufMu\/10;17 olwdkY&yfaomtcg bD;wdkYonf&yfMu\/ olwdkYonf ajrBuD;ESifhuGmwufaomtcg? bD;wdkYonfvnf; xufMuyfvdkufwufMu\/
taMumif;rlum;? ow0g\0dnmOfonfbD;wdkY&Sd\/
10;18 xdktcg xm0&bk&m;\bkef;awmfonf tdrfawmfwHcg;cHkrSa&TU ackAdrftay:rSmwnfav\/10;19 xdkackAdrfwdkYonf ighrsufarSmuf tawmifwdkYudkjzefYNyD;vQif? ajrBuD;ESifhuGm wufMu\/ jyifodkYxGufaomtcg bD;wdkYonfvdkufMu\/
xm0&bk&m;\tdrfawmfa&SUwHcg;0rSm&yf? oa&vtrsKd;\bk&m;ocifbkef;awmfonf olwdkYtay:rSm wnfvsuf&Sd\/10;20 onfum;? acAmjrpfem;rSmoa&vtrsKd;\bk&m;ocifhatmuf igjrifbl;aom ow0gaywnf;/ ackAdrfjzpfonfudkvnf;
igod\/10;21 olwdkYonf rsufESmav;ckpD? tawmifav;ckpD&Sd? tawmifatmuf vlvufoPmef&Sd\/10;22 rsufESmyHkum;? acAmjrpfem;rSm igjrifbl;aomrsufESmESifhwl\/ udk,ftqif;ta&mifvnf;wl\/ xdkolav;yg;wdkYonf wnhfwnhf
oGm;wwfMu\/

700

tcef;BuD; ( 11 )
11;1

xdkaemuf 0dnmOfawmfonf ighudkcsD? ta&SUbufodkYrsufESmjyKaom xm0&bk&m;\ tdrfawmfta&SUwHcg;odkY aqmifoGm;? wHcg;0


vlESpfusdyfig;a,muf&Sd\/ olwdkYwGifrif;jyKaomol? tZk&om;,mZnm? aAem,om;ayvwdwdkYudk igjrif\/11;2 Asm'dwfawmftoHum;? tcsif;vlom;? olwdkYonf raumif;aomtBuHudkBuHpnf? NrdKUrw&m;aomwdkifyifjcif;udk jyKaom
oljzpfMu\/11;3 olwdkYu? trIra&mufao;/ tdrfaqmufMuukeftHh/ NrdKUonftdk;uif;? igwdkYonftrJom;jzpfonf[k qdkwwfMu\/11;4 odkYjzpftdkvlom;? olwdkYwbufya&mzufjyK a[majymavmh[k rdefYawmfrl\/11;5 xdktcgxm0&bk&m;\ 0dnmOfawmfonf ightay:odkYoufa&muf? oifonf a[majymavmh/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?
tdkoa&vtrsKd;? oifwdkYonf odkYajymqdkMuNyD/ oifwdkYBuHpnforQwdkYudk igod\/11;6 oifwdkYonfNrdKU ol&JwdkYudkrsm;jym;ap? NrdKUvrf;wdkYudkol&Jrsm;ESifhjynhfapMuNyD/11;7 xdkaMumifh t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwdkYxm;aom ol&JwdkYonf trJom;jzpf\/ NrdKUonf tdk;uif;jzpf\/
odkYaomfvnf;? oifwdkYudk NrdKUxJuigxkwfrnf/11;8 oifwdkYonf xm;udkaMumufonfjzpf? igonfxdkxm;udk oifwdkYtay:odkY a&mufaprnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/11;9 igonfoifwdkYudkNrdKUxJu xkwfNyD;vQif? wuRef;wEdkifiHom;wdkY\ vufodkYtyf tjypf'PfudkpD&ifrnf/11;10 oifwdkYonfxm;jzifhqHk;HI;Mu? oa&vjynfpGef;rSm igppfaMumpD&ifojzifh? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk oifwdkYod&Muvdrfhrnf/11;11 NrdKUonfoifwdkY\tdk;uif;rjzpf&? oifwdkYonfvnf;? tdk;uif;trJom;rjzpf&Mu/ oa&vjynfpGef;rSm igppfaMumpD&ifojzifh?
igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk oifwdkYod&Muvdrfhrnf/11;12 taMumif;rlum;? oifwdkYonf ig\w&m;vrf;odkYrvdkuf? ighpD&ifcsufwdkYudkrapmifh? oifwdkYywfvnfaeaom vlrsKd;wdkY\
xHk;pH"avhwdkYudkvdkufMuNyD[k rdefYawmfrl\/11;13 xdkAsm'dwfawmfpum;udk igonfqifhqdk a[majympOfwGif? aAem,om;ayvwdonf ao\/ igonfvnf;jyyf0yf? tdkt&Sif
xm0&bk&m;? usef<uif;aomoa&vtrsKd;om;wdkYudk qHk;IH;apawmfrlrnfavm[k us,faomtoHESifha<u;aMumf\/
11;14 wzefxm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?11;15 tcsif;vlom;? a,k&SvifNrdKUolNrdKUom;wdkYu? xm0&bk&m;xHawmfrS a0;pGmxGufoGm;Muavmh/ jynfudk igwdkYtm;tydkifay;awmfrlNyD[k
oif\nDtpfudk? oif\trsKd;om;csif;? oa&vtrsKd;om;taygif;wdkYtm; qdkwwfMu\/11;16 xdkaMumifh? t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oif\trsKd;om;csif;wdkYudk wyg;trsKd;om;wdkY ae&ma0;aomt&yfodkY igajymif;ap?
twdkif;wdkif;tjynfjynfwdkY jzefYBuJaomfvnf;? olwdkYa&mufaomjynfwdkY igonfolwdkYtbdkY oefY&Sif;&mXmeuJhodkY cPjzpfvdrfhrnf/11;17 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? olwdkYudkjzefYBuJaom vltrsKd;rsKd;ae&m twdkif;wdkif;tjynfjynfwdkYrS igodrf;,l? pka0;NyD;vQif?
oa&vjynfudkay;rnf/11;18 olwdkYonf xdkjynfodkYa&muf? pufqkyf&GH&SmbG,faom trIt&m&SdorQwdkYudk y,f&Sm;Muvdrfhrnf/11;19 igonfvnf;? nDGwfaompdwfESvHk;ESifhtopfaomoabmudkoGif;ay;rnf/ olwdkYudk,fcEmxJu ausmufESvHk;udkEIwf? tom;ESvHk;
udkay;aomaMumifh?11;20 olwdkYonf igpD&ifxHk;zGJUaom ynwfw&m;vrf;odkYvdkuf apmifha&Smufojzifh? ig\vljzpfMuvdrfhrnf/ igonfvnf;olwdkY\
bk&m;ocifjzpfrnf/11;21 odkYr[kwfvQif? pufqkyf&GH&SmbG,faom trIt&mwdkY\tvdkodkY pdwfESvHk;tm;jzifhvdkufaom olwdkY\tjypfudk? olwdkY\acgif;ay:odkY
iga&mufaprnf[k t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
11;22 xdktcg ackAdrfwdkYonftawmifwdkYudkjzefY? bD;wdkYonfvnf;vdkufMu\/ oa&vtrsKd;\bk&m;ocifhbkef;awmfonfvnf;
olwdkYtay:&Sdawmfrl\/11;23 xm0&bk&m;\bkef;awmfonf NrdKUxJuwuf? NrdKUta&SUrSm&Sdaom awmifay: &yfawmfrl\/11;24 0dnmOfawmfonfvnf;? bk&m;ocif\ Asm'dwflygHktm;jzifh ighudkcsDodrf;oGm;aomolwdkYae&m? cgv'JjynfodkY aqmifoGm;awmfrl\/
igjrifcJhNyD;aom Asm'dwflygHkonfvnf; igESifhuGm wufoGm;\/11;25 xm0&bk&m;jyawmfrlcJhNyD;aom trIt&m&SdorQwdkYudk igonfodrf;oGm;jcif;udk cH&aomolwdkYtm; Mum;ajymav\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?12;2 tcsif;vlom;? oifonf ykefuefwwfaomtrsKd;xJrSmae\/ olwdkYonf jrif&aom rsufpd&Sdaomfvnf; rjrifwwf/ Mum;&aom
em;&Sdaomfvnf; rMum;wwf/ ykefuefwwfaom trsKd;jzpfMu\/12;3 odkYjzpf? tcsif;vlom;? tjcm;odkYajymif;oGm;jcif;iSg Opmy&duHrsm;udkjyifqif? aeYtcsdef olwdkYrsufarSmufwGif ajymif;oGm;avmh/ ol
wdkYrsufarSmufwGiftjcm;wyg;odkY ae&majymif;avmh/ ykefuefwwfaomtrsKd;jzpfaomfvnf;? owd&aumif;&Muvdrfhrnf/12;4 ae&majymif;p&mbdkY jyifqifaom Opmy&duHrsm;uJhodkY? oif\Opmy&duHrsm;udk aeYtcsdef olwdkYrsufarSmufwGif xkwf&rnf/ odrf;oGm;
jcif;udkcH&aomoluJhodkY? ntcsdef olwdkYrsufarSmufwGif xGufoGm;&rnf/701

12;5
12;6

olwdkYrsufarSmuf tkwfdk;udkwl;azmuf? Opmy&duHrsm;udk xkwfoGm;avmh/nOD;,Htcsdef olwdkYrsufarSmufwGif ycHk;ay:rSmxrf; xkwf&rnf/ ajrudkrjrif&atmif rsufESmudkzHk;&rnf/ taMumif;rlum;? oifhudk
oa&vtrsKd;tm; edrdwfvuPmjzpfapjcif;iSg igcefYxm;NyD[k rdefYawmfrlonftwdkif;?12;7 igonf odrf;oGm;jcif;udkcH&aomol\Opmy&duHrsm;uJhokdY? ig\Opmy&duHrsm;udk aeYtcsdefxkwf? ntcsdef tkwfdk;udkudk,fvufESifh
wl;azmufNyD;rS? nOD;,Htcdsef olwdkYrsufarSmufwGif ycHk;ay:rSmxrf;oGm;\/
12;8 eHeuftcsdef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?12;9 tcsif;vlom;? ykefuefwwfaom oa&vtrsKd;u? oifonf tb,fodkYjyKoenf;[k oifhtm;ar;onf&Sdaomf?12;10 t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudk qifhqdk&rnf/ Asm'dwfawmfonf a,k&SvifNrdKUudk tpdk;&aomrif;rSp? xdkNrdKU&Sdaom oa&
vtrsKd;om;taygif;wdkYESifhqdkifay\/12;11 igonfoifwdkY\ edrdwfvuPmjzpf\/ igjyKouJhodkYoifwdkYonf jyK&Muvdrfhrnf/ ae&majymif; odrf;oGm;jcif;udkcH&Muvdrfhrnf/12;12 oifwdkY\rif;onfvnf;? rdrdycHk; xrf;nOD;,Htcsdef xkwfoGm;&vdrfhrnf/ xkwfoGm;p&mbdkY tkwfdk;udkwl;azmuf&vdrfhrnf/
ajrudkrjrif&atmifrsufESmudk zHk;&vdrfhrnf/12;13 xdkrif;udkvnf; ig\ydkufuGefESifhtkyf? ig\ausmhuGif;ausmhrdaprnf/ cgv'Jjynf AmAkvkefNrdKUodkY aqmifoGm;rnf/ xdkNrdKUao&aomfvnf;
NrdKUudkrjrif&/12;14 olUudkrpjcif;iSg 0dkif;aomolwdkYESifh wyfom;taygif;wdkYudkt&yf&yfodkYjzefYBuJrnf/ olwdkYaemufvnf; xm;udkvTwfvdkufrnf/12;15 vltrsKd;rsKd;wdkYwGif uJGjym;ap? twdkif;wdkif;tjynfjynfodkY jzefYBuJaomtcg? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk olwdkYod&Muvdrfhrnf/12;16 odkY&mwGif? xm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;? umvemab;wdkYESifhvGwf? igusef<uif;apaom oltcsKdUwdkYonf rdrdwdkYjyKbl;aom pufqk
yf&GH&SmbG,ftrI&SdorQwdkYudk? aemufa&mufaom wyg;trsKd;om;ae&mjynfwdkY abmfjyMuvdrfhrnf/ igonfxm0&bk&m;jzpfaMumif;udk
olwdkYod&Muvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
12;17 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?12;18 tcsif;vlom;? wkefvIyfvsuftpmudk pm;avmh/ wkefvIyfvsuf? owdjyKvsuf a&udkaomufavmh/12;19 t&Sifxm0&bk&m;onf oa&vjynf? a,k&SvifNrdKUom;wdkYudk &nfrSwf rdefYawmfrlaom pum;udk qifhqdk&rnfrSm? olwdkYonf
owdjyKvsuftpmudkpm;&Murnf/ rdef;armawGa0vsuf a&udkaomuf&Murnf/ xdkodkYaomtm;jzifh? jynfoljynfom;taygif;wdkYjyKaom
t"rtrIaMumifh? oa&vjynfonf rdrdjynhfpHkjcif;ESifhuif;vGwf&vdrfhrnf/12;20 vlaeaomNrdKUwdkYonfvnf; ysufpD;? wjynfvHk;qdwfnHvsuf&Sd&vdrfhrnf/ igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udkoifwkdY od&Muvdrfhrnf[k
rdefYawmfrl\/
12;21 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?12;22 tcsif;vlom;? aeY&ufumva&GUvsuf&Sd? cyfodrf;aomAsm'dwflygkHvnf; ysufMuNyD[k? oa&vjynf oHk;wwfaompum;yHkum;
tb,fodkYenf;/12;23 odkYjzpf? t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudk qifhqdk&rnfrSm? xdkpum;yHkudk igaysmufaprnf/ aemufwzef oa&vtrsKd;roHk;&Mu/
aeY&ufumveD;NyD/ cyfodrf;aomAsm'dwflygHkvnf; jynhfpHkMuvdrfhrnf[kajymavmh/12;24 aemufwzef oa&vtrsKd; tcsnf;ESD;aom lygHkr&Sd&/ acsmharmhpGm ya&mzufjyKjcif;vnf; r&Sd&/12;25 igonfxm0&bk&m;jzpf\/ igajymvQif? ajymonftwdkif; jynhfpHkvdrfhrnf/ jynhfpHkcsdefvnf;ra&GU&/ tcsif;ykefuefwwfaomtrsKd;?
oifwdkYvufxuf igajymrnf/ ajymonftwdkif;vnf; jynhfpHkaprnf[k t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
12;26 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?12;27 tcsif;vlom;? oa&vtrsKd;om;wdkYu?oljrifaomAsm'dwflygHkonfa0;ao;\/ a0;ao;aomumvudk&nfrSwf a[mwwfonf[k
ajymqdkMu\/12;28 odkYjzpf t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudk qifhqdk&rnfrSm? ig\pum;jynhfpHkcsdefra&GU&/ igajymonftwdkif;vnf; jynhfpHkaprnf[k
t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?13;2 tcsif;vlom;? udk,ftvdktavsmufya&mzufjyK a[majymwwfaom oa&vtrsKd; ya&mzufwdkYwbufa[majymavmh/
xm0&bk&m;\trdefYawmfudk em;axmifMu[k olwdkYtm;ajymavmh/13;3 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? tb,ft&mudkrQrjrifbJ? udk,fpdwftvdkodkY vdkufwwfaom ya&mzufrdkufwdkYonf tr*Fvm
&SdMu\/13;4 tdkoa&vtrsKd;? oif\ya&mzufwdkYonf awmaeaomajracG;ESifhwlMu\/13;5 oa&vtrsKd;onf xm0&bk&m;\aeYa&mufrS ppfwdkufcHEdkifrnftaMumif;? olwdkYonf NrdKUdk;ysuftay:odkYwuf? jyKjyifjcif;trIudk
rjyKbJaeMu\/13;6 tcsnf;ESD;aomt&mudkjrifMuNyD/ xm0&bk&m;apvTwfawmfrrlbJ? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonf[k qdkvsuf? vSnhfpm; ya&mzufjyKMuNyD/
udk,fpum;jynhfpHkrnf[k olwyg;,Hkapjcif;iSg jyKMuNyD/702

13;7

igrajymbJ xm0&bk&m;rdefYawmfrlonf[k oifwdkYqdkvsuf? tcsnf;ESD;aomt&mudkjrifMuNyD r[kwfavm/ vSnhfpm; ya&mzufjyKMuNyD


r[kwfavm/
13;8 xdkaMumifh t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifwdkYonf tcsnf;ESD;aompum;udkajym rkomlygHkudkjrifaomaMumifh
igonfoifwdkYwbufae\/13;9 tcsnf;ESD;aomt&mudkjrif rkompum;udka[majymwwfaom ya&mzufwdkYudkigqD;wm;ojzifh? olwdkYonf ig\y&dowfpnf;a0;&m
odkYr0if&Mu/ oa&vtrsKd;\pm&if; olwdkYtrnfudkroGif;&/ oa&vjynfae&mrcs&/ igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk
oifwdkYod&Muvdrfhrnf/13;10 Nidrfoufjcif;r&Sdaomfvnf;? Nidrfoufjcif;&Sdonf[k oifwkdYqkdvsuf? ig\vlwkdYukd vSnfhpm;aomaMumifh4if;? wa,mufum; tkwfkd;ukd
wnfvsuf? wa,mufum; t*FawESifhrGrf;rHvsufjyKaom aMumifh4if;?13;11 xkdtkwfkd;onfNydKvJrnf[k t*FawESifhrGrf;rHaomolwkdYtm;ajymavmh/ rkdCf;a&vTrf;rkd;vdrfhrnf/ BuD;pGmaomrkdCf;oD;usvdrfhrnf/ rkdCf;
oufrkefwkdif;wkdufzsufvdrfhrnf/13;12 xkdtkwfkd;onf NydKvJNyD;rS? oifwkdYrGrf;rHaomt*Fawonf tb,frSm&Sdoenf;[k oifwkdYtm; olwyg;ar;vdrfhrnfr[kwfavm/13;13 xkdaMumifh? t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igonftrsufxGuf? oifwkdYtkwfkd;ukd rkdCf;oufrkefwkdif;tm;jzifh wkduf
zsufrnf/ ig\a'got&SdefaMumifh rkdCf;a&vTrf;rkd;? BuD;pGmaom rkdCf;oD;ESifhqkH;aprnf/13;14 xkdokdYoifwkdYonft*FawESifhrGrf;rHaom tkwfkd;ukdajrwkdifatmifigNzdKcs tjrpfukdvSefojzihf? tkwfkd;onf vJzdrdvsuf? oifwkdYonf
toufqkH;Muvdrfhrnf/ igonfxm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd xdktcgod&Muvdrfhrnf/13;15 xkdokdYtkwfkd;4if;? t*FawESifhrGrf;rHaomolwkdY4if;? igonf ukd,ftrsufukdajzrnf/ tkwfkd;r&Sd[l4if;? t*FawESifhrGrf;rHaomol
wnf;[laom?13;16 Nidrfoufjcif;r&Sdaomtcg a,k&SvifNrdKUtbkdY Nidrfoufjcif;lygkHukdjrifa[majymaom oa&vya&mzufrsm;r&SdMu[l4if;?
olwkdYtm; igajymrnf[k t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
13;17 xkdrSwyg;? tcsif;vlom;? ukd,ftvkdtavsmuf ya&mzufjyKaom oif\trsKd;orD;wkdY wbuf rsufESmjyK?13;18 t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfukd a[majymqifhqkd&rnfrSm? touf0dnmOfwkdYukdbrf;jcif;iSg cyfodrf;aomolwkdY\eHyg; acgif;tkH;
ukdxnfh? vltBuD;ti,fwkdY acgif;ay:rSm OD;xkyfwkdYukd wifxm;aomrdef;rwkdYonf tr*Fvm&SdMu\/ ighvlwkdY\touf0dnmOfukdbrf;?
ukd,ftouf 0dnmOfukd aojcif;rSu,fcRwfMuvdrfhrnfavm/13;19 rka,mqefwvufqGef;ESifh rkefYwzJhukd&tHhaomiSg? ig\vlwkdYwGif ighukdIwfcsMuvdrfhrnfavm/ rkompum;ukd em;axmifwwfaomig\
vlwkdYtm; rkompum;ukd ajymaomtm;jzifh? raotyfaom olwkdY\toufukdowf? r&SiftyfaomolwkdYukd toufcsrf;om
ay;Muvdrfhrnf avm/13;20 xkdaMumifht&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYonf touf0dnmOfwkdYukd&atmif brf;vsuf? okH;wwfaomacgif;tkH;wkdYukd
igonf &efbufjyK oifwkdYeHyg;rSqGJEIwfNyD;vQif? oifwkdY&atmifbrf;aomtouf0dnmOfwkdYukd igvTwfvkdufrnf/13;21 oifwkdYOD;xkyfwkdYukdvnf; igqkwf? ig\vlwkdYukd oifwkdYvufrSu,fEIwfrnf/ aemufwzefolwkdYonf tbrf;cH? oifwkdYvufokdY
ra&muf&Mu/ igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd oifwkdYod&Mu vdrfhrnf/13;22 igrndK;i,fapaomvlaumif;wkdYukd oifwkdYonf rkompum;tm;jzihf ndK;i,fapaomaMumifh4if;? vlqdk;wdkYonf qdk;aomvrf;udk
ra&Smifapjcif;iSg toufcsrf;omay;? olwdkYudk cdkifrmapaomaMumifh4if;?13;23 aemufwzef oifwdkYonftcsnf;ESD;aomt&mudk rjrif&Mu/ ya&mzufjyK ra[m&Mu/ ig\vlwdkYudk oifwdkYvufrSigu,fEIwfrnf/
igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk oifwdkYod&Muvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 oa&vtrsKd; toufBuD;oltcsKdUwdkYonfvm igha&SUrSmxdkifMu\/14;2 xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?14;3 tcsif;vlom;? vlwdkYonfudk,fpdwfESvHk; udk,fkyfwkrsm;udkwnfaxmif? udk,frsufESma&SUrSm udk,f'kpdkufopfwHk;udkxm;MuNyD/
olwdkYar;avQmufjcif;udk igcH&rnfavm/14;4 xdkaMumifh?t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudkolwdkYtm; qifhqdk&rnfrSm? tBuifoa&vtrsKd;om; onf udk,fpdwfESvHk; udk,fkyfwk
wdkYudkwnfaxmif? udk,frsufESma&SUrSm udk,f'kpdkufopfwHk;udk xm;vsuf ya&mzufxHodkYa&mufvm\? xdkol kyfwkrsm;jym;onf
ESifhtnDigjyefajymrnf/14;5 xdkodkYaomtm;jzifh? oa&vtrsKd;udk olwdkYpdwfoabm&SdonfESifhtnDigbrf;rnf/ xdkoltaygif;wdkYonf rdrdwdkYkyfwkrsm;aMumifh
igESifhuGma0;MuNyD/
14;6 xdkaMumifh? t&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfudk oa&vtrsKd;tm; qifhqdk&rnfrSm? aemifw& kyfwkwdkYudkMuOfa&SmifMuavmh/
oifwdkYjyKorQaom pufqkyf&GH&SmbG,ftrIwdkYrS rsufESmvTJMuavmh/14;7 igESifhuGmNyD;vQif? udk,fpdwfESvHk; udk,fkyfwkrsm;udkwnfaxmif? udk,frsufESma&SUrSm udk,f'kpdkufopfwHk;udkxm;vsufyif?
ightvdkudkar;jref;jcif;iSg? ya&mzufxHodkYvmaom oa&vtrsKd;om;jzpfap? oa&vtrsKd;wnf;aeaomwyg;trsKd;om;jzpfap?
igxm0&bk&m;onf udk,ftvdktavsmuf jyefajymojzifh?703

14;8 xdkolwbufigonfrsufESmxm; olUudkedrdwfjzpfaprnf/ pum;yHkvnf;jzpfaprnf/ xdkoludk ig\vlwdkYtxJrS y,f&Sm;rnf/


igonfxm0&bk&m;jzpfaMumif;udk oifwdkYod&Muvdrfhrnf/
14;9 ya&mzufonf a[majymrSm;,Gif;vQif? xdkya&mzufudkigxm0&bk&m;onf rSm;,Gif;ap\/ xdkoludk igonf 'Pfcwf? ig\
vloa&vtrsKd;xJrS y,f&Sm;rnf/14;10 olwdkYonfvnf; tjypfESifhtavsmuf'PfcH&Murnf/ ya&mzufcH&aom'Pfonf ya&mzufudk qnf;uyfaomolcH&aom'PfESifh
wl&vdrfhrnf/14;11 xdkodkYjzpfvQif? aemufwzefoa&vtrsKd;onfighudkrpGefYypf? vrf;rvTJ? rSm;,Gif;jcif;tjypf&Sd orQwkdYESifh aemufwzefrnpfnL;bJ?
ig\vljzpf&Muvdrfhrnf/ igonfvnf; olwdkY\bk&m;ocif jzpfrnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
14;12 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?14;13 tcsif;vlom;? jynfom;wdkYonf txyfxyfvGefusL;ighudkjypfrSm;aomaMumifh? igonf vufudkqefY rkefYtaxmuftyifhudkcsKd;ojzifh?
tpmtm[m&udk acgif;yg;ap? xdkjynfrS vlESifhwd&pmefwdkYudk y,fjzwfvQif?14;14 aem{? 'Ha,v? a,mb? oHk;a,muf&Sdaomfvnf;? udk,fajzmifhrwfjcif;tm;jzifh udk,ftouf0dnmOfudkom u,fEIwf&aomtcGifh
&SdMuvdrfhrnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/14;15 om;&JwdkYonfjynfay:vm zsufqD;aomaMumifh? tb,folrQraeEdkifojzifh vlqdwfnHvQif?14;16 xdkoloHk;a,muf&Sdaomfvnf;? igtouf&Sifonftwdkif; udk,fom;orD;udkru,frEIwf&/ udk,fwdkifom csrf;om&Mu? jynfonfvl
qdwfnHvsuf&Sd&vdrfhrnf/14;17 odkYr[kwf? tdkxm;? xdkjynfudkvkyfBuHavmh[kigqdkvsuf? xm;ab;udk a&mufapaomaMumifh? vlESifhwd&pmefwdkYudky,fjzwfvQif?14;18 xdkoloHk;a,muf&Sdaomfvnf;? igtouf&Sifonftwdkif; udk,fom;orD;udkru,frEIwf&? udk,fwdkifomcsrf;om&Muvdrfhrnf/14;19 odkYr[kwf? xdkjynfumvemudk igapvTwfaomaMumifh? vlESifhwd&pmef\toufudk owfjzwfy,f&Sif;jcif;iSg ig\a'got&Sdefudk
oGef;avmif;vQif?14;20 aem{? 'Ha,v? a,mbwdkY&Sdaomfvnf;? igtouf&Sifonftwkdif; udk,fom;orD;udkru,frEIwf? udk,fajzmifhrwfjcif;tm;jzifh
udk,ftouf0dnmOfudkom u,fEIwf&Muvdrfhrnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/14;21 xdkaMumifh? t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? a,k&SvifNrdKU vlESifhwd&pmefwdkYudk y,fjzwfjcif;iSgxm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;?
zsufqD;wwfaomom;&Jab;?
umvemab;
wnf;[laom?
tvGefqdk;aomab;av;yg;wdkYudkigapvTwfaomtcg?
xdkrQruvTwfcJvdrfhrnf r[kwfavm/14;22 odkY&mwGif? vGwfxGufajrmuf&aom tuseft<uif;om;orD;tcsKdU&SdMuvdrfhrnf/ olwdkYonf oifwdkY&dS&modkYxGufvm? usifhBuHjyKrlaom
trIt&mwdkYudk oifwdkYodMuvdrfhrnf/ a,k&SvifNrdKU iga&mufaporQaomtrIrsm;aMumifh pdwfylyefjcif;r&Sd? oufomjcif;&SdMu
vdrfhrnf/14;23 olwdkYusifhBuHjyKrlaom trIt&mwdkYudk oifwdkYonfjrifaomtcg oufom&Muvdrfhrnf/ a,k&SvifNrdKUudk igjyKavorQwdkY? taMumif;
r&SdbJrjyKonfudk odMuvdrfhrnf[k t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1
15;2
15;3
15;4
15;5
15;6

wzef xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?tcsif;vlom;? opfawmopfcufomrnjzpfaom pyspfEG,fom;onf tjcm;aom opfom;xufjrwfaomt&m wpHkwck&Sdoavm/wpHkwckudkvkyftHaomiSg pyspfEG,fom;udk,lwwfoavm/ wpHkwckudkqJGxm;p&mwHpdkYudk pyspfEG,fom;jzifh vkyfwwfoavm/xif;bdkYrD;xJodkYcswwf\/ rD;onfvnf;t&if;tzsm;tv,fudk avmifwwf\/ toHk;0ifwwfoavm/rD;ravmifrSDtoHk;r0ifvQif? rD;avmifuRrf;NyD;rStoHk;r0if[k omqdkbG,f&Sdonfr[kwfavm/trI t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? awmopfyifwGif rD;arG;p&mxif;bdkYigtyfaom pyspfEG,fom;uJhodkY? a,k&SvifNrdKUom;
wdkYudk igtyfrnf/15;7 olwdkYwbuf igonfrsufESmudkxm;rnf/ olwdkYonf rD;wyHkrSxGuf wykHavmifvdrfhrnf/ olwdkYwbuf igonf rsufESmudkxm;
aomtcg? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk oifwdkYod&Muvdrfhrnf/15;8 olwdkYonf ighudktxyfxyfjypfrSm;aomaMumifh? igonfolwdkYjynfudk vlqdwfnH&mt&yfjzpfaprnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1
16;2
16;3

wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?tcsif;vlom;? a,k&SvifNrdKUonf rdrdpufqkyf&GH&SmbG,faom trIt&mwdkYudk odrnftaMumif;jyKavmh/xm0&bk&m;onf a,k&SvifNrdKUtm; rdefYawmfrlaompum;udk oifqifhqdk&rnfrSm? oif\rlv? oif\arGbGm;&mXmeonf cgemefjynf
&Sd\/ oif\tbonf tmarm&dvl? oif\trdonf [dwdtrsKd;jzpf\/704

16;4
16;5

oifhudkbGm;jcif;taMumif;t&m[lrlum;? bGm;aomaeYcsufBudK;udkrjzwf? oefY&Sif;apjcif;iSg a&rcsKd;? qm;ESifhrvl;? t0wfESifhrywf&pf?ukPmpdwfESifh xdkodkYjyKpkjcif;iSg oifhudkjrif tb,folrQroem;? bGm;aomaeY oifonf udk,fudk&GH&Sm&onfwdkifatmif v,fjyif
ypfxm;jcif;udkcH&\/16;6 igonf a&SmufoGm; taoG;ESifhvl;vsuf&Sdaom oifudkjrifaomtcg touf&Sifavmh[k oifonf taoG;&SdpOf igqdk\/16;7 jrufyifuJhodkY igBuD;yGg;apojzifh? oifonftpOftwdkif;BuD; vSaomtqif;ESifhjynhfpHk\/ &ifom;xudk,fvnf;tarG;ayguf\/
t&ifut0wfr&Sd? tcsnf;pnf;ae&\/16;8 wzef igonfa&SmufoGm;oifhudkjrifaomtcg? oifcspfvdkbG,faom tcsdeft&G,f&SdaomaMumifh? igonf udk,ft0wfpGef;udkjzefY?
oif tcsnf;pnf;&Sdjcif;udkzHk;tkyf\/ usdefqdkjcif;udkvnf;jyK? oifESifhy#dnmOfzJGUojzifh? oifonfig\ cifyGef;jzpfav\/16;9 xdktcgoifhudka&csKd;? oifvl;aomtaoG;&SdorQudkigaq;aMum\/ qDESifhvdrf;\/16;10 cs,fvS,faomt0wfudk0wfap\/ w[m&Som;a&ajceif;udkpD;ap\/ zJ? ydwfacsmESifhNcHKap\/16;11 vufaumufESifh vnfqJGtp&Sdaom wefqmrsKd;udkqifap\/16;12 em;awmif;? ESmqJG? vSaomaygif;udkvnf;qifap\/16;13 xdkodkYoifonf a&TaiGESifhwuG? zJ? ydwfacsm? cs,fvS,faom t0wfwefqmwdkYudkqifvsuf? rkefYnuf? ysm;&nf? qDudkpm;vsuf? tvGef
w&mvSaomtqif;ESifhjynhfpHk? rdzk&m;t&mudkcH&\/16;14 igonf udk,ftoa&udk oiftyfay;aomaMumifh? oifonfvSaomtqif;ESifhpHkvif? twdkif;wdkif;tjynfjynf ausmfapmav\/
16;15 odkY&mwGif? oifonfudk,fvSaomtqif;udk udk;pm;? *kPftoa&ausmfapmaomaMumifh? jynfwefqmvkyf? c&D;oGm;aomoltayg
if;wdkYESifhrw&m;aomarxkefudk tESHYtjym;jyKojzifh? a,musfm;wdkif;tcGifh&\/16;16 oif\ t0wfudkvnf;,l? jrifhaomt&yfwdkYudk xl;jcm;aomtqif;ta&mifESifhqifjyif? wcgrQrjzpfpzl;? aemufvnf;
rjzpfvwHhaomtrI? rw&m;aomarxkefudk xdkt&yfjyKavNyD/16;17 igay;aom a&TaiGwefqmjrwfwdkYudkvnf;,l? a,musfm;kyfwkwkdYudkvkyfNyD;vQif? olwdkYESifhrSm;,Gif;avNyDwum;/16;18 cs,fvS,faomt0wfudkvnf;,l? xdkkyfwkwdkYudkNcHKNyD;vQif? ighqDESifhigheHYomaygif;udk olwdkYa&SUrSm wifxm;avNyD/16;19 igay;aomabmZOf? oifhudkigauR;aomrkefYnuf? qD? ysm;&nfudkvnf; olwdkYa&SUrSmarT;BudKifp&mbdkY wifxm;avNyDwum;/16;20 xdkrSwyg;? oifbGm;aom ig\om;orD;wdkYudk,l? xdkkyfwkwdkYtm;auR;arG;jcif;iSg ,ZfylaZmfavNyD/16;21 oifonf rw&m;aomarxkefudkjyK pdwfrajyaomaMumifh? ig\om;orD;wdkYudkowf kyfwkwdkYtm; rD;jzifhylaZmf&rnfavm/16;22 oifonf pufqkyf&GH&SmbG,ftrI? rw&m;aomarxkeftrItaygif;wdkYudkjyKpOfwGif? t&G,fi,faomtcg t0wfr&Sd? tcsnf;pnf;&SdaMumif;?
udk,ftaoG; vl;vJvsufaeaMumif;udk ratmufarhygwum;/
16;23 oifonf tr*Fvm&Sd\/ tr*Fvm&Sd\/ 'kpdkuftaygif;udkjyKNyD;rS?16;24 udk,faebdkYuk#Dwdkufudk wnf vrf;&Sdwdkif; jrifhaomt&yfudkvkyfav\/16;25 oifonf jrifhaomt&yfudkvrf;OD;wdkif;vkyf? ukd,fvSaomtqif;udk &GH&SmbG,fjzpfonfwdkifatmifjyKvsuf? c&D;oGm;aomol
taygif;wdkYtm; aygifwdkYudkcGgzGifh? rw&m;aomarxkeftrIwdkYudk rsm;jym;ap\/16;26 qlNzdK;aomoif\tdrfeD;csif; tJ*kwKvlwdkYESifhrSm;,Gif;? ightrsufudkEId;aqmfvsuf? rw&m;aom arxkeftrIwdkYudkrsm;jym;ap\/16;27 xdkaMumifh? igonfvufudkqefYvsuf oif\&dumudkjzwf? oifhudkrkef;aomol? oifhqdk;npfaomtrIrsm;aMumifh &Sufwwfaom
zdvdwdtrsKd;orD;wdkYvufodkY tyf&\/16;28 oifonf udavompdwfrajyaomaMumifh? tmI&dvlwdkYESifhvnf; rSm;,Gif;av\/ xdkokdYrSm;,Gif;aomfvnf; pdwfrajyEdkif/16;29 xdkrSwyg;? cgemefjynfrSonfcgv'Jjynfwdkifatmif? rw&m;aomarxkeftrIwdkYudk rsm;jym;apaomfvnf; pdwfrajyEdkif/16;30 tpdk;w&jyKoDvysufaomrdef;rjyKwwforQaom trIwdkYudk oifonf jyKrdvsuf? oifhpdwfESvHk;onf tvGefrdkufygonfwum;/16;31 oif\uk#Dwdkufudk cyfodrf;aomvrf;wnf?vrf;&Sdwdkif;jrifhaomt&yfudkvkyfojzifh? tcudkjiif;aomaMumifh jynfwefqmESifhrwl/16;32 udk,frqdkifaoma,musfm;udk udk,fvif\udk,fpm;vufcH arsmufrxm;aomrdef;rESifhwl\/16;33 jynfwefqmrdef;r&SdorQwdkYonf vufaqmifudkcH,lwwfMu\/ oifrlum;? oif\&nf;pm;taygif;wdkYtm; vufaqmifudk ay;wwf\/
t&yf&yfwdkYuvm rw&m;aomarxkefudkjyKapjcif;iSg? olwyg;wdkYudk iSg;wwf\/16;34 odkYjzpf? oifonf tjcm;aomjynfwefqmwdkYESifh jcm;em;pGmjyKwwf\/ oifjyKouJhodkY tb,folrQrw&m;aomarxkefudkrjyKwwf/
oifonf tcudkrcH? olwyg;wdkYtm;ay;aomaMumifh tjcm;aomrdef;rwdkYESifhjcm;em;\/
16;35 odkYjzpf? tdkjynfwefqmrdef;r? xm0&bk&m;\trdefYawmfudkem;axmifavmh/16;36 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oif\&nf;pm;rsm; pufqkyf&GH&SmbG,faom kyfwktaygif;wdkYESifhrSm;,Gif;jcif;tm;jzifh4if;? olwdkY
tm;ay;aomom;orD;wdkY\taoG;tm;jzifh4if; oifonf udk,f&SufaMumufjcif;? t0wftcsnf;pnf;&Sdjcif;udkxif&Sm;pGmabmfjyaom
aMumifh?16;37 oifhudkcspfaom &nf;pm;&SdorQwdkYESifh oifcspfaomol? rkef;aomoltaygif;wdkYudk igpka0;aprnf/ oifhwbufywfvnf pka0;ap?
oift0wftcsnf;pnf;&Sdjcif;udk igjyojzifh? xdkoltaygif;wdkYonf oift0wftcsnf;pnf;&SdorQudk jrif&Muvdrfhrnf/16;38 arsmufrxm;aomrdef;rESifh? vltoufudkowfaomrdef;rwdkYudk pD&ifouJhodkY oifhudkigpD&if? jyif;pGmaoma'gotrsuftaoG;udk
igwdkufrnf/16;39 oifhudkolwdkYvufodkY igtyfojzifh? olwdkYonf oif\ uk#Dwdkufudkzsuf? oif\jrifhaomt&yfwdkYudk NzdKcsMuvdrfhrnf/ oifht0wfwdkYudk
cRwf vSaomwefqmwdkYudkvk,lNyD;vQif? oifhudkt0wfray;? tcsnf;pnf;&Sdapjcif;iSg ypfxm;Muvdrfhrnf/16;40 vltvHk;t&if;udkvnf; ac:ojzifh? olwdkYonf cJESifhypf? xm;ESifhckwfMuvdrfhrnf/705

16;41 oifhtdrfwdkYudkvnf;rD;IdU rsm;pGmaomrdef;rwdkYa&SUrSm oifhudktjypf'Pfay;Muojzifh? oifonf aemufwzef jynfwefqmrvkyfbJ


aeapjcif;iSg igjyKrnf/ aemufwzefoifonf olwyg;wdkYudkriSg;&/16;42 xdkodkYigha'gopdwfudkigajzrnf/ oifhudkr,Hk/tvGefylyefaompdwfNidrf;?igonf trsufrxGufbJ NidrfoufpGmaernf/16;43 oifonftoufi,faom umvudkratmufarh? t&m&m ighpdwfudkaESmifh&SufaomaMumifh? oifhtjypfudkoifhacgif;ay:odkYigoufa&m
ufaprnf/ pufqkyf&GH&SmbG,faom trI&SdorQwdkYtay:rSm qdk;npfaomtBuHudkxyfxdktBuHtwdkif;rjyK&/
16;44 pum;yHkudkoHk;wwfaomoltaygif;wdkYu? trduJhodkYorD;jzpf\[k oifhudk&nfrSwf pum;yHkudkajymMuvdrfhrnf/16;45 oifonf vifESifhom;orD;udk&GH&Smaomrdef;r\orD;jzpf\/ vifESifhom;orD;udk&GH&Smaom rdef;r\nDrvnf;jzpf\/ oifhtrdonf[dwdtrsKd;?
oifhtbonf tmarm&dvljzpf\/16;46 oifhtpfronf rdrdorD;wdkYESifhwuG oifhvuf0Jbufaeaom &Srm&dNrdKUjzpf\/ oifhxuftoufi,faom oif\nDronf rdrdorD;wdkYESifh
wuG oifhvusfmbufaeaom aom'HkNrdKUjzpf\/16;47 odkY&mwGif? oifonf olwdkYxHk;pHudkrvdkuf? olwdkYjyKaom&GH&SmbG,ftrIrQom jyKonfr[kwf/ xdktrIudk omrntrI[lxifrSwfojzifh?
oifonf t&m&molwdkYxufom qdk;npfay\/16;48 igtouf&Sifonftwdkif;? oifonfudk,forD;wdkYESifhwuGjyKouJhodkY?nDraom'HkESifhol\orD;wdkYonf rjyKMu/16;49 oifhnDraom'Hk\tjypf[lrlum;? olESifholUorD;wdkYonf rmeBuD;jcif;? 0pGmpm;aomufjcif;? Nidrf0yfpGmaumif;pm;jcif;&Sd? qif;&JiwfrGwf
aomolwdkYudk raxmufyHhbJaeMu\/16;50 rmeaxmifvTm; igha&SUrSmpufqkyf&GH&SmbG,faomtrIwdkYudkjyKMu\/ xdkaMumifh? oifjrifonftwkdif;olwdkYudk igy,f&Sif;NyD/16;51 &Srm&donfvnf;? oifjyKrdaom'kpdkufw0ufudkrQrjyKrd/ oifrlum;? nDtpfrwdkY\tjypfudk rxif&Sm;aponfwdkifatmif? pufqkyf&GH&Sm
bG,faomtrIwdkYudk olwdkYxufru rsm;jym;pGm jyKavNyDwum;/16;52 oifonf nDtpfrwdkYudktjypfwif pD&ifvsufyif? olwdkYjyKonfxuf pufqkyf&GH&Sm bG,faomtrIwdkYudk omjyKaomaMumifh?
t&SufuJGjcif;udkcHavmh/ olwdkYonf oifhxufom tjypfenf;Mu\/ oifrlum;? nDtpfrwdkY\tjypfudk rxif&Sm;aponfwdkifatmif
jyKaomaMumifh? pdwfysuf t&SufuJGjcif;udkcHavmh/
16;53 odrf;oGm;jcif;udkcH&aom aom'HkESifhol\orD;rsm;? &Srm&dESifhol\orD;rsm;udk wzefigaqmifcJhaomtcg? odrf;oGm;jcif;udk cH&aomoif\
vlwdkYudkolwdkYESifhtwl igaqmifcJhrnf/16;54 odkYjzpf? oifonfolwdkYudkESpfodrfhap? jyKavorQwdkYaMumifhpdwfysufvsuf t&SufuJGjcif;udkcH&vdrfhrnf/16;55 oif\nDtpfraom'HkESifhol\orD;rsm;? &Srm&dESifhol\ orD;rsm;wdkYonf t&ifae&modkY jyefa&mufaomtcg? oifonfvnf; oif\
orD;wdkYESifhwuG t&ifae&modkY jyefa&muf&vdrfhrnf/16;56 I&dorD;rsm;ESifh olwdkYywfvnfaeaomoltaygif;wdkYonf oifhudkuJh&Jh?
16;57 oifhywfvnfaeaom zdvdwdorD;rsm;wdkYonf rxDrJhjrifjyKMuojzifh? oifjyKaom'kpdkuftjypfrxif&Sm;rSD oifonfrmeaxmifvTm;pOf
umvwGif? oifhnDraom'Hk\emrudktvQif;EIwfr>ruf/16;58 ,ckrlum;? oifonfudk,fqdk;npfaomtrIESifh pufqkyf&GH&SmbG,faomtrIwdkY\tjypfudkcH&rnf[k xm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
16;59 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifonf0efcHjcif; y#dnmOfudk zsufvdkaomiSg? opm*wdudk rdkraojyKonfESifhtnD
oifigjyKrnf/16;60 odkYaomfvnf;? igonf oifhtoufi,fpOf? zGJUaomy#dnmOfudkatmufarh? wzefxm0&y#dnmOfudk oifESifhzJGUOD;rnf/16;61 oifonf0efcHjcif;y#dnmOfudk rapmifh&aomfvnf;? y#dnmOftm;jzifh oif\nDtpfrwdkYudk oif\orD;jzpfbdkY&migay;? oifonf
xdkolwdkYudkvufcHaomtcg? oifjyKrdaomtrIrsm;udk atmufarh &SufaMumuf&vdrfhrnf/16;62 xdktcg ig\y#dnmOfudkoifESifhigzJGUrnf/ igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk oifod&vdrfhrnf/16;63 oifjyKbl;orQaomtrIwdkYudkigrrSwf/ pdwfajyaomtcg oifonfatmufarh &SufaMumufjcif;ESifh rsufESmysufjcif;aMumifh? EIwfudk
rzGifhbJae&vdrfhrnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ihgqDodkYa&mufvm?17;2 tcsif;vlom;? oifonf oa&vtrsKd;tm; pum;xm0SufyHkajymvsuf?17;3 xm0&bk&m; rdefYawmfrlaompum;udk qifhqdk&rnfrSm? xl;jcm;aomtqif;ta&mif? rsm;jym;aom tarG;ESifhjynhfpHk? &Snfvsm;
BuD;rm;aom tawmif&Sdaom a&Tvif;wBuD;onf avAEkefawmifodkY vm? tm&Zfyif\tzsm;udkudkifvsuf?17;4 tjrifhqHk;aomtGefYwdkYudkcsKd;qdwf ukefoG,f&mjynfodkYcsDaqmifNyD;vQif? ukefonfNrdKUpdkufav\/17;5 rsKd;aphudkvnf;,l a&rsm;&mv,fuGufysKd;vsuf? rdkCf;rcyifuJhodkY xm;av\/17;6 t&yfedrfhvsuf&Snfvsm;pGmEG,faom pyspfEG,fyifayguf? rdrdtcuftvufwdkYudk a&Tvif;w&Sd&modkY Twfvsuf? olUatmufodkY
tjrpfxdk;ojzifh? tudkif;tcuftvuf tGefYwdkYESifhjynhfpHkaom pyspfEG,f yif jzpfav\/17;7 tarG;xlxyfBuD;pGmaomtawmif&Sdaom a&Tvif;wBuD;waumif&Sd\/ pyspfyifonf rdrdpdkuf&m acsmif;ajrmif;em;rSm xdka&Tvif;w\
aus;Zl;aMumifh?a&udk&tHhaomiSg? ol&Sd&modkY tjrpfoG,f0dkuf tudkif;vnf;xdk;av\/-

706

17;8 tcuftvufESifhjynhfpHk toD;udkoD;ojzifh? oefjrefaompyspfEG,fyifjzpfapjcif;iSg a&rsm;&mt&yf? ajraumif;aomv,fuGuf


xdktyifudkpdkufavNyD/17;9 odkYjzpf? t&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfudkqifhqdk&rnfrSm? xdktyifonf aumif;pm;&rnfavm/ ndK;EGrf;apjcif;iSg tjrpfudkEIwf
toD;udkqGwf&rnf r[kwfavm/ aygufavorQaomt&GufwdkY onf ndK;EGrf;Muvdrfhrnf/ tjrpfESifhwuGokwfoif y,f&Sif;jcif;trI
udkNyD;apjcif;iSg BuD;aomwefcdk;? rsm;jym;aomtvHk;t&if;udk tvdkr&Sd/17;10 pdkufvsuf&Sd aumif;pm;&rnfavm/ ta&SUavwdkufaomtcg tukeftpif ndK;EGrf;&rnfr[kwfavm/ BuD;yGg;aomv,fuGuf
ndK;EGrf;&vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
17;11 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?17;12 ykefuefwwfaomtrsKd;tm; oifajym&rnfrSm? pum; tb,fodkYqdkvdkonfudk em;vnfMu oavm/ AmAkvkef&Sifbk&ifonf
a,k&SvifNrdKU odkYa&muf? a,k&Svifbk&ifESifh rSL;awmfrwfawmf wdkYudk AmAkvkefNrdKUokdYodrf;oGm;NyD/17;13 aqGawmfrsKd;awmfxJuwa,mufudk,l y#dnmOfzJGUvsuf opmwdkufavNyD/17;14 xdkEdkifiHonf,kwfnHhaemufwzef rxr<ubJ? opmawmfudkapmifhaomtm;jzifhomwnfapjcif;iSg? tm;BuD;aomEdkifiHom;wdkYudkvnf;
odrf;oGm;NyD/17;15 odkY&mwGif? jrif;rsm;? vlrsm;wdkYudkawmif;jcif;iSg oHwrefudk tJ*kwKjynfodkYapvGwf ykefuefavNyD/ xdkokdYjyKaom olonf aumif;pm;
&rnfavm/ ab;vGwf&rnfavm/ opmzsufNyD;rSvGwf&rnfavm/17;16 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igtouf&Sifonftwdkif;? tu,fpifppf &Sifbk&ift&m cefYxm;aom &Sifbk&if\
opmudkrdkraojyK y#dnmOfudkzsufaomaMumifh? xdk&Sifbk&ifae&m AmAkvkefNrdKUtv,fao&vdrfhrnf/17;17 zma&mbk&ifonfvnf; vlrsm;wdkYudkowfjcif;iSg? tm;BuD;aomAdkvfygtvHk;t&if;rsm;ESifhtwl ajrdk;wdkYudkzdkY &JwdkufwdkYudk aqmuf
aomfvnf;? olUtbdkYppfwdkufrEdkif&m/17;18 taMumif;rlum;? a,k&Svifrif;onf vufcsif;dkufNyD;rS? opmawmfudkrdkraojyK y#dnmOfudkzsufvsuf? trItvHk;pHkwdkYudkjyKao
maMumifh ab;rSrvGwf&/17;19 xdkaMumifh? t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igtouf&Sifonftwdkif; tu,fpifppf ig\opmudk rdkraojyK ig\
y#dnmOfudkzsufaomtjypfudk ol\acgif;ay:odkY igoufa&muf aprnf/17;20 igonfydkufuGefESifhtkyf? ig\ausmhuGif;ESifhausmhNyD;vQif? AmAkvkefNrdKUokdYaqmifoGm;rnf/ ighudkjypfrSm;aomtjypfaMumifh xdkNrdKU
igppfaMumpD&ifrnf/17;21 olUxHrSajy;aomolrsm;ESifhol&Jrsm;taygif;wdkYonf xm;jzifhqHk;jcif;a&muf? usef<uif;aom olwdkYonf t&yf&yfodkY uJGjym;Muvdrfhrnf/
igxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfudk oifwdkYod&Mu vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
17;22 wzef t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? jrifhaomtm&Zfyif tjrifhqHk;aom tGefYukdig,lpkdufrnf/ tGefYzsm;wkdYwGifEkaom
tGefYudkqdwf? jrifhjrwfaomawmifay:rSm igpdkufysKd;rnf/17;23 tjrifhqHk;aomoa&vawmifay:rSm igpdkufysKd;NyD;rS? tcuftvufESifhjynhfpHk toD;udkoD;ojzifh? aumif;rGefaom pyspfEG,fyif
jzpfvdrfhrnf/ xdktyifatmuf4if;? tcuftvuft&dyf4if;? iSufrsKd;taygif;wdkYonf ae&musMuvdrfhrnf/17;24 igxm0&bk&m;onf jrifhaomtyifudkESdrfh? edrfhaomtyifudkcsD;ajrmufaMumif;? pdrf;vef;aom tyifudk aoGUajcmufap?aoGUajcmufaom
tyifudkpdrf;vef;apaMumif;rsm;udk? awmopfyif&Sd orQwdkYonfod&Muvdrfhrnf/ igxm0&bk&m;onfpum;awmf&Sdonftwdkif;jyKrnf[k
rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?18;2 tbwdkYonf csOfaompyspfoD;udkpm; om;wdkYonfoGm;usdef;vsuf&SdMu\[k? oifwdkYonf oa&vjynfudk&nfrSwf pum;yHkudk
oHk;aomtcg tb,fodkYqdkvdkoenf;/18;3 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igtouf&Sifonftwdkif; aemufwzef oa&vjynf xdkpum;ykHudkoHk;&aom taMumif;
r&Sd&/18;4 0dnmOftaygif;wdkYudk igydkif\/ tb\0dnmOfudkigydkifouJhodkY om;\0dnmOfudkvnf;igydkif\/ jypfrSm;aom 0dnmOfonftoufao&rnf?18;5 vlrnfonfum;? oabmajzmifhw&m;aomtrI? [kwfrSefaomtrIudkjyKvQif4if;?18;6 awmifay:rSmrpm;? oa&vtrsKd;udk;uG,faom kyfwkwdkYudkrzl;rarQmf? olUr,m;udkrjypfrSm;? Owka&mufaomrdef;rudkrcsOf;uyf?18;7 tb,folukdrQrnOf;qJ? a<u;pm;aygifxm;aomOpmudkjyefray;bJrae? olUOpmudk tEkdiftxufrvkr,l? iwfrGwfaomoludk
auR;arG;? t0wfr&Sdaomoludk t0wfESifhzHk;vTrf;vQif4if;?18;8 twdk;pm;aiGudkracs;? t"rtrIudkvufrcH? olwyg;trIudk w&m;ojzifhpD&ifjcif;?18;9 igpD&ifxHk;zJGUonftwdkif;usifh opmapmifhjcif;udkjyKvQif4if;? xdkolonf ajzmifhrwfaomoljzpf\/ tu,fpifppftouf&Sif&vdrfhrnf[k
t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
18;10 odkY&mwGif? xdkol\om;onf xm;jywdkufaomol? vltoufudkowfaomol? t&ifqdkcJhNyD;aom 'kpdkufwpHkwckudk jyKaomol?18;11 t&ifqdkcJhNyD;aom okpdkufudkrjyK? awmifay:rSmpm;jcif;? olUr,m;udkjypfrSm;jcif;?707

18;12 qif;&JiwfrGwfaomoludk nOf;qJjcif;? olUOpmudk tEdkiftxufvk,ljcif;? aygifxm;aomOpmudk jyefray;bJaejcif;? kyfwkudk


zl;arQmfjcif;? &GH&SmbG,faomtrIudkjyKjcif;?18;13 twdk;pm; aiGacs;jcif;udkjyKaomoljzpfvQif? touf&Sif&rnfavm/ toufr&Sif&/ xdk&GH&SmbG,faom trIrsm;udkjyKaomaMumifh?
pifppftaoowfjcif;udkcH&rnf/ aoxdkufaomtjypf&Sd\/
18;14 odkY&mwGif? xdkol\om;onf tbjyKorQaom 'kpdkufwdkYudkjrifqifjcifojzifh? xdkodkYaomtrIwdkYudkrjyK?18;15 awmifay:rSmrpm;? oa&vtrsKd;udk;uG,faomkyfwkwdkYudk rzl;rarQmf? olUr,m;udkrjypfrSm;?18;16 tb,foludkrQrnOf;qJ? aygifxm;aomOpmudkrodrf;? olUOpmudk tEdkiftxufrvkr,l? iwfrGwfaomoludkauR;arG;jcif;? t0wf
r&Sdaomoludk t0wfESifhzHk;vTrf;jcif;?18;17 qif;&Jaomoludk csrf;omay;jcif;? twdk;rpm;bJaiGacs;jcif;udkjyKigpD&ifxHk;zJGUcsufwdkYudk apmifha&SmufvQif? xdkolonftb\
tjypfaMumifhtaocH&rnfr[kwf/ pifppftouf&Sif&vdrfhrnf/18;18 tbrlum;? rdrdnDtpfudkudktxyfxyfnOf;qJvsuf? olUOpmudktEdkiftxufvk,lvsuf? rdrdtrsKd;om;csif;wdkYwGifraumif;aomtrI
udkjyKaomtjypfaMumifh? taoowfjcif;udk cH&rnf/18;19 oifwdkYuvnf;? tb,fodkYenf;/ om;onftb\tjypfudk rcH&oavm[kar;Muaomf? om;onf w&m;aomtrI? [kwfrSefaom
trIudkjyK? igpD&ifxHk;zJGUorQtwdkif; usifhapmifhvQif? pifppftouf&Sif&vdrfhrnf/18;20 jypfrSm;aomolonf taocH&rnf/ om;onftb\tjypfudkrcH&/ tbonf om;\tjypfudkrcH&/ w&m;aomolonf w&m;pGm
jyKjcif;tusKd;udk4if;? rw&m;aomolonf rw&m;pGmjyKjcif;tjypfudk4if; cH&vdrfhrnf/18;21 odkY&mwGif? rw&m;aomolonf rdrdjyKrdorQaom'kpdkufwdkYudk MuOfa&Smifvsuf? igpD&if xHk;zJGUorQwdkYudkapmifha&Smuf? w&m;aomtrI?
[kwfrSefaomtrIudkjyKvQif? aojcif;ESifhvGwf pifppftouf&Sif&vdrfhrnf/18;22 jyKrdorQaom'kpdkuftjypfwdkYudk olUwbufrrSwf&/ jyKrdaomajzmifhrwfjcif;trIaMumifh touf&Sif&vdrfhrnf/18;23 rw&m;aomolonf rdrdtusifhwdkYudka&Smiftoufr&Sif? taocHjcif;trI igonf tenf;i,faom aysmfarGUjcif; &Sdoavm/18;24 odkY&mwGif? w&m;aomolonf azmufjyef? t"rtrIudk4if;? rw&m;aomoljyKorQaom pufqkyf&GH&SmbG,f trIwdkYudk4if;jyKvQif?
touf&Sif&rnfavm/ t&ifjyKorQaom ajzmifhrwfjcif;trIwdkYudkrrSwf? olonfvGefusL;aomtrI? jypfrSm;aomtjypfaMumifh tao
owfjcif; udkcH&vdrhfrnf/
18;25 odkYaomfvnf; oifwdkYu? xm0&bk&m;pD&ifcsufrajzmifh[k qdkMuonfwum;/ tdkoa&vtrsKd;? igpD&ifcsufonf ajzmifh? oifwdkY
pD&ifcsufaumufonfr[kwfavm/18;26 w&m;aomolonfw&m;aomtrIudky,f t"rtrIudkjyKvQif? xdktrIaMumifh ao&rnf/ jyKrdaomt"rtrIaMumifh taoowfjcif;
udkcH&rnf/18;27 xdktwl? rw&m;aomolonf rdrdjyKrdaomt"rtrIudka&Smif? w&m;aomtrI? [kwfrSefaomtrIudkjyKvQif? rdrdtoufudk u,fEIwf
&vdrhfrnf/18;28 jyKrdorQaom t"rtrIwdkYudkqifjcif a&SmifaomaMumifh? aojcif;ESifhvGwf pifppftouf&Sif&vdrhfrnf/18;29 odkYaomfvnf;oa&vtrsKd;u? xm0&bk&m; pD&ifcsufrajzmifh[kqdkMuonfwum;/ tdkoa&vtrsKd;? igpD&ifcsufonfajzmifh?
oifwdkYpD&ifcsufaumufonfr[kwfavm/18;30 odkYjzpf? tdkoa&vtrsKd;? oifwdkYtoD;toD;usifhMuonftwdkif; tusKd;tjypfudkigpD&ifrnf/ oifwdkYonf t"rtrI
&SdorQwdkYudkpGefYypf ajymif;vJMuavmh/ ajymif;vJMuavmh/ 'kpdkuftjypfaMumifh xddrd qHk;jcif;odkYra&mufMuESifh/18;31 oifwdkYonfjyKorQaom vGefusL;jcif;trIwdkYudk pGefYypf topfaomESvHk;? topfaompdwfoabmudk jyifqifMuavmh/
tdkoa&vtrsKd;? oifwdkYonf tb,faMumifhtaoowfjcif;udk cHvdkoenf;/18;32 taocH&aomol\ taocHjcif;trI igonfaysmfarGUjcif;r&Sd/ xdkaMumifh? ajymif;vJtouf&SifMuavmh[k t&Sifxm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1
19;2
19;3
19;4
19;5
19;6
19;7

xdkrSwyg;? oa&vrif;om;wdkYtwGuf idka<u;jrnfwrf;vsufajym&rnfrSm?oif\trdum;tb,folenf;/ jcaoFhrjzpf\/ jcaoFhwdkYwGiftdyfvsufae? jcaoFhysKdwdkYwGif rdrdom;wdkYudkauR;arG;\/auR;arG;aomom;waumifonf jcaoFhysKdjzpf? awmwd&pmefwdkYudk brf;qD;jcif;iSg? oif\vlwdkYudkvnf; udkufpm;wwf\/vlrsKd;wdkYonfMum; ajrwGif;xdkjcaoFhysKdudkbrf;NyD;vQif? oHBudK;ESifhcsnfaESmif tJ*kwKjynfodkY,loGm;Mu\/om;qHk;IH;aMumif;udk trdonfjrif pdwfysufaomtcg? om;waumifudk,ljyef? jcaoFhysKdjzpfapjcif;iSgjyKojzifh?olonfvnf;? jcaoFhwdkYESifhaygif;abmf jcaoFhysKdjzpfvsuf? awmwd&pmefwdkYudkbrf;qD;jcif;iSg? oif\vlwdkYudkvnf;udkufpm;\/olwdkYrkqdk;rsm;udkod? olwdkYNrdKUrsm;udk okwfoify,f&Sif;av\/ a[mufaomtoHaMumifh jynfESifhjynf&SdorQwdkYonf qdwfnHvsuf
&SdMu\/19;8 xdktcgvlrsKd;wdkYonf aus;vuft&yf&yfwdkYuwdkufvm ydkufuGefESifh0dkif;NyD;vQif? ajrwGif;brf;Mu\/19;9 oHBudK;ESifhcsnfaESmifvsuf AmAkvkef&Sifbk&ifxHodkY aqmifoGm;?ol\toHonf oa&vawmifay:rSm aemufwzefrjrnfapjcif;iSg
aESmiftdrfavSmifxm;Mu\/
708

19;10 oif\trdonf oifESifhwlvsuf? a&em;rSmpdkufaom pyspfEG,fyifuJhodkYjzpf\/ a&rsm;aomaMumifhtcuftvufESifh jynhfpHk?rsm;pGmao


mtoD;udkoD;wwf\/19;11 rif;wdkYtoHk;taqmif&mZvSHwHbdkY cdkifcHhaomzsmwdkYESifhjynhfpHk\/ xlxyfrsm;jym;aomtcuftvufwdkYESifh t&yfjrifh xif&Sm;av\/19;12 odkY&mwGif? a'got&Sdeftm;jzifhEIwf ajray:rSmvSJcsavNyD/ ta&SUavonfwdkuf toD;udk ydefajcmufap\/ cdkifcHhaomwHzsmwdkYonf
usKd;aoGUajcmufojzifh? rD;avmifjcif;udkcH&MuNyD/19;13 ,ckrlum; a&r&Sd? aoGUajcmufaomvGifjyift&yf pdkufvsuf&Sd\/19;14 tcuftvufwHzsm wckxJu rD;xGuf toD;udkuRrf;avmifNyD/ tpdk;&aom&mZvSHwHbdkY cdkifcHaomwHzsmwpHkwckrQ rusef<uif;/
a&GUum;? idka<u;jrnfwrf;jcif;taMumif;jzpf\/ idka<u;jrnfwrf;p&mtaMumif;vnf;jzpfvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 ou&mZfckepfck? yOrv q,f&ufaeYwGif? oa&vtrsKd; toufBuD;olwdkYonf xm0&bk&m;udkar;avQmufjcif;iSgvm igha&SUrSm
xkdifaeMu\/20;2 xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ihgqDodkYa&mufvm?20;3 tcsif;vlom;? t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudk oa&vtrsKd;toufBuD;olwdkYtm; qifhqdk&rnfrSm? oifwdkYonf ighxHar;
avQmufjcif;iSg vmMuoavm/ igtouf&Sifonftwdkif; oifwdkYar;avQmufjcif;udk igrcH/20;4 tcsif;vlom;? oifonf olwdkYudkppfaMumavmh/ ppfaMumavmh/ olwdkYbdk;ab;jyKbl;aom pufqkyf&GH&SmbG,ftrIwdkYudkabmfjy?20;5 t&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfudkqifhqdk&rnfrSm? oa&vtrsKd;udk iga&G;aumuf? tJ*kwKjynf olwdkYtm;xif&Sm;vsuf? igonf
oifwdkY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpfonf[k? ,mukyftrsKd;om;wdkYtm; usdefqdkonfumv?20;6 olwdkYudk tJ*kwKjynfrS igEIwfNyD;vQif? jynfwumwdkY\txG#fjzpf? EdkYESifhysm;&nfpD;aomjynf? olwdkYtbdkYigMunhfIaomjynfokdY
aqmifoGm;jcif;iSg usdefqdkaomtcg?20;7 oifwdkYtoD;toD;zl;arQmfaom pufqkyf&GH&SmbG,ft&mwdkYudk pGefYypfMuavmh/ tJ*kwKkyfwkwdkYESifhudk,fudkudk,frnpfnL;apMuESifh/
igonf oifwdkY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\[k igqdkaomfvnf;?20;8 olwdkYonfem;raxmif? ighudkykefuefMu\/ toD;toD;zl;jrifaom pufqkyf&GH&SmbG,ft&mwdkYudk4if;? tJ*kwKkyfwkwdkYudk4if; rpGefYypfbJ
aeMu\/ xdkaMumifh? olwdkYigha'gopdwfajyrnftaMumif;? tJ*kwKjynfxJrSm olwdkYtay:odkY ightrsuft&Sdefudk oGef;avmif;rnf[k
igtBuH&Sd\/20;9 odkY&mwGif? olwdkYaeaom wyg;trsKd;om;wdkYa&SUrSm? ig\emr toa&udkrysufapjcif;iSg? igonfemrawmftwGuf pD&if? wyg;trsKd;
om;wdkYa&SUrSmxif&Sm;vsuf? olwdkYudk tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifav\/
20;10 tJ*kwKjynfrS EIwfaqmif awmodkYa&mufaomtcg?20;11 usifhaomol touf&Sifp&mtaMumif;jzpfaom ig\pD&ifxHk;zJGUcsufwdkYudk igabmfjy\/20;12 xdkrSwyg;? igxm0&bk&m;onf olwdkYudkoefY&Sif;aponf[k olwdkYonf odrnftaMumif;? igESifholwdkYpyfMum;rSm vuPmoufao
jzpfapjcif;iSg? ig\OykofaeYwdkYudkigcefYxm;\/20;13 odkY&mwGif? oa&vtrsKd;onfawmighudkykefuefMu\/ usifhaomol touf&Sifp&m taMumif;jzpfaom ig\pD&ifxHk;zJGUcsuf
wdkYudkrapmifha&Smuf? rxDrJhjrifjyK ig\OykofaeYwdkYudk tvGefIwfcsMu\/ xdktcg olwdkYudkzsufqD;jcif;iSg? awmolwdkYtay:odkY
ightrsuft&Sdefudk oGef;avmif;rnf[k tBuH&Sd\/20;14 odkY&mwGif? igEIwfaqmifjcif;aus;Zl;udkjrifaom wyg;trsKd;om;wdkYa&SUrSm ig\emrtoa&ukd rysufapjcif;iSg? igonfemrawmftwGuf
pD&ifav\/20;15 wzef? jynfwumwdkY\txG#fjzpf? EdkYESifhysm;&nfpD;aomjynf? olwdkYtm; igay;aomjynfodkY rydkYraqmifjcif;iSg? awmigusdefqdk\/20;16 taMumif;rlum;? olwdkYonf kyfwkrsm;udk iJhuGufaomaMumifh? ig\pD&ifxHk;zJGUcsufwdkYudk rapmifha&Smuf? rxDrJhjrifjyK ig\OykofaeYwdkYudk
IwfcsMu\/20;17 odkYaomfvnf;? igonfolwdkYudk ESajrmaomaMumifh rzsufqD;? awmqHk;HI;apjcif;iSgrjyK/
20;18 om;ajr;wdkYtm;vnf;? oifwkdY\ bdk;ab;pD&ifxHk;zJGUcsufwdkYudk rapmifha&SmufMuESifh/ olwdkY\kyfwkrsm;tm;jzifh udk,fudkrnpfnL;apMuESifh/20;19 igonf oifwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;jzpf\/ ig\pD&ifxHk;zGJUcsufwdkYudkapmifha&Smuf usifhBuHMuavmh/20;20 ig\OykofaeYwdkYudkvnf; oefY&Sif;apMuavmh/ igonf oifwdkY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpfonf[k? oifwdkYonf odrnftaMumif;?
xdkOykofaeYwdkYudk igESifhoifwkdYpyfMum;rSm vuPmoufao jzpfapMuavmh[k igqdk\/20;21 odkYaomfvnf;? olwdkY\om;ajr;wdkYonf ighudkykefuefMu\/ usifhaomol touf&Sifp&mtaMumif; jzpfaom? ig\pD&ifxHk;zGJUcsufwdkY
udkrapmifha&Smuf? rusifhBuHbJae? ig\OykofaeYwdkYudkIwfcsMu\/ xdktcg igonfolwdkYa'gopdwfudk ajyapjcif;iSg? awmxJrSm ig\
trsuft&Sdefudk olwdkYtay:okdYoGef;avmif;rnf[k tBuH&Sd\/20;22 odkY&mwGif? igEIwfaqmifjcif;aus;Zl;udkodjrifaom wyg;trsKd;om;wdkYa&SUrSm ig\emrtoa&udk rysufapjcif;iSg? igonf emrawmf
twGufjyK onf;cHvsufae\/20;23 wzef igonfolwdkYudk twdkif;wdkif;tjynfjynft&yf&yfwdkYodkY uJGJjym;apjcif;iSg awmusdefqdk\/-

709

20;24 taMumif;rlum;? olwdkYonfbdk;ab;wdkYudk;uG,faom kyfwkrsm;udkiJhuGufaomaMumifh? ig\pD&ifxHk;zJGUcsufwdkYudk rapmifha&Smuf?


rxDrJhjrif jyK ig\OykofaeYwdkYudk IwfcsMu\/20;25 xdkaMumifh? raumif;aompD&ifcsuf? toufr&Sif&aom xHk;zJGUcsufwdkYudkigay;\/20;26 igonf xm0&bk&m;jzpfonfudk olwdkYonfodrnftaMumif;? olwdkYudkzsufqD;jcif;iSg? olwdkYonf om;OD;taygif;wdkYudk rD;jzifhylaZmf&mwGif?
olwdkYylaZmfoumrsm;tm;jzifh ignpfnL;ap\/
20;27 odkYjzpf? tcsif;vlom;? t&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfudk oa&vtrsKd;om;wdkYtm; qifhqdk&rnfrSm? oifwdkY\bdk;ab;wdkYonf
ighudktxyfxyfjypfrSm; IwfcsMuonfwum;/20;28 olwdkYtm;ay;jcif;iSg igusdefqdkaomjynfodkY aqmifoGif;aomtcg? olwdkYonf jrifhaomawmif? xlxyfaomopfyif&SdorQwdkYudkMunhfI
? xdkt&yfwdkY ,ZfylaZmfjcif;? ightrsufudkEdI;aqmfaom tvSL'geudkwifjcif;? eYHomaygif;udkrD;IdUjcif;? t&nfylaZmfoumoGef;avmif;
jcif;wdkYudkjyKMu\/20;29 iguvnf;? oifwdkYoGm;wwfaomjrifh&mt&yfum;? tb,fodkYenf;[k ar;aomfvnf;? ,aeYwdkifatmifjrifh&mt&yf[kqdkvdkaom
AmrmtrnfjzifhorkwfMu\/
20;30 odkYjzpf? oifonf t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudk oa&vtrsKd;om;wdkYtm; qifhqdk&rnfrSm? tdkoa&vtrsKd;? oifwdkYonf
bdk;ab;wdkYxHk;pHtwdkif; npfnL;vsuf? olwdkYjyKaompufqkyf&GH&SmbG,f trIwdkYudkjyK rSm;,Gif;vsuf?20;31 ylaZmfoumjyKojzifh4if;? udk,fom;wdkYudk rD;jzifhylaZmfojzifh4if;? ,aeYwdkifatmif kyfwktaygif;wdkYESifh npfnL;vsuf&SdMupOfwGif?
igonf oifwdkYar;avQmufjcif;udkcH&rnfavm/ igtouf&Sifonftwdkif; oifwdkYar;avQmufjcif;udk igrcH/20;32 igwdkYonf wyg;trsKd;om;uJhodkY4if;? opfom;bk&m;? ausmufbk&m;udk0wfjyKaom jynfoljynfom;rsm;uJhodkY4if; jzpfrnf[k? oifwdkY
BuHpnfonftwdkif; tBuHrajrmuf&/20;33 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igtouf&Sifonftwdkif; tu,fpifppf tm;BuD;aomvuf? qefYaomvufHk;? oGef;avmif;
aoma'got&Sdeftm;jzifh oifwdkYudkigtkyfpdk;rnf/20;34 oifwdkYuJGjym;vsufaeaom twdkif;wdkif;tjynfjynfwdkYrS? oifwdkYudk tm;BuD;aomvuf? qefYaomvufHk;? oGef;avmif;aom
a'got&SdefESifh igaqmifcJh pka0;aprnf/20;35 vltrsKd;rsKd;ESifhqdkifaomawmodkYaqmifcJh?udk,fwdkifudk,fMuyfw&m;awGUrnf/20;36 tJ*kwKjynfESifhqdkifaomawm oifwdkY\bdk;ab;rsm;ESifhw&m;awGUouJhodkY oifwdkYESifhw&m;awGUrnf/20;37 ESifhwHatmufrSm a&SmufoGm;ap? y#dnmOftcsnftaESmifudk cHaprnf/20;38 ighudkykefuef jypfrSm;aomolwdkYudk oifwdkYtxJu EIwfy,frnf/ olwdkYonf wnf;aeaomjynfrSxGufoGm;&aomfvnf;? oa&v
jynfodkYr0if&Mu/ igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk oifwdkYod&Muvdrfhrnf/
20;39 tdkoa&vtrsKd;om;wdkY? t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oGm;Muavmh/ toD;toD; rdrdwdkYkyfwkrsm;udk 0wfjyKMuavmh/
odkY&mwGif? tu,fpifppf aemufwzef ighpum;udkem;raxmif aomfvnf;? ig\oefY&Sif;aomemrawmfudk oifwdkYylaZmfoumrsm;ESifh
kyfwkrsm;tm;jzifhrIwfcsbJ ae&Muvdrfhrnf/20;40 taMumif;rlum;? ig\oefY&Sif;aomawmif? tjrifhqHk;aom oa&vawmifay:rSm oa&vtrsKd;om;? jynfoljynfom;taygif;wdkYonf
ightm;0wfjyK&Muvdrfhrnf/ igonfvnf; vufcH? xdkt&yfoifwdkYjyKaomylaZmfoumrsm;? tOD;oD;aomtoD;wGif a&G;quf&aom
toD;tESHrsm;ESifhwuG? oifwdkYoefY&Sif;aomt&m&SdorQwdkYudk igawmif;rnf/20;41 oifwdkYonf uJGjym;vsufaeaom twdkif;wdkif;tjynfjynfwdkYrS igaqmifcJh pka0;aomtcg? oifwdkYygaomeHYomaygif; tarT;
tBudKifESifhwuG? oifwdkYudk igonfvufcH? oifwdkYtm;jzifh wyg;trsKd;om;wdkYa&SUrSm *kPftoa&xif&Sm;jcif; &Sdvdrfhrnf/20;42 oifwdkY\ bdk;ab;wdkYtm; ay;jcif;iSg? usdefqdkaomoa&vjynfodkY oifwdkYudkaqmifoGif;aomtcg? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk
oifwdkYod&Muvdrfhrnf/20;43 oifwdkYnpfnL;aomusifhBuHjyKrl&mtrI&SdorQwdkYudk xdkjynfatmufarh? jyKrdorQaom 'kpdkufwdkYaMumifh udk,fudkudk,f&GH&SmMuvdrhfrnf/20;44 tdkoa&vtrsKd;om;wdkY? oifwdkY\'kpdkufrsm;? oifwdkYqdk;npfaomtusifhrsm;ESifhtnD? igonf oifwdkYudkrpD&if/ udk,femrudkaxmuf
pD&ifaomtcg xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk oifwdkYod&Muvdrfhrnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
20;45 wzefxm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?20;46 tcsif;vlom;? awmifbufodkYrsufESmjyKvsuf? awmifrsufESmwbuf>rufqdk? awmifjynf&Sdaom awmwbuf a[majymavmh/20;47 t&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfudk awmifjynf&Sdaomawmtm; qifhqdk&rnfrSm? igonfoifrD;udkndrnf/ oifpdrf;vef;aomtyif?
aoGUajcmufaomtyif&SdorQ avmifvdrfhrnf/ awmufaomrD;vQHonf rNidrf;&/ awmifbufrSonf ajrmufbufodkYwdkifatmif
ajrwjyifvHk; avmifvdrfhrnf/20;48 xdkrD;udk igxm0&bk&m;ndaMumif;udk? ow0gtaygif;wdkYonf od&Muvdrfhrnf/- xdkrD;onf rNidrf;&[k rdefYawmfrl\/20;49 iguvnf;? tdkt&Sifxm0&bk&m;? olwdkYu? olonfyHkyrmudkomaqmif a[majymwwfonf r[kwfavm[k? tuREfkyfudk&nfrSwf
qdkwwfMuygonf[k avQmufav\/

710

tcef;BuD; ( 21 )
21;1 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?21;2 tcsif;vlom;? a,k&SvifNrdKUudk rsufESmjyKvsuf? oefY&Sif;aomt&yfXmewdkYwbuf >rufqdk oa&vjynfwbuf a[majym
avmh/21;3 t&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfudk oa&vjynftm; qifhqdk&rnfrSm? igonf oifhudk&efbufjyKvsuf? ighxm;udk xm;tdrfrSxkwf?
oif w&m;aomol? rw&m;aomolwdkYudk y,fjzwfrnf/21;4 xdkodkYoifw&m;aomol? rw&m;aomolwdkYudk y,fjzwfp&mtaMumif;&SdaomaMumifh? ighxm;onf awmifbufrSonfajrmufbufodkY
wdkifatmif? cyfodrf;aomow0gwdkYudk &efbufjyK rdrdtdrfrSm xGuf&vdrfhrnf/21;5 igxm0&bk&m;onf ighxm;udkolUtdrfrSxkwfaMumif;udk? ow0gtaygif;wdkYod&Muvdrfhrnf/ xdkxm;onf aemufwzeftdrfodkYrjyef&/21;6 odkYjzpf? tcsif;vlom;? nnf;wGm;oHudkjyKavmh/ cg;usKd;vsuf? ESvHk;aMuuJGvsuf? olwdkYa&SUrSm nnf;wGm;oHudkjyKavmh/21;7 olwdkYuvnf;? tb,faMumifh nnf;wGm;oenf;[k oifhudkar;aomtcg? oifu? igonf odwif;pum;aMumifh nnf;wGm;\/ trIeD;NyD/
vltaygif;wdkYonf aMumuftm;BuD; vuftm;avsmhMuvdrfhrnf/ pdwfysuf 'l;onfvnf; t&nfjzpfvdrfhrnf/ trIvma&mufrnf
taMumif;udk? t&Sifxm0&bk&m; Asm'dwfay;awmfrlaMumif;udk jyefajymavmh[k rdefYawmfrl\/
21;8 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?21;9 tcsif;vlom;? ya&mzufjyK t&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfudk qifhqdk&rnfrSm? xm;awmfudkxufpGm aoG;avNyD/ ajymifvufpGm
yGwfavNyD/21;10 xuf txl;ojzifh vkyfBuHapjcif;iSg aoG;avNyD/ ajymif ta&mifawmufapjcif;iSgvnf; yGwfavNyD/ ighom;\&mZvSHwHaMumifh
&Tifvef;jcif;udkjyK&rnfavm/ xdkxm;onf opfom;&SdorQudk rxDrJhjrifjyKwwf\/21;11 oHk;p&mbdkY yGwfapjcif;iSgtyfxm;NyD/ vkyfBuHaomoltyfjcif;iSg xufpGmvnf;aoG;avNyD/ ajymifvufpGmyGwfavNyD/21;12 tcsif;vlom;? idka<u;atmf[pfavmh/ taMumif;rlum;?ig\vlwdkY a&mufvdrfhrnf/ oa&vrif;om;taygif;wdkYvnf; a&mufvdrfh
rnf/ olwdkYESifhwuG ig\vlwdkYudk xm;tyfav\/ xdkaMumifh? oif\aygifudkdkufavmh/21;13 pHkprf;jcif;trIjzpf\/ xm;awmfonf vSHwHudk rdkraojyKvQif tb,fodkYenf;/ vHSwHqHk;vdrfhrnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/21;14 odkYjzpf? tcsif;vlom;? ya&mzufjyK vufckyfwD;avmh/ xm;awmfonf ESpfacguf? oHk;acgufa&muf&\/ ol&Jxm;? tm;BuD;
aomol&Jxm;jzpf\/ olwdkYudk 0ef;&Haomxm;jzpf\/21;15 olwdkYpdwfysuf txl;ojzifhqHk;HI;apjcif;iSg? xm;ab;udk NrdKUwHcg;&SdorQwdkY iga&mufapNyD/ xm;ajymifvsuf&Sd\/ vkyfBuHp&mbdkY
yGwfxm;vsuf&Sd\/21;16 pka0;avmh/ vusfmbufodkYckwfavmh/ jyifOD;avmh/ vuf0Jbuftp&Sdaom oif\toGm;rsufESm jyKorQbufodkY ckwfavmh/21;17 igonfvnf; vufcsif;dkuf? igha'got&Sdefudk Nidrf;aprnf/ xdkodkY igxm0&bk&m; rdefYawmfrlNyD/
21;18 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ihgqDodkYa&mufvm?21;19 tcsif;vlom;? AmAkvkef&Sifbk&if\ xm;oGm;&mvrf;ESpfvrf;udk rSwfom;avmh/ vrf;ESpfvrf;wkdYonf jynfwjynfxJuxGuf&rnf/
NrdKUodkYoGm;aomvrf;cG t&yfwckudka&G;avmh/21;20 trKefjynf&AwfNrdKUodkY4if;? ,k'jynfckdifcHhaoma,k&SvifNrdKUokdY4if; xm;a&muf&mvrf;udk rSwfom;avmh/21;21 AmAkvkef&Sifbk&ifonf aA'ifwGufjcif;iSg vrf;ESpfvrf;qHkrd&m vrf;cG&yf\/ jrm;wdkYudka&maESm\/ aw&yfkyfwkwdkYudk ar;jref;\/
tonf;udkMunfhI\/21;22 0ufcGwdkif wHk;wdkYudkqJGxm;apjcif;iSg4if;? vkyfBuHjcif;trIudk rSmxm;apjcif;iSg4if;? a<u;aMumfatmf[pfapjcif;iSg4if;? NrdKUwHcg;wbuf
wcsuf 0ufcGwdkif wHk;wdkYudkqJGxm;apjcif;iSg4if;? &Jwdkufudk aqmufapjcif;iSg4if;? vusfmbuf a,k&SvifNrdKUtbdkY aA'ifwGuf
ae&mus\/21;23 odkY&mwGif? &Sifbk&ifxH opmcHaomolwdkYonf xdkaA'ifwGufjcif;udk tcsnf;ESD;aom aA'ifwGufjcif;uJhodkY rSwfMuvdrfhrnf/
&Sifbk&ifrlum;? olwdkYudkbrf;rdvdkaomiSg? olwdkYjypfrSm;aom tjypfudk atmufarhvdrfhrnf/21;24 odkYjzpf? t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifwdkYjyKavorQwdkY tjypfxif&Sm;onf wdkifatmif? oifwdkYonf rdrdwdkY'kpdkuf
tjypfudkolwyg;atmufarhap? rdrdwdkYvGefusL;jcif;trIrsm;udk abmfjyvsuf? rdrdwdkYudkolwyg;atmuf arhapaomaMumifh? xdk&Sifbk&if
vufodkY a&muf&Muvdrfhrnf/21;25 tcsif;qdk;,kwfaom t"roa&vrif;om;? t"rtrIaMumifh qHk;IH;&aomumv a&mufaomtcg? oif\tcsdefumvonf
a&mufvdrfhrnf/21;26 OD;&pfawmfudky,f &mZo&zludkcRwfavmh/ aemufwzefr&Sd&/ edrfhaomoludk csD;ajrmuf&rnf/ jrifhaomoludk ESdrfhcs&rnf/21;27 EdkifiHudkqHk;apjcif;iSg4if;? tpdk;ydkifaomolra&mufrSDwdkifatmif4if; igarSmufvSefrnf/ arSmufvSefrnf/ arSmufvSefrnf/ tpdk;ydkifaomol
igtyfrnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
21;28 tcsif;vlom;? t&Sifxm0&bk&m;onf trKeftrsKd;om;wdkYudk4if;?21;29 olwdkYuJh&Jhjcif;udk4if; &nfrSwfrdefYawmfrlaompum;udk ya&mzufjyK qifhqdk&rnfrSm? t"rtrIaMumifhqHk;HI;&aomumva&
muf tjypf'PfcH&aomtcg? taoowfjcif;udkcH&aom t"rvlwdkY\vnfyif;ay:rSm? oifhudk ae&musapjcif;iSg? oifhtbdkY
tcsnf;ESD;aomt&mudk Munhfjrif? rkompum;udk a[majympOfwGif? xm;awmfonfvkyfBuHbdkY&mxkwfvsuf&Sd\/ zsufqD;bdkY&m
ta&mifawmufonfwdkifatmif ajymifpGmyGwfavNyD/711

21;30 oifhxm;udktdrfodkYjyefapavmh/ oifhudkigzefqif;aomt&yf? arG;bGm;&mXme oifhudkigpD&ifrnf/21;31 oifhtay:odkY ightrsufudk igoGef;avmif;rnf/ igha'gorD;jzifh oifhudkrIwfrnf/ Murf;wrf;aomoabm&Sd zsufqD;wwfaomvlwdkY
vufodkYtyfrnf/21;32 oifonfrD;arG;bdkY xif;jzpf&vdrfhrnf/ oifhtaoG;onf jynftv,f&Sd&vdrfhrnf/ aemufwzef tb,folrQ ratmufarh&[k
igxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1 wzef xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?22;2 tcsif;vlom;? vltoufudkowfwwfaomNrdKUudk oifonfppfaMumavmh/ ppfaMumavmh/ oljyKorQaom pufqkyf&GH&SmbG,ftrIwdkY
udkjyavmh/22;3 t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudk qifhqdk&rnfrSm? rdrdtcsdefa&mufapjcif;iSg? rdrdtv,f vltoufudkowf? rdrdudknpfnL;apbdkY
rdrdwbuf kyfwkwdkYudkvkyfwwfaomNrdKU?22;4 oifonf vltoufudkowfaomtm;jzifh tjypfa&muf\/ vkyfaomkyfwktm;jzifh npfnL;jcif;&Sd\/ oif\aeY&ufumvtcsdefudk
udk,fwdkifa&mufapNyD/ xdkaMumifh? igonf oifhudk twdkif;wkdif; tjynfjynfwdkYwGif uJh&Jh&m? ysufacsmf&mjzpfaprnf/22;5 tdktoa&ysuf aESmifh&Sufjcif;udkcH&aomoifudk? ta0;teD;aeaomolwdkYonf ysufacsmfMuvdrfhrnf/22;6 oa&vrif;om;wdkYonf toD;toD;tcGifhwefcdk;&Sdonftwdkif;? oifhtv,f vltoufudkowfwwfMu\/22;7 oifhtv,f rdbwdkYudkrxDrJhjrifjyKMu\/ wyg;trsKd;om;wdkYudk tEdkiftxufjyKMu\/ rdbr&SdaomolESifh rkwfqdk;rwdkYudknOf;qJMu\/22;8 oifonf ig\oefY&Sif;aomt&mwdkYudkrxDrJhjrifjyKNyD/ ig\OykofaeYwdkYudkIwfcsNyD/22;9 oifhtv,f vltoufudkowfvdkukef;wdkufaomol? awmifay:rSmpm;aomol? t"rtrIudkjyKaomol&SdMu\/22;10 oifhtv,f tb\r,m;udkjypfrSm;Mu\/ Owka&mufaomrdef;rESifhrSm;,Gif;Mu\/22;11 oifhtv,f tcsKdUwdkYonf tdrfeD;csif;r,m;udkjypfrSm;Mu\/ tcsKdUwdkYonf rdrdacR;rESifh qdk;npfaomt"rtrIudkjyKMu\/ tcsKdUwdkYonf
rdrdESr? rdrdtb\orD;udkIwfcsMu\/22;12 oifhtv,fvnf; vltoufowfcudkcHMu\/ twdk;pm;aiGudkacs;Mu\/ tdrfeD;csif;\Opmudkvk,lMu\/ ighudkvnf;arhavsmhMu\/22;13 odkYjzpf? oifqnf;zl;aomOpm? oifhtv,foGef;aomtaoG;aMumifh igvufckyfwD;\/22;14 oifhukdigpD&ifaomtcg? oif\ESvHk;onf cdkifcHhEdkifoavm/ oif\vufonfvnf; tm;BuD;Edkifoavm/ igxm0&bk&m;onf
trdefYawmf&Sdonftwdkif;jyKrnf/22;15 oifhudkvnf; twdkif;wdkif;tjynfjynfwdkYwGif? t&yf&yfodkYuJGjym;aprnf/ oif\tnpftaMu;udkvnf; y,f&Sif;rnf/22;16 vltrsKd;rsKd;wdkYa&SUrSm? oifonfudk,fwkdif toa&Iwfcsjcif;udkcH&? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk od&vdrfhrnf[k
t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
22;17 wzef xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?22;18 tcsif;vlom;? oa&vtrsKd;onf igha&SUrSmacsmfjzpfavNyD/ xdkoltaygif;wdkYonf rdkufxJxnhfaomaMu;eD? aMu;jzL? oH? cJuJhodkY
aiGESifhuGmaomacsmfjzpfMu\/22;19 xdkaMumifh t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifwdkYtaygif;onfacsmfjzpfaomaMumifh? a,k&SvifNrdKUxJ igpka0;aprnf/22;20 aiG? aMu;eD? aMu;jzL? oH? cJwdkYudk rD;rIwft&nfusKdjcif;iSg rdkufxJpkxm;ouJhodkY? xdktwl igonfjyif;pGmtrsufxGufvsuf?
oifwdkYudkxdkNrdKUxJ pkxm;t&nfusKdrnf/22;21 tu,fpifppfpkxm;NyD;rS ightrsufrD;udkrIwf? oifwkdYonf NrdKUxJrSmt&nfusKdjcif;ukdcH&Muvdrfhrnf/22;22 aiGukdrkdufxJt&nfusKdouJhokdY? oifwkdYonf NrdKUxJrSmt&nfusKdjcif;ukd cH&ojzifh? igxm0&bk&m;onfoifwkdYtay:okdY? ig\
a'got&Sdefukd oGef;avmif;onfukd od&Muvdrfhrnf[krdefYawmfrl\/
22;23 wzeft&Sifxm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDokdYa&mufvm?22;24 tcsif;vlom;? oifqifhqkd&rnfrSm? trsufxGufaomaeY rkdCf;r&Gm? oifonf rkdCf;a&ukdrcH&aomjynfjzpf\/22;25 xkdjynftv,fya&mzufwkdYonf oif;zGJUjcif;ukdjyKMuNyD/ a[muftaumifukd ukdufjzwfaomjcaoFhuJhokdY vlwkdYukdukdufpm;Mu\/
b@mrsm;ESifh tbkd;xkdufaomOpmrsm;ukd vk,lMu\/ jynftv,frkwfqkd;rwkdYukd rsm;jym;apMu\/22;26 ,Zfyka&m[dwfwkdYonfvnf; ig\w&m;ukdzsuf? ig\oefY&Sif;&mXmeukdvnf; npfnL;apMu\/ oefY&Sif;aomt&m? roefY&Sif
;aomt&mwkdYukdrykdif;jcm;? pifMu,faomt&m? rpifMu,faom t&mwkdYukd a&maESmMu\/ ig\OykofaeYwkdYrSvnf;rsufESmvTJMu\/
olwkdYtv,f igonf Iwfcsjcif;ukd cH&\/22;27 rif;wkdYonfvnf; taumifukdukdufjzwfaomawmacG;uJhokdY jynftv,fjzpf? rw&m;aompD;yGg;ukd&SmvkdaomiSg vltoufukdowf?
olwyg;wkdYukd okwfoify,f&Sif;wwfMu\/22;28 ya&mzufwkdYuvnf;? t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrrlbJ? tcsnf;ESD;aomt&mukdjrif? rkompum;ukd
a[majymvsuf? olwkdYukd t*FawESifhrGrf;rHMu\/22;29 jynfoljynfom;wkdYonfvnf; nOf;qJjcif;? xm;jywkdufjcif;? qif;&JiwfrGwfaomolwkdYukd ESdyfpufjcif;? wyg;trsKd;om;wkdYtm;
rw&m;ojzifh nOf;qJjcif;ukdjyKMu\/712

22;30 xkdjynfukd igrzsufqD;apjcif;iSg uG,fumaomol? NrdKUkd;ysufay:rSm&yf qD;wm;aomol wa,mufukdrQ ig&SmrawGU/22;31 xkdaMumifh? ightrsufukdigoGef;avmif;vsuf? igha'gorD;jzifh olwkdYukdIdU? olwkdYtjypfukd olwkdYacgif;ay:okdY a&mufaprnf[k t&Sif
xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1
23;2
23;3

wzef xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDokdYa&mufvm?tcsif;vlom;? trdruGJjym;aom nDtpfrESpfa,muf&Sd\/olwkdYonftoufi,fpOftcg? tJ*kwKjynf rw&m;aomarxkefukd jyKMu\/ xkdjynfolwkdY\om;jrwfukdyGwfe,f tysKdrtaoa&
ukdIwfcsMu\/23;4 tpfrum; ta[mv? nDrum; ta[mvdAtrnf&Sd\/ xkdolESpfa,mufwkdYonf ig\cifyGef;jzpf om;orD;wkdYukd bGm;jrifMu\/
ta[mvtrnfonf &Srm&d[l4if;? ta[mvdAtrnfonf a,k&Svif[l4if; qkdvkdownf;/
23;5 ta[mvonf ig\cifyGef;jzpfpOftcg? rw&m;aomarxkefukdjyK\/23;6 rdrd&nf;pm;wnf;[laom? jymaomt0wfukd0wfaomrdrdtdrfeD;csif; tmI&dtrsKd;om;Akdvfrif;? 0efrif;? cspfbG,faomvlysKd? jrif;pD;
ol&JwkdYukdwyfruf\/23;7 xkdtmI&dvlaumif;vljrwftaygif;wkdYESifh rw&m;aomarxkefukdjyK\/ wyfrufaomoltaygif;wkdY\ kyfwkrsm;ESifh ukd,fukdnpfnL;ap\/23;8 toufi,fpOftcgtJ*kwKjynfolESifhoifhae? tysKdrtoa&ukdIwfcsojzifh? txyfxyfrw&m;aomarxkefukd jyKMuonfESifhtnD?
tJ*kwKarxkefukdvnf;rpGefYypf? rSD0Jvsufae\/23;9 xkdaMumifh? olwyfrufaom&nf;pm;? tmI&dvlwkdY olUukdigtyf?23;10 olwkdYonf t0wfukdcRwfMu\/ ol\om;orD;wkdYukd odrf;oGm;? olUukdxm;ESifhuGyfrsufMu\/ xkdokdYtjypfpD&ifjcif;ukdcH&aomtm;jzifh?
rdef;rwumwkdYwGif ausmfapmaomrdef;rjzpfav\/
23;11 xkdtrIukd nDrta[mvdAonf jrifaomtcg? tpfrxufom wyfrufaompdwf&SdonfESifh? tpfrxufomrw&m;aomarxkef
ukdjyK\/23;12 wifhw,faomt0wfukd0wfaomrdrdtdrfeD;csif; tmI&dtrsKd;om;Akdvfrif;? 0efrif;? cspfbG,faomvlysKd? jrif;pD;ol&JwkdYukd wyfruf\/23;13 xkdtcg olonf npfnL;aMumif;ESifh? tpfrvdkufaomvrf;okdYvdkufaMumif;ukd igodjrif\/23;14 txl;ojzifh rw&m;aomarxkefukdjyKaomtaMumif;t&m[lrlum;? cg;pnf;ukdpnf;vsuf? xl;qef;aomyef;qkd; acgif;aygif;ukdaygif;vsuf?
arG;bGm;&mXme cgv'Jjynf AmAkvkefNrdKUom;uJhokdY? rif;\toGifukdaqmifvsuf?23;15 tkwfx&H [if;ojywm;ESifha&;aom cgv'Jvl\kyfykHwkdYukd jrifaomtcg?23;16 wyfrufaompdwf&Sd? cgv'JjynfokdY wrefukdapvTwfav\/23;17 AmAkvkefNrdKUom;wkdYonf olESifhoH0gojyK&mckwifokdYvm? rw&m;aomarxkefukdjyKaomtm;jzifh npfnL;apMu\/ olonfvnf;
xkdolwkdYukd &GH&Smonfwkdifatmif npfnL;jcif;ukdcHav\/23;18 xkdokdYrw&m;aomarxkefukdjyKjcif;? t0wftcsnf;pnf;&Sdjcif;ukd xif&Sm;abmfjyaomaMumifh? igonf olUtpfrukd&GH&SmouJhokdY?
olUukdvnf;&GH&Sm\/23;19 toufi,fpOftcg tJ*kwKjynf rSm;,Gif;aomumvukd atmufarhojzifh? rSm;,Gif;jcif;ukd txyfxyfjyK\/23;20 jrnf;t*FgESifhwlaomt*Fg? jrif;okwf&nfESifhwlaomokwf&nf&Sdaom xkd&nf;pm;wkdYukdyif wyfrufavonfwum;/
23;21 okdYjzpf? tkdta[mvdA? tJ*kwKvlwkdYonf oifhtoa&ukdIwfcs? tysKdrom;jrwfwkdYukd yGwfe,fMuojzifh? oiftoufi,fpOftcg
oifjyKaomt"rtrIukd txyfxyfjyKaomaMumifh?23;22 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifh&GH&Smaom&nf;pm;wkdYukd igxapNyD;vQif? t&yf&yfwkdYuvm wkdufaprnf/23;23 tmI&dvlrsm;ESifhwuG tBuD;tuJ? olaX;ol<u,f? xif&Sm;aomoljzpfaom AmAkvkefvl? cgv'Jvlrsm;wnf;[laom? cspfbG,faomvlysKd?
Akdvfrif;? 0efrif;? rSL;BuD;rwfBuD;? jrif;pD;ol&Jtaygif;wkdYonf?23;24 ppfwkdufvufeufESifhvSnf;&xm;ygvsuf? vltvkH;t&if;ESifhwuGvm 'kdif;? vTm;? oHcarmufvkH;wkdYukd oifhywfvnf
cif;usif;Muvdrfhrnf/ w&m;pD&ifaomtcGifhukd olwkdY igtyfay;? olwkdYonf rdrdxkH;pHtwkdif; pD&ifMuvdrfhrnf/23;25 olwkdYonf oifhudkr,HkrnftaMumif;? igjyKoifhudkMurf;wrf;pGm pD&ifMuvdrfhrnf/ oifhESmacgif;? em;&GufwdkYudkjzwf tuseft<uif;udk
xm;ESifhpOf;Muvdrfhrnf/ oif\om;orD;wdkYudkodrf;oGm;? usef<uif;aomolwdkYudk rD;IdUMu vdrfhrnf/23;26 oifht0wfudkvnf;cRwf? wifhw,faomwefqmwdkYudk odrf;,lMuvdrfhrnf/23;27 xdkodkYoifonf aemufwzefarQmfrMunhf? tJ*kwKjynfudk ratmufarhapjcif;iSg? oifjyKaomt"rtrIESifhtJ*kwKjynfrSygaomt"rar
xkefudk igNidrf;aprnf/
23;28 wzef t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifrkef;aomol? oif&GH&SmaomolwdkYvufodkY oifhudkigtyfojzifh?-
23;29 olwdkYonfrkef;onftwdkif;jyKvsuf? oifBudK;pm;qnf;zl;orQaomOpmwdkYudk odrf;,l? oifhudk,ft0wfr&Sd? tcsnf;pnf;&Sd&pf
apMuvdrhfrnf/ oifrSm;,Gif; tcsnf;pnf;&Sdjcif;? t"rtrIudkjyKjcif;? rw&m;aomarxkefodkYvdkufjcif;t&monf xif&Sm;&vdrfhrnf/23;30 oifonfwyg;trsKd;om;wdkYESifhrSm;,Gif;?olwdkYkyfwkrsm;ESifhnpfnL;aomaMumifh? xdkodkYigpD&ifrnf/23;31 oifonftpfrvdkufaomvrf;udkvdkufaomaMumifh? olaomufaomcGufudk oifhvufigxm;rnf/713

23;32 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifhtpfraomufaomcGuf? us,fapmufaomcGufudk oifaomuf&rnf/ xdkcGufrsm;pGm


0ifonfjzpf? oifonf uJh&JUjcif;ESifhysufacsmfjcif;udkcH&rnf/23;33 oifhtpfr &Srm&daomufaomcGuf? rIdifawGapaomcGufudkaomuf? ,pfrl;jcif;? ndK;i,fjcif;ESifh0&vdrhfrnf/23;34 xdkcGufudkaomufpkwfNyD;rS cGufjcrf;udkudkufcJ? udk,fom;jrwfwdkYudk qJGjzwf&vdrhfrnf/ igajymNyD[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/23;35 odkYjzpf? oifonfighudkarhavsmh? oifhausmaemufodkY ighudkypfvdkufaomaMumifh? oifonf t"rtrIESifh rw&m;aomarxkeftrI\
tjypfudkcHavmh[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
23;36 wzefxm0&bk&m;onf ightm;rdefYawmfrlonfum;? tcsif;vlom;? oifonf ta[mvESifh ta[mvdAwdkYudk ppfaMumavmh/
tu,fpifppf ollwdkYjyKaom pufqkyf&GH&SmbG,ftrIwdkYudk abmfjy&rnf/23;37 taMumif;rlum;? olwdkYonf arsmufrxm;MuNyD/ vltoufudkowfaomtjypf&SdMu\/ kyfwkwkdYESifhyif arsmufrxm;MuNyD/ ightbdkYbGm
;jrifaomom;wdkYudkyif kyfwkpm;p&mbdkY rD;jzifhylaZmfMuNyD/23;38 xdkrSwyg;? igjyKaomtrI[lrlum;? xdkaeYjcif;wGif ig\oefY&Sif;&mXmeudknpfnL;ap? ig\OykofaeYwdkYudk IwfcsMuNyD/23;39 udk,fom;orD;wdkYudk kyfwka&SUwGifowfNyD;rS? xdkaeYjcif;wGif ig\oefY&Sif;&mXmeudk npfnL;apjcif;iSgvmMu\/ xdkodkYightdrfawmftv,f
jyKMuNyDwum;/23;40 xdkrSwyg;? oifonfwrefwdkYudk apvTwf? a0;aomt&yfrSa,musfm;wdkYudkac: olwdkYonf vmMu\/ olwdkYtbdkYoifonf a&csKd;jcif;?
rsufpdaq;xdk;jcif;? wefqmqifjcif;udk jyKNyD;vQif?23;41 toa&&Sdaom ckwifay:xdkif? igheYHomaygif;ESifh ighqDudkwifaompm;yJGudk ckwifa&SUrSmcif;av\/23;42 aysmfarGUvsufaeaomvltvHk;t&if;jrnfoHudkvnf; Mum;&\/ tjcm;aomoltrsm;wdkYESifhtwl awmuvm? vufvufaumuf?
acgif; wifhw,faomo&zludkaqmif;aom aoaomufMuL;wdkYvnf; ygMu\/
23;43 iguvnf;? xdkolwdkYonf rdef;rESifhyif tu,frw&m;aomarxkefudk jyKMuvdrfhrnfavm[k? tdkonfwkdifatmifjynfwefqmvkyfaom
xdkrdef;rudk&nfrSwfqdkaomf?23;44 jynfwefqmrdef;r&Sd&modkY a,musfm;0ifwwfouJhodkY? olwdkYonf xdkt"rrdef;r ta[mvESifh ta[mvdA&Sd&modkY0ifMu\/23;45 odkYjzpf? arsmufrxm;aomrdef;r? vltoufudkowfaomtjypf&Sdaom rdef;rjzpfaomaMumifh? arsmufrxm;aomrdef;r? vltoufudk
owfaomrdef;rudk pD&ifouJhodkY? ajzmifhrwfaomolwdkYonf pD&ifMuvdrhfrnf/23;46 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? xdkrdef;rwdkY&Sd&modkY vltvHk;t&if;udk igcsDap? vk,ufodrf;oGm;apjcif;iSg tcGifhay;rnf/23;47 xdktvHk;t&if;onf rdef;rwdkYudkcJESifhypf? xm;ESifhckwfMuvdrfhrnf/ om;orD;wdkYudkowf tdrfwdkYudkvnf; rD;IdUMuvdrhfrnf/23;48 xdkodkYtjcm;aomrdef;r&SdorQwdkYonf oifwdkYuJhodkY t"rtrIudkrjyKbJ owd&apjcif;iSg? oifwdkYt"rtrIudk wjynfvHk; igy,f&Sif;rnf/23;49 vltvHk;t&if;onf oifwkdYt"rtrI\tjypfESifhtavsmufpD&if? oifwdkYonf kyfwkrsm;ESifhqdkifaom tjypfudkcH&vsuf? igonf
t&Sifxm0&bk&m;jzpfaMumif;udk od&Muvdrhfrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1 ou&mZfudk;ck? 'orvq,f&ufaeYwGif? wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?24;2 tcsif;vlom;? rnfaomaeY? ,ckaeY&ufudkrSwfavmh/ ,ckaeY AmAkvkef&Sifbk&ifonf a,k&SvifNrdKUudk 0dkif;xm;pjyK\/24;3 ykefuefwwfaomtrsKd;tm;vnf; yHkpum;wnf;[laom? t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlaompum;udk qifhqdk&rnfrSm? tdk;uif;udk
rD;zdkwifxm; a&udkavmif;avmh/24;4 trJom;wpfrsm;? aumif;aomtwpfwdkYudkpkxm;? aygif? yckH;tp&Sdaom taumif;qHk;aom tdk;wdkYudk tdk;uif;tjynfhxnfhavmh/24;5 odk;taumif;qHk;wdkYudk,lNyD;vQif? tdk;tcsKdUwdkYudk tdk;uif;atmufrSmyHk? tdk;uif;xJrSm tdk;wdkYudkusufapjcif;iSg usyfusyfqlapavmh/24;6 trI t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? vltoufudkowfwwfaomNrdKU? oHacs;wuf&Sdao;aomtdk;uif;onf
tr*Fvm&Sd\/ om;wpfwdkYudkwck aemufwckxkwfavmh/ pma&;wHrjyKESifh/24;7 taMumif;rlum;? xdkNrdKUowfaomol\taoG;onf NrdKUtv,f&Sd\/ xdktaoG;udk ajrrIefYESifhzHk;jcif;iSg ajray:rSmoGef;onfr[kwf?
&Sif;vif;aom ausmufay:rSmwifxm;NyD/24;8 igonfvnf; tjypf'Pfay;rnftaMumif;? a'gotrsufxGufapjcif;iSg? xdktaoG;udkrzHk;bJ &Sif;vif;aomausmufay:rSm wifxm;NyD/
24;9 trI t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? vltoufudkowfwwfaomNrdKUonf tr*Fvm&Sd\/ BuD;pGmaomrD;yHkudk igpD&ifrnf/24;10 xif;rsm;udkyHkxm;rD;IdUavmh/ trJom;avsmh NrdefpGmaompm;bG,fjzpfapavmh/ tdk;wdkYudkvnf;uRrf;ap/24;11 xdkaemuf? tb,ft&mrQrygbJ rD;cJay:rSmwifxm;avmh/ aMu;eDylrD;awmufap/ tdk;uif;ygaom tnpftaMu;udk t&nfusKd
oHacs;ukefap/24;12 BudK;pm;yifyef;aomfvnf;? rsm;pGmaomoHacs;rxGufwwf/ rD;tm;jzifhrukefwwf/24;13 oif\tnpftaMu; t"rtrIyg\/ igaq;aMumoifonfaq;aMumjcif;udkrcHaomaMumifh? ig\trsuft&Sdefonf oifhtay:odkY
ra&mufrcsif;wdkifatmif? oif\tnpftaMu;udk raq;aMum&/24;14 igxm0&bk&m;ajymNyD/ ajymonftwdkif; igjyKjynhfpHkaprnf/ aemufodkYrqkwf? rESajrm? aemifwr&? oifusifhBuHjyKrlorQtwdkif;
igpD&ifrnf[k t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
24;15 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ihgqDodkYa&mufvm?714

24;16 tcsif;vlom;? oifMunhfIvdkbG,faomoludk igonf'Pfcwf y,f&Sm;rnf/ odkY&mwGif? oifonf idka<u;jrnfwrf;jcif;udk rjyK&/


rsuf&nfrus&/24;17 wdk;wdk;nnf;wGm;avmh/ aoaomoltwGuf jrnfwrf;jcif;udkrjyKESifh/ acgif;aygif;aygif; ajceif;udkpD;avmh/ EIwfudk rzHk;ESifh/
qif;&Jaomol\tpmudkrpm;ESifh[k rdefYawmfrl\/24;18 xdkodkY igonfeHeuftcsdef vlrsm;wdkYtm;Mum;ajym\/ nOD;tcsdef ighcifyGef;onfao\/ rSmxm;awmfrlonftwdkif; eufjzefeHeufrS
igjyK\/24;19 vlrsm;wdkYuvnf; odkYoifjyKaomtrIonf igwdkYESifhtb,fodkYqdkifoenf;/ igwdkYtm;rajymoavm[k ightm;ar;Muaomf?24;20 igu? xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?24;21 t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudk oa&vtrsKd;tm; qifhqdk&rnfrSm? ig\oefY&Sif;&mXme? oifwdkYtpGrf;owd txG#ftjrwf?
oifwdkYMunhfIvdkbG,faomt&m? tvGefESajrmaomt&mudk igIwfcsrnf/ oifwdkYbGm;jrifaom om;orD;wdkYonf xm;jzifhqHk;Muvdrfhrnf/24;22 xdktcg oifwdkYonf igjyKouJhodkYjyK&Muvdrhfrnf/ EIwfudkrzHk;? qif;&JaomolwdkY\ tpmudkrpm;&Mu/24;23 acgif;aygif;aygif; ajceif;udkpD;&Muvdrfhrnf/ idka<u;jrnfwrf;jcif;udk rjyK&Mu/ udk,ftjypfaMumifh ydefBuHK wa,mufudkwa,muf
nnf;wGm;&Muvdrfhrnf/24;24 xdkodkYa,Zausvonf oifwdkYtm; ykyedrdwfjzpf&\/ oljyKorQtwkdif;oifwdkYonf? trIa&mufaomtcgjyK? igonfxm0&bk&m;
jzpfaMumif;udkod&Muvdrfhrnf/
24;25 tcsif;vlom;? oif\trIrlum;? olwdkYtpGrf;owd? 0g<um;p&mbkef;? MunhfIvdkbG,faomt&m? pdwfpJGvrf;aomt&mudk4if;? om;orD;
wdkYudk4if; igy,f&Sm;aomtcg?24;26 vGwfaomolwpHkwa,mufonf oif&Sd&modkYa&mufvm Mum;ajymvdrfhrnf/24;27 xdktcg vGwfaomolESifhawGUojzifh oif\EIwfyGifhvdrfhrnf/ pum;rajymbJaecsdefvGef a[majym&vdrhfrnf/ xdkodkYoifonf olwdkYtm;
ykyedrdwfjzpf? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk olwdkYod&Muvdrhfrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1 wzefxm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm25;2 tcsif;vlom;? oifonf trKeftrsKd;om;wdkYwbuf rsufESmxm; ya&mzufjyKvsuf?25;3 qifhqdk&rnfrSm? t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudk em;axmifMuavmh/ t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? Iwfcsvsuf&Sdaom
ig\oefY&Sif;&mXmeudk4if;? vlqdwfnHjcif;odkYa&mufaom oa&vjynfudk4if;? odrf;oGm;jcif;udkcH& aom,k'trsKd;udk4if;? atha[[k
oifqdkrdaomaMumifh?25;4 oifhudkta&SUjynfom;wdkYtm; igtydkifay;rnf/ olwdkYonf oif\txJbHkAdrmefwdkYudkwnfaqmuf ae&musMuvdrhfrnf/oif\ toD;
tESHudkpm; oif\EdkYudkaomufMuvdrhfrnf/25;5 &AmNrdKUudk ukvm;tkyfwif;ukyf? trKefjynfudkodk;usufpm;&m igjzpfaprnf/ igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk oifwdkYod&Muvdrhfrnf/25;6 oifonf oa&vjynfudk remvdkaompdwftm;BuD;vsuf vufckyfwD;jcif;? ajcESifhaqmifhjcif;udk 0rf;ajrmufpGmjyKaomaMumifh?25;7 igonf oifhudkwdkufvltrsKd;rsKd; vk,lbdkY&mtyfrnf/ vlae&m twdkif;wdkif;tjynfjynfxJu oifhudkokwfoify,f&Sif;rnf/ igonf
xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk oifod&vdrfhrnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
25;8 wzef armbjynfESifhpd&NrdKUu? ,k'trsKd;onf wyg;trsKd;om;taygif;wdkYESifhwlonf[k qdkaomaMumifh?25;9 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? armbeHyg;? jynfpGef;em;rSm EdkifiH\bkef;jzpfaom Aufa,&SdrkwfNrdKU? AmvarmifNrdKU? ud&,
odrfNrdKUwdkYudk igvSefxm;rnf/25;10 xdkNrdKUwdkYudk trKeftrsKd;om;wdkYESifhwuG ta&SUjynfom;wdkYtm; tydkifay;rnf/ trKefjynfom;wdkYudk wdkif;EdkifiHpkwGif rrSwf&/25;11 armbjynfudkvnf; igonftjypf'PfpD&if? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk olwdkYod&Muvdrhfrnf[k t&Sifxm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/
25;12 wzef{'Hkjynfonf csif&Jajyapjcif;iSg? ,k'trsKd;wbufae tvGefjypfrSm;ojzifh? tjypf'PfpD&ifaomaMumifh?25;13 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? {'Hkjynfudkigwdkuf vlESifhwd&pmefwdkYudky,fjzwfrnf/ awrefNrdKUrSp vlqdwfnHaprnf/
a''efNrdKUwdkifatmif xm;jzifhqHk;&Muvdrhfrnf/25;14 ig\vl oa&vtrsKd;om;rsm;tm;jzifh? {'Hkjynfudk ig\csif&Jajyapjcif;iSg 'Pfay;rnf/ olwdkYonf ig\trsuft&Sdeftm;BuD;onftwdkif;
{'HkjynfudkjyKMuvdrfhrnf/ igay;aomtjypf'Pfudk od&Muvdrfhrnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
25;15 wzef zdvdwdvlwkdYonf tNidK;xm; remvkdaompdwftm;BuD;onfESifh a'gotvkdukdjynfhpkHpGmjyK? &Sif;&Sif;zsufqD;jcif;iSg tjypf'Pf
ay;aomaMumifh?25;16 t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? zdvdwdvlwkdYukdigwkduf ac&odvlwkdYukdy,fjzwfrnf/ yifv,furf;em; usef<uif;aomolwkdY
ukdzsufqD;rnf/25;17 jyif;pGmaomqkH;rjcif;ESifhwuG BuD;pGmaomtjypf'Pfukday;rnf/ xkdokdYig\csif&Jajyapjcif;iSg 'Pfay;aomtcg? igonfxm0&bk&m;
jzpfaMumif;ukd olwkdYod&Muvdrfhrnf[k t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

715

tcef;BuD; ( 26 )
26;1 ou&mZfq,fwck? yXrvw&ufaeYwGif? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDokdYa&mufvm?26;2 tcsif;vlom;? wkkNrdKUu? atha[? wkdif;EkdifiHwkdY\wHcg;jzpfaom a,k&SvifNrdKUonf ysufpD;onfjzpf? ighvufokdYa&mufvdrfhrnf/
xkdNrdKUqdwfnHaomaMumifh igpnfyifvdrfhrnf[k a,k&SvifNrdKUwbuf qkdrdaomaMumifh?26;3 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? tkdwkkNrdKU? oifhwbufigae\/ ork'&mvIdif;wHykd;wufouJhokdY? vltrsKd;rsKd;wkdYonf
oifhukdwuf wdkufaprnf/26;4 olwkdYonf wkkNrdKUkd;ukdzsuf jytkd;wkdYukd NzdKcsMuvdrfhrnf/ ajrrIefYukd igjcpfcGg &Sif;vif;aomausmufuJhokdY jzpfaprnf/26;5 yifv,ftv,f ykdufuGefvSef;&mt&yfjzpfvdrfhrnf/ igajymNyD[k t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/ vlrsKd;vk,l&mjzpf&vdrfhrnf/26;6 v,fjyif&SdaomorD;wkdYonf xm;jzifhao? igonfxm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd od&Muvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
26;7 wzeft&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? bk&ifwkdY\bk&ifwnf;[laom ajrmufrsufESm &Sifbk&ifaeAkc'faeZmukd? jrif;&xm;?
jrif;pD;ol&J? vlrsm;tvkH;t&if;ESifhwuG wkkNrdKUokdY igaqmifcJhrnf/26;8 olonf v,fjyif&Sdaomoif\orD;wkdYukd xm;ESifhowfvdrfhrnf/ oifhwbuf &Jwkdufukdwnf ajrkd;ukdzkdYNyD;vQif? 'dkif;vTm;wdkYudkcsD
umvdrfhrnf/26;9 oif\NrdKUkd;wbufwcsuf? 0ufcGwkdif wkH;wkdYukdqGJxm; oif\&JwkdufwkdYukd wl;&Gif;ESifhNzdKcsvdrhfrnf/26;10 jrif;rsm;aomaMumifh ajrrIefYonf oifhukdzkH;vTrf;vdrfhrnf/ wkdufzsufaomNrdKUxJokdY 0ifwwfouJhokdY oif\NrdKUwHcg;okdY0ifaomtcg?
vSnf;&xm;rsKd;jrnfoH? jrif;pD;ol&JwkdYtoHaMumifh oif\NrdKUkd;vIyf&Sm;vdrfhrnf/26;11 jrif;cGgwkdYjzifh oif\vrf;&SdorQwkdYukdeif;vsuf? oif\vlwkdYukdxm;ESifhowf? oifckdvIHp&m kyfwkqif;wkwkdYonf ajrwkdifatmif
NydKvJMuvdrfhrnf/26;12 oif\Opmukd vk,loif\ukefrsm;ukdvnf; odrf;,lMuvdrfhrnf/ oif\tkwfx&HwkdYukdNzdK bkHAdrmefwkdYukdzsufNyD;vQif? oif\ausmuf?
opfom;? ajrwkdYukda&xJrSmcsypfMuvdrfhrnf/26;13 oifqkdaomoDcsif;oHukdigNidrf;ap? oifwD;aomapmif;oHukd aemufwzeftb,folrQrMum;&/26;14 oifonf &Sif;vif;aomausmufuJhokdYikdufuGefvSef;&mt&yfjzpf&vdrfhrnf/ aemufwzefrwnfjyef&/ igxm0&bk&m;ajymNyD[k
t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
26;15 wkkNrdKUukd&nfrSwf t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifhtv,f BuD;pGmaomvkyfBuHjcif;trIjzpf? xdckdufaomolwkdYonf
atmf[pfaomtcg? oifNydKvJjcif;toHaMumifh wuRef;wEkdifiHt&yfwkdYonf wkefvIyfMuvdrfhrnf/26;16 ork'&mrif;taygif;wkdYonf &mZyvifay:uqif;? tusawmfukd4if;? cs,fvS,faom t0wfawmfukd4if; cRwfy,fNyD;rS?
wkefvIyfjcif;t0wfukd0wfvsuf? ajray:xkdifvsuf cPcPwkefvIyf? oif\trIaMumifh rdef;armawGa0Muvdrfhrnf/26;17 olwkdYuvnf;? tkdausmfapmaomNrdKU? yifv,fom;ae yifv,ftm;BuD;aomNrdKU? yifv,fom;taygif;wkdY kdaobG,faomNrdKUom;ESifh
jynfhpkHaomNrdKU? oifonf tvGefysufpD;avNyDwum;[k oifhtm;qkdvsuf? oifhtwGuf jrnfwrf;Muvdrfhrnf/26;18 oifNydKvJaomaeYwGif wuRef;wEkdifiHt&yfwkdYonfwkefvIyf? oifuG,faysmufaomaMumifh yifv,f&SdaomuRef;rsm;wkdYonfxdwf
vefYMuvdrfhrnf/26;19 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? vlraeaomNrdKUuJhokdYigonf oifhukd qdwfnHapvsuf? yifv,fukdoifhtay:okdYaqmifcJh?
vIdif;wHykd;wkdYonf oihfukd vTrf;rkd;aomtcg?26;20 a&S;vla[mif;wkdYae&m ajrwGif;xJokdYqif;aomolwdkYESifhtwl oifhudkigESdrfhcs? oifvlraeapjcif;iSg ajrwGif;xJodkYqif;aomolwdkYESifht
wl? a&S;umvrSp qdwfnH&mt&yf? ajratmuft&yfwdkY igcsxm;rnf/ xdktcg touf&Sifaom olwdkY\ae&m ighbkef;udkigzGifhrnf/26;21 oifrlum;? aMumufrufbG,faomt&mjzpf? aemufwzeftb,folrQ&SmrawGUEdkifatmif? aysmufukef&modkYa&mufvdrfhrnf[k t&Sif
xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 27 )
27;1 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?27;2 tcsif;vlom;? wkkNrdKUtwGufjrnfwrf;jcif;udkjyK?wkkNrdKUtm;qifhqdk&rnfrSm?27;3 tdkyifv,f0wnfaomNrdKU? rsm;pGmaomuRef;oluRef;om;wdkYtbdkY ukefoG,fwwfaomNrdKU? oifhudkt&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonf
um;? tdkwkkNrdKU? oifu? ig\wihfw,fjcif;pHkvifNyD[k qdkwwf\/27;4 oif\eHyg;wdkYonf yifv,fxJrSm&Sd\/ oif\AdokumwdkYonf oifhudkpHkvifpGm wifhw,fapjcif;iSg jyKMuNyD/27;5 oif\ysOfjym;&SdorQwdkYudkaped&xif;l;opfom;jzihfvkyf? &GufwdkifbdkY avAEkeftm&ZfyifwkdYudk ,lMuNyD/27;6 Am&Sefoydwfopfom;jzifhwufwdkYudk4if;? cdwdrfuRef;wdkYrS,lcJh qifpG,fESifhpDcs,faom wmI&opfom;jzifh uefYwdkYudk4if; vkyfMuNyD/27;7 tJ*kwKjynf cs,fvS,faomydwfacsm&GufwdkYudkjzefY? {vd&SuRef;wdkYrS,lcJhaomtxnfjym? txnfarmif;jzifhvkyfaom rsufESmMuufESifh
jynhfpHk\/27;8 Zd'kefNrdKUom;? tm0'fNrdKUom;wdkYonf oabFmom;jzpf? wkkynm&SdwdkYonf vrf;jyrmvdefjzpfMu\/-

716

27;9 a*AvvlBuD;? ynm&SdwdkYonf oifhudkjyKjyifvsuf vdkufMu\/ y,fv,ful;wwfaomoabFm&SdorQ? oabFmom;wdkYESifhwuG oifESifh


azgufum;a&mif;0,fjcif;iSg ygMu\/27;10 ay&odvl? vk'vl? zkwvlwdkYonf oif\wyfom;? ppfol&JvkyfMu\/ 'dkif;? vTm;? oHcarmufvHk;wdkYudkjyifqif? oif\*kPftoa&udk
xif&Sm;apMu\/27;11 tm0'ftrsKd;om;wdkYonf oif\wyfom;wdkYESifhwuG NrdKUdk;ywfvnfpD;Mu\/ *r'drfvlwdkYonf jytdk;wdkYudkapmifh? NrdKUdk;ywfvnf
jrm;awmifhwdkYudk jyifqifojzifh? oif\wifhw,fjcif;udk pHkvifapMu\/27;12 oifukefoG,f&ef Opmrsm;aomaMumifh? wmINrdKUonfaiG? oH? oHjzL? cJwdkYudk oifh0dkif;odkY,lcJh oifESifhukefoG,fjcif;udk jyKav\/27;13 ,m0efNrdKU? wkAvNrdKU? ar&SufNrdKUwdkYonfoifESifhukefoG,f? vluRefwdkYESifh aMu;eDzvm;wdkYudk oifhaps; a&mif;Mu\/27;14 awm*grtrsKd;om;wdkYonf jrif;? jrif;pD;ol? vm;wdkYudk oifh0dkif;oGif;Mu\/27;15 a''efNrdKUom;wdkYonfvnf; oifESifhukefoG,fMu\/ rsm;pGmaomwuRef;wEdkifiHt&yfom;wdkYonf oifvkyfaomOpmudk0,f? OD;csKd?
qifpG,f? opfom;eufudk jyefay;Mu\/27;16 oifvkyfaomOpmrsm;aomaMumifh I&djynfonf oifESifhukefoG,f? eyufausmuf? jymaomtxnf? cs,fvS,faomt0wf? ydwfacsm?
oEm? ausmufeDwdkYudk oifh0dkif;oGif;Mu\/27;17 ,k'jynfESifh oa&vjynfonf oifESifhukefoG,f? *sKHpyg;? rk&efap;? yeufap;? AmvpHap;? qD? ysm;&nfwdkYudk oifhaps;oGif;Mu\/27;18 'rmoufNrdKUonfoifvkyfaomOpmrsm;?pnf;pdrfrsm;jym;aomaMumifh? a[vAkefpyspf&nf? jzLaomodk;arG;udk z,fvS,fvsuf azgufum;
wwf\/27;19 a0'efNrdKUESifh,m0efjynf OZmvNrdKUonfvnf;oHajymifudkoifh0dkif;odkY,lcJh? oifhaps; opfBuHydk;ESifhBuHvnf;&Sd\/27;20 a''efNrdKUonf jrif;pDol&JoHk;p&m acsmaomtxnfrsKd;udka&mif; oifESifhukefoG,f\/27;21 tm&yfjynfESifh au'grif;taygif;wdkYonf oifvkyfaomOpmudk&jcif;iSg odk;oi,f? odk;xD;? qdwfrsm;wdkYESifhz,fvS,f ukefoG,fMu\/27;22 a&Sbukefonf? &m*rukefonfwdkYonf oifESifhukefoG,f tjrwfqHk;aomeYHomrsKd;? tbdk;BuD;aomausmufrsKd;? a&TrsKd;udkoifh0dkif;
oGif;Mu\/27;23 cg&efNrdKUom;? uaENrdKUom;? {'ifNrdKUom;? a&Sbukefonf? tmI&dukefonf? cdvr'fukefonfwdkYvnf;? oifESifhukefoG,f?27;24 xl;qef;aomOpm? jymaomtxnf? cs,fvS,faomtxnf? tbdk;xdkufaomt0wfwefqmyg? BudK;ESifhywf&pfaomtm&Zfaowm
wdkYudk oif\ukefxJodkYoGif;Mu\/27;25 wmIoabFmwdkYonf oif\ukefudkaqmifvsufoGm;vmojzifh? oifonf yifv,ftv,f <u,f0tvGef bkef;BuD;av\/
27;26 ,ckrlum; oif\wufcwfom;wdkYonf oifhudkBuD;pGmaom a&xJodkYaqmifoGm;? ta&SUavonfvnf; yifv,ftv,f csKd;avNyD/27;27 oifonf vJysufaomtcg oif\Opm? 0dkif;? ukef? oabFmom;?vrf;jyrmvdef? jyKjyifol? ukefonf? ppfol&JtvHk;t&if;ygorQwdkYonf
yifv,ftv,fus&Muvdrfhrnf/27;28 oif\vrf;jyrmvdefwdkY atmf[pfoHaMumifh? ywf0ef;usift&yfwdkYonf vIyf&Sm;Muvdrfhrnf/27;29 wufcwfaomoltaygif;wdkYonf oabFmrSqif;? oabFmom;rsm;ESifh yifv,fvrf;jy rmvdeftaygif;wdkYonf ukef;ay:rSm&yfvsuf?27;30 oifhtbdkYatmf[pf jyif;pGmidka<u;Muvdrhfrnf/ ajrrIefYudk rdrdwdkYacgif;ay:rSmypfwif jymvl;Muvdrhfrnf/27;31 qHyifudkvnf;jzwf avQmfawt0wfudk0wfpnf;vsuf? ndK;i,faompdwfESifh oifhtbdkYjyif;pGmidka<u;jrnfwrf;&onfum;?27;32 yifv,ftv,fqHk;aomNrdKUwnf;[laom wkkNrdKUESifhtb,fNrdKUwloenf;/27;33 oif\OpmwdkYonf yifv,fvrf;jzifhxGufoGm;aomtcg? vlrsKd;rsm;wdkYudk a&mifh&Jap? rsm;jym;aomOpm? ukefpv,fwdkYjzifh avmuD&Sif
bk&ifwdkYudk <u,f0apwwf\/27;34 ,ckrlum;? oifonfyifv,f4if;? oifhukefoG,f&efOpmwdkYonf vIdif;wHydk;tv,f4if;usKd;yJh? oifESifhygaom oltaygif;
wdkYonfqHk;IH;MuNyD/27;35 uRef;oluRef;om;taygif;wdkYonf oifhtrIaMumifhrdef;armawGa0? &Sifbk&ifwdkYonf rsufESmysufvsuf MuufoD;arG;nif;xMu\/27;36 trsKd;rsKd;aomukefonfwdkYonf oifhtm;uJh&JhoHudkjyKMu\/ oifonf aMumufrufbG,fjzpfavNyD wum;? aemufwzef ray:vm&
ygwum;[k idka<u;jrnfwrf;Muvdrhfrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 28 )
28;1 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?28;2 tcsif;vlom;? t&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfudk wkk&Sifbk&iftm; qifhqdk&rnfrSm? oifonf udk,fudkbk&m;ocifuJhodkY xifrSwf
aomfvnf; bk&m;ocifr[kwf? vloufoufjzpfvsufESifh igonfbk&m;jzpf\? yifv,ftv,f bk&m;yvifay:rSmigxdkifonf[k
0g<um;aompdwfESifhqdkonf jzpf?28;3 oifonf 'Ha,vxufomynm&Sdygonfwum;/ oifrod&atmif olwyg;0Sufxm;Edkifaomt&m wpHkwckrQr&Sd/28;4 udk,fOmPfynmtm;jzifh Opm&wwf\/ a&TaiGudkqnf;zl;NyD/28;5 xl;qef;aomynmESifhukefpv,frsm;tm;jzifh pnf;pdrfBuD;? xdkpnf;pdrfaMumifh pdwf0g<um;NyD/28;6 odkYjzpf? t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonf udk,fudkbk&m;ocifuJhodkYxifrSwfaom aMumifh?-

717

28;7 aMumufrufbG,faom wuRef;wEdkifiHom;wdkYudk oif&Sd&modkYigydkYaqmifojzifh? olwdkYonf oif\ynm*kPfudkxm;ESifhckwf? oif\


wifhw,fjcif;toa&udk IwfcsMuvdrfhrnf/28;8 oifhudkajrwGif;xJodkYESdrfhcs? yifv,ftv,fqHk;IH;aomoluJhodkY oifhtoufonfqHk;IH;&vdrhfrnf/28;9 oifhtoufudkowfaomolwdkYvufwGif? oifonfbk&m;ocifr[kwf? vloufoufjzpfvsufESifh? igonf bk&m;jzpfonf[k oifhtouf
udkowfaomolwdkYa&SUrSm trSefajymvdrhfrnfavm/28;10 ta&zsm;vSD;jcif;rcHaomvl aoouJhodkY? oifonf wuRef;wEdkifiHom;wdkYvufjzifhao&rnf/ igajymNyD[k t&Sifxm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/
28;11 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?28;12 tcsif;vlom;? wkk&Sifbk&iftwGuf jrnfwrf;aompum;udk>ruf? t&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfudk qifhqdk&rnfrSm? oifonf
xl;qef;aomwHqdyfjzpf\/ ynmESifhjynhfpkH wifhw,fjcif;toa&vnf; pHkvifvsuf&Sd\/28;13 {'ift&yf? bk&m;ocif\O,smOfawmfaeNyD/ oif\acgif;ay:rSmausmufeD? Oz&m;? pdef? rsuf&GJ? aMumif? e*g;oGJU? eDvm? jr?
ywjrm;tp&Sdaom ausmufjrwftrsKd;rsKd;wdkYudkaqmif;av\/ a&Tjzifhvkyfaomywfom?ykavGwdkYonfvnf;? oifbGm;aomaeYyif
oifhtbdkYjyifqif vsuf&SdMu\/28;14 oifonfjzefY vTrf;rdk;aomackAdrfjzpfvsuf?ightcGifhESifh bk&m;ocif\oefY&Sif;aomawmifay:rSm ae&mus rD;awmufaomausmuf
wdkYwGif oGm;vm&\/28;15 bGm;aomaeYrSp oifhtjypfxif&Sm;aomaeYwdkifatmif? jyKav&m&m pHkvifvsuf&Sd\/28;16 odkY&mwGif? ukefoG,fjcif;rsm;jym;aomtm;jzifh? t"rtrIwdkYESifhjynhfpHk jypfrSm;aom tjypfa&mufavNyD/ xdkaMumifh? qdk;,kwf
aomoluJhodkY? oifhudkbk&m;ocif\ awmifawmfay:u igESifxkwfrnf/ tdkvTrf;rdk;aomackAdrf? rD;awmufaom ausmufwdkYtxJu
oifhudkigy,f&Sif;rnf/28;17 oifonfudk,fwifhw,fjcif;toa&aMumifh? 0g<um;aompdwf&Sdvsuf *kPfxGef;awmufaom aMumifh? oif\ynmonfazgufjyefvsuf
&SdavNyD/ igonf oifhudk ajrwdkifatmifESdrfhcsrnf/ &Sifbk&ifwdkYonf oifhudkMunhfI 0rf;ajrmufapjcif;iSg? olwdkYa&SUrSmoifhudk
igcsxm;rnf/28;18 oifhtjypfonfrsm;jym; ukefoG,fjcif;t"rtm;jzifh? oefY&Sif;&mXmewdkYudk npfnL;apaomaMumifh? oifhudk rD;dIUbdkYoifhtv,frD;udk
igndrnf/ oifhudkjrifaomoltaygif;wdkYa&SUrSm? oif\jymudk ajray:odkYigcsxm;rnf/28;19 oifhudkodaom vltrsKd;rsKd;wdkYonf oif\trIaMumifh rdef;armawGa0Muvdrfhrnf/ oifonf aMumufrufbG,fjzpfvdrfhrnf/ aemufwzef
ray:vm&[k rdefYawmfrl\/
28;20 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?-
28;21 tcsif;vlom;? oifonfZd'kefNrdKUwbuf rsufESmxm;ya&mzufjyKvsuf?28;22 t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudk qifhqdk&rnfrSm? tdkZd'kefNrdKU? oifhwbufigae\/ oifhtv,f ighbkef;wefcdk;onf xif&Sm;vdrfhrnf/
oifhudkigonftjypf'Pfay; dkaojcif;udkcH&aomtcg? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udkvlrsm; od&Muvdrhfrnf/28;23 oifhtay:odkYumvemab;udk4if;? oif\vrf;wdkYxm;ab;udk4if; igapvTwf? ywfvnf wdkufaomxm;jzifh ol&JwdkYonf
oifhtv,fvJ aoMuaomtcg? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk od&Muvdrhfrnf/28;24 xdktcg oa&vtrsKd;\ywfvnfae? rxDrJhjrifjyKaomolwdkYwGif pl;wwfaomql;yif? aESmifh&SufwwfaomajimihfwpHkwckrQrusef
<uif;&/ igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk od&Muvdrhfrnf[k rdefYawmfrl\/
28;25 wzef t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oa&vtrsKd;om;wdkYonf uJGjym;vsufae&aom vltrsKd;rsKd;xJuigac:pka0;aom
tcg? olwdkYtm;jzifh vlrsKd;rsm;a&SU dkaojcif;udkigcH? ighuRef,mukyftm; igt&ifay;aomjynf olwdkY onfaeMu vdrfhrnf/28;26 xdkjynfpdk;&drfp&mr&Sd/ tdrfaqmufjcif;? pyspfO,smOfpdkufjcif;trIudkjyK aeMuvdrfhrnf/ olwdkYywfvnfae rxDrJhjrifjyKaomolta
ygif;wdkYudk igonf tjypf'PfpD&ifaomaemuf olwdkYonfpdk;&drfp&mr&SdbJae? igonfolwdkY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk
od&Muvdrhfrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 29 )
29;1 ou&mZfq,fck? 'orv wq,fw&ufaeYwGif? xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?29;2 tcsif;vlom;? oifonf tJ*kwK&Sifbk&ifzga&mrif;wbufrsufESmxm;? olESifh tJ*kwKjynfwjynfvHk;wbuf ya&mzufjyKvsuf?29;3 t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudk qifhqdk&rnfrSm? tdktJ*kwK&Sifbk&if zga&mrif;? udk,fjrpfrsm;tv,faevsuf? ighjrpfudkigydkif\/
ightbdkY igzefqif;NyD[k qdkwwfaomrdausmif;BuD;? oifhwbufigae\/29;4 oifhyg;dk;udk oHcsdwfESifhcsdwf? oifhjrpfaeaomig;wdkYudk oifhtaMu;wdkYiguyfaprnf/ oifhjrpfrsm;tv,fxJu oifhudkigEIwf?
jrpf&SdorQaom ig;wdkYonf oifhtaMu;wdkY uyfMuvdrfhrnf/29;5 oifESifhoifhjrpf&SdorQaomig;wdkYudk awmigypfxm;rnf/ vGifjyifus aemufwzef pka0;jcif;udkrjyK&/ awmom;&Jrsm;? rdkCf;aumif;
uifiSufrsm;pm;p&mbdkY oifhudkigtyf\/29;6 igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk tJ*kwKjynfom;taygif;wdkYonf od&Muvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? oifonf oa&vtrsKd;
usLawmifa0;jzpfavNyD/718

29;7 oifhudkvufESifhudkifaomtcg oifonftudkifrcH/ olwdkYycHk;qpfudkjzKwfav\/ oifESifhudk,fudkaxmufaomtcg oifonfusKd;


olwdkYcg;udkemap\/
29;8 odkYjzpf? t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igonf oifhtay:odkYxm;udkaqmifcJh vlESifhwd&pmefwdkYudky,fjzwfojzifh?29;9 tJ*kwKjynfonf vlqdwfnHvsuf? ysufpD;vsuf&Sdaomtcg? igonfxm0&bk&m;jzpfaMumif;udk od&vdrfhrnf/ oifu? ighjrpfudkigydkif\//
igzefqif;NyD[k qdkrdaomaMumifh?29;10 oifESifhoifhjrpfwbufigae\/ tJ*kwKjynfudk rd*a'gvrSp okaPNrdKUwdkifatmif4if;? tJoa,mydjynfpGef;wdkifatmif4if;? xm;ESifh
zsufqD; qdwfnHaprnf/29;11 tESpfav;q,fywfvHk; vla&SmufroGm;&/ wd&pmefvnf;a&SmufroGm;&/ tb,folrQrae&/29;12 ysufpD;aomjynfwdkYwGiftJ*kwKjynfudkigzsufqD;rnf/ vlqdwfnHaomNrdKUwkdYwGif tESpfav;q,fywfvHk; tJ*kwKNrdKUwdkYonf ysufpD;vsuf&Sd
Muvdrhfrnf/ tJ*kwKvlwdkYudk twdkif;wdkif;tjynfjynfwdkYodkY iguJGjym;jyefYvGifhaprnf/
29;13 odkY&mwGif? t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? tESpfav;q,faphaomtcg? uJGjym;vsufae&aom vlrsKd;wdkYrStJ*kwKvlwdkYudk
igac: pka0;aprnf/29;14 odrf;oGm;jcif;wdkY r&aomtJ*kwKvlwdkYudk igwzef aqmifcJh olwdkYae&if;jynf? ygokjynfodkY jyefaprnf/ xdkjynf,kwfaomEdkifiHjzpf
&vdrfhrnf/29;15 wyg;aomvlrsKd;wdkYudk aemufwzeftpdk;r&/ EdkifiHwumwdkYwGif t,kwfqHk;jzpf&vdrhfrnf/ wyg;aomvlrsKd;wdkYudk aemufwzef
tpdk;r&apjcif;iSg igIwfcsrnf/29;16 oa&vtrsKd;om;wdkYonf xdkjynfom;wdkYudkajrmfvifh? rdrdwdkYtjypfudk igatmufarhapojzifh? aemufwzef xdkjynfonf olwdkYcdkvHI&m
rjzpf&m/ igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk od&Muvdrhfrnf[k rdefYawmfrl\/
29;17 ou&mZfESpfq,fckepfck? yXrvw&ufaeYwGif? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?29;18 tcsif;vlom;? AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmonf? ol\ppfol&JwdkYudk wkkNrdKUwbuf rsm;pGmaomtrIudkaqmif&GufapNyD/ ppfol&Jwdkif;
acgif;wHk;NyD/ ycHk;vnf;yGef;NyD/ odkY&mwGif? &Sifbk&ifESifhppfol&JwdkYonf wkkNrdKUwbuf trIaqmif&Gufcudk xdkNrdKUwGifrcH&Mu/29;19 odkYjzpf? t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tJ*kwKjynfudk AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkc'faeZmtm; igay;rnf/ xdkrif;onfjynfom;t
vHk;t&if;udk4if;? vuf&OpmtrsKd;rsKd;udk4if; odrf;,lNyD;vQif? rdrdppfol&JwdkYtcbdkY a0iSvdrfhrnf/29;20 ightrIudkaqmif&GufaomaMumifh? wkkNrdKUwbuftrIaqmif&GufcbdkY tJ*kwKjynfudk igay;NyD/29;21 xdkumv oa&vtrsKd;\csKdudk igaygufap? olwdkYtxJrSm oifa[majym&aomtcGifhudk igay;rnf/ igonf xm0&bk&m;
jzpfaMumif;udk olwdkYod&Muvdrhfrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 30 )
30;1 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonfighqDodkY a&mufvm?30;2 tcsif;vlom;? oifonfya&mzufjyKvsuf? t&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfudk qifhqdk&rnfrSm? a&muf&aomaeYonf tr*Fvm&Sd
onf[k atmf[pfMuavmh/30;3 xdkaeYeD;NyD/ xm0&bk&m;\aeY? rdkCf;tHkYaomaeY? wyg;trsKd;om;bdkY csdef;csufaomtcsdefeD;NyD/30;4 xm;ab;onf tJ*kwKjynfodkYa&mufojzifh? ol&JwdkYonf vJaoMuaomtcg? tJoa,mydjynfonf ylyefvdrfhrnf/ tvHk;t&if;udk
y,f&Sm; rlvtjrpfudkjzdKzsufMuvdrhfrnf/30;5 tJoa,mydjynfom;? zkwjynfom;? vk'jynfom;? trsKd;rppfaomvl&SdorQ? ckbtrsKd;om;? rd[m,zJGUaomjynfom;wdkYonf?
tJ*kwKjynfom;wdkYESifhwuG xm;jzifhvJaoMuvdrhfrnf/30;6 tJ*kwKjynfudkaxmufraom olwdkYonf vJaoMuojzifh? tJ*kwKtpGrf;owd\ *kPftoa&onfqHk;vdrfhrnf/ rd*a'gvNrdKUrSp
okaPNrdKUwdkifatmif tJ*kwKjynfom;wdkYonf xm;jzifhvJaoMuvdrhfrnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/30;7 ysufpD;aomjynfwdkYwGif ysufpD;vsuf&SdMu? vlqdwfnHaomNrdKUwdkYwGif tJ*kwKNrdKUwdkYonf yg0ifMuvdrhfrnf/30;8 igonf tJ*kwKjynfrD;nd xdkjynfudkrporQaomolwdkYonf ysufpD;Muaomtcg? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk od&Mu
vdrfhrnf/30;9 xdktcg pdk;&drfjcif;r&Sdaom tJoa,mydjynfom;wdkYudk aMumufapjcif;iSg? igapvTwfaom wrefwdkYonf oabFmpD;oGm;Muojzifh?
tJ*kwKjynf\tcsdef olwdkYonfvnf; tvGefqif;&Jjcif;odkY a&muf&Muvdrhfrnf/ xdktcsdefvnf;eD;NyD[k rdefYawmfrl\/
30;10 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmtm;jzifh tJ*kwKjynf\tvHk;t&if;udk igjzwfrnf/30;11 xkd&Sifbk&ifESifhwuG ol\vlrsm;? aMumufrufbG,faom vlrsKd;rsm;wdkYonf tJ*kwKjynfudk zsufqD;jcif;iSgvm? xm;udkifvsuf
wjynfvHk;udk ol&JwdkYESifhjynfhapMuvdrfhrnf/
30;12 jrpfwdkYudk igcef;ajcmufap? t"rvlwdkYtm; jynfudka&mif;vdkufrnf/ wuRef;wEdkifiHom;wdkYvufjzifh jynfESifhwuG jynfygorQudk
igzsufqD;rnf/ igxm0&bk&m;ajymNyD/30;13 t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? kyfwkwdkYudkigzsufqD;? aemzjynf qif;wkwdkYudkvnf; y,fjzwfrnf/ aemufwzef
tJ*kwKrif;rsKd;r&Sd&/ tJ*kwKjynfonf aMumuf&GHUrnftaMumif;udk igjyKrnf/30;14 ygokjynfudk igzsufrnf/ aZmeNrdKUudkvnf; rD;IdUrnf/ aemNrdKUudkvnf; tjypf'PfpD&ifrnf/719

30;15
30;16
30;17
30;18

tJ*kwKjynf\ tpGrf;owdjzpfaom odefNrdKUtay:odkY igonftrsufudkoGef;avmif;? aemNrdKUom;tvHk;t&if;udk y,fjzwfrnf/tJ*kwKjynfrD;nd odefNrdKUonf wkefvIyfjcif;? aemNrdKUdk;onf NydKaygufjcif;? aemzNrdKUonf aeYtcsdefyif ppfwdkufjcif;udk cH&vdrhfrnf//tm0ifNrdKU? zdaAoufNrdKUom;vkvifwdkYonf xm;jzifhvJ aoMuojzifh? rdef;rwdkYonf odrf;oGm;jcif;udk cH&Muvdrhfrnf/wmyeufNrdKU tJ*kwKvHSwHwdkYudk igcsKd;? olUtpGrf;owd\ *kPftoa&qHk;aomtcg aeYtcsdeftvif;uG,fvdrfhrnf/ rdkCf;tHkNrdKUorD;
wdkYonf odrf;oGm;jcif;udk cH&Muvdrhfrnf/30;19 xdkodkY tJ*kwKjynf igonftjypf'PfpD&if? xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk olwdkYod&Muvdrhfrnf[k rdefYawmfrl\/
30;20 ou&mZfwq,fwck? yXrv ckepf&ufaeYwGif? xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?30;21 tcsif;vlom;? tJ*kwK &Sifbk&ifzma&mrif;\ vufHk;udkigcsKd;NyD/ aq;ukrxkyf&/ xm;udkifapbdkY yuwdcGeftm;&Sdapjcif;iSg
t0wfESifhrpnf;&/30;22 trI t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? igonf tJ*kwK&Sifbk&ifzma&mrif;wbuf aeojzifh? ol\vufHk;wnf;[laom?
cdkifrmaomvufHk;ESifh t&ifcsKd;aomvufHk;udk igcsKd; xm;udkolUvufrSusaprnf/30;23 tJ*kwKvlwdkYudk twdkif;wkdif;tjynfjynfwdkYwGif uJGjym;jyefYvGifaprnf/30;24 AmAkvkef&Sifbk&ifudk igcdkifrmap? ighxm;udk olUvuftyfrnf/ zma&mrif;\vufHk;wdkYudk igcsKd;ojzifh? olonf taoowfjcif;udkcH
&aomolatmf[pfouJhodkY? AmAkvkef&Sifbk&ifa&SUrSm atmf[pf&vdrfhrnf/30;25 AmAkvkef&Sifbk&if\ vufHk;wdkYudk igcdkifrmaprnf/ zma&mbk&if\vufrlum;? atmufodkYusvdrfhrnf/ ighxm;udk AmAkvkef&Sifbk&ifvuf
igtyf? olonf tJ*kwKjynfudk xdkxm;ESifhckwfaomtcg? igonfxm0&bk&m;jzpfaMumif;udk olwdkYod&Muvdrhfrnf/30;26 xdkodkY tJ*kwKvlwdkYudk twdkif;wdkif;tjynfjynfwdkY iguJGjym;jyefYvGifhaprnf/ igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk olwdkYod&Muvdrhfrnf[k
rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 31 )
31;1 ou&mZfwq,fwck? wwd,vw&ufaeYwGif? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ihgqDodkYa&mufvm?31;2 tcsif;vlom;? oifonftJ*kwK&Sifbk&if zma&mrif;ESifhol\tvHk;t&if;tm; a[majym&rnfrSm? oifonf bkef;wefcdk;BuD;
tb,folESifhwloenf;/31;3 tmI&dvlonf tqif;vS vTrf;rdk;aomtudkif;? jrifhaomt&yf? xlxyfaomtcuftvufwdkYESifh jynhfpHkaomxdyfzsm;&Sdaom avAEkef
tm&Zfyifjzpf\/31;4 jrpfa&\aus;Zl;aMumifh BuD;rm;jcif;? eufeJaoma&\aus;Zl;aMumifh t&yfjrifhjcif;&Sd\/ olpdkuf&mt&yf&yfwdkYa&pD;? cyfodrf;aom
awmyif&Sd&modkY jrpfa&onf ESHYjym;av\/31;5 xdkokdYaomtm;jzifhawmopfyifwumwdkYxuft&yfjrifhav\/ wdk;yGg;aomtcg a&rsm;aomaMumifh tudkif;tcufrsm;jym;? tvufwdkY
onf &Snfvsm;Mu\/31;6 rdkCf;aumif;uifiSuftaygif;wdkYonf tudkif;tcufwdkY todkufvkyfMu\/ awmwd&pmeftaygif;wdkYonf tudkif;tcufwkdYatmuf
om;bGm;Mu\/ xdktyif\t&dyf BuD;rm;aomvlrsKd;taygif;wdkYonf aeMu\/31;7 xdkodkYa&rsm;aomt&yf tjrpfpJGaomaMumifh? BuD;jrifh tcuftvuf&Snfvsm;ojzifh vSaomtqif;ESifh jynhfpHk\/31;8 bk&m;ocif\ O,smOfawmf tm&ZfyifwdkYonf xdktyifudkruG,fEdkif/ xif;l;yifESifh tm&rkefyifwdkYonf xdkodkYaomtudkif;tcufESifh
rjynhfpHkMu/ bk&m;ocif\ O,smOfawmf opfyifwyifrQ xdktyifuJhodkY tqif;rvS/31;9 {'ift&yf? bk&m;ocif\O,smOfawmf &SdorQaomopfyifwdkYonf xdktyifudk jiLplonfwdkifatmif? tcuftvufrsm;jym;aomtm;jzifh
ol\tqif;udk igvSap\/
31;10 wzef t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? xdktm&Zfyifonf t&yfjrifhvsuf? xlxyfaom tcuftvufwdkYESifhjynhfpHkaom
rdrdxdyfzsm;csD;ajrmufvsuf? pdwfvnf;jrifh? 0g<um;vsuf&Sdaom aMumifh?31;11 vlrsKd;wdkYwGifwefcdk;BuD; olUudkusyfwnf;pGmpD&ifaomol\vufodkY igtyfavNyD/ oljyKaomt"rtrIaMumifh ESifxkwfavNyD/31;12 aMumufrufbG,faom wuRef;wEdkifiHom;wdkYonf olUudkckwfvSJ ypfxm;MuNyD/ tudkif;tcufwdkYonf awmifay:ESifh csKdifhxJrSmus
wjynfvHk;jrpfem;rSm usKd;yJhvsufaeMu\/ ajrBuD;om;taygif;wdkYonfolUt&dyfxJuxGufolUudkpGefYoGm;Mu\/31;13 rdkCf;aumif;uifiSufESifhawmwd&pmeftaygif;wdkYonf usKd;yJhaomtudkif;tcufwdkYtay:rSm ae&Mu\/31;14 taMumif;rlum;? a&em;rSm&SdorQaom opfyifwdkYwGifwyifrQt&yfjrifhaomaMumifhr0g<um;/ xlxyfaom tcuftvufwdkYwGif
rdrdxdyfzsm;udk rcsD;ajrmufrnftaMumif;? a&udkaomuforQaomtyifwyifrQt&yfjrifhvsuf rNydKif0Hhrnf taMumif;wnf;/ xdktyif
taygif;wdkYonf ajrwGif;xJodkYqif;wwfaom vlom;wdkYESifhtwlaojcif;odkY4if;? ajratmuft&yfodkY4if; a&mufapjcif;iSg igtyfavNyD/31;15 t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? olonfr&PmEdkifiHxJodkY qif;oGm;aomaeY eufeJaomt&yfudk olUtbdkYromt0wfESifh
igzHk;vTrf;\/ vIdif;wHydk;wdkYudkiguefYuGuf BuD;pGmaoma&udk csKyfxm;\/ avAEkefawmifudk olUtbdkY romt0wfudk0wfap? awm
opfyiftaygif;wdkYonf pdwfysufMu\/31;16 ajrwGif;xJodkYqif;oGm;aomolwdkYESifhtwl olUudkr&PmEdkifiHxJodkY igESdrfhcsaomtcg? ESdrfhcsoHtm;jzifh vltrsKd;rsKd;wdkYudk igwkefvIyf
ap\/ {'ifopfyif&SdorQwdkYESifh taumif;qHk;? tjrwfqHk;aom avAEkefopfyifrSp? a&udkaomuforQaomopfyifwdkYonf
ajratmuft&yfwdkY oufomjcif;odkY a&mufMu\/720

31;17 xdkolESifhwuG olUvufHk;jzpf? vlrsKd;wdkYwGif olUt&dyfudkcdkaomolwdkYonf xm;jzifhtaocH&aom olwdkYae&m? r&PmEdkifiHxJodkY


vdkufoGm;Mu\/31;18 oifonfbkef;wefcdk;tmEkabmftm;jzifh tb,frnfaom {'ifopfyifESifhwloenf;/ oifonf {'ifopfyifwdkYESifhtwl ajratmuft&yfodkY
ESdrfhcsjcif;udkcH&rnf/ ta&zsm;vSD;jcif;udkrcHaomvl? xm;jzifhtaocH&aomolwdkYESifhtwlvJae&rnf/ xdkodkYzma&mbk&ifESifholUtvHk;
t&if;&SdorQwdkYonf jzpf&Murnf[k t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 32 )
32;1 ou&mZfwq,fESpfck? 'Gg'orvw&ufaeYwGif? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?32;2 tcsif;vlom;? oifonftJ*kwK&Sifbk&ifzma&mrif;twGuf jrnfwrf;jcif;udkjyK ajymqdk&rnfrSm? oifonfvlrsKd;wdkYwGif jcaoFhysKd
uJhodkYjzpf\/ tdkifaeaom rdausmif;uJhodkYvnf;jzpf? jrpfwdkYudkul;oGm;vsuf? ajcjzifha&udkvIyf&Sm;vsuf jrpfa&udkaemufap\/32;3 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? vlrsKd;rsm; pka0;vsuf? igonfydkufuGefESifhoifhudktkyfrd? olwdkYonfydkufuGefESifhwuG oifhudk
qJG,lMuvdrhfrnf/32;4 igonf oifhudkukef;ay:rSmwif vGifjyifypfxm;rnf/ rdkCf;aumif;uifiSuftaygif;wdkYudk oifhtay:rSmem;aprnf/ ajrom;taygif;wdkYudk
0pGmauR;rnf/32;5 oifhtom;udk awmifwdkYtay: igcif;rnf/ csKdifhwdkYudkoifhudk,fESifh jynhfaprnf/32;6 oifrS,dkaomtaoG;jzifhajrudk awmifxdyfwdkifatmifpdkaprnf/ jrpfwdkYonf oifhtaoG;ESifh jynhfMuvdrhfrnf/32;7 oifhudk igqHk;apaomtcg rdkCf;aumif;uifudk igzHk;vTrf; Mu,fwdkYudkrdkufaprnf/ aeudk rdkCf;tHkap vonfvnf;tvif;udkray;&/32;8 oifhtxuf? rdkCf;aumif;uif xGef;vif;aomtvif;tdrftvHk;pHkwdkYudk rdkufap? oifhjynfudkarSmifrdkufESifh zHk;vTrf;rnf/32;9 oifrodbl;aomtwdkif;wdkif;tjynfjynfwdkYwGif oifysufpD;jcif;taMumif;udk igMum;apaomtcg? vlrsKd;rsm;wdkYudk pdwfylyefaprnf/32;10 tu,fpifppfoifhtrIaMumifh vlrsKd;rsm;wdkYudkigrdef;armawGa0aprnf/ igonf &Sifbk&ifwdkYa&SUrSm xm;ESifh&G,faomtcg? olwdkYonf
oifhtrIaMumifh tvGefxdwfvefYMuvdrhfrnf/ oifqHk;HI;aomaeY olwdkYonf toD;toD;rdrdwdkYtoufaMumifh cPcP pdk;&drfwkefvIyf
Muvdrhfrnf[k t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
32;11 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? AmAkvkef&Sifbk&if\xm;onf oifhtay:odkY a&mufvdrhfrnf/32;12 cGeftm;BuD;aomol? aMumufrufbG,faomvlrsKd;taygif;wdkYjzifh oif\tvHk;t&if;udk igvJaprnf/ olwdkYonf tJ*kwKrmeudkESdrfhcs?
jynfom;tvHk;t&if;&SdorQudk zsufqD;Muvdrhfrnf/32;13 rsm;pGmaoma&tem;rSm usufpm;orQaom wd&pmefwdkYudkvnf; igy,f&Sif;rnf/ aemufwzefvlajcESifh wd&pmefajconf xdka&udk
raemufap&/32;14 xkda&ukd igMunfapjrpfa&onfqDuJhodkYpD;aprnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/32;15 igonf tJ*kwKjynfOpm&SdorQudkukefapjcif;iSg okwfoify,f&Sif;? jynfoljynfom;taygif;wdkYudk 'Pfcwfaomtcg? igonf
xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk od&Muvdrfhrnf/32;16 a&GUum;? tJ*kwKjynftwGuf jyK&aomjrnfwrf;jcif;wnf;/ trsKd;rsKd;aom owdkYorD;wdkYonfvnf; jrnfwrf;? tJ*kwKjynfESifh
jynfom;tvHk;t&if; &SdorQwdkYtwGuf jrnfwrf;Muvdrhfrnf[k t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
32;17 ou&mZfwq,fESpfck? yXrvwq,fig;&ufaeYwGif? xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?32;18 tcsif;vlom;? tJ*kwKjynfom;tvHk;t&if;twGuf jrnfwrf;jcif;udkjyKavmh/ ajrwGif;xJodkY qif;oGm;aomolwdkYae&m ajratmuf
t&yfodkYwdkifatmif? ausmfapmaomvlrsKd; owdkYorD;wdkYESifhwuG ESdrfhcsvsuf >rufqdk&rnfrSm?32;19 oifonf olwyg;xufomvSoavm/ ta&zsm;vSD;jcif;udk rcHaomvlwdkYESifhtwl qif;ouf ae&musavmh/32;20 xm;ab;tyfonfjzpf? xm;jzifhaoaomolwdkYESifhtwl vJao&aomaMumifh? olUudk,fwdkifrSp ol\vltvHk;t&if;&SdorQwdkYudk
qJGMuavmh/32;21 cGeftm;tBuD;qHk;aom ol&JwdkYonf r&PmEkdifiHxJuolESifhol\tNcHt&HwdkYudkEIwfqufMuvdrhfrnf/ olwdkYonfvnf; qif;oGm;MuNyD/
xm;ESifhao? ta&zsm;vSD;jcif;rcHaomtjzpfvJaevsuf&SdMu\/32;22 xdkt&yftmI&ESifh ol\vltvHk;t&if;taygif;vnf; &SdMu\/ olwdkYonf xm;jzifhao vJaevsuf? ywfvnft&yf&yfwdkY
olwkdYocsKif;rsm;&SdMu\/32;23 xkdocsKif;wGif;wkdYonf OriftwGif;tem;rSmpDvsuf? rif;ocsKif; ywfvnfNcH&Hvsuf&SdMu\/ touf&SifaomolwkdY\ae&m olwyg;
ukdaMumufapwwfaomoljzpfaomfvnf;? xkdol&SdorQwkdYonf xm;jzifhaovJaeMu\/32;24 xkdt&yf{vHESifh ol\ocsKif;ywfvnf ol\vltvkH;t&if;&SdorQwkdYonf xm;jzifhao vJvsuf&SdMu\/ touf&SifaomolwkdY\
ae&m olwyg;ukdaMumufapwwfaomfvnf;? ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHaomvljzpf ajratmuf t&yfokdYqif;oGm;&ojzifh? ajrwGif;
xJokdYqif;oGm;aomolwkdYESifhtwl? t&SufuGJvsufaoaomolwkdYESifhtwl ae&musMu\/32;25 rdrdtvkH;t&if;ESifhtdyf olwkdYocsKif;wGif;wkdYonf ywfvnf&SdMu\/ xkdol&SdorQwkdYonf ta&zsm;vSD;jcif;ukd rcHaomvljzpf
xm;jzifhaoMu\/ touf&SifaomolwkdY\ae&m olwyg;ukd aMumufapwwfaomfvnf;? ajrwGif;xJokdYqif;oGm;aomolwkdYESifhtwl
t&SufuGJojzifh? aoaomolwkdYESifhtwl ae&musMu\/-

721

32;26 xkdt&yf rdrdtvkH;t&if;&SdorQwkdYESifhtwl ar&Sufvnf;&Sd\/ wkAvvnf;&Sd\/ ocsKif;wGif;wkdYonf ywfvnf&SdMu\/


touf&SifaomolwkdY\ae&m olwyg;ukdaMumufapwwfaomfvnf;? xkdol&SdorQwkdYonf ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHaomvljzpf
xm;jzifhaovsufaeMu\/32;27 olwkdYonf a&S;umvvJaoaom? ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHaom vlBuD;wkdYESifhtwltdyf ae&Muvdrfhrnfr[kwfavm/ xkdvlBuD;
wkdYonf touf&SifaomolwkdY\ae&m vlBuD;wkdYukdaMumufapwwfaomfvnf;? ppfwkdufvufeufygvsufr&PmEkdifiHxJokdY
qif;oGm;? rdrdxm;ukdrdrdacgif;atmufrSmxm;vsuf? rdrdwkdYtkd;ay:rSm rdrdwkdYtjypfwnfvsuf&SdMu\/32;28 oifonfvnf;? ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHaomvlwkdYtv,f usKd;ysuf? xm;jzifhaoaomolwkdYESifhtwl vJvsufae&vdrfhrnf/32;29 xkdt&yf{'kHvnf;&Sd\/ {'kH&Sifbk&ifESifhrSL;awmfrwfawmfwkdYonf rdrdwkdYwefckd;ygvsuf? xm;jzifhaoaomolwkdYESifhtwlae&mus?
ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHaomvl? ajrwGif;xJokdYqif;oGm;aom olwkdYESifhtwl tdyf&Mu\/32;30 xkdt&yf ajrmufjynfrif;? Zd'kefrif;taygif;wkdYonf&SdMu\/ ukd,fwefcdk;ukd &Sufvsuf? xdwfvefYvsufaoaomolwkdYESifh
twlqif;oGm;MuNyD/ xm;jzifhaoaomolwkdYESifhtwl ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHaomvljzpf tdyfMu\/ ajrwGif;xJokdYqif;oGm;aomolwkdY
ESifhtwl t&SufuGJvsufaeMu\/32;31 zga&mbk&ifonf xkdvlrsm;wkdYukdjrif? xm;jzifhaoaom rdrdvltvkH;t&if;&SdorQwkdYaMumifh ylyefaompdwfavsmh? zga&mbk&ifESifh
rdrdAkdvfajctaygif;wkdYonf oufomMuvdrfhrnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/32;32 touf&SifaomolwkdY\ae&m olonfolwyg;wkdYukd aMumufapaomtcGifhukdigay;aomfvnf;? zga&mbk&ifESifhol\vl tvkH;t&if;
&SdorQwkdYonf xm;jzifhaoaomolwkdYESifhtwl? ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHaomvlwkdYtv,f vJaeMuvdrfhrnf[k t&Sifxm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 33 )
33;1 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDokdYa&mufvm?33;2 tcsif;vlom;? oif\trsKd;om;csif;wkdYtm; a[majymqifhqdk&rnfrSm? igonf wpHkwckaomjynfodkY xm;ab;a&mufapaomtcg?
jynfom;wdkYonf jynfom;wa,mufudk,l uif;apmifhxm;NyD;rS?33;3 xdkolonf xm;ab;a&mufonfudkjrifvsuf wHydk;rIwfowday;aomfvnf;?33;4 wpHkwa,mufaomolonf wHydk;rIwfoHudkMum;vsufESifhtrIrxm;? xm;ab;a&muf ol\toufqHk;vQif? xdkolonf udk,ftoufqHk;
aomtjypfudk udk,fwdkifcH&rnf/33;5 wHydk;rIwfoHudkMum; trIrxm;aomaMumifh? udk,ftoufqHk;aomtjypfudk udk,fwdkifcH&rnf/ trIxm;aomolrlum;? udk,ftoufudk
u,fwifvdrfhrnf/33;6 odkYr[kwf uif;apmifhxm;aomolonf xm;ab;a&mufaMumif;udkjrifvsuf wHydk;rrIwf? jynfom;wdkYtm;owdray;aomaMumifh
xm;ab;a&muf wpHkwa,mufaomoltoufqHk;vQif? xdkolonf rdrdtjypfaMumifh toufqHk;aomfvnf;? ol\toufudk
uif;apmifhaomol igawmif;rnf/33;7 xdktwl? tcsif;vlom;? oifhudkoa&vtrsKd; uif;apmifhapjcif;iSg igcefYxm;aomaMumifh? oifonf ig\EIwfxGufpum;udkem;cH
olwdkYudkowday;&rnf/33;8 igonfvlqdk;tm;? tdkvlqdk;? tu,fpifppf oifonftaocH&rnf[kqdkaomtcg qdk;aomoludkol\vrf;rSvTJapjcif;iSg oifonf
owdray;vQif? xdkvlqdk;onf rdrdtjypfaMumifhtoufqHk;vdrhfrnf/ odkY&mwGif? ol\toufudkoif igawmif;rnf/33;9 odkYr[kwf? vlqdk;udkol\vrf;rS vTJapjcif;iSg? oifonfowday; olonfrvTJbJaevQif? rdrdtjypfaMumifh toufqHk;aomfvnf;?
oifonf udk,ftoufudku,fwifNyD/
33;10 odkYjzpf? tcsif;vlom;? oa&vtrsKd;om;wdkYtm; a[majym&rnfrSm? igwdkYonf udk,fjyKrdaom'kpdkuftjypfudkcH&ojzifh tm;avsmh
onfjzpf? tb,fodkYtouf&SifEdkifygrnfenf;[k oifwdkYqdkMuaomf?33;11 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igtouf&Sifonftwdkif;? qdk;aomolonf taocHjcif;trIudk igESpfoufonfr[kwf/
qdk;aomolonf rdrdqdk;aomvrf;rSvTJ touf&Sifjcif;trIudkom igESpfouf\/ tdkoa&vtrsKd;om;wdkY? oifwdkYvdkufaomvrf;qdk;rS
vTJMuavmh/ vJTMuavmh/ tb,faMumifh taocHvdkMuoenf;/33;12 odkYjzpf? tcsif;vlom;? oif\trsKd;om;csif;wdkYtm; a[majym&rnfrSm? ajzmifhrwfaomolonf azgufjyefvQif? t&ifajzmifhrwf
jcif;trIonf olUudku,fwif&rnfr[kwf/ qdk;aomolonf qdk;aomtrIudka&SmifvQif? t&ifqdk;aomtrIaMumifh ysufpD;jcif;odkY
a&muf&rnfr[kwf/ ajzmifhrwfaomolonf jypfrSm;aomaeY touf&Sif&aomtcGifhr&Sd&/33;13 ajzmifhrwfaomolonfpifppftouf&Sif&vdrhfrnf[k igqdkaomfvnf;? olonf rdrdajzmifhrwfjcif;udkudk;pm; 'kpdkufudkjyKrdvQif? t&if
ajzmifhrwfjcif;trIwpHkwckudkrQ ratmufarh&/ jyKrdaom'kpdkufaMumifhtaocH&vdrhfrnf/33;14 wzefqdk;aomoltm; oifonf pifppftaocH&vdrhfrnf[k igqdkaomfvnf;? xdkolonfrdrd'kpdkufudka&Smif? w&m;aomtrI?
ajzmifhrwfaomtrIudkjyKvsuf?33;15 aygifxm;aomOpmudkrodkxm;? vk,laomOpmudk jyefay;vsuf? t"rtrIudkrjyKbJ touf&Sif&mynwfw&m;vrf;odkYvdkufvQif?
taorcH&bJ pifppftouf&Sif&vdrhfrnf/33;16 jyKrdaom'kpdkuftjypfwpHkwckudkrQ olrwif/ w&m;aomtrI? ajzmifhrwfaomtrIudk jyKaomaMumifh pifppftouf&Sif&vdrhfrnf/722

33;17
33;18
33;19
33;20

odkYaomfvnf;? oif\trsKd;om;csif;wdkYu? xm0&bk&m;pD&ifcsufrajzmifh[k qdkMuonfjzpf? olwdkYpD&ifcsuf rajzmifhygwum;/ajzmifhrwfaomolonf rdrdajzmifhrwfjcif;udkpGefY 'kpdkufudkjyKrdvQif? xdk'kpdkuftjypfaMumifh taocH&vdrhfrnf/qdk;aomolrlum;? rdrd'kpdkufudka&Smif w&m;aomtrI? ajzmifhrwfaomtrIudkjyKrdvQif? xdktrIaMumifh touf&Sif&vdrhfrnf/odkYaomfvnf;? oifwdkYu? xm0&bk&m;pD&ifcsufrajzmifh[k qdkMuonfwum;/ tdkoa&vtrsKd;om;wdkY? oifwdkYtoD; toD;jyKMuonf
twdkif; igpD&ifrnf[k rdefYawmfrl\/
33;21 odrf;oGm;&mou&mZfwq,fESpfck? 'orvig;&ufaeYwGif? a,k&SvifNrdKUrSajy; vGwfaomolwa,mufonf ighxHodkY a&mufvm?
NrdKUudkvkyfBuHNyD[k odwif;Mum;ajym\/33;22 xdkolra&mufrSD nOD;rSp ola&mufaom eHeuftcsdefwdkifatmif? xm0&bk&m;onf vufawmfudk ightay:wif ighEIwfudk
zGifhawmfrlojzifh? igonfpum;rajymbJae&aomtcsdefvGef a[majym&\/33;23 xdktcg xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?33;24 tcsif;vlom;? ysufpD;aomoa&vjynfaeao;aomolwdkYu? tmjA[Honf vlwOD;wnf;jzpfaomfvnf; jynfudktarGcH&\/
igwdkYrlum; trsm;jzpfMu\/ igwdkYtarGcHp&mbdkY ay;awmfrlNyD[kqdkMuaomf?33;25 oifonft&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudkqifhqdk&rnfrSm? oifwdkYonftaoG;ESifhwuG trJom;udkpm;vsuf? kyfwkwdkYudkzl;ajrmfvsuf?
vltoufudkvnf; owfvsufESihfyif? jynfudk ydkif&Murnfavm/33;26 xm;udkcdkvIHvsuf? pufqkyfbG,faomtrIudkjyKvsuf? tdrfeD;csif;r,m;udk jypfrSm;vsufESifhyif? jynfudk ydkif&Murnfavm/33;27 wzef t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudk qifhqdk&rnfrSm? igtouf&Sifonftwdkif;? ysufpD;aomt&yfaeaom olwdkYonfxm;jzifh
vJao&Muvdrhfrnf/ vGifjyif&SdaomolwdkYudk igonf om;&Jtyf udkufpm;aprnf/ &JwdkufOrif&Sdaom olwdkYonf umvemESifh
ao&Mu vdrhfrnf/33;28 wjynfvHk;udk igokwfoify,f&Sif;ojzifh? olUtpGrf;owd\ *kPftoa&ukef? tb,folrQ ra&SmufroGm;&atmif? oa&vawmif
wdkYonf vlqdwfnHvsuf&Sd&Muvdrhfrnf/33;29 jynfom;wdkYonfjyKrdaom pufqkyfbG,ftrI tvHk;pHkwdkYaMumifh? xdkjynfudk igokwfoify,f&Sif;aom tcg? igonf xm0&bk&m;
jzpfaMumif;udk olwdkYod&Muvdrhfrnf/
33;30 xdkrSwyg;? tcsif;vlom;? oif\trsKd;om;csif;wdkYu? igwdkYoGm;MuukeftHh/ xm0&bk&m;onf tb,fodkYAsm'dwfay;awmfrlonfudk
Mum;MuukeftHh[k? x&Hem;? tdrfwHcg;em;rSm oifhudk&nfrSwf wa,mufudkwa,mufajymwwfMu\/33;31 ig\vluJhodkY oifhxHodkYvm? ig\vluJhodkYoifha&SUrSmxdkifvsuf? oif\pum;udkMum;aomfvnf;? em;raxmifbJaeMu\/
tvGefcspfbG,faomvuPmudk EIwfESifhjyaomfvnf;? pdwfESvHk;rlum; avmuDOpmudk pJGvrf;vsuf&Sd\/33;32 oif\pum;onf? aumif;rGefpGmwD; om,maomtoHESifhjynhfpHkaomolqdkaom? ESpfoufbG,faomoDcsif;uJhodkY olwdkYjzpf? olwdkY
onf Mum;&aomfvnf; em;raxmifwwfMu/33;33 odkY&mwGif? trIa&mufvdrhfrnf/ trIa&mufaomtcg olwdkYwGif ya&mzuf&Sdbl;onfudk olwdkYod&Muvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 34 )
34;1 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?34;2 tcsif;vlom;? oifonf oa&vtrsKd;odk;xdef;wdkYwbuf ya&mzufjyK a[majymvsuf? odk;xdef;wdkYtm; t&Sifxm0&bk&m;
rdefYawmfrlaompum;udk qifhqdk&rnfrSm? udk,fudkom auR;arG;aom oa&vtrsKd;odk;xdef;wdkYonf tr*Fvm&SdMu\/ odk;xdef;onf
odk;wdkYudk rauR;arG;&oavm/34;3 oifwdkYonf odk;EdkYudkpm;Mu\/ okd;arG;udk0wfMu\/ qlNzdK;aomodk;wdkYudkvnf;owfMu\/ odkY&mwGif? odk;wdkYudkrauR;arG;ygwum;/34;4 tm;enf;aomodk;udk r rpMu? emaomodk;udkaq;rukMu? tdk;usKd;aomodk;udk t0wfESifhrpnf;Mu? olwyg;ESifaomodk;udkvdkufra
qmifcJhMu? aysmufaomodk;udkr&SmMu? tEdkiftxufjyK Murf;wrf;pGmpD&ifMuNyD/34;5 xdef;aomolr&SdaomaMumifh odk;wdkYonf uGJjym;Mu\/ uGJjym;vsufaeaomtcg cyfodrf;aom awmom;&Jpm;p&mjzpfMu\/34;6 ihgodk;wdkYonf awmifrsm;? jrifhaomukef;rsm;tay:rSmvJ? ajrwjyifvHk;wGif t&yf&yfodkYuJGjym; jyefYvGifhvsufae? tb,folrQ
rvdkufr&SmMu/34;7 odkYjzpf? tcsif;odk;xdef;wdkY? xm0&bk&m;\ trdefYawmfudkem;axmifMuavmh/34;8 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igtouf&Sifonftwdkif;? odk;xdef;r&Sd? tb,fodk;xdef;rQ ighodk;wdkYudkr&Sm? odk;xdef;wdkYonf
ighodk;wdkYudkrauR;arG;? udk,fudkomauR;arG;ojzifh? ighodk;wdkYonfvk,l&m? cyfodrf;aomawmom;&J pm;p&mjzpfaomaMumifh?34;9 tcsif;odk;xdef;wdkY? xm0&bk&m;\trdefYawmfudk em;axmifMuavmh/34;10 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igonfodk;xdef;wdkYwbufae\/ ighodk;rsm;udk olwdkYigawmif; odk;xdef;t&mudkEIwfrnf/
odk;xdef;wdkYonf aemufwzefudk,fudkrauR;arG;&Mu/ ighodk;rsm;udk olwdkYypyfrSigEIwf aemufwzefrudkufrpm;&Mu/
34;11 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igonfudk,fwdkifvdkuf? ighodk;wdkYudk&Smrnf/34;12 uGJjym;vsuf&Sdaom rdrdodk;wdkYwGif odk;xdef;a&mufaomtcg BudK;pm;&SmouJhodkY? igonfvnf; ighodk;wdkYudkBudK;pm; &Smrnf/ rdkCf;tHk
rdkufaomaeY olwdkYuJGjym;aomt&yf&yfwdkYu igEIwfaqmifrnf/-

723

34;13 twdkif;wdkif;tjynfjynfwdkYu ac:cJh pka0;apNyD;vQif? olwdkYae&if;jynfodkY ydkYaqmifrnf/ oa&vawmifwdkYtay:? jrpfwdkYtem;tp&Sd


aom aep&mt&yf&yfwdkY auR;arG;rnf/34;14 aumif;aomusufpm;&mt&yf auR;arG;rnf/ jrifhaomoa&vawmifwdkYtay:rSm olwdkYNcH&Sdvdrhfrnf/ olwdkYonf oa&vawmifwdkY
tay:rSm aumif;aomNcHtdyf? <u,f0aomusufpm;&m usufpm;&Muvdrfhrnf/34;15 igonf ighodk;rsm;udkauR;arG;rnf/ tdyf&mudkvnf; igay;rnf/34;16 aysmufaomodk;udk ig&Smrnf/ olwyg;ESifaomodk;udkvdkufaqmifcJhrnf/ tdk;usKd;aomodk;udk t0wfESifhpnf;rnf/ tm;enf;aom
odk;udkrprnf/ qlNzdK; tm;&Sdaomodk;udkum;? w&m;twdkif; auR;arG; uGyfrsufrnf[k t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/34;17 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? tdkighodk;wdkY? wd&pmeftrsKd;rsKd;wdkYudk4if;? odk;xD;ESifhqdwfxD;wdkYudk4if; igydkif;jcm;rnf/34;18 oifwdkYonf aumif;aomusufpm;&mt&yfpm;onfomru? usefaomjrufyifudkeif;aom trIonf omrntrIjzpfonf[k
xifrSwfMuoavm/ Munfaoma&udkaomufonfomru? usefaoma&udk ajcESifhaemufapaomtrI onfomrntrIjzpfonf[k
xifrSwfMuoavm/34;19 oifwdkYeif;aomjrufyifudk4if;? ajcESifhaemufapaoma&udk4if; ighodk;wdkYonf pm;aomuf&Mu rnfavm/
34;20 odkYjzpf? xdkolwdkYtm; t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? qlNzdK;aomwd&pmefwdkYESifh ydefBuHKaomwd&pmefwdkYudk igonfudk,fwdkif
ydkif;jcm;rnf/34;21 oifwdkYonf tm;enf;aomodk;wdkYudk t&yf&yfodkYuJGjym;apjcif;iSg eHyg;ESifh4if;? ycHk;ESifh4if;wdk; csKdESifhacGUaomaMumifh? 34;22 igonf ighodk;wdkYudku,fwifojzifh? olwdkYonf aemufwzefvk,l&mrjzpf&Mu/ wd&pmeftrsKd;rsKd; wdkYudkvnf; igydkif;jcm;rnf/34;23 odk;xdef;wOD;udkvnf; igcefYxm; olonfauR;arG;vdrfhrnf/ ig\uRef'g0d'fonfolwdkYudkauR;arG; odk;xdef;vkyf&vdrhfrnf/34;24 igxm0&bk&m;onf olwdkY\bk&m;ocifjzpfrnf/ ig\uRef'g0d'fonfvnf; olwdkY\rif;jzpf&vdrhfrnf/ igxm0&bk&m;ajymNyD/34;25 olwdkYESifhNidrfoufjcif;y#dnmOfudkigzJGU? qdk;aomom;&JwdkYudk xdkjynfy,fjzwfrnf/ olwdkYonf vGifjyifNidrf0yfpGmae awm
tdyfaysmfMuvdrhfrnf/34;26 olwdkYudk4if;? ig\awmifawmfywfvnf&Sdaomt&yfwdkYudk4if; igaumif;BuD;ay;? tcsdefwefvQif rdkCf;udk&Gmapojzifh? aumif;BuD;
rdkCf;a&us&vdrhfrnf/34;27 awmopfyifonf toD;udkoD;vdrfhrnf/ ajronfvnf; toD;tESHudkay;vdrfhrnf/ jynfom;wdkYonf Nidrf0yfpGmae&Muvdrhfrnf/
olwdkYxrf;aom xrf;bdk;BudK;udkigjzwf? tEdkiftxufapckdif;aom olwdkYvufrS u,fEIwfaomtcg? igonfxm0&bk&m;jzpfaMumif;udk
od&Muvdrhfrnf/34;28 aemufwzef wyg;trsKd;om;wdkYonf rvkr,l&Mu/ jynfom;&JwdkYonfvnf; udkufrpm;&Mu/ tb,folrQraMumufapbJ? olwdkYonf
Nidrf0yfpGmae&Muvdrfhrnf/34;29 toa&&SdaomO,smOfudkvnf; olwdkYtbdkY igjyKpkrnf/ aemufwzefjynf tpmtm[m&acgif;yg;? olwdkYonf rGwfodyfjcif;udkrcH&Mu/
wyg;trsKd;om;wdkY\ uJh&Jhjcif;udkvnf;rcH&Mu/34;30 olwdkY\bk&m;ocif igxm0&bk&m;onf olwdkYESifhtwl&SdaMumif;udk4if;? oa&vtrsKd;om; wnf;[laomolwdkYonf ig\
vljzpfaMumif;udk4if; od&Muvdrhfrnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/34;31 ig\usufpm;&mt&yf&Sdaom ighodk;wdkY? oifwdkYonf vljzpfMu\/ igonfvnf; oifwdkY\bk&m;ocifjzpfonf[k t&Sifxm0&
bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 35 )
35;1
35;2
35;3
35;4
35;5

wzef xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?tcsif;vlom;? oifonfpd&awmifwbuf rsufESmxm; ya&mzufjyKvsuf? t&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfudkqifhqdk&rnfrSm?tdkpd&awmif? oifhwbufigae\/ oifhudkigwdkuf okwfoify,f&Sif;rnf/oif\NrdKUwdkYudk igzsufqD;ojzifh oifonf vlqdwfnHvsuf&Sd? igonfxm0&bk&m;jzpfaMumif;udk od&vdrfhrnf/oifonftpOf&efNidK;zJGU oa&vtrsKd;om;wdkY trIa&mufaomumv? tjypfaMumifhcH&aom umvtqHk;? olwdkYtoufudk
xm;ESifhowfaomaMumifh?35;6 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igtouf&Sifonftwdkif;? toufowfjcif;trIudk oifigjyK? xdktrIonfoifhudkvdkufrnf/
toufowfjcif;trIudk oifrrkef;aomaMumifh? xdktrIonf oifhudkvdkuf&vdrhfrnf/35;7 xdkodkYpd&awmifudk igokwfoify,f&Sif;ojzifh xGufoGm;aomol? jyefvmaomolwdkYudky,fjzwfrnf/35;8 oif\awmifwdkYudkvnf; oif\ol&JtaoaumifwdkYESifh igjynhfaprnf/ oifhae&mukef;? csKdifh? jrpfem; xm;jzifhtaocH&aomolwdkYonf
&SdMuvdrhfrnf/35;9 oifhudktpOfrjywf okwfoify,f&Sif;ojzifh? oif\NrdKUwdkY tb,folrQrae&/ igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk oifod&vdrhfrnf/35;10 oifu? wdkif;jynfESpfjynfudk igwdkYonfodrf;ykdifrnf[k xkdjynfxm0&bk&m;&SdvsufESifh qkdrdaomaMumifh?35;11 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igtouf&Sifonftwkdif;? oifonf olwkdYukd&efNidK;zGJUa'gopdwf? jiLplaompdwfwkdufwGef;
onfESifhtnD oifigjyKrnf/ oifhukdpD&ifaomtcg olwkdYwGifigxif&Sm;vdrfhrnf/-

724

35;12 oifu? oa&vawmifwkdYonfysufpD; igwkdYpm;p&mbkdYjzpfMu\[k uJh&JUajymqkdaom pum;tvkH;pkHwkdYukd igxm0&bk&m;Mum;


aMumif;ukd oifod&vdrfhrnf/35;13 xkdokdYoifonf ighwbuf0g<um;ajymrdaom pum;tvkH;pkHwkdYukd igMum;NyD[k rdefYawmfrl\/35;14 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? wjynfvkH;&Tifvef;aomtcg oifhukdigzsufqD;rnf/35;15 oa&vtrsKd;om;wkdYtarGajrysufpD;onfukd oifonf0rf;ajrmufaomaMumifh? xkdtwloifigjyKrnf/ tkdpd&awmif? oifESifhwuG
{'kHjynfonf tukeftpifysufpD;? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd od&Muvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 36 )
36;1

wzeftcsif;vlom;? oa&vawmifwkdYtm; ya&mzufjyK qifhqkd&rnfrSm? tkdoa&vawmifwkdY? xm0&bk&m;\ trdefYawmfukd


em;axmifMuavmh/36;2 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? &efolu? atha[? xm0&awmifwkdYonf igwkdYvufokdYa&mufMuNyD[k oifwkdYwbuf
qkdrdaomaMumifh?36;3 ya&mzufjyK t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfukdqifhqkd&rnfrSm? oifwkdYonf usef<uif;aom wyg;trsKd;om;wkdY odrf;,l&mjzpf&onf
wkdifatmif? oifwkdYukd okwfoify,f&Sif; ywfvnfukdufpm;aomaMumifh4if;? oifwkdYonfvlrsm;ajymqkd&m? uJh&JU&mjzpfaomaMumifh4if;?36;4 tkdoa&vawmifwkdY? t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfukd em;axmifMuavmh/ t&Sifxm0&bk&m;onf awmifBuD;? awmifi,f?
jrpfa&pD;&m? csKdifh&m? okwfoifaomvGifjyifrSp? ywfvnfaeaomwyg;trsKd;om;tuseft<uif;wkdYonf vk,luJh&JU? NrdKUom;pGefY
oGm;aomNrdKUwkdYtm; rdefYawmfrlonfum;?36;5 tu,fpifppf ighjynfukdvk,lp&mbkdYypfxm;jcif;iSg tvGef0rf;ajrmufaompdwf? tNidK;xm;aom pdwf&Sd? ukd,fwkdifvk,lp&mbkdYpD&ifaom
{'kHtrsKd;om;taygif;wkdYESifh usef<uif;aom wyg;trsKd;om;wkdYwbuf igonfa'gorD;xGuf ajymxm;NyD/36;6 okdYjzpf? oa&vjynfukd&nfrSwf ya&mzufjyKvsuf? awmifBuD;? awmifi,f? jrpfa&pD;&m? csKdifh&mwkdYtm; t&Sifxm0&bk&m;\
trdefYawmfukd qifhqkd&rnfrSm? oifwkdYonf wyg;trsKd;om;wkdY uJh&JUjcif;ukdcH&aomaMumifh? igonf a'gotrsufxGufajymNyD/36;7 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? tu,fpifppf oifwkdYywfvnfaeaom wyg;trsKd;om;wkdYonf ukd,ft&SufuGJjcif;ukd
cH&Muvdrfh rnf[k igusdefqkdNyD/36;8 tkdoa&vawmifwkdY? oifwkdYrlum;? tyifayguf ig\vloa&vtrsKd;om;wkdYtbkdY toD;ukdoD;&Muvdrfhrnf/ olwkdYjyefvm
csdefeD;NyD/36;9 igonf oifwkdYbufae oifwkdY&Sd&mokdYjyefvmojzifh? oifwkdYtay:rSm v,fvkyf rsKd;aphBuJMuvdrfhrnf/36;10 oifwkdYtay:rSm vlrsm;wnf;[laom oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukd igjyefYyGg;apojzifh? olwkdYonf NrdKUrsm;ae ysufpD;aom
t&yfrsm;ukdjyKjyifMuvdrfhrnf/36;11 oifwkdYtay:rSm vlESifhwd&pmefwkdYukd igrsm;jym;apojzifh? olwkdYonfyGg;rsm; om;ajr;tpOftquf &SdMuvdrfhrnf/ ae&if;t&yfwkdY
igae&mcs? t&ifjyKouJhokdY igaus;Zl;jyKrnf/ igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd oifwkdYod&Muvdrfhrnf/36;12 oifwkdYtay:rSm vlrsm;wnf;[laomig\vloa&vtrsKd;om;wkdYonf oGm;vmrnftaMumif; igjyKrnf/ olwkdYonf oifwkdYukd
odrf;,l tarGcH&ojzifh? aemufwzefoifwkdYaMumifh om;rqkH;IH;&Mu/36;13 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? tcsif;jynf? oifonfvlwkdYukdukdufpm;wwf\/ ukd,ftrsKd;om;wkdYukdvk,lzsufqD;wwf\[k
olwyg;qkdaomaMumifh?36;14 aemufwzefoifonf vlwkdYukdrukdufrpm;&/ ukd,ftrsKd;om;wkdY vk,lzsufqD;jcif;ukdrjyK&[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/36;15 aemufwzef twkdif;wkdif;tjynfjynfuJh&JUtjypfwifaompum;ukdrMum;&/ aemufwzef ukd,ftrsKd;om;wkdY vk,lzsufqD;jcif;ukdrjyK&[k
t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
36;16 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDokdYa&mufvm?36;17 tcsif;vlom;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf ukd,fjynfaeaomtcg? tvkdtavsmuf usifhBuHjyKrlaomtm;jzifh xkdjynfukd npfnL;ap
Mu\/ olwkdYtusifh"avhonf igha&SUrSm Owka&mufaomrdef;r\tnpftaMu;uJhokdYjzpf\/36;18 xkdjynf vltoufukdowfaomtjypf? kyfwkwkdYESifhnpfnL;apaomtjypfaMumifh? igonf a'gotrsufukdoGef;avmif;NyD/36;19 twdkif;wdkif;tjynfjynfodkYiguJGjym;jyefYvGifhapNyD/ olwdkYusifhBuHjyKrlonftwdkif; igpD&ifNyD/36;20 odkY&mwGifwuRef;wEdkifiHodkY a&mufaomtcg olwdkYonf xm0&bk&m;\vljzpfMu\/ ukd,fjynfrSxGufoGm;&Mu\[k olwyg;
ajymqdkojzifh? ig\emrjrwfudkIwfcsaomaMumifh?36;21 oa&vtrsKd;om;a&muf&m wuRef;wEdkifiHt&yf&yfwdkY Iwfcsaom ig\emrjrwfudk igESajrm\/36;22 odkYjzpf? t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudk oa&vtrsKd;om;wdkYtm; qifhqdk&rnfrSm? tdkoa&vtrsKd;? oifwdkYudkaxmuf
trIudk igjyKonfr[kwf/ oifwdkYa&muforQaom t&yfwdkY vltrsKd;rsKd;wdkYa&SUrSm Iwfcsaomig\emrjrwfudkomaxmufjyK\/36;23 wyg;trsKd;om;wdkY tv,f oifwdkYIwfcsaomig\r[memrawmfudk igcsD;ajrmufrnf/ olwdkYrsufarSmuf oifwdkYtm;jzifh igonfcsD;a
jrmuf&modkYa&mufaomtcg? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk olwdkYod&Muvdrhfrnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/36;24 taMumif;rlum;? oifwdkYudk twdkif;wdkif;tjynfjynfwdkYu igac:cJh pka0;apNyD;vQif? oifwdkYae&if;jynfokdYydkYaqmifrnf/36;25 oifwdkYtay:rSm oefY&Sif;aoma&udkzsef;ojzifh? oifwdkYudk cyfodrf;aomtnpftaMu;rSp cyfodrf;aomkyfwkwdkYESifh uif;pifaprnf/725

36;26
36;27
36;28
36;29
36;30
36;31

pdwfESvHk;opfudkigay;rnf/ oabmopfudkoGif;xm;rnf/ oifwdkYudk,fcEmxJu ausmufESvHk;udkEIwf tom;ESvHk;udkay;rnf/igh0dnmOfudkvnf;oifwdkYtxJodkY oGif;ay;ojzifh? oifwdkYonf ig\w&m;vrf;odkYvdkuf? igpD&ifawmfrlcsufwdkYudk apmifha&SmufMuvdrfhrnf/bdk;ab;wdkYtm; igay;aomjynf oifwdkYonfae& ig\vljzpfMuvdrhfrnf/ igonfvnf; oifwdkY\bk&m;ocifjzpfrnf/oifwdkYudk tnpftaMu;&SdorQwdkYESifh iguif;vGwfaprnf/ tpmacgif;yg;jcif;ab;udky,f&Sm;jcif;iSg? qefpyg;ukdrSmvdkuf rsm;jym;aprnf/oifwdkYonfrGwfodyf wyg;trsKd;om;wdkYuJh&Jhjcif;ESifh vGwfaprnftaMumif;? opfyiftoD;ESifh ajrtoD;tESHudk igrsm;jym;aprnf/xdktcg oifwdkYonf udk,fusifhbl;aomtusifhqdk;ESifh raumif;aomtrIwdkYudk atmufarh? udk,f'kpdkuftjypf? pufqkyf&GH&SmbG,fao
mtrIwdkYaMumifh udk,fudkudk,f &GH&SmMuvdrhfrnf/36;32 oifwdkYudkaxmuf trIudkigjyKonfr[kwf[k odrSwfMuavmh/ tdkoa&vtrsKd;? udk,fjyKrdaomtrIaMumifh &SufaMumufvsuf?
rdef;armawGa0vsufaeMuavmh[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/36;33 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifwdkY'kpdkuftjypf&SdorQwdkYudk ig&Sif;vif;aomtcg? NrdKUrsm;vlaeap ysufpD;aom
t&yfwdkYonf jyKjyifjcif;&SdMuvdrhfrnf/36;34 a&SmufoGm;aomoltaygif;wdkY\rsufarSmuf pGefYypfbl;aomajrwGif wzefv,fvkyfMuvdrfhrnf/36;35 xdktcg olwyg;wdkYu? t&ifpGefYypfaom ajronf {'ifO,smOfuJhodkYjzpfavNyD/ okwfoify,f&Sif;ysufpD;aom NrdKUwdkYonfvnf;cdkifcHh
NrdKUom;wdkYESifhjynhfpHkMuNyD[k ajymMuvdrhfrnf/36;36 xdktcg ysufpD;aomt&yfwdkYudk igxm0&bk&m;jyKjyifaMumif;udk4if;? pGefYypfaomajrwGif v,fvkyfaMumif;udk4if;? oifwdkYywfvnf
ae&pfaom wyg;trsKd;om;wdkYonf od&Muvdrhfrnf/ igxm0&bk&m;onf rdefY>rufonftwdkif;jyKrnf/36;37 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oa&vtrsKd;tbdkY trIudkigjyK&rnftaMumif;? olwdkYonf ighudkawmif;yef&Murnf/
odk;rsm;jym;ouJhodkY xdktrsKd;om;csif;wdkYudk rsm;jym;aprnf/36;38 ysufpD;aomNrdKUwdkYonf oefY&Sif;aomodk;pkwnf;[laom? "ryJGcHcsdefwGif a,k&Svifodk;pkuJhodkYaom vlpkwdkYESifh jynhfpHk? igonf
xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk od&Muvdrhfrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 37 )
37;1 wzef xm0&bk&m;\vufawmfonf ightay:rSm&Sd 0dnmOfawmftm;jzifh ighudk jyifodkYaqmifoGm;vsuf? tdk;wdkYESifhjynhfaomcsKdifh
tv,f xm;NyD;vQif?37;2 xdktdk;wdkY ywfvnfa&SmufoGm;apawmfrl\/ xdkcsKdifhrsufESmjyif rsm;pGmaomtdk;wdkYonf&Sd tvGefaoGUajcmufMu\/37;3 xm0&bk&m;uvnf;? tcsif;vlom;? tdk;wdkYonf touf&SifEdkifoavm[k ar;awmfrlvQif? igu? tdkt&Sifxm0&bk&m;?
udk,fawmfodawmfrlonf[k avQmufav\/37;4 xm0&bk&m;uvnf;? tdk;wdkYtay:rSm ya&mzufjyK a[majym&rnfrSm? tdk aoGUajcmufaom tdk;wdkY? xm0&bk&m;\trdefYawmf
udkem;axmifMuavmh/37;5 aoGUajcmufaomtdk;wdkYtm; t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igonf oifwdkYtxJodkY toufudkoGif; oifwdkYonf
touf&Sif&Murnf/
37;6 oifwdkYtay:rSm taMumwdkYudkigwif tom;udkwufaprnf/ ta&ESifhzHk;vTrf;? toufudkoGif;ojzifh oifwdkYonf touf&Sif?
igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk od&Muvdrhfrnf[k?37;7 rSmxm;awmfrlonftwdkif; igonfya&mzufjyK\/ ya&mzufjyKpOfwGif toHjrnf\/ vIyf&Sm;jcif;vnf;&Sd\/ tdk;wdkYonf wck
teD;odkYwckcsOf;Mu\/37;8 igMunhfIpOfwGif taMumwdkYonfay:vm tom;vnf;wuf\/ ta&vnf;zHk;vTrf;\/ odkY&mwGif? toufr&Sdao;/37;9 xm0&bk&m;uvnf;? tcsif;vlom;? avtm; ya&mzufjyKavmh/ t&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfudk avtm;qifhqdk&rnfrSm?
tdkav? t&yfav;rsufESmwdkYrSvm? taoaumifwdkYonf touf&SifrnftaMumif; olwdkYtay:rSmrIwfavmh[k?37;10 rSmxm;awmfrlonftwdkif; igonfya&mzufjyK? avonfolwdkYtxJodkY0ifojzifholwdkYonf touf&Sif? tvGefrsm;aom Adkvfajc
jzpfvsuf rwfwwfaeMu\/37;11 xm0&bk&m;uvnf;? tcsif;vlom;? tdk;wdkYonf oa&vtrsKd;taygif;jzpfMu\/ igwdkYtdk;rsm;onfaoGUajcmufMu\/
ajrmfvifhp&mr&Sd/ igwdkYonfqHk;IH;MuNyD[k olwdkYqdkwwfMu\/37;12 odkYjzpf? ya&mzufjyKvsuf t&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfudk olwdkYtm; qifhqdk&rnfrSm? tcsif;ig\vlwdkY? oifwdkYocsKif;wGif;rsm;udk
igzGifh oifwdkYudkxkwfNyD;vQif oa&vjynfodkY ydkYaqmifrnf/37;13 tcsif;ig\vlwdkY? oifwdkYocsKif;wGif;rsm;udk igzGifh oifwdkYudkxkwfNyD;vQif?37;14 touf&Sifapjcif;iSg igonfudk,ftoufudkoGif;ay;? oifwdkYudk ae&if;jynf ae&mcsaomtcg? igonfxm0&bk&m;jzpfaMumif;udk
oifwdkYod&Muvdrfhrnf/ igxm0&bk&m;ajymonftwdkif; jynhfpHkaMumif;udkvnf; od&Muvdrhfrnf[k xm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
37;15 wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?37;16 tcsif;vlom;? wkwfwacsmif;udk,l? ,k'trsKd;ESifhol\taygif;tabmf oa&vtrsKd;om; tbdkY[k a&;rSwfavmh/ wzefwkwf
wacsmif;udk,l? a,moyftrsKd;ESifhol\taygif;tabmf oa&vtrsKd;om;rsm;tbdkY? {z&drfwkwfaywnf;[k a&;rSwfavmh/37;17 xdkwkwfESpfacsmif;udk wacsmif;wnf;jzpfapjcif;iSg yl;xm;? xdkwacsmif;wnf;aomwkwfudk vufpJGavmh/726

37;18 oif\trsKd;om;csif;wdkYu? xdkokdYjyKaomf? tb,fodkYqdkvdkonfudk igwdkYtm;rajymoifhoavm[k ar;vQif?37;19 t&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfudk olwdkYtm;qifhqdk&rnfrSm? {z&drfudkifaoma,moyf\wkwfESifh? ol\taygif;tabmf oa&v
trsKd;tEG,fwdkYudk ig,l,k'wkwfESifhtwl yl;xm;NyD;vQif? wacsmif;wnf;jzpfaomwkwfudkigvufpJGrnf[k qifhqdkvsuf?37;20 oifa&;rSwfaomxdkwkwfudk olwdkYrsufarSmufvufpJGvsufaeavmh/37;21 t&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfudkvnf; qifhqdk&rnfrSm? oa&vtrsKd;om; wdkYa&mufaom wyg;trsKd;om; ae&mt&yf&yfwdkYrS
olwdkYudk igac:cJh pka0;apNyD;vQif? olwdkYudk ae&if;jynfodkYydkYaqmifrnf/37;22 xdkjynfwGif oa&vawmifwdkYtay: vlwrsKd;wnf;jzpfap? &Sifbk&ifwyg;wnf;omvQif xdkoltaygif;wdkYudk pdk;pH&vdrfhrnf/
aemifwzef olwdkYonf vlESpfrsKd;rjzpf&/ ESpfwdkif;ESpfjynfuGJjym;vsufr&Sd&/37;23 aemufwzefolwdkYkyfwkrsm;? pufqkyf&GH&SmbG,faomtrIrsm;? vGefusL;jcif;trIrsm;ESifh udk,fudkrnpfnL;ap&Mu/ olwdkYjypfrSm;av
&m&mt&yfwdkYrS igu,fEIwf oefY&Sif;aprnf/ olwdkYonf ig\vljzpfMuvdrhfrnf/ igonfvnf; olwdkY\bk&m;ocifjzpfrnf/37;24 ig\uRef'g0d'fonf olwdkY\&Sifbk&ifjzpf? xdkoltaygif;wdkYonf odk;xdef;wOD;wnf;&SdMuvdrhfrnf/ igpD&ifxHk;zJGUcsufw&m;vrf;odkY
vdkuf apmifha&SmufMuvdrhfrnf/37;25 ig\uRef,mukyftm;igay;? oifwdkYbdk;ab;rsm;aebl;aomjynf olwdkYESifhom;ajr;tpOf tqufwdkYonf aeMuvdrhfrnf/ ig\
uRef'g0d'fonfvnf; olwdkYudktpOftNrJpdk;pHvdrhfrnf/37;26 xdkrSwyg;? olwdkYESifhrd[m, y#dnmOfudkigzJGU? xdky#dnmOfonf edpxm0& y#dnmOfjzpfvdrhfrnf/ olwdkYudkae&mcs rsm;jym;aprnf/
ig\oefY&Sif;&mXmeudk olwdkYtv,f tpOftNrJxm;rnf/37;27 ig\Adrmefawmfonfvnf;olwdkY&Sd? igonfolwdkY\bk&m;ocifjzpfrnf/ olwdkYonfvnf; ig\vljzpfMuvdrhfrnf/37;28 xdkodkYig\oefY&Sif;&mXmeonf olwdkYtv,f tpOftNrJwnfaomtcg? igxm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;udk oefY&Sif;aponf[k
wyg;trsKd;om;wdkYonf od&Muvdrhfrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 38 )
38;1
38;2
38;3
38;4

wzef xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ighqDodkYa&mufvm?tcsif;vlom;? a&m&Sjynf? ar&Sufjynf? wkAvjynfudktpdk;&aom rma*g*jynfom; a*g*rif;wbuf rsufESmxm; ya&mzufjyKvsuf?t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudk qifhqdk&rnfrSm? a&m&S? ar&Suf? wkAvjynfwdkYudktpdk;&aom tdka*g*rif;? oifhwbufigae\/oifhudkigjyefvmaprnf/ oifhyg;dk;udk oHcsdwfESifhcsdwfNyD;vQif? oifrSp xl;qef;aom vufeufpHktrsKd;rsKd;udkaqmifaomol? 'dkif;vTm;yg
xm;udkvufpJGaomvltvHk;t&if;rsm;ESifh jrif;? jrif;pD;ol&JAdkvfajctaygif;wdkYudk igaqmifcJhrnf/38;5 toD;toD;'dkif;vTm;udkif oHcarmufvHk;udkaqmif;aom ay&odjynfom;? uk&Sjynfom;? zkwjynfom;?38;6 a*grmESifhol\wyfrsm;? ajrmufjynfom;awm*grtrsKd;ESifhol\wyfrsm; tvHk;t&if;taygif;wdkYonf oifESifhtwlvdkufvmMuvdrhfrnf/38;7 oifonfrdrdpka0;aomvltvHk;t&if;rsm;ESifhwuG udk,fudkjyifqifavmh/ jyifqifvsufaeavmh/ olwdkYudk apmifhvsufaeavmh/38;8 MumjrifhpGmumvvGefNyD;rSoifonf tkyfcsKyf&aomtcGifh&Sdvdrhfrnf/ xm;ab;ESifhvGwf vltrsKd;rsKd;xJu EIwfaomjynfom;?
MumjrifhpGmqdwfnHvsufaeaom oa&vawmifwdkYtay:odkY? wzefaqmifcJhaom jynfom;wdkY&Sd&modkY aemifumv oifonf
ppfcsDvmvdrhfrnf/ xdkjynfom;wdkYonf vltrsKd;rsKd;xJu EIwfaqmifaomoljzpf? wjynfvHk;Nidrf0yfvsuf&Sdaeaomtcg?38;9 oifonfrdkCf;oufrkefwdkif;uJhokdYwufvm? oifygorQaom wyfom;tvHk;t&if;ESifhwuG? xdkjynfudkrdkCf;tHkYouJhokdY jzpfvdrhfrnf/38;10 t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xdktcg oifonft&m&mwdkYudkatmufarh raumif;aomtBuHudkBuHpnfvsuf?38;11 &GmZeyk'frsm;aomjynf? NrdKUdk;r&Sd? wHcg;usifESifh wHcg;r&Sd? pdk;&drfp&mtaMumif;tvQif;r&Sd? Nidrf0yfaomjynfom;wdkY&Sd&modkY igcsDoGm;?38;12 olwdkYOpmudk vk,ufodrf;,lrnf/ t&ifqdwfnH ,ckvlaeaomt&yfwdkYudk4if;? vltrsKd;rsKd;xJu pka0;ojzifhwd&pmefrsm;ESifh
Opmrsm;udk&wwf? jynftv,faeaomolwdkYudk4if; wdkufrnf[kBuHpnfvdrhfrnf/38;13 a&Sbjynfom;? a''efjynfom;? wmIukefonfrsm;? jcaoFhysKdtaygif;wdkYu? udk,fawmfonf olUOpmudk vk,ljcif;iSgvmoavm/
olUOpmudka0iS a&TaiGudk4if;? wd&pmefrsm;ESifh Opmrsm;udk4if; odrf;oGm;vsuf? rsm;pGmvk,ufzsufqD;jcif; iSgtaygif;toif;udk
pka0;apNyDavm[kar;jref;Mu vdrhfrnf/
38;14 odkYjzpf? tcsif;vlom;? ya&mzufjyK t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudk a*g*tm; qifhqdk&rnfrSm? ig\vl oa&vtrsKd;om;wdkYonf
Nidrf0yfpGmaeaomtcg oifonfod?38;15 jrif;pD;aomoltvHk;t&if;taygif;? tm;BuD;aomppfol&Jtaygif;wdkYESifhwuG ajrmufrsufESmrS csDvmrnf/38;16 jynfudk rdkCf;tHkYouJhodkY ig\vloa&vtrsKd;om;wdkYudkwuf wdkufvmrnf/ aemifumvwGif ig\jynfwbuf oifhudkigaqmifcJh
rnfr[kwfavm/ taMumif;rlum;? tdka*g*? vltrsKd;rsKd;wdkY rsufarSmuf oifhtm;jzifhigonf csD;ajrmuf&modkYa&mufaomtcg?
olwdkYonf ighudkod&MurnftaMumif;wnf;/38;17 t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? igonfppfcsDaprnf[k? vGefavNyD;aoma&S;umv ya&mzufjyKaomig\uRef oa&v
ya&mzufwdkYtm; igonfAsm'dwfay;aomtcg? oifhudk&nfrSwfonf r[kwfavm/38;18 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? xdkumvwGifa*g*onf oa&vjynfudk wdkufvmaomumvtcg? igonfa'got&Sdefx
trsufxGufvdrfhrnf/38;19 tu,fpifppf xdktcg oa&vjynf BuD;pGmaomvIyf&Sm;jcif;jzpfvdrhfrnf[k ig\a'gorD;avmifvsuf igajymNyD/727

38;20 yifv,fig;? rdkCf;aumif;uifiSuf? awmwd&pmefESifh ajrwGm;wwfaomwd&pmef? ajray:rSm&Sdaom vltaygif;wdkYonf igha&SUrSm


wkefvIyfMuvdrhfrnf/ awmifwdkYonfNydKvsuf? tapmufjrifhaom t&yfwdkYonfvJvsuf? tvHk;pHkaomtkwfdk;jyKwfvsuf&SdMuvdrhfrnf/38;21 t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ighawmifrsm;t&yf&yfwdkYwGif olUwbuf xm;udkigrSmvdkufojzifh? vltaygif;wdkYonf
wa,mufudkwa,muf xm;ESifhckwfMuvdrhfrnf/38;22 igonf umvemab;? taoowfjcif;ab;tm;jzihf olUudk'Pfay;rnf/ olESifh olygaomwyfrsm;? tvHk;t&if;rsm;tay:rSm
vTrf;aomrdkCf;a&? BuD;aomrdkCf;oD;? uefYESifha&maom rD;rdkCf;udk&Gmaprnf/38;23 xdkodkYigonf udk,fudkcsD;ajrmuf dkaobG,faom*kPfvuPmudkjyvsuf? rsm;pGmaomvlrsKd;wdkYa&SUrSm xif&Sm;aomtcg? igonf
xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk olwdkYod&Muvdrhfrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 39 )
39;1

odkYjzpf? tcsif;vlom;? a*g*wbuf ya&mzufjyK t&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfudk qifhqdk&rnfrSm? a&m&S? ar&Suf? wkAv
jynfwdkYudktpdk;&aom tdk a*g*rif;? igonf oifhwbuf ae\/39;2 oifhudkigvSnfhaoG;aqmifrnf/ ajrmufrsufESmrScsDvm oa&vawmifwdkYtay:odkY a&mufaprnf/39;3 xdktcg oifhvuf0JvufrSav;udk4if;? vufsmvufrSjrm;wdkYudk4if; igdkufusaprnf/39;4 oifESifhoifygaomwyfom;taygif;wdkYonf oa&vawmifwdkYtay:rSmvJ aoMuvdrfhrnf/ oifhudktrsKd;rsKd;aomiSuf&J? om;&J
wdkYudkufpm;p&mbdkY igtyfrnf/39;5 oifonf vGifjyifvJaovdrhfrnf/ igajymNyD[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/39;6 rma*g*jynfESifhyifv,furf;em;rSm Nidrf0yfpGmaeaomolwdkYtay:okdY rD;udkigvTwfvdkuf? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk
od&Muvdrhfrnf/39;7 xdkodkY ig\emrjrwfudk ig\vl oa&vtrsKd;om;wdkYwGif xif&Sm;aprnf/ aemufwzef olwdkYonf ig\emrjrwfudkrIwfcs&Mu/
igonf oa&vtrsKd;\ oefY&Sif;aombk&m;? xm0&bk&m; jzpfaMumif;udk wyg;trsKd;om;wdkYod&Muvdrhfrnf[k rdefYawmfrl\/
39;8 wzeft&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? trIa&mufavNyD/ jynhfpHkavNyD/ ,ckaeY&ufonf igrdefY>rufESifhNyD;aom aeY&ufjzpf\/39;9 oa&vNrdKUwdkYaeaomolwdkYonf xGufoGm;? ppfwdkufvufeuf? 'dkif;? vTm;? av;? jrm;? wkwf? vSHrsm;udk ckepfESpfywfvHk;
rD;IdUMuvdrfhrnf/39;10 xdkumvwGifO,smOfxif;racG? awmrckwfrvJS? ppfwdkufvufeufwdkYESifh rD;arG;Muvdrhfrnf/ zsufqD;aom olwdkYudkzsufqD;Muvdrhfrnf/
vk,laomolwdkY\Opmudkvnf; vk,lMuvdrfhrnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
39;11 xdkumvwGif oa&vjynf? tdkifta&SU? c&D;oGm;&mcsKdifh xif&Sm;aomocsKif;udk a*g*tm;igay;rnf/ c&D;oGm;aomolwdkYonf
ESmacgif;udkydwf&Muvdrhfrnf/ xdkt&yf a*g*ESifh ol\vltvHk;t&if;&SdorQudk ajrjrKyf? xdkcsKdifhonf [mrkefa*g*csKdifhtrnfjzifhwGif
vdrhfrnf/39;12 oa&vtrsKd;om;wdkYonf jynfudkoefY&Sif;apjcif;iSg ckepfESpfywfvHk; ajrjrKyfMuvdrhfrnf/39;13 jynfom;taygif;wdkYonf0dkif;ajrjrKyfojzifh? ig\bkef;yGifhaomxdkaeY&uf olwdkYonfvnf; ausmfapmjcif;odkY a&mufMuvdrfhrnf[k
t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/39;14 t&yf&yfvSnhfvnf tjcm;aomc&D;onfwdkYESifh0dkif;vsuf? ajray:<uif;ao;aom taoaumifwdkYudkjrKyf? xdkjynfudk oefY&Sif;apjcif;iSg
tpOftrIapmifhaomolwdkYudka&G;aumuf cefYxm;&Muvdrfhrnf/ xdkolwdkYonf ckepfvru&SmazGMupOfwGif?39;15 vSnhfvnfc&D;oGm;aomolwdkYonf taoaumif\tdk;udk awGUjrifvQif? ajrjrKyfaom olwdkYonf [mrkefa*g*csKdifhrjrKyfrSDwdkifat
mif? tdk;\tem;rSmrSwfwdkifudkpdkuf&Murnf/39;16 xdkt&yf wnfaomNrdKUonfvnf; [mrkefNrdKU[l wGifojzihf? xdkokdYjynfawmfudk oefY&Sif;apMuvdrhfrnf/
39;17 tcsif;vlom;?t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudk iSuftrsKd;rsKd;wdkYESifh ajrwd&pmef cyfodrf;wdkYtm;qifhqdk&rnfrSm? pnf;a0;vmMuavmh/
oa&vawmifwdkYtay: oifwdkYtbdkYigpD&ifaom ,ZfyJGBuD;okdYt&yf&yfwdkYupnf;a0;? tom;taoG;udk aomufpm;jcif;iSg
vmMuavmh/39;18 oifwdkYonf tm;BuD;aomolwdkY\tom;? avmuDrif;wdkY\taoG;? Am&SefjynfqlatmifauR;aom odk;xD;? qdwfxD;? EGm;vm;
OobwdkY\tom;taoG;udk aomufpm;&Muvdrhfrnf/39;19 oifwdkYtbdkY igpD&ifaom,ZfyJG qDOudk0pGmpm;&Muvdrfhrnf/ taoG;ESifh,pfrl;onfwdkifatmif aomuf&Muvdrfhrnf/39;20 xdkokdYpm;yJGjrif;? jrif;pD;ol&J? cGeftm;BuD;aomol? ppfwdkufaomoltrsKd;rsKd;wdkYudk 0pGmpm;&Muvdrhfrnf[k t&Sifxm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/
39;21 ighbkef;udkvnf; wyg;trsKd;om;wdkYwGif igxif&Sm;ap? igpD&ifaomw&m;rIESifh? olwdkY igwifaomvufudk wyg;trsKd;om;taygif;wdkYonf
jrif&Muvdrhfrnf/39;22 igonf olwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;jzpfaMumif;udk oa&vtrsKd;om;wdkYonf xkdaeYrSp od&Muvdrhfrnf/39;23 oa&vtrsKd;om;wdkYonf rdrdtrsKd;wdkYtjypfaMumifh odrf;oGm;jcif;cH&aMumif;udk wyg;trsKd;om; wdkYonf od&Muvdrhfrnf/
ighudkjypfrSm;aomaMumifh? igonf rsufESmvTJ &efolwdkYvufodkYtyfojzifh? xdkoltaygif;wdkYonf xm;jzifhvJ ao&MuNyD/39;24 olwdkYnpfnL;aomtrI? vGefusL;jcif;trIwdkYtwdkif;igonfjyK rsufESmudkvTJNyD/728

39;25 trIwGif t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? odrf;oGm;jcif;udkcH&aom ,mukyftrsKd;udk igwzefaqmifcJh? oa&v


trsKd;om;taygif;wdkYudk u,froem;ojzifh? ig\emrjrwftbdkYtvdkiSg pdwftm;BuD;rnf/39;26 olwdkYudk vltrsKd;rsKd;xJu igac:cJh?39;27 &efolae&mjynfwdkYrS pka0;apvsuf? olwdkYtm;jzifhrsm;pGmaomvlrsKd;wdkYa&SUrSm igonfcsD;ajrmufjcif;odkY a&mufaomtcg? olwdkYonf
aMumufapaomolr&Sd? Nidrf0yfpGmaeMupOfwGifcH&bl;aom t&SufuJGjcif;ESifh? ightm;jypfrSm;jcif;tjypfrsm;udk atmufarh&Muvdrhfrnf/39;28 igonf olwdkYudk wyg;trsKd;om;wdkY\ odrf;oGm;jcif;udk cHapaomaMumifh4if;? aemufwzef ae&if;jynfpka0;ap? ae&mcs
aomaMumifh4if;? olwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;jzpfaMumif;udk od&Muvdrhfrnf/39;29 igonf udk,f0dnmOfudk oa&vtrsKd;om;tay:odkY oGef;avmif;aomtcg? olwdkYwGif wa,mufudkrQ aemufwzef igrpGefYypf?
ighrsufESmudkvnf;rvJT[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 40 )
40;1 igwdkYonf odrf;oGm;jcif;udkcH&m ou&mZfESpfq,fig;ck? yXrvq,f&ufaeY? NrdKUawmfudkvkyfBuH? wq,fav;ESpfaphaomaeYwGif?
xm0&bk&m;\vufawmfonf ightay:rSm&Sd xdkNrdKUodkY aqmifoGm;awmfrl\/40;2 bk&m;ocif\Asm'dwflygHktm;jzifhighudkoa&vjynfodkYaqmifoGm;? tvGefjrifhaomawmifay:rSm wifxm;awmfrl\/ xdkawmif
tem;rSm awmifbuf NrdKUyHkoPmef&Sd\/40;3 xdkt&yfokdYighudkaqmifoGm;awmfrlaomtcg?aMu;0guJhodkYtqif;ta&mif&Sdaom vlwOD;onf wdkif;p&musLvHk;ESifhcsnfBudK;udkudkifvsuf
NrdKUwHcg;0rSm&yfae\/40;4 xdkolu? tcsif;vlom;? aphaphMunhfIavmh/ aphaphem;axmifavmh/ igjyvwHhorQwdkYudk ESvHk;oGif;avmh/ oifhtm;igjythHaomiSg
oifhudkt&yfodkY aqmifcJhawmfrlNyD/ jriforQwdkYudkvnf; oa&vtrsKd;tm;jy&rnf[kqdk\/
40;5 tdrfawmfjyifywfvnf wefwdkif;&Sd\/ xdkolonf oHawmiftm;jzifh t&Snfajcmufawmif&Sdaom usLvHk;udkudkifvsuf? xdkwefwdkif;udk
wdkif; txkusLwjyef? tjrifhvnf;usLwjyef&Sd\/40;6 xdkaemuf? ta&SUwHcg;odkYoGm; avSum;udkwufNyD;rS? wHcg;xkyfESifh wHcg;cHkudkwdkif; teHusLwjyefpD&Sd\/40;7 tcef;i,fwdkYonf wcef;ESifhwcef; ig;awmifuGmvsuf tvsm;usLwjyef? teHvnf;usLwjyefpD &SdMu\/40;8 twGif;wHcg;cHkvnf; teHusLwjyef&Sd\/40;9 wHcg;rkwfudkvnf;wdkif; tvsm;&Spfawmif&Sd\/ rkwfwdkiftjrifh ESpfawmifpD&Sd\/ wHcg;rkwfonf wHcg;twGif;buf &Sdownf;/40;10 ta&SUwHcg;wbufwcsuf tcef;i,foHk;cef;pD&Sd? tvsm;teHwnDwnf;? wbufwcsuf wdkiftjrifhvnf; wnDwnf;&SdMu\/40;11 wHcg;0udkvnf;wdkif; teHq,fawmif? tjrifhwq,foHk;awmif&Sd\/40;12 tcef;i,fwdkYa&SUrSm wbufwcsuf Murf;jyifteHwawmif&Sd\/ wbufwcsuf&Sdaom tcef;i,fwdkYonf tvsm;teH ajcmufawmif
pD&Sd\/40;13 xdkaemuf? tcef;i,ftrdk;pGef;wckrSonfwckwdkifatmifwdkif; tus,fESpfq,fig;awmif&Sd\/ wHcg;wdkYonf rsufESmcsif;qdkifMu\/40;14 wHcg;ywfvnfwefwdkif;twGif;? axmifhwdkiftxd? tawmifajcmufq,fus,fatmif wdkifrsm;udkxm;av\/40;15 jyifwHcg;0rSonf twGif;wHcg;rkwf0wkdifatmif tawmifig;q,f&Sd\/40;16 tcef;rsm;? wHcg;twGif;ywfvnfwdkifrsm;? wHcg;rkwfrsm;twGif;buf usOf;aomjywif;aygufrsm;&Sd\/ wdkifrsm; pGefyvHGyifyHkxkvsuf&Sd\/
40;17 xdkaemuf? ighudkjyifwefwdkif;xJokdYoGif; tcef;rsm;udkigjrif\/ ausmufcif;vnf;&Sd\/ ausmufcif;tay:rSm tcef;oHk;q,f&Sd\/40;18 wHcg;rsm;tpOftwdkif;vdkuf? wHcg;tem;rSm&Sdaomausmufcif;onf atmufausmufcif;jzpf\/40;19 xdkaemuf? atmufwHcg;OD;rSonftwGif;wef;wdkif;jyifbufOD;wdkifatmifwdkif;? ta&SUrsufESm tawmifw&muGm\/
40;20 wzef ajrmufrsufESmodkYac:oGm;? jyifwefwdkif;ajrmufbufodkY rsufESmjyKaom wHcg;tjrifhESifh teHudkwdkif;av\/40;21 tcef;wdkYonf wbufwcsuf oHk;cef;pD&Sd\/ wdkifrsm;? rkwfrsm;wdkYonf t&ifwHcg;uJhokdYjzpf? tvsm;tawmifig;q,f?
teHESpfq,fig;awmif&Sd\/40;22 jywif;ayguf? rkwf? pGefyvHGyifrsm;wdkYonf ta&SUwHcg;uJhokdYjzpfMu\/ avSum;ckepfxpfjzifh wHcg;odkYwuf&\/ rkwfwdkYonf avSum;ESifh
wwef;wnf;&SdMu\/40;23 ta&SUbuf&SdouJhodkY ajrmufwHcg;rsufESmcsif;qdkiftwGif; wefwdkif;wHcg;0&Sd\/ wHcg;0wckESifhwcktawmifw&muGm\/
40;24 xdkaemuf? awmifrsufESmodkYac:oGm; awmifwHcg;udkigjrif\/ wdkifrsm;? rkwfrsm;udkwdkif; t&ifyrmPESifhwnDwnf;&SdMu\/40;25 t&ifjywif;aygufuJhodkY jywif;aygufrsm;? rkwfrsm;&Sd? tvsm;tawmifig;q,f? teHESpfq,fig;awmif&Sd\/40;26 avSum;ckepfxpfjzifhwHcg;odkYwuf&\/ rkwfwdkYonf avSum;ESifhwwef;wnf; &SdMu\/ wbufwcsufwdkifrsm; pGefyvHGyifyHk
xkvsuf&Sd\/40;27 awmifrsufESm twGif;wefwdkif;wHcg;0&Sd\/ xdkrsufESm wHcg;0wckrSonfwckwdkifatmif wdkif; tawmifw&muGm\/
40;28 wzeftwGif;wefwdkif;xJodkY awmifwHcg;jzifhoGif;? t&ifyrmPESifhtnD xdkwHcg;udk wdkif;av\/40;29 tcef;i,frsm;? wdkifrsm;? rkwfrsm;wdkYonf t&ifyrmPESifhwnDwnf;&SdMu\/ wHcg;0ywfvnf4if;? rkwfrsm;4if;jywif;ayguf&Sd?
tvsm;tawmifig;q,f? teHESpfq,fig;awmif&Sd\/40;30 ywfvnf&Sdaom rkwfwdkYonfvnf; tvsm;tawmifESpfq,fig;awmif? teHig;awmif&Sd\/729

40;31 rkwfwdkYonf jyifwefwdkif;odkY rsufESmjyK? wdkifrsm;tay:rSmpGefyvHGyifyHkxkvsuf&Sd\/ avSum;&Spfxpfjzifhwuf&\/


40;32 ta&SUbufvnf; twGif;wefwdkif;xJodkYoGif;? xdkwHcg;udk t&ifyrmPESifhtnDwdkif;av\/40;33 tcef;i,frsm;? wdkifrsm;? rkwfrsm;wdkYonf t&ifyrmPESifhwnDwnf;&SdMu\/ wHcg;0ywfvnf4if;? rkwfrsm;4if; jywif;ayguf&Sd?
tvsm;tawmifig;q,f? teHESpfq,fig;awmif&Sd\/40;34 rkwfwdkYonf jyifwefwdkif;odkYrsufESmjyK? wbufwcsufwdkifrsm;tay:rSm pGefyvHGyifyHkxkvsuf&Sd\/ avSum;&Spfxpfjzifh wuf&\/
40;35 wzef ajrmufwHcg;odkYac:oGm; t&ifyrmPESifhtnDwkdif;av\/40;36 tcef;i,frsm;? wdkifrsm;? rkwfrsm;? ywfvnfjywif;aygufrsm;wdkYESifhjynhfpHk? tvsm;tawmifig;q,f? teHESpfq,fig;awmif
&Sd\/-
40;37 rkwfwdkYonf jyifwefwdkif;odkYrsufESmjyK? wbufwcsufwdkifrsm;tay:rSm pGefyvHGyifyHkxkvsuf&Sd\/ avSum;&Spfxpfjzifhwuf&\/40;38 rD;IdUaom,Zfaumifudk a&ESifhaq;aMump&mtcef;rsm;? tcef;0if0rsm;wdkYonf xdkwHcg;rkwf&SdMu\/
40;39 rD;IdU&m,Zf? tjypfajz&m,Zf? 'kpkdufajz&m,Zfaumifudkowfp&mbdkY? wHcg;rkwftwGif; wbufwcsuf pm;yJGESpfckpD &SdMu\/40;40 ajrmufwHcg;0odkYwuf&mwHcg;rkwf? jyiftem;wbufwcsufvnf; pm;yJGESpfckpD&Sdonfjzpf?40;41 wHcg;0wbufwcsuf ,Zfaumifudkowfp&m pm;yJGav;ckpD? aygif;&Spfck&SdMu\/40;42 rD;IdU&m,ZfbdkY pm;yJGav;ckwdkYonf qpfaomausmufjzifhNyD;? tvsm;wawmifwxGm? teHwawmifwxGm? tjrifhwawmif&Sd\/
xdkpm;yJGay:rSm rD;IdU&m,Zfaumifudk owfp&mwefqmrsm;udk wifxm;&Mu\/40;43 pm;yJGtay:ywfvnf tus,fvufw0g;&Sdaom tem;ywfwyfvsuf&Sd? ylaZmfp&m,Zfom;udk wifxm;&Mu\/
40;44 twGif;wHcg;jyifrSm twGif;wefwdkif; tcef;ESpfckudkigjrif\/ wcef;um;? ajrmufwHcg; tem;rSm&Sd awmifbufodkY rsufESmjyK\/
wcef;um;? awmifwHcg;tem;rSm&Sd ajrmufbufodkYrsufESmjyK\/40;45 awmifbufodkYrsufESmjyKaom tcef;um;? tdrfawmftrIudkaqmifaom ,Zfyka&m[dwfaep&mbkdY?40;46 ajrmufbufodkYrsufESmjyKaom tcef;um;? ,ZfyviftrIudkaqmifaom ,Zfyka&m[dwf aep&mbdkYjzpf\/ xdkolwdkYum;? xm0&bk&m;
xHawmfodkYcsOf;uyf trIawmfudkaqmifapjcif;iSg? av0dom;wdkYwGifa&G;aumufaom Zm'kwfom;aywnf;[k ightm;ajymqdk\/
40;47 xdktcg wefwdkif;udkwdkif; tvsm;tawmifw&m? teHtawmifw&m pwk&ef;&Sd\/ ,Zfyvifonf tdrfawmfa&SUrSmwnf\/40;48 tdrfawmfOD;odkYac: wHcg;0ESpfbufudkwdkif;vQif? tus,fig;awmifpD&Sd\/ wHcg;&GufESpfbuf? teHoHk;awmifpD&Sd\/40;49 tdrfawmfOD;tvsm;um; tawmifESpfq,f? teHum; wq,fwawmif&Sd\/ avSum;q,fxpfjzifh wuf&\/ tdrfawmfOD;tem;?
wbufwcsuf wdkifwvHk;pDwnfvsuf&Sd\/

tcef;BuD; ( 41 )
41;1 xdkaemufrS AdrmefawmfodkYac: wHcg;wkdifwdkYudkwkdif;vQif? ESpfbuf wHcg;wdkifxkonf AdrmefawmfxkESifhtrQ ajcmufawmif&Sd\/41;2 AdrmefawmfwHcg;0 tus,fum; q,fawmif&Sd\/ wHcg;0wbufESifhwbufvnf; ig;awmifpDus,f\/ Adrmefawmfudkwkdif;?
tvsm;um; tawmifav;q,f? teHum; tawmifESpfq,f&Sd\/41;3 xdkaemuf? txJodkY0if t&m&mwdkYudkwdkif;vQif? wHcg;wdkif ESpfawmif? wHcg;0 ajcmufawmif? wHcg;0wbufwcsuf ckepfawmifpD
&Sd\/41;4 xdktcef;onf AdrmefawmfteHESifhwnDwnf; jzpfvsuf? tvsm; tawmifESpfq,f? teHvnf; tawmifESpfq,f&Sdonfudkwdkif;
tcef;um; tvGefoefY&Sif;&mXmejzpfonf[k ightm;ajymqdk\/41;5 xdkaemuf? tdrfawmfx&Hudkwkdif; txkajcmufawmif&Sd\/ tdrfawmfywfvnfx&Htcef;wdkYonf teHav;awmifpD&Sd\/41;6 x&Htcef;wkdYonf tpOftwdkif;oHk;q,f? tqifhoHk;qifhaygif; oHk;q,foHk;vD&SdMu\/ xdktcef;wdkYonf tdrfawmfx&HxJodkYr0ifbJ
x&Hatmufydkif;xGufaom ajctay:rSmrSDaeMu\/41;7 x&Htcef;atmufqifhrSonf 'kwd,tqifhodkY4if;? 'kwd,tqifhrSonf wwd,tqifhokdY4if; wufonftwdkif;? tdrfawmfx&Hywfvnf
wa&SmufvHk; qufumqufumqkwf? tcef;ae&monf tpOftwdkif;us,fvsuf tqifhqifhwuf\/41;8 tdrfawmftxufydkif; ywfvnf tjrifhqHk;aomx&Htcef;wdkYonf ajcmufawmif&Snfaom usLwjyefrQus,fMu\/41;9 x&Htcef;jyifbuf umaomx&Honf txkig;awmif&Sd\/ usef<uif;aomt&yfonf x&Htcef;wkdYESifhqdkif\/41;10 tdrfawmfywfvnfx&Htcef;wdkYonf tdrfawmfwefwdkif;tcef;wkdYESifhtawmif ESpfq,fuGmvsuf&SdMu\/-
41;11 x&Htcef;wHcg;wdkYonf usef<uif;aomt&yfodkYzGifh ajrmufbufodkY4if;? awmifbufodkY4if; rsufESmjyKMu\/ usef<uif;aomt&yfonf
ywfvnf teHig;awmif&Sd\/
41;12 vGwfvyfaomt&yfudkydwf taemufbuf&Sdaomwefwdkif;onf tvsm;tawmif ckepfq,f&Sd? tdrfawmfywfvnfwefwdkif;onf
vnf; txkig;awmif?tvsm;tawmifudk;q,f&Sd\/41;13 xdkodkY tdrfawmfudkwkdif; vGwfvyfaomt&yf? tdrfawmfx&H? wefwdkif;ygvsuf tvsm;tawmifw&m&Sd\/41;14 ta&SUrsufESm vGwfvyfaomt&yfygvsuf? tdrfawmfOD;twdkif;t&Snfvnf; tawmifw&m&Sd\/41;15 vGwfvyfaomt&yfumaom a&SUwefwdkif;ESifhaemufwefwdkif;udkwdkif;? wbufwcsuf&Sdaom x&Htcef;ygvsuf tvsm;tawmif
w&m&Sd\/

730

41;16 twGif;AdrmefESifh wefwdkif;rkwfrsm;? wHcg;cHkrsm;? usOf;aomjywif;aygufrsm;? wHcg;cHk&SdorQ wbufwcsufoHk;qifh&Sdaom x&Htcef;


eH&Hrsm;wdkYonf ajrrSjywif;aygufwdkifatmif ysOfjym;ESifhzHk;tkyfvsuf&SdMu\/ jywif;aygufwdkYonfvnf; uG,fumvsuf&SdMu\/
41;17 wHcg;ayguf&SdorQtxuf? twGif;Adrmefjyifbuf? tdrfawmftwGif;jyifx&Hywfvnf ackAdrfESifhpGefyvHGyifyHkxk?41;18 ackAdrfESpfckMum;rSmpGefyvHGyifwckpD&Sd\/ ackAdrfwckrsufESmESpfckpDygvsuf?41;19 pGefyvHGyifESpfckMum;rSm wbufvlrsufESm? wbufjcaoFhrsufESmudkjyMu\/41;20 xdkodkYtdrfawmfywfvnf? ajrrSonf wHcg;ayguftxufwdkifatmif Adrmefawmfx&H ackAdrfESifhpGefyvHGyif tkyfxkvsuf&Sd\/41;21 AdrmefawmfwdkifwdkYonf av;axmifhjzpfMu\/ oefY&Sif;&mXmeESifh rsufESmcsif;wlMu\/41;22 opfom;,Zfyvifonf tjrifhoHk;awmif? tvsm;ESpfawmif? teHESpfawmif&Sd\/ yvifaxmifh? bdeyf? eH&HwdkYonf opfom;jzifhNyD;Mu\/
pm;yJGum;? xm0&bk&m;a&SUawmfrSmwifaom pm;yJGaywnf;[k ightm;ajymqdk\/
41;23 AdrmefawmfESifh oefY&Sif;&mXme wHcg;aygufwaygufpD&Sd?41;24 wHcg;wdkYonfvnf; wyfaomwHcg;&Guf ESpf&GufpD&Sd\/41;25 Adrmefawmfx&H xkouJhodkY wHcg;&GufwdkY ackAdrfESifhpGefyvHGyifyHkxkvsuf&Sd\/ rkwfOD;txufrSm xkyfwifvsuf&Sd\/41;26 rkwfeH&H? tdrfawmftcef;x&HwdkYonf xkyfrsm;? usOf;aomjywif;aygufrsm;? pGefyvHGyifrsm;ESifh jynhfpHkMu\/

tcef;BuD; ( 42 )
42;1 xdkaemufrS ajrmufvrf;jzifh jyifwefwdkif;xJodkYac:oGm;? tdrfawmfajrmufbuf? vGwfvyfaom t&yfa&SUrSm&Sdaom tcef;rsm;udk
jyav\/42;2 xdktcef;wdkYonf ajrmufwHcg;txd? tvsm;tawmifw&m? teHtawmifig;q,f&SdMu\/42;3 tawmifESpfq,f&Sdaom twGif;wefwdkif;a&SU? jyifwefwdkif;ausmufcif;a&SUwGif wbufwcsuf eH&Htcef;oHk;qifh&Sd\/42;4 xdktcef;rsm;a&SUrSm wawmifus,faomvrf;ESifhwuG twGif;bufodkY0if? teHq,fawmif&Sdaom pBu&Sd\/ tcef;wHcg;wdkYonf
ajrmufbufodkY rsufESmjyKMu\/42;5 txufcef;wdkYonf usOf;Mu\/ olwdkYMurf;jyifonf atmufcef;Murf;jyif? tv,fcef;Murf;jyifESifhrnD? txJodkY0ifvsuf&SdMu\/42;6 taMumif;rlum;? tcef;oHk;qifh&Sdaomfvnf;? xdktcef;wdkYonf tjcm;wefwdkif;uJhokdYwdkifr&Sd/ odkYjzpf? atmufcef;ESifh tv,fcef;
xufom usOf;Mu\/42;7 xdktcef;rsm;wbufwcsuf? jyifwefwdkif;bufrSm tcef;rsm;a&SUumaomeH&Honf tvsm;tawmifig;q,f&Sd\/42;8 jyifwefwdkif;ESifhqdkifaomtcef;wdkYonf tvsm;tawmifig;q,f&SdMu\/ Adrmefawmfa&SUrSm tvsm;onf tawmifw&m&Sd\/42;9 jyifwefwdkif;rSvm? xdktcef;rsm;ajc&if;ta&SUbuf 0if&mvrf;&Sd\/42;10 tdrfawmfawmifbuf? vGwfvyfaomt&yfudkumaom wefwdkif;eH&Hvnf; tcef;rsm;&SdMu\/42;11 xdktcef;pka&SUrSm&SdaompBurSp tcef;tvsm;teH? xGuf&m0if&m wHcg;&SdorQwdkYonf ajrmuftcef;pkESifh yHkoPmefwlMu\/42;12 awmifcef;wHcg;wdkYonfvnf; ajrmufcef;wHcg;wdkYESifhwlonfjzpf? wefwdkif;wbufwcsuf? ta&SUodkYrsufESmjyKaom pBuOD; 0if&m
wHcg;0&Sd\/
42;13 wdkif;aomoluvnf;? vGwfvyfaomt&yfa&SUrSm ajrmufcef;ESifhawmifcef;wdkYonf oefY&Sif;aomtcef;? xm0&bk&m;xHawmfodkY
csOf;uyfaom,Zfyka&m[dwfwdkYonf tvGefoefY&Sif;aomt&mrsm;udk pm;&aomtcef;jzpfMu\/ xdkt&yfonf oefY&Sif;aomaMumifh
tvGefoefY&Sif;aomt&m? abmZOfylaZmfoum? tjypfajz&m,Zf? 'kpdkufajz&m,ZfwdkYudk xm;&mt&yfjzpf\/42;14 ,Zfyka&m[dwfwdkYonf0ifaomtcg trIawmfaqmift0wfudk0wfvsuf? oefY&Sif;aomt&yfrS jyifwefwdkif;odkYrxGuf&/ xdkt0wf
oefY&Sif;aomaMumifh cRwfxm; tjcm;aomt0wfudk0wfNyD;rS? vlrsm;&Sd&modkY xGufoGm;&Murnf[k ightm;ajymqdk\/
42;15 twGif;Adrmefawmfudk wdkif;NyD;onfaemuf? ta&SUwHcg;jyifodkYac:oGm;?42;16 wdkif;p&musLvHk;ESifh ta&SUrsufESmudkwdkif;vQif usLvHk;tjyefig;&m&Sd\/42;17 ajrmufrsufESmudkwdkif;vQifvnf; usLvHk;tjyefig;&m&Sd\/42;18 awmifrsufESmudkwdkif;vQifvnf; usLvHk;tjyefig;&m&Sd\/42;19 taemufrsufESmudkwdkif;vQifvnf; usLvHk;tjyefig;&m&Sd\/42;20 av;rsufESmudkwkdif; ywfvnf&Sdaomwefwdkif;onf oefY&Sif;aomt&yf? roefY&Sif;aom t&yfwdkYudk ydkif;jcm;vsuf? tvsm;tjyefig;&m?
teHvnf;tjyefig;&m&Sd\/

731

tcef;BuD; ( 43 )
43;1 xdkaemufrS ta&SUbufodkY rsufESmjyKaomwHcg;0odkY wzefac:oGm;\/43;2 oa&vtrsKd;\bk&m;ocifbkef;awmfonf ta&SUrsufESmrSvm? toHonfork'&mouJhokdY jzpf\/ a&mifjcnfawmftm;jzifh
ajrwjyifvHk;vif;\/43;3 igjrifaomlygHkonf NrdKUawmfudkzsufqD;jcif;iSgvmaomtcg? igjrifaomlygHkESifhwl\/ xif&Sm;aom t&mwdkYonf acAmjrpfem;rSm
igjrif bl;aomt&mrsm;uJhodkYjzpf? igonfjyyf0yfvsufae\/43;4 xm0&bk&m;\bkef;awmfonf ta&SUbufodkYrsufESmjyKaom wHcg;vrf;jzifh tdrfawmfxJodkY 0ifawmfrl\/43;5 xdktcg 0dnmOfawmfonf ighudkcsDvsuf twGif;wefwdkif;xJodkYaqmifoGm;? xm0&bk&m;\ bkef;awmfonf wtdrfvHk;udk jznfhawmf
rl\/43;6 t&ifvlonf ightem;rSm&yfaevsuf? tdrfawmfxJu ightm;rdefYawmfrlaomtoHudk igMum;onfum;?43;7 tcsif;vlom;? t&yfonf ighyvifwnf&mt&yf? ighajcb0g;eif;NrJt&yf? oa&vtrsKd;om;wdkY wGiftpOftNrJighae&mt&yfjzpf\/
oa&v&Sifbk&ifrsm;ESifh trsKd;om;rsm;wdkYonf rSm;,Gif;jcif; tm;jzifh4if;?&Sifbk&if\taoaumiftm;jzifh4if;? jrifh&mt&yfwdkY ig\
emrawmfjrwfudk aemufwzefrIwfcs&Mu/43;8 olwdkYwHcg;cHkudkvnf; ighwHcg;cHktem;rSm4if;? olwdkYwdkifudkvnf; ighwdkiftem;rSm4if; wnfpdkufvsuf? igESifholwdkYpyfMum;rSm eH&Hwck
wnf;om&Sdvsuf? olwdkYjyKrdaom pufqkyfHG&SmbG,ftrIwdkYjzifh? ig\emrawmfjrwfudk IwfcsaomaMumifh? igonftrsufxGuf
olwdkYudkzsufqD;NyD/43;9 ,ckrlum;? olwdkYrSm;,Gif;jcif;trIrsm;ESifh &Sifbk&if\taoaumifrsm;udk igrSa0;pGmy,f&Sm;Muap/ igonfvnf; olwdkYwGif
tpOftNrJaernf/43;10 tcsif;vlom;? oa&vtrsKd;om;wdkYonf udk,f'kpdkuftjypfaMumifh &SufaMumufapjcif;iSg tdrfawmfudkjyavmh/ tdrfawmfyHkudk
olwdkYwdkif;Muapavmh/43;11 olwdkYonf udk,fjyKrdaomtrIrsm;aMumifh trSef&SufaMumufvQif? tdrfyHkoPmefESifhxGuf&m0if&m wHcg;0rsm;? usifh&orQaomxHk;pHrsm;?
pD&ifxHk;zJGUcsufw&m; tvHk;pHkwdkYudkjyavmh/ olwdkYonf xHk;pHrsm;ESifh pD&ifxHk;zJGUcsuftvHk;pHkwdkYudk usifhapmifhapjcif;iSg olwdkYa&SUrSm
a&;xm;avmh/43;12 awmifxdyfay:rSmwnfaomtdrfawmf\ w&m;[lrlum;? tdrfawmfe,fedrdwf&SdorQwdkYonf tvGefoefY&Sif;&Murnf/ a&GUum;?
tdrfawmf\ w&m;aywnf;/
43;13 ,Zfyviftwdkif;t&Snfum;? oHawmifjzifhwdkif;vQif? bdeyftjrifhwawmif? tus,fwawmif? ywfvnf tem;ywftus,fwxGm&Sd?
,Zfyvifjyifbuf wnf&\/43;14 atmuftxpfonf ajrESifhESpfawmifuGm tus,fwawmif&Sd&rnf/ i,faomtxpfESifhBuD;aom txpfonf av;awmifuGm
tus,fwawmif&Sd&rnf/43;15 ,Zfyviftjrifhonfvnf; av;awmif&Sd&rnf/ OD;csKdav;acsmif;vnf; wuf&rnf/43;16 ,Zfyvifonf pwk&ef;jzpf? tvsm;wq,fESpfawmif? teHvnf; wq,fESpfawmif&Sd&rnf/43;17 atmuftxpfonfvnf; pwk&ef;jzpf tvsm;wq,fav;awmif? teHvnf; wq,fav;awmif &Sd&rnf/ tem;ywfonfvnf;
tus,fwxGm&Sd&rnf/ bdeyfonf ,Zfyvifywfvnf wawmifxGuf? wuf&mvrf;onf ta&SUodkYrsufESmjyK&rnf/
43;18 wzef tcsif;vlom;? t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwkdif;? rD;IdU&m,ZfudkylaZmf taoG;udkzsef;bdkY&m? ,Zfyvifudk wnfaomaeY
usifh&aomw&m;[lrlum;?43;19 trIawmfudkaqmif ighxHodkYcsOf;uyfaomav0dtrsKd;? Zm'kwfom; ,Zfyka&m[dwfwdkYtm; tjypfajz&m,ZfbdkY? ysKdaomEGm;xD;waum
ifudktyf&rnf/43;20 EGm;taoG;tcsKdUudk,l ,ZfyvifOD;csKdav;acsmif;? txpfav;axmifh? tem;ywfudk vl;aomtm;jzifh oefY&Sif;pifMu,fap&rnf/43;21 tjypfajz&m,ZfbdkY EGm;aumifudk,l oefY&Sif;&mXmejyif? AdrmefawmftwGif;wGifcefYxm;aomt&yf rD;dIU&rnf/43;22 'kwd,aeYvnf; tjypfr&Sdaomqdwfoi,fudk,l? tjypfajz&m,ZfbdkYylaZmf&rnf/ ,Zfyvifudk EGm;taoG;ESifh oefY&Sif;apouJhodkY
qdwftaoG;ESifh oefY&Sif;ap&rnf/43;23 xdkodkY,Zfyvifudk oefY&Sif;apNyD;onfaemuf? tjypfr&Sd? ysKdaomEGm;xD;ESifh tjypfr&SdaomqdwfxD;udk xm0&bk&m; a&SUawmf
ylaZmf&rnf/43;24 ,Zfyka&m[dwfwdkYonf qm;udkwifvsuf? xdk,ZfaumifwdkYudk xm0&bk&m;tbdkYrD;IdU ylaZmf&Murnf/43;25 ckepf&ufywfvHk; waeYwaeYvQif? qdwfwaumifudk tjypfajz&m,ZfjyK ylaZmf&rnf/ tjypfr&Sd? ysKdaomEGm;xD;waumifESifh
odk;xD;waumifudkvnf; ylaZmf&rnf/43;26 ckepf&ufywfvHk; ,Zfyvifudk oefY&Sif;pifMu,fap? udk,fudkvnf; ,Zfyka&m[dwft&m cefYxm;&Murnf/43;27 ckepf&ufaphaomaemuf t|raeY4if;? xdkaeYrSp4if;? ,Zfyka&m[dwfwdkYonf ,Zfyvifay:rSm oifwdkYrD;IdU&m,Zfrsm;ESifh
rd[m,,Zfrsm;udk ylaZmf&Murnf/ igonfvnf;? oifwdkYudkvufcHrnf[k t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

732

tcef;BuD; ( 44 )
44;1 xdkaemuf? oefY&Sif;&mt&yfta&SUodkY rsufESmjyKaom jyifwHcg;odkYaqmifoGm;? xdkwHcg;onf ydwfvsuf&Sd\/44;2 xm0&bk&m;uvnf;? wHcg;udkrzGifhbJ ydwfxm;vsuf&Sd&rnf/ vlrsm;r0if&Mu/ taMumif;rlum;? oa&vtrsKd;\bk&m;ocif
xm0&bk&m; 0ifawmfrlaomaMumifh ydwfxm;vsuf&Sd&rnf/44;3 rif;om;tbdkYjzpf\/ rif;om;onf xm0&bk&m;a&SUawmf pm;aomuf xdkwHcg;0rSm xdkif&vdrfhrnf rif;om;onf xkdwHcg;rkwfjzifh
xGuf0if&vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/44;4 xdktcg tdrfawmfa&SU? ajrmufwHcg;vrf;jzifh ighudkaqmifoGm;? xm0&bk&m;\bkef;awmfonf xm0&bk&m;\tdrfawmfudk
jznhfawmfrlojzifh? igonf jyyf0yfvsufae\/44;5 xm0&bk&m;uvnf;? tcsif;vlom;? aphaphMunhfIrSwfavmh/ xm0&bk&m;\tdrfawmftbdkY igpD&ifxHk;zJGUcsuf ynwfw&m;&SdorQwdkYudk
em;axmifavmh/ tdrfawmf0if&mwHcg;0ESifhoefY&Sif;&mXgerS xGuf&mwHcg;0&SdorQwdkYudk aphaphrSwfavmh/44;6 ykefuefwwfaomol oa&vtrsKd;om;wdkYtm; t&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfudk qifhqdk&rnfrSm? tdkoa&vtrsKd;om;wdkY?44;7 oifwdkYonf ighabmZOfwnf;[laom qDOESifhtaoG;udk ylaZmfaomtcg? ighAdrmefudknpfnL;apjcif;iSg? ta&zsm;vSD;jcif;udk
rcH aompdwfESifhta&zsm;vSD;jcif;udkrcHaomudk,f&Sdaom wyg;trsKd;om;wdkYudk ig\oefY&Sif;&mXmexJodkYoGif; ae&mcsojzifh?
pufqkyf&GH&SmbG,faomtrIrsm;udk jyKrdonfjzpf? a&mifh&Jaompdwf&SdMuavmh/ pufqkyf&GH&SmbG,faomtrIrsm;tm;jzifh ighy#dnmOfudk
zsufMuNyD/44;8 ig\oefY&Sif;&mXmeudkrapmifh/ xdkXmeapmifhaomolwdkYudkudk,ftvdktavsmuf cefYxm;MuNyD/
44;9 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oa&vtrsKd;om;wdkYwGifae? ta&zsm;vSD;jcif;udkrcHaompdwfESifh ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHaom
udk,f&Sdaom wyg;trsKd;om;onf ig\oefY&Sif;&mXmexJodkYr0if&/44;10 oa&vtrsKd;om;wdkYonf ighxHrSxGuf vrf;vTJNyD;vQif? rdrdwdkYkyfwkrsm;aemufodkY vdkufoGm;aomtcg? ighxHrSxGufvrf;vTJaom
av0dom;wdkYonfvnf; udk,ftjypfudkcH&Murnf/44;11 odkY&mwGif? ig\oefY&Sif;&mXmeESifhqdkifaom trIapmifhjzpf? AdrmefawmfwHcg;wdkYudkapmifhvsuf? trIawmfudkaqmif&Gufvsufae&Mu
rnf/ rD;IdU&m,ZfESifh vlrsm;ylaZmfaom,ZfaumifwdkYudkowf? vlrsm;udk,fpm;trIawmfudk aqmif&Guf&Murnf/44;12 olwdkYonf kyfwkwdkYa&SUrSm vlrsm;trIudkaqmif&Gufojzifh? oa&vtrsKd;xdrd 'kpdkuftjypfxJodkY vJp&mtaMumif;jzpfbl;aomaMumifh?
olwdkYwbufigusdefqdk? olwdkYonf udk,ftjypfudkcH&Murnf/44;13 ,Zfyka&m[dwfvkyf ighxHodkYrcsOf;uyf&Mu/ tvGefoefY&Sif;aomighXge oefY&Sif;aomt&mwdkYudk rcsOf;uyf&Mu/ udk,ft&SufuJGjcif;?
udk,fjyKrdaom pufqkyf&GH&SmbG,ftrIwdkYudk cH&Murnf/44;14 tdrfawmfudkapmifh? tdrfawmfcyfodrf;aomtrIwdkYudk aqmif&Gufapjcif;iSg igcefYxm;rnf/44;15 oa&vtrsKd;om;wdkYonf ighxHrSxGuf vrf;vTJaomtcg? ig\oefY&Sif;&mXmeudk apmifhaeaom av0dtrsKd;jzpfaom Zm'kwfom;?
,Zfyka&m[dwfwdkYonf ightrIudkaqmifjcif;iSg ighxHodkY csOf;uyf&Murnf/ ightm;qDOESifhtaoG;udkylaZmfjcif;iSg igha&SUrSm&yf&Murnf[k
t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/44;16 xdkolwdkYonfig\oefY&Sif;&mXmexJodkY0ifightrIudkaqmifjcif;iSg? ighpm;yJGtem;odkYcsOf;uyf ightrIapmifhjzpf&Murnf/
44;17 olwdkYonf twGif;wefwdkif;wHcg;twGif;odkY 0ifaomtcg? ydwft0wfudkom 0wf&Murnf/ twGif;wefwdkif;wHcg;twGif; trIawmfudk
aqmif&GufpOf?odk;arG;t0wfudk r0wf&Mu/44;18 acgif;ay:rSm ydwfOD;xkyfudkaqmif;? cg;ydwfaygif;bDudk 0wf&Murnf/ acR;xGufapaomt0wfudk r0wf&Mu/44;19 vlrsm;&Sd&mjyifwefwdkif;odkY xGufoGm;aomtcg? trIawmfudkaqmifpOfwGif 0wfaomt0wfudk cRwf? oefY&Sif;aom tcef;wdkY
xm;NyD;vQif? tjcm;aomt0wfudk0wf&Murnf/ t&ift0wfudk0wfvsuf vlrsm;wdkYudk roefY&Sif;ap&Mu/44;20 rdrdwdkYqHyifudkvnf; r&dwf&? r&Snfapjcif;iSg jzwf&rnf/44;21 ,Zfyka&m[dwfonf twGif;wefwdkif;xJodkY0ifaomtcg pyspf&nfudkraomuf&/44;22 rkwfqdk;rESifh rpHkbuf&/ vifuGmaomrdef;rESifh rpHkbuf&/ oa&vtrsKd; tysKdunmESifhaomf4if;? ,Zfyka&m[dwf\r,m;jzpfbl;aom
rkwfqdk;rESifhaomf4if; pHkbuf&rnf/44;23 ig\vlwdkYonf oefY&Sif;aomt&m? roefY&Sif;aomt&mwdkYudk4if;pifMu,faomt&m? rpifMu,faomt&mwkdYukd4if;ydkif;jcm;odapjcif;
iSgoGefoif&Murnf/44;24 w&m;awGUrIudkpD&ifvQif? ig\"rowftwdkif; pD&if&Murnf/ ig\"ryJGwdkYudkaqmif&GufvQif? igpD&ifxHk;zJGUcsufwdkYudk4if;? ig\OykofaeY
wdkYudk4if; apmifha&Smuf&Murnf/44;25 taoaumifudkcsOf; udk,fudkrnpfnL;ap&/ odkY&mwGif? udk,frdb? om;orD;? nDtpfudk? vifraeaomESrtwGuf udk,fudk npfnL;
ap&aomtcGifh&Sd\/44;26 oefY&Sif;jcif;udkjyKNyD;rS ckepf&ufae&rnf/44;27 oefY&Sif;&mXme trIawmfudkaqmifjcif;iSg twGif;wefwdkif; oefY&Sif;&mXmexJodkY 0ifaomaeYwGif? tjypfajz&m,Zfudk ylaZmf&rnf[k
t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/44;28 xdkt&monf ,Zfyka&m[dwfwdkY\ tarGOpmjzpf&rnf/ igonf olwdkYtarGOpmjzpf\/ oa&vjynf olwdkYtm; tarGajrudkray;&/
igonfolwdkY\tarGajrjzpf\/-

733

44;29 ylaZmfaomrkefYnufESifhtjypfajz&m,Zf? 'kpkdufajz&m,Zfudkpm;&Murnf/ oa&vtrsKd;om; usdefqdk ylaZmforQwdkYudkvnf;odrf;


,l&Murnf/-
44;30 tOD;oD;aomtoD;trsKd;rsKd;ESifh? csD;ajrmuf&mylaZmfoumtvHk;pHkwdkYudk ,Zfyka&m[dwfonf odrf;,l&rnf/ olonfoifhtdrf
aumif;BuD;r*Fvmudk oufa&mufapjcif;iSg? tOD;e,faomrkefYpdrf;udk olvSL&rnf/44;31 iSufjzpfap? om;jzpfap? tvdkvdkaoaomtaumif? om;&Judkufaoaomtaumifudk ,Zfyka&m[dwfrpm;&/

tcef;BuD; ( 45 )
45;1 oifwdkYonf ajrudktarGcHjcif;iSg pma&;wHcs ydkif;jcm;aomtcg? oefY&Sif;aomajrwuGufudk xm0&bk&m;tm; ylaZmf&Murnf/ xdk
tuGufonf tvsm;usLvHk;tjyefESpfaomif;ig;axmif? teHwaomif;&Sd&rnf/ e,fedrdwf&SdorQonfvnf; oefY&Sif;&rnf/45;2 xdkajruGuftv,f tvsm;tawmifig;&m? teHvnf;tawmifig;&m&Sdaom pwk&ef;tuGufonf oefY&Sif;&mXmebdkY jzpf&rnf/
xdktuGufywfvnf oefY&Sif;aome,fvnf;tawmifig;q,f&Sd&rnf/45;3 xdkodkYtvsm;ESpfaomif;ig;axmif? teHwaomif;udkwkdif;NyD;rS tvGefoefY&Sif;aomt&yfESifh oefY&Sif;aomXmewnf&mjzpf&rnf/45;4 xdkoefY&Sif;aomajronf xm0&bk&m;\trIawmfudkaqmifjcif;iSg txHawmfodkYcsOf;uyf? oefY&Sif;&mXme\trIapmifh? ,Zfyka&m[dwf
wdkYtbdkY jzpf&rnf/ olwdkYtdrfaqmufp&mESifh oefY&Sif;&mXmewnfp&mbdkYoefY&Sif;aomajrjzpf&rnf/45;5 tvsm;ESpfaomif;ig;axmif? teHwaomif;&SdaomtuGufonf tdrfawmftrIapmifhav0dvlwdkY ae&mtcef; ESpfq,fwnfaqmufp&m
bdkYjzpf&rnf/45;6 NrdKUawmfESifhqdkifaomajronf oefY&Sif;aomt&yfwbufwcsuf tvsm;waomif;ig;axmif? teHig;axmif&Sd? oa&vtrsKd;om;
taygif;wdkYtbdkY jzpf&rnf/45;7 oefY&Sif;aomajruGufESifhNrdKUawmfe,fedrdwf taemufbufwa&SmufvHk;wydkif;? ta&SUbufwa&SmufvHk;wydkif;onf rif;om;tbdkY
jzpf&rnf/45;8 ig\rif;om;wdkYonf aemufwzefig\vlwdkYudk rnOf;qJrnftaMumif;? xdkajronfoa&vjynf rif;om;ydkifaomajrjzpf&rnf/
<uif;aomajrudk oa&vtrsKd;tEG,ftoD;toD;wdkYtm; ay;a0&rnf/
45;9 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? tdkoa&vrif;om;wdkY? a&mifh&Jaompdwf&Sd Muavmh/ tEdkiftxufjyKjcif;? vk,ljcif;
trIwdkYudky,f&Sm;? w&m;aomtrI? [kwfrSefaomtrIwdkYudk jyKMuavmh/ aemufwzefig\vlwdkYudk rnOf;qJrESdyfpufMuESifh[k
t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/45;10 rSefaomcsdefcGif? rSefaom{zg? rSefaomAwfwdkYudk oHk;&Murnf/45;11 {zgESifhAwfonf tnDtrQ&Sd&rnf/ ESpfyg;onf a[mrJudktrSDjyK? {zgonf wa[mrJwGifq,fpkwpk? Awfonfvnf; wa[mrJ
wGifq,fpkwpk&Sd&rnf/45;12 a*&mESpfq,fudk wusyf? tusyfajcmufq,fudk wrmae&Sd&rnf/
45;13 csD;ajrmuf&mylaZmfoumjyKaomtcg? *sKHqefjzpfap?rka,mqefjzpfap? wa[mrJwGif wMorJudk ylaZmf&rnf/45;14 qDESifhqdkifaomynwf[lrlum;? waum&wGif Awfq,fpkwpkudk ylaZmf&rnf/ wa[mrJonf q,fAwfjzpfaomaMumifh waum
&onfq,fAwfjzpfownf;/45;15 olwdkYtjypfudkajzjcif;iSg oa&vusufpm;&m? a&rsm;aomt&yf&Sdaom odk;ESpf&mwGif odk;oi,fwaumifudk abmZOf
ylaZmfoumESifhwuG rD;IdU&m,Zf? rd[m,,ZfwdkYudk ylaZmf&Murnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/45;16 xkdcsD;ajrmuf&mylaZmfoumudk jynfoljynfom;taygif;wdkYonf oa&vrif;om;tm; quf&Murnf/45;17 rif;om;onfvnf; yJGobifaeY? vqef;aeY? OykofaeY? oa&vtrsKd; y&dowfpnf;a0;aom aeY&uftpOftwdkif; rD;IdU&m,Zf?
abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumwdkYudk ylaZmf&rnf/ oa&vtrsKd;\tjypfudkajzjcif;iSg tjypfajz&m,Zf?
abmZOfylaZmfoum? rD;dIU&m,Zf? rd[m,,Zfudkvnf; ylaZmf&rnf/
45;18 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? yXrvw&ufaeYwGif? tjypfryg? toufysKdaom EGm;xD;waumifudk,l oefY&Sif;&mXmeudk
pifMu,fap&rnf/45;19 ,Zfyka&m[dwfonf tjypfajz&m,ZfaumiftaoG;tcsKdUudk,l tdrfawmfwdkif4if;? ,Zfyvifatmuf xpfav;axmifh4if;? twGif;
wefwdkif;wHcg;wdkif4if; xnhf&rnf/45;20 xdkrSwyg;? rSm;,Gif;aomolESifh rdkufaomoltwGuf ckepf&ufaeYwGif? xdkenf;wlylaZmf? tdrfawmftwGuf tjypfajz&mr*Fvmudk
jyK&rnf/
45;21 yXrv wq,fav;&ufaeYwGif? yocgyJGudkcH&rnf/ ckepf&ufywfvHk; yJGcHpOfwGif waq;rJhrkefYudkompm;&rnf/45;22 xdkaeY rif;om;onfudk,fbdkY4if;? jynfoljynfom;taygif;wdkYbdkY4if;? EGm;xD;waumifudk tjypfajz&m,ZfylaZmf&rnf/45;23 yGJaeYckepf&ufywfvHk; xm0&bk&m;tm; rD;IdU&m,ZfbdkY EGm;xD;ckepfaumif? tjypfrygaom odk;xD;ckepfaumifudk4if;? tjypfajz&m,ZfbdkY
qdwfoi,fwaumifudk4if; aeYwdkif;ylaZmf&rnf/45;24 EGm;jzpfap? odk;jzpfap? waumif waumifESifhyg&aom abmZOfylaZmfoumbdkY rkefYnufw{zg? qDw[defudk jyifqif&rnf/45;25 owrv wq,fig;&ufaeYwGif? yJGcH ,ciftjypfajz&m,Zf? rD;IdU&m,Zf? abmZOfylaZmfoum? qDylaZmfoumjyKonftwdkif;
ckepf&ufywfvHk;jyK&rnf/
734

tcef;BuD; ( 46 )
46;1 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? ta&SUodkYrsufESmjyKaom twGif;wefwdkif;wHcg;udk tvkyfvkyfaomaeY ajcmuf&ufywfvHk;
ydwfxm;&rnf/ OykofaeYESifh vqef;aeY zGifhxm;&rnf/46;2 rif;om;onf xdkwHcg;rkwfjzifh0if wHcg;wdkiftem;rSm &yfae&rnf/ ,Zfyka&m[dwfwdkYonf rif;om;rD;IdU&m,Zf? rd[m,,ZfwdkYudk
ylaZmf? olonf wHcg;cHk OD;GwfcsNyD;rS jyifodkYxGufoGm;&rnf/ odkY&mwGif? nOD;,Hra&mufrSD xdkwHcg;udkrydwf&/46;3 xdkenf;wl? OykofaeYESifhvqef;aeY jynfoljynfom;wdkYonf xdkwHcg;0em;rSm xm0&bk&m;a&SUawmfwGif OD;Gwfcs&Murnf/46;4 OykofaeY rif;om;onf rD;IdU&m,ZfbdkY tjypfrygaomodk;oi,fajcmufaumif? tjypfrygaom odk;xD;waumifudk xm0&bk&m;
xHawmfodkY aqmifcJh&rnf/46;5 abmZOfylaZmfoumbdkY odk;xD;waumifESifh rkefYnufw{zg? qDw[defudk4if;? odk;oi,fESifh tvdk&SdorQudk4if; ylaZmf&rnf/46;6 vqef;aeY tjypfrygaomEGm;xD;waumif? odk;oi,fajcmufaumif? odk;xD;waumifudk ylaZmf&rnf/46;7 abmZOfylaZmfoumbdkY EGm;waumifESifh rkefYnufw{zg? odk;waumifESifh w{zg? odk;oi,fESifh tvdk&SdorQudk4if;? rkefYnufw{zgESifh
qDw[defudk4if; ylaZmf&rnf/
46;8 rif;om;0ifaomtcg ta&SUwHcg;rkwfjzifh 0if&rnf/ xdkwHcg;rkwfjzifhvnf; xGuf&rnf/46;9 jynfoljynfom;wdkYonf "ryJGcHcsdefumv? xm0&bk&m;a&SUawmfodkY 0ifaomtcg? OD;Gwfcsjcif;iSg ajrmufwHcg;jzifh 0ifaomolonf
awmifwHcg;jzifhxGuf&rnf/ awmifwHcg;jzifh 0ifaomolonf ajrmufwHcg;jzifhxGuf&rnf/ 0ifaomwHcg;jzifh rxGuf&/ 0ifaomwHcg;
wbufwcsuf&Sdaom wHcg;jzifhxGuf&rnf/46;10 jynfom;wdkYwGif rif;om;jzpfaomolonf olwdkY0ifaomtcg 0if&rnf/ olwkdYxGufaom tcgxGuf&rnf/46;11 yJGcH y&dowfpnf;a0;&mumv abmZOfylaZmfoumbdkY? EGm;waumifESifh rkefYnufw{zg? odk;waumifESifhw{zg? odk;oi,fESifh
tvdk&SdorQudk4if;? rkefYnufw{zgESifh qDw[defudk4if; ylaZmf&rnf/46;12 rif;om;onf tvdkvdkjyKaomrD;IdU&m,Zf? rd[m,,Zfudk rdrdtvdktavsmuf xm0&bk&m;tm;ylaZmf oumjyKaomtcg?
ta&SUodkYrsufESmjyKaomwHcg;udk zGifh&rnf/ olonf OykofaeY rD;IdU&m,Zf? rd[m,,Zfudk ylaZmfouJhodkY ylaZmf&rnf/ ylaZmfNyD;rS
xGufoGm; wHcg;udkydwfxm;&rnf/
46;13 aeYwdkif;tpOf? xm0&bk&m;tm; rD;IdU&m,ZfbdkY tjypfryg? tcgrvnfaom odk;oi,f waumifudk eHeuftcsdef ylaZmf&rnf/46;14 eHeufwdkif;tpOf? xdkodk;oi,fESifhtwl abmZOfylaZmfoumbdkY rkefYnufw{zgwGif ajcmufpkwpkudk4if;? rkefYnufESifha&m&aom qDav;
avmCudk4if; ylaZmf&rnf/ a&GUum;? xm0&bk&m;tm; tpOftNrJjyK&aom abmZOfylaZmfoumw&m;aywnf;/46;15 xdkodkY rD;IdU&m,Zfudk eHeufwdkif;tpOfrjywfylaZmfp&mbdkY odk;oi,fudk4if;? abmZOfylaZmfoumESifh qDudk4if; jyifqif&rnf/
46;16 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? rif;om;onf rdrdom; vufaqmifwpHkwckudk ay;vQif? xdkvufaqmifonf tarGOpmjzpf?
om;awmfonf tarGcHvsufodrf;,l&rnf/46;17 rdrduRef tarGOpmvufaqmifwpHkwckudkay;vQifrlum;? vGwf&mESpfou&mZfwkdifHkrQom xdkuRefonfydkif&rnf/ aemufrSrif;om;vufodkY
jyefa&muf&rnf/ om;rlum;? tpOftNrJtarGcH&rnf/46;18 xdkrSwyg;? rif;om;onf jynfom;tarGajrudk tEdkiftxuf,l ajr&SifudkrESifxkwf&/ rdrdydkifaomajrxJu rdrdom;wdkYtm; tarGay;
&rnf/ ig\vlwdkYonf rdrdwdkYydkifaom tarGajr rae&bJ t&yf&yfodkYuJGjym;apjcif;iSgrjyK&/
46;19 xdkaemufrS wHcg;tem;&Sdaom0if0jzifh ighudkaqmifoGm;? ajrmufodkYrsufESmjyKaom ,Zfyka&m[dwf oefY&Sif;aomtcef;rsm;xJodkY
oGif;ojzifh? taemufbuf&Sdaomt&yfwckudk igjrif\/46;20 t&yfum;? ,Zfyka&m[dwfwdkYonf 'kpdkufajz&m,Zf? tjypfajz&m,ZfudkjyKwf? abmZOfylaZmfoumudk zkwf&aomt&yfjzpf\/
vlrsm;udkoefY&Sif;apjcif;iSg? xdkt&mwdkYudk jyifwefwdkif;xJodkYrxkwf&Mu[k ightm;ajymqdk\/46;21 wzefjyifwefwdkif;xJodkY ighudkac:oGif; wefwdkif;axmifhav;axmifhwdkYudk a&SmufoGm;apojzifh? xdkav;axmifhwdkY wefwdkif;i,fwck
pD&Sdonfudkigjrif\/46;22 xdkwefwdkif;i,fwdkYonf tvsm;tawmifav;q,f? teHtawmifoHk;q,f&Sd? twdkif;t&Snf wnDwGwfwnf; jzpfMu\/46;23 xdkav;axmifhwdkYtwGif;ywfvnf csufjyKwfp&mbdkY tpOftwdkif; cHkavmufwef;rsm;&SdMu\/46;24 t&yfwdkYum;? tdrfawmftrIapmifhwdkYonf vlrsm;ylaZmfaom,ZfaumifwdkYudk jyKwf&aom t&yfjzpfMuonf[k ightm;ajymqdk\/

tcef;BuD; ( 47 )
47;1 xdkaemufrS tdrfawmfwHcg;odkY wzefighudkaqmifcJh? wHcg;cHkatmufrSm ta&SUbufodkY xGufaoma&udkigjrif\/ tdrfawmfOD;onf
ta&SUodkYrsufESmjyK? a&onf tdrfawmfwHcg; cHkvusfmatmuf? ,ZfyvifawmfawmifbufrS pD;oGm;av\/47;2 wzef ajrmufwHcg;vrf;jzifh ighudkxkwfjyif0dkif;oGm;vsuf? ta&SUodkYrsufESmjyKaomjyifwHcg;vrf;0odkY a&mufaomtcg? vusfmbufrS
pD;aoma&udkigjrif\/47;3 BudK;udkudkifaomolonf ta&SUodkYoGm;NyD;vQif? tawmifwaxmifaphatmifwdkif; ighudka&ul;ap\/ a&onf zrsufodkYrSDav\/47;4 wzeftawmifwaxmifaphatmifwdkif; a&ul;apjyefvQif? a&onf'l;udkrSDav\/ wzeftawmif waxmifaphatmif wdkif; ul;ap
jyefvQif? a&onfcg;udkrSDav\/735

47;5 wzef tawmifwaxmifaphatmifwdkif;aomtcg rul;Edkifaomjrpfjzpfav\/ a&xaomaMumifh eif;rul;Edkif? ajcaxmufrrSDbJ


ul;&aomjrpfjzpf\/47;6 xdkolu? tcsif;vlom;? t&mudk jrifNyDr[kwfavm[k ajymNyD;rS? wzefighudkac:oGm; jrpfem;odkYjyefap\/47;7 jyefpOftcg jrpfem;ESpfbuf rsm;pGmaomtyifwdkYudk igjrif\/47;8 xdkoluvnf;? a&onf ta&SUodkYpD; awmudka&SmufNyD;rS? tdkifxJodkY0ifwwfaomtm;jzifh tdkifa&onfcsKdvdrhfrnf/47;9 touf&SifvIyf&Sm;wwfaom ow0gtrsKd;rsKd;wdkYonf xdkjrpfa&a&muforQaomt&yfwdkY touf&Sif? tvGefrsm;pGmaomig;wdkYv
nf;&SdMuvdrhfrnf/ xdkjrpfa&onfcsKdaomaMumifh? a&muforQaomt&yfwdkY ow0gtrsKd;rsKd;wdkYonf touf&SifMuvdrhfrnf/47;10 tdkifem;rSm wHigwdkYonf&yf? ta*F'd&GmrSp {ae*vdrf&Gmwdkifatmif ydkufuGefjzefYcs&m t&yfjzpfvdrhfrnf/ ig;trsKd;rsKd;wdkYonf
r[myifv,fig;uJhodkY tvGefrsm;jym;Muvdrfhrnf/47;11 &THUyGufa&ESifh &THUtdkifa&rlum; rcsKd&? tpOfief&vdrfhrnf/47;12 jrpfurf;em;ESpfbuf pm;p&maumif;aomtyiftrsKd;rsKd; aygufMuvdrhfrnf/ t&Gufvnf;rndK;rEGrf;&? toD;vnf;rjywf&/ vwdkif;t
pOfEkaomtoD;udkoD;vdrfhrnf/ taMumif;rlum;? xdka&onf oefY&Sif;&mXmexJu xGufownf;/ toD;onf pm;p&mbdkYjzpf\/ t&G
ufonfvnf;tema&m*gNidrf;p&mbdkYjzpfonf[k ightm;ajymqdk\/
47;13 t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwdkif;? oa&vtrsKd;wq,fESpfrsKd; tarGcH&aom ajrtydkif;tjcm;[lrlum;? a,moyfonf ajr
tydkif;tjcm;ESpfckudk,l&rnf/47;14 bdk;ab;wdkYtm; igusdefqdkonftwdkif; igay;&aomxdkajronf oifwdkYtarGajrjzpf? oifwdkYonf tcsif;csif; tarGcH&Murnf/47;15 ajrajrmufbuftydkif;tjcm;onf r[myifv,fwbufwcsuf? a[ovkefvrf;? aZ''fvrf;odkYvdkufvsuf?47;16 [mrwfNrdKUESifh aAa&momNrdKUudk4if;? 'rmoufe,fESifh [mre,fpyfMum;rSm odA&drfNrdKUudk4if;? a[m&efNrdKUtem;rSm [mZm[wdukefNrdKU
udk4if;0dkif;?47;17 wzef yifv,fESifhuGmNyD;rS? 'rmoufe,ftem; [mZa&eefNrdKU? ajrmufbuf ZdjzKefNrdKU? [mrwfNrdKUyg&rnf/ a&GUum;? ajrmufbuf
tydkif;tjcm;jzpfownf;/47;18 ta&SUbuftydkif;tjcm;onf a[m&efNrdKU? 'rmoufNrdKU? *dv'fjynf?a,mf'efjrpfem; oa&vjynfe,fudka&Smuf? ta&SUyifv,f
qHk;&rnf/ a&GUum;? ta&SUbuftydkif;tjcm; jzpfownf;/47;19 awmifbuftydkif;tjcm;onf wmrmNrdKUrSp uma'&SNrdKU? ar&dba&wdkifatmif4if;? r[myifv,fxJodkY 0ifaomjrpfwdkifatmif4if;
a&SmufoGm;&rnf/ a&GUum;? awmifbuftydkif;tjcm;jzpfownf;?47;20 taemufbuf r[myifv,fonf awmifbufrSp? [mrwfNrdKUwbufwcsufwdkifatmif ydkif;jcm;vsuf&Sd&rnf/ a&GUum;?
taemufbuftydkif;tjcm;jzpfownf;/
47;21 xdkajrudk oa&vtrsKd;toD;toD;wdkYtm; a0&rnf/47;22 trsKd;om;csif;tarGcHbdkY4if;? oifwdkYwGifae om;orD;bGm;jrifaomwyg;trsKd;om;csif;tarGcHbdkY4if; pma&;wHcs ajrudka0&rnf/
xdkwyg;trsKd;om;wdkYudk jynfbGm;jrifaomoa&vtrsKd;om;uJhodkY rSwf&rnf/ olwdkYonf oa&vtrsKd;om;wdkYESifhtwl
ajrudktarGcH&Muvdrhfrnf/47;23 wyg;trsKd;om; aeav&m&mcdkif olUtarGcHp&majrudkay;&rnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 48 )
48;1

oa&vtrsKd;cdkifpktrnfum;? ajrmufbuf a[ovkefvrf;ESifh [mrwfvrf;em;? [mZa&eefNrdKUygvsuf'rmoufNrdKUe,fajrmuf?


[mrwfNrdKUe,fwdkifatmif4if;? ta&SUbufrSonf yifv,fwdkifatmif4if; 'efcdkif&Sd&rnf/48;2 'efcdkiftem;? ta&SUbufrSonf taemufbufwdkifatmiftm&Smcdkif&Sd&rnf/48;3 tm&Smcdkiftem;? ta&SUbufrSonf taemufbufwdkifatmif evdcdkif&Sd&rnf/48;4 evdcdkiftem;? ta&SUbufrSonftaemufbufwdkifatmif rema&Scdkif&Sd&rnf/48;5 rema&Scdkiftem;? ta&SUbufrSonf taemufbufwdkifatmif {z&drfcdkif&Sd&rnf/48;6 {z&drfcdkiftem;?ta&SUbufrSonf taemufbufwdkifatmifkAifcdkif&Sd&rnf/48;7 kAifcdkiftem;? ta&SUbufrSonf taemufbufwdkifatmif ,k'cdkif&Sd&rnf/
48;8 ,k'cdkiftem;? ta&SUbufrSonftaemufbufwdkifatmif oifwdkYylaZmf&aom ajruGuf&Sd&rnf/ xdkajrteHum;? usLvHk;tjyef
ESpfaomif;ig;axmif? tvsm;um;? ta&SUbufrSonf taemufbufwdkifatmif cdkiftvsm;ESifhnD&rnf/ xdkajrtwGif; oefY&Sif;&mXme
&Sd&rnf/48;9 xm0&bk&m;tm;ylaZmf&aom ajruGufrlum;? tvsm;ESpfaomif;ig;axmif? teHwaomif;&Sd&rnf/48;10 xdkoefY&Sif;aomylaZmfoumonf ,Zfyka&m[dwfbdkYjzpf? ajrmufbuf tvsm;ESpfaomif;ig;axmif? taemufbufteHwaomif;?
ta&SUbufteHwaomif;? awmifbuf tvsm;ESpfaomif;ig;axmifus,f? xm0&bk&m;\oefY&Sif;&mXmeonf xdktuGuf tv,f
&Sd&rnf/48;11 ao&vtrsKd;om;wdkYonf vrf;vTJaomtcg av0dvluJhodkYvrf;rvTJ/ ightrIudktpOfaqmif oefY&Sif;aom Zm'kwfom;
,Zfyka&m[dwfwdkYtbdkY jzpf&rnf/736

48;12 av0dvlae&majrtem;rSm xdkodkYylaZmfaomajronf ,Zfyka&m[dwfwdkYtbdkY tvGefoefY&Sif;aomajrjzpf&rnf/48;13 ,Zfyka&m[dwfajrtem;rSmav0dvlae&majruGufonf tvsm;ESpfaomif;ig;axmif? teHwaomif;&Sd&rnf/48;14 xdkajronf xm0&bk&m;tbdkY oefY&Sif;aomaMumifh? av0dvlwdkYonf ajrudkra&mif;&/ tOD;oD;aomtoD;udk tjcm;aomOpmESifh
rz,fvS,f&/ tbdk;ESifhra&mif;&/
48;15 ESpfaomif;ig;axmiftem;rSm <uif;ao;aomajrig;axmifonf vlae&mNrdKUESifh NrdKUe,fwnfp&mbdkYjzpf? xdkajrtv,f NrdKUwnf&rnf/48;16 NrdKUtwdkif;t&Snfum;? ajrmufbufav;axmifig;&m? awmifbufav;axmifig;&m? ta&SUbufav;axmifig;&m? taemufbuf
av;axmifig;&m&Sd&rnf/48;17 NrdKUe,fum;? ajrmufbufESpf&mig;q,f? awmifbufESpf&mig;q,f? ta&SUbufESpf&mig;q,f? taemufbuf ESpf&m
ig;q,f&Sd&rnf/48;18 oefY&Sif;aomajrtem;rSm tvsm;<uif;ao;aom ta&SUbufwaomif;? taemufbuf waomif;us,faom ajrjzpfaom toD;
tESHonf? NrdKUtrIudkapmifhaomolwdkYpm;p&mbdkY jzpf&rnf/48;19 NrdKUtrIapmifhwdkYudk oa&vtrsKd;taygif;xJu a&G;aumuf&rnf/48;20 ylaZmfaomajruGufaygif;um;? tvsm;ESpfaomif;ig;axmif? teHESpfaomif;ig;axmifus,f? NrdKUe,fygvsuf oefY&Sif;aom xdkpwk&ef;
ajrudkylaZmf&rnf/
48;21 xdkoefY&Sif;aomylaZmfoumajrESifh NrdKUe,fESpfbuf<uif;? ta&SUbufESpfaomif;ig;axmif? taemufbufESpfaomif;ig;axmif
us,faomajrpGef;ESpfuGufwdkYonf rif;om;tbdkYjzpf&rnf/ oefY&Sif;aomylaZmfoumajrESifh tdrfawmf\oefY&Sif;&mXmeonf xdkESpfuGuf
pyfMum;rSmae&mus&rnf/48;22 xdkodkYpyfMum;rSmusaom av0dvlae&mtydkif;tjcm;? NrdKUe,ftydkif;tjcm;? jyifbufESpfbuf? ,k'cdkif? A,FmrdefcdkifpyfMum;rSmus
aomajr&SdorQonf rif;om;tbdkYjzpf&rnf/
48;23 <uif;aomoa&vcdkif[lrlum;? ta&SUbufrSonftaemufbufwdkifatmif A,Fmrdefcdkif&Sd&rnf/48;24 A,Fmrdefc&dkiftem;? ta&SUbufrSonftaemufbufwdkifatmif &Sdarmifcdkif&Sd&rnf/48;25 &Sdarmifckdiftem;? ta&SUbufrSonftaemufbufwkdifatmif ocgcdkif&Sd&rnf/-
48;26 ocgcdkiftem;? ta&SUbufrSonftaemufbufwdkifatmif ZmAkvkefcdkif&Sd&rnf/48;27 ZmAkvkefcdkiftem;?ta&SUbufrSonftaemufbufwdkifatmif*'fcdkif&Sd&rnf/48;28 *'fcdkifawmifbuftydkif;tjcm;onf wmrmNrdKUrSp uma'&SNrdKU? ar&dba&wdkifatmif4if;? r[myifv,fxJodkY0ifaomjrpfwdkifatmif
4if;a&SmufoGm;&rnf/48;29 a&GUum;? oa&vtrsKd;tET,fwdkYtarGcHp&mbdkYpma&;wHcsa0&aomajr? a&GUum;? olwdkYydkif;jcm;ae&aom cdkiftoD;toD;
jzpfownf;[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
48;30 NrdKUrSxGuf&mwHcg;rsm;[lrlum;? NrdKUajrmufbufav;axmifig;&mus,f?48;31 NrdKUwHcg;wdkYonf oa&vtrsKd;tET,fwdkYtrnfudkaqmifvsuf?ajrmufbuf kAifwHcg;? ,k'wHcg;? av0dwHcg;wnf;[laom wHcg;
oHk;ayguf&Sd&rnf/48;32 NrdKUta&SUbufav;axmifig;&mus,f? a,moyfwHcg;? A,FmrdefwHcg;? 'ef wHcg;wnf;[laom wHcg;oHk;ayguf&Sd&rnf/48;33 NrdKUawmifbuf av;axmifig;&mus,f? &SdarmifwHcg;? ocgwHcg;? ZmAkvkefwHcg;wnf;[laom wHcg;oHk;ayguf&Sd&rnf/48;34 NrdKUtaemufbuf av;axmifig;&mus,f? *'fwHcg;? tm&SmwHcg;? evdwHcg;wnf;[laom wHcg;oHk;ayguf&Sd&rnf/48;35 xdkodkYNrdKUywfvnftwkdif;t&Snfum;? waomif;&Spfaxmif&Sd&vdrhfrnf/ wnfaomaeYrSp xdkNrdKUudk a,a[m0g&Srtrnfjzifh ac:wGif
&vdrfhownf;/

ya&mzufa,Zausv pD&ifa&;xm;aom tem*wdusrf;NyD;\/

737

'Ha,vtem*wdusrf;/

The Book Of Daniel.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12

738

'Ha,vtem*wdusrf;/

The Book Of Daniel.


tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4

1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10

1;11
1;12
1;13
1;14
1;15
1;16
1;17
1;18
1;19
1;20
1;21

,k'&Sifbk&ifa,m,udrf eef;pHokH;ESpfwGif? AmAkvkef&Sifbk&if aeAkc'faeZmonf a,k&SvifNrdKUokdYcsDvm 0ef;&Hav\/xm0&bk&m;onf ,k'&Sifbk&ifa,m,udrfrSp AdrmefawmfwefqmtcsKdUwkdYukd aeAkc'faeZmvufokdY tyfESHawmfrl? xkdwefqmrsm;ukd
aeAkc'f aeZmrif;onf &Sdemjynf&Sdaom rdrdbk&m;\ausmif;okdY,loGm;NyD;vQif? a&TwkdufoGif;xm;awmfrl\/
xkdtcg&Sifbk&ifonf rdef;rpkd;tkyftm&Sayewfukd ac:awmfrl?raumif;aomvuPmuif;vsuf? vSaomtqif;oPmefESifhjynfhpkH? aumif;aomOmPfESifhwuG txl;xl;tjym;jym;aomtwwf
ynmrsm;ukd avhusuf? eef;awmftrIxrf;jcif;iSg wwfpGrf;EkdifaomvlysKdwkdYukd oa&vrif;rsKd;rif;om;xJu a&G;aumuf?
cgv'Jbmomtwwfukd oifap[k trdefYawmf&Sd\/yGJawmfrS<uif;aomtpmESifh aomufawmfrlaompyspf&nfukd aeYwkdif;ay; okH;ESpfauR;arG;NyD;rS? trIawmfxrf;&rnftaMumif;
pD&ifawmfrl\/xkdolwkdYwGif ,k'trsKd;om; 'Ha,v? [meed? rda&Sv? tmZ&dwkdYonf ygMu\/rdef;rpkd;tkyfonf xkdolwkdYudktrnfemrvJ? 'Ha,vukdaAvw&SmZm? [meedukd &Sm'&uf? rda&Svukd ar&Suf? tmZ&dukd
taA'aea*g[k? toD; toD;trnfopfukday;\/
'Ha,vrlum;? yGJawmfrS<uif;aomtpmESifh aomufawmfrlaompyspf&nfukd raomufrpm;bJ? npfnL;jcif;ukd a&Smifrnf[ktBuH&Sd?
rdrdukd rnpfnL;aprnftaMumif;? rdef;rpkd;tkyfukd tcGifhawmif;\/bk&m;ocifjyKjyifawmfrlaomtm;jzifh? rdef;rpkd;tkyfonf 'Ha,vukdtvGefcspfoem;aomfvnf;?ighocif MunfhIapjcif;iSg rdef;rpkd;tkyfcefYxm;aom pm;awmfuJukd igaMumuf\/ oifwkdYtpm;taomufukd pD&ifawmfrlNyD/ oifwkdY
rsufESmonf t&G,fwlvlysKdwkdY\rsufESmavmuf tqif;rvSonfukd jrifawmfrlvQif? oifwkdYtwGuf igonf &mZ0wfoifh touf
rvGwf&[k 'Ha,vukd ajymqkd\/xkdtcg 'Ha,v? [meed? rda&Sv? tmZ&dwkdYukd MunfhIapjcif;iSg rdef;rpkd;tkyfcefYxm;aom pm;awmfuJukd 'Ha,vu?tuREkfyfwkdY pm;aomufp&mbkdY [if;oD;[if;&GufESifha&ukdom q,f&ufywfvkH;ay;prf;yg/xkdaemuf? tuREkfyfwkdYrsufESmESihf? yGJawmfrS<uif;aomtpmukdpm;aom vlysKdwkdY\rsufESmukd ocifa&SU ppfawmfrlygap/ ukd,fawmf
wkdifjrifNyD;rS? tuREkfyfwkdYukd pD&ifawmfrlyg[kajymvQif?pm;awmfuJonf0efcH q,f&ufpkHprf;av\/q,f&ufaphvQif olwkdYrsufESmonf? yGJawmfrS<uif;aomtpmukdpm;aom vlysKdtaygif;wkdY\rsufESmxuf tqif;vS zGHY0vsuf&Sd\/xkdtcg pm;awmfuJonf olwkdYtpmudk4if;? olwdkYaomufbkdY pyspf&nfukd4if; kyfodrf;? [if;oD;[if;&GufESifhom auR;arG;\/bk&m;ocifonf xkdvkvifav;a,mufwkdYtm; txl;xl;aomodyHtwwfynmwkdYukd odapjcif;iSg? xkd;xGif; em;vnfEkdifaom
OmPfowdukd ay;oem;awmfrl\/ 'Ha,vonfvnf; Asm'dwflygkHESifhtdyfrufukd em;vnfEkdifaom OmPfynmESifhjynfhpkH\/
eef;awmfokdYoGif;apjcif;iSg csdef;csufawmfrlaomtcsdefa&mufaomf? rdef;rpkd;tkyfonf vkvifrsm;wkdYukdac: eef;awmfokdY oGif;av\/&Sifbk&ifonf xkdvkvifwkdYESifh aqG;aET;ar;jref;awmfrlNyD;vQif? 'Ha,v? [meed? rda&Sv? tmZ&dwkdYESifhwlaomol wa,mufrQ
r&SdaomaMumifh? olwkdYonf txHawmf cpm;&aomtcGifht&mukd &Mu\/&Sifbk&if ar;awmfrlorQaom twwfynmukd xkdvkvifwkdYonf EkdifiHawmf &SdorQaomrm*kynm&Sd? aA'ifwwfrsm;xufom
q,fqwwfMuonfukd awGUjrifawmfrl\/'Ha,vonf ukkrif;BuD;eef;pH yXrESpfwkdifatmif &Sdaeownf;/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5

aeAkc'faeZmrif;onf eef;pHESpfESpfwGif? tdyfrufudkjrifawmfrl xdwfvefYjcif;pdwf&SdaomaMumifh? pufawmfrac:Ekdifonfjzpf?tdyfrufawmfukd jyefajymapjcif;iSg rm*kynm&Sd? aA'ifwwf? oljyKq&m? cgv'Jq&mwkdYukdac:acs[k trdefYawmf&Sdonftwkdif;?
olwkdYonf txH awmfokdY a&mufvmMuonf&Sdaomf?&Sifbk&ifu? igonftdyfrufukdjrifNyD/ xkdtdyfrufukdrod? em;rvnfonfjzpf pdwfrtDrom&Sdonf[krdefYawmfrl\/cgv'Jynm&SdwkdYuvnf;/ t&Sifrif;BuD;? toufawmftpOftNrJ&Sifygap/ tuREkfyfwkdYtm; tdyfrufawmfukd rdefYawmfrlyg/ tuREkfyfwkdYonf
teuf ukdabmfjyygrnf[k? I&dbmomjzifhavQmufMu\/&Sifbk&ifuvnf;? igtrdefYawmf&SdNyD/ xkdtdyfrufESifhteufukd oifwkdYrabmfrjyvQif? oifwkdYukd tykdif;ykdif;pOf;rnf/ oifwkdYtdrfrsm;ukdvnf;
aemuf acs;ykHjzpfaprnf/739

2;6
2;7
2;8
2;9

2;10
2;11
2;12
2;13
2;14
2;15
2;16
2;17
2;18
2;19
2;20
2;21
2;22
2;23
2;24
2;25
2;26
2;27
2;28
2;29
2;30

2;31
2;32
2;33
2;34
2;35

2;36

tdyfrufESifhteufukdabmfjyvQif? qkvyfoyfyum? *kPftoa&rsm;ukd igay;rnf/ okdYjzpf? tdyfrufESifhteufukd ightm;abmfjyMu[k?


cgv'Jynm &SdwkdYukd rdefYawmfrl\/xkdolwkdYu? t&Sifrif;BuD;? jrifrufawmfrlcsufukd trdefY&Sdawmfrlyg/ tuREkfyfwkdYonf teufukdabmfjyygrnf[k wzef avQmufMujyefvQif?&Sifbk&ifu? ightrdefYawmf&SdNyD;aomaMumifh? oifwkdYonf aeY&uftcsdefumvMumapjcif;iSg a&TUcsifonfukd igtrSefod\/tdyfrufukd ightm;rabmfrjyvQif? oifwkdYonftBuHwckwnf;om&Sdonfjzpf? umvajymif;vJonfwkdifatmif? igha&SU avQmufp&mbkdY
aumuf uspfvdrfvpfaompum;ukd jyifqifESifhMuNyD/ tdyfrufukdjyefajymMu/ xkdokdYajymvQif? tdyfrufteufukd abmfjyEkdifonfukd
igodrnf[k jyefrdefY awmfrl\/
cgv'Jq&mwkdYuvnf;? t&Sifrif;BuD;\trIt&mukdajzEkdifrnfol? ajrBuD;ay:rSm wa,mufrQr&Sdyg/ tb,frnfaom&Sifbk&ifonf
bkef; wefckd;BuD;aomfvnf;? rm*kynm&Sd? aA'ifwwf? cgv'Jq&mwkdYukd okdY ar;jref;avhr&Sdyg/t&Sifrif;BuD;ar;jref;awmfrlaomt&monf cufcJaomt&m jzpfyg\/ vlyuwdESifhrqufqHaom bk&m;rSwyg; tb,folrQ
t&Sifrif;BuD; a&SUawmf rxkwfrabmfEkdifyg[k wzefjyefMum;avQmufxm;Mu\/xkdpum;ukdMum;awmfrlvQif jyif;pGmtrsufawmfxGuf? AmAkvkefNrdKU&SdorQaom ynm&SdwkdYukd y,f&Sif;ap[ktrdefYawmf&Sd\/
xkdtrdefYawmfqifh 'Ha,vESifhol\taygif;tabmfwkdYukd owfjcif;iSg&SmMuaomf?'Ha,vu? &Sifbk&if\trdefYawmfonf tb,faMumifh rQavmuf vsifjrefoenf;[k?
AmAkvkefynm&SdwkdYukd y,f&Sif;jcif;iSgxGufoGm;aom ukd,f&HawmfrSL;tmkwfukd owdynmESifhar;jref;? tmkwfonf xkdtaMumif;ukd
Mum;ajymvQif?'Ha,vonf eef;awmfokdY0if tdyfrufawmfukd ajz&aomaeY&uftcsdefukd ay;awmfrlrnftaMumif; toem;awmfcHNyD;rS?rdrdtdrfokdYjyefoGm;? xkdtaMumif;ukd rdrdtaygif;tabmf [meed? rda&Sv? tmZ&dwkdYtm; Mum;ajym?igwkdYonf tjcm;aomAmAkvkefynm&SdwkdYESifhtwl raoraysmufapjcif;iSg? eufeJaomt&m ukPmaus;Zl;awmfukdcH&rnft
aMumif;? aumif;uifbkH&Sifbk&m;ocifukd qkawmif;MuukeftHh[k ajymqkd\/
nOfhtcg Asm'dwfawmftm;jzifh xkdeufeJaomt&mukd 'Ha,vtm; bk&m;ocif abmfjyawmfrl\/xkdtcg 'Ha,vonf aumif;uifbkH&Sifbk&m;ocif\ aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;vsuf? bk&m;ocif\emrawmfonf xm0&r*Fvm&Sdyg
apownf;/ ynmESifh4if;? tpGrf;owdESifh4if; jynfhpkHawmfrl\/umvtcsdefOwkrsm;ukd ajymif;vJapawmfrl\/ &Sifbk&ifwkdYukdvnf; ESdrfhcscsD;ajrmufawmfrl\/ ynm&SdwkdYtm; ynmukd ay;awmfrl\/
OmPf&Sdaom olwkdYonf aus;Zl;awmftm;jzifhom? xkd;xGif; em;vnfwwfMu\/eufeJcufcJaomt&mwkdYukd xif&Sm;pGmjyawmfrl\/ arSmifrkduf&SdorQwkdYukd odjrif tvif;\wnf&mjzpfawmfrl\/tuREkfyfbkd;ab;wkdY\bk&m;ocif? tuREkfyftm; ynmtpGrf;owdukday;oem;? tuREkfyfwkdYqkawmif;onftwkdif;? &Sifbk&if\
tdyfrufukd zGifhjy awmfrlaom aus;Zl;awmfukd csD;rGrf;axmremjyKyg\[k 'Ha,v>rufqkdNyD;rS?AmAkvkefynm&SdwkdYukd y,f&Sif;apjcif;iSg? &Sifbk&ifcefYxm;awmfrlaom tmkwfxHokdYoGm;? AmAkvkefynm&SdwkdYukd rvkyfBuHygESifh/
tuREkfyfukd txHawmfokdYac:oGif;yg/ tuREkfyfonf tdyfrufawmfESifhteufukdabmfjy avQmufygrnf[kqkd\/
xkdtcg tmkwfonf 'Ha,vukd tvsifwaqmtxHawmfokdYac:oGif;NyD;vQif? tdyfrufawmfESifhteufukd t&Sifrif;BuD;tm;abmfjyEkdifaom
olwa,mufukd ,k'trsKd;vuf&vlwkdYwGif tuREkfyfawGUygNyD[k avQmufav\/&Sifbk&ifuvnf;? igjrifrufaomtdyfrufukdjyefajym teufukdabmfjyEkdifoavm[k? aAvw&SmZmtrnf&Sdaom 'Ha,vukd ar;awmf
rlvQif?'Ha,vu? t&Sifrif;BuD; ar;jref;awmfrlaomt&mukd ynm&Sd? aA'ifwwf? rm*kq&m? tem*wdq&mwkdYonf t&Sifrif;BuD;tm;abmfjcif;iSg
rwwfEkdifMuyg/eufeJaomt&mwkdYukdzGifhjy? aemifumv jzpfvwhHaomt&mwkdYukd aeAkc'faeZmrif;BuD;tm; Mum;ajymawmfrlaom bk&m;ocif
wqlonf aumif;uifbkHrSm &Sdawmfrl\/t&Sifrif;BuD;? aemifjzpfvwhHaomt&mwkdYukd ukd,fawmfonf pufawmfac: ajrmfvifhawmfrl\/ eufeJaomt&mukd zGifhjyawmfrlaom
bk&m;onf aemifumvjzpfvwhHaomt&mwkdYukd ukd,fawmftm;jyawmfrl\/eufeJaomt&mukdum;? tjcm;aomow0gtaygif;wkdYxuf tuREkfyfomynm&SdaomaMumifh? tuREkfyftm; bk&m;ocif
zGifhjyawmfrlonf r[kwfyg/ ukd,fawmfonf pdwfESvkH;awmf\txifukd em;vnfrnftaMumif;? xkdteufukd tuREkfyfjyefMum;avQm
ufxm;pdrfhaomiSgom bk&m;o cifzGifhjyawmfrl\/
t&Sifrif;BuD;? pufawmfac: jrifrufawmfrlaom lygkH[lrlum;? ukd,fawmfonfMunfhI kyfwkBuD;ukdjrifawmfrl\/ xl;jrwfaom
ta&mift0gESifhjynfhpkH? BuD;jrifhaomxkdkyfwkonf aMumufrufbG,faom ykHoPmefukdaqmifvsuf ukd,fawmfa&SU wnf&Sd\/ol\OD;acgif;onf a&Tpifjzpf\/ &ifywfESifhvufESpfbufonf aiGjzpf\/0rf;ESifhaygifESpfbufonf aMu;0gjzpf\/ ajcovkH;ESpfbufonf oHjzpf\/ ajcb0g;ESifhzrkd;onf oHwykdif; o&Gwfwykdif;jzpf\/ukd,fawmfonf MunfhIawmfrlpOf? vufjzifhrxkrvkyfbJ tvkdvkdjzpfaomausmufwvkH;onf oHESifho&Gwfjzpfaom kyfwk\
ajcukdxdckduf csKd;zJh onf&Sdaomf?oH? o&Gwf? aMu;0g? aiG? a&TwkdYonf usKd;yJhaMurGvsuf? aEGumv aumufe,fwvif;trkefYuJhokdYjzpfojzifh? avwkdufvTifh olwkdY
ae&mr&Sd? aysmufav\/ kyfwkukdxdckdufaomausmufrlum;? wkd;yGg;ojzifh awmifBuD;jzpf?ajrBuD; wjyifvkH;ukd zkH;vTrf;onf[k
jrifrufawmfrl\/
,ckwGif tdyfrufawmf\teufukdabmfjy em;awmfavQmufygrnf/740

2;37 t&Sifrif;BuD;? ukd,fawmfonfbk&ifwkdY\bk&ifjzpfawmfrl\/ aumif;uifbkH&Sifbk&m;ocifonf EkdifiHESifhwuG wefckd;tmEkabmf


tpGrf;owdbkef; toa&ukd ukd,fawmftm;ay;awmfrlNyD/2;38 vlae&m&SdorQwkdYESifhajrBuD;om;wd&pmef? rkdCf;aumif;uifiSufrsm;wkdYukd ukd,fawmfvuftyfay;? ukd,fawmfonf tvkH;pkHwkdYukd
tkyfpkd;&aom tcGifh&Sdawmfrl\/ ukd,fawmfonf kyfwk\a&TOD;acgif;jzpfawmfrl\/2;39 ukd,fawmfaemuf ukdf,fawmf\EkdifiHavmufrjrwfaomEkdifiHwckonf wnfaxmifvdrfhrnf/ xkdaemuf? ajrBuD;wjyifvkH;ukdtkyfpkd;aom
aMu;0g EkdifiHwnf;[laom wwd,EkdifiHwnfaxmifvdrfhrnf/2;40 pwkwEkdifiHonf oHuJhokdY ckdifrmaomEkdifiHjzpfvdrfhrnf/ oHonftjcm;aomt&m&SdorQwkdYukd csKd;zJhEkdifouJhokdY? pwkwEkdfifiHonf
csKd;zJhESdyfpufjcif; ukd jyKvdrfhrnf/2;41 kyfwk\ajcESifhajcacsmif;wkdYonf o&Gwfwykdif; oHwykdif;&Sdonfukd jrifawmfrlonftwkdif;? tcsif;csif;uGJjym;aomEkdifiHjzpfvdrfhrnf/
okdYaomfvnf; zkwfaomo&GwfESifhoHa&maESmonfukdjrifawmfrlonfjzpf? oHonf ckdifrmjcif;owd&Sdvdrfhrnf/2;42 ajcacsmif;wkdYonf oHwykdif;o&Gwfwykdif;jzpfonfESifhtnD? xkdEkdifiHonf ckdifrmjcif;ESifh4if;? usKd;yJhjcif;ESifh4if; qufqHvdrfhrnf/2;43 zkwfaomo&GwfESifhoHa&maESmonfukd jrifawmfrlonfESifhavsmfpGm? EkdifiHom;wkdYonf tjcm;aomvlrsKd;om;wkdYESifh aygif;abmfMuvdrfhrnf/
okdYaomf vnf;? o&GwfESifhoHra&maESmEkdifouJhokdY? olwkdYonf tcsif;csif;aygif;abmf roifhEkdifMu/2;44 vufESifhrxkrvkyfbJ ausmufwvkH;onf awmifay:u tvkdvkdyJhuGm?
2;45 oH? aMu;0g? o&Gwf? aiG? a&TwkdYukdcsKd;zJhonfukd jrifawmfrlonf taMumif;t&mrSm? ysufpD;jcif;okdYra&mufEkdifaom EkdifiHwckukd
xkdrif;BuD;rsm; vuf xuf aumif;uifbkH&Sifbk&m;ocifonf wnfaxmifapawmfrlrnf/ xkdEkdifiHonf tjcm;aomvlrsKd;vuf
okdYra&muf&bJ? txufqkdcJhNyD;aom EkdifiH&SdorQwkdYukd csKd;zJhzsufqD; tpOftNrJwnfvdrfhrnf/ xkdokdY aemifjzpfvwHhaomt&mwkdYukd
BuD;jrwfawmfrlaom bk&m;ocifonf t&Sif rif;BuD;tm; Mum;ajymawmfrl\/ tdyfrufawmfa&GUavsmhjcif;r&Sd/ teufonfvnf;rSefyg\
[k 'Ha,vonf txHawmf avQmufxm;\/
2;46 xkdtcg aeAkc'faeZmrif;BuD;onf jyyf0yf 'Ha,vukd&Sdckd;ukd;uG,fNyD;vQif? ylaZmfoumjyKjcif;iSg4if;? eHYomrsKd;ukd rD;IdU qufuyfjcif;
iSg4if; pD&if awmfrlvsuf?2;47 ukd,fawmfonf eufeJaomt&mudk zGifhjyEkdifonfjzpf? tu,fpifppf ukd,fawmf\bk&m;ocifonf bk&m;wkdY\bk&m;? bk&ifwkdY\
t&Sif? eufeJaomt&mukd zGifhjyawmfrlaomocifjzpfawmfrl\[k rdefYawmfrl?2;48 'Ha,vukdcsD;ajrmufvsuf? rsm;pGmaomqkvyfoyfyumwkdYukday;? AmAkvkefEkdifiHwGif 0efBuD;t&m4if;? AmAkvkefynm&SdwkdYukd tkyfpkd;
aom0eft&m4if; cefYxm;awmfrl\/2;49 xkdtcg 'Ha,vonf oHawmfOD;wifaomaMumifh? rif;BuD;onf &Sm'&uf? ar&Suf? taA'aea*gwkdYukd AmAkvkefEkdifiHwGif 0eft&m
cefYxm;awmfrl\/ 'Ha,vonf eef;awmfOD;ae&av\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1

w&Ha&mtcg aeAkc'faeZmrif;BuD;onf tjrifhtawmifajcmufq,f? teHajcmufawmif&Sdaom a&TkyfwkukdvkyfNyD;rS? AmAkvkefaus;


vuf'k& vGifjyif wnfxm;awmfrl?3;2 apmfbGm;? NrdKU0ef? ppfuJ? w&m;olBuD;? tcGefawmf0ef? wkdifyifrSL;rwf? NrdKUpma&;? EkdifiHawmft&m&Sdtaygif;wkdYonf rif;BuD;wnf
xm;awmfrlaom kyfwkukd om"ktEkarm'emac:aomyGJokdY pka0;apjcif;iSg trdefYawmf&Sd?3;3
apmfbGm;? NrdKU0ef? ppfuJ? w&m;olBuD;? tcGefawmf0ef? wkdifyifrSL;rwf? NrdKUpma&;? EkdifiHawmft&m&Sdtaygif;wkdYonf pka0;a&mufvm?
wnfxm;awmf rlaomkyfwka&SUrSm &yfaeMu\/3;4
xkdtcg oHawmfqifhwa,mufu? toD;oD;tjcm;jcm;aom bmompum;ukdajymaomvltrsKd;rsKd;wkdY?3;5 wHykd;? c&m? apmif;? ykavG? wa,m? ywfom tp&Sdaom wk&d,mrsKd; wD;rIwfjcif;toHukd Mum;aomtcg? aeAkc'faeZmrif;BuD;
wnfxm;awmfrlaom a&Tkyfwkukd jyyf0yfukd;uG,f&Murnf/3;6
rjyyf0yfrukd;uG,fbJaeaomolrnfonfukd rD;avmifvsuf&SdaomrD;zkdxJokdY csufjcif;csypfap[k trdefYawmfjrwf&Sdonf[k [pfaMumf\/3;7
xkdaMumifh? vltaygif;wkdYonf wHykd;? c&m? apmif;? ykavG? wa,m? ywfom tp&Sdaomwk&d,mrsKd;wD;rIwfjcif;toHukd Mum;aomtcg?
toD;oD; tjcm;jcm;aombmompum;ukdajymaom vltrsKd;rsKd;taygif;wkdYonf jyyf0yf? aeAkc'faeZmrif;BuD;wnfxm;aom
a&Tkyfwkukdukd;uG,fMu\/
3;8
xkdtcg? cgv'JvltcsKdUwkdYonf aeAkc'faeZmrif;BuD;xHawmfokdY csOf;uyfvsuf?3;9 t&Sifrif;BuD;? toufawmftpOftNrJ&Sifygap/3;10 wHykd;? c&m? apmif;? ykavG? wa,m? ywfom tp&Sdaomwk&d,mrsKd; wD;rIwfjcif;toHukd Mum;aomol&SdorQwkdYonf a&Tkyfwkukd
jyyf0yfukd;uG,f &Murnf/3;11 rjyyf0yfrukd;uG,fbJaeaomolrnfonfukd rD;avmifvsuf&SdaomrD;zkdxJokdY csypfap[k trdefYawmfjrwf&Sdyg\/3;12 t&Sifrif;BuD;? ukd,fawmfonf AmAkvkefEkdifiHwGif 0eft&mcefYxm;awmfrlaom,k'vl &Sm'&uf? ar&Suf? taA'aea*g trnf&Sdaom
olwkdYonf tmPmawmfukdyrmPrjyKyg/ ukd,fawmf\bk&m;wkdYukd0wfrjyKyg/ wnfxm;awmfrlaom a&Tkyfwkukdvnf; rukd;uG,fyg[k?
,k'vlwkdYukdtjypf wif avQmufxm;Mu\/-

741

3;13 xkdtcg aeAkc'faeZmrif;BuD;onf jyif;pGmtrsufxGuf? &Sm'&uf? ar&Suf? taA'aea*gwkdYukdac:acs[k rdefYawmfrlonftwkdif;?


olwkdYonf txH awmfokdYa&mufvQif?3;14 [,f? &Sm'&uf? ar&Suf? taA'aea*gwkdY? ig\bk&m;wkdYukd0wfrjyKavm/ igwnfxm;aom a&Tkyfwkukd rukd;uG,favm/3;15 ,ckwGif wHykd;? c&m? apmif;? ykavG? wa,m? ywfom tp&Sdaom wk&d,mrsKd; wD;rIwfjcif;toHukd Mum;aomtcg? igvkyfaom
a&Tkyfwkukd jyyf0yfukd;uG,fthHaomiSg toifhaeMu/ okdYr[kwfvQif? rD;avmifvsuf&SdaomrD;zkdxJokdY csufjcif;csypfrnf/ ig\
vufrSu,fvTwfEkdifaom bk&m;um;? tb,fbk&m;&Sdoenf;[k rdefYawmfrl\/3;16 &Sm'&uf? ar&Suf? taA'aea*gwkdYuvnf;? t&Sifrif;BuD;aeAkc'faeZm? tuREkfyfwkdYonf trIjyefavQmuf&rnftaMumif; r&Sdyg/3;17 tuREkfyfwkdYukd;uG,faombk&m;ocifonf rD;avmifvsuf&SdaomrD;zkdxJu tuREkfyfwkdYukdu,fvTwfEkdifawmfrl\/ ukd,fawmf\vufrS
vnf; u,fvTwfawmfrlvdrfhrnf/3;18 xkdokdY u,fvTwfawmfrrlaomfvnf; t&Sifrif;BuD;? ukd,fawmf\bk&m;wkdYukd tuREkfyfwkdYonf0wfrjyKyg/ wnfxm;awmfrlaom
a&Tkyfwkukdvnf; rukd;uG,fyg[k jyefavQmufMu\/
3;19 xkdtcg aeAkc'faeZmrif;BuD;onf jyif;pGmtrsufxGufojzifh? &Sm'&uf? ar&Suf? taA'aea*gwkdYukd MunfhI rsufESmawmfysufvsuf?
rD;zkdukd t&ifxufckepfqwkd; ylapjcif;iSg4if;?3;20 cGeftm;BuD;aomppfol&JwkdYonf &Sm'&uf? ar&Suf? taA'aea*gwkdYukd wkyfaESmif? rD;avmifvsuf&Sdaom rD;zkdxJokdY csypfapjcif;iSg4if;
trdefY awmf&Sdonftwkdif;?3;21 xkdolokH;a,mufwkdYukd aygif;bD? tus? 0wfvkHtp&SdonfwkdYESifhwuG wkyfaESmif? rD;avmifvsuf&Sdaom rD;zkdxJokdY csypfMuaomtcg?3;22 &Sifbk&if\trdefYawmfusyfwnf; rD;zkdonftvGefylaomaMumifh? &Sm'&uf? ar&Suf? taA'aea*gwkdYukd qGJcsaomolwkdYonf rD;vQH
t&SdefaMumifh aoMu\/
3;23 xkdolokH;a,mufwkdYrlum;? wkyfaESmifvsuf jyif;pGmavmifaomrD;zkdxJokdY usa&mufav\/
3;24 xkdtcg aeAkc'faeZmrif;BuD;onf thHMordef;arm tvsifwaqmxNyD;vQif? vlokH;a,mufwkdYukd wkyfaESmif rD;xJokdY
csypfonfr[kwfavm [k wkdifyifrSL;rwfwkdYtm; ar;awmfrl\/ rSL;rwfwkdYuvnf;? rSefyg\bk&m;[kjyef avQmufMuvQif?3;25 &Sifbk&ifu? vlav;a,mufwkdYonf rwkyfraESmifbJ rD;xJoGm;vm ab;Oy'fESifhuif;vGwfonfukd igjrifonfwum;/ pwkwolonf
bk&m;om;\ tqif;oPmef&Sdonf[k rdefYawmfrl?3;26 rD;avmifvsuf&SdaomrD;zkd0em;okdY csOf;uyfNyD;vQif? tjrifhqkH;aombk&m;ocif\uRef? &Sm'&uf? ar&Suf? taA'aea*gwkdY? xGuf
vmMuavmh[k rdefYawmfrlonftwkdif;? olwkdYonf rD;xJuxGufvmMu\/3;27 apmfbGm;? NrdKU0ef? ppfuJ? twGif;0efwkdYonf0kdif; rD;ravmifEkdifaom xkdolwkdYukdMunfhIMu\/ olwkdYqHjcnfwyifrQrNrdKuf? 0wfvkHvnf;
jcm;em; jcif;r&Sd? rD;avmifaomteHYvnf; uif;vGwf\/
3;28 aeAkc'faeZmrif;BuD;uvnf;? &Sm'&uf? ar&Suf? taA'aea*gwkdY\ bk&m;ocifonf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/ rdrdwkdYbk&m;rSwyg;
tjcm; aombk&m;ukd 0wfjyKukd;uG,fjcif;ESifhuif;vGwfrnftaMumif;? bk&m;ocifukd ,kHMunfukd;pm; rif;BuD;trdefYawmfudkqefvsuf?
rdrdwkdYukd,fukdyif tyfESHaom uRefawmf&if;wkdY&Sd&mokdY? xkdbk&m;ocifonf aumif;uifwrefukdapvTwf u,fwifawmfrlNyD/3;29 xkdaMumifh? t&yf&yfwkdYae toD;oD;tjcm;jcm;aombmompum;ukd ajymaomvltrsKd;rsKd;wkdYwGif wpkHwa,mufaomolonf?
&Sm'&uf? ar&Suf? taA'aea*gwkdY\ bk&m;ociftm; jypfrSm;aompum;ukdajymvQif? xkdolukd tykdif;ykdif; pOf;ap/ ol\tdrfukdvnf;
aemufacs;ykHjzpfap[k igtrdefYawmf&Sd\/ taMumif;rlum;? xkdrQavmufaom u,fwifjcif;ukd xkdbk&m;ocifrSwyg;? tb,fbk&m;rQ
rjyKEkdif[k rdefYawmfrlNyD;rS?3;30 AmAkvkefEkdifiHwGif &Sm'&uf? ar&Suf? taA'aea*gwkdYukd csD;ajrmufawmfrl\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9

ig aeAkc'faeZmrif;BuD; Mum;rSmvkdufonf/ ajrBuD;wjyifvkH; t&yf&yfae toD;oD;tjcm;jcm;aombmompum;ukd ajymaom


vlrsKd;wumwkdY? oifwkdY Nidrf0yfcsrf;omjcif;rsm;jym;apaom/jrifhjrwfawmfrlaombk&m;ocifonf igjyKawmfrlaomedrdwfvuPm? thHbG,faomtrIwkdYukdjyjcif;iSg igtvkd&Sd\/edrdwfvuPmawmfonftvGefBuD;ay\/ thHbG,faomtrIawmfvnf; wefckd;ESifhjynfhpkHay\/ bk&m;ocif\EkdifiHawmfonf xm0&EkdifiH
jzpf\/ tmPmpufawmfvnf; urmtqufqufwnfawmfrl\/
ig aeAkc'faeZmonf eef;awmfNidrf0yfpGmae pnf;pdrfBuD;pOftcg?aMumufrufbG,faomtdyfrufukdjrif? omvGefay:rSmtdyfvsuf pdwfxJrSmtmkHjyKaomlygkHtm;jzifh wkefvIyfjcif;okdY iga&mufav\/xkdaMumifh? tdyfrufteufudk ightm;abmfjyapjcif;iSg? AmAkvkefynm&Sdtaygif;wkdYukd txHawmfokdYoGif;ap[k igtrdefYawmf&Sdonftwkdif;?rm*kynm&Sd? aA'ifwwf? cgv'Jq&m? tem*wdq&mwkdYonf 0ifMuvQif? ig jrifrufaomtdyfrufukd olwkdYtm; jyajymaomfvnf;?
olwkdYonf teufukdrabmfrjyEkdifMu/aemufrS igukd;uG,faombk&m;\emrtm;jzifh aAvw&SmZm[kac:orkwf? oefY&Sif;aombk&m;ocif\0dnmOfawmfESifh jynfhpkHaom
'Ha,vonf ighxHokdY0ifvmvQif?tcsif;rm*kq&mcsKyf aAvw&SmZm? oifonf oefY&Sif;aombk&m;ocif\ 0dnmOfawmfESifhjynfhpkHonfukd4if;? eufeJaomt&m&SdorQ
wkdYukdzGifhjyEkdif onfukd4if; igod\/ okdYjzpf? igjrifrufaomtdyfruf\teufukd abmfjyavmh/742

4;10 igtdyfaysmfpOfwGif jrifrufonfum;? igMunfhI ajrBuD;tv,f t&yfjrifhvSaom opfyifwyif&Sd\/4;11 xkdtyifonf BuD;yGg; ckdifrmjcif;okdYa&muf\/ rkdCf;aumif;uifokdYxd ajrBuD;pGef;wkdifatmif xif&Sm;\/4;12 t&Gufvnf;vS\/ ow0gtaygif;wkdYpm; 0avmufaomtoD;ESifhjynfhpkH\/ ajrwd&pmefwkdYonf xkdopfyift&dyfckdMu\/ tcuf
tvufwkdY aumif;uifiSufwkdYonf em;aeMu\/
4;13 tdyfaysmfjrifrufpOf? wzef igMunfhIjyefvQif? opfyifapmifhwnf;[laom oefY&Sif;olwa,mufonf aumif;uifrSqif;vm?4;14 opfyifukdvSJavmh/ tcufwkdYukdckwfavmh/ toD;t&GufwkdYukdvIyfacRavmh/ wd&pmefwkdYonf opfyifatmufuxGuf? iSufwkdYonfvnf;
tukdif; tcufxJuoGm;Muap/4;15 okdYaomfvnf;? ajrpGJaomtjrpfESifhwuG opfikwfukd>cif;xm;? oHBudK;? aMu;0gBudK;ESifh csnfaESmifouJhokdY EkaomjrufyifxJ&Sdapavmh/
ckepfESpf ywfvkH; rkdCf;pGwfjcif;ukdcH? wd&pmefwkdYESifhtwlqufqHvsuf jrufyifukdpm;apavmh/4;16 vlpdwfoabmaysmuf wd&pmefpdwfoabmESifh jynfhpkHapavmh/4;17 taMumif;rlum;? tjrifhqkH;aombk&m;onf avmuDEkdifiHukd tkyfpkd;awmfrlonfukd4if;? ay;vkdaomolwkdYtm; ay;awmfrlonfukd4if;?
,kwfrmaom olwkdYudkcsD;ajrmuf EkdifiHukdtyfay;awmfrlonfukd4if; ow0gwkdY odem;vnf&aomtcGifh&Sdapjcif;iSg? opfyifapmifhwkdYonf
okdYpD&ifMuNyD/ oefY&Sif;olwkdYonf trdefYawmfukday;MuNyD[k [pfaMumfav\/4;18 xkdokdY igaeAkc'faeZmrif;BuD;onf jrifruf&NyD/ ,ckwGif tcsif;aAvw&SmZm? igjrifaomtdyfrufteufukd abmfjyavmh/ ighEkdifiHwGif
ynm&Sdt aygif;wkdYonf teufukdightm;rabmfrjyEkdifaomfvnf;? oifonf oefY&Sif;aombk&m;ocif\ 0dnmOfESifhjynfhpkH abmfjyEkdif
onf[k igonf ukd,fjrifaomtdyfrufukd 'Ha,vtm; jyefajym\/
4;19 xkdtcg aAvw&SmZmtrnf&Sdaom 'Ha,vonf wem&Davmuf rdef;armawGa0 pdwfylyefvsufae\/ &Sifbk&ifu? tcsif;
aAvw&SmZm? tdyfrufteuft"dyg,faMumifh ylyefaompdwfr&SdygESifh[k rdefYawmfrl\/ aAvw&SmZmuvnf;? t&Sifapm? ukd,fawmfukd
rkef;aom&efolwkdY tay: tdyfrufteufa&mufygapaom/4;20 jrifrufawmfrlpOfwGif BuD;yGg;ckdifrmxaom? rkdCf;aumif;uifokdYxd ajrBuD;wjyifvkH; xif&Sm;xaom?4;21 t&GufvSvsuf? ow0gtaygif;wkdYpm; 0avmufaomtoD;ESifhjynfhpkHxaom? ajrwd&pmefwkdYonf atmufaeMuojzifh? tcuf
tvufwkdY aumif;uifiSufrsm; rSDckdem;ae&mjzpfaomopfyifonf?4;22 t&Sifrif;BuD;? ukd,fawmfyifjzpfyg\/ ukd,fawmfonfBuD;yGg; cGeftm;ESifhjynfhpkHawmfrl\/ bkef;pnf;pdrfawmf BuD;jrifh rkdCf;aumif;uif
okdYxd\/ tmPmpufawmfvnf;? ajrBuD;pGef;wkdifatmif a&mufawmfrl\/
4;23 opfyifapmifh? oefY&Sif;olwa,mufonf aumif;uifrSqif;vm? opfyifukdckwfvSJzsufqD;avmh/ okdYaomfvnf;? ajrpGJaom
tjrpfESifhwuG opfikwfukd>cif;xm; oHBudK;? aMu;0gBudK;ESifh csnfaESmifouJhokdY EkaomjrufyifxJ&Sdapavmh/ ckepfESpfywfvkH;
rkdCf;pGwfjcif;ukdcH? ajrwd&pmef wkdYESifhqufqHap[k qkdonfrSm?4;24 tjrifhqkH;aombk&m;ocif pD&ifawmfrl? t&Sifrif;BuD;tay:a&muf&aom jrifrufawmfrlcsuf\teuf[lrlum;?4;25 ukd,fawmfukd vlpkxJu ESifxkwf? ajrwd&pmefwkdYESifhtwl ae&mcsMuvdrfhrnf/ tjrifhqkH;aombk&m;onf avmuDEkdifiHukdtkyfpkd;?
ay;vkdaom olwkdYtm; ay;awmfrlonfukd ukd,fawmfrodrrSwfrSDumv? ckepfESpfywfvkH; EGm;uJhokdY jrufukdpm; rkdCf;pGwfjcif;ukdcH
vsufae&rnf/4;26 opfjrpf? opfikwfukd >cif;xm;apjcif;iSg pD&ifMuonft&mrSm? aumif;uifbkHonf tkyfpkd;aMumif;ukd ukd,fawmfodNyD;aomaemuf?
EkdifiHawmfonf vufawmfrSra&GUbJwnfvdrfhrnf/
4;27 okdYjzpf? t&Sifrif;BuD;? tuREkfyfpum;ukd em,lawmfrlyg/ w&m;aomtrIukdjyKjcif;? qif;&JaomolwkdYudk oem;jcif;tm;jzifh
'kpkduftjypfwkdYukd y,fjzwfawmfrlyg/ xkdokdYjyKvQif? csrf;om&aumif;&awmfrlvdrfhrnf[k 'Ha,vavQmufxm;\/
4;28 xkdtrIt&mtvkH;pkHwkdYonf aeAkc'faeZmrif;BuD;tay:okdY a&mufonftaMumif;um;?4;29 wq,fESpfvvGefNyD;aomf? AmAkvkefeef;awmfay:rSm pBuoGm;vsuf?4;30 NrdKUum;? ighEkdifiHwnf&m? igha&Tbkef;awmfukd csD;ajrmuf&mbkdY? ighwefckd;tmEkabmftm;jzifh igwnfvkyfaomAmAkvkefNrdKUBuD;r[kwf
avm[k >rufqkd\/4;31 xkdpum;ukd>rufqkdpOfyif? aumif;uifrSoufa&mufaomtoH[lrlum;? tkd aeAkc'faeZmrif;BuD;? em;axmifavmh/ EkdifiHawmfonf
oifhvufrSa&GUoGm;NyD/4;32 oifhukd vlpkxJuESifxkwf? ajrwd&pmefwkdYESifhtwl ae&mcsMuvdrfhrnf/ tjrifhqkH;aombk&m;onf avmuDEkdifiHukd tkyfpkd;?
ay;vkdaomolwkdY tm;ay;awmfrlonfukd rif;BuD; rodrrSwfrSDumv? ckepfESpfywfvkH; EGm;uJYokdYjrufukdpm;vsuf ae&rnf[k
toHjzpfav\/4;33 xkdpum;ESifhtnD aeAkc'faeZm csufjcif;jzpf? vlpkxJuESifxkwfMuvQif? olonf EGm;uJhokdYjrufukdpm; rkdCf;pGwfjcif;ukdcHojzifh?
ukd,ftarG; onf a&Tvif;wtawmifuJhokdY4if;? vufonf;ajconf;wkdYonf iSufajconf;uJhokdY 4if; jzpf\/
4;34 umvtcsdefaphaomtcg? igaeAkc'faeZmonf aumif;uifokdYarQmfMunfh owd&jyefvQif? tjrifhqkH;aombk&m;ukdaumif;BuD;ay;?
xm0& touf&Sifawmfrlaombk&m;ukd csD;rGrf;axmremjyK\/ tmPmawmfonf xm0&tmPmjzpf\/ EkdfifiHawmfonf urmtquf
qufwnf\/4;35 ajrBuD;om;taygif;wkdYonf a&SUawmf tb,frQr[kwfouJhokdY jzpfMu\/ aumif;uifAkdvfajcwkdY4if;? ajrBuD;om;wkdY4if;tvkdawmf
&Sdonft wkdif; pD&ifjyKjyifawmfrl\/ vufawmfukdtb,folrQ rqD;wm;Ekdif/ tb,fodkYjyKoenf;[k ukd,fawmfukd qkdEkdifaomolr&Sd/4;36 xkdtcg ighpdwfyuwdjzpfjyef? ighEkdifiH\toa&bkdY ,refuJhokdYwifhw,fjcif; ta&miftqif;ESifh jynfhpkH? wkdifyifaomrSL;awmfrwf
awmfwkdYonf nDvmcH0ifMuvQif? ig\tmPmwnfNrJwnf\/ ighbkef;tmEkabmfvnf; ,cifxufwkd;yGg;\/743

4;37

,ckwGif igh aeAkc'faeZmonf aumif;uifbkH\t&Sif bk&m;ocifukd csD;rGrf;axmyemjyK\/ pD&ifzefqif;awmfrlorQaomt&mwkdYonf


opmESifh jynfhpkH w&m;ESifhnDavsmfMu\/ rmeaxmifvTm;aomolwkdYukd ESdrfhcsjcif;iSg wwfEkdifawmfrl\[k trdefYawmfukd t&yf&yfokdY
jyefYapawmfrl\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2

5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11

5;12

5;13
5;14
5;15
5;16
5;17
5;18
5;19

5;20
5;21

5;22
5;23

w&Ha&mtcg aAv&SmZmrif;BuD;onf rSL;rwfwaxmifukdac:NyD;vQif BuD;pGmaomyGJukdvkyf? rSL;rwfwaxmifESifhwuG pyspf&nfukd


aomuf awmfrl\/pyspf&nfukd jrnf;prf;aomtcg? a,k&SvifNrdKU AdrmefawmfxJu crnf;awmf? aeAkc'faeZm odrf;,laqmifcJhaoma&Tzvm;?
aiGzvm;wkdYESifh ukd,fawmfwkdifrSp rif;om;? rdzk&m;? armif;rrdHwkdYonf aomuf&rnftaMumif;? xkdzvm;wkdYukd ,lcJh&rnf[k
trdefYawmf&Sdonftwkdif;?a,k&SvifNrdKU&Sdaom bk&m;ocif\ AdrmefawmfwkdufxJu odrf;,laqmifcJhaom a&Tzvm;wkdYukd,lcJh? rif;BuD;? rif;om;? rdzk&m;?
armif;rrdH wkdYonf xkdzvm;wkdYESifh aomufMu\/pyspf&nfudk aomuf? a&Tbk&m;? aiGbk&m;? aMu;0gbk&m;? oHbk&m;? opfom;bk&m;? ausmufbk&m;wkdYukd csD;rGrf;Mu\/
xkdtcsdefem&DwGif vl\vufzsm;onfay:vm rD;ckHtxuf? eef;awmftkwfx&HHt*Faw tu&mwif a&;xm;\/ xkdokdYa&;aom
vufzsm;ukd &Sifbk&ifjrifawmfrlvQif?-
rsufESmawmfndK;i,f pdwfylyefjcif;okdYa&mufojzifh? cg;qpfjyKwfrwwfjzpf 'l;jcif;xdcdkufonf&Sdaomf?aA'ifwwf? cgv'Jq&m? tem*wdq&mwkdYukdac:acs[k [pfaMumfNyD;vQif? xkdpmukdbwf teufukd abmfjyEkdifaomolonf
t0wfeDudk 0wfqif vnfyif;a&TpvG,fqGJvsuf? EkdifiHawmfwGif wwd,rif;jzpfap[k AmAkvkefynmdSwkdYtm; trdefYawmf&Sd?ynm&Sdq&mawmftaygif;wkdYonfvma&mufMuaomfvnf;? xkdpmukdrbwfEkdifMu/ teuft"dyg,fukd &Sifbk&iftm; ra[mrajymEkdif
aomaMumifh?aAv&SmZmrif;BuD;onf tvGefpdwfylyefjcif;? rsufESmawmfndK;i,fjcif;&Sd? rSL;awmfrwfawmfwkdYonf rIdifvsufaeMu\/
xkdtcg r,fawmfrdzk&m;onf &Sifbk&if\pum;? rSL;rwfwkdY\pum;ukd Mum;odvQif? yGJawmfokdY0if? t&Sifrif;BuD;? toufawmf
tpOftNrJ&Sif ygap/ pdwfawmfylyefjcif;r&SdygESifh/ rsufESmndK;i,fawmfrrlygESifh/oefY&Sif;aombk&m;ocif\0dnmOfawmfESifh jynfhpkHaomolwa,mufonf EkdifiHawmfwGif&Sdyg\/ crnf;awmfbk&m;vufxufawmf?
xkdolwGif bk&m;ynmESifhwlaom ynmOmPfowd xif&Sm;vsuf&Sdyg\/ xkdolukd crnf;awmfbk&m; aeAkc'faeZmrif;BuD;onf rm*k
ynm&Sd? aA'ifwwf? cgv'Jq&m? tem*wdq&mwkdYtay:wGif q&mtkyft&m cefYxm;awmfrl\/taMumif;rlum;? tdyfrufteufukdbwfjcif;? eufeJcufcJaomt&mukdzGifhjyjcif;? ykpmtar;ukdajzjcif;iSg wwfpGrf;EkdifaomOmPf
ynmESifhwuG? xl;qef;aompdwf0dnmOfonf 'Ha,vtrnf&Sdaom xkdolwGifxif&Sm;vsuf&Sdyg\/ aAvw&SmZm[laombGJUemrukdvnf;
&Sifbk&ifay;oem; awmfrl\/ xkd'Ha,vukd ac:awmfrlvQif? teufukd a[majymygvdrfhrnf[k avQmufaomf?'Ha,vukdtxHawmfokdY ac:oGif;av\/ &Sifbk&ifu? ighcrnf;awmfbk&m;onf ,k'jynfuodrf;,lawmfrlcJh? ,k'vlpkygaom
'Ha,v rSefoavm/oifonf bk&m;ocif\0dnmOfESifh4if;? xl;qef;aomynmOmPfowdESifh4if; jynfhpkHonf[k oif\odwif;ukd igMum;\/xkdpmudkbwf teufukd ightm;abmfjyapjcif;iSg aA'ifwwfynm&SdwkdYukd ighxHokdYoGif;aomfvnf;? olwkdYonf teufukd rabmf
rjyEkdifMu/oifonf teufrsm;ukdabmfjy ykpmtar;wkdYukd ajzEkdifonf[k igMum;NyD;onftwkdif;? xkdpmukdbwf teufukd ightm;abmfjyEkdifvQif?
t0wf eDukd0wfqif vnfyif;a&TpvG,fqGJvsuf? EkdifiHawmfwGif wwd,rif;jzpf&vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
'Ha,vuvnf;? qkawmfvyfawmfukd ukd,fawmf&Sdapawmfrlyg/ ay;vkdaomt&mrsm;udk tjcm;oltm; ay;oem;awmfrlyg/ okdYaomf
vnf;? a&SUawmf xkdpmukdbwf teufukdabmfjyygrnf/t&Sifrif;BuD;? tjrifhqkH;aombk&m;ocifonf crnf;awmfaeAkc'faeZmrif;BuD; EdkifiHawmfESifhwuG a&Tbkef;awmfjrwf? *kPftoa&
awmfukd ay;oem;awmfrl\/ay;oem;awmfrlaom xkda&Tbkef;awmfjrwfaMumifh? t&yf&yfwkdYae toD;oD;tjcm;jcm;aombmompum;udk ajymaomvlrsKd;wum
wkdYonf a&SUawmfaMumuf&GHUwkefvIyfvsufaeMu\/ owfvkdaomolwkdYukd owfawmfrl\/ touf&SifapvkdaomolwkdYukd &Sifapawmfrl
\/ csD;ajrmufvkd aomolwkdYukd csD;ajrmufawmfrl\/ ESdrfhcsvkdaomolwkdYukd ESdrfhcsawmfrl\/rmefrmepdwfESifhaxmifvTm;apmfum;jcif;&Sdaomtcg? bkef;wefckd;uG,faysmuf eef;awmfrSus\/vlom;pkxJu ESifxkwfjcif;udkcH wd&pmefoabmESifhjynfhpkH\/ tjrifhqkH;aom bk&m;ocifonfavmuDEkdifiHukdtkyfpkd;? tvkdawmf
&SdaomolwkdYtm; tyfawmfrlonfukd rodrrSwfrDSwkdifatmif? jrnf;kdif;wkdYESifhaygif;abmfvsuf? EGm;uJhokdYjrufukdpm;vsuf? rkdCf;pGwfjcif;ukd
cH ae&\/
t&Sifom;awmf aAv&SmZm? ukd,fawmfonf xkdtrItvkH;pkHwkdYukd odaomfvnf;? pdwfESvkH;ukdrESdrfhcsbJ?aumif;uifbkH\t&SifukdqefYusifbufjyK? Adrmefawmf\zvm;wkdYukd a&SUawmfokdY,lcJhap? ukd,fawmfwkdifrSpaom rSL;awmfrwfawmf?
rdzk&m;? armif;rrdHwkdYonf xkdzvm;wkdYESifh pyspf&nfukd aomufMuNyDwum;/ rsufpdrjrif? em;rMum;? tb,ft&mukdrQrodaom
aiGbk&m;? a&Tbk&m;? aMu;0gbk&m;? oHbk&m;? opfom;bk&m;? ausmufbk&m;wkdYukd csD;rGrf;? ukd,fawmf\ toufocifwnf;[laom
744

ukd,fawmf\trItvkH;pkHwkdYukd pD&ifykdifawmfrlaom bk&m;ocifukd rcsD;rGrf;bJ aeygNyDwum;/xkdaMumifh? vufzsm;ukdapvTwf xkdpmukda&;apawmfrl\/pmcsuf[lrlum;? araearae? awuv? az&uf[k tu&mwifvsuf&Sd\/arae\teuft"dyg,fum;? ukd,fawmf\EdkifiHukd bk&m;ocifa&wGuf qkH;apawmfrl\/awuv\teuft"dyg,fum;? ukd,fawmfukd csdefcGifESifhcsdef avsmhaMumif;ukd awGUjrifawmfrl\/az&uf\teuft"dyg,fum;? EkdifiHawmfukdcGJa0 ar'dvl? ay&odvlwkdYtm; tyfay;awmfrl\[k qkdvkdownf;[k 'Ha,vonf
txHawmf jyefMum;avQmufxm;\/5;29 xkdtcg aAv&SmZmrif;BuD; rdefYawmfrlonftwkdif;? 'Ha,vukd t0wfeD0wfqifap vnfyif;a&TpvG,fqGJNyD;rS? EkdifiHawmfwGif
wwd,rif;jzpf onf[k NrdKUukdvnf [pfaMumfMu\/
5;30 xkdnOfhyif cgv'J&Sifbk&if aAv&SmZmrif;onf toufqkH;?5;31 ar'dtrsKd;'g&drif;onf toufajcmufq,fESpfESpfwGif EkdifiHawmfukd odrf;,lawmfrl\/
5;24
5;25
5;26
5;27
5;28

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2

'g&drif;BuD;onf EkdifiHawmftrIta&; tvkH;pkHwkdYukd pD&if&aomNrdKU0ef w&mESpfq,fwkdYukd4if;?tusKd;awmfukd r,kwfravsmhapjcif;iSg? xkdNrdKU0eftaygif;wkdYukd tkyfcsKyfppfaMum&aom0efBuD; okH;yg;ukd4if;? tvkdawmf&Sdonftwkdif;
cefYxm;awmf rl\/ xkd0efBuD;okH;yg;wGif 'Ha,vonf 0efBuD;t&mukd&onfomru?6;3 xl;qef;aomOmPfESifhjynfhpkH NrdKU0efwum? 0efBuD;wumwkdYxuf vGefuJaomaMumifh? EkdifiHawmfwEkdifiHvkH;ukd ol tyfESif;rnf[k
&Sifbk&ifonf tBuH&Sdawmfrl\/
6;4 xkdtcg 0efBuD;ESifhNrdKU0efwkdYonf 'Ha,v tjypfwifcGifhukd&Sm? EkdifiHawmftrIta&;rsm;ukd ppfaMumMu\/ 'Ha,vonf opmESifh
jynfhpkH tjypfwpkHwckrQ r&SdaomaMumifh? tjypfwifcGifhukd &SmrawGUMuonf&Sdaomf?6;5 bk&m;ocif\bmomrIrSwyg; tjcm;aomtrIwGif 'Ha,v tjypfwifcGifhukd igwkdYrawGUEkdifMu[k wkdifyifajymqkdNyD;rS?6;6 txHawmfokdY vma&mufpnf;a0;Mu? t&Sifrif;BuD; 'g&d? toufawmftpOftNrJ&Sifygap/6;7 ukd,fawmfjrwfrSwyg; tjcm;aomvlukdjzpfap?bk&m;ukdjzpfap? t&ufokH;q,ftwGif;wGif qkawmif;aomolrnfonfukd jcaoFh
avSmifaomwGif; xJokdY csypf&rnf[krazgufjyefEkdifaomtrdefYawmfjrwfukd xkwfapjcif;iSg EkdifiHawmf0efBuD;? NrdKU0ef? apmfbGm;?
wkdifyifrSL;rwf? ppfuJtaygif;wkdY onf tnDtGwf wkdifyifMuygNyD/6;8 okdYjzpf? t&Sifrif;BuD;? trdefY&Sdawmfrlyg/ rajymif;vJwwfaom ar'd? ay&od "rowftwkdkif; trdefYawmfwnfapjcif;iSg? wHqdyfcwf
awmfrlyg[k avQmufxm;MuvQif?6;9 'g&drif;BuD;onf trdefYawmfukday; wHqdyfcwfawmfrl\/
6;10 trdefYawmfxkwfwHqdyfcwfaMumif;ukd 'Ha,vonf Mum;odaomfvnf;? rdrdtdrfokdYoGm; a,k&SvifNrdKUokdY rsufESmjyK&m txufcef;
jywif;aygufyGifhvsufyif? txufjyKavh&Sdonftwkdif;? waeYokH;Budrf'l;axmufvsuf bk&m;ocifukdqkawmif; *kPfaus;Zl;awmfukd
csD;rGrf;av \/6;11 xkdokdY bk&m;ocifukdqkawmif;yXemjyKvsufaeonfukd rSL;rwft&m&SdwkdYonf pnf;a0;awGUjrifMuvQif?6;12 txHawmfokdY0if? t&Sifrif;BuD;? ukd,fawmfjrwfrSwyg; tjcm;aomvlukdjzpfap? bk&m;ukdjzpfap? t&ufokH;q,ftwGif;wGif
qkawmif;aomolrnfonfukd jcaoFhavSmifaomwGif;xJokdYcsypfap[k trdefYawmfukd wHqdyfcwfawmfrlvsuf&Sdygonfr[kwfavm[k
trdefYawmf taMumif;ukd ar;avQmufMu\/ &Sifbk&ifuvnf;? rajymif;vJwwfaom ar'd? ay&od "rowftwkdif; rSefayonf[k
rdefYawmfrl\/6;13 rSL;rwft&m&SdwkdYuvnf;? t&Sifrif;BuD;? ,k'jynfuodrf;,lcJhaom ,k'vlrsKd;'Ha,vonf tmPmawmfukd yrmPrjyK? wHqdyfcwf
awmfrlaom trdefYawmfukdqefYusifvsuf? waeYokH;Budrfwkdifatmif qkawmif;aeygonf[kavQmuf xm;Mu\/6;14 xkdpum;ukdMum;vQif? &Sifbk&ifonf tvGefaemifw& 'Ha,vukdvTwfjcif;iSg pdwftm;BuD;ojzifh? vTwf&aomtcGifhukd
ae0ifonfwkdifatmif BudK;pm;&Smawmfrl\/
6;15 wzef rSL;rwft&m&SdwkdYonf txHawmfokdYpnf;a0;? t&Sifrif;BuD;? wcgxkwfNyD;aomtrdefYawmf rysufEkdif&m[k ar'd? y&od"rowf
ygaMumif;ukd owdxm;awmfrlyg[k avQmufMujyefvQif?6;16 wzef &Sifbk&ifrdefYawmfrlonftwkdif;? 'Ha,vukdac: jcaoFhwGif;xJokdY csypfMu\/ &Sifbk&ifuvnf;? oifrjywfukd;uG,faom
bk&m;ocif onfoifhukd u,fvTwfygap[k 'Ha,vukdrdefYawmfrl\/6;17 ausmufjym;ukdvnf;,lcJh wGif;0ukdydwfNyD;vQif? 'Ha,vtrI pD&ifcsufudk rwkd;ravsmhapjcif;iSg? &Sifbk&ifwHqdyfESifh rSL;rwfwkdYwHqdyfukd
cwfawmfrl\/
6;18 xkdaemuf? &Sifbk&ifonf eef;awmfokdYjyef wnOfhvkH;pm;awmfrac:? tNidrfhwefqmukd txHawmfokdYroGif;apbJ pufawmfac:raysmfEkdif/6;19 eHeufapmapmx jcaoFhwGif;okdY tvsiftjrefoGm;awmfrl\/6;20 a&mufvQif? idka<u;aomtoHESifh 'Ha,vukdac:? touf&Sifawmfrlaom bk&m;ocif\ uRef'Ha,v? oifrjywfukd;uG,faom
bk&m;ocifonf oifhukd jcaoFhab;rS u,fvGTwfEkdifoavm[k ar;awmfrl\/6;21 'Ha,vu? t&Sifrif;BuD;? toufawmftpOftNrJ&Sifygap/745

6;22

tuREkfyf\bk&m;ocifonf aumif;uifwrefukdapvTwf jcaoFhEIwfukdydwfxm;awmfrlojzifh? tuREkfyfonf jcaoFhab;ESifhvGwfyg\/


taMumif; rlum;? bk&m;ocifha&SUtuREkfyfonftjypfuif;yg\/ ukd,fawmfjrwfukdvnf;tvQif; rjypfrSm;yg[k jyefavQmufav\/6;23 xkdtcg &Sifbk&ifonf tvGef0rf;ajrmuf? 'Ha,vukd wGif;xJuxkwf,lap[k trdefYawmf&Sdonftwkdif; 'Ha,vukd wGif;xJu
xkwf,l? bk&m;ocifukd ,kHMunfaomaMumifh olxdckdufaomtem wckrQr&Sd/
6;24 xkdaemuf? 'Ha,v tjypfwifaomolwkdYukd &Sifbk&if\trdefYawmfESifhac:? om;r,m;ESifhwuG jcaoFhwGif;xJokdY csypfMuvQif? ajrokdY
ra&mufrSD jcaoFhwkdYonfEkdif olwkdYtkd;&SdorQwkdYukd csKd;zJhMu\/
6;25 xkdtcg ajrBuD;wjyifvkH;wGif t&yf&yfwkdYae? toD;oD;tjcm;jcm;aom bmompum;ukd ajymaomvlrsKd;wumwkdY&Sd&mokdY
trdefYawmfpmESifh apvTwfawmfrl\/ pmcsuf[lrlum;? oifwkdY Nidrf0yfcsrf;omjcif; rsm;jym;apaom/6;26 igtpkd;&aomwEkdifiHvkH;wGif&Sdaeaom oifwkdYonf 'Ha,v\bk&m;ocifukd aMumuf&GHUkdaoMuukef[k igtrdefYawmf&Sd\/
taMumif;rlum;? xkdbk&m;ocifonf touf&Sifawmfrlaombk&m;? edpxm0&wnfawmfrlaombk&m;jzpfawmfrl\/ EkdifiHawmfonf
ysufpD;jcif;okdYra&mufEkdif/ tmPmpufawmfvnf; tpOftqufwnfvdrfhrnf/6;27 rpu,fwifjcif; aus;Zl;udkjyKawmfrl\/ aumif;uifajrBuD;edrdwfvuPm? thHMobG,fwkdYukd jzpfapawmfrl\/ 'Ha,vukd jcaoFhvufrS
u,fvTwfawmfrlaom bk&m;ocifonf xkdokdYaombk&m;jzpfawmfrl\[k trdefYawmf&Sd\/
6;28 xkdokdY 'Ha,vonf 'g&drif;BuD;vufxuf4if;? ay&odtrsKd;ukkrif;BuD;vufxuf4if; aumif;pm;vsufae\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1

AmAkvkef&Sifbk&if aAv&SmZmeef;pHyXrESpfwGif? 'Ha,vonf tdyfrufukdjriftdyfaysmfpOf? pdwfxJtmkHjyKNyD;rS jrifrufaomt&mwkdYukd


a&;xm;aomtcsufum;?7;2 ig'Ha,vonf nOfhtcgtmkHjyK? rkdCf;aumif;uifav;rsufESm avwkdYonf r[mork'&may:rSm tcsif;csif;wkdufMuvQif?7;3 oPmefcsif;rwlaom om;&Jav;aumifwkdYonf ork'&mxJu xGufvmMu\/ yXrom;&Jonf jcaoFhESifhwl\/ a&Tvif;wtawmif
vnf;&Sd\/7;4 igMunfhIaepOf? ol\tawmifukd EIwfMu\/ ajrrSukd,fukdcsD<uvsuf vluJhokdYajcjzifhrwfwwf&yf? vlpdwfoabmudkvnf;&\/
'kwd,om; &Jonf 0HESifhwl\/7;5 wbuf ukd,fukdudk,fcsD<u\/ ypyf eHkd;okH;acsmif;ukd udkufvsuf&Sd\/ oifxavmh/ tom;rsm;ukd ukdufpm;avmh[k olUtm;
ajymMu\/7;6 wzef igMunfhIjyef? usm;opfESifhwlaom om;&Jwaumifonf xif&Sm;\/ ausmay:rSm iSuftawmifav;ck&Sd\/ acgif;av;vkH;ESifh
jynfhpkH\/ tkyfpkd;&aomtcGifhvnf;&Sd\/
7;7 xkdnOfhtcg? wzef igonftmkHjyKpOf? BuD;pGmaomcGeftm;ESifhjynfhpkH tvGefaMumufrufbG,faompwkwom;&Jonf xif&Sm;\/
BuD;pGmaom oHoGm;vnf;&Sd\/ ukdufpm;csKd;zJh <uif;aomt&mukd ajcjzifheif;acs\/ olonf t&ifom;&J&SdorQwkdYxuf xl;jcm;\/
csKdq,facsmif;vnf;&Sd\/7;8 xkdcsKdwkdYukd igMunfhIpOf? csKdrsm;tv,f csKdi,fwacsmif;onf aygufjyef\/ xkdcsKdi,fa&SUrSm t&ifcsKdokH;acsmif;ukd tjrpfESifhwuG
EIwfav\/ xkdcsKdi,fonf vlrsufpduJhodkYaom rsufpdESifh4if;? BuD;pGmaompum;ukd ajymwwfaom EIwfESifh4if; jynfhpkH\/
7;9 xkdtcg igMunfhIpOf? &mZyvifrsm;udk wnfxm;vsuf&Sd? toufBuD;aomolwOD;onf xkdifawmfrl\/ t0wfawmfonf rkdCf;yGifh
uJhokdYjzL\/ qHyifawmfonf jzLaomokd;arG;ESifhwl\/ yvifawmfonf rD;vQHjzpf\/ yvifawmf atmuf rD;pufvSnf;bD;&Sd\/7;10 rsufESmawmfrS rD;a&mifjcnfxGufav\/ twkdif;rod rsm;pGmaomolwkdYonf trIawmfukdaqmif&Guf? uka#oacsFru a&SUawmfcpm;
aeMu\/ w&m;pD&ifjcif;iSg jyifqif pmapmifrsm;ukd zGifhxm;Mu\/7;11 xkdtcg csKdi,fajymaompum;BuD;toHaMumifh igMunfhIaepOf? xkdom;&Jtoufukd owfNyD;vQif ol\ukd,fukd rD;IdU zsufqD;Mu\/7;12 tjcm;aomom;&Jrlum;? tpdk;&aomtcGifh wefckd;IH;aomfvnf;? csdef;csufaomumvywfvkH; touf&Sif&Mu\/7;13 xkdnOfhtcg igonftmkHjyK? vlom;ESifhwlaomolwOD;onf rkdCf;wdrfukdpD;vsuf? toufBuD;aomol\txHawmfokdY a&mufvm\/
xkdoludk txHawmfyg;okdYoGif;Mu\/7;14 t&yf&yfwkdYae toD;oD;tjcm;jcm;aom bmompum;ukdajymaomvlrsKd;wumwkdYukdtkyfpkd;apjcif;iSg? xkdolonf EkdifiHESifhwuG
tmPmpuf wefckd;ukd&\/ tmPmpufawmfonf urmtqufqufwnf\/ EkdifiHawmfonf ysufpD;jcif;odkY ra&mufEkdif&m/
7;15 ig 'Ha,vonf ukd,fcEmwkefvIyf? xkdlygkHaMumifh pdwfylyefjcif;&SdvQif?7;16 tem;&yfaeaomolwa,mufxHokdY oGm;? ,ckjriforQum;? tb,fokdYqkdvkdoenf;[k ar;jref;aomf?7;17 xkdolu? om;&Jav;aumifwkdYonf ajrBuD;ay:rSm ay:vwHhaomEkdifiHav;yg;jzpf\/7;18 okdYaomfvnf;? tjrifhqkH;aom bk&m;\oefY&Sif;olwkdYonf EkdifiHukdodrf;,l urmtqufquf pHpm;MuvwhH[k teuft"dyg,fukd
Mum;ajym\/
7;19 xkdtcg tjcm;aomom;&Jxufxl;jcm; tvGef aMumufrufbG,fjzpfvsuf? oHoGm;ESifh4if;? aMu;0gvufonf;ajconf;ESifh4if; jynfhpkH
ojzifh? ukdufpm;csKd;zJh <uif;orQukd ajcjzifheif;acswwfaom pwkwom;&Jum;? tb,fokdYqkdvkdonfukd4if;?7;20 ol\acgif;&Sdaom csKdq,facsmif;um;? tb,fokdYqkdvkdonfukd4if;? aemufayguf t&ifcsKdokH;acsmif;udkEIwf BuD;pGmaompum;ukd
ajymwwf aomEIwfESifh rsufpd&Sdojzifh? rdrdtabmfwkdYxufom &J&ifhaomrsufESmtqif;&Sdaom csKdwacsmif;um;? tb,fokdYqkdvkd
746

onfukd4if; odjcif;iSgig tvkd&Sd\/7;21 ig MunfhIpOfwGif toufBuD;aomolonf a&mufvmvQif?


7;22 tjrifhqkH;aombk&m;\oefY&Sif;olwkdYtm; pD&if&aomtcGifhukday;? xkdolwkdYonf EkdifiHukd odrf;,l0ifpm;aomtcsdefa&mufonfwkdifa
tmif? xkdcsKd onfoefY&Sif;olwkdYukd ppfwkdufEkdifav\/
7;23 xkdoluvnf;? pwkwom;&Jonf ajrBuD;ay:rSm tjcm;aomEkdifiH&SdorQwkdYxuf xl;jcm;aompwkwEkdifiHjzpf\/ xkdEkdifiHonf ajrBuD;
&SdorQukd ukdufpm;csKd;zJheif;acsvdrfhrnf/7;24 xkdEkdifiHaygufaom csKdq,facsmif;onf ay:vwhHaomrif;BuD;q,fyg;jzpf\/ olwkdYaemuf tjcm;aomrif;BuD;ay:vmvdrfhrnf/ t&if
rif;BuD;xuf xl;jcm; okH;yg;wkdYukd ESdrfhcsvdrfhrnf/7;25 tjrifhqkH;aombk&m;ukd qefYusifbufjyK? BuD;pGmaompum;ukdajymvdrhfrnf/ tjrifhqkH;aombk&m;\oefY&Sif;olwkdYukd nOf;qJESdyfpuf
vdrfhrnf/ umvtcsdefESifhynwfw&m;wkdYudk ajymif;vJapjcif;iSg BuHpnfvdrfhrnf/ wumv? ESpfumv? umvw0ufywfvkH; olonf
tcGifh&vdrfhrnf/7;26 xkdaemufrS w&m;pD&ifjcif; jzpfvdrfhrnf/ xkdtcg ol\wefcdk;tmPmukd EIwf &Sif;&Sif;zsufqD;Muvdrfhrnf/7;27 aumif;uifatmuf EkdifiHESifhwuG tmPmpufbkef;wefckd;&SdorQukd tjrifhqkH;aombk&m;\oefY&Sif;aomtrsKd;om;wkdYonf &Muvdrfh
rnf/ xkdbk&m;ocif\EkdifiHawmfonf xm0&EkdifiHjzpf\/ rif;BuD;taygif;wkdYonf wkd;0if uRefcH&Muvdrfhrnf/7;28 a&GUum;? teuft"dyg,faywnf;[k qkdav\/ ig'Ha,vonf pdwfylyefjcif;okdYa&muf rsufESmndK;i,fjcif;&Sd\/ okdYaomfvnf;?
jrif&aomtmkHrsm;ukd pdwfESvkH;xJokdxm;\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7
8;8
8;9
8;10
8;11
8;12
8;13

8;14
8;15
8;16
8;17
8;18
8;19

aAv&SmZmrif;BuD;eef;pHokH;ESpfwGif? ig'Ha,vonf ,cifAsm'dwfawmfukd jrifNyD;onfaemuf? wzef Asm'dwflygkHukd jrif&aom


taMumif;t&m [lrlum;?{vHjynf? I&SefNrdKUawmf OvJjrpfem;rSm ig&SdpOf? lygkHxif&Sm;?igarQmfMunfhaom? &Snfvsm;aom csKdESpfacsmif;&Sdaom okd;waumifonf jrpfwbuf &yfae\/ xkdcsKdESpfacsmif;onf rnD?
wacsmif;om &Snf\/ om&SnfaomcsKdonf aemufaygufownf;/xkdokd;onf taemuf? awmif? ajrmuf? okH;rsufESmokdY wkd;acGUaomaMumifh tb,fwd&pmefrSrcHEkdif? tb,folrQ olUvufrS ru,f
rvTwfEkdifonfjzpf? rdrdtvkd&Sdonftwkdif;jyKojzifh BuD;rm;jcif;okdYa&mufav\/
xkdtrIukd igqifjcifvsufaeaomtcg? rsufpdESpfvkH;Mum; xl;qef;aomcsKdwacsmif;&Sdaom qdwfwaumifonf taemufrsufESmuvm?
ajrukd reif;bJ ajrBuD;wjyifvkH;udk ausmfav\/csKdESpfacsmif;ESifh jrpfwbufxif&Sm;aom okd;&Sd&mokdY jyif;pGmaomt[kefESifhajy;?tem;okdYa&mufaomtcg? jyif;pGmtrsufxGufojzifh okd;ukdcwf okd;csKdESpfacsmif;ukdcsKd;zJh\/ okd;onf cHEkdifaomwefckd;r&Sdonfjzpf?
qdwfonf olUukd ajrvSJeif;av\/ olUvufrStb,folrQ okd;ukdru,frvTwfEkdif/okdYjzpf? xkdqdwfonf tvGefBuD;rm;jcif;okdY a&mufav\/ cGeftm;BuD;aomtcg csKdBuD;usKd;yJh\/ xkdcsKdt&m xl;qef;aom
csKdav;acsmif;ayguf? rkdCf;aumif;uifav;rsufESmokdY rsufESmjyKMu\/xkdcsKdav;acsmif;wGif wacsmif;xJu tjcm;aomcsKdwufwacsmif;aygufjyef? awmifrsufESmokdY4if;? ta&SUrsufESmokdY4if;? om,maom
jynfokdY4if; rsufESmjyK? tvGefBuD;rm;jcif;okdY a&mufav\/aumif;uifAkdvfajcwkdifatmifBuD;rm;? xkdAkdvfajctcsKdUwkdYESifh Mu,ftcsKdUwkdYukd ajrokdYcseif;av\/xkdrQru? Akdvfajcocifwkdfifatmif axmifvTm;jcif;ukdjyKvsuf? aeY&uftpOfjyKaom0wfukdy,f? oefY&Sif;&m Xmeawmfukd Iwfcsav\/tjypfrsm;aomaMumifh aeY&uftpOfjyKaom0wfESifhwuG Akdvfajcukdvnf; xkdcsKdonf&? ormw&m;ukd ajrokdYESdrfhcs\/ xkdokdYjyK
atmifjrifjcif; okdY a&mufav\/
xkdtcg oefY&Sif;olwyg;\pum;ajymoHukdigMum;\/ oefY&Sif;olwyg;u? ,cifajymaomoludk [pf? oefY&Sif;&mXmeESifh Akdfvfajcukd
eif;jcif; tvkdiSg aeY&uftpOfjyKaom0wfukd y,fjcif;ESifh4if;? zsufqD;wwfaomvGefusL;jcif;ESifh4if; pyfqkdifaom Asm'dwflygkHonf
tb,frQumvywf vkH; wnfvdrfhrnfenf;[kar;jref;vQif?,cifajymaomolu? &ufaygif;ESpfaxmifokH;&mwkdifwkdif wnfvdrfhrnf/ xkdaemuf? oefY&Sif;&mXmeukd wzefaq;aMumokwfoifMu
vdrfhrnf[k jyefajymqkd\/
ig'Ha,vonf xkdlygkHukdjrif teufukd&SmazGaomtcg? vloPmef&SdaomolwOD;onf igha&SUwGif&yfae\/tjcm;aomolu? tkd *gajAv? xkdolonf ,ckjrifaom Asm'dwflygkHukdem;vnfapjcif;iSg teufukdjyefajymavmh[k? OvJjrpfem;Mum;rSm
vltoH ESifh[pfajymqkdonfukd igMum;\/xkdolonf ig&yfae&mtyg;okdYvmvQif? igonfaMumuf&GHU jyyf0yfvsufae\/ xkdolu? tcsif;vlom;? em;vnfavmh/ Asm'dwf
lygkHonf trIukef&aom umvESifhqkdifonf[k ightm;ajymqkd\/xkdokdYqkdaomtcg igonf ajray:rSmjyyf0yf rdef;armawGa0vsufae\/ xkdolonf ighukdvufESifhwkdY ,cifae&m rwfwwf
aeapNyD;vQif?a'gotrsufawmftqkH; jzpfvwhHaomt&mukd igMum;ajymOD;rnf/ csdef;csufaomtcsdef vufpowfvdrfhrnf/
747

8;20 csKdESpfacsmif;ESifhay:vmaom okd;onf ar'd&Sifbk&if? ay&od&Sifbk&ifjzpf\/8;21 tarG;Murf;aom qdwfonf a[vo&Sifbk&if jzpf\/ rsufpdESpfvkH;Mum;&Sdaom csKdBuD;onf yXrrif;jzpf\/8;22 xkdcsKdusKd;yJh? olUt&m csKdav;acsmif; aygufonfrSm? t&ifEkdifiHwGif EkdifiHav;yg; wnfaxmifvdrfhrnf/ t&ifEkdifiH\wefckd;ESifh
rjynfhpkHMu/8;23 xkdEkdifiHwkdY\ tqkH;pGefaomumv vGefusL;aomolwkdY\tjypf jynfhpkHaomtcg? &J&ifhaomrsufESm&Sd y&d,m,fwkdYukd em;vnfaom
rif;BuD; wyg;ay:vmvdrfhrnf/8;24 xkdrif;BuD;onf ukd,fwefckd;r&SdbJvsuf wefckd;BuD;vdrfhrnf/ txl;ojzifhzsufqD; wkd;yGg;atmifjrifvdrfhrnf/ pGr;ftm;BuD;aomvlpk?
oefY&Sif; aomvlpkukdyif zsufqD;vdrfhrnf/8;25 olonf vdrmpGmjyKojzifh? rkomvnf; atmifjrifvdrfhrnf/ pdwfaxmifvTm;jcif;ESifhwuG rd[m,zGJUaomtm;jzifh vlrsm;wkdYukdzsufqD;?
ocif wkdY\ocifukd qefYusifbufjyKvdrfhrnf/ okdYaomfvnf;? vlvufjzifh 'PfrcwfbJ usKd;yJhysufpD;jcif;okdY a&mufvdrfhrnf/8;26 nOD;ESifheHeufukd abmfjyaomAsm'dwflygkHpum;rSefonfjzpf? xkdpum;ukd wHqdyfcwfxm;avmh/ wm&Snfaomumvwkdifwkdif
wnfvdrfhrnf[k qkd\/
8;27 xkdtcg ig'Ha,vonf arm emvsufae\/ wzef temrxajrmuf &Sifbk&if\trIawmfukd aqmif&Guf\/ jrifNyD;aom Asm'dwf
lygkHukd igthHMoaomfvnf;? xkdtrIukd tb,folrQ r&dyfrdMu/

tcef;BuD; ( 9
9;1
9;2
9;3
9;4

9;5
9;6
9;7

9;8
9;9
9;10
9;11

9;12

9;13
9;14
9;15
9;16

a,k&SvifNrdKUysufpD; tESpfckepfq,fvGefaprnf[k?xm0&bk&m;\Asm'dwfawmfukd ya&mzufa,&rdcHbl;onfjzpf? cgv'JEkdifiHukd tpkd;&aom ar'dtrsKd;? tma&Tkom; 'g&deef;pH


yXrESpfwGif? ig'Ha,v onf xkdESpfaygif;ta&twGufudk usrf;pmtm;jzifh od&aomaMumifh?tpmukda&Smifvsuf? avQmfawt0wfukd0wfvsuf? jymESifhvl;vsuf? t&Sifbk&m;ocifhxHawmfokdY csOf;uyf qkawmif;yXemjyK\/xkdokdYtjypfukdabmfjyawmif;yef igukd;uG,faom bk&m;ocifxm0&bk&m;xH igjyKaomyXem[lrlum;? ukd,fawmfukd cspf ynwf
awmfwkdYukd apmifhaomolwkdYtm; opmawmfrysuf? ukPmw&m;ukd apmifhawmfrlxaom? tvGefBuD;jrwf aMumuf&GHUbG,f
jzpfawmfrlaom t&Sifbk&m;ocif?tuREkfyfwkdYonf jypfrSm;rdygNyD/ 'kpkdufukdjyKrdygNyD/ rw&m;ojzifh usifhrdygNyD/ ykefuefrdygNyD/ pD&ifxkH;zGJUawmfrlaom w&m;vrf;rS
vTJrdygNyD/tuREkfyfwkdY\&Sifbk&if? rif;om; toufBuD;olrSp jynfoljynfom;taygif;wkdYtm; ukd,fawmf\tcGifhESifha[majymaom ukd,fawmf\
uRef? ya&mzufwkdY\pum;rsm;udk tuREkfyfwkdYonf em;raxmifbJ aeMuygNyD/
tkd bk&m;&Sif? ukd,fawmfonf w&m;ESifhqkdifawmfrl\/ udk,fawmfukd jypfrSm;aomtjypfaMumifh ESifxkwfawmfrl? eD;aomjynf?
a0;aomjynf? t&yf&yfwkdYae&aom ,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;rSp oa&vvltaygif; wnf;[laomtuREkfyfwkdYonf
,aeY&Sdonftwkdif;? rsufESmysufjcif;ESifhqkdifMuyg\/tkd bk&m;&Sif? ukd,fawmfukd jypfrSm;aomaMumifh? tuREkfyfwkdY\&Sifbk&if? rif;om;? toufBuD;olrSp tuREkfyfwkdYonf rsufESmysufjcif;
ESifhqkdif Muyg\/tuREkfyfwkdYonf ukd,fawmfukd ykefuefaomfvnf;? tuREkfyfwkdY\t&Sifbk&m;ocifonf ukPmukdjyjcif;? tjypfukdajz&Sif;jcif;
tcGifhESifh qkdifawmfrl\/tuREkfyfwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf uRefawmf&if;? ya&mzufwkdYjzifh tuREkfyfwkdY xm;awmfrlaom ynwfw&m;awmfvrf;okdYvkduf
jcif;iSg? Asm'dwfawmftoHukd tuREkfyfwkdYonf em;raxmifbJ aeMuygNyD/tu,fpifppf oa&v trsKd;om;taygif;wkdYonf Asm'dwfawmftoHudk em;raxmif? vTJoGm; ynwfw&m;awmfukd vGefusL;MuygNyD/
okdYjzpf ? ukd,fawmfukd jypfrSm;aomtjypfaMumifh? usdefqkdawmfrljcif;wnf;[laom? bk&m;ocif\uRefarma&S\ynwdusrf;
rSwfom;aomtusdefukd tuREkfyfwkdYtay:okdY oGef;avmif;awmfrl\/tuREkfyfwkdYwbuf? tuREkfyfwkdYukd tkyfaom w&m;olBuD;wkdYwbuf rdefYawmfrlaom pum;awmfukd wnfap? tuREkfyfwkdYtay:rSm
BuD;pGm aomab;Oy'fukd a&mufapawmfrlNyD/ taMumif;rlum;? a,k&SvifNrdKU ab;a&mufouJhokdY aumif;uifatmufwGif
tb,ft&yfrQ ra&muf pzl;yg/arma&S\ynwdusrf;pm rSwfom;onftwkdif;? ab;Oy'f&SdorQonf tuREkfyfwkdYtay:rSm a&mufygNyD/ tuREkfyfwkdYonf 'kpkdufrsm;
ukd a&Smif ormw&m;awmfukd em;vnfjcif;tvkdiSg? tuREkfyfwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;xHawmf rawmif;yefbJ aeMuygNyDwum;/xkdYaMumifh? xm0&bk&m;onf ab;Oy'fukdapmifh? tuREkfyfwkdYtay:okdY a&mufapawmfrlNyD/ tuREkfyfwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf
jyKawmfrlorQwkdY ajzmifhrwfawmfrl\/ tuREkfyfwkdYonf Asm'dwfawmftoHukd em;raxmifbJ aeMuygNyDwum;/
wefckd;BuD;aomvufawmfjzifh ukd,fawmf\vlwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmif? ,aeY&Sdonftwkdif; toa&awmfukd xif&Sm;apawmfrl
aom tuREkfyfwkdY\t&Sifbk&m;ocif? tuREkfyfwkdYonf jypfrSm;rdygNyD/ rw&m;ojzifh jyKrdygNyD/tkd bk&m;&Sif? ajzmifhrwfawmfrljcif;w&m;awmf &SdorQwkdYESifhtnD? oefY&Sif;aomawmifawmfwnf;[laom ukd,fawmf\a,k&SvifNrdKUrS
jyif;pGm aoma'gotrsufawmfukd vTJawmfrlyg[k tuREkfyfawmif;yefyg\/ taMumif;rlum;? tuREkfyfwkdYtjypfrsm;rSp bkd;ab;wkdY\
tjypfrsm;aMumifh? a,k&SvifNrdKUESifh ukd,fawmf\vlpkonf ywf0ef;usif&SdaomolwkdYwGif uJh&YJp&mtaMumif; jzpfyg\/748

9;17
9;18

9;19

9;20
9;21
9;22
9;23
9;24

9;25

9;26

9;27

,ckrlum;? tuREkfyfwkdYbk&m;ocif? ukd,fawmf\uRef jyKaomyXempum;udk em;axmifawmfrlyg/ qdwfnHvsuf&Sdaom oefY&Sif;&mXme


awmfukd bk&m;&Sif\tusKd;awmfaMumifh? rsufESmawmfa&mifjcnfukd xGef;vif;apawmfrlyg/tuREkfyf\bk&m;ocif? em;awmfukdvSnfh em;axmifawmfrlyg/ rsufpdawmfukd zGifh tuREkfyfwkdYysufpD;&mrsm;ukd4if;?emrawmfjzifh
orkwfaomNrdKU ukd4if;? MunfhIawmfrlyg/ tuREkfyfwkdYonf ukd,fukokdvfukd trSDrjyK? r[mukPmawmfukdom trSDjyK yXempum;ukd
a&SUawmfqufuyfyg\/tkd bk&m;&Sif? em;axmifawmfrlyg/ tkd bk&m;&Sif tjypfukdvTwfawmfrlyg/ tkd bk&m;&Sif?em;axmifjyKawmfrlyg/ tuREkfyf\
bk&m;ocif? ukd,fawmf twGuf zifhETJawmfrrlygESifh/ udk,fawmf\NrdKU? ukd,fawmf\vlpkonf emrawmfjzifh orkwfjcif;&Sdygonf[k
qkawmif;yXemjyK\/
xkdokdY qkawmif;yXemjyK? ukd,ftjypfukd4if;? trsKd;om;csif;oa&vvlwkdY\tjypfukd4if; abmfjyawmif;yef? igukd;uG,faom bk&m;
ocif\oefY &Sif;aom awmifawmftbkdY igjyKaomyXempum;ukd? ig\bk&m;ocif xm0&bk&m;a&SUawmf qufuyfvsufae?qkawmif;aomtrIrNyD;rSD >rufqkdpOfwGif? ,cifAsm'dwflygkH xif&Sm;aomol? *gajAvonf vsifjrefpGmysHvmojzifh? nOD;,HylaZmfcsdef
ig&Sd &mokdYa&muf?EIwfqufvsuf? tcsif; 'Ha,v? igonfoif mPfynmwkd;yGg;aprnftaMumif; xGufvmNyD/oifonf qkawmif;pjyKaomtcg trdefYawmf&Sdonfjzpf? oifhtm;Mum;ajymjcif;iSg iga&mufvmNyD/ oifonf tvGefcspftyfaomoljzpf\/
xkdaMumifh? Asm'dwfawmftcsufukd qifjcif em;vnf&aom tcGifh&Sd\/
vGefusL;jcif;trIukdqD;wm; tjypfukdwHqdyfcwfapjcif;iSg4if;? 'kpkduftjypfukdajz&Sif; xm0&ukokdvfukd oGif;apjcif;iSg4if;?
Asm'dwflygkHESifh tem*wd Asm'dwfawmfwkdYukd wHqdyfcwf? tvGefoefY&Sif;aomt&yfXmeukd vdrf;apjcif; iSg4if;? odwif; ckepfq,fukd
oif\trsKd;om;csif;tbkdY ESifh oif\oefY&Sif;aomNrdKUtbkdY qkH;jzwfjcif;&Sd\/xkdaMumifh? a,k&SvifNrdKUukd wzef wnfaxmifjyKpkapjcif;iSg? trdefYawmf&SdonfaeYrSp c&pfawmfocif\vufxufwkdifatmif?
ckepfodwif; ESifh ajcmufq,fESpfodwif; Mumvdrfhrnf[k odrSwfem;vnfavmh/ taESmifht&SufcH&aomumv NrdKUvrf;ukd wzef
wnfaxmifjyKpkrnf[k pD&ifqkH;jzwfjcif;&Sd\/xkdodwif;ajcmufq,fESpfodwif;vGefNyD;rS? c&pfawmfonf tcGifhr&bJ taoowfjcif;ukdcH&vdrfhrnf/ xkdaemufrS vmaom ocif\
vlwkdYonf NrdKUawmfukd4if;? oefY&Sif;&mXmeukd4if; NzdKzsufMuvdrfhrnf/ a&vTrf;rkd;aomtm;jzifh qkH;IH;jcif; jzpfvdrfhrnf/ tqkH;wkdifatmif
ppfwkdufjcif;? ysufpD; &mESifhqkdifaom pD&ifqkH;jzwfjcif; &Sdvdrfhrnf/wodwif;wGif vltrsm;wkdYESifh y#dnmOfzGJUjcif;&Sd? xkdodwif;w0ufwGif ,ZfylaZmfjcif;ESifh qufuyfjcif;udk yaysmufapvdrfhrnf/
&GH&SmbG,faom t&m\ txG#fay:okdY zsufqD;aomolonfa&muf? pD&ifqkH;jzwfaom okwfoify,f&Sif;jcif;onf ysufpD;tyf
aomolwkdYukd rvTrf;rkd;rSDwkdif atmif xkdokdYjzpfvdrfhrnf[k Mum;ajym\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1
10;2
10;3
10;4
10;5
10;6
10;7
10;8
10;9
10;10
10;11
10;12
10;13
10;14

ay&od&Sifbk&if ukkeef;pHokH;ESpfwGif? aAvw&SmZmtrnfjzifh orkwfaom 'Ha,vonf Asm'dwfawmfukd cH&\/ xkdAsm'dwfawmfpum;


rSefay\/ BuD;pGmaomppfwkdufjcif;ESifh qkdifay\/ olonf xkdpum;ukd em;vnf\/ jrif&aom lygkHoabmukdvnf; &dyfrd\/xkdumv ig'Ha,vonf t&ufESpfq,fw&ufwkdifwkdif NcdK;NcHpGmusihfvsufae\/t&ufESpfq,fw&ufraphrSD NrdefaomrkefYukdrpm;/ trJom;ESifhpyspf&nfukdrjrnf;/ qDvdrf;jcif;ukdvnf; tvQif;rjyK/yXrv ESpfq,fav;&ufaeY igonf [d'auvjrpfBuD;tem;rSm&SdpOf?arQmfMunfh ydwfacsmESifhOzwfa&Tpifcg;yef;udk 0wfpnf;vsuf&Sdaom vlwOD;ukdjrif\/ol\ukd,fonf ausmufrsuf&GJuJhokdY jzpf\/ olUrsufESmonfvnf; vQyfppfuJhokdYxif\/ olUrsufpdonfvnf; rD;cGufuJhokdYjzpf\/
olUvufajcwkdY onf OD;opfaom aMu;0ga&miftqif;&Sd\/ olUpum;oHonf rsm;pGmaomvlpktoHESifh wl\/xkdAsm'dwflygkHukd ig'Ha,vwa,mufwnf; jrif&\/ igESifhtwlygaomvlwkdYonf rjrif&Mu/ olwkdYonf tvGefaMumuf&GHUwkefvIyfjc
if;okdY a&mufojzifh ykef;a&Smifaejcif;iSg ajy;Mu\/igrlum;? wa,mufwnf;ae&pf xkdBuD;pGmaomlygkHukd jrif&vQif? cGeftm;avsmh rsufESmysufvsuf? ukd,f tpGrf;owdtvQif;
r&Sdjzpfav\/okdY&mwGif? xkdol\pum;oHukd igMum;\/ Mum;aomtcg ajray:rSmjyyf0yf rdef;armawGa0vsufae\/xkdtcg vufwbufonf ighukd<u? igonf 'l;ESifhvuf0g;jzifh axmufvsufae&\/oluvnf;? tvGefcspftyfaomol? 'Ha,v? ighpum;ukd em;vnfthHaomiSg rwfwwfaeavmh/ oif&Sd&mokdY ighukdapvTwfawmfrl
,ckigvmNyD[k qkdvQif? igonfwkefvIyfvsuf rwfwwfae\/
xkdtcg oluvnf;? tcsif; 'Ha,v? raMumufESifh/ oifonf em;vnf jcif;iSg4if;? oif\bk&m;a&SUrSm ukd,fukdukd,f qkH;rjcif;iSg4if;?
pdwfjy Xmef;aom yXraeYrSp oif\pum;ukdMum;awmfrlNyD/ xkdpum;aMumifhvnf; iga&mufvmNyD/ay&odEkdifiHukd tpkd;&aomrif;rlum;? t&ufESpfq,fw&ufywfvkH; ighukdqD;wm;\/ aemufwcg tjrwfqkH;aomrif;pkxJu rdauv
onf ighukd tulvm? igonfvnf; xkdt&yf ay&odrif;BuD;wkdYxHrSm qkdif;vifh ae&\/,ckrlum;? aemifumvwGif oif\trsKd;om;csif;wkdY jzpfvwhHaomtrIt&mwkdYukd oifonf em;vnfapjcif;iSg iga&mufvmNyD/
Asm'dwflygkH onf wm&SnfaomumvESifhqkdifay\[k ightm;ajymqkd\/749

10;15 xkdokdYajymqkdNyD;rS? igonf OD;Gwfjyyf0yf pum;rajymEkdifbJae\/10;16 xkdtcg vlom;\oPmef&SdaomolwOD;onf ighEIwfukd vufESifhwkdYvQif? igonf EIwfukdzGifhajym&aomtcGifhukd&NyD;vQif? tuREkfyf\
ocif? Asm'dwflygkHaMumifh tuREkfyfonf jyif;pGmaoma0'emukdcH&? ukd,fcGeftm;tvQif;r&Sdyg/10;17 ukd,fawmfuRefonf ukd,fawmft&SifESifh tb,fokdYpum;ajymEkdifygthHenf;/ ,ckyif tuREkfyfukd,f cGeftm; tvQif;r&Sdyg/ tuREkfyf
touf vnf;ukefygNyD[k igha&SUrSm&yfaeaomoltm; igavQmuf\/10;18 aemufwzef vloPmef&Sdaomolonf vm ighudkvufESifhwkdYvsuf tm;ay;NyD;vQif?10;19 tvGefcspftyfaomol?raMumufESifh/ Nidrfoufjcif;&Sdygap/ tm;&Sdavmh/ cGeftm;ESifhjynfhpkHavmh[kqkd\/ xkdokdYqkdNyD;rS cGeftm;ukdig&?
tuREkfyf\ ocif? rdfefYawmfrlyg/ tuREkfyfukd cGeftm;ay;awmfrlNyD[k avQmuf\/10;20 xkdoluvnf;? igonf oif&Sd&mokdY vm&aomtaMumif;ukd em;vnfoavm/ ay&odrif;udk ppfwkdufthHaomiSg ,ck igjyefoGm;&rnf/
igoGm;NyD; onfaemuf? wzef a[vorif;onf ay:vmvdrfhrnf/10;21 okdY&mwGif? ormusrf;pm rSwfom;aomtrIt&mudk igjyOD;rnf/ trIwkdYwGif oifwkdY\rif; rdauvrSwyg; ighbufrSm aeaomolr&Sd/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1 igonfvnf;? ar'dtrsKd; 'g&drif;BuD;eef;pH yXrESpfwGif? olUukdEId;aqmf ckdifchHNrJNrHapjcif;iSg BudK;pm;tm;xkwfav\/
11;2 ,ckrlum;? rSefaomt&mudk igjyrnf/ ay&odEkdifiHukdtpkd;&aom &Sifbk&ifokH;yg; ay:avOD;rnf/ pwkw&Sifbk&ifrlum;?
xkdol&SdorQwkdYxuf aiG&wwfvdrfhrnf/ xkdokdY&wwf tm;BuD;aomaMumifh? a[voEkdifiHukd &efbufjyKapjcif;iSg? cyfodrf;aomolwkdYukd
EId;aqmfvdrfhrnf/11;3 xkdtcg wefckd;BuD;aom&Sifbk&ifwyg;vnf; ay:vmvdrfhrnf/ tmPmawmfBuD;vsuf tpkd;& rdrdtvkd&Sdonftwkdif; jyKvdrfhrnf/11;4 xkdolonf ay:vmNyD;rS EkdifiHawmfusKd;yJh? olwyg;wkdYonf rkdCf;aumif;uif av;rsufESmwkdY cGJa0Muvdrfhrnf/ okdY&mwGif? tpkd;&aom
olwkdYonf trsKd;tET,fawmfr[kwf? tmPmawmfESifhtpkd;r&? EkdfifiHawmfukdEIwfypf trsKd;tET,fawmfrSwyg; tjcm;aomolwkdYonf
&Muvdrfhrnf/
11;5 xkdtcg awmif&Sifbk&ifonf wefckd;BuD;vdrfhrnf/ rif;pkxJrif;wyg;onf xkdolxufwefckd;BuD; tmPmwnfvdrfhrnf/ ol\
tmPmvnf; tvGefus,fvdrfhrnf/11;6 umvvGefaomtcg olwdkYonf taqGzGJUMuvdrfhrnf/ toifhtwifhjzpfapjcif;iSg awmif&Sifbk&if\orD;onf ajrmuf&Sifbk&ifxHokdY
a&mufvdrfh rnf/ okdYaomfvnf;? xkdrif;orD;\tmPmonf rwnf&/ xkdrif;ESifhwuG trsKd;tET,f awmfonfvnf;rwnf&/ rif;orD;
ukd4if;? aqmifcJhaomol wkdYukd4if;? ol\om;ukd4if;? xkdumv olUukdaxmufyifhaom olrsm;ukd4if; qkH;IH;jcif;okdY tyf&vdrfhrnf/11;7 xkdrif;orD;\ taqGtrsKd;jzpfaomolwa,mufonf tb\t&dyft&mukd&ojzifh ppfcsDvmvdrfhrnf/ ajrmuf&Sifbk&if\NrdKUawmfokdY
a&mufvQif? NrdKUom;wkdYukd wkduf Ekdifvdrfhrnf/11;8 olwkdY\bk&m;rsm;? oGef;aomkyfwkrsm;? tbkd;xkdufaomaiGzvm;? a&Tzvm;rsm;ukd tJ*kwKjynfokdY odrf;oGm;vdrfhrnf/ olonfvnf;
ajrmuf &Sifbk&ifxuf touf&Snfvdrfhrnf/11;9 wzef ajrmuf&Sifbk&ifonf awmif&Sifbk&if\EdkifiHokdY 0ifaomfvnf; rdrdjynfokdY jyefoGm;&vdrfhrnf/
11;10 om;awmfwkdYonfxjyef rsm;pGmaomtvkH;t&if;ukd pka0;Muvdrfhrnf/ om;wa,mufvnf; qufqufvm vTrf;rkd;csif;eif;vdrfhrnf/
wzefjyefvm ol\NrdKUwkdifatmif vkyfBuHvdrfhrnf/11;11 awmif&Sifbk&ifonf trsufxGufojzifh? ajrmuf&Sifbk&ifukd qD;BudKwkdufvdrfhrnf/ ajrmuf&Sifbk&ifonf rsm;pGmaomppfonf
AkdvfajctvkH; t&if;wkdYukd pD&ifaomfvnf;? awmif&Sifbk&ifonf xkdtvkH;t&if;wkdYukd odrf;,lvdrfhrnf/11;12 xkdtvkH;t&if;wkdYukd y,f&Sif;NyD;rS? rmepdwfaygufvsuf? taxmiftaomif;ru rsm;pGmaomvlwkdYukd vkyfBuHaomfvnf;? rdrdtmPmukd
rwnf ap&/11;13 taMumif;rlum;? ajrmuf&Sifbk&ifonf wzefay:vm? t&ifxufrsm;pGmaom tvkH;t&if;wkdYukd pD&ifNyD;rS umvtweft&mvGefvQif?
ppft*Fgrsm;? pnf;pdrfrsm;ESifh qufqufvmvdrfhrnf/11;14 xkdumv awmif&Sifbk&ifukd &efbufjyKaomolwkdYonf rsm;Muvdrfhrnf/ oif\trsKd;om;csif;jzpfaom olykefwkdYonf Asm'dwflygkHukd
jynfhpkH apjcif;iSgx? ysufpD;jcif;okdY a&mufMuvdrfhrnf/11;15 ajrmuf&Sifbk&ifonfvm NrdKUkd;ukdwnfNyD;vQif? ckdifchHaomNrdKUwkdYukdvkyfMuHvdrfhrnf/ awmif&Sifbk&if\vufeufrsm;? a&G;cs,faom
vlrsm;wkdY onfqD;wm;jcif;iSg cGeftm;r&SdaomaMumifh rqD;wm;&Mu/11;16 wkdufvmaomolonf rdrdtvkdtavsmufjyK? olUa&SUrSm tb,folrQr&yfraeEkdifbJ? om,maomjynfukd eif;NyD;rS pkHvifapvdrfhrnf/11;17 ajzmifhrwfaomolwkdYonfvkdufvsuf xkdrif;onf rdrdEkdfifiH\tvkH;t&if;&SdorQwkdYESifhwuG 0ifpm;jcif;iSg BudK;pm;tm;xkwf? rdef;ri,f
tm;jzifh zsufqD;jcif;iSg ay;pm;vdrfhrnf/ okdYaomfvnf; olonf tBuHrajrmuf? tusKd;r&Sd&/
11;18 wzef uRef;pkokdYrsufESmvSnfh uRef;trsm;wkdYukd vkyfBuHvdrfhrnf/ okdY&mwGif? Akdvfrif;wyg;onf rdrdcH&aomtoa&zsufjcif;ukd
rdrdrSvTJy,f? xkdtoa&ysufjcif;ukd wkdufvmaomrif;tay:okdY jyefa&mufapvdrfhrnf/11;19 xkdrif;onfvnf;? rdrdae&mNrdKUawmfokdY jyefoGm;NyD;vQif? xdrdvJojzifh uG,faysmufvdrhfrnf/
11;20 xkdrif;t&mvnf; EkdifiHawmf\bkef;pnf;pdrfukd Iwfcsvsuf? aiGawmfcGJaomolonf ay:vm cP&SdNyD;rS? a'gotrsufrxGuf?
ppfrwkduf bJ qkH;IH;jcif;okdYa&mufvdrhfrnf/750

11;21 xkdolt&mvnf; rif;pnf;pdrfukd cHxkdufaomolr[kwf? ,kwfrmaomolay:vmvdrfhrnf/ olonf tEkdiftxufrjyK? acsmharmhjcif;


tm;jzifh EkdifiHukd&vdrfhrnf/11;22 vTrf;rkd;aomvufeufwkdYonf olUa&SUrSmjrKyf qkH;IH;vdrfhrnf/ rd[m,cHaomrif;vnf; qkH;IH;vdrfhrnf/11;23 taMumif;rlum;? rd[m,jyKaomrif;onf opmysufojzifh? wufvm vltenf;i,frQygaomfvnf; wefckd;BuD;vdrfhrnf/11;24 toD;tESHrsm;aomjynfukd tEkdiftxufrjyKbJ 0ifvdrfhrnf/ vk,laomypnf; Opmpnf;pdrfrsm;ukd pGefYBuJ? rdrdbkd;ab;rjyKbl;aomtrIukd
jyKvdrfhrnf/ ckdifcHhaomNrdKUjywkdYukd&jcif;iSg wm&SnfpGmBuHpnfvdrfhrnf/11;25 BuD;pGmaom tvkH;t&if;ESifhwuG awmif&Sifbk&ifukd qefYusifbufjyK? rdrdtpGrf;owdukd EId;aqmfvdrfhrnf/ awmif&Sifbk&ifonfvnf;?
tm;BuD; rsm;pGmaom tvkH;t&if;ESifhwuG ppfwkdufjcif;iSg EId;aqmfaomfvnf; rcHr&yfEkdif/ taMumif;rlum;? olwbuf
raumif;aomtBuHukd BuHpnf Muvdrfhrnf/11;26 xkdolauR;arG;jcif;ukdcH&aomolwkdYonfvnf;? xkdol\tusKd;ukd zsufqD;aomtm;jzifh? ol\wyfjrKyf? ppfol&Jrsm;wkdYonf touf
qkH;Muvdrfh rnf/11;27 xkd&Sifbk&ifESpfyg;wkdYonf raumif;aomtBuHukdBuH? wckaompm;yGJ rkompum;ukd ajymMuvdrfhrnf/ okdYaomfvnf;? tBuHrajrmuf&/
csdef;csufaomtcsdefumv tqkH;jzpf&vdrhfrnf/11;28 wzef ajrmuf&Sifbk&ifonf rsm;pGmaompnf;pdrfOpmygvsuf rdrdjynfokdYjyefoGm;pOfwGif? oefY&Sif;aomy#dnmOfw&m;ukd remvkdaom
pdwf&Sd onftwkdif;jyKNyD;rS rdrdjynfokdYjyefoGm;vdrfhrnf/11;29 csdef;csufaomtcsdefvnf; awmifrsufESmokdY wzefjyefvmOD;rnf/ okdYaomfvnf;? t&ifjzpfouJhokdYr[kwf/ aemufjzpfouJhokdY vnf;
r[kwf/11;30 taMumif;rlum;? cdwdrfoabFmwkdYonf xkdolukdqD;wm;Muvdrfhrnf/ xkdaMumifh? pdwfemvsufjyefoGm; oefY&Sif;aomy#dnmOfw&m;ukd
trsuf xGufonftwkdif;jyKNyD;rS jyefoGm;pOfwGif? oefY&Sif;aomy#dnmOfw&m;udk pGefYypfaomolwkdYESifhtaqGzGJUvdrfhrnf/
11;31 xkdrif;aemufrS ppfvufeufwkdYonf ay:vmojzifh? wefcdk;BuD;aom oefY&Sif;&mXmeawmfukd npfnL;ap? aeY&uftpOfjyKaom0wfukd
y,f&Sif;Muvdrfhrnf/ zsufqD;wwfaom &GH&SmbG,ft&mukdvnf; wnfxm;Muvdrfhrnf/11;32 y#dnmOfw&m;ukd jypfrSm;aomolwkdYonf acsmharmh&mokdYvkduf ,kd,Gif;Muvdrfhrnf/ rdrdwkdYbk&m;ocifukd odaomolwkdYrlum;? BuD;pGm
aomtm; ESifh jyKMuvdrfhrnf/11;33 vlpkxJrSm ynm&SdaomolwkdYonf trsm;aomolwkdYukd oGefoifMuvdrfhrnf/ xm;ESifhuGyfrsufjcif;? rD;IdUjcif;? odrf;oGm;csKyfxm;jcif;?
vk,ufjcif; tm;jzifh tifwefumvywfvkH; vJMuvdrfhrnf/11;34 vJMuaomtcg tenf;i,faomrpjcif;ukd wzefcH&Muvdrfhrnf/ vltrsm;wkdYonf acsmharmh&mokdYvkduf qnf;uyfMuvdrfhrnf/11;35 trIqkH;&onfumvwkdifatmif? ynm&SdaomoltcsKdUwkdYonfvnf; pkHprf;jcif;ukdcH? oefY&Sif;jzLpif&rnftaMumif; vJMuvdrfhrnf/
xkdtrIonf csdef;csufaom umvwkdifatmif jzpf&ownf;/
11;36 &Sifbk&ifwyg;onf rdrdtvkdtavsmufjyK? bk&m;taygif;wkdYxuf ukd,fukdcsD;yifhajrmufpm;vsuf? bk&m;wkdY\bk&m;ukd qefYusifbufjyK
tHhbG,faompum;ukdajymvdrfhrnf/ a'gotrsufaphpkHonfumvwkdifatmif aumif;pm;vdrfhrnf/ pD&ifqkH;jzwforQtwkdif; jzpf&vdrhf
rnf/11;37 xkdrif;onf bkd;ab;wkdYukd;uG,faombk&m;ukd4if;? rdef;rwyfrufaomtvkdukd4if;? wyg;aombk&m;rsm;ukd4if; yrmPrjyK/ olwum
wkdYxuf ukd,fukdukd,f csD;ajrmufvdrfhrnf/11;38 xkdbk&m;t&m &JwkdufwkdY\bk&m;ESifh? bkd;ab;wkdYrodaombk&m;ukdcsD;ajrmuf? a&T? aiG? ausmufjrwf? ESpfoufbG,faomwefqmrsm;ukd
ylaZmf vdrfhrnf/11;39 ckdifcHhaom&Jwkdufrsm;ukd4if;? rdrd0efcHaomwyg;trsKd;om;bk&m;ukd4if; jyKpk? *kPftoa&wkd;yGg;apvdrfhrnf/ vlrsm;wkdYtay:rSm
tkyfpkd;&aom tcGifhukday;? pD;yGg;jzpfjcif;tvkdiSg ajrukda0zefvdrfhrnf/
11;40 trIukef&onfumv awmif&Sifbk&ifonf xkdrif;ukdwkdufvdrfhrnf/ ajrmuf&Sifbk&ifonfvnf; &xm;rsm;? jrif;pD;ol&Jrsm;?
oabFmrsm; wkdYESifhwuG avabGuJhokdY wkdufvmvsuf? xkdjynfwkdYukd0if csif;eif;vTrf;rkd;vdrfhrnf/11;41 om,maomjynfukdvnf;0if trsm;aomolwkdYonf qkH;IH;Muvdrfhrnf/ okdY&mwGif?ol\vufrSvGwfaomol[lrlum;? {'kHjynfom;?
armb jynfom;? trKeftrsKd;om;tBuD;wkdYonf vGwfMuvdrfhrnf/11;42 xkdrif;onf tjynfjynfwkdYukd atmifjrif&vdrfhrnf/ tJ*kwKjynfvnf;rvGwf&/11;43 xkdjynfrSm&Sdaoma&Tb@m? aiGb@m? tbkd;xkdufaom Opmrsm;ukd tykdif&vdrfhrnf/ vdAkjynfom;ESifh uk&Sjynfom;wkdYonf
olUaemufokdYvkduf &Muvdrfhrnf/11;44 okdY&mwGif olonf ta&SUrsufESm? ajrmufrsufESmt&yfrS odwif;ukdMum; pdwfylyefojzifh? vltrsm;wkdYukd zsufqD;okwfoify,f&Sif;jcif;iSg?
BuD;pGm aoma'gotrsufESifh xGufoGm;vdrfhrnf/11;45 yifv,fMum;rSmbkef;BuD; oefY&Sif;aomawmifay: pH&mwJawmfukdwnfaqmufNyD;vQif? tb,folrQ rpjcif;iSg rwwfEkdif qkH;IH;jcif;
okdY a&mufvdrfhrnf/

751

tcef;BuD; ( 12 )
12;1

xkdumv oifhtrsKd;om;csif;wkdY\trIukdapmifhaomt&Sifrif;BuD;rdauvonf ay:vmvdrfhrnf/ vlrsKd;wpkHwrsKd;rQ jzpfonfumvrSp


xkdumvwkdifatmif? rjzpfpzl;aomqif;&J'kuuyfumvonfa&mufvdrfhrnf/ xkdumvtcg pmapmif pm&if;0iforQaom oif\
trsKd;om; csif;wkdYonf u,fvTwfjcif;okdY a&mufMuvdrfhrnf/12;2 xkdumvtcg ajrrIefY tdyfaysmfaomolrsm;wkdYonf Ekd;Muvdrfhrnf/ tcsKdUwkdYum;? xm0&touf&Sifjcif;ESifh4if;? tcsKdUwkdYum;?
&SufaMumufjcif;? xm0&toa&ysufjcif;ESihf4if; Ekd;Muvdrfhrnf/12;3 ynm&SdaomolwkdYonfvnf;? aumif;uifrsufESmMuuf\ ta&mift0guJhokdY4if;? vltrsm;wkdYukdajzmifhrwfjcif;w&m;vrf;xJokdY
oGif;aomolwkdY onfvnf;? Mu,frsm;uJhokdY4if; tpOftNrJ xGef;vif;Muvdrfhrnf/12;4 oif 'Ha,vrlum;? trIukef&onfumvwkdifatmif? pum;awmfwkdYukd ydwf pmapmifukd wHqdyfcwfxm;avmh/ trsm;aom
olwkdYonf xkdpm ukdMunfhIaomtm;jzifh ynmwkd;yGg;vdrfhrnf[k ajymqkd\/
12;5 xkdtcg ig'Ha,vonf MunfhIvQif? tjcm;aomolESpfyg;wkdYonf jrpfurf;wkdY wbufwyg;pD &yfaeMu\/12;6 wyg;uvnf;? thHbG,faomtrIt&mwkdYonf rukefpifrSD tb,frQavmuf Mumvdrfhrnfenf;[k ydwfacsmukd0wfvsuf? jrpfa&ay:rSm
&Sdaom vlukdar;jref;\/12;7 ydwfacsmukd0wfvsuf? jrpfa&ay:rSm &Sdaomvluvnf;? wumv? ESpfumv? umvw0ufywfvkH;jzpfvdrfhrnf/ oefY&Sif;olwkdY\
tpGrf;owdukd t&yf&yfokdY jzefYvTifhjcif;trINyD;aomtcg? xkdtrIt&mtvkH;pkHwkdYonf ukefpifMuvdrfhrnf[k vufESpfbufukd aumif;uif
okdYcsDvsuf? urmtqufquf touf&Sifawmfrlaombk&m;ukd wkdifwnf usdefqkdonfukd igMum;\/
12;8 xkdpum;ukd igMum; em;rvnfaomaMumifh? ocifbk&m;? trIt&mwkdYonf tb,fokdY ukefpifygrnfenf;[kar;avQmufvQif?12;9 xkdolu 'Ha,v? oifoGm;avmh/ xkdpum;onf trIukef&onfumvwkdifatmif ydwf wHqdyfcwfxm;vsuf&Sd\/12;10 vltrsm;wkdYonf oefY&Sif;jzLpifjcif;okdY a&muf pkHprf;jcif;ukd cH&Muvdrfhrnf/ rw&m;aomolwkdYonf rw&m;ojzifh jyK wa,mufrQ
em;r vnf&/ ynm&SdaomolwkdYrlum;? em;vnfMuvdrhfrnf/12;11 aeY&uftpOfjyKaom0wfukdy,f&Sif;? zsufqD;wwfaom&GH&SmbG,ft&monf ay:vmNyD;rS? t&ufwaxmifESpf&mukd;q,fMum vdrfh
rnf/12;12 t&ufwaxmifokH;&mokH;q,fig;&ufwkdifatmifiHhvifh rSDaomolonf r*Fvm&Sd\/12;13 oifrlum;? tqkH;rjzpfrSDwkdifatmif oGm;avmh/ Nidrf0yfpGmae&vdrfhrnf/ aeY&ufumvukefpifNyD;rS? ukd,ft&dyft&mukdcH ay:&vdrfh
rnf[kqkd\/

ya&mzuf'Ha,v pD&ifa&;xm;aom tem*wdusrf;NyD;\/

752

a[ma&Stem*wdusrf;/
Hosea.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

753

a[ma&Stem*wdusrf;/
Hosea.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1

,k'&Sifbk&if MoZdrif;? a,moHrif;? tmcwfrif;? a[Zudrif;? oa&v&Sifbk&if a,m&Som; a,a&maAmifrif;wkdYvufxuf?


aA&d\om; a[ma&SokdY a&mufvmaom xm0&bk&m;\EIwfuywfawmf tptOD; [lrlum;?1;2
oifoGm; jynfwefqmrdef;rESifhwuG olbGm;jrifaomom;orD;wkdYukd odrf;ykdufavmh/ taMumif;rlum;? jynfom;wkdYonf xm0&bk&m;
ukdpGefYypf txyfxyfrSm;,Gif;MuNyD[k a[ma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;?1;3
a[ma&SonfoGm; 'dAvdrforD; a*grmukd odrf;ykdufojzifh? olonfy#doaE,l a[ma&S om;a,mufsm;ukd bGm;jrifav\/1;4
xm0&bk&m;uvnf;? xkdom;ukd a,Za&vtrnfjzifh rSnhfavmh/ taMumif;rlum;? cPMumNyD;rS a,Za&vtoufukdowfaomt
jypfaMumifh? a,[ktrsKd;ukd igonf'Pfay; oa&vtrsKd;\EkdifiHukdqkH;aprnf/1;5 oa&vav;ukd a,Za&vcsKdifh igcsKd;aomaeYjcif;wGif xkdtrIjynfhpkHvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
1;6
wzef y#doaE,l orD;ukd bGm;jrifav\/ xkdorD;ukd avmk[mrmtrnfjzifh rSnfhavmh/ taMumif;rlum;? igonf oa&vtrsKd;ukd
aemuf wzef roem;rpkHrufbJ {ueftrSefy,f&Sif;rnf/1;7 ,k'trsKd;ukdum;? oem;pkHrufOD;rnf/ okdY&mwGif? av;? xm;? ppfwkdufvufeuf? jrif;? jrif;pD;ol&Jtm;jzifhru,fwif? olwkdY\bk&m;
ocif xm0&bk&m;tm;jzifh u,fwifrnf[k rdefYawmfrl\/
1;8
avmk[mrmukdEkdYcGgaomtcg? trdonf y#doaE,ljyef om;a,mufsm;ukd bGm;jrifav\/1;9
xkdom;ukd avmtrdtrnfjzifh rSnfhavmh/ taMumif;rlum;? oifwkdYonf ig\vlr[kwf/ igonfvnf; oifwkdY\bk&m;ocifr[kwf/1;10 okdY&mwGif? oa&vtrsKd;om;wkdYonf rjcifEkdif? ra&wGufEkdifaom ork'&moJvkH;ESifhtrQ rsm;Muvdrfhrnf/ oifwkdYonf ig\
vlr[kwf[k xkdolwkdYtm; ajymqkd&mt&yf yifvQif? olwkdYonf touf&Sifawmfrlaom bk&m;ocif\om;[kac:a0:jcif;ukd cH&Mu
vdrfhrnf/1;11 xkdtcg ,k'trsKd;om;wkdYESifh oa&vtrsKd;om;wkdYonf pka0;aygif;abmf? rif;wOD;wnf;ukd csD;ajrmufojzifh xkdjynfxJu
xGufvmMuvdrfh rnf/ a,Za&vaeYonf BuD;jrwfaomaeYjzpf&vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2

oifwkdY nDtpfukdrsm;ukd ig\vl[l4if;? oifwkdYESrrsm;ukd oem;pkHruftyfaomorD;[l4if; wzefac:Muavmh/oifwkdYtrdESifhaqG;aET;Muavmh/ olonf ighr,m;r[kwf? igonfvnf; olUvifr[kwfaMumif;ukdaqG;aET;Muavmh/ jynfwefqm
rsufESmudky,f rSm;,Gif;jcif;trIukd a&Smifap/2;3 ra&SmifvQif ol\t0wf&SdorQukd igcRwf? olbGm;aomaeY t0wfr&SdouJhokdY t0wfryg? jyifxkwfxm;rnf/ vGifjyifuJhokdY
okwfoifrnf/ aoGUajcmufaomajruJhokdY jzpfapvsuf a&tiwfxm; aoaprnf/2;4 ol\om;orD;wkdYonf olarsmufrxm; &aom om;orD;jzpfaomaMumifh olwkdYukd igroem;rpkHrufbJaernf/2;5 olwkdYtrdonfjynfwefqmjzpf\/ olwkdYukdy#doaE,laomolonf &SufbG,faomtrIukdjyKNyD/ oluvnf;? ighrkefY? igha&? ighokd;arG;?
ighykdufqef? ighqD? ig aomufaomt&nfwkdYukd ay;wwfaom igh&nf;pm;rsm;aemufokdY igvkdufrnf[kqkdNyD/2;6 okdYjzpf? olUukd ql;apmif&ef;ESifh umxm;rnf/ xGufp&mr&Sdapjcif;iSg olUywfvnf ausmufkd;ukdvnf; wnfrnf/2;7 olonf &nf;pm;wkdYukd vkdufaomfvnf;rrSD? &Smaomfvnf; rawGUbJae&aomtcg? vifa[mif;xHokdY igjyefoGm;rnf/ ,ckae&mxuf
t&ifae&m omaumif;onf[k qkdvdrfhrnf/2;8 qefpyg;?pyspf&nf?qDwkdYukd igay;oem;onf[l4if;? Amvbk&m;tm; ylaZmfaoma&TESifhaiGukdol igrsm;jym;aponf[l 4if;olonf
ratmufarhyg wum;/2;9
okdYjzpf pyg;&dwf&mumv ighpyg;ukd4if;? pyspf&nfvkyf&mumv ighpyspf&nfukd4if;? ol\ukd,fukdzkH;vTrf;p&m ighokd;arG;ESifhykdufqefukd4if;
igodrf; ,lrnf/2;10 ,ckyif ol\&nf;pm;rsm;a&SU olUt0wfukdigvSpfvSef t&SufcGJrnf/ ighvufrS tb,folrQ olUukdrEIwf&/2;11 ol&Tifvef;p&mtaMumif;&SdorQESifh yGJcHjcif;? vqef;aeY? OykofaeYapmifhjcif;? y&dowfpnf;a0;jcif; tvkH;pkHwkdYukd igjywfaprnf/2;12 onfum;? igh&nf;pm;ay;aomqkvufaqmifjzpfonf[kolqkd&mpyspfO,smOf? oabFmozef;O,smOfwkdYukd igokwfoify,f&Sif;?
vGifjyifjzpfap ojzifh awmom;&JwkdYonf ukdufpm;Muvdrfhrnf/2;13 Amvbk&m;wkdYtm; eHYomaygif;udkrD;IdU? ESmacgif;qGJESifhvnfqGJwefqmukdqifvsuf &nf;pm;rsm;aemufokdYvkdufojzifh? ighukdarhavsmh
Amv bk&m;wkdYvufxuf jyKrdaomtjypfESifhtavsmuf igpD&ifrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
2;14 okdY&mwGif? olUukdwzef igjzm;a,mif;rnf/ awmvrf;jzifh ykdYaqmifaomfvnf;? ESpfodrfhapaompum;ukd ajymrnf/754

2;15
2;16
2;17
2;18
2;19
2;20
2;21
2;22
2;23

awmwbuf pyspfO,smOfwkdYukd4if;? tmac:csKdifh ajrmfvifh&mwHcg;ukd4if; igay;rnf/ olonf toufi,fpOfumv? tJ*kwKjynfrS


xGufvm aomtcg? oDcsif;qkdouJhokdY? awmwbufokdY a&mufaomtcg oDcsif;qkd&vdrfhrnf/xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? xkdumv oifonf ighukdocif[l rac:&? cifyGef;[lac:&rnf/tjcm;wyg;aomocifwkdY\bGJUemrrsm;udk ol\EIwfrSigy,f? xkdbGJUemrrsm;ukd aemufwzefrrSwfrd r>rufqkd&/xkdumv igonf olwkdYtwGuf? awmom;&J? rkdCf;aumif;uifiSuf? ajray:rSmwGm;wwfaomwd&pmefrsm;ESifh rd[m,zGJU?
av;?xm;?ppfwkduf vufeufwkdYukd ajray:uy,f&Sm;ojzifh? olwkdYonf pkd;&drfjcif;r&SdbJ tdyf&Muvdrfhrnf/igonf ukd,ftbkdY oifhukd tpOftNrJodrf;,lrnf/ ajzmifhrwfjcif;? w&m;ojzifhpD&ifjcif;? cspfoem;pkHrufjcif;ESifhtnD ukd,ftbkdY
oifhukd odrf;,l rnf/opmapmifhjcif;ESifhtnDodrf;,l? oifonf xm0&bk&m;ukd od&vdrfhrnf/xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? xkdumv igonf em;axmifrnf/ rkdCf;aumif;uifpum;ukd em;axmif? olonf ajrBuD;pum;ukd
em;axmifrnf/ajrBuD;onfvnf; qefpyg;? pyspf&nf? qDwkdY\pum;ukdem;axmif? olwkdYonfvnf; a,Za&vpum;ukd em;axmifMuvdrfhrnf/xkdowkdYorD;ukd rsKd;aphuJhokdY ajr ukd,ftbkdYigBuJrnf/ roem;rpkHruftyfaom owkdYorD;ukd igoem;pkHrufrnf/ ig\vlr[kwfaomolukd
vnf;? oifonfig\vljzpfonf[k igqkdrnf/ oluvnf;? ukd,fawmfonf tuREkfyf \bk&m;ocifjzpfawmfrlonf[k? avQmufvdrfhrnf
[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1

3;2
3;3
3;4
3;5

wzef xm0&bk&m;u? oa&vtrsKd;om;wkdYonf tjcm;wyg;aom bk&m;wkdYukdzl;ajrmf? pyspfoD;ysOfukd tvkd&Sdaomfvnf;


xm0&bk&m; cspfawmfrlonfenf;wl? rdrdcifyGef;\cspfjcif;ukdcHvsuf arsmufrxm;aomrdef;rukd oGm; cspfOD;avmh[k ightm;rSmxm;
awmfrlonftwkdif;?xkdrdef;rukd aiGwq,fig;usyf? rka,mqefwa[mrJcGJESifh iga&G;NyD;rS?oifonfightbkdY aeY&ufrsm;pGmapmifhae&rnf/ jynfwefqmrvkyf&/ tjcm;aoma,mufsm;ESifhraygif;abmf&/ okdYjyKvQif? oifhtbkdY
igapmifh aernf[k ajymxm;\/taMumif;rlum;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf aeY&ufrsm;pGm&Sifbk&ifr&Sd? rif;om;r&Sd? ,ZfylaZmfjcif;r&Sd? qif;wkr&Sd? oifwkdif;r&Sd?
aw&yfkyfwkr&SdbJ ae&Muvdrfhrnf/xkdaemufrS oa&vtrsKd;om;wkdYonf jyefvm? olwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;ukd4if;? olwkdY&Sifbk&if 'g0d'fukd4if;&Sm? aemifumv
aus;Zl;awmfukdcHthHaomiSg? xm0&bk&m;xHawmfokdY wkefvIyfvsufajy;Muvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

tkd oa&vtrsKd;om;wkdY? xm0&bk&m;\trdefYawmfukd em;axmifMuavmh/ xm0&bk&m;onf jynfoljynfom;wkdYESifh w&m;


awGUrI&Sdawmfrl\/ taMumif;rlum;? olwkdYonfopmr&Sd? ukPmr&Sd? bk&m;ocifukdrodMu/4;2 usdefqJjcif;? rkompum;ukdajymjcif;? vltoufukdowfjcif;? olUOpmukdckd;jcif;? olUr,m;ukd jypfrSm;jcif;wkdY tqD;twm;r&Sd/
vltoufukdowf aomtjypf txyfxyf&SdMu\/4;3 xkdaMumifh? jynfonfNiKdjiifvdrfhrnf/ jynfom;taygif;wkdYESifhwuG? awmom;&J? rkdCf;aumif;uif iSufwkdYonf tm;avsmhMuvdrhfrnf/
yifv,fig;wkdY onfvnf; ukefMuvdrfhrnf/4;4
okdY&mwGif? tb,folrQrqD;wm;apESifh/ tb,folrQ rqkH;rapESifh/ taMumif;rlum;? oif\trsKd;om;csif;wkdYonf ,Zfyka&m[dwfESifh
qefYusif bufjyKaomoluJhokdYjzpfMu\/4;5 xkdYaMumifh? aeYtcsdef oifonfvJ&vdrfhrnf/ nOfhtcsdef oifESifhtwl ya&mzufonfvnf; vJ&vdrfhrnf/ oifhtrdukdvnf;
igzsufqD;rnf/4;6 ighvlwkdYonf ynmenf;aomaMumifh qkH;IH;Mu\/ oifonf ynmukdy,faomaMumifh? igh,Zfyka&m[dwftjzpfokdY ra&mufapjcif;iSg
oifhukdigy,f rnf/ oif\bk&m;ocifhw&m;ukd oifarhavsmhaomaMumifh? oif\om;orD;wkdYukd igarhavsmYrnf/4;7 olwkdYonf bkef;wkd;yGg;onftwkdif; ighukdjypfrSm;MuNyD/ okdYjzpf? olwkdY\bkef;ukdigt&SufuGJaprnf/4;8
ighvlwkdY\tjypfajz&m,ZfwkdYukd pm;vsufESifhyif? xkdtjypfukd pdwfpGJvef;wwfMu\/4;9
xkdYaMumifh? vlwkdYjzpfouJhokdY ,Zfyka&m[dwfjzpfvdrfhrnf/ olwkdYtusifhrsm;ukd igppfaMum? toD;toD;jyKrlorQtwkdif; tusKd;tjypf
ukday;rnf/4;10 olwkdYonf pm;r0&Mu/ rw&m;aomarxkefukdjyK om;orD;ukdrbGm;jrif&Mu/4;11 taMumif;rlum;? pdwfESvkH;ukd,pfrl;apwwfaom umr*kPfaysmfarGUjcif;? pyspf&nfESifh ao&nfao&ufukdaomufjcif; rSD0Jaom
aMumifh? xm0&bk&m;ukd pGefYypfMuNyD/
755

4;12

ighvlwkdYonf opfom;ESifhwkdifyifwwfMu\/ olwkdY\awmifa0;onf tBuHay;wwf\/ udavompdwftm;BuD;aomaMumifh? olwkdYonf


vrf;vTJ rdrdwkdYbk&m;ocifhxHrSmrae? rSm;,Gif;wwfMu\/4;13 awmifxdyfay:? ukef;ay:rSm4if;? t&dyfaumif;aomoydwfyifrsKd;? vdAemyif atmufrSm4if;? ,ZfylaZmf eHYomaygif;ukdrD;IdUwwfMu\/
xkdaMumifh? oifwkdYorD;wkdYonf a,mufsm;ESifhrSm;,Gif;? acR;rwkdYonf arsmufrxm;wwfMu\/4;14 oifwkdYorD;wkdYonf a,mufsm;ESifhrSm;,Gif;? acR;rwkdYonf arsmufrxm;aomfvnf; igrppfaMum/ taMumif;rlum;? a,mufsm;wkdYonf
ukd,f r,m;ukdpGefYypf jynfwefqmwkdYESifh aygif;abmfwwfMu\/ rdef;r&TifwkdYESifhtwl ,ZfylaZmfwwfMu\/ okdYjzpf? ynmr&Sdaom
olwkdYonf qkH;IH; Muvdrfhrnf/
4;15 tkd oa&vtrsKd;? oifonf jynfwefqmvkyfaomfvnf;? ,k'trsKd;ukd rrSm;,Gif;ygapESifh/ *dv*gvNrdKUokdY rcsOf;uyfMuESifh/
aAo0ifNrdKUokdY roGm;MuESifh/ xm0&bk&m;touf&Sifawmfrlonf twkdif;[l rusdefqkdMuESifh/4;16 oa&vtrsKd;onf kef;wwfaomEGm;rysKduJhokdY qefYusifbufjyKwwf\/ ,ckrSm xm0&bk&m;onf us,faomt&yf okd;oi,fukd
xdef;o uJhokdY? oa&vtrsKd;ukd jyKawmfrlrnf/4;17 {z&drfonf kyfwkwkdYpGJuyfvsuf&Sd\/ olUukd wwfwkdif;&Sdapavmh/4;18 olwkdY pm;aomufyGJcHcsdefvGefNyD/ rif;vkyfaomolwkdYonf txyfxyf rw&m;aomarxkefukd jyKMuNyD/ &SufbG,faomtrIukd wyfruf
MuNyD/4;19 avonf rdrdtawmifwkdYESifhwkdufygoGm;rnf/ olwkdYonf rdrdwkdYylaZmfaom,Zfrsm;aMumifh &SufMuvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1

tkd ,Zfyka&m[dwfwkdY? Mum;Muavmh/ tkd oa&vtrsKd;om;wkdY? em;axmifMuavmh/ tkdeef;awmfom;wkdY? rSwfrdMuavmh/


oifwkdYonf ppfaMum pD&ifjcif;ukdcH&Murnf/ taMumif;rlum;? oifwkdYonf rdZygawmifay:rSmausmhuGif;? wmaAmfawmifay:rSm
axmifaomykdufjzpfMuNyD/5;2 ,ZfaumifwkdYukd owfaomtm;jzifh rdrdwkdYtjypfukd rsm;jym;apMu\/ xkdaMumifh? igonf xkdoltaygif;wkdY tjypf'Pfay;rnf/5;3 {z&drfukd igod\/ oa&vonfvnf; igha&SUrSm ykef;a&SmifraeEkdif/ ,ckyif tkd{z&drf? oifonf rSm;,Gif; oa&vonf
npfnL;jcif;&Sd\/5;4 olwkdYonf jyKNrJjyKaomaMumifh? olwkdY\ bk&m;ocifhxHawmfokdY jyefrvmEkdifMu/ rSm;,Gif;aom oabmpGJvrf;onfjzpf? xm0&
bk&m;ukd rodMu/5;5 oa&vtrsKd;\rmeonf olUrsufarSmuf ESdrfhcsjcif;okdYa&mufojzifh? oa&vESifh{z&drfonf rdrdwkdYtjypfvJ? olwkdYESifhtwl
,k'trsKd; onfvnf; vJvdrfhrnf/5;6 okd;pkEGm;pkygvsuf? xm0&bk&m;ukd&Smjcif;iSg oGm;Muaomfvnf; rawGU&Mu/ olwkdYESifhuGmawmfrlNyD/5;7
olwkdYonf xm0&bk&m; xHawmf cHaomopmukd zsufMuNyD/ taMumif;rlum;? wyg;trsKd;om;wkdYukd bGm;jrifMuNyD/ vqef;aeYa&mufrS
olwkdYESifh olwkdYOpmonf ysufpD;vdrfhrnf/
5;8
*dAmNrdKUESJc&mudk4if;? &mrNrdKUwHykd;ukd4if; rIwfMuavmh/ aAo0ifNrdKU a<u;aMumfMuavmh/ tkdA,FmrdeftrsKd;? aemufodkYMunfhMuavmh/5;9 oa&vtrsKd;tET,fwkdYukd qkH;rowday;aomaeY {z&drfonf ysufpD;&vdrfhrnf/ qufqufjzpfvwhHaomtrIukd igabmfjy\/5;10 ,k'rif;wkdYonf ajrrSwfwkdifwkdYukd a&TUaomoluJhokdY jzpfMu\/ igonfolwkdYtay:okdY ightrsufukd a&uJhokdY oGef;avmif;rnf/5;11 {z&drfonfnOf;qJjcif;ukdcH&\/ w&m;pD&ifjcif;ESifhawGUqkH;IH;&\/ taMumif;rlum;? trdefYawmftwkdif; usifhavNyD/5;12 xkdaMumifh? igonf {z&drfukdufwwfaomykd;aumif? ,k'trsKd;pm;wwfaom temuJhokdYjzpfrnf/5;13 {z&drfonf rdrdtaygufwkdYukd4if;? ,k'onf rdrdtemukd4if; jrifaomtcg? {z&drfonf tmI&drif;xHokdYoGm;? ,k'onf &Sifbk&if
,m&ufxHokdY apvTwfaomfvnf;? xkdrif;wkdYonf oifwkdYtaygufukdrzgEkdif? temukdvnf; raysmufapEkdifMu/5;14 taMumif;rlum;? igonf {z&drf jcaoFhuJhokdY4if;? ,k'trsKd; jcaoFhysKduJhokdY4if; jzpfrnf/ igonf ukd,fwkdifukdufjzwf oGm;rnf/
csDoGm; tb,folrQrEIwf&/5;15 olwkdYonf ukd,ftjypfukd 0efrcs?? ighrsufESmukd r&SmrSDwkdifatmif? igonf ukd,fae&mokdY jyefoGm;aernf/ trIa&mufaomtcg?
olwkdYonf ighukd BudK;pm; &SmMuvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3

vmMu/ xm0&bk&m;xHawmfokdYjyefMuukefthH/ ukd,fawmfonf ukdufjzwfaomfvnf; yuwdjzpfapawmfrlrnf/ 'Pfcwfaomfvnf;


temukdpnf;awmfrlrnf/ESpf&ufvGefNyD;rS igwkdYukdtouf&Sifap? okH;&ufajrmufaomaeY xajrmufapawmfrlojzifh? txHawmf igwkdYonf touf&Sif
Muvdrfhrnf/ynmukdvnf; &Muvdrfhrnf/ xm0&bk&m;ukdodjcif;iSg vkduf&SmMuvdrfhrnf/ xGufawmfrlcsdefonf eHeufuJhokdYjzpfvdrfhrnf/ &Gmaom
rkdCf;ESifh? ajrtay:okdY&Gmaom aemufrkdCf;uJhokdY oufa&mufawmfrlvdrfhrnf/
756

6;4

tkd {z&drf? oif tb,fokdYigjyK&rnfenf;/ tkd ,k'? oif tb,fokdYigjyK&rnfenf;/ oifwkdY MunfnKdaompdwfonf eHeuf
rkdCf;wdrfuJhokdY 4if;? apmapmaysmufwwfaomESif;uJhokdY4if; jzpf\/6;5
xkdYaMumifh olwkdYukd ya&mzufrsm;tm;jzifh igonftykdif;ykdif;ckwfjzwf&NyD/ ighEIwfxGufpum;tm;jzifh owf&NyD/ ighpD&ifcsufwkdYonfvnf;
xGef; vif;aomtvif;uJhokdY jzpfMuNyD/6;6 ,ZfylaZmfjcif;tusifhxuf oem;jcif;ukPmtusifhukd4if;? rD;IdU&m,ZfylaZmfjcif;xuf bk&m;ocifESifhuRrf;0ifjcif;ukd4if;? igESpfouf
\/6;7 olwkdYonf tm'HuJhokdY y#dnmOfudk vGefusL;MuNyD/ ae&if;t&yf ighopmukd zsufMuNyD/6;8 *dv'fNrdKUonf t"rjyKaomolwkdY ae&mjzpf? vltaoG;ESifhpGef;aom ajc&mrsm;\/6;9
xm;jytvkH;t&if;onf c&D;oGm;aomolukd acsmif;MunfhouJhokdY? ,Zfyka&m[dwf taygif;toif;onf a&ScifNrdKUokdYoGm;aomvrf;yif
toufukdowfwwfMu\/6;10 tu,fpifppf t"rtrIukdjyKwwfMu\/ aMumufrufbG,faomtrIukd oa&vtrsKd;igjrifNyD/ xkdtrsKd; {z&drfonf rSm;,Gif;
wwf\/ o a&vonf npfnL;jcif;&Sd\/6;11 xkdrSwyg;? tkd,k'trsKd;? odrf;oGm;aomig\vlwkdYukd igaqmifcJhjyefaomtcg? pyg;&dwf&mumvonf oifhtbkdY cefYxm;vsuf&Sd\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5
7;6
7;7
7;8
7;9
7;10
7;11
7;12
7;13
7;14
7;15
7;16

oa&v\temukd aysmufapjcif;iSg igjyKaomtcg? {z&drf\tjypfESifh &Srm&djyKaomt"rtrIonf xif&Sm;jyef\/ olwkdYonf


opmysufMuNyD/ txJokdY olckd;0ifwwf\/ jyifvnf; xm;jytvkH;t&if;wkdYonf wkdufwwfMu\/olwkdYjyKorQaomt"rtrIukd igrSwfrdonf[k rdrdwkdYpdwfESvkH;xJrSm ratmufarhMu/ ,ckyif xkdtrIwkdYonf olwkdYukd0kdif;MuNyD/
ighrsufarSmuf wGif&SdMu\/qkd;npfaomtrItm;jzifh &Sifbk&ifukd4if;? rkompum;tm;jzifh rif;rsm;ukd4if; 0rf;ajrmufapMu\/xkdoltaygif;wkdYonf rw&m;aomarxkefjzifh rSm;,Gif;aomoljzpf? rD;xnfhaomrkefYonf\ rD;zkdESifhwlMu\/ rkefYpdrf;ukde,fNyD;rS
razgif;<urSDwkdif atmif? rD;ukdraqmfbJ Nidrf0yfpGmae&\/igwkdY&Sifbk&if\ESpfpOfyGJaeY rif;wkdYonf pyspf&nft&SdefESifh,pfrl; &Sifbk&ifonf rxDrJhjrifjyKaomolwkdYukd vufcHwwf\/tu,fpifppf olwkdYonfacsmif;MunfhvsufaeMupOf? rdrdwkdYESvkH;ukdrD;zkduJhokdY jyifqifMuNyD/ olwkdYrkefYonfonf wnOfhvkH;tdyfaomfvnf;?
eHeuf tcsdef awmufaomrD;uJhokdY avmifvsuf&Sd\/xkdoltaygif;wkdYonf rD;zkduJhokdYylMu\/ rdrdwkdYw&m;olBuD;rsm;ukd avmifMuNyD/ olwkdY&Sifbk&iftaygif;wkdYonf vJMuNyD/ ighukd [pfac:
aomolwa,mufrQr&Sd/{z&drfonf wyg;trsKd;om;wkdYESifh aygif;abmfa&maESmvsuf&Sd\/ wrsufESmomzkwf rvSefaomrkefYjym;jzpf\/olrodrrSwfbJ wuRef;wEkdifiHom;wkdYonf ol\cGeftm;ukd pm;MuNyD/ ukd,frodrrSwfbJ acgif;ay:rSm jzLaomqHyiftESHYtjym;&SdNyD/oa&vtrsKd;\rmeonf olUrsufarSmuf ESdrfhcsjcif;okdYa&mufaomfvnf;? trsKd;om;wkdYonf ukd,fbk&m;ocif xm0&bk&m;
xHawmfokdYrjyef rvmMu/ trIa&mufaomfvnf; bk&m;ukdr&SmMu/
{z&drfonf OmPfr&Sd? rkdufaomcsKd;ESifhwl\/ tJ*kwKjynfukd [pfac:wwf\/ tmI&djynfokdY ajy;wwf\/oGm;av&m&mwGif ighykdufESifholwkdYukd igtkyfrdrnf/ rkdCf;aumif;uifiSufukduJhokdYajrokdYESdrfhcsrnf/ olwkdYpnf;a0;&m Mum;onftwkdif;
igqkH;rrnf/olwkdYonf ighxHrSxGufvnfaomaMumifh tr*Fvm&SdMu\/ ighukdjypfrSm;aomaMumifh zsufqD;&mbkdYjzpfMu\/ olwkdYukdiga&G;EIwfaomfvnf;?
ighw buf rkompum;ukdajymMu\/olwkdYonf tdyf&may:rSmjrnfwrf;aomfvnf;? apwempdwfESifhighukdratmf[pfMu/ qefpyg;? pyspf&nfukd &jcif;iSg pnf;a0; ighukd
ykefuefMu\/igonf qkH;raomf4if;? olwkdYukd ckdifcHhapaomf4if;? ighwbufraumif;aomtBuHukd BuHpnfMu\/tusKd;enf;&SdMu\/ vdrfwwfaomav;uJhokdYjzpfMu\/ rif;wkdYonf apmfum;aomaMumifh xm;jzifhao? tJ*kwKjynfom;wkdY\
uJh&JUjcif;ukd cH&Muvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4

wHykd;rIwfavmh/ &efolonf a&Tvif;wuJhokdY xm0&bk&m;\tdrfawmfokdY vmvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? olwkdYonf ighy#dnmOfukd


zsuf ighw&m;ukd vGefusL;MuNyD/okdY&mwGif? olwkdYu? tuREkfyfwkdY\bk&m;ocif? tuREkfyfwkdYonf oa&vtrsKd;jzpf ukd,fawmfukdodMuyg\[k ightm; a<u;aMumf
Muonfwum;/oa&vtrsKd;onf aumif;aomt&mukd pGefYypfaomaMumifh? &efolnOf;qJjcif;ukd cH&vdrfhrnf/olwkdYonf ig\tcGifhr&SdbJ ukd,ftvkdtavsmuf &Sifbk&ifwkdYukd csD;ajrmufMuNyD/ igrod&bJ rif;wkdYukd cefYxm;MuNyD/ ukd,ftusKd;enf;
apjcif;iSg? ukd,fa&TaiGESifh ukd,ftbkdY kyfwkrsm;ukd vkyfMuNyD/757

8;5

tkd &Srm&d? oif\EGm;oi,fukd pGefYypfavmh/ ukd;uG,faomolrsm;ukd igtrsufxGuf\/ olwkdYonf tb,frQumvywfvkH;


oefY&Sif;jcif;w&m;ukd rrSDEkdifbJ ae&Muvdrfhrnfenf;/8;6 xkdEGm;oi,fonf oa&vtrsKd; BuHpnfjzpf\/ q&morm;vkyfaomaMumifh bk&m;r[kwf/ tu,fpifppf &Srm&dEGm;oi,fonf
tykdif;ykdif; usKd;yJh&vdrfhrnf/
8;7 avrsKd;aphukdBuJ avabGpyg;ukd &dwf&Muvdrfhrnf/ pyg;yifr&Sd&/ tESHxJu rkefYnufrxGuf&/ xGufaomfvnf; wuRef;wEkdifiHom;
wkdYonf pm;Muvdrfhrnf/8;8 oa&vtrsKd;onfwdrfjrKyfavNyD/ tb,folrQ rESpfoufaomwefqmuJhokdY wyg;trsKd;om;wkdYwGif &Sd&vdrfhrnf/8;9 tmI&djynfokdY tvkdvkdoGm;avNyDwum;/ {z&drfonf ukd,ftbkdY waumifwnf;aeaom jrnf;kdif;uJhokdYjzpf? &nf;pm;wkdYtm;
qkcsavNyD/8;10 wyg;trsKd;om;wkdYtm; qkcsaomfvnf;? csufjcif; vlrsm;ukdigpka0;aprnf/ rMumrjrifhrDS &Sifbk&ifESifh rif;rsm;wifaom0efukd yifyef;pGm
xrf;&Mu vdrfhrnf/8;11 {z&drfonf rsm;pGmaom,ZfyvifwkdYukdtjypftbkdYvkyfaomaMumifh? ,ZfyvifwkdYukd ol\tjypf[l rSwf&vdrfhrnf/8;12 ighw&m;\xl;qef;aomt&mwkdYukd olUtbkdY iga&;xm;NyD/ okdYaomfvnf;? kdif;aomt&m[l olonf rSwfavNyDwum;/8;13 igESifhqkdifaomylaZmfoumwkdYudk ,ZfylaZmfaomolwkdYonf ylaZmf ukd,fwkdifpm;Mu\/ xm0&bk&m;onf olwkdYukd vufcHawmfrrl/
olwkdYt jypfrsm;ukd csufjcif;atmufarh ppfaMumawmfrlaomtm;jzifh? olwkdYonf tJ*kwKjynfokdY jyefoGm;&Muvdrfhrnf/8;14 oa&vonf olUukdzefqif;awmfrlaomocifukd arhavsmh bkHAdrmefrsm;ukd wnfaqmufwwf\/ ,k'onfvnf; ckdifcHhaomNrdKUwkdYukd
rsm;jym; apwwf\/ okdY&mwGif? igonf xkdNrdKUrsm;wkdYukdrD;IdU bkHAdrmefrsm;wkdYukd rD;avmif&vdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3
9;4

9;5
9;6
9;7
9;8
9;9
9;10

9;11
9;12
9;13
9;14
9;15
9;16
9;17

tkd oa&vtrsKd;? wyg;trsKd;om;uJhokdY 0rf;ajrmuf&TifjrL;aompdwf&Sd rckefESifh/ ukd,fbk&m;ocif rqnf;uyf? tjcm;aombk&m;ESifh


rSm;,Gif;NyD/ aumufe,fwvif;&SdorQwkdY rSm;,Gif;cukd ESpfoufwwf\/aumufe,fwvif;tm;jzifh toufrarG;&/ pyspfoD;e,f&musif;tm;jzifhvnf; toufrarG;&/ pyspf&nfopfvnf; olwkdYajrmfvifho
nftwkdif;rxGuf&/{z&drftrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;\ajrawmf rae&bJ tJ*kwKjynfokdY jyefoGm;? tmI&djynf rpifMu,faomtpmukd pm;&Mu
rnf/pyspf&nfoGef;avmif;&m ylaZmfoumukd xm0&bk&m;tm; rjyK&Mu/ ylaZmfaom,ZfwkdYukd ESpfoufawmfrrl&/ xkd,Zftom;onf
romvkduf idka<u;jrnfwrf;aomolwkdY\ tpmuJhokdYjzpf? pm;aomoltaygif;wkdYonf npfnL;jcif;okdY a&mufMuvdrfhrnf/
olwkdYtpmukd ukd,fwkdifpm;Muap/ xm0&bk&m;\tdrfawmfxJokdY roGif;apESifh/"ryGJaeY? xm0&bk&m;tbkdYaqmifaomyGJaeYwkdY oifwkdYonf tb,fokdYjyK Muvdrfhrnfenf;/ysufpD;&mxJu olwkdYonfxGufoGm;MuNyD/ tJ*kwKjynfpk rifzdNrdKU oN*K[fMuvdrfhrnf/ aiGwefqmqifaomae&m bkHAdrmefrsm;ukd
ql;trsKd;rsKd; wkdYonf vTrf;rkd;Muvdrfhrnf/ppfaMum&aomtcsdefa&mufavNyD/ tjypfay;&aomtcsdefa&mufavNyD/ oa&vtrsKd; od&vdrfhrnf/ ya&mzufonf trkdufjzpf\/
0dnmOfqk aus;Zl;ukd cHaomolonf tl;jzpf\/ oiftjypfBuD;onftwkdif; BuD;pGmaomzsufqD;jcif;ukd cH&\/{z&drfuif;apmifhonf rdrdbk&m;bufrSmae\/ ya&mzufonf jyKavorQwkdY rkkqdk;ausmhuGif;jzpf\/ ol\bk&m;tdrfwGif ab;jyK
aomoljzpf\/*dAmNrdKUvufxufuJhokdY olwkdYonf ukd,fukd tvGefnpfnL;apMuNyD/ olwkdYtjypfukd atmufarh 'kpkdufrsm;ukd ppfaMumawmfrlrnf/
awmpyspfoD;uJhokd oa&vtrsKd;ukd igawGU\/ oD;paomoabFmozef;yif tOD;qkH;rSnfhaom oabFmozef;oD;uJhokdY
oifwkdYbkd;ab; rsmukd igjrif\/ olwkdYonf ukd,ftvkdtavsmuf Amvay*k&bk&m;xHokdY oGm;? xkd&SufbG,faomt&mtbkdY ukd,fukd
tyfESHojzifh wyfrufonf twkdif; pufqkyf&GH&SmbG,faomtrIwkdYukd jyKMu\/{z&drf\bkef;onf iSufuJhokdY ysHoGm;vdrfhrnf/ om;bGm;jcif;? ukd,f0efaqmifjcif;? y#doaE,ljcif;r&Sd&/om;orD;wkdYukd auR;arG;aomfvnf;? wa,mufukdrQ rusefapjcif;iSg igvk,lrnf/ tu,f olwkdYukd igpGefYypfaomtcg tr*Fvm
&SdMuvdrfhrnf/{z&drfonf wkkNrdKUuJhokdY Nidrf0yf&mt&yf wnf[ef&Sdaomfvnf;? rdrdom;orD;wkdYukd vlowfvufokdY tyf&vdrfhrnf/tkd xm0&bk&m;? ay;oem;awmfrlyg/ tb,fokdYay;awmfrl&rnfenf;/ ukd,f0efraqmifaom0rf;? EkdYrxGufaomom;jrwfukd
ay;awmfrlyg/*dv*gvNrdKU olwkdYjyKorQaom 'kpkduf&Sd? xkdt&yf olwkdYukd igrkef;\/ olwkdY'kpkduftjypfaMumifh ightdrfrS igESifxkwfrnf/
aemufwzef olwkdY ukdrcspf/ olwkdYrif;taygif;wkdYonf ykefuefwwfaomoljzpfMu\/{z&drfonf txdtcdkufcH&aomaMumifh? tjrpfaoGUajcmufvsuf&Sd toD;ukdroD;Ekdif&m/ om;bGm;aomfvnf;? tcspfqkH;aomom;wkdYukd
igowf rnf/ighbk&m;ocif\pum;awmfukd em;raxmifaomaMumifh pGefYypfawmfrl? olwkdYonf wyg;trsKd;om;wkdYwGif t&yf&yfokdY vSnfhvnf&
Murnf/
758

tcef;BuD; ( 10 )
10;1
10;2
10;3
10;4
10;5
10;6
10;7
10;8
10;9
10;10
10;11
10;12
10;13
10;14
10;15

oa&vonf toD;rsm;pGmoD;aom pyspfEG,fyif jzpf\/ ukd,ftvkdtavsmuf oD;wwf\/ toD;wkd;yGg;onftwkdif; trsKd;om;wkdYonf


,ZfyvifwkdYukd rsm;jym;apMu\/ olwdkYjynf aumif;onftwkdif; aumif;aom kyfwkqif;wkwkdYukd vkyfMuonfwum;/olwkdYpdwfESpfcG&Sd\/ csufjcif;tjypf'PfukdcH&Murnf/ olwkdY,ZfyvifwkdYukd ukd,fawmfwkdif jzdKcs? kyfwkqif;wkwkdYukdvnf;
zsufqD;awmfrlrnf/igwkdYonf xm0&bk&m;ukd raMumuf&GHUaomaMumifh &Sifbk&ifr&Sd/ &Sifbk&if&Sdaomfvnf;? igwkdYtbkdY tb,fokdYjyKEkdifrnfenf;[k
csufjcif;qkd&Murnf/olwkdYusdefqkdaompum;onf pum;oufoufjzpf? rd[m,zGJUaomtcg rkompum;ukdom ajymwwfMu\/ w&m;pD&ifjcif;trIonf
v,fuefqnfkd;ay:rSm bif;cg;yifuJhokdY ayguf&vdrfhrnf/&Srm&dNrdKUom;wkdYonf aAo0ifEGm;oi,ftbkdY aMumufMuvdrfhrnf/ xkdEGm;oi,f\bkef;twGuf ol\wumwkdYonf idka<u;jrnfwrf;?
,Zfyk a&m[dwfwkYdonf wkefvIyfMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? &efolwkdYonf xkdbkef;ukdvk,l?EGm;oi,fESifhtwl tmI&djynfokdY ,loGm;NyD;vQif? &Sifbk&if,m&uftm;quf &Muvdrfhrnf/ {z&drfonftoa&ysuf oa&vonf
rdrdtBuH tpnftm;jzifh &SufaMumuf&vdrfhrnf/&Srm&donf ysuf&\/ &Srm&d&Sifbk&ifonf a&jrKyfoufoufjzpf\/oa&vjypfrSm;&m tm0ifNrdKUukef;wkdYonf NydKus? ql;yiftrsKd;rsKd;wkdYonf olwkdY,Zfyvifrsm;ukd vTrf;rkd;Muvdrfhrnf/ NrdKUom;wkdYu
vnf;? tkd awmifrsm; wkdY? igwkdYukd zkH;tkyfMuyg/ tkdukef;rsm;wkdY? igwkdYtay: usMuyg[k ac:Muvdrfhrnf/
*dAmNrdKU vufxuf tjypfBuD;onfxuf oa&vonf tjypfomBuD;\/ xkdNrdKU &yfaeMu\/ *dAmNrdKU t"rvlwkdYukd
ppfwkdufaomtcg rIH;Mu/igonf ukd,ftvkdtavsmuf olwkdYukd qkH;rrnf/ olwkdYtjypfESpfyg;aMumifh csnfxm;vsuf&Sdaomtcg? olwkdYwbuf vlrsm;pnf;a0
;&Muvdrhfrnf/{z&drfonf ,Of pyg;ukdeif;csifaomEGm;rysKdjzpfaomfvnf;? igonfxrf;bkd;ukd xrf;apojzifh? {z&drfonfujcif;ukdcH? ,k'onf
xGefvsuf? ,mukyfonfvnf; ajrpkdifukdcGJvsuf &Sd&vdrfhrnf/ukd,ftbkdY ajzmifhrwfjcif; rsKd;aphukdBuJ? ukPmawmftoD;tESHukd &dwfMuavmh/ rvkyfao;aomv,fukdxGefMuavmh/ xm0&bk&m;onf
<uvm? oifwkdYtay:okdY ajzmifhrwfjcif;rkdCf;ukd &GmapawmfrrlrSDwkdifatmif? ukd,fawmfukd &Sm&aomtcsdefa&mufavNyD/oifwkdYonf 'kpkdufrsKd;aphukdBuJvkd v,fxGefaomaMumifh? tjypfpyg;ukd&dwf&Mu\/ rkomtoD;tESHukd pm;&Mu\/ taMumif;rlum;?
ukd,fBuH pnfjyKrljcif;ukd4if;? ukd,frsm;pGmaomol&JwkdYukd4if; ukd;pm;wwf\/xkdaMumifh? oif\vlwkdYonfkef;&if;cwfMuvdrfhrnf/ &Smvrefrif;onf aAomaAvNrdKUukd ppfwkdufaomtcg zsufqD;ouJhokdY? oif\&J
wkduf&Sd orQwkdYonf ysufpD;&Muvdrfhrnf/ trdonfom;wkdYESifhtwl ajray:rSm aqmifhzGyfjcif;udk cH &vdrfhrnf/xkdokdY aAovonf oifwkdY'kpkduftjypfrsm;aMumifh oifwkdY jyKvdrfhrnf/ eHeuftcsdefonf vGefwwfouJhokdY? oa&v&Sifbk&ifonf&Sif;
&Sif;uG,faysmuf&vdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1
11;2
11;3
11;4
11;5
11;6
11;7
11;8

oa&vonf toufi,faomtcg igonfcspf ighom;ukdtJ*kwKjynfrS ac:cJhNyD/olwkdYukdac:aomolwkdYxHrS xGufoGm;Mu\/ Amvbk&m;wkdYtm; ,ZfylaZmf kyfwkqif;wkwkdYtm; eHYomaygif;ukd rD;IdUMu\/igonf oGm;wwfaomtwwfukd {z&drftm; vufqGJoGefoif\/ okdYaomfvnf;? igapmifhrjcif;aus;Zl;ukd olonf rodbJae\/vlukdqGJwwfaomBudK;wnf;[laom arwmBudK;ESifh igqGJiif\/ yg;kd;tem;okdY xrf;bkd;ukd a&TU jznf;nif;pGmauR;\/txHawmfokdY rjyefrvm[k olonfjiif;aomaMumifh? tJ*kwKjynfokdY jyefroGm;&/ tmI&drif;onf olwkdYukd tkyfpkd;&vdrfhrnf/xm;ab;onf olUae&mNrdKUwkdYtay:okdYa&muf rif;wkdYukd zsufqD;vdrfhrnf/ olwkdYBuHpnfjcif;tm;jzifhyif okwfoify,f&Sif;vdrfhrnf/ig\vlwkdYonf ighxHrSvTJNrJvTJMu\/ tjrifhqkH;aombk&m;xHokdYac:aomfvnf;? xkdbk&m;ukd tb,folrQ rcsD;ajrmufvkd/
tkd{z&drf? igonf oifhukd tb,fokdYpGefYEkdifrnfenf;/ tkdoa&v? oifhukd tb,fokdY tyfESHEkdifrnfenf;/ oifhukd tm'rmNrdKUuJhokdY
tb,f okdYjzpfapEkdifrnfenf;/ aZbkdifNrdKUt&m tb,fokdYcefYxm;Ekdifrnfenf;/ igonf ESvkH; ajymif;vJ tvGefMuifemaompdwf&Sd\/11;9 jyif;pGm trsufxGufonftwkdif; rjyKvkd/ {z&drfudk txyfxyfrzsufqD;vkd/ igonf vlr[kwf? bk&m;ocifjzpf\/ NrdKUxJrSmaeaom
NrdKUom; r[kwfaomfvnf;? oifwkdYwGifae oefY&Sif;aombk&m;jzpf\/11;10 olwkdYonf xm0&bk&m;\aemufawmfokdY vkdufMuvdrfhrnf/ jcaoFhuJhokdY a[mufawmfrlrnf/ a[mufawmfrlaomtcg om;orD;wkdY
onftaemufrsufESmrS tvsiftjrefajy;Muvdrfhrnf/11;11 pmiSufuJhokdY tJ*kwKjynfrS4if;? csKd;uJhokdY tmI&djynfrS4if; tvsiftjrefajy;Mu? olwkdYukd ae&if;t&yf igae&m csrnf[k xm0&bk&m;
rdefY awmfrl\/
11;12 {z&drfonf rkompum;ESifh4if;? oa&vonf vSnfhpm;jcif;ESifh4if; ighukd aESmifh&Sufwwf\/ ,k'onfvnf; bk&m;ocifhxH?
oefY&Sif; opmapmifhawmfrlaom bk&m;ocifhxHrS vTJ vSnfhvnfwwf\/

759

tcef;BuD; ( 12 )
12;1
12;2
12;3
12;4
12;5
12;6
12;7
12;8
12;9
12;10
12;11
12;12
12;13
12;14

{z&drfonf avukdusufpm;wwf\/ ta&SUavukdvkdufwwf\/ aeYwkdif; rkompum;ESifh ysufpD;jcif;taMumif;wkdYukd rsm;jym;apwwf\/


tmI&dvlwkdYESifh rd[m,zGJUvsufESifhyif? tJ*kwKjynfokdYqDukd,loGm;wwf\/xm0&bk&m;onf ,k'trsKd;ESifhvnf; w&m;awGUrI&Sdawmfrl\/ ,mukyf\tusifhwkdYukd ppfaMum oljyKrlonfESifhtnD tjypfay;
awmfrlrnf/,mukyfonf trd0rf; tpfukd\zaESmifhukd ukdif\/ cGeftm;BuD; bk&m;ocifESifhNydKifav\/aumif;uifwrefESifhNydKif Ekdifav\/ ikdawmif;yefESifhNyD/ aumif;uifAkdvfajct&Sifbk&m;ocif xm0&bk&m;ukd aAovNrdKUrSm
zl;awGU? igwkdYtbkdY Asm'dwfawmfukdcHav\/xm0&bk&m;wnf;[laomemronf xkdbk&m;ocif\bGJUemrawmfjzpf\/okdYjzpf? oif\bk&m;ocifhxHawmfokdY jyefvmavmh/ ukPmw&m;? ajzmifhrwfjcif;w&m;ukd apmihfa&Smuf? oif\bk&m;ocifukd
tpOfrjywf ajrmfvifhavmh/
olonfukefonfjzpf\/ pOf;vJaomcsdefcGifukd ukdifwwf\/ olwyg;ukd nOf;qJjcif;iSg tvkd&Sd\/okdY&mwGif? {z&drfu? igonf &wwf\/ b@mukdokdxm;NyD/ BudK;pm;orQwkdY tjypfygaomvGefusL;jcif;ukd &SmrawGU&m[k
qkdvdrfhrnf/ig xm0&bk&m;onf oifhukd tJ*kwKjynfrSu,fEIwfaom oif\bk&m;ocifjzpf\/ "ryGJcHpOfwGif aewwfouJhokdY wzef wJwkdY
aeaprnf/igonf ya&mzufwkdY Asm'dwfay;NyD/ rsm;pGmaomlygkHwkdYukdjyNyD/ ya&mzufrsm;tm;jzifh ykHyrmwkdYukd xm;NyD/*dv'fjynftjypf&Sd\/ jynfoljynfom;wkdYonf tusKd;enf;&SdMuNyD/ *dv*gv NrdKU EGm;wkdYukd ,ZfylaZmf? ,ZfyvifwkdYonf xGefaMumif;
wGif ajrtykHykH&SdouJhokdY rsm;Mu\/,mukyfonf I&djynfokdY ajy;\/ oa&vonf r,m;ukd&jcif;iSg tapuRefcH okd;pkukdxdef;&av\/xm0&bk&m;onf ya&mzuftm;jzifh oa&vtrsKd;ukd tJ*kwKjynfrS u,fEIwf? ya&mzuftm;jzifhvnf; apmifhrawmfrl\/{z&drfonf trsufawmfukd tvGefEId;aqmfavNyD/ xkdaMumifh? vltoufukd owfaomtjypfonf ola&mufvdrfhrnf/ oluJh&JUjcif;
tjypfukd ol\ocifonf jyefay;vdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1
13;2
13;3
13;4
13;5
13;6
13;7
13;8
13;9
13;10
13;11
13;12
13;13
13;14
13;15
13;16

{z&drfonf EIwf>rufaomtcg olwyg;aMumufvefYwwf\/ olonf oa&vtrsKd; jrifhjrwf\/ aemufwzef Amvbk&m;tm;jz


ifhjypfrSm;aomaMumifhao\/,ckrSm txyfxyfjypfrSm; ukd,fOmPfynmtm;jzifh t&nfoGef;aom aiGkyfwk? q&morm;vkyfwwfaom kyfwk qif;wkrsm;ukd
ukd,ftbkdY vkyfMu\/ vkyfNyD;rS ,ZfylaZmfaomolonf EGm;oi,fukd erf;ap[kqkdwwfMu\/xkdaMumifh? olwkdYonf eHeufrkdCf;wdrfuJhokdY4if;? apmapmuG,faysmufwwfaom ESif;uJhokdY4if;? aumufe,fwvif;rS avabGwkduf
oGm;aomzGJuJh okdY4if;? rD;zkdxJuxGufaomrD;ckd;uJhokdY4if; jzpf&Muvdrfhrnf/okdY&mwGif? ig xm0&bk&m;onf oifhukd tJ*kwKjynfrS u,fEIwfaomoif\bk&m;ocifjzpf\/ igrSwyg; tjcm;aombk&m;ocifukd
oifrodNyD/ igrSwyg; u,fwifEkdifaom ocifr&Sd/tvGefaoGUajcmufaomt&yfwnf;[laom awmyif oifhukdigodNyD/ usufpm;&mt&yf 0ajympGmpm;&Mu\/0aomtcg 0g<um;aompdwf&Sd ighukdarhavsmhMu\/xkdaMumifh? olwkdY igonf jcaoFhuJhokdY jzpfrnf/ vrf;em;rSm acsmif;aom usm;opfuJhokdY olwkdYukd acsmif;ajrmif;rnf/om;aysmufaom0HruJhokdY olwkdYukd igqD;BuKd? olwkdYESvkH;zkH;aomtajr;ukd qkwfzJhrnf/ jcaoFhruJhokdY awGUaomt&yfyif igukduf
pm;rnf/ awmom;&Jjzpf tykdif;ykdif; qGJjzwfrnf/
tkd oa&v? oifhudk u,fwifEkdifaomt&Sif ighukd oifonf qefYusifbufjyKaomaMumifh tusKd;enf;&Sd\/oif\&Sifbk&ifonf tb,frSm&Sdoenf;/ oifhae&mNrdKU &SdorQwkdY u,fwifygapaom/ oif\w&m;olBuD;wkdYonf tb,frSm
&SdMuoenf;/&Sifbk&ifESifhrif;rsm;ukd ay;yg[k oifawmif;aomaMumifh? igtrsufxGuf &Sifbk&ifukd ay;NyD/ wzef jyif;pGm trsufxGuf &Sifbk&ifukd
y,f&Sm; NyD/
{z&drfjyKaom 'kpkdufukd igxkyfxm; ol\tjypfukd okdrSD;NyD/olonf om;bGm;aomrdef;ruJhokdY a0'emukd cH&csdefeD;NyD/ rkdufaomtrsKd;om;jzpf\/ om;bGm;&m0rf;0 MumjrifhpGm aeygonfwum;/
olwkdYukd r&PmEkdifiHwefckd;rS igu,fvTwfrnf/ aorif;vufrSvnf; a&G;rnf/ tkd aorif;? oifhudk umvem pGJaprnf/ tkd r&PmEdkifiH?
oif zsufqD;aomab;udk a&mufaprnf/ aemifw&rnftaMumif;ukd yrmPrjyK/
rdrd nDtpfukdwkdYwGif toD;rsm;pGm oD;wwfaomfvnf;? ta&SUavvmvdrfhrnf/ xm0&bk&m;\ avonf awmrSvm ol\
prf;a&wGif;ukd cef;ajcmufapojzifh a&jywfvdrfhrnf/ b@mwkduf &SdorQaomwefqmtaumif;tjrwfwkdYukd &efolvk,lvdrfhrnf/&Srm&dNrdKUonf rdrdbk&m;ocifukd ykefuefaomaMumifh ysufpD;vdrfhrnf/ NrdKUom;wkdYonf xm;jzifhvJaoMuvdrfhrnf/ oli,fwkdYonf
ajray:rSm aqmifhzGyfjcif;ukd4if;? ukd,f0efaqmifaomrdef;rwkdYonf 0rf;cGJjcif;ukd4if; cH&Muvdrfhrnf/
760

tcef;BuD; ( 14 )
14;1
14;2
14;3

14;4
14;5
14;6
14;7
14;8
14;9

tkd oa&v? oifonf ukd,fjyKaom'kpkduftjypftm;jzifh tusKd;enf;&SdaomaMumifh oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;xHawmfokdY jyef


avmh/yXempum;ukd jyifqif xm0&bk&m;xHawmfokdY jyefvsuf? tuREkfyfwkdY &SdorQaom tjypfwkdYukd y,f&Sif;awmfrlyg/ aus;Zl;jyK
vufcHawmfrlyg/ tuREkfyfwkdYonf ukd,fEIwfcrf;wnf;[laom EGm;oi,fwkdYukd ylaZmfygrnf/tmI&drif;onf tuREkfyfwkdYukd ru,fwif&/ tuREkfyfwkdYonf jrif;pD;ol&Jrvkyfyg/ ukd,fvufjzifh vkyfaomt&mwkdYtm;?
ukd,fawmfwkdYonf tuREkfyfwkdY\ bk&m;ocifjzpfyg\[k aemufwzef rqkdyg/ taMumif;rlum;? rdbr&Sd aomolwkdYonf ukd,fawmfxH
ukPmaus;Zl;ukd cHwwfMu yg\[kavQmufMuavmh/
igonf trsufajyaomaMumifh olwkdYazmufjyefjcif;ukd jyKjyifrnf/ ukd,ftvkdtavsmufpkHrufrnf/igonf ESif;uJhokdY oa&vtay:rSm aernf/ olonf ESif;yGifhuJhokdY yGifhvdrfhrnf/ avAEkefawmuJhokdY tjrpfpGJvdrfhrnf/tGefYwkdYonf jyefYyGg;? oHvGifyifuJhokdY toa&wifhw,fvdrfhrnf/ avAEkef awmuJhokdY arT;BudKifvdrfhrnf/
xkdtyif\t&dyfatmufaeaomolwkdYonf topfjyKjyifjcif;&Sd pyg;udk jyKpkMuvdrfhrnf/ pyspfEG,fyifuJhokdY wkd;yGg; avAEkef
pyspf&nfuJhokdY ausmfapmMuvdrfhrnf/igonf aemufwzef kyfwkqif;wkwkdYESifh tb,fokdY qkdif&oenf;[k {z&drfonf ajymvdrfhrnf/ ol\pum;ukdvnf; igem;axmif
olUukd MunfhIrnf/ pdrf;aomxif;l;yifuJhokdYjzpf? oifonf ighaus;Zl;aMumifh toD;ESifhjynfhpkHvdrfhrnf/tb,folonf ynm&Sdoenf;/ xkdolonf t&mwkdYukd em;vnfvdrfhrnf/ tb,folonf OmPfaumif;oenf;/ xkdolonf
t&mwkdYukd od&vdrfhrnf/ xm0&bk&m;\vrf;awmfwkdYonf ajzmifhMu\/ ajzmifhrwfaomolwkdYonf vkdufMuvdrfhrnf/ t"r
vlwkdYrlum;? xkdvrf;wkdY xdrd vJMuvdrfhrnf/
ya&mzufa[ma&S pD&ifa&;xm;aom tem*wdusrf;NyD;\/

761

a,mvtem*wdusrf;/
Joel.

tcef;BuD; 1 2 3

762

a,mvtem*wdusrf;/
Joel.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11
1;12
1;13

1;14
1;15
1;16
1;17
1;18
1;19
1;20

ayaoGv\om; a,mvokdYa&mufvmaom xm0&bk&m;\EIwfuywfawmf[lrlum;?toufBuD;aomolwkdY? Mum;Muavmh/ jynfoljynfom;taygif;wkdY? em;axmifMuavmh/ okdYaomtrIonf oifwkdYvufxuf


jzpfbl;oavm/ bkd;ab;wkdYvufxuf jzpfbl;oavm/ukd,fom;wkdYtm; ajymMuavmh/ olwkdYonf olwkdYom;wkdYtm; ajymMuap/ olwkdYom;wkdYonfvnf; qufET,faom tjcm;olwkdYtm;
ajymMuap/*gZHusKdif;>cif;xm;aomt&mukdt&mbusKdif;pm;\/ t&mbusKdif;>cif;xm;aomt&mukd ,mvufusKdif;pm;\/ ,mvufusKdif;>cif;
xm;aomt mukd cgodvusKdif;pm;\/aoaomufMuL;wkdY? Ekd;idka<u;Muavmh/ pyspf&nfukdaomufMuL;aomolwkdY? oifwkdYaomuf&efcsKdaompyspf&nfjywfaomaMumifh
ikda<u;jrnfwrf;Muavmh/taMumif;rlum;? tm;MuD; ra&wGufEkdifatmifrsm;jym;aomtrsKd;onf ighjynfay:okdYwufvmNyD/ xkdtrsKd;\oGm;onf jcaoFhoGm;
uJhokdY4if;? tHoGm;onfvnf; jcaoFhrtHoGm;uJhokdY4if; jzpf\/ighpyspfEG,fyifukd zsufqD; ighoabFmozef;yifukd usKd;yJhapNyD/ okwfoify,f&Sif; ypfvkdufavNyD/ tcuftvufwkdYonf jzLMu\/
toufi,fpOf vufxyfaomcifyGef;twGuf avQmfawt0wfukd0wfaom owkdYorD;uJhokdY idka<u;jrnfwrf;avmh/
abmZOfylaZmfoumESifh oGef;avmif;&mylaZmfoumonf xm0&bk&m;\tdrfawmfjywf\/ xm0&bk&m;\trIawmfapmifh ,Zfyka&m
[dwfwkdYonf ikda<u;jrnfwrf;Mu\/v,fonfysuf\/ ajronfndK;i,f\/ pyg;vnf;ysuf\/ csKdaompyspf&nfukefNyD/ qDvnf;avsmhNyD/v,fvkyfaomolwkdY? v,f&dwf&aomtoD;tESHysufaomaMumifh? *sKHpyg;ESifh rka,mpyg;twGuf &SufaMumufjcif; &SdMuavmh/
O,smOfukdjyKpk aomolwkdY? jrnfwrf;Muavmh/pyspfEG,fyifonf ndK;EGrf;\/ oabFmozef;yifvnf; aoGUajcmuf\/ ovJyif/ pGefyvGHyif? a&SmufcsKdyifrSp awmopfyif&SdorQwkdYonf
ndK;EGrf;Mu \/ tu,fpifppf vlom;wkdY 0rf;ajrmufp&mtaMumif;onf aoGUajcmuf\/
tkd,Zfyka&m[dwfwkdY? avQmfawt0wfukd0wf ikda<u;Muavmh/ ,ZfyvifawmftrI apmifhwkdY?jrnfwrf;Muavmh/ ig\bk&m;
ocifhtrIawmfapmifhwkdY? vmMu/ avQmfawt0wfukd 0wfvsufwnOfhvkH;tdyfMuavmh/ taMumif;rlum;? abmZOfylaZmfoum? oGef;
avmif;&m ylaZmfoumukd oifwkdYbk&m;ocif\tdrfawmf rqufuyfbJ aeMuygNyDwum;/tpma&Smif&aomtcsdefukdcefYxm;Muavmh/ NcKd;NcHpGmusifh&aomtcsdefukd aMumfjimMuavmh/ toufBuD;olrSp jynfoljynfom;
taygif;wkdYukd oifwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;\tdrfawmf pnf;a0; xm0&bk&m;tm; [pfaMumfMuavmh/xkdaeY&ufaMumifh tr*Fvm&Sd\/ xm0&bk&m;\aeY&ufeD;NyD/ teEwefckd;&Sif zsufqD;jcif;ab;uJhokdYa&mufvmvdrfhrnf/igwkdYpm;p&monf igwkdYrsufarSmuf jywfonfr[kwfavm/ igwkdYbk&m;ocif\tdrfawmf 0rf;ajrmuf&Tifvef;jcif; taMumif;vnf;
jywfonf r[kwfavm/rsKd;aphwkdYonf ajrpkdifatmufrSm ykyfMu\/ pyg;jywfaomaMumifh pyg;usDwkdYonf ysufMu\/ b@mwkdufwkdYonf NydKMu\/wd&pmefwkdYonf tvGefjrnfwrf;Mu\/ EGm;pkwkdYonf usufpm;&mt&yfr&SdaomaMumifh yifyef;Mu\/ okd;pkwkdYonfvnf; aoMu\/tkd xm0&bk&m;? ukd,fawmfukd tuREkfyf [pfaMumfyg\/ awm usufpm;&mt&yfwkdYukd rD;IdUygNyD/ awmopfyif&SdorQwkdYukd rD;vQH
avmifygNyD/awmom;&JwkdYonfvnf; ukd,fawmfukd [pfaMumfMuyg\/ jrpfa&cef;ajcmufygNyD/ awmusufpm;&mt&yfwkdYukdvnf; rD;avmifygNyD/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4

Zdtkefawmifay:rSm wHykd;ukdrIwfMuavmh/ oefY&Sif;aomigawmifay:rSm owday;aomtoHukd jyKMuavmh/ jynfoljynfom;taygif;wkdYonf


wkefvIyfMuap/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;\aeY&ufonf vmeD;NyD/rkdufrJaomaeY? rkdCf;tkH arSmifrkdufxlxyfaomaeYjzpf\/ "etmkefonf awmifxdyfwkdYukd ESHYjym;ouJhokdY? trsm;jzpf tm;BuD;aom
trsKd;onf vm\/ a&S;umv xkdokdYrjzpfpzl;/ aemifumvtpOftqufvnf; rjzpf&vwhH/olwkdYa&SUrSm rD;avmif\/ aemufvnf; rD;vQHawmuf\/ a&SUwGif&Sdaomjynfonf {'ifO,smOfuJhokdYjzpf\/ aemufum;? okwfoif
y,f&Sif;aom vGifjyifjzpf\/ tu,fpifppf olwkdYvufrS tb,ft&mrQrvGwf&/olwkdYonf tqif;tm;jzifh jrif;ESifhwl? jrif;pD;ol&JuJhokdY ajy;Muvdrfhrnf/763

2;5
2;6
2;7
2;8
2;9
2;10
2;11
2;12
2;13
2;14
2;15
2;16

2;17

2;18
2;19
2;20

2;21
2;22
2;23
2;24
2;25
2;26
2;27
2;28

2;29
2;30
2;31
2;31

&xm;jrnfoHuJhokdY4if;? trIdufukdavmifaom rD;jrnfoHuJhokdY4if; toHjrnf awmifxdyfwkdY tay:rSm ckefMuvdrfhrnf/ ppfwkdufjcif;iSg


cif;usif; tm;BuD;aomvltvkH;t&if;uJhokdY jzpfMuvdrfhrnf/
olwkdYa&SUrSm vlwkdYonf tvGefyifyef;aom pdwf&Sd? cyfodrf;aomolwkdYonf rsufESmrnf;Muvdrfhrnf/olwkdYonf ol&JuJhokdYajy; ppfol&JuJhokdY NrdKUkd;ukd wufMuvdrfhrnf/ vrf;rvTJbJ toD;toD; rdrdwkdYvrf;okdY wnfhwnfhvkdufMuvdrfhrnf/wOD;ukdwOD; rwkdufbJ rdrdvrf;okdY rdrdvkdufMuvdrfhrnf/ xm;oGm;ukdxdaomfvnf; &Sejcif;ukd rcH&Mu/NrdKUxJrSm wvnfvnfajy;vsuf? NrdKUkd;ukdausmfvsuf? tdrfay:okdYwufvsuf? olckd;uJhokdY jywif;aygufxJokdY0ifvsuf &SdMuvdrfhrnf/olwkdYa&SUrSm ajrBuD;vIyfvdrfhrnf/ rkdCf;aumif;uifvnf; wkefckdufvdrfhrnf/ aeESifhvonfrkduf? Mu,fwkdYonf rxGef;vif;bJ aeMu
vdrfhrnf/xm0&bk&m;onfvnf; rdrdwyfawmfa&SUrSm toHukdvTifhawmfrlrnf/ wyfawmfonf tvGefBuD;rm;\/ pum;awmftwkdif; pD&ifaom
olonf wefckd;BuD;awmfrl\/ xm0&bk&m;\aeY&ufonfBuD; tvGefaMumufrufbG,faom aeY&ufjzpf\/ tb,folcHEkdifoenf;/
okdYjzpf? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ,ckwGif tpma&Smifjcif;? ikda<u;jrnfwrf;jcif;ESifhwuG pdwfESvkH;t<uif;rJh ighxHokdY
jyefvmMuavmh/
t0wfukdrqkwfbJ ESvkH;ukdqkwfvsuf? oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;xHawmfokdY jyefvmMuavmh/ cspfoem;jcif; arwmukPmESifh
jynfhpkH pdwf&Snfaomoabm? tvGefaus;Zl;jyKcsifaomoabm? tjypf ay;jcif;ukd aemifw&wwfaomoabm &Sdawmfrl\/oifwkdYonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;tm; abmZOfylaZmfoumESifh oGef;avmif;&mylaZmfoumukd qufuyf&ef jzpfapjcif;iSg?
bk&m; ocifonf wzefjyefvm aemifw&NyD;vQif? aumif;BuD;r*Fvmukd xm;&pfapawmfrlrnf rrlrnfukd tb,folodEkdifoenf;/
Zdtkefawmifay:rSm wHykd;ukdrIwfMuavmh/ tpma&Smif&aomtcsdefukdcefYxm; NcKd;NcHpGmusifh&aomtcsdefukd aMumfjimMuavmh/vlrsm;wkdYukdac: pka0;aomy&dowfwkdYukd oefY&Sif;apMuavmh/ toufBuD;aomolwkdYukd4if;? i,faomolESifh EkdYpkdYaomolwkdYukd4if;
pka0;apMu avmh/ r*Fvmaqmifvkvifonf rdrdtcef;xJu4if;? r*FvmaqmifowkdYorD;onf rdrduG,faeaom ukvm;umwGif;u4if;
xGufap/xm0&bk&m;\ trIawmfapmifh? ,Zfyka&m[dwfwkdYonf tdrfawmfOD;ESifh,ZfyvifpyfMum;rSm ikda<u;vsuf? tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmf\
vlrsm;udk oem;awmfrlyg/ wyg;trsKd;om;wkdYonf tpkd;& tarGawmfvlwkdYukduJh&JUapjcif;iSg tyfESHawmfrrlygESifh/ olwkdYbk&m;ocifum;?
tb,frSm&Sd oenf;[k wyg;trsKd; om;wkdYonf tb,faMumifh qkd&Muygoenf;[k avQmufMuap/okdYjyKvQif? xm0&bk&m;onf jynfawmfukd rpcsifaompdwf tm;BuD; rdrdvlwkdYukd u,froem;awmfrlvdrfhrnf/tu,fpifppf xm0&bk&m;onf xl;awmfrlvsuf? igonf qefpyg;? pyspf&nf? qDukday;vkduf oifwkdYonf 0Muvdrfhrnf/
aemufwzef wyg;t rsKd;om;uJh&JU&m jzpfapjcif;iSg igrjyK/ajrmufrsufESmwyfom;wkdYukd oifwkdYae&mrS igy,f&Sm;rnf/ tb,folrQr&Sd? aoGUajcmufaomt&yfokdY ESifxkwfrnf/ ta&SUyifv,fukd
rsufESmjyK vsuf? taemufyifv,fukd ausmckdif;vsuf csDoGm;vdrfhrnf/ ykyfpyfeHapmfaom teHYxGufvdrfhrnf/ xm0&bk&m;onf
BuD;aomtrIwkdYukd jyKawmf rlrnf[k rdefYawmfrlvdrfhrnf/
tkdjynfawmf? rpkd;&drfESifh/ 0rf;ajrmuf&Tifvef;jcif;&Sdfavmh/ xm0&bk&m;onf BuD;aomtrIwkdYukd jyKawmfrlrnf/tkd awmom;&JwkdY? rpkd;&drfMuESifh/ awmjrufyifaygufvsuf? opfyifwkdYonf toD;ukdoD;vsuf? oabFmozef;yifESifhpyspfEG,fyif
wkdYvnf;tm; xkwfvsuf&SdMu\/tkd ZdtkefNrdKUom;wkdY? 0rf;ajrmuf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;ukd trSDjyKvsuf &Tifvef;Muavmh/ taMumif;rlum;? "rq&mukd
ay;awmfrl tptOD;vnf; t&ifrkdCf;ESifhaemufrkdCf;ukd oifwkdYtay:rSm &Gmapawmfrlrnf/aumufe,fwvif;wkdYonf pyg;ESifhjynfh? toD;e,f&musif;wkdYvnf; pyspf&nfESifhqD vQHMuvdrfhrnf/t&mbusKdif;? ,mvufusKdif;? cgodvusKdif;? *gZHusKdif;wnf;[laom igapvTwfaom ig\r[mAkdvfajcwkdY ukdufpm;aom
ESpfaygif;umvukdigjyefay;rnf/oifwkdYonf 0pGmpm;&Muvdrfhrnf/ tHhMobG,faomtrIwkdYukd oifwkdYjyKawmfrlaom oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;\emrawmfukd
csD;rGrf;Muvdrfhrnf/ aemufwzef ig\vlwkdYonfvnf; &SufaMumufjcif;r&Sd&Mu/igonf oa&vtrsKd;\tv,f &SdaMumif;ukd4if;? tjcm;aombk&m;r&Sd? ig xm0&bk&m;onf oifwkdY\bk&m;ocifjzpfaMumif;ukd4if;
oifwkdYod&Muvdrfhrnf/ aemufwzef ig\vlwkdYonf &SufaMumufjcif;r&Sd&Mu/
xkdaemufrS vlrsKd;wumwkdYtay:okdY ig\0dnmOfawmfukd igoGef;avmif;rnf/ oifwkdY\ om;orD;wkdYonf ya&mzufOmPfESifh
a[majym&Muvdrfhrnf/ toufBuD;aomolwkdYonf edrdwftdyfrufwkdYukd jrifruf&Muvdrfhrnf/ toufi,faomolwkdYonfvnf;
Asm'dwflygkHwkdYukd jrif&Muvdrfhrnf/ig\trIukdaqmif&Gufaom a,mufsm;rdef;rwkdYtay:okdY ig\0dnmOfawmfukd igoGef;avmif;? olwkdYonf ya&mzufOmPfESifh a[majym&
Muvdrfhrnf/rkdCf;aumif;uif4if;? ajrBuD;ay:4if;? thHbG,faomt&mwnf;[laom aoG;? rD;vQH? rD;ckd;wkdifwkdYukd igjyrnf/xm0&bk&m;\aMumufrufbG,faom aeYBuD;rwkdifrSD? aeonf arSmifrkduftwdjzpfvdrfhrnf/ vonfvnf; aoG;jzpfvdrfhrnf/xkdtcg xm0&bk&m;ukdyXemjyKaomol&SdorQwkdYonf u,fwifawmfrljcif;okdY a&muf&MuvwhH/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;rdefYawmfrl
onftwkdif; Zdtkefawmif? a,k&SvifNrdKU? xm0&bk&m;ac:awmfrlaomol tuseft<uif;wkdYtbkdY u,fwifjcif;tcGifh&Sd&vwhH/

764

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2

xkdaeY&ufumv txufu odrf;oGm;jcif;ukdcH&aom ,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;wkdYukd igaqmifcJhjyefaomtcg?cyfodrf;aom vlrsKd;wumwkdYukd igonf pka0;ap a,m&SzwfcsKdifhokdY ac:cJhrnf/ olwkdYonfighjynfudk a0zef twkdif;wkdif;
tjynfjynfwkdYwGif uGJjym;apaom ig\tarGvl oa&vtrsKd;bufrSm igonfw&m;pD&ifrnf/3;3 olwkdYonf ig\vlwkdYtbkdY pma&;wHcsMuNyD/ vluav;ukd jynfwefqmESifh4if;? rdef;ruav;ukd rdrdaomufp&m pyspf&nfESifh4if;
z,fvS,fMu NyDwum;/3;4
tkdwkkNrdKU? Zd'kefNrdKU? ygavwdejynfESifh eD;pyfaomt&yf&SdorQwkdY? oifwkdYonf igESifhtb,fokdYqkdifMuoenf;/ ighukd &efwkHYjyKMurnfavm/
ighukd&efwkHYjyKMuvQif? xkd&efukd oifwkdYacgif;ay:okdY tvsiftjref igjyefa&mufaprnf/3;5 oifwkdYonf igha&TaiGukd,l? igESpfoufbG,faom OpmjrwfwkdYukd oifwkdYbkHAdrmefxJokdY oGif;aomaMumifh4if;?3;6
,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;wkdYukd ae&if;jynfrS ta0;okdYajymif;apvkdaomiSg? a[votrsKd;om;wkdYtm; a&mif;vkdufaomaMumifh4if;?3;7 oifwkdY a&mif;vkduf&mt&yfrS igonfxajrmuf? oifwkdY&efwkHYjyKjcif;ukd oifwkdYacgif;ay:okdY jyefa&mufaprnf/3;8
oifwkdYom;orD;rsm;ukdvnf; ,k'trsKd;om;wkdY iga&mif;? olwkdYonfwzef a0;aomtrsKd;? a&Sbjynfom;wkdY a&mif;vkdufMuvdrfhrnf/
xkdokdY xm0&bk&m;rdefYawmfrlNyD/
3;9 trIukd wyg;trsKd;om;wkdYtm; Mum;ajymMuavmh/ ppfwkdufjcif;iSgjyifqif ppfol&JwkdYukd EId;aqmfMuavmh/ ppfol&Jtaygif;wkdYonf
csOf;uyf wufvmMuap/
3;10 oHxGefoGm;rsm;ukd xm;jzpfapjcif;iSg4if;? wHpOfrsm;ukd vSHjzpfapjcif;iSg4if; xkvkyfMuavmh/ tm;enf;aomolu? igtm;BuD;onf[k
ajymqkdap/3;11 ywfvnfaeaom wyg;trsKd;om;taygif;wkdY? pka0;vmMuavmh/ oif;zGJUMuavmh/ pka0;&mt&yf oifwkdYol&Jrsm;ukd xm0&bk&m;
ESdrfhcsawmfrlrnf/3;12 wyg;trsKd;om;wkdYonf x a,m&SzwfcsKdifhokdY wufvmMuap/ ywfvnfaeaom wyg;trsKd;om;taygif;wkdYukd ppfaMumpD&ifjcif;iSg
xkdt&yf igxkdifrnf/3;13 &dwfp&mpyg; rSnfhaomaMumifh wHpOfukdvTwfMuavmh/ pyspfoD;e,f&mwefqmjynfh? pyspf&nfusif;wkdYonf vQHaomaMumifh vmMu/
qif;Muavmh/ taMumif;rlum;? olwkdY jyKaom'kpkduftjypfonf BuD;vS\/3;14 uGyfrsuf&mcsKdifh vlrsm;pnf;a0;vsuf? vlrsm;pnf;a0;vsuf&SdMu\/ uGyfrsuf&mcsKdifh xm0&bk&m;\aeY&ufonf a&mufvkeD;NyD/3;15 aeESifhvonf rkdufvdrfhrnf/ Mu,fwkdYonfvnf; rxGef;vif;bJ aeMuvdrfhrnf/3;16 xm0&bk&m;onfvnf; Zdtkefawmifay:u a<u;aMumf? a,k&SvifNrdKUxJu toHukdvTifhawmfrlojzifh? rkdCf;aumif;uifESifhajrBuD;onf
wkefvIyfvdrfhrnf/ okdY&mwGif? xm0&bk&m;onf rdrdvlwkdY\ckdvIH&m? oa&vtrsKd;om;wkdY\ tpGrf;owdjzpfawmfrlvdrfhrnf/3;17 igonfvnf; ig\oefY&Sif;aom Zdtkefawmifay:rSmaeaomoifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd oifwkdY od&Muvdrfhrnf/
a,k&S vifNrdKUonfvnf; oefY&Sif;vdrfhrnf/ aemufwzef xkdNrdKUukd wyg;trsKd;om;reif;&/
3;18 xkdumv csKdaompyspf&nfonf awmifwkdYrS,kdvdrfhrnf/ EkdY&nfonf ukef;wkdYrSxGufvdrfhrnf/ ,k'jrpf&SdorQwkdYonf a&pD;Muvdrfhrnf/
xm0&bk&m;\tdrfawmfxJu prf;a&xGuf &SdwdrfcsKdifhukd pkdapvdrfhrnf/3;19 ,k'jynf tjypfr&SdaomolwkdYukdowf ,k'trsKd;om;wkdYukd nOf;;qJaomaMumifh? tJ*kwKjynfonf vlqdwfnHvsuf &Sdvdrfhrnf/
{'kHjynfonf vnf; vlqdwfnHaom awmjzpfvdrhfrnf/3;20 ,k'jynfrlum;? xm0&jynf? a,k&SvifNrdKUrlum;? umvtpOftqufwnfaomNrdKUjzpfvdrhfrnf/3;21 xkdNrdKUom;wkdYonf taoowfjcif;ukdcH&aomtjypfaMumifh? igonf ray;ao;aom'Pfukd wzefay;OD;rnf/ xm0&bk&m;onf
Zdtkefawmifay:rSm usdef;0yfawmfrlownf;/

ya&mzufa,mv pD&ifa&;xm;aom tem*wdusrf;NyD;\/

765

tmrkwftem*wdusrf;/
Amos.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9

766

tmrkwftem*wdusrf;/
Amos.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1

,k'&Sifbk&ifMoZdrif;? oa&v&Sifbk&if a,m&S\om; a,a&maAmifrif;wkdYvufxuf? ajrBuD;rvIyfrDS ESpfESpftxufu? okd;xdef;tpk


t0ifjzpfaom awaum&Gmom; tmrkwfonf oa&vjynftwGufcH&aom Asm'dwfawmf pum;[lrlum;?1;2 xm0&bk&m;onf Zdtkefawmifay:u a<u;aMumf? a,k&SvifNrdKUxJu toHukdvTifhawmfrlaomaMumifh? okd;xdef;ae&mwkdYonf
ndK;i,f? u&arvawmifxdyfonf EGrf;&dvdrfhrnf/
1;3 xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? 'rmoufNrdKUonf *dv'fjynfukd pyg;e,f&moH,E&m;pufwkdYESifh Budwfe,faom tjypfokH;yg;ru?
tjypf av;yg;aMumifh igonf 'Pfray;bJrae/1;4
[maZvrif;rsKd;tay:okdY rD;ukdvTwf? A[Fm''frif;\bkHAdrmefwkdYukd avmifaprnf/1;5 'rmoufNrdKUwHcg; uefYvefYusifwkdYukd csKd;rnf/ tm0ifcsKdifhom;wkdYukd4if;? aAao'ifNrdKU rif;jyKaomolwkdYukd4if; y,fjzwfrnf/
I&djynfom;wkdYonf ud&NrdKUokdY odrf;oGm;jcif;ukd cH&Murnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
1;6 wzef xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? *gZNrdKUonf csKyfxm;aomoltaygif;wkdYukd {'kHrif;tyfjcif;iSg odrf;oGm;aomtjypf
okH;yg;ru? tjypfav;yg;aMumifh igonf 'Pfray;bJrae/1;7 *gZNrdKUkd;tay:okdY rD;ukdvTwf bkHAdrmefwkdYukd avmifaprnf/1;8 tmZkwfNrdKUom;wkdYukd4if;? tm&SauvkefNrdKU rif;jyKaomolwkdYukd4if; y,fjzwfrnf/ {MuKefNrdKUukdvnf;wkduf usef<uif;aom zdvdwd
vlwkdYonf ysufpD;Muvdrfhrnf[k t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
1;9 wzef xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? wkkNrdKUonf nDtpfukdcsif;zGJUaom rd[m,ukdrapmifh? csKyfxm;aomoltaygif;wkdYukd
{'kHrif; tyfaomtjypf okH;yg;ru? tjypfav;yg;aMumifh igonf 'Pfray;bJrae/1;10 wkkNrdKUkd;tay:okdY rD;ukdvTwf bkHAdrmefwkdYukd avmifaprnf/
1;11 wzef xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? {'kHjynfonf oem;aompdwfukd csKyfwnf;? nDtpfukdukd xm;ESifhvkdufaomtjypf? a'gopdwf
ESifh tpOftNrJqGJjzwf tpOftNrJ tNidK;xm;aomtjypf okH;yg;ru? tjypfav;yg;aMumifh igonf 'Pfray;bJrae/1;12 awrefNrdKUtay:okdY rD;udkvTwf? aAmZ&NrdKU\ bkHAdrmefwkdYukd avmifaprnf/
1;13 wzef xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? trKefjynfom;wkdYonf rdrdwkdYae&mukd us,fapjcif;iSg? ukd,f0efaqmifaom *dv'fjynfol
rdef;rwkdY\0rf;ukdcGJaomtjypf okH;yg;ru? tjypfav;yg;aMumifh igonf 'Pfray;bJrae/1;14 &AmNrdKUkd;ukdrD;IdU bkHAdrmefwkdYukd avmifaprnf/ ppfwkdufaomaeY atmf[pfjcif;? rkdCf;oufrkefwkdif; a&mufaomaeY vGifhoGm;jcif;
&Sdvdrfhrnf/1;15 olwkdY&Sifbk&ifukd,fwkdifrSp? rSL;awmfrwfawmfrsm;wkdYonf odrf;oGm;jcif;ukd cH&Muvdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5
2;6
2;7
2;8
2;9

wzef xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? armbjynfonf {'kH&Sifbk&if\tkd;wkdYukd xkH;jzpfapjcif;iSg rD;ESifhzkwfaom tjypfokH;yg;ru?


tjypf av;yg;aMumifh igonf'Pfray;bJrae/armbjynftay:okdY rD;ukdvTwf? aukwfNrdKU\bkHAdrmefwkdYukd avmifaprnf/ BuD;aomtoHAvHjyKjcif;? atmf[pfjcif;? wHykd;rIwfjcif;ESifh
wuG armbjynfonf qkH;IH;&vdrhfrnf/armbjynftv,f w&m;olBuD;ukdigy,fjzwf? olESifhwuG rSL;rwftaygif;wkdYukd uGyfrsufrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
wzef xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? ,k'trsKd;onf xm0&bk&m;pD&ifawmfrlcsufwkdYukd rapmifh? ynwfw&m;awmfukd pGefYypf?
bkd;ab;wkdY vkdufbl;aom rdpm'dXdtm;jzifh rSm;,Gif;aomtjypfokH;yg;ru? tjypfav;yg;aMumifh igonf 'Pfray;bJrae/,k'jynftay:okdY rD;ukdvTwf? a,k&SvifNrdKU\bkHAdrmefwkdYukdavmifaprnf/
wzef xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oa&vtrsKd;onf ajzmifhrwfaomolukd aiGESifh4if;? qif;&Jaomolukd ajceif;w&HESifh4if;
a&mif; aomtjypf?qif;&JaomolwkdY\acgif;ukd ajrrIefYESifhzkH;vTrf;apjcif;iSg tvGeftvkdBuD;? ESdrfhcsaomolukd rw&m;ojzifh pD&ifaomtjypf? ig\
emrjrwfukd Iwfcsjcif;iSg tbESifhom;onf wOD;wnf;aomrdef;rukd aygif;abmfaomtjypf?aygifxm;aomt0wfukd cyfodrf;aom,ZfyvifwkdYtem; cif;tdyfaomtjypf? avsmfjypfaiGESifh0,faompyspf&nfukd olwkdYbk&m;\
tdrf aomufaomtjypfokH;yg;ru? tjypfav;yg;aMumifh igonf 'Pfray;bJrae/
tm&Zfyift&yfESifhtrQ jrifh oydwfyifuJhokdY ckdifrmaomtmarm&dtrsKd;ukd oifwkdYa&SUrSm igy,f&Sm;? txuf ol\toD;ukd4if;?
atmuf ol\tjrpfukd4if; igzsufqD;NyD/767

2;10 oifwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwf,l tmarm&djynfukd 0ifpm;apjcif;iSg? tESpfav;q,fywfvkH; awmykdYaqmifNyD/2;11 oifwkdYom;tcsKdUukd ya&mzuft&m? vkviftcsKdUukd emZ&dvlt&m igcefYxm;NyD/ tkdoa&vtrsKd;om;wkdY? pum; rSefonf
r[kwfavm[k xm0&bk&m;ar;awmfrl\/2;12 oifwkdYrlum;? emZ&dvlaomufbkdY pyspf&nfukday;MuNyD/ ya&mzufwkdYukdvnf;? ya&mzufjyK ra[mMuESifh[k jrpfwm;MuNyD/2;13 xkdaMumifh? vSnf;onf tjynfhwifaomaumufvIdif;\zdpD;jcif;ukd cH&ouJhokdY? oifwkdY\ae&mt&yfukd igzdpD;rnf/2;14 tajy;aumif;aomolonf ajy;aomtcGifhukdr&/ cGeftm;BuD;aomolonf rdrdcGeftm;ukdxkwf&aomtcGifhr&Sd&/ ol&Jonf ukd,fukd
ru,fvTwf &/2;15 av;ukdukdifaomolonf r&yf&/ vsifjrefaomajconfol&Jonf ukd,fukdru,fvTwf&/ jrif;pD;ol&Jonfvnf; ukd,fukdru,fvTwf&/2;16 &J&ifhaomol&Jonf xkdaeY t0wfrygbJ ajy;oGm;&vdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1

tkdoa&vtrsKd;om;wkdY? tJ*kwKjynfrS igEIwfaqmifaom trsKd;om;taygif;wkdY? oifwkdYukd&nfrSwf ig xm0&bk&m; rdefYawmfrlaom


pum;ukd em;axmifMuavmh/3;2 ajrBuD;ay:rSmaeaom trsKd;om;taygif;wkdYwGif oifwkdYwrsKd;wnf;ukdom igvufcHaomaMumifh? oifwkdYtjypf&SdorQwkdYukd igppfaMum
rnf/3;3
vlESpfOD;onfoabmrwlvQif? aygif;abmf c&D;oGm;Ekdifoavm/3;4 jcaoFhonf brf;p&mr&SdvQif? awm a[mufvdrfhrnfavm/ jcaoFhysKdonf tb,ft&mukdrQ rbrf;rdvQif? wGif;xJu
toHjyKvdrfhrnfavm/3;5 ajray:rSm ausmhuGif;ESifhraxmifvQif? iSufukdausmhrdvdrhfrnfavm/ axmifxm;aomausmhuGif; tb,ft&mukdrQ r&rSD
axmifxm;&mt&yfrS EIwfoGm;vdrfhrnfavm/3;6 NrdKUxJrSmwHykd;rIwfvQif? NrdKUom;wkdYonf raMumufrvefYbJ aeMuvdrfhrnfavm/ xm0&bk&m;pD&ifawmfrrlbJ ab;wpkHwckonf
NrdKUxJrSm a&mufvdrhfrnfavm/3;7 tu,fpifppf t&Sifxm0&bk&m;onf rdrduRefya&mzufwkdYtm; rabmfrjybJ tb,ftrIudkrQ pD&ifawmfrrl/3;8 jcaoFha[mufaomtcg? tb,folrQ raMumufrvefYbJ aevdrfhrnfenf;/ t&Sifxm0&bk&m; rdfeYfawmfrlaomtcg? tb,folonf
ya&mzufrjyKbJ aevdrfhrnfenf;/
3;9 tmZkwfNrdKUbkHAdrmefwkdYESifh tJ*kwKjynfbkHAdrmefwkdYwGif odwif;Mum;ajym &rnfrSm? &Srm&dawmifwkdYtay:rSm pka0;? &Srm&dNrdKUxJrSm
kef;&if; cwfjcif;trIukd4if;? NrdKUxJrSm nOf;qJcH&aomolwkdYukd4if; MunfhIMuavmh/3;10 NrdKUom;wkdYonf w&m;aomtrIukd rjyKwwf? tEkdiftxufjyK vk,laomOpmukd bkHAdrmefwkdY okdxm;wwfMuonf[k xm0&bk&m;
rdefYawmf rl\/3;11 xkdaMumifh? t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? &efolwkdYonf &Srm&djynfukd0kdif;NyD;vQif? oif\tpGrf;owdukdESdrfhcs? AdrmefwkdYukd
NzdKzsufMu vdrfhrnf/3;12 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? okd;xdef;onf jcaoFhEIwfxJu ajcESpfck? okdYr[kwf? em;&Gufwykdif;ukd EIwf,louJhokdY &Srm&dNrdKU
ckwifaxmifh? 'rmoufarGU&mzkHay:rSmxkdifaom oa&vtrsKd;om;wkdYukd EIwf,l&vdrfhrnf/3;13 aumif;uifAkdvfajcukdtpkd;ykdifaombk&m;ocif? t&Sifxm0&bk&m;rdfefYawmfrlaompum;udk oifwkdYonfem;axmif ,mukyftrsKd;om;
wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?3;14 tu,fpifppf oa&vtrsKd;\tjypfwkdYukd ppfaMumaomaeY? aAov,ZfyvifwkdYukd igppfaMumvsuf? ,ZfyvifOD;csKdwkdYukdjzwf
ajray: okdYcsrnf/3;15 aqmif;umvpHaomeef;awmfESifh aEGumvpHaomeef;awmfwkdYukd igxdckduf? qifpG,fjzifhNyD;aomtdrfwkdYukd zsufqD;rnf/ bkHAdrmefwkdY
onfvnf; qkH;Muvdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4

qif;&JaomolwkdYukd nOf;qJvsuf? iwfrGwfaomolwkdYukd ESdyfpufvsuf? rdrdocifwkdYtm; igwkkdYaomufbkdY,lcJhMu[k qkdwwfvsuf?


&Srm&dawmifay:rSmaeaom Am&SefEGm;wkdY? pum;awmfukd em;axmifMuavmh/t&Sifxm0&bk&m;onf rdrdoefY&Sif;jcif;yg&rDawmfukd wkdifwnf usdefqkdawmfrlonftwkdif;? oifwkdYukd ig;rQm;ESifh4if;? oifwkdYom;ajr;
wkdYukd ykdufuGefESifh4if; brf;qD;,loGm;&aom umva&mufvdrhfrnf/oifwkdYonf toD;toD; ukd,fpDawGUaomtaygufjzifh xGuf &JwkdufxJokdYcsjcif;ukd cH&Murnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/aAovNrdKUokdYoGm;jypfrSm;Muavmh/ *dv*gvNrdKUokdYvnf; oGm; rsm;pGmaomjypfrSm;jcif;ukd jyKMuavmh/ eHeufwkdif; ylaZmfaom,Zfukd4if;?
okH;ESpfwcg Opmq,fbkdYwbkdYukd4if; aqmifcJhMuavmh/768

4;5

vk,laomOpmxJu aus;Zl;csD;rGrf;&mylaZmfoumukd rD;IdUMuavmh/ tvkdvkdjyKaom ylaZmfoumrsm;udkvnf; Mum;ajym aMumfjim


apMuavmh/ tkdoa&vtrsKd;om;wkdY? xkdokdYjyK&mwGif oifwkdYonf arGUavsmfwwfMuonf[k t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
4;6 igonfvnf;? oifwkdYNrdKU&Gm&SdorQwkdY oGm;wkdY\pifMu,fjcif;ukd4if;? oifwkdYae&m t&yf&SdorQwkdY tpmacgif;yg;jcif;udk4if; ay;aomf
vnf;? oifwkdYonf ighxHokdY jyefrvmMu[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/4;7 pyg;&dwf&mumvra&mufrSD okH;vtxufu? rkdCf;r&Gmapjcif;iSg rkdCf;ukdigqD;wm;NyD/ NrdKUwNrdKUay:rSm &Gmapjcif;iSg4if;? wNrdKUay:rSm
r&Gmapjcif; iSg4if; jyKvsuf? ajrwuGufonf rkdCf;a&ukdcH& wuGufonfrcH&? aoGUajcmufvsufae&\/4;8
xkdokdY NrdKUESpfNrdKUokH;NrdKUom;wkdYonf a&aomufjcif;iSg NrdKUwNrdKUokdYoGm;& r0&Mu/ okdYaomfvnf;? oifwkdYonf ighxHokdYjyefrvmMu[k
xm0& bk&m; rdfeYfawmfrl\/4;9 avxdtyifaojcif;? t&nf,kdaojcif;ab;jzifh igonf 'PfcwfavNyD/ oifwkdY rsm;jym;aomv,f,m? pyspfO,smOf? oabFm
ozef;yif? oHvGifyifwkdYukd usKdif;aumifwkdYonf ukdufpm;MuNyD/ okdYaomfvnf;? ighxHokdY jyefrvmMu[k xm0&bk&m; rdefYawmfrl\/4;10 tJ*kwKjynfcH&aom umvemab;ukd oifwkdY&Sd&mokdY igapvTwfavNyD/ vkvifwkdYukd xm;jzifhuGyfrsufapNyD/ jrif;wkdYukd odrf;oGm;apNyD/
oifwkdYwyfykyfpyf aomteHYukd oifwkdYESmacgif; vIdifapNyD/ okdYaomfvnf;? ighxHokdY jyefrvmMu[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/4;11 bk&m;ocifonf aom'kHESifha*garm&NrdKUukd arSmufvSefouJhokdY? oifwkdYtcsKdUukd igarSmufvSef oifwkdYonf rD;xJu EIwfaom
xif;puJhokdY jzpfMuNyD/ okdYaomfvnf;? ighxHokdY jyefrvmMu[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/4;12 okdYjzpf? tkdoa&vtrsKd;? txufu jyKouJhokdY oifwkdYigjyKOD;rnf/ xkdokdYjyKrnfjzpfaomaMumifh? tkdoa&vtrsKd;? oif\
bk&m;ocifESifh awGUjcif;iSg ukd,fukdjyifqifavmh/4;13 awmifwkdYukdvkyf avukd zefqif;xaom? vlpdwftBuHtpnfukd vltm;abmfjyxaom? eHeuftvif;ukd trkdufjzpfapxaom?
jrifhaomajrt&yfwkdY ukd eif;aomolonf aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;wnf;[laom bGJUemr&Sdawmfrl\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16

5;17
5;18
5;19

tkd oa&vtrsKd;? ,ck oifwkdY ig>rufqkdjrnfwrf;aompum;ukd em;axmifMuavmh/oa&vowkdYorD;unmonf vJNyD/ aemufwzef rx&/ rdrdajray:rSm wkH;vkH;ae\/ csD<uaomolr&Sd/t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oa&vtrsKd;\trIukdxrf;apbkdY vlwaxmifukday;EkdifaomNrdKUonfvlw&m? w&mukday;
EkdifaomNrdKUonf wusdyfukdomay;Ekdifvdrfhrnf/xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;tm; rdefYawmfrlonfum;? ighukd&SmMuavmh/ &SmvQif toufcsrf;om&Muvdrfhrnf/aAovNrdKUukd r&SmMuESifh/ *dv*gvNrdKUokdY r0ifMuESifh/ aA&a&SANrdKUokdY roGm; MuESifh/ taMumif;rlum;? *dv*gvNrdKUonf qufquf
odrf;oGm;jkcif;ukd cH&vdrfhrnf/ aAovNrdKUonfvnf;? tusKd;enf; &Sd&vdrfhrnf/xm0&bk&m;ukd&SmMuavmh/ &SmvQif toufcsrf;om&Muvdrfhrnf/ okdYr[kwfvQif? a,moyftrsKd;tay:rSm rD;uJhokdY wuf?
tb,folrQ rNidrf;Ekdif atmif oa&vtrsKd;ukd avmifapawmfrlrnf/w&m;ojzifh pD&ifjcif;ukd a'gejzpfap ajzmifhrwfjcif;w&m;ukd ajrokdYcsMu NyD;aomolwkdY?cdrMu,fpkESifh codvMu,fukdzefqif;xaom? aorif;t&dyfukd eHeuftvif;jzpfapjcif;iSg4if;? aeYtvif;ukd nOfhtrkdufjzpfapjcif;iSg4if;
pD&ifx aom? yifv,fa&ukdac: ajray:rSmoGef;avmif;xaom? xm0&bk&m;wnf;[laom bGJUemr&Sdxaom?cGeftm;BuD;aomolwkdYukd4if; &JwkdufwkdYukd4if; zsufqD;awmfrlaombk&m;ukd &SmMuavmh/NrdKUwHcg;0wGif qkH;rwwfaomolukdrkef; ajzmifhrwfpGmajymwwfaomolukd &GH&SmMuNyDwum;/
oifwkdYonf qif;&Jom;ukdESdyfpuf *sKHpyg;ukdawmif;cHwwfaomaMumifh? qpfaomausmufESifh wkdufukdwnfaomfvnf; xkdwkduf
rae&Mu/ ESpfoufbG,faom pyspfO,smOfukd pkdufaomfvnf;? pyspf&nfukd raomuf&Mu/oifwkdYtxyfxyfvGefusL;aom'kpkduf? tvGefav;aomtjypfwkdYukd igod\/ ajzmifhrwfaomolukd aESmifh&SufwwfMu\/- wHpkd;pm;
wwfMu\/ qif;&Jom;ukd wHcg;0wGif rw&m;ojzifh pD&ifwwfMu\/xkdokdYaomumvonf qkd;,kwfaomumvjzpfaomaMumifh? ynm&Sdaomolonf wdwfqdwfpGmaevdrfhrnf/toufcsrf;omapjcif;iSg 'kpkdufukda&Smif okpkdufukd &SmMuavmh/ xkdokdYjyKvQif? oifwkdYqkdwwfonftwkdif;? aumif;uifAkdvfajc
t&Sifbk&m; ocifxm0&bk&m;onf oifwkdYESifhtwl &Sdawmfrlvdrfhrnf/'kpdkufukdrkef; okpkdufukdcspfMuavmh/ NrdKUwHcg;0wGif w&m;ukdwnfapMuavmh/ aumif;uifAkdvfajct&Sifbk&m;ocifxm0&bk&m;o
nf usef <uif;aoma,moyftrsKd;ukd oem;aumif; oem;awmfrlvdrfhrnf/
aumif;uifAkdvfajct&Sifbk&m;ocifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? cyfodrf;aomvrf;wkdY jrnfwrf;jcif;&Sd oGm;vmaomolwkdYu?
tvkdav;? tvkdav;[k qkdMuvdrfhrnf/ v,fvkyfaomolonf nnf;wGm;apjcif;iSg4if;? jrnfwrf;wwfaomolonf ikda<u;jrnfwrf;
apjcif;iSg4if; ac:Muvdrfhrnf/cyfodrf;aompyspfO,smOfwkdYvnf; jrnfwrf;jcif;&Sdvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? igonf oifwkdYtv,fa&SmufoGm;rnf[k xm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/xm0&bk&m;\aeY&ufukd awmifhwaomolwkdYonf tr*Fvm&SdMu\/ oifwkdYonf tb,ftusKd;&SdMuvdrfhrnfenf;/ xm0&bk&m;\
aeY&uf onf oifwkdY vif;onfr[kwf? trkdufjzpfvdrfhrnf/vlonf jcaoFh&Sd&mrSajy; 0HukdawGUouJhokdY4if;? tdrfxJokdY 0if x&HukdrDSpOf a>rukdufouJhokdY4if; jzpfvdrfhrnf/769

5;20 xm0&bk&m;\aeY&ufonf rvif;bJ rkdufvdrfhrnf/ xGef;vif;jcif; tvQif;r&Sd? trkdufoufouf jzpfvdrfhrnf/


5;21 oifwkdYapmifhaomyGJaeYwkdYukdigrkef;\/ pufqkyf&GH&Sm\/ NcKd;NcHpGmusifhaom aeY&ufwkdY igrarGUavsmf/5;22 rD;IdU&m,ZfESifhabmZOfylaZmfoumwkdYukdqufuyfaomfvnf; igvufrcH/ ql0aomwd&pmefwkdYukd rd[m, ,ZfylaZmfaomfvnf;
igonf yrmPrjyK/5;23 oifwkdYoDcsif;qkdoHukd y,f&Sm;Muavmh/ wa,mxkd;oHukd igem;NiD;vS\/5;24 w&m;ojzifh pD&ifjcif;ukd a&uJhokdY4if;? ajzmifhrwfjcif;ukd rjywfpD;aomjrpfa&uJhokdY4if; pD;apMuavmh/5;25 tkdoa&vtrsKd;? oifwkdYonf ,ZfESifhylaZmfoumrsm;ukd awm tESpfav;q,fywfvkH; ightm; ylaZmfMuoavm/5;26 oifwkdYbk&m;armvkyf\wJESifh oifwkdYbk&m; cdtkef\Mu,fwnf;[laom ukd,ftbkdYvkyfaomykHwkdYukd aqmif&GufMuNyDwum;/5;27 xkdaMumifh? oifwkdYukd 'rmoufNrdKUwbufokdY odrf;oGm;apjcif;iSg igpD&ifrnf[k? aumif;uifAkdvfajct&Sifbk&m;ocif[l bGJUemr&Sdaom
xm0& bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1 ZdtkefNrdKU Nidrf0yfpGmaeaomol? &Srm&dawmifay:rSm pkd;&drfjcif;ESifhuif;vGwfvsufaeaomol? vlrsKd;wkdYwGif txG#ftjrwf[l
ac:a0:aomol? oa&vtrsKd; qnf;uyfaomolwkdYonf tr*Fvm&SdMu\/6;2
umvaeNrdKUokdYoGm; MunfhIMuavmh/ xkdNrdKUrS [mrwfBuD;NrdKUokdY4if;? zdvdwd vlwkdYaeaom *goNrdKUokdY4if; oGm;Muavmh/ xkdEkdifiHwkdYonf
EkdifiHwkdYxuf omaumif;oavm/ olwkdYe,ftykdif;tjcm;onf oifwkdYe,ftykdif;tjcm;xuf omus,foavm/6;3 qkd;,kwfaomaeY&ufukd a&TU? rw&m;ojzifh pD&if&myvifukd teD;rSmwnfapjcif;?6;4 qifpG,fckwifay:rSmtdyf arGU&may:rSmavsmif;jcif;? okd;pkxJu okd;oi,fwkdYukd4if;? EGm;wif;ukyfxJu EGm;oi,fwkdYukd4if;
,lpm;jcif;?6;5 wa,mxkd;oHESifhNydKifvsuf oDcsif;qkdjcif;? wD;rIwf&mwk&d,mrsKd;topfukd 'g0d'frif;&Sm vkyfouJhokdYvkyfjcif;?6;6 pyspf&nfukd zvm;ESifhaomuf? tbkd;xkdufaomeHYomqDESifhvdrf;jcif;wkdYukd jyK? a,moyftrsKd; qif;&JcH&onfukd pdwfrMuifembJ
aeaom?6;7 xkdolwkdYonf tOD;qkH;odrf;oGm;jcif;ukd cH&aomolwkdYESifhtwl ygoGm;Muvdrfhrnf/ avsmif;aeaomolwkdY\yGJonfvnf; uG,faysmuf
&vdrfhrnf/
6;8 aumif;uifAkdvfajc t&Sifbk&m;ocif xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? t&Sifxm0&bk&m;onf ukd,fukdwkdifwnfusdefqkdawmfrlo
nft wkdif;? ,mukyf\rmeukd ig&GH&Sm ol\bkHAdrmefwkdYukd rkef;aomaMumifh? NrdKUawmfESifhNrdKU &SdorQukd igpGefYypfrnf/6;9 tdrfwaqmifwGif vlwusdyf usef<uif;aomfvnf; aoMuvdrfhrnf/6;10 aygufabmfawmf rD;jzifhoN*K[f&aomolonf tdrfxJu taoaumifukd xkwfcsDoGm;aomtcg? tdrftwGif;wGif&Sdaomoludkac:?
oifw pkHwa,muf usef<uif;ao;oavm[kar;aomf? rusef<uif;[k jyefajymvdrfhrnf/ xrf;oGm;aomoluvnf;? wdwfqdwfpGm
aeavmh/ xm0&bk&m; \emrawmfukd csD;rGrf;&aomtcGifhr&Sd[kajymqkdvdrfhrnf/6;11 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;trdefYawmf&Sdojzifh? tdrfBuD;ukdNzdK tdrfi,fukdvnf; uGJapawmfrlvdrfhrnf/6;12 jrif;onf ausmufay:rSm ajy;wwfoavm/ vlonf ausmufay:rSm EGm;ESifh xGefwwfoavm/ oifwkdYonf w&m;ojzifh pD&ifjcif;ukd
cg;pGmaom opf&Guf jzpfapjcif;iSg4if;? ajzmifhrwfjcif;ukd a'ge&Gufjzpfapjcif;iSg4if; jyKMuonfwum;/6;13 tcsnf;ESD;aomt&m0g<um;0rf;ajrmuf? igwkdYonf ukd,ftpGrf;owdtm;jzifh tmPmukdodrf;,lNyDr[kwfavm[k qkdwwfMuonf
wum;/6;14 tu,fpifppf? tkdoa&vtrsKd;? oifwkdYwbuf vlwrsKd;ukd igxap? xkdvlrsKd;onf [mrwfNrdKUvrf;0rSp awm&Sdaom
jrpfwkdifatmif oifwkdYukdnOf;qJvdrfhrnf[k? aumif;uifAkdvfajct&Sifbk&m;ocif xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5
7;6

wzef t&Sifxm0&bk&m;onf ightm;jyawmfrlaom lygkH[lrlum;? &Sifbk&ifqkdifaomjrufyifukd &dwfNyD;rS? aemufjrufyifaygufpumv


usKdif;aumifwkdYukd zefqif;awmfrl\/xkdusKdif;aumifwkdYonf wjynfvkH;&Sdaom jrufyifukdpm;ukefNyD;rS igu? tkd t&Sifxm0&bk&m;? tjypfrSvTwfawmfrlyg/ ,mukyfonf
i,faomaMumifh? tb,fokdYx&ygvdrfhrnfenf;[k avQmufaomf?xm0&bk&m;onf aemifw&? okdYrjzpf&[k rdefYawmfrl\/wzef t&Sifxm0&bk&m;onf ightm; jyawmfrlaom lygkH[lrlum;? rD;jzifh'Pfay;jcif;iSg rD;ukdac:awmfrl? r[mork'&mukd rD;avmif
av\/ ukef;ukdvnf;avmifav\/iguvnf;? tkd t&Sifxm0&bk&m;? qkdif;awmfrlyg/ ,mukyfonf i,faomaMumifh tb,fokdYx&ygvdrfhrnfenf;[k avQmufaomf?t&Sifxm0&bk&m;onf aemifw&? okdYrjzpf&[k rdefYawmfrl\/770

7;7

wzef jyawmfrlaom lygkH[lrlum;? csdefBudK;csvkyfaom ausmufkd;ay:rSm xm0&bk&m;onf&yfvsuf? vufawmf csdefBudK;ukdukdif


vsuf?7;8
tmrkwf? oifonf tb,ft&mukdjrifoenf;[kar;awmfrlvQif? csdefBudK;ukdjrifygonf[k avQmufaomf? bk&m;&Sifu ig\vloa&v
trsKd;tv,f csdefBudK;ukd igcsrnf/ aemufwzef olwkdYukdonf;rcH/7;9 Zmuf\jrifh&mt&yfwkdYonf vlqdwfnHvsuf? oa&v\oefY&Sif;&mt&yfwkdYonf okwfoify,f&Sif;vsuf &SdMuvdrfhrnf/ a,a&m
aAmifrif;rsKd;ukdvnf; xm;ESifhigwkdufrnf[k rdefYawmfrl\/
7;10 xkdtcg aAov,Zfya&m[dwftmrZdonf oa&v&Sifbk&if a,a&maAmifxHokdYapvTwf? tmrkwfonf oa&vtrsKd;tv,fwGif
ukd,fawmfwbuf raumif;aomtBuHukd BuHpnfygNyD/ ol\pum;tvkH;pkHwkdYukd jynf awmfonf rcHEkdifyg/7;11 a,a&maAmifonf xm;jzifhao&vdrfhrnf/ oa&vtrsKd;om;wkdYonf ae&if;jynfrS qufqufESifoGm;jcif;ukd cH&Muvdrfhrnf[k?
tmrkwfqkd wwfygonf[k avQmufav\/7;12 tmrkwfukdvnf;ac:? tkdya&mzuf? ,k'jynfokdYajy;oGm;avmh/ xkdjynfrSm ya&mzufjyK toufarG;avmh/7;13 aemufwzef aAovNrdKUwbuf ya&mzufrjyKESifh/ &Sifbk&if\ oefY&Sif;&mXmeawmfjzpf\/ eef;awmfwnf&mNrdKUvnf;jzpf\[kqkdvQif?7;14 tmrkwfu? igonf ya&mzufr[kwf? ya&mzuf\om;vnf;r[kwfbJ? EGm;ausmif;aomol? ozef;oD;ukdqGwfaomoljzpfpOftcg?7;15 xm0&bk&m;onf EGm;ausmif;&mrS ighukdEIwf,l? oifoGm;avmh/ ig\vl oa&vtrsKd;wGif ya&mzufjyKavmh[k rdefYawmfrl\/7;16 okdYjzpf? xm0&bk&m;\ trdefYawmfukd em;axmifavmh/ oa&vtrsKd;wbuf ya&mzufrjyKESifh? ZmuftrsKd;wbuf r>rufESifh
[k oifqkdaomf?7;17 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oif\r,m;onf jynfwefqmjzpfvdrfhrnf/ oif\om;orD;wkdYonf xm;jzifhaoMuvdrfhrnf/
olwyg;wkdYonf oif\ajrukdBudK;wef;cs a0zefMuvdrfhrnf/ oifonf npfnL;aomjynf ao&vdrfhrnf/ oa&vtrsKd;onf
ae&if;jynfrS qufqufESifoGm; jcif;ukd cH&Muvdrfhrnf[k? tmrZdtm; qifhqkdav\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2

wzef t&Sifxm0&bk&m;onf ightm;jyawmfrlaom lygkH[lrlum;? aEGumvtoD;ygaomawmif;onf xif&Sm;\/tmrkwf? oifonf tb,ft&mukdjrifoenf;[k ar;awmfrlvQif? aEGumvtoD;ygaom awmif;ukd jrifygonf[k igavQmufaomf?
xm0&bk&m; u? aemufqkH;umvonf ig\vl oa&vtrsKd; a&mufavNyD/ aemufwzef olwkdYukd onf;rcH/8;3 xkdumv eef;pOfuajconfwkdYonf jrnfwrf;Muvdrfhrnf/ t&yf&yfwkdY rsm;pGmaomtaoaumif&Sd? vlwkdYonf wdwfqdwfpGm
ypfcsMuvdrfh[k t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/8;4-6 igwkdYonf pyg;ukda&mif;thHaomiSg vqef;aeYvGefygap? *sKHukda&mif;thHaomiSg OykofaeYvGefygap[k qkdvsuf? {zmav;ukd
i,fapjcif;iSg4if;? usyfav;ukd BuD;apjcif;iSg4if; vkyf? pOf;vJaomcsdefcGifukdokH;vsuf qif;&Jaomolukd aiGESifh4if;? iwfrGwfaomolukd
ajceif;w&HESifh4if; 0,f? nhHaom*sKHqefukda&mif;vsuf? iwfrGwfaomolwkdYukd ESdyfeif; qif;&Jaomjynfom;wkdYukd jzwfjcif;iSg
tvGeftvkdBuD;aomolwkdY? pum;ukd em;axmifMuavmh/
8;7 xm0&bk&m;onf ,mukyf\bkef;ukdwkdifwnf usdefqkdawmfrlonfum;? tu,fpifppf olwkdYusifhBuHjyKrl orQwkdYukd igonf tpOf
rjywf rarhavsmh/8;8 xkdtjypfaMumifh ajrwkefvIyfvdrfhrnf r[kwfavm/ ajrom;taygif;wkdYonf nnf;wGm;Muvdrfhrnf r[kwfavm/ jrpfuJhokdY
wjynfvkH;xNyD;vQif? wzef tJ*kwKjrpfjrKyfouJhokdY ygoGm; jrKyfvdrfhrnfr[kwfavm/8;9 t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkdumvtcg rGef;wnfhtcsdef igonf aeukd0ifaprnf/ MunfvifaomaeY ajrBuD;ukd
rkdufaprnf/8;10 oifwkdYyGJcHjcif;ukd nnf;wGm;jcif;jzpfaprnf/ oDcsif;qkdjcif;&SdorQukd ikda<u;jcif; jzpfaprnf/ vltaygif;wkdYonf avQmfawt0wfESifh
cg;udkpnf;ap jcif;iSg4if;? qHyifukd &dwfapjcif;iSg4if; igpD&ifrnf/ wa,mufwnf;aomom; aoonf twGuf jrnfwrf;jcif;uJhokdY4if;?
tqkH; cg;pGmaomaeY uJhokdY4if; igjzpfaprnf/
8;11 t&Sif xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? rGwfodyfjcif;ab;ukd wjynfvkH; igjzpfapaomumva&mufvdrfhrnf/ tpmacgif;yg;
rGwfodyfjcif; ab;r[kwf? a&iwfjcif;ab;vnf;r[kwf? xm0&bk&m;\trdefYawmfukd rMum;&aom rGwfodyfjcif;ab;jzpfvdrfhrnf/8;12 vlwkdYonf xm0&bk&m;\trdefYawmfukd &Smvsuf? yifv,fwyg;rSonf yifv,fwyg;wkdifatmif vSnfhvnf? awmifajrmufajy;oGm;
aomfvnf; rawGU&Mu/8;13 xkdumv tqif;vSaomowkdYorD;unmrsm;ESifh vkvifrsm;wkdYonf a&iwfarmMuvdrfhrnf/8;14 &Srm&dtjypfukd wkdifwnf usdefqkdaomol? tkd'ef? oif\bk&m; touf&Sifawmfrlonf twkdif;[l4if;? aA&a&Sb bmom
toufwnfonf twkdif;[l4if; qkdaomolwkdYonf? aemufwzef rxEkdifatmifvJ ae&Muvdrfhrnf[k rdfeYfawmfrl\/

771

tcef;BuD; ( 9 )
9;1

wzef igMunfhI bk&m;&Sifonf ,Zfyvifay:rSm &yfvsuf rdefYawmfrlonfum;? &SdorQaomolwkdY\acgif;ay:okdY wHcg;wkdifvIyf NydKusap


jcif;iSg wHcg;xkyfukdkdufavmh/ olwkdY om;ajr;rsm;udkvnf; xm;ESifhiguGyfrsufrnf/ ajy;aomolonfrvGwf&/ vGwfaomolonfvnf;
csrf;omukd rawGU&/9;2 r&PmEkdifiHwkdifatmif wGif;wl;aomfvnf; igEIwf,lrnf/ rkdCf;aumif;uifokdY wufaomfvnf; igcsrnf/9;3
u&arvawmifxdfyf ykef;a&Smifaomfvnf;? ig&Sm xkwfrnf/ igESifhvGwfthHaomiSg ork'&matmuf ykef;a&Smifaomfvnf;? igonf
e*g;ukdrSmvkduf ukdufaprnf/9;4 &efolwkdYonfodrf;oGm;aomfvnf;? tjcm;aomt&yf igonf xm;ukdrSmvkduf owfaprnf/ aus;Zl;rjyK? tjypfjyKjcif;iSgom
igMunfhIrnf/9;5 aumif;uifAkdvfajct&Sifbk&m;ocifxm0&bk&m;onf ajrukdxdawmfrlvQif? ajronft&nfjzpf ajrom;taygif;wkdYonf nnf;wGm;
Muvdrfhrnf/ jrpfuJhokdY wjynfvkH;xNyD;vQif? wzef tJ*kwKjrpf jrKyfouJhokdY jrKyfvdrfhrnf/9;6
txuftcef;awmfwkdYukd aumif;uifaqmuf? atmufwkdufawmfukd ajrBuD;ay:rSm wnfawmfrl\/ ork'&ma&ukdac: ajrBuD;jyif
oGef;avmif;awmfrl\/ aumif;uifAkdvfajc t&Sifbk&m;ocif xm0&bk&m;wnf;[laom bGJUemr&Sdawmfrl\/9;7
tkd oa&vtrsKd;om;wkdY? oifwkdYonf ig uk&StrsKd;om;uJhokdYjzpfMuonf r[kwfavm/ oa&vtrsKd;ukdtJ*kwKjynfrSigEIwfaq
mifouJhokdY? zdvdwdvlwkdYukd uawm&jynfrS4if;? I&dvlwkdYukd ud&jynfrS4if; igEIwfaqmifNyD r[kwfavm[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/9;8 t&Sifxm0&bk&m;onf tjypf&Sdaom wkdif;EkdifiHukdMunfhIvsuf? xkdwkdfif;EkdifiHukd ajrBuD;jyifrS igokwfoify,f&Sif;rnf/ okdYaomfvnf;?
,mukyf trsKd;ukd &Sif;&Sif;rzsufqD;[k rdefYawmfrl\/9;9 wzef igtrdefYawmf&Sdojzifh qefukd qefcgESifhcsouJhokdY? oa&vtrsKd;ukd cyfodrf;aomtrsKd;wkdYwGif qefcgESifhigcsrnf/ qefwaphrQ
ajrokdYrus &/9;10 ab;Oy'fonf igwkdYukdrrSDEkdif? rqD;wm;Ekdif[kqkdvsuf? tjypfrsm;aom ig\vltaygif;wkdYonf xm;jzifhao&Muvdrfhrnf/
9;11 usef<uif;&pfaom {'kHtrsKd;om;rSp ig\emrjzifh orkwfaom wyg;trsKd;om;taygif;wkdYukd odrf;,lapjcif;iSg?
9;12 vJvsuf&Sdaom'g0d'f\wJukd xkdumv igaqmufwnfjyefrnf/ tufuGJ&mrsm;ukd aphpyfrnf/ NydKysuf&mrsm;ukdvnf; jyKjyifNyD;vQif?
xkdwJukd a&S;umv&SdouJhokdY rwfapjyefrnf[k? trIt&mudk pD&ifawmfrlaom xm0&bk&m;\Asm'dwfawmf&Sd\/9;13 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? v,fxGefaomolonf pyg;&dwfaomolukd4if;? pyspfoD;e,faomolonf rsKd;aphBuJaomolukd4if;
rSDvsuf? awmifwkdYrS csKdaompyspf&nf,kd? ukef;&SdorQwkdYvnf; t&nfjzpf&aomumv a&mufvdrfhrnf/9;14 odrf;oGm;jcif;ukdcH&aomig\vl oa&vtrsKd;om;wkdYukd wzef igaqmifcJhojzifh? olwkdYonf ysufpD;aomNrdKUrsm;ukd jyKjyif
aeMuvdrfhrnf/ pyspfO,smOfrsm;ukd pkduf pyspf&nfukdaomufMu vdrfhrnf/ v,f,mrsm;ukdjyKpk toD;wkdYukd pm;Muvdrfhrnf/9;15 olwkdYukdae&if;t&yfigpkdufxm;rnf/ igay;aomjynfrS aemufwzef tb,folrQrEIwf&[k? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/

ya&mzuftmrkwf pD&ifa&;xm;aom tem*wdusrf;NyD;\/

772

MoA'dAsm'dwflygHk/
Obadiah.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11
1;12
1;13
1;14
1;15
1;16
1;17
1;18
1;19
1;20
1;21

t&Sifxm0&bk&m;onf {'kHjynfukd&nfrSwf rdefYawmfrlonfum;? xm0&bk&m;a<u;aMumfawmfrloHukd igwkdYonf Mum;Mu\/ oifwkdY


x {'kHjynfukdwkdufjcif;iSg ppfcsDMuavmh[k? wyg;trsKd;om;wkdYxHokdY oHwrefukd apvTwfawmfrlNyD/oifhukd wyg;trsKd;om;wkdYwGif ,kwfrmapjcif;iSg igpD&ifojzifh? oif\toa&onf tvGefIwfcsjcif; &Sdvdrfhrnf/ausmufMum;wkdYae jrifhaomt&yfukd ckdvIHvsuf? ighukdajrokdY tb,folESdrfhcsEkdifoenf;[k atmufarhaomoljzpfaomaMumifh?
oif\rmeonf oifhukdvSnfhpm;NyD/oifonf a&Tvif;wuJhokdY ukd,fukdcsD;ajrmuf? Mu,fwkdYwGif tokdufukdvkyfaomfvnf;? xkdt&yfrS oifhukd igESdrhfcsrnf[k xm0&bk&m;
rdefYawmfrl \/nOfhtcg olckd;xm;jywkdYonf oif&Sd&mokdYvmvQif? pdwfajyavmufatmifom ckd;,lMuvdrfhrnfr[kwfavm/ pyspfoD;ukd qGwfaom
olwkdYonf vmvQif? olwyg;vkduf qGwfp&mbkdY <uif;apMuvdrfhrnf r[kwfavm/oifonf tvGefysufpD;NyDwum;/ {aomonf tvGeftppfcH&NyDwum;/ ol0Sufxm;aomOpmukd tvGef&SmazGMuonfwum;/oifESifh rd[m,zGJUaomoltaygif;wkdYonf jynfpGef;okdYESifMuNyD/ taqGvkyfaomolwkdYonf oifhukdvSnfhpm; EkdifMuNyD/ oifESifhtwl
pm;aomufaomolwkdYonf oifhatmuf ausmhuGif;ukdaxmifxm;MuNyD/ oif\OmPfynmukefNyD/xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkdumv {'kHjynfrSynm&SdwkdYukd4if;? {aom\awmifrS OmPfaumif;aomolwkdYukd4if; igy,f&Sm;
rnf/tkdawrefNrdKU? {aom\awmifrS cyfodrf;aomolwkdYukd y,fjzwfrnftaMumif;? oif\ol&JwkdYonf aMumufMuvdrfhrnf/
oifonf nD,mukyfukdtaoowfjcif;? tEkdiftxufjyKjcif;tjypfaMumifh ukd,fwkdift&SufuGJ? tukeftpify,fjzwfjcif;ukd cH&vdrfh
rnf/oifonf wbufaeaomaeY? wuRef;wEkdifiHom;wkdYonf ol\trIxrf;rsm; ukdodrf;oGm;aomaeY? wyg;trsKd;om;wkdYonf ol\
NrdKUwHcg;xJokdY 0if a,k&SvifNrdKUukd pma&;wHcsaomaeY oifonf vufcHaomoljzpf\/oif\nDonf wyg;trsKd;om;jzpfaomaeY ol\trIukdoifrMunfhoifh/ ,k'trsKd;om;wkdYonf ysufpD;aomaeY r0g<um;oifh/
'kucH&aomaeY apmfum;aompum;ukd rajymoifh/ig\vlwkdYonf ab;Oy'fukd cH&aomaeY olwkdYae&mwHcg;twGif;okdY r0ifoifh/ ab;Oy'fukdcH&aomaeY olwkdY\qif;&J'kuukd
rMunfhrIoifh/ ab;Oy'fukdcH&aomaeY olwdkYOpmukd rvkr,loifh/vGwfaomolwkdYukd qD;wm;jcif;iSg jzwfvrf; r&yfraeoifh/ trIa&mufaomaeY usef<uif;aomolwkdYukd rtyfoifh/taMumif;rlum;? xm0&bk&m;\aeY&ufonf cyfodrf;aomvlrsKd;wkdYESifh eD;NyD/ oifjyKonftwkdif; oif olwyg;jyKvdrfhrnf/
oifjyKaomtrIonf oifhacgif;ay:okdY a&muf&vdrfhrnf/,k'trsKd;om;wkdYonf oefY&Sif;aomighawmifay:rSm pm;aomufouJhokdY? ywfvnfaeaom vlrsKd;taygif;wkdYonf pm;aomuf&
Muvdrfhrnf/ pm;aomufrsKdojzifh r&Sdbl;aomoluJhokdY jzpf&Muvdrfhrnf/
Zdtkefawmifay:rSm ab;vGwfaomoltcsKdU &SdMuvdrfhrnf/ oefY&Sif;aomt&yfjzpfvdrfhrnf/ ,mukyftrsKd;onf rdrdykdifxkdufaomajrukd
ykdif&vdrfh rnf/,mukyftrsKd;onfrD;? a,moyftrsKd;onf rD;vQH? {aomtrsKd;onf trIdufjzpfvsuf rD;nd avmifojzifh? {aomtrsKd;om;
rusef<uif;&/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlNyD/awmifrsufESmom;wkdYonf {aom\awmifukd4if;? ajrnDaomt&yfom;wkdYonf zdvdwdjynfukd4if;? {z&drfv,fjyifESifh &Srm&dv,fjyif
ukd4if;? A,FmrdeftrsKd;onf *dv'fjynfukd4if; odrf;,lMuvdrfhrnf/odrf;oGm;jcif;ukdcH&? cgeedvlwkdYwGif&Sdaom oa&vtrsKd; tvkH;t&if;onf Z&wNrdKUwkdifatmif4if;? odrf;oGm;jcif;ukdcH&
aoz&'fjynf&Sd aom a,k&SvifNrdKUom;wkdYonf awmifrsufESmNrdKU&GmwkdYukd4if; odrf;,lMuvdrfhrnf/{aom\awmifukd w&m;pD&ifjcif;iSg u,fwifaomolwkdYonf Zdtkefawmifay:okdY wufMuvdrfhrnf/ wkdif;EkdifiHonfvnf; xm0&
bk&m;\ EkdifiHawmfjzpfvdrfhownf;/
ya&mzufMoA'd\ Asm'dwflygkHNyD;\/

773

a,me0wK/
Jonah

tcef;BuD; 1 2 3 4

774

a,me0wK/
Jonah

tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2

trdwJ\om; a,meokdY a&mufvmaom xm0&bk&m;\EIwfuywfawmf[lrlum;?oifx edaea0NrdKUBuD;okdYoGm;NyD;vQif? Ncdrf;acsmufaompum;ESifh a<u;aMumfavmh/ xkdNrdKUjyKaom'kpkduftjypfonf igha&SUokdYwufvmNyD[k


rdefYawmfrl\/1;3 okdYaomfvnf;? a,meonf xm0&bk&m;xHawmfrS wmINrdKUokdY ajy;rnfhtBuH&SdonfESifh xvsuf ,kayNrdKUokdYoGm; a&mufojzifh?
wmINrdKUokdY oGm;aomoabFmukdawGUBuHK oabFmcukday;NyD;vQif? xm0&bk&m;xHawmfrS oabFm om;wkdYESifhtwl wmINrdKUokdYvkdufjcif;iSg
oabFmukd pD;av\/1;4 xm0&bk&m;onfvnf; jyif;pGmaomavukd yifv,ftay:okdY apvTwfawmfrlojzifh? yifv,f BuD;pGmaomrkdCf;oufrkefwkdif;jzpf?
oabFmonf ysufvkaomvuPm&Sd\?1;5 xkdtcg oabFmom;wkdYonf aMumuf&GHU toD;toD; rdrdwkdYbk&m;ukd atmf[pfMu\/ oabFmayghapjcif;iSg 0efrsm;ukdvnf;
yifv,fxJokdY ypfcsMu\/ a,merlum;? oabFm0rf;xJokdYqif; tdyfaysmfvsufae\/1;6
oabFmolBuD;onfvm? tkdtdyfaysmfaomol? tb,fokdYenf;/ xavmh/ oif\bk&m;ukd qkawmif;avmh/ igwkdYtoufvGwfapjcif;iSg
xkdkbk&m;onf igwkdYukd atmufarhaumif; atmufarhvdrfhrnf[kqkd\/1;7 aemufwzef olwkdYu? vmMu/ tb,fol\tjypfaMumifh trIa&mufonfukd igwkdYod&rnftaMumif; pma&;wHcsMuukefthH[k
wkdifyif? pma&; wHcsvQif a,me pma&;wHus\/1;8 wzef olwkdYu? tb,ftjypfaMumifh trIa&mufonfukdajymygavmh/ oifaqmif&GufaomtrIum;?tb,ftrIenf;/ oifonf
tb,ft&yf uvmoenf;/ tb,fjynf? tb,ftrsKd;om;jzpfoenf;[kar;jref;Muaomf?1;9 igonf a[NAJtrsKd;om;jzpf\/ a&ajrukdzefqif;awmfrlaomaumif;uifbkH\ t&Sifbk&m;ocifxm0&bk&m;ukd ukd;uG,faomoljzpf\
[k qkdvQif?1;10 xkdolwkdYonf tvGefaMumuf&GHU? oifonftb,faMumifh okdYjyKoenf;[k ar;Mu\/ a,meonf xm0&bk&m;xHawmfrS rdrdajy;
aMumif;ukd abmfjyaomaMumifh olwkdYodMu\/
1;11 xkdtcg yifv,f vIdif;wHykd;onf wkd;xaomaMumifh olwkdYu? igwkdY vIdif;wHykd;Nidrf;apjcif;iSg oifhukdtb,fokdYjyK&ygrnfenf;[k
ar;Mu aomf?1;12 ighukdcsD yifv,fxJokdY csypfMuavmh/ okdYjyKvQif? vIdif;wHykd;onf oifwkdY Nidrf;vdrfhrnf/ jyif;pGmaom rkdCf;ouf rkefwkdif;onf
ighaMumifhom oifwkdYtay:okdYa&mufonfukd igod\[k jyefajymaomfvnf;?1;13 oabFmom;wkdYonf urf;okdYa&mufthHaomiSg yifyef;pGm wufcwfMu\/ okdY&mwGif? olwkdYwbuf vIdif;wHykd;wkd; xaomaMumifh?
olwkdYonf rwwfEkdifaomtcg?1;14 tkd xm0&bk&m;? tuREkfyfwkdYonf awmif;yefyg\/ ol\toufaMumifh tuREkfyfwkdYonf tusKd;enf;rjzpfygapESifh/ tjypfr&Sdaomol\
toufowfaomtjypfukd tuREkfyfwkdY wifawmfrrlygESifh/ tkd xm0&bk&m;? ukd,fawmfonf tvkd&Sdawmfrlonftwkdif; jyKawmfrl\
[k xm0& bk&m;tm; a<u;aMumfawmif;yefNyD;rS?1;15 a,meukdcsD yifv,fxJokdY csypfMu\/ xkdtcg yifv,fvIdif;wHykd;onf Nidrf;av\/1;16 oabFmom;wkdYonfvnf; xm0&bk&m;ukd tvGefaMumuf&GHUojzifh ,ZfylaZmf opm*wdxm;Mu\/
1;17 a,meukdrsKdapjcif;iSg ig;BuD;ukd xm0&bk&m;cefYxm;awmfrlonfESifhtnD? a,meonf ig;\0rf;xJrSm okH;&ufywfvkH; ae&\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5
2;6

ig;\0rf;xJrSmaepOfwGif? a,meonf rdrdbk&m;ocifxm0&bk&m;ukd qkawmif;aompum;[lrlum;?igonf 'kuqif;&JukdcH&aomaMumifh? xm0&bk&m;ukd[pfac: ighpum;ukd Mum;awmfrl\/ r&PmEkdifiH\0rf;xJu [pfac:aom
pum;oHukd em; axmifawmfrl\/ukd,fawmfonf tuREkfyfukd eufeJaomt&yf? ork'&mtv,fcsufxJokdY csypfawmfrlojzifh? yifv,fa&onf 0kdif; vIdif;wHykd;awmf
&SdorQwkdY onf vTrf;rGef;Muyg\/
xkdokdY rsufarSmufawmfrS ESifxkwfjcif;ukd cH&aomfvnf;? oefY&Sif;aomAdrmefawmfukd rsufarSmufjyKNrJjyKygrnf[k atmufarhvsufae\/a&wkdYonf tuREkfyftoufukdaoapjcif;iSg0kdif;ojzifh? tuREkfyfonf yifv,ftv,f tcsKyfcH&yg\/ yifv,fjrufyifonf tuREkfyf
acgif;ukd aygif;pnf;vsuf&Sdyg\/awmifajc&if;tjrpfokdY tuREkfyfqif;? ajruefYvefYusiftwGif; tpOftNrJydwfxm;aomfvnf;? tuREkfyf\ bk&m;ocif xm0&bk&m;?
775

2;7
2;8
2;9
2;10

ukd,f awmfonf tuREkfyftoufukd ysufpD;&mrS u,fq,fawmfrlvdrfhrnf/tuREkfyfonf pdwfysufaomtcg xm0&bk&m;ukd atmufarh? tuREkfyf\yXemonf oefY&Sif;aomAdrmefawmf ukd,fawmfxHokdY
0ifyg\/rkomtewukdrSD0JaomolwkdYonf rdrdwkdYukPmcH&mtaMumif;ukdpGefYypfMuyg\/tuREkfyfrlum;? aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;aompum;ESifhukd,fawmftm;,ZfylaZmfygrnf/ opm*wdxm;onftwkdif; opm0wfukdjyKygrnf/
xm0& bk&m;\aus;Zl;awmfaMumifh csrf;om&ygonf[k qkawmif;av\/xkdtcgig;BuD;onf xm0&bk&m;\trdefYawmfukdcH a,meukdukef;ay:okdYtefav\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3

aemufwzef xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a,meokdYa&mufvmonfum;?oifx edaea0NrdKUBuD;okdY oGm;avmh/ igrSmxm;onftwkdif; a<u;aMumfavmh[k rdefYawmfrl\/xkdtcg xm0&bk&m;\trdefYawmftwkdif; a,meonf x edaea0NrdKUokdYoGm;\/ edaea0NrdKUonf tvGefBuD;aomNrdKU? okH;&uf
c&D;us,f0ef;aom NrdKUjzpfownf;/3;4 a,meonf NrdKUxJokdY0if waeYc&D;oGm;vsuf? t&ufav;q,fvGefaomf? edaea0NrdKUonf ysufpD;jcif;okdY a&mufvdrfhrnf[k
a<u;aMumfav\/3;5 edaea0NrdKUom;wkdYonf bk&m;ocif\trdefYawmfukd,kH? vlBuD;vli,ftaygif;wkdYonf tpma&Smif&mtcsdefukd aMumfjim avQmfaw
t0wfukd0wf Mu\/3;6 edaea0rif;BuD;onf xkdodwif;ukdMum;aomtcg eef;awmfrSqif; rif;ajrmufwefqmcRwfNyD;rS? avQmfawt0wfukd 0wf jymxJ
xkdifawmfrl\/3;7 vlow0g wd&pmefokd;EGm;wkdYonf tvQif;rjrnfapESifh/ tpmukdrpm;? a&ukdraomufapESifh/3;8 vlow0gwd&pmefwkdYonf avQmfawt0wfukd 0wfMuap/ BudK;pm;bk&m;ocifukd qkawmif;Muap/ toD;toD;wkdYonf
rdrdwkdYvkdufaom t"rvrf;? rdrdwkdYjyKaomt"rtrIukd a&SmifMuap/3;9 igwkdYonf ysufpD;jcif;ESifhuif;vGwfrnftaMumif;? bk&m;ocifonf ajymif;vJ aemifw&ojzifh? jyif;pGmaomtrsufawmfudk
Nidrf;apawmfrlrnf rrlrnfukd tb,folajymEkdifoenf;[k rif;BuD;tmPm? rSL;rwftmPmESifh edaea0wNrdKUvkH;wGif odwif;Mum;ajym
aMumfjimapawmfrl\/3;10 NrdKUom;wkdYonf rdrdwkdYvkdufaom t"rvrf;ukdvTJa&Smif? usifhaomtusifhrsm;ukd bk&m;ocifonfjrifvQif? t&ifNcdrf;aomab;'Pfukd
ray; bJaeawmfrl\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

a,meonftvGefpdwfnpftrsufxGufojzifh? tkdxm0&bk&m;? tuREkfyfawmif;yefyg\/ tuREkfyfonf ukd,fjynf&SdpOf? okdY


ajymygNyD r[kwfavm/ xkdaMumifh? ukd,fawmfxHrS wmINrdKUokdY BudK;pm;ajy;yg\/4;2 ukd,fawmfonfoem;pkHrufwwfaombk&m;jzpf pdwf&Snfaomoabm? aus;Zl;jyKcsifaomoabm? tjypf'Pfay;rnfhtrIukd aemif
w&wwfaomoabm &SdawmfrlaMumif;ukd tuREkfyfodyg\/4;3
okdYjzpf? tkd xm0&bk&m;? tuREkfyftoufukd EIwf,lawmfrlyg/ tuREkfyftouf&Sifjcif;xuf aojcif;onf om aumif;ygonf[k
awmif; avQmufav\/4;4
xm0&bk&m;uvnf;? oifonf trsufxGufaumif;oavm[kar;awmfrl\/
4;5 a,meonf NrdKU tb,fokdYjzpfrnfukd odjrifjcif;iSg? NrdKUjyifokdYxGuf NrdKUta&SUrsufESm wJrkd;ukdvkyfNyD;vQif? trkd;t&dyfwGif xkdif
ae\/4;6 t&Sifxm0&bk&m;onfvnf; Muufqlyifukd jyifqifNyD;vQif? a,me\pdwfukd ajyapjcif;iSg olUacgif;ay:rSm vTrf; rkd;apawmfrl\/
xkdtyifaMumifh a,meonf tvGeftm;&0rf;ajrmuf\/4;7 eufjzefrkdCf;vif;aomtcg bk&m;ocifcefYxm;awmfrlaom ykd;aumifonf Muufqlyifukdukduf ndK;EGrf;ap\/4;8 aexGufaomtcg bk&m;ocifonf tvGefylaom ta&SUavukdjyifqifawmfrl? a,me\acgif;ukd aexdckdufojzifh olonfarm
aocsifaom pdwf&Sdvsuf? ightoufaojcif;onf &Sifjcif;xuf omaumif;onf[k jrnfwrf;av\/4;9 bk&m;ocifuvnf;? oifonf MuufqlyiftwGuf trsufxGufaumif;oavm[k ar;awmfrlvQif? a,meu? tuREkfyfonf
toufaoonfwkdif atmif trsufxGufaumif;ygonf[k avQmufqkd\/4;10 xm0&bk&m;uvnf;? oifonf yifyef;pGmrvkyf? BuD;yGg;apjcif;iSgvnf; rjyKpk? wnOfhjcif;wGifayguf wnOfhjcif;wGifaoaom
MuufqlyifukdESajrmonfwum;/4;11 igonf rsm;pGmaomwd&pmefwkdYukdrqkd? ukd,fvufsmvufESifh vuf0JvufukdrQ ykdif;jcm; rodaomolwodef;ESpfaomif;ru? vlrsm;aom
edaea0NrdKUBuD;ukd igESajrmoifhonfr[kwfavm[k rdefYawmfrl\/
ya&mzufa,me\0wKNyD;\/
776

rdumtem*wdusrf;/
Micah.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7

777

rdumtem*wdusrf;/
Micah.

tcef;BuD; ( 1 )

1;1

,k'&Sifbk&ifa,moHrif;? tmcwfrif;? a[Zudrif;wkdYvufxuf arm&&S&Gmom; rdumonf &Srm&dNrdKU a,k&SvifNrdKUtbkdYcH&aom


xm0&bk&m;\ Asm'dwfawmf[lrlum;?1;2 tkd vlrsm;taygif;wkdY?Mum;Muavmh/ tkdjynfESifhjynfom;taygif;wkdY? em;axmifMuavmh/ t&Sifxm0&bk&m;wnf;[laomoefY&Sif;aom
Adrmefawmf xJu bk&m;&Sifonf oifwkdYwbufoufaocHawmfrlrnf/1;3
xm0&bk&m;onf usdef;0yfawmfrl&mt&yfXmeawmfxJu xGuf<uqif;ouf? jrifhaomajrt&yfwkdYukd eif;awmfrlrnf/1;4
rD;a&SUrSm ba,mif;uJhokdY4if;? acsmufBuD;rSqif;aoma&uJhokdY4if; a&SUawmf awmifwkdYonft&nfjzpf? csKdifhwkdYonfvnf; tufuGJMu
vdrfhrnf/1;5 xkdtrIonf ,mukyfvGefusL; oa&vtrsKd; jypfrSm;aomaMumifh a&mufownf;/ ,mukyfvGefusL;&mum; tb,fokdYenf;/
&Srm&dNrdKUr[kwfavm/ ,k'\jrifh&mt&yfum; tb,frSm&Sdoenf;/ a,k&SvifNrdKU&Sdonfr[kwfavm/1;6 xkdaMumifh? &Srm&dNrdKUukd v,fjyif ajrykHuJhokdY4if;? pyspfO,smOfpkduf&mt&yfuJhokdY4if; igjzpfaprnf/ NrdKUkd;ausmufwkdYukd csKdihfxJokdY
oGefypf? NrdKUkd;tjrpfukd vSefjyrnf/1;7
cyfodrf;aomkyfwk qif;wkwkdYukd csKd;zJhrnf/ oliSg;vkyf &orQaomtcwkdYukd rD;IdUrnf/ rSm;aombk&m;&SdorQwkdYukd okwfoify,f&Sif;rnf/
jynfwefqmvkyf Opmukdqnf;zl;onfjzpf? xkdOpmonf jynfwefqmvufokdY wzefa&muf&OD;rnf/1;8 xkdtrIaMumifh igonf ikda<u;jrnfwrf;rnf/ t0wfukdcRwf tcsnf;pnf;vnfoGm;rnf/ ajracG;uJYokdYtlvsuf? ukvm;tkyfiSufuJhokdY
jrnfvsufaernf/1;9 olcH&aom 'Pf&mraysmufEkdif/ ,k'jynfwkdifatmiful;ojzifh? ig\trsKd;om;ae&m a,k&SvifNrdKUwHcg;okdY a&mufavNyD/
1;10 *goNrdKU odwif;rajymMuESifh/ tvQif;rikda<u;MuESifh/ aAaomz&mNrdKUrSm ajrrIefYvl;vJvsuf aeMuavmh/1;11 tkd &Szd&NrdKUorD;? t0wfukdcRwf t&SufuGJvsufoGm;avmh/ ZmeefNrdKUorD;onf idka<u;jcif;ukdjyKvsuf rxGuf&/ aAoaZvNrdKUonf
oifwkdYwnf; ckd&aomtcGifhudk ray;&/1;12 rmkwfNrdKUorD;onfvnf; aumif;aomt&mukd awmifhw emusifvsuf&Sd\/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;xHawmfrS ab;'Pfonf
a,k&S vifNrdKUwHcg;okdY a&mufavNyD/1;13 tkd vmcd&SNrdKUorD;? vsifjrefaomjrif;ukd &xm;uavmh/ oifonf oa&v\vGefusL;jcif;udk vufcH? ZdtkefowkdYorD;tm; tjypf
vrf;ukdjy ownf;/1;14 xkdaMumifh oifonf *gojynf arm&&SufNrdKUokdY vufaqmifukday;vkduf&rnf/ tmcZdyfNrdKUom;wkdYonf oa&v&Sifbk&ifwkdYukd
vSnfhpm;Mu vdrfhrnf/1;15 tkd ra&&SNrdKUorD;? oif\Opmukd tarGcHaomolukd igac:cJhrnf/ olonf oa&vbkef;? t'kvHNrdKUokdY a&mufvdrfhrnf/1;16 cspfbG,faomoif\om;orD;wkdYonf odrf;oGm;jcif;ukdcH&aomaMumifh? olwkdYtwGuf oifonf acgif;ajymifatmif qHyifukd&dwf
aeavmh/ a&Tvif;wuJhokdY us,fpGmaomacgif;ajymifjcif;ukd jyKavmh/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1

'kpkdufukdjyKjcif;iSg tdyf&may:rSm raumif;aomtBuHukdBuH? rkdCf;vif;aomtcg tcGifh&onftwkdif; jyKwwfaomolwkdYonf


tr*Fvm&SdMu\/2;2 olwyg;\tdrfESifhv,f,mwkdYukd wyfruf tEkdfiftxufodrf;,lvsuf? vlESifhol\tdrfukd4if;? vlBuD;ESifh ol\tarGOpmukd4if;
vk,uf nOf;qJ wwfMu\/2;3 okdYjzpf xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYvnfyif;rvGwf? acgif;r<uEkdifaomab;'Pfukd xkdokdYaom tdrfaxmifwbuf
igBuHpnf\/ qkd;aomumvjzpfvdrfhrnf/
2;4 xkdumvwGif oifwkdYwbuf ykHpum;ukdokH;? tvGefjyif;pGmjrnfwrf;&aom pum;[lrlum;? igwkdYonf &Sif;&Sif;ysufpD;MuNyD/
ightrsKd;om; cHpm;&aomtbkdYukdvJ ighvufrSkyfawmfrlNyDwum;/ igwkdYv,fuGufrsm;udk kyfodrf;? olwyg;wkdYtm; a0zefawmfrlNyD/2;5 xkdaMumifh? xm0&bk&m;\y&dowfawmfwGif? oifwkdYcHpm;&aomtbkdYukd BudK;wef;ESifh wkdif;xGmaomolr&Sd&/2;6 ya&mzufjyKaomolwkdY? ya&mzufrjyKMuESifh/ olwkdYonf &SufaMumufrnftaMumif; ya&mzufrjyK&Mu/2;7 xm0&bk&m;\0dnmOfawmfonf qD;wm;jcif;ukd cH&oavm/ trIwkdYukdjyKawmfrloavm[k oa&vtrsKd;om;ar;vQif?
ajzmifhrwfpGmusifh aomolonf ighpum;tm;jzifh tusKd;ukd&onfr[kwfavm/778

2;8

a&S;umvyif ig\vlwkdYonf &efbufjyK xMu\/ ppfwkduf&mrSjyef ab;ukdraMumufbJ? a&SmufoGm;aomolwkdY\jyift0wfESifh


twGif; t0wfukd vk,lwwfMu\/2;9 ighvlwkdY\r,m;rsm;ukd olwkdYom,maomae&mxJu ESifxkwf? olwkdYom;rsm;rS ig\bkef;ukd tpOfEIwf,lMuNyD/2;10 xoGm;Muavmh/ jynfonf oifwkdYNidrf0yf&mt&yfr[kwf/ t&yfonf npfnL;aomaMumifh BuD;pGmaomysufpD;jcif;ESifh
ysufpD;&vdrfhrnf/2;11 ukd,ftvkdokdYvkduf rkompum;udkokH;aomolu? igonf ya&mzufjyK pyspf&nfw&m;ESifh ao&nfao&ufw&m;udk a[majym
rnf[kqkdvQif? xkdolonf vlwkdY\ya&mzufjzpf&vdrfhrnf/
2;12 tkd,mukyf? igonf oif\trsKd;om;taygif;wkdYukd4if;? usef<uif;aom oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukd4if; qufqufpka0;aprnf/
okd;NcH okd;rsm;uJhokdY4if;? usufpm;&m&yfxJrSm okd;pkuJhokdY4if; olwkdYukd igpkxm;rnf/ vlrsm; aomaMumifh toHBuD;vdrfhrnf/2;13 tEkdiftxufzGifhaomolonf olwkdYa&SUrSm oGm;\/ olwkdYonfvnf; tEkdiftxufzGifh wHcg;0jzifh a&SmufoGm;Mu\/ olwkdY&Sifbk&ifonf
olwkdYa&SUrSmoGm; xm0&bk&m;onf vrf;jyawmfrl\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11

3;12

igqkdonfum;? tkd,mukyftrsKd;rif;? oa&vtrsKd;olBuD;wkdY? em;axmifMuygavmh/ oifwkdYonf w&m;ojzifhpD&ifjcif;trIukd


em;vnftyf onfr[kwfavm/okpkdufukdrkef; 'kpkdufukdESpfoufvsuf? olwyg;ta&ukd4if;? tkd;uyfaomtom;ukd4if; qGJ,lvsuf?ighvlwkdY\tom;ukdpm;vsuf? ta&ukdcGgvsuf? tkd;wkdYukdcsKd;vsuf? [if;tkd; csufaomom;wpf? tkd;uif;jyKwfaom trJom;ukdjyK
ouJhokdY tkd; tom;ukd pOf;vsufESifhyif?oifwkdYonfxm0&bk&m;ukdatmf[pfMuaomfvnf;em;axmifawmfrrl/ 'kpkdufukd jyKMuonfESifhtnD? xkdumv rsufESmawmfukd
vTJawmfrlvdrfh rnf/ig\vlwkdYukdrSm;,Gif;apvsuf 0pGmpm;&aomtcg? Nidrf0yfjcif;taMumif;&Sdonf[k a<u;aMumfvsuf? rvkyfauR;aomolukdum;?
ppfwkdufjcif;iSg jyifqifvsuf? ya&mzufjyKaomolwkdY?oifwkdYonflygkHukd rjrifEkdifrnftaMumif;? nOfhtcsdefa&mufvdrfhrnf/ tem*wfukd ra[mEkdifrnftaMumif;? arSmifrkdufjzpfvdrfhrnf/
ya&mzufwkdY ae0ifvdrfhrnf/ aeYtcsdefyif arSmifrkdufzkH;vTrf;vdrfhrnf/xkdtcg ya&mzufwkdYonf &SufaMumufMuvdrfhrnf/ tem*wfukda[maomolwkdYonf pdwfysufMuvdrfhrnf/ bk&m;ocif
xl;awmfrrlaomaMumifh? xkdoltaygif;wkdYonf rdrdwkdYEIwfukd zkH;xm;Muvdrfhrnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/
igrlum;? ,mukyftrsKd;vGefusL;jcif;? oa&vtrsKd;jypfrSm;jcif;ukd olwt
kdY m; abmfjyEkdifrnftaMumif; xm0&bk&m;\0dnmOfawmftm;jzifh
t&Sdefwefckd;? OmPfowd? tpGrf;owdESifhjynfhpkH\/ajzmifhrwfpGmpD&ifjcif;ukd &GH&Sm cyfodrf;aomw&m;ukdzsufvsuf?vltoufukdowfjcif;trIjzifh ZdtkefNrdKUukd4if;? t"rtrIjzifh a,k&SvifNrdKUudk4if; jyKpkaom ,mukyftrsKd;rif;? oa&vtrsKd;olBuD;wkdY?
em;axmifMuygavmh/rif;wkdYonf vufaqmifukd&jcif;iSgom w&m;rIukdpD&ifwwfMu\/ ,Zfyka&m[dwfwkdYonf tcukd &jcif;iSgom oifay;wwfMu\/
ya&mzufwkdY onf aiGukd&jcif;iSgom tem*wfukd a[mwwfMu\/ okdYaomfvnf;? xm0&bk&m;ukd ckdvIHvsuf? xm0&bk&m;onf
igwkdYwGif &Sdawmfrlonfr [kwfavm? ab;Oy'fra&mufEkdif[kqkdwwfMuonfwum;/xkdaMumifh? oifwkdYtwGuf Zdtkefawmifonf v,fuJhokdYxGefjcif;ukd cH&vdrfhrnf/ a,k&SvifNrdKUonfvnf; ajrykHrsm; jzpfvdrfhrnf/
Adrmefawmf awmifonfvnf;? awmawmifuJhokdY jzpfvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

aemufqkH;aomumv xm0&bk&m;\tdrfawmfwnfaomawmifonf awmifBuD;awmifi,fwkdY\xdyfay:rSm csD;ajrmufwnfvdrfhrnf/


cyfodrf;aomvlpkwkdYonf xkdawmifokdY pnf;a0;Muvdrfhrnf/4;2
rsm;jym;aomvlrsKd;wkdYuvnf;? vmMuavmh/ xm0&bk&m;\awmifawmf? ,mukyftrsKd;\bk&m;ocifhtdrfawmfokdY wufoGm;MuukefthH??
vrf;c&D; awmfwkdYukd jyooGefoifawmfrl? igwkdYonf ajcawmf&mokdYvkdufoGm;Murnf[k? c&D;oGm;vsuf ajymqkdMuvdrfhrnf/
w&m;awmfonf Zdtkefawmif rS4if;? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf a,k&SvifNrdKUrS4if; ay:xGufvdrfhrnf/4;3 xm0&bk&m;onf rsm;jym;aomvlwkdYwGif w&m;pD&if? a0;pGmaevsuf tm;BuD;aomvlrsKd;wkdYukd qkH;rawmfrlojzifh?
olwkdYxm;vufeufrsm;ukd xGefoGm;jzpfapjcif;iSg4if;? vSHrsm;ukd wHpOf;jzpfapjcif;iSg4if; xkvkyfMuvdrfhrnf/ wjynfukdwjynf ppfrwkduf?
ppftwwfukdvnf; aemufwzef roif&Mu/4;4
vltaygif;wkdYonf ukd,fykdifaompyspfyif? ukd,fykdifaom oabFmozef;yifatmufrSm xkdifMuvdrfhrnf/ aMumufapaomol wa,mufrQ
r&Sd&/ aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\ EIwfawmfxGuf trdefYawmf&Sd\/779

4;5

vlrsKd;taygif;wkdYonf ukd,fqkdifaombk&m;\emrukd ckdvIHvsuf usifhaewwfMu\/ igwkdYrlum;? ukd,fqkdifaom bk&m;ocifxm0&bk&m;\


emrawmfukd umvtpOftNrJ ckdvIHvsuf usifhaeMurnf/4;6 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkdumv ajcqGHUaomolukd igac:rnf/ ESifxkwfjcif;ukdcH&aomol? ignOf;qJbl;aomolwkdYukd
igpka0;aprnf/4;7 ajcqGHUaomolukd igusef<uif;aprnf/ ta0;okdYESifxkwfjcif;ukd cH&aomolonf BuD;rm;aomvlrsKd;jzpfapjcif;iSg igpD&ifrnf/
xm0&bk&m;onf Zdtkefawmifay:rSm olwkdYukd ,ckrSp tpOftNrJ tkyfcsKyfpkd;pHawmfrlvdrfhrnf/4;8 tkd {'gvifhpif? ZdtkefowkdYorD;ae&mukef;? oifonf tpkd;&vdrfhrnf/ t&ifwnfaomtmPm wnfjyefvdrfhrnf/ EkdifiHawmfonf
a,k&Svif owkdYorD;vufokdY wzefa&mufvdrfhrnf/
4;9
,ckrSm oifonf tb,faMumifh us,faomtoHESifh atmf[pfoenf;/ oif &Sifbk&ifwa,mufrQ r&Sdoavm/ tBuHay;aomrSL;rwf
aysmufysufoavm/ om;bGm;aom rdef;ruJhokdY oifonf a0'emcH&ygonfwum;/4;10 tkd ZdtkefowkdYorD;? om;bGm;aomrdef;ruJhokdY a0'emukdcH? om;ukd bGm;thHaomiSg tm;xkwfavmh/ ,ckyif oifonf NrdKUxJuxGuf
v,fjyif ae&rnf/ AmAkvkefNrdKUwkdifatmif oGm;&rnf/ xkdNrdKUvGwfvdrfhrnf/ xkdNrdKU xm0&bk&m;onf oifhukd &efolwkdYvufrS
a&G;EIwfawmfrlvdrfhrnf/4;11 ,ckrSm vlrsKd;rsm;wkdYu? ZdtkefNrdKUonf npfnL;ygap/ ol igwkdYtvkd jynfhpkHygap[k? oifhwbuf pka0;vsuf qkdMu\/4;12 okdY&mwGif?xm0&bk&m;\pdwfawmfukdrod? tBuHtpnfawmfukd em;rvnfMu/ aumufvIdif;wkdYukd aumufe,fwvif; pkxm;ouJhokdY?
xkdolwkdY ukd pkxm;awmfrl\/4;13 tkd ZdtkefowkdYorD;? xe,favmh/ oifhOD;csKdukd oHjzifh4if;? oifhcGgwkdYukd aMu;0gjzifh4if; igNyD;aprnf/ oifonf vlrsKd;rsm;wkdYukd
nufnufacs&rnf/ olwkdYwGif&orQaom pnf;pdrfOpmukd,l? ajrwjyifvkH;ukd tpkd;ykdifawmfrlaom t&Sifxm0&bk&m;tm;
ylaZmf&rnf/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2

,ckrlum;? tkdAkdvfajcowkdYorD;? pnf;a0;cif;usif;avmh/ igwkdYukd 0kdif;xm;MuNyD/ oa&vrif;\yg;ukd BudrfvkH;ESifh kdufMuNyDwum;/


tkd Aufvif{z&wfNrdKU? tpkd;&aom,k'NrdKUwkdYwGif oifonfNrdKUi,fNrdKU,kwfjzpfaomfvnf;? oa&vtrsKd;ukd tkyfpkd;&aomocifonf
ightbkdY oif\txJrSm ay:xGef;vwhH/ xkdocifonf a&S;uyfurmrSp ay:xGef;aom ocifjzpf\/5;3 okdYjzpf? om;bGm;jcif;a0'emukd cH&aomrdef;ronf rbGm;rSDwkdifatmif4if;? oa&vtrsKd;om;wkdYESifhwuG usef<uif;aom
nDtpfukdwkdYonf rajymif;vJrSDwkdifatmif4if;? olwkdYukd pGefYypfawmfrlvdrhfrnf/5;4 xkdocifonf&yf xm0&bk&m;\tpGrf;owdESifh4if;? rdrdbk&m;ocifxm0&bk&m;\ emrawmfwefckd;tmEkabmfESifh4if;? rdrdokd;pkukd
auR;arG;vdrfhrnf/ olwkdYonfvnf;wnfMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? xkdocifonf ajrBuD;pGef;wkdifatmif tpkd;&? &efNidrf;jcif; t
aMumif;jzpfawmfrlvdrfhrnf/5;5 tmI&dvlonf igwkdYjynfokdYvm? igwkdYbkHAdrmefrsm;udkeif;aomtcg? okd;xdef;ckepfyg;ESifh vlBuD;&Spfyg;wkdYonf igwkdYwGif ay:xGef;?5;6 xm;vufeufjzifh tmI&djynfukd4if;? NrdKUwHcg;0twGif; edrfa&m"EkdifiHudk4if; okwfoify,f&Sif;aomtm;jzifh? igwkdYjynfokdY vm?
igwkdYe,ftwGif; wGif eif;aomtmI&dvl\vufrS igwkdYukd u,fvTwfvdrfhrnf/
5;7 usef<uif;aom,mukyftrsKd;om;wkdYonf wyg;trsKd;om;trsm;wkdYwGifae ? xm0&bk&m;ay;oem;awmfrlaom ESif;uJhokdY4if;?
vlukdriHhvifh? vlom;wkdY \tvkdokdY rvkdufaom rkdCf;a&uJhokdY4if; jzpfMuvdrfhrnf/5;8 usef<uif;aom,mukyftrsKd;om;wkdYonf wyg;trsKd;om;trsm;wkdYwGif ae? awmom;&JwkdYwGif jcaoFhuJhokdY4if;? okd;pkwkdYwGif
jcaoFhysKduJhokdY4if; jzpfMuvdrfhrnf/ jcaoFh0ifaomtcg tb,folrQ ru,fEIwfEkdifatmifeif; ukdufpm;wwf\/5;9 oif\&efbuf aeaomolwkdYukd oifwkduf? &efoltaygif;wkdYonf qkH;IH;Muvdrfhrnf/
5;10 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkdumv oif\jrif;wkdYukd oifhtv,fu igy,f&Sif;? oif\&xm;wkdYukdvnf; zsufqD;rnf/5;11 oif\jynf NrdKUkd;wkdYukd igy,f&Sif;? oif\&Jwkduf&SdorQukd igNzdKzsufrnf/5;12 oif\e,f pkef;vkyfaomolwkdYukd igy,f&Sif;? oifaA'ifa[maomol r&Sd&/5;13 xkvkyfaomkyfwkqif;wkwkdYukd oifhtv,fu igy,f&Sif;? ukd,fvufESifhvkyfaomt&mukd aemufwzef oifrukd;uG,f&/5;14 tm&S&yifwkdYukdvnf; oifhtv,f igEIwf? oif\NrdKUwkdYukdvnf; igzsufqD;rnf/5;15 ighpum;ukdem;raxmifaom wyg;trsKd;om;wkdYukd jyif;pGmtrsufxGuf tjypf'Pfukd igpD&ifrnf/

780

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4
6;5
6;6
6;7
6;8
6;9
6;10
6;11
6;12
6;13
6;14
6;15
6;16

xm0&bk&m;\trdefYawmfukd em;axmifMuavmh/ x awmifBuD;wkdYa&SUrSm w&m;awGUojzifh? awmifi,fwkdYonf oifhpum;ukd


Mum;Muap/tkdawmifwkdY? ckdifchHaomajrtjrpfwkdY? xm0&bk&m;\w&m;awGUrIukd em;axmifMuavmh/ xm0&bk&m;onf rdrdvlrsKd;ESifhw&m;awGUp&m
&Sd\/ oa&vtrsKd;ESifh aqG;aET;jiif;ckHawmfrlrnf/tkd ig\vlrsKd;? oifhukdtb,fokdYigjyKbl;oenf;/ tb,fokdYnOf;qJbl;oenf;/ ighwbufoufaocHavmh/oifhukd tJ*kwKjynfrS igaqmifcJhNyD/ uRefcHae&mt&yfrS iga&G;EIwfNyD/ oifha&SUrSm arma&S? tmkkef? rd&dtHwkdYukd igapvTwfavNyD/tkd ig\vlrsKd;? &SdwdrfNrdKUESifh *dv*gvNrdKUpyfMum;rSm armbrif;BuD;Amvuf BuHpnfaomtBuHukd4if;? aAm&om; Amvrf
jyefajymaompum;ukd4if; atmufarhavmh/ xkdokdYatmufarhrdvQif? xm0&bk&m;\ajzmifhrwfawmfrljcif;ukd em;vnfvdrfhrnf/
igonf xm0&bk&m;a&SUawmfokdY tb,fylaZmfoumygvsuf csOf;uyf? tjrifhqkH;aombk&m;ocifa&SUawmf ukd;uG,f&rnfenf;/
rD;IdU&m,Zf ESifh tcgvnfaomEGm;oi,fwkdYukdaqmifvsuf csOf;uyf&rnfavm/xm0&bk&m;onf okd;xD;waxmif? qDjrpfwaomif;udk tm;&ESpfoufawmfrlrnfavm/ ighvGefusL;jcif;twGuf ig\om;OD;ukd4if;?
ighpdwf0dnmOf\ tjypftwGuf ig\&ifaoG;ukd4if; ylaZmf&rnfavm?tcsif;vl? aumif;aomvrf;ukdjyawmfrlNyD/ w&m;ojzifhjyKjcif;? ukPmukd ESpfoufjcif;? oif\bk&m;ocifha&SUawmf ESdrhfcsaompdwfESifh
usifhae jcif;rSwyg; tb,fylaZmfoumukd xm0&bk&m; awmif;awmfrloenf;/
xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonfNrdKUukd[pfac:awmfrl\/ ynm&SdaomolonfemrawmfukdaMumuf&GHU&\/ qkH;rjcif;ukd4if;? pD&ifaom
olonf tb,foljzpfonfukd4if; em;axmifMuavmh/rw&m;aomolwkdY\tdrf rw&m;ojzifhqnf;zl;aomOpmESifh? &GH&SmbG,faom wif;awmif;i,f&Sdao;oavm/rw&m;aomcsdefcGifESifh pOf;vJaomtav;tdwf&SdaomNrdKUukd oefY&Sif;aomNrdKU[l igrSwf&rnfavm/NrdKUom;olaX;wkdYonf tEkdiftxufjyK&wwfMu\/ qif;&Jom;wkdYonfvnf; rkomukdokH;wwfMu\/ olwkdYEIwf&SdaomvQmonf
rkomjzpf\/okdYjzpf? oif\tjypfaMumifh oifhukd igokwfoify,f&Sif;jcif;tvkdiSg emusifpGm'Pfcwfrnf/oifonf pm;aomfvnf;r0&/ rGwfodyfjcif;ukdcH&rnf/ oifonfcsDaomfvnf; ,lroGm;&/ ,loGm;aomt&mukdvnf; xm;ab;
okdYigtyfrnf/rsKd;aphukdBuJaomfvnf;? pyg;ukdr&dwf&/ oHvGifoD;ukde,faomfvnf;? qDESifhukd,fukdrvdrf;&/ pyspfoD;ukd e,faomfvnf;? pyspf&nfukd
raomuf&/taMumif;rlum;? oifonf Mor&drif;\pD&ifxkH;zGJUcsufwkdYukd4if;? tm[yfrif;rsKd; usifhaomtusifh&SdorQukd4if; usifhapmifh? olwkdY\
wkdufwGef;&mokdY vkdufwwf\/ okdYjzpf? oifhukd igokwfoify,f&Sif; NrdKUom;wkdYukd qJa&;&mjzpf apojzifh? oifonf ig\vlwkdY
uJh&JUjcif;ukd cH&rnf/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1

igonf tr*Fvm&Sd\/ aEGumv qGwfaomoabFmozef;oD;uJhokdY4if;? vkdufaumufaom pyspfoD;tuseft<uif;uJhokdY4if;


igjzpf\/ pm;p&mbkdY pyspfoD;?>ywfr&Sd/ tOD;rSnfhaomoabFmozef;oD;ukd igawmifhw&\/
7;2 aumif;aomjynfom;taygif;wkdYonf uG,faysmufMuNyD/ ajzmifhrwfaomol wa,mufrQr&Sd/ cyfodrf;aomolwkdYonf vltoufukd
owfjcif;iSg acsmif;MunfhwwfMu\/ tcsif;csif; wa,mufukdwa,muf ausmYuGif;ESifhbrf;wwfMu\/7;3 'kpkdufukd BudK;pm;jyKjcif;iSg toifh&SdMu\/ rif;onf vufaqmifukdawmif; wwf\/ w&m;olBuD;onf wHpkd;ukdpm;wwf\/
olwyg;xufBuD;aom olonf rw&m;aomavmbukd xif&Sm;apwwf\/ xkdokdYtrIukd Iyfapjcif;iSg jyKwwfMu\/7;4
taumif;qkH;aomolonf ql;yifuJhokdYjzpf\/ tajzmifhqkH;aomolonf ql;NcHxufcufvS\/ oif\uif;apmifhwkdYonf owday;aomaeY?
oifppf aMumjcif;ukd cH&aomaeY&ufonf a&mufvmNyD/ ESdyfpufaESmifh&Suf&mumvjzpf\/7;5 taqGcifyGef;ukdr,kHESifh/ vrf;jyaomolukd trSDrjyKESifh/ oifh&ifcGiftdyfaom r,m;ukdr,kHrl? oifhEIwfwHcg;ukd ydwfxm;avmh/7;6 taMumif;rlum;? om;onf tb\toa&udkzsufvdrfhrnf/ orD;onf trdukd4if;? acR;ronfa,murukd4if; &efbufjyKvdrfhrnf/
ukd,ftdrfol tdrfom;wkdYonfvnf; ukd,f&efoljzpfMuvdrfhrnf/
7;7 igrlum;? xm0&bk&m;ukdajrmfvifhrnf/ ighukdu,fwifawmfrlaombk&m;ocifukd igckdvIHrnf/ ig\bk&m;ocifonf ighpum;ukd
em;axmifawm rlrnf/7;8 tcsif;&efol? ightay:rSm 0g<um;0rf;ajrmufjcif;r&SdESifh/ igvJaomfvnf; xOD;rnf/ arSmifrkdufxkdif&aomfvnf;? xm0&bk&m;onf
ig\tvif;jzpf awmfrlvdrfhrnf/7;9 igonf xm0&bk&m;ukdjypfrSm;aomaMumifh? trsufawmfcH&\/ ightrIukd ppfaMum w&m;qkH;jzwfawmfrrlrSDwkdifatmif igcH&\/
ighukdtvif;xJ okdYxkwf ae&may;awmfrlaomtm;jzifh ajzmifhrwfjcif;yg&rDawmfukd igjrif&vdrfhrnf/7;10 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;um;? tb,frSm&Sdoenf;[kar;aom igh&efolonf xkdtrIukdjrif&SufaMumufvdrfhrnf/ ol
ighpdwfajyvdrfhrnf/ olonf vrf;rSm&THUuJhokdY ausmfeif;jcif;ukd cH&vdrfhrnf/
781

7;11 oif\NrdKUkd;wnfaomumvonf a&mufvdrhfrnf/ trdefYawmft&Sdefukefvdrfhrnf/7;12 xkdumv tmI&djynfESifh tJ*kwKNrdKUrsm;rS4if;? tJ*kwKjynfESifhjrpfBuD;pyfMum;t&yfrS4if;? yifv,furf;em;t&yf&yf? awmifajc&if;
t&yf&yfwkdYrS4if;? oifhxHokdY vmMuvdrfhrnf/7;13 xkdokdYrjzpfrSD jynfoljynfom;jyKrdaom'kpkduftjypfaMumifh jynfawmfonf vlqdwfnHvsuf &Sd&vdrfhrnf/7;14 ukd,fawmf\vlwnf;[laom taygif;tabmfr&SdbJ? awmwGifu&arvawmifay:rSmae&aom tarGawmfokd;pkukd okd;xdef;ESifwHESifh
xdef;awmfrlyg/ a&S;umv &SdouJhokdY? Am&SefjynfESifh *dv'fjynf usufpm;aomtcGifhukday;awmfrlyg/7;15 oifonf tJ*kwKjynfrSxGufaomaeY jrifonftwkdif;? wzef thHMobG,faomtrIwkdYukd igjyrnf/7;16 vltrsKd;rsKd;wkdYonf ig\vlwkdY&SdorQaomwefckd;ukdjrifrdef;armawGa0vsuf? rdrdwkdYEIwfukd vufESifhydwf em;yif;Muvdrhfrnf/7;17 a>ruJhokdY ajrrIefYukdvsuf? wDuJhokdY wGif;xJu wkefvIyfvsuf xGufMuvdrfhrnf/ igwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;ukd4if;? oifhukd4if;
aMumuf&GHUMu vdrfhrnf/
7;18 tjypfrSvTwfawmfrlxaom? usef<uif;aomtarGawmfvlwkdY\ vGefusL;jcif;rsm;ukd onf;cHawmfrlxaom? ukPm arGUavsmf
aomaMumifh tpOftrsufxGufawmfrrlaom ukd,fawmfuJhokdY tb,fbk&m; &Sdygoenf;/7;19 ukd,fawmfonf tuREkfyfwkdYukd wzefoem;? tuREkfyfwkdY\'kpkduf&SdorQwkdYukd ausmfeif;awmfrlvdrfhrnf/ tuREkfyfwkdY\
tjypftvkH;pkHwkdYukd eufeJaomyifv,fxJokdY csypfawmfrlvdrfhrnf/7;20 a&S;umvrSp bkd;ab;wkdYtm; usdefqdkawmfrlonftwkdif;? ,mukyfopmapmifhjcif;? tmjA[Htm; ukPmaus;Zl;jyKjcif;ukd
pD&ifawmfrlvdrfhrnf/

ya&mzufrdum pD&ifa&;xm;aom tem*wdusrf;NyD;\/

782

em[Hktem*wdusrf;/
Nahum.

tcef;BuD; 1 2 3

783

em[Hktem*wdusrf;/
Nahum.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2

{vaum&S&Gmom;em[kHcH&? edaea0NrdKUESifhqkdifaom Asm'dwfawmftcsuf[lrlum;?tjypf&Sdonf[k xm0&bk&m;onf ,kHvG,f 'Pfay;aombk&m; jzpfawmfrl\/ xm0&bk&m;onf 'Pfay; trsufjyif;xefawmfrl\/
xm0&bk&m;onf &efbufjyKaomolwkdYukd 'Pfay;? &efolwkdYukd tNidK;xm;awmfrl\/1;3 xm0&bk&m;onf pdwf&Snfawmfrl\/ wefckd;vnf; BuD;awmfrl\/ okdY&mwGif? tjypfwnfaomolwkdYukd tjypfrSvTwfawmfrrl/
xm0&bk&m;onf avabG4if;? rkdCf;oufrkefwkdif;4if; <uawmfrl? rkdCf;wdrfwkdYonf pufawmfatmuf ajrrIefYuJhokdY jzpfMu\/1;4 yifv,fukd qkH;r cef;ajcmufapawmfrl\/ cyfodrf;aomjrpfa&udkvnf; ukefapawmfrl\/ Am&SefawmifESifhu&arvawmifwkdYonf
ndK;EGrf;Mu\/ avAEkeftyGifhvnf; ndK;EGrf;\/1;5 ukd,fawmfaMumifh awmifwkdYonf wkefvIyfvsuf? ukef;wkdYonf t&nfusKdvsuf? a&SUawmf ajrBuD;ESifh avmu"mwfrSp avmu
om;taygif;wkdYonf a&GUvsuf &SdMu\/1;6 trsufawmfa&SUrSmtb,fol&yfEkdifoenf;/ trsufawmft&Sdefukd tb,folqD;wm;Ekdifoenf;/ rD;avmifouJhokdYtrsufxGuf?
ausmufwkdYukd NzdKcsawmfrl\/1;7 xm0&bk&m;onf aumif;awmfrl\/ trIa&mufaomtcg &Jwkdufjzpfawmfrl\/ ckdvIHaomolwkdYukd odrSwfawmfrl\/1;8
&efolae&mukd vTrf;rkd;aomjrpfa&ESifh qkH;IH;apawmfrlojzifh? &efolwkdYukd arSmifrkdufvkdufvdrfhrnf/
1;9 xm0&bk&m;wbuf tb,fokdY BuHpnfMuoenf;/ tNyD;qkH;IH;apawmfrlrnf/ wzef ESdyfeif;p&mtaMumif;r&Sd&/1;10 olwkdYonf ql;yifuJhokdY tcsif;csif;ndwG,fvsuf? pyspf&nfESifh ,pfrl;ouJhokdYjzpfvsuf? aoGUajcmufaomtrIdufuJhokdY rD;avmifjcif;ukd
cH&Muvdrfh rnf/1;11 xm0&bk&m;wbuf raumif;aomtBuHukd BuHpnfaomt"rwkdifyiftrwfonf oifhtxJuay:vmNyD/1;12 xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? olwkdYonf pkHvif ta&twGuftm;jzifh rsm;jym;aomfvnf;? qkH;IH; uG,faysmuf&Muvdrfhrnf/
oifhukd ig nOf;qJbl;aomfvnf; aemufwzefrnOf;qJ/1;13 ,ckrSm oif olwifaomxrf;bkd;ukd igcsKd;y,f? csnfaESmifaomBudK;wkdYukdvnf; jzwfrnf/1;14 oif\trI xm0&bk&m;pD&ifawmfrlonfum;? oif\trsKd; rqufrET,f&/ xkaomkyfwkESifh oGef;aomkyfwkwkdYukd oif\
bk&m;ausmif;rS ig y,f&Sif;rnf/ oifonf ,kwfrmaomaMumifh oif\ocsKif;udk igvkyfrnf/1;15 Nidrfoufjcif;\0rf;ajrmufp&modwif;pum;ukd Mum;ajymaomol\ajcwkdYukd awmifay:rSmMunfhMuavmh/ tkd ,k'trsKd;? oif\
"ryGJukdcHavmh/ opm*wdxm;onftwkdif; opm0wfukdajzavmh/ t"rvlonf &Sif;&Sif;y,fjzwfjcif;ukd cH&aomaMumifh? aemufwzef
oifhukdrausmfreif;&/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1

zsufqD;aomolonf oifha&SUokdY a&mufvmNyD/ oif\&Jwkdufukd owdjyKavmh/ vrf;ukdapmifhavmh/ ukd,fcg;udk ckdifchHapavmh/


usyfusyftm;,lavmh/2;2 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf oa&v\bkef;uJhokdY ,mukyf\bkef;ukd jyKjyifawmfrl\/ okwfoifaomolwkdYonf
,mukyftrsKd;ukd okwfoif? ol\tcuftvufwkdYukd y,f&Sif;MuNyD/2;3 ol&JwkdYonf eDaom'kdif;vTm;ukdaqmif? eDaomt0wfukd 0wfMu\/ cif;usif;aomaeY &xm;wkdYonf oHvufeufESifhawmufy?
vSHwHwkdYonf tvGefvIyf&Sm;Mu\/2;4 &xm;wkdYonf vrf; [kef;[kef;jrnf? vrf;rwkdY awmifajrmufajy;Mu\/ rD;l;tqif;ta&mif&Sd? vQyfppfuJhokdYajy;Mu\/2;5
ppfol&JwkdYukd EId;aqmfawmfrl\/ olwkdYonf csDoGm;pOf olwyg;ukd wGef;csMu\/ NrdKUkd;okdY tvsiftjrefoGm; jytkd;wkdYukd jyifqifMu\/2;6 jrpfwHcg;yGifhvQif? eef;awmfonf uG,faysmuf\/ edaea0owkdYorD;ukd t0wfcRwfxkwf&\/2;7 tysKdawmfwkdYonf csKd;uJhokdYul &ifywfukdwD;vsuf vkduf&Mu\/2;8
a&S;umvrSp edaea0NrdKUonf a&uefuJhokdYjzpf\/ ,ckrlum;? a&wkdYonf pD;xGufMu\/ &yfMu/ &yfMu[k[pfaomfvnf; tb,folrQ
jyefrMunfh/2;9 aiGukdvk,lMu/ a&Tukdvnf; vk,lMu/ ESpfoufbG,faomwefqmrsm;ukd a&TwkdufawmfxJu xkwfrukefEkdif/2;10 NrdKUawmfonf[if;vif;ae&\/ Opmr&Sd?vlqdwfnHvsufjzpf\/ NrdKUom;taygif;wkdYonf pdwfysufvsuf? 'l;csif;xdckdufvsuf? tvGefcg;
ukdufvsuf? rsufESmrnf;vsuf&SdMu\/
784

2;11

jcaoFhae&mt&yf? jcaoFhysKdpm;&mt&yf? jcaoFh? jcaoFhr? jcaoFhuav;wkdYonf tb,folrQ raMumufapbJ? usifvnf&mt&yfonf


tb,f rSm&Sdoenf;/2;12 jcaoFhonfom;i,frsm;bkdY ukdufjzwfvsuf? jcaoFhrwkdYvnfyif;ukdnpfvsuf? vk,lzsufqD;aomtaumifrsm;ukdaqmifcJh rdrdrDSckd&m
wGif;wkdYukd jynfhapwwf\/2;13 aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifhwbuf igae\/ oif\&xm;wkdYukd rD;ckd;xJrSm rD;IdUrnf/ oif\
jcaoFhysKdwkdYukd xm;jzifh zsufqD;rnf/ oifvk,laomOpmukd ajrBuD;rSy,f&Sif;rnf/ oif\oHwrefwkdY pum;oHukd aemufwzef
tb,folrQrMum;&/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11
3;12
3;13
3;14
3;15
3;16
3;17
3;18

vltoufukdowfwwfaomNrdKU tr*Fvmjzpfapaom? vSnfhpm;jcif;? tEkdiftxufjyKjcif; ESifh jynfh0\/ brf;rdaomt&mukd


rvTwfwwf/ESifwHESifhkdufoH? vSnf;bD;vSdrfhoH? jrif;ckefoH? &xm;ajy;oHukd Mum;&\/jrif;pD;ol&JonfrD;awmufaomxm;? vQyfppfjyufaomvSHukdcsDvsuf? wkdufaomol&Jtrsm;ESifh aoaomoltykHykH&SdMu\/ tao
aumifwkdYukd a&wGuf rukefEkdif/ vlaoaumifrsm;ukd xdrd vJwwfMu\/tqif;vS jyKpm;wwfvsuf? rw&m;aomarxkeftrIESifh pkef;rtwwftm;jzifh? vltrsKd;rsKd;tET,fET,fwkdYukdukefoG,fvkyfwwfaom
jynfwefqm rdef;ronf rw&m;aomarxkefukd jyKzefrsm;jym;aomaMumifh?aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifhwbuf igae\/ oifht0wfukdoif\rsufESmay:rSmvSef twkdif;
wkdif;tjynfjynfa&SUrSm oif tcsnf;pnf;&Sdjcif;? t&SufuGJjcif;ukd igjyrnf/oif rpifukdypf npfnL;apNyD;rS? olwyg;wkdY Munfhp&mxm;rnf/oifhukd jriforQaomolwkdYu? edaea0NrdKUysufpD;NyD/ tb,fol jrnfwrf;rnfenf;[kqkdvsuf? oifhxHrS ajy;Muvdrfhrnf/ ESpfodrfhap
aomolwkdYukd oifhtbkdY tb,frSmig&Sm &Ekdifoenf;/
oifonf jrpfMum;rSmwnfaom aemrkefNrdKUxuf BuD;jrwfoavm/ xkdNrdKUukd a&0kdif;vsuf? yifv,fonf NrdKUusKH;jzpf\/ NrdKUkd;vnf;
yifv,fESifh pyfownf;/tJoa,mydjynfESifh tJ*kwKjynfonf ol\vufeufjzpf\/ a&wGuf rukefEkdif/ zkwjynfESifh vdAkjynfvnf; ol\vufeuft0ifjzpf\/okdYaomfvnf;? xkdNrdKUukd &efolwkdYonf wkduf odrf;oGm;MuNyD/ NrdKUom;i,fwkdYukd vrf;OD;&SdorQwkdY csKd;zJhvsuf? *kPftoa&&Sd
aomNrdKUom;wkdYukd pma&;wHcsvsuf? tm;BuD;aomNrdKUom;taygif;wkdYukd oHBudK;jzifhcsnfaESmifvsuf jyKMu NyD/oifonfvnf; rdef;armawGa0vsuf ykef;a&Smif ae&vdrfhrnf/ &efol\vufESifhvGwfatmif ckdifchHaomt&yfukd &Sm&vdrfhrnf/oif\&Jwkduf&SdorQwkdYonf a&SUOD;pGmrSnfhaomtoD;ukdoD;aom oabFmozef;yifESifh wlMuvdrfhrnf/ vIyfvQif pm;csifaomol\ypyf
xJokdYusvdrfhrnf/oif\vlwkdYonf oifhtv,f rdef;ruJhokdYjzpf? jynfwHcg;wkdYonf &efolwkdYtm; us,fus,fyGifhvsuf? uefYvefYusifwkdYonf rD;avmif
vdrfhrnf/&efol0kdif;xm;aomumvbkdY a&ukdcyfxm;avmh/ &JwkdufwkdYukd ckdifcHhapavmh/ &THUxJokdY0if tkwfajrukd eif;e,favmh/ tkwfzkdukd
jyifqifavmh/xdkt&yfyif oifhukd rD;avmifvdrfhrnf/ xm;ESifhckwfjzwfvdrfhrnf/ ,mvufusKdif; ukdufpm;ouJhokdY ukdufpm;vdrfhrnf/ ,mvufusKdif;ESifh
t&mb usKdif;aumifwkdYonf rsm;ouJhokdY oif\vlwkdYukd rsm;jym;apjcif;iSg BudK;pm;avmh/rkdCf;aumif;uif Mu,frsm;onfxuf? oif\ukefonfwkdYukd rsm;jym;apaomfvnf;? ,mvufusKdif;wkdYonf EShHjym; ysHoGm;wwfMu\/oif\rif;om;wkdYonf t&mbusKdif;uJhokdY4if;? AkdvfwkdYonf a*gbusKdif;uJhokdY 4if;jzpf? csrf;aomtcg apmif&ef;em;rSm 0yfwwfMu\/
aexGuf aomtcgysHoGm; tb,ft&yfokdY a&mufonfukd rod&/tkd tmI&d&Sifbk&if? oif\okd;xdef;wkdYonf tdyfaysmfvsuf? oif\rSL;rwfwkdYonf usdef;0yfvsuf? oif\vltaygif;wkdYonf awmifkd;ay:rSm
t&yf&yfokdYuGJjym;vsuf&Sd? tb,folrQ rpka0;ap/ oif\tem raysmufEkdif/ jyif;pGmcH&\/ oif\odwif;ukd Mum;orQaomolwkdYonf
oifhtay:rSm vufckyfwD;Muvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? oifjyKaomt"rtrIukd rcHbJ vGwfaomolum;?tb,folenf;/
ya&mzufem[kH pD&ifa&;xm;aom tem*wdusrf; NyD;\/

785

[AuKwftem*wdusrf;/
Habakkuk.

tcef;BuD; 1 2 3

786

[AuKwftem*wdusrf;/
Habakkuk.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2

ya&mzuf[AuKwfcH&aom Asm'dwfawmftcsuf[lrlum;?tkd xm0&bk&m;? ukd,fawmfonf Mum;awmfrrlbJ? tb,frQumvywfvkH; tuREkfyfatmf[pf&ygrnfenf;/ u,fwifawmfrrlbJ


tuREkfyfonf t"rtrIukdcH? a&SUawmf tb,frQumvywfvkH; atmf[pf&ygrnfenf;/1;3
rw&m;aomtrIukd tuREkfyftm; tb,faMumifhjyawmfrloenf;/ t"rtrIukd tb,faMumifh jrifapawmfrloenf;/ vk,ljcif;? tEkdif
txufjyKjcif;trIonf tuREkfyfa&SUrSmtb,faMumifh&Sd&ygoenf;/ jiif;ckHjcif;? &efawGUjcif;ukdvnf; tb,faMumifh vlcsif;jyK&yg
oenf;/1;4 okdYjzpf w&m;avsmhyg\/ w&m;ojzifh pD&ifqkH;jzwfjcif; r&Sdyg/ rw&m;aomolwkdYonf ajzmifhrwfaomolwkdYukd 0kdif;aomaMumifh?
rw&m;ojzifh pD&ifqkH;jzwfMuyg\/1;5
opmysufaomolwkdY? MunfhIqifjcif tvGefrIdifawGMuavmh/ taMumif;rlum;? oifwkdYtm; olwyg;jyTefaomfvnf; oifwkdYr,kHaom
trIukd oifwkdYvufxufumv igjyK\/1;6 jyif;xefvsifjrefaomcgv'JtrsKd;ukd igEId;aqmf\/ ukd,frykdifaomae&mt&yfwkdYukd odrf;,ljcif;iSg ajrwjyifvkH; csDoGm;Muvdrfhrnf/1;7 tvGefaMumufrufbG,faomoljzpf ukd,ftvkdtavsmufw&m;pD&ifqkH;jzwfMu\/1;8 olwkdY\jrif;onf usm;opfxuf vsifjref\/ nOfhvnfaomawmacG;xuf Murf;wrf;\/ jrif;pD;ol&JwkdYonf ta0;u vm
ckefMuvdrfhrnf/ taumifukdukdufpm;jcif;iSg vsifjrefaom a&Tvif;wuJhokdY ysHvmMuvdrfhrnf/1;9 xkdoltaygif;wkdYonf nOf;qJjcif;iSgvmMu\/ a&SUokdYomrsufESmjyKaomtvkH;t&if;jzpf? brf;rdaomolwkdYukd oJvkH;ESifhtrQ pka0;
apMuvdrfhrnf/1;10 &Sifbk&ifwkdYukd tm;rem? rif;rsm;wkdYukd jyuf,,fjyKMuvdrfhrnf/ &Jwkduf&SdorQwkdYukd uJh&JUvsuf? ajrrIefYukd ykHxm; wkduf,lMuvdrfhrnf/1;11 xkdaemuf? olwkdYonfoabmajymif;vJvsuf vGefusL; tjypfcH&Muvdrfhrnf/ rdrdwkdYwefckd;onf rdrdwkdYbk&m; jzpfavonfwum;/
1;12 tkdxm0&bk&m;? tuREkfyf\bk&m;ocif? oefY&Sif;awmfrlaombk&m;? ukd,fawmfonf edpxm0&wnfawmfrlonfr[kwfavm/ okdY[kwf
vQif? tuREkfyfwkdYonf aojcif;ESifhuif;vGwfMuygrnf/ tkdxm0&bk&m;? tuREkfyfwkdYukdppfaMumapjcif;iSg olwkdYukd cefYxm;awmfrlNyD/
tkdausmufx&H? qkH;rapjcif;iSg olwkdYukd ae&mcsawmfrlNyD/1;13 ukd,fawmfonf 'kpkdufukd MunfhIawmfrrl/ oefY&Sif;aomrsufpd&Sdawmfrl\/ t"rtrIukd MunfhI aeawmfrrlwwfyg/ okdYjzpf?
opmysufaom olwkdYukd tb,faMumifh MunfhIaeawmfrloenf;/ t"rvlonf rdrdxufajzmifhrwfaomoludkukdufpm;aomtcg?
tb,faMumifh wdwfqdwf pGmaeawmfrloenf;/1;14 vlow0gwkdYukdvnf; yifv,fig;uJhokdY4if;? rif;r&Sdaomykd;aumifuJhokdY4if; tb,faMumifh jzpfapawmfrloenf;/1;15 &efolonf xkdoltaygif;wkdYukd ig;rQm;ESifhrQm;vsuf? uGefESifhtkyfvsuf? ykdufESifhavSmifvsuf 0rf;ajrmuf&Tifvef;wwf\/1;16 rdrduGeftm; ,ZfylaZmf? rdrdykduftm; eYHomaygif;ukd rD;IdUwwf\/ taMumif;rlum;? xkdwefqmtm;jzifh Opm&wwf 0pGmpm;&\/1;17 okdYjzpf? olonf ykdufuGefxJuig;wkdYukd oGef;avmif;&ygrnfavm/ vltrsKd;rsKd;wkdYukd rESajrmbJ tpOfvkyfBuH&ygrnfavm/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5

2;6
2;7
2;8

igonf ighvifhpifay:rSm &yfvsuf? &JwkduftNrJaevsuf? ightm; tb,fokdYrdefYawmfrlrnfukd4if;? tjypfwifvQif tb,fokdY


jyefavQmuf&rnf ukd4if; igapmifhaepOfwGif?xm0&bk&m;uvnf;? bwfaomolonf ajy;vsufbwfEkdifatmif? Asm'dwflygkHukd oifykef;ay:rSm tu&mwif a&;rSwfavmh/xdklygkHonf csdef;csufaomtcsdefESifhqkdif trIukef&aomumvukdqkdvkd\/ rkomESifhuif;vGwf\/ qkdif;aomfvnf; ajrmfvifhavmh/
aemufrusbJ {ueftrSefa&mufvdrhfrnf/pdwfjrifhaomolonf oabmrajzmifh/ ajzmifhrwfaomolrlum;? rdrd,kHMunf jcif;tm;jzifh touf&Sifvdrhfrnf/xkdrSwyg;? pyspf&nfESifhaysmfarGUaomolonf opmysufwwf\/ rmeaxmifvTm;aomolonf ukd,fae&mraeEkdifbJ? rdrdavmbukd
r&PmEkdifiH uJhokdY us,fapvsuf? aorif;uJhokdY rajyEkdifaompdwf&Sdvsuf? wkdif;olEkdifiHom;trsKd; rsKd;taygif;wkdYukd rdrdxHokdYqGJiif
pka0;ap\/xkdoltaygif;wkdYonf olwbuf ykHpum;ESifh uJh&JUaomedrdwfpum;ukdokH;aqmifvsuf? ukd,frykdifaomOpmukd qnf;zl;aomolonf
tr*Fvm&Sd \/ tb,frQumvywfvkH; ukd,ftay:rSm a<u;rsm;ukdwifapygvdrfhrnfenf;[k >rufqkdMurnfr[kwfavm/oifhukd ukdufaomolwkdYonf csufjcif;xMurnfr[kwfavm/ aESmifh&SufaomolwkdYonf Ekd;Murnfr[kwfavm/ oifonf olwkdYvk,l&m
jzpfvdrfhrnf/oifonf rsm;pGmaomvlrsKd;wkdYukd vk,laomaMumifh? usef<uif;aomvlrsKd;taygif;wkdYonf oifhukdvk,lMuvdrfhrnf/ vltoufukd
owfaomtjypf? jynfolNrdKUom;taygif;wkdYukd nOf;qJaomtjypfaMumifh jyKMuvdrfhrnf/787

2;9
2;10
2;11
2;12
2;13
2;14
2;15
2;16
2;17
2;18
2;19
2;20

rdrdtokdufukd jrifhaomt&yfwif ab;'PfvufrS rdrdvGwfapjcif;iSg? raumif;aom t"rpD;yGg;ukd rdrdtrsKd;tbkdY&Smaomolonf


tr*Fvm &Sd\/oifonf vlrsm;wkdYukd vkyfBuHaomtm;jzifh ukd,ftrsKd;ukd t&SufuGJapjcif;iSg BuHpnf? ukd,ftoufukd jypfrSm;NyD/tu,fpifppf ausmufwvkH;onf ausmufx&HxJu[pfac:? xkyfwacsmif;onf opfom;pkxJu xl;av\/vltoufukd owfaomtjypfESifh &Gmukdwnfaomol? t"rtrIESifh NrdKUukdckdifcHhapaomolonf tr*Fvm&Sd\/vlrsm;wkdYonf rD;xJrSmvkyfaqmif? trsKd;rsKd;wkdYonf tcsnf;ESD;aomtrI yifyef;apjcif;iSg? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;
pD&ifawmfrl NyD/taMumif;rlum;? yifv,fa&onf rdrdae&mukd vTrf;rkd;ouJhokdY? ajrBuD;onf xm0&bk&m;\bkef;awmfukd oduRrf;jcif;ynmESifh
jynfhpkHvdrfhrnf/rdrdtdrfeD;csif; t0wftcsnf;pnf;&Sdjcif;ukd jrifvkd? olUukd,pfrl;apjcif;iSg ao&nfao&ufukdavmif; aomufapaomolonf
tr*Fvm&Sd\/oifonf toa&ysuf t&SufuGJjcif;ESifh 0vdrfhrnf/ ukd,fwkdifaomuf t0wfcRwfjcif;ukd cH&vdrfhrnf/ xm0&bk&m;\
vufsmvufawmf&Sd aomzvm;onf oifhqDokdYa&muf? &GH&SmbG,faomatmhtefjcif;onf oifhtoa&ukd vTrf;rkd;vdrfhrnf/avAEkefawmifukd tEkdiftxufjyKaomtjypf? wd&pmefrsm;ukd aMumufrufbG,faom tjcif;t&mESifh zsufqD;aomtjypfonf oifhukd
vTrf;rkd; vdrfhrnf/ vltoufukdowfaomtjypf? jynfolNrdKUom;taygif;wkdYukd nOf;qJaomtjypf&Sd\/
xkvkyfaomkyfwkonf tb,ftusKd;ukday;? vuform;onf xkvkyf&oenf;/ oGef;aomkyfwkESifhrdpmq&monf tb,ftusKd;ukd
ay;? vkyfaomolonf rdrdtvkyfudkrSDckdvsuf? pum;taomkyfwkwkdYukd vkyf&oenf;/opfom;tm;? Ekd;awmfrlyg[l4if;? pum;taomausmuftm;? xawmfrlyg[l4if; qkdaomolonf tr*Fvm&Sd\/ xkdt&monf
oGefoifvdrfhrnf avm/ a&TaiGESifhrGrf;rHvsuf&Sd\/ twGif; touftvQif;r&Sdygwum;/xm0&bk&m;rlum;? oefY&Sif;aomAdrmefawmf&Sdawmfrl\/ ajrBuD;om;taygif;wkdY? a&SUawmf Nidrf0yfpGmaeMuavmh/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2

ya&mzuf[AuKwf\ yXempum;wnf;[laom &Sda*smEkwfoDcsif;?tkdxm0&bk&m;? tuREkfyfonf ukd,fawmf\Asm'dwfawmfoHukdMum; aMumuf&GHUygNyD/ tkd xm0&bk&m;? ,ckESpfrsm;twGif;wGiftrIawmfukd


jyKjyifawmfrlyg/ ,ckESpfrsm; twGif;wGif xif&Sm;apawmfrlyg/ trsufxGufawmfrlaomfvnf; ukPmw&m;ukd atmufarhawmfrlyg/
3;3 bk&m;ocifonf awrefNrdKUrSS4if;? oefY&Sif;aombk&m;onf yg&efawmifrS4if; <uawmfrl\/ bkef;awmfonf rkdCf;aumif;uifukd
zkH;tkyfvsuf? ajrBuD;onf *kPftoa&awmfESifh jynfhpkHvsuf&Sd\/3;4
tqif;ta&mifawmfonf aea&mifuJhokdYjzpf\/ vufawmfrSa&mifjcnfonfxGuf? bkef;tmEkabmfawmfukd uG,fumav\/3;5 a&SUawmf umvemab;onf oGm;? ylavmifjcif;ab;onf ajcawmfukd NcH&Hvsuf&Sd\/3;6 &yf ajrBuD;ukd wkdif;awmfrl\/ MunfhI vlrsKd;wkdYukd wkefvIyfapawmfrl\/ tpOftNrJwnfaom awmifwkdYonf usKd;yJh?
xm0&ukef;kd;wkdYonf GwfMu\/ xm0&vrf;wkdYukd <uawmfrl\/3;7 uk&Sefjynf wJwkdYonf qif;&JcHjcif;? rd'sefjynf ukvm;umwkdYonf vIyf&Sm;jcif;ukd igjrif\/
3;8 tkd xm0&bk&m;? ukd,fawmfonf u,fwif&mjrif;&xm;awmfukd pD;awmfrlrnftaMumif;? jrpfwkdYukd trsufxGufawmfrloavm/
jrpfrsm;w buf pdwfxawmfrloavm/ yifv,fukd &efNidK;zGJUawmfrloavm/3;9 ukd,fawmfonf trsKd;tET,fawmfwkdYxm;awmfrlaomopm*wd&Sdonftwkdif;? av;vufeufawmfukd xkwfjyawmfrl\/ ajrBuD;
jrpfwkdYukd aygufapawmfrl\/3;10 awmifwkdYonf ukd,fawmfukdjrif wkefvIyfMuyg\/ vQHaoma&onf vTrf;rkd;yg\/ yifv,fonf atmf[pf vufukdcsDyg\/3;11 aeESifhvonf rdrdwkdYae&m &yfaeyg\/ olwkdYtvif; jrm;awmfwkdYonf oGm;? olwkdYa&mifjcnf vSHawmfonfvnf;
vQyfppfjyufyg\/3;12 trsufawmfxGufvsuf wjynfvkH;csDoGm;? a'gopdwfESifh vltrsKd;rsKd;wkdYukd eif;e,fawmfrl\/3;13 ukd,fawmf\vlwkdYukd u,fwifjcif;? ukd,fawmf ay;awmfrl bdodufcHaom olwkdYukd u,fwifjcif;tvkdiSg xGuf<uawmfrl\/ t"r
vl\tdrf OD;acgif;udkESdyfpuf? rlvtjrpfukd vnfyif;wkdifatmif y,f&Sif;awmfrl\/3;14 Adkvfrif;wkdY\OD;acgif;ukd jrm;awmfwkdYESifh xkwfcsif;cyfxkd;awmfrl\/ xkdolwkdYonf tuREkfyfwkdYukd vGifhapjcif;iSg avjyif;rkefwkdif;uJhokdY
wkdufMuyg\/ qif;&Jom;wkdYukd trSwfwrJh ukdufpm;rnfhtBuH&SdouJhokdY 0rf;ajrmufMuyg\/3;15 ukd,fawmfonf jrif;awmfrsm;ukdpD;? a&[kef;[kef;jrnfaom yifv,ftv,fokdY csDoGm;awmfrl\/
3;16 Asm'dwfawmfoHukd igMum;aomtcg &ifvIyf&Sm;jcif;? ar;ckdifjcif;? tkd;aqG;ajrhjcif;? wukd,fvkH;wkefvIyfjcif;&Sd\/ taMumif;rlum;?
trIa&mufaomaeY? vkyfBuHaomolonf ig\vlrsKd;ukd wkdufvmaom aeYwkdifatmif igonf ae&pf&rnf/3;17 oabFmozef;yifryGifh&? pyspfyifroD;&? oHvGifyif\aus;Zl;ukd ajrmfvifhrcH&? v,fwkdYonf toD;tESHukdray;&? okd;NcH okd;ukef
wif;ukyf EGm;r&Sd&/3;18 okdYaomfvnf;? xm0&bk&m; ig0rf;ajrmuf? ighukdu,fwifawmfrlaom bk&m;ocifukd trSDjyKvsuf &Tifvef;rnf/3;19 t&Sifxm0&bk&m;onf ig\tpGrf;owd jzpfawmfrl\/ ighajcukdorifajcuJhokdYjzpfap? ig\jrifh&mt&yfay:rSm ighukdae&mcsawmfrlrnf/
ya&mzuf[AuKwf pD&ifa&;xm;aom tem*wdusrf; NyD;\/
788

aZzedtem*wdusrf;/
Zephaniah.

tcef;BuD; 1 2 3

789

aZzedtem*wdusrf;/
Zephaniah.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11
1;12
1;13
1;14
1;15
1;16
1;17
1;18

,k'&Sifbk&if tmrkefom; a,m&Sdrif;vufxuf? [dZud? tmr&d? a*'vdwkdYrS qif;oufaom uk&Sd\om; aZzedokdY a&mufvmaom
xm0&bk&m;\EIwfuywfawmf[lrlum;?jynfwjynfvkH; &SdavorQwkdYukd tukeftpif igokwfoify,f&Sif;rnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/vlESifhwd&pmefwkdYukd y,f&Sif;rnf/ rkdCf;aumif;uifiSufESifh yifv,fig;wkdYukd4if;? t"rvlwkdYESifhwuG jypfrSm;p&mtaMumif;wkdYukd4if;
igy,f&Sif;rnf/ ajrwjyifvkH;&Sdaom vlow0gwkdYudkvnf; igy,f&Sif;rnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;taygif;wkdYukd igwkduf? t&yf usef<uif;aom Amvbk&m;\wynfhwkdYESifh ,Zfyka&m[dwftrsKd;
rsKd;wkdYukd4if;?aumif;uifwefqmrsm;ukd tdrfrkd;ay:rSm ukd;uG,faomol? xm0&bk&m;ESifh rmvcHbk&m;ukd wkdifwnfvsuf usdefqkdukd;uG,faom
olwkdYukd4if;?xm0&bk&m;\aemufawmfokdYrvkduf? qkwfoGm;aomol? xm0&bk&m;ukdr&SmazG? rar;jref;aomolwkdYukd4if; igy,f&Sif;rnf/
t&Sifxm0&bk&m;\a&SUawmf Nidrf0yfpGmaeMuavmh/ xm0&bk&m;\aeYeD;NyD/ xm0&bk&m;onf rdrd,ZfyGJawmfukd jyifqif? yGJ0ifaom
olwkdYukd oefY&Sif;apawmfrlNyD/xm0&bk&m;yGJcHawmfrlaomaeY rif;rsm;? aqGawmfrsKd;awmfrsm;ESifh xl;jcm;pGm0wfaomolrsm;taygif;wkdYukd igppfaMumrnf/olwyg;\tdrfwHcg;ckHukdausmf tEkdiftxufjyKjcif;? vSnfhpm;jcif;tm;jzifh &aomOpmESifh rdrdocif\tdrfukdjynfhapaomoltaygif;wkdY
ukdvnf; xkdaeY igppfaMumrnf/xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkdaeYig;wHcg;0rSmatmf[pfoHukd4if;? 'kwd,NrdKUikda<u;jrnfwrf;oHukd4if;? awmifkd;jyif;pGmcsKd;
zsufoHukd4if;Mum;&\/raw&St&yfom;wkdY?idka<u;jrnfwrf;Muavmh/ ukefonftaygif;wkdYonf jywfMuNyD/ aiGukdaqmifaomoltaygif;wkdYonf qkH;MuNyD/xkdumv igonf rD;cGufukdukdif a,k&SvifNrdKUukd ppfaMumrnf/ xm0&bk&m;onf aus;Zl;ukdvnf;rjyK? tjypfukdvnf;ray;[k
atmufarhvsuf? rdrdwkdYtenftzwfay: ae&musaomolwkdYukd igppfaMumrnf/xkdolwkdY\Opmukd olwyg;vk,l? olwdkY\ae&monf vlqdwfnHvsuf&Sdvdrhfrnf/ tdrfukdaqmufaomfvnf; rae&Mu/ pyspf
O,smOfukdpkdufaomfvnf; pyspf&nfukd raomuf&Mu/xm0&bk&m;\aeYBuD;eD;NyD/ eD;NyD/ tvsiftjrefvm\/ xm0&bk&m;\aeYodwif;onf em;cg;\/ xkdaeY ol&Jonf atmf[pfvdrhfrnf/xkdaeYonf trsufxGufaomaeY? qif;&Jylyefjcif;ukdcH&aomaeY? okwfoify,f&Sif;zsufqD;&maeY? tvif;uG,f arSmifrkdufaomaeY?
rkdCf;tkH xlxyfaomarSmifrkdufzkH;vTrf;aomaeY?ckdifcHhaomNrdKU? jrifhaom&JwkdufwkdYwbufwHykd;rIwfa<u;aMumf&maeYjzpf\/olwkdYonf xm0&bk&m;ukd jypfrSm;aomaMumifh? olwkdYukd ignOf;qJojzifh rsufpdrjrifaom oluJhokdY oGm;Muvdrfhrnf/ olwkdYtaoG;ukd
ajrrIefYuJhokdYoGef; tom;ukdvnf; rpifuJhokdY rSwfMuvdrfhrnf/xm0&bk&m;trsufxGufawmfrlaomaeY olwkdYa&TaiGonf olwkdYukd ru,fwifEkdif&m/ a'gotrsufawmfrD;onf wjynfvkH;ukd
avmifvdrfhrnf/ jynfoljynfom;taygif;wkdYukd tvsiftjrefpD&if tukeftpif okwfoify,f&Sif;awmfrlvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2

t&Sufr&SdaomtrsKd;om;wkdY? ukd,fukdppfaMumMuavmh/trdefYawmftwkdif; rpD&if? oifwkdYtcsdefonf zGJuJhokdYrvGef? xm0&bk&m;\ jyif;pGmaomtrsufawmfonf oifwkdYtay:okdYra&muf?


xm0&bk&m;\trsufawmfaeYonf oifwkdY tay:okdYra&mufrSD ukd,fukdppfaMumMuavmh/2;3
w&m;awmftwkdif;usifh pdwfESdrfhcsaom jynfoljynfom;taygif;wkdY? xm0&bk&m;ukd &SmMuavmh/ ajzmifhrwfjcif;ESifh pdwfESdrfhcsjcif;ukdvnf;
&SmMuavmh/ xm0&bk&m;trsuf xGufawmfrlaomaeY oifwkdYonf ykef;a&Smif&mukd awGUaumif;awGUMuvdrfhrnf/
2;4 tu,fpifppf *gZNrdKUonf pGefYypf&m? tm&SauvkefNrdKUonf okwfoify,f&Sif;&m jzpfvdrfhrnf/ tmZkwfNrdKUom;wkdYukd rGef;wnfhtcsdef
ESifxkwf? {MuKefNrdKUudkvnf; NzdKzsufMuvdrfhrnf/2;5 tkd yifv,furf;em;rSmaeaom ac&odtrsKd;om;wkdY? oifwkdYwbuf xm0&bk&m;\EIwfuywfawmf&Sd\/ tkdzdvdwdvlae&m
cgemefjynf? oiftb,folrQ raeapjcif;iSg ig okwfoifrnf/2;6 yifv,furf;em;t&yfonf usufpm;&m? okd;xdef;rSDckd&m? okd;NcHvkyfp&mbkdY jzpfvdrfhrnf/790

2;7

yifv,furf;onfvnf;usef<uif;aom,k'trsKd;om;wkdYtbkdYjzpf? olwkdYonf xkdt&yf usufpm;Muvdrfhrnf/ ntcsdefvnf;


tm&SauvkefNrdKU&mtdrfwkdY tdyfMuvdrfhrnf/ olwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;onf olwkdYukd tMunfhtI <uvm? odrf;oGm;jcif;ab;ukd
y,f&Sif;awmfrlvdrfhrnf/
2;8 armbtrsKd;om;ESifh trKeftrsKd;om;wkdYonf ig\vlrsKd;ukd uJh&JUtjypfwif? ig\vlae&mwbuf 0g<um;aompum;ukd igMum;NyD/2;9 okdYjzpf? oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? armbjynfESifh trKefjynfonf?
aom'kHNrdKUESifh a*garm&NrdKUuJhokdY ql;yifaygufaom t&yf? qm;csufbkdY ajrwl;&mt&yf? tpOftNrJysufpD;&m t&yfjzpf? usef<uif;aomig\
vl? ig\trsKd;om;wkdYonf vk,lodrf;pm;Muvdrfhrnf/2;10 xkdolwkdYonf rmeBuD;aomoljzpf? uJh&JUvsuf? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\ vlrsKd;wbuf 0g<um;aomaMumifh
xkdokdYaomtjypfukd cH&Muvdrfhrnf/2;11 xm0&bk&m;onf olwkdYwbuf aMumufrufbG,fjzpf? avmuDbk&m; &SdorQwkdYukd tiwfxm;awmfrlvdrfhrnf/ wyg;trsKd;om;ae
&muRef;&SdorQwkdYonf toD;toD; rdrdwkdYt&yf &Sdckd;Muvdrfhrnf/2;12 tkd uk&Sjynfom;wkdY? oifwkdYonfvnf; ighxm;jzifh taocH&Muvdrfhrnf/
2;13 ajrmufrsufESmudkvnf;wkduf tmI&djynfukdzsufqD;awmfrlrnf/ edaea0NrdKUukd vlqdwfnH&mt&yf? vGifjyifuJhokdY aoGUajcmufaomt&yf
jzpfapawmfrlrnf/-
2;14 NrdKUtv,f okd;pkrsm;ESifh wyg;trsKd; om;&Jtaygif;wkdYonf tdyfMuvdrfhrnf/ 0HykdESifh jzLwkdYonf wHcg;xkyfae&mus jywif;ayguf
jrnfMuvdrfhrnf/ wHcg;ckHwkdYonf vlqdwfnHvsuf? tm&Zfopfom; tajymufy,f&Sif;vsuf&Sdvdrfhrnf/2;15 xkdNrdKUu? ig&Sd\/ igrSwyg; tb,folrQr&Sd[kqkdvsuf? aomuESifhuif;vGwf 0rf;ajrmufvsufaebl;aomNrdKU jzpfygonfwum;/ ,ckrSm
okwfoify,f&Sif;&m? om;&Jtdyf&mt&yf jzpfygonfwum;/ a&SmufoGm;aomoltaygif;wkdYonf uJh&JUoHukdjyK vufzsm;cgMuvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3

qefYusifbufjyK npfnL;vsuf nOf;qJwwfaomNrdKUonf tr*Fvm&Sd\/EIwfuywfawmftoHukd em;raxmif? qkH;rawmfrljcif;ukdrcH? xm0&bk&m;ukd rckdvIH? rdrdbk&m;ocifhxHawmfokdY rcsOf;uyf?NrdKUtv,f rif;rsm;wkdYonf a[mufaomjcaoFhjzpfMu\/ w&m;olBuD;wkdY onf eHeufwkdifatmiftb,ft&mukdrQrcsefrxm;? nOfh
vSnfhvnfwwfaomawmacG;jzpfMu\/-
3;4
ya&mzufwkdYonf vQyfay:aomol? opmysufaomol jzpfMu\/ ,Zfyka&m[dwfwkdYonf oefY&Sif;&mXmeawmfukd npfnL;ap w&m;
awmfukdvnf; IwfcsMu\/3;5 okdYaomfvnf;? xm0&bk&m;onf NrdKUtv,f w&m;ojzifh jyKawmfrl\/ rw&m;aomtrIukd jyKawmfrrl/ eHeuftpOftwkdif;
rdrdajzmifhrwfaMumif;ukd rcRwfr,Gif; abmfjyawmfrl\/ okdYaomfvnf;? t"rvlwkdYonf &SufaMumuf jcif;r&SdMu/3;6 vltrsKd;rsKd;wkdYukd igy,fjzwf olwkdY&Jwkdufrsm;ukd zsufqD;avNyD/ vrf;wkdY tb,folrQ roGm;rvmapjcif;iSg vlqdwfnHapNyD/
NrdKUwkdYukdvnf; vlwpkHwa,mufrQ raeapjcif;iSg zsufqD;avNyD/3;7
xkdtcg igu? tu,fpifppf rQavmuf igqkH;rNyD;rS oifonf ukd,fae&mukd ry,f&Sif;apjcif;iSg? ighukdaMumuf&GHY enf;cHvdrfhrnf[k
qkdaomfvnf;? olwkdYonf BudK;pm; rSm;,Gif;aomtusifhukdom usifhMu\/
3;8 okdYaomfvnf;? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? brf;qD;vk,ufjcif;iSg igrxrDSwkdifatmif ighukdiHhvifhMuavmh/ wkdif;EkdifiH jynfom;
trsKd;rsKd;wkdYukd pka0;ap? ightrsuf? igha'got&Sdefukd tukeftpifoGef;avmif;rnf[k igtBuH&Sd\/ igha'gorD;onf ajrwjyifvkH;ukd
avmif&vdrfhrnf/3;9 tu,fpifppf vlrsKd;taygif;wkdYonf xm0&bk&m;\trIawmfukdwnDwGwfwnf; aqmif&GufrnftaMumif;? emrawmfukd yXem
jyKapjcif;iSg oefY&Sif;aombmompum;ukd olwkdYtm; igjyefay;rnf/3;10 uk&Sjynf\jrpfwkdYwbuf? t&yf&yfuGJjym;vsufaeaomig\vlrsKd;owkdYorD;? ighukdawmif;yefaomolwkdYonf ightbkdY ylaZmfoumukd
aqmifcJhMuvdrfhrnf/3;11 ighukdjypfrSm;aomtjypfrsm;aMumifh xkdtcg oifonf t&SufuGJjcif;ukdrcH&/ oif\*kPftoa&aMumifh 0g<um;aomolwkdYukd oifhtv,f
igy,f&Sm;rnf/ oifonfvnf; ig\ oefY&Sif;aomawmifukdtrSDjyK aemufwzef rmeraxmifvTm;&/3;12 ESdrfhcsqif;&JaomtrsKd;ukd oifhtv,f igcsefxm;rnf/ xkdolwkdYonf xm0&bk&m;\emrawmfukd ckdvIHMuvdrfhrnf/3;13 usef<uif;aom oa&vtrsKd;om;wkdYonf rw&m;aomtrIukdrjyK&Mu/ rkomrajym&Mu/ olwkdYEIwf vSnfhpm;wwfaom vQmr&Sd&/
tb,folrQ raMumufapbJ pm;aomuf vsuf? tdyfvsuf ae&Muvdrfhrnf/
3;14 tkdZdtkefowkdYorD;? oDcsif;qkdavmh/ tkdoa&vtrsKd;? a<u;aMumfavmh/ tkda,k&SvifowkdYorD;? pdwfESvkH;t<uif;rJh 0rf;ajrmuf
&Tifvef;avmh/3;15 xm0&bk&m;onf oif\tjypf'PfwkdYukd yaysmufap? oif\&efolwkdYukd y,f&Sm;awmfrlNyD/ oa&vtrsKd;\&Sifbk&if xm0&bk&m;
onf oifhtv,f &Sdawmfrl\/ oifonf aemufwzef ab;Oy'fESifh rawGUrBuHK&/3;16 rpkd;&drfESifh[k? a,k&SvifNrdKUtm;4if;? vuftm;ravsmhapESifh[k? Zdtkefawmiftm;4if; xkdtcgqkd&\/3;17 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifhtv,f&Sd? wefckd;BuD;aombk&m;onf oifhukdu,fwifawmfrlvdrfhrnf/ oiftm;&
0rf;ajrmufawmfrlvdrfhrnf/ cspfjcif;arwmusdef; 0yf? oDcsif;qkdjcif;ESifhwuG oif0rf;ajrmufawmf rlvdrfhrnf/791

3;18
3;19

uJh&JUjcif;0efukd oifxrf;&mtaMumif;wnf;[laom? oifESifha0; "ryGJukdrcH&bJ ndK;i,fvsuf &SdaomolwkdYukd igpka0;aprnf/oifhukdnOf;qJaomoltaygif;wkdYukd xkdtcg igpD&ifrnf/ emaomolukd csrf;omay;rnf/ ESifxkwfjcif;ukd cH&aomolukd oif;zGJUaprnf/
t&SufuGJjcif;ukdcH&&m jynft&yf&yfwkdY csD;rGrf;jcif;*kPftoa&ukd ay;rnf/3;20 xkdumv oifwkdYukd wzef igaqmifcJh pka0;apojzifh? odrf;oGm;jcif;ukd cH&aomolwkdYukd oifwkdYrsufarSmuf wzef
aqmifcJhjyefaomtcg? ajrBuD;om;trsKd;rsKd;wkdYwGif csD;rGrf;jcif;*kPftoa&ukdoifwkdYtm;ay;rnf[k? xm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
ya&mzufaZzed pD&ifa&;xm;aom tem*wdusrf; NyD;\/

792

[*Jtem*wdusrf;/
Haggai.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1

'g&drif;BuD; eef;pHESpfESpf? qXrv w&ufaeYwGif? ya&mzuf[*Jtm;jzifh ,k'NrdKU0ef? &Smvaovom; aZkAaAvESifh ,Zfyka&m[dwfrif;


a,mZ'ufom; a,mIqDokdYxm0&bk&m;\EIwfuywfawmf a&mufvm?1;2 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? tcsdefra&mufao;? xm0&bk&m;\tdrfawmfukd wnfaqmuf&aom
tcsdefra&mufao;[k? vlrsm;ajymqkdMuonfrSm?1;3
ya&mzuf[*Jtm;jzifh xm0&bk&m;\EIwfuywfawmf a&mufvmonfum;?1;4
tcsif;vlwkdY? oifwkdYonf trkd;ESpfxyfESifh jynfhpkHaomtdrfaecsdef&Sdvsufyif? tdrfawmfysufvsuf ae&rnfavm/1;5 ,ckrSm aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? ukd,fusifhaomtusifhwkdYukd qifjcifMuavmh/1;6 oifwkdYonf rsm;pGmaomrsKd;aphukd BuJaomfvnf; toD;tESHenf;yg;&\/ pm;&aomfvnf; 0pGmrpm;&Mu/ aomuf&aomfvnf;
0pGmraomuf&Mu/ t0wfukd 0wf&aomfvnf; aEG;pGm r0wf&Mu/ tvkyfvkyf tcukd cH&aomfvnf; rvkHaomtdwfxJrSm okdxm;
&Mu\/
1;7 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? ukd,ftusifhwkdYukd qifjcifMuavmh/1;8 awmifay:okdYwufoGm; opfom;ukdaqmifcJhNyD;vQif tdrfawmfukdaqmufMuavmh/ igonfvnf; tm;& ig\bkef;onf xif&Sm;
vdrfhrnf[k? xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/1;9
oifwkdYonf rsm;pGm&rnf[k ajrmfvifhaomfvnf; &aomOpmacgif;yg;&\/ tdrfokdYa&mufaomtcg igrIwfvkduf\/ tb,faMumifhenf;[k?
aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; ar;awmfrl\/ ightdrfonf ysufvsuf&SdaomaMumifh4if;? oifwkdYonf toD;toD; rdrdwkdYtdrfokdY
ajy;aomaMumifh4if; jzpfownf;/1;10 xkdYaMumifh oifwkdYtay:rSm rkdCf;acgifojzifh ESif;rus&/ ajronfvnf; toD;tESHukdray;&/1;11 ajray:4if;? awmifay:4if;? qefpyg;? csKdaompyspf&nf? qDtay:4if;? ajrxJuxGuforQtay:4if;? vlow0g wd&pmeftay:4if;?
vkyfaqmiforQtay:4if;? aoGUajcmufjcif;ab;ukd igrSmvkdufavNyD[k rdefYawmfrl\/
1;12 xkdtcg &Smvaovom; aZkAaAvESifh ,Zfyka&m[dwfrif; a,mZ'ufom; a,mIrSp usef<uif;aomoltaygif;wkdYonf
rdrdwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\trdefYawmfukd4if;? rdrdwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m; apckdif;awmfrlaom ya&mzuf[*Jpum;ukd4if;
em;axmifojzifh? xm0&bk&m;a&SUawmfaMumuf&GHUMu\/1;13 xkdtcg xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif; xm0&bk&m;\wref[*Ju? igonf oifwkdYESifhtwl&Sd\[k? xm0&bk&m;rdefYawmf
rlaMumif;ukd vlrsm;wkdYtm; qifhqkdav\/1;14 xm0&bk&m;onfvnf;? ,k'NrdKU0ef? &Smvaovom;aZkAaAvESifh ,Zfyka&m[dwfrif; a,mZ'ufom;a,mIrSp usef<uif;aom
oltaygif;wkdYukd EId;aqmfawmfrlaomtm;jzifh?1;15 'g&drif;BuD; eef;pHESpfESpf? qXrv ESpfq,fhav;&ufaeYwGif? olwkdYonfvm rdrdwkdYbk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\
tdrfawmf tvkyfvkyfMu\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5
2;6
2;7

owrv ESpfq,fw&ufaeYwGif? ya&mzuf[*Jtm;jzifh xm0&bk&m;\EIwfuywfawmf a&mufvm?oifonf ,k'NrdKU0ef? &Smvaovom; aZkAaAvESifh ,Zfyka&m[dwfrif; a,mZ'ufom; a,mIrSp usef<uif;aomolwkdYtm;
qifhqkd&rnfrSm?tdrfawmfonf a&S;bkef;ESifhjynfhpkHonfukdjrifbl; oifwkdYwGif usef<uif;aomolum; tb,folenf;/ ,ck tb,ft&mukdjrifoenf;/
EIdif;,SOfvQif oifwkdYrsufarSmuf tb,frQ r[kwfouJhokdY jzpfonfr[kwfavm/okdYaomfvnf;? tkd aZkAaAv? tm;,lavmh[k? xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/ tkd ,Zfyka&m[dwfrif; a,mZ'ufom; a,mI? tm;,l
avmh/ tkd jynfoljynfom;taygif;wkdY? tm;,lMuavmh[k? xm0&bk&m; rdefYawmfrl\/tJ*kwKjynfrSxGufaomtcg oifwkdYESifhigzGJUaom y#dnmOfpum;ESifhtnD igonf oifwkdYESifhtwl&Sd\/ ig\0dnmOfawmfonf oifwkdYwGif
ae&mus\/ rpkd;&drfMuESifh[k? aumif;uifAkdvfajc t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? umvrMumrjrifhrDS aumif;uif?ajrBuD;? yifv,f? ukef;wkdYukd wzefig
vIyfOD;rnf/vlrsKd;taygif;wkdYukdvnf; igvIyfOD;rnf/ vlrsKd;taygif;wkdY ESpfoufbG,faomt&monfa&muf? tdrfukd bkef;ESifh igjynfhpkHaprnf[k?
aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/793

2;8
2;9
2;10
2;11
2;12

2;13
2;14
2;15
2;16
2;17
2;18
2;19
2;20
2;21
2;22
2;23

a&TESifhaiGukd igykdifonf[k? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/aemufwnfaomtdrfawmfonf t&iftdrfawmfxuf bkef;omBuD;vdrfhrnf[k? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/


t&yfvnf; Nidrfoufjcif;ukd igay;rnf[k? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
'g&drif;BuD; eef;pHESpfESpf? e0rv ESpfq,fav;&ufaeYwGif? xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf ya&mzuf[*Jtm;jzifh a&mufvm
vsuf?aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;u? oifonf w&m;trIukd ,Zfyka&m[dwf ar;jref;&rnfrSm?vlonf oefY&Sif;aomtrJom;ukd rdrdt0wfESifhxkwf aqmifcJhvsuf? rkefY? [if;? pyspf&nf? qDtp&Sdaom pm;p&m wpkHwckukd
xkdt0wfESifhxdvQif? xkdpm;p&monf oefY&Sif;vdrfhrnfavm[k ar;jref;aomf? ,Zfyka&m[dwfwkdYu? xkdpm;p&monf roefY&Sif;[k
jyefajymMu\/[*Juvnf;? taoaumiftm;jzifh rpifMu,faomolonf xkdt&mwpkHwckukdxdvQif npfnL;jcif;&Sdvdrfhrnfavm[k ar;jref;aomf?
,Zfyka&m[dwfwkdYu? npfnL;jcif; &Sdvdrfhrnf[k jyefajymMu\/[*Juvnf;? vlrsKd;? jynfom;wkdYonf ighrsufarSmuf xkdtwljzpfMu\/ olwkdYvkyfaqmiforQonfvnf; xkdtwljzpf\/
ighxHrSm ylaZmfaomt&monfvnf; npfnL;\[k? xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/xm0&bk&m;\Adrmefawmf ausmufwckay:rSmwckukdrwifrSD? ,ckaeYrSp txuftrIukd jyefMunfhqifjcifMuygavmh/xkdumvwGif qeftwif;ESpfq,fxGuf&aompyg;ykHokdY vlvmaomtcg wq,fukdom&\/ pyspf&nftkd;ig;q,fukd ,ljcif;iSg
pyspfoD;e,f&musif;okdYvmaomtcg ESpfq,fukdom&\/oifwkdYvkyfaqmiforQwkdYwGif avxdtyifaoab;? t&nf,kdaoab;jzifhigonf 'PfcwfcJhNyD/ okdYaomfvnf;? oifwkdYonf
ighxHokdYjyef rvmMu[k xm0&bk&m; rdefYawmfrl\/xm0&bk&m;\Adrmefawmfwkdufjrpfus? e0rvESpfq,fav;&ufaeY? ,ckaeYrSp a&SUokdYarQmfMunfhqifjcifMuygavmh/ qifjcif&rnf
taMumif;t&m[lrlum;?pyg;usD pyg;&Sdoavm/ r&Sd/ pyspfyif? oabFmozef;yif? ovJyif? oHvGifyifwkdYonf toD;ukdroD;Muao;/ okdYaomfvnf;? ,aeYrSp
oifwkdYukdigaumif;BuD;ay;rnf[k rdefYawmfrl\/
xkdvESpfq,fav;&ufaeYwGif? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf [*JokdY wzefa&mufvm?oifonf ,k'NrdKU0ef? aZkAaAvukdqifhqkd&rnfrSm? igonfaumif;uifESifhajrBuD;ukdvIyfrnf/wkdif;EkdifiHwkdY\&mZyvifrsm;ukdarSmufvSef? trsKd;rsKd;aomwkdif;EkdifiHwefckd;ukd zsufqD;rnf/ &xm;ESifh &xm;pD;ol&JwkdYukdvnf;
arSmufvSef rnf/ jrif;ESifhjrif;pD;ol&JwkdYonf wa,mufukdwa,mufckwf vJMuvdrfhrnf/aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tkd&Smvaovom;? ighuRef aZkAaAv? xkdtcgoifhukd ig,l wHqdyf
vufpGyfuJhokdY cefYxm;rnf[k? xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/ oifhukd iga&G;cs,fNyD[k? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
ya&mzuf[*J pD&ifa&;xm;aom tem*wdusrf;NyD;\/

794

Zmc&dtem*wdusrf;/
Zechariah.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

795

Zmc&dtem*wdusrf;/
Zechariah.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3

1;4

1;5
1;6

1;7
1;8
1;9
1;10
1;11
1;12
1;13
1;14
1;15
1;16
1;17

1;18
1;19
1;20
1;21

'g&drif;BuD;eef;pHESpfESpf? tXrvwGif? a'gom; Am&cd\om; ya&mzufZmc&dokdY a&mufvmaom xm0&bk&m;\EIwfuywf


awmf[lrlum;?xm0&bk&m;onf oifwkdYbkd;ab;rsm;ukd tvGeftrsufxGufawmfrlNyD/okdYaomfvnf;? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfukd olwkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? ighxHokdY jyefvmMuavmh[k?
aumif;uifAkdvf ajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/ igonfvnf; oifwkdY&Sd&mokdYjyefvmrnf[k? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/a&S;ya&mzufwkdYu? oifwkdY raumif;aomvrf;? raumif;aomtusifhrsm;ukd ,ckMuOfa&SmifMuavmh[k? aumif;uifAkdvfajct&Sif
xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfukd qifhqkdvsufa<u;aMumfaomfvnf; em;rMum;? ighpum;ukdvnf; em;raxmifaom oifwkdYbkd;ab;
rsm;uJhokdY rjyKMuESifh[k? xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/bkd;ab;wkdYonf tb,frSm&SdMuoenf;/ ya&mzufwkdYonf tpOftNrJ touf&SifwwfMuoavm/ig\uRef ya&mzufwkdY igrSmxm;aomig\ynwfpum;wkdYonf oifwkdYbkd; ab;rsm;udk rSDMuNyDr[kwfavm/ olwkdYonf owd& igwkdY
usifhBuHjyKrlonfESifhtavsmuf? aumif;uifAkdvfajc t&Sifbk&m;ocifxm0&bk&m;onf igwkdY pD&ifrnf[k tBuH&Sdawmfrlonftwkdif;?
pD&ifawmf rlNyD[kajymqkdMuonf r[kwfavm[k rdefYawmfrl\/
'g&drif;BuD;eef;pHESpfESpf? {um'orvwnf;[laom a&SAwfv ESpfq,fav;&ufaeYwGif? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf
a'gom;jzpf aom Am&cd\om; ya&mzufZmc&dokdY a&mufvm?nOfhtcgjrif&aom lygkH[lrlum;? jrif;eDukdpD;aom vlwOD;onf xif&Sm; csKdifhwGif&Sdaom rk&wkawm&yf\/ olUaemufrSm eDaomjrif;?
nKdaom jrif;? jzLaomjrif;wkdYonf &SdMu\/iguvnf;? tkdocif? xkdolwkdYum; tb,folenf;[kar;aomf? igESifhajymqkdaom aumif;uifwrefu? xkdolwkdYum; tb,foljzpfonf
ukd igjyrnf [kqkdNyD;rS?rk&wkawm&yfaomvlu? xkdolwkdYonf ajrBuD;t&yf&yfwkdYukd vSnfhvnfoGm;apjcif;iSg? xm0&bk&m;apvTwfawmfrlaomoljzpfMu
onf[k jyefajym\/xkdolwkdYuvnf;? tuREkfyfwkdYonf ajrBuD;t&yf&yfwkdYukd vSnfhvnf oGm;ygNyD/ ajrBuD;wa&SmufvkH;onf trIr&Sd? Nidrf0yfvsuf&Sdyg\
[k? rk&wk awm&yfaom xm0&bk&m;\aumif;uifwreftm; jyefavQmufMu\/
wzef xm0&bk&m;\aumif;uifwrefu? tkd aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;? ukd,fawmfonf tESpfckepfq,fywfvkH;trsufxGuf
awmfrlaom a,k&SvifNrdKUESifh,k'NrdKUrsm;ukd tb,frQumvywfvkH; roem;bJ aeawmfrlrnfenf;[k ar;avQmufaomf?xm0&bk&m;onf igESifhajymqkdaomaumif;uifwreftm; aumif;aompum;? ESpfodrfhapaompum; jyefajymawmfrl\/igESifhajymqkdaom aumif;uifwrefuvnf;? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfukd qifhqkda<u;aMumf&rnfrSm?
igonf a,k&S vifNrdKUESifh ZdtkefawmiftbkdY tvGefMuifemaompdwftm;BuD;\/
Nidrf0yfpGmaeaomwyg;trsKd;om;wkdYukdtvGeftrsufxGuf\/ taMumif;rlum;? igonf a,k&SvifNrdKUukd tenf;i,ftrsufxGuf
aomtcgolwkdY onf 0kdif;nOf;qJMuNyD/xkdaMumifh xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? aus;Zl;jyKcsifaompdwfESifh a,k&SvifNrdKUokdY igjyefvmNyD/ NrdKUwGif ightdrfukd wnfaqmuf
&rnf/ NrdKU&mukdvnf;wkdif;xGm&rnf[k? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/wzef aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfukd qifhqkd a<u;aMumf&rnfrSm? ig\NrdKU&GmwkdYonf t&yf&yfESHYjym;
pnfyifMuvdrfh rnf/ xm0&bk&m;onf Zdtkefawmifom;wkdYukdESpfodrfhapOD;rnf/ a,k&SvifNrdKUom; wkdYukd a&G;aumuf jyKpkOD;rnf[k
rdefYawmfrl\/
wzef igarQmfMunhf OD;csKdav;acsmif;ukd jrif\/igESifhajymqkdaomaumif;uifwreftm;vnf;? xkdOD;csKdwkdYum; tb,fokdYenf;[kar;jref;aomf? xkdOD;csKdwkdYonf ,k'jynf? oa&vjynf?
a,k&S vifNrdKUwkdYukd t&yf&yfokdY uGJjym;apaomOD;csKdjzpfonf[k jyefajym\/xm0&bk&m;onfvnf; vuform;av;OD;wkdYukd jyawmfrl\/iguvnf;? olwkdYonf tb,ftrIukdjyKjcif;iSg vmygoenf;[kar;avQmufaomf? aumif;uifwrefu? xkdOD;csKdwkdYonf
tb,folrQarQmfr Munfh0Hhatmif? ,k'jynfom;wkdYukd uGJjym;apaomOD;csKdjzpfMu\/ vuform;wkdYonf ,k'jynfom;wkdYukd
uGJjym;apjcif;iSg wkdufvmaom xkdOD; csKdwkdYukd Ncdrf;armif;? wyg;trsKd;\OD;csKdwkdYukd IwfcsaomoljzpfMuonf[k jyefajym\/

796

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4

wzef igarQmfMunfh? wkdif;p&mBudK;ukdukdifaom vlwOD;udk jrifvQif?tb,ft&yfokdY oGm;rnfenf;[k xkdoltm;ar;aomf? a,k&SvifNrdKU tvsm;teHukd odvkd NrdKUukdwkdif;jcif;iSg oGm;onf[k jyefajym\/igESifhajymqkdaom aumif;uifwrefonf xGufoGm;aomf? tjcm;aomaumif;uifwrefonf BudKqkdvsuf?oifonf ajy; xkdvkvifukd qifhqkd&rnfrSm? a,k&SvifNrdKUom; vlow0g wd&pmefwkdYonf tvGefrsm;aomaMumifh &GmwkdY
ae&Muvdrfhrnf/2;5 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? igonf NrdKUukdumaomrD;NrdKUkd;jzpfrnf/ NrdKUtv,fvnf; igonf NrdKU\bkef;toa&jzpfrnf/2;6 tcsif;wkdY? tcsif;wkdY? ajrmufrsufESmt&yfrS ajy;vmMuavmh[k? xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/ rkdCf;aumif;uifatmuf av;rsufESmwkdY
oifwkdYukd ig ESHYjym;apNyD[k? xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/2;7 AmAkvkefNrdKUorD;xHrSmaeaom tcsif;ZdtkefowkdYorD;? tvGwfajy;avmh/2;8 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYukd zsufqD;aomvlrsKd;wkdY &Sd&mokdY bkef;xif&Sm;NyD;rS ighukd
apvTwfawmfrl\/ oifwkdYukd xdaomolonf rsufqefawmfukd xdaomoljzpf\/2;9
olwkdYukdigwkduf olwkdY\uRefrsm;onf vk,lzsufqD;Muvdrfhrnf/ aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf ighukdapvTwfawmfrlonfukd
oifwkdY od&Muvdrfhrnf/
2;10 tkd ZdtkefowkdYorD;? oDcsif;qkd&Tifvef;avmh/ igvm oifhtv,faernf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/2;11 xkdumv vlrsKd;trsm;wkdYonf xm0&bk&m;bufokdY 0ifpm; ig\vljzpfMuvdrfhrnf/ oifhtv,f igaernf/ aumif;uifAkdvfajc
t&Sifxm0& bk&m;onf ighukd oifhqDokdY apvTwfawmfrlonfukd oifod&vdrfhrnf/2;12 xm0&bk&m;onf oefY&Sif;aomjynf rdrdtbkdY ,k'jynfukdtarGcH wzef a,k&SvifNrdKUukd a&G;cs,fawmfrlvdrfhrnf/2;13 tkd vlow0gtaygif;wkdY? xm0&bk&m;a&SUawmf Nidrf0yfpGmaeMuavmh/ oefY&Sif;aomusdef;0yf&m Xmeawmf xawmfrlNyD/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1 ,Zfyka&m[dwfrif; a,mIonf xm0&bk&m;\aumif;uifwrefa&SU &yfaeonfukd4if;? pmwefonf &efbufjyK ol\
vufsmbuf&yfae onfukd4if; ightm;jyawmfrl\/3;2
xm0&bk&m;\aumif;uifwrefuvnf;? tkd pmwef? xm0&bk&m;onf oifhukd qkH;rawmfrlygapaom/ a,k&SvifNrdKUukda&G;cs,fNyD;a
omxm0& bk&m;onf oifhukd qkH;rawmfrlygapaom/ olonf rD;xJuEIwfaom xif;pjzpfonf r[kwfavm[k pmweftm;qkd\/3;3
a,mIonf npfnL;aomt0wfukd 0wfvsuf? aumif;uifwrefa&SUrSm &yfaeonfjzpf?3;4 aumif;uifwrefu? npfnL;aomt0wfukdcRwfy,fMuavmh[k rdrda&SUrSm&yfaeaomtjcm;olwkdYtm; qkd\/ a,mItm;vnf;?
oifhtjypfukd igajz&Sif;NyD/ wifhw,faomt0wfukd 0wfaprnf[kqkd\/3;5 iguvnf;? pifMu,faomaygif;ukd ol\acgif;ay:rSm wifMuap[kqkdonftwkdif;? pifMu,faomaygif;ukd ol\acgif;ay:rSmwif
t0wfukd0wfap Mu\/ xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonfvnf; tem;rSm &yfae\/
3;6 wzef xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonf aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\ trdefYawmfukd qifhqkd a,mItm; ynwf
xm;onf um;?3;7 oifonf ighvrf;okdYvkduf ighynwfw&m;ukd apmifha&SmufvQif? ightdrfukd pD&if&aomtcGifh? ighwefwkdif;wkdYukdapmifh&aomtcGifh&Sdvdrfh
rnf/ a&SUawmf&yfaeaomol tcsKdUwkdYukd? oifhtm;vrf;jy&aomoljzpfrnftaMumif; igcefYxm;rnf/3;8 tkd ,Zfyka&m[dwfrif; a,mI? oifha&SUrSmaeaom oifhtaygif;tabmfwkdYESifhwuG em;axmifavmh/ olwkdYonf edrdwfvuPmESifh
,SOfaomoljzpf Mu\/ ig\uRefwnf;[laom tGefYukd igay:xGef;aprnf/3;9 a,mIa&SUrSm igxm;aomausmufukd MunfhIavmh/ xkdausmufwckukd rsufpdckepfvkH;MunfhIvsuf&Sdvdrfhrnf/ xkdausmufukdvnf;
igxkvkyfrnf/ waeYjcif;wGif jynf\tjypfukd igy,f&Sif;rnf[k aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/3;10 xkdaeY oifwkdYonf rdrdwkdYtdrfeD;csif;wa,mufukdwa,muf pyspfyifatmuf? oabFmozef;yifatmufokdY ac:bdwfMuvdrfhrnf[k
aumif;uif Akdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4

igESifhajymqkdaomaumif;uifwrefonf jyefvm? tdyfaysmfaomolukdEId;ouJhokdY ighukdEId;vsuf?oifonf tb,ft&mukd jrifoenf;[kar;vQif? igu? tuREkfyfonf MunfhI a&TtwdNyD;aom qDrD;ckHukdjrifyg\/ rD;ckHwkdiftzsm;
qDtkd;wvkH;? rD;cGuf ckepfvkH;? qDtkd;ESifh rD;cGufckepfvkH;qufaom >yefwHckepfwH&Sdyg\/qDtkd;vufsmbuf oHvGifyifwyif? vuf0Jbufwyif? rD;ckHukdvTrf;rkd;aom oHvGifyifESpfyif&Sdygonf[k qkdNyD;rS?igESifhajymqkdaom aumif;uifwreftm;? tuREkfyfocif? t&mwkdYum; tb,ft&mjzpfoenf;[k ar;aomf?797

4;5

igESifhajymqkdaomaumif;uifwrefu? t&mwkdYum;? tb,ft&mjzpfonfukd em;rvnfoavm[k ar;vQif? tuREkfyf em;rvnfyg


ocif[k avQmuf\/4;6
aumif;uifwrefuvnf;? aZkAaAvokdYa&mufvmaom xm0&bk&m;\EIwf uywfawmf[lrlum;? trIonf Akdvfajctm;jzifhr[kwf?
tmPm wefckd;tm;jzifhr[kwf? igh0dnmOftm;jzifhjzpfvdrfhrnf[k aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/4;7 tkd awmifBuD;? oifonf tb,fokdYenf;/ aZkAaAva&SUrSm nDaomt&yf jzpf&vdrfhrnf/ vlrsm;wkdYu? aus;Zl;awmf&Sdygapaom/
aus;Zl;awmf &Sdygapaom[ka<u;aMumfvsuf? xkdrif;onf wkdufaxmifhtxG#fausmufukd wifxm;&vdrhfrnf/
4;8
wzef xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDokdYa&mufvmonfum;?4;9 aZkAaAvonf tdrfawmftjrpfukdcsxm;NyD/ olonfvnf; vufpowf&vdrfhrnf/ aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf
ighukd oifwkdY&Sd &mokdY apvTwfawmfrlonfukd oifwkdYod&Muvdrfhrnf/4;10 trIi,fjyKaomaeY&ufukd tb,folonf rxDrJhjrifjyK&oenf;/ csdefBudK;onf aZkAaAvvuf&Sdonfukd xkdckepfyg;wkdYonfjrif
0rf;ajrmuf Muvdrfhrnf/ xkdckepfyg;wkdYum;? ajrBuD;wjyifvkH;wGif awmifajrmufajy;wwfaom? xm0&bk&m;\rsufpdawmfrsm;jzpf
ownf;[k rdefYawmfrl\/4;11 iguvnf;? rD;ckHvufsmbuf? vuf0Jbuf&Sdaom xkdoHvGifyifESpfyifum; tb,fokdYenf;[l4if;?4;12 qDnpf&ma&TpufESpfcktm;jzifh? rdrdwkdYqDukdoGef;avmif;aom xkdoHvGifukdif;ESpfukdif;um; tb,fokdYenf;[l4if; ar;avQmufaomf?4;13 aumif;uifwrefu? xkdtukdif;wkdYudk em;rvnfoavm[kar;vQif? tuREkfyfem;rvnfygocif[k avQmuf\/4;14 aumif;uifwrefuvnf;? xkdtukdif;wkdYonf ajrBuD;wjyifvkH;ukd tpkd;ykdifawmfrlaomt&Sif\a&SUawmf &yfaeaom bdodufcHol
ESpfyg;jzpfonf[kqkd\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3

5;4

5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11

wzef igarQmfMunfh? ysH0Jvsuf&Sdaompmapmifukd jrif\/aumif;uifwrefuvnf;? oifonf tb,ft&mukdjrifoenf;[k ar;vQif? ysH0Jvsuf&Sdaompmapmifukdjrifyg\/ tvsm;tawmif


ESpfq,f? teH tawmifwq,f&Sdygonf[k avQmuf\/aumif;uifwrefuvnf;? xkdpmapmifonf wjynfvkH;ukdESHYjym;aomusdefjcif;jzpf\/ ckd;wwfaomol&SdorQwkdYonf? xkdpmapmifwbuf
ygonftwkdif; y,fjzwfjcif;ukd cH&Murnf/ tusdef&Jaomol&SdorQwkdYonf? xkdpmapmifwbuf ygonftwkdif; y,fjzwfjcif;ukd
cH&Murnf/aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? xkdpmapmifukd igxkwfabmfrnf/ ckd;wwfaomol\tdrfxJokdY4if;? ighemrukd
wkdifwnf rrSefaomusdefqkdjcif;ukd jyKaomol\tdrfxJokdY4if; 0ifae&musojzifh? opfom;rsm;? ausmufrsm;ESifhwuG xkdtdrfukd
pm;vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
wzef igESifhajymqkdaomaumif;uifwrefonfxGuf? ,ckxGufvmaom t&mukdarQmfMunfhavmh[k ightm;qkdvQif?xkdt&mum; tb,ft&menf;[k igar;aomf? xkdt&monf xGufoGm;aom {zmjzpfonf[l4if;? xkdt&monf wjynfvkH; olwkdY\
tBuHt pnfjzpfonf[l4if; qkd\/cJtcGufwq,fukdvnf; txufokdYcsD;ajrmuf rdef;rwa,mufonf {zmxJxkdifonfukd igjrif\/aumif;uifwrefuvnf;? xkdrdef;ronf 'kpkduftjypfjzpf\[kqkdvsuf? olUukd {zmxJukdcsxm; {zmt0ay:rSm cJjym;udk wifav\/wzef igarQmfMunfh? awmief;\tawmifuJhokdY? tawmif&Sdaom rdef;rESpfa,mufwkdYonf? tawmifwkdY 0dnmOfygvsuf xGufvm?
xkd{zmukd ajrBuD;ESifhrkdCf;aumif;uifpyfMum;okdY csDoGm;Mu\/xkd{zmukd tb,fokdYcsDoGm;Muoenf;[k igESifhajymqkdaom aumif;uifwreftm; igar;aomf?&Sdemjynf {zmtbkdY tdrfaqmufjcif;iSg csDoGm;Mu\/ xkdjynf ol\ckHay:rSmwifxm; ae&mcsMuvdrfhrnf[kqkd\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4
6;5
6;6
6;7

wzef igarQmfMunfh? aMu;0gjzifh NyD;aom awmifESpfvkH;Mum;rS &xm;av;pD;xGufvm\/yXr&xm; jrif;eD? 'kwd,&xm; jrif;euf?wwd,&xm; jrif;jzL? pwkw&xm; cGeftm;BuD;aomjrif;usm;wkdYonf uvsuf&SdMu\/tuREkfyfocif? xkd&xm;wkdYum; tb,fokdYenf;[k igESifhajymqkdaom aumif;uifwreftm; igar;aomf?aumif;uifwrefu? xkd&xm;wkdYonf? ajrBuD;wjyifvkH;ukdtpkd;ykdifawmfrlaom t&Sif\a&SUawmf &yfae&mrS xGufoGm;aom rkdCf;
aumif;uif avav;yg; jzpf\/uaomjrif;eufwkdYonf ajrmufjynfokdY oGm;Mu\/ jrif;jzLwkdYonf jrif;eufaemufokdY vkdufMu\/ jrif;usm;wkdYonf awmifjynfokdY
oGm;Mu\[k qkd\/cGeftm;BuD;aomjrif;wkdYonf xGuf? ajrBuD;ay:rSm awmifajrmufokdYvSnfhvnfjcif;iSg tm;xkwfMu\/ aumif;uifwrefuvnf;? oGm;
ajrBuD; ay:rSm awmifajrmufokdY vSnfhvnfMuavmh[k qkdonftwkdif;? olwkdYonf ajrBuD;ay:rSm awmifajrmufokdYvSnfhvnfMu\/798

6;8

aumif;uifwrefonfvnf; ighukdac:? Munfhavmh/ ajrmufjynfokdYoGm;aom jrif;wkdYonf ightrsufukd ajrmufjynf wnfapMuNyD[k


qkd\/
6;9 wzef xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDokdYa&mufvmonfum;?6;10 t&ifodrf;oGm;jcif;ukdcH& ,ck AmAkvkefNrdKUrSjyefvmaom a[v'JtrsKd;? awmbd,trsKd;? a,'g,trsKd;tcsKdUwkdYukdac:? waeYjcif;
wGif aZzed\om;a,m&SdtdrfokdY oGm;NyD;aomf?6;11 a&TaiGwkdYukd,l o&zlukdvkyfNyD;vQif? a,mZ'ufom; ,Zfyka&m[dwfrif; a,mI\acgif;ay:rSmwifavmh/6;12 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\trdefYawmfukd xkdoltm; qifhqkd&rnfrSm? tGefYtrnf&Sdaomoludk MunfhIavmh/ rdrda'o
t&yf ayguf xm0&bk&m;\Adrmefawmfukd wnfaqmufvdrfhrnf/6;13 xm0&bk&m;\Adrmefawmfukd wnfaqmufNyD;vQif? bkef;BuD; rdrd&mZyvifay:rSmxkdifvsuf pkd;pHvdrfhrnf/ &mZyvifawmfay:rSm
,Zfyka&m[dwf vnf;jzpf? xkdESpfyg;wkdYonf rd[m,y#dnmOfukd zGJUMuvdrfhrnf/6;14 xkdo&zlonf a[vif? awmbd,? a,'g,? aZzed\om; [ifwkdYtbkdY? xm0&bk&m;\Adrmefawmf oufaojzpf&rnf/6;15 a0;aomolwkdYonfvnf;vm xm0&bk&m;\Adrmefawmf wnfaqmufMuvdrfhrnf/ aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf
ighukd oifwkdY &Sd&mokdY apvTwfawmfrlonfukdoifwkdYod&Muvdrfhrnf/ oifwkdYonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;\trdefYawmfukd
aphaphem;axmifvQif? okdYjzpf&vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3

'g&drif;BuD; eef;pH av;ESpf? cdovkrnfaom e0rv av;&ufaeYwGif?xm0&bk&m;a&SUawmf qkawmif;jcif;iSg4if;?ESpfaygif;rsm;pGmjyKouJhokdY yOrvwGif idka<u; NcdK;NcHpGmusifh&ygrnfavm[k aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\ tdrfawmf&Sdaom
,Zfyk a&m[dwfESifh ya&mzufwkdYtm; ar;avQmufjcif;iSg4if;? &Sa&Zm? a&*arFvufESifholwkdYvlrsm;ukd bk&m;ocif\tdrfawmfokdY
apvTwfMuaom tcg?7;4 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfonf igZmc&dokdY a&mufvm?7;5
,Zfyka&m[dwfwkdYESifh jynfoljynfom;taygif;wkdYtm; oifqifhqkd&rnfrSm? tESpfckepfq,fywfvkH; oifwkdYonf yOrvESifh owrvwGif
tpm a&Smif ikda<u;jrnfwrf;aomtcg? tu,fpifppf ightvkd&Sdonftwkdif; ightm; tpma&SmifMuoavm/7;6 pm;aomufaomtcgvnf; ukd,ftvkdtavsmuf pm;aomufMuonfr[kwfavm/7;7
a,k&SvifNrdKUrysuf? pnfyif ywfvnf&SdaomNrdKU&Gm? awmifrsufESmt&yfESifhajrnDaomt&yf vlrsm;ao;aomtcg? a&S;ya&mzuf
wkdYjzifh xm0&bk&m;a<u;aMumfawmfrlaomtrdefYawmf jynfhpkHNyDr[kwfavm[k rdefYawmfrl\/
7;8 xkdtcg xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf Zmc&dokdYa&mufvmonfum;?7;9 w&m;trIukd w&m;ojzifhpD&ifMuavmh/ oem;jcif;ukPmpdwfESifh wa,mufukdwa,muf aus;Zl;jyKMuavmh/7;10 rdbr&Sdaomol? rkwfqkd;r? wuRef;wEkdifiHom;? qif;&Jom;ukd rnOf;qJMuESifh/ wa,mufukd wa,muf raumif;aomtBuHukd
rBuHMuESifh[k aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlaomfvnf;?7;11 olwkdYonf em;raxmifbJ vGwfatmifkef;Mu\/ rMum;apjcif;iSg em;ukdydwfMu\/7;12 w&m;pum;ukd4if;? aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m;\0dnmOfawmfonf a&S;ya&mzufwkdYjzifh xm;awmfrlaompum;ukd4if;
olwkdYonf rMum;apjcif;iSg? rdrdwkdYESvkH;ukd pdefausmufuJhokdYrmapMu\/ xkdaMumifh? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;onf tvGef
trsufxGufawmfrl\/7;13 ig[pfac: olwo
Ydk nf em;raxmifouJo
h ?Ydk wzef olwo
Ydk nf [pfac: igvnf;em;raxmifbaJ eNyD[k aumif;uifAv
dk af jct&Six
f m0&bk&m;
rdefYawmfrl\/7;14 olwkdYrodaomvlrsKd;taygif;wkdYwGif avabGwkduf igvTifhNyD/ xkdaMumifh? olwkdYjynfonf vlqdwfnHvsuf&Sd tb,folrQroGm;rvm/
om,m aomjynfonf okwfoify,f&Sif;&m jzpfavNyDwum;[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4

wzef aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDokdYa&mufvm?aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? igonfZdtkefawmiftbkdY tvGef pdwftm;BuD;NyD/ tvGeftrsufxGuf


olUtbkdY pdwftm;BuD;NyD/
aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? ZdtkefawmifokdY igjyefvmNyD/ a,k&SvifNrdKUxJrSmaernf/ a,k&SvifNrdKUukd
ormNrdKU [l4if;? aumif;uifAkdvfajc t&Sifxm0&bk&m;\awmifawmfukd oefY&Sif;aomawmif[l4if; orkwfMuvdrfhrnf/aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? tkdaoma,mufsm;rdef;r? toufBuD;awmifa0;ukdifaomoltaygif;wkdY
onf a,k&S vifNrdKUvrf;wkdY aeMuavOD;rnf/799

8;5
8;6
8;7
8;8
8;9

8;10
8;11
8;12
8;13
8;14
8;15
8;16
8;17
8;18
8;19

8;20
8;21
8;22
8;23

NrdKUvrf;wkdYonfvnf; upm;aomoli,fa,mufsm;rdef;rwkdYESifh tjynfh&SdMuvdrfhrnf/wzef rdefYawmfrlonfum;? xkdtrIonf ,ckumvwGif usef<uif;aom vlwkdYrsufarSmuf thHMobG,fjzpfaomfvnf;? ighrsufarSmuf
thHMobG,fjzpf&moavm[k aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? ig\vlwkdYukdta&SUjynfrS4if;? taemufjynfrS4if; igu,fwif?aqmifcJhojzifh olwkdYonf a,k&SvifNrdKUxJrSmae&Muvdrfhrnf/ opmw&m;ESifh ajzmifhrwfjcif;w&m;tm;jzifh? olwkdYonf ig\vljzpf
igonf vnf; olwkdY\bk&m;ocif jzpfvdrhfrnf/
aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? Adrmefawmfukdwnfaqmufjcif;iSg? aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m;\
tdrfawmf wkdufjrpfukdcsaomumv&Sdaom ya&mzufwkdYa[majymaom pum;ukd ,ckumv Mum;aomolwkdY? oifwkdYvufukd
tm;BuD; apMuavmh/xkdumvtxuf vlcH&aomtusKd;r&Sd/ wd&pmefcH&aomtusKd;r&Sd/ xGuf0ifaomolwdkYonf &efol&SdaomaMumifh csrf;omr&Mu/
igonf vltaygif;wkdYukd wa,mufESifhwa,muf &efbufjzpfap\/,ckrlum;? usef<uif;aom vlwkdY igonf t&ifuJhokdYrjyK[k aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m; rdefYawmfrl\/rsKd;aphukdNidrf0yfpGmBuJ&vdrfhrnf/ pyspfyifonf toD;ukd4if;? ajronf rdrdpD;yGg;udk4if;? rkdCf;aumif;uifonf ESif;&nfukd4if;?
ay;&vdrfhrnf/ usef <uif;aom vlwkdYonf t&mtvkH;pkHwkdYukd &wwfapjcif;iSg igjyKrnf/tkd ,k'trsKd;ESifh oa&vtrsKd;wkdY? oifwkdYonf wyg;trsKd;wkdYwGif usdefqJ&mjzpfbl;ouJhokdY? aumif;BuD;cH&m jzpfapjcif;iSg
igu,fwifrnf/ rpkd; &drfbJ vuftm;BuD;Muavmh/aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oifwkdY\bkd;ab;wdkYonf ightrsufukdEId;aqmfMuaomtcg tjypfjyKrnf[k
igonf aemifwr&bJ BuHouJhokdY?wzef ,ckumv a,k&SvifNrdKUESifh ,k'trsKd;ukd aus;Zl;jyKrnf[k igBuHjyef\/ rpkd;&drfMuESifh[k aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/oifwkdYusifh&rnftusifh[lrlum;? oifwkdY&SdorQonf wa,mufESifhwa,muf rSefaompum;ukdajymMuavmh/ NrdKUwHcg;0rSm ajzmifhrwfpGm
pD&if? w&m;awGUonftrIukd Nidrf;apjcif;iSg qkH;jzwfMuavmh/wa,mufukdwa,muf tb,folrQ raumif;aomtBuHukd rBuHMuESifh/ rrSefaomusdefqkdjcif;ukd rESpfoufMuESifh/ xkdokdYaom
trI&SdorQwkdYukd igrkef;onf[k xm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
wzef aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf ighqDokdYa&mufvm?aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? pwkwvwGif tpma&Smifjcif;? yOrvwGif tpma&Smifjcif;? owrvwGif
tpma&Smif jcif;? 'orvwGif tpma&Smifjcif;wkdYonf ,k'trsKd; 0rf;ajrmuf&Tifvef; yGJvkyf&mumv jzpfMuvdrfhrnf/ ajzmifhrwf
jcif;w&m;? Nidrf0yfjcif;w&m;ukd ESpfoufMuavmh/aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? rsm;pGmaomNrdKUol&Gmom;? vltrsKd;rsKd;wkdYonf vmMuvdrfhrnf/NrdKUwNrdKUaeaomolonf tjcm;NrdKUwNrdKUaeaomolwkdYqDokdYoGm;? xm0&bk&m;a&SUawmfqkawmif;jcif;iSg4if;? aumif;uifAkdvf
ajct&Sifxm0&bk&m;ukd &Smjcif;iSg4if; {ueftrSefoGm;MuukefthH/ igvnf;oGm;rnf[kac:Muvdrfhrnf/BuD;aomwdkif;EdkifiHom;? vltrsKd;rsKd;wdkYonf aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m;udk a,k&SvifNrdKU&Sm? xm0&bk&m;a&SUawmf
qkawmif; jcif;iSg vmMuvdrfhrnf/xdkumv bmomtoD;toD;udk ajymwwfaom vltrsKd;rsKd;wdkYwGif wusdyfaomvlwdkYonf? ,k'vljzpfaom ol\t0wfpGef;udk
udkifvsuf? bk&m; ocifonf oifESifhtwl&Sdawmfrlonf[k tuREkfyfwdkYonf Mum;od? oifwdkYESifhtwl vdkufygrnf[k qdkMuvdrfhrnf[k
aumif;uifAdkvfajc t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3
9;4
9;5
9;6
9;7
9;8

xm0&bk&m;\Asm'dwfEIwfuywfawmfonf [m'&ufjynfESifh 'rmoufNrdKU oifha&mufay\/ xm0&bk&m;onf vlrsKd;udk4if;?


oa&v trsKd;tET,ftaygif;wdkYudk4if; MunfhIvsuf &Sdawmfrl\/xkdjynfESifheD;pyfaom[mrwfjynf4if;? wkkNrdKUonf vdrmaomaMumifh xkdNrdKUESifh Zd'kefNrdKU4if; oifha&mufay\/wkkNrdKUonf rdrdtbkdY &Jwkdufukdwnfaqmuf? aiGukdajrrIefYuJhokdY4if;? a&Tpifukd vrf;&Sdaom&THUuJhokdY4if; pkykHaomfvnf;?xm0&bk&m;onf olwyg;vufokdY olUukdtyf? olUcGeftm;ukd yifv,fxJokdY csawmfrlojzifh? NrdKUonf rD;jzifh uRrf;avmifvdrfhrnf/xkdtrIukd tm&SauvkefNrdKUonfjrif aMumufvdrfhrnf/ *gZNrdKUonfjrif tvGefwkefvIyfvdrfhrnf/ {MuKefNrdKUvnf; ajrmfvifh
t&SufuGJaom aMumifh xkdtwljzpfvdrfhrnf/ *gZrif;BuD;onf qkH;vdrfhrnf/ tm&SauvkefNrdKUonfvnf; tpkd;r&/tmZkwfNrdKU wuRef;wEkdifiHom;wkdYonf aeMuvdrfhrnf/ zdvdwdtrsKd;\rmeukdvnf; igcsKd;zJhrnf/olpm;aomtaoG;ukd ol\ypyfxJrS4if;? olukdufaom&GH&SmbG,fwkdYukd ol\oGm;Mum;rS4if; igEIwfy,frnf/ usef<uif;aomolonfvnf;
igwkdYbk&m; ociftbkdY usef<uif;? ,k'jynf rif;uJhokdYaevdrfhrnf/ {MuKefNrdKUom;vnf; a,AkodvluJhokdY jzpfvdrfhrnf/tb,f&efolrQ rxGufr0ifapjcif;iSg? ightdrfawmfywfvnf wyfcsrnf/ nOf;qJaomolonf ighvlwkdYukd aemufwzef rESdyfeif;&/
taMumif;rlum;? igonf ,ckukd,fwkdifMunfhjrifNyD/-

800

9;9

tkd ZdtkefowkdYorD;? tvGef0rf;ajrmufavmh/ tkd a,k&SvifNrdKUowkdYorD;? a<u;aMumfavmh/ w&m;ojzifh pD&if u,fwifjcif;okdY


a&mufaomocif? oif\ t&Sifrif;BuD;onf jrnf;rESifhjrnf;uav;udkpD; El;nhHodrfarGUaompdwfESifh oif&Sd&mokdY <uvmawmfrlonfukd
MunfhIavmh/9;10 igonf {z&drfjynf &xm;ukd4if;? a,k&SvifNrdKU jrif;ukd4if; y,fjzwfrnf/ ppfav;ukdvnf; y,fjzwfrnf/ wyg;trsKd;om;wkdYonf
ppfNidrf;rnf taMumif;udk xkdt&Sifonf rdefYawmfrlrnf/ tmPmawmfvnf; yifv,fwyg;rSonf yifv,fwyg;wkdifatmif4if;?
jrpfrSonf ajrBuD;pGef;wkdif atmif4if; wnfvdrfhrnf/
9;11 oif\trIrlum;? csKyfxm;vsuf&Sdaom oif\vlwkdYukd? a&r&SdaomajrwGif;xJu? oifESifhzGJUaomy#dnmOftaoG;aMumifh igu,fvTwf
rnf/9;12 tcsKyfcHajrmfvifhaomolwkdY? &JwkdufokdYjyefvmMuavmh/ igonf ESpfqaomaus;Zl;ukdjyKOD;rnf[k ,aeYyif ajymxm;\/9;13 ,k'av;ukdigwif? {z&drfav;ukdqGJiifvsuf? Zdtkefom;wkdYukd a[voom;wkdYwbuf EId;aqmf? oifhukd ol&J\xm;uJhokdY jzpfap
rnf/9;14 xm0&bk&m;onf olwkdYtay:rSm xif&Sm;awmfrl? jrm;awmfonf vQyfppfjyufouJhokdY ajy;vdrfhrnf/ t&Sifxm0&bk&m;ocifonf
wHykd;rIwf? awmifavabGwkdYESifh <uoGm;awmfrlvdrfhrnf/9;15 aumif;uifAdkvfajct&Sif xm0&bk&m;onf olwkdYukd uG,fumawmfrlojzifh? olwkdYonf ukdufpm; vufvTJausmufwkdYukd
ausmfeif;Muvdrfhrnf/ aomufNyD;vQif? pyspf&nfESifh0ouJhokdY a<u;aMumfMuvdrfhrnf/ tifwkHuJhokdY4if;? ,ZfyvifaxmifhuJhokdY4if;
jynfh0Muvdrfhrnf/9;16 xkdaeY olwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf rdrdvlwkdYukd okd;pkuJhokdYu,fwifawmfrlvdrfhrnf/ olwkdYonf ajrawmf xif&Sm;aom
o&zlrsuf rGefuJhokdY jzpfMuvdrfhrnf/9;17 aus;Zl;awmfonf tvGefBuD;pGwum;/ *kPftoa&awmfvnf; tvGefBuD;pGmwum;/ qefpyg;onf vkvifwkdYukd4if;? pyspf&nfopfonf
tysKdrwkdYukd4if; wkd;yGg;rsm;jym;apvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1
10;2
10;3
10;4
10;5
10;6
10;7
10;8
10;9
10;10
10;11
10;12

aemufrkdCf;&Gm&mumvwGif rkdCf;&GmaprnftaMumif;? xm0&bk&m;xHawmf qkawmif;Muavmh/ xm0&bk&m;onf vQyfppfukdjyifqif


rsm;pGmrkdCf;&Gmapojzifh? cyfodrf;aomvlwkdYtbkdY v,fjyif tyifaygufapawmfrlrnf/aw&yfkyfwkwkdYonf tewpum;ukd ajymMu\/ ya&mzufvkyfaomolwkdYonf rkomlygkHukdjrif? rrSefaom tdyfrufukd
a[majymMu\/ tcsnf;ESD;ESpfodrfYapMu\/ xkdaMumifh? okd;pkuJhokdYvnfoGm; okd;xdef;r&SdaomaMumifh qif;&JcH&Mu\/okd;xdef;wkdYukd igtrsufxGuf? qdwfxD;wkdYukd ppfaMumojzifh? aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m;onf rdrdokd;pk ,k'trsKd;ukd
tMunfhtI <uvm? bkef;awmfukdaqmifaom ppfwkdufjrif;uJhokdY jzpfapawmfrlrnf/xkdtrsKd;xJu wkdufaxmifhtjrpfausmuf? wHpkdY? ppfwkdufav;? rif;jzpfaomvl taygif;wkdYonf xGufMuvdrfhrnf/olwkdYonf ppfwkduf&mwGif vrf;&Sdaom&THUukdeif;aomppfol&JuJhokdY jzpfMuvdrfhrnf/ xm0&bk&m;\aus;Zl;awmfukd cH&aomaMumifh?
ppfwkduf jrif;pD;ol&JwkdYukd t&SufcGJMuvdrfhrnf/,k'trsKd;udkvnf; igckdifcHhaprnf/ a,moyftrsKd;ukdvnf; igu,fwifrnf/ olwkdYukd oem;pkHrufaomaMumifh ae&mcsrnf/ olwkdYonf
ESifxkwfjcif;ukd rcHbl;ouJhokdY jzpfMuvdrfhrnf/ igonf olwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf olwkdYpum;ukd em;axmifrnf/{z&drftrsKd;om;wkdYonf ol&JuJhokdYjzpf? pyspf&nfESifh0ouJhodkY 0rf;ajrmufMuvdrfhrnf/ om;ajr;wkdYonf jrifvsuf 0rf;ajrmuf?
xm0&bk&m; ukdtrSDjyKvsuf &Tifvef;Muvdrfhrnf/olwkdYukd ig EId;aqmf pka0;aprnf/ olwkdYonf ig\a&G;EIwfjcif;ukd cH&aom tm;jzifh? t&if rsm;jym;ouJhokdY wzef rsm;jym;Muvdrfhrnf/olwkdYukd wyg;trsKd;om;wkdYwGif rsKd;aphuJhokdY igBuJojzifh? a0;aomjynf ighukdatmufarh? om;ajr;wkdYESifhwuG touf&Sifvsuf
jyefvmMuvdrfh rnf/olwkdYukd tJ*kwKjynfrS wzef igaqmifcJhOD;rnf/ tmI&djynfrSac: pka0;aprnf/ *dv'fjynfESifh avAEkefjynfokdY wzef igaqmifcJhojzifh?
olwkdYaep&mbkdY ajrravmufEkdif/yifv,ftv,f a&SmufoGm; nOf;qJvsuf? yifv,fwHykd;rsm;ukd 'Pfcwfawmfrlrnf/ jrpf eufeJaomt&yf &SdorQwkdYvnf;
cef;ajcmufMu vdrfhrnf/ tmI&djynf\rmeukdESdrfhcs? tJ*kwKrif;\ tmPmonfvnf; uG,faysmuf vdrfhrnf/olwkdYukd xm0&bk&m;tm;jzifh igckdifchHaprnf/ emrawmfukdtrSDjyKvsufvSnfhvnf oGm;Muvdrfhrnf[k xm0&bk&m; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1
11;2

tkdavAEkefawmif? oif\tm&ZfyifwkdYukd rD;avmifapjcif;iSg oif\wHcg;wkdYukd zGifhavmh/tkd xif;l;yif? tm&ZfyifvJaomaMumifh jrnfwrf;avmh/ jrwfaomtyifwkdYonf ysufpD;MuNyD/ tdk Am&SefoydwfyifwkdY? ckdifcHhaomawmukd
ckwfvSJ aom aMumifh jrnfwrf;Muavmh/801

11;3 okd;xdef;wkdYonf rdrdwkdYtoa&ysufaomaMumifh? jrnfwrf;aomtoHukd jyKMu\/ a,mf'efjrpf\*kPftoa& ysufaomaMumifh?


jcaoFhysKda[mufaomtoHukd Mum;&\/11;4 ig\bk&m;ocifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? owfbkdY&mxm;aom okd;pkukd auR;arG;avmh/11;5 ykdifaomolwkdYonfowf ukd,ftjypf&Sdonfukd rodMu/ a&mif;pm;aomolwkdY uvnf;? ig &wwfonfjzpf xm0&bk&m;onf
r*Fvm&Sdawmfrl apownf;[k qkdMu\/ okd;xdef;wkdYonfvnf; oem;jcif;ukPmr&SdMu/11;6 xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? igonf jynfoljynfom;wkdYukd aemufwzef roem;? rESajrmbJ? vltoD;toD;wkdYukd tdrfeD;csif;
vufokdY4if;? &Sifbk&ifvufokdY4if; tyfojzifh? olwkdYonf wjynfvkH;ukd ESdyfpufMuvdrfhrnf/ olwkdYvufrS igru,fvTwfbJ aernf[k
rdefYawmfrl\/
11;7 xkdokdY owfbkdY&mxm;aom okd;pkwnf;[laom? qif;&Jaom okd;wkdYukdigauR;arG;&\/ okd;xdef;awmifa0;ESpfpif;ukd,l? wpif;ukd
aus;Zl;[l 4if;? wpif;ukdtaESmiftzGJU[l4if; ac:a0:vsuf? okd;pkukd auR;arG;\/11;8 okd;xdef;okH;a,mufukdvnf; wvwGifigy,fjzwf\/ olwkdYaMumifh ighpdwfNiD;aiGU\/ olwkdYonfvnf; ighukd&GH&SmMu\/11;9 aemufwzef oifwkdYukd igrauR;/ aoaomtaumifonf aoygavap/ towfcH&aomtaumifonf cH&ygavap/ usef<uif;aom
taumifwkdYonf waumifukdwaumif pm;ygavap[k igqkdvsuf?11;10 cyfodrf;aomvlrsKd;wkdYESifh t&ifzGJUaom y#dnmOfukd zsufvkd? aus;Zl;trnf&Sdaom ig\awmifa0;ukd,lcsKd;\/11;11 xkdy#dnmOfonf xkdaeY ysufaomaMumifh? ighukdtrSDjyKaomokd;qif;&JwkdYonf xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfukd em;vnfMu\/11;12 wzef igu? ig&xkdufaomtcukday;tHhaomiSg? oifwkdYonf tvkd&SdvQif ay;Muavmh/ tvkdr&SdvQif ray;MuESifh[kqkdaomf? olwkdYonf
ightm; tcay;thHaomiSg aiGokH;q,fukdcsdefMu\/11;13 xm0&bk&m;uvnf;? xkdaiGudktkd;xdef;orm;a&SUrSmypfcsavmh/ ighukdtbkd;jywf aiGrsm;vSonfwum;[k rdefYawmfrlonftwkdif;?
xkdaiGokH;q,f ukdig,l xm0&bk&m;\Adrmefawmf tkd;xdef;orm;a&SUrSm ypfcs\/11;14 xkdtcg ,k'trsKd;ESifh oa&vtrsKd;zGJUaomrd[m,ukdzsufvkd? taESmiftzGJUtrnf&Sdaom tjcm;awmifa0;ukd igcsKd;\/
11;15 wzef xm0&bk&m;u? rkdufaomokd;xdef;\ wefqmwkdYukd odrf;,lavmh/11;16 taMumif;rlum;? jynfokd;xdef;wOD;ukdigay:xGef;aprnf/ olonf towfcH&aomtaumifukdrMunfhrI? vrf;vGJaomtaumifukd
r&Sm? emaomtaumifukd temaysmufapjcif;iSgrjyK? &yfaeaomtaumifukd rrp? qlaomtaumifwkdYukd pm;vdrfhrnf/ olwkdYcGgukdvnf;
csKd;zJhvdrfh rnf/11;17 okd;pkukd pGefYypfaom tcsnf;ESD; okd;xdef;onf tr*Fvm&Sdapownf;/ ol\vufkH;ESifh vufsmrsufpd xm;ab;a&mufvdrfhrnf/
vufkH;onf tukeftpif ajcmufuyfvdrfhrnf/ vufsmrsufpdonf tukeftpif rkdufvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 xm0&bk&m;\Asm'dwfEIwfuywfawmfwnf;[laom? rkdCf;aumif;uifukdMuuf ajrBuD;wkdufjrpfukd csawmfrlxaom? vltxJ
vl\0dnmOf ukdzefqif;awmfrlaom xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;ukd&nfrSwf rdefYawmfrlonfum;?12;2 igonf a,k&SvifNrdKUukd ywfvnf&SdaomvlrsKd;taygif;wkdYtm; wkefvIyfapaomzvm;jzpfaprnf/ a,k&SvifNrdKUukd 0kdif;xm;MupOfwGif
,k' jynfukdvnf; xkdtwljzpfaprnf/12;3 xkdumvtcgvnf; xkdNrdKUukd vlrsKd;taygif;wkdYtm; av;aomausmufjzpfaprnf/ xkdausmufukd csDaomoltaygif;wkdYonf usKd;yJh
aMurGMuvdrfhrnf/ avmuDom;trsKd;rsKd;wkdYonf a,k&SvifNrdKUwbuf pka0;vsuf &SdMuvdrfhrnf/12;4 xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? xkdumv &SdorQaomjrif;wkdYukd rdef;armawGa0apjcif;iSg4if;? jrif;pD;ol&Jtaygif;wkdYukd tl;
jzpfapjcif;iSg4if; igonf 'Pfcwfrnf/ ,k'trsKd;ukdigMunfhI? wyg;trsKd;om;wkdY&SdorQaomjrif;wkdYukd rsufpduef;apjcif;iSg
'Pfcwfrnf/12;5 ,k'rif;wkdYuvnf;? a,k&SvifNrdKUom;wkdY\bk&m;ocif? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;tm;jzifh olwkdYonf ighcGeftm;jzpfMu\
[k pdwfxJ rSmqkdMuvdrfhrnf/12;6 xkdumv igonf ,k'rif;wkdYukd xif;ykHwGifrD;zkduJhokdY4if;? aumufvIdif;wGifrD;puJhokdY4if;jzpfapojzifh? vufsmbuf? vuf0Jbuf?
ywfvnf&Sd aom vlrsKd;taygif;wkdYukd rD;avmifvdrfhrnf/ a,k&SvifNrdKUonfvnf; NrdKU&ma[mif; wnfNrJwnfvdrfhrnf/12;7 xm0&bk&m;onf ,k'wJwkdYukd a&SUOD;pGmu,fwifawmfrlrnf/ xkdaMumifh 'g0d'frif;rsKd;\bkef;ESifh a,k&SvifNrdKUom;wkdY\bkef;onf
,k'jynfw buf r0g<um;&/12;8 xkdumv xm0&bk&m;onf a,k&SvifNrdKUom;wkdYukd uG,fumapmifhrawmfrlojzifh? tm;enf;aomolonf xkdumv 'g0d'frif;
uJhokdY4if;? 'g0d'frif;rsKd;onf bk&m;ocifuJhokdY4if;? olwkdYa&SUrSm xm0&bk&m;\aumif;uifwrefuJhokdY4if; jzpfvdrfhrnf/
12;9 xkdumv a,k&SvifNrdKUukd wkdufvmaomvlrsKd;taygif;wkdYukd zsufqD;jcif;iSg igonftm;xkwfrnf/12;10 aus;Zl;awmfukdcHaomoabm? qkawmif;yXemjyKaomoabmukd 'g0d'frif;rsKd;? a,k&SvifNrdKUom;wkdYtay:okdY igoGef;avmif;ojzifh?
olwkdYonf rdrdwkdYxkd;azgufaomighukd Ijrif&Muvdrfhrnf/ wa,mufwnf;aomom;twGuf tbonf ikda<u;jrnfwrf;ouJhokdY?
xkdoltwGuf idka<u;jrnf wrf;Mu&vdrfhrnf/ om;OD;twGuf tbonf emMuOf;ouJhokdY emMuOf;&Muvdrfhrnf/12;11 ar*da'gcsKdifhwGif [m'N'drKefNrdKUrSmikda<u;jrnfwrf;ouJhokdY? xkdumv a,k&SvifNrdKUrSm BuD;pGmaomikda<u;jrnfwrf;jcif; &Sdvdrfhrnf/-

802

12;12 wjynfvkH; trsKd;tET,ftoD;toD; wrsKd;wjcm;pD ikda<u;jrnfwrf;Muvdrfhrnf/ 'g0d'frif;\taqGtrsKd;wjcm;? olwkdYrdef;rrsm;wjcm;?


emoef\ taqGtrsKd;wjcm;? olwkdYrdef;rrsm;wjcm;?12;13 av0d\taqGtrsKd;wjcm;? olwkdYrdef;rrsm;wjcm;? &Sdrd\taqGtrsKd;wjcm;? olwkdY\rdef;rrsm;wjcm;?12;14 usef<uif;aomtaqGtrsKd;taygif;wkdYonfwrsKd;wjcm;pD? olwkdYrdef;rrsm; wpkwjcm;pD ikda<u;jrnfwrf;Muvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 xkdumv 'g0d'frif;rsKd;ESifh a,k&SvifNrdKUom;wkdY\'kpkduftjypf tnpftaMu;ukd aq;aMump&mbkdY prf;a&wGif;onf yGifhvsuf&Sd
vdrfhrnf/13;2 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? jynfawmfwGif&Sdaom kyfwkwkdY\emrrsm;ukd aemufwzef tb,folrQ
rrSwfrdap jcif;iSg? xkdumv igokwfoify,f&Sif;rnf/ ya&mzufvkyfaomolwkdYukd4if;? npfnL;aom 0dnmOfukd4if; jynfawmfrS
ESifxkwfrnf/13;3 vlwpkHwa,mufonfya&mzufjyKao;vQif? bGm;jrifaomrdbwkdYu? oifonf xm0&bk&m;\ emrukd trSDjyK rkompum;ukd
a[majymaom aMumifh taocH&rnf[kqkdvsuf? ya&mzufjyKpOfyif ukd,frdbwkdYonf olUukdxkwfcsif;cyfxkd;Muvdrfhrnf/13;4 xkdumv ya&mzufonf a[majymaomtcg rdrdjrifaomlygkHaMumifh &Sufvdrfhrnf/ olwyg;ukd vSnfhpm;rnfhtBuHESifh Murf;wrf;
aomt0wf ukdvnf;r0wf&/13;5 tuREkfyfonf ya&mzufr[kwf? v,fvkyfaomoljzpfyg\/ i,faomt&G,frSp olwyg; uRefcH&ygNyD[k 0efcHvdrfhrnf/13;6 olwyg;uvnf;? oifhvufay:aom'Pf&mum; tb,fokdYenf;[kar;vQif? 'Pf&mum;? tuREkfyf\taqGcifyGef;tdrf cH&aom
'Pf&mjzpfygonf[k jyefajymvdrfhrnf/
13;7 aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? tkdxm;? ig\okd;xdef;wbuf? ig\taygif;tabmfjzpfaomolwbuf
Ekd;avmh/ okd;xdef;ukd kdufowfavmh/ okdYjyKvQif? okd;wkdYonf uGJvGifh&Muvdrfhrnf/ okd;oi,fwkdYtay:vnf; igonf ighvufukd
wifOD;rnf/13;8 xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? wjynfvkH; okH;pkwGifESpfpkukdy,fjzwf taocH&ojzifh? wpkom usef<uif;&vdrfhrnf/13;9 xkdwpkukd rD;tv,fokdY iga&SmufoGm;aprnf/ aiGukdcRwfouJhokdY cRwfrnf/ a&TukdpkHprf;ouJhokdY pkHprf;rnf/ olwkdYonf ighemrukdyXemjyK
igem;axmifrnf/ olwkdYukd ig\vlrsKd;[l igac:a0:rnf/ olwkdYuvnf;? xm0&bk&m;onf igwkdY\bk&m;ocifjzpfawmfrl\[k
0efcHMuvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 xm0&bk&m;\aeY&ufonfa&mufaomtcg? olwyg;wkdYonf oif\Opmukdvk,l oifhtv,f a0zefMuvdrfhrnf/14;2 a,k&SvifNrdKUukd wkdufapjcif;iSg? vlrsKd;taygif;wkdYukd igpka0;aprnf/ NrdKUukdwkduf,lNyD;vQif? tdrfwkdYukdvk,uf rdef;rwkdYukd
t"rjyKMuvdrfhrnf/ NrdKUom;w0ufukd odrf;oGm; w0ufom NrdKUusef<uif;vdrfhrnf/
14;3 xm0&bk&m;onfvnf; ppfwkduf&mumvwkdufouJhokdY? xkdvlrsKd;wkdYukd wkdufoGm;awmfrlrnf/14;4 xkdaeY&uf ajcawmfonf a,k&SvifNrdKUta&SU? oHvGifawmifay:rSm&yf? oHvGifawmifonf ta&SUbufrS taemufbufwdkifatmif
tv,f uGJojzifh? tvGefBuD;aomcsKdifhjzpfvdrfhrnf/ awmifw0ufonfajrmufbufokdY4if;? w0ufonf awmifbufokdY4if; a&TU&vdrfh
rnf/14;5 oifwkdYonf ighawmifMum;csKdifhvrf;jzifh ajy;Muvdrfhrnf/ xkdcsKdifhonf tmZvNrdKUwkdifatmif rSDvdrfhrnf/ ,k'&Sifbk&if MoZdrif;
vufxuf? ajrBuD;vIyf oifwkdYonfajy;ouJhokdY wzefajy;Muvdrfhrnf/ ig\bk&m;ocifxm0&bk&m; <uvmawmfrl?
rdrdoefY&Sif;oltaygif;wkdYonf ygMuvdrfhrnf/14;6 xkdaeY&uf tvif;r&Sd? jrwfaomt&mwkdYonf ,kwfavsmhvdrhfrnf/14;7 aeYr[kwf? nOfhr[kwf? xm0&bk&m;odawmfrlaom aeY&ufw&ufjzpf? nOD;,Htcsdefa&mufrS vif;vdrfhrnf/14;8 xkdaeY&uf toufa&onfa,k&SvifNrdKUrSxGuf? aEGumvjzpfap? aqmif;umvjzpfap? ta&SUyifv,fokdYw0uf? taemufyifv,f
okdYw0uf pD;oGm;vdrfhrnf/14;9 xm0&bk&m;onf wjynfvkH;wGif&Sifbk&ifjzpfawmfrlrnf/ xkdaeY&uf xm0&bk&m;wyg;wnf;? emrawmfwyg;wnf; jzpfawmfrlrnf/14;10 a*bNrdKUrSonf a,k&SvifNrdKUawmifbuf? &drKefNrdKUwkdifatmif wjynfvkH;ukdcsKdifhuJhokdY wnDwnf;jzpfapawmfrlrnf/ NrdKUonfvnf;
A,FmrdefwH cg;rSonf t&ifwHcg;&m? NrdKUaxmifhwHcg;wkdifatmif4if;? [meaev&JwkdufrSonf pyspfoD;e,f&m wefqmawmfwkdifatmif4if;
csD;ajrmufjcif;ukd cH? NrdKUa[mif;&m wzefwnf&vdrfhrnf/14;11 aemufwzef a,k&SvifNrdKUonf usdefjcif;ab;ukdrcH? NrdKUom;wkdYonfae&mus pkd;&drfp&mr&SdbJ aeMuvdrfhrnf/
14;12 a,k&SvifNrdKUukdwkdufvmaom vlrsKd;taygif;wkdY xm0&bk&m;ay;awmfrlaom ab;'Pf[lrlum;? ajcjzifh&yfvsufyif olwkdY tom;
avsmh ysufvdrfhrnf/ rsuftdrf rsufvkH;avsmhysufvdrfhrnf/ vQmonfvnf; cHwGif;avsmhysufvdrfhrnf/803

14;13 xkdaeY&uf xm0&bk&m;\wefcdk;awmfaMumifh olwkdYonf tvGef kef;&if;cwfrQjyK? wa,mufukdwa,muf vufcsif;kdufaomfvnf;?


w a,mufukd wa,mufwkduf owfMuvdrfhrnf/14;14 ,k'trsKd;om;wkdYvnf; a,k&SvifNrdKU wkdufMuvdrfhrnf/ ywfvnfaeaom wyg;trsKd;om;taygif;wkdY\ Opmpnf;pdrfwnf;[laom?
rsm;pGm aoma&TaiG t0wfwefqmpkykHvsuf &SdMuvdrfhrnf/14;15 jrif;? vm;? ukvm;tkyf? jrnf;rSp &efolwyfwGif &SdorQaomwd&pmefwkdY ay;aomab;'Pfonf? txuf qkdcJhNyD;aom ab;'Pf
ESifhwlvdrfhrnf/
14;16 a,k&SvifNrdKUukd wkdufvmaomvlrsKd;taygif;wkdYwGif usef<uif;orQaomolwkdYonf? aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m;wnf;
[laom &Sifbk&ifukdukd;uG,f? oauaeyGJcHthHaomiSg NrdKUawmfokdY ESpfwkdif;tpOf wufvmMuvdrfhrnf/14;17 aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m;[laom&Sifbk&ifukd ukd;uG,fthHaomiSg? NrdKUawmfokdYwufrvmaom ajrBuD;om;taqGtrsKd;
&SdorQt ay:okdY rkdCf;r&Gm&/14;18 tJ*kwKjynfom;taqGtrsKd;onf rwufrvmvQif? rkdCf;r&GmbJaeojzifh? oauaeyGJukdcHthHaomiSg wufrvmaomvlrsKd;wkdY?
xm0&bk&m; ay;awmfrlaomab;'Pfonf xkdolwkdYukdvnf; xdvdrfhrnf/14;19 a&GUum;? oauaeyGJukdcHthHaomiSg wufrvmaom tJ*kwKtrsKd;om;? wyg;trsKd;om;taygif;wkdY cH&aomtjypfaywnf;/
14;20 xkdaeY&ufumvwGif xm0&bk&m;tm; oefY&Sif;jcif;[k? jrif; qGJaomqnf;vnf; tay:rSmyif tu&mwif&vdrfhrnf/ xm0&bk&m;\
tdrfawmf tkd;wkdYonf ,Zfyvifa&SUrSm &Sdaomzvm;uJhokdY jzpfMuvdrfhrnf/14;21 xkdrQru? a,k&SvifNrdKUrSp ,k'jynf&SdorQaomtkd;wkdYonf aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;tm; oefY&Sif;Muvdrfhrnf/
,ZfylaZmfaom oltaygif;wkdYonfvm? xkdtkd;wkdYukd,lNyD;vQifcsufjyKwfMuvdrfhrnf/ xkdaeYrSp aemufwzef aumif;uifAkdvfajct&Sif
xm0&bk&m;\tdrfawmf cgeedvlr&Sd&/
ya&mzufZmc&d pD&ifa&;xm;aom tem*wdusrf; NyD;\/

804

rmvcdtem*wdusrf;/
Matthew.

tcef;BuD; 1 2 3 4

805

rmvcdtem*wdusrf;/
Matthew.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2

xm0&bk&m;onf rmvcdvufwGif oa&vtrsKd;odkY ay;vdkufawmfrlaom Asm'dwfEIwfuywfawmf wnf;[laom?xm0&bk&m;rdefYawmfrlaompum;[lrlum;? oifwdkYudk igcspfavNyD/ tuREkfyfwdkYudk tb,fodkY cspfawmfrloenf;[k oifwdkYar;MuvQif?
{aomonf ,mukyf\ tpfudkjzpfonfr [kwfavm/ odkYaomfvnf; ,mukyfudk igcspf\/1;3
{aomudk igrkef; olaeaomawmifwdkYudk vGifjyifjzpfapNyD/ olUtarGcH&majrudk ajracG;wdkY tyfavNyD[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/1;4
{'HktrsKd;om;wdkYu? igwdkYonf ysufpD;aomfvnf;? ysufpD;aomt&yfwdkYudk wzef wnfaqmufOD;rnf[k qdk&mwGif? aumif;uifAdkvfajct&Sif
xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? olwdkYonf wnfaqmufaomfvnf; igNzdKzsufrnf/ olwdkYudk 'kpkdufjynfom;? xm0&bk&m; tpOf
trsufxGufawmfrlaomvlrsKd;[l orkwfMuvdrfhrnf/1;5 xdktrIudk oifwdkYonfjrifaomtcg? xm0&bk&m;onf oa&vjynf\jyifrSm bkef;wefcdk;BuD;awmfrlonf[k qdkMuvdrfhrnf/
1;6 om;onf tbudkkdaowwf\/ uRefonf ocifudk aMumuf&GHUwwf\/ igonf tbrSefvQif? ighudk tb,fol kdaooenf;/
ocifrSefvQif? tb,fol aMumuf&GHUoenf;[k aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m;onf emrawmfudk rxDrJhjrifjyKaom ,Zfyka&m
[dwfwdkYtm; ar;awmfrl\/ tuREkfyfwdkYonf emrawmfudk tb,fodkY rxDrJhjrif jyKygoenf;[k oifwdkYar;&mwGif?1;7
npfnL;aomtpmudk igh,ZfyvifodkY aqmifcJhMuonfwum;/ tuREkfyfwdkYonf udk,fawmfudk tb,fodkY Iwfcsygoenf;[kar;&mwGif?
xm0&bk&m;\pm;yGJonf ,kwfrm\[kqdk aomaMumifh ighudk IwfcsMuNyD/1;8 rsufpduef;aomtaumifudk ,ZfylaZmfvQif tjypf&Sdonfr[kwfavm/ ajcqGUHaomtaumifESifh emaomtaumifudk ,ZfylaZmfvQif
tjypf&Sdonfr[kwfavm/ NrdKU0efrif;tm; qufygavmh/ rif;\pdwfESifhawGUvdrfhrnfavm/ oifhrsufESmudk axmufvdrfhrnfavm[k
aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/1;9 ,ckrSm bk&m;ocifonf igwdkYudk u,froem;awmfrlrnftaMumif;? xm0&bk&m;a&SUawmf qkawmif;Muygavmh/ oifwdkY vufcH
aomaMumifh odkYjyKwwfMu\/ oifwdkYrsufESmudk axmuf&rnfavm[k aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/1;10 oifwdkYwGif tb,folonf ighwHcg;wdkYudk ydwfvdrfhrnfenf;/ oifwdkYonf igh,Zfyvifay:rSm rD;udk tcsnf;ESD; rnd&Mu/ oifwdkYudk
igtvdkr&Sd? oifwdkYjyKaom ylaZmfoumudk igvufrcH[k aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
1;11 aexGuf&mt&yfrSonf ae0if&mt&yfwdkifatmif wyg;trsKd;om;wdkYwGif ig\emrawmfonf BuD;jrwf&vdrfhrnf/ cyfodrf;aomt&yfwdkY
eYHomaygif;udk ig\emrawmftm; rD;IdU? oefY&Sif;aomylaZmfoumudk qufuyf&Muvdrfhrnf/ ig\emrawmfonf wyg;trsKd;om;wdkYwGif
BuD;jrwf&vdrfhrnf[k aumif;uifAdkvfajc t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/1;12 oifwdkYu? xm0&bk&m;\ pm;yGJawmfonf npfnL;\/ wifxm;aomabmZOfylaZmfoumonf ,kwfrm\[k qdkaomaMumifh
pm;yGJawmfudk IwfcsMuNyD/1;13 wzef oifwdkYu? trIawmfudkaqmif&Guf yifyef;pGwum;[kqdkvsuf? uJh&JUoHudkjyKwwfMuonf[k aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/ vk,laomtaumif? ajcqGUHaomtaumif? emaomtaumifudk aqmifcJhMuNyD/ xdkodkYaom ylaZmfoumudk aqmifcJhMuNyD
wum;/ oifwdkYvufrS igcH&rnfavm[k xm0&bk&m; ar;awmfrl\/1;14 opm*wdxm;NyD;rS rdrdodk;pk txD;&Sdvsufyif vSnfhpm;? xm0&bk&m;tm; csKdUwJhaomtaumifudk ,ZfylaZmfaomolonf
tr*Fvm&Sdapownf;/ igonf BuD;jrwfaom &Sifbk&ifjzpf\/ ig\emrawmfonf vltrsKd;rsKd;wdkYwGif aMumufrufbG,fjzpf&rnf[k
aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5

tdk,Zfyka&m[dwfwdkY? aumif;uifAdkvfajc t&Sifxm0&bk&m;onf oifwdkYtm; rdefYawmfrlaom ynwfpum;[lrlum;?ig\emrawmfudk csD;rGrf;vdkaomiSg oifwdkYonf em;raxmif? ESvHk;roGif;bJaevQif? usdefjcif;ab;udk oifwdkYtay:odkY igvTwfvdkufrnf/
oifwdkY\r*Fvmudk tr*Fvmjzpfaprnf/ xdkrQru? ESvHk;roGif;bJaeaomaMumifh ,ckyif tr*FvmjzpfapNyD/oifwdkYrsKd;aphudk igzsufrnf/ wd&pmefacs;wnf;[laomoifwkdY"ryGJ\wd&pmefacs;ukd oifwkdYrsufESmay:igBuJrnf/ olwyg;wkdYonf
oifwkdYukd xkdwd&pmefacs;ESifhtwl ,loGm;Muvdrfhrnf/ig\y#dnmOfukd av0dtrsKd; wnfapjcif;iSg? ynwfpum;ukd oifwkdYqDokdY igay;vkdufaMumif;ukd oifwkdY od&Muvdrfhrnf[k
aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/ig zGJUaom toufy#dnmOf? Nidrf0yfjcif; y#dnmOfonf xkdtrsKd;&Sd\/ ighukdaMumuf&GUH ig\emrawmfa&SU xdwfvefYaomaMumifh
igzGJUay;\/806

2;6

xkdtrsKd;onf opmw&m;pum;ukdajymwwf\/ olUEIwf tjypfukd&SmrawGU/ Nidrf0yfjcif;w&m;? ajzmifhrwfjcif;w&m;twkdif; igESifh


twloGm;vm? rsm;pGmaomolwkdYukd 'kpkduftjypfrS vTJa&Smifapwwf\/2;7 ,Zfyka&m[dwf\EIwfcrf;onf ynmukdapmifh&rnf/ ol\EIwf vlwkdYonf w&m;awmfukd&Sm&Murnf/ taMumif;rlum;? olonf
aumif;uifAkdvfajc t&Sifxm0&bk&m; apvTwfawmfrlaom wrefjzpf\/2;8 oifwkdYrlum;? vrf;vTJMuNyD/ vlrsm;wkdYonf w&m;awmfukd xdrdvJapjcif;iSg jyKMuNyD/ av0dtrsKd;ESifhzGJUaom y#dnmOfukdzsufMuNyD[k
aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/2;9
okdYjzpf? oifwkdYonfighvrf;wkdYukdrvkduf? w&m;trIwGif vlrsufESmukdaxmufaomaMumifh? vlcyfodrf;wkdYonf oifwkdYukd rxDrJhjrifjyK
Iwfcsapjcif;iSg igpD&ifrnf/
2;10 cyfodrf;aomigwkdY wyg;wnf;aomtb&Sdonfr[kwfavm/ wyg;wnf;aom bk&m;ocifonf igwkdYukd zefqif;awmfrlonf
r[kwfavm/ bkd;ab;wkdYESifhzGJUawmfrlaom y#dnmOfukdIwfcs? igwkdYonf tb,faMumifh wa,mufukdwa,muf opmzsufMuoenf;/2;11 ,k'trsKd;onf opmysuf\/ oa&vjynfol? a,k&SvifNrdKUom;wkdYonf &GH&SmbG,faomtrIukd jyKMu\/ ,k'trsKd;onf xm0&
bk&m;cspfawmfrlaom oefY&Sif;jcif;w&m;awmfukd Iwfcs? wyg;trsKd;bk&m;\orD;ESifh vufxyfygonfwum;/2;12 xkdokdYjyKaom q&mESifhwynfhukd4if;? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;xHawmfokdY ylaZmfoumukdaqmifcJhaomolukd4if;?
,mukyfwJwkdYrS y,fjzwfawmfrlrnf/2;13 wzef oifwkdYjyKaomtrI[lrlum;? xm0&bk&m;\,Zfyvifukd rsuf&nfusjcif;? ikda<u;jrnfwrf;jcif;ESifhzkH;tkyfMuNyD/ xkdaMumifh?
ylaZmfoumukdrSwfawmfrrl/ oifwkdYvufrS ESpfouf aompdwfESifh cHawmfrrl/2;14 tb,faMumifhenf;[k oifwkdYar;vQif? oifhtoufysKdpOftcgvufxyf aemufwzefopmrapmifh? jypfrSm;aomr,m;wbufESifh
oifhwbuf xm0&bk&m;onf oufaojzpf awmfrl\/ xkdr,m;onf oif\taqGcifyGef;? oifzGJUaomy#dnmOfESifhqkdifaom r,m;
jzpfownf;/2;15 wpfOD;wnf;ukdom zefqif;awmfrlNyDr[kwfavm/ okdYaomfvnf;? ukd,fawmf 0dnmOfawmftuseft<uif;&Sd\/ tb,faMumifh
wOD;wnf;ukdomzefqif;awmfrloenf;[lrlum;? bk&m;ocifESifhxkdufwefaomtrsKd;ukd &Sm xkdokdYzefqif;awmfrl\/ okdYjzpf?
ukd,fpdwfoabmukd csKyfwnf;Muavmh/ toufysKdpOftcg vufxyfaomr,m;ukd opmzsuf rjypfrSm;MuESifh/2;16 r,m;ukdpGefYjcif;trI? rdrdcifyGef;jypfrSm;aomtjypfukd zkH;tkyfjcif;trIukd igrkef;onf[k? oa&vtrsKd;\bk&m;ocif? aumif;uif
Akdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/ xkdaMumifh? ukd,fpdwfoabmudk csKyfwnf;Muavmh/ opmukdrzsufMuESifh/2;17 oifwkdYonf xm0&bk&m;\em;awmfNiD;onfwkdifatmif pum;rsm;Mu\/ em;awmfNiD;onfwkdifatmif tb,fokdYjyKrdoenf;[kar;aomf?
'kpkdufukdjyKaomolwkdif; xm0&bk&m;a&SU awmf aumif;\/ xkdokdYaomolwkdYukd ESpfoufawmfrl\[l4if;? ppfaMumpD&ifawmfrl
aombk&m;ocifum;? tb,frSm&Sdoenf;[l4if; qkdwwfMuonfwum;/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1

3;2
3;3
3;4
3;5

3;6
3;7

3;8
3;9

MunfhIavmh/ igoGm;&mvrf;ukd jyif&aomig\wrefukd igapvTwfrnf/ oifwkdY&Smaomocif? oifwkdYawmifhwaom y#dnmOfwref


awmfonf rdrdAdrmefawmfokdY csufjcif;vmvdrfhrnf/ MunfhIavmh/ xkdocifvmvdrfhrnf[k aumif;uifAkdvfajc t&Sifxm0&bk&m;
rdefYawmfrl\/vmawmfrlaomaeY&ufukd tb,folonf rwdrf;ra&SmifbJ aevdrfhrnfenf;/ ay:xGef;awmfrlaomtcg tb,folonf cH&yfvdrfh
rnfenf;/ xkdocifonf aiGppfaomol\rD;? c0gonf okH;aomqyfjymuJhokdY jzpfawmfrlrnf/aiGudkcRwf oefY&Sif;apaomoluJhokdY xkdifvsuf a&TaiGukdcRwfouJhokdY? av0dom;wkdYukdcRwf oefY&Sif;apawmfrlojzifh? olwkdYonf
xm0&bk&m;tbkdYjzpf ajzmifhrwfjcif;ylaZmfoum ukd ylaZmfMuvdrhfrnf/,k'jynfol? a,k&SvifNrdKUom;wkdY\ylaZmfoumonf a&S;vGefavNyD;aomESpf? v? aeY&ufumv jzpfouJhokdY? xm0&bk&m;
ESpfoufawmfrlbG,f jzpfvdrfhrnf/oifwkdYukd ppfaMumpD&ifjcif;iSg igcsOf;rnf/ jyKpm;wwfaomol? olUr,m;ukdjypfrSm;aomol? rrSefaomusdefqkdjcif;ukdjyK aomol?
oliSg;ukdtcray; nOf;qJaomol? rdbr&Sdaomoli,fESifh rkwfqkd;rukd nOf;qJaomol? {nfhonfukdrw&m;ojzifh pD&ifaomol?
ighukdraMumuf &GUHaomolwkdYwbuf igonf vsifjrefaomoufaojzpfrnf[k aumif;uifAkdvfajct&Sif xm0&bk&m; rdefYawmf
rl\/igonf xm0&bk&m;jzpf\/ ajymif;vJjcif;r&Sd/ xkdaMumifh? ,mukyftrsKd;om;wkdY? oifwkdYonf qkH;IH;jcif;okdY ra&mufMu/
bkd;ab;wkdYvufxufrSp oifwkdYonf igpD&ifxkH;zGJUcsufwkdYukdrapmifh? wdrf;a&SmifMuNyD/ ighxHokdYjyefvmMuavmh/ igonfvnf;
oifwkdYqDokdY jyefvmrnf[k aumif;uifAkdvfajc t&Sifxm0&bk&m;rdefYawmfrl\/ tuREkfyfwkdYonf tb,fokdYjyefvm&ygrnfenf;[k
oifwkdYar;Muonfwum;/vlonf bk&m;ocif\Opmawmfukd vk,l&rnfavm/ okdYaomfvnf;? oifwkdYonf ighOpmukd vk,lMuNyD/ tuREkfyfwkdYonf tb,fokdY
vk,lygoenf;[k oifwkdYar;vQif? q,fbkdYwbkdYukd4if;? ylaZmfoumwkdYukd4if; vk,lMuNyD/oifwkdYonf usdefjcif;tr*FvmukdcH&Mu\/ taMumif;rlum;? jynfoljynfom;taygif;wkdYonf ighOpmukd vk,lMuNyD/-

807

3;10 q,fbkdYwbkdY&SdorQukd b@mwkdufxJokdYoGif;? ightdrfawmf pm;p&m&Sdapjcif;iSg jyKMuavmh/ igonf rkdCf;aumif;uifjywif;ayguf


wkdYudkzGifh aumif;BuD;r*Fvmukd tukeftpifoGef;avmif;rnf roGef;avmif;rnfukd xkdokdYpkHprf;Muavmh[k aumif;uifAkdvfajct&Sif
xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/3;11 ukdufpm;wwfaomtaumifukd oifwkdYtwGuf igqkH;r? oifwkdY\ajrtoD;tESHudk rzsufqD;&/ oifwkdY\pyspfO,smOfonf toD;roD;
bJrae&[k aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/3;12 vlrsKd;taygif;wkdYonf oifwkdYukd r*Fvm&Sdaomol[l ac:a0:Muvdrfhrnf/ oifwkdYjynfonfvnf; ESpfoufbG,faomjynf
jzpfvdrfhrnf[k aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
3;13 oifwkdYonf ighwbuf &J&ifhpGmajymMuNyD[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/ okdY&mwGif? tuREkfyfwkdYonf ukd,fawmfwbuf tb,fokdY
ajymrdygoenf;[k oifwkdYar;Muonf wum;/3;14 xm0&bk&m;\trIukd aqmif&Gufaomfvnf; tusKd;r&Sd/ pD&ifxkH;zGJUawmfrlcsufukd apmifh? aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; a&SU
rSmnKd;i,fpGmusifhBuHjyKrljcif;tm;jzifh tb,faus;Zl;&Sdoenf;/3;15 rmeaxmifvTm;aomolwkdYukd r*Fvm&Sdaomol[l igwkdYonf ac:a0:Mu\/ tu,fpifppf 'kpkdufukdjyKaomolwkdYonf atmifwwf
Mu\/ tu,fpifppf bk&m;ocifukd pkHprf;aomfvnf; csrf;om&wwfMu\[k oifwkdYonfajymMuNyD/
3;16 xkdtcg xm0&bk&m;ukdaMumuf&GHUaomolwkdYonfwa,mufukdwa,muf EIwfquf ajymqkdMu\/ xm0&bk&m;onfvnf;
em;axmif Mum;awmfrl\/ xm0&bk&m;ukd aMumuf&GHU emrawmfukdatmufarhaomolwkdYtbkdY? a&SUawmfwGif pm&if;rSwfom;vsuf
&Sd\/3;17 xkdolwkdYonf igpD&ifaomaeY&uf igykdifxkdufaomb@mawmf jzpfMuvdrfhrnf/ tb\trIukdaqmifaomom;ukd tbESajrmouJhokdY
xkdolwkdYukd igESajrmrnf[k aumif;uif Akdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/3;18 wzef oifwkdYonf ajymif;vJajzmifhrwfaomol? rajzmifhrwfaomol? bk&m;ocif\trIawmfukd aqmifaomol? raqmifaomolwkdYukd
ykdif;jcm; od&Muvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

4;2
4;3
4;4
4;5
4;6

rD;zkd rD;avmifouJhokdY avmifaomaeY&ufumvonf a&mufvdrfhrnf/ rmeBuD;aomolESifh 'kpkdufukd jyKaomol taygif; wkdYonf


trIdufajcmuf jzpfMuvdrfhrnf/ olwkdYt&if;tzsm;rQ rusef<uif;apjcif;iSg xkdaeY&ufonf avmifvdrfhrnf[k aumif;uifAkdvfajc
t&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/ig\emrawmfukd aMumuf&GHUaomoifwkdYum;? w&m;awmfaerif;onf temaysmufapaomtawmifwkdYESifh ay:xGef;awmfrlrnf/
oifwkdYonf xGufoGm; wif;ukyf EGm;oi,fuJhokdY ckefMuvdrfhrnf/rw&m;aomolwkdYukdvnf; eif;Muvdrfhrnf/ xkdokdYigpD&ifaomaeY&uf olwkdYonf oifwkdYajcb0g;atmuf ajrrIefYuJhokdY jzpfMu
vdrfhrnf[k aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYtbkdY a[m&yft&yf igrSmxm;aom? ighuRefarma&S\w&m;wnf;[laom pD&ifxkH;zGJUawmfrlcsufwkdYukd
atmufarhMuavmh/MunfhIavmh/ xm0&bk&m;\ aMumufrufbG,faomaeY&ufBuD;ra&mufrSD? ya&mzuf{vd,ukd oifwkdY&Sd&mokdY igapvTwfrnf/igonfvm oifwkdY\jynfukd usdefjcif;ab;ESifh 'PfrcwfrnftaMumif;? xkdya&mzufonf om;wkdYESifhtbwkdYukd4if;? tbwkdYESifh
om;wkdYukd4if; toifhtwifhjzpfaprnf[k rdefYawmfrl\/

"ra[mif;usrf;wkdYwGif aemufqkH;usrf;wnf;[laom? ya&mzufrmvcd pD&ifa&;xm;aom


tem*wdusrf; NyD;\/

808

a[NAJ? a[voygVdawmfrS jrefrmbmomtm;jzifh


q&m,k'oefteufjyefaom?

ocifa,Ic&pf\

"ropfusrf;/

809

"ropfusrf; 27 usrf;wdkY\ trnfemrrsm;


1/
2/
3/
4/
5/
6/
7/
8/
9/
10/
11/
12/
13/
14/
15/
16/
17/
18/
19/
20/
21/
22/
23/
24/
25/
26/
27/

&SifrJc&pf0if r
&Sifrmukc&pf0if rm
&Sifvkumc&pf0if vk
&Sifa,m[efc&pf0if a,m
wrefawmf0wK w
a&mrMo0g'pm a&m
aum&dEKMo0g'pmyXrapmif
1 aum
aum&dEKMo0g'pm'kwd,apmif
2 aum
*vmwdMo0g'pm *v
{zufMo0g'pm {
zdvdydMo0g'pm zd
aumavmoJMo0g'pm aum
oufomavmedwfMo0g'pmyXrapmif
1 ouf
oufomavmedwfMo0g'pm'kwd,apmif
2 ouf
wdarmaoMo0g'pmyXrapmif
1 wd
wdarmaoMo0g'pm'kwd,apmif
2 wd
wdwkMo0g'pm wd
zdavrkefMo0g'pm zdav
a[NAJMo0g'pm a[NAJ
&Sif,mukyfMo0g'pm ,m
&SifaywkMo0g'pmyXrapmif
1 ay
&SifaywkMo0g'pm'kwd,apmif
2 ay
&Sifa,m[efMo0g'pmyXrapmif
1 a,m
&Sifa,m[efMo0g'pm'kwd,apmif
2 a,m
&Sifa,m[efMo0g'pmwwd,apmif
3 a,m
&Sif,k'Mo0g'pm ,k
Asm'dwfusrf; Asm
810

&SifrJc&pf0ifusrf;/
Matthew.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

811

16 17 18 19 20
26 27 28

&SifrJc&pf0ifusrf;/
Matthew.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5

tmjA[HESifh 'g0d'fwkdYrSqif;oufawmfrlaoma,Ic&pf\ aqGawmfpOf rsKd;awmfqufpm&if;[lrlum;?tmjA[Hom; Zmuf/ Zmufom; ,mukyf/ ,mukyfom; ,k'rSp nDaemifwpk/,k'onf rdrdcifyGef; wmrmwGifjrifaomom; zm&ufESifhZm&/ zm&ufom; a[ZkH/
a[ZkHom; tm&H/- tm&Hom; trde'yf/ trde'yfom; emIef/ emIefom; pmvrkef/pmvrkefonf rdrdcifyGef;&mcyfwGifjrifaomom; aAmZ/ aAmZonf rdrdcifyGef;kowGifjrifaomom; MoAuf/ MoAufom; a,&SJ/
a,&SJom; 'g0d'frif;BuD;wnf;/
1;6 'g0d'frif;BuD;onf O&d,\cifyGef;jzpfbl;aomrdef;rwGifjrifaomom; a&Smvrkef/1;7 a&Smvrkefom; a&maAmif/ a&maAmifom; tbd,/ tbd,om; tmo/1;8
tmoom; a,m&Szwf/ a,m&Szwfom; ,a[m&H/ ,a[m&Hom; MoZd/1;9 MoZdom; a,moH/ a,moHom; tmcwf/ tmcwfom; a[Zud/1;10 a[Zudom; rema&S/ rema&Som; tmrkef/ tmrkefom; a,m&Sd/1;11 a,m&Sdom; a,m,udrf/ a,m,udrfonf AmAkvkefNrdKUokdYae&majymif;cgeD;wGif jrifaomom; a,acgedrSpnDaemifwpkwnf;/
1;12 AmAkvkefNrdKUokdYae&majymif;onfaemuf? a,acgedom; &Smvaov/ &Smvaovom; aZkAaAv/1;13 aZkAaAvom; tAsK'f/ tAsK'fom; {vsmudrf/ {vsmudrfom; tmaZmf/1;14 tmaZmfom; Zm'kwf/ Zm'kwfom; tmcdrf/ tmcdrfom; {vk'f/1;15 {vk'fom; {vmZm/ {vmZmom; ref/ refom; ,mukyf/1;16 ,mukyfjrifaom om;um;? rm&d\cifyGef;a,moyfwnf;/ xkdrm&donf c&pf[kac:a0:orkwfaom a,I\r,fawmfjzpf\/
1;17 okdYvQif? rsKd;pOfEG,fqufaygif;um;? tmjA[HrSonf'g0d'fwkdifatmif wq,fav;quf?'g0d'frSonf AmAkvkefNrdKUokdYae&majymif;onf
wkdifatmif wq,fav;quf? AmAkvkefNrdKUokdYajymif;NyD;rSonf c&pfawmfwkdifatmif wq,fav;qufjzpfownf;/
1;18 a,Ic&pfonf bGm;jrifjcif;ukdcHawmfrlaomtaMumif;t&m[lrlum;? r,fawmfrm&donf a,moyfESifhxdrf;jrm;aqmifESif; r&SufwifrSD
wGif oefY&Sif;aom0dnmOf awmfaMumifh y#doaE pGJae\/1;19 ol\cifyGef;a,moyfonf olawmfaumif;jzpf? rm&dtoa&ukdrysufapcsifaomaMumifh wdwfqdwfpGmpGefYy,frnf[k tBuH&Sd\/1;20 xkdokdYBuHpnfaepOfwGif tdyfrufukdjrif&onfrSm? xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonfxif&Sm;? 'g0d'ftrsKd;a,moyf? oif\cifyGef;
rm&dukd xdef;odrf;&rnftcGifhukd rpkd;&drfESifh/ y#doaEonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfaMumifhjzpf\/1;21 om;a,musfm;ukdbGm;jrifvdrfhrnf/ xkdom;onf rdrdvlwkdYukd tjypfrS u,fcRwfrnfoljzpfaom aMumifh? a,I[laomtrnfjzifhrSnfh&rnf[k
aumif;uifwrefqkd\/
1;22 xkdtaMumif;t&mrlum;? xm0&bk&m;onf ya&mzufjzifhxm;awmfrlaom Asm'dwfawmf jynfhpkHrnftaMumif;wnf;/1;23 Asm'dwfawmftcsuf[lrlum; MunfhIavmh/ owkdYorD;unmonf y#doaEpGJ,l om;a,musfm; ukd bGm;jrifvwHh/ xkdom;ukd
{rmaEGvtrnfjzifh rSnfh&MuvwHh[k vmownf;/ {rmaEGvteufum;? igwkdYESifhtwl&Sdawmfrlaom bk&m;ocif[kqkdvkdownf;/1;24 a,moyfonf tdyfaysmf&mrSEkd;vQif? xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefrSmxm;onftwkdif;jyK rdrdcifyGef;ukdxdef;odrf;av\/1;25 okdYaomfvnf;? om;OD;ukdrbGm;rSDwkdifatmif oH0gorjyKbJae\/ xkdom;ukdvnf; a,I[laom trnfjzifh rSnfhav\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1

,k'jynfAufvifNrdKU a[k'frif;BuD;vufxuf? a,Ionf bGm;jrifjcif;ukdcHawmfrlNyD;rS? rm*kynm&SdwkdYonf ta&SUjynfu a,k&S


vifNrdKUokdY a&mufvmMuvQif?2;2 ,ckbGm;jrifaom,k'&Sifbk&ifonf? tb,frSm&Sdawmfrloenf;/ ta&SUjynfol\Mu,fukd igwkdYjrif&onfjzpf zl;awGUylaZmfjcif;iSg
a&mufvmNyD[k ar;jref;ajymqkdMu\/2;3 xkdpum;ukdMum;vQif? a[k'frif;BuD;onf a,k&SvifNrdKUolNrdKUom;taygif;wkdYESifhwuG pdwfylyefjcif; okdYa&mufojzifh?2;4 ,Zfyka&m[dwftBuD;wkdYESifhvlwkdYwGif usrf;jyKq&m&SdorQwkdYukdpka0;ap? c&pfawmfukd tb,f t&yfrSmbGm;jrifvdrfhrnfenf;[k
ar;jref;awmfrl\/2;5 xkdq&mwkdYuvnf;? ya&mzufwOD;a&;xm;aomtcsuf[lrlum;?2;6 tkd,k'jynfAufvifNrdKU? tpkd;&aom,k'NrdKUwkdYwGif oifonf NrdKUi,f NrdKU,kwfr[kwf/ taMumif;rlum;? ig\vlpkoa&vtrsKd;ukd
tkyfpkd;&aomocifonf oif\txJrSm ay:xGef; vwHh[k usrf;vm&Sdyg \/ xkdaMumifh ,k'jynfAufvifNrdKU c&pfawmfukdbGm;jrif&ygrnf[k
812

rif;BuD;tm; jyefMum;avQmuf xm;Mu\/


xkdtcga[k'frif;BuD;onf? rm*kynm&SdwkdYukdrxifr&Sm;ac:? Mu,fay:xGef;aomtcsdefumv ukd aphaphar;jref;NyD;rS?oifwkdYoGm; xkdoli,fukdBudK;pm;&SmMuyg/ awGUvQif ighxHokdYjyefvm igvnf;xkdoli,fukd zl;awGU ylaZmf&atmif Mum;ajymMuyg[k
rSmxm;awmfrlvsuf? AufvifNrdKUokdYapvTwfav\/-2;9 xkdolwkdYonf rif;BuD;pum;ukdemcHNyD;vQif xGufoGm;Mu? ta&SUjynfjrif&aomMu,fonf olwkdYa&SUuoGm;ojzifh? oli,fawmf&Sd&m
t&yftay: okdYa&muf wnfvsufae\/2;10 xkdMu,fukdjrifjyefaomtcg tvGef0rf;ajrmuf0rf;omjcif;&Sd?2;11 tdrfokdY0ifavaomf? r,fawmfrm&dESifhwuGoli,fawmfukdawGUjrifvQif jyyf0yfukd;uG,f? rdrdwkdY b@mOpmwkdYukdzGifhNyD;rS avmAefESifh
rk&efwnf; [laom eHYomrsKd;ukd4if;? a&Tukd4if; qufuyfylaZmf Mu\/2;12 aemufrS a[k'frif;BuD;xHokdYrjyef&rnftaMumif;tdyfrufwGifAsm'dwfawmfukd& rdrdwkdYjynfokdY tjcm;aomvrf;jzifhjyefoGm;Mu\/
2;13 xkdolwkdY oGm;Muonfaemuf? a,moyfonftdyfrufukdjrifonfrSm? xm0&bk&m;\ aumif; uifwrefonf xif&Sm;? oifxavmh/ r,f
awmfESifholi,fawmfukdaqmif,lNyD;vQif? tJ*kwKjynfokdYajy;? wzefigajymqkdonfwkdifatmif xkdjynfaeavmh/ a[k'frif;BuD;onf
oli,fawmfukdowftHhaomiSg &Smvdrfhrnf[kqkdav\/2;14 xkdtcg a,moyfonfxr,fawmfESifholi,fawmfukd nOfhtcsdefaqmif,lNyD;vQif tJ*kwKjynf okdYxGufoGm;?2;15 a[k'frif;BuD;tedpa&mufonfwkdifatmif xkdjynfaeav\/ taMumif;t&mum;? ighom;ukd tJ*kwKjynfrSigac:cJhNyD[k
xm0&bk&m;onf ya&mzufjzifhxm;awmfrlaom Asm'dwfawmfjynfhpkHrnf taMumif;wnf;/
2;16 xkdtcga[k'frif;BuD;onf rm*kynm&SdwkdYvSnfhjzm;onfukdodvQif? jyif;pGmtrsufxGuf vlukd apvTwfojzifh? rm*kynm&SdwkdY
aphaphar;jref; NyD;aomMu,f\tcsdefumvukdaxmuf? AufvifNrdKUrSpaomaus;vuf&SdorQwkdY ESpfESpft&G,frSp? xkdt&G,fatmuf
,kwfaomoli,f a,musfm;taygif;wkdYukdowfap\/2;17 ya&mzufa,&rda[mbl;onfum;?2;18 &mrt&yf onf;pGmaomnnf;wGm;ikda<u;jrnfwrf;jcif;toHukdMum;&? &macvonf rdrdom;wkdYr&SdaomaMumifhikd pdwfrajyEkdif
[laompum;onf xkdtcgtrSefusownf;/
2;19 a[k'frif;BuD;tedpa&mufonfaemuf? a,moyfonf tJ*kwKjynf tdyfrufukdjrifjyef onfrSm? xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf
xif&Sm;?2;20 oifxavmh/ r,fawmfESifholi,fawmfukdaqmif,lNyD;vQif? oa&vwkdif;okdYoGm;avmh/ oli,fawmfukdowftHhaomiSg &SmaomolwkdY
onf aoMuNyD[kqdkav\/2;21 xkdtcga,moyfonfx r,fawmfESifholi,fawmfukd aqmif,lNyD;vQif? oa&vwkdif;okdYoGm; a&mufonf&Sdaomf?2;22 a[k'frif;BuD;\t&m om;awmftmacvonf ,k'jynfwGif rif;jyKaMumif;ukdMum;&vQif? xkdjynfokdYroGm;0Hh tdyfruf
Asm'dwfawmfukd&jyef NyD;rS *gvdvJjynfhokdYoGm;?2;23 c&pfawmfukdemZ&ufvl[k ac:a0:MuvwHh[laomya&mzufwkdY\EIwfxGufESifhtnD? emZ&uf trnf&SdaomNrdKUokdYa&muf tNrJae
av\/
2;7
2;8

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
xkdumvtcg AwdZHq&ma,m[efonf ay:xGef;vQif? aumif;uifEkdifiHawmfonfwnf vkeD;NyD/3;2 xkdaMumifh aemifw&Muavmh[k ,k'awma[mav\/3;3 ya&mzufa[&Sm, a[mbl;onfum;? awm[pfausmfaomol\toHrSm? xm0&bk&m;<uawmf rl&mvrf;ukdjyifMuavmh/
vrf;c&D;awmfukd ajzmifhapMuavmh[laomtcsuf xkda,m[efukd qkdvkdownf;/3;4 a,m[efonfukvm;tkyftarG;ESifh&ufaomt0wfukd0wfvsuf? cg;om;a&cg;yef;ukdpnf;vsuf? usdKif;aumifESifhawmjzpfaom
ysm;&nfukdpm;vsufae\/3;5 xkdtcg a,k&SvifNrdKUrSp ,k'jynfoljynfom;? a,mf'efjrpfem;rSmaeaomol taygif;wkdYonf a,m[efxHokdYxGufoGm;?3;6 rdrdwkdYtjypfrsm;ukdabmfjyvsuf a,mf'efjrpf AwdZHukdcHMu\/
3;7
zm&d&SJESifhZ'KuJtrsm;wkdYonf AwdZHukdcHtHhaomiSgvmMuonfukd a,m[efonfjrifvQif? tcsif;a>rqkd;trsKd;wkdY? a&mufvkaomab;'PfrS
ajy;oGm;pdrfhaomiSg? tb,folonf oifwkdYukd owday;bdoenf;/3;8
aemifw&jcif;ESifh xkdufwefaomtusifhukd usifhMuavmh/3;9 tmjA[Honf igwkdYtbjzpfonf[l pdwfxJratmufarhMuESifh/ bk&m;ocifonf ausmufcJwkdYrS tmjA[Hom;wkdYukdxkwfabmf
zefqif;Ekdifawmfrlonf[k igtrSefqkd\/3;10 opfyiftjrpfem;rSmykqdefxm;vsuf&Sdonfjzpf? aumif;aomtoD;roD;aomtyif&SdorQwkdYukd ckwfvSJrD;xJokdYcsvdkuf&\/3;11 igonf aemifwtbkdYtvkdiSg oifwkdYukda&ESifhAwdZHay;\/ ighaemuf<uvmaomolonf ighxuf wwfpGrf;Ekdif\/ xkdol\ajceif;awmfukdrQ
aqmif jcif;iSg igrxkduf/ xkdolonf oefY&Sif;aom 0dnmOfawmfESifh4if;? rD;ESifh4if; oifwkdYukdAwdZHay;rnf/3;12 vufawmfwGif pHaumygvsuf? rdrdaumufe,fwvif;ukd&Sif;vif;apojzifh? rdrd*sKHpyg;ukdusD pkodrf;oGif;xm;? tzsif;ukdum; rNidrf;
EkdifaomrD;ESifhIdUawmfrlvwHh[k a,m[efa[majym\/
813

3;13 xkdtcga,Ionf AwdZHukdcHtHhaomiSg *gvdvJjynfrS a,mf'efjrpfem; a,m[efxHokdY <uawmfrl\/3;14 a,m[efuvnf;? tuREkfyfonf ukd,fawmfxH AwdZHukdcH&rnftaMumif;&Sdygonfjzpf? ukd,fawmfonf tuREkfyfxHokdY <uvm
awmfrloavm[k a,IukdqD;wm;av\/3;15 a,Iuvnf; tvkH;pkHaomw&m;wkdYukd tukeftpifusifhoifhonfjzpf? ,cktcGifhay;yg[k jyefajymawmfrl\/ xkdtcg a,m[efonf
0efcHav\/3;16 a,Ionf AwdZHukdcHawmfrlNyD;vQif? a&rSay:xpOfwGif? aumif;uifzGifhvSpfojzifh? bk&m;ocif\ 0dnmOfawmfonf csKd;iSufuJhokdY
qif;ouf ukd,fawmftay:em;awmfrlonfukdjrif&?3;17 olum; igESpfoufjrwfEkd;&m? ig\cspfom;aywnf;[k aumif;uifutoHawmfjzpfav\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6

4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19
4;20
4;21
4;22
4;23
4;24

4;25

xkdtcgrm&fewf\ pkHprf;aoG;aqmifjcif;ukdcHaprnftaMumif;? 0dnmOfawmfonf a,Iukd awmokdY ykdYaqmifawmfrl?a,Ionf t&ufav;q,fywfvkH; tpmtm[m&ukd rokH;aqmifbJaeNyD;rS rGwfodyfjcif;okdY a&mufawmfrl\/xkdtcgpkHprf;aoG;aqmifaomolonf csOf;uyf? ukd,fawmfonf bk&m;ocif\om;awmfrSefvQif? ausmufcJwkdYukdrkefYjzpfapjcif;iSg
trdefY&Sdawmfrlyg[k avQmufav\/a,Iuvnf;? vlonfrkefYtm;jzifhomtoufukdarG;&rnfr[kwf/ bk&m;ocifrdefYawmfrlorQ tm;jzifh toufukdarG;&rnf
usrf;pmvmonf[k jyefajymawmfrl\/
xkdtcg rm&fewfonf a,IukdoefY&Sif;aomNrdKUawmfokdYaqmifoGm; Adrmefawmf\txG#f wifxm;NyD;vQif?usrf;pmvmonfum;? aumif;uifwrefwkdYtm; oifhtbkdYrSmxm;awmfrlonfjzpf? oif\ajcukd ausmufESifhrxdrckdufapjcif;iSg
olwkdYonfoifhukd vufESifhrpcsDyifhMuvdrfhrnf[k vm\/ xkdaMumifh bk&m;ocif\om;awmfrSefvQif ukd,fukdatmufokdYcsvdkufawmfrl
yg[k avQmufav\/a,Iuvnf; oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd oifonftpkHtprf;rjyK&[k usrf;pmvmjyef onf[k rdefYawmfrl\/
wzefrm&fewfonf a,IukdtvGefjrifhvSpGmaomawmifay:okdYaqmifoGm;? avmu &SdorQaomwkdif;EkdifiHwkdYukd4if;? xkdwkdif;
EkdifiHwkdY\ bkef;pnf;pdrfukd4if;jyTef?ukd,fawmfonf ighukdGwfjyyfukd;uG,fvQif ,ckjyavorQwkdYukdigay;rnf[kqkdav\/a,Iuvnf; tcsif;pmwef? ighaemufokdYqkwfavmh/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd ukd;uG,f&rnf/ xkdbk&m;ocifukdom0wfjyK&rnf
usrf;pm vmonf[krdefYawmfrl\/xkdtcgrm&fewfonf txHawmfrSxGufoGm; aumif;uifwrefwkdYonf csOf;uyfvsuf vkyf auR;Mu\/
a,m[efonfaxmifxJokdYa&mufaMumif;ukd a,IonfMum;vQif? *gvdvJjynfokdY<uawmfrl?emZ&ufNrdKUukdpGefYoGm;vsuf? ZmAkvkefckdif? evdckdifpyfMum;wGif tkdifESifheD;pyfaom uay&aemifNrdKUokdYa&muf aeawmfrl\/taMumif;t&mum;? ya&mzufa[&Sm,\EIwfxGuf jynhfpkHrnftaMumif;wnf;/EIwfxGuftcsuf[lrlum;? ZmAkvkefckdifESifhevdckdifwnf;[laom tkdifem;a&Smufaomvrf;? a,mf'efjrpfwbuf? wyg;trsKd;om;
ae&m*gvd vJjynf?arSmifrkdufxJrSm&Sdaeaomvlrsm;wkdYonf BuD;pGmaomtvif;ukdjrif&? aorif;\EkdifiHt&dyfwGif &SdaeaomolwkdY tvif;ay:xGef;vsuf&Sd\
[k a[mxm;ownf;/xkdtcgrSp a,Iu? aemifw&Muavmh/ aumif;uifEkdifiHawmfonf wnfvkeD;NyD[laomw&m;ukd a[mpjyKawmfrl\/
*gvdvJtkdifem;rSm<uawmfrlpOf? aywk[lac:a0:aom&SdrkefESifhtajE? nDtpfukdESpfa,mufwkdYonf wHigjzpf? tkdifwGifykdufuGefjzefYcs
onfukd jrifawmfrlvQif?xkdolwkdYtm; ighaemufokdYvdkufMuavmh/ oifwkdYonf vlukdrQm;aomwHigjzpfapjcif;iSg igjyKrnf[k trdefYawmf&Sdavaomf?xkdolwkdYonf csufjcif;ykdufuGefukdpGefYypf aemufawmfokdYvkdufMu\/xkdrSvGefjyefvQif tjcm;aomnDtpfukdESpfa,muf? aZaA'J\om; ,mukyfESifha,m[efwkdYonf olwkdYtbESifhtwlavSay:rSmykdufuGef
jyifaeonf ukdjrifac:awmfrl\/xkdolwkdYonfvnf; csufjcif;tbESifhavSukdpGefYypf aemufawmfokdYvkdufMu\/
a,Ionfw&m;p&yfwkdYqkH;rMo0g'ay;vsuf? EkdifiHawmfESifh,SOfaom {0Ha*vdw&m;ukda[m vsuf? vlwkdYwGiftema&m*gtrsKd;rsKd;wkdY
ukd Nidrf;apvsuf? *gvdvJjynfwjynfvkH;ukd a'opm&D vSnfhvnfawmfrl\/odwif;awmfonfvnf; I&djynf tESHYtjym;ausmfaZmonfjzpf ewf0ifaomol? 0ufl;pGJaom ol? vufajcaoaomolrSpaom
txl;xl;tjym;jym;aom tema&m*gpGJ rusef;rrmaomol &SdorQwkdYukd txHawmfokdYaqmifcJhMu? olwkdY\tema&m*gukd Nidrf;ap
awmfrl\/*gvdvJjynf? a'uaygvdjynf? a,k&SvifNrdKUrSpaom,k'jynf? a,mf'efjrpfwbufrSvmaom vlrsm;taygif;wkdYonf aemufawmf
okdYvdkufMu\/
814

tcef;BuD; ( 5 )
5;1 xkdvltaygif;wkdYukdjrifvQif? ukd,fawmfonf awmifay:okdYwufxkdifawmfrlaomtcg? wynfhawmfwkdYonf ukd,fawmf&if;okdY
csOf;uyfMu\/5;2 xkdtcg EIwfawmfukdzGifh wynfhawmfwkdYtm;qkH;rMo0g'ay;awmfrlonfrSm?5;3 pdwfESvkH;ESdrfhcsaomolwkdYonf r*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? aumif;uifEkdifiHawmfonf xkdolwkdY\EkdifiHjzpf\/5;4 pdwfromnnf;wGm;aomolwkdYonf r*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? xkdolwkdYonf oufomjcif;okdYa&mufMuvwHh?5;5 pdwfEl;HhodrfarGUaomolwkdYonf r*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? xkdolwkdYonf jynfawmfukdtarGcH&MuvwHh/5;6 ajzmifhrwfjcif;yg&rDukdqmiwfcifrGwfaomolwkdYonf r*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? xkdolwkdY onf 0ajymjcif;okdYa&mufMuvwHh/5;7 oem;pkHrufwwfaomolwkdYonf r*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? xkdolwkdYonf oem;pkHrufjcif; ukd cH&MuvwHh/5;8 pdwfESvkH;jzLpifaomolwkdYonf r*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? xkdolwkdYonf bk&m;ocifukd jrif&MuvwHh/5;9 olwyg;csif;cdkuf&efjyKjcif;ukdNidrf;apwwfaomolwkdYonf r*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? xkdolwkdYonf bk&m;ocif\om;awmf[k
ac:a0:jcif;ukd cH&MuvwHh/5;10 ajzmifhrwfjcif;w&m;aMumifhaESmifh&Sufnif;qJjcif;ukdcH&aomolwkdYonf r*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? aumif;uifEdkifiHawmfonf
xkdolwkdY\EkdifiHjzpf\/5;11 ighaMumifh oifwkdYukduJh&Jhnif;qJ rrSefbJvsuftjypfwumwifMuaomtcg? oifwkdYonf r*Fvm&SdMu\/5;12 0rf;ajrmuf&TifjrL;jcif;&SdMuavmh/ taMumif;rlum;? aumif;uifbkH oifwkdY\tusKd;onf BuD;vSay\/ oifwkdYa&SUuay:xGef;aom
ya&mzufwkdYukd xkdenf;wlnif;qJMuNyD/
5;13 oifwkdYonf avmu\qm;jzpfMu\/ qm;rlum;? tiefuif;aysmufvQif iefaomt&omukd tb,fokdY&jyefrnfenf;/ jyifokdYypfvkduf
ausmfeif;jcif;rSwyg; tb,ftokH;rQr0if/5;14 oifwkdYonf avmu\tvif;jzpfMu\/ awmifxdyfwnfaomNrdKUukdruG,fEkdif/5;15 qDrD;xGef; awmif;Zvm;atmufzHk;xm;avhr&Sd/ tdrfoltdrfom;taygif;wkdYonf tvif;ukd&ap jcif;iSg qDrD;ckHay:rSmwifxm;avh&Sd\/5;16 xkdenf;wl? olwyg;wkdYonf oifwkdY\aumif;aomtusifhukdjrif? aumif;uifbkH&Sdawmfrlaom oifwkdYtb\*kPfawmfukdcsD;rGrf;
apjcif;iSg? olwyg;a&SU oifwkdYtvif;ukdvif;apMuavmh/
5;17 ynwdusrf;? tem*wdusrf;rsm;ukdzsufy,fjcif;iSg igvmonf[krxifMuESifh/ zsufy,fjcif;iSg igvmonfr[kwf/ jynfhpkHapjcif;iSg
igvmownf;/5;18 igtrSefqkdonfum;? aumif;uifESifhajrBuD;rysufpD;rSDwkdifatmif? ynwdusrf;ti,fqkH;aom pmvkH;AdEKwvkH;rQ jynfhpkHjcif;okdYra&mufrSD
rysufpD;&/5;19 xkdaMumifh tMuifolonf? ti,fqkH;aomynwfwckukd ukd,fwkdifvGefusL; olwyg;wkdYtm;vnf; xkdtwl oGefoif\? xkdolonf
aumif;uifEkdifiHawmfti,fqkH;aomoljzpfvdrfhrnf/ tMuifolonfukd,fwkdifusifh olwyg;wkdYtm;vnf;oGefoif\?5;20 xkdolonf aumif;uifEkdifiHawmfBuD;aomoljzpfvdrfhrnf/ oifwkdYusifhaomtusifhonf zm&d&SJwkdY ESifhusrf;jyKq&mwkdYusifhaom
tusifhxuf rvGefromvQif? oifwkdYonfaumif;uifEkdifiHawmfokdY r0if&Mu[kigtrSefqkd\/
5;21 vltoufukdrowf&/ owfaomolonf kH;tjypfpD&ifjcif;ukdcHxkdufay\[laom a&S;ynwfpum;ukd oifwkdYMum;&NyD/5;22 igynwfonfum;? nDtpfukdukdtaxmufrweftrsufxGufaomolonf kH;tjypfpD&ifjcif;ukd cHxkdufay\/ nDtpfukdukd
uJh&Jhaomolonf vTwfawmftjypfpD&ifjcif;ukdcHxkdufay\/ nDtpfukdukdusdefqJaomolonf a*[eFmt&yfrD;IdUjcif;ukdcHxkdufay\/5;23 xkdaMumifhoifonf ylaZmfoumukd,ZfyvifokdYaqmif,lcJhvsuf oif\nDtpfukdonf oiftjypfwifcGifhwpkHwck&Sdonf[k atmufarh
owd&vQif? ,Zfyvifa&SUrSm ylaZmfoumukdxm; oGm;avmh/5;24 nDtpfukdESifhoifhwifhNyD;rS jyefylaZmfoumukdwifavmh/5;25 w&m;awGUbufESifhtwl vrf;oGm;pOfwGifyif? ol\pdwfukdajyapjcif;iSgtvsiftjrefjyKavmh/ okdYr[kwf w&m;awGUbufonfw&m;
olBuD;tyfrnf/ w&m;olBuD;onfvnf; vkvifacgif; tyf axmifxJavSmifxm;rnf/5;26 avsmfjypfaiG&SdorQukdravsmfrDSwkdifatmif axmifxJurxGuf&[k igtrSefqkd\/
5;27 olUr,m;ukdrjypfrSm;&[laom a&S;ynwfpum;ukd oifwkdYMum;&NyD/5;28 igynwfonfum; udavompdwfESifholUr,m;ukdMunfhIaomolonf pdwfESvkH;xJ xkdrdef;rESifh jypfrSm;NyD/5;29 xkdaMumifh vusfmrsufpdjzpfaomfvnf; oifhukdrSm;,Gif;apvQif xkdrsufpdukdxkwfypfavmh/ wukd,fvkH;i&JokdYcsjcif;ukdcH&onfxuf
t*Fgwckysufaomf omaumif;\/5;30 xkdenf;wlvusfmvufjzpfaomfvnf; oifhukdrSm;,Gif;apvQif? xkdvufukdjzwfypfavmh/ wukd,fvkH; i&JokdYcsjcif;ukd cH&onfxuf
t*Fgwckomysufaomf omaumif;\/5;31 wzefwkH? r,m;ESifhuGmvkdvQif jzwfpmukdtyfay;ap[laomynwfpum;&SdNyD/5;32 igynwfonfum;? rSm;,Gif;jcif;taMumif;rSwyg; tjcm;aomtaMumif;jzifh rdrdr,m;ESifhuGmaom olonf rdrdr,m;ukdrSm;,Gif;ap\/
uGmaomrdef;rESifh pkHbufjcif;ukdjyKaomolonfvnf; olUr,m; ukdjypfrSm;\/
5;33 wzefwkH? r[kwfrrSefbJvsufusdefqkdjcif;ukdrjyK&/ usdefqkdjcif;ukdjyKonftwkdif; xm0&bk&m;a&SUawmf wnfapavmh[laom
a&S;ynwf pum;ukdoifwkdYMum;&NyD/5;34 igynwfonfum;? usdefqkdjcif;ukdtvQif;rjyK&/ aumif;uifbkHukdwkdifwnfrusdef&/ aumif;uifbkHum; bk&m;ocif\yvifawmf
815

jzpfownf;/5;35 ajrBuD;ukdwkdifwnfrusdef&/ ajrBuD;um;bk&m;ocif\ajcawmfwif&mckHjzpfownf;/ a,k&SvifNrdKUukdwkdifwnfrusdef&/ r[m


rif;BuD;\NrdKU awmfjzpfownf;/5;36 qHjcnfwyifukdrQjzLapjcif;? rnf;apjcif;iSg rwwfEkdifaomf? ukd,fOD;acgif;ukdwkdifwnf rusdef&/5;37 oif\pum;rSm [kwfonfukdt[kwf? r[kwfonfukd r[kwfjzpfapavmh/ xufvGefaom pum;onf raumif;aomt&mESifh
pyfqkdifay\/
5;38 olUrsufpdukdzsufvQif ukd,frsufpdzsufjcif;ukdcHap/ olUoGm;ukdcsKd;vQif ukd,foGm;csKd;jcif;ukd cHap[laom ynwfpum;ukd oifwkdYMum;&NyD/5;39 igynwfonfum;? aESmifh&Sufaomolukd rqD;rwm;ESifh/ oif\yg;wbufukdolwyg;ykwfvQif? yg;wbufukdvSnfhay;OD;avmh/5;40 oifhtusukd,lvkd w&m;awGUaomoltm; oifh0wfvkHukdvnf;,lapjcif;iSg tcGifhay;OD;avmh/5;41 tMuifolonf oifhukdtEkdifjyK c&D;wwkdifoGm;ap\? xkdolESifhwuG ESpfwkdifoGm;OD;avmh/5;42 awmif;aomoltm;ay;avmh/ acs;iSg;vkdaomolukdvnf;rjiif;ry,fESifh/
5;43 ukd,fESifhpyfqkdifaomolukdcspfavmh/ &efolukdrkef;avmh[laomynwfpum;ukd oifwkdYMum;&NyD/5;44 igynwfonfum;? oifwkdYonf aumif;uifbkH&SdawmfrlaomoifwkdYtb\om;jzpfvkdaomiSg? oifwkdY\&efolwkdYukdcspfMuavmh/
oifwkdYukdusdefqJ aomolwkdYtm;arwmykdYMuavmh/ oifwkdYukdrkef;aomolwkdYtm;aus;Zl;jyKMuavmh/ oifwkdYukdaESmifh&SufnOf;qJaomol
wkdYtbkdY bk&m;ocifukdqk awmif;Muavmh/5;45 taMumif;rlum;? aumif;uifbkH&SdawmfrlaomoifwkdYtbonf? aumif;aomolraumif;aom olwkdYtay: ukd,fawmf\aeukd
xGufapawmfrl\/ ajzmifhrwfaomol rajzmifhrwfaomolwkdY tay: rkdCf;ukd&Gmapawmfrl\/5;46 oifwkdYukdcspfaomolwkdYtm;om cspfwkHYjyKvQif tb,faus;Zl;wifoenf;/ tcGefcHolwkdYyif rQavmufjyKMuonfr[kwfavm/5;47 taqGtrsKd;wkdYtm;omavmu0wfjyKvQiftb,fokdYxl;jrwfoenf;/ omoemyvlwkdYyif xkdtwljyKMuonfr[kwfavm/5;48 xkdaMumifh aumif;uifbkH&SdawmfrlaomoifwkdYtbonfpkHvifawmfrlonfenf;wl oifwkdYonfvnf;pkHvifjcif;&SdMuavmh/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1

vlrsm;wkdYjrifapjcif;iSg ukd,foDvtusifhukdolUa&SUarSmufrusifhrnftaMumif;owdjyKMuavmh/ okdYr[kwfaumif;uifbkH&Sdawmfrlaom


oifwkdYtbxHrStusKd;ukdrcHr&Mu/6;2 xkdaMumifhoifonf tvSL'geukday;aomtcg vQKdU0SufaomolwkdYonf vlrsm;tcsD;trGrf;ukdcHvkd yGJobifvrf;c&D; rdrdwkdYa&SUrSm
wHykd;c&mrIwf aponfenf;wlrjyKESifh/ igtrSefqkdonfum;? xkdolwkdYonf rdrdwkdYtusKd;ukd&MuNyD/6;3 oifonftvSL'geukday;aomtcg ay;aMumif;ukdrxif&Sm;apjcif;iSg? vusfmvufjyKonftrIukd vuf0JvufrQrodapESifh/6;4 rxif&Sm;aomt&mukdjrifawmfrlaomoif\tbonf tusKd;ukdxif&Sm;pGmay;awmfrlvwHh/
6;5 oifonfqkawmif;yXemjyKaomtcg vQKdU0SufaomolwkdYenf;wlrjyKESifh/ xkdolwkdYonf vlrsm;wkdYa&SUrSmxif&Sm;apjcif;iSg? yGJobif
vrf;qkHvrf;0wkdY &yfvsufqkawmif;jcif;iSgtvkd&SdMu\/ igtrSefqkdonfum;? xkdolwkdYonf rdrdwkdYtusKd;ukdcH&Mu\/6;6 oifonfqkawmif;aomtcg qdwfnH&mtcef;odkY0ifwHcg;ukdydwfNyD;rS? rxif&Sm;aomt&yf&Sdawmfrlaomoif\tbukdqkawmif;
avmh/ rxif&Sm;aomt&mukd jrifawmfrlaomoif\tbonf tusKd;ukdxif&Sm;pGmay;awmfrlvwHh/6;7 oifwkdYonfqkawmif;aomtcg omoemyvlenf;wl tcsnf;ESD;aompum;jzifh txyfxyfr>rufMuESifh/ xkdolwkdYonf rsm;pGm
aompum;tm;jzifh rdrdwkdYtvkdjynfhpkHrnf[k xifrSwfMu\/6;8 xkdolwkdYenf;wlrjyKMuESifh/ taMumif;rlum;? oifwkdYtvkd&SdorQwkdYukd oifwkdYrawmif;rSD oifwkdYtbodawmfrl\/6;9 xkdfYaMumifh oifwkdYqkawmif;&rnfrSm aumif;uifbkH&Sdawmfrlaom tuREkfyfwkdYtb? ukd,fawmf\emrawmftm; kdaoav;jrwfjcif;
&Sdygapaom/6;10 EkdifiHawmfwnfaxmifygapaom/ tvkdawmfonf aumif;uifbkHjynfhpkHouJhokdY ajrBuD;ay:rSmjynfhpkHygapaom/6;11 toufarG;avmufaomtpmukd tuREkfyfwkdYtm;,aeYay;oem;awmfrlyg/6;12 olwyg;onf tuREkfyfwkdYukdjypfrSm;aomtjypfrsm;ukd tuREfkyfwkdYonfvTwfouJhokdY tuREkfyfwkdY\tjypfrsm;ukdvTwfawmfrlyg/6;13 tjypfaoG;aqmif&mokdYrvdkufrygapbJ? raumif;aomtrIt&mrSvnf; u,fEIwfawmfrlyg/ tpkd;ykdifaomtcGifhESifhbkef;wefckd;tmEk
abmfonf urmtqufquf ukd,fawmf&Sdyg\/ tmrif[k qkawmif;Muavmh/6;14 oifwkdYonf olwyg;wkdY\tjypfukdvTwfvQif? aumif;uifbkH&SdawmfrlaomoifwkdYtbonf oifwkdY\tjypfukdvTwfawmfrlrnf/6;15 oifwkdYonf olwyg;wkdY\tjypfukdrvTwfvQif? oifwkdYtbonf oifwkdY\tjypfukdvTwfawmfrrl/
6;16 oifwkdYonftpma&Smifjcif;tusifhukdusifhaomtcg vQKdU0SufaomolwkdYenf;wl rsufESmndK;i,fjcif;r&SdMuESifh/ xkdolwkdYonf rdrdwkdYtpm
a&Smifonfukd vlrsm;wkdYa&SUrSmxif&Sm;apjcif;iSg? rdrdwkdYrsufESmukdzsufwwfMu\/6;17 igtrSeftuefqkdonfum;? xkdolwkdYonf rdrdwkdYtusKd;ukdcH&Mu\/6;18 oifonf tpma&Smifaomtcg tpma&Smifonfukd vlrsm;wkdYa&SUrSm rxif&Sm;apbJ? rxif&Sm;aomt&yf&SdawmfrlaomoifwkdYtb
a&SUawmf omxif&Sm;apjcif;iSg? acgif;ukdvdrf;usHavmh/ rsufESmukdvnf;opfavmh/ rxif&Sm;aomt&mukdjrifawmfrlaomoifwkdYtb
onf tusKd;ukdxif&Sm; pGmay;awmfrlvwHh/
6;19 oHacs;? ykd;GzsufqD; olckd;xGif;azgufckd;,l&majrBuD;ay:rSm b@mukd rqnf;zl;MuESifh/816

6;20
6;21
6;22
6;23
6;24

oHacs;? ykd;GrzsufqD; olckd;rxGif;razguf rckd;r,l&maumif;uifbkH b@mukd qnf;zl;Muavmh/taMumif;rlum;? tMuift&yfoifwkdY\b@m&Sd\? xkdt&yfokdY oifwkdY\pdwfESvkH; a&mufwwf\/rsufpdum;ukd,f\qDrD;jzpf\/ xkdaMumifhrsufpdMunfvifvQif wukd,fvkH;vif;vdrfhrnf/rsufpdajr;&SufvQif wukd,fvkH;rkdufvdrfhrnf/ oif\tvif;aomfum;? arSmifrkdufjzpfvQif xkdtrdkufonftvGefrkdufpGwum;/
tb,folrQ ocifESpfOD;tapukdrcHEkdif/ ocifwOD;ukdrkef; wOD;ukdcspfrnf/ ocifwOD;ukdrSDckd wOD;ukdrcefYrnm;jyKrnf/ oifwkdYonf
bk&m;ocif\tapukd4if;? avmuDpnf;pdrf\tapukd4if; rcHEkdifMu/6;25 xkdYaMumifh igqkdonfum;? tb,fokdYpm;aomuf&rnf[k touftbkdYrpkd;&drfMuESifh/ tb,fokdY0wf&rnf[k ukd,ftbkdYrpkd;&drfMuESifh/
tpmxuf toufjrwfonfr[kwfavm/ t0wfxufukd,fjrwfonfr[kwfavm/6;26 rkdCf;aumif;uifusifvnfaomiSufrsm;ukdMunhfIqifjcifMuavmh/ xkdiSufwkdYonf rsKd;aphukdrpkdufrBuJ? pyg;ukdr&dwf? usDrpkroGif;/
okdYaomfvnf; aumif;uifbkH &Sdawmfrlaom oifwkdYtbonf olwkdYukdauR;arG;awmfrl\/ xkdiSufwkdYxufoifwkdYonf tvGefjrwfonf
r[kwfavm/6;27 tb,folonf pkd;&drfjcif;tm;jzihf rdrdtoufwmukd wawmifcefYrQ wkd;yGm;apEkdifoenf;/
6;28 t0wftbkdY tb,faMumifhpkd;&drf&oenf;/ awmESif;yifwkdYonf tb,fokdYaomtm;jzifh BuD;yGm;onfukd qifjcifatmufarhMuavmh/
xkdtyifwkdY onftvkyfvnf;rvkyf? csnfjzpfapjcif;iSg riifr0ifh/6;29 okdYaomfvnf; bkef;BuD;aoma&Smvrkefrif;BuD;\t0wfonf xkdtyifwyifrQ\t0wfukdrrSD[k igqkd\/6;30 ,kHMunftm;enf;aomolwkdY? ,aeY touf&Sifvsuf eufjzefrD;zkdxJokdYa&mufaomawmjrufyifukd bk&m;ocifonf xkdokdYaomt0wfESifh
zkH;vTrf; awmfrlvQif? xkdrQruoifwkdYukd t0wfESifhzkH;vTrf;awmfrlrnfr[kwfavm/6;31 xkdYaMumifhtb,fokdYpm;aomuf&tHhenf;? tb,fokdY0wf&tHhenf;[lrpkd;&drfMuESifh/ xkdt&mrsm;ukd omoemyvlwkdYonf &SmazGwwfMu
\/6;32 xkdt&mrsm;ukd oifwkdYonftokH;vdkaMumif;ukd aumif;uifbkH&Sdawmfrlaom oifwkdYtbonf odawmfrl\/6;33 bk&m;ocif\ EkdifiHawmfESifh ajzmifhrwfjcif;w&m;awmfukda&SUOD;pGm&SmMuavm/h aemufrS xkdt&mrsm;ukdxyfay;awmfrlvwHh/6;34 xkdYaMumifh eufjzeftbkdYrpkd;&drfMuESifh/ eufjzefaeYonf rdrdtbkdYpkd;&drfvdrfhrnf/ ,ckaeY&Sdaomraumif;roifhaomt&monf
,ckaeYbkdYavmufay\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2

oifwkdYonf ppfaMumqkH;jzwfjcif;ESifhuif;vGwf&rnftaMumif; olwyg;\trI ppfaMum qkH;jzwfjcif;ukd rjyKMuESifh/oifwkdYonftMuifw&m;twkdif;olwyg;ukdpD&ifMu\? xkdw&m;twkdif;pD&ifjcif;ukdcH&Murnf/ tMuifcsdef? wif;yrmPESifh olwyg;tm;
ay;\? xkdyrmPtwkdif; ukd,fcH&Murnf/
7;3 ukd,frsufpd&SdaomwHusifukd ratmufarhbJ nDtpfukdrsufpd&Sdaomajimihfi,fukd tb,f aMumifhMunfhIoenf;/7;4 ukd,frsufpdwHusif&Sdvsufyif nDtpfukdtm;oif\rsufpd&Sdaomajimifhi,fukd xkwfyg&ap[k tb,fokdYqkdoenf;/7;5 vQKdU0Sufaomol? ukd,frsufpd&SdaomwHusifukda&S;OD;pGmxkwfypfavmh/ aemufrS nDtpfukdrsufpd &Sdaomajimifhi,fukdxkwfypfjcif;iSg
&Sif;vif;pGm jrifvdrfhrnf/
7;6
jzLpifaomt&mukd acG;wkdYtm;ray;MuESifh/ ykvJ&wemwkdYukd 0ufwkdYa&SUrSmrcsrxm;MuESifh/ okdYjyKvQifxkdt&mwkdYukdausmfeif; oifwkdYudk
vSnfhvsufukdufjzwfMuvdrfhrnf/
7;7 awmif;Muavmh/ awmif;vQif&rnf/ &SmMuavmh/ &SmvQifawGUrnf/ wHcg;ukdacgufMuavmh/ acgufvQifzGifhrnf/7;8 awmif;aomolrnfonfum;&\/ &Smaomolvnf;awGU\/ acgufaomoltm;vnf; wHcg;ukdzGifh\/7;9 om;onfrkefYukdawmif;vQif rdrdom;tm;ausmufukday;rnfol?7;10 ig;ukdawmif;vQif a>rukday;rnfolwpkHwa,mufrQoifwkdYwGif&Sdoavm/7;11 oifwkdYonf tqkd;jzpfvsufyif ukd,fom;wkdYtm;aumif;aomt&mukday;wwfvQif? xkdrQru aumif;uifbkH&SdawmfrlaomoifwkdYt
bonf qkawmif;aomolwkdYtm;? aumif;aomt&mukd omay;awmfrlrnf r[kwfavm/7;12 oifwkdYonf ukd,folwyg;jyKapvkdorQtwkdif; olwyg;jyKMuavmh/ ynwfum; ynwdusrf;ESihf tem*wdusrf;wkdY\tcsKyftcsmyif
jzpfownf;/7;13 usOf;aomwHcg;ukd0ifMuavmh/ ysufpD;jcif;okdYa&mufaomvrf;ESifhwHcg;onf us,f0ef;onfjzpf 0ifaomolwkdYonfrsm;Mu\/7;14 touf&Sifjcif;okdYa&mufaomvrf;ESifhwHcg;onf tvGefusOf;ajrmif;onfjzpf? awGU0ifaomolwkdY onf enf;Mu\/
7;15 twGif;Murf;wrf;aomawmacG;jzpfvsuf? okd;a&ukdNcHK oifwkdY&Sd&mokdYvmaom rdpmya&mzufwkdYukd owdESifha&SmifMuavmh/7;16 xkdolwkdY\tusifhukdaxmuf
olwkdY\oabmukdodMuvdrfhrnf/
ql;yif
pyspfoD;ukdqGwfwwfoavm/
ql;avyif
oabFmozef;oD;ukdqGwfwwfoavm/7;17 aumif;aomtyifonf aumif;aomtoD;? raumif;aomtyifonf raumif;aomtoD;ukd oD;wwf\/7;18 aumif;aomtyifonf raumif;aomtoD;? raumif;aomtyifonf aumif;aomtoD;ukd roD;Ekdif/7;19 aumif;aomtoD;roD;aomtyif&SdorQwkdYukdckwfvSJrD;xJokdYcsvkdufwwf\/7;20 okdYjzpfvQif xkdya&mzufwkdY\tusifhukdaxmufaomf olwkdY\oabmukdod&Muvdrfhrnf/
817

7;21 ocif? ocif[kighukdavQmufaomolwkdif;aumif;uifEkdifiHawmfokdY0if&vdrfhrnfr[kwf/ aumif;uifbkH&Sdawmfrlaomighcrnf;awmf\


tvkdukdaqmif aomolomvQif 0if&vdrfhrnf/7;22 xkdaeYum;? ocif? ocif? tuREkfyfwkdYonfukd,fawmftcGifhESifhqkH;rMo0g'ay;ygNyDr[kwfavm/ ukd,fawmftcGifhESifhewfqkd;wkdYukdESifxk
wfygNyDr[kwf avm/ ukd,fawmftcGifhESifh rsm;pGmaom wefckd;wkdYukd jyygNyDr[kwfavm[k trsm;aomolwkdYonf avQmufMuvdrfhrnf/7;23 xkdokdYavQmufMuaomtcg oifwkdYukdigtvQif;rod/ t"rtrIukdjyKaomolwkdY? ighxHrSz,fMu[k xkdolwkdYtm;twnfhtvif;igajymrnf/
7;24 tMuifolonf iga[majymaompum;ukdMum; em;axmif\? xkdolonf ausmufay:rSm tdrfaqmufaomynm&SdESihfwlaMumif;
ukd igykHjyrnf/7;25 rkdCf;&Gm a&pD;onfESifh avvmxkdtdrfukdwkdufonf&Sdaomf? ausmufay:rSmwnfaomaMumifh rNyKdrvJae\/7;26 tMuifolonf iga[majymaompum;ukdMum; em;raxmifbJae\? xkdolonf oJay:rSm tdrfaqmufaomvlrkdufESifh wlaMumif;ukdk
igykHjyrnf/7;27 rkdCf;&Gm a&pD;onfESifhavvmxkdtdrfukdwkdufaomtcg? BuD;pGmaomNydKvJjcif;okdY a&mufav onf[k a[mawmfrl\/
7;28 xkda'oemawmfukda,Ia[mawmfrlonftqkH; y&dowftaygif;wkdYonf qkH;rMo0g'ay;awmfrl jcif;ukd tvGeftHhMoMu\/7;29 taMumif;rlum;? usrf;jyKq&menf;wlr[kwf? tpkd;&aomolenf;wlqkH;rMo0g'ay;awmfrl\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7
8;8
8;9
8;10
8;11
8;12
8;13
8;14
8;15
8;16
8;17
8;18
8;19
8;20
8;21
8;22
8;23
8;24

ukd,fawmfonfawmifay:uqif;<uawmfrlvQif? rsm;pGmaomvltaygif;wkdYonf aemufawmfokdYvkdufMu\/xkdtcg ElempGJaomolwa,mufonf Gwfjyyfvsuf? ociftvkdawmf&SdvQif uRefawmfukd oefY&Sif;apEkdifawmfrlonf[k avQmufav\/a,Iuvnf; igtvkd&Sd\/ oefY&Sif;jcif;okdYa&mufap[krdefYawmfrlvsuf vufawmfukdqefY xkdolukdwkdYawmfrl\/ xkdcPjcif;wGif
Elemaysmuf oefY &Sif;jcif;okdYa&mufav\/a,Iuvnf; oifowdjyK/ taMumif;ukdtb,foltm;rQrajymESifh/ ,Zfyka&m[dwfxHokdY oGm; ukd,fukdjyavmh/ olwyg;oufao
jzpfapjcif;iSg arma&SpD&ifrSmxm;aom ylaZmfoumukd qufavmh[k rdefYawmfrl\/
xkdaemufrS uay&aemifNrdKUokdY<u0ifawmfrlvQif? wyfrSL;wa,mufonf txHawmfokdY vm?ocif? uRefawmf\i,fom;wa,mufonf vufajcaoonftemESifhjyif;pGmcH& tdrfwGifwkH;vkH; aeygonf[k awmif;yefav\/a,Iuvnf; igvmcsrf;omay;rnf[krdefYawmfrlvQif?wyfrSL;u? ocif? uRefawmf\tdrfrkd;atmufokdY<u0ifawmfrljcif;aus;Zl;awmfukd uRefawmfrcHxkdufyg/ trdefYawmfwcGef;&SdvQif
uRefawmf\i,fom; onfcsrf;om&ygvdrfhrnf/Oyrmum;? uRefawmfonf rif;atmufuRefcHaomoljzpfaomfvnf;? ppfol&Jrsm;ukdtkyfpkd;? wOD;ukdoGm;acs[kqkdvQifoGm;yg\/
wOD;ukdvmcJh[k qkdvQifvmyg\/ uRefukdvnf; trIukd vkyfawmh[kqkdvQifvkyfyg\[k wyfrSL;avQmufav\/xkdpum;ukda,IonfMum;vQiftHhMojcif;&Sd? igtrSefqkdonfum;? rQavmufaom ,kHMunfjcif;ukd oa&vtrsKd;yif
igrawGUbl;ao;/igqkdjyefonfum;? vlrsm;wkdYonf? ta&SUt&yf? taemuft&yfrSvm? aumif;uifEkdifiHawmf tmjA[H? Zmuf? ,mukyfwkdYESifhwuG
avsmif;& MuvwHh/EkdifiHawmfom;wkdYonfvnf;ikda<u;jcif;? tHoGm;cJBudwfjcif;&Sd&m? jyift&yfarSmifrkdufxJokdY ESifcsjcif;ukd cH&MuvwHh[k aemufawmfokdY
vkdufaomolwkdYtm; rdefYawmfrlNyD;rS?wyfrSL;tm;oifoGm;avmh/ ,kHMunfonfESifhtnD oifjzpfap[krdefYawmfrl\/ xkdcPjcif;wGif ol\i,fom;onftema&m*guif;
oufomjcif; okdYa&mufav\/
xkdaemufrSa,IonfaywktdrfokdY<u aywk\a,muronfzsm;empGJvsuf wkH;vkH;ae onfukd awGUjrifawmfrl\/xkdrdef;r\vufukdwkdYawmfrlvQif? olonftzsm;aysmufojzifhx {nfhonf0wfukdjyKav\/
nOD;,H ewfqkd;pGJaomoltrsm;wkdYukdtxHawmfokdYaqmifcJh EIwfawmf>rufumrQESifh xkdewfwkdYukd ESifxkwfawmfrl\/ emaomol&SdorQ
wkdYukdouf omapawmfrl\/xkdtaMumif;t&mrlum;? olonftuREkfyfwkdYtema&m*ga0'emrsm;ukd ,lwifaqmif&Gufavonf[k ya&mzufa[&Sm, a[mbl;
aompum; jynfhpkHrnftaMumif;jzpfownf;/
rsm;pGmaomvltaygif;wdkYonf udk,fawmfudk0ef;&HvsufaeMuonfudkjrifawmfrlvQif? urf;wbufodkYul;rnftaMumif; trdefYawmf
&Sd\/xdktcgusrf;jyKq&mwa,mufonfvm t&Sifbk&m;? udk,fawmf<uawmfrl&mt&yf&yfodkY tuREfkyfvdkufygrnf[k avQmufav\/a,Iuvnf;? ajracG;onf ajrwGif;&Sd\/ rdkCf;aumif;uifusifvnfaomiSufonf em;ae&m t&yf&Sd\/ vlom;rlum;? acgif;cs&mrQ
r&Sd[k rdefYawmfrl\//tjcm;aomwynhfawmfuvnf;? ocif? tuREfkyftbudka&SUOD;pGmoGm; oN*K[f&aomtcGifhukd ay;awmfrlyg[k avQmufav\/a,Iuvnf;? ighaemufokdYvkdufavmh/ vlaowkdYonf rdrdvlaowkdYukdoN*K[fygavap[k rdefYawmfrl\/
xkdtcg avSxJokdY0ifawmfrl wynfhawmfwkdYonfvkdufMu\/ tkdif vIdif;wHykd;jyif;pGmx avSukdvTrf;av\/ukd,fawmfonf usdef;pufaeawmfrl\/818

8;25 wynfhawmfwkdYonf csOf;uyfukd,fawmfukdEId;NyD;vQif? ocif? tuREkfyfwkdYonf ysufpD;jcif;okdY a&mufyg\/ u,frawmfrlyg[k


avQmufMuaomf?8;26 ukd,fawmfu? ,kHMunftm;enf;aomolwkdY? tb,faMumifhaMumufwwfoenf;[k ar;awmfrlNyD;vQif? x avESifhyifv,fukd qkH;r
awmfrlojzifh tvGefom,mav\/8;27 xkdvlwkdYuvnf;? olum;tb,fokdYaomolenf;/ avESifhyifv,fonf ol\pum;ukd em;axmifygonfwum;[k tHhMoMu\/
8;28 urf;wbuf*g'&jynfokdYa&mufawmfrlaomtcg? ewfqkd;pGJaomvlESpfa,mufwkdYonf xkdvrf;ukd tb,folrQroGm;Ekdifatmif
tvGefMurf;MuKwfpGmjyKvsuf? ocsKif;wpjyifrSxGufvm ukd,fawmfukdc&D;OD;BudKjyKNyD;vQif?8;29 bk&m;ocif\om;awmfa,I? ukd,fawmfonftuREkfyfwkdYESifhtb,fokdYqkdifoenf;/ tcsdefra&mufrSD tuREkfyfwkdYukdnOf;qJjcif;iSg
<uvmawmfrloavm[k atmf[pfavQmufMu\/8;30 xkdolwkdYESifhreD;ra0;aomt&yfrsm;pGmaom0uftpkonf usufpm;vsuf&Sd\/8;31 ewfqkd;wkdYvnf; ukd,fawmfonf tuREkfyfwkdYukdESifxkwfvQif? xkd0uftpkxJokdY0if&ygrnf taMumif;tcGifhay;awmfrlyg[k awmif;yefMu
aomf?8;32 oGm;Mu[krdefYawmfrl\/ ewfqkd;wkdYonf xGuf 0ufxJokdY0ifojzifh 0uftpk&SdorQonf tkdifurf;apmufukdw[kefwnf;ajy;qif;
a&aoMu\/8;33 0ufausmif;aomolwkdYonfvnf;ajy; NrdKUxJokdY0ifNyD;vQif? ewfqkd;pGJaomolwkdY\taMumif;rSp jzpfavorQwkdYukdMum;ajymMu
aomf?8;34 wNrdKUvkH;vnf; a,IukdawGUtHhaomiSgxGufvmMu\/ ukd,fawmfukdawGUjrifvQif? rdrdwkdYjynfuxGufoGm;awmfrlrnftaMumif;
awmif;yefMu\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3
9;4
9;5
9;6
9;7
9;8
9;9
9;10
9;11
9;12
9;13
9;14
9;15

9;16
9;17

9;18
9;19
9;20

xkdtcgukd,fawmfonfavSpD; ul;jyefojzifh? rdrdNrdKUodkYa&mufawmfrl\/vufajcao tdyf&may:rSmwkH;vkH;aeaomolwa,mufukd txHawmfokdYaqmifcJhMu\/ a,IonfxkdolwkdY\,kHMunfjcif;ukdjrifvQif


vufajcaoaomoltm;? ighom;rpkd;&drfESifh/ oif\tjypfukdvGwfapNyD[k rdefYawmfrl\/usrf;jyKq&mtcsKdUwkdYu? olonfbk&m;ukdvGefusL;ajymonf[kxifMu\/a,Ionf xkdolwkdY\pdwfukdodjrifawmfrlvQif? oifwkdYonftb,faMumifh jiLplaompdwf&SdMu oenf;/tb,fpum;ukdomajymvG,foenf;/ oif\tjypfukdvGwfapNyD[kajymvG,foavm/ oifxvSrf;oGm;avmh[k ajymvG,foavm/vlom;onfajrBuD;ay:rSm tjypfvTwfykdifonfukd oifwkdYodapjcif;iSgxavmh/ ukd,ftdyf&mukd aqmif ukd,ftdrfokdYoGm;avmh[k
vufajcaoaomoltm; rdefYawmfrl\/xkdolonfvnf; xrdrdtdrfodkYoGm;av\/vltpkta0;wkdYonfjrifvQiftHhMojcif;&Sd? vlwkdYtm;okdYaomtcGifhukdtyfay;awmfrlaom bk&m;ocif\*kPfawmfukd csD;rGrf;Mu\/
a,Ionf xkdt&yfrS<uawmfvQif? rJtrnf&Sdaomolwa,mufonf tcGefcH&mwJ xkdifaeonfukdjrifaomf? ighaemufokdYvkdufavmh
[krdefYawmfrl\/ xkdolonfvnf;x aemufawmfokdYvkdufav\/xkdaemufrStdrfwGifpm;yGJavsmif;awmfrlpOf? tcGefcHaomolrsm;ESifhqkd;aomolrsm;wkdYonfvm ukd,fawmfrSpaomwynfhawmfwkdYESifhw
uG pm;yGJ avsmif;Mu\/zm&d&w
JS o
Ydk nfjrifvQif wynfah wmfwt
Ydk m;? oifwq
Ydk &monf tcGecf aH omol? qk;d aomolwEYdk iS hf twl tb,faMumifph m;oenf;[kqMdk u\/a,IonfMum;awmfrlvQif? usef;rmaomolwkdYonf aq;orm;ukdtvkdr&SdMu/ emaomolwkdYomvQiftvkd&SdMu\/,ZfylaZmfjcif;tusifhxuf oem;jcif;ukPmtusifhukdigESpfouf\[laom usrf;pum;ukd em;vnfjcif;iSg oifwkdYoGm;oifMuavmh/
ajzmifhrwf aomolwkdYukdaemifwokdYac:jcif;iSg? igvmonfr[kwf/ qkd;aomolwkdYukdac:jcif;iSg? igvmownf;[k rdefYawmfrl\/
xkdtcga,m[ef\wynfhwkdYonf txHawmfokdYcsOf;uyf? tuREkfyfwkdYESifhzm&d&SJwkdYonf tzef wvJvJ tpma&SmifMuonfjzpf?
tb,faMumifhukd,fawmf\wynfhwkdYonf tpmra&SmifbJ aeMuygoenf;[k avQmufMu\/a,Iuvnf;? r*Fvmaqmifvkvifonf rdrdtaygif;tabmfwkdYESifhtwl&SdpOftcgolwkdYonf pdwfromnnf;wGm;wwfMuoavm/
r*Fvmaqmif vkvifukdol\taygif;tabmfwkdYESifhcGg ,loGm;aomtcsdefumva&mufvdrfhrnf/ xkdtcg olwkdYonftpma&SmifMu
vdrfhrnf/t0wfa[mif;ukdtxnfopfESifhzmavhr&Sd/ xkdokdYzmvQif zmaomtxnfonf t0wfa[mif;ukd pm;taygufus,fwwf\/4if;enf;a[mif;aomom;a&bl; topfaompyspf&nfukdxnfhavhr&Sd/ xkdokdYxnfhvQif? om;a&bl;onfpkwfuGJojzifh? pyspf&nf
onf,kd om; a&bl;vnf;ysufpD;wwf\/ topfaom pyspf&nfukd topfaomom;a&bl;xnfhavh&Sd\/ xkdokdYxnfhvQif ESpfyg;pvkH;
rysufpD;[k rdefYawmfrl\/
xkdpum;ukdrdefYawmfrlpOf? t&m&Sdwa,mufonfvmjyyf0yfvsuf? tuREkfyf\orD;onf ,ckyifaoqJ&Sdyg\/ okdYaomfvnf;?
ukd,fawmfonf<u olUtay:vufukdwifawmfrlvQif touf&Sifygvdrfhrnf[k avQmuf\/a,Ionfx wynfhawmfwkdYESifhtwl xkdolaemufokdYvkdufawmfrl\/xkdtcg wq,fESpfESpfywfvkH;aoG;oGef tempGJaomrdef;rwa,mufu?819

9;21 igonf t0wfawmfukdomwkdYvQifcsrf;om&rnf[k pdwfxifESifh? aemufawmfokdYcsOf;uyf t0wfawmf\yef;yGg;ukdwkdYav\/9;22 a,Ionf vSnfhxkdrdef;rukdjrifawmfrlvQif? ighorD;? rpkd;&drfESifh/ oif\,kHMunfjcif;onf oifhtemukdNidrf;apNyD[krdefYawmfrl\/
xkdcPrSp xkd rdef;ronftemuif;aysmufav\/9;23 t&m&SdtdrfokdYa&mufawmfrl wD;rIwfaomolwkdYESifh rsm;pGmaomvlwkdYonf tkef;tkef;oJoJ jyKMuonfukd jrifvQif?9;24 z,f&Sm;Muavmh/ rdef;ri,faoonfr[kwf? tdyfaysmfonf[k rdefYawmfrlaomf? xkdolwkdYonfjyuf,,fjyKMu\/9;25 xkdvlrsm;ukd jyifokdYxGufapNyD;rS twGif;okdY0if? rdef;ri,f\vufukdukdifawmfrlonfwGif olonfxav\/9;26 xkdodwif;pum;onf wjynfvkH;ESHYjym;ausmfapmav\/
9;27 xkdt&yfrSa,Ionf<uawmfrlpOf? rsufpduef;aomolESpfa,mufwkdYonf aemufawmfokdYvkduf 'g0d'f\om;awmf? uRefawmfwkdYukd
oem;awmfrlyg[k[pfaMumfMu\/9;28 tdrfokdY0ifawmfrlvQif? rsufpduef;aomolwkdYonf txHawmfokdYcsOf;uyfMu\/ ukd,fawmfuvnf;? trIukd igwwfEkdifonfukd
,kHoavm[kar;awmfrlvQif? ,kHyg\ocif[k avQmufMu\/9;29 xkdtcgolwkdY\rsufpdukd wkdYawmfrl? oifwkdY,kHjcif;&Sdonftwkdif;oifwkdYjzpfap[k rdefYawmfrlvQif?9;30 olwkdYonf rsufpdyGifhvif;av\/ a,Iuvnf;? tb,folrQrodapjcif;iSg owdjyKMuavmh[k jrpfwm;awmfrl\/9;31 okdYaomfvnf; xkdolwkdYonfoGm; odwif;awmfukdwjynfvkH;ESHYjym;ausmfapmap\/
9;32 xkdolwkdYonfxGufoGm;Muonfaemuf? ewfqkd;pGJaomvltwa,mufukd txHawmfokdY aqmifcJhMu\/9;33 ewfqkd;ukdESifxkwfawmfrlNyD;rS xkdtaomolonfpum;ajym\/ vltpkta0;wkdYonfvnf;tHhMo? oa&vtrsKd;uJhokdY
rjrif&pzl;[kajym qkdMu\/9;34 zm&d&SJwkdYuvnf;? ewfqkd;tBuD;ukdtrSDjyK ewfqkd;wkdYukdESifxkwfonf[kajymqkdMu\/
9;35 a,Ionfw&m;p&yfwkdYqkH;rMo0g'ay;vsuf? EkdifiHawmfESifh,SOfaom {0Ha*vdw&m;ukd a[mvsuf? vlrsm;cH&aomtema&m*gtrsKd;
rsKd;wkdYukd Nidrf;apvsuf? NrdKU&Gm&SdorQwkdYukd a'opm&DvSnfhvnfawmfrl\/ vltpkta0;wkdYukdjrifawmfrlvQif oem;jcif;pdwf&Sdawmfrl\/9;36 taMumif;rlum;? xkdolwkdYonfyifyef;onfjzpf xdef;olr&SdbJypfxm;aomokd;uJhokdYjzpfMu\/9;37 xkdtcgukd,fawmfu?pyg;&dwfp&mrsm;pGm&Sd\/ &dwfaomolwkdYonfenf;Mu\/9;38 xkdaMumifhvkyfaqmifaomolwkdYukd pyg;&dwfapjcif;iSg apvTwfawmfrlrnftaMumif; pyg;&Sifukd qkawmif;Muavmh[k wynfhawmf
wkdYtm;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 wusdyfESpfyg;aomwynfhawmfwkdYukdac:awmfrlNyD;rS? npfnL;aomewfwkdYukdESifxkwfjcif;iSg4if;? tema&m*gtrsKd;rsKd;wkdYukdNidrf;apjcif;iSg
4if; tcGifhay;awmfrl\/10;2 wusdyfESpfyg;aomwynfhawmfwkdY\trnfum;? yXrrSm? aywk[lac:a0:aom &SdrkefESifh olUnD tajE?10;3 aZaA'J\om;,mukyfESifh olUnDa,m[ef? zdvdyKESifh AmaomvrJ? aomrESifh tcGefcHrJ? tmvzJ\om;,mukyfESifh o'J[k
trnfopfukd&aom avAJ?10;4 umeedwfvl&SdrkefESifh ukd,fawmfukdtyfESHaom ,k'&Sumkwfaywnf;/10;5 xkdwusdyfESpfyg;aomolwkdYukd a,Ionf apvTwfawmfrl? oifwkdYonfwyg;trsKd;om;wdkY&Sd&mokdY roGm;MuESifh/ &Srm&dNrdKU&GmxJokdY
r0ifMuESifh/10;6 oa&vtrsKd;? aysmufvGifhaomokd;rsm;&Sd&mokdYt&ifoGm;Muavmh/10;7 oGm;pOfwGif? aumif;uifEkdifiHawmfwnfvkeD;NyD[kodwif;Mum;ajymMuavmh/10;8 emaomolwkdYtm;csrf;omay;Muavmh/ aoaomolwkdYukdxajrmufapMuavmh/ ElaomolwkdYukd oefY&Sif;apMuavmh/ ewfqkd; wkdYukd
vnf;ESifxkwfMuavmh/ oifwkdYonftbkd;ray;bJ aus;Zl;awmfukd cH&MuNyDjzpf tbkd;rcHbJay;urf;Muavmh/10;9 a&T? aiG? aMu;wkdYukdcg;yef;xJrokdrSD;MuESifh/10;10 vrf;c&D;bkdYvG,ftdwf? tusESpfxnf? ajceif;awmif;a0;ukdrokdrSD;MuESifh/ taMumif;rlum;? vkyfaqmifaomolonf auR;arG;jcif;
ukdcHxkdufay\/
10;11 rnfonfNrdKU rnfonf&GmokdY0ifvQif? xkdNrdKU&Gm tb,frnfaomolonf xkdufwefoenf;[k ar;jref;? xkdNrdKU&GmrSrxGufroGm;rSD
wkdifatmif xkdol\tdrfwGifaeMuavmh/10;12 tdrfokdY0ifaomtcg r*Fvm&Sdygapaom[kEIwfqufjcif;ukdjyKMuavmh/10;13 xkdtdrfonfxkdufwefvQif oifwkdY>rufaomr*Fvma&mufapownf;/ rxkdufwefvQifoifwkdYxHokdY jyefvmapownf;/10;14 tMuifolonfoifwkdYukdvufrcH? oifwkdY\pum;ukdem;raxmifbJae\? xkdolaeaomtdrfrS4if;? NrdKUrS4if;xGufoGm;pOf? oifwkdY\
ajcb0g;rS ajrrIefYukdcgvkdufMuavmh/10;15 igtrSefqkdonfum;? w&m;qkH;jzwfaomaeYxkdNrdKUonf aom'kHNrdKUESifha*garm&NrdKUxuf om cH&vwHh/
10;16 awmacG;pkxJokdYokd;wkdYukdapvTwfouJhokdY oifwkdYukdigapvTwf\/ xkdaMumifh oifwkdYonf a>ruJhokdY vdrmvsuf? csKd;iSufuJhokdY
tqdyfuif;vsuf&SdMuavmh/10;17 vlwkdYukdowdjyKMu/ taMumif;rlum;? oifwkdYukdvTwfkH;okdYtyfESHMuvdrfhrnf/ w&m;p&yfwkdY kdufMuvdrfhrnf/820

10;18
10;19
10;20
10;21

xkdolwkdYrSp wyg;trsKd;om;wkdYtm; oufaojzpfapjcif;iSg? NrdKU0efrif;? &Sifbk&ifxHokdY ighaMumifhoifwkdYukdykdYaqmifMuvdrfhrnf/oifwkdYukdtyfESHaomtcg tb,fokdYajym&rnfukdrpkd;&drfMuESifh/ ajym&aompum;ukd xkdcPjcif;wGif oifwkdYonf&Muvdrfhrnf/taMumif;rlum;? oifwkdYtvkdtavsmufajymMuonfr[kwf/ oifwkdYtb\0dnmOfawmfonf oifwkdYtm;jzifhajymawmfrl\/xkdtcg nDtpfukdcsif;wa,mufukdwa,mufaoapjcif;iSgtyfMuvdrfhrnf/ tbonfvnf; om;ukdtyfvdrfhrnf/ om;orD;wkdYonfvnf;
rdbukd&efbufjyK aoapMuvdrfhrnf/10;22 vltaygif;wkdYonfvnf; ig\emraMumifhoifwkdYukdrkef;Muvdrfhrnf/ tMuifolonftqkH;wkdifatmif wnfMunf\/ xkdolonf
u,fwifjcif;okdYa&mufvdrfhrnf/
10;23 wNrdKUoifwkdYukdnOf;qJvQif wNrdKUokdYajy;Muavmh/ igtrSefqkdonfum;? oa&vNrdKU&Gm &SdorQkwkdYukdoifwkdYvSnfhvnfrukefrSD
vlom;onf<uvmvdrfhrnf/10;24 wynfhonfq&mxufrom/ uRefonfocifxufrom/10;25 wynfhonfq&muJhokdY4if;? uRefonfocifuJhokdY4if; jzpfvQifoifhavmufay\/ tdrf&Sifukd aAvaZAkv[k ac:a0:MuvQif? tdrfol
tdrfom;wkdYukd om ac:a0:Muvdrfhrnf/10;26 xkdaMumifh olwkdYukdraMumufMuESifh/ zkH;xm;vsuf&SdorQaomt&mwkdYonfyGifhvdrfhrnf/ qdwfuG,f&m &SdorQwkdYonfvnf; xif&Sm;
vdrfhrnf/-10;27 arSmifrkduf oifwkdYtm;igajymaomt&mrsm;ukd oifwkdYonf tvif;Mum;ajymMuavmh/ oifwkdYem;tyg;ajymMum;aomt&mrsm;
ukd tdrfrkd; ay:rSm[pfaMumfMuavmh[k rdefYawmfrl\/
10;28 wenf;um;? ukd,fcEmukdomowf pdwf0dnmOfukdrowfEkdifaomolwkdYukdraMumufMuESifh/ ukd,fcEmESifhpdwf0dnmOfukdi&JzsufqD;Ekdif
aom olukdomaMumufMuavmh/10;29 pmiSufESpfaumifukd t&dwjym;tbkd;ESifh0,f&onfr[kwfavm/ oifwkdYtbtcGifhr&SdvQif xkdpmiSufwaumifrQajrokdYrus&/10;30 oifwkdYqHyifonfvnf; tukeftpifa&wGufvsuf&Sd\/10;31 xkdaMumifhraMumufMuESifh/ oifwkdYonfpmiSuftrsm;wkdYxufomjrwfMu\/10;32 tMuifolonf vlwkdYa&SUrSmighukd0efcHtHh? aumif;uifbkH&Sdaomig\crnf;awmfa&SUrSm xkdolukd ig0efcHrnf/10;33 tMuifolonf vlwkdYa&SUrSmighukdjiif;y,ftHh? aumif;uifbkH&Sdaomig\crnf;awmfa&SUrSm xkdolukdigjiif;y,frnf/
10;34 ajray:okdYNidrfoufjcif;ukdapvTwfthHaomiSg igvmonf[krxifMuESifh/ Nidrfoufjcif;ukd apvTwftHhaomiSg igvmonfr[kwf/ xm;ukd
apvTwfthHaomiSg igvmownf;/10;35 tbESifhom;? trdESifhorD;? a,murESifhacR;rtcsif;csif;uGJjym;apjcif;iSg igvmownf;/10;36 ukd,ftdrfoltdrfom;wkdYonfvnf;ukd,f&efoljzpfMuvdrfhrnf/10;37 tMuifolonfighukdcspfonfxuf rdbukdomcspf\? xkdolonfigESifhrxkdufrwef/ tMuifolonfighukdcspfonfxuf om;orD;ukd
omcspf\? xkdolonf igESifhrxkdufrwef/10;38 tMuifolonf rdrdvuf0g;uyfwkdifukdxrf; ighaemufokdYrvkduf? xkdolonfigESifhrxkdufrwef/10;39 rdrdtoufukdawGUaomolonftoufIH;vdrfhrnf/ ighaMumifhrdrdtoufIH;aomolrlum; toufukdawGUvdrfhrnf/10;40 oifwkdYukdvufcHaomolonfighukdvufcH\/ ighukdvufcHaomolonf ighukdapvTwfawmfrlaom olukd vufcH\/10;41 ya&mzuf\rsufESmukdaxmuf? ya&mzufukdvufcHaomolonf ya&mzuf\tusKd;ukdcH&vwHh? ajzmifhrwfaomol\rsufESmukd
axmuf? ajzmifhrwfaomolukdvufcHaomolonf ajzmifhrwf aomol\tusKd;ukdcH&vwHh/10;42 tMuifolonf wynfhawmf\rsufESmukdaxmuf oli,fwpkHwa,muftm; a&wcGufukdrQay;\? xkdolonftusKd;ukdr&bJrae&m?
igtrSefqkdonf[k rSmxm;awmfrl\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1 xkdokdYwusdyfESpfyg;aomwynfhawmfwkdYukd tukeftpifrSmxm;awmfrlNyD;vQif? NrdKU&Gmrsm;wkdY qkH;rMo0g'ay;jcif;iSg4if;? odwif;
Mum;ajymjcif; iSg4if;? xkdt&yfrS<uawmfrl\/
11;2 c&pfawmfjyKawmfrlaomtrIwkdYukd a,m[efonfaxmifxJrSmMum;aomtcg? rdrdwynfhESpfa,mufukdapvTwf? ukd,fawmfonf
<uvmaomolrSefoavm/11;3 okdYr[kwftjcm;aomoludkajrmfvifh&ygrnfavm[k ar;avQmufap\/11;4 a,Iuvnf;? oifwkdYonfMum;&orQjrif&orQwkdYukdoGm;a,m[eftm;Mum;avQmufMuavmh/11;5 rsufpduef;aomolwkdYonf rsufpdjrif&Mu\/ ajcrpGrf;aomolwkdYonf vSrf;oGm;&Mu\/ ElempGJaomolwkdYonf oefY&Sif;jcif;
okdYa&muf&Mu\/ em;yif;aomolwkdYonf em;Mum;&Mu\/ aoaomolwkdYonf xajrmufjcif;okdYa&muf&Mu\/ qif;&Jom;wkdYonfvnf;
0rf;ajrmufp&modwif;ukd Mum;&Mu\/11;6 ighaMumifhpdwfrysufaomolonf r*Fvm&Sd\[kjyefajymawmfrl\/
11;7 xkdolwkdYonfoGm;Muonfaemuf a,Ionf a,m[efukdtaMumif;jyK y&dowfwkdYtm;? oifwkdYonf tb,frnfaomt&mukd
MunfhIjcif;iSg awmokdYxGufoGm;Muoenf;/ avvIyfaom usLyifukdMunfhIjcif;iSgoGm;oavm/11;8 okdYr[kwfEl;nHhaomt0wfukd0wfqifaomolukdMunfhIjcif;iSgoGm;oavm/ El;nHhaomt0wfukd 0wfqifaomolwkdYonf rif;tdrf
821

aewwfMu\/11;9 ya&mzufukdMunfhIjcif;iSgoGm;oavm/ rSefay\/ ya&mzufxufBuD;jrwfaomolvnf; jzpfonf[k igqkd\/11;10 usrf;pmvmonfum;? MunfhIavmh/ oifoGm;&mvrf;ukdjyif&aomig\wrefukd oifha&SU igapvTwf\[kqkd&m xkdolukdqkdvkdownf;/
11;11 igtrSefqkdonfum;? rdef;rarG;aomolwkdYwGif AwdZHq&ma,m[efxufBuD;jrwfaomol wa,mufrQray:rxGef;ao;/ okdYaomfvnf;
aumif;uifEkdifiHawmfwGif ti,fqkH;aomolonf xkdolxufomBuD;jrwf\/11;12 AwdZHq&ma,m[efvufxufrSp ,ckwkdifatmifaumif;uifEkdifiHawmfukdtEkdiftxufjyKMu\/ tEkdiftxufjyKaomolwkdYonfvnf;
vk,l0ifpm;&Mu\/11;13 a,m[efra&mufrSDwkdifatmif ynwdusrf;? tem*wdusrf;&SdorQwkdYonfqkH;rMo0g'ay;Mu\/11;14 oifwkdYonfighpum;ukdem;cHEkdifvQif? olum;vmvwHhaom{vd,jzpfownf;/11;15 Mum;p&mem;&Sdaomolrnfonfum;Mum;ygap/
11;16 vlrsKd;ukd tb,fOyrmESifhykHjy&tHhenf;/ yGJobifxkdifaeaomoli,fwkdYonf rdrdoli,f csif;wkdYtm; toHukdvTifh?11;17 igwkdYonfom,mpGmwD;rIwfaomfvnf;oifwkdYonfruMu/ nnf;wGm;pGmjrnfwrf;aomfvnf; rikda<u;Mu[k ajymqkdaomoli,fwkdYESifh
vlrsKd;onfwlvS\/11;18 taMumif;rlum;? a,m[efonfrpm;raomufbJvmonf&Sdaomf? olwkdYu olonf ewfqkd;pGJ aomolygwum;[k qkdMu\/11;19 vlom;onfpm;aomufvsufvmonf&Sdaomf? olonfpm;MuL;aomol? pyspf&nfaomuf MuL;aomolygwum;/ tcGefcHaomol
ESifhqkd;aomolwkdYukd rdwfaqGzGJUaomolygwum;[k qkdjyef Mu\/ okdYaomfvnf; ynmw&m;onf rdrdom;wkdYwGifuJh&Jhjypfwifjcif;ESifh
vGwfonf[k rdefYawmfrl\/
11;20 xkdtcg rsm;pGmaomwefckd;awmfukdjyawmfrlaomNrdKU&GmwkdYonf aemifwr&aomaMumifh? xkdNrdKUwkdYukd okdYuJh&Jhjypfwifawmfrl\/11;21 tkdacg&mZdefNrdKU? oifonftr*Fvm&Sd\/ tkdAufZJ'NrdKU? oifonftr*Fvm&Sd\/ taMumif;rlum;? oifwkdYwGifjyaomwefckd;ukd
wkkNrdKUESifhZd'kefNrdKUwkdY wGifjybl;vQif? xkdNrdKUwkdYonfa&S;umv avQmfawt0wfukd0wf? jymESifhvl;vsufaemifw&Muvdrfhrnf/11;22 igqkdonfum;? w&m;qkH;jzwfaomaeY oifwkdYonf wkkNrdKUESifhZd'kefNrdKUxufomcH&MuvwHh/11;23 tkduay&aemifNrdKU? oifonfrkdCf;aumif;uifwkdifatmif ajrmufpm;jcif;ukdcH&aomfvnf;? r&PmEkdifiHwkdifatmifESdrfhcsjcif;ukdcH&vwHh/
taMumif; rlum;? oifjyaomwefckd;ukd aom'kHNrdKU jyKbl;vQif? xkdNrdKUonf,ckwkdifatmifwnf&m\/11;24 igqkdonfum;? w&m;qkH;jzwfaomaeY oifonfaom'kHNrdKUxufomcH&vwHh[krdefYawmfrl\/
11;25 xkdtcga,Iu? aumif;uifESifhajrBuD;ukdtpkd;&awmfrlaomtb? ukd,fawmfonf ynm tvdrmESifhjynfhpkHaomolwkdYtm;
t&mrsm;ukd xdrf0SufuG,fxm;vsufoli,fwkdYtm; abmfjyawmfrlonfjzpf? aus;Zl;awmfukdtuREkfyfcsD;rGrf;yg\/11;26 xkdokdYtvkdawmf&SdaomaMumifh rSefyg\tb/11;27 ig\crnf;awmfonf cyfodrf;aomt&mwkdYukdigtyfay;awmfrlNyD/ crnf;awmfrSwyg;tb,folrQ om;awmfukdrod/ om;awmfESifh
om;awmfonf vif;apvkdaomolrSwyg; tb,folrQ crnf;awmfukdrod/11;28 0efav;yifyef;aomoltaygif;wkdY? ighxHokdYvmMuavmh/ igonfcsrf;omay;rnf/11;29 ighxrf;bkd;ukdwifxrf;Muavmh/ ighxHenf;cHMuavmh/ igonfEl;nHhodrfarGUESdrfhcsaom pdwfoabm&Sd\/ oifwkdYpdwfESvkH;onf
oufomjcif;ukd&vdrfhrnf/11;30 taMumif;rlum;? ighxrf;bkd;onfxrf;vG,f\/ igh0efvnf;aygh\[krdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 xkdumvtcg a,Ionf OykofaeY*sHK pyg; v,fuGufwkdYukda&Smuf<uawmfrlvQif? wynfhawmfwkdYonf qmrGwfaomaMumifh
pyg;toD;tESHukdqGwf pm;Mu\/12;2 zm&d&SJwkdYonfjrifvQif? ukd,fawmf\wynfhwkdYonf OykofaeY rjyKtyfaomtrIukd jyKMuygonf wum;[k avQmufMuaomf/12;3 ukd,fawmfu? 'g0d'fonf rdrdtabmfwkdYESifhwuGrGwfodyfaomtcg?12;4 bk&m;ocif\tdrfawmfokdY0ifrdrdrpm;tyf? rdrdtabmfrpm;tyf? ,Zfyka&m[dwfwkdYompm;tyfaom a&SUawmfrkefYukdpm;onf taMumif;
ukd oifwkdYonfrbwfbl;oavm/12;5 ,Zfyka&m[dwfwkdYonfvnf;AdrmefawmfwGif OykofaeYOykofysufaomfvnf;? tjypfroifhonfukd ynwdusrf;rbwfbl;oavm/12;6 igqkdonfum;? t&yfAdrmefawmfxufomBuD;jrwfaomt&m&Sd\/12;7 ,ZfylaZmfjcif;tusifhxuf oem;jcif;ukPmtusifhukdigESpfouf\[laomusrf;pum;ukd oifwkdYonfem;vnfvQif? tjypfuif;aom
olwkdYukd tjypfrwifrpD&ifMuNyD/12;8 vlom;onfOykofaeYukdtpkd;&onf[krdefYawmfrl\/
12;9 xkdt&yfrS<uw&m;p&yfokdY0ifawmfrl\/ vufwbufaoaomolwa,muf&Sdonfjzpf?12;10 vltcsKdUwkdYu? OykofaeYa&m*gukdNidrf;aptyfoavm[k ukd,fawmftjypfwifcGifhukd&Sm ar;avQmufMu\/12;11 ukd,fawmfuvnf;? rdrdokd;waumifwnf;&Sd xkdokd;onfOykofaeYwGif;xJokdYusvQif? rqGJrwifbJaernfhol wpkHwa,mufrQ
oifwkdYwGif&Sdoavm/12;12 vlonfokd;xuftvGefjrwfay\/ xkdaMumifhOykofaeYaus;Zl;jyKtyfonf[k jyefajymawmfrlNyD;rS?822

12;13 xkdoltm;? oif\vufukdqefYavmh[krdefYawmfrl? olonfrdrdvufukdqefYvQif xkdvufonf vufwbufuJhokdY yuwdjzpfav\/12;14 xkdtcgzm&d&SJwkdYonfxGuf ukd,fawmfukdtb,fokdYzsufqD;&tHhenf;[k wkdifyifMu\/
12;15 a,Ionf odawmfrlvQif? tjcm;okdYajymif;<u rsm;pGmaomvltaygif;wkdYonf aemufawmfokdYvkdufMuojzifh? olwkdY\tem
a&m*g&SdorQwkdYukd Nidrf;apawmfrl\/12;16 xkdolwkdYonf odwif;awmfukdrzGifh&rnftaMumif;ynwfawmfrl\/12;17 xkdtaMumif;t&mum;? ya&mzufa[&Sm,\EIwfxGufjynfhpkHrnftaMumif;wnf;/ EIwfxGuf tcsuf[lrlum;?12;18 iga&G;cs,faomighuRef&if;? igESpfoufjrwfEkd;aomoludkMunfhIavmh/ xkdol\tay:igh0dnmOf ukdigwnfaprnf/ olonf vltrsKd;rsKd;
wkdYukdw&m;ay;vdrfhrnf/12;19 jiif;ckHjcif;? [pfaMumfjcif;ukdrjyKrl? vrf;c&D;ol\toHukdtb,folrQrMum;ap&/12;20 eif;e,fvsuf&SdaomusLyifukdrcsKd;? rD;ckd;rsm;aomrD;pmukdrowf/ w&m;onfatmifjrifjcif;okdY a&mufrnftaMumif; pD&ifvdrfhrnf/12;21 ol\emrukdvnf; vltrsKd;rsKd;wkdYonfukd;pm;Muvdrfhrnf[ka[mxm;ownf;/
12;22 xkdtcgewfqkd;pGJaomvluef;vlt wa,mufukdtxHawmfokdYaqmifcJhMuvQif? xkdvluef; vltonf rsufpdjrifpum;ajymEkdifatmif
u,frawmfrl\/12;23 vltpkta0;taygif;wkdYonfrdef;armawGa0? olonff'g0d'f\om;awmfjzpfvdrfhrnfavm[k ajymqkdMu\/12;24 zm&d&SJwkdYonfMum;vQif? olonfewfqkd;rif;aAvaZAkvukdtrSDjyKom ewfqkd;wkdYukd ESifxkwf onf[k qkdMu\/12;25 a,IonfxkdolwkdY\pdwfukdodawmfrlonfjzpf? wkdif;EkdifiHrnfonfum;? rdrdESifhroifhrwifhuGJjym; vQif ysufpD;jcif;okdYa&mufvdrfhrnf/
NrdKU&Gmjzpfap? tdrfjzpfap? rdrdESifhroifhrwifhuGJjym;vQif rwnfEkdif&m/12;26 pmwefonfvnf; pmwefukdESifxkwfonfrSefvQif? olonfrdrdESifhuGJjym;\/ ol\EkdifiHonf tb,fokdYwnfEkdifrnfenf;/12;27 igonf aAvaZAkvukdtrSDjyKewfqkd;wkdYukdESifxkwfonfrSefvQif? oifwkdY\om;wkdYonf tb,folukdtrSDjyK ESifxkwfMuoenf;/
xkdaMumifh olwkdYonf oifwkdYtm;w&m;pD&ifaomoljzpf Muvdrfhrnf/12;28 igonf bk&m;ocif\0dnmOfawmfukdtrSDjyKewfqkd;wkdYukdESifxkwfonfrSefvQif? tu,fpifppfoifwkdY bk&m;ocif\EkdifiHawmfwnfcsdef
a&mufavNyD/12;29 ol&Jukda&S;OD;pGmrcsnfraESmifvQif? tb,folonfol&JtdrfokdY0if ol\Opmukdvk,lEkdiftHhenf;/ ol&JukdcsnfaESmifNyD;rS ol\tdrfukd
vk,lEkdif\/12;30 ighbufraeaomolonfigh&efbufjzpf\/ igESifhtwlrpkrodrf;aomolonfBuJjzefYaomoljzpf\/
12;31 xkdaMumifh igqkdonfum;? jypfrSm;aomtjypf? bk&m;ukduJh&JhaomtjypftrsKd;rsKd;wkdYESifh vGwfap jcif;tcGifhukd vlwkdYonf&EkdifMu\/
0dnmOf awmfukduJh&JhaomtjypfESifhvGwfapjcif;tcGifhukd vlwkdYonfr&EkdifMu/12;32 vlom;ukdEIwfjzifhjypfrSm;aomol\tjypfukdvnf; vTwfEkdif\/ oefY&Sif;aom0dnmOfawmfukd EIwfjzifhjypfrSm;aomol\tjypfukd ,ck
b0aemifb0rvTwfEkdif/12;33 toD;tm;jzift
h yif\oabmxif&mS ;onfjzpf? toD;aumif;vQiftyifaumif;onf[k qkMd u avmh/ toD;raumif;vQiftyifraumif;[k
qkdMuavmh/12;34 tcsif;a>rqkd;trsKd;wkdY? oifwkdYonftqkd;jzpfvsuf aumif;aompum;ukd tb,fokdYajymEkdifrnf enf;/ pdwfESvkH;tjynfh&Sdonftwkdif;
EIwf>ruf wwf\/12;35 aumif;aomolonf aumif;aompdwfESvkH;b@mwkdufxJu aumif;aomt&mwkdYukd xkwfabmf wwf\/ raumif;aomolonf
raumif;aom b@mwkdufxJu raumif;aomt&mwkdYukd xkwfabmfwwf\/12;36 igqkdonfum;? vlwkdYonftusKd;rJhaompum;ukdajymorQtwGuf? w&m;qkH;jzwfaomaeY ppfaMumjcif;ukdcH&MuvwHh/ oifhpum;rsm;
tm;jzifh oifonftjypfvGwfvdrfhrnf/12;37 okdYr[kwf oifhpum;rsm;tm;jzifhtjypfpD&ifjcif;ukdcH&vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
12;38 xkdtcg tcsKdUaomusrf;jyKq&mESifhzm&d&SJwkdYu? t&Sifbk&m;? tuREkfyfwkdYonf ukd,fawmf jyawmfrlaom edrdwfvuPmwpkHwckukd
jrifcsifygonf[k avQmufMuvQif?12;39 ukd,fawmfu? qkd;npfarsmufrxm;aomtrsKd;onf edrdwfvuPmukdawmif;onfrSm? ya&mzufa,me\edrdwfvuPmrSwyg;
tb,fvuPmukdrQ olwkdYtm;rjy&m/12;40 a,meonfig;BuD;0rf;xJrSmokH;&ufae&ouJhokdY? vlom;onfajrBuD;xJrSmokH;&ufae&vwHh/12;41 w&m;qkH;jzwfawmfrlaomtcg? edea0NrdKUom;wkdYonf vlrsKd;wbufxtIH;cHapvwHh/ taMumif;rlum;? xkdNrdKUom;wkdYonf
a,mea[majym aompum;aMumifh aemifw&Mu\/ t&yfum;? a,mexufomBuD;jrwfaomol&Sd\/12;42 w&m;qkH;jzwfawmfrlaomtcgawmifjynfukdtpkd;&aomrdzk&m;onf? vlrsKd;wbuf x tIH;cHapvwHh/ taMumif;rlum;?
xkdrdzk&m;onf a&Smvrkefrif;BuD;\ynmpum;ukdem;axmifjcif;iSg ajrBuD;pGef;rSvm\/ t&yfum;? a&SmvrkefxufomBuD;jrwf
aomol&Sd\/
12;43 npfnL;aomewfonf vlxJuxGufvQif? ajcmufuyfaomt&yfwkdY vnfNidrf0yfjcif;ukd &Smwwf\/12;44 rawGUvQif igonfxGufcJhaomaeNrJtdrfokdYjyef&OD;rnf[kqkd? a&mufaomtcg xkdtdrfonf vGwf vyf okwfoifjyifqifvsuf&Sd
onfukdawGUaomf?12;45 rdrdxufomnpfnL;aomewfqkd;ckepfa,mufukdac:NyD;vQif xkdvlxJokdY0ifaeMu\/ xkdvl\ aemufjzpf[efonf a&SUjzpf[efxuf
omqkd;\/ qkd;npfaomvlrsKd; xkdenf;wljzpfvwHh[k rdefYawmfrl\/
823

12;46
12;47
12;48
12;49
12;50

xkdokdYy&dowfwkdYtm;a[mawmfrlpOfwGif? r,fawmfESifhnDawmfwkdYonf EIwfqufvkdjyifrSm &yfaeMu\/vlwa,mufuvnf;? r,fawmfESifhnDawmfwkdYonfukd,fawmfESifhEIwfqufvkd jyifrSm&yfaeMuyg \[k avQmufvQif?ukd,fawmfu? ightrd? ighnDum; tb,folenf;[kar;awmfrl\/vufawmfukdvnf;qefY wynfhawmfwkdYukdTefvsuf? olwkdYonf ightrd? ighnDaywnf;/aumif;uifbkH&Sdawmfrlaomightb\tvkdawmfukdaqmifaomolonf ighnD? ighESr? ightrdjzpfwnf;[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1
13;2

xkdaeYa,IonftdrfuxGuf tkdifem;rSmxkdifaeawmfrlonfwGif?rsm;pGmaomvltaygif;wkdYonfukd,fawmfukd0ef;&H pka0;vsuf&SdMuaomaMumifh? avSxJokdY0if xkdifawmfrl\/ y&dowftaygif;wkdYonf


ukef;ay: rSm&yfaeMu\/13;3 xkdtcgOyrmpum;rsm;wkdYukd>rufqkdawmfrlonfrSm? rsKd;aphBuJaomolonf rsKd;aphukdBuJjcif;iSg xGufoGm;\/13;4 taphukdBuJonfwGif? tcsKdUaomtaphwkdYonf vrf;usojzifh iSufwkdYonfvmaumufpm;Mu\/
13;5 tcsKdUaomtaphukdonf ajrenf;ausmufaygrsm;aomt&yfusojzifh? ajrwdrfaomaMumifh csufjcif;tyifaygufaomfvnf;?13;6 aexGufaomtcgylavmifonfjzpf tjrpfrpGJaomaMumifh ndK;EGrf;ysufpD;jcif;okdYa&mufMu\/13;7 tcsKdUaomtaphwkdYonf ql;yifwkdYwGifusojzifh? ql;yifwkdYonfBuD;yGg;nOf;qJMu\/13;8 tcsKdUaomtaphwkdYonf aumif;aomajrusojzifh? tqokH;q,f? tqajcmufq,f? tqw&m yGg;rsm; toD;oD;Mu\/13;9 Mum;p&mem;&Sdaomolrnfonfum; Mum;ygap[krdefYawmfrl\/
13;10 wynfhawmfwkdYonfcsOf;uyfvsuf? ukd,fawmfonf tb,faMumifh Oyrmukdaqmif vlwkdYtm; a[majymawmfrloenf;[k
ar;avQmufMuvQif?13;11 ukd,fawmfu? oifwkdYonf aumif;uifEkdifiHawmf\eufeJaomt&mwkdYukd od&aomtcGifh&SdMu\/ xkdolwkdYrlum;tcGifhr&SdMu/13;12 tMuifolonf&wwf\? xkdol<u,f0jynfhpkHapjcif;iSgay;OD;rnf/ tMuifolonfqif;&J\? xkdol&SdorQukdyifEIwfvdrfhrnf/13;13 xkdaMumifholwkdYonfjrifvsufrjrif? Mum;vsufrMum;? teufukdvnf;em;rvnfaomaMumifh Oyrmukdaqmif iga[majym\/13;14 a[&Sm,a[mbl;aomtem*wfpum;[lrlum;? oifwkdYonfMum;vsufyif teufukdem;rvnfbJ Mum;Muvdrfhrnf/ jrifvsufyif
tmkHrjyKbJjrifMuvdrfhrnf/13;15 taMumif;rlum;? vlrsKd;onf rsufpdrjrif? em;rMum;? pdwfESvkH;rod? tusifhrajymif;vJ? olwkdY tema&m*gukd igrNidrf;ap&
onfwkdifatmif? olwkdYpdwfESvkH;onfrkdufvsuf? em;onfxkdif;vsuf? ukd,frsufpdukdydwfvsuf&SdMu\[laompum;onf vlwkdY
jynfhpkHjcif;okdYa&mufownf;/13;16 oifwkdYrsufpdonf jrifaomaMumifhr*Fvm&Sd\/ oifwkdYem;onfvnf; Mum;aomaMumifhr*Fvm&Sd\/13;17 igtrSefqkdonfum;? oifwkdYjrif&aomt&mwkdYukd ya&mzufrsm;ESifhajzmifhrwfaomolrsm;wkdYonf jrifjcif;iSgtvkd&Sdaomfvnf; rjrif&Mu?
oifwkdYMum;&aomt&mwkdYukd Mum;jcif;iSgtvkd&Sdaomfvnf; rMum;&Mu/
13;18 rsKd;aphBuJaomol\Oyrmteuft"dyg,fukdem;axmifMuavmh/13;19 vrf;taphukdBuJjcif;taMumif;t&mum;? EkdifiHawmf\w&m;pum;ukdMum; ESvkH;roGif;onf&Sdaomf? ewfqkd;vm ESvkH;BuJaom
taphukd EIwf,lwwfonf[k qkdvkdownf;/13;20 ausmufaygaomt&yftaphukdBuJjcif;taMumif;t&mum;? w&m;pum;ukdMum; 0rf;ajrmuf aompdwfESifhcsufjcif;cH,laomfvnf;?13;21 pdwfESvkH;tjrpfrpGJcPomwnfojzifh? w&m;pum;aMumifhtrItcif;ESifh nif;qJjcif;ukdcH&aom tcg csufjcif;azgufjyefwwfonf[k
qkdvkdownf;/13;22 ql;yifwkdYwGiftaphukdBuJjcif;taMumif;t&mum; w&m;pum;ukdMum; avmuDtrI pkd;&drfjcif; ESifhpnf;pdrfOpm\vSnfhpm;jcif;onf
w&m;pum;ukdvTrf;rkd;nOf;qJwwfaomaMumifh toD;roD;Ekdif[kqkdvkdownf;/13;23 aumif;aomajrtaphukdBuJjcif;taMumif;t&mum;? w&m;pum;ukdMum;ESvkH;oGif;ojzifh? tqokH;q,f? tqajcmufq,f? tq
w&myGg;rsm; toD;oD;wwfonf[k qkdvkdownf;[k rdefYawmfrl\/
13;24 tjcm;aomOyrmpum;ukdrdefY>rufawmfrlonfum;? aumif;uifEkdifiHawmfonf aumif;aom rsKd;aphukd v,fBuJaomolESifhwl\/13;25 vlwkdYonftdyfaysmfaomtcg ol\&efolonfvm? aumif;aompyg;ESifhvuPmwlaom awmrsKd;aphukd pyg;txJBuJoGm;av\/13;26 tyifayguftoD;tESHxGufaomtcg? awmyifrsm;vnf;xif&Sm;vQif?13;27 uRefwkdYonftdrf&SifxHokdYoGm; ocif? aumif;aomrsKd;aphukdv,fBuJawmfrlonfr[kwfavm/ awmyifwkdYonftb,fujzpfoenf;
[kavQmufMuvQif?13;28 tdrf&Sifu? trIum;&efoljyKaomtrIwnf;[kqkd\/ tuREkfyfwkdYonfoGm; awmyifwkdYukd a&G;EIwfapjcif;iSg tvkdawmf&Sdoavm[k
avQmufMuvQif?13;29 tdrf&SifuxkdokdYigtvkdr&Sd/ awmyifwkdYukda&G;EIwfvQif pyg;yifwkdYukda&maESmEIwfrdrnf pkd;&drfp&m taMumif;&Sd\/13;30 pyg;&dwfonfumvwkdifatmiftyifESpfrsKd;wkdYonf twlBuD;yGg;ygavap/ pyg;&dwfonf umva&mufvQif? awmyifwkdYukda&SU
OD;pGma&G;EIwf rD;IdUjcif;iSgpnf;aESmifMuavmh/ pyg;ukdum; usD pkodrf;oGif;xm;Muavmh[k &dwfaomolwkdYtm;igpD&ifrnf[k tdrf&Sif
qkdonf[krdefYawmfrl\/
824

13;31 tjcm;aomOyrmpum;ukdrdefY>rufawmfrlonfum;? aumif;uifEkdifiHawmfonf v,f pkdufaomrkefnif;aphESifhwl\/13;32 rken


f if;aphonf taphwumwkx
Yd ufi,faomfvnf;? BuD;yGg;aomtcg jrufyifwumwkx
Yd uf BuD;ojzif?h rkC
d ;f aumif;uifiu
S w
f o
Ydk nfvm
tukdif; tcufwkdYem;aerSDckdavmufaom tyifjzpfwwfonf[k rdefYawmfrl\/
13;33 tjcm;aomOyrmpum;ukdrdefY>rufawmfrlonfum;? aumif;uifEkdifiHawmfonf waq;ESifhwl\/ rdef;ronfwaq;ukd,l rkefYnuf
okH;wif;xnfhojzifh? rkefYnuf&SdorQukd azmif;<uapwwf onf[k rdefYawmfrl\/
13;34 a,Ionf Oyrmrsm;wkdYukdaqmif y&dowfrsm;wkdYtm;a[majymawmfrl\/ Oyrmuif; a[majymawmfrrl/13;35 xkdokdYaomtm;jzifh ya&mzufpum;[lrlum;? igonfEIwfukdzGifhOyrmrsm;ukd>rufqkdaytHh/ urmOD;rSp xdrf0Sufaomt&mwkdYukd
abmfjyaytHh[k a[mbl;aompum;onf jynfhpkHjcif;okdY a&mufownf;/
13;36 xkdaemufrSa,Ionf vltpkta0;rsm;ukdvTwftdrfokdY0ifawmfrlNyD;rS? wynfhawmfwkdYonf csOf;uyf? v,fBuJaomawmrsKd;aph\
Oyrmteuft"dyg,fukd tuREkfyfwkdYtm; abmfjyawmfrlyg [k avQmufMuvQif?13;37 ukd,fawmfu? aumif;aomrsKd;aphukdBuJaomolonf vlom;jzpf\/13;38 v,fum;avmujzpf\/ aumif;aomtaphum;EkdifiHawmfom;jzpf\/ awmrsKd;aphum; ewfqkd;om;jzpf\/13;39 awmrsKd;aphukdBuJaom&efolum;rm&fewfjzpf\/ pyg;&dwfaomumvum; urmukefaom umvjzpf\/ pyg;&dwfaomolum;
aumif;uifwrefjzpf\/13;40 awmyifwkdYukda&G;EIwfrD;IdUouJhokdY urmtqkH;jzpfvwhhH/13;41 vlom;onf rdrdaumif;uifwrefwkdYukdapvTwfNyD;vQif? rSm;,Gif;apaomolwkdYESifh rw&m;aom trIukdjyKaomol&SdorQwkdYukd EkdifiHawmf
xJua&G;EIwf?13;42 ikda<u;jcif;? tHoGm;cJBudwfjcif;&Sd&mrD;zkdcsMuvwHh/13;43 xkdtcgajzmifhrwfaomolwkdYonf aexGef;vif;ouJhokdY rdrdwkdYtb\EkdifiHawmfxGef;vif;MuvwHh/ Mum;p&mem;&Sdaomolrnfonfum;
Mum;ygap/
13;44 wenf;um;? aumif;uifEkdifiHawmfonf v,f0Sufxm;aomb@mESifhwl\/ xkdb@mukd awGUaomolonf wzefzkH;tkyf? 0rf;
ajrmufaompdwfESifhoGm;NyD;vQif? &wwforQukda&mif; xkdv,fukd0,fwwf\/
13;45 wenf;um;? aumif;uifEkdifiHawmfonf jrwfaomykvJwkdYukd&SmaomukefonfESifhwl\/13;46 xkdukefonfonf tvGeftbkd;xkdufaomykvJukdawGUaomtcg? oGm;rdrd&wwforQukd a&mif;NyD;vQif xkdykvJukd0,fav\/
13;47 wenf;um;? aumif;uifEkdifiHawmfonf yifv,fcs trsKd;rsKd;aomig;wkdYukdtkyfrdaom ykdufuGefESifhwl\/13;48 ig;ESifhtjynfh&Sdaomtcg wHigwkdYonfukef;ay:okdYqGJwifxkdifvsuf? aumif;aomig;ukdjcif;xJokdY a&G;cs,fxnfhxm;? raumif;
aomig;ukdjyifokdY ypfvkdufMu\/13;49 xkdenf;wlurmtqkH; aumif;uifwrefwkdYonf qif;vmNyD;vQif? ajzmifhrwfaomolwkdYtxJrS qkda;omolwkdYukdEIwf,lcGJxm;?13;50 ikda<u;jcif;? tHoGm;cJBudwfjcif;&Sd&mrD;zkdcsMuvwHh/13;51 t&mtvkH;pkHwkdYukd oifwkdYonf em;vnfMuoavm[kar;awmfrlvQif? em;vnfygNyDocif[k wynfhawmfwkdYonfavQmufMu\/13;52 ukd,fawmfuvnf;? okdYjzpfaumif;uifEkdifiHawmf\ taMumif;t&mukdoifNyD;aom usrf;q&m rnfonfum;? rdrdb@mxJu
txl;xl;tjym;jym;aom topfta[mif;wkdYukdxkwfabmfaom tdrf&SifESifhwlonf[krdefYawmfrl\/13;53 xkdOyrmpum;rsmukd tukeftpifrdefY>rufawmfrlNyD;vQif xkdt&yfrS<uoGm;awmfrl\/
13;54 xkdaemufrSrdrdNrdKUokdYa&mufawmfrl w&m;p&yfqkH;rMo0g'ay;av\/ NrdKUom;wkdYonf rdef;armawGa0jcif;&SdMuojzifh? olonf
ynmukd4if;? wefckd;ukd4if; tb,frSm&oenf;/13;55 olonfvuform;om;r[kwfavm/ olUtrdum;rm&dtrnf&Sdonfr[kwfavm/ olUnDum;? ,mukyf? a,mao? &Sdrkef? ,k'[k qkdMu
onfr[kwfavm/13;56 olUESrrsm;wkdYonfvnf; igwkdYESifhteD;tyg;aeMuonfr[kwfavm/ okdYjzpfvQif olonf t&mrsm;ukdtb,frSm&oenf;[k
ajymqkdvsuf?13;57 apwempdwfysufMu\/ a,Iuvnf;? ya&mzufonfrdrdNrdKU? rdrdtdrfrSwyg;tjcm;aomt&yf toa&&Sdonf[k xkdolwkdYtm;
rdefYawmfrl\/13;58 NrdKUom;rsm;wkdYonfr,kHMunfMuaomaMumifh? xkdt&yfrsm;pGmaomwefckd;ukdjyawmfrrl/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1
14;2
14;3
14;4
14;5

xkdtcgapmfbGm;a[k'fonf a,I\odwif;awmfukdMum;vQif?olum;AwdZHq&ma,m[efjzpfonf/ aojcif;rSxajrmufavNyD/ xkdaMumifhwefckd;rsm;ukd jyEkdifonf[k rdrdi,fom;wkdYtm;qkd\/txufua[k'fonf rdrdnDzdvdyK\cifyGef;a[a&m'dtaMumif;aMumifh? a,m[efukdbrf;qD;csnf aESmif axmifxJrSmavSmifxm;\/taMumif;rlum;? a,m[efu? t&Sifrif;BuD;onf xkdrdef;rukdrodrf;tyf[k a[k'ftm;qkdavNyD/a,m[efukdowfjcif;iSgtvkd&Sdaomfvnf;? vltaygif;wkdY\rsufESmukdaxmufrowf0HhbJae\/ taMumif;rlum;? xkdolwkdYonf
a,m[efukdya&m zufuJhokdYxifrSwfMuownf;/
14;6 xkdaemufrSa[k'fukdbGm;aomaeY&uf ESpfpOfyGJcHpOfwGif? a[a&m'd\orD;onfyGJobif uojzifh a[k'fonfEl;Gwfaompdwf&Sd
vQif?825

14;7
14;8
14;9
14;10
14;11
14;12
14;13

igonfoifawmif;orQukday;rnf[k usdefqkdav\/xkdrdef;ri,fonf ol\trdwkdufwGef;onftwkdif;? AwdZHq&ma,m[ef\OD;acgif;ukd vifyef; ay;awmfrlyg[k awmif;avQmuf\/rif;BuD;onf0rf;enf;aomfvnf; usdeq


f jkd cif;ukd4if;? taygif;tabmfwdY\
k rsufESmuk4d if; axmufaomaMumifh ay;ap[ktrdeafY wmf&v
Sd suf?vlukdapvTwf a,m[ef\vnfyif;ukdaxmifxJrSmjzwfap\/OD;acgif;ukdvifyef;aqmifcJh xkdrdef;ri,ftm;ay;NyD;rS? olonfvnf;rdrdtrdxHokdY,loGm;\/a,m[ef\wynfhwkdYonfvnf;vmtavmif;ukdaqmifoGm;ojzifh oN*K[fNyD;rS? a,IxHawmfokdY oGm; Mum;avQmufMu\/a,IonfMum;awmfrv
l Qif? xkt
d &yfrx
S u
G
f avSupdk ;D vsufawm qdwu
f ,
G &f mt&yfoYdk <uawmfr\
l / vltpkta0;wko
Yd nfMum;od&vQif?
NrdKU&GmrSxGuf ukef;aMumif;vkdufMu\/14;14 a,IonfxGuf<u vlrsm;taygif;wkdYukdawGUjrifawmfrlvQif? oem;jcif;pdwfawmf&Sd vlem&SdorQwkdYukdcsrf;omay;awmfrl\/
14;15 nOD;,H wynfhawmfwkdYonfcsOf;uyf? t&yfonfawmt&yfjzpfyg\/ rkdCf;vnf;csKyfygNyD/ vltpkta0;wkdYonfNrdKU&GmokdYoGm;
pm;p&mukd0,fapjcif;iSg tcGifhay;awmfrlyg[kavQmufMuvQif?14;16 a,Iu? oGm;&aomtaMumif;r&Sd/ olwkdYpm;p&mbkdYoifwkdYay;Muavmh[k rdefYawmfrl\/14;17 wynfhawmfwkdYuvnf;? rkefYig;vkH;ESifhig;ESpfaumifrSwyg; tb,fpm;p&mrQ tuREkfyfwkdYr&Sdyg[k avQmufjyefvQif? xkdrkefYESifhig;ukd,lcJhMu[k
rdefYawmfrl\/14;18 xkdtcg vltpkta0;wkdYukdjrufyifay:rSmavsmif;Muap[k trdefYawmf&Sd\/14;19 rkefYig;vkH;ESifhig;ESpfaumifukdvnf;,l aumif;uifokdYMunfhajrmfvsuf? aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;NyD;rS rkefYESifhig;ukdzJh wynfhawmfwkdYtm;
ay;awmfrl\/14;20 wynfhawmfwdkYonfvnf; vltaygif;wkdYtm;ay;Mu\/ vltaygif;wkdYonfpm;0MuNyD;rS <uif;&pfaomtusKd;tyJhukdaumufodrf;
wq,fESpfawmif;tjynfh&Mu\/14;21 pm;aomolta&twGufum;? rdef;rESifholi,fukdrqkdbJ? a,musfm;ig;axmifrQavmuf&Sdownf;/
14;22 a,Ionf pnf;a0;aomolwkdYukdvTwfawmfrlpOfwGif? wynfhawmfwkdYukdavSpD;ap urf;wbufokdYt&iful;apawmfrl\/14;23 pnf;a0;aomolwkdYukdvTwfNyD;rS qkawmif;yXemjyKtHhaomiSg awmifay:qdwfuG,f&mt&yfokdY wuf<uojzifh? ntcsdefa&mufaomtcg?
wa,mufwnf;&Sdaeawmfrl\/14;24 avSrlum; tkdiftv,f&Sd avroifhaomaMumifh vIdif;wHykd;vIyf&Sm;jcif;ukdjyif;pGmcH&\/14;25 nokH;csufwD;ausmftcsdefa,Ionftkdifay:rSmpufawmfjzefYvsuf wynfhawmfwkdY&Sd&mokdY <uawmfrl\/14;26 xkdokdYtkdifay:rSmpufawmfjzefY<uawmfrlonfukdolwkdYonfjrifvQif xdwfvefY? zkwfwapjzpfonf[k aMumufaompdwfESifh atmf[pf
Mu\/14;27 a,Ionfcsufjcif;EIwfquf wnfMunfaompdwf&SdMuavmh/ igyifjzpfonf/ raMumufvefYMuESifh[k rdefYawmfrl\/14;28 aywkuvnf;? ocifukd,fawmfrSefvQif tuREkfyfonf ukd,fawmfxHokdYa&ay:rSmvm&rnf taMumif; rdefYawmfrlyg[kavQmufvQif?14;29 vmcJhavmh[krdefYawmfrl\/ aywkonf avSay:uqif;a,IxHokdYa&muftHhaomiSg a&ay:rSm vSrf;oGm;\/14;30 avjyif;onfukdjrifvQifaMumufvefYepfrGef;vkonf&Sdaomf? u,frawmfrlygocif[k [pfaMumfav\/14;31 a,Ionf vufawmfukdcsufjcif;qefY aywkukdukdifawmfrlvsuf? ,kHMunftm;enf;aomol? tb,faMumifh,kHrSm;aompdwf0ifo
enf;[k ar;awmfrl\/14;32 avSay:okdYa&mufMuvQif avonfNidrf;av\/14;33 avSom;wkdYonfcsOf;uyf? pifppfukd,fawmfonf bk&m;ocif\om;awmfrSefygonf[k Gwfjyyf avQmufMu\/
14;34 urf;wbufokdYul;vQif *aeFo&ufe,fokdYa&mufMu\/14;35 xkdt&yfom;wkdYonf rsufESmawmfukdrSwfrdvQif? ywf0ef;usift&yf&SdorQokdYapvTwfojzifh vlem&SdorQwkdYukdaqmifcJh?14;36 t0wfawmf\yef;yGg;ukdrQom wkdY&ygrnftaMumif; tcGifhawmif;Mu\/ wkdYorQaomolwkdYonf vnf;csrf;om&Mu\/-

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 xkdtcg a,k&SvifNrdKUom;zm&d&SJwkdYESifh usrf;jyKq&mwkdYonf csOf;uyfNyD;vQif?15;2 a&S;vla[mif;wkdYrSqufcHaomenf;Oya'oukd ukd,fawmf\wynfhwkdYonf tb,faMumifh vGefusL;Muygoenf;/ olwkdYonf
vufraq;bJtpmpm;Muygonfwum;[k avQmufMuvQif?15;3 uk,
d af wmfu? oifwo
Ydk nftqufqufcaH omenf;Oya'oukt
d rSjD yK bk&m;ocif\ynwfawmf ukd tb,faMumifv
h eG u
f sL;Muoenf;/15;4 bk&m;ocif\ynwfawmfum;? rdbukdkdaopGmjyKavmh/ tMuifolonfrdbukdEIwfjzifhjypfrSm;\? xkdolonf taoowfjcif;ukd
cHap[kvmownf;/15;5 oifwkdYrlum;? tMuifolonfukd,frdbukd? oifwkdYtokH;&EkdiforQaomig\Opmonf tvSL0wK jzpfap[k qkd\?15;6 xkdolonf ukd,frdbukdyifkdaopGmrjyK&[kqkdMu\/ xkdokdYoifwkdYonf tqufqufcHaomenf; Oya'otm;jzifh bk&m;ocif\
ynwfawmfukd y,fMu\/15;7 vQKdU0SufaomolwkdY? a[&Sm,onf oifwkdYukd&nfrSwfvsuf vlrsKd;onf EIwfESifhighxHokdY csOf;uyf EIwfcrf;ESifhighukdkdaoMu\/
15;8 pdwfESvkH;rlum;igESifha0;vS\/826

15;9

vlwkdYpD&ifaomynwfwkdYukdoGefoifenf;Oya'oay;vsufyif ighukdtcsnf;ESD;ukd;uG,fMu\[k aemufjzpfvwHhaomt&mukd avsmuf


ywfpGma[mcJhNyD[k jyefrdefYawmfrl\/
15;10 xkdtcgvltpkta0;ukdtxHawmfokdYac:? oifwkdYem;axmifem;vnfMuavmh/15;11 cHwGif;okdY0ifaomt&monf vlukdnpfnL;aponfr[kwf/ cHwGif;rSxGufaomt&monf npfnL;apaomt&mjzpfonf[k rdefYawmf
rl\/15;12 wynfhawmfwkdYonfcsOf;uyf? ,ckrdefYawmfrlaompum;ukd zm&d&SJwkdYonfMum;aomtcg apwempdwfysufMuonfukd odawmfrloavm
[k avQmufMu\/15;13 ukd,fawmfuvnf;? aumif;uifbkH &Sdawmfrlaom ig\crnf;awmf pkdufawmfrrlaom tyif&SdorQwkdYukd EIwf&vdrfhrnf/15;14 xkdolwkdYukd&Sdygavap/ olwkdYonfvluef;wkdYtm;vrf;jyaomvluef;jzpfMu\/ vluef;csif;wOD;ukd wOD;vrf;jyvQif? ESpfOD;wkdYonf
wGif;xJokdYusMuvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/15;15 aywkuvnf;? xkdOyrmukdtuREkfyfwkdYtm;zGifhjyawmfrlyg[k avQmufvQif?15;16 a,Iu? oifwkdYonf,ckwkdifatmif ynmrJhvsufaeao;oavm/15;17 cHwGif;okdY0iforQonf 0rf;xJokdYqif; a&tdrfwGifpGefYypfonfukd em;rvnfMuao;oavm/15;18 cHwGif;rSxGufaomt&mrlum;? ESvkH;xJuxGufvm vlukdnpfnL;apaomt&mjzpf\/15;19 raumif;aomBuHpnfjcif;? vltoufukdowfjcif;? olUr,m;ukdjypfrSm;jcif;? rdef;rvGwfESifh rSm;,Gif;jcif;? olUOpmukdckd;jcif;? rrSef
aomoufaoukdcHjcif;? olUtoa&ukdzsufjcif;t&mwkdYonf ESvkH;xJuxGufvm?15;20 vlukdnpfnL;apaomt&mjzpfMu\/ vufraq;bJvsuftpmukdpm;jcif;rlum;? vlukdnpfnL;aponfr[kwf[k rdefYawmfrl\/
15;21 a,Ionfxkdt&yfrSxGuf wkkNrdKUESifhZd'kefNrdKU\aus;vufokdY<uawmfrlvQif?15;22 cgemeftrsKd;jzpfaomrdef;rwa,mufonf xkde,fpyfrSxGufvm? 'g0d'f\om;awmf&Sif? uRefrukd oem;awmfrlyg/ uRefr\orD;onf
ewfqkd;ESdyfpufjcif;ukd jyif;pGmcH&ygonf[k [pfaMumfaomfvnf; pum;wcGef;rQjyefawmfrrl/15;23 wynfhawmfwkdYonfcsOf;uyf? xkdrdef;rjyefoGm;&aomtcGifhukday;awmfrlyg/ igwkdYaemufokdYvdkuf [pfaMumfvsufaeygonf[k
awmif;avQmufMu\/15;24 ukd,fawmfuvnf;? oa&vtrsKd;t0ifaysmufvGifhaomokd;rsm;rSwyg; tjcm;aomtrsKd;&Sd&mokdY ighukdraprvTwf[krdefYawmfrl\/15;25 xkdrdef;ronfcsOf;uyfjyyf0yfvsuf uRefrukdu,frawmfrlygocif[k avQmufjyefvQif?15;26 ukd,fawmfu? om;\tpmukd,lacG;tm;ray;rcstyf[kjyefajymawmfrl\/15;27 rdef;ruvnf; rSefyg\ocif? acG;rnfonfum; rdrdocif\pm;yGJrSusaompm;Ekyfpm;aygufukd pm;NrJxkH;pH&Sdyg\[kavQmufjyefvQif?15;28 tkdrdef;r? oifonf,kHMunftm;BuD;vSNyD/ oifhtvkd&Sdonftwkdif; oifjzpfap[krdefYawmfrl\/ xkdtcsdefrSp xkdrdef;r\orD;onf
usef;rmyuwdjzpfav\/15;29 a,Ionfxkdt&yfrS<u *gvdvJtkdifem;okdYa&mufawmfrlvQif awmifay:okdYwufxkdifawmfrl\/15;30 rsm;pGmaomvltaygif;wkdYonfajcrpGrf;? rsufpduef;? pum;t? t*FgcsKdUwJhaomolrSp tjcm;aom tema&m*gpGJaomolrsm;ukd
aqmifcJhvsuf txHawmfokdYa&mufvm ajcawmf&if;csxm;Mu\/15;31 tema&m*grsm;ukdNidrf;apawmfrlojzifh? taomolonfpum;ajymonfukd4if;? csKdUwJhaomolonf yuwdjzpfonfukd4if;? ajcrpGrf;
aomolonfvSrf; oGm;onfukd4if;? rsufpduef;aomolonf jrif&onfukd4if;? vltpkta0;wkdYonfjrifvQif tHhMojcif;okdYa&muf
oa&vtrsKd;\ bk&m;ocif*kPfawmfukdcsD;rGrf;Mu\/15;32 xkdtcga,Ionf wynfhawmfwkdYukdac:? vlrsm;ukdigoem;\/ okH;&ufywfvkH;igESifhtwl&SdMuNyD/ pm;p&mtvQif;r&Sd/ vrf;c&D;
armrnfukdpkd;&drfaomaMumifh tpmrpm;rSDolwkdYukdvTwfjcif;iSg igtvkdr&Sd[k rdefYawmfrlvQif?15;33 wynfhawmfwkdYu rQavmufrsm;aomvlpkwkdYonf 0pGmpm;avmufaomtpmukd awmt&yf tuREkfyfwkdYonftb,fokdY&Ekdifyg
rnfenf;[k avQmufMuaomf?15;34 a,Iu? oifwkdYwGifrkefYb,fESpfvkH;&Sdoenf;[kar;awmfrlvQif? rkefYckepfvkH;ESifh tenf;i,frQaom ig;aumifuav;&Sdygonf[k jyef
avQmufMu\/15;35 xkdtcgvltpkta0;wkdYukd ajray:rSmavsmif;Muap[k trdefYawmf&Sd\/15;36 rkefYckepfvkH;ESifhig;wkdYukdvnf;,laus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;NyD;rS? rkefYESifhig;ukdzJhwynfhawmfwkdYtm; ay;awmfrl\/ wynfhawmfwkdYvnf;
vltaygif;wkdYtm;ay;Mu\/15;37 vltaygif;wkdYonfpm;0MuNyD;rS? <uif;&pfaomtusKd;tyJhukdaumufodrf; ckepfawmif;tjynfh& Mu\/15;38 pm;aomolta&twGufum;? rdef;rESifholi,fukdrqkdbJ a,musfm;av;axmif&Sdownf;/15;39 xkdvlrsm;wkdYukdvTwfawmfrlNyD;rS? avSpD;rm*'gvaus;vufokdYa&mufawmfrl\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1 xkdtcgzm&d&SJESifhZ'KuJwkdYonf ukd,fawmfukdpkHprf;aESmifh&Sufjcif;iSg csOf;uyf? rkdCf;aumif;uifujzpfaom edrdwfvuPmukdjyawmfrl
rnftaMumif; awmif;yefMu\/16;2 ukd,fawmfuvnf;? oifwkdYonfnOD;,Hajymqkdwwfonfum;? ,ckrkdCf;wdrfeDonfjzpf rkdCf;Munfvifvdrfhrnf[k qkdwwfMu\/827

16;3 eHeuf,Hum;? ,ckrkdCf;tkHYvsuf&Sd\/ eDarmif;aomtqif;vnf;&Sd\/ ,aeY rkdCf;oufrkefwkdif;vm vdrfhrnf[kqkdwwfMu\/


vQKdU0SufaomolwkdY? oifwkdYonf rkdCf;aumif;uif\rsufESmukdykdif;jcm; odEkdifMu\/ uyfumv\edrdwfvuPmwkdYukdykdif;jcm;
rodEkdifMu/16;4 qkd;npfarsmufrxm;aomtrsKd;onfedrdwfvuPmukdawmif;onfrSm? ya&mzufa,me\ edrdwfvuPmrSwyg; tb,fvuPm
ukdrQ olwkdYtm;rjy&m[krdefYawmfrlNyD;vQif? xkdolwkdY&Sd&mrS xGuf <uawmfrl\/
16;5 wynfhawmfwkdYonf urf;wbufokdYoGm;Muaomtcg rkefYukd,ljcif;iSgarYavsmMu\/16;6 a,Iuvnf;? zm&d&SJESifhZ'KuJwkdY\waq;ukdowdESifhMuOfa&SmifMu[krdefYawmfrl\/16;7 wynfhawmfwkdYuvnf;? igwkdYrkefYrygaomaMumifh pum;ukdrdefYawmfrlonf[k tcsif;csif;aqG;aET;ajymqkdMu\/16;* a,Ionf odawmfrlvQif? ,kHMunftm;enf;aomolwkdY? oifwkdYrkefYrygonfukdaxmuf tb,faMumifhtcsif;csif;aqG;aET;ajymqkdMu
oenf;/16;9 rkefYig;vkH;ukdvlig;axmifpm; pm;<uif;b,fESpfawmif;aumufodrf;onfukd4if;? rkefYckepfvkH;ukdvlav;axmifpm; pm;<uif;b,fESpf
awmif;aumuf odrf;onfukd4if;?16;10 oifwkdYonfESvkH;roGif;ratmufarhbJaeMuao;oavm/
16;11 zm&d&SJESifhZ'KuJwkdY\waq;ukdMuOfa&SmifMu[laompum;ukdigajymonfwGif? rkeYfukdtrSwfjyK igrajymonfukdoifwkdYonfem;rvnf
bJ tb,fokdYaeMuoenf;[k rdefYawmfrl\/16;12 xkdtcg wynfhawmfwkdYonfrkefY\waq;ukdMuOfa&SmifMu[krdefYawmfrrl/ zm&d&SJESifhZ'KuJwkdY\ Mo0g'ukdMuOfa&SmifMu[k rdefYawmf
rlonfukdem;vnfMuownf;/
16;13 a,Ionf zdvdyKuJo&dNrKdY\aus;vufokdY<uawmfrlaomtcg? vlrsm;wkdYonf vlom;jzpfaom ighukdtb,foljzpfonfqkdMuoenf;[k
wynfhawmfwkdYukdar;jref;awmfrlvQif?16;14 vltcsKdUu? ukd,fawmfonfAwdZHq&ma,m[efjzpfonf[l4if;? tcsKdUu? {vd,jzpfonf [l4if;? tcsKdUu? a,&rdrSpya&mzuf
wyg;yg;jzpfonf[l4if; qkdMuyg\[kavQmufMuaomf?16;15 oifwkdYvnf;ighukdtb,foljzpfonfqkdMuoenf;[k ar;jref;awmfrlvQif?16;16 &Sdrkefaywku? ukd,fawmfonfc&pfawmfwnf;[laom touf&Sifawmfrlaom bk&m;ocif\ om;awmf jzpfawmfrlonf[k avQmuf
av\/16;17 a,Iuvnf;? &SdrkefAma,me? oifonfr*Fvm&Sd\/ taMumif;rlum;? taoG;tom;onf taMumif;t&mukd oifhtm;
abmfjyonfr[kwf/ aumif;uifbkH&Sdawmfrlaom ighcrnf;awmfonf abmfjyawmfrlownf;/16;18
igqkdonfum;?
oifonfaywkjzpf\/
ausmufay:rSm
ightoif;ukdigwnfaqmufrnf/
xkdtoif;ukdr&PmEkdifiH\
wHcg;wkdYonfrEkdif&m/16;19 aumif;uifEkdifiHawmf\aomhwkdYukdvnf;oifhtm;igay;rnf/ oifonfajrBuD;ay:rSm csnfaESmiforQonf aumif;uifbkHcsnfaESmifvsuf
&Sdvdrfhrnf/ ajrBuD;ay:rSmjznfvTwforQonf aumif;uifbkH jznfvTwfvsuf&Sdvdrfhrnf[k rdefYawmfrlNyD;vQif?16;20 ukd,fawmfonf c&pfawmfjzpfaMumif;ukd tb,foltm;rQrajympdrfhaomiSg wynfhawmfwkdYukd ynwfawmfrl\/
16;21 xkdrSwyg; ukd,fawmfonfa,k&SvifNrdKUokdYoGm;&rnf/ vltBuD;tuJ? ,Zfyka&m[dwftBuD;? usrf;jyKq&mwkdYvufrsm;pGmcH& rnf/
taoowfjcif;ukdvnf;cH&rnf/ okH;&ufajrmufaomaeY xajrmufvdrfhrnf[laomtaMumif;rsm;ukd xdktcgrSp wynfhawmf
wkdYtm;jyawmfrl\/16;22 xkdtcgaywkonf ukd,fawmfukdrdrdESifhtwlac:? ocif? ukd,fawmfokdYrjzpfygapESifh/ trIonf ukd,fawmf ra&muf&m
[ktjypfwifaompum;ukd avQmufaomf?16;23 ukd,fawmfonfrsufESmawmfukdvSnfh tcsif;&efol? ighaemufokdYqkwfavmh/ oifonf igwkdufrd vJp&mtaMumif;jzpf\/ oifonf
bk&m;ocif\ t&mukdpdwfrpGJvrf;? vlwkdY\t&mukdom pGJvrf;onf[k rdefYawmfrl\/
16;24 xkdtcga,Iu? igqnf;uyfvkdaomoljzpfvQif ukd,fukdukd,fjiif;y,f&rnf/ ukd,fvuf0g; uyfwkdifukdxrf; ighaemufokdYvkduf&rnf/16;25 tMuifolonf rdrdtoufukdu,fq,fjcif;iSgtvkd&Sd\? xkdolonftoufIH;vdrfhrnf/ tMuifolonfighaMumifhtoufIH;\? xkdol
onftoufukdawGUvdrfhrnf/16;26 vlonf pMu0Vmukdt<uif;rJhtpkd;& rdrdtouf0dnmOfIH;vQif tb,faus;Zl;&Sdoenf;/ rdrdtouf0dnmOfukd tb,fOpm
ESifha&G;Ekdifoenf;/16;27 vlom;onf rdrdtbcrnf;awmf\bkef;tmEkabmfukdaqmifvsuf? aumif;uifwref tNcHt&HwkdYESifh <uvmawmfrlvwHh/ xkdtcg
oltoD;toD;usifhaom tusifhESifhtavsmuf tusKd;tjypfukd qyfay;awmfrlvwHh/16;28 igtrSefqkdonfum;? vlom;onfEkdifiHawmfwnfvsuf<uvmawmfrlonfukd? t&yf&Sdaomol tcsKdUwkdYonf rjrifrSDaojcif;okdY
ra&muf&Mu[k wynfhawmfwkdYtm; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1

ajcmuf&ufvGefaomtcg a,Ionf aywk? ,mukyf? ,mukyfnDa,m[efwkdYukdac:? jrifhvSpGmaomawmifay:wGif qdwfuG,f&mt


&yfokdYaqmif<uawmfrl\/828

17;2 olwkdYa&SUxl;jcm;aomtqif;ta&mifESifhjynfhpkHonfjzpf? rsufESmawmfonf aeuJhokdY xGef;awmufvsuf? t0wfawmfonf tvif;


uJhokdYjzLvsuf &Sd\/17;3 arma&SESifh{vd,onfxif&Sm;udk,fawmfESifhtwlpum;ajymvsufaeMu\/17;4 xkdtcg aywku? ocif? t&yfaebG,faumif;yg\/ ukd,fawmfbkdYwJwaqmif? arma&SbkdYwaqmif? {vd,bkdYwaqmif?
wJokH;aqmifukdtvkd awmf&SdvQif tuREkfyfwdkYonf aqmufvkyfygrnf[k avQmufav\/17;5 xkdokdYavQmufpOfwGif? xGef;vif;aomrkdCf;wdrfonf xkdolwkdYukdvTrf;rkd;? olonf igESpfouf jrwfEkd;&m? ig\cspfom;aywnf;/
ol\pum;ukdem;axmifMuavmh[k rkdCf;wdrfutoHawmfjzpf av\/17;6 wynfhawmfwkdYonfMum;&vQif? jyyf0yf tvGefaMumufvefYjcif;&SdMu\/17;7 a,IonfvmolwkdYukdvufESifhwkdYawmfrlvsuf? xMu? raMumufMuESifh[krdefYawmfrlaomf?17;8 olwkdYonf Munfhajrmfojzihf? a,Iwa,mufwnf;rSwyg;? tb,folukdrQrjrifMu/
17;9 awmifay:rSqif;Muaomtcg a,Iu? vlom;onfaojcif;rS rxajrmufrSDwkdifatmif? oifwkdY,ckjrifaomlygkHukdtb,foltm;rQ
rajymMuESifh[k wynfhawmfwkdYukdynwfawmfrl\/17;10 xkdtcgwynfhawmfwkdYu? {vd,onf t&ifvm&rnf[k usrf;jyKq&mwkdYonf tb,faMumifh qkdygoenf;[k ar;avQmufMuvQif?17;11 a,Iu? {vd,onft&ifvmtvkH;pkHwkdYukdjyKjyif&onfrSefay\/17;12 igqkdonfum;? {vd,a&mufvmNyD/ vlrsm;onfolUukdrodojzifh olUtm;jyKcsiforQukdjyKMuNyD/ xkdenf;wlvlom;onfvnf; xkdvlrsm;
vufcH&rnf[k rdefYawmfrlaomf?17;13 AwdZHq&ma,m[efukdtrSwfjyK rdefYawmfrlaMumif;ukd wynfhawmfwkdYonfem;vnfMu\/
17;14 vltpkta0;&Sd&mokdYa&mufMuaomtcg? vlwa,mufonftxHawmfokdYcsOf;uyf 'l;axmufvsuf? ocif?17;15 tuREkfyf\om;ukdu,froem;awmfrlyg/ 0ufl;empGJjyif;pGmcH&yg\/ rD;4if;? a&4if;tBudrfBudrf vJwwfyg\/17;16 wynfhawmfwkdYxHokdYaqmifcJh olwkdYonfcsrf;omray;EkdifMuyg[k avQmufvQif?17;17 a,Iu? ,kHMunfjcif;r&Sd? azgufjyefaomtrsKd;? igonfoifwkdYESifhwuGtb,frQ umvywfvkH;ae &rnfenf;/ oifwkdYukdtb,frQ
umvywfvkH;onf;cH&rnfenf;/ oli,fukdighxHokdY,lcJhMu[k rdefYawmfrl\/17;18 a,Ionf olUukdqkH;rawmfrlvQif? ewfqkd;onfolrSxGufoGm;ojzifh? xkdcPrSpoli,fonf usef;rmyuwdjzpfav\/
17;19 xkdtcg wynfhawmfwkdYonf qdwfuG,f&mt&yf a,IxHawmfokdYcsOf;uyf? tuREkfyfwkdYonf xkdewfqkd;ukdtb,faMumifh
rESifxkwfEkdifyg oenf;[kavQmufMuaomf?17;20 oifwkdYonf,kHMunfjcif;r&SdaomaMumifhrESifxkwfEkdifMu/ igtrSefqkdonfum;? oifwkdYonf rkefnif;aphcefYrQavmufaom,kHMunfjcif;
&SdvQif? xkd awmifukdae&mrSa&GUavmh[kqkdMuaomf? ae&mrSa&GUvdrfhrnf/ ,kHMunfjcif;&SdvQif oifwkdYrwwfEkdifaomtrIr&Sd/17;21 okdYaomfvnf; qkawmif;jcif;? tpma&Smifjcif;rSwyg; tb,fokdYaomtm;jzifh? xkdtrsKd;onfrxGufwwf[k rdefYawmfrl\/
17;22 *gvdvJjynfaeMupOfwGif a,Iu? vlom;ukdvlwkdYvufokdYtyfESH&aomtcsdefeD;NyD/17;23 olwkdYonfowfMuvdrfhrnf/ okH;&ufajrmufaomaeYxajrmufvdrfhrnf[k wynfhawmfwkdYtm; rdefYawmfrl\/ olwkdYonfvnf;tvGef
0rf;enf;jcif;&SdMu\/17;24 uay&aemifNrdKUokdYa&mufaomtcg? AdrmefawmftcGefwnf;[laom 'dj'rukdcHaomolwkdYonf aywkqDokdYvm oif\q&monf'dj'rukd
ray;oavm[kar;jref;vQif? ay;ygonff[k aywk qkd\/17;25 aywkonf tdro
f 0Ydk ifaomtcg? a,Ionfwifu;l ? tcsif;&Srd ek ?f oifonf tb,fox
Ydk ifo enf;/ avmuD&iS b
f &k ifwo
Ydk nftb,forl mS
tcGefukdcHMuoenf;/ rdrdom;rSmcHMuoavm/ olwyg;rSmcHMuoavm[k ar;awmfrlvQif?17;26 aywku? olwyg;rSmcHMuygonf[kavQmufaomf? a,Iuvnf;okdYjzpfvQif om;rlum;vGwf&\/ okdYaomfvnf; xkdolwkdYonf
igwkdYaMumifhrrSm; ,Gif;rnftaMumif;? tkdifokdYoGm;ig;rQm;ukdcsavmh/17;27 a&SUOD;pGm&aomig;ukd,l ypyfukdzGifhvQif? owmwJwjym;ukdawGUvdrfhrnf/ xkdaiGukd,l ightbkdYESifh oifhtbkdY xkdolwkdYtm;ay;avmh[k
rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1
18;2
18;3
18;4
18;5
18;6

xkdtcg wynfhawmfwkdYonfcsOf;uyf aumif;uifEkdifiHawmf tb,folonfomBuD;jrwfyg tHhenf;[k ar;avQmufMuaomf?oli,fwa,mufukdac:awmfrl? wynfhawmfwkdYtv,fxm;NyD;rS?igtrSefqkdonfum;? oifwkdYonfajymif;vJoli,fuJhokdYrjzpfvQif aumif;uifEkdifiHawmfokdY ra&muf&Mu/xkdaMumifhtMuifolonf oli,fuJhokdYrdrdukdrdrdESdrfhcstHh? xkdolonf aumif;uifEkdifiHawmf omBuD;jrwfvdrfhrnf/tMuifolonfighrsufESmukdaxmuf uJhokdYaomoli,fwpkHwa,mufukdvufcH\? xkdolonf ighukdyifvufcH\/ighukd,kHMunfaomoli,fwpkHwa,mufukd tMuifolonfrSm;,Gif;ap\? xkdolonfvnfyif; BudwfqkHausmufukdqGJ eufeJ
aomyifv,f ESpfjrSKyfjcif;ukdcH&vQiftaeomaumif;\/
18;7 rSm;,Gif;p&mtaMumif;rsm;&SdaomaMumifh avmuDom;wkdYonftr*Fvm&SdMu\/ rSm;,Gif;p&m taMumif;&Sd&rnf/ okdYaomfvnf; rSm;
,Gif;p&m taMumif;ukdjzpfapaomolonf tr*Fvm&Sd\/18;8 oif\vufajconfoifhukdrSm;,Gif;apvQif vufajcukdjzwfypfavmh/ vufajctpkHESifh xm0&rD;xJ okdYcsjcif;ukd cH&onfxuf t*FgcsKdU
829

wJhtouf&Sif jcif;okdY0ifpm;aomfomaumif;\/18;9 oif\rsufpdonfvnf; oifhukdrSm;,Gif;apvQif? rsufpdukdxkwfypfavmh/ rsufpdESpfbufpkHESifh i&JrD;xJokdYcsjcif;ukdcH&onfxuf


rsufpdwbufESifh touf&Sifjcif;okdY0ifpm;aomf omaumif;\/
18;10 oifwkdYonf oli,fwpkHwa,mufukd rxDrJhjrifrjyKrnftaMumif;owd&SdMuavmh/ igqkd onfum;? olwdkY\aumif;uifwrefwkdYonf
aumif;uifbkH&Sdawmfrlaom ightb\rsufESmawmf ukd tpOfrjywfzl;jrifMu\/
18;11 xkdrSwyg; vlom;onf aysmufaomolwkdYukdu,fwiftHhaomiSg <uvmownf;/18;12 tb,fokdYxifMuoenf;/ okd;w&m&Sdaomolokd;waumifonfvrf;vGJaysmufvQif? xkdolonf ukd;q,fukd;aumifaomokd;wkdYukd
awmifay:rSm xm;cJhNyD;rS? vrf;vGJaysmufaomokd;waumifukd oGm;&Smwwfonfr[kwfavm/18;13 awGUNyD;vQif? vrf;rvGJraysmufaomokd;ukd;q,fukd;aumif 0rf;ajrmufjcif;&Sdonfxuf? xkdokd;waumifom0rf;ajrmufjcif;&Sdonf
[k igtrSefqkd\/18;14 xkdenf;wlaumif;uifbkH&Sdawmfrlaom oifwkdYtbonf oli,fwa,mufukdrQ ysufpD;apjcif; iSgtvkdawmfr&Sd/
18;15 xkdaMumifh oif\nDtpfukdonfoifhukdjypfrSm;vQif? olUqDodkYoGm; ESpfa,mufwnf;csif; ol\ tjypfukdjyqkH;ravmh/ olonfoif\
pum;ukdem;axmifvQif nDtpfukdukd&NyD/18;16 okdYr[kwf oif\pum;ukdem;raxmifvQif? vlESpfOD;okH;OD;oufaocHpum;&SdorQwkdYukd wnfapjcif;iSg ukd,fESifhtwlvlwOD;ESpfOD;ukd
ac:OD;avmh/18;17 xkdolwkdY\pum;ukdem;raxmifvQif toif;awmftm;Mum;ajymavmh/ toif;awmf\pum;ukd em;raxmifvQif? omoemyvluJhokdY4if;?
tcGefcHuJhokdY4if;xkdolukdrSwfavmh/18;18 igtrSefqkdonfum;? ajrBuD;ay:rSmoifwkdYcsnfaESmiforQonf aumif;uifbkHcsnfaESmifvsuf &Sdvdrfhrnf/ ajrBuD;ay:rSm jznfvTwforQ
onf aumif;uifbkHjznfvTwfvsuf&Sdvdrfhrnf/18;19 wzefigqkdonfum;? ajrBuD;ay:rSmoifwkdYwGifESpfa,mufwkdYonfoabmcsif;wlqkawmif;vQif? awmif;orQaomqkwkdYukdaumif;uif
bkH&Sdawmf rlaomig\crnf;awmfonfay;awmfrlvwHh/18;20 taMumif;rlum;? tMuift&yfvlESpfOD;okH;OD;wkdYonf ig\emrukdaxmufpnf;a0;Mu\? xkdt&yfolwkdYtv,frSm ig&Sdonf[k
rdefYawmfrl\/
18;21 xkdtcg aywkonfcsOf;uyf? ocif? nDtpfukdonftuREkfyfukdjypfrSm; tuREkfyfonfol\ tjypfukdb,fESpfBudrfvTwf&ygtHhenf;/
ckepfBudrfajrmufatmifvTwf&ygtHhavm[k ar;avQmuf aomf? a,Iu? ckepfBudrfajrmufatmifvTwf&rnfigrqkd/18;22 tBudrfckepfq,fckepfvDajrmufatmifvTwf&rnf igqkd\/18;23 xkdaMumifh aumif;uifEkdifiHawmfonf? rdrduRefrsm;wkdYukd pm&if;,ljcif;iSgtvkd&Sdaom rif;BuD;wOD; ESifhwl\/18;24 pm&if;,lpOfwGif? aiGtcGufwodef;a<u;wifaomolwa,mufukd a&SUawmfokdYaqmifcJhMu\/18;25 xkdolonf a<u;qyf&efr&SdaomaMumifh? ukd,frSpom;r,m;Opm&SdorQwkdYukda&mif; a<u;ukdqyfap[k ol\ocifpD&if\/18;26 xkduRefonfGwfjyyf0yfwGm;vsuf? ocif? uRefawmfukdonf;cHawmfrlyg/ a<u;&SdorQukdqyfyg rnf[kavQmufvQif?18;27 ol\ocifonf oem;jcif;&Sdojzifh a<u;&SdorQukdvTwfcsrf;omay;av\/18;28 xkduRefonf xGufoGm;&mwGif rdrdaiGa'em&dw&ma<u;wifaom uRefcsif;wa,mufukd awGUvQif? vnfyif;ukdukdifnpf ighaiGukdqyfay;
avmh[kqkd\/18;29 xkduRefcsif;onfa<u;&Sif\ajc&if;jyyf0yfvsuf uRefawmfukdonf;cHawmfrlyg/ a<u;&SdorQukdqyfygrnf[kawmif;yefaomfvnf;?18;30 aiG&Sifonf em;raxmifbJoGm; a<u;ukdrqyfrSDwkdifatmif olUukdaxmifxJrSmavSmifxm;\/18;31 xkt
d rIt&mukd tjcm;aomuRefcsif;wko
Yd nfjrifvQif tvGeef mMunf;aompdwEf iS o
hf mG ;? jyKavorQwku
Yd dk rdrw
d o
Ydk cifMum;avQmufMu\/18;32 xkdtcgocifonf xkduRefukdac:? [,fqkd;npfaomuRef? oifonfighukdawmif;yefaomaMumifh oifwiforQaoma<u;ukd
ig&Sif;vif; ap\/18;33 igonf oifhukdoem;ouJhokdY oifonfvnf;uRefcsif;ukdroem;tyfoavm[kqkdvsuf?18;34 trsufxGuf a<u;&SdorQukdrqyfrSDwkdifatmif tmPmom;wkdYvufukdtyfav\/18;35 oifwkdYonfvnf;nDtpfukdtcsif;csif;wkdYukd pdwfESvkH;ygvsuftjypfrvTwfvQif? aumif;uifbkH &Sdawmfrlaomig\tbonf xkdenf;wl
oifwkdYukdpD&ifawmfrlvwHh[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1 xkda'oemawmfukd a,Ionftukeftpifa[mawmfrlNyD;vQif? *gvdvJjynfrSajymif; ,k'jynfpGef;? a,mf'efjrpfwbufokdY<uawmfrl\/19;2 vlrsm;taygif;wkdYonf aemufawmfokdYvkdufMuonfjzpf? xkdt&yftema&m*grsm;ukd Nidrf;apawmfrl\/19;3 zm&d&SJwkdYonf txHawmfokdYvm vlonfcyfodrf;aomtjypfaMumifh rdrdr,m;ESifhuGmtyfoavm [k pkHprf;aESmifh&Sufjcif;iSg ar;
avQmufMuaomf?19;4 ukd,fawmfu? tptOD;zefqif;awmfrlaomolonf a,musfm;ESifhrdef;rESpfa,mufwnf;ukd zefqif;awmfrl\/19;5 xkdtaMumif;aMumifha,musfm;onf ukd,frdbukdpGefY ukd,fcifyGef;rSD0Jojzifh? xkdolESpfa,mufwkdYonf wom;wukd,fwnf;
jzpf&vdrfhrnf[k usrf;qkdonfukdoifwkdYrbwfbl;oavm/19;6 xkdaMumifhvifr,m;wkdYonf ESpfOD;r[kwfwOD;wnf;jzpf\/ bk&m;ocifbufpyf xrf;bkd; wifawmfrlaomt&mukd vlrcGJrcGgapESifh
830

[krdefYawmfrl\/19;7 zm&d&SJwkdYuvnf;? xkdokdYrSefvQif jzwfpmukday;r,m;ESifhuGmapjcif;iSg arma&Sonftb,faMumifh pD&ifoenf;[k avQmufMuaomf?19;8 ukd,fawmfu? oifwkdYpdwfESvkH;ckdifrmaomaMumifh r,m;ESifhuGm&aomtcGifhukdarma&SonfpD&if\/ tptOD;xkdokdYr[kwf/19;9 igynwfonfum;? rSm;,Gif;jcif;taMumif;rSwyg; tjcm;aomtaMumif;jzifh rdrdr,m;ESifhuGm tjcm;aomrdef;rESifhpkHbufaomolo
nfrdrdr,m; ukdjypfrSm;\/ uGmaomrdef;rESifh pkHbufaom olonfvnf; olUr,m;ukdjypfrSm;onf[k rdefYawmfrl\/
19;10 wynfhawmfwkdYuvnf;? vifr,m;trIonfokdYjzpfvQif pkHbufjcif;ukdrjyKaumif;yg[k avQmufMu\/19;11 ukd,fawmfuvnf;? xkdpum;ukd vlwkdif;rcHr,lEkdif/ tcGifh&aomolwkdYomcH,lEkdifMu\/19;12 vltcsKdUwkdYonf trd0rf;wGif;uyifrdef;rvQmjzpfMu\/ tcsKdUwkdYonfolwyg;qkH;r rdef;rvQmjzpfMu\/ tcsKdUwkdYonfaumif;uif
EkdifiHawmftbkdYtvkdYiSg rdrdukd,fukdqkH;r rdef;rvQmjzpfMu\/ xkdpum;ukdcH,lEkdifaomolonf cH,lap[krdefYawmfrl\/
19;13 xkdtcgoli,fwkdYtay:rSmvufawmfukdwifarwmykdYawmfrlapjcif;iSg txHawmfokdY aqmifcJhonfjzpf wynfhawmfwkdYonf tjypfwif
Mu\/19;14 a,Iuvnf;? xkdoli,fwkdYukd&Sdapawmh/ ighxHokdYvmonfukdrqD;wm;MuESifh/ aumif;uif EkdifiHawmfonf xkdokdYaomolwkdY\
EkdifiHjzpfonf[k rdefYawmfrl?19;15 oli,fwkdYtay:rSmvufawmfukdwifNyD;vQif? xkdt&yfrS<uoGm;awmfrl\/
19;16 xkdaemufvlwa,mufonf csOf;uyf? aumif;jrwfaomq&m? xm0&toufukd&tHhaomiSg tuREkfyfonf tb,faumif;rIukdjyK&ygrnf
enf;[kar;avQmufaomf?19;17 ighukdaumif;jrwfonf[ktb,faMumifhac:oenf;/ bk&m;ocifwyg;wnf;om aumif;jrwfawmfrl \/ touf&Sifjcif;okdY0ifpm;vkdvQif
ynwfawmfwkdYukdapmifha&Smufavmh[k rdefYawmfrl\/19;18 tb,fynwfwkdYukdapmifha&Smuf&rnfenf;[kavQmufjyefaomf? vltoufukdrowfESifh/ olUr,m;ukdrjypfrSm;ESifh/ olUOpmukdrckd;ESifh/
rrSefaomoufaoukdrcHESifh/19;19 rdbukdkdaopGmjyKavmh/ ukd,fESifhpyfqkdifaomolukdukd,fESifhtrQcspfavmh[k rdefYawmfrl\/19;20 xkdvkvifuvnf;? xkdynwf&SdorQwkdYukd tuREkfyfonfi,faomt&G,frSpapmifha&SmufygNyD/ tb,ftusifhvkdao;oenf;[k
avQmufjyefav\/19;21 a,Iuvnf;? oifonf pHkvifjcif;odkY a&mufvdkvQif oGm;avmh/ udk,fOpmrsm;udk a&mif; qif;&Jaom olwdkYtm; ay;avmh/
xdkodkYjyKvQif aumif;uifbkHb@mukd&vdrfhrnf/ okdYNyD;rS ighaemufokdYvkdufavm[k rdefYawmfrl\/19;22 xkdvkvifonf rsm;pGmaomOpmukd&wwfaomoljzpf? xkdpum;ukdMum;vQif pdwfromonfESifh oGm;av\/
19;23 a,Iuvnf;? igtrSefqkdonfum;? aiG&wwfaomolonf aumif;uifEkdifiHawmfokdY 0ifcJvS\/19;24 wzefigqkdonfum;? ukvm;tkyfonftyfezg;ukdvQdKvG,f\/ aiG&wwfaomolonf bk&m;ocif\EkdifiHawmfokdY 0ifcJonf[k
wynfhawmfwkdYtm; rdefYawmfrl\/19;25 xkdolwkdYonfMum;vQif tvGefrdef;armawGa0jcif;&Sd? okdYjzpfvQiftb,folonf u,fwif awmfrljcif;okdY a&mufEkdifrnfenf;[k
ajymqkdMu\/19;26 a,Ionfvnf;? olwkdYukdMunfhI trIukdvlrwwfEkdif/ okdYaomfvnf; bk&m;ocifonf cyfodrf;aomtrIwkdYukd wwfEkdif
awmfrlonf[k rdefYawmfrl\/
19;27 xkdtcgaywku? tuREkfyfwkdYonf&SdorQukdpGefYypf ukd,fawmfaemufokdYvkdufMuygNyD/ tb,ftusKd;ukd&Muygrnfenf;[k avQmuf
avaomf?19;28 a,Iu? igtrSefqkdonfum;? tvkH;pkHaomt&mwkdYukdtopfjyKjyifaomumvvlom;onf bkef;&Sdaomyvifawmfay:rSmxkdifawmfrl
aomtcg? ighaemufokdYvkdufMuaomoifwkdYonf wq,fESpfckaomyvifay:rSmxkdifvsuf? oa&vvlwq,fESpfrsKd;ukdppfaMumpD&if
&MuvwHh/19;29 tMuifolonf ig\emraMumifhtdrf? v,f? nDtpfukd? ESr? rdb? om;r,m;wnf;[laom wyg;yg;ukdpGefY\? xkdolonf tq
w&maomtusKd;ukd& xm0&toufukdtarGcH&vwHh/19;30 aemufusaomoltrsm;wkdYonf t&ifusMuvdrfhrnf/ t&ifusaomoltrsm;wkdYonf aemufusMuvdrhfrnf/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1
20;2
20;3
20;4
20;5
20;6

Oyrmum;? aumif;uifEkdifiHawmfonf pyspfO,smOfukdvkyfaqmifaomolwkdYukdiSg;jcif;iSg eHeufapmapmxGufoGm;aomtdrf&SifESifhwl\/xkdolonfwaeYvQif a'em&dwjym;pDay;rnf[l vkyfaqmifaomolwkdYESifh0efcHNyD;rS pyspfO,smOfokdY apvTwfav\/eHeufwcsufwD;tcsdefxGufjyefvQif? tjcm;aomolwkdYonf tvkyfukdrvkyf? aps;&yfaeonfukd jrif?oifwkdYvnf; ighpyspfO,smOfokdYoGm;Mu/ awmfavsmfpGmigay;rnf[kqkdvQif xkdolwkdYonfoGm;Mu\/wzefESpfcsufwD;tcsdef? wzefokH;csufwD;tcsdefxGufa&SUenf;twljyKav\/q,fwem&Dtcsdefvnf;xGufjyefvQif? tjcm;aomolwkdYonftvkyfukdrvkyf? &yfaeonfukd awGU? oifwkdYonf waeYvkH; tvkyfukd
rvkyfbJ t&yftb,faMumifhaeMuoenf;[k ar;aomf?20;7 xkdolwdkYu? uRefawmfwkdYukdtb,folrQriSg;yg[kajymqkdMuvQif? oifwkdYvnf;ighpyspfO,smOfokdY oGm;Mu/ awmfavsmfpGm&Muvdrfhrnf[k
831

qkdav\/
ntcsdef a&mufaomtcg pyspfO,smOf&Sifu? vkyfaqmifaomolwkdYukdac:cJhavmh/ aemuf0ifaom ol rSp t&iftOD;0ifaomolwkdifatmif
tcukday;avmh[krdrdpma&;ukdrSmvkdufav\/20;9 xkdaMumifhq,fwem&Dtcsdef0ifaomolwkdYonfvma'em&dwjym;pDcHMu\/20;10 t&if0ifaomolwkdYonfvmMuaomtcg? igwkdYonfom&rnf[kpdwfxJrSmxifrSwfaomfvnf; a'em&dwjym;pDcH&Mu\/20;11 xkdokdYcHNyD;vQif tdrf&SifukduJh&Jhjypfwif?20;12 aemuf0ifaomolwkdYonf wem&DcefYrQomvkyfaqmifaomfvnf;? waeYvkH;trI0effukdxrf;&Guf aeylqif;&JcH&aomtuREkfyfwkdYESifh
tnDtrQ ukd,fawmfpD&ifygNyDwum;[k qkdMu\/20;13 tdrf&Sifuvnf; taqG? oifrw&m;aomtrIukdigrjyK/ a'em&dwjym;ukdtrSwfjyK oifonf igESifh0efcHonfr[kwfavm/20;14 oif\Opmukd,loGm;avmh/ aemuf0ifaomolwkdYtm; oifESifhtnDtrQay;jcif;iSgigtvkd&Sd\/20;15 igonfukd,fOpmukdjyKvkdorQrjyK&moavm/ ighoabmaumif;aomaMumifh oifonfrsufrkef;BudK; &oavm[k qkdav\/20;16 xkdenf;wl aemufusaomolwkdYonft&ifusMuvdrfhrnf/ t&ifusaomolwkdYonf aemufusMuvdrfhrnf/ ac:awmfrlaomol
trsm;&Sdaomfvnf;? a&G;aumufawmfrlaomol enf;onf[k rdefYawmfrl\/
20;17 a,Ionfa,k&SvifNrdKUokdYwuf<uawmfrlpOf? vrf;c&D;wusdyfESpfyg;aomwynfhawmfwkdYukd qdwfuG,f&mt&yfokdYac:?20;18 igwkdYonfa,k&SvifNrdKUokdY,ckoGm;Mu\/ vlom;onf,Zfyka&m[dwftBuD;? usrf;jyKq&mwkdY vufokdYa&mufvdrfhrnf/ xkdolwkdYonf
aojypfukdpD&ifMuvdrfhrnf/20;19 vlom;tm;jyuf,,fjyKjcif;? kdufykwfjcif;? vuf0g;uyfwkdifrSmkdufxm;jcif;ukdjyKapjcif;iSg wyg;trsKd;om;wkdYvufokdYtyfESHMuvdrfhrnf/
okH;&ufajrmufaomaeY xajrmufvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/20;20 xkdtcgaZaA'J\om;wkdYtrdonf om;wkdYESifhtwl txHawmfokdYcsOf; jyyf0yfvsuf qkaus;Zl; ukdawmif;yefav\/ udk,fawmfuoifonf
tb,fqkaus;Zl;ukd tvkd&Sdoenf;[k ar;awmfrlaomf?20;21 ukd,fawmf\EkdifiHwGif uRefrom;ESpfa,mufwkdYonf vufsmawmfbufwa,muf? vuf0Jawmfbuf wa,mufxkdif&aomtcGifhukd
ay;awmfrlyg[k avQmufav\/20;22 a,Iuvnf;? oifwkdYonftb,fokdYawmif;yefonfukdoifwkdYrodMu/ igaomuf&tHhaomcGufukd aomufjcif;iSg4if;? igcHaomAwdZHukd
cHjcif;iSg4if;? oifwkdYonfwwfpGrf;Ekdifoavm[k ar;awmfrlvQif? tuREkfyfwkdYonfwwfpGrf;Ekdifyg\[k avQmufMuaomf?20;23 ig\cGufukdoifwkdYonfaomuf&Muvdrfhrnf/ igcHaomAwdZHukdvnf; oifwkdYonfcH&Muvdrfhrnf/ okdYaomfvnf;ig\vusfmbuf?
vuf0JbufrSm xkdif&aomtcGifhukdum; tMuifolwkdYtbkdYtvkdiSg ighcrnf;awmfonfjyifqif\? xkdolwkdYtm;omigay;ykdifonf[k
rdefYawmfrl\/
20;24 tjcm;aomwynfhawmfwusdyfwkdYonf Mum;odvQif? xkdnDtpfukdESpfa,mufwkdYukd trsufxGufMu\/20;25 a,Ionf xkdolwkdYukdac:awmfrl? oifwkdYodonftwkdif;avmuDrif;wkdYonf tpkd;w&jyKwwf Mu\/20;26 tuJtrSL;wkdYonftmPmxm;wwfMu\/20;27 oifwkdYrlum; xkdokdYrjyKMuESifh/ vlom;onfolwyg;ukdappm;jcif;iSgrvm?20;28 olwyg;tapukdcHjcif;iSg4if;? rdrdtoufukdpGefYvlrsm;ukda&G;jcif;iSg4if;? <uvmonfjzpf? xkdenf;wl oifwkdYwGiftuJtrSL;jyKvkdaom
olukd oifwkdY tapcHjzpfap/ oifwkdYwGif txG#ftjrwf vkyfcsifaomolukdvnf; oifwkdYuRefjzpfap[k rdefYawmfrl\/
20;29 a,&dacgNrdKUrSxGufoGm;MupOfwGif vlrsm;taygif;wkdYonf aemufawmfokdYvkdufMu\/20;30 a,Ionf<uoGm;awmfrlaMumif;ukd vrf;em;rSmxkdifaeaomvluef;ESpfa,mufwkdYonfMum;&vQif? 'g0d'f\om;awmft&Sif? tuREkfyf
wkdYukdu,froem;awmfrlyg[k [pfaMumfav\/20;31 xkdolwkdYukd wdwfqdwfpGmaeapjcif;iSg vltpkta0;wkdYonfaiguf qkdMuaomfvnf;? 'g0d'f\om;awmft&Sif? tuREkfyfwkdYukdu,fro
em;awmfrlyg[k om[pfaMumfMu\/20;32 a,Ionfvnf;&yfawmfrlvsuf xkdolwkdYukdac: oifwkdYtb,fokdYjyKapvkdoenf;[k ar;awmfrlvQif?20;33 ocif? tuREkfyfwkdYrsufpdukdyGifhvif;apjcif;iSgjyKawmfrlyg[kavQmufMuaomf?20;34 a,Ionfoem;jcif;pdwfawmf&Sd olwkdYrsufpdukdvufESifhwkdYawmfrl\/ xkdcPjcif;wGif xkdolwkdY onfrsufpdjrif aemufawmfokdY
vkdufMu\/
20;8

tcef;BuD; ( 21 )
21;1 a,k&SvifNrdKUteD;okdYcsOf; oHvGifawmifajc&if; Aufzma*&GmokdYa&mufMuaomtcg? a,Ionf wynfhawmfESpfa,mufwkdYukd
apvTwf?21;2 oifwkdYa&SU&Sdaom&GmokdYoGm;Mu/ xkd&GmcsnfaESmifvsuf&Sdaomjrnf;rESifhjrnf;uav;ukd oifwkdYonfcsufjcif;awGUvdrfhrnf/ jrnf;BudK;ukd
jznf ighxHokdYaqmifcJhMu/21;3 olwyg;onf oifwkdYtm;wpkHwckukdqkdvQif ociftvkd&Sdonf[kjyefajymMuavmh/ xkdokdYajymvQif xkdolonfcsufjcif;ay;vkdufrnf[k
rSmxm;awmf rl\/21;4 xkdtaMumif;t&mrlum;? oif\t&Sifrif;BuD;onf jrnf;rESifhjrnf;uav;ukdpD;?832

21;5 El;HhodrfarGUaompdwfESifhoif&Sd&mokdY<uvmawmfrlonfukdMunfhIavmh[k ZdtkefowkdYorD;tm; ajymMuavmh[laom ya&mzuf\


EIwfxGuf jynfhpkHrnftaMumif; jzpfownf;/
21;6 wynfhawmfwkdYonfoGm; trdefYawmftwkdif;jyKojzifh?21;7 jrnf;rESifhjrnf;uav;ukdaqmifcJh jrnf;ausmay:rSmrdrdwkdYt0wfukdwifMuNyD;vQif ukd,fawmfonf pD;awmfrl\/21;8 twkdif;rodrsm;pGmaomvlwkdYonf rdrdwkdYt0wfukdvrf;cif;Mu\/ tcsKdUwkdYonf opfukdif;opfcuf rsm;ukdckwf vrf;cif;Mu\/21;9 a&SUaemufvkdufoGm;aomtNcHt&Hrsm;wdkYu? 'g0d'f\om;awmftm;a[m&SPjzpfapownf;/ xm0&bk&m;\tcGifhESifh <uvmawmfrlaom
olonf r*Fvm&Sdapownf;/ aumif;uifb0uf0,f a[m&SPjzpfapownf;[k a<u;aMumfMu\/21;10 a,k&SvifNrdKUokdY0ifawmfrlaomtcg wNrdKUvkH;tkwftkwfoJoJjzpf? olum;tb,folenf;[k ar;jref;MuvQif?21;11 vltpkta0;wkdYu? olonf*gvdvJjynf emZ&ufNrdKUay:xGef;aomya&mzufa,Iaywnf;[k ajymqkdMu\/
21;12 a,Ionf bk&m;ocif\AdrmefawmfokdY0ifawmfrlNyD;vQif? Adrmefawmfa&mif;0,faomol taygif;wkdYukdESifxkwf? aiGvJaomolwkdY\
ckHrsm; ukd4if;? csKd;iSufa&mif;aomolwkdY\ xkkdifae&mukd4if; wGef;vSJawmfrlvsuf?21;13 ightdrfukdqkawmif;&mtdrf[lac:a0:MuvwHh[k usrf;pmvmaomfvnf;? oifwkdYonf xkdtdrfukd xm;jywGif;jzpfapMuNyDwum;[k
rdefYawmfrl\/21;14 xkdtcg Adrmefawmf rsufpduef;aomol? ajcrpGrf;aomolwkdYonf txHawmfokdYvm olwkdYtema&m*gukdNidrf;apawmfrl\/21;15 ukd,fawmfjyKawmfrlaomtHhMobG,ftrIwkdYukd4if;? oli,fwkdYuvnf;? 'g0d'f\om;awmftm; a[m&SPjzpfapownf;[kAdrmefawmf
a<u;aMumfMuonfukd4if;? ,Zfyka&m[dwftBuD;? usrf;jyKq&mwkdYonfMum;jrifvQif trsufxGufMu?21;16 olwkdYonf tb,fokdYajymqkdonfukdMum;oavm[k a,Itm;ar;Muavaomf? igMum;\/ EkdYpkdYoli,fwkdYEIwfxJrS ukd,fawmf
onfcsD;rGrf;jcif;ukd jyifqifawmfrlonf[laompum;ukd oifwkdYonfw&HwcgrQrbwfbl;oavm[k rdefYawmfrl\/21;17 xkdtcgolwkdYukdxm;cJh NrdKUxJrSxGufNyD;vQif aAoed&GmokdY<u xkdnOfhukdvGefapawmfrl\/
21;18 eHeuftcsdefNrdKUokdYjyefpOfwGifqmrGwfawmfrl\/21;19 vrf;em;rSm oabFmozef;yifwyifukdjrifvQif? xkdtyifokdY<uoGm; t&GufukdomawGUawmfrlonf &Sdaomf? ,ckrSptpOfrjywfoif
toD;roD;apESifh[k rdefYawmfrlvQif? xkdtyifonfcsufjcif; aoGUajcmufav\/21;20 wynfhawmfwkdYonfjrifvQif? oabFmozef;yifonfcsufjcif;aoGUajcmufygNyDwum;[k tHhMoqkdMu\/21;21 a,Iuvnf;? igtrSefqkdonfum;? oifwkdYonf,kHrSm;jcif;ESifhuif;aom,kHMunfjcif;&SdvQif? oabFmozef;yifjyKouJhokdYoifwkdYjyKEkdif
onfomr u? xkdawmifukdyifae&mrSa&GUavmh? yifv,fusavmh[kqkdvQif qkdonftwkdif;jzpfvdrfhrnf/21;22 ,kHMunfjcif;ygvsufyXemjyKqkawmif;orQwkdYukd oifwkdYonf&Muvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
21;23 AdrmefawmfokdY0ifjyef qkH;rMo0g'ay;awmfrlpOfwGif? ,Zfyka&m[dwftBuD;wkdYESifh vlwkdYwGif tBuD;tuJjzpfaomolwkdYonf txHawmfokdY
csOf;uyf? ukd,fawmfonf trIrsm;ukd tb,ftcGifhESifhjyKoenf;/ xkdtcGifhukdtb,folay;oenf;[kar;avQmufMuaomf?21;24 a,Iu? igonfwpkHwckukdar;OD;rnf/ oifwkdYajzvQif trIrsm;ukdtb,ftcGifhESifhigjyKonfukd igajymrnf/21;25 a,m[ef\AwdZHw&m;onftb,fujzpfoenf;/ bk&m;ujzpfoavm/ vlujzpfoavm[k ar;awmfrl\/ xkdolwkdYonf tcsif;csif;
qifjcif bk&m;ujzpfonf[kigwkdYajzvQif? oifwkdYonf a,m[efukd tb,faMumifh r,kHoenf;[k olar;avOD;rnf/21;26 vlujzpfonf[kigwkdYajzvQif vlrsm;ukdaMumuf&\/ taMumif;rlum;? vltaygif;wkdYonf a,m[efukd ya&mzufuJhokdYxifrSwfMu\?
[ktcsif;csif;qifjcifNyD;rS?21;27 tuREkfyfwkdYrodyg[k a,Itm;jyefajymMu\/ ukd,fawmfuvnf;? xkdtwl trIrsm;ukd tb,ftcGifhESifhigjyKonfukd igrajym/
21;28 oifwkdYonftb,fokdYxifMuoenf;/ wpkHwa,mufaomol om;ESpfa,muf&Sd\/ om;tBuD;qDokdYoGm; ighom;? ,aeYighpyspf
O,smOfokdYoGm; vkyfaqmifavmh[kqkdvQif?21;29 om;u igroGm;bl;[kjyefajymaomfvnf;? aemufrSaemifw&oGm;av\/21;30 tbonf tjcm;aomom;qDokdYoGm; a&SUenf;twlqkdvQif? om;uoGm;ygrnftbocif[k qkdaomfvnf; roGm;bJae\/21;31 xkdom;ESpfa,mufwkdYwGiftb,folonf tb\tvkdukdaqmifoenf;[kar;awmfrlvQif? om;tBuD;aqmifygonf[kavQmufMuaomf?
a,Iu vnf;igtrSefqkdonfum;? tcGefcHwkdYESifhjynfwefqmwdkYonf oifwkdYt&if bk&m;ocif\EkdifiHawmfokdY0ifwwfMu\/21;32 taMumif;rlum;? a,m[efonf ajzmifhrwfaomtusifhukdusifh oifwkdYqDokdYvmaomfvnf; oifwdkYr,kHMunfMu/ tcGefcHwkdYESifh
jynfwefqmwkdYrlum;,kHMunfMu\/ xkdtaMumif;ukd oifwkdYonfjrifaomfvnf; ,kHMunfrnftaMumif; aemufwzefaemifwr&Mu/
21;33 tjcm;aomOyrmukdem;axmifMuavmh/ tdrf&SifwOD;onf pyspfO,smOfukdpkdufysKd;? apmif&ef;ukdvkyfNyD;rS pyspfoD;e,f&musif;ukdwl;av\/
rSDckd&mvifhpifukdvnf;aqmufav\/ vkyfaqmifaomolwkdYtm; O,smOfukdiSg;tjcm;aomjynfokdYoGm;av\/21;34 toD;oD;csdefa&mufaomtcg? toD;ukdcHapjcif;iSgi,fom;wkdYukd O,smOfapmifhwkdY&Sd&mokdY apvTwfav\/21;35 xkdolwkdYonfi,fom;rsm;ukdbrf;NyD;vQifwOD;ukdkduf? wOD;ukdowf? wOD;ukdcJESifhypfMu\/21;36 aemufwzef t&ifxufrsm;aom tjcm;i,fom;wkdYukdapvTwfjyefvQif? O,smOfapmifhwkdYonf a&SUenf;twljyKMu\/21;37 aemufqkH;O,smOf&Sifu? xkdolwkdYonf ighom;ukdtm;emMuvdrfhrnf[kqkd rdrdom;ukdapvTwf av\/21;38 O,smOfapmifhwkdYonfom;ukdjrifvQif? olonftarGcHjzpf\/ vmMu? olukdowfol\tarGOpm ukd,lMuukeftHh[k tcsif;csif;
wkdifyif?21;39 O,smOf&Sif\om;ukdbrf;,lNyD;rSO,smOfjyifokdYxkwfowfypfMu\/21;40 okdYjzpfvQif? O,smOf&Sifonfvmaomtcg? O,smOfapmifhwkdYukd tb,fokdYjyKrnfenf;[k ar;awmfrl \/21;41 y&dowfwkdYuvnf;? xkdvlqkd;wkdYtm;qkd;aomzsufqD;jcif;ukdpD&ifygvdrfhrnf/ toD;oD;csdefwGif toD;ukdquftHhaomtjcm;vlwkdYtm;
833

xkdO,smOfukd iSg;ygvdrfhrnf[kavQmufMu\/
21;42 a,Iuvnf;? wkdufukdwnfvkyfaomolrsm;y,fxm;aomausmufonf aemufwzef wkdufaxmifhtxG#fzsm;okdY a&mufjyef\/
xkdtrI onf xm0&bk&m;jyKawmfrlaomtrIjzpf\/ igwkdYrsufarSmufvnf; tHhMobG,fjzpf\[laompum;ukd usrf;pm oifwkdYonf
w&HwcgrQ rbwfbl;oavm/21;43 xkdaMumifhigqkdonfum;? bk&m;ocif\EkdifiHawmfukdoifwkdYrSEIwf EkdifiHawmf\toD;ukd oD;tHhaomvlrsKd;tm;ay;&vwHh/21;44 tMuifolonfxkdausmuftay:okdYus\? xkdolonfusKd;vwHh/ tMuifol\tay:okdY xkdausmufonfus\? xkdolonfnufnuf
aMuvwHh[k rdefYawmfrl\/21;45 xkdOyrmpum;ukd ,Zfyka&m[dwftBuD;ESifhzm&d&SJwkdYonfMum;&vQif? rdrdwkdYukd&nfaqmif a[majymawmfrlonfukdodMu\/21;46 ukd,fawmfukdbrf;qD;jcif;iSg&SmBuHaomfvnf;? pka0;aomolrsm;ukdaMumufMu\/ taMumif;rlum;? xkdolwkdYonfukd,fawmfukd
ya&mzufuJhokdY xifrSwfMu\/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1
22;2
22;3
22;4

wzefa,IonfOyrmukdaqmif y&dowfwkdYtm;rdefY>rufawmfrlonfum;?aumif;uifEkdifiHawmfonf rdrdom;tbkdYxdrf;jrm;r*FvmaqmifyGJukdpD&ifaomrif;BuD;ESifhwl\/xkdrif;BuD;onfbdwfNyD;aomolwkdYukdac:apjcif;iSg vkvifwkdYukdapvTwfaomtcg xkdolwkdYonfrvmbJaeMu\/wzeftjcm;aomvkvifwkdYukdapvTwf ighyGJukdigjyifqifNyD/ EGm;rSpaomqlNzdK;aomwd&pmefrsm;ukd owfNyD;NyD/ tvkH;pkHwkdYonftoifh&SdNyD/


r*Fvm aqmifyGJokdYvmMuyg[kbdwfNyD;aomolwkdYtm; ajymMu[k rSmvkdufjyef\/22;5 okdYaomfvnf;xkdolwkdYonfem;raxmifbJ tcsKdUwkdYonfrdrdv,fokdYoGm;Mu\/ tcsKdUwkdYonf ukefoG,f&mokdYoGm;Mu\/22;6 <uif;aomolwkdYonfvnf;vkvifwkdYukdbrf;qD;nOf;qJjcif;? taoowfjcif;ukdjyKMu\/22;7 xkdrif;BuD;onfMum;vQif trsufxGufppfcsDapojzifh? vltoufukdowfaomxkdolwkdYukd tNyD;vkyfBuH olwkdY\NrdKUukdrD;dIUav\/
22;8 xkdaemufrSrif;BuD;onfvkvifwkdYukdac: ig\r*FvmaqmifyGJonftoifh&Sd\/ ac:bdwfaom olwkdYonf rxkdufrwefaomaMumifh?22;9 vrf;rvrf;Mum;okdYoGm; awGUorQaomolwkdYukd yGJokdYac:bdwfMu[ktrdefYawmf&Sdonftwkdif;?22;10 vkvifwkdYonfvrf;rsm;okdYxGufoGm;aumif;raumif;awGUorQaomvltaygif;wkdYukdpka0;ap yGJawmftjynfh&Sdav\/22;11 rif;BuD;onfyGJavsmif;aomolwkdYukdMunfhIjcif;iSg 0ifawmfrlaomtcg? r*FvmaqmifyGJ\t0wfukd r0wfaomolwa,mufukdjrifvQif?22;12 taqG? r*FvmaqmifyGJ\t0wfr&SdbJ tb,faMumifh0ifoenf;[kar;awmfrlonfukd xkdolonf rajymEkdifbJae\/22;13 xkdtcgrif;BuD;onftNcHt&HwkdYtm;xkdol\vufajcukdwkyfaESmifavmh/ ikda<u;jcif; tHoGm;cJBudwf jcif;&Sd&m? jyift&yfarSmifrkdufxJokdY
,loGm;csvkduf Mu[ktrdefYawmf&Sd\/22;14 xkdokdYac:awmfrlaomoltrsm;&Sdaomfvnf;? a&G;aumufawmfrlaomolenf;onf[k rdefYawmfrl\/
22;15 xkdtcg zm&d&SJwkdYonfxGufoGm;NyD;vQif? igwkdYonfol\pum;ukdacsmif;ajrmif; tjypfjyKcGifhukd tb,fokdY&Ekdifoenf;[k ar;jref;
wkdifyifNyD;rS?22;16 rdrdwynfhwkdYESifha[k'fwynfhwkdYukdtxHawmfokdYapvTwf t&Sifbk&m;? ukd,fawmfonf opm&Sdyg\/ tb,folukdrQraMumuf?
vlrsufESmukd raxmufbJ bk&m;ocif\w&m;vrf;ukd [kwfrSefpGmjyawmfrlonfukd tuREkfyfwkdYodMuyg\/22;17 okdYjzpf ukd,fawmfonftb,fokdYxifawmfrloenf;/ uJombk&iftm; tcGefukdquftyfoavm? rquftyfoavm tuREkfyfwkdYtm;
rdefYawmfrlyg[kar;avQmufMu\/22;18 a,IonfxkdolwkdY\qkd;npfaomoabmukdodawmfrlvQif? vQKdU0SufaomolwkdY? tb,faMumifh ighukdpkHprf;aESmifh&SufMuoenf;/22;19 tcGefaiGwjym;ukdjyyg[krdefYawmfrl? a'em&dwjym;ukd,lcJhMu\/22;20 ykHvdyfpmum;? tb,fol\ykHtb,fol\vdyfpmjzpfoenf;[kar;awmfrlvQif?22;21 uJombk&if\ykH? vdyfpmjzpfygonf[kavQmufMuaomf? a,Iuvnf;? uJombk&if\Opmukd uJombk&iftm;qufay;Muavmh/
bk&m;ocif\Opmukdum; bk&m;ociftm; qufay;Muavmh [krdefYawmfrl\/22;22 xkdolwkdYonfMum;&vQiftHhMo txHawmfrSxGufoGm;Mu\/
22;23 xajrmuf&Sifjyefjcif;r&Sd[l t,l&SdaomZ'KuJwkdYonf xkdaeYtxHawmfokdYcsOf;uyf?22;24 t&Sifbk&m;? vlrnfonfum; om;r&SdbJaovQif? ol\r,m;ukdolUnDodrf;,l tpfukdtrsKd;rjywf qufET,fap[k arma&SpD&ifygNyD/22;25 tuREkfyfwkdYwGifnDtpfukdckepfa,muf&Sdyg\/ tpfukdtBuD;onf rdef;rESifhpkHbufom;r&SdbJ aoojzifh rdrdr,m;ukd rdrdnDESifh usef&pf
ap\/22;26 xkdtwlwa,mufaemufwa,muf ckepfa,mufaomnDtpfukdwkdYonf xkdrdef;rESifhpkHbufNyD;rS aoMu\/22;27 aemufqkH; rdef;ronfvnf;aoav\/22;28 okdYjzpfxajrmuf&mumv xkdrdef;ronf ckepfa,mufaomnDtpfukdwkdYwGif tb,fol\ r,m;jzpf&ygrnfenf;/ xkdoltaygif;wkdYonf
xkdrdef;rESifhpkHbufjcif;ukdjyKMuNyD[k ar;avQmufMu\/22;29 a,Iuvnf;? oifwkdYonfusrf;pmukdem;rvnf? bk&m;ocif\wefckd;awmfukdrodaomaMumifh rSm;aomt,lukd,lMu\/22;30 xajrmuf&mumv pkHbufjcif;ukdrjyK? xdrf;jrm;ay;pm;jcif;udkrjyK/22;31 aumif;uifom; bk&m;ocif\wrefawmfuJhokdYjzpfMu\/834

22;32 xkdrSwyg;aovGefaomolwkdYonf xajrmufjcif;t&mrSm? bk&m;ocifu? igonf tmjA[H\bk&m;? Zmuf\bk&m;? ,mukyf\


bk&m;jzpfonf[k oifwkdYtm;rdefY>rufawmfrlaMumif;ukd oifwkdYonf rbwfbl;oavm/ bk&m;ocifonfaoaeaomolwkdY\
bk&m;r[kwf? touf&SifaomolwkdY\ bk&m;jzpfawmfrlonf[k rdefYawmfrl\/22;33 y&dowfrsm;wkdYonfMum;&vQif qkH;rMo0g'ay;awmfrlonfukdtHhMojcif;&SdMu\/
22;34 Z'KuJwkdY\pum;ukdacsawmfrlaMumif;ukd zm&d&SJwkdYonfMum;vQifpka0;Mu?22;35 olwkdYt0iftygjzpfaomusrf;wwfwa,mufonf ukd,fawmfukdpkHprf;aESmifh&Sufjcif;iSg?22;36 t&Sifbk&m;? ynwdusrf; tb,frnfaomynwfonf omBuD;oenf;[kar;avQmufaomf?22;37 a,Iu? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd pdwfESvkH;t<uif;rJhOmPf&SdorQESifhcspfavmh?22;38 [laomynwfonf yXrynwfjzpf\/ BuD;jrwfaomynwfvnf;jzpf\/22;39 xkdrSwyg;ukd,fESifhpyfqkdifaomolukd ukd,fESifhtrQcspfavmh[laom'kwd,ynwfonf yXrynwfESifhoabmwl\/22;40 ynwfESpfyg;wkdYum; ynwdusrf;ESifhtem*wdusrf;&SdorQwkdY\ tcsKyftjcmyifjzpfownf;[k rdefYawmfrl\/
22;41 zm&d&SJwkdYonf pka0;aeMupOfwGif a,Iu? oifwkdYonfc&pfawmfukd tb,fokdYxifrSwf Muoenf;/22;42 tb,fol\om;jzpfoenf;[kar;awmfrlvQif? 'g0d'f\om;jzpfonf[kavQmufMuaomf?22;43 odkYjzpfvQif 'g0d'fonf c&pfawmfudkocif[l 0dnmOfawmftm;jzifh tb,faMumifhac:oenf;/22;44 'g0d'f\pum;rSm? xm0&bk&m;u? oif\&efolwdkYudkoif\ajcwif&migrcsrxm;rSDwdkifatmif ighvusfmbufxdkifaeavmh[k ig\
ociftm;rdefY awmfrlonf[k'g0d'fqdkownf;/22;45 xdkodkY'g0d'fonf c&pfawmfudkocif[lac:vQif? tb,fodkYol\om;jzpfoenf;[k ar;awmfrlonf &Sdaomf?22;46 tb,folrQpum;wcGef;udk jyefavQmufjcif;iSgrwwfEdkifMu/ xdkaeYrSp aemufwzef tb,folrQ rar;ravQmuf0HhMu/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1 xdktcga,Ionf wynhfawmfwdkYESifh vltaygif;wdkYtm;a[majymawmfrlonfum;?23;2 usrf;jyKq&m? zm&d&SJwkdYonf arma&S\xdkif&myvifay:rSmxdkifMu\/23;3 xdkaMumifholwdkYpD&ifxHk;zGJUorQwdkYudkapmifha&SmufjyKMuavmh/ olwdkY\tusifhtwdkif;rusifhMuESifh/ taMumif;rlum;? olwdkYonfpD&if
xHk;zJGUaomfvnf; udk,fwdkifrusifhMu/23;4 tvGefav;xrf;cJaom0efwdkYudkjyifqifolwyg;ycHk;ay:rSmwifwwfMu\/ rdrdwdkYrlum;vufzsm; ESifhrQra&TUvdkMu/23;5 olwdkYonfjyKorQaomtusifhtrIwdkYudkvlrsm;a&SUrSmxif&Sm;apjcif;iSgjyKMu\/ us,faomvufzJGUwdkYudk4if;? BuD;aomyef;yGm;wdkYudk4if;
0wfavh&SdMu\/23;6 yJGobif? w&m;p&yfwdkYjrifhjrwfaomae&mxkdif&mudk4if;?23;7 aps;dkaopGmEIwfqufjcif;udk4if;? t&Sifbk&m;t&Sifbk&m;[k vlrsm;ac:a0:jcif;udk4if; ESpfoufMu \/
23;8 oifwdkYrlum;t&Sifbk&m;[kac:a0:jcif;udkrcHMuESifh/ c&pfawmfwnf;[laom oifwdkYOyZm,fq&m wyg;wnf;&Sd\/ oifwdkYtaygif;onf
nDtpfudkcsif;jzpfMu\/23;9 ajrBuD;ay:rSmtb,foludkrQtb[lrac:a0:MuESifh/ aumif;uifbHkoifwdkYtbwyg;wnf; &Sdawmfrl\/23;10 OyZm,fq&m[kac:a0:jcif;udkrcHMuESifh/ c&pfawmfwnf;[laom oifwdkYOyZm,fq&mwyg;wnf; &Sd\/23;11 oifwdkYwGif tBuD;jzpfaomolonf oifwdkYtapcHjzpf&\/23;12 tMuifolonfrdrdudkcsD;ajrmuftHh? xdkolonfESdrfhcsjcif;odkYa&mufvwHh/ tMuifolonfrdrdudk ESdrfhcstHh? xdkolonfcsD;ajrmufjcif;odkY
a&mufvwHh/
23;13 vQKdU0Sufaomusrf;jyKq&m? zm&d&SJwkdY? oifwdkYonftr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? aumif;uifEdkifiHawmf\wHcg;udk vlwdkYa&SUrSm
ydwfxm; rdrdwdkYvnf;r0if? 0ifvdkaomolwdkYudkvnf; qD;wm;Mu\/
23;14 vQKdU0Sufaomusrf;jyKq&m? zm&d&SJwdkY? oifwdkYonftr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? rkwfqdk;rtdrfudkvk,lodrf;pm;? tjypfray:
apjcif;iSg &Snf pGmaomyXempum;udk&GwfwwfMu\/ xdkaMumifhomBuD;pGmaom'PfudkcH&MuvwHh/
23;15 vQKdU0Sufaomusrf;jyKq&m? zm&d&SJwdkY? oifwdkYonftr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? vlwa,mufudkyif bmomoGif;jcif;iSg
ukef;aMumif; a&aMumif;ywfywfvSnfhvnf bmomoGif;NyD;aomoludkvnf;? rdrdwdkYxufESpfqaomi&Jom;jzpfapMu\/
23;16 vrf;jyaomvluef;wdkY? oifwdkYonftr*Fvm&SdMu\/ Adrmefawmfudkwdkifwnf usdefqdkjcif;udk
jyKvQif rwnf/ Adrmefawmf\a&Tudkwdkifwnf usdefqdkjcif;udkjyKvQif wnfonf[k oifwdkYqdkMu\/23;17 vlrdkufvluef;wdkY? tb,ft&monfomjrwfoenf;/ xdka&Tum;jrwfoavm/ xdka&TudkoefY&Sif;apaomAdrmefawmfum; jrwfoavm/23;18 wenf;um;? ,Zfyvifudkwdkifwnfusdefqdkjcif;udkjyKvQifrwnf/ ,Zfyvifay:rSm&Sdaom ylaZmfoumudkwdkifwnf usdefqdkjcif;udk
jyKvQif wnfonf[koifwdkYqdkMu\/23;19 vlrdkufvluef;wdkY? tb,ft&monfomjrwfoenf;/ xdkylaZmfoumum;jrwfoavm/ xkdylaZmfoumukdoefY&Sif;apaom ,Zfyvif
um;jrwfoavm/23;20 xdkaMumifh,ZfyvifudkwdkifwnfusdefqdkvQif? ,ZfyvifrSp ,Zfyvifay:rSm&SdorQudkwdkifwnf usdefqdkownf;/835

23;21 AdrmefawmfudkwdkifwnfusdefqdkvQif? AdrmefawmfrSpAdrmefawmf usdef;0yfawmfrlaomoludk wdkifwnf usdefqdkownf;/23;22 aumif;uifbHkudkwdkifwnfusdefqdkvQif? bk&m;ocif\yvifawmfudk4if;? yvifawmfay:rSm xdkifawmfrlaomoludk4if; wdkifwnf
usdefqdkownf;/
23;23 vQKdU0Sufaomusrf;jyKq&m? zm&d&SJwdkY? oifwdkYonftr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? yifpdrf;? prTwf? ZD,m? toD;t&GufwdkYudk
q,fbdkYwbdkYvSLMuonfwGif? w&m;ojzifhpD&ifjcif;? olwyg;udkoem;jcif;? opmapmifhjcif;wnf;[laomynwfw&m;wGif av;aom
t&mwdkYudkum; vSyfxm;Mu\/ t&ifqdkaomt&mwdkYudkrvSyfrxm;? aemufqkdaomt&mwkdYukdusifh&rnf/23;24 vrf;jyaomvluef;wdkY? oifwdkYonfjcifwaumifudkrQrygapjcif;iSg a&udkppfvsufESifhukvm;tkyfudk rsKdMu\/
23;25 vQKdU0Sufaomusrf;jyKq&m? zm&d&SJwdkY? oifwdkYonftr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? zvm;? vifyef;udktjyifaq;aMumMu\/
twGif;um;vk,ljcif;? rw&m;ojzifh usifhjcif;ESifhjynhfvsuf&Sd\/23;26 rsufpduef;aomzm&d&SJ? zvm;? vifyef;ukdtwGif; a&SUOD;pGmaq;aMumavmh/ okdYjyKvQiftjyifum; oefY&Sif;vdrfhrnf/
23;27 vQKdU0Sufaomusrf;jyKq&m? zm&d&SJwkdY? oifwkdYonftr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? tjzLokwfaomocsKif;wGif;ESifhwlMu\/
xkdwGif;onftjyif wifhw,fpGwum;/ twGif;um; vlaotkd;? tnpftaMu;trsKd;rsKd;ESifhjynfhvsuf&Sd\/23;28 xkdtwloifwkdYonf tjyifvlwkdYa&SUrSmajzmifhrwf[ef&Sd\/ twGif;um;vQKdU0Sufjcif;? rw&m;ojzifh usifhjcif;ESifhjynfhvsuf&SdMu\/
23;29 vQKdU0Sufaomusrf;jyKq&m? zm&d&SJwkdY? oifwdkYonftr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? ya&mzufrSp ajzmifhrwfaomolwdkY\
ocsKif;wGif;ESifhtkd; tkd;wkdYukdwnfvkyfwefqmqifojzifh?23;30 igwkdYonfbkd;ab;wkdYvufxuf&SdvQif? ya&mzufwkdYukdowfonftrIukdvufrcHNyD[kqkdMu\/23;31 xkdokdYqkdaomf? oifwkdYonfya&mzufwkdYukdowfaomolwkdY\trsKd;tET,fjzpfonfukd ukd,ftbkdYukd,foufaocHMu\/23;32 okdYjzpfbkd;ab;wkdY\tusifhyrmPukdrSDatmifusifhMuavmh/23;33 a>rqkd;trsKd;wkdY? oifwkdYonftjypfi&JrStb,fokdYvGwfEkdifMurnfenf;/
23;34 xkdaMumifhAsm'dwfawmftcsuf[lrlum; ya&mzufynm&Sdusrf;jyKq&mwkdYukd oifwkdY&Sd&mokdY igapvTwf\/ xkdoltcsKdUwkdYukduGyfrsuf
vuf0g;uyf wkdifowfMuvdrfhrnf/ tcsKdUwkdYukd w&m;p&yfkduf wNrdKUrSwNrdKUokdYnOf;qJESifxkwfMuvdrfhrnf/23;35 xkdaMumifhajzmifhrwfaomtmaAv\taoG;rSp? twGif;AdrmefawmfESifh,Zfyvif\tMum; oifwkdYowfMuaom Am&cdom;Zmc&d\
taoG; wkdifatmifajrBuD;tay: oGef;NyD;orQaom olawmfaumif;wkdY\taoG;onf oifwkdYacgif;ay:okdYa&mufvdrfhrnf/23;36 igtrSefqkdonfum;? t&mrsm;wkdYonf ,ckjzpfaomvlrsm;tay:okdYa&mufMuvdrfhrnf/
23;37 tkda,k&SvifNrdKU? a,k&SvifNrdKU? oifonfya&mzufwkdYukdowfNrJ&Sd\/ oif&Sd&mokdYapvTwfaom olwkdYukdvnf; ausmufcJESifhypfNrJ&Sd\/
Muufronfrdrdom;i,fwkdYukd tawmifatmuf pkkH;ouJhokdY oif\om;wkdYukdpkkH;apjcif;iSg Budrfzefrsm;pGmigtvkd&SdNyD/ oifrlum;
tvkdr&Sd/23;38 oifwkdYaeaomtdrfonf oifwkdYvlqdwfnHvsufusef&pf&\/23;39 igqkdonfum;? xm0&bk&m;\tcGifhESifh<uvmaomolonf r*Fvm&Sdapaom[k oifwkdYrajymrSD wkdifatmif ,ckrSpoifwkdYonf
ighrsufESmukdrjrif&Mu[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1 a,IonfAdrmefawmfrSxGuf<uawmfrlonf&Sdaomf? wynfhawmfwkdYonfAdrmefawmf\ wkdufaqmifrsm;ukdjyjcif;iSg txHawmfokdY
csOf;uyfMu\/24;2 a,Iuvnf;? t&mtvkH;pkHukd oifwkdYonfjrifMuonfr[kwfavm/ igtrSefqkdonfum;? rNzdKrcsbJausmufwckay:rSmwckrQ
rwnfrae&[k rdefYawmfrl\/24;3 xkdaemufoHvGifawmifay:rSmxkdifawmfrlpOf?
wynfhawmfwkdYonftjcm;olrygbJcsOf;uyf?
xkdtrIt&mwkdYonf
tb,f
umvrSjzpfrnfukd4if;? ukd,fawmfonf<uvm uyfurm ukefaomykyedrdwfonf tb,fedrdwfjzpfrnfukd4if; trdefY&Sdawmfrlyg[k
avQmufMu\/24;4 a,Iuvnf;? oifwkdYukd tb,folrQrvSnfhjzm;apjcif;iSgowdjyKMuavmh/24;5 trsm;aomolwkdYu? igonfc&pfawmfjzpf\[kqkdvsuf? ig\ta,mifukdaqmifay:vmojzifh vltrsm;wkdYukdvSnfhjzm;Muvdrfhrnf/24;6 oifwkdYonfppfwkdufjcif;taMumif;ukd4if;? ppfwkduftHhaomodwif;pum;ukd4if; Mum;&Muvdrfhrnf/ okdYaomfvnf;pkd;&drfwkefvIyfjcif;r&Sd
apjcif;iSg owdjyKMuavmh/ xkdtrIt&mrsm;onfjzpf&rnf/ okdYaomfvnf;tqkH;onfrjzpfao;/
24;7 vlwrsKd;ESifhwrsKd; wEkdifiHESifhwEkdifiH &efbufjyKMuvdrfhrnf/ t&yf&yfwkdYtpmacgif;yg;jcif;? umvemrsm;jym;jcif;? ajrBuD;vIyfjcif;wkdYonf
jzpfMuvdrfhrnf/24;8 xkdtrIt&mwkdYonf 'kuqif;&Jjcif;\tptOD;jzpfownf;/24;9 xkdumvvlrsm;wkdYonf oifwkdYukdnOf;qJjcif;? taoowfjcif;ukdcHapjcif;iSgtyfESHMuvdrfhrnf/ ig\emraMumifhvnf;cyfodrf;aom
vlrsKd;wkdYonf oifwkdYukdrkef;Muvdrfhrnf/24;10 xkdumv trsm;aomolwkdYonf azmufjyefjcif;okdYa&muf? tcsif;csif;wa,mufukdwa,muf tyfMuvdrfhrnf/24;11 tcsif;csif;rkef;Muvdrfhrnf/ rdpmya&mzuftrsm;wkdYonfay:vm vltrsm;wkdYukdvSnfhjzm;Mu vdrfhrnf/24;12 rw&m;aomtrIwkdYonf rsm;jym;ojzifh trsm;aomolwkdY\cspfjcif;arwmonfacgif;yg;vdrfhrnf/836

24;13 tMuifolonf tqkH;wkdifatmifwnfMunf\? xkdolonfu,fwifjcif;okdYa&mufvdrfhrnf/24;14 vlrsKd;taygif;wkdYtm;oufaojzpfrnftaMumif; EkdifiHawmfESifh,SOfaom {0Ha*vdw&m;ukd avmuDEkdifiHt&yf&yf&SdorQwkdY a[m&


vdrfhrnf/ okdYNyD;rStqkH;onfjzpfvwHh/
24;15 xkdaMumifhya&mzuf'Ha,va[monftwkdif;? zsufqD;wwfaomGH&SmbG,ft&monf oefY&Sif;aomt&yfXmepkdufaeonfukd oifwkdY
jrif&vQif? usrf;pmukdMunfhaomolonf em;vnfygap/24;16 xkdokdYjrif&vQif? ,k'jynf&SdaomolwkdYonf awmifay:okdYajy;Muap/24;17 tdrfrkd;ay:rSm&Sdaomolonf tdrfxJuOpmukd,ljcif;iSgrqif;apESifh/24;18 v,f&Sdaomolvnf; rdrdt0wfukd,ljcif;iSgaemufokdYrjyefapESifh/24;19 xkdaeY&uf ukd,f0efaqmifaomrdef;rESifhEkdYpkdYoli,f&Sdaomrdef;rwkdYonf tvGefcufMuvdrfhrnf/24;20 oifwkdYajy;&aomtcsdefonf aqmif;umvrus? OykofaeYvnf;rusrnftaMumif; qkawmif;Muavmh/24;21 taMumif;rlum;? urmOD;rSp ,ckwkdifatmifrjzpfpzl;? aemufvnf;rjzpfvwHhaom BuD;pGmaom'kuonf xkdumvjzpfvdrfhrnf/24;22 xkdumvwm&SnfvQif tb,folrQrvGwfEkdif&m/ a&G;cs,faomolwkdYtbkdYtvkdiSg xkdumvonfwkdvdrfhrnf/
24;23 xkdtcgolwyg;u? t&yfc&pfawmf&Sdonf? xkdt&yf&Sdonf[kqkdaomfvnf;r,kHMuESifh/24;24 taMumif;rlum;? c&pfawmf\ta,mifukdaqmifaomolESifhrdpmya&mzufwkdYonfay:vm a&G;cs,faomolwkdYukdyif vSnhfjzm;EkdifvQif
vSnhfjzm; avmufatmifBuD;pGmaomedrdwfvuPm? tHhbG,faomtrIwkdYukdjyKMuvdrfhrnf/24;25 xkdtaMumif;t&mwkdYukdigajymESifhNyD/24;26 xkdaMumifholwkdYuc&pfawmfonfawm&Sdonf[kqkdaomfvnf; rxGufroGm;MuESifh/ wkdufcef;&Sdonf[kqkdaomfvnf; r,kHMuESifh/24;27 vQyfppfonfta&SUrSjyuf taemufwkdifatmifxGef;vif;ouJhokdY? vlom;onf<uvmawmfrl vwHh/24;28 taoaumif&Sd&m a&Tvif;wwkdYonfpka0;MuvwHh/
24;29 xkdumv\'kuqif;&Jjcif;aemufkwfceJaeonfrkdufvdrfhrnf/ vonfta&mifukdray;/ Mu,fwkdYonf aumif;uifrSusMuvdrfhrnf/
aumif;uifwefckd;wkdYonfwkefvIyfMuvdrfhrnf/24;30 xkdtcgvlom;\edrdwfvuPmonf aumif;uifxif&Sm;vdrfhrnf/ ajrBuD;ay:rSm vltaygif;wkdYonf ikda<u;jrnfwrf;Mu?
vlom;onf BuD;pGmaombkef;wefckd;tmEkabmfukdaqmifvsuf? rkdCf;wdrfukdpD; <uvmawmfrlonfukd jrif&Muvdrfhrnf/24;31 vlom;onf rdrdwrefwkdYukdapvTwf wHykd;c&mukdjyif;pGmrIwfapawmfrlojzifh? olwkdYonfa&G;cs,f awmfrlaomolwkdYukd t&yfav;rsufESm?
aumif;uifatmufxuf0ef;usifwkdYrS ac:pkkH;MuvwHh/
24;32 oabFmozef;yifukdtpGJjyK ykHoufaowckukdrSwfMuavmh/ oabFmozef;yifonf tcuftvufEk t&Gufaygufaomtcg
aEGumveD;onfukd oifwkdYodMu\/24;33 xkdenf;wl? xkdtaMumif;t&mtvkH;pkHwkdYukdjrif&vQif vlom;onfwHcg;0wkdifatmif teD;okdYa&mufawmfrlonfukd odrSwfMuavmh/24;34 igtrSefqkdonfum;? ,ckjzpfaomvlrsm;rukefrSD xkdtaMumif;t&mtvkH;pkHwkdYonf jzpfMuvdrfhrnf/24;35 aumif;uifESifhajrBuD;rwnfaomfvnf; ighpum;wnfvdrfhrnf/24;36 xkdtcsdefem&Dukdum; tb,folrQrod/ aumif;uifwrefrod/ ighcrnf;awmfwyg;wnf;om odawmfrl\/
24;37 vlom;onf<uvmaomtcg aem{vufxuf jzpfouJhokdYjzpfvdrhfrnf/24;38 a&vTrf;rkd;jcif;rjzpfrSDumv aem{onfoabFmxJokdY0ifaomaeYwkdifatmif vlrsm;wkdYonf pm;aomufvsuf? xdrf;jrm;pkHbufvsufae?24;39 a&vTrf;rkd;jcif;a&mufojzifh vlcyfodrf;wkdYukdokwfoify,f&Sif;onfwkdifatmif owdrJhaeMuonfenf;wl? vlom;<uvmaomtcg
jzpfvdrfhrnf/24;40 xkdtcgv,f&SdaomolESpfa,mufwkdYwGif wa,mufukdodrf;,lwa,mufrlum; ae&pf&vwHh/24;41 BudwfqkHBudwfaomolESpfa,mufwkdYwGifwa,mufukdodrf;,lwa,mufrlum; ae&pf&vwHh/24;42 oifwkdYt&Sifonf tb,ftcsdefem&Da&mufvmrnfukd oifwkdYrodaomaMumifh apmifhaeMuavmh/24;43 olckd;vmrnftcsdefem&Dukd tdrf&Sifod&vQif? rdrdtdrfukdrxGif;razmufapjcif;iSgapmifhaevdrfhrnfukd oifwkdYodMu\/24;44 xkdaMumifh oifwkdYonfjyifqifvsufaeMuavmh/ taMumif;rlum;? oifwkdYrxifrrSwfaom tcsdefem&D vlom;onf<uvmvdrfhrnf/
24;45 t&Sifonfrdrdtdrfoltdrfom;taygif;wkdYtm; tcsdefwefvQiftpm;taomufwkdYukd a0zefapjcif;iSg ttkyftcsKyfcefYxm;? opmESifh4if;?
owdynmESifh4if;jynfhpkHaom uRefum; tb,folenf;/24;46 tMuifuRefonfokdYjyKvsufaeonfukd t&SifonfjyefvmawGU\? xkduRefonfr*Fvm&Sd\/24;47 igtrSefqkdonfum;? t&SifonfrdrdOpm&SdorQwkdYukd xkduReftyfvdrfhrnf/24;48 okdYr[kwfrlum;? tMuifuRefqkd;u ight&SifvmcJvdrfhrnf[kpdwfxJatmufarhonfESifh?24;49 uRefcsif;wkdYukdkdufykwfvsuf aoaomufMuL;aomolwdkYESifhwuGpm;aomufvsufae\?24;50 xkduRef rMunfhrarQmfaomaeY&uf? rMum;rodaomtcsdefem&Docifonfa&mufvmvQif?24;51 xkduRefukdjyif;jypGmuGyfrsufqkH;r? ikda<u;jcif;? tHoGm;cJBudwfjcif;&Sd&mt&yf vQKdU0SufaomolwkdYESifh wuG ae&mcsvwHh/

837

tcef;BuD; ( 25 )
25;1 xkdtcgaumif;uifEkdifiHawmfonfum;? r*Fvmaqmifvkvifukdc&D;OD;BudKjyKtHhaomiSg rD;cGufukdukdif,l xGufoGm;aomowkdYorD;
wusdyfESifhwl\/25;2 xkdowkdYorD;wkdYwGifig;a,mufonfynmowd&SdMu\/ ig;a,mufrlum;trkdufjzpfMu\/25;3 rkdufaomolwkdYonfrD;cGufwkdYukdom,l qDukdr,lMu/25;4 ynmowd&SdaomolwkdYrlum;? rD;cGufESifhwuGbl; ygaomqDukdvnf;,lMu\/25;5 r*FvmaqmifvkvifonfrvmbJaepOf? xkdowkdYorD;taygif;wkdYonfikduftdyfaysmfMu\/
25;6 oef;acgif,HMunfhyg/ r*FvmaqmifvkvifonfvmNyD/ c&D;OD;BudKjyKjcif;iSg xGufoGm;Muukef[k a<u;aMumfvQif?25;7 xkdowkdYorD;taygif;wkdYonfx rD;cGufrsm;ukdjyifqifMu\/25;8 rkdufaomolwkdYuigwkdYqDrD;aoygNyD/ oifwkdYqDukdtenf;i,fay;yg[k ynm&SdaomolwkdYtm; awmif;Mu\/25;9 ynm&SdaomolwkdYuvnf;? oifwkdYtbkdYESifhigwkdYtbkdYqDravmuf/ xkdaMumifhqDa&mif;aomol&Sd &modkYoGm; ukd,fokH;bkdY0,fvQif om
aumif;onf[k jyefajymMu\/25;10 xkdolwkdYonfqD0,foGm;onftcdkufwGif r*Fvmaqmifvkvifonfvm? toifh&Sdaom owkdYorD;wkdYonfvkvifESifhtwlyGJokdY0ifMu
NyD;vQif wHcg;ukdydwfxm;\/25;11 xkdaemuf<uif;aomowkdYorD;wkdYonfvm t&Sif? t&Sif? uRefrwkdYtm;wHcg;ukdzGifhyg[k awmif;avQmufMuaomf?25;12 t&Sifuvnf;? igtrSefqkdonfum;? oifwkdYukdigrod[kjyefajymav\/25;13 okdYjzpf vlom;onf<uvmtHhaomaeY&uftcsdefem&Dukd oifwkdYonfrodaomaMumifh apmifhaeMuavmh/
25;14 Oyrmum;? vlwOD;onftjcm;aomjynfokdYoGm;rnf[ktBuH&Sdvsuf? rdrdi,fom;wkdYukdac: rdrdOpmrsm;ukdtyfay;\/ olwkdYonftoD;
toD;tpGrf;owd&Sdonftwkdif;? wOD; aiGtcGufig;q,f?25;15 wOD;tcGufESpfq,f? wOD;tcGufwq,fukdtyfay;NyD;rS csufjcif;oGm;av\/25;16 tcGufig;q,fukdcHaomolonfoGm; ukefoG,fjcif;ukdjyKojzifh tjcm;aomtcGufig;q,fukd tjrwf&av\/25;17 xkdenf;wltcGufESpfq,fukdcHaomolonfvnf;? tjcm;aomtcGufESpfq,fukdtjrwf&av\/25;18 tcGufwq,fukdcHaomolrlum;? oGm;ajrwGif;wl;NyD;vQift&Sif\aiGukd0Sufxm;av\/
25;19 umvMumjrifhNyD;rSxkdi,fom;wkdY\t&Sifonfvm olwkdYukdpm&if;,lav\/25;20 tcGufig;q,fukdcHaomolonf csOf;uyf? tjcm;aomtcGufig;q,fukdqufvsuf? ocif? ukd,fawmfonftuREkfyftcGufig;q,f
ukdtyfay; awmfrl\/ tjcm;aomtcGufig;q,fukd tuREkfyftjrwf&ygNyD[kavQmufav\/25;21 t&Sifuvnf;? om"k? opm&Sdaomi,fom;aumif;/ oifonftrIi,fopmapmifhavNyD/ rsm;pGmaomtrItcGifhukd oifigtyfay;rnf/
oif\ocifESifhtwlpnf;pdrfukd 0ifpm;avmh[k rdefYawmfrl\/25;22 tcGufESpfq,fukdcHaomolonfvnf;csOf;uyfocif? ukd,fawmfonf tuREkfyf tcGufESpfq,fukdtyfay;awmfrl\/ tjcm;aom
tcGufESpfq,fukd tuREkfyftjrwf&ygNyD[k avQmufavaomf?25;23 t&Sifu? om"kopm&Sdaomi,fom;aumif;/ oifonftrIi,fopmapmifhavNyD/ rsm;pGmaomtrItcGifhukdoifigtyfay;rnf/ oif\
ocifESifh twlpnf;pdrfukd0ifpm;avmh[k rdefYawmfrl\/
25;24 tcGufwq,fukdcHaomolonfvnf;csOf;uyfocif? ukd,fawmfonfcJ,Of;aomol jzpfonfESifhukd,frpkdufrysKd;aomt&yf&dwf?
ukd,fr jzefYrBuJaomt&yf pkodrf;wwfonfukd tuREkfyfod?25;25 aMumufaomaMumifh? tjcm;okdYoGm;ukd,fawmf\aiGtcGufwq,fukd ajr0Sufxm;ygNyD/ ,ckukd,fawmf\Opm&Sdygonf[k avQmuf
\?25;26 t&Sifuvnf;? qkd;npfysif;&daomi,fom;? igonfukd,frpkdufrysKd;aomt&yf&dwf? ukd,frjzefYrBuJaomt&yf pkodrf;onfukd
oifodonfrSefvQif?25;27 ighaiGukdyGJpm;vufokdYtyf&rnf/ xkdokdYtyfvQif? igjyefvmaomtcgaiG&if;ESifhtwkd;ukd&Ekdif\/25;28 xkdaMumifhtcGufwq,fukdxdol\vufrSEIwfMu/ tcGufw&m&Sdaomolukday;Mu/25;29 taMumif;rlum;? tMuifolonf&wwf\? xkdol<u,f0jynfhpkHapjcif;iSgay;OD;rnf/ tMuifolonf qif;&J\? xkdol&SdorQukdyifEIwf
vdrfhrnf/25;30 tokH;r&aomxkdi,fom;ukd ikda<u;jcif;? tHoGm;cJBudwfjcif;&Sd&m? jyift&yfarSmifrkdufxJokdY ESifxkwfcsvdkufMu[k pD&ifawmfrl\/
25;31 vlom;onfrdrdbkef;tmEkabmfukdaqmifvsuf? oefY&Sif;aomaumif;uifwrefrsm; tNcHt&HwkdYESifhwuG <uvmawmfrlaomtcg bkef;&Sd
aomyvifawmfay:rSmxkdif?25;32 a&SUawmfvlrsKd;taygif;wkdYukdpka0;apojzifh? okd;xdef;onfokd;ESifhqdwfwkdYukdwjcm;pDcGJxm;ouJhokd? vltaygif;wkdYukdtoD;tjcm;cGJ?25;33 okd;wkdYukdvusfmawmfbuf? qdwfwdkYukdvuf0Jawmfbufxm;awmfrlvwHh/
25;34 xkdtcgvusfmawmfbuf&SdaomolwkdYtm; rif;BuD;u? ighcrnf;awmfxHaumif;BuD;r*Fvm ukdcHaomolwkdY? urmOD;uyifoifwkdYtbkdY
jyifqifaom EkdifiHukdvmtarGcHMuavmh/25;35 taMumif;rlum;? igonfrGwfodyfaomtcg oifwkdYonfauR;Mu\/ igonfa&iwfaomtcg oifwkdYonfaomufbkdYay;Mu\/ igonf
{nfhonfjzpfaomtcg oifwkdYonf{nfhonf0wfukd jyKMu\/25;36 igonft0wftcsnf;pnf;&Sdaomtcg oifwkdYonft0wfESifhzkH;vTrf;Mu\/ igonftema&m*g pGJaomtcg oifwkdYonfMunfhIjyKpkMu\/
838

igonf axmifxJrSmae&aomtcg oifwkdYonfighxHokdYvmMu\[k rdefYawmfrlvQif?25;37 ajzmifhrwfaomolwkdYu? ocif? ukd,fawmfonfrGwfodyfawmfrlonfukdtb,ftcg tuREkfyfwkdYonfjrif ukd,fawmfukd vkyfauR;
ygoenf;/ a&iwfawmfrlonfukd tb,ftcg tuREkfyfwkdYonfjrif ukd,fawmfukdaomufbkdYay;ygoenf;/25;38 {nfhonfjzpfawmfrlonfukdtb,ftcgtuREkfyfwkdYonfjrif{nfhonf0wfukd ukd,fawmftm; jyKygoenf;/ t0wftcsnf;pnf;
&Sdawmfrlonfukd tb,ftcg tuREkfyfwkdYonfjrif ukd,fawmfukdt0wfESifhzkH;vTrf;ygoenf;/25;39 tempGJawmfrlonfukd4if;? axmifxJrSmaeawmfrlonfukd4if;? tb,ftcgtuREkfyfwkdYonfjrif txHawmfokdYa&mufygoenf;[kjyef
avQmuf Muaomf?25;40 rif;BuD;u? igtrSefqkdonfum;? oifwkdYonfolwnf;[laomighnDwkdYwGif ti,fqkH;aom olwa,muftm; jyKMuorQwkdYukd
ightm;jyKMuNyD[k jyefrdefYawmfrlvwHh/
25;41 xkdtcgvuf0Jawmfbuf&SdaomolwkdYtm;rif;BuD;u? usdefjcif;ukdcH&aomolwkdY? rm&fewfESifhol\wrefwkdYtbkdYjyifqifaomxm0&
rD;xJokdY ighxHrScGgoGm;Muavmh/25;42 taMumif;rlum;? igonfrGwfodyfaomtcg oifwkdYonfrauR;/ igonfa&iwfaomtcg oifwkdYonfaomufbkdYray;/25;43 igonf{nfhonfjzpfaomtcg oifwkdYonf{nfhonf0wfukdrjyK/ igonft0wftcsnf;pnf;&Sdaom tcg oifwkdYonft0wfESifhrzkH;rvTrf;/
igonf tema&m*gpGJaomtcg4if;? axmifxJrSmae&aom tcg4if;? oifwkdYonfrMunfhIrjyKpkMu[krdefYawmfrlvQif?25;44 xkdolwkdYu? ocif? ukd,fawmfonfrGwfodyfawmfrljcif;? a&iwfawmfrljcif;? {nfhonfjzpfawmfrljcif;? t0wftcsnf;pnf;&Sdawmfrljcif;?
tempGJawmfrljcif;? axmifxJrSmaeawmfrljcif;wkdYukd tuREkfyfwkdYonf tb,ftcgjrif ukd,fawmfukdrjyKpkrvkyfauR;bJaeygo
enf;[k jyefavQmufMuaomf?25;45 rif;BuD;u? igtrSefqkdonfum;? oifwkdYonfolwkdYwGifti,fqkH;aomolwa,muftm; rjyKorQwkdYukdightm;rjyKMuNyD[k jyef
rdefYawmfrlvwHh/25;46 xkdolwkdYonf xm0&tjypf'PfcH&mokdY4if;? ajzmifhrwfaomolwkdYrlum;? xm0&touf&Sif&mokdY4if; oGm;&MuvwHh[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1 xkda'oemawmf&SdorQwkdYukda,Ionftukeftpifa[mawmfrlNyD;vQif? wynfhawmfwkdYtm;?26;2 ESpf&ufvGefrSyocgyGJaeYa&mufrnfukdoifwkdYodMu\/ xkdtcgvlom;udkvuf0g;uyfwkdifrSm kdufowfapjcif;iSg tyfESHMuvdrfhrnf[k
rdefYawmfrl\/26;3 xkdtcg ,Zfyka&m[dwftBuD;usrf;jyKq&mwkdYESifhvlwkdYwGif tBuD;tuJjzpfaomolwkdYonf? u,mztrnf&Sdaom,Zfyka&m[dwfrif;\
tdrfOD; pnf;a0;MuNyD;vQif?26;4 a,Iukdy&d,m,ftm;jzifhbrf;qD;owftHhaomiSgwkdifyifMu\/26;5 okdYaomfvnf; vlrsm;wkdYonf kef;&if;cwfjzpfrnfukdpkd;&drf yGJaeYwGifrjyKESifhOD;[kajymqkdMu\/
26;6 aAoed&GmwGif &Sdrkeftrnf&SdaomvlEl\tdrf a,I&Sdawmfrlonfjzpf?26;7 rdef;rwa,mufonf tbdk;rsm;pGmxdkufaomqDarT;ausmufjzLcGufwvHk;udk txHawmfodkY,lcJh? pm;yJGem;rSmavsmif;awmfrlaom
udk,fawmf\ acgif;ay:oGef;avmif;av\/26;8 wynhfawmfwdkYonfjrifvQif a'gopdwf&Sdonfjzpf tb,faMumifhtusKd;rJhqHk;apoenf;/26;9 xdkqDarT;udktbdk;rsm;pGmESifha&mif; qif;&JaomolwdkYtm;ay;p&maumif;onf[kqdkMu\/26;10 a,IonfodawmfrlvQif? xdkrdef;rudktb,faMumifhaESmifh&SufMuoenf;/ olonf igaumif;aomtrIudkjyKNyD/26;11 qif;&JaomolwdkYonf oifwdkYtpOf&SdMu\/ igrlum;oifwdkYtpOf&Sdonfr[kwf/26;12 qDarT;udkighudk,ftay:oGef;avmif;onfrSmightavmif;udkoN*FK[frnf[k jyifqifjcif;iSg jyKownf;/26;13 igtrSefqdkonfum;? {0Ha*vdw&m;udkajrwjyifvHk;wGifa[maomt&yf&yfwdkY rdef;rudkatmufarhp&mbdkY oljyKaomtrIudk
Mum;ajym&MuvwHh[k rdefYawmfrl\/
26;14 xdktcgwynhfawmfwusdyfESpfyg;t0ifjzpfaom ,k'&Sumkwfonf ,Zfyka&m[dwftBuD;wkdY xHokdYoGm;?26;15 tuREkfyfonfa,Iukdukd,fawmfwkdYvufokdYtyfvQif tb,frQavmufay;ygrnfenf;[k avQmufaomf? xkdolwkdYu aiGtusyfokH;q,f
ay;rnf[k 0efcHMu\/26;16 xkdtcgrSp ukd,fawmfukdtyfjcif;iSgtqifoifhaomtcsdefumvukd&SmBuHvsufae\/
26;17 tZkryGJyXraeY wynfhawmfwkdYonf txHawmfokdYcsOf;uyf? ukd,fawmfonfyocgyGJukd pm;awmfrlbkdY&m tb,ft&yftuREkfyfwkdYonf
jyifqifapjcif;iSgtvkd&Sdawmfrloenf;[k ar;avQmufMuaomf?26;18 ukd,fawmfu? NrdKUwGifrnfaomol\tdrfokdYoGm;Mu/ q&mrSmvkdufonfum;? ightcsdefeD;NyD/ oifhtdrfighwynfhwkdYESifhwuGyocgyGJukd
igcHrnf[kxkd olukdajymMuavmh[krdefYawmfrl\/26;19 wynfhawmfwkdYonf pD&ifawmfrlonftwkdif;jyK yocgyGJukdjyifqifMu\/
26;20 nOD;,Htcsdefa&mufrS wynfhawmfwusdyfESpfyg;wkdYESifhtwl pm;yGJavsmif;awmfrl\/26;21 pm;aeMupOf ukd,fawmfu? igtrSefqkdonfum;? oifwkdYwGif wpkHwa,mufaomolonf ighukdtyfESHvdrfhrnf[krdefYawmfrlvQif?26;22 wynfhawmfwkdYonftvGef0rf;enf; ocif? tuREkfyfavm[k toD;toD;ar;avQmufMu\/839

26;23 ukd,fawmfuvnf; igESifhtwlykuefwGifvufEIdufaomolonf ighukdtyfESHvdrfhrnf/26;24 usrf;pmvmonftwkdif; vlom;onfoGm;&rnf/ okdYaomfvnf;vlom;ukdtyfESHaomolonf tr*Fvm&Sd\/ xkdolonfbGm;jrifjcif;ukd


rcH&vQif taeomaumif;onf[k rdefYawmfrl\/26;25 ukd,fawmfukdtyfESHrnfhol,k'&Sumkwfuvnf;? t&Sifbk&m;? tuREkfyfavm[kar;avQmufvQif? oifqkdonftwkdif;rSefonf[kjyef
ajymawmfrl\/
26;26 xkdtcgpm;vsufaeMupOfwGif? a,IonfrkeYfukd,l aus;Zl;awmfukdcsDrGrf;NyD;rSrkefYukdzJh? rkefYum;ig\ukd,fjzpf\/ ,lpm;Muavmh[k
rdefYawmfrlvsuf? wynfhawmfwkdYtm;ay;awmfrl\/26;27 cGufukdvnf;,l aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;NyD;rS olwkdYtm;ay;awmfrl? oifwkdY&SdorQonf aomufMu avmh/26;28 cGufum; y#dnmOfw&m;opfESifhqkdif vlrsm;wkYd\tjypfukdvGwfapjcif;iSg oGef;aomig\ taoG;jzpf\/26;29 igqkdonfum;? pyspf&nfrsKd;topfukd ighcrnf;awmf\EkdifiHoifwkdYESifhtwligraomufrSD aeYwkdifatmif ,ckrSpwzefigraomuf&[k
rdefYawmfrl\/26;30 xkdaemufoDcsif;qkdMuNyD;rS oHvGifawmifokdYxGufoGm;Mu\/
26;31 xkdtcga,Iuvnf;? usrf;pmvmonfum;? okd;xdef;ukdigkdufowf okd;wkdYonfuGJvGifh& Muvdrfhrnf[k a&;xm;onfESifhtnD?
,aeYnOfhwGif oifwkdY&SdorQonf ighaMumifhpdwfysufMu vdrfhrnf/26;32 okdYaomfvnf; igonfxajrmufNyD;rS oifwkdYa&SU*gvdvJjynfokdYoGm;rnf[k rdefYawmfrlaomf?26;33 aywku? ol&SdorQwkdYonf ukd,fawmfaMumifhpdwfysufMuaomfvnf;? tuREkfyfonf pdwftvQif;rysufyg[k avQmufav\/26;34 a,Iuvnf;? igtrSefqkdonfum;? ,aeYnOfhwGifMuufrwGefrSD oifonfokH;Budrfajrmufatmif ighukdjiif;y,fvdrfhrnf[k rdefYawmf
rlvQif?26;35 aywku? udk,fawmfESifhwuGao&aomfvnf; tuREfkyfonf udk,fawmfudkrjiif;ry,fyg[k avQmufjyef\/ wynhfawmftaygif;
wkdYonfvnf; xdkenf;wlavQmufMu\/
26;36 xdktcga,Ionf olwdkYESifhtwla*oa&Sreft&yfodkYa&mufawmfrlvQif? igonf[dkt&yfodkYoGm; qkawmif;pOfwGif t&yfxdkifaeMu
avmh[k wynfhawmfwdkYtm; rdefYawmfrlNyD;rS?26;37 aywkESifhaZaA'J\om;ESpfa,mufwdkYudkac:oGm;? ESvHk;rompdwfylyefjcif;odkYa&mufawmfrl\/26;38 xdktcga,Iu? igonfaoavmufatmifpdwfESvHk;tvGefndK;i,fjcif;&Sd\/ t&yfigESifhtwlapmifhaeMuavmh[k wynhfawmf
oHk;a,mufwdkYtm; rdefYawmfrl?26;39 xdkrStenf;i,fvGefjyefvQif jyyf0yftuREfkyftb? cGufonftuREfkyfudkvGefoGm;EdkifvQif vGefoGm;ygapaom/ odkYaomfvnf;
tuREfkyftvdk&Sd onftwdkif;rjzpfygapESifh/ udk,fawmftvdk&Sd onftwdkif;jzpfygapaom[k qkawmif;awmfrl\/26;40 wynfhawmfwdkY&Sd&modkYjyef olwdkYonftdyfaysmfvsufaeMuonfudkawGUawmfrlvQif? oifwdkYonf wem&DcefYrQ igESifhtwlapmifhaejcif;iSg
odkYrpGrf;Edkifoavm/26;41 pHkprf;aESmifh&Sufjcif;ESifhuif;vGwfrnftaMumif; qkawmif;vsufapmifhaeMuavmh/ pdwf0dnmOfum; apwem&Sdjim;aomfvnf;?
udk,frlum;tm;enf;onf[k aywktm;rdefYawmfrlNyD;rS?26;42 wzefoGm; tuREfkyftb? cGufudktuREfkyfraomufbJvGefroGm;&vQif udk,fawmftvdk&Sd onftwdkif; jzpfygapaom[k
qkawmif;jyef\/26;43 xdkaemufwynhfawmfwdkY&Sd&modkYvm olwdkYonfrsufpdav;vHojzifh wzeftdyfaysmfvsufaeMu onfudk awGUawmfrlvQif?26;44 olwdkYudkxm;cJh wzefoGm;NyD;vQifa&SU>rufqdkonfenf;wl oHk;Budrfajrmufatmif qkawmif;awmfrl\/26;45 xdkaemuf wynhfawmfwdkY&Sd&modkYjyefvmvQif? ,cktdyfaysmfNidrf0yfpGmaeMuavmh/ vlom;udk qdk;aomolwdkYvufodkY tyfESH&aom
tcsdefa&mufvmNyD/26;46 xMu? igwdkYonfoGm;MuukeftHh/ ighudktyfESHaomolonf a&mufvmNyD[krdefYawmfrl\/
26;47 xdkodkYrdefYawmfrlpOfwGifyif wynhfawmfwusdyfESpfyg;t0ifjzpfaom,k'&Sumkwfvm\/ ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYESifh vlwdkYwGif tBuD;
tuJjzpfaom olrsm;apvTwfaom vltpkta0; taygif;wdkYonf xm;ESifh'kwfrsm;udkudkifvsufygMu\/26;48 udk,fawmfudktyfESHaomolu? igerf;aomolonf a,Iyifjzpf\/ olUudkbrf;Mu[k xdkolwdkYtm; trSwfay;cJhonftwdkif;?26;49 udk,fawmf&if;odkYcsufjcif;csOf;uyft&Sifbk&m;? r*Fvm&Sdygapaom[kqdkvsuferf;av\/26;50 a,Iuvnf;? taqG? tb,ftcif;&Sdvmoenf;[kar;awmfrlNyD;rS? xdkolrsm;wkdYonfvm udk,fawmfudkqJGudkifbrf;qD;Mu\/26;51 xdktcga,IESifhygaomolwa,mufonf vufudkqefYxm;udkqJGxkwfNyD;vQif ,Zfyka&m[dwfrif;\uRefwa,mufudkckwfojzifh
em;&Gufjywfav\/
26;52 a,Iuvnf; oifhxm;udkolUae&mjyefxm;avmh/ xm;udkudkifaomol&SdorQwdkYonf xm;jzifhqHk;jcif;odkYa&mufMuvdrfhrnf/26;53 ,ckyifightbudkigawmif;Edkifonfudk4if;? awmif;vQif aumif;uifwrefwq,fESpfwyfru ighxHodkYapvTwfawmfrlrnfudk4if;?
oifonfrxifoavm/26;54 odkYjzpfvQif odkYaomtrIt&mwdkYonfjzpf&rnf[laomusrf;pmcsufonf tb,fodkYjynhfpHktHhenf;[k rdefYawmfrl\/26;55 xdktcga,Iu? oifwdkYonf xm;jyudkbrf;ouJhodkY ighudkbrf;tHhaomiSg xm;ESifh'kwfrsm;udk vufpGJvsufvmMuonfwum;/
igonfAdrmefawmf aeYwkdif;qkH;rMo0g'ay;vsuf oifwkdYtv,fxkdifaepOftcg? oifwkdYonfighukdrbrf;qD;Mu/26;56 xkdtaMumif;t&mrlum;? tem*wdusrf;pmjynfhpkHrnftaMumif;wnf;[k vltpkta0;wkdYukd rdefYawmfrl\/ xkdtcgwynfhawmf taygif;
wkdYonf ukd,fawmfukdpGefYypf ajy;Mu\/
840

26;57 ukd,fawmfukdbrf;qD;aomolwkdYonf usrf;jyKq&m? vltBuD;tuJrsm;pnf;a0;&m ,Zfyka&m[dwfrif;u,mzxHokdYaqmifoGm;Mu\/26;58 aywkonfvnf;? ,Zfyka&m[dwfrif;\tdrfOD;wkdifatmif ukd,fawmfESifha0;pGmvkduftwGif;okdY 0ifNyD;vQif? xkdtrI\tqkH;ukd
odjrifjcif;iSg rif;vkvifwkdYESifhtwlxkdifae\/26;59 ,Zfyak &m[dwt
f BuD;wkEYd iS v
hf t
l BuD;tuJ? vTwt
f &m&St
d aygif;wko
Yd nf a,Iuo
dk wf&rnf taMumif; rrSeaf omoufaouk&d mS aomfvnf;
rawGUMu/26;60 rrSefaomoufaocHtrsm;vmaomfvnf; oufaoukdrawGUMu/ aemufqkH;rrSefaom oufaocHESpfa,mufwkdYonf vm?26;61 oluigonf bk&m;ocif\AdrmefawmfukdNzdKzsuf okH;&uftwGif;wGifwnfaqmufEkdifonf[k ajymygonf[koufaocHMu\/26;62 ,Zfyka&m[dwfrif;onfx? oifonfwcGef;rQjyefrajymoavm/ olwkdYonf tb,fokdYoufaocHoenf;[kqkdvQif?26;63 a,IonfwdwfqdwfpGmaeawmfrl\/ ,Zfyka&m[dwfrif;uvnf;? oifonfc&pfawmfwnf;[laom bk&m;ocif\om;awmfrSefonf
rrSefonfukd igwkdYtm;ajymapjcif;iSg? touf&Sifawmfrlaom bk&m;ocifukdigwkdifwnf oifhukdusdefqkdap\[kqkdvQif?26;64 a,Iu? oifqkdonftwkdif;rSef\/ xkdrQruigqkdonfum;? aemifumv vlom;onf wefcdk;awmf\vusfmbufxkdifvsuf rkdCf;
wdrfukdpD;<uvmonfukdoifwkdYjrif&MuvwHh[k rdefYawmfrl\/26;65 xkdtcg,Zfyka&m[dwfrif;onf rdrdt0wfukdqkwfvsufolonfbk&m;ukdvGefusL;ajymNyD/ tb,foufaoukdvkdao;oenf;/
bk&m;ukdvGef usL;ajymaompum;ukd ,ckyifoifwkdYMum;&NyD/26;66 tb,fokdYxifrSwfMuoenf;[kar;jref;vQif? xkdolwkdYuolonftaocHxkdufay\[k jyefpD&ifMu\/26;67 xkdtcgrsufESmawmfukdwHaxG;ESifhaxG;Mu\/ vufoD;ESifhxkd;Mu\/26;68 tcsKdUwkdYonfvnf;yg;awmfukdvufESifhykwf? tcsif;c&pfawmf? ukd,fawmfukd tb,folykwfonf ukdya&mzufjyKa[mawmfrlyg[k
qkdMu\/
26;69 aywkonfjyifrSmtdrfOD;xkdifaepOf? taptygrdef;rwa,mufonfol&Sd&mokdY vmoifonfvnf; *gvdvJvla,IESifhaygif;abmf
aomoljzpfonf[k qkdvQif?26;70 aywku? oifajymaomt&mukdigrod[k vltaygif;wkdYa&SUjiif;ckHav\/26;71 xkdaemufaywkonf tdrfOD;a&SUokdYxGufNyD;rStjcm;aomrdef;ronfolUukdjrif xkdt&yf&Sdaom olwkdYtm;? olvnf;emZ&ufNrdKUom;
a,IESifh aygif;abmfaomoljzpfonf[kqkdvQif?26;72 aywku? xkdolukdigrod[kusdefqkdvsuf wzefjiif;ckHjyef\/26;73 xkdaemufrsm;rMumxkdt&yf&yfaeaomolwkdYonf aywkteD;odkYvm? tu,fpifppfoifonf vnf;xkdolwkdYt0ifjzpf\/ oifhpum;
onf oifhtaMumif;ukdxif&Sm;ap\[kqkdMuvQif?26;74 aywku? xkdolukdigrod[k"dXmefjyKusdefqkd\/ xkdcPjcif;wGifMuufwGefav\/26;75 a,Iu? MuufrwGefrSDoifonf okH;Budrfajrmufatmifighukdjiif;y,fvdrfhrnf[k rdefYawmfrlaompum;ukd aywkonfowd&ojzifh
jyifokdYxGuf jyif;pGmikda<u;av\/

tcef;BuD; ( 27 )
27;1 eHeuftcsdefa&mufvQif? ,Zfyka&m[dwftBuD;wkdYESifhvlwkdYwGif tBuD;tuJjzpfaomol taygif;wkdYonf a,IukdowftHhaomiSg
wkdifyif?27;2 ukd,fawmfukdcsnfaESmifNyD;vQif NrdKU0efrif;ykEdydvwfxHokdYaqmifoGm; tyfvkdufMu\/
27;3 xkdtcgukd,fawmfukdtyfESHaom,k'&Sumkwfonf ukd,fawmfaojypfukdpD&ifMuonfukd odjrifvQif? aemifw&aiGokH;q,fukd
,Zfyka&m[dwftBuD;? vltBuD;tuJwkdYjyefay;?27;4 tuREkfyfjypfrSm;ygNyD/ tjypfr&Sdaomol\taoG;ukdtyfrdygNyD[kqkd\/ xkdolwkdYuvnf; igwkdYESifh tb,fokdYqkdifoenf;/ ukd,ftrIukd
ukd,fMunfhavmh[k qkdMuaomf?27;5 olonf xkdaiGukdAdrmefawmfypfcscJhtjcm;okdYoGm;NyD;vQifvnfBudK;wyfaoav\/27;6 ,Zfyka&m[dwftBuD;wkdYonf xkdaiGukd,ltaoG;\tbkd;jzpf\/ b@mawmfroGif;tyf[k ajymqkd?27;7 wkdifyifNyD;rS? tkd;xdef;orm;\ajrtuGufukd wyg;trsKd;om;wkdY\ocsKif;jzpfapbkdY&m xkdaiGESifh0,fMu\/27;8 xkdtaMumif;ukdtpGJjyK ,ckwkdifatmif xkdajrtuGufukdaoG;ajr[kac:wGifMu\/27;9 ya&mzufa,&rda[monfum;? oa&vvlwkdYonf tbkd;jywfaomol\ukd,fbkd; aiGokH;q,f ukd olwkdYonf,l xm0&bk&m;onf
ighukdrSmxm;awmfrlonftwkdif;?27;10 tkd;xdef;orm;\ajrtuGufukd0,fMu\[laompum;onf xkdtcgjynfhpkHjcif;okdYa&mufav\/
27;11 a,IonfNrdKU0efrif;a&SUokdYa&mufawmfrlonf&Sdaomf? NrdKU0efrif;u? oifonf,k'&Sifbk&if rSefoavm[kar;vQif? a,Iu? rif;BuD;
ar;onftwkdif;rSefonf[k rdefYawmfrl\/27;12 ,Zfyka&m[dwftBuD;wkdYESifhvltBuD;tuJwkdYonftjypfwifMuaomfwcGef;ukdrQjyefawmfrrl/27;13 ydvwfrif;uvnf;? oifhwbuf tb,frQavmufoufaocHMuonfukd oifrMum;oavm[k ajymqkdaomfvnf;?27;14 pum;wcGef;ukdrQjyefawmfrrlonfukd NrdKU0efrif;onftvGeftHhMoav\/
27;15 xkdyGJNrdKU0efrif;onf tusOf;xm;aomolwkdYwGif? vlrsm;wkdYtvkd&Sdaomolwa,mufa,mufukd vTwfNrJxkH;pH&Sd\/841

27;16 xkdtcg tusOf;xm;aomolwkdYwGif Am&Atrnf&Sdaom ausmfapmaomolwa,muf&Sd\/27;17 vlrsm;pnf;a0;Muonf&Sdaomf? ydvwfrif;u? oifwkdYonftb,folukdvTwfapcsifoenf;/ Am&AukdvTwfapcsifoavm/ c&pf[k
ac:a0:aoma,Iukd vTwfapcsifoavm[k vlrsm;wkdYtm; ar;av\/27;18 tb,faMumifh okdYar;oenf;[lrlum;? xkdolwkdYonf remvkdaompdwfESifh a,IukdtyfESHaMumif; ukd ydvwfrif;od\/27;19 xkdrSwyg; w&m;yvifay:rSmxkdifpOfwGif? rdrdcifyGef;onfvkvifwa,mufukdapvTwf? xkdajzmifhrwfaomolukd tb,fokdYrQrjyKygESifh/
,aeYyif uRefronf xkdolaMumifh tdyfrufjyif;pGm cH&ygNyD[k rSmvkduf\/27;20 vltpkta0;wkdYonf Am&Aukdawmif; a,Iukdowfapjcif;iSg ,Zfyka&m[dwftBuD;wkdYESifh vltBuD;tuJwkdYonfvlrsm;ukd
wkdufwGef;aoG;aqmifMu\/27;21 xkdaMumifh NrdKU0efrif;onf? olESpfa,mufwkdYwGif oifwkdYonftb,folukdvTwfapcsifoenf;[k vlrsm;ukdwzefar;aomtcg?
Am&AukdvTwfapcsifygonf[k avQmufMu\/27;22 ydvwfrif;uvnf;? okdYjzpfvQifc&pf[kac:a0:aoma,Iukdtb,fokdYjyK&rnfenf;[kar;jyefaomf? xkdoltaygif;wkdYu? olonf
vuf0g;uyfwkdifrSm kdufxm;jcif;ukdcHygavap[kqkdMu\/27;23 NrdKU0efrif;uvnf;tb,faMumifhenf;/ tb,ftjypfukdjyKbdoenf;[kar;vQif? xkdolonf vuf0g;uyfwkdifrSmkdufxm;jcif;ukdcHygav
ap[k vlrsm;wkdYonf om[pfMu\/27;24 ydvwfrif;onf rdrdrEkdif? vlrsm;omkef;&if;cwfrQjyKMuonfukdjrifvQif? a&ukd,lvlrsm;a&SUwGif rdrdvufukdaq;vsuf? ajzmifhrwf
aomol\ taoG;ESifhigonfuif;&Sif;\/ trIukdoifwkdYMunfhMuavmh[kqkd\/27;25 xkdvltaygif;wkdYu ol\taoG;onfigwkdY\acgif;ay:4if;? om;ajr;wkdY\acgif;ay:4if; wnf&Sdygap[k jyefajymMu\/27;26 ydvwfrif;onfvnf; Am&Aukdvlrsm;wkdYtm;vTwfav\/ a,Iukdum;kdufNyD;vQif vuf0g;uyfwkdifrSmowfapjcif;iSg tyfvkdufav\/
27;27 xkdtcgNrdKU0efrif;\ppfol&JwkdYonf a,IukdtdrfawmfOD;okdYaqmifoGm; ppfol&JwwyfvkH;ukd txHawmf pkkH;apNyD;rS?27;28 t0wfawmfukdcRwf eDaom0wfvkHukdNcHKapMu\/27;29 ql;yifESifh&ufaomOD;&pfukdacgif;awmfwifMu\/ usLwvkH;ukdvnf; vusfmvufawmfESifh ukdifapNyD;vQif? a&SUawmfrSm'l;axmufvsuf
,k'&Sifbk&if? ukd,fawmfonf r*Fvm&Sdapownf;[l ukd,fawmfukdjyuf,,fjyKMu\/27;30 ukd,fawmfukdwHaxG;ESifhaxG;Mu\/ usLvkH;ukd,lacgif;awmfukdkdufMu\/27;31 xkdokdYukd,fawmfukd jyuf,,fjyKonfaemuf? rif;0wfvkHukdcRwft0wfawmfukd0wfjyefapNyD;vQif vuf0g;uyfwkdifrSmkdufxm;jcif;iSg
xkwfoGm;Mu\/
27;32 oGm;MupOfwGif &Sdrkeftrnf&Sdaomuka&aejynfom;wa,mufukdawGUvQif? tEkdifjyK vuf0g;uyfwkdifawmfukdxrf;apMu\/27;33 OD;acgif;cGHt&yf[kqkdvkdaom a*gva*gotrnfwGifaom t&yfokdYa&mufMuaomf?27;34 aq;cg;ESifha&maomykH;&nfukd ukd,fawmftm;aomufpdrfhaomiSgay;vQif? jrnf;prf;awmfrl raomufcsifbJaeav\/27;35 ukd,fawmfukdvuf0g;uyfwkdifrSmkdufxm;NyD;vQif t0wfawmfwkdYukdpma&;wHcs a0zefMu\/27;36 xkdt&yfvnf;xkdifvsufapmifhaeMu\/27;37 tjypfabmfjyaom urnf;vdyfpmcsuf[lrlum;? olonf,k'&Sifbk&ifa,Iaywnf;[ka&; acgif;awmfay:rSmwyfownf;/27;38 xkdtcgukd,fawmfESifhwuG xm;jyESpfa,mufwkdYukd vufsmawmfbufwa,muf? vuf0Jawmfbufwa,muf? vuf0g;uyfwkdif
rSmkdufxm;Mu\/
27;39 vrf;rSmoGm;vmaomolwkdYuvnf;? AdrmefawmfukdNzdKzsuf okH;&uftwGif;wGif wnfaqmufjyef aomol? ukd,fukdukd,fu,fwifavmh/27;40 bk&m;ocif\om;awmfrSefvQif vuf0g;uyfwkdifrSqif;avmh[k rdrdwkdYacgif;ukdndwf uJh&Jhaompum;ESifhajymqkdMu\/27;41 xkdenf;wl,Zfyka&m[dwftBuD;? usrf;jyKq&m? vltBuD;tuJwkdYu? olonf olwyg;wkdYukd u,fwifwwf\/27;42 ukd,fukdru,fwifEkdifygwum;/ oa&v&Sifbk&ifrSefvQif vuf0g;uyfwkdifrS,ckqif;ygavap/ qif;vQifigwkdY,kHMunfrnf/27;43 olonfbk&m;ocifukdukd;pm;NyD/ igonfbk&m;ocif\om;jzpf\[kqkdNyD/ okdYjzpfbk&m;ocifonf oltvkdawmf&SdvQif ,ckyif
u,fwifawmfrlygavap[k jyuf,,fjyKajymqkdMu\/27;4 xkdenf;wlukd,fawmfESifhwuGvuf0g;uyfwkdifrSmkdufxm;aomxm;jywkdYonfvnf;uJh&JhtjypfwifMu\/
27;45 rGef;wnfhtcsdefrSp okH;csufwD;tcsdefwkdifatmif ajrwjyifvkH;arSmifrkduftwdjzpfav\/27;46 okH;csufwD;tcsdefa,Iu? {vd? {vd? vmrm&SmAcomed[k BuD;aomtoHESifha<u;aMumfawmfrl\/ teufum;? tuREkfyfbk&m;?
tuREkfyfbk&m;? tb,faMumifhtuREkfyfukdpGefYypfawmfrloenf;[k qkdvkdownf;/27;47 xkdt&yf&yfaeaomoltcsKdUwkdYonfMum;vQif? olonf{vd,ukdac:onf[kqkdMu\/27;48 vlwa,mufonf csufjcif;ajy;a&rIdwaxG;ukd ykH;&nfESifhjynfhapNyD;vQif? usLvkH;zsm;wyf ukd,fawmftm;aomufpdrfhaomiSgay;
av\/27;49 <uif;aomolwkdYu? &Sdapawmh/ {vd,onfolUukdu,fwifjcif;iSg vmrnfrvmrnfukd MunfhMuukef tHh[kqkdMu\/27;50 a,IonfBuD;aomtoHESifhwzefa<u;aMumfNyD;vQif toufawmfukdvTwfawmfrl\/27;51 xkdtcgAdrmefawmf\ukvm;umonf txufpGef;rSatmufpGef;wkdifatmifpkwfuGJav\/ ajrBuD;vIyfav\/ ausmufrsm;wkdYonf
uGJjym;Mu\/27;52 ocsKif;wGif;wkdYonf yGifhvpfojzifhusdef;pufvsuf&Sdaom oefY&Sif;olwkdY\tavmif;rsm;pGmwkdYonf xMu?27;53 ukd,fawmfxajrmufawmfrlonfaemuf? xkdolwkdYonf ocsKif;wGif;rSxGuf oefY&Sif;aomNrdKUxJokdY 0ifNyD;vQif? vlrsm;pGmwkdYtm;
xif&Sm;Mu\/842

27;54 a,IukdapmifhaomwyfrSL;rSp ppfol&Jrsm;wkdYonfajrBuD;vIyfjcif; ponfwkdYukdjrifvQif tvGefxdwfvefY? pifppfolonf


bk&m;ocif\om; awmfrSefay\[kqkdMu\/27;55 *gvdvJjynfu a,IaemufawmftvkyftauR;vdkufvmaomrdef;rtrsm;wkdYonfvnf; xkdt&yfta0;uMunfhIaeMu\/27;56 xkdrdef;rwkdYwGif rm*'vrm&d? ,mukyfESifha,maowkdY\trdjzpfaom rm&dESifhaZaA'J\om;wkdY\ trdygMuownf;/
27;57 ntcsdefa&mufrS t&droJNrdKUom;a,moyftrnf&SdaomolaX;onf a,I\wynhfawmfjzpf onfESifh?27;58 ydvwfrif;xHodkY0ifa,I\tavmif;awmfudkawmif;av\/ ydvwfrif;onf tavmif;awmfudk ay;apjcif;iSg trdefYawmf&Sdaomf?27;59 a,moyfonf tavmif;awmfudk,ljzLpifaomydwfacsmESifhywf&pfNyD;vQif?27;60 ausmufxGif;aomrdrdocsKif;wGif;opfxJrSmxm;av\/ BuD;pGmaomausmufudkvnf;wGif;0 vSdrfhxm;NyD;rSoGm;\/27;61 rm*'vrm&dESifhtjcm;aomrm&donf xdkt&yfocsKif;awmfa&SUrSmxdkifvsufae&pfMu\/
27;62 tbdwfaeYvGefeufjzefaeYa&mufvQif? ,Zfyka&m[dwftBuD;ESifhzm&d&SJwdkYonf ydvwfrif;xHpka0;?27;63 xdkvSnhfjzm;aomolu? igonfoHk;&ufajrmufaomaeYxajrmufrnf[k raorSDajymonfudk tuREfkyfwdkYrSwfrdygNyD/27;64 xdkaMumihfol\wynhfwdkYonfntcgvmtavmif;udkcdk;,lNyD;vQif? olonfaojcif;rSxajrmuf awmfrlNyD[k vltaygif;wdkYtm;
ajymqdkMuaomf? a&SUtrSm;xuf aemuftrSm; omBuD;rnf[k pdk;&drfp&mtaMumif;&Sdonfjzpf? ocsKif;wGif;udkoHk;&ufajrmufatmif
vHkNcHKpGmapmifhpdrfhaomiSg trdefY&Sdawmfrlyg[k avQmufMuvQif?27;65 ydvwfrif;u? oifwdkYvlapmifhwwyf&Sd\/ oGm;Mu? wwfEdkiforQtwdkif;vHkNcHKpGmapmifhapMu[k qdkav\/27;66 xdkolwdkYonfoGm;ausmufudkwHqdyfcwfNyD;vQif tapmifhxm;vsuf ocsKif;wGif;awmfudk vHkNcHKpGmjyKMu\/

tcef;BuD; ( 28 )
28;1 OykofaeYvGefckESpf&ufwGifyXraeY&uf rdkCf;vif;tHhqJqJtcsdef? rm*'vrm&dESifhtjcm;aom rm&donf ocsKif;awmfudktMunhftI
oGm;Mu\/28;2 xdktcgajrBuD;onfjyif;pGmvIyfav\/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf aumif;uifbHkrSqif;vm? wGif;0ydwf
aomausmufudkvSdrfhvSefNyD;vQif? xdkausmufay:rSm xdkifae\/28;3 ol\rsufESmonf vQyfppfuJhodkYxif\/ t0wfonfvnf;rdkCf;yGifhuJhodkYjzL\/28;4 vlapmifhwdkYonf aumif;uifwrefudkaMumuf&GHUojzifh wkefvIyf aorwwfjzpfMu\/28;5 aumif;uifwrefuvnf;? aMumuf&GHUjcif;r&SdMuESifh/ vuf0g;uyfwdkifrSmowfaoma,Iudk oifwdkY&SmMuonfudkigod\/28;6 t&yfr&Sd/ rdefYawmfrlonftwdkif;xajrmufawmfrlNyD/ vmMu? ocifavsmif;awmfrl&mt&yfudk MunhfMuavmh/28;7 tvsiftjrefjyefoGm; aojcif;rSxajrmufawmfrlaMumif;udk wynhfawmfwdkYtm;ajymMuavmh/ oifwdkYa&SU*gvdvJjynfodkY<uawmfrlrnf/
xdkjynf oifwdkYonfudk,fawmfudkawGUjrif&Muvdrfhrnf? igajymNyD[kxdkrdef;rwdkYtm; aumif;uifwrefqdk\/28;8 xdkrdef;rwdkYonfvnf;aMumuf&GHUojzifh4if;? tvGef0rf;ajrmufojzifh4if;? ocsKif;awmfrS tvsiftjrefoGm; wynhfawmfwdkYtm; xdkod
wif;pum;udkMum;ajymjcif;iSg ajy;Mu\/28;9 vrf;rSmoGm;MupOfa,IonfBudKqdkawmfrl? oifwdkYtm;r*Fvmjzpfapownf;[krdefYawmfrl\/ xdkrdef;rwdkYonfcsOf;uyf ajcawmfudk
buf,rf; vsufjyyf0yfudk;uG,fMu\/28;10 a,Iuvnf; aMumuf&GHUjcif;r&SdMuESifh/ oGm;Muavmh/ ighnDwdkYonf *gvdvJjynfodkYoGm;apjcif;iSg odwif;pum;udkMum;ajymMuavmh/
xdkjynf olwdkYonfighudkawGUjrif&Muvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
28;11 xdkrdef;rwdkYonfoGm;MupOftcgvlapmifhtcsKdUwdkYonf NrdKUxJodkY0ifjzpfavorQaom tjcif;t&mwdkYudk ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYtm;
jyefMum;Mu\/28;12 ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYESifh vltBuD;tuJwdkYonfpka0;wdkifyifNyD;rS ppfol&JwdkYtm;aiGtrsm;udk ay;?28;13 nOfhtcg igwdkYtdyfaysmfpOfwGifxdkol\wynhfwdkYonfvm tavmif;udkcdk;oGm;Muonf[k oifwdkYajymMuavmh/28;14 xdktaMumif;udkNrdKU0efrif;Mum;jyefvQif? igwdkYonfolUudkazsmif;zsoifwdkYtrIr&Sdapjcif;iSgjyKrnf[k?28;15 oGefoifonfESifhtnD? ppfol&JwdkYonfaiGudk,ljyKMu\/ xdkpum;udk,ckwdkifatmif,k'vlwdkYonf tESHYtjym;ajymqdkMu\/
28;16 wusdyfwyg;aomwynhfawmfwdkYonf *gvdvJjynfodkYoGm;a,IrSmxm;awmfrlaom awmifay:odkY wufMuvQif? udk,fawmfudkawGUjrif
jyyf0yfudk;uG,fMu\/28;17 tcsKdUwdkYonf ,HkrSm;jcif;&SdMu\/28;18 a,Ionf teD;tyg;odkYcsOf;awmfrlNyD;vQif? aumif;uifbHk4if;? ajrBuD;ay:4if;? pD&ifydkifaom tcGifhwefcdk;&SdorQwdkYudk igcH&NyD/28;19 oifwdkYoGm;vlrsKd;wumwdkYudkighwynhfjzpfapvsuf? crnf;awmf? om;awmf? oefY&Sif;aom 0dnmOfawmf\emr AwdZHudkay;Muavmh/28;20 igonfoifwdkYtm; ay;orQaomynwfawmfwdkYudkapmifha&Smufapjcif;iSg qHk;rMo0g'ay;Muavmh/ igonfvnf;uyfurmukefonfwdkif
atmif oifwdkYESifhtwltpOfrjywf&Sdonf[k wynhfawmfwdkYtm; rdefYawmfrl\/

&SifrJc&pf0ifNyD;\/

843

&Sifrmukc&pf0ifusrf;/
Mark.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

844

16

&Sifrmukc&pf0ifusrf;/
Mark.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1
bk&m;ocifom;awmfa,Ic&pf\ {0Ha*vdw&m;\ tpudkqdkaytHh/
1;2 tem*wdusrf;pm vmonfum;? MunfhIavmh/ oifoGm;&mvrf;udkjyif&aom ig\wrefudk oifha&SU igapvTwf\/1;3 awm[pfaMumfaom ol\toHrSm? xm0&bk&m;<uawmfrl&mvrf;udk jyifMuavmh/ vrf;c&D;awmfudk ajzmifhapMuavmh[k
vmonfESifhtnD?1;4
a,m[efonf awmAwdZHudkay;vsuf? tjypfvTwfjcif;tbdkYtvdkiSg aemifwESifhpyfqdkifaom AwdZHw&m;udka[mvsuf ay:xGef;\/
1;5 a,k&SvifNrdKUom;rsm; rSp ,k'jynfoljynfom;taygif;wdkYonf? a,m[efxHodkY xGufoGm; rdrdwdkYtjypfrsm;udk abmfjyvsuf
a,mf'efjrpf AwdZHudk cHMu\/
1;6 a,m[efonf ukvm;tkyftarG;ESifh&ufaom t0wfudk0wfvsuf? cg;om;a& cg;yef;udkpnf;vsuf? usKdif;aumifESifhawmjzpfaom
ysm;&nfudkpm;vsufae\/
1;7 a[mcsufpum; [lrlum;? ighxuf wwfpGrf;Edkifaom olonf ighaemuf<uvm\/ xdkol\ ajceif;awmfBudK;udkrQ iHkUjznfjcif;iSg
igrxdkuf/1;8
igonf oifwdkYtm;a& AwdZHudkay;\/ xdkolonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmf oifwdkYudk AwdZHay;rnf[k a[mownf;/
1;9 xdktcg a,Ionf *gvdvJjynf emZ&ufNrdKUrS <uvm a,m[efvufjzifh a,mf'efjrpf AwdZHudk cHawmfrl\/
1;10 a&rSay:xpOfwGif aumif;uifuGJ 0dnmOfawmfonf csKd;iSufuhJokdh udk,fawmftay: qif;oufawmfrlonfudk jrif&?1;11 oifum; igESpfoufjrwfEdk;&m? ig\cspfom;aywnf;[k aumif;uifu toHawmf jzpfav\/
1;12 xdkcPjcif;wGif 0dnmOfawmfonf a,Iudk awmodkY oGm;apawmfrl\/
1;13 t&ufav;q,fywfvHk; xdkawm ae pmwef\ pHkprf;aoG;aqmifjcif;udk cHawmfrl\/ om;&JwdkYESifhtwl &Sdawmfrl\/ aumif;uifwrefwdkY
onfvnf; vkyfauR;Mu\/
1;14 a,m[efonf axmifxJodkY a&mufonfhaemuf? a,Ionf *gvdvJjynfodkY <uawmfrlvQif?1;15 tcsdefjynhfpHkNyD? bk&m;ocif\ EdkifiHawmfonf wnfvkeD;NyD? aemifw&Mu avmh/ {0Ha*vdw&m;udk ,HkMunfMuavmh[laom
bk&m;ocif\EdkifiHawmfESifh ,SOfaom {0Ha*vdw&m;udk a[mawmfrl\/
1;16 *gvdvJtdkifem;rSm <uawmfrlpOf? &SdrkefESifhtajE nDtpfudkESpfa,mufonf wHigjzpf? tdkifwGif ydkufuGefjzefYcsonfudk jrifawmfrlvQif?1;17 xdkolwdkYtm; ighaemufodkYvdkufMuavmh/ oifwdkYonf vludkrQm;aom wHigjzpfapjcif;iSg igjyKrnf[k trdefYawmf&Sdaomf?1;18 xdkolwdkYonf csufjcif; ydkufuGefudkpGefYypf aemufawmfodkY vdkufMu\/1;19 xdkrStenf;i,fvGefjyefvQif? aZaA'J\om; ,mukyfESifh a,m[efnDtpfudkESpfa,mufwdkYonf avSay:rSmydkufuGefjyifaeonfudkjrif
csufjcif;ac:awmfrl\/1;20 xdkolwdkYonfvnf; avSay:rSm&Sdaom oliSg;wdkYESifhwuG tb aZaA'Judk pGefYypf aemufawmfodkY vdkufMu\/
1;21 uay&aemifNrdKUodkY oGm;MuvQif? OykofaeY udk,fawmfonf csufjcif; w&m;p&yfodkY0if qHk;rMo0g' ay;awmfrl\/
1;22 y&dowfwdkYonfvnf; qHk;rMo0g'ay;awmfrljcif;udk tvGeftHhMoMu\/ taMumif;rlum;? usrf;jyKq&menf;wlr[kwf? tpdk;&
aomolenf;wl qHk;rMo0g' ay;awmfrl\/
1;23 xdkolwdkY\w&m;p&yf npfnL;aom ewfpGJaomol &Sd?1;24 aMomf emZ&ufNrdKUom; a,I? udk,fawmfonf tuREfkyfwdkYESifh tb,fodkYqdkifoenf;/ tuREfkyfwdkYudk zsufqD;jcif;iSg vmoavm/
udk,fawmfonf tb,foljzpfonfudk tuREkfyfodyg\/ bk&m;ocif\ oefY&Sif;awmfrlaomol jzpfygonf[k [pfaMumfav\/
1;25 a,Iuvnf;? wdwfqdwfpGmaeavmh/ xdkol\txJu xGufoGm;avmh[k qHk;rawmfrlvQif?1;26 npfnL;aomewfonf xdkoludk awmifhrmapNyD;rS? BuD;aomtoHESifh atmf[pf xGufoGm;\/
1;27 vltaygif;wdkYonf rdef;armawGa0? trIonf tb,fodkYenf;/ qHk;rjcif;topfonf tb,fodkYenf;/ npfnL;aomewfwdkYudkyif
tmPmESifhrSmxm;? olwdkYonf em;axmifMuonf wum;[k tcsif;csif; ar;jref;ajymqdkMu\/
1;28 odwif;awmfonfvnf; *gvdvJjynf t&yf&yfwdkY csufjcif; ESHYjym; ausmfapmav\/
1;29 w&m;p&yfrS xGufMuvQif? &Sdrkef? tajEwdkYtdrfodkY ,mukyf? a,m[efESifhwuG csufjcif;oGm; Mu\/
1;30 &Sdrkef\a,muronf zsm;empGJ wHk;vHk;aeonftaMumif;udk tvsiftjrefavQmufMu\/
1;31 udk,fawmfonf vm xdkrdef;r\vufudkudkifvsuf csD<uawmfrlonf cPjcif;wGif olonf tzsm; aysmuf {nfhonf0wfudkjyKav\/
1;32 ae0if ntcsdefa&mufvQif? rusef;rrmaomolESifh ewfqdk;pGJaomol &SdorQwdkYudk txHawmfodkYaqmifcJh?1;33 wNrdKUvHk;onf wHcg;em;rSm pka0;vsuf &SdMu\/
1;34 txl;xl; tjym;jym;aom tempGJaomolrsm;wdkYudk oufomapawmfrl\/ ewfqdk;rsm;wdkYudkvnf; ESifxkwfawmfrl\/ ewfqdk;wdkYonf
ukd,fawmfudk odMuaomaMumifh? pum;wcGef;udkrQ ajymapjcif;iSg tcGifhay;awmfrrl/
1;35 eHeuftcsdef? rdkCf;rvif;rSD udk,fawmfonf xNyD;vQif awmt&yfodkYxGuf<u qkawmif;awmfrl\/
845

1;36
1;37
1;38
1;39
1;40

&SdrkefESifh ol\taygif;tabmfwdkYonf vdkuf &SmMuaomf?udk,fawmfudk awGUvQif vltaygif;wdkYonf udk,fawmfudk &SmMuygonf[k avQmufqdk\/


udk,fawmfuvnf; igonf eD;pyfaomNrdKU&GmwdkY w&m;a[mjcif;iSg oGm;MuukeftHh/ xdkodkYtvdkiSg ig<uvmNyD[k rdefYawmfrl?*gvdvJjynft&yf&yf w&m;p&yfwdkY w&m;a[mvsuf ewfqdk;wdkYudkESifxkwfvsuf aeawmfrl\/
ElempGJaomolwa,mufonf txHawmfodkYvm 'l;axmufvsuf? udk,fawmftvdk&SdvQif uRefawmfudk oefY&Sif;apEdkifawmfrlonf[k
awmif;yefav\/1;41 a,Ionf oem;aompdwf&Sdojzifh vufawmfudkqefY xdkoludk wdkYvsuf? igtvdk&Sd\/ oefY&Sif;jcif;odkYa&mufap[k rdefYawmfrl\/
1;42 xdkodkYrdefYawmfrlonf cPjcif;wGif Elemaysmuf oefY&Sif;jcif;odkY a&mufav\/
1;43 a,Iuvnf;? oifowdjyK/1;44 tb,foltm; pum;wcGef;udkrQrajymESifh/ ,Zfyka&m[dwf xHodkY oGm; udk,fudkjyavmh/ olwyg; oufaojzpfapjcif;iSg
oefY&Sif;jcif;odkY a&mufonftwGuf? arma&SpD&ifrSmxm;aom ylaZmfoumudkqufavmh[k jrpfwm; csufjcif;vTwfvdkufawmfrl\/
1;45 xdkolonf xGufoGm; pum;rsm;aomtm;jzifh xdktaMumif;udk tESHYtjym; ausmfapmap\/ xdkaMumifh udk,fawmfonf aemufwzef
NrdKUxJodkY xif&Sm;pGm r0if&bJ? NrdKUjyifawmt&yfom aeawmfrl t&yf&yfwdkYrS txHawmfodkY a&mufvmMu\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5
2;6
2;7
2;8
2;9
2;10
2;11
2;12
2;13
2;14
2;15
2;16
2;17
2;18
2;19
2;20
2;21
2;22

2;23

aemufwaeYo udk,fawmfonf uay&aemifNrdKUodkY 0ifjyef tdrf &Sdawmfrlonfudk Mum;MuvQif?wHcg;jyifem;rSm aep&m r&SdEdkifatmif vlrsm;wdkYonf tvsiftjref pka0;Muonfjzpf olwdkYtm; w&m;a[mawmfrl\/
xdktcg vufajcaoaomol wa,mufudk vlav;a,mufwdkYonf xrf; txHawmfodkY aqmifcJhMu\/
vlpka0;vsuf&SdaomaMumihf udk,fawmf &if;odkY rcsOf;uyfEdkifojzifh? udk,fawmf&Sd&mtay:rSm trdk;udk azmufxGif;NyD;rS vlemESifhwuG
tdyf&mckwifudk avQmhcs Mu\/
a,Ionf xkdolwdkY\ ,HkMunfjcif;udk jrifvQif? vufajcaoaomoltm;? ighom;? oif\tjypfudk vGwfapNyD[k rdefYawmfrl\/
xdkt&yf xdkifaom usrf;jyKq&mtcsKdUwdkYu?
olonf bk&m;udkvGefusL; tb,faMumifh odkYajym&oenf;/ bk&m;ocifrSwyg; tb,folonf tjypfudkvTwfEdkifoenf;[k
pdwfxJrSmxifrSwfMu\/
olwdkYpdwfxJrSm xdkodkY xifrSwfjcif;&Sdonfudk a,Ionf rdrdOmPftm;jzifh csufjcif;odawmfrlvQif? oifwdkYpdwfxJrSm tb,faMumifh
odkYxifrSwfMuoenf;/
vufajcaoaomoltm; tb,fpum;udk om ajymvG,foenf;/ oif\tjypfudkvGwfapNyD[k ajymvG,foavm/ oifxavmh/
udk,ftdyf&mudk aqmif vSrf;oGm;avmh[k ajymvG,foavm/
vlom;onf ajrBuD;ay:rSm tjypfvTwfydkifonfudk oifwdkYodapjcif;iSg? xavmh/
udk,ftdyf&mudk aqmif udk,ftdrfodkY oGm;avmh[k oifhtm; igqdkonf[k vufajcaoaom oltm; rdefYawmfrl\/
xdkolonfvnf; csufjcif;x tdyf&mudkaqmifvsuf vltaygif;wdkYa&SUrSm xGufoGm;\/ xdkvltaygif;wdkYonf rdef;armawGa0jcif;&Sd?
uJhodkY wcgrQ rjrifpzl;[k ajymqdk bk&m;ocif\ *kPfawmfudk csD;rGrf;Mu\/
aemufwzef tdkifem;odkY <uawmfrl? vltpkta0;taygif;wdkYonf txHawmfodkYvmMuvQif? olwdkYtm; qHk;rMo0g' ay;awmfrl\/vrf; <uawmfrlpOf? tmvzJ\om; av0donf tcGefcH&m wJ xdkifaeonfudk jrifaomf? ighaemufodkYvdkufavmh[k rdefYawmfrl\/xdkolonfvnf; x aemufawmfodkY vdkufav\/ xdkaemufrS ol\tdrfwGif pm;yGJ avsmif;awmf rlpOf? tcGefcHaomolrsm;ESifh
qdk;aomolrsm;wdkYonf udk,fawmfrSpaom wynhfawmfwdkYESifhwuG pm;yGJ avsmif;Mu\/ xdkoltrsm;wdkYonf aemufawmfodkYvdkufMu\/xdkodkY tcGefcHaomol? qkd;aomolwdkYESifhtwl pm;awmfrlonfudk usrf;jyKq&m zm&dJSwdkYonf jrifvQif? olonf tcGefcHaomol?
qdk;aomolwdkYESifhtwl tb,faMumifh pm;aomufoenf;[k wynhfawmfwdkYtm; qdkMu\/a,IonfMum;awmfrlvQif? usef;rmaomolwdkYonf aq;orm;udktvdkr&SdMu/ emaomolwdkY omvQif tvdk&SdMu\/ ajzmifhrwf
aomolwdkYudk aemifwodkYac:jcif;iSg igvmonfr[kwf? qdk;aomolwdkYudkac:jcif;iSg igvmownf;[k rdefYawmfrl\/
tpma&Smifwwfaom a,m[ef\wynhfwdkYESifh zm&d&SJwdkYonf vm? a,m[ef\wynhfwdkYESifh zm&d&SJwdkYonf tpma&SmifMuonfjzpf?
tb,faMumifh udk,fawmf\wynhfwdkYonf tpmra&Smif bJaeMuygoenf;[k avQmufMu\/
a,Iuvnf;? r*Fvmaqmif vkvifonf rdrdtaygif;tabmfwdkYESifh twl&SdpOftcg olwdkYonf tpma&SmifwwfMuoavm/
&SdpOfumvywfvHk; tpmra&SmifwwfMu/r*Fvmaqmifvkvifudk ol\taygif;tabmfwdkYESifh cGm ,loGm;aomtcsdefumv a&mufvdrfhrnf/ xdkumvtcg olwdkYonf
tpma&SmifMuvdrfhrnf/
t0wfa[mif;udk txnfopfESifh zmavhr&Sd/ xdkodkYzmvQif zmaomtxnfopfonf t0wfa[mif;udkpm; taygufus,fwwf\/
4if;enf;a[mif;aom om;a&bl; topfaompyspf&nfudk xnfhavhr&Sd/ xdkodkYxnUfvQif topfaompyspf&nfonf om;a&bl;udk
qkwfcGJojzifh pyspf&nfonf,dk om;a&bl;vnf; ysufpD;wwf\/ topfaompyspf&nfudk topfaomom;a&bl; xnfh&onf[k
rdefYawmfrl\/
OykofaeY udk,fawmfonf *sKHpyg; v,fuGufwdkYudk a&Smuf<uawmfrlvQif? wynhfawmfwdkYonf pyg;toD;tESHudkqGwfvsuf
846

c&D;oGm;Mu\/
2;24 zm&d&SJwdkYuvnf;? OykofaeY rjyKtyfaomtrIudk olwdkYonf jyKMuygonf wum;[k avQmufMuaomf?2;25 udk,fawmfu? ,Zfyka&m[dwfrif; tAsmomvufxuf 'g0d'fonf rdrdtabmfwdkYESifhwuG qmrGwf rwwfEdkifaomtcg?2;26 bk&m;ocif\ tdrfawmfodkY0if ,Zfyka&m[dwfwdkYrSwyg; tb,folrQ rpm;tyfaom a&SUawmfrkefYudkpm; rdrdtabmfwdkYtm;
ay;onftaMumif;udk oifwdkYonf w&HwcgrQ rbwfbl;oavm/
2;27 xdkrSwyg; OykofaeYonf vltbdkYjzpf\/ vlonf OykofaeYtbdkY jzpfonfr[kwf/
2;28 odkYjzpf vlom;onf OykofaeYudkyif tpdk;&onf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11
3;12
3;13
3;14
3;15
3;16
3;17
3;18
3;19
3;20
3;21
3;22
3;23
3;24
3;25
3;26
3;27
3;28
3;29
3;30
3;31
3;32

w&m;p&yfodkY wzef0ifawmfrl? xdkp&yf vufwbufaoaomolwa,muf&Sd\/


OykofaeY ol\a&m*gudkNidrf;aprnf rNidrf;aprnfudk xkdolwdkYonf udk,fawmf tjypfwifcGifhudk &Sm acsmif;MunhfMu\/
udk,fawmfuvnf;? tv,f rwfwwfaeavmh[k vufwbufaoaomoltm; rdefYawmfrlNyD;rS?OykofaeY aus;Zl;jyKtyfoavm? olUtusKd;udk zsufqD;tyfoavm? toufudk u,ftyfoavm? owftyfoavm[k y&dwfowf
wdkYtm; ar;awmfrlvQif? xdkolwdkYonf wdwfqdwfpGmaeMu\/
xdktcg trsufawmfESifh olwdkYudk ywfvnfMunfhI olwdkYpdwfESvHk;rdkufaomaMumifh 0rf;enf; awmfrljcif;&Sdvsuf? oif\vufudk
qefYavmh[k xdkoltm; rdefYawmfrl olonf rdrdvufudk qefYvQif? xdkvufonf vufwbufuJhodkY yuwdjzpfav\/
xdktcg zm&d&SJwdkYonf xGuf udk,fawmfudk tb,fodkYzsufqD;&tHhenf;[k a[k'fwynhfwdkYESifh csufjcif;wdkifyifMu\/
a,Ionf wynhfawmfwdkYESifhtwl tdkifem;odkYajymif;<uawmfrl *gvdvJjynf?a,k&SvifNrdKUrSpaom ,k'jynf? 'krJjynf? a,mf'efjrpfwbufrS vmMuaom vlrsm;taygif; wdkYESifh wkkNrdKU? Zd'kefNrdKU
ywf0ef;Muift&yfwdkYrSvmMuaom vlrsm;taygif;wdkYonf jyKawmfrlorQudk Mum;vQif txHawmfodkY vmMu\/
vlrsm;wdkYonf udk,fawmfudk0ef;&H rxdcdkufaprnftaMumif;? udk,fawmf\teD;tyg;wGif avSwpif;udk tNrJ&Sdapjcif;iSg
wynhfawmfwdkYtm; trdefYawmf&Sd\/
taMumif;rlum;? vlrsm;wdkYtm; csrf;omay;awmfrlaomaMumifh? a&m*ga0'emESdyfpufaomol &SdorQwdkYonf udk,fawmfudkwdkYjcif;iSg
wGef;Mu\/
npfnL;aom ewfwdkYonfvnf; udk,fawmfudkjrifaomtcg jyyf0yf? udk,fawmfonf bk&m;ocif\om;awmf jzpfawmfrlonf[k
[pfaMumfMu\/
odwif;awmfudk ryGifhaprnftaMumif; olwdkYtm; Muyfwnf;pGmynwfawmfrl\/
xdktcg udk,fawmfonf awmifay:odkYwuf tvdkawmf&SdaomolwdkYudk ac:awmfrlvQif? txHawmfodkY vmMu\/
udk,fawmfESifhtwl &Sdaeapjcif;iSg4if;? w&m;a[maomtcGifh? tema&m*gwdkYudk Nidrf;ap?ewfqdk;wdkYudk ESifxkwfEdkifaom tcGifhESifh apvTwfjcif;iSg4if;? wusdyfESpfyg;aom olwnf;[laom?aywk trnfopfudk ay;awmfrlaom &Sdrkef?rdkCf;BudK;om;[kqdkvdkaom aAmae&*uf trnfopfudk ay;awmfrlaom aZaA'J\om;ESpfa,muf ,mukyfESifha,m[ef?tajE? zdvdyK? AmaomvrJ? rJ? aomr? tmvzJ\om; ,mukyf? o'J? umeedwfvl&Sdrkef?udk,fawmfudk tyfESHaom ,k'&Sumkwf wdkYudk cefYxm;awmfrl\/
xdkolwdkYonf tdrfodkY0ifMuvQif? tpmudk rpm;Edkifonfwdkifatmif vlrsm;wdkYonf wzef pka0;Mujyef\/
udk,fawmf\taqGtrsKd;wdkYonf Mum;vQif? olonf tl;jzpf\[kqdk udk,fawmfudk brf;qD;jcif;iSg xGufoGm;Mu\/
a,k&SvifNrdKUrSvmaom usrf;jyKq&mwdkYuvnf;? olonf aAvaZAkvpGJaomol jzpf\/ ewfqdk;rif;udktrSDjyK ewfqdk;wdkYudk
ESifxkwfonf[k qdkMu\/
udk,fawmfonf olwdkYudkac: Oyrmudk aqmifawmfrlvsuf? pmwefonf pmwefudk tb,fodkY ESifxkwfEdkifoenf;/
wdkif;EdkifiHonf rdrdESifh roifhrwifh uGJjym;vQif rwnfEdkif&m/
tdrfonfvnf; rdrdESifh roifhrwifh uGJjym;vQif rwnfEdkif&m/
pmwefonf rdrd wbuf x rdrdESifh roifhrwifh uGJjym;vQif rwnfEdkifbJ qHk;jcif;odkY a&mufvdrfhrnf/
ol&Judk a&SUOD;pGmrcsnfraESmifvQif? ol\tdrfodkY0if ol\Opmudk tb,folrQ rvkr,lEdkif/ ol&Judk csnfaESmifNyD;rS ol\tdrfudk
vk,lEdkif\/
igtrSefqdkonfum;? jypfrSm;aom tjypftrsKd;rsKd;? bk&m;udk uJh&JUaom tjypftrsKd;rsKd;&SdorQwdkYESifh vGwfapjcif;tcGifhudk vlom;wdkYonf
&EdkifMu\/
oefY&Sif;aom0dnmOfawmfudk uJh&JUaomolonf tjypfvGwfapjcif;tcGifhudk tb,fumvrQ r&EdkifMu/ xm0&tjypf'PfudkcH&aomol
jzpfay\[k rdefYawmfrl\/
tb,faMumifh odkY rdefYawmfrloenf; [lrlum;? udk,fawmfonf npfnL;aom ewfpGJaomol jzpfonf[k qdkMuownf;/
xdktcg r,fawmfESifh nDawmfwdkYonf vm jyifrSm&yfaevsuf? wpHkwa,mufaomoludk udk,fawmfxHodkYapvGwf ac:Mu\/
NcH&Hvsuf xdkifaomolrsm;wdkYu? r,fawmfESifhnDawmfwdkYonf udk,fawmfudk&Smvsuf jyifrSm &SdMuyg\[k avQmufvQif?847

3;33
3;34
3;35

udk,fawmfu ightrd? ighnDum; tb,folenf;[k ar;awmfrl?NcH&HvsufxdkifaomolwdkYudk ywfvnfMunfhI? olwdkYonf ightrd? ighnD aywnf;/
bk&m;ocif\ tvdkawmfudkaqmifaomolonf ighnD? ighESr? ightrd jzpfownf;[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19
4;20
4;21
4;22
4;23
4;24
4;25
4;26
4;27
4;28
4;29
4;30
4;31
4;32
4;33
4;34
4;35
4;36

aemufwzef tdkifem;rSm qHk;rMo0g'ay;awmfrlpOfwGif? rsm;pGmaom vltaygif;wdkYonf txHawmf pka0;MuaomaMumifh? tdkifwGif


avSxJodkY 0if xdkifawmfrl\/ y&dowftaygif;wdkYonf tdkifem;ukef;ay:rSm aeMu\/
xdktcg Oyrmpum;tm;jzifh rsm;pGmaom qHk;rMo0g'udkay; >rufqdkawmf rlonfrSm?em;axmifMuavmh/ rsKd;aphBuJaomolonf rsKd;aphudkBuJjcif;iSg xGufoGm;\/
taphudk BuJonfwGif tcsKdUaomtaphwdkYonf vrf;usojzifh? rdkCf;aumif;uifiSufwdkYonf vm aumufpm;Mu\/
tcsKdUaomtaphwdkYonf ajrenf; ausmufaygrsm;aomt&yf usojzifh? ajrwdrfaomaMumifh csufjcif; tyifaygufaomfvnf;?aexGufaomtcg ylavmifonfjzpf tjrpfrpGJaomaMumifh ndK;EGrf; ysufpD;jcif;odkY a&mufMu\/
tcsKdUaom taphwdkYonf ql;yifwdkYwGifusojzifh? ql;yifwdkYonf BuD;yGg; nOf;qJaomaMumifh toD;roD;Mu/
tcsKdUaom taphwdkYonf aumif;aom ajr usojzifh? tyifayguf BuD;yGg;vsuf tqoHk;q,f? tqajcmufq,f? tqw&m
yGg;rsm; toD;oD;Mu\/
Mum;p&mem; &Sdaomol rnfonfum; Mum;ygap[k rdefYawmfrl\/
qdwfuG,f&m t&yf &Sdawmfrlaomtcg wudsyfESpfyg;aomolwdkYESifh tNcHt&HawmfwdkYonf xdkOyrmudk ar;jref;MuvQif?udk,fawmfu? oifwdkYonf bk&m;ocifhEdkifiHawmf\ eufeJaomt&mudk od&aom tcGifh&SdMu\/
jyif&Sdaom xdkolwdkYrlum;? jrifvsufyif tmHkrjyKbJ jrif? Mum;vsufyif teufudk em;rvnfbJ Mum;ojzifh? olwdkY tusifhrajymif;vJ?
tjypfrvTwf&onfwdkifatmif olwdkYtm; a[morQudk Oyrmtm;jzifh a[m&\/
oifwdkYonf OyrmudkrQ em;rvnfvQif? Oyrm&SdorQwkdYudk tb,fodkY em;vnfMurnfenf;/
rsKd;aphBuJaomolonf w&m;pum;udk BuJ\/
w&m;pum;udk vrf; BuJjcif; taMumif;t&mum;? w&m;pum;udk Mum;onf&Sdaomf? pmwefonf csufjcif;vm ESvHk;BuJaom
w&m;pum;udk EIwf,lwwfonf[k qdkvdkownf;/
ausmufaygaomt&yf BuJjcif;taMumif;t&mum;? w&m;pum;udkMum; 0rf;ajrmufaom pdwfESifh csufjcif;cH,laomfvnf;?pdwfESvHk; tjrpfrpGJ cPomwnfojzifh w&m;pum;aMumifh trItcif; ESifh nOf;qJjcif;udk cH&aomtcg csufjcif;azmufjyefwwfonf[k
qdkvdk ownf;/
ql;yifwdkYwGif BuJjcif;taMumif;t&mum;? w&m;pum;udk Mum;?avmuDtrI pdk;&drfjcif;? pnf;pdrfOpm\vSnfhpm;jcif;? <uif;aomt&mudk wyfrufjcif;pdwfwdkYonf w&m;pum;udk vTrf;rdk;nOf;qJ
wwfaomaMumifh toD;roD;Edkif[k qdkvdkownf;/
aumif;aom ajr BuJjcif;taMumif;t&mum;? w&m;pum;udk Mum; cH,lojzifh? tqoHk;q,f? tqajcmufq,f? tqw&m
yGm;rsm; toD;oD;wwfonf[k qdkvdkownf;/
xdkrSwyg; qDrD;udk qDrD;cHkay:rSm rwif? awmif;Zvm;atmuf? ckwifatmuf zHk;xm;jcif;iSg ,lcJhoavm/
qdwfuG,f&m &SdorQwdkYonf xif&Sm;vdrfhrnf/ 0Sufxm;vsuf &SdorQwdkY onfvnf; yGifhvif;vdrfhrnf/
Mum;p&m em;&Sdaomolrnfonfum; Mum;ygap/
xdkrSwyg; oifwdkYonf tb,fodkYMum;em&onfudk owdjyKMuavmh/ tMuifcsdef? wif;yrmPESifh oifwdkYonf olwyg;tm; ay;\/
xdkyrmP twdkif; udk,fwdkifcH&Murnf/
tMuifolonf &wwf\/ xdkoltm; ay;OD;rnf/ tMuifolonf qif;&J\? xdkol &SdorQudkyif EIwfvdrfhrnf/
xdkrSwyg;? vlonf v,f rsKd;aphBuJNyD;rS aemufwzef rdrdrMunfhrrSwf?
nOfh? aeY? tdyfvsuf? Edk;vsufaeaomfvnf; tyifayguf BuD;yGg;onfESifh bk&m;ocif\ EdkifiHawmfwl\/
ajrBuD;onf rdrdtvdktavsmuf toD;udkoD;ap a&SUOD;pGm tanmuf? xdkaemuftESH? xdkaemuf tESHxJrSm atmifrmaom tqefudk
jzpfapwwf\/
toD;rSnfh &dwfcsdefa&mufaomtcg? v,f&Sifonf rqdkif;rvifh? wHpOfESifh &dwfapwwfonf[k rdefYawmfrl\/
xdkrSwyg;? bk&m;ocif\EdkifiHawmfudk tb,fodkY yHkjy&tHhenf;/ tb,fOyrmESifh cdkif;EdIif;&tHhenf; [lrlum;?rkefnif;aphESifhwl\/ rkefnif;aphonf ajr pdkufaomtcg ajr &Sdaom taphwumwdkYxuf i,faomfvnf;? pdkufNyD;rS tyifayguf?jrufyifwumwdkYxuf BuD;yGg;ojzifh? rdkCf;aumif;uifiSufwdkYonf t&dyfcdk em;aeavmufaom tudkif;tcufBuD;wdkYudk jzpfapwwf
onf[k rdefYawmfrl\/
xdkodkYaom Oyrmpum;rsm;tm;jzifh udk,fawmfonf y&dowfrsm; em;axmifEdkifonftwdkif; w&m;a[mawmfrl\/
Oyrmuif; a[majymawmfrrl/ &SdorQaomt&mwdkYudk qdwfuG,f&m t&yf wynhfawmfwdkYtm; zGifhjyawmfrl\/
xdkaeYntcsdef udk,fawmfu? urf;wbufodkY ul;MuukeftHh[k rdefYawmfrlvQif?wynhfawmfwdkYonf vlpka0;&mrS xGuf avSay:&SdESifhaom udk,fawmfygvsuf oGm;Mu\/ tjcm;avSwdkYvnf; ygao;\/
848

4;37
4;38

xdktcg jyif;pGmaom rdkCf;oufrkefwdkif;jzpf vIdif;wHydk;cwfaomaMumifh avSonf a&ESifhjynhfav\/


udk,fawmfonf yJh acgif;tHk;ay:rSm usdef;puf aeawmfrl\/ wynhfawmfwdkYonf udk,fawmfudk EdI;NyD;rS? t&Sifbk&m;? tuREkfyfwdkYonf
ysufpD;jcif;odkYa&mufonfudk vspfvsLaom pdwf&Sdawmfrloavm[k avQmufMuaomf?4;39 udk,fawmfonf x wdwfqdwfNidrf0yfpGmae[k avESifhyifv,fudk qHk;r awmfrlojzifh avonf Nidrf tvGefom,mav\/
4;40 udk,fawmfuvnf;? oifwdkYonf tb,faMumifh rQavmuf aMumufwwfoenf;/ tb,faMumifh ,HkMunfjcif;pdwfESifh
uif;oenf;[k ar;awmfrlvQif?4;41 olwdkYonf tvGefaMumufGHU olum; tb,fodkYaomolenf;/ avESifhyifv,fonf ol\pum;udk em;axmifygonfwum;[k
tcsif;csif;ajymqdkMu\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16
5;17
5;18
5;19
5;20
5;21
5;22
5;23
5;24
5;25
5;26
5;27
5;28
5;29
5;30

tdkifwbuf? *g'&jynfodkY a&mufMu?a,Ionf avSxJu xGuf<uawmfrlonf cPjcif;wGif? npfnL;aom ewfpGJaomolonf ocsKif;wpjyifrS xGufvm udk,fawmfudk
c&D;OD;BudKjyKav\/
xdkolonf ocsKif;wpjyif aewwf\/ olUudk oHBudK;ESifhyif tb,folrQ csnfrEdkif/
ajccsif;? oHBudK;ESifh tzefrsm;pGm csnfprf;aomfvnf;? oHBudK;udkqGJjzwf ajccsif;udk NzJwwf\/ olUudk ,Ofapjcif;iSg tb,folrQ
rwwfEdkif/
aeYnOfhrjywf ocsKif;wpjyif4if;? awmifay:4if;? [pfaMumfvsuf? ausmufapmif;ESifh udk,fudk &Sapvsuf aewwf\/
a,Iudk ta0;ujrifvQif? txHawmfodkYajy;vm jyyf0yfvsuf?
tjrifhqHk;aom bk&m;ocif\om;awmfa,I? udk,fawmfonf tuREfkyfESifh tb,fodkYqdkifoenf;/ tuREfkyfudk nOf;qJawmfrrlrnf
taMumif; bk&m;ocifudk trSDjyK tuREfkyfawmif;yefygonf[k BuD;aomtoHESifh atmf[pf avQmufav\/
avQmufonftaMumif;um;? npfnL;aomewf? xdkvlrS xGufoGm;avmh[k rdefYawmfrlcJhNyD/
udk,fawmfuvnf;? oifonf tb,ftrnf&Sdoenf;[k ar;awmfrlvQif? tuREkfyftrnfum; ava*gifjzpfyg\/ tuREkfyfwdkYonf
trsm;jzpfMuyg\[k avQmufNyD;rS?xdkjynfxJu tjcm;odkY rESifygrnftaMumif; rsm;pGmawmif;yefav\/
xdkt&yf awmifay:rSm rsm;pGmaom 0uftpkonf usufpm;vsuf&Sd\/
ewfqdk;taygif;wdkYvnf;? tuREkfyfwdkYonf xdk0ufxJodkY 0if&ygrnftaMumif; apvTwfawmfrlyg[k awmif;yefjyefvQif?a,Ionf csufjcif; tcGifhay;awmfrl\/ npfnL;aom ewfwdkYonf xGuf 0ufxJodkY0ifojzifh? 0uftpkonf tdkifurf;apmufudk
w[kefwnf;ajy;qif; tdkif toufqHk;Mu\/ ta&twGuf tm;jzifh ESpfaxmifavmuf&Sd\/
0ufausmif;aomolwdkYonf ajy; NrdKU&GmwdkY odwif;Mum;ajymvQif? vlrsm;wdkYonf xdktrIt&m wdkYudk MunfhItHhaomiSg xGufvmMu\/
txHawmfodkY a&mufaomtcg? ewfqdk;ava*gifpGJaomolonf t0wfudk0wf yuwdpdwfESifh xdkifaeonfudkjrifvQif? aMumuf&GHUjcif;odkY
a&mufMu\/
ewfqdk;pGJaom ol4if;? 0ufwdkY4if;? tb,fodkYjzpfonfudk odjrifaomolwdkYonf aemufvm aomolwdkYtm; jyefMum;NyD;rS?rdrdwdkY jynfuxGufoGm;awmfrlrnf taMumif; awmif;yefMu\/
avSxJodkY0ifawmfrlaomtcg ewfqdk;pGJbl;aomolonf udk,fawmfESifhtwl&SdygrnftaMumif; awmif;yefvQif?udk,fawmfonf tcGifhray;/ oifonf udk,ftdrfodkYoGm;avmh/ xm0&bk&m;onf oem;jcif; pdwfawmfESifh oif tb,frQavmuf
aus;Zl;jyKawmfrlonfudk oif\taqGtrsKd;wdkYtm; jyefMum; avmh[k rdefYawmfrlvQif?xdkolonf oGm;? a,Ionf tb,frQavmuf aus;Zl;jyKawmfrlonfudk? a'umaygvdjynfwGif odwif;Mum;ajymonfjzpf?
cyfodrf;aomolwdkYonf tHhMojcif;&SdMu\/
a,Ionf urf;wbufodkY ul;jyef tdkifem;rSm &SdawmfrlpOf? rsm;pGmaomvltaygif;wdkYonf txHawmff pka0;Mu\/
xdktcg ,mk trnf&Sdaom w&m;p&yfrSL;onf vm udk,fawmfudkjrifvQif? ajcawmf&if; jyyf0yfvsuf? tuREfkyf\orD;i,f
aovkygNyD/
odkYaomfvnf; udk,fawmfonf <u olUudku,fwifjcif;iSg ol\tay: vufudkwifawmfrlvQif touf&Sifygvdrfhrnf[k rsm;pGm
awmif;yef\/
udk,fawmfonf olESifhtwl oGm; rsm;pGmaom vltaygif;wdkYonf udk,fawmfudk NcH&Hvsuf xdcdkufwdkufrdMu\/
xdktcg wq,fESpfESpfywfvHk; aoG;oGeftempGJaomaMumifh?rsm;pGmaom aq;orm;wdkYvuf tvGefcH&? Opm&SdorQ ukefaomfvnf; oufomr&onf omru? temwdk;aom rdef;r
wa,mufonf?a,I\ odwif;awmfudk Mum;onf&Sdaomf?igonf t0wfawmfudkom wdkYvQif csrf;om&rnf[k qdkonfESifh? vltpkta0;xJ aemufawmfodkY vm t0wfawmfudk wdkYav\/
xdkcPjcif;wGif taoG;pka0;&m cef;acsmufonfjzpf? xdka&m*gESdyfpufjcif;ESifh uif;vGwfNyD[k rdrdudk,f odav\/
a,Ionf rdrdudk,frS wefcdk;xGufonfudk csufjcif;odawmfrlvQif? vltpkta0; aemufodkY vSnfh? ight0wfudk tb,fol
wdkYoenf;[k ar;awmfrl\/
849

5;31 wynhfawmfwdkYu? vltpkta0;onf udk,fawmftm; xdcdkufMuonfudk jrifvsufyif? ighudktb,fol wdkYoenf;[k ar;awmf


rlygonfwum;[k avQmufMuaomfvnf;?5;32 udk,fawmfonf xdkodkY jyKaomoludk jrifjcif;iSg ywfvnfodkY MunfhIawmfrl\/
5;33 xdkrdef;ronf udk,f tb,fodkYjzpfonfudk odaomaMumifh aMumuf&GHUwkefvIyfvsuf txHawmfodkYvmNyD;vQif? jyyf0yf
xdktaMumif;&SdorQudk t[kwftrSef Mum;avQmufav\/
5;34 udk,fawmfuvnf; ighorD;? oif\,HkMunfjcif;onf oifhtemudk Nidrf;apNyD/ Nidrf0yfpGmoGm;avmh/ a&m*gESdyfpufjcif;ESifh uif;vGwfap[k
rdefYawmfrl\/
5;35 xdkodkY rdefYawmfrlpOfwGif w&m;p&yfrSL;tdrfrS vlvm? udk,fawmf\orD; aoygNyD/ tb,faMumifh q&mudk aESmifh&Sufao;oenf;[k
qdkMu\/
5;36 xdkpum;udk a,Ionf Mum;vQif? raMumufMuESifh/ ,HkMunfjcif;pdwfwckom &Sdapavmh[k w&m;p&yfrSL;tm; csufjcif;rdefYawmfrl\/
5;37 aywk? ,mukyf? ,mukyf\nDa,m[efrSwyg; tb,foludkrQ rvdkufapbJ?5;38 w&m;p&yfrSL;tdrfodkYa&muf tkef;tkef;oJoJ jyKMuonfudk4if;? tvGefidka<u;jrnfwrf;aom olwdkYudk4if; jrifawmfrlvQif?5;39 twGif;odkY 0if oifwdkYonf tb,faMumifh tkef;tkef;oJoJjyK idka<u;Muoenf;/ oli,faoonfr[kwf tdyfaysmfonf[k
rdefYawmfrlaomf?5;40 xdkolwdkYonf jyuf,,fjyKMu\/ xdkol&SdorQwdkYudk jyifodkYxGufapNyD;rS oli,f\rdbwdkYudk4if;? udk,fawmfESifhygaom olwdkYudk4if;
ac:NyD;vQif? oli,favsmif;&mt&yfodkY 0if?5;41 oli,f\vufudk udkifawmfrlvsuf? wvdoukrd[k rdefYawmfrl\/ teufum;? rdef;ri,fxavmh igqdk\[k qdkvdkownf;/
5;42 xdkcPjcif;wGif rdef;ri,fonf x vSrf;oGm;\/ olonf wq,fESpfESpft&G,f&Sd\/ xdkolwdkYonf tvGef rdef;armawGa0jcif;odkY
a&mufMu\/
5;43 xdktrIt&mudk tb,folrQ rodaprnftaMumif;? xdkolwdkYudk usyfwnf;pGm ynwfawmfrl? olUtm; pm;p&may;avmh[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2

xdkt&yfrS <u? wynhfawmfwdkYonf vdkufMuojzifh rdrdNrdKUodkY a&mufawmfrl\/


OykofaeYa&mufvQif w&m;p&yf qHk;rMo0g' ay;awmfrl\/ vlrsm;wdkYonf Mum;em&vQif rdef;armawGa0jcif;odkY a&muf? olonf
t&mwdkYudk tb,frSm&oenf;/ ol&aomynmum; tb,fynmenf;/ rQavmufaom wefcdk;rsm;udk tb,fodkY jyEdkifoenf;/
6;3 olonf vuform; r[kwfavm/ rm&d\om; r[kwfavmh/ ,mukyf? a,mao? ,k'? &SdrkefwdkY\ tpfudk r[kwfavm/
olUESrrsm;onfvnf; igwdkYESifhteD;tyg; aeMuonfr[kwfavm[k ajymqdkvsuf apwempdwfysufMu\/
6;4
a,Iuvnf;? ya&mzufonf rdrdNrdKU? rdrdtaqGae&m? rdrdtdrfrSwyg; tjcm;aomt&yf toa&&Sdonf[k xdkolwdkYtm; rdefYawmfrl\/
6;5
rusef;rrmaom oltcsKdUwdkY tay:rSm vufawmfudk wif temudk Nidrf;apjcif;rSwyg; tb,fwefckd;awmfudkrQ xdkt&yf jyawmfrrlEdkif/
6;6 xdkolwdkYonf r,HkMunfMuonfudk tHhMojcif;&Sdawmfrl\/ ywfvnf&Sdaom NrdKU&Gmrsm;odkY a'opm&D vSnfhvnf qHk;rMo0g'
ay;awmfrl\/
6;7
wusdyfESpfyg;aom wynhfawmfwdkYudk ac:awmfrlNyD;rS? npfnL;aom ewfwdkYudk Edkifapjcif;iSg tcGifhay;vsuf? ESpfa,mufpD ESpfa,mufpD
apvTwfawmfrl?
6;8
oifwdkYonf awmifa0;wckrS wyg;vrf;c&D;bdkY tb,ft&mudkrQ r,lMuESifh/ vG,ftdwfESifhrkefY rSp cg;yef; aMu;aiGudk r,lMuESifh/
6;9 ajceif;udk pD;Muavmh/ tusESpfxyf r0wfMuESifh[k rSmxm;awmfrl\/
6;10 xdkrSwyg;? oifwdkYonf rnfonfh tdrfodkY 0ifvQif? xdktdrfwGif xdkt&yfrS rxGufroGm;rSDwdkifatmif aeMuavmh/
6;11 tMuifolwdkYonf oifwdkYudkvufrcH? oifwdkY\ pum;udk em;raxmifbJae\/ xdkolwdkY ae&m t&yfrS xGufoGm;pOf? olwdkYwbuf
oufaojzpfapjcif;iSg oifwdkY\ajcb0g;rS ajrrIefYudk cgvdkufMuavmh/ igtrSefqdkonfum;? w&m; qHk;jzwfaom aeY xdkNrdKUonf
aom'HkNrdKUESifha*garm&NrdKUxuf om cH&vwHh[k rdeYfawmfrl\/
6;12 wynhfawmfwdkYonf xGufoGm; aemifww&m;udka[mMu\/
6;13 ewfqdk;rsm;udk ESifxkwfMu\/ rusef;rrmaom olrsm;wdkYudk qDESifh vl; temudk Nidrf;apMu\/
6;14 xdktcg odwif;awmfausmfapmonfjzpf? a[k'frif;BuD;onf Mum;vQif? AwdZHq&ma,m[ef onf aojcif;rSxajrmufavNyD/
xdkaMumifh wefcdk;rsm;udkjyEdkifonf[k qdk\/
6;15 vltcsKdUu? olonf {vd,jzpfonf[k qdkMu\/ tcsKdUu? a&S;ya&mzufuJhodkY ya&mzuf jzpfonf[k qdkMu\/
6;16 a[k'fonf Mum;vQif? olum; ig\trdefYESifh vnfyif;udkjzwfaom a,m[efjzpf\/ aojcif;rS xajrmufavNyD[k qkdav\/
6;17 txufu a[k'fonf rdrdnD zdvdyK\cifyGef; a[a&m'dudk odrf;,lojzifh? xdkrdef;rtaMumif; aMumifh apvTwf
a,m[efudkbrf;qD;NyD;vQif axmifxJrSm csKyfaESmifav\/
6;18 taMumif;rlum;? a,m[efu t&Sifrif;BuD;onf nDawmf\cifyGef;udk rodrf;tyf[k a[k'ftm; qdkavNyD/
6;19 xdkaMumifh? a[a&m'donf a,m[efudk &efNidK;zGJYojzifh owfjcif;iSg tvdk&Sd\/
6;20 odkYaomfvnf; a,m[efonf ajzmifhrwfoefY&Sif;aomol jzpfaMumif;udk a[k'fonf od olUudk aMumuf&GHUdkao\/ olUudkvnf;
apmifhr\/ trIt&mrsm;wYdk ol\pum;udk em;axmif 0rf;ajrmufaompdwfESifhvnf; em;axmifwwfonfjzpfaomaMumifh xdkrdef;r
850

onf tcGifhr&Edkif/
6;21 xdkaemufrS tqifoifhaomtcg a[k'fudk bGm;aomaeY&uf ESpfpOfyGJudk cH rSL;rwf? ppfolBuD;? *gvdvJjynf tBuD;tuJ
jzpfaomolwdkYudk auR;awmfrlpOfwGif?6;22 a[a&m'd\orD;onf 0if uojzifh? a[k'frSp taygif;tabmfwdkYtm; El;Gwfaompdwfudk jzpfap\/ xdktcg rif;BuD;u?
oifonf tvdk&SdorQudk awmif;avmh? igay;rnf[k xdkrdef;ri,ftm; qdkav\/
6;23 wzefvnf;? oifawmif;orQudk ighEdkifiH w0ufwdkifatmif igay;rnf[k usdefqdkav\/
6;24 xdkrdef;ri,fonf xGuf tb,ft&mudkawmif;&rnfenf;[k ol\trdudk ar;vQif trdu? AwdZHq&ma,m[ef\ OD;acgif;udk
awmif;avmh[k jyefqdkaomf?
6;25 csufjcif; rdef;ri,fonf rif;BuD;xHodkY tvsifwaqm0if? AwdZHq&ma,m[ef\ OD;acgif;udk vifyef; tvsiftjref
ay;awmfrlapjcif;iSg uRefrtvdk&Sdygonf[k awmif;avQmuf\/
6;26 rif;BuD;onf tvGef0rf;enf;jcif;&Sdaomfvnf;? usdefqdkjcif;udk4if;? taygif;abmfwdkY\ rsufESmudk4if;? axmufaomaMumifh? xdkrdef;r
i,fudk rjiif;ry,fvdk?6;27 OD;acgif;udk,lcJh[k trdefYawmf&Sdvsuf vlapmifhwa,mufudk csufjcif;apvTwfvQif? vlapmifhonf oGm; a,m[ef\vnfyif;udk
axmifxJrSmjzwfav\/
6;28 OD;acgif;udk vifyef; aqmifcJh xdkrdef;ri,ftm;ay;NyD;rS rdef;ri,fonfvnf; olUtrdudkay;av\/
6;29 a,m[ef\ wynhfwdkYonfvnf; Mum;aomtcg vm tavmif;udkaqmifoGm;NyD;vQif ocsKif;wGif; xm;Mu\/
6;30 wrefawmfwdkYonf a,IxHawmf pka0;? rdrdwdkYjyKorQ oGefoiforQwdkYudk Mum;avQmufMu\/
6;31 udk,fawmfuvnf;? awm qdwfuG,f&mt&yfodkY vmMu/ cPtm;jznfh NidrfoufpGmaeMu[k rdefYawmfrl\/ taMumif;rlum;?
vlrsm;oGm;vmMuonfjzpf wrefawmfwdkYonf tpmpm;jcif;iSgrQ rtm;EdkifMu/
6;32 xdkaMumifh? avSpD; awm qdwfuG,f&mt&yfodkY oGm;Mu\/
6;33 oGm;Muonfudk vlrsm;wdkYonf jrif? udk,fawmfjzpfonfudk odvQif? tNrdKUNrdKU t&Gm&GmwdkYrS xGuf xdkt&yfodkY ukef;aMumif;ajy;oGm;ojzifh?
wrefawmfwdkY t&ifa&muf txHawmf pka0;Mu\/
6;34 a,Ionf xGuf<u vlrsm;taygif;wdkYudk awGUjrifawmfrlvQif? xdkolwdkYonf xdef;olr&Sd? ypfxm;aom odk;uJhodkY jzpfMuonfudk
oem;jcif;pdwfawmf&Sd rsm;pGmaom qHk;rMo0g'udk ay;awmfrl\/
6;35 rdkCf;csKyfaomtcg wynhfawmfwdkYonf csOf;uyf? t&yfonf awmt&yf jzpfyg\/ rdkCf;vnf; csKyfygNyD/
6;36 vlrsm;wdkYonf ywf0ef;usifGmZeyk'fodkY oGm; pm;p&mudk0,fapjcif;iSg tcGifhay;awmfrlyg/ olwdkY pm;p&m r&Sdyg[k avQmufMuvQif?6;37 udk,fawmfu? olwdkYpm;p&mbdkY oifwdkY ay;Muavmh[k jyefajymawmfrl\/ wynhfawmfwdkYuvnf;? tuREfkyfwdkYonf oGm; a'em&dtjym;
ESpf&mESifh rkefYudk 0,fNyD;vQif olwdkYtm; pm;p&mbdkY ay;&ygtHhavm[k avQmufMu\/
6;38 udk,fawmfuvnf;? oifwdkY rkefYb,fESpfvHk;&Sdoenf;/ oGm; MunfhIMu[k rdefYawmfrlonftwdkif; olwdkYonf odNyD;rS? rkefYig;vHk;ESifh
ig;ESpfaumif&Sdygonf[k avQmufjyef\/
6;39 xdktcg vltaygif;wdkYudk jrufpdrf;ay:rSm tpkpk avsmif;Muap[k trdefYawmf&Sd\/
6;40 olwdkYonf w&mwpk? ig;q,fwpk? tpkpk avsmif;MuvQif?6;41 udk,fawmfonf rkefYig;vHk;ESifh ig;ESpfaumifudk ,l? aumif;uifodkY MunfharQmfvsuf aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;NyD;rS rkefYudkzJh vlrsm;wdkYa&SU
xnfhapjcif;iSg wynhfawmfwdkYtm; ay;awmfrl\/ ig;ESpfaumifudkvnf; vltaygif;wdkYtm; a0iSawmfrl\/
6;42 vltaygif;wdkYonf pm; 0MuNyD;rS?6;43 rkefYESifh ig;tusKd;tyJhudk aumufodrf; wq,fESpfawmif;? tjynhf&Mu\/
6;44 rkefudk pm;aomol a,mufsm;ta&twGufum;? vlig;axmifrQavmuf &Sdownf;/
6;45 pnf;a0;aomolwdkYudk vTwfawmfrlpOfwGif wynhfawmfwdkYudk avSpD;ap urf;wbuf AufZJ'NrdKUodkY t&iful;apawmfrl\/6;46 pnf;a0;aomolwdkYudk vTwfNyD;rS qkawmif;yXemjyKtHhaomiSg awmifay:odkY <uawmfrl\/6;47 ntcsdefa&mufaomtcg avSonf tdkiftv,f&Sd\/ udk,fawmfonf ukef;ay:rS wa,mufwnf; &Sdaeawmfrl\/6;48 avroifhaomaMumifh wynhfawmfwdkYonf wufcwf yifyef;Muonfudk jrifawmfrl\/ noHk;csufwD; ausmftcsdef tdkifay:rS
pufawmfjzefYvsuf? olwdkY&Sd&modkY <u tem;rSm a&SmufoGm;rnf jyKawmfrl\/6;49 xdkodkY tdkifay:rSm pufawmfjzefY <uawmfrlonfudk olwdkYonf jrifvQif? zkwfwapjzpfonf[k pdwfxifESifh atmf[pfMu\/6;50 xdkoltaygif;wdkYonf udk,fawmfudkjrif xdwfvefYjcif;odkY a&mufMu\/ udk,fawmfonf csufjcif; EIwfquf? wnfMunf
aompdwf&SdMuavmh/ igyif jzpfonf? raMumufvefYMuESifh[k rdefYawmfrl\/6;51 avSay: olwdkY&Sd&modkY wufawmfrlvQif avonf Nidrfav\/ xdkolwdkYonf twdkif;xuftvGef rdef;armawGa0tHhMojcif;odkY
a&mufMu\/
6;52 taMumif;rlum;? olwdkYpdwfESvHk;rdkufonfjzpf rkefYjyaom wefcdk;awmfudk yrmPrjyKMu/6;53 urf;wbufodkY ul;vQif? *aeFo&ufe,fodkY a&muf avSudkqdkufMu\/
6;54 avSrSqif;aomtcg vlrsm;wdkYonf rsufESmawmfudk csufjcif; rSwfrdvQif?6;55 ywf0ef;usift&yf &SdorQodkY ajy;oGm; rnfonfht&yf &Sdawmfrlonf[k Mum;vQif? xdkt&yfodkY vlemrsm;udk tdyf&mESifh aqmifcJhMu\/
6;56 NrdKU&GmZeyk'fodkY a&mufawmfrl&m rusef;rrmaom olwdkYudk vrf;em;rSmxm; t0wfawmf\ yef;yGm;udkrQ wdkY&ygrnftaMumif;
tcGifhawmif;Mu\/ wdkYorQaom olwdkYonfvnf; csrf;om&Mu\/
851

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5
7;6
7;7
7;8
7;9
7;10
7;11
7;12
7;13
7;14
7;15
7;16
7;17
7;18
7;19
7;20
7;21
7;22
7;23
7;24
7;25
7;26
7;27
7;28
7;29
7;30
7;31
7;32
7;33
7;34
7;35
7;36

xdktcg zm&d&SJwdkYESifha,k&SvifNrdKUrS a&mufvmaom usrf;jyKq&mtcsKdUwdkYonf txHawmf pka0;?


wynhfawmftcsKdUwdkYonf npfnL;aom vufwnf;[laom a&raq;aom vufESifh tpmpm;onfudk jrifvQif tjypfwifMu\/
taMumif;rlum;? a&S;vla[mif;wdkYrS qufqHaom enf;Oya'oudk cH,laom zm&d&SJrSp ,k'vltaygif;wdkYonf vufqkyf
raq;bJtpmudk pm;avhr&Sd/
aps;rSjyefvmaomtcgvnf; aq;jcif;rjyKbJ pm;avhr&Sd/ xdkrSwyg;? cGuf? zvm;? aMu;0gykuef? ckwifwdkY aq;jcif;rSp tjcm;aom
xHk;wrf;rsm;udk cH,l usifhavh&Sd\/
xdktcg zm&d&SJwdkYESifh usrf;jyKq&mwdkYu? a&S;vla[mif;wdkYrS quffcHaom enf; Oya'oukd udk,fawmf\ wynhfwdkYonf rusifhbJvsuf
tb,faMumifh npf nL;aomvufESifh tpmpm;Muygoenf;[k ar;avQmufMuvQif? udk,fawmfu? usrf;pmvmonftwdkif;?a[&Sm,onf vQKdU0Sufaom oifwdkYudk &nfrSwfvsuf?vlrsKd;onf EIwfcrf;ESifh ighudk dkaoMu\/ pdwfESvHk;rlum; igESifh a0;vS\/
vlwdkY pD&ifaom ynwfwdkYudk oGefoif enf;Oya'oay;vsufyif? ighudk tcsnf;ESD;udk;uG,fMu\ [k? aemufjzpfvwHhaomt&mudk
avsmufywfpGm a[mcJhNyD/
taMumif;rlum;? oifwdkYonf bk&m;ocif\ynwfawmfudk y,f cGufzvm;aq;jcif;wnf; [laom vlwdkYrS qufcHaom
enf;Oya'oudk cH,lvsuf? xdkodkYaom tjcm;tusifhtavhrsm;wdkYudk usifhavh&SdMu\/
oifwdkYonf tqufqufcHaom enf;Oya'oudk usifh&aom tcGifh&Sdapjcif;iSg? bk&m;ocif\ ynwfawmfudk avsmufywfpGm
y,fMuonfwum;/
arma&S\ynwfum;? rdbudk dkaopGmjyKavmh/ tMuifolonf rdbudk EIwfjzifh jypfrSm;\/ xdkolonf taoowfjcif;udk cHap[k
vmownf;/
oifwdkYrlum;? tMuifolonf udk,frdbudk oifwdkYtoHk;&EdkiforQaom ig\Opmonf tvSL0wK wnf;[laom aumfbefjzpfap[k
qdk\/
xdkolonf rdb0wfudk tvQif;rjyK&[k jrpfwm;?rdrdwdkY tqufqufcHaom enf;Oya'otm;jzifh bk&m;ocif\ EIwfuywfawmfudk y,fMu\/ xdkodkYaom tusifhtavhrsm;wdkYudk
oifwdkYonf usifhavh&Sd Muonf[k rdefYawmfrl\/
xdktcg vltpkta0;taygif;udk txHawmfodkY ac:? oifwdkY&SdorQonf em;axmif em;vnf Muavmh/vljyifrSvm vltwGif;odkY0ifvsuf? vludk npfnL;apEdkifaomt&m wpHkwckrQr&Sd/ vltwGif;rS xGufaomt&monf vludk
npfnL;apaomt&mjzpf\/
Mum;p&mem;&Sdaomolrnfonfum; Mum;ygap[k rdefYawmfrl\/vltpkta0;&Sd&mrS <u tdrfodkY 0ifawmfrlNyD;vQif? wynhfawmfwdkYonf xdkOyrmudk ar;jref;Mu\/
udk,fawmfuvnf;? oifwdkYonf rQavmufynmrJhvsufaeoavm/ vljyifrSvm vltwGif;odkY 0iforQonf ESvHk;xJodkYr0if/0rf;xJodkY0if tpm&SdorQudk oefY&Sif;apojzifh a&tdrfwGif qif;oGm;aomaMumifh? vludk rnpfnL;apEdkifonfudk em;rvnfMuoavm/
vltwGif;rS xGufaom t&mrlum;? vludk npfnL;apaomt&m jzpf\/
vltwGif; ESvHk;xJu raumif;aomBuHpnfjcif;? olUr,m;udkjypfrSm;jcif;? rdef;rvGwfESifh rSm;,Gif;jcif;? vlYtoufudk owfjcif;?olUOpmudkckd;jcif;? avmbvGefusL;jcif;? remvdkjcif;? vSnfhpm;jcif;? npfnL;jcif;? jiLpljcif;? olUtoa&udkzsufjcif;? axmifvTm;apmfum;
jcif;? vQyfay:jcif;?qdk;npfaom t&mrsm;wdkYonf twGif;rSxGufvm vludknpfnL;apMuonf[k rdefYawmfrl\/
udk,fawmfonf xdkt&yfrSx wkkNrdKUESifhZd'kefNrdKU\ aus;vufodkY <uawmfrlNyD;vQif tdrfodkY0if tb,folrQ rodapjcif;iSg
tvdkawmf&Sdaomfvnf; ykef;a&Smif aeawmfrrlEdkif/
taMumif;rlum;? npfnL;aomewfpGJaom rdef;ri,f\trdonf odwif;awmfudk Mum;ojzifh? vm ajcawmf&if; jyyf0yfvsuf?rdrdorD;xJu ewfqdk;udk ESifxkwfawmfrlrnftaMumif; awmif;yefav\/ xdkrdef;rum;? a[vo trsKd;? I&dzdedwfjynfol jzpfownf;/
a,Iuvnf;? a&SUOD;pGm om;rsm;udk 0pGm auR;yg&ap/ om;\tpmudk,l acG;tm; ray;rcstyf[k rdefYawmfrl\/
rdef;ruvnf; rSefyg\ocif/ acG;rnfonfum;? om;wdkY\ pm;Ekyfpm;aygufudk pm;yGJatmuf pm;NrJxHk;pH&Sdygonf[k jyefavQmufvQif?udk,fawmfu? xdkpum;aMumifh oifoGm;avmh/ ewfqdk;onf oif\orD;xJrS xGufoGm;NyD[k rdefYawmfrl\/
xdkrdef;ronf rdrdtdrfodkY jyef ewfqdk;xGufoGm;onfudk4if;? orD;onf tdyf&m tdyfvsuf&Sdonf udk4if; awGU\/
wzef udk,fawmfonf wkkNrdKUESifhZd'kefNrdKU\ aus;vufrSxGuf a'umaygvd jynfe,fudk a&SmufoGm;ojzifh? *gvdvJtdkifodkY
a&mufawmfrl\/
xdktcg em;yif; pum;taomolwa,mufudk txHawmfodkY aqmifcJh? olUtay:rSm vufawmfudk wifygrnftaMumif; awmif;yef
Mu\/
udk,fawmfonf xdkoludk vltpkta0;xJu ac:? qdwfuG,f&m t&yfodkY oGm;NyD;vQif? vufndK;awmfudk ol\em;ayguf
oGif;awmfrl\/ wHaxG;ESifh axG; ol\vQmudkvnf; wdkYawmfrl\/
xdkaemuf aumif;uifodkY MunfharQmf nD;wGm;oHudkjyKvsuf? {zo[k rdefYawmfrl\/ teufum;? yGifhap[k qdkvdkownf;/
xdkcPjcif;wGif olonf em;yGifhjcif;? vQmaMumvGwfjcif; &Sdojzifh pum;NyDNyD aNymEdkif\/
xdktaMumif;udk tb,foltm;rQ rajymapjcif;iSg olwdkYudk ynwfawmfrl\/ ynwfawmfrlaomfvnf; olwdkYonf om tvGef
852

7;37

odwif;Mum;ajymMu\/
twdkif;xuf tvGef rdef;armawGa0vsuf &Sd? olonf tvHk;pHkwdkYudk avsmufywfpGm jyKawmfrlNyD/ em;yif;aomolwdkYudk Mum;apawmfrlNyD/
taomolwdkYudk pum;ajymapawmfrlNyD[k qdkMu\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7
8;8
8;9
8;10
8;11
8;12
8;13
8;14
8;15
8;16
8;17
8;18
8;19
8;20
8;21
8;22
8;23
8;24
8;25
8;26
8;27
8;28
8;29
8;30
8;31
8;32
8;33

xdktcg pka0;aom oltvGefrsm; pm;p&mr&SdvQif? a,Ionf wynhfawmfwdkYudk ac:?vlrsm;udk igoem;\/ oHk;&ufywfvHk;igESifhtwl&SdMuNyD/ pm;p&mtvQif;r&Sd/
tcsKdUwdkYonf ta0;u vmonfjzpf? tpmrpm;rSD olwdkYtdrfodkY igvTwfvQif vrf;c&D; armMuvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
wynhfawmfwdkYuvnf;? awmt&yf olwdkYudk tb,fodkY 0pGmauR;Edkifygrnfenf;[k avQmufMuaomf?udk,fawmfu? oifwdkYwGif rkefYb,fESpfvHk;&Sdoenf;[k ar;awmfrlvQif? rkefYckepfvHk; &Sdygonf[k avQmufMu\/
xdktcg vltpkta0;udk ajray:rSm avsmif;Muap[k trdefYawmf&Sd\/ rkefYckepfvHk;udkvnf; ,l aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;NyD;rS rkefYudkzJh
vlrsm;wdkYa&SU xnfhapjcif;iSg wynhfawmfwdkYtm; ay;awmfrlonftwdkif; olwdkYonf xnfhMu\/
tenf;i,frQaom ig;aumifuav;vnf; &Sdonfjzpf? aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;NyD;rS vlrsm;a&SU xnfhapjcif;iSg rdefYawmfrl\/
xdkolwdkYonf pm; 0MuNyD;rS <uif;&pfaom tusKd;tyJhudk aumufodrf; ckepfawmif; tjynfh &Mu\/
pm;aomol ta&twGufum;? vlav;axmifrQavmuf &Sdownf;/ xdkolwdkYudk vTwfawmfrlNyD;rS?wynhfawmfwdkYESifhwuG avSxJodkY csufjcif;0if? 'gvrEkoaus;vufodkY a&mufawmfrl\/
xdktcg zm&d&SJwdkYonfxGufvm udk,fawmfESifh aqG;aEG;jiif;cHkonfwGif pHkprf; aESmifh&Sufjcif;iSg? rdkCf;aumif;uifujzpfaom edrdwf
vuPmudkawmif;Mu\/
udk,fawmfonf pdwfESvHk; nnf;wGm;oHudk jyKawmfrlvsuff? vlrsKd;onf edrdwfvuPmudk tb,faMumifh awmif;oenf;/
igtrSefqdkonfum;? vlrsKd;tm; edrdwfvuPmudk rjy&[k rdefYawmfrlNyD;vQif?xdkolwdkY&Sd&mrSxGuf wzefavSxJodkY0ifNyD;vQif urf;wbufodkY jyefawmfrl\/
wynhfawmfwdkYonf rkefYudk,ljcif;iSg arhavsmhMuojzifh? avSay:rSm olwdkY rkefYwvHk;wnf;om &Sd\/
udk,fawmfuvnf;? zm&d&SJwdkY\ waq;udk4if;? a[k'f\ waq;udk4if;? owdESifh MuOfa&SmifMu[k ynwfawmfrl\/
wynhfawmfwdkYudkvnf;? igwdkY rkefYrygaomaMumifh pum;udk rdefYawmfrlonf[k tcsif;csif; aqG;aEG;ajymqdkMu\/
a,Ionf odawmfrlvQif? oifwdkY rkefYrygonfudk axmuf tb,faMumifh tcsif;csif; aqG;aEG;ajymqdkMuoenf;/ ,ckwdkifatmif
ESvHk;roGif;? em;rvnfMuoavm/ oifwdkYpdwfESvHk; rdkufao;oavm/
rsufpd&Sdvsufyifrjrif? em;&SdvsufyifrMum;? pdwfratmufarhbJaeMuoavm/
rkefYig;vHk;udk vlig;axmiftm; igzJhaomtcg tusKd;tyJh b,fESpfawmif; aumufodrf;oenf;[k ar;awmfrlvQif? wq,fESpfawmif;
aumufodrf;ygonf[k avQmufMu\/
rkefYckepfvHk;udk vlav;axmiftm; igzJhaomtcg tusKd;tyJh b,fESpfawmif; aumufodrf; oenf;[k ar;awmfrlvQif? ckepfawmif;
aumifodrf;ygonf[k avQmufMu\/
odkYjzpfvQif? oifwdkYonfem;rvnfbJ tb,fodkYaeMuoenf;[k rdefYawmfrl\/
AufZJ'NrdKUodkY a&mufawmfrlvQif? vluef;wa,mufudk txHawmfodkY aqmifcJh? xdkoludk wdkYawmfrlrnftaMumif; awmif;yefMu\/
udk,fawmfonf vluef;udk vufqGJ NrdKUjyifodkY xGufNyD;rS? ol\rsufpdudk wHaxG;ESifhaxG; olUtay:rSm vufawmfudkwifvsuf?
oifonf wpHkwckudk jrifoavm[k ar;awmfrl\/
xdkolonf MunhfarQmfvQif? vlwdkYonf opfyifuJhodkY jzpf vSrf;oGm;onfudk tuREfkyfjrifygonf[k avQmuf\/
aemufwzef ol\rsufpday:rSm vufawmfudkwif MunfharQmfapawmfrlvQif? olonf yuwdtjzpfodkY a&muf tvHk;pHkwdkYudk
&Sif;vif;pGm jrifav\/
udk,fawmfuvnf;? NrdKUxJodkYr0ifESifh/ NrdKU tb,foludkrQ rajymESifh[k rdefYawmfrl olUudk rdrdae&modkY vTwfvdkufav\/
a,Ionf zdvdyKuJo&dNrdKU\ aus;vufodkY wynhfawmfwdkYESifhwuG <uawmfrlpOf? vrf;c&D; vlrsm;wdkYonf ighudk tb,fol jzpfonf
qdkMuoenf;[k wynhfawmfwdkYudk ar;jref;awmfrlvQif?vltcsKdUu? udk,fawmfonf AwdZHq&ma,m[ef jzpfonf[l4if;? tcsKdUu {vd,jzpfonf[l4if;? tcsKdUu ya&mzufwyg;yg;
jzpfonf[l4if; qdkMuyg\[k avQmufMuaomf?oifwdkYvnf; ighudk tb,fol jzpfonfqdkMuoenf;[k ar;jref;awmfrlvQif? aywku? udk,fawmfonf c&pfawmfjzpfawmfrlonf[k
avQmufav\/
udk,fawmf\ taMumif;udk tb,foltm;rQ rajympdrhfaomiSg wynhfawmfwdkY udk ynwfawmfrl\/
xdkrSwyg;? vlom;onf rsm;pGmcH&rnf/ vltBuD;tuJ? ,Zfyka&m[dwftBuD;? usrf;jyKq&mwdkY\ jiif;y,fjcif;udk4if;? taoowfjcif;
udk4if;cH&rnf/ oHk;&ufajrmufaomaeY xajrmufvdrfhrnf[laom taMumif;rsm;udk wynhfawmfwdkYtm; jyp jyKawmfrl\/
xdkodkY twnfhtvif; jyawmfrlaomaMumifh aywkonf udk,fawmfudk rdrd ESifhtwl ac: tjypfwifaom pum;udkavQmufaomf?udk,fawmfonf rsufESmawmfudk vSnfh wynhfawmfwdkYudk MunfhIvsuf? tcsif;&efol? ighaemufodkY qkwfavmh/ oifonf bk&m;ocif\
t&mudk pdwfrpGJvrf;? vlwdkY\t&mudkom pGJvrf;onf[l aywkudk qHk;rawmfrl\/
853

8;34

xdktcg wynhfawmfwdkYESifh y&dwfowfrsm;udk ac:awmfrlNyD;vQif? tMuifolonf igqnf;uyfjcif;iSg tvdk&Sd\/ xdkolonf udk,fudkudk,f


jiif;y,f&rnf/ udk,fvuf0g;uyfwdkifudk xrf; ighaemufodkY vdkuf&rnf/
8;35 tMuifolonf rdrdtoufudk u,fq,fjcif;iSg tvdk&Sd\/ xdkolonf toufIH;vdrfhrnf/ tMuifolonf ighaMumifh4if;?
{0Ha*vdw&m;aMumifh4if; toufIH; \/ xdkolonf rdrdtoufudk u,fq,fvdrfhrnf/
8;36 vlonf pMum0Vmudk t<uif;rJh tpdk;& rdrdtouf0dnmOfIH;vQif tb,faus;Zl;&Sdoenf;/
8;37 rdrdtouf0dnmOfudk tb,fOpmESifh a&G;Edkifoenf;/
8;38 arsmufrxm;aomvlrsKd;qdk;wGif
tMuifolonfighudk4if;?
ighpum;udk4if;&Suf\/
vlom;onf
rdrdtbcrnf;awmf\
bkef;tmEkabmfudkaqmifvsuf? oefY&Sif;aom aumif;uifwref tNcHt&HwdkYESifh <uvmaomtcg xkdoludk&SufawmfrlvwHh/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3
9;4
9;5
9;6
9;7
9;8
9;9
9;10
9;11
9;12
9;13
9;14
9;15
9;16
9;17
9;18
9;19
9;20
9;21
9;22
9;23
9;24
9;25
9;26
9;27
9;28

igtrSefqdkonfum;? bk&m;ocif\ EdkifiHawmfonf wefcdk;ESifhwuG wnfaMumif;udk t&yf &SdaomoltcsKdUwdkYonf rjrifrSD


aojcif;odkY ra&muf&Mu[k rdefYawmfrl\/
ajcmuf&ufvGefaomtcg a,Ionf aywk? ,mukyf? a,m[efwdkYudkac:? tjcm;olrygbJ jrifhvSpGmaom awmifay:wGif
qdwfuG,f&mt&yfodkY aqmif<uawmfrl\/ olwdkYa&SUxl;jcm;aom tqif;ta&mifESifh jynhfpHkonfjzpf?t0wfawmfvnf; ajymifvufvsuf? ajray: tb,fc0gonfrQrwwfEdkifatmif rdkCf;yGifhuJhodkY tvGefjzLvsuf&Sd\/
arma&SESifh {vd,onf xif&Sm; a,IESifhtwl pum;ajymvsuf &Sd\/
xdktcg aywku? t&Sifbk&m;? t&yf aebG,faumif;yg\/ udk,fawmfbdkY wJwaqmif? arma&SbdkY waqmif? {vd,bdkY
waqmif? wJoHk;aqmifudk tuREkfyfwdkY aqmufvkyfyg&ap[k avQmufav\/
wynhfawmfwdkYonf tvGefaMumufaomaMumifh aywkonf a,mif,rf; xdkodkY avQmufo wnf;/
xdktcg rdkCf;wdrfonf olwdkYudk vTrf;rdk;? olonf ig\cspfom;aywnf;/ ol\pum;udk em;axmifMuavmh[k rdkCf;wdrfu
toHawmfjzpfav\/
xdkcPjcif;wGif wynhfawmfwdkYonf ywfvnfodkY MunfhIvQif? rdrdwdkYESifhtwl a,Iwa,muf wnf;rSwyg; tb,foludkrQ rjrifMu/
awmifay:rS qif;Muaomtcg udk,fawmfu? vlom;onf aojcif;rS rxajrmufrSDwdkifatmif oifwdkY ,ckjrifaomt&mudk
tb,foltm;rQ rMum; rajymMuESifh[k wynhfawmfwdkYudk ynwfawmfrl\/
wynhfawmfwdkYonf xdkpum;udk rSwfrd aojcif;rS xajrmufjcif;onf tb,fodkY qdkvdkoenf;[k tcsif;csif; aqG;aET;ar;jref;Mu\/
xdktcg wynhfawmfwdkYu? {vd,onf t&ifvmrnf[k usrf;jyKq&mwdkYonf tb,faMumifh qdkygoenf;[k ar;avQmufMuvQif?udk,fawmfu? {vd,onf t&ifvm tvHk;pHkwdkYudk jyKjyif&onfrSefay\/ vlom;onfvnf; tvGef qif;&J uJh&Jhy,fxm;jcif;udk
cH&rnf[k usrf;pmvm\/
igqdkonfum;? {vd,onf a&mufavNyD/ ol\taMumif;udk usrf;pm a&;xm;onftwdkif; vlrsm;onf olUtm; jyKcsiforQudk
jyKMuNyD[k rdefYawmfrl\/
wynhfawmfwdkY &Sd&modkY a&mufawmfrlaomtcg rsm;pGmaom vltpkta0;onf olwdkYudk 0dkif;vsuf? usrf;jyKq&mwdkYonf olwdkYESifh
aqG;aET;ar;jref;Muonfudk jrifawmfrl\/
pka0;vsuf&Sdaom vltaygif;wdkYonf udk,fawmfudkjrifvQif csufjcif;tHhMo rdef;armjcif; &Sdvsuf txHawmfodkY ajy; EIwfqufMu\/
udk,fawmfuvnf;? oifwdkYonf olwdkYESifh tb,fodkY aqG;aET;ar;jref;Muoenf;[k usrf;jyKq&mwdkYudk ar;awmfrlvQif? vltpkta0; ygaomolwa,mufu? t&Sifbk&m;? taomewf tpGJcH&aom tuREfkyf\om;udk txHawmfodkY aqmifcJhygNyD/
ewfonf brf;pm;av&m&m olUudk ajray:rSmvSJ? olonfvnf; cHwGif;rS tjrKwfxGufvsuf? tHoGm;cJBudwfvsuf? ydefajcmufvsuf
ae&yg\/ xdkewfudk ESifxkwfygrnftaMumif; wynhfawmfwdkYtm; tuREfkyfavQmuf olwdkYonf rwwfEdkifMuyg[k avQmufaomf?udk,fawmfu? ,HkMunfjcif;r&SdaomtrsKd;? igonf oifwdkYESifhwuG tb,frQ umvywfvHk; ae&rnfenf;/ oifwdkYudk
tb,frQumvywfvHk; onf;cH&rnfenf;/ oli,fudk ighxHodkY,lcJhMu[k rdefYawmfrlonftwdkif;?,lcJhMu\/ xdkewfonf ukd,fawmfudkjrifvQif csufjcif; oli,fudk awmifhrmapojzifh oli,fonf ajray:rSmvJ tjrKwfxGufvsuf
udk,fudkvSdrfhvsuf ae\/
udk,fawmfuvnf;? odkY jzpfonfum;? tb,frQavmuf MumNyDenf;[k oli,f\tbtm; ar;awmfrlvQif?tbu? i,faom t&G,fuyif jzpfyg\/ oli,fudk aoapjcif;iSg rD;4if;? a&4if;? tBudrfBudrf vJapwwf\/ odkYaomfvnf;
udk,fawmfonf wwfEdkif awmfrlvQif tuREfkyfwdkYudk oem; u,frawmfrlyg[k avQmufav\/
a,Iuvnf;? oifonf ,HkMunfEdkifoavm/ ,HkMunfaomol jzpfvQif cyfodrf;aom trIwdkYudk wwfEdkifonf[k rdefYawmfrl\/
oli,f\tbonf csufjcif; [pfaMumf tuREfkfyf,HkMunfyg\ocif/ r,HkMunfonfudk rpawmfrlyg[k rsuf&nfESifh avQmufjyefav\/
xdktcg vlrsm;wdkYonf pka0;vsuf ajy;vmMuonfudk a,Ionf jrifvQif? em;yif;pum;taomewf? oli,frSxGufavmh?
aemufwzef r0ifESifh igtrdefY&Sd\[k xdknpfnL;aomewfudk qHk;r rdefYawmfrlojzifh?ewfonf atmf[pf tvGefawmifhrmapNyD;rS xGufoGm;\/ oli,fonf aoouJhodkY jzpf\/ aoNyD[k vlrsm; qdkMu\/
a,Ionf ol\vufudkudkif csD<uawmfrlojzifh olonf xav\/
tdrfodkY 0ifawmfrlNyD;rS wynhfawmfwdkYu? tuREfkyfwdkYonf xdkewfudk tb,faMumifh rESifxkwfEdkifygoenf;[k wdwfqdwfpGm
854

9;29
9;30
9;31
9;32
9;33
9;34
9;35
9;36
9;37
9;38

9;39
9;40
9;41
9;42
9;43
9;44
9;45
9;46
9;47
9;48
9;49
9;50

ar;avQmufMuaomf?udk,fawmfu? qkawmif;jcif;? tpma&Smifjcif;rSwyg; tb,fodkYaomtm;jzifh xdkewfrsKd;onf rxGufEdkif[k rdefYawmfrl\/


xdkt&yfrS xGuf *gvdvJjynf tv,f a&SmufoGm;MupOfwGif tb,folrQ odapjcif;iSg tvdkawmfr&Sd/
taMumif;rlum;? vlom;onf vlwdkYvufodkY tyfESHjcif;udk4if;? taoowfjcif;udk4if; cH&rnf/
cHNyD;rS oHk;&ufajrmufaom aeY xajrmufvdrhfrnf[laom taMumif;rsm;udk wynhfawmfwdkYtm; jyawmfrl\/ xdktaMumif;rsm;udk
olwdkYonf em;rvnf aomfvnf;? udk,fawmfudk rar;ravQmuf0HhMu/
uay&aemifNrdKUodkYa&muf tdrf &SdawmfrlvQif? oifwdkYonf vrf; tb,ftrIudk tcsif;csif; jiif;cHkMuoenf;[k ar;awmfrlonfudk?olwdkYonf wdwfqdwfpGm aeMu\/ taMumif;rlum;? tb,folonf om BuD;jrwftHhenf;[k vrf; tcsif;csif; jiif;cHkMu\/
xdktcg udk,fawmfonf xdkifvsuf wusdyfESpfyg;wdkYudk ac:awmfrl? t&iftOD;jzpfvdkaomol rnfonfum; aemufqHk;jzpf&rnf/
tvHk;pHkwdkY\tapcHvnf; jzpf&rnf[k rdefYawmfrl\/
oli,fwa,mufudkvnf; ,l olwdkYtv,f xm;NyD;rS vufawmfESifh csDydkufvsuf?tMuifolonf ighrsufESmudkaxmuf uJhodkYaom oli,fwpHkwa,mufudk vufcH\/ xdkolonfighudkyif vufcH\/ ighudk
vufcHaomolonfvnf; ighudkom vufcHonfr[kwf/ ighudk apvTwfawmfrlaom oludkyif vufcHonf [k rdefYawmfrl\/
a,m[efuvnf;? t&Sifbk&m;? tuREfkyfwdkYESifhtwl rvkdufbJvsuf udk,fawmf\emrudk trSDjyK ewfqdk;wdkYudk ESifxkwf
aomolwa,mufudk tuREfkyfwdkYawGUyg\/ olonf tuREfkyfwdkYESifhtwl rvdkufaomaMumifh tuREfkyfwdkYonf jrpfwm; Muygonf[k
avQmufavaomf?a,Iu? xdkoludk rjrpfwm;MuESifh/ ighemrudk trSDjyKvsuf wefcdk;udkjy ighudk tvG,fwul uJh&JhEdkifaomol wa,mufrQr&Sd/
oifwdkY\ &efolbuf r&Sdaom olonf oifwdkYbuf &Sd\/
oifwdkYonf c&pfawmfESifh qdkifonf[k ighrsufESmudk axmuf tMuifolonf oifwdkYtm; a&wcGufudkrQ ay;\/ xdkolonf
tusKd;udkr&bJrae&m? igtrSefqdk\/
ighudk ,HkMunfaom oli,fwpHkwa,mufudk tMuifolonf rSm;,Gif;ap\/ xkdolonf vnfyif; BudwfqHkausmufudkqGJ
yifv,fcsjcif;udk cH&vQif taeom aumif;\/oif\vufonf oifhudk rSm;,Gif;apvQif vufudk jzwfavmh/ydk;rao? rD;rNidrf;&m? i&JtwGif; rNidrf;Edkifaom rD;xJodkY vufESpfbufpHkESifh0if &onfxuf? vufcsKdUwJU touf&Sifjcif;odkY 0ifpm;aomf
om aumif;\/oif\ajconf oifhudk rSm;,Gif;apvQif ajcudk jzwfavmh/ydk;rao? rD;rNidrf;&m? i&JtwGif; rNidrf;EdkifaomrD;xJodkYajcESpfbufpHkESifhcsjcif;udk cH&onfxuf? ajccsKdUwJh touf&Sifjcif;odkY0ifpm;aomf
om aumif;\/oif\rsufpdonfvnf; oihfudk rSm;,Gif;apvQif rsufpdudk xkwfavmh/ydk;rao? rD;rNidrf;&m? i&J rD;xJodkY rsufpdESpfbufpHkESifh csjcif;udkcH&onfxuf? rsufpdwbufESifh bk&m;ocif\EdkifiHawmfodkY 0ifpm;aomf
omaumif;\/,Zfaumif&SdorQwdkY qm;cwf&ouJhodkY cyfodrf;aomolwdkYonf rD;qm;cwfjcif;udk cH&Murnf/qm;onf aumif;\/ odkYaomfvnf; tiefuif;aysmufvQif? iefaomt&omudk tb,fodkY &jyefrnfenf;/ oifwdkY qm;&SdapMuavmh/
tcsif;csif; toifhtwifhaeMuavmh[k rdefYawmfrl\/-

tcef;BuD; ( 10 )
10;1
10;2
10;3
10;4
10;5
10;6
10;7
10;8
10;9
10;10
10;11
10;12
10;13

xdkt&yfrS udk,fawmfonf x a,mf'efjrpfwbufudk a&SmufoGm;ojzifh ,k'jynfpGef;odkY a&mufawmfrl\/ vlrsm;wdkYonf txHawmf


pka0;jyef? xHk;pH&Sdawmfrlonf twdkif; wzef qHk;rMo0g' ay;awmfrl\/
zm&d&SJwdkYonf txHawmfodkvm? vlonf rdrdr,m;ESifh uGmtyfoavm[k pHkprf;aESmuf&Sufjcif;iSg ar;avQmufMuaomf?
a,Iu? arma&Sonf oifwdkYtm; tb,fodkY pD&ifoenf;[k vSef ar;awmfrlvQif?
olwdkYu? jzwfpmudk ay; r,m;ESifh uGmapjcif;iSg arma&SpD&ifygonf[k avQmufMu\/
a,Iuvnf;? oifwdkYpdwfESvHk; cdkifrmaomaMumifh arma&Sonf xdkynwfudk a&;xm;ownf;/
bk&m;ocif zefqif;awmfrlpu a,mufsm;ESifhrdef;r ESpfa,mufwnf;udk zefqif;awmffrl\/
xdktaMumif;aMumifha,mufsm;onfudk,frdbudkpGefY udk,fcifyGef;rSD0Jojzifh?xdkolESpfa,mufwdkYonf wom;wudk,fwnf; jzpf&vdrfhrnf/ xdkaMumifh vifr,m;wdkYonf ESpfOD;r[kwf? wOD;wnf;jzpf\/
bk&m;ocif wGJbuf xrf;bdk;wifawmffrlaom t&mudk vlrcGJrcGgapESifh[k rdefYawmfrl\/
aemufwzef wynhfawmfwdkYonf tdrf &SdpOf? xdktaMumif;udk ar;avQmuf jyefMu\/
udk,fawmfuvnf;? tMuifolonf r,m;ESifhuGm tjcm;aomrdef;rESifh pHkbufjcif;udk jyK\/ xkdolonf rdrdr,m;udk jypfrSm;\/
rdef;ronfvnf; rdrdvifESifh uGm tjcm;aom a,mufsm;ESifh pHkbufjcif;udk jyKvQif rSm;,Gif;jcif;odkY a&mufonf[k rdefYawmfrl\/
xdktcg oli,fwdkYudk vufawmfESifh wdkYapjcif;iSg txHawmfodkY aqmifcJhonf jzpf? wynhfawmfwdkYonf aqmifcJhaom olwdhkudk
tjypfwifMu\/
855

10;14 a,Ionf jrifawmfrlvQif trsufawmfxGuf? xdkoli,fwdkYudk ighxHodkY vmygavap/ rqD;wm;MuESifh/ bk&m;ocif\ EdkifiHawmfonf
xdkodkYaom olwdkY\ EdkifiHjzpf\/
10;15 igtrSefqdkonfum;? tMuifolonf bk&m;ocif\EdkifiHawmfudk oli,fuJhodkY rcHr,l? xdkolonf EdkifiHawmfodkY r0if&[k rdefYawmfrlNyD;rS?10;16 oli,fwdkYudk csDydkuf olwdkYtay:rSm vufawmfudk wifvsuf aumif;BuD;ay;awmfrl\/
10;17 vrf;rSm<uawmfrlpOfwGif vlwa,mufonf txHawmfodkY ajy; 'll;axmufvsuf? aumif;jrwfaomq&m? xm0&toufudk
tarGcH&tHhaomiSg tuREfkyfonf tb,ftrIudk jyK&ygrnfenf;[k ar;avQmufaomf?10;18 a,Iu? ighudk aumif;jrwfonf[k tb,faMumifh ac:oenf;/ bk&m;ocif wyg;wnf;om aumif;jrwfawmfrl\/10;19 oifonf ynwfawmfwdkYudk odonfr[kwfavm/ olUr,m;udk rjypfrSm;ESifh/ vltoufudk rowfESifh/ olUOpmudk rcdk;ESifh/ rrSefaom
oufaoudk rcHESifh/ olUOpmudkrw&m;ojzifhrodrf;ESifh/ rdbudk dkaopGmjyKavmh[k rdefYawmfrlvQif?10;20 t&Sifbk&m;? xdkynwf&SdorQwdkYudk tuREfkyfonf i,faomt&G,frSp apmifha&SmufygNyD[k avQmufjyefvQif?10;21 a,Ionf? xdkoludk MunfhIvsuf cspfaompdwf&Sd? oifonf wckvdkao;\/ oGm;avmh/ udk,fOpm&SdorQudk a&mif;
qif;&JaomolwdkYtm; ay;avmh/ xdkodkYjyKvQif? aumif;uifbHk b@mudk &vdrfhrnf/ odkYNyD;rS vm vuf0g;uyfwdkifudkxrf;vsuf
ighaemufodkY vdkufavmh[k rdefYawmfrl\/
10;22 xdkolonf rsm;pGmaom Opmudk &wwfaomoljzpf? xdkpum;udk Mum;vQif rsufESmysuf pdwfromonfESifh oGm;av\/
10;23 a,Iuvnf;? Opm&wwfaomolonf bk&m;ocif\ EdkifiHawmfodkY tvGef0ifcJvS\[k ywfvnfodkY MunfhI wynhfawmfwdkYtm;
rdefYawmfrl\/
10;24 wynhfawmfwdkYonf xdkpum;udk Mum;vQif rdef;armawGa0jcif; &SdMu\/ wzef a,Iu? ighom;wdkY? rdrdOpmudk rSDcdkaomolonf
bk&m;ocif\ EdkifiHawmfodkY tvGef0ifcJvS\/
10;25 ukvm;tkyfonf tyfezm;udk vQKdvG,f\/ aiG&wwfaomolonf bk&m;ocif\ EdkifiHawmfodkY 0ifcJonf[k rdefYawmfrl\/10;26 xdkolwdkYonf om rdef;armawGa0jcif;&Sd? odkYjzpfvQif tb,folonf u,fwifawmfrljcif;odkY a&mufEdkifrnfenf;[k tcsif;csif;
ajymqdkMu\/
10;27 a,Ionfvnf;? olwdkYudk MunfhI? trIudk vlrwwfEdkifaomfvnf; bk&m;ocif rwwfEdkifonf r[kwf/ bk&m;ocifonf
cyfodrf;aomtrIwdkYudk wwfEdkifawmfrlonf[k rdefYawmfrl\/
10;28 xdktcg aywku ? tuREfkyfwdkYonf &SdorQudkpGefYypf udk,fawmfaemufodkY vdkufMuygNyD[k avQmufavaomf?10;29 a,Iu? igtrSefqdkonfum;? tMuifolonf ighaMumif4if;? {0Ha*vdw&m;aMumifh4if;? tdrf? v,f? nDtpfudk? ESr? rdb? om;r,m;
wnf;[laom wyg;yg;udk pGefY\?
10;30 xdkolonf tqw&maom tusKd;wnf;[laom ,ckumv nOf;qJjcif;ESifhwuG tdrf? v,f? nDtpfudk? ESr? trd? om;orD;wdkYudk4if;?
aemifb0 xm0&toufudk4if; cH&vwHh/
10;31 aemufusaom oltrsm;wdkYonf t&ifusMuvdrfhrnf/ t&ifusaomoltrsm;wdkYonf aemufusMuvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
10;32 a,k&SvifNrdKUodkY wufoGm;Mu&m? vrf;rSm a,Ionf wynhfawmfwdkYa&SU <uawmfrlpOf? olwdkYonf rdef;armawGa0 aMumuf&GHU
aompdwfESifh vdkufMu\/ xdktcg udk,fawmfonf wusdyfESpfyg;wdkYudk wzefac:? igwdkYonf a,k&SvifNrdKUodkY ,ckoGm;Mu\/
10;33 vlom;onf ,Zfyka&m[dwf tBuD;? usrf;jyKq&mwdkY vufodkY a&mufvdrfhrnf/ xdkolwdkYonf aojypfudk pD&if wyg;trsKd;om;wdkYvufodkY
tyfESHMuvdrfhrnf/
10;34 olwdkYonfvnf; vlom;tm; jyuf,,fjyKjcif;? dkufykwfjcif;? wHaxG;ESifhaxG;jcif;? taoowfjcif;udk jyKMuvdrfhrnf/ oHk;&ufajrmufaom
aeY xajrmuf vdrfhrnf [l rdrdudk,f a&mufvwHhaom trIt&mwdkYudk wynhfawmfwdkYtm; rdefYawmfrl\/
10;35 xdktcg aZaA'J\om; ,mukyfESifha,m[efonf txHawmfodkY csOf;uyf? t&Sifbk&m;? tuREfkyfwdkY awmif;aom qkaus;Zl;udk
jyKawmfrlapcsifygonf[k avQmufav\/
10;36 udk,fawmfu? igonf oifwkdYudk tb,fodkY jyKapcsifoenf;[k ar;awmfrlaomf?10;37 udk,fawmfonf bkef;yGihfawmfrlaomtcg tuREfkyfwdkYonf vufsmawmfbuf wa,muf? vuf0Jawmfbuf wa,muf xdkif&aom
tcGifhudk ay;awmfrlyg[k avQmufMu\/
10;38 a,Iuvnf;? oifwdkYonf tb,fodkYawmif;yefonfudk oifwdkYrodMu/ igaomufaomcGufudk aomufjcif;iSg4if;? igcHaom AwdZHudk
cHjcif;iSg4if;? oifwdkYonf wwfpGrf;Edkifoavm[k ar;awmfrlvQif?10;39 tuREfkyfwdkYonf wwfpGrf;Edkifyg\[k avQmufMuaomf? a,Iu? igaomufaomcGufudk oifwdkYonf aomuf&Muvdrfhrnf/
igcHaomAwdZHudkvnf; oifwdkYonf cH&Muvdrfhrnf/
10;40 odkYaomfvnf; ighvufsmbuf vuf0JbufrSm xdkif&aomtcGifhudkum; tMuifolwdkYtbdkYtvdkYiSg jyifqif\/ xdkolwdkYtm;om
igay;ydkifonf[k rdefYawmfrl\/
10;41 tjcm;aom wynhfawmf wusdyfwdkYonf Mum;odvQif? ,mukyfESifh a,m[efwdkYudk trsufxGufMu\/
10;42 a,Ionf xdkolwdkYudk ac:awmfrl? oifwdkYodonftwdkif; avmuDrif;wdkYonf tpdk;w& jyKwwfMu\/ tuJtrSL;wdkYonf
tmPmxm;wwfMu\/
10;43 oifwdkYrlum; xdkodkYrjyKMuESifh/ oifwdkYwGif tuJtrSL;jyKvdkaomolonf oifwdkYtapcHjzpf&rnf/
10;44 oifwdkYwGif txG#ftjrwfvkyfcsifaomolonfvnf; tvHk;pHkwdkY\ apcdkif;&muRefjzpf&rnf/
10;45 taMumif;rlum;? vlom;onf olwyg;udkappm;jcif;iSgrvm? olwpfyg;tapudkcHjcif;iSg4if;? rdrdtoufudkpGefY vlrsm;udka&G;jcif;iSg4if;?
<uvmownf;[k rdefYawmfrl\/
856

10;46 a,&dacgNrdKUodkY a&mufMuvQif? wynhfawmfwdkYrSp rsm;pGmaomvltaygif;wdkYESifhwuG xdkNrdKUrSxGuf<uawmfrlpOfwGif? wdrJ\om;AmwdrJ


trnf&Sdaomvluef;onf vrf;em;rSmxdkif awmif;pm;av\/
10;47 emZ&ufNrdKUom; a,I&SdaMumif;udkMum;&vQif? 'g0d'f\om;awmf a,I? tuREkfyfudk u,froem;awmfrlyg[k [pfaMumfav\/
10;48 xdkoludk wdwfqdwfpGmaeapjcif;iSg vlrsm;wdkYonfaigufqdkMuaomfvnf;? 'g0d'f\om;awmf? tuREfkyfudku,froem;awmfrlyg[k
om[pfaMumfavaomf?10;49
a,Ionf&yfawmfrlvsuf?
xdkoludkac:cJh[ktrdefYawmf&Sd\/
olwyg;wdkYonf
vluef;udkac:
rpdk;&drfESifh?
xavmh/
oifhudkac:awmfrlonf[k qdkMu\/
10;50 xdkolonf rdrdt0wfudkNcHKNyD;vQif? x a,IxHawmfodkYoGm;\/
10;51 a,Ivnf;? oiftb,fodkYjyKapvdkoenf;[k ar;awmfrlvQif?10;52 t&Sifbk&m;? tuREfkyfrsufpdjrifapjcif;iSg jyKawmfrlyg[k vluef;avQmufavaomf? a,Iu? oGm;avmh/ oif\,HkMunfjcif;onf
oifhudku,frNyD[k rdefYawmfrl\/ xdkcPjcif;wGif xdkolonf rsufpdjrif vrf;aemufawmfodkYvdkufav\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1 a,k&SvifNrdKUESifhteD; oHvGifawmifajc&if; Aufzma*&GmESifh aAoed&GmodkY a&mufMuaomtcg wynhfawmfESpfa,mufwdkYudk
apvTwfawmfrl?11;2 oifwdkYa&SU&Sdaom &GmodkY oGm;Mu/ xdk&GmodkYa&mufvQif tb,folrQrpD;bl;aom jrnf;uav; csnfaESmifvsuf&Sdonfudk oifwdkYonf
csufjcif;awGUvdrfhrnf/ jrnf;BudK;udkjznf aqmifcJhMu/
11;3 olwyg;u? tb,faMumifh odkY jyKoenf;[k oifwdkYtm; qdkvQif? ociftvdk&Sdonf[k jyefajymMuavmh/ xdkodkYajymvQif xdkolonf
csufjcif;ay;vdkufrnf[k rSmxm;awmfrl\/
11;4 wynhfawmfwdkonf oGm; vrf; wHcg;jyifrSm csnfxm;aom jrnf;uav;udk awGUNyD;vQif jrnf;BudK;udk jznfMu\/
11;5 xdkt&yf &yfaeaom oltcsKdUwdkYu? tb,faMumifh jrnf;BudK;udk jznfoenf; [k qdkvQif?11;6 a,IrSmxm;awmfrlonftwdkif; wynhfawmfwdkYonf jyefajymNyD;rS xdkolwdkYonf tcGifhay;Mu\/
11;7 a,IxHawmfodkY jrnf;uav;udk aqmifcJh rdrdwdkYt0wfudk jrnf;ausmay:rSmwifMuNyD;vQif udk,fawmfonf pD;awmfrl\/
11;8 vlrsm;wdkYonf rdrdwdkYt0wfudk vrf; cif;Mu\/ tcsKdUwdkYonf opfudkif;opfcufrsm;udkckwf vrf; cif;Mu\/
11;9 a&SUaemufvdkufoGm;aom olwdkYu? a[m&SP jzpfapownf;/ xm0&bk&m;\tcGifhESifh <uvmawmfrlaomolonf r*Fvm&Sdapownf;/
11;10 xm0&bk&m;\ tcGifhESifh ,ck wnfvkaom igwdkYtb'g0d'f\ EdkifiHawmfonf r*Fvm&Sdapownf;/ aumif;uifb0*f0,f a[m&SP
jzpfapownf;[k a<u;aMumfMu\/
11;11 a,Ionf a,k&SvifNrdKUodkY4if;? AdrmefawmfodkY4if; 0if t&m&mwdkYudk MunfhIawmfrlNyD;vQif? rdkCf;csKyfaomaMumifh wusdyfESpfyg;aom
olwdkYESifhwuG aAoed&GmodkY xGuf<u awmfrl\/
11;12 eufjzefaeY aAoed&GmrS jyefMupOfwGif qmrGwfawmfrl\/
11;13 t&GufESifhjynhfpHkaom oabFmozef;yifudk ta0;ujrifvQif? oabFmozef;oD; qGwfaom tcsdefumv ra&mufao;aomaMumifh?
xdktyif toD;udk awGUaumif;awGUvdrfhrnf[k <uoGm; a&mufaomtcg? t&Gufudkom awGUawmfrlonf&Sdaomf?11;14 ,ckrSp tpOfrjywf oif\toD;udk tb,folrQ rpm;apESifh[k rdefYawmfrl\/ wynhfawmfwdkYonfvnf; Mum;Mu\/
11;15 a,k&SvifNrdKUodkY a&mufMuaomtcg a,Ionf AdrmefawmfodkY 0ifawmfrlNyD;vQif? Adrmefawmfa&mif;0,faom olwdkYudk ESifxkwf
yGJpm;cHkwdkYudk4if;? csKd;iSufa&mif;aom olwdkY\xdkif&mudk4if; wGef;vSJawmfrl?11;16 AdrmefawmftxJ taqmuftOD;udk tb,folrQ raqmifr&Guf&rnftaMumif; jrpfwm;awmfrl vsuf?11;17 ightdrfudk vltrsKd;rsKd; qkawmif;&mtdrf[l ac:a0:MuvwHh[k usrf;pm vmonfr[kwfavm/ odkYaomfvnf; oifwdkYonf xdktdrfudk
xm;jywGif; jzpfapMuNyDwum;[l qHk;rMo0g' ay;awmfrl\/
11;18 usrf;jyKq&mESifh ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYonf Mum;vQif? udk,fawmfudkowf&aomtcGifhudk &SmBuHMu\/ vlrsm;taygif;wdkYonf
qHk;rMo0g' ay;awmfrljcif;udk thHMordef;armaomaMumifh? xdkolwdkYonf udk,fawmfudk aMumufGHMu\/11;19 ntcsdefa&mufaomtcg NrdKUjyifodkY xGufawmfrl\/
11;20 eHeuftcsdefwGif vrf;oGm;MupOf? oabFmozef;yifonf tjrpfrSp aoGUajcmufvsuf&Sdonfudk jrifMu\/
11;21 aywkonfowd&vQif? t&Sifbk&m;Munfhawmfrlyg/ usdefawmfrlaom oabFm ozef;yifonf aoGUajcmufygNyDwum;[k avQmufav\/
11;22 a,Iuvnf;? oifwdkYonf bk&m;ocifudk ,HkMunfjcif;&SdMuavmh/
11;23 igtrSefqdkonfum;? tMuifolonf ,HkrSm;aompdwfESifhuif; rdrdqdkonf twdkif; jzpfrnf[k ,HkMunfvsuf? xdkawmifudk ae&mrS
a&GUavmh? yifv,f usavmh[k qdkvQif? xdkolqdkonftwdkif; jzpfvdrfhrnf/
11;24 xdkaMumifh igqdkonfum;? oifwdkYonf qkausZl;udk &rnf[k ,HkMunfaompdwfESifh qkawmif;orQ wdkYudk &Muvdrfhrnf/
11;25 oifwdkYonf qkawmif;aomtcg olwyg; tjypfwifcGifh&SdvQif? olUtjypfudk vTwfMuavmh/ vTwfvQif aumif;uifbHk &Sdawmffrlaom
oifwdkYtbonf oifwdkY\tjypfudk vTwfawmfrlrnf/
11;26 oifwdkYonf olUtjypfudk rvTwfvQif? aumif;uifbHk &Sdawmfrlaom oifwdkYtbonf oifwdkY\ tjypfudk vTwfawmfrrl[k
rdefYawmfrl\/
857

11;27 a,k&SvifNrdKUodkY wzefa&mufMuNyD;rS AdrmefawmfwGif pBuoGm;awmfrlpOf? ,Zfyka&m[dwftBuD;? usrf;jyKq&m? vltBuD;tuJwdkYonf


txHawmfodkY csOf;uyf?11;28 udk,fawmfonf trIrsm;udk tb,ftcGifhESifh jyKoenf;/ odkYjyK&aomtcGifhudk tb,fol ay;oenf;[k ar;avQmufMuaomf?11;29 a,Iu? igonf wpHkwckudk ar;OD;rnf/ oifwdkYajzMuavmh/ ajzvQif trIrsm;udk tb,ftcGifhESifh igjyKonfudk igajymrnf/11;30 a,m[ef\ AwdZHw&m;onf bk&m;ujzpfoavm? vlujzpfoavm/ tar;udk ajzMuavmh[k rdefYawmfrl\/
11;31 xdkolwdkYonf tcsif;csif; qifjcifMu? bk&m;ujzpfonf[k igwdkYajzvQif? oifwdkYonf a,m[efudk tb,faMumifh r,Hkoenf;[k
olar;avOD;rnf/
11;32 vlujzpfonf[k igwdkYajzvQif? vlrsm;udk aMumuf&\/ a,m[efonf ya&mzuftrSefjzpfonfudk vltaygif;wdkYonf t,l&SdMu\[k
tcsif;csif; qifjcifNyD;rS?11;33 tuREfkyfwdkYrodyg[k a,Itm; jyefajymMu\/ a,Iuvnf;? xdktwl trIrsm;udk tb,ftcGifhESifh igjyKonfudk igrajym[k
rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1

xdktcg Oyrmtm;jzifh rdefYawmfrlonfum;? vlwOD;onf pyspfO,smOfudk pdkufysKd;? apmif&ef;udk vkyfNyD;rS pyspfoD;e,f&m usif;udk
wl;av\/ rSDcdk&m vifhpifudkvnf; aqmufav\/ vkyfaqmifaom olwdkYtm; O,smOfudk iSg;? tjcm;aom jynfodkY oGm;av\/12;2 umvtcsdefwefvQif? vkyfaqmifaomolwdkYvufrS pyspfoD;udk cHapjcif;iSg olwdkY&Sd&modkY i,fom;udk apvTwfav\/12;3 xdkolwdkYonf i,fom;udk brf;qD; dkufNyD;rS vufcsnf; vTwfvdkufMu\/
12;4 aemufwzef tjcm;aom i,fom;udk olwdkY&Sd&modkY apvTwfjyefvQif? O,smOfapmifhwdkYonf cJESifhypfojzifh? ol\acgif;udkrSef
t&SufcGJNyD;rS vTwfvdkufMu\/
12;5 tjcm;aomi,fom;udk apvTwfjyefvQif? olUudkowfMu\/ tjcm;aom i,fom;rsm;wdkYwGif tcsKdUwdkYudk dkufMu\/ tcsKdUwdkYudk
owfMu\/12;6 xdkaMumifh O,smOf&Sifonf rdrd cspfom;wa,mufwnf; &Sdao;onfjzpf? xdkolwdkYonf ighom;udk tm;emMuvdrfhrnf[k qdk
rdrdom;udk aemufqHk; apvTwfav\/12;7 O,smOfapmifhwdkYuvnf;? olonf tarGcHjzpf\/ vmMu? olUudk owfMuukeftHh/ xdkodkY ol\arGOpmudk igwdkY&Muvdrfhrnf[k
tcsif;csif;wdkifyif?12;8 O,smOf&Sif\ om;udk brf;,lNyD;rS owf O,smOfjyifodkY xkwfypfMu\/
12;9 odkYjzpfvQif? O,smOf&Sifonf tb,fodkY jyKrnfenf;? olonf vm O,smOfapmifhwdkYudk okwfoify,f&Sif;NyD;rS xdkO,smOfudk
tjcm;aomolwdkYtm; ay;vdrhfrnf/
12;10 wdkufudk wnfvkyfaom olrsm;y,fxm;aomausmufonf aemufwzef wdkufaxmifhtxG#fzsm;odkY a&mufjyef\/ xdktrIonf
xm0&bk&m;jyKawmfrlaom trIjzpf\/
12;11 igwdkYrsufarSmufvnf; tHhMobG,fjzpf\[laompum;udk usrf;pm oifwdkYonf rbwfbl; oavm[k rdefYawmfrl\/
12;12 xdkolwdkYonf rdrdwdkYudk &nfaqmif xdkOyrmpum;udk a[majymawmfrlonfudk odaomaMumifh? udk,fawmfudk brf;qD;jcif;iSg
&SmBuHMu\/ odkYaomfvnf; pka0;aomolwdkYudk aMumufaomaMumifh txHawmfrS xGufoGm;Mu\/
12;13 wzef pum;awmfudk acsmif;ajrmif; tjypfjyKcGifhudk&jcif;iSg zm&d&SJwdkYESifh a[k'fwynhftcsKdUwdkYudk txHawmfodkY apvTwfMu\/12;14 xdkolwdkYonf csOf;uyf? t&Sifbk&m;? udk,fawmfonf opm&Sdyg\/ tb,foludkrQ raMumuf? vlrsufESmudkraxmufbJ bk&m;ocif\
w&m;vrf;udk [kwfrSefpGm jyawmfrlonfudk tuREfkyfwdkY odMuyg\/ uJombk&iftm; tcGefquftyfoavm? rquftyfoavm/12;15 tuREfkyfwdkYonf quf&rnfavm? rquf&rnfavm[k ar;avQmufMu\/ udk,fawmfonf xdkolwdkY\vQKdY0Sufjcif;udk odawmfrlvQif?
oifwdkYonf ighudk tb,faMumifh pHkprf;aESmuf&SufMu oenf;/ a'em&dwjym;udk igMunfhbdkY ,lcJhMu[k rdefYawmfrl?12;16 olwdkYonf ,lcJhMu\/ yHk? vdyfpmum; tb,fol\yHk? tb,fol\vdyfpmjzpfoenf;[k ar;awmfrlvQif? uJombk&if\
yHkvdyfpmjzpfygonf[k avQmufMuaomf?12;17 a,Iuvnf;? uJombk&if\Opmudk uJombk&iftm; qufay;Muavmh/ bk&m;ocif\Opmudkum; bk&m;ociftm; qufay;Muavmh[k
rdefYawmfrlonfudk olwdkYonf tHhMojcif;&SdMu\/
12;18 xajrmuf&Sifjyefjcif;r&Sd[l t,l&Sdaom Z'KuJwdkYonfvnf; txHawmfodkY csOf;uyf?12;19 t&Sifbk&m;? vlrnfonfum; om;r&SdbJ aooGm; r,m;usef&pfvQif? olUnDonf xdkrdef;rudk odrf;,l tpfudktrsKd;rjywf
qufET,fap[k tuREkfyfwdkYtm; arma&SpD&ifa&;xm;ygNyD/
12;20 nDtpfudk ckESpfa,muf &Sdyg\/ tpfudk tBuD;onf rdef;rESifhpHkbuf om;r&Sd bJaovQif?12;21 ol\r,m;udk olUnDtBuD; odrf;,l om;r&SdbJ aojyefav\/
12;22 xdktwl wwd,olrSp wa,mufaemuff wa,muf ckepfa,mufaom nDtpfudkwdkYonf xdkrdef;rudk odrf;,l om;udkrusef&pfapMu/
aemufqHk; rdef;ronfvnf; aoav\/
12;23 odkYjzpf xajrmuf&m umv olwdkYonf xajrmufMuaomtcg xdkrdef;ronf tb,fol\ r,m;jzpfygrnfenf;/ xdkol
ckepfa,mufwdkYonf xdkrdef;rESifh pHkbufjcif;udk jyKMuNyD[k ar;avQmufMu\/
858

12;24 a,Iuvnf;? oifwdkYonf usrf;pmudk em;rvnf? bk&m;ocif\ wefcdk;awmfudk rodaomaMumifh rSm;aomt,ludk ,lMu\/
12;25 aojcif;rS xajrmufMuaomtcg pHkbufjcif;udkrjyK? xdrf;jrm;ay;pm;jcif;udkrjyK? aumif;uifwrefuJhodkY jzpfMu\/
12;26 xdkrSwyg; aovGefaomolwdkYonf xajrmufjcif; t&mrSm? bk&m;ocifu igonf tmjA[H\bk&m;? Zmuf\bk&m;? ,mukyf\
bk&m;jzpfonf[k arma&Stm; rdefYawmfrlaMumif;udk arma&S\usrf;? csKHcPf; oifwdkYonf rbwfbl;oavm/
12;27 bk&m;ocifonf aoaeaomolwdkY\ bk&m;r[kwf? touf&SifaomolwdkY\ bk&m;jzpfawmfrl\/ xdkaMumifh oifwdkYonf
tvGefrSm;Muonf[krdefYawmfrl\/
12;28 xdkodkY aqG;aET;jiif;cHkMuonfudk usrf;jyKq&mwa,mufonf Mum;? udk,fawmfonf avsmufywfpGm jyefajymawmfrlonfudk
odjrifvQif txHawmfodkY csOf;uyf? ynwfwumwdkYwGif tb,frnfaom ynwfonf om jrwfoenf;[k ar;avQmufaomf?12;29 a,Iu? ynwfwumwdkYwGif tjrwfqHk;aomynwf[lrlum;? tdkoa&v trsKd;? em;axmifavmh/ igwkdY\bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf wqlwnf;aom xm0&bk&m; jzpfawmfrl\/ xm0&bk&m;onf wyg;wnf;jzpfawmfrl\/
12;30 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;udk pdwfESvHk;t<uif;rJh? mPf&SdorQ? tpGrf;owd&SdorQESifhcspfavmh/ ynwfonf yXrynwfjzpf\/
12;31 xdkrSwyg; udk,fESifhpyfqdkifaom oludk udk,fESifhtrQ cspfavmh[laom 'kwd,ynwfonf yXrynwfESifh oabmwl\/ ynwfwdkYxuf
om BuD;jrwfaomynwfr&Sd[k jyef rdefYawmfrl\/12;32 usrf;jyKq&muvnf;? t&Sifbk&m;? tu,fpifppf udk,fawmfonf avsmufywfpGm rdefYawmfrlNyD/ bk&m;ocifwqlwnf; &Sdawmfrl\/12;33 xdkbk&m;ocif rSwyg; tjcm;aombk&m;ocifr&Sd/ xdkbk&m;ocifudk pdwfESvHk;t<uif;rJh? mPf&SdorQ? tpGrf;owd&SdorQESifh cspfjcif;?
udk,fESifhpyfqkdifaomoludkvnf; udk,fESifhtrQ cspfjcif; tusifhonf rD;IdUaom ,ZfaumifrSp ,ZftrsKd;rsKd;wdkYudk ylaZmfjcif;tusifhxuf
om jrwfyg onf[k avQmufav\/
12;34 xdkodkY ynmowdESifh jyefavQmufonfudk a,Ionf odjrifvQif? oifonf bk&m;ocif\ EdkifiHawmfESifh ra0;[k rdefYawmfrl\/
aemufwzef tb,folrQ rar;ravQmuf0HhMu/
12;35 xdktcg a,Ionf Adrmefawmf qHk;rMo0g' ay;awmfrlpOfwGif? c&pfawmfonf 'g0d'f\om; jzpfonf[k usrf;jyKq&mwdkYonf
tb,faMumifh qdkMuoenf;/12;36 'g0d'f\pum;rSm? xm0&bk&m;u? oif\&efolwdkYudk oif\ajcwif&m igrcs rxm;rSDwdkifatmif ighvufsmbuf xdkifaeavmh[k ig\
ociftm; rdefYawmfrlonf[k oefY&Sif;aom0dnmOfawmftm; jzifh 'g0d'fqdkownf;/
12;37 xdkodkY 'g0d'fonf c&pfawmfudk ocif[l ac:vQif tb,fodkYol\om;jzpfoenf;[k ar;awmfrl\/ vlrsm;taygif;wdkYonf
tm;&0rf;ajrmufaompdwfESifh pum;awmfudk em;axmifMu\/
12;38 xdkodkY qHk;rMo0g'ay;pOfwGif wzef rdefYawmfrlonfum; usrf;jyKq&mwdkYudk a&SmifMuavmh/ olwdkYonf &Snfaom tusudk0wfvsuf
vnfjcif;iSg tvdk&SdMu\/ aps; dkaopGmEIwfqufjcif;udk4if;? 12;39 yGJobif? w&m;p&yfwdkY jrifhjrwfaom ae&mxdkif&mudk4if;? ESpfoufMu\/12;40 olwdkYonfrkwfqdk;rtdrfudk vk,lodrf;pm; tjypfray:apjcif;iSg &SnfpGmaomyXem pum;udk &GwfMuwwf\/ olwdkYonf om
BuD;pGmaom 'PfudkcH&Murnf[k rdefYawmfrl\/
12;41 xdkaemuf a,Ionf b@mwdkufa&SUrSm xdkifawmfrlpOfwGif? vlrsm;wdkYonf aMu;aiGudkb@mwdkufxJodkY oGif;csonfudk
MunfhIawmfrl\/ aiG&wwfaom oltrsm;wdkYonf rsm;pGm oGif;csMu\/
12;42 qif;&Jaomrkwfqdk;rwa,mufonf vm wyJavmuf wefaom aMu;eD'*Fg;ESpfjym;udk oGif;cs\/
12;43 udk,fawmfonf wynhfawmfwdkYudk ac: igtrSefqdkonfum;? b@mwdkufxJodkY oGif;csaomol taygif;wdkYxuf xdkqif;&Jaom
rkwfqdk;ronf om oGif; cscJhNyD/
12;44 taMumif;rlum;? xdkoltaygif;wdkYonf rdrdwdkY <u,f0aom pnf;pdrfxJu EIwf oGif;csMu\/ xdkrdef;rrlum; tvGefqif;&Jvsufyif?
rdrdtoufarG;p&m Opm&SdorQudk oGif;csavNyD[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1

udk,fawmfonf AdrmefawmfrSxGuf<uawmfrlaomf? wynhfawmfwa,mufu? t&Sifbk&m; MunhfIawmfrlyg/ {&mausmufBuD;wum;?


{&mwdkufaqmifBuD; wum;[k avQmufvQif?13;2 a,Iu? BuD;pGmaom wdkufaqmifwdkYudk oifonf ,ckjrif&\/ rNzdKrcsbJ ausmufwckay:rSm wckrQ rwnfrae&[k rdefYawmfrl\/
13;3 xdkaemuf oHvGifawmifay:rSm Adrmefawmfa&SUI xdkifawmfrlpOf? aywk? ,mukyf? a,m[ef? tajEwdkYu?13;4 xdktrIt&mwdkYonf tb,fumvrS jzpfrnfudk4if;? xdktrIt&m&SdorQwdkYonf jynhfpHkcsdef eD;aomtcg tb,fykyedrdwf
ay:xGef;rnfudk4if;? trdefY&Sdawmfrlyg[k tjcm;olrygbJ avQmufMu\/
13;5 a,Iuvnf;? oifwdkYudk tb,folrQ rvSnfhjzm;apjcif;iSg owdjyKMuavmh/
13;6 trsm;aomolwdkYu? igonf rnfaomoljzpf\[k qdkvsuf? ig\ta,mifudkaqmif ay:vmojzifh? vlrsm;wdkYudk vSnfhjzm;Muvdrfhrnf/
13;7 oifwdkYonf ppfwdkufaMumif;udk4if;? ppfwdkuftHhaom odwif;pum;udk4if; Mum;&aomtcg pdk;&drfwkefvIyfjcif;r&SdMuESifh? xdkodkYjzpf&rnf/
odkYaomfvnf; tqHk;onf rjzpfao;/
13;8 vlwrsKd;ESifhwrsKd;? wpfEdkifiHESifhwpfEdkifiH &efbufjyKMuvdrfhrnf/ t&yf&yfwdkY ajrBuD;vIyfjcif; jzpfvdrfhrnf/ tpmacgif;yg;jcif;ESifh
rNidrfroufjcif;wdkYonfvnf; jzpfMuvdrhfrnf/ xdktrIt&mwdkYonf 'kuqif;&Jjcif;\ tptOD;jzpfownf;/
859

13;9

oifwdkYonf udk,fudkudk,f owdjyKMuavmh/ taMumif;rlum;? oifwdkYudk vTwfHk;odkY tyfESHMuvdrfhrnf/ w&m;p&yfwdkY dkufMuvdrfrnf/


xdkolwdkYtm; oufaojzpfrnftaMumif;? oifwdkYonf 0efrif;? &Sifbk&ifxHodkY ighaMumifh a&mufMuvdrfhrnf/
13;10 {0Ha*vdw&m;udk a&SUOD;pGm vlrsKd;taygif;wdkYtm; a[m&vdrfhrnf/ oifwdkYudk tyfESHjcif;iSg ydkYaqmifMuaomtcg tb,fodkYajymqdk&rnfudk
rpdk;&drfMuESifh/
13;11 a&SUrqGu rqifjcifMuESifh/ xdkcPjcif;wGif oifwdkY&aompum;udkom ajymMuavmh/ taMumif;rlum;? oifwdkYtvdktavsmuf
ajymMuonfr[kwf? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf ajymawmfrl\/
13;12 xdkumv nDtpfudkcsif; wa,mufudkwa,muf aoapjcif;iSg tyfvdrhfrnf/ tbonfvnf; om;udk tyfvdrfhrnf/
om;orD;wdkYonfvnf; rdbudk &efbufjyK aoapMuvdrfhrnf/
13;13 vltaygif;wdkYonfvnf; ig\emraMumifh oifwdkYudk rkef;Muvdrfhrnf/ tMuifolonf tqHk;wdkifatmif wnfMunf\/ xdkolonf
u,fwifjcif;odkY a&mufvdrfhrnf/
13;14 ya&mzuf 'Ha,va[monftwdkif;? zsufqD;wwfaom &GHU&SmbG,ft&monf raeoifhaom t&yf pdkufaeonfudk oifwdkYjrif&vQif?
usrf;pmudk Munfhaomolonf em;vnfygap/ xdkodkY jrif&vQif ,k'jynf&SdaomolwdkYonf awmifay:odkY ajy;Muap/13;15 tdrfrdk;ay:rSm&Sdaomolonf tdrfxJodkYrqif;apESifh/ tdrfxJu wpHkwckudk,ljcif;iSg r0ifapESifh/13;16 v,f&Sdaomolvnf; rdrdt0wfudk ,ljcif;iSg aemufodkY rjyefapESifh/
13;17 xdkaeY&uf udk,f0efaqmifaom rdef;rESifh EdkYpdkYoli,f&Sdaom rdef;rwdkYonf tvGefcufMuvdrfhrnf/
13;18 oifwdkYajy;&aom tcsdefonf aqmif;umv rus&rnftaMumif; qkawmif;Muavmh/
13;19 taMumif;rlum;? bk&m;ocif zefqif;awmfrlaom urmOD;rSp ,ckwdkifatmif rjzpfpzl;? aemufvnf; rjzpfvwHhaom'kuonf
xdkaeY&ufumv jzpfvdrfhrnf/
13;20 xdkumvudk bk&m;ocifonf wm&SnfapvQif? tb,folrQ rvGwfEdkif&m/ a&G;cs,fawmfrlaom olwdkYtbdkYtvdkiSg xdkumvudk
wdkapawmfrlrnf/
13;21 xdktcg olwyg;u? t&yf c&pfawmf&Sdonf? xdkt&yf&Sdonf[k qdkaomfvnf; r,HkMuESifh/13;22 taMumif;rlum;? c&pfawmf\ta,mifudk aqmifaomolESifh rdpmya&mzufwdkYonf ay:vm? a&G;cs,faomolwdkYudkyif
vSnfhjzm;EdkifvQif vSnfhjzm;avmufatmif edrdwfvuPm tHhbG,faom trIwdkYudk jyMuvdrfhrnf/13;23 oifwdkYonf owdjyKMuavmh/ xdktaMumif;t&m &SdorQudk igajymESifhNyD/
13;24 xdkumv\'kuqif;&Jjcif;aemufrSaeonfrdkufvdrfhrnf/vonfta&mifray;/13;25 aumif;uifMu,fwdkYonf usMuvdrfhrnf/ aumif;uifwefckd;wdkYonf wkefvIyfMuvdrfhrnf/13;26 xdktcg vlom;onf BuD;pGmaom bkef;wefckd;tmEkabmfudk aqmifvsuf? rdkCf;wdrfudk pD; <uvmawmfrlonfudk jrif&Muvdrfhrnf/13;27 xdktcg vlom;onf rdrdwrefwdkYudk apvTwfojzifh rdrda&G;cs,faom olwdkYudk t&yfav;rsufESm aumif;uifatmuf xuf0ef;usifwdkYrS
ac: pkkH;apawmfrlvwHh/
13;28 oabFmozef;yifudk tpGJjyK yHkoufaowckudk rSwfMuavmh/ oabFmozef;yifonf tcuftvufEk t&Gufaygufaomtcg?
aEGumveD;onfudk oifwdkY odMu\/13;29 xdkenf;wl xdktaMumif;t&mrsm; jzpfonfudk jrif&vQif? vlom;onf wHcg;0wdkifatmif teD;odkYa&mufawmfrlonfudk odrSwfMuavmh/
13;30 igtrSefqdkonfum;? ,ckjzpfaom vlrsm;rukefrSD xdktaMumif;t&mtvHk;pHkwdkYonf jzpfMuvdrfhrnf/13;31 aumif;uifESifh ajrBuD;rwnfaomfvnf; ighpum;wnfvdrfhrnf/
13;32 xdktcsdefem&Dudkum;? crnf;awmfrSwyg; tb,folrQrod/ aumif;uifwrefrsm;rod/ om;awmfvnf;rod/13;33 xdktcsdefumvonf tb,ftcg a&mufrnfudk oifwdkYrodaomaMumihf? owdjyK qkawmif;vsuf apmifhaeMuavmh/13;34 Oyrmum;? vlwOD;onf tjcm;aomjynfodkY oGm;rnf tBuH&SdonfESifh rdrdtdrfudk i,fom;wdkY vufodkYtyf? olwdkY aqmif&Gufp&mtrIudk
toD;toD;cGJcefYpDrH? wHcg;rSL;udk apmifhaeap[k rSmxm;NyD;rS oGm;onfjzpf?13;35 tdrf&Sifonf nOD;tcsdef? oef;acgiftcsdef? MuufOD;wGefcsdef? eHeuftcsdefwdkYwGif tb,ftcsdef vmrnfudk oifwdkYrodaomaMumifh
apmifhaeMuavmh/13;36 odkYr[kwf trSwfwrJhvm oifwdkY tdyfaysmfonfudk awGUvdrfhrnf/13;37 apmifhaeMuavmh[k oifwdkYtm; igqdkonftwdkif;? cyfodrf;aom olwdkYtm; igqdkonf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 xdkaemuf ESpf&ufvGefvQif yocgtZkryGJ&Sd\/ ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYESifh usrf;jyKq&mwdkY onf udk,fawmfudk tb,fodkY
y&d,m,ftm;jzifh brf;qD; owf&tHhenf;[k &SmBuHMu\/
14;2 odkYaomfvnf; vlrsm;wdkYonf kef;&if;cwfjzpfrnfudk pdk;&drf yGJaeYwGif rjyKESifhOD;[k ajymqdkMu\/
14;3 aAoed&GmwGif &Sdrkeftrnf&Sdaom vlEl\tdrf udk,fawmf&Sdawmfrlonfjzpf? rdef;rwa,muf onf tbkd;rsm;pGmxdkufaom em'k
qDarT;ppfESifh jynhfaom ausmufjzLcGufwvHk;udk ,lcJh udk,fawmfonf pm;yGJem;rSm avsmif;awmfrlpOf? ausmufjzLcGufudkcGJNyD;rS
acgif;awmfay: oGef;avmif;av\/14;4 tcsKdUwdkYonf a'gopdwf&Sdonf jzpf? xdkqDarT;udk tb,faMumifh tusKd;rJh qHk;apoenf;/860

14;5 a'em&dtjym;oHk;&m ruaomtbdk;ESifh a&mif; qif;&JaomolwdkYtm; ay;p&m aumif;onf[k qdk xdkrdef;rudk tjypfwifMu\/14;6 a,Iuvnf;? xdkrdef;rudk &Sdapawmh/ tb,faMumifh aESmifh&SufMuoenf;/ olonf ig aumif;aom trIudk jyKNyD/14;7 qif;&JaomolwdkYonf oifwdkY tpOf&SdMu\/ oifwdkYtvdk&Sdonftwdkif; olwdkYtm; aus;Zl;jyKEdkif\/ igrlum; oifwdkY tpOf
&Sdonfr[kwf/14;8 rdef;ronf wwfEdkiforQjyKNyD/ ightavmif;udk oN*K[frnf[kjyifqifjcif;iSg? ighudk,fudk qD;arT;ESifh vl;ESifhownf;/
14;9 igtrSefqdkonfum;? {0Ha*vdw&m;udk ajrwjyifvHk;wGif a[maom t&yf&yfwdkY rdef;rudk atmufarhp&mbdkY oljyKaom trIudk
Mum;ajym&Mu vwHh[k rdefYawmfrl\/
14;10 xdktcg wynhfawmf wudsyfESpfyg;t0ifjzpfaom ,k'&Sumkwfonf udk,fawmfudk tyfjcif;iSg ,Zfyka&m[dwf tBuD;wdkYxHodkY
oGm;av\/
14;11 xdkolwdkYonf Mum;vQif 0rf;ajrmufaom pdwf&Sd aiGay;rnf[k 0efcHMu\/ xdkaemuf tqifoifhaom tcsdefumv udk,fawmfudk
tb,fodkY tyf&rnfenf;[k &SmBuHvsufae\/
14;12 yocgodk;oi,fudkowfaom aeYwnf;[laom tZkryGJ yXraeY wynfhawmf wdkYonf txHawmfodkY csOf;uyf? udk,fawmfonfyocgyGJudk
pm;awmfrlbdkY&m tb,ft&yf tuREfkyfwdkYonf oGm; jyifqifapjcif;iSg tvdk&Sdawmfrl oenf;[k ar;avQmufMuaomf?14;13 udk,fawmfonf wynhfawmf ESpfa,mufwdkYudk apvTwf? oifwdkYonf NrdKUxJodkY oGm;Mu/ a&tdk;aqmifaom oludk awGUvdrfhrnf/
xdkolaemufodkY vdkuf?14;14 ol0ifaom tdrfodkY0ifNyD;rS? igonf ighwynhfwdkYESifhwuG yocgyGJudk pm;&aom {nfhonftcef;um;? tb,frSm &Sdoenf;? q&mu
ar;onf[k tdrf&Sifudk ajymMuavmh/
14;15 xdkolonf toifhjyifqifvsuf &Sdaom txuftcef;BuD;udk jyvdrfhrnf/ xdktcef; igwdkYbdkY jyifqifMuavmh[k rdefYawmfrl\/
14;16 wynhfawmfwdkYonf oGm; NrdKUxJodkY 0ifvQif? pum;awmftwdkif; awGU yocgyGJudk jyifqifMu\/
14;17 nOD;,Htcsdefa&mufrS wynhfawmf wusdyfESpfyg;wdkYESifh twl <uvmawmfrl\/
14;18 pm;yGJ avsmif; pm;aeMupOfwGif? a,Iu? igtrSefqdkonfum;? oifwdkY t0ifjzpf igESifhtwl pm;aomol wpHkwa,mufonf
ighudk tyfESHvdrfhrnf[k rdefYawmfrlvQif?14;19 wynhfawmfwdkYonf 0rf;enf;? tuREfkfyfavm? tuREfkyfavm[k wa,muf aemufwa,muf toD;toD; ar;avQmufMu\/
14;20 udk,fawmfuvnf;? wusdyfESpfyg;t0ifjzpf igESifhtwl ykuefwGifEIdufaomolonf ighudk tyfESHvdrfhrnf/14;21 usrf;pmvmonftwdkif; vlom;onfoGm;&rnf/ odkYaomfvnf; vlom;udktyfESHaom olonftr*Fvm&Sd\/ xdkolonf bGm;jrifjcif;udk
rcH&vQif taeomaumif; onf[k rdefYawmfrl\/
14;22 xdktcg pm;vsufaeMupOfwGif a,Ionf rkefYudk,l? aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;NyD;rS rkefYudkzJh? rkefYum; ig\udk,fjzpf\/
,lpm;Muavmh[k rdefYawmfrl vsuf wynhfawmfwdkYtm; ay;awmfrl\/
14;23 cGufudkvnf;,l aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;NyD;rS olwdkYtm; ay;awmfrlvQif? xdkol &SdorQwdkYonf aomufMu\/
14;24 udk,fawmfuvnf;? cGufum;? y#dnmOfw&m;opfESifhqdkif? vlrsm;tbdkYtvdkiSg oGef;aom ig\taoG;jzpf\/
14;25 igtrSefqdkonfum;? pyspf&nfrsKd; topfudk bk&m;ocif\ EdkifiHawmf igraomufrSD aeYwdkifatmif ,ckrSp wzef igraomuf&[k
rdefYawmfrl\/
14;26 xdkaemuf oDcsif;qdkNyD;rS oHvGifawmifodkY xGufoGm;Mu\/
14;27 xdktcg a,Iuvnf;? usrf;pmvmonfum;? odk;xdef;udk igdkufowf odk;wdkYonf uGJvGifh&Muvdrfhrnf[k a&;xm;onfESifhtnD?
,aeYnOfhwGif oifwdkY &SdorQonf ighaMumifh pdwfysufMuvdrfhrnf/
14;28 odkYaomfvnf; igonf xajrmufNyD;rS oifwdkYa&SU? *gvdvJjynfodkY oGm;rnf[k rdefYawmfrlaomf?14;29 aywku? ol&SdorQwdkYonf pdwfysufMuaomfvnf; tuREfkyfonf pdwfrysufyg[k avQmufav\/
14;30 a,Iuvnf;? igtrSefqdkonfum;? ,aeYnOfhwGifyif MuufonfESpfBudrfrwGefrSDoifonf oHk;Budrfajrmufatmif ighudk jiif;y,f
vdrfhrnf[k rdefYawmfrlvQif?14;31 aywku? udk,fawmfESifhwuG ao&aomfvnf; tuREfkyfonf udk,fawmfudk rjiif;ry,fyg[k om cdkifcHhaom pum;ESifh avQmufjyef\/
xdkoltaygif;wdkY onfvnf; xdkenf;wl avQmufMu\/
14;32 xdktcg a*oa&Sreft&yfodkY a&mufMuvQif udk,fawmfu? igqkawmif;pOfwGif oifwdkYonf t&yf xdkifaeMuavmh[k wynhf
awmfwdkYtm; rdefYawmfrlNyD;rS?
14;33 aywk? ,mukyf? a,m[efwdkYudk ac:oGm;rdef;armawGa0jcif;? pdwfylyefjcif;odkY a&mufawmfrl\/
14;34 xdktcg igonf aoavmufatmif pdwfESvHk; tvGefndK;i,fjcif;&Sd\/ t&yf apmifhaeMuavmh [k wynhfawmfoHk;a,mufwdkYtm;
rdefYawmfrl?
14;35 xdkrStenf;i,f vGefjyefvQif? ajray:rSm jyyf0yf? tdktbcrnf;awmf?14;36 udk,fawmfonf tvHk;pHkwdkYudk wwfEdkifawmfrl\/ cGufudk tuREfkyfrSvTJawmfrlyg/ odkYaomfvnf; tuREfkyftvdk&Sdonftwdkif;
rjzpfygapESifh/ udk,fawmftvdk&Sdonftwdkif; jzpfygapaom[l xdktcsdefem&Donf rdrdESifh vGefoGm;EdkifvQif vGefoGm;ygrnftaMumif;
qkawmif;awmfrlNyD;rS?14;37 jyefvm wynhfawmfwdkYonf tdyfaysmfvsuf aeMuonfudk awGUawmfrlvQif? &Sdrkef? oifonftdyfaysmfoavm/ wem&DcefYrQ apmifha
ejcif;iSgrpGrf;Edkifoavm/
14;38 pHkprf;aESmifh&Sufjcif;ESifh uif;vGwfrnftaMumif; qkawmif;vsuf apmifhaeMuavmh/ pdwf0dnmOfum; apwem&Sdjim;aomfvnf;?
861

udk,frlum; tm;enf;onf[k aywktm; rdefYawmfrlNyD;rS?


14;39 wzefoGm;? a&SU>rufqdkonfenf;wl qkawmif;awmfrl\/
14;40 xdkaemuf wynhfawmfwdkY &Sd&modkYjyef? olwdkYonf rsufpdav;vHojzifh wzef tdyfaysmfvsuf aeMuonfudk awGUawmfrl\/ olwdkYonf
tb,fodkYavQmuf&rnfudk rodMu/14;41 oHk;Budrfajrmufatmif olwdkY&Sd&modkY jyefvmvQif? ,ck tdyfaysmf Nidrf0yfpGm aeMuavmh/ trIvGefNyD/ vlom;udk qkd;aomolwdkY vufodkY
tyfESH&aom tcsdef a&mufvmNyD/14;42 xMu/ igwdkYonf oGm;MuukeftHh/ ighudk tyfESHaomolonf a&mufvmNyD[k rdefYawmfrl\/
14;43 xdkodkY rdefYawmfrlpOfwGifyif wynhfawmf wusdyfESpfyg; t0ifjzpfaom ,k'&S umkwfESifhtwl ,Zfyka&m[dwftBuD;? usrf;jyKq&m?
vltBuD;tuJrsm; apvTwfaom vltpkta0;taygif;wdkYonf xm;ESifh 'kwfrsm;udk udkifvsuf csufjcif; vmMu\/14;44 udk,fawmfudk tyfESHaomolu? igerf;aomolonf a,Iyif jzpf\/ olUudkbrf; vHkNcHKpGm aqmifoGm;Mu[k xdkolwdkYtm;
trSwfay;cJhonftwdkif;?14;45 olonf a&mufvQif udk,fawmf&if;odkY csufjcif;csOf;uyf t&Sifbk&m;? t&Sifbk&m;[kqdkvsuf erf;av\/14;46 xdkolwdkYonf vm udk,fawmfudk qGJudkif brf;qD;Mu\/14;47 tem; &yfaeaomolwa,mufonf xm;udk qGJxkwfNyD;vQif? ,Zfyka&m[dwfrif;\ uRefwa,mufudkckwfojzifh em;&Gufjywfav\/14;48 a,Iuvnf;? oifwdkYonf xm;jyudkbrf;ouJhodkY ighudk brf;tHhaomiSg xm;ESifh'kwfrsm;udk vufpGJvsuf vmMuonfwum;/
14;49 igonf Adrmefawmf aeYwdkif;qHk;rMo0g' ay;vsuf? oifwdkY tv,f&SdaepOf tcgoifwdkYonf ighudk rbrf;rqD;Mu/
taMumif;t&mum;?14;50 usrf;pmjynhfpHkrnf taMumif;wnf;[k xdkvlrsm;udk rdefYawmfrl\/
14;51 xdktcg wynhfawmftaygif;wdkYonf udk,fawmfudkpGefYypf ajy;Mu\/ vkvifwa,mufonf apmifwxnfudkom0wfvsuf
aemufawmfodkY vdkufonfjzpf? rif;vkvifwdkYonf xdkoludk brf;qD;Mu\/14;52 olonfvnf;apmifudk pGefYypf t0wfr&SdbJ vkvifwdkYvufrS xGufajy;av\/
14;53 xdkolwdkYonf a,Iudk ,Zfyka&m[dwfrif;xHodkY aqmifoGm;Mu\/ xdkrif;xH ,Zfyka&m[dwf tBuD;? vltBuD;tuJ? usrf;jyKq&mt
aygif;wdkYonfpnf;a0; Mu\/
14;54 aywkonfvnf; ,Zfyka&m[dwfrif;\ tdrfOD;twGif;odkYwdkifatmif udk,fawmfESifh a0;pGmvdkufNyD;vQif? rif;vkvifwdkYESifhtwl xdkif
rD;vIHav\/14;55 ,Zfyka&m[dwf tBuD;wdkYESifh vTwft&m&Sdtaygif;wdkYonf a,Iudk owf&rnf taMumif; oufaoudk &Smaomfvnf; rawGUMu/14;56 vlrsm;wdkYonf rrSefaom oufaoudk cHMuaomfvnf; olwdkY\oufaocHcsufonf rnD/14;57 tcsKdUwdkYonf x? olu? vlwdkYvufjzifhvkyfaom?14;58 Adrmefawmfudk igNzdKzsuf vlwdkY vufjzifhrvkyfaom Adrmefawmfwqludk wnfaqmufrnf[k ajymqdkonfudk tuREfkyfwdkY
Mum;&ygNyD[k oufaocH Mu\/
14;59 odkYaomfvnf; olwdkY\ oufaocHcsufonf rnD/
14;60 ,Zfyka&m[dwfrif;onf tv,f rwfwwfx? oifonf wcGef;rQ jyef rajymoavm/ olwdkYonf tb,fodkY
oufaocHoenf;[k a,Iudk ar;vQif?14;61 udk,fawmfonf wcGef;rQ jyefajymawmfrrlbJ wdwfqdwfpGm ae\/ wzef ,Zfyka&m[dwfrif;u? oifonf c&pfawmfwnf;[laom
r*Fvm&Sdaom bk&m;ocif\om;awmf rSefoavm[k ar;jyefvQif?14;62 a,Iu? rSef\/ aemifumv vlom;onf wefcdk;awmf\ vufsmbuf xdkifvsuf? rdkCf;wdrfudkpD;<uvmonfudkoifwdkY
jrif&MuvwHh[krdefYawmfrl\/
14;63 xdktcg ,Zfyka&m[dwfonf rdrdt0wfudk qkwfvsuf tb,foufaoudk vdkao;oenf;/
14;64 bk&m;udk vGefusL; ajymaompum;udk oifwdkYMum;&NyD/ tb,fodkY xifrSwfMuoenf;[k ar;jref;vQif? udk,fawmfonf
taocHxdkufaMumif;udk xdkoltaygif;wdkYonf pD&ifMu\/
14;65 xdktcg tcsKdUwdkYonf udk,fawmfudk wHaxG;ESifhaxG;Mu\/ rsufESmawmfudk zHk;NyD;vQif vufoD;ESifh xdk;vsuf? ya&mzufjyK
a[mawmfrlyg[k qdkMu\/ rif;vkvifwdkYonfvnf; yg;awmfudk vufESifh ykwfMu\/
14;66 aywkonf atmufrSm tdrfOD;&SdpOf? ,Zfyka&m[dwfrif;\ taptyg rdef;rwa,mufonf vm?14;67 aywkonf rD;vIHvsufaeonfudk jrifaomtcg olUudk aphaph Munhf? oifonfvnf; emZ&ufNrdKUom; a,IESifhaygif;abmfaomol
jzpfonf[k qdkvQif?14;68 aywku? oifajymaomt&mudk igrod? em;rvnf[k jiif;cHkNyD;rS tdrfOD;a&SUodkY xGufaomf MuufwGefav\/
14;67 aemufwzef taptygrdef;ronf aywkudkjrifvQif? tem; &yfaeaom olwdkYtm;? olonf xdkolwdkY t0ifjzpfonf[k qdkaomf?14;70 aywkonf wzefjiif;cHkjyef\/ xdkaemuf rsm;rMum tem; &yfaeaomolwdkYu? tu,fpifppf oifonf xdkolwdkYt0if jzpf\/
oifonf *gvdvJvl jzpf\/ oifhpum;vnf; wl\[k aywkudk qdkMuvQif?14;71 aywku? oifwdkYajymaomoludk igrod[k "dXmefjyK usdefqdkonfaemuf?14;72 wzef MuufwGefav\/ a,Iu? Muufonf ESpfBudrfrwGefrSD oifonf oHk;Budrfajrmufatmif ighudk jiif;y,fvdrfhrnf[k
rdefYawmfrlaompum;udk? aywkonfowd&ojzifh acgif;udkNcHK idka<u;av\/

862

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 eHeuftcsdefwGif ,Zfyka&m[dwf tBuD;wdkYonf rqdkif;rvifhbJ vltBuD;tuJ? usrf;jyK q&m? vTwft&m&Sdtaygif;wdkYESifh
wdkifyifjcif;udkjyK? a,Iudk csnfaESmifNyD;vQif? ydvwfrif;xHodkY aqmifoGm; tyfvdkufMu\/
15;2 ydvwfrif;u? oifonf ,k'&Sifbk&ifrSefoavm[k udk,fawmfudkar;vQif? rif;BuD;ar;onftwdkif; rSefonf[k rdefYawmfrl\/
15;3 ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYonf rsm;pGmaomtjypfudk wifMu\/
15;4 wzefydvwfrif;u? oifonf wcGef;udkrQ jyefrajymoavm/ oifhwbuf tb,frQavmuf oufaocHMuonfudk Munfhyg[k
ar;jref;ajymqdkaomfvnf;?15;5 pum;wcGef;udkrQ jyefawmfrrlonfudk ydvwfrif;onf tHhMoav\/
15;6 xdkyGJ NrdKU0efrif;onf tusOf;xm;aomolwdkYwGif? vlrsm; awmif;aomolwa,mufa,mufudk vTwfwwf\/
15;7 xdktcg ykefuefvltoufudkowfaomtjypfoifhaom Am&Atrnf&Sdaomol wa,mufonf? ykefuefaomtaygif;tabmfwdkYESifhw
uG tusOf;cHvsuf&Sd\/
15;8 vltaygif;wdkYonf rdrdwdkYtm; jyKNrJjyKygrnftaMumif; atmf[pf awmif;yefaomtcg?15;9 ydvwfrif;u? oifwdkYonf ,k'&Sifbk&ifudk vTwfapcsifoavm[k jyefar;\/
15;10 tb,faMumifh odkY ar;oenf;[lrlum;? ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYonf remvdkaompdwfESifh a,Iudk tyfESHaMumif;udkod\/
15;11 ydvwfrif;onf a,Iudk rvTwf? Am&Audk vTwfapjcif;iSg ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYonf vltpkta0;udk EdI;aqmfMu\/15;12 wzef ydvwfrif;u? ,k'&Sifbk&if[k oifwdkY ac:a0:aom oludk tb,fodkY jyK&rnfenf;[k ar;jyefaomf?15;13 xdkoltaygif;wdkYu olUudk vuf0g;uyfwdkifrSm dkufxm;yg[k [pfMu\/
15;14 ydvwfrif;uvnf;? tb,faMumihfenf;? tb,ftjypfudk jyKbdoenf;[k ar;vQif? xdkoludk vuf0g;uyfwdkifrSmdkufxm;yg[k
vlrsm;wdkYonf om[pfMu\/
15;15 ydwfvwfrif;onfvnf; vlrsm;wdkY\pdwfudk ajyapjcif;iSg tvdk&Sd? Am&Audk olwdkYtm; vTwfav\/ a,Iudkum;? dkufNyD;vQif
vuf0g;uyfwdkifrSm owfapjcif;iSg tyfvdkufav\/
15;16 xdktcg ppfol&JwdkYonf udk,fawmfudk NyJawm&dHk;wnf;[laom tdrfawmfOD; twGif;odkY aqmifoGm;? ppfol&J wwyfvHk;udk pkHk;apNyD;rS?
udk,fawmftm; eDarmif;aom t0wfudk 0wfap?15;17 ql;yifESifh&ufaom OD;&pfudk wifNyD;vQif?15;18 ,k'&Sifbk&if? udk,fawmfonff r*Fvm&Sdapownf;[k aumif;BuD;pum;udk ajymMu\/15;19 acgif;awmfudk usLvHk;ESifhdkufjcif;? wHaxG;ESifhaxG;jcif;? a&SUawmfrSm 'l;axmuf jyyf0yfjcif;udkvnf; jyKMu\/
15;20 xdkodkY udk,fawmfudk jyuf,,fjyKonfaemuf? eDarmif;aom t0wfudk cRwf t0wfawmfudk 0wfjyefapNyD;vQif? vuf0g;uyfwdkifrSm
dkufxm;jcif;iSg xkwfoGm;Mu\/
15;21 tmavZjEKESifhkzk\ tb &Sdrkeftrnf&Sdaom uka&aejynfom; wa,mufonf? awm&GmrSvm vrf; oGm;onfudk olwdkYonf
awGUvQif? tEdkifjyK vuf0g;uyfwdkifawmfudk xrf;apMu\/
15;22 OD;acgif;cGHt&yf[kqdkvdkaoma*gva*got&yfodkYudk,fawmfudkaqmifoGm;NyD;rS?15;23 rk&efESifha&maom pyspf&nfudk? udk,fawmftm; aomufpdrfhaomiSg ay;vQif rcHbJ aeawmfrl\/15;24 vuf0g;uyfwdkifrSm dkufxm;NyD;vQif? t0wfawmfudk pma&;wHcs toD;toD;wdkYtm; a0zefMu\/15;25 udk,fawmfudk vuf0g;uyfwdkifrSm dkufMuaomtcsdefum;? eHeufwcsufwD; tcsdef jzpfownf;/15;26 tjypfabmfjyaom urnf;vdyfpmcsuf [lrlum;? ,k'&Sifbk&if[k a&;xm;ownf;/15;27 udk,fawmfESifhwuG xm;jyESpfa,mufwdkYudk vufsmawmfbufwa,muf? vuf0Jawmfbuf wa,muf? vuf0g;uyfwdkifrSm
dkufxm;Mu\/
15;28 xdkodkY rw&m;aom olwdkYESifh a&wGuf0ifjcif;odkY a&mufonf[k qdkaom usrf;pmcsufonf jynhfpHkjcif;odkY a&mufownf;/
15;29 vrf;rSm oGm;vmaomolwdkYuvnf;? [Jh? AdrmefawmfudkNzdKzsuf oHk;&uftwGif;wGif wnfaqmuf jyefaomol?15;30 udk,fudkudk,f u,fwifavmh/ vuf0g;uyfwdkifrS qif;avmh[k rdrdwdkYacgif;udk ndwf uJh&JYaom pum;ESifh ajymqdkMu\/15;31 xdkenf;wl ,Zfyka&m[dwftBuD;? usrf;jyKq&mwdkYu? olonfolwyg;wdkYudk u,fwifwwf\/ udk,fudkru,fwifEdkifygwum;/
15;32 igwdkYjrif ,HkMunfapjcif;iSg? oa&v&Sifbk&if wnf;[laom c&pfawmfonf vuf0g;uyfwdkifrS ,ckqif;ygavap[k tcsif;csif;
jyuf,,fjyK ajymqdkMu\/ udk,fawmfESifhwuG vuf0g;uyfwdkifrSm dkufxm;aomolwdkYonfvnf; uJh&JhjypfwifMu\/
15;33 rGef;wnfhtcsdefrSp oHk;csufwD;tcsdefwdkifatmif ajrwjyifvHk; arSmifrdkuf twd jzpfav\/15;34 oHk;csufwD; tcsdef a,Iu? {vd? {vd? vmr&SmAcomed[k BuD;aomtoHESifh a<u;aMumfawmfrl \/ teufum;/ tuREfkyfbk&m;?
tuREfkyfbk&m;? tb,faMumifh tuREkfyfudk pGefYypfawmfrl oenf;[k qdkvdkownf;/
15;35 tem; &yfaeaomoltcsKdUwdkYonf Mum;vQif? olonf {vd,udkac:onf[k qdkMu\/
15;36 vlwa,mufonf ajy; a&rIdwaxG;udk yHk;&nfESifhjynhfapNyD;vQif? usLvHk;zsm; wyf udk,fawmftm; aomufpdrfhaomiSg ay;vsuf?
&Sdapawmh/ {vd,onf olUudk cs,ljcif;iSg vmrnf rvmrnfudk MunfhMuukeftHh[k qdk\/15;37 a,Ionf BuD;aom toHESifh a<u;aMumf toufcsKyfawmfrl\/
15;38 xdktcg Adrmefawmf\ ukvm;umonf txufpGef;rS atmufpGef;wdkifatmif pkwfuGJav\/15;39 xdkodkYa<u;aMumf toufcsKyfawmfrlaMumif;udk a&SUawmf&yfaeaomwyfrSL;onf jrifvQif? pifppf olonf bk&m;ocif\
863

om;awmf rSefay\[kqdk\/15;40 rdef;rtcsKdUwdkYonfvnf; xdkt&yf ta0;u MunfhI aeMu\/15;41 xdkrdef;rwdkYwGif udk,fawmfonf *gvdvJjynfrSm &SdawmfrlpOf? aemufawmfodkY tvkyftauR;vdkufaom rm*'vrm&d? ,mukyfi,f
ESifha,mao\ trdjzpfaom rm&dESifh &SmvHkwdkYrSp aemufawmf a,k&SvifNrdKUodkY vdkufvmaom tjcm;rdef;rrsm;vnf; ygMuownf;/
15;42 xdkaeYum;tbdwfaeYwnf;[laom y&uKaeY jzpfaomaMumifhntcsdefa&mufrS?
15;43 toa&&Sdaom vTwft&m&Sd? t&droJNrdKUom;a,moyfonf? bk&m;ocif\ EdkifiHawmfudk ajrmfvifhaomol jzpfonfESifh? ydvwfrif;xHodkY
&J&ifhpGm 0if a,I\ tavmif;awmfudk awmif;av\/
15;44 a,Ionf ,ckyif aoonfudk ydvwfrif;onf tHhMojcif;&Sdojzifh wyfrSL;udkac:? aoonfum; MumNyDavm[k ar;\/15;45 aoaMumif;udk wyfrSL;pum;jzifhodvQif? tavmif;awmfudk a,moyftm; tyfay;\/15;46 a,moyfonf udk,fawmfudk cs? rdrd0,fcJhaom ydwfacsmESifh ywf&pfNyD;vQif? ausmufxGif;aom ocsKif;wGif;xJrSm xm; wGif;
ausmufudk vSdrfhxm;av\/15;47 rm*'vrm&d? a,mao\trdjzpfaom rm&dwdkYonf tavmif;awmfxm;&mt&yfudk MunhfIMu\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1 OykofaeYvGefrS rm*'vrm&d? ,mukyf\trdjzpfaom rm&dESifh &SmvHkwdkYonf oGm;? tavmif;awmfudk vdrf;jcif;iSg eHYomrsKd;udk
0,fNyD;vQif?
16;2 ckepf&ufwGif yXraeY&uf eHeufapmapm? aexGufaom tcsdef ocsKif;awmf odkY oGm;Mu\/
16;3 xdkrdef;rwdkYu? wGif;0 ydwfaom ausmufudk tb,fol vSdrfhvSef ay;rnfenf;[k tcsif;csif; ajymqdkNyD;rS MunfhIvQif?
xdkausmufonf vSdrfhvSefvsuf &Sdonfudk jrifMu\/
16;4 xdkausmufum; tvGefBuD;aomausmuf jzpfownf;/16;5 rdef;rwdkYonf wGif;xJodkY 0ifMuNyD;vQif? vkvifwa,mufonf jzLpif&Snfvsm;aomtusudk 0wfvsuf vufsmbuf xdkifonfudk
jrif xdwfvefY rdef;armjcif;odkY a&mufMu\/
16;6 xdkoluvnf;? xdwfvefY rdef;armjcif; r&SdMuESifh/ vuf0g;uyfwdkifrSm owfaom emZ&ufNrdKUom; a,Iudk oifwdkY&SmMu\/ xdkolonf
xajrmufawmfrlNyD/ t&yf r&Sd? tavmif;awmf xm;&m t&yfudk MunfhMuavmh/
16;7 oifwkdYa&SU *gvdvJjynfodkY <uawmfrlaMumif;udk? aywkrSp wynhfawmfwdkYtm; oGm; ajymMuavmh/ txufu rdefYawmfrlonftwdkif;?
xdkjynf oifwdkYonf udk,fawmfudk awGUjrif&Muvdrfhrnf[k ajymqdk\/
16;8 xdkrdef;rwdkYonfvnf;? ocsKif;awmfrS xGuf wkefvIyfvsuf? rdef;armawGa0vsuf ajy;Mu\/ aMumufvefYaomaMumifh tb,folwdkYrQ
rajymrqdkMu/
16;9 udk,fawmfonf ckepf&ufwGif yXraeY&uf apmapmtcsdef xajrmufNyD;rS? txufu ewfqdk;ckESpfa,mufudk ESifxkwfawmfrlaom
rm*'vrm&dtm; a&SUOD;pGm udk,fudk jyawmfrl\/16;10 rm&dvnff;oGm; udk,fawmfESifh aygif;abmfaom olwdkYonf nnf;wGm;idka<u;vsuf aeMupOfwGif? olwdkYtm; xdkodwif;udk
Mum;ajymav\/
16;11 udk,fawmfonf touf&Sifawmfrlonfudk4if;? rm&donf udk,fawmfudk jrif&onfukd4if;? olwdkYonf Mum;vQif r,HkMu/
16;12 xdkaemuf wynhfawmf ESpfa,mufwdkYonf awm&GmokdYoGm;pOfwGif udk,fawmfonf jcm;em;aom ta,mifudkaqmifvsuf udk,fudk
jyawmfrl\/
16;13 olwdkYonf jyefvm tjcm;aom wynhfawmfwdkYtm; xdkodwif;udk Mum;ajymaomfvnf; r,HkbJaeMu\/
16;14 xkdaemuf wusdyfwyg;aom olwkdYonf pm;yGJ avsmif;MupOfwGif udk,fawmf udkjyawmfrl? xajrmufvsuf&Sdaom udk,fawmfudkjrifaom
olwdkY\pum;udk r,HkaomaMumifh olwkdY r,Hkwwfaompdwf? cdkifrmaompdwfudk qHk;r tjypfwifawmfrlNyD;rS?16;15 oifwdkYonf avmuDEdkifiHt&yf&yf &SdorQodkY oGm; a0ae,sow0g taygif;wdkYtm; {0Ha*vd w&m;udk a[mMuavmh/
16;16 ,HkMunf AwdZHudk cHaomolonf u,fwifawmfrljcif;okdY a&mufvwHh/ r,HkMunfaomolrlum; tjypfpD&ifjcif;udk cH&vwHh/
16;17 ,HkMunfaomolwdkY jzpftHhaom edrdwfvuPm[lrlum;? ig\emrudk trSDjyK ewfqdk;wdkYudk ESifxkwfMuvwHh/ xl;jcm;aom
bmompum;rsKd;wdkYudk ajymMuvwH/
16;18 a>rwdkYudk brf;udkifMuvwHh/ aoapwwfaom tqdyftawmufudk aomufpm;vQif ab;Oy'fESifh uif;vGwfMuvwhhH/ rusef;rrmaom
olwdkY tay:rSm vufudk wif csrf;omay;MuvwHh[k rdefYawmfrl\/
16;19 xdkodkY ocifbk&m;onf wynhfawmfwdkYtm; rdefYawmfrlNyD;rS? aumif;uifbHkodkY aqmif,ljcif;udk cHawmfrl? bk&m;ocif\vufsmawmf
buf xdkifaeawmfrl\/16;20 wynhfawmfwdkonfvnf; xGufoGm;? ocifbk&m;onf rpawmfrlonfESifh4if;? olwdkY jzpfaom edrdwfvuPmtm;jzifh
EIwfuywfw&m;awmfudk wnfapawmfrlonfESifh4if;? cyfodrf;aom t&yfwdkY w&m;a[mMu\/
&Sifrmukc&pf0ifusrf;NyD;\/

864

&Sifvkumc&pf0ifusrf;/
Luke.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

21

22 23 24

15

865

16 17 18 19 20

&Sifvkumc&pf0ifusrf;/
Luke.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11
1;12
1;13
1;14
1;15
1;16
1;17

1;18
1;19
1;20
1;21
1;22
1;23
1;24
1;25
1;26
1;27
1;28
1;29
1;30

a&SUOD;pGmrSp ukd,fwkdifjrifaomoufaojzpfvsuf? EIwfuywfawmfrIukd aqmif&Gufaom olwdkYonf?igwkdYwGif xif&Sm;pGmjzpfavNyD;aomtwKywdrsm;ukd igwkdYtm;Mum;ajymonftpOftwkdif; rSwfom;aompmukd pD&ifa&;xm;aomoltrsm;&Sd


Muonfjzpf?igonfvnf; xkdtwKywdtvkH;pkHwkdYukd a&SUOD;pGmrSp?aphaphazG&SmvkdufppfNyD;vQif?ukd,fawmfoifNyD;aomtaMumif;t&mwdkYonf {ueftrSefjzpfaMumif;ukd ukd,fawmfodapjcif;iSg tpOf
twkdif;a&;xm; Mum;vkdufrnftBuH&Sdyg\f? tvGefjrwfaomaomfzdvk/
,k'jynfukd tpkd;&aom a[k'frif;BuD;vufxuf? tbd,toif;t0ifjzpf? Zmc&dtrnf&Sdaom ,Zfyka&m[dwfwyg;&Sd\/ ol\
cifyGef;onf tmkeftrsKd;tEG,fjzpf\/ olUtrnfum;? {vd&SAufwnf;/xkdolESpfa,mufwdkYonf xm0&bk&m;\ ynwfw&m;awmftrsKd;rsKd;wdkYukd usifhaqmif tjypfwifcGifhESifhvGwfojzifh? bk&m;ocifh
a&SUawmf ajzmifhrwfjcif;yg&rD&SdMu\/{vd&SAufonf NrKHaomaMumifh olwdkYonfom;r&Sd/ xkdolESpfa,mufwdkYonf touft&G,fBuD; &ifhMu\/
Zmc&donf rdrdtoif;ESifhwuG tvSnfhoifh? bk&m;ocifha&SUawmf ,Zfyka&m[dwftrIukd aqmif&GufonfwGif?,Zfyka&m[dwfxkH;pHtwkdif; pma&;wHcsojzifh? olonf xm0&bk&m;\ AdrmefawmftwGif;okdY 0if eHYomaygif;ukd rD;dIU&\/xkdokdY eHYomaygif;ukdrD;IdUonftcsdefwGif? vlrsm;taygif;wdkYonf jyif qkawmif;vsufaeMu\/xkdtcg xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf xif&Sm;? ehHomaygif;ukdIdUaom ,Zfyvif vufsmbuf &yfaeonfukd?Zmc&donfjrifvQif? pdwfESvkH;rNidrfr0yf xdwfvefYjcif;okdYa&muf\/aumif;uifwrefuvnf;? Zmc&d? aMumuf&GHUjcif;r&SdESifh/ oifjyKaomy|emukdem;cHawmfrlNyD/ oif\cifyGef;{vd&SAufonf om;a,mufsm;
ukd bGm;jrifvdrhfrnf/ xkdom;ukd a,m[eftrnfjzifh rSnfh&rnf/oifonf0rf;om&TifjrL;jcif;&Sdvdrfhrnf/ xkdom;ukdbGm;jrifaomaMumifh vltrsm;wdkYonf vnf;0rf;ajrmufjcif;okdY a&mufMuvdrfhrnf/taMumif;rlum;? xkdom;onf xm0&bk&m;a&SUawmf BuD;jrwfaomoljzpfvdrfhrnf/ pyspf&nfESifh ,pfrsKd;ukd raomufbJae?
trd0rf;xJuyif oefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifhjynfh0vdrfhrnf/oa&vtrsKd;om;trsm;wdkYukd olwdkYbk&m;ocif xm0&bk&m;xHawmfokdY ajymif;vJap vdrfhrnf/tbwdkYESifhom;wdkYukd toifhtwifhjzpfapjcif;iSg4if;? jiif;qefaomolwdkYukd olawmfaumif;wdkY\ owdynmvrf;okdY ajymif;vJapaom
tm;jzifh? xm0&bk&m;tbkdYtvkdiSg jyifqifaomvlrsKd;jzpfap jcif;iSg4if;? olonf {vd,\ pdwf0dnmOf wefckd;ESifhjynfhpkHvsuf?
bk&m;ocifha&SUawmfokdY oGm;vdrfhrnf[k aumif;uifwrefajymqkd\/
Zmc&duvnf;? xkdokdY jzpfvdrfhrnfukd tuREkfyfonf tb,fokdYod&ygrnfenf;/ tuREkfyfonf vltkdjzpfyg\/ tuREkfyfr,m;onfvnf;
touft&G,fBuD;&ifhygNyD[k aumif;uifwreftm; ajymqkdvQkif?aumif;uifwrefu? igonf bk&m;ocifhtxHawmfcpm;aom *gajAvjzpf\/ oifhukdEIwfquf 0rf;ajrmufp&modwif;ukd
Mum;ajymapjcif;iSg ighukdapvTwfawmfrl\/oifonf ighpum;ukdr,kHaomaMumifh taMumif;t&mrjzpfrSDaeYwkdifatmif pum;rajymEkdifbJ? tvsufaevdrfhrnf/ ighpum;onfum;?
tcsdefwefvQif jynfhpkHvdrfhrnf[k ajymqkd\/
vlrsm;wdkYonf Zmc&dukdiHhvifh? AdrmefawmftwGif;MumjrifhpGmaeonfukd thHMojcif;&SdMu\/olonfxGufvmaomtcg pum;rajymEkdifonfjzpf? Adrmefawmf Asm'dwflygkHukdjrifNyD[k &dyfrdMu\/ Zmc&donfolwdkYtm; t&dyf
trSwfukd omay; pum;tvsufae\/,Zfyka&m[dwftrIukd aqmif&Guf&aomtcsdefumvukefaomtcg? Zmc&donf rdrdtdrfokdYoGm;av\/xkdaemuf ol\cifyGef;{vd&SAufonf y#doaEpGJ?igonf vlwdkYwGifcH&aom uJh&JUjcif;taMumif;ukd xm0&bk&m;onf y,f&Sif;jcif;iSg ighukd MunfhI awmfrlpOfwGif? aus;Zl;awmfukd
jyKawmfrlNyD[kqkd vsuf? ig;vywfvkH; tdrfwGif;atmif; aeav\/
ig;vvGefaomtcg? *gvdvJjynfemZ&ufNrdKU 'g0d'ftrsKd;om;? a,moyftrnf&SdaomvlESifh xdrf;jrm;aqmifESif;?r&Sufwifao;aomowdkYorD;unmqDokdY bk&m;ocifonf aumif;uifwref*gajAvukd apvTwfawmfrl\/ xkdowdkYorD;unmum;?
rm&d trnf&Sd\/aumif;uifwrefonf a&mufvmvQif? aus;Zl;awmfukdcH&aomrdef;r? oifhtm; r*Fvmjzpfapownf;/ xm0&bk&m;onf oifESifh
twl&Sdawmfrl\/ oifonf rdef;rwumwdkYxuf jrwfpGmaom r*Fvm&Sdonf [kajymqkd\/rm&donf xkdpum;ukdMum;vQif pdwfESvkH;rNidrfr0yf&Sd? EIwfqufjcif;um; tb,fokdYaom EIwfqufjcif;jzpfvdrfhrnfenf;[k
awG;awmqifjcifae\/aumif;uifwrefuvnf;? rm&d? aMumuf&GHUjcif;r&SdESifh/ oifonf bk&m;ocifha&SUawmf rsufESm&NyD/866

1;31 oifonfy#doaEpGJ,l om;a,mufsm;ukdbGm;jrifvdrfhrnf/ xkdom;ukd a,ItrnfjzifhrSnfh&rnf/1;32 xkdom;onfum;? BuD;jrwfaomoljzpfvdrfhrnf/ tjrifhqkH;aom bk&m;\om;awmf[k ac:a0:orkwfjcif;ukdcH&vdrfhrnf/ olUtb
'g0d'f\&mZyvifukd xm0&t&Sifbk&m;ocifonf olUtm;ay;awmfrlrnf/1;33 xkdolonfvnf; ,mukyftrsKd;tEG,fukd tpOfrjywftkyfpkd;vdrfhrnf/ ol\EkdifiHonfvnf; qkH;jcif;r&Sd&[k ajymqkd\/
1;34 rm&duvnf;? trIt&monf tb,fokdYjzpfvdrfhrnfenf;/ tuREkfyfonf a,mufsm;ESifh rqufqHyg[k aumif;uifwreftm;
jyefajym\/1;35 aumif;uifwrefuvnf;? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf oif\tay:rSmoufa&mufawmfrl? tjrifhqkH;aom bk&m;\wefckd;
tmEkabmfawmfonf oifhukdvTrf;rkd;vdrfhrnf/ xkdtaMumif;aMumifh xkdoefY&Sif;aomom;onfvnf; bk&m;ocif\om;awmf[k
ac:a0:orkwfjcif;ukd cH&vdrfhrnf/1;36 xkdrSwyg;? tNrKHr[lac:a0:aom oif\taqGtrsKd;{vd&SAufonf y#doaEpGJ,l ,ckajcmufvt0if&SdNyD/1;37 bk&m;ocifwwfEkdifawmfrrlaom trIr&Sd[k ajymqkdvQif?1;38 rm&du? tuREkfyfonf xm0&bk&m;\uRefrjzpfyg\? ukd,fawmf\pum;twkdif; tuREkfyfjzpfygapaom[k 0efcHNyD;rS? aumif;uif
wrefonf rm&dxHrS oGm;av\/
1;39 xkdtcg rm&donfx? awmifMum;t&yf&Sdaom,k'NrdKUwNrdKUokdY tvsiftjrefoGm;NyD;vQif?1;40 Zmc&dtdrfokdY0if {vd&SAufukdEIwfqufav\/1;41 xkdEIwfqufjcif;pum;ukd {vd&SAufonfMum;pOfwGif rdrd0rf;&Sdaom oli,fonfckef? rdrdonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifhjynfh0
vsuf?1;42 oifonf rdef;rwumwdkYxuf jrwfpGmaomr*Fvm&Sd\/ oif\0rf;&Sdaom oli,fonfvnf; jrwfpGmaomr*Fvm&Sd\/1;43 tuREkfyfocif\r,fawmfonf tuREkfyfqDokdY<uvmaomaus;Zl;ukd tb,ftaMumif;aMumifh tuREkfyfcH&ygoenf;/1;44 oif\EIwfqufjcif;pum;oHukd tuREkfyfMum;pOfwGif? tuREkfyf0rf;xJoli,fonf &TifjrL;aompdwfESifhckef\/1;45 ,kHMunfaomrdef;ronfr*Fvm&Sd\/ taMumif;rlum;? xkdrdef;rtm; xm0&bk&m;rdefYawmfrlaom pum;onf jynfhpkHvdrfhrnf[k
BuD;aomtoHESifh >rufqkd\/
1;46 rm&duvnf;? ighpdwfESvkH;onf xm0&bk&m;ukdcsD;rGrf;\/1;47 ighukd u,fwifawmfrlaomt&Sif bk&m;ocifukdtrSDjyK igh0dnmOfonf&Tifvef;jcif;&Sd\/1;48 taMumif;rlum;? rdrduRefr\ESdrfhcsaomtjzpfukdMunfhIawmfrlNyD/ aemifumv cyfodrf;aomvltpOftqufwkdYonf ighukdr*Fvm&Sdaom
ol[l ac:Muvdrfhrnf/1;49 wefckd;ESifh jynfhpkHawmfrlaombk&m;onf thHbG,faomaus;Zl;awmfukd ightm;jyKawmfrlNyD/ xkdbk&m;\emrawmfonf kdaobG,f
jzpfawmfrl\/1;50 xm0&bk&m;ukdaMumuf&GHUaomolwdkYonf oem;awmfrljcif;aus;Zl;ukd tpOfrjywfcHpm;Mu\/1;51 vufkH;awmftm;jzifh wefckd;ukdjyawmfrlNyD/ rmeaxmifvTm;aomolwdkYukd uGJvGifhapawmfrlNyD/1;52 bk&ifwdkYukd &mZyvifay:rScs ESdrfhcsaomolwdkYukd csD;ajrmufawmfrlNyD/1;53 iwfrGwfaomolwdkYukd aumif;rGefpGmauR; &wwfaomolwdkYukd vufcsnf;vTwfvkdufawmfrlNyD/1;54 igwdkYbkd;ab;rsm;wdkYtm; Asm'dwfxm;awmfrlonfESifhtnD?1;55 tmjA[HrSpaomol\trsKd;tET,ftm; oem;jcif;aus;Zl;awmfukd tpOftNrJjyKjcif;iSg owdxm; rdrduRefoa&vukd rpawmfrlNyD
[kqkd\/1;56 rm&donfvnf; {vd&SAufxHrSm okH;vcefYaeNyD;rS rdrdtdrfokdYjyefav\/
1;57 {vd&SAufonfbGm;thHaomaeYvaphaomtcg om;a,mufsm;ukdbGm;jrif\/1;58 xm0&bk&m;onf xl;jrwfaomoem;jcif;aus;Zl;awmfukd {vd&SAuftm;jyKawmfrlonfukd? tdrfeD;csif;taqGtrsKd;wdkYonf Mum;vwf
aomf? olESifhtwl 0rf;ajrmuf0rf;omMu\/1;59 &Spf&ufajrmufaomaeY ta&zsm;vSD;jcif;ukd oli,ftm; ay;tHhaomiSg vmMu? tb\trnfjzpfaom Zmc&dtrnfjzifh rSnfhaomtcg
trdu? xkdokdY rrSnfh&/1;60 a,m[eftrnfjzifh rSnfh&rnf[kqkdvQif? olwdkYu?1;61 a,m[eftrnfjzifh oif\taqGtrsKd;wGif wa,mufukdrQrrSnfh[kqkd?1;62 tbonf tb,fokdYrSnfhapvkdoenf;[k trSwftm;jzifhar;Mu\/1;63 tbonfvnf; oifykH;ukdawmif;? ol\trnfum; a,m[efjzpf\[ka&;avaomf? xkdoltaygif;wdkYonf thHMojcif;&SdMu\/1;64 xkdcPjcif;wGif Zmc&donfEIwfzGifhjcif;? vQmvGwfjcif;&Sdonfjzpf? pum;tm;jzifh bk&m;ocif\ aus;Zl;awmfukd csD;rGrf;av\/1;65 tdrfeD;csif;&SdorQwkdYonf aMumuf&GHUjcif;&SdMu xkdtrIt&mrsm;onf ,k'jynfawmifMum;t&yf wdkY tESHYtjym;ausmfapmav\/1;66 Mum;aomoltaygif;wdkYonf ESvkH;xJrSwfom;? oli,fonftb,fokdYaomol jzpfvdrfhrnfenf;[k qkdMu\/ xm0&bk&m;\
vufawmfonfvnf; oli,fESifhtwl&Sdawmfrl\/
1;67 ol\tbZmc&donf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifhjynfh0vsuf?1;68-75
oa&vtrsKd;\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/ taMumif;rlum;? urmOD;rSpay:xGef;aom
rdrdoefY&Sif;aom ya&mzufwdkYEIwfjzifh Asm'dwfxm;awmfrlonfESifhtnD? igwdkYonf&efolab;ESifhuif;vGwf bk&m;ocifha&SUawmf
woufvkH; oefY&Sif;ajzmifh rwfjcif;yg&rDtm;jzifh bk&m;0wfukd &J&ifhpGmjyK&aomtcGifhukday;rnf[k igwdkYtbtmjA[Htm; usdefqkd
867

jcif;*wdawmfwnf;[laom oefY&Sif; aomy#dnmOfw&m;ukdatmufarhawmfrlojzifh4if;? igwdkYbkd;ab;rsm;ESifh 0efcHawmfrlaom


oem;jcif;aus;Zl;ukd jyKawmfrlojzifh4if;? rdrdvlrsKd;ukd tMunfhtI<uvmvsuf a&G;EIwfjcif;aus;Zl;ukd jyKawmfrl? igwdkYukd&efolvufrS4if;?
rkef;aomol&SdorQwdkYvufrS4if; u,fvTwfrnftaMumif;? u,fvTwfjcif;OD;csKdukd rdrduRef'g0d'ftrsKd;xJ igwdkYtm; ay:xGef;apawmfrlNyD/
1;76 tcsif;oli,f? oifonfvnf; tjrifhqkH;aombk&m;\ya&mzuf[kac:a0: jcif;ukd cH&vdrfhrnf/1;77 taMumif;rlum;? igwdkYbk&m;ocif\ oem;awmfrljcif;aus;Zl;awmftm;jzifh tjypfajz u,fwifjcif;okdYa&mufEkdifaMumif;ukd bk&m;
ocif\vlrsKd;tm; abmfjyojzifh? xm0&bk&m;\vrf;c&D;awmfukd jyifqifjcif;iSg oifonf a&SUawmfoGm;&vdrfhrnf/1;78 xkdoem;awmfrljcif;aus;Zl;awmftm;jzifh? aumif;uifrSaetmkPfonf igwkdYtay:okdYwufojzifh?1;79 arSmifrkdufESifh aorif;\t&dyfxJwGif&SdaeaomolwdkY tvif;ay:xGef;? igwkdYtm; Nidrfoufjcif;vrf;ukdjyvsuf&Sdonf[k ya&mzuf
mPfESifh a[mav\/1;80 xkdoli,fonfum;? BuD;yGm; mPfowdESifhjynhfpkH\/ oa&vvlwdkYtm; rxif&Sm;rDSwkdifatmif awmt&yfaeav\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4-5
2;6
2;7
2;8
2;9
2;10
2;11
2;12
2;13
2;14
2;15
2;16
2;17
2;18
2;19
2;20
2;21
2;22
2;23
2;24
2;25
2;26
2;27
2;28

xkdtcg wEkdifiHvkH;ukdpm&if;,lapjcif;iSg uJombk&ifMo*kwKonf trdefYawmf&Sd\/uka&edonf I&djynf NrdKU0efjzpfpOfwGif? yXrpm&if;,ljcif; jzpfownf;/vltaygif;wkdYonf pm&if;0ifjcif;iSg toD;toD;rdrdwkdYNrdKU&GmokdY oGm;Mu\/a,moyfonfvnf; 'g0d'ftrsKd;tET,fjzpf? xdrf;jrm;aqmifESif;aomr,m;rm&dESifhtwl pm&if;0ifjcif;iSg? *gvdvJjynfemZ&ufNrdKUrS
,k'jynfwGif Aufviftrnf&Sdaom'g0d'f\NrdKUokdYoGm;\/ xkdtcg rm&donf y#doaEt&ifhtrm&Sd\/AufvifNrdKU&SdaepOf? bGm;thHaomaeYvaphvQif?om;OD;ukdbGm;jrif t0wfESifhywf&pfNyD;rS? {nfhonfwnf;&mp&yf olwdkYaep&mr&SdaomaMumifh? oli,fukdEGm;pm;cGuf odyfxm;av\/
xkdjynfrSm okd;xdef;wkdYonf nOfhtcg awmt&yfwnf;ckdvsuf? rdrdokd;pkukd apmifhaeMuonf jzpf?xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf olwkdYtem;rSmay:vm? ywf0ef;usif xm0&bk&m;\ bkef;awmfxGef;awmufojzifh? olwkdYonf
tvGefaMumuf&GHUjcif;okdYa&mufMu\/aumif;uifwrefuvnf;? aMumufHGUjcif;r&SdMuESifh/ vltaygif;wkdYonf tvGef0rf;ajrmuf 0rf;omp&modwif;ukd igonfoifwkdYtm;
Mum;ajym&\/,aeYwGif 'g0d'f\NrdKU ocifc&pfawmfwnf;[laomu,fwifaomt&Sifonf oifwkdYtbkdYtvkdYiSg bGm;jrifjcif;ukdcHawmfrlNyD/oifwkdYonf tb,fedrdwfjzifh od&rnfenf;[lrlum;? oli,fonf t0wfESifhywf&pf EGm;pm;cGuf odyfxm;vsuf&Sdonfukd
awGUMuvdrfhrnf[k qkdNyD;vQif?xkdaumif;uifwrefESifhtwl aumif;uifAkdvfajc trsm;wkdYonf csufjcif;xif&Sm;?aumif;uifb0*f0,f bk&m;ocifonf bkef;BuD;awmfrlapownf;/ ajrBuD;ay:vnf; Nidrfoufjcif;&Sdapownf;/ vlwkdYtm;
arwmukPm&Sdapownf;[k bk&m;ocifukd csD;rGrf;>rufqkdMu\/
aumif;uifwrefwkdYonf aumif;uifbkHokdYjyefMuNyD;rS okd;xdef;wkdYu? igwkdYonf AufvifNrdKUokdYoGm;MuukefthH/ xm0&bk&m;onf
abmfjyawmfrlaom trIt&mukd MunfhMuukefthH[k tcsif;csif;ajymqkdNyD;vQif?tvsiftjrefoGm; rm&dESifha,moyfukd4if;? EGm;pm;cGufodyfxm;vsuf&Sdaom oli,fukd4if; awGUMu\/awGUjrifNyD;rS rdrdwkdYMum;aom xkdoli,f\taMumif;pum;ukd tESHYtjym;ajymMu\/okd;xdef;wkdY ajymaompum;ukd Mum;aomol&SdorQwkdYonf thHMojcif;&SdMu\/rm&donf xkdtaMumif;t&m tvkH;pkHwkdYukdrSwfusKH; pOf;pm;qifjcifvsufae\/okd;xdef;wkdYonfvnf; rdrdwkdYtm;ajymESifhonftwkdif; Mum;jriforQaom taMumif;t&mukd axmuf? bk&m;ocifukd thHMocsD;rGrf;vsuf
jyef oGm;Mu\/
xkdoli,ftm; ta&zsm;vSD;jcif;ukd ay;&aomaeYwnf;[laom &Spf&ufajrmufaomaeY a&mufvQif? y#doaEpGJawmfrrlrSD aumif;uif
wref rSnfhaom a,Itrnfjzifh rSnfhMu\/xkdaemuf arma&S\ynwfw&m;twkdif; pifMu,fjcif;ukdjyK&aom aeY&ufaphaomtcg? rdbwkdYonfoli,fukd a,k&SvifNrdKUokdY
aqmifoGm;?om;OD;a,mufsm;taygif;wkdYonf bk&m;tbkdYoefY&Sif;&Mu\[k xm0&bk&m;\ ynwdusrf;vm onfESifhtnD? xm0&bk&m;tm;
qufuyfNyD;rS?ckdESpfaumifjzpfap? csKd;uav;ESpfaumifjzpfap? wckckukdylaZmf&rnf[k xm0&bk&m;\ ynwdusrf; vmjyefonfESifhtnD ,ZfylaZmfMu\/
xkdtcg Iarmiftrnf&Sdaomolwa,mufonf a,k&SvifNrdKU&Sd\/ xkdolonf ajzmifhrwfaomol? w&m;ukdkdaoaomol? oa&
vtrsKd;\ oufomjcif;taMumif;ukd ajrmfvifhaomoljzpf\/ oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf olUtay:wnfonfjzpf?olonf xm0&bk&m;\c&pfawmfukd rjrifrSD rao&[k Asm'dwfawmfukd&\/xkdtcg olonf 0dnmOfawmftm;jzifh AdrmefawmfokdYoGm;? rdbwkdYonfoli,fa,Iukd ynwfw&m;xkH;wrf;twkdif;jyKjcif;iSg
aqmifoGm;pOfwGif?Iarmifonf a,Iukd vufESifhcsDykduf?868

2;29

bk&m;ocif\ aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;vsuf? tpkd;&awmfrlaomt&Sif? Asm'dwfawmftwkdif; ukd,fawmf\uRefonf Nidrf0yfpGmpkawh&aom


tcGifhukd ukd,fawmfonf ,ckwGifay;awmfrl\/2;30-32
ukd,fawmf\vl oa&vtrsKd;ukd csD;ajrmufapjcif;iSg4if;? wyg;trsKd;om;wkdYukd vif;apjcif;iSg4if;? vltrsKd;rsKd;wkdYa&SUarSmuf
jyifqifawmfrl aomtvif;wnf;[laom u,fwifaomocifukd tuREkfyfonf ukd,frsufpdESifhjrif&yg\[k >rufqkd\/2;33 xkdpum;rsm;ukd a,moyfESifh r,fawmfonfMum;vQif thHMojcif;&SdMu\/2;34 Iarmifonfvnf; olwdkYukdaumif;BuD;ay; r,fawmfrm&dtm;? oli,fum; oa&vvltrsm;vJrnftaMumif;? trsm;
xrnftaMumif;? vltrsm;wkdY\tBuHtpnfukd xif&Sm;apjcif;iSg jiif;ckHp&mjzpfrnftaMumif; cefYxm;aomoljzpf\/2;35 xkdrSwyg; oefvsufonf oif\pdwfESvkH;ukdcGif;vdrfhrnf[k >rufqkd\/
2;36 tm&SmtrsKd;jzpfaom zaEGv\orD;? tEtrnf&Sdaom ya&mzufrwa,muf&Sd\/ olonf ysKdaomt&G,frSp ckepfESpfomvifESifhae
NyD;vQif?2;37 toufBuD;&ifh tESpf&Spfq,fav;ESpfcefYrQwkdifwkdif rkwfqkd;rjzpfvsuf? qkawmif;jcif;ESifh tpma&Smifjcif;tm;jzifh aeYnOfhrjywf
bk&m;0wfukdjyK AdrmefawmfESifhrcGgbJae\/2;38 olonfvnf; xkdcPjcif;wGif 0if xm0&bk&m;\aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;av\/ a,k&SvifNrdKU a&G;EIwfjcif;t&mukd ajrmfvifhaomol
taygif; wkdYtm; xkdoli,f\taMumif;ukd ajymav\/2;39 rdbwkdYonf xm0&bk&m;\ ynwfw&m;twkdif; jyK&orQwkdYukdtukeftpifjyKNyD;rS? *gvdvJjynf? emZ&uftrnf&Sdaom rdrdwkdY
NrdKUodkYjyefMu\/2;40 oli,fonfvnf; BuD;yGg; ynmmPfowdESifhjynhfpkH\/ bk&m;ocif\aus;Zl;awmfonfvnf; olUtay:wnf\/
2;41 rdbwkdYonf ESpfwkdif;tpOf yocgyGJcHcsdefa&mufvQif? a,k&SvifNrdKUokdYoGm;Mu\/2;42 a,Ionf wq,fESpfESpf&Sdaomtcg yocgyGJxkH;pHtwkdif; a,k&SvifNrdKUokdY wufMu?2;43 yGJaeY&ufvGefNyD;rS rdbwkdYonf jyefMuvQif? oli,fa,Ionf a,k&SvifNrdKUae&pfav\/ a,moyfESifhr,fawmfonf xkdt
aMumif;ukdrod?2;44 taygif;tabmfpkxJrSm oli,fygonf[k pdwfxifESifh waeYc&D;oGm;rdvQif? taqGtrsKd; todtuRrf;wkdYwGif &Sm?2;45 rawGUaomtcg a,k&SvifNrdKUokdY jyef&SmMu\/2;46 oli,frlum;? Adrmefawmf q&mrsm;tv,frSmxkdif xkdolwkdYESifhaqG;aEG;ar;jref;vsuf&Sdonfukd rdbwkdYonf okH;&ufMumrSawGUMu\/2;47 ol\pum;ukdMum;aomoltaygif;wkdYonf ol\ynmukd4if;? pum;tajzukd4if; thHMoMu\/2;48 rdbwkdYonfom;ukdjrifvQif
rdef;armawGa0
r,fawmfu?
ighom;?
tb,faMumifh
igwkdYtm;okdYjyKoenf;/
ndK;i,faMumifhMuaompdwfESifh rdbwkdYonf armifukd&SmMuNyD[kqkdaomf?2;49 a,Iu? rdbonf tb,faMumifhtuREkfyfukd&Sm&ygoenf;/ tuREkfyfonf tb\tdrf ae&onfukdrodygoavm[k ajymqkdvQif?2;50 olwkdYonf xkdpum;ukdem;rvnfMu/2;51 xkdaemuf a,Ionf rdbwkdYESifhtwloGm;ojzifh emZ&ufNrdKUokdYa&muf olwkdYpum;ukd em;axmif vsufaeav\/ xkdtaMumif;t&m
tvkH;pkHwkdYukd r,fawmfonf ESvkH;xJ rSwfusKH;av\/2;52 a,Ionfvnf; tpOftwkdif;BuD;ynmwkd;yGg;vsuf? bk&m;ocifha&SU? vlwkdYa&SUrSm rsufESm&awmfrl\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1

uJombk&ifwdaA&d eef;pHwq,fig;ESpfwGif? ,k'jynfykEdydvwfonf NrdKU0eft&m? *gvdvJ jynf a[k'fonf apmfbGm;t&m?


wk&JjynfESifh w&macgedwfjynf a[k'fnD zdvdyKonf apmfbGm;t&m? tbdvifjynf vkomedonf apmfbGm;t&m?3;2
tEESifhu,mzwkdYonf ,Zfyka&m[dwfrif;t&m? toD;toD;&SdMuaomtcg? awm&Sdaom Zmc&d\om; a,m[efonf bk&m;ocif\
Asm'dwfawmfukdcH&\/3;3-6 ya&mzuf a[&Sm,\usrf;pm vmonfum;? awm[pfaMumfaomol\toHrSm? xm0&bk&m;<uawmfrl&mvrf;ukd jyifMu avmh/
vrf;c&D;awmfukd ajzmifhapMuavmh/ csKdifh0Srf;&m&SdorQwkdYukd zkdY&rnf/ awmifBuD;awmifi,f&SdorQwkdYukd NzdK&rnf/ aumufaom vrf;rsm;ukd
ajzmifhap&rnf/ Murf;wrf;aomvrf;rsm;ukdvnf; okwfoifjyifqif&rnf/ vltaygif;wkdYonf bk&m;ocif\ u,fwifawmfrljcif;
taMumif;ukd jrif&MuvwHh[k vmonfESifh tnD? a,m[efonf a,mf'efjrpfem; tESHYtjym;vSnfhvnf tjypfvTwfjcif;tbkdYtvkdiSg
aemifwESifhpyfqkdifaom AwdZHw&m;ukd a[mav\/
3;7 xkdtcg AwdZHukd cHthHaomiSg vmMuaomvltpkta0;wdkYtm; a,m[ef a[majymonfum;? tcsif;a>rqkd;trsKd;wdkY? a&mufvkaom
ab;'PfrSajy;oGm;pdrfhaomiSg tb,folonf oifwdkYukd owday;bdoenf;/3;8 aemifw&jcif;ESifhxkdufwefaomtusifhukd usifhMuavmh/ tmjA[Honf igwdkYtbjzpfonf[l pdwfxJratmufarhMuESifh/
bk&m;ocifonf ausmufcJwdkYrS tmjA[Hom;wdkYukd xkwfabmf zefqif;Ekdifawmfrlonf[k igtrSefqkd\/3;9 opfyiftjrpfem;rSm ykqdefxm;vsuf&Sdonfjzpf? aumif;aomtoD; roD;aomtyif&SdorQwdkYukd ckwfvSJ rD;xJokdYcsvkduf&onf[k
a[majymav\/
3;10 vltpkta0;uvnf;? okdYjzpfvQif tuREkfyfwdkYonf tb,fokdYjyK&ygrnfenf;[k ar;avQmufMuaomf?3;11 a,m[efu? tusESpfxnf&Sdaomolonf tusr&Sdaomoltm; rQap/ pm;p&m&Sdaomolonf vnf; xkdenf;wljyKap[k jyefajym\/869

3;12
3;13
3;14
3;15
3;16

3;17
3;18
3;19
3;20
3;21
3;22
3;23
3;24
3;25
3;26
3;27
3;28
3;29
3;30
3;31
3;32
3;33
3;34
3;35
3;36
3;37

tcGefcHolwkdYonf AwdZHukdcHjcif;iSgvm? t&Sifbk&m;? tuREkfyfwdkYonf tb,fokdYjyK&yg rnfenf;[k ar;avQmufMuvQif?oifwdkYocifonf cGJa0pDrHonfxufom rcGJrcHMuESifh[k jyefajym\/ppfol&JwdkYuvnf; tuREkfyfwkdYonf tb,fokdYjyK&ygrnfenf;[k ar;avQmufMuvQif? oifwkdYonftb,folukdrQ tEkdiftxufrjyKMuESifh/
tb,folukdrQ rvQyfMuESifh/ ukd,f&aomtcESifh a&mifh&JMuavmh[k jyefajym\/
vlrsm;wdkYonf ajrmfvifh? a,m[efonf c&pfawmfrSefonfrrSefonfukd ESvkH;xJrSm awG;awmqifjcifMupOf?a,m[efonf vltaygif;wdkYtm; jyefajymonfum;? igonf oifwdkYtm; a& AwdZHukday;\/ ighxufwwfpGrf;Ekdifaomolonf
<uvmao;\/ xkdol\ajceif;awmfBudK;ukdrQ jznfjcif;iSg igrxkduf/ xkdolonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmf4if;? rD;4if; oifwdkYukd
AwdZHay;rnf/vufawmfwGifpHaumygvsuf rdrdaumufe,fwvif;ukd &Sif;vif;apojzifh? *sKHpyg;ukdum; usD pkodrf;oGif;xm;? tzsif;ukdum;
rNidrf;EkdifaomrD;ESifh IdUawmfrlvwHh[k ajymqkd\/tjcm;aompum;rsm;ESifh qkH;raoG;aqmif {0Ha*vdw&m;ukd vlrsm;wdkYtm; a[majymav\/
xkdaemuf apmfbGm;a[k'fonf rdrdnD\cifyGef; a[a&m'dtaMumif;rSp? rdrdjyKaom 'kpkduftjypf &SdorQwkdYukd a,m[efonf
abmfjyqkH;raomaMumifh?a[k'fonf t&iftjypf&SdorQwdkYtay:rSm tjypfopfukdxyfavmif; a,m[efukd axmifxJrSm avSmifxm;\/
vltaygif;wdkYonf AwdZHukdcHMuaomtcg? a,Ionfvnf; AwdZHukdcHawmfrl qkawmif;pOfwGif? aumif;uifzGifhvSpfojzifh?oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf csKd;iSufuJhokdYukd,fxif&Sm;vsuf ukd,fawmftay: qif;oufawmfrl? oifum;? igESpfoufjrwfEkd;&m?
ig\cspfom;aywnf;[k aumif;uifu toHawmfjzpfav\/
xkdtcg a,Ionf tESpfokH;q,fcefYrQ &Sdawmfrl\/ vlrsm;txiftrSwftm;jzifh ukd,fawmf\tbum; a,moyfwnf;/ a,moyftb
{vd?{vdtb rwf? rwftb av0d/ av0dtb arvcd? arvcdtb ,E? ,Etb a,moyf?a,moyftb rwod? rwodtb tmrkwf? tmrkwftb em[kH? em[kHtb
{ovd? {ovdtb e*J? e*Jtb rmtwf? rmtwftb rwod? rwodtb a&Srd? a&Srdtb a,moyf? a,moyftb ,k'?
,k'tb a,m[E?a,m[Etb a&o? a&otb aZkAaAv? aZkAaAvtb &Smvaov? &Smvaovtb ae&d? ae&dtb arvcd? arvcdtb
t'd?t'dtb aumoH? aumoHtb {varm'H? {varm'Htb {&?{&tb a,mao? a,maotb {avsZm? {avsZmtb a,m&drf? a,m&drftb rwf? rwftb av0d?av0dtb &Sdarmif? &Sdarmiftb ,k'? ,k'tb a,moyf? a,moyftb a,meef? a,meeftb {vsmudrf? {vsmudrftb
arav?aravtb rJeef? rJeeftb rwo? rwotb emoef? emoeftb 'g0d'f?'g0d'ftb a,&SJ? a,&SJtb MoAuf? MoAuftb aAmZ? aAmZtb pmvrkef? pmvrkeftb emIefemIeftb trde'yf? trde'yftb tm&H? tm&Htb a[ZkH? a[ZkHtb zm&uf? zm&uftb ,k'?,k'tb ,mukyf? ,mukyftb Zmuf? Zmuftb tmjA[H? tmjA[Htb aw&? aw&tb emac:?emac:tb apa&muf? apa&muftb &ma*g? &ma*gtb zmvuf? zmvuftb a[Am? a[Amtb &Smv?&Smvtb umeef? umeeftb tmzmZ'f? tmzmZ'ftb a&Sr? a&Srtb aem{? aem{tb vmruf?vmruftb rok&Sv? rok&Svtb {aemuf? {aemuftb ,m&uf? ,m&uftb r[mavavv? r[mavavvtb?
umeef? um eeftb {Ekwf? {Ekwftb a&So? a&Sotb tm'H? tm'Htb bk&m;ocifaywnf;/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9

a,Ionf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifh jynfhpkHvsuf? a,mf'efjrpfem;rS jyefpOfwGif 0dnmOfawmfonf awmokdY ykdYaqmifawmfrl\/t&ufav;q,fywfvkH; rm&fewf\ pkHprf;aoG;aqmifjcif;ukd cHawmfrl\/ xkdumvywfvkH; tpmtm[m&ukdokH;aqmifawmfrrl/
xkdumvvGefNyD;rS rGwfodyfawmfrl\/rm&fewfuvnf;? ukd,fawmfonfbk&m;ocif\om;awmfrSefvQif ausmufcJukd rkefYjzpfapjcif;iSg trdefY&Sdawmfrlyg[k avQmufav\/a,Iuvnf;? vlonfrkefYtm;jzifhom toufukdarG;&rnfr[kwf/ bk&m;ocif rdefYawmfrlorQtm;jzifh toufukdarG;&rnf usrf;pm
vmonf [k jyefajymawmfrl\/
wzef rm&fewfonf a,Iukd jrifhvSaomawmifay:okdYaqmifoGm;? avmu &SdorQaomwkdif;EkdifiHwdkYukd wcPjcif;wGifjyTef?bkef;wefckd; tmEkabmf&SdorQukd igtyfcJhNyD/ igonf ay;vkdaomoltm; ay;&onfjzpf ukd,fawmftm;ay;ygrnf/ighukdukd;uG,fvQif tvkH;pkHwdkYonf ukd,fawmf\Opmjzpfvdrfhrnf[k avQmufav\/a,Iuvnf;? tcsif;pmwef? ighaemufokdYqkwfavmh/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd ukd;uG,f&rnf/ xkdbk&m;ocifukdom
0wfjyK&rnf usrf;pmvmonf[k jyefajymawmfrl\/
wzef rm&fewfonf a,Iukd a,k&SvifNrdKUokdYaqmifoGm;? Adrmefawmf \txG#f wifxm;NyD;vQif?870

4;10 usrf;pmvmonfum;? oifhukd apmifha&Smufapjcif;iSg aumif;uifwrefwdkYtm; oifhtbkdY rSmxm;awmfrlonfjzpf?4;11 oif\ajcukd ausmufESifhrxdrckdufapjcif;iSg? olwdkYonfoifhukd vufESifh rpcsDyifhMuvdrfhrnf[k vm\/ xkdaMumifh ukd,fawmfonf
bk&m;ocif\ om;awmfrSefvQif txG#frS ukd,fukd atmufokdYcsvkdufawmfrlyg[k avQmufav\/4;12 a,Iuvnf;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd oifonf tpkHtprf;rjyK&[k usrf;pum;&Sdonf[k jyefajymawmfrl\/4;13 xkdokdY rm&fewfonf pkHprf;aoG;aqmifjcif; trItvkH;pkHukd tukeftpifjyKNyD;vQif? txHawmfrS xGufoGm; umvtweft&m aeav\/
4;14 a,Ionf 0dnmOfawmfwefckd;ESifh *gvdvJjynfokdYjyef? odwif;awmfonf ywf0ef;usif t&yfwkdY tESHYtjym;ausmfapmav\/ w&m;p
&yfwkdY qkH;rMo0g'ay;awmfrl?4;15 vltaygif;wkdYonf ukd,fawmfukd csD;rGrf;Mu\/4;16 BuD;yGg;awmfrl&m emZ&ufNrdKUokdYa&mufjyefvQif? xkH;pHawmf&Sdonftwkdif; OykofaeY w&m;p&yfokdY0if usrf;pmukdbwf&Gwfjcif;iSg
xawmfrl\/4;17 p&yfapmifhonf ya&mzufa[&Sm,\usrf;pmukday;onfjzpf? usrf;pmukdzGifhawmfrlvQif awGUaomtcsufpum;[lrlum;4;18 xm0&bk&m;\0dnmOfawmfonf ightay: wnfawmfrl\/4;19 taMumif;rlum;? qif;&Jom;wdkYtm; 0rf;ajrmufp&modwif;ukd Mum;ajymapjcif;iSg ighukd bdoduf ay;awmfrlNyD/ aMurGaomolwdkY\
temukdaysmuf apjcif;iSg4if;? brf;oGm;csKyfxm;vsuf&Sdaom olwkdYtm; vTwfjcif;taMumif;ESifh rsufpduef;aomolwdkYtm; rsufpd
jrifjyefjcif;taMumif;ukd jyapjcif;iSg4if;? nOf;qJcH&aomolwdkYukd u,frapjcif;iSg4if;? xm0&bk&m;\ r*FvmESpfumvukd
Mum;ajymapjcif;iSg4if;? ighukdapvTwfawmfrlNyD[k vmownf;/4;20 usrf;pmukdvdyf p&yfapmifhtm; ay;NyD;rS xkdifawmfrl\/ p&yf&Sdaomol taygif;wdkYonf ukd,fawmfukd aphaphMunfhvsuf aeMu\/
4;21 a,Iuvnf;? ,aeYyif usrf;pmcsufonf oifwdkYMum;onftwkdif; jynfhpkHavNyD[k rdefYawmfrl\/4;22 xkdoltaygif;wkdYonf ukd,fawmfukd 0efcH? wifhw,favsmufywfaom EIwfxGufpum;ukd tHHhMocsD;rGrf;vsuf? olonf a,moyf\
om;r[kwfwkHavm[k qkdMu\/4;23 a,Iuvnf;? tu,f oifwdkYonfykHyrmukdaqmifvsuf? tcsif;aq;orm;? ukd,ftemukd Nidrf;apavmh/ igwdkYonf odwif;
Mum;onftwkdif;? oifonf uay&aemifNrdKU jyKorQaom trIt&mwdkYukd ukd,fae&if;NrdKUvnf; jyKyg[l ightm; ajymqkdMuvdrfhrnf/
okdYaomfvnf; igtrSef qkdonfum;?4;24 tb,fya&mzufrQ rdrdae&if;NrdKU rsufESmr&wwf/4;25 igtrSefqkdjyefonfum;?ya&mzuf{vd,vufxuf okH;ESpfESifhajcmufvywfvkH;rkdCf;acgif? jynfEkdifiHwavQmufvkH; tpmtm[m&
tvGef acgif;yg;jcif;&Sdaomtcg? oa&vtrsKd;jzpfaom rkwfqkd;rtrsm;&SdMu\/4;26 okdYaomfvnf; xkdrkwfqkd;rwa,muf&Sd&mokdYrQ {vd,ukd apvTwfawmfrrl/ Zd'kefjynfZ&wNrdKUoljzpfaom rkwfqkd;rwa,muf&Sd&mokdY
apvTwfawmfrl\/4;27 ya&mzuf {vd&SJvufxufwGifvnf; oa&vtrsKd; ElempGJaomoltrsm;&SdMu\/ okdYaomfvnf; aereftrnf&Sdaom I&dvlrSwyg;
tb,folrQ oefY&Sif;jcif;okdYra&muf[k rdefYawmfrl\/4;28 w&m;p&yf&Sdaomvltaygif;wdkYonf xkdpum;awmfukdMum;aomtcg jyif;pGmtrsufxGuf onfESifh?4;29 x ukd,fawmfukd NrdKUjyifokdY ESifxkwfNyD;vQif? xkdNrdKUwnf&m awmifxdyfpGef;tilrS apmufxkd;wGef; csjcif;iSg aqmifoGm;Mu\/4;30 ukd,fawmfonf olwdkYtv,f a&Smuf <uoGm;awmfrl\/
4;31 *gvdvJjynf uay&aemifNrdKUokdYa&mufvQif? OykofaeY qkH;rMo0g'ay; awmfrl\/4;32 tmPmESifh a[mawmfrlaomaMumifh y&dowfwkdYonf a'oemawmfukd tvGefthHMoMu\/4;33 xkdw&m;p&yf npfnL;aomewfqkd;pGJaomolwa,muf&Sd?4;34 aMomf emZ&ufNrdKUom; a,I? ukd,fawmfonf tuREkfyfwkdYESifh tb,fokdY qkdifoenf;/ tuREkfyfwdkYukd zsufqD;jcif;iSg vmoavm/
ukd,fawmfonf tb,foljzpfonfukd tuREkfyfodyg\/ bk&m;ocif\ oefY&Sif;awmfrlaomol jzpfygonf[k BuD;aomtoHESifh
[pfaMumfav\/4;35 a,Iuvnf;? wdwfqdwfpGmaeavmh/ xkdol\txJu xGufoGm;avmh[k qkH;rawmfrlvQif? ewfqkd;onf xkdolukd vlrsm;tv,f
vSJcs ab;Oy'f rjyKbJ xGufoGm;\/4;36 vltaygif;wkdYonf rdef;armawGa0? pum;onf tb,fokdYaompum;enf;/ npfnL;aomewfwdkYukd tmPmwefckd;ESifh rSmxm;
olwdkYonf xGufoGm;Muonfwum;[k tcsif;csif;aqG;aEG;ajymqkdMu\/4;37 odwif;awmfonfvnf; ywf0ef;usift&yfwdkY ESHYjym;ausmfapmav\/
4;38 w&m;p&yfrSxGufNyD;vQif &SdrkeftdrfokdY <uawmfrl\/ &Sdrkef\a,muronf jyif;pGmaom zsm;empGJonfjzpf olUtwGuf ukd,fawmfukd
awmif;avQmufMu\/4;39 ukd,fawmfonf xkdrdef;r\tem;rSm&yf zsm;emukdqkH;rawmfrlvQif? olonf tzsm;aysmufojzifh csufjcif;x {nfhonf0wfukdjyKav\/
4;40 ae0ifaomtcg trsKd;rsKd;aom tema&m*gpGJaomolwdkY\ taqGcifyGef;taygif;wkdYonf xkdvlemwdkYukd txHawmfokdYaqmifcJh?
ukd,fawmfonf xkdvlemtoD;toD;wkdYtay: vufawmfukd wifojzifh tema&m*gukd Nidrf;apawmfrl\/4;41 ewfqkd;wdkYvnf;? ukd,fawmfonf c&pfawmfwnf;[laom bk&m;ocif\om;awmfjzpfawmfrl\[k [pfaMumfvsuf vlrsm;rS xGufoGm;
Mu\/ ukd,fawmfonf c&pfawmfjzpfaMumif;ukd olwdkYodMuaomaMumifh? pum;wcGef;ukdrQ rajymapjcif;iSg jrpfwm;awmfrl\/
4;42 rkdCf;vif;aomtcg awmt&yfokdYxGuf<uawmfrl? vlrsm;wdkYonf ukd,fawmfukd&SmMu\/ txHawmfokdYa&mufvQif? rdrdwdkYae&mrS
xGuf<uawmfrrlrnftaMumif; qD;wm;Mu\/871

4;43
4;44

ukd,fawmfuvnf;? bk&m;ocif\ EkdifiHawmfESifh,SOfaom {0Ha*vdw&m;ukd tjcm;aomNrdKU&GmwdkY iga[majym&rnf/xkdokdYtvkdiSg ighukdapvTwfvsuf&Sdonf[k rdefYawmfrl? *gvdvJjynfrSm w&m;p&yfwkdY w&m;a[majymvsufaeawmfrl\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16
5;17
5;18
5;19
5;20
5;21
5;22
5;23
5;24
5;25
5;26
5;27
5;28
5;29
5;30

w&Ha&mtcg *aeFo&uftkdifem;rSm &yfawmfrl? vlrsm;wkdYonf bk&m;ocif\ EIwfuywfw&m;ukd em;axmifjcif;iSg ukd,fawmfteD;okdY


wkd;0ifMupOfwGif? urf;em;rSmqkdufaom avSESpfpif;ukdjrifawmfrl\/wHigwkdYonf avSxJuxGuf ykdufuGefwdkYukd aq;avQmfvsufaeMu\/xkdavSwkdYwGif &Sdrkef\avSxJokdY 0ifawmfrlNyD;vQif? avSukd urf;em;rSm tenf;i,f cGgzGifhapjcif;iSg &Sdrkefukd tcGifhawmif;awmfrl\/
xkdavSay:rSm xkdifvsuf vlrsm;wkdYukd qkH;rMo0g'ay;awmfrl\/
pum;awmfjywfaomtcg? a&euf&mt&yfokdYa&TUOD;avmh/ ykdufuGefukdcs ig;ukd tkyfprf;avmh[k &Sdrkeftm;rdefYawmfrl\/&Sdrkefuvnf;? ocif?tuREkfyfwdkYonf wnOfhvkH;BudK;pm;aomfvnf; waumifukdrQr&yg/ okdY&mwGif trdefYawmf&SdvQifykdufuGefukd
csygrnf[k avQmufav\/xkdokdYcsMuNyD;vQif? tvGefrsm;pGmaom ig;wdkYukd tkyfrdojzifh ykdufuGefonfpkwfyswfp&Sd\/tjcm;aomavSwpif;&Sdaom taygif;tabmfwdkYonf vm ulnDapjcif;iSg olwdkYukdtrSwfay;ojzifh? olwdkYonfvm avSESpfpif;
epfvkrwwf ig;ESifhjynfhapMu\/&Sdrkefaywkonf jrifvQif? a,I\ykqpfawmfukd OD;wkduf? ocif? tuREkfyfonf tjypfrsm;aom oljzpfyg\/ tuREkfyfqDrS <uoGm;
awmfrlyg[k avQmufav\/tb,faMumifh okdYavQmufoenf;[lrlum;? tkyfrdaomig;rsm;ukdaxmufojzifh? &SdrkefESifh ol\taygif;tabmf aZaA'J\om;
,mukyfESifha,m[ef rSp &SdrkefESifh ygorQaomolwdkYonf rdef;armawGa0jcif;&SdMu\/a,Iuvnf;? aMumuf&GHUjcif;r&SdESifh/ oifonf ,ckrSp vlwdkYukdbrf;rdaomoljzpfvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/urf;em;rSm avSukd qkdufNyD;vQif? xkdolwkdYonf &SdorQwkdYukdpGefYypf aemufawmfokdYvkdufMu\/
ukd,fawmfonf NrdKUwNrdKU&SdawmfrlpOf? wukd,fvkH; ElempGJaomolwa,mufonf ukd,fawmfukdjrifvQif jyyf0yf? ocif? tvkd
awmf&SdvQif uRefawmfukd oefY&Sif;apEkdifawmfrlonf[k awmif;yefav\/a,Iuvnf;? igtvkd&Sd\/ oefY&Sif;jcif;okdYa&mufap[krdefYawmfrlvsuf? vufawmfukdqefY xkdolukdwkdYawmfrl\/ xkdcPjcif;wGif
Elemaysmufav\/a,Iuvnf;? taMumif;ukd tb,foltm;rQrajymESifh/ ,Zfyka&m[dwfxHokdYoGm; ukd,fukdjyavmh/ olwyg; oufaojzpfapjcif;iSg
oefY&Sif;jcif;okdYa&mufonftwGuf arma&SpD&ifrSmxm;aom ylaZmfoumukd qufavmh[k rdefYawmfrl\/okdYaomfvnf; odwif;awmfonfomausmfapmojzifh? rsm;pGmaomvltaygif;wkdYonf w&m;emvkdaomiSg4if;? tema&m*gNidrf;apjcif;
aus;Zl;awmf ukd cHvkdaomiSg4if; pka0;vsuf&SdMu\/ukd,fawmfonf awmt&yfodkY<u qkawmif;avh&Sdawmfrl\/
waeYo ukd,fawmfonf qkH;rMo0g' ay;awmfrlpOf? a,k&SvifNrdKUrSpaom ,k'jynf? *gvdvJjynf NrdKU&Gmrsm;wdkYu a&mufvmaom
zm&d&SJwdkYESifh ed&nf; q&mwdkYonf xkdifvsuf&Sd Mu? tema&m*gukd Nidrf;apjcif;iSg ocifbk&m;\wefckd;awmfonf xif&Sm;\/xkdtcg vufajcaoaomol wa,mufukd tdyf&mESifhwuG txHawmfokdY aqmifcJh? a&SUawmf oGif;xm;jcif;iSg &SmBuHMu\/vlpka0;vsuf&SdaomaMumifh 0ifp&mvrf;ukdrawGUojzifh? tdrfrkd;ay:okdYwuf tkwfrkd;ukdazgufNyD;rS vlemukdtdyf&mESifhwuG vlrsm;tv,f
a,I \a&SUawmfokdY avQmhcsMu\/ukd,fawmfonf xkdolwdkY\,kHMunfjcif;ukdjrifvQif vlemtm;? tcsif;vl? oif\tjypfukd vGwfapNyD[k rdefYawmfrl\/usrf;jyKq&mESifhzm&d&SJwkdYu? bk&m;ukdvGefusL;ajymaomolum; tb,folenf;/ bk&m;ocifrSwyg; tb,folonf tjypfukd
vTwfEkdifoenf;[k xifrSwfMu\/a,Ionf xkdolwdkY\xifrSwfjcif;ukdodawmfrlvQif? oifwdkYpdwfxJrSm tb,faMumifh xifrSwfMuoenf;/tb,fpum;ukd omajymvG,foenf;/ oif\tjypfukdvGwfapNyD[k ajymvG,foavm/ oifxvSrf;oGm;avmh[k ajymvG,foavm/vlom;onf ajrBuD;ay:rSm tjypfvTwfykdifonfukd oifwdkYodapjcif;iSg xavmh/ ukd,ftdyf&mukdaqmif ukd,ftdrfokdYoGm;avmh?
oifhtm; igqkdonf[k vufajcaoaomoltm; rdefYawmfrl\/xkdolonfvnf; vlrsm;a&SUrSm csufjcif;x tdyf&mukdaqmifvsuf? bk&m;ocif\*kPfawmfukd csD;rGrf;vsuf rdrdtdrfokdY oGm;av\/xkdoltaygif;wkdYonf rdef;armawGa0 aMumuf&GHUtm;BuD;onfESifh? igwkdYonf tHhbG,faomtrIt&mukd ,aeYjrifcJhNyD[kajymqkd
bk&m;ocif\ *kPfawmfukdcsD;rGrf;Mu\/
xkdaemuf ukd,fawmfonfxGuf<u? av0dtrnf&Sdaom tcGefcHolonf tcGefcH&mwJ xkdifaeonfukd jrifaomf? ighaemufokdYvkduf
avmh[k rdefYawmfrl\/xkdolonfvnf; &SdorQwkdYukd pGefYypfvsuf x aemufawmfokdYvkdufav\/xkdaemufrS av0donf ukd,fawmftbkdYtvkdiSg rdrdtdrf BuD;pGmaomyGJukdcH? tcGefcHaomolrsm; ESifh tjcm;aomol taygif;wdkYonf
ukd,fawmfrSpaom wynfhawmfwdkYESifhwuG pm;yGJ avsmif;Mu\/usrf;jyKq&mESifh zm&d&SJwkdYu? oifwkdYonf tcGefcHaomol? qkd;aomolwdkYESifhtwl tb,faMumifh pm;aomufMuoenf;[k wynfh
872

5;31
5;32
5;33
5;34
5;35
5;36
5;37
5;38
5;39

awmfwdkYukd uJh&JUtjypfwifMu\/a,Iuvnf;? usef;rmaomolwdkYonf aq;orm;ukd tvkdr&SdMu/ emaomolwdkYomvQif tvkd&SdMu\/ajzmifhrwfaomolwdkYukd aemifwokdY ac:jcif;iSg igvmonfr[kwf/ qkd;aomolwdkYukd ac:jcif;iSg igvmownf;[k rdefYawmfrl\/
vltcsKdUwdkYu? a,m[ef\wynfhwdkYESifh zm&d&SJwdkYonf tpma&Smifjcif;ESifh qkawmif;jcif; wdkYukd tzefwvJvJjyKMuonfjzpf? tb,f
aMumifh ukd,fawmf\wynfhwdkYonf pm;aomufvsuf aeMuygoenf;[k avQmufMu\/ukd,fawmfuvnf;? r*Fvmaqmifvkvifonf rdrdtaygif;tabmfwdkYESifhtwl &SdpOftcg olwdkYukd tpma&SmifapEkdifoavm/r*Fvmaqmifvkvifukd ol\ taygif;tabmfwdkYESifh cGg ,loGm;aom tcsdefumv a&mufvdrfhrnf/ xkdumvtcg olwdkYonf
tpma&SmifMuvdrfhrnf/Oyrmum;? t0wfa[mif;ukd txnfopfESifh zmavhr&Sd/ xkdokdYzmvQif txnfopfonf qGJqkwfwwf\/ zmaomtxnfopfonf
t0wfa[mif;ESifh roifhrwifhwwf/4if;enf;? a[mif;aomom;a&bl; topfaompyspf&nfukdxnfhavhr&Sd/ xkdokdYxnfhvQif topfaompyspf&nfonf om;a&bl;ukd
qkwfcGJojzifh? pyspf&nfonf,dk om;a&bl;vnf; ysufpD;wwf\/topfaompyspf&nfukd topfaomom;a&bl; xnfh&onf? xkdokdYxnfhvQif ESpfyg;pvkH; rysufpD;/a[mif;aompyspf&nfukd aomufNyD;aomolonfvnf; topfaompyspf&nfukd csufjcif;tvkdr&Sdwwf/ a[mif;aompyspf&nf
omaumif;onfukd od\[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1

'kwd,{u'ufOykofaeY ukd,fawmfonf *sKHpyg;v,fuGufwkdYukd a&Smuf<uawmfrlvQif? wynfhawmfwkdYonf pyg; toD;tESHukd


qGwf vufESifh yGwfe,fvsuf pm;Mu\/6;2 zm&d&SJtcsKdUwdkYu? OykofaeY rjyKtyfaomtrIukd oifwkdYonf tb,faMumifh jyKMuoenf;[k qkdMuaomf?6;3 a,Iu? 'g0d'fonf rdrdtabmfwdkYESifhwuG rGwfodyfaomtcg?6;4 bk&m;ocif\ tdrfawmfokdY0if ,Zfyka&m[dwfwdkYrSwyg; tb,folrQ rpm;tyfaom a&SUawmfrkefYukd ,lpm;? rdrdtabmfwdkYtm;
ay;onf taMumif;ukdrQ oifwdkYonf rbwfbl;oavm/6;5 xkdrSwyg;? vlom;onf OykofaeYukdyif tpkd;&onf[k rdefYawmfrl\/
6;6 tjcm;aom OykofaeY ukd,fawmfonf w&m;p&yfokdY0if qkH;rMo0g' ay;awmfrlonfwGif? xkdp&yf vufsmvuf aoaomol
wa,muf&Sd\/6;7
OykofaeY ol\a&m*gukd Nidrf;aprnf rNidrf;aprnfukd usrf;jyKq&mESifh zm&d&SJ wdkYonf ukd,fawmf tjypfwifcGifhukd &Sm acsmif;Munfh
Mu\/6;8
ukd,fawmfonf olwdkYtBuHtpnfukd odvQif? vufaoaomoltm;? xavmh/ tv,f rwfwwfaeavmh[k rdefYawmfrlonftwkdif;
xkdolonf x rwfwwfae\/6;9
a,Iuvnf;? oifwdkYukd igar;rnf/ OykofaeY tb,fokdY jyKtyfoenf;/ aus;Zl;jyKtyfoavm/ olUtusKd;ukd zsufqD;tyfoavm/
toufukd u,ftyfoavm? owftyfoavm[k y&dowfwdkYtm; ar;awmfrlNyD;vQif?6;10 xkdoltaygif;wkdYukd ywfvnf MunfhIvsuf? oif\vufukd qefYavmh[k xkdoltm; rdefYawmfrl olonf rdrdvufukdqefYvQif?
xkdvufonf vufwbuf uJhokdY yuwdjzpfav\/6;11 xkdolrsm;wdkYonf a'gopdwfESifh ,pfrl; a,Itm; tb,fokdY jyK&thHenf;[k tcsif;csif; aqG;aET;Mu\/
6;12 xkdaeY&ufumv ukd,fawmfonf qkawmif;yXemjyKjcif;iSg awmifay:okdY<u bk&m;ociftm; qkawmif;yXemjyKvsuf
wnOfhvkH;aeawmfrl\/6;13 rkdCf;vif;aomtcg wynfhawmfwdkYukd ac:awmfrl?6;14 aywktrnfopfukd&aom&SdrkefESifh olUnDtajE? ,mukyfESifh a,m[ef? zdvdyK ESifh AmaomvrJ?6;15 rJESifh aomr? tmvzJ\om; ,mukyfESifh aZvkyf[kac:a0:aom&Sdrkef?6;16 ,mukyf\nD ,k'ESifh ukd,fawmfukd tyfESHaom ,k'&Sumkwfwnf;[laom wusdyfESpfyg;wkdYukd a&G;aumuf wrefawmftrnfjzifh
orkwfawmf rl\/
6;17 xkdolwkdYESifhwuG ukd,fawmfonf awmifay:u qif;<u ajrnD&mt&yf &yfawmfrl\/ w&m;emjcif;iSg4if;? tema&m*gwkdYukd Nidrf;ap
jcif;iSg4if;? a,k&SvifNrdKUrSp ,k'jynf? yifv,furf;em;? wkkNrdKU? Zd'kefNrdKU t&yf&yfwkdYu vmMuaom vltpkta0;taygif;wkdYESifh
wynfhawmftaygif;wkdYonf &SdMu\/6;18 npfnL;aomewf nOf;qJaomolwdkYonfvnf; vm csrf;om&Mu\/6;19 ukd,fawmf txJu wefckd;xGuf vltaygif;wdkYukd oufomapawmfrlonf jzpf? y&dowftaygif;wdkYonf ukd,fawmfukd wdkYjcif;iSg
&SmBuHMu\/
6;20 xkdtcg ukd,fawmfonf ajrmf wynfhawmfwdkYukd MunfhIawmfrlvQif? qif;&JaomoifwkdYonf r*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;?
bk&m;ocif\EkdifiH awmfonf oifwkdY\EkdifiHjzpf\/6;21 ,ckwGif iwfrGwfaomoifwkdYonf r*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? oifwkdYonf 0ajymjcif;okdY a&mufMuvwHh/ ,ckwGif
873

6;22
6;23
6;24
6;25
6;26
6;27
6;28
6;29
6;30
6;31
6;32
6;33
6;34
6;35
6;36
6;37

6;38

6;39
6;40
6;41
6;42

6;43
6;44
6;45

6;46
6;47
6;48
6;49

ikda<u;aomoifwkdYonf r*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? oifwkdYonf&,fMuvwHh/ olwyg;wkdYonf vlom;aMumifh oifwkdYukd


rkef;aomtcg?y,f&Sm;ESifxkwf uJh&JUjcif;? toa& Iwfcsjcif;ukd jyKaomtcg oifwdkYonf r*Fvm&SdMu\/xkdumv 0rf;ajrmufjcif; &SdMuavmh/ &TifjrL;aompdwfESifh ckefMuavmh/ taMumif;rlum;? aumif;uifbkH oifwdkY\tusKd;onf
BuD;vSay\/ olwkdY\bkd;ab;rsm;onf ya&mzufwdkYukd xkdokdYyif jyKMuNyD/
wenf;um;? aiG&wwfaom oifwkdYonf tr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? oifwdkYonf rdrdoufomjcif;ukd ,ckcH&Mu\/0pGmpm;&aom oifwkdYonf tr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? oifwdkYonf iwfrGwfjcif;okdY a&muf&MuvwhH/ ,ck &,fwwfaom
oifwdkYonf tr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? oifwkdYonf nnf;wGm;idka<u;&MuvwHh/vlwkdYonf oifwkdYukd csD;rGrf;aomtcg? oifwkdYonf tr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? olwkdY\ bkd;ab;rsm;onf rdpmya&mzufwkdYukd
xkdokdYyif jyKMuNyD/
ighpum;ukd Mum;&aom oifwdkYtm; igqkdonfum;? oifwdkY\&efolwdkYukd cspfMuavmh/ oifwdkYukd rkef;aomolwdkYtm; aus;Zl;jyKMuavmh/oifwdkYukdusdefqJaomolwdkYtm; arwmykdYMuavmh/ oifwkdYukdaESmifh,Sufaom olwkdYtbkdY bk&m;ocifukd qkawmif;Muavmh/oif\yg;wbufukd ykwfaomoltm; yg;wbufukd ay;OD;avmh/ oifh0wfvkHukd odrf;,laomoltm; oifhtusukdvnf; ,lapjcif;iSg
tcGifhay;OD; avmh/tMuifolonf oifhukdawmif;\/ xkdoltm; ay;avmh/ oifhOpmukd odrf;,laomoltm; jyef rawmif;ESifh/oifwdkYonf ukd,f olwyg; jyKapvkdonftwkdif; olwyg; jyKMuavmh/oifwdkYukd cspfaomolwdkYtm;om cspfwHkYjyKvQif tb,faus;Zl;wifoenf;/ qkd;aomolwdkYonf ukd,fukd cspfaomolwdkYtm; cspfwHkY
jyKMuonf r[kwfavm/oifwdkYukd aus;Zl;jyKaomolwdkYtm;om aus;Zl;jyKvQif tb,faus;Zl; wifoenf;/ qkd;aomolwdkYonf rQavmuf jyKMu
onfr[kwfavm/olwyg;tm; Opmacs;iSg;aomtcg qyfay;vdrfhrnf[k ajrmfvifhvsuf acs;iSg;vQif tb,faus;Zl; wifoenf;/ qkd;aomolwdkYonf
aus;Zl;qyfjcif;ukd cHvkd qkd;aomolcsif;wdkYtm; acs;iSg;wwfonf r[kwfavm/oifwkdYrlum; &efolwdkYukd cspfMuavmh/ aus;Zl;jyKMuavmh/ wpkHwckukd&rnf[k ajrmfvifhjcif;r&SdbJ acs;iSg;Muavmh/ xkdokdYjyKvQif
oifwdkYtusKd;BuD;vdrfhrnf/ tjrifhqkH;aom bk&m;\om;jzpfMuvdrfhrnf/xkdbk&m;onf aus;Zl;rodaomol? qkd;npfaom oabm &SdaomolwdkYtm; aus;Zl;jyKawmfrl\/ xkdaMumifh oifwdkYtbonf
oem;jcif;pdwf&Sdawmfrlonf enf;wl oifwdkYonfvnf; oem;jcif;pdwf&SdMuavmh/
olwyg;\trI ppfaMumqkH;jzwfjcif;ukd rjyKMuESifh/ rjyKvQif oifwdkYonf ppfaMumqkH;jzwfjcif;ESifh uif;vGwfMuvdrfhrnf/ olwyg;ukd
tjypfrpD&ifMuESifh/ rpD&ifvQif oifwkdYonf tjypfpD&ifjcif;ESifh uif;vGwfMuvdrfhrnf/ olUtjypfukd vTwfMuavmh/ vTwfvQif ukd,ftjypf
vGwfvdrfhrnf/olwyg;tm; ay;Muavmh/ ay;vQif olwyg;onf oifwdkYtm; ay;Muvdrfhrnf/ trSefjcifkHrQru? odyfESufvsuf? vIyfvsuf?
vQHvsuf&Sdjcif;ESifh oifwkdY&ifcGif ay;Muvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? tMuifcsdef? wif;yrmPESifh oifwkdYonf olwyg;tm; ay;\?
xkdyrmPtwkdif; ukd,fcH&Murnf/
Oyrmum;? vluef;onf vluef;tm; vrf;ukdjyEkdifoavm/ ESpfOD;wkdYonf wGif;xJokdY usvdrfhrnfr[kwfavm/wynfhonf q&mxufrom/ tNyD;oifNyD;aomwynfhwkdif; rdrdq&muJhokdY jzpfvdrfhrnf/ukd,frsufpd&SdaomwHusifukd ratmufarhbJ? nDtpfukdrsufpd&Sdaom ajimifhi,fukd tb,faMumifh MunfhIoenf;/ukd,frsufpd&Sdaom wHusifukd rjrifrrSwfbJvsuf? nDtpfukd? oif\rsufpd&Sdaom ajimifhi,fukd xkwfyg&ap[k tb,fokdY
nDtpfukdtm; qkd&oenf;/ vSsdKU0Sufaomol? ukd,frsufpd&SdaomwHusifukd a&SUOD;pGmxkwfavmh/ aemufrS nDtpfukd rsufpd &Sdaom
ajimifhi,fukd xkwfjcif;iSg &Sif;vif;pGm jrifvdrfhrnf/raumif;aomtoD;ukd oD;aomtyifum;? aumif;aomtyifr[kwf/ aumif;aomtoD;ukd oD;aom tyifum;? raumif;aom
tyifr[kwf/toD;ukdaxmuf tyifoabmukd od&\/ ql;yif oabFmozef;oD;ukd rqGwfwwf/ awmcsKH pyspfoD;ukd rqGwfwwf/aumif;aomolonf aumif;aomrdrdpdwfESvkH; b@mwkdufxJu aumif;aomt&mukd xkwfabmfwwf\/ raumif;aomolonf
raumif;aom rdrdpdwfESvkH;b@mwkdufxJu raumif;aomt&mukd xkwfabmfwwf\/ taMumif;rlum;? pdwfESvkH;tjynfh&Sdonftwkdif;
EIwf>rufwwf\/
ighpum;ukd em;raxmifbJvsuf? ighukd ocif? ocif[k tb,faMumifh ac:Muoenf;/ighxHokdYvm ighpum;ukd Mum;onftwkdif; em;axmifaomolonf tb,folESifhwloenf; [lrlum;?wkdufukd wnfaomtcg eufpGmwl; ausmufay:rSm wkdufjrpfcsaomolESifh wl\/ jrpfa&xojzifh a&pD; xkdwkdufukd kdufcwfaomtcg
ausmufay:rSm wnfvsuf &SdaomaMumifh rvIyfEkdif&m/ighpum;ukd Mum; em;raxmifaomolrlum;? tcktcHr&SdbJ ajray:rSm wkdufukdwnfaomolESifh wl\/ a&pD; xkdwkdufukd kdufcwf
aomtcg? csufjcif;vJ tukeftpif NyKdysufavonf[k a[mawmfrl\/

874

tcef;BuD; ( 7 )
7;1 xkda'oemawmfukd a,Ionf y&dowfwkdYtm; tukeftpif a[mawmfrlNyD;rS uay&aemifNrdKUokdY <u0ifawmfrl\/7;2 xkdNrdKU wyfrSL;\ uRefwa,mufonf em aocgeD;&Sd\/ ol\ocifonf olUukdcspf?7;3 a,I\odwif;awmfukdMum;vQif? ,k'trsKd;tBuD;tuJwdkYukd txHawmfokdYapvTwfojzifh? ukd,fawmfonf<u xkduRefukd
csrf;omay;awmfrlrnf taMumif; awmif;yefav\/7;4 xkdolwkdYonf a,IxHawmfokdY a&mufvQif? aus;Zl;awmfukd cHrnfholonf cHxkdufaomoljzpfyg\/7;5 olonf tuREkfyfwkdY trsKd;ukd ESpfouf tuREkfyfwkdYtbkdY w&m;p&yfukd aqmufygNyD[l usyfusyfawmif;yefMu\/7;6 a,Ionf olwdkYESifhtwl <uawmfrl\/ wyfrSL;tdrfESifh reD;ra0;a&mufawmfrlaomtcg? wyfrSL;onf rdrdtaqGwdkYukdapvTwf?
ocif? ukd,fukdyifyef;apawmfrrlygESifh/ tuREkfyf\tdrfrkd;atmufokdY <u0ifawmfrljcif; aus;Zl;awmfukd tuREkfyfrcHxkdufyg/7;7 xkdtwl tuREkfyfonf ukd,fawmfxHokdY a&mufxkdufaomol r[kwfonfukd tuREkfyfxifygNyD/ trdefYawmf wcGef;&SdvQif tuREkfyf\
i,fom;onf csrf;om&ygvdrfhrnf/7;8 Oyrmum;? tuREkfyfonf rif;atmuf uRefcHaomoljzpfaomfvnf; ppfol&Jrsm;ukdtkyfpkd; wOD;ukdoGm;acs[kqkdvQif oGm;yg\/
wOD;ukd vmcJh[kac:vQif vmyg\/ uRefukdvnf; trIukd vkyfawmh[kqkdvQif vkyfyg\[k wyfrSL;avQmufap\/7;9 xkdpum;ukd a,Ionf Mum;awmfrlvQif tHhMojcif;&Sd aemufawmf vkdufaomvlrsm;ukd vSnfhMunfhvsuf? igqkdonfum;?
rQavmufaom ,kHMunfjcif;ukd oa&vtrsKd;yif igrawGUbl;ao;[k rdefYawmfrl\/7;10 wyfrSL; apvTwfaomolwkdYonf tdrfokdYjyefa&mufvQif? tema&m*gpGJaomuRefonf usef;rmvsuf&Sdonfudk awGUMu\/
7;11 eufjzefaeY emeNrdKUokdY<uawmfrl? wynfhawmfrsm;ESifh vltpkta0;taygif;wkdYonf aemufawmfokdYvkdufMu\/7;12 NrdKUwHcg;teD;okdY a&mufaomtcg? rkwfqkd;rwa,mufwnf;aomom;taoaumifukd oN*K[fjcif;iSgxkwfoGm;? NrdKUolNrdKUom;rsm;
wkdYonf vkdufMu\/7;13 ocifbk&m;onf xkdrdef;rukdjrifvQif oem;jcif;pdwfawmf&Sd? rikdESifh[krdefYawmfrlvsuf teD;okdY<uwvm;ukdvufESifhwkdYawmfrlojzifh?
xrf;aom olwkdYonf &yffaeMu\/7;14 ukd,fawmfuvnf;? tcsif;vkvif? xavmh? oifhtm;igtrdefY&Sdonf[krdefYawmfrlvQif?7;15 aoaomolonf xkdifpum;ajym\? ukd,fawmfonfvnf; xkdolukd rdciftm;tyfay;awmfrl\/7;16 vltaygif;wkdYonf aMumuf&GHUjcif;okdYa&muf? BuD;pGmaom ya&mzufonf igwkdYwGifay:xGef;NyD/ bk&m;ocifonf rdrdvlrsKd;ukd
tMunfhtI<uvmawmfrlNyD[l bk&m;ocif\*kPfawmfukd csD;rGrf;Mu\/7;17 xkdodwif;awmfonf ,k'jynfrSp ywf0ef;usift&yfwdkY tESHYtjym; ausmfapmav\/
7;18 a,m[ef\wynfhwkdYonf xkdtaMumif;t&mtvkH;pkHwkdYukd rdrdq&mtm; Mum;ajymMu\/7;19 xkdtcg a,m[efonf rdrdwynfhESpfa,mufukdac:NyD;vQif a,IxHawmfokdYapvTwf? ukd,fawmfonf <uvmaomolrSefoavm/
okdYr[kwf tjcm;aomolukd ajrmfvifh&ygrnfavm[k ar;avQmufap\/7;20 xkdolwdkYonf txHawmfokdYa&mufvQif? ukd,fawmfonf <uvmaomol rSefoavm/ okdYr[kwf tjcm;aomolukd ajrmfvifh&yg
rnfavm[kar; avQmufapjcif;iSg? AwdZHq&ma,m[efonf tuREkfyfwkdYukd ukd,fawmfxHokdYapvTwfygNyD[k avQmufMu\/7;21 xkdtcsdefem&D a,Ionf vlrsm;wdkYukd tema&m*g a0'emab;? ewfqkd;ab;ESifh uif;vGwfapawmfrl\/ rsufpduef;aomolrsm;wkdYukdvnf;
rsufpdjrifapjcif;iSg aus;Zl;jyKawmfrl\/7;22 xkdtcg a,Iu? oifwkdYonfMum;&orQ? jrif&orQwkdYukdoGm;a,m[eftm;Mum;avQmufMuavmh/ rsufpduef;aomolwkdYonf
rsufpdjrif&Mu\/ ajcrpGrf;aomolwkdYonf vSrf;oGm;&Mu\/ ElempGJaomolwkdYonf oefY&Sif;jcif;okdYa&muf&Mu\/ em;yif;aomolwkdYonf
em;Mum;&Mu\/ aoaomolwkdYonf xajrmufjcif;okdYa&muf&Mu\/7;23 qif;&Jom;wkdYonfvnf; 0rf;ajrmufp&modwif;ukdMum;&Mu\/ ighaMumifh pdwfrysufaomolonf r*Fvm&Sd\[kjyefajymawmfrl\/
7;24 a,m[efapvTwfaomolwkdYonf oGm;Muonfaemuf? a,Ionf a,m[efukdtaMumif; jyKy&dowfwkdYtm;? oifwkdYonf
tb,frnfaomt&mukd MunfhIjcif;iSg awmokdYxGufoGm; Muoenf;/ avvIyfaomusLyifukd MunfhIjcif;iSg oGm;oavm/7;25
okdYr[kwf
El;nhHaomt0wfukd
0wfqifaomolukd
MunfhIjcif;iSgoGm;oavm/
wifhw,faomt0wfukd0wfqif
aumif;rGefpGmpm;aomufaom olwkdYonf rif;tdrfaewwfMu\/7;26 ya&mzufukdMunfhIjcif;iSg oGm;oavm/ rSefay\/ ya&mzufxuf BuD;jrwfaomolvnf; jzpfonf[k igqkd\/7;27 usrf;pmvmonfum;? MunfhIavmh/ oifoGm;&mvrf;ukdjyif&aomig\wrefukd oifha&SUigapvTwf\[kqkd&m xkdolukdqkdvkdownf;/7;28 igqkdonfum;? rdef;rarG;aomolwkdYwGif AwdZHq&ma,m[efxuf BuD;jrwfaom ya&mzufwa,mufrQr&Sd/ okdYaomfvnf;
bk&m;ocif\EkdifiHawmf wGif ti,fqkH;aomolonf xkdolxufom BuD;jrwf\/7;29 tcGefcHolrSp vltaygif;wkdYonf a,m[ef\pum;ukd Mum;em&vQif? bk&m;ocifukdcsD;rGrf; a,m[efay;aomAwdZHukdcHMu\/7;30 zm&d&SJESifh usrf;wwfwkdYrlum;? olwdkYtusKd;tvkdiSg bk&m;ocif BuHpnfawmfrlaom aus;Zl;awmfukdy,f a,m[ef\AwdZHukd
rcHbJaeMu\/
7;31 xkdaMumifh vlrsKd;ukd tb,fOyrmESifhykHjy&thHenf;/ tb,folESifhwloenf;/7;32 yGJobif xkdifaeaomoli,fcsif;wkdYonf wa,mufukdwa,muf toHvTifhMu? igwkdYonf om,mpGmwD;rIwfaomfvnf;
oifwkdYonfruMu/ nnf;wGm;pGmjrnfwrf;aomfvnf; rikda<u;Mu[k ajymqkdaomoli,fwkdYESifh vlrsKd;onfwlvS\/7;33 taMumif;rlum;? AwdZHq&ma,m[efonf rkefYukdrpm;? pyspf&nfukdraomufbJvmonf&Sdaomf oifwkdYu? olonfewfqkd;pGJaom
875

olygwum; [kqkdMu\/vlom;onf pm;aomufvsufvmonf&Sdaomf? olonfpm;MuL;aomol? pyspf&nfaomufMuL;aomolygwum;/ tcGefcHaomolESifh


qkd;aomol wkdYukd rdwfaqGzGJUaomolygwum;[k qkdjyefMu\/7;35 okdYaomfvnf; ynmw&m;onf rdrdom;&SdorQwkdYwGif uJh&JUjypfwifjcif;ESifhvGwf\[k rdefYawmfrl\/
7;36 zm&d&SJwa,mufonf tpmukdokH;aqmifawmfrlapjcif;iSg ukd,fawmfukdac:yifhvQif? xkdzm&d&SJ\tdrfokdY<u pm;yGJavsmif;awmfrl\/7;37 xkdokdY pm;yGJavsmif;awmfrlonfudk xkdNrdKUqkd;aomrdef;rwa,mufonf odvQif? qDarT;ausmufjzLcGufwvkH;ukd,lcJh?7;38 aemufawmf ajcawmfteD;rSm&yfvsufikda<u; ajcawmfay:okdYrsuf&nfusvQif rdrdqHyifESifhokwfav\/ ajcawmfukdvnf;erf;
qDarT;ESifhvdrf; vsufaeav\/7;39 ukd,fawmfukdac:yifhaomzm&d&SJonf jrifavaomf? olonf ya&mzufrSefvQif ajcawmfukdukdifaom rdef;ronf
tb,fokdYaomoljzpfonfukd odvdrfhrnf/ rdef;ronfqkd;aomoljzpf\[k xifrSwf\/
7;40 a,Iuvnf;? tcsif;&Sdrkef? oifhtm;igajymp&mwck&Sdonf[k rdefYawmfrlvQif? t&Sifbk&m; trdefY&Sdawmfrlyg[k avQmufaomf?7;41 a,Iu? Opm&SifwOD; a<u;pm;ESpfOD;&Sd\/ wa,mufum; a'em&dtjym;ig;&m? wa,mufum; ig;q,fa<u;&Sd\/7;42 olwdkYonf a<u;qyf&efr&SdaomaMumifh? a<u;&Sifonf xkdolESpfa,mufwkdYukdtcsnf;ESD;vTwf\/ okdYjzpfvQif xkdolESpfa,mufwGif
tb,folonf a<u;&Sifukdomcspfvdrfhrnfenf;[kar;awmfrl\/7;43 &Sdrkefuvnf;? omaus;Zl;ukdcH&aomolonfomcspfvdrfhrnftuREkfyfxifyg\[kavQmufvQif? a,Iu? oifxifonfhtwkdif;rSefay\
[krdef awmfrlNyD;rS?7;44 xkdrdef;rukdvSnfh &Sdrkeftm;vnf;? oifonf rdef;rukdjrifoavm/ oif\tdrfokdYig0ifaomf oifonfajcaq;a&ukdray;/
rdef;rrlum;? ighajcay:okdYrsuf&nfus rdrdqHyifESifhokwfavNyD/7;45 oifonf ighukdrerf;/ olrlum;? tdrfokdY0ifaomtcsdefrSp ighajcukderf;vsuf rpJbJae\/7;46 oifonf ighacgif;ukdqDESifhrvdrf;/ olrlum;? ighajcukdqDarT;ESifhvdrf;avNyD/7;47 xkdaMumifh igqkdonfum;? olonfrsm;pGmaomtjypfwdkYESifhvGwfonfjzpf tvGefcspfwwf\/ tenf;i,faomtjypfvGwfaomolonf
tenf; i,frQom cspfwwfonf[k rdefYawmfrl\/7;48 xkdrdef;rtm;vnf;? oifonf tjypfwdkYESifh vGwfavNyD[k rdefYawmfrl\/7;49 pm;yGJavsmif;aomolwdkYu? tjypfukdvTwfaom olum; tb,folenf;[k atmufarhMu\/7;50 a,Ionf xkdrdef;rtm; oif\,kHMunfjcif;onf oifhukdu,fwifNyD/ Nidrf0yfpGmoGm;avmh[k rdefYawmfrl\/
7;34

tcef;BuD; ( 8 )
8;1

xkdaemufrS ukd,fawmfonf NrdKU&GmtpOftwkdif;a'opm&DvSnfhvnf bk&m;ocif\ EkdifiHawmfESifh,SOfaom {0Ha*vdw&m;ukd


a[mawmfrl\/8;2 wusdyfESpfyg;aomwynfhawmfwkdYonf aemufawmfokdYvkdufMu\/ ewfqkd;ab;?tema&m*gab;ESifh uif;vGwfapawmfrlaom rdef;r
tcsKdUonfvnf; vkdufMu\/ xkdrdef;rwdkYwGif ewfqkd;ckepfa,muf xGufaom rm*'v[k ac:a0:aomrm&d?8;3
a[k'frif;\pm;awmfuJ ckZ\r,m;a,m[EESifh I&SErSp rdrdOpmukdvSL ukd,fawmfukd vkyfauR;aom tjcm;rdef;rtrsm;ygMu\/
8;4 rsm;pGmaomvltaygif;wkdYonf NrdKU&Gmt&yf&yfwkdYrStxHawmfokdYvm pka0;vsuf&Sd Muaomtcg? Oyrmpum;tm;jzifh >rufqkdawmf
rlonfrSm?8;5 rsKd;aphBuJaomolonf rsKd;aphukdBuJjcif;iSgxGufoGm;\/ taphukdBuJonfwGif tcsKdUaom taphwdkYonf vrf;usojzifh ausmfeif;
jcif;ukdcH& rkdCf;aumif;uifiSufwkdYonf aumufpm;Mu\/8;6 tcsKdUaomtaphwkdYonf ausmufay:usojzifh tyifaygufaomtcg ajrMoZmr&SdaomaMumifh ndK;EGrf;ysufpD;jcif;okdYa&mufMu\/8;7 tcsKdUaomtaphwdkYonf ql;yifwdkYwGifusojzifh ql;yifwdkYonftwlaygufnOf;qJMu\/8;8 tcsKdUaomtaphwdkYonf aumif;aomajrusojzifh tyifayguftqw&myGg;rsm; toD;oD;Mu\[k rdefYawmfrlNyD;rS? Mum;p&m
em;&Sdaomol rnfonfum;Mum;ygap[k a<u;aMumfawmfrl\/
8;9 wynfhawmfwdkYuvnf;? xkdOyrm\teuft"dyg,fum; tb,fokdYenf;[k ar;avQmufMuvQif?8;10 ukd,fawmfu? oifwkdYonf bk&m;ocifhEkdifiHawmf\eufeJaomt&mwkdYukd od&aomtcGifh&SdMu\/ <uif;aomolwdkYrlum;? jrifvsufyif
tmkHrjyKbJ jrif? Mum;vsufyifteufukdem;rvnfbJ Mum;&onfwkdifatmif olwdkYtm;Oyrmtm;jzifha[m&\/8;11 xkdOyrm teuft"dyg,fum;? rsKd;aphonfbk&m;ocif\w&m;pum;jzpf\/8;12 vrf;&Sdaomolum;? w&m;pum;ukdMum;onf&Sdaomf? ,kHMunfjcif;? u,fwifjcif;okdY ra&mufapjcif;iSg? rm&fewfonfvm w&m;
pum;ukd ESvkH;xJrSEIwf,laomolukd qkdvkdownf;/8;13 ausmufay:&Sdaomolum;? w&m;pum;ukdMum; 0rf;ajrmufaompdwfESifhcH,laomfvnf; pdwfESvkH;tjrpfrpGJ? cPom,kHMunfojzifh
pkHprf; aESmifh,Sufjcif;ukdcH&aomtcg azmufjyefaomolukd qkdvkdownf;/8;14 ql;yifwdkYwGif&Sdaomolum;? w&m;pum;ukdMum;onf&Sdaomf? avmuDpkd;&drfjcif;? pnf;pdrf<u,f0jcif;? umr*kPfcHpm;jcif;wdkYonf
ESdyfpuf toD; roD;aomolukd qkdvkdownf;/8;15 aumif;aomajr&Sdaomolum;? ajzmifhrwfpifMu,faompdwfESvkH;ESifh w&m;pum;ukdMum;vQif? pGJvrf;aomtm;jzifh NrJNrHpGmtoD;oD;
876

8;16
8;17
8;18
8;19
8;20
8;21
8;22
8;23
8;24
8;25
8;26
8;27
8;28
8;29

8;30
8;31
8;32
8;33
8;34
8;35
8;36
8;37
8;38
8;39

8;40
8;41
8;42
8;43
8;44
8;45

8;46
8;47
8;48

aomolukd qkdvkdownf;/
qDrD;xGef;NyD;vQif tkd;arSmuf zkH;xm;avhr&Sd/ ckwifatmufvnf;xm;avhr&Sd/ 0ifaomolonf tvif;ukdjrifapjcif;iSg qDrD;ckHtay:rSm
wifxm;avh&Sd\/-qdwfuG,f&m&SdorQwdkYonf xif&Sm;vdrfhrnf/ 0Sufxm;vsuf&SdorQwdkYonfvnf; xif&Sm;pGmyGifhvif;vdrfhrnf/xkdaMumifhoifwdkYonftb,fokdYMum;em&onfukdowdjyKMuavmh/ taMumif;rlum;? tMuifol onf&wwf\/ xkdoltm;ay;OD;rnf/
tMuifolonfqif;&J\/ xkdol Opm&Sd[efaqmiforQukdyif EIwfvdrfhrnf[krdefYawmfrl\/
xkdtcg r,fawmfESifhnDawmfwdkYonfvmpnf;a0;aomolrsm;aomaMumifh? ukd,fawmf&if;okdY rcsOf;uyfEkdifbJaeMu\/vltcsKdUuvnf;? r,fawmfESifhnDawmfwdkYonf ukd,fawmfukdawGUvkd jyifrSm&yfaeMuyg\[k avQmufvQif?ukd,fawmfu? bk&m;ocif\EIwfuywfw&m;awmfukdMum; em;axmifaomolwdkYonf ightrd? ighnDjzpfownf;[krdefYawmfrl\/
waeYoa,Ionf wynfhawmfwdkYESifhtwlavSxJokdY0if? tkdifwbufokdYul;MuukefthH[k rdefYawmfrlNyD;vQif vTifhoGm;Mu\/tkdifukdul;aomtcg a,Ionfusdef;pufawmfrl\/ tkdifrkdCf;oufrkefwkdif;jzpf? avSonfa&ESifh jynfhaomaMumifh ab;a&mufvk\/wynfhawmfwdkYonf csOf;uyf ukd,fawmfukd EId;NyD;vQif? ocif? ocif? tuREkfyfwdkYonf ysufpD;jcif;okdY a&mufyg\[k avQmufMuaomf?
ukd,fawmfonfx avESifhvIdif;wHykd;ukd qkH;rawmfrlojzifh? avESifhvIdif;wHydk;onf Nidrf;om,mav\/ukd,fawmfuvnf;? oifwdkY,kHMunfjcif;pdwfonf tb,frSm&Sdoenf;[kar;awmfrlvQif? olwdkYonfaMumuf&GHUtHhMo? olum;
tb,fokdY aomolenf;/ avESifha&ukdyif rSmxm;awmfrl? olwdkYonfem;axmifygonfwum;[k tcsif;csif;ajymqkdMu\/
*gvdvJjynfESifh tkdifwbufjzpfaom *g'&jynfokdYa&mufMu?a,Ionf ukef;ay:okdYwufawmfrlvQif? umvwm&SnfpGmewfqkd;pGJojzifh t0wfukdr0wf? tdrfrae? ocsKif;wpjyifaewwfaom
*g'&jynf om;wa,mufonf ukd,fawmfukd c&D;OD;BudKjyKav\/ukd,fawmfukdjrifvQif jyyf0yf? tjrifhqkH;aombk&m;ocif\om;awmfa,I? ukd,fawmfonf tuREkfyfESifhtb,fokdYqkdifoenf;/
tuREkfyfukd nOf;qJawmfrrlrnftaMumif; tuREkkfyfawmif;yefygonf[k BuD;aomtoHESifhatmf[pfavQmufav\/avQmufonftaMumif;um;? ewfqkd;onf xkdvlukdtzefrsm;pGmbrf;qD;vSNyD/ ajccsif;oHBudK;ESifh tusOf;xm;aomfvnf;? ajccsif;
oHBudK;ukdqGJjzwf ewfqkd;onf awmt&yfokdYESifNrJ&SdaMumif;ukd ukd,fawmfonfaxmuf? npfnL; aomewf? xkdvlrSxGufoGm;avmh[k
rdefYawmfrlcJhNyD/a,Iuvnf;? oifonftb,ftrnf &Sdoenf;[kar;awmfrlvQif? xkdvlukd ewfqkd;trsm;pGJaomaMumifh tuREkfyftrnfum;
ava*gifjzpfygonf [kavQmufNyD;rS?teufqkH;aomt&yfokdYoGm;apjcif;iSg rESifygrnftaMumif; awmif;yefav\/
xkdt&yf awmifay:rSm rsm;pGmaom0uftpkonf usufpm;vsuf&Sd\/ xkd0ufxJokdY 0if&ygrnftaMumif;tcGifhay;awmfrlyg[kewfqkd;
wdkY onfawmif;yefjyefvQif tcGifhay;awmfrl\/ewfqkd;wdkYonf vlrSxGuf0ufxJokdY0ifojzifh? 0uftpkonftkdifurf;apmufukd w[kefwnf;ajy;qif; toufqkH;Mu\/0ufausmif;aomolwkdYonf xkdtjcif;t&mukdjrifvQif ajy; NrdKU&GmwdkYodwif;Mum;ajymMuaomf?vlrsm;wdkYonf xkdtrIt&mukd MunfhIthHaomiSg xGufvmMu\/ txHawmfokdYa&mufaomtcg ewfqkd;xGufoGm;aomolonf
t0wfukd0wf yuwdpdwfESifh a,I\ajcawmf&if; xkdifaeonfukdjrifvQif? aMumuf&GHUjcif;okdYa&mufMu\/ewfqkd;pGJaomolonf tb,fokdYaomtm;jzifh usef;rmyuwd&SdonfukdodjrifaomolwkdYonf aemufvmaomolwdkYtm;jyefMum;NyD;rS?*g'&jynfoljynfom;taygif;wkdYonf tvGefaMumufvefYaompdwfpGJ? rdrdwdkYjynfu xGufoGm;awmfrlrnftaMumif; awmif;yefMuvQif?
ukd,fawmfonf avSxJokdY0if jyefawmfrl\/
ewfqkd;xGufoGm;aomolonf ukd,fawmfESifhtwl&SdygrnftaMumif; awmif;yefvQif?a,Iu? oifonf ukd,ftdrfokdYjyefoGm;avmh/ bk&m;ocifonf oiftb,frQavmuf aus;Zl;jyKawmfrlonfukd Mum;ajymavmh[l
vTwfvkdufawmfrlvQif? xkdolonfoGm; a,Ionftb,frQavmuf aus;Zl;jyKawmfrlonfukd wNrdKUvkH;wGif tESHYtjym; odwif;
Mum;ajymav\/
a,IonfjyefawmfrlvQif? vltpkta0;taygif;wkdYonf ukd,fawmfukdajrmfvifhvsuf aeMuaomaMumifh 0rf;ajrmufpGm vufcHMu\/xkdtcg ,mktrnf&Sdaomw&m;p&yfrSL;onfvm a,I\ajcawmf&if;jyyf0yfvsuf?wq,fESpfESpft&G,f&Sdaom rdrdwa,mufwnf;aomorD;onf aoqJ&SdaomaMumifh? rdrdtdrfokdY <uawmfrlrnftaMumif; ukd,fawmf
ukdawmif;yef <uawmfrlpOfwGif vltpkta0;wkdYonf ukd,fawmfukdxdckdufwkdufrdMu\/xkdtcg wq,fESpfESpfywfvkH; aoG;oGeftempGJaomaMumifh? Opm&SdorQukd aq;orm;wdkYtm; ay; ukefaomfvnf;? tb,f
aq;orm;vufrQ csrf;omr&Ekdifaom rdef;rwa,mufonf?aemufawmfokdYcsOf;uyf t0wfawmf\yef;yGm;ukd wkdYojzifh? xkdcPjcif;wGif aoG;oGeftemaysmufav\/a,Iuvnf;? ighukdtb,folwkdYoenf;[kar;awmfrlvQif? vltaygif;wkdYonf jiif;vwfaomf? aywkrSp ol\taygif;tabmfwdkYu?
ocif? vltpkta0;wkdYonf ukd,fawmftm; xdckdufwkdufrdMuonfjzpf? ighukdtb,folwdkYoenf;[k ar;awmfrlygonfwum;[k
avQmufav\/a,Iuvnf;? wpkHwa,mufaomolonf ighukdwkdYavNyD/ ighukd,frSwefckd;xGufonfukd igod\[k rdefYawmfrl\/xkdrdef;ronf rdrdykef;a&SmifraeEkdifonfukdodvQif wkefvIyfvsufvm? tb,ftaMumif;aMumifh wdkYonfukd4if;? csufjcif;csrf;om&
onfukd4if;? vltaygif;wdkYa&SUrSm jyyf0yfvsuf Mum;avQmufav\/ukd,fawmfuvnf;? ighorD;? rpkd;&drfESifh/ oif\,kHMunfjcif;onf oifhtemukdNidrf;apNyD/ Nidrf0yfpGmoGm;avmh[k rdefYawmfrl\/
877

8;49
8;50

xkdokdYrdefYawmfrlpOfwGif w&m;p&yfrSL;tdrfrSvlvm? ukd,fawmf\orD;aoygNyD/ q&mukdraESmifh&SufygESifh[k qkd\/a,IonfMum;vQif? raMumufMuESifh/ ,kHMunfjcif;pdwfwckom&Sdapavmh/ xkdokdY&SdvQif olonf ab;ESifhvGwfvdrfhrnf[k w&m;p&yfrSL;
tm; rdefYawmfrl\/8;51 tdrfokdYa&mufvQif? aywk? a,m[ef? ,mukyfESifh rdef;ri,f\rdbrSwyg; tb,folukdrQ txJokdYr0ifapjcif;iSg qD;wm;awmfrl\/8;52 vltaygif;wdkYonf ikda<u;jrnfwrf;Muonfukd ukd,fawmfu? rikdMuESifh/ oli,faoonfr[kwf? tdyfaysmfonf[k rdefYawmfrlvQif?8;53 oli,faoaMumif;ukd xkdolwdkYonfodojzifh ukd,fawmfukdjyuf,,fjyKMu\/8;54 xkdol&SdorQwdkYukd jyifokdYxGufapNyD;rS oli,f\vufukdukdifawmfrlvsuf? oli,fxavmh[k ac:awmfrlonfwGif?8;55 pdwf0dnmOfjyefvm rdef;ri,fonfcsufjcif;xav\/8;56 olUtm; pm;p&may;avmh[k rdefYawmfrl\/ rdbwkdYonf rdef;armawGa0jcif;okdY a&mufMu\/ xkdtrIt&mukd tb,foltm;rQ
rajym&rnftaMumif; ynwfawmfrl\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1

wusdyfESpfyg;aomwynfhawmfwkdYukd pka0;apawmfrlNyD;rS? ewfqkd;taygif;wkdYukd Ekdifaom wefckd;ESifh tema&m*gwdkYukd Nidrf;apjcif;iSg


tcGifhwefckd;ukd ay;awmfrl\/9;2 bk&m;ocif\EkdifiHawmftaMumif;ukda[majymapjcif;iSg4if;? vlemwkdYukdcsrf;omapjcif;iSg4if; apvTwfawmfrl?9;3 oifwdkYonf vrf;c&D;bkdY tb,ft&mukdrQr,lMuESifh/ awmifa0;? vG,ftdwf? rkefY? aiGukdr,lMuESifh/ tusESpfxnfukdvnf;
rygapMuESifh/9;4 rnfonfhtdrfokdY0ifvQif xkdtdrfwGifxkdt&yfrSrxGufroGm;rSDwkdifatmifaeMuavmh/ tMuifolwdkYonfoifwdkYtm;{nfhonf0wfukd
rjyKbJae\/9;5 xkdolwdkYae&mNrdKUrS xGufoGm;pOf? olwdkYwbufoufaojzpfapjcif;iSg oifwdkY\ajcb0g;rSajrrIefYukdcgvkdufMuavmh[k rdefYawmfrl\/
9;6
wynfhawmfwkdYonfxGufoGm; {0Ha*vdw&m;ukda[mvsuf? cyfodrf;aomt&yfwkdYtema&m*gudkNidrf;apvsuf? NrdKU&GmwkdYwGifa'opm&D
vSnfhvnf Mu\/
9;7 a,IjyKawmfrlorQwkdYukd apmfbGm;a[k'fonfMum;vQif awG;awmaompdwf&Sd\/ taMumif;rlum;? vltcsKdUu? a,m[efonf
aojcif;rSxajrmufavNyD[k qkdMu\/9;8 tcsKdUu {vd,ay:xGef;NyD[kqkdMu\/ tcsKdUu a&S;ya&mzufwyg;yg;xjyefNyD[kqkdMu\/9;9
a[k'rf if;uvnf;? a,m[ef\vnfyif;ukid gjzwfavNyD/ rQavmufaomodwif;ukd igMum;&aom olum;tb,foel nf;[kqv
dk suf
a,Iukdjrifjcif;iSg tvkd&Sd\/
9;10 wrefawmfwkdYonf txHawmfokdYjyefvm rdrdwkdYjyKorQwkdYukdMum;avQmufMu\/ ukd,fawmfonf olwkdYukdac:? AufZJ'NrdKUe,ftwGif;
awm qdwfuG,f&mt&yfokdY <uawmfrl\/ vltpkta0;wkdYonfodvQif aemufawmfokdYvkdufMu\/9;11 xkdvlrsm;ukdvufcHawmfrlvsuf? bk&m;ocifhEkdifiHawmf\taMumif;ukda[majym? emaomolwkdYukdcsrf;omay;awmfrl\/
9;12 rkdCf;csKyfaomtcg wusdyfESpfyg;aomolwkdYonf csOf;uyfvsuf? vlrsm;wkdYonf ywf0ef;usif&GmZeyk'fokdYoGm;? tdyf&m? pm;p&mukd&Smap
jcif;iSg tcGifhay;awmfrlyg/ t&yfonf awmt&yfjzpfyg\[k avQmufMuvQif?9;13 ukd,fawmfu? olwkdYpm;p&mbkdY oifwkdYay;Muavmh[krdefYawmfrl\/ wynfhawmfwdkYuvnf;? tuREkfyfwdkYonfoGm; vl
taygif;wkdYpm;p&mbkdY r0,fvQif? rkefYig;vkH;ESifh ig;ESpfaumifrSwyg; tb,fpm;p&mrQtuREkfyfwdkYr&Sdyg[k avQmufMu\/9;14 xkdokdYavQmufonftaMumif;um;? vlig;axmifcefYrQ&Sdownf;/ xkdtcg vlrsm;wkdYukd wpkvQifig;q,fpD tpkpkavsmif;Muap[k trdefY
awmf&Sd\/9;15 wynfhawmfwkdYonftrdefYawmftwkdif;jyK? vltaygif;wkdYukdavsmif;apNyD;vQif?9;16 a,Ionf rkefYig;vkH;ESifh ig;ESpfaumifudk,l aumif;uifokdYMunfharQmfvsuf? aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;NyD;rS rkefYukdzJh vlrsm;a&SUxnfhapjcif;iSg
wynfhawmfwkdYtm;ay;awmfrl\/9;17 vltaygif;wdkYonf pm;0MuNyD;rS <uif;&pfaomtusKd;tyJhukdaumufodrf; wq,YfESpfawmif;tjynfh&Mu\/
9;18 w&Ha&mtcg? a,IonfwynfhawmfwkdYESifhwuGqdwfuG,f&mt&yfqkawmif;awmfrlpOf? vlrsm;wkdYonf ighukdtb,foljzpfonfukdqkd
Muoenf;[k ar;jref;awmfrlvQif?9;19 vltcsKdUu? ukd,fawmfonf AwdZHq&ma,m[efjzpfonf[l4if;? tcsKdUu? {vd,jzpfonf [l4if;? tcsKdUu? a&S;ya&mzufwyg;
yg; xjyefonf[l4if; qkdMuyg\[kavQmufMuaomf?9;20 oifwkdYvnf; ighukdtb,foljzpfonfqkdMuoenf;[kar;jref;awmfrlvQif? aywku? ukd,fawmfonf bk&m;ocif\c&pfawmf jzpfawmf
rlonf[k avQmufav\/9;21 xkdtaMumif;ukd tb,foltm;rQrajympdrfhaomiSg wynfhawmfwdkYukd Muyfwnf;pGm ynwfawmfrl\/9;22 xkdrSwyg;? vlom;onfrsm;pGmcH&rnf/ vltBuD;tuJ? ,Zfyka&m[dwftBuD;? usrf;jyKq&mwkdY\jiif;y,fjcif;ukd4if;? taoowfjcif;ukd4if;
cH&rnf/ okH;&ufajrmufaomaeY xajrmufvdrfhrnf[laomtaMumif;rsm;wkdYukd rdefYawmfrl\/
9;23 xkdrSwyg;? vltaygif;wkdYtm; rdefYawmfrlonfum;? igqnf;uyfvkdaomoljzpfvQif ukd,fukdukd,fjiif;y,f&rnf/ udk,fvuf0g;uyfwkdifukd
aeYwkdif;xrf; ighaemufokdYvkduf&rnf/878

9;24 tMuifolonf rdrdtoufukdu,fq,fjcif;iSgtvkd&Sd\/ xkdolonftoufIH;vdrfhrnf/ tMuifolonf ighaMumifhtoufIH;\/


xkdolonf rdrdt oufukdu,fq,fvdrfhrnf/9;25 pMum0Vmukd t<uif;rJhtpkd;& ukd,fukdukd,fqkH;IH;aomolonf tb,faus;Zl;&Sdoenf;/9;26 tMuifolonf ighukd4if;? ighpum;ukd4if;&Suf\? vlom;onfrdrdbkef;? rdrdtbcrnf;awmf\bkef;? oefY&Sif;aomaumif;uifwrefwdkY\
bkef;ukd aqmifvsuf<uvmaomtcg? xkdolukd&SufawmfrlvwhH/9;27 igtrSefqkdonfum;? t&yf&SdaomoltcsKdUwkdYonf bk&m;ocif\EdkifiHawmfukdrjrifrSD aojcif;okdYra&muf&Mu[krdefYawmfrl\/
9;28 xkdokdYrdefYawmfrlonfaemuf? &Spf&ufavmufvGefaomtcg? a,Ionf aywk? a,m[ef? ,mukyfwkdYukdac: qkawmif;jcif;iSg
awmifay:okdYwuf <uawmfrl\/9;29 qkawmif;awmfrlpOfwGif rsufESmawmfonfxl;jcm;aomtqif;ta&mif&Sd? t0wfawmfvnf; ajymifajymifvufvufjzL\/9;30 arma&SESifh{vd,wnf;[laom vlESpfa,mufwkdYonf bkef;toa&ESifhxif&Sm;?9;31 ukd,fawmfESifhtwlaqG;aEG;vsuf a,k&SvifNrdKU pkawhawmfrlrnftaMumif;t&mukd ajymMu\/9;32 aywkESifhol\tabmfwkdYonfrsufpdav;vefojzifhwikdufikduf&SdMu\? Ekd;aomtcg bkef;toa&awmfukd4if;? ukd,fawmfESifh&yfaeaom
vlESpf a,mufukd4if; jrifMu\/9;33 xkdolwkdYonftxHawmfrSoGm;MupOf? aywku? ocif? t&yfaebG,faumif;yg\? ukd,fawmfbkdYwJwaqmif? arma&SbkdYwaqmif?
{vd,bkdY waqmif? wJokH;aqmifukd tuREkfyfwkdYaqmufvkyfyg&ap[k a,mif,rf;avQmufav\/9;34 xkdokdYavQmufNyD;rS rkdCf;wdrfonfolwkdYukdvTrf;rkd;? arma&SESifh{vd,onfwdrfxJokdY0ifonfukd wynfhawmfwkdYonf aMumufjcif;&Sd
Muonfjzpf?9;35 olum;ig\cspfom;aywnf;/ ol\pum;ukdem;axmifMuavmh[k rkdCf;wdrfutoHawmfjzpfav\?9;36 xkdtoHawmfjzpfonfcPjcif;wGif? a,Ionfwa,mufwnf;&Sdawmfrl\/ wynfhawmfwkdYonf rdrdwkdYjrifaomt&mudk0Sufxm;?
xkdumv tb,foltm;rQ rMum;rajymbJaeMu\/
9;37 eufjzefaeYawmifay:uqif;MuNyD;vQif? rsm;pGmaomvltpkta0;onf ukd,fawmfukd c&D;OD;BudKjyK\/9;38 vltpkta0;ygaomolwa,mufu? t&Sifbk&m;? tuREkfyf\om;ukd MunfhIawmfrlrnf taMumif; tuREkfyfawmif;yefyg\/
tuREkfyfom;wa,mufwnf;&Sdyg\/9;39 ewfbrf;pm;ojzifh olonf kwfceJatmf[pf?tjrKwfxGufvsufawmifhrmjcif;okdY a&mufwwfyg\/ xkdokdY emusifpGmESdyfpufNyD;rS ewf
onf tvGefoGm;cJ\/9;40 xkdewfukd ESifxkwfygrnftaMumif; wynfhawmfwkdYtm; tuREkfyfawmif;yefaomfvnf; olwkdYonf rwwfEkdifMuyg[k atmf[pfvsuf
avQmufav\/9;41 a,Iuvnf;? ,kHMunfjcif;r&Sd? azmufjyefaomtrsKd;? igonfoifwkdYESifhtwl tb,frQumvywfvkH;ae&rnfenf;/ oifwkdYukdtb,frQ
umvywfvkH;onf;cH&rnfenf;/ oif\om;ukdighxHokdY,lcJh[krdefYawmfrl\/9;42 oli,fvmpOfyifewfqkd;onfajray:rSmvSJawmifhrmap\/ a,Ionf npfnL;aomewfukdqkH;r xkdoli,fukdcsrf;omapNyD;rS tb
tm;tyf ay;awmfrl\/9;43 vltaygif;wkdYonf bk&m;ocif\r[mwefckd;awmfukdjrif rdef;armawGa0jcif;&SdMu\/
9;44 xkdokdYa,IjyKawmfrlorQukd vltaygif;wkdYonftHhMocsD;rGrf;MupOf wynfhawmfwkdYtm;? oifwkdYonfighpum;ukdem;axmifrSwfrdMuavmh/
vlom;ukdvlwkdYvufokdYtyfESH&aomtcsdefeD;NyD[k rdefYawmfrl\/9;45 xkdpum;awmf\teufrxif&Sm;ojzifh wynfhawmfwkdYonfem;rvnfr&dyfrdbJaeMu\/ teufukdvnf;rar;ravQmuf0hHMu/
9;46 xkdtcg tb,folonfomBuD;jrwftHhenf;[k wynfhawmfwkdYonftcsif;csif;jiif;ckHMu\/9;47 a,Ionf olwkdYtBuHtpnfukdodjrifvQif? oli,fwa,mufukd,l rdrdtem;xm;NyD;rS?9;48 tMuifolonfighrsufESmukdaxmuf oli,fukdvufcH\/ xkdolonf ighukdyifvufcH\/ ighukdvufcHaomolonfvnf; ighukd
apvTwfawmfrlaom olukdyifvufcH\/ oifwkdYwGif ti,fqkH;aomolonfomBuD;jrwfaomoljzpfvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/9;49 a,m[efuvnf;? ocif? ukd,fawmf\emrukdtrSDjyK ewfqkd;wkdYukdESifxkwfaomolwa,mufukd tuREkfyfwkdYawGUyg\/ olonf
tuREkfyfwkdYESifhtwl rvkdufaomaMumifh tuREkfyfwkdYjrpfwm;Muyg\[k avQmufaomf?9;50 a,Iu? xkdolukdrjrpfwm;MuESifh/ oifwkdY&efolbufr&Sdaomolonf oifwkdYbuf&Sdonf[krdefYawmfrl\/
9;51 aumif;uifokdY aqmif,ljcif;ukd cHawmfrlaomtcsdef a&mufaomtcg? a,k&SvifNrdKUokdY wll<uthHaomiSg oabmxm;awmfrl\/9;52 a&SUawmfokdY wrefawmfwkdYukdapvTwfawmfrlojzifh? olwkdYonf ukd,fawmf\tbkdYukd jyifqifjcif;iSg oGm; &Srm&d&Gmw&GmokdY0ifMu\/9;53 ukd,fawmfonf a,k&SvifNrdKUokdYoGm;thHaomtjcif;t&mukd xkd&Gmom;wkdYonf axmufvufrcHMu/9;54 xkdtaMumif;ukd wynfhawmf,mukyf? a,m[efwkdYonfjrifvQif? ocif? {vd, jyKouJhodkY tuREkfyfwkdYonf aumif;uifrSrD;usap
xkdolwkdYukd avmifapjcif;iSg tvkd&Sdawmfrloavm[k avQmufMuaomf?9;55 a,IonfvSnfhMunfh? oifwkdYonfukd,fpdwfoabmukdukd,frodMu? vlom;onf vlwkdY\toufukd owfthHaomiSg <uvmonf
r[kwf/ u,fwifthHaomiSg <uvmonf[k qkH;rawmfrlNyD;rS?9;56 tjcm;aom&GmokdY<uawmfrl\/
9;57 vrf;oGm;MupOfvlwOD;u? ocif? ukd,fawmf<uawmfrl&mt&yf&yfokdY tuREkfyfvkdufygrnf[k avQmufav\/9;58 a,Iuvnf;? ajracG;onf ajrwGif;&Sd\/ rkdCf;aumif;uifusifvnfaomiSufonf em;ae&mt&yf&Sd\/ vlom;rlum; acgif;cs&m
rQr&Sd[k rdefYawmfrl\/879

9;59 tjcm;aomolukd? ighaemufokdYvkdufavmh[krdefYawmfrlvQif? xkdolu? ocif? tuREkfyftbukd a&SUOD;pGmoGm; oN*K[f&aomtcGifhukd


ay;awmfrlyg[k avQmufavaomf?9;60 a,Iu? vlaowkdYonfrdrdvlaowkdYukdoN*K[fygavap/ oifrlum;oGm; bk&m;ocifhEkdifiHawmf\taMumif;ukd a[majymavmh[k
rdefYawmfrl\/9;61 tjcm;aomoluvnf;? ocif? ukd,fawmfaemufokdYtuREkfyfvkdufygrnf/ okdYaomfvnf; tuREkfyftdrf&Sd&pfaomolwkdYukdt&ifoGm;
tcGifhyefyg&ap[k avQmufvQif?9;62 a,Iu? xGefukdif;ukdukdifvsuf aemufokdYvSnfhMunfhaomolrnfonfum;? bk&m;ocif\ EkdifiHawmfESifh rxkdufrwef[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 xkdaemufrS ocifbk&m;onf tjcm;aomwynfhawmf ckepfusdyfwkdYukdcefYxm;awmfrl? ukd,fwkdif<uavtHhaomNrdKU&Gmt&yf&yfwkdYokdY
a&SUawmfESpfa,mufpDESpfa,mufpD apvTwfawmfrl \/10;2 olwkdYtm;rdefYawmfrlonfum;? pyg;&dwfp&mrsm;pGm&Sd\/ &dwfaomolwkdYonfenf;Mu\/ xkdaMumifhvkyfaqmifaomolwkdYukdpyg;&dwfap
jcif;iSg pyg; &SifapvTwfawmfrlrnftaMumif; qkawmif;Muavmh/10;3 oifwkdYoGm;avonft&mrSm? awmacG;pkxJokdY okd;oi,fwkdYukd apvTwfouJhokdY oifwkdYukd igapvTwf\/10;4 aiGtdwf? vG,ftdwf? ajceif;wkdYukdraqmifMuESifh/ vrf;oGm;pOfwGif tb,folukdrQ EIwfrqufMuESifh/10;5 rnfonfhtdrfokdY0ifaomtcg? tdrf r*Fvmjzpfygapaom[ka&SUOD;pGmajymMuavmh/10;6 xkdtdrf r*Fvmom;&SdvQif? oifwdkY>rufaomr*Fvmonfwnfvdrfhrnf/10;7 okdYr[kwf oifwkdYxHokdYjyefvmvdrfhrnf/ xkdtdrfae tpm;taomufpD&if&mukd pm;aomufMuavmh/ taMumif;rlum;? vkyfaqmif
aomolonf tcukdcHxkdufay\/ wtdrfrSwtdrfokdY vSnfhvnfroGm;MuESifh/10;8 tMuifNrdKUokdY oifwkdY0ifNrdKUom;wkdYonfvufcH\/ xkdNrdKUoifwkdYa&SUrSmxnfhorQukdpm;Muavmh/10;9 vlemrsm;ukdcsrf;omay;Muavmh/ bk&m;ocif\EdkifiHawmfonf oifwdkYwnfaxmifaomtcsdef eD;NyD[k olwdkYtm;a[majymMuavmh/10;10 tMuifNrdKUokdY0ifNrdKUom;wkdYonfvufrcHthH? xkdNrdKU\vrf;okdYxGufNyD;vQif? igwkdYuyfaom oifwkdYNrdKU\ajrrIefYukd igwkdYcgvkduf\/10;11 okdYaomfvnf; bk&m;ocif\EkdifiHawmfonf oifwkdY\teD;okdYa&mufaMumif;ukdodrSwfMu[k olwkdYtm;ajymMuavmh/10;12 igqkdonfum;? aemufqkH;aomaeY xkdNrdKUonfaom'kHNrdKUxufomcH&vwHh/
10;13 tkdacg&mZdefNrdKU? oifonftr*Fvm&Sd\/ tkdAufZJ'NrdKU? oifonf tr*Fvm&Sd\/ taMumif;rlum;? oifwdkYwGifjyaomwefckd;ukd wkkNrdKUESifh
Zd'kefNrdKUwkdYwGifjybl;vQif? xkdNrdKUwkdYonf a&S;umv avQmfawt0wfukd0wf? jymxJrSmxkdifvsufaemifw&Muvdrfhrnf/10;14 w&m;qkH;jzwfawmfrlaomtcg oifwkdYonf wkkNrdKUESifhZd'kefNrdKUxufomcH&MuvwhH/10;15 tkduay&aemifNrdKU? oifonfrkdCf;aumif;uifwkdifatmifaNrSmufpm;jcif;ukdcH&aomfvnf;? r&PmEkdifiHwkdifatmif ESdrfhcsjcif;ukdcH&vwHh/10;16 oifwkdY\pum;ukd em;axmifaomolonf ighpum;ukdem;axmif\/ oifwkdYukdy,faomolonf ighukdy,f\/ ighukdy,faomolonf
ighukdap vTwfawmfrlaomolukdy,fonf[k rdefYawmfrl\/
10;17 xkdckepfusdyfaom wynfhawmfwkdYonf 0rf;ajrmufaompdwfESifhjyefvm? ocif? ukd,fawmf\emrtm;jzifh tuREkfyfwkdYonf ewfqkd;ukdyif
Ekdifygonf[k avQmufMu\/10;18 a,Iuvnf;? pmwefonf vQyfppfuJhokdYaumif;uifrSusonfukd igjrifNyD/10;19 oifwkdYonfa>r? uif;NrD;aumufwkdYukdEkdif&aomtcGifhESifh &efolrsm;ukdEkdif&aomtcGifhwefckd;ukd igay;\/ oifwkdYukdtb,fab;rQ
rnOf;qJ&/10;20 okdYaomfvnf; ewfqkd;ukdEkdif&aomaMumifhom 0rf;ajrmufjcif;r&SdMuESifh/ oifwkdY\emrnfrsm;onf aumif;uifpm&if;0ifonfukd
0rf;ajrmufjcif;&SdMuavmh[k rdefYawmfrl\/
10;21 xkdtcg a,Ionf0rf;ajrmufawmfrljcif;pdwf&Sdojzifh? aumif;uifESifh ajrBuD;ukd tpkd;&awmfrlaomtb? ukd,fawmfonf ynm
tvdrmESifh jynfhpkHaomolwkdYtm; t&mrsm;ukd xdrf0SufuG,fxm;vsuf oli,fwkdYtm; abmfjyawmfrlonfjzpf? aus;Zl;awmfukd
tuREkfyfcsD;rGrf;yg\/ xkdokdY tvkdawmf&SdaomaMumifh rSefyg\? tb/10;22 ighcrnf;awmfonf cyfodrf;aomt&mwkdYukdigtyfawmfrlNyD/ om;awmfum;tb,foljzpfonfukd crnf;awmfrSwyg;tb,folrQrod/
crnf;awmf um;tb,foljzpfawmfrlonfukd? om;awmfESifhom;awmfonfvif;apvkdaomolrSwyg; tb,folrQrod[k rdefYawmfrl\/10;23 xkdtcg wynfhawmfwkdYukdvSnfhMunfh? ,ckjriforQaomt&mwkdYukdoifwkdYjrifaomaMumifh oifwkdYrsufpdonfr*Fvm&Sd\/10;24 igqkdonfum;? oifwkdYjrif&aomt&mwkdYukd ya&mzufrsm;ESifh&Sifbk&ifrsm;wkdYonf jrifjcif;iSgtvkd&Sdaomfvnf; rjrif&Mu/
oifwkdYMum;&aomt&mwkdYukd Mum;jcif;iSgtvkd&Sd aomfvnf; rMum;&Mu[k wynfhawmfwkdYtm;om rdefYawmfrl\/
10;25 w&Ha&mtcg usrf;wwfwa,mufonfx? t&Sifbk&m;? xm0&toufukd tarGcH&thHaomiSg tuREkfyfonf tb,ftrIukd
jyK&ygrnfenf;[k ukd,fawmfukd pkHprf;aESmifh&Sufjcif;iSg ar;avQmufaomf?10;26 ukd,fawmfu? ynwdusrf; tb,fokdYvmoenf;/ oifonf tb,fokdYbwfoenf;[k ar;awmfrlvQif?10;27 xkdolu? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd pdwfESvkH;t<uif;rJh? tpGrf;owd&SdorQ? mPf&SdorQESifhcspfavmh/ ukd,fESifhpyfqkdifaomolukd
ukd,fESifhtrQcspfavmh[k jyefavQmufav\/10;28 ukd,fawmfuvnf;? oif\pum;onfrSefay\/ xkdokdYjyKvQiftoufukd&vdrfhrnf[krdefYawmfrl\/880

10;29 xkdoluvnf;? tb,folonf tuREkfyfESifhpyfqkdifaomoljzpfygoenf;[k rdrdtjypfr&Sd[efjyKvkdaompdwfESifh a,IukdavQmufjyefaomf?10;30 a,Iu? vlwa,mufonf a,k&SvifNrdKUrS a,&dacgNrdKUokdYoGm;&mwGif xm;jyESifhawGUBuKHav\/ xm;jywkdYonfxkdol\t0wfukdcRwf
emusifpGmkdufESufNyD;rS aovkrwwf&Sdaomtcg ypfxm;oGm;Mu\/10;31 xkdvrf;okdY ,Zfyka&m[dwfwa,mufonf trSwfwrJhoGm; xkdvlemukdjrifvQif vTJa&Smif oGm;av\/10;32 xkdenf;wl av0dvlwa,mufonf xkdt&yfokdYa&mufaomtcg? vmMunfhjrifvQif vTJa&Smif oGm;av\/10;33 &Srm&dvlwa,mufonf c&D;oGm;&mwGif xkdvlem&Sd&mokdYa&muf jrifaomtcg ukPmpdwf&SdonfESifh?10;34 csOf;uyf ol\temrsm;ukdqDESifhpyspf&nfxnfhvsuf t0wfESifhpnf;NyD;vQif? rdrdwd&pmefay:rSm wif p&yfwckokdYaqmifoGm;jyKpkav\/10;35 eufjzefaeYxGufoGm;aomtcg? a'em&dESpfjym;ukdxkwf p&yf&Siftm;ay;vsuf? olukdMunfhIjyKpkyg/ ukeforQukdigjyefvmaomtcg
qyfay;rnf[kqkd\/ oifonf tb,fokdYxifoenf;/10;36 xkdolokH;a,mufwkdYwGif tb,folonf xm;jyvufokdYa&mufaomolESifh pyfqkdifaomol jzpfoenf;[k jyefar;awmfrlvQif?10;37 usrf;wwfuvnf;? vlemukdoem;aomolonf pyfqkdifaomoljzpfyg\[k avQmufaomf a,Iu? oifonfoGm; xkdenf;wljyKavmh[k
rdefYawmfrl\/
10;38 a,Ionf wynfhawmfwkdYESifhc&D;oGm;MupOf &Gmw&GmokdY0ifawmfrl? rmotrnf&Sdaom rdef;rwOD;onf rdrdtdrf ukd,fawmfukd
{nfhcHav\/19;39 xkdrdef;r rm&dtrnf&SdaomnDrwa,muf&Sd\/ xkdrm&donf a,I\ajcawmf&if;xkdif pum;awmfukdem;axmifvsufae\/10;40 rmorlum;? vkyfauR;jcif;trIrsm; pdwfylyefjcif;&Sdojzifh txHawmfokdYcsOf;uyf? ocif? uRefr\nDronf uRefrwa,mufwnf;
vkyfauR;apjcif;iSg uRefrukdypfxm;onft&mukd vspfvsLaompdwf&Sdawmfrloavm/ olonf uRefrukdulnDrnftaMumif; trdefY&Sd
awmfrlyg[k avQmufaomf?10;41 a,Iu? rmo? rmo? oifonf rsm;pGmaomtrIwkdYpkd;&drf aESmifh&Sufjcif;ukdcH&\/ vkdaomt&mwpfckwnf;&Sd\/10;42 rm&drlum;? aumif;aomtbkdYukda&G;,lNyD/ xkdtbkdYukd tb,folrQrEIwfr,l&m[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1

w&Ha&mtcg ukd,fawmfonf wpkHwckaomt&yfwGifqkawmif;awmfrl NyD;vQif? wynfhawmfwa,mufu? ocif? qkawmif;apjcif;iSg


a,m[efonf rdrdwynfhwdkYtm; enf;ay;ouJhokdY tuREkfyfwkdYtm; enf;ay;awmfrlyg[k avQmufaomf?11;2 ukd,fawmfu? oifwkdYonfqkawmif;vQif >rufqkd&rnfrSm? aumif;uifbkH&Sdawmfrlaom tuREkfyfwdkYtb? ukd,fawmf\emrawmftm;
kdaoav;jrwfjcif;&Sdygapaom/ EkdifiHawmfwnfaxmifygapaom/11;3 tvkdawmfonf aumif;uifbkHjynfhpkHouJhokdY ajrBuD;ay:rSmjynfhpkHygapaom/ toufarG;avmufaomtpmukd tuREkfyfwdkYtm;
aeY&uftpOf twkdif;ay;oem;awmfrlyg/11;4 tuREkfyfwdkYukd jypfrSm;aomol&SdorQwdkY\tjypfukd tuREkfyfwdkYonfvTwfaomaMumifh? tuREkfyfwdkY\tjypfrsm;ukdvTwfawmfrlyg/
tjypfaoG; aqmif&mokdY rvkdufrygapbJ? raumif;aomtrIt&mrSvnf; u,fEIwfawmfrlyg[k qkawmif;Muavmh[k rdefYawmfrl\/
11;5 wzefrdefYawmfrlonfum;? oifwkdYwGif wpkHwa,mufaomol taqGcifyGef;&Sdonfjzpf? oef;acgiftcsdefwGifxkdtaqGcifyGef;\
tdrfokYd oGm;NyD;vQif? taqG?11;6 tuREkfyftaqGcifyGef;wa,mufonfc&D;rSvm tuREkfyfxHokdYa&mufygNyD/ olUukdauR;p&mr&SdaomaMumifh rkefYokH;vkH;acs;ESifhyg[kqkd
aomf?11;7 tdrf&Sifuvnf;? ighukdraESmifh&SufESifh/ wHcg;ydwfvsuf&Sd\/ ighom;orD;wdkYonf igESifhtdyfvsuf&SdMu\/ igx oifhtm;ray;Ekdif[k
tdrfxJujyefajymonft&mrSm?11;8 igqkdonfum;? taqGcifyGef;jzpfonfukdaxmufrx? ray;aomfvnf;? tm;ravsmhbJawmif;aeaomaMumifh x vkdcsiforQukd
ay;vdrfhrnf/11;9 wzefigqkdonfum;? awmif;Muavmh/ awmif;vQif&rnf/ &SmMuavmh/ &SmvQifawGUrnf/ wHcg;udkacgufMuavmh/ acgufvQifzGifhrnf/11;10 awmif;aomolrnfonfum;&\/ &Smaomolvnf;awGU\/ acgufaomoltm;vnf;wHcg;ukdzGifh\/11;11 oifwdkYwGif tbjzpfaomol om;onfrkefYukdawmif;vQif tbonfausmufukday;rnfavm/ ig;ukdawmif;vQif ig;tpm;
a>rukday;rnfavm/11;12 Oukdawmif;vQif uif;NrD;aumufukday;rnfavm/11;13 oifwkdYonf tqkd;jzpfvsufyif ukd,fom;wkdYtm; aumif;aomt&mudkay;wwfvQif? xkdrQru aumif;uifbkH&Sdawmfrlaom oifwkdY
tbonf qkawmif;aomolwkdYtm; oefY&Sif;aom 0dnmOfawmfudk omay;awmfrlrnfr[kwfavm[k rdefYawmfrl\/
11;14 w&Ha&mtcg pum;taomewfqkd;ukdESifxkwfawmfrl? ewfqkd;xGufonfaemuf taomolonfpum;ajym\/ tpkta0;wkdYonf
vnf;tHhMoMu\/11;15 tcsKdUwkdYu? olonf ewfqkd;rif;aAvaZAkvukdtrSDjyK ewfqkd;wkdYukdESifxkwfonf[k qkdMu\/11;16 tcsKdUwkdYonfvnf;pkHprf;aESmifh&Sufjcif;iSg rkdCf;aumif;uifujzpfaom edrdwfvuPmukd awmif;Mu\/11;17 xkdolwkdY\pdwfukd odawmfrlonfjzpf? wkdif;EkdifiHrnfonfum;? rdrdESifh roifhrwifhuGJjym;vQif ysufpD;jcif;okdYa&mufvdrfhrnf/ tdrfrnf
onfum;? rdrdESifhroifhrwifhuGJjym;vQif vJvdrfhrnf/881

11;18 igonf aAvaZAkvukdtrSDjyK ewfqkd;wkdYukd ESifxkwfonf[k oifwkdYqkdonftwkdif;? pmwefonf rdrdESifh roifhrwifhuGJjym;vQif


ol\EdkifiHonf tb,fokdYwnfEkdifrnfenf;/11;19 igonf aAvaZAkvukdtrSDjyK ewfqkd;wkdYukdESifxkwfonfrSefvQif? oifwkdY\om;wkdYonf tb,folukdtrSDjyK ESifxkwfMuoenf;/
xkdaMumifh olwkdYonf oifwkdYtm;w&m;pD&ifaomoljzpfMuvdrfhrnf/11;20 igonfbk&m;ocif\vufndK;awmftm;jzifh ewfqkd;wkdYukdESifxkwfonfrSefvQif? tu,fpifppf oifwkdY bk&m;ocif\ EkdifiHawmfwnfcsdef
a&mufavNyD/11;21 ol&Jonf vufeufpkHESifh rdrdtdrfOD; apmifhaepOftcg ol\Opmonf vkHNcKHpGm&Sd\/11;22 olUxufwwfpGrf;Ekdifaomolonf vm olUukdatmifNyD;rS? olukd;pm;aomvufeufpkHukd odrf;,l Opmy&duHrsm;ukd cGJa0vdrfhrnf/11;23 ighbufraeaomolonf igh&efbufjzpf\/ igESifhtwl rpkrodrf;aomolonf BuJjzefYaomol jzpf\/
11;24 npfnL;aomewfonf vlxJuxGufvQif? ajcmufuyfaomt&yfwdkY vnf Nidrfoufjcif;ukd&Smwwf\/ rawGUvQif? igonf
xGufcJhaomaeNrJtdrfokdY jyef&OD;rnf[kqkd?11;25 a&mufaomtcg? xkdtdrfonf okwfoifjyifqifvsuf&SdonfukdawGUaomf?11;26 rdrdxufom npfnL;aomewfqkd;ckepfa,mufukdac:NyD;vQif xkdvlxJokdY0ifaeMu\/ xkdvl\aemufjzpf[efonf a&SUjzpf[efxuf
omqkd;onf[k rdefYawmfrl\/
11;27 xkdokdYrdefYawmfrlpOfwGif rdef;rwa,mufonf vltpkta0;xJuac: ukd,fawmfukdvG,faom0rf;ESifh pkdYawmfrlaomom;jrwfonf
r*Fvm&Sdyg\[k avQmufvQif?11;28 ukd,fawmfu? bk&m;ocif\EIwfuywfw&m;awmfukdem usifhapmihfaomolonf jrwfpGmaomr*Fvm&Sdonf[k rdefYawmfrl\/
11;29 vltpkta0;wkdYonf xlxyfvsuf&SdMuaomtcg ukd,fawmfu? vlrsKd;onf qkd;npf aomtrsKd;jzpf\/ edrdwfvuPmukdawmif;onfrSm
ya&mzufa,me\ edrdwfvuPmrSwyg; tb,fvuPmukdrQolwkdYtm;rjy&m/11;30 a,meonf edaea0NrdKUom;wkdYtm;edrdwfvuPmjzpfouJhokdY vlom;onf vlrsKd;tm;jzpfvdrfhrnf/11;31 w&m;qkH;jzwfawmfrlaomtcg awmifjynfukdtpkd;&aomrdzk&m;onf vlrsKd;wbufx tIH;cHapvwhhH/ taMumif;rlum;?
xkdrdzk&m;onf
a&Smvrkefrif;BuD;\ynmpum;ukdem;axmifjcif;iSg ajrBuD;pGef;rSvm\/ t&yfum;? a&Smvrkefxufom BuD;jrwfaomol&Sd\/11;32 w&m;qkH;jzwfawmfrlaomtcg edaea0NrdKUom;wkdYonf vlrsKd;wbufxtIH;cHapvwhH/ taMumif;rlum;? xkdolwkdYonf
a,mea[majymaompum;aMumifh aemifw&Mu\/11;33 t&yfum;a,mexufomBuD;jrwfaomol&Sd\/ qDrD;xGef;uG,f&mzkH;xm;avhr&Sd/ awmif;Zvm;atmufvnf;xm;avhr&Sd/
0ifvmaomolonf tvif;ukd&apjcif;iSg qDrD;ckHtay:rSmwifxm;avh&Sd\/11;34 ukd,f\qDrD;um;rsufpdwnf;/ xkdaMumifh rsufpdMunfvifaomtcg wukd,fvkH;vif;vdrfhrnf/ rsufpdajr;&Sufaomtcg wukd,fvkH;
rkdufvdrfhrnf/11;35 ukd,f&Sdaomtvif;ukd arSmifrkdufrjzpfapjcif;iSg owdjyKavmh/11;36 t*FgwckrQrrkdufbJ wukd,fvkH;vif;vQif? qDrD;\ta&mifESifhvif;apouJhokdY vkH;vkH;vif;vsuf&Sdvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
11;37 xkdokdYrdefYawmfrlpOfwGif zm&d&SJwa,mufonf tpmukdokH;aqmifawmfrlapjcif;iSg ukd,fawmfukdac:yifhvQif? ol\tdrfokdY<u
pm;yGJavsmif;awmfrl\/11;38 tpmukdrpm;rSD aq;jcif;ukdjyKawmfrrlonfukd xkdzm&d&SJonfjrifvQif thHMoav\/11;39 ocifbk&m;uvnf;? zm&d&SJjzpfaomoifwkdYonf zvm;? vifyef;ukd tjyifaq;aMumMu\/ twGif;um; vk,ljcif;? qkd;npfjcif;ESifh
jynfhvsuf&Sd\/11;40 vlrkdufwkdY? tjyifukdzefqif;aomolonf twGif;ukdvnf; zefqif;awmfrlonfr[kwfavm/11;41 omaumif;aomenf;rlum;? wwfEkdiforQtwkdif;qif;&Jom;wkdYtm;pGefYBuJMuavmh/ okdYjyKvQif cyfodrf;aomt&mwkdYonf oifwkdYtm;
oefY&Sif;Muvdrfhrnf/11;42 zm&d&SJwkdY? oifwkdYonftr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? yifpdrf;&Guf? vsL&GufrsKd;rSp jrufyif trsKd;rsKd;ukd q,fbkdYwbkdYvSLMuonfwGif?
w&m;ojzifhpD&ifjcif;? bk&m;ocifukd cspfjcif;trIukdum; vSyfxm;Mu\/ t&ifqkdaomt&mwkdYukdrvSyfrxm;? aemufqkdaomt&m
wkdYudkusifh&rnf/11;43 zm&d&SJwkdY? oifwkdYonftr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? w&m;p&yf jrifhjrwfaom ae&mxkdif&mukd4if;? aps; kdaopGmEIwfqufjcif;ukd4if;
ESpfoufMu\/11;44 oifwkdYonftr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? rxif&Sm;aomocsKif;wGif;ESifhwlMu\/ xkdwGif;tay:rSmoGm;vmaomolwkdYonf
ocsKif;wGif;&SdrSef;ukdrQ rodMu[k rdefYawmfrl\/
11;45 usrf;wwfwa,mufuvnf;? t&Sifbk&m; xkdokdYqkdvQif tuREkfyfwkdYukdyif uJh&JUtjypfwifawmfrl\[k avQmufaomf?11;46 usrf;wwfwkdY? oifwkdYonftr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? xrf;cJaom0efukd olwyg;tay:rSm wifwwf\/11;47 ukd,fvufzsm;ESifhrQrwkdYMu/ oifwkdYonftr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? ya&mzufwkdY\ocsKif;rsm;ukdwnfvkyf? oifwkdY\
bkd;ab;rsm;onf olwdkYukdowfMu\/11;48 tu,fpifppf oifwkdYonf bkd;ab;wkdY\tjyKtrlukdvufcHMu\/ bkd;ab;wkdYonf ya&mzufrsm;ukdowfMuNyD/ oifwkdYrlum;?
ocsKif;wkdYukdwnfvkyfMu\/
11;49 xkdaMumifh? bk&m;ocif\mPfpD&ifawmfrlonfum;? ya&mzuf? wrefawmfwkdYukd olwkdY&Sd&mokdYigapvTwfrnf/ olwkdYonfxkdya&mzuf?
882

wrefawmftcsKdUwkdYukd nOf;qJMuvdrfhrnf/ tcsKdUwkdYukdowfMuvdrfhrnf/11;50 xkdaMumifh? tmaAv\taoG;rSp? ,ZfyvifESifh tdrfawmf\tMum;owfcJhNyD;aom Zmc&d\taoG;wkdifatmif urmOD;rSp


oGef;NyD;aom ya&mzuftaygif;wkdY\taoG;aMumifh ,ckjzpfaomvlwkdYonf ppfaMumjcif;ukdcH&Murnf/11;51 igtrSefqkdonfum;? ,ckjzpfaomvlwkdYonf xkdppfaMumjcif;ukdcH&Murnf/
11;52 usrf;wwfwkdY? oifwkdYonftr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? ynmzGifhaomaomhukd odrf;xm;MuNyD/ rdrdwkdYvnf;r0if? 0ifvkdaom
olwkdYukdvnf; qD;wm;Muonf[k rdefYawmfrl\/11;53 xkdokdYy&dowfwkdYtm;rdefYawmfrlpOfwGif usrf;jyKq&mESifhzm&d&SJwkdYonf ukd,fawmf tjypfwifcGifhukd&rnftaMumif;?11;54 acsmif;ajrmif;vsuf pum;awmfukdbrf;jcif;iSg &SmBuHvsuf? usyfusyfwkdufwGef; t&m&mwkdY ar;ppfMu\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 xkdtcg twkdif;rodrsm;pGmaomvlwkdYonfpka0; tcsif;csif;eif;rdrwwfaeMuonf&Sdaomf? a,IonfwynfhawmfwkdYtm; rdefYawmfrl
onfum;? vQKdU0Sufjcif;wnf;[laom zm&d&SJwkdY\waq;ukd a&SUOD;pGmMuOfa&SmifMuavmh/12;2 zkH;xm;vsuf&SdorQwkdYonf yGifhvdrfhrnf/ qdwfuG,f&m &SdorQwkdYonfvnf; xif&Sm;vdrfhrnf/12;3 arSmifrkduf oifwkdYajymorQaomt&mrsm;ukd olwyg;wkdYonf tvif;em;Mum;Muvdrfhrnf/ oifwkdYonftcef;xJrSm em;tyg;
ajymaomt&mrsm;ukd tdrfrkd;ay:rSm[pfaMumfMuvdrfhrnf/12;4 ightaqGwkdY? oifwkdYtm;igqkdonfum;? ukd,fcEmukdowf aemufwzef tvQif;rjyKEkdifaomolwkdYukd raMumufMuESifh/12;5 tb,folukdaMumuf&rnfenf;[lrlum;? ukd,fcEmukdowfNyD;rS i&JxJokdYcsEkdifaomolukd aMumufMuavmh/ igtrSefqkdonfum;?
xkdolukdaMumufMuavmh/12;6 pmiSufig;aumifukd t&dESpfjym;tbkd;ESifh 0,f&onfr[kwfavm/ xkdpmiSufwaumifukdrQ bk&m;ocifarhavsmhawmfrrl/12;7 oifwkdYqHyifonfvnf; tukeftpifa&wGufvsuf&Sd\/ xkdaMumifhraMumufMuESifh/ oifwkdYonfpmiSuftrsm;wkdYxufomjrwfMu\/
12;8 igqkdonfum;? tMuifolonfvlwkdYa&SUrSmighukd0efcHthH? bk&m;ocif\ aumif;uifwrefwkdYa&SUrSm vlom;onf xkdoludk0efcHrnf/12;9 tMuifolonfvlwkdYa&SUrSm ighukdjiif;y,fthH? bk&m;ocif\aumif;uifwrefwkdYa&SUrSmxkdolukd igjiif;y,frnf/12;10 vlom;ukdEIwfjzifhjypfrSm;aomolrnfonfum;? tjypfESifhvGwfapjcif;tcGifhukd&Ekdif\/ oefY&Sif;aom0dnmOfawmfukd uJh&JUaomolrnf
onfum;? tjypfESifhvGwfapjcif;tcGifhukdr&Ekdif&m/12;11 oifwkdYukdw&m;p&yfokdY4if;? tuJtrSL;? rif;rsm;a&SUokdY4if;? ykdYaqmifMuaomtcg tb,fokdYjyefajym&rnfukdrpkd;&drfMuESifh/12;12 taMumif;rlum;? xkdcPjcif;wGif tb,fokdYajym&rnfukd oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf tBuHay;rnf[krdefYawmfrl\/
12;13 vltpkta0;ygaomolwa,mufu? t&Sifbk&m;? tuREkfyftpfukdonf tarGOpmukdtuREkfyftm;a0ay;ygrnftaMumif; trdefY&Sdawmf
rlyg[k avQmufvQif?12;14 ukd,fawmfu tcsif;vl? tb,folonf oifwkdYtrIukd pD&ifcGJa0ykdifaomtcGifhukd ightm;tyfay;oenf;[k ar;awmfrl\/12;15 xkdrSwyg; avmbvGefusL;jcif;ukd owdESifhMuOfa&SmifMuavmh/ taMumif;rlum;? pnf;pdrf&Sdaomfvnf;pnf;pdrftoufrwnf[k
rdefYawmfrl\/
12;16 wzefOyrmpum;ukdrdefYawmfrlonfum;? olaX;wOD; ajraumif; toD;tESHrsm;vS\/12;17 xkdolaX;u? igonftb,fokdYjyK&rnfenf;/ toD;tESHrsm;ukd okdxm;p&mt&yfr&Sd/12;18 jyKrnfhtBuHrlum;? ighwkdufrsm;ukdzsuf us,faomwkdufwkdYukdwnfNyD;rS? ig\toD;tESHOpm&SdorQwkdYukdokdxm;rnf/12;19 igh0dnmOftm;vnf;? tcsif;0dnmOf? oifonfESpfaygif;rsm;pGmokH;aqmif&ef Opmrsm;ukd okdxm;vsuf&SdNyD/ Nidrf0yfpGmaeavmh/ pm;
aomufjcif;? aysmfarGUjcif;ukdjyKavmh? igajymrnf[k olaX;tBuH&Sd\/12;20 xkdokdYtBuH&SdpOfwGifbk&m;ocifu? tcsif;vlrkduf? ,aeYnOfhyifoif\0dnmOfukdkyfodrf;&mtcsdefa&mufvdrfhrnf/ okdYjzpfoifonf
jyifqifokdxm;aomOpmukd tb,folykdifrnfenf;[k olaX;tm;rdefYawmfrl\/12;21 xkdYtwl ukd,ftbkdYb@mrsm;ukdqnf;zl;? bk&m;ocifa&SUawmf qif;&Jaomolrnfonfum;? xdkolaX;ESifhwlonf[krdefYawmfrl\/
12;22 wzef wynfhawmfwkdYtm;rdefYawmfrlonfum;? xkdaMumifhoifwkdYonf tb,fokdYpm;&rnf[l touftbkdYrpkd;&drfMuESifh/ tb,fokdY
0wf&rnf[l ukd,ftbkdYrpkd;&drfMuESifh[k igqkd\/12;23 tpmxuf toufjrwfonfr[kwfavm/ t0wfxuf ukd,fjrwfonfr[kwfavm/12;24 usD;uef;rsm;ukd MunfhIqifjcifMuavmh/ xkdiSufwkdYonf rsKd;aphukdrpkdufrBuJ? pyg;ukdr&dwf? pyg;usDr&Sd? b@mwkdufr&Sd/ okdYaomfvnf;
bk&m;ocifonf olwkdYukdauR;arG;awmfrl\/ xkdiSufwkdYxuf oifwkdYonftvGefjrwfonfr[kwfavm/12;25 tb,folonf pkd;&drfjcif;tm;jzifhrdrdtoufwmukdwawmifcefYrQ wkd;yGm;apEkdifoenf;/12;26 xkdokdY ti,fqkH;aomtrIukdrQrwwfEkdifvQif <uif;aomtrIukdtb,faMumifh pkd;&drfMuoenf;/12;27 ESif;yifwkdYonftb,fokdYaomtm;jzifh BuD;yGm;onfukdMunfhIqifjcifMuavmh/ xkdtyifwkdYonftvkyfvnf;rvkyf? csnfjzpfapjcif;iSg
riifr0ifh/ okdYaomfvnf; bkef;BuD;aoma&Smvrkefrif;BuD;t0wfonf xkdtyifwyifrQ\ t0wfukdrrSD[k igqkd\/12;28 ,kHMunftm;enf;aomolwkdY? ,aeYtouf&Sifvsuf? eufjzefrD;zkdxJokdYa&mufaomawmjrufyifukd bk&m;ocifonf xkdokdYaomt0wf
ESifhzkH;vTrf;awmfrlvQif? xkdrQruoifwkdYukdt0wfESifh zkH;vTrf;awmfrlrnfr[kwfavm/12;29 xkdaMumifh tb,fokdYpm;&thHenf;? tb,fokdYaomuf&thHenf;[lr&SmazGMuESifh/ aomuarTaESmufjcif;vnf;r&SdMuESifh/883

12;30 xkdt&mrsm;ukd avmuDom;trsKd;rsKd;wkdYonf &SmazGwwfMu\/ xkdt&mrsm;ukd oifwkdYonftokH;vkdaMumif;ukd oifwkdYtbodawmfrl\/12;31 oifwkdYrlum; bk&m;ocif\EkdifiHawmfukd&SmMuavmh/ aemufrS xkdt&mrsm;ukdxyf ay;awmfrlvwhH/12;32 okd;pki,f? oifwkdYonfraMumufMuESifh/ oifwkdYtbonf oifwkdYtm; EkdifiHukday;jcif;iSg tvkd&Sdawmfrl\/12;33 oifwkdYOpmrsm;ukda&mif; qif;&Jom;wkdYtm;pGefYBuJMuavmh/ raqG;ra[mif;wwfaomtdwfwkdYukd ukd,fokH;bkdYvkyfMuavmh/ olckd;
ra&muf? ykd;rsm;rzsufqD;&mt&yf? aumif;uifbkH rukefrqkH;Ekdifaomb@mukdqnf;zl;Muavmh/12;34 taMumif;rlum;? tMuift&yf oifwkdY\b@m&Sd\? xkdt&yfokdY oifwkdYpdwfESvkH;&mufwwf\/
12;35 oifwkdYonf cg;yef;pnf;vsuf? qDrD;xGef;vsufaeojzifh?12;36 ocifonf r*FvmaqmifyGJrSjyefvm wHcg;ukdacgufaomtcg csufjcif;zGifhjcif;iSg ocifvmrnfukdajrmfvifhaeaom uRefuJhokdY
&SdaeMuavmh/12;37 tMuifuRefwkdYonf apmihfvsufaeonfukd ocifonf jyefvmawGU\? xdkuRefwkdYonf r*Fvm&SdMu\/ igtrSefqkdonfum;? ocif
onf cg;yef;pnf;vsuf uRefwkdYukdpm;yGJavsmif;apNyD;rS? ukd,fwkdifvm olwkdYtm;vkyfauR;vdrfhrnf/12;38 ESpfcsufwD;tcsdefjzpfap? okH;csufwD;tcsdefjzpfap? ocifonfvm xkdokdYawGUvQif? xkduRefwkdYonf r*Fvm&SdMu\/12;39 tdrf&Sifonfolckd;vmrnftcsdefem&Dukdod&vQif? rdrdtdrfukdrxGif;razmufapjcif;iSg apmifhaevdrfhrnfukdoifwkdYodMu\/12;40 xkdaMumifh oifwkdYonfjyifqifvsufaeMuavmh/ taMumif;rlum;? oifwkdYrxifrrSwfaomtcsdef vlom;onf<uvmvdrfhrnf[k
rdefYawmfrl\/
12;41 aywkuvnf;? ocif? OyrmukdtuREkfyfwkdYtm;omrdefYawmfrloavm/ vltaygif;wkdYtm;rdefYawmfrloavm[k ar;avQmufvQif?12;42 ocifbk&m;u? tdrf&Sifonf rdrdtdrfom;wkdYtm; tcsdefwefvQif tpm;taomufwkdYukd a0zefapjcif;iSg ttkyftcsKyfcefYxm;?
opmESifh4if;? owdynmESifh4if; jynfhpkHaomuRefum; tb,folenf;/12;43 tMuifuRefonf okdYjyKvsufaeonfukd t&SifonfjyefvmawGU\? xkduRefonfr*Fvm&Sd\/12;44 igtrSefqkdonfum;? t&SifonfrdrdOpm&SdorQwkdYukd xkduReftyfvdrfhrnf/12;45 okdYr[kwfrlum;? tMuifuRefu? ight&SifvmcJvdrfhrnf[kpdwfxJatmufarhonfESifh uRefcsif;a,mufsm;rdef;rwkdYukdkdufykwfvsuf?
pm;aomuf,pfrl;vsufae\?12;46 xkduRef rMunfhrarQmfaomaeY&uf? rMum;rodaomtcsdefem&D ocifonfa&mufvmvQif? xkduRefukdjyif;pGmqkH;ruGyfrsuf opm
r&SdaomolwkdYESifhwuG ae&mcsvwhH/12;47 tMuifuRefonf rdrdocif\tvkdukdodvsufESifh toifhrae? ocif\tvkdukdraqmif? xkduRefonf rsm;pGmaom'PfudkcH&\/12;48 ocif\tvkdukdrodbJvsuf? 'PfcHxkdufaomtrIukdjyKrdaomolrlum;? tenf;i,faom 'PfukdomcH&\/ tMuifolonf rsm;pGm
aomaus;Zl;ukdcH\? xkdolonftrsm;ukdqyf&\/ tMuifolrsm;pGmaomOpmukdtyfESif;\? xkdolukdrsm;pGmawmif;vdrfhrnf/
12;49 ajray: rD;avmifapjcif;iSgigvmownf;/ xkdrD;rndrSDwkdifatmifig\tvkdrjynfhpkH/ AwdZHwckukdvnf;igcHp&m&Sd\/12;50 xkdAwdZHukd rcHrSDwkdifatmifigonftvGefNiD;aiGUaompdwf&Sd\/12;51 ajray: Nidrfoufjcif;ukday;tHhaomiSg igvmonf[kxifMuoavm/ xkdokdYaomtvkdYiSg igvmonfr[kwf/ tcsif;csif;uGJjym;apjcif;iSg
igvmonf[kigqkd\/12;52 tb,fokdYenf;[lrlum;? ,ckrSp tdrfwtdrfaeaom vlig;a,mufwkdYonf ESpfa,mufwpk okH;a,mufwpk tcsif;csif;uGJjym;vdrfhrnf/12;53 tbESifhom;? trdESifhorD;? a,murESifhacR;r tcsif;csif;uGJjym;vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
12;54
wzefvltpkta0;wkdYtm;rdefYawmfrlonfum;?
oifwkdYonftaemufrsufESmrkdCf;&dyfwufonfukdjrifaomtcg
rkdCf;&Gmrnf[k
csufjcif;qkdwwf\/ qkdonftwkdif;vnf;jzpfwwf\/12;55 awmifavvmonfukdjrifaomtcg aeylrnf[kqkdwwf\/ qkdonftwkdif;vnf;jzpfwwff\/12;56 vQKdU0SufaomolwkdY? oifwkdYonfajrBuD;\rsufESmESifhrkdCf;aumif;uif\rsufESmukd ykdif;jcm;odEkdifMu\/ ,ckuyfumvukd tb,faMumifh
ykdif;jcm;rodEkdifMuoenf;/12;57 xkdrSwyg; ajzmifhrwfjcif;w&m;ukdtb,faMumifh tvkdtavsmufykdif;jcm;rodMuoenf;/12;58 oifonfw&m;awGUbufESifhtwl rif;xHokdYoGm;aomtcg trIajyapjcif;iSg vrf;BudK;pm;avmh/ okdYr[kwf w&m;awGUbufonf
w&m;olBuD;a&SUokdYqGJrnf/ w&m;olBuD;onf vkvifacgif;tyf? vkvifacgif;onf axmifxJavSmifxm;rnf/12;59 avsmfjypfaiG&SdorQukd ravsmfrSDwkdifatmif axmifxJurxGuf&? igqkdonf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 xkdtcg vltcsKdUwkdYonfvm? ydvwfrif;onf*gvdvJvltcsKdUwkdY\taoG;ukd rdrdwkdYylaZmfaom ,ZfaumifwkdYESifh a&maESmaMumif;ukd
avQmufMuvQif?13;2 a,Iu? xkd*gvdvJvlwkdYonf xkdokdYcH&aomaMumifh? tjcm;aom*gvdvJvl taygif;wdkYxuf omtjypf&Sdonf[k xifMuoavm/13;3 omtjypf&Sdonfr[kwf/ oifwkdY&SdorQonfvnf; aemifwr&vQif ysufpD;jcif;okdY a&mufMuvdrfhrnf[k igqkd\/13;4 xkdrSwyg;? &Sdavmifjytkd;vJ ydaomolwusdyf&Spfa,mufwkdYonf a,k&SvifNrdKUom;taygif;wkdYxuf om tjypf&Sdonf[k xifMu
oavm/13;5 omtjypf&Sdonfr[kwf/ oifwkdY&SdorQonfvnf;aemifwr&vQif ysufpD;jcif;okdYa&mufMu vdrfhrnf? igqkdonf[k rdefYawmfrl\/
884

13;6 wzef OyrmukdrdefYawmfrlonfum;? vlwa,mufonf O,smOfpdkufaom oabFmozef;yif wyif&Sd\/ xkdtyifokdYvm toD;ukd


&Smaomfvnf; rawGU/13;7 xkdtcg O,smOfapmifhtm;vnf;? okH;ESpfywfvkH; oabFmozef;yifokdYigvm toD;ukd&Smaomfvnf; rawGUr&/ ckwfypfavmh/
tb,faMumifh ajrukdaESmifh&Suf&oenf;[k trdefY&Sdaomf? O,smOfapmifhu? ocif? ,ckESpf&SdygapOD;/13;8 tuREkfyfonf tyifem;ywfvnfukdwl;qG aemufacs;ukdzkdYygrnf/13;9 toD;oD;aumif;oD;ygvdrfhrnf/ okdYr[kwf aemufrSckwfypfawmfrlyg[k avQmufavonf[k rdefYawmfrl\/
13;10 waeYaomOykofaeY a,Ionf w&m;p&yfwGif qkH;rMo0g'ay;awmfrlaomtcg?13;11 wq,f&SpfESpfywfvkH; ewfpGJ a&m*gESdyfpufjcif;ukdcH&aom rdef;rwa,muf&Sd\/ xkdrdef;ronf ausmukef; ukd,fukdtvsif;rqefYEkdif/13;12 a,Ionf xkdrdef;rukdjrifawmfrlvQif txHawmfokdYac:? tcsif;rdef;r? oifonf tema&m*gESifhvGwf\[k rdefYawmfrlvsuf?13;13 olUtay:rSm vufawmfukdwifawmfrlojzifh? olonfcsufjcif; wnfhrwfjcif;okdYa&muf bk&m;ocif\*kPfawmfukd csD;rGrf;av\/13;14 xkdokdYOykofaeY a,Ionf tema&m*gukdNidrf;apawmfrlaomaMumifh w&m;p&yfrSL;onf trsufxGuf? tvkyfvkyf&aomaeY&uf
ajcmuf&uf&Sd\/ xkdaeY&ufwGifvm tema&m*gNidrf;apjcif;aus;Zl;udk cHMuavmh/ OykofaeY rvmrcHMuESifh[k y&dowfwkdYtm;qkd\/13;15 ocifbk&m;uvnf;? vQKdU0Sufaomol? oifwkdY&SdorQonf OykofaeY jrif;? EGm;udk wif;ukyfrSvTwf a&wkdufjcif;iSg aqmifoGm;wwfonf
r[kwfavm/13;16 wq,f&SpfESpfywfvkH; pmwefcsnfaESmifaom tmjA[H\orD;jzpfaomrdef;rukd csnfaESmifjcif;rS OykofaeYrvTwf&oavm[k
rdefYawmfrl\/13;17 xkdokdYrdefYawmfrlNyD;rS &efbufaeaomoltaygif;wkdYonf&SufaMumufjcif;&Sd? jyKawmfrlaomthHMobG,ftrIrsm;wkdYukd vltaygif;wkdYonf
ESpfouf0rf;ajrmufMu\/
13;18 wzefrdefYawmfrlonfum;? bk&m;ocif\EdkifiHawmfonftb,ft&mESifhwloenf;/ tb,fokdYykHjy&thHenf;/13;19 vlonf ,l O,smOfpkdufaom rkefnif;aphESifhwl\/ xkdtaphonfBuD;yGm; tyifBuD;jzpf\/ rkdCf;aumif;uifiSufwkdYonfvnf;
tukdif;tcufwkdY em;aerSDckdMuonf[k rdefYawmfrl\/13;20 wzefrdefYawmfrlonfum;? bk&m;ocif\EkdifiHawmfukd tb,fokdYykHjy&thHenf;/13;21 rdef;ronf waq;ukd,l rkefYnufokH;wif;xnfhojzifh? rkefYnuf&SdorQukd azmif;<uapwwfaom waq;ESifhwlonf[k rdefYawmfrl\/
13;22 xkdtcg a,Ionf NrdKU&GmwkdYukd a'opm&DvSnfhvnfvsuf? qkH;rMo0g'ay;vsuf? a,k&SvifNrdKUokdYc&D;oGm;awmfrl\/13;23 vlwOD;uvnf;? ocif? u,fwifjcif;okdYa&mufaomolwkdYonf rsm;oavm? enf;oavm[k ar;avQmufvQif?13;24 usOf;ajrmif;aomwHcg;0ukd0ifjcif;iSg BudK;pm;tm;xkwfMuavmh/ taMumif;rlum;? trsm;aomolwkdYonf0ifjcif;iSgtvkd&Sdaomfvnf;
rpGrf;EkdifMu[k igqkd\/13;25 tdrf&Sifonf wcgxwHcg;ukdydwfNyD;rS? oifwkdYonfjyif&yf wHcg;udkacgufvsuf? ocif?ocif?tuREkfyfwkdYtm;zGifhyg[kawmif;avQm
ufaomfvnf;? ocifu? oifwkdYonf tb,fuvmonfukd igrod[kjyefajymvdrfhrnf/13;26 xkdtcgoifwkdYuvnf;? tuREkfyfwkdYonf txHawmfpm;aomufygNyD/ tuREkfyfwkdYaeaomNrdKU&Gm ukd,fawmfonf qkH;rMo0g'
ay;awmfrlNyD[k avQmufjyefaomfvnf;?13;27 ocifu? oifwkdYonf tb,fuvmonfukdigrod[k igqkdNyD/ rw&m;aomtrIukd jyKaomoltaygif;wkdY? ighxHrSz,foGm;Mu[k
ajymvdrfhrnf/13;28 xdktcg tmjA[H? Zmuf? ,mukyfrSpaomya&mzuftaygif;wkdYonf bk&m;ocif\EkdifiHawmf xJokdY0if? oifwkdYonf jyifokdYESif
xkwfjcif;ukdcH&aomtcg ikda<u;jcif;? tHoGm;cJBudwfjcif;&SdvwhH/
13;29 xkdtcg ta&SU taemuf awmif ajrmuf t&yfav;rsufESmuvm bk&m;ocif\EkdifiHxJwGif avsmif;&MuvwhH/13;30 aemufusaomoltcsKdUwkdYonf t&ifusMuvdrfhrnf/ t&ifusaomoltcsKdUwkdYonf aemufusMuvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
13;31 xkdtcg zm&d&SJtcsKdUwkdYonf txHawmfokdYvm? t&yfrSxGufoGm;yg/ a[k'frif;onf ukd,fawmfukdowfrnftBuH&Sdygonf[k
avQmufMuvQif? ukd,fawmfu? oifwkdYoGm;Muavmh/13;32 ,ckaeYESifheufjzefaeY ewfqkd;wkdYukdESifxkwf tema&m*gukdNidrf;ap\/ okH;&ufajrmufaomaeY pkHvifjcif;okdYa&mufrnft&mukd
xkdajracG;tm; ajymMuavmh/13;33 okdYaomfvnf; ,ckaeY? eufjzefaeY? oefbufaeYigoGm;&ao;\/ taMumif;rlum;? a,k&SvifNrdKUrSwyg; tjcm;aomt&yf tb,f
ya&mzufrQ rqkH;&m/13;34 tkda,k&SvifNrdKU? a,k&SvifNrdKU? oifonf ya&mzufwkdYukdowfNrJ&Sd\/ oif&Sd&mokdY apvTwfaomolwkdYukdvnf; ausmufcJESifhypfNrJ&Sd\/
Muufronf rdrdom;i,fwkdYukd tawmifatmufpkkH;ouJhokdY oif\om;wkdYukdpkkH;apjcif;iSg Budrfzefrsm;pGmigtvkd&Sd\/ oifrlum;
tvkdr&Sd/13;35 oifwkdYaeaomtdrfonf oifwkdYvlqdwfnHvsuf usef&pf&\/ igqkdonfum;? xm0&bk&m;\ tcGifhESifh<uvmaomolonf r*Fvm
&Sdapaom[k oifwkdYrajymrDSwkdifatmif ,ckrSpoifwkdYonf ighrsufESmudkrjrif&Mu[k rdefYawmfrl\/

885

tcef;BuD; ( 14 )
14;1

waeYaomOykofaeY ukd,fawmfonf tpmukdokH;aqmifjcif;iSg t&m&Sdjzpfaom zm&d&SJ wa,muf\tdrfokdY0ifawmfrlvQif? xkdolwkdYonf


ukd,fawmfukdacsmif;MunfhMu\/14;2 a&zsOf;empGJaomolwa,mufonf a&SUawmf&Sd\/14;3 OykofaeY tema&m*gukd Nidrf;aptyfoavm[k zm&d&SJESifhusrf;wwfwkdYukd ar;awmfrlvQif?14;4 olwkdYonf wdwfqdwfpGmaeMu\/ a,Ionfxkdolukd,l tema&m*gESifhuif;vGwfapNyD;rS? vTwfvkdufawmfrl\/14;5 y&dowfwkdYukdvnf;? rdrdjrnf;? EGm;onf OykofaeYwGif;xJokdYusvQif csufjcif;rqGJrwifbJ aernfholwpkHwa,mufonf oifwkdYwGif
&Sdoavm[k ar;awmfrlvQif?14;6 xkdolwkdYonf pum;wcGef;ukdrQrjyefEkdifMu/
14;7 xkdtcg ac:bdwfaomolwkdYonf jrifhjrwfaomae&mxkdif&mukd a&G;MuonfukdjrifawmfrlvQif? olwdkYtm; OyrmukdrdefYawmfrlonfum;?14;8 olwyg;onfr*FvmaqmifyGJokdYoifhukdac:bdwfaomtcg? jrifhjrwfaomae&mravsmif;ESifh/ xkdokdYavsmif;vQif oifhxufom
jrwfaomolonf yGJokdYvmonf&Sdaomf?14;9 oifwkdYESpfa,mufukd ac:bdwfaomolu? oltm;ae&mukday;avmh[kvmajymvdrfhrnf/ xkdtcgoifonf&SufaMumufjcif;ESifh
edrfhaomae&m okdYqif;&vdrfhrnf/14;10 olwyg;wkdYonf oifhukdac:bdwfaomtcg? oGm;edrfhaomae&mavsmif;avmh/ xkdokdYavsmif;vQif oifhukdac:bdwfaomol
vmonf&Sdaomf? taqG? wufyg[koifhukdqkdvdrfhrnf/ xkdtcg oifESifhtwlavsmif;aomolwkdYa&SUrSm oif\toa&xif&Sm;vdrfhrnf/14;11 ukd,fukdukd,fcsD;ajrmufaomolrnfonfum; ESdrfhcsjcif;okdYa&mufvwhH/ ukd,fukdukd,f ESdrfhcsaomolrnfonfum; csD;ajrmufjcif;okdY
a&mufvwhH[k rdefYawmfrl\/
14;12 ukd,fawmfukd ac:yifhaomoltm;wzefrdefYawmfrlonfum;? oifonf eHeufpm? npmvkyf auR;aomtcg? taqGcifyGef;? nDtpfukd
trsKd;om;csif;? aiG&wwfaom tdrfeD;csif;rsm;ukd rac: rbdwfESifh/ xkdokdYac:bdwfvQif? olwkdYonf aemufwzefoifhukdac:bdwf
aus;Zl;qyfMuvdrfhrnf/14;13 oifonfyGJcHaomtcg qif;&Jaomol? t*FgcsKdUwJhaomol? ajcrpGrf;aomol? rsufpduef;aom olrsm;ukdac:bdwfavmh/14;14 xkdokdYac:bdwfvQif r*Fvm&Sdvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? xkdolwkdYonf aus;Zl;rqyfEkdifonfjzpf? ajzmifhrwfaomolwkdYonf xajrmuf
onfumv oifonfaus;Zl;qyfjcif;tusKd;ukd cH&vwhH[k rdefYawmfrl\/
14;15 pm;yGJavsmif;aomolwa,mufonfxkdpum;awmfukdMum;vQif? bk&m;ocif\EkdifiHawmf yGJ0ifaomolonf r*Fvm&Sd\[kavQmuf
aomf?14;16 ukd,fawmfu? vlwOD;onfBuD;pGmaomyGJukdpD&if vlrsm;wkdYukdac:bdwfav\/14;17 yGJcHcsdefa&mufaomtcg? ac:bdwfaomolwdkYukd? vmMuyg/ tvkH;pkHwkdYonftoifh&SdNyD[krSm taptyg;ukdapvTwf\/14;18 ac:tyfaomoltaygif;wkdYonf wnDwGwfwnf;y&d,m,fjyKMu\/ wa,mufu? tuREkfyfonf ajr&mudk0,fygNyD/ oGm;
Munfh&ygrnf/ tuREkfyfukdvTwfygOD;avmh[k awmif;yefav\/14;19 wa,mufu tuREkfyfonfEGm;ig;,SOf;ukd0,fygNyD/ oGm;prf;&ygrnf/ tuREkfyfukdvTwfygOD;avmh[k awmif;yefav\/14;20 wa,mufu? tuREkfyfonfr,m;ESifhvufxyfygNyD/ xkdaMumifhtuREkfyfrvmEkdifyg[kqkd\/14;21 taptygonf ocifhxHokdYjyefvm xkdtaMumif;rsm;ukdavQmufav\/ xkdtcg tdrf&Sifonf trsufxGuf? NrdKUvrf;rvrf;Mum;okdY
taomhoGm;acs/ qif;&Jaomol? t*FgcsKdUwJhaomol? ajcrpGrf;aomol? rsufpduef;aomolrsm;ukdac:oGif;acs[k taptygukdqkd\/14;22 taptyguvnf;? ocifpD&ifawmfrlonftwkdif;jyKygNyD/ okdYaomfvnf; vyfaomae&m xkdif&m&Sdygao;onf[k avQmufavaomf?14;23 ocifu? NrdKUjyif? vrf;r? NcHem;okdYoGm;OD;avmh/ ightdrfukdjynfhapjcif;iSg tEkdiftxuf ac:oGif;avmh/14;24 txufuac:bdwfaomolwa,mufrQ ighyGJokdYr0if&? igtrdefY&SdNyD[k taptygukdqkdonf[k rdefYawmfrl\/
14;25 vltpkta0;taygif;wkdYonf aemufawmfokdYvkdufMuonfukd a,Ionf vSnfhMunfhawmfrlNyD;vQif?14;26 tMuifolonf ighxHokdYvm rdb? om;r,m;? nDtpfukd? ESrwkdYukd4if;? xkdrQru rdrdtoufukd4if; rrkef;? xkdolonf ighwynfh
rjzpfEkdif&m/14;27 tMuifolonf rdrdvuf0g;uyfwkdifukdxrf; ighaemufokdYrvkduf? xkdolonfighwynfhrjzpfEkdif&m/14;28 oifwdkYwGif wa,mufaomolonf wkdufukdwnfrnf[ktBuH&SdvQif? xkdwkdufNyD;atmif aiGavmufrnfravmufrnfukd odjcif;iSg?
a&SUOD;pGmxkdif ukefp&dwfukdrcsifhwGufbJaernfavm/14;29 okdYr[kwfwkdufjrpfukdwnf wkdufukdrNyD;EkdifvQif? odjrifaomoltaygif;wkdYu?14;30 olonf wnfpjyK tprowfEkdif[k uJh&JUMuvdrhfrnf/14;31 wenf;um;? wpkHwa,mufaom&Sifbk&ifonf tjcm;aom&Sifbk&ifESifhppfNydKifrnf[ktBuH&SdvQif? vlESpfaomif;ESifhcsDvmaom
&Sifbk&ifukd vlwaomif;ESifhcHEkdifrnf rcHEkdifrnf ukda&SUOD;pGmxkdif rqifjcifbJaernfavm/14;32 rcHEkdifonfrSefvQif? tjcm;aom&Sifbk&if a0;ao;aomtcg oHwrefukdapvTwf ppfNidrf;rnftaMumif; awmif;yefwwfonf
r[kwfavm/14;33 xkdenf;wl? oifwkdYwGif tMuifolonf rdrd&SdorQukd rpGefYbJae\? xkdolonf ighwynfhrjzpfEkdif&m/14;34 qm;rlum;aumif;\/ okdYaomfvnf; tiefuif;aysmufvQif iefaomt&omukd tb,fokdY&jyefrnfenf;/14;35 ajrbkdYraumif;? trIdufykHbkdYraumif;? xkdqm;ukdjyifokdY ypfvkdufwwf\/ Mum;p&mem;&Sdaomol rnfonfum;Mum;ygap[k rdefYawmfrl\/
886

tcef;BuD; ( 15 )
15;1
15;2
15;3
15;4

tcGefcHaomolwkdYESifh qkd;aomoltaygif;wkdYonf em;axmifjcif;iSg txHawmfokdY csOf;uyfonfjzpf?zm&d&SJESifhusrf;jyKq&mwkdYu? olonfqkd;aomolwkdYukdvufcH olwkdYESifhtwlpm;ygonf wum;[k uJh&JUtjypfwifMu\/xkdtcg Oyrmpum;ukdrdefYawmfrlonfum;? oifwkdYwGif wpkHwa,mufaomolokd;w&m&Sd?okd;waumifaysmufvQif? ukd;q,fukd;aumifaomokd;wdkYukdawmwGifxm;cJhNyD;rS? aysmufaomokd;waumifukd rawGUrSDwkdifatmifoGm;
r&SmbJaernfavm/15;5 awGUNyD;vQif 0rf;ajrmufaompdwfESifhyckH;ay:rSmwifxrf;?15;6 rdrdtdrfokdYa&mufaomtcgtaqGcifyGef;tdrfeD;csif;rsm;ukdac:? aysmufaomokd;ukdigawGUNyD/ igESifhtwl0rf;ajrmufMuavmh[k qkdwwf
onfr[kwfavm/
15;7 xkdenf;wl ajzmifhrwf aemifw&p&mtaMumif;r&Sdaom olukd;q,fukd;a,mufwkdY aumif;uifom;wkdYonf 0rf;ajrmufjcif;&Sdonfxuf?
aemifw&aom vlqkd;wa,muf om 0rf;ajrmufjcif;&SdMuonf[k igqkd\/15;8 wenf;um;? wpkHwa,mufaomrdef;r aiGq,fjym;&Sd wjym;aysmufvQif? qDrD;ukdxGef;rawGUrSDwkdifatmif wtdrfvkH;ukdvSnf;
aphaphr&SmbJ aernfavm/15;9 awGUNyD;vQif taqGcifyGef;tdrfeD;csif;rsm;ukdac:? aysmufaomaiGukdigawGUNyD/ igESifhtwl0rf;ajrmufMuavmh[k qkdwwfonfr[kwfavm/15;10 xkdenf;wl igqkdonfum;? bk&m;ocif\aumif;uifwrefwkdYonf aemifw&aomvlqkd;wa,muf 0rf;ajrmufjcif;&SdMuonf[k
rdefYawmfrl\/
15;11 wzefrdefYawmfrlonfum;? wpkHwa,mufaomolom;ESpfa,muf&Sd\/15;12 om;ti,fonf tbxHokdYoGm;? tb? tuREkfyf&xkdufaomtarGOpmukd a0ay;yg[k awmif;yefvQif? tbonf Opmrsm;ukda0
om;wkdYtm;ay;av\/15;13 xkdaemufrsm;rMum? om;ti,fonfrdrdOpmrsm;ukdodrf;,la0;pGmaomjynfokdYoGm;NyD;vQif? xkdjynfrSm umr*kPfvGefusL;aomtm;jzifh
OpmjyKef;wD;?15;14 &SdorQukefaomtcg? xkdjynf BuD;pGmaomtpmacgif;yg;jcif;jzpf? olonf tvGefqif;&Jjcif;okdY a&muf\/15;15 xkdtcg jynfom;wa,mufxHokdYoGm;tapcHvQif? 0ufwkdYukd ausmif;apjcif;iSg olUocifonf awmokdYapvTwfojzifh?15;16 olonf0ufpm;wwfaom yJawmifhukdyif pm;csifrwwfiwfrGwfvsufae&\/ tb,folrQtpmukdrauR;/15;17 xkdtcgowd&vQif? ightb\tdrftcpm;aomolrsm;wkdYonf 0pGmpm;&Mu\/ igrlum; jynfaoatmiftiwfcH&\/15;18 igxtbxHokdYoGm;rnf/ tb? tuREkfyfonf bk&m;ocifukd4if;? ukd,fawmfukd4if; jypfrSm;ygNyD/15;19 ,ckrSp ukd,fawmf\om;[lac:jcif;ukdrcHxkdufyg/ oliSg;t&m tuREkfyfukdxm;awmfrlyg[k igajymrnf[l tBuH&SdonfESifh?15;20 xtbxHokdYoGm;av\/ oGm;a0;ao;aomtcg tbonf olUukdjrifvQif? oem;aompdwf&SdonfESifh ajy;oGm; om;\
vnfyif;ukdykdufbufvsuf erf;Iyfav\/15;21 om;uvnf;? tb? tuREkfyfonf bk&m;ocifukd4if;? ukd,fawmfukd4if; jypfrSm;ygNyD/ ,ckrSp ukd,fawmf\om;[lac:jcif;ukd
rcHxkdufyg[kqkdvQif?15;22 tbu? jrwfaom0wfvkHukd,lcJholUukdNcKHMu/ ol\vuf vufpGyf wefqmukdqifMu/15;23 ajceif;ukdvnf;pD;apMu/ qlatmifauR;aomEGm;uav;ukd ,lowfMu/ okdYNyD;rS igwkdYonf pm;MuukefthH/ aysmfarGUjcif;ukdjyKMuukefthH/15;24 ighom;onftxufuao\? ,ck&Sifjyef\/ txufuaysmuf\? ,ckawGUjyef\[k taptyg;wdkYukdqkdNyD;rS? xkdoltaygif;wkdYonf
aysmfarGUjcif;ukdjyKMu\/
15;25 om;tBuD;onfawmif,muvm tdrfteD;odkYa&mufaomtcg? ujcif;? wD;rIwfjcif; toHukdMum;vQif?15;26 i,fom;wa,mufukdac: tb,fokdYaomtjcif;t&menf;[k ar;\/15;27 i,fom;u? ocif\nDonf a&mufvmygNyD/ ab;ESifhuif;vGwfvsuf&Sdonfukd tbawGUaomaMumifh? qlatmifauR;aom
EGm;uav;ukdowfygNyD[k ajymqkd\/ om;tBuD;onf trsufxGuf tdrfokdYr0ifbJae\/15;28 tbonf olUqDokdYoGm; acsmharmh&\/15;29 om;tBuD;uvnf;? tuREkfyfonfumvwm&SnfpGmtb\tapudkcHygNyD/ tb\tvkkdukd wcgrQrvGefusL;yg/ okdYaomfvnf;
tuREkfyfonftaqGwkdYESifhtwl aysmfarGUjcif;ukdjyKapjcif;iSg? tbonf qdwfuav;waumifukd wcgrQray;/15;30 jynfwefqmrdef;rwkdYESifhaygif;abmf rdrdOpmukdjzKef;aom om;i,fa&mufvmaomtcgrlum;? tbonf qlatmifauR;aom
EGm;uav;ukdowfavNyDwum;[kqkd\/15;31 tbuvnf;? ighom;? oifonf ighxHrSmtpOfae\/ ig\Opm&SdorQonf oif\Opmjzpf\/15;32 oif\nDrlum;txufuao\? ,ck&Sifjyef\/ txufuaysmuf\? ,ckawGUjyef\/ xkdaMumifh aysmfarGU0rf;ajrmufp&mtaMumif;&Sd\?
tbqkdonf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1 wynfhawmfwkdYtm;wzefrdefYawmfrlonfum;? aiG&wwfaomolwa,muf b@mpkd;&Sd\/ xkdb@mpkd;onf ocif\Opmrsm;ukd
zsufqD;onftaMumif;ukd olwyg;wkdYonfocifa&SUtjypfwifMuaomf?887

16;2

ocifonf b@mpkd;ukdac:? oif\trIt&m igMum;&aompum;um; tb,fokdYenf;/ b@mpkd;t&mrSwfom;aompm&if;ukday;


avmh/ ,ckrSpb@mpkd;rvkyf&[kqkd\/16;3 xkdtcgb@mpkd;u? igonftb,fokdYjyK&rnfenf;/ ig\ocifonfb@mpkd;t&mukdEIwfavNyD/ v,fvkyfjcif;iSgrpGrf;Ekdif/ olawmif;pm;
vkyfjcif;iSg &SufaMumuf\/16;4 b@mpkd;t&mrS usonfaemuf olwyg;wkdYonf rdrdwkdYtdrf ighukdvufcHapjcif;iSg tb,fokdYigjyK&rnfukdigod\[l pdwfxJ
BuHpnfNyD;rS?16;5 ocif\aiG&Sdaomoltaygif;wkdYukdac:? ig\ocifukdqyfay;&ef oiftb,frQavmuf&Sd oenf;[k wa,mufukdar;vQif?16;6 xkdolu? qDtcGufwaxmifay;&ef&Sdygonf[kqkd\/ b@mpkd;uvnf;? oif\pm&if;ukd,l taomhxkdifNyD;vQif? tcGufig;&mukd
a&;rSwfavmh[k qkd\/16;7 xkdaemuf tjcm;aomolukdac:? ig\ocifukdqyfay;&ef oiftb,frQavmuf&Sdoenf;[k ar;vQif? xkdolu? *sKHpyg; twif;
waxmifay;&ef&Sdygonf[k qkd\/ b@mpkd;uvnf;? oif\pm&if;ukd,l twif;&Spf&mudka&;rSwfavmh[k qkd\/16;8 rw&m;aomxkdb@mpkd;onfvdrmpGmjyKonfukd ocifonfcsD;rGrf;av\/ taMumif;rlum;? avmuDom;wkdYonf rdrdwkdYtrIukd
aqmif&Guf&mwGif? tvif;okdYa&mufaomolwkdYxuf omvdrmMu\/16;9 wzefigqkdonfum;? oifwkdYonfpkawhaomtcg? tpOftNrJwnfaomAdrmef oifwkdYukdvufcHvwhHaomtaqG&Sdapjcif;iSg rNrJaom
avmuDpnf;pdrfukd okH;aqmifMuavmh/
16;10 tenf;i,faomtrIopm&Sdaomolonf BuD;aomtrIvnf;opm&Sdvdrfhrnf/ tenf;i,faomtrI opmr&Sdaomolonf BuD;aom
trIvnf;opmr&Sd/16;11 okdYjzpf rNrJaomavmuDpnf;pdrfukdokH;&mwGif oifwkdYonfopmr&SdvQif? rSefaompnf;pdrfukd oifwkdYtb,foltyfrnfenf;/16;12 olwyg;trI oifwkdYonf opmr&SdvQif? tb,folonf tykdifay;rnfenf;/16;13 tb,ftapcHrQ ocifESpfOD;tapukdrcHEkdif/ ocifwOD;ukdrkef; wOD;ukdcspfrnf/ ocifwOD;rSDckd wOD;ukdrcefYrnm;jyKrnf/ oifwkdYonf
bk&m;ocif\tapukd4if;? avmuDpnf;pdrf\tapukd4if; rcHEkdifMu[k rdefYawmfrl\/
16;14 aiGukdwyfrufaomzm&d&SJwkdYonf xkdpum;rsm;ukdMum;vQif ukd,fawmfukd jyuf,,fjyKMu\/16;15 a,Iuvnf;? oifwkdYonf vlrsm;a&SUrSmajzmifhrwf[efaqmifaomfvnf;? bk&m;ocifonf oifwkdY\pdwfESvkH;ukdodjrifawmfrl\/
vloabmtm;jzifh tjrwfxm;aomt&monf bk&m;ocifha&SUawmf pufqkyfGH&SmbG,fjzpf\/16;16 a,m[efra&mufrSDwkdifatmif ynwdusrf;ESifhtem*wdusrf;&Sd\/ a,m[efvufxufrSp bk&m;ocif\EkdifiHawmfESifh,SOfaom
{0Ha*vdw&m;ukda[mvsuf&Sd\/ vlrsm;wkdYonfvnf; EkdifiHawmfukd tEkdiftxuf0ifMu\/16;17 ynwdusrf; ti,fqkH;aomAdEKwvkH;ysufpD;vG,fonfxuf? aumif;uifESifh ajrBuD;ysufpD;vG,f\/16;18 tMuifolonf rdrdr,m;ESifhuGmtjcm;aomrdef;rESifhpkHbufjcif;ukdjyK\? xkdolonf rdrdr,m;ukd jypfrSm;\/ vifuGmaomrdef;rESifh
pkHbufjcif;ukdjyKaomolonfvnf; olUr,m;ukdjypfrSm;onf[k rdefYawmfrl\/
16;19 ,zefwkH? olaX;wa,mufonf eDarmif;aomurvmESifhydwfacsmukd0wfqif? umr*kPfpnf;pdrf aeYwkdif;aysmfarGUvsufae\/16;20 vmZktrnf&Sdaomolqif;&Jwa,mufonf wukd,fvkH;tempdrf;ayguf?16;21 olaX;\pm;yGJrSusaom pm;Ekyfpm;aygufukd pm;yg&ap[kawmifhwaompdwfESifh olaX;tdrfwHcg;em;rSmwkH;vkH;ae\/ acG;wkdYonfvm
tempdrf;rsm;ukdvsufMu\/16;22 waeYo xkdqif;&Jom;onfaovGef? aumif;uifwrefwdkYonf tmjA[H\&ifcGifokdY ykdYaqmifMu\/ olaX;onfvnf; aovGef
oN*K[fjcif;ukdcH&av\/16;23 r&PmEkdifiH jyif;jypGmaoma0'emukdcH&vsuf arQmfMunfh? tmjA[Hukd4if;? tmjA[H\&ifcGif vmZkukd4if; ta0;ujrifvQif?16;24 tkdtbtmjA[H? tuREkfyfukd u,froem;awmfrlyg/ tuREkfyfonf rD;vQH jyif;pGmcH&aom aMumifh? vmZkonf rdrdvufzsm;
ukda&ESpf tuREkfyfvQmukdat;apjcif;iSg olUukd tuREkfyf&Sd&mokdYapvTwfawmfrlyg[k [pfaMumfav\/16;25 tmjA[Huvnf;? ighom;? oifonf touf&SifpOftcgcsrf;om&onfukd4if;? vmZkonf qif;&JpGmae&onfukd4if; atmufarhavmh/
,ckrlum;? olonfoufomjcif;&Sd\/ oifonf 'kua0'emukdcH&\/16;26 xkdrSwyg;? igwkdYESifhoifwkdYpyfMum; tvGefeufvSaomacsmufBuD;wnfvsuf&Sd\/ xkdaMumifh t&yfrSoifwkdY&Sd&mokdYul;csifaomolr
ul;Ekdif/ xkdt&yfrS igwkdY&Sd&mokdY ul;csifaomolvnf; rul;Ekdif[kqkd\/16;27 olaX;uvnf;? tkdtb? xkdokdYrSefvQif?16;28 tuREkfyfnDig;a,muf&Sdygonfjzpf? olwkdYonf jyif;jypGmcH&mt&yfokdYra&mufrnftaMumif;? olwkdYtm;oufaocHapjcif;iSg?
vmZkukd tuREkfyftb\tdrfokdY apvTwfawmfrlyg? tuREkfyfawmif;yefyg\[k ajymqkdvQif?16;29 tmjA[Hu? oif\nDwkdY arma&SrSp ya&mzufrsm;&SdMu\/ ya&mzufwkdY\pum;ukd em;axmifMuap[k qkd\/16;30 olaX;uvnf;? r[kwfyg tbtmjA[H? aoaomvlpkxJuwa,mufaomolonf xajrmuf olwdkY&Sd&mokdYoGm;vQif? olwkdYonf
aemifw&Muygvdrfhrnf[k qkdaomf?16;31 tmjA[Hu? olwdkYonfarma&S\pum;? ya&mzufwkdY\pum;ukdem;raxmifvQif? wa,mufaom olonf aojcif;rSxajrmufaomfvnf;
r,kHMunfEkdifMu[k tmjA[Hqkdonf[k rdefYawmfrl\/

888

tcef;BuD; ( 17 )
17;1

wynfhawmfwdkYtm; wzefrdefYawmfrlonfum;? rSm;,Gif;p&mtaMumif;&Sd&rnf/ okdYaomfvnf; rSm;,Gif;p&mtaMumif;ukdjzpfapaomol


onf tr*Fvm&Sd\/17;2 oli,fwpkHwa,mufukdrSm;,Gif;aponfxuf? vnfyif; BudwfqkHausmufukdqGJ yifv,fcsjcif;ukdcH&vQif taeomaumif;\/17;3 oifwkdYonfukd,fukdukd,fowdjyKMuavmh/ oif\nDtpfukdonf oifhukdjypfrSm;vQif olUukdqkH;ravmh/ olonfaemifw&vQif ol\
tjypfukdvTwfavmh/17;4 waeYjcif;wGif ckepfBudrfajrmufatmif oifhukdjypfrSm;? ckepfBudrfajrmufatmif oifhxHokdYvSnfh aemifw&yg\[kqkdvQif? ol\
tjypfukdvTwf avmh[k rdefYawmfrl\/
17;5 wrefawmfwkdYu? tuREkfyfwkdY ,kHMunfjcif;pdwfukd wkd;yGg;apawmfrlyg[k ocifbk&m;ukd awmif;yefMuvQif?17;6 ocifbk&m;u? oifwdkYonf rkefnif;aphcefYrQavmufaom ,kHMunfjcif;&SdvQif xkdozef;yifukd? tcsif;tyif? oifonf tjrpfESifhwuG
EIwf yifv,f pkdufvsufaeavmh[kqkdMuaomf oifwdkYpum;ukdem;axmifvdrfhrnf/17;7 taptygonf v,fxGefaomf4if;? okd;? EGm;ausmif;aomf4if;? v,fjyifrSvm tdrfokdY0ifaom tcg? xkdtaptygukd? taomhvm
pm;yGJavsmif;avmh[k oifwkdYwGif tb,folajymrnfenf;/17;8 xkdtaptygukd? igpm;p&mbkdYjyifavmh/ igpm;aomufpOfwGif cg;ukdpnf; ighukdvkyfauR;avmh/ xkdaemufrS oifonf pm;aomuf&rnf[k
ajymrnf r[kwfavmh/17;9 xkdtaptygonf ocifpD&ifonftwkdif;jyKaomaMumifh? ocif aus;Zl;wifoavm/ aus;Zl;rwif/17;10 xkdenf;wlrSm xm;awmfrlorQwkdYukd oifwkdYonf usifhNyD;rS? igwkdYonf ocif aus;Zl;jyKaom taptygjzpfonfr[kwf/
0wfajykHrQom&Sdonf[k 0efcHMuavmh[k rdefYawmfrl\/
17;11 a,k&SvifNrdKUokdY <uawmfrlpOf? &Srm&djynfESifh *gvdvJjynfpyfMum; a&SmufoGm;awmfrl\/17;12 &Gmw&GmokdY 0ifawmfrlonfwGif? ElempGJaomolwusdyfwdkYonf c&D;OD;BudKjyK ta0;u&yfvsuf?17;13 ocifa,I? tuREkfyfwdkYukd u,froem;awmfrlyg[k [pfaMumfMu\/17;14 a,IonfjrifawmfrlvQif? oifwkdYonf ,Zfyka&m[dwfxHokdYoGm; ukd,fukdjyMuavmh[k rdefYawmfrlonftwkdif;? olwkdYonf
oGm;pOfwGif oefY&Sif;jcif;okdYa&mufMu\/17;15 xkdolwkdYwGif wa,mufaomolonf tema&m*guif;vGwfonfukdodjrifvQif? jyefvm BuD;aomtoHESifh bk&m;ocif\*kPfawmf
ukdcsD;rGrf;av\/17;16 ajcawmf&if;jyyf0yf aus;Zl;awmfBuD;vSygonf[k 0efcHav\/ xkdolonf &Srm&dvljzpfownf;/17;17 a,Iuvnf;? wudsyfaomolwkdYonf oefY&Sif;jcif;okdYa&mufMuonfr[kwfavm/ ukd;a,mufaomolwkdYonf tb,frSm&SdMuoenf;/17;18 wyg;trsKd;om;ukdxm; bk&m;ocif\*kPfawmfukdcsD;rGrf;jcif;iSg jyefvmaomolwa,mufrQr&Sd oavm[k ar;awmfrlNyD;rS?17;19 oifxoGm;avmh/ oif\,kHMunfjcif;onf oif\temukdNidrf;apNyD[k xkdoltm;rdefYawmfrl\/
17;20 zm&d&SJwkdYonfvm? bk&m;ocif\ EkdifiHawmfonf tb,fumvrSwnfygrnfenf;[k ar;avQmufMuvQif? a,Iu? aumif;uifEkdifiH
awmfonf rsufjrifaomt&mrwnf/17;21 t&yfMunfhyg/ xkdt&yfMunfhyg[k ajymp&mtcGifhr&Sd/ taMumif;rlum;? bk&m;ocif\ EkdifiHawmfonf oifwkdY\txJ&Sdonf[k
rdefYawmfrl\/
17;22 wzef wynfhawmfwkdYtm;rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYonf vlom;\aeY&ufw&ufukdrQ awGUjrifvkd? rawGUrjrif&aomtcsdefumv
a&mufvdrfhrnf/17;23 t&yfMunfhyg/ xkdt&yfMunfhyg[k oifwdkYtm;ajymqkdaomfvnf; rvkdufroGm;MuESifh/17;24 aumif;uifwbufrS jyufaomvQyfppfonf aumif;uiftESHYtjym;xGef;vif;ouJhokdY? vlom;onf rdrdaeY&ufjzpfawmfrlvwhH/17;25 xkdokdYrjzpfrDS olonf rsm;pGmaomqif;&J'kuukd4if;? ,ckvlrsKd;\jiif;y,fjcif;ukd4if; cH&rnf/
17;26 aem{vufxufjzpfouJhokdY vlom;vufxuf jzpfvdrfhrnf/17;27 aem{onf oabFmxJokdY0if? a&vTrf;rkd;jcif;jzpfojzifh vlcyfodrf;wdkYukd okwfoify,f&Sif;onf aeYwkdifatmif vlrsm;wdkYonf
pm;aomufvsuf? xdrf;jrm;pkHbufvsufaeMu\/17;28 xkdenf;wl? avmwvufxuf vlrsm;wdkYonf pm;aomufa&mif;0,fvsuf? pkdufysKd;vsuf? tdrfaqmufvsuf aeouJhokdY4if;?17;29 avmwonf aom'kHNrdKUrSxGufaomaeY aumif;uifrS uefYESifha&maom rD;rkdCf;&Gm xkdvltaygif;wdkYukdokwfoify,f&Sif;ouJhokdY
4if;?17;30 vlom;ay:xGef;aomaeYjzpfvdrfhrnf/
17;31 xkdaeY&uf tdrfrkd;ay:rSm&Sdaomolonf rdrdtdrfxJrSm&Sdaom Opmukd,ljcif;iSgrqif;apESifh/ xkdtwl? v,f&Sdaomolonf aemufokdY
vSnfhrjyefvmapESifh/17;32 avmw\r,m;ukd atmufarhMuavmh/17;33 tMuifolonfrdrdtoufukdu,fq,fjcif;iSg&SmBuH\? xkdolonf toufIH;vdrfhrnf/ tMuifolonftoufIH;\? xkdolonf
rdrdtoufukdu,fq,fvdrfhrnf/17;34 igqkdonfum;? xkdaeYnOfhwGif tdyf&mwck&SdaomolESpfa,mufwdkYwGif wa,mufukdodrf;,l wa,mufrlum;ae&pf&vwHh/17;35 BudwfqkHBudwfaomolESpfa,mufwdkYwGif wa,mufukdodrf;,l wa,mufrlum;ae&pf&vwhH/889

17;36 v,f&SdaomolESpfa,mufwdkYwGif wa,mufukdodrf;,l wa,mufrlum;ae&pf&vwhH[k rdefYawmfrlvQif?17;37 ocif? tb,ft&yfxkdokdYjzpfygrnfenf;[k ar;avQmufMuaomf? taoaumif&Sd&mt&yf a&Tvif;wwdkYonf pka0;MuvwhH[k
rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1 vlwdkYonf tm;ravsmhbJBudK;pm; qkawmif;&rnftaMumif;ukd Oyrmpum;tm;jzifh rdefYawmfrlonfum;?18;2 NrdKUwNrdKU bk&m;ocifukdraMumuf&GHU? vludktm;remwwfaom w&m;olBuD;wa,muf&Sd\/18;3 xkdNrdKUaeaom rkwfqkd;rwa,mufonf w&m;olBuD;xHokdYoGm;? uRefr&efbufukd vufpm;acsavmufatmif tjypftavsmuf
'PfpD&ifyg[k awmif;yefaomfvnf;?18;4 w&m;rpD&ifbJ MumjrifhpGmae\/ xkdaemuf w&m;olBuD;u? igonf bk&m;ocifukdraMumuf&GHU? vlukdtm;remwwfaomoljzpfaomf
vnf;?18;5 rkwfqkd;ronf ighukdaESmifh&SufaomaMumifh olUbuf w&m;pD&ifrnf/ okdYr[kwf tpOfvm ighukdyifyef;apvdrfhrnf[k pdwfxJ
tBuH&Sd\/18;6 rw&m;aomxkdw&m;olBuD;\ tBuHukdrSwfMuavmh/18;7 bk&m;ocif a&G;aumufawmfrlaomolwdkYonf nOfhaeYrjywfatmf[pfawmif;avQmufvQif? bk&m;ocifonf olwdkYbuf w&m;
rpD&ifbJaeawmfrlrnfavm/ MumjrifhpGmonf;cHawmfrlrnfavm/18;8 igqkdonfum;? olwdkYbuf tvsiftjref w&m;pD&ifawmfrlrnf/ okdYaomfvnf; vlom;onf <uvmaomtcg ,kHMunfjcif;ukd
ajrBuD;ay:rSmawGUrnfavm[k ocifbk&m;onf rdefYawmfrl\/
18;9 ukd,fukokdvfukdtrSDjyK olwyg;ukd rxDrJhjrifjyKwwfaomoltcsKdUwdkYtm; rdefYawmfrlaom Oyrmum;?18;10 vlESpfa,mufwdkYonf qkawmif;yXemjyKjcif;iSg Adrmefawmfay:okdYwufMu\/ wa,mufum; zm&d&SJjzpf\/ wa,mufum;
tcGefcHjzpf\/18;11 zm&d&SJonf wa,mufwnf;&yfvsuf? tkdbk&m;ocif? olwyg;wdkYonf tEkdiftxuf vk,ljcif;? rw&m;ojzifh usifhjcif;? olUr,m;ukd
jypfrSm;jcif; tjypf&SdouJhokdY tuREkfyfr&Sdonfomru? tcGefcHuJhokdYyifr[kwfaomaMumifh aus;Zl;awmfBuD;vSay\/18;12 tuREkfyfonf ckepf&ufwGif ESpf&uftpma&Smifyg\/ Opm&SdorQwdkYukd q,fbkdYwbkdYvSLyg\[l qkawmif;yXemjyK\/18;13 tcGefcHrlum;? ta0;u&yf aumif;uifokdYrarQmfrMunfh0hHbJ &ifywfukdcwfvsuf? tkdbk&m;ocif? tjypfrsm;aomtuREkfyfukd
oem;jcif;ukPmpdwf&Sdawmfrlyg[k qkawmif;av\/18;14 igqkdonfum;? xkdolonftjypfajyvsuf rdrdtdrfokdYjyefoGm;\/ zm&d&SJrlum; tjypfrajy/ taMumif;rlum;? ukd,fukdukd,f csD;ajrmufaom
olrnf onfum;? ESdrhfcsjcif;okdYa&mufvwhH/ ukd,fukdukd,fESdrfhcsaomolrnfonfum;? csD;ajrmufjcif;okdYa&mufvwhH[k rdefYawmfrl\/
18;15 xkdtcg oli,fwdkYukd vufawmfESifhwdkYapjcif;iSg txHawmfokdYaqmifcJhonfukd wynfhawmfwdkYonf jrifvQif tjypfwifMu\/18;16 a,Ionf xkdoli,fwdkYukdac:awmfrl ighxHokdYvmygavap/ rqD;wm;MuESifh/ bk&m;ocif\EkdifiHawmfonf xkdokdYaomolwdkY\
EkdifiHjzpf\/18;17 igtrSefqkdonfum;? tMuifolonf bk&m;ocif\EdkifiHawmfukd oli,fuJhokdYrcHr,l? xkdolonf EkdifiHawmfokdYr0if&[k rdefYawmfrl\/
18;18 t&m&Sdwa,mufu? aumif;jrwfaomq&m? xm0&toufukd tarGcH&thHaomiSg tuREkfyfonf tb,ftrIukdjyK&ygrnfenf;[k
ar;avQmufaomf?18;19 a,Iu? ighukd aumif;jrwfonf[k tb,faMumifhac:oenf;/ bk&m;ocifwyg;wnf;om aumif;jrwfawmfrl\/18;20 oifonf ynwfawmfwdkYukd odonfr[kwfavm/ olUr,m;ukd rjypfrSm;ESifh/ vltoufukd rowfESifh/ olUOpmukd rckd;ESifh/ rrSefaom
oufaoukdrcHESifh/ rdbukdkdaopGmjyKavmh[k rdefYawmfrlvQif?18;21 t&Sifbk&m;? xkdynwf&SdorQwdkYukd i,faomt&G,frSp tuREkfyfapmifha&SmufygNyD[k avQmufjyefonfukd a,IonfMum;vQif
oifonf wckvkdao;\/18;22 ukd,fOpm&SdorQukd a&mif; qif;&JaomolwdkYtm;ay;a0avmh/ xkdokdYjyKvQif aumif;uifbkH b@mukd&vdrfhrnf/ okdYNyD;rSvm
ighaemufokdYvkdufavmh[k rdefYawmfrl\/18;23 xkdolonf rsm;pGmaomOpmukd &wwfaomoljzpf? xkdpum;ukdMum;vQif tvGefpdwfromonf ESifh oGm;av\/
18;24 xkdokdY pdwfromonfukd a,Ionf jrifawmfrlvQif? Opm&wwfaomolonf bk&m;ocif\ EkdifiHawmfokdY tvGef0ifcJvS\/18;25 ukvm;tkyfonf tyfezm;ukdvQKdvG,f\/ aiG&wwfaomolonf bk&m;ocif\EkdifiHawmfokdY 0ifcJonf[k rdefYawmfrl\/18;26 Mum;aomolwdkYuvnf;? okdYjzpfvQif tb,folonf u,fwifawmfrljcif;okdY a&mufEkdifrnfenf;[k ajymqkdMu\/18;27 ukd,fawmfuvnf;? vlrwwfEkdifaomtrIukd bk&m;ocifwwfEkdifawmfrlonf[k rdefYawmfrl\/
18;28 xkdtcg aywku? tuREkfyfwdkYonf &SdorQukdpGefYypf ukd,fawmfaemufokdYvkdufMuygNyD[k avQmufavaomf?18;29 ukd,fawmfu? igtrSefqkdonfum;? tMuifolonf bk&m;ocif\EkdifiHawmfaMumifh? tdrf&m? rdb? nDtpfukd? om;r,m;wnf;[laom
wyg;yg;ukd pGefY\?18;30 xkdolonf ,ckumv tqrsm;pGmaomtusKd;ukd4if;? aemifb0 xm0&toufukd4if; cH&vwhH[k rdefYawmfrl\/
18;31 xkdtcg ukd,fawmfonf wusdyfESpfyg;aomwynfhawmfwdkYukdac:? igwdkYonf a,k&SvifNrdKUokdY ,ckoGm;Mu\/ ya&mzufrsm;a&;
890

rSwforQonf vlom; jynfhpkH&vdrfhrnf/18;32 wyg;trsKd;om;wdkYvufokdYtyfESHjcif;? jyuf,,fjyKjcif;? nOf;qJjcif;? wHawG;ESifhaxG;jcif;ukd cH&vdrfhrnf/18;33 olwdkYonf vlom;ukdkdufykwfowfMuvdrfhrnf/ okH;&ufajrmufaomaeY xajrmufvdrhfrnf[k rdefYawmfrl\/18;34 xkdpum;awmfwcGef;ukdrQ wynfhawmfwdkYonf em;rvnfMu/ xkdtaMumif;t&monf 0Sufxm;vsuf&Sdonfjzpf rdefYawmfrlcsufteufukd
r&dyfrdMu/
18;35 a,&dacgNrdKUteD; &SdawmfrlpOfwGif? vluef;wa,mufonf vrf;em;rSmxkdif awmif;pm;av\/18;36 xkdvluef;onf vrf; vlrsm;oGm;oHukdMum;vQif tb,fokdYjzpfoenf;[k ar;\/18;37 emZ&ufNrdKUom; a,I<uoGm;aMumif;ukd olwyg;ajymvQif?18;38 'g0d'f\om;awmfa,I?tuREkfyfukdu,froem;awmfrlyg[k [pfaMumfav\/18;39 xkdolukd wdwfqdwfpGm aeapjcif;iSg a&SUawmfoGm;aomolwdkYonf aigufqkdMuaomfvnf;? 'g0d'f\om;awmf? tuREkfyfukdu,fr
oem;awmfrlyg[k om[pfaMumfav\/18;40 a,Ionfvnf; &yfawmfrlvsuf? xkdolukdac:cJh[k trdefYawmf&Sd\/ vluef;onf txHawmfokdYcsOf;uyfNyD;rS? oif tb,fokdYjyKap
vkdoenf;[k ar;awmfrlvQif?18;41 ocif? tuREkfyfrsufpdjrifapjcif;iSg jyKawmfrlyg[k avQmufavaomf?18;42 a,Iu? rsufpdjrifap/ oif\,kHMunfjcif;onf oifhukdu,frNyD[k rdefYawmfrl\/18;43 xkdcPjcif;wGif xkdolonfrsufpdjrif bk&m;ocif\*kPfawmfukd csD;rGrf;vsuf aemufawmfokdYvkdufav\/ vltaygif;wkdYonfjrifvQif
bk&m;ocifukd tHhMocsD;rGrf;Mu\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1
19;2
19;3
19;4
19;5
19;6

a,Ionf a,&dacgNrdKUokdY0if a&SmufoGm;awmfrl\/xkdtcg ZuJtrnf&Sdaom tcGefacgif;wa,muf&Sd\? xkdolonf aiG&wwfaomoljzpf\/a,Ionf tb,fokdYaomoljzpfonfukd xkdolonfMunfhvkd? vltpkta0;rsm;aomaMumifh? rdrdt&yfvnf;edrfhonfjzpf rjrifEkdif/xkdaMumifh <uawmfrlrnfhvrf;wGif a&SUokdYajy; ukd,fawmfukdjrifthHaomiSg ozef;yifwyifukdwufav\/xkdt&yfokdY a,Ionfa&mufawmfrlaomtcg arQmfMunfhxkdolukdjrifawmfrlvQif?ZuJ? jrefjrefqif;avmh/ oif\tdrf ,aeYigwnf;aernf[krdefYawmfrl\/ ZuJonf tvsiftjrefqif; 0rf;ajrmufaompdwfESifh
ukd,fawmfukd rdrdtdrf{nfhcHav\/19;7 xkdtaMumif;ukd vltaygif;wdkYonfjrifvQif? qkd;aomol\tdrfokdY0if vkyfauR;jcif;ukd cHawmfrlygonfwum;[k uJh&JUtjypfwifMu\/19;8 ZuJonfvnf;&yfae? ocif? tuREkfyf\Opmw0ufukd qif;&JaomolwdkYtm;ay;yg\/ wpkHwa,mufaomol\Opmtenf;i,fudk
tuREkfyf,lrd vQif? av;qjyefay;yg\[k ocifbk&m;ukdavQmufqkd\/19;9 a,Iuvnf;? olonf tmjA[H\om;jzpfonfESifhtavsmuf? ,aeYyifu,fwifawmfrljcif;aus;Zl;onf tdrftay:rSm
oufa&mufav\/19;10 vlom;onf aysmufaomolwdkYukd&Sm u,fwifthHaomiSg <uvmownf;[k ZuJukdrdefYawmfrl\/
19;11 xkdtcg a,k&SvifNrdKUteD;okdYa&mufawmfrl? bk&m;ocif\EkdifiHawmfonf csufjcif;ay:xGef;rnf[k vlrsm;xifrSwfaomaMumifh?
y&dowftv,f xyfrdefYawmfrlaomOyrmum;?19;12 trwfwa,mufonf rif;BuD;t&mukdcHvkd rdrdjynfokdYjyefvmrnf[k tBuH&Sdvsuf a0;aomjynfokdYoGm;\/19;13 roGm;rSD rdrdi,fom;wudsyfukdac:? aiGwydmpDtyfay;vsuf igjyefrvmrSDwkdifatmif ukefoG,fjcif;trIukdjyKMuavmh[k rSmxm;
av\/19;14 jynfom;tcsKdUwdkYonf xkdtrwfukdremvkd? xkdol\ttkyftcsKyfukd igwdkYrcHvkdyg[k wrefukd olUaemufokdYapvTwfMu\/19;15 xkdtrwfonf rif;BuD;t&mukdcHjyefvmawmfrlaomtcg? aiGcHaomi,fom;wdkYonf toD;toD; tb,frQavmuftjrwf&onfukd
odjcif;iSg? olwkdYukdac:acs[k trdefYawmf&Sd\/
19;16 yXrolonf vm? ocif?ukd,fawmfay;aomaiGwydmtm;jzifh tcGufwq,ftjrwf&ygNyD[k avQmufvQif?19;17 ocifu? om"k? i,fom;aumif;? oifonf trIi,fopmapmifhavNyD/ NrdKUq,fNrdKUukd tkyfpkd;avmh[k rdefYawmfrl\/19;18 'kwd,olonfvm? ocif? ukd,fawmfay;aomaiGwydmtm;jzifh ig;ydmtjrwf&ygNyD[k avQmufvQif?19;19 ocifu? oifonf NrdKUig;NrdKUukd tkyfpkd;avmh[k rdefYawmfrl\/19;20 tjcm;aomolonfvm? ocif? tuREkfyfonf y0gxkyfxm;aom ukd,fawmf\ aiGwydm &Sdyg\/ ukd,fawmfonf cJ,Of;aom
oljzpfonfESifh?19;21 ukd,frokdrxm;aomOpmukdodrf;,l? ukd,frpkdufrysKd;aomv,f &dwfwwfonfukd tuREkfyfaxmuf ukd,fawmfukdaMumufygonf[k
avQmufvQif?19;22 ocifu? qkd;npfaomi,fom;? oif\pum;ukdomvkduf oif\trIukd igpD&ifrnf/ igonfcJ,Of;aomoljzpfvsuf ukd,f rokd
rxm;aomOpmukd odrf;,l? ukd,frpkdufrysKd;aom v,f&dwfonfukd oifodonfrSefvQif?19;23 ighaiGukd yGJpm;vufokdYtb,faMumifhrtyfoenf;/ xkdokdYtyfvQif igjyefvmaomtcg aiG&if;ESifhtwkd;ukd&Ekdifonf[k rdefYawmfrlNyD;aomf?891

19;24
19;25
19;26
19;27
19;28
19;29
19;30

ta>ct&HwdkYtm;? aiGwydmukd olUvufrSEIwfMu/ tcGufwq,f&Sdaomoltm;ay;Mu[k rdefYawmfrl\/ta>ct&HwdkYuvnf;? ocif? xkdoltcGufwq,f&Sdyg\[k avQmufMuvQif?igqkdonfum;? tMuifolonf &wwf\/ xkdoltm; ay;OD;rnf/ tMuifolonf qif;&J\? xkdol&SdorQukdyifEIwfvdrfhrnf/xkdrSwyg; ig\ttkyftcsKyfukd rcHvkdaomigh&efolwdkYukdac:cJhMu/ igha&SUrSm owfMu[kpD&ifawmfrlonf[k rdefYawmfrl\/
xkdokdYrdefYawmfrlNyD;rS? wynfhawmfwkdYa&SU<u a,k&SvifNrdKUokdYc&D;oGm;awmfrl\/oHvGiftrnf&Sdaomawmifajc&if; Aufzma*&GmESifhaAoed&GmteD;okdYa&mufawmfrlaomtcg? wynfhawmfESpfa,mufwdkYukdapvTwf?oifwdkYa&SU&Sdaom&GmokdYoGm;Mu/ xkd&GmokdYa&mufvQif tb,folrQrpD;bl;aom jrnf;uav;csnfaESmifvsuf&Sdonfukd oifwdkYonf
awGUvdrfhrnf/ jrnf;BudK;ukdjznfaqmifcJhMu/19;31 olwyg;u tb,faMumifh jrnf;BudK;ukdjznfoenf;[k oifwdkYukdqkdvQif? ociftvkd&Sdonf[k jyefajymMuavmh[k rSmxm;awmfrl\/19;32 xkdokdY apvTwfaomolwdkYonfoGm; pum;awmftwkdif;awGUMu\/19;33 jrnf;BudK;ukdjznfpOfwGif jrnf;&SifwdkYu? tb,faMumifh jrnf;BudK;ukdjznfoenf;[kqkdvQif?19;34 ociftvkd&Sdonf[k jyefajymMu\/ a,IxHawmfokdY jrnf;uav;ukdaqmifcJh?19;35 jrnf;ausmay:rSm rdrdwkdYt0wfukdwifNyD;vQif ukd,fawmfukdpD;apMu\/19;36 c&D;oGm;awmfrlpOfwGif vlrsm;wkdYonf rdrdwkdYt0wfukd vrf;cif;Mu\/19;37 oHvGifawmifay:u qif;&mt&yfokdY a&mufawmfrlaomtcg? wynfhawmfrsm;taygif;wdkYonf rdrdwkdYjrifcJhNyD;aomwefcdk;awmfrsm;ukd
axmuf 0rf;ajrmufaompdwfESifh bk&m;ocifukd axmremjyK?19;38 xm0&bk&m;\tcGifhESifh<uvmawmfrlaom&Sifbk&ifonf r*Fvm&Sdapownf;/ aumif;uifbkH Nidrfoufjcif;jzpfapownf;/
aumif;uifb0*f0,f bkef;BuD;ygapownf;[k a<u;aMumfMu\/19;39 vltpkta0;ygaomzm&d&SJtcsKdUwdkYu? t&Sifbk&m;? ukd,fawmf\wynfhwdkYukd qkH;ryg[kavQmufMuaomf?19;40 a,Iuvnf;? igqkdonfum;? olwkdYonf wdwfqdwfpGmaevQif ausmufcJwkdYonf csufjcif;a<u;aMumfMuvdrhfrnf[k rdefYawmfrl\/
19;41 a,k&SvifNrdKUteD;okdYa&muf Munfhjrifvsuf ikda<u;awmfrl?19;42 tcsif;NrdKU? oif\Nidrfoufjcif;ESifhpyfqkdifaomt&mwdkYukdoif\vufxuf ,ckumvyif oifonfod&vQifr*Fvm&Sd\/ ,ckrlum;?
xkdt&mwdkYukd oif\rsufpda&SUrSm rxif&Sm;apjcif;iSg 0Sufxm;vsuf&Sd\/19;43 taMumif;rlum;? oifhukdMunfhIjyKpkawmfrlaomaus;Zl;ukd oifonfrodrrSwfaomaMumifh? oif\&efolwdkYonf oifhywfvnfwGifw
yfwnfav;rsufESm0kdif;&Hvsuf csKyfxm;NyD;vQif?19;44 oif\ukd,frSp oif\om;orD;wdkYukd ajrESifhwnDwnf;ndojzifh? oif ausmufwckay:rSmwckrQxyfqifh rusef&pfapjcif;iSg
jyKMuaomtcsdefumvonf a&mufvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
19;45 AdrmefawmfokdY0ifawmfrlNyD;vQif?Adrmefawmfa&mif;0,faomolwdkYukdESifxkwfvsuf?19;46 ightdrfonfqkawmif;&mtdrfjzpf\[kusrf;pmvmaomfvnf;? oifwdkYonf xkdtdrfukd xm;jywGif;jzpfapMuNyDwum;[k rdefYawmfrl\/19;47 ukd,fawmfonf aeYwkdif;Adrmefawmf qkH;rMo0g'ay;awmfrl\/ ,Zfyka&m[dwftBuD;? usrf;jyKq&m? vlwdkYwGif tBuD;tuJ
jzpfaomolwdkYonf ukd,fawmfudkowfjcif;iSg &SmMuaomfvnf;?19;48 vltaygif;wdkYonf a'oemawmfukd aphaphem;axmifaomaMumifh owfEkdifaomtcGifhukd rawGUr&Mu/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 waeYo ukd,fawmfonf AdrmefawmfwGif vlrsm;ukdqkH;rMo0g'ay; {0Ha*vdw&m;ukd a[mawmfrlpOf? ,Zfyka&m[dwftBuD;?
usrf;jyKq&m? vltBuD;tuJwkdYonf vm?20;2 ukd,fawmfonf trIrsm;ukd tb,ftcGifhESifhjyKonfukd4if;? xkdtcGifhukd tb,folay;onfukd4if;? tuREkfyfwkdYtm; ajymyg[k
qkdMuaomf?20;3 ukd,fawmfu? igonfwpkHwckukdar;OD;rnf/ oifwkdYajzMuavmh/20;4 a,m[ef\AwdZHw&m;onf bk&m;ujzpfoavm/ vlujzpfoavm[k ar;awmfrl\/20;5 xkdolwkdYonf tcsif;csif;qifjcif? bk&m;ujzpfonf[kigwkdYajzvQif? oifwkdYonf a,m[efukdtb,faMumifhr,kHoenf;[k
olar;avOD;rnf/ vlujzpfonf[k igwkdYajzvQif?20;6 a,m[efonf ya&mzufjzpfonfukd vltaygif;wkdYonf,kHojzifh igwkdYukd ausmufcJESifhypfMuvdrfhrnf[k tcsif;csif;qifjcifNyD;rS?20;7 tb,fujzpfonfukd tuREkfyfwkdYrodyg[k jyefajymMu\/20;8 a,Iuvnf;? xkdtwl trIrsm;ukd tb,ftcGifhESifhigjyKonfukd igrajym[krdefYawmfrl\/
20;9 xkdtcg y&dowfwkdYtm; rdefYawmfrlaomOyrmum;? vlwOD;onf pyspfO,smOfukdpkdufysKd;NyD;rS vkyfaqmifaomolwkdYtm; O,smOfukdiSg;
tjcm;aomjynfokdY MumjrifhpGmoGm;ae\/20;10 umvtcsdefwefvQif? vkyfaqmifaomolwkdYonf pyspfoD;tcsKdUukday;apjcif;iSg O,smOf&Sifonf i,fom;ukdapvTwfav\/
O,smOfapmifhwkdYonf i,fom;ukdkduf vufcsnf;vTwfvkdufMu\/20;11 aemufwzef tjcm;aomi,fom;ukdapvTwfjyefvQif? O,smOfapmifhwkdYonf olUukdkduf t&SufcGJNyD;rS vufcsnf;vTwfvkdufMu\/20;12 aemufwzef tjcm;aomi,fom;ukd apvTwfjyefvQif? olUukd'Pf&may:atmif emusifpGmkduf ESifxkwfMu\/892

20;13 xkdtcg O,smOf&Sifu? igonf tb,fokdYjyK&rnfenf;/ ig\cspfom;ukdigapvTwfrnf/ xkdolwkdYonf ighom;ukdjrifvQif tm;emaumif;


tm;emMu vdrfhrnf[kqkd\/20;14 O,smOfapmifhwkdYonf om;ukdjrifvQif? olonftarGcHjzpf\/ vmMu/ olUukdowfMuukefthH/ xkdokdY ol\tarGOpmukd igwkdY&Mu
vdrfhrnf[k tcsif;csif;wkdifyifNyD;rS?20;15 O,smOf&Sif\om;ukd O,smOfjyifokdYxkwf owfypfMu\/ okdYjzpfvQif O,smOf&Sifonf O,smOfapmifhwkdYukd tb,fokdYjyKrnfenf;/20;16 O,smOf&Sifonf vm xkdolwkdYukdokwfoify,f&Sif;NyD;rS xkdO,smOfukdtjcm;aomolwkdYtm; ay;vdrfhrnf[krdefYawmfrl\/ y&dowfwkdYonf
Mum;vQif xkdokdYrjzpfygapESifh[k avQmufMuaomf?20;17 ukd,fawmfonf xkdolwdkYukdMunfhI? wkdufukdwnfvkyfaomolrsm; y,fxm;aomausmufonf aemufwzef wkdufaxmifhtxG#fzsm;okdY
a&mufjyef\[laomusrf;pmcsufonf tb,fokdYqkdvkdoenf;/20;18 tMuifolonf xkdausmuftay:okdYus\? xkdolonfusKd;vwhH/ tMuifol\tay:okdY xkdausmufonfus\? xkdolonf nufnuf
aMuvwhH[k rdefYawmfrl\/20;19 xkdtcg ,Zfyka&m[dwftBuD;? usrf;jyKq&mwkdYonf rdrdwkdYukd&nfaqmif xkdOyrmpum;ukda[majymawmfrlonfukdodaomaMumifh?
ukd,fawmfukdbrf;qD;jcif;iSg &SmBuHMu\/ okdYaomfvnf; vlrsm;ukdaMumufae&Mu\/
20;20 xkdtcg zm&d&SJwdkYonf ukd,fawmfukd acsmif;ajrmif;vsuf? pum;awmf tjypfukd&Sm NrdKU0efrif;vufokdY tyfESHaomtcGifhukd&jcif;iSg?
olawmfaumif;jzpfa,mifaqmifaomolvQKdwkdYukd txHawmfokdYapvTwfMu\/20;21 xkdolvQKdwkdYu? t&Sifbk&m;? ukd,fawmfonf vlrsufESmukdraxmufbJ ajzmifhrwfpGm qkH;rMo0g'ay;? bk&m;ocif\w&m;vrf;ukd
[kwfrSefpGmjyawmfrlonfukd tuREkfyfwkdYodMuyg\/20;22 tuREkfyfwkdYonf uJombk&iftm; tcGefukdquftyfoavm? rquftyfoavm[k ar;avQmufMu\/20;23 ukd,fawmfonf xkdolwkdY\y&d,m,fukdodrSwfawmfrlvQif? oifwkdYonf ighukdtb,faMumifh pkHprf;aESmifh&SufMuoenf;/20;24 a'em&dwjym;ukdjyyg/ tb,fol\ykH? tb,fol\vdyfpmygygoenf;[k ar;awmfrlvQif? uJombk&if\ykH? vdyfpmygygonf[k avQmuf
Muaomf?20;25 ukd,fawmfu? uJombk&if\Opmukd uJombk&iftm;qufay;Muavmh/ bk&m;ocif\Opmukdum; bk&m;ociftm;qufay;Muavmh[k
rdefYawmfrl\/20;26 xkdolwkdYonf vlrsm;a&SUwGif pum;awmftjypfrawGUEkdifojzifh jyefajymawmfrlaompum;ukd thHMowdwfqdwfpGmaeMu\/
20;27 xajrmuf&Sifjyefjcif;r&Sd[k jiif;ckHwwfaomZ'KuJtcsKdUonfvnf;? txHawmfokdY csOf;uyf?20;28 t&Sifbk&m;? r,m;&Sdaomolonf om;r&SdbJaovQif? ol\r,m;ukdolUnDodrf;,l tpfukdtrsKd;rjywfqufET,fap[k tuREkfyfwdkYtm;
arma&SpD&ifygNyD/20;29 nDtpfukdckepfa,muf&Sdyg\/ tpfukdtBuD;onf rdef;rESifhpkHbuf om;r&SdbJaovQif?20;30 ol\r,m;ukd olUnDtBuD;odrf;,l om;r&SdbJaojyefav\/20;31 xkdtwl wwd,olrSp wa,mufaemufwa,muf ckepfa,mufaomnDtpfukdwdkYonf xkdrdef;rukdodrf;,l om;ukdrusef&pf
apbJaoMu\/20;32 aemufqkH; rdef;ronfvnf;aoav\/20;33 okdYjzpf xajrmuf&mumv xkdrdef;ronf tb,fol\r,m;jzpf&ygrnfenf;/ xkdolckepfa,mufwdkYonf xkdrdef;rESifhpkHbufMuNyD[k
avQmufMu\/
20;34 a,Iuvnf;? ,ckb0 om;wdkYonfpkHbufjcif;? xdrf;jrm;ay;pm;jcif;ukd jyKwwfMu\/20;35 aemifb0ukd4if;? aojcif;rSxajrmufjcif;ukd4if; &xkdufonf[k rSwfawmfrljcif;ukd cH&aomolwkdY onf pkHbufjcif;? xdrf;jrm;ay;pm;jcif;ukd
rjyKwwfMu/20;36 aojcif;ESifhtpOfuif;vGwf aumif;uifwrefuJhokdYjzpfonfomru? xajrmufjcif;\om;jzpfaomaMumifh bk&m;ocif\om;jzpf
Mu\/20;37 xkdrSwyg;? arma&Sonfxm0&bk&m;ukd tmjA[H\bk&m;? Zmuf\bk&m;? ,mukyf\bk&m;[k csKHcPf; ac:a0:aomtcg aovGef
aomolwkdYonf xajrmufaMumif;ukdabmfjycJhNyD/20;38 bk&m;ocifonf aoaeaomolwdkY\bk&m;r[kwf/ touf&SifaomolwdkY\bk&m;jzpfawmfrl\/ xkdoltaygif;wdkYonf bk&m;ocif
touf&Sif Muonf[k rdefYawmfrl\/20;39 usrf;jyKq&mtcsKdUwdkYu? t&Sifbk&m;? ukd,fawmf\pum;onf avsmufywfyg\[kavQmufMu\/20;40 aemufwzef tvQif;rar;ravQmuf0hHMu/
20;41 a,Iuvnf;? c&pfawmfonf 'g0d'f\om;jzpfonf[k tb,faMumifhqkdMuoenf;/20;42 'g0d'f\pum;rSm? xm0&bk&m;u? oif\&efolwdkYukd oif\ajcwif&m igrcsrxm;rSDwkdifatmif ighvufsmbufxkdifaeavmh[k?20;43 ighociftm;rdefYawmfrlonf[k qmvHusrf;pm 'g0d'fqkdownf;/20;44 xkdokdY 'g0d'fonf c&pfawmfukd ocif[lac:vQif tb,fokdY ol\om;jzpfoenf;[k ar;awmfrl\/
20;45 y&dowfrsm;em;axmifpOfwGif wynfhawmfwdkYtm; wzefrdefYawmfrlonfum;?20;46 usrf;jyKq&mwdkYukda&SmifMuavmh/ olwdkYonf &Snfaomtusukd0wfvsuf vnfjcif;iSg tvkd&SdMu\/ aps; kdaopGmEIwfqufjcif;ukd4if;?
yGJobif? w&m;p&yfwdkY jrifhjrwfaom ae&mxkdif&mukd4if; ESpfoufMu\/20;47 olwdkYonf rkwfqkd;rtdrfukd vk,lodrf;pm; tjypfray:apjcif;iSg &SnfpGmaomyXempum;ukd &GwfwwfMu\/ xkdolwdkYonf om
BuD;pGmaom'PfukdcH&MuvwHh[k rdefYawmfrl\/
893

tcef;BuD; ( 21 )
21;1
21;2
21;3
21;4

xkdaemuf ukd,fawmfonf arQmfMunfh? aiG&wwfaomolwkdYonf tvSL'geukd b@mwkdufxJokdY oGif;csonfukd jrifawmfrl\/qif;&Jaomrkwfqkd;rwa,mufonfvnf; aMu;eD'*Fg;ESpfjym;oGif;csonfukd jrifawmfrlvQif?igtrSefqkdonfum;? xkdqif;&Jaomrkwfqkd;ronf tjcm;aomoltaygif;wkdYxufom oGif;csNyD/taMumif;rlum;? xkdoltaygif;wkdYonf rdrdwkdY<u,f0aompnf;pdrfxJuEIwf bk&m;ocif\tvSLawmfpkxJokdY oGif;csMu\/ xkdrdef;r
rlum;? tvGefqif;&Jvsufyif rdrdtoufarG;p&mOpm&SdorQukd oGif;csavNyD[k rdefYawmfrl\/
21;5 vltcsKdUwkdYonfvm Adrmefawmfonf wifhw,faomausmufjym;ESifh4if;? ylaZmfoumrsm;ESifh4if; qifjyifvsuf&Sdyg\[k avQmufMu
vQif?21;6 ukd,fawmfu? t&mrsm;ukd oifwkdYonf,ckjrif&Mu\/ rNzdKrcsbJ ausmufwckay:rSmwckrQ rwnfrae&aomtcsdefumv a&muf
vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/21;7 olwkdYuvnf;? t&Sifbk&m;? xkdtrIt&mwkdYonf tb,fumvrS jzpfygrnfenf;/ xkdtrIt&mwkdYonf jzpfcsdefeD;aomtcg tb,f
ykyedrdwf ay:xGef;ygrnfenf;[k ar;avQmufMuvQif?21;8 ukd,fawmfu? oifwkdYonf vSnfhjzm;jcif;okdYrvkdufrygrnftaMumif; owdjyKMuavmh/ trsm;aomolwkdYu? igonf rnfaomoljzpf\/
tcsdefumvvnf; a&mufvmNyD[kqkdvsuf ig\ta,mifukdaqmif ay:vmMuvdrfhrnf/ xkdolwkdYaemufokdYrvkdufMuESifh/21;9 oifwkdYonf ppfwkdufjcif;taMumif;? ykefuefjcif;taMumif;ukd odwif;Mum;&aomtcg pkd;&drfwkefvIyfjcif;r&SdMuESifh/ xkdtrIt&m
rsm;onft&ifjzpf&rnf/ okdYaomfvnf; tqkH;onftvsiftjrefrjzpfao;/
21;10 xkdrSwyg;? vlwrsKd;ESifhwrsKd;? wEkdifiHESifhwEkdifiH &efbufjyKMuvdrfhrnf/21;12 t&yf&yfwdkY BuD;pGmaomajrvIyfjcif;? tpmacgif;yg;jcif;? umvemrsm;jym;jcif;wkdYonf jzpfMuvdrfhrnf/ rkdCf;aumif;uifvnf;
aMumufrufbG,faomt&mESihf BuD;pGmaomykyedrdwfwkdYonf ay:xGef;Muvdrhfrnf/21;12 xkdtrIt&mrsm;rjzpfrSD vlrsm;wkdYonf ig\emraMumifh oifwkdYukd brf;qD;nOf;qJ w&m;p&yf4if;? axmifxJ4if; tyfESHMuvdrfhrnf/
&Sifbk&if? 0efrif;xHokdY ykdYaqmifMuvdrfhrnf/21;13 xkdokdYaomtm;jzifh oifwkdYonf oufaocH&aomtcGifh &SdMuvdrfhrnf/21;14 xkdaMumifh oifwkdYonf tb,fokdYjyefajym&rnfukd a&SUrqGurqifjcifjcif;iSg owdxm;Muavmh/21;15 taMumif;rlum;? &efoltaygif;wkdYonf rjiif;ckH r[efYwm;Ekdifaom EIwfowd? mPfowdukd igay;rnf/21;16 oifwkdYrdb? nDtpfukd? aygufabmf? taqGcifyGef;wkdYonf oifwkdYukdtyfESHMuvdrfhrnf/ tcsKdUwkdYukdvnf; owfMuvdrfhrnf/21;17 vltaygif;wkdYonfvnf; ig\emraMumifh oifwkdYukdrkef;Muvdrfhrnf/21;18 okdYaomfvnf; oifwkdYqHjcnfwyifrQ rysufpD;&/21;19 oifwkdYonf wnfMunfaomtm;jzifh u,fwifjcif;okdYa&mufMuavmh/
21;20 a,k&SvifNrdKUukd Akdvfajcrsm; 0ef;&Hvsuf&Sdonfukd oifwkdYjrifaomtcg? xkdNrdKUonf ysufpD;jcif;okdYa&mufvkonfukd odrSwfMuavmh/21;21 xkdtcg ,k'jynf&SdaomolwkdYonf awmifay:okdYajy;Muap/ NrdKUxJ&SdaomolwkdYonf NrdKUjyifokdYxGufMuap/ awm&GmrSm&SdaomolwkdYonf
NrdKUxokdY r0ifMuapESifh/21;22 taMumif;rlum;? xkdaeY&ufumvonf usrf;pmcsufrsm;jynfhpkH&aom 'PfpD&ifjcif;aeY&ufumvjzpfownf;/21;23 xkdaeY&uf ukd,f0efaqmifaomrdef;rESifhEkdYpkdYoli,f&Sdaomrdef;rwdkYonf tvGefcufMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? ,k'jynfBuD;pGm
aomqif;&J'kujzpf ,k'trsKd;tay: trsufa'go oifha&mufvdrhfrnf/21;24 olwkdYonf xm;ab;jzifhysufpD;jcif;okdYa&mufMuvdrfhrnf/ tjcm;aomjynft&yf&yfokdY brf;oGm;Muvdrfhrnf/ wyg;trsKd;om;wkdYonf
rdrdwdkY tcsdefumvrjynfhpkHrSDwkdifatmif a,k&SvifNrdKUukdajcESifheif;Muvdrfhrnf/
21;25 xkdtcg? ae? v? Mu,f euwfwdkY ykyedrdwfxif&Sm;vdrfhrnf/ ajrBuD;ay:rSmvnf; vltrsKd;rsKd; rNidrfrouf pkd;&drfaMumifhMujcif;?
ork'&mvIdif;wHykd;BuD;jcif;?21;26 ajrBuD;ay:rSmjzpfvwhHaomab;rsm;ukdajrmf aMumufvefYojzifh? vlrsm;wkdY\ toufqkH;jcif;trI t&mwkdYonf jzpfMuvdrfhrnf/
taMumif;rlum;? aumif;uifwefckd;wkdYonf wkefvIyfMuvdrfhrnf/21;27 xkdtcg vlom;onf BuD;pGmaombkef;wefckd;tmEkabmfukdaqmifvsuf? rkdCf;wdrfukdpD;vsuf<uvmonfukd jrif&Muvdrhfrnf/21;28 xkdtrIt&mwdkYonf jzpfp&Sdaomtcg? oifwkdYukd a&G;EIwfaomtcsdefumva&mufvkeD;onfukd axmufojzifh? ajrmfMunfh acgif;ukd
<uMuavmh[k rdefYawmfrl\/
21;29 wzef xyfrdefYawmfrlaomOyrmum;? oabFmozef;yifrSp opfyifrsm;wkdYukd rSwfMuavmh/21;30 t&Gufaygufaomtcg aEGumveD;onfukd oifwkdYonf tvkdtavsmuf odjrifMu\/21;31 xkdenf;wl xkdtaMumif;t&mrsm;jzpfonfukdjrif&vQif? bk&m;ocif\EkdifiHawmf wnfvkeD;onfukd odrSwfMuavmh/21;32 igtrSefqkdonfum;? ,ckjzpfaomvlrsm;rukefrDS xkdtaMumif;t&mtvkH;pkHwdkYonf jzpfMuvdrfhrnf/21;33 aumif;uifESifhajrBuD;rwnfaomfvnf; ighpum;wnfvdrfhrnf/21;34 oifwkdYonf ukd,fukdukd,fowdjyKMuavmh/ okdYr[kwf tpm;taomuf vGefMuL;jcif;? avmuDpkd;&drfjcif;tm;jzifh pdwfESvkH;yifyef;vsuf
aepOfwGif? xkdaeY&ufonf trSwfwrJh oifwdkYESifhawGUBuKHvdrfhrnf/21;35 xkdaeY&ufonf ykdufuGefuJhokdY ajrwjyifvkH;aeaom vltaygif;wkdYukd tkyfrdvdrfhrnf/21;36 xkdaMumifh oifwkdYonf jzpfvwhHaom trIt&mwkdYESifhuif;vGwf vlom;xHokdYa&mufjcif;ukd cHxkdufaomoljzpfonf[k rSwfawmfrlrnf
894

taMumif;? tpOfqkawmif;vsuf apmifhaeMuavmh[k rdefYawmfrl\/


21;37 xkdokdY ukd,fawmfonf aeY&uftpOftwkdif; AdrmefawmfqkH;rMo0g'ay;awmfrl\/ ntcsdefa&mufvQif oHvGiftrnf&SdaomawmifokdYoGm;
nOfhukdvGefapawmfrl\/21;38 eHeufapmapm vlrsm;taygif;wdkYonf AdrmefawmfokdYoGm; txHawmf a'oemawmfukd em;axmifMu\/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1 yocgtrnf&Sdaom tZkryGJ cHcgeD;wGif?22;2 ,Zfyka&m[dwftBuD;wkdYESifh usrf;jyKq&mwkdYonf ukd,fawmfukd tb,fokdYowf&thHenf;[k&SmBuHMu\/ tb,faMumifh &SmBuH&Mu
oenf;[lrlum;? vlrsm;wkdYukdaMumufMu\/22;3 xkdtcg pmwefonf wynfhawmfwusdyfESpfyg;t0ifjzpfaom ,k'&Sumkwf txJokdY0ifonfjzpf?22;4 xkdolonf ,Zfyka&m[dwftBuD;rsm;? AdrmefawmfrSL;rsm;wdkYxHokdY oGm;NyD;vQif? a,Iukd tb,fokdY tyf&rnfenf;[l wkdifyifav\/22;5 xkdolwdkYonf 0rf;ajrmufaompdwf&Sd aiGay;rnf[k 0efcHMu\/22;6 ,k'&Sumkwfonfvnf; 0efcHNyD;rS vlrsm;r&SdpOfwGif ukd,fawmfukdtyfjcif;iSg tqifoifhaom tcsdefumvukd &SmBuHvsufae\/
22;7 yocgokd;oi,fukdowf&aomaeYwnf;[laom tZkryGJaeYa&mufaomtcg?22;8 ukd,fawmfu? igwkdYpm;bkdY&m oifwdkYonfoGm; yocgyGJudkjyifqifMuavmh[k aywkESifha,m[efukd apvTwfawmfrl\/22;9 olwdkYuvnf;? tb,ft&yfjyifqifapjcif;iSg tvkd&Sdawmfrloenf;[k ar;avQmufMuaomf?22;10 ukd,fawmfu? oifwkdYonf NrdKUxJokdY0ifaomtcg a&tkd;aqmifaomolukdawGUvdrfhrnf/ xkdolaemufokdYvkduf ol0ifaomtdrfokdY0ifNyD;rS?22;11 igonf ighwynfhwkdYESifhwuG yocgyGJukdpm;&aom{nfhonftcef;um; tb,frSm&Sdoenf;? q&muar;onf[k tdrf&SifukdajymMuavmh/22;12 xkdolonf jyifqifvsuf&Sdaom txuftcef;BuD;ukdjyvdrfhrnf/ xkdtcef; jyifqifMuavmh[k rdefYawmfrl\/22;13 wynfhawmfwkdYonfoGm; pum;awmftwkdif;awGUvQif? yocgyGJukdjyifqifMu\/
22;14 tcsdefa&mufrS wrefawmfwudsyfESpfyg;wkdYESifhtwlpm;yGJavsmif;awmfrl?22;15 igonf taorcHrSD yocgyGJukd oifwkdYESifhtwlpm;jcif;iSg tvGeftvkd&SdavNyD/22;16 igqkdonfum;? bk&m;ocif\EkdifiHawmf yocgyGJ rjynfhpkHrSDwkdifatmif ,ckrSp yGJukd wzef igrpm;&[krdefYawmfrlvsuf?22;17 cGufzvm;ukd,l aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;NyD;rS? cGufukd,l tcsif;csif;a0Muavmh/22;18 igqkdonfum;? bk&m;ocif\EkdifiHawmfrwnfrSDwkdifatmif ,ckrSp pyspf&nfukd wzef igraomuf&[krdefYawmfrl\/22;19 xkdtcg rkefYukd,l aus;Zl;awmfukd csD;rGrf;NyD;rSrkefYukdzJh? rkefYum; oifwkdYtbkdYtvkdiSg pGefYaom ig\ukd,fjzpf\/ ighukdatmufarh
bkdY&mokdYjyKMu avmh[k rdefYawmfrl\/22;20 xkdenf;wl npmpm;NyD;rS cGufukdvnf;,l? cGufum; oifwkdYtbkdYtvkdiSg oGef;aom ig\taoG;wnfaom y#dnmOfw&m;opfjzpf\/22;21 okdYaomfvnf; ighukdtyfESHaomol\vufonf pm;yGJay:rSm ighvufESifhtwl&Sd\/22;22 cGJcefYrSwfom;awmfrlonftwkdif; vlom;onfoGm;&rnf/ okdYaomfvnf; vlom;ukdtyfESHaomolonf tr*Fvm&Sd\[krdefYawmfrl\/22;23 wynfhawmfwkdYonfvnf; xkdtrIukdtb,foljyKthHenf;[k tcsif;csif;ar;jref;Mu\/
22;24 xkdrSwyg; wynfhawmfwkdYonf rdrdwkdYwGif tb,folonf omBuD;jrwfoenf;[k tcsif;csif;jiif;ckHjcif;&Sdonfjzpf?22;25 ukd,fawmfu? avmuDrif;wkdYonf tpkd;w&jyKwwfMu\/ tmPmxm;aom olwkdYukdvnf; aus;Zl;&Sif[l ac:a0:Mu\/22;26 oifwkdYrlum;xkdokdYrjyKMuESifh? oifwkdYwGif tuJtrSL;jyKaomolukd i,fom;uJhokdYjzpfap/ tkyfpkd;aomolukdvnf; tapcHuJhokdYjzpfap/22;27 tb,folonf omBuD;jrwfoenf;/ pm;yGJavsmif;aomolonf BuD;jrwfoavm/ vkyfauR;aomolonf BuD;jrwfoavm/
pm;yGJavsmif;aomolonf BuD;jrwfonfr[kwfavm/ okdYaomfvnf; igonfoifwkdYwGif vkyfauR;aomoluJhokdYjzpf\/22;28 igonf pkHprf;aESmifh,Sufjcif;ukdcHpOfwGif oifwkdYonfigrSD0Jaomoljzpf&m\/22;29 ighcrnf;awmfonf ightm; EkdifiHukday;awmfrlonfESifhtnD?22;30 oifwkdYonf ig\EkdifiHwGif ighpm;yGJpm;aomufaomtcGifhukd4if;? w&m;yvifay:rSmxkdif oa&vvlwq,fESpfrsKd;udk tkyfpkd;&aom
tcGifhukd4if;? igonf oifwkdYtm;ay;rnf[k rdefYawmfrl\/
22;31 wzef ocifbk&m;u? &Sdrkef? &Sdrkef? *sKHqefukd qefcgESifhcsouJhokdY pmwefonf oifwkdYukdcs&rnftaMumif; tcGifhawmif;onfjzpf?22;32 oif\,kHMunfaompdwf rysufapjcif;iSg igonfoifhtbkdYqkawmif;avNyD/ oifonf owd&jyefaomtcg oif\nDtpfukdwkdYukd
wnfMunfapavmh[k rdefYawmfrlvQif?22;33 aywku? ocif? tuREkfyfonf ukd,fawmfESifhtwlaxmifxJokdY4if;? taoowfjcif;okdY4if;vkdufjcif;iSg toifh&Sdyg\[k avQmufav
aomf?22;34 ocifbk&m;u? aywk? igqkdonfum;? ,aeYwGif MuufrwGefrSD oifonf ighukdrod[k okH;Budrfajrmufatmifjiif;y,fvdrfhrnf[k
rdefYawmfrl\/
22;35 wzefrdefYawmfrlonfum;? txufu aiGtdwf? vG,ftdwf? ajceif;rygbJoGm;Muavmh[k oifwkdYukd igapvTwfaomtcg wpkHwckvkd
oavm [kar;vQif? wpkHwckrQrvkdyg[k avQmufMuaomf?22;36 ,ckrlum; aiGtdwf&Sdaomolonf,lap/ vG,ftdwf&Sdaomolonf,lap/ xm;r&Sdaomolonf t0wfukda&mif; xm;ukd0,fap/22;37 taMumif;rlum;? xkdolonf rw&m;aomolwkdYESifh a&wGuf0ifjcif;okdYa&muf\[laom usrf;pmcsufonf ig,ckyifjynfhpkH&rnf/
895

ightrIt&mwkdYonf NyD;pD;jcif;okdYa&mufMuNyD[k rdefYawmfrl\/xkdolwkdYuvnf;? ocif? xm;ESpfpif;&Sdyg\[kavQmufvQif? wefNyD[k rdefYawmfrl\/


xkdaemuf tavhawmf&Sdonftwkdif; oHvGifawmifokdYxGuf<uawmfrl? wynfhawmfwkdYonf aemufawmfokdYvkdufMu\/xkdt&yfokdYa&mufawmfrlvQif? oifwkdYonf pkHprf;aESmifh&Sufjcif;ESifhuif;vGwfrnftaMumif; qkawmif;Muavmh[k rdefYawmfrlNyD;rS?wynfhawmfwdkYESifhausmufcJwypfavmufcGgoGm; 'l;axmufvsuf?tkdtb? tvkdawmf&SdvQif cGufudk tuREkfyfrSvTJawmfrlyg/ okdYaomfvnf; tuREkfyftvkd&Sdonfh twkdif;rjzpfygapESifh/ ukd,fawmf
tvkd&Sdonftwkdif; jzpfygapaom[k qkawmif;awmfrl\/22;43 xkdtcg aumif;uifwrefonfxif&Sm;vm ukd,fawmfukdtm;ay;&\/22;44 jyif;pGmaoma0'emukdcHvsuf txl;ojzifhBudK;pm;qkawmif;awmfrl\/ acR;xGufawmfrlonfum;? ajray:usaomaoG;pufcJuJhokdY
jzpfownf;/22;45 xkdokdYqkawmif;NyD;rS?a,Ionfx wynfhawmfwkdY&Sd&mokdYjyefaomtcg? olwdkYonf 0rf;enf;aompdwf&SdonfESifh tdyfaysmfvsufaeMu
onfukd awGUawmfrlvQif?22;46 oifwkdYonf tb,faMumifhtdyfaysmfMuoenf;/ xMu/ pkHprf;aESmifh&Sufjcif;ESifh uif;vGwfrnftaMumif; qkawmif;Muavmh[k
rdefYawmfrl\/
22;47 xkdokdYrdefYawmfrlpOfwGifyif wynfhawmfwusdyfESpfyg;t0ifjzpfaom ,k'&Sumkwfonf vltaygif;wkdYukdvrf;jyvsufvm? a,Iukderf;
jcif;iSg csOf;uyfav\/22;48 a,Iuvnf;? ,k'g oifonf erf;jcif;ukdjyKvsuf vlom;ukdtyfoavm[k ar;awmfrl\/22;49 a,IESifhtwlygaomolwkdYonf jzpfthHaomtrIukdjrifvQif? ocif? tuREkfyfwkdYonf xm;ESifhckwf&ygrnfavm[k ar;avQmufNyD;rS?22;50 wa,mufonf ,Zfyka&m[dwfrif;\uRefwa,mufukdckwfojzifh vufsmem;&Gufjywfav\/22;51 a,Iuvnf;? wefap[krdefYawmfrl em;&GufukdvufawmfESifhwkdYojzifh temudk aysmufapawmfrl\/22;52 xkdtcg txHawmfokdYa&mufvmaom ,Zfyka&m[dwftBuD;? AdrmefawmfrSL;? vltBuD;tuJwdkYtm; a,Iu? oifwdkYonf xm;jyukd
brf;ouJhokdY ighukdbrf;thHaomiSg xm;ESifh'kwfrsm;ukd vufpGJvsufvmMuonfwum;/22;53 igonf Adrmefawmf oifwkdYESifhtwl&SdaepOftcg oifwkdYonfighukdrbrf;rqD;Mu/ okdYaomfvnf; ,cktcsdefum; oifwkdYtcsdefjzpf\/
arSmifrkdufwefckd;vnf;jzpf\[k rdefYawmfrl\/
22;54 xkdolwkdYonf ukd,fawmfukdbrf;qD; ,Zfyka&m[dwfrif;\tdrfokdYaqmifoGm;Mu\/ aywkonfvnf; olwkdYESifha0;pGmvkdufav\/22;55 tdrfOD;tv,frD;arG;NyD;rS? vlrsm;wdkYonfpka0;xkdifMuvQif? aywkonfvnf; olwdkYtxJxkdifae\/22;56 xkdokdY aywkonf rD;tem;rSmxkdifaeonfukd taptygrdef;rwa,mufonfjrifvQif? olUukdaphaphMunfh? olonf a,IESifh
aygif;abmfaomoljzpfonf[k qkdaomf?22;57 aywku? tcsif;rdef;r? xkdolukd igrod[k jiif;av\/22;58 xkdaemuf rsm;rMum tjcm;aomolonf aywkukdjrifvQif? oifonfvnf; xkdolwkdYt0ifjzpfonf[kqkdaomf? aywku? tcsif;vl?
igonf olwdkYt0ifr[kwf[k qkd\/22;59 wzef wem&DavmufMumNyD;rS tjcm;aomolu? tu,fpifppf olonf a,IESifhaygif;abmfaomoljzpf\/ *gvdvJvlvnf;jzpf\
[k ckdifrmpGmqkdvQif?22;60 aywku? tcsif;vl? oifajymaomt&mukd igrod[kqkd\? xkdpum;ukdajymaomcPjcif;wGif MuufwGefav\/22;61 xkdtcg ocifbk&m;onfvSnfh aywkudkMunfhawmfrl\/ MuufrwGefrSD oifonf okH;Budrfajrmufatmif ighukdjiif;y,fvdrfhrnf[k
rdefYawmfrlaompum;ukd aywkonf owd&ojzifh?22;62 jyifokdYxGuf jyif;pGmidka<u;av\/
22;63 a,IukdukdifqGJaomolwkdYonf ukd,fawmfukdjyuf,,fjyK kdufykwfMu\/22;64 rsufESmawmfukdzkH;NyD;vQif vufESifhykwfvsuf? ukd,fawmfukd tb,folykwfonfukd ya&mzufjyKa[mawmfrlyg[k qkdMu\/22;65 tjcm;aompum;rsm;jzifhvnf; ukd,fawmfukduJh&JU ajymqkdMuao;\/
22;66 rkdCf;vif;aomtcgvlwdkYwGiftBuD;tuJjzpfaomol? ,Zfyka&m[dwftBuD;? usrf;jyKq&mwkdYonfpnf;a0; ukd,fawmfukdvTwfawmfokdY
aqmifoGm;NyD;vQif?22;67 oifonf c&pfawmfrSefvQif igwkdYtm;ajymavmh[kqkdMu\/ a,Iuvnf;? igajymvQif oifwkdYonfr,kH/22;68 igar;vQifvnf; oifwkdYonfrajzbJ? ighukdrvTwfbJaeMuvdrfhrnf/22;69 aemuf vlom;onf bk&m;ocif\wefckd;awmfvufsmbuf xkdifawmfrlvwhH[k rdefYawmfrlaomf?22;70 xkdoltaygif;wkdYu? okdYjzpf oifonf bk&m;ocif\om;awmf rSefonfwum;[kqkdMuvQif? oifwkdYqkdonftwkdif;rSefonf[k
rdefYawmfrl\/22;71 xdkolwkdYuvnf;? tb,foufaovkdao;oenf;/ ol\pum;ukd igwkdYukd,fwkdifMum;&NyD[k qkdMu\/
22;38
22;39
22;40
22;41
22;42

896

tcef;BuD; ( 23 )
23;1 xkdtcg rif;t&m&Sdtaygif;wkdYonf x ukd,fawmfukd ydvwfrif;xHokdY aqmifoGm;Mu NyD;vQif?23;2 olonf jynfoljynfom;rsm;ukdvSnfhjzm;? rdrdonfc&pfawmfwnf;[laom &Sifbk&ifjzpfaMumif;ukdqkdvsuf? uJombk&ifukd
tcGefrqufESifh[k jrpfwm;onfukd tuREkfyfwkdYawGUygNyD[k tjypfwifMu\/23;3 ydvwfrif;u? oifonf ,k'&Sifbk&ifrSefoavm[k a,Iukdar;vQif? rif;BuD;ar;onf twkdif;rSefonf[k rdefYawmfrl\/23;4 ydvwfrif;u? ol tb,ftjypfukdrQigrawGU[k ,Zfyka&m[dwftBuD;wkdYESifhvltaygif;wkdYtm; ajymqkdvQif?23;5 xkdolwkdYonf omjyif;pGmaomtoHESifh[pfaMumfvsuf? olonf *gvdvJjynfrSp t&yfwkdifatmif ,k'jynftESHYtjym;
qkH;rMo0g'ay; vlrsm;ukdEId;aqmfaomoljzpfygonf[k avQmufqkdMu\/23;6 ydvwfrif;onf *gvdvJ[laompum;ukdMum;vQif? xkdolonf *gvdvJvljzpfoavm[k ar;jref;?23;7 a[k'frif;ykdifaomoljzpfonfukdodaomtcg xkdrif;xHokdYykdYap\/ xkdtcg a[k'frif;onf a,k&SvifNrdKU&Sdownf;/
23;8 xkdrif;onf a,IukdjrifvQif tvGef0rff;ajrmufjcif;&Sd\/ taMumif;rlum;? txufuodwif;awmfrsm;udkMum; ukd,fawmfukdjrifjcif;iSg
MumjrifhpGm tvkd&Sdonfjzpf? jyawmfrlaomedrdwfvuPmwpkHwckukdjrif&rnf[k ajrmfvifhvsufae\/23;9 xkdtcg a[k'frif;onf ukd,fawmfukd rsm;pGmar;jref;aomfvnf;? tb,fpum;ukdrQjyefawmfrrl/23;10 ,Zfyka&m[dwftBuD;ESifhusrf;jyKq&mwdkYonfx jyif;xefpGmtjypfwifMu\/23;11 a[k'frif;onf ppfol&JwkdYESifhwuG ukd,fawmfukd rcefYrnm;bJjyuf,,fjyK wifhw,faomt0wfukd0wfapNyD;rS ydvwfrif;xHokdY
ykkdYjyefap\/23;12 xkdaeY ydvwfrif;ESifha[k'frif;wkdYonf tcsif;csif;taqGzGJUMu\/ txufu&efbufjzpfMu ownf;/
23;13 wzef ydvwfrif;onf,Zfyka&m[dwftBuD;? rif;t&m&Sd? vlrsm;wkdYukdac:?23;14 jynfoljynfom;rsm;ukd ykefuefapaomoluJhokdY vlukd oifwkdYonf ighxHokdYykdYaqmifMuonfjzpf? oifwdkYa&SUrSmigppfaMumaomf
vnf;? oifwkdYwifaomtjypfwpkHwckukdrQ oligrawGU/23;15 a[k'frif;onfvnf;rawGU/ xkdrif;xHokdYigykdYapNyD/ olonf taoowfjcif;ukdcHxkdufaom trIwpkHwckukdrQrjyK/23;16 xkdaMumifh olUukdigqkH;rvTwfrnf[k qkdav\/23;17 xkdyGJ vlrsm;wdkYtm; wpkHwa,mufaomolukd rvTwfbJrae&ownf;/23;18 vltaygif;wdkYu? xkdolukdxkwfygavmh/ tuREkfyfwkdYtm; Am&AukdvTwfygavmh[k wnDwGwfwnf;[pfaMumfMu\/23;19 xkdAm&Aum;? NrdKUykefuefjcif;tjypf? vltoufukd owfjcif;tjypfaMumifh axmifxJavSmifxm;aomoljzpfownf;/
23;20 ydvwfrif;onfa,IukdvTwfcsifaomaMumifh olwdkYtm;wzefajymqkdav\/23;21 olwkdYuvnf;? xkdolukd vuf0g;uyfwkdifrSmkdufxm;yg? kdufxm;yg[k [pfaMumfMu\/23;22 ydvwfrif;u? xkdolonf tb,ftjypfukdjyKbdoenf;/ aoxkdufaomtjypfwpkHwckrQ oligrawGU/ xkdaMumifh olUukdigqkH;r
vTwfrnf[k okH;BudrfajrmufatmifqkdvQif?23;23 vlrsm;wkdYonf xkdolukdvuf0g;uyfwkdifrSmkdufxm;apjcif;iSg BuD;pGmaomtoHESifh usyfusyfawmif;ojzifh? olwkdY\toHESifh ,Zfyka&m
[dwftBuD;wkdY\toHonf Ekdifav\/23;24 ydvwfrif;onfvnf; olwkdYawmif;onftwkdif;jzpfapjcif;iSg pD&if?23;25 ykefuefjcif;tjypf? vltoufudkowfjcif;tjypfaMumifh axmifxJrSmavSmifxm;aomolukd vlrsm;awmif;onftwkdif; vTwfNyD;rS?
a,Iukd olwkdYtvkdokdY tyfvkdufav\/
23;26 ukd,fawmfukdxkwfoGm;MupOf? &Sdrkeftrnf&Sdaom uka&aejynfom;wa,mufonf awm&Gm rSvmonfukd olwkdYonfawGUvQif?
brf;qD; a,Iaemufawmf vuf0g;uyfwkdifawmfukd xrf;apMu\/23;27 aemufawmfvkdufaomvlrsm;taygif;wkdYwGif? ukd,fawmfaMumifh idka<u;jrnfwrf;aom rdef;rtcsKdUyg\/23;28 xkdolwdkYukda,IonfvSnfhMunfh? a,k&SvifNrdKUorD;wkdY? ighaMumifhrikda<u;MuESifh/ rdrdwkdYESifhrdrdwkdYom;rsm;aMumifhikda<u;Muavmh/23;29 taMumif;rlum;? NrKHaomrdef;ronfr*Fvm&Sd\/ y#doaEr,lbl;aom0rf;ESifh oli,frpkdYbl;aomom;jrwfonf r*Fvm&Sd\[k ajym&
aomaeY&ufumva&mufvdrhfrnf/23;30 xkdtcg olwdkYu? tkdawmifrsm;wkdY? igwkdYtay:okdYusMuyg/ tkd ukef;rsm;wkdY? igwkdYukdzkH;tkyfMuyg[k ac:Muvdrfhrnf/23;31 taMumif;rlum;? pdrf;aomtyifukd okdYjyKMuvQif? ajcmufaomtyif tb,fokdYjzpfvdrfhrnfenf;[k rdefYawmfrl\/23;32 xkdtcg udk,fawmfESifhtwl vlqkd;ESpfa,mufwkdYukdvnf; owfthHaomiSg xkwfoGm;Mu\/
23;33 u&medtrnf&Sdaomt&yfokdYa&mufMuaomf? ukd,fawmfESifhwuG xkdvlqkd;wkdYukd vufsmawmfbufwa,muf? vuf0Jawmfbufw
a,muf? vuf0g;uyfwkdifrSmkdufxm;Mu\/23;34 a,Iuvnf;? tkdtb? olwkdY\tjypfukdvTwfawmfrlyg/ olwkdYonfukd,fjyKaom trIukdrodMu[k >rufqkdawmfrl\/ t0wfawmfukdvnf;
pma&;wHcs a0zefMu\/23;35 vlrsm;wdkYonfvnf;MunfhIvsuf&yfaeMu\/ xkdolwdkYESifhtwl rif;t&m&SdwkdYu? olonf olwyg;wkdYukdu,fwifwwf\/ c&pfawmf
wnf;[laom bk&m;ocifa&G;cs,fawmfrlaomolrSef vQif ukd,fukdu,fwifygavap[l jyuf,,fjyKMu\/23;36 ppfol&JwdkYonfvnf;vm ykH;&nfukduyfay;vsuf?23;37 oifonf ,k'&Sifbk&ifrSefvQif ukd,fukdu,fwifavmh[l jyuf,,fjyKvsufqkdMu\/23;38 acgif;awmfay:rSmwyf tjypfabmfjyaomurnf;vdyfpmcsuf[lrlum;? olonf ,k'&Sifbk&ifaywnf;[k a[NAJbmom? a[vo
897

bmom? a&mrbmomtm;jzifha&; acgif;awmfay:rSmwyfownf;/


23;39 qGJxm;aomvlqkd;ESpfa,mufwGifwa,mufu? oifonfc&pfawmfrSefvQifukd,fukd4if;? igwdkYukd4if;? u,fwifavmh[k ukd,fawmfukd
uJh&JU qkdav\/23;40 wa,mufrlum;? rdrdtabmfukdqkH;r? oifonf olenf;wl tjypf'PfcHvsufyif bk&m;ocifukdraMumufoavm/23;41 igwdkYonf ukd,fjyKrdaomtjypfESifhtavsmufcH&onfjzpf w&m;ojzifhcH&Mu\/ olrlum; tb,ftjypfukdrQrjyK[kqkdNyD;vQif?23;42 ocif? ukd,fawmfonf EkdifiHawmfwnfvsuf <uvmawmfrlaomtcg tuREkfyfukd atmufarhawmfrlyg[k a,IukdavQmufqkd\/23;43 a,Iuvnf;? igtrSefqkdonfum;? ,aeYwGif oifonfigESifhtwl y&'dokbkH&Sdvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
23;44 xkdtcsdefonf rGef;wnfhtcsdefavmufjzpf okH;csufwD;tcsdefwkdifatmif ajrwjyifvkH; arSmifrkduftwdjzpfav\/23;45 aeta&mifuG,faysmufav\/ Adrmefawmf\ukvm;umonfESpfjzmuGJav\/23;46 a,Ionfvnf;BuD;aomtoHESifha<u;aMumfawmfrlNyD;vQif? tkdtb? tuREkfyfpdwf0dnmOfukd ukd,fawmfvuf tuREkfyftyfyg\[k
rdefYawmfrlvsuf toufcsKyfawmfrl\/23;47 xkdtjcif;t&mwdkYukd wyfrSL;onfjrifvQif? pifppf olonfajzmifhrwfaomol rSefay\[kqkd bk&m;ocifukdcsD;rGrf;av\/23;48 xkdtrIukd tMunfhtIvmaomoltaygif;wkdYonf xkdtjcif;t&mrsm;ukdjrifvQif? &ifywfukdcwfjyefoGm;Mu\/23;49 *gvdvJjynfrS aemufawmfokdYvkdufvmaomrdef;rwdkYESifh ukd,fawmfukdoduRrf;aomoltaygif;wdkYonfvnf; ta0;uMunfhI&yfaeMu\/
23;50 xkdtcg,k'jynft&droJNrdKUom;a,moyftrnf&Sdaom vTwft&m&Sdwa,mufonf? tjcm;aomvTwft&m&SdwdkY\wkdifyifpD&ifjcif;ukd
0efcHaomolr[kwf?23;51 bk&m;ocif\EkdifiHawmfukdajrmfvifhaom olawmfaumif;olawmfjrwfjzpfonfESifh ydvwfrif;xHokdY0if?23;52 a,I\tavmif;awmfukdawmif;av\/23;53 tavmif;awmfukdcs ydwfacsmESifhywf&pfNyD;vQif? wa,mufukdrQ roN*K[fbl;aom ausmufocsKif;wGif; xm;av\/23;54 xkdaeYum; tbdwfaeYjzpf OykofaeYtcsdefeD;ownf;/23;55 *gvdvJjynfu ukd,fawmfESifhtwlvmaomrdef;rrsm;onf ocsKif;awmfukd4if;? tavmif;awmfukd tb,fokdYxm;onfukd4if; tMunfh
tIvkdufvmMu\/23;56 xkdaemufrSjyefoGm;NyD;vQif qDarT;ESifheHYomrsKd;ukdjyifqif ynwfawmftwkdif; OykofaeY tvkyfrvkyfbJaeMu\/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1 ckepf&ufwGif yXraeY&uf tmkPfwufaomtcsdef? xkdrdef;rwkdYonf tjcm;aom rdef;rwkdYESifhwuG rdrdwdkYjyifqifaomeHYomrsKd;udk
aqmifvsuf ocsKif;awmfokdYoGm;Mu\/24;2 a&mufaomtcg? wGif;0ydwfaomausmufonf vdrfhvefvsuf&SdonfukdawGUjrif twGif;okdY0ifaomf?24;3 ocifa,I\tavmif;awmfukdrawGUMu/24;4 xkdtaMumif;aMumifh olwkdYonfawG;awmaompdwf&SdpOfwGif? vlESpfa,mufwkdYonf NydK;NydK;jyufjyufaom t0wfudk0wfqifvsuf
ay:vm\/24;5 xkdrdef;rwkdYonfaMumufvefYaompdwfESifhikHUaepOfwGif? xkdolwkdYu? oifwkdYonf taoaumif&Sd&mt&yf touf&Sifaomolukd
tb,faMumifh&SmMuoenf;/24;6 t&yfr&Sd? xajrmufawmfrlNyD/24;7 vlom;onf qkd;aomolwkdYvufokdYtyfESHjcif;? vuf0g;uyfwkdifrSmtaoowfjcif;ukdcH&rnf? okH;&ufajrmufaomaeYxajrmufvdrfh
rnf[k *gvdvJ jynf&SdawmfrlpOf oifwkdYtm;rdefYawmfrlaompum;ukd atmufarhMuOD;[kqkdMuonf&Sdaomf?24;8 xkdrdef;rwkdYonf pum;awmfukdowd&?24;9 ocsKif;awmfujyefvQif xkdtaMumif;t&mtvkH;pkHwkdYukd wusdyfwyg;aomolrSp <uif;aomwynfhawmftaygif;wkdYtm; jyefMum;Mu\/
24;10 xkdtaMumif;t&mukd wrefawmfwkdYtm;ajymaomolum;? rm*'vrm&d? aom[E? ,mukyf\ trdjzpfaomrm&drSp tjcm;aom
rdef;rrsm;jzpfownf;/24;11 olwkdY\pum;ukd '@m&Dpum;uJhokdYxifrSwf wrefawmfwdkYonfr,kHMu/
24;12 okdYaomfvnf; aywkonfx ocsKif;awmfokdYajy;av\/ a&mufaomtcgikHUMunfh ydwfykqkd;om&Sd&pfonfukdjrifvQif?
xkdtaMumif;t&mukd tHhMo rdrdtdrfokdYjyefoGm;\/
24;13 xkdrSwyg;? wynfhawmfESpfa,mufwkdYonf a,k&SvifNrdKUESifhc&D;av;wkdifuGmaom {armuftrnf&Sdaom&GmokdY xkdaeY oGm;MupOfwGif?24;14 jzpfcJhNyD;aomtaMumif;t&mtvkH;pkHwkdYukd tcsif;csif;aqG;aET;ajymqkdMu\/24;15 xkdokdY aqG;aET;ajymqkdMupOfwGif? a,IonfcsOf;uyf olwkdYESifhtwl<uawmfrl\/24;16 xkdolwkdYonf rsufpdcsKyfvsuf&Sd? ukd,fawmfjzpfonfukdrodMu/24;17 ukd,fawmfuvnf;? oifwkdYonf c&D;oGm;vsuftcsif;csif;aqG;aET;aompum;um;? tb,fokdYaompum;enf;/ tb,faMumifh
rsufESmndK;i,fMuoenf;[k ar;awmfrlvQif?24;18 olwkdYwGif uavmztrnf&Sdaomolu? oifonf a,k&SvifNrdKU {nfhonfjzpfvsufom ,cktcg xkdNrdKUjzpfcJhNyD;aomtaMumif;
t&mwkdYukd rodoavm[k ajymqkd\/898

24;19 ukd,fawmfuvnf;? tb,ftaMumif;t&menf;[k ar;awmfrlvQif? xkdolwkdYu? emZ&ufNrdKUom;a,I\taMumif;t&maywnf;/


xkdolonf bk&m;ocifa&SU? vltaygif;wkdYa&SUrSm? EIwfowd? vufowdESifhjynfhpkHaomya&mzufjzpf\/24;20 xkdolukd ,Zfyka&m[dwftBuD;ESifhigwkdYrif;rsm;onf taoowfjcif;ukdcHapjcif;iSgtyfESH vuf0g;uyfwkdifrSmuGyfrsufMuNyD/24;21 xkdolonf oa&vtrsKd;ukd a&G;EIwfthHaomoljzpfonf[k igwkdYonftxufuajrmfvifhMuNyD/ xkdrQru taMumif;t&mjzpf
,ckokH;&uf &SdNyD/24;22 igwkdY\taygif;tabmfrdef;rtcsKdUwkdYonfvnf; ocsKif;awmfokdYapmapmoGm;?24;23 tavmif;awmfukdrawGUvQif? ocifa,Ionf touf&Sifawmfrlonf[kajymaom aumif;uifwrefxif&Sm;&m lygkHukd rdrdwkdY
jrifaMumif;ukd jyefvmajymqkdojzifh? igwkdYonf rdef;armawGa0jcif;&SdMu\/24;24 xkdtcg igwkdYwGif tcsKdUaomolwkdYonf ocsKif;awmfokdYoGm; rdef;rwkdYajymqkdonftwkdif;awGUaomfvnf;? ukd,fawmfukdrjrif&[k
ajymqkdMu\/
24;25 ukd,fawmfuvnf;? ya&mzufa[majymaompum;rsm;ukd ,kHEkdifatmifmPfr&Sd? pdwfckdifrmaomolwdkY?24;26 c&pfawmfonf okdYyiftaocH rdrdbkef;pnf;pdrfawmfukd0ifpm;&rnfr[kwfavm[k rdefYawmfrl\/24;27 xkdtcg arma&S\usrf;pmrSp ya&mzufwkdY\usrf;pmrsm; ukd,fawmfukd&nfrSwf a&;xm;orQaomusrf;pmcsufteufukd
&Sif;vif;pGmabmfjy awmfrl\/24;28 xkdwynfhawmfwkdYonf oGm;aom&GmteD;okdYa&mufaomtcg? ukd,fawmfonf xkd&GmukdvGefoGm; tHhaomtjcif;t&mukd jyawmfrlvQif?24;29 xkdolwkdYu tuREkfyfwkdYESifhtwl0ifaeyg/ nOD;,Htcsdef&SdNyD/ rkdCf;vnf;csKyfygonf[l ukd,fawmfukdusyfusyfaoG;aqmifMu\/
xkdaMumifh olwkdYESifhtwlaejcif;iSg 0ifawmfrl\/24;30 pm;yGJolwkdYESifhtwlavsmif;awmfrlpOf? rkefYukd,laus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;NyD;rS rkefYukdzJh olwkdYtm;ay;awmfrlonfwGif? olwkdYonf rsufpd
yGifhvif; ukd,fawmfjzpfonfukdodMu\/24;31 xkdtcg udk,fawmfonfuG,fawmfrl\/24;32 wynfhawmfwkdYuvnf;? vrf;c&D;igwkdYESifha[majym usrf;pmteufukdzGifhjyawmfrlaomtcg? igwkdYpdwfESvkH;onf ,kdzdwfrwwfjzpfonf
r[kwfavm[k tcsif;csif;ajymqkdMu\/
24;33 xkdwynfhawmfESpfa,mufwkdYonf csufjcif;x a,k&SvifNrdKUokdYjyefNyD;rS? wusdyfwyg;aomolwkdYonf taygif;tabmfwkdYESifhtwlpka0;
vsuf&SdonfudkawGUMu\/24;34 pka0;aomolwkdYuvnf;? ocifbk&m;onf trSefxajrmufawmfrlNyD/ &Sdrkeftm; ukd,fukdjyawmfrlNyD[kajymqkdvQif?24;35 xkdwynfhawmfESpfa,mufwkdYonf vrf;jzpfaomtaMumif;t&mukd4if;? rkefYukdzJhpOfwGif xif&Sm;awmfrlaMumif;ukd4if;? jyefMum;Mu\/
24;36 xkdokdY tcsif;csif;ajymqkdaomtcg? a,Ionf olwkdYtv,f&yfawmfrlvsuf? oifwkdYtm;Nidrfoufjcif;jzpfapownf;[k rdefYawmfrl\/24;37 wynfhawmfwkdYonf wapukdjrifonf[kpdwfxifESifh xdwfvefYaMumuf&GHUjcif;okdYa&mufMu\/24;38 ukd,fawmfuvnf;? tb,faMumifh wkefvIyfjcif;&SdMuoenf;/ tb,faMumifh txl;xl;taxGaxGaompdwf&SdMuoenf;/24;39 ighvufukdMunfhMuavmh/ ighajcukdvnf;MunfhMuavmh/ ighukd,fyifjzpf\/ ighukdMunfhIprf;oyfMuavmh/ igonfoifwdkYjrifonftwkdif;
tkd;tom;ESifhjynfhpkH\/ waprnfonfum; uJhokdYrjynfhpkH[k rdefYawmfrlvsuf??24;40 vufawmfajcawmfwkdYukd wynfhawmfwdkYtm;jyawmfrl\/24;41 xkdolwkdYonf thHMo0rf;ajrmufaomtm;jzifhr,kHEkdifbJaeao;aomtcg? oifwkdY pm;p&mwpkHwck&Sdoavm[k ar;awmfrlvQif?24;42 ig;uifwykdif;ESifh ysm;vykdYukduyfay;Mu\/24;43 ukd,fawmfonf,l olwkdYa&SUrSmpm;awmfrl\/
24;44 wzef rdefYawmfrlonfum;? arma&S\ynwdusrf;pm4if;? ya&mzufwdkY\usrf;pm4if;? qmvHusrf;pm4if;? ighukd&nfrSwfa&;xm;orQ
aomtcsufwkdYonf jynfhpkH&rnf[k igonfoifwkdYESifhtwl&SdpOftcgoifwkdYtm; a[majymaomtaMumif;t&mwkdYum; taMumif;t&m
aywnf;[k rdefYawmfrl\/24;45 xkdtcg usrf;pmukdem;vnfapjcif;iSgwynfhawmfwkdY\ mPfukdzGifhawmfrlvQif?24;46 okdYusrf;pmvm\/ okdYc&pfawmfonftaocH okH;&ufajrmufaomaeY aojcif;rSxajrmuf&rnf/24;47 c&pfawmf\tcGifhtm;jzifh aemifww&m;ESifhtjypfvTwfjcif;w&m;ukd a,k&SvifNrdKUrSpaom vlrsKd;wumwkdYtm; a[majym&rnf/24;48 oifwkdYonfvnf; taMumif;t&mwkdY\oufaojzpfMu\/24;49 ighcrnf;awmf\*wd&Sdonftwkdif; oifwdkYigjyKOD;rnf/ okdYjzpf oifwdkYonf aumif;uifuwefckd;ukd rcHrSDwkdifatmif a,k&SvifNrdKU
aeMuOD;avmh[k rdefYawmfrl\/
24;50 xkdaemuf wynfhawmfwkdYukd a,k&SvifNrdKUjyif? aAoed&Gmwkdifatmif aqmifoGm;awmfrl NyD;rS? vufawmfukdcsD aumif;BuD;ay;awmfrl\/24;51 xkdokdYaumif;BuD;ay;awmfrlpOfwGif? wynfhawmfwdkYESifhcGg aumif;uifbkHokdY aqmif,ljcif;ukd cHawmfrl\/24;52 wynfhawmfwkdYonf ukd,fawmfukdjyyf0yfukd;uG,fNyD;rS tvGef0rf;ajrmuf0rf;omjcif;ESifh a,k&SvifNrdKUokdYjyefoGm;Mu\/24;53 bk&m;ocifukd tHhMocsD;rGrf;vsuf AdrmefawmfokdYa&mufNrJa&mufMu\/
&Sifvkumc&pf0ifNyD;\/

899

&Sifa,m[efc&pf0ifusrf;/
John.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

900

16 17 18 19 20

&Sifa,m[efc&pf0ifusrf;/
John.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11
1;12
1;13
1;14
1;15
1;16
1;17
1;18
1;19
1;20
1;21
1;22
1;23
1;24
1;25
1;26
1;27
1;28
1;29
1;30
1;31
1;32
1;33

tptOD; EIwfuywfawmf&Sd\/ EIwfuywfawmfonf bk&m;ocifESifhtwl&Sd\/ EIwfuywfawmfonfvnf; bk&m;ocifjzpfawmfrl\/xdkEIwfuywfawmfonf tptOD; bk&m;ocifESifhtwl&Sd\/xdkEIwfuywfawmfonf cyfodrf;aomt&mwdkYudkzefqif;awmfrl\/ zefqif;awmfrljcif;ESifhuif;vGwfvsuf jzpfaomt&mwpfpHkwckrQr&Sd/xdkEIwfuywfawmf touf&Sd\/ xdktoufonfvnf; vlwdkY\tvif;jzpf\/xdktvif;onf arSmifrdkufvif; arSmufrdkufonfrcHr,l/
a,m[eftrnf&Sdaomolwa,mufudk bk&m;ocifapvTwfawmfrl\/xdkoludk vltaygif;wdkYonftrSDjyK ,HkMunfjcif;odkYa&mufrnftaMumif; xdkolonfoufaocHjzpf? tvif;awmf\taMumif;udk
oufaocHjcif; iSgvm\/xdkolonftvif;awmfr[kwf/ tvif;awmf\taMumif;udk oufaocHjcif;iSgomvm\/[kwfrSefaomtvif;rlum;? avmuodkY<uvmvQuf cyfodrf;aomvltaygif;wdkYtm; tvif;udkay;aomoljzpfownf;/
xdkolonf avmu&SdawmfrlNyD/ avmuudkvnf; zefqif;awmfrlNyD/ odkYaomfvnf; avmuonf xdkoludkrod/olonf rdrda'ot&yfodkY<uvmaomfvnf;? rdrdvlrsKd;wdkYonf olUudkvufrcHbJaeMu\/xdkoludkvufcHorQaomolwnf;[laom udk,fawmfudk,HkMunfaomolwdkYtm;? bk&m;ocif\om;jzpf&aomtcGifhudk ay;awmfrl\/xdkom;wdkYrlum;? vlrsKd;ESifhpyfqdkifbGm;aomom;r[kwf/ arxkefoH0gotm;jzifhbGm;aom om;r[kwf/ vltvdktavsmuf bGm;aom
om;r[kwf/ bk&m;ocifbGm;awmfrlaom om;jzpfownf;/
EIwfuywfawmfonfvnf; vlZmwdtjzpfudkcH,l? aus;Zl;awmfESifh4if;? opmawmfESifh4if;jynhfpHkvsuf igwdkYwGifwnfaeawmfrlonfjzpf?
crnf;awmf wyg;wnf;aomom;awmf\bkef;uJhodkY ol\bkef;awmfudk igwdkYonfjrif&MuNyD/a,m[efonf xdkocif\taMumif;udkoufaocHa<u;aMumfonfum;? ighaemuf<uvmaom olonf igr&SdrSD &SdESifhonfjzpf?
ighxufom BuD;jrwfonf[k igqdk&m? xdkoludkqdkvdkonf[k oufaocHav\/xdkol\jynhfpHkjcif;rSvnf; aus;Zl;wyg;xyfqifh aus;Zl;wyg;udk igwdkY&SdorQonf cH&MuNyD/taMumif;rlum;? ynwfw&m;awmfudk arma&SvufwGifay;awmfrl\/ aus;Zl;w&m;ESifhopmw&m;rlum; a,Ic&pftm;jzifhjzpfownf;/bk&m;ocifudk tb,folrQrjrifpzl;aomfvnf;? crnf;awmf\&ifcGif&Sdaom wyg;wnf;aomom;awmfonf bk&m;ocifudk xif&Sm
;apawmfrlNyD/
,k'vlwdkYu? oifonftb,folenf;[k a,m[efudkar;jref;apjcif;iSg ,Zfyka&m[dwfESifhav0dvlwdkYudk a,k&SvifNrdKUrSapvTwfaomtcg?
a,m[efonf oufaocHavonfrSm?igonfc&pfawmfr[kwf[k xdrf0Sufjcif;r&Sd? twnhftvif;ajymqdk\/xdkolwdkYuvnf;? odkYjzpfvQif oifonftb,folenf;/ {vd,jzpfoavm[kar;jyef\/ a,m[efu? igonf {vd,r[kwf[kqdk\/
rnfaom ya&mzufjzpfoavm[k ar;jyefvQif? r[kwf[k qdkjyef\/xdkolwdkYuvnf;? oifonftb,folenf;/ igwdkYudkapvTwfaomolwdkYtm; jyefavQmufp&m&Sdapjcif;iSg? oifonf udk,fudktb,fodkY
qdkoenf;[k ar;jyefMu\/a,m[efuvnf;? igonf ya&mzufa[&Sm,a[majymonfESifhtnD? xm0&bk&m;\ vrf;c&D;awmfudk ajzmifhapMuavmh[k awm
[pfaMumfaomol\toHjzpfonf[k qdk\/tapcHaomolwdkYum;? zm&d&SJjzpfMuownf;/xdkolwdkYuvnf;? oifonfc&pfawmfr[kwf? {vd,r[kwf? rnfaomya&mzuf r[kwfonfrSefvQif tb,faMumifh AwdZHudk
ay;oenf;[k ar;jyefMu\/
a,m[efuvnf;? igonf a& AwdZHudkay;\/ oifwdkYtv,f oifwdkYrodaomol wa,muf&Sd\/xdkolonf ighaemuf<uvmaomfvnf; ighxufomBuD;jrwf\/ xdkol\ajceif;awmfBudK;udkrQ jznfjcif;iSg igrxdkuf[kjyefajym\/a,m[efonf AwdZHudkay;&mt&yf? a,mf'efjrpfwbuf aAoed&Gm trIt&mjzpfownf;/
eufjzefaeY a,I<uvmawmfrlonfudk a,m[efonfjrifvQif? avmu\tjypfudkaqmifoGm;aom bk&m;ocif\odk;oi,fudk
Munfhavmh/igr&SdrSD &SdESifhonfjzpf? ighxufomBuD;jrwfaomolonf ighaemuf<uvmonf[kigqdk&m? xdkoludkqdkvdk\/tpuxdkoludkigrod/ odkYaomfvnf; xdkoludk oa&vvlwdkYtm;xif&Sm;apjcif;iSg igonf a&AwdZHudkay;vsufvm\/xdkrSwyg; 0dnmOfawmfonf aumif;uifrScsKd;iSufuJhodkYqif;ouf xkdol\tay: em;awmfrlonfudk igjrif&NyD/tpuxdkoludkigrod/ a&AwdZHudkay;apjcif;iSg ighudk apvTwfawmfrlaomolu? tMuifol\tay: 0dnmOfawmfqif;ouf em;awmf
rlonfudk oifonfjrifvQif? xdkolum;? oefY&Sif;aom0dnmOfawmf AwdZHudkay;aomolaywnf;[k rdefYawmfrlonfESifhtnD?901

1;34
1;35
1;36
1;37
1;38
1;39
1;40
1;41
1;42
1;43
1;44
1;45
1;46
1;47
1;48
1;49
1;50
1;51

igonfjrif olonf bk&m;ocif\om;awmfjzpfawmfrlaMumif;udk oufaocHonf[k a,m[efqdkav\/


wzefa,m[efonf eufjzefaeY wynhfESpfa,mufwdkYESifhtwl &yfae?a,I<uawmfrlonfudkjrifvQif? bk&m;ocif\odk;oi,fudkMunhfavmh[k qdk\?wynhfESpfa,mufwkdYonf xdkpum;udkMum;vQif? a,IaemufawmfodkYvdkufMu\/a,IonfvSnfh xdkolwdkYvdkufMuonfudkjrifawmfrlvQif? tb,ftvdk&Sdoenf;[k ar;awmfrl\/ xdkolwdkYu? &Ad? udk,fawmfonf
tb,frSm aeawmfrloenf;[k ar;avQmufMu\/ &Ad? teufum;? t&Sifbk&m;[k qdkvdkownf;/a,Iuvnf; vmMunfhMuavmh[k rdefYawmfrl\/ xdkolwdkYonfoGm; aeawmfrl&mt&yfudk MunfhMu\/ xdktcsdefonf
q,fem&Dtcsdefjzpf rdkCf;csKyfonfwdkifatmif txHawmfaeMu\/a,m[ef\pum;udkMum; aemufawmfodkYvdkufaomolESpfa,mufwdkYwGif wa,mufum; &SdrkefaywknD tajEaywnf;/xdkolonf rdrdtpfudk&Sdrkefudk a&SUOD;pGmawGUvQif? igwdkYonf ar&SdudkawGUMuNyD[k ajymqdkvsuf?olUudk a,IxHodkYydkYaqmifav\/ ar&Sdteufum; c&pfawmf[kqdkvdkownf;/ a,Ionf xdkoludkMunfhI? oifonf a,me\om;
&Sdrkefjzpf\ auztrnfopfudk&vwHh[k rdefYawmfrl\/ auzteufum; aywk[kqdkvdkownf;/
eufjzefaeY *gvdvJjynfodkY<ujcif;iSgtvdkawmf&SdvQif zdvdyKudkawGU? ighaemufodkYvdkufavmh[k rdefYawmfrl\/zdvdyKum;? tajEESifhaywkarG;bGm;&m AufZJ'NrdKUrSvmaomoljzpfownf;/zdvdyKonfemoaevudkawGUvQif? arma&Sonf ynwdusrf;4if;? ya&mzufwdkYonf olwdkYusrf;4if; taMumif;jyKa&;xm;aomol?
emZ&ufNrdKU om;jzpfaom a,moyf\om; a,Iudk igwdkYonf awGUMuNyD[kqdk\/emoaevuvnf;? emZ&ufNrdKUxJu aumif;aomt&mwpHkwckrQ xGufEdkifoavm[kar;vQif? zdvdyKu? vmMunfhyg[k qdk\/emoaev vmonfudk a,IonfjrifawmfrlvQif? vSnhfpm;jcif;tjypfESifhuif;vGwfaom oa&vvlppfudkMunhfavmh[k xdkoludk
trSwfjyK rdefYawmfrl\/emoaevuvnf;? udk,faawmfonf tb,fodkYaomtm;jzifh tuREfkyfudkodawmfrloenf;[k ar;avQmufaomf? a,Iu? zdvdyKonf
oifhudk rac:rSD? oifonf oabFmozef;yifatmuf &Sdonfudk igjrifonf[k jyefrdefYawmfrlvQif?t&Sifbk&m;? udk,fawmfonf bk&m;ocif\om;awmfjzpfawmfrl\? oa&vvlwdkY\ &Sifbk&ifvnf;jzpfawmfrl\[k emoaev
avQmufav\/wzef a,Iu? oabFmozef;yifatmuf oifhudkigjrifonf[kqdkaomaMumifh ,Hkoavm/ xdkrQru oifonf omBuD;pGmaom
taMumif;t&mudkjrifvwHh/oifwdkYtm; igtrSeftuefqdkonfum;? aemufumv aumif;uifzGifhvSpfonfudk4if;? bk&m;ocif\ aumif;uifwrefwdkYonf
vlom;\tay: qif;vsufwufvsuf &Sdaeonfudk4if;? oifwdkYonf jrif&MuvwhH[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5
2;6
2;7
2;8
2;9

oHk;&ufajrmufaomaeY *gvdvJjynf umeNrdKUwGif r*FvmaqmifyGJudk cHMupOf? xdkyGJ a,I\r,fawmf&Sd\/a,IESifhwynhfawmfwdkYudkvnf; xdkyGJodkYac:yifhMu\/pyspf&nfukefaomtcg? a,I\r,fawmfu? pyspf&nfr&Sd[k Mum;ajym\/a,Iuvnf;? tcsif;rdef;r? oifonf igESifh tb,fodkYqdkifoenf;/ ightcsdefra&mufao;[k rdefYawmfrl\/r,fawmfuvnf;? olapcdkif;orQwdkYudkjyKMuavmh[k tapcHwdkYtm;qdkav\/,k'bmomtavsmuf pifMu,fjcif;tbdkYtvdkiSg? xdkt&yf ESpfwif;oHk;wif;cefY0ifaom ausmuftdk;p&nf;ajcmufvHk; xm;vsuf&Sd\/a,Iuvnf;? a&tdk;wdkYudk a&jznfhMu[k tapcHwdkYtm; rdefYawmfrlvQif? xdkolwdkYonf vQHrwwf jznfhMu\/,ckcyf yGJtkyfxHodkY oGif;Muavmh[k rdefYawmfrlonftwdkif; oGif;Mu\/yGJtkyfonf pyspf&nfjzpfapaoma&udk jrnf;prf;? xdka&udkcyfaom tapcHwdkYonf pyspf&nfudk tb,frSm&onfudkodaomfvnf;?
yGJtkyfonf rodaomaMumifh? r*Fvmaqmifvkviftm; toHudkvTifh?2;10 tjcm;aomolrnfonfum;? a&SUOD;pGm aumif;aompyspf&nfudkxnfh 0pGmaomufMuNyD;rS? nHhaompyspf&nfudkxnfhavh&Sd\/ oifrl
um;? aumif;aompyspf&nfudk ,ckwdkifatmif odkxm;NyD[kqdk\/2;11 xdkodkY a,Ionf a&SUOD;pGmaomedrdwfvuPmudk *gvdvJjynf? umeNrdKUjy rdrdbkef;awmfudkxif&Sm;apawmfrl\/ wynfhawmfwdkY
onfvnf; ,HkMunfMu\/
2;12 xdkaemuf r,fawmfrSp nDawmf? wynfhawmfwdkYESifhwuG? uay&aemifNrdKUodkY <uawmfrl\/ xdkNrdKUrSm MumjrifhpGmraebJ?2;13 ,k'yocgyGJcHcsdefeD;onf&Sdaomf? a,k&SvifNrdKUodkY<uawmfrl\/2;14 Adrmefawmf odk;? EGm;? csKd;iSufa&mif;aomolwdkYudk4if;? yGJpm;rsm;xdkifvsuf&Sdonfudk4if; awGUawmfrlvQif?2;15 dkufp&mbdkY BudK;ao;rsm;udkjyKjyifNyD;rS? xdkoltaygif;wdkYudk4if;? odk;? EGm;rsm;udk4if;? AdrmefawmfrSESifxkwfawmfrl? yGJpm;wdkY\
aiGwifcHkrsm;udk wGef;ypf arSmufxm;awmfrl\/2;16 csKd;iSufa&mif;aomolwdkYtm;vnf;? Opmudk,loGm;Mu/ ightb\tdrfawmfudk yGJwJrvkyfMuESifh[k rdeYfawmfrl\/2;17 udk,fawmf\tdrfawmf pGJvrf;ylyefjcif;pdwfonf tuREkfyfudkpm;yg\[l usrf;pmvmonfudk? xdktcg wynhfawmfwdkYonf rSwfrdMu\/
2;18 ,k'vlwdkYuvnf;? oifonf odkYjyKvQif tb,fedrdwfvuPmudk igwkdYtm; jyrnfenf;[k qdkMu\/902

2;19
2;20

a,Iuvnf;? AdrmefawmfudkNzdKzsufMuavmh/ oHk;&uftwGif;wGif igwnfaqmufrnf[k rdefYawmfrl\/,k'vlwdkYu tESpfav;q,fajcmufESpfywfvHk; Adrmefawmfudk wnfaqmuf&Mu\/ oifrlum;? oHk;&ufwnf;ESifhwnfaqmufrnfa
vm[k qdkMu\/2;21 xdkodkYrdefYawmfrl&m rdrdudk,fwnf;[laomAdrmefudk trSwfjyKrdefYawmfrl\/2;22 xdkaMumifh aojcif;rSxajrmufawmfrlonfaemuf? xdkpum;awmfudk wynhfawmfwdkYonf rSwfrdMuojzifh? usrf;pmudk4if;? a,I\
EIwfuywfawmf udk4if;? ,HkMu\/
2;23 yocgyGJtwGif;wGif a,Ionf a,k&SvifNrdKU&Sd? jyawmfrlaom edrdwfvuPmwdkYudk rsm;pGmaomolwdkYonf jrif&ojzifh
udk,fawmfudk ,HkMunfjcif;odkYa&mufMu\/2;24 odkYaomfvnf; a,Ionf xdkolwdkY udk,fudktyfawmfrrl/ taMumif;rlum;? cyfodrf;aomolwdkYudkodawmfrl\/2;25 vl\txJ &SdorQudkodawmfrlaomaMumifh? vl\taMumif;udk oufaocHapjcif;iSg tb,foludkrQtvdkawmfr&Sd/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2

,k'vlwdkYwGift&m&Sdjzpfaom edaum'iftrnf&Sdaom zm&d&SJ wa,mufonf?nOfhtcg a,IxHawmfodkYvm? t&Sifbk&m;? udk,fawmfonf jyawmfrlaom edrdwfvuPm wkdYudk bk&m;ocif\tcGifhr&SdvQif
tb,folrQrjyEdkifonfudk tuREfkyfwdkYonfaxmuf? udk,fawmfonf bk&m;ocifhtxHawmfrS <uvmawmfrlaom q&mjzpfaMumif;udk
odMuyg\[k avQmufaomf?3;3
a,Iu? 'kwd,arG;jcif;udkrcHaomolrnfonfum;? bk&m;ocif\EdkifiHawmfudk rjrif&[k igtrSeftuefqdkonf[k jyefrdefYawmfrl\/3;4
edaum'ifuvnf;? toufBuD;aomolonf arG;jcif;udktb,fodkYcHEdkifygrnfenf;/ trd0rf;xJodkY wzef0ifarG;jcif;udk cHEdkifyhgrnfavm
[k avQmuf\/3;5 a,Iuvnf;? a&ESifh0dnmOfawmf rarG;aomolrnfonfum;? bk&m;ocif\EdkifiHawmfodkYr0if&[k igtrSeftuefqdk\/3;6 ZmwdyuwdarG;aomt&monf Zmwdyuwdjzpf\/ 0dnmOfawmfarG;aomt&monf 0dnmOfjzpf\/3;7 'kwd,arG;jcif;udkcH&rnf[k iga[majymonfudk tHhMojcif;r&SdESifh/3;8
avonf tvdk&Sdwdkif;oGm;vm\/ av\toHudk oifonf Mum;&aomfvnf; tb,ft&yfujzpfonf? tb,ft&yfodkYoGm;onfudk
rodEdkif/ xdkenf;wl 0dnmOfawmfarG;aomoljzpfonf[k rdefYawmfrl\/
3;9 edaum'ifuvnf;? trIt&monf tb,fodkYjzpfEdkifygrnfenf;[k avQmufjyefvQif?3;10 wzef a,Iu? oifonf oa&vvlwkdYwGif "rq&mjzpfvsufyif trIt&mudkrodoavm/3;11 igtrSeftuefqdkonfum;? igwkdYonf udk,fodaomt&mudkajym\/ udk,fjrifaomt&mudk oufaocH\/ odkYaomfvnf; igwdkY\
oufaocHcsufudk oifwdkYonfrcHr,lMu/3;12 ajrBuD;t&mudk igajym oifwdkYonfr,HkvQif? aumif;uift&mudk igajymaomtcg tb,fodkY,HkMuvdrfhrnfenf;/3;13 aumif;uifbHkuqif;ouf aumif;uifbHk&Sdaeaomvlom;rSwyg; tb,folrQ aumif;uifbHkodkYrwufNyD/3;14 arma&Sonf awm a>rudkajrmufxm;ouJhodkY vlom;onf ajrmufxm;jcif;udkcH&rnf/3;15 taMumif;rlum;? xdkom;awmfudk,HkMunfaomoltaygif;wdkYonf ysufpD;jcif;odkYra&muf? xm0&toufudk&rnftaMumif;wnf;/3;16 bk&m;ocif\om;awmfudk ,HkMunfaomoltaygif;wdkYonf ysufpD;jcif;odkYra&muf? xm0&toufudk&apjcif;iSg? bk&m;ocifonf
rdrd wyg;wnf;aomom;awmfudk pGefYawmfrlonfwdkifatmif avmuDom;wdkYudkcspfawmfrl\?3;17 avmuDom;wdkYtm;tjypfpD&ifjcif;iSg? bk&m;ocifonf om;awmfudk avmuodkY apvTwfawmfrlonfr[kwf/ avmuDom;wdkYonf
udk,fawmftm;jzifh u,fwifjcif;odkY a&mufrnftaMumif; apvTwfawmfrl\/3;18 om;awmfudk,HkMunfaomolonf tjypfpD&ifjcif;udkrcH&/ r,HkMunfaomolrlum;? bk&m;ocif wyg;wnf;aomom;awmfudk
r,HkMunfaomaMumifh ,ckyif tjypfpD&ifjcif;udkcH&\/3;19 tjypfpD&ifjcif;udkcH&aMumif;um;? tvif;onf avmuodkY0if? vlwdkYonf raumif;aomtusifhudk usifhaomaMumifh? tvif;xuf
arSmifrdkufudkom ESpfoufMu\/3;20 qdk;,kwfaomtusifhudk usifhaomoltaygif;wdkYonf tvif;udkjrifysif; rdrdwdkYtusifh tjypfygonfudkrxif&Sm;apjcif;iSg
tvif;odkYrcsOf;uyfMu/3;21 ormw&m;udkusifhaomolrlum;? rdrdtusifhwdkYonf bk&m;ocif\tvdkawmfESifhnDonfukd xif&Sm;apjcif;iSg tvif;odkYcsOf;uyfonf[k
a[m awmfrl\/
3;22 xdkaemufrS a,Ionf wynhfawmfwdkYESifhtwl ,k'jynf\aus;vufodkY<uawmfrlvQif? xdkt&yf wynhfawmfwdkYESifhwuG aeawmfrl
AwdZHudk ay;av\/3;23 a,[efonfvnf;? &SmvdrfNrdKUESifhteD; tJEkeft&yf a&rsm;aomaMumifh? AwdZHudkay;aeojzifh? vlrsm;wdkYonfvm AwdZHudkcHMu\/3;24 a,m[efonf axmifxJodkYra&mufao;/
3;25 xdktcg a,m[ef\wynfhwdkYonf pifMu,fjcif;udktaMumif;jyK ,k'vlESifh aqG;aEGT;jiif;ckHjcif;&SdMuojzifh?3;26 a,m[efxHodkYvm? t&Sifbk&m;? a,mf'efjrpfwbuf udk,fawmfESifhwuG&Sd? udk,fawmf oufaoay;aomolonf AwdZHudk
ay;vsufae\/ xdkolxHodkY vltaygif;wdkYonf a&mufMuyg\[k avQmufvQif?903

3;27 a,m[efu? aumif;uifbHkrS ay;awmfrrlvQif vlonf tb,ft&mudkrQ rcHEdkif&m/ igonf c&pfawmfr[kwf/3;28 c&pfawmfa&SU apvTwfaomoljzpfonf[k igqdkonfudk oifwdkYonf ig\oufaojzpfMu\/3;29 r*FvmaqmifowdkYorD;udk&aomolonf r*Fvmaqmifvkvifjzpf\/ r*Fvmaqmifvkvif\tem;rSae ol\pum;ukdMum;&aom
taqGcifyGef; onf xdkpum;oHudkMum;aomtm;jzifh 0rf;ajrmufjcif;&Sd\/ xdkenf;wl ig\0rf;ajrmufjcif;jynfhpHk\/3;30 xdkocifonf wdk;yGg;jcif;&Sd&rnf/ igrlum; qkwf,kwfjcif;&Sd&rnf/3;31 txufrSvmaomolonf tvHk;pHkwdkY\txG#fjzpf\/ ajrBuD;rSjzpfaomolonf ajrBuD;ESifhpyfqdkif ajrBuD;t&mudkajymwwf\/
aumif;uifbHkrS <uvmaomolonf tvHk;pHkwdkY\txG#fjzpfawmfrl \/3;32 jriforQ Mum;orQwdkYudkvnf; oufaocHawmfrl\/ xdkoufaocHcsufudk tb,folrQrcHr,l?3;33 oufaocHawmfrlcsufudk cH,laomolonfum;? bk&m;ocifonf opmapmifhawmfrlonf[k wHqdyfcwf\/3;34 bk&m;ocifapvTwfawmfrlaomolonf bk&m;ocif\pum;awmfudkajymqdkwwf\/ xdkoltm; bk&m;ocifonf 0dnmOfawmfudk
twdkif;t&Snf r&SdbJay;awmfrl\/3;35 crnf;awmfonf om;awmfudkcspfawmfrl? cyfodrf;aomt&mwdkYudk om;awmfvufodkY tyfay;awmfrlNyD/3;36 om;awmfudk,HkMunfaomolonf xm0&toufudk&\/ om;awmfudky,faomolrlum; toufudkrawGU&/ xdkol\tay: bk&m;
ocif\rsufawmfwnfaeonf[k a,m[efa[mav\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19
4;20
4;21
4;22
4;23

a,Ionf udk,fwdkif AwdZHudk ay;awmfrrl/wynhfawmfwdkYomvQifay;Muaomfvnf;? a,Ionf a,m[efxufom rsm;aomolwdkYudk wynhfawmfjzpfap? AwdZHudkay;aMumif;udk


zm&d&SJwdkYonf Mum;NyD[k ocifbk&m;odawmfrlaom tcg?,k'jynfrSxGufoGm; *gvdvJjynfodkY wzef <uawmfrlpOfwGif?&Srm&djynftv,f a&SmufoGm;&\/,mukyfonf rdrdom; a,moyftm; ay;aomajrtuGufESifhteD;? &Srm&de,f? Icgtrnf&SdaomNrdKUodkY a&mufawmfrl\/xdkt&yf ,mukyf\a&wGif;&Sd\/ a,Ionf c&D;oGm;yifyef;aomaMumifh a&wGif;em;rSmxdkifawmfrl\/ xdktcsdefonf ajcmufem&D
tcsdefjzpf\/
&Srm&drdef;rwa,mufonf a&cyfjcif;iSgvm? a,Iu? igaomufbdkYa&ay;yg[k xdkrdef;rtm;rdefYawmfrl\/taMumif;rlum; wynhfawmfwdkYonf pm;p&mudk0,fjcif;iSg NrdKUxJodkYoGm;Muonftcdkuf jzpfownf;/xdkrdef;ruvnf;? oifonf ,k'vljzpfvsufyif? &Srm&drdef;rjzpfaomtuREfkyfudk tb,faMumifhaomufbdkYawmif;oenf;[kqdk\/
qdkonfht aMumif;um;? ,k'vlwdkYonf &Srm&dvlwdkYESifh aygif;abmfjcif;r&Sd/a,Iuvnf;? bk&m;ocifaus;Zl;awmfudk4if;? igaomufbdkYa&ay;yg[kqdkaomolum; tb,foljzpfonfudk4if; oifonfodvQif
xdkoludk awmif;vdrfhrnf/ xdkolonfvnf; toufa&udkay;vdrfhrnf[k jyefrdefYawmfrlaomf?rdef;ru? ocif a&cyfp&mr&Sd? a&wGif;vnf;eufonfjzpf? toufa&udk tb,fodkY&ygrnfenf;/a&wGif;udk igwdkYtb,mukyfonf igwdkYtm;ay;\/ olUudk,fwdkifrSp om;orD;? wd&pefrsm;wdkYonf wGif;a&udkaomufMuNyD/
ocifonf xdkolxufBuD;jrwfoavm[kqdk\/a,Iuvnf;? a&udkaomufaomolonf aemufwzefa&iwfOD;rnf/igay;aoma&udkaomufaomolrlum;? a&iwfjcif;ESifhtpOfrjywfuif;vGwfvdrfhrnf/ igay;aom a&onf xkdol xm0&touf&Sifjcif;
tvdkiSg xGufaomprf;a&jzpfvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/rdef;ruvnf;? ocif? tuREfkyfonf a&iwfjcif;ESifh4if;? onfudkvma&cyfjcif;ESifh4if;? uif;vGwfrnftaMumif; xdka&udkay;yg
[kawmif;vQif?a,Iu? oGm;avmh/ oif\vifudkac: onfudkvmOD;avmh[krdefYawmfrl\/rdef;ruvnf;? tuREfkyf vifr&Sd[kqdkvQif? a,Iu? vifr&Sd[laompum;onf rSef\/taMumif;rlum;? oifvifig;a,muf&Sdbl;NyD/ ,ck oifESifhaeaomolonfoif\vifr[kwf/ t&m oifonf rSefaompum;udk
ajymNyD[k rdefYawmfrl\/
xdkrdef;ruvnf;? ocif? udk,fawmfonf ya&mzufjzpfonfudk tuREfkyf&dyfrdyg\/tuREfkyfwdkYbdk;ab;rsm;onf awmifay:udk;uG,favh&SdMu\/ a,k&SvifNrdKom udk;uG,f&rnf[k oifwdkYonf qdkwwfMu\
[kavQmufvQif?a,Iu? tcsif;rdef;r? ighpum;udk,Hkavmh/ awmifodkYrvm? a,k&SvifNrdKUodkYroGm;bJ crnf;awmfudkudk;uG,f&rnf tcsdefumv
a&mufqJ&Sd\/oifwdkYonf udk,frodaomt&mudk udk;uG,fMu\/ igwdkYonf udk,fodaomt&mudk udk;uG,fMu\/ taMumif;rlum;? ,k'vlwdkY
u,fwifjcif; taMumif;&Sd\/udk;uG,faomolrSeforQwdkYonf crnf;awmfudk eH0dnmOfESifh4if;? opmw&m;ESifh4if;? udk;uG,f&rnfh tcsdefumvonf vm ,ckyif
a&mufvsuf&Sd\/ taMumif;rlum;? xdkodkY udk;uG,faomolwdkYudk crnf;awmfonf tvdk&Sdawmfrl\/
904

4;24 bk&m;ocifonf eH0dnmOfjzpfawmfrl\/ bk&m;ocifudk udk;uG,faomolwdkYonf? eH0dnmOfESifh4if;? opmESifh4if;? udk;uG,f&rnf[k


rdefYawmfrl\/4;25 rdef;ruvnf;? ar&Sd<uvmawmfrlonf[k uREfkyfodyg\/ a&mufawmfrlaomtcg tuREfkyfwdkYtm; tvHk;pHkwdkYudkabmfjyawmfrlrnf[k
avQmufjyef \/ ar&Sd teufum;? c&pfawmf[kqdkvdkownf;/4;26 a,Iuvnf;? oifESifhpum;ajymaomigonf ar&Sdyifjzpfonf[krdefYawmfrl\/
4;27 xdktcg wynhfawmfwdkYonf a&mufvm? xdkrdef;rESifhpum;ajymawmfrlonfudk tHhMojcif;&SdMu\/ odkYaomfvnf;? tb,ftvdk
awmf&Sdoenf;? xdkrdef;rESifh tb,faMumifh pum;ajymawmfrloenf;[k tb,folrQravQmufMu/4;28 xdkrdef;ronfvnf; a&tdk;udkxm;cJh NrdKUxJokdYoGm;NyD;vQif?4;29 tuREfkyfjyKbl;orQaomtrIt&mwdkYudk xkwfabmfaomoludk vmMunfhMuyg/ xkdolonf c&pfawmfrSefvdrfhrnfavm[k vlrsm;wdkYtm;
ajymqdkaomf?4;30 olwdkYonf NrdKUxJrS? xGuf txHawmfodkYoGm;Mu\/4;31 ra&mufrSDwGif wynhfawmfwdkYu? t&Sifbk&m;? tpmudkoHk;aqmifawmfrlyg[k awmif;yefMuvQif?4;32 oifwdkYrodaompm;p&monf ig&Sdonf[k rdefYawmfrl\/4;33 xdkaMumifh wynhfawmfwdkYu? wpHkwa,mufaomolonf pm;p&mudkydkYNyDavm[k tcsif;csif; ar;jref;MuvQif?4;34 a,Iu? ighudkapvTwfawmfrlaomol\tvkdawmfudkaqmifjcif;? ol\trIawmfudk NyD;pD;jcif; trIonf ighpm;p&mjzpf\/4;35 ,ckrSp av;vvGefvQif? pyg;&dwf&mumvjzpfvdrfhrnf[k oifwdkYqdkwwfonfr[kwfavm/ igqdk onfum;? pyg;&dwfjcif;tvdkiSg
v,fjyifwdkY onf ,ckyif 0if;0if;&Sdonfudk arQmf MunfhMuavmh/4;36 pyg;&dwfaomolonf tcudkcH& xm0&touf&Sifjcif;tvdkiSg toD;tESHudkpkodrf;\/ odkYjzpfvQif ysKd;BuJaomolESifh pyg;&dwfaom
olwdkYonf twl0rf;ajrmufMuvdrfhrnf/4;37 wOD;um; ysKd;BuJ\/ wOD;um; pyg;&dwf\[laompum;onf t&m trSefusownf;/4;38 oifwdkYonf v,frvkyfaomt&yf pyg;&dwfapjcif;iSg oifwdkYudk igapvTwf\/ tjcm;aomolwdkY onf v,fvkyfMu? oifwdkYonf
xdkolwdkY\t vkyfxJodkY0if&Mu\[k rdefYawmfrl\/
4;39 &Srm&drdef;ru? tuREfkfyfjyKbl;orQaom trIt&mwdkYudk olonf xkwfabmfNyD[k oufaocHaompum;aMumifh? xdkNrdKUaeaom &Srm&d
vltrsm;wdkYonf a,Iudk,HkMunfMu\/4;40 xdkaMumifh? &Srm&dvlwdkYonf txHawmfodkYa&mufvQif? rdrdwdkYt&yf aeawmfrlrnftaMumif; awmif;yefMu\/ xdkt&yf ESpf&uf
aeawmfrl\/4;41 tjcm;aomoltrsm;wdkYonf EIwfuywfpum;awmfaMumifh ,HkMunf?4;42 xdkrdef;rtm;? ,ckjzpfvQif igwdkYonf oif\pum;aMumifhom,HkMunfonfr[kwf/ pum;awmfudk udk,fwdkifMum;em&? olonf
avmuDom;wdkYudk u,fwifawmfrlaom ocifwnf;[laom c&pfawmftrSefpifppfjzpfawmfrlaMumif;udk odonf[kqdkMu\/
4;43 ESpf&ufvGefNyD;vQif? xdkt&yfrSxGuf emZ&ufNrdKUudka&Smifvsuf? *gvdvJjynfodkY<uawmfrl\/4;44 taMumif;rlum;? ya&mzufonf rdrdae&if;jynf toa&r&Sd[k a,Ionf udk,fwdkifoufaocHawmfrl\/4;45 *gvdvJjynfodkYa&mufawmfrlaomtcg? *gvdvJvlwdkYonf udk,fawmfudkvufcHMu\/ taMumif;rl um;? xkdolwdkYonf a,k&SvifNrdKU
cHaom yGJodkY oGm;wwfojzifh? xdkyGJtwGif;wGif jyKawmfrlorQ wdkYudk jrifcJhMu\/
4;46 a&udk pyspf&nfjzpfapaom t&yf? *gvdvJjynf umeNrdKUodkY wzef<uawmfrl\/ uay&aemifNrdKU trwfwa,muf\om;onf
tema&m*gpGJ vsuf&Sd\/4;47 a,Ionf ,k'jynfrS *gvdvJjynfodkYa&mufawmfrlonfudk xdktrwfonfMum;vQif? txHawmfodkY oGm; aocgeD;jzpfaom rdrdom;qD
odkY<u tema&m*gudkNidrf;apawmfrlrnftaMumif; awmif;yefav\/4;48 a,Iuvnf;? oifwdkYonf edrdwfvuPmESifh tHhbG,faomtrIwdkYudkrjrif&vQif ,Hkjcif;r&SdMu[k rdefYawmfrlaomf?4;49 ocif? tuREfkyfom;raorSD <uawmfrlyg[k trwfavQmufjyef\/4;50 a,Iuvnf;? oGm;avmh/ oif\om;onf toufcsrf;om&NyD[k rdefYawmfrl\/ xdktrwfonf a,IrdefYawmfrlaompum;udk,Hk
oGm;av\/4;51 vrf; oGm;pOfwGif rdrdi,fom;wdkYonf c&D;OD;MudKvm? udk,fawmf\om;onf toufcsrf;om &ygNyD[k Mum;avQmufMu\/4;52 tb,ftcsdef oufomjcif;odkYa&mufoenf;[k ar;vQif? raeYckepfem&Dtcsdef zsm;emaysmufyg onf[k avQmufMu\/4;53 xdktcsdefum;? oif\om;onf toufcsrf;om&NyD[k a,IrdeYfawmfrlaomtcsdefjzpfonfudk tbod? udk,fwdkifrSpaom rdrdtdrfol
tdrfom; taygif;wdkYonf ,HkMunfjcif;odkYa&mufMu\/4;54 edrdwfvuPmawmfum;? a,Ionf ,k'jynfrS *gvdvJjynfodkY<uonfaemuf? jyawmfrlaom 'kwd,edrdwfvuPmjzpfownf;/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2

xdkaemufrS ,k'yGJcHpOfwGif? a,Ionf a,k&SvifNrdKUodkY<uawmfrl\/a,k&SvifNrdKU odk;wHcg;em;rSm a[NAJbmompum;tm;jzifh aAaoo'trnf&Sdaom a&uef&Sd\/ xdka&uefonf uem;jyifig;aqmifESifh
jynfhpHk\/905

5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16
5;17
5;18
5;19
5;20
5;21
5;22
5;23
5;24
5;25
5;26
5;27
5;28
5;29
5;30
5;31
5;32
5;33
5;34
5;35
5;36
5;37
5;38

xdkuem;jyifwdkY rsufpduef;? ajcrpGrf;? udk,fydefajcmufaomolwdkYrSp tema&m*gpGJaomolrsm; taygif;wdkYonf a&vIyf&Sm;jcif;udk


ajrmfvifhaeMu\/taMumif;rlum;? tcsdefwefvQif aumif;uifwrefonf a&uefodkYqif;ouf a&udkvIyf&Sm;wwf\/ xdkodkYa&vIyf&Sm;onfaemuf?
a&SUOD;pGm0ifaomolonf rdrd pGJorQaomtema&m*gESifh uif;vGwfjcif;odkYa&mufwwf\/
xdktcg oHk;q,f&SpfESpfywfvHk; a&m*gpGJaomolwa,mufonf a&uefem;rSm&Sd\/xdkolonf wHk;vHk;aeonfudk a,Ijrifawmfrl MumvSNyD[k odawmfrlvQif? oifonf usef;rmjcif;odkYa&mufvdkoavm[k ar;awmf
rl\/emaomoluvnf;? ocif? a&vIyf&Sm;aomtcg a&uefxJodkY tuREfkyfudkoGif;xm;rnfholr&Sdyg/ tuREfkyfoGm;pOfwGif tjcm;aomolonf
tuREfkyf a&SUrSm0ifwwfygonf[k avQmuf\/a,Iuvnf;xavmh/ udk,ftdyf&mudkaqmif vSrf;oGmavmh[k rdefYawmfrlonf?cPjcif;wGif xdkolonf yuwdtjzpfodkYa&muf? rdrdtdyf&mudkaqmifvsuf vSrf;oGm;\/
xdkaeYonf OykofaeYjzpf\/ xdkaMumifh ,k'vlwdkYu? OykofaeYjzpf\// tdyf&mudkraqmiftyf[k a&m*guif;aomoltm; qdkMu\/oluvnf;? tuREkfyfudkusef;rmapaomolu? udk,ftdyf&mudkaqmif vSrf;oGm;avmhqdkonf[k jyefajym\/,k'vlwdkYuvnf;? udk,ftdyf&mudkaqmif vSrf;oGm;avmh[k oifhtm; qdkaomolum; tb,folenf;[k ar;jref;Mu\/xdkolum; tb,foljzpfonfudk a&m*guif;aomolonfrod/ taMumif;rlum;? xdkt&yf vlpka0;vsuf&Sdonfjzpf? a,Ionf
rxifr&Sm; xGuf<uawmfrl\/
xdkaemufrS a,Ionf Adrmefawmf xdkYoludkawGUawmfrlvQif oifonf usef;rmjcif;&Sd\/ omqdk;aomab;ESifh uif;vGwfrnftaMumif;
aemufwzef 'kpdkufudkrjyKESifh[k rdefYawmfrl\/xdkolonf oGm; rdrdudk usef;rmapaomolonf a,Ijzpfonfudk ,k'vlwdkYtm; Mum;ajymav\/xdktrIudk OykofaeYjyKawmfrlaomaMumifh? ,k'vlwdkYonf a,IudknOf;qJMu\/a,Iuvnf;? ighcrnf;awmfonf ,ckwdkifatmif tvkyfvkyfawmfrlonfjzpf? igonfvnf; vkyf\[k jyefajymawmfrl\/odkYjzpf OykofaeYudkzsufonfomru? bk&m;ocifudk rdrdtb[kac: rdrdudk bk&m;ocifESifh NydKifEIdif;awmfrlaomaMumifh? ,k'vlwdkY
onf udk,fawmfudkowfjcif;iSg om&SmBuHMu\/a,Iuvnf;? oifwkdYtm; igtrSeftuefqdkonfum;? crnf;awmfjyKawmfrlaomtrIudk om;awmfonf jrifomjyK\/ rdrd
tvdktavsmuf tb,ftrIudkrQrjyKEdkif/ crnf;awmfjyKawmfrl orQtwdkif; om;awmfvnf;jyK\/crnf;awmfonf om;awmfudkcspfawmfrl jyKawmfrlorQwdkYudk om;awmftm; jyawmfrl\/ oifwdkYonf tHhMobG,f&Sdapjcif;iSg
rQruom BuD;pGmaomtrIt&mwkdYudk om;awmftm; jyawmfrlvdrfhrnf/crnf;awmfonf aovGefaomolwdkYudk xajrmuf&SifjyefapawmfrlouJhodkY? xdkenf;wl om;awmfonfvnf; tvdk&SdorQaom
olwdkYudk&Sifap\/vltaygif;wdkYonf crnf;awmfudk dkaoonfenf;wl?om;awmfudk dkaoaprnftaMumif;? crnf;awmfonf tb,foludkrQ w&m;pD&ifawmfrrl/ w&m;pD&ifjcif;tcGifh&SdorQudk om;awmftm;
tyfay;awmfrl\/ om;awmfudk rdkaoaom olonfum;? om;awmfudkapvTwfawmfrlaom crnf;awmfudk rdkaoaomoljzpf\/igtrSeftuefqdkonfum;? ighpum;udkem;axmif ighudkapvTwfawmfrlaomoludk ,HkMunfaomolonf xm0&toufudk&onfjzpf
tjypf pD&ifjcif;udkrcH&/ aojcif;rS touf&Sifjcif;odkY ul;ajrmufaomoljzpf\/igtrSeftuefqdkonfum;? aovGefaomolwdkYonf bk&m;ocifom;awmf\ pum;oHudkMum;? Mum;aomtm;jzifh touf&Sif&rnfh
tcsdefumvonf vm ,ckyif a&mufvQuf&Sd\/taMumif;rlum;? crnf;awmfonf udk,f touf&Sdawmfrlonfenf;wl? om;awmfonf rdrd touf&Sd&aomtcGifhudkay;awmf
rl\/om;awmfonf vlom;jzpfaomaMumifh w&m;pD&ifjcif;tcGifhudkvnf; tyfay;awmfrl\/trIt&mudk tHhMojcif;r&SdMuESifh/ ocsKif;rsm;rSm&Sdaomoltaygif;wdkYonf om;awmf\pum;oHudkMum;?xGuf&rnfhtcsdefumv a&mufvwhhH/ aumif;aomtusifhudkusihfaomolwdkYonf touf&Sif&m xajrmufjcif;odkY4if;? qkd;,kwfaom
tusihfudk usifhaomolwdkYonf tjypfpD&if&m xajrmufjcif;odkY4if; xGuf&MuvwHh/igonf udk,ftvdktavsmuf tb,ftrIudkrQrjyKEdkif/ igonf Mum;onftwdkif; w&m;pD&if\/ igpD&ifjcif;onfvnf; w&m;awmf
ESifhnDGwf\/ taMumif;rlum;? igonf udk,ftvdkodkYrvdkuf? ighudkapvTwfawmfrlaom crnf;awmf\tvdkodkY vdkuf\/
igonf udk,ftaMumif;udkoufaocHvQif ighoufaorwnf/ig\taMumif;udk oufaocHaomolwyg;&Sdao;\/ xdkol\oufaownfaMumif;udk igod\/oifwdkYonf a,m[efxHodkY apvTwfMu\/ olonf ormw&m;buf oufaocH\/odkYaomfvnf; vlay;aomoufaoudk igonf yrmPrjyK/ oifwdkYonf u,fwifjcif;odkYa&mufrnftaMumif; pum;udkigajym\/a,m[efonf ndxGef;vif;aom qDrD;jzpf\/ oifwdkYonf ol\tvif; cPomarGUavsmfjcif;iSg tvdk&SdMu\/a,m[ef\oufaoxuf omBuD;aomoufaoonf ig &Sd\/ tMuiftrIwdkYudk NyD;pD;apjcif;iSg crnf;awmfonf ighvufodkYtyfay;
awmfrl? igjyKaom xdktrIwdkYonfvnf; ighbufae? crnf;awmfonf ighudk apvTwfawmfrlonftaMumif;udk oufaocHMu\/crnf;awmfonfvnf; ighbuf oufaocHawmfrl\/ crnf;awmf\pum;oHawmfudk oifwdkYonfrMum;? o@mefawmfudkrjrif?EIwfuywfawmfonfvnf; oifwdkY rwnf? taMumif;rlum;? apvTwfawmfrlaomoludk oifwdkYonf r,HkMunfbJaeMu\/
906

5;39
5;40
5;41
5;42
5;43

usrf;pmtm;jzifh xm0&toufudk&rnf[k pdwfxifESifh oifwdkYonf usrf;pmudkaphaphMunfhIMu\/ xdkusrf;pmyif ig\oufaojzpf\/oifwdkYonf toufudk&atmif ighxHodkYvmjcif;iSg tvdkr&SdMu/vlay;aombkef;taoa&udk igrcH/odkYaomfvnf; bk&m;ocifudkcspfjcif;arwmonf oifwdkY r&Sdonfudkigod\/igonf crnf;awmf\tcGifhESifh a&mufvmaomfvnf; oifwdkYonf ighudkvufrcHMu/ tjcm;aomolonf rdrdtcGifhESifha&mufvmvQif
xdkoludk vufcHMuvdrfhrnf/5;44 tcsif;csif;ay;aom bkef;toa&udkomcH? bk&m;ocifomvQifay;awmfrlwwfaom bkef;toa&udk tvdkr&Sdaom oifwdkYonf
tb,fodkY ,HkMunfEdkifrnfenf;/5;45 crnf;awmfa&SU igonf oifwdkYudktjypfwifrnf[k rxifMuESifh/ oifwdkYudk tjypfwifaomol wyg;&Sdao;\/ xdkolum; oifwdkY
udk;pm;aom arma&Saywnf;/5;46 oifwdkYonf arma&S\pum;udk,HkvQif ighpum;udkr,HkbJraeEdkifMu/ taMumif;rlum; arma&Sonf ightaMumif;udka&;xm;\/5;47 ola&;xm;aompmudk oifwdkYonfr,HkvQif? ighpum;udk tb,fodkY,HkEdkifrnfenf;[k ,k'vlwdkYtm; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4
6;5
6;6
6;7
6;8
6;9
6;10
6;11
6;12
6;13
6;14
6;15
6;16
6;17
6;18
6;19
6;20
6;21
6;22
6;23

6;24
6;25
6;26
6;27

xdkaemufrS a,IonfwdaA&dtdkifwnf;[laom *gvdvJtdkifudk ul;awmfrl\/tema&m*gpGJaom olwdkY jyawmfrlaomedrdwfvuPmwdkYudk vltpkta0;taygif;wdkYonf jrifMuojzifh aemufawmfodkYvdkufMu\/a,Ionf awmifay:odkYwuf<u wynhfawmfwdkYESifhtwl xdkifawmfrl\/xkdtcg ,k'vlwdkY\yocgyGJcHcsdef a&mufvkeD;ownf;/
a,Ionf arQmfMunfh vltpkta0;taygif;wdkYonf txHawmfodkYvmMuonfudk jrifawmfrlvQif? zdvdyKtm;? olwdkYpm;p&mrkefYudk
tb,frSm0,frnfenf;[k ar;awmfrl\/xdkodkYar;awmfrlaomf? rdrdtb,fodkYjyKrnfudkodawmfrlvsufyif zdvdyKudk pHkprf;jcif;iSgom ar;awmfrl\/zdvdyKuvnf;? olwdkYonf rkefYwzJhpDaphiatmif a'em&dtjym;ESpf&mbdk;xdkufaom rkefYravmufyg[k avQmuf\/&Sdrkefaywk\nD tajEtrnf&Sdaom wynhfawmfu?rka,mrkefYig;vHk;ESifh ig;uav;ESpfaumifygaom oli,fwa,muf&Sdyg\/ odkYaomfvnf; rQavmufrsm;pGmaom vlwdkYonf
&SdMuonfjzpf? xdkrkefY ESifhig;ESpfaumifwdkYudk tb,fajymp&m&Sdygoenf;[k avQmuf\/a,Iuvnf;? vlrsm;wdkYudkavsmif;Muap[krdefYawmfrl\/ xdkt&yf jrufyifxlajymvsuf &Sdonfjzpf? ta&twGuftm;jzifh
ig;axmifrQavmuf aomvlwdkYonf avsmif;Mu\/a,Ionf rkefYudk,l aus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;NyD;rS wynhfawmfwdkYtm; a0iSawmfrl? wynhfawmfwdkYonf avsmif;aomolwdkYtm;
a0iSjyef\/ xdk enf;wl ig;ESpfaumifudk vlrsm;vdkcsiforQa0iSMu\/xdkolwdkYonf 0MuNyD;rS udk,fawmfu? bmrQraysmufapjcif;iSg usef<uif;aomtusKd;tyJhwdkYudk aumufodrf;Muavmh[k wynhfawmf
wdkYtm; rdefYawmfrlonfjzpf?pm;aomolwdkY usef<uif;aom rka,mrkefYig;vHk;\tusKd;tyJhwdkYudkaumufodrf; wq,fESpfawmif;tjynfh&Mu\/xdkodkY a,IjyawmfrlaomedrdwfvuPmudk xdkvlrsm;wdkYonfjrifvQif? olum; avmuodkY<uvm&aom ya&mzuftrSefjzpfonf[k
qdkMu \/xdkolwdkYonf udk,fawmfudk &Sifbk&ift&m csD;ajrmufjcif;iSg vm tEdkiftxufjyKMurnf taMumif;udk a,Ionf odawmfrlvQif?
awmifay:odkY wa,mufwnf;<uawmfrljyef\/
ntcsdefa&mufaomtcg wynhfawmfwdkYonf tdkifodkYoGm; avSxJodkY0ifNyD;vQif? uay&aemifNrdKUodkY a&muftHhaomiSg tdkifudkul;Mu\/xdktcg arSmifrdkufjzpf a,Ionf olwdkY&Sd&modkY ra&mufao;/avjyif;rkefwdkif;vm vIdif;wHydk;xav\/c&D;wwdkifcGJ ESpfwdkifavmuf wufcwfa&mufaomtcg? a,Ionf tdkifay:rSm pufawmfjzefY avSteD;odkYcsOf;awmfrlonfudk
olwdkYonfjrif aMumufvefYjcif;&SdMu\/udk,fawmfuvnf;? igyifjzpfonf? raMumufvefYMuESifh[k rdefYawmffrlvQif? avSxJodkY udk,fawmfudk 0rf;ajrmufpGm cH,lMu\/avSonfvnf; a&mufvdkaomt&yfodkY wcPjcif;wGif qdkufav\/
tdkifwbufaeaom vltpkta0;wdkYonfum;?txufu ocifbk&m;onf aus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;NyD;rS? vlrsm;onf rkefYudkpm;Mu&m t&yfESifhteD;? wdaA&dNrdKUrS tjcm;aom
avSi,frsm;vmaomf vnf;? raeY wynhfawmfwdkY0ifaom avSrSwyg; tb,favSrQr&Sdonfudk4if;? a,Ionf xdkavSxJodkY
wynhfawmfwdkYESifhtwl 0ifawmfrrlbJvsuf? wynfhawmfwdkYom oGm;onfudk4if; jrifMu?xdkt&yf a,IrSpaom wynhfawmfwdkY r&Sdonfudk odMuojzifh? eufjzefaeY avSpD; a,Iudk&Smjcif;iSg uay&aemifNrdKUodkYoGm;Mu\/tdkifwbufawGUvQif? t&Sifbk&m;? tb,faomtcg t&yfodkY<uvmawmfrloenf;[k ar;avQmufMu\/a,Iuvnf;? igtrSeftuefqdkonfum;? oifwdkYonf edrdwfvuPmwdkYudkjrifaomaMumifh ighudk &Smonfr[kwf/rkefYudkpm; 0aomaMumifhom &SmMu\/ ysufpD;wwfaomtpmudk&jcif;iSg rBudK;pm;MuESifh/ vlom;onf oifwdkYtm;ay;
907

6;28
6;29
6;30
6;31
6;32
6;33
6;34
6;35
6;36
6;37
6;38
6;39
6;40
6;41
6;42
6;43
6;44
6;45
6;46
6;47
6;48
6;49
6;50
6;51
6;52
6;53
6;54
6;55
6;56
6;57
6;58
6;59
6;60
6;61
6;62
6;63

xm0&toufESifh trQwnfwwfaomtpmudk&jcif;iSg BudK;pm;Muavmh/ xdkom;onf crnf;awmfbk&m;\ wHqdwfcwfjcif;udk


cHaomoljzpfonf[k rdefYawmfrl\/
xdkolwdkYuvnf;? bk&m;ocif\tvdkawmfESifhnDaom tusifhudkusifhjcif;iSg tb,fodkYjyK&ygrnfenf;[k ar;avQmufMu\/a,Iuvnf;? bk&m;ocifapvTwfawmfrlaomoludk ,HkMunfjcif;tusifhum;? tvdkawmfESifhnDaom tusifhwnf;[k rdefYawmfrl\/xdkolwdkYuvnf;? tuREfkyfwdkYonf udk,frsufpdESifhjrif udk,fawmfudk,HkMunfrnftaMumif; tb,fedrdwfvuPmudk jyawmfrloenf;/
tb,f trIudk jyKawmfrloenf;/usrf;pm vmonfum;? xdkolwdkYpm;p&mbdkY aumif;uifrSrkefYudk ay;awmfrlonf[k vmonfESihftnD? igwdkYbdk;ab;rsm;onf awm
rEudkpm;Muonf[k avQmufMu\/
a,Iuvnf;? igtrSeftuefqdkonfum;? arma&Sonf aumif;uifrkefYudk oifwdkYtm;ray;/ crnf;awmfonf rSefaomaumif;uifrkefYudk
oifwdkYtm; ay;awmfrl\/bk&m;ocif\rkefYrlum;? aumif;uifrSqif;ouf avmuDom;wdkYtm; toufudkay;aomrkefYaywnf;[k rdefYawmfrlvQif?ocif? xdkrkefYudk tuREfkyfwdkYtm; tpOfrjywfay;awmfrlyg[k avQmufMu\/a,Iuvnf;? igonf toufrkefYjzpf\/ ighxHodkYvmaomolonf aemufwzef tqmtrGwfrcH&/ ighudk,HkMunfaomolonf
aemufwzefa& iwfrcH&/odkYaomfvnf; oifwdkYonf ighudkjrifvsufyif r,HkMunfMu[k igqdkcJhNyD/crnf;awmfonf ightm; ay;awmfrlorQaom olwdkYonf ighxHodkYvmMuvdrfhrnf/ ighxHodkYvmaomoludk igonf tvQif;ry,f/taMumif;rlum;? igonf udk,ftvdkodkYvdkufjcif;iSg aumif;uifrSqif;oufonfr[kwf/ ighudkapvTwfawmfrlaomol\tvdkawmf
odkYvdkufjcif;iSg qif;ouf\/ighudk apvTwfawmfrlaom crnf;awmf\tvdkawmfum;? ightm;ay;aomolwdkYwGif wpHkwa,mufudkrQ igraysmufap&bJ? aemufqHk;
aomaeY xdkoltaygif;wdkYudk xajrmufapjcif;iSg4if;?om;awmfudk Munfhjrif ,HkMunfaomol&SdorQwdkYonf xm0&toufudk&apjcif;iSg4if; tvdkawmf&Sd\/ igonfvnf; aemufqHk;aom
aeY xdkolwdkYudkxajrmufaprnf[k rdefYawmfrl\/
igonf aumif;uifrSqif;oufaomrkefYjzpf\[k rdefYawmfrlonfudk ,k'vlwdkYu?olonf a,moyf\om; a,Ijzpfonfr[kwfavm/ ol\rdbudk igwdkYodonfr[kwfavm/ igonf aumif;uifrSqif;ouf\[k
olonf tb,fodkYqdk&oenf;[k uJh&JUjypfwifvsuf qdkMu\/a,Iuvnf;? ighudk tcsif;csif;uJh&JU tjypfrwifMuESifh/ighudk apvTwfawmfrlaomcrnf;awmfonf aoG;aqmifawmfrrlvQif? tb,folrQ ighxHodkYrvmEdkif/ vmaomoludk aemufqHk;aomaeY
igxajrmufaprnf/tem*wdusrf;pm vmonfum;? xkdoltaygif;wdkYonf bk&m;ocif qHk;roGefoifawmfrlaomoljzpfMuvdrfhrnf[k vmonfESifhtnD?
crnf;awmf xH em;axmif enf;cHaomolrSeforQwdkYonf ighxHodkYvmMu\/xdkodkYigqdkaomf? bk&m;ocifhtxHawmfu <uvmaomolrSwyg; wpHkwa,mufaomolonf crnf;awmfudkjrifcJhNyD[k rqdkvdk/ <uvm
aomolrlum;? crnf;awmfudkjrifcJhNyD/igtrSeftuefqdkonfum;? ighudk,HkMunfaomolonf xm0&toufudk&\/igonf toufrkefYjzpf\/oifwdkYbkd;ab;rsm;onf awm rEudkpm;vsufao&Mu\/aumif;uifrSqif;oufaomrkefYudk pm;aomolonf aojcif;ESifhuif;vGwf\/igonf aumif;uifrSqif;oufaom toufrkefYjzpf\/ rkefYudk pm;aomolrnfonfum;? tpOfrjywf touf&Sifvdrfhrnf/ igay;
aomrkefYum;? avmuDom;wdkY\touftbdkYtvdkYiSg pGefYaom ig\tom;aywnf;[k rdefYawmfrl\/
xdktcg ,k'vlwdkYu? olonf rdrdtom;udk igwdkYpm;p&mbdkY tb,fodkYay;Edkifoenf;[k tcsif;csif;jiif;cHkMu\/a,Iuvnf;? igtrSeftuefqdkonfum;? vlom;\tom;udkrpm;? taoG;udkraomufvQif oifwdkYtoufr&Sd/ig\tom;udkpm; ig\taoG;udkvnf;aomufaomolonf xm0&toufudk&\/ xdkoludk aemufqHk;aomaeY igxajrmufaprnf/ig\tom;onf pm;p&maumif;\/ ig\taoG;vnf;aomufp&maumif;\/ig\tom; taoG;udk aomufpm;aomolonf igwnf\/ xdkolvnf; igwnf\/touf&Sifawmffrlaomcrnf;awmfonf ighudkapvTwfawmfrl? igonf crnf;awmftm;jzifh touf&Sifonfenf;wl? ighudkpm;aom
olonf ightm;jzifh touf&Sifvdrfhrnf/rkefYum;? aumif;uifrSqif;oufaomrkefYjzpf\/ oifwdkYbkd;ab;rsm;onf rEudk pm;vsufao&ouJhodkY r[kwf/ rkefYudkpm;aom
olonf tpOfrjywftouf&Sifvdrfhrnf[k?uay&aemifNrdKUrSm w&m;p&yf Mo0g'ay;pOfwGif rdefYawmfrl\/
wynhfawmftrsm;wkdYonf Mum;vQif? xdkpum;onf tvGefcufvS\/ tb,folem;cHEdkifrnfenf;[k qdkMu\/xdkokdY wynhfawmfwdkYuJh&JUtjypfwifonfudk a,Ionf tvdktavsmuf odawmfrlvQif? w&m;pum;aMumifh oifwdkYonf pdwfysuf
Muoavm/vlom;onf t&ifae&mt&yfodkY wzef<uwufonfudkjrif&vQif tb,fodkYxifrSwfMu rnfenf;/0dnmOfomvQif touf&Sifap\/ udk,fum,onf tvQif;rwwfEdkif/ igajymaompum;onf 0dnmOfjzpf\/ toufvnf;jzpf\/908

6;64 odkYaomfvnf; oifwdkYwGif r,HkMunfaomoltcsKdU&Sd\/6;65 xdkaMumifh ig\crnf;awmfonf tcGifhay;awmfrrlvQif? tb,folrQ ighxHodkYrvmEdkif[k txufuigqdkcJhNyD[krdefYawmfrl\/ xdkokdY
rdefYawmfrlonf taMumif;[lrlum;? tb,folr,HkMunfonfudk4if;? tb,folonf udk,fawmfudktyfESHrnfudk4if;? a,Ionf
tptOD; odawmfrl\/
6;66 xdktcgrSp wynfhawmftrsm;wdkYonf udk,fawmfESifhraygif;abmfbJ qkwfoGm;Mu\/6;67 xdkaMumifh a,Ionf wusdyfESpfyg;aomolwdkYtm;? oifwdkYonfvnf; xGufoGm;jcif;iSg tvdk&SdMuoavm[k ar;awmfrlvQif?6;68 &Sdrkefaywku? ocif? tuREfkyfwdkYonf tb,folxHodkYoGm;&ygrnfenf;/ xm0&toufESifh,SOfaompum;onf udk,fawmfwnfyg\/6;69 udk,fawmfonf c&pfawmfwnf;[laom touf&Sifawmfrlaom bk&m;ocif\om;awmf jzpfawmfrlonfudk tuREfkyfwdkY,HkMunfodrS
wfMuygonf[k avQmufav\/6;70 a,Iuvnf;? wusdyfESpfyg;aomoifwdkYudk iga&G;aumufonfr[kwfavm/ odkYaomfvnf; oifwdkYwGif&efolwa,mufygonf[k
rdefYawmfrl\/6;71 xdkokdYrdefYawmfrlaomf? wudsyfESpfyg; t0ifjzpf udk,fawmfudktyfESHrnfhol? &Sdrkef\om; ,k'&Sumkwfudk qdkvdkownf;/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2?3
7;4
7;5
7;6
7;7
7;8
7;9
7;10
7;11
7;12
7;13
7;14
7;15
7;16
7;17
7;18
7;19
7;20
7;21
7;22
7;23
7;24
7;25
7;26
7;27

xdkaemufrS a,Ionf *gvdvJjynf vSnfhvnfawmfrl\/ ,k'vlwdkYonf udk,fawmfudkowftHhaomiSg &SmBuHaomaMumifh?


,k'jynfvSnfh vnfjcif;iSg tvkdawmfr&Sd/
,k'vlwdkY\ oauaeyGJ cHcgeD;wGif?- nDawmfwdkYu? oifjyKaomtrIwdkYudk wynhfrsm;wdkYonf jrifapjcif;iSg t&yfrSxGuf
,k'jynfodkY <uyg/ausmfapmudwdudk tvdk&Sdaomolrnfonfum;? rxif&Sm;aomtm;jzifh tb,ftrIudkrQ rjyKwwf/ trIwdkYudk oifonf jyKvQif?
avmu udk,fudkxif&Sm;pGmjyyg[k?r,HkMunfaomaMumifh a,Itm;qdkMu\/a,Iuvnf;? ightcsdefra&mufao;/ oifwdkYbdkY cyfodrf;aomtcsdefoifhvsuf&Sd\/avmuDom;wdkYonf oifwdkYudkrrkef;Edkif/ ighudkrkef;Mu\/ taMumif;rlum;? igonf olwdkY\tusihfqdk;npfaMumif;udk oufaocH\/xdkyGJodkY oifwdkYoGm;Muavmh/
igroGm;ao;/ ightcsdef rjynfhpHkao;[k rdefYawmfrlNyD;vQif? *gvdvJjynfrSmaeawmfrl\/
nDawmfwdkYoGm;NyD;rS udk,fawmfonf xdkyGJodkY rxifr&Sm;<uawmfrl\/xdkyGJ ,k'vlwdkYu? a,Ionf tb,frSm&Sdoenf;[k ar;jref;&SmazGMu\/vltpkta0;wdkYonf udk,fawmfudktaMumif;jyK tkwftkwfoJoJjzpfMu\/ tcsKdwdkYu? olonfolawmfaumif;jzpfonf[l4if;?
tcsKdUwdkYu? ol awmfaumif;r[kwf? vlrsm;udk vSnfhjzm;onf[l4if; qdkMu\/odkYaomfvnf; ,k'vlwdkYudkaMumufaomaMumifh tb,folrQ twnfhtvif;rajym0HhMu/
xdkyGJudkcHpOfwGif? a,Ionf AdrmefawmfodkYwuf qHk;rMo0g'ay;awmfrl\/,k'vlwdkYonf tHhMo? olonf pmroifbJvsuf tb,fodkYwwfbdoenf;[k qdkMu\/a,Iuvnf;? iga[maoma'oemonf ig\a'oemr[kwf/ ighudk apvTwfawmfrlaomol\ a'oemjzpf\/xdkol\tvkdawmfodkY vdkufcsifaomolrnfonfum;? a'oemonf bk&m;ocif\ a'oemawmfjzpfoavm? igonf udk,ftvdk
tavsmuf a[majymoavm[k ydkif;jcm; odvdrfhrnf/udk,ftvdktavsmufa[majymaomolonf rdrdbkef;toa&udk &Smwwf\/ rdrdudk apvTwfawmfrlaomol\bkef;toa&udk &Smaom
olrlum;? ,Hkavmufaomoljzpf\/ xdkol rkomr&Sd/arma&Sonf ynwfw&m;udk oifwdkYtm; ay;onfr[kwfavm/ xdkw&m;udk oifwdkYwGif wpHkwa,mufrQrusifh/ ighudkowftHhaomiSg
tb,f aMumifh &SmBuHMuoenf;[k rdefYawmfrl\/vltpkta0;uvnf;? oifonf ewfqdk;pGJaomoljzpf\/ oifhudk owftHhaomiSg tb,fol&SmBuHoenf;[k qdkMu\/a,Iuvnf;? igjyKaom trIwckudk oifwdkY &SdorQonf tHhMojcif;&SdMu\/arma&Sonf ta&zsm;vSD;jcif;w&m;udk oifwdkYtm;ay;\/ xdkodkYqdkaomf arma&SrStppGm cH&onf[k rqdkvdk/ bdk;ab;rsm;rS
qufcH&ownf;/ xdkaMumifh OykofaeY oifwdkYonf ta&zsm;vSD;jcif;udk ay;Mu\/arma&S\w&m;rysufapjcif;iSg vlonf OykofaeY ta&zsm;vSD;jcif;udkcH&vQif? igonfOykofaeY vlwudk,fvHk;udkusef;rmapaom
aMumifh? oifwdkY onf ighudk trsufxGuf&moavm/rsufESmudkomMunfhrpD&ifMuESifh/ w&m;ojzifhpD&ifMuavmh[k rdefYawmfrl\/
xdktcg a,k&SvifNrdKUom;tcsKdUuvnf;? oludkowftHhaomiSg &SmMuonfr[kwfavm/Munfhyg/ olonfxif&Sm;pGma[majym tb,fjrpfwm;jcif;udkrQ rjyKMuygwum;/ olonfc&pfawmfjzpfaMumif;udkrif;rsm;wdkYonf
trSefodMu oavm/odkYaomfvnf; olonf tb,fujzpfonfudk igwdkYodMu\/ c&pfawmfonf <uvmawmfrlaomtcg tb,fujzpfawmfrlonfudk
tb,folrQ rod&[k qdkMu\/909

7;28
7;29
7;30
7;31
7;32
7;33
7;34
7;35
7;36
7;37
7;38
7;39
7;40
7;41
7;42
7;43
7;44
7;45
7;46
7;47
7;48
7;49
7;50
7;51
7;52
7;53

a,Iuvnf;? oifwkdYonf ighudkodMu\/ igonf tb,fujzpfonfudkvnf; odMu\/ odkYaomfvnf; igonf udk,ftvdktavsmuf


vmonfr [kwf/ ighudkapvTwfawmfrlaomolonf opmESifhjynfhpHkawmfrl\/ xdkoludk oifwdkYrodMu/igrlum;od\/ taMumif;rlum;? xdkol\txHawmfrS igvm\/ olonfvnf; ighudkapvTwfawmfrl\[k Adrmefawmf qHk;rMo0g'
ay;awmfrlpOfwGif a<u;aMumf rdefYawmfrlvQif?udk,fawmfudk brf;qD;jcif;tcGifhudk&SmMu\/ odkYaomfvnf; udk,fawmf\tcsdef raphra&mufao; aomaMumifh tb,folrQrbrf;rqD;Mu/vltpkta0;xJ ygaomoltrsm;wdkYonf ,HkMunfonfjzpf? c&pfawmfonf <uvmawmfrlaom tcg? oljyaom edrdwfvuPm
xufom rsm;aom edrdwfvuPmwdkYudk jyawmfrlrnfavm[k qdkMu\/
xdkodkY vlrsm;tkwftkwfoJoJjzpfMuonfudk zm&d&SJwdkYonf Mum;vQif? ,Zfyka&m[dwftBuD; wdkYESifh wdkifyifNyD;rS udk,fawmfudkbrf;qD;apjcif;iSg
rif;vkvifwkdYudk apvTwfMu\/a,Iuvnf;? igonf oifwdkYESifhtwl cPomaeNyD;vQif? ighudk apvTwfawmfrlaomolxHokdY oGm;&rnf/ oifwdkYonf ighudk&SmMu
vdrfhrnf/&Smaomfvnf; rawGU&Mu/ ig&Sd&mt&yfodkY oifwdkYra&mufEdkifMu[k rdefYawmfrlvQif?,k'vlwdkYu? igwdkYrawGUapjcif;iSg olonf tb,ft&yfodkY oGm;vdrhfrnfenf;/ a[vovlwdkYwGif t&yf&yfodkYuGJjym;vsuf aeaom
olwdkY&Sd&modkY oGm; a[vovlwdkYtm; w&m;a[mvdrfh rnfavm/oifwdkYonf ighudk&SmMuvdrfhrnf/ &Smaomfvnf; rawGU&Mu/ ig&Sd&mt&yfodkY oifwdkYra&mufEdkifMu[laompum;onf tb,fodkY
qdkvdkoenf;[k tcsif;csif;qdkMu\/
xdkyGJudk cH aemufqHk;jzpfaomaeYjrwf a,Ionf &yf a<u;aMumfawmfrlonfum;? a&iwfaomol&SdvQif ighxHodkYvm aomuf
avmh/ighudk ,HkMunfaomolonf usrf;pmvmonftwdkif; toufa&xGuf&m prf;a&wGif;jzpfvdrfh rnf[k rdefYawmfrl\/xdkodkY rdefYawmfrlaomf? ,HkMunfaomolwdkYonf cH&vwHhaom 0dnmOfawmfudk&nfrSwf rdefYawmfrl\/ a,Ionf bkef;yGifhawmf
rrlao;aomaMumifh oefY&Sif;aom0dnmOfawmfudk ay;awmfrrlao;/pum;awmfudk Mum;aomoltrsm;wdkYu? olonf vmvwHhaom ya&mzuftrSefjzpfonf[k qdkMu\/tcsKdUuvnf;? olonf c&pfawmfjzpfonf[k qdkMu\/ tcsKdUuvnf;? c&pfawmfonf *gvdvJjynfom; jzpf&oavm/c&pfawmfonf 'g0d'ftrsKd;? 'g0d'fae&m Xme? Aufvif&Gmom;jzpf&rnf[k usrf;pmvmonf r[kwfavm[k qdkMu\/xdkodkY vlrsm;wdkYonf uGJjym;Muonfjzpf? tcsKdUwdkYonf udk,fawmfudkbrf;qD;jcif;iSg tvdk&SdMu/odkYaomfvnf; tb,folrQrbrf;rqD;Mu/
xdktcg rif;vkvifwdkYonf ,Zfyka&m[dwftBuD;? zm&d&SJxHodkY jyef? xdkrif;wdkYu? tb,faMumifh olUudkraqmifcJhMuoenf;[k
ar;jref;vQif?rif;vkvifwdkYu? xdkola[majymouJhodkY tb,folrQ ra[mpzl;yg[k avQmufMu\/zm&d&SJwdkYuvnf;? oifwdkYudkyif vSnfhjzm;NyDavm/rif;rsm;? zm&d&SJrsm;wdkYwGif olUudk,HkMunfaomol wpHkwa,mufrQ &Sdoavm/w&m;udkrodaom vlrsm;wdkYonf usdefjcif;udkcH&aomoljzpfonf[kqdkMu\/txufu nOfhtcg txHawmfodkYvmaomolwnf;[laom xdkrif;rsm;t0ifjzpfaom edaum'ifuvnf;?igwdkYw&m;onf vludkrppf? olUtrIudkrodrSDuyif a&SUrqGu qHk;jzwfwwfoavm[k qdkvQif?olwdkYu? oifonfvnf; *gvdvJjynfom;jzpfoavm/ ppfOD;avmh/ *gvdvJjynf tb,fya&mzufrQ ray:rxGef;onfudk rSwfavmh[k
qdkMuNyD;rS?xdkoltaygif;wdkYonf rdrdwdkYtdrfodkY oGm;Mu\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7
8;8
8;9

a,Ionfvnf; oHvGifawmifodkY <uawmfrl\/eHeufapmapm AdrmefawmfodkY wzef <uawmfrl vltaygif;wdkYonf txHawmfodkYvmMu\/ xdktcg xdkifawmfrl qHk;rMo0g'ay;pOfwGif?rSm;,Gif;jcif;trIudk jyKvsufaeaom rdef;rwa,mufudkawGUvQif? usrf;jyKq&mwdkYESifh zm&d&SJwdkYonf ac:cJh tv,fxm;NyD;rS?t&Sifbk&m;? rdef;ronf rSm;,Gif;jcif;trIudkjyKpOfwGifyif awGUrdygonf/xdkodkYaomrdef;rudk ausmufcJESifhypf&rnf[k arma&Sonf tuREfkyfwdkYtm; ynwfw&m; pD&ifxHk;zGJUygNyD/ odkY&mwGif udk,fawmfonf
tb,fodkY rdefYawmfrlrnfenf;[k avQmufMu\/xdkodkYavQmufMuaomf? udk,fawmf tjypfwifcGifh&Sdapjcif;iSg pHkprf;aESmifh&Sufaomtm;jzifh avQmufMu\/ a,Ionf atmufodkYiHkYvsuf
vufndK; awmfESifh ajr a&;om; aeawmfrl\/xdkolwdkYonftxyfxyfar;avQmufMuaomtcg udk,fudkvSefawmfrl? oifwdkYwGif tjypfuif;aomolonf a&SUOD;pGm ausmufcJESifh
ypfap[k rdefYawmfrlNyD;rS?wzef atmufodkYiHkY ajr a&;om;awmfrljyef\/xdkolwdkYonf Mum;&vQif rdrdwdkYpdwfESvHk;onf rdrdwdkYtjypfudkabmfjyojzifh? toufBuD;aom olrSp ti,fqHk;aomolwdkifatmif
910

8;10
8;11
8;12
8;13
8;14
8;15
8;16
8;17
8;18
8;19
8;20
8;21
8;22
8;23
8;24
8;25
8;26
8;27
8;28
8;29
8;30
8;31
8;32
8;33
8;34
8;35
8;36
8;37
8;38
8;39
8;40
8;41

wa,muf aemuf wa,muf xGufoGm;Mu\/ a,Ionf wa,mufwnf;usef&pfawmfrl? rdef;ronf tv,f&yfae\/xdktcg a,Ionf udk,fudkvSefawmfrljyef? xdkrdef;rrSwyg; tb,foludkrQrjrifvQif? tcsif;rdef;r? oifhudk jypfwifaomolwdkYonf
tb,frSm&SdMuoenf;/ oif\trIudk tb,folrQ rpD&ifavm[k ar;awmfrl\/xdkrdef;ruvnf;? tb,folrQrpD&ifygocif[k avQmuf\/ igonfvnf; oif\trIudkrpD&if/ oGm;avmh/ aemufwzef 'kpdkufudk
rjyKESifh[k rdefYawmfrl\/
wzefwHk a,Iu? igonf avmu\tvif;jzpf\/ ighaemufodkYvdkufaomolonf arSmifrdkuf roGm;rvm? touf\tvif;udk
&vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/zm&d&SJwdkYuvnf;? oifonf udk,ftaMumif;udk oufaocH\/ oif\oufaorwnf[k qdkMu\/a,Iuvnf;? igonf udk,ftaMumif;udk oufaocHaomfvnf;? ighoufao wnf\/ taMumif;rlum;? igonf tb,ft&yfu
vmonfudk4if;? tb,ft&yfodkY oGm;onfukd4if; igod\/ oifwdkYrlum; rodMu/oifwdkYonfZmwdyuwdtwdkif;pD&ifwwfMu\/ igrlum;tb,foludkrQrpD&if/igonf pD&ifaomfvnf; ig\pD&ifjcif;onf wnf\/ taMumif;rlum;? igonf wa,mufwnf; aeonfr[kwf/ ighudk apvTwf
awmfrlaom crnf;awmfonf ighbufaeawmfrl\/oufaocHESpfOD;wdkY\pum;onf wnf&\[k oifwdkYynwdusrf;pmvm\/igonf udk,ftaMumif;udk oufaocHaomoljzpf\/ ighudk apvTwfawmfrlaom crnf;awmfonfvnf; ightaMumif;udk oufaocH
awmfrlonf[k rdefYawmfrl\/xdkolwdkYuvnf;? oif\crnf;awmfonf tb,frSm&Sdoenf;[k ar;Mu\/ a,Iuvnf;? oifwdkYonf ighudkrodMu/ ighcrnf;awmfudk
vnf; rodMu/ ighudkodvQif ighcrnf;awmfudkvnf; odMuvdrhfrnf[k rdefYawmfrl\/Adrmefawmf qHk;rMo0g'ay;awmfrlpOf pum;awmfudk b@mwdkufrSm rdefY>rufawmfrl\/ udk,fawmf\tcsdef raphra&mufao;
aomaMumifh tb,folrQ udk,fawmfudkrbrf;qD;Mu/
wzef a,Iu? igonf oGm;&rnf/ oifwdkYonf ighudk&SmMuvdrfhrnf/ udk,ftjypfvnf; aoMuvdrfhrnf/ igoGm;&mt&yfodkY oifwdkY
ra&mufEdkifMu[k rdefYawmfrl\/,k'vlwdkYuvnf;? igoGm;&mt&yfodkY oifwdkYra&mufEdkifMu[k olonf qdkaomf? udk,ftoufudk owfrnfavm[k qdkMu\/a,Iuvnf;? oifwdkYonfatmufom;jzpfMu\/ igrlum; txufom;jzpf\/ oifwdkYonf avmuDom;jzpfMu\/ igrlum;
avmuDom;r[kwf/xdkaMumifh oifwdkYonf udk,ftjypfaoMuvdrfhrnf[k igqdk\/ igonf rnfaomoljzpfonfudk oifwdkYonf r,HkvQif? udk,ftjypf
aoMu vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/xdkolwdkYuvnf;? oifonftb,folenf;[k ar;vQif? a,Iu? igonf oifwdkYtm; tpOfajymqdkonftwdkif; igjzpf\/oifwdkYtrI igajymqdkpD&ifp&m rsm;pGm&Sd\/ odkYaomfvnf; ighudkapvTwfawmfrlaomolonf opmESifhjynhhfpHkawmfrl\/ ol\txHawmf
igMum;orQudkom avmu iga[majymonf[k rdefYawmfrl\/crnf;awmfudk&nfrSwf rdefYawmfrlonfudk xkdolwdkYonf r&dyfrdMu/xdkaMumifh a,Iu? oifwdkYonf vlom;udkajrmufxm;aomtcg? igonf rnfaomol jzpfonfudk4if;? igonf udk,ftvdktavsmuf
tb,f trIudkrQ rjyKbJ? ighcrnf;awmfonf ightm; enf;ay;awmfrlonftwkdif; iga[majymonfudk4if;? oifwdkYonf odMuvdrfhrnf/ighudk apvTwfawmfrlaomolonf igESifhtwl&Sdawmfrl\/ ighudk wudk,fwnf;aeapjcif;iSg crnf;awmfonfpGefYypfawmfrrl/ taMumif;
rlum;? ESpfoufawmfrlaomtrIudk tpOfrjywf igjyKonf[k rdefYawmfrl\/xdkpum;awmfudkrdefYawmfrlpOf? vlrsm;wdkYonf ,HkMunfjcif;odkYa&mufMu\/
xdktcga,Iu? oifwdkYonf ig\a'oem wnfvQif ighwynhftrSefjzpfMu\/ormw&m;udkvnf; odMuojzifh? xdkw&m;onf oifwdkYudkvTwfvdrfhrnf[k? ,HkMunfaom ,k'vlwdkYtm; rdefYawmfrl\/,k'vlwdkYuvnf;? igwdkYonf tmjA[HtrsKd;jzpfMu\/ tb,folxH w&HwcgrQ uRefrcHMu/ vTwfvdrfhrnf[l oifonf tb,fodkY
ajymqdkoenf;[k ar;jref;Mu\/ a,Iuvnf;? igtrSeftuefqdkonfum;?'kpdkufudkjyKorQaomolwdkYonf 'kpdkuf\uRefjzpfMu\/uRefonfum; tdrf tpOftNrJaeonfr[kwf/ om;rlum; tpOftNrJae\/xdkaMumifh om;onf oifwdkYudkvTwfvQif? oifwdkYonf {ueftrSefvGwfMuvdrfhrnf/oifwdkYonftmjA[HtrsKd;jzpfMuonfudk igod\/ odkYaomfvnf; ig\a'oemonf oifwdkY wnfae&mudkr&aomaMumifh oifwdkYonf
ighudk owftHhaomiSg &SmBuHMu\/igonf ighcrnf;awmfxH jrifcJhNyD;onftwdkif; a[majym\/ oifwdkYonf oifwdkY\tbxH jrifcJhNyD;onftwdkif;jyKMu\[k rdefYawmf
rl\/xdkolwdkYuvnf;? tmjA[Honf igwdkYtbjzpf\[kqdkMu\/ a,Iuvnf;? oifwdkYonf tmjA[H\om;rSefvQif tmjA[H\tusifhudk
usifhMu vdrfhrnf/bk&m;ocifhtxHawmf Mum;&aomopmw&m;udk oifwdkYtm; a[majymaomolwnf;[laom ighudk owftHhaomiSg oifwdkYonf
,ck &SmBuHMu\/ tmjA[Honf xdkenf;wlusifhonfr[kwf/oifwdkYonf oifwdkYtb\tusifhudk usifhMu\[k rdefYawmfrl\/ xdkolwdkYuvnf;? igwdkYonf arsmufrxm;aomtrsKd;r[kwf/
bk&m;ocifwnf;[l aomigwdkYtb wyg;wnf;&Sdawmfrlonf[k qdkMu\/911

8;42

a,Iuvnf;? bk&m;ocifonf oifwdkYtbrSefvQif? oifwdkYonf ighudkcspfMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? igonfbk&m;ocifhtxHawmfrS


xGuf<u a&mufvm\/ udk,ftvdktavsmuf vmonfr[kwf/ bk&m;ocifonf ighudkapvTwfawmfrl\/8;43 tb,faMumifh ighpum;udkem;rvnfMuoenf;? ig\a'oemudk em;rcHr,lEdkifaomaMumifhom oifwdkYonf ighpum;udkem;rvnfMu/8;44 oifwdkYonf oifwdkY\tbwnf;[laomrm&fewfrS qif;oufMu\/ oifwdkYtb\tvdkodkYvnf; vdkufwwfMu\/ rm&fewfonf
a&SUOD;pGmrSp vl toufudkowfaomoljzpf\/ ol opmw&m;r&SdaomaMumifh opmw&m; rwnfrae/ olonf rkompum;udk
ajymaomtcg rdrdyuwd twdkif;ajym\/ rkompum; usifvnfaomoljzpf\/ rkom\tbvnf;jzpf\/8;45 igonf opmpum;udkajymaomaMumifh oifwdkYr,HkMu/8;46 ig tjypf&SdaMumif;udk oifwdkYwGif tb,folabmfjyoenf;/ opmpum;udk igajymonfrSefvQif tb,faMumifh oifwdkYr,HkMuoenf;/8;47 bk&m;ocifESifhpyfqdkifaomolonf bk&m;ocif\pum;awmfudk em;axmifwwf\/ oifwdkYonf bk&m;ocifESifhrpyfqdkifaomaMumifh
em;raxmifMu[k rdefYawmfrl\/
8;48 ,k'vlwdkYuvnf;? oifonf &Srm&dvljzpf\/ ewfqdk;pGJaomolvnf;jzpf\[k igwdkYajymaompum;onf avsmufywfonfr[kwfavm[k
qdkMu\/8;49 a,Iuvnf;? igonf ewfqdk;pGJaomolr[kwf/ ighcrnf;awmfudkcsD;ajrmuf\/ oifwdkYonf ighudkIwfcsMu\/8;50 igonf udk,fbkef;toa&udkr&Sm/ ig\bkef;toa&udk&Sm pD&ifawmfrlaomol&Sdao;\/8;51 igtrSeftuefqdkonfum;? ighpum;udkem;axmifaomolonf aojcif;ESifhtpOfrjywf uif;vGwfvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/8;52 ,k'vlwdkYuvnf;? oif ewfqdk;pGJonfudk ,ckigwdkYodMu\/ tmjA[HrSp ya&mzufwdkYonf aovGefMuNyD/ oifrlum;? ighpum;udk
em;axmifaomolonf aojcif;ESifhtpOfrjywf uif;vGwfvdrfhrnf[k qdkygonfwum;/8;53 igwdkYtb tmjA[Hxuf oifonf omBuD;jrwfoavm/ olonf aoNyD/ ya&mzufwdkYvnf; aoMuNyD/ oifonf tb,fokdYaomol\
ta,mifudkaqmifoenf;[k qdkMu\/8;54 a,Iuvnf;? igonf udk,f*kPfudkjyvQif? igh*kPfonf tcsnf;ESD;jzpf\/ ighcrnf;awmfonf igh*kPfudkxif&Sm;apawmfrl\/ xdkbk&m;
ocifonf igwdkY\bk&m;ocif[l oifwdkYac:a0:wwfMu\/8;55 odkYaomfvnf; xdkbk&m;ocifudk oifwdkYrodMu/ igrlum;od\/ igrod[k igqdkvQif oifwdkYuJhodkY rkomoHk;aomoljzpfvdrfhrnf/ xdkbk&m;
ocifudk igod\/ bk&m;ocif\pum;awmfudkvnf; em;axmif\/8;56 oifwdkYtb tmjA[Honf ig<uvmrnfhtcsdefumvudk ajrmfjrifjcif;iSg tvGeftvdk&Sd\/ jrif&aomtcg 0rf;ajrmufjcif;odkYa&mufonf[k
rdefYawmfrl\/8;57 ,k'vlwdkYuvnf;? oif\toufonf tESpfig;q,frQ r&SdbJvsuf oifonf tmjA[HudkjrifavNyDwum;[k qdkMu\/8;58 a,Iuvnf;? igtrSeftuefqdkonfum;? tmjA[HrjzpfrSD igjzpf\[k rdefYawmfrl\/8;59 xdktcg udk,fawmfudkcJESifhypfjcif;iSg ausmufcJwdkYudkaumuf,lMu\/ a,Ionf wdrf;a&Smif xdkolwdkYtv,f a&SmufoGm;NyD;vQif
AdrmefawmfrS xGuf<uawmfrl\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1 vrf;oGm;awmfrlpOf? trd0rf;wGif;uyif rsufpduef;aomolwa,mufudk awGUjrifawmfrl\/9;2 wynhfawmfwdkYu? t&Sifbk&m;? olonf tb,fol\tjypfaMumifh rsufpduef;oenf;/ udk,ftjypfaMumifhuef;oavm/
rdbtjypfaMumifh uef;oavm[k ar;avQmufMu\/9;3
a,Iuvnf;? ud,
k t
f jypfaMumifrh [kw/f rdbtjypfaMumifv
h nf;r[kw/f bk&m;ocif\trIawmfukd ol xif&mS ;aprnftaMumif;wnf;/9;4 ighudk apvTwfawmfrlaomol\trIudk aeYtcsdef&SdpOfwGif igjyK&rnf/ tb,folrQ trIrjyKEdkifaom tcsdefwnf;[laom nOfhtcsdef
vmao;\/9;5 igonf avmu &SdpOfwGif avmu\tvif;jzpf\[k rdefYawmfrlNyD;vQif?9;6 ajray:rSmaxG; wHaxG;ESifh&THUvkyfNyD;rS? uef;aomol\rsufpdudk &THUESifhvl;?9;7
oifoGm;avmh/ &Sdavmifa&uef rsufpdudkaq;avmh[k rdefYawmfrl\/ &Sdavmifteufum; apvTwfonf[k qdkvdkownf;/ xdkolonf
oGm; aq;NyD;rS? rsufpdjrifvsuf jyefav\/
9;8 olonf olawmif;pm;jzpfonfudk tdrfeD;csif;rSp jrifbl;aomolwdkYu? olonf xdkifawmif;aomoljzpfonfr[kwfavm[k
qdkMu\/9;9
vltcsKdUu? [kwfuJh[kqdkMu\/ tcsKdUuvnf;? xkdolESifhwlonf[k qdkMu\/ xdkoluvnf;? tuREfkyfonf xdkolyifjzpfonf[kqdk\/9;10 olwdkYuvnf;? tb,fodkY oif\rsufpdyGifhoenf;[k ar;jref;MuvQif?9;11 xdkolu? a,Itrnf&Sdaomolwa,mufonf &THUvkyf tuREfkyfrsufpdudkvl;NyD;rS? &Sdavmifa&uefodkYoGm; rsufpdudkaq;avmh[k
qdkonftwdkif; tuREfkyfoGm; aq;vQif rsufpdjrifonf[k qdk\/9;12 vlrsm;uvnf;? xdkolonf tb,frSm&Sdoenf;[k ar;jref;MuvQif? tuREfkyfrod[k qdk\/
9;13 vlrsm;onfvnf; rsufpduef;bl;aomxdkoludk zm&d&SJwdkYxHodkY ydkYMu\/9;14 a,Ionf &THUvkyf ol\rsufpdudkzGifhawmfrlaomaeYonf OykofaeYjzpfownf;/9;15 wzef zm&d&SJwdkYu? tb,fodkYoif\rsufpdjrifoenf;[k ar;jyefvQif? tuREfkyfrsufpd olonf &GHUudkxnfh tuREfkyfaq;vQif
912

rsufpdjrifonf[k qdk\/9;16 zm&d&SJ tcsKdUwdkYu? xdkolonf Oykofrapmifh/ bk&m;ocifapvTwfawmfrlaomolr[kwf[k qdkMu\/ tcsKdUwdkYu? qdk;aomolonf
odkYaom edrdwfvuPmwdkYudk tb,fodkYjyEdkifoenf;[k qdkMu\/ xdkodkY tcsif;csif; roifhuGJjym;jcif;odkYa&mufMu\/9;17 wzef rsufpduef;bl;aomoltm;? oif\rsufpdudkzGifhaomolonf tb,fodkYaomoljzpfoenf;[k ar;MuvQif? ya&mzufjzpfonf[k
qdk\/
9;18 xdkolonf txufu rsufpdrjrif? aemufrS rsufpdjrifonfudk ,k'vlwdkYonf r,HkMuojzifh ol\rdbudkac:?9;19 olonf oifwdkYqdkonftwdkif; trd0rf;wGif;uyif rsufpduef;aom oifwdkY\om;rSefoavm/ odkYrSefvQif tb,fodkY ,ck
rsufpdjrifoenf;[k ar;Mu\/9;20 rdbwdkYuvnf;? olonf tuREfkyfwdkY\om;rSefonfudk4if;? trd0rf;wGif;uyif rsufpduef;onfukd4if; tuREfkyfwkdYodMuyg\/9;21 tb,faMumifh ,ck rsufpdjrifonfudk4if;? tb,folonf ol\rsufpdudk zGifhonfudk4if; tuREfkyfwdkYrodMuyg/ olonf touf
t&G,fESifh jynfhpHkyg\/ olUudkar;Muygavmh/ olonf udk,ftaMumif;udk udk,fwdkifajymygvdrfhrnf[k jyefajymMu\/9;22 odkYajymonftaMumif;um;? a,Ionf c&pfawmfjzpfonf[k 0efcHaomolrnfonfudk w&m;p&yfrS ESifxkwf&rnf[k ,k'vlwdkYonf
wdkifyifpD&ifESifhMuNyD/9;23 xdkaMumifh rdbwdkYu? olonf touft&G,fESifhjynhfpHkyg\/ olUudkar;Muygavmh[k ,k'vlwdkYudkaMumuf ajymMu\/
9;24 xdkaMumihf? rsufpduef;bl;aomoludk 'kwd,tBudrfac: bk&m;ocifudkcsD;rGrf;avmh/ xdkolonf vlqdk;jzpfaMumif;udk igwdkYod\
[kqdkMuvQif?9;25 vlqdk;jzpfonfrjzpfonfudk tuREfkyfrod/ tuREfkyfonf txufu rsufpduef; ,ckrsufpdjrifonf taMumif;wckudk tuREfkyf
odonf[kqdk\/9;26 wzef xdkolwdkYu? olonf oiftb,fodkYjyKoenf;? oif\rsufpdudk tb,fodkYzGifhoenf;[k ar;MuvQif? tuREfkyfwcgajymNyD?
oifwdkYem;rMum;Mu/9;27 tb,faMumifh wzef Mum;csifoenf;/ olUwynfhjzpfcsifoavm[k qdk\/9;28 xdkolwdkYuvnf;? oifonf olUwynfhjzpf\/ igwdkYrlum; arma&S\wynhfjzpfMu\/9;29 bk&m;ocifonf arma&S Asm'dwfxm;awmfrlaMumif;udk igwdkYodMu\/ xdkolonf tb,fujzpfonfudk rod[k uJh&JhajymqdkMuvQif?9;30 olonf tuREfkyfrsufpdudkzGihfaomfvnf; tb,fujzpfonf[k oifwdkYrodMuonfudk tHhMobG,f&Sd\/9;31 bk&m;ocifonf vlqdk;wdkYpum;udk em;axmifawmfrrlonfudk igwdkYodMu\/ bk&m;ocifudk dkaoav;jrwf tvdkawmfodkY
vdkufaomoljzpfvQif xdkol\pum;udk em;axmifawmfrl\/9;32 trd0rf;wGif;uyif rsufpduef;aomoludk rsufpdjrifapjcif;iSg wwfEdkifonfudk urmOD;rSp rMum;pzl;/9;33 xdkolonf bk&m;ocifapvTwfawmfrlaomolr[kwfvQif tb,ftrIudkrQ rwwfEdkif[k ajymqdk\/9;34 xdkolwdkYuvnf;? oifonf arG;puyif wudk,fvHk; 'kpdkuftjypfpGJaomoljzpfvsufESifh igwdkYudkqHk;rygonfwum;[k ajymqdkMuNyD;vQif?
xdkoludk w&m;p&yfrS ESifxkwfMu\/
9;35 ESifxkwfonf taMumif;udk a,IonfMum;NyD;rS xkdoludkawGUawmfrlvQif? oifonf bk&m;ocif\om;awmfudk ,HkMunfoavm[k
ar;awmfrl\/9;36 ocif? tuREfkyf,HkMunf&rnftaMumif; bk&m;ocif\om;awmfum; tb,folenf;[k ar;avQmufaomf?9;37 a,Iu? oifonf xdkoludkjrifcJhNyD;onfomru? oifESifh ,ck pum;ajymaomolonf bk&m;ocif\om;awmfjzpf\[k rdefYawmfrl
vQif?9;38 ocif? tuREfkyf,HkMunfyg\[k avQmuf Gwfjyyfudk;uG,fav\/9;39 xdktcg a,Iuvnf;? rsufpdrjrifaomolonf jrifapjcif;iSg4if;? jrifaomolonf rsufpduef;apjcif;iSg4if;? igonf w&m;pD&if
avmuodkY a&mufvmNyD[k rdefYawmfrl\/9;40 txHawmf&Sdaom zm&d&SJtcsKdUwdkYonf xdkpum;udkMum;vQif? igwdkYonf rsufpduef;oavm[k ar;Mu\/9;41 a,Iuvnf;? oifwdkYonf rsufpduef;onfrSefvQif tjypfr&Sd/ igwdkYrsufpdjrifonf[k ,ckqdkMu\/ xdkaMumifh oifwdkY tjypfwnf
onf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 igtrSeftuefqdkonfum;? odk;NcHxJodkY wHcg;0jzifhr0if tjcm;vrf;jzifh ausmf0ifaomolonf olcdk;xm;jyjzpf\/10;2 odk;xdef;rlum;? wHcg;0jzifh 0ifwwf\/10;3 xdkoltm; wHcg;apmifhvnf;zGifhwwf\/ ol\pum;oHudk odk;wdkYonfem;axmifwwfMu\/ olonfrdrdodk;wdkYudk emrnfjzifhac:
jyifodkYxkwfaqmifwwf\/10;4 odk;rsm;udkxkwfaomtcg odk;wdkYa&SUrSm oGm; odk;rsm;onf ol\pum;oHudkuRrf;aomaMumifh vdkufwwfMu\/10;5 rqdkifaom olwdkY\pum;oHudk ruRrf;aomaMumifh? rqdkifaomolaemufodkYrvdkufbJ ajy;wwfMuonf[k rdefYawmfrl\/
10;6 xdkOyrmyHkudk a,Ia[mawmfrlonfwGif? y&dowfwdkYonf rdefYawmfrlaompum;awmf\ teuft"dyg,fudk em;rvnfMu/10;7 xdkaMumifh wzef a,Iu? igtrSeftuefqdkonfum;? igonf odk;0ifaom wHcg;0jzpf\/913

10;8 igha&SU ay:vmaomol&SdorQwdkYonf olckd;xm;jyjzpfMu\/ xdkolwdkY\pum;oHudk odk;wdkYonf em;raxmifMu/10;9 igonf wHcg;0jzpf\/ igjzifh0ifaomolonf ab;ESifhuif;vGwfvsuf xGuf0if usufpm;&mudk awGU&vdrfrnf/10;10 olckd;onf cdk;jcif;? owfjcif;? zsufqD;jcif;iSgom vmwwf\/ igrlum;? odk;wdkYonf toufvGwfHkrQru txll;ojzifh toufESifh
jynfhpHkapjcif;iSg vmownf;/
10;11 igonf aumif;aomodk;xdef;vnf;jzpf\/ aumif;aomodk;xdef;onf odk;wdkYtbdkYtvdkYiSg rdrdtoufudkpGefYwwf\/10;12 odk;rsm;udkydkifaomodk;xdef;r[kwf? oliSg;jzpfaomolrlum;? awmacG;vmonfudkjrifvQif? odk;wdkYudkypfxm; xGufajy;wwf\/
awmacG;onfvnf; odk;wdkYudkvk,uf uGJvGifhap\/10;13 oliSg;onfoliSg;jzpf odk;wdkY\tusKd;udkrrSwfaomaMumifhxGufajy;wwf\/10;14 igonfaumif;aomodk;xdef;jzpf\/ crnf;awmfonf ighudkodawmfrl? igonfvnf; crnf;awmfudk odouJhodkY ig\odk;wdkYudk igod\/
ighodk;wdkYonf vnf; ighudkodMu\/10;15 igonf udk,ftoufudk odk;wdkYtbdkYtvdkiSg pGefY\/10;16 odk;NcHodkYr0ifaom tjcm;odk;wdkYudkvnf; igydkifao;\/ xdkodk;wdkYudk igaqmifcJh&rnf/ olwdkYonfvnf; ighpum;oHudkem;axmifojzifh?
odk;NcHwck odk;xdef;wyg;wnf;&Sd&vdrfhrnf/10;17 igonf udk,ftoufudkpGefY aemufwzef ,lOD;rnfjzpfaomaMumifh? ighcrnf;awmfonf ighudkcspfawmfrl\/10;18 ightoufudk tb,folrQ rvkr,l/ udk,ftvdktavsmuf igpGefY\/ udk,ftoufudk pGefY&aomtcGifhESifh aemufwzef udk,ftoufudk
,ljyef&aomtcGifhonf ig&Sd\/ xdktcGifhudk crnf;awmfonfay;awmfrlNyD[k rdefYawmfrl\/10;19 xdkpum;awmfaMumifh ,k'vlwdkYonf wzef uGJjym;jcif;&SdMu\/10;20 vlrsm;wdkYu? olonf ewfqdk;pGJ tl;jzpf\/ olUpum;udk tb,faMumifh em;axmifoenf;[k qdkMu\/10;21 tcsKdUwdkYu? olUpum;onf ewfqdk;pGJaomol\pum;r[kwf/ ewfqdk;onf rsufpduef;aomolwdkYudk jrifapjcif;iSg wwfEdkifoavm[k
qdkMu\/
10;22 aqmif;umvjzpf tuFJedyGJudk a,k&SvifNrdKU cHMuaomtcg?10;23 a,Ionf Adrmefawmfem;rSm a&Smvrkefuem;jyif pBuoGm;awmfrlpOfwGif?10;24 ,l'vlwdkYu udk,fawmfudk0ef;&H? oifonf tb,frQ umvywfvHk; igwkdYudk,HkrSm;aprnfenf;/ c&pfawmfrSefvQif twnhftvif;
ajymyg[k qdkMu\/10;25 a,Iuvnf;? igajymNyD/ oifwdkYonfr,HkMu/ ighcrnf;awmf\tcGifhESifh igjyKaomtrIwdkYonf ig\oufaojzpfMu\/10;26 odkYaomfvnf; oifwdkYonf r,HkMu/ tb,faMumifh r,HkMuoenf;[lrlum;? oifwdkYonf ighodk;wdkYt0ifr[kwf/ txufu
igajymonftwdkif?10;27 ighodk;wdkYonf ighpum;oHudkem;axmif ighaemufodkYvdkufMu\/ xdkodk;wdkYudk igod\/10;28 xm0&toufudkvnf; igay;\/ xdkodk;wdkYonf ysufpD;jcif;ESifh tpOfrjywfuif;vGwfMuvdrfhrnf/ tb,folrQ xdkodk;wdkYudk ighvufrS
rEIwfr ,l&m/10;29 xdkokd;wdkYudk ig tyfay;awmfrlaom ighcrnf;awmfonf cyfodrf;aomolwdkYxuf BuD;jrwfawmfrlonfjzpf? tb,folrQ xdkodk;wdkYudk
ighcrnf;awmf\vufrS rEIwfr,lEdkif&m/10;30 igonf ighcrnf;awmfESifh wvHk;w0wnf;jzpfonf[k rdefYawmfrl\/
10;31 xdktcg ,k'vlwdkYonf udk,fawmfudk cJESifhypfjcif;iSg wzef ausmufcJwdkYudkaumuf,lMu\/10;32 a,Iuvnf;? igonf ighcrnf;awmf\tcGifhESifh aumif;aomtrItrsm;wdkYudk oifwdkYtm;jyNyD/ xdktrIwdkYwGif tb,frnfaomtrIaMumifh
ighudkcJESifhypfMurnfenf;[k ar;awmfrlvQif?10;33 ,k'vlwdkYu? aumif;aomtrIaMumifh cJESifhypfrnfr[kwf/ oifonf vljzpfvsufyif bk&m;ocifjzpfa&mifaqmif bk&m;ocifudkvGef
usL;aompum;aMumifh cJESifhypfrnf[k qdkMu\/10;34 a,Iuvnf;? oifwdkYonf bk&m;jzpfMu\/? igqdkonf[k oifwdkY\ynwdusrf;pm vmonfr[kwfavm/10;35 bk&m;ocif\Asm'dwfawmfudkcH&aomolwdkYudk bk&m;[lac:&vQif4if;? usrf;pum;udk ry,f&vQif4if;?10;36 crnf;awmfonf oefY&Sif;ap? avmuodkY apvTwfawmfrlaomolu? igonf bk&m;ocif\ om;awmfjzpfonf[k qdkaomaMumifh?
oifonf bk&m;ocifudk vGefusL;ajymonf[k xdkoltm; qdk&moavm/10;37 igonf ighcrnf;awmf\trIwdkYudkrjyKvQif ighudkr,HkMuESifh/10;38 jyKvQif ighudkr,Hkaomfvnf; xdktrIwdkYudk,HkMuavmh/ xdkodkY,HkvQif crnf;awmfonf ig &Sdawmfrl onfudk4if;? igonf crnf;awmf
&Sdawmfrlonfudk4if; ,Hk odrSwfMuvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
10;39 xkdtcg udk,fawmfudkbrf;qD;jcif;iSg wzef&SmMujyefvQif? xdkolwkdY\vufrS xGuf<uawmfrl\/10;40 a,m[efonf AwdZHudk a&S hOD;pGm ay;&mt&yf? a,mf'efjrpfwbufodkY wzef <u xdkt&yf aeawmfrl\/10;41 vlrsm;wdkYonf txHawmfodkYa&mufvmvQif? a,m[efonf edrdwfvuPmudkrjy/ odkYaomfvnf; ol\taMumif;udk a,m[ef
ajymorQ rSefay\[k qdkMuojzifh?10;42 xdkt&yf vlrsm;wdkYonf udk,fawmfudk,HkMunfMu\/

914

tcef;BuD; ( 11 )
11;1
11;2
11;3
11;4

nDtpfr rm&dESifhrmowdkYaeaom aAoed&Gmom;? vmZktrnf&Sdaomolwa,mufonf emvsufaeav\/emvsufaeaom vmZk\ESr rm&dum;? ocifbk&m;udk qDarT;ESifhvdrf; ajcawmfudk rdrdqHyifESifh okwfaomrm&djzpfownf;/nDtpfrwdkYonf txHawmfodkYapvTwf? ocif? udk,fawmfcspfawmfrlaomolonf emvsufaeygonf[k avQmufMu\/xdkpum;udka,IonfMum;awmfrlvQif? xdktemonfaoemr[kwf/ bk&m;ocif\bkef;awmfudk xif&Sm;apaomtemjzpf\/ xdktem
aMumifh bk&m;ocif\om;awmfonf bkef;xif&Sm;jcif; &Sdvdrhfrnf[k rdefYawmfrl\/11;5 a,Ionf rmoudk4if;? ol\nDrESifhvmZkudk4if; cspfawmfrl\/11;6 vmZkemonfudkMum;awmfrlvQif? <uawmfrrlbJ xdkt&yf ESpf&ufaeawmfrl\/
11;7 xdkaemufrS wynhfawmfwdkYtm;? ,k'jynfodkY wzef oGm;MuukeftHh[k rdefYawmfrlvQif?11;8 wynhfawmfwdkYu? t&Sifbk&m;? ,k'vlwdkYonf ,ckyifudk,fawmfudkcJESifhypfjcif;iSg &SmBuHvsufyif xdkt&yfodkY wzef <uawmfrlOD;rnf
avm[k avQmufMu\/11;9 a,Iuvnf;? waeYwGif wq,fESpfem&D&Sdonfr[kwfavm/ vlonf aeYtcsdefoGm;vmvQif? aea&miftvif;udkjrif&aomaMumifh
xdrd rvJwwf/11;10 nOfhtcsdef oGm;vmvQifrlum;? tvif;r&SdaomaMumifh xdrd vJwwf\[k rdefYawmfrlNyD;rS?11;11 igwdkYtaqGvmZkonf tdyfaysmf\/ olUudkEdI;jcif;tvdkiSg igoGm;rnf[k rdefYawmfrl\/11;12 wynhfawmfwdkYuvnf;? ocif? olonf tdyfaysmfvQif oufom&vdrfhrnf[k avQmufMu\/11;13 a,Ionf vmZkaoaMumif;udk&nfrSwf rdefYawmfrlaomfvnf;? yuwd tdyfaysmfaMumif;udk rdefYawmfrlonf[k wynhfawmfwkdYonf
xifrSwfMu\/11;14 xdkYaMumifh a,Iu? vmZkaoNyD/ oifwdkYonf ,HkMunfrnftaMumif;?11;15 xdkt&yf igr&Sdonfudkaxmuf oifwdkYtwGuf ig0rf;ajrmufjcif;&Sd\/ olUqDodkY ,ckoGm;MuukeftHh[k twnfhtvif; rdefYawmfrl\/11;16 'd'krk trnf&Sdaom aomru? tuREfkyfwdkYvnf; vkduf ocifESifhtwl taocHMuukeftHh[k wynhfawmfcsif;wdkYtm; ajymqdk\/
11;17 a,Ionfa&mufawmfrlaomtcg? vmZkudkoN*K[f ocsKif;wGif; av;&ufvGefavNyD/11;18 aAoed&Gmonf a,k&SvifNrdKUESifh wwdkifavmufomuGmonfjzpf?11;19 rmoESifhrm&dwdkY\armif aoaomaMumifh? olwdkYudkESpfodrfhapvdkaomiSg ,k'vlrsm;wdkYonf vmMu\/11;20 a,I <uvmawmfrlaMumif;udk rmoonf Mum;vQif? udk,fawmfudk c&D;OD;BudKjyKjcif;iSg oGm;\/ rm&drlum; tdrf xdkifvsufae&pf\/11;21 rmou? ocif? udk,fawmf&SdawmfrlvQif uRefr\armif raoyg/11;22 ,ckaovsuf&Sdaomfvnf; udk,fawmfonf bk&m;ocifudk qkawmif;awmfrlorQtwdkif; bk&m;ocifay;awmfrlrnfudk uRefr
odygonf[k avQmuf\/11;23 a,Iuvnf;? oif\armifonf xajrmufvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/11;24 rmouvnf;? aemufqHk;aomaeYwnf;[laom xajrmuf&mumv olonfxajrmufvdrhfrnfudk uRefrodygonf[k avQmuf\/11;25 a,Iuvnf;? igonf xajrmufjcif;taMumif;? touf&Sifjcif;taMumif;jzpf\/ ighudk ,HkMunfaomolonf aovGefaomfvnf;
&Sifvdrfhrnf/11;26 ighudk ,HkMunf touf&Sifaomol&SdorQwdkYonfvnf; aojcif;ESifh tpOfrjywf uif;vGwfMuvdrhfrnf/ ighpum;udk ,Hkoavm[k
ar;awmfrlvQif? rmou? [kwfyg\ocif/11;27 udk,fawmfonf c&pfawmfwnf;[laom avmuodkY<uvmawmfrlaom bk&m;ocif\om;awmfjzpfawmfrlonfudk uRefr,Hkygonf[k
avQmuf\/
11;28 xdkodkY avQmufNyD;rS rmoonf oGm; rdrdnDr rm&dtm;? t&Sifbk&m; a&mufawmfrlNyD/ oifhudkac:awmfrlonf[k wdwfqdwfpGmac:av\/11;29 rm&donf xdkpum;udkMum;vQif tvsifwaqmx txHawmfodkYoGm;av\/11;30 xdktcg a,Ionf &GmxJodkYr0ifao;/ rmo c&D;BudKjyKaomt&yf &Sdawmfrlownf;/11;31 xdkaMumifh ESpfodrfhapaompum;udkajymvsuf rm&dESifhtwl tdrf&Sdaom ,k'vlwdkYonf rm&d tvsifwaqmx xGufoGm;onfudk
jrifMuvQif? idka<u;jcif;iSg ocsKif;odkYoGm;NyD[kqdk olUaemufodkYvdkufMu\/11;32 rm&donf a,I&Sdawmfrl&mt&yfodkYa&muf udk,fawmfudkjrifvQif ajcawmf&iff;jyyf0yfvsuf? ocif? udk,fawmf&SdawmfrlvQif uRefr\
armif raoyg[k avQmufrl\/11;33 rm&drSp vdkufvmaom ,k'vlwdkYonf idka<u;Muonfudk a,Ionf jrifawmfrlaomtcg? tvGefndK;i,fjcif;? pdwfylyefjcif;&Sd?11;34 tavmif;udk tb,frSmxm;Muoenf;[k ar;awmfrlvQif? ocif<u Munfhawmfrlyg[k avQmufMu\/11;35 a,Ionf rsuf&nfusawmfrl\/11;36 ,k'vlwdkYu? Munfhyg? vmZkudktvGefcspfawmfrlygonf wum;[kqdkMu\/11;37 tcsKdUwdkYu? rsufpduef;aomoludk jrifapawmfrlaom ocifonf? vmZkudkraoapjcif;iSg rwwfEdkifoavm[k qdkMu\/11;38 wzef a,Ionf tvGefndK;i,faompdwfESifh ocsKif;wGif;odkYa&mufawmfrl\/ xdkwGif;onf ajrwGif;jzpf\/ ausmufESifhydwfxm;\/11;39 ausmufudk a&TYMuavmh[k a,Ionf rdefYawmfrlvQif? aovGefaomol\ESr rmou? ocif? ,ckkjzpfvQif eHvdrfhrnf/ av;&uf&SdygNyD[k
avQmuf\/11;40 a,Iuvnf;? oifonf ,HkvQif bk&m;ocif\bkef;tmEkabmfawmfudk jrif&vdrfhrnf? igajymNyDr[kwfavm[k rdefYawmfrl\/915

11;41 xdktcg aovGefaomol\ocsKif;rS ausmufudka&TUMu\/ a,Ionfvnf; txufodkYMunfharQmf vsuf? tb? udk,fawmfonf


tuREfkyfpum;udk em;axmifawmfrlaom aus;Zl;awmfBuD;vSyg\/11;42 udk,fawmfonf tuREfkyfpum;udk tpOfrjywf em;axmifawmfrlonfudk tuREfkyfodyg\/ odkYaomfvnf; udk,fawmfonf tuREfkyfudk
apvTwfawmfrlonfudk 0ef;&Hvsuf&Sdaom vltaygif;wdkYonf ,HkMunfapjcif;iSg olwdkY\tusKd;udkaxmuf odkY tuREfkyf
avQmufyg\[k rdefY>rufawmfrlNyD;rS?11;43 vmZk xGufvmavmh[k BuD;aomtoHESifh [pfac:awmfrl\/11;44 xdktcg aovGefaomolonf rdrdajcvuf ykqdk;eHi,fESihf &pfywfvsuf? rsufESmudkvnf; y0gESifhpnf;vsuf xGufvm\/ a,Iuvnf;?
olUudk jznfvTwfMuavmh[k rdefYawmfrl\/11;45 xdktcg rm&dqDodkYvmaom ,k'vltrsm;wdkYonf a,IjyKawmfrlaomtrIudk jrifvQif? udk,fawmfudk,HkMunfMu\/11;46 tcsKdUrlum;? zm&d&SJwdkYxHodkYoGm; a,IjyKawmfrlaomtrIudk Mum;ajymMu\/
11;47 xdktcg ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYESifh zm&d&SJrsm;onf vTwft&m&SdwkdYudkpnf;a0;apNyD;vQif? igwdkYonf tb,fodkY jyKvsufaeMuoenf;?
xdkolonf rsm;pGmaomedrdwfvuPmudk jy\/11;48 olUudk odkYtvGwfxm;vQif vlcyfodrf;wdkYonf ,HkMunfMuvdrfhrnf/ a&mr vlwdkYonfvnf; vm igwdkYt&yfXmeudk4if;? igwdkY
trsKd;udk4if; okwfoify,f&Sif;MuvdrfYrnf[k ajymqdkMu\/11;49 xdkolwdkYt0if? xdkESpfwGif ,Zfyka&m[dwfrif;jzpfaom u,mz trnf&Sdaomolu? oifwdkYonf tvQif;rodMu/11;50 ,k'vlrsKd; tukeftpifysufpD;onfxuf? vlwa,mufonf vlrsm;wdkYtwGufaomf omaumif;onfudk oifwdkYonf rqifjcifyg
wum;[k ajymqdk\/11;51 xdkpum;udk udk,ftvdktavsmuf ajymqdkonfr[kwf/ xdkESpfwGif ,Zfyka&m[dwfrif;jzpfvsuf? a,Ionf xdktrsKd;twGuf ao&rnf
[l4if;?11;52 xdktrsKd;twGufomrut&yf&yfwdkY uGJjym;vsuf&Sdaombk&m;ocif\om;rsm;ukd twlpka0;apjcif;iSg ao&rnf[l4if;? ya&mzuf
mPfESifh a[majym\/11;53 xdkaeYrSp udk,fawmf\toufudkowfjcif;iSg wdkifyifBuHpnfMu\/11;54 xdkaMumifh? a,Ionf aemufwzef ,k'vlwdkYwGif xif&Sm;pGmrvSnhfvnfbJ? xdkt&yfrSxGuf awmESifhteD; {z&drftrnf&SdaomNrdKUodkY
<u wynfhawmfwdkYESifhtwl aeawmfrl\/
11;55 ,k'yocgyGJcHcgeD;wGif vlrsm;wdkYonf rdrdwdkYudk oefY&Sif;apjcif;iSg yGJrcHrSD t&yf&yfwdkYrS a,k&SvifNrdKUodkY vmMu\/11;56 xdkolwdkYonf a,Iudk&SmazG? tcsif;wdkY? tb,fodkYxifMuoenf;? olonf yGJodkYrvmoavm[k Adrmefawmf &yfvsuf tcsif;csif;
ar;jref;Mu\/11;57 xdktcg tb,folonf a,I&Sd&mt&yfudkodvQif olUudkbrf;qD;apjcif;iSg jyTef&rnf[k ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYESifh zm&d&SJwdkYonf
rSmcJhMuNyD/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1

yocgyGJcHcsdef ajcmuf&ufvdkao;aomtcg? txufuaovGef aojcif;rSxajrmufap awmfrlaom vmZk ae&mt&yf? aAoed&GmodkY


a,Ionf a&mufawmfrl\/12;2 xdkaMumifh xdkolwdkYonf yGJvkyfMuojzifh rmoonf vkyfauR;rIudkaqmif? vmZkonf udk,fawmfESifhtwl avsmif;aomolwdkY
t0ifjzpf\/12;3 xdktcg rm&donf tbkd;rsm;pGmxdkufaom em'kqDarT;ppf tusyfoHk;q,fudk,l? a,I\ ajcawmfudk vdrf;NyD;vQif rdrdqHyifESifhokwfojzifh?
xdkqD\tarT;onf wtdrfvHk;udkESHYjym;\/12;4 wynhfawmfwdkY t0ifjzpf udk,fawmfudktyfESHrnfhol? &Sdrkef\om; ,k'&Sumkwfu?12;5 xkdqDarT;udk a'em&dtjym;oHk;&mtbdk;ESifha&mif; qif;&JaomolwdkYtm; tb,faMumifh ray;oenf;[k qdk\/12;6 xdkodkYqdkaomf?- qif;&JaomolwdkY tusKd;udkaxmuf qdkonfr[kwf/ rdrdonf olcdk;jzpfvsuf? wynfhawmfrsm; oHk;&ef
aiGtdwfudkaqmif EIduf,lwwfaomaMumifhom qdkownf;/12;7 a,Ionfvnf;? xdkrdef;rudk&Sdapawmh/ ig\tavmif;udk oN*K[fjcif;iSg jyifqifaomaeYwdkifatmif olonf qDarT;udkodkxm;NyD/12;8 qif;&JaomolwdkYum; oifwdkY tpOf&SdMu\/ igrlum;? tpOf&Sdonfr[kwf[k rdefYawmfrl\/
12;9 xdkt&yf a,I&Sdawmfrlonfudk ,k'vlrsm;taygif;wdkYonf odvQif? udk,fawmfaMumifhom vmonfr[kwf/ aojcif;rSxajrmufapawmfrl
aom vmZkudkjrifjcif;iSg vmMu\/12;10 xdkodkY ,k'vlrsm;wdkYonf vmZkudk taMumif;jyKojzifh xGufoGm;?12;11 a,Iudk ,HkMunfaomaMumifh? ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYonf vmZkudkvnf; owfjcif;iSg wdkifyifpD&ifMu\/
12;12 eufjzefaeY a,Ionf a,k&SvifNrdKUodkY <uvmawmfrlonfudk? xdkyGJodkYvmaom vltpkta0;taygif;wdkYonf Mum;&vQif?12;13 pGefyvGHcufrsm;udk udkifvsuf? udk,fawmfudk c&D;OD;BudKjyKtHhaomiSg xGufoGm;Mu? a[m&SP jzpfapownf;/ xm0&bk&m;\tcGifhESifh
<uvmawmf rlaom oa&v&Sifbk&ifonf r*Fvm&Sdapownf;[k a<u;aMumfMu\/12;14 usrf;pmvmonfum;?916

12;15 tdkZdtkefowdkYorD;? rpdk;&drfESifh/ oif\t&Sifrif;BuD;onf jrnf;uav;udkpD; oif&Sd&modkY <uvmawmfrlonfudk MunfhIavmh[k


a&;xm;onfESifh tnD? a,Ionf jrnf;uav;udkawGU pD;awmfrl\/12;16 xdktaMumif;t&mudk wynhfawmfwdkYonf tptOD; em;rvnfaomfvnf;? udk,fawmfudk &nfrSwf xdkodkYa&;xm;onfudk4if;?
udk,fawmftm; xdkodkYjyKMuonfudk4if;? bkef;yGifhawmfrl onfaemuf owd& rSwfrdMu\/
12;17 aemufawmfodkYvdkufaom vltpkta0;wdkYonfum;? vmZkudk ocsKif;wGif;rSac: aojcif;rSxajrmufapawmfrlonftaMumif;udk
oufaocHMu\/12;18 xdkedrdwfvuPmudk jyawmfrlonf[k vlrsm;wdkYonf odwif;Mum;aomaMumifh? c&D;OD;BudKjyKtHhaomiSg xGufoGm;Mu\/12;19 zm&d&SJ tcsif;csif;wdkYvnf;? oifwdkYonf tvsif;rwwfEdkif/ avmuonf xdkolaemufodkY vdkufoGm;ygNyDwum;[k ajymqdkMu\/
12;20 udk;uG,fjcif;trIESifh xdkyGJodkY a&mufvmaomolwdkYwGif a[vovltcsKd hyg\/12;21 xdkolwdkYonf *gvdvJjynf AufZJ'NrdKUom;jzpfaom zdvdyKxHodkY oGm; tuREfkyfwdkYonf a,Iudk jrifcsifygonf? cifAsm;[k
awmif;yefMu\/12;22 zdvdyKonf oGm; tajEudk Mum;ajymNyD;rS? xdkolESpfa,mufwdkYonf a,Iudk avQmuf\/12;23 a,Iuvnf;? vlom;onf bkef;yGifh&aom tcsdefa&mufvmNyD/12;24 igtrSeftuefqdkonfum;? ajrusaompyg;aphonf rysufvQif wckwnf;ae\/ ysufvQifrlum; rsm;pGmaomtoD;udk oD;wwf\/12;25 rdrdtoufudk ESajrmaomolonf toufqHk;vdrfhrnf/ avmu rdrdtoufudk rkef;aomolrlum;? xm0&toufudk
apmifha&Smufvsufae\/12;26 ig\trIudkaqmif&GufaomoljzpfvQif ighaemufodkYvdkuf&rnf/ ig\trIaqmifonfvnf; ig&Sd&mt&yf &Sdvdrfhrnf/ ig\trIudk
aqmif&Gufaom oljzpfvQif xdkoludk crnf;awmfonf csD;ajrmufawmfrlvwHh/
12;27 igonf ,ckpdwfESvHk; ylyefjcif;&Sd\/ tb,fodkY igavQmuf&rnfenf;/ xdktcsdefrS tuREfkyfudk u,fwifawmfrlyg? tb[k
avQmuf&rnfavm/ taMumif;&Sdom xdktcsdefodkYa&mufvmNyD/12;28 tdktb? udk,fawmf\emrawmfudk csD;ajrmufawmfrlyg[k rdefY>rufawmfrl\/ xdktcg aumif;uifrSpum;oHum;? igcsD;ajrmufcJhNyD? wzef
csD;ajrmufOD; rnf[k vm\/12;29 0ef;&Hvsuf&Sdaom vltpkta0;wdkYonf Mum;vQif rdkCf;csKef;onf[k qdkMu\/ tcsKdUuvnf; udk,fawmftm; aumif;uifwref>rufonf[k
qdkMu \/12;30 a,Iu? xdkpum;oHonf ightbdkYtvdkiSg vmonfr[kwf? oifwdkYtbdkYtvdkiSg vm\/12;31 ,ckwGif avmuonf w&m;pD&ifjcif;udkcH&\/ ,ckwGif avmuudk tpdk;&aomrif;onf jyifodkYESifxkwfjcif;udk cH&vdrfhrnf/12;32 igonfvnf; ajrBuD;ESifhcGg ajrmufxm;jcif;udkcH&vQif? vltaygif;wdkYudk ighxHodkY igqGJrnf[k rdefYawmfrl\/12;33 xdkodkY rdefYawmfrlaomf? rdrdonf tb,fodkYao&rnft&dyfudk ay;awmfrl\/
12;34 vlrsm;wdkYuvnf;? c&pfawmfonf tpOftNrJwnfonf[k ynwdusrf; vmaMumif;udk uREfkyfwdkYMum;od&NyD/ odkYjzpfvQif vlom;onf
ajrmufxm;jcif;udk cH&rnf[k oifonf tb,fodkY qdkoenf;/ xdkvlom;onf tb,fodkYaomolenf;[k qdkMu\/12;35 a,Iuvnf;? tvif;onf oifwdkYwGif cPom&Sd\/ tvif;&SdpOftcg oGm;vmMuavmh/ odkYr[kwfvQif arSmifrdkufonf
oifwdkYudkrSDvdrfhrnf/ arSmifrdkufoGm;aomolonf tb,fqDodkY rdrdoGm;onfudk rdrdrod/12;36 tvif;&SdpOftcg tvif;\om; jzpftHhaomiSg tvif;udk,HkMunfMuavmh[k rdefYawmfrl\/ xdkodkY rdefYawmfrlNyD;rS a,Ionf xGuf<u
xdkolwdkYudk wdrf;a&Smifvsuf aeawmfrl\/
12;37 xdkrQavmuf BuD;pGmaomedrdwfvuPmwdkYudk olwdkYrsufarSmuf jyawmfrlaomfvnf; olwdkYonf ,HkMunfjcif;odkYra&mufMu/12;38 ya&mzufa[&Sm, a[mbl;onfum;? tdkxm0&bk&m;? tuREfkyfwdkYa[majymaom odwif;pum;udk tb,fol,Hkygoenf;/
xm0&bk&m;\vufawmfonf tb,foltm; xif&Sm;awmfrloenf;[laom pum;onf jynhfpHkjcif;odkYa&mufownf;/12;39 wzef ya&mzufa[&Sm,a[mjyefonfum;?12;40 olwdkYrsufpdrjrif? pdwfESvHk;em;rvnf? tusifhrajymif;vJ? olwdkYtema&m*gudk igrNidrf;aponfwdkifatmif olwdkYrsufpdudkuG,fapawmfrl\/
olwdkYpdwfESvHk;udk rdkufapawmffrl\[laompum;aMumifh xdkolwdkYonf ,HkMunfjcif;odkYra&mufEdkifMu/12;41 a[&Sm,onf bkef;tmEkabmfawmfudkjrif Asm'dwfawmfudk jyefpOfwGif xdkpum;udka[majymownf;/12;42 odkYaomfvnf; t&m&Sdtrsm;wdkYonf udk,fawmfudk,HkMunfMu\/ w&m;p&yfrS zm&d&SJwdkYonf ESifxkwfrnfudkpdk;&drfaomaMumifh
xif&Sm;pGm 0efr cHMu/12;43 taMumif;rlum;? bk&m;ocifay;awmfrlaom bkef;taoa&xuf vlwdkYay;aombkef;toa&udk omESpfoufMu\/
12;44 a,Iuvnf;? ighudk ,HkMunfaomolonf ighudkom,HkMunfonfr[kwf? ighudk apvTwfawmfrlaomoludk ,kHkMunf\/12;45 ighudkMunfhjrifaomolonf igudkapvTGwfawmfrlaomoludk Munfhjrif\/12;46 ighudk ,HkMunforQaomolwdkYonf arSmifrdkuf raeapjcif;iSg igonf tvif;jzpfvsuf avmuodkY<uvmNyD/12;47 ighpum;udkMum;aomolonf r,HkMunfbJaevQif xdkoludk igonf tjypfrpD&if/ avmuDom;wdkYudk tjypfpD&iftHhaomiSg igvm
onfr[kwf? avmuDom;wdkYudk u,fwiftHhaomiSg igvm\/12;48 ighudky,f ighpum;udkem;rcHaomoltm; tjypfpD&ifaomol&Sdao;\/ iga[majymaompum;yif aemufqHk;aomaeY xdkoltm;
tjypfpD&ifvdrfh rnf/12;49 taMumif;rlum;? igonf udk,ftvdktavsmuf a[majymonfr[kwf? ighudkapvTwfawmfrlaom crnf;awmfonf tb,fodkY
igqHk;ra[majym &rnfudk ynwfay;awmfrlNyD/ crnf;awmf\ynwfawmfonf xm0&toufjzpfonfudk igod\/12;50 xdkaMumifh a[majymorQwdkYudk crnf;awmfrSmxm;awmfrlonftwdkif; iga[majymonf[k a<u;aMumf rdefYawmfrl\/
917

tcef;BuD; ( 13 )

13;1

yocgyGJrcHrSD a,Ionf avmurS crnf;awmfxHodkY ajymif;&aomtcsdefa&mufonfudk odawmfrlonfjzpf? avmu&Sdaom


rdrdvlwdkYudk cspfawmfrlaomaMumifh tqHk;wdkifatmif cspfawmfrl\/13;2 udk,fawmfudktyfESHrnftaMumif; rm&fewfonf &Sdrkef\om; ,k'&Sumkwf\pdwfESvHk; tBuHay;oGif;ESifhownf;/ xdktcg
npmudkpm;MupOf?13;3 crnf;awmfonf tvHk;pHkwdkYudkol\vufodkY tyfay;awmfrlonfudk4if;? olonf bk&m;ocifhxHawmfrS xGufvmonfudk4if;?
bk&m;ocifhxHawmfodkY <uoGm;rnfudk4if; a,Ionf odawmfrlonfESifh?13;4 pm;yGJrSx 0wfvHkawmfudkcRwfNyD;vQif? y0gudk,l cg;udkpnf;awmfrl\/13;5 xdkaemufrS a&udk tifwHkavmif; wynhfawmfwkdY\ajcudk aq;NyD;rS cg;pnf;aomy0gESifh okwfawmfrl\/
13;6 &SdrkefaywkqDodkYa&mufawmfrlaomtcg xdkwynhfawmfu? ocif? udk,fawmfonf tuREfkyf\ajcudk aq;awmfrlrnfavm[k
ar;avQmuf\/13;7 a,Iuvnf;? oifonf igjyKaomtrIudk ,ck em;rvnfao;/ aemufrSodvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/13;8 aywkuvnf;? udk,fawmfonf tuREfkyf\ajcudk tvQif;aq;awmfrrl&[k avQmuf\/ a,Iuvnf;? oifhudk igraq;&vQif
oifonf igESifhr qufqH&[k rdefYawmfrl\/13;9 &Sdrkefaywkuvnf;? tuREfkyf\ajcudkom raq;ygESifh/ vufudk4if;? OD;acgif;udk4if; aq;awmfrlyg[k avQmufjyef\/13;10 a,Iuvnf;? a&csKd;NyD;aomolrnfonfum;? ajcaq;jcif;rSwyg; aq;&aomtaMumif;r&Sd/ wudk,fvHk;pifMu,f\/ oifwdkYonf
pifMu,faomf vnf; tcsKdUrpifMu,f[k rdefYawmfrl\/13;11 udk,fawmfudk tyfESHrnfholudk odawmfrlaomaMumifh? oifwdkYwGif wcsKdUrpifMu,f[k rdefYawmfrlownf;/
13;12 xdkodkY olwdkY\ajcudk aq;awmfrlNyD;rS wzef 0wfvHkudk0wf avsmif;awmfrlvsuf? oifwdkY igjyKcJhaomtrIudk em;vnfMuoavm/13;13 oifwdkYonf ighudk t&Sifbk&m;[l4if;? ocif[l4if; ac:wwfMu\/ xdkpum;vnf; [kwfrSefaompum;jzpf\/ taMumif;rlum;?
oifwdkYac:Mu onftwdkif; igrSef\/13;14 igonf ocifjzpfvsuf? t&Sifbk&m;vnf;jzpfvsufESifh oifwdkY\ajcudkaq;vQif oifwdkYonf tcsif;csif;wdkY\ajcudk aq;&Murnf/13;15 igonf oifwdkY jyKouJhodkY oifwdkYonf jyKapjcif;iSg yHkoufaoudkjycJhNyD/13;16 igtrSeftuefqdkonfum;? uRefonf ocifxuf om BuD;jrwfonfr[kwf/ wrefonfvnf; apvTwfaomolxuf om BuD;jrwf
onf r[kwf/13;17 t&mrsm;udk oifwdkYod odonftwdkif; usifhvQif r*Fvm&SdMu\/13;18 oifwdkY&SdorQudk ig&nfrSwf ajymonfr[kwf/ iga&G;aumufaomolwdkYudk igod\/ usrf;pmcsuf jynfhpHkrnftaMumif;igESifhtwl
pm;aomolonf ighudk ajcESifhausmufownf;/13;19 xdktrIt&ma&mufaomtcg igonf rnfaomoljzpfonfudk oifwdkYonf ,HkMunfapjcif;iSg? ra&mufrSD ,ckyif oifwdkYtm;
igajymESifhNyD/13;20 igtrSeftuefqdkonfum;? igapvTwfaomoludk vufcHaomolonf ighudkvufcH\/ ighudk vufcHaomolonf ighudk apvTwf
awmfrlaomoludk vufcHonf[k rdeYfawmfrl\/
13;21 xdkodkY a,Ionf rdefYawmfrlNyD;rS pdwfESvHk;awmfylyefjcif;&Sd? igtrSeftuefqdkonfum;? oifwdkYwGif wpHkwa,mufaomolonf ighudk
tyfESHvdrfhrnf[k oufaocHvsuf rdefYawmfrl\/13;22 tb,foludk&nfaqmif rdefYawmfrlonfudk wynhfawmfwdkYonf awG;awmjcif;&Sdojzifh? tcsif;csif; wa,mufudkwa,muf
MunfhIMu\/13;23 a,Icspfawmfrlaom wynhfawmfonf &ifcGifawmfem;rSm avsmif;ojzifh?13;24 tb,foludk&nfaqmif rdefYawmfrloenf;[k ar;apjcif;iSg? &Sdrkefaywkonf xdkwynhfawmfudk trSwfay;\/13;25 xdkwynhfawmfonf a,I\&ifawmfudkrSD avsmif;aevsuf? ocif? tb,folenf;[k avQmuf\/13;26 a,Iuvnf;? rkefYwvkyfpmudk igESpf ay;aomoljzpf\[k rdefYawmfrlNyD;vQif? rkefYwvkyfpmudk ESpfNyD;rS &Sdrkef\om; ,k'&Sumkwftm;
ay; awmfrl\/13;27 xdkolonf rkefYwvkyfpmudk cHNyD;rS? pmwefonf olUtxJodkY0ifav\/ a,Iuvnf;? oifjyK&aomtrIudk tvsiftjrefjyKavmh[k
xdkoltm; rdefYawmfrl\/13;28 tb,faMumifh xdkodkY rdefYawmffrlonfudk pm;yGJ avsmif;aomolwdkYwGif tb,folrQrod/13;29 tcsKdUwdkYu? ,k'&Sumkwfonf aiGtdwfudkaqmifaomaMumifh? yGJ igwdkYoHk;p&mtbdkYudk 0,favmh[l4if;? odkYr[kwf qif;&Jaom
olwdkYtm; wpHkwckudk ay;avmh[l4if;? a,IrdefYawmfrlonf[k xifrSwfMu\/13;30 ,k'&Sumkwfonf rkefYwvkyfpmudk cHNyD;rS csufjcif;xGufoGm;\/ xdktcsdefum; ntcsdefjzpf\/
13;31 xdkoloGm;onfaemuf? a,Iu? ,ckwGif vlom;onf bkef;xif&Sm;jcif;&Sdonfjzpf? bk&m;ocifonfvnf; vlom;tm;jzifh
bkef;awmf xif&Sm;jcif;&Sd\/13;32 bk&m;ocifonf vlom;tm;jzifh bkef;awmfxif&Sm;jcif;&SdvQif? bk&m;ocifonf udk,fawmfwdkiftm;jzifh ol\bkef;udk xif&Sm;apawmf
rlvdrfhrnf/ umv rMumrjrifhrSD ol\bkef;udk xif&Sm;apawmfrlvdrfYrnf/13;33 cspfom;wdkY? igonf oifwdkYESifhtwl cPomae&\/ oifwdkYonf ighudk&SmMuvdrfhrnf/ igoGm;&mt&yfodkY oifwdkYra&mufEdkifMu[k
918

,k'vlwdkYtm; igajymouJhodkY ,ck oifwdkYtm; igajym\/13;34 oifwdkYonf tcsif;csif; wa,mufudkwa,muf cspfMuavmh/ igonf oifwdkYudkcspfonfenf;wl tcsif;csif;cspfMuavmh[k ynwfopf
udk igay;\/13;35 oifwdkYonf tcsif;csif;cspfMuvQif? vltaygif;wdkYonf xdkarwmudkaxmuf oifwdkYonf ig\wynhfjzpfonfudk od&Muvdrfhrnf[k
rdefYawmfrl\/
13;36 &Sdrkefaywku? ocif? udk,fawmfonf tb,ft&yfodkY<uawmfrlrnfenf;[k ar;avQmufvQif? a,Iu? igoGm;&mt&yfodkY oifonf
,ckrvdkufEdkif/ aemifrSvdkuf&vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/13;37 aywkuvnf;? ocif? tuREfkyfonf udk,fawmfESifhtwl tb,faMumifh ,ck rvdkufEdkifoenf;/ udk,fawmftbdkY tuREfkyf\touf
udk pGefYyg rnf[k avQmufvQif13;38 a,Iu? ightbdkYoifhtoufudkpGefYrnfavm/ igtrSeftuefqdkonfum;? MuufrwGefrSDoifonf oHk;Budrfajrmufatmif ighudkjiif;y,f
vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 wzefwHk a,Iu? oifwdkYpdwfESvHk; ylyefjcif;r&SdapESifh/ bk&m;ocifudk,HkMunfMuavmh/ ighudkvnf;,HkMunfMuavmh/14;2 ightb\tdrfawmf aep&mtcef;trsm;&Sd\/ odkYr[kwfvQif r[kwfaMumif;udk oifwdkYtm; igrajymbJrae/ oifwdkYaep&mt&yfudk
jyifqifjcif;iSg igoGm;&\/14;3 igonf oGm; oifwdkYaep&mt&yfudk jyifqifNyD;rS wzef vmjyef? ig&Sd&mt&yf oifwdkY&Sdapjcif;iSg oifwdkYudk ighxHodkY odrf;qnf;rnf/14;4 igonf tb,ft&yfodkYoGm;onfudk4if;? vrf;c&D;udk4if;? oifwdkYodMu\[k rdefYawmfrl\/14;5 aomruvnf;? ocif? udk,fawmfonf tb,ft&yfodkYoGm;awmfrlonfudk tuREfkyfwdkY rodonfjzpf? vrf;c&D;udk tb,fodkY
odEdkifygrnfenf; [k avQmufvQif?14;6 a,Iu? igonf vrf;c&D;jzpf\/ ormw&m;vnf;jzpf\/ toufvnf;jzpf\/ ighudk trSDrjyKvQif tb,folrQ crnf;awmf
xHodkYra&muf&/14;7 oifwdkYonf ighudkodvQif ighcrnf;awmfudkrodbJ rae&Mu/ ,ckrSp crnf;awmfudkodjrifMu\[k rdefYawmfrl\/
14;8 zdvdyKuvnf;? ocif? crnf;awmfudk tuREfkyfwdkYtm; jyawmfrlyg/ xdkodkY jyawmfrlvQif tuREfkyfwdkYtvdk jynfhpHkygrnf[k avQmufvQif?14;9 a,Iu? zdvdyK? rQumvywfvHk; igonf oifwdkYESifhtwl &SdNyD;rS oifonf ighudkrodao;oavm/ ighudkjrifaomolonf
crnf;awmfudkjrif\/ odkYjzpfvQif? crnf;awmfudk tuREfkyfwdkYtm; jyawmfrlyg[k oifonf tb,fodkYqdk&oenf;/14;10 igonfcrnf;awmf &Sdonfudk4if;? crnf;awmfonf ig &Sdawmfrlonfudk4if; r,Hkoavm/ iga[majymaompum;udk
udk,ftvdktavsmuf iga[majymonfr[kwf/ igjyKaomtrIwdkYudkum;? igwnfaeawmfrlaom crnf;awmfonf jyKawmfrl\/14;11 igonf crnf;awmf &Sdonfudk4if;? crnf;awmfonf ig&Sdawmfrlonfudk4if; ,HkMuavmh/ ighpum;udk r,HkvQif? igtrIwdkYudkaxmuf
,HkMu avmh/14;12 igtrSeftuefqdkonfum;? ighudk ,HkMunfaomolonf igjyKaomtrIwdkYudk jyKvdrfhrnf/ xdktrIwdkYxuf omBuD;aom trIwdkYudkvnf;
jyKvdrhfrnf/ taMumi;frlum;? igonf crnf;awmfxHodkY oGm;?14;13 oifwdkYonf ig\emrudk trSDjyKvsuf qkawmif;orQtwdkif; igjyKrnf/ taMumif;rlum;? crnf;awmfonf om;awmftm;jzifh
bkef;xif&Sm;awmfrljcif;&Sdrnf taMumif;wnf;/14;14 oifwdkYonf ig\emrudk trSDjyK wpHkwckaom qkudk awmif;vQif? awmif;onftwdkif; igjyKrnf/
14;15 ighudkcspfvQif ighynwfwdkYudk apmifha&SmufMuavmh/ igonf crnf;awmfudkawmif;?14;16 crnf;awmfu ormw&m;udkjyaom 0dnmOfawmfwnf;[laom wyg;aom OyZm,fq&mudk oifwdkYESifhtwl tpOfrjywf wnfae
apjcif;iSg oifwdkYtm; ay;awmfrlrnf/14;17 xdk0dnmOfawmfudk avmuDom;wdkYonf rodrjrifaomaMumifh rcHr,lEdkifMu/ xdk0dnmOfawmfonf oifwdkYESifhtwl wnfae? oifwdkY
&SdawmfrlaomaMumifh oifwdkYod&Mu\/14;18 igonfoifwdkYudk rdbrJhjzpfapjcif;iSg pGefYypfrnfr[kwf/ oifwdkYqDokdYvmOD;rnf/14;19 cPMumNyD;rS avmuDom;wdkYonf ighudk rjrif&Mu/ oifwdkYrlum; jrif&Muvdrhfrnf/ igonf touf&SifaomaMumifh oifwdkYonfvnf;
touf &Sif&Muvdrfhrnf/14;20 igonf crnf;awmf &Sdonfudk4if;? oifwdkYonf ig &Sdonfudk4if;? igonf oifwdkY &Sdonfudk4if;? xdkaeY oifwdkYonf od&Mu
vdrfhrnf/14;21 ihgynwfwdkYudk& apmifha&Smufaomolonf ighudk cspfaomoljzpf\/ ighudk cspfaomoludk ighcrnf;awmfonf cspfawmfrlrnf/
igonfvnf; xdkoludk cspf olUtm; udk,fwdkifxif&Sm;rnf[k rdefYawmfrl\/
14;22 ,k'&Sumkwfr[kwf? tjcm;aom,k'u? ocif? udk,fawmfonf avmuDom;wdkYtm; rxif&Sm;bJ tuREfkyfwdkYtm; tb,fodkY xif&Sm;
awmfrlrnfenf;[k ar;avQmuf\/14;23 a,Iuvnf;? ighudkcspfaomolonf ighpum;udk em;axmifvdrfhrnf/ ighcrnf;awmfonf xdkoludkcspfawmfrlonf/ igwdkYonfvnf;
olUqDodkY<u ae&mcsrnf/919

14;24 ighudkrcspfaomolonf ighpum;udk em;raxmif/ oifwdkYMum;aompum;onf ighpum;r[kwf/ ighudkapvTwfawmfrlaom crnf;awmf\


pum;awmf jzpf\/14;25 igonf oifwdkYESifhtwl &SdpOfwGif pum;udk ajymcJhNyD/14;26 crnf;awmfonf ightwGufaMumifh apvTwfawmfrlaom OyZm,fq&mwnf;[laom oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf oifwdkYtm;
cyfodrf;aom t&mwdkYudk jyooGefoifawmfrl? igajymcJhorQaompum;wdkYudk rSwfrdaommPfudk oifwdkYtm;ay;awmfrlrnf/14;27 Nidrfoufjcif;udk oifwdkY igxm;cJh\/ ig\Nidrfoufjcif;udk oifwdkYtm; igay;\/ avmuDom;wdkY ay;ouJhokdY igay;onf r[kwf/
oifwdkYpdwfESvHk; ylyefjcif;? pdk;&drfwkefvIyfjcif; r&SdapESifh/14;28 igonf ,ckoGm;aomfvnf; oifwdkYqDodkY vmOD;rnf[k igajymaompum;udk oifwdkYMum;&MuNyD/ oifwdkYonf ighudkcspfvQif
crnf;awmfxHodkY igoGm;rnfudk 0rf;ajrmufMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? ighcrnf;awmfonf ighxufom BuD;jrwfawmfrl\/14;29 xdktrIt&m a&mufaomtcg oifwdkYonf ,HkMunfapjcif;iSg? ra&mufrSD ,ckyif oifwdkYtm; igajymESifhNyD/14;30 ,ckrSp igonf oifwdkYESifh rsm;pGmrajym&/ taMumif;rlum;? avmuudk tpdk;&aomrif;onf vmqJjzpf\/ vmaomfvnf; ig
tb,ftcGifht&mudkrQ rawGU&/14;31 igonf crnf;awmfudk cspfonfudk4if;? crnf;awmfrSmawmfrlonftwdkif; igjyKonfudk4if;? avmuDom;wdkY odrnftaMumif;wnf;/
t&yfrSx oGm;MuukeftHh/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 igonf rSefaom pyspfEG,fyifjzpf\/ ighcrnf;awmfonfvnf; O,smOfapmifhjzpfawmfrl\/15;2 ig toD;roD;aom tcuf&SdorQwdkYudk ckwfypfawmfrl\/ toD;oD;aom tcuf&SdorQwdkYudk om oD;apjcif;iSg okwfoif&Sif;vif;
awmfrl\/15;3 oifwdkYonf iga[majymaompum;tm;jzifh ,ckyif &Sif;vif;vsuf &SdMu\/15;4 ig wnfaeMuavmh/ igonfvnf; oifwdkY wnfaernf/ pyspfcufonf tyif rwnfvQif? udk,ftvdktavsmuf toD;
roD;EdkifouJhodkY? oifwdkYonf igrwnfvQif toD;roD;EdkifMu/15;5 igonf pyspfEG,fyif jzpf\/ oifwdkYonf tcufrsm; jzpfMu\/ tMuifolonf igwnf igonfvnf; ol wnf\/ xdkolonf
rsm;pGmaom toD;udk oD;wwf\/ igESifhuGmvQif oifwdkYonf tb,ftrIudkrQ rwwfEdkifMu/15;6 igrwnfaomolonf aoGUajcmufaom tcufuJhodkY jyifodkYypfvdkufjcif;udk cH&\/ xdkodkYaomtcufrsm;udk vlwdkYonf pkodrf;
rD;xJodkYcsvdkufMuojzihf rD;avmifjcif;odkY a&mufMu\/15;7 oifwdkonf igwnf ighpum;onf oifwdkYwnfvQif? oifwdkYonf awmif;csiforQudk awmif; &Muvdrfhrnf/
15;8 oifwdkYonf rsm;pGmaomtoD;udk oD;aomtm;jzifh? ighcrnf;awmfonf bkef;xif&Sm;awmfrl? oifwdkonfvnf; ig\wynhfrSefMu
vdrfhrnf/15;9 crnf;awmfonf ighudk cspfawmfrlouJhodkY igonf oifwdkYudkcspf\/ ig\cspfjcif;arwm wnfaeMuavmh/15;10 igonf ighcrnf;awmf\ynwffwdkYudk apmifha&Smuf crnf;awmf\arwm wnfaeouJhodkY? oifwdkYonf ighynwfwdkYudkapmifha&SmufvQif?
igharwm wnfaeMuvdrfhrnf/15;11 oifwdkY ig0rf;ajrmufp&mtaMumif; wnfapjcif;iSg4if;? oifwdkY0rf;ajrmufp&mtaMumif; pHkvifapjcif;iSg4if;? pum;udk oifwdkYtm;
iga[m ajym\/15;12 ighynwf[lrlum;? igonf oifwdkYudkcspfonfenf;wl oifwdkYonf tcsif;csif;cspfMuavmh?15;13 udk,ftaqGwdkYtbdkYtvdkiSg udk,ftoufudkpGefYjcif;arwmxufom jrwfaomarwmonf tb,folrQr&Sd/15;14 oifwdkYonf ighynwforQwdkYudk usifhaqmifvQif ig\taqGjzpfMu\/15;15 ,ckrSp igonf oifwdkYudk uRef[lrac:/ uReffrlum;? udk,focifjyKaomtrIudk rod/ oifwdkYudk taqG[l igac:\/ taMumif;rl
um;? igonf crnf;awmfxH Mum;orQt&mwdkYudk oifwdkYtm; igjyo\/15;16 oifwdkYonf ighudk a&G;aumufMuonfr[kwf/ igonf oifwdkYudka&G;aumufojzifh? oifwdkYonf oGm; wnfMunfaom toD;udk
oD;rnf taMumif;ESifh ighemrudktrSDjyK crnf;awmfrSm awmif;orQwdkYudk &rnftaMumif; oifwdkYudk igcefYxm;\/
15;17 oifwdkYonf tcsif;csif;cspfapjcif;iSg ynwfwdkYudk igay;\/15;18 avmuDom;wdkYonf oifwdkYudkrkef;vQif? oifwdkYudkrrkef;rSD ighudkrkef;Muonfudk odrSwfMuavmh/15;19 oifwdkYonf avmuDESifhqufqHvQif? avmuDom;wdkYonf rdrdwdkYESifh qufqHaomoifwdkYudk cspfMu vdrfhrnf/ oifwdkYonf
avmuDESifhrqufqH? avmuDxJu iga&G;aumufaomoljzpfaomaMumifh? avmuDom;wdkYonf oifwdkYudkrkef;Mu\/15;20 uRefonf rdrdocifxuf omBuD;jrwfonfr[kwf[k igajymcJhNyD;aompum;udk atmufarhMuavmh/ olwdkYonf ighudk nOf;qJvQif
oifwdkYudk nif;qJMuvdrfhrnf/ ighpum;udkem;axmifvQif oifwkdY\pum;udk em;axmifMuvdrhfrnf/15;21 xdkolwdkYonf ighudk apvTwfawmfrlaomoludk rodonfjzpf? ig\emraMumifh oifwdkYtm; xdktrI&SdorQwdkYukd jyKMuvdrfhrnf/15;22 igonfvm xdkolwdkYtm; ra[mrajymvQif olwdkY tjypfr&Sd/ ,ckrlum;? rdrdwdkYtjypfudk 0Sufrxm;EdkifMu/15;23 ighudk rkef;aomolonf ighcrnf;awmfudk rkef;\/15;24 igonf tjcm;olrjyKbl;aomtrIudk xdkolwdkYa&SUrSmrjyKvQif olwdkYrjypfr&Sd/ ,ckrlum;? olwdkYonf xdktrIudk jrif& igESifh
920

ighcrnf;awmfudk rkef;Mu\/15;25 odkYjzpfvQif? taMumif;r&SdbJ ighudkrkef;Mu\[k olwdkY\ynwdusrf;pm a&;xm;aompum;onf jynfhpHkjcif;odkYa&mufownf;/15;26 crnf;awmfxHrS xGufvm ormw&m;ESifhjynfhpHkaom 0dnmOfawmfwnf;[laom crnf;awmfxHrS oifwdkYqDodkY igapvTwfvwHhaom
OyZm,f q&monf a&mufvmaomtcg? ig\taMumif;udk oufaocHvdrhfrnf/15;27 oifwdkYonfvnf; a&SUOD;pGmrSp igESifhtwl&SdaeaomaMumifh oufaocH&Muvdrfhrnf/-

tcef;BuD; ( 16 )
16;1 oifwdkYonf pdwfrysufapjcif;iSg pum;udk iga[majym\/16;2 avmuDom;wdkYonf oifwdkYudk w&m;p&yfrS ESifxkwfvdrfhrnf/ oifwYkdudk owfaomolrnfonfum;? bk&m;0wfudk igjyKNyD[k rdrd
xifrSwfaom tcsdefumva&mufvdrfhrnf/16;3 crnf;awmfudkrod? ighudkvnf;rodaomaMumifh xdkodkY jyKMuvdrfhrnf/16;4 xdktcsdefumva&mufaomtcg? igonf txufu odkYajymNyD;onfudk oifwdkYatmufarhapjcif;iSg ,ckyif iga[majym\/
tptOD; oifwdkYESifhtwl ig&SdaomaMumifh odkYrajymbl;ao;/16;5 ighudk apvTwfawmfrlaomolxHodkY ,ck igoGm;&rnfjzpf? tb,ft&yfodkY oGm;rnfenf;[k oifwdkYrar;Mu/16;6 taMumif;t&mwdkYudk iga[majymaomaMumifh oifwdkYonf tvGef0rf;enf;jcif;odkYa&mufMu\/
16;7 igtrSeftuefqdkonfum;? igoGm;vQif oifwdkYtusKd;&Sdvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? igroGm;vQif OyZm,fq&monf oifwdkYqDodkYrvm/
igoGm;vQif xdkoludk oifwdkYqDodkY igapvTwfrnf/16;8 OyZm,fq&monf a&mufvmvQif? 'kpdkuftjypfudk4if;? tjypfuif;jcif;udk4if;? tjypfpD&ifjcif;udk4if;? avmuDom;wdkYtm; xif&Sm;pGm
abmfjyrnf/16;9 ighudk r,HkMunfMuaomaMumifh 'kpdkuftjypfudk abmfjyrnf/16;10 igonf crnf;awmfxHodkY oGm;rnfjzpf? oifwdkYonf aemufwzef ighudk rawGUrjrif&aomaMumifh? tjypfuif;jcif;udk abmfjyrnf/16;11 avmuudk tpdk;&aomrif;onf tjypfpD&ifjcif;udkcH&aomaMumifh tjypfpD&ifjcif;udkabmfjyrnf/
16;12 oifwdkYtm; igajymp&mpum; trsm;&Sdaomfvnf;? oifwdkYonf ,ckrcHEdkifMu/16;13 ormw&m;ESifhjynhfpHkaom xdk0dnmOfawmfonf a&mufvmaomtcg? ormw&m;udk oifwdkYtm; t<uif;rJh oGefoifjyovdrfhrnf/
xdk0dnmOfawmf onf udk,ftvdktavsmuf a[majymrnfr[kwf/ Mum;orQwdkYudk a[majymvdrfhrnf/ aemufvmvwHhaomt&mwdkYudkvnf;
oifwdkYtm; abmfjy vdrfhrnf/16;14 xdkolonf ighbkef;udk xif&Sm;apvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? igESifhpyfqdkifaomt&mudk,l oifwdkYtm; abmfjyvdrfhrnf/16;15 crnf;awmfESifhpyfqdkiforQonf igESifhpyfqdkif\/ xdkaMumifh igESihfpyfqdkifaomt&mudk,l oifwdkYtm; abmfjyvdrhfrnf[k igajymqdk\/
16;16 cPMumNyD;rS oifwdkYonf ighudk rjrif&Mu\/ wzef cPMumNyD;rS ighudk jrifjyefMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? igonf crnf;awmfxHodkY
oGm;rnf[k rdefYawmfrl\/16;17 wynhfawmftcsKdUuvnf;? cPMumNyD;rS oifwdkYonf ighudk rjrif&Mu/ wzef cPMumNyD;rS ighudk jrifjyefMuvdrfhrnf[l4if;?
taMumif;rlum;? igonf crnf;awmfxHodkY oGm;rnf[l4if;? rdefYawmfrlaompum;onf tb,fodkYenf;/16;18 cP[l rdefYawmfrlaomf tb,fodkYqdkvdkoenf; rdefYawmfrlaompum;udk tuREfkyfwdkYonf em;rvnf[k tcsif;csif;ajymqdkMu\/16;19 wynhfawmfwdkYonf ar;avQmufvdkonfudk a,IodjrifawmfrlvQif? cPMumNyD;rS oifwdkYonf ighudk rjrif&Mu/ wzef cPMumNyD;rS
ighudk jrifjyef Muvdrfhrnf[k igajymaompum;udk oifwdkYonf tcsif;csif; qifjcifMuoavm/16;20 igtrSeftuefqdkonfum;? oifwdkYonf idka<u;jrnfwrf;jcif;&SdMuvdrfhrnf/ avmuDom;wdkYonf 0rf;ajrmufjcif;&SdMuvdrfhrnf/
oifwdkYrlum; 0rf;enf;jcif;&Sdaomfvnf; xdk0rf;enf;jcif;onf wzef 0rf;ajrmufjcif;jzpfvdrfhrnf/16;21 rdef;ronf om;udk bGm;pOftcg bGm;&aomtcsdefaphaomaMumifh 0rf;enf;jcif;&Sd\/ bGm;jrifNyD;rS avmu vlwa,mufudk
bGm;jrifaom aMumifh 0rf;ajrmufjcif;&Sd? txufcH&aom a0'emudk arhavsmhwwf\/16;22 xdkenf;wl? ,ckwGif oifwdkYonf 0rf;enf;jcif;&SdMuaomfvnf;? aemufwzef oifwdkYudk ighawGUjrifojzifh oifwdkYonf pdwfESvHk;
0rf;ajrmufjcif; &SdMuvdrfhrnf/ xdk0rf;ajrmufjcif;udk tb,folrQ vk,lzsufqD;jcif;iSg rwwfEdkif/
16;23 xdkaeY oifwdkYonf ighudk tvQif;rar;jref;&Mu/ igtrSeftuefqdkonfum;? oifwdkYonf ig\emrudktrSDjyK crnf;awmfrSm
qkawmif;orQwdkYudk crnf;awmfay;awmfrlrnf/16;24 ,ckwdkifatmif ig\emrudktrSDjyK oifwdkYonf tb,fqkudkrQ rawmif;Muao;/ oifwdkYonf 0rf;ajrmufp&mtaMumif;
pHkvifapjcif;iSg awmif;Muavmh/ xdkodkYawmif;vQif &Muvdrfhrnf/
16;25 t&mwdkYudk yHkOyrmtm;jzifh iga[majym\/ yHkOyrmtm;jzifh ra[mrajymbJ? crnf;awmfESifhpyfqdkifaomt&mwdkYudk oifwdkYtm;
twnfhtvif; abmfjyaomtcsdefumv a&mufvdrfhrnf/16;26 xdkumv oifwdkYonf ig\emrudktrSDjyK qkawmif;Muvdrfhrnf/ oifwdkYtbdkYtvdkiSg igonf crnf;awmfudk awmif;rnf[k rqdk/16;27 taMumif;rlum;? oifwdkYonf ighudk cspfMu? igonf bk&m;ociftxHawmfrS <uvmonfudk ,HkMuaomaMumifh crnf;awmfonf
udk,fawmfwdkif oifwdkYudk cspfawmfrl\/921

16;28 igonf crnf;awmfxHrS xGuf avmuodkY <uvmNyD/ wzef avmurS xGuf crnf;awmfxHodkY oGm;OD;rnf[k rdefYawmfrl\/16;29 wynhfawmfwdkYuvnf;? udk,fawmfonf ,ckwGif yHkOyrmudkraqmifbJ twnfhtvif; a[mawmfrl\/16;30 tvHk;pHkwdkYudk odawmfrlonfudk4if;? tb,folrQ udk,fawmfudk ar;jref;apjcif;iSg tvdkawmfr&Sd onfudk4if;? ,ckwGif tuREfkyfwdkY
odMuyg\/ tuREfkyfwdkYonf taMumif;udkaxmuf udk,fawmfonf bk&m;ocifhtxHawmfrS <uvmawmfrlonfudk ,Hkygonf[k
avQmufMu\/16;31 a,Iuvnf;? ,ckwGif ,HkMuNyDavm/16;32 oifwdkYonf uGJjym; ighudk wudk,fwnf;aeapjcif;iSg pGefYypfvsuf? toD;oD; rdrdwdkYae&modkY ajy;oGm;rnfhtcsdefumvonf vm
,ckyifa&mufay\/ odkYaomfvnf; igonf wudk,fwnf; aeonfr[kwf/ crnf;awmfonf igESifhtwl&Sdawmfrl\/16;33 oifwdkYonf ighudktrSDjyK Nidrfoufjcif;&Sdapjcif;iSg pum;udk iga[majymNyD/ oifwdkYonf avmu qif;&J'kuudk cH&Muvdrfhrnf/
odkYaomfvnf; rpdk;&drfMuESifh/ igonf avmuudk atmifNyD[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1
17;2

xdkodkY rdefYawmfrlNyD;rS a,Ionf aumif;uifodkY MunfharQmf? tdktb? tuREfkyftcsdef a&mufygNyD/udk,fawmfonf om;awmfvufodkY tyfay;awmfrlorQaomolwdkYtm; xm0&toufudk ay;apjcif;iSg? vlrsKd;taygif;wdkYudk tpdk;&aom
tcGifh wefcdk;udk om;awmftm; ay;awmfrlonfESifh tnD? om;awmfonf udk,fawmf\bkef;udk xif&Sm;apygrnftaMumif; om;awmf\
bkef;udk xif&Sm;apawmfrlyg/17;3 xm0&touf[lrlum;? rSefaom bk&m;ocif wqlwnf;jzpfawmfrlaom udk,fawmfudk4if;? apvTwfawmfrlaom a,Ic&pfudk4if;
oduRrf;jcif;wnf;/17;4 tuREfkyfonf ajrBuD;ay:rSm udk,fawmf\bkef;udk xif&Sm;apygNyD/ tuREfkyfaqmif&Gufp&mbdkY tuREfkyftyfay;awmfrlaomtrIudk
tuREfkyf aqmif&Guf NyD;ygNyD/17;5 tdktb? urmrwnfr&SdrSD txHawmf tuREfkyfcHpm;aom bkef;toa&ESifh ,ckwGifvnf; tuREfkyfudk txHawmf csD;ajrmuf
awmfrlyg/
17;6 avmuxJrS,l tuREfkyf tyfay;awmfrlaomolwdkYtm; tuREfkyfonf udk,fawmf\emrudk jyygNyD/ xdkolwdkYudk udk,fawmfonf
ydkifawmfrlojzifh tuREfkyftm; ay;awmfrl\/ udk,fawmf\EIwfuywfw&m;udk olwdkYonf apmifhMuyg\/17;7 tuREfkyftm; ay;awmfrlorQwdkYonf udk,fawmfrSjzpfaMumif;udk olwdkYonf ,ckodMuyg\/17;8 taMumif;rlum;? tuREfkyftm; ay;awmfrlorQaomt&mwdkYudk olwdkYtm; tuREfkyfay; olwdkYonf cH,lojzifh? tuREfkyfonf
txHawmfrS <uvmonfudk twyfodMuonfESifh udk,fawmfonf tuREfkyfudk apvTwfawmfrlonfudk ,HkMuyg\/17;9 olwdkYtbdkYtvdkiSg tuREfkyfqkawmif;yg\/ avmuDom;wdkYtbdkYtvdkiSg qkawmif;onfr[kwfyg/ tuREfkyftm; ay;awmfrlaom olwdkY
onf udk,fawmf\vljzpfaomaMumifh? xkdolwdkYtbdkYtvdkiSg qkawmif;yg\/17;10 tuREfkyfESifhpyfqdkifaomt&m&SdorQwdkYonf udk,fawmfESifhpyfqdkifMuyg\/ udk,fawmfESifh pyfqdkifaomt&m&SdorQwdkYonfvnf;
tuREfkyfESifhpyf qdkif? xdkt&mwdkYtm;jzifh tuREfkyfonf bkef;xif&Sm;yg\/17;11 ,ckrSp tuREfkyfonf avmur&Sdyg? olwdkYrlum; avmu &Sd&pf&Muygrnf/ tuREkfyfonf udk,fawmfxHodkYoGm;&ygrnf/
oefY&Sif; awmfrlaomtb? udk,fawmfESifh tuREfkyfonf wvHk;w0wnf;jzpfouJhodkY tuREfkyftm; ay;awmfrlaom olwdkYonf
jzpf&ygrnftaMumif;? olwkdYukd udk,fawmf\emr wnfapawmfrlyg/17;12 tuREfkyfonf avmu olwdkYESifhwuG &SdpOfumv? olwdkYudk udk,fawmf\emr wnfapygNyD/ tuREfkyftm; ay;awmfrlaom
olwdkYudk tuREfkyfapmifhrygNyD/ xkdolwdkYwGif ysufpD;jcif;\om;wa,mufrSwyg; tb,folrQ ysufpD;jcif;odkYra&mufyg/ xdkolonf
ysufpD;jcif;odkYa&mufonf taMumif;um;? usrf;pmjynfhpHkrnf taMumif;wnf;/
17;13 ,ckwGif tuREfkyfonf udk,fawmfxHodkY oGm;&rnfjzpf? olwdkYonf tuREfkyfudk trSDjyKojzifh 0rf;ajrmufjcif;ESifh jynfhpHkrnftaMumif;?
pum;udk avmu tuREfkyfajymyg\/17;14 udk,fawmf\EIwfuywfw&m;udk olwdkYtm; tuREfkyfay;ygNyD/ tuREfkyfonf avmuESifh rqufqHouJhodkY olwdkYonf
rqufqHaom aMumifh? avmuDom;wdkYonf olwdkYudk rkef;Muyg\/17;15 olwdkYudk avmurS EIwf,lawmfrlrnftaMumif; tuREfkyfawmif;onfr[kwfyg/ raumif;aomtrIt&mESifh uif;vGwfapjcif;iSg
apmifhrawmf rlrnftaMumif;udkom awmif;yg\/17;16 tuREfkyfonf avmuESifhrqufqHouJhodkY olwdkYonf rqufqHMuyg/17;17 udk,fawmf\ormw&m;tm;jzifh olwdkYudk oefY&Sif;apawmfrlyg/ udk,fawmf\EIwfuywfonf ormw&m;jzpfyg\/17;18 udk,fawmfonf tuREfkyfudk avmuodkY apvTwfawmfrlonfenf;wl? tuREfkyfonf olwdkYudk apvTwfyg\/17;19 ormw&m;tm;jzifh olwdkYudk oefY&Sif;aprnftaMumif;? tuREfkyfonf olwdkYtbdkYtvdkiSg udk,fudk oefY&Sif;apyg\/
17;20 xdkolwdkYtbkdYudkom tuREfkyfqkawmif;onfr[kwfyg/ olwdkYa[majymjcif;tm;jzifh tuREfkyfudk ,HkMunfaom olwdkYtbdkYudkvnf;
qkawmif;yg\/17;21 udk,fawmfonf tuREfkyfudk apvTwfawmfrlonfudk avmuDom;wdkYonf ,HkMunfrnftaMumif;? xdkoltaygif;wdkYonf
wvHk;w0wnf;jzpfvsuf? tb? udk,fawmfonf tuREfkyf&Sdawmfrl tuREfkyfonfvnf; udk,fawmf&SdouJhodkY? xdkoltaygif;wdkYonf
922

igwdkY wvHk;w0wnf;jzpfapjcif;iSg qkawmif;yg\/17;22 igwdkYonf wvHk;w0wnf;jzpfouJhodkY? tuREfkyfonf olwdkY&Sd?17;23 udk,fawmfonfvnf; tuREfkyf &Sdawmfrlaomtm;jzifh olwdkYonf wvHk;w0wnf;jzpf? wvHk;w0wnf; pHkvifapjcif;iSg4if;?
udk,fawmfonf tuREfkyfudk apvTwfawmfrlaMumif;ESifh tuREfkyfudk cspfawmfrlouJhodkY? olwdkYudkvnf; cspfawmfrlaMumif;udk
avmuDom;wdkYonf odapjcif;iSg4if;? udk,fawmfonftuREfkyftm; ay;awmfrlaom bkef;toa&udk tuREfkyfonf olwdkYtm;
ay;ygNyD/17;24 tdktb? udk,fawmfonf urmrwnfr&SdrSD tuREfkyfudkcspf tuREkfyftm; ay;awmfrlaom bkef;awmfudk tuREfkyftm;
ay;awmfrlaomolwdkY onf Ijrif&rnftaMumif;? tuREfkyf&Sd&mt&yf tuREfkyfESifhtwl&Sdaeapjcif;iSg tuREfkyftvdk&Sdyg\/17;25 w&m;awmfrlaom tb? avmuDom;wdkYonf udk,fawmfudkrodaomfvnf; tuREkfyfodyg\/ udk,faawmfonf tuREfkyfudk apvTwf
awmfrl aMumif;udk xdkolwdkYonf odMuyg\/
17;26 udk,fawmfonf tuREfkyfudkcspfawmfrlaomarwmonf olwdkY&Sdapjcif;iSg4if;? tuREfkyfonfolwdkY&Sdapjcif;iSg4if;? udk,fawmf\emrudk
tuREfkyfonf olwdkYtm; jyTefygNyDjzpf tpOf jyTefygrnf[k rdefY>rufawmfrl\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1 xdkodkY rdefY>rufawmfrlNyD;rS a,Ionf wynhfawmfwdkYESifhtwl auj'Kefacsmif;wbufodkY <u? xdkt&yf&Sdaom O,smOfodkY 0ifawmfrl\/18;2 xdkt&yfodkY a,Ionf wynhfawmfwdkYESifhtwl oGm;NrJ&SdaomaMumifh? udk,fawmfudktyfESHaom ,k'kumkwfonf xdkt&yfudk
odonfjzpf?18;3 ppfol&Jwwyfudk4if;? ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYESifhzm&d&SJwdkY apvTGwfaomrif;vkvifwdkYudk4if; ac:cJh? rD;tdrf? rD;SL;? vufeufwdkYudk
vufpGJvsuf vmMu\/18;4 a,Ionf udk,f jzpfvwHhorQaom trIt&mwdkYudk odawmfrlvsuf? vmaomolwdkYqDodkY oGm; tb,foludk&SmMuoenf;[k
ar;awmfrl\/18;5 emZ&ufNrdKUom;a,Iudk &SmMuonf[k qdkvQif? a,Iu? igonf xdkoljzpf\[k rdefYawmfrl\/ udk,fawmfudktyfESHaom ,k'&Sumkwf
onfvnf; xdkolwdkYESifhtwl &yfae\/18;6 igonf xdkoljzpf\[k rdefYawmfrlvQif? xdkolwdkYonf aemufodkYvSef ajray: vJMu\/18;7 tb,foludk &SmMuoenf;[k wzef ar;awmfrlvQif? emZ&ufNrdKUom; a,Iudk &SmMuonf[k xdkolwdkYonf qdkMu\/18;8 a,Iuvnf;? igonf xdkoljzpf\[kigajymNyD/ odkYjzpf ighudk&SmvQif olwdkYonf oGm;ygavap[k rdefYawmfrl\/18;9 udk,fawmfonf tuREfkyftm; ay;awmfrlaom olwdkYwGif tb,folrQ ysufpD;jcif;odkYra&mufyg[laom txufpum;awmfudk jynfhpHk
apjcif;iSg odkY rdefYawmfrl\/
18;10 xdktcg &Sdrkefaywkonf rdrdygaomxm;udk qGJxkwfNyD;vQif ,Zfyka&m[dwfrif;\ uRefwa,mufudk ckwfojzifh vufsmem;&Gufjywfav\/
xdkuRef\trnfum; rmvckjzpfownf;/18;11 a,Iuvnf;? xm;udk tdrfoGif;xm;avmh/ crnf;awmfonf ightm; ay;awmfrlaomcGufudk igraomuf&moavm[k aywktm;
rdefYawmfrl\/18;12 xdktcg wyfrSL;rSp ppfol&JwdkYESifh ,k'rif;vkvifwdkYonf a,Iudkbrf;qD; csnfaESmifNyD;vQif tEwfrif;xHodkY a&SUOD;pGm ,loGm;Mu\/18;13 tEwfrif;um;? xkdESpfwGif ,Zfyka&m[dwfrif;jzpfaom u,mz\a,mur jzpfownf;/18;14 xdku,mzum;? vlwa,mufonf vlrsm;wdkYtwGuf ysufpD;aomf om aumif;onf[k ,k'vlwdkYESifh wdkifyifajymqdkaom olaywnf;/
18;15 &SdrkefaywkESifh tjcm;aom wynhfawmfwa,mufonf a,IaemufawmfodkY vdkufMu\/ xdkwynhfawmfonf ,Zfyka&m[dwfrif;\
todtuRrf;jzpf? a,IESifhwuG ,Zfyka&m[dwfrif;\ tdrfOD;xJodkY 0ifav\/18;16 aywkrlum; jyif wHcg;em;rSm&yfae\/ xdkaMumifh ,Zfyka&m[dwfrif;ESifh tuRrf;0ifaom wynfhawmfonfxGuf wHcg;apmifhrdef;rtm;
ajymNyD;rS aywkudk oGif;av\/18;17 wHcg;apmifhrdef;ru aywktm;? oifonf xdkol\wynhfwdkYt0ifjzpfonfr[kwfavm[k qdkvQif? r[kwfbl;[k aywk jiif;av\/18;18 xdkumv csrf;aomaMumifh uRefrsm;ESifh rif;vkvifrsm;wdkYonf rD;cJyHkudk xnfhrD;vIHvsuf aeMu\/ aywkonfvnf; olwdkYESifhwuG
&yf rD;vIHvsuf ae\/
18;19 xdktcg ,Zfyka&m[dwfrif;onf wynhfawmfwdkYudk4if;? a'oemawmfudk4if; taMumif;jyK a,Iudk ar;jref;ppfaMum\/18;20 a,Iuvnf;? igonf avmu xif&Sm;pGma[majymNyD/ ,k'vltaygif;wdkYpnf;a0;&m w&m;p&yf 4if;? Adrmefawmf4if;? tpOfrjywf
qHk;rMo0g'ay;NyD/ rxif&Sm;bJ tvQif;ra[mrajym/18;21 tb,faMumifh ighudk ar;jref;oenf;? igonf tb,fodkYa[majymonfudk Mum;emaomolwkdYudk ar;jref;avmh/ igajymaompum;udk
xdkolwdkYonf odMu\[k rdefYawmfrl\/18;22 xdkodkY rdefYawmfrlvQif? teD;tyg;&yfaeaom rif;vkvifwa,mufu? oifonf ,Zfyka&m[dwfrif;udk odkYjyefajym&moavm[k
qdkvQuf a,Iudk dkufav\/18;23 a,Iuvnf;? ighpum;rrSefvQif rrSefaMumif;udkjyyg rSefvQif ighudk tb,faMumifhdkufoenf;[k rdefYawmfrl\/18;24 tEwfrif;onf udk,fawmfudk csnfaESmifvsuf&Sdonftwdkif;? ,Zfyka&m[dwfrif; u,mzxHodkY ydkYapcJhNyD/
923

18;25 &Sdrkefaywkonf &yfrD;vIHvsuf aeonfwGif tcsKdUaomolwdkYu? oifonf ol\wynhfwdkYt0if jzpfonfr[kwfavm[k ar;vQif?


r[kwfbl;[k aywk jiif;av\/18;26 aywk ckwf em;&GufjywfaomolESifh aygif;abmfawmfaom ,Zfyka&m[dwfrif;\ uRefwa,mufu? oifonf O,smOf a,IESifhtwl
&Sdonfudk igjrifcJhNyDr[kwfavm[k qdkvQif?18;27 aywkonf wzef jiif;jyefav\/ xdkcPjcif;wGif MuufwGef\/
18;28 eHeuftcsdefa&mufvQif? a,Iudk u,mzxHrStdrfawmfOD;odkY aqmifoGm;Mu\/ xdkolwdkYonf tmywfESifh uif;vGwf yocgyGJudk
cH&rnf taMumif;? tdrfawmfOD;xJodkY udk,fwdkifr0ifMu/18;29 xdkaMumifh ydvwfrif;onf olwdkY&Sd&modkY xGuf ol tb,ftjypfudk wifMuoenf;[k ar;aomf?18;30 olonf vlqdk;r[kwfvQiftuREfkyfwdkYonf udk,fawmfrtyfyg[k avQmufMu\/18;31 ydvwfrif;uvnf;? olUudk,l oifwdkY"rowftwdkif; pD&ifMu[kqdk\/ ,k'vlwdkYuvnf;? tuREfkyfwdkYonf tb,foludkrQ rowf
ydkifyg[k avQmufMu\/18;32 xdkodkY avQmufaomf? a,Ionf tb,fodkY rdrdao&rnft&dyfudkay; rdefYawmfrlaom pum;awmf jynhfpHkrnftaMumif;wnf;/
18;33 ydvwfrif;onf tdrfawmfOD;xJodkY wzef0if a,Iudkac:NyD;vQif? oifonf ,k'&Sifbk&ifrSefoavm[k ar;\/18;34 a,Iuvnf;? rif;BuD;onfudk,ftvdktavsmuf odkYar;oavm? odkYr[kwf olwyg;wdkYonf ig\taMumif;udk avQmufMuNyDavm[k
ar;awmfrl\/18;35 ydvwfrif;u? igonf,k'vljzpfoavm/ oif\vlrsKd;ESifhwuG ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYonf oifhudk igtyfMuNyD/ oifonf tb,f
okdY jyKrdoenf;[k ar;vQif?18;36 a,Iu? ig\EdkifiHonf avmuESifhrpyfqdkif/ ig\EdkifiHonf avmuESifhpyfqdkifvQif? igonf ,k'vlwdkYvufodkY ra&mufapjcif;iSg
ig\vlwdkYonf wdkufvSefMuvdrfhrnf/ ,ckrlum; ig\EdkifiHonf a'ot&yfESifh rpyfqdkif[k rdefYawmfrl\/18;37 ydvwfrif;uvnf;? odkYjzpfvQif oifonf &Sifbk&ifrSefoavm[k ar;aomf? a,Iu? rif;BuD;ar;onftwdkif; igonf &Sifbk&ifrSef\/
ormw&m; buf oufaocHjcif;iSg igonf arG;bGm;jcif;udk cH avmuodkY <uvmNyD/ ormw&m;ESifh pyfqkdiforQaom olwdkYonf
ighpum;udkem;axmif Muonf[k rdefYawmfrl\/18;38 ydvwfrif;uvnf;? ormw&m;um; tb,fokdYenf;[k ar;NyD;rS wzef ,k'vlwdkY&Sd&modkY xGuf? ol tb,ftjypfudkrQ igrawGU/18;39 yocgyGJ vlwa,mufudk oifwdkYtm; igvTGwfNrJxHk;pH&Sdonfjzpf? ,k'&Sifbk&ifudk vTwfapcsifoavm[k ar;vQif?18;40 wzef vltaygif;wdkYu? oludk rvTwfapcsifyg? Am&Audk vTwfapcsifygonf[k atmif[pf avQmufqdkMu\/ xdkAm&Aum;
xm;jyjzpfownf;/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1
19;2
19;3
19;4
19;5

xdktcg ydvwfrif;onf a,Iudk ,l dkufNyD;rS?ppfol&JwdkYonf ql;yifESifh&ufaom OD;&pfudk acgif;awmf wif? eDarmif;aom0wfvHkESifh NcHKapNyD;vQif?,k'&Sifbk&if? udk,fawmfonf r*Fvm&Sdapownf;[k qdk dkufykwfMu\/ydvwfrif;uvnf;? ol tb,ftjypfudkrQ igrawGUaMumif;udk oifwdkYodapjcif;iSg? olUudk oifwdkY&Sd&modkY igxkwfjyonf[k qdk\/xdktcg a,Ionf ql;yifOD;&pfESifh eDarmif;aom0wfvHkudk 0wfvsuf jyifodkY xGuf<uawmfrl\/ ydvwfrif;uvnf;? olUudk
MunfhMuavmh[k qdk\/19;6 ,Zfyka&m[dwf tBuD;wdkYESifh vkvifrsm;wdkYu? xdkoludk vuf0g;uyfwdkifrSm dkufxm;yg/ dkufxm;yg[k [pfaMumfMu\/ ydvwfrif;u?
oifwdkYonf olUudk,l vuf0g;uyfwdkifrSm dkufxm;Mu/ igonfol tjypfudkrawGU[k qdkvQif?19;7 ,k'vlwdkYu? olonf bk&m;ocif\om;awmf jzpfa,mifaqmifaomaMumifh tuREkfyfwdkY&Sdaom "rowftwdkif; aoxdkufygonf[k
avQmufMu\/
19;8 xdkpum;udkMum;vQif ydvwfrif;onf om aMumufojzifh? tdrfawmfOD;xJodkY 0ifjyef?19;9 a,Itm;? oifonf tb,fujzpfoenf;[k ar;vQif? wcGef;udkrQ jyefawmfrrl/19;10 ydvwfri;fuvnf;? igESifhpum;rajymoavm/ igonf oifhudk vuf0g;uyfwkdifrSm dkufxm;ydkifonfudk4if;? vTwfydkifonfudk4if;
oifrodavm[k qdkaomf?19;11 txuft&yfrS tcGifhudkr&vQif rif;BuD;onf ighudk tb,fokdYrQrjyKydkif/ xdkaMumifh ighudk rif;BuD;vufodkY tyfESHaomolonf om
BuD;aom tjypf&Sdonf[k rdefYawmfrl\/19;12 xdktcg rSp ydvwfrif;onf udk,fawmfudkvTwfjcif;iSg &SmBuHav\/ ,k'vlwdkYuvnf;? xdkoludkvTwfvQif udk,fawmfonf
uJombk&if\ taqGr[kwfyg/ &Sifbk&ifvkyfaomolrnfonfum;? uJombk&if\&efol jzpfygonf[k avQmufMu\/
19;13 xdkpum;udkMum;vQif ydvwfri;fonf a,Iudk jyifodkYxkwfNyD;rS? a[NAJpum;tm;jzifh *Ao trnf&Sd ausmufcif;[k ac:a0:aomt&yf
w&m;yvifay:rSm xdkifav\/19;14 xdkaeYtcsdefum;? yocgtbdwfaeY wcsufwD;tcsdefavmuf&Sd\/ ydvwfrif;uvnf;? oifwdkY\&Sifbk&ifudk MunfhMuavm[k
,k'vlwdkYtm; ajymqdkvQif?19;15 xdkoludk xkwfyg/ xkwfyg/ vuf0g;uyfwdkifrSm dkufxm;yg[k vlrsm; [pfaMumfMu\/ ydvwfrif;uvnf;? oifwdkY\&Sifbk&ifudk
924

vuf0g;uyfwdkifrSm dkufxm;&rnfavm[k ar;jyefvQif? ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYu? tuREfkyfwdkY uJombk&ifrSwyg; tb,f&Sifbk&ifrQ


r&Sdyg[k jyefajymMu\/19;16 xdktcg ydvwfrif;onf a,Iudk vuf0g;uyfwdkifrSm dkufxm;apjcif;iSg xdkolwdkYvufodkY tyfojzifh? olwdkYonf udk,fawmfudk,l
xkwfoGm; Mu\/
19;17 udk,fawmfonf rdrdvuf0g;uyfwdkifudk xrf;vsuf OD;acgif;cGHt&yf[l wGifaomt&yfodkY xGufawmfrl\/ xddkt&yfum;? a[NAJpum;
tm;jzifh a*gv a*go trnf&Sd\/19;18 xdkt&yf udk,fawmfudk tjcm;aomolESpfa,mufESifhwuG vuf0g;uyfwdkifrSm dkufxm;Mu\/ xdkolESpfa,muftv,frSm a,Ionf
ae&musownf;/19;19 ydvwfrif;onfvnf; urnf;vdyfpmudka&; vuf0g;uyfwdkifawmf wyfav\/ vdyfpmcsuf[lrlum;? ,k'&Sifbk&if? emZ&ufNrdKUom;
a,I[k a&;xm;ownf;/19;20 a,Iudk vuf0g;uyfwdkifrSm dkufxm;aom t&yfonf NrdKUESifh eD;onfjzpf? xdkvdyfpmudk a[NAJbmom? a[vobmom? a&mr
bmomtm;jzifh a&;xm;aomaMumifh ,k'vlrsm;wdkYonf bwfMu\/19;21 xdkaMumifh ,k',Zfyka&m[dwftBuD;wdkYonf ydvwfrif;xHodkY 0if? ,k'&Sifbk&if[k ra&;ygESifh/ igonf ,k'&Sifbkifjzpfonf[k
olqdkaMumif;udk a&;awmfrlyg[k avQmufMuvQif?19;22 ydvwfrif;u? iga&;NyD;aomt&mudk iga&;NyD[k jyefqkd\/
19;23 ppfol&JwdkYonf a,Iudk vuf0g;uyfwdkif dkufxm;NyD;rS? t0wfawmfwdkYudk av;ydkif;ydkif; wa,mufwydkif;pD ,lMuav\/
twGif;tusawmfum;? rcsKyfbJvsuf txufpGef;rSonf atmufpGef;wdkifatmif &ufaom tusjzpfaomaMumifh?19;24 xdkolwdkYu? tusudkrqkwfMuESifh/ tb,fol,l&rnfudk pma&;wHcsMuukeftHh[k tcsif;csif;qdkMu\/ usrf;pmvmonfum;? olwdkYonf
tuREfkfyft0wfudk tcsif;csif;a0zef tuREfkyftusudk pma&;wHcsMuyg\[laom tcsufpum;udk jynhfpHkap? ppfol&JwdkYonf
xdkodkYjyKMu\/
19;25 a,I\vuf0g;uyfwdkifawmfem;rSm r,fawmfESifhr,fawmf\nDrjzpfaom uavmz\r,m; rm&dESifh rm*'vrm&dwdkYonf &yfaeMu\/19;26 xdktcg r,fawmfESifhcspfawmfrlaomwynhfawmfonf tem;rSm&yfaeonfudk a,Ionf jrifawmfrlvQif? r,fawmftm;? tcsif;rdef;r?
oif\ om;udk Munhfyg[l4if;?19;27 wynhfawmftm;vnf;? oif\trdudk Munhfyg[l4if; rdefYawmfrl\/ xdktcgrSp xdkwynhfawmfonf r,fawmfudk rdrdtdrf
odrf;xm;\/
19;28 xdkaemufrS usrf;pmjynhfpHkapjcif;iSg trI&SdorQ ukefpifNyD;onfudk odawmfrlvQif? a&iwfonf[k rdefYawmfrl\/19;29 xdkt&yfyHk;&nfESifhjynhfaom tdk;wvHk;&Sdonfjzpf? xdkolwdkYonfa&rIdwaxG;udk yHk;&nfESifh jynfhapNyD;vQif? [kkyfyiftudkif;zsm;wyf
cHwGif;awmfodkY uyfxm;Mu\/19;30 a,Ionf yHk;&nfudkcHNyD;rS? trINyD;NyD[k rdefYawmfrlvsuf? acgif;awmfudk idkufqdkufTwf toufawmfudk pGefYawmfrl\/
19;31 xdkaeYonf tbdwfaeYjzpf? eufjzefaeYvnf; BuD;jrwfaom OykofaeYjzpfonfudk ,k'vlwdkYonf axmuf? tavmif;aumifwdkYudk
OykofaeY vuf0g;uyfwdkifay:rSm r&Sdapjcif;iSg ydvwfrif;xHodkY 0ifNyD;vQif? ajcudkcsKd; xdktavmif;aumifwdkYudk ,loGm;&rnftaMumif;
tcGifhawmif;Mu\/19;32 xdktcg ppfol&JwdkYonfoGm; udk,fawmfESifhtwl vuf0g;uyfwdkifrSmdkufxm;aomolESpfa,mufwdkY\ ajcudk csKd;av\/19;33 a,IxHodkY a&muf toufr&SdaMumif;udk jrifvQif ajcudkrcsKd;bJ?19;34 ppfol&Jwa,mufonf eHaz;awmfudk vSHESifhxdk;azguf aoG;ESifha&onf csufjcif;xGufvm\/19;35 xdktaMumif;t&mudk jrifaomolonf oufaocH\/ ol\oufaocHcsufonfvnf; rSefay\/ oifwdkYonf ,HkMunfrnftaMumif;?
olajymaom pum;rSefonfudk olod\/19;36 xdktaMumif;t&mum;? ol\tdk;udk rcsKd;&[k usrf;pmvmcsuf jynfhpHkrnf taMumif;wnf;/19;37 wzef usrf;pmvmonfum;? xdkolwdkYonf rdrdwdkY xdk;azmufaomoludk IjrifMuvdrfhrnf[k vm\/
19;38 xdkaemufrS t&droJNrdKUom; a,moyfonf ,k'vlwdkYudk aMumuf rxifr&Sm; wynhfawmfjzpfonfESifh? ydvwfrif;xHodkY 0if a,I\
tavmif;awmfudk ,loGm;rnftaMumif; tcGifhawmif;\/ ydvwfrif; tcGifhay;vQif? xdkolonf oGm; a,I\tavmif;awmfudk
,lav\/19;39 txufunOfhtcg a,IxHawmfodkYvmaom edaum'ifonfvnf;? tcGufoHk;q,frQavmuf tcsdef&Sdaom rk&efESifhtausmfudk
a&maESmaom eHYomaysmif;udk aqmifvsuf vm\/19;40 xdkolwdkYonf a,I\tavmif;awmfudk,l? ,k'vlwkdY\ oN*K[fjcif;ESifhqdkifaom jyifqifjcif; xHkpH&Sdonftwdkif; eHYomrsKd;ESifhwuG
ydwfykqdk;jzifh tavmif;awmfudk ywf&pfMu\/19;41 vuf0g;uyfwdkifrSmdkufxm;aom t&yfwGifO,smOf&Sd\/ xdkO,smOfwa,mufudkrQ roN*K[fbl;aom ocsKif;wGif;opf&Sd\/19;42 ,k'vlwdkY\ tbdwfaeYjzpfaomaMumifh? teD;tyg;wGif&Sdaom xdkocsKif;wGif; tavmif;awmfudk xm;Mu\/

925

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 ckepf&ufwGifyXraeY&uf? rdkCf;rvif;rSDapmapmtcsdef rm*'vrm&donfocsKif;awmfodkYoGm; wGif;0ydwfaomausmufonf
a&TUvsuf &Sdonfudk jrifvQif?20;2 &SdrkefaywkESifh a,I cspfawmfrlaom tjcm;wynhfawmfqDodkY ajy;oGm;? ocsKif;awmfrSocifudk,loGm;MuNyD/ tb,frSmxm;Muonfudk
rod[k ajymqdk\/
20;3 xdktcg aywkESifhtjcm;aom wynhfawmfonf xGuf ocsKif;awmfodkY oGm;Mu\/20;4 xdkolESpfa,mufwdkYonf twlajy;onfwGif tjcm;aomwynhfawmfonf aywkudkvGef ocsKif;awmfodkY t&ifa&mufonf&Sdaomf?
iHkY Munhfojzifh?20;5 ydwfykqdk;&Sd&pfonfudk jrifvQif? r0ifbJae\/20;6 &Sdrkefaywkonf aemufodkYvkduf a&mufaomtcg wGif;xJodkY0ifvQif? ydwfykqdk;&Sd&pfonfudk4if;?20;7 acgif;awmf&Sdaom y0gonf ydwfykqdk;ESifhtwlr&SdbJ wjcm;pDvdyfvsuf&Sdonfudk4if; jrifav\/20;8 xdktcg ocsKif;awmfodkY t&ifa&mufaom tjcm;wynhfawmfonf 0if jrifojzifh ,Hkav\/20;9 udk,fawmfonf aojcif;rSxajrmuf&rnf[laom usrf;pum;udk wynhfawmfwdkYonf em;rvnfMuao;/20;10 aemufrS xdkolESpfa,mufwdkYonf rdrdwdkY taygif;toif;&Sd&modkY jyefoGm;Mu\/
20;11 rm&donf ocsKif;awmftem;rSm idka<u;vsuf &yfae\/ idka<u;pOf iHkY wGif;xJodkYMunfhvQif?20;12 aumif;uifwref ESpfyg;wdkYonf jzLaomt0wfudk0wfqifvsuf? a,I\tavmif;awmf avsmif;&mt&yf? acgif;&if;wyg;? ajc&if
wyg; xdkifMuonfudk jrifav\/20;13 xdkolwdkYu? tcsif;rdef;r? tb,faMumifh idka<u;oenf;[k ar;vQif? uRefr\ocifudk ,loGm;MuNyD/ tb,frSmxm;Muonfudk
rodyg[k ajymqdk\/20;14 xdkodkYqkdNyD;rS aemufodkYvSnfhvQif? a,I&yfvsuf aeawmfrlonfudk jrifaomfvnf;? a,Ijzpfawmfrlonfudk rod/20;15 a,Iuvnf;? tcsif;rdef;r? tb,faMumifhidka<u;oenf;/ tb,foludk&Smoenf;[k ar;awmfrl \/ rm&du? oifonf olUudk
aqmifoGm;onf rSefvQif tb,frSmxm;onfudk uRefrtm;ajymyg? uRefr,loGm;ygrnf t&Sif[k? xdkoludk O,smOfapmifhjzpfonf[k
xifrSwfvsuf qdk\/20;16 a,Iuvnf;? rm&d[k ac:awmfrlvQif? rm&donfvSnfh &AKed[k xl;av\/ &AKedteufum; t&Sifbk&m;[k qdkvdkownf;/20;17 a,Iuvnf;? ighudk rbufESifhOD;? igonf ighcrnf;awmfxHodkY rwuf&ao;/ ighnDwdkY&Sd&modkY oGm;avmh/ ig\crnf;awmfwnf;[laom
oifwdkY\ crnf;awmf? ig\bk&m;ocifwnf;[laom oifwdkY\bk&m;ocifhxHawmfodkY igwuf&rnf taMumif;t&mudk Mum;ajymavmh[k
rdefYawmfrlonf ESifhtnD?20;18 rm*'vrm&donf oGm; rdrdonf ocifudk awGUjrifonfudk4if;? xdkodkYrdefYawmfrlonfudk4if;? wynfhawmfwdkYtm; Mum;ajymav\/
20;19 ckepf&ufwGif yXraeY&ufjzpfaom xdkaeY ntcsdefa&mufaomtcg? ,k'vlwdkYudk aMumuf wHcg;rsm;udk ydwfxm;vsuf? wynhfawmf
wdkYonf pnf;a0;Muaom t&yfodkY a,Ionf <uvm tv,frSm &yfawmfrlvsuf? oifwdkY Nidrfoufjcif;&Sdapownf;[k
rdefYawmfrl\/20;20 xdkodkY rdefYawmfrlNyD;rS vufawmfESifh eHaz;awmfudk jyawmfrl\/ wynhfawmfwdkYonf ocifudkjrifvQif 0rf;ajrmufjcif;&SdMu\/20;21 wzef a,Iu? oifwdkY Nidrfoufjcif;&Sdapownf;/ crnf;awmfonf ighudk apvTwfawmfrlonf enf;wl? oifwdkYudk igapvTwfonf[k
rdefYawmfrl NyD;vQif?20;22 xdkolwdkYtay: rIwfvsuf? oifwdkYonf oefY&Sifa;om0dnmOfawmfudk cHMuavmh/20;23 tMuifol\tjypfudk oifwdkYvTwfvQif? xdkolonf tjypfvGwfvsuf&Sd\/ tMuifol\tjypfudk oifwdkYwnfapvQif? xdkolonf
tjypfwnf vsuf&Sd\[k rdefYawmfrl\/
20;24 xdkodkY a,Ionf <uvmawmfrlaomtcg wrefawmf wudsyfESpfyg;t0if? 'd'krk[k trnf&Sdaom aomronf xdkwynhfawmfwdkYESifhtwl
r&Sd/20;25 xdkolwdkYuvnf;? tuREfkyfwdkYonf ocifudk jrif&MuNyD[k aomrtm; ajymqdkMuvQif? aomru? vufawmf oHdkuf&mcsufudkrjrif?
oHdkuf&m csufudk vufndK;ESifhrwdkYrprf;? eHaz;awmfudkvnf; vufESifhrprf;royf&vQif tuREfkyfr,Hk[k qdk\/20;26 xdkaemuf &Spf&ufajrmufaomaeY wynhfawmfwdkYonf wzef txJrSm &SdMu aomrvnf;yg\/ wHcg;rsm;udk ydwfxm;pOftcg?
a,Ionf <uvm tv,frSm &yfawmfrlvsuf? oifwdkY Nidrfoufjcif; &Sdapownf;[k rdefYawmfrl\/20;27 xdktcg aomrtm; oif\vufndK;udk qefY ighvufudk Munfhavm/ oif\vufudkqefY igheHaz;udk prf;oyfavmh/ ,HkrSm;jcif;r&SdESifh/
,Hkavmh[k rdefYawmfrl\/20;28 aomruvnf;? tuREfkyf\t&Sif? tuREfkyf\bk&m;ocifygwum;[k jyef avQmuf\/20;29 a,Iuvnf;? oifonf ighudkjrifaomaMumifh ,Hkjcif;&Sd\/ ighudk rjrifbJ ,HkaomolwdkYonf r*Fvm&SdMu\[k rdefYawmfrl\/
20;30 usrf;pm a&;rxm;aom tjcm;edrdwfvuPmtrsm;wdkYudkvnf; a,Ionf wynhfawmfwdkY rsufarSmuf jyawmfrl\/20;31 a,Ionf c&pfawmfwnf;[laom bk&m;ocif\om;awmfjzpfawmfrlonfudk oifwdkYonf ,HkrnftaMumif;? xdkodkY ,Hk em;rawmf
tm;jzifh toufudk&rnftaMumif;? rQavmuf a&;xm;vsuf&Sdownf;/

926

tcef;BuD; ( 21 )
21;1
21;2

wzef a,Ionf wdaA&dtdkifem;rSm wynhfawmfwdkYtm; udk,fudk jyawmfrl\/ jyawmfrlonf taMumif;t&m[lrlum;?&SdrkefaywkESifh'd'krk[k trnf&Sdaom aomr? *gvdvJjynf umeNrdKUom; emoaev? aZaA'J\om;ESpfa,muf? tjcm;aom wynhfawmf
ESpfa,mufwdkYonf twl&SdMu\/21;3 &Sdrkefaywku? uREfkyfonf ig;brf;oGm;rnf[kqdkvQif? xdkolwdkYu? tuREfkyfwdkYvnf; vdkufrnf[k ajymqdkonfESifh xGufoGm;Mu\/
csufjcif; avSxJ odkY0if xdknOfhwGif waumifudkrQ r&Mu/21;4 eHeufa&mufaomtcg a,Ionf urf;em;rSm&yfawmfrl\/ odkY&mwGif a,IjzpfawmfrlonfudkwynhfawmfwdkYonf rodMu/21;5 a,Iuvnf;? cspfom;wdkY? pm;p&mwpHkwck &Sdoavm[k ar;awmfrlvQif? r&Sdyg[k jyefajymMu\/21;6 wzef a,Iu? avSvufsmbuf ydkufuGefudk ypfcsavmh/ xdkodkYjyKvQif &vdrfhrnf[k rdefYawmfrlonftwdkif;? xdkolwdkYonf ypfcs
rsm;pGmaom ig;wdkYudk tkyfrdaomaMumifh? ydkufuGefudk qGJr&Edkif/
21;7 xdktcga,Icspfawmfrlaom wynhfawmfwdkYu? igwdkYocifaywnf;[k aywktm; ajymqdk\/ ocifjzpfaMumif;udk &Sdrkefaywkonf
Mum;vQif? t0wfudk rNcHKbJ&Sdvsuf tay:tusudkom 0wfpnf; tdkifxJodkYqif;av\/21;8 tjcm;aom wynhfawmfwdkYonf urf;ESifh reD;ra0; tvHig;q,favmufuGmonfjzpf? ig;rsm;ESifh ydkufuGefudk qGJiifvsuf avSpD;
vmMu\/21;9 ukef;ay:odkYa&mufaomtcg rD;cJyHkudk4if;? uifxm;aomig;udk4if;? rkefYudk4if; awGUjrifMu\/21;10 a,Iuvnf;? ,ck&aom ig;tcsKdUudk ,lcJhMu[k rdefYawmfrl\/21;11 &Sdrkefaywkonf avSay:odkYwuf? ig;BuD;w&mig;q,foHk;aumifESifh jynhfvsuf&Sdaom ydkufuGefudk ukef;ay:odkYqGJwifav\/
xdkrQavmufrsm; aomfvnf; ydkufuGefonf rpkwfrjywf&Sd\/21;12 a,Iuvnf;? vm eHeufpmudk pm;Muavmh[k rdefYawmfrl\/ ocifjzpfawmfrlaMumif;udk wynhfawmfwdkYonf odMuaomaMumifh
udk,fawmfonf tb,folenf;[l wpHkwa,mufrQ rar;ravQmuf0hHMu/21;13 a,Ionf vm rkefYESifhig;udk,lNyD;vQif olwdkYtm; ay;awmfrl\/21;14 xdkjyawmfrljcif;um;? a,Ionf aojcif;rS xajrmufawmfrlonfaemuf? wynhfawmfwdkYtm; udk,fudk oHk;Budrfajrmufaom
jyawmfrljcif;jzpfownf;/
21;15 eHeufpmudk pm;Muonfaemuf? a,Iu? a,me\om; &Sdrkef? olwdkYonf ighudkcspfonfxuf oifonfom cspfoavm[k
&Sdrkefaywktm; ar;awmfrlvQif? [kwfyg\ocif/ udk,fawmfudk tuREfkyfcspfonfudk udk,fawmfodawmfrl\[kavQmufaomf? ig\
odk;oi,fwdkYudk auR;arG;avmh[k rdefYawmfrl\/21;16 wzef a,Iu? a,me\om; &Sdrkef? oifonf ighudkcspfoavm[k 'kwd,tBudrf ar;awmfrlvQif? [kwfyg\ocif/ udk,fawmfudk
tuREfkyfcspfonfudk udk,fawmfodawmfrl\[k avQmufaomf? ig\odk;wdkYudk xdef;avmh[k rdefYawmfrl\/21;17 a,Iuvnf;? a,me\om; &Sdrkef? oifonf ighudk cspfoavm[k wwd,tBudrf ar;awmfrlvQif? oifonf ighudkcspfoavm[k
oHk;Budrfajrmuf atmif ar;awmfrlaomaMumifh aywkonf pdwfemojzifh? ocif? udk,fawmfonf cyfodrf;aomt&mwdkYudk
odawmfrl\/ udk,fawmfudk tuREfkyfcspf onfudk ukd,fawmfodawmfrl\[k avQmufaomf? a,Iu? ig\odk;wdkYudk auR;arG;avmh/21;18 igtrSeftuefqdkonfum;? oifonfysKdaom touf&SdpOf udk,fudkudk,f ywfpnf; tvdk&Sd&mt&yf&yfodkY oGm;vmwwf\/ oifonf
tdkaom tcg vufESpfbufudk qefYNyD;vQif? olwyg;onf oifhudk ywfpnf; oiftvdkr&Sd&mt&yfodkY ,loGm;vdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/21;19 xdkodkY rdefYawmfrlaomf? tb,fodkYaom aojcif;tm;jzifh aywkonf bk&m;ocif\bkef;awmfudk xif&Sm;aprnft&dyfudk ay;awmfrl\/
xdkodkY rdefYawmfrlNyD;rS? ighaemufodkYvdkufavmh[k aywktm; rdefYawmfrljyef\/
21;20 a,Icspfawmfrl txufu npmpm;aomtcg &ifawmfudkrSDavsmif;vsuf? ocif? udk,fawmfudk tyfESHaomolum; tb,fol
enf;[k ar;aom wynhfawmfonfvnf; aemufawmfodkYvdkufonfudk aywkonf vSnfhjrifvQif?21;21 ocif? ol tb,fodkY jzpfygvdrfhrnfenf;[k ar;avQmufaomf?21;22 a,Iu? ig<uvmonf umvwdkifatmif xdkoludk aeapjcif;iSg igtvdk&SdvQif oifonf tb,fodkYqdkifoenf;/ oifrlum; ighaemufodkY
vdkufavmh[k rdefYawmfrl\/21;23 xdkpum;awmfudk axmufvQif? nDtpfudkwdkYu? xdkwynhfawmfonf rao&[k tESHhtjym;ajymqdkMu\/ odkYaomfvnf; xdkol
onfrao&[k a,IrdefYawmfrlonfr[kwf/ ig<uvmonfumvwdkifatmif xdkoludk aeapjcif;iSg igtvdk&SdvQif oifonf
tb,fodkYqdkifoenf;[k rdefYawmfrlownf;/
21;24 xdkwynhfawmfum;? taMumif;t&mwdkYudk oufaocH a&;xm;aomoljzpf\/21;25 ol\oufaocHcsufrSefonfudk igwdkYodMu\/ a,IjyKawmfrlaom tjcm;trIt&mtrsm;&Sdao;\/ xdktrIt&m&SdorQwdkYudk
toD;tjcm;a&;xm;vQif? ajrBuD;rqHhEdkifatmif usrf;pmrsm;jym;vdrfhrnf[k xifrSwfjcif; &Sd\/
&Sifa,m[efc&pfpifNyD;\/

927

wrefawmf0wK/

The Acts Of The Apostles.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

928

16 17 18 19 20
26 27 28

wrefawmf0wK/

The Acts Of The Apostles.


tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2

tdkaomfzdvk? a,Ionf a&G;aumufawmfrlaomwrefawmfwdkYudk 0dnmOfawmftm;jzifh rSmxm;NyD;rS?txufodkY aqmif,ljcif;udkcHawmfrlaomaeYra&mufrSDumvwGif? jyKrloGefoifawmfrlorQwdkYudk xkwfabmf? txufusrf;pmudk


igpD&ifa&;xm;ygNyD/1;3 taocHawmfrlNyD;vQif? wrefawmfwdkYtm; t&ufav;q,fywfvHk;udk,fudkjy bk&m;ocif\EdkifiHawmfESifhpyfqdkifaomt&mwdkYudk
rdefY>rwfawmfrlvsuf? rdrdtouf&SifonftaMumif;udk cdkifcHhaomoufaotrsm;tm;jzifh jyawmfrl\/1;4 xdkwrefawmfwdkYudk pka0;apawmfrlNyD;vQif? a,k&SvifNrdKUrSrxGufroGm;bJ crnf;awmf\*wdudk iHhaernftaMumif;rSmawmfrl?
xdk*wdawmfudk iga[majymojzifh oifwdkYonf Mum;od&MuNyD/1;5 *wdawmf tcsuf[lrlum;? a,m[efonf a& AwdZHudkay;\/ oifwdkYonf rMumrjrifhrSD oefY&Sif;aom0dnmOfawmf AwdZHudk
cH&MuvdrfYrnf[k rdefYawmfrl\/
1;6
xdkwrefawmfwdkYonfvnf;pka0;? ocifbk&m;? ,cktcg udk,fawmfonf oa&vtrsKd;om;wdkYtm; EdkifiHudk jyefay;awmfrlrnfavm[k
ar;avQmufMuvQif?1;7 ocifbk&m;u? crnf;awmf\wefcdk;tm;jzifh pD&ifawmfrlaomtcsdefumvudk od&aomtcGifhonf oifwdkYr&Sd/1;8
xdkodkYr&Sdaomfvnf;? oifwdkYtay:odkY oefY&Sif;aom0dnmOfawmfqif;oufaomtcg? oifwdkYonfwefcdk;udkcH&? a,k&SvifNrdKUrSpaom
,k'jynf? &Srm&djynf? ajrBuD;pGef;wdkifatmif ig\oufaojzpfMuvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/ 1;9 wrefawmfwdkYonf MunfhIvsufaeMupOf? ocifbk&m;onf txufodkYaqmif,ljcif;udkcHawmfrl? rdkCf;wdrfonf udk,fawmfudk
rsufuG,fatmifcH,lav\/1;10 xdkodkY<uawmfrlonfudk wrefawmfwdkYonf aumif;uifodkY aphaphMunfharQmfvsufaeMupOfwGif? vlESpfa,mufwdkYonf jzLpifaom
t0wfudk0wfqifvsuf wrefawmfwdkYtem;rSmay:vm?1;11 tdk*gvdvJvlwdkY? tb,faMumifh aumif;uifodkYMunfharQmfvsufaeMuoenf;/ oifwdkYESifhcGg aumif;uifodkY aqmif,ljcif;udkcHawmfrlaom
xdka,Ionf oifwdkYrsufarSmuf aumif;uifodkY<uoGm;awmfrlonfenf;wl wzef<uvmawmfrlvwHh[k ajymqdk\/
1;12 xdktcg a,k&SvifNrdKUESifh OykofaeY waeYc&D;omuGm oHvGiftrnf&SdaomawmifrS a,k&SvifNrdKUodkY wrefawmfwdkYonf jyefMu\/1;13 a&mufMuvQif? aywk? ,mukyf? a,m[ef? tajE? zdvdyK? aomr? AmaomvrJ? rJ? tmvzJ\om;,mukyf? &SdrkefaZvkwf?
,mukyfnD,k'wdkYonf wnf;ae&mtdrftxufcef;odkYwufMu\/1;14 xdkoltaygif;wdkYonf a,I\r,fawmfrm&drSp rdef;rwdkYESifh4if;? nDawmfwdkYESifh4if;? wnDwGwfwnf;MudK;pm; qkawmif;
yXemjyKvsufaeMu\/
1;15 xdktcg ta&twGuftm;jzifh w&mESpfq,faomwynhfawmfwdkY\tv,f aywkonfx?1;16 nDtpfudkwdkY? a,Iudkbrf;qD;aomolwdkYtm; vrf;jyaom,k'kumkwfudk&nfrSwf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf 'g0d'frif;\EIwfjzifh
Asm'dwfxm;awmfrlESifhaom usrf;pmcsuftwdkif; rjynfhpHkbJrae&/1;17 xdkolonf igwkdYESifha&wGuf0ifjcif;odkYa&muf "rq&m\t&mudkcH&NyD/1;18 xdkolonf rw&m;aomtrItwGufjzifh&aomtcESifh ajrwuGufudk0,fNyD;rS? arSmufvsufusvJ0rf;uGJojzifh ttlrsm;aygufavNyD/1;19 xdktaMumif;t&mudk a,k&SvifNrdKUaeaomol taygif;wdkYonfod rdrdwdkYbmomtm;jzifh xdkajrudktauv'r[k ac:wGifMu\/
teufum; aoG;ajr[k qdkvdkownf;/ 1;20 qmvHusrf;pmvmonfum;? ol\ae&mt&yfonf vlqdwfnH&mt&yfjzpfygap/ aeaomolr&SdygapESifh/ ol\t&mudkvnf;
tjcm;ol&ygap[k a&;rSwfownf;/1;21 xdkaMumifha,m[efonf AwdZHudkay;onfumvrSp?1;22 ocifa,IonfigwdkYESifhcGg txufodkYaqmif,ljcif;udkcHawmfrlonfaeY&ufwdkifatmif? wynhfawmfwdkYESifhtwl xGuf0ifoGm;vm
awmfrlaomumvywfvHk; igwkdYESifhaygif;abmf aeaomolwpHkwa,mufonf? xdkocifxajrmufawmfrlonftaMumif;udka[m
ajym igwdkYESifhtwl oufaocHjzpf&rnf[k aywkajymqdk\/
1;23 Am&SA[kac:a0: ,kwKtrnfopfudk&aom a,moyfESifhrdudkcefYxm;?1;24 odkYqkawmif;Mu\/1;25 vltaygif;wdkY\ pdwfESvHk;udkodawmfrlaomocifbk&m;? ,k'kumkwfonf rdrdae&mae&yfodkYoGm;tHhaomiSg "rq&m\t&m?
wrefawmf\t&mrS a&GUavsmhazmufjyefonfjzpf? xdkt&mudkcHapjcif;iSg? olESpfa,mufwdkYwGif a&G;aumufawmfrlaomoludk
jyTefawmfrlyg[k qkawmif;NyD;rS?1;26 pma&;wHcsMuojzifh rdonfpma&;wHudk&? wusdyfwyg;aomwrefawmfwdkYESifh a&wGuf0ifjcif;odkYa&mufav\/
929

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5
2;6
2;7
2;8
2;9
2;10
2;11
2;12
2;13
2;14
2;15
2;16
2;17

2;18
2;19
2;20
2;21
2;22
2;23
2;24
2;25
2;26
2;27
2;28
2;29
2;30
2;31

yifawukawyGJaeY a&mufaomtcg xdkoltaygif;wdkYonf wnDwGwfwnf;pnf;a0; aeMu\/xdktcg avjyif;rkefwdkif;uJhodkYaomtoHonf wcPjcif;wGif aumif;uifrSvm? xdkolwdkYaexdkifaomtdrfudkjznfhav\/xdkcPjcif;wGif uGJjym;aomvQmwdkYonf rD;vQmuJhodkYxif&Sm;? xdkoltoD;toD;wdkYtay:wnfaeMu\/xdkoltaygif;wdkYonfvnf; oefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifh jynhf? 0dnmOfawmfonf a[majymaomtcGifhudk ay;awmfrlonftwdkif;
trsKd;rsKd;aombmompum;tm;jzifh a[majymMu\/
xkdumvtcg? aumif;uifatmufwGif &SdavorQaomvlrsKd;xJu bk&m;udkdkaoaom,k'vlwdkYonf a,k&SvifNrdKU wnf;aeMu
ownf;/xdktoHudkMum;&aomtcg? vlrsm;wdkYonf pka0;vmMuvQif? toD;oD;tjcm;jcm;aom rdrdwdkYbmompum;jzifh wrefawmfwdkY a[majym
onfudk Mum;& rIdifawGvsuf&SdaeMu\/xdkvltaygif;wdkYonf tHhMordef;armawGa0vsuf&Sd? ,cka[majymaomoltaygif;wdkYonf *gvdvJvljzpfMuonfr[kwfavm/odkY[kwfvQif igwdkYonf toD;toD;arG;bGm;&mXme\ bmompum;rsm;udk Mum;&onfum; tb,fodkYenf;/ygodjynfrSp ar'djynf? {vHjynf? araomaygwmrdjynf? ,k'jynf? uya'g udjynf? ykEKjynf? tm&Sdjynf?jzK*djynf? yrfzkvdjynf? tJ*kwKjynfaeaomol? uka&aeNrdKUESifhpyfaom vdAkaus;vufaeaomol? a&mrNrdKUrSvmaom {nfhonfrsm;?
,k'vljzpfap? bmom0ifjzpfap?ua&awjynfom;? tm&yfjynfom;? toD;oD;jzpfMuaom igwdkYtm; olrsm;onf bk&m;ocif\ tHhbG,faomtrIwdkYudk igwdkYtrsKd;
bmompum;jzifh a[majymMuonfudk Mum;&ygonfwum;[k tcsif;csif;ajymqdkMu\/xdkvltaygif;wdkYonf rdef;armawG;awmaompdwf&SdonfESifh? trIt&monf tb,fodkYaomtrIt&mjzpfoenf;[k wa,mufudk
wa,muf ajymqdkMu\/vltcsKdUwdkYu? olwdkYonf csKdaompyspf&nfESifh jynhf0onf[k uJh&JUajymqdkMu\/
xdktcg wusdyfwyg;aomwrefawmfwdkYESifhwuG aywkonf xvsuf? xdkolwdkYudk us,faomtoHESifha[majymonfum;? a,k&Svif
NrdKUom;wdkYESifh ,k'vltaygif;wdkY? oifwdkYonf t&mudkodrSwf ighpum;udkaphaphemcHMuavmh/,cktcsdefum; eHeufwcsufwD;tcsdefom&Sdonfjzpf? oifwdkYxifonftwdkif; olwdkYonf ,pfrl;Muonfr[kwf/t&mum; ya&mzufa,mva[mbl;aomt&mjzpfownf;/a[mbl;aomtcsufum;? aemifumv vlrsKd;wumwdkYtay:odkY ig\0dnmOfawmfudkigoGef;avmif;rnf/ oifwdkY\om;orD;wdkYonf
ya&mzufmPfESifh a[majym&Muvdrfhrnf/ toufi,faomolwdkYonf Asm'dwflygHkwkdYudk jrif&Muvdrfhrnf/ toufBuD;aom
olwdkYonfvnf; edrdwftdrfrufwdkYudk jrifruf&Muvdrfhrnf/xdkumvvnf; ig\trIudkaqmif&Gufaom a,mufsm;rdef;rwdkYtay:odkY ig\0dnmOfawmfudk igoGef;avmif;? olwdkYonf
ya&mzufmPfESifh a[majym&Muvdrhfrnf/txufrdkCf;aumif;uif tHhbG,faomt&mwdkYudk4if;? atmuft&yfajrBuD;ay:? rD;vQH? rD;cdk;wnf;[laom ykyedrdwfwdkYudk4if;
igjyrnf/xm0&bk&m;\ xl;jrwfaomaeYBuD;rwdkifrSD? aeonf arSmifrdkuftwdjzpfvdrfhrnf/ vonfvnf; aoG;jzpfvdrhfrnf/xdktcg xm0&bk&m;udk yXemjyKaomol&SdorQwdkYonf u,fwifawmfrljcif;odkYa&muf&MuvwHh[k bk&m;Asm'dwfawmf&Sd\/
oa&vvlwdkY? ighpum;udkem;axmifMuavmh/ oifwdkYodMuonftwdkif; emZ&ufNrdKUom; a,Ionf xl;qef;aomwefcdk;? edrdwf
vuPm? tHhbG,faomtrIwdkYudk oifwdkYwGif jyK&aomtcGifhESifh bk&m;ocifay;awmfrlaom oufaoudk &aomoljzpf?bk&m;ocifjyXmef;awmfrlaom tvdkawmftm;jzifh4if;? tem*wHomPfawmftm;jzifh4if;? tyfESHjcif;udkcHaom xdka,Iudk oifwdkYonf
brf;qD; rw&m;aomolwdkYvufjzifh vuf0g;uyfwdkif dkufuGyfrsufMuNyD/xdkoludk aojcif;a0'emonf tpOfcsnfaESmifcsKyfudkifrjzpfEdkifonfESifh? xdka0'emudk bk&m;ocifonf cRwfy,f xajrmuf
apawmfrlNyD/xdkoludk taMumif;jyKvsuf 'g0d'frif;u? igonf xm0&bk&m;udk tpOfrjywfrsufarSmufjyK\/ taMumif;rlum; ighvufsmbuf
wnf&Sdawmfrlonfjzpf igonfvIyf&Sm;jcif;r&Sd&/xdkaMumifh ighpdwfESvHk;onfom,mjcif;? igh0dnmOfonfvnf; &Tifvef;jcif;&Sd\/ xdkrSwyg; ightom;onf ajrmfvifhvsuf usdef;0yf
vdrfhrnf/taMumif;rlum;? udk,fawmfonf tuREfkyf\0dnmOfudk r&PmEdkifiH ypfxm;awmfrrl/ udk,fawmf\oefY&Sif;aomoltm;vnf; ykyfpyf
jcif;udk&SdapawmfrrlbJvsuf? touf&Sifjcif;vrf;udk jyTefawmfrlvdrfhrnf/rsufESmawmfudkzl;jrif&aomtm;jzifh 0rf;ajrmufaompdwfESifh tuREfkyfudkjynhfpHkapawmfrlvdrfhrnf[k 'g0d'fqdkownf;/
nDtpfudkwdkY? trsKd;\tbjzpfaom 'g0d'f\taMumif;udk igonf oifwdkYtm; twnfhtvif; ajymyg&ap/ xdk'g0d'fonf ao
oN*K[faom wGif;onf ,ckwdkifatmif igwdkY&Sd\/xdkolonf rdrdtrsKd;tET,fxJu vlZmwdtm;jzifh c&pfawmfudk bk&m;ocifxajrmufap rdrdyvifay:rSm wifawmfrlrnftaMumif;
"dXmefusdefqdkawmfrlonfukd ya&mzufmPftm;jzifhod?c&pfawmf\ xajrmufjcif;taMumif;udk &nfrSwfvsuf? xdkc&pfawmf\pdwf0dnmOfudk r&PmEdkifiH ypfxm;awmfrrl/ tom;onfvnf;
ykyfpyfjcif;odkYra&muf[k tem*wHomPfESifh a[mav\/930

2;32 xdka,Iudk bk&m;ocif xajrmufapawmfrlonfudk igwdkY&SdorQonf oufaocHjzpfMu\/2;33 xdkodkY bk&m;ocifonf vufsmvufawmfESifhcsD;jrifhawmfrlojzifh? xdkocifonf *wdawmfESihf,SOfaom oefY&Sif;aom0dnmOfawmfudk
crnf;awmfxHcHNyDjzpf oifwdkYodjrifMum;&aomt&mudk Gef;avmif;awmfrl\/2;34 'g0d'fonf aumif;uifodkYrwufao;/2;35 odkY&mwGif xm0&bk&m;u? oif\&efolwdkYudk oif\ajcwif&migrcsrxm;rSDwdkifatmif ighvusfmbuf xdkifaeavmh[k ighociftm;
rdefYawmfrlonf[k 'g0d'fpum;&Sd\/
2;36 xdkaMumifh oifwdkYonf vuf0g;uyfwdkifrSmuGyfrsufaoma,Iudk bk&m;ocifonf c&pfawmft&m4if;? tpdk;&aom t&Sift&m4if;
cefYxm;awmfrlonfhtaMumif;udk oa&vtrsKd;om;taygif;wdkY twyftrSefodrSwfMuavmh[k aywka[mav\/
2;37 xdkolwdkYonf Mum;&vQif pdwfESvHk;ylyefjcif;&Sd? nDtpfudkwdkY? tb,fodkYjyK&ygrnfenf;[k aywkrSp wjcm;aom wrefawmfwdkYtm;
ar;jref;Mu\/2;38 aywkuvnf;? oifwdkY\tjypfudkvGwfapjcif;iSg aemifw& wa,mufrQr<uif;? a,Ic&pf\emr AwdZHudkcHMuavmh/ odkYjyKvQif
oehf&Sif;aom0dnmOfawmfwnf;[laom qkaus;Zl;awmfudk cH&Muvdrfhrnf/2;39 taMumif;rlum;? *wdawmfonfoifwdkYESifh4if;? oifwdkY\om;orD;wdkYESifh4if;? a0;aomolwdkYwGif igwdkY\bk&m;ocif xm0&bk&m;
ac:awmfrlorQaomolwdkYESifh4if; qdkifonf[k a[m\/2;40 xdkrSwyg; oabmrajzmifhaom trsKd;rS u,fwifjcif;odkYa&mufMuavmh[l txl;xl;tjym;jym;aompum;ESifh oufaocH
wdkufwGef;aoG;aqmifav\/
2;41 xdkpum;udk toifhESvHk;oGif;rdaomolwdkYonf AwdZHudkcH? xdkaeY ta&twGuftm;jzifh oHk;axmifrQavmufaom olwdkYonf
0ifMu\/2;42 xdkolrsm;onf wrefawmfwdkY\ qHk;rMo0g'udkcHjcif;? taygif;toif;zGJUjcif;? rkefYudkzJhjcif;? yXemjyKjcif;wdkYudk tNrJaqmif&GufaeMu\/2;43 vltaygif;wdkYonf aMumufvefYjcif;&Sdonfjzpf wrefawmfwdkYonf rsm;pGmaomedrdwfvuPm? tHhbG,faomtrIwdkYudkjyKMu\/2;44 ,HkMunfaom oltaygif;wdkYonf wpkwa0;wnf;aeMuojzifh? rdrdwdkY&SdorQudk qufqHoHk;aqmifMu\/2;45 rdrdwdkYOpmypnf;rsm;udka&mif;NyD;vQif? vlrsm;qif;&Jonftwdkif; toD;toD;wdkYtm; a0iSjcif;udkjyKMu\/2;46 xdkolwdkYonfvnf;? Adrmefawmf aeYwdkif;tpOfwnDwGwfwnf;ae? udk,ftdrf rkefYudkzJhvsuf MunfjzL&Tifvef;0rf;ajrmufaom
pdwfESifh tpmtm[m&udkoHk;aqmifMu\/2;47 bk&m;ocifudkvnf; csD;rGrf; vltaygif;wdkYa&SUrSm rsufESmyGifhvef;jcif;tcGihfudk&Mu\/ u,fwifjcif;odkYa&mufaomolwdkYudkvnf;
aeYpOfrjywf ocifbk&m;onf oif;0ifapawmfrl\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2

xdktcg yXemjyK&aomoHk;csufwD;tcsdef aywkESifha,m[efwdkYonf AdrmefawmfodkYwufMuonf&Sdaomf?trd0rf;wGif;uyif ajcrpGrf;aomolwa,mufudk olwyg;wdkYonfxrf;vsufvmMu\/ AdrmefawmfodkY0ifaomolwdkYrSm pGefYBuJjcif;udk


cHapjcif;iSg? wifhw,ftrnf&Sdaom wHcg;em;rSm xdkoludkxm;avh&Sd\/3;3
aywkESifh a,m[efwdkYonf AdrmefawmfodkY0ifrnfvmMuonfudk xdkolonf jrifvQif pGefYBuJyg[kawmif;av\/3;4
xdktcg aywkESifh a,m[efwdkYonf xdkoludkaphaphMunfhI igwdkYtm; arQmfMunhfavmh[kqdkvQif?3;5 xdkolonf wpHkwckudk&rnf[k pdwfxifESifh wrefawmfwdkYudk arQmfMunhfvsufae\/3;6 aywkuvnf;? ig a&TaiGr&Sd/ &Sdonft&mudkoifhtm;igay;rnf/ emZ&ufNrdKUom;a,Ic&pf\ emrawmftm;jzifh x vSrf;oGm;
avmh[kqdkvsuf?3;7 ol\vufsmvufudkudkifqGJcsD<uavaomcPjcif;wGif? ajcESpfbufzrsufpdwdkYonf pGrf;tm;udk&ojzifh?3;8 kwfw&ufxrwfwwf&yfNyD;vQif vSrf;oGm;av\/ oGm;vsuf? ckefvsuf? bk&m;ocifudkcsD;rGrf;vsuf? wrefawmfwdkYESifhtwl
AdrmefawmfodkY 0ifav\/3;9 xdkodkYvSrf;oGm; bk&m;ociftm;csD;rGrf;onfudk vltaygif;wdkYonfjrifaomtcg?
3;10 xdkolonf Adrmefawmf\ wifhw,fwHcg;em;rSm pGefYBuJjcif;udkcH xdkifaeaomoljzpfonfudkodMuaomaMumifh? ol jzpfonftrIudk
tHhMordef;armawGa0jcif;&Sd?3;11 xdkolonf aywkESifha,m[efudktrSDjyKvsuf &Sd&mt&yf? a&Smvrkefuem;jyiftrnf&Sdaom uem;jyifodkYajy;0if pka0;Mu\/
3;12 aywkonf jrifvQif? oa&vvlwdkYtb,faMumifh trIwdkY tHhMoMuoenf;/ olonf vSrf;oGm;EdkifaomtcGihfudk igwdkYonf
udk,fwefckd;? udk,foDvtm;jzifh ay;bdouJhodkY tb,faMumifh igwdkYudkaphaphMunhfIMuoenf;/3;13 tmjA[H? Zuf? ,mukyfwdkY\ bk&m;ocif? igwdkYbdk;ab;rsm;\ bk&m;ocifonf rdrdom;awmf\bkef;udk xif&Sm;apawmfrlNyD/
xdkocifudk oifwdkYonf ydvwfrif;vufodkYtyfESH xdkrif;onf vTwfrnftBuH &Sdaomfvnf; oifwdkYonf xdkocifudk jiif;y,fMu\/3;14 oefY&Sif;ajzmifhrwfawmfrlaom ocifudkjiif;y,f? vltoufudkowfjcif;tjypf&Sdaomolwa,mufudk &rnftaMumif; awmif;yef
ojzifh?3;15 touf&Sifjcif;odkY ydkYaqmifawmfrlaomt&Sifudk uGyfrsufMuNyDwum;? xdkt&Sifudk bk&m;ocifonf aojcif;rSxajrmufapawmfrlonfudk
igwdkYonf oufaocHjzpfMu\/
3;16 xdkocifudk ,HkMunfjcif;tm;jzifh xdkocif\emrawmfonf oifwdkYodjrifaom oltm; tpGrf;udkay;awmfrlNyD/ xdkocifaMumifh&aom
931

3;17
3;18
3;19
3;20
3;21
3;22
3;23
3;24
3;25

3;26

,HkMunfjcif;onf oifwdkYrsufarSmufwGif ol aphpHkjcif;tcGifhudkay;&SdavNyD/


,ckvnf; nDtpfudkwdkY? oifwdkYrSp tpdk;&aomolwdkYonf rodbJvsuf xdkodkYjyKMuonfudkigod\/c&pfawmfonf taocH&rnf[k ya&mzuftaygif;wdkYonfa[majym? bk&m;ocifabmfjyawmfrlESifhaomtrIudk xdkodkYtm;jzifhNyD;pD;a
wmfrlNyD/xdkaMumifh xm0&bk&m;xHawmfrS csrf;{aomtcsdefumvonf a&mufvm?oifwdkYtbdkYtvdkiSg cefYxm;awmfrlESifhaoma,Ic&pfudk apvTwfawmfrlrnftaMumif;? oifwkdYtjypfrsm;udkajyapjcif;iSg aemifw&
pdwf ajymif;vJjcif;odkYa&mufMuavmh/urmOD;rSp oefY&Sif;aomya&mzufq&mawmfwdkYEIwfjzifh bk&m;ocifAsm'dwfxm;awmfrlaom xdkuyfumv? tvHk;pHkaomt&mwdkYudk
topfjyKjyifawmfrlaomuyfumvra&mufrSDwdkifatmif aumif;uifbHkonf xdkc&pfawmfudk cH,lodrf;qnf;&rnf/igwdkYbkd;ab;rsm;wdkYtm;vnf; arma&Su? oifwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? oifwdkYtrsKd;om;csif;wdkYtxJ igESifhwlaom
ya&mzufwyg;udk oifwdkYtbdkY ay:xGef;apawmfrlrnf/ xdkya&mzufa[majymorQaom t&mwdkYudk oifwdkYonf em;axmif&Murnf/tMuifolonf xdkya&mzuf\ pum;udkem;raxmifbJ aetHh? xdkolonf rdrdtrsKd;xJu y,f&Sif;jcif;udkcH&rnf[k a[m\/ya&mzuf&SarGv rSp aemufa[maom ya&mzuf&SdorQwdkYonf onfaeY&ufumvudk a[majymjyTefMuNyD/oifwdkonf ya&mzuftrsKd;tET,fjzpfMu\/ bk&m;ocifonf tmjA[Hudk? oif\ trsKd;tET,ftm;jzifh vlrsKd;taygif;wdkYonf
aumif;BuD;r*FvmudkcH&Muvdrfhrnf[k Asm'dwfxm;awmfrl? igwdkYbdk;ab;rsm;wdkYtm;ay;awmfrlaom y#dnmOfw&m;awmfESifh
oifwdkYonfqdkifMu\/oifwdkYwGif rdrd'kpdkufwdkYudk MuOfa&Smify,f&Sm;aomol&SdorQwdkYtm; aumif;BuD;r*Fvmudk ay;apjcif;iSg bk&m;ocifonf rdrdom;awmf
a,Iudk xajrmufapawmfrlNyD;vQif? oifwdkY&Sd&modkY a&S;OD;pGmapvTwfawmfrlonf[k vlrsm;wdkYtm; aywka[majym\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19
4;20
4;21
4;22

xdkodkY wrefawmfwdkYonf vlrsm;wdkYtm;a[majympOfwGif? AdrmefawmfrSL;rSpaom ,Zfyka&m[dwfwdkYESifh Z'KuJrsm;wdkYonf vmMuojzifh?wrefawmfwdkYonf vlrsm;wdkYtm;qHk;rMo0g'ay; a,Iudk taMumif;jyKvsufaojcif;rS xajrmufjcif;w&m;udk a[maomaMumifh?
xdkrif;rsm;wdkYonf pdwfylyefjcif; &SdonfESifh?wrefawmfwdkYudk brf;qD;NyD;rS? ntcsdefjzpfaomaMumifh eufjzefaeYwdkifatmif aESmiftdrf csKyfxm;Mu\/w&m;emaomoltrsm;wdkYonf ,HkMunfjcif;odkYa&muf ta&twGuftm;jzifh vlig;axmifrQavmuf&SdMu\/
eufjzefaeYa&mufaomf rif;t&m&Sd? vltBuD;tuJ? usrf;jyKq&mwdkYESifh?,Zfyka&m[dwfrif;tEwf? u,mz? a,m[ef? tmavZjEK rSp ,Zfyka&m[dwf rif;rsKd;&SdorQwdkYonf a,k&SvifNrdKU pka0;MuNyD;vQif?wrefawmfwdkYudk tv,fxm;? oifwdkYonf tb,fodkYaomwefcdk;? tb,fol\emrtm;jzifh trIudkjyKoenf;[k ar;jref;Mu\/
xdktcg aywkonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifh jynfhvsuf? vlrsm;udktpdk;&aomrif;wdkYESifh oa&vtrsKd; tBuD;tuJwdkY?t*FgcsKdUwJhaom oludkaus;Zl;jyK? olonftema&m*gESifh tb,fodkYuif;vGwfoenf;[k igwdkYonf ,aeYtppfcH&vQif?oifwdkYonf vuf0g;uyfwdkifrSmuGyfrsuf? bk&m;ocifonf aojcif;rSxajrmufapawmfrlaom emZ&ufNrdKUom; a,Ic&pf\
emrawmftm;jzifh olonf oifwdkYrsufarSmuf usef;rmvsuf&Sdonfudk oifwdkYrSp oa&vltaygif;wdkY odrSwfMuavmh/xdkocifum;? oifwdkYonf wdkufudkwnfvkyfaomtcgy,fxm;? aemufwzef wdkufaxmifhtxG#fzsm;odkY a&mufjyefaom ausmufjzpf
awmfrl\/ xdkocifrSwyg; tb,folrQ u,fwifjcif;trIudkrwwfEdkif/xdkocif\ emrawmfrSwyg;igwdkYudk u,fwifEdkifaomemr wpHkwckrQ aumif;uifatmuf vlwdkYwGifray:r&Sd[k aywkonf
xdkolwdkYtm;>rufqdk\/
xdkolwdkYonf aywkESifha,m[efwdkY\ &J&ifhjcif;owdudkjrif? vlwwfr[kwf? vlomrnomjzpfonfudk odrSwfojzifh tHhMoaeMu\/
xdkolESpfa,mufwdkYonf txufu a,IESifhtwl&Sdonfudk owd&4if;?temuif;vGwfaomolonf xdkolwdkYESifhtwl&Sdaeonfudkjrif4if;? jiif;cHkqdkbG,f&mr&SdrawGUMu/wrefawmfwdkYudk vTwfawmfrS xGufoGm;apNyD;vQif? olwdkYudk tb,fodkYjyK&rnfenf;/olwdkYonf xif&Sm;pGmaom edrdwfvuPmudkjyNyD;onfudk? a,k&SvifNrdKU aeaomol taygif;wdkYonf odjrifMu\/ igwdkYonfvnf;
jiif;cHkjcif;iSgrwwfEdkifNyD/odkYaomfvnf; vltrsm;txJom rESHhrjym;apjcif;iSg? aemufwzef xdkemrudktrSDjyKvsuf tb,foludkrQ ra[mrajymESifh[l
olwdkYudkusyfwnf;pGm Ncdrf;acsmufMuukeftHh[k tcsif;csif;wdkifyifNyD;rS?wrefawmfwdkYudkac:? a,I\emrudktrSDjyKvsuf a[majymoGefoifjcif;udk tvQif;rjyKESifh[k trdefY&SdMu\/
aywkESifha,m[efwdkYuvnf;? bk&m;ocif\pum;awmfudk em;axmifonfxuf oifwdkY\pum;udk omem;axmifaomf? bk&m;ocifh
a&SUrSm aumif;rnfraumif;rnfudkqifjcif pD&ifMuavmh/igwdkYonf Mum;vsuf? jrifvsuf&Sdaomt&mwdkYudk ra[mrajymbJraeEdkif[k xdkolwdkYtm;qdkMu\/xdktcg wrefawmfwdkY tjypf'Pfay;oifhaomtaMumif;udk rawGUojzifh wzefNcdrf;acsmufNyD;vQifvTwfMu\/taMumif;rlum;? temuif;jcif;edrdwfvuPmudkcH&aomolonf toufav;q,fausmf&Sdonfjzpf? vltaygif;wdkYonf xdktrIudk
axmufvsuf bk&m;ocif\*kPfawmfudk csD;rGrf;Mu\/
932

4;23 wrefawmfwdkYonf vGwfaomtcg? rdrdwdkYtaygif;toif;&Sd&modkYoGm;? rdrdwdkYtm; ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYESifh vltBuD;tuJwdkY


ajymqdkorQudk jyefMum;Mu\/4;24 xdkolrsm;wdkYonfMum;&vQif? wnDwGwfwnf; bk&m;ocifhxHodkY toHudkvTifhvsuf? tpdk;&awmfrlaomt&Sif? udk,fawmfonf
aumif;uif? ajrBuD;? ork'&mrSp xdkt&yfwdkY &SdorQwdkYudk zefqif;awmfrlaom bk&m;ocifjzpfawmfrl\/4;25 udk,fawmfuvnf;? vlrsKd;wdkYonftb,faMumifh kef;&if;cwfjyKMuoenf;/ vlpkwdkYonf tb,faMumifh tcsnf;ESD;BuHpnfMuoenf;/4;26 avmuD&Sifbk&ifwdkYonf xMu? rSL;rwft&m&SdwdkYvnf; xm0&bk&m;ESifh c&pfawmfudk&efbufjyKvsuf pnf;a0;Mu\[k udk,fawmf
uRef'g0d'f\EIwfjzifh Asm'dwfxm;awmfrlonfESifhtnD?4;27 a[k'frif;? ykEdydvwfrif;rSp oa&vtrsKd;om;? wyg;trsKd;om;wdkYonf?4;28 udk,fawmf\ tvdk&Sdonftwdkif;? a&S;rqGuvufawmfjzifh cGJcefYrSwfom;awmfrlESifhorQwdkYudkjyKjcif;iSg bdodufay;awmfrlaom
om;awmfjrwf a,Iudk NrdKU &efbufjyK pnf;a0;MuNyD? trSefjzpfyg\/4;29 tdkxm0&bk&m;? ,cktcg xdkolwdkY\Ncdrf;acsmufjcif;udk rSwfawmfrlyg/4;30 tema&m*g Nidrf;apjcif;iSg vufawmfudkqefhawmfrl? oefY&Sif;aomom;awmfa,I\ emrawmftm;jzifh edrdwfvuPm? tHhbG,faom
trIwdkYudk jzpfapawmfrlpOfwGif? udk,fawmf\uRefwdkYonf EIwfuywfw&m;awmfudk&J&ifhpGm a[majymygrnftaMumif; u,fr
oem;awmfrlyg[k qkawmif;Mu\/4;31 xdkodkY qkawif;yXemjyKNyD;rS? pka0;aomt&yfonfwkefvIyf? xdkoltaygif;wdkYonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifh jynhfojzifh?
bk&m;ocif\EIwfuywfw&m;awmfudk &J&ifhpGma[majymMu\/
4;32 ,HkMunfaomoltaygif;wdkYonf pdwfESvHk; wnDwGwfwnf;&SdMu? tb,folrQ rdrdOpmwpHkwckudk ighOpm[l rqdkbJvsuf?
&SdorQaom OpmwdkYudkqufqHojzifh oHk;aqmifMu\/4;33 ocifa,Ixajrmufawmffrljcif; taMumif;udk wrefawmfwdkYonfBuD;aomwefcdk;ESifhoufaocH? xdkoltaygif;wdkYonf BuD;aom
aus;Zl;awmfESifh jynhfpHkMu\/4;34 xdkolwdkYwGif qif;&Jaomolwa,mufrQr&Sd/ taMumif;rlum;? tdrf? ajruGufudk ydkifaomol&SdorQwdkYonf a&mif;NyD;vQif? &aomtbdk;udk
,laqmifcJh?4;35 wrefawmfwdkY\ ajc&if; xm;Muojzifh? vlrsm;qif;&Jonftwdkif; toD;toD;wdkYtm; a0iSay;urf;Mu\/
4;36 a,maotrnf&Sd oufomapjcif;\om;[kqdkvdkaom AmeAtrnfopfudk wrefawmfwdkY orkwfjcif;tm;jzifh&aom ukykjynfom;
av0dvlwa,mufonf4;37 rdrdydkifaomajrudka&mif;NyD;vQif? &aomaiGudk,laqmifcJh wrefawmfwdkY\ajc&if;xm;av\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1 odkY&mwGif tmeedESifh &Szda&trnf&Sdaom vifr,m;ESpfa,mufwdkYrlum;? OpmwpHkwckudka&mif;NyD;vQif?5;2 xdkolonf rdrdcifyGef;ESifh oabmwlvsuf? tbkd;\wbdkYudkxdrf0Sufojzifh? wbdkYudkom,laqmifcJh wrefawmfwdkY\ajc&if;
xm;av\/5;3 aywkuvnf;? tmeed? oifonf oehf&Sif;aom0dnmOfawmfudkvSnfhpm; ajrudka&mif;aomtbdk;\wbdkYudk xdrf0SufrnfhtaMumif;?
pmwefonf oif\pdwfESvHk;udk tb,faMumifhjynfhap&oenf;/5;4 xdkajr&SdpOfwGif udk,fydkifonf r[kwfavm/ a&mif;&aomtbdk;onf udk,fOpmjzpfonfr[kwfavm/ tb,faMumifh odkYBuHpnf
oenf;/ vludkom rkomajymNyDr[kwf/ bk&m;ocifudkvnf; rkomajymNyD[k aywkqdk\/5;5 xdkpum;udk Mum;vQif? tmeedonf vJao\/ xdktaMumif;t&mudk Mum;aomoltaygif;wdkYonf tvGefaMumufvefYjcif;odkY
a&mufMu\/5;6 vkvifwdkYonfvnf;x tavmif;aumifudk t0wfESifhywf&pfNyD;vQif aqmifoGm; oN*K[fMu\/
5;7 xdkaemuf oHk;em&DcefYavmufMumvQif? ol\cifyGef;onfjzpfcJhNyD;aom trIt&mudk rodbJvsuf 0ifvm\/5;8 aywkuvnf;? rQavmufESifh ajrudka&mif;oavm? ightm;ajymavmh[kar;vQif? xdkrdef;ru? [kwfyg\/ rQavmufESifhajrudk
a&mif;ygonf[k qdk\/5;9 aywkuvnf;? xm0&bk&m;\ 0dnmOfawmfudkpHkprf;rnf[k oabmwlESifh tb,faMumifh BuHpnfMuoenf;/ MunfhIavmh/ oif\
cifyGef;udk oN*K[faomolwdkY\ajconf wHcg;em;rSm &Sdonfjzpf? oifhudkvnf; aqmifoGm;avOD;rnf[k qdkaomcPjcif;wGif?5;10 xdkrdef;ronfaywk\ ajc&if;vJaoav\/ vkvifwdkYonfvnf;0if xdkrdef;raoonfudkawYGvQif? aqmifoGm; ol\
cifyGef;tem;rSm oN*K[fMu\/5;11 oif;0ifoltaygif;rSp xdktaMumif;t&mudk Mum;&aomoltaygif;wdkYonf tvGefaMumufvehfjcif;odkYa&mufMu\/
5;12 wrefawmfwdkYonfvnf; vlrsm;a&SUrSm edrdwfvuPm? tHhbG,faomtrIt&mrsm;udkjyKMu\/ xdkoltaygif;wdkYonf a&Smvrkefuem;jyif
wnDwGwfwnf; aeMuojzifh?5;13 <uif;aomol wpHkwa,mufrQ raygif;abmf0Hhaomfvnf;? vlrsm;wdkYonf aumif;BuD;ay;Mu\/5;14 ocifbk&m;,HkMunfaom a,mufsm;? rdef;r? taygif;wdkYonf oif;0ifMu\/5;15 aywkonf vrf;a&SmufoGm;pOf? tempGJaomolwdkYwGif wa,mufa,mufudk ol\t&dyfvTrf;rdk;apjcif;iSg? vlemwdkYudk vrf;em;odkYxkwf
ckwifarGU&may:rSmxm;Mu\/933

5;16
5;17
5;18
5;19
5;20
5;21
5;22
5;23
5;24
5;25
5;26
5;27
5;28

5;29
5;30
5;31
5;32
5;33
5;34
5;35
5;36
5;37
5;38
5;39
5;40
5;41
5;42

ywfvnf0ef;usif&Sdaom NrdKUol&Gmom;taygif;wdkYonf tempGJaomol? ewfqdk;nOf;qJaomolwdkYudk aqmifcJhvsuf? a,k&SvifNrdKUodkY


pka0;vm Mu? xdkvlemtaygif;wdkYonf temuif;vGwfjcif;odkYa&mufMu\/
xdktcg ,Zfyka&m[dwfrif;ESifh Z'KuJjzpfaom xdkrif;\taygif;tabmf&SdorQwdkYonf x a'gotrsufESifh jynhfMuojzifh?wrefawmfwdkYudk brf;qD; axmifxJavSmifxm;Mu\/nOfhtcg xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonf axmifwHcg;udkzGifhNyD;vQif? xkdolwdkYudkEIwf? oifwdkYoGm;Muavmh/Adrmefawmf&yf touf&Sifjcif;w&m;pum; tvHk;pHkudk vlrsm;wdkYtm; a[majymMuavmh[k rSmxm;\/ xdkpum;udkMum;vQif?
eHeufapmapm AdrmefawmfodkY0if qHk;rMo0g'ay;Mu\/
,Zfyka&m[dwfrif;ESifh ol\taygif;tabmfwdkYonf vmMuojzifh? vTwft&m&SdrSp oa&vvlwdkYwGif toufBuD;aomoltaygif;
wdkYudkpka0; apNyD;rS? wrefawmfwdkYudkac:apjcif;iSg vkvifwdkYudk axmifodkYapvTwfMu\/rif;vkvifwdkYonf axmifodkYa&mufvQif? wrefawmfwdkYudk axmifxJrSmrawGUonf&Sdaomf jyefMu?axmifwHcg;vnf; txl;ojzifh vHkNcHKpGmydwfvsuf? axmifudkapmifhaomolwdkYvnf; wHcg;jyifrSm &yfvsuf&SdMuonfudk tuREfkyfwdkYonf
awGUyg\/ zGifhNyD;rS txJ tb,foludkrQ rawGUyg[k Mum;avQmufMu\/,Zfyka&m[dwfrif;ESifh AdrmefawmfrSL;tp&Sdaom ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYonf xdkpum;udk Mum;vQif? xdktrIonf tb,fodkYaom
trIjzpfvdrhf rnfenf;[l awG;awmjcif;&SdMu\/xdktcg vlwa,mufonfvm axmifxJrSmavSmifxm;aomolwdkYonf Adrmefawmf&yfvsuf/ vlrsm;wdkYtm; qHk;rMo0g'ay;Muygonf[k
avQmufav\/
xdktcg AdrmefawmfrSL;onf rif;vkvifwdkYESifhtwloGm;jyefvQif? rdrdwdkYudk vlrsm;wdkYonf ausmufcJESifhypfrnfudkpdk;&drfaomaMumifh?
wrefawmf wdkYudk tEdkiftxufrjyKbJ ac:aqmifav\/xdktcg ac:aqmifNyD;vQif? vTwft&m&SdwdkY a&SUrSmxm; ,Zfyka&m[dwfrif;u?xdkemrudktrSDjyK rqHk;r roGefoifrnftaMumif; igwdkYonf oifwdkYtm; usyfwnf;pGmpD&ifrSmxm; onf r[kwfavm/ ,ckMunfhMu/
a,k&SvifNrdKUudk oifwdkYt,l0g'ESifh jynfhaponf jzpf? igwdkY tay:odkYxdkol\taoG;udka&mufapjcif;iSg oifwdkYBuHpnfygonfwum;[k
ar;jref;ajymqdkMu\/
aywkESifh tjcm;aomwrefawmfwdkYuvnf;? vl\pum;xuf bk&m;ocif\pum;awmfudk em;axmifoifhyg\/oifwdkYonf opfwdkifqGJ uGyfrsufaoma,Iudk igwdkYbdk;ab;rsm;\ bk&m;ocifonf xajrmufapawmfrlNyD/oa&vvlwdkYtm; aemifww&m;ESifh tjypfvTwfjcif;tcGifhudkay;apjcif;iSg? xdkoludk tpdk;&aomt&Sift&m4if;? u,fwifaom
ocift&m4if;? bk&m;ocifcefYxm; rdrdvufsmvufawmfESifh csD;jrifhawmfrlNyD/xdktaMumif;t&mwdkYonf trSefjzpfaMumif;udk igwdkYonf oufaocHjzpfMu\/ bk&m;ocif\pum;awmfudk em;axmifaomolwdkYtm;
ay;oem;awmfrlaom oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonfvnf; oufaocHjzpfawmfrlonf[k ajymqdkMu\/
xdkpum;udk Mum;vQif? xdkolwdkYESvHk;onf uGJjywfrwwfjzpf? wrefawmfwdkYudk uGyfrsufjcif;iSg tcsif;csif;wdkifyifajymqdkMu\/xdktcg vlaygif;wdkYdkaoaomol? *gravsvtrnf&Sdaom ed&nf;q&m? zm&d&SJwa,mufonf vTwfawmfay: x? wrefawmf
wdkYudk jyifodkY cPxGufapNyD;vQif?oa&vvlwdkY? olwdkYtm; tb,fodkYjyKrnft&mudk owdESifh qifjcifMuavmh/taMumif;rlum;? txufuok'trnf&Sdaomolwa,mufonf xojzifh? igonf vlomrnr[kwf[kqdkonfjzpf? ol vlav;&mrQ
avmuf qnf;uyfMu\/ xdkolonf ysufpD;jcif;odkYa&muf olUudk,HkMunforQaomolwdkYonf uGJjym;aysmufysufMu\/xdkolaemuf aiGawmfcGJpOfumv? ,k'trnf&Sdaom *gvdvJvlwa,mufonfvnf;x? rdrdaemufodkY vlrsm;udkaoG;aqmifav\/
xdkolonfvnf; ysufpD;jcif;odkYa&muf? olUudk,HkMunforQaomolwdkYonf aysmufvGifhMu\/,ckvnf; olwdkYudk a&Smif&Sm; tvdktavsmuf&SdMuygap[k igqdk\/ tBuH trIonf vl\tBuH vl\trIjzpfvQif ysufpD;jcif;
odkYa&mufvdrfhrnf/bk&m;ocif\ tBuHtrIjzpfvQif oifwdkYonf rzsufqD;EdkifMu/ oifwdkYonf bk&m;ocif\ tmPmawmfudkqefaomolrjzpfrnftaMumif;
owdjyKMuavmh[k ajymqdk\/xdkpum;udk em;axmifMuojzifh? wrefawmfwdkYudkac: dkufESufNyD;rS? a,I\emrudktrSDjyKvsuf ra[mrajymrnftaMumif; jrpfwm;
vTwfMu\/wrefawmfwdkYonfvnf;? ocifa,I\ emrawmfaMumifh rdrdwdkYonf t&SufuGJjcif;udk cHxdkufMuonf[k rSwfawmfrlaomaMumifh
0rf;ajrmuf aompdwf&Sd vGwfawmfrS xGufoGm;Mu\/Adrmefawmf4if;? tdrf4if; aeYwdkif;tpOf qHk;roGefoifvsuf? a,Ionf c&pfawmfjzpf\[l {0Ha*vdw&m;udk rjywfa[majymvsuf
aeMu\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2

xdkumv wynhfawmfwdkYonf rsm;jym;onf&Sdaomf? aeY&uftpOftwdkif; vkyfauR;aomtcg? a[avepftrsKd; rkwfqdk;rwdkYudk


rvkyfrauR;[k xdktrsKd;om;wdkYonf jrnf;wrf; a[NAJvlwdkYudktjypfwifMu\/xdktcg wusdyfESpfyg;aomwrefawmfwdkYonf wynhfawmftaygif;wdkYudkac:NyD;vQif? igwdkYonf bk&m;ocif\EIwfuywfw&m;awmfudk
xm; pm;yGJ vkyfauR;rIudk raqmifoihf/934

6;3

xdkaMumifh nDtpfudkwdkY? 0dnmOfawmfESifh4if;? ynmESifh4if; jynfhpHkvsuf? toa&&Sdaomf vlckepfa,mufwdkYudk oifwdkYwGif&SmMuavmh/


trIudk aqmif&Gufapjcif;iSg xdkolwdkYudk igwdkYonf cefYxm;Murnf/6;4 igwdkYrlum;? qkawmif;jcif; yXemjyKjcif;? EIwfuywfw&m;awmfudk a[majymjcif;trIwdkYudk tNrJjyKaernf[k qdkMu\/6;5 xdkpum;udk vltpkta0;taygif;wdkYonf ESpfoufMuojzifh? ,HkMunfjcif;ESifh4if;? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifh4if;? jynhfpHkaom
oawzefrSp?zdvdyK? ajymac:? eduaemf? wdrkef? ygare? ,k'bmom0ifaom tEdtkwfNrdKUom; edaumvwdkYudka&G;aumuf?6;6 wrefawmfwdkYa&SUxm;Mu\/ wrefawmfwdkYonfvnf; qkawmif;NyD;vQif xdkolwdkY\acgif;ay: vufudkwifMu\/
6;7
bk&m;ocif\ omoemawmfonf wdk;yGg;ojzifh a,k&SvifNrdKU wynhfawmfwdkYonf tvGefyGg;rsm;? ,Zfyka&m[dwftaygif;wdkYonf
,HkMunf jcif;w&m;udkem;axmifMu\/6;8
oawzefonf aus;Zl;awmfESifh4if;? wefcdk;awmfESifh4if; jynhfpHkojzifh? BuD;pGmaomedrdwfvuPm? tHhbG,faomtrIwdkYudk vlrsm;a&SUrSm
jyKav\/6;9 xdktcg vdaA&wdef taygif;toif;0ifaomolrSp? uka&aejynfom;? tmavZjEdjynfom;? udvdudjynfom;? tm&Sdjynfom;
tcsKdUwdkYonf x oawzefESifh jiif;cHkjcif;udkjyKpOfwGif?6;10 ola[majym oHk;pGJaom ynmESifh0dnmOfawmfudk rcHrqD;EdkifMu/6;11 xdktcg olonf arma&Sudk4if;? bk&m;ocifudk4if; vGefusL;ajymonfudk igwdkYMum;&ygNyD[k oufaocHrnfholwdkYudk wdwfqdwfpGm
ac: xm;MuNyD;vQif?6;12 vlrsm;udk4if;? tBuD;tuJ? usrf;jyKq&mwdkYudk4if; EId;aqmf? oawzefxHodkYvmojzifh brf;qD; vTwfawmfodkYydkYMu\/6;13 rrSefaom oufaocHwdkYudkac:? olonf oefY&Sif;aom t&yfXmeawmfESifh ynwfw&m;awmfudk vGefusL; tpOfrjywfajymqdk
vsufaeyg\/6;14 xdkemZ&ufNrdKUom; a,Ionf t&yfXmeawmfudkzsufqD;? igwdkYtm; arma&Styfay;aom xHk;enf;Oya'oudk ajymif;vJaprnf[k
olqdk onfudk tuREfkyfwdkYonf Mum;&ygNyD[k oufaocHMu\/6;15 vTwfawmf xdkifvsuf&Sdaomoltaygif;wdkYonf oawzefudk aphaphMunhfIvQif? ol\rsufESmonf aumif;uifwref\rsufESmuJhodkY
jzpfonf[k xifrSwfMu\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5
7;6
7;7
7;8

7;9
7;10
7;11
7;12
7;13
7;14
7;15
7;16

xdktcg ,Zfyka&m[dwfrif;u? pum;rSefoavm[k ar;onf&Sdaomf?oawzefu nDtpfudk tbwdkYem;axmifMuygavmh/ igwdkYtb tmjA[Honf? cg&efNrdKU raerSD? araomaygwmrdwdkif; &SdpOftcg?
bkef;BuD;awmfrl aombk&m;ocifonf xif&Sm;awmfrl?oifaeaomjynfESifhwuG trsKd;om;csif;rsm;xJuxGufNyD;vQif? igjyvwHhaom jynfodkYoGm;avmh[k tmjA[Htm; rdefYawmfrl\/xdktcg tmjA[Honf cgv'JjynfrSxGuf cg&efNrdKUae\/ ol\tbaovGefonf&Sdaomf? ,ck oifwdkYaeaom jynfodkY xdkNrdKUrS
ajymif;apawmfrl \/jynf ajceif;&mudkrQ tarGay;awmfrrlaomfvnf;? olrSp ol\om;ajr;wdkYtm; jynfudktydkifay;awmfrlrnf[k om;wa,mufrQ
r&SdrSD *wdxm;awmfrl\/oif\trsKd;tET,fonf olwyg;ydkifaomjynf {nfhonfjzpfMuojzifh? olwyg;wdkY uRefcHjcif;? ESdyfpufnOf;qJjcif;udk tESpfav;&m
ywfvHk; cH&Muvdrfhrnf/olwdkYudkapcdkif;aomvlrsKd;udkvnf; igpD&ifrnf/ xdkaemufrS olwdkYonf xGuf t&yf ightm; 0wfjyKMuvdrfhrnf[k Asm'dwfxm;
awmfrl\/bk&m;ocifonfvnf; ta&zsm;vSD;jcif;ESifhqdkifaom y#dnmOfw&m;udk tmjA[Htm; ay;awmfrl\/ xdkodkY ZmufudkbGm;jrif
&Spf&ufajrmufaom aeY ta&zsm;vSD;jcif;udk ay;av\/ Zmufom; ,mukyf? ,mukyfom;rsm;um;? trsKd;wdkY\ tb wusdyfESpfyg;
wnf;/trsKd;\tbwdkYonfvnf; jiLplaom pdwf&Sd? a,moyfudk tJ*kwKjynfodkY a&mif;vdkufMu\/ bk&m;ocifonf olUudk apmifhrawmf
rlvsuf?tvHk;pHkaom 'kuqif;&JxJrS u,fEIwf? tJ*kwKjynfudk tpdk;&aom zma&mbk&ifxH rsufESmyGifhvef;jcif;ESifh ynmtwwfudk
ay;awmfrlojzifh? xdkrif;BuD;onf tJ*kwKEdkifiH tkyft&m? eef;awmftkyft&m a,moyfudkcefYxm;av\/
cgemefjynfESifh tJ*kwKjynf wa&SmufvHk; tpmacgif;yg;jcif;? BuD;pGmaom qif;&Jjcif;&Sd igwdkYtbrsm; pm;p&mukefaomtcg?
tJ*kwKjynfrSm qefpyg; &Sdonf[k ,mukyfonf Mum;vQif?igwdkYtbrsm;udk yXrtBudrfwGif apvTwfav\/'kwd,tBudrfwGif a,moyfonf rdrdnDtpfudkwdkYtm; rdrdtaMumif;udk abmfjy? zma&mbk&ifonf a,moyf\trsKd;udk odawmfrl\/xdktcg a,moyfonf apvTwf rdrdtb ,mukyfESifhwuG ta&twGuftm;jzifh ckepfusdyfig;a,mufaom rdrdtrsKd;om;csif;
taygif;wdkYudk ac:yifhav\/,mukyfonfvnf;? tJ*kwKjynfokdh oGm; udk,fwdkifrSpaom igwdkYtbrsm;onf aovGefMu\/xdkolwdkYudkvnf; a&ScifNrdKUodkY ydkYaqmifojzihf? a&Scif\tbjzpfaom [marmf\om;wdkYtm; tbkd;aiGudkay; 0,fNyDjzpfaom
ocsKif;wGif; xm;Mu\/
935

7;17 tmjA[Htm; bk&m;ocif "dXmefawmfrlaom *wdawmf\tcsdefa&mufvkaomtcg? xdkvlrsKd;onf tJ*kwKjynf wdk;yGm;?7;18 a,moyfudk rodruRrf;aom rif;BuD;wyg;ay:vmonfwdkifatmif rsm;jym;Muav\/7;19 xdkrif;BuD;onf igwdkYtaqGtrsKd;udk y&d,m,fjyKojzihf? oli,frsm;udk toufr&Sifapjcif;iSgypfxm;&rnftaMumif; igwdkYtbrsm;udk
nOf;qJESdyfpufav\/7;20 xdktcg tvGeftqif;vSaom arma&Sudk bGm;jrifvQif? oHk;vywfvHk; tb\tdrfwGif auR;arG;Mu\/7;21 aemufrSypfxm;onf &Sdaomf? zma&mbk&if\ orD;awmfonf aumuf,l rdrdom;t&m arG;pm;av\/7;22 arma&Sonfvnf; tJ*kwKtwwfynm tvHk;pHkwdkYudk oif? EIwfowd? vuf owd &Sd\/7;23 toufav;q,faphaomtcg oa&vtrsKd;om;jzpfaom rdrdnDtpfudkwdkY udk tMunfhtIoGm;rnf[k tBuH&Sd\/7;24 trsKd;om;csif; wa,mufonf nOf;qJcH&onfudkjrifvQif olUbufuae tJ*kwKvludk uGyfrsufojzifh? xdknOf;qJcH&aomoltm;
tEdkifay; av\/7;25 bk&m;ocifonf olvufjzifh igwdkYudk u,fEIwfawmfrlrnft&mudk nDtpfudkwdkYonf em;vnfvdrfhrnf[k xifrSwfaomfvnf;?
xdkolwdkYonf em;rvnf bJ aeMu\/7;26 eufjzefaeY tcsif;csif; cdkuf&ef jyKMuaom olwdkY&Sd&modkYoGm;? tcsif;vlwdkY? nDtpfudkcsif; jzpfvsufESifh tb,faMumifh wa,mufudk
wa,muf nOf;qJMuoenf;[kqdk &efNidrf;&modkY aoG;aqmifonf&Sdaomf?7;27 tdrfeD;csif;udk nOf;qJaomolu? tb,folonf oifhudkigwdkYtay:rSm tuJtrSL; w&m;olBuD;t&m cefYxm;oenf;/7;28 raeYu tJ*kwKvludk owfouJhodkY igudkowfvdkoavm[k qdkvsuf arma&Sudky,f\/7;29 xdkpum;udk Mum;vQif? arma&Sonf ajy; rd'sefjynf {nfhonfjzpfvsuf aeonfwGif om;ESpfa,mufudk jrifav\/
7;30 tESpfav;q,fvGefaomtcg? odemawmifajc&if;awmwGif? rD;avmifaomcsKH xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefxif&Sm;\/7;31 xdklygHkudk jrifaomtcg arma&Sonf tHhMo aphaphMunfhIjcif;iSg tem;odkY csOf;uyfvQif?7;32 igum;oifhbdk;ab;rsm;\bk&m;? tmjAH[H\bk&m;? Zmuf\bk&m;? ,mukyf\bk&m; jzpf\[k xm0&bk&m;\ Asm'dwfawmftoH
xGufawmfrl\/ xdktcg arma&Sonf wkefvIyfvsuf aphaph rMunhf0Hh/7;33 xm0&bk&m;uvnf;? oif\ajceif;udk cRwfavmh/ oifeif;aom t&yfum; oefY&Sif;aom ajrjzpf\/7;34 tJ*kwKjynf &Sdaom ig\vlwdkYonfcH&aom nOf;qJjcif;udk ighaphaphjrifcJhNyD/ olwdkY nnf;wGm;jrnfwrf;aom toHudkvnf; igMum;cJhNyD/
olwdkYudk u,fEIwfjcif;iSg igqif;vmNyD/ ,ckoGm;avmh/ oifhudk tJ*kwKjynfodkY igapvTwfrnf[k Asm'dwfawmf &Sd\/7;35 tb,folonf oifhudk tuJtrSL; w&m;olBuD;t&m cefYxm;oenf;[l tjiif;ty,fcH&aom xdkarma&Sudk tuJtrSL;?
u,fvTwfaomol jzpfapjcif; iSg? bk&m;ocifonf csKHxif&Sm;aom aumif;uifwreftm;jzifh apcefYawmfrl \/7;36 xdkolonf oa&vtrsKd;om;wdkYudk EIwfaqmif tESpfav;q,fywfvHk; tJ*kwKjynf4if;? {'Hkyifv,f4if;? awm4if;?
edrdwfvuPm? tHhbG,faomtrI wdkYudk jyKav\/
7;37 oifwdkY\ bk&m;ocif xm0&bk&m;onf? oifwdkYtrsKd;om;csif;wdkY txJ igESifhwlaom ya&mzufwyg;udk oifwdkYtbdkY ay:xGef;apawmfrl
rnf/ xdk ya&mzuf\ pum;udkem;axmif&Murnf[k oa&vtrsKd;om;wdkYtm;ajymqdkaom olum; tjcm;olr[kwf? xdkarma&Syif
jzpfo wnf;/7;38 xdkolonf awmwGif&Sdaom tpnf;ta0;4if;? odemawmfay:rSm olUudk EIwfqufaom aumif;uifwrefESifh4if;? igwdkYtbrsm;ESifh4if;
&Sd\/ xdkolonf igwdkYtm; tyfay;jcif;iSg touf&Sifapaom Asm'dwfawmfudk cHav\/7;39 xdkol\pum;udk igwdkYtbrsm;onf em;raxmifvdkbJvsuf y,fI?7;40 igwdkYa&S hrSm oGm;&aom bk&m;wdkYudk igwdkYtbdkYvkyfyg/ igwdkYudk tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifcJhaom xdkarma&S tb,fodkYjzpfonfudk
igwdkYrod[k tJ*kwKjynf odkY jyefcsifaompdwfESifhtmkefudk ajymqdkMu\/7;41 xdkaeY&ufumv EGm;oi,fudk vkyf xdkkyfwktm; ,ZfylaZmfojzifh rdrdwdkY vufESifhvkyfaom t&myif aysmfarG hMu\/7;42 tem*wdusrf; vmonfum;? tdkoa&vtrsKd;? oifwdkYonf pD&ifaom wd&dpmefESifh,Zfrsm;udk awm tESpfav; q,fywfvHk;
ightm; ylaZmfMuavmh/7;43 oifwdkYonf armvkyf\wJESifh oifwdkYbk&m; &ifzef\ Mu,fwnf;[laom udk;uG,fbdkY&m rdrdwdkYvkyfaom yHkwdkYudk aqmif&GufMuNyDwum;/
xdkaMumifh igonf oifwdkYudk AmAkvkefNrdKU wbufodkY aqmifoGm;rnf[k usrf;vm&SdonfESifh tnD? bk&m;ocifonf rsufESmawmfudkvTJ?
aumif;uifwefqmrsm;wdkYtm; 0wfjyKapjcif;iSg xdkolwdkYukd pGefYypfxm;awmfrl\/
7;44 arma&Sjrif&aom yHkESifhtnD? oufaocHawmfrlcsuf Xmyem&mwJawmfudk vkyf&rnftaMumif; trdefYawmf&SdaomolrSm xm;awmfrlonft
wdkif;? xdkwJawmfonf awmwGif igwdkYtbrsm; &Sd\/7;45 aemufusaom igwdkYtbrsm;onf xdkwJawmfudk wyg;trsKd;om;wdkYydkifaom ajrxJodkY a,mIESifhwl aqmifoGif;Mu\/
xdkwyg;trsKd;om;wdkYudk bk&m;ocifonf 'g0d'frif;vufxufwdkifatmif igwdkYtbrsm;xHrS ESifxkwfawmfrl\/7;46 xdk'g0d'fonf bk&m;ocif\ aus;Zl;awmfudkcH&? ,mukyf\bk&m;ocif usdef;0yfawmfrlbdkY&m t&yfudk awGUjcif;iSg awmifhw\/7;47 a&Smvrkefonfvnf; Adrmefawmfudk wnfaqmuf&\/
7;48 odkYaomfvnf; aumif;uifbHkonf ighyvifjzpf\/7;49?50 ajrBuD;onf ighajcwif&mcHkjzpf\/ tb,fodkYaomAdrmefudk ightbdkYwnfaqmufMurnfenf;/ tb,ft&yfonf ighusdef;0yf&mt&yf
jzpfrnfenf;/ ighvufonf t&mtvHk;pHkwdkYudk zefqif;onfr[kwfavm[k xm0&bk&m;\ Asm'dwfawmftcsufudk ya&mzufjyefMum
;onfESifh tnD? tjrifhqHk;aombk&m;onf vlwdkYvufjzifhvkyfaom Adrmef usdef;0yfawmfrlonf r[kwf/
7;51 vnfyif;cdkifrm ESvHk;jzifh4if;? em;jzifh4if;? ta&zsm;vSD;jcif;udk rcHaom vlwdkY? oifwdkYonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfudk tpOfrjywf
936

qefhusif buf jyKavh &SdMu\/ oifwdkYbdk;ab;rsm;\ tavhESifhoifwdkY tavhwl\/7;52 oifwdkYbdk;ab;rsm;onf tb,fya&mzufudkrQ rnOf;qJbJ aeoenf;/ ajzmifh rwfaomol<uvmawmfrlrnftaMumif;t&mudk
a[majymjyGef aom olwdkYudk uGyfrsufMu\/ xdkajzmifhrwfaom oludkyif ,ckvnf; oifwdkYonf tyfESH taoowfMuNyD/7;53 oifwdkYonf aumif;uifwrefrsm; cif;usif;aomtm;jzifh ynwfw&m;awmfudk cH&aomfvnf; rapmifhra&SmufMu[k oawzef
>rwfqdk\/
7;54 xdkpum;udk Mum;vQif ESvHk;uGJjywfrwwf jzpf? oawzef tHoGm;cJBudwfjcif;udk jyKMuav\/7;55 olonfvnf; oefY&Sif;aom 0dnmOfawmfESifh jynhfojzifh? aumif;uifodkY aphaphMunhfarQmf bk&m;ocif\ bkef;awmfudk4if;?
bk&m;ocif\ vufsmawmfbuf a,I&yfaeonfudk4if; jrifvQif?7;56 Munfhyg/ aumif;uifzGifhvSpfonfudk4if;? vlom;onf bk&m;ocif\ vufsmawmfbuf &yfaeonfudk4if; igjrifonf[k qdk\/7;57 xdkolwdkYonf jyif;pGmaom toHESifh[pfaMumf em;udkydwfqdkYvsuf olUqDodkY nDGwfpGm w[kefwnf;ajy;?7;58 NrdKUjyifodkY ESifxkwfNyD;rS ausmufcJESifhypfMu\/ oufaocHwdkYonfvnf; rdrdwdkYt0wfudk a&Smvktrnf&Sdaom vkvif\ ajc&if;
xm;Mu\/7;59 ausmufcJESifhypfMupOf oawzefonfyXemjyKvsuf? ocifa,I? tuREfkyf\0dnmOfudk odrf;,lawmfrlyg[k avQmufqdk\/7;60 'l;axmufvsuf? ocif? olwdkYjyKaom 'kpdkuftjypfudk rSwfawmfrrlygESifh[k BuD;aomtoHESifh a<u;aMumfNyD;rS usdef;pufav\/
olUudkuGyfrsufaomtrIudk a&Smvkonfvnf; 0efcHvsuf&Sd\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7
8;8
8;9
8;10
8;11
8;12
8;13
8;14
8;15
8;16
8;17
8;18
8;19
8;20
8;21
8;22
8;23
8;24

xdktcg a,k&SvifNrdKU&Sdaom toif;awmfonf jyif;pGmaomnOf;qJjcif;udkcH&ojzifh wrefawmfwdkYrSwyg; oif;0ifoltaygif;wdkYonf


,k'jynf? &Srm&djynf t&yf&yfwdkY tESHtjym;uGJjym;Mu\/w&m;udkdkaoaomolwdkYonf oawzefudk oN*K[f jyif;pGmaom idka<u;jrnfwrf;jcif;udk jyKMu\/a&Smvkonf toif;awmfudkzsufqD;av\/ tdrfrsm;odkY0ifNyD;vQif a,mufsm; rdef;rwkdYudkqGJiif axmifxJ avSmifxm;wwf\/xdkaMumifh t&yf&yfodkY uGJjym;aomolwdkYonf vSnfhvnf EIwfuywfawmfwnf;[laom {0Ha*vdw&m;udk a[majymMu\/
zdvdyKonfvnf;? &Srm&dNrdKUodkYoGm; c&pfawmf\taMumif;udka[mav\/vltpkta0;wdkYonf Mum; zdvdyKjyKaom edrdwfvuPmwdkYudkjrifaomtcg? ol\pum;udk wnDwGwfwnf;em;axmifMu\/taMumif;rlum;? ewfqdk;pGJaomolrsm;wdkY\txJrS ewfqdk;wdkYonf jyif;pGmaomtoHESifh atmf[pfvsuf xGufoGm;Mu\/ udk,frvIyf
Edkifaomol? ajcrpGrf;aomol trsm;wdkYonfvnf; yuwdtjzpfodkYa&mufMu\/xdkNrdKUolNrdKUom;wdkYonf tvGef0rf;ajrmufjcif;&SdMu\/
&Sdrkeftrnf&Sdaomolwa,mufonf? xdkNrdKU ewf0dZmtwwfESifh jyKjyif? igonf xl;qef;aomoljzpfonf[kqdkvsuf? &Srm&d
trsKd;om;wdkYudk rdef;armawGa0apjcif;iSg jyK\/vlBuD;vli,f &SdorQwdkYuvnf;? olonf bk&m;ocif\ r[mwefcdk;awmfjzpfonf[kqdkvsuf xdkol qnf;uyfMu\/qnf;uyfonf taMumif;um;? olwdkYudk rdef;armawGa0apjcif;iSg xdkolonf ewf0dZmtwwftm;jzifh MumjrifhpGm jyKvsufae\/zdvdyKonf bk&m;ocif\ EdkifiHawmfESifh4if;? a,Ic&pf\emrawmfESifh4if;? pyfqdkifaom {0Ha*vdw&m;udka[majym xdkolwdkYonf
,HkMunfaomtcg? a,mufsm;rdefrwdkYonf AwdZHudkcHMu\/&Sdrkefonfvnf; udk,fwdkif ,HkMunfonfjzpf AwdZHudkcHNyD;rS zdvdyKxH rSD0Jqnf;uyfojzifh? xl;qef;aom wefcdk;BuD;aomedrdwf
vuPmrsm;udkjrif rdef;armawGa0vsuf&Sdav\/
&Srm&dNrdKUom;wdkYonf bk&m;ocif\EIwfuywfw&m;awmfudk cH,lMuNyD[k a,k&SvifNrdKU&Sdaom wrefawmfwdkYonf odwif;Mum;vQif?
aywkESifha,m[efwdkYudk apvTwfMu\/xdkNrdKUolNrdKUom;wdkYonf ocifa,I\emr AwdZHudk cHHkrQom&Sdojzifh?wpHkwa,mufaomoltay: oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf oufa&mufawmfrrlao;onfjzpf? wrefawmfwdkYonf a&mufMuvQif?
0dnmOfawmfudkcH&rnftaMumif; xdkNrdKUolNrdKUom;wdkYtbdkY qkawmif;?xdkolwdkYtay: vufudkwifaomtm;jzifh olwdkYonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfudk cH&Mu\/
wrefawmfwdkYvufudkwifaomtm;jzifh oefY&Sif;aom0dnmOfawmfoufa&mufonfudk &SdrkefjrifvQif? aiGudk,laqmifcJh?tuREfkyf\vufwifjcif;udkcH&aomolonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfudkcHaprnftaMumif; tuREfkyftm; tcGifhay;yg[kawmif;aomf?aywku? bk&m;ocif\aus;Zl;awmfudk aiGESifh0,f,lrnf[k tBuH&SdaomaMumifh? oifESifhwuG oif\aiGonf ysufpD;jcif;odkY
a&mufygap/oifonf trIt&mESifh rqufqHaomoljzpf\/ taMumif;rlum;? oif\pdwfESvHk;onf bk&m;ocifa&SUawmf ajzmifhrwfjcif;r&Sd/xdkaMumifh oif ,ckqdk;npfaomtrIudk aemifw&avmh/ oif\pdwfESvHk; BuHpnfjcif;tjypfudk vTwfaumif;vTwfvdrhfrnfjzpf?
bk&m;ocifudk awmif;yefavmh/oifonf cg;pGmaom onf;ajcpGJonfjzpf? 'kpdkuftaESmiftzGJ hESifh rvGwfaMumif;udk igodjrifonf[kqdk\/&Sdrkefuvnf;? rdefYawmfrlaomt&mwpHkwckrQ tuREfkyftay:odkY ra&mufygrnftaMumif; xm0&bk&m;udk tuREfkyftbdkYtvdkiSg
qkawmif;awmfrlMuyg[k jyefajym\/937

8;25

wrefawmfwdkYonf oufaocH ocifbk&m;\EIwfuywfw&m;awmfudka[mNyD;rS? a,k&SvifNrdKUodkYjyefoGm;&m? &Srm&d&Gmrsm;wdkYvnf;


{0Ha*vdw&m;udk a[majymMu\/
8;26 wzef xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf zdvdyKtm;? oifx a,k&SvifNrdKUrS *gZNrdKUodkYoGm;&mawmvrf;wGif awmifrsufESmodkY
oGm;avmh[k qdkonftwdkif;? zdvdyKonf xoGm;av\/8;27 xdktcg tJoa,mydjynfudktpdk;&aom rdzk&m;uEufxH bkef;BuD;aomtrwfjzpf? b@mawmf&SdorQudk tkyfpdk;&aom
tJoa,mydjynfom; wa,mufonf udk;uG,fjcif;tvdkiSg a,k&SvifNrdKUodkYoGm;?8;28 jyefpOfwGif rdrd&xm;ay: xdkifvsuf ya&mzufa[&Sm,\usrf;pmudkbwfav\/8;29 0dnmOfawmfuvnf;? xdk&xm;odkYcsOf;uyf rSD0Javmh[k zdvdyKtm; Asm'dwfay;awmfrlojzifh?8;30 zdvdyKonf &xm;odkYajy; ya&mzufa[&Sm,\ usrf;pmbwfonfudkMum;vQif? bwfaomt&mudkem;vnfyg\avm[k
ar;jref;\/8;31 xdktrwfuvnf;? oGefoifyJhjyifaomolr&SdvQif tb,fodkYem;vnfEdkifrnfenf;[kqdkNyD;rS rdrdESifhtwl zdvdyKwuf xdkifaeygrnf
taMumif; awmif;yef\/8;32 usrf;pm bwfaomtcsuf[lrlum;? taoowfjcif;iSg aqmifoGm;aom odk;uJhodkYolUudkaqmifoGm;? odk;oi,fonf tarG;nyfaom
ola&SUrSm rjrnfbJaeouJhodkY olonf EIwfudkrzGifhbJae\/8;33 ESdrfhcsjcif;udkcHpOfwGif olwyg;wdkYonf xdkoludk rw&m;ojzifh pD&ifMu\/ xkdol\toufudk ajrBuD;u odrf;kyfonfjzpf? ol\
trsKd;tET,fudk tb,foljyTefrnfenf;[k usrf;pmvmownf;/8;34 xdktrwfuvnf;? ya&mzufonf tb,foludk&nfrSwf odkYqdkygoenf;/ udk,fudkwnf; qdkvdkoavm/ olwyg;udkwnf;
qdkvdkoavm[k awmif;yefvsuf?8;35 zdvdyKtm; ar;jref;vQif? zdvdyKonf rdrdEIwfudkzGifh xdkusrf;pmcsufudktpGJjyKvsuf? a,I\taMumif;wnf;[laom {0Ha*vdw&m;udk
a[mav\/8;36 xdkodkY vrf;oGm;MupOf a&&Sd&modkYa&muf? trwfuvnf; t&yfwGif a&&Sdyg\/ tuREfkyfudk AwdZHrcHapjcif;iSg rnfonfhtaMumif;
qD;wm;yg oenf;[k ajymqdkvQif?8;37 zdvdyKu? oifonf pdwfESvHk;t<uif;rJh,HkMunfvQif cH&onf[kqdkav\/ trwfuvnf;? a,Ic&pfonf bk&m;ocif\om;awmf
jzpfawmfrl aMumif;udk tuREfkyf,HkMunfygonf[k 0efcH?8;38 &xm;udk&yfapjcif;iSg pD&ifNyD;rS? zdvdyKonf xdktrwfESifhwuG a&xJodkYqif; AwdZHudkay;\/8;39 a&xJuwufMuvQif? xm0&bk&m;\0dnmOfawmfonf zdvdyKudkaqmif,lawmfrl? trwfonf zdvdyKudk aemufwzefrawGUrjrif&/
0rf;ajrmuf0rf;omjcif;ESifh rdrdoGm;&aomvrf;udkoGm;av\/8;40 zdvdyKonfvnf; tmZkwfNrdKU ay:vm? xdkNrdKUrS uJo&dNrdKUwdkifatmif NrdKU&GmtpOftwdkif; a&SmufoGm; {0Ha*vdw&m;udka[mav\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1 a&Smvkonfum;? bk&m;ocif\wynhfawmfwdkYwbuf Ncdrf;ajcmuf? taoowfjcif;iSg jyif;pGmtoufIojzifh?9;2 xdkbmom0ifaom a,mufsm;rdef;rwdkYudkawGUvQif? csnfaESmif a,k&SvifNrdKUodkYydkYaqmif&rnftaMumif;? 'rmoufNrdKU&Sdaom
w&m;p&yfrSL;wdkYxHodkY rSmpmudkay;yg[k ,Zfyka&m[dwfrif;xH 0ifawmif;NyD;rS?9;3 oGm; 'rmoufNrdKUteD;odkY a&mufaomtcg? aumif;uifxJu tvif;onf olUywfvnf kwfceJxGef;awmufav\/9;4 a&Smvkonf ajray:rSmvJaepOf? a&Smvk? a&Smvk? tb,faMumifhighudk nOf;qJoenf;[k rdrdtm; ajymaompum;oHudkMum;vQif?9;5 ocif? udk,fawmfonftb,folenf;[k ar;avQmuf\/ ocifbk&m;uvnf;? igum; oifnOf;qJaom a,Ijzpfownf;?9;6 odkYaomfvnf; x NrdKUodkY0ifavmh/ oifjyK&rnftrIudk ajymvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/9;7 a&SmvkESifhtwl oGm;aomolwdkYonf toHudkMum;HkrQom&Sd? tb,foludkrQrjrifbJ rdef;armawGa0vsuf &yfaeMu\/9;8 a&Smvkonfvnf; ajrrSx rsufpdudkzGifhaomfvnf; tb,foludkrQrjrifEdkifonfjzpf? ol\vufudkqGJvsuf 'rmoufNrdKUodkY
ydkYaqmifMu\/9;9 oHk;&ufywfvHk; rsufpdrjrif? rpm;raomufbJ aeav\/
9;10 xdktcg tmeedtrnf&Sdaom wynhfawmf wa,mufonf 'rmoufNrdKU&Sd\/ xdkoludk ocifbk&m;onf Asm'dwfawmftm;jzifh?
tmeed[l ac:awmfrlvQif? tmemedu? ocifbk&m;? tuREfkyf&Sdygonf[k avQmuf\/9;11 ocifbk&m;uvnf;? oifonf x vrf;ajzmifhtrnf&Sdaom vrf;odkYoGm;avmh/ a&Smvktrnf&Sdaom wmINrdKUom;udk ,k'\tdrf
&SmazGavmh/ taMumif;rlum;? xdkolonf qkawmif;vsuf ae\/9;12 rdrdrsufpdudk jrifjyefapjcif;iSg tmeedtrnf&Sdaom olonf0if? rdrdtay: vufwifonfudk Asm'dwfawmftm;jzifh jrifavNyD[k
rdefYawmfrl\/9;13 tmeeduvnf;? ocifbk&m;? xdkolonf a,k&SvifNrdKU udk,fawmf\ oefY&Sif;olwdkYudk tb,frQavmufyif nOf;qJonfudk vlrsm;
ajym tuREfkyfMum;&ygNyD/9;14 t&yfvnf; udk,fawmfudk yXemjyKaomol&SdorQwdkYudkcsnfaESmif&rnftcGifhudk ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYxH &ygonf[k
jyefavQmuf\/938

9;15 ocifbk&m;uvnf;? xdkolum; wyg;trsKd;om;wdkYESifh &Sifbk&iffwdkYxHodkY4if;? oa&vtrsKd;om;wdkY&Sd&modkY4if;? ig\emrudk


ykdYaqmifapjcif;iSg iga&G;aumufaom wefqmjzpf\/9;16 taMumif;rlum;? xdkolonf ig\emraMumifh tb,frQavmufyif qif;&JcH&rnfudk igonfolUtm; jyrnf/ xdkaMumifh oifoGm;avmh[k
tmeedtm; rdefYawmfrl\/9;17 tmeedonfvnf; oGm; tdrfodkY a&mufvQif? a&Smvktay: rdrdvufudk wif? nDa&Smvk? oifvmaom vrf; oifhtm;
xif&Sm;awmfrlaom ocifa,Ionf oif\ rsufpdjrifjyefapjcif;iSg4if;? oifhudk oefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifh jynfhapjcif;iSg4if; ighudk
apcefYawmfrlonf[k ajymqdk\/9;18 xdkcP a&Smvk\rsufpdrS ig;aMu;uGmusouJhodkY jzpf? rsufpdjrifjyefojzifhx AwdZHudk cHNyD;vQif? tpmtm[m&udk oHk;aqmif
tm;jznfhav\/
9;19 xdkaemuf a&Smvkonf 'rmoufNrdKU &Sdaom wynhfawmfwdkYESifhtwl umvtweft&mae?9;20 a,Ionf bk&m;ocif\ om;awmfjzpfaMumif;udk w&m;p&yfwdkY rqdkif;rvifh a[mav\/
9;21 Mum;aomoltaygif;wdkYonf tHhMo? olum;? xdkocifudk yXemjyKaomolwdkYudk a,k&SvifNrdKU zsufqD;onfomru? xdkolrsm;udk
csnfaESmif ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYxHodkYydkYaqmifjcif;iSg t&yfodkY vmaomol jzpfonf r[kwfavm[k qdkMu\/9;22 a&Smvkonfvnf; tm;wdk;yGm;ojzihf 'rmoufNrdKUaeaom ,k'vlwdkYonf ajymorQaompum;udkacs? a,Ionf
c&pfawmfjzpfaMumif;udk xif&Sm;pGmjy\/
9;23 umvMumjrifhNyD;rS? a&Smvkudk owftHhaomiSg? ,k'vlwdkYonf tcsif;csif;wdkifyifMu\/9;24 xdktBuHtpnfudk a&Smvkonf od\/ olUudk owftHhaomiSg NrdKUwHcg;wdkYudk aeYnOfhrjywfapmifhMuaomaMumifh?9;25 wynhfawmfwdkYonf nOfhtcg olUudk,l awmif; xnfhNyD;vQif NrdKUdk;ay:uavQmhcsMu\/
9;26 a,k&SvifNrdKUodkY a&mufaomtcg? wynhfawmfwdkYESifh aygif;abmfrnfjyKaomf? olonf wynhfawmfjzpfaMumif;udk wynhfawmf
taygif;wdkYonf r,Hkojzifh olUudkaMumufGH hMu\/9;27 xdktcg AmeAonf olUudkac: wrefawmfrsm;xHodkY ydkYaqmifNyD;vQif/ txufua&Smvkonf vrf;c&D; ocifbk&m;udkjrifonf[l4if;?
olUtm; rdefYawmfrlonf[l4if;? 'rmoufNrdKU a,I\emrawmfudk trSDjyKvsuf? &J&ifhpGm a[monf[l4if; ajymav\/9;28 xdkaemufrS a&Smvkonf a,k&SvifNrdKU wrefawmfwdkYESifh aygif;abmf? ocifa,I\ emrawmfudk trSDjyK &J&ifhpGm a[mvsufae\/9;29 a[avepfvlwdkYESifh ESD;aESmajymqdkojzifh? xdkolwdkYonf a&Smvkudk owfrnf[k tm;xkwfMu\/9;30 xdktaMumif;udk nDtpfudkwdkYonf Mum;odvQif? a&Smvkudk uJo&dNrdKUodkYydkY wmINrdKUwdkifatmif apvTwfMu\/
9;31 xdktcg ,k'jynf? *gvdvJjynf? &Srm&djynf t&yf&yfwdkYwGif toif;awmfwdkYonf Nidrfouf wnfaqmufjcif;&SdMu\/ ocifbk&m;ukd
aMumuf&GHUjcif;4if;? oefY&Sif;aom0dnmOfawmf\ tqHk;tr4if;? arGUavsmfaom tm;jzifh yGg; rsm;Mu\/
9;32 aywkonf t&yf&yfwdkYudk vSnfhvnfonfwGif oefY&Sif;olwdkY&Sd&m vk'NrdKUodkYa&mufav\/9;33 xdkt&yf tJaetrnf&Sdaom vufajcao? &SpfESpfywfvHk; tdyf&m wHk;vHk;aeaomolwa,mufudkawGUvQif? tJae?
a,Ic&pfawmfonf oifhtm; csrf;omay;awmfrl\/9;34 x tdyf&mudk jyifavmh[k aywk qdkaomf? xdkolonf csufjcif;x\/9;35 vk'NrdKUESifh&SmkefNrdKU aeaomoltaygif;wdkYonf xdkoludkjrif ocifbk&m;xHawmfodkY ajymif;vJMu\/
9;36 ,kayNrdKU a':um[kqdkvdkaom wAdotrnf&Sdaomwynhfawmfrwa,muf&Sd\/ xdkrdef;ronf aumif;aomtusifh? pGefYBuJjcif;
tusifhESifh jynfhpHkvsuf?9;37 xdktcgemaoav\/tavmif;udka&csKd;NyD;vQiftxufcef;wifxm;Mu\/
9;38 vk'NrdKUonf ,kayNrdKUESifheD;onfjzpf xdkNrdKU aywk&SdaMumif;udk wynhfawmfwdkYonfMum;vQif? aywkonf tvsiftjref
<uvmygrnftaMumif; vlESpfa,mufudkapvTwf awmif;yefMu\/9;39 aywkbnf x xdkolwdkYESifhtwlvdkufav\/ a&mufvQif txufcef;odkYac:yifh rkwfqdk;rrsm;wdkYonf idka<u;vsuf? olwdkYESifhtwl
a':um &SdpOftcg vkyfcJhaomtusESifh t0wfrsm;udkjyvsuf&SdMu\/9;40 aywkonf xdkoltaygif;wdkYudk jyifodkYxGufaponfaemuf? udk,fwdkif'l;axmuf qkawmif;yXemjyKNyD;vQif? xdktavmif;odkY
rsufESmvSnfh? wAdo ? xavmh[k qdkav\/ xdkrdef;ronf rsufpdudkzGifh aywkudkjrifvQif xxdkifav\/9;41 aywkonf rdrdvufudk olUtm;ay; csD<uNyD;rS? oefY&Sif;olwdkYESifh rkwfqdk;rwdkYudkac: touf&Sifvsuf &Sdaom xdkrdef;rudk jyav\/9;42 xdktaMumif;udk ,kayNrdKU tESHtjym;odMu? vlrsm;wdkYonf ocifbk&m;udk ,HkMunfjcif;odkYa&mufMu\/9;43 aywkonf ,kayNrdKU &Sdrkeftrnf&Sdaom om;a&vkyform;ESifhtwl MumjrifhpGmae\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 uJo&dNrdKU wvdwyf[kac:a0:aomwyfwGif vlw&mudktkyfcsKyfaom wyfrSL;aumfaevdtrnfwGifaom olwa,muf&Sd\/10;2 xdkolonf rdrdtdrfwGif &SdorQaomolwdkYESifhwuG bk&m;0wf arGUavsmf bk&m;ocifudkaMumuf&GHUjcif;&Sdojzifh vlwdkYtm;
rsm;pGmaompGefYBuJjcif;udkjyK bk&m;ocifudk tpOfqkawmif;avh&Sd\/10;3 waeYo aeoHk;csufwD;tcsdefwGif bk&m;ocif\ aumif;uifwrefonf? aumfaevd[kac:vsuf a&mufvmonfudk xdkolonf
xif&Sm;aom Asm'dwflygHktm;jzifh jrif&\/10;4 aumif;uifwrefudk aphaphMunfhvQif xdwfvefYjcif;&Sdonfjzpf? ocif? tb,ftcif;&Sdygoenf;[kar;aomf? aumif;uifwrefu?
939

oifjyKaom qkawmif;yXemESifh pGefYBuJay;urf;jcif;wdkYonf bk&m;ocifha&SUawmf atmufarhp&mbdkYwufMuNyD/10;5 xdkaMumifh ,ckyif ,kayNrdKUodkY vlwdkYudkapvTwf? aywktrnfopfudk&aom &Sdrkefudkac:yifhavmh/10;6 xdkolonf om;a&vkyform;&Sdrkef\ tdrf wnf;ae\/ xdktdrfonf yifv,fem;rSm&Sdonf[k ajymqdk\/10;7 xdkodkYajymqdkaom aumif;uifwrefoGm;NyD;rS? aumfaevdonf rdrdi,fom; ESpfa,mufESifhwuG rdrdxH rjywfcpm;aomvlpkt0if?
bk&m;0wfarGUavsmfaom ppfol&Jwa,mufudkac:?10;8 xdktaMumif;t&m tvHk;pHkwdkYudkMum;ajymNyD;rS ,kayNrdKUodkYapvTwf\/
10;9 eufjzefaeY xdkolwdkYonf oGm; ,kayNrdKUteD;odkYa&mufMuaomtcg? ESpfcsufwD;tcsdefwGif aywkonf qkawmif;jcif;iSg
tdrfrdk;ay:odkYwufav\/10;10 qmrGwf tpmtm[m&udktvdk&SdvQif olwyg;wdkYonf tpmtm[m&udk jyifqifMupOftcg aywkonf b0ifjzpfaeojzifh?10;11 aumif;uifzGifhvSpfonfudk4if;? NcHKxnfuJhodkY av;axmifhcsKyfajrodkY csvTwfaomwefqmonf rdrdqDodkYqif;oufvmonfudk4if;?
jrifav\/10;12 xdkwefqmxJ om;&JrSp ajr usifvnfaom om;rsKd;? wGm;wwfaom wd&pmefrsKd;? rdkCf;aumif;uif usifvnfaom iSufrsKd;
wdkYonf &SdMu\/10;13 pum;toHonfvnf;? aywk x owfpm;avmh[kvm\/10;14 aywkuvnf;? rjzpfEdkifygocif/ npfnL;aomt&mESifh rpifMu,faomt&mudk tuREfkyfonf w&HwcgrQ rpm;bl;yg[kajymqdk\/10;15 aemufwzef pum;oHum;? bk&m;ocif pifMu,fapawmfrlaomt&mudk npfnL;onfrxifESifh[k vmjyef\/10;16 xdkokdY oHk;BudrfajrmufatmifvmNyD;vQif? xdkwefqmudk aumif;uifxJodkY odrf;kyfjyefav\/
10;17 aywkonf rdrdjrif&aom Asm'dwflygkHum;? tb,fodkYqdkvdkoenf;[k awG;awmqifjcif aepOfwGif? aumfaevd apvTwfaom
olwdkYonf &Sdrkeftdrfudk ar;jref;&SmazG wHcg;a&S hrSm&yfvsuf?10;18 aywktrnfopfudk&aom &Sdrkefonf rSmwnf;aeygoavm[k ar;jref;[pfac:Mu\/10;19 ayawkonf xdkAsm'dwflygHkudk qifjcifaepOfwGif 0dnmOfawmfu? vloHk;a,mufwdkYonf oifhudk&SmMu\/10;20 x qif;avmh/ awG;awmjcif; r&SdbJ xdkolwdkYESifhtwl vdkufoGm;avmh/ taMumif;rlum;? xdkolwdkYonf igapvTwfaomoljzpfMuonf[k
rdefYawmfrlvQif?10;21 aywkonf qif;? igum;? oifwdkY&Smaomoljzpf\ tb,ftaMumif;&Sd vmMuoenf;[k xdkolwdkYtm;ar;\/10;22 xdkolwdkYuvnf; bk&m;ocifudk aMumuf&GHU? ,k'vltaygif;wdkYwGif toa&&Sdaomolawmfaumif;wnf;[laom wyfrSL;aumfaevd
onf? udk,fawmfudk rdrdtdrfodkYac:yifh udk,fawmf\pum;udkem;axmif&rnftaMumif;? oefY&Sif;aomaumif;uifwreftm;jzifh
Asm'dwfawmfudkcH&ygonf[k jyefajymMu\/10;23 aywkonfvnf; xdkolwdkYudk tdrfxJodkYac: {nfhonf0wfudkjyKav\/ eufjzefaeY x xdkolwdkYESifhtwloGm;ojzifh? ,kayNrdKUom;
jzpfaom nDtpfudktcsKdUwdkYonf vdkufMu\/
10;24 xdkaemufwaeY uJo&dNrdKUodkY0ifMu? aumfaevdonf rdrdtaqGtrsKd;? rdwfcifyGef;rsm;wdkYudk pka0;apNyD;vQif? xdkolwdkYudk ajrmfvifhvsuf
aeMu\/10;25 aywk a&mufvmaomtcg aumfaevdonf c&D;OD; BudKjyK? aywk\ajc&if; jyyf0yfvsuf udk;uG,fav\/10;26 aywkonf olUudk csDyifhvsuf? xavmh/ igudk,fwdkif vljzpfonf[kqdk\/10;27 xdkodkY EIwfquf 0ifavaomf pka0;vsuf&SdMuaom vlrsm;udkawGUvQif?10;28 aywku? ,k'vljzpfaomolwdkYonf wyg;trsKd;om;wdkYESifh raygif;abmfrcsOf;uyftyfonfudk oifwdkYodMu\/ odkYaomfvnf;
npfnL;onf rpifMu,f[k tb,foludkrQ rac:&rnftaMumif;? bk&m;ocifonf? ightm; qHk;rjyoawmfrlNyD/10;29 xdkaMumifh ighudk ac:Muaomtcg igonf rjiif;rcHkbJvsufvm\/ odkYjzpf tb,ftaMumif;aMumifh ighudkac:Muoenf;/ igar;vdkonf
[k xdkolwdkYtm; ajymqdk\/
10;30 aumfaevduvnf;? tuREfkyfonf ,cktcsdefem&Dwdkifatmif tpma&Smif oHk;csufwD;tcsdefwGif tdrf qkawmif;vsufaeonf?
,ckav;&uf&SdygNyD/ xdk tcsdefvlwa,mufonf xGef;awmufaom t0wfudk0wfvsuf tuREfkyfa&SUarSmuf &yf?10;31 aumaevd? oifjyKaom yXemudk bk&m;ocifonf Mum; oifpGefYBuJjcif;udkvnf; rSwfawmffrlNyD/?10;32 xdkaMumifh ,kayNrdKUodkY apvTwf aywktrnfopfudk&aom &Sdrkefudkac:yifhavmh/ xdkolonf yifv,fem;rSm om;a&vkyform;
&Sdrkef\tdrf wnf;ae\/ xdkolonf a&mufvmvQif oifhtm;a[majymvdrfhrnf[k ajymqdkyg\/10;33 xdkaMumifh tuREfkyfonf udk,fawmfxHodkY tvsiftjrefapvTwf? udk,fawmfonf <uvmaomtm;jzifh aumif;rGefpGmjyKygNyD/ odkYjzpf
bk&m;ocifonf udk,fawmf rSmxm;awmfrlorQudk em;axmifjcif;iSg? ,ck tuREfkyfwdkY&SdorQonf bk&m;ocifa&SUawmf toifhae
Muygonf[k aumfaevdajymqdk\/
10;34 xdktcg aywkonf EIwfudkzGifh? tu,fpifppf bk&m;ocifonf vlrsufESmudk rSwfawmfrrl/10;35 vltrsKd;rsKd;wdkYwGif bk&m;ocifudk aMumuf&GHU w&m;ojzifhusifhaqmifaomolonf txHawmf rsufESm&onfudk igodjrif\/10;36 tvHk;pHkwdkYudk tpdk;&awmfrlaom ocifa,Ic&pftm;jzifh &efNidrf;jcif;w&m;wnf;[laom {0Ha*vdw&m;udka[mawmfrlvsuf?
oa&vtrsKd;om;wdkYtm; ay;vdkufawmfrlaom w&m;awmfESifhtnD?10;37 a,m[efonf AwdZHw&m;udk a[monfaemuf *gvdvJjynfrSp ,k'jynf t&yf&yfwdkY ESHYjym;aom taMumif;t&mudk oifwdkYonf
odMu\/10;38 xdktaMumif;t&m [lrlum;? bk&m;ocifonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifh4if;? wefcdk;awmfESifh4if;? emZ&ufNrdKUom; a,Iudk bdoduf
940

ay;awmfrlojzifh? xdkolonf bk&m;ocif\tcGifhawmfESifhaus;Zl;jyKvsuf? rm&fewfnOf;qJaom oltaygi;fwdkYtm; csrf;omudkay;vsuf


vSnfhvnfawmfrl\/10;39 igwdkYonfvnf;? a,k&SvifNrdKUrSp ,k'jynfwGif jyKawmfrlaom trIrsm;wdkY\ oufaocHjzpfMu\/ xdkoludk opfwdkifqGJ
uGyfrsufMuav\/10;40 oHk;&ufajrmufaomaeY bk&m;ocifonf xajrmufapawmfrl?10;41 vltaygif;wdkYtm; xif&Sm;pGm jyawmfrrl/ bk&m;ocifcefYxm;awmfrlESifhaom oufaocHwnf;[laom igwdkYtm;xif&Sm;pGmjyawmfrl\/
aojcif;rSxajrmuf awmfrlonfaemuf? xdkocifESifhtwl igwdkYonf pm;aomuf&Mu\/10;42 xdkocifonfvnf; touf&SifaomolwdkYESifh aoaomolwdkYudk w&m;pD&ifaomocif jzpfapjcif;iSg? bk&m;ocifcefYxm;awmfrl
aMumif;udk vltaygif;wdkYtm; a[majymMuavmh/ oufaocH Muavmh[kigwdkYtm; ynwfxm;awmfrl\/10;43 xdkocifudk ,HkMunfaomol&SdorQwdkYonf emrawmftm;jzifh tjypfvTwfawmfrljcif; aus;Zl;udkcH&MuvwHh[l ya&mzuftaygif;wdkYonf
xdkocif\ oufaocH jzpfMuonf[k aywk >rufqdk\/
10;44 xdkpum;udk >rufqdkpOf? EIwfuywfw&m;awmfudk Mum;em&aomoltaygif;wdkYtay:odkY oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf oufa&muf
awmfrl\/10;45 wyg;trsKd;om;wdkYtay:odkY oefY&Sif;aom0dnmOfawmf\ aus;Zl;udkoGef;avmif;aomaMumifh? ta&zsm;vSD;jcif;udk cHaomolwnf;[laom
aywkESifh ygorQaom wynfhawmfwdkYonf rdef;armawGa0jcif;&SdMu\/10;46 taMumif;rlum;? xdkolwdkYonf trsKd;rsKd;aom bmompum;tm;jzifhajym? bk&m;ocifudk csD;rGrf;onfudk Mum;Muav\/10;47 xdktcg aywku? igwdkYuJhodkY oefY&Sif;aom0dnmOfawmfudkcH&aom olwdkYudk AwdZHray;apjcif;iSg tb,folonf a&udkjrpfwm;Edkif
oenff;[k qdkvsuf?10;48 ocifbk&m;\ emr AwdZHudkcHaprnftaMumif; pD&ifav\/ xdkaemufrS aywkonf umvtweft&m aeygrnftaMumif;udk
xdkolwdkYonf awmif;yefMu\/-

tcef;BuD; ( 11 )
11;1 wyg;trsKd;om;wdkYonf bk&m;ocif\ EIwfuywfw&m;awmfudk cH,lMuonf[k ,k'jynf&Sdaom wrefawmfwdkYESifhnDtpfudkrsm;wdkY
onf Mum;odMu\/11;2 aywkonf a,k&SvifNrdKUodkY wufvmaomtcg ta&zsm;vSD;jcif;udk cHaom olwdkYu?11;3 oifonf ta&zsm;vSD;jcif;udk rcHaomvlwdkYESifh aygif;abmf pm;aomufygonfwum;[k qefYusifbufjyKqdkMu\/11;4 aywkonfvnf;? xdktaMumif;t&mudk tprStqHk;wdkifatmif abmfjyonfum;?11;5 igonf ,kayNrdKU qkawmif;pOf b0ifjzpf? aumif;uifrS av;axmifhjzifh csvTwfaom NcHKxnfuJhodkYaom wefqmonf qif;ouf?
ighxHodkY a&mufvmonfudk Asm'dwflygkHtm;jzifh jrif\/11;6 xdkwefqmudk aphaphMunfhIqifjcifvQif? om;&JrSp ajrusifvnfaomom; rsKd;?wGm;wwfaomwd&pmefrsKd; rdkCf;aumif;uif usif
vnfaomiSufrsKd;wdkYudkjrif\/11;7 xdktcg? aywk? x owfpm;avmh[k ightm; ajymaompum;oHudkvnf; igMum;\/11;8 iguvnf; rjzpfEdkifygocif/ npfnL;aomt&mESifh rpifMu,faomt&monf tuREfkyfcHwGif;xJodkY w&HwcgrQ r0ifbl;yg[k
ajymqdk\/11;9 aemufwzef pum;toHum;? bk&m;ocifpifMu,fapawmfrlaomt&mudk npfnL;onf rxifESifh[k aumif;uifxJuvmjyef\/11;10 xdkodkY oHk;Budrfajrmufatmif jzpfNyD;vQif? xdkt&m&SdorQwdkYudk aumif;uifxJodkY qGJ,ljyefav\/11;11 xdkcPjcif;wGif uJo&dNrdKUrS ighxHodkY apvTwfaom vloHk;a,mufwdkYonf ig&Sdaom tdrftem;rSm&yfaeMu\/11;12 igonf awG;awmjcif;r&SdbJ xdkolwdkYESifhtwl oGm;&rnftaMumif; 0dnmOfawmfonf rdefYawmfrl\/ nDtpfudk ajcmufa,mufwdkYonf
vnf; igESifhtwloGm; xdkol\ tdrfodkY0ifMu\/11;13 aumif;uifwrefonf ol\tdrfxif&Sm;pGm&yfvsuf? oifonf,kayNrdKUodkY vlwdkYudkapvTwf aywktrnfopfudk&aom &Sdrkefudk
ac:yifhavmh/11;14 xdkaywkonf oifrSp oif\tdrf &SdorQaomolwdkYudk u,fwifawmfrljcif;w&m;pum;udk oifhtm;a[majymvdrfhrnf[k
>rufqdkcJhaomtaMumif;t&mudk xdkolonf igwdkYtm; jyefMum;av\/11;15 igonfa[majympjyKpOf? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf a&SUOD;pGm igwdkYtay:odkY oufa&mufawmfrlonfenf;wl? xdlolwdkYtay:odkYvnf;
oufa&mufawmfrl\/11;16 a,m[efonf a& AwdZHudkay;\/ oifwdkYonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmf AwdZHudkcH&Muvdrfhrnf[k ocifbk&m;rdefYawmfrlaompum;udk
xdktcg igatmufarh\/11;17 ocifa,Ic&pfudk ,HkMunfaom igwdkYtm; bk&m;ocifonf qkaus;Zl;udkay;awmfrlonfenf;wl? xdkolwdkYtm;vnf; ay;awmfrl
onfjzpfaomaMumifh? igonf tb,fodkYaom oljzpf bk&m;ocifudk qD;wm;Edkifoenf;[k aywkqdk\/11;18 taMumif;t&mwdkYudk xdkolwdkYonf Mum;&vQif rjiif;bJae? tu,fpifppf bk&m;ocifonf touf&Sifapjcif;tvdkiSg?
aemifww&m;udk wyg;trsKd;om;wdkYtm;vnf; ay;awmfrlNyD[k bk&m;ocif\*kPfawmfudk csD;rGrf;Mu\/
11;19 xkdrSwyg;? oawzef\trIaMumifh nOf;qJjcif;udkcH& t&yf&yfodkY uGJjym;aomolwdkYonf zdedwf? ukyk? tEdtkwfNrdKUrsm;odkY
941

wdkifatmifoGm;? ,k'vlwdkYtm;om EIwfuywfw&m;awmfudk a[majymMu\/11;20 aemufrS xdkoltcsKdUwdkYonf ukykjynfom;? uka&aejynfom;jzpf tEdtkwfNrdKUodkYoGm;NyD;vQif? ocifa,I\taMumif;wnf;[laom
{0Ha*vdw&m;udk a[avepfvlwdkYtm; a[majymMu\/11;21 ocifbk&m;\ vufawmfonf xdkolwdkYESifhwuG &Sdawmfrlojzifh? vltaygif;wdkYonf ,HkMunf? ocifbk&m;xHodkY ajymif;vJMu\/
11;22 xdktaMumif;t&mudk a,k&SvifNrdKU&Sdaom toif;awmfonf Mum;vQif? tEdtkwfNrdKUwdkifatmif oGm;aprnftaMumif; AmeAudk
apvTwfav\/11;23 xdkolonf a&muf bk&m;ocif\aus;Zl;awmfudkjrifvQif 0rf;ajrmuf0rf;omjcif;&Sd xdkoltaygif;wdkYonf ,HkMunfaompdwfESifh
ocifbk&m;udk rSD0Jqnf;uyfrnftaMumif; wdkufwGef;EId;aqmfav\/11;24 xdkolonf olawmfaumif; jzpf? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifh4if;? ,HkMunfjcif;ESifh4if;? jynfhpHkaomtm;jzifh? vlrsm;taygif;wdkYonf
ocifbk&m;xHodkY 0ifpm;Mu\/
11;25 AmeAonfvnf; a&Smvkudk&Smvsuf wmINrdKUodkYoGm;\/ awGUvQif tEdtkwfNrdKUodkY ac:cJh\/11;26 xdkolwdkYonf wESpfywfvHk; xdktoif;awmfESifhtwlpnf;a0;? vlrsm;taygif;wdkYtm; qHk;rMo0g'ay;Mu\/ wynfhawmfwdkYonfvnf;
c&pf,mef[laom ac:a0:orkwfjcif;udk tEdtkwfNrdKU tOD;cH&Mu\/
11;27 xdktcg ya&mzufwdkYonf a,k&SvifNrdKUrS tEdtkwfNrdKUodkYvmMu\/11;28 xdkolwdkYt0if? tm*Aktrnf&Sdaom olwa,mufonf x? ajrwjyifvHk; tpmtm[m& tvGefacgif;yg;jcif;jzpfvwHh[k 0dnmOf
awmftm;jzifh abmfjy\/ xdkacgif;yg;jcif;onf uJombk&if uavm'dvufxuf jzpfownf;/11;29 xdktcg wynfhawmfwdkYonf toD;toD; wwfEdkifMuonftwdkif;? ,k'jynfaeaom nDtpfudkwdkYtm; tultray;vdkufrnf[k?
pD&ifMuonfESifhtnD AmeAESifha&SmvkwdkYwGif oif;tkyfwdkYxHodkY ay;vdkufMu\/-

tcef;BuD; ( 12 )
12;1
12;2
12;3
12;4

xdktcg a[k'frif;BuD;onf oif;0ifoltcsKdUwdkYudk nOf;qJjcif;iSg pD&if?a,m[ef\ tpfudkjzpfaom ,mukyfudk xm;ESifh uGyfrsufav\/,k'vlwdkYonf tm;&0rf;ajrmufjcif; &Sdonfudk jrifvQif? tZkryGJ aeY&ufwdkY wzefxyf?aywkudkvnf; brf;qD;NyD;rS? yocgyGJvGefvQif vlrsm;wdkYtm; xkwfay;rnftBuHESifh tapmifhta&Smufppfol&Jwusdyfajcmufa,muf
wdkY tyf axmifxJrSm avSmifxm;av\/12;5 aywkonf axmifxJ tusOf;ae&pOf? oif;0ifolwdkYonf olUtbdkYBudK;pm; bk&m;ocifudk qkawmif;yXemjyKMu\/
12;6 aywkonf a[k'frif;xkwfcgeD;? nOfhtcsdefwGif oHBudK;ESpfpif;ESifh csOfaESmifjcif;udkcH&vsuf? ppfol&JESpfa,mufwdkYtv,f tdyfaysmf?
tapmifhrsm;wdkYonf axmifwHcg;a&SUrSm apmifhaeMu\/12;7 xdktcg xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonf ay:vmvQif axmiftdrf tvif;xGef;awmufav\/ aumif;uifwrefonf aywk\
eHaz;udkykwfcwf? tvsiftjrefxavmh[k qdkvsufxap\/ oHBudK;onfvnf; aywkvufrSuRwfav\/12;8 aumif;uifwrefuvnf;? oif\cg;yef;udkpnf;avmh/ ajceif;udkvnf;pnf;avmh[kqdkvQif? qdkonftwdkif; aywkjyK\/ 0wfvHkudkNcHK
ighaemufodkY vdkufavmhqdkjyef\/12;9 aywkonf xGuf vdkufaomfvnf;? aumif;uifwrefjyKorQwdkYonf rSefaomtrIt&mjzpfonf[k rodrrSwfbJ? rdrdonf Asm'dwf
lygHkudkjrifonf[k xifav\/12;10 vlapmifhESpfwefudk vGefoGm; NrdKUxJodkY0ifaomoHwHcg;odkYa&mufvQif? xdkwHcg;onf tvdkvdkyGifhojzifh olwdkYonf xGuf vrf;w
aMumif; a&SmufoGm;NyD;rS? aumif;uifwrefonf csufjcif; aywkrS cGgoGm;av\/
12;11 aywkonf owd&vQif? ,ckyif ocifbk&m;onf rdrdaumif;uifwrefudkapvTwf a[k'frif;vufrS4if;? ,k'vlwdkY\
ajrmfvifhjcif;rS4if;? ighudk u,fEIwfawmfrlonfudk igtrSef od\[k atmufarhpOf?12;12 vlrsm;pka0; qkawmif;&m? rmuk trnfopfudk&aom a,m[ef\trdjzpfaom rm&d\tdrfodkYa&muf?12;13 tdrfOD;wHcg;udk acgufavaomf? a&ma'trnf&Sdaom rdef;ri,fwa,mufonf em;axmifjcif;iSg vm?12;14 aywk\ pum;oHudk odvQif? 0rf;ajrmufaomtm;jzifh wHcg;udkrzGifhbJ txJodkYajy;0if? aywkonf wHcg;a&SUrSm&yfaeonf[k
Mum;ajym\/
12;15 xdkolwdkYu? oifonftl;jzpf\[k xdkrdef;ri,ftm; qdkMuaomfvnf;? aywk trSef &Sdonf[k olonf ckdifrmpGmqdkvQif? aywk\
aumif;uifwrefjzpfvdrfhrnf[k qdkMu\/12;16 aywkonf acgufaeaomf? wHcg;udkzGifhMu olUudkjrifojzifh tvGefw&mtHhMoMu\/12;17 aywkonfvnf; xdkolwdkYudk wdwfqdwfpGmaeapjcif;iSg rdrdvufESifh trSwfay; rdrdudk axmifxJu ocifbk&m;EIwfawmfrlaomt
aMumif;t&mudkabmfjyNyD;rS? oifwdkYoGm; ,mukyfESifhnDtpfudkwdkYtm; taMumif;rsm;udk jyefMum;Muavmh[k qdkNyD;vQif? xGuf
wjcm;wyg;odkYoGm;av\/12;18 rdkCf;vif;aomtcg ppfol&JwdkYonf aywk tb,fodkY jzpfoenf;[k kef;&if;cwfrQjzpfMu\/12;19 a[k'frif;onf aywkudk &SmrawGUonf&Sdaomf? apmifha&SmufaomolwdkYudk ppfaMumNyD;rSowfrnftaMumif;udk pD&ifav\/
12;20 xdkaemuf? a[k'frif;onf ,k'jynfrS uJom&dNrdKUodkYoGm; aeonf&Sdaomf? wkkNrdKUom;ESifh Zd'kefNrdKUom;wdkYudk trsufxGufav\/
942

xdkolwdkYonf wnDwGwfwnf;vmMu? AvwK trnf&Sdaom twGif;0efudk azsmif;zsNyD;rS? trsufawmfajyrnftaMumif;


awmif;yefMu\/ taMumif;rlum;? olwdkYjynfonf jynfawmfudkrSD auR;arG;jcif;udk cH&\/
12;21 a[k'frif;onfvnf; csdef;csufaomaeY rif;ajrmufwefqmudk0wfqif yvifawmfay:rSmxdkifvsuf xdkolwdkYtm; rdefYawmfrl\/12;22 vlrsm;wdkYu? toHonf vl\toHr[kwf/ bk&m;ocif\toHjzpf\[k a<u;aMumfMuonf&Sdaomf?12;23 xdkrif;BuD;onf bk&m;ocif\*kPftoa&awmfudk raxmufxm;aomaMumifh? xdkcPjcif;wGif xm0&bk&m\ aumif;uifwrefonf
'Pfcwf? udk,fwGif; ydk;rsm;udkufojzifh tedpa&mufav\/12;24 bk&m;ocif\ omoemawmfonf wdk;yGg;rsm;jym;av\/12;25 AmeAESifh a&SmvkwdkYonf vkyfauR;jcif;trIudk aqmif&GufNyD;vQif? rmuktrnfopfudk&aom a,m[efudkvnf; ac:cJh
a,k&SvifNrdKUrSjyefMu\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 tEdtkwfNrdKUwGif&Sdaom toif;awmf AmeArSp ed*g[kac:a0:aomIarmif? uka&aejynfom; vkud? apmfbGm;a[k'f\
oli,fcsif;t&if;jzpfaom rmeifESifh a&Smvkwnf;[laom ya&mzufjyKol? q&mjyKol&SdMu\/13;2 xdkolwdkYonf ocifbk&m;0wfudkjyK tpmudk a&SmifMupOf? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfu? igcefYxm;aom trIudkaqmif&Gufapjcif;iSg
AmeAESifha&Smvk wdkYudk a&G;cs,fcGJxm;Muavmh[k rdefYawmfrlonftwdkif;?13;3 tpma&Smif yXemjyKvsuf? xdkolwdkYacgif;ay:rSm vufudk wif vTwfvdkufMu\/
13;4 xdkodkY oefY&Sif;aom0dnmOfawmf apvTwfawmfrlaom tm;jzifh? xdkolwdkYonf aovkudNrdKUodkY oGm; xdkNrdKUrS oabFmESifh vTifhojzifh?
ukyk uRef;odkYa&muf Mu\13;5 &SmvrdNrdKU &SdaepOf? ,k'w&m;p&yfrsm;wGif bk&m;ocif\ EIwfuywfw&m; awmfudk a[majymMu\/ a,m[efonfvnf; xdkolwdkY\
vufaxmufjzpf ownf;/13;6 wuRef;vHk;udk a&Smuf ygzkNrdKUodkY a&mufvQif?13;7 Ama,Itrnf&Sdaom ,k'trsKd;om; rdpmya&mzufjzpfaom ewf0dZmtwwf orm;udk NrdKU0efrif; ao&*d aygvkxH awGUMu\/
xdkNrdKU0efonf ynmowd&Sdojzifh AmeAESifha&SmvkwdkYudk ac:yifh bk&m;ocif\ EIwfuywfw&m;awmfudk emvdkaompdwf&Sdaomf?13;8 teuftm;jzifh ewf0dZmtwwform;[k qdkvdkaom {vkrtrnf&Sdaom xkdolonf NrdKU0efudk,kHMunfjcif;rSvTJtHhaomiSg wrefawmfwdkYudk
[efYwm;av\/13;9 xdktcg aygvk[k trnfwGifaom a&Smvkonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifh jynfhojzifh? xdkewf0dZmtwwform;udk aphaphMunfh
Ivsuf?13;10 vSnfhjzm;jcif;? tusKd;udkzsufjcif; trsKd;rsKd;ESifhjynfhpHkaom rm&fewf\om;? ajzmifhrwfjcif; w&m;\&efol? oifonf xm0&bk&m;\
ajzmifhrwfaomvrf;c&D;wdkYudk rzsufqD;bJ raeEdkifoavm/13;11 ,ckyif xm0&bk&m;\ vufawmfonf oifhtay:odkYa&muf? aeudkrQrjrifEdkifatmif tifwefumvywfvHk; oif\rsufpd
uG,fvdrfhrnf[k aygvkqdkaom cPjcif;wGif rsufpdajr;&Suf arSmifrdkuftwdjzpfojzifh? vufqGJay;aomolwdkYudk&Smvsuf
wvnfvnf&Sdae\/13;12 xdktaMumif;t&mudk jrifvQif? NrdKU0efonf ,HkMunfjcif;odkY a&muf? ocifbk&m;\ a'oemawmfudk tvGeftHhMordef;arm ae\/
13;13 aygvkESifhygaomolwdkYonf ygzkNrdKUrS vTifh yHzkvdjynf? ay&a*NrdKUodkYa&mufMuvQif? a,m[efonf olwdkYxHrSxGuf a,k&Svif
NrdKUodkYjyefav\/
13;14 ay&a*NrdKUrS xGufoGm;jyef ydod'djynf? tEdtkwfNrdKUodkY a&mufvQif? OykofaeY w&m;p&yfodkY0if xdkifMu\/13;15 ynwdusrf;? tem*wdusrf;udk bwf&GwfNyD;rS? w&m;p&yfrSL;wdkYonf? nDtpfudkwdkY? vlrsm;tm; qHk;rp&mpum;&SdvQif a[majymMuyg[k
vludkapvTwf Mum;ajymap\/13;16 xdktcg aygvkonf x rdrdvufESifh trSwfay;vsuf? oa&vvlrSp bk&m;ocifudk aMumuf&GHUaomolwdkY? em;axmifMuavmh/13;17 oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifonf igwdkY bdk;ab;rsm;udk a&G;aumufawmfrl? tJ*kwKjynf {nfhonfjzpfaom xdkvlrsKd;udk
csD;ajrmufojzifh? xif&Sm;aomvufawmfESifh xdkjynfrS EIwfaqmifawmfrl\/13;18 tESpfav;q,frQavmufaom umvywfvHk; awm auR;arG;awmfrl\/13;19 cgemefjynf vlckepfrsKd;wdkYudk y,f&Sm;NyD;vQif? xdkjynfudk oa&vtrsKd;tm; tarGay;urf;a0iSawmfrl\/13;20 xdkaemufrS ya&mzuf&SarGv ray:r&SdrSD tESpfav;&mig;q,frQavmufaom umvywfvHk;? w&m;olBuD;wdkYudk ay;awmfrl\/13;21 aemufwzef &Sifbk&ifudk awmif;Muaomtcg a&Smvktrnf&Sdaomud&S\om;? A,FmrdeftrsKd;jzpfaomoludk tESpfav;q,fywfvHk;
ay;awmfrl\/13;22 aemufrS xdkoludky,f? oa&v&Sifbk&ift&m 'g0d'fudk csD;ajrmufawmfrl\/ xdkoltm; oufaocHawmfrlvsuf? pdwfESvHk;
nDGwfonfjzpf ightvdkudk jynfhpHkaprnfhol? a,&SJ\om;'g0d'fudk igawGU&NyD[k rdefYawmfrl\/13;23 xdkol\ trsKd;tETG,fxJ bk&m;ocifonf *wdawmftwdkif; u,fwifaom ocifa,Iudk oa&vvlwdkYtm; ay:xGef;apawmfrlNyD/13;24 xdkocif <uvmawmfrrlrSD a,m[efonf oa&v vltaygif;wdkYtm; aemifwESifhpyfqdkifaom AwdZHw&m;udk a[majymESifhav\/13;25 a,m[efonf rdrdaqmif&Guf&aom trIudk jyKaepOfwGif? igonf tb,foljzpfonfudk oifwdkY xifrSwfMuoenf;/ igonf
xkdoljzpfonfr[kwf/ ighaemuf<uvmaomolwyg; &Sdao;\/ xdkol\ ajceif;awmfudk igrcRwfxdkuf [kqdk\/
943

13;26 tmjA[HtrsKd;jzpfaom nDtpfudkrSp oifwdkYwGif bk&m;ocifudk aMumuf&GHUaomolwdkY u,fwifawmfrljcif; w&m;pum;udk


oifwdkYtm; Mum;vdkufawmfrl\/13;27 a,k&SvifNrdKUaeaomolwdkYESifhwuG rif;rsm;wdkYonf xdkocifudk4if;? OykofaeYwdkif;tpOf bwf&Gwfaom ya&mzufwdkY\pum;udk4if;?
rodem;rvnf aomaMumifh? xdkocifudk pD&ifaomtm;jzifh? xdkya&mzufwdkY\ pum;udk jynhfpHkapMuNyD/13;28 udk,fawmf aoxdkufaom tjypfwpHkwckudkrQ rawGUaomfvnf;? uGyfrsufaprnftaMumif;? ydvwfrif;xH awmif;avQmufMu\/13;29 xdkocifudk&nfrSwf usrf;pma&;xm;orQwdkYudk jynfhpHkapNyD;vQif? tavmif;awmfudk opfwdkifrScs ocsKif;wGif; xm;Mu\/13;30 bk&m;ocifonfvnf; aojcif;rS xajrmufapawmfrlonfjzpf?13;31 *gvdvJjynfrS a,k&SvifNrdKUodkY aemufawmf vdkufaomolwdkYtm; aeY&ufrsm;pGm udk,fudkxif&Sm;jyawmfrl\/13;32 xdkolwdkYonf vlrsm;wdkYtm; oufaocHjzpfMu\/13;33 qmvHusrf; 'kwd,cPf; vmonfum;? oifonf ighom; jzpf\/13;34 ,aeYyif oifhudk igjzpfbGm;apNyD[k vmonfESifhtnD? bk&m;ocifonf a,Iudk xajrmufapawmfrlojzifh? igwdkYbdk;ab;rsm;
&Sdaom*wdawmfudk xdkolwdkY\ om;jzpfaom igwdkYtm; jynfhpHkapawmfrlonf[l4if;? 'g0d'f NrJNrHaom aus;Zl;awmfudk oifwdkY
tm; igay;rnf[laom Asm'dwf awmfESifhtnD? xdkocifudk aojcif;rS xajrmufap? aemufwzef ykyfpyfjcif;okdYrjyefbJ tpOfuif;
vGwf&rnftcGifhudk ay;awmfrlonf[l4if;? 0rf;ajrmufp&modwif; {0Ha*vdw&m;udk igwdkYonf oifwdkYtm; Mum;ajymMu\/13;35 xdkaMumifh qmvHusrf;wcPf; vmonfum;? udk,fawmf\ oefY&Sif;aomoltm; ykyfpyfjcif;udk &Sdapawmfrrl[k vm\/13;36 'g0d'fonf rdrdumv bk&m;ocif\ tvdkawmfudk aqmif&GufNyD;vQif? usdef;puf rdrdbdk;ab;pkxJodkY0ifojzifh ykyfpyfjcif;odkYa&mufav\/13;37 bk&m;ocif xajrmufapawmfrlaom olrlum;? ykyfpyfjcif;odkY ra&muf/
13;38 xdkaMumifh nDtpfudkwdkY? xdkocif\ aus;Zl;awmfaMumifh tjypfvTwfjcif; w&m;udk oifwdkYtm; a[mMum;onfudk4if;?13;39 xdkocifudk ,HkMunfaomol &SdorQwdkYonf arma&S\w&m;twdkif; rvGwfEdkifaom tjypf&SdorQwdkYESifh vGwf&Muonfudk4if;?
odrSwfMuavmh/13;40 tem*wdusrf; vmonfum;? rxDrJhjrifjyKwwfaom olwdkY? MunfhItHhMo jy,faysmufjcif;odkY a&mufMuavmh/13;41 taMumif;rlum;? oifwdkYtm; olwyg; jyTefaomfvnf;? oifwdkYr,HkaomtrIudk oifwdkYvufxufumv igjyKonf[k usrf;pm
ygaomt&mudk oifwdkYtay:odkY ra&mufaprnftaMumif;? owdjyKMuavmh[k aygvk a[majymav\/13;42 vlrsm;wdkYonf w&m;p&yfrS xGufoGm;MupOf? xdktaMumif;t&mwdkYudk rdrdwdkYtm; aemufOykofaeY a[majymygrnftaMumif;
awmif;yefMu\/13;43 tpnf;ta0; ysuf jyefMuaomtcg ,k'vlrSp bk&m;udk udk;uG,faom bmom0ifolrsm;wdkYonf aygvkESifhAmeAaemufodkY
vdkufMuonfjzpf? xdkolwdkYonf bk&m;ocif\ aus;Zl;awmf wnfMunfrnftaMumif;? wrefawmfwdkYonf jzm;a,mif;
qHk;rMo0g'ay;av\/13;44 aemufOykofaeY bk&m;ocif\ EIwfuywfw&m;awmfudk em;axmiftHhaomiSg wNrdKUvHk; ukefrwwf pnf;a0;Mu\/13;45 ,k'vlwdkYonf tpnf;ta0;wdkYudkjrifvQif jiLplaompdwfESifh jynhfpHkojzifh? aygvk\ pum;udk jiif;cHkonfomru qJa&;Mu\/13;46 xdktcg aygvkESifh AmeAwdkYu? bk&m;ocif\ EIwfuywfw&m;awmfudk oifwdkYtm; a&SUOD;pGma[majym&\/ odkYaomfvnf; oifwdkYonf
y,f xm0& toufudk rdrdwdkY rcHxdkufonf[k rdrdwdkY pD&ifMuaomaMumifh? xm0&bk&m;onf rSmawmfrlonftwdkif; igwdkYonf
rsufESmudkvTJ wyg;trsKd;om;wdkYqDodkY vSnfhMu\/13;47 rSmawmfrlaom Asm'dwfawmf tcsufum;? oifonf ajrBuD;pGef;wdkifatmif u,fwifjcif;udk jyKpdrfhaomiSg? oifhudk wyg;trsKd;om;wdkY
vif;p&mbdkY igcefYxm;\[k Asm'dwfawmf&Sdonf[k &J&ifhpGmajymqdkMu\/13;48 xdkpum;udk wyg;trsKd;om;wdkYonf Mum;vQif 0rf;ajrmuf xm0&bk&m;\EIwfuywfw&m;awmfudkcsD;rGrf;Mu\/ xm0&toufudk
&apjcif;iSg cefYxm; awmfrlaomol&SdorQwdkYonf ,HkMunfjcif;odkYa&mufMuojzifh?13;49 xm0&bk&m;\ omoemawmfonf wjynfvHk; ESHYjym;av\/13;50 xdktcg bk&m;udk udk;uG,f toa&&Sdaomrdef;rwdkYESifh xdkNrdKU tBuD;tuJjzpfaomolrsm;udk ,k'vlwdkYonf EId;aqmf? aygvkESifh
AmeAwdkYudk nOf;qJapojzifh xdkjynf\e,frSESifxkwfMu\/13;51 wrefawmfwdkYonf rdrdwdkY ajcb0g;uyfaomajrrIefYudk xdkolwdkYtm; cgvdkufNyD;rS? aumedNrdKUodkYoGm;Mu\/
13;52 wynfhawmfrsm;wdkYonf 0rf;ajrmufjcif;ESifh4if;? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifh4if; jynfhpHkMu\/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1

aumedNrdKUodkYa&mufvQif xdkolESpfa,mufwdkYonf ,k'w&m;p&yfodkY0if a[majymojzifh? ,k'vl? a[vovlrsm; taygif;wdkYonf


,HkMunfjcif;odkY a&mufMu\/14;2 r,HkMunfaom ,k'vlwdkYonf wyg;trsKd;om;wdkYudk EId;aqmf? nDtpfudkwdkYtm; remvdkaom pdwf&Sdapjcif;iSg acsmpm;Mu\/14;3 xdkaMumifh MumjrifhpGmae ocifbk&m;\w&m;awmfudk rqkwfrqdkif;a[majymav\/ ocifbk&m;onfvnf; aus;Zl;w&m;awmfbuf
oufaocHawmfrlvsuf? wrefawmfwdkYonf edrdwfvuPm? tHhbG,faomtrIwdkYudkjyKEdkifrnftaMumif; tcGifhay;awmfrl\/14;4 xdkNrdKUolNrdKUom; taygif;wdkYonf uGJjym;jcif; &Sd? tcsKdUwdkYonf ,k'vlwdkYbuf4if;? tcsKdUwdkYonf wrefawmfwdkYbuf4if; aeMu\/14;5 rif;t&m&SdwdkYESifh,k'trsKd;om;? wyg;trsKd;om;wdkYonf wrefawmfwdkYudknOf;qJ ausmufcJESifh ypfrnf[k w[kefwnf;ajy;vmMu
onftaMumif;udk?944

14;6
14;7
14;8
14;9

wrefawmfwdkYonf odvQif? vkaumedjynf vkw&NrdKU? a'&aANrdKUrSp aus;vufrsm;odkY xGufajy;?xdkt&yfwdkY {0Ha*vdw&m;udk a[majymMu\/


trd0rf;wGif;uyif ajcrpGrf;ojzifh? wcgrQ roGm;bl;aom vlwa,mufonf vkw&NrdKU xdkifvsuf?aygvka[majymonfudk Mum;av\/ aygvkonfvnf; xdkoludk aphaphMunfhI? a&m*guif;rnftaMumif; ol ,HkMunfjcif;&Sdonfudk
odjrifvQif?14;10 x rwfwwf&yfavmh[k BuD;aomtoHESifhqdkojzifh? xdkolonf kwfw&ufx vSrf;oGm;av\/14;11 aygvkjyKaomtrIudk jrifaomvltpkta0;wdkYu? ewfbk&m;wdkYonf vlta,mifudkaqmif igwdkY&Sd&modkY qif;oufygonfwum;[k
vkaumedbmom pum;tm;jzifh toHudkvTifh qdkMu\/14;12 aygvkonf om a[majymaomaMumifh olUudk a[&ar[l4if;? AmeAudk Zko[l4if; ac:a0:Mu\/14;13 xdkNrdKUa&SU &Sdaom Zko\,Zfyka&m[dwfonf EGm;ESifh yef;uHk;udk NrdKUwHcg;em;odkY ,lcJh? vltpkta0;wdkYESifhwuG ,ZfylaZmfrnf
jyKonfudk?14;14 wrefawmf AmeAESifhaygvkwdkYonf odwif;Mum;vQif? rdrdwdkYt0wfudk qkwf vlpkxJodkY ajy;0ifvsuf?14;15 tcsif;vlwdkY? tb,faMumifh odkYjyKMuoenf;/ igwdkYonf oifwdkYuJhodkY avmu"Hw&m; usifvnfaomoljzpfyg\/ oifwdkYonf
tcsnf;ESD;aomt&mwdkYudk y,fMu? aumif;uif? ajrBuD;? ork'&mrSp t&yf&yfwdkY &SdavorQwdkYudkzefqif;awmfrl?
touf&Sifawmfrlaom bk&m;ocifhxHawmfodkY ajymif;vJ&Murnf taMumif;? igwdkYonf {0Ha*vdw&m;udk a[majymMu\/14;16 a&S;vGefavNyD;aom umvwdkY? vltrsKd;rsKd;wdkYonf rdrdwdkYtvdktavsmuf usifhMurnftaMumif; bk&m;ocifonf tvGwf
xm;awmfrl\/14;17 odkYaomfvnf;? oifwdkYtm; aus;Zl;jyKvsuf? tpm;tm[m&ESifh0ajym 0rf;ajrmufapjcif;iSg? rdkCf;aumif;uifrS rdkCf;&Gmapawmfrl?
toD;tESHwdkYudk oD;apwwfaom Owkudkay;awmfrlaom tm;jzifh? udk,fawmf&Sdawmfrlonfudk oufaorcHbJ aeawmfrrl[k aygvkESifh
AmeAonf a<u;aMumfav\/14;18 xdkodkY a<u;aMumfojzifh vltpkta0;wdkYonf ,ZfylaZmfjcif;udkrjyK&rnftaMumif; jrpfwm;cJaomtrIudk jrpfwm;av\/
14;19 xdktcg ,k'vlwdkYonf tEdtkwfNrdKU? aumedNrdKUrSvmMu vltpkta0;wdkYudk ndTwfwdkifyifNyD;vQif? aygvkudk ausmufcJESifhypf
aoNyD[k pdwfxifESifh NrdKUjyifodkY qGJiifMu\/14;20 wynfhawmfwdkYonf 0ef;&H aeMupOf? aygvkonf x NrdKUxJodkY 0ifjyef\/ eufjzefaeY AmeAESifhwuG a'&aANrdKUodkY xGufoGm;av\/
14;21 xdkNrdKU {0Ha*vdw&m;udk a[majym vlrsm;wdkYudk wynhfawmfjzpfapNyD;rS? vkw&NrdKU? aumedNrdKU? tEdtkwfNrdKUwdkYudk tpOftwdkif;
vSnfhvnf jyefMu\/14;22 xdkodkY jyefMupOf? wynhfawmfrsm;\ pdwfESvHk;udk NrJNrHcdkifcHhapojzifh? ,HkMunfjcif;wnfMunfrnftaMumif; EId;aqmfcsD;yifh? igwdkYonf
rsm;jym;aomqif;&J'kuudkcH bk&m;ocif\ EdkifiHawmfodkY 0if&Murnf[k a[majymjyTefMu\/14;23 toif;awmfrsm;wdkY oif;tkyfwdkYudkcefYxm;? tpma&Smifvsuf qkawmif;yXemjyKNyD;vQif? oif;0ifolwdkY,HkMunfaom ocifbk&m;\
vufawmfodkY xdktoif;awmfwdkYudk tyfESHMu\/14;24 ydod'djynf wjynfvHk;udka&SmufoGm; yHzkvdjynfodkYa&mufvQif?14;25 ay&a*NrdKU EIwfuywfw&m;awmfudka[majym twvdNrdKUodkYoGm;Mujyef\/14;26 xdkNrdKUrS oabFmpD; vTifhojzifh? rdrdwdkY aqmif&GufcJhNyD;;aomtrItvdkiSg bk&m;ocif\aus;Zl;awmfodkY tyfESH apvTwfaom
tEdtkwfNrdKUodkYa&mufvmMu\/14;27 xdkNrdKUodkYa&mufNyD;vQif oif;0ifolwdkYudkpka0;ap? rdrdwdkYtm;jzifh bk&m;ocifonf jyKawmfrlorQwdkYudk4if;? ,HkMunfjcif;wHcg;udk
wyg;trsKd;om;wdkYtm; zGifhawmfrlaMumif;udk4if; jyefMum;Mu\/14;28 xdkNrdKUvnf;? wynfhawmfwdkYESifhtwl MumjrifhpGmaeMu\/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 ,k'jynfrS tEdtkwfNrdKUodkY a&mufvmaomol tcsKdUwdkYu? oifwdkYonf arma&S\w&m;twdkif; ta&zsm;vDS;jcif;udkrcHvQif?
u,fwifawmfrljcif;odkY ra&mufEdkif[k nDtpfudkwdkYtm; qHk;rMo0g'ay;Mu\/15;2 xdkolwdkYESifhaygvk? AmeAwdkYonf aqG;aET;jiif;cHkjcif;rsm;aomtcg? aygvkESifh AmeAwdkYonf tjcm;aom wynfhawmftcsKdUwdkYESifhwuG?
xdkjyem\ taMumif;aMumifh a,k&SvifNrdKU&Sdaom wrefawmfwdkYESifh oif;tkyfwdkYxHodkY oGm;&rnftaMumif;udk pD&ifMu\/15;3 toif;awmfonf vrf;ydkYojzifh? aygvkESifhAmeAwdkYonf zdedwfjynfESifh &Srm &djynfudk a&SmufoGm; wyg;trsKd;om;wdkY
ajymif;vJjcif;taMumif;t&mudk Mum;ajymojzifh? nDtpfudktaygif;wdkYudk tvGef0rf;ajrmufapMu\/15;4 a,k&SvifNrdKUodkYa&mufvQif? wrefawmfwdkYESifh oif;tkyfwdkYrSp oif;0ifolrsm;wdkYwGif vufcHjcif;aus;Zl;udkcH? rdrdwdkYtm;jzifh
bk&m;ocifjyKawmfrlorQwdkYudk jyefMum;Mu\/
15;5 zm&d&SJpkxJu ,HkMunfaomol tcsKdUwdkYonf xvsuf? wyg;trsKd;om;wdkYtm; ta&zsm;vSD;jcif;udkay;&rnf/ arma&S\
w&m;udkusifhapjcif;iSg qHk;r&rnf[k qdkMu\/15;6 xdktcg wrefawmfwdkYESifh oif;tkyfwdkYonf xdktrIudk MunfhIqifjcifjcif;iSg pnf;a0;Mu\/15;7 rsm;pGmaom aqG;aET;jiif;cHkjcif; &Sdaomtcg aywkonf xvsuf? nDtpfudkwdkY? bk&m;ocifonf a&SUOD;pGmigwdkYwGif a&G;aumufawmfrl?
945

iga[majymaomtm;jzifh wyg;trsKd;om;wdkYonf {0Ha*vdw&m;udk Mum;em ,HkMunf&rnftaMumif; pD&ifawmfrlonfudk


oifwdkYodMu\/15;8 pdwfESvHk;udkodawmfrlaom bk&m;ocifonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfudkigwdkY tm;ay;onfenf;wl olwdkYtm; ay;ojzifh? olwdkYbuf
oufaocHawmfrl\/
15;9 ,HkMunfjcif;tm;jzifhvnf; olwdkY\ pdwfESvHk;udk pifMu,fap igwdkYudk jcm; em;apawmfrrl/15;10 odkYjzpfvQif? igwdkYESifh igwdkYbdk;ab;rsm; rxrf;Edkifaom xrf;ydk;udk wynfhawmfwdkY\vnfyif;ay: wifapjcif;iSg tb,faMumifh
bk&m;ocifudk pHkprf;Muoenf;/15;11 ocifa,I\ aus;Zl;awmftm;jzifhom xdkolwdkYonf u,fwifawmfrljcif;odkY a&mufonfenf;wl? igwdkYonfvnf; a&muf&rnfudk
igwdkYonf ,HkMu\[k aywk ajymqdk\/15;12 xdktcg AmeAESifhaygvkwdkYonf rdrdwdkYtm;jzifh wyg;trsKd;om;wdkYwGif bk&m; ocifjyKawmfrlorQaom edrdwfvuPm? tHhbG,f
aomtrIwdkYudk Mum;ajymonfudk pka0;aomol taygif;wdkYonf wdwfqdwfpGmae em;axmifMu\/
15;13 xdkolwdkYonf tukeftpif ajymqdkNyD;rS? ,mukyfu? nDtpfudkwdkY? ighpum;udk em;axmifMuavmh/15;14 bk&m;ocifonf rdrdemrtbdkY? wyg;trsKd;om;wdkYtxJu tcsKdUaomolwdkYudkEIwf,ljcif;iSg? a&SUOD;pGm wyg;trsKd;om;wdkYudk tMunfhtI
<uvmawmfrlonf taMumif;t&mudk &Sdrkefonf a[majymcJhNyD/
15;15 xdktaMumif;t&monfvnf; ya&mzufwdkY\ pum;ESifhnD\/15;16 usrf;pmvmonfum;? ig\emrjzifh orkwfaomwyg;trsKd;om;taygif;wnf;[laom usef<uif;&pfaomolwdkYonf xm0&bk&m;udk
&Smapjcif;iSg aemufrS igjyefvmrnf/15;17 vJvsuf&Sdaom 'g0d'f\wJudk aqmufwnfjyefrnf/ NydKysuf&mrsm;udkvnf; jyKjyifNyD;vQif? xkdwJudk rwfapjyefrnf[k?15;18 trIt&mwdkYudk pD&ifawmfrlaom xm0&bk&m;\ Asm'dwfawmf&Sd\[k vmownf;/ bk&m;ocifonf urmOD;rSp rdrdpD&ifawmfrl
orQaom trIt&mwdkYudk odawmfrlonf/15;19 xdkaMumifh? wyg;trsKd;om;wdkYtxJrS bk&m;ocifh xHawmfodkY ajymif;vJaom olwdkYudk raESmifh&SufbJvsuf?15;20 kyfwkwdkY\ npfnL;&mudk4if;? rw&m;aomarxkefudk4if;? vnfyif;udknpf owfaomt&mudk4if;? taoG;udk4if; MuOfa&Smifapjcif;iSg
olwdkYudk rSmvdkufoifhonf[k igoabm&Sd\/15;21 taMumif;rlum; arma&S\ynwdusrf;udk w&m;p&yf OykofaeYwdkif;bwf&Gwfojzifh? arma&S\w&m;udk a&S;umvrSp
cyfodrf;aomNrdKUwdkY a[majymavh&Sdonf[k ,mukyfajymqdk\/15;22 xdktcg wrefawmfwdkYESifh oif;tkyfwdkYrSp oif;0ifoltaygif;wdkYonf? rdrdwdkYtxJ a&G;aumuf nDtpfudkwdkYwGif xif&Sm;aom
olwnf;[laom Am&SA trnfopfudk&aom ,k'ESifhodvwdkYudk? tEdtkwfNrdKUodkY aygvk? AmeAwdkYESifhwuG apvTwfrnftaMumif;
oabmnDGwfMu\/15;23 olwdkYvufjzifh ay;vdkufaompm[lrlum;? wrefawmf? oif;tkyf? nDtpfudkrsm;wdkYonf tEdtkwfNrdKUrSp I&djynf? udvdudjynfwdkY&Sdae
wyg;trsKd;om;jzpfaom nDtpfudkwdkYudk arwmESifh Mum;vdkufyg\/15;24 vltcsKdUwdkYonf igwdkYtcGifhr&SdbJ igwdkYxHrSxGufoGm;? oifwdkYonf ta&zsm;vSD;jcif;udkcH&rnf? ynwfw&m;udkusifh&rnf[laom
pum;jzifh? oifwdkY\pdwfESvHk;udk aESmifh&SufzsufqD;onfudk igwdkYMum;&onfjzpf?15;25 igwdkY ocifa,Ic&pf\ emrawmfaMumifh rdrdtoufudkpGefYpm;aomolwnf;[laom?15;26 igwdkYcspfaom AmeA? aygvkwdkYESifhwuG a&G;aumufaomolwdkYudk oifwdkYqDodkYapvTGwfjcif;iSg? wnDwGwfwnf; pD&ifonfESifhtnD?15;27 taMumif;t&mudk oifwdkYtm; EIwfjzifhMum;apjcif;iSg ,k'ESifhodvwdkYudkapvTwfMu\/15;28 kyfwka&SUrSm ylaZmfaom,Zfaumifudk4if;? taoG;udk4if;?15;299 vnfyif;udknpf owfaomt&mudk4if;? rw&m;aomarxkefudk4if; MuOfa&Smif&rnf[laomynwfrSwyg; tjcm;aom0efoifwdkY\
tay:wifjcif;iSg oefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifh igwdkYonf tvdkr&Sd/ xdkt&mrsm;udk MuOfa&Smiftyf\/ usef;rmMuygapaom[k
a&;ay;vdkufownf;/
15;30 xdkolwdkYonf oGm;&aom tcGifh&Sdojzifh? tEdtkwfNrdKUodkYoGm;? vltaygif;wdkYudkpka0;apNyD;vQif rSmpmudktyfay;Mu\/15;31 rSmpmudk bwf&Gwfaomtcg xdkoufomjcif;\taMumif;aMumifh 0rf;ajrmufjcif;odkYa&mufMu\/15;32 ,k'ESifhodvwdkYonf ya&mzufjzpfaomaMumifh rsm;pGmaompum;ESifh nDtpfudkwdkYudkqHk;r NrJNrHcdkifcHhapMu\/15;33 xdkolwdkYonf tweft&maeNyD;rS? wrefawmfwdkYxHodkY NidrfoufpGmjyefapjcif;iSg nDtpfudkwdkYonf tcGifhay;Mu\/15;34 odkYaomfvnf;? odvonf tvdktavsmuf ae&pf\/15;35 aygvkESifhAmeAwdkYonfvnf; tEdtkwfNrdKUaevsuf? tjcm;aomolrsm;wdkYESifhwuG qHk;rMo0g'ay;? ocifbk&m;\EIwfuywfw&m;
wnf;[laom {0Ha*vdw&m;udka[majymMu\/
15;36 tifwefumv Mumaomtcg? aygvku? igwdkYonf ocifbk&m;\EIwfuywfw&m;udk a[majymbl;aom NrdKUrsm;wdkY&SdaomnDtpfudk
wdkYonf tb,fodkY&Sdaeonfudk MunfhI jyefoGm;MuukeftHh[k AmeAtm; qdk\/15;37 AmeAonf rmuktrnf&Sdaom a,m[efudkac:rnf[k tBuH&Sd\/15;38 aygvku? yHzkvdjynf olwdkYESifhcGm trIxrf;&modkY rvdkufroGm;aom xdkoludkrac:oifh[k oabm&Sd\/15;39 xdktaMumif;ESifh tcsif;csif;roifhojzifh wjcm;pDoGm;? AmeAonf rmukudkac:NyD;vQif ukykuRef;odkYvTifhav\/15;40 nDtpfudkwdkYonf aygvkudk bk&m;ocif\aus;Zl;awmfodkY tyfESHMuojzifh? olonf odvudka&G;cs,fNyD;vQif xGuf?15;41 toif;awmfrsm;udk NrJNrHcdkifcHhapvsuf? I&djynf? udvdudjynfwdkYudk a&SmufoGm;av\/
946

tcef;BuD; ( 16 )
16;1 xdkaemufrS aygvkonf a'&aANrdKUESifh vkw&NrdKUodkY a&mufav\/ vkw&NrdKU wdarmaotrnf&Sdaom wynhfawmfwa,muf&Sd\/
ol\trdum;? ,HkMunfaom ,k'rdef;rjzpf\/ tbum;? a[vovljzpf\/16;2 xdkolonf vkw&NrdKU? aumedNrdKU&SdaomnDtpfudkwdkYwGif toa&&Sdaomoljzpf\/16;3 aygvkonf xdkoludk ac:jcif;iSg tvdk&Sd? ol\tbonf a[vovljzpfonfudk xdkt&yfwdkY&Sdaom ,k'vltaygif;wdkYonf
odaomaMumifh? ta& zsm;vSD;jcif;udk olUtm; ay;av\/16;4 olwdkYonf NrdKUrsm;udk a&SmufoGm;pOfwGif? a,k&SvifNrdKUaeaom wrefawmfwdkYESifh oif;tkyfwdkYonf pD&ifaomynwfwdkYudk toif;rsm;
usifhapmifhbdkY&m tyfay;Mu\/16;5 xdkokdY toif;awmfwdkYonf ,HkMunfjcif; wnfMunfNrJNrHonfjzpf? ta&twGuftm;jzifh waeYxufwaeY wdk;yGm;rsm;jym;Mu\/16;6 jzK*djynf? *vmwdjynfudk a&SmufoGm;NyD;rS tm&Sdjynf EIwfuywfw&m;awmfudkra[mapjcif;iSg oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf
jrpfwm;awmfrlojzifh?16;7 rkodjynfodkY a&muf? AdokefjynfodkYoGm;rnfjyKMupOf? 0dnmOfawmfonf tcGifhay;awmfrrlaomaMumifh?16;8 rkodjynftem;rSm a&Smuf wa&mNrdKUodkYa&mufMu\/
16;9 nOfhtcg aygvkonf Asm'dwflygHkudk jrif&? rmaua'gedvlwa,mufu? rmaua'gedjynfodkYul;yg/ igwdkYudk rpyg[k
&yfvsufawmif;yef\/16;10 xdkAsm'dwflygHkudk jrif&vQif? rmaua'gedjynf {0Ha*vdw&m;udk a[mapjcif;iSg ocifbk&m;onf igwdkYudkac:awmfrlonf[k
igwdkYoabmusojzifh? xdkjynfodkY oGm;jcif;iSg csufjcif;&SmBuHMu\/16;11 xdkaMumifh? wa&mNrdKUrS oabFmvTifh omarmo&uf uRef;odkY wnfhwnfh oGm;ojzifh? eufjzefaeY emaygvdNrdKUodkY a&mufMu\/16;12 xdkNrdKUrS xGufjyefvQif rif;rIvGwfaomNrdKUwnf;[laom rmaua'gedjynf wydkif;udk tpdk;&aom zdvdydNrdKUodkYa&muf umvtwef
t&maeMu\/16;13 OykofaeY igwdkYonf NrdKUjyifodkYxGufvQif? yXemp&yf&Sdwwf&m jrpfem;odkYoGm; xdkifNyD;rS? xdkt&yf pnf;a0;aom rdef;rwdkYtm;
a[majymMu\/16;14 xdktcg eDarmif;aomtxnftvdyfudka&mif;aom oGmwd&JNrdKUol vk'dtrnf&Sdaom rdef;rwa,mufonf bk&m;ocifudk ukd;uG,faom
oljzpf? w&m;empOfwGif aygvka[majymaomt&mudk rSD0Jqnf;uyfapjcif;iSg ol\pdwfESvHk;udk ocifbk&m;zGifhawmfrl\/16;15 xdkrdef;ronf tdrfoltdrfom;wdkYESifhwuG AwdZHudkcHNyD;rS? uRefronf ocifbk&m; trSef,HkMunfonfudk oifwdkYonf xifrSwfvQif?
uRefrtdrfodkY0if aeMuyg[k awmif;yefvsuf igwdkYudk tEdkifaoG;aqmifav\/
16;16 xdkaemufrS igwdkYonf yXemp&yfodkYoGm;pOfwGif ewf0ifjzpf tem*wfudka[mojzifh? rdrdocifwdkYtm; pD;yGg;rsm;udkjyKwwfaomrdef;r
i,fwa,mufonf igwdkYudkqD;BudKav\/16;17 xdkrdef;ri,fonf aygvkESifh igwdkYaemufodkYvdkuf? olwdkYum; tuRwfw&m;vrf;udk igwdkYtm; a[majymjyoaom tjrifhqHk;aom
bk&m;ocif\uRefjzpfMu\[k [pfaMumfav\/16;18 xdkodkY tzefrsm;pGm jyKaomaMumifh aygvkonf pdwfromvsuf vSnfhMunfh? oifonf ol\txJrSxGufoGm;avmh/ a,Ic&pf\
emrawmfudktrSDjyK igtrdefY&Sd\[k xdkewfudkqdkaom cPjcif;wGif ewfonf xGufoGm;\/16;19 ol\ocifwdkYonf aemufwzef pD;yGg;jzpfvdrfhrnf[k ajrmfvifhp&mtaMumif;r&Sdonfudk odjrifvQif? aygvkESifhodvwdkYudk brf;qD;qGJiif
Hk;awmfodkY ydkYMu \/16;20 ppfuJrif;xHodkY a&mufaomtcg olwdkYonf ,k'vljzpfvsuf igwdkYNrdKUudkaESmifh&Sufwwfyg\/16;21 a&mrvljzpfaom igwdkYonf rcHr,lrusifhtyfaom bmomxHk;wrf;rsm;udk a[majymoGefoifwwfyg\[k avQmufqdkMuvQif?16;22 pka0;aomvlwdkYonf olwdkYwbuf wNydKifeuf xMu\/ ppfuJrif;wdkYvnf; olwdkY\t0wfudkcRwf BudrfvHk;ESifhdkufapjcif;iSg
pD&ifMu\/16;23 dkuf'Pfcsufrsm;&SdNyD;rS? vHkNcHKpGmapmifhap[k axmifrSL;udkrSmvdkuf axmifxJrSm avSmifxm;Mu\/16;24 xdkodkYrSmvdkufonftwdkif; axmifrSL;onf twGif;axmifxJrSm avSmif xdyfcwfvsufxm;\/
16;25 oef;acgiftcsdef aygvkESifh odvwdkYonf yXemjyK bk&m;ocifudkcsD;rGrf;vsuf oDjcif;qdkav\/ axmifxJrSm aESmifzGJUjcif;udkcH&ao
molwdkYonf em;axmifMu\/16;26 xdkcPjcif;wGif ajrBuD;onf jyif;pGmvIyfaomaMumifh axmifajc&if;vnf; vIyf&Sm;\/ wHcg;&SdorQwdkYonf csufjcif;yGifh vltaygif;
wdkYonfaESmifzGJUjcif;ESifh vGwfMu\/16;27 axmifrSL;onf Edk; axmifwHcg;rsm;yGifhvsuf&SdonfudkjrifvQif? aESmifzGJUjcif;udk cH&aomolwdkYonf xGufajy;MuNyD[k xifrSwfonfESifh?
xm;udktdrfrS qGJxkwf udk,ftoufudk owfrnfjyKav\/16;28 aygvkuvnf;? udk,fudk tjypfrjyKESifh/ igwdkYtaygif;onf &SdMu\[k BuD; aomtoHESifh [pf ajymqdk\/16;29 axmifrSL;onf ndxGef;aomrD;udk awmif;NyD;rS ajy;0if? aygvkESifhodvwdkY\ ajc&if; wkefvIyfvsuf jyyf0yfav\/16;30 olwdkYudk jyifodkY xkwfNyD;vQifvnf;? ocifwdkY? tuREfkyfonf u,fwifjcif;odkYa&muftHhaomiSg tb,fodkYjyK&rnfenf;[k ar;avQmuf
av\/16;31 xdkolwdkYuvnf;? ocifa,Ic&pfudk ,HkMunfavmh/ ,HkMunfvQif oifESifhoif\tdrfoltdrfom;wdkYonf u,fwifjcif;odkY a&mufMu
vdrfhrnf[kajymqdkvsuf?947

16;32 xkdolrSp ol\ tdrf &SdorQaom olwdkYtm; ocifbk&m;\ EIwfuywfw&m;awmfudk a[mMu\/16;33 xdknOfh? xdktcsdefem&Dyif? axmifrSL;onf aygvkESifhodvwdkYudk,l 'Pfcsuf&mrsm;udkaq;aMumNyD;vQif? rdrdvltaygif;wdkYESifhwuG
AwdZHudk csufjcif;cH av\/16;34 wzef aygvkESifhodvwdkYudk rdrdtdrfodkY ac:yifhNyD;rS olwdkYudk vkyfauR;? bk&m;ocifudk ,HkMunfvsuf tdrfoltdrfom; taygif;wdkYESifhwuG
0rf;ajrmuf jcif;odkY a&mufav\/
16;35 eHeufa&mufaomtcg ppfuJwdkYonf Hk;vkvifwdkYudk apvTwf? xdkvlwdkYudkvTwfap[k rSmvdkufMu\/16;36 xdkpum;udk axmifrSL;onf aygvktm; Mum;ajym? udk,fawmfwdkYudk vTwfapjcif;iSgppfuJwdkYonf apvTwfMuygNyD/ xdkaMumifh
,ckxGuf Nidrf0yfpGm <uoGm;awmfrlMuyg[k avQmufvQif?16;37 aygvku? a&mrvljzpfaom igwdkYudk "rowftwdkif; rpD&ifbJvsuf? ppfuJwdkYonf xif&Sm;pGmdkuf axmifxJrSmavSmifxm;NyD;rS?
wdwfqdwfpGmESifxkwf Murnfavm/ xdkodkYrjyKoifh/ udk,fwdkifvm igwdkYudk EIwf,lMuap[k Hk;vkvifwdkYtm; ajymqdk\/
16;38 xdkpum;udk Hk;vkvifwdkYonf ppfuJwdkYtm; Mum;avQmuf? aygvkESifodvwdkYonf a&mrvl jzpfaMumif;udk ppfuJwdkYonf Mum;odaom
tcg aMumufjcif; odkY a&muf?16;39 udk,fwdkifvmNyD;vQif acsmYarmUaompum;ESifh olwdkYudkEIwf,l xdkNrdKUrS xGufoGm;ygrnftaMumif; awmif;yefMu\/16;40 xdktcg aygvkESifhodvwdkYonf axmifrSxGuf vk'dtdrfodkY0ifojzifh? nDtpfudkrsm;udkawGUjrif oufomapNyD;rS xGufoGm;Mu\/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1
17;2
17;3

xdkaemuf? tHzdaygvdNrdKU? tmaygavmedNrdKUudka&SmufoGm; oufomavmedwfNrdKUodkY a&mufMu\/ xdkNrdKUrSm ,k'w&m;p&yf&Sd\/aygvkonf rdrdxHk;pH&Sdonftwdkif; xdkp&yfodkY0if? OykofaeYoHk;&ufwGif usrf;pmudktrSDjyK xdkolwdkYESifh aqG;aET;ESD;aESmojzifh?c&pfawmfonf taocH&rnf/ aojcif;rSxajrmuf&rnf/ iga[majymaom a,Ionf c&pfawmfjzpfonf[laom taMumif;t&mwdkYudk
&Sif;vif;pGmzGifhjyav\/
17;4 xdkoltcsKdUwdkYonf ,HkMunfjcif;odkYa&muf? aygvk? odvwdkYESifh aygif;abmfMu\/ bk&m;udkudk;uG,faom a[vovltaygif;wdkYESifh
xif&Sm;aom rdef;rtrsm;wdkYvnf; ,HkMunfMu\/17;5 ,k'vlwdkYonf qkd;,kwfvQyfay:aomol tcsKdUwdkYudkac: vlrsm;udk pka0;apNyD;vQif? NrdKU tkwftkwfoJoJjyKMu\/ ,mokef\
tdrfudk0dkif; olwdkYudk vlrsm;a&SUodkYqGJxkwfjcif;iSg &SmMu\/17;6 rawGUvQif? ,mokefESifhnDtpfudktcsKdUwdkYudk rif;t&m&SdwdkYxHodkYqGJiif?avmuDEdkifiHudk arSmufvSefaom olwdkYonf t&yfwdkifatmif
a&mufMuygNyD/17;7 ,mokefonfvnf; olwdkYudk vufcHygNyD/ xdkoltaygif;wdkYonf uJombk&if\trdefYawmfudk qefYusifbufjyK? a,Itrnf&Sdaom
&Sifbk&ifwyg;&Sdonf qdkwwfyg\[k [pfaMumfvsuf?17;8 rif;t&m&SdrSp pka0;aomolwdkY\ pdwfudk xdkodkYaompum;tm;jzifh aESmifh&SufMu\/
17;9 xdktcg ,mokefrSp <uif;aomolwdkYudk tmrcHay;apNyD;rS vTwfvdkufMu\/
17;10 nOfhtcg nDtpfudkwdkYonf aygvkESifhodvudk aA&dNrdKUodkY csufjcif;vTwfvdkufMu\/ xdkNrdKUodkYa&mufvQif ,k'w&m;p&yfodkY0ifMu\/17;11 aA&dNrdKUom;wdkYonf oufomavmedwfNrdKUom;wdkYxuf xl;jrwfojzifh? tvGef MunfndKaom apwempdwfESifh EIwfuywfw&m;awmfudk
cH,l rSefonfrrSef onfudk odjcif;iSg? usrf;pmudk aeYwdkif; tpOf aphaph MunfhIMu\/17;12 xdkaMumifh? ,k'vlrsm;wdkYonf ,HkMunfjcif;odkYa&mufMu\/ toa&xif&Sm;aom a[vordef;rwdkYESifh a,mufsm;trsm;wdkYonfvnf;
,HkMunfMu\/17;13 aygvkonf aA&dNrdKU bk&m;ocif\ EIwfuywfw&m;awmfudk a[majymonfudk? oufomavmedwfNrdKUom;jzpfaom ,k'vlwdkYonf
Mum;od&vQif? aA&dNrdKUodkYvmjyef vlrsm;wdkYudk wdkufwGef;EId;aqmfMu\/17;14 xdktcg nDtpfudkwdkYonf aygvkudk yifv,fvrf;jzifh oGm;apjcif;iSg csufjcif;vTwfvdkufMu\/ odvESifhwdarmaowdkYonf ae&pfMu\/17;15 aygvkudk ydkYaomolwdkYonf tmoifNrdKUwdkifatmif ydkYaqmifNyD;rS? odvESifhwd armaowdkYudk tvsiftjrefvmapjcif;iSg rSmpmudkcH
jyefMu\/
17;16 aygvkonf tmoifNrdKU odvESifhwdarmaowdkYudk iHhvifhaepOfwGif? xdkNrddKUonf kyfwkwdkYESifh tjynfh&SdonfudkjrifvQif pdwfylyefjcif;odkY
a&muf\/17;17 xdkaMumifh w&m;p&yf ,k'vlrSp bk&m;udk udk;uG,faomolwdkYESifh4if;? vlrsm;pka0;&mt&yf aeYwdkif;awGUBuHKaomolwdkYESifh4if;
aqG;aET;ESD;aESmjcif;udkjyK\/ 17;18 xdktcg {ydukkwynfhwdkYESifh oawmtdwfynm&Sd tcsKdUwdkYonf aygvkESifh qdkifNydKif? tcsKdUu? ra&&aomvlonf tb,fodkY
ajymcsifoenf;[kqdk\/ tcsKdUuvnf;? olonf wuRef;wEdkifiH ewfbk&m;wdkY\taMumif;udk a[majymaomoljzpf[ef&Sdonf[k
qdk\/ qdkonftaMumif;um;? aygvkonf a,I\w&m;ESifh xajrmufjcif;w&m;wnf;[laom {0Ha*vdw&m;udk a[mownf;/17;19 xdktcgxdkolwdkYonf aygvkudkac: tma&awmifodkY aqmifoGm;NyD;vQif? oifonf a[majymaom t,l0g'opfudk igwdkY
odtyfoavm/17;20 igwdkY rodruRrf;bl;aomt&mwdkYudk oifonf Mum;ajym\/ xdkt&mrsm;um; tb,fodkYqdkvdkonfudk igwdkYodcsifygonf[k qdkMu\/17;21 tmoifNrdKUolNrdKUom; taygif;wdkYESifh {nfhonfrsm;wdkYonf odwif;pum;udk Mum;ajymjcif;? em;axmifjcif;trIrSwyg; tjcm;aomtrIjzifh
948

umvudk rvGefap wwfMu/


17;22 xdktcg aygvkonf tma&awmifay: &yfvsuf? tcsif; tmoifvlwdkY? oifwdkYonf cyfodrf;aomt&mwdkY ewfbk&m;wdkYudk tvGef
dkaowwfMuonfudk igjrifyg\/17;23 vrf;oGm; oifwdkY\ bk&m;rsm;udk MunfhIonfwGif? igwdkYrodaom bk&m;ociftbdkY[l tu&mwifaom ,Zfyvifwckudk
awGUyg\/ oifwdkYonf rodbJvsuf udk;uG,faom bk&m;ocif\taMumif;udk iga[majym\/17;24 avmu"mwfrSp avmu"mwf &SdavorQaomt&mwdkYudk zefqif;awmfrlaom bk&m;ocifonf? aumif;uifESifhajrBuD;udk
tpdk;&awmfrlaomt&Sif jzpf? vlwdkYvufjzifhvkyfaom Adrmef usdef;0yfawmfrlonf r[kwf/17;25 bk&m;ocifonf cyfodrf;aom olwdkYtm; Zd0toufESifhwuG xGufouf0ifoufrSp cyfodrf;aomt&mwdkYudk ay;awmfrlaomt&Sifjzpf?
wpHkwckudk tvdkawmf&SdouJhodkY vlwdkYvufjzifh auR;arG;jcif;udk cHawmfrlonfr[kwf/17;26 bk&m;ocifonf ajrwjyifvHk; ae&aom vltrsKd;rsKd;wdkYudk waoG;wnf;ESifh zefqif;awmfrl? olwdkYtm; cGJa0pDrHaom tcsdef
umvudk4if;? olwdkY\ae&m tydkif;tjcm;udk4if; rSwfom;awmfrl\/17;27 taMumif;rlum;? vlwdkYonf bk&m;ocifudk &Smprf;ojzifh awGUaumif;awGUvdrfhrnftaMumif;wnf;/ odkYqdkaomfvnf;? bk&m;ocifonf
igwdkYwGiftb,f olESifrQ a0;awmfrlonfr[kwf/17;28 igwdkYonf bk&m;ociftm;jzifh touf&Sifvsuf? vIyf&Sm;vsuf? jzpfvsuf&SdMu\/ xdkodkYESifhtnD? oifwdkYwGif vuFmq&mtcsKdUwdkYu?
igwdkYonfum;? ET,fawmfom;yif? bk&m;rsKd;ay? jzpfMuav[k pyfqdkownf;/17;29 xdkodkY igwdkYonf bk&m;ocif\ trsKd;tET,fjzpfvsufESifh? vlwdkYtwwftBuHtpnftm;jziffU xkvkyfaom a&Tkyfwk? aiGkyfwk?
ausmufkyfwkESifh bk&m;ocifwlawmfrlonf[k rxifrrSwftyf/17;30 bk&m;ocifonf rdkufrJaom tcsdefumvwdkYudk trIrxm;bl;aomfvnf;? ,ckrSm udk,ftjypfudkjrif aemifw&Muavmh[k
cyfodrf;aomt&yfwdkY &Sdaomvltaygif;wdkYtm; ynwfawmfrl\/17;31 taMumif;rlum;? cefYxm;awmfrlaomol tm;jzifh avmuDom;wdkYudk ajzmifh rwfjcif;w&m;ESifhnDavsmfpGm ppfaMumpD&ifrnfhaeY&ufudk
csdef;csufawmfrlNyD/ xdkoludk aojcif;rSxajrmufapawmfrlaom tm;jzifh cyfodrf;aom vlwdkYtm; ,Hkavmufaom oufaoudk
jyawmfrlNyD[k aygvka[majym\/17;32 aoaomolwdkY\ xajrmufjcif;taMumif;udkMum;&vQif? tcsKdUwdkYonf uJh&JUMu\/ tcsKdUwdkYu? trIrSm oif\ pum;udk igwdkYonf
aemufwzef em;axmifOD;rnf[k qdkMu\/17;33 xdkodkYqdkMuaomtcg aygvkonf xdkolwdkYtxJrS xGufoGm;av\/17;34 vltcsKdUwdkYonf aygvk rSD0Jqnf;uyf ,HkMunfjcif;odkYa&mufMu\/ xkdolwdkYt0if'a,mEkodtrnf&Sdaom tma&awmifrif;wa,muf?
'rm&dtrnf&Sdaom rdef;rwa,mufrSp tjcm;aomol&SdMu\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1 xdkaemufaygvkonf tmoifNrdKUrSxGufoGm; aum&dEKNrdKUodkYa&mufav\/18;2 xdktcg ,k'vltaygif;wdkYonf a&mrNrdKUrS xGufoGm;&rnftaMumif;? uavm'drif; trdefYawmf&Sdonfjzpf? ykEKjynfom; tmukv
trnf&Sdaom ,k'vlwa,mufonf wvdjynfrSvm? rdrdr,m; jypfudvESifhwuG rMumrjrifhrSD a&mufvmonfudk aygvkawGUvQif
olwdkYqDodkY0if?18;3 tvkyfcsif;wlaomaMumifh? olwdkYESifhae tvkyfvkyfav\/ xdkolwdkYonf wJ&SifudkcsKyfwwfaom tcsKyform;jzpfMu\/18;4 aygvkonfvnf; OykofaeYrjywf w&m;p&yf aqG;aET;a[majym? ,k'vlESifh a[vovlwdkYudk jzm;a,mif;aoG;aqmifav\/18;5 odvESifhwdarmaowdkYonf rmaua'gedjynfrS a&mufvmaomtcg? aygvkonf olwdkYESifhwuG w&m;a[mjcif;trIudkom aqmif&Guf?
a,Ic&pf\taMumif;udk ,k'vlwdkYtm; BudK;pm; oufaocHav\/18;6 ,k'vlwdkYonf jiif;cHkqJa&;jcif;udk jyKonf&Sdaomf? aygvkonf rdrdt0wfudk cgvdkufvsuf? oifwdkY\ taoG;onf oifwdkY\acgif;ay:
wnfap/ igrlum; uif;vGwf\/ ,ckrSp wyg;trsKd;om;wdkYqDodkY oGm;rnf[k qdkNyD;vQif?18;7 xdkt&yfrS xGuf bk&m;ocifudk udk;uG,faom ,kwKtrnf&Sdaomol\ tdrfodkYoGm;\/ xdktdrfonf w&m;p&yfESifh pyfvsuf&Sdownf;/18;8 u&dyKtrnf&Sdaom w&m;p&yfrSL;onf rdrdtdrfoltdrfom; taygif;wdkYESifhwuG ocifbk&m;udk ,HkMunfav\/ aum&dEKjynfom;
trsm;wdkYonfvnf; ,HkMunf AwdZHudkcHMu\/
18;9 nOfhtcg ocifbk&m;onf aygvktm; Asm'dwflygkHudkjy? oifonf raMumufESifh/ wdwfqdwfpGmraeESifh/ a[majymavmh/18;10 igonf oifESifhtwl &Sd\/ oifhudknOf;qJjcif;iSg tb,folrQ tEdkiftxufrjyK&/ NrdKU ig\vltrsm; &SdMuonf[k rdefYawmfrl\/18;11 aygvkonf xdkNrdKUol NrdKUom;wdkYtm;bk&m;ocif\ EIwfuywfw&m;awmfudk a[majymoGefoif wESpfESifh ajcmufv ywfvHk;
aeav\/
18;12 tcg,jynfudk *gvsKefrif;onf 0eft&mESifh tkyfpdk;aomtcg ,k'vlrsm;onf wnDwGwfwnf; aygvkudk tEdkiftxufjyK
w&m;yvifa&SUodkY ,loGm;NyD;vQif?18;13 vlwdkYonf bk&m;udkrw&m;ojzifh udk;uG,fapjcif;iSg? olonf jzm;a,mif; wwfygonf[k qdkMu\/18;14 aygvkonf EIwfudkzGifhrnfjyKaomf? *gvsKefrif;u? tcsif;,k'vlwdkY? rw&m;aomtrI? qkd;,kwfnpfnL;aomtrIjzpfvQif? igonf
oifwdkYudk taMumif;&Sd onftwdkif; onf;cH&rnf/949

18;15 odkYr[kwf pum;aomf4if;? ac:a0:orkwfjcif;aomf4if;? oifwdkY\ bmom w&m;aomf4if;? oifwdkYonf tpD&ifcHvQif udk,ftrIudk
apmifhMuavmh/ xdkodkYaomtrIudkpD&ifjcif;iSg igtvdkr&Sd[k qdkvsuf?18;16 ,k'vlwdkYudk w&m;yvifrS y,f&Sm;ap\/18;17 xdktcg a[vovltaygif;wdkYonf w&m;p&yfrSL;okifudk,lw&m;yvif a&SUrSm dkufMu\/ xdktrIudkvnf; *gvsKefrif;onf
trIrxm;bJ ae\/
18;18 xdkaemufrS aygvkonf wm&SnfpGmaeNyD;rS nDtpfudkwdkYudk tcGifhawmif; xdk NrdKUrS xGufoGm;\/ txufu opm*wdjyKonfESifhtnD
uifajcNrdKU acgif; &dwfjcif;udk cHNyD;vQif? jypfudvESifh tmukvudk ac: I&djynfodkY oabFmESifh vTifhav\/18;19 {zufNrdKUodkYa&mufvQif? w&m;p&yfodkY 0if,k'vlwdkYESifh aqG;aET;ESD;aESmav\/18;20 xdkolwdkYonf rdrdwdkYESifhtwl aygvkaeygOD;rnftaMumif; awmif;yefaomtcg? aygvkonf 0efrcHbJvsuf?18;21 ,cka&mufvkeD;aom yGJudk a,k&SvifNrdKU igtrSefcH&rnf/ bk&m;ociftvdkawmf&SdvQif? aemufwzef oifwdkY&Sd&modkY igjyefOD;rnf[l
tcGifhawmif;NyD;rS? jypfudvESifhtmukvudk {zufNrdKU xm; oabFmESifh vTifhjyefav\/18;22 uJo&dNrdKUodkYa&mufvQif a,k&SvifNrdKUodkYwuf toif;awmfESifhEIwfqufNyD;rS tEdtkwfNrdKUodkY oGm;jyef\/18;23 xdkNrdKU tweft&m aeNyD;vQif? xGufjyef *vmwdjynf? jzL*djynfudk tpOftwdkif; a&SmufoGm;ojzifh? wynhfawmftaygif;wdkYudk
NrJNrHcdkifcHhap\/
18;24 tmaygvk trnf&Sdaom tmavZjEdNrdKUom;? ,k'vlwa,mufonf {zufNrdKUodkYa&mufvm\/ xdkolonf EIwfowdESifh jynfhpHk
usrf;pm tm;BuD;aomoljzpf\/18;25 ocifbk&m;\ bmom avUusuf pdwftm;BuD;ojzifh? ocifbk&m;\ taMumif;rsm;udk aphapha[majym qHk;rMo0g'ay;\/
odkYaomfvnf;? a,m[ef\ AwdZHudkomod\/18;26 xdkolonf w&m;p&yf &J&ifhpGma[majympjyKojzifh? tmukvESifh jypfudvwdkYonf ol\pum;udk Mum;aomtcg? olUudk,l bk&m;
ocif\bmomw&m; udkom aocsmpGm oifMum;Mu\/18;27 xdkolonf tcg,jynfodkY oGm;jcif;iSg tvdk&Sdonfjzpf? wynfhawmfcsif;wdkYonf olUudk vufcHrnftaMumif; nDtpfudkwdkYonf
rSmpmudkay;vdkufMu\/ olonf a&mufvmvQif? aus;Zl;awmftm;jzifh ,HkMunfaomolwdkYudk tvGefaxmufrav\/18;28 a,Ionf c&pfawmfjzpfawmfrlaMumif;udk usrf;pmtm;jzifh xif&Sm;pGmjy? vltaygif;wdkYa&SUrSm ,k'vlwdkY\pum;udk
tm;BuD;pGmy,fzsufav\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1 tmaygvkonf aum&dEKNrdKU aepOf? aygvkonf txuft&yfrsm;udk a&SmufoGm;NyD;rS {zufNrdKUodkYa&muf? wynfhawmftcsKdUwdkYudk
awGUvQif?19;2 oifwdkYonf ,HkMunfonfaemuf? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfudk cHMuNyDavm[k ar;onf&Sdaomf? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfoufa&muf
onfudk tuREfkyfwdkYrodyg[k ajymqdkMu\/19;3 aygvkuvnf;? odkYjzpfvQif? oifwdkYonf tb,frnfaom AwdZHudk cHMuoenf;[k ar;vQif? a,m[ef\AwdZHudk cHMuygonf[k
ajymqdkMu\/19;4 aygvkuvnf;? a,m[efu? ighaemuf<uvmaom oludk,HkMunf&rnf[k vlrsm;wdkYtm;ajymqdkvsuf? aemifwESifhpyfqdkifaom
AwdZHudkay;\/ xdkodkY qdk&ma,Ic&pfudk qdkvdkoenf;/19;5 [laom pum;udk Mum;vQif? xkdolwdkYonf ocifa,I\ emr AwdZHudkcHMu\/19;6 aygvkonfvnf;? olwdkYtay: vufudkwifvQif? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf qif;oufawmfrlojzifh? xdkolwdkYonf trsKd;rsKd;aom
bmompum;udk ajym ya&mzufjyKMu\/19;7 xdkolwdkYonf ta&twGuftm;jzifh wudsyfESpfa,mufrQavmuf &Sdownf;/
19;8 xdkaemufrS aygvkonf w&m;p&yfodkY0if oHk;vywfvHk; bk&m;ocif\EdkifiHawmftaMumif;rsm;udk aqG;aET;ESD;aESm jzm;a,mif;aoG;
aqmifojzifh&J&ifhpGm a[majymav\/19;9 tcsKdUaomolwdkYonf cdkifrmaom pdwf&Sd? r,HkMunfbJaevsuf? vlrsm;ta&SUrSm xdkbmomudk uJh&JUaomtcg? aygvkonf olwdkYtxJrS
xGufoGm; wynfhawmfwdkYudk toD;tjcm; cGJxm;NyD;rS?19;10 wk&EKtrnf&Sdaom ol\ pmoifp&yf ESpfESpfywfvHk; aeYwdkif;a[majymaomtm;jzifh? tm&Sdjynfom;jzpfaom ,k'vl? a[vovl
taygif;wdkYonf ocif a,I\ EIwfuywfw&m;awmfudk Mum;&Mu\/
19;11 bk&m;ocifonf aygvkvufjzifh tvGefw&m xl;qef;aom wefcdk;rsm;udk jy awmfrlonfjzpf?19;12 aygvkoHk;aomy0g? cg;yef;wckckudk tema&m*g&Sdaom olwdkYqDodkY ay;vdkuf? olwdkYonf tema&m*gESifh uif;vGwfMu\/ ewfqdk;
wdkYvnf; xGufoGm;Mu\/
19;13 xdktcgt&yf&yfodkYvSnfhvnf "dXmefopmay;wwfaom ,k'vlwcsKdUwdkYu? aygvka[majymaoma,Iudk igwdkifwnf oifwdkYudk
"dXmefopmay;\[kqdkvsuf? ewfqkd;pGJaomolwdkY\tay: ocifa,I\emrawmfudk>rufprf;Mu\/19;14 oau0trnf&Sdaom ,Zfyka&m[dwfri;f\om; ckepfa,mufwdkYonf xdkodkYjyKMu\/19;15 ewfqdk;uvnf;? a,Iudkigod\/ aygvkudkvnf; igod\/ oifwdkYum;? tb,folenf;[k ajymqdkNyD;vQif?950

19;16 ewfqdk;pGJaom olonf xdkolwdkYtay:odkY ckefwuf Edkifojzifh vk,ufESdyfpufaomaMumifh? xdktdrfrS t0wfrygbJ temrsm;ESifh
xGufajy;ap\/19;17 xdktaMumif;t&mudk {zufNrdKUaeaom ,k'vlESifh a[vovl taygif;wdkYonf Mum;odvQif? aMumuf&GHUjcif;odkYa&muf ocifa,I\
emrawmfudk csD;rGrf;Mu\/19;18 ,HkMunfaom oltrsm;wdkYonfvnf;vm rdrdwdkYtusifhudkabmfjyvsuf awmif;yefMu\/19;19 ewf0dZmtwwfudk oHk;aqmifaomoltrsm;wdkYonfvnf; rdrdwdkYpmapmifudk,lcJU vltaygif;wdkYa&SUrSm rD;dIUMu\/ pmapmiftbdk;udk
csifhwGufaomf? aiGtojym ig;aomif;xdkufonfudk odMu\/19;20 xdkodkY ocifbk&m;\omoemawmfonf wefcdk;ESifhwdk;yGm; atmifjrifav\/
19;21 xdkaemufrS aygvku? igonf rmaua'gedjynfESifh tcg,jynfodkYa&SmufoGm;NyD;vQif? a,k&SvifNrdKUodkYoGm;rnf/ xdkNrdKUodkY a&mufNyD;
onfaemuf? a&mrNrdKUudk jrif&rnf[k pdwfxJ tBuH&Sdonfjzpf?19;22 rdrdtm;vkyfauR;aom olESpfa,muf? wdarmaoESifh {&wKwdkYudk rmaua'gedjynfodkY apvTwfNyD;rS rdrdonf tm&Sdjynf cPaeao;\/19;23 xdktcg bmomw&m;aMumifh a&mufaom trIBuD;[lrlum;?19;24 a'arw&dtrnf&Sdaom yef;xdrform;wa,mufonf tmawrdewforD;\ aiGAdrmefi,fwdkYudk vkyfojzifh? yef;xdrform;wdkYtm;
pD;yGm;rsm;udkjyKwwf\/19;25 xdkolonf yef;xddrform;wdkYESifh xdkodkYaom twwform;rsm;udk pkHk;apNyD;vQif? tcsif;vlwdkY? twwfudk trSDjyK igwdkY
tusKd;pD;yGg;jzpfonfudk oifwdkYodMu\/19;26 ,ckwGif xdkaygvku? vlvufjzifhvkyforQwdkYonf bk&m;r[kwf[k qdkojzifh? {zufNrdKUrSp tm&Sdjynf wavQmufvHk; ukefrwwf?
vltaygif;wdkYudk jzm;a,mif;aoG;aqmifonfudk oifwdkYonf jrifvsuf? Mum;vsuf&SdMu\/19;27 xdkodkYvlrsm;wdkYonf igwdkY\ twwfudk uJh&JUonfomru? BuD;jrwfaom ewforD;tmawrd\ Adrmefawmfudk yrmPrjyKojzifh?
tm&Sdjynfwa&SmufvHk;rSp avmuDEdkifiHom;wdkYudk;uG,faom bkef;toa&awmfonf ysufpD;jcif;odkYa&mufrnfudk pdk;&drfp&mtaMumif;
&Sdygonf[k ajymqdk\/19;28 xdkpum;udkMum;vQif? xdkolwdkYonf a'gotrsufESifh jynfhojzifh? {zufvlwdkY\tmawrdonf BuD;jrwfawmfrl\[k atmf[pfMu\/19;29 wNrdKUvHk; kef;&if;cwfrQ jzpf? aygvkESifhtwl a'opm&DvSnfhvnfaom rmaua'gedvl *g,kESifhutm&dwmckwdkYudk qGJ,lNyD;vQif?
yGJcH&m p&yfxJodkY nDGwfpGm w[kefwnf;ajy;0ifMu\/19;30 aygvkonf vlpkxJodkY0ifjcif;iSgtvdk&SdvQif wynfhawmfwdkYonf jrpfwm;Mu\/19;31 aygvk\taqGjzpfaom tm&SdyGJrif; tcsKdUuvnf;? yGJcH&m p&yfxJodkY ukd,fudkrtyfygESifh[k olUxHodkYapvTwf awmif;yefav\/19;32 pka0;aom vlwdkYonf kef;&if;cwfrQjzpf? wa,mufwjcm;pD atmf[pfojzifh vltrsm;wdkYonf rdrdwdkYpka0;&onftaMumif;udkyif
rdrdwdkY rodMu/
19;33 ,k'vlwdkYonf tmavZjEKudk tcGifhay; olwyg;wdkYonf vlpka&SUodkYoGm;apojzifh? olonf vufESifh trSwfay; tjypfajz&mpum;udk
vlrsm;wdkYtm; ajymjcif;iSgtvdk&Sd\/19;34 olonf ,k'vljzpfonfudk odMuvQif? {zufvlwdkY\ tmawrdonf BuD;jrwfawmfrl\[k ESpfem&DcefYrQavmuf vltaygif;wdkYonf
woHwnf;ESifh [pfMu\/19;35 NrdKUpma&;onfvlrsm;udkwdwfapNyD;vQif? {zufvlwdkY? {zufNrdKUonf Zkobk&m;xHrSusaom kyfwkawmfwnf;[laom BuD;jrwfawmfrlaom
tmawrdudkvkyfauR;aom bk&m;uRefjzpfonfudk rodaomolwpHkwa,muf&Sdoavm/19;36 t&mrsm;wdkYonf jiif;cHkbG,fr&Sdonfjzpf? oifwdkYonf wdwfqdwfpGmaeoifhMu\/19;37 owdESifhrqifjcifbJ tb,ftrIudkrQ rjyKoifhMu/ Adrmefawmfudk vk,lzsufqD;jcif;r&Sd? oifwdkY\bk&m;udk ruJh&JUaom vlwdkYudk
oifwdkYonf aqmif,lcJhMuNyDwum;/19;38 a'arw&drSp olESifhtwl&Sdaom yef;xdrform;wdkYonf wpHkwa,mufaomol trI&SdvsifHk;awmf&Sd\/ NrdKU0efrif;vnf;&Sd\/
trIonfcsif;w&m;awGUMuap/19;39 odkYr[kwf oifwdkYonf tjcm;trIudk tpD&ifcHvdkvQif? w&m;aom tpnf;ta0; pD&if&vdrfhrnf/19;40 ,aeYkef;&if;cwfjcif;udk jyKaomaMumifh trIa&mufrnf[k pdk;&drfp&m&Sd\/ taMumif;rlum;? rw&m;aom pnf;a0;jcif;taMumif;udk
ajymp&mwpHkwckrQr&Sd[k?19;41 qdkNyD;vQif tpnf;ta0;udkzsufav\/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 xdkkef&if;cwfaom trINidrf;aomtcg? aygvkonf? wynfhawmfwdkYudkac: EIwfqufNyD;rS rmaua'gedjynfodkY oGm;av\/20;2 xdkt&yfrsm;udk a&SmufoGm; wynfhawmfwdkYudk pum;rsm;ESifhqHk;rNyD;rS a[vojynfodkYa&mufvm\/20;3 oHk;vaeNyD;vQif yifv,ful; I&djynfodkYoGm;rnfjyKaomf? ,k'vlwdkYonf raumif;aomtBuHudkBuHaomaMumifh? rmaua'ged
jynfvrf;jzifh jyefrnf[k tBuH&Sdjyef\/20;4 aygvkESifhtwltm&SdjynfodkY vdkufaomol[lrlum;? aA&dNrdKUom;jzpfaomykk\ om;aomywk? oufomavmedwfNrdKUom; tm&dwmckESifh
aoukEK? a'&aA NrdKUom;*g,k? vkw&NrdKUom; wdarmao? tm&Sdjynfom;? wkcdwfESifh wa&mzdrfwnf;/20;5 olwdkYonf igwdkYt&ifoGm; wa&mNrdKU iHhvifhvsufaeMu\/951

20;6 tZkryGJaeY&uf vGefNyD;rS igwdkYonf zdvdydNrdKUrS oabFmESifhvTifh ig;&uftwGif;wGif olwdkY&Sd&m wa&mNrdKUodkYa&muf ckepf&ufaeMu\/
20;7 ckepf&ufwGifyXraeY&uf rkefYudkzJUjcif;iSgpnf;a0;Muaomtcg? aygvkonf eufjzefaeY xGufoGm;rnfjzpf? oef;acgifwdkifatmif
a[majymvsufaeav\/20;8 pnf;a0;&mtxufcef; rD;cGufrsm;&Sd\/20;9 Owkck trnf&Sdaom vkvifwa,mufonf jywif;aygufem;rSm xdkif tdyfaysmfusL;vGefvsufaeyg\/ aygvkonf MumjrifhpGm
a[majymonfwGif xdkolonf tdyfaysmfvsuf tdrfoHk;qifhtxufrS atmufodkYavsmhusaoonfudk olwdkYonf csD<uMu\/20;10 aygvkonfvnf; atmufodkYqif; ol\tay:odkY udk,fudkvSJvsuf zuf,rf;NyD;rS? tkwftkwfoJoJrjyKMuESifh/ olonf touf&Sd\
[kqdk wufjyefav\/20;11 rkefYudkzJUpm;MuonfESifh rdkCf;vif;onfwdkifatmif MumjrifhpGmpum;ajymNyD;rS xGufoGm;Mu\/20;12 touf&Sifvsuf&Sdaomxdkvkvifudkaqmif,lcJh? tvGefoufomjcif;&SdMu\/
20;13 igwdkYonf aygvkt&if oabFmodkYoGm;? tkNrdKU olUudkcH,lrnftBuHESifh xdkNrdKUodkYvTifhMu\/ aygvkonf xdkNrdKUodkYukef;aMumif;oGm
;rnftBuH&Sd xdkodkYpD&ifav\/20;14 tkNrdKUolonfigwdkYESifhawGUrdvQif? olUudkcH,lrdwkvifNrdKUodkYoGm;Mu\/20;15 xdkNrdKUrSvTifhjyefvQif eufjzefaeY cdtkuRef;em;rSm a&SmufoGm; aemufwaeY omrkuRef;odkYa&mufojzifh? wa&m*kvdtilpGef;aeMu\/
aemufwaeYvnf; rdvufNrdKUodkYa&mufMu\/20;16 aygvkonf yifawukawyGJaeYrvGefrSD a,k&SvifNrdKUodkYa&mufEdkifvQif a&mufjcif;iSg BudK;pm;onfjzpf tm&Sdjynf wm&SnfpGm
raevdkojzifh {zufNrdKUrSmrqdkufbJ vTifhoGm;rnf[k pdwfjyXmef;vsuf&SdESifhownf;/
20;17 rdvufNrdKUodkYa&mufrS aygvkonf {zufNrdKUodkYapvTwf oif;tkyfrsm;udkac:av\/20;18 olwdkYonf a&mufMuaomtcg? aygvku? igonf tm&SdjynfodkY a&mufaomaeYrSp ,ckwdkifatmif oifwdkYa&SUrSm tb,fodkY
usifhaeonfudk oifwdkYodMu\/20;19 tvGefESdrfUcsaompdwf&Sdvsuf? rsuf&nfusvsuf? ,k'vlwdkY\raumif;aomtBuHtm;jzifh pHkprf;aESmifh&Sufjcif;udkcHvsuf? ocifbk&m;\
trIawmfudk igaqmif&Gufonf taMumif;t&mudk oifwdkYodMu\/20;20 oifwdkYtusKd; jyKpk&m wpHkwckudkrQ igrxdrfr0Suf/ vlpka0;&m4if;? tdrfrsm;4if;? oifwdkYtm; a[majym qHk;rMo0g'ay;ojzifh?20;21 bk&m;ocifha&SUawmf aemifw&jcif;w&m;udk4if;? igwdkYocifa,Ic&pfudk ,HkMunfjcif;w&m;udk4if;? ,k'vl? a[vovlwdkYtm;
oufaocHonftaMumif;t&mudk oifwdkYodMu\/
20;22 ,ckrSm igonf 0dnmOfawmftm;jzifh csnfaESmifjcif;udkcH? a,k&SvifNrdKUodkYoGm;&\/ xdkNrdKU tb,ftrIt&ma&mufrnfudkrod/20;23 odkYaomfvnf; csnfaESmifjcif;? nOf;qJESdyfpufjcif;? trIwdkYonf ighudkqdkif;vifhonf[k oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf cyfodrf;aom
NrdKUwdkY ightm; oufaocHawmfrl\/20;24 odkY&mwGif bk&m;ocif\aus;Zl;awmfESifh,SOfaom {0Ha*vdw&m;udkoufaocHapjcif;iSg? ocifa,I\vufrS igcHcJhNyD;aom
"rq&mtrIwnf;[laom ig aqmif&Guf&aomtrIudk 0rf;ajrmufpGmNyD;pD;aprnftaMumif;? xdknOf;qJjcif;trIwpHkwckudkrQ igonf
yrmPrjyK? udk,ftoufudkvnf; ESajrmjcif;r&Sd/20;25 ,ckrlum;? igvSnfhvnf bk&m;ocif\EdkifiHawmftaMumif;udka[majym&m? oifwdkY&SdorQonf aemufwzef ighrsufESmudkrjrif&Mu[k
igod\/20;26 xdkaMumifh? vltaygif;wdkY\ taoG;ESifhiguif;vGwfonf[k ,aeY oifwdkYtm; igoufaocH\/20;27 bk&m;ocif\tvdkawmfudk oifwdkYtm; tukeftpifa[majymjyojcif;trIudk igonf rvTJra&SmifbJjyKcJhNyD/
20;28 xdkaMumifh oifwdkYonf udk,fudk owdESifhMunfhIMuavmh/ bk&m;ocifonf rdrdtaoG;ESifh 0,fawmfrlaom toif;awmf udk
vkyfauR;apjcif;iSg? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf oifwdkYudk ttkyftcsKyfcefYxm;awmfrlaom odk;pkwpkvHk;udkvnf; owdESifh
MunfhIMuavmh/20;29 taMumif;rlum;? igr&Sdonfaemuf? Murf;wrf;aomawmacG;wdkYonf odk;rsm;udkroem;bJ oifwdkYtxJodkY0ifrnfudk4if;?20;30 wynfhawmfrsm;udk aoG;aqmifjcif;iSg? rSm;aompum;udkajymwwfaomvlwdkYonf oifwdkY txJvnf; ay:vmrnfudk4if; igod\/20;31 xdkaMumifh apmifha&SmufaeMuavmh/ igonf oHk;ESpfywfvHk; aeYnrjywf vltaygif;wdkYudk rsuf&nfESifhwuG qHk;raeaMumif;udk
atmufarhMuavmh/
20;32 nDtpfudkwdkY? ,ckigonf oifwdkYudk bk&m;ocif tyfESH\/ oifwdkYudkwnfaqmufjcif;iSg4if;? oefY&Sif;oltaygif;wdkYESifhtwl
oifwdkYtm;tarGay;jcif;iSg4if;? wwfEdkifaombk&m;ocif\ aus;Zl;awmfw&m;vnf; oifwdkYudk igtyfESH\/20;33 olUa&TaiGt0wfwefqmwdkYudk igonf wyfrufjcif;r&SdNyD/20;34 vufwdkYonf ighudk4if;? ightaygif;tabmfwdkYudk4if;? vkyfauR;NyD[k oifwdkYonf udk,fwdkifodMu\/20;35 xdkodkY oifwdkYonfvnf; tvkyfvkyf tm;enf;aomolwdkYudk rp&rnfudk4if;? tpGefYtBuJcHjcif;t&mxuf pGefYBuJjcif;t&monf
omr*Fvm&Sdonf[k ocifa,I rdefYawmfrlaompum;awmfudk atmufarh&rnfudk4if;? t&m&m oifwdkYtm; igjyoNyD[k?20;36 aygvkqdkNyD;vQif? 'l;axmuf xdkoltaygif;wdkYESifhwuG qkawmif;av\/20;37 xdkoltaygif;wdkYonf tvGefidka<u;? aygvk\vnfyif;udkbuf,rf;vsuf olUudkerf;Mu\/20;38 aemufwzef ol\rsufESmudk rjrif&[laompum;aMumifh omaMuuGJaompdwfESifh aygvkudk oabFmodkYydkYvdkufMu\/

952

tcef;BuD; ( 21 )
21;1 xdkolrsm;ESifhigwdkYonfcGgoGm; oabFmvTifhrS aumouRef;odkYwnfhwnfhoGm;ojzifh? eufjzefaeY a&m'kuRef;odkY4if;? xdkuRef;rS
ygw&NrdKUodkY4if; a&mufMu\/21;2 zdedwfjynfodkYul;aom oabFmudkawGUvQif? xdkoabFmudkpD; vTifhjyef\/21;3 ukykuRef;udkjrifvQif vufsmbuf a&SmufoGm;ojzifh? I&djynfodkYul; wkkNrdKU qdkufav\/ xdkNrdKUrSm oabFmygaom0efudkcs&\/21;4 wynfhawmfwdkYudkawGU igwdkYonf ckepf&ufaeMu\/ aygvkonf a,k&SvifNrdKUodkY rwuf&rnftaMumif;? xdkwynfhawmfwdkYonf
0dnmOfawmftm;jzifhajymMu\/21;5 ckepf&ufaphaomtcg wynfhawmftaygif;wdkYonf om;r,m;ESifhwuG NrdKUjyifodkY igwdkYudkydkYvdkufMu igwdkYonf xGufoGm;NyD;vQif?
yifv,furf;ay: 'l;axmufvsufqkawmif;Mu\/21;6 tcsif;csif; EIwfqufNyD;rS igwdkYonf oabFmay:odkYwuf olwdkYonf rdrdtdrfodkYjyefMu\/
21;7 wkkNrdKUrS yawmvifNrdKUodkY a&mufvQif? yifv,ful;jcif;ESifh vGwfMu\/ yawmvifNrdKU nDtpfudkwdkYESifh EIwfquf w&ufaeNyD;rS?21;8 eufjzefaeY xGufoGm;jyef uJo&dNrdKUodkYa&mufvQif? q&mckESpfyg;t0if omoemjyKq&m zdvdyK\tdrfodkY0if aeMu\/21;9 xkdol ya&mzufjyKaom orD;unmav;a,muf&Sd\/21;10 xdktdrf wm&SnfpGmaeMuNyD;rS tm*Aktrnf&Sdaom ya&mzufwa,mufonf ,k'jynfrSvm?21;11 igwdkY&Sd&modkY0ifojzifh? aygvk\cg;yef;udk,l rdrdajcvufudkcsnfaESmifNyD;vQif? cg;yef;&Sifudk ,k'vlwdkYonf a,k&SvifNrdKUcsnfaESmif?
wyg; trsKd;om;wdkYvufodkY tyfESHMuvdrfYrnf[k oefY&Sif;aom0dnmOfawmf rdefYawmfrlonf[kqdk\/21;12 xdkpum;udk Mum;vQif? igwdkYESifh xdkt&yf&SdaomolwdkYu? a,k&SvifNrdKUodkY roGm;ygESifh[k aygvkudkawmif;yefMu\/21;13 aygvkuvnf;? tb,faMumifh idka<u;vsuf ighpdwfESvHk;udkaMuuGJapvsuf jyKMuoenf;/ ocifa,I\emrawmfaMumifh a,k&SvifNrdKU
csnfaESmifjcif;ru? taoowfjcif;udkyifcHjcif;iSg igtoifh&Sdonf[kqdk\/21;14 xdkodkY aoG;aqmifjcif;odkY rvdkufaomtcg igwdkYonf raoG;aqmifbJae? ocifbk&m;tvdkawmf&Sdonftwdkif; jzpfygap[k qdkMu\/
21;15 xdkaemufrS igwdkYonf toHk;taqmifrsm;udk jyifqif a,k&SvifNrdKUodkY oGm; Mu\/21;16 uJo&dNrdKUom; wynfhawmftcsKdUwdkYonf igwdkYESifhtwl vdkufMu? igwdkYudk {nfhcHrnfhol remokeftrnf&Sdaom ukykuRef;om;
toufBuD;aom wynfhawmfqDodkY ydkYaqmifMu\/21;17 a,k&SvifNrdKUodkYa&mufaomtcg? nDtpfudkwdkYonf MunfndKaompdwfESifh igwdkYudkvufcHMu\/21;18 eufjzefaeYaygvkonfigwdkYESifhwuG ,mukyfxHodkY0ifvQif? oif;tkyftaygif;wdkYonf pnf;a0;Mu\/21;19 aygvkonf xdkolrsm;udkEIwfqufNyD;vQif? rdrdonf "rq&mtrIudkaqmifjcif;tm;jzifh bk&m;ocifonf wyg;trsKd;om;wdkYwGif
jyKawmfrlorQwdkYudk aocsmpGmxkwfabmfjyoav\/
21;20 xdkolwdkYonf Mum;vQif? bk&m;ocif\*kPfawmfudkcsD;rGrf;Mu\/ aygvktm;vnf;? igwdkYnD? ,HkMunfaom ,k'vlb,fESpfaomif;&Sdonfudk
oifonf odjrif\/ xdkoltaygif;wdkYonf ynwfw&m;buf pdwftm;BuD;aomoljzpfMu\/
21;21 wyg;trsKd;om;wdkYwGif aeaom ,k'vltaygif;wdkYonf oli,fwdkYtm; ta&zsm;vSD;jcif;udkray;&Mu/ a&S;xHk;wrf;twdkif; rusifh&Mu[k
oifonfqdkvsuf? olwdkYonf arma&Sw&m;udkpGefYapjcif;iSg qHk;rMo0g'ay;wwfonfudk vlwdkYonf odwif;Mum;MuNyD/21;22 odkYjzpf tb,fodkYjyK&rnfenf;/ vltaygif;wdkYonf rpka0;bJraeEdkif&m/ oifa&mufaMumif;udk Mum;odMuvdrfhrnf/21;23 xdkaMumifh tuREfkyfwdkYqdkonftwdkif;jyKygavmh/ opm*wdjyKNyD;aom vlav;a,muffonf tuREfkyfwdkYwGif&Sd\/21;24 xdkolwdkYudk,l olwdkYESifhwuG pifMu,fjcif;udkjyKvsuf? olwdkYacgif;&dwfjcif;p&dwfudkay;ygavmh/ xdkodkYjyKvQif vltaygif;wdkYonf
rdrdwdkYMum;aom odwif;pum; rrSefonfudk4if;? oifonf udk,fwdkifynwfw&m;udkapmifha&Smuf usifhaeonfudk4if; od&Muvdrfhrnf/21;25 ,HkMunfjcif;odkYa&mufaom wyg;trsKd;om;wdkYrlum;? xdkodkYaomw&m;udk rusifhrapmifhbJvsuf? kyfwka&SUrSmylaZmfaom ,Zfaumif
udk4if;? taoG;udk4if;? vnfyif;udknpf owfaomt&mudk4if;? rw&m;aom arxkefudk4if;? a&Smifapjcif;iSgom igwdkYonf pD&if
Mum;vdkufcJhNyD[kqdkMu\/
21;26 xdktcg aygvkonf xdkolwdkYudkac: eufjzefaeY olwdkYESifhwuG pifMu,fjcif;udkjyKNyD;rS? AdrmefawmfodkY0if olwdkYtwGuf toD;
tjcm;ylaZmfoumjyK& aomtcsdefwnf;[laom pifMu,fjcif;udkjyK&aom aeY&ufaphrnfhtcsdefudk Mum;ajymav\/21;27 xdkckESpf&ufaphvkaomtcg? tm&SdjynfrSvmaom ,k'vlwdkYonf Adrmefawmf aygvkudkjrifvQif pka0;aomvltaygif;wdkYudk wdkufwGef;
EId;aqmf? oa&vvlwdkY? ulrMuyg/21;28 olum;? igwdkYtrsKd;ESifh ynwfw&m;udk4if;? t&yfXmeudk4if;? cyfodrf;aomt&yfwdkY qefYusifbufjyK? vltaygif;wdkYtm;
qHk;rMo0g'ay;aomoljzpfyg\/ xdkrQru? a[vovlwdkYudk AdrmefawmfxJodkY oGif;? oefY&Sif; &mXmeawmfudk npfnL;apNyDwum;[k
[pfaMumf? aygvkudk brf;qD;Mu\/
21;29 txufuNrdKUxJ aygvkESifhtwl wa&mzdrftrnf&Sdaom {zufNrdKUom;wa,mufudkjrifMuonfjzpf? xdkoludk aygvkonf Adrmefawmf
xJodkYoGif;onf [k xifrSwfMu\/21;30 wNrdKUvHk; kef;&if;cwfrQjzpfvQif? vlrsm;wdkYonf ajy;vm pka0;Muvsuf? aygvkudkudkif,l AdrmefawmfjyifodkY qGJiifNyD;rS wcPjcif;
wHcg;rsm;wdkYudkydwfxm;Mu\/
21;31 aygvkudkowfrnf[k tm;xkwfMuaomtcg? a,k&SvifNrdKUwNrdKUvHk; rNidrfrouf kef;&if;cwfrQjzpfonf[k vlwaxmifudk tkyfcsKyf
aomppfolBuD;onf odwif;Mum;vQif?21;32 ppfol&Jrsm;ESifh wyfrSL;wdkYudk tvsiftjrefac: xdkolwdkY&Sd&modkY qif;ajy;\/ xdkolwdkYonf ppfolBuD;ESifh ppfol&JwdkYudkjrifvQif? aygvkudk
953

rdkufbJaeMu\/21;33 xdktcg ppfolBuD;onf teD;odkYa&muf aygvkudkudkif,lNyD;vQif? oHBudK;ESpfpif;ESifhcsnfacs[k pD&if? olonf tb,folenf;/


tb,ftrIudkjyKrdoenf;[k ar;ppfav\/
21;34 vltpkta0;xJ toD;oD;? tjcm;jcm; [pfaMumf toHrsm;aomaMumifh? ppfolBuD;onf trSefudkrodEdkifojzifh? aygvkudk &Jwdkuf
xJodkYaqmifoGm;apjcif;iSg pD&ifjyefav\/21;35 vlrsm;wdkYonf jyif;xefaomaMumifh? avSum;ay:odkYa&mufaomtcg? ppfol&JwdkYonf aygvkudkcsDayGU aqmif&Mu\/
21;36 olUudkxkwfavmh[k vlrsm;taygif;wdkYonf [pfaMumfvsufvdkufMu\/
21;37 aygvkonf &JwdkufxJodkY0ifvkaomtcg? tuREfkyfonf udk,fawmfESifhpum;ajym&ygrnfavm[k ppfolBuD;tm;ar;vQif? ppfolBuD;u?
oifonf a[vopum;udk ajymwwfoavm/21;38 oifonf txufuykefuef xm;jyav;axmifwdkYudk awmodkYac:oGm;aom tJ*kwKvljzpfonfr[kwfavm[k ar;\/21;39 aygvkuvnf;? tuREfkyfonf udvdudjynf wmINrdKUarG;bGm;aom ,k'vljzpfyg\/ tuREfkyfaeaomNrdKUum;? omrnNrdKUr[kwf/
olwdkYtm; tuREfkyfajym&aom tcGifhudkay;yg/ tuREfkyfyefMum;ygonf[kqdk\/21;40 ppfolBuD;onf tcGifhay;ojzifh? aygvkonf avSum;ay:rSm&yf xdkvlwdkYtm; rdrdvufESifh trSwfay;av\/ olwdkYonf tvGef
wdwfqdwfpGmaeMuaomtcg? a[NAJbmomtm;jzifh >rufqdkvsuf?

tcef;BuD; ( 22 )
22;1 nDtpfudk? tbwdkY? tuREfkyfonf udk,ftjypfajz&m pum;udk oifwdkYa&SUrSm ,ckajympOfwGif em;axmifMuyg[k qdkavaomf?22;2 a[jAJbmomtm;jzifh ajymonfudk xdkolwdkYonfMum;vQif om tvGefwdwfqdwfpGmaeMu\/
22;3 aygvkuvnf;? tuREfkyfonf udvdudjynfwmINrdKU arG;bGm;aom ,k'vljzpfyg\/ NrdKUrSmvnf; *gravsvtrnf&Sdaom q&m\
ajc&if; auR;arG;jcif;udkcH rdpOfbqufusifhaomw&m;udk aocsmpGmodem;vnfjcif;iSg enf;Oya'oudkcHygNyD/ oifwdkY&SdorQonf
,aeYwdkifatmif bk&m;ocifbuf pdwftm;BuDonfenf;wl? tuREfkyfvnf; pdwftm;BuD;ojzifh?22;4 a,mufsm;rdef;rwdkYudk csnfaESmif axmifxJrSmavSmifxm;vsuf taoowfjcif;odkYwdkifatmif? xdkbmomudk nOf;qJygNyD/22;5 xdkuJhodkYyif ,Zfyka&m[dwf rif;rSp vltBuD;tuJtaygif;wdkYonf tuREfkyfbuf oufaojzpfMuyg\/ olwdkYxHrSvnf; tuREfkyfonf
nDtpfudkwdkYxHodkY rSmpmudk cHNyD;rS? 'rmoufNrdKU&Sdaom xdkbmom0ifolwdkYudk 'PfcHapjcif;iSg csnfaESmif a,k&SvifNrdKUodkYydkYrnf[k
'rmoufNrdKUodkY tuREfkyfoGm;yg\/22;6 vrf;oGm; 'rmoufNrdKUteD;odkYa&mufaomtcg? rGef;wnfhtcsdefwGif aumif;uifxJu BuD;aomtvif;onf tuREfkyfywfvnf
kwfceJxGef;awmufyg\/22;7 tuREfkyfonf ajray:rSmvJaepOf? a&Smvk? a&Smvk? tb,faMumifh ighudk nOf;qJoenf;[k tuREfkyftm; ajymaompum;oHudkMum;vQif?22;8 ocif? udk,fawmfonf tb,folenf;[k tuREfkyfjyefar;avQmufaomf? igum;? oifnOf;qJaom emZ&ufNrdKUom; a,Ijzpfownf;[k
rdefYawmfrl\/22;9 tuREfkyfESifhygaomolwdkYonf xdktvif;udkjrif aMumuf&GHUjcif;odkYa&mufaomfvnf;? tuREfkyftm; ajymaomol\pum;oHudk rMum;
rod&Mu\/22;10 xdktcg tuREfkfyfuvnf;? ocif? tuREfkyfonf tb,fodkYjyK&ygrnfenf;[k avQmufvQif? ocifbk&m;u? xavmh/ 'rmoufNrdKU
odkYoGm;avmh/ oif aqmif&Gufp&mbdkY cGJcefYpDrHorQwdkYudk xdkNrdKU ajymvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/22;11 xdktvif;\ a&mifjcnft&Sdeftm;jzifh tuREfkyfonf rsufpduef;aomaMumifh? tuREfkyfESifhygaomolwdkY\ vufqGJjcif;udkcH& 'rmouf
NrdKUodkYa&mufyg \/
22;12 xdktcg ynwfw&m;ESifhtnD bk&m;0wf arGUavsmfaomoljzpf? xdkNrdKUrSmaeaom ,k'vltaygif;wdkYwGif toa&&Sdaomol tmeed
onf?22;13 tuREfkyfqDodkYvm tem;&yfvsuf? nDa&Smvk? wzef rsufpdjrifjcif;odkYa&mufavmh[k qdk\/ xdkcP tuREfkyfonf olUudk MunfhI
jrif&\/22;14 oluvnf;? oifonf jrifavorQ? Mum;avorQwdkYudk vltaygif;wdkYtm; ajym ocifbk&m;\ oufaocHjzpf&rnftaMumif;?22;15 oifonf bk&m;ocif\tvdkawmfudk odapjcif;iSg4if;? ajzmifhrwfawmfrlaomoludkjrif EIwfawmfxGufudk Mum;apjcif;iSg4if;?
igwdkYbdk;ab;rsm;\ bk&m;ocifonf oifhudk cefYxm;awmfrl\/22;16 ,ckvnf; oifonf tb,faMumifh qdkif;vifhaeoenf;/ xavmh/ ocifbk&m;udk yXemjyKvsuf AwdZHudkcH? oif\tjypfrsm;udk
aq;aMumavmh[k qdkyg\/22;17 xdkaemufrS tuREfkyfonf a,k&SvifNrdKUodkYjyef? Adrmefawmf qkawmif;pOf b0ifus?22;18 ocifbk&m;u? oifonf BudK;pm; a,k&SvifNrdKUrS tvsiftjrefxGufoGm;avmh/ ig\taMumif;udk oifonf ajym oufaocHaom
pum;udk vlwdkYonf rcHbJaeMuvdrfhrnf[k rdefYawmfrlvsuf&Sdonfudk tuREfkyfjrifav\/22;19 tuREfkyfuvnf;? ocif? udk,fawmfudk ,HkMunfaomolwdkYudk tuREfkyfonf axmifxJ avSmifxm;? w&m;p&yfrsm; dkufonf
taMumif;udk olwdkYodMuyg\/22;20 udk,fawmf\ouffaocHjzpfaom oawzef\taoG;udkoGef;aomtcg tuREfkyftem; aevsuf? uGyfrsufjcif;trIudk 0efcH?
954

uGyfrsufaomolwdkY\t0wfudk apmifhaeyg\[k?22;21 avQmufqdkvQif? ocifbk&m;u? oGm;avmh/ igonf wyg;trsKd;om;wdkY&Sd&modkY oifhudk a0;vSpGmapvTwfrnf[k tuREfkyftm;
rdefYawmfrlonf[k aygvk>rwfqdk\/
22;22 xdkrQwdkifatmif aygvk\pum;udk em;axmifNyD;vQif? xdkolwdkYonf atmif[pf? xdkodkYaomoludk ajrBuD;jyifrS okwfoify,f&Sif;avmh/
olonf toufr&Sifoifh[k qdkMu\/22;23 xdkodkY atmf[pfjcif;? udk,ft0wfudkcRwfjcif;? ajrrIefYudk rdkCf;aumif;uifodkY ypfvdkufjcif;udk jyKMupOfwGif?22;24 aygvkudk tb,faMumifh xdkodkYatmf[pfMuonfudk ppfolBuD;onfodvdk? aygvkudk &JwdkufxJodkYoGif;ap/ dkuf ppfaMumap[k
pD&ifav\/22;25 om;a&BudK;ESifhqGJwifMuaomtcg? aygvku? a&mrvljzpfaomoludk "rowftwdkif; rpD&ifbJvsuf? oifwdkYonf dkuf&oavm[k
tem;&yfaeaom wyfrSL;tm;qdk\/22;26 wyfrSL;onf Mum;vQif ppfolBuD;xHodkYoGm;? tb,fodkYjyKrnfudk owdxm;ygavmh/ olonf a&mrvljzpfygonf[k
Mum;avQmuf\/22;27 ppfolBuD;onfvnf;? aygvkxHodkYvm? oifonf a&mrvlrSefoavm? ightm; ajymavmh[kqdkvQif? rSefygonf[k aygvkajymqdk\/22;28 ppfolBuD;uvnf;? tuREfkyfonf aiGtrsm;udkay; a&mrvl\t&dyft&mudk &onf[kqdkvQif? aygvku? tuREfkyfonf Zmwdtm;jzifh
&ygonf[kqdk\/22;29 xdktcg ppfaMumrnfjyKaomolwdkYonf aygvkxHrS csufjcif;oGm;? olonf a&mrvljzpfonfudk4if;? a&mrvludkcsnfaESmifrdonfudk
4if;? ppfolBuD;odvQif aMumufjcif;odkYa&mufav\/
22;30 eufjzefaeYwGif tb,ftjypfudk ,k'vlwdkYonf aygvkwifMuonfudk ppfolBuD;onf trSefodvdkaomaMumifh? aygvk
csnfaESmifaom oHBudK;udkcRwf? ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYESifh vTwft&m&Sdtaygif;wdkYudk pnf;a0;apjcif;iSg pD&ifNyD;vQif? aygvkudkac:
olwdkYa&SUxm;av\/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1 aygvkonf vTwft&m&SdwdkYudk aphaphMunfhI? nDtpfudkwdkY? tuREfkyfonf ,aeYwdkifatmif bk&m;0wfudkjyKjcif;trIrSm?
udk,fpdwfESvHk;onf udk,f tjypfwifcGifhESifh uif;vGwfvsuf jyKygonf[k ajymqdkaomf?23;2 ,Zfyka&m[dwfrif; tmeedu? ol\ EIwfudk dkufavmh[k tem; &yfaeaomolwdkYtm; trdefY&Sd\/23;3 xkdtcg aygvku? tjzLokwfaom tkwfdk;? bk&m;ocifonf oifhudkdkufawmfrlrnf/ oifonf tuREfkyfudk w&m;ESifhtnDpD&ifjcif;iSg
xdkifaevsufyif? olUudkdkufavmh[k rw&m;ojzifh pD&if&rnfavm[k qdk\/23;4 tem; &yfaeaom olwdkYuvnf;? oifonf bk&m;ocif\ ,Zfyka&m[dwfrif;udk qJoavm[k ar;vQif?23;5 aygvku? nDtpfudkwdkY? olonf ,Zfyka&m[dwfrif;jzpfonfudk tuREfkyfrod/ oif\trsKd;udk tkyfpdk;aomrif;udk oifonf ruJh&JU&[k
usrf;pm vmonf[kqdk\/
23;6 xdkt&m&SdwdkYwGif tcsKdUwdkYonf Z'KuJjzpfMuonf? tcsKdUwdkYonf zm&d&SJjzpfMuonfudk aygvkodjriffvQif? nDtpfudkwdkY? tuREfkyfonf
zm&d&SJjzpf\/ zm&d&SJ\om;vnf; jzpf\/ aoaomolwdkYonf xajrmufrnf[k ajrmfvifhjcif;taMumif;aMumifh? tuREfkyfonf ppfaMum
pD&ifjcif;udkcH&\[k vTwfawmfay:rSma<u;aMumfav\/23;7 xdktcg zm&d&SJwdkYESifh Z'KuJwdkYonf tcsif;csif;jiif;cHk tpkta0;onf uGJjym;jcif;odkYa&mufav\/23;8 uGJjym;onf taMumif;um;? Z'KuJwdkYu? xajrmufjcif;r&Sd? aumif;uifwrefr&Sd? eH0dnmOfr&Sd[k ,lMu\/ zm&d&SJwdkYu?
ESpfyg;pvHk;&Sdonf[k 0efcHMu\/23;9 atmf[pfoHrsm;? zm&d&SJwdkYbufaeom usrf;q&mwdkYonf xvsufjyif;pGmjiif;cHk? ol tb,ftjypfudkrQ igwdkYrawGU/
eH0dnmOfaomf4if;? aumif;uifwref aomf4if; olUudkajymvQif? bk&m;ocif\tmPmawmfudk rqefMuESifh[k qdkMu\/23;10 tcsif;csif; jiif;ckHjcif;rsm;aomtcg? xdkolwdkYonf aygvkudkqGJiif tydkif;ydkif;qkwfjzwfrnfudk ppfolBuD;onf pdk;&drfaomaMumifh?
ppfol&Jrsm;? qif;Muyg? aygvkudk t&m&Sdrif;wdkYtxJrS tEdkiftxuf,l &JwdkufxJodkYydkYaqmifMu[k trdefY&Sd\/
23;11 eufjzefaeYnOfhwGif ocifbk&m;onf aygvktem; ay:vmawmfrlvsuf? aygvkrpdk;&drfESifh/ ig\taMumif;t&mudk oifonf
a,k&SvifNrdKU oufaocHNyD;onfenf;wl? a&mrNrdKUvnf; cH&avOD;rnf[k rdefYawmfrl\/
23;12 rdkCf;vif;aomtcg ,k'vlwdkYonf oif;zGJU? igwdkYonf aygvkudk rowfrSDwdkifatmif tvQif;rpm;raomuf&[k udk,fudkusdefqdk
"dXmefjyKMu\/23;13 xdkodkY oif;zGJUaomolwdkYonf av;usdyfru&SdMu\/23;14 xdkolwdkYonf ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYESifh vltBuD;tuJwdkYxHodkYoGm;? tuREfkyfwdkYonf aygvkudkrowfrSDwdkifatmif tvQif;rpm;
raomuf&[k udk,fudkusdefqdk "dXmefjyKMuygNyD/23;15 xdkaMumifh? eufjzefaeY ppfolBuD;onf aygvkudk udk,fawmfwdkYxHodkY ydkYaqmifapjcif;iSg? olUudkom aphaphppfaMumrnft[efjyK?
vTwft&m&Sdrsm;ESifhtwl udk,fawmfwdkYonf ppfolBuD;udkavQmufMuygavmh/ aygvkonf udk,fawmfwdkYxHodkYra&mufrSDtMum;wGif
tuREfkyfwdkYonf olUudkowfjcif;iSg toifh&SdESifhygNyD[k avQmufMu\/
23;16 xdkodkY vrf;em; acsmif;aeMuonftrIudk aygvk\wlonf Mum;vQif? &JwdkufxJodkY0if aygvktm; Mum;ajymav\/955

23;17 aygvkonf wyfrSL;wa,muufudkac:? vkvifudk ppfolBuD;xHodkYydkYyg/ avQmufp&mwpHkwck&Sdonf[k qdkaomf?23;18 wyfrSL;onf vkvifudk ppfolBuD;xHodkYydkYNyD;vQif? tusOf;cH&aom aygvkonf tuREfkyfudkac:? udk,fawmftm; avQmufp&mwpHkwck&Sdaom
vkvifudk udk,fawmfxHodkYydkYapjcif;iSg awmif;yefygonf[k avQmuf\/23;19 ppfolBuD;onf vkvifudkvufqGJ qdwfuG,f&m t&yfodkYoGm;NyD;vQif? oifonf tb,ftaMumif;udk ightm; avQmufcsifoenf;[k
ar;jref;av\/23;20 vkvifuvnf;? udk,fawmfonf eufjzefaeY aygvkudk vTwfawmfodkYydkYaqmifapjcif;iSg? ,k'vlwdkYonf olUudkom aphaphar;jref;
rnft[efjyK? udk,fawmfudk awmif;avQmufrnf[k wkdifyifndGwfMuygNyD/23;21 odkY&mwGif olwdkY\tvdkodkYrvdkufygESifh? aygvkudk rowfrSDwdkifatmif tvQif;tpm;raomuf[k udk,fudkusdefqdk "dXmefjyKaom
,k'vlav;usdyfru? vrf;em; aygvkudk acsmif;aeMuyg\/ ,ckyif udk,fawmf0efcHrnfhpum;udk xdkolwdkYonf qdkif;vifh
toifh&SdESifhygNyD[k avQmufav\/23;22 ppfolBuD;uvnf;? oifonf ightm; odkYMum;avQmufonfudk tb,foltm;rQrajymESifh[k xdkvkvifudkrSmxm; vTwfvdkufNyD;vQif?23;23 wyfrSL;ESpfa,mufwdkYudkac:? ,aeYnOfh oHk;csufwD;tcsdef uJo&dNrdKUodkYoGm;apjcif;iSg ppfol&JESpf&m? jrif;pD;ol&Jckepfusdyf?
vSHudkifol&JESpf&mwdkYudk jyifqifMu/23;24 aygvkpD;p&mbdkY wd&pmefwdkYudk jyifay;Mu/ olUudk azvZfrif;xHodkY Muyfr ydkYMu[k trdefY&Sd\/23;25 ppfolBuD;onf a&;ay;vdkufaompm[lrlum;?23;26 uavm'dvkodu? jrwfawmfrlaom NrdKU0efrif;azvZfudk arwmESifhMum;avQmufvdkufygonf/23;27 ,k'vlwdkYonf oludkbrf;qD; owfrnfjyKMupOf? olonf a&mrvljzpfaMumif;udk tuREfkyfonf Mum;odojzifh? ppfol&JwdkYESifhwuG
oGm; olUudkEIwfygonf/23;28 ,k'vlwdkYonf tb,ftjypfaMumifh olESifhtrIvkyfMuonfudk tuREfkyfodvdkaomaMumifh? olUudk,l vTwfawmfodkYaqmifoGm;NyD;vQif?23;29 taoowfjcif;? tusOf;xm;jcif;udk cHxdkufaomtjypfaMumifh trIvkyfMuonfr[kwfbJ? olwdkYw&m;ESifhpyfqkdifaom ykpmtar;udk
taMumif;jyKom trIvkyfMuonfudk tuREkfyfodjrifyg\/23;30 ,k'vlwdkYonf raumif;aomtBuHESifh olUudkvkyfBuHrnf[k tuREfkyf&dyfrdvQif? olUudk udk,fawmfxHodkY csufjcif;apvTwf trIvkyfaom
olwdkYudk a&SUawmf avQmufxm;apjcif;iSg pD&ifyg\/ udk,fawmf usef;rmygapaom[k a&;ay;vdkufownf;/
23;31 ppfolBuD;rSmxm;onftwdkif; ppfol&JwdkYonf aygvkudk,l? nOfhtcg tEdyw&dNrdKUodkY ydkYvdkufNyD;rS?23;32 eufjzefaeY jrif;pD;ol&JwdkYudk aygvkESifhwuGoGm;apjcif;iSg vTwfvdkuf rdrdwdkYonf &JwdkufodkYjyefMu\/23;33 jrif;pDol&JwdkYonf uJo&dNrdKUodkYa&mufvQif? ppfolBuD;\pmudk NrdKU0efrif;vufodkYtyfay;? aygvkudkvnf; a&SUawmf oGif;xm;Mu\/23;34 NrdKU0efrif;onf pmudkbwfNyD;rS? tb,fNrdKUESifhqdkifoenf;[kar;? udvdudjynfom;jzpfonfudk Mum;odvQif?23;35 oifhudktrIvkyfaomolwdkYonf a&mufvmaomtcg igem;axmifrnf[kqdk? aygvkonf a[k'frif;\tdrfawmf tcsKyfcHvsufaeap[k
pD&ifav\/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1 xdkaemuf ig;&ufvGefaomtcg? ,Zfyka&m[dwfrif; tmeedonf aw&wkvktrnf&Sdaom a&SUaerSp? vltBuD;tuJwdkYESifhwuG
uJo&dNrdKUodkYoGm;Muojzifh? aygvk\taMumif;udk NrdKU0efrif;xH avQmufMu\/24;2 aygvkudkac:NyD;rS? aw&wkvkonf tjypfwifaompum;udk avQmufqdkonfrSm? jrwfawmfrlaom azvZfrif;? tuREfkyfwdkYonf
bkef;awmfudkcdkvIH tvGefNidrfoufpGm ae&ojzifh? udk,fawmfMunfhIjyKpkawmfrljcif;aus;Zl;awmfudk vlrsKd;onf cH&ygonfjzpf?24;3 t&yf&yfwdkY tuREfkyfwdkYonf tpOfrjywf aus;Zl;awmfudk tvGefodwwfaompdwfESifh cH&yg\/24;4 tuREkfyfonf udk,fawmfudk MumjrifhpGmaESmifh&Sufjcif;tjypfESifhvGwfjcif;iSg? tusOf;tm;jzifh avQmufaompum;udk jznf;nif;aom
pdwfawmfESifh em;axmifawmfrlrnftaMumif; toem;awmfcHyg\/24;5 emZ&ufbmom0ifolwdkYwGif tBuD;vkyf t&yf&yfwdkY ,k'vltaygif;wdkYudkxapjcif;iSg EId;aqmfaom vlqdk;udk tuREfkyfwdkYonf
awGUMuygNyD/24;6 olonf Adrmefawmfudk Iwfcsjcif;iSg jyKygNyD/ tuREfkyfwdkYonf olUudkbrf;qD;? tuREfkyfwdkYw&m;twdkif; pD&ifjcif;iSg tvdk&SdMuonfwGif?24;7 ppfolBuD;vkodonf ppfol&Jrsm;ESifh vm tuREfkyfwdkYvufrSEIwfNyD;vQif?24;8 trIvkyfaomolwdkYudk udk,fawmfxHodkYoGm;aprnftaMumif; pD&ifyg\/ oludk udk,fawmfwdkifppfawmfrlvQif? tuREfkyfwdkYtjypfwif
aomtaMumif;t&mrsm;udk aocsmpGmodEdkifawmfrlrnf[k avQmufxm;\/24;9 ,k'vlwdkYuvnf;? pum;rSefygonf[k 0efcHMu\/
24;10 NrdKU0efrif;onf trSwfay;? aygvkonf avQmuf&aomtcGifhudk&vQif? udk,fawmfonf vlrsKd;udk wm&SnfpGmtkyfpdk;awmfrlonfudk
tuREfkyfod? om,maom pdwfESifh udk,ftjypfajz&mpum;udk avQmuf0Hhyg\/24;11 tuREfkyfonf udk;uG,fjcif;iSg a,k&SvifNrdKUodkY wufoGm;? ,ckwq,fESpf&ufom&Sdonfudk udk,fawmfodEdkifawmfrl\/24;12 Adrmefawmf wpHkwa,mufaomolESifh tuREfkyfaqG;aEG;jiif;cHkonfudk olwdkYrawGUMuyg/ w&m;p&yfwdkY4if;? NrdKUxJ4if;? vlrsm;udk
rNidrfroufapjcif;iSg tuREfkyfEId;aqmfonfudk olwdkYrawGUMuyg/24;13 ,ckwGif tuREfkyfudk tjypfwifaomtrI oufaorjyEdkifMuyg/956

24;14 odkYaomfvnf; 'dXdt,l[l olwdkYac:wwfaom bmomtwdkif; tuREfkyfonf rdpOfbqufudk;uG,faombk&m;ocifudk udk;uG,fonf


[k a&SUawmf tuREfkyf0efcHyg\/ ynwdusrf;? tem*wdusrf;wdkY pD&ifa&;xm;orQwdkYudk tuREfkyf,Hkyg\/24;15 ajzmifhrwfaomol? rajzmifhrwfaomol&SdorQwdkYonf aojcif;rSxajrmufMuvdrfhrnf[l? olwdkYajrmfvifhonfenf;wl? tuREfkyfvnf;
bk&m;ocifudktrSDjyK ajrmfvifhyg\/24;16 xdkaMumifh? bk&m;ocifudkjypfrSm;NyD? vlwdkYudkjypfrSm;NyD[k udk,fpdwfESvHk;onf udk,f tjypfwifcGifhESifh tpOfuif;vGwfrnftaMumif;
tuREfkyfonf BudK;pm;tm;xkwfyg\/
24;17 ESpfaygif;rsm;pGm vGefaomtcg? trsKd;om;csif;wdkYtm; pGefYBuJay;urf;jcif;trI? bk&m;ociftm; ylaZmfoumjyKjcif;trIESifh tuREfkyf
a&mufvmonfwGif?24;18 Adrmefawmf vltpkta0;r&Sd/ kef;&if;cwfrQrjyKbJ? pifMu,fjcif;udkjyKvsuf&Sdonfudk? tm&Sdjynfu vmaom ,k'vltcsKdUwdkYonf
awGUMuyg\/24;19 xdkolwdkYonf tuREkfyf tjypfwifp&m&SdvQif? txHawmfodkY udk,fwdkifvm tjypfwiftyfyg\/24;20 odkYr[kwf tuREfkyfonf vTwft&m&SdwdkYa&SUrSm &Sdaomtcg? aoaomolwdkYonf xajrmufjcif;taMumif;ESifh?24;21 tuREfkyfonf oifwdkYa&SU ,aeYppfaMumpD&ifjcif;udkcH&\[k a<u;aMumfaompum;oHwcGef;udkxm;vQif? tuREfkyf tb,ftjypfudk
awGUMuonfudk ,ck&Sdaom olwdkYonf ajymMuygap[k aygvkavQmuf\/
24;22 azvZfrif;uvnf;? ppfol\BuD;vkoda&mufvmaomtcg? oifwdkYtrIudk igppfOD;rnf[k xdkbmomudk om em;vnfaomoljzpfvsuf?
rpD&ifbJolwdkYudk vTwfvdkuf\/24;23 aygvkudk tusOf;rxm;bJ apmifhaeap/ ol\taqGtrsKd;wdkYonf olUxHodkYvm vkyfauR;Muap[k wyfrSL;udkrSmxm;\/
24;24 xdkaemufrsm;rMum? azvZfrif;onf ,k'trsKd;jzpfaom rdrdcifyGef; j'KodavESifhwuG vmNyD;vQif? aygvkudkac: c&pfawmfudk
,HkMunfjcif;ESifh ,SOfaompum;udk em;axmifav\/24;25 aygvkonf ajzmifhrwfjcif;w&m;ESifh umr*kPfcsKyfwnf;jcif;w&m;udk4if;? aemufjzpfvwHhaom ppfaMumpD&ifjcif;udk4if; a[majymvQif?
azvZfrif;onf aMumufvefYjcif;odkY a&muf? ,ckoGm;OD;avmh/ aemufrS tqifoifhaomtcg igac:OD;rnf[k qdk\/24;26 aygvkonf rdrdvGwf&atmif aiGay;rnf[k xdkrif;onf xifrSwfvsuf? rMumrMum aygvkudkac: olESifhpum;ajymav\/24;27 ESpfESpfaphaomtcg aygudazwKonf azvZfrif;\ t&mudk&ojzifh? azvZfrif;onf ,k'vlwdkYtm; aus;Zl;jyKvdkaompdwfESifh
aygvkudk tusOf;xm;&pfap\/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1 azwKrif;onf xdkjynfodkYa&muf oHk;&uf&Sdaomtcg? uJo&dNrdKUrS a,k&SvifNrdKUodkYwwfoGm;\/25;2 xdktcg ,Zfyka&m[dwfrif;rSp ,k'vltBuD;tuJwdkYonf?25;3 aygvkudkowfjcif;iSg vrf;em; acsmif;aernf[ktBuH&SdonfESifh? aygvk\taMumif;udk Mum;avQmufawmif;yef? olUudk
a,k&SvifNrdKUodkYapvTwf awmfrlrnftaMumif; toem;awmfcHMu\/25;4 azwKrif;uvnf;? aygvkonf uJo&dNrdKU tcsKyfcHvsufae&\/ xdkNrdKUodkY rsm;rMum ighudk,fwdkifoGm;rnf/25;5 oifwdkYonf wwfEdkifaomolwdkYonf igESifhtwlvdkuf? xdkoltjypf&SdvQif tjypfwifMuap[kajymqdk\/25;6 xdkaemuf q,f&ufavmufaeNyD;rS uJo&dNrdKUodkYoGm;? eufjzefaeY w&m;yvifay:rSmxdkifvsuf? aygvkudkac:acs[k trdefY&Sd\/
25;7 aygvka&mufaomtcg? a,k&SvifNrdKUrS vmaom ,k'vlwdkYonf 0ef;&Hvsuf? oufaorjyEdkifbJ av;pGmaom tjypfrsm;wdkYudk
aygvktay: wifMu\/25;8 aygvkuvnf;? tuREfkyfonf ,k'w&m;udkrjypfrSm;yg/ Adrmefawmfudk rjypfrSm;yg/ uJombk&ifudk rjypfrSm;yg[l tjypfajz&mpum;udk
ajymav\/25;9 odkYaomfvnf;? azwKrif;u? oifonf a,k&SvifNrdKUodkYoGm;? igYa&SUrSm trIudk pD&ifjcif;udkcHrnfavm[k ,k'vlwdkYudk aus;Zl;jyKvdk
aompdwf&Sdvsuf? aygvktm;ar;\/25;10 aygvkuvnf;? uJombk&if\ w&m;yvifa&SUrSm tuREfkyf&yfyg\/ xdkyvifa&SUrSm tuREfkyftrIudkpD&iftyfyg\/ udk,fawmfonf
trSefodawmfrlonftwdkif;? tuREkfyfonf ,k'vlwdkYudk tvQif;rjypfrSm;yg/25;11 tuREfkyfjypfrSm; aoxdkufaomtjypfudk jyKrdonfrSefvQif? aoab;udk tuREkfyfra&Smifyg/ xdkolwdkYwifaom tjypfwpHkwckrQrrSefvQif?
olwdkYvufodkY tuREfkyfudk tb,folrQrpGefYrtyf&yg/ uJombk&if\t,lawmfudk cHygrnf[k avQmufqdk\/25;12 xdktcg azwKrif;onf wkdifyifbufwdkYESifh wkdifyifNyD;vQif? oifonf uJombk&if\t,lawmfudk cHygrnf[kqdkoavm/ uJombk&if
xHawmfodkY oGm;&rnf[kqdk\/25;13 xdkaemufrsm;rMum? tN*dyrif;BuD;onf rdrdcifyGef;aA&edwfESifhwuG azwKrif;udkEIwfqufjcif;iSg uJo&dNrdKUodkYa&mufvm\/25;14 tifwefumvaeNyD;rS azwKrif;onf aygvk\taMumif;udk rif;BuD;tm; Mum;ajymonfrSm? azvZfrif;onf tusOf;xm;&pfaom
vlwa,muf&Sd\/25;15 a,k&SvifNrdKU tuREfkyf&Sdaomtcg? ,Zfyka&m[dwf tBuD;wdkYESifh ,k'trsKd;tBuDtuJwdkYonf? xdkol\taMumif;udk Mum;avQmuf
tjypftavsmuf pD&ifyg[k awmif;yefMuvQif?25;16 uREfkyfuvnf;? tjypfwifjcif;udkcHaomolonf tjypfwifaomolwdkYESifh rsufarSmufawGU? rdrdwifaomtjypfudk ajz&aomtcGifhr&SdrSD?
957

tb,foludkrQ taocHapjcif;iSg rpGefYrtyf&[k a&mrxHk;pH&SdaMumif;udkajymqdk\/25;17 xdkolwdkYonf NrdKUodkY a&mufvmaomtcg? uREfkyfonfrqdkif;rvifhbJ eufjzefaeY w&m;yvifay:rSmxdkif xdkoludkac:ap\/25;18 olUudktrIvkyfaom olwdkYonf vmMuvQif? uREfkyftxufu xifrSwfaom tjypfwpkHwckudkrQ rwifbJvsuf? rdrdbmomESifh4if;?
a,Itrnf&Sdaom?25;19 aoNyD;aom olwa,mufESifh4if;,SOfaom ykpmtar;udktaMumif;jyK tjypfwifMu\/ xdka,Ionf touf&Sifvsuf&Sdonf[k
aygvkqdkwwf\/25;20 xdkykpmtar;udk uREfkyfonf ruRrf;aomaMumifh? aygvktm;vnf;? oifonf a,k&SvifNrdKUodkYoGm; trIpD&ifjcif;udk cHrnfavm[k
ar;vQif?25;21 aygvkonf bkef;BuD;awmfrlaom bk&if\t,lawmfudkcHvdk rdrdudkcsKyfxm;apjcif;iSg awmif;yefaomaMumifh? olUudk uJombk&if
xHawmfodkY rapvTwfrSDwdkifatmif csKyfxm;apjcif;iSg uREfkyfpD&ifonf[k azwKrif;onf ajymqdk\/25;22 tN*dyrif;uvnf;? xdkol\pum;udk uREfkyfonf udk,fwdkifem;axmifcsifbG,fjzpfonf[kqdkvQif? azwKrif;u? eufjzefaeY ol\
pum;udkem;axmifygavmh[k qdk\/
25;23 eufjzefaeY tN*dyrif;ESif aA&edwfwdkYonf rsm;pGmaom*kPftoa&udkaqmifvsuf? ppfolBuD;wdkYrSp xdkNrdKU xif&Sm;aomolrsm;wdkYESifh
wuG tdrfawmfOD;odkY 0ifMuv?Qif? azwKrif;onf aygvkudk aqmifcJhap\/25;24 azwKrif;uvnf;? tN*dyrif;BuD;rSp ,ck&Sdaomoltaygif;wdkY? oludkMunfhMuygavmh/ a,k&SvifNrdKU4if;? NrdKU4if;? ,k'
vlrsm;taygif;wdkYonf ol\taMumif;udk uREfkyftm;avQmuf? olonf cPrQ toufr&Sif xdkuf[k [pfMu\/25;25 olonf aoxdkufaom tjypfrjyKaMumif;udk uREfkyfodjrif4if;? olonf bkef;BuD;awmfrlaom bk&if\t,lawmfudk cHygrnf[kqdk4if;?
olUudk txHawmfodkY apvTwfapjcif;iSg uREfkyfpD&if\/25;26 ol\taMumif;udk a&;xm;? &Sifbk&ifxHawmfodkY ay;vdkufp&mbdkY? aocsmaomtaMumif;wpHkwckrQ uREkfyfr&Sd/ xdkaMumifh oifwdkYonf
olUudkppfaMumNyD;rS? uREfkyfa&; ay;vdkufp&mtaMumif;&Sdapjcif;iSg oifwdkYa&SU4if;? tN*dyrif;BuD;? txl;ojzifh udk,fawmfa&SU4if;
olUudk uREfkyfxkwfjy\/25;27 taMumif;rlum;? tusOf;cHaomoludk tjypfrjybJapvTwfaomf ravsmfroifhjzpfrnf xifygonf[k qdk\/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1 xdktcg tN*dyrif;u? oifonf udk,ftbdkYtvdkiSg ajym&aomtcGifh&Sdonf[k aygvktm;qdkvQif? aygvkonf vufudkqefY
tjypfajz&mpum;udk odkYajym\/
26;2 tN*dyrif;BuD;? ,k'vlwdkYonf tuREfkyfudk trIvkyforQaomt&mrSm?
26;3 a&SUawmf tjypfajz&mpum;udk ,aeYajym&rnftaMumif;udk4if;? xkdrQru udk,fawmfonf ,k'xHk;wrf;? ykpmtar;rsm;udk
avUusufawmfrlaMumifudk4if; tuREfkyfaxmuf udk,fr*Fvm&Sdonf[k udk,fudkxifrSwfyg\/ xdkaMumifh onf;cHaompdwfawmfESifh
tuREkfyfpum;udk em;axmifawmfrlrnftaMumif; toem;awmfcHyg\/
26;4 a,k&SvifNrdKUwGif udk,ftrsKd;om;csif;wdkY\ txJ tuREfkyfaeojzifh? i,faomtouft&G,frSp? tuREfkyf\ taetxdkif
tjyKtrlrsm;udk ,k'vltaygif;wdkYonf odMuyg\/26;5 tuREfkyfonf ,k'bmom tvGefusyfwnf;pGmaom enf;Oya'oudkcH? zm&d&SJjzpfonfudk xdkolwdkYonf oufaocHjcif;iSg
tvkd&SdvQif a&SUOD;pGmuyif odMuyg\/26;6 bk&m;ocifonf bkd;ab;rsm;wdkYtm; ay;awmfrlaom *wdawmfudkaxmuf ajrmfvifhjcif;w&m;taMumif;aMumifh? tuREkfyfonf
,ckwGif ppfaMumpD&ifjcif;udk cH&yg\/26;7 ,k'vlwq,fESpfrsKd;wdkYonf aeYnOfhrjywf BudK;pm; bk&m;0wfudkjyKojzifh? xdk*wdawmftwdkif; cH&rnf[k ajrmfvifhjcif;&SdMu\/
tdktN*dyrifBuD;? xdk ajrmfvifhjcif;w&m;udk taMumif;jyK ,k'vlwdkYonf tuREfkyfudk trIvkyfMuyg\/26;8 aovGefaomolwdkYudk bk&m;ocifxajrmufapawmfrlrnf[laomt,ludk r,ltyf[k oifwdkYonf tb,faMumifhxifMuygoenf;/
26;9 emZ&ufNrdKUom;a,I\ emrawmfESifh qefYusifaomtrIrsm;udk jyKaumif;\[k tuREfkyfonf pdwfxifvsuf?26;10 a,k&SvifNrdKU xdktrIudkjyKrdyg\/ ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYxH tcGifh&NyD;vQif? oefY&Sif;oltrsm;wdkYudk axmifxJrSmavSmifxm;yg\/
olwdkYonf taoowfjcif;udk cH&aomtcg tuREfkyfonf 0efcHyg\/26;11 xdkolwdkYonf bk&m;ocifudk EIwfjzifhjypfrSm;apjcif;iSg? tuREfkyfonf tEdkiftxufjyK? cyfodrf;aomw&m;p&yfwdkY Budrfzef
rsm;pGm'Pfay;yg\/ jyif;pGmaom trsufa'goESifh ,pfrl;ojzifh? wuRef;wEdkifiHwdkifatmifolwdkYudk nOf;qJESdyfpufyg\/
26;12 xdkodkYjyK ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYay;aomtcGifht&mESifh tuREfkyfonf 'rmoufNrdKUodkYoGm;pOfwGif?26;13 ae\ta&mifxufruaom tvif;onf tuREfkyfrSp? tuREfkyfESifhtwl oGm;aomolrsm;ywfvnf aumif;uifxJu
xGef;awmufonfudk? rGef;wnfhtcsdefwGif vrf;xJrSm tuREfkyfjrif&ygonf? t&Sifrif;BuD;/26;14 tuREfkyfESifh xdkoltaygif;wdkYonf ajray:rSmvJaeMupOf? a&Smvk? a&Smvk? ighudk tb,faMumifh nOf;qJoenf;/ 'kwfcRefudk
ajcESifhausmufvQif cufvSonf[k a[NAJbmomtm;jzifh ajymaompum;oHudk tuREfkyfMum;vQif?26;15 ocif? udk,fawmfonf tb,folenf;[k tuREfkyfar;avQmufaomf? igum;? oifnOf;qJaom emZ&ufNrdKUom; a,Ijzpfownf;/26;16 odkYaomfvnf;? x rwfwwfaeavmh/ 958

26;17 igonf ,k'trsKd;om;? wyg;trsKd;om;wdkYvufrS oifhudku,fvTwf?26;18 oifonf ,ckjrif&aom taMumif;t&mwdkYESifh? aemufrS igonf oifhtm; xif&Sm;vwHhaomtaMumif;t&mwdkYrSm? trI
aqmif&Gufaomol? oufaocH aomolt&m oifhudkcefYxm;apjcif;iSg igonf oifhtm;xif&Sm;\/ wyg;trsKd;om;wdkYonf
arSmifrdkufrS tvif;odkYul;ajrmuf? pmwef\ tmPmxJrS bk&m;ocifhtxHawmfodkY ajymif;vJaomtm;jzifh tjypfvTwfjcif; aus;Zl;udk
cH&rnftaMumif;ESifh? igudk,HkMunfaomtm;jzifh oefY&Sif;jcif;odkYa&mufaomolwdkYESifh qufqH tarGcH&rnftaMumif;? olwdkY\
rsufpdudkzGifhapjcif;iSg? olwdkYqDodkY oifhudkig apvTwfrnf[k rdefYawmfrl\/
26;19 tdktN*dyrif;BuD;? aumif;uifu jzpfaom xdkAsm'dwfawmfudk tuREfkyfonf em;raxmifbJ rae&yg/
26;20 vlwdkYonf aemifw&&rnf/ aemifw&jcif;ESifh xdkufwefaomtusifhudkusifh&rnf/ bk&m;ociftxHawmfodkY ajymif;vJ&rnf
[l'rmoufNrdKU a&SUOD;pGm a[majymNyD;vQif? a,k&SvifNrdKUrSp ,k'jynft&yf&yfwdkYaeaomolwdkYtm;4if;? wyg;trsKd;om;wdkYtm;4if;?
a[majymyg\/26;21 xdktaMumif;rsm;aMumifh? ,k'vlwdkYonf Adrmefawmf tuREfkyfudkbrf;qD; uGyfrsufjcif;iSg tm;xkwfMuyg\/26;22 odkY&mwGif bk&m;ocif rpawmfrlaom aus;Zl;awmfudk tuREfkyfcH&?26;23 ,ckwdkifatmif &Sdae&yg\/ c&pfawmfonf taoowfjcif;udkcH&rnf[l4if;? aojcif;rS tOD;qHk;xajrmuf? ,k'trsKd;om;? wyg;
trsKd;om;wdkYtm; tvif;udk ay;rnf[l4if;? arma&SrSpaom ya&mzufrsm;wdkY a[majymaompum;xuf tuREfkyfonf rvGefbJ?
vltBuD;ti,fwdkYtm; oufaocH aeygonf[k avQmufav\/
26;24 xdkodkY aygvkonf tjypfajz&mpum;udk avQmufaomtcg? azwKrif;u? aygvk? oifonf oll;jzpf\/ odyHtwwfrsm;udkoif oll;
tjzpfodkYa&mufcJhNyD[k BuD;aomtoHESifhqdk\/26;25 aygvkuvnf;? jrwfawmfrlaom azwKrif;? tuREfkyfonf oll;r[kwfyg/ ormw&m;ESifh4if;? aumif;aompdwfESifh4if;? ,SOfaom
pum;udk ajymyg\/26;26 t&mrsm;udk tN*dyrif;BuD;odawmfrl\/ xkdrif;a&SUawmf tuREfkyftwnfh tvif;avQmuf0Hhyg\/ trIt&mwpHkwckudkrQ
rif;BuD;rodbJaeawmfrrl[k tuREfkyfxifyg\/ taMumif;rlum;? trIonf qdwfuG,f&mt&yf jyKaomtrIr[kwfyg/
26;27 tdktN*dyrif;BuD;? udk,fawmfonf tem*wdusrf;pmudk ,Hkawmfrloavm/ ,Hkawmfrlonfudk tuREfkyfodygonf[k avQmuf\/26;28 tN*dyrif;uvnf;? oifonf jzm;a,mif;aoG;aqmifaomtm;jzifh? igonf c&pf,mefjzpfvkNyD[k aygvktm; ajymqdkvQif?26;29 aygvku? udk,fawmfrSp ,aeYwGif tuREfkyf\pum;udk Mum;aomoltaygif;wdkYonf? oHBudK;udkxm;? tuREfkyfuJhodkYaomol
jzpfvkonfomru? vHk;vHk;jzpfapjcif;iSg bk&m;ocifudk tuREfkyfqkawmif;ygonf[k avQmufav\/26;30 xdktcg rif;BuD;ESifh aA&edwfonf x NrdKU0efrif;rSpaom taygif;tabmfrsm;wdkYESifhwuG?26;31 tjcm;odkY oGm;NyD;vQif? olonf taoowfjcif;? tusOf;xm;jcif; cHxdkufaomtrIudkrjyK[k tcsif;csif;ajymqdkMu\/26;32 tN*dyrif;uvnf;? olonf uJombk&if\t,lawmfudk cHygrnf[krqdk rrdvQif vTwfoifhonf[k azwKrif;tm; qdk\/

tcef;BuD; ( 27 )
27;1 xkdtcg igwdkYonf wvdjynfodkY oabFmESifhul;&rnftaMumif;udk pD&ifNyD;rS? ,kvdtrnf&Sdaom Mo*kwKwyfESifhqdkifaomwyfrSL;
aygvkrSp tusOf;cHaom tjcm;olwdkYudktyfMu\/27;2 tmj'rkwdoabFmudkpD; tm&Sdjynfem;odkYa&SmufoGm;rnftBuHESifh vTifhMu\/ tm&dwcktrnf&Sdaom rmaua'gedjynf oufomavmedwf
NrdKUom;onf igwdkYESifh yg\/27;3 eufjzefaeYwGif Zd'kefNrdKU qdkufMuNyD;vQif? aygvkonf rdrdtaqGcifyGef;wdkY xHodkYoGm; olwdkY\vkyfauR;jyKpkjcif;udk cH&rnftaMumif;?
,kvdonf aus;Zl;jyK tcGifhay;av\/27;4 xdkNrdKUrS xGuf avroifhaomaMumifh? ukykuRef;ajrmufbufem;odkY a&SmufoGm;ojzifh udvdudjynf?27;5 yHzkvdjynfESifhpyfaom yifv,fudk ul;? vkudjynf? rk&NrdKUodkY a&mufMu\/27;6 xdkNrdKU wvdjynfodkYul;aom tmavZjEd oabmFmudk wyfrSL;onfawGU? xdkoabFmxJodkY igwdkYudkoGif;xm;av\/27;7 aES;aES;omoGm; aeY&ufumvMumaomtcg? yifyef;pGmBudK;pm; ued'fNrdKUESifhwnfhwnfha&mufNyD;rS? avroifhaomaMumifh
ua&awuRef; ta&SUbuf? omvrkefNrdKUtem;odkY yifyef;pGma&SmufoGm;?27;8 vmoJNrdKUESifh teD;? umvkvdrif; trnf&Sdaomt&yfodkYa&mufMu\/
27;9 umvMumonf&Sdaomf? BuD;pGmaom OykofaeYvGef yifv,frul;oifhaom vOwktcsdefjzpfonfudk aygvkonfaxmuf?27;10 tcsif;vlwdkY? ,ckrSm yifv,ful;vQif oabFmESifh ukefrsm;wdkYonf qHk;IH;onfomru? igwdkYtoufysufpD;&maom ab;tE&m,f
a&mufrnfudk igxifjrifonf[k owday;\/27;11 odkYaomfvnf;? wyfrSL;onf aygvkpum;udkem;raxmifbJ? wwfrudkifpum;ESifh oabFmolBuD;pum;udkem;axmif\/
27;12 xdkNrdKUqdyfaqmif;umvywfvHk; raeoifhaomaMumif; wzefvTifhjyef zdedwfNrdKUqdyfodkYrSDEdkifvQif? xdkqdyf aqmif;umvudkvGefapaomf
omaumif;rnf[k vltrsm;wdkYonfqdkMu\/ zdedwfqdyfum;? ua&awuRef;&Sd\/ taemufajrmufodkY4if;? taemufawmifodkY4if;
rsufESmjyK\/27;13 awmifavonf jznf;nif;pGmvmaomtcg? ,ckrSDEdkifonf[k pdwfxifESifhvTifh? ua&awuRef;em;odkY a&SmufoGm;Mu\/27;14 umvrMumrjrifhrSD Okuvk'keftrnf&Sdaom avjyif;rkefwdkif;onf oabFmudkwdkuf?959

27;15 w[kefwnf; aqmifoGm;ojzifh? oabFmonf xdkavudkrcHEdkifaomaMumifh? igwdkYonf tm;avsmh avwdkuf&modkY ygvGifhMu\/27;16 uavma'uRef;em;rSm ajy;pOfwGif? orefudk rysufaapjcif;iSg yifyef;pGmBudK;pm;?27;17 oabFmay:odkYwifNyD;vQif? oabFmudk cdkifcHhapjcif;iSg BudK;ESifh ywfpnf;Mu\/ aomifay:rSmwifrnfudkvnf; pdk;&drfaomaMumifh &Gufudk
odrf;ojzifh avwdkuf&modkY ygvGifhMu\/27;18 vIdif;xtm;BuD;aomaMumifh tvGefwkefvIyf? eufjzefaeY 0efudkxkwfypfMu\/
27;19 oHk;&ufajrmufaomaeY oabFmwefqmrsm;udk udk,fvufESifh udkif,l ypfvdkufMu\/27;20 ae? v? Mu,feuwfwdkYudk wm&SnfpGmrjrif& rdkCf;oufrkefwdkif;tm;BuD;ao;ojzifh? u,fwifjcif;odkYa&mufrnf[k ajrmfvifhp&m
tcGifhtvQif;r&Sd/
27;21 tpmudkrpm;bJ MumjrifhpGmaeMuNyD;rS? aygvkonf xdkolwdkY\tv,fx? tcsif;vlwdkY? ighpum;udkem;axmif ua&awuRef;rS
rvTifhbJaevQif ysufpD;qHk;IH;jcif;ESifh uif;vGwf&Mu\/27;22 ,ckwGif pdwfoufomjcif; &SdMuavmh/ taMumif;rlum;? oabFmqHk;jcif;rSwyg; oifwdkYwGif tb,folrQ toufrqHk;&?27;23 tb,faMumifhenf; [lrlum;? ighudkydkifawmffrl? igudk;uG,faom bk&m;ocif\aumif;uifwrefonf ,aeYnOfhwGif ightem;rSm
ay:vmvsuf?27;24 aygvk?oifonfrpdk;&drfESifh/ uJombk&ifa&SUodkYa&muf&rnf/ oifESifhtwl yifv,ful;aomoltaygif;wdkYudk bk&m;ocifonf oifhtm;
ay;awmfrlNyD[kqdk\/27;25 xdkaMumifh tcsif;vlwdkY? oufomjcif;&SdMuavmh/ ightm;rdefYawmfrlonftwdkif; jzpfvdrfhrnf[k igonf bk&m;ocifudktrSDjyK
,Hkjcif;&Sd\/27;26 odkYaomfvnf; wpHkwckaomuRef;ay:rSm oabFmwif ysuf&rnf[k aygvkqdk\/
27;27 wq,fav;&ufajrmufaom aeYnOfha&mufaomtcg? igwdkYonf tmN'Jyifv,fwGif t&yfav;rsufESmodkY vl;vmoGm;MupOf? oef;acgif
tcsdef wpHkwckaomurf;teD;odkY a&mufvkonf[k oabFmom;wdkYonf xifrSwfojzifh?27;28 a&udkprf;vQif tvHESpfq,f&SdonfudkawGUMu\/ xkdrS pdk;pnf;vGefjyefvQif? wzef a&udkprf; wq,fig;vH&Sdonfudk awGUMu\/27;29 ausmufudk wdkufrdrnf pdk;&drfaomaMumifh oabFmyJUrS ausmufql;av;vufudkcs rdkCf;vif;ygap[k qkawmif;Mu\/27;30 oabFmom;wdkYonf oabFmudk pGefYoGm;rnf[k tBuH&SdonfESifh oabFmOD;odkYoGm; ausmufql;cs[efjyKvsuf orefudkavQmhpOfwGif?27;31 aygvku? olwdkYonf oabFmay:raevQif oifwdkYonf csrf;omr&EdkifMu[k wyfrSL;rSp ppfol&JwdkYtm; qdk\/27;32 xdktcg ppfol&JwdkYonf orefBudK;udk ckwfjzwf csvdkufMu\/
27;33 rdkCf;vif;vkaomtcg tpmudkpm;apjcif;iSg aygvkonf vltaygif;wdkYudkwdkufwGef;vQuf? oifwdkYonf wq,fav;&ufywfvHk;
ajrmfvifh ,aeYwdkifatmif tpmrpm;bJ iwfrGwfvsufaeMu\/27;34 xdkaMumifh tpmpm;Muavmh/ pm;vQif csrf;om&jcif;taMumif;jzpfvdrfhrnf/27;35 oifwdkYqHjcnfwyifrQ rysufpD;&[k qdkNyD;vQif? aygvkonf rkefYudk,l xkdolrsm;a&SU bk&m;ocif\aus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;NyD;rS
rkefYudkzJUpm;av\/27;36 xdkoltaygif;wdkYonfvnf; pdwfoufomjcif;&Sd tpmudkpm;Mu\/27;37 xdkoabFm ygaomolrsm;wdkYonf ta&twGuftm;jzifh ESpf&mckepfusdyf ajcmufa,muf&Sdownf;/27;38 0pGmpm;NyD;rS qefpyg;udk yifv,fxJodkYypfcs oabFmudk ayghapMu\/
27;39 rdkCf;vif;aomtcg xdkt&yfudkrodaomfvnf;? axmifhauGUwck oabFmqdyf&SdonfudkjrifaomaMumifh? oabFmudk txJodkYoGif;EdkifvQif
oGif;rnf[k tBuH&SdMu\/27;40 ausmufql;wdkYudkvTwf yifv,fxJodkYcsvdkufNyD;rS wufrwdkYudk qdkif;aomBudK;rsm;udkjznf? &Gufudk avjzefYzGifhvsuf urf;em;odkY
wdkufoGm;Mu\/27;41 a&qdkif&modkYa&mufvQif? oabFmudk aomifay:rSmwifap OD;rvIyfbJaeojzifh? yJUudkvIdif;wHydk;dkufaomaMumifh usKd;\/
27;42 xdktcg tusOf;cHaomolwdkYonf ukef;odkYul;ajy;rnfudk pdk;&drfaomaMumifh ppfol&JwdkYonf owfrnf[k tBuH&SdMu\/27;43 wyfrSL;onf aygvkudkcsrf;omapjcif;iSg tvdk&Sdojzifh? ppfol&JwdkY\tBuHudkjrpfwm;? ul;EdkifaomolwdkYonf t&ifqif; ukef;odkY
oGm;apjcif;iSg4if;?27;44 <uif;aomolwdkYonf ysOfjym;rSp oabFmwefqmrsm;udk pD;apjcif;iSg4if;? pD&ifav\/ xdkodkY vltaygif;wdkYonf ab;ESifhvGwf
ukef;ay:odkYa&mufMu\/

tcef;BuD; ( 28 )
28;1
28;2
28;3
28;4

ukef;ay:odkY a&mufaomtcg? xdkuRef;um; arvdawuRef;jzpfonfudk odMu\/rdkCf;&Gm csrf;aomaMumifh vldkif;wdkYonf rD;arG;NyD;vQif? igwdkYtaygif;udk vufcH txl;ojzifh aus;Zl;jyKMu\/aygvkonf xif;udk pkodrf; rD;ay:rSm xnfhpOfwGif? a>rqdk;onf rD;aiGUxJu xGuf aygvk\vufudk wG,fvsufae\/xdkvldkif;wdkYonf jrifvQif? olum;? vltoufudkowfaomol trSefjzpf\/ yifv,fab;rS vGwfaomfvnf;? touf&Sifapjcif;iSg
w&m;onf tcGifhray; [k tcsif;csif;qdkMu\/28;5 aygvkonf a>rudk rD;xJodkY cgcs tb,fab;rQroifh/28;6 olonf wudk,fvHk;a&mifrnf/ wcPjcif;wGifvJ aornf[k xdkolwdkYonf MumjrifhpGmiHhvifhaomfvnf;? olraumif;aom
960

tjypfwpHkwckudkrQ rjrif vQif oabmajymif;vJ olum;ewfbk&m;jzpfonf[k qdkMu\/


28;7 xdkt&yfESifh reD;ra0; ykAvdtrnf&Sdaom uRef;olBuD;\ae&m&Sd\/ xdkolBuD;onf igwdkYudkvufcH? oHk;&ufywfvHk; aumif;rGefpGm
vkyfauR;jyKpkav\/28;8 ykAvdrif;\tbonf zsm;emESifh 0rf;usaoG;oGefempGJ? wHk;vHk;aeonfudk aygvk0ifqkawmif;NyD;rS? olUtay: vufwif
temudkNidrf;ap\/28;9 odkYjyKaomaMumifh? xdkuRef; tema&m*gpGJaom tjcm;ol&SdorQwdkYonf vm csrf;omjcif;udk&Mu\/28;10 xdkolwdkYonf rsm;pGmaomvufaqmifwdkYudkay;? igwdkYonf vTifhjyefaomtcg? &dumrsm;udkvnf; oabFmay:odkYwifMu\/
28;11 oHk;vvGefvQif? ewfom;t>rmwdkY\ kyfwkygaom xdkuRef; aqmif;umvywfvHk;aecJhbl;aom tmavZjEdoabFmudk igwdkYonf
pD;jyef/28;12 ok&ukwfNrdKUodkYqdkufvQif oHk;&ufaeMu\/28;13 xdkNrdKUrSvTifhjyef 0dkufoGm;ojzifh? a&*sKefNrdKUodkYa&muf w&ufaeNyD;rS awmifavvmaomaMumifh? ESpf&ufwGif aygwa,mvdNrdKUodkY
a&mufMu\/28;14 xdkNrdKU nDtpfudktcsKdUwdkYudkawGU ckepf&ufaeMuyg[k olwdkYonf awmif;yefonftwdkif;? aeNyD;rS? a&mrNrdKUodkYc&D;oGm;Mu\/28;15 a&mrNrdKUom; nDtpfudkwdkYonf igwdkYvmaMumif;ukdMum;odvQif? c&D;OD;BudKjyKtHhaomiSg tcsKdUwdkYonf tydaps;wkdifatmif4if;?
tcsKdUwdkYonf oHk;p&yfwdkifatmif4if;? vmMuyg\/ aygvkonf xdkolwdkYudkjrifvQif? bk&m;ocif\aus;Zl;awmfudkcsD;rGrf; pdwfouf
omjcif;odkYa&mufav\/28;16 a&mrNrdKUodkYa&mufMuaomtcg wyfrSL;onf tusOf;cHaomolwdkYudk udk,f&HawmfwyfrSL; tyfavaomf? aygvkonf rdrdudkapmifhaom
ppfol&Jwa,mufESifhtwl rdrdtvdktavsmuf ae&aomtcGifhudk&\/
28;17 oHk;&ufvGefaomtcg? aygvkonf ,k'vltBuD;tuJwdkYudkac: pka0;apNyD;vQif? nDtpfudkwdkY? tuREfkyfonf,k'vlrsKd;udkrjypfrSm;?
rdpOfbqufusifhaomxHk;wrf;udk ry,faomoljzpfvsufyif? a,k&SvifNrdKUom;wdkYonf tuREfkyfudk tusOf;xm; a&mrvlwdkYvufodkY
tyfvdkufMu\/28;18 a&mrvlwdkYonf tuREfkyfudkppfaMumNyD;rS? aoxdkufaom tjypfwpHkwckudkrQrawGUojzifh vTwfjcif;iSgtvdk&SdMu\/28;19 xdktvdkudk ,k'vlwdkYonf qD;wm;aomtcg? uJombk&if\ t,lawmfudkcHygrnf[k tuREfkyfqdk&\/ xdkodkYqdkaomf trsKd;om;csif;wdkYudk
tjypfwifp&m wpHkwck&SdaomaMumifh qdkonfr[kwf/ xdkaMumifh oifwdkYudk jrif EIwfqufjcif;iSg tuREfkyfac:ygNyD/28;20 oa&vtrsKd;\ ajrmfvifh&mtwGufaMumifh? tuREfkyfonf oHBudK;ESifh csnfaESmifjcif;udkcH&yg\[k ajymqdkvQif?28;21 xdkolwdkYu? oif\ taMumif;udk Mum;vdkufaompmudk ,k'jynfrS tuREfkyfwdkYr&Mu/ xdkjynfrSvmaom nDtpfudkwdkYwGif tb,folrQ
oif tjypf&SdaMumif;udk rMum;rajymyg/28;22 odkYaomfvnf; bmomonf t&yf&yfwdkY uJh&JUtjypfwifjcif;udkcH&aombmomjzpfonfudk tuREfkyfwdkYodMuonfjzpf? oif\
t,l0g'udk oifonf udk,fwdkifabmfjyaompum;udk tuREfkyfwdkYonf em;axmifoifhonf xifyg\[kqdkMuvQif?28;23 aeY&ufudkcsdef;csuf vlrsm;wdkYonf aygvkwnf;cdk&mt&yfodkY vmMuonf&Sdaomf? aygvkonf bk&m;ocif\EdkifiHawmftaMumif;udk
oufaocHojzifh4if;? xdkolwdkYonf a,I\taMumif;rsm;udk ,HkMunfapjcif;iSg? arma&S\ynwdusrf;ESifh tem*wdusrf;wdkYudktrSDjyK
jzm;a,mif;aoG;aqmifojzifh4if;? eHeuftcsdefrSp ntcsdefwdkifatmif xkwfabmfa[majymav\/
28;24 tcsKdUwdkYonf aygvk\pum;udk,HkMu\/ tcsKdUwdkYonf r,HkbJaeMu\/28;25 xdkodkY tcsif;csif; oabmuGJjym;oGm;Mu\/ oGm;MupOfwGif aygvkonf pum;wcGef;udkajymvdkufonfrSm? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf
ya&mzufa[&Sm,tm;jzifh rdefYawmfrlcsuf[lrlum;?28;26 oifwdkYonf Mum;vsufyif teufudkem;rvnfbJ Mum;Muvdrfhrnf/ jrifvsufyif tmHkrjyKbJjrifMuvdrfhrnf[k xkdvlrsKd;&Sd&modkYoGm;
ajymavmh/28;27 taMumif;rlum;? olwdkYrsufpdrjrif? em;rMum;? pdwfESvHk;rod? tusifhrajymif;vJolwdkY tema&m*gudk igrNidrf;ap&onfwdkifatmif olwdkY\
pdwfESvHk;onf rdkufvsuf? em;onfxdkif;vsuf? udk,frsufpdudkydwfvsuf&SdMu\[k igwdkYbdk;ab;rsm;tm; avsmufywfpGmrdefYawmfrl\/28;28 xdkaMumifh bk&m;ocif\ u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;awmfudk wyg;trsKd;om;wdkYtm; ay;vdkufonfjzpf? olwdkYonf em;axmifrnf
t&mudk oifwdkYodrSwfMuavmh[k?28;29 aygvkajymqdkNyD;rS? ,k'vlwdkYonfoGm; tcsif;csif;rsm;pGmaom aqG;aEG;ESD;aESmjcif;&SdMu\/
28;30 xdkaemufrS aygvkonf ESpfESpfywfvHk; rdrdiSg;aomtdrfaeojzifh? rdrdxHodkY vmaomoltaygif;wdkYudk {nfhcH?28;31 tb,folrQ rjrpfwm;bJ? bk&m;ocif\ EdkifiHawmftaMumif;udk twnfhtvif;a[majym ocifa,Ic&pf\ taMumif;rsm;udk
oGefoifjyovsufae\/
&SifvkumpD&ifa&;xm;aom wrefawmf0wK jyD;\/

961

a&mrMo0g'pm/
Romans.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

962

16

a&mrMo0g'pm/
Romans.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
vlZmwdtm;jzifh 'g0d'ftrsKd;jzpfawmfrlxaom?1;2?3 aojcif;rSxajrmufawmfrl? oefY&Sif;aom0dnmOftm;jzifh?1;4 wefcdk;ESifhwuG bk&m;ocif\om;awmfxif&Sm;jzpfawmfrlaom igwdkYocifa,Ic&pfwnf;[laom rdrdom;awmfukdtaMumif;jyK
bk&m;ocifonf a&S;urdrdya&mzufrsm;tm;jzifh? oefY&Sif;aomusrf;pm *wdxm;awmfrlaom {0Ha*vdw&m;ukda[mapjcif;iSg?
a&G;cs,fcGJxm; wrefawmft&mcefYxm;aom a,Ic&pf\uRef igaygvkonf?1;5 bk&m;ocifcspfawmfrl?1;6 oefY&Sif;olt&mcefYxm;aom a&mrNrdKUolNrdKUom;taygif;wkdYukd Mum;vkdufyg\/1;7 ocifa,Ic&pfESifh igwdkYtbwnf;[laom bk&m;ocifhtxHawmfu aus;Zl;awmfESifhNidrfoufjcif;onf oifwdkY&Sdygapaom/
ocifa,Ic&pf\ emrawmfukdtrSDjyK vlrsKd;taygif;wdkYonf ,kHMunfem;axmifapjcif;iSg? xkdocifxH aus;Zl;awmfESifh wrefawmf
t&mudk igwdkYonfcH&MuNyD/ xkdocif ac:xm;awmfrlaomoifwdkYonfvnf; xkdvlrsKd;wdkYtygt0ifjzpfMu\/
1;8 oifwdkY\,kHMunfjcif;t&monf ajrwjyifvkH; tESHYtjym;ausmfapmonfjzpf? oifwdkYtaMumif;aMumifh a,Ic&pftm;jzifh? ig\
bk&m;ocifaus;Zl;awmfukd a&SUOD;pGmigcsD;rGrf;\/1;9 igonfoifwdkYukdrjcm;rvyfatmufarh tpOfrjywfqkawmif;yXemjyKonf[k om;awmf\{0Ha*vdw&m;ukda[mvsuf? trIawmfukd
pdwf0dnmOfESifhwuG igaqmif&Guf igukd;uG,faom bk&m;ocifonf ig\oufaocHjzpfawmfrl\/1;10 rMumrjrifhrDS bk&m;ociftvkdawmftm;jzifh tqifoifh? oifwdkY&Sd&mokdY igvm&aomtcGifh wpkHwck&SdygrnftaMumif; qkawmif;
yXemjyK\/1;11 oifwdkYonf NrJNrHckdifcHhrnftaMumif;? igonf oifwdkY 0dnmOfqkaus;Zl;wpkHwckukdtyfay;jcif;iSg? oifwdkYukdtvGefawGUjrifcsifyg\/1;12 xkdokdYqkdaomf? igESifhoifwdkYonf ,kHMunfaomtm;jzifh tcsif;csif; tm;&oufomjcif;okdYa&mufMurnftaMumif;ukdqkdvkdownf;/
1;13 nDtpfukdwdkY? igonf tjcm;aomwyg;trsKd;om;wdkYwGif tusKd;ukd&ouJhokdY oifwdkYwGifvnf; tusKd;wpkHwckukd&jcif;iSg? oifwdkY&Sd&mokdY
oGm;rnf[k tzefzeftBuH&SdaMumif;ukd oifwdkYrodbJaeapjcif;iSg igtvkdr&Sd/ xkdokdYtBuH&Sdaomfvnf;? ,ckwkdifatmifjrpfwm;aomt
aMumif;&Sd\/1;14 a[vovljzpfap? vlkdif;jzpfap? ynm&Sdjzpfap? ynmrJhjzpfap? vltrsKd;rsKd;wdkY\a<u;onf igwifvsuf&Sd\/1;15 okdYjzpfvQif? igwwfEkdiforQtwkdif; a&mrNrdKUom;jzpfaomoifwdkYtm; {0Ha*vdw&m;ukda[mjcif;iSg apwempdwf&Sd\/1;16 igonf c&pfawmf\{0Ha*vdw&m;aMumifh? &SufaMumufjcif;r&Sd/ taMumif;rlum;? xkdw&m;onf a&SUOD;pGm ,k'vl? aemuf
a[vovl? ,kHMunforQaomoltaygif;wdkYukd u,fwifapaom bk&m;ocif\wefckd;awmfjzpf\/1;17 tb,fokdYjzpfoenf;[lrlum;? ajzmifhrwfaomolonf ,kHMunfjcif;tm;jzifh touf&Sifvdrfhrnf[k usrf;pmvmonfESifhtnD?
,kHMunfjcif;wnfaom bk&m;ocif\ajzmifhrwfjcif;w&m;onf? ,kHMunfjcif;tbkdYtvkdiSg {0Ha*vdw&m;tm;jzifh xif&Sm;vsuf&Sd\/
1;18 ormw&m;ukd t"rjzifh qD;wm;ESdyfpufaomolwdkYjyKwwfaom bk&m;rJhaejcif;trI? w&m;ukdvGefusL;jcif;trItrsKd;rsKd;wdkYwbuf
bk&m;ocif\trsufawmfonf aumif;uifrSxif&Sm;vsuf&Sd\/1;19 tb,faMumifhenf;[lrlum;? odtyfaombk&m;ocif\taMumif;t&mwdkYonf olwdkYwGifxif&Sm;vsuf&Sd\/ bk&m;ocifonf
olwdkYtm;jyawmfrlNyD/1;20 tb,fokdYenf;[lrlum;? zefqif;awmfrlaomt&mrsm;ukd axmufIojzifh? xm0&wefckd;awmfESifh xm0&tjzpfawmfwnf;[laom
rsufjrifr& aombk&m;ocif\t&mwdkYonf urmwnfonfumvrSp xif&Sm;vsuf&SdMu\/ xkdaMumifh olwdkYonf ukd,ftjypfukd
rzkH;Ekdif&m/1;21 taMumif;rlum;? xkdolwdkYonf bk&m;ocifukdodvsufyif? bk&m;ocifukdcsD;rGrf;oifhonftwkdif; rcsD;rGrf;? aus;Zl;awmfukdvnf;rodrrSwf?
tcsnf;ESD;awG;qjcif;? owdr&Sdaom pdwfESvkH;rkdufrJjcif;okdYa&mufMu\/1;22 ynm&Sda,mifaqmifvsufESifh vlrkduft&mwnfMuonfjzpf?1;23 razgufjyef rysufpD;Ekdifaom bk&m;ocif\*kPfawmfukdy,fvsuf? azgufjyefysufpD;wwfaomvl\kyfwk? om;iSuftp&Sdaom
wGm;wwfaom wd&pmef\kyfwkwdkYukd bk&m;ocift&mcsD;aNrSmufMu\/
1;24 xkdaMumifh olwdkYonf rdrdwdkYukd,fum,\toa&ukd tcsif;csif;IwfcsrnftaMumif;? bk&m;ocifonf olwdkYukd olwdkY\udavom
pdwfnpfnL;jcif;vufokdY tyfvkdufawmfrl\/1;25 olwdkYonf rSefaombk&m;ocifht&m trSm;ukdxm;vsuf? zefqif;wwfaomocifukdy,f? zefqif;tyfaomt&mukd 0wfjyKukd;uG,f
aomoljzpfMu\/ xkdocifonf xm0&r*Fvm&Sdawmfrl\/ tmrif/1;26 xkdokdYjyKMuaomaMumifh bk&m;ocifonf olwdkYukd &SufaMumufbG,faom udavomvufokdY tyfvkdufawmfrl\/ tb,fokdYenf;[lrlum;?
rdef;rwdkYonf yuwdxkH;pHukdpGefY? yuwdESifh qefYusifbufxkH;pHukdvkdufMu\/963

1;27
1;28
1;29
1;30
1;31
1;32

xkdtwl? a,mufsm;wdkYonfvnf; rdef;rESifhqufqHjcif;yuwdxkH;pHukdpGefY tcsif;csif;udavompdwf ylavmifojzifh? &SufaMumufbG,f


aomtrIukd a,mufsm;csif;jyKvsuf? rdrdwdkYrSm;,Gif;jcif;ESifhtavsmuf rdrdwdkYtjypf'PfukdcH&Mu\/xkdolwdkYonf bk&m;ocifukd rodrrSwfvkdonfjzpf? ravsmufywfaomtrIukdjyKaprnftaMumif;? bk&m;ocifonf olwdkYukd
arm[vufokdY tyfvkdufawmfrlonfESifhtnD?olwdkYonf tvkH;pkHaomt"rusifhjcif;? rw&m;aomarxkefukdjyKjcif;? qkd;npfjcif;? avmbvGefusL;jcif;? remvkdjcif;? jiLpljcif;?
vltoufukdowfjcif;? &efawGUjcif;? vSnfhjzm;jcif;? olwyg;ukdjrifysif;jcif;wdkYESifhjynfhpkHaomol? acsmpm;aomol?qJa&;aomol? bk&m;ocifukdrkef;aomol? Murf;wrf;aomol? rmeaxmifvTm;aomol? 0g<um;aomol? rwwfaumif;aom
twwfukdpD&ifaomol? rdbpum;ukdem;raxmifaomol? owdr&Sdaomol? opmysufaomol?rdbom;r,m;ponfwdkYukdrcspfaomol? &efNidK;xm;aomol? oem;jcif;ukPmpdwfr&Sdaomol jzpfMu\/xkdokdYusifhaomolwdkYonf aojypfukdcHxkdufonf[k bk&m;ocifpD&ifawmfrlaMumif;ukd xkdolwdkYonf odvsufyif ukd,fwkdifusifhonf
omru? xkdokdYusifhaomolwdkY tm;&0rf;ajrmufMu\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1

olwyg;ukd ppfaMumpD&ifwwfaomol? oifonf ukd,ftjypfukdrzkH;Ekdif&m/ taMumif;rlum;? oifonf ppfaMumpD&ifaomtrIukdyif


udk,fwkdifjyKonfjzpf? olwyg;ukdppfaMumpD&ifonfwGif ukd,ftjypf&SdaMumif;ukdpD&ifqkH;jzwf&ma&muf\/2;2 bk&m;ocifonf xkdokdYjyKaomolwdkYukd pD&ifawmfrljcif;t&monf ormw&m;ESifhnDonfukd igwkdYodMu\/2;3
xkdokdYaomtrIukd ukd,fwkdifjyKvsufyif? olwyg;jyKonfukd ppfaMumpD&ifaomol? oifonf bk&m;ocifpD&ifawmfrljcif;ESifhvGwfrnf[k
xifrSwf oavm/2;4 bk&m;ocif\aus;Zl;awmfonf oifhukdaemifwvrf;okdY aoG;aqmifonfukd rodrrSwfbJ? <u,f0pGmaus;Zl;jyKawmfrljcif;? onf;cH
awmfrljcif;? pdwf&Snfawmfrljcif;wdkYukd rxDrJhjrifjyKoavm/2;5 xkdokdYjyKvQif pdwfckdifrm aemifwr&onfESifhtnD a'goaeYwnf;[laom bk&m;ocif\w&m;awmf xif&Sm;aomaeY ukd,fcHp&mbkdY
trsufa'goukdqnf;zl;oavm/2;6 bk&m;ocifonf vltoD;toD;wdkYtm; rdrdwdkYtusifhESifhtavsmuf tusKd;tjypfukdqyfay;awmfrlvwhH/2;7
aumif;aomtusifu
h t
dk NrJusif
h ? bke;f toa&uk4d if;? razgufjyefaomZmwdu4dk if;? &Smaomolwt
Ykd m; xm0&toufuadk y;awmfrv
l wH/h 2;8 jiif;qefaomoabm&Sd? ormw&m;ukdem;raxmifbJ rw&m;ojzifhusifhaomolwdkYukdum;? jyif;pGmaoma'gotrsuf xGufawmfrl
vwhH?2;9 a&SUOD;pGm ,k'vl? aemufa[vovl? qkd;npfaomtrIukdjyKaomol&SdorQwdkYonf BuD;pGmaomqif;&J'kua0'emukd cH&MuvwhH?2;10 a&SUOD;pGm ,k'vl? aemufa[vovl? aumif;aomtusifhukdusifhaomol&SdorQwdkYonf bkef;toa&csrf;omukd cHpm;&MuvwhH/2;11 bk&m;ocifonf tb,fol\rsufESmukdrQrSwfawmfrrl/
2;12 ynwfw&m;ukdrodbJ jypfrSm;aomolwdkYonf ynwfw&m;rJhysufpD;jcif;okdY a&mufMuvdrhfrnf/ ynwfw&m;ukdodvsufyif jypfrSm;aom
olwdkYonf ynwfw&m;\pD&ifjcif;ukd cH&Muvdrfhrnf/2;13 taMumif;rlum;? w&m;emaomolonfbk&m;ocifa&SUajzmifhrwfonfr[kwf/ w&m;ukdusifhaomolomvQif ajzmifhrwf&mokdY
a&mufvdrfhrnf/2;14 omoemyvlwdkYonf ynwfw&m;awmfudkrodbJ? ukd,ftvkdtavsmuf w&m;awmfukdusifhaomtcg? olwdkYonf ynwfw&m;awmfu
rodbJ? ukd,fusifhw&m;ukdtrSDjyKojzifh4if;?2;15 ukd,fukdukd,fodaompdwfESvkH;onf oufaocHojzifh4if;? tcsif;csif;aqG;aEGG;qifjcif tjypfwifvsuf? vTwfvsufaeojzifh4if;?
rdrdwdkYpdwfESvkH; xJ rSwfom;aomw&m;\tusKd;ukd xif&Sm;pGmjyMu\/2;16 iga[majymaom {0Ha*vdw&m;twkdif;? bk&m;ocifonf a,Ic&pftm;jzifh vlwdkY\rxif&Sm;aomtrIt&mwdkYudk ppfaMumpD&if
awmfrlaom aeY xkdokdYpD&ifawmfrlvwhH/
2;17 oifonf ,k'vl[korkwfjcif;ukdcHaomol? ynwfw&m;awmfukd ukd;pm;aomol? bk&m;ocifukdtrSDjyK 0g<um;aomol?2;18 tvkdawmfukdodaomol? ynwfw&m;awmfukdavhusufojzifh jcm;em;aomt&mwdkYukd ykdif;jcm;wwfaomoljzpfonfESifh?2;19 vluef;wdkYtm; vrf;jyaomol? arSmifrkdufaeaomolwdkYukd vif;apaomol?2;20 vlrkdufwdkYukdqkH;rwwfaomol? oli,fwdkYukdenf;ay;aomol? ynwfw&m;awmftm;jzifh ynmukd4if;? ormw&m;ukd4if; &dyfrdaomol
jzpfonf[l ? ukd,fukdxifrSwfwwfonfrSefvQif?2;21 olwyg;ukdqkH;rvsufyif ukd,fukdrqkH;roavm/ olUOpmukdrckd;ESifh[k w&m;a[mvsufyif ukd,fwkdifckd;oavm/2;22 olUr,m;ukdrjypfrSm;ESifh[k qkdvsufyif ukd,fwkdifjypfrSm;oavm/ kyfwkukd pufqkyfGH&Smvsufyif Adrmefawmfukdvk,lzsufqD;oavm/2;23 ynwfw&m;awmfukdtrSDjyK 0g<um;vsufyif xkdw&m;ukdvGefusL; bk&m;ocif\*kPftoa&awmfukdIwfcsoavm/2;24 taMumif;rlum;? usrf;pmvmonfESifhtnD? wyg;trsKd;om;wdkYonf oifwdkYtusifhukdaxmuf bk&m;ocif\emrawmfukd
uJh&JUwwfMu\/
2;25 oifonf ynwfw&m;ukdusifhvQif? ta&zsm;vSD;jcif;tm;jzifhtusKd;&Sd\/ ynwfw&m;ukdvGefusL;vQif? oif\ta&zsm;vSD;jcif;onf
ta&zsm;rvSD;bJjzpfjyef\/964

2;26 xkdrSwyg;? ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHaomolonf w&m;ygaomynwfwdkYukdapmifha&SmufvQif? xkdol\ta&zsm;rvSD;bJtjzpfukd


ta&zsm;vSD;jcif;tjzpfuJhokdY rSwf&onfr[kwfavm/2;27 ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHaomolonfvnf; ukd,ftvkdtavsmufynwfw&m;ukdusifhvQif? usrf;pmESifhta&zsm;vSD;jcif;&Sdvsufyif
ynwfw&m;ukdvGefusL;aomoifukd w&m;awGU tIH;cHaprnfr[kwfavm/2;28 taMumif;rlum;? tjyiftm;jzifhom ,k'vljzpfaomolonf ,k'vlrSefr[kwf/ tjyiftm;jzifhom ukd,ftom; ta&zsm;vSD;jcif;onf
ta&zsm;vDS;jcif;trSefr[kwf/2;29 twGif;tm;jzifh ,k'vljzpfaomolonf ,k'vlrSef\/ ta&zsm;vSD;jcif;vnf; usrf;a[mif;w&m;tm;jzifhr[kwfbJ? 0dnmOfawmf
w&m;tm;jzifh pdwfESvkH;ESifhpyfqkdif\/ xkdokdY ta&zsm;vSD;jcif;ukdcHaomol\tcsD;trGrf;onf vltvkdESifhrqkdif? bk&m;ocifhtvkdawmf
ESifhqkdifownf;/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11
3;12
3;13
3;14
3;15
3;16
3;17
3;18
3;19
3;20
3;21
3;22
3;23
3;24
3;25
3;26

3;27

xkdokdYjzpfvQif? ,k'vlonf tb,fokdYomoenf;/ ta&zsm;vSD;jcif;tm;jzifh tb,ftusKd; &Sdoenf;/taxGaxGaomtusKd;rsm;pGm&Sd\/ xl;jrwfaomtusKd;[lrlum;? ta&zsm;vSD;jcif;ukdcHaom,k'wdkYonf bk&m;ocif\Asm'dwfawmf


rsm;ukdcH&Mu\/olwdkYwGif tcsKdUr,kHaomfvnf;? tb,fqkdbG,f&Sdoenf;/ olwdkYr,kHbJaejcif;t&monf bk&m;ocif\opmawmfukd zsufEkdifoavm/rzsufEkdif&m/ okdYjzpf rdefYawmfrlcsufonf ajzmifhyg\/ w&m;pD&ifaomtcg atmifjrifawmfrl\[k usrf;pm vmonfESifhtnD?
vlcyfodrf;wdkYonf opmysufaomfvnf;? bk&m;ocif\ opmawmfonf wnfapownf;/igwdkY\ rw&m;aomtrIonf bk&m;ocif\ajzmifhrwfjcif;w&m;awmfukd xif&Sm;apvQif? tb,fokdYqkd&oenf;/ bk&m;ocifonf
'Pfay;awmfrlvQif? rw&m;aomtrIukd jyKawmfrloavm/ xkdokdYqkdaomf vloabmtwkdif; igqkdownf;/xkdokdYr[kwf&m/ [kwfvQif avmuom;wdkYukd tb,fokdY ppfaMumpD&ifawmfrlrnfenf;/xkdrSwyg; igonf opmysufaomtm;jzifh bk&m;ocif\opmawmfonf *kPftoa&awmfukd wkd;yGm;apvQif? ighukd tjypf&SdaomoluJhokdY
tb,faMumifh pD&ifao;oenf;[l ar;jyefvQif?aumif;aomtusKd; &Sdapjcif;iSg raumif;aomtusifhukd usifhMuukefthH[k vltcsKdUwdkYonf igwdkYukduJh&JUvsuf? igwdkYpum;ukdjyefajym
onftwkdif; qkdOD;rnfavm/ xkdokdYqkdaomolwdkYonf ukd,ftjypf'Pfukd cHxkdufMu\/
xkdokdYjzpfvQif tb,fokdYenf;/ igwdkYonf jrwfoavm[k ar;jyefaomf? tvQif;rjrwf/ taMumif;rlum;? ,k'vl? a[vovl
taygif;wdkYonf tjypf&SdaMumif;ukd txufujycJhNyD/usrf;pmvmonfum;? ajzmifhrwfaomolr&Sd? wa,mufrQr&Sd/em;vnfaomolr&Sd/ bk&m;ocifukd &Smaomolr&Sd/vltaygif;wdkYonf vrf;vGJMuNyD/ wnDwGwfwnf; tokH;r&aomoljzpfMuNyD/ aumif;aomtusifhukd usifhaomolr&Sd? wa,muf
rQr&Sd/olwdkY\ vnfacsmif;onf zGifhxm;aomocsKif;wGif;jzpf\/ olwdkYonf vQmESifhvSnfhpm;wwfMu\/ olwdkYEIwfcrf;txJrSm a>rqkd;tqdyf
tawmuf&Sd\/olwdkYEIwfonf usdefqJaompum;? Murf;wrf;aompum;ESifh jynfh0\/olwdkYajconf vltoufukdowfjcif;iSg vsifjref\/olwdkYoGm;&mvrf; ysufpD;jcif;? 'kuqif;&Jjcif;&Sd\/csrf;omvrf;ukd olwdkYrodMu/bk&m;ocifukd aMumuf&GHU&aomtaMumif;onf olwdkYrsufpdrxif[k usrf;pmvmownf;/ynwfw&m; ygorQaompum;wdkYonf ynwfw&m;ukdcHaomolwdkYESifhpyfqkdifonfukd igwdkYodMu\/ xkdokdYjzpf? avmuDom;
taygif;wdkYonf pum;wcGef;ukdrQ rajymEkdifbJ bk&m;ocifha&SUawmf tjypfoifhaomoljzpfMu\/xkdokdY ynwfw&m;onf 'kpkduftjypfukd xif&Sm;aponfjzpfaomaMumifh? ynwfw&m;\tusifhtm;jzifh bk&m;ocifha&SUawmf
tb,folrQ ajzmifhrwf&mokdYra&muf&m/
,ckrlum;? ynwdusrf;ESifh tem*wdusrf;wdkYonf oufaocHonfESifhtnD? ynwfw&m;ESifhrpyfqkdifaom bk&m;ocif\ajzmifhrwfjcif;
w&m;wnf;[laom?a,Ic&pfukd ,kHMunfjcif;tm;jzifh? ,kHMunfaomoltaygif;wdkYtbkdYjzpf? xkdoltaygif;wdkYtay:okdY a&mufaom bk&m;ocif\
ajzmifhrwfjcif;w&m;onf xif&Sm;cJhNyD/ jcm;em;jcif;tvQif;r&Sd/tb,faMumifhenf;[lrlum;? vltaygif;wdkYonf 'kpkdufukdjyK bk&m;ocifha&SUawmf toa&ysufMuNyD/a,Ic&pfa&G;EIwfawmfrlaomtm;jzifh tbkd;ukdray;bJ bk&m;ocif\aus;Zl;awmfaMumifh ajzmifhrwf&mokdYa&muf&Mu\/bk&m;ocifonf onf;cHawmfrl?vGefcJhNyD;aom 'kpkduftjypfrsm;ukd rSwfawmfrrl&mwGif? ajzmifhrwfjcif;w&m;awmfukd xif&Sm;apjcif;iSg4if;? ,ckumv ajzmifhrwfjcif;
w&m;awmfukd xif&Sm;ap? a,Iukd ,kHMunfaomolwdkY\tjypfukd vTwfawmfrlaomfvnf;? w&m;ojzifhjyKawmfrljcif;iSg4if;?
a,Ic&pf\taoG;awmfukd,kHMunfjcif;tm;jzifh? xkdc&pfawmfukd tjypfajzp&mtaMumif;jzpfapjcif;iSg cefYxm;awmfrlNyD/
okdYjzpfvQif 0g<um;p&mtaMumif;um; tb,fokdYenf;[kar;aomf? 0g<um;p&mtaMumif;ukdy,fNyD/ tb,fw&m;tm;jzifhy,foenf;/
965

tusifhw&m;tm;jzifh y,foavm/ tusifhw&m;tm;jzifh y,fonfr[kwf/ ,kHMunfjcif; w&m;tm;jzifhy,fNyD/3;28 xkdaMumifh vlrnfonfum;? ynwfw&m;\tusifhr&SdbJ ,kHMunfjcif;tm;jzifh ajzmifhrwf&mokdY a&mufwwfonf[k ,l&\/3;29 bk&m;ocifonf ,k'vlwdkY\ bk&m;omjzpfawmfrloavm/ wyg;trsKd;om;wdkY\ bk&m;jzpfawmfrlonf r[kwfavm/ [kwfay\/
wyg;trsKd;om;wdkY\ bk&m;vnf;jzpfawmfrl\/3;30 taMumif;rlum;? ta&zsm;vSD;jcif;ukdcHaomolESifh rcHaomolESpfOD;ukd ,kHMunfjcif;tm;jzifh ajzmifhrwf&m wnfapawmfrlaom
bk&m;ocifwqlwnf;&Sdawmfrl\/3;31 okdYjzpfvQif? ,kHMunfjcif;tm;jzifh igwdkYonf ynwfw&m;ukdy,fMuoavm/ tvQif;ry,f? om wnfapMu\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12

4;13
4;14
4;15
4;16

4;17

4;18
4;19
4;20
4;21
4;22
4;23
4;24
4;25

xkdokdYjzpfvQif? igwdkYtb tmjA[Honf Zmwdyuwdtm;jzifh tb,ftusKd;ukd&oenf;/tmjA[Honf tusifhtm;jzifh ajzmifhrwf&mokdYa&mufonfrSefvQif 0g<um;p&mtaMumif;&Sd\/ bk&m;ocifha&SUawmf xkdokdYr[kwf/usrf;pm tb,fokdYvmoenf;/ tmjA[Honf bk&m;ocifukd,kHMunfonfjzpf? ol\,kHMunfjcif;ukd ajzmifhrwfjcif;uJhokdYrSwfawmf
rl\/tusifh&Sdaomolrnfonfum;? aus;Zl;tm;jzifh tusKd;ukdcH&onfr[kwf/ cHxkdufaomtm;jzifh cH&\/tusifhr&Sdaomolrnfonfum;? rw&m;aomol\tjypfukd ajzaomolukd ,kHMunfvQif? ol\,kHMunfjcif;ukd ajzmifhrwfjcif;uJhokdY
rSwfvsuf&Sd\/xkdtwl? bk&m;ocifonf tusifhukdraxmufbJvsuf ay;awmfrlaom ajzmifhrwfjcif;ukd&aomol\r*Fvmukd 'g0d'fonf &nfrSwf
qkdonfum;?tjypfrSvTwfjcif;? 'kpkduftjypfukdzkH;tkyfjcif;okdYa&mufaomolwdkYonf r*Fvm&SdMu\/xm0&bk&m; tjypfwifawmfrljcif;ESifh vGwfaomolonf r*Fvm&Sd\[k ajymqkdownf;/
ta&zsm;vSD;jcif;ukd cHaomolwdkYomvQif xkdr*Fvmukd &Muoavm/ okdYr[kwf ta&zsm;vSD;jcif;ukd rcHaomvlwdkYonfvnf;
&Muoavm/ tb,faMumifhar;oenf;[lrlum;? ,kHMunfjcif;ukd tmjA[H ajzmifhrwfjcif;uJhokdYrSwfonf[k qkdMu\/xkdokdYqkdaomf tb,fokdYrSwfoenf;/ ta&zsm;vSD;jcif;ukdcHNyD;rSrSwfoavm/ rcHrDSrSwfoavm/ cHNyD;rS rSwfonfr[kwf/ rcHrDSrSwf
ownf;/ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHbJ ,kHMunfaomolwdkYonf ajzmifhrwfjcif;&Sdonf[k rSwfp&mtaMumif;&Sdapjcif;iSg?igwdkYtb tmjA[Honf xkdoltaygif;wdkY\tbjzpfthHaomiSg4if;? ta&zsm;vSD;jcif;ukdcHonfomru? igwdkYtbtmjA[Honf
ta&zsm;vD;S jcif;ukd rcHr&DS adS om ,kMH unfjcif;vrf;okv
Yd u
dk af omolw\
Ykd tb jzpftahH omiSg4if;? tmjA[Honf ta&zsm;vS;D jcif;ukrd cHr&DS adS om
,kHMunfjcif;\ajzmifhrwfjcif;wHqdyf wnf;[laom ta&zsm;vSD;jcif;\ vuPmukd cH&ownf;/xkdrSwyg;? avmuukdtarGcHaprnf[k *wdawmfukd tmjA[HrSpaom ol\trsKd;tET,fwdkYonf ynwfw&m;tm;jzifh &Muonf
r[kwf/ ,kHMunfjcif;\ ajzmifhrwfjcif;tm;jzifh&Mu\/taMumif;rlum;? ynwfw&m;ESifhqkdifaomolwdkYonf tarGcHjzpfonfrSefvQif? ,kHMunfjcif;w&m;ukdy,fNyD/ *wdawmfvnf; tcsnf;ESD;
jzpf\/ynwfw&m;onfum; trsufa'goESifhpyfqkdif\/ ynwfw&m;r&SdvQif? vGefusL;jcif;tjypfr&Sd/xkdaMumifh? *wdawmfonf ynwfw&m;ESifhqkdifaom trsKd;tET,fwdkY jynfhpkHonfomru? tmjA[H\ ,kHMunfjcif;w&m;ESifhqkdifaom
olwdkY jynfhpkHvsuf? tmjA[H\trsKd;tET,ftaygif;wdkY jynfhpkHrnftaMumif;? aus;Zl;awmfaMumifh ajzmifhrwf&mokdYa&mufapjcif;iSg?
,kHMunfjcif;w&m;ukdom trSDjyKa&mufEkdif\/igonf oifhukd vlrsKd;trsm;wdkY\tbjzpfap\[k usrf;pmvmonfESifhtnD? xkdtmjA[Honfum;? aovGefaomolwdkYukd &Sifapawmfrl
xaom? rjzpfao;aomt&mwdkYukd jzpfaomt&muJhokdY rSmxm;awmfrlaom bk&m;ocifwnf;[laom? ukd,fwkdif,kHMunfaom bk&m;
a&SUawmf cyfodrf;aomigwdkY\tbjzpfownf;/oif\trsKd;tET,fonf xkdokdYjzpfvdrfhrnf[laomAsm'dwfawmftwkdif;? rdrdonf vlrsKd;trsm;wdkY\tbjzpfrnf[k ajrmfvifhp&mtaMumif;
r&SdbJvsuf ,kHMunf ajrmfvifhav\/,kHMunftm;BuD;onfjzpf rdrdtoufonf tESpfw&mavmuf&Sdojzifh? rdrdukd,fonf taouJhokdY&SdaMumif;ukd4if;? rdrdcifyGef;pm&m\
0rf;onf aoaMumif;ukd4if; ratmufarh?,kHrSm;aompdwfESifhuif; bk&m;ocif\*wdawmfukd awG;awmjcif;r&Sd? ,kHMunftm;BuD;ojzifh bk&m;ocifukd csD;rGrf;?*wdxm;awmfrlaomolonf *wdawmftwkdif; wwfEkdifawmfrlonfukd pdwfpGJvrf;av\/xkdaMumifh? ol\,kHMunfjcif;ukd ol\ajzmifhrwfjcif;uJhokdY rSwfawmfrl\/
xkdokdY rSwfawmfrlonf[k tmjA[HtusKd;tvkdiSgom usrf;pma&;xm;onfr[kwf/igwdkYtusKd;tvkdiSg a&;xm;ownf;/ igwdkYocifa,Iukd aojcif;rSxajrmufapawmfrlaomoludk igwdkYonf ,kHMunfvQif?
xkd,kHMunfjcif;ukd igwdkY\ajzmifhrwfjcif;[k rSwfawmfrlvwhH/xkdocifa,Ionf igwdkYtjypfaMumifh tyfESHjcif;ukdcHawmfrl\/ igwdkYonf ajzmifhrwf&mokdY a&mufrnftaMumif; xajrmufawmfrl\/

966

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15

5;16
5;17

5;18
5;19
5;20
5;21

xkdaMumifh? igwdkYonf ,kHMunfjcif;&Sd ajzmifhrwf&mokdYa&mufvQif? igwdkYocifa,Ic&pftm;jzifh bk&m;ocifha&SUawmf Nidrfoufjcif;


udkcHpm;Mu\/xkdaus;Zl;awmfukd cHpm;&onftaMumif;rSm ,kHMunfjcif;&Sd? xkdociftm;jzifhom cHpm;aomtcGifhukd&Mu\/ okdYjzpf bk&m;ocif\
bkef;awmfukd ajrmfvifh 0g<um;0rf;ajrmufjcif;&SdMu\/xkdrQru? 'kuqif;&Jjcif;ukdcH 0g<um;0rf;ajrmufjcif;&SdMu\/ taMumif;rlum;? 'kuqif;&Jjcif;onf onf;cHjcif;ukdjyKpkwwf\/onf;cHjcif;onfvnf; oufaoxif&Sm;jcif;ukdjyKpkwwf\/ oufaoxif&Sm;jcif;onfvnf; ajrmfvifhjcif;ukd jyKpkwwf\/xkdajrmfvifhjcif;onf &SufaMumufp&mtaMumif;ESifh uif;vGwf\/ tb,faMumifhenf;[lrlum;? igwdkYtm; ay;awmfrlaom oefY&Sif;
aom0dnmOfawmfonf bk&m;ocif\arwmawmfudk igwdkYpdwfESvkH;xJokdY Tef;avmif;awmfrl\/igwdkYonf tusKd;enf;&SdpOfwGif tcsdefwefrS c&pfawmfonf rw&m;aomolwdkYtwGufaMumifh taocHawmfrl\/ajzmifhrwfaomoltwGufaMumifh taocHrnfhol&SdcJ\/ olawmfaumif;twGufaMumifh taocH0hHaomol &Sdaumif;&SdvdrfhrnfrSefap
awmh/igwdkYonf tjypf&SdpOfyif? c&pfawmfonf igwdkYtwGufaMumifh taocHawmfrlonfjzpf? bk&m;ocifonf igwdkYukd tb,frQ
avmufcspfawmfrlonfukd igwdkYtm; xif&Sm;pGmjyawmfrl\/okdYjzpf ,ckwGif taoG;awmftm;jzifh ajzmifhrwf&mokdYa&mufNyD;rS? xkdociftm;jzifh tjypfi&JrSu,fcRwfawmfrljcif;okdY a&mufrnf[k
om ajrmfvifhp&m&Sd\/taMumif;rlum;? &efoljzpfvsufyif bk&m;ocif\om;awmf taocHawmfrljcif;tm;jzifh? igwdkYonf bk&m;ocifESifh rd[m,zGJUjcif;a
us;Zl;awmfukdcH&onfrSefvQif? rd[m,zGJUNyD;rS? toufawmftm;jzifh u,fwifawmfrljcif;okdYa&mufrnf[k om ajrmfvifhp&m&Sd\/xkdrQru? igwdkYocifa,Ic&pftm;jzifh rd[m,zGJU&m aus;Zl;ukd ,ckcHNyD;vQif? xkdociftm;jzifh bk&m;ocif 0g<um;
0rf;ajrmufjcif;&SdMu\/
taMumif;t&m[lrlum;? tjypfw&m;onf wa,mufaomoltm;jzifh avmuokdY0if? tjypfw&m;tm;jzifh aojcif;w&m;
0ifonfESifhtnD? vltaygif;wdkYonf tjypf&SdaomaMumifh aojcif;okdYa&muf&Mu\/ynwfw&m;ukd rxm;rSDwkdifatmif avmu tjypf&Sd\/ tb,fynwfw&m;rQr&SdvQif? tjypf&Sdonf[krSwfp&mr&Sd?okdYaomfvnf; tm'HvufxufrSp arma&Svufxufwkdifatmif aojcif;w&m;onf tpkd;&\/ tm'HjypfrSm;onfenf;wl rjypfrSm;aom
olwdkYukdyif tpkd;&\/ xkdtm'Honf aemufvmvwhHaomol\ ykHyrmjzpfownf;/
okdYaomfvnf;? jypfrSm;jcif;oabmESifh aus;Zl;awmfoabmrwl/ taMumif;rlum;? vlwa,mufonf jypfrSm;aomtm;jzifh?
vlrsm;wdkYonf aojcif;okdYa&mufMu\/ wa,mufaomolwnf;[laom a,Ic&pftm;jzifh bk&m;ocif\aus;Zl;awmfESifh aus;Zl;
awmf\ tusKd;onf vlrsm;wdkY om<u,f0jynfhpkH\/xkdrSwyg;? vlwa,mufjypfrSm;aomt&mESifh aus;Zl;awmft&mrwl/ taMumif;rlum;? w&m;pD&ifaomt&mrSm? tjypfwckaMumifh?
'PfcHap[kpD&if\/ aus;Zl;awmft&mrSm? tjypfrsm;vsufyif vTwfap[kpD&if\/xkdrSwyg;? vlwa,mufonf jypfrSm;aomaMumihf? xkdwa,mufaomoltm;jzifh aojcif;w&m;onf tpkd;&\/ aus;Zl;awmf\
<u,f0jcif;ukd4if;? ajzmifhrwf&mokdY oGif;ay;awmfrljcif;ukd4if; cH&aomolwdkYonf wa,mufaomol wnf;[laoma,Ic&pftm;jzifh
touf&Sifvsuf ompkd;pH&MuvwhH/xkdaMumifh? wa,mufaomol\jypfrSm;jcif;tm;jzifh? vltaygif;wdkYonf tjypfpD&ifjcif;ESifh awGUBuKH&Muonfenf;wl? wa,mufaom
ol\ ajzmifhrwfjcif;tm;jzifh? vltaygif;wdkYonf toufESifh,SOfaom ajzmifhrwf&mokdYa&mufjcif;tcGifhukd&Mu\/taMumif;rlum;? wa,mufaomolonf em;raxmifaomtm;jzifh? vlrsm;wdkYonf tjypfa&mufonfenf;wl? wa,mufaomolonf
em;axmifaomtm;jzifh? vlrsm;wdkYonf ajzmifhrwf&mokdYa&muf&Mu\/xkdrSwyg;? ynwfw&m;onf wzef0ifojzifh jypfrSm;aomtjypfyGg;rsm;\/ okdYaomfvnf; tjypfyGg;rsm;onft&mrSm aus;Zl;awmf
om<u,f0\/xkdokdYjzpfvQif? tjypfw&m;onf aojcif;tm;jzifh tpkd;&onfenf;wl? igwdkYocifa,Ic&pfjyKpkawmfrl aus;Zl;w&m;onf
xm0&toufESifh,SOfaom ajzmifhrwf&mokdYoGif;jcif;tm;jzifh tpkd;&avthHownf;/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4

6;5

xkdokdYrSefvQif? tb,fokdYajym&rnfenf;/ aus;Zl;awmfyGg;rsm;apjcif;iSg tjypfw&m;ukdusifh ae&rnfavm/xkdokdYrae&/ tjypfw&m;rS pkawhaomolwdkYonf xkdw&m; tb,fokdY&Sif&OD;rnfenf;/a,Ic&pf AwdZHukdcHaomol&SdorQwdkYonf taocHawmfrljcif; AwdZHukdcHMuonf[k oifwdkYrodoavm/xkdaMumifh? taocHawmfrljcif; AwdZHukdcHaomtm;jzifh? xkdocifESifhtwl oN*K[fjcif;ukdcHMu\/ taMumif;rlum;? c&pfawmf onf
crnf;awmf\bkef;wefckd;tm;jzifh aojcif;rSxajrmufawmfrlonfenf;wl? igwdkYonfvnf; topfaomtouf usifvnf&Mu
ownf;/wenf;um;? taocHawmfrljcif;\ykHoPmefukdaqmif? xkdocifESifhtwl igwdkYonf pkdufysKd;vsuf&Sdonf rSefvQif? xajrmufawmfrljcif;\
967

ykHoPmefukdaqmif pkdufysKd;vsuf&SdMuvdrfhrnf/xkdrSwyg;? igwdkY\vla[mif;onf xkdocifESifhtwl vuf0g;uyfwkdifrSm taoowfjcif;ukdcHNyD[k igwdkYodMu\/ taMumif;rlum;?


igwdkYonf aemufrS tjypfw&m;\tapukdrcHapjcif;iSg? tjypfw&m;\ukd,fukd zsufqD;rnf taMumif;wnf;/6;7 aoaomolonf tjypfw&m;\vufrS vGwfvsuf&Sd\/6;8 c&pfawmfonf aojcif;rSxajrmufaomtcg? aojcif;ESifh tpOfuif;vGwfawmfrl\/6;9
aojcif;w&m;onf aemufwzef ukd,fawmfukd rtkyfpdk;&onfukdaxmufaomf? igwdkYonfc&pfawmfESifhtwlaovQif? xkdocifESifhtwl
&Sifvdrfhrnf[koabm&SdMu\/6;10 c&pfawmfonf taocHawmfrl&mrSm? tjypfw&m;aMumifh wBudrfom cHawmfrl\/ touf&Sifawmfrl&mrSm? bk&m;ocifhtbkdY&Sifawmfrl\/6;11 xkdenf;wl oifwdkYonf tjypfw&m;ESifhqkdifaomt&mum;? taojzpfonf[l4if;? bk&m;ocifESifh qkdifaomt&mum;?
igwdkYocifa,Ic&pftm;jzifh touf&Sifonf[l4if;? ukd,fukdukd,fxifrSwfMuavmh/
6;12 xkdaMumifh? oifwdkY\aowwfaomukd,fcEm\ wyfrufjcif;tvkdokdY vkduf&onfwkdifatmif? tjypfw&m;onf xkdukd,fcEm tpkd;r&
apESifh/6;13 oifwdkY\ukd,ft*Fgrsm;ukd 'kpkdufvufeufjzpfap? tjypfw&m;tm; rqufMuESifh/ aojcif;rSxajrmuf touf&SifaomoluJhokdY?
bk&m;ociftm; ukd,fukdukd,fqufMuavmh/6;14 ukd,ft*Fgrsm;ukdvnf; okpkdufvufeufjzpfap? bk&m;ociftm; qufMuavmh/ oifwdkYonf ynwfw&m;vufr&Sd? aus;Zl;w&m;
vuf&SdaomaMumifh tjypfw&m;onf oifwdkYukdrtkyfpkd;&/
6;15 xkdokdYjzpfvQif tb,fokdYenf;/ igwdkYonf ynwfw&m;vufr&Sd? aus;Zl;w&m;vuf&SdaomaMumifh? 'kpkdufukdjyK&rnfavm/
xkdokdYrjyK&/6;16 tMuifol\txH tapcHuRefjzpfjcif;iSg oifwdkY0if tapcH\? xkdolonf aojcif;ESifh,SOfaom tjypfw&m;jzpfap? ajzmifhrwf&m
okdYa&mufjcif;ESifh,SOfaom em;axmifjcif;w&m;jzpfap? oifwdkY\ocifjzpfonfukd rodMuoavm/6;17 oifwdkYonf tjypfw&m;\uRefjzpfbl;aomfvnf;? ,ckwGif cHcJhNyD;aomMo0g' enf;Oya'opum;ukd apwempdwfESifh
em;axmifMuonfjzpf? bk&m;ocif\ aus;Zl;awmfBuD;vSay\/6;18 oifwdkYonf tjypfw&m;\vufrSvGwfMuNyDjzpf? ajzmifhrwfjcif;w&m;\ uRefjzpfMu\/6;19 xkdokdY igqkdaomf? oifwdkYonf Zmwd yuwdtwkdif; mPfenf;aomaMumifh? avmuDa0g[m&tm;jzifh qkdownf;/ oifwdkYonf
rdrdwdkYukd,ft*Fgrsm;ukd t"rtvkdiSg npfnL;jcif;w&m;? t"rw&m;oGif; uRefcHapbl;onfenf;wl? ,ckrSm ukd,ft*Fgrsm;ukd
oefY&Sif;jcif;tvkdiSg ajzmifhrwfjcif;w&m;oGif; uRefcHapMuavmh/6;20 oifwdkYonf tjypfw&m;\ uRefjzpfpOfumv? ajzmifhrwfjcif;w&m;\vufrSvGwfMu\/6;21 ,ck oifwdkY &SufaMumufaomxkdtusifhwdkYukd usifhpOftcg? tb,ftusKd;udk&Muoenf;/ xkdokdYaomtusifhonf aojcif; vrf;qkH;
ownf;/6;22 ,ckrlum;? oifwdkYonf tjypfw&m;\vufrSvGwf? bk&m;ocif\uRefjzpfMuonfESifhtnD? oefY&Sif;jcif;tusKd;udk&Mu\/ tqkH;
vnf; xm0&toufukd&Muvdrfhrnf/6;23 tjypfw&m;\tcum; aojcif;aywnf;/ bk&m;ocifay;awmfrlaomqkaus;Zl;awmfum;? igwdkYocifa,Ic&pftm;jzifh xm0&
toufaywnf;/
6;6

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5
7;6
7;7
7;8
7;9
7;10
7;11

ynwfw&m;ukdodaomnDtpfukdwdkY? ynwfw&m;onf vlukdtoufxufqkH;rQom ykdifonfukd rodMuoavm/Oyrmum;? vif&Sdaomrdef;ronf vifraorSDwkdifatmif? ynwfw&m;tm;jzifh vif csnfaESmifvsuf&Sd\/ vifaovQifrlum;
vif0wfESifhvGwf\/xkdaMumifh? rdrdvifraorDS tjcm;aomol\r,m;jzpfvQif? arsmufrxm;aomrdef;r[k ac:xkduf\/ vifaovQifrlum;? xkdw&m;ESifh
vGwfonfjzpf? tjcm;aomol\r,m;jzpfaomfvnf;? arsmufrxm;aomrdef;r[k ac:p&mtaMumif;r&Sd/xkdenf;wl? ighnDtpfukdwdkY? oifwdkYonf tjcm;aomolwnf;[laom? aojcif;rSxajrmufawmfrlaom ol\r,m;jzpf? bk&m;ocif\
tvkdawmfESifhtnD wkd;yGg;rnftaMumif;? c&pfawmf\ukd,fcEmtm;jzifh ao ynwfw&m;ESifhuGmMu\/igwdkYonf Zmwdyuwd usifvnfaomtcg? tjypfESifhpyfqkdifaompdwfwdkYonf ynwfw&m;tm;jzifh ayguf aojcif;w&m;\
tvkdESifhtnD wkd;yGg;rnftaMumif;? igwdkY\ukd,ft*Fgrsm; jyKjyifMu\/,ckrlum;? usrf;pmygaomw&m;a[mif;ukdrrSDbJ? 0dnmOfawmfw&m;opfukdrSD trIaqmif&Gufjcif;tvkdiSg? igwdkYonfaoojzifh
tkyfcsKyfaomynwfw&m;\vufrS vGwfjcif;okdYa&mufMuNyD/
okdYjzpftb,fokdYajym&rnfenf;/ ynwfw&m;tjypf&Sdoavm/ tjypfr&SdEkdif&m/ okdY&mwGif ynwfw&m;tm;jzifhom tjypfoabmukd
igod&\/ tb,fokdYenf;[lrlum;? avmbpdwfr&SdapESifh[k ynwfw&m;rqkdvQif? avmboabmukd igrod/tjypfw&m;onf ynwfw&m;tm;jzifh tcGifh&? ig trsKd;rsKd;aomavmbwdkYukdjzpfap\/ ynwfw&m;r&SdvQif? tjypfw&m;ao\/txufu ynwfw&m;r&Sdojzifh? igonf touf&Sif\/ ynwfw&m;ay:aomtcg tjypfw&m;onf &Sifjyef\/ igvnf;ao\/touf&Sifjcif;ESifhqkdifaom ynwfw&m;onf aojcif;ESifhqkdifonfukdigawGU\/tjypfw&m;onf ynwfw&m;tm;jzifh tcGifh&vQif? ighukdvSnfhjzm; xkdw&m;tm;jzifh ighukdowfav\/968

7;12 xkdaMumifh? w&m;awmfonf oefY&Sif;jcif;&Sd\/ ynwfw&m;vnf; oefY&Sif;jcif;? ajzmifhrwfjcif;? aumif;jrwfjcif;&Sd\/7;13 okdYjzpfvQif aumif;jrwfaomt&monf ig aojcif;taMumif;jzpfoavm/ rjzpfEkdif&m/ tjypfw&m;onf rdrd oabmukd xif&Sm;
apjcif;iSg aumif;jrwfaomt&mtm;jzifh ig aojcif;ukdjyK aojcif;taMumif;jzpf\/ xkdokdYjzpfaomaMumifh tjypfw&m;onf
ynwfawmftm;jzifh tvGeftjypfESifhjynfhpkHjcif;&Sdownf;/
7;14 xkdrSwyg;? ynwfw&m;onf 0dnmOfyuwdESifhpyfqkdifonfukd igwdkYodMu\/ igrlum; Zmwdyuwd&Sd\/ tjypfw&m;vuf
aus;uRefjzpf\/7;15 taMumif;rlum;? igonf ukd,fusifhaomtusifhukd rESpfouf/ usifhcsifaomtusifhukd rusifh? GH&Smaomtusifhukd usifh\/7;16 xkdokdY igonf rusifhcsifaomtusifhukdusifhvQif? ynwfw&m;ajzmifhonf[k ig0efcH\/7;17 okdYjzpfvQif? xkdraumif;aomtusifhukd ighukd,fwkdifusifhonfr[kwf/ ightxJaeaom tjypfw&m;onf usifh\/7;18 ightxJrSm ighZmwdyuwd aumif;aomt&mwpkHwckrQ rwnfonfukd igod\/ taMumif;rlum;? igonf usifhcsifaompdwf&Sdaomfvnf;?
aumif;pGmusifhwwfaomtcGifhukd &SmrawGUEkdif/7;19 igonf usifhcsifaom tusifhaumif;ukdrusifh? rusifhcsifaom tusifhqkd;ukdusifh\/7;20 xkdokdY igonfrusifhcsifaomtusifhukdusifhvQif? ighukd,fwkdifusifhonfr[kwf/ ightxJaeaomtjypfw&m;onf usifh\/7;21 xkdokdYaumif;aomtusifhukd igusifhcsifaomtcg? raumif;aomtusifhukd usifhapwwfaomw&m;ukd igawGU\/7;22 igonf twGif;vltm;jzifh bk&m;ocif\ ynwfw&m;awmfukdESpfouf\/7;23 okdYaomfvnf; ighukd,ft*Fgrsm;&Sdaom w&m;wyg;onf pdwf0dnmOfw&m;ukd qkdifNydKifwkdufvSefojzifh? ighukd,ft*Fgrsm;&Sdaom
tjypfw&m;vufokdY ighukd brf;oGm;tyfESHonfukd igjrif\/7;24 igonf NiKdjiifaomoljzpfygonfwum;/ taoaumifrS ighukd tb,folu,fvTwfrnfenf;/7;25 igwdkYocifa,Ic&pftm;jzifh u,fvTwfawmfrlaom bk&m;ocif\ aus;Zl;awmfBuD;vSay\/ xkdokdYpdwf0dnmOftm;jzifh bk&m;ocif\
w&m;awmftvkdokdY4if;? Zmwdyuwdtm;jzifh tjypfw&m;tvkdokdY4if;? igvkdufwwf\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1

bk&m;ocif u,fvTGwfawmfrlaomaMumifh a,Ic&pfwnf? Zmwdyuwdtwkdif;rusifh? 0dnmOfyuwdtwkdif; usifhaomolwdkYonf


tjypfpD&ifjcif;ESifh vGwfMu\/8;2 a,Ic&pfwnf touf&Sifapaom0dnmOfawmf\w&m;onf tjypfw&m;\vufrS4if;? aojcif;w&m;\vufrS4if;? ighukd
u,fvTwfNyD/8;3 ZmwdyuwdaMumifh ynwfw&m;onftm;enf; rwwfEkdifaomtrIukd bk&m;ocifjyKawmfrljcif;iSg? tjypfESifh jynfhpkHaom
Zmwdyuwd\oPmefukdaqmifaom rdrdom;awmfukd apvTwfawmfrl? tjypfajzbkdY&m Zmwdyuwd tjypfukd 'Pfay;awmfrl\/8;4 taMumif;rlum;?
Zmwdyuwdtwkdif;rusifh?
0dnmOfyuwdtwkdif;
usifhaomigwdkYonf?
w&m;ygaomynwfwdkYukd
apmihfa&SmufrnftaMumif;wnf;/8;5
Zmwdyuwd&SdaomolwdkYonf ZmwdyuwdESifhpyfqkdifaomt&mwdkYukd pGJvrf;aompdwfoabm&SdMu\/ 0dnmOfyuwd &SdaomolwdkYrlum;?
0dnmOfyuwdESifh pyfqkdifaomt&mwdkYukd pGJvrf;aompdwfoabm&SdMu\/8;6 Zmwdyuwd
pdwfoabmonf
aojcif;taMumif;jzpf\/
0dnmOfyuwdpdwfoabmonf
touf&Sifjcif;taMumif;ESifh
Nidrfoufjcif;taMumif;jzpf\/8;7 tb,faMumifhenf;[lrlum;?
Zmwdyuwd
pdwfoabmonf
bk&m;ocifESifh
qefYusifbufjzpf\/
bk&m;ocif\
w&m;awmftvkdokdYrvkdufwwf/ xkdrQru rvkdufEkdif/8;8 xkdaMumifh Zmwdyuwd usifvnfaomolwdkYonf bk&m;ocif\pdwfawmfESifh rawGUEkdifMu/8;9 okdYaomfvnf; bk&m;ocif\0dnmOfawmfonf oifwdkYtxJ usdef;0yfawmfrlvQif? oifwdkYonf Zmwdyuwdbuf &SdMuonfr[kwf/
0dnmOfyuwdbuf&SdMu\/ c&pfawmf\0dnmOfukd r&aomolrnfonfum; c&pfawmfESifhrqkdif/8;10 c&pfawmfonf oifwdkYtxJ&SdawmfrlvQif? ukd,fum,onf tjypfaMumifh taojzpfaomfvnf; 0dnmOfrlum; ajzmifhrwfjcif;aMumifh
touf&Sifvsuf&Sd\/8;11 xkdrQru? a,Iukd aojcif;rSxajrmufapawmfrlaom bk&m;\0dnmOfawmfonf oifwdkYtxJ usdef;0yfawmfrlvQif? c&pfawmfukd
aojcif;rSxajrmufapawmfrlaombk&m;onf oifwdkYtxJusdef;0yfaom rdrd0dnmOfawmftm;jzifh? aowwfaom oifwdkY\
ukd,fum,ukdyif &Sifapawmfrlrnf/
8;12 okdYjzpf nDtpfukdwdkY? igwdkYonf Zmwdyuwdtwkdif; usifh&rnftaMumif;? Zmwdyuwd\uRef jzpfMuonfr[kwf/8;13 oifwdkYonf Zmwdyuwdtwkdif; touf&SifvQif ao&Murnf/ 0dnmOfawmftm;jzifh ukd,fum,\tusifhwdkYukd aoapvQif
touf&SifMuvdrfhrnf/8;14 bk&m;ocif\0dnmOfawmf qkH;ryJhjyifawmfrlorQaomolwdkYonf bk&m;ocif\om;jzpfMu\/8;15 taMumif;rlum;? oifwdkYonf wzefaMumuf&GHUwwfaom uRef\oabmukd&Muonfr[kwf/ tAtb[kac:&aomtcGifhESifh
om;jzpfjcif;\oabmukd&MuNyD/8;16 igwdkYonf bk&m;ocif\om;jzpfMuonf[k 0dnmOfawmfonf igwdkY\0dnmOfESifhtwl oufaocHawmfrl\/8;17 om;rSefvQif tarGcH? bk&m;ocif\tarGcHjzpfMu\/ c&pfawmfESifhtwl bkef;0ifpm;rnftaMumif;? xkdocifESifhtwl qif;&J'kuukdcH&vQif?
969

8;18
8;19
8;20
8;21
8;22
8;23
8;24
8;25
8;26

8;27
8;28
8;29
8;30
8;31
8;32
8;33
8;34
8;35
8;36

8;37
8;38
8;39

xkdocifESifhqufqHaomtarGcHvnf;jzpfMu\/
igwdkYtm; ay:xGef;vwhHaombkef;ukdaxmufaomf? ,ckrsufarSmufumv cH&aomqif;&J'kuukd yrmPrjyKxkduf[k igoabm&Sd\/avmuonf bk&m;ocifhom;wdkY\ ay:xGef;jcif;t&mukd tvGefawmifhwajrmfvifhvsufae\/avmuonf tedpEkdifiHokdY tvkdvkdvkdufonfr[kwf/bk&m;ocifom;wdkY\ xl;jrwfaom vTwfjcif;csrf;omwnf;[laom azgufjyefysufpD;jcif;taESmiftzGJUrS u,fvTwfjcif;csrf;omukd
0ifpm;rnf[k ajrmfvifh&aomtcGifhukday; tedpEkdifiHokdY vkdufapawmfrlaomol\ tvkdawmfaMumifhom vkduf&\/avmuwEkdifiHvkH;onf ,ckwkdifatmif wnDwGwfwnf;nnf;wGm; qif;&Jjcif;a0'emukdcH&onf[k igwdkYodMu\/xkdrQru 0dnmOfawmf\aus;Zl;awmftptOD;ukd cHNyD;aomigwdkYonfvnf;? om;t&m csD;ajrmufjcif;taMumif;wnf;[laom
ukd,fcEma&G;EIwfjcif; csrf;omukdajrmfvifh? pdwfESvkH;txJ nnf;wGm;vsufaeMu\/igwdkYonf ajrmfvifhjcif;tm;jzifh u,fwifawmfrljcif;okdYa&mufMu\/ ajrmfvifhaomt&mukd awGUjrifvQif ajrmfvifhp&m taMumif;r&Sd/
awGUjrifaomt&mukd tb,faMumifhajrmfvifh&rnfenf;/igwdkYonf rawGUrjrifaomt&mudk ajrmfvifhvQifrlum;? xkdt&mukd onf;cHaompdwfESifh iHHhvifhaeMu\/xkdrSwyg;? igwdkYrwwfEkdifaomt&mrSm 0dnmOfawmfonf rpawmfrl\/ igwdkYonf qkawmif;oifhonftwkdif;? tb,fqkudk
awmif;&rnf[k rodMu/ okdY&mwGif igwdkYqkawmif;jcif;trIukd EIwfr>rufEkdifaom nnf;wGm;jcif;tm;jzifh 0dnmOfawmfonf
apmifhrawmfrl\/pdwfESvkH;ukdppfawmfrlaomolonfvnf; 0dnmOfawmf\pdwfoabmukdodawmfrl\/ taMumif;rlum;? 0dnmOfawmfonf oefY&Sif;olwdkY\
qkawmif;jcif;trIukd bk&m;ocif\ tvkdawmfESifhtnD apmifhrawmfrl\/
bk&m;ocifukd cspfaomolwnf;[laom BuHpnfawmfrljcif;twkdif; ac:awmfrlaomolwdkY\tusKd;ukd cyfodrf;aomt&mwdkYonf
wnDwGwfwnf;jyKpkMuonfukd igwdkYodMu\/bk&m;ocif\om;awmfonf trsm;aomnDwdkYwGif om;OD;jzpfawmfrlrnftaMumif;? bk&m;ocifonf a&SUrqGu odawmfrlaomolwdkYukd
om;awmf\ykHoPmefESifh wnDwnf;jzpfapjcif;iSg a&SUrqGu cGJcefYrSwfom;awmfrl\/xkdokdY cGJcefYrSwfom;ESifhaomolwdkYukd ac:awmfrl\/ ac:awmfrlaomolwdkYukdvnf; ajzmifhrwf&m wnfapawmfrl\/ xkdokdY wnfapawmf
rlaomolwdkYukdvnf; csD;ajrmufawmfrl\/
okdYjzpf t&mrsm;wdkY tb,fokdYajymp&m&Sdoenf;/ bk&m;ocifonf igwdkYbuf&SdawmfrlvQif? tb,folonf igwdkYwbuf
aeEkdifrnfenf;/rdrdom;awmf&if;ukd rESajrmbJ? igwdkY&SdorQtbkdYtvkdiSg pGefYawmfrlaomolonf? om;awmfESifhwuG cyfodrf;aomt&mwdkYukd igwdkYtm;
ray;bJ tb,fokdYaeawmfrlrnfenf;/bk&m;ocifa&G;aumufawmfrlaomolwdkYukd tb,folonf tjypfwifrnfenf;/ ajzmifhrwf&m wnfapaomolum;? bk&m;ocif
aywnf;/tjypfpD&ifaomolum; tb,folenf;/ taocH cHonfomru? aojcif;rSxajrmuf bk&m;ocif\vusfmawmf bufaevsuf?
igwdkYtbkdY qkawmif;aomolum; c&pfawmfaywnf;/c&pfawmf\cspfjcif;arwmESifh igwdkYukd tb,foluGmaprnfenf;/tu,fpifppf ukd,fawmftwGuf tuREkfyfwdkYonf tpOfrjywf taoowfjcif;ukdcH&Muyg\/ owfbkdY&mxm;aomokd;uJhokdY
tuREkfyfwdkYukd olwyg; rSwfwwfMuyg\[k usrf;pmvmonfESifhtnD? qif;&JNidKjiifjcif;? nOf;qJESdyfpufjcif;? rGwfodyfjcif;?
t0wftcsnf;pnf;&Sdjcif;? ab;ESifhawGUBuKHjcif;? uGyfrsufjcif;ukdcH&aomfvnf;? xkdtrIwdkYwGif tb,ftrIonf c&pfawmf\
cspfjcif;arwmawmfESifh igwdkYukd uGmaprnfenf;/ruGmaponfomru? igwdkYukd cspfawmfrlaomol\aus;Zl;awmfaMumifh? igwdkYonf xkdtrIcyfodrf;wdkYukdcHpOfwGifyif txl;ojzifh
atmifjrifMu\/taMumif;rlum;? aojcif;jzpfap? touf&Sifjcif;jzpfap? aumif;uifwrefjzpfap?txG#ftjrwfjzpfap? tmPmwefckd;jzpfap?
rsufarSmuft&mjzpfap? aemifvmvwHhaomt&mjzpfap?tjrifhjzpfap? tedrfhjzpfap? t&mrSptb,fedrdwt&mrQonf? igwdkYocifa,Ic&pftm;jzifh cH&aom bk&m;ocif\arwmawmfESifh
igwdkYukd ruGmapEkdif[k igonf oabmusvsuf&Sd\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1

ighukd,fukdukd,f odaompdwfonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifhwuG ighbuf oufaocHvsuf? igonfrkomryg? c&pfawmfa&SU


rSefuefpGmajymonfum;?9;2 igonf tvGef0rf;enf;jcif;&Sd\/ pdwfESvkH;xJ rjcm;rvyf ylyefjcif;a0'em&Sd\/9;3 taMumif;rlum;? Zmwdtm;jzifh ightrsKd;om;csif;jzpfaom ighnDtpfukdwdkYtwGuf? igonf ukd,fwkdif c&pfawmfESifhcGg usdefjcif;ukdcHcs
ifavmufatmifpdwf&Sd\/9;4
xkdolwdkYonfoa&vvljzpf? om;t&m csD;ajrmufjcif;ESifh4if;? bkef;tmEkabmfawmfESifh4if;? y#dnmOfw&m;wdkYESifh4if;? ynwfw&m;
xm;jcif;ESifh4if;? 0wfjyKjcif;ESifh4if;? *wdawmfwdkYESifh4if;? qkdifMu\/9;5 bkd;ab;rsm;wdkYESifh qufET,faomolvnf;jzpfMu\/ c&pfawmfonfvnf;? ZmwdtrsKd;tm;jzifh xkdolwdkY\trsLd;jzpfawmfrl\/
970

xkdc&pfawmfonfvnf; cyfodrf;aomt&mwdkYukd tpkd;&awmfrl xm0& r*Fvm&Sdawmfrlaom bk&m;ocifjzpfawmfrl\/ tmrif/


9;6 xkdokdYqkdaomf bk&m;ocif\*wdawmfrwnf[kigrqkdvkd/ taMumif;rlum;? oa&vESifh qufET,faomoltaygif;wdkYonf
oa&vvlrSefr[kwf/9;7 xkdenf;wl tmjA[H\trsKd;tET,fjzpfaomoltaygif;wdkYonf tmjA[H\om;rSefr[kwf/ Zmufom oif\trsKd;wnfvdrfhrnf[k
Asm'dwfawmf&Sd\/9;8
xkdaMumifh? ZmwdtrsKd;om;wdkYonf bk&m;ocif\om;rSefr[kwf/ *wdawmfESifhqkdifaomom;wdkYonf trsKd;tET,frSefonf[k rSwfawmf
rl\/9;9 *wdawmftcsuf[lrlum;? ,ckrSp umvtcsdefaphaomtcg? igvm pm&monf om;ukd&vdrfhrnf[k vmownf;/9;10 xkdrQru? a&Auonf igwdkYtb ZmufESifh pkHbuf y#doaE pGJ,laomtcg9;11 bk&m;ocif a&G;aumufawmfrljcif;ESifh,SOfaom tBuHawmfonf tusifhtm;jzifhrwnf? ac:awmfrlaomol\tvkdawmftm;jzifh
wnfrnftaMumif;? om;rbGm;rSD? xkdom;wdkYonf aumif;aomtusifh? raumif;aomtusifhukdrusifhrSD?9;12 om;tBuD;onf om;ti,f uRefcH&vdrfhrnf[k xkdrdef;rtm; Asm'dwfay;awmfrl\/9;13 xkdokdYESifhtnD? ,mukyfukd ig cspf\? {aomukd rkef;\[k usrf;pmvmownf;/
9;14 okdYjzpf? tb,fokdYajym&rnfenf;/ bk&m;ocifonf rw&m;aomtrIukdjyKawmfrloavm/ xkdokdYrajym&/9;15 bk&m;ocifu? igonf aus;Zl;jyKvkdaomolukd aus;Zl;jyKrnf/ oem;vkdaom aomolukdvnf; oem;rnf[k arma&Sukd rdefYawmfrl\/9;16 xkdaMumifh? vkdcsifaomolonf wwfEkdifonfr[kwf/ ajy;aomolonfvnf; wwfEkdifonfr[kwf/ aus;Zl;jyKawmfrlaom bk&m;ocif
omvQif wwfEkdifawmfrl\/9;17 usrf;pm zma&mbk&ifukd qkdonfum;? ighwefckd;ukd oif igjyjcif;iSg4if;? ighemrukdajrBuD;wjyifvkH;wGif ausmfapmapjcif;iSg4if;?
oifhukdcsD;ajrmufcJhNyD[k qkdownf;/9;18 xkdokdYESifhtnD? aus;Zl;jyKvkdaomoludk aus;Zl;jyKawmfrl\/ ckdifrmapvkdaomolukdvnf; ckdifrmapawmfrl\/
9;19 okdYjzpfvQif? bk&m;ocifonf tb,faMumifhtjypfwifawmfrlao;oenf;/ tb,folonf tvkdawmfukd qD;wm;bl;oenf;[k
qkdrnfavm/9;20 bk&m;ocifukd jiif;qefaomtcsif;vl? oifonfum; tb,folenf;/ vkyftyfaomt&monf vkyfwwfaomoltm;? tb,faMumifh
ighukd okdYvkyfoenf;[k qkd&rnfavm/9;21 tkd;xdef;orm;onf tkd;ajrukdykdifonfr[kwfavm/ tkd;ajrwykHwnf;ESifh tkd;jrwf? tkd;,kwfukd vkyfykdifonfr[kwfavm/9;22 bk&m;ocifonf rdrdtrsufawmfukdjy? wefckd;awmfukd xif&Sm;apjcif;iSg tvkdawmf&Sdvsuf? ysufpD;jcif;tbkdY jyifqifaom trsufcH&m
tkd;rsm;wdkYukd tvGefonf;cHjcif;cEDESifh onf;cHawmfrlonfrSefvQif tb,fajymbG,f&SdtHhenf;/9;23 csD;ajrmufjcif;tbkdY jyifqifawmfrlESifhaom ukPmcH&m tkd;rsm;wnf;[laom?9;24 ,k'trsKd;om;wdkYtxJrSomr[kwf? wyg;trsKd;om;wdkYtxJrS ya&mzufa[ma&Sqkdonftwkdif; ac:awmfrlaom igwdkY bkef;tmEk
abmfawmf<u,f0jcif;ukd xif&Sm;apjcif;iSg jyKawmfrlonfrSefvQif? tb,fajymbG,f&SdtHhenf;/9;25 a[ma&S\usrf;pmvmonfum;? ig\vl r[kwfaomolukd ig\vl[l igac:rnf/ rcspfaomowdkYorD;ukdvnf; tcspf[l
igac:rnf/9;26 oifwdkYonf ig\vlr[kwf[k ajymqkd&mt&yfaeaomolwdkYonf? touf&Sifawmfrlaom bk&m;ocif\om;[k ac:a0:jcif;ukd
cH&Muvdrfhrnf[k vmownf;/9;27 ya&mzufa[&Sm,onfvnf;? oa&vtrsKd;ukd&nfrSwf a<u;aMumfonfum;? oa&vtrsKd;om;wdkYonf ork'&moJvkH;ESifht
rQrsm;aomfvnf;? <uif;aomolwdkYomvQif u,fwifawmfrljcif;okdY a&mufMuvdrfhrnf/9;28 trIawmfukd w&m;ojzifh NyD;pD;apjcif;iSg qkH;jzwfawmfrlrnf/ xm0&bk&m;onf ajray:rSm qkH;jzwfawmfrlaomtrIukd
jyKawmfrlvdrhfrnf[kqkdownf;/9;29 xkdokdYESifhtnD? a[&Sm,onf txufu qkdjyefonfum;? aumif;uifAkdvfajc t&Sifxm0&bk&m;onf igwdkY rsKd;aphukd<uif;ap
awmfrrlvQif? igwdkYonf aom'kHNrdKUuJhokdYjzpf a*garm&NrdKUESifhwlMuNyD/
9;30 xkdaMumifh? tb,fodkYajym&rnfenf;[lrlum;? ajzmifhrwfjcif;ukd rSDatmifrvkdufaom wyg;trsKd;om;wdkYonf ajzmifhrwfjcif;ukdrSDMu\/
xkdokdYqkdaomf? ,kHMunfjcif;tm;jzifhrSDaom ajzmifhrwfjcif;ukd qkdvkdownf;/9;31 ajzmifhrwfjcif;w&m;ukdrSDatmifvkdufaom oa&vvlwdkYrlum;? ajzmifhrwfjcif;w&m;ukd rrSDMu/9;32 tb,faMumifh rrSDMuoenf;/ ,kHMunfjcif;tm;jzifhrvkduf? ynwfw&m;\tusifhtm;jzifhom vkdufMuownf;/9;33 usrf;pmvmonfum;? xdrd vJp&mausmuf? rSm;,Gif;p&mausmufukd Zdtkefawmifay:rSm igcsxm;\/ xkdausmufukdtrSDjyK
aomolrnfonfum;? &SufaMumufjcif;r&SdEkdif&m[kvmonfESifhtnD? xkdausmufukd oa&vvlwdkYonf xdrd vJMu\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 nDtpfukdwdkY? oa&vvlwdkYonf u,fwifawmfrljcif;okdYa&mufapjcif;iSg? ig\apwemtvkd&Sd bk&m;ocifukdqkawmif;avh&Sd\/10;2 xkdolwdkYonfrSefaomynmr&Sdaomfvnf;? bk&m;ocifbuf pdwftm;BuD;onf[k olwdkYtbkdY igoufaocH\/
10;3 xkdolwdkYonf bk&m;ocif\ajzmifhrwfjcif;w&m;ukdrodbJ? ukd,fajzmifhrwfjcif;ukdwnfapjcif;iSg &SmBuHaomaMumifh? bk&m;ocif\
ajzmifhrwfjcif;w&m;ukd 0efrcHMu/971

10;4
10;5

,kHMunfaomoltaygif;wdkYonf ajzmifhrwf&mokdYa&mufrnftaMumif;? ynwfw&m;onf c&pfawmftm;jzifh pkHvifjcif;&Sd\/arma&Suvnf;? xkdtusifhukdusifhaomolonf xkdtusifhtm;jzifh touf&Sifvdrfhrnf[k ynwfw&m;ESifhpyfqkdifaom ajzmifhrwfjcif;
w&m;ukd &nfrSwf a&;xm;ownf;/10;6 ,kHMunfjcif;ESifhpyfqkdifaom ajzmifhrwfjcif;w&m;qkdonfum;?10;7 aumif;uifokdY tb,folwufvdrfhrnfenf;/ eufeJ&mxJokdY tb,folqif;vdrfhrnfenf;[k pdwfxJrSmratmufarhESifh[kqkd\/
xkdokdYqkdaomf? c&pfawmfukdaqmifcJhjcif;iSg aumif;uifokdY tb,folwufvdrfhrnfenf;/ c&pfawmfukd aojcif;rSxajrmufapjcif;iSg
eufeJ&mxJokdY tb,fol qif;vdrfhrnfenf;[k qkdvkdownf;/10;8 wzefqkdonfum;? w&m;awmfonf oifESifheD;\/ oif\EIwf4if;? oif\ESvkH;4if; &Sdonf[kqkd\/ xkdokdYqkdaomf? igwdkYa[maom
,kHMunfjcif;w&m;ukdqkdvkdownf;/10;9 tb,fokdYenf;[lrlum;? oifonf ocifa,Iukd EIwfjzifh0efcH? bk&m;ocifonf olUukdaojcif;rSxajrmufapawmfrlNyD[k
pdwfESvkH;xJ ,kHMunfvQif? u,fwifjcif;okdYa&mufvdrfhrnf/10;10 ajzmifhrwf&mokdYa&mufjcif;iSg pdwfESvkH;jzifh ,kHMunf&\/10;11 u,fwifjcif;okdYa&mufjcif;iSg EIwfjzifh0efcH&\/ usrf;pmvmonfum;? xkdausmufukd trSDjyKaomolrnfonfum;? &SufaMumufjcif;
r&SdEkdif&m[k vmownf;/10;12 ,k'trsKd;?a[votrsKd;ukdra&G;? vltaygif;wdkYukd tpkd;&aomt&Sifwyg;wnf;&Sd? ukd,fawmfukd yXemjyKaomoltaygif;wdkY
aus;Zl;<u,f0awmfrl\/10;13 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;ukd yXemjyKaomol&SdorQwdkYonf u,fwifawmfrljcif;okdYa&muf&MuvwhH/
10;14 okdY&mwGif? r,kHMunfvQif tb,fokdYyXemjyKEkdifrnfenf;/ odwif;rMum;vQif tb,fokdY,kHMunfEkdifrnfenf;/ a[majymaomolr&SdvQif
tb,fokdYMum;Ekdifrnfenf;/10;15 vludkrapvTwfvQif tb,fokdYa[majymEkdifrnfenf;/ xkdokdYESifhtnD usrf;pmvmonfum;? Nidrfoufjcif;\0rf;ajrmufp&modwif;?
aumif;usKd;csrf;om\ 0rf;ajrmufp&modwif;ukd Mum;ajymaomol\ajcwdkYonf tvGefwifhw,fpGwum;[k vmownf;/10;16 okdYaomfvnf;? vltaygif;wdkYonf 0rf;ajrmufp&modwif;ukd em;axmifMuonfr[kwf/ ya&mzufa[&Sm,pum;[lrlum;?
tkdxm0&bk&m;? tuREkfyfwdkYa[majymaomodwif;pum;ukd tb,fol,kHygoenf;[kqkd\/10;17 okdYjzpf? ,kHMunfjcif;onf Mum;emjcif;tm;jzifhjzpf\/ Mum;emjcif;onfvnf;? bk&m;ocif\pum;awmftm;jzifhjzpf\/10;18 okdY&mwGif vltaygif;wdkYonf rMum;&MuNyDavm/ trSefMum;&MuNyD/ olwdkY\toHonf ajrwjyifvkH;ESHYjym;? olwdkY\pum;onf
ajrBuD;pGef;wkdifatmif a&mufavNyD[k igqkd\/10;19 wzef igqkdonfum;? oa&vvlwdkYonf trIukd rodMuoavm/ arma&Su? ra&&aom vlrsKd;tm;jzifh oifwdkYonf
jiLplaompdwf &Sdapjcif;iSg4if;? ynmr&Sdaom vlrsKd;tm;jzifh pdwfqkd;apjcif;iSg4if;? igjyKrnf[k a&SUOD;pGmqkd\/10;20 a[&Sm,onf om &J&ifhpGmqkdonfum;? igYukdr&SmaomolwdkYonf igYukdawGU&Mu\/ ig\taMumif;ukd rar;jref;aomolwdkY
igxif&Sm;onf[kqkd\/10;21 oa&vvlwdkYukd &nfrSwf wzefrdefYawmfrlonfum;? em;raxmifjiif;qefwwfaomvlrsKd;okdY waeYvkH; igonf vuf0g;udkjzefY&NyD[k
qkdownf;/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1

okdYjzpfvQif? bk&m;ocifonf rdrdvlrsKd;ukd y,fawmfrlNyDavm[kar;aomf? y,fawmfrrl[kqkd&\/ igyif oa&vvljzpf\/ tmjA[H


trsKd;? A,FmrdeftET,fjzpf\/11;2 bk&m;ocifonf txufuodrSwfawmfrlaom rdrdvlwdkYukdy,fawmfrrl/ ya&mzuf{vd,u? tkd xm0&bk&m;?11;3 olwdkYonf ukd,fawmf\ya&mzufrsm;ukdowfMuygNyD/ ukd,fawmf\,Zfyvifrsm;ukd NzdKzsufMuygNyD/ tuREkfyfwa,mufwnf; usef&pf?
tuREkfyftoufukdyif &SmMuyg\[k bk&m;ocifha&SUrSm oa&vtrsKd;wbuf avQmufxm;onf[k usrf;pmygaomtaMumif;ukd
oifwdkYonf rodMuoavm/11;4 xkdokdYavQmufaomtcg? tb,fokdY Asm'dwfxm;awmfrloenf;[lrlum;? Amva&SU 'l;raxmufaomvlckepfaxmifwdkYukd igtbkdY
igusef<uif;apNyD[k rdefYawmfrl\/11;5 xkdenf;wl? ,ckumvwGifyif aus;Zl;awmftwkdif; a&G;aumufawmfrlaom t<uif;tusef&Sdao;\/11;6 aus;Zl;awmftm;jzifh&SdvQif? ukd,fusifhaomtusifhtm;jzifhr&Sd/ &SdvQif aus;Zl;onf aus;Zl;r[kwf/ ukd,fusifhaomtusifhtm;jzifh&Sdv
Qif? aus;Zl;awmftm;jzifhr&Sd/ &SdvQif ukd,fusifhaomtusifhonf tusifhr[kwf/11;7 okdYjzpfvQif tb,fokdYenf;? oa&vvlwdkYonf &Smaomt&mukd rawGUr&Mu/ a&G;aumufawmfrlaomolwdkYom awGU&Mu\/
<uif;aomolwdkYukd arSmifrkdufzkH;vTrf;\/11;8 xkdokdYESifhtnD usrf;pmvmonfum;? bk&m;ocifonf tdyfcsifaomoabmukd4if;? rjrifEkdifaomrsufpdukd4if;? rMum;Ekdifaomem;ukd4if;?
xkdolwdkYtm; ay;awmfrlNyD[k vm\/ xkdusrf;pmcsufonf ,aeYwkdifatmif jynfhpkHownf;/11;9 'g0d'f\pum;[lrlum;? olwdkYpm;yGJonf olwdkY ausmhuGif;aomf4if;? *srf;aomf4if;? axmifacsmufaomf4if;? cHxkdufaomtjypfaomf4if;
jzpfygap?11;10 olwdkYonf rjrifEkdifatmif rsufpduG,fygap/ olwdkYausmonfvnf; tpOfukef;ygap[k vmownf;/
972

11;11 okdYjzpfvQif? oa&vvlwdkYonf vJae&onfwkdifatmif xdrdMuNyDavm[kar;aomf? vJrae&Mu/ olwdkY\pdwfukd


EId;aqmfp&mtaMumif; &Sdapjcif;iSg? olwdkY\vJjcif;tm;jzifh u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;onf wyg;trsKd;om;wdkY oufa&mufav\/11;12 olwdkY\vJjcif;t&monf avmuDom;wdkY\pD;yGg;ukd4if;? olwdkY\IH;jcif;t&monf wyg;trsKd;om;wdkY\pD;yGg;ukd4if; jyKpkvQif? olwdkY\
jynfhpkHjcif;t&monf omjyKpkrnfr[kwfavm/11;13 xkdokdYqkdaomf? igonf wyg;trsKd;om;wdkYESifhqkdifaom wrefawmfjzpfonfESifh
11;14 tnD? xkdwrefawmf\t&mukdcsD;rGrf;vsuf? ightrsKd;om;csif;wdkY\pdwfukd wckcktm;jzifh EId;aqmf? tcsKdUwdkYukdu,fwifjcif;iSg?
wyg;trsKd;om;jzpfaomoifwdkYtm; qkd&ownf;/11;15 xkdolwdkYukd y,fawmfrljcif;t&monf avmuDom;wdkY\ rd[m,zGJUjcif;taMumif;jzpfvQif? olwdkYukd odrf;qnf;awmfrljcif;t&monf
aojcif;rSxajrmuf&Sifjyefjcif;uJhokdYjzpfvdrfhrnf r[kwfavm/11;16 tOD;e,faom rkefYpdrf;onf oefY&Sif;vQif? wykHvkH;oefY&Sif;vdrfhrnf/ tjrpfoefY&Sif;vQif? tcuftvufrsm;vnf; oefY&Sif;Muvdrfhrnf/11;17 tcsKdUaomtcufwdkYukd csKd;zJhNyD;rS? kdif;aom oHvGifyifwnf;[laom oifukd txufikwf qufpkdufojzifh? tcufrsm;ESifhtwl
oHvGifyif tjrpfukd4if;? tqDMoZmukd4if; qufqHvQif? csKd;zJhaomtcufwdkYukd uJh&JU0g<um;jcif;r&SdESifh/11;18 0g<um;vQifrlum;? oifonf tjrpfukdraqmif? tjrpfonf oifhukdaqmif\/11;19 ighukdquf pkdufjcif;iSg xkdtcufwdkYukd csKd;zJhNyD[k oifqkdjyefvQif? rSefapawmh/11;20 r,kHMunfaompdwf&SdaomaMumifh olwdkYukdcsKd;zJhonfjzpf? oifonf ,kHMunfjcif;tm;jzifhomwnf\/ rmepdwfr&SdapESifh/
aMumufjcif;pdwf &Sdapavmh/11;21 taMumif;rlum;? bk&m;ocifonf yuwdtcufrsm;ukd ESajrmawmfrrlvQif oifwdkYukdESajrmawmfrlrnfavm?11;22 okdYjzpf? vJaomolwdkY jyif;pGmpD&ifawmfrljcif;ukd4if;? aus;Zl;awmf oifonfwnfaevQif? oifjyKawmfrlaomaus;Zl;awmfukd4if;?
ESpfyg;ukd atmufarhavmh/ aus;Zl;awmf rwnfraevQif? oifonfvnf; ckwfypfjcif;ukdcH&rnf/11;23 olwdkYonf r,kHMunfaompdwfaysmufvQif? tyif wzef qufpkdufaomtcGifhukd&Muvdrfhrnf/ olwdkYukd wzefqufpkdufjcif;iSg
bk&m;ocif wwfEkdifawmfrl\/11;24 tb,fokdYenf;[lrlum;? yuwdkdif;aom oHvGifyifrS oifhukdckwf,l? aumif;aomoHvGifyif yuwdukdrvkdufbJ quf
pkdufonfrSefvQif? yuwdtcufjzpfaomxkdolwdkYonf rdrdwdkYoHvGifyif qufpkdufaomtcGifhukd om&Murnfr[kwfavm/
11;25 nDtpfukdwdkY? oifwdkYonf 0g<um;aompdwfr&SdaprnftaMumif;? wyg;trsKd;om;taygif;wdkYonf r0ifrSDwkdifatmif? oa&v
vltcsKdUwdkYukd arSmifrkdufzkH;vTrf;jcif;taMumif;wnf;[laom eufeJaomt&mukd rodbJaeapjcif;iSg igtvkdr&Sd?11;26 xkdokdYusrf;pmESifhtnD? oa&vvltaygif;wdkYonf u,fwifjcif;okdYa&mufMuvdrfhrnf/ usrf;pmcsuf[lrlum;? u,fvTwfaom
ocifonf Zdtkefawmif ay:xGef;? rw&m;aomtrIukd ,mukyftrsKd;om;wdkYrS vTJawmfrlvwhH/11;27 olwdkYtjypfrsm;ukd igy,f&Sif;aomtcg? olwdkY igay;aomy#dnmOfw&m;onf xkdokdYaomw&m;jzpf\[k vmownf;/11;28 olwdkYonf {0Ha*vdw&m;tm;jzifhrlum; oifwdkYtaMumif;aMumifh &efoljzpfMu\/ a&G;aumufawmfrljcif;tm;jzifhrlum;? bkd;ab;rsm;
taMumif;aMumifh cspfoljzpfMu\/11;29 tb,fokdYenf;[lrlum;? bk&m;ocifay;oem;awmfrljcif;? ac:xm;awmfrljcif;aus;Zl;onf azmufjyefjcif;oabmr&Sd/11;30 oifwdkYonf txufu? bk&m;ocif\pum;awmfukdem;raxmifbJaeaomfvnf;? ,ckwGif olwdkYem;raxmifjcif;trItm;jzifh oem;
awmfrljcif;ukdcH&ouJhokdY?11;31 xkdenf;wl? oifwdkYcH&aomoem;awmfrljcif;tm;jzifh olwdkYvnf; oem;awmfrljcif;ukdcH&rnftaMumif;? ,ckwGif olwdkYonf em;raxmif
bJ ae&Mu\/11;32 bk&m;ocifonf vltaygif;wdkYukdoem;awmfrljcif;tcGifh&Sdapjcif;iSg vltaygif;wdkYukd em;raxmifjcif;tjzpf csKyfxm;awmfrl\/11;33 bk&m;ocif\ynmESifh mPfawmfonf tvGefus,f0ef;eufeJpGwum;/ pD&ifawmfrlcsufwdkYukd tb,folrQ ppfrukefEkdif/
<uawmfrl&mvrf;wdkYukd vkduf&Smaomfvnf; rawGUrrSDEkdif/11;34 xm0&bk&m;\pdwfawmfukd tb,folodoenf;/ xm0&bk&m;ESifh tb,folonf wkdifyifbufjyKoenf;/11;35 aus;Zl;qyfawmfrl&rnftaMumif;? xm0&bk&m; tb,folonf aus;Zl;jyKbl;oenf;/11;36 cyfodrf;aomt&mwdkYonf ukd,fawmftxJu4if;? ukd,fawmftm;jzifh4if;? ukd,fawmftbkdYtvkdiSg4if; jzpfMu\/ urmtqufquf
bkef;BuD;awmfrlapownf;/ tmrif/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 nDtpfukdwdkY? touf&Sifjcif;vuPm? oefY&Sif;jcif;vuPm? bk&m;ocifESpfoufawmfrlbG,faom vuPmESifhjynfhpkHaom,Zfukd
oifwdkYonf ylaZmf? rdrdukd,fcEmudk bk&m;ociftm; qufuyfjcif;wnf;[laom oifwdkYjyKtyfaom0wfudk jyKrnftaMumif;?
bk&m;ocif\ukPmawmfukd axmufxm;? oifwdkYukd igwkdufwGef;EId;aqmfay\/12;2 oifwdkYonf avmuDykHoPmefukd raqmifMuESifh/ aumif;jrwfaomt&m? ESpfoufbG,f aomt&m? pkHvifaomt&mwnf;[laom
bk&m;ocif tvkdawmf&Sdaomt&monf tb,ft&mjzpfonfukd oifEkdifrnftaMumif;? pdwfESvkH;ukd topfjyifqif ykHoPmef
ajymif;vJjcif;okdYa&mufMuavmh/12;3 oifwdkYonf ukd,fukdxifoifhonftwkdif;xufvGef rxifbJ? bk&m;ocifonf vltoD;toD;wdkYtm; ,kHMunfjcif;ukd
a0ay;awmfrlonfESifhtnD? ukd,fukdavsmufywfpGm xif&rnftaMumif; igonf ukd,fcH&aomaus;Zl;awmfukdtrSDjyKvsuf? oifwdkYwGif
973

&SdorQaomolwdkYukd rSmxm;\/
12;4 Oyrmum;? ukd,fwck t*Fgtrsm;&Sdonfjzpf? xkdt*Fgtrsm;onf aqmif&Gufp&mtrIwckwnf;r&SdouJhokdY?12;5 xkdtwl? trsm;jzpfaomigwdkYonf c&pfawmfwukd,fwnf;jzpf? toD;toD; t*Fgcsif;jzpfMu\/12;6 xkdokdYay;awmfrlaomaus;Zl;awmftwkdif;
igwdkYonf
toD;oD;tjym;jym;aomqkrsm;ukdcH&onfjzpf?
ya&mzuft&m&SdvQif?
,kHMunfjcif;\yrmPukd&onftwkdif; ya&mzufjyKMuukefthH/12;7 "rq&mt&m&SdvQif? "rq&m\trIukd aqmif&GufMuukefthH/ qkH;rMo0g'ay;aomolonf xkdtrIukdaqmif&Gufap/12;8 EId;aqmfaoG;aqmifaomolonf xkdtrIukdaqmif&Gufap/ tpGefYtBuJa0iSaomolonf vspfvsKaompdwfESifh a0iSap/ tkyfcsKyf
aomolonf vkHUv0d&d,ESifhtkyfcsKyfap/ rpoem;jcif;trIukdjyKaomolonf apwempdwfESifhjyKap/
12;9 arwmpdwfonf vsKdU0Sufjcif;ESifhuif;apavmh/ qkd;npfaomtrIukd pufqkyfGH&SmMuavmh/ aumif;rGefaomtrI rSD0Jqnf;uyfMuavmh/12;10 nDtpfukdcspfjcif;t&mrSm? yuwdaygufabmfuJhokdY wa,mufukdwa,mufpkHrufMuavmh/ csD;rGrf;jcif;t&mrSm? olwyg;ukd ukd,fxuf
csD;ajrmufMuavmh/12;11 tm;xkwfjcif;t&mrSm ysif;&djcif;r&SdbJvsuf? pdwfwef;ojzifh ocifbk&m;\tvkdawmfokdYvkduf tm;xkwfMuavmh/12;12 ajrmfvifhvsuf 0rf;ajrmufMuavmh/ qif;&J'kua&mufaomtcg onf;cHMuavmh/ qkawmif;yXemjyKjcif;trIukd tNrJjyKMuavmh/12;13 oefY&Sif;olwdkYonf qif;&Jaomtcg a0iSay;urf;Muavmh/ tm*EKwdkYtm; {nfhonf0wfukd BudK;pm;jyKMuavmh/12;14 oifwdkYukdnOf;qJaomolwdkYtbkdY arwmykdYMuavmh/ usdefqJjcif;ukdrjyK? arwmykdYjcif;ukdomjyKMuavmh/12;15 0rf;ajrmufaomolwdkYESifhtwl 0rf;ajrmufjcif;ukd4if;? idka<u;aomolwdkYESifhtwl ikda<u;jcif;ukd4if; jyKMuavmh/12;16 tcsif;csif; pdwfoabmwnDwGwfwnf;&SdMuavmh/ *kPfpnf;pdrfukd iJhuGufjcif;r&SdMuESifh/ ESdrfhcsaomolwdkYukd taygif;tabmf
vkyfMuavmh/ igonf ynm&Sd\[k ukd,fukdrxifMuESifh/12;17 tb,folukdrQ &efwHkYrrlMuESifh/ vltaygif;wdkYa&SUrSm wifhw,favsmufywfaomtusifhukd BuHpnfMuavmh/12;18 oifwdkYonf wwfEkdiforQtwkdif; vltaygif;wdkYESifh toifhtwifhaeMuavmh/12;19 cspfolwdkY? olwyg;onf oifwdkYukdjypfrSm;vQif? ukd,fwkdiftjypfjyef rwHkYMuESifh/ trsufawmfukd tcGifhay;Muavmh/ usrf;pmvmonfum;?
igonf tjypfw&m;ukdpD&ifykdif\/ tjypfESifhtavsmuf igqyfay;rnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/12;20 xkdaMumifh oif\&efolonf rGwfodyfvQifvkyfauR;avmh/ a&iwfvQif aomufp&mbkdYay;avmh/ xkdokdYjyKvQif? ol\acgif;ay: rD;cJukd
ykHxm;vdrfhrnf/12;21 tqkd;tm;jzifh tIH;rcHESifh/ taumif;tm;jzifh tqkd;ukdEkdifavmh/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 tpkd;&aom rif;tmPmpuf\tkyfpkd;jcif;ukd vlwkdif;0efcHap/ taMumif;rlum;? bk&m;ocif\tcGifhr&SdvQif? rif;tmPmpufr&Sd/
tmPmpuf&SdorQonf bk&m;ocifcefYxm;awmfrl&mjzpfownf;/13;2 xdkaMumifh? rif;tmPmudkqefaomolonf bk&m;ocifpD&ifawmfrl&mudk qefaomoljzpf\/ xdkodkY qefaomolonf &mZ0wfudkcH&rnf/13;3 rif;rlum;? aumif;aomtusifhudk usifhaomolaMumufbdkYjzpfonfr[kwf/ raumif;aomtusifhudk usifhaomolaMumufbdkYjzpf\/
rif;tmPmudk raMumufbJ aecsifoavm/ aumif;aom tusifhudkusifhavmh/ usifhvQif rif;tmPmaMumifh csD;rGrf;jcif;udkcH&vdrfhrnf/13;4 rif;onfum;? oif\tusKd;tvdkiSg bk&m;ocif\tapcHjzpf\/ raumif;aomtusifhudkusifhvQif? aMumufjcif;&Sdapavmh/
taMumif;rlum;? rif;onf tcsnf;ESD; xm;udk aqmifonfr[kwf/ raumif;aomtusifhudk usifhaomolwdkYudk tjypfw&m;pD&if
&mZ0wfay;ydkifaom olwnf;[laom bk&m;ocif\tapcHjzpfownf;/13;5 xdkaMumifh? &mZ0wfudkaMumufaomaMumifhom rif;tmPmpuf\tkyfpdk;jcif;udk0efcH&rnfr[kwf/ udk,fudkudk,fodaompdwfudk
axmuf0efcH&rnf/13;6 xdktaMumif;aMumifh tcGeftwkwfudk ay;Muavmh/ rif;wdkYonf bk&m;ocif\trIapmifhjzpf? trIawmfudk tNrJxrf;Mu\/13;7 xdkaMumifh? vltoD;toD; cHxdkufonftwdkif;ay;Muavmh/ tcGefudkcHxdkufaomoltm; tcGefudk4if;? taumufudkcHxdkufaomoltm;
taumufudk4if; ay;Muavmh/ aMumufxdkufaomoludkaMumufMuavmh/ dkaoxdkufaomoludk dkaoMuavmh/
13;8 tcsif;csif; cspfjcif;arwmrSwyg; tb,fa<u;rQ rwifapESifh/ olwyg;udkcspfaomolonf tusifhw&m;ESifh jynfhpkHNyD/13;9 taMumif;rlum;? olUr,m;ukd rjypfrSm;ESifh? vltoufukd rowfESifh? olUOpmukd rckd;ESifh? rrSefaomoufaoukd rcHESifh? olUOpmukd wyfruf
vkdcsifaompdwfr&SdapESifh[laomynwfrSp tjcm;aomynwf&SdorQwdkYonf? ukd,fESifhpyfqkdifaomolukd ukd,fESifhtrQcspfavmh[laom
ynwfwck tygt0ifjzpfMu\/13;10 cspfjcif;arwm&Sdaomolonf ukd,fESifhpyfqkdifaomol\tusKd;ukdrzsufqD;wwf/ xkdaMumifh? cspfjcif;arwmonf tusifhw&m;
jynfhpkH&mjzpfownf;/
13;11 xkdrSwyg;? igwdkYukdu,fwifaomaus;Zl;awmfonf igwdkY,kHMunfaomaeY&uf eD;onfxuf ,ckomeD;aomaMumifh4if;?13;12 nOfhtcsdef ukefvk aeYtcsdefa&mufvkaomaMumifh4if;? ,cktcg tdyfaysmf&mrSEkd;&aomtcsdefa&mufcJhNyD[k igwdkYonf od
umvtcsdefukd axmufvsuf? arSmifrkduf\tusifhukd y,f&Sm;? tvif;\vufeufpkHukd 0wfqifaqmif&GufMuukefthH/13;13 yGJvkyfjcif;? ,pfrsKd;aomufMuL;jcif;? rw&m;aomarxkef rSD0Jjcif;? udavomnpfnL;jcif;? &efawGUjcif;? *kPfNydKifjcif;trIwdkYukdMuOf
a&Smif? aeYtcsdefuJhokdY wifhw,favsmufywfpGm usifhaqmifjyKrlMuukefthH/13;14 ocifa,Ic&pfukd ,lwif0wfaqmifMuavmh/ ukd,fum,\wyfrufjcif;tvkdiSg rBuHpnfMuESifh/
974

tcef;BuD; ( 14 )
14;1

,kHMunftm;enf;aomolwdkYukd vufcHMuavmh/ okdY&mwGif ,kHrSm;bG,faomjyemwdkYukd xkdolESifh raqG;aEG;MuESifh/ tpmtrsKd;rsKd;ukd


pm;tyfonf[k vltcsKdU,kH\/14;2 tm;enf;aomolrlum;? [if;oD;[if;&Gufukdompm;\/14;3 trsKd;rsKd;ukd pm;aomolonf rpm;aomolukd rxDrJhjrifrjyKapESifh/ rpm;aomolonfvnf;? pm;aomolukd rppfaMumrpD&ifapESifh/
taMumif;rlum;? bk&m;ocifonf olUukdvufcHawmfrlNyD/14;4 olwyg; ykdifaomvlukd ppfaMumpD&ifaom oifonf tb,folenf;/ olonf rdrdocif pD&ifaomtm;jzifhom tjypfvGwfjcif;?
tjypfcHjcif;okdYa&muf&\/ olonf tjypfvGwfjcif;okdY a&mufvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? bk&m;ocifonf ol\tjypfukdvTwfjcif;iSg
wwfEkdifawmfrl\/14;5 aeY&uf w&ufxufw&uf omjrwfonf[k vltcsKdU xifwwf\/ vltcsKdUrxif/ vlwkdif; rdrdpdwfoabmusygap/14;6 aeY&ufukd apmifhaomolonf ocifbk&m;ukdaxmuf apmifh\/ aeY&ufudk rapmifhaomolonfvnf;? ocifbk&m;ukd axmuf
rapmifhbJae\/ pm;aomolonf ocifbk&m;ukd axmufaompdwfESifhpm; aus;Zl;awmf&Sdonf[k 0efcH\/ rpm;aomolonfvnf;?
ocifbk&m;ukd axmufaompdwfESifh rpm;bJae? aus;Zl;awmf&Sdonf[k 0efcH\/14;7 igwdkYwGif tb,folrQ ukd,ftbkdYtvkdiSg toufr&Sif/ tb,folrQ ukd,ftbkdYtvkdiSg rao/14;8 touf&SifvQif? ocifbk&m;tbkdYtvkdiSg &Sif\/ aovQifvnf;? ocifbk&m;tbkdYtvkdiSg ao\/ xkdaMumifh touf&Sifonfjzpfap?
aoonfjzpfap? ocifbk&m;qkdifawmfrl\/14;9 taMumif;rlum;? c&pfawmfonf? aoaomolwdkYukd4if;? &SifaomolwdkYukd4if;? tpkd;&aomt&SifjzpfvkdaomiSg taocH? cHNyD;rS
touf&Sifjyefawmfrl\/
14;10 oifonf nDtpfukdcsif;ukd tb,faMumifhppfaMumpD&ifoenf;/ nDtpfukdcsif;ukd tb,faMumifhrxDrJhjrifjyKoenf;/ igwdkY&SdorQonf
c&pfawmf\w&m;yvifawmfa&SUokdY a&muf&Murnf/14;11 usrf;pmvmonfum;? igtouf&Sifawmfrlonfjzpf? igha&SUvlwkdif;'l;axmuf&rnf/ bk&m;ociftm; vlwkdif; rdrdEIwfESifh opmcH&
rnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/14;12 okdYjzpf? igwdkY&SdorQonf bk&m;ocifppfaMumawmfrljcif;ukd cH&Murnf/
14;13 xkdaMumifh? igwdkYonf ,ckrSp tcsif;csif;rppfaMumrpD&ifbJ aeMuukefthH/ nDtpfukdcsif;xdrd vJp&mtcGifh? rSm;,Gif;p&mtcGifh
r&SdaprnftaMumif; om pD&ifMuukefthH/14;14 tb,ftpmrQ yuwdtwkdif; rnpfnL;aMumif;ukd? igonf ocifa,IudktrSDjyKvsuf oabmustrSefod\/ okdYaomfvnf;?
npfnL;onf[k tMuifolonf xif\? xkdol npfnL;\/14;15 oif\nDtpfukdonf oifpm;aomtpmaMumifh pdwfem&vQif? oifonf arwmw&m;ukdrusifh/ c&pfawmfonf taocHawmfrlaom
aus;Zl;awmfukdcHaomolukd oif\tpmtm;jzifh tusKd;renf;apESifh/14;16 oifwdkYonf tcGifh&onftrIrSm uJh&JUp&mtaMumif;r&SdapESifh/14;17 bk&m;ocif\EkdifiHawmfonf tpm;taomufrwnf/ ajzmifhrwfjcif;? Nidrfoufjcif;? oefY&Sif;aom0dnmOfawmftm;jzifhcH&aom
0rf;ajrmufjcif; wnf\/14;18 xkdokdYusifh c&pfawmf\trIukd aqmif&Gufaomolonf bk&m;ocifha&SU ESpfoufbG,f? vlwdkYwGif csD;rGrf;bG,fjzpf\/14;19 xkdaMumifh? Nidrfoufjcif;ESifh4if;? tcsif;csif; wnfaqmufjcif;ESifh4if; ,SOfaomt&mwdkYukd rDSatmifvkdufMuukefthH/14;20 bk&m;ocif\trIawmfukd oif\tpmtvkdiSg rzsufqD;ESifh/ tpmtrsKd;rsKd;wdkYonf pifMu,f\/ okdYaomfvnf; olwyg;xdrd
vJp&mtaMumif;ESifh pm;aomolonf tjypf&Sd\/14;21 trJom;ukdpm;jcif;? pyspf&nfukdaomufjcif;udprSp? nDtpfukdxdrd vJp&mtaMumif;? rSm;,Gif;p&mtaMumif;? tm;enf;p&m
taMumif;rsm;ukd a&Smiftyf\/14;22 oifonf ,kHjcif;&SdvQif ukd,ftvkdtavsmuf bk&m;ocifha&SU&Sdapavmh/ ukd,fvufcHaomtrIrSm ukd,fukdrppfaMum rpD&ifaomolonf
r*Fvm&Sd\/14;23 ,kHrSm;aomolonf pm;vQif? ,kHaompdwfr&SdbJ pm;aomaMumifh tjypfpD&ifjcif;ukdcH&\/ ,kHaompdwfr&SdbJ usifhorQaomtusifhwdkYonf
tjypf&SdMu\/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1
15;2
15;3
15;4

okdYjzpf? tm;&Sdaom igwdkYonf ukd,ftvkdokdYrvkduf? tm;enf;aomolwdkY\ tm;enf;jcif;ukd onf;cH&Murnf/xkdokdY igwdkY&SdorQonf ukd,fESifhpyfqkdifaomol\tusKd;ukdaxmuf? olUukdwnfaqmufapjcif;iSg ol\tvkdokdYvkdufMuukefthH/taMumif;rlum;? c&pfawmfonf ukd,ftvkdokdYrvkduf/ usrf;pmvmonftwkdif; uJh&JUjcif;ukdcHawmfrl\/ ukd,fawmfukd uJh&JUaomolwdkY\
pum;onf tuREkfyftay:okdYa&mufyg\[k usrf;pmvmownf;/igwdkYonf usrf;pmygaomonf;cHjcif;? oufomjcif;taMumif;rsm;ukdtrSDjyK ajrmfvifh&aom tcGifh&Sdapjcif;iSg? usrf;pm txufu
a&;xm;orQonf igwdkYukd qkH;rMo0g'ay; a&;xm;ownf;/975

15;5
15;6

oifwdkYonf igwdkYocifa,Ic&pf\crnf;awmfwnf;[laom bk&m;ocifukd wnDwGwfwnf; EIwf>ruf csD;rGrf;apjcif;iSg?a,Ic&pf\tvkdawmftwkdif; tcsif;csif; pdwfwnDwGwfwnf;&SdMurnftaMumif;? onf;cHjcif;? oufomjcif;\t&Sif? bk&m;ocif
onf u,froem;awmfrlygapaom/15;7 c&pfawmfonf bk&m;ocif\bkef;awmfukd xif&Sm;apvsuf? oifwdkYukdvufcHawmfrlonfenf;wl? oifwdkYonf wa,mufukdwa,muf
vufcHMuavmh/
15;8 wzef igqkdonfum;? a,Ic&pfonf bk&m;ocif\opmawmfukdaxmuf? bkd;ab;rsm;cH&aom *wdawmfwdkYukdwnfapjcif;iSg?15;9 ta&zsm;vSD;jcif;ukdcHaomolwdkY\trIukd aqmif&Gufawmfrl\/ wyg;trsKd;om;wdkYonfvnf;? bk&m;ocif\ukPmawmfukd thHMo
csD;rGrf;Muvdrfhrnf/ xkdokdYESifhtnD usrf;pmvmonfum;? xkdaMumifh wyg;trsKd;om;wdkYwGif aus;Zl;awmfukd tuREkfyfcsD;rGrf;?
emrawmfukd axmremoDcsif;qkdygrnf[k vmownf;/15;10 wzefvmonfum;? wyg;trsKd;om;wdkY? oifwdkYonf bk&m;ocif\vlrsKd;ESifhtwl 0rf;ajrmufjcif;&SdMuavmh[kvm\/15;11 wzefum;? vlrsKd;taygif;wdkY? xm0&bk&m;ukd csD;rGrf;Muavmh/ vltET,ftaygif;wdkY? tvGefcsD;rGrf;Muavmh[k vm\/15;12 wzef a[&Sm,qkdonfum;? a,&SJ\ tjrpfayguf wyg;trsKd;om;wdkYukd tkyfpkd;jcif;iSg ay:xGef;aomoljzpfvdrfhrnf/ xkdolukd wyg;
trsKd;om;wdkYonf? ukd;pm;Muvdrfhrnf[k qkdownf;/15;13 oifwdkYonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmf\wefckd;tm;jzifh ajrmfvifhjcif;yg&rDESifh <u,f0apjcif;iSg? ,kHMunfaompdwf&Sd 0rf;ajrmuf
oufomjcif; trsKd;rsKd;wdkYESifhjynfhpkHrnftaMumif;? ajrmfvifhjcif;\t&Sif? bk&m;ocifonf u,froem;awmfrlygapaom/
15;14 nDtpfukdwdkY? oifwdkYonf aumif;aomyuwdoabmESifhjynfhpkH t&m&mwdkYukdodem;vnfojzifh? tcsif;csif;qkH;rjcif;iSg wwfEkdifonfukd
ig oabmusvsuf&Sd\/15;15 okdYaomfvnf;? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf oefY&Sif;apawmfrlaomESpfouf
15;16 bG,f&mylaZmfoumwnf;[laom wyg;trsKd;wdkYukdylaZmfjcif;iSg igonf bk&m;ocif\ {0Ha*vdw&m;ukda[majymaomtrIukd
aqmif&Guf? wyg;trsKd;om;wdkYwGif a,Ic&pf\trIaqmifjzpfrnftaMumif;? bk&m;ocifonf ig tyfay;awmfrlaomaus;Zl;awmfukd
igtrSDjyK? nDtpfukdwdkY? oifwdkYukd owday;vsuf om &J&ifhpGma&;vkdufyg\/15;17 xkdaMumifh? bk&m;ocifESifhpyfqkdifaomt&mwdkY igonf a,Ic&pfukdtrSDjyK 0g<um;0rf;ajrmufjcif;taMumif;&Sd\/15;18 wyg;trsKd;om;wdkYonf pum;tm;jzifh4if;? tusifhtm;jzifh4if;? em;axmif
15;19 apjcif;iSg? c&pfawmfonf edrdwfvuPm?tHhbG,faomtrIrsm;ygaomwefckd;? oefY&Sif;aom0dnmOfawmf\ wefckd;ukdjy?
ightm;jzifh jyKawmfrlorQwdkYukdom igajym0hH\/ xkdaus;Zl;awmfukdtrSDjyKvsuf? igonf a,k&SvifNrdKUrSp vk&dwfjynfwkdifatmif
ywf0ef;usift&yfwdkY c&pfawmf\ {0Ha*vdw&m;ukd tukeftpifa[majymcJhNyD/15;20 xkdokdY tjcm;olwnfaomwkdufjrpftay:rSm igxyfrwnfraqmuf/ c&pfawmf\emrukd rMum;bl;aomt&yf {0Ha*vdw&m;ukd
a[mjcif;iSg apwempdwfESifh igBudK;pm;tm;xkwfavh&Sd\/15;21 xkdokdYESifhtnD usrf;pmvmonfum;? xkdol\taMumif;ukd tb,folrQrjybl;aomfvnf;? olwdkYonf jrifMuvdrfhrnf/ rMum;bl;aom
olwdkYonf em;vnfMuvdrfhrnf[k vmownf;/
15;22 xkdaMumifh? oifwdkY&Sd&mokdY igvm&aomtcGifhr&Sd/ tqD;twm;rsm;vSNyD/15;23 ,ckrlum;? t&yfwdkYtcGifhr&onfjzpf? oifwdkY&Sd&mokdYoGm;jcif;iSg wm&SnfpGmumvywfvkH; tvkd&SdaomaMumifh?15;24 pygedjynfokdYigoGm;aomtcg? vrf;c&D; oifwdkYukdawGUjrif oifwdkYESifhtwlaygif;abmfvsuf tweft&mtvkdjynfhpkHNyD;rS? xkdjynfokdY
oifwdkY ykdYaqmifjcif;aus;Zl;ukdcHrnf[k ajrmfvifh\/15;25 ,cktcg oefY&Sif;olwdkYukdvkyfauR;? a,k&SvifNrdKUokdY igoGm;&rnf/15;26 taMumif;rlum;? rmaua'gedjynfom;wdkYESifh tcg,jynfom;wdkYonf? a,k&SvifNrdKU qif;&JaomoefY&Sif;olwdkYtm; Opmukda0rQ
apwempdwfESifhvSLMuNyD/15;27 apwempdwf&Sdonf[kqkdaomf? xkdolwdkYonf aus;Zl;wifaomoljzpfMu\/ taMumif;rlum;? wyg;trsKd;om;wdkYonf "rOpmukd
,k'trsKd;om;wdkYESifhqufqH cH&onfrSefvQif? avmuDOpmukdvSL vkyfauR;tyf\/15;28 xkdaMumifh? trIukdigaqmif&Guf tvSLvufaqmifukd vkHNcKHapNyD;vQif? oifwdkYtem;rSm a&Smuf pygedjynfokdYoGm;rnf/15;29 oifwdkY&Sd&mokdY iga&mufaomtcg? c&pfawmf\{0Ha*vdw&m;ygaom aumif;BuD;r*FvmjynfhpkHjcif;ESifh a&mufvmrnfukd igod\/
15;30 igonf bk&m;ocif\tvkdawmftwkdif; 0rf;ajrmufaompdwfESifh oifwdkY&Sd
15;31 &mokdYa&muf oifwdkYESifhtwl oufomjcif;ukdcHpm;vkdaomiSg? ,k'jynf jiif;qefaomolwdkYvufrS igvGwfrnftaMumif;?
a,k&SvifNrdKUtm; igvkyfauR;jcif;trIukd oefY&Sif;olwdkYonf ESpfoufrnftaMumif;? nDtpfukdwdkY? oifwdkYonf igESifhtwl
BudK;pm;tm;xkwf ightbkdYtvkdiSg bk&m;ocifukd qkawmif;yXemjyKMuavmh[k igwdkYocifa,Ic&pfESifh 0dnmOfawmf\
arwmukPmukdtaMumif;jyK oifwdkYukd ig wkdufwGef;EId;aqmfyg\/15;32 Nidrfoufjcif;\t&Sif? bk&m;ocifonf oifwdkY&SdorQESifhtwl wnfaeawmfrlygapaom/ tmrif/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1 uifajcNrdKUtoif;awmf oif;axmufrdef;rjzpfaomigwdkYESr zdaAukd oifwdkYxHokdY igoGif;ay;\/16;2 oefY&Sif;olwdkYonf jyKoifhonftwkdif;? ocifbk&m;ukdaxmuf xkdolukdvufcHMuavmh/ olonftultr
trIwdkYolUukdulrMuavmh/ taMumif;rlum;? olonf rsm;pGmaomolwdkYukd4if;? ighukd4if;? rpaomoljzpf\/976

vkdorQaom

16;3
16;4

igESifhtwl a,Ic&pf\trIawmfudk aqmif&Gufaomol? jypfudvESifh tmukvukdEIwfqufMuavmh/xkdolwdkYonf ightouftbkdY rdrdwdkYvnfyif;ukdcsxm;aomoljzpfMu\/ olwdkYaus;Zl;&Sdonf[k igwa,mufwnf;om 0efcHonfr[kwf/
wyg;trsKd;om; toif;awmftaygif;wdkYonf 0efcHMu\/16;5 olwdkYtdrf&Sdaomtoif;awmfukdvnf; EIwfqufMuavmh/ tm&SdjynfwGif c&pftbkdY tOD;oD;aomtoD;jzpfaom ighcspfom;{yJeufukd
EIwfqufMuavmh/16;6 igwdkYtrIukdBudK;pm; aqmif&Gufaom rm&dukdEIwfqufMuavmh/16;7 igESifhtwltusOf;cH&aomol? ightrsKd;om;csif; tajEmedwfESifh,kedukd EIwfqufMuavmh/ xkdolwdkYonf wrefawmfrsm;wGif toa&
xif&Sm;aomoljzpfMu\/ ight&if wynfhawmftjzpfokdY a&mufaomolvnf;jzpfMu\/16;8 ocifbk&m; ighcspfom; trvdukd EIwfqufMuavmh/16;9 igwdkYESifhtwl c&pfawmf\trIukdaqmif&Gufaom O&AefESifh ighcspfom; owmckukdEIwfqufMuavmh/16;10 wynfhawmfppfjzpfaom tayavESifh tm&dawmAkvk\ tdrfoltdrfom;wdkYukd EIwfqufMuavmh/16;11 ig\taqGtrsKd; a[a&m'sKefESifh wynfhawmfjzpfaom emudok\tdrfoltdrfom;wdkYukd EIwfqufMuavmh/16;12 ocifbk&m;\trIawmfukdBudK;pm;aom rdef;r?wkzJeESifhwkazgoukd4if;? ocifbk&m;\trIawmfukd tvGefBudK;pm; cspftyfaom
rdef;r ay&odukd4if; EIwfqufMuavmh/16;13 jrwfaomwynfhawmfkzkESifh ol\trdwnf;[laom ig\trdukdEIwfqufMuavmh/16;14 tokHBudwf? zavukef? a[&r? ywfa&mb? a[&arrSp olwdkYESifhtwlaeaom nDtpfukdwdkYukd EIwfqufMuavmh/16;15 zdavmvkyf? ,kvd? aek? aekESrESifh MovkrrSp olwdkYESifhtwlaeaom oefY&Sif;oltaygif;wdkYukd EIwfqufMuavmh/16;16 tcsif;csif; wa,mufukdwa,muf oefY&Sif;aomerf;jcif;ESifh EIwfqufMuavmh/ c&pfawmf\toif;awmftaygif;wdkYonf oifwdkYESifh
EIwfqufMu\/
16;17 nDtpfukdwdkY? oifwdkYcH&NyD;aom qkH;rMo0g'ESifh qefYusifbufjzpfaom oif;cGJjcif;? rSm;,Gif;jcif;taMumif;ukd jyKwwfaomolwdkYukd
rSwf a&SmifMuavmh[k igowday;\/16;18 taMumif;rlum;? xkdokdYaomolwdkYonf igwdkYocifc&pfawmf\trIukdraqmif&GufbJvsuf? rdrdwdkY0rf;\trIukdom aqmif&Guf?
avmu0wfpum;ESifh acsmharmhaompum;tm;jzifh pdwfaumif;aomolwdkYukd vSnfhjzm;wwfMu\/16;19 oifwdkY,kHMunfem;axmifjcif;taMumif;t&monf vltaygif;wdkYwGif ausmfapmonfjzpf? ig0rf;ajrmufjcif;&Sd\/ okdYaomfvnf;?
oifwdkYonf aumif;aomtrIum;? ynm&Sdapjcif;iSg4if;? qkd;aomtrIum;? tjypfuif;apjcif;iSg4if;? igtvkd&Sd\/16;20 Nidrfoufjcif;\t&Sif bk&m;ocifonf rMumrjrifhrDSpmwefukd oifwdkYajcatmuf ESdyfpufawmfrlrnf/ igwdkYocifa,Ic&pf\
aus;Zl;awmfonf oifwdkY&Sdygapaom/
16;21 igESifhtwl trIawmfukdaqmif&Gufaom wdarmaorSp ig\taqGtrsKd; vkud? ,mokef? aomodywkwdkYonf oifwdkYukdEIwfqufMu\/16;22 pmukda&;aom uREkfyfaw&wdonf ocifbk&m;ukdaxmuf oifwdkYukdEIwfqufyg\/16;23 ighukd4if;? oif;0ifoltaygif;wdkYukd4if;? vufcH {nfhonf0wfukdjyKwwfaom *g,k? NrdKUpma&;{&wK? oifwdkYnD uGmwkwdkYonf
oifwdkYukd EIwfqufMu\/16;24 igwdkYocifa,Ic&pf\aus;Zl;awmfonf oifwdkYtaygif;&Sdapownf;/ tmrif/
16;25 a&S;uyfumvywfvkH; 0Sufxm;NyD;vQif ,ckrSm xif&Sm;onfjzpf?16;26 vlrsKd;taygif;wdkYonf ,kHMunfem;axmifMurnftaMumif;? ya&mzufwdkY\usrf;pmrsm;vmonfESifhtnD? xm0&bk&m;ocif\
ynwfawmftwkdif; xkdolwdkYtm;abmfjy&aom eufeJ&mukdzGifhxm;jcif;aus;Zl;awmfESifhavsmfpGm? iga[maom {0Ha*vdw&m;wnf;[laom
a,Ic&pf\taMumif;ukd a[majymjcif;tm;jzifh? oifwdkYukd NrJNrHckdifcHhapjcif;iSg wwfEkdifawmfrlaomt&Sif?16;27 wqlwnf;omvQif ynmESifhjynfhpkHawmfrlaom bk&m;ocifonf? a,Ic&pftm;jzifh urmtqufquf bkef;BuD;awmfrlapownf;/
tmrif/
a&mrMo0g'pmNyD;\/

977

aum&dEKMo0g'pm yXrapmif/

First Epistle To The Corinthians.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

978

16

aum&dEKMo0g'pm yXrapmif/

First Epistle To The Corinthians.


tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5?6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11
1;12
1;13
1;14
1;15
1;16
1;17
1;18
1;19
1;20
1;21
1;22
1;23
1;24
1;25
1;26
1;27
1;28
1;29

bk&m;ocif\tvkdawmftm;jzifh a,Ic&pf\ wrefawmft&mcefYxm;aom igaygvkESifh ighnDokifonf?a,Ic&pftm;jzifhtjypfESifhuif;pifoefY&Sif;olt&mcefYxm;aomolwnf;[laom? aum&dEKNrdKU&Sdaom bk&m;ocif\ toif;awmf


rSp cyfodrf;aomt&yf igwkdYocifa,Ic&pfukd yXemjyKaomoltaygif;wkdYukd Mum;vkdufyg\/xkdocifonfigwkdY\ocifomr[kwf? oifwkdY\ocifvnf;jzpfawmfrl\/ ocifa,Ic&pfESifh igwkdYtbwnf;[laom bk&m;ocifh
txHawmfu aus;Zl;awmfESifh Nidrfoufjcif;onf oifwkdY &Sdygapaom/
txufuc&pfawmf\oufaoukd oifwkdYwGif wnfaponf&Sdaomf?
oifwkdYonf xkdc&pfawmftm;jzifh? t&m&mEIwfowd? OmPfowdtaygif;ESifh <u,f0jynfhpkH Muonfjzpf? a,Ic&pftm;jzifhoifwkdYtm;
ay;awmfrlaom qkaus;Zl;awmfukd igaxmuf? oifwkdYtaMumif;aMumifh ighbk&m;ocif\aus;Zl;awmfukd tpOfrjywfcsD;rGrf;\/xkdaMumifhoifwkdYonf igwkdYocifa,Ic&pf\ay:xGef;awmfrljcif;ukd ajrmfvifhaepOf? qkawmfwpkHwckrQravsmhbJ pkHvifvsuf&SdMu\/oifwkdYonf igwkdYocifa,Ic&pf\aeY&uftjypfwifp&mtcGifhESifhuif;vGwfrnftaMumif;? oifwkdYukdtqkH;wkdifatmifckdifcHhNrJNrHapaw
mfrlvdrfhrnf/igwkdYocifwnf;[laomom;awmfjrwfocifa,Ic&pfESifh qufqHjcif;aus;Zl;awmfukd oifwkdYtm;ay;awmfrlaom bk&m;ocifonf
opmESifh jynfhpkHawmfrl\/
nDtpfukdwkdY? oifwkdY&SdorQonf pum;wnDwGwfwnf;jzpf tcsif;csif;ruGJjym;bJpdwfoabmwoHworwfwnf;&SdonfESifh
aphpyfpkHvifMurnftaMumif;? igwkdYocifa,Ic&pf\ emrawmfukdtrSDjyK oifwkdYukdigEId;aqmfawmif;yefyg\/taMumif;rlum;? ighnDtpfukdwkdY? oifwkdYonftcsif;csif;roifh? &efawGUjcif;&Sd onfukd? cavmtdrfom;tcsKdUwkdYonf ajymMu\/oifwkdYu? igonfaygvkwynfhjzpf\/ igonftmaygvkwynfhjzpf\/ igonfauzwynfhjzpf\/ igonfc&pfawmfwynfhjzpf\[k
toD;toD; ajymMuaomaMumifh igqkd&\/c&pfawmfonfuGJjym;oavm/ aygvkonfoifwkdYtwGufvuf0g;uyfwkdifrSmtaocHNyDavm/ okdYr[kwfoifwkdYonf aygvk\emr
AwdZHukd cHMuNyDavm/u&dyKESifh*g,krSwyg;? oifwkdYwGif tb,foltm;rQAwdZHukdigray;onfjzpf bk&m;ocif\aus;Zl;awmf&Sdyg\/okdYjzpfaygvkonf rdrdemrAwdZHukday;onf[ktb,folrQqkdp&mtaMumif;r&Sd/oawzef\tdrfoltdrfom;wkdYtm;vnf; AwdZHukday;NyD/ xkdrSwyg;tjcm;aomoltm; AwdZHay;onfukd igrrSwfrd/
AwdZHukday;apjcif;iSg c&pfawmfonf ighukdapvTwfawmfrlonfr[kwf/ {0Ha*vdw&m;ukd a[mapjcif;iSg apvTwfawmfrl\/ okdYaomf
vnf;? c&pfawmf\ vuf0g;uyfwkdifukd tcsnf;ESD; rjzpfapjcif;iSg? EIwfynmukdtcGifhray;bJaeawmfrl\/taMumif;rlum;? qkH;IH;jcif;okdYa&mufaomolwkdY vuf0g;uyfwkdifawmfw&m;onf rkdufaom w&m;jzpf\/ u,fwifjcif;okdY
a&mufaomigwkdY xkdw&m;onf bk&m;ocif\wefcdk;awmfjzpf\/usrf;pmvmonfum;? ynm&SdwkdY\ynmukdigzsufqD;rnf/ OmPfaumif;aomolwkdY\ OmPfukdvnf; igy,frnf[kvmownf;/ynm&Sdum; tb,frSm&Sdoenf;/ usrf;jyKq&mum; tb,frSm&Sdoenf;/ jyemavhusufaom q&mum; tb,frSm&Sdoenf;/
avmuDynmukd bk&m;ocifonf rkdufapawmfrlonf r[kwfavm/tb,fokdYenf;[lrlum;? bk&m;ocif\ynmawmfpD&ifonfESihftnD? avmuDom;wkdYonf rdrdwkdYynmtm;jzihf bk&m;ocifukd rodbJ
aeMuaomtcg? bk&m;ocifonf ,kHMunfaomolwkdYukd a'oemawmfrkdufrJjcif;tm;jzifh u,fwifjcif;iSg apwem&Sdawmfrl\/,k'vlwkdYonfedrdwfvuPmukdawmif;wwfMu\/ a[vovlwkdYonf ynm ukd&SmwwfMu\/igwkdYrlum;vuf0g;uyfwkdifrSm taocHawmfrlaomc&pfawmf\taMumif;t&mukda[majymMu\/ xkdtaMumif;t&monfum;? ,k'
trsKd;om; xdrd vJp&mtaMumif;jzpf\/ wyg;trsKd;om;um;? rkdufrJjcif;jzpf\/okdYaomfvnf;? ,k'vljzpfap? a[vovljzpfap? ac:awmfrlaomolwkdYbk&m;ocif\ wefckd;awmfESifhbk&m;ocif\ ynmawmf
wnf;[laom c&pfawmf\ w&m;jzpf\/bk&m;ocif\rkdufrJjcif;t&monf vlwkdY\ynmxufom ynm&Sd\/ bk&m;ocif\tm;enf;jcif;t&monf vlwkdY\tpGrf;xufom
tpGrf;&Sd\/
nDtpfukdwkdY? oifwkdYukdac:awmfrljcif;taMumif;t&mukd qifjcifMuavmh/ ac:awmfrlaom olwkdYwGif avmuDynm&Sdtrsm;ryg/
xif&Sm;aomvlBuD;rsm;ryg/ rif;trsKd;tET,fjzpfaomol trsm;ryg/bk&m;ocifonf ynm&SdwkdYukd&SufaMumufapjcif;iSg? avmuDt&mrkdufrJaomolwkdYukd a&G;aumufawmfrl\/ tpGrf;owd&SdaomolwkdYukd
&SufaMumufapjcif;iSg? avmuDt&m tm;enf;aomolwdkYukd a&G;aumufawmfrl\/jrwfaomolwkdYukd&SufaMumufapjcif;iSg avmuDt&mqif;&Jaomol? ra&&aomol? ,kwfaomolwkdYukd a&G;aumufawmfrl\/xkdaMumifh? bk&m;ocifa&SU tb,folrQ 0g<um;p&mtaMumif;r&Sd/979

1;30 xkdbk&m;ociftm;jzifh oifwkdYonfa,Ic&pfwnfaeMu\/ xkdocifrlum;? bk&m;ocifpD&ifawmfrlonftwkdif;? igwkdYynmrSp


ajzmifhrwfjcif;? oefY&Sif;jcif;? a&G;EIwfjcif;jzpfawmfrl\/1;31 okdYjzpf? usrf;pmvmonfESifhtnD? 0g<um;aomolrnfonfum;? xm0&bk&m;om 0g<um;ap/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4?5
2;6
2;7
2;8
2;9
2;10
2;11
2;12
2;13
2;14
2;15
2;16

nDtpfukdwkdY? igonfoifwkdY&Sd&mokdYa&mufvmaomtcg? bk&m;ocif\oufaocsufukd xl;jrwfaompum;ESifh xl;jrwfaomynmtm;jzihf


oifwkdYtm;jyo a&mufvmonfr[kwf/taMumif;rlum;? a,Ic&pfwnf;[laom vuf0g;uyfwkdifrSm taocHawmfrlaomocifrSwyg;? tb,ft&mukdrQoifwkdYwGif
igrodrrSwf[k igpdwf jyXmef;jcif;&Sd\/oifwkdYESifhtwlig&Sdaeaomtcg? tm;enf;jcif;? tvGefaMumuf&GHUwkefvIyfjcif; ESifhwuGig&Sdae\/oifwkdY\,kHMunfjcif;onf vlynmtm;jzifhrwnf? bk&m;ocif\wefckd;awmftm;jzifh wnfapjcif;iSg? ighpum;? igha'oemonf
vlynmESifh,SOfaom jzm;a,mif;aompum;ESifhwuG &Sdonfr[kwf/ 0dnmOfawmf\ edrdwfvuPmwefckd;awmfESifhwuG&Sd\/
okdYaomfvnf;? pkHvifaomolwkdYtm; igwkdYonfynmpum;ukd a[majym\/ xkdokdYqkdaomf? avmuDynmukdrqkdvkd/ jy,faysmufwwfaom
avmuDrif;wkdY\ ynmukdrqkdvkd/urmrwnfr&SdrDS? igwkdY\bkef;toa&jzpfapjcif;iSg? bk&m;ocifpD&ifawmfrlaomynm? eufeJaomt&m 0Sufxm;aombk&m;ocif\
ynmukd igwdkYonfjyoMu\/xkdynmukdavmuDrif;wpkHwa,mufrQrod/ odvQif? bkef;BuD;awmfrlaomocifukd vuf0g;uyfwkdifrSm ruGyfrsufMuNyD/usrf;pmvmonfESifhtnD?bk&m;ocifukdcspfaom olwkdYtbkdYtvkdiSg? bk&m;ocifjyifqifawmfrlaom t&mwkdYukdvlrsufpdjzifhrjrif?
em;jzifhrMum;? pdwfESvkH;jzifh rBuHpnfao;/xkdt&mwkdYukd bk&m;ocifonf rdrd0dnmOfawmftm;jzifh igwkdYtm; abmfjyawmfrl\/ 0dnmOfawmfonf bk&m;ocif\eufeJaom
t&mwkdifatmif cyfodrf;aomt&mwkdYukd ppfawmfrl\/vl\eufeJaomt&mukdvl&Sdaomrdrdpdwf0dnmOfrSwyg;tb,folodoenf;/ xkdenf;wl bk&m;ocif\eufeJaomt&mukd bk&m;ocif\
0dnmOf awmfrSwyg; tb,folrQrod/igwkdYonfavmuD0dnmOfukdrcH&Mu/ bk&m;ocifay;awmfrlaomt&mwkdYukd odjcif;tvkdiSgbk&m;ocifhxHrS<uvmaom 0dnmOfukdcH&Mu
NyD/bk&m;ocifay;awmfrlaomt&mwkdYukd igwkdYonfvlynmukdtrSDjyK em;vnfaompum;ESihf ra[m/ oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf
0dnmOfESifh pyfqkdifaomt&mukd0dnmOfpum;tm;jzifh zGifhjyyJhjyifawmfrlaompum;ESifh igwkdYonfa[mMu\/Zmwdyuwdvlonf bk&m;ocif\ 0dnmOfawmft&mwkdYukdrcHr,l/ xkdt&mwkdYonf rkdufrJaom t&mjzpfonf[k xifwwf\/
xkdt&mwkdYukd 0dnmOftm;jzifhom ykdif;jcm;em;vnfEkdifaomaMumifh? Zmwdyuwdvlonf em;rvnfEkdif/0dnmOfvlrlum;? xkdt&mtvkH;pkHwkdYukd ykdif;jcm;emvnfwwf\/ okdYaomfvnf; xkdvlukd tb,folrQ ykdif;jcm;rodEkdif/xkdvlukdoGefoifEkdifrnftaMumif;tb,folonf xm0&bk&m;\pdwfawmfukd odoenf;/ igwkdYrlum; c&pfawmf\pdwfukdcH&Mu\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1

nDtpfukdwkdY? txufu igonf0dnmOfvlwkdYtm; a[majymouJhokdY oifhwkdYtm; a[majym&aomtcGifhr&SdbJ? ZmwdyuwdvlwkdYtm;4if;?


c&pfawmf oli,fuav;wkdYtm;4if;? a[majymouJhokdY a[majym&\/3;2 ,ckwkdifatmifoifwkdYonf cJbG,fpm;bG,fukd raMuEkdifaomaMumifh igrauR;&? EkdYukdom wkduf&\/ ,ckyifvnf;? oifwkdYonf
raMuEkdifMuao;/
3;3 ,ckyifvnf;? ZmwdyuwdvljzpfMuao;\/ *kPfNydKifjcif;? &efawGUjcif;? tcsif;csif;uGJjym;jcif; &Sdonfjzpf? oifwkdYonf
ZmwdyuwdvljzpfMuonf r[kwfavm/ avmuDxkH;pHtwkdif; usifhaqmifMuonfr[kwfavm/3;4 wa,mufu? igonfaygvkwynfhjzpf\[l4if;? wa,mufu? igonf tmaygvkwynfhjzpf\ [l4if;? toD;toD;ajymMuvQif?
ZmwdyuwdvljzpfMuonfr[kwfavm//
3;5
aygvkum;tb,folenf;/ tmaygvkum;tb,folenf;/ tjcm;aomolr[kwf? xm0&bk&m;onf toD;toD;wkdYtm; tcGifhay;oem;
awmfrlonfESifhtnD? oifwkdYukd ,kHMunfjcif;okdYa&mufapaom "rq&maywnf;/3;6 igonfpkdufysKd;aomoljzpf\/tmaygvkonfa&avmif;aomoljzpf\/ tyifukdBuD;yGm;apaom olum;? bk&m;ocifaywnf;/3;7 pdkufysKd;aomolrwwfEkdif/ a&avmif;aomolvnf;rwwfEkdif/ BuD;yGm;apawmfrlaom bk&m;ocifomvQif wwfEkdifawmfrl\/3;8 okdYaomfvnf;? pkdufysKd;aomolESifh a&avmif;aomolonf wvkH;w0wnf;jzpf? toD;toD;rdrdvkyfonftwkdif; rdrdtusKd;ukd
cH&vdrfhrnf/3;9 igwkdYonf bk&m;ocifhxH tvkyfvkyfaomolcsif;jzpfMu\/ oifwkdYonf bk&m;ocif\ O,smOfawmfjzpfMu\/ bk&m;ocif\
ausmif;awmfwkdufvnf;jzpfMu\/3;10 bk&m;ocif\aus;Zl;awmfukd igcH&onfESifhtnD vdrmaomAdokumuJhokdY wkdufjrpfukdcsNyD/ tjcm;aomolonf xyfqifh
wnfaqmufav\/ okdY&mwGif? tb,fodkYxyfqifh wnfaqmufonfudk vlwdfkif;owdjyKygap/980

3;11 taMumif;rlum;?a,Ic&pfwnf;[laom? csvsuf&SdaomwdkufjrpfrSwyg; tjcm;aomwdkufjrpfudk tb,folrQrcsEdkif/3;12 xdkwdkufjrpftay: a&T? aiG? ausmufaumif;?opfom;? jrufyif?aumufdk;rsm; udkxyfqifh wnfaqmufaomol&SdorQ?3;13 toD;toD;vkyfaomtvkyfonfxif&Sm;vdrfhrnf/ tb,fodkYenf;[lrlum;? abmfjycsdefaeY&ufonf rD;tm;jzifhxif&Sm;apvdrfhrnf/
vlwdkif;vkyfaomtvkyfonf tb,fodkYaomtvkyfjzpf onfudk rD;onfppfaMumpHkprf;vdrfhrnf/3;14 xdkwdkufjrpftay:xyfqifh wnfaqmufaomtMuifol\ tvkyfonfNrJ\? xdkolonf tusKd;ukdcH&vdrfhrnf/3;15 tMuifol\tvkyfonf uRrf;avmif\? xkdolonftIH;cH&vdrhfrnf/ okdYaomfvnf;? rD;ESifhvGwfouJhokdY olonfu,fwifjcif;okdY
a&mufvdrfhrnf/
3;16 oifwkdYonf bk&m;ocif\AdrmefawmfjzpfMuonfukd4if;? bk&m;ocif\0dnmOfawmfonf oifwkdYtxJusdef;0yfawmfrlonfukd4if;
rodMuoavm/3;17 tMuifolonf bk&m;ocif\AdrmefawmfukdzsufqD;\? xkdolukdbk&m;ocifzsuf qD;awmfrlvdrfhrnf/ bk&m;ocif\ Adrmefawmfonf
oefY&Sif;&\/ oifwkdYonfvnf;? xkdAdrmefawmfjzpfMu\/3;18 tb,folrQ ukd,fukdrvSnfhjzm;apESihf/ oifwkdYwGiftMuifolonf avmu ynm&Sdjzpfonf[k ukd,fukdxif\? xkdolonf ynm&Sd
tjzpfokdYa&mufvkdaomiSg vlrdkufjzpfygap/3;19 taMumif;rlum;?avmuDynmonfbk&m;ocifha&SU rkdufrJjcif;jzpf\/ usrf;pmvmonfum;? bk&m;ocifonf ynm&SdwkdYukd olwkdY\
y&d,m,f tm;jzifhzrf;qD;awmfrl\[k vmownf;/3;20 wzefwkH?ynm&SdwkdY\tBuHtpnfwkdYonf tcsnf;ESD;jzpfaMumif;ukd xm0&bk&m;odawmfrl\[k vmownf;/3;21 xkdokdYjzpfvQif tb,folrQvlwkdY0g<um;jcif;r&SdapESifh/ cyfodrf;aomt&mwkdYonf oifwkdYtbkdYjzpfMu\/3;22 aygvkjzpfap? tmaygvkjzpfap? auzjzpfap? avmujzpfap? touf&Sifjcif;jzpfap? aojcif;jzpfap? rsufarSmuft&mjzpfap?
aemufvmvwHhaomt&mjzpfap? cyfodrf;aomt&mwkdYonf oifwkdYtbkdYjzpfMu\/3;23 oifwkdYonfvnf;? c&pfawmftbkdYjzpfMu\/ c&pfawmfonfvnf; bk&m;ociftbkdYjzpfawmfrl\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4

c&pfawmf\taptyguJhokdY4if;? bk&m;ocif\eufeJaomt&mwkdYukdapmifhaom b@mpkd;uJhokdY4if;? olwyg;onfigwkdYukdrSwfygap/xkdrSwyg;? b@mpkd;rnfonfum;? opm&Sd&rnf/oifwkdYrSp tjcm;aomvlrsm;wkdYonfighukdopmr&Sd[k pD&ifaomfvnf;?igonf trIrxm;/ ighukd,fukdigrpD&if/taMumif;rlum;? ukd,fpdwfonfukd,fukd tjypfrwif/ okdYaomfvnf;? xkdtaMumif;jzifh igonf tjypfvGwfonfr[kwf/ ighukdpD&if
aomolum;? xm0&bk&m;aywnf;/4;5 xkdokdYjzpfvQif arSmifrkduf0Sufxm;aomt&mwkdYukd yGifhvif;ap? pdwfESvkH;tBuHtpnfrsm;ukd xif&Sm;apvwHhaomocifbk&m;
<uvmawmfrrlrSD wkdifatmif? tb,ftrIukdrQ tqkH;tjzwf rpD&ifMuESifh/ <uvmawmfrlaomtcg? toD;toD;wkdYonf bk&m;ocif
csD;rGrf;awmfrljcif;aus;Zl;ukd cH&MuvwHh/
4;6
nDtpfukdwkdY?oifwkdYonfusrf;pmukdvGef olwyg;ukdrkdaotyf[kigwkdYukdaxmuf em;vnfapjcif;iSg4if;? rmepdwfaxmifvTm;onfESifh
wa,mufukdrSD0J wa,mufukdjiif;qefjcif; r&Sdapjcif;iSg4if;? igqkdcJhNyD;aomtcsuf oifwkdY\tusKd;ukdaxmuf igESifhtmaygvkukd
ykHaqmif vsufqkdownf;/4;7
xkdrSwyg;? tb,folonf oifhukdxl;jcm;apoenf;/ olwyg;vufrSrcHr,lbJ tvkdtavsmuf&aom t&mwpkHwckrQ oif&Sdoavm/
olwyg;vufrScH,lonfrSefvQif? rcHr,louJhokdY tb,faMumifh0g<um;oenf;/4;8
,ckwGif oifwkdYonf<u,f0Mu\/ aiG&wwfMu\/ igwkdYr&SdpOfwGifpkd;pHMu\/ igwkdYonf oifwkdYESifhtwl pkd;pH&aomtcGifh&SdrnftaMumif;?
oifwkdYukd trSefpkd;pHapjcif;iSg tvkd&Sd\/4;9 owfbkdY&mxm;aomoluJhokdY tjcm;aomolrsm;aemuf wrefawmfwnf;[laomigwkdYukd bk&m;ocifxkwfjyawmfrlonf[k igxif\/
taMumif;rlum;? igwkdYonf avmuDom;rsm;ESifh aumif;uifwrefrsm;rsufarSmuf yGJ0ifaomoljzpfMu\/4;10 igwkdYonf c&pfawmf\taMumif;aMumifh vlrkdufjzpfMu\/ oifwkdYrlum;? c&pfawmf ynm&SdjzpfMu\/ igwkdYonf tm;enf;aomoljzpfMu\/
oifwkdYrlum;? tpGrf;owdESifhjynfhpkHaomol? toa&&SdaomoljzpfMu\/ igwkdYonf t&SuftaMumufcH&aomoljzpf?4;11 ,ckwkdifatmif tpm;taomufiwfrGwfjcif;? t0wfEGrf;yg;jcif;? kdufykwfnOf;qJjcif;ukdcH&Mu\/ ae&mrusaomol?4;12 ukd,fvufESifh yifyef;pGmvkyfaqmif&aomoljzpfMu\/ uJh&Jhjcif;ukdcH&aomtcg arwmykdYMu\/ nOf;qJESdyfpufjcif;ukdcH&aomtcg
onf;cHMu\/4;13 toa&Iwfcsjcif;ukdcH&aomtcg awmif;yefMu\/ avmu\tnpftaMu;uJhokdY4if;? t&yf&yfxJuvSnf;ypfaom wefjrufacs;
trdIufuJhokdY4if;? ,ckwkdifatmifjzpfMu\/
4;14 oifwkdYonf&Sufapjcif;iSg okdYiga&;onfr[kwf/ oifwkdYukdcspfom;uJhokdYrSwf owday;\/4;15 oifwkdYwGif c&pfawmf\taMumif;ukd oifay;aomq&mwaomif;&Sdjim;aomfvnf;? tbrsm;r&Sd/ {0Ha*vdw&m;tm;jzifh igonf
oifwkdYukd a,Ic&pfjzpf bGm;apNyD/4;16 okdYjzpf?igusifhonfenf;wloifwkdYonfusifhMurnftaMumif;igEId;aqmfawmif;yef\/4;17 xkdtaMumif;aMumifhocifbk&m;opm&Sdaom ig\cspfom;wdarmaoukdoifwkdYqDokdYigapvTwf\/ cyfodrf;aomt&mwkdYcyfodrf;aom
toif;awmf wkdYukdigoGefoifonfESifhtnD? igonf c&pfawmfusifhaomtusifh"avhrsm;ukd oifwkdYonf rSwfrdapjcif;iSg olonf
981

4;18
4;19
4;20
4;21

jyowkdufwGef; vdrfhrnf/igonf oifwkdYqDokdY ukd,fwkdifrvm[k tcsKdUaomolwkdYonf xifrSwfonfESifh rmeaxmifvTm;jcif;&SdMu\/okdYaomfvnf; ocifbk&m;onf tvkdawmf&SdvQif igonfjrefjrefvmrnf/ vmaomtcg rmeaxmifvTm;olwkdY\pum;ukd odrSwfrnf
r[kwf/ olwkdY\wefckd;ukdodrSwfrnf/taMumif;rlum;? bk&m;ocif\EkdifiHawmfonf pum;wnfonfr[kwf? wefckd;wnf\/oifwkdYonf tb,fokdYtvkd&Sdoenf;/ igonf ESifwHESifh oifwkdYqDokdYvm&rnfavm/ okdYr[kwf arwmESifh4if;? El;nHhodrfarGUaompdwfESifh4if;?
vm&rnfavm/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1 rw&m;aomarxkefomrnr[kwf? tb\r,m;ukd odrf;,ljcif;wnf;[laom omoemyvlwkdYwGifyif rMum;&aomarxkef
rSD0Jaomolonf oifwkdYwGif&SdaMumif;ukd tESHYtjym;ausmfapmMu\/5;2 xkdokdYjyKaomolukd oifwkdYtxJrSESifxkwfrnftaMumif;? pdwfromnnf;wGm;jcif;ukdrjyK? rmeaxmifvTm;vsufaeMu\/5;3 xkdaMumifh igonf ukd,fcEmtm;jzifh oifwkdYESifhuGmvsuf&Sdaomfvnf;? 0dnmOftm;jzifhruGm? ukd,fwkdifoifwkdYESifhtwl&SdouJhokdY
xkdokdYusifhaomolukd ,ckyifigpD&ifNyD/5;4 pD&ifcsuf[lrlum;? igwkdYocifa,Ic&pf\tcGifhtm;jzifh oifwkdYonf igh0dnmOfESifhtwlpnf;a0;NyD;rS igwkdYocifa,Ic&pf\
wefckd;awmfukd trSDjyK?5;5 xkdol\0dnmOfonf a,Ic&pf\aeY&uf u,fwifjcif;okdYa&mufrnftaMumif;? ol\ukd,fcEmysufpD;bkdY&m olUukdpmwefvufodkY
tyfESHMuap[k igpD&if\/5;6 oifwkdY\0g<um;jci;fonf raumif;roifhjzpf\/ tenf;i,faom waq;onf rkefYpdrf;wykHvkH;ukd azmif;<uapwwfonfukd rodMu
oavm/5;7 oifwkdYonf waq;rJhjzpfonfESihftnD? topfaomrkefYpdrf;jzpfrnftaMumif;? a[mif;aom waq;ukd okwfoify,f&Sif;Muavmh/
taMumif;rlum;? c&pfawmfwnf;[laom igwkdYyocg okd;oi,fonf igwkdYtbkdY ,ZfylaZmf&mjzpf\/5;8
xkdaMumifh? a[mif;aomwaq;? qkd;npfrkdufrJjcif;waq;wkdYukd y,fypf? waq;rJhrkefYwnf;[laom MunfjzLjcif;? opmapmifhjcif;ESifh
yGJcHMuukeftHh/
5;9 oifwkdYonf rw&m;aomarxkefrSD0JaomolwkdYESifh raygif;abmfrnftaMumif;? txufMo0g'pm iga&;xm;cJhNyD/5;10 xkdokdYa&;xm;aomf? rw&m;aomarxkefrSD0Jjcif;? avmbvGefusL;jcif;? tEkdiftxufvk,ljcif;? kyfwkukd ukd;uG,fjcif;trIukdjyKaom
avmuDom;wkdYESifh tvQif;raygif;abmf&[krqkdvkd/ xkdokdYqkdvQif? oifwkdYonf avmuDrSxGufoGm;&Murnf/5;11 ,ckrlum; nDtpfukd[kac:a0:aomolonf rw&m;aomarxkefrSD0Jjcif;? avmbvGefusL;jcif;? kyfwkukdukd;uG,fjcif;? qJa&;uJh&Jhjcif;?
ao&nfao&ufESifh,pfrl;jcif;? tEkdiftxufvk,ljcif;rSp? xkdokdYaomtrIukdjyKaomolESifh raygif;abmf&onfomru? xkdolESihftwl
pm;aomufjcif;udpukdrQ rjyK&[k iga&;xm;ynwf\/5;12 jyifvlwkdYukdpD&ifjcif;trIESifh igonf tb,fokdYqkdifoenf;/ twGif;vlwkdYukd oifwkdYpD&if&onf r[kwfavm/5;13 jyifvlwkdYukd bk&m;ocifpD&ifawmfrlvdrfhrnf/ okdYjzpf xkdqkd;npfaomolukd oifwkdYtxJrS ESifxkwfMuavmh/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2

oifwkdYonf tcsif;csif;trI&SdvQif? oefY&Sif;olwkdYa&SU w&m;pD&ifjcif;ukdrcHbJ omoemyvlwkdYa&SU cH0HhaomolwpkHwa,muf&Sdoavm/oefY&Sif;olwkdYonf avmuDEkdifiHukdw&m;pD&ifrnf[k rodMuoavm/ oifwkdYonf avmuDEkdifiHukdpD&if&onfrSefvQif? ti,fqkH;aom
trIrsm;ukd rpD&ifxkdufoavm/6;3 igwkdYonfaumif;uifwrefwkdYukd w&m;pD&ifrnf[k rodMuoavm/ okdYjzpf avmuDtrIukd pD&ifxkdufonfr[kwfavm/6;4
xkdaMumihf oifwkdYonf avmuDtrIukdpD&ifp&m&SdvQif? toif;awmf toa&enf;aomolwkdYukd w&m;olBuD;t&mcefYxm;Muavmh/6;5 xkdokdYqkdaomf? oifwkdY&Sufapjcif;iSgajymqkd\/ oifwkdYwGif ynm&SdwpkHwa,mufrQr&Sdoavm/ nDtpfukdcsif;wkdY\ trIukdpD&if
qkH;jzwfEkdifaomol wpkHwa,mufrQr&Sdoavm/6;6 nDtpfukdcsif;wkdYonf w&m;awGUonfomru? r,kHMunfaomolwkdYa&SUyif w&m;awGUygonf wum;/6;7 xkdokdY oifwkdYonf tcsif;csif;w&m;awGUonftrIrSm tvGefBuD;pGmaomtjypf&SdMu\/ w&m;rawGUbJ nOf;qJjcif;ukd tb,faMumifh
rcHoenf;/6;8 ukd,fOpmIH;jcif;ukd tb,faMumifhrcHoenf;/ xkdokdY oifwkdYonfrcHbJ? nDtpfukdcsif; wa,mufukdwa,mufnOf;qJ? nDtpfukd
csif;wkdY\ Opmukd odrf;,lMuonfwum;/6;9 rw&m;aomolwkdYonf bk&m;ocif\EkdifiHawmfukd tarGrcH&onfukd oifwkdYrodMuoavm/ tvGJr,lMuESifh/ rw&m;aom
arxkefrSD0Jaomol? kyfwkudkukd;uG,faomol? olUr,m;ukdjypfrSm;aomol? a,musfm;csif;arxkefukdjyKaomol? xkdtrIukdcHaomol?6;10 olUOpmukdckd;aomol? avmbvGefusL;aomol? ao&nfao&ufESifh,pfrl;aomol? qJa&;uJh&Jhaomol? tEkdiftxufvk,laomolwkdYonf
bk&m;ocif\EkdifiHawmfukd tarGrcH&Mu/6;11 txufuoifwkdYwGiftcsKdUaomolwkdYonf xkdokdYaomoljzpfMuaomfvnf;? ,ckwGif ocifa,I\emrawmftm;jzifh4if;? igwkdYbk&m;
ocif\ 0dnmOfawmftm;jzifh4if;? aq;aMumoefY&Sif; ajzmifhrwf&mokdYa&mufMuNyD/
982

6;12 igonf tjypfroifhbJvsuf cyfodrf;aomtrIt&mukdjyKEkdifonfrSefapawmh/ cyfodrf;aom trIt&mukdjyKoifhonfr[kwf/ tjypf


roifhbJvsuf cyfodrf;aomtrIt&mukdjyKEkdifonfrSefapawmh/ tb,ftrIt&mrQ igonfuRefrcH/6;13 tpm;taomufwkdYonf 0rf;tbkdY? 0rf;onfvnf; tpm;taomufwkdYtbkdYjzpfonfrSefapawmh/ okdYaomfvnf; bk&m;ocifonf xkdESpf
yg;ukdzsufqD;awmfrlvdrfhrnf/ ukd,fcEmonf rw&m;aomarxkeftbkdYjzpfonfr[kwf/ ocifbk&m;tbkdYjzpf\/ ocifbk&m;onfvnf;
ukd,fcEmtbkdYjzpfawmfrl\/6;14 bk&m;ocifonf wefckd;awmftm;jzifh ocifbk&m;ukdxajrmufapawmfrlonfjzpf? igwkdYukdvnf; xajrmufapawmfrlvdrfhrnf/6;15 oifwkdYukd,fcEmonf c&pfawmf\t*FgjzpfaMumif;ukdrodMuoavm/ okdYjzpfvQif? c&pfawmf\t*Fgukd,l jynfwefqm\t*Fg
jzpfaptyfoavm/ rjzpfaptyf/6;16 tb,fokdYenf;/ jynfwefqmrSD0Jaomolonf xkdjynfwefqmESifh wom;wukd,fwnf; jzpfaMumif;ukd rodMuoavm/ xkdol
ESpfa,mufwkdYonf wom;wukd,fwnf;jzpf&vdrfhrnf[k usrf;pmvm\/6;17 ocifbk&m;rSD0Jaomolonf xkdocifESifh wpdwfw0dnmOfwnf;jzpf\/6;18 rw&m;aomarxkefukd MuOfa&SmifMuavmh/ vljyKwwfaomtjcm;'kpkduf&SdorQwkdYonf ukd,fjyif&Sd\/ rw&m;aomarxkefukd
jyKaomolrlum;? rdrdukd,fukdyif jypfrSm;\/6;19 tb,fokdYenf;/ oifwkdYukd,fcEmonf bk&m;ocifay;oem;awmfrlaom 0dnmOfawmfwnf;[laom? oifwkdYtxJusdef;0yf
oefY&Sif;aom0dnmOfawmf\AdrmefjzpfaMumif;ukd4if;? rdrdwkdYukd rdrdwkdYrykdifaMumif;ukd4if;? rodMuoavm/6;20 oifwkdYonftbkd;ESifh0,fawmfrlaomoljzpfaomaMumifh? bk&m;ocifykdifawmfrlaom oifwkdY\ukd,fcEmESifh pdwf0dnmOftm;jzifh
bk&m;ocif\*kPfawmfukd xif&Sm;apMuavmh/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5

7;6
7;7
7;8
7;9
7;10
7;11
7;12
7;13
7;14
7;15
7;16
7;17
7;18
7;19
7;20
7;21

oifwkdYonf ighxHokdYay;vkdufaompmygaomt&mrSm? a,musfm;onf rdef;rESifh rqufqHbJ aevQif?aumif;aomfvnf;? rw&m;aomarxkefESifh uif;vGwfrnftaMumif;? a,musfm;wkdif; rdrdr,m;&Sdapavmh/ rdef;rwkdif; rdrdvif&Sdapavmh/a,musfm;onf qufqHjcif;0wfukd rdrdr,m;tm;jyKapavmh/ xkdenf;wl? rdef;ronfvnf; qufqHjcif;0wfukd rdrdviftm;jyKapavmh/rdef;ronf rdrdukd,fukdrykdif? vifonfykdif\/ xkdenf;wla,mufsm;onfvnf; rdrdukd,fukdrykdif? r,m;onfykdif\/tcsif;csif; cifyGef;0wfukdry,fra&SmifMuESifh/ xkdokdYqkdaomf? qkawmif;jcif;0wfukdjyK&aomtcGifh &Sdapjcif;iSg? oabmwl cifyGef;0wfukd
cPrQra&Smif&[krqkdvkd/ xkdokdYa&SmifvQif? ukd,fukdrcsKyfwnf;Ekdifaomtm;jzifh pmwefonf tjypfokdYaoG;aqmif&aomtcGifhr&Sdap
jcif;iSg? aemufwzeftwlaeMuavmh/okdY&mwGif ynwfrxm;bJ tcGifhay;jcif;tm;jzifhom igqkd\/vltaygif;wkdYonf iguJhokdYjzpfapjcif;iSg igtvkd&Sd\/ okdYaomfvnf;? vltoD;? toD;wkdYonf bk&m;ocifay;oem;awmfrlonftwkdif;
toD;toD;aomqkaus;Zl;ukdcH&Mu\/xkdaMumifh r,m;r&SdaomolwkdYESifh rkqkd;rwkdYukd igqkdonfum;? xkdolwkdYonf iguJhokdYaevQif aumif;\/okdYaomfvnf;? umr*kPfukdrcsKyfwnf;EkdifvQif xdrf;jrm;pkHbufjcif;ukdjyKMuap/ udavompdwfylyefjcif;&Sdonfxuf xdrf;jrm;pkHbufjcif;
jyKaomf omaumif;\/
cifyGef;&SdaomolwkdYukdvnf;? igynwfonfomru? ocifbk&m;ynwfawmfrlonfum;? r,m;onf rdrdcifyGef;ukdrpGefYypfapESifh/pGefYypfvQif cifyGef;r&SdbJaeap/ okdYr[kwfvQif? cifyGef;a[mif;xHokdYjyeftoifhtwifhaeap/ a,mufsm;onfvnf; rdrdr,m;ESifh
ruGmapESifh/<uif;aomolwkdYukdocifbk&m;onf ukd,fwkdifrynwfbJ? igynwfonfum;? wpkHwa,mufaomnDtpfukdonf r,kHMunfaom
r,m;&Sd? xkdr,m;onfrdrd cifyGef;ESifhaejcif;iSg tvkd&SdvQif ruGmapESifh/xkdenf;wlrdef;ronfvnf;? r,kHMunfaomcifyGef;&Sd? xkdcifyGef;onf rdrdr,m;ESifhaejcif;iSg tvkd&SdvQifruGmapESifh/taMumif;rlum;? r,kHMunfaomvifonf rdrdr,m;tbkdYpifMu,f\/ r,kHMunfaom r,m;onfvnf; rdrdviftbkdYpifMu,f\/
okdYr[kwfvQif oifwkdY\om; orD;onfrpifMu,f/ ,ckwGifpifMu,fMu\/okdYaomfvnf;r,kHMunfaomolonf uGmoGm;vdkvQifuGmoGm;ap/ xdkodkYjyKvQif wynhfawmfonfa,musfm;jzpfap? rdef;rjzpfap?
csnfaESmifjcif;r&Sd/ igwdkYonf toifhtwifhaeapjcif;iSg bk&m;ocif\ynwfawmf&Sd\/tcsif;rdef;r? oifonfudk,fcifyGef;udku,fwifrnf? ru,fwifrnfudktb,fodkYodoenf;/ tcsif;a,musfm;? oifonfudk,fcifyGef;udk
u,fwifrnf? ru,fwifrnfudk tb,fodkYodoenf;/
ocifbk&m;onf vltoD;toD;wdkYtm; a0iSawmfrl? bk&m;ocifonf vltoD;toD;wkdYukdac:awmfrlonfESifhavsmfpGmvlwkdif;usifhae
ap/ cyfodrf;aomtoif;awmfwkdYukd xkdokdYigynwf\/ta&zsm;vSD;jcif;ukdcHaomolonf ac:awmfrljcif;aus;Zl;ukdcH&vQif? ta&zsm;vSD;jcif;ukdrpGefYapESifh/ ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHaomolo
nfvnf; ac:awmfrljcif;aus;Zl;ukdcH&vQif? ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHapESifh/ta&zsm;vSD;jcif;tm;jzifh tusKd;r&Sd? rcHbJaejcif;tm;jzifhvnf; tusKd;r&Sd/ bk&m;ocif\ynwfawmfwkdYukd apmifha&Smufjcif;tm;jzifhom
tusKd;&Sd\/ac:awmfrljcif;aus;Zl;ukdcH&aomolonf tMuiftrIukdvkyfae\?xkdokdYvlwkdif; vkyfaeap/tapcHuRefjzpf ac:awmfrljcif;aus;Zl;ukdcH&vQifpkd;&drfjcif;r&SdESifh/ okdYaomfvnf;vGwfjcif;okdYa&mufEkdifvQifvGwf&aomtcGifhukd om
983

okH;aqmif avmh/7;22 taMumif;rlum;uRefjzpfpOf? ocifbk&m;ac:awmfrljcif;ukdcH&aomolonf ocifbk&m;\ vlvGwfjzpf\/ xkdenf;wl vlvGwfjzpfpOf?


ac:awmfrljcif;ukdcH&aomolonf c&pfawmf\ uRefjzpf\/
7;23 oifwkdYonf tbkd;ESifh0,fawmfrlaomoljzpf? vlxHtvkdtavsmufuRefrcH MuESifh/7;24 nDtpfukdwkdY? ac:awmfrljcif;aus;Zl;ukdcH&aomolonftMuiftrIukdvkyfae\? xkdokdYbk&m;ocifha&SUawmfvlwkdif;vkyfaeap/
7;25 cifyGef;r&SdaomolwkdY\trIrSm?ocifbk&m;\ ynwfawmfonfigr&Sdaomfvnf; igonfopm&SdaomoljzpftHhaomiSg? ocifbk&m;\
aus;Zl;awmf ukdcH&aomol uJhokdYpD&if\/7;26 pD&ifcsuf[lrlum;? ,cknOf;qJjcif;taMumif;aMumifh cifyGef;r&SdvQifaumif;\/7;27 oifonf r,m;&SdvQifvGwfapjcif;iSg rBuHpnfESifh/ r,m;ESifhvGwfvQif tjcm;aomr,m;ukd r&SmESifh/7;28 okdYaomfvnf; oifonf r,m;aevQiftjypfr&Sd/ vifraebl;aomrdef;ronfvnf; vifaevQif tjypfr&Sd/ okdkYaomfvnf;?
xkdokdYjyKaomolwkdYonf avmunOf;qJjcif;'kuukdcH&Murnf/ trIt&m usyfwnf;pGmaomynwfukdigrxm;vkd/7;29 nDtpfukdwkdY? igqkdonfum;? usef<uif;aomumvonfusOf;usyfonfjzpf? r,m;&Sdaomolonf r,m;r&SdouJhokdYjzpf&rnf/7;30 ikda<u;aomolonf rikda<u;ouJhokdYjzpf&rnf/ 0rf;ajrmufaomolonf 0rf;rajrmufouJhokdY jzpf&rnf/ Opm0,faomolonftvQif;r&Sd
ouJhokdYjzpf&rnf/7;31 avmuukdokH;aomolonf rokH;ouJhokdYjzpf&rnf/ taMumif;rlum;? avmu\ tqif;oPmefonf a&GUoGm;uG,faysmufwwf\/7;32 oifwkdYonf pkd;&drfjcif;ESifhuif;vGwfapjcif;iSg igtvkd&Sd\/ cifyGef;r&Sdaomolonf ocifbk&m;\ pdwfawmfESifhawGUapjcif;iSg ocif
bk&m;\ trIukdomowdxm;wwf\/7;33 cifyGef;&Sdaomolrlum;? rdrdr,m;\pdwfESifhawGUapjcif;iSg avmuDtrIukd owdxm;wwf\/7;34 xkdenf;wl cifyGef;r&Sdaomrdef;rESifh cifyGef;&Sdaomrdef;ronf jcm;em;jcif;&Sd\/ cifyGef;r&Sdaomrdef;ronf ukd,fcEmpdwf0dnmOfESpfyg;ukdo
efY&Sif;apjcif;iSg ocifbk&m;\trIukdom owdxm;wwf\/ cifyGef;&Sdaomrdef;rrlum;? rdrdcifyGef;\pdwfESifhawGUapjcif;iSg avmuDtrIukd
owdxm;wwf\/7;35 xkdokdYigqkdaomf? oifwkdYtusKd;ukdomaxmufqkd\/ oifwkdYukd aESmifh&SufcsifaompdwfESifhqkdonf r[kwf/ oifwkdYonf avsmufywfpGm
usifh pdwfIyfaxG;jcif;r&SdbJ? ocifbk&m;\0wfukd tNrJjyKapjcif;iSgom okdYqkd\/
7;36 tysdKunmonf cifyGef;r&SdbJ touf&G,fvGefvQif ravsmufywf[k
xkdtysdKunmukdykdifaomolonf xifrSwf xdrf;jrm;p&mtaMumif; vnf;&SdvQif? xkdolonf tvkdavsmufjyKap/ tjypfr&Sdxdrf;jrm;Muap/7;37 okdYaomfvnf; rdrdpdwfESvkH;wnfMunfjcif;&Sd? jyKvkdonftwkdif;jyKEdkifaomtcGifhESifh ukd,fpdwf tvkdukdcsKyfwnf;EkdifaomtcGifh&Sdaom
aMumifh? rxdrf;jrm;bJaernf[k ukd,fpdwfESvkH;xJrSm pD&ifqkH;jzwfaomolonf aumif;pGmjyK\/7;38 okdY&mwGif r*Fvmaqmifaomolonf aumif;pGmjyK\/ raqmifaomolrlum;? omaumif;pGmjyK\/
7;39 rdef;ronf rdrdcifyGef;raorSDumvywfvkH; w&m;tm;jzifhcsnfaESmifvsuf&Sd\/ cifyGef;aovQifrlum;? rdrdtvkdtwkdif;ocifbk&m;om
tjcm;aomol\r,m;jzpfjcif;iSg tcGifh&Sd\/7;40 tcGifh&Sdaomfvnf;? tjcm;aomol\r,m;rjzpfbJaevQif? omr*Fvm&Sdonf[k igoabm&Sd\/ igvnf; bk&m;ocif\0dnmOf
awmf&Sdawmfrlonf[k igpGJvrf;jcif;pdwf&Sd\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1

kyfwka&SUylaZmfaom ,Zfaumift&mrSm? igwkdY&SdorQonf ykdif;jcm;wwfaomOmPf&Sdonfukd igwkdYodMu\/ OmPfonfaxmifvTm;


apwwf\/ arwmrlum; wnfaqmufwwf\/8;2 tMuifolonf? igum;ynm&Sdjzpfonf[lpdwfxif\? xkdolonfodtyfonf twkdif;tvQif;rodao;/8;3
bk&m;ocifukdcspfaomolrnfonfum;? bk&m;ocifodapawmfrlaomoljzpf\/8;4 kyfwka&SUylaZmfaom,Zfaumifukdpm;jcif;t&mrSm? kyfwkonf avmu tcsnf;ESD;ouf oufjzpfonfukd4if;? wqlwnf;aom
bk&m;ocifrSwyg; tb,fbk&m;ocifrQr&Sdonfukd4if;? igwkdYodMu\/8;5 bk&m;rsm;? t&Sifrsm;[kqkdonftwkdif; aumif;uifay:? ajrBuD;ay:rSm bkk&m;[lac:a0: orkwfaomoltrsm;&Sdaomfvnf;?8;6 tMuifbk&m;ociftxJu cyfodrf;aomt&mjzpf? tMuifbk&m;ociftbkdYtvkdiSg igwkdYonfjzpfMu\? xkdcrnf;awmfbk&m;
ocifwyg;wnf;om igwkdY&Sdawmfrl\/ tMuifociftm;jzifh igwkdYrSp cyfodrf;aomt&mjzpfMu\? xkdocifa,Ic&pfwyg;wnf;om
igwkdY&Sdawmfrl\/8;7 okdYaomfvnf;xkdOmPfukdvlwkdif;r&/ tcsKdUaomolwkdYonf ,ckwkdifatmif kyfwka&SUylaZmfaom ,Zfaumifukdpm;aomf? kyfwkukd
axmufaompdwfESifh pm;Muonfjzpf? olwkdY ukd,fukdukd,fod aompdwfonf tm;enf;aomaMumifh npfnL;jcif;okdY a&mufwwf\/
8;8 tpm;taomuftm;jzifh bk&m;ocifha&SUrSm rsufESm&onfr[kwf/ tpm;ukdokH;umrQjzifh jrwfonfr[kwf/ a&SmifumrQjzifh ,kwfonf
r[kwf/8;9 okdYaomfvnf;? oifwkdYtcGifhukdtm;enf;aomolwkdYxdrdvJp&mtaMumif;rjzpf apjcif;iSg owdjyKMuavmh/8;10 taMumif;rlum;? oifonf ykdif;jcm;wwfaomOmPf&Sdvsufyif? kyfwkpifxJ pm;yGJem;rSmavsmif;onfukd olwyg;jrifvQif? ukd,fukdukd,f
odaompdwftm;enf;aomolonf? kyfwka&SU ylaZmfaom,Zfaumifukdpm;jcif;iSg &Jrnfr[kwfavm/8;11 xkdokdYjzpfvQif? tMuifnDtpfukdtbkdYtvkdiSg c&pfawmfonf taocHawmfrl\? tm;enf;aomxkdnDtpfukdonf oif\OmPfaMumifh
984

ysufpD;jcif;odkY a&muf&ygonfwum;/oifwkdYonf nDtpfukdwkdYukd xkdokdYjypfrSm; olwkdY ukd,fukdukd,fodaom tm;enf;aompdwfukd xdckdufaomtcg? c&pfawmfukdvnf;


jypfrSm;&mokdYa&muf\/8;13 okdYjzpf? ig\tpm;taomufonf ighnDtpfukdukdrSm;,Gif;apvQif? ighnDtpfukd rSm;,Gif;p&mtaMumif;r&Sdapjcif;iSg? trJom;ukd
tpOfrjywfa&Smifrnf/
8;12

tcef;BuD; ( 9 )
9;1

igaygvkonfuRefr[kwf? vlvGwfjzpfonfr[kwfavm/ wrefawmfjzpfonfr[kwfavm/ igwkdYocifa,Ic&pfukd jrif&NyDr[kwfavm/


oifwkdYonf ocifbk&m; igvkyfaomtvkyfjzpf Muonfr[kwfavm/9;2 igonf tjcm;aomolwkdYtm; wrefawmfrjzpfaomfvnf;? oifwkdYtm; wrefawmftrSefjzpf\/ taMumif;rlum;? igonf wrefawmf
rSefonf[k oifwkdYonf wynfhawmfjzpfaomtm;jzifh ighukdwHqdyfcwfMu\/9;3 ighukdppfaq;ar;jref;aomolwkdYtm; igtjypfajz&mpum;[lrlum;?9;4 igwkdYonf pm;aomufjcif;tcGifhr&Sdoavm/9;5
auzESifhocifbk&m;\nDrsm;rSp <uif;aomwrefawmfrsm;uJhokdY? igwkdYonf a'opm&DvSnfhvnfonfwGif ESrjzpfaomr,m;ygapjcif;iSg
tcGifhr&Sdoavm/9;6 igESifh AmeAom tvkyfrvkyfbJ ae&aomtcGifhr&Sd[kqkd&oavm/9;7 tb,folonf ukd,fp&dwfukdokH; ppfrIukdxrf;&oenf;/ tb,folonf O,smOfukdpkdufysKd; toD;ukdrpm;bJae&oenf;/
tb,folonf okd;xdef;vkyf okd;EkdYukdrokH;bJae&oenf;/
9;8 avmuDa0g[m&tm;jzifhomokdYigqkdoavm/ ynwfw&m;onfvnf; okdY yifqkdonfr[kwfavm/9;9 arma&S\ynwdusrf;pm vmonfum;? pyg;eif;e,faomEGm;\EIwfukd rcsKyfwnf;&[kvm\/ bk&m;ocifonf EGm;ukdom yrmP
jyKawmfrloavm/9;10 okdYr[kwf igwkdYaMumifhom okdYynwfawmfrloavm/ v,fxGefaomolonf ajrmfvifhvsuf xGefapjcif;iSg4if;? ajrmfvifhvsuf
pyg;eif;e,faomolonf ajrmfvifhonftwkdif;&apjcif;iSg4if;? igwkdYaMumifhom okdYusrf;pmvm\/9;11 igwkdYonf oifwkdY"rrsKd;aphukdpkdufNyD;rS oifwkdY\avmuDtoD;ukdokH;aqmifvQif aus;Zl;BuD;rnfavm/9;12 tjcm;aomolwkdYonf oifwkdYxHrSm xkdtcGifhukd&vQif igwkdYonf om&xkdufonfr[kwfavm/ okdYaomfvnf; xkdtcGifhukd
igwkdYonfrokH;bJ? c&pfawmf\{0Ha*vdw&m;ukd qD;wm;jcif; taMumif;r&Sdapjcif;iSg t&m&monf;cHMu\/9;13 "rudptrIukdaqmif&GufaomolwkdYonf AdrmefawmfukdtrSDjyK pm;&onfukd4if;? ,ZfylaZmfjcif;trIukd aqmif&GufaomolwkdYonf
,ZfyvifESifh qufqH pm;&onfukd4if;? oifwkdYrodMuoavm/9;14 xkdenf;wl? {0Ha*vdw&m;ukda[maomolwkdYonf {0Ha*vdw&m;ukdtrSDjyK toufarG;&rnftaMumif;? ocifbk&m;\ynwfawmf
rlcsuf&Sd\/
9;15 okdYaomfvnf; xkdtcGifhukdigonftvQif;rokH;/ oifwkdYonf ightm; xkdokdYjyKapjcif;iSg pum;ukd iga&;onfr[kwf/ taMumif;rlum;?
ig0g<um;jcif;tcGifhukd olwyg;zsufqD;onfxuf igaoaomf omaumif;\/9;16 igonf {0Ha*vdw&m;ukda[mkHjyKvQif 0g<um;jcif;taMumif;r&Sdao;/tb,faMumifhenf;
[lrlum;? ra[mbJraeEkdif/ ra[mbJaevQif tr*Fvm&Sd\/9;17 okdYjzpf trIawmfukd tvkdtavsmufaqmif&GufvQif tusKd;&Sd\/ ukd,ftvkdukdjiif;qef aqmif&GufvQif t&mawmfcefYxm;
aomoljzpf\/9;18 okdYjzpf ig\tusKd;tb,fokdYenf;[lrlum;? {0Ha*vdw&m;ukda[maomtcg? a[mjcif;ESifh pyfqkdifaom tcGihfukdrokH;bJvsuf?
c&pfawmf\{0Ha*vdw&m;ukd emaomolwkdYonf tb,fp&dwfukdrQ rukefbJaeapjcif;iSg jyKvQifigtusKd;&Sd\/
9;19 igonftb,fol\uRef rjzpfaomfvnf; omrsm;aomolwkdYukd&jcif;tvkdiSg vlwumwkdY\uRefcH&\/9;20 ,k'vlwkdYukd&jcif;tvkdiSg ,k'vlwkdY ,k'vluJhokdYjzpf\/ ynwfw&m;ukd ukd,fwkdifrqnf;uyf aomfvnf;? ynwfw&m;ukd
qnf;uyfaomolwkdYukd &jcif;tvkdiSg? ynwfw&m;ukdqnf;uyfaom olwkdY ynwfw&m;ukdusifhaomoluJhokdYjzpf\/9;21 bk&m;ocifha&SUawmf w&m;rJhrae? c&pfawmf\w&m;ukdusifhaomoljzpfaomfvnf;? ynwfw&m;rJhaomolwkdYukd&jcif;tvkdiSg
ynwfw&m;rJhaomolwkdY ynwfw&m;rJhaomoluJhokdY jzpf\/9;22 tm;enf;aomolwu
Ydk dk &jcif;tvkid gS ? tm;enf;aomolwYdk tm;enf;aomoluo
hJ jYdk zpf\/ tcsKdUaomolwu
Ydk dk wpkw
H ckaomtrIt&mtm;jzifh
u,fwifjcif;tvkdiSg? cyfodrf;aomolwkdY cyfodrf;aomt&mjzpf\/9;23 oifwkdYESifhtwl {0Ha*vdw&m;ukdqufqHjcif;tvkdiSg? {0Ha*vdw&m;ukdqufqH jcif;tvkdiSg? {0Ha*vdw&m;aMumifh xkdokdYigjyKavh&Sd\/
9;24 ajrwvif;NydKif ajy;Muaomoltaygif;wkdYonf NydKifajy;Muaomfvnf;? wa,mufwnf;omvQif qkukd&onf[k oifwkdYrodMu
oavm/ qkukd&rnf taMumif;ajy;Muavmh/9;25 yGJNydKif tcsif;csif;wkdufaomolrnfonfum;? t&m&mwyfrufjcif;ukdcsKyfwnf;wwf\/ xkdolwkdYonf ndK;EGrf;ysufpD;wwfaom
yef;OD;&pfukd &jcif;tvkdiSg jyKMu\/ igwkdYrlum; rndK;EGrf; rysufpD;Ekdifaom yef;OD;&pfukd&jcif;tvkdiSgjyKMu\/9;26 xkdaMumifh igajy;aomtcg trSwfwrJhajy;onfr[kwf/ vufayGUowfaomtcg tmumoaumif;uifukdom xkd;owfonfr[kwf/9;27 olwyg;ukdqkH;rNyD;rS ukd,fwkdifIH;aomolrjzpf&rnftaMumif;? ukd,fukdxkd;ESdyfpufavh&Sd\/
985

tcef;BuD; ( 10 )
10;1
10;2
10;3
10;4
10;5

nDtpfukdwkdY? igwkdYbkd;ab;taygif;wkdYonf rkdCf;wdrfatmufrSm&Sd? yifv,ftv,f a&SmufoGm;Muonf[l4if;?rkdCf;wdrfESifhyifv,fxJrSm arma&SAwdZHukdcHMuonf[l4if;?"rtpmukd twlpm;Muonf[l4if;? "ra&ukdtwlaomufMuonf[l4if;? oifwkdYrodrrSwfbJ aeapjcif;iSg igtvkdr&Sd/xkdolwkdYaemuf vkdufaom"rausmufrS xGufaoma&ukdaomufMu\/ xkdausmufum; c&pfawmfjzpfownf;/okdYaomfvnf; xkdolwkdYwGif rsm;pGmaomolwkdYukd bk&m;ocifonf tm;&ESpfoufawmfrrl/ olwkdYonf awmaoaMuysufpD;jcif;okdY
a&mufMu\/
10;6 xkdolwkdYonf raumif;aomt&mwkdYukdwyfrufouJhokdY igwkdYonfrwyfrufapjcif;iSg? xkdtaMumif;t&mwkdYonf igwkdYtbkdY ykHoufao
jzpfMu\/10;7 vlwkdYonf pm;aomufvsufxkdifaeMu\/ aemufwzef uckefjrL;xl;jcif;iSg xMu\[k usrf;pmvmonftwkdif;?10;8 xkdoltcsKdUwkdYonfkyfwkukd ukd;uG,fouJhokdYrukd;uG,fMuESifh/ xkdoltcsKdUwkdYonf rw&m;aomarxkeftrIukdjyK waeYjcif;wGif
vlESpfaomif;okH;axmifvJ aoouJhokdYrjyKbJ? rw&m;aomarxkefukda&SmifMuukeftHh/10;9 xkdoltcsKdUwkdYonf pkHprf;aESmifh&Sufjcif;ukdjyK? a>rjzifhysufpD;ouJhokdY igwkdYonfrjyK? c&pfawmfukd rpkHprf;raESmifh&SufbJaeMuukeftHh/10;10 xkdoltcsKdUwkdYonfjrnfwrf;jcif;ukdjyK? zsufqD;aomol\vufjzifh ysufpD;ouJhokdYr[kwf? jrnfwrf;jcif;ukdrjyKMuESifh?10;11 xkdtaMumif;t&m&SdorQwkdYonf ykHoufaojzpftHhaomiSg xkdolwkdYa&mufMu\/ uyfumvtqkH;wGifjzpfaomigwkdYukd qkH;rp&mbkdY
usrf;pm a&;xm;vsuf&Sdownf;/10;12 xkdaMumifhtMuifolonf rdrdwnfMunfvsufaeonf[k rdrdxifrSwf\? xkdolonf rvJjcif;iSg owdjyKap/10;13 vljzpfwwfaom pkHprf;aESmifh&Sufjcif;ukdom oifwkdYonfcH&Mu\/ bk&m;ocifonf opmESifh jynfhpkHawmfrlonfjzpf? oifwkdYrcHEkdif
aompkHprf;aESmifh&Sufjcif;ukd oifwkdYa&mufpdrfhaomiSg tcGifhay;awmfrrl/ oifwkdYonfcHEkdifrnftaMumif; pkHprf;aESmifh&Sufjcif;t&mESifh
wuG? xGufajrmufaomvrf;ukdvnf; pD&ifjyKjyifawmfrlvdrfhrnf/
10;14 xkdaMumifh ighcspfolwkdY? kyfwkukdukd;uG,fjcif;trIukdMuOfa&SmifMuavmh/10;15 oifwkdYukd ynm&SduJhokdYrSwf ajymrnf/ ighpum;ukdqifjcifMuavmh/10;16 igwkdYonf aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;&mr*FvmcGufzvm;rlum;? c&pfawmf\taoG;ukd qufqHjcif;jzpf onfr[kwfavm/ igwkdYzJhaom
rkefYrlum;? c&pfawmf\ukd,fukd qufqHjcif;jzpfonfr[kwfavm/10;17 rkefYwvkH;wnf;&Sdonfjzpf? igwkdY&SdorQonf wvkH;wnf;jzpfaom xkdrkefYukdqufqHvsuf cH,lMuaomaMumifh? trsm;jzpfaomigwkdYonf
wvkH;wukd,fwnf;jzpfMu\/10;18 Zmwdtm;jzifh oa&vtrsKd;jzpfaomolwdkYukdMunfhIMuavmh/ ,Zfaumifukdpm;aomolwkdYonf ,ZfyvifESifh qufqHaomol
jzpfMuonf r[kwfavm/10;19 xkdokdYqkdaomf tb,fokdYigqkdvkdoenf;/ kyfwkum;rSwfp&m&Sdonf? kyfwka&SU ylaZmfaom,Zfaumifum; rSwfp&m&Sdonf[k qkdvkd
oavm/10;20 xkdokdYrqkdvdk/ omoemyvlwkdYonf ylaZmfaom,Zfukd bk&m;ociftm;ylaZmfMuonfr[kwf/ ewfqkd;wkdYtm;ylaZmfMu\/ oifwkdYonf
ewfqkd;wkdYESifhqufqHapjcif;iSg igtvkdr&Sd/10;21 ocifbk&m;\cGufzvm;? ewfqkd;wkdY\cGufzvm;ESpfyg;ukd oifwkdYraomufEkdifMu/ ocifbk&m;\pm;yGJ? ewfqkd;wkdY\pm;yGJESpfyg;ukd
oifwkdY0if rpm;EkdifMu/10;22 ocifbk&m;trsufawmfxGufapjcif;iSg igwkdYjyK&Muoavm/ igwkdYonf ocifbk&m;xufom wefckd;BuD;Muoavm/
10;23 igonftjypfroifhbJ cyfodrf;aomtrIt&mukdjyKEkdifonfrSefapawmh/ cyfodrf;aom trIt&mukd jyKoifhonfr[kwf/ tjypfroifhbJ
cyfodrf;aomtrIt&mukd jyKEkdifonfrSefapawmh/ cyfodrf;aomtrIt&mwkdYonf olwyg;ukdwnfaqmufwwfonfr[kwf/10;24 ukd,ftusKd;ukdtb,folrQr&SmapESifh/ olUtusKd;ukdukdvlwkdif;&Smap/10;25 Mowypdwfukdaxmuf&aomaMumifh? aps;a&mif;orQukd rppfaMumrar;jref;bJpm;Muavmh/10;26 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onfajrBuD;ESifh ajrBuD;wefqmukdykdifawmfrl\/
10;27 r,kHMunfaomolonf oifwkdYukdac:bdwf oifwkdYonfoGm;vkdvQif? Mowypdwfukdaxmuf&aomaMumifh? oifwkdYa&SUxnfhorQukd
rppfaMumrar;jref;bJpm;Muavmh/10;28 okdYaomfvnf; rnfaomt&monf kyfwka&SUylaZmfaom,Zfaumifjzpf\[k wpkHwa,mufaomolqkdvQif? xkdokdYqkdaomol\
rsufESmukd4if;? Mowypdwfukd4if;? axmufrpm;MuESifh/10;29 Mowypdwf[kqkdaomf ukd,fpdwfukdrqkdvkd? olUpdwfukdqkdvkd\/ tjcm;aomol\ pdwfonf ig\tcGifhukd tb,faMumifhppfaMumpD&if&
rnfenf;/10;30 aus;Zl;awmftm;jzifh igokH;aqmif&vQif? aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf; okH;aqmifonfwGif tb,faMumifh uJh&Jhjypfwifjcif;ukdcH&rnfenf;
[k qkdvQifrlum;?10;31 oifwkdYpm;aomf4if;? aomufaomf4if;? rnfonfhtrIukdjyKaomf4if;? bk&m;ocif\bkef;awmfukd axmuf cyfodrf;aomtrIudpukd
jyKMuavmh/10;32 vlrsm;wkdYonf u,fwifjcif;okdYa&mufpdrfhaomiSg? igonf ukd,ftusKd;ukdr&SmbJ olUtusKd;ukd&Sm?10;33 cyfodrf;aomvlwkdY\tvkdokdY t&m&mvkdufonfenf;wl? oifwkdYvnf; ,k'vl? a[vovl? bk&m;ocif\toif;awmf0ifolwkdY
xdrd vJp&mtaMumif;ukdrjyKbJ?
986

tcef;BuD; ( 11 )
11;1 igonf c&pfawmf\enf;wlusifhouJhokdY oifwkdYvnf; ighenf;wlusifhMuavmh/11;2 nDtpfukdwkdY? oifwkdYonf t&m&mighukdatmufarh? igtyfay;aomenf;Oya'owkdYukd pGJvrf;Muonfjzpf oifwkdYukdigcsD;rGrf;\/11;3 a,musfm;\acgif;um; c&pfawmfjzpfonfukd4if;? rdef;r\acgif;um;a,musfm;jzpfonfukd4if;? c&pfawmf\acgif;um; bk&m;ocif
jzpfawmfrlonfukd4if;? oifwkdYodrSwfapjcif;iSg igtvkd&Sd\/11;4 a,musfm;rnfonfum;? rdrdacgif;ukdzkH;vsufqkawmif;aomf4if;? ya&mzufjyKaomf4if;? rdrdacgif;toa&ukdIwfcs\/11;5 rdef;rrnfonfum;? rdrdacgif;ukd rzkH;bJ qkawmif;aomf4if;? ya&mzufjyKaomf4if;? rdrdacgif;toa&ukdIwfcs\/11;6 xkdokdYjyKvQif qHyif&dwfonfESifhwl\/ rdef;ronf rdrdacgif;ukdrzkH;vQif qHyifukdjzwfap/ qHyifjzwfjcif;? qHyif&dwfjcif;t&monf
&Sufp&m&SdvQifacgif;ukdzkH;ap/11;7 a,musfm;onf bk&m;ocif\ykHoPmef? bkef;toa&awmfjzpfaomaMumifh rdrdacgif;ukdrzkH;&? rdef;rrlum; a,musfm;\bkef;toa&
jzpf\/11;8 a,mufsm;onf rdef;raMumifhjzpfonfr[kwf/ rdef;ronf a,musfm;aMumifhjzpf\/
11;9 a,musfm;ukd rdef;rbkdYzefqif;onfr[kwf/ rdef;rukd a,mufsm;bkdYzefqif;\/11;10 xkdaMumifh? aumif;uifwrefrsm;ukdaxmuf? rdef;ronf rdrdacgif;ukdzkH;&rnf/
11;11 okdYaomfvnf; ocifbk&m;a,musfm;rygbJ rdef;rjzpfonfr[kwf/ rdef;rrygbJ a,mufsm;jzpfonfr[kwf/11;12 rdef;ronf a,mufsm;aMumifhjzpfouJhokdY a,mufsm;onfvnf; rdef;rtm;jzifhjzpf\/ tvkH;pkHwkdYonfvnf; bk&m;ocifaMumifhjzpfMu\/11;13 rdef;ronf acgif;ukdrzkH;bJvsuf bk&m;ocifukdqkawmif;vQif? avsmufywfonf ravsmufywfonfukd oifwkdYtvkdtavsmuf
qifjcif pD&ifMuavmh/11;14 a,musfm;onf &SnfaomqHyif&SdvQif? &SufbG,faomtaMumif;jzpfonfukd oifwkdYtm; yuwdw&m;yif qkH;roGefoifonfr[kwfavm/11;15 rdef;rrlum;? &SnfaomqHyif&SdvQif? ol\bkef;toa&jzpf\/ taMumif;rlum;? rdef;rqHyifonf rdrdNcHKp&mwkdYjzpf\/11;16 okdYaomfvnf; wpkHwa,mufaomolonf jiif;ckHvQif? igwkdY4if;? bk&m;ocif\ toif;awmfwkdY4if;? xkdokdYaomxkH;pHr&Sd/
11;17 wzefwkH? oifwkdYonf tusKd;ukdjyKpkjcif;iSg pnf;a0;Muonfr[kwf/ tusKd;ukdenf;apjcif;iSg pnf;a0;Muonfjzpf? igonf
ynwfxm;pOfwGif oifwkdYukdrcsD;rGrf;&/11;18 yXrtaMumif;[lrlum;? oifwkdYonf toif;awmf pnf;a0;Muaomtcg? tcsif;csif; uGJjym;jcif; &Sdonfukd igMum;&\/11;19 Mum;&onftwkdif; rSefaumif;rSefvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? oifwkdYwGif aumif;rGefaomolwkdYukd xif&Sm;pdrfhaomiSg oif;cGJjcif;&Sd&rnf/11;20 oifwkdYonf twlpnf;a0;Muaomtcg? ocifbk&m;\yGJawmfukdpm;tHhaomiSg pnf;a0;Muonf r[kwf/11;21 taMumif;rlum;? oifwkdYonf pm;MuonfwGif ukd,fpDukd,fpD rdrdtpmukdt&if,l? wcsKdUum; qmrGwfvsuf? wcsKdUum;pm;aomuf
MuL;vsuf&SdMu\/11;22 oifwkdYonf pm;aomuf&mbkdY ukd,ftdrfr&Sdoavm/ okdYr[kwfvQif? bk&m;ocif\toif;awmfukd rxDrJhjrifjyK? qif;&JaomolwkdYukd
&SufaMumufapoavm/ tb,fokdYigqkd&rnfenf;/ trIrSm oifwkdYukdcsD;rGrf;&rnfavm/ rcsD;rGrf;&/
11;23 taMumif;rlum;? oifwkdY igtyfay;aomt&mukd ocifbk&m;xHigcH&NyD/ cH&aomt&m [lrlum;? ocifa,Ionf &efolvufokdY
tyfESHjcif;ukdcHaomaeYnrSm rkefYukd,l?11;24 aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;NyD;rS rkefYukdzJh? rkefYum;? oifwkdYtbkdYtvkdiSgcsKd;zJhaom ig\ukd,fjzpf\/ ,lpm;Muavmh/ ighukdatmufarhbkdY&m
okdYjyKMuavmh[k rdefYawmfrl\/11;25 xkdenf;wl? npmpm;NyD;rScGufukdvnf;,l? cGufum;ig\taoG;wnfaom y#dnmOfw&m;opfjzpf\/ cGufukdaomufaomtcgcg?
ighukdatmufarhbkdY&maomufMuavmh[k rdefYawmfrl\/11;26 taMumif;rlum;? oifwkdYonf xkdrkefYukdpm; xkdcGufukdaomufaomtcgcg? ocifbk&m;taocH awmfrljcif;ukd <uvmawmfrrlrSD wkdif
atmifjyMu\/11;27 xkdaMumifhocifbk&m;\rkefYESifhcGufukd rxkdufrwefbJ pm;aomufolrnfonfum;? ocifbk&m;\ukd,fawmfESifhtaoG;awmfukd
jypfrSm;&m a&muf\/11;28 okdYjzpf vlwkdif;ukd,fukdukd,fppfaMumNyD;rS rkefYukdpm;ap/ xkdenf;wlcGufukd vnf;aomufap/11;29 taMumif;rlum;? rxkdufrwefbJ pm;aomufaomolonf ocifbk&m;\ukd,fawmfukdykdif;jcm; rodaomaMumifh? rdrdtay:okdY
tjypfa&mufap jcif;iSg pm;aomufaomoljzpf\/
11;30 xkdtaMumif;aMumifh? oifwkdYwGiftm;enf;aomol? rusef;rrmaomoltrsm;&Sd Mu\/ aoaomoltrsm;vnf;&SdMu\/11;31 igwkdYonf ukd,fukdukd,fppfaMumpD&ifvQif? ppfaMumpD&ifawmfrljcif;ESifh uif;vGwfMuvdrfhrnf/11;32 ppfaMumpD&ifawmfrljcif;ukdcH&Muaomtcg? avmuDom;wkdYESifhtwl tjypfpD&ifjcif;ESifh uif;vGwfrnftaMumif; qkH;rawmfrljcif;ukd
cH&Mu\/11;33 xkdaMumifh ighnDtpfukdwkdY? oifwkdYonf pm;tHhaomiSg pnf;a0;aomtcg? tcsif;csif; wa,mufukd wa,mufiHhvifhMuavmh/11;34 wpkHwa,mufaomolonfqmrGwfvQif? oifwkdYonf tjypfcHvsuf rpnf;a0;apjcif;iSg xkdolonf rdrdtdrfpm;ap/ <uif;aomtrIrsm;ukd
igvmaomtcg pD&ifrnf/

987

tcef;BuD; ( 12 )
12;1
12;2

nDtpfukdwkdY? oifwkdYonf0dnmOfqkaus;Zl;taMumif;rsm;ukd rodbJaeapjcif;iSg igtvkdr&Sd/oifwkdYonf txufuomoemyvljzpf? olwyg;aoG;aqmifojzifh? pum;rajymEkdifaomkyfwk &Sd&modkY ygoGm;aomoljzpfaMumif;ukd


oifwkdYodMu\/12;3 xkdaMumifh bk&m;ocif\0dnmOfawmftm;jzifh a[majym tb,folrQ a,IukdrusdefqJEkdifonfukd4if;? a,Ionf ocifbk&m;jzpf
awmfrl\[k oefY&Sif;aom0dnmOfawmfukdtrSDrjyKvQif? tb,folrQrajymEkdifonfukd4if;? oifwkdYonf odem;vnfapjcif;iSg igowd
ay;\/12;4 qkaus;Zl;awmf txl;xl;taxGaxG&SdNim;aomfvnf; 0dnmOfawmfwyg;wnf;&Sd\/12;5 "rq&mtrItxl;xl;taxGaxG&Sdjim;aomfvnf; ocifwyg;wnf;&Sd\/12;6 jyKjyifjcif;trI txl;xl;taxGaxG&Sdjim;aomfvnf;? cyfodrf;aomolwkdY jyKjyiforQukdjyKjyifawmf rlaom bk&m;ocifwyg;wnf;&Sd\/12;7 aumif;aomtusKd;tvkdiSgom 0dnmOfawmfukd vltoD;toD;wkdYtm; xif&Sm;pGmay;awmfrlvsuf &Sd\/12;8 tb,fokdYenf;[lrlum;? 0dnmOfawmftm;jzifh wa,mufaomoltm; ynmw&m;ukday;awmfrl\/ xkd0dnmOfawmftm;jzifh wa,mufol
tm; xkd;xGif;jcif;w&m;ukd ay;awmfrl\/12;9 xkd0dnmOfawmftm;jzifh wa,mufaomoltm; ,kHMunfjcif;ukday;awmfrl\/ xkd0dnmOfawmftm;jzifh wa,mufaomoltm; tema&m*g
ukd Nidrf;apEkdifaomtcGifhukd ay;awmfrl\/12;10 wa,mufaomoltm;? wefckd;ukdjyEkdifaomtcGifhukd4if;? wa,mufaomoltm; ya&mzufjyKEkdif aomtcGifhukd4if;? wa,muf
aomoltm; pdwf0dnmOfwkdYukdykdif;jcm; odEkdifaomtcGifhukd4if;? wa,mufaomoltm; trsKd;rsKd;aombmompum;ukd ajymEkdifaom
tcGifhukd4if;? wa,mufaomoltm; xkdbmompum;\ teufukdabmfjyEkdifaomtcGifhukd4if; ay;awmfrl\/12;11 tcGifh&SdorQwkdYukd wyg;wnf;aom0dnmOfawmfonf jyKjyif vltoD;toD;wkdYtm; toD;toD;cH&aomtcGifhukd tvkdawmf&Sdonf
twkdif; a0iSay;awmfrl\/
12;12 Oyrmum;? ukd,fwckwnf; t*Fgtrsm;&Sdonfjzpf? xkdwckwnf;aomukd,f\t*Fgtaygif;wkdYonf rsm;vsufESifh ukd,fwckwnf;
jzpfouJhokdY? xkdenf;wl c&pfawmfjzpf\/12;13 taMumif;rlum;? ,k'vljzpfap? a[vovljzpfap? uRefjzpfap? vlvGwfjzpfap? igwkdY&SdorQonf 0dnmOfawmfwyg;wnf;tm;jzifh
wukd,fwnf;xJokdY AwdZHukdcHMu\/ igwkdY&SdorQonf wpdwfw0dnmOfwnf;xJokdYvnf; aomufMu\/12;14 ukd,fonf t*Fgwckwnf;&Sdonfr[kwf? trsm;&Sdonfjzpf?12;15 ajcu? igonf vufr[kwfaomaMumifh ukd,fESifhrpyfqkdif[kqkdvQif? xkdokdYqkdaomaMumifh rpyfqkdifonfrSefoavm/12;16 em;uvnf;? igonf rsufpdr[kwfaomaMumifh ukd,fESifhrpyfqkdif[kqkdvQif? xkdokdYqkdaomaMumifh rpyfqkdifonfrSefoavm/12;17 wukd,fvkH;onfrsufpdjzpfvQif tb,fokdYMum;Ekdifrnfenf;/ wukd,fvkH;onf em;jzpfvQif tb,fokdYerf;Ekdifrnfenf;/12;18 ,ckrlum;? bk&m;ocifonftvkdawmf&Sdonftwkdif; t*Fgrsm;toD;toD;wkdYukd ukd,fpD&ifcefYxm;awmfrl\/12;19 xkdrSwyg;? t*Fgtaygif;wkdYonf t*Fgwckwnf;jzpfvQif ukd,fonf tb,frSm&Sdvdrfhrnfenf;/12;20 ,ckwGif t*Fgtrsm;&SdvsufESifh ukd,fwckwnf;&Sd\/12;21 rsufpdu? oifhukdigtvkdr&Sd[k vufukdrqkd&/ xkdenf;wl? OD;acgif;u?oifwkdYukd igtvkdr&Sd[k ajcwkdYukdrqkd&/ xkdrQrutm;enf;[ef
&Sdaomt*FgwkdYonf omtokH;0ifMu\/12;22 toa&enf;[ef&Sdaomt*FgwkdYtm;vnf;? omBuD;aomtoa&ukday;wwf\/
12;23 wifhw,fjcif;r&Sdaomt*FgwkdYonf omBuD;aom wifhw,fjcif;ukdcH&Mu\/12;24 wifhw,fvsuf&Sdaomt*FgwkdYonf tjcm;aomwifhw,fjcif;ukdrvkdMu/12;25 ukd,fcEmtcsif;csif;uGJjym;jcif;r&SdbJ? t*Fgrsm;wdkYonf tcsif;csif; olUukdukd,fESifhtrQ owdjyKapjcif;iSg? bk&m;ocifonf
ukd,fcEmukdrQap? ,kwfaomt*Fgtm; omrsm;aom toa&ukday;awmfrl\/12;26 okdYjzpf? t*Fgwckwnf; qif;&Jjcif;ukdcH&vQif? t*Fgtaygif;wkdYonf twlcH&Mu\/ t*Fgwckonf csD;ajrmufjcif;ukdcH&vQif?
t*Fgtaygif;wkdYonf twl0rf;ajrmuf&Mu\/
12;27 oifwkdYonfc&pfawmf\ukd,fjzpfMu\/ toD;toD;t*FgawmfjzpfMu\/12;28 bk&m;ocifonf yXrt&m wrefawmfwkdYukd4if;? 'kwd,t&mya&mzufwkdYukd4if;? wwd,t&m q&mwkdYukd4if;? xkdaemuf
wefckd;jyaomolwkdYukd4if;? xkdaemuf tema&m*gukdNidrf;apEkdifaom tcGifh&SdaomolwdkYukd4if;? oif;axmufwkdYukd4if;? pD&iftkyfpkd;aom
olwkdYukd4if;? trsKd;rsKd;aombmompum;ukdajymEkdifaomolwkdYukd4if;? toif;awmf cefYxm;awmfrl\/12;29 oif;0ifol&SdorQwkdYonf wrefawmfjzpfMuoavm/ &SdorQwkdYonf ya&mzufjzpfMuoavm/ &SdorQwkdYonf q&mjzpfMuoavm/
&SdorQwkdYonf wefckd;ukdjyEkdifMuoavm/12;30 &SdorQwkdYonf tema&m*gukdNidrf;apEkdifaomtcGifh&SdMuoavm/ &SdorQwkdYonf trsKd;rsKd;aom bmompum;ukd ajymEkdifMuoavm/
&SdorQwkdYonf xkdbmompum;\teufukd abmfjyEkdifMuoavm/12;31 oifwkdYonf tjrwfqkH;aomqkaus;Zl;awmfwkdYukd tvGeftvkd&SdMuonfwGif? omjrwfaomvrf;ukd igjyOD;rnf/

988

tcef;BuD; ( 13 )
13;1
13;2
13;3
13;4
13;5
13;6
13;7
13;8
13;9
13;10
13;11
13;12
13;13

igonfvlbmompum;ukd4if;? aumif;uifwrefbmompum;ukd4if; ajymEkdifaomfvnf; arwmr&SdvQif toHjrnfaomwHykd;c&muJhokdY4if;?


wD;oHukdomay;wwfaom vif;uGif;uJhokdY4if; jzpf\/ya&mzufOmPfukdig&? eufeJaomt&m&SdorQwkdYESifh odyHtwwftrsKd;rsKd;ukdwwfaomf4if;? awmifrsm;ukda&TUEkdifaom ,kHMunfjcif;
trsKd;rsKd;ESifh jynhfpkHaomf4if;? arwmr&SdvQif tcsnf;ESD; oufoufjzpf\/olwyg;ukdigauR;arG; Opm&SdorQukdpGefYBuJonfomru? ukd,fcEmukdrD;IdUapjcif;iSg tyfaomfvnf;? arwmr&SdvQifigtusKd;r&Sd/arwmonfpdwf&Snfwwf\/ aus;Zl;jyKwwf\/ arwmonf*kPfNydKifjcif;r&Sd? 0g<um;jcif;r&Sd? rmefrmer&Sd/ravsmufywfpGm rusifhwwf? ukd,ftusKd;ukdr&Smwwf? a'gotrsufrxGufwwf? tjypf&Sdonf[krxifwwf?rw&m;aomtrI0rf;ajrmufjcif;r&Sdwwf? ormw&m;0rf;ajrmufwwf\/cyfodrf;aomt&mukdzkH;tkyfwwf\/ cyfodrf;aomt&mukd,kHwwf\/ cyfodrf;aomt&mukdajrmfvifhwwf\/ cyfodrf;aomt&mukd
onf;cHwwf\/arwmonf azgufjyefjcif;oabmESifh tpOfuif;vGwf\/ ya&mzufOmPfaomf4if;? trsKd;rsKd;aombmompum;ukd ajymEkdifaom
tcGifhaomf4if;? odyHtwwfaomf4if;? uG,faysmufvdrfhrnf/
,ckrlum;? igwkdYonfrpkHrvif odwwfMu\/ ya&mzufOmPfESifhrpkHrvifa[m wwfMu\/pkHvifjcif;okdYa&mufaomtcgrlum;? rpkHviforQwkdYonf uG,faysmufMuvdrfhrnf/
igonf oli,fjzpfpOftcg oli,fvkdpum;ajym\/ oli,fvkdpdwfxif\/ oli,fvkdBuHpnf\/ toufBuD;aomtcgrlum; oli,f\
t&mrsm;ukd igy,f&Sm;\/,ckwGif igwkdYonf rSeftm;jzifh&dyfrdvsufomaeMu\/ xkdtcgrlum;? rsufarSmufxifxifjrif& Muvdrfhrnf/ ,ckwGifigtodtjrif
rpkHrvifjzpf\/ xkdtcgrlum;? olwyg;onf ighukdodouJhokdY igod&vdrfhrnf/,ckwGif ,kHMunfjcif;? ajrmfvifhjcif;? cspfjcif;? okH;yg;wnfvsuf&Sd\/ okH;yg;wkdYwGif cspfjcif;arwmonf tjrwfqkH;jzpfownf;/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1

cspfjcif;arwmukd rSDatmifvkdufMuavmh/ 0dnmOfqkaus;Zl;wkdYukd tvGeftvkd&SdonfwGif ya&mzufjyK&aomtcGifhukd omvkdcsifaom


pdwf&SdMuavmh/14;2 taMumif;rlum;? tjcm;aombmompum;tm;jzifh ajymaomolonf vlwkdYtm;rajym? bk&m;ociftm;ajym\/ ol\pum;ukd
tb,folrQem;rvnf/ eufeJaomt&mwkdYukd 0dnmOfawmftm;jzifhajym\/14;3 ya&mzufjyKaomolrlum;? wnfaqmufjcif;? wkdufwGef;aoG;aqmifjcif;? oufomjcif;tvkdiSg vlwkdYtm;a[majym\/14;4 tjcm;aombmompum;tm;jzifhajymaomolonfukd,fukdomwnfaqmuf\/ ya&mzufjyKaomolrlum;? toif;awmfukd wnf
aqmuf\/14;5 oifwkdY&SdorQonf tjcm;aombmompum;jzifh ajymapjcif;iSg igtvkd&Sd\/ ya&mzufjyKjcif;iSg omtvkd&Sd\/ taMumif;rlum;?
tjcm;aom bmompum;jzifhajymaomolonf toif;awmfukdwnfaqmufjcif;iSg teufukdrabmfrjyvQif? olUxuf ya&mzufjyKaom
olonf omjrwfownf;/
14;6 nDtpfukdwkdY? igonfoifwkdY&Sd&mokdYvm tjcm;aombmompum;jzifh a[majymaomfvnf;? Asm'dwfawmfukdjyefjcif;? ynmtwwfukd
oifjcif;? ya&mzufjyKjcif;? qkH;rMo0g'ay;jcif; wckckukdrjyKbJvsuf? oifwkdYtm;ajymvQif tb,ftusKd;&SdtHhenf;/14;7 xkdenf;wl? toHjrnfwwfaomt0dnmPuapmif;? ykavGwkdYonf aocsmaomtoHESifhrjrnfvQif? apmif;oH? ykavGoHwkdYukd
tb,fokdYodEkdifrnfenf;/14;8 wHykd;c&monfvnf;? rrSefaomtoHESifhjrnfvQif? tb,folonf ppfwkdufjcif;iSg rdrdukd,fukdjyifqifrnfenf;/14;9 xkdenf;wl? oifwkdYonf em;vnfvG,faompum;ukd EIwfjzifhr>rufvQif? >rufaompum; tb,fokdYodEkdifrnfenf;/ tmumoaumif;
uifukd ajymaomoluJhokdY jzpfvdrfhrnf/14;10 vljynf bmompum;rsKd;wkdYonf rQavmufrsm; &SdorQwkdYonf teufESifhjynfhpkHonf rSefapawmh/14;11 bmompum;\teufukd igem;rvnfvQif? ajymaomoltm; igonfvlkdif;jzpfvdrfhrnf/ ajymaomolonfvnf; ightm;vlkdif;jzpf
vdrfhrnf/14;12 okdYjzpf oifwkdYonf 0dnmOfqkaus;Zl;awmfwdkYukd tvGeftvkd&SdMuonfwGif? toif;awmfukdwnfaqmufjcif;iSg <u,f0jynfhpkHrnft
aMumif; BudK;pm;Muavmh/14;13 xkdaMumifh tjcm;aombmompum;ukdjyefajymaomolonf? teufukdvnf; abmfjyEkdifrnf taMumif; qkawmif;ap/14;14 tb,faMumifhenf;[lrlum;? tjcm;aombmompum;jzifh igqkawmif;vQif? ighpdwfESvkH;qkawmif;aomfvnf;? ighOmPfonf tusKd;
ukdray;/14;15 okdYjzpfvQif? tb,fokdYjyK&rnfenf;/ pdwfESvkH;ESifh4if;? OmPfESifh4if;? qkawmif;&rnf/ pdwfESvkH;ESifh4if;? OmPfESifh4if; oDcsif;qkd&rnf/14;16 okdYr[kwf oifonf pdwfESvkH;ESifh aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;aomtcg? rwwfaom vlpkt0ifjzpfaom olonf oif\pum;ukd
em;rvnfaomaMumifh? aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;jcif;okdYvkduf? tmrif[k tb,fokdY0efcHEkdifrnfenf;/14;17 oifonf aus;Zl;awmfukd aumif;rGefpGmcsD;rGrf;onfrSefapawmh/ tjcm;aomolrlum;? wnfaqmufjcif;tusKd;r&Sd/989

14;18 igonf oifwkdY&SdorQxuf? tjcm;aombmompum;jzifh a[majymaomt&mukdaxmuf? bk&m;ocif\aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;\/14;19 okdYaomfvnf;? toif;awmf tjcm;aombmompum;jzifh pum;waomif;ukdajymEkdifonfxuf? olwyg;wkdYukdoGefoifjcif;iSg
pum;ig;cGef;ukd OmPfESifhwuG ajymEkdifaomtcGifhukd omtvkd&Sd\/
14;20 nDtpfukdwkdY? oifwkdYonfOmPft&m oli,frjzpfMuESifh/ rw&m;aomtrIt&m EkdYpkdYoli,fjzpfMuavmh/ OmPft&m
toufBuD;aomoljzpfMuavmh/14;21 ynwdusrf;pmvmonfum;? tjcm;aomwyg;aomvQm? tjcm;wyg;aomEIwfESifh vlrsKd;ukdigajymrnf/ okdYaomfvnf; olwkdYonf
em;raxmifMu[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/14;22 okdYjzpf tjcm;aombmompum;wkdYonf ,kHMunfaomolwkdYtm; edrdwfvuPmjzpfonfr[kwf/ r,kHMunfaomolwkdYtm;
edrdwfvuPmjzpfownf;/ ya&mzufjyKjcif;trIrlum;? r,kHMunfaom olwkdYtbkdYr[kwf? ,kHMunfaomolwkdYtbkdYjzpfownf;/14;23 xkdaMumifh oif;0ifoltaygif;wkdYonf pnf;a0; tjcm;aombmomjzifha[majymvsufaeMupOfwGif r,kHMunfaomol? rwwfaom
olonf 0ifvmvQif? oifwkdYukd oll;jzpfMuonf[k ajymrnf r[kwfavm/14;24 okdYr[kwf oif;0ifoltaygif;wkdYonf ya&mzufjyKaeMupOfwGif? r,kHMunfaomol? rwwfaomolonf 0ifvmvQif?
oif;0ifoltaygif;wkdYonf ol\tjypfukdabmfjy olUukdppfaMumpD&ifMu\/14;25 xkdokdYol\pdwfESvkH; rxif&Sm;aomt&mwkdYonf xif&Sm;jyef olonfjyyf0yfvsuf? bk&m;ocifukdukd;uG,fvdrfhrnf/ bk&m;ocifonf
oifwkdYwGif trSef&Sdawmfrlonf[k oufaocHvdrfhrnf/
14;26 nDtpfukdwkdY? tb,fokdYenf;/ oifwkdYpnf;a0;Muaomtcg? qmvHoDcsif;ukd&aomol? qkH;rMo0g'pum;ukd&aomol? tjcm;aombmom
pum;ukd&aomol? Asm'dwfawmfukd&aomol? teufabmfjy&mukd&aomol? toD;toD;&SdMuonfjzpf? cyfodrf;aomtrIwkdYukd
wnfaqmufjcif;tvkdiSg pD&ifMuavmh/14;27 tjcm;aombmompum;jzifh a[majymaomol&SdvQif? ESpfa,mufjzpfap? trsm;qkH;qkdaomf okH;a,mufjzpfap? wa,mufaemuf
wa,mufajym wa,mufaomolonf teufukd abmfjyap/14;28 pum;jyefr&SdvQif? a[majymaomolonf toif;awmf wdwfqdwfpGmae rdrdtm;4if;? bk&m;ociftm;4if;ajymap/14;29 ya&mzufESpfa,mufjzpfap? okH;a,mufjzpfap? a[majymtjcm;aomolwkdYonf ppfaMumqifjcifMuap/14;30 xkdifvsufaeaomoltm; wpkHwckukdzGifhjyawmfrlvQif? t&ifa[majymaomolonf wdwfqdwfpGmaeap/14;31 taMumif;rlum;? &SdorQwkdYonfoifjcif;iSg4if;? &SdorQwkdYonf oufomjcif;iSg4if;? oifwkdYtoD;toD; wa,mufaemufwa,muf
ya&mzufjyK&aomtcGifh&SdMu\/14;32 ya&mzufwkdYonfvnf;? rdrdwkdYpdwf0dnmOfukdcsKyfwnf;EkdifMu\/14;33 bk&m;ocifonf kef;&if;cwfaomtrIukdjyKpkawmfrrl/ oefY&Sif;olwkdY\ toif;awmftaygif;wkdY jzpfouJhokdY toifhtwifhNidrf0yfjcif;ukd
jyKpkawmfrl\/
14;34 oifwkdY\rdef;rwkdYonf toif;awmf wdwfqdwfpGmaeMuap/ olwkdYonf a[majym&aom tcGifhr&SdMu/ ynwfw&m;pD&ifonftwkdif;
olwkdYonf a,musfm;\tkyfpkd;jcif;ukd 0efcH&Murnf/14;35 rdef;rwkdYonf wpkHwckukdoifvkdvQif? tdrfrdrdcifyGef;wkdYukd ar;jref;Muap/ rdef;ronf toif;awmfa[majymvQif &SufbG,faom
taMumif;jzpf\/14;36 bk&m;ocif\EIwfuywfw&m;awmfonf oifwkdYrSxGufoavm/ okdYr[kwf oifwkdYokdYom a&mufoavm/14;37 igonf oifwkdYtm;a&;ay;vkdufaompum;wkdYonf ocifbk&m;\ ynwfawmfjzpfaMumif;ukd? ya&mzufjzpfaomol? 0dnmOf
qkaus;Zl;ukd cH&aomolrnfonfum; 0efcHygap/ wpkHwa,mufaomolonf rodvQif rodbJaeap/14;38 tcsKyftjcm[lrlum;? nDtpfukdwkdY? oifwkdYonf ya&mzufjyKjcif;iSg tvGeftvkd&SdMuavmh/14;39 tjcm;aombmompum;jzifh a[majymjcif;trIwkdYukdvnf; rjrpfwm;MuESifh/14;40 cyfodrf;aomtrIukd wifhw,favsmufywfpGm tpOftwkdif;pD&ifMuavmh/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 nDtpfukdwkdY? igonfoifwkdYtm;a[majymbl;onfESifhtnD? oifwkdYonfcH,l rSD0Jqnf;uyfaom{0Ha*vdw&m;ukd oifwkdYtm;wzef
igMum;vkduf\/15;2 txufuiga[majymonftaMumif;rsm;ukd oifwkdYonftusKd;rJhr,kHbJpdwfpGJvrf;vQif? xkd{0Ha*vdw&m;tm;jzihf u,fwifawmfrljcif;
okdY a&mufMu\/15;3 igonf ukd,fwkdifcH,lonftwkdif;? oifwkdYtm; a&SUOD;pGmtyfay;aomtaMumif; t&m[lrlum;? c&pfawmfonf usrf;pmvmonftwkdif;
igwkdYtjypfaMumifh taocHawmfrl\/15;4 oN*K[fNyD;rS? usrf;pmvmonftwkdif; okH;&ufajrmufaomaeYxajrmufawmfrl\/15;5 auzonfukd,fawmfukdjrifNyD;rS? wusdyfESpfyg;aomolwkdYonf jrif&Mu\/15;6 xkdaemufnDtpfukdig;&mru? wNydKifeufjrif&Mu\/ xkdolwkdYwGif trsm;aomolwkdYonf ,ckwkdifatmiftouf&SifMuao;\/ tcsKdUwkdY
onf tdyfaysmfMuNyD/-
15;7 xkdaemuf,mukyfjrif&\/- xkdaemuf wrefawmftaygif;wkdYonf jrif&Mu\/15;8 aemufqkH; tcsdefrawmfrwefbGm;aomoluJhokdYjzpfaom igyifjrif&\/990

15;9 igonftxufu bk&m;ocif\toif;awmfukd nOf;qJaomaMumifh? tnHhqkH;aom wrefawmfjzpf\/ wrefawmf[kac:a0:jcif;ukd


rcHxkduf/15;10 okdYaomfvnf;bk&m;ocif\ aus;Zl;awmftm;jzifhom igjzpfonftwkdif; igjzpf\/ igcH&aomaus;Zl;awmfukdvnf; tusKd;rJhcH&onfr[kwf/
tjcm;aomwrefawmftaygif;wkdYxuf? igonf omBudK;pm;jcif;ukdjyK\/ xkdokdYqkdaomfvnf;? igBudK;pm;onfr[kwf/ igESifhtwl&Sdaom
bk&m;ocif\aus;Zl;awmfonf BudK;pm;awmfrl\/15;11 xkdaMumifh? igjzpfap? olwkdYjzpfap? odkYigwkdYonf a[majymMu\/ okdYvnf; oifwkdYonf ,kHMunfMu\/
15;12 ,ckrSm? c&pfawmfonf aojcif;rSxajrmufawmfrlaMumif;ukd a[majym&onfjzpf? aoaomolwkdYonf xajrmufjcif;r&Sd[k
oifwkdYwGif tcsKdUaomolwkdYonf tb,faMumifh qkd&Muoenf;/15;13 aoaomolwkdYonf xajrmufjcif;r&SdvQif? c&pfawmfonf xajrmufawmfrrl/15;14 c&pfawmfonf xajrmufawmfrrlvQif? igwkdYa[majymjcif;tusKd;r&Sd oifwkdY,kHMunfjcif;vnf; tusKd;r&Sd/15;15 xkdrQru? igwkdYonf bk&m;ocif\trIrSm rrSefaomoufaocHjzpfMu\/15;16 taMumif;rlum;? aovGefaomolwkdYonf xajrmufjcif;r&SdvQif? bk&m;ocifonfc&pfawmfukd xajrmufapawmfrrl/ ,ckrSm?
c&pfawmfukdxajrmufapawmfrlNyD[k igwkdYonf bk&m;ocif\ taMumif;ukd oufaocHMu\/ aovGefaomolwkdYonf xajrmufjcif;
r&SdvQif? c&pfawmfonf xajrmufawmfrrl/15;17 c&pfawmfonf xajrmufawmfrrlvQif? oifwkdYonf ,kHMunfaomfvnf; tusKd;r&Sd? 'kpkduftjypfatmuf&SdMuao;\/15;18 xkdrSwyg;? c&pfawmfukd,kHMunf tdyfaysmfaomolwkdYonfqkH;IH;jcif;okdYa&muffMuNyD/15;19 igwkdYonf c&pfawmfukdtrSDjyK ,ckb0om ajrmfvifhp&m&SdvQif? tjcm;aomoltaygif;wkdYxuf omqif;&JaomoljzpfMu\/
15;20 ,ckrlum;? c&pfawmfonfaojcif;rS xajrmufawmfrl? tdyfaysmfaomolwkdYwGif tOD;oD;aomtoD;jzpfawmfrlNyD/15;21 okdYjzpf vltm;jzifh aojcif;w&m;onf wnfouJhokdY? aoaomolwkdY\ xajrmufjcif;w&m;onf vltm;jzifhwnfvsuf&Sd\/15;22 vltaygif;wko
Yd nf tm'Htm;jzifh aojcif;okaYd &mufonfenf;wl? vltaygif;wko
Yd nf c&pfawmftm;jzifh touf&iS jf cif;okaYd &muf&MuvwH?h 15;23 okdY&mwGif vltoD;toD;wkdYonf rdrdwkdYtvSnfhtwkdif;vkduf&Muvdrfhrnf/ c&pfawmfonf tOD;oD;aomtoD;jzpfawmfrl\/
xkdaemufc&pfawmfonf <uvmawmfrlaomtcg? wynfhawmfjzpfaomolwkdYonf &Sifjcif;odkYa&mufMuvdrfhrnf/
15;24 xkdtcgc&pfawmfonf txG#ftjrwftmPmwefckd;trsKd;rsKd;ukdy,f&Sif;? rdrdEkdifiHukd bk&m;ocifwnf;[laomcrnf;awmf tyfjyef
awmfrlNyD;rS urmukef&vwHh/15;25 c&pfawmfonf &efoltaygif;wkdYukd ajcb0g;awmfatmuf csxm;awmfrrlrSDwkdifatmif tkyfpkd;awmfrl&rnf/15;26 aemufqkH;aom&efolwnf;[laom aorif;onf qkH;IH;jcif;okdYa&muf&vwHh/15;27 cyfodrf;aomt&mwkdYukd vlom;\ajcatmuf csxm;awmfrlonf[k usrf;pmvm\/ cyfodrf;aomt&mwkdYonf csxm;vsuf&SdaMumif;
ukdqkdaomf? cyfodrf;aomt&mwkdYukd vlom;atmufcsxm;awmfrlaomolonf <uif;awmfrlaMumif; xif&Sm;ownf;/15;28 cyfodrf;aomt&mwkdYonf vlom;atmufcsxm;vsuf&Sdaomtcg? cyfodrf;aomt&mwkdYukd olUatmufcsxm;awmfrlaomol\
tkyfpkd;awmfrljcif;ukd om;awmfonf ukd,fwkdif0efcHvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? bk&m;ocifonf tvkH;pkHjzpfawmfrlrnftaMumif;
wnf;/
15;29 aovGefaomolwkdYonf xajrmufjcif;tvQif;r&SdvQif? aovGefaomolwdkY\ukd,fpm; AwdZHukdcHaomolwdkYonf tb,fokdYjyK&rnfenf;/
aovGefaomolwdkY\ukd,fpm; tb,faMumifh AwdZHukdcH&Muoenf;/15;30 igwkdYonfvnf; ab;a&muftHhaomtjcif;t&mESifh tb,faMumifhawGU&Muoenf;/15;31 igonf aeYwkdif;taocH&\[k igwkdYocifa,Ic&pf oifwkdYtaMumif;aMumifh ig0g<um;0rf;ajrmufjcif;ukd wkdifwnfigqkd0Hh\/15;32 aovGefaomolwkdYonf xajrmufjcif;r&SdvQif? {zufNrdKUavmuDa0g[m&tm;jzifh? txufu igonf om;&JwkdYESifhwkdufaomfvnf;?
tb,ftusKd;&Sdoenf;/ pm;MuukeftHh? aomufMuukeftHh? eufjzefao&Murnf/15;33 tvGJr,lMuESifh/ raumif;aomolwkdYESifh aygif;abmfjcif;tm;jzifh aumif;aomtusifh"avh ,kd,Gif;wwf\/15;34 w&m;ojzifh Ekd;Muavmh/ 'kpkdufukdrjyKMuESifh/ tcsKdUaomolwdkYonf bk&m;ocifukdrodMu/ xkdokdYqkdaomf? oifwkdYukd&SufaMumufapjcif;iSg
igqkd\/
15;35 aovGefaomolwkdYonf tb,fokdYxajrmufMurnfenf;/ tb,fokdYaomukd,fESifh ay:vmMurnfenf;[k wpkHwa,mufaomol
ar;vdrfhrnf/15;36 tcsif;vlrkduf? oifpkdufaomrsKd;aphrysufvQif r&Sifwwf/15;37 xkdrSwyg; rsKd;aphukdpkdufaomtcg? aemufjzpfvwHhaomukd,fukdrpkduf/ *sHKpyg;jzpfap? tjcm;aompyg;jzpfap? taphoufoufukd
pkdufwwf\/15;38 bk&m;ocifonf tvkdawmf&Sdonftwkdif; ukd,fukday;awmfrl\/ rsKd;aphtoD; toD;wkdYtm;vnf;? rdrdwkdYrsKd;twkdif; ukd,fukday;
awmfrl\/15;39 tom;&SdorQwkdYonf wrsKd;wnf;r[kwf/ vlom;wrsKd;? trJom;wrsKd;? iSufom;wrsKd;? toD;toD;&SdMu\/15;40 aumif;uiftaumiftxnfvnf;&Sd\/ ajrBuD;taumiftxnfvnf;&Sd\/ aumif;uiftaumiftxnf\ *kPftoa&vnf;wrsKd;?
ajrBuD; taumiftxnf\*kPftoa&vnf;wrsKd;jzpf\/15;41 ae\*kPftoa&wrsKd;? v\*kPftoa&wrsKd;? Mu,fwkdY\*kPftoa&wrsKd;? toD;toD;&SdMu\/ Mu,fwkdY\*kPftoa&onfvnf;
toD;oD; tjcm;jcm;jzpfMu\/15;42 xkdenf;wl? aoaomolwkdY\xajrmufjcif;taMumif;t&mjzpf\/ ukd,fonf pkdufaomtcg? ykyfwwfaomoabm&Sd\/ xajrmufaom
991

tcg rykyfEkdifaomtjzpfwnf\/15;43 pkdufaomtcg *kPftoa&ysuf\/ xajrmufaomtcg*kPftoa&ESifhjynfhpkH\/ pkdufaomtcgtpGrf;r&Sd/ xajrmufaomtcgtpGrf;


ESifhjynfhpkH\/15;44 pkdufaomtcgZmwdyuwdukd,fjzpf\/ xajrmufaomtcg 0dnmPukd,fjzpf \/ Zmwdyuwdukd,fwrsKd;? 0dnmPukd,fwrsKd;&Sd\/15;45 usrf;pmvmonfum;? a&SUOD;pGmaomvltm'Honf touf&Sifaomow0gjzpf\[kvmownf;/ ,ckwGifaemufqHk;jzpfaomtm'Hrl
um;? touf &Sifapwwfaom 0dnmOfjzpf\/15;46 0dnmPudk,fonf a&SUOD;pGmjzpfonfr[kwf/ Zmwdyuwdudk,fonfa&SUOD;pGm jzpf\/ aemufrS0dnmPonfudk,fjzpf\/15;47 a&SUOD;pGmaomvlonf ajrBuD;ujzpfaomaMumifh ajrom;jzpf\/ 'kwd,vlrlum;? aumif;uifbHkujzpfawmfrlaom ocifaywnf;/15;48 ajrom;wdkYonf xdkajrom;uJhodkYjzpfMu\/ aumif;uifom;wdkYonf xdkaumif; uifom;uJhodkY jzpfMuvdrfhrnf/15;49 igwdkYonf ajrom;\yHkoPmefudkaqmifouJhodkY? aumif;uifom;\yHkoPmef udkaqmifMuvdrfhrnf/
15;50 nDtpfudkwdkY? igqdkonfum; vltaoG;tom;onf bk&m;ocif\EkdifiHawmfukd tarGrcHEkdif/ ykyfwwfaomt&monf rykyfEkdifaom
tjzpfudk tarGrcHEdkif/15;51 eufeJaomt&mwckukd igjyOD;rnf/ igwkdY&SdorQonftdyfaysmf&Murnfr[kwf/15;52 okdYaomfvnf;? aemufqkH;aomwHykd;rIwfaomtcg? wcPjcif;wGif rsufpdwrSdwf igwkdY&SdorQonf ajymif;vJjcif;okdYa&muf&Murnf/
xkdwHykd;rIwfcsdefa&mufaomtcg? aovGefaomolwkdYonf? rykyfEkdifaomtjzpfwnfvsuf xajrmuf? igwkdY&SdorQonf ajymif;vJjcif;
okdYa&muf&Murnf/15;533 ,ckrsufarSmuf ykyfwwfaomt&monf rykyfEkdifaomtjzpfokdY0ifpm;&rnf/ ,ckrsufarSmuf aowwfaomt&monf raoEkdifaom
tjzpfokdY0ifpm;&rnf/15;544 ykyfwwfaomt&monf rykyfEkdifaomtjzpfokdY4if;? aowwfaomt&monf raoEkdifaom tjzpfokdY4if;? 0ifpm;aomtcg?
aojcif;onf atmifjcif;ESpfjrKyfNyD[k usrf;pmvmcsufjynfhpkHvdrfhrnf/15;55 tkdaorif;? oif\vufeufonf? tb,frSm&Sdoenf;/ tkdr&PmEkdifiH? oif\atmifjcif;onf tb,frSm&Sdoenf;/15;56 aorif;\vufeufum;? 'kpkduftjypfaywnf;/ 'kpkduftjypf\wefckd;um;? ynwfw&m;aywnf;/15;57 igwkdYocifa,Ic&pftm;jzifh igwkdYtm; atmifjcif;tcGifhukday;awmfrlaom bk&m;ocif\ aus;Zl;awmfonf BuD;vSpGwum;/15;58 xkdaMumifh igcspfaomnDtpfukdwkdY? oifwkdYonf ocifbk&m;\trIawmfukdaqmif&Guf tusKd;BuD;onfukdodrSwfojzifh wnfMunfaom
pdwfESifhjynhfpkH? raGYavsmhrwdrf;,drf;bJvsuf? ocifbk&m;\trIawmfukd BudK;pm;tm;xkwfMuavmh/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1 oefY&Sif;olwkdYtbkdY vSL'gef;pkxm;jcif;trIrSm? *vmwdjynf toif;awmfrsm;ukd igrSmxm;onftwkdif; oifwkdYjyKMuavmh/16;2 iga&mufvmaomtcg vSL'gef;pkxm;p&mr&Sdapjcif;iSg? ckESpf&ufwGif yXraeY&uf toD;toD;aumif;pm;onftwkdif;? rdrdwkdYOpm
wbkdYukd xkwfpkxm;Muavmh/16;3 iga&mufvmaomtcg? oifwkdYtvkd&SdaomolwkdYukd igonf vufrSwfpmay;? oifwkdYvSLaomtvSLukd a,k&SvifNrdKUokdYykdYpdrfhaomiSg
apvTwfNyD/16;4 okdYr[kwf ighukd,fwkdifoGm;oifhvQif? olwkdYonf igESifhtwlvkduf&Murnf/16;5 rmaua'gedjynfvrf;ukd igoGm;rnfjzpf? xkdjynfrSxGufNyD;vQif oifwkdY&Sd&mokdYvmrnf/16;6 aemufrStjcm;okdY igoGm;aomtcg? oifwkdYykdYaomaus;Zl;ukdcHjcif;iSg? oifwkdYqDrSmigwnf;ckd aqmif;umvywfvkH; aeaumif;
aevdrhfrnf/16;7 ,ckoGm;pOfwGif oifwkdYukdawGUjrifjcif;iSgomtvkdr&Sd/ aemufrS ocifbk&m;onf tcGifhay;awmfrlvQif? oifwkdYESifhtwl MumjrifhpGm
aernf[k ajrmfvifhjcif;&Sd\/16;8 yifawukawyGJaeYwkdifatmif {zufNrdKUigae&rnf/16;9 taMumif;rlum;? tvGefBuD;pGmaomwHcg;onf tqifoifh ightm;zGifhvsuf&Sd\/ qD;wm;aomol trsm;vnf;&SdMu\/
16;10 wdarmaoonf oifwkdYqDokdYa&mufvQif? olonf pkd;&drfjcif;taMumif;r&SdbJ? oifwkdYESifhtwlaeapjcif;iSg owdjyKMuavmh/ olonf
iguJhokdYyif ocifbk&m;\trIawmfukd aqmif&Gufaomoljzpf\/16;11 xkdaMumifh tb,folrQolUukd rxDrJhjrifrjyKapESifh/ olonf ighxHokdYNidrf0yfpGmjyef&rnf taMumif;ykdYaqmifjcif;aus;Zl;ukdjyKMuavmh/
olonf tjcm;aomnDtpfukdwkdYESihftwl vmvdrfhrnf[k igajrmfvifhvsufae\/16;12 ighnDtmaygvk\taMumif;rSm? nDtpfukdwkdYESifhtwl oifwkdYqDokdYoGm;rnftaMumif; igonf rsm;pGmacsmharmhawmif;yefaomfvnf;?
olonf ,ckwGifoGm;jcif;iSg tvQif;tvdkr&Sd/ aemufrS tqifoihfvQif oGm;vdrfhrnf/
16;13 oifwkdYonf owdESifhapmifhaeMuavmh/ ,kHMunfjcif;wnfMuavmh/ a,musfm; tpGrf;owdESifhwuG cGeftm;pkHvifvsufaeMuavmh/16;14 oifwkdYonf cyfodrf;aomtrIwkdYukd cspfjcif;arwmpdwfESifhaqmif&GufMuavmh/16;15 nDtpfukdwkdY? oawzef\tdrfoltdrfom;wkdYonf tcg,jynfwGif tOD;oD;aomtoD;jzpf? oefY&Sif;olwkdY\trIukdaqmif&Gufjcif;iSg
ukd,fukdukd,ftyfaMumif; ukdoifwkdYodMuonfESifhtnD?16;16 xkdokdYaomolwkdY\tkyfpkd;jcif;ukd4if;? igwkdYESifhtwlvkyfukdif trIaqmifaomol&SdorQwkdY\ tkyfpkd;jcif;ukd4if;? oifwkdY0efcHMurnftaMumif;
igawmif;yef\/992

16;17 oawzef? azmfwkewf? tcg,ukwkdYonf a&mufvmaomaMumifh ig0rf;ajrmufjcif;&Sd\/16;18 taMumif;rlum;? oifwkdYonfjyKpk rjynfhpkHorQukd olwkdYonf xyfjynfhpkHapojzifh? ighpdwfESifh oifwkdYpdwfukdoufomapMuNyD/
xkdokdYaomolwkdYukdvufcHMuavmh/
16;19 tm&Sdjynf toif;awmfrsm;wkdYonf oifwkdYukdEIwfqufMu\/ tmukvESifhjypfudvwkdYonf olwkdYtdrf&Sdaomtoif;awmfESifhwuG?
ocifbk&m;ukdaxmuf oifwkdYukdrsm;pGmEIwfqufMu\/16;20 nDtpfukdtaygif;wkdYonf oifwkdYukdEIwfqufMu\/ tcsif;csif; wa,mufukdwa,muf oefY&Sif;aomerf;jcif;ESifhEIwfqufMuavmh/
16;21 igaygvkonf EIwfqufjcif;tcsufukd ukd,fvufESifha&;xm;\/16;22 tMuifolonf ocifa,Ic&pfukdrcspf? xkdolonf teaormjzpfapownf;/ ocifbk&m;onf <uvmawmfrl\/16;23 igwkdYocifa,Ic&pf\aus;Zl;awmfonf oifwkdY&Sdapownf;/ a,Ic&pf\wynfhawmf jzpforQaomoifwkdY ig\cspfjcif;arwm&Sd\/
tmrif/
aum&dEKMo0g'pmyXrapmifNyD;\/

993

aum&dEKMo0g'pm 'kwd,apmif/
First Epistle To The Corinthians.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13

994

aum&dEKMo0g'pm 'kwd,apmif/
First Epistle To The Corinthians.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1

bk&m;ocif\tvkdawmftm;jzifh a,Ic&pf\wrefawmfjzpfaom igaygvkESifh ighnDwdarmaoonf? aum&dEKNrdKU&Sdaom bk&m;ocif\


toif;awmfrSp? tcg,jynf t&yf&yfwkdY&Sdaom oefY&Sif;oltaygif;wkdYukdMum;vkdufyg\/1;2 ocifa,Ic&pfESifhigwkdYtbwnf;[laom bk&m;ociftxHawmfu aus;Zl;awmfESifh Nidrfoufjcif;onf oifwkdY&Sdygapaom/
1;3
oem;jcif;ukPm\tb? oufomjcif;trsKd;rsKd;wkdY\t&Sifwnf;[laomigwkdY ocifa,Ic&pf\crnf;awmfbk&m;ocifonf r*Fvm&Sd
awmfrlapownf;/1;4 igwkdYonf bk&m;ocif\aus;Zl;awmftm;jzifh ukd,fwkdifoufomjcif;&SdouJhokdY? qif;&Jjcif;trsKd;rsKd;ukd cH&aomolwkdYtm; oufom
apEkdifrnftaMumif;? qif;&Jjcif;trsKd;rsKd;wkdYbk&m;ocifonfigwkdYtm; oufomapawmfrl\/1;5 tb,fokdYenf;[lrlum;? c&pfawmfaMumifhigwkdYcH&aom qif;&Jjcif;onftvGef rsm;jym;onfenf;wl? c&pfawmf\aus;Zl;tm;jzifh
igwkdYcH&aomoufomjcif;onf tvGefrsm;jym;\/1;6 okdYjzpfigwkdYonf qif;&Jjcif;ukdcH&aomf4if;? oufomjcif;odkYa&mufaomf4if;? oifwkdY\oufomjcif;ESifhu,fwifjcif;tusKd;
tvkdiSgjzpf\/ igwkdYonfqif;&Jjcif;ukdcH&ouJhokdY oifwkdYonfonf;cHaompdwfESifhcH&aomtm;jzifh? xkdoufomjcif;ESifhu,fwifjcif;o
nf jynfhpkHwwf\/1;7 oifwkdYtwGufaMumifhigwkdYonf ra&GUEdkifaomajrmfvifhjcif;&Sd\/ oifwkdYonf qif;&Jjcif;ukdqufqHouJhokdY? xkdenf;wloufomjcif;ukd
qufqHMu\[k igwkdYonfodMu\/
1;8
nDtpfukdwkdY? tm&SdjynfigwkdYcH&aomqif;&Jjcif;wnf;[laomtoufrvGwfEkdif[k xif&? rcHEkdifatmif twkdif;xuftvGefav;aom
qif;&JcH&aMumif;ukd oifwkdYrodbJaeapjcif;iSg igwkdYtvkdr&Sd/1;9 igwkdYonf rdrdukd,fukdtpOfrukd;pm;bJ? aoaomolwkdYukd xajrmufapawmfrl aombk&m;ocifukdukd;pm;rnftaMumif; aoap[k
pD&ifjcif;ukdukd,f wkdifcH&ouJhokdYjzpf\/1;10 xkdbk&m;ocifonf igwkdYukdxkdrQavmufBuD;pGmaom aoab;rSu,fvTwfawmfrlNyD/ ,ckvnf; u,fvTwfawmfrlao;\/1;11 oifwkdYonfulnD igwkdYtbkdYqkawmif;vQif? aemufvnf; u,fvTwfawmfrlvwHh[k igwkdYonf ,kHMunfajrmfvifhjcif;&Sd\/
xkdokdYjzpfvQif trsm;aomolwkdYonfulnDaomtm;jzifh igwkdYa&mufaomqkaus;Zl;ukd trsm;aomolwkdYonf axmuf igwkdYtwGuf
aus;Zl;awmfukd csD;rGrf;Muvdrfhrnf/
1;12 igwkdY0g<um;0rf;ajrmufjcif;taMumif;[lrlum;? avmuDynmukdtrSDrjyK? bk&m;ocif\ aus;Zl;awmfukdtrSDjyK vspfvsLaompdwfESifh
4if;? bk&m;ociftvkdawmf&SdaomMunfjzLjcif;ESifh4if;? igwkdYonfavmuusifhBuHjyKrloifwkdYqD rSmvnf;xkdokdY txl;ojzifhusifhBuHrl
onf[k ukd,fukdukd,fodaompdwfonf oufaocHownf;/1;13 oifwkdYonfbwf0efcHaomt&mrSwyg;?
1;14 tjcm;aomt&mukdigwkdYonfa&; ay;vdkufonfr[kwf/ oifwkdYonf ocifa,Ic&pf\aeY igwkdY\0g<um;0rf;ajrmufjcif;ta
Mumif;jzpfouJhokdY? igwkdYonf oifwkdY\0g<um;0rf;ajrmufjcif; taMumif;jzpfMuonf[k oifwkdYonfigwkdYukdtenf;i,ftm;jzifh
0efcHonftwkdif; tpOf0efcHMuvdrfhrnf[k igwkdYonf ajrmfvifhvsufaeMu\/
1;15 tpOf0efcHrnf[k igoabmusvsuf&Sd? oifwkdYonf wzefqkaus;Zl;awmfukd cH&apjcif;iSg igonfoifwkdYqDokdY t&ifvmrnf[k
tBuH&Sd\/1;16 oifwkdYtem;rSm a&Smufrmaua'gedjynfokdYoGm;NyD;vQif?wzefrmaua'gedjynfrS oifwkdYae&mokdYvm? ,k'jynfwkdifatmifoifwkdY
ykdYjcif;aus;Zl;ukd cHrnf[ktBuH&Sd\/1;17 xkdokdYtBuH&Sdaomtcg? vQyfay:aompdwf&Sdoavm/ okdYr[kwfighpum;rSm [kwfrSef\? [kwfrSef\[l4if;? r[kwfrrSef? r[kwf
rrSef[l4if;? jzpfapjcif;iSg igBuH pnfaomt&mukd Zmwdyuwdtwkdif; BuHpnfoavm/1;18 bk&m;ocifonfopmESifhjynfhpkHawmfrlouJhokdY? oifwkdYqDokdYigwkdYay;vkdufaom pum;onf[kwfrSef\[l4if;? r[kwfrrSef[l4if;
rqkdvkd/1;19 igrSpodvGmEkESifhwdarmaowkdYonf oifwkdYtm;a[majymaombk&m;ocif\ om;awmfa,Ic&pfonf [kwfrSef\[l4if;? r[kwf
rrSef[l4if; rqkdvkdbJ? ukd,fawmfrSm [kwfrSef\[lom qkdvkdownf;/1;20 xkdocifrSm bk&m;ocif\ *wdawmf&SdorQwkdYonf igwkdYtm;jzifhbkef;toa& awmfukdxif&Sm;apjcif;tvkdiSg? [kwfrSef\[l4if;?
tmrif[l4if; jzpfownf;/1;21 oifwkdYESifhigwkdYukdc&pfawmfwnfap bdodwfay;aomolum;? bk&m;ocif jzpfownf;/1;22 xkdbk&m;ocifonfigwkdYukdwHqdyfcwf igwkdYpdwfESvkH;xJ0dnmOfawmfwnf;[laompm;&efukd oGif;ay;awmfrl\/1;23 igonfoifwkdYukdoem;aomaMumifhom ,ckwkdifatmifaum&dEKNrdKUokdYrvm[k ighpdwf0dnmOfbuf bk&m;ocifukdigwkdifwnf\/1;24 xkdokdYqkdaomfvnf;? igwkdYonfoifwkdY\,kHMunfjcif;ukdtpkd;&onfr[kwf/ oifwkdY\0rf;ajrmufjcif;taMumif;ukd ulromjyKMu\/
tb,faMumifhenf;[lrlum;? ,kHMunfjcif;tm;jzifh oifwkdYonf wnfEkdifMu\/
995

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3

xkdrSwyg;? 0rf;enf;jcif;ESifhwuG oifwkdYqDokdYaemufwzefigrvm[k igpdwfjyXmef;cJhNyD/taMumif;rlum;? igonfoifwkdYukd0rf;enf;apvQif? xkdokdYig0rf;enf;apaomol wkdYrSwyg;tb,folonfighukd0rf;ajrmufaprnfenf;/ig0rf;ajrmufjcif;\taMumif;onf oifwkdY&SdorQ\0rf;ajrmufjcif;taMumif; jzpfonfukd igoabmusonfjzpf? iga&mufaomtcg
ighukd0rf;ajrmufaptyfaomolwkdYonf 0rf;enf;jcif;taMumif;ukd rjyKapjcif;iSg? txufpmukdiga&; ay;vkduf\/2;4 tvGefndK;i,fylyefaompdwfESifh rsuf&nftrsm;usvsuf? oifwkdYtm;iga&;ay;vkduf\/ oifwkdYukdpdwfemapjcif;iSg iga&;onfr[kwf/
igonfoif wkdYtm;tvGefcspfaomarwmpdwfukd oifwkdYodapjcif;iSgiga&;\/2;5 wpkHwa,mufaomolonf 0rf;enf;jcif;taMumif;ukdjyKonfrSefvQif? oifwkdYwGif tcsKdUaomolwkdYtm;jzifhom ighukd0rf;enf;ap\/
oifwkdY&SdorQukd usyfwnf;pGmrpD&ifvkd/2;6 trsm;aomolwkdYpD&ifaom'Pfonf xkdol\tjypfESifhwefNyD/2;7 okdYjzpfxkdokdYaomolonf 0rf;enf;jcif;tm;BuD;vsuf? rdef;armawGa0jcif;r&Sdapjcif;iSg? oifwkdYonfjcm;em;aomtm;jzifh ol\
tjypfukdvTwf olU ukdESpfodrfhapjcif;iSg jyKoifh\/2;8 xkdaMumifhoifwkdYonf olUukdtrSefcspfMuonfukd xif&Sm;pGmjyrnftaMumif; igawmif;yef\/2;9 xkdrSwyg;? oifwkdYonf t&m&mem;axmifonf? em;raxmifonfukdigodvkd? oifwkdYukdpkHprf;aomtm;jzifh txufua&;\/2;10 tMuifol\tjypfukd oifwkdYonfvTwf\? xkdol\tjypfukdigonfvnf;vTwf\/ taMumif;rlum;? igonfwpkHwa,mufaomol\
tjypfukd vTwfbl;vQif? oifwkdYukdaxmuf c&pfawmf\tcGifhESifh vGTwfbl;\/2;11 okdYr[kwfvQif? pmwefonfigwkdYukdEkdifrnf[k pkd;&drfp&m&Sd\/ ol\tBuHtpnfrsm;ukdigwkdYodMu\/
2;12 xkdrSwyg;? c&pfawmf\{0Ha*vdw&m;ukda[mjcif;iSg wa&mNrdKUokdYiga&muf? ocifbk&m;onf ightm;wHcg;ukdzGifhawmfrlaomtcg?2;13 ighnDwdwkukd igrawGUaomaMumifh pdwfroufomojzifh?xkdolwkdYukdtcGifhyefNyD;rS rmaua'gedjynfokdY xGufoGm;av\/
2;14 igwkdYonfc&pfawmfESifhtwl atmifyGJukdtpOfcHapjcif;iSg4if;? xkdocifukdodjcif;\ tarT;tBudKifonf igwkdYtm;jzifh t&yf&yfwkdY
ESHYjym;apjcif;iSg4if;? jyKawmfrlaom bk&m;ocif\ aus;Zl;awmfukd csD;rGrf;jcif;&Sdapownf;/2;15 tb,fokdYenf;[lrlum;? igwkdYonfu,fwifaomolwkdY4if;? qkH;IH;aomolwkdY4if;? bk&m;ociftm;c&pfawmf\tarT;tBudKif
jzpfMu\/2;16 qkH;IH;aomolwkdYum;? aojcif;wkdifatmifaojcif;\tarT;tBudKifjzpfMu\/ u,fwifaomolwdkYum;? touf&Sif jcif;wkdifatmif
touf&Sifjcif;\ tarT;tBudKifjzpfMu\/ okdYjzpf trIt&mwkdYESifhtb,folxkdufwefoenf;/2;17 bk&m;ocif\EIwfuywfw&m;awmfukd arSmufvSefaomolrsm;wkdYESifh igwkdYonfrwlbJ MunfjzLaompdwf&Sd bk&m;ocif\
tvkdawmfESifhtnD? bk&m;ocifha&SUawmf c&pfawmf\w&m;ukda[majymMu\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7

3;8
3;9
3;10
3;11
3;12
3;13

igwkdYonfwzef ukd,fukdukd,fcsD;rGrf;Muoavm/ okdYr[kwfcsD;rGrf;aompmukd oifwkdYxHokdY olwyg;ay;apjcif;iSg4if;? oifwkdYonf


olwyg;xHokdYay; apjcif;iSg4if;? igwkdYonftcsKdUaomoluJhokdY tvkd&SdMuoavm/oifwkdYonf igwkdYpdwfESvkH;ay:a&;xm;aompm? vltaygif;wkdY odbwfwwfaomigwkdYpmyifjzpf Muownf;/tb,fokdYenf;[lrlum;? oifwkdYonfrSifESifha&;xm;aompmr[kwf/ touf&Sifawmfrlaom bk&m;ocif\ 0dnmOfawmfESifha&;4if;?
ausmufjym;ay:ra&;bJ tom;ESifhjynhfpkHaom ESvkH;jym;ay:a&;4if;? igwkdYjyKpkaom c&pfawmf\pm xif&Sm;pGmjzpfMu\/igwkdYonf c&pfawmftm;jzifh bk&m;ocifha&SUawmf xkdokdYaom,kHrSwfpGJvrf;jcif;&Sd\/
odkY&mwGifigwkdYonf ukd,fwefckd;ukdtrSDjyK? ukd,ftvkdtavsmufwpkHwckukd BuHpnfjcif;iSg? wwfEkdifonfr[kwf/ bk&m;ocifukd
trSDjyKom wwfEkdifonfESifhtnD?y#dnmOfw&m;opf\q&mjzpfEkdifaomtpGrf;owdukd bk&m;ocifonfigwkdYtm;ay;awmfrl\/ xkdokdYqkdaomf usrf;a[mif;w&m;ukdrqkdvdk?
0dnmOf awmfw&m;ukdqkdvkd\/ usrf;a[mif;w&m;onftoufukdowfwwf\/ 0dnmOfawmfw&m;rlum; &Sifapwwf\/xkdrSwyg; aysmufwwfaoma&mifjcnfwnf;[laom arma&S\rsufESmrSxGufaom a&mifjcnfaMumifh? oa&vtrsKd;om;wkdYonf ol\
rsufESmukd aphaphrMunfhIEkdifonfwkdifatmif? ausmufjym;ay:tu&mwif a&;xm;aom aojcif;\w&m;onf bkef;tmEkabmfESifh
jynfhpkHonfrSefvQif?xkdrQru 0dnmOfawmfw&m;onf bkef;tmEkabmfESifh tvGefjynfhpkH&vdrfhrnf r[kwfavm/tjypfpD&ifwwfaomw&m;onf bkef;tmEkabmf&SdvQif? xkdrQru ajzmifhrwfapwwfaomw&m;onf bkef;tmEkabmfESifh om<u,f0
jynfhpkH vdrfhrnf/aemufjzpfaombkef;onf tvGefjrwfaomaMumifh? bkef;&Sdbl;aomt&monf bkef;uG,fvsuf &Sd\/y,f&Sif;&aomt&monf bkef;&SdvQif? wnfaeaomt&monf ombkef;&Sdvdrfhrnf/
xkdokdYaom,kHMunfajrmfvifhjcif;&Sdonfjzpf igwkdYonfxdrf0Sufjcif;tvQif;r&Sd/ twnfhtvif; a[majymMu\/y,f&Sif;aomt&m\tqkH;ukd oa&vtrsKd;om;wkdYonf aphaphrMunfhIapjcif;iSg arma&Sonf rdrdrsufESmukdzkH;tkyfouJhokdY igwdkYonf
rjyKMu/-

996

3;14 olwkdYpdwfESvkH;onfrkdufrJvsuf&Sd? ,ckwkdifatmif"ra[mif;usrf;pmukdbwfMuaomtcg teuft"dyg,fonfzkH;tkyfvsuf&Sd\/


taMumif;rlum;? c&pfawmftm;jzifhom xkdzkH;tkyfjcif; taMumif;ukd y,f&Sif;&\/3;15 ,ckwkdifatmifvnf;? arma&S\usrf;pmukdbwfMuaomtcg? olwkdYpdwfESvkH;onf zkH;tkyfvsuf &Sdao;\/3;16 okdYaomfvnf; ocifbk&m;xHawmfokdY ajymif;vJaomtcg? xkdzkH;tkyfjcif;taMumif;ukd y,f&Sif;vdrfhrnf/3;17 ocifbk&m;[kqkdaomf 0dnmOfawmfw&m;ukd qkdvkdownf;/ ocifbk&m;\0dnmOfawmfw&m;onf vTwfjcif;csrf;omukday;wwf\/3;18 igwkdY&SdorQonf rsufESmzkH;ukdzGifhvsufrSefukdMunhfouJhokdY? ocifbk&m;\bkef;toa&awmfukd Munfhjrif? 0dnmOfawmfw&m;\
t&Sifonf a&mifjcnfawmfukd vTwfawmfrlonftwkdif;? igwkdYonf bkef;toa&wkd;yGg; ykHoPmefawmfESifhtnD ajymif;vJjcif;&Sd&Mu\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

xkdaMumifh igwkdYonf xkdokdYaomw&m;\trIukd aqmif&Gufaomoljzpf? ukPmaus;Zl;awmf ukdcH&onfESifhtnD? tm;avsmh


pdwfysufjcif;ESifh uif;vGwfMu\/4;2 qdwfuG,f&mt&yfjyKaom &SufbG,faomtrIrsm;ukdy,fMu\/ y&d,m,fukdrokH;? bk&m;ocif\EIwfuywfw&m;awmfukd xdrf0Suf
arSmufvSefjcif;r&Sd? ormw&m;ukd twnfh tvif;abmfjy? bk&m;ocifa&SUawmf vltaygif;wkdY\pdwfxiftwkdif; csD;rGrf;bG,faom
tusifh"avhukdusifhMu\/4;3
igwkdYa[majymaom {0Ha*vdw&m;onf zkH;tkyfvsuf&SdvQif? qkH;IH;jcif;okdYa&mufaomolwkdY tm;om zkH;tkyfvsuf&Sd\/4;4
xkdokdYr,kHMunfaomolwkdYum;? bk&m;ocif\ ykHoPmefawmfwnf;[laom c&pfawmf\ bkef;toa&ESifhjynfhpkHaom {0Ha*vdw&m;\
ta&mifonf tvif;ukdray;apjcif;iSg? avmuukdtpkd;&aombk&m;onf olwkdY\OmPfrsufpdukduG,fap\/4;5 igwkdYonf ukd,ftaMumif;ukda[majymMuonfr[kwf/ a,Ic&pfonf ocifjzpfawmfrlaMumif;ukd4if;? igwkdYonf a,ItwGuf
oifwkdY\uRefjzpfaMumif;ukd4if; a[majymMu\/4;6
arSmifrkdufxJu tvif;xGef;vif;rnftaMumif; rdefYawmfrlaombk&m;ocifonf? a,Ic&pf\ rsufESm xGef;vif;aom bk&m;ocif\
bkef;awmfukdodaom OmPf\ta&mifukd ay;vkdaomiSg? igwkdYpdwfESvkH;xJ tvif;ukdxGef;vif;apawmfrl\/
4;7 okdYaomfvnf; wefckd;awmf\*kPftoa&onf igwkdYESifhrqkdif? bk&m;ocifESifhqkdifrnftaMumif;? xkdb@monf ajrtkd;xJrSm
xnfhxm;vsuf igwkdY&Sd\/4;8
igwkdYonf trsKd;rsKd;aomaESmifh&Sufjcif;ukd cH&aomfvnf;? tusKd;enf;jcif;okdYra&muf/ rBuHpnfEkdifatmif&Sdaomfvnf; pdwfrysuf/4;9 nOf;qJjcif;ukdcH&aomfvnf; IH;jcif;r&Sd/ atmufokdYvSJjcif;ukdcH&aomfvnf; qkH;&mokdYra&muf/4;10 ocifa,Ionftouf&SifawmfrlaMumif;ukd igwkdYukd,fcEmxif&Sm;apjcif;iSg? a,I\aoawmfrljcif;ukd tpOfrjywf igwkdY\
ukd,fcEm aqmif&Mu\/4;11 tb,fokdYenf;[lrlum;? a,Ionf touf&SifawmfrlaMumif;ukd? igwkdY\aowwfaom ukd,fcEm xif&Sm;apjcif;iSg? igwkdYonf
touf&SifpOfwGif a,IaMumifh aojcif;vufodkY tpOftyfESHjcif;ukdcH&Mu\/4;12 okdYjzpf aojcif;w&m;onf igwkdYjyKjyifwwf\/ oifwkdYum;? touf&Sifjcif;w&m;onf jyKjyifwwf\/4;13 xkdokdYaom,kHMunfjcif;pdwf&Sdonfjzpf? igonf ,kHMunfaomaMumifh >rufqkd\[k usrf;pmvmonfESifhtnD? igwkdYonf
,kHMunfjcif;pdwf&SdaomaMumifh >rufqkda[majymMu\/
4;14 ocifa,Iudkxajrmufapawmfrlaomolonf a,Itm;jzifhigwkdYukdvnf; xajrmufap? oifwkdYESifhtwl txHawmf oGif;awmf
rlrnf[k igwkdYodMu\/4;15 trsm;aomolwkdYonf aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;onfESifh? xkd<u,f0aomaus;Zl;awmfonf bk&m;ocif\ bkef;toa&awmfukd
xif&Sm;aprnftaMumif;? cyfodrf;aomt&mwkdYonf oifwkdYtbkdYtvkdiSg jzpfownf;/4;16 xkdaMumifh igwkdYonf tm;avsmhpdwfysufjcif;ESifhuif;vGwfMu\/ igwkdY\jyifvlonf azmufjyefysufpD;jcif;okdYa&mufaomfvnf;? twGif;
vlrlum; waeYxufwaeY jyKjyifjcif;ukdcH&\/4;17 taMumif;rlum;? rsufarSmuf xif&Sm;aomt&mwkdYonf cPomwnf?
4;18 rxif&Sm;aomt&mwkdYonf tpOftNrJwnfaMumif;ukd igwkdYonfaxmufvsuf? xif&Sm;aomt&mwkdYukd rMunfhrrSwfbJ rxif&Sm;
aomt&mwkdYukd MunfhrSwfMupOftcg? ,ckcPcH& ayghyg;aomqif;&Jjcif;'kuonf twkdif;xuftvGef BuD;jrwfav;vHaom
edpxm0&bkef;toa&ukd igwkdY tbkdYjzpfapwwf\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4

,m,DwJjzpfaomigwkdYaetdrfonfysufvQif? aumif;uifbkHvlvufjzifhrvkyfbJ? bk&m;ocifzefqif;awmfrlaom edpxm0&tdrf&Sd


aMumif;ukd igwkdYodMu\/igwkdYonfajrtdrf&SdpOfwGif? aumif;uiftdrfxJokdY0ifpm;jcif;iSg tvGefawmifhwvkdcsifaompdwf&Sd? nnf;wGm;jrnfwrf;vsufaeMu\/xkdokdY0ifpm;vQif ae&mrJhjzpfrnfr[kwf/wJaeaom igwkdYonfav;aom0efukdxrf; nnf;wGm;jrnfwrf;Mu\/ ae&mxJu xGufcsifaomaMumifh nnf;wGm;onfr[kwf/
aowwf aomt&mukdtouf&Sifjcif; qkH;IH;apjcif;iSg? NrJaomae&mxJokdY 0ifpm;csifaomaMumifh nnf;wGm;Mu\/997

5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15

5;16
5;17
5;18
5;19
5;20
5;21

xkdodkYaomtusKd;ukdcHapjcif;iSg igwkdYukdjyifqifaomolum;? bk&m;ocifaywnf;/ xkdbk&m;ocifonf 0dnmOfawmfwnf;[laom


pm;&efukdigwkdYtm; ay;awmfrlNyD/xkdaMumifhigwkdYonf ukd,fcEmaeNrJaepOfumv? ocifbk&m;ESifhuGma0;&mt&yf aeonfukd igwkdYonfodvsuf? tpOf&J&ifhaom
pdwf&SdMu\/rsufarSmufrjrifbJ ,kHMunfajrmfvifhjcif;&Sdonftwkdif;? igwkdYonfusifhaqmifjyKrlonfjzpf?ukd,fcEmESifhuGma0;&mt&yfodkYoGm;? ocifbk&m;xHawmf aeNrJaejcif;iSg tvkd&Sdvsuf? &J&ifhaompdwfESifhjynfhpkHMu\/xkdaMumifhigwkdYonf aeNrJt&yfaeonfjzpfap? uGma0;&mt&yf aeonfjzpfap? ocifbk&m;ESpfoufawmfrlaomoljzpfjcif;iSg
apwempdwf&Sd BudK;pm;tm;xkwfMu\/taMumif;rlum;?igwkdY&SdorQonf ukd,fcEmusifhaomtusifh? aumif;raumif; &Sdonftwkdif; tusKd;tjypfukdtoD;toD;cHjcif;iSg?
c&pfawmf\ w&m;yvifa&SU ay:vm&Murnf/
okdYjzpfocifbk&m;ESifhqkdifaomaMumufrufbG,faomtaMumif;t&mwkdYukd igwkdYonfodvQif? vlrsm;ukdEId;aqmfaoG;aqmif&onf
jzpf? bk&m;ocifha&SUawmf xifSm;Mu\/ oifwkdY\pdwfa&SUvnf; xifSm;Muonf[k igxifrSwf\/igwkdYonfoifwkdYa&SU wzefukd,fukdukd,fcsD;rGrf;Muonfr[kwf/ pdwfoabmukdraxmuf? taoG;tqif;ukdaxmuf 0g<um;aom
olwkdY\pum;ukd oifwkdYonfacsEkdifrnftaMumif;? igwkdYaMumifh0g<um;jcif;tcGifhukdomay;Mu\/igwkdYonf oll;jzpfvQif bk&m;ociftbkdYjzpfMu\/ pdwfaumif;aomoljzpfvQif oifwkdYtbkdYjzpfMu\/taMumif;rlum;? wa,mufaomolonf vltaygif;wkdYtwGufaMumifh taocHonfrSefvQif?vltaygif;wkdYonf aovsufaeMuonf[l4if;? touf&SifaomolwkdYonf wzef ukd,ftvkdokdY vkdufr&Sif? olwkdYtwGufaMumifh
taocHNyD;rS xajrmufawmfrlaomol\ tvkdokdYvkduf &SifaprnftaMumif;? vltaygif;wkdYtwGufaMumifhtaocHawmfrlonf[l
4if;? igwkdYonf oabmxm;vsuf? c&pfawmf\cspfjcif;arwmawmfonf igwkdYukdtEkdiftxufaoG;aqmif\/okdYjzpfvQif? ,ckrSp igwkdYonf ZmwdtrsdK;ukdaxmuftb,folukdrQrodrrSwf/ ZmwdtrsdK;ukd axmuf c&pfawmfukd
txufuodrSwfaomfvnf;? ,ckrSp xkdokdYaomodrSwfjcif;r&Sd/
vlrnfonfum;? c&pfawmf&SdvQiftopfjyKjyifaomow0gjzpf\/ a[mif;aomt&mwkdYonfajymif;vJ cyfodrf;aomt&mwkdYonf
topfjzpfMuNyD/xkdokdYjzpfaomf bk&m;ocif\wefckd;awmftm;jzifh jzpfMu\/ bk&m;ocifonf a,Ic&pftm;jzifh igwkdY\&efukdNidrf;ap ukd,fawmf
ESifhrd[m, zGJUapawmfrl\/ xkdrd[m,w&m;ukd a[m&aomtcGifht&mukd igwkdYtyfay;awmfrl\/xkdw&m;[lrlum;? bk&m;ocifonf c&pfawmftxJ&Sdaevsuf? avmuDom;wkdY\tjypfrsm;ukdrSwfawmfrrl? &efukdNidrf;ap ukd,fawmf
ESifh rd[m,zGJUapawmfrl\/ xkdrd[m,w&m;ukdvnf; igwkdYtyfay;awmfrl\/xkdaMumifhigwkdYonf c&pfawmf\ oHwrefjzpfMu\/ oifwkdYonf&efNidrf; bk&m;ocifESifh rd[m,zGJUMuavmh[k bk&m;ocifonf
igwkdYtm;jzifh EId;aqmf aoG;aqmifawmfrlouJhokdY? igwkdYonfc&pfawmf\ukd,fpm;jzpf oifwkdYukd awmif;yefaoG;aqmifMu\/tb,faMumifhenf;[lrlum;? bk&m;ocifonftjypfESifhuif;pifaomolukdigwkdY twGufaMumifh tjypf&Sdaomoljzpfapawmfrl\/
taMumif;rlum;? igwkdYonf xkdoltm;jzifh bk&m;ocifha&SUawmfajzmifhrwfaomoljzpfrnftaMumif;wnf;/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1

oifwkdYonfbk&m;ocif\aus;Zl;awmfukd tusKd;rJhrcHMuESifh[k igwkdYonf trIawmfukdaqmif&Gufaomolcsif;jzpf oifwkdYukd EId;aqmf


aoG;aqmifMu\/6;2 Asm'dwfawmftcsuf[lrlum;? ESpfoufbG,faomtcsdef oif\pum;ukd igem;axmifNyD/ u,fwif&maeY&ufumv oifhukdigrpNyD[k
vmonfESifhtnD ,ckyif ESpfoufbG,faom tcsdef&Sd\/ ,ckyif u,fwif&maeY&ufumv&Sd\/6;3 w&m;a[mjcif;tcGifht&mukd tjypfwifjcif;ESifhuif;vGwfpdrfhaomiSg? xdrd vJp&mtaMumif; wpkHwckukdrQrjyK/6;4 nOf;qJcHjcif;? qif;&Jjcif;? rvGwfEkdifaomab;Oy'fESifhawGUjcif;?6;5 tkduftykwfcHjcif;? axmifxJaejcif;? olwyg;kef;&if;cwfjyKjcif;? trIukdvkyfaqmifjcif;? rtdyfbJapmifhaejcif;? rGwfodyfjcif;ukd
tvGefonf;cHvsuf?6;6
pdwfESvkH;pifMu,fjcif;? ynm&Sdjcif;? pdwf&Snfjcif;? aus;Zl;jyKjcif;? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfukdcHjcif;? cspfa,mifraqmiftrSefcspfjcif;?6;7 ormw&m;ukda[mjcif; bk&m;ocif\wefcdk;awmfukdjyjcif;? ajzmifhrwfaomtusihfwnf;[laom vufeufrsm;ukd vusfmbufvuf0J
buf0wf aqmifjcif;tm;jzifh4if;?6;8 toa&xif&Sm;jcif;ESifhIwfcsjcif;? csD;rGrf;jcif;ESifhuJh&Jhjcif;ukdcHojzifh4if;? vSnfhpm;aomoluJhokdYjzpfaomfvnf;? [kwfrSefaomol?6;9 tb,folrQrodaomoluJhokdYjzpfaomfvnf; ausmfapmaomol? taocHaom oluJhokdYjzpfaomfvnf;? touf&Sifaomol?
qkH;rjcif;ukdcHaomoluJhokdY jzpfaomfvnf;? taoowfjcif;ESifhuif;vGwfaomol?6;10 0rf;enf;aomoluJhokdYjzpfaomfvnf;? tpOf0rf;ajrmufaomol? qif;&JaomoluJhodkY jzpfaomfvnf;? vlrsm;ukd &wwfapaomol?
OpmwpkHwcku rQrykdifaom oluJhokdYjzpfaomfvnf;? tvkH;pkHwkdYukdykdifaomoljzpfojzifh4if;? bk&m;ocifcefYxm;awmfrlaom "rq&m
rSefaMumif;ukd t&m&m xif&Sm;pGmjyMu\/
6;11 tcsif;aum&dEKvlwkdY? igwkdYEIwfonfoifwkdYtm;zGifhvsuf&Sd\/ pdwfESvkH;onfvnf; us,f0ef;\/6;12 igwkdYoifwkdYonf usOf;ajrmif;onfr[kwf/ ukd,farwmukPmom usOf;ajrmif;Mu\/998

6;13
6;14

igwkdYaus;Zl;ukd qyfjcif;tvkdiSg us,f0ef;aompdwf&SdMuavmh/ xkdokdYqkdaomf ukd,fom;wkdYukdqkdouJhokdYigqkd\/


r,kHMunfaomolwkdYESifhwGJbuf qefYusifbufjzpfaomxrf;bkd;ukd rxrf;MuESifh/ w&m;aomtrIonf rw&m;aomtrIukd tb,fokdY
vufcHEkdifrnfenf;/ tvif;onf arSmifrkdufESifh tb,fokdYqufqHEkdifrnfenf;/6;15 c&pfawmfonfaAvsmvESifh tb,fokdYoifhwifhEkdifrnfenf;/ ,kHMunfaomolonf r,kHMunfaomolESifhtwl tb,ftusKd;tjypfukd
cH&rnfenf;/6;16 bk&m;ocif\Adrmefawmfonf kyfwkwkdYESifhtb,fokdYpyfqkdif&rnfenf;/ bk&m;ocifrdefYawmfrlonfum;? olwkdYwGif igusdef;0yfrnf/
olwkdYwGif vSnfhvnf olwkdY\bk&m;ocifjzpfrnf/ olwkdYonfvnf; ig\vljzpfMuvdrfhrnf[k rdefYawmfrlonfESifhtnD? oifwkdYonf
touf&Sifawmfrlaom bk&m;ocif\AdrmefawmfjzpfMu\/6;17 xkdaMumifh? xm0&bk&m;rdefYawmfrljyefonfum;? oifwkdYonf xkdolwkdYtxJrSxGuf toD;tjcm;aeMuavmh/ rpifMu,faom
t&mukdvufESifh rQrwkdYMuESifh/ xkdokdYjyKvQifoifwkdYukdigonf vufcHrnf/6;18 oifwkdY\tbjzpfrnf/ oifwkdYonfvnf;ig\om;orD;jzpfMuvdrfhrnf[kteEwefckd;ESifhjynfhpkHaom xm0&bk&m; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1

xkdaMumifhcspfolwkdY? xkd*wdawmfrsm;ESifhigwkdYonf qkdifMuonfjzpf? ukd,fcEm\tnpftaMu;? pdwf0dnmOf\tnpftaMu;&SdorQwkdYESifh


ukd,fukdukd,fuif;pifapvsuf? bk&m;ocifukdaMumuf&GHU oefY&Sif;jcif;yg&rDESifhjynfhpkHMuukeftHh/
7;2 igwkdYukdvufcHMuavmh/ igwkdYonftb,folukdrQrjypfrSm;/ tb,folukdrQr,kd,Gif;ap/ tb,fol\OpmukdrQ y&d,m,ftm;jzifhr,l/7;3 oifwkdYukdtjypfwif okdYigqkdonfr[kwf/ oifwkdYESifhtwltouf&Sifjcif;iSg4if;? aojcif;iSg4if;? tvkd&Sdonfwkdifatmif? igwkdYonf
oifwkdYukdcspfMu\[k txufuigajymcJhNyD/7;4 oifwkdYaMumifh tvGef&J&ifhjcif;&Sd\/ oifwkdYaMumifh tvGef0g<um;jcif;&Sd&\/ oufomjcif;ESifhjynfhpkH\/ nOf;qJjcif;ukdcHav&m&m
twkdif;xuf tvGef0rf;ajrmufjcif;&Sd\/7;5 igwkdYonf rmaua'gedjynfokdYa&mufaomtcg? ukd,fum,Nidrf0yfjcif;tvQif;r&Sd/ t&m&mnOf;qJjcif;ukdcH&Mu\/ jyifum;
wkdufvSefjcif;&Sd\/ twGif;um; pkd;&drfjcif;&Sd\/
7;6
okdYaomfvnf; ESdrfhcsvsuf&SdaomolwkdYukdoufomapawmfrlwwfaom bk&m;ocifonf? wdwka&mufvmaomtm;jzifh igwkdYukdoufom
apawmfrl\/7;7 wdwka&mufvmjcif;tm;jzifhom oufomapawmfrlonfr[kwf/ wdwkonf oifwkdYqDrSm &aomoufomjcif;tm;jzifhvnf; oufom
apawmfrl\/ tb,fokdYenf;[lrlum;? oifwkdY\ awmifhwjcif;? nnf;wGm;jcif;? ig\tusKd;tvkdiSg apwempdwftm;BuD;jcif;
taMumif;t&mrsm;ukd olonf igwkdYtm;Mum;ajym\/xkdaMumifh igonf om0rf;ajrmufjcif;&Sd\/7;8 txufuay;vkdufaompmtm;jzifh oifwkdYukd0rf;enf;apaomaMumifh? igonf ,ciftcg aemifw&Sdaomfvnf; ,cktcgr&Sd/
taMumif;rlum;? xkdpmonf oifwkdYukd cPom0rf;enf; aponfukd igjrif\/
7;9
oifwkdYukd0rf;enf;apaomaMumifh ig0rf;ajrmufonfr[kwf/ 0rf;enf;ap aemifw&aom aMumifh ig0rf;ajrmufjcif;&Sd\/ igwkdYtm;jzifh
oifwkdY\ tusKd;tvQif;rysuf&rnftaMumif;? bk&m;ocif\tvkdawmfESifhtnD 0rf;enf;apMu\/7;10 tb,fokdYenf;[lrlum;? bk&m;ocif\tvkdawmfESifhnDaom0rf;enf;jcif;onf u,fwifjcif;ESifh ,SOfaom aemifwpdwfwnf;[laom?
rajymif;vJEkdifaom aemifwpdwfukdjyKjyifwwf\/ avmuD0rf;enf;jcif;rlum;? aojcif;ukdjyKjyifwwf\/7;11 bk&m;ocif\tvkdawmfESifhnDaom oifwkdY\0rf;enf;jcif;onfoifwkdY tb,fokdYaom owdjyKjcif;? ukd,ftjypfukdajzjcif;? trsuf
xGufjcif;? aMumuf&GHUjcif;? tvGefawmifhwjcif;? ig\ tusKd;tvkdiSg pdwftm;BuD;jcif;? w&m;ojzifh'PfpD&ifjcif;wkdYukdjyKjyifonfukd
MunfhIMuavmh/ oifwkdYonf trI tjypfuif;onfukd t&m&mtm;jzifh xif&Sm;jyMuNyD/7;12 xkdokdYESifhtnD? igonfoifwkdYtm;a&;ay;vkdufaomtcg? jypfrSm;aomolESifh jypfrSm;jcif;cH&aom olukdomaxmuf a&;onfr[kwf/
oifwkdYtusKd;ukd igwkdYonf bk&m;ocifha&SUawmf jyKpkcsif aomapwempdwf&SdaMumif;ukd oifwkdYtm; xif&Sm;apjcif;iSg a&;ownf;/7;13 xkdaMumifhoifwkdY\ oufomjcif;taMumif;tm;jzifh? igwkdYonfvnf; oufomjcif;okdY a&mufonfomru? wdwk\0rf;ajrmufjcif;t
aMumif;tm;jzifh omtvGef0rf;ajrmufMu\/ oifwkdY&SdorQonf xkdol\pdwfESvkH;ukd oufom0rf;ajrmufapMuonfjzpf?7;14 txufuigonf oifwkdYukdtaMumif;jyK 0g<um;aompum;ukdxkdoltm;ajymNyD;vQif ,ck &SufaMumufjcif;r&Sd/ igwkdYonft&m&m
oifwkdYtm; [kwfrSefpGmajymonfenf;wl? wdwka&SU ig0g<um;aompum;onfvnf; rSefaompum;jzpfaMumif; xif&Sm;\/7;15 oifwkdYonfaMumuf&GHUwkefvIyfjcif;ESifh olUukdvufcH em;axmifMuonfukd olonfatmufarh ojzifh? oifwkdYukdcspfoem;jcif;arwm
ukPmpdwfESifh tvGefjynfhpkH\/7;16 igonft&m&m oifwkdYukd,kHEkdifaomaMumifh 0rf;ajrmufjcif;&Sd\/

999

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7
8;8
8;9
8;10
8;11
8;12
8;13
8;14
8;15
8;16
8;17
8;18
8;19
8;20
8;21
8;22
8;23

8;24

nDtpfukdwkdY? bk&m;ocifonf rmaua'gedjynf&Sdaom toif;awmfrsm;wkdYtm; jyKawmfrlaom aus;Zl;awmftaMumif;ukd igwkdYonf


oifwkdYtm;Mum;ajymMu\/xkdtoif;awmfwkdYonf nOf;qJjcif;tm;jzifh rsm;pGmaompkHprf;jcif;ukdcH&aomfvnf;? tvGefBuD;aom 0rf;ajrmufjcif;ESifh?OpmjyKef;wD;
aom qif;&Jjcif;taMumif;onf olwkdY\pGefYBuJay;urf;jcif;pnf;pdrfukd jzpfap <u,f0jynhfpkH\/taMumif;rlum;? olwkdYonf wwfEkdiforQxufru? tvkdtavsmufpGefYBuJcsifaom apwempdwf&Sd Muonf[k igonfoufaocH\/olwkdYtvSL'geukdigwkdYonf ,lolwkdYESifhulnDvsuf? oefY&Sif;olwkdYtm;vkyfauR;jcif;trIukd aqmif&GufrnftaMumif;? olwkdYonf
wkdufwGef;aoG;aqmifaom pum;rsm;tm;jzifh igwkdYukd awmif;yefMu\/xkdokdYjyKMuaomf? igwkdYajrmfvifhonftwkdif;xufrujyK? bk&m;ocif\tvkdawmfESifhtnD a&SUOD;pGm ocifbk&m;4if;? igwkdY4if;?
rdrdwkdYukdrdrdwkdYvSLMu\/xkdaMumifh? wdwkonfoifwkdYtOD;jyKESifhouJhokdYxkdtvSLaus;Zl;ukdNyD;pD;aprnftaMumif;? igwkdYonfolUukdawmif;yefMu\/xkdokdYESifhtnD oifwkdYonf,kHMunfjcif;? w&m;a[mjcif;? OmPf&Sdjcif;? trsKd;rsKd;aomowdESifhjynfhpkHjcif;? igwkdYukdcspfjcif;rSpaom
tvkH;pkHwkdYESifh <u,f0jynfhpkHonfjzpf xkdaus;Zl;ESifhvnf; <u,f0jynfhpkHjcif; jzpfapownf;/xkdokdYqkdaomf? ynwftm;jzifhigqkdonfr[kwf/ tjcm;aomolwkdY\BudK;pm;tm;xkwfjcif;ukd tpGJjyK? oifwkdY\arwmonf
rSefonfrrSefonfukd pkHprf;aomtm;jzifhqkdownf;/taMumif;rlum;? igwkdYocifa,Ic&pfonf pnf;pdrf&Sdaomfvnf;? qif;&Jawmfrljcif;tm;jzifh oifwkdYonfpnf;pdrf&Sdapjcif;iSg? oifwkdY
twGufaMumifh qif;&Jjcif;ukdcHawmfrlaomaus;Zl;awmfukd oifwkdYodMu\/
trIigonf ukd,foabmukdjyK\/ rESpfuyiftOD;jyKonfomru? apwempdwfESifh jynfhpkHaomoifwkdYonf trIukdNyD;pD;apvQif
omaumif;vdrfhrnf/okdYjzpf? txufuapwempdwf&SdonfESifhtnD? ,ckwGifoifwkdYonfwwfEkdifonftwkdif;jyK trIukdNyD;pD;apMuavmh/taMumif;rlum;? apwempdwfonf toifh&SdvQif? rwwfEkdifaomtrIukdraxmufbJ? wwfEkdifaom trIukdaxmufESpfoufawmfrl
bG,fjzpf\/trIt&m tjcm;aomolwkdYonfcsrf;om& oifwkdYonfqif;&Japjcif;iSg? igtBuH&Sdonf r[kwf/rsm;rsm;&aomolrykd/ enf;enf;&aomolrvkd[laomusrf;pum;ESifhtnD?
rQjcif;w&m;ukdaxmuf? ,ckoifwkdY\pnf;pdrfonf olwkdY\qif;&Jukdrpojzifh4if;? aemifolwkdY\pnf;pdrfonf oifwkdY\qif;&Jukd
rpojzifh4if;? tnDtrQjzpfapjcif;iSg igtBuH&Sd\/
xkdokdYoifwkdY\tusKd;ukdjyKpkcsifaomapwempdwfukd bk&m;ocifonfwdwktm;vnf; ay;awmfrlaom aus;Zl;awmfBuD;vSay\/xkdolonfigwkdufwGef;aompum;ukd em;axmifonfomru? tvGefapwempdwftm;BuD; oifwkdYqDokdY tvkdtavsmufoGm;\/{0Ha*vdw&m;ukd a[majym toif;awmftaygif;wkdYcsD;rGrf;jcif;ukdcH&aomnDukdvnf; wdwkESifhtwl igwkdYapvTwfMu\/xkdnDrlum;? ocifbk&m;\*kPftoa&awmfukd4if;? ukd,fapwempdwfukd4if;? igwkdYonfxif&Sm;ap? toif;awmfrsm;\tvSL
aus;Zl;ukdjyKpkonftrIrSm igwkdYESifhtwloGm;apjcif;iSg? toif;awmfwkdYonf a&G;aumuf cefYxm;aomoljzpfownf;/igwkdYonfxkdrsm;pGmaomtvSLaus;Zl;ukdjyKpk&mwGif tjypfwifp&mtaMumif; tvQif;r&Sdapjcif;iSg owdjyKMu\/ocifbk&m;a&SUawmfru? vlwkdYa&SUwifhw,favsmufywfaomtusifhukd BuHpnfMu\/xkdolESpfa,mufESifhtwl tjcm;aomnDukdvnf; apvTwfMu\/ xkdnDrlum;? igwkdYonft&m&m tzefzefpkHprf;odonftwkdif;vkHYv
jyKaomoljzpf\/,ck oifwkdYukdtvGef,kHaomaMumifh om vkHYvjyK\/wdwkonf tb,fokdYaomolenf;[k wpkHwa,mufar;vQif? ig\taygif;tabmfjzpf\/ oifwkdYtrIukdigESifhtwl aqmif&Gufaom
olvnf;jzpf\/ tjcm;aomnDtpfukdwkdYrlum;? tb,fokdYaomol enf;[kar;vQif? toif;awmfrsm;\ wrefjzpfMu\/ c&pfawmf\
bkef;toa&vnf;jzpfMu\/xkdaMumifh? oifwkdY\cspfjcif;arwmukd4if;? igwkdYonfoifwkdYaMumifh 0g<um;jcif;taMumif;ukd4if;? toif;awmfrsm;rsufarSmuf
xkdolwkdYtm; xif&Sm;pGmjyMuavmh/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1 oefY&Sif;olwkdYukd vkyfauR;jcif;\trIt&mrsm;ukd oifwkdYtm;iga&;Mum;vkdufaomftusKd;r&Sd/9;2 taMumif;rlum;? oifwkdY\apwempdwfukdigod\/ oifwkdY&Sdaomxkdapwempdwfukd ig0g<um; tcg,jynfoljynfom;wkdYonf
rESpfuyif toifh&SdMuNyD[k rmaua'gedvlwkdYtm;igqkdwwf\/ xkdokdYoifwkdY apwempdwftm;BuD;jcif; taMumif;t&monf trsm;aom
olwkdYukd EId;aqmfwkduf wGef;avNyD/9;3 okdYaomfvnf; igwkdYonf oifwkdYukd0g<um;aompum;onf trItcsnf;ESD;rjzpfapbJ? xkdpum;ESifh tnDoifwkdYonf toifh
&Sdapjcif;iSg nDtpfukdtcsKdUwkdYukd igapvTwf\/9;4 okdYr[kwfrmaua'gedvlwkdYonf igESifhtwlvm oifwkdYonf toifhr&SdMuonfukdawGUvQif? oifwkdY&SufMuvdrfhrnf[k rqkdbJ?
igwkdYonf &J&ifhpGm0g<um;cJhNyD;onfukd t&SufcH&Muvdrfhrnf/9;5
xkdaMumifh txufuMum;ajymaom oifwkdY\tvSLaus;Zl;onf tEkdiftxufvSL&aom OpmuJhokdY r[kwf/ tvSLaus;Zl;uJhokdY toifh&Sd
1000

9;6
9;7
9;8
9;9

9;10
9;11
9;12
9;13

9;14
9;15

apjcif;iSg? nDtpfukdwkdYonf oifwkdYqDokdYt&ifoGm;ap xkdtvSLaus;Zl;ukd t&ifjynfhpkHapjcif;iSg? ig onfrwkdufwGef;bJraeaumif;[k


oabm&Sd\/
tenf;i,faomrsKd;aphukdBuJaomolonf pyg;tenf;i,fom&dwf&rnf/ rsm;pGmBuJaom olonf rsm;pGm&dwf&rnf[k rSwfMuavmh/
vlwkdif; ukd,ftvkdtavsmufvSL&\/ESajrmaompdwfESifhrvSL&? rvSLbJrae&[kpdwfxifESifhrvSL&? taMumif;rlum;? apwempdwfESifh vSLaomolukdom bk&m;ocif
ESpfoufawmfrl\/usrf;pmvmonfum;? olonfpGefYBuJNyD/ qif;&JaomolwkdYtm;ay;urf;NyD/ol\ajzmifhrwfjcif;onf tpOftNrJwnfwwf\[kvmonfESifhtnD? oifwkdYonf t&m&m okH;avmufaomOpmtrsKd;rsKd;tpOf
&Sd? aumif;aomtusifhtrsKd;rsKd;ESifh txl;ojzifhjynfhpkHrnft aMumif;? trsKd;pkHaomr*Fvmaus;Zl;ESifh txl;ojzifhjynfhpkHapjcif;iSg
bk&m;ocifwwfEkdifawmfrl\/rsKd;aphBuJaomoltm;rsKd;aphukd4if;? tpmtm[m&ukd4if;? ay;awmfrlaomolonf? oifwkdYtm; rsKd;aphukday; yGm;rsm;apawmfrlrnf/
oifwkdY\ajzmifhrwfjcif;ukdvnf; <u,f0apawmfrlrnf/xkdkokdYoifwkdYonf apwempdwfESifhtrsKd;rsKd;aompGefYBuJay;urf;jcif;tvkdiSg t&m&m<u,f0jcif;&Sd onfjzpf? igwkdYtm;jzifh bk&m;ocif\
aus;Zl;awmfukd csD;rGrf;p&mtaMumif;&Sdvdrfhrnf/tb,fokdYenf;[lrlum;? vkyfauR;jcif;trIonf oefY&Sif;olwkdY\ qif;&Jjcif;ukd rponfomru? bk&m;ocif\aus;Zl;awmfukd
csD;rGrf;p&mtaMumif;trsm;ESifh jynfhpkHvsuf&Sd\/oifwkdYonf c&pfawmf\ {0Ha*vdw&m;tvkdokdY xif&Sm;pGmvkdufjcif;t&mukd4if;? xkdoefY&Sif;ol wkdYrSpaom vltaygif;wkdYtm;
MunfkdaomapwempdwfESifh pGefYBuJay;urf;jcif;t&mukd4if;? olwkdYonfatmufarhaomtcg? vkyfauR;jcif;trI\vuPm
oufaoukdaxmuf bk&m;ocif\aus;Zl;awmfukd csD;rGrf;wwfMu\/oifwkdYxl;jrwfaom bk&m;ocif\aus;Zl;awmfukdvnf; olwkdYonfaxmufvQif? oifwkdYtbkdY tvkdiSg qkawmif;? tvGefcspfcif
jrwfEkd;jcif;pdwf&SdMu\/ajymrukefEdkifaom bk&m;ocif\qkaus;Zl;awmfukd atmufarh csD;rGrf;jcif;&Sdapownf;/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 oifwkdY\rsufarSmuf ESdrfhcsjcif;? rsufuG,f oifwkdYtrIukdpD&if &J&ifhjcif;&Sdaom igaygvk onf? c&pfawmf\ El;nHh odrfarGU
jznf;nif;awmfrljcif;ukd taMumif;jy oifwkdYukdawmif;yefyg\/10;2 igwkdYonfZmwdyuwdtvkdokdYvdkuf usifhaomoljzpfMuonf[kxifrSwfaomolwkdYtm;? igBuHpnfaom&J&ifhjcif;twkdif; oifwkdYqDokdY
a&mufvmaomtcg? xkdrQavmuf&J&ifhjcif;r&Sdrnf taMumif; igawmif;yefyg\/10;3 tb,faMumifhenf;[lrlum;? igwkdYonfvlZmwd usifvnfaomfvnf;? Zmwdyuwd tvkdokdY vkduf ppfwkdufMuonfr[kwf/10;4 igwkdYppfwkduf okH;pGJaomvufeufonf Zmwdyuwdvufeufr[kwf/ bk&m;ocif\wefckd;awmftm;jzifh NrdKUkd;NrdKUjywkdYukd NzdKzsuf
Ekdifaomvufeufjzpf\/10;5 xkdvufeuftm;jzifh vlwkdY\tBuHtpnfwkdYukd4if;? bk&m;ocifukdodaomynmukd qD;wm;aom rmefrme&SdorQwkdYukd4if;? ESdrfhcsarSmuf
vSef? cyfodrf;aompdwfwkdYukd brf;oGm;csKyfxm;vsuf? c&pfawmf\pum;ukd em;axmifapMu\/10;6 oifwkdY\em;axmifjcif;trIonf jynhfpkHNyD;rS? em;raxmifbJaeaomoltaygif;wkdYukd 'Pfay;jcif;iSg igwkdYonf toifh&SdMu\/
10;7 rsufESmukdom MunhfrSwfMuoavm/ tMuifolu? igonfc&pfawmf\vljzpfonf[k rdrdpGJvrf;jcif;&Sd\? xkdolonfc&pfawmf\
vljzpfouJhokdY? igwkdYvnf; c&pfawmf\vljzpfaMumif;ukd wzef tvkdtavsmuf qifjcifodrSwfap/10;8 oifwkdYukd y,f&Sif;zsufqD;jcif;tvkdiSgr[kwf? wnfaqmufjcif;tvkdiSg ocifbk&m;onf igwkdY tyfay;awmfrlaomwefckd;ukd igonf
om 0g<um;aomfvnf;? &SufaMumufp&mtaMumif;r&Sd?10;9 iga&;ay;vkdufaompmtm;jzifhom oifwkdYukdNcdrf;acsmufouJhokdYigrjyKvkd/10;10 taMumif;rlum;? xkdol\pmonfav;vHaompm? wefckd;ESifhjynhfpkHaompmjzpf\/ ukd,fwkdif&SdvQifrlum;? owdr&Sdaomol? tcsnf;
ESD;aompum;ukdajymaomol jzpfonf[kqkdwwfaomol&Sd\/10;11 igwkdYonf ukd,fwkdifr&Sd pmygaompum;tm;jzifh jzpfouJhokdY? ukd,fwkdifrsufarSmuf&Sdaomtcg trItm;jzifhjzpfvdrfhrnf[k xkdolonf
qifjcifodrSwfap/
10;12 ukd,fukdukd,fcsD;rGrf;aomolwkdYESifh a&wGuf0ifjcif;ukd4if;? NydKifEIdif;jcif;ukd4if;? igwkdYrjyK0Hh/ xkdolwkdYonf tcsif;csif;wa,mufESifhwa,muf
ckdif;EIdif;jcif;? NydKifEIdif;jcif;ukdjyK ynmrJhjzpfMu\/10;13 xkdrSwyg;? ukd,fief;ukd,fwmukdvGefusL;jyKaomtrIt&mukdigwkdY0g<um;jcif;r&Sd0Hh? bk&m;ocif a0iSawmfrlaom tief;twm\
twkdif;t&SnftwGif;wGif jyKaomt&mukdom 0g<um;jcif;&Sd0Hh\/ xkdtwkdif;t&Snfonf oifwkdYwkdifatmifyif rSDownf;/10;14 oifwkdYwkdifatmifrrSDvQif? igwkdYonfvGefusL;jyKMuonfr[kwf/ taMumif;rlum;? c&pfawmf\ {0Ha*vdw&m;ukda[majym?
oifwkdY&Sd&m okdYwkdifatmif a&mufMuNyD/10;15 igwkdYonf ukd,fief;ukd,fwmukdvGefusL;?
10;16 olwyg;tvkyfxJokdY0ifjcif;aMumifh 0g<um;avh&SdMuonfr[kwf/ xkdokdY olUief;olUwmtwGif;wGif jyifqifNyD;aomtrIt&mukd
0g<um;jcif;r&SdbJ? oifwkdYjynfwbufokdYul; {0Ha*vdw&m;ukd a[majym&aomtcGifh&Sdapjcif;iSg? oifwkdY\ ,kHMunfjcif;yg&rD&ifhNyD;rS?
1001

igwkdY\tief;twmonf tvGefus,f0ef;rnf[k ajrmfvifhjcif;&Sd\/10;17 okdYjzpf 0g<um;aomolrnfonfum;? ocifbk&m;om 0g<um;ap/10;18 taMumif;rlum;? ukd,fukdukd,fcsD;rGrf;aomolonf 0efcHawmfrlaomoljzpfonfr[kwf/ ocifbk&m;csD;rGrf;awmfrljcif;ukd cH&aomol
omvQif 0efcHawmfrlaomol jzpfownf;/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1
11;2

igrkdufrJaomtjypfukd oifwkdYonfcPonf;cHapjcif;iSg igtvkd&Sd\/ cPonf;cHMuygavmh/taMumif;rlum;? igonf oifwkdYukd oDvESifhjynfhpkHaom owkdYorD;unmuJhokdY c&pfawmftm; quftHhaomiSg? oifwkdYukd vifwOD;ESifh
xdrf;jrm;aqmifESif;NyD;aomaMumifh bk&m;ocif\ tvkdawmftwkdif; pkd;&drfaompdwfESifh oifwkdYukdapmifh a&Smufvsufae\/11;3 a>ronf rdryd &d,m,ftm;jzifh {0ukv
d n
S phf m;ouJo
h ?Ydk oifwo
Ydk nf pdwaf qG;ajrh,,
dk iG ;f ? c&pfawmfudk t<uif;rJch spfaompdwaf ysmufrnf[k
pkd;&drfjcif;&Sd\/11;4 oifwkdY&Sd&mokdYa&mufvmaomolonf igwkdYra[mrajymao;aom a,Iwyg;ukd a[majymaomf4if;? oifwkdYonf rcH&ao;aom
0dnmOfawmfwyg;ukd cH&aomf4if;? em;raxmifao;aom {0Ha*vdw&m; pum;ukd em;axmifaomf4if;? xkdolukd onf;cHaumif;\/
11;5 igonftBuD;qkH;aomwrefawmfatmuftvQif;r,kwfonfukd igoabm&Sd\/11;6 pum;tm;jzifh vlkdif;[kwfaomfvnf;? ynmtm;jzifh vlkdif;r[kwf/ oifwkdYwGif t&m&m igwkdYonf tpOfukd,fukdukd,f xif&Sm;pGm
jyMuNyD/11;7 oifwkdYukdcsD;ajrmufjcif;iSg? ukd,fukdukd,fESdrfhcsvsuf? aus;Zl;qyfjcif;ukdrcHbJ? oifwkdYtm; bk&m;ocif\ {0Ha*vdw&m;ukd
a[majymonft&mrSm igonftjypf&Sdoavm/11;8 oifwkdYtrIukd aqmif&GufrnftaMumif;? tjcm;aomtoif;awmfrsm;ay;aom p&dwfukdigcH? olwkdYukdvk,l&mokdY a&mufavNyDwum;/11;9 oifwkdYESifhtwl&Sdae wpkHwckukdvkdaomtcg tb,folukdrQigraESmifh&Suf/ taMumif;rlum;? rmaua'gedjynfuvmaom nDtpfukd
wkdYonf igvkdorQukday;Mu\/ oifwkdYukdtvQif;raESmifh&SufbJ owdESifhaecJhNyD/ aemifvnf;owdESifhaeOD;rnf/11;10 c&pfawmf\opmw&m;onf ig&Sdonfjzpf? tcg,jynfrsm;wkdY okdYig0g <um;onftrIukd tb,folrQrqD;wm;&/11;11 tb,faMumifhenf;? oifwkdYukdigrcspfoavm/ bk&m;ocifodawmfrl\/
11;12 tcGifh&vkdaomolwkdYonf tcGifhr&apjcif;iSg4if;? 0g<um;jcif;t&molwkdYonf iguJhokdY xif&Sm;pGm jzpfapjcif;iSg4if;? igjyKcJhNyD;onftwkdif;
tpOfjyKOD;rnf/11;13 taMumif;rlum;? xkdolwkdYonf rdpmwrefawmfjzpfMu\/ c&pfawmf\wrefjzpfa,mifaqmif vSnfhjzm;wwfaomtrIapmifhjzpf
Mu\/11;14 trIonf tHhMobG,fjzpfonfr[kwf/ pmwefyifvQif vif;aomaumif;uifwref jzpfa,mifaqmifwwf\/11;15 okdYjzpf ol\q&mwkdYonfvnf; ajzmifhrwfjcif;w&m;ukd a[maomq&mjzpfa,mifaqmifvQif? tb,fqkdbG,f&Sdoenf;/ olwkdYonf
ukd,fusihfaomtusifhtwkdif; aemufqkH; tusKd;tjypfukd cH&MuvwHh?11;16 wzefigqkdonfum;? ighukd oll;jzpfonf[k b,folrQrxifapESifh/ okdYr[kwf ig0g<um;p&mtcGifh tenf;i,f&Sdapjcif;iSg ighukd
oll;uJhokdYrSwf onf;cHMuavmh/11;17 okdYigajymaompum;rSm ocifbk&m;\enf;wl igajymonfr[kwf/ oll;uJhokdY &J&ifhpGm0g<um;vsuf ajymqkd\/
11;18 vlrsm;wkdYonf avmuDtcsif;t&m0g<um;aomaMumifh igonfvnf;0g<um;&\/11;19 oifwkdYonf vdrmaomoljzpfaomaMumifh? oll;wkdYukd apwempdwfESifhonf;cHMu\/11;20 olwyg;onf oifwkdYukd uRefcHapjcif;? a&mif;pm;jcif;? Opmukdvk,ljcif;? &efawGUjcif;? yg;ykwfjcif;ukdjyKvQif oifwkdYonfonf;cHMu\/11;21 igwkdYonf tpGrf;owdr&Sd[k uJh&Jhjcif;ukdtrSwfjyK igajym\/ tMuift&mukd olwyg;rSD0J &J&ifh\? xkdt&mukdigrSD0J &J&ifhjcif;&Sd\[k
oll;uJhokdY igqkd\/11;22 olwkdYonf a[NAJvljzpfMuoavm/ igonfvnf;jzpf\/ olwkdYonf oa&vvljzpfMuoavm/ igonfvnf;jzpf\/ olwkdYonf
tmjA[HtrsKd;jzpfMuoavm/ igonfvnf;jzpf\/11;23 olwkdYonfc&pfawmf\ "rq&mjzpfMuoavm/ igonftxl;ojzifhjzpf\[k oll;uJhokdYqkd&\/ yifyef;pGmtrIukdtxl;ojzifhaqmif&Guf
aomol? kdufykwfjcif;? axmifxJ avSmifxm;jcif;ukd txl;ojzifhcH&aomol? aoab;ESifhtBudrfBudrf awGUBuHKaomoljzpf\/11;24 ig;Budrfajrmufatmif ,k'vlwkdYvufwGif 'Pfcsufav;q,fwck,kwf igcHcJh&NyD/11;25 okH;Budrfajrmufatmif BudrfvkH;ESifhkdufjcif;ukd4if;? wBudrfcJESifhypfjcif;ukd4if; igcH&NyD/ okH;Budrfajrmufatmif oabFmysufjcif;ukdcH&NyD/
waeYESifhwnOfhywfvkH; yifv,fxJrSmae&NyD/11;26 tBudrfBudrf a'opm&DvSnfhvnfNyD/ jrpfukdul;aomab;? xm;jywkdufaomab;? trsKd;om;csif; jyKaomab;? wyg;trsKd;om;
jyKaomab;? NrdKU&Gma&mufaomab;? awma&mufaomab;? yifv,fab;? nDtpfukdjzpfa,mifaqmifaom olwkdYjyKaomab;?
ab;rsm;ukdigawGUcJhNyD/11;27 yifyef;pGmtrIaqmif&Gufjcif;? tBudrfrsm;pGmrtdyfbJ apmifhaejcif;? rGwfodyfjcif;? a&iwfjcif;? tBudrfBudrftpma&Smifjcif;? tcsrf;
tat;cH&jcif;? t0wftcsnf;pnf;&Sdjcif;? qif;&Jjcif;rsm;ukd igcHcJhNyD/
11;28 xkdtyrIrSwyg;? toif;awmftaygif;wkdYukdpkd;&drfaompdwfESifhMunhfIjyKpk aeYwkdif; tpOfaESmifh&Sufjcif;ukd igcH&\/11;29 ig rEGrf;&dbJ tb,folEGrf;&doenf;/ igonf pdwfrylyefbJ tb,folazgufjyefoenf;/1002

11;30
11;31
11;32
11;33

igonf r0g<um;bJrae&onfrSefvQif? ukd,fEGrf;&daomtjzpfukdom taMumif;jyK0g<um;rnf/igonf rkomrajymonfukd xm0&r*Fvm&Sdawmfrlaom igwkdYocifa,Ic&pf\ crnf;awmf bk&m;ocifodawmfrl\/


'rmoufNrdKU ta&wrif;BuD;cefYxm;aomNrdKU0efonf ighukdbrf;qD;jcif;iSgtvkd&Sd? 'rmoufNrdKUukd apmifhpOfwGif?wynfhawmfwkdYonf ighukd awmif;xnfhNyD;vQif? jywif;aygufrSxkwf NrdKUkd;tay:uavQmhcsojzifh xkdNrdKU0efvufrS igajy;vGwf&\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1
12;2

igonf0g<um;jcif;ukd rjyKoifhvQif? ocifbk&m;jyawmfrlaom xl;qef;aomlygkHESifh Asm'dwfawmfrsm;ukd wzefajymOD;rnf/wq,fav;ESpftxufu? c&pfawmf\wynfhjzpfaom vlwa,mufukd wwd,aumif;uifokdY wkdifatmif csDaqmifonftaMumif;ukd
igod\/ xkdtcg ol ukd,fcEmygonf rygonfukd igrod/ bk&m;ocifodawmfrl\/12;3 xkdolonf y&'dokbkHokdY csDaqmifjcif;ukdcH&?
12;4 vlrajymtyfrajymEkdifaompum;ukd Mum;onftaMumif;ukdigod\/ xkdtcg ukd,fcEmygonf rygonfukd igrod/ bk&m;ocifod
awmfrl\/12;5 xkdokdYaomolukd0g<um;rnf/ EGrf;&dtm;enf;jcif;rSwyg; ukd,f*kPfukdr0g<um;/12;6 0g<um;jcif;iSg tvkd&SdvQifvnf;? oll;jzpfonfr[kwf/ taMumif;rlum;? igonf [kwfrSefpGmajym wwf\/ wpkHwa,mufaomolonf
ighukdjrifonfxuf? ighodwif;ukdMum;onfxuf? ighukdom rxifapjcif;iSgigrajymbJae\/12;7 igcH&aomAsm'dwfawmftvGefxl;jrwf igonfaxmifvTm;aompdwfr&Sdapjcif;iSg? ighukd'Pfcwfaom pmwef\ wrefwnf;[laom
ighukd,fpl;aomql;ukd ay;awmfrl\/12;8 xkdqif;&Jjcif;ESifh uif;vGwfrnftaMumif; okH;Budrfajrmufatmif ocifbk&m;ukd igqkawmif; toem;awmfcHNyD;vQif?12;9 ighaus;Zl;onf oifhtbkdYavmufay\/ ighwefckd;onf tm;enf;jcif;tjzpf pkHvifwwfonf[k rdefYawmfrl\/ xkdaMumifhc&pfawmf\
wefckd;onf ightay:usdef;0yfrnftaMumif; ighukd,f tm;enf;jcif;tjzpfukd 0rf;ajrmufaompdwfESifh 0g<um;jcif;iSg omigtvkd&Sd\/12;10 okdYjzpf c&pfawmfaMumifhcH&aom tm;enf;jcif;? uJh&Jhjcif;? qif;&Jjcif;? nOf;qJESdyfpufjcif;? usyfwnf;pGmaom'kua0'emcHjcif;wkdYukd
igESpfouf\/ taMumif;rlum;? igonftm;enf;aomtcg wefckd;ESifhjynfhpkHvsuf&Sd\/12;11 igonf 0g<um;wwfaomoll;jzpfoavm/ xkdokdYjzpfvQif? oifwkdYonf ighukdtEkdiftxufjzpfapMuNyD/ tb,fokdYenf;[lrlum;?
oifwkdYcsD;rGrf;jcif;ukd igcHoifh\/ igonfbmrQr[kwfaomfvnf;? tBuD;qkH;aomwrefawmfatmuf tvQif;r,kwfrnHh/12;12 tu,fpifppf onf;cHjcif;ESifhwuG edrdwfvuPmtHhbG,faomtrI? xl;qef;aomwefckd;rsm;tm;jzifh wrefawmf\vuPmwkdYukd
oifwkdYwGif xif&Sm;pGmjyNyD/12;13 igonf oifwkdYukd raESmifh&Sufaomt&mwckukdxm;vQif?oifwkdYonf tjcm;aomtoif;awmfxuf tb,fokdY,kwfnHhoenf;/
xkdokdYigjypfrSm;aomtjypfukd onf;cHMuavmh/12;14 wwd,tBudrf oifwkdYqDokdYoGm;jcif;iSg igonftoifh&Sd\/ oifwkdYukd aESmifh&Sufrnf[k tBuHr&Sd/ oifwkdYOpmukdig&Smonfr[kwf/
oifwkdYukdom&Sm\/ om;orD;wkdYonf rdbtwGuf Opmukdqnf;zl;&onfr[kwf/ rdbwkdYonf om;orD;wkdYtwGufqnf;zl;&\/12;15 igonf oifwkdYukdcspfjcif;arwmpdwfwkd;yGm;onftwkdif; oifwkdYonf ighukdcspfjcif;arwmpdwf qkwf,kwfaomfvnf;? oifwkdYpdwf0dnmOf\
tusKd;tvkdiSg igonf ukd,fOpmukd4if;? ukd,fukd4if;? ukefapjcif;iSg tvGefapwem&Sd\/
12;16 oifwkdYukd igraESmifh&SufonfrSefapawmh/ okdYaomfvnf;? vdrmaomoljzpf y&d,m,ftm;jzifh oifwkdYukdbrf;qD;NyD[kqkdvQif?12;17 wpkHwa,mufaomolukd oifwkdYqDokdYapvTwf oifwkdY\Opmukdy&d,m,ftm;jzifh ig,loavm/12;18 wdwkonf oifwkdYqDokdYoGm;rnftaMumif; igawmif;yef? olESifhwuG tjcm;aomnDwa,mufukd apvTwf\/ wdwkonf y&d,m,ftm;jzifh
oifwkdY\Opmukd ,loavm/ igwkdYonf pdwfoabmcsif; wl usifhMuonfr[kwfavm/ wvrf;wnf;vkdufMuonfr[kwfavm/
12;19 wzefwkH? igwkdYonf oifwkdYa&SU ukd,ftjypfajz&mpum;ukdajymonf[k xifMuoavm/ c&pfawmfukdaxmuf bk&m;ocifha&SU
igwkdYajymMu\/ cspfolwkdY? igwkdYjyKorQrSm oifwkdYukd wnfaqmufjcif;tvkdiSg jyKMu\/-12;20 iga&mufvmaomtcg? oifwkdYonfigESpfoufaomolrjzpf? igonfvnf; oifwkdYrESpfoufaomol jzpfrnf[l4if;? oifwkdY&efawGUjcif;?
*kPfNydKifjcif;? trsufxGufjcif;? jiif;ckHjcif;? olUtoa&ukd Iwfcsjcif;? acsmpm;jcif;? rmeaxmifvTm;jcif;? tcsif;csif;trIvkyfjcif;
jzpfrnf[l4if;?12;21 txufujypfrSm;? npfI;pGmusifhjcif;? rw&m;aomarxkefrSD0Jjcif;? udavomvGefusL;jcif; trIwkdYukdjyKrd? ,ckwkdifatmif
aemifwr&aomoltrsm;aMumifh igpdwfromnnf;wGm;&ojzifh? oifwkdYa&SU bk&m;ocifonf ighukdESdrfhcsawmfrlrnf[l4if; pkd;&drfjcif;
&Sd\/

1003

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 wwd,tBudrfwGif oifwkdYqDokdY igvmrnfjzpf? oufaocHESpfOD;okH;OD;tm;jzifh pum;&SdorQwkdYonf wnf&vdrfhrnf/13;2 wzef iga&mufvmvQif oifwkdYukdroem;&[k jypfrSm;aomolrSp <uif;aomoltaygif;wkdYtm; txufuigajymonfomru?
,ckyif oifwkdYESifhtwlr&Sdaomfvnf;? wzef &SdbdouJhokdY igajymESifh\/13;3 oifwkdYwGiftm;enf;awmfrrl? tm;BuD;awmfrlaom c&pfawmfonf igAsm'dwfjyawmfrljcif; oufaoukd oifwkdYonf &SmaomaMumifh?
iga&mufvmaomtcg roem;&/13;4 taMumif;rlum;? xkdc&pfawmfonf tm;enf;jcif;ESifh vuf0g;uyfwkdifrSmtaocHaomfvnf;? bk&m;ocif\wefckd;awmfESifh touf&Sif
awmfrl\/ igwkdYonfvnf; c&pfawmf\enf;wl tm;enf;aomfvnf;? oifwkdYwGif jyaombk&m;ocif\wefckd;awmftm;jzifh
c&pfawmfESifhtwl touf&Sifjcif;&SdMuvdrfhrnf/13;5 oifwkdYonf ,kHMunfjcif;wnfoavm? rwnfavm[k ukd,fukdukd,fppfaMumMuavmh/ ukd,fukdukd,fpkHprf;Muavmh/ tppfrcHEkdif
aomolrrSefvQif? a,Ic&pfonf oifwkdYwnfawmfrl onf[k ukd,ftaMumif;ukd ukd,frodMuoavm/13;6 igwkdYonf tppfcHEdkifaomoljzpfonfukd oifwkdYodMuvdrfhrnf[k igxifrSwfajrmfvifhjcif;&Sd\/13;7 igwkdYonf tppfcHEkdifaMumif;ukd xif&Sm;apjcif;iSg igtvkd&Sdonfr[kwf/ tppfrcHEkdifaomoluJhokdY xifaomfvnf;? oifwkdYonf
aumif;rGefpGmusifhapjcif;iSg? raumif;aomtusihfwpkHwckukdrQ rusifhrnftaMumif;? igonf bk&m;ocifukd qkawmif;yXemjyK\/13;8 igwkdYonf ormw&m;ukdqD;wm;jcif;iSg tvQif;rwwfEkdifMu/13;9 ormw&m;buf aeom wwfEkdifMu\/ igwkdYonftm;enf; oifwkdYonftm;BuD;aomtcg? igwkdYonf0rf;ajrmufjcif;&SdMu\/
oifwkdYonf pkHvifrnftaMumif;ukdom tvkd&SdMu\/13;10 xkdaMumifh y,f&Sif;zsufqD;jcif;tvkdiSgr[kwf? wnfaqmufjcif;tvkdiSg ocifbk&m;onf igtyfay;awmfrlaom wefckd;&Sdonftwkdif;
igonfa&mufvmaomtcg jyif;pGmaom'Pfukd ray;vkd? ,ckyif oifwkdYESifhuGma0;ao;onfumv okdYiga&;vkduf\/
13;11 <uif;ao;aompum;[lrlum;? nDtpfukdwkdY? oifwkdYr*Fvm&Sdygapaom/ pkHvifjcif;? oufom 0rf;ajrmufjcif;&SdMuavmh/ pdwfwnD
wGwfwnf;jzpf? tcsif;csif; toifhtwifhaeMuavmh/ okdYjzpf arwmukd4if;? toifhtwifhaejcif; csrf;omukd4if; ay;awmfrlaom
bk&m;ocifonf oifwkdYESifhtwl&SdawmfrlvwHh/13;12 tcsif;csif; wa,mufukdwa,muf oefY&Sif;aomerf;jcif;ESifh EIwfqufMuavmh/13;13 oefY&Sif;oltaygif;wkdYonf oifwkdYukdEIwfqufMu\/13;14 ocifa,Ic&pf\ aus;Zl;awmf4if;? bk&m;ocif\ arwmawmf4if;? oefY&Sif;aom0dnmOfawmf\ rdwfo[m,awmf4if;? oifwkdY
taygif;&Sdapownf;/ tmrif/
aum&dEKMo0g'pm'kwd,apmifNyD;\/

1004

*vmwdMo0g'pm/
Galatians.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6

1005

*vmwdMo0g'pm/
Galatians.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1

vlESifhrpyfqkdif? vl\tcGifhr&SdbJvsuf? a,Ic&pf\tcGifhESifh4if;? xkdocifukd aojcif;rS xajrmufapawmfrlaom crnf;awmf bk&m;


ocif\tcGifhESifh4if;? wrefawmfjzpfaom igaygvk rSp?1;2 igYxHrSm&SdaomnDtpfukdtaygif;wkdYonf *vmwdjynf&Sdaomtoif;awmfrsm; ukdMum;vkdufyg\/1;3
ocifa,Ic&pfESifh crnf;awmfbk&m;xHawmfu aus;Zl;awmfESifhNidrfoufjcif;onf oifwkdY &Sdygapaom/1;4 xkdocifonf igwkdYtbwnf;[laom bk&m;ocif\tvkdawmfESifhtnD qkd;npfaom ypKyefb0rS igwkdYukdu,fEIwfjcif;iSg? igwkdY
tjypfaMumifh ukd,fukdukd,ftyfay;awmfrl\/1;5 xkdbk&m;ocifonf urmtqufqufbkef;BuD;awmfrlapownf;/ tmrif/
1;6 c&pfawmf\aus;Zl;tm;jzifh oifwkdYukdac:awmfrlaomolESifh rQavmufjref jrefcGg oifwkdYonf tjcm;aom{0Ha*vdw&m;ukd
cH,lMuaomaMumifh igonf tHhMojcif;&Sd\/1;7 xkd{0Ha*vdw&m;onf {0Ha*vdw&m;r[kwf/ oifwdkYukdaESmifh&Suf c&pfawmf\{0Ha*vdw&m; ukdarSmufvSefcsifaomoltcsKdU&Sd
Mu\/1;8 okdYaomfvnf;? oifwkdYtm;igwkdYa[majymaom {0Ha*vdw&m;rSwyg; tjcm;aom{0Ha*vd w&m;ukd igwkdYonfa[majymaomf4if;?
aumif;uifbkHrSvmaom aumif;uifwref a[majymaomf4if;? a[majymaomolonf usdefawmfrljcif;ukdcHap/1;9 wzefwkH? oifwkdYcH,lNyD;aom{0Ha*vdw&m;rSwyg; tjcm;aom {0Ha*vdw&m;ukd wpkHwa,muf aomola[majymvQif? xkdolonf
usdefawmfrljcif;ukd cHap[k igwkdYqkdcJhNyD;onftwkdif; ,ck igxyfqkdao;\/1;10 taMumif;rlum;? ,ckwGif igonfvl\tvkdokdYvkdufoavm/ bk&m;ocif\tvkdawmfokdY vkdufoavm/ vlwkdYpdwfukdEl;GwfapNcif;iSg
&SmBuHoavm/ vlwkdYpdwfukd El;Gwfapjcif;iSg &SmBuHao;vQif? c&pfawmf\tapcHuRefr[kwfNyD/
1;11 nDtpfukdwkdY? iga[majymaom{0Ha*vdw&m;onf vlwkdY\w&m;r[kwf/1;12 vlxHrSm igcH&onfr[kwf/ a,Ic&pf\Asm'dwfawmfrSwyg; tjcm;aomOya'oukd igrcHonftaMumif;ukd oifwkdYtm;igMum;vkduf&\/1;13 tb,fokdYenf;[lrlum;? txufu,k'bmomae igusifhaomtusifhwnf;[laom bk&m;ocif\toif;awmfukd twkdif;xuf
tvGef nOf;qJzsufqD;aMumif;ukd4if;?1;14 bkd;ab;wkdY\vufrS igcH&aomenf;Oya'obuf txl;ojzifhpdwftm;oefvsuf? ig\vlrsKd;xJwGif igh&G,fwlcsif;trsm;wkdYxuf
,k'bmomukd usifvnfavhusufaMumif;ukd4if; oifwkdYMum;od&MuNyD/1;15 okdYaomfvnf;? ighukd trd0rf;xJuyifa&G;cs,fcGJxm; aus;Zl;awmftm;jzifhac:awmfrlaom bk&m;ocifonf?1;16 om;awmf\{0Ha*vdw&m;ukd wyg;trsKd;om;wkdYa[majymaprnftaMumif;? rdrdtvkdawmfESifh tnD om;awmfukd ightm;jyawmfrlaom
tcg? igonftaoG;tom;ESifh wkdifyifjcif;ukdrjyK?1;17 ight&ifwrefawmfjzpfESifhaomolwkdY&Sd&m a,k&SvifNrdKUokdYvnf;roGm;? tm&yfjynfokdY csufjcif;oGm; wzef 'rmoufNrdKUokdYjyefav\/1;18 xkdaemufokH;ESpfvGefNyD;rS aywkukd tuRrf;0ifvkdaomiSg? a,k&SvifNrdKUokdYoGm; olESifhtwl wq,fig;&ufae\/1;19 olESifhocifbk&m;\nDawmf,mukyfrSwyg; tjcm;aomwrefawmfwa,mufukd rQigrawGUrjrif/1;20 okdYoifwkdYtm;iga&;Mum;vkdufonfwGifrkompum;ukdigrajymrokH;[kbk&m; ocifha&SUawmf igqkd\/1;21 xkdaemufI&djynf? udvdudjynfokdYigoGm;?1;22 ,k'jynf c&pfawmf\bmomukd cH,laomoif;0ifolwkdYonf ighrsufESmukdrQ rodrrSwfbJae?1;23 igwkdYukdnOf;qJbl;aomolonf txufurdrdzsufqD;aom ,kHMunfjcif;w&m;ukd ,ckrdrda[majymonf[k olwkdYMum;kH&SdumrQESifh?1;24 ightaMumif;aMumifh bk&m;ocifukdcsD;rGrf;Mu\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2

2;3
2;4
2;5

xkdaemufwq,fav;ESpfvGefNyD;rS? igonfwdwkukdac: AmeAESifhtwl a,k&SvifNrdKUokdY wzefoGm;av\/Asm'dwfawmftwkdif;yif oGm;onfjzpf? wyg;trsKd;wkdY a[majymaom{0Ha*vdw&m;ukd xkdtcg igMum;ajymav\/ xkdokdYqkdaomf
igaqmif&GufcJhNyD;aomtrIESifh aemufaqmif&GufvwHhaom trIukd tcsnf;ESD;rjzpfapjcif;iSg? toa&xif&Sm;aomolwkdYtm;om
wdwfqdwfpGmMum;ajym\/okdYaomfvnf; igESifhtwlygaom a[votrsKd; wdwkukd ta&zsm;vSD;jcif;ukd rcHapMu/a,Ic&pftm;jzifh igwkdYcHpm;aom vTwfjcif;tcGifhukdacsmif;Munfh igwkdYukduRefcHaprnftBuHESifh? y&d,m,ftm;jzifh olwyg;oGif;
igwdkYtxJokdY0ifaom nDtpfukd\ta,mifukdaqmifaomolwkdY taMumif;aMumifh xkdokdYjyKMu\/rSefaom{0Ha*vdw&m;onf oifwkdYwnfaernftaMumif;? igwkdYonf xkdolwkdYpD&ifjcif;ukd cPrQ 0efrcHMu/1006

2;6

toa&xif&Sm;aomolwkdYonf txufutb,fokdYaomoljzpfMuonfukd igrqkdif/ bk&m;ocifonf vlrsufESmukdrSwfawmfrrl/


xkdolwkdYESifhigonf aygif;abmf xl;jcm;aomt&mukd rcH&onfomru?2;7 ta&zsm;vSD;jcif;ukdcHaomolwdkYwGif aywkukdwrefawmfjzpfapjcifiSg?
2;8 aywk jyKjyifawmfrlaomolonf? wyg;trsKd;om;wkdYwGif ighukd wrefawmfjzpfapjcif;iSg igvnf; jyKjyifawmfrlonfjzpf? ta&
zsm;vSD;jcif;ESifhpyfqkdifaom {0Ha*vdw&m;ukd aywk tyfawmfrlonfenf;wl? ta&zsm;vSD;jcif;ESifhrpyfqkdifaom {0Ha*vdw&m;ukd
igtyfawmfrl aMumif;ukd olwkdYonf odjrifMu?2;9 trSDwuJjzpfaom ,mukyf?auz? a,m[efwkdYonfvnf;? ig&aomaus;Zl;awmfukdodMuaom tcg? rdrdwkdYonf ta&zsm;vSD;jcif;ukd
cHaomolwkdYqDokdY oGm;rnftaMumif;ESifh? igwkdYonf wyg;trsKd;om;wkdYqDokdYoGm;rnftaMumif;? vusfmvufcHjcif;ukd AmeAESifh
ightm;ay;Mu\/2;10 igwkdYonfqif;&Jaomolrsm;ukd atmufarhapjcif;iSg olwkdYtvkdwckwnf;&Sd\/ xkdtrIukdigonftvkdtavsmuf BudK;pm;tm;xkwf
avh&Sd\/
2;11 xkdaemufaywkonf tEdtkwfNrdKUokdYa&mufvmaomtcg? oltjypfwifp&m tcGifh&SdaomaMumifh olUukd,fwkdifukd igjiif;qD;wm;&\/2;12 taMumif;rlum;? vltcsKdUwkdYonf ,mukyfxHura&mufrvmrSD? aywkonf wyg;trsKd;om;wkdYESifh twlpm;\/ olwdkY
a&mufvmaomaemuf? aywkonf ta&zsm;vSD;jcif;ukdcHaomolwdkY\ rsufESmukdaxmuf wyg;trsKd;om;wkdYESifhraygif;0Hh/
wa,mufwjcm;pDae\/2;13 <uif;aom,k'vlwkdYonf aywkESifhtwl vQKdU0Suf? olwdkYvQKdU0Sufjcif;tm;jzifh AmeAonfvnf; olwkdYbufokdYygoGm;\/2;14 olwkdYonf rSefaom{0Ha*vdw&m;ESifhtnD ajzmifhrwfpGmrusifhaMumif;ukd igonfjrifvQif? xkdol taygif;wkdYa&SUrSm aywktm;
igqkdonfum;? oifonf,k'vljzpfvsufyif ,k'xkH;pHtwkdif;rusifh bJ? wyg;trsKd;\xkH;pHtwkdif;usifhvQif? wyg;trsKd;om;wkdYonf
,k'xkH;pHtwkdif;usifhapjcif;iSg tb,faMumifh olwkdYukdtEkdiftxufjyKoenf;/2;15 vlwkdYonf ynwfw&m;\tusifhtm;jzifh ajzmifhrwf&mokdYra&muf?2;16 a,Ic&pfukd,kHMunfjcif;tm;jzifh ajzmifhrwf&mokdYa&mufMuonfukd? tjypfxif&Sm;aom wyg;trsKd;om;r[kwfbJ? ZmwdtrsKd;tm;jzifh
,k'vljzpfaomigwkdYonf trSefodonfESifhtnD? ynwfw&m;\tusifhtm;jzifh ajzmifhrwf&mokdYra&muf? c&pfawmfukd,kHMunfjcif;tm;jzifh
ajzmifhrwf&mokdYa&mufjcif;iSg? igwkdYyif a,Ic&pfukd,kHMunfMuNyD/ taMumif;rlum;? ynwfw&m;\tusifhtm;jzifh tb,folrQ
ajzmifhrwf&mokdYra&mufEkdif&m/2;17 c&pfawmftm;jzifh ajzmifhrwf&mokdYa&mufjcif;iSg igwkdYonfBudK;pm;vsufyif? t jypfxif&Sm;aomoljzpfao;onfrSefvQif? c&pfawmfonf
tjypfw&m;ukd jyKpkaomoljzpfoavm/ xkdokdYrjzpfEkdif&m/2;18 txufuigNzdKzsufaomt&mukdaemufwzef igwnfaqmufjyefvQif? ukd,ft jypf&Sdonfukd ukd,fxif&Sm;pGmjy\/2;19 xkdrSwyg;? igonfbk&m;ocifESifhqkdifaomt&m touf&SifrnftaMumif;? ynwfw&m;ESifhqkdifaomt&mynwfw&m;tm;jzifh
aovsufae\/2;20 igonf c&pfawmfESifhtwl vuf0g;uyfwkdifrSmtaocHNyD/ okdYaomfvnf; touf&Sifao;\/ xkdokdYqkdaomf igonf ukd,fwkdifr&Sif?
c&pfawmfonf ig&Sifawmfrl\/ ukd,fcEm ,ckig&Sifaom toufonf bk&m;ocif\om;awmfukd ,kHMunfjcif;tm;jzifh wnf\/
om;awmfonf ighukdcspf ightbkdY ukd,fukdukd,fpGefYawmfrl\/2;21 bk&m;ocif\aus;Zl;awmfukdigry,f/ ynwfw&m;ukdtrSDjyK ajzmifhrwf&mokdYa&mufEdkifvQif c&pfawmfonf tcsnf;ESD;taocHawmfrlNyD/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11
3;12

ynmrJhaom*vmwdvlwkdY? vuf0g;uyfwkdifrSm taocHawmfrlaom a,Ic&pfukd oifwkdYrsufarSmuf xif&Sm;pGmjyNyD;onfjzpf?


ormw&m;ukdem;raxmifapjcif;iSg oifwkdYukd tb,foljyKpm;oenf;/ynwfw&m;\tusifhtm;jzifh 0dnmOfawmfukdcH&Muoavm/ okdYr[kwf ,kHMunfjcif;w&m;ukd Mum;emjcif;tm;jzifh cH&Muoavm[l
aomt&mwckukdom oifwkdYigodvkd\/rQavmuf ynmrJhMuoavm/ 0dnmOfawmfukdtrSDjyK vkyfp&SdNyD;rS? ZmwdukdtrSDjyK NyD;apMuoavm/rQavmufaom qif;&Jjcif;ukd tcsnf;ESD;cHMuNyDavm/ tcsnf;ESD;oufouf jzpf&rnfavm/xkdrSwyg; 0dnmOfawmfukd oifwkdYtm;ay;? oifwkdY wefckd;rsm;ukdjyaomolonf ynwfw&m;\ tusifhtm;jzifh jyoavm/ ,kHMunf
jcif;w&m;ukdemjcif;tm;jzifh jyoavm/xkdenf;wltmjA[Honf bk&m;ocifukd,kHMunfonfjzpf? ol\,kHMunfjcif;ukd ajzmifhrwfjcif;uJhokdYrSwfawmfrl\/,kHMunfjcif;&Sdaomolonf tmjA[H\om;jzpfonf[k trSefodrSwfMuavmh/bk&m;ocifonf ,kHMunfjcif;ukdaxmuf? wyg;trsKd;om;wkdYukdajzmifhrwf&m wnfapawmfrl rnf[k usrf;pmonf ajrmfjrifvsuf?
tmjA[Htm;trdefY&Sd? oifhtm;jzifh vlrsKd;taygif;wkdYonf aumif;BuD;r*FvmukdcH&Muvdrfhrnf[k {0Ha*vdw&m;ukd a[mESifhav\/okdYjzpf ,kHMunfjcif;&SdaomolwkdYonf ,kHMunfaomtmjA[HESifhtwl aumif;BuD;r*Fvmukd cH&Mu\/ynwfw&m;\tusifhukd trSDjyKaomol&SdorQwkdYonf tusdefESifhpyfqkdifMu\/ taMumif;rlum;? ynwdusrf;pm ygorQaompum;wkdYukd
tNrJrusifhaomolwkdif; usdefawmfrljcif;ukd cHapownf;[k usrf;pmvm\/wzefwkH? ajzmifhrwfaomolonf ,kHMunfjcif;tm;jzifh touf&Sifvdrfhrnf/ynwfw&m;rlum; ,kHMunfjcif;ESifhrpyfqkdif/ xkdtusifhukdusifhaomolonf? xkdtusifhtm;jzifh touf&Sifvdrfhrnf[kqkdownf;/1007

3;13 xkdaMumifh bk&m;ocifha&SUawmf ynwfw&m;tm;jzifh tb,folrQ ajzmifhrwf&mokdY ra&mufEkdif[k xif&Sm;vsuf&Sd\/ opfwkdif


qGJxm;jcif;ukdcH&aomolwkdif; usdefjcif;ukdcH&aomol jzpfonf[k usrf;pmvmonfESifhtnD? c&pfawmfonf igwkdYtwGufaMumifh
udsefjcif;ukdcH&aomol jzpf? igwkdYukd ynwfw&m;\usdefjcif;rS a&G;EIwfawmfrlNyD/3;14 taMumif;rlum;? tmjA[HcH&aom aumif;BuD;r*Fvmonf a,Ic&pftm;jzifh wyg;trsKd;om;wkdY oufa&mufonfjzpf? igwkdYonf
*wdawmfESifh,SOfaom 0dnmOfawmfukd ,kHMunfjcif;tm;jzifh cH&MurnftaMumif;wnf;/
3;15 nDtpfukdwkdY? avmuDa0g[m&tm;jzifh igajymrnf/ vlaomfvnf; 0efcHpmukdcsKyfNyD;rS tb,fvlrQry,f&? xyfqifh pum;ukdroGif;&/3;16 *wdawmfwkdYukd tmjA[HESifhol\trsKd;tET,f xm;awmfrl\/ trsKd;tET,fwkdY[k trsm;aomol wkdYukd&nfrSwf rdefYawmfrlonfr[kwf/
oif\trsKd;tET,f[k wa,mufaomolukd&nfrSwf rdefYawmfrl\/ xkdwa,mufaomolum; c&pfawmfjzpfownf;/3;17 igqkdonfum;? c&pfawmfukd&nfrSwf bk&m;ocifwnfapawmfrlESifhaom y#dnmOfw&m;ukd tESpfav;&mokH;q,fvGefNyD;rS
aemufjzpfaom ynwfw&m;onfry,fEkdif/ *wdawmfukd tcsnf;ESD;rjzpfapEkdif/3;18 xkdrSwyg;? tarGawmfonf ynwfw&m;ESifhpyfqkdifvQif *wdawmfESifhrpyfqkdif/ bk&m;ocifonf *wdawmftm;jzifh tmjA[Htm;
xkdtarGawmfukdoem;awmfrl\/3;19 okdYjzpf ynwfw&m;onf tb,ftusKd;&Sdoenf;[lrlum;? *wdawmfukdcHaom trsKd;tET,frjzpfrSDwkdifatmif? 'kpkdufrsm;aMumifh
xkdw&m;udkxyfay;awmfrl\/ xkdw&m;ukd aumif;uifwrefrsm;tm;jzifh tmrcH\vuf xm;awmfrl\/3;20 tmrcHrnfonfum;? wbufESifhomqkdifonfr[kwf/bk&m;ocifrlum;wbuf jzpfawmfrl\/3;21 okdYjzpf ynwfw&m;onf bk&m;ocif\*wdawmfwkdYESifh qefYusifbufjzpfoavm/ xkdokdYrjzpfEkdif&m/ touf&SifapEkdifaom ynwf
w&m;ukday;awmfrlonfrSefvQif? tu,fpifppf xkdw&m;tm;jzifh ajzmifhrwfjcif;ukd&vdrfhrnf/3;22 ,ckrlum;? ,kHMunfaomolwkdYonf a,Ic&pfukd ,kHMunfjcif;ESifhpyfqkdifaom *wdawmfukd&rnftaMumif; usrf;pmonf vltaygif;
wkdYukd tjypfcsKyfxm;\/3;23 ,kHMunfjcif;w&m;ra&mufrSD ynwfw&m;onf apmifhaeonfjzpf? xkdtcg igwkdYonfaemuf xif&Sm;vwHhaom ,kHMunfjcif;w&m;ukd
ajrmfvifh csKyfxm;vsuf&SdMu\/3;24 xkdaMumifh igwkdYonf,kHMunfjcif;tm;jzifh ajzmifhrwf&mokdY a&mufapjcif;iSg ynwfw&m;onf c&pfawmfxHokdY igwkdYukdykdYaqmif
igwdkY\txdef;jzpfownf;/3;25 ,kHMunfjcif;w&m;onf a&mufvmaomtcg? igwkdYonf xkdtxdef;vufrSvGwfMu\/3;26 tb,fokdYenf;[lrlum;? oifwkdYtaygif;onf a,Ic&pfukd,kHMunfojzifh bk&m;ocif\om;jzpf Mu\/3;27 c&pfawmf AwdZHukdcHaomol&SdorQwkdYonf c&pfawmfukd ,lwif0wfaqmifaomoljzpfMu\/3;28 a,Ic&pf ,k'vlr&Sd? a[vovlr&Sd? uRefr&Sd? vlvGwfr&Sd? a,musfm;r&Sd? rdef;rr&Sd? xkdocif oifwkdYtaygif;onf wvkH;w0
wnf;jzpfMu\/3;29 c&pfawmfESifhpyfqkdifvQif tmjA[H\trsKd;tET,fyifjzpf? *wdawmftwkdif; tarGcH\t&m wnfMu\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5

wzefwkH? tarGcHrnfonfum;? Opm&SdorQukdykdifxkdufaomoljzpfaomfvnf;? t&G,fra&mufrSDumvywfvkH; taptyg;uRefESifhwl\/tbpD&ifESifhaomtcsdefumv ra&mufrSDwkdifatmif tapmifhtxdef;ttkyf tcsKyfwkdYvuf&Sd\/xkdenf;wligwkdYonf t&G,fra&mufrSD avmuDw&m;Ekvuf uRefcH&Mu\/tcsdefumvaphaomtcg? igwkdYonf om;\tcGifht&mukdcH&rnftaMumif;?ynwfw&m;vuf&SdaomigwkdYukd a&G;EIwfapjcif;iSg? rdef;r0rf;y#doaE,l ynwfw&m;atmuf bGm;jrif&aom om;awmfukd
bk&m;ocifonf apvTwfawmfrl\/4;6 xkdokdYoifwkdYonf om;jzpfaomaMumifh tAtb[kac:wwfaomom;awmf\ 0dnmOfawmfukd oifwkdYpdwfESvkH;xJokdY bk&m;ocif
apvTwfawmfrl\/4;7 okdYjzpf oifwkdYonfaemufwzeftaptyguRefrjzpf? om;yifjzpfMu\/ om;jzpfvQif c&pfawmftm;jzifh bk&m;ocif\tarGcHvnf;
jzpfMu\/
4;8
okdYaomfvnf; txufuoifwkdYonf bk&m;ocifukd rodaomtcg? Zmwdtm;jzifh bk&m;r[kwfaomolwkdY\trIukd aqmif&GufMu\/4;9
,ckrlum; oifwkdYonf bk&m;ocifukdodNyD;rS[lrqkd? bk&m;ocifonf oifwkdYukdodawmfrlNyD;rS? tm;r&Sd? csrf;omray;Ekdifaomw&m
;EkbufokdY tb,faMumifh wzefajymif;vJMuoenf;/ xkdavmuDw&m; wzefuRefcHjcif;iSg tvkd&SdMuNyDwum;/4;10 ESpf? v? aeY&uf? tcsdefumvrsm;ukdapmifhMuNyDwum;/4;11 igonfoifwkdYqDrSm tcsnf;ESD;BudK;pm;tm;xkwfonf[k oifwkdY\taMumif;aMumifh pkd;&drfvsuf&Sd\/4;12 nDtpfukdwkdY? oifwkdYuJhokdY igjzpf\/ iguJhokdYoifwkdYjzpfMuavmh[k igawmif;yef\/ oifwkdYonf ighukdtvQif;rjypfrSm;Mu/4;13 igonfukd,femjcif;a&m*gESifhwuG? {0Ha*vdw&m;ukd oifwkdYtm; txufua[majymaMumif;ukd oifwkdYodMu\/4;14 ukd,fum, igcH&aompkHprf;jcif;ukd oifwdkYonfrxDrJhjrifrjyK? ighukdry,f? bk&m;ocif\ aumif;uifwrefuJhokdY4if;? a,Ic&pf
uJhokdY4if;? vufcHMu\/4;15 okdYjzpfvQif oifwkdYcH&aomr*Fvmum;tb,fr*Fvmenf;/ txufuukd,frsufpdukdxkwf ightm;ay;EkdifvQif? ay;jcif;iSg oifwkdY
tvkdk&Sdonf[k igoufaocH\/1008

4;16 ,ckrlum;? igonformw&m;ukdoifwkdYtm;a[majymaomaMumifh oifwkdY\ &efoljzpfoavm/4;17 olwxl;wkdYonf oifwkdYukdtvGefcspfMuonfrSefapawmh/ avsmufywfpGmcspfMuonfr[kwf/ oifwdkYonfolwdkYukd tvGefcspfrnf
taMumif;? olwkdYonfoif wkdYukdy,fjcif;iSg tvkd&SdMu\/4;18 okdYaomfvnf; oifwkdYESifhtwlig&SdpOfwGifomaumif;aomt&mukdtvGefcspftyf onfr[kwf/ tpOfrjywftvGefcspftyf\/4;19 c&pfawmfonf oifwkdYtxJwnfvsuf&Sdawmfrlonfwkdifatmif oifwkdYtbkdY om;bGm;jcif;a0'emukd igcH&aomighcspfom;wkdY?4;20 oifwkdYukdig,kHrSm;jcif;&SdaomaMumifh? ,ck oifwkdYukd udk,fwkdifawGU xl;jcm;aompum;ukd ajymjcif;iSgtvkd&Sd\/
4;21 ynwfw&m;atmuf aecsifaomolwkdY? oifwkdYonfynwfw&m;ukdem;rvnf Muoavm/4;22 ynwdusrf;pmvmonfum;? tmjA[Hom;ESpfa,muf&Sd\/ om;wa,mufum;? uRefr\om;jzpf\/ wa,mufum;? uRefrr[kwf
aom rdef;r\om;jzpf\[k vmownf;/4;23 uRefr\om;onf Zmwdyuwdtm;jzifh bGm;aomom;jzpf\/ uRefrr[kwfaomrdef;r\om;onf *wdawmftm;jzifh bGm;aom
om;jzpf\/4;24 xkdtaMumif;t&mukd ykHyrmtm;jzifhqkdaomf? xkdrdef;rESpfa,mufum;? y#dnmOf w&m;ESpfyg;ukdqkdvkdownf;/ [m*&trnf&Sdaom
rdef;rwnf;[laom y#ddnmOfw&m;wyg;onf odemawmifay:rSmpD&if? uRefrsm;ukd bGm;wwfaomw&m;jzpf\/4;25 taMumif;rlum;? [m*&onf tm&yfjynf&Sdaom odemawmifjzpf\/ ,ck&Sdaom a,k&SvifNrdKUESifhwl\? rdrdom;rsm;ESifhwuG
uRefcH&\/4;26 tay:rSm&Sdaom a,k&SvifNrdKUrlum;? cyfodrf;aomigwkdY\ trdwnf;[laom uRefrr[kwfaom rdef;rjzpfownf;/4;27 usrf;pmvmonfum;? om;rbGm;aomtNrHKr? 0rf;ajrmufavmh/ om;bGm;jcif;a0'emukd rcHao;aomrdef;r? a<u;aMumfatmf[pfavmh/
taMumif;rlum;? pGefYxm;aomrdef;ronf vif&Sdaomrdef;rxufom rsm;aomom;wkdYukdbGm;jrifNyD[k vmownf;/4;28 nDtpfukdwkdY? igwkdYonf ZmufuJhokdY *wdawmfESifhpyfqkdifaomom;jzpfMu\/4;29 xkdtcg Zmwdyuwdtm;jzifh bGm;aomom;onf 0dnmOfawmftm;jzifhbGm;aom om;ukdnOf;qJouJhokdY? xkdenf;wl,ckyifjzpf\/4;30 okdYaomfvnf;tb,fokdY usrf;pmvmoenf;[lrlum;? uRefrESifhol\om;ukdESifxkwfavmh/ uRefr\om;onf uRefrr[kwfaom
rdef;r\om;ESihftwl tarGrcH&[kvmownf;/4;31 ,ckwGifnDtpfukdwkdY? igwkdYonf uRefr\om;r[kwf? uRefrr[kwfaomrdef;r\om;jzpfMu\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1

xkdaMumifhc&pfawmfonf igwkdYukdvTwfawmfrlaom vTwfjcif;tcGifh wnfaeojzifh? uRefcH&mxrf;bkd;ukdxrf; csnfaESmifjcif;ukd


wzefrcHMuESifh/
5;2 igaygvkqkdonfum;? oifwkdYonf ta&zsm;vSD;jcif;ukdcHvQif? c&pfawmftm;jzifh tb,ftusKd;ukdrQr&EkdifMu/5;3 ta&zsm;vSD;jcif;ukdcHaomoltaygif;wkdYtm; igwzefoufaocHonfum;? xkdokdYaomolonf ynwfw&m;ukdt<uif;rJhusifhtHhaomiSg
a<u;wifaomoljzpf\/5;4 ynwfw&m;tm;jzifh ajzmifhrwf&mokdY a&muforQaomoifwkdYonf c&pfawmfESifhuGm aus;Zl;w&m;rwnf? a&GUavsmhMuNyD/5;5 igwkdYrlum;? ,kHMunfjcif;tm;jzifh ajzmifhrwf&mokdYa&mufrnf[k ajrmfvifhaomaus;Zl;awmfukd 0dnmOfawmftm;jzifh iHhvifhaeMu\/5;6
a,Ic&pfxHta&zsm;vSD;jcif;tusKd;r&Sd/rcHbJaejcif;vnf;tusKd;r&Sd/ arwmtm;jzifh jyKjyifwwfaom ,kHMunfjcif;om tusKd;&Sd\/5;7 txufu oifwkdYonfaumif;rGefpGmajy;Mu\/ okdYjzpf ormw&m;ukdem;raxmifapjcif;iSg tb,folqD;wm;oenf;/5;8 ,ck,laomt,lum;? oifwkdYukdac:awmfrlaomol\ Mo0g'ukdtrSDjyK ,laomt,lr[kwf/5;9 tenf;i,faomwaq;onf rkefYpdrf;wykHvkH;ukd azgif;<uapwwf\/5;10 oifwkdYonf uGJjym;aomt,l&SdorQukdy,fvdrfhrnf[k ocifbk&m;ukdigtrSDjyK pdwfpGJvrf;jcif;&Sd\/ oifwkdYukdaESmifh&Sufaom olrnf
onfum;? rdrdtjypf'PfukdcH&vdrfhrnf/5;11 wzefwkH? nDtpfukdwkdY? igonfta&zsm;vSD;jcif;w&m;ukd a[majymao;onfrSefvQif? tb,faMumifh nOf;qJjcif;ukdcH&ao;oenf;/
xkdokdYa[majymvQif? vuf0g;uyfwkdifawmfukdxdrd vJp&mtaMumif; y,f&Sif;vsuf&Sd\/5;12 oifwkdYukdarSmufrSm;apaomolwkdYukd y,f&Sm;ESifxkwfapjcif;iSg igtvkd&Sd\/
5;13 nDtpfukdwkdY? oifwkdYonfvTwfjcif;tcGifhukd&aomoljzpfMu\/ okdYaomfvnf; Zmwdyuwdtm; tcGifhukday;? xkdvTwfjcif;ukdrokH;MuESifh/
tcsif;csif;cspf trIcsif;ukdaqmif&GufMuavmh/5;14 taMumif;rlum;? ukd,fESifhpyfqkdifaomolukd ukd,fESifhtrQcspfavmh[laom ynwfwyg;ukd usifhvQif? ynwfw&m;&SdorQukd t<uif;rJh
usifh&ma&muf\/5;15 okdYr[kwf tcsif;csif;ukdufpm;vQif tcsif;csif;zsufqD;rnf[k pkd;&drfowd&SdMuavmh/
5;16 igynwfonfum;? 0dnmOfyuwdtwkdif;usifhMuavmh/ xkdokdYusifhvQifZmwdyuwd\tvkdokdYrvkdufbJaeMuvdrfhrnf/5;17 taMumif;rlum;? ZmwdyuwdESifh0dnmOfyuwdonf wyg;ESifhwyg;qefYusifaom tvkd&SdMu\/ wyg;ESifhwyg; qefYusifbufjzpf?
oifwkdYonf usifhcsifaomtusifhukd rusifhEkdifMu/5;18 okdYaomfvnf; 0dnmOfyuwdtvkdokdYvdkufvQif ynwfw&m;ESifhvGwfMu\/5;19 ZmwdyuwdtusifhwkdYonf xif&Sm;Mu\/ xkdtusifhwkdYrlum;? olUr,m;ukdjypfrSm;jcif;? rw&m;aomarxkefrSD0Jjcif;? npfnL;pGmusifhjcif;?
udavomvGefusL;jcif;?1009

5;20

kyfwkukdukd;uG,fjcif;? olwyg;ukdjyKpm;jcif;? &efNidK;zGJUjcif;&efawGUjcif;? *kPfNydKifjcif;? trsufxGufjcif;? jiif;ckHjcif;? tcsif;csif;uGJjym;jcif;?


oif;cGJjcif;?5;21 olUtusKd;ukdjiLpljcif;? vltoufukdowfjcif;? ,pfrsKd;ukdaomufMuL;jcif;? yGJvkyfjcif;rSp xkdokdYaomtusifhaywnf;/ xkdokdYaomtusifhukd
usifhaomolwkdYonf bk&m;ocif\EkdifiHawmfukd tarGrcH&Mu[k txufuigajymESifhcJhNyD;onftwkdif; ,ckyifvnf;igajymESifh\/5;22 0dnmOfyuwd\tusKd;rlum;? cspfjcif;? 0rf;ajrmufjcif;? Nidrfoufjcif;? pdwf&Snfjcif;? aus;Zl;jyKjcif;? aumif;jrwfjcif;? opmapmifhjcif;?5;23 El;nHhodrfarGUjcif;? umr*kPfcsKyfwnf;jcif;aywnf;/ xkdokdYaomtusifhukdtb,fw&m;rQ rjrpfwm;/5;24 c&pfawmfESifhpyfqkdifaomolwkdYonf Zmwdyuwdukd4if;? Zmwdyuwdpdwfrsm;ESifhtvkdqErsm;ukd4if;? vuf0g;uyfwkdifrSmkdufxm;
MuNyD/5;25 odkYjzpf igwkdYonf 0dnmOfyuwdaMumifhtouf&SifvQif? 0dnmOfyuwdtwkdif; usifhMuukeftHh/5;26 tcsnf;ESD;aomausmfapmudwdukdwyfrufjcif;? tcsif;csif;csKyfcs,faESmifh&Sufjcif;? tcsif;csif;jiLpljcif;wkdYukd a&SmifaeMuukeftHh/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1

6;2
6;3
6;4
6;5
6;6
6;7
6;8
6;9
6;10
6;11
6;12
6;13
6;14
6;15
6;16
6;17
6;18

nDtpfukdwkdY? vlonfowdvpfwpkHwckaom'kpkdufukdjyKrdvQif? 0dnmOfqkaus;Zl;ukdcH&aom oifwkdYonf tjypfaoG;aqmifjcif;ESifh


ukd,fwkdifvGwfrnftaMumif;? ukd,fukdowdjyKvsuf odrfarGUEl;nHhaomoabmESifh xkdokdYaomolukdrp? ol\ae&m wnfNrJ
wnfapjyefMuavmh/xrf;&Gufp&m0efcsif;wkdYukd tcsif;csif;ulnD xrf;&Gufaomtm;jzifh c&pfawmf\w&m;ukd usifhMuavmh/tMuifolonf bmrQr[kwfbJvsuf? rQavmufigjzpfonf[k pdwfxifvQif? xkdolonf ukd,fukdvSnfhjzm;aomoljzpf\/vlwkdif;ukd,fjyKaomtrIukdppfaMumap/ okdYjyKvQif olwyg;rqkdbJukd,fom 0g<um;0rf;ajrmufp&mtaMumif;&Sdvdrfhrnf/tb,faMumifhenf;[lrlum;? vltoD;toD;wkdYonfrdrdwkdY0efukdaqmif&Guf&Murnf/
EIwfuywfw&m;ukd oifaomolonf oifay;aomoltm; aumif;aomt&m&Sd orQwkdYukda0rQap/tvGJr,lMuESifh/ bk&m;ocifonfrxDrJhjrifjyKjcif;ukd cHawmfrrl/ vlonfrsKd;aph BuJonftwkdif; toD;tESHukd&dwf&vdrfhrnf/rdrdZmwdyuwdrsKd;aphBuJaomolonf Zmwdyuwdtm;jzifh ykyfysufjcif;toD;tESHukd&dwf&vdrfhrnf/ 0dnmOfyuwd rsKd;aphBuJ
aomolonf 0dnmOfyuwdtm;jzifh xm0&touf&Sifjcif; toD;tESHukd&dwf&vdrfhrnf/igwkdYonftm;ravsmh? pdwfrysufbJ aumif;aomtusifhukdusifhMuukeftHh/ xkdokdYwnfMunf usifhvQif tcsdefwefaomumv
toD;tESHukd&dwf&Muvdrfhrnf/xkdaMumifh igwkdYonf tqifoifhonftwkdif;,kHMunfjcif;\tdrfoltdrfom;wkdY txl;ojzifh aus;Zl;jyKvsuf? cyfodrf;aomolwkdYtm;
aus;Zl;jyKMuukeftHh/
tb,frQavmufBuD;aompmukd ukd,fvufESifh oifwkdYtm;iga&;vdkufonfukd oifwkdYjrifMu\/rdrdwkdYtaoG;tqif;wifhw,fapcsifaomol&SdorQwkdYonf c&pfawmf\vuf0g;uyfwkdifaMumifh cH&aomnOf;qJjcif;ESifh rdrdwkdYuif;vGwf
vkd? oifwkdYukd ta&zsm;vSD;jcif;ukdcHapjcif;iSg tEkdiftxufaoG;aqmifwwfMu\/ta&zsm;vSD;jcif;ukdcHaomolwkdYonf ynwfw&m;ukdukd,fwkdifrusifhonfjzpf? oifwkdY\ taoG;tqif;ukdtrSDjyKvsuf 0g<um;vkd
oifwkdYukd ta&zsm;vSD;jcif;ukdcHapjcif;iSg tvkd&SdMu\/igjzpfvQif? igwkdYocifa,Ic&pf\ vuf0g;uyfwkdifawmfrSwyg; tb,ft&mrQ 0g<um;jcif;r&Sdyg apESifh/ xkdvuf0g;uyfwkdifawmfrSm
avmuonf ightbkdYkdufxm;jcif;ukdcHvsuf&Sd\/ igonfvnf; avmutbkdY kdufxm;jcif;ukdcHvsuf&Sd\/taMumif;rlum;? a,Ic&pfxHta&zsm;vSD;jcif;tusKd;r&Sd? rcHbJaejcif;vnf; tusKd;r&Sd/ ow0gopfjzpfjcif;omtusKd;&Sd\/enf;Oya'otwkdif; usifhaomol&SdorQwkdYtay:4if;? bk&m;ocif\ oa&vtrsKd; tay:4if;? Nidrfoufjcif;ESifh oem;awmf
rljcif;oufa&mufygapaom/,ckrSptb,folrQighukd raESmifh&SufapESifh/ ighukd,focifa,I\'Pfcsuf &mukd igaqmif\/nDtpfukdwkdY? igwkdYocifa,Ic&pf\aus;Zl;awmfonf oifwkdY\pdwfESvkH;&Sdapownf;/ tmrif/
*vmwdMo0g'pmNyD;\/

1010

{zufMo0g'pm/
Ephesians.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6

1011

{zufMo0g'pm/
Ephesians.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1 bk&m;ocif\ tvkdawmftm;jzifh? a,Ic&pf\wrefawmfjzpfaomigaygvkonf {zufNrdKUaeaom oefY&Sif;olwnf;[laom
a,Ic&pfukd,kHMunfaom olwkdYukd Mum;vdkufyg\/1;2 ocifa,Ic&pfESifh igwdkYtbwnf;[laom bk&m;ocifhtxHawmfu aus;Zl;awmfESifh Nidrfoufjcif;onf oifwkdY&Sdygapaom/1;3
igwkdYonf bk&m;ocifha&SUawmfarwmtm;jzifh oefY&Sif;vsuf?tjypfuif;vGwf vsufjzpfrnftaMumif;?1;4 urmrwnfr&SdrSD igwkdYukd c&pfawmfa&G;aumufawmfrlonfESifhtnD? aumif;uifbkHESifhqkdifaomt&mwkdY cyfodrf;aom"rr*Fvm
wkdYukd c&pfawmftm;jzifh igwkdYtm; ay;oem;awmfrlaom igwkdYocifa,Ic&pf\ crnf;awmfbk&m;ocifonf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/1;5 xkdbk&m;ocifonf cspfawmfrlaomom;awmfaMumifh?
1;6
igwkdYtm; ay;awmfrlaomaus;Zl;awmf\ bkef;toa&ukd csD;rGrf;apjcif;iSg? igwkdYonf a,Ic&pftm;jzifh om;t&mukd&rnftaMumif;?
tvkdawmf&Sdaom apwem twkdif; a&S;rqGucGJcefYrSwfom;awmfrl\/1;7 cyfodrf;aomowdynmawmfESifh avsmfpGmigwkdY twkdif;xuftvGefrsm;vSpGmaom aus;Zl;awmfonf <u,f0jynfhpkHonfESifhtnD?
xkdom;awmf\taoG;tm;jzifh tjypfvTwfawmf rljcif;wnf;[laom a&G;EIwfawmfrljcif;aus;Zl;ukdigwdkYonfcH&Mu\/1;9 bk&m;ocifonf ESvkH;oGif;awmfrlaom apwemawmfESifhavsmfaom tvkdawmf\ eufeJaomt&mukd igwkdYtm;jyawmfrl\/1;10 xkdeufeJaomt&m[lrlum;? umvtcsdefaphpkHjcif;\ omoemwGifaumif;uifay:? ajrBuD;ay:rSm &Sd&SdorQwkdYukdaygif; c&pfawmf
csKyfjcmapawmfrlvdrfhownf;/1;11 rdrdapwem\tvkdawmfokdYvdkuf tvkH;pkHwkdYukd pD&ifjyKjyifawmfrlwwfaomol\ BuHpnfjcif;&Sdonftwkdif;? a&S;rqGucGJcefYrSwfom;a
wmfrlonfESifhtnD? igwkdYonf xkdc&pfawmftm;jzifh tarGcHjzpfMu\/1;12 taMumif;rlum;? c&pfawmfukdajrmfvifhESifhaom igwkdYtm;jzifh bkef;awmfukd csD;rGrf;apjcif; taMumif;jzpfownf;/1;13 oifwkdYonfvnf; u,fwifawmfrljcif;taMumif;ESifh,SOfaom {0Ha*vdw&m;wnf;[laom ormw&m;ukdMum;em& xkdc&pfawmfukd
,kHMunfNyD;rS?*wdawmf ESifh,SOfaom oefY&Sif;aom0dnmOfawmf\wHqdyfcwfjcif;ukd cH&MuNyD/1;14 ykdifxkdufawmfrlaomolwkdYonf bkef;awmfukdcsD;rGrf;jcif;taMumif;ESifh a&G;EIwfawmfrljcif;okdY ra&mufrSDumvywfvkH;xkd0dnmOfawmf
onf igwkdYtarG\ pm;&efjzpfawmfrl\/
1;15 xkdaMumifhoifwkdYonf ocifa,Iukd,kHMunfjcif;ESifh oefY&Sif;oltaygif;wkdYukd cspfjcif;taMumif;ukd igonfMum;NyD;vQif?1;16 oifwkdYukdtaMumif;jyK aus;Zl;awmfukd tpOfrjywfcsD;rGrf;vsuf? oifwkdYtbkdYtvkdiSg qkawmif;yXemjyKvsufae\/1;17 qkawmif;aomtcsuf[lrlum;?
igwkdYocifa,Ic&pf\
bk&m;ocifjzpfawmfrlaom
bkef;BuD;aomtbcrnf;awmfonf
ukd,fawmfjrwfukdodjcif;tvkdiSg ynmukd4if;? xkd;xGif;aomOmPfukd4if;? oifwkdYtm;ay;ygrnftaMumif;?1;18 ac:awmfrlaomaMumifh ajrmfvifh&aomt&mum; tb,ft&mjzpfonfukd4if;? oefY&Sif;olwkdYonf cH&aomtarGawmf\ bkef;pnf;pdrf
um; tb,frQavmufBuD;onfukd4if;?1;19 ,kHMunfaom igwkdY jyawmfrlaom tvGefBuD;vSpGmaom wefcdk;awmfum; tb,frQavmuf BuD;onfukd4if;? oifwkdYonfodapjcif;iSg?
oifwkdY\OmPfrsufpdukdvif;apygrnftaMumif; qkawmif;yXemjyK\/1;20 xkdwefckd;awmfum;? c&pfawmfukd aojcif;rSxajrmufapawmfrl c&pfawmf jyKjyifaom r[mwefckd;tmEkabmft&SdefuJhokdYjzpf\/1;21 cyfodrf;aomtxG#ftjrwf? tmPmpuf? wefcdk;? tpkd;&jcif;rSp? ,ckb0aemifb0 ac:a0:orkwfaombGJUemrtvkH;pkHwkdY txuf?
aumif;uift&yf rdrdvusfmawmfbufrSm tvGefjrifhjrwfaomae&mukd c&pfawmftm;ay;awmfrl?1;22 ajcb0g;awmfatmufokdY tvkH;pkHwkdYukdcsxm;ojzifh? toif;awmftbkdYtvkdiSg? olUukd tvkH;pkHwkdY\tcsKyftjcmOD;acgif;jzpfapawmfrl\/1;23 xkdtoif;awmfum;? tvkH;pkHwkdYukd tvkH;pkHwkdYESifhjynfhpkHapawmfrlaomol\ jynfhpkHjcif;wnf;[laom c&pfawmf\ukd,fjzpfownf;/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4

oifwkdYonf txufuavmuDw&m;okdYvkduf tmumoaumif;uif\wefcdk;


ukdtpkd;&aomrif;wnf;[laom jiif;qefaomolwkdY jyKjyifaom0dnmOf\tvkdESifhtnD? 'kpkduftjypfwkdYusifvnfMu? xkd'kpkduf
tjypf aovsuf&Sdae aomoifwkdYukdyif bk&m;ocifonf touf&SifapawmfrlNyD/xkdjiif;qefaomolwdkYESifhwuG? igwkdY&SdorQonf txufuukd,fum,\tvkdokdY4if;? pdwf\tvkdokdY4if;? vkdufojzifh? umr*kPf
wkdYusifvnfonfjzpf? <uif;aomolwkdYuJhokdYyif yuwdtwkdif;trsufawmfukdcH&aomoljzpfMu\/okdYaomfvnf; ukPmawmfESifh<u,f0awmfrlaombk&m;ocifonf igwkdYukdcspf awmfrlaom r[marwmawmftm;jzifh?-

1012

2;5

'kpkduftjypf aovsuf&Sdaeaom igwkdYukdc&pfawmfESifhtwl touf&SifapawmfrlNyD/ aus;Zl;awmfaMumifhom u,fwifjcif;okdY a&muf


&\/2;6 a,Ic&pftm;jzifh igwkdYukdxajrmufap aumif;uift&yf ae&may;awmfrl NyD/2;7 taMumif;rlum;? xkdociftm;jzifh igwkdYaus;Zl;jyK? aus;Zl;awmf\tvGef <u,f0jcif;ukd aemifuyfumvwkdY xif&Sm;aprnf
taMumif;jzpfownf;/2;8 ,kHMunfaomtm;jzifhaus;Zl;awmfaMumifh u,fwifjcif;okdYa&muf&\/ ukd,ftvkdtavsmuf a&mufonfr[kwf/ bk&m;ocifoem
;awmfrl&mjzpfownf;/2;9 ukd,fukokdvfaMumifhu,fwifawmfrljcif;okdYa&mufonfr[kwf/ okdYjzpf tb,folrQ 0g<um;p&mtcGifhr&Sd/2;10 tb,faMumifhenf;[lrlum;? igwkdYonf aumif;aomtusihfwkdYukdusifh&rnftaMumif;? a,Ic&pfjyKjyif zefqif;awmfrl&mjzpfMu\/
xkdaumif;aomtusifhwkdYigwkdYonf usifvnf&rnftaMumif;? bk&m;ocifonf igwkdYukdjyifqifawmfrlESifhNyD/
2;11 xkdaMumifh? vufjzifhukd,fum,jyKaom a0g[m&ta&zsm;vSD;jcif;ukdcHaom olwkdYac:a0:aomtm;jzifh? ta&zsm;vSD;jcif;ukd rcHaom
vl[l ac:a0:Muaom omoemyvlwkdYtxJ oifwkdYonf txufuyuwdtwdkif;jzpfMuonfukd4if;?2;12 xkdtcg oifwkdYonf c&pfawmfukdrod? oa&vtaygif;toif;r0if? *wdawmf ygaomy#dnmOfw&m;wkdYESifhrqkdif? ajrmfvifhjcif;r&Sd?
avmu bk&m;rJhaeMuonfukd4if;? atmufarhMuavmh/2;13 oifwkdYonf txufua0;vsuf&Sdaomfvnf;? ,ckrSm a,Ic&pfjzpftaoG;awmftm;jzifh teD;okdYa&mufMuNyD/2;14 tb,fokdYenf;[lrlum;? xkdocifonf igwkdY\&efNidrf;jcif;taMumif;jzpfawmfrl\/
2;15 0denf;txkH;tzGJUESifhpyfqkdifaom ynwfw&m;wnf;[laom &efNidK;zGJUjcif;\taMumif;ukd ukd,fcEmawmfwGif y,f&Sif;awmfrlojzifh?
ykdif;jcm;vsuf&Sdaom pyfMum;tkwfwefwdkif; eH&HukdNzdKzsuf vlrsKd;ESpfpkwkdYukd wpkwnf;jzpfapawmfrl\/ taMumif;rlum;? &efukd
Nidrf;apNyD;vQif?2;16 ukd,fawmf xkdvlESpfpkwkdYukd vlopfwOD;wukd,fwnf;jzpfapjcif;iSgjyifqif? wvkH;w0wnf;jzpfNyD;aom xkdvlESpfpkwkdYukd?
vuf0g;uyfwkdifawmftm;jzifh &efukdowfjzwfvsuf? bk&m;ocifESifhrd[m,zGJUaprnftaMumif;wnf;/2;17 xkdc&pfawmfonfvnf; <uvm? a0;vsuf&SdaomoifwkdYtm;4if;? eD;vsuf&Sd aomigwkdYtm;4if;? &efNidrf;jcif;w&m;wnf;[laom
{0Ha*vdw&m;ukda[mawmfrl\/2;18 xkdokdYc&pfawmftm;jzifhigwkdYESpfOD;onf pdwf0dnmOfwvkH;w0wnf;jzpf? crnf;awmfxHokdY wkd;0if&rnftcGifhukd&MuNyD/
2;19 xkdaMumifh? oifwkdYonfwuRef;wEkdifiHom;r[kwf? {nfhonfvnf;r[kwf? oefY&Sif;olwkdY\ trsKd;om;csif;jzpfMu\/ bk&m;ocif\
tdrfawmfom;vnf;jzpfMu\/2;20 tb,fodkYenf;[lrlum;? wrefawmfwkdYrSp ya&mzufrsm;wnf;[laom wkdufjrpftay: oifwkdYonfxyfqifh? wnfaqmufvsuf
&SdMu\/2;21 xkdwkdufaxmifhtjrpfausmufum;? a,Ic&pfjzpfownf;/ xkdausmufESifhw wkdufvkH;onf aphpyfBuD;yGg;ojzifh? ocifbk&m;tbkdYtvkdiSg
oefY&Sif;aom Adrmefawmfjzpf\/2;22 xkdAdrmefawmfvnf;? bk&m;ocifonf 0dnmOfawmftm;jzifh usdef;0yfawmfrljcif;tvkdiSg? oifwkdYonf igwkdYESifhtwlwnfaqmuf
vsuf&SdMu\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
xkdtaMumif;aMumifhigaygvkonf a,Ic&pfESifhpyfqkdifaomtm;jzifhtusOf;cH&\/3;2 oifwkdYtusKd;ukdaxmuf ightm;tyfay;awmfrlaom bk&m;ocif\ aus;Zl;awmf omoemukd oifwkdYMum;od&onfESifhtnD?
wyg;trsKd;jzpfaom oifwkdYtwGufaMumifh igcH&\/3;3 aus;Zl;awmfomoemukdtyfay;onftaMumif;[lrlum;? igonf txufu tenf;i,f a&;xm;cJhonftwkdif;? bk&m;ocifonf
Asm'dwfawmftm;jzihf eufeJaomt&mukd ightm;jyawmfrl\/3;4
xkdpum;ukdbwf&GwfvQif? c&pfawmf\eufeJaomt&m igavhusufonfukd oifwkdYonfod&Murnf/3;5 xkdeufeJaomt&mukd oefY&Sif;aomwrefawmfwkdYESifh ya&mzufwkdYtm;? ,ckumv 0dnmOfawmftm;jzifh zGifhvSpfawmfrlonfenf;wl?
tjcm;aomumvwkdY vlrsKd;wkdYtm;jyawmfrrl/3;6
xkdeufeJaomt&m[lrlum;? wyg;trsKd;om;wkdYonf{0Ha*vdw&m;tm;jzifh ,k'trsKd;om; wkdYESifhtwltarGcH? wvkH;w0wukd,fwnf;
jzpfvsuf? c&pfawmfESifhqkdifaom*wdawmfukd qufqH&Muownf;/3;7
wefcdk;awmfjyKjyifaomtm;jzifh igYtm;ay;oem;awmfrlaom bk&m;ocif\aus;Zl;awmfudk cH&onfESifhtnD? xkdw&m;ukda[majymaom
q&m\tjzpfokdY iga&muf&NyD/3;8 ppfrukefEkdifaomc&pfawmf\<u,f0jynhfpkHjcif;\ {0Ha*vdw&m;ukd wyg;trsKd;om;wkdYtm; a[majymjcif;iSg4if;? tvkH;pkHwkdYukd
a,Ic&pftm;jzifhzefqif;awmfrlaombk&m;ocif a&S;uyfumvywfvkH; 0Sufxm;vsuf&Sdaom xkdeufeJaomt&mESifhpyfqkdif
aomomoemonf tb,fokdYjzpfonfukd vltaygif;wkdYtm; xif&Sm;apjcif;iSg4if;? oefY&Sif;oltaygif;wkdYwGif ti,fqkH;aomolxuf
omi,faomigtm; xkdaus;Zl;awmfukd ay;awmfrlNyD/3;10 tb,faMumifhenf;[lrlum;? igwkdYocifa,Ic&pfukd taMumif;jyKxm0&t
3;11 BuHawmf&SdonfESifhtnD? aumif;uift&yfwdkYtxG#ftjrwftmPmpufwkdYonf? bk&m;ocif\xl;qef;aomynmawmfukd toif;awmf
tm;jzifh ,ckod&MurnftaMumif;wnf;/1013

3;12
3;13
3;14
3;15
3;16
3;17
3;18
3;19
3;20
3;21

xkdocifukd,kHMunfjcif;tm;jzifh igwkdYonf &J&ifhaompdwfESifhwkd;0if toem;awmfcH&aom tcGifhukd&MuNyD/xkdaMumifh oifwkdY\toa&ukdjyKpk oifwkdYtwGufaMumifh igcH&aomqif;&Jjcif;ukdjrifvQif? a&GUavsmYaompdwfr&SdMuygapESifh/


txufqkdcJhNyD;aomtaMumif;aMumifh? aumif;uifay:? ajrBuD;ay:rSm&Sdaom
wtdrfaxmifvkH;wnf;[laom om;awmftaygif;wkdY\tcsKyftjcmjzpfawmfrlaom igwkdYocifa,Ic&pf\ crnf;awmfa&SUrSm igonf
'l;axmufqkawmif;avh&Sd\/qkawmif;aomtcsuf[lrlum;? 0dnmOfawmftm;jzifhoifwkdY\ twGif;vlukdcGef tm;ESifhNrJNrHckdifcHhap?,kHMunfjcif;tm;jzifh c&pfawmfonf oifwkdY\pdwfESvkH;txJ udsef;0yfawmfrlrnftaMumif;? bkef;awmf<u,f0jynfhpkHjcif;ESifh nDavsmf
pGm oifwkdYtm;ay;oem;awmfrl? arwmpkdufysKd;jcif;? wkdufjrpfvnf;uswnfjcif;&Sdojzifh?oifwkdYonf oefY&Sif;oltaygif;wkdY\enf;wl? teHtvsm;teuftjrifhwkdYukdykdif;jcm; odjcif;iSg4if;?ukd,fOmPfESifhrodEkdifaomc&pfawmf\arwmawmfukd odem;vnfjcif;iSg4if;? oifwkdYonf wwfpGrf;Ekdifojzifh bk&m;ocif\jynfhpkHawmf
rljcif;&SdorQESifhtnD jynhfpkHMuygrnftaMumif;? igonfqkawmif;avh&Sd\/igwkdY jyKjyifaomwefcdk;awmftwkdif;? igwkdYawmif;yefBuHpnforQxuf tvGefxl;jcm;pGmjyKjcif;iSg wwfEkdifawmfrlaombk&m;ocifonf?a,Ic&pftm;jzifh toif;awmf urmtqufquf bkef;BuD;awmfrlapownf;/ tmrif/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

ac:awmfrljcif;aus;Zl;awmfukd oifwkdYonf cH&onfESifhtxkduftavsmufusifhaqmifrnf taMumif;? ocifbk&m;twGufaMumifh


tusOf;cH&aomigonf oifwkdYukdwkdufwGef;EId;aqmfyg\/4;2 t&m&mpdwfESdrfhcsjcif;? El;nHhodrfarGUjcif;? pdwf&Snfjcif;ESifhjynhfpkHojzifh? arwmpdwfESifh wa,mufukdwa,mufonf;cHjcif;&SdMu?4;3 toifhtwifhaygif;abmfjcif;tzGJUtpnf;tm;jzifh? oifwkdYonftcsif;csif;pdwfoabmrjcm;rem; wvkH;w0wnf;jzpftHhaomiSg BudK;pm;
tm;xkwfMuavmh/4;4
oifwkdYukdac:awmfrljcif;ESifhpyfqkdifaom ajrmfvifhjcif;wyg;xJokdYac:oGif;awmfrlonfESifhtnD? ukd,fwukd,f? 0dnmOfw0dnmOfwnf;&Sd\/4;5 ocifwyg;? ,kHMunfjcif;wyg;? AwdZHwyg;?4;6
cyfodrf;aomigwkdY\tbjzpfaom bk&m;ocifwqlwnf;&Sdawmfrl\/ xkdbk&m;ocifonf cyfodrf;aomigwkdY\tay:rSm&Sdawmfrl\/ cyf
odrf;aomigwkdYukdESHYjym;awmfrl\/ cyfodrf;aom igwkdY\txJvnf;&Sdawmfrl\/4;7 okdYaomfvnf; c&pfawmfonfqkay;awmfrlonftwkdif; igwkdYonfaus;Zl;awmfukd toD;toD; ukd,fpDcH&MuNyD/4;8
xkdokdYESifhtnD usrf;pmvmonfum;? jrifhaomt&yfokdYwuf<uawmfrlojzifh? rsm;pGmaomolwkdYukd brf;oGm;awmfrl? vlwkdYtm;qkv
yfrsm;ukday;awmfrlonf[k vmownf;/4;9 wuf<uawmfrlonf[kqkdaomf? tppGmajrBuD;atmuft&yfokdYqif;oufawmfrlaMumif;ukd &nfrSwfqkdonfr[kwfavm/4;10 qif;oufawmfrlaomolonf tjcm;aomolr[kwf? tvkH;pkHwkdYukdjynfhpkHapjcif;iSg? cyfodrf;aomaumif;uifwkdY\txG#fukdvGef
wuf<uawmfrlaomoljzpfownf;/
4;11 c&pfawmf\ukd,fawmfukdwnfaqmuf? "rq&m\trIukdjyKwwfrnftaMumif;?4;12 oefY&Sif;olwkdYukdjyifqifjcif;tvkdiSg? xkdocifonf vltcsKdUwkdYukdwrefawmft&m4if;? tcsKdUwkdYukd ya&mzuft&m4if;? tcsKdUwkdYukd
omoemjyKt&m4if;? tcsKdUwkdYukdoif;tkyft&m? q&mt&m4if;? cefYxm;awmfrl\/4;13 igwkdY&SdorQonf ,kHMunfjcif;okdY4if;? bk&m;ocif\ om;awmfukdoduRrf;jcif;okdY4if;? wnDwGwfwnf;a&muf c&pfawmf\jynfhpkHjcif;
yrmPt&yfwnf;[laom BuD;&ifhaomvl\ tjzpfokdYa&mufMuonfwkdifatmifjzpfownf;/4;14 taMumif;rlum;? olwyg;wkdYonf vly&d,m,fESifhtjypfokdYaoG;aqmifjcif;iSg vSnfhjzm;ajymqkdojzifh? igwkdYonf aemufwzefcyfodrf;
aomMo0g'avwkduf zkdz&JvGifhoGm;aomoli,frjzpf bJvsuf?4;15 arwmpdwfESifhormw&m;ukd a[majymojzifh? OD;acgif;wnf;[laomc&pfawmfrSm t&m&mwkdY BuD;yGg;MurnftaMumif;wnf;/4;16 xkdOD;acgif;rS? tqpftykdif;rsm;wkdYonftm;jznfhojzifh? wukd,fvkH;onfaphpyf xkH;zGJUvsuf? toD;toD;t*Fgrsm; ukd,fief;ukd,fwm
twkdif; jyKjyifonfESifhtnD? rdrdukd,fukd arwmwnfaqmufjcif;iSg BuD;yGg;apwwf\/
4;17 xkdaMumifh<uif;aomwyg;trsKd;om;wkdYonf vQyfay:aompdwfESifh usifhonfenf;wl? oifwkdYonfaemufwzef rusifhrnftaMumif;
ocifbk&m;tcGifhESifh igrSmvkduf\/4;18 xkdolwkdYonf OmPftvif;uG,fonfjzpf? pdwfESvkH;rkdufrJaomtm;jzifhtvQif; rodaomaMumifh? bk&m;ocif\toufESifh
uGm&Sif;vsuf&SdMu\/4;19 xkdolwkdYonf &SufaMumufjcif;r&Sd? wyfrufjcif;tvGefjyif;onfESifh npfnL;aomtusifhtrsKd;rsKd;ukd BudK;pm;usifhvkdaomiSg? rdrdwkdYukd
udavomvufokdYtyfvkdufMu\/4;20 xkdokdjzpfapjcif;iSg oifwkdYonf c&pfawmfw&m;ukd oifMuNyDr[kwfbJ?4;21?22 txufuusifvnfMuonft&mrSm vSnfhjzm;wwfaomavmbpdwfwkdYjzifh ykyfysufaomvla[mif;ukdcRwfy,f?
4;23 pdwfESvkH;oabmopfukd&NyD;vQif?
4;24 rSefaomajzmifhrwfjcif;? oefY&Sif;jcif;yg&rDtm;jzifh bk&m;ocifESifh twltrQzefqif;aom vlopfukd,lwif0wfaqmifrnftaMumif;?
c&pfawmf\pum;ukdMum;em&onfjzpf? a,I ormw&m;&SdonfESifhtnD? xkdocifxH enf;cHMuNyDownf;/

1014

4;25 xkdaMumifh rkompum;ukdy,f&Sm;? rSefaompum;ukdom tcsif;csif;wa,mufESifh wa,mufajymMuavmh/ taMumif;rlum;?


igwkdYonf tcsif;csif;t*Fgcsif;jzpfMu\/4;26 trsufxGuf&mwGiftjypfr&SdapESifh/4;27 trsufrajybJaer0ifapESifh/ rm&fewfukdtcGifhray;MuESifh/4;28 ckd;wwfaomolonf aemufwzefrcdk;bJ? qif;&Jaomoltm;ay;urf;a0iS&ef&Sdapjcif;iSg? rdrdvufESifh aumif;aomtvkyfukd vkyfaqmif
tm;xkwfap/4;29 npfnL;aompum;wcGef;ukdrQ oifwkdYEIwfxJurxGufapESifh/ Mum;emaomolwkdY\ tusKd;ukdjyKpkapjcif;iSg? wnfaqmufp&mbkdY
aumif;aompum;ukdom okH;aqmifMuavmh/4;30 a&G;EIwfjcif;aeY&ufwkdifatmif oifwkdYukdwHqdyfcwfawmfrlaom bk&m;ocif\ oefY&Sif;aom0dnmOfawmfukd pdwfremapMuESifh/4;31 cyfodrf;aompdwfwkdjcif;? pdwfqkd;jcif;? trsufxGufjcif;? atmf[pfaigufai:jcif;? olUtoa&ysufatmifajymqkdjcif;wkdYukd4if;?
cyfodrf;aomremvkdjcif;ukd4if;? oifwkdYrSy,f&Sm;Muavmh/4;32 tcsif;csif;aus;Zl;jyKjcif;? oem;pkHrufjcif;? bk&m;ocifonf c&pfawmfaMumifh oifwkdY\tjypfukd vTwfawmfrlouJhokdY tcsif;csif;
tjypfvTwfjcif;&SdMuavmh/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1 xkdokdY oifwkdYonf bk&m;ocif\cspfom;jzpfMuonfESifhtnD? bk&m;ocifusifhawmfrlonf enf;wlusihfMuavmh/5;2 c&pfawmfonf igwkdYukdcspfawmfrlaomtm;jzifh bk&m;ocifha&SUawmf arT;BudKifaomteHY&Sdapjcif;iSg? ukd,fukdukd,fqufuyf
,ZfylaZmfvsuf? igwkdYtwGuf pGefYawmfrlonfenf;wl? oifwkdYonf arwmw&m;usifvnfMuavmh/
5;3
rw&m;aomarxkefrSD0Jjcif;? trsKd;rsKd;aomudavomnpfnL;jcif;? avmbvGef usL;jcif;trIwkdYukd oefY&Sif;olwkdYonf a&Smifoifhonf
twkdif;? pum;jzifhrQrqufqHMuESifh/5;4 rawmfravsmfaom npfnL;jyufjy,fjyuf,,faom pum;rsm;ukdvnf;y,f aus;Zl;awmfcsD;rGrf;jcif;pum;ukdokH;Muavmh/5;5 rw&m;aomarxkefrSD0Jaomol? npfnL;pGmjyKaomol? kyfwkukdukd;uG,faomoljzpfaom avmbvGefusL;aomol wpkHwa,mufrQ
c&pfawmfESifh bk&m;ocif\EkdifiH tarGrcH&onfukd oifwkdYodMu\/5;6 vQyfay:aompum;jzifh tb,folrQ oifwkdYukdrvSnfhjzm;apESifh/ xkdtrIaMumifh bk&m;ocif\trsufawmfonf jiif;qefwwfaom
olwkdYtay:okdY oifha&mufay\/5;7 xkdaMumifh olwkdYESifhqufqH rusifhMuESifh/5;8 txufumv oifwkdYonf arSmifrkduftwdjzpfMu\/ ,ckrlum;? ocifbk&m; tvif;jzpfMu\/ okdYjzpf tvif;\om;uJhokdY
usifhaeMuavmh/5;9 tvif;awmf\tusKd;rlum;? tvkH;pkHaomaumif;rGefjcif;? ajzmifhrwfjcif;? opmapmifhjcif; jzpfownf;/5;10 ocifbk&m;ESpfoufawmfrlaomt&monf tb,ft&mjzpfonfukd oifMuavmh/5;11 tusKd;rJhaomarSmifrkduftrIwkdYESifhrqufqHonfomru? xkdtrIwkdY\tjypfukdjyMuavmh5;12 taMumif;rlum;? olwkdYonf qdwfuG,f&mjyKaomtrIt&mwkdYukd pum;ajymumrQ npfnL;jcif;ygao;\/5;13 tjypfxif&Sm;aomt&m&SdorQwkdYonf tvif;jzifhxif&Sm;Mu\/ xif&Sm;apwwfaom t&m&SdorQonfvnf; tvif;jzpf\/5;14 xkdaMumifh tdyfaysmfaomolEkd;avmh/ aojcif;rSxajrmufavmh/ okdYjyKvQif c&pfawmfonf tvif;ukd oifhtm;ay;awmfrlrnf[kqkdownf;/
5;15 xkdaMumifh ynmrJhuJhokdYr[kwf? ynm&SduJhokdY aphaphajrhajrhusifhaqmifrnftaMumif; owdjyKMuavmh/5;16 ,ckaeY&ufumvwkdYonf qkd;,kwfaomaMumifh umvtcsdefukda&G;EIwfMuavmh/5;17 xkdaMumifhowdr&Sdaomolrjzpf? ocifbk&m;\tvkdawmf&Sd&mukd ykdif;jcm;odaomol jzpfMuavmh/5;18 vGefusL;apwwfaompyspf&nfESifh,pfrl;jcif;ukda&Smif 0dnmOfawmfESifhjynhfpkHvsuf&SdMuavmh/5;19 qmvHoDcsif;rSpaom "roDcsif;trsKd;rsKd;wkdYukdtcsif;csif;ajymqkdbwf&Gwf? El;Gwfaom pdwfESvkH;ESifh ocifbk&m;a&SUawmfusL;{
oDcsif;qkdMuavmh/5;20 cyfodrf;aomt&mwkdYaus;Zl;awmfBuD;vSyg\[k igwkdYocifa,Ic&pf\emr awmfukdaxmuf? crnf;awmfbk&m;ocifha&SU? umv
tpOfrjywf0efcHMuavmh/
5;21 c&pfawmfukdcefYnm;aomtm;jzifh? tcsif;csif;wa,mufatmufwa,mufukd,f ukdESdrfhcsvsufaeMuavmh/5;22 tcsif;rdef;rwdkY? ocifbk&m;\tkyfpkd;awmfrljcif;ukd 0efcHouJhokdY? ukd,fcifyGef;\ tkyfpkd;jcif;ukd0efcHMuavmh/5;23 taMumif;rlum;? c&pfawmfonftoif;awmf\tay:rSm acgif;jzpfawmfrl ouJhokdY? a,musfm;onf rdrdcifyGef;\ tay:rSm acgif;
jzpf\/c&pfawmfonfvnf; rdrdukd,fukd u,fwifaomoljzpfawmfrl\/5;24 toif;awmfonf c&pfawmf\tkyfpkd;awmfrljcif;ukd0efcHouJhokdY? rdef;rwkdYvnf; ukd,fcifyGef;\tkyfpkd;jcif;ukd t&m&m0efcH&Murnf/5;25 tcsif;a,mufsm;wkdY? c&pfawmfonf toif;awmfukdcspfawmfrlouJhodkY? oifwkdYvnf; ukd,fcifyGef;ukdcspfMuavmh/5;26 xkdtoif;awmfonf oefY&Sif;vsuf tjypfuif;vsuf&Sdonfjzpf? tnpftaMu;
5;27 wifjcif;? ta&wGefYjcif;rSponfwkdYESifh vGwfvyfojzifh? toa&wifhw,fvsuf &Sdaomtoif;awmfukd c&pfawmfonfrdrdtm;
qufotHhaomiSg? EIwfuywf awmfa&aq;aMumjcif;tm;jzifh pifMu,foefY&Sif;aprnftaMumif;? xkdtoif;awmf tbkdYtvkdiSg
ukd,fukdukd,fpGefYawmfrl\/1015

5;28 xkdenf;wl? a,musfm;wkdYonf rdrdukd,fukdcspfouJhokdY rdrdcifyGef;wkdYukdcspf&Murnf/ cifyGef;ukdcspfaomolonf ukd,fukdcspfaomoljzpf\/5;29 ukd,ftom;ukd rkef;aomolwa,mufrQr&Sd/ c&pfawmfonftoif;awmfukd auR;arG;jyKpkawmfrlouJhokdY? cyfodrf;aomolwkdYonf
rdrdwkdYtom;ukd auR;arG;jyKpkwwfMu\/5;30 tu,fpifppfigwkdYonf ocifbk&m;\tom;awmf? tkd;awmfwkdYt0ifjzpf? ukd,fawmfjrwf\t*FgjzpfMu\/5;31 xkdtaMumif;aMumifh a,mufsm;onf ukd,frdbukdpGefY ukd,fcifyGef;rSD0Jojzifh? xkdolESpfa,mufwkdYonf wom;wukd,fwnf;
jzpf&vdrfhrnf/5;32 t&monftvGefeufeJaomt&mjzpfay\/ xkdokdYigqkdaomf? c&pfawmfESifh toif;awmfukd &nfrSwf qkdownf;/5;33 okdY&mwGif oifwkdYonf toD;toD;ukd,fukdukd,fcspfouJhokdY ukd,fcifyGef;ukdcspfMuavmh/ rdef;ronfvnf; ukd,fcifyGef;ukdkdaojcif;
&Sdapavmh/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2?3
6;4
6;5
6;6
6;7
6;8
6;9
6;10
6;11
6;12

6;13
6;14
6;15
6;16
6;17
6;18
6;19
6;20
6;21
6;22
6;23
6;24

om;orD;wkdY? ocifbk&m;\tvkdawmfESifhtnD rdbpum;ukdem;axmifMuavmh/ rdbpum;ukdem;axmifjcif;trIonf w&m;aom


trIjzpf\/rdbukdkdaopGmjyKavmh/ ynwfawmfum;? oifonf jynfawmfaumif;pm; toufwm&SnfrnftaMumif;[l *wdawmfESifh
qkdifaomyXrynwfjzpf\/tbwkdY? ukd,fom;orD;ukd pdwfqkd;apjcif;iSgrjyKMuESifh/ ocifbk&m;\tvkdawmfESifhnDaom qkH;roGefoifjcif;ukdjyKvsuf auR;arG;
Muavmh/
tapcHuRefwkdY? c&pfawmf\pum;ukdem;axmifouJhokdY aMumuf&GHUwkefvIyfvsuf? pdwfESpfcGr&SdbJ avmuDocif\pum;ukd
em;axmifMuavmh/vlwkdY\pdwfukdEl;GwfapaomoluJhokdY rsufarSmufomem;axmifonfr[kwf? c&pfawmf\uRefuJhokdY apwempdwfESifh bk&m;ocif\
tvkdawmfukdapmifh?vl\tapukdomcHouJhokdYr[kwf? ocifbk&m;\tapukdcHouJhokdY MunfkdaomoabmESifh tapukdcHMuavmh/aumif;aomtusifhukdusifhaomolrnfonfum;? uRefjzpfap? vlvGwfjzpfap? ocifbk&m;\vufawmfrS tusKd;ukdcH&vdrfhrnf[k
odrSwfMuavmh/ocifwkdY? Ncdrf;acsmufjcif;ukdcsKyfwnf;? ukd,fuRefwkdYukd xkdenf;wljyKMuavmh/ oifwkdY\ocifonf aumif;uifbkH&Sdawmfrlonfukd
4if;? xkdocifonftb,f ol\rsufESmukd rSwfawmfrrlonfukd4if; odrSwfMuavmh/
<uif;ao;aompum;[lrlum;? nDtpfukdwkdY? ocifbk&m;tm;jzifh4if;? wefcdk;awmf t&Sdeftm;jzifh4if;? ckdifcHhjcif;&SdMuavmh/rm&fewf\y&d,m,fwkdYukd qD;wm;EkdifrnftaMumif;? bk&m;ocifjyifqifawmfrlaom vufeufpkHukd0wfaqmifMuavmh/taMumif;rlum;? igwkdYonf taoG;tom;&Sdaom &efolwkdYESifhqkdifNydKif wkdufvSef&Muonfr[kwf/ txG#ftjrwfwkdYESifh4if;?
tmPmpufwkdYESifh4if;? avmuDarSmifrdkuf tpkd;w&jyKvkyfaom rif;wkdYESifh4if;? rkdCf;aumif;uifaeaomewfqkd;wkdYESifh4if;?
qkdifNydKifwkdufvSef&Mu\/xkdaMumifh? cJ,Of;qkd;,kwfaomaeY&ufumv qD;wm;Ekdifojzifh? udptvkH;pkHwkdYukd NyD;pD;cH&yfEkdifrnftaMumif;? bk&m;ocifjyifqif
awmfrlaomvufeufpkHukd,laqmifMuavmh/opmwnf;[laomcg;yef;ukdpnf;vsuf? ajzmifhrwfjcif;yg&rDwnf;[laom &iftkyfwefqmukd 0wfqifvsuf?Nidrfoufjcif;ESifh,SOfaom {0Ha*vdw&m;ukda[majymtHhaomiSg jyifqifaomtjzpfwnf;[laom ajcpGyfukdpGyfvsufcH&yfMuavmh/rm&fewfypfcwfaomrD;pufvufeufukd umowfEkdifaom ,kHMunfjcif;wnf;[laomvTm;ukdvnf; cyfodrf;aomvufeufwkdYtay:rSm
xyfqifh ,laqmifMuavmh/u,fwifjcif;wnf;[laom oHcarmufvkH;ukd4if;? bk&m;ocif\EIwfuywfwnf;[laom 0dnmOfawmf\xm;ukd4if; ,lMuavmh/umvtpOf pdwfESvkH;ygvsuf qkawmif;yXemjyKjcif; trsKd;rsKd;wkdYjzifhqkawmif;Muavmh/ xkdokdYqkawmif;jcif;iSg tm;ravsmYbJvsuf? ig
rSpoefY&Sif;oltaygif;wkdYtbkdY qkawmif;vsufapmifha&SmufMuavmh/igonf {0Ha*vdw&m;aMumifh oHBudK;ESifhcsnfaESmifjcif;ukdcHvsuf?
oHwreftrIukdjyK&onfjzpf? xkdw&m;\eufeJaomt&mukd abmfjyjcif;iSg igonf EIwfukd&J&ifhpGm zGifhvSpfjcif;tcGifh&Sdrnf taMumif;
ukd4if;? xkdw&m;ukda[majymtyfonfESifhtnD? &J&ifhpGma[majymrnftaMumif;ukd4if;? ightbkdYvnf;qkawmif;Muavmh/
oifwkdYonf igjzpfaomtaMumif;t&mrsm;ukdodapjcif;iSg? ocifbk&m;xH opm&Sdaom q&mwnf;[laom igcspfaomnDwkcdwfonf
tvkH;pkHwkdYukd oifwkdYtm;abmfjyvdrfhrnf/oifwkdYonf igwkdY\taMumif;t&mrsm;ukdodrnftaMumif;ESifh? xkdolonf oifwkdYpdwfESvkH;ukd oufomaprnftaMumif;? xkdolukd
oifwkdYqDokdYigapvTwf\/nDtpfukdwkdY Nidrfoufjcif;&Sdygapaom/ crnf;awmfbk&m;ESifh ocifa,Ic&pfay;awmfrlaom ,kHMunfjcif;ESifh cspfjcif;arwm&Sdygapaom/igwkdYocifa,Ic&pfukd trSefcspfaomoltaygif;wkdY aus;Zl;awmf&Sdapownf;/ tmrif/
{zufMo0g'pmNyD;\/

1016

zdvdydMo0g'pm/
Philippians.

tcef;BuD; 1 2 3 4

1017

zdvdydMo0g'pm/
Philippians.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1

a,Ic&pf\uRefjzpfaom aygvkESifhwdarmaoonf? zdvdydNrdKU&Sdaom oif;tkyfwdkYESifh oif;axmufwdkYrSp a,Ic&pf\ oefY&Sif;ol


taygif;wdkYudk Mum;vdkufyg\/1;2 ocifa,Ic&pfESifh igwdkYtbwnf;[laom bk&m;ociftxHawmfu aus;Zl;awmfESifh Nidrfoufjcif;onf oifwdkY&Sdygapaom/
1;3
igonf qkawmif;yXemjyKaomtcgcg?
1;4
0rf;ajrmufaompdwfESifh oifwdkY&SdorQtbdkYudk tpOf qkawmif;yXemjyKvsuf? oifwdkYudk atmufarYaomtcgcg?
1;5
oifwdkYonf a&SUOD;pGmaomaeY&ufrSp ,ckwdkifaatmif {0Ha*vdw&m;udk qufqH cHpm;aMumif;udk igaxmufojzifh? bk&m;ocif\
aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;yg\/1;6
oifwdkYwGif aumif;aomtrIudkjyKpjyKawmfrlaomolonf? a,Ic&pf\aeY&ufwdkifatmif NyD;pD;vsuf jyKawmfrlrnf[k igoabmus\/1;7
&SdorQaomoifwdkY\trIt&m odkYig,ltyf\/ taMumif;rlum;? igcH&aomaus;Zl;awmfudk oifwdkYtaygif;onf qufqHMuonfjzpf?
igonf tusOf;cH&aomf4if;? {0Ha*vdw&m;buf oufaocH xdkw&m;udkwnfapaomf4if;? oifwdkYudkatmufarY\/1;8
igonf oifwdkYtaygif;udk a,Ic&pf\arwmukPmESifh tb,frQavmufvGrf;onf[k bk&m;ocifonf ighoufaojzpfawmfrl\/1;9 igonf tb,fodkYqkawmif;oenf;[lrlum;? oifwdkYonf jcm;em;aomt&mwdkYudk ydkif;jcm;apjcif;iSg mPfynmtrsKd;rsKd;&Sdvsuf?1;10 arwmyg&rDwdk;yGg; jynfhpkHrnftaMumif;udk4if;?1;11 a,Ic&pftm;jzifh bk&m;ocif\bkef;toa&awmfudk xif&Sm;apwwfaom ajzmifhrwfjcif; tusifhESifh oifwdkYonf jynfhpHk
c&pfawmf\aeY&ufwkdif atmifpdwfMunfjzLvsuf? wdrf;vJjcif;trIESifh uif;vGwfvsuf&SdrnftaMumif;udk4if;? igqkawmif;yXemjyK\/
1;12 nDtpfudkwdkY? iga&mufaom trIt&mwdkYonf {0Ha*vdw&m;udk rjrpfwm;onfomru? jyKpk&mjzpfonf[k oifwdkYodapjcif;iSg
igtvdk&Sd\/1;13 xdkodkYaomtm;jzifh c&pfawmfaMumifh igcH&aom csnfaESmifjcif;trIt&monf? eef;awmf tESHYtjym;xif&Sm;onfomru? cyfodrf;
aomt&yf xif&Sm;\/1;14 ocifbk&m; nDtpfudktrsm;wdkYonf igcH&aomcsnfaESmifjcif;aMumifh ,HkrSm;aompdwfESifY uif;vGwf aMumuf&GHUjcif;r&SdbJ?
EIwfuywfw&m;awmfudk oma[majym0HYMu\/1;15 vltcsKdUwdkYonf jiLpl&efawGUcsifaom oabmESifh c&pfawmf\w&m;udk a[majymMu\/ tcsKdUwdkYonf apwempdwfESifh a[majymMu\/1;16 igonf {0Ha*vdw&m;udkaxmufrbdkY&m cefYxm;aomoljzpfaMumif;udk olwdkYonfod c&pfawmf\w&m;udk arwmpdwfESifh a[m
ajymMu\/1;17 xdkolwdkYonf MunfjzLaompdwfr&Sd? csnfaESmifjcif;udk igcH&onfwGif omqif;&Japrnf[k tBuH&Sd? &efawGUcsifaompdwfESifh
a[majymMu\/
1;18 odkYjzpf tb,fodkYenf;/ vQKdU0Sufa[majymonfjzpfap? opm&Sda[majymonfjzpfap? tb,fodkYaomtm;jzifh a[majymonfjzpfap?
c&pfawmf\w&m;udk a[majymjcif;&Sd\/ xdktaMumif;aMumifh igonf ,ck0rf;ajrmuf\/ aemifvnf; 0rf;ajrmufvdrfYrnf/1;19 tb,fodkYenf;[lrlum;?
1;20 igonf tvQif;&SufaMumufjcif;r&Sd? &J&ifhjcif;ESifhjynfhpHk touf&Sifonfjzpfap? aoonfjzpffap? igYudk,fcEm c&pfawmfonf
tpOfrjywf *kPftoa&xif&Sm;awmfrlouJYodkY? ,ckyif xif&Sm;awmfrlrnf[k igajrmfvifhtm;BuD; awmifhwonfESifhtnD oifwdkY
qkawmif;ojzifh4if;? a,Ic&pf\0dnmOfawmfrpojzifh4if;? taMumif;t&monf ighudku,fwifaomtaMumif; t&mjzpfrnf[k
igod\/1;21 igtouff&Sifonft&mrSm c&pfawmfjzpf\/ aovQifrlum;? omtusKd;&Sd\/1;22 udk,fcEm igonf touf&SifvQif? igjyKaomtrI\tusKd;um; xdkodkYaomtusKd;jzpf\/ odkYaomfvnf; tb,ftusKd;udka&G;,l&rnf[k
igrod/1;23 xdktusKd;ESpfyg;\tMum; igonf ,ckusOf;ajrmif;pGmae&\/ pkawU c&pfawmfESifhtwlaejcif;iSg awmifhwvdkcsifaompdwf&Sd\/
om tvGefxl;jrwfaomtusKd;jzpf\/1;24 odkYaomfvnf; udk,fcEmae&vQif oifwdkY omtusKd;&SdvdrfYrnf/1;25 xdkodkY&SdvdrfYrnf[k ,HkrSm;jcif;ESifh uif;vGwfonfjzpf?
1;26 oifwdkY&Sd&modkY igwzef a&mufvmaomtm;jzifh? oifwdkYonf a,Ic&pfudktrSDjyK ightwGufaMumifh om 0g<um;0rf;ajrmufjcif;&Sdapjcif;
iSg? oifwdkYonf ,HkMunfjcif; wdk;yGg;0rf;ajrmufrnftaMumif;? igonf udk,fcEmae oifwdkY&SdorQESifh aygif;abmf&rnf[k igod\/
1;27 oifwdkYonf &efolrsm;aMumifh tvQif;raMumuf&GHU rwkefvIyfbJ? wyg;wnf;aompdwf0dnmOf wnf? {0Ha*vdw&m;ESifhqdkifaom
,HkMunfjcif;tbkdYtvdkiSg wnDwGwfwnf; BudK;pm;tm; xkwfMuonftaMumif;t&mudk iga&mufvQif oifwdkYESifh rsufarSmuf
1018

awGUonfjzpfap? uGmvsuf aeonfjzpfap? igMum;od&ygrnftaMumif;? c&pfawmf\{0Ha*vdw&m;ESifh txdkuftavsmuf 0wfBuD;


0wfi,frsm;udkjyKom aeMuavmh/1;28 xdkodkY &efolrsm;aMumifh tvQif;raMumuf&GHU rwkefvIyfaomtaMumif;t&monf? olwdkY ysufpD;jcif;\edrdwfvuPmjzpf\/
bk&m;ocifpD&ifawmfrlaomtm;jzifh oifwdkYum;? u,fwifjcif;\edrdwfvuPmjzpf\/1;29 taMumif;rlum;? oifwdkYonf txufujrifonftwdkif;? ,ckvnf; Mum;onftwdkif; igcH&aom wdkufvSefjcif;udk cH&onfenf;wl?
oifwdkYonf cH&Muonfjzpf? c&pfawmfudk ,HkMunfjcif; tcGifhrSwyg;? c&pfawmftwGufaMumifh qif;&JcH&jcif;tcGifhudk
aus;Zl;awmftm;jzifh&Mu\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5
2;6
2;7
2;8
2;9
2;10
2;11
2;12
2;13
2;14
2;15
2;16

2;17
2;18
2;19
2;20
2;21
2;22
2;23
2;24
2;25
2;26
2;27

xkdaMumifh c&pfawmf oufomjcif;? arwmESifhpyfqdkifaom csrf;omjcif;? 0dnmOfawmfESifh rd[m,zGJUjcif;? oem;pHkrufjcif;wnf;[laom


t&mwpHkwck&SdvQif?oifwdkYonf tcsif;csif;cspfMu? pdwfruGJjym;bJ wvHk;w0wnf; BuHpnfjcif;ESifhwuG? oabmwnDwGwfwnf; &Sdaomtm;jzifh?
ig0rf;ajrmufp&m taMumif;udk pHkvifapMuavmh/&efawGUvdkaompdwf? tcsnf;ESD;ausmfapmudwdudk wyfrufaompdwf&Sd tb,ftrIudkrQ rjyKMuESifh/ olwyg;onf udk,fxufom
aumif;jrwfonf[k ESdrfYcsaompdwf&Sd wa,mufudk wa,mufxifrSwfMuavmh/udk,ftrIt&mudkom rIrrSwfbJ? olUtrIt&mudk tcsif;csif;IrSwfMuavmh/a,Ic&pf&Sdaom xdkpdwfoabmudk oifwdkYvnff; &SdapMuavmh/xdkocifonf bk&m;ocif\oPmefawmfESifh jynfhpHkawmfrlonfjzpf? bk&m;ocifESifh NydKifaomtrIudk vk,ljcif;trI[l rxif
rrSwfvsufyif?rdrdtoa&udkpGefY tapcHuRef\oPmefudk,laqmifvsuf? vluJYodkYaomtjzpf bGm;jrifjcif;udk cHawmfrl\/xdkodkY vl\*kPft*FgvuPmESifhjynfhpHkvsuf? taocHjcif;omr[kwf? vuf0g;uyfwdkifrSm taocHjcif;wdkifatmif tapuRefcH
udk,fudkudk,fESdrfYcsawmfrl\/xdkaMumifh bk&m;ocifonf udk,fawmfudk tvGefcsD;ajrmuf bGJUemrwumwdkYxuf BuD;jrwfaombGJUemrudk ay;oem;awmfrl\/taMumif;rlum;? aumif;uifow0g? ajrBuD;ow0g? ajrBuD;atmuf&Sdaom ow0gwnf;[laom cyfodrf;aomow0gwdkYonf
a,I\bGJUemrawmfudk 'l;axmuf?a,Ic&pfonf ocifjzpfawmfrl\[k EIwfESifh0efcHojzifh? crnf;awmfbk&m;\ bkef;toa&awmfudk xif&Sm;apMurnf taMumif;wnf;/
odkYjzpf igcspfolwdkY? oifwdkYonf igYrsufarSmuf em;axmifonfomru? rsufuG,fvnf; tpOfem;axmifMuonfESifhtnD?
aMumuf&GHUwkefvIyfaompdwfESifh? udk,fudku,fwifjcif;iSg udk,fwdkifBudK;pm;tm;xkwfMuavmh/taMumif;rlum;? oifwdkYonf tvdk&Sdapjcif;iSg4if;? tusifhusifhapjcif;iSg4if;? oifwdkYtxJ apwemawmftm;jzifh jyKjyifawmfrlaom
olum; bk&m;ocifaywnf;/oifwdkYonf jyKavorQwdkY jrnfwrf;jcif;? jiif;cHkjcif;r&SdbJ jyKMuavmh/odkYjyKvQif tjypfwifcGifhr&Sd? tb,foludkrQ rjypfrSm;bJae?
rajzmifhrrSef azmufjyefaomvlrsKd;txJ tb,ftjypfrQrygaom bk&m;ocif\om;jzpfMuvdrfY rnf/ touf&Sifjcif;ESifhqdkifaom
EIwfuywfw&m;awmfudkjyo? pMu0Vm ae? v? Mu,f euwfuJYodkY xdkvlrsKd;txJ xGef;vif;Mu\/ odkYjyKvQif igonf
tusKd;r&SdbJvsuf ajy;onf r[kwf? tusKd;r&SdbJvsuf BudK;pm;tm;xkwfonfr[kwfaMumif;udk igaxmuf c&pfawmf\ aeY&uf
0g<um;0rf;ajrmufjcif;&SdvdrfYrnf/
xdkrQru? oifwdkY\,HkMunfjcif;udk wifvSLylaZmfaom ,Zftay:rSm igYudkavmif;aomfvnf; 0rf;ajrmufjcif;&Sd\/ oifwdkY&SdorQESifhtwl
ig0rf;ajrmufjcif;&Sd\/xdkenf;wl oifwdkYonfvnf; 0rf;ajrmufMuavmh/ igESifhtwl 0rf;ajrmufjcif;&SdMuavmh/oifwdkYtaMumif;t&mrsm;udk igod pdwfoufomjcif;iSg? wdarmaoudk oifwdkY&Sd&modkY rsm;rMum apvTwfrnftaMumif;?
ocifa,Ic&pf igrSD0Jjcif;&Sd\/taMumif;rlum;? xkdolonf oifwdkYtusKd;udk MunfhIcsifaomapwempdwf&SdouJYodkY pdwfoabmwlaomolwa,mufrQ igwdkYr&Sd/vlcyfodrf;wdkYonf a,Ic&pf\tusKd;udkr&Sm? udk,ftusKd;udkom&SmMu\/odkYaomfvnf; om;onf tbESifhtwlaqmif&GufouJYodkY? olonf igESifhtwl {0Ha*vdw&m;trIudk trSefaqmif&Gufonf[k
oljyaomoufaoudk oifwdkYodMu\/xdkaMumifh ig tb,fodkYjzpfrnf[k igodaomtcg? olUudk oifwdkY&Sd&modkY csufjcif;apvTwfrnf[k BuHpnfajrmfvifhvsuf igae\/xdkrQru? igYudk,fwdkif oifwdkY&Sd&modkY rsm;rMumvmrnf[k ocifbk&m;tm;jzifh ,HkrSwfpGJvrf;aom pdwf&Sd\/
odkYaomfvnf; aqmif&Gufjcif;? ppfwdkufjcif;trI ig\taygif;tabmf? igYudkjyKpkaomol wnf;[laom oifwdkYwref? igYnD{yajzm'dwfudk
oifwdkY&Sd&modkY ,ckapvTwfoifhonf[k igxifrSwf\/taMumiff;rlum;? olonf emaMumif;udk oifwdkYMum;odaomaMumifh? olonf oifwdkYtaygif;udk vGrf;qGwf pdwfromvsufae\/olonf aovkatmifemonfrSef\/ xdktcg bk&m;ocifonf olUudkoem;awmfrl\/ olUudkom oem;awmfrlonfr[kwf/ ig
0rf;enf;jcif; tqifhqifhtxyfxyfr&Sdapjcif;iSg? igYudkvnf; oem;awmfrl\/1019

2;28

xdkaMumifh oifwdkYonf olUudk wzefawGUjrif 0rf;ajrmufapjcif;iSg4if;? igonfvnf; oufomjcif;iSg4if;? olUudk omBudK;pm;onfESifh


igapvTwf\/2;29 odkYjzpf ocifbk&m;udkaxmufvsuf? 0rf;ajrmufaompdwfESifh olUudkvufcHMuavmh/ xdkodkYaomolwdkYudk dkaoav;jrwfMuavmh/2;30 taMumif;rlum;? oifwdkYonf igYudkjyKpk rjynfhpHkao;aom0wfudk olonf jynfhpHkapjcif;iSg? udk,ftoufudkpGefYpm; c&pfawmf\
trIaMumifh aojcif;odkYa&mufvkeD;NyD/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1

<uif;ao;aom pum;[lrlum;? igYnDtpfudkwdkY? ocifbk&m; 0rf;ajrmufjcif;&SdMuavmh/ txyfxyf iga&;vdkufaomfvnf; yifyef;jcif;


r&Sd/ oifwdkYrlum; vHkNcHKjcif;&SdMuvdrfYrnf/3;2 acG;wdkYudka&SmifMuavmh/ raumif;aom tusifhudkusifhaomolwdkYudk a&SmifMuavmh/ ta&zsm;vSD;jcif;udk cHa,mifaqmifaomolwdkYudk
a&SmifMuavmh/3;3 igwdkYonf pdwf0dnmOftm;jzifh bk&m;ocifudkudk;uG,f? Zmwd udk;pm;jcif;r&SdbJ? a,Ic&pfom 0g<um;0rf;ajrmufaomoljzpf?
rSefaom ta&zsm;vSD;jcif;udkcHaomoljzpfMu\/3;4 odkYaomfvnf; igjzpfvQif Zmwd udk;pm;p&mtaMumif;&Sd\/ tjcm;olrnfonfum;? Zmwd udk;pm;p&mtaMumif;&Sdonf[kxifvQif?
igrlum; om&Sd\/3;5
igonf &Spf&ufajrmufaomaeY ta&zsm;vSD;jcif;udkcH&\/ oa&vtrsKd;? A,FmrdeftEG,fjzpf\/ a[NAJvlrS qif;oufaom a[NAJ
vlppfjzpf\/ w&m;tm;jzifh zm&d&SJjzpf\/3;6
pdwftm;BuD;jcif;udkar;aomf? igonf toif;awmfudknOf;qJaomoljzpf\/ ynwfw&m;tm;jzifh &aom ajzmifhrwfjcif;udkar;jyefaomf?
igonf tjypfwifcGifhESifh uif;vGwfaomoljzpf\/3;7 odkYaomfvnf; ig\tusKd;pD;yGg;udkjyKpkaom t&m&SdorQwdkYudk IH;apaomt&muJYodkY c&pfawmfaMumifh igxifrSwf\/3;8
xdkrQru ig\
3;9 ocifa,Ic&pfudk odaomynmonf tb,frQavmufjrwfonfudkaxmuf?
3;10 cyfodrf;aom t&mwdkYudk IH;apaomt&muJYodkY igxifrSwf\/3;11 xdkocifaMumifh cyfodrf;aomt&mwdkYudk tIH;cH&NyD/ aojcif;rSxajrmufaomtcGifhudk ig&Edkifaumif;vQif? udk,fawmfonf
taocHawmfrlonfenf;wl? igonfvnf; taocH xdkocifudk4if;? xajrmufawmfrljcif;\wefckd;udk4if;? qif;&JcHawmfrljcif;udkqufqH
cHjcif;udk4if;? oduRrf;jcif;iSg? ynwfw&m;tm;jzifh&aom udk,fajzmifhrwfjcif;udkrudk;pm;bJ? c&pfawmfudk ,HkMunfjcif;tm;jzifh &aom
ajzmifhrwfjcif;wnf;[laom ,HkMunfjcif;twGufaMumifh bk&m;ocifay;awmfrlaomajzmifhrwfjcif;udk udk;pm;ojzifh? c&pfawmfudk
tjrwf& xdkocif wnfygrnftaMumif;? cyfodrf;aomt&mwdkYu rpifuJYodkYigxifrSwf\/3;12 xdkodkYqdkaomf tusKd;udkcH&NyD? pHkvifjcif;odkYa&muf&NyD[k igrqdkvdk? tMuiftusKd;udkay;jcif;iSg c&pfawmfonf igYudk udkifbrf;awmfrl\?
xdktusKd;udkudkifrdjcif;iSg igajy; vdkufao;\/
3;13 nDtpfudkwdkY? igudkifrdNyD[k udk,fudkudk,f rxifaomfvnf;? igjyKaomtrIwck[lrlum;? aemufusaomt&mwdkYudkrrSwfbJ? a&SU&Sdaom
t&mwdkYudk vSrf;urf;?3;14 a,Ic&pftm;jzifh bk&m;ocifonf txuft&yfrSac:awmfrljcif;ESifh qdkifaomqkudk&jcif;iSg? yef;wHk;wdkifodkY igvdkufajy;\/3;15 xdkaMumifh pHkvifaomol&SdorQwdkYonf odkYaomoabmudk pGJvrf;&Murnf/ oifwdkYonf wpHkwckaomt&m oabmjcm;em;vQif?
xdkt&mudkyif bk&m;ocifabmfjyawmfrlvdrfYrnf/3;16 odkYr[kwfaomfvnf;? ,ckrSDorQtwdkif; wenf;wnf;usifh woabmwnf;&Sd&Murnf/3;17 nDtpfudkwdkY? igusifhonfenf;wl oifwdkYonf wnDwGwfwnf;usifhMuavmh/ igwdkYay;aom yHkoufaoESifhtnD usifhaomolwdkYudkvnf;
IrSwfMuavmh/3;18 taMumif;rlum;? txuftzefzef igajym? ,ckyif rsuf&nfusvsufESifhajymonftwdkif;? c&pfawmf\vuf0g;uyfwdkifudk &efbuf
jyK usifhaomoltrsm;&SdMu\/3;19 xdkolwdkYonf ysufpD;jcif; vrf;qHk;wwfMu\/ olwdkY\bk&m;rlum;? rdrdwdkY0rf;aywnf;/ rdrdwdkY &SufaMumufbG,faomtusifhom
rdrdwdkY0g<um;Mu\/ avmuDt&mwdkYudkom pdwfpGJvrf;jcif; &SdMu\/3;20 igwdkYusifhaomtusifhrlum;? aumif;uifbHkESifhpyfqdkifvsuf&Sd\/ u,fwifawmfrlaom t&Sifocifa,Ic&pfonf aumif;uifbHkrS
<uvmawmfrlrnf[k igwdkYonf ajrmfvifhvsuf aeMu\/3;21 xdkocifonf cyfodrf;aomt&mudkyif rdrdatmuf ESdrfYcsEdkifawmfrlaom jyKjyiftm;xkwfjcif; tm;jzifh ,kwfnHhaom igwdkY\udk,fcEm
udkyif? bkef;toa&ESifhjynfhpHkaom udk,fcEmawmf\ enf;wljzpfapjcif;iSg topfjyifqifawmfrlvwHY/

1020

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

xdkaMumifh ig0rf;ajrmufjcif;taMumif;? ighOD;&pfo&zlwnf;[laom igcspf tvGefvGrf;aom nDtpfudkwdkY? igqdkcJYNyD;onftwdkif;


ocifbk&m; wnfaeMuavmh? ighcspfolwdkY/
4;2 {a0g'dESifh okEKwfwdkYonf ocifbk&m; oabmwnDwGwfwnf; jzpf&Mu rnftaMumif;udk igawmif;yefaoG;aqmifyg\/4;3
tcsif;igYvkyfabmfaqmifbufppf? oifhudkvnf; igawmif;yef\/ igESifh uavrifrSp toufpm&if;0ifaom tjcm;aom ig\vkyfabmf
aqmifbufwdkYESifhtwl? {0Ha*vdw&m;udk a[majymaomtrI ulnD BudK;pm;tm;xkwfaomrdef;rwdkYudk rpaxmufyHYygavmh/
4;4
ocifbk&m; tpOfrjywf 0rf;ajrmufjcif;&SdMuavmh/ wzef igqdkonfum;? 0rf;ajrmufMuavmh/ 4;5 vltaygif;wdkYa&SU oifwdkY\jznf;nif;jcif;oabmudk xif&Sm;apMuavmh/ ocifbk&m;onf teD;tyg;&Sdawmfrl\/4;6
tb,ftrIudkrQ pdk;&drfjcif;r&SdbJ t&m&m aus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;jcif;ESifhwuG qkawmif;yXem jyKaomtm;jzifh? oifwdkYawmif;yefvdka
omt&mrsm;wdkYudk bk&m;ociftm; Mum;avQmufMu avmh/4;7
xdkodkYjyKvQif tb,folrQ BuHrrSDEdkifaom bk&m;ocif\Nidrfoufjcif;onf a,Ic&pftm;jzifh oifwdkY\pdwfESvHk;wdkYudk apmifhrvdrfhrnf/
4;8 <uif;ao;aom pum;[lrlum;? nDtpfudkwdkY? ormw&m;ESifhqdkifaomtusifh? avsmufywf aomtusifh? ajzmifhrwfaomtusifh?
pifMu,faomtusifh? olwyg;ESpfoufbG,faomtusifh? csD;rGrf;bG,faomtusifh&SdorQwdkYudk4if;? yg&rDwyg;yg;aumif;aom odwif;
wyg;yg;ESifhqdkifaom tusifhwdkYudk4if;? ESvHk;oGif;Muavmh/4;9 oifwdkYonf txufuoif,l ig Mum;jrifcJhNyD;orQwdkYudk usifhMuavmh/ xdkodkYusifhvQif? Nidrfoufjcif;\t&Sif bk&m;ocifonf
oifwdkYESifhtwl&SdawmfrlvdrfYrnf/
4;10 ,ckvnf; oifwdkYonf igYudk MunfhIjyKpkcsifaomapwempdwfESifh jynfhpHkjyefonfjzpf? igonf ocifbk&m; tvGef0rf;ajrmufjcif;&Sd\/
xdkapwempdwfonf txufu&Sdaomfvnf; jyKpk&aomtcGifhr&SdNyD/4;11 xdkodkY igqdkaomf? udk,fwdkif qif;&Jjcif;udk&nfrSwf qdkonfr[kwf/ taMumif;rlum;? igonf awGUBuHKorQaom tjcif;t&mwdkY
a&mifh&Jaompdwf&SdtHhaomiSg oifrdNyD/4;12 Iwfcsjcif;udk4if;? <u,f0jcif;udk4if; cHwwf\/ 0pGmpm;jcif;? rGwfodyfjcif;? pnf;pdrf&Sdjcif;? qif;&Jjcif;wdkYudk cH&tHYaomiSg? t&yf&yfwdkYwGif
t&m&moifrdNyD/4;13 igYudk cGeftm;ESifhjynfhpHkapawmfrlaom c&pfawmftm;jzifh cyfodrf;aomtrIwdkYudk igwwfpGrf;Edkif\/4;14 odkYaomfvnf; qif;&J'kuudk igcH&pOftcg? oifwdkYonf igESifhqufqHaomtm;jzifh aumif;rGefpGm jyKMuNyD/4;15 tcsif;zdvdydNrdKUom;wdkY? {0Ha*vdw&m;udk a[mpjyK? rmaua'gedjynfrS igxGufqJ&Sdaomtcg tvSLvSLjcif;? tvSLcHjcif;trI?
oifwdkYrSwyg; tb,ftoif;awmfrQ igESifhrqufqHMu/4;16 oufomavmedwfNrdKU ig&SdpOfyif? igvdkaomt&mudk oifwdkYonf ESpfBudrfwdkifatmif ay;vdkufMu\/4;17 xdkodkY igqdkaomf? tvSLudk&Smonfr[kwf? oifwdkY <u,f0aomtusKd;udk&Sm\/4;18 ,cktcg t&m&m ig&wwf\/ Opm<u,f0\/ arT;BudKifaomteHYESifh jynfhpHk? bk&m;ocif ESpfouftm;&awmfrlaom ,Zfwnf;[laom
oifwdkYay;vdkufaomt&mwdkYudk {yajzm'dwfvufrS igcH&onfjzpf <u,f0vsuf&Sd\/4;19 ig\bk&m;ocifonf bkef;tmEkabmf pHy,fawmfrlaom pnf;pdrf&Sdonftwdkif;? oifwdkY tvdk&SdorQwdkYudk a,Ic&pftm;jzifh
jynfhpHkapawmfrlvdrfYrnf/4;20 igwdkYtbwnf;[laom bk&m;ocifonf urmtqufquf bkef;BuD;awmfrlapownf;/ tmrif/
4;21 a,Ic&pf &Sdaom oefY&Sif;ol taygif;wdkYudk EIwfqufMuavmh/4;22 igESifhtwl&Sdaom nDtpfudkrSp oefY&Sif;oltaygif;wdkYonf oifwdkYudkEIwfqufMu\/ uJombk&if\eef;awmfaeaom oefY&Sif;olwdkY
onf txl;ojzifh EIwfqufMu\/
4;23 igwdkYocifa,Ic&pf\aus;Zl;awmfonf oifwdkYtaygif;&Sdapownf;/ tmrif/

zdvdydMo0g'pmNyD;\/

1021

aumavmoJMo0g'pm/
Colossians.

tcef;BuD; 1 2 3 4

1022

aumavmoJMo0g'pm/
Colossians.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2

bk&m;ocif\ tvdkawmftm;jzifh a,Ic&pf\ wrefawmfjzpfaom igaygvkESifh ighnDwdarmaoonf?aumavmoJNrdKUaeaom oefY&Sif;olwnf;[laom? c&pfawmfudk ,HkMunfaom nDtpfudkwdkYudk Mum;vdkufyg\/ ocifa,Ic&pfESifh
igwdkYtbwnf;[laom bk&m;ocifhtxHawmfu aus;Zl;awmfESifh Nidrfoufjcif;onf oifwdkY&Sdygapaom/
1;3
oifwdkYonf a,Ic&pfudk,HkMunf?
1;4
oefY&Sif;oltaygif;wdkYudk cspfMuonf[k igwdkYonf Mum;ojzifh4if;?
1;5
ormw&m;wnf;[laom {0Ha*vdw&m;udk oifwdkYonf txufuMum;odMuonftwdkif;? oifwdkYtbdkY aumif;uifbHk odkxm;aom
ajrmfvifh&mudkaxmufojzifh4if;? oifwdkYtbdkY tpOfrjywfqkawmif;? igwdkYocifa,Ic&pf\ crnf;awmfwnf;[laom bk&m;ocif\
aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;Mu\/1;6 xkdw&m;onf avmuDEdkifiHwa&SmufvHk;udk ESHYjym;onfESifhtnD? oifwdkY&Sd&modkYa&mufcJYNyD/ oifwdkY toD;oD;jcif;? wkd;yGg;jcif;udk
jyKonfenf;wl t&yf&yfyif jyKwwf\/1;7
oifwdkYtrIudk apmifh? c&pfawmfxH opm&Sdaom q&mwnf;[laom igwdkYcspfaomuRefcsif; {yjzonf oifwdkYudkoGefoifonftwdkif;
oifwdkYonf Mum;? bk&m;ocif\aus;Zl;awmfudk rSefuefpGm0efcHaomaeYrSp xdkodkYaomtusKd;&Sd\/1;8
oifwdkY&Sdaom 0dnmOfyuwdarwmudk {yjzonf igwdkYtm; jycJYNyD/
1;9 xdkaMumifh? igwdkYonf Mum;&onfaeYrSp?
1;10 oifwdkYtbdkYtvdkiSg tpOfrjywf qkawmif;yXemjyKvsufaeMu\/
1;11 qkawmif;aomtcsuf[lrlum;? oifwdkYonf aumif;aomtusifhtrsKd;rsKd;wnf;[laom toD;udkoD;jcif;? bk&m;ocifudk odaom
OmPfwdk;yGg;jcif;&Sdojzifh4if;? 0rf;ajrmufaompdwfESifh t&m&monf;cHjcif;? pdwf&Snfjcif;tvdkiSg? bkef;BuD;aomwefcdk;awmftwdkif;
cGeftm;ESifhjynfhpHkojzifh4if;? crnf;awmfbk&m;\ aus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;vsuf? ocifbk&m;ESifh xdkufavsmufpGmusifh t&m&m ESpfouf
awmffrlapjcif;iSg? ynmtrsKd;rsKd;? "rOmPftrsKd;rsKd;tm;jzifh tvkdawmfudk tukeftpifem;vnfygrnftaMumif; qkawmif;yXemjyK\/1;12 tvif;aeaom oefY&Sif;olwdkY\tarGudk igwdkYonf qufqH0ifpm;xdkufrnftaMumif; aus;Zl;jyKawmfrl\/1;13 arSmifrdkufwefcdk;rSvnf; igwdkYudkEIwf? cspfawmfrlaom om;awmf\EdkifiHxJodkY oGif;awmfrl\/1;14 xdkom;awmf\taoG;tm;jzifh tjypfvTwfawmfrljcif;wnf;[laom a&G;EIwfawmfrljcif;aus;Zl;udk igwdkYonf cH&Mu\/
1;15 xdkom;awmfonf rsufjrifr&aom bk&m;ocif\yHkoPmefawmfjzpf\/ a0ae,sow0g taygif;wdkYwGifvnf; om;OD;jzpfawmfrl\/1;16 taMumif;rlum;? xdkom;awmfonf aumif;uifay:? ajrBuD;ay:rSm &SdorQaom lyt&m? tlyt&m? &mZyvifjzpfap? tpkd; &jcif;
wefcdk;jzpffap? txG#ftjrwfjzpfap? tmPmpufjzpfap? cyfodrf;aomt&mwdkYudk zefqif;awmfrl\/ xdkociftm;jzifh4if;? xdkocif
tbdkYtvdkiSg4if;? cyfodrf;aomt&mwdkYonf zefqif;vsufjzpfMu\/1;17 om;awmfonfvnf; cyfodrf;aomt&mrjzpfrSD jzpfawmfrl cyfodrf;aomt&mwdkYonf wefcdk;awmftm;jzifhom wnfMu\/1;18 toif;awmfwnf;[laom udk,f\OD;acgif;jzpfawmfrl\/ t&m&m xl;jrwfjcif;iSg rlvt&if;jzpf? aoaomolwdkYwGif om;OD;
jzpfawmfrl\/1;19 taMumif;rlum;? cyfodrf;aomjynfhpHkjcif;udk om;awmfusdef;0yfapjcif;iSg4if;?1;20 vuf0g;uyfwdkifrSm oGef;aomtaoG;awmftm;jzifh &efudkNidrf;ap? aumif;uift&mjzpfap? ajrBuD;t&mjzpfap? cyfodrf;aomt&mwdkYudk
om;awmftm;jzifh bk&m;ocifESifh rd[m,zGJUapjcif;iSg4if; tvkd&Sdawmfrl\/
1;21 txufu bk&m;ocifESifhuGm&Sif;? qdk;npfaomtusifhudkusifhojzifh pdwfESvHk; &efoljzpfaom oifwdkYudk? udk,fcEmawmf taocH
awmfrlaomtm;jzifh? ,ckrd[m,zGJUapawmfrl\/1;22 taMumif;rlum;? aumif;uifatmuf &SdorQaom a0ae,sow0gwdkYtm; a[majymojzifh?
1;23 oifwdkYonf udk,fwdkifMum;&NyD;aom {0Ha*vdw&m;\ ajrmfvifhjcif;rS ra&GUavsmYbJ? wdkufjrpfusjcif;? wnfMunfjcif;ESifhwuG
NrJNrHpGm,HkMunfMuvQif? oefY&Sif;pifMu,fvsuf tjypfwifcGifhESifhuif;vGwfvsuf&Sdaom oifwdkYudk a&SUawmf qufornftaMumif;wnf;/
1;24 igaygvkonf xdkw&m;udka[maomq&mjzpfonfESifh oifwdkYtbdkYtvkdiSg qif;&JcHjcif; ,ck0rf;ajrmuf? c&pfawmf\
qif;&J'kut<uif;tusefudk toif;awmfwnf;[laom udk,fawmftbdkYtvkdiSg igYudk,fcEm jynfhpHkap\/1;25 a&S;uyfumvywfvHk; 0Sufxm;vsuf&Sdaomfvnf;?
1;26 ,ckwGif oefY&Sif;olwdkYtm;abmfjyaom eufeJ&mwnf;[laom bk&m;ocif\EIwfuywf w&m;awmfudk tukeftpifa[majymapjcif;iSg?
oifwdkYtusKd;udkaxmuf? igYtm;tyfay;awmfrlaom bk&m;ocif\omoemawmfESifhtnD? igonf toif;awmf "rq&m\tjzpfodkY
a&muf&NyD/-

1023

1;27

wyg;trsKd;om;wdkYwGif eufeJaomt&mESifhqdkifaom r[mpnf;pdrfum;? tb,frQavmufBuD;onfudk oefY&Sif;olwdkYonf odapjcif;


iSg? bk&m;ociftvdk&Sdawmfrl\/ xdkpnf;pdrfum;? bkef;toa&udk ajrmfvifhjcif;taMumif;wnf;[laom oifwdkYtxJ wnfawmfrlaom
c&pfawmfaywnf;/1;28 c&pfawmftm;jzifh vlwdkif; pHkvifjci;fodkYa&muf vlcyfodrf;wdkYudk qufotHhaomiSg? igwdkYonf vlcyfodrf;wdkYudk owday; ynm
trsKd;rsKd;ESifh qHk;roGefoifvsuf c&pfawmf\w&m;udk a[majymMu\/1;29 xdkodkYtvdkiSg igonf trIaqmif&Guf? ig wefcdk;awmfjyKjyiftm;xkwfawmfrlonftwdkif; BudK;pm;tm;xkwfavY&Sd\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2

2;3
2;4
2;5
2;6
2;7
2;8
2;9
2;10
2;11
2;12
2;13
2;14
2;15
2;16
2;17
2;18
2;19
2;20
2;21
2;22
2;23

oifwdkYESifh avm'dudNrdKUolNrdKUom;wdkYrSp? igYrsufESmudk rjrifbl;aomol&SdorQwdkYonf?arwmcsif; xHk;zGJU? crnf;awmfbk&m;ESifh c&pfawmf\eufeJaomt&mudk em;vnfEdkifaom 0dpdudpmESifh uif;pifaomOmPf\
pnf;pdrftaygif;ESifh jynfhpHk? pdwfESvHk;oufomaprnftaMumif; tb,frQavmufBuD;aom wdkufvSefjcif;udk igcH&onf[k oifwdkY
odapjcif;iSg igtvdk&Sd\/ xkdeufeJaomt&m ynmb@m? OmPfb@m&SdorQwdkYonf 0Sufxm;vsuf&SdMu\/tb,frnfaomolrQ jzm;a,mif;aompum;tm;jzifh oifwdkYudk rvSnfhjzm;apjcif;iSg? pum;udk igajymqdk\/igonf udk,fcEmtm;jzifh oifwdkYESifhuGmaeaomfvnf;? pddwf0dnmOftm;jzifh oifwdkYESifhtwl&Sdonfjzpf? oifwdkYonf avsmufywf
pGmpD&ifjyKjyifwwfonfudk4if;? c&pfawmf cdkifcHhpGm,HkMunfonfudk4if; jrifvQif0rf;ajrmufjcif;&Sd\/xdkaMumifh oifwdkYonf ocifa,Ic&pfudk cH,lNyD;onfjzpf?
xdkocif pdkufysKd;jcif;? wnfaqmufjcif;&Sdvsuf? enf;Oya'oudkcHNyD;onftwdkif; ,HkMunfjcif; NrJNrHpGmpGJvrf;vsuf? aus;Zl;awmf
udkcsD;rGrf;jcif;ESifhwuG ,HkMunfjcif; wdk;yGg;jynfhpHkvsuf? xdkocif usifvnfMuavmh/
c&pfawmf\w&m;udkrvdkuf? vltqufqufcHaom enf;Oya'oESifh avmuDw&m;Ekudkvdkuf? avmuDynmESifh tcsnf;ESD;aom
y&d,m,ftm;jzifh oifwdkYudk tb,folrQ rvk,lrzsufqD;apjcif;iSg owdjyKMuavmh/taMumif;rlum;? bk&m;ocif\Zmwdtjzpfawmf\ jynfhpHkjcif;taygif;onf c&pfawmf udk,fxif&Sm; usdef;0yfawmfrl\/txG#ftjrwftmPmpuf&SdorQudk tkyfpdk;awmfrlaomxdkocif oifwdkYonf pHkvifjcif;&SdMu\/c&pfawmf\ ta&zsm;vSD;jcif;tm;jzifh Zmwdyuwdtjypf\ udk,fudky,f&Sif;? vufjzifhrvkyfaom ta&zsm;vDDS;jcif;udk xdkocif
oifwdkYonf cHMuonfjzpf?AwdZHtm;jzifh xdkocifESifhtwl oN*K[fjcif;udkcHMu\/ c&pfawmfudk aojcif;rSxajrmufapawmfrlaom bk&m;ocif\ jyKjyiftm;
xkwfawmfrljcif;udk ,HkMunfaomtm;jzifh? AwdZHudkcH xdkocifESifhtwl xajrmufjcif;odkYa&mufMu\/'kpdkuftjypf4if;? Zmwdyuwd\ ta&zsm;vSD;jcif;udkrcHaomtjzpf4if; aovsuf&Sdaeaom oifwdkYudk c&pfawmfESifh twl
touf&Sifap? oifwdkYtjypf&SdorQwdkYudk vTwfawmfrl\/igwdkYESifh qefYusifbufjzpfaom 0denf;txHk;tzGJUESifYpyfqdkifaom vufrSwfudkacs? vuf0g;uyfwdkifrSmdkufxm;vsuf? igwdkYpyfMum;xJu
y,f&Sif;awmfrlNyD/txG#ftjrwf? tmPmpufrsm;udkvk,lvQif? xif&Sm;pGmxkwfjy vuf0g;uyfwdkifawmftm;jzifh atmifyGJudkcHawmfrlNyD/
xdkaMumifh pm;aomufjcif;trI? yGJaeY? vqef;aeY? OykofaeYwdkYudk apmifhjcif;trIwGif oifwdkYudk tb,folrQ rppfaMumrpD&ifapESifh/xdkt&mwdkYonf aemufjzpfvwHYaomt&mwdkY\t&dyfjzpfMu\/ udk,frlum; c&pfawmf\ udk,fjzpf\/OD;acgif;awmfudktrSDrjyK? Zmwdyuwd\ pdwfESvHk;tcsnf;ESD;axmifvTm;vsuf? rdrdrodrjrifaomt&mudk pl;prf;vsuf? pdwfESdrfYcsjcif;4if;?
aumif;uifwrefudk udk;uG,fjcif;4if; arGUavsmfaomolwpHkwa,mufrQ oifwdkYqkudk rvkr,lapESifh/OD;acgif;awmfrS wudk,fvHk;onf tqpftydkif;txHk;tzGJUrsm;tm;jzifh? tm;jznfh xHk;zGJUvsuf? bk&m;ocif\tvdkawmfESifhtnD BuD;yGg;
wwf\/
oifwdkYonf c&pffawmfESifhtwlao? avmuDw&m;EkrS pkawhMuonfrSefvQif?rwdkYESifh? rjrnf;ESifh? rudkifESifh[laom ynwfpum;udk avmuDtouf&Sifao;ouJYodkY? tb,faMumifh em;axmifMuoenf;/vlwdkY\ ynwfMo0g'twdkif; apmifha&Smufaom xdkynwf&SdorQwdkYonf ykyfysufapjcif;taMumif;jzpfMu\/xdkodkYaomynwfwdkYonf udk,ftom;udk 0ajympGmauR;arG;jcif;ESifhrqdkif? udk,ftvdktavsmuf udk;uG,fjcif;? pdwfESdrfYcsjcif;? udk,fum
,udk ESdyfpufjcif;ESifhqdkif? ynm&Sda,mifaqmifMu\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4

txufqdkcJYNyD;onftwdkif;? oifwdkYonf c&pfawmfESifhtwl xajrmufMuonfrSefvQif? bk&m;ocif\ vufsmawmfbufrSm c&pfawmf


onf xdkifaeawmfrl&mt&yf&Sdaom txuft&mwdkYudk &SmMuavmh/ajrBuD;ay:rSm&Sdaomt&mwdkYudk pGJvrf;aompdwfr&SdMuESifh/ txuft&mwdkYudkom pdwfpGJvrf;jcif;&SdMuavmh/taMumif;rlum;? oifwdkYonf aoaomoljzpf oifwdkYtoufonf c&pfawmfESifhtwl bk&m;ocif 0Sufxm;vsuf&Sd\/igwdkYtoufwnf;[laom c&pfawmfonf xif&Sm;awmfrlaomtcg? igwdkYonfvnf; xdkocifESifhtwl bkef;BuD; xif&Sm;MuvwHY/
1024

3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11
3;12
3;13
3;14
3;15
3;16

3;17
3;18
3;19
3;20
3;21
3;22
3;23
3;24
3;25

xkdaMumifh rw&m;aomarxkefrSD0Jjcif;? npfnL;pGmusifhjcif;? udavomylyefjcif;? qdk;npfaomwyfrufjcif;? kyfwkudkudk;uG,fjcif;jzpfaom


avmbvGefusL;jcif;wnf;[laom? ajrBuD;ay:rSm&Sdaom oifwdkY\udk,ft*FgwdkYudk aoapMuavmh/xdktrIrsm;aMumifh bk&m;ocif\trsufawmfonf jiif;qefaomolwdkYtay: oifha&mufay\/xdkolwdkYESifh oifwdkYonfvnf; txufuaygif;abmfaomtcg? xdktrIrsm; usifvnfMu\/,ckrlum;? xdktrItvHk;pHkwdkYudk4if;? trsufxGufjcif;? pdwfqdk;jcif;? remvdkjcif;? olUtoa&ysufatmifajymqdkjcif;? npfnL;aompum;udk
oHk;jcif;wdkYudk4if;? oifwdkYEIwfrS y,f&Sif;Muavmh/tcsif;csif; rkompum;udk rajymroHk;MuESifh/ taMumif;rlum;? oifwdkYonf vla[mif;\tusifhwdkYESifh vla[mif;\udk,fudkcRwfy,f?zefqif;awmfrlaomol\ yHkoPmefESifhtnD? rSefaomynmtm;jzifh topfjyKjyifaom vlopfudk ,lwif0wfaqmifaomoljzpfMu\/xdkzefqif;jyKjyifawmfrl&m a[vovlr&Sd? ,k'vlr&Sd? ta&zsm;vDS; r*FvmcHjcif;r&Sd? rcHjcif;r&Sd? vldkif;r&Sd? oukodvlr&Sd? uRefr&Sd?
vlvGwfr&Sd? c&pfawmfonf tvHk;pHkwdkY tvHk;pHkjzpfawmfrl\/
xdkaMumifh oifwdkYonf bk&m;ocifa&G;aumufaomol? oefY&Sif;aomol? cspftyfaomoluJYodkY? oem;pHkrufjcif;? aus;Zl;jyKjcif;?
pdwfESdrfYcsjcif;? El;nHhodrfarGUjcif;? pdwf&Snfjcif;wdkYudk ,lwif0wfaqmifMuavmh/ wa,mufwa,muf tjypfwifp&mtcGifh&SdvQif? tcsif;csif;onf;cH tjypfudkvTwfMuavmh/ c&pfawmfonf oifwdkY\tjypfudk
vTwfawmfrlouJYodkY? xdkenf;wl jyKMuavmh/pHkvifjcif;tzGJUtpnf;wnf;[laom cspfjcif;arwmudkxyf ,lwif0wfaqmifMuavmh/oifwdkYpdwfESvHk;txJ c&pfawmf\Nidrfoufjcif; tkyfpdk;ap/ xdkodkYtvdkYiSg oifwdkYonf wvHk;wudk,fwnf; ac:xm;awmfrljcif;udk
cHMuonfjzpf? aus;Zl;awmfudkodaompdwf&SdMuavmh/
c&pfawmf\EIwfuywfw&m;onf ynmtrsKd;rsKd;ESifh oifwdkYtxJ <u,f0pGmwnfae oifwdkYonf qmvHoDcsif;rSpaom
"roDcsif;trsKd;rsKd;tm;jzifh? tcsif;csif;wdkYudkqHk;roGefoifjcif;? owday;jcif;udkjyK? El;GwfaompdwfESvHk;ESifh bk&m;ocifha&SUawmf
wifhw,favsmufywfpGm oDcsif;qdkMuavmh/pum;ajymaomf4if;? trIaqmif&Gufaomf4if;? ocifa,I\emrawmfudkaxmuf cyfodrf;aomtrIwdkYudkjyKrlvsuf? aus;Zl;awmfBuD;
vSyg\[k xdkocifudktrSDjyK crnf;awmfbk&m;ocifha&SU 0efcHMuavmh/
tcsif;rdef;rwdkY? ocifbk&m; avsmufywfonftwdkif;? udk,fcifyGef;\ tkyfpdk;jcif;udk 0efcHMuavmh/tcsif;a,mufsm;wdkY? udk,fcifyGef;udk cspfMuavmh/ Murf;wrf;pGmrjyKMuESifh/om;orD;wdkY? rdbpum;udk t&m&m em;axmifMuavmh/ rdbpum;udk em;axmifjcif;trIonf ocifbk&m; ESpfoufawmfrlaom
trIjzpf\/tbwdkY? udk,fom;orD;udk pdwfqdk;apjcif;iSg rjyKMuESifh/ xdkodkY jyKvQif? olwdkYonf tm;avsmYpdwfysufjcif;odkY a&mufMuvdrfYrnf/tapcHuRefwdkY? ocifbk&m;udk aMumuf&GHUvsuf? vlwdkY\pdwfudk El;TwfapaomoluJhodkY? rsufarSmufom em;axmifonfr[kwf?
pdwfESpfcGr&SdbJ? avmuDocif\pum;udk t&m&mem;axmifMuavmh/vl\trIudkomaqmif&GufouJYokdYr[kwf? ocifbk&m;\trIawmfudkaqmif&GufouJYodkY? jyKavorQwdkY apwempdwfESifhjyKMuavmh/oifwdkYonf ocifc&pfawmf\tapudkcHMuonfjzpf? tarGawmfwnf;[laomtusKd;udk? xdkocifbk&m;\vufawmfrS cH&vdrfYrnf[k
odrSwfMuavmh/rw&m;aomtrIudk jyKaomolrnfonfum;? rdrdjyKaomtrI\ tusKd;tjypfudkcH&vdrfhrnf/ tb,fol\rsufESmudkrSwfawmfrrl/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10

ocifwdkY? oifwdkY\ocifonf aumif;uifbHk&SdawmfrlonfudkodrSwf? ajzmifhrwfjcif;w&m;? rQwjcif;w&m;ESifhtnD udk,fuRef


wdkYudkjyKMuavmh/
qkawmif;yXemjyKjcif;trIudk tNrJjyK? aus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;vsuf apmifha&SmufMuavmh/igonf c&pfawmf\eufeJaomt&maMumifh tcsnftaESmifcH&onfjzpf?xdkeufeJaomt&mudk a[majymjcif;iSg? bk&m;ocifonf w&m;a[m&mwHcg;udk igwdkYtm;zGifhawmfrlrnftaMumif;udk4if;? xdkeufeJaom
t&mudk a[majymtyfonfESifhtnD igabmfjyrnftaMumif;udk4if;? igwdkYtbdkYvnf; qkawmif;Muavmh/jyifyvlwdkY\ rsufESmudkaxmufvsuf? ynmESifhusifhaqmif umvtcsdefudka&G;EIwfMuavmh/vltoD;toD;wdkYtm; tb,fodkY jyefajym&rnfudk odEdkifrnftaMumif;? oifwdkYpum;onf qm;tm;jzifh iefaomt&omESifhjynfhpHkvsuf?
tpOfrjywf wifhw,favsmufywfygap/
ocifbk&m; opm&Sdaomq&m? igwdkYuRefcsif;wnf;[laom? igcspfaomnDwkcdwfonf ig\taMumif;t&m&SdorQudk oifwdkYtm;abmfjy
vdrfYrnf/olonf oifwdkY\ taMumif;t&mrsm;udkod?
oifwdkYpdwfESvHk;udk oufomapjcif;iSg? xkdoludk4if;? oifwdkYtxJujzpf opm&SdaomigcspfaomnD Moaeodrfudk4if;? oifwdkYqDodkY
igapvTwf\/ olwdkYonf NrdKU jzpforQaomtaMumif;t&mudk oifwdkYtm; abmfjyMuvdrfYrnf/
igESifhtwl tusOf;cH&aomol tm&dwmck? AmeA\wlrmuk? ,kwK[kac:a0:aom a,IwdkYonf oifwdkYudkEIwfqufMu\/ rmuktwGuf
oifwdkYudk igrSmvdkufcJYNyD/ olonf oifwdkYqDodkYa&mufvmvQif vufcHMuavmh/-

1025

4;11

ta&zsm;vSD;jcif;udkcHaom olwdkYwGif olwdkYom bk&m;ocif\EdkifiHawmftbdkY igESifhtwl trIaqmifaomoljzpf? igYpdwfudkoufom


apMu\/4;12 oifwdkYtxJujzpfaom c&pfawmf\ uRef{yjzonf oifwdkYudkEIwfquf\/ oifwdkYonf pHkvifvsuf? bk&m;ocif\tvdkawmfudk
tukeftpif avYusufvsuf wnfMunfrnftaMumif; olonf oifwdkYtbdkY umvtpOfBudK;pm; qkawmif;wwf\/4;13 oifwdkYrSp avm'dudNrdKUESifh a[&aygvdNrdKU&Sdaom olwdkYtbdkYolonf tvGefapwempdwftm;BuD;onf[k igonf ol\oufao
jzpf\/4;14 igcspfaom aq;orm;vkumESifh a'ronf oifwdkYudk EIwfqufMu\/4;15 avm'dudNrdKU&Sdaom nDtpfudkwdkYudk4if;? EHkzrSp ol\tdrf&Sdaom toif;awmfudk4if; EIwfqufMuavmh/
4;16 pmudk oifwdkYonf bwfNyD;rS avm'dudNrdKUtoif;awmfudk bwfapMuavmh/ xdkNrdKUrS&aompmudkvnf; oifwdkYbwfMuavmh/4;17 tmcdyKudkvnf;? oifonf ocifbk&m;\vufawmfrS cH&NyD;aom "rq&m\trIt&mudk jynfhpHkjcif;iSg owdjyKyg[kajymMuavmh/
4;18 igaygvkonf oifwdkYtm; EIwfqufaomtcsufudk udk,fvufjzifha&;xm;\/ igcH&aomcsnfaESmifjcif;udk atmufarhMuavmh/ oifwdkY
aus;Zl;awmf&Sdapownf;/ tmrif/
aumavmoJMo0g'pmNyD;\/

1026

oufomavmedwfMo0g'pmyXrapmif/
First Thessalonians.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5

1027

oufomavmedwfMo0g'pmyXrapmif/
First Thessalonians.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1

aygvk? odvGmEk? wdarmaowdkYonf crnf;awmfbk&m;ESifh ocifa,Ic&pfwnf&Sdaom oufomavmedwfNrdKUom; toif;awmfudk


Mum;vdkufyg\/ ocifa,Ic&pfESifh igwdkYtbwnf; [laom bk&m;ocifhtxHawmfuaus;Zl;awmfESifh Nidrfoufjcif;onf oifwdkY
&Sdygapaom/
1;2 igwdkYtbwnf;[laom bk&m;ocifa&SUawmf?
1;3
oifwdkYonf ,HkMunfaom pdwfESifh tusifhudkusifhjcif;?
1;4 cspfaompdwfESifh BudK;pm;tm;xkwfjcif;? igwdkYocifaa,Ic&pfudk ajrmfvifhaompdwfESifh wnfMunfjcif;wdkYudk igwdkYonf tpOf
rjywfatmufarhvsuf? bk&m;ocifcspfawmfrlaom nDtpf udkwdkY? oifwdkYcH&aom a&G;aumufawmfrljcif;udkodvsuff? oifwdkYtaygif;
udktaMumif;jyKojzifh? bk&m;ocif\aus;Zl;awmfudk umvtpOfcsD;rGrf;? oifwdkYtbdkYtvdkiSg qkawmiff;yXemjyKvsuf aeMu\/
1;5
igwdkYonf oifwdkYESifhtwlaeaomtcg oifwdkYtwGuf tb,fodkYaomoljzpfonfudk oifwdkY odMuonfESifhtnD? igwdkYa[majymaom
{0Ha*vdw&m;onf? oifwdkY pum;oufoufjzpfonf r[kwf/ wefcdk;ESifh4if;? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifh4if;? 0dpdudpmr&SdbJ
trSefodjcif;ESifh4if;? jynfhpHk aomw&m;jzpf\/1;6 oifwdkYonf BuD;pGmaomqif;&Jjcif;udkcH&aomfvnf;? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifhqdkifaom 0rf;ajrmufjcif;ESifhwuG EIwfuywfw&m;
awmfudkcH,l? igwdkYuJYodkYaomol? ocifbk&m;uJYodkYaomoljzpfMu\/1;7 odkYjzpf? rmaua'gedjynf? tmcg,jynf ,HkMunfaomoltaygif;wdkYtm; oifwdkYonf yHkoufaoay;aomoljzpfMu\/1;8 tb,fodkYenf;[lrlum;? oifwdkYxHu? ocifbk&m;\EIwfuywfw&m;awmftoHonf? rmaua'gedjynf? tcg,jynf ausmfapm
onfomru? bk&m;ocifudk oifwdkY,HkMunfjcif;\ odwif;onf t&yf&yfwdkYESHYjym;av\/ odkYjzpf igwdkYonf wpHkwckudkrQ
ajymp&mtaMumif;r&Sd/1;9 igwdkYonf oifwdkYtxJodkY tb,fodkY0ifMuonftaMumif;t&mudk olwdkYonf udk,fwdkifMum; ajymMu\/ toufESifhjynfhpHkvsuf
rSefawmfrlaom bk&m;ocif\trIawmfudk oifwdkYonf aqmifjcif;iSg4if;?1;10 a&mufvwHYaomab;'PfrS igwdkYudku,fEIwfaom ocifa,Iwnf;[laom aojcif;rSbk&m;ocifxajrmufapawmfrlaom om;
awmfonf? aumif;uifbHkrS<uvmawmfrlrnft&mudk iHYvifhjcif;iSg4if;? kyfwkqif;wkwdkYudkypfy,f? bk&m;ocifhtxHawmfodkY
ajymif;vJMuonf taMumif;t&mudkvnf; Mum;ajymMu\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2

nDtpfudkwdkY? igwdkYonf oifwdkYtxJodkY0ifjcif;trIonf tcsnf;ESD;rjzpfaMumif;udk oifwdkYonf udk,fwdkifodMu\/oifwdkYodMuonfESifhtnD? igwdkYonf zdvdydNrdKU qif;&Jjcif;ESifh nOf;qJjcif;udkcHNyD;rS? bk&m;ocifudktrSDjyK BuD;pGmaomwdkufvSef
jcif;ESifhwuG? bk&m;ocif\{0Ha*vdw&m;udk oifwdkYtm; &J&ifhpGma[majymMu\/2;3 igwdkYonf rSm;,Gif;jcif;? npfnL;jcif;? vSnfhjzm;jcif;tm;jzifh oifwdkYudk wdkufwGef;aoG;aqmifMu onfr[kwf/
2;4 {0Ha*vdw&m;udk apmifhxdkufaomol[k igwdkYudk bk&m;ocifvufcHawmfrlonfESifhtnD? vludkESpfoufapouJhodkYr[kwf? igwdkYpdwf
ESvHk;udk ppfaMumpHkprf;awmfrlaom bk&m;ocifudk ESpfoufapouJYodkY a[majymMu\/2;5 tb,fodkYenf;[lrlum;? oifwdkYodMuonfESifhtnD? igwdkYonf acsmarmYaompum;udkwcgrQroHk;? 0Sufxm;aomavmbpdwftvQif;
r&SdaMumif;udk bk&m;ocifonf igwdkYoufaojzpfawmfrl\/
2;6 xdkrSwyg;? c&pfawmf\wrefawmfjzpf? av;aom0efudkwifydkifaomfvnf;? vlay;aombkef;toa&udk oifwdkYwGifr&Sm? tjcm;ol
wdkYwGifvnf; r&SmbJ?2;7 oifwdkYwGifjznf;nif;pGmjyKMu\/ oifwdkYudkcspfaomaMumifh
2;8 EdkYxdef;onf rdrdoli,fudkauR;arG;jyKpkouJYodkY? igwdkYonf oifwdkYudkESajrmpHkrufjcif;ESifhwuG? bk&m;ocif\{0Ha*vdw&m;udkrQru?
udk,ftouf udkyif ay;csifaomapwempdwf&SdMu\/
2;9 nDtpfudkwdkY? igwdkYonf yifyef;pGmvkyfaqmif BudK;pm;tm;xkwfaMumif;udk oifwdkYrSwfrdMu\/ oifwdkYwGif wa,mufudkrQ raESmifh
&Sufjcif;iSg? igwdkYonf aeYnOfhvkyfaqmifvsuf? bk&m;ocif\ {0Ha*vdw&m;udk oifwdkYtm;a[majymMu\/2;10 rdrdEdkifiHawmfESifh bkef;awmfxJodkY?
2;11 oifwdkYudk ac:oGif;awmfrlaom bk&m;ocifESifh
2;12 txdkuftavsmuf oifwdkYonf usifhaqmifapjcif;iSg? tbonf rdrdom;wdkYudkjyKouJhodkY igwdkYonf oifwdkY&SdorQudk tb,fokdY
wdkufwGef;aoG;aqmifrSmxm;onfudk oifwdkYodMuonfESifh tnD? ,HkMunfjcif;odkYa&mufaomoifwdkYwGif igwdkYonf tb,fodkY

1028

oefY&Sif;ajzmifhrwfvsuf? tjypfwifcGifhESifh uif;vGwfvsufaeMuonfudk oifwdkYonf oufaojzpfMu\/ bk&m;ocifonfvnf;


oufaojzpfawmfrl\/
2;13 igwdkYa[majymaom bk&m;ocif\EIwfuywfw&m;udk oifwdkYonf cH,lMuaomtcg? vl\ EIwfxGufpum;udkrcHr,lbJ? bk&m;ocif\
EIwfuywfawmftrSefjzpfonfESifhtnD? ,HkMunfjcif; odkYa&mufaom oifwdkYtxJjyKjyifaom bk&m;ocif\EIwfuywfw&m;udk
cH,lMuonf taMumif;t&mudk igwdkYonfaxmuf? bk&m;ocif\aus;Zl;awmfudk tpOfrjywfcsD;rGrf;Mu\/2;14 tb,fodkYenf;[lrlum;? ,k'jynf a,Ic&pf\ bmomudkcH,laom bk&m;ocif\oif;0ifolwdkYonf ,k'vlwdkYvufrS
qif;&JcH&ouJYodkY? nDtpfudkwdkY? oifwdkYonf rdrdwdkYtrsKd;om;csif;wdkYvufrS xdkenf;wlcH&aomtm;jzifh? ,k'jynf&Sdaom wynfh
awmfuJYodkYaomoljzpfMu\/2;15 ,k'vlwdkYonf ocifa,IrSp ya&mzufrsm;udktaoowfMuNyD/ igwdkYudkvnf;nOf;qJMuNyD/ bk&m;ocif\tvdkawmfodkYrvdkuf?
cyfodrf;aomvlwdkYESifh qefYusifbufjzpfMu\/2;16 wyg;trsKd;om;wdkYonf u,fwifjcif;odkYa&mufapjcif;iSg igwdkYonf a[majymMuonfudk olwdkYonf qD;wm;? rdrdwkdYtjypfudk
tpOfjynfhpHkapMu\/ olwdkYtay: trsufawmfonf tukeftpifa&muf&\/
2;17 nDtpfudkwdkY? igwdkYonf pdwfESvHk;tm;jzifhr[kwf? udk,ftm;jzifhom oifwdkYESifhcPuGmonf&Sdaomf? oifwdkYrsufESmudkjrifjcif;iSg
tvGefvGrf;aompdwfESifh omBudK;pm;tm;xkwfMu\/2;18 xdkaMumifh? igaygvkonf oifwdkY&Sd&modkYvmjcif;iSg? ESpfBudrfajrmufatmiftvdk&Sdaomfvnf;? pmwefonf qD;wm;av\/2;19 igwdkYajrmfvifhjcif;taMumif;? 0rf;ajrmufjcif;taMumif;? 0g<um;jcif;\OD;&pfo&zlum;? tb,fokdYaomtaMumif;t&menf;/ igwdkY
ocifa,Ic&pf <uvmawmfrlaomtcg? a&SUawmf oifwdkYonf xdkokdYaomtaMumif;t&mjzpfMuonfr[kwfavm/2;20 oifwdkYonf igwdkY\bkef;toa&? igwdkY\0rf;ajrmufjcif;taMumif; jzpfMuownf;/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3

xdkaMumifh igonf wzefratmifhEdkifaomtcg? tmoifNrdKU wa,mufwnf;usef&pf aejcif;iSg tvdk&Sd\/c&pfawmf\{0Ha*vdw&m;udka[majym? bk&m;ocif\trIawmfudk vkyfabmfaqmifbuf jzpfaom igYnDwdarmaoudkvTwfvdkuf\/igwdkYcH&aomqif;&Jjcif;aMumifh tb,folrQ ra&GUavsmYrnftaMumif;? oifwdkYudkNrJNrHap? ,HkMunfjcif;t&m oifwdkYudkwdkufwGef;EdI;
aqmfapjcif;iSg? olUudkigvTwfvdkuf\/3;4 xdkqif;&Jjcif;udkcHaprnftaMumif;? igwdkYudkcefYxm;awmfrlonf[k oifwdkYudk,fwdkifodMu\/ tb,fodkYenf;[lrlum;? igwdkYonf
qif;&Jjcif;udkcH&vdrfYrnf[k oifwdkYESifhtwl&SdpOftcg igwdkYajymESifhMuNyD/ xkdodkYajymonftwdkif;jzpfonfudk oifwdkYvnf;odMu\/3;5
pHkprf;aoG;aqmifwwfaomolonf oifwdkYudk pHkprf;aoG;aqmifojzifh? igwdkYyifyef;pGmvkyfaqmifjcif;trIonf tcsnf;ESD;jzpfrnf[kpdk;&drf?
ratmifhEdkifaomtcg oifwdkY\,HkMunfjcif;udkodvdkaomiSg igapvTwf\/
3;6
,ckrlum;? wdarmaoonf oifwdkYxHujyefvm? oifwdkY\,HkMunfjcif;ESifh cspfjcif;wnfonf[l4if;? igwdkYonf oifwdkYudkvGrf;ouJYodkY
oifwdkYonf igwdkYudkvGrf;? tpOfrjywf aumif;rGefpGmatmufarYMuonf[l4if;? 0rf;ajrmufp&modwif;udk Mum;ajymonf &Sdaomf?3;7 nDtpfudkwdkY? igwdkYonf t&m&mqif;&J cufcJpGmcH&onfwGif? oifwdkY\,HkMunfjcif;tm;jzifh oufomjcif;odkYa&mufMu\/3;8
,ckrSm oifwdkYonf ocifbk&m;wnfMunfvQif? igwdkYonftouf&SifMu\/3;9 igwdkY\bk&m;ocifa&SU oifwdkY\taMumif;aMumifh igwdkYcH&aom 0rf;ajrmufjcif;taygif;udk axmuf? oifwdkYtaMumif;aMumifh
bk&m;ocif\ aus;Zl;awmfudk tb,fodkYqyfEdkifoenf;/3;10 oifwdkYrsufESmudkjrif? oifwdkY,HkMunfjcif;vdkao;orQudk pHkvifaprnftaMumif;? igwdkYonf aeYnOfhrjywftvGefw&mqkawmif;
yXemjyK aeMu\/
3;11 oifwdkY&Sd&modkY igwdkYoGm;&mvrf;udk igwdkYtbwnf;[laom bk&m;ocifESifh igwdkYocifa,Ic&pfonf jyifqifawmfrlygapaom/3;12 xdkocifonf rdrdoefY&Sif;oltaygif;wdkYESifhtwl <uvmawmfrlaomtcg? igwdkYtbwnf;[laom bk&m;ocifha&SUrSm tjypfwifcGifh
ESifhuif;vGwfaom oifwdkY\pdwfESvHk;udk udk,fawmfonf oefY&Sif;jcif;yg&rD NrJNrHcdkifcHYpdrfYaomiSg? igwdkYonf oifwdkYudkcspfouJhodkY
oifwdkYonf tcsif;csif;udk4if;? olwyg;taygif;wdkYudk4if; cspf? cspfjcif;arwmESifh txl;ojzifh<u,f0jynfhpHkrnftaMumif; ocifbk&m;
jyKawmfrlygapaom/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

4;2
4;3
4;4
4;5

<uif;ao;aom pum;[lrlum;? nDtpfudkwdkY? oifwdkYonf tb,fodkYusifh&rnf? bk&m;ocifudk tb,fodkYESpfoufap&rnfudk igwdkYxH


enf;cHMuonfESifhtnD wdk;yGg; <u,f0jynfhpHkrnftaMumif;? ocifa,IudktrSDjyKvsuf? igwdkYonf awmif;yef wdkufwGef;aoG;
aqmifMu\/tb,fokdYaomynwfwdkYudk ocifa,I\tcGifhawmfESifh igwdkYonf tyfay;onfudk oifwdkYodMu\/bk&m;ocif\tvdkawmf[lrlum;? oifwdkYonf rw&m;aomarxkefudkMuOfa&Smif oefY&Sif;apjcif;iSg4if;?bk&m;ocifudkrodaom omoemy vlwdkYonf udavomwyfrufjcif;&SdouJhodkYr&Sd?oifwdkYtaygif;onf oefY&Sif;jcif;? toa&wifhw,fjcif;ESifh rdrdudk,fudk rdrdxdef;wwfapjcif;iSg4if;?1029

4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18

trIt&m vGefusL; nDtpfudkudk y&d,m,ftm;jzifh rjypfrSm;apjcif;iSg4if;? tvdkawmf&Sd\/ igwdkYonf txufua[majym


opmay;ESifhonf twdkif;? ocifbk&m;onf xdkodkYaomjypfrSm;jcif;udkcHaomoltaygif;wdkYbuf w&m;pD&ifawmfrlvdrfhrnf/bk&m;ocifonf npfnL;apjcif;iSg igwUdkudkac:awmfrlonfr[kwf? oefY&Sif;apjcif;iSg ac:awmfrl\/xdkaMumifh? igwdkYudkjiif;y,faomolonf vludkomjiif;y,fonfr[kwf? udk,fawmf\oefY&Sif;aom0dnmOfawmfudk igwdkYtm;
ay;awmfrlaom bk&m;ocifudkjiif;y,f\/
nDtpfudkcsif; cspfjcif;t&mudk oifwdkYtm;a&;ay;vdkufp&mtaMumif;r&Sd/ tb,faMumifhenf;[lrlum;? oifwdkYonf tcsif;csif;
cspfapjcif;iSg? bk&m;ocifqHk;roGefoifawmfrlaomoljzpfMu\/xdkrQru? rmaua'gedjynfwGif t&yf&yf&Sdaom nDtpfudktaygif;wdkYudk xdkodkYjyKMu\/ odkYaomfvnf;? nDtpfudkwdkY? oifwdkYonf
wdk;yGg; <u,f0jynfhpHkrnftaMumif;ESifh?jyifyvlwdkYa&SU avsmufywfpGmusifhtb,frQ rvdk&atmif?
igwdkYonf txufurSmxm;onfESifhtnD Nidrf0yfpGmae? udk,ftrIudkaqmif&Gufvsuf? udk,fvufESifhvkyfaqmifjcif;iSg apwempdwfESifh
BudK;pm; tm;xkwfrnftaMumif;udk? igwdkYonf wdkufwGef;aoG;aqmifMu\/
nDtpfudkwdkY? ajrmfvifhjcif;r&Sdaomtjcm;olwdkYonf 0rf;enf;ouJhodkY? oifwdkYonf0rf;renf;rnftaMumif;? tdyfaysmfaomolwdkY\trI
t&mudk rodbJaeapjcif;iSg igwdkYtvdkr&Sd/a,IonfaoNyD;rS wzefxajrmufawmfrlonfudk igwdkYonf,HkvQif? xdkenf;wl a,ItdyfaysmfaomolwdkYudkvnf;? xdkocifESifhtwl
bk&m;ocif ydkYaqmifawmfrlvdrfYrnf/ocifbk&m;\Asm'dwfawmftm;jzifh wzef igwdkYqdkonfum;? ocifbk&m;<uvmawmfrlaomtcg? touf&Sif usef<uif;aomigwdkYonf
tdyfaysmfNyD;aomolwdkY\ t&iftOD;ae&mus&Murnfr[kwf/ocifbk&m;onf a<u;aMumfjcif;? aumif;uifwrefrif;toHay;jcif;? bk&m;ocif\wHydk;awmfudk rIwfjcif;ESifhwuG? aumif;uifbHkrS
udk,fwdkifqif;oufawmfrl? c&pfawmf aovGefaomolwdkYonf tOD;xajrmufMuvdrfhrnf/xdktcg touf&Sif usef<uif;aomigwdkYonf tmumoaumif;uif ocifbk&m;xHawmfodkY a&mufapjcif;iSg? xdkolwdkYESifhwuG
rdkCf;wdrfay:odkY csDaqmifjcif;udkcH&aomtm;jzifh ocifbk&m;ESifhtwl tpOfrjywfae&MuvdrfYrnf/odkYjzpf? pum;rsm;tm;jzifh tcsif;csif; wa,mufudkwa,muf oufomapMuavmh/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2

nDtpfudkwdkY? uyfumvtcsdefrsm;udk oifwdkYtm;a&; ay;vdkufp&mtaMumif;r&Sd/tb,faMumifhenf;[lrlum;? olcdk;onf nOfhtcgvmouJYodkY? ocifbk&m;\ aeY&ufonfvmvdrfYrnfudk oifwdkYonf aocsmpGm
odMu\/5;3 Nidrf0yfjcif;&Sd\/ ab;tE&m,fESifh uif;vGwf\[kqdkpOfwGif? udk,f0efaqmifaomrdef;r om;bGm;jcif;a0'ema&mufouJYodkY?
olwdkYtay: vsifjrefpGmaomysufpD;jcif;a&muf vGwfjcif;tcGifhr&Sd&Mu/5;4 odkYaomfvnf;? nDtpfudkwdkY? xdkaeY&ufonf olcdk;uJYodkY oifwdkYtay:odkY a&mufvmrnftaMumif;? oifwdkYonf arSmifrdkuf
aeMuonfr[kwf/5;5 oifwdkYtaygif;onf tvif;\om;? aeY\om;jzpfMu\/ nOfh\om;? arSmifrdkuf\om;r[kwf/5;6 odkYjzpf? tjcm;aom olwdkYonftdyfaysmfouJYodkY? igwdkYonf tdyfraysmfbJ ormowd&Sd apmifhMuukeftHY/5;7 taMumif;rlum;? tdyfaysmfaomolwdkYonf nOfhtcgtdyfaysmfwwffMu\/ ao&nfao&ufESifh ,pfrl;aomolwdkYonfvnf; nOfhtcg
,pfrl;wwfMu\/5;8 aeY\om;jzpfaom igwdkYrlum;? ormowd&SdMuukeftHY/ ,HkMunfjcif;? cspfjcif;wnf;[laom &iftkyfwefqmudk4if;? u,fwifjcif;odkY
a&mufrnf[k ajrmfvifhjcif;wnf;[laom oHcarmufvHk;udk4if;? 0wfaqmifMuukeftHY/5;9
trsufawmfudkcHapjcif;iSg bk&m;ocifonf igwdkYudkcefYxm;awmfrlonfr[kwf/ igwdkYocifa,Ic&pftm;jzifh u,fwifjcif;udkydkif&apjcif;iSg
cefYxm;awmfrl\/5;10 igwdkYonf Edk;vsuf&Sdonfjzpfap? tdyfaysmfonfjzpfap? xdkocifESifhtwl touf&SifrnftaMumif;? igwdkYtbdkYtaocHawmfrlNyD/5;11 xdkaMumifh? oifwdkYonf ,ckyifjyKonfenf;wl? tcsif;csif;wdkufwGef; wa,mufudkwa,muf wnfaqmufMuavmh/
5;12 xdkrSwyg;? nDtpfudkwdkY? oifwdkYwGif trIawmfudkaqmif&Gufjcif;? ocifbk&m;tcGifhESifhtkyfpdk;jcif;? owday;jcif;trIudkjyKaomolwdkYudk
odrSwf?5;13 olwdkYjyKaomtrIaMumifh arwmpdwfESifh tvGefcspfcifav;jrwfrnftaMumif;? igwdkYonf awmif;yefMu\/ tcsif;csif;
toifhtwifhaeMuavmh/
5;14 wzefwHk? nDtpfudkwdkY? rw&m;pGmjyKaomolwdkYudk owday;Muavmh/ pddwfi,faomolwdkYudk tm;ay;Muavmh/ tm;enf;aomolwdkYudk
axmufrMuavmh/ cyfodrf;aomolwdkYtm; &Snfaompdwf&SdapMuavmh/
5;15 olwyg; tb,folrQ &efwHkYrrlapjcif;iSg owdjyK? tcsif;csif;wdkY4if;? cyfodrf;aomolwdkY4if;? umvtpOfBudK;pm; aus;Zl;
jyKMuavmh/
5;16 tpOfrjywf 0rf;ajrmufjcif;&SdMuavmh/5;17 rjcm;rvyf qkawmif;yXemjyKMuavmh/1030

5;18
5;19
5;20
5;21
5;22
5;23
5;24
5;25
5;26
5;27
5;28

t&m&m aus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;Muavmh/ taMumif;rlum;? oifwdkYonf xdkodkYusifhapjcif;iSg? a,Ic&pf bk&m;ociftvdkawmf&Sd\/0dnmOfawmf\t&Sdefudk rNidrf;apMuESifh/ya&mzufjyKjcif;udk rxDrJhjrifrrSwfMuESifh/cyfodrf;aomt&mudkpHkprf;? aumif;aomt&mudk tNrJudkifpGJMuavmh/raumif;aomtrItrsKd;rsKd;&SdorQudk a&SmifMuavmh/Nidrfoufjcif;\ t&Sifbk&m;ocifudk,fawmfwdkifvnf;? oifwdkYudk tukeftpif oefY&Sif;apawmfrlygapaom/ igwdkYocifa,Ic&pf
<uvmawmfrlaomtcg? oifwdkY\udk,fcEm? pdwf? 0dnmOftaygif;udk tjypfwifcGifhESifhuif;vGwfapjcif;iSg apmifhrawmfrlygapaom/oifwdkYudkac:awmfrlaomolonf opmESifhjynfhpHkonfjzpf? xdkodkYjyKawmfrlvdrfYrnf/
nDtpfudkwdkY? igwdkYtbdkYqkawmif;Muavmh/nDtpfudktaygif;wdkYudk oefY&Sif;aomerf;jcif;ESifh EIwfqufMuavmh/pmudk oefY&Sif;aomnDtpfudktaygif;wdkYtm; bwfapjcif;iSg? ocifbk&m;udkwdkifwnf igonf oifwdkYudk"dXmefopmay;\/igwdkYocifa,Ic&pf\aus;Zl;awmfonf oifwdkY&Sdapownf;/ tmrif/
oufomavmedwfMo0g'pmyXrapmifNyD;\/

1031

oufomavmedwfMo0g'pm'kwd,apmif/
Second Thessalonians.

tcef;BuD; 1 2 3

1032

oufomavmedwfMo0g'pm'kwd,apmif/
Second Thessalonians.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1

aygvk? odvGmEk? wdarmaowdkYonf? oifwdkYtbwnf;[laom bk&m;ocifESifh ocifa,Ic&pf wnf&Sdaom oufomavmedwfNrdKUom;


toif;awmfudk Mum;vdkufyg\/1;2 ocifa,Ic&pfESifh igwdkYtbwnf;[laom bk&m;ocifhtxHawmfu aus;Zl;awmfESifh Nidrfoufjcif;onf oifwdkY &Sdygapaom/
1;3
nDtpfudkwdkY? oifwdkY\,HkMunfjcif;onf tvGefwdk;yGg;? vlwdkif;toD;toD;wdkYonf tcsif;csif;cspfjcif;arwmESifh jynfhpHkMuonfjzpf?
igwdkY onfjyKoifhonftwdkif; oifwdkYaMumifh bk&m;ocif\ aus;Zl;awmfudk tpOfrjywf csD;rGrf;Mu\/1;4
odkYjzpf? oifwdkYonf nOf;qJjcif;? 'kuqif;&Jjcif;udk cH&orQwdkY onf;cH ,HkMunfjcif;&Sdonfudk igwdkYonf axmuf? bk&m;ocif\
toif;awmfrsm;wGif oifwdkYaMumifh 0g<um;Mu\/1;5
oifwdkYonf bk&m;ocif\EdkifiHawmftwGuf qif;&JcH&? xdkEdkifiHawmfudk 0ifpm;xdkufonf[k rSwfawmfrljcif;udk cH&apjcif;iSg? w&m;
ojzifh bk&m;ocifpD&ifawmfrljcif;trIonf xdkokdYaomtm;jzifh xif&Sm;vsuf&Sd\/1;6 tb,fodkYenf;[lrlum;?
1;7 ocifa,Ionf wefcdk;&Sdaomaumif;uifwrefwdkYESifhtwl?
1;8 aumif;uifbHku ay:xGef;awmfrl? bk&m;ocifudkrodaomol? igwdkY ocifa,Ic&pf\ {0Ha*vdw&m;udk em;raxmifaom
olwdkYudk rD;vQHtm;jzifh 'Pfay;awmfrlaomtcg? oifwdkYudk qif;&Japbl;aom olwdkY qif;&Jjcif;udk4if;? qif;&JcH&bl;aom oifwdkY
igwdkYESifhtwl csrf;omjcif;udk4if;? bk&m;ocifqyfay; w&m;ojzifh pD&ifawmfrlvdrfhrnf/1;9 xdkocifonf rdrdoefY&Sif;olwdkYtm;jzifh *kPftoa&awmf xif&Sm;jcif;udk4if;?
1;10 igwdkYoufaoudk oifwdkYonf ,HkMunfonfjzpf? ,HkMunfaomoltaygif;wdkYtm;jzifh tHhMocsD;rGrf;jcif;udk4if;? cHtHYaomiSg
<uvmawmfrlaomaeY&uf? xdkolwdkYonf ocifbk&m;\ rsufESmawmfESifh4if;? wefcdk;&Sdaombkkef;awmfESifh4if; uGm? xm0&ysufpD;jcif;
wnf;[laom tjypf'PfudkcH&MuvwHh/
1;11 xdkaMumifh? igwdkYbk&m;ocifESifh t&Sifa,Ic&pf\ aus;Zl;awmftwdkif;?
1;12 xdkocif\emrawmfudk oifwdkYtm;jzifh bkef;xif&Sm;apjcif;iSg4if;? oifwdkYudkvnf; xdkociftm;jzifh bkef;xif&Sm;apjcif;iSg4if;?
oifwdkYonf ac:awmfrljcif;aus;Zl;udk cHxdkufMuonf[k rSwfawmfrl? aumif;jrwfawmfrljcif;\ apwemtaygif;ESifh oifwdkY\
,HkMunfjcif;trIudk wefcdk;ESifh jynfhpHkapawmfrlrnf taMumif;? igwdkYonf oifwdkYtbdkY tpOfqkawmif;yXemjyKMu\/-

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2

nDtpfudkwdkY? igwdkYocifa,Ic&pf <uvmawmfrl?


igwdkYonf txHawmf pnf;a0;jcif;t&mrSm? ocifbk&m;\ aeY&ufonf csufjcif;a&mufrnf[l pdwf0dnmOftm;jzifhjzpfap?
EIwfxGufpum;tm;jzifhjzpfap? igwdkYpmuJhodkYaom pmtm;jzifhjzpfap? oifwdkYonf pdwfa&GUavsmYjcif;? pdk;&drfwkefvIyfjcif;? tvsifwaqm
r&SdrnftaMumif; igwdkYonf awmif;yefMu\/2;3 tb,folrQ oifwdkYudk tb,fodkYaomtm;jzifh rvSnfhjzm;apESifh/ xdkaeY&ufra&mufrSD azgufjyefoif;cGJjcif;onf t&ifjzpf?
'kpdkufvlwnf;[laom ysufpD;jcif;\om;onf ay:vm&vdrfYrnf/2;4 xdkolonf bk&m;ocif[l4if;? bk&m;[l4if;? ac:a0:orQaom t&mwdkYudk &efbufjyK? udk,fudkudk,f csD;ajrmufaomtm;jzifh?
bk&m;ocif\ Adrmefawmf bk&m;ocifuJYodkY xdkif? bk&m;ocif jzpfa,mifaqmifvsuf udk,fudkjyaomoljzpfownf;/
2;5 igonf oifwdkYESifhtwl&SdpOftcg? xkdtaMumif;t&mrsm;udk ajymNyD[k oifwdkYonf owdr&Muoavm/2;6 xdkolonf rdrdumvtcsdef xif&Sm;apjcif;iSg? ,ckqD;wm;aom taMumif;udkvnf; oifwdkYodMu\/2;7
tb,fodkYenf;[lrlum;? 0Sufxm;vsuf&Sdaom xdkt"rt&monf ,ckyif jyKjyifqJ&Sd\/ odkYaomfvnf;? qD;wm;aomolonf y,f&Sif;
jcif;odkYra&mufrSDwdkifatmif qD;wm;vdrfYrnf/2;8 y,f&Sif;jcif;odkYa&mufaomtcg? xdkt"rvlonf xif&Sm;vdrfYrnf/ xdkt"rvludk ocifa,Ionf EIwfxGuf0dnmOfawmftm;jzifh
zsufqD;? <uvmawmfrljcif;\ a&mifjcnftm;jzifh y,f&Sm;awmfrlvdrfYrnf/2;9 xdkt"rvl\ vmjcif;taMumif;[lrlum;? pmwefjyKjyifaomtm;jzifh rkomESifhpyfqdkifaom xl;qef;aomwefcdk;? edrdwfvuPm?
tHYbG,faom trItrsKd;rsKd;ESifh4if;?2;10 ysufpD;jcif;odkYa&mufaomolwdkYwGif? rw&m;aom vSnfhjzm;jcif;trsKd;rsKd;ESifh4if; vmvdrfYrnf/ taMumif;rlum;? xdkolwdkYonf
u,fwifjcif;odkYa&muftHYaomiSg ormw&m; arGUavsmfaom pdwfudkrcHr,lMu/2;11 xdkaMumifh? ormw&m;udkr,HkbJ? rw&m;aomtrI arGUavsmfaomoltaygif;wdkYonf?2;12 w&m;IH;jcif;odkY a&mufrnftaMumif;? rkompum;udk ,HkpdrfYaomiSg? rdpm'dXd jyKjyiftm;xkwfjcif; tcGifhudk olwdkY
1033

bk&m;ocifvTwfawmfrlvdrfYrnf/
2;13 odkYaomfvnf;? ocifbk&m; cspfawmfrlaom nDtpfudkwdkY? oifwdkYonf pdwfoefY&Sif;jcif;? ormw&m;udk ,HkMunfjcif;tm;jzifh u,f
wifjcif;odkYa&mufpdrfYaomiSg? bk&m;ocifonf a&SUOD;pGmuyifoifwdkYudk a&G;aumufawmfrlonfjzpf? igwdkYonf oifwdkYaMumifh
bk&m;ocif\ aus;Zl;awmfudk tpOfrjywfcsD;rGrf;&Murnf/2;14 xdkodkYtvdkiSg {0Ha*vdw&m;tm;jzifh oifwdkYudk ac:awmfrlNyD/ taMumif;rlum;? oifwdkYonf igwdkYocifa,Ic&pf\ bkef;udk
ydkif&rnftaMumif; wnf;/2;15 xdkaMumifh? nDtpfudkwdkY? igwdkYEIwfxGufpum;tm;jzifhjzpfap? pmtm;jzifhjzpfap? oifwdkYonf oifcJhNyD;aom enf;Oya'orsm;udk
wnfMunfvsuf udkif,lpGJvrf;Muavmh/2;16 igwdkYudkcspfawmfrl?
xm0&oufomjcif;taMumif;udk4if;?
aus;Zl;awmftm;jzifh
aumif;aomajrmfvifhjcif;taMumif;udk4if;
ay;awmfrlaom igwdkY tbwnf;[laom bk&m;ocifESifh? igwdkYocifa,Ic&pfonf udk,fawmfwdkif?2;17 oifwdkYpdwfESvHk;udk oufomap? aumif;aompum;? aumif;aomtrItrsKd;rsKd; oifwdkYudk NrJNrHapawmfrlygapaom/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1

<uif;ao;aompum;[lrlum;? nDtpfudkwdkY? ocifbk&m;\EIwfuywfw&m;onf oifwdkYwGif ESHYjym; bkef;xif&Sm;jcif;&SdouJYodkY?


t&yf&yfwdkY xif&Sm;rnftaMumif;ESifh?3;2 tusKd;taMumif;udk rodrrSwf? qkd;npfaom olwdkYvufrS igwdkYudku,fvTwfawmfrlrnftaMumif;? igwdkYtbdkY qkawmif;Muavmh/
vlwdkif;opm&Sdonfr[kwf/3;3 odkYaomfvnf;? ocifbk&m;onf opmESifh jynfhpHkawmfrl\/ oifwdkYudk NrJNrHap? raumif;aomtrIt&mESifh uif;vGwfapjcif;iSg
apmifhrawmfrlvdrfYrnf/3;4 igwdkYynwfonftwdkif; oifwdkYonf ,ckusifhMu\/ aemufvnf; usifhMuvdrfYrnf[k ocifbk&m;udktrSDjyK igwdkYonf ,HkrSm;
jcif;r&Sd/3;5
bk&m;ocifudk cspfapjcif;iSg4if;? c&pfawmf\enf;wl onf;cHapjcif;iSg4if;? ocifbk&m;onf oifwdkYpdwfESvHk;udk jyifqifawmfrlygapaom/
3;6 wenf;um;? nDtpfudkwdkY? igwdkYxHcHaom enf;Oya'otwdkif;rusifhbJ? rw&m;pGmjyKaom nDtpfudk&SdorQwdkYudk a&SmifMuavmh[k
igwdkYocifa,I c&pf\ emrawmftm;jzifh igwdkYonf ynwfxm;Mu\/3;7 taMumif;rlum;? igwdkYay;aom yHkoufaoudkvdkuf oifwdkYonf tb,fodkYusifh&rnf[k oifwdkYudk,fwdkifodMu\/ igwdkYonf
oifwdkYwGif rw&m;pGmjyKMuonfr[kwf/3;8 tb,fol\ tpmudkrQ tvdktavsmufrpm;/ oifwdkYwGif wa,mufudkrQ raESmifh&Sufjcif;iSg? yifyef;pGm BudK;pm;tm;xkwf aeYnOfh
rjywf vkyfaqmifMu\/3;9 xdkodkYjyKaomfvnf;? rcHr,lydkifaomaMumifh jyKonfr[kwf/ oifwdkYvdkufp&mbdkY yHkoufao jzpfapjcif;iSg jyKMu\/3;10 tb,fodkYenf;[lrlum;? oifwdkYESifhtwl &SdpOftcg? tvkyfrvkyfcsifaomol rnfonfum;? tpmudkvnf; rpm;apESifh[k ynwf
xm;MuNyD/3;11 rw&m;pGmjyK tb,ftvkyfudkrQ rvkyfbJ? udk,fESifhrqdkifaom trI a&maESmaomol tcsKdUwdkYonf oifwdkYwGif&SdaMumif;udk igwdkY
Mum;&Mu\/3;12 xdkodkYaomolwdkYonf Nidrf0yfpGm vkyfaqmif? udk,ftpmudkpm;rnftaMumif;? igwdkYocifa,Ic&pftm;jzifh igwdkYonf ynwfxm;?
wdkufwGef; aoG;aqmifMu\/3;13 nDtpfudkwdkY? tm;avsmYpdwfysufjcif; r&SdbJ? aumif;aom tusifhudk usifhMuavmh/
3;14 pm igwdkYa&;xm;aom ynwfpum;udk wpHka,mufaomolonfem;raxmifbJaevQif? xdkoludk rSwfMuavmh/ &SufaMumufapjcif;iSg
taygif; tabmfrvkyf MuESifh/3;15 odkYaomfvnf;? &efoluJYodkYrrSwf? nDtpfudkuJYodkY rSwf owday;Muavmh/3;16 Nidrfoufjcif;\ ocifonf udk,fawmfwdkif oifwdkY tpOfrjywf cyfodrf;aomtrIt&mtm;jzifh Nidrfoufjcif;udk ay;oem;awmfrlygapaom/
ocifbk&m;onf oifwdkYtaygif;ESifhtwl &Sdawmfrlygapaom/
3;17 igaygvkonf oifwdkYudk EIwfqufjcif;tcsufudk udk,fvufESifha&;xm;\/ odkYa&;xm;avY&Sd? iga&;orQaom Mo0g'pm\
vuPm jzpf\/3;18 igwdkYocifa,Ic&pf\ aus;Zl;awmfonf oifwdkYtaygif; &Sdapownf;/ tmrif/

oufomavmedwfMo0g'pm'kwd,apmifNyD;\/

1034

wdarmaoMo0g'pmyXrapmif/
First Timothy.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6

1035

wdarmaoMo0g'pmyXrapmif/
First Timothy.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4

1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10

1;11
1;12
1;13
1;14
1;15
1;16
1;17
1;18

1;19
1;20

igwdkYudk u,fwifawmfrlaom t&Sifbk&m;ocifESifh? igwdkYajrmfvifhjcif;taMumif;jzpfaom a,Ic&pf\ynwfawmftm;jzifh? xdkocif\


wrefawmfjzpfaom igaygvkonf?,HkMunfjcif;tm;jzifh? ighom;ppfjzpfaom wdarmaoudk Mum;vdkufyg\/ igwdkYocifa,Ic&pfESifh igwdkYtbwnf;[laom bk&m;ocifh
txHawmfu aus;Zl;? *kPm? Nidrfoufjcif; &Sdygapaom/
jcm;em;aomt,l0g'opfudk roGefoifMuESifh[l4if;?
'@m&Dpum;udk em;raxmifMuESifh[l4if;? ,HkMunfjcif;wnfaom bk&m;ocif\ omoemawmfudk jyKpkonfxuf? tcsif;csif;
jiif;cHkjcif;udk omjyKpkwwfaom? jyifqifrukefEdkifaom aqGpOfrsKd;qufpm&if;rsm;udk yrmPrjyKMuESifh[l4if;? oifonf
tcsKdUaomolwdkYudk ynwfxm;? {zufNrdKU ae&pfapjcif;iSg? igonf rmaua'gedjynfodkY oGm;aomtcg? awmif;yefonftwdkif;
ae&pfavmh/
xdkodkYynwfxm;jcif;\tcsKyftjcm[lrlum;? pifMu,faompdwfESvHk;ESifh4if;? udk,fudkudk,fodaompdwf Munfvifjcif;ESifh4if;? rSefaom
,HkMunfjcif;ESifh4if;? pyfqdkifaomcspfjcif;arwmjzpfownf;/xdkodkYaomtusifhudk vltcsKdUwdkYonf tNrJrusifh? tcsnf;ESD;aompum;ajymjcif;odkYvTJoGm;MuNyD/ xkdolwdkYonf rdrdwdkYajymaom
t&mudkem;rvnf/tb,fodkYaomw&m;buf rdrdwdkYcdkifrmpGmaeonfudkrodbJvsuf? ed&nf;q&m vkyfcsifMuonfwum;/ynwfw&m;udk w&m;ojzifh usifhaomoltbdkYrxm;?
rw&m;ojzifhusifhaomol? em;raxmifaomol?
bk&m;udk rudk;uG,faomol? tjypfxif&Sm;aomol? roefY&Sif;aomol? bk&m;w&m;udk rdkrao jyKaomol? rdbudk nOf;qJaomol?
vltoufudk owfaomol? rw&m;aomarxkef rSD0Jaomol? a,mufsm;csif; arxkefudk jyKaomol? vludkcdk;oGm;aomol? rkom
pum;udkoHk;aomol? r[kwfrrSefbJ usdefqdkaomolrSp? pifMu,faomMo0g'ESifh qefYusifbufjzpforQwdkYtbdkY ynwfw&m;udk
xm;onf[k odrSwf? xdkw&m;udkw&m;ojzifh oHk;aomol ynwfw&m;onf tusKd;udkay;wwfonf[k igwdkYodMu\/xdkodkYqdkaomf? r*Fvm&Sdawmfrlaom bk&m;ocif\ bkef;BuD;aom {0Ha*vdw&m;ESifhnDownf;/
xdkw&m;udk ig tyfay;awmfrlonf jzpf? ighudk cGeftm;ESifh jynfhpHkapawmfrlaom igwdkYocifa,Ic&pf\aus;Zl;awmfudk igcsD;rGrf;\/
igonf uJY&JUaomol? nOf;qJaomol? Murf;MuKwfaomoljzpfbl;aomfvnf;? opm&Sdaomol[k xdkocifonfrSwf? "rq&mt&m
cefYxm;awmfrl\/ xdkodkYigjyKaomtcg? ,Hkjcif;r&Sd? trSefrodbJjyKaomaMumifh? *kPmawmfudk igcH&NyD/igwdkYocifbk&m;\ aus;Zl;awmfonfvnf; a,Ic&pf,HkMunfjcif;? cspfjcif;ESifhwuG? twdkif;txuftvGef <u,f0NyD/a,Ic&pfonf tjypf&SdaomolwdkYudk u,fwifjcif;iSg? avmuodkY <uvmawmfrlonf[laom pum;onf opmpum;jzpf\/
t<uif;rJhcH,ltyfaom pum;vnf;jzpf\/ tjypf&SdaomolwdkYwGif igonftBuD;qHk;jzpf\/odkYaomfvnf;? xm0&touftvdkiSg ,HkMunfvwHhaomolwdkYvdkufp&myHkoufaojzpfapjcif;iSg? tBuD;qHk;aomtjypf&Sdaomig?
a,Ic&pfonf cyfodrf;aomcEDawmfudk jyawmfrlrnftaMumif;? ighudkoem;awmfrlNyD/avmu"gwfwdkY\bk&ifwnf;[laom? azmufjyefysufpD;jcif;ESifhuif;vGwfawmfrlxaom? rsufjrifr&? tlyjzpfawmfrlxaom? wql
wnf;aombk&m;ocifonf urmtqufquf *kPftoa&? bkef;tmEkabmf&Sdawmfrlapownf;/ tmrif/
ighom;wdarmao? oifhudk&nfrSwf a[majymcJhNyD;aomtem*wdpum;udk oifonftrSDjyK? ,HkMunfjcif;udk4if;? udk,fudkudk,fodaom
pdwfMunfvifjcif;udk4if;? pGJvrf;aumif;aomppfudk wdkufapjcif;iSg? xm;cJhNyD;aom xdktem*wdpum;ESifhtnD? txufigqdkcJhNyD;aom
ynwfxm;jcif;tcGifhudk oifigtyfay;\/xkd,HkMunfjcif;rS ponfwdkYudk tcsKdUaomolwdkYonf y,fNyD;vQif? ,HkMunfjcif;oabFmysuf qHk;IH;MuNyD/xdkolwdkYwGif [kareJESifh tmavZjEKygownf;/ xkdolwdkYonf uJh&JUaompum;udkMuOfa&Smifjcif;iSg oif&rnftaMumif;? pmwef\
vufodkY igtyfvdkufcJhNyD/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3

igwdkYonf bk&m;0wf arGUavsmfjcif;?


avsmufywfpGmusifhjcif; trsKd;rsKd;udkjyK? Nidrf0yfqdwfnHpGmae&rnftaMumif;? &Sifbk&ifrSp rif;tmPm&Sdaomol taygif;wdkYESifhvlt
rsKd;rsKd;wdkYtbdkY qkawmif;yXemjyKjcif;? arwmydkYjcif;? aus;Zl;awmfudkcsD;rGrf;jcif;udk a&SUOD;pGmjyKapjcif;iSg igwdkufwGef;aoG;aqmif\/taMumif;rlum;? xdkodkYaomtrIonf aumif;aomtrI jzpf\/ igwdkYudk u,fwifawmfrlaomt&Sifbk&m;ocif ESpfoufawmfrlaom
1036

2;4
2;5
2;6
2;7
2;8
2;9
2;10
2;11
2;12
2;13
2;14
2;15

trIvnf; jzpf\/vltaygif;wdkYonf u,fwifjcif;odkYa&muf ormw&m;udkodapjcif;iSg? bk&m;ocif tvdkawmf&Sd\/bk&m;ocifwqlwnf;&Sdawmfrl\/ bk&m;ocifESifh vlwdkY\pyfMum;rSm? vljzpfaom a,Ic&pfwnf;[laom tmrcHwOD;wnf;&Sd\/xdktmrcHonf vltaygif;wdkYudka&G;tHhaomiSg udk,fudkudk,fpGefYawmfrlNyD/ umvtcsdefwefrS oufaocHjcif;&Sd\/igonf xdkoufaocHaomolt&m4if;? wrefawmft&m4if;? ,HkMunfjcif;w&m;ESifh ormw&m;udk wyg;trsKd;om;wdkYtm; a[majym
aomq&mt&m4if; cefYxm;awmfrlaomol jzpfonf[k igqdkaomf? rkompum;udkrqdk? rSefaompum;udkqdk\/
odkYjzpf? t&yf&yfwdkY a,mufsm;wdkYonf trsufxGufjcif;? jiif;cHkjcif;r&SdbJ? oefY&Sif;aomvufudkcsD qkawmif;apjcif;iSg igtvdk&Sd\/xkdenf;wl? rdef;rwdkYonf uspfaomqHyif? a&Twefqm? ausmufykvJ tbdk;xdkufaomt0wfESifh udk,fudkrqifbJ? &SufaMumufjcif;?
ajEapmifhjcif;tm;jzifh? avsmufywfaomt0wfESifh4if;?bk&m;ociftm; dkaoav;jrwfjcif;udk0efcHjyKpkaom rdef;rqifoifhonftwdkif; aumif;aomtusifhESifh4if;? udk,fudkwefqmqifapjcif;iSg
igtvdk&Sd\/rdef;ronf tkyfpdk;jcif;udk tpOf0efcH wdwfqdwfpGmoifap/rdef;ronf qHk;rMo0g'ay;jcif;? a,mufsm;udktpdk;w&jyKapjcif;tcGifhudk igray;/ olonf wdwfqdwfpGmaetyf\/
taMumif;rlum;? tm'Hudk a&SUOD;pGmzefqif;awmfrl? aemufrS {0udkzefqif;awmfrl\/xdkrSwyg;? tm'Honf vSnfhjzm;jcif;udkrcH? rdef;ronf vSnfhjzm;jcif;udkcH vGefusL;\/odkYaomfvnf;? ajEapmifhjcif;ESifhwuG ,HkMunfjcif;? cspfjcif;? oefY&Sif;jcif;wnfvQif? om;bGm;jcif;trI u,fwifjcif;odkYa&mufvdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2

oif;tkyft&mudk awmifhwaomolonf aumif;aomtrIt&mudk awmifhwonf[laom pum;onf rSefaompum;jzpf\/xdkaMumifh? oif;tkyfonf tjypfwifcGifhESifhuif;vGwfaomol? r,m;wa,mufwnf;&Sdaomol? ormowd&Sdaomol? ajEapmifhaomol?
avsmufywfpGmusifhaomol? {nfhonf0wfudkjyKwwfaomol? qHk;rMo0g'ay;wwfaomoljzpf&rnf/3;3
pyspf&nfESifhaysmfarGUjcif;? olwyg;udkdkufykwfjcif;? rpifMu,faompD;yGg;udkwyfrufjcif;r&Sd? pdwfjznf;nif;aomol? &efrawGUwwfaomol?
aiGudkrwyfrufaomoljzpf&rnf/3;4
rdrdtdrfudk aumif;rGefpGmtkyfpdk; ormorm"d&SdonfESifh? rdrdom;orD;udk qHk;rEdkifaomol jzpf&rnf/3;5 rdrdtdrfudkrtkyfpdk;wwfvQif? bk&m;ocif\toif;awmfudk tb,fodkYjyKpkvdrfYrnfenf;/3;6 rmeESifh,pfrl;vsuf? rm&fewf\tjypfa&mufrnf[k pdk;&drfp&m&Sd? bmom0ifvlopfrjzpf&/3;7 uJh&JUjypfwifjcif;? rm&fewfbrf;rdjcif;ESifh uif;vGwfrnftaMumif;? jyifyvlwdkYwGif toa&&Sdaomoljzpf&rnf/
3;8 xdkenf;wl? oif;axmufwdkYonf wnfMunfaomoljzpf&Murnf/ vQmESpfcGESifhajymaomol? pyspf&nfudk aomufMuL;aomol?
rpifMu,faompD;yGg;udk wyfrufaomolrjzpf&Mu/3;9 udk,fudkudk,fodaompdwf pifMu,fonfESifh? ,HkMunfjcif;\ eufeJaomt&mudk pGJvrf;aomol jzpf&Murnf/3;10 olwdkYonfvnf; a&SUrqGu pHkprf;jcif;udkcHMuap/ aemufrS tjypfwifcGifhESifhuif;vGwfvQif? oif;axmufvkyfMuap/3;11 xdkenf;wl rdef;rwdkYonf wnfMunfaomoljzpf&Murnf/ acsmpm;wwfaomolr[kwf/ ormowd&Sdaomol? t&m&m opm&Sdaom
oljzpf&Murnf/
3;12 oif;axmufonf r,m;wa,mufwnf;&Sd&rnf/ rdrdom;orD;ESifhtdrfoltdrfom;wdkYudk aumif;rGefpGmtkyfcsKyfaomoljzpf&rnf/3;13 taMumif;rlum;? oif;axmuftrIudk aumif;pGm&GufaqmifaomolwdkYonf rdrdwdkYtbdkY aumif;aomt&mudk4if;? a,Ic&pf\
,HkMunfjcif; &J&ifhjcif;owdudk4if; tjrwf&Mu\/
3;14 oifwdkY&Sd&modkYigjrefjrefvmrnf[kajrmfvifhjcif;&Sdaomfvnf; wm&SnfpGmaevQif?
3;15 oifonf bk&m;ocif\tdrfawmf tb,fodkYusifhBuHjyKrl&rnfudkodapjcif;iSg odkY iga&; ay;vdkuf\/ xdktdrfawmfum;?
touf&Sifawmfrlaom bk&m;ocif\ toif;awmfjzpf\/ xkdtoif;awmfum;? ormw&m;\ trSDwuJjzpf\/ ormw&m;\
wnf&mvnf;jzpf\/3;16 rSefaom udk;uG,fjcif;\ eufeJaomt&monf BuD;pGmaomt&mjzpfonf[k jiif;cHk&efr&Sd/ bk&m;ocifonf udk,fcEm ay:xGef;awmfrlNyD/
[kwfrSefawmfrljcif;taMumif;onf 0dnmOfawmftm;jzifh xif&Sm;NyD/ aumif;uifwrefwdkYonf udk,fawmfudkIjrif&MuNyD/ wyg;trsKd;om;
wdkYonf odwif;awmfudkMum;&MuNyD/ avmuDom;wdkYonf ,HkMunf&MuNyD/ bkef;toa&ESifhwuG txufodkYaqmif,ljcif;udk cHawmfrlNyD/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4

0dnmOfawmfonf twnfhtvif; Asm'dwfxm;awmfrlonfum;?


aemifumv MowypdwfwGif oHylESifhcwfjcif;udkcHNyD;vQif? rkompum;udkajymwwfaomolwdkY\ vQKdU0Sufjcif;tm;jzifh? vltcsKdUwdkYonf
,HkMunfjcif;udkpGefYy,f? vSnfhjzm;wwfaom pdwf0dnmOfwdkY4if;? ewfbk&m;wdkYESifhpyfqkdifaom Mo0g'wdkY4if; rSD0Jqnf;uyfMuvdrfhrnf/r*Fvmaqmifjcif;trIudk rjyK&[l4if;? ,HkMunf ormw&m;udkodaomolwdkYonf aus;Zl;awmfudkodaompdwfESifhwuG oHk;bdkY&m?
bk&m;ocifzefqif;awmfrlaom tpmrsKd;udka&Smif&rnf[l4if; ynwfxm;Muvdrfhrnf/bk&m;ocifzefqif;awmfrlorQonf oHk;p&maumif;\/
1037

4;5 aus;Zl;awmfudkodaompdwfESifhcH,lvQif? tb,ft&mudkrQ ry,fra&Smif&/ taMumif;rlum;? bk&m;ocif\EIwfuywfw&m;


awmftm;jzifh4if;? qkawmif;jcif;tm;jzifh4if;? t&m&mwdkYonf pifMu,fvsuf&SdMu\/
4;6 pum;rsm;udk oifonf nDtpfudkwdkYtm;Mum;ajymvQif? ,HkMunfcsufpum;? udk,fwdkif &SmazGavUusufaom ormMo0g'pum;ESifh
arG;jrLjcif;udkcHaom a,Ic&pf\"rq&maumif; jzpfvdrfhrnf/4;7 rdef;rtdkajymwwfaom w&m;rJhjzpfaom '@m&Dpum;udky,f&Sm; bk&m;0wf arGUavsmfjcif;tm;jzifh udk,fudkudk,fqHk;ravmh/4;8 udk,fum,udk qHk;rjcif;onf rsm;pGmaomtusKd;udkray;wwf/ bk&m;0wfarGUavsmfjcif;rlum;? ,ckb0? aemifb0ESifhpyfqdkifaom
*wdawmfudk &onfjzpf?4;9 t&m&m tusKd;udkay;wwfonf[laompum;onf opmpum;jzpf\/ t<uif;rJhcH,ltyfaompum;vnf;jzpf\/4;10 xkdaMumifh? touf&Sifawmfrlxaom? vltaygif;wdkYudk u,frawmfrl? ,HkMunfaomolwdkYudk txl;ojzifh u,frawmfrlaombk&m;ocif
igwdkYonf udk;pm;onfESifhtnD? yifyef;pGmtrIaqmif&GufMu\/ uJh&JUjcif;udkvnf;cH&Mu\/
4;11 ,ckqdkcJhNyD;onftwdkif; ynwfxm;jcif;? qHk;rMo0g'ay;jcif;udkjyKavmh/
4;12 oif\touft&G,fEkysKdonfudk tb,folrQrxDrJhjrifrjyKapESifh/ pum;ajymjcif;? usifhBuHjyKrljcif;? olwyg;udkcspfjcif;? 0dnmOf
oabm&Sdjcif;? opmapmifhjcif;? pifMu,fjcif;t&mrSm? ,HkMunfaomolwdkYtm; yHkoufaoudkjyavmh/4;13 igrvmrSDwdkifatmif? usrf;pmudkbwfjcif;? wdkufwGef;aoG;aqmifjcif;? qHk;rMo0g'ay;jcif;udk BudK;pm;jyKavmh/4;14 Asm'dwfawmfudkcH? oif;tkyfrsm;wdkYonf vufwifjcif;ESifhwuG? oiftyfay;aom qkaus;Zl;udk rjyKpkbJraeESifh/4;15 oif\wdk;yGg;jcif;udk vltaygif;wdkYtm; xif&Sm;apjcif;iSg? t&mrsm;udk pdwfpGJvrf; BudK;pm;tm;xkwfavmh/4;16 udk,fudk4if;? udk,fqHk;rMo0g'udk4if; owdjyK tNrJwnfaeavmh/ xdkodkYjyKvQif? udk,fudk4if;? em;axmifaomolwdkYudk4if; u,fwif
vdrfhrnf/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16
5;17
5;18
5;19
5;20
5;21

toufBuD;aomoludk usyfwnf;pGm rqHk;rESifh/ tbuJhodkYrSwf awmif;yefavmh/ vlysKdwdkYudk nDtpfudkuJhodkY4if;?toufBuD;aomrdef;rwdkYudk trduJYodkY4if;? rdef;rysKdwdkYudk tvGefpifMu,faom tjcif;t&mESifhwuG? ESruJhodkY4if; rSwf usifhavmh/rkwfqdk;rtrSefjzpfaom rdef;rwdkYudk rpvkyfauR;avmh/om;ajr;&Sdaom rkwfqdk;rjzpfvQif? xdkom;ajr;wdkYonf a&SUOD;pGm bk&m;0wfudk &nfrSwfvsuf? rdrdtdrfudk jyKpk rdbbkd;bGm;
aus;Zl;qyfjcif;iSg oifMuap/ xdktrIonf bk&m;ocif ESpfoufawmfrlaomtrIjzpf\/rkwfqdk;rtrSefjzpf wa,mufwnf; usef&pfaomrdef;ronf? bk&m;ocifudk udk;pm; qkawmif;yXemjyKjcif; aeYnrjywf wnfae
wwf\/umr*kPfpnf;pdrf aysmfarGUaomrkwfqdk;rrlum;? touf&Sdvsufyif taojzpf\/xdkolwdkYudk tjypfwifcGifhESifhuif;vGwfapjcif;iSg odkYynwfxm;avmh/rdrdvlwdkYudk rjyKpk? xdkrQru? rdrdtdrfoltdrfom;wdkYudk rjyKpkaomolrnfonfum;? ,HkMunfjcif;w&m;udkjiif;y,f\/ r,HkMunfbl;aom
olxuf om,kwfrm\/
rkwfqdk;ronf toufajcmufq,f rjynfhvQif? pm&if;tif;r0ifapESifh/ vifwa,mufwnf; &Sdbl;aomol?aumif;aomtusifhudkusifh toa&&Sdaomol? oli,fwdkYudk auR;arG;jcif;? {nfhonf0wfudkjyKjcif;? oefY&Sif;olwdkY\ajcudkaq;jcif;?
qif;&JaomolwdkYudkvkyfauR;jcif;? aumif;aomtrI&SdorQwdkY BudK;pm;tm;xkwfjcif;udk jyKbl;aomoljzpfvQif? pm&if;tif;0ifap/touft&G,fEkysKdaomrkwfqdk;rwdkYudk y,favmh/ taMumif;rlum;? xdkolwdkYonf c&pfawmf\qHk;rjcif;udk onf;rcH/ tdrfoifhjcif;iSg
tvdk&SdvQif?t&ifopmudkzsufaomaMumifh tjypfoifhjcif;odkY a&mufMuvdrfhrnf/xdkrSwyg;? wtdrfrSwtdrfodkYvnf ysif;&dwwfMu\/ ysif;&donfomru? pum;rsm; rajymtyfaomt&mudk ajymojzifh? udk,fESifh
rqdkifaom trI a&maESmaomol jzpfwwfMu\/xdkaMumifh? touft&G,fEkysKdaom rkwfqdk;rwdkYonf tdrfoifhjcif;? om;bGm; jcif;? tdrfrIudkMunfhIjyKpkjcif;? uJh&JUp&mtcGifhudk &efol
wdkYtm; ray;bJaejcif; trIrsm;udkjyKapjcif;iSg igtvdk&Sd\/taMumif;rlum;? ,ckyif tcsKdUwdkYonf vrf;vGJ pmwefaemufodkYvdkufoGm;MuNyD/,HkMunfaoma,mufsm;rdef;r rkwfqdk;r&SdvQif? udk,fwdkifvkyfauR;ap/ odkYjyKvQif? trSefjzpfaom rkwfqdk;rwdkYudk toif;awmfonf
taESmifht&Sufr&SdapbJ vkyfauR;Edkifvdrfhrnf/
aumif;rGefpGmtkyfaom oif;tkyfwdkYonf tvSLESpfqudk cHxdkufaomol jzpfonf[l4if;? w&m;a[mjcif;? qHk;rMo0g'ay;jcif;trIudk
BudK;pm;tm; xkwfaom olwdkYonf? tvSLESpfqudk txl;ojzifh cHxdkufaomoljzpfonf[l4if; rSwf&rnf/
taMumif;rlum;? pyg;eif;e,faomEGm;\EIwfudkrcsKyfwnf;&[kusrf;pmvm\/ wcsufum;? vkyfaqmifaomolonf tcudkcHxdkuf
ayonf[k vmjyef\/oufaocHESpfOD; oHk;OD;r&SdvQif? oif;tkyf tjypfwifaompum;udk em;raxmifESifh/<uif;aomolwdkYonf aMumufapjcif;iSg tjypf&SdaomolwdkYudk vltaygif;wdkYa&SUrSm tjypfwifqHk;ravmh/a&SUrqGurpD&if? iJUuGufaompdwfESifhtvQif;rjyKbJ? ynwfrsm;udk apmifha&SmufrnftaMumif;? bk&m;ocifESifh ocifa,Ia&SUrSm4if;?
a&G;aumufawmfrlaom aumif;uifwrefwdkYa&SUrSm4if;? igonf oifwdkYudk opmay;\/
1038

5;22 tb,fol\tay: vufudk tvsifwaqmrwifESifh/ olwyg;tjypf rqufqHESifh/ udk,fudkudk,f pifMu,fapavmh/5;23 oif\&ifxJ tusKd;jzpfapjcif;iSg4if;? rMumrMum cH&aoma&m*gaMumifh4if;? ,ckrSp a&udkom raomufbJ? pyspf&nftenf;i,fudk
oHk;avmh/5;24 tcsKdUaomolwdkY\'kpdkufonf a&SUrqGuxif&Sm;? tjypfpD&ifjcif;odkY t&iftOD; oGm;wwf\/ tcsKdUaom olwdkY\'kpdkufonf
aemufodkYvdkuf wwf\/5;25 xdkenf;wl? tcsKdUaomolwdkY\okpdkufonf xif&Sm;ESifhwwf\/ rxif&Sm;ao;aomokpdkuf udkvnf; 0Sufrxm;Edkif/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1

bk&m;ocif\emrawmfESifh w&m;awmfonf uJh&JUjcif;ESifhuif;vGwfrnftaMumif;? tapcHuRefrnfonfum;? rdrdocifudk tvGefdkao


xdkufaomol[lrSwfap/6;2 ocifonf ,HkMunfaomoljzpfvQif? nDtpfudkjzpfonf[k pdwfxifESifh? rcefYrnm;rjyKapESifh/ tapcHjcif;\tusKd;udkcH&aomolonf
,HkMunfaomol? cspftyfaomoljzpfaomaMumifh omtapcHap/ odkYqHk;rMo0g'ay; wdkufwGef;aoG;aqmifavmh/
6;3 jcm;em;aomMo0g'udk oifay;? igwdkYocifa,Ic&pf\ pum;wnf;[laom pifMu,faompum;udk4if;? bk&m;0wf arGUavsmfjcif;
ESifhtnDjzpfaom Mo0g'udk4if; 0efrcHaomol rnfonfum;?6;4
rmeESifh,pfrl; tvQif;em;rvnfbJ? ykpmtar;udkaqG;aET; pum;aMumifhom jiif;cHkaomtm;jzifh pdwfayghaomoljzpf\/ xdkodkYjyKvQif?
jiLpljcif;? &efawGUjcif;? olUtoa&udk Iwfcsjcif;? remvdkaomBuHpnfjcif;?6;5 pdwfESvHk;,dk,Gif;? ormw&m;ESifhuif;aomolwdkY\ tcsnf;ESD;aqG;aET;jcif;jzpfwwf\/ bk&m;0wfarGUavsmfjcif;onf tusKd;pD;yGg;
jzpfonf[k olwdkYonf pdwfxifMu\/ xdkodkYaomolwdkYudk a&Smifavmh/6;6 a&mifh&Jaom pdwfygvQif? bk&m;0wf arGUavsmfjcif;onf BuD;pGmaomtusKd;pD;yGg;rSef\/6;7
taMumif;rlum;? igwdkYonf avmuxJodkYtb,ft&mrQrygbJvmonfjzpf? xGufoGm;vQifvnf;? tb,ft&mudkrQ,lroGm;Edkif[k
xif&Sm;vQuf&Sd\/6;8 odkYjzpf? pm;&ef? 0wf&ef &SdorQESifha&mifh&Jvsuf aeMuukeftHh/6;9 aiG&wwfjcif;iSg tvdk&SdaomolwdkYonf tjypfaoG;aqmifjcif;? brf;rdjcif;? rdkufrJzsufqD;wwfaomwyfrufjcif;rsm;xJodkY usa&muf
wwfMu\/ xdkodkYaomtm;jzifh vlwdkYonf tusKd;enf;jcif;? ysufpD;jcif; epfrGef;wwfMu\/6;10 taMumif;rlum;? aiGudk wyfrufjcif;onf raumif;aom trItaygif;wdkYwGif rlvtjrpfjzpfownf;/ vltcsKdUwdkYonf
aiGudkwyfrufaomaMumifh ,HkMunfjcif;w&m;vrf;rS vTJoGm;? ylyefjcif;a0'emrsm;ESifh udk,fudkudk,f xkwfcsif;cyfatmifxdk;MuNyD/
6;11 odkYjzpf? tdkbk&m;ocif\vl? oifonf xdktjypfrsm;udkMuOfa&Smifavmh/ ajzmifhrwfpGmusifhjcif;? bk&m;0wfarGUavsmfjcif;? ,HkMunfjcif;?
cspfjcif;? onf;cHjcif;? El;nHhodrfarGUjcif;wdkYudk rSDatmifvdkufavmh/6;12 ,HkMunfjcif;ESifhqdkif aumif;pGmaomwdkufvSefjcif;udkjyKavmh/ xm0&toufudkudkif,lavmh/ xkdtoufudk &rnftaMumif; ?
oifonf ac:awmfrljcif;udkcH&? oufaotrsm;wdkYa&SU aumif;rGefpGm0efcHNyD/6;13 igwdkYocifa,Ic&pf xif&Sm;ay:xGef;awmfrlonfwdkifatmif? oifonftnpftaMu;ESifh uif;pif tjypfwifcGifhr&SdbJvsuf?
ynwfawmfudk apmifha&SmufrnftaMumif;?6;14 tvHk;pHkwdkYudk touf&Sifapawmfrlaom bk&m;ocifa&SUrSm4if;? ykEdydvwfrif;xH aumif;aom0efcHjcif;buf oufaocHawmfrlaom
a,Ic&pfa&SUrSm4if;? igonf oifhudkynwfxm;\/6;15 r&PmESifhuif;vGwfaomol wyg;wnf; jzpfawmfrlxaom?
6;16 tb,folrQ rcsOf;uyfEdkifaomtvif;xJ aeawmfrlxaom? tb,folrQ rjrifbl;&m? rjrifEdkif&mjzpfawmfrlxaom? r*Fvm&Sdaom
wyg;wnf;aomt&Sifjzpfawmfrlxaom? bk&ifwumwdkY\bk&if? ocifwumwdkY\ocifonf? umvtcdsefa&mufaomtcg? ocif
a,Ic&pf\xif&Sm;ay:xGef;jcif;udk jyawmfrlvdrfhrnf/ xdkbk&m;ocifonf xm0&*kPftoa&tpGrf;owd&Sdawmfrlapownf;/
tmrif/
6;17 b0 aiG&wwfaomolwdkYonf rmefrmepdwfESifhuif;vGwf? rNrJaompnf;pdrfudk rudk;pm;bJ? igwdkYcHpm;bdkY&m tvHk;pHkwdkYudk
<u,f0pGmay;oem;awmfrlaom? touf&Sifawmfrlaombk&m;ocifudkudk;pm;&rnftaMumif;ESifh?6;18 olwyg;tm; aus;Zl;jyKjcif;? aumif;aomtusifh <u,f0jynfhpHkjcif;? pGefYBuJ csifaomapwempdwf&Sdjcif;? tcsif;csif;qufqHjcif;?6;19 rSefaomtoufudk 0ifpm;vdkaomiSg? aemifb0 aumif;aomb@mudk rdrdwdkYtbdkY qnf;zl;jcif;wdkYudkjyK&rnftaMumif; ynwfxm;
avmh/
6;20 tdkwdarmao? oiftyfxm;aomt&mudk apmifha&Smufavmh/ w&m;rJhjzpfaom tcsnf;ESD;pum;ajymjcif;udk4if;? odyHtwwf[l
tvGJac:a0:aom odyHtwwfqD;wm;aESmifh&Sufjcif;udk4if; a&Smifavmh/
6;21 xkdodyHtwwfudk vltcsKdUwdkYonf 0efcHjyKpkaomtm;jzifh? ,HkMunfjcif;w&m;vrf;rSvGJMuNyD/ oif aus;Zl;awmf&Sdapownf;/ tmrif/
wdarmaoMo0g'pmyXrapmifNyD;\/

1039

wdarmaoMo0g'pm'kwd,apmif/
First Timothy.

tcef;BuD; 1 2 3 4

1040

wdarmaoMo0g'pm'kwd,apmif/
First Timothy.
tcef;BuD; ( 1 )

1;1

a,Ic&pf wnfaom toufudk ay;rnf[k *wdawmfESifhtnD? bk&m;ocif\ tvdkawmftm;jzifh? a,Ic&pf\ wrefawmfjzpfaom


igaygvkonf igYcspfom; wdarmaoudk Mum;vdkufyg\/1;2 igwdkYocifa,Ic&pfESifh crnf;awmf bk&m;ocifh txHawmfu aus;Zl;? ukPm? Nidrfoufjcif; &Sdygapaom/
1;3
oif\rsuf&nfudk igatmufarYaomtcg?
1;4
0rf;ajrmufjcif;ESifh jynfhpHkrnftaMumif;? oifhudkawGUjrifjcif;iSg tvGefvGrf;aompdwf&Sdojzifh4if;?
1;5 oif\tbGm; avm? trdOedwft&ifwnfaom ,HkMunfjcif;wnf;[laom? igoabmusonftwdkif;? oifvnf; wnfaom
,HkMunfjcif;ppfudkrSwfrdojzifh4if;? aeYnOfhrjywf qkawmif;yXemjyKonfwGif? oifhudk rjcm;rvyfatmufarYonfjzpf? igYbkd;ab;udk;
uG,fonftwdkif;? udk,fudkudk,fodaompdwfpifMu,fjcif;ESifhwuG igudk;uG,faom bk&m;ocif\ aus;Zl;awmfudk igcsD;rGrf;\/
1;6 xkdodkYjzpf? igvufwifaomtm;jzifh? oif bk&m;ocifay;awmfrlaomqkudk EId;aqmfrnftaMumif;? igonf oifhudkowday;\/1;7 taMumif;rlum;? bk&m;ocifonf aMumufwwfaom pdwfoabmudk igwdkYtm; ay;awmfrlonfr[kwf/ wefcdk;ygaompdwf?
cspfwwfaompdwf? &Sif;vif; aompdwfoabmudk ay;awmfrl\/1;8 xdkaMumifh? igwdkYocifbk&m;\ oufaoudk4if;? xdkocifaMumifh tusOf;cH&aomoljzpfaom igudk4if; &SufaMumufjcif;r&SdESifh/
bk&m;ocifay;awmfrlaom wefcdk;udk&onftwdkif; {0Ha*vdw&m;ESifhqufqH qif;&J'kuudkcHavmh/1;9 bk&m;ocifonf igwdkYusifhaomtusifhudk axmufawmfrrl/ a&S;uyfumvra&mufrSD? a,Ic&pftm;jzifh igwdkYtbdkYudk,fawmfwdkifBuH
pnfawmfrlaom aus;Zl;awmfESifhtnD igwdkYudk u,fwif? oefY&Sif;aomt&m ac:oGif;awmfrl\/1;10 xdkaus;Zl;awmfum;? igwdkYudk u,fwifaom ocifa,Ic&pf ay:xGef;onfh t&mrSm,ckxif&Sm;vsuf&Sd\/ xdkocifonf
aojcif;taMumif;udk y,f&Sm;? touf&Sifjcif;taMumif;ESifh razmufjyefjcif;taMumif;udk {0Ha*vdw&m;tm;jzifh xif&Sm;apawmfrlNyD/1;11 xdkw&m;udk a[majymaomolt&m4if;? wrefawmft&m4if;? wyg;trsKd;om;wdkY\ q&mt&m4if; ighudkcefYxm;awmfrlNyD/1;12 xdktaMumif;aMumifh qif;&J'kuudk igcH&\/ odkYaomfvnf; &SufaMumufjcif;r&Sd/ tb,foludk ig,HkMunfonf[k igod\/ ol
igtyfxm;aom t&mudkvnf;? xdkaeY&ufwdkifatmif apmifhEdkifawmfrlonf[k igoabmus\/1;13 igYxH Mum;&NyD;aom? pifMu,faom w&m;pum;tcskKyftjcmudk? a,Ic&pf ,HkMunfjcif;? cspfjcif;ESifhwuG pGJvrf;avmh/1;14 oif tyfxm;aom t&mjrwfudkigwdkY usdef;0yfawmfrlaom oefY&Sif;aom0dnmOfawmftm;jzifh apmifha&Smufavmh/
1;15 tm&Sdjynfaeaomoltaygif;wdkYonf igYudky,fMuNyD[k? oifonfMum;od\/ xkdolwdkYwGif zka*vkESifha[&arm*ifygownf;/1;16 xm0&bk&m;\ ukPmawmfonf Moaeodazmf\tdrf oufa&mufygapaom/ olonfigYudk tzefzefoufomapNyD/ ig
oHBudK;csnfaESmifvsuf &Sdaomfvnf;? olonf &SufaMumufjcif;r&SdbJ?1;17 a&mrNrdKUodkYa&mufaomtcg omBudK;pm;vsuf igYudk&SmawGU\/1;18 olonf xdkaeY&uf ocifbk&m;\vufrS ukPmawmfudkcH&rnftaMumif;? xm0&bk&m;onf ay;oem;awmfrlygapaom/ olonf
{zufNrdKU vnf; igYudktb,frQavmufjyKpkonfudk oifonftrSefod\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2

ighom;? oifonf a,Ic&pf&Sdaom aus;Zl;awmftm;jzifh cdkifcHYjcif;&Sdavmh/oufaocHtrsm; &SdonfESifh igYxH Mum;&NyD;aomt&mwdkYudk? opmESifhjynfhpHk olwyg;wdkYudk oGefoifjcif;iSg? wwfpGrf;EdkifaomolwdkY
tyfay;avmh/2;3 xkdodkYtvdkiSg oifonf? a,Ic&pfxH aumif;aomppfol&JuJYodkY? qif;&J'kuudk onf;cHavmh/2;4 ppfol&Jrnfonfum;? rdrdudk ppfol&Jt&m cefYxm;aomoludk ESpfoufapjcif;iSg? avmuDrIa&;ESifh >yrf;aESmIyfaxG;jcif;udk
y,f&Sm;wwf\/2;5 yGJ vlcsif;wdkufaomolrnfonfum;? xHk;wrf;twdkif;rwdkufvQif yef;OD;&pfudkr&/2;6 v,fvkyfaomolonfvnf; t&ifvkyfNyD;rS toD;tESHudkcH&rnf/2;7 igYpum;udk qifjcifavmh/ xm0&bk&m;onf t&m&mwdkY mPfudk oifhtm;ay;oem;awmfrlyg apaom/
2;8 'g0d'ftrsKd;jzpfaom a,Ic&pfonf? iga[maom {0Ha*vdw&m;twdkif;? aojcif;rS xajrmufawmfrlonf[k atmufarhavmh/2;9 xdkw&m;aMumifh igonfvlqdk;uJYodkY csnfaESmifjcif;wdkifatmif qif;&J'kuudkcH&\/ odkYaomfvnf;? bk&m;ocif\ EIwfuywf
w&m;awmfonf csnfaESmifjcif;ESifh uif;vGwf\/1041

2;10 xdkaMumifh a&G;aumufawmfrlaom olwdkYonf? xm0&bkef;toa&ESifhwuG a,Ic&pftm;jzifh u,fwifjcif;odkY a&mufpdrfYaomiSg?


olwdkYtbdkY t&m&mudk igonf;cH&\/2;11 opmpum;[lrlum;? xdkocifESifhtwlaovQif? twl&SifvdrfYrnf/2;12 onf;cHvQif? xkdocifESifhtwl pdk;pHvdrfYrnf/ xkdocifudk igwdkYonf jiif;y,fvQif? igwdkYudk jiif;y,fawmfrlvdrfhrnf/2;13 igwdkYonf r,HkMunfaomfvnf;? xdkocifonf opmwnfojzifh udk,fudkjiif;y,fawmfrrlEdkif/
2;14 taMumif;t&mrsm;udk olwyg;wdkYtm; owday;avmh/ tb,ftusKd;udkrQrjyKpk? Mum;emaomolwdkY\pdwfudk arSmufvSefvdkaomiSg?
pum;aMumifhom jiif;cHkjcif;udk rjyKrnftaMumif;? ocifbk&m;a&SU opmay;avmh/2;15 oifrlum;? 0efcHawmfrlaomol? &SufaMumufp&mtaMumif;r&SdbJ? ormw&m;udkrSefuefpGm ydkif;jcm;wwfaom q&morm;jzpfvsuf?
bk&m;ocifha&SU udk,fukdukd,f qufojcif;iSg BudK;pm;tm;xkwfavmh/2;16 w&m;rJhjzpfaom tcsnf;ESD;pum;udka&Smifavmh/ taMumif;rlum;? xdkpum;onf rw&m;aomtrIwdkYudk yGg;rsm;apvdrfYrnf/2;17 olwdkY\pum;onf clemuJYodkY pm;vdrfYrnf/ xdkolwdkYwGif [kareJESifh zdvufygownf;/2;18 olwdkYu? aovGefaom olwdkYonf xajrmufMuNyD[k ajymvsuf? ormw&m; vrf;rSvGJoGm;? tcsKdUaom olwdkY\,HkMunfjcif;udk
arSmufvSefwwfMu\/2;19 odkYaomfvnf;? ocifbk&m;onf rdrdvlwdkYudk oduRrf;awmfrl\[l4if;? ocifbk&m;\ emrawmfudk 0efcHaomol rnfonfum;?
rw&m;aomtrIudk a&Smif&rnf[l4if;? wHqdyfcwfvsuf&Sdaom bk&m;ocif\wdkufjrpfonf cdkifcYHwnf\/2;20 BuD;pGmaomtdrf a&Twefqm? aiGwefqmom&Sdonfr[kwf/ opfom;wefqm? ajrwefqm&Sd\/ toa&&Sdaomwefqm?
toa&r&Sdaomwefqm&Sd\/2;21 odkYjzpf? txufqdkcJhNyD;aomtusifhwdkYudky,f? rdrdudkpifMu,fapaomolrnfonfum;? toa&&Sdaomwefqm? oefY&Sif;
tdrf&SifoHk;p&maumif;aomwefqm? aumif;aomtrIrsm;tbdkYtvdkiSg jyifqifaomwefqmjzpfvdrfYrnf/
2;22 vlysKdwdkY\ wyfrufjcif; udavompdwfudk MuOfa&Smifavmh/ ajzmifhrwfjcif;? opm&Sdjcif;? cspfjcif;? pifMu,faompdwf&Sd? ocifbk&m;udk
yXemjyKaomolwdkYESifh toifhtwifhaejcif;wdkYudk rSDatmifvdkufavmh/2;23 rdkufrJ ynmuif;aom ykpmtar;wdkYonf &efyGg;apwwfonf[k odrSwf y,f&Sm;avmh/2;24 ocifbk&m;\uRefonf &efrawGU&/ cyfodrf;aomolwdkYtm; jznf;nif;pGmjyKaomol? qHk;rMo0g'ay;jcif; trIvdrmaomol?
onf;cHEdkifaomoljzpf&rnf/2;25 qD;wm;jiif;cHaomolwdkYudk El;nHhodrfarGUpGmqHk;r&rnf/ ormw&m;udk0efcHjcif;tvdkiSg? aemifwudk bk&m;ocifay;aumif;ay;awmfrl?2;26 rm&fewf\tvdktwdkif; brf;rdaomxdkolwdkYonf owd&? xdkbrf;rd&mrS vGwfjcif;odkY a&mufaumif;a&mufMuvdrfYrnf/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2

aemifumvonf cJ,Of;aomumvjzpfrnf[k odrSwfavmh/ tb,fodkY enf;[lrlum;?vlwdkYonf udk,fudkudk,fcspfaomol? aiGudkwyfrufaomol? 0g<um;aomol? axmifvTm;apmfum;aomol? olUtoa&udk Iwfcsaomol?
rdbpum;udkem;raxmifaomol? aus;Zl;r&Sdaomol? oefY&Sif;jcif;r&Sdaomol?3;3
yuwdMuifempHkrufjcif;ESiYfuif;aomol? &efNidK;zGJaomol? acsmpm;wwfaomol? udk,fajEudkrcsKyfwnf;Edkifaomol? jyif;xefaomol?
olawmf aumif;udkrkef;aomol?3;4 opmudkzsufwwfaomol? owday;jcif;udk rcHaomol? rmefrmeESifh,pfrl;aomol? bk&m;ocifudkESpfoufonfxuf umr*kPf
cHpm;jcif;udk om ESpfoufaomol? bk&m;0wf arGUavsmfa,mifaqmif?3;5 arGUavsmfjcif;wefcdk;udk jiif;y,faomol jzpfMuvdrfYrnf/ xdkolwdkYudka&Smifavmh/3;6 'kpdkuftjypf0efudk xrf;&Guf?
3;7 txl;xl;tjym;jym;aom
avmbudavomaoG;aqmif&modkYvdkuf?
tpOfoifaomfvnf;?
ormw&m;udkavYusufjcif;odkY
tvQif;ra&mufEdkif aomrdef;rrdkufwdkYudk? tdrfxJodkY0if brf;oGm;aomolwdkYonf xdkolwdkYt0ifjzpfMu\/3;8 ,aEESifh,HajAonf arma&SudkqD;wm;ouJYodkY? xdkolwdkYonformw&m;udk qD;wm;Mu\/ pdwfESvHk;,dkoGif; ,HkMunfa,mif
aqmifaomoljzpf Mu\/3;9 xdkolESpfa,mufwdkY\ rdkufrJjcif;onf vltaygif;wdkYa&SUrSm xif&Sm;ouJhodkY? olwdkY\ rdkufrJjcif;onfvnf; xif&Sm;vdrfYrnf/
odkYjzpfolwdkY onf wdk;rvGefroGm;&Mu/
3;10 igqHk;rMo0g'ay;jcif;? tusifhusifhjcif;? BuHpnfjcif;?
3;11 opmapmifhjcif;? pdwf&Snfjcif;? cspfjcif;? onf;cHjcif;wdkYudk4if;? tEdtkwfNrdKU? aumedNrdKU? vkw&NrdKUwdkY igcH&ouJhodkY? t&yf&yfwdkY
cH&aomnOf;qJjcif;? qif;&Jjcif;wdkYudk4if;? oifonf&SmazGem;vnf&NyD/ xdkodkYaomtrIwdkYudk igawGU&aomfvnf;? awGUorQwdkYrS ocif
bk&m;onf ighudku,fEIwfawmfrlNyD/3;12 a,Ic&pf\w&m;awmfESifhtnD? bk&m;0wf arGUavsmfaejcif;iSg tvkd&Sdaomoltaygif;wdkYonf nOf;qJjcif;udk cH&MuvdrfYrnf/3;13 qdk;npfaomol? vSnfhjzm;aomolwdkYrlum;? olwyg;udk4if;? udk,fudk4if; vSnfhjzm; qdk;npfjcif; wa&GUa&GUwdk;yGg;MuvdrfYrnf/
3;14 oifonf tb,folxH enf;cHcJYNyD;onfudk4if;?
3;15 a,Ic&pfudk ,HkMunfjcif;tm;jzifh u,fwifjcif;tvdkiSg ynmudkay;Edkifaom "rusrf;pmudk i,faomt&G,frSp avYusufonfudk4if;
odrSwfonfESifh? txufu oif ESvHk;oGif;rdaomt,l0g' wnfaeavmh/1042

3;16
3;17

xdkusrf;pm&SdorQonf bk&m;ocifrIwfoGif;awmfrlaomtm;jzifh jzpf?bk&m;ocif\vlonf pHkvifaomol? aumif;aomtrItrsKd;rsKd;wdkYudk jyKpkjcif;tvdkiSg jyifqifaomoljzpfrnftaMumif;? Mo0g'ay;jcif;?


tjypfudkabmfjyjcif;? ajzmifhrwfpGmjyKjyifjcif;? w&m;udkoGefoifjcif; aus;Zl;rsm;udkjyKwwf\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1 udk,fawmfwdkifay:xGef; EdkifiHawmfxif&Sm;aomumv? touf&Sifaomol? aoaomolwdkYudk ppfaMumpD&ifawmfrlaom
ocifa,Ic&pfa&SUrSm4if;? bk&m;ocifa&SUrSm4if;? igonf oifhudkopmay;onfum;?4;2 EIwfuywfw&m;awmfudk a[majymavmh/ tcsdef&Sdonfjzpfap? r&Sdonfjzpfap? BudK;pm;tm;xkwfavmh/ tjypfudkabmfjyavmh/
qHk;rjcif;udkjyKavmh/ tvGGef&SnfaompdwfESifh Mo0g'rsKd;udkay; wdkufwGef;aoG;aqmifavmh/4;3 taMumif;rlum;? aemifumvvlwdkYonf pifMu,faomMo0g'udk em;rcHEdkifbJ? ,m;wwfaomem;&SdvQif? rdrdwyfrufjcif;twdkif;
rsm;jym;aomq&mwdkYaemufodkY vdkufMuvdrfhrnf/4;4
ormw&m;udkem;raxmifbJ? '@m&Dpum;udkem;axmifvGJoGm;Muvdrfhrnf/4;5 oifrlum;? t&m&m ormowd&Sdapavmh/ qif;&J'kuudkonf;cHavmh/ omoemjyKq&m aqmif&Guf&aomtrIudk aqmif&Gufavmh/
"rq&mt&mcefYxm; jyK&aom0wfrsm;udk tukeftpifjyKavmh/4;6 taMumif;rlum;? igYudk,Zfay:rSm avmif;&aomtcsdef&SdNyD/ pkawY&aomtcsdef a&mufavNyD/4;7 aumif;pGmaomwdkufvSefjcif;udk igjyKNyD/ ajy;&aomvrf;udk tqHk;wdkifatmifajy;NyD/ ,HkMunfjcif;w&m;udk apmifha&SmufNyD/4;8
,ckrSp "ro&zlonf igYtbdkYodkxm;vsuf&Sd\/ xdkaeY&uf w&m;ojzifh pD&ifaomolwnf;[laom ocifbk&m;onf xkdo&zludkig
tyfay;awmfrlrnf/ xdkrQru? ay:xGef;awmufawmfrljcif;udk awmifhwaomoltaygif;wdkYvnf; tyfay;awmfrlrnf/4;9 igYxHodkY jrefjrefvmjcif;iSg BudK;pm;avmh/4;10 taMumif;rlum;? a'ronf ,ckb0udk ESpfoufaompdwf&SdonfESifh igYudkpGefYypf? oufomavmedwfNrdKUodkYoGm;NyD/ u&auonf
*vmwdjynfodkY4if;? wdwkonf'gvrmwdjynfodkY4if; oGm;NyD/4;11 vkumwa,mufwnf;om igYxHrSm&Sd\/ rmukudk oifESifhtwlac:cJYavmh/ olonfq&mtrIudkjyK&mrSm igtusKd;&Sd\/4;12 wkcdwfudkvnf; {zufNrdKUodkY igapvTwfNyD/4;13 wa&mNrdKUwGif umykvuf igxm;cJYaom0wfvHkudk4if;? pmapmifudk4if;? txl;ojzifh om;a&pmudk4if;? oifonfvmaomtcg ,lcJY
avmh/4;14 yef;wdrform; tmavZjEKonf igraumif;aomtrItrsm;udk jyKavNyD/ xdkol usifhaomtusifhwdkY\ tusKd;tjypfudk
ocifbk&m;qyfay;awmfrlygapaom/4;15 olUudkowdjyKavmh/ igwdkYpum;udk tvGefjiif;avNyD/4;16 yXrtcsdef tjypfwifcGifhudkajz igonf tpD&ifcH&aomtcg? ighbuf tb,folrQrae/ vltaygif;wdkYonf igYudkpGefYypfMu\/4;17 olwdkY tjypfwifawmfrrlygapESifh/ vltaygif;wdkYonf pGefYypfMuaomfvnf;? a'oemawmfudk tukeftpifa[majym? cyfodrf;
aomvlrsKd;wdkYonf Mum;odapjcif;iSg? ocifbk&m;onf igYbufae igYudkcGeftm;ESifh jynfhpHkap awmfrlaomaMumifh? jcaoFYcHwGif;rS
u,fEIwfjcif;csrf;omudk ig&\/4;18 xdkrQru? ocifbk&m;onf raumif;aomtrI&SdorQwdkYrS igYudku,fEIwf? rdrdaumif;uifEdkifiHawmfodkYwdkifatmif rpydkYaqmif
awmfrlvdrfYrnf/ xdkocifonf urmtqufquf bkef;BuD;awmfrlapownf;/ tmrif/
4;19 jypfudvESifh tmukvrSp Moaeodazmf\ tdrfoltdrfom;rsm;udk EIwfqufavmh/4;20 {&wKonfaum&dEKNrdKUae\/ wa&mzdrfonf em rdvufNrdKU igxm;cJY\/4;21 aqmif;umv ra&mufrSD BudK;pm;vmcJYavmh/ OAkvk? yka'? vdEk? uavm'drSp nDtpfudktaygif;wdkYonf oifhudkEIwfqufMu\/4;22 ocifa,Ic&pfonf oif\pdwf0dnmOfESifhtwl &Sdawmfrlygapaom/ oifaus;Zl;awmf &Sdapownf;/ tmrif/
wdarmaoMo0g'pm'kwd,apmifNyD;\/

1043

wdwkMo0g'pm/
Titus.

tcef;BuD; 1 2 3

1044

wdwkMo0g'pm/
Titus.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3

rkomESifhuif;pifawmfrlaom bk&m;ocifonf?
a&S;uyfumvra&mufrSD *wdxm;awmfrl?
igwdkYudku,fwifaom t&Sifbk&m;ocif\ynwfawmftwdkif;? igtyfxm;aom w&m;a[mjcif; tcGifhtm;jzifh awmfavsmfaomtcsdef?
EIwfuywfw&m;awmfudk xif&Sm;apawmfrlaomt&mESifh pyfqdkifaom xm0&toufudkajrmfvifhonfjzpf? bk&m;0wf arGUavsmfjcif;
ESifhqdkifaom ormw&m;udk 0efcHjcif;tvdkiSg4if;? bk&m;ocifa&G;aumufawmfrlaom olwdkY\,HkMunfjcif; tvdkiSg4if;? bk&m;ocif\
uRefwnf;[laom? a,Ic&pf\wrefawmfjzpfaom igaygvkonf?1;4
qufqHaom ,HkMunfjcif;tm;jzifh ighom;ppfjzpfaom wdwkudk Mum;vdkufyg\/ igwdkYudk u,fwifawmfrlaom t&Sif ocifa,Ic&pfESifh
crnf; awmf bk&m;ocifhtxHawmfu aus;Zl;? ukPm? Nidrfoufjcif; &Sdygapaom/
1;5 igonf oifhudk rSmxm;cJYESifhonftwdkif;? ua&awuRef; rpHkviforQwdkYudk jyifqif? NrdKU&Gmrsm; oif;tkyfwdkYudkcefYxm;apjcif;iSg?
xdkuRef; oifhudk igxm;cJhownf;/1;6
tjypfwifcGifhESifh uif;vGwfaomol? r,m;wa,mufwnf;&SdaomoljzpfvQif4if;? ol\ om;orD;wdkYonf umr*kPf vGefusL;onf[k
tjypfwifjcif;? em;raxmifjcif;ESifh vGwf ,HkMunfvQif4if;? xdkodkYaomoludk cefYxm;tyf\/1;7
taMumif;rlum;? oif;tkyfonf bk&m;ocif\ b@mpdk;uJYodkY? tjypfwifcGifhESifhuif;vGwfaomol jzpf&rnf/ udk,ftvdkodkY vdkufwwf
aomol? pdwfwdkaomol? pyspf&nfESifhaysmfarGUaomol? olwyg;udkdkufykwfaomol? rpifMu,faompD;yGg;udk wyfrufaomolrjzpf&bJ?1;8 {nfhonf0wfudk jyKwwfaomol? olawmfaumif;ESifh taqGzGJUaomol? ajEapmifhaomol? ajzmifhrwfaomol? oefY&Sif;aomol?
umr*kPfudk csKyfwnf;aomoljzpf&rnf/1;9 pifMu,faom Mo0g'tm;jzifh wdkufwGef;aoG;aqmifjcif;iSg4if;? jiif;cHkaomolwdkY\pum;udk acsjcif;iSg4if; wwfEdkifrnf taMumif;?
udk,fwdkifoifNyD;aom opmpum;awmfudk tNrJpGJvrf;aomoljzpf&rnf/
1;10 taMumif;rlum;? em;raxmifbJ tcsnf;ESD;aom pum;udk ajym? vSnfhjzm;wwfaomol trsm;&SdMu\/ ta&zsm;vSD;jcif;udk
cHaomolwdkYwGif vnf; txl;ojzifh&SdMu\/1;11 xdkolwdkY\ EIwfudkydwf&rnf/ olwdkYonf rpifMu,faompD;yGg;udkwyfrufvsuf? ray;tyfaom Mo0g'udkay;? wtdrfaxmifvHk;udk
arSmufvSefwwfMu\/1;12 olwdkYtygt0if? trsKd;om;csif; ya&mzufq&mwa,mufu? u&ufom;NrJ? rkompGJvrf;? om;&JMurf;MuKwf? pm;MuL;wkwfwkwf?
vl,kwfay[kpyf qdkownf;/1;13 oufaorSef\/
1;14 xdkYaMumifh? olwdkYonf ,k' '@m&Dpum;udk4if;? ormw&m;udk pGefYaom vlwdkY\ ynwfwdkYudk4if;? trIrxm;bJ ,HkMunfjcif;trI
pifMu,fapjcif;iSg? olwdkYudk usyfwnf;pGmqHk;rjypfwifavmh/1;15 pifMu,faomolwdkYtm; cyfodrf;aom t&mwdkYonf pifMu,fvsuf&SdMu\/ rpifMu,f? r,HkMunfaomolwdkYtm; tb,ft&mrQrpifMu,f/
olwdkY\ ESvHk;vnf;rpifMu,f/ udk,fudk,fodaompdwfvnf; rpifMu,f/1;16 olwdkYonf bk&m;ocifudk oda,mifaqmifaomfvnf;? tusifhtm;jzifh bk&m;ocifudk jiif;y,fMu\/ pufqkyfGH&SmbG,faomol?
em;raxmifaomol? aumif;aomtrIwckudkrQ jyKwwfaommPfr&SdaomoljzpfMu\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5
2;6

oifrlum;? pifMu,faom Mo0g'ESifh xdkufweforQwdkYudk a[majymavmh/toufBuD;&iYfaom a,mufsm;wdkYonf ormowd&Sdaomol? wnfMunfaomol? ajEapmifhaomol? ,HkMunfjcif;? cspfjcif;?
onf;cHjcif; pdwfoef aomol jzpf&MurnftaMumif;?xdkenf;wl? toufBuD;&ifhaom rdef;rwdkYonf usifhBuHjyKrl&mrSm "rtrIESifh xdkufwefaomol? racsmpm;wwfaomol? pyspf&nf
rvGefMuL;wwf aomol? aumif;aom twwfudk oifay;wwfaomol udk,fwdkif jzpf?bk&m;ocif\ EIwfuywfawmfudk uJY&JYjcif;ESifh uif;vGwfpdrfYaomiSg? toufysKdaom rdef;rwdkYonf udk,fcifyGef;udk cspfaomol?
om;orD;udk cspfaomol?ajEapmifhaomol? pifMu,faomol? rdrdtdrfudk jyKpkaomol? aumif;rGefaomol? cifyGef;\ tkyfpdk;jcif;udk 0efcHaomoljzpfapjcif;iSg?
toufBuD;&ifhaomrdef;rwdkYonf qHk;ray;&Murnf taMumif;?xdkenf;wl? toufysKdaoma,mufsm;wdkYonfvnf;? ajEapmifh&MurnftaMumif; wdkufwGef;aoG;aqmifavmh/
1045

2;7
2;8

t&m&m aumif;aomtusifhwdkY\ yHkoufaoudk udk,fwdkifjyavmh/ qHk;r Mo0g'ay;aomtcg? rdpm'dXdESifhuif;jcif;? wnfMunfjcif;?tjypfwifbG,fr&Sd? pifMu,faomw&m;pum;udk a[majymjcif;wdkYudkjyKavmh/ odkYjzpf? wbuf aeaomolonf? igwdkYudk uJY&JUp&m
tcGifhr&EdkifaomaMumifh? &SufaMumufjcif;odkYa&mufvdrfYrnf/
2;9 tapcHuRefwdkYonf? igwdkYudk u,fwifawmfrlaomt&Sif bk&m;ocif\Mo0g'udk t&m&m wefqmqifjcif;iSg? rdrdwdkYocif\
tkyfpdk;jcif;udk0efcH? jiif;cHkjcif;r&SdbJ? t&m&m ocif\ tvdkodkYvdkufrnftaMumif;ESifh?2;10 wdwfqdwfpGm cdk;,ljcif;udkrjyKbJ? cyfodrf;aomopmudk xif&Sm;pGmjyrnftaMumif; wdkufwGef;aoG;aqmifavmh/
2;11 taMumif;rlum;? r*Fvm&Sdaom ajrmfvifh&mudk4if;?
2;12 BuD;jrwfaombk&m;ocifwnf;[laom?
2;13 igwdkYudk u,fwifawmfrlaom t&Sifocifa,Ic&pf\ bkef;toa&awmf xif&Sm;ay:xGef;jcif;udk4if;? igwdkYonf ajrmfvifhvsuf?
bk&m;rJh w&m;rJhaejcif;? avmuDwyfrufjcif;udk y,f&Sm;vsuf? ,ckb0ajEapmifhjcif;? w&m;ojzifhusifhjcif;? bk&m;0wf
arGUavsmfjcif;wdkYudk jyKae&rnftaMumif;? igwdkYudk qHk;roGefoif? vltaygif;wdkYudk u,fwifwwfaom bk&m;ocif\aus;Zl;awmfonf
xif&Sm;ay:xGef;vsuf&Sd\/2;14 xdkocifa,Ic&pfonf cyfodrf;aom'kpdkufrS igwdkYudka&G;EIwfjcif;iSg4if;? aumif;aomtusifhbuf pdwftm;BuD;? ydkifxdkufawmf
rlaomtrsKd;udk rdrdtbdkYpifMu,fapjcif;iSg4if;? udk,fudkudk,fpGefYBuJawmfrlNyD/2;15 w&m;pum;udka[majymjcif;? wdkufwGef;aoG;aqmifjcif;? qHk;rjypfwifjcif;wdkYudk cyfodrf;aomtmPmESifhwuG jyKavmh/ tb,folrQ
oifhudk rxDrJhjrifrjyKapESifh/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3

3;4
3;5
3;6
3;7
3;8

3;9
3;10
3;11
3;12
3;13
3;14
3;15

vlwdkYonf txG#ftjrwftmPmpuf\ tkyfpdk;jcif;udk 0efcHapjcif;iSg4if;? rif;\pum;udk em;axmifapjcif;iSg4if;? aumif;aomtrIt


rsKd;rsKd;wdkYudkjyK toifhjzpfapjcif;iSg4if;?tb,foludkrQ ruJY&JU? &efawGUjcif;udkrjyK? jznf;nif;aomoabm&Sd? cyfodrf;aomolwdkY tvGefEl;nHhodrfarGUpGmjyKapjcif;iSg4if;
owday;avmh/taMumif;rlum;? txufu igwdkYonf ynmrJhaomol? em;raxmifaomol? rSm;,Gif;aomol? txl;xl;tjym;jym;aom
wyfrufjcif;? umr*kPfcHpm;jcif;trIwdkYudk aqmif&Gufaomol? remvdkjcif;? jiLpljcif; usifvnfaomol? pufqkyfGH&SmbG,faomol?
tcsif;csif;rkef;aomol jzpfMu\/igwdkYudku,fwifawmfrlaom t&Sifbk&m;ocif\ apwemawmfESifh vlwdkYudkcspfawmfrlaom arwmawmfonf ay:xGef;aomtcg?igwdkYusifhaom ajzmifhrwfjcif;tusifhtm;jzifh r[kwfbJ? rdrdoem;jcif; ukPmawmfESifhtnD 'kwd,arG;jcif;ESifhqdkifaom aq;aMumjcif;
tm;jzifh4if;? oefY&Sif;aom0dnmOfawmf\ topfjyKjyifjcif;tm;jzifh4if;? igwdkYudk u,fwifawmfrl\/igwdkYudku,fwifaom t&Sifa,Ic&pftm;jzifh igwdkYtay:odkY xdk0dnmOfawmfudk <u,f0pGm oGef;avmif;awmfrl\/taMumif;rlum;? igwdkYonf bk&m;ocif\aus;Zl;awmftm;jzifh ajzmifhrwf&modkY a&muf xm0&toufudk ajrmfvifhonfESifhtnD
tarGcHjzpfMurnftaMumif;wnf;/
pum;onf opmpum;jzpf\/ bk&m;ocifudk ,HkMunfaomolwdkYonf aumif;aom tusifhwdkYudk tNrJusifhtHYaomiSg owdjyK&Murnf
taMumif;? oifonf t&mrsm;udkBudK;pm; a[majymapjcif;iSg igtvdk&Sd\/ xdktusifhwdkYonf aumif;onfomru? vlwdkY\
tusKd;udk jyKpkwwfaomtusifhjzpfMu\/rdkufrJaomykpmtar;wdkYudk4if;? aqGpOfrsKd;qufpm&if;wdkYudk4if;? ynwfw&m;aMumifh &efawGUjcif;? wdkufvSefjcif;wdkYudk4if; a&Smifavmh/
taMumif;rlum;? xdkt&mwdkYonf tusKd;r&Sd/ tcsnf;ESD;oufoufjzpfMu\/oif;cGJaomoludk ESpfBudrfajrmufatmifqHk;rNyD;rS y,f&Sm;ESifxkwfavmh/xdkodkYaomolonf udk,ftjypfudkodvsufyif tjypfjyK arSmufvSefaompdwf&Sdaomol jzpfownf;/
tmawraomf4if;? wkcdwfaomf4if;? oifhqDodkY igapvTwfaomtcg edaumyvdNrdKUwdkifatmif ighxHodkYvmjcif;iSg BudK;pm;avmh/
aqmif;umvywfvHk; xdkNrdKU igaernf[k tBuH&Sd\/usrf;q&maZeESifhtmaygvk tb,ft&mrQ rvdkapjcif;iSg BudK;pm; vrf;ydkYavmh/igwdkY\vlrsm;onfvnf; toD;rJhaomolrjzpf? udk,foHk;p&mbdkY &Sd&rnftaMumif;? aumif;aomtusifhwdkYudk tNrJusifhtHhaomiSg
oifMuap/
ighxHrSm&Sdaomoltaygif;wdkYonf oifhudkEIwfqufMu\/ ,HkMunfjcif;ESifhwuG igwdkYudk cspfaomolrsm;udk EIwfqufavmh/ oifwdkY
taygif; aus;Zl;awmf&Sdapownf;/ tmrif/
wdwkMo0g'pmNyD;\/

1046

zdavrkefMo0g'pm/
Philemon.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11
1;12
1;13
1;14
1;15
1;16
1;17
1;18
1;19
1;20
1;21
1;22
1;23
1;24
1;25

a,Ic&pfESifh pyfqdkifaomtm;jzifh tusOf;cH&aom igaygvkESifh ighnDwdarmaoonf? igwdkYcspfaom vkyfabmfaqmifbufcsif;


zdavrkef?igwdkYcspfaom ESrtyd? igwdkY ppfol&Jcsif; tmcdyK rSp oif\tdrf&Sdaom toif;awmfudk Mum;vdkufyg\/igwdkYocif a,Ic&pfESifh igwdkY tbwnf;[laom bk&m;ocifhtxHawmfu aus;Zl;awmfESifh Nidrfoufjcif;onf oifwdkY&Sdygapaom/
oifonf ocifa,Ic&pfudk ,HkMunf
oefY&Sif;ol taygif;wdkYudk cspfonf[k igonf Mum;vQif? ig\bk&m;ocifhaus;Zl;awmfudk tpOfcsD;rGrf;? oifhtbdUktvdkiSg qkawmif;
yXemjyKvsufae\/qkawmif;aomtcsuf[lrlum;? oifonf ,HkMunfjcif;udkqufqHaomt&SdefBuD;? olwyg;wdkY onf a,Ic&pftbdkYtvdkiSg igwdkY
aumif;aomt&m&SdorQwdkYudk 0efcHrnftaMumif; qkawmif;yXemjyK\/-tcsif;igYnD? oifonf oefY&Sif;olwdkY\pdwfESvHk;udk oufomapaomaMumifh? oif\ arwmudkaxmuf igwdkYonf tvGef
0rf;ajrmufcsrf;omjcif; &Sd\/
xdkaMumifh? oifonf jyKoifhaom trIt&mudk ynwfxm;jcif;iSg? igonf c&pfawmftm;jzifh tvGef &J&ifhp&m tcGifh&Sdaomfvnf;?toufBuD;aom aygvkwnf;[laom a,Ic&pfaMumifh tusOf;cH&aomoljzpfvsufyif? arwmtm;jzifhom oifhudk awmif;yefyg\?csnfaESmifjcif;udk cHpOfwGif igjzpfbGg;apaom om;wnf;[laom?oifonf txufu toHk;r&aomol? ,ckwGif igESifhoifonf toHk;&aomol MoaeodrftbdkY igawmif;yefyg\/xdkoludk oifhxHodkY igjyefaponfjzpf? olUudk igh&ifaoG;uJYodkYrSwfvsuf vufcHavmh/{0Ha*vdw&m;aMumifh csnfaESmifjcif;udk igcHpOfwGif? olonf oif\udk,fpm; ighudkjyKpkaprnf taMumif; olUudkigxm;csifaomfvnf;?oifonf ig aus;Zl;jyK&mwGif tEdkifjyK&ouJYodkYr[kwf? tvdktavsmuf jyKapcsifaompdwf &Sdonfjzpf? oif\tcGifhr&SdvQif
tvQif;rjyKvdk/xdkrSwyg;? oifonf olUudk tpOf&apjcif;iSg? olonf oifESifhcPuGmoGm;onf[k qdkp&m&Sd\/xdkodkYqdkaomf? tapcHuRefuJhodkY&rnf[krqdkvdk/ igtxl;ojzifh cspfaomnD? oifum;? Zmwdtm;jzifh4if;? ocifbk&m;tm;jzifh4if;?
om cspfaomnDuJhodkY &rnf[k qdkvdkownf;/odkYjzpf oifonf ighudk taygif;tabmf uJYodkY rSwfvQif? olUudk iguJYodkYyif vufcHavmh/olonf oifjypfrSm;jcif;? a<u;wifjcif; wpHkwck&SdvQif? ightwGuftwm rSwfavmh/qyfay;rnf[k igaygvkonf udk,fvufESifh a&;xm;\/ odkY&mwGif oif\udk,f wnf;[laom a<u;udkyif ightm; qyfay;&aom
taMumif;&Sdonf[k igrqdk/tcsif;ighnD? ocifbk&m; ighudk aus;Zl;jyKygavmh/ c&pfawmf ighpdwfESvHk;ukd oufomapygavmh/oifonf em;axmifrnf[k ,HkrSm;jcif;r&Sdonf omru? igajymonfxuf omjyKrnf[k trSefodvsuf iga&;vdkufyg\/
xdkrSwyg;? igwnf;cdkp&mt&yfudkvnf; jyifavmh/ taMumif;rlum;? oifwdkYonf qkawmif;yXemjyKaomtm;jzifh? oifwdkY&Sd&modkY
iga&muf&aomtcGifhudk ay;awmfrlrnf[k ajrmfvifhjcif;&Sd\/a,Ic&pfaMumifh igESifhtwl tusOf;cH&aom {yjzrSp?ig\vkyfabmfaqmifbuf rmuk? tm&dwmck? a'r? vkumwdkYonf oifhudkEIwfqufMu\/igwdkYocif a,Ic&pf\ aus;Zl;awmfonf oifwdkY\pdwf0dnmOfESifhtwl &Sdygapownf;/ tmrif /
zdavrkefMo0g'pmNyD;\/

1047

a[NAJMo0g'pm/

Epistle To The Hebrews.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13

1048

a[NAJMo0g'pm/

Epistle To The Hebrews.


tcef;BuD; ( 1 )
1;1

a&S;vGefavNyD;aomtcg ya&mzufrsm;tm;jzifh bkd;ab;wdkYtm; txyfxyf tenf;enf; Asm'dwfay;awmfrlaom bk&m;ocifonf?


aemufqHk;umvtcg rdrdom;awmftm;jzifh igwdkYtm; Asm'dwfay;awmfrlNyD/1;2 xdkom;awmfudk tvHk;pHkwdkY\tarGcH ocift&mcefYxm;awmfrl\/ om;awmftm;jzifhvnf; avmu"mwfwdkYudk wnfawmfrl\/1;3
xdkom;awmfonf bk&m;ocif\bkef;awmfa&mifjcnfESifh Zmwdtjzpfawmf\ yHkoPmefjzpf? wefcdk;ESifhjynfhpHkaom rdrdtrdefYawmftm;jzifh
cyfodrf;aomt&mwdkYudk rpawmfrlaomoljzpfvsuf? igwdkYtjypfrsm;udk udk,fawmfwdkiftm;jzifh okwfoify,f&Sif;NyD;vQif? jrifhaomt&yfrSm
wefcdk;tmEkabmfawmf\ vufsmbuf xdkifawmfrl\/1;4 aumif;uifwrefwdkY&aom bGJUemrxuf xl;jrwfaombGJUemrawmfudkcH&onfESifhtnD? aumif;uifwrefwdkYxuf BuD;jrwfaomol
jzpfawmfrl\/1;5 taMumif;rlum;? oifonf igYom;jzpf\/ ,aeYyif oifhudk igjzpfbGg;apNyD;[l4if;? igonf ol\tbjzpfrnf? olonfvnf; ig\
om;jzpfvdrfYrnf[l 4if;? tb,frnfaom aumif;uifwrefudk wcgrQ rdefYawmfrloenf;/
1;6 wenf;um;?om;OD;udkavmuodkYoGif;awmfrlaomtcg? bk&m;ocif\ aumif;uifwref taygif;wdkYonf xdkoludk jyyf0yfudk;uG,f
Muap[k vmownf;/1;7
wenf;um;? rdrdwrefwdkYudkavuJYodkY4if;? rdrdtaptygwdkYudkrD;vQHuJYodkY4if;? jzpfapawmfrlxaom[k aumif;uifwrefwdkYudk &nfaqmif
qdkownf;/1;8
om;awmfudkum;? tdkbk&m;ocif? udk,fawmf\yvifonf edpxm0&yvifjzpfyg\/ udk,fawmf\ EdkifiHonf w&m;ojzifh pD&ifaomEdkifiH
jzpfyg\/1;9 udk,fawmfonf ajzmifhrwfjcif;w&m;udk ESpfouf? rw&m;aomtrIudk rkef;awmfrl\/ xdkaMumifh? tkdbk&m;ocif? udk,fawmf\
bk&m;ocifonf udk,fawmf\taygif;tabmfwdkYxuf udk,fawmfudk csD;ajrmuf? 0rf;ajrmufjcif; qDESifh bdodufay;awmfrlNyD[k vm
ownf;/
1;10 wzef usrf;pmvmonfum;? tdkxm0&bk&m;? udk,fawmfonf a&SUOD;pGm ajrBuD;udkwnfawmfrlNyD/ rdkCf;aumif;uifonfvnf;
vufawmfESifh zefqif;aomt&mjzpfyg\/1;11 xdkt&mwdkYonf ysufpD;jcif;odkY a&mufaomfvnf; udk,fawmfonf tNrJwnfawmfrl\/ xdkt&m &SdorQwdkYonf t0wfuJYodkY
a[mif;EGrf;jcif;odkYa&muf? udk,fawmfonf 0wfvHkudkvdyfouJYodkY vdyfawmfrlojzifh ajymif;vJjcif;&SdMuaomfvnf;?1;12 udk,fawmfonf ajymif;vJawmfrrlyg/ toufawmfvnf; rukefrqHk;&yg[k vmownf;/1;13 xdkrSwyg;? oif\&efolwdkYudk oif\ajcwif&m igrcsxm;rSDwdkifatmif igYvufsmbuf xdkifaeavmh[k? tb,frnfaom aumif;uif
wrefudk wcgrQ rdefYawmfrlbl;oenf;/1;14 aumif;uifwrefrsm;wdkYum;? u,fwifawmfrljcif; aus;Zl;udk tarGcHvwHYaom olwdkYudk jyKpkapjcif;iSg? apvTwfawmfrlaom tapcH
eH0dnmOf jzpfMuonfr[kwfavm/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3

2;4
2;5
2;6
2;7

xdkaMumifh? igwdkYonf Mum;&aom a'oemawmfudk rarYravsmYrnftaMumif;? pdwfESvHk; omrSwfrdpGJvrf;jcif;&Sd&Murnf/aumif;uifwrefrsm;tm;jzifh xm;awmfrlaom Asm'dwfawmfonf wnf jypfrSm;vGefusL;jcif; trItrsKd;rsKd;wdkYonf cHxdkufaom
tjypf'Pfudk cH&onfrSefvQif?tptOD; ocifbk&m;a[mawmfrl a'oempum;awmfudk Mum;&aomolwdkYonf? ,Hkavmufaom oufaotm;jzifh igwdkYtm;
qifhqdka[majymaom? rQavmufBuD;pGmaom u,fwifawmfrljcif; w&m;udk igwdkYonf em;raxmifbJaevQif? tjypf'PfESifh
tb,fodkY vGwfMuvdrfYrnfenf;/xdkoufaocHaom olwdkYESifhtwl bk&m;ocifonf edrdwfvuPm? tHYbG,faom trItm;jzifh4if;? xl;qef;aom wefcdk;txl;xl;
tjym;jym;tm;jzifh4if;? oefY&Sif;aom 0dnmOfawmfonf rdrdtvdkawmftwdkif; a0iSaomqkaus;Zl;tm;jzifh4if; oufaocHawmfrlNyD/igwdkYajymqdkaom aemifuyfurmudk tkyfpdk;&aomtcGifhudk aumif;uifwrefwdkY tyfay;awmfrlonf r[kwf/usrf;pmwcsuf wa,mufaomolu? vlonf tb,fodkYaomoljzpf? udk,fawmfonf atmufarYawmfrl&oenf;/ vlom;onf
tb,fodkYaomoljzpf tMunfhtI<uvmawmfrl&oenf;/olUudk aumif;uifwrefwdkYatmuf tenf;i,fESdrfYawmfrlNyD/ ol\acgif;udk bkef;toa&ESifh ywf&pfawmfrlNyD/ zefqif;awmfrlaom
t&mrsm;udk tkyfpdk;ap?1049

2;8
2;9
2;10
2;11
2;12
2;13
2;14
2;15
2;16
2;17
2;18

cyfodrf;aomt&mwdkYudk ol\ajcatmuf csxm;awmfrlNyD[k oufaocHownf;/ cyfodrf;aom t&mwdkYudk csxm;awmfrl\[kqdkaomf?


rcsrxm;bJ usef&pfaomt&m wpHkwckrQr&Sd&/ ,ckrlum;? cyfodrf;aomt&mwdkYonf csxm;vsuf&Sdonfudk igwdkYrjrif&Muao;/a,Ionf bk&m;ocif\ aus;Zl;awmftm;jzifh vltaygif;wdkYtwGuaf Mumifh taocH&aom tcGih&f daS pjcif;iSg? aumif;uifwrefwYadk tmuf
tenf;i,fESdrfYNyD;rS? taocH&aomaMumifh acgif;awmf bkef;toa&ywf&pfvsuf&Sdonfudk igwdkYjrifMu\/taMumif;rlum;? rsm;pGmaom om;wdkYudk u,fwif? bkef;pnf;pdrfpHpm;&modkY ydkYaqmifaom t&Sifonf 'kua0'em tm;jzifh
pHkvifjcif;odkY a&muf&rnftaMumif;? cyfodrf;aomt&mwdkYudk zefqif; tkyfpdk;awmfrlaombk&m;onf pD&ifawmfrltyf\/
oefY&Sif;apwwfaomolESifh oefY&Sif;aptyfaomolrsm;wdkYonf wyg;wnf;aom yuwd&SdMu\/ xdkaMumifh? oefY&Sif;apwwfaomolonf
oefY&Sif;aptyfaomolwdkYudk nDtpfudk[l ac:jcif;iSg &SufaMumufawmfrrl/ xdkokdYac:aomtcsuf[lrlum;?odwif;awmfudk tuREfkyfnDtpfudkwdkYtm; tuREfkyfMum;ajymygrnf/ y&dowftv,frSm udk,fawmfudkcsD;rGrf; oDcsif;qdkygrnf[k
vmownf;/wcsufum;? igonf bk&m;ocifudk udk;pm;rnf[k vmownf;? wzefum;? igrSp igYtm; bk&m;ocifay;awmfrlaomoli,fwdkY
onf&SdMu\[k vmownf;/
xdkoli,fwdkYonf taoG;om;ESifh qufqHMuaomaMumifh?
c&pfawmfonf taocHawmfrlaomtm;jzifh? aojcif;w&m;udk tpdk;&aomolwnf;[laom rm&fewf\wefckd;udk csKd;zJYzsufqD;jcif;iSg4if;?
aoab;udkaMumuf woufvHk;uRefcH&aom olwdkYudk u,fvTwfjcif;iSg4if;? xdkoli,fwdkY\enf;wl taoG;tom;udkaqmif,lawmfrl\/taMumif;rlum;? c&pfawmfonf aumif;uifwrefwdkYudk rpawmfrlonfr[kwf? tmjA[HtrsKd;udk rpawmfrl\/xdkaMumifh? c&pfawmfonf vlwdkY\tjypfajzp&m taMumif;udk pD&if? bk&m;ocifESifh pyfqdkifaomt&mwdkY ukPmESifh4if;?
opmESifh4if; jynfhpHkaom ,Zfyka,m[dwftBuD; jzpftHhaomiSg? rdrdnDtpfudkwdkYESifh vHk;vHk;wl&aomtaMumif;&Sd\/xdkodkY pHkprf;aESmifh&Sufjcif;udk udk,fawmfwdkifcH 'kuqif;&Jjcif; usifvnfaomaMumifh? pHkprf;aESmifh&Sufjcif; trIESifh awGUBuHKaomolwdkYudk
rpjcif;iSg wwfEdkifawmfrl\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11
3;12
3;13
3;14
3;15
3;16
3;17
3;18
3;19

xdkodkYjzpfvQif? aumif;uifbHkESifh pyfqdkifaom ac:bdwfawmfrljcif;aus;Zl;udkcH&aomol? oefY&SifaomnDtpfudkwdkY? igwdkY0efcHaom


wrefawmfESifh ,Zfyka&m[dwfrif;wnf;[laom a,I\taMumif;udk aphaphqifjcifMuavmh/arma&Sonf bk&m;ocif\tdrfawmfwtdrfvHk; opmapmifhouJYodkY? a,Ionf rdrdudk cefYxm;awmfrlaomol\trIawmf
opmapmifhawmfrl\/tdrfudkaqmufaomolonf tdrfxufomBuD;aom toa&&SdouJYodkY? a,Ionf arma&Sxufom BuD;aomtoa&udk
cHxdkufaomoljzpfonf[k xifrSwfp&mtaMumif;&Sd\/tdrfrnfonfum;? wpHkwa,mufaomolaqmufaomaMumifhjzpf\/ tvHk;pHkwdkYudk wnfaqmufaomolum;? bk&m;ocifaywnf;/arma&Sonf? aemufa[majymvwHYaomt&mwdkYudk oufaocHjcif;tvdkiSg? tapcHuJYodkY tdrfawmfwtdrfvHk; opmapmifh\/c&pfawmfrlum;? om;uJYodkY tdrfawmfudktkyfpdk; opmapmifhawmfrl\/ igwdkYonfum;? &J&ifhjcif;4if;? ajrmfvifhjcif;ESifhpyfqdkifaom
0g<um;0rf;ajrmufjcif;4if;? tqHk;wdkifatmif wnfMunfvQif? xdktdrfawmfjzpfownf;/
xdkaMumifh? oefY&Sif;aom 0dnmOfawmf rdefYawmfrlonfum;? ,aeYwGif oifwdkYonf Asm'dwfawmf toHudk Mum;vsuf&Sdonfjzpf?cdkifrmaompdwfESvHk; r&SdMuESifh/oifwdkYtbrsm;onf tESpfav;q,fywfvHk; igYudk tenf;enf;pHkprf;? ig\trIwdkYudkjrif&aom awmwGif igYudk qefYusifbufjyK
pHkprf;&mumv &SdouJYodkY r&SdapMuESifh/xdkvlrsKd;udk igGHonfjzpf? olwdkYonf tpOf pdwfoabmrSm;,Gif;wwfMu\/ ig\tavYtvmwdkYudk em;rvnfMu[k igqdk&\/xdkaMumifh? olwdkYonf ig\csrf;omxJodkY r0if&Mu[k trsufxGuf igusdefqdkonf[k rdefYawmfrlcsuf &SdonfESifhtnD?nDtpfudkwdkY? oifwdkYonf touf&Sifawmfrlaom bk&m;ocifhxHawmfrS xGufoGm;aomtm;jzifh r,HkMunfwwf? qdk;npfaom
pdwfESvHk;r&Sdapjcif;iSg owdjyKMuavmh/'kpdkuf\ vSnfhjzm;jcif;tm;jzifh oifwdkYpdwfESvHk; rcdkifrmapjcif;iSg? ,aeY[l ac:a0:aomtcsdef? aeYwdkif;tpOf tcsif;csif;
wa,mufudkwa,muf wdkufwGef;EId;aqmfMuavmh/
igwdkYonf pdwfpGJvrf;jcif;udk tpjyKouJYodkY tqHk;wdkifatmif wnfMunfvQif? c&pfawmfESifh qufqHaomoljzpfMu\/,aeYwGif oifwdkYonf Asm'dwfawmftoHudk Mum;vsuf&Sdonfjzpf? qefYusifbufjyK&mumv &SdouJYodkY? cdkifrmaompdwfESvHk;r&SdMu
ESifh[k usrf;pmvmonft&mrSm?Mum;NyD;rS qefYusifbufjyKaomolwdkYum;? tb,folenf;/ arma&SaemufodkYvdkuf tJ*kwKjynfrS xGufvmaomoltaygif;wdkYonf
xdkodkYjyKMuonf r[kwfavm/tESpfav;q,fywfvHk; ESpfoufawmfrrlaomolwdkYum;? tb,folenf;/ 'kpdkuftjypfudk jyKaomaMumifh awmvJaoaom
olyifr[kwfavm/oifwdkYonf ig\ csrf;omxJodkY r0if&Mu[k usdefqdkawmfrlaomolwdkYum;? r,HkMunfaomolrSwyg; tb,folenf;/odkYjzpf? olwdkYonf r,HkMunfaomaMumifhom r0ifEdkifonfudkigwdkYodjrifMu\/

1050

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3

4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12

4;13
4;14
4;15
4;16

xdkaMumifh? bk&m;ocif\ csrf;omxJodkY0if&aom tcGifhudkay;aom*wdawmfonf igwdkY&Sd&pfvsufESifh? oifwdkYwGif tcsKdUwdkYonf


rrSDbJaernfudk pdk;&drfMuukeftHY/igwdkYonf 0rf;ajrmufp&modwif;udk xdkolwdkYuJYodkYMum;&MuNyD/ odkY&mwGif olwdkYMum;&aom w&m;pum;onf? Mum;&aomolwdkYtxJ
,HkMunfjcif;ESifh ra&maESmaomaMumifh tusKd;udk ray;/igwdkYrlum;? ,HkMunfaomoljzpf bk&m;ocif\csrf;omxJodkY0if&Mu\/ xkdokdYESifhtnD Asm'dwfawmfum;? olwdkYonf ig\
csrf;omxJodkYr0if&Mu[k trsufxGuf igusdefqdkonf[k vm\/ csrf;om[kqdkaomf? urmOD;uyif trIt&mwdkYudkNyD;pD; Nidrf0yf
awmfrl&m csrf;om[k qdkvdkownf;/ckepf&ufajrmufaomaeYudktaMumif;jyK usrf;pmwcsuf vmonfum;? bk&m;ocifonf rdrdtrIt&mtvHk;pHkwdkYudkNyD;pD;
ckepf&ufajrmufaomaeY Nidrf0yfpGmaeawmfrl\[k vmownf;/xdkusrf;pm wzefvmonfum;? olwdkYonf ig\csrf;omxJodkYr0if&Mu[k vmownf;/xdkaMumifh? tcsKdUwdkYonf 0if&Mu\/ 0rf;ajrmufp&modwif;udk a&SUOD;pGmMum;&aomolwdkYonf r,HkMunfaomaMumifh r0if&MuNyD/
wzefwHk? ,aeYwGif oifwdkYonf Asm'dwfawmftoHudk Mum;vsuf&Sdonfjzpf cdkifrmaom pdwfESvHk;r&SdMuESifh[k qdkonfjzpf?
rQavmufumvMumNyD;rS? ,aeY[k 'g0d'fusrf;pm vmaomtcg? wpHkwckaomaeY&ufudk aocsmpGmrSwfom;ownf;/a,Ionf xkdolwdkYudk csrf;omay;onfrSefvQif? xdkaemuf tjcm;aomaeY&ufudk tb,fqdkbG,f &Sdoenf;/xdkaMumifh? bk&m;ocif\ vlwdkYtbdkYtvdkiSg Nidrf0yfjcif; csrf;omwrsKd;onf usef&pfao;\/bk&m;ocifonf rdrdtrIt&mwdkYudkNyD;pD; Nidrf0yfpGmaeawmfrlonfenf;wl? xdkcsrf;omxJodkY 0if&aomolonfvnf; rdrdtrIt&mwdkYudk
NyD;pD; Nidrf0yfpGmae&\/
xdkaMumifh? oa&vvlwdkYonf r,HkMunfaompdwf&Sdojzifh vJouJYodkY igwdkYonfrvJ? xdkcsrf;omxJodkY0if&rnftaMumif; BudK;pm;
tm;xkwfMuukeftHY/bk&m;ocif\EIwfuywfw&m;awmfonf touf&Sifjcif;? wefcdk;ESifhjyKjyifjcif;? oefvsufwumwdkYxuf xufjcif;ESifhjynfhpHkonfjzpf?
toufESifhpdwf0dnmOfudk4if;? tdk;qpfESifhjcifqDudk4if; ydkif;jcm; xkwfcsif;cGif;wwf\/ pdwfESvHk;tBuHtpnfrsm;udkvnf; odjrif
wwf\/igwdkYudk ppfaMumpD&ifawmfrlaomola&SU rxif&Sm;aomt&mwpHkwckrQr&Sd/ cyfodrf;aom t&mwdkYonf tuG,ftumr&SdbJ?
rsufarSmufawmf vSefxm;vsuf&SdMu\/,ckrlum;? aumif;uifbHkxJodkY<u0ifawmfrlaom ,Zfyka&m[dwfrif;tBuD;wnf;[laom bk&m;ocif\om;awmfa,Ionf igwdkY
,Zfyka&m[dwfrif;jzpfawmfrlaomaMumifh? igwdkYonf0efcHcJYNyD;aomt&m wnfMunfMuukeftHY/igwdkY,Zfyka&m[dwfrif;onf igwdkYcH&aomqif;&J'kursm;aMumifh rMuifemEdkifaomolr[kwf/ igwdkYcH&onfenf;wl? trsKd;rsKd;aom pHkprf
;aESmifh&Sufjcif;wdkYudk cHbl;aomoljzpfawmfrl\/ odkY&mwGif? 'kpdkuftjypfESifhuif;vGwfawmfrl\/xkdaMumifh? igwdkYonf oem;jcif;ukPmudk4if;? awmfavsmfaom rpjcif;aus;Zl;awmfudk4if; cH&rnftaMumif;? &J&ifhaompdwfESifh
aus;Zl;yvifawmfodkY wdk;0ifcsOf;uyfMuukeftHY/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13

vlwdkYwGif a&G;aumufaom ,Zfyka&m[dwfrif;rnfonfum;? ylaZmfoumudk4if;? tjypfajz&m ,Zfudk4if; ylaZmf? vlwdkYtwGuf


bk&m;0wfudkjyKapjcif;iSg cefYxm;awmfrlaomoljzpf\/olonf udk,fwdkifEGrf;&dtm;enf;jcif;&Sdonfjzpf? rdkufaomol? rSm;,Gif;aomolwkdYudkonf;cHjcif;iSg wwfEdkif\/xkdtaMumif;aMumifhvnf;? vlrsm;tjypfESifh rdrdtjypfudkajzjcif;iSg ylaZmf&\/bk&m;ocifonf tmkefudkac:awmfrlouJYodkY? ac:awmfrlaomolrSwyg; tb,folrQ xdkt&mjrwfudk rodrf;r,l&/xdkenf;wl? c&pfawmfonf ,Zfyka&m[dwfrif;t&m rdrdudkrdrdcsD;ajrmufonfr[kwf/ oifonf igYom;jzpf\/ ,aeYyif oifhudk
igjzpfbGm;apNyD[k rdefYawmfrlaomolonf c&pfawmfudk csD;ajrmufawmfrl\/xdkodkYESifhtnD usrf;pmwcsufvmonfum;? oifonf arvcdaZ'ufenf;wl xm0&,Zfyka&m[dwf jzpfonf[k vmownf;/xdkc&pfawmfonf vlZmwdtjzpf aepOfumv? aojcif;rSu,fvTwfEdkifawmfrlaomoludk? BuD;pGmaoma<u;aMumfjcif;? rsuf&nfusjcif;
ESifh qkawmif;yXemjyKojzifh? aMumufGH&mtrI csrf;om&onfjzpf?bk&m;ocif\om;awmfrSefaomfvnf;? qif;&J'kuudkcHaomtm;jzifh em;axmifjcif; tusKd;taMumif;udkoifawmfrl\/xkdodkY pHkvifjcif;odkYa&mufNyD;rS? ,HkMunfem;axmifaomoltaygif;wdkYtm; xm0&u,fwifjcif; aus;Zl;udkjyKaomoljzpfawmfrl?arvcdaZ'ufuJYodkYaom ,Zfyka&m[dwfrif;[k bk&m;ociforkwfawmfrljcif;udkcH&\/
xdkarvcdaZ'uf\ taMumif;udk igwdkY ajyp&mpum;trsm;&Sd\/ odkYaomfvnf;? oifwdkYonf OmPfEkefYaomaMumifh tajymcufvS\/oifwdkYonf umvMumaomaMumifh q&mtjzpfodkYa&mufoifhaomfvnf;? bk&m;ocif\ Asm'dwfawmf a&S;OD;pGmoif&aomw&m;EkwdkYudk
olwyg;xH wzefoif&aom taMumif;&Sdonfjzpf? aMucJaomtpmudk roHk;aqmif? EdkYudkom oHk;aqmif&aomoljzpfMu\/EdkYudkom oHk;aqmifaomolrnfonfum;? oli,fjzpfaomaMumifh ajzmifhrwfjcif;w&m; avYvmjcif;r&Sd/-

1051

5;14

aumif;usKd; raumif;usKd;udkydkif;jcm; odEdkifaom OmPfay;wwfaom? tMum;tjrif tawGUtprf;rsm;aomolwnf;[laom? pHkvif


aomt&G,f&SdaomolwdkYrlum;? aMucJaom tpmtm[m&udk oHk;aqmif&Mu\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2

xdkaMumifh? aojcif;ESifh pyfqdkifaom tusifhudk aemifw&jcif;?


bk&m;ocifudk ,HkMunfjcif;? AwdZHw&m;udk oGefoifjcif;? vufudkwifjcif;? aovGefaomolwdkY\ xajrmufjcif;? xm0& pD&ifqHk;jzwfjcif;
wnf;[laom rlvtjrpfudk igwdkYonf jyefrwnfbJ? c&pfawmf\ bmom tptOD;jzpfaom taMumif;t&mwdkYudkxm;?
pHkvifaomtjzpfodkY wufMuukeftHY/6;3 bk&m;ociftcGifhay;awmfrlvQif? igwdkYonf xdkodkYjyKMurnf/6;4 tvif;odkY wcga&muf aumif;uifqkaus;Zl;udk jrnf;prf;jcif;? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfudk cH,ljcif;?6;5 bk&m;ocif\ aumif;jrwfaom w&m;pum;udk4if;? aemufuyfumv\ wefcdk;rsm;udk4if;? jrnf;prf;jcif;&SdNyD;rS?6;6 a&GUavsmYazgufjyefaomolwdkYonf? rdrdwdkYwGif bk&m;ocif\om;awmfudk vuf0g;uyfwdkifrSm uGyfrsuf toa&awmfudkIwfcsaom
oljzpfaomaMumifh? aemufwzef aemifw&tHYaomiSg topfjyKjyifjcif;odkYra&mufEdkifMu/6;7
Oyrmum;? tMuifajronf rdrdtay:odkY tzefzefusaomrdkCf;a&udkaomuf? vkyfaomol oHk;bdkY[if;oD;[if;&Gufudk jzpfapwwf\/
xkdajronf bk&m;ocif\ aumif;BuD;r*Fvmudk cHwwf\/6;8
tMuifajronf ql;yiftrsKd;rsKd;udk jzpfapwwf\/ xdkajronf jyKpkjcif;udk rcHxdkuf/ usdefjcif;udk cH&aomtcsdefeD;onfjzpf? aemufqHk;
rD;IdUjcif;odkYa&mufwwf\/6;9 xdkodkYajymaomfvnf;? cspfolwdkY? oifwdkYonf u,fwifjcif;ESifh,SOfaomt&m? omaumif;aomt&mwdkYESifhqdkifonfudk? igwdkYonf
oabmusvsuf&SdMu\/6;10 taMumif;rlum;? oifwdkYonf oefY&Sif;olwdkYudk txufuvkyfauR;onf omru? ,ckyif vkyfauR;jcif;trIudk4if;? xkdodkYjyKaomtm;jzifh
emrawmfudkaxmuf jyaomarwmudk4if;? bk&m;ocifonf arYavsmYonfwdkifatmif t"rtrIudk jyKawmfrlonfr[kwf/6;11 oifwdkY&SdorQonf ysif;&djcif;ESifh uif;vGwf?
6;12 ,HkMunfjcif;ESifh onf;cHjcif;tm;jzifh *wdawmfwdkYudk tarGcH&aomolwdkYenf;wl usifhEdkifrnf taMumif;? xkdodkYaomvHkYv0d&d,udkxkwf?
tqHk;wdkifatmif ,HkrSm;jcif;ESifhuif;aom ajrmfvifhjcif;ESifhjynfhpHkapjcif;iSg igwdkYonf tvdk&SdMu\/
6;13 bk&m;ocifonf tmjA[H *wdxm;awmfrlaomtcg? udk,fawmfxuf om BuD;jrwfaom oludkwdkifwnf usdefqdk&efr&SdaomaMumifh?
udk,fawmfudk wdkif wnf?6;14 igonf oifhtm; tpOftNrJ aumif;BuD;ay;rnf/ oifhudk tpOftNrJyGg;rsm;aprnf[k usdefqdkawmfrl\/6;15 xdkodkYESifhtnD tmjA[Honf onf;cHvsuf apmifhaeNyD;rS? *wdawmfudk0ifpm;av\/
6;16 vlwdkYonf rdrdxufBuD;jrwfaomoludk wdkifwnf usdefqdkavY&SdMu\/ NrJNrHapwwfaom tusdefonf jiif;cHkjcif;&SdorQudkajzwwf\/6;17 xdkaMumifh? *wdawmfudk tarGcH&aomolwdkYonf? bk&m;ocif\ tBuHtpnfawmf razgufjyefEdkifaMumif;udk twyfodapjcif;iSg?
bk&m;ocifonf tusdeftm;jzifh tmrcHawmfrl\/6;18 taMumif;rlum;? bk&m;ocifonf rkomroHk;Edkifaom t&mwnf;[laom razmufjyef rajymif;vJEdkifaom t&mESpfyg;udk trSDjyK?
udk,fa&SUxm;aom ajrmfvifh&mudkcdkvIHjcif;iSg ajy;aomigwdkYonf oufomtm;BuD;MurnftaMumif;wnf;/6;19 xdkajrmfvifhjcif;rlum;? ukvm;umtwGif;cs? NrJNrHcdkifcHYaompdwfESvHk;\ausmufql;uJYodkY igwdkY &Sdownf;/6;20 arvcdaZ'ufenf;wl? xm0&,Zfyka&m[dwfrif;jzpfaom a,Ionf? igwdkYtwGuf? xdktwGif;t&yfxJodkY a&SUaqmif 0ifaomol
jzpfawmfrl\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1 rif;BuD;rsm;udk vkyfBuH&mrS jyefvmaom tmjA[Hudk c&D;OD;BudKjyK aumif;BuD;ay;NyD;vQif?7;2 tmjA[HvSLaom vuf&Opm&SdorQudk q,fbdkYwbdkYcH,laom xkd&Smvifrif;BuD;wnf;[laom tjrifhqHk;aom bk&m;ocif\
,Zfyka&m[dwf arvcdaZ'ufonf? emr&if; teuftm;jzifh w&m;rif;? xdkrSwyg;? Nidrfoufjcif;rif;[kqdkvdkaom &Smvifrif;jzpfvsuf?7;3 tbr&Sd? trdr&Sd? a&S;rsKd;pOfr&Sd? touftydkif;tjcm;r&SdbJ? bk&m;ocif\ om;awmfESifhwl? ,Zfyk[dwft&m tpOftNrJwnf\/7;4 trsKd;\tb tmjA[Honf? vuf&Opmrsm;udk q,fbdkYwbdkYvSL tvSLcHaom xdkrif;onf tb,frQavmufBuD;jrwfonfudk
qifjcifMuavmh/7;5 ,Zfyka&m[dwft&mudk cHaom av0dom;wdkYonf tmjA[HtrsKd;jzpfaomolwnf;[laom? rdrdwdkY nDtpfudkrsm;vufrS ynwfw&m;
twdkif; q,fbdkYwbdkYudk cH&aomtcGifh&SdMu\/7;6 olwdkYtrsKd; r[kwfaom xdkrif;rlum;? tmjA[H\vufrS q,fbdkYwbdkYudkcHav\/ *wdawmfwdkYudk cH&aomoludkvnf; aumif;BuD;
ay;av\/7;7 BuD;aomolonf i,faomoludk aumif;BuD;ay;wwfonfudk jiif;cHkbG,fr&Sd/7;8
xdrk w
S yg;? aowwfaom olwo
Ykd nf ,cktcg q,fbw
Ykd bdu
Yk ckd aH vY&\
dS / xdt
k cgrlum; touf&iS o
f nf[k oufaocHjcif;ud&k aomolonf
q,fbdkYwbdkYudkcH&\/1052

7;9 xdkrSwyg;? q,fbdkYwbdkYudk cHwwfaom av0donf tmjA[Htm;jzifh q,fbdkYwbdkYudkay;NyD[k qdkp&mtcGifh&Sd\/7;10 taMumif;rlum;? arvcdaZ'ufonf tmjA[HudkawGUaomtcg? av0donf rdrdtb\ udk,f &Sdownf;/7;11 wenf;um;? av0drS qif;oufaom ,Zfyka&m[dwftrsKd;ESifh pyfqdkifvsuf vlrsm;wdkYonf ,Zfyka&m[dwf trsKd;ESifhpyfqdkif vsuf
vlrsm;wdkYonf ynwfw&m;awmfudkcHMuaomaMumifh? xdktrsKd;tm;jzifh pHkvifjcif;odkYa&mufEdkifonfrSefvQif? tjcm;aom,Zfyka&m[dwf
onf? tmkefenf;wl rac:a0:bJ? arvcdaZ'ufenf;wl ay:xGef;p&mtaMumif; tb,fodkY &Sdao;oenf;/7;12 ,Zfyka&m[dwftrsKd;onf ajymif;vJvQif? ynwfw&m;onf rajymif;vJbJ raeEdkif&m/7;13 xdkAsm'dwfawmfudk cH&aomolonf? ,Zfyvif0wfudk wa,mufrQrjyK&aomtrsKd;ESifh pyfqdkifay\/7;14 taMumif;rlum;? igwdkYocifonf,k'trsKd;xJay:xGef;onf[kxif&Sm;vsuf&Sd\/ xdktrsKd;onf ,Zfyka&m[dwft&mESifhpyfqdkifonf
[k arma&Sonf wcGef;udkrQrajym/7;15 xdkrSwyg;? arvcdaZ'ufenf;wl tjcm;aom,Zfyka&m[dwfonf ay:xGef;onfrSefvQif? ,Zfyka&m[dwftrsKd; ajymif;vJNyD[k
omxif&Sm;\/7;16 xdk,Zfyka&m[dwfonf udk,fcEmESifh pyfqdkifaomw&m;twdkif; cefYxm;vsuf&Sdonfr[kwf/ xm0&touf\ wefcdk;tmEkabmftwdkif;
cefYxm;vsuf&Sdownf;/7;17 taMumif;rlum;? oifonf arvcdaZ'ufenf;wl? xm0&,Zfyka&m[dwfjzpfonf[k oufaocHawmfrlownf;/
7;18 ynwfw&m;onf tb,foludkrQ pHkvifjcif;odkY rydkYEdkifonfjzpf?7;19 a&S;ynwfw&m;a[mif;onf? tm;r&Sd/ tusKd;udkray;EdkifaomaMumifh/ y,f&Sif;jcif;odkYa&muf&\/ odkYaomfvnf;? om jrwfaom
ajrmfvifhjcif;tcGifhonf ae&mus\/ xdkajrmfvifhjcif;tm;jzifh igwdkYonf bk&m;ocifh txHawmfodkY wdk;0ifcsOf;uyf&Mu\/7;20 xdkolwdkYonf tusdefawmfr&SdbJ ,Zfyka&m[dwft&mudk&Mu\/7;21 a,Irlum;? tusdefawmfr&SdbJ ,Zfyka&m[dwft&mudkr&/ xm0&bk&m;u? oifonf arvcdaZ'ufenf;wl xm0&
,Zfyka&m[dwf jzpfonf[k usdefqdk? aemufwzef pdwfajymif;vJjcif; &SdawmfrrlonfESifhtnD? a,Ionf tusdefawmfudkcH?
,Zfyka&m[dwft&mudk&onftwdkif;?7;22 omjrwfaom ydnmOfw&m;\tmrcHjzpf\/7;23 xdkolwdkYonfvnf; ao&aomaMumifh tpOfrwnfEdkifonfjzpf trsm;&Sd&Mu\/7;24 a,Irlum;? edpxm0&wnfaomaMumifh rajymif;rvJaom ,Zfyka&m[dwft&m cefYxm;vsuf&Sd\/7;25 xdkaMumifh? tMuifolwdkYonf a,Itm;jzifh bk&m;ocifhtxHawmfodkY csOf;uyfMu\/ xkdolwdkY\ trIudk udk,fawmfonfapmifhvsuf?
umvtpOf touf&SifaomaMumifh? olwdkYudk tpOfu,fwifjcif;iSg wwfEdkifawmfrl\/
7;26 xdkodkYaom ,Zfyka&m[dwfrif;onf oefY&Sif;pifMu,f? tnpftaMu;ESifh uif;vGwfvsuf tjypf&SdaomolwdkYESifh rqufqH?
aumif;uifom;taygif;wdkY xufjrifhjrwfaomoljzpf? igwdkYESifh awmfoifhawmfrl\/7;27 tjcm;aom ,Zfyka&m[dwfrif;wdkYonf udk,ftjypfaMumifh4if;? vlrsm;tjypfaMumifh4if;? aeYwdkif; ,ZfylaZmf&ouJYodkY? xdkocifonf
,ZfylaZmfp&mtaMumif;r&Sd/ tb,faMumifhenf;[lrlum;? rdrdudk,fudk wcgwnf; ,ZfylaZmf xdktrIudk NyD;apawmfrlNyD/7;28 ynwfw&m;onf tjypf&Sdaom olwdkYudk ,Zfyka&m[dwft&m cefYxm;\/ ynwfw&m;aemuf usdefqdkawmfrlaom Asm'dwfawmfrlum;?
tpOftNrJ pHkvifjcif;odkYa&mufaom om;awmfudk cefYxm;ownf;/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1

,ckqdkcJhNyD;aom taMumif;t&mwdkY\ tcsKyftjcm[lrlum;? xdkodkYaom ,Zfyka&m[dwf rif;onf igwdkY&Sd\/ aumif;uifbHk


wefcdk;tmEkabmfawmf\ yvifvufsmbufrSm xdkifaeawmf rl\/8;2
vlraqmufbJ xm0&bk&m; aqmufawmfrlaom wJawmfppfwnf;[laom? oefY&Sif;&mXme bk&m;0wfudk jyKaomol jzpfawmfrl\/8;3
,Zfyka&m[dwfrif;rnfonfum;? ylaZmfoumESifh ,ZfudkylaZmfapjcif;iSg cefYxm;vsuf&Sdonfjzpf? igwdkY,Zfyka&m[dwfrif;onfvnf;
ylaZmfp&m,Zf wpHkwck&Sd&\/8;4 ynwfw&m;twdkif; ylaZmfoumudk qufuyfaom ,Zfyka&m[dwfrsm;&SdMuonfjzpf? xkdocifonf ajrBuD;ay:rSm &SdaevQif
,Zfyka&m[dwf rvkyf&/8;5 arma&Sonf wJawmfudk aqmufvkyftHYaomtcg? awmifay:rSm oifhtm; jycJJYNyD;aomyHkESifh nDavsmfpGm tvHk;pHkwdkYudk vkyfjcif;iSg
owdjyK&rnf[k Asm'dwfawmfudk cH&onfjzpf? xdk,Zfyka&m[dwfwdkYonf aumif;uift&mwdkY\ yHkyrm t&dyfESifhom qdkifvsuf
0wfudkjyKaeMu\/
8;6 xdkrSwyg;? a,Ionf omjrwfaom *wdawmfwdkY wnfaom? omjrwfaom ydnmOfw&m;\ tmrcHjzpfonfESifhtnD? om
jrwfaom 0wfjyKjcif; tcGifht&mudk &awmfrl\/8;7 yXr y#dnmOfw&m;onf tjypfwifcGifhr&SdonfrSefvQif? 'kwd,y#dnmOfw&m; wnf&aomtcGifhudk tb,faMumifh&Sm&oenf;/8;8 yXry#dnmOfw&m;udk xm0&bk&m;onf tjypfwif rdefYawmfrlonfum;?
8;9 igonf vlrsKd;\ bdk;ab;wdkYudk vufqGJ tJ*kwKjynfrS aqmifoGm;aomtcg? olwdkYigay;aom y#dnmOfw&m;ESifh jcm;em;aom
y#dnmOfw&m;opfudk oa&vtrsKd;om;? ,k'trsKd;om;wdkY igay;aomtcsdefumva&mufvdrfYrnf/ t&ifigay;bl;aom ydnmOf
w&m; olwdkYonf rwnfMu/ igonfvnf; olwdkYudk rMunfhI rjyKpkbJae\/8;10 aemifumvtcg oa&vtrsKd;om;wdkY igay;tHYaom y#dnmOfw&m;[lrlum;? igxm0&bk&m;onf ighynwfwdkYudk olwdkY
1053

pdwf0dnmOfxJodkYoGif;rnf/ olwdkYESvHk;ay:rSm a&;xm;rnf/ igonf olwdkY\bk&m;jzpfrnf/ olwdkYonfvnf; ig\vljzpfMuvdrfYrnf/8;11 xdkolwdkYu? xm0&bk&m;udk odavmh[k trsKd;om;csif;? nDtpfudktcsif;csif; wa,mufudk wa,muf qHk;rMo0g'ray;&Mu/
taMumif;rlum;? ti,fqHk;aomolrSp tBuD;qHk;aomol wdkifatmif xdkoltaygif;wdkYonf igYudkodMuvdrfYrnf/8;12 xdktcg igonf olwdkYtjypfrsm;udk onf;cHrnf/ olwdkYjypfrSm;jcif;? vGefusL;jcif;rsm;udk ratmufarYbJaernf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/8;13 y#dnmOfw&m;opf[l rdefYawmfrlonfwGif yXry#dnmOfw&m;udk a[mif;apawmfrl\/ a&GUavsmY a[mif;aomt&mrnfonfum;?
uG,faysmufjcif;odkY a&mufvkeD;ownf;/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3
9;4
9;5
9;6
9;7
9;8
9;9
9;10
9;11
9;12
9;13
9;14

9;15

9;16
9;17
9;18
9;19
9;20
9;21
9;22
9;23
9;24
9;25
9;26

wenf;um;? yXry#dnmOfw&m;onf 0wfjyK&mpD&ifcsufESifh4if;? avmuD oefY&Sif;&mXmeawmfESifh4if; pyfqdkif\/tb,fodkYenf;[lrlum;? [*sm[kac:a0:aom yXrwJawmfonf? qDrD;cHk? pm;yGJ? a&SUawmfrkefYESifh jyifqifvsuf&Sd\/'kwd,ukvm;umtwGif;? [*sm[*sKef[kac:a0:aom wJawmf&Sd\/xdkwJawmf a&Tvifyef;ESifh a&TjzifhrGrf;rHaom y#dnmOfw&m;aowm&Sd\/ xdkaowm rEudkxm;aom a&Ttdk;? tyGifhyGifhaom tmkef\
vSHwH? y#dnmOfw&m;udk a&;xm;aom ausmufjym;wdkYonf &SdMu\/xdkaowmay:rSm bkef;BuD;aom ackAdrfwdkYonf tjypfajz&myvifudk vTrf;rdk;vsuf&SdMu\/ xdkt&mrsm;udk ,ck aocsmpGm ajymp&m
taMumif;r&Sd/
xdkodkY cyfodrf;aomt&mwdkYonf jyifqifvsuf&Sdaomtcg? ,Zfyka&m[dwfwdkYonf 0wfjyK yXrwJawmftwGif;odkY tpOf0if&Mu\/'kwd,wJawmftwGif;odkY ,Zfyka&m[dwfrif;wyg;wnf;om rdrdtjypfaMumifh4if;? vlrsm;tjypfaMumifh4if;? ylaZmfaom taoG;udkaqmif
wESpfvQif wcgwnf;om 0if&\/yXrwJawmf rysufrSDwdkifatmif? oefY&Sif;&mXmeodkYoGm;aom vrf;rzGifhao;aomtaMumif;udk xdktrIt&mtm;jzifh oefY&Sif;aom
0dnmOfawmfonf t&dyfay;awmfrl\/xdkwJawmfum;? ylaZmfoumESifh ,Zfrsm;udkylaZmfaom umvwnf;[laom rsufarSmufumv ywfvHk; yHkyrmjzpf\/ xdkylaZmfoumESifh
,Zfrsm;wdkYonf udk,fudkudk,f odaompdwfudk axmufvQifvnf;? 0wfjyKaomoltm; pHkvifjcif;tusKd;udk ray;Edkifonfjzpf?pm;p&m? aomufp&m? trsKd;rsKd;aom ESpfp&mwnf;[laom? udk,fcEmESifhqdkif aomtxHk;tzGJUrsm;ESifhwuG topfjyKjyifjcif; umvwdkif
HkrQom wnf&Mu\/
,ckrSm vlvufjzifhrvkyf? avmu"gwfESifh rpyfqkdif? om BuD;jrwfpHkvifaom wJawmf? aemufr*FvmtusKd;wdkY\ ,Zfyka&m[dwf
rif; jzpfaomc&pfawmfonf?igwdkYtbdkY xm0&a&G;EIwfjcif;aus;Zl;ukdcH& qdwftaoG;? EGm;uav; taoG;ESifhr[kwf? rdrdtaoG;awmfESifh oefY&Sif;&m XmexJodkY
wcgwnf;0ifawmfrl\/taMumif;rlum;? tnpftaMu;&SdaomolwdkYtay: jzef;aom EGm;taoG;? qdwftaoG;? EGm;ruav;\jymonf? olwdkYudk,fcEm
pifMu,fjcif;udkjyKEdkifonfrSefvQif?xdkrQru? tjypfuif;aomudk,fawmfudk? xm0&0dnmOfawmftm;jzifh? bk&m;ocifha&SU wifvSLylaZmfaom c&pfawmf\taoG;onf?
aojcif;ESifhpyfqdkifaom tusifhudky,f&Sif;? oifwdkYonf touf&Sifawmfrlaom bk&m;ocifudk0wfjyKrnftaMumif;? oifwdkY
udk,fudkudk,fodaompdwfudk pifMu,fapjcif;iSg? om wwfEdkifawmfrlonf r[kwfavmh/xdkaMumifh yXry#dnmOfw&m;vufxuf jypfrSm;aomtjypfudkvnf; vGwfapjcif;iSg? c&pfawmfonf taocHawmfrlonfjzpf?
ac:awmfrlaomolwdkYonf *wdawmfESifh,SOfaom xm0&tarGudkcH&rnftaMumif;? xdkocifonf y#dnmOfw&m;opf\ tmrcHjzpf
awmfrl\/tarGcHapjcif;iSg tcGifhay; pmcsKyfonf trIrSmvnf; pmcsKyfwnfvQif pmcsKyfaomolonf {uefao&rnfrSefNyD/tu,f raovQif? xdkpmcsKyfonf rwnf? aorSomwnf\/xdkaMumifh yXry#dnmOfw&m;udkpD&ifaomtcg? taoG;ESifhuif; rpD&if/w&m;awmf ygorQaomynwfwdkYudk arma&Sonf vltaygif;wdkYtm; a[majymNyD;rS? a&ESifha&maESmaomEGm;? qdwf\taoG;udk,l?
teDqdk;aomodk;arG;wyfaom [kkyfyifGefYESifh? usrf;pmudk4if; vltaygif;udk4if; jzef;vsuf?taoG;um;? oif bk&m;ocif0efcHawmfrlaom y#dnmOf\taoG;jzpfonf[k ajymqdk\/wJawmfESifh0wfjyKaom wefqmrsm;udkvnf; xdkenf;wl taoG;ESifhjzef;&\/ynwfw&m;twdkif; cyfodrf;aomt&mwdkYudk ukefrwwf taoG;tm;jzifh pifMu,fapwwf\/ taoG;roGef;avmif;bJ tjypfvTwfjcif;
r&Sd/xdkaMumifh? aumif;uifbHk&Sdaomt&mwdkY\yHkrsm;udk xdkodkYaom ,ZfylaZmfjcif;tm;jzifh pifMu,fap&onfjzpf? aumif;uift&mwdkYudk
omjrwfaom ,ZfylaZmfjcif;tm;jzifh pifMu,fap&\/
xdkodkYESifhtnD? rSefaom oefY&Sif;&mXmewdkY\ yHkjzpfaom? vlwdkYvufjzifhvkyfaom oefY&Sif;&m XmexJodkY c&pfawmfonf r0ifbJ? igwdkY
twGufaMumifh ,ck bk&m;ocif\a&SUawmf udk,fudk jyjcif;iSg? aumif;uifudk,fxJodkY 0ifawmfrlNyD/odkYaomfvnf;? ,Zfyka&m[dwfrif;onf oefY&Sif;&mXmexJodkY olwyg; taoG;ESifh ESpfwdkif;tpOf 0if&ouJhodkY c&pfawmfonf
tzefrsm;pGm udk,fudkylaZmf&onfr[kwf/xdkodkY ylaZmf&onfrSefvQif? urmOD;rSp tzefrsm;pGm taocHawmfrl&\/ ,ckrlum;? uyfumvtqHk; wcgwnf;
1054

9;27
9;28

udk,fudkylaZmfaomtm;jzifh tjypfrsm;udk okwfoify,f&Sif;jcif;iSg ay:xGef;awmfrl\/vlonf wcgwnf;ao xdkaemufrS w&m;pD&ifawmfrljcif;udkcH&ouJYodkY?xdkenf;wl? c&pfawmfonf vlrsm;tjypfwdkYudkcHjcif;iSg wcgwnf; udk,fudkylaZmfNyD;rS? aemufwzef xdkocifudk ajrmfvifhvsufaeaomolwdkYudk
u,fwifjcif;tvdkiSg? tjypfESifhrqdkifbJ ay:xGef;awmfrlvwHY/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 wenf;um;? ynwfw&m;onf aemufjzpfvwHYaom r*FvmtusKd;wdkY\ aocsmaom yHkoPmefudkrjy? t&dyfudkomjyonfjzpf?
ESpfpOfrjywf ylaZmfaom ,Zftm;jzifh txHawmfodkY csOf;uyfaomolwdkYudk pHkvifjcif;tjzpf rwnfapEdkif&m/10;2 wnfapEdkifvQif? 0wfjyKaomolwdkYonf wcgwnf;ESifh pifMu,fjcif;odkYa&mufNyD;rS? aemufwzef oHa0*w&m; &p&mtaMumif;
tvQif;r&SdonfjzpfaomaMumifh? xdk,ZfwdkYudk wcgwnf;om ylaZmf? aemufwzef rylaZmfbJae&Murnfr[kwfavm/10;3 ,ckrlum; ,ZfylaZmfonfwGif tjypfrsm;udk ESpfwdkif;atmufarhjcif;&Sd\/10;4 taMumif;rlum;? EGm;? qdwf\taoG;onf tjypfudkry,fEdkif&m/
10;5 xdkaMumifh? c&pfawmfonf avmuodkY<uvmaomtcg? tdkbk&m;ocif? udk,fawmfonf ,ZfESifhylaZmfoumudk tvdkawmfr&Sdonf
jzpf? tuREfkyftbdkY udk,fcEmudkjyifqifawmfrlNyD/
10;6 rD;IdU&m,ZfESifh tjypfajz&m,Zfrsm;udk tm;&ESpfoufawmfrrlaomtcg?10;7 usrf;pmvdyf tuREfkyfudktrSwfjyK a&;xm;onfESifhtnD? tuREfkyfonf udk,fawmf\tvdkudk aqmiftHYaomiSg oGm;ygrnf[k
tuREfkyf0efcHygonf[k avQmufqkd\/
10;8 ynwfw&m;twdkif;jyK&aom0wfudk&nfaqmifvsuf c&pfawmfu? rD;IdU&m,Zf? tjypfajz&m,Zf tp&Sdaom ,Zfrsm;ESifh ylaZmfoumrsm;
wdkYudk udk,fawmfonf tvdkawmfr&Sd? tm;&ESpfoufawmfrrl[k txufuqdkESifhNyD;rS?10;9 wzefwHk? tdkbk&m;ocif? tuREfkyfonf udk,fawmf\tvdkudkaqmiftHYaomiSg oGm;ygrnf[k qdkonfwGif? 'kwd,0wfudk wnfapjcif;iSg
yXr0wfudky,f\/
10;10 xdktvdkawmfESifhtnD a,Ic&pf\ udk,fawmfudk wcgwnf; ylaZmfaomtm;jzifh? igwdkYonf pifMu,fjcif;odkYa&mufMu\/
10;11 ,Zfyka&m[dwfrnfonfum;? aeYwdkif;0wfjyKvsuf? tjypfudkrajzEdkifaom,Zfudk txyfxyf tzefzefylaZmfvsuf &yfae&\/10;12 xdkocifrlum;? tjypfudkajzjcif;iSg ,Zfwckwnf;udkylaZmfNyD;rSp? bk&m;ocif\ vufsmawmfbuf tpOftNrJxdkif?10;13 rdrd&efolwdkYudk rdrdajcwif&mrcsrxm;rSDwdkifatmif ajrmfvifhvsufaeawmfrl\/10;14 taMumif;rlum;? pifMu,faomolwdkYonf xm0&pHkvifjcif;tusKd;ukd&apjcif;iSg? wcgwnf; ylaZmfjcif;tm;jzifh jyKawmfrl\/10;15 xdkodkYESifhtnD? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf igwdkYtm; oufaoay;awmfrlonfrSm?10;16 aemifumvtcg olwdkY igay;aom y#dnmOfw&m;[lrlum;? igxm0&bk&m;onf igYynwfwdkYudk olwdkYESvHk;xJrSmay;oGif;rnf/ olwdkY
pdwf0dnmOf\tay:rSm a&;xm;rnf[k txufu rdefYawmfrlNyD;rS?10;17 wzefwHk? olwdkYjypfrSm;jcif;? vGefusL;jcif;trsKd;rsKd;udk igratmufarYbJaernf[k vmownf;/10;18 xdktjypfwdkYudkvTwfNyD;vQif aemufwzef tjypfajzaom ylaZmfoumudk jyKp&mtaMumif;r&Sd/
10;19 xdkaMumifh nDtpfudkwdkY? a,I\udk,fcEmawmfwnf;[laom ukvm;umtm;jzifh
10;20 xdkocifjyifqifawmfrlaom toufvrf;opfwGif? igwdkYonfoefY&Sif;&mXmexJodkY? taoG;awmfudk trSDjyK tqD;twm;r&Sd? 0if&aom
tcGifh&Sdojzifh4if;?10;21 bk&m;ocif\tdrfawmfudktkyfpdk;aom ,Zfyk&m[dwfrif;&Sdojzifh4if;?10;22 igwdkYonf opmESifhjynfhpHkaomoabm&Sd? 0dpdudpmESifhuif;aom ,HkMunfjcif;wnfvsuf? pdwfESvHk;udk oHa0*w&m;ESifhvGwfatmif
jzef;jcif;? udk,fum,udkvnf; Munfoma&jzifh aq;aMumjcif;&SdNyD;rS? txHawmfodkY wdk;0ifcsOf;uyfMuukeftHh/10;23 ajrmfvifhjcif;taMumif;udk0efcH? rwdrf;,drf;ra&GUavsmhbJ wnfMunfMuukefthH? taMumif;rlum;? *wdxm;awmfrlaomolonf
opmESifhjynfhpHkawmfrl\/10;24 xdkrSwyg;? arwpdwf&Sdapjcif;iSg4if;? aumif;aomtusifhudkusifhapjcif;iSg4if;? wdkufwGef;EId;aqmf&aomtcGifhudk&Sm? tcsif;csif;
wa,mufudkwa,muf axmufpmMunfhIMuukeftHh/10;25 vltcsKdUwdkY\xHk;pH&Sdonftwdkif;? tcsif;csif; pnf;a0;jcif;trIudk ra&SmifrvGJMuESifh/ tcsif;csif;wdkYudk wdkufwGef;EId;aqmfMuavmh/ um
vtcsdefa&mufvkeD;onfudkaxmufojzifh? omBudK;pm;Muavmh/
10;26 taMumif;rlum;? ormw&m;udkodNyD;rS udk,ftvdkodkYvdkuf jypfrSm;jyefvQif? aemufwzef tjypfajzaom ,ZfudkylaZmf&m tcGifhr&SdbJ?10;27 'PfpD&ifjcif;udkcH&rnf[k aMumufrufbG,faom ajrmfvifh&aomtaMumif;? jiif;qefaom olwdkYudk zsufqD;bdkY&m trsufawmf
rD;avmifjcif;udk cH&aomtaMumif;&Sd\/10;28 arma&S\w&m;udk y,faomolrnfonfum;? oufaocHESpfOD;oHk;OD;&SdvQif? oem;jcif;udkrcH&bJ ao&\/10;29 xkdrQru? bk&m;ocif\om;awmfudk ajcjzifhausmfeif;vsuf? rdrdudk pifMu,fapaom y#dnmOfw&m;\taoG;udk tjypfwifvsuf?
qkaus;Zl;udkay;aom 0dnmOfawmfudk rxDrJhjrif jyKvsuf&Sdaomolonf? tb,frQavmuf BuD;pGmaom'PfjzifhcHxdkufonfudk oifwdkY
xifMuoenf;/10;30 igonf tjypfw&m;udkpD&ifydkif\/ tjypfESifhtavsmuf igqyfay;rnf[l4if;? xm0&bk&m;onf rdrdvlwdkYtbdkY w&m;pD&ifrnf[l4if;
rdefYawmfrlaomoludk igwdkYonf trSefodMu\/1055

10;31 touf&Sifawmfrlaom bk&m;ocif\vufawmfodkYusa&mufjcif;trIonf aMumufrufbG,faomtrIjzpfownf;/


10;32 oifwdkYonf tvif;odkYa&mufNyD;onfaemuf?
10;33 vlrsm;a&SUrSm uJh&JUnOf;qJjcif;udkcH&ojzifh4if;? xdkodkYcH&aomolwdkYESifh qufqHaomtaygif; tabmfjzpfojzifh4if;? BuD;pGmaomqif;&J
'kua0'emrsm;udk qdkifNydKifwdkufvSefjcif;ESifhawGUBuHKaom txufumvtcsdefudkatmufarhMuavmh/10;34 xdktcg oifwdkYonf tusOf;cH&aomolwdkYtwGufaMumifh Muifemaompdwf&Sd&onfomru? udk,fypnf;Opmrsm;udk olwyg;vk,l
zsufqD;aomfvnf;? udk,foHk;p&mbdkY aumif;uifbHk om jrwfaom tNrJwnfaom b@m&Sdonfudkod? vk,lzsufqD;jcif;udk
0rf;ajrmufaompdwfESifh 0efcHMu\/10;35 xdkaMumifh? BuD;pGmaom tusKd;ESifh,SOfaom oifwdkY\&J&ifhjcif;pdwfudk rpGefYMuESifh/10;36 bk&m;ocif\tvdkawmfudkaqmifNyD;rS? *wdawmftwdkif; tusKd;udk&rnftaMumif; onf;cHjcif;pdwf&Sd&rnf/10;37 tb,faMumifhenf;[lrlum;? <uvmvwHhaomolonf rqdkif;rvifhbJ? rMumrjrifhrSD a&mufawmfrlvdrfhrnf/10;38 ajzmifhrwfaomolonf ,HkMunfjcif;tm;jzifh touf&Sifvdrfhrnf/ odkYaomfvnf;? a&GUavsmhvQif? ighpdwf0dnmOfonf xdkoludk
tm;&ESpfoufjcif;r&Sd[k bk&m;ociftrdefYawmf&Sd\/10;39 igwdkYrlum;? ysufpD;jcif;odkYa&muftHhaomiSg a&GUavsmhaomolr[kwf/ pdwf0dnmOfonf u,fwifjcif;odkYa&muftHhaomiSg ,HkMunfaomol
jzpfMu\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1 ,HkMunfjcif;onf ajrmfvifhaomt&mwdkYudk rsufarSmufjyKjcif;jzpf\/ rjrifao;aom t&mwdkYudk odrSwfpGJvrf;jcif;taMumif;jzpf\/11;2 xdkyg&rDaMumifh? a&S;vla[mif;wdkYonf csD;rGrf;awmfrljcif;udk cH&Mu\/11;3 ,ckjrif&aom t&mwdkYonf? t&ifxif&Sm;aomt&mxJurjzpfbJ? avmu"gwfwdkYonf bk&m;ocif\trdefYawmfaMumifhom
wnfonfudk igwdkYonf ,HkMunfjcif;tm;jzifhodMu\/11;4 tmaAvonf? ume ylaZmfaom,Zfxufom jrwfaom,Zfudk? ,HkMunfjcif;tm;jzifh bk&m;ociftm; ylaZmf\/ xkdodkYaom ,Zfudk
ylaZmf? rdrdajzmifhrwfonf[k oufaocHawmfrljcif; udk&av\/ tb,fodkYenf; [lrlum;? olvSLaomtvSLudk bk&m;ocifonf
vufcHawmfrl\/ odkYjzpf? tmaAvonf aovGefaomfvnf; ,ckyifw&m;a[mao;\/11;5 {aemufonf ,HkMunfjcif;tm;jzifh aojcif;ESifhvGwfb0ajymif;&\/ bk&m;ocifonf olUudk b0ajymif;apawmfrlaomaMumifh?
olonf aemufwzef ray:r&Sd/ olonf b0rajymif;rSD bk&m;ocif\ pdwfawmfESifh awGUaomoljzpfonf[k oufaocHjcif;udk&av\/11;6 ,HkMunfjcif;r&SdvQif? bk&m;ocif\ pdwfawmfESifh rawGUEdkif/ taMumif;rlum;? bk&m;ocifh txHawmfodkY csOf;uyfaomolonf?
bk&m;ocif&Sdawmfrlonfudk4if;? udk,fawmfudk&Smaomoltm; tusKd;ay;awmfrlonfudk4if;? ,HkMunf&rnf/11;7 aem{onf rjrifao;aom trIt&mwdkYudkabmfjyaom Asm'dwfawmfudkcH&NyD;rS? ,HkMunfjcif;tm;jzifh aMumuf&GHUaompdwf&Sd?
rdrdtdrfoltdrfom;wdkYudk u,fwifjcif;iSg oabFmudkwnfav\/ xkd,HkMunfjcif;tm;jzifh avmuDom;wdkYudk tjypfwif ,HkMunfjcif;ESifh
,SOfaom ajzmifhrwfjcif; udkvnf; tarGcH&\/11;8 tmjA[Honf tarGcH&vwHYaomjynfodkY xGufoGm;rnftaMumif;? bk&m;ocif ac:awmfrlaom tcg? olonf tb,ft&yfodkYoGm;onfudk
udk,fwdkifrodbJvsuf? ,HkMunfjcif;tm;jzifh em;axmif xGufoGm;av\/11;9 olwyg;ydkifaom jynf {nfhonfaeouJYodkY? *wdawmfESifhpyfqdkifaomjynf ,HkMunfjcif;tm;jzifh {nfhonfjzpfae\/ xdk*wdawmfudk
tarGcH&aom tabmftbufwnf;[laom Zmuf? ,mukyfwdkYESifhtwl wJaeav\/11;10 taMumif;rlum;? bk&m;ocifwnfaxmifjyKpkawmfrlaom? cdkifcHYNrJNrHaomNrdKUudk ajrmfvifhownf;/11;11 ol\cifyGef;pm&monfvnf; t&G,fvGefaomtcg? y#doaE,lEdkifaom tcGifhwefcdk;udk ,HkMunfjcif;tm;jzifh cH&av\/ taMumif;rlum;?
*wdxm;awmfrlaomolonf opm&Sdonf[k pdwfpGJvrf;jcif;&Sd\/11;12 odkYjzpf? xdktrIt&m vlaoESifhwlaomolwa,mufonf? ta&twGuftm;jzifh aumif;uifMu,fuJYodkY4if;? ork'&murf;em;
ra&wGufEdkifaom oJvHk;uJYodkY4if;? rsm;pGmaom olwdkY\tbjzpfownf;/11;13 ,ckqdkcJYNyD;aomoltaygif;wdkYonf? *wdawmfESifhpyfqkdifaom tusKd;aus;Zl;udkrcH&bJ? ta0;u ajrmfjrifvsuf? pdwfESvHk;ESifh
buf,rf;vsuf? rdrdwdkYonf ajrBuD;ay:rSm wuRef;olwEdkifiHom;? {nfhonftm*EKjzpfonfudk xif&Sm;pGm0efcHvsuf? ,HkMunfjcif;pdwfESifh
aovGefMu\/11;14 xkdodkY0efcHaom olwdkYonf rdrdwdkYtbjynfudk &SmMuonf[k twnfhtvif;ajymqdkMu\/11;15 xdkolwdkYonf txufuxGufoGm;aomjynfudk atmufarYonfrSefvQif? xdkjynfodkYjyef&aom tcGifh&SdMu\/11;16 xdkjynfudk ratmufarYbJ? aumif;uifjynfwnf;[laom omjrwfaomjynfudkawmifhwjcif; &SdMu\/ xdkaMumifh? bk&m;ocifonf
olwdkY\bk&m;[l ac:a0:jcif;udk &Sufawmfrrl/ olwdkY aep&mbdkY NrdKUudkwnfaxmifawmfrlNyD/
11;17 tmjA[Honf pHkprf;awmfrljcif;udk cH&aomtcg? ,HkMunfjcif;tm;jzifh ZmufudkylaZmf\/11;18 Zmufom oif\trsKd;wnfvdrfYrnf[laom Asm'dwfawmfrSp *wdawmfrsm;udk cH&aomolonf? rdrd wa,mufwnf;aom
xdkom;udkylaZmf\/11;19 xdkodkYylaZmfaomtcg aojcif;rSxajrmufapjcif;iSg? bk&m;ocifwwfEdkifawmfrlonfudk olonf atmufarY\/ xdkom;udk yHkpum;
tm;jzifh aojcif;xJu&\/11;20 Zmufonfvnf;? ,HkMunfjcif;tm;jzifh tem*wft&mwdkYudktrSwfjyK ,mukyfESifh {aomudk aumif;BuD;ay;\/1056

11;21 ,mukyfonfvnf;? aocsdefeD;aomtcg? ,HkMunfjcif;tm;jzifh a,moyf\ om;ESpfa,mufudkaumif;BuD;ay;? awmifa0;xdyftay:rSm


udk;uG,fav\/11;22 a,moyfonf aoqJ&Sdaomtcg? ,HkMunfjcif;tm;jzifh oa&vtrsKd;om;wdkY\ xGufajrmufjcif;t&mudkjy? rdrdtdk;wdkY\
taMumif;udk rSmxm;av\/11;23 arma&SudkbGm;jrifNyD;rS tqif;vSaomoli,fjzpfonfudk rdbwdkYonf jrifvQif? ,HkMunfjcif;tm;jzifh &Sifbk&iftrdefYawmfudkraMumufbJ
11;24 oHk;vywfvkH; olUudk0Sufxm;av\/11;25 arma&Sonf touft&G,fBuD;aomtcg tjypf&Sdaom umr*kPfudk cPcHpm;jcif;xuf?
11;26 bk&m;ocif\ vlwdkYESifhtwl nOf;qJjcif;udk omtvdk&Sdojzifh4if;? tJ*kwKjynf\ pnf;pdrfxuf c&pfawmfaMumifh uJY&JUjcif;'kuonf
om jrwfaompnf;pdrfjzpfonfudk pdwfxifojzifh4if;? ,HkMunfjcif;pdwf&Sd zma&mbk&iforD;\om;[l ac:a0:jcif;tcGifhudky,f\/
taMumif;rlum;? aemuf&vwHYaomtusKd;udk axmufpmajrmfvifhvsufae\/11;27 ,HkMunfjcif;tm;jzifh&Sif bk&iftrsufudkraMumufbJ? tJ*kwKjynfudkpGefYoGm;\/ taMumif;rlum;? rsufjrifr&aom bk&m;ocifudk
jrif&bdouJYodkY wnfMunfjcif;&Sd\/11;28 om;OD;rsm;udk zsufqD;aomolonf oa&vvlwdkYudk 'Pfrcwfapjcif;iSg? ,HkMunfjcif;tm;jzifh yocgyGJudk4if;? taoG;jzef;
qGwfjcif;udk4if; apmifhav\/11;29 oa&vvlwdkYonf ukef;aMumif;oGm;ouJYodkY? ,HkMunfjcif;tm;jzifh {'kH yifv,f tv,f a&SmufoGm;&Mu\/ xdkolwdkYenf;wl
tJ*kwKvlwdkYonf oGm;rnf tm;xkwfaomtcg epfjrKyfMu\/11;30 a,&dacgNrdKUudk ckepf&ufywfvHk; 0dkif; vSnfhNyD;rS? ,HkMunfjcif;tm;jzifh NrdKUdk;onfNydKvJ\/11;31 jynfwefqm&mcyfonf olvQKdwdkYudk taqGzGJU vufcHaomaMumifh? r,HkMunfaomolwdkYESifhtwl rysufpD;bJ? ,HkMunfjcif;tm;jzifh
csrf;om&\/
11;32 xdkrSwyg;? tb,fodkYajymp&m&Sdao;oenf;/ *da'gif? Am&uf? &SHqHk? a,zo? 'g0d'f? &SarGvrSp ya&mzufwdkYtaMumif;rsm;udk ajym
rukefEdkif/11;33 xdkolwdkYonf ,HkMunfjcif;tm;jzifh tjcm;aomwdkif;EdkifiHudkatmifjcif;? w&m;ojzifhpD&ifjcif;? *wdawmfudk0ifpm;jcif;? jcaoFhEIwfudk
ydwfjcif;?11;34 rD;t&SdefudkNidrf;apjcif;? xm;vufeufab;ESifh uif;vGwfjcif;? temrS xajrmuf usef;rmjcif;? ppfwdkufaomtcg cGeftm;ESifhjynfhpHkjcif;?
wyg;trsKd;om;wdkY\wyfrsm;udk zsufqD;jcif;trIrsm;udk jyKMu\/11;35 rdef;rwdkYonfvnf;? aojcif;rSxajrmufaom rdrdwdkYom;udk&jyefMu\/ tcsKdUaomolwdkYonf? omjrwfaom xajrmufjcif;odkY
a&mufvdkaomiSg? vTwfjcif;udkrcHr,lbJ jyif;pGmaomnOf;qJjcif;udk cHMu\/11;36 tcsKdUaomolwdkYonf uJY&JYdkufykwfjcif;? csnfaESmifjcif;udkcH axmifxJrSmae&ojzifh? pHkprf;jcif;udk cH&Mu\/11;37 ausmufcJESifhypfjcif;? vTESifhtydkif;ydkif;wdkufjzwfjcif;? pHkprf;aESmifh&Sufjcif;? xm;vufeufESifh uGyfrsufjcif;udk cH&Mu\/ tvGefqif;&Jvsuf
nOf;qJESdyfpufjcif;udkcHvsuf? odk;a&? qdwfa&udk 0wf vSnfhvnf&Mu\/11;38 avmuonf xkdolwdkYESifhrxdkufrwef/ olwdkYonf awmBudKawmifMum;? OrifajrwGif;xJrSm tajymif;ajymif; tvnfvnfae&Mu\/11;39 xdkoltaygif;wdkYonf ,HkMunfjcif;tm;jzifh csD;rGrf;jcif;odkYa&mufaomfvnf;? *wdawmftwdkif; tusKd;aus;Zl;udk rcH&Mu/
11;40 tb,faMumifhenf;[lrlum;? xdkolwdkYonf igwdkYrygbJ pHkvifjcif;odkY ra&muf&rnftaMumif;? bk&m;ocifonf igwkdYtbdkYtvdkiSg
omjrwfaomaus;Zl;udk BuHpnfawmfrl\/-

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 xdkaMumifh? rQavmufrsm;pGmaom oufaotaygif;wdkYonf igwdkYudk0ef;&Hvsuf &SdMuonfjzpf? igwdkYonf cyfodrf;aom
0efwdkYudk4if;? aESmifh&Sufwwfaom 'kpdkufudk4if; y,f&Sm;? igwdkYrsufarSmufxm;aom yef;wHk;wdkifodkYa&mufjcif;iSg? tm;ravsmYbJ
ajy;MuukeftHY/
12;2 ,HkMunfjcif;udk tptOD;pD&if pHkvifapawmfrlaom ocifa,Iudk aphaphaxmufIMuukeftHh/ xdkocifonf rdrda&SUxm;aom
0rf;ajrmufjcif;taMumif;aMumifh? &SufaMumufaomt&mudk rrSwfbJ vuf0g;uyfwdkif cHNyD;rS? bk&m;ocif\ yvifawmfvufsmbuf
xdkifaeawmfrl\/12;3 tjypf&SdaomolwdkYvufwGif? xdkrQavmuf BuD;pGmaom qD;wm;aESmifh&Sufjcif;udk cHawmfrlaom ocifudk axmufIqifjcifaomtm;jzifh?
tm;avsmYpdwfysufjcif;ESifh uif;vGwftHYaomiSg BudK;pm;Muavmh/
12;4 oifwdkYonf 'kpdkuftjypfudk qkdifNydKifwdkufvSef udk,ftaoG;xGufonfwdkifatmif rcH&Muao;/12;5 xdkrSwyg;? igYom;? xm0&bk&m;qHk;rawmfrljcif;udkrrSwfbJraeESifh/ oif\tjypfudk ppfaq;awmfrlaomtcg pdwfrysufESifh/12;6 xm0&bk&m;onf cspfawmfrlaomoludk qHk;rawmfrlwwf\/ vufcHawmfrlorQaomom;wdkYudk 'Pfcwfawmfrlwwf\[k oli,fwdkYudk
qdkouJYodkY? oifwdkYudkajymqdkaom Mo0g'pum;udk arYavsmYMuoavm/12;7 oifwdkYonf qHk;rawmfrljcif;udkcHvQif? om;wdkYudkjyKouJYodkY? bk&m;ocifonf oifwdkYudk jyKawmfrl\/ taMumif;rlum;? tbrqHk;raom
om;wpHkwa,muf&Sdoavm/12;8 om;taygif;wdkYonf cHwwfaom qHk;rjcif;udk oifwdkYonf rcHbJaevQif? om;&if;r[kwf? rif;OD;rif;vGif&aom om;jzpfMu\/-

1057

12;9 wenf;um;? udk,fum,ESifhpyfqdkifaom tbwdkYvufjzifh igwdkYonf qHk;rjcif;udkcH&aomtcg? olwdkYudkdkaoMu\/ xdkrQru?


pdwf0dnmOfwdkY\tbtvdkodkYvdkuf? toufcsrf;om&Murnf r[kwfavm/12;10 taMumif;rlum;? xdktbwdkYonfrdrdtvdkodkYvdkuf wcPomqHk;ray;Mu\/ udk,fawmfrlum;? rdrdoefY&Sif;jcif;yg&rDawmfudk igwdkY
onf qufqHapjcif;iSg? igwdkYtusKd;udkaxmufom qHk;ray;awmfrl\/12;11 qHk;rjcif;rnfonfum;? cH&pOftcg 0rf;ajrmufp&mrxif? 0rf;enf;p&mxifwwf\/ odkYaomfvnf;? qHk;rjcif;udkcH&aomolwdkYonf?
aemufrS Nidrfoufjcif;ESifhpyfqdkifaom ajzmifhrwfjcif;tusKd;udk cH&Mu\/
12;12 xdkaMumifh? wGJvGJaeaom vufwdkYESifh tm;r&Sdaom 'l;wdkYudk ckdifcHYapMuavmh/12;13 ajcrpGrf;aomolwdkYonf tqpfrjyKwfonfomru? csrf;om&apjcif;iSg? oifwdkYoGm;bdkY&m ajzmifhaomvrf;wdkYudk jyifqifMuavmh/12;14 vltaygif;wdkYESifh toifhtwifhae Nidrfoufjcif;udk4if;? oefY&Sif;jcif;yg&rDudk4if;? rSDatmifvdkufMuavmh/ oefY&Sif;jcif;yg&rDr&SdvQif?
tb,folrQ xm0&bk&m;udkrzl;rjrif&/12;15 oifwdkYwGif wpHkwa,mufrQ bk&m;ocif\aus;Zl;awmfudk r&bJ raeapjcif;iSg4if;? cg;pGmaom yifjrpfayguf oifwdkYaESmifh&Sufojzifh?
vltrsm;wdkYonf tjypfESifh rnpfnL;apjcif;iSg4if;?12;16 rw&m;aomarxkef rSD0Jaomolr&Sdapjcif;iSg4if;? weyfpmtbdk;ESifh om;OD;t&mudka&mif;aom {aomuJYodkY bk&m;w&m;udk rdkrao
jyKaomolr&Sdapjcif;iSg4if;? owdESifh MunfhIMuavmh/12;17 oifwdkYodonftwdkif;? {aomonf aemufrS aumif;BuD;r*FvmudktarGcHjcif;iSg tvdk&Sdaomtcg? jiif;y,fjcif;udkcH&\/ rsuf&nfus
aumif;BuD;r*Fvmudk tvGef&Smaomfvnf;? rdrdtb\pdwf ajymif;vJjcif;tcGifhudkrawGUr&/
12;18 xdkrSwyg;? oifwdkYonfvufESifhawGUEdkifaomawmifodkY4if;? avmifaomrD;odkY4if;? rnf;aomwdrfwdkuf? arSmifrdkuf? rdkCf;oufrkefwdkif;
uJodkY4if;?12;19 wHydk;rIwfjcif;toHudk4if;? EIwfuywfawmftoHudk4if;? a&mufMuonfr[kwf/ xdktoHawmfudk Mum;aomolwdkYonf? xyf rdefYawmf
rrlrnftaMumif; awmif;yefMu\/12;20 tb,faMumifhenf;[lrlum;? wd&dpmefaomfvnf; xdkawmifudkxdrdvQif? ausmufcJESifhypf aoap[k ynwfawmfrloHudk vlwdkYonf
em;rcHEdkifMu/12;21 xdkodkY xif&Sm;aomt&monf tvGefaMumufrufbG,fjzpf? arma&Su? igonf aMumuf&GHUwkefvIyfjcif;&Sdonf[k qdk\/12;22 oifwdkYonf ZdtkefawmifodkY4if;? touf&Sifawmfrlaom bk&m;ocif\NrdKUawmfwnf;[laom aumif;uifa,k&SvifNrdKUodkY4if;?
twdkif;rodrsm;pGmaom aumif;uifwrefwdkY\ pnf;a0;jcif;odkY4if;?12;23 aumif;uifpm&if; 0ifaomom;OD;wdkY\ toif;awmfodkY4if;? cyfodrf;aomolwdkYudk w&m;pD&ifawmfrlaom bk&m;ociftxHawmfodkY4if;?
pHkvifjcif;odkYa&mufaom olawmfaumif;wdkY\ pdwf0dnmOfwdkYxHodkY4if;?12;24 ydnmOfw&m;opf\ tmrcHwnf;[laom a,IxHawmfodkY4if;? tmaAv\ taoG;ajymqdkaom t&mxuf om jrwfaomt&mudk
ajymqdkaom jzef;qGwfjcif;\taoG;xHodkY4if; a&mufMu\/
12;25 oifwdkYonf rdefYawmfrlaomol\pum;awmfudk rjiif;ry,frnftaMumif; owdjyKMuavmh/ ajrBuD;ay:rSm Asm'dwfawmfudk qifhqdkaom
ol\pum;udk jiif;y,faomolwdkYonf tjypfrvGwf&onfrSefvQif? xdkrQru? aumif;uifbHkurdefYawmfrlaomol\pum;udk igwdkYonf
em;raxmifbJaevQif? om BuD;pGmaomtjypfESifh tb,fodkYuif;vGwfEdkifrnfenf;/12;26 txufu Asm'dwfawmftoHonf ajrBuD;udkvIyfonfjzpf? ,ckwzef igonf ajrBuD;ESifh aumif;uifudkvIyfOD;rnf[k *wdawmf&Sd\/12;27 wzef[laom pum;\t"dyg,fum;? rvIyfaomt&mwdkYudkwnfapjcif;iSg? vIyfaomt&mwdkYudk avmuDt&muJYodkY y,fzsufvdrfYrnf[k
qdkvdkownf;/12;28 xkdaMumifh? igwdkYonf rvIyfEdkifaom EkdifiHudk&onfjzpf? cefYnm;aMumuf&GHUaomoabmESifh bk&m;ocifudk avsmufywfpGm
0wfjyKEdkifrnftaMumif;? aus;Zl;awmfudkpGJvrf;MuukeftHY/12;29 igwdkYbk&m;ocifonf avmifaomrD;jzpfawmfrl\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1
13;2
13;3

nDtpfudkcsif; cspfjcif;arwm wnfMuavmh/ {nfhonf0wfjyKjcif;trIudk rarYravsmYMuESifh/tcsKdUaomolwdkYonf {nfhonf0wfudkjyKonfwGif? aumif;uifwrefwdkYudk trSwfwrJh{nfhcHMuNyD/tusOf;cH&aomolwdkYESifhtwl udk,fcH&ouJYodkYrSwf? olwdkYudkatmufarYMuavmh/ oifwdkYonf udk,fcEmESifh ruif;rvGwfaomoljzpf?
nOf;qJcH&aomolwdkYudkatmufarYMuavmh/13;4 cyfodrf;aomolwdkY r*Fvmaqmifjcif;trIESifh opmoH0gojyKjcif;trIonf toa&&Sdapavmh/ rw&m;aomarxkefudkjyKaomolESifh
olUr,m;udkjypfrSm;aomoludk bk&m;ocif ppfMumpD&ifawmfrlvdrfYrnf/13;5 oifwdkY\usifhBuHjyKrljcif;onf aiGudkwyfrufjcif;ESifhuif;vGwf? udk,f&SdaomOpmESifh a&mifh&Jjcif; &SdMuavmh/ taMumif;rlum;?
igonf oifhudkrpGefY? oifhudk tvQif;ypfrxm;[k *wdawmf&Sd\/13;6 xdkaMumifh xm0&bk&m;onf igYudkrpawmfrlonfjzpf? vlonf ig jyKEdkiforQudk igraMumuf[k? igwdkYonf &J&ifhaompdwfESifh
ajymqdk&aomtcGifh&SdMu\/
13;7 bk&m;ocif\ EIwfuywfw&m;awmfudk oifwdkYtm;a[majym? oifwdkYudktkyfaomolwdkYudk atmufarYMuavmh/ olwdkYonf tb,fodkY
usifhBuHjyKrl pkawYonfudk aphaphqifjcifvsuf? olwdkY\,HkMunfjcif;udk rSDatmifvdkufMuavmh/1058

13;8 a,Ic&pfonfraeY? ,aeY? aemifumv tpOftNrJrajymif;rvJaeawmfrl\/13;9 txl;xl;tjym;jym;aom t,l0g'opfudkvdkuf razgufjyefMuESifh/ tpmrsm;tm;jzifh pdwfcdkifcHYNrJNrHjcif;r&SdbJ? aus;Zl;awmftm;jzifh
cdkifcHYNrJNrHvQif tusKdd;&Sd\/ tpmrsm;udktrIxm;aom olwdkYonf tusKd;udk&MuNyDr[kwf/13;10 wJawmf 0wfjyKaomolwdkY pm;&aomtcGifhr&Sdaom ,Zfyvifonf igwdkY&Sd\/13;11 taMumif;rlum;? ,Zfyka&m[dwfrif;onf tjypfajzaom ,Zfaumif\taoG;udk oefY&Sif;&mXmexJodkYoGif;NyD;rS? ,ZftaoaumifwdkYudk
wyfjyifrD;dIU&\/13;12 xdkodkYESifhtnD? a,Ionf rdrdtaoG;tm;jzifh vlrsm;udk pifMu,fapjcif;iSg? NrdKUwHcg;jyif taocHawmfrl\/13;13 odkYjzpf? igwdkYonf xdkocifESifhtwl uJY&JUjcif;udkcH? wyfjyif? txHawmfodkY xGufoGm;MuukeftHY/13;14 taMumif;rlum;? igwdkYonf b0 tNrJwnfaomNrdKUr&Sd? aemufjzpfvwHYaom NrdKUudk&SmMu\/13;15 xdkaMumifh? igwdkYonf bk&m;ocif\ aus;Zl;awmfudk0efcHvsuf? EIwfcrf;toD;wnf;[laom csD;rGrf;jcif;,Zfudk ocifa,Ic&pftm;jzifh
bk&m;ocifa&SUawmf tpOfylaZmfMuukeftHY/13;16 aus;Zl;jyKjcif;? Opma0rQjcif;? trIwdkYudkrarYravsmYMuESifh/ xdkodkYaom,Zfudk bk&m;ocifonf tm;&ESpfoufawmfrl\/
13;17 oifwdkYudk tkyfaomolwdkY\pum;udk em;axmif? ESdrfYcsvsufaeMuavmh/ olwdkYonf udk,fwdkifppfaMumjcif;udkcH&aomoluJYodkY?
oifwdkYpdwf0dnmOf\tusKd;tvdkiSg apmifhaeMu\/ oifwdkYtusKd;udk rjzpfapwwfaom 0rf;enf;jcif;r&Sd? 0rf;ajrmufjcif;&Sd? olwdkYonf
ppfaMumjcif;udk cH&rnftaMumif; owdjyKvsufaeMuavmh/13;18 igwdkYtbdkYqkawmif;Muavmh/ igwdkYonf udk,fudkudk,fodaompdwfMunfvifvsuf? t&m&mwdkY aumif;rGefpGmusifhaejcif;iSg tvdk&Sdaom
oljzpfonf[k pdwfpGJvrf;jcif;&SdMu\/13;19 igonf oifwdkY&Sd&modkY tvsiftjrefjyef&aomtcGifh&Sdapjcif;iSg? igwdkYtbdkYqkawmif;rnftaMumif; igonf omEId;aqmfawmif;yef\/
13;20 xm0&y#dnmOfw&m;\ taoG;awmftm;jzifh? odk;rsm;udkxdef;aom odk;xdef;BuD;jzpfaom igwdkYocifa,Iudk aojcif;rS EIwfaqmif
awmfrlaom? Nidrfoufjcif;\t&Sif bk&m;ocifonf?13;21 rdrdESpfoufawmfrlaom trIt&mudk a,Ic&pftm;jzifh oifwdkYjyKawmfrl? oifwdkYonf tvdkawmfodkYvdkfufrnftaMumif;? aumif;aom
tusifhtrsKd;rsKd; oifwdkYudk jyKjyifawmfrlygapaom/ xdkocifa,Ic&pfonf urmtqufquf bkef;BuD;awmfrlapownf;/ tmrif/
13;22 nDtpfudkwdkY? igonf tusOf;tm;jzifha&;xm; Mum;vdkufaom qHk;rjcif;Mo0g'pum;udk onf;cHrnftaMumif;? igonf oifwdkYudk
EId;aqmfawmif;yef\/13;23 igwdkYnD wdarmaoudk tjcm;odkYvTwfvdkufonft&mudkodrSwfMuavmh/ olonf rMumrjrifhrSDa&mufvQif? igonf olESifhtwlvm
oifwdkYudkawGUjrifvdrfYrnf/13;24 oifwdkYudk tkyfaomoltaygif;wdkYudk4if;? oefY&Sif;oltaygif;wdkYudk4if;? EIwfqufMuavmh/ wvdjynfoljynfom;wdkYonf oifwdkYudk
EIwfqufMu\/13;25 oifwdkYtaygif; aus;Zl;awmf&Sdapownf;/ tmrif/
a[NAJMo0g'pmNyD;\/

1059

&Sif,mukyfMo0g'pm/
The Epistle Of James.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5

1060

&Sif,mukyfMo0g'pm/
The Epistle Of James.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
bk&m;ocifESifh t&Sifa,Ic&pf\uRef ig,mukyfonf? t&yf&yfwdkY uGJjym;aom wq,fESpfyg;aomtrsKd;wdkYudk arwmESifhMum;vdkufyg\/1;2 ighnDtpfudkwdkY? oifwdkY\,HkMunfjcif;udk ppfaMumpHkprf;jcif;t&monf
1;3 onf;cHjcif;udkyGm;apwwfonf[kodrSwfvsuf? txl;xl;tjym;jym; pHkprf;aESmifh&Sufjcif;ESifh awGUBuHKaomtcg? 0rf;ajrmufp&m
taMumif;oufoufjzpfonf[k rSwfMuavmh/1;4
oifwdkYonf tvQif;rcsKdUwJYbJ aphpyfpHkvifrnftaMumif;? onf;cHjcif;pdwfonf tukeftpifjyKjyifygap/
1;5 oifwdkYwGifwpHkwa,mufaomolonf ynmudkvdkvQif? uJY&JUjypfwifjcif;udkjyKawmfrrlbJ? cyfodrf;aomolwdkYtm; apwempdwfESifh
ay;oem;awmfrlaom bk&m;ocifudk awmif;ap? awmif;vQif&vdrfhrnf/1;6 odkY&mwGif awG;awmjcif;r&SdbJ ,HkMunfaompdwfESifhawmif;&rnf/ awG;awmjcif;&Sdaomol onfum;? avcwf vIyf&Sm;wwfaom
vIdif;wHydk;ESifhwl\/1;7 xdkodkYaomolonf pdwfESpfcG&Sdaomol?
1;8
jyKavorQwdkY rwnfMunfaomoljzpf? xm0&bk&m;\vufawmfrS wpHkwckudk&rnf[k rxifrrSwfapESifh/
1;9 atmufvQKd;ESdrfYcsaomnDtpfudkonf rdrdcsD;ajrmufjcif;t&m 0g<um;0rf;ajrmufap/1;10 aiG&wwfaomnDtpfudkonf rdrdESdrfYcsqif;&Jjcif;t&m 0g<um;0rf;ajrmufap/ taMumif;rlum;? olonf jrufyGifhuJYodkYazgufjyefjcif;
oabm&Sd\/1;11 aeonfylaomt&SdefESifhxGufaomtcg? jrufyifonf aoGUajcmufjcif;odkYa&muf tyGifhvnf;a<uwwf\/ wifhw,faomtaoG;
tqif;vnf; aysmufysufwwf\/ xdkenf;wl? aiG&wwfaomolonf rdrdtrIt&mwdkY ndK;EGrf;aysmufysufjcif;odkYa&mufwwf\/
1;12 pHkprf;aESmifh&Sufjcif;udkonf;cHaomolonf r*Fvm&Sd\/ taMumif;rlum;? ppfaMumpHkprf;jcif;udk cHNyD;rS ocifbk&m;udkcspfaomolwdkYtm;
*wdxm;awmfrlaom toufo&zludk&vdrfYrnf/1;13 tjypfaoG;aqmifjcif;udkcH&aomolrnfonfum;? bk&m;ocifonf ighudk aoG;aqmifawmfrlonf [k rajymapESifh/ raumif;aom
t&monf bk&m;ocifudkraoG;aqmifEdkif&m/ udk,fawmfonf vnf; tb,foludkrQ tjypfodkYaoG;aqmifawmfrrl/1;14 rdrdwyfrufaompdwf qGJiifjzm;a,mif;jcif;udkcHaomolrnfonfum;? tjypfaoG;aqmifjcif;odkY a&mufwwf\/1;15 wyfrufaompdwfonf y#doaE,l 'kpdkufudkbGm;wwf\/ 'kpdkufonfvnf;jynfhpHkvQif aojcif;udkbGm;wwf\/1;16 igcspfaom nDtpfudkwdkY? tvGJr,lMuESifh/1;17 aumif;jrwfpHkvifaom qkaus;Zl;&SdorQwdkYonf tvif;wdkY\ tbxHawmfu oufa&mufonf jzpf? txuft&yfrSvmMu\/
xdktbonf a&GUavsmYwdrf;,drf;jcif;r&Sd? ajymif;vJjcif;t&dyfESifh uif;vGwfawmfrl\/1;18 edrdwow0gwdkYwGif igwdkYonf tOD;oD;aomtoD;uJYodkYjzpfapjcif;iSg? ormw&m;pum;tm;jzifh rdrdtvdkawmftwdkif; igwdkYudkjzpfbGm;
apawmfrl\/
1;19 odkYjzpf? igcspfaomnDtpfudkwdkY? cyfodrf;aomolwdkYonf em;Mum;jcif;iSg vsifjrefMuap/ pum;ajymjcif;iSg4if;? trsufxGufjcif;iSg
4if;aES;Muap/1;20 vl\a'gotrsufonf bk&m;ocif\ajzmifhrwfjcif;w&m;udkrjyKpkwwf/1;21 xdkaMumifh? cyfodrf;aomnpfnL;jcif;? remvdkaompdwfvGefusL;jcif;udky,f&Sm;? oifwdkYpdwf0dnmOfudku,fwifEdkifaom? txJ
pdkufysKd;aom EIwfuywfw&m;udk El;nHhodrfarGUaom pdwfESifhcH,lMuavmh/1;22 udk,fudkudk,fvSnfhjzm;? EIwfuywfw&m;udk emHkrQomjyKaomolr[kwf? w&m;udk usifhaomol jzpfMuavmh/1;23 w&m;udkrusifhbJ emHkrQomjyKaomolrnfonfum;? rSef rdrdyuwdrsufESmudkMunfhaomolESifh wl\/1;24 taMumif;rlum;? udk,fudkudk,fMunfhNyD;rS? tjcm;odkYoGm; rdrdtqif;oPmefudk csufjcif;arYavsmY wwf\/1;25 vTwfjcif;ESifhpyfqdkif pHkvifaomw&m; aphaphMunfhI wnfMunfaomolrlum;? w&m;em arYavsmhaomolr[kwf? tusifhusifh
aomoljzpfojzifh? rdrdusifhaomtusifh r*Fvm&Sdaomoljzpf\/1;26 oifwdkYwGif tMuifolonf oDvaqmufwnf[efjyKaomfvnf;? rdrdEIwfudkrcsKyfwnf;? rdrdESvHk;udkvSnfhjzm;\/ xdkol\oDvonf
tcsnf;ESD;oufoufjzpf\/1;27 crnf;awmfbk&m;ocif\a&SU pifMu,foefY&Sif;aomoDv[lrlum;? rdbr&Sdaomoli,fwdkYESifh rkwfqdk;rwdkYonf qif;&JcH&aomtcg?
olwdkYudk MunfhIjyKpkjcif;? udk,fwdkifvnf; avmuD tnpftaMu;ESifh uif;piftHYaomiSg apmifha&Smufjcif;aywnf;/

tcef;BuD; ( 2 )

1061

2;1 igYnDtpfudkwdkY? bkef;BuD;awmfrlaom igwdkYocifa,Ic&pfudk ,HkMunfjcif;trIrSm? vlrsufESmudkaxmufjcif;r&SdMuESifh/2;2 a&TvufpGyfESifhwifhw,faomt0wfudk0wfqifaomol? npfaomt0wfudk0wf qif;&JaomolESpfOD;onf oifwkdY\w&m;Z&yf
xJodkY0ifaomtcg?2;3 wifhw,faomt0wfudk0wfqifaomoludkMunfh? aumif;rGefaom t&yfrSm xdkifyg[l4if;? qif;&Jaomoludk? [dkrSmaeavmh?
odkYr[kwf t&yfrSm igYajcwifcHkatmufxdkifavmh[l4if;? oifwdkYonfajymqdkvQif?2;4 wbuf iJYuGufaompdwf&Sd raumif;aomtBuHtpnfESifh pD&ifaomoljzpfMuonf r[kwfavmh/2;5 igcspfaomnDtpfudkwdkY? em;axmifMuavmh/ avmuwGif qif;&JaomolwdkYonf ,HkMunfjcif; &wemudk &wwfapjcif;iSg4if;?
bk&m;ocifudkcspfaomolwdkYtm; ay;rnf[k0efcHawmfrlaom EdkifiHawmf\tarGcHjzpfapjcif;iSg4if;? xdkolwdkYukda&G;aumufawmfrlonfr
[kwfavm/2;6 oifwdkYonf qif;&JaomoludkrxDrJhjrifjyKMuonfwum;/ aiG&wwfaomolwdkYonf oifwdkYudknOf;qJESdyfpufMuonfr[kwfavm/
w&m;yvifa&SUodkY qGJiifMuonfr[kwfavm/2;7 oifwdkYudk orkwfaomemrawmfjrwfudk olwdkYonfuJh&JUMuonfr[kwfavm/
2;8 udk,fESifhpyfqdkifaomoludk udk,fESifhtrQcspfavmh[k usrf;pmygaom a&Tynwfawmfudk oifwdkYonf apmifha&SmufvQif? aumif;aom
tusifhudk usifh&modkYa&mufMu\/2;9
odkYr[kwfvlrsufESmudkaxmufvQif? 'kpdkufudkjyKaomoljzpfMu\/ w&m;udkvGefusL;aomol[kynwfawmftm;jzifh xif&Sm;pGmjzpfMu\/2;10 tb,fodkYenf;[lrlum;? ynwfw&m;tvHk;pHkudk apmifha&SmufonfwGif wpHkwckrSm;rdvQif? ynwfw&m;tvHk;pHkudk vGefusL;aom
tjypf&Sd\/2;11 olUr,m;udkrjypfrSm;ESifh[kynwfawmfrlaomolu? vltoufudkrowfESifh[kynwfawmfrlao;\/ odkYjzpf oifonfolUr,m;udk
rjypfrSm;bJ aeaomfvnf;? vltoufudkowfvQif? ynwfw&m;udkvGefusL;aomoljzpf\/2;12 vTwfjcif;w&m;twdkif; pD&ifjcif;udkcH&vwHYaomoluJYodkY? pum;ajymjcif;? trIjyKjci;fudkpD&ifMuavmh/2;13 ukPmr&Sdaomolonf ukPmudkr&bJ? w&m;pD&ifjcif;udkcH&vdrfYrnf/ ukPmonf w&m;pD&ifjcif;udkatmif0g<um;wwf\/
2;14 ighnDtpfudkwdkY? wpHkwa,mufaomolu? igonf ,HkMunfjcif;&Sd\[kajymvsuf? tusifhudkrusifhbJaevQif tb,ftusKd;&Sdoenf;/
xdk,HkMunf jcif;onf xdkoludku,fwifEdkifoavm/2;15 nDtpfudkESrwdkYonf t0wftcsnf;pnf;&Sd? aeYwdkif;pm;&aomtpmr&Sdaomtcg?2;16 oifwdkYwGifwpHkwa,mufaomolu? Nidrf0yfpGmoGm;Muavmh/ aEG;Muavmh/ 0Muavmh[kajymvsuf? olwdkYudk,fESifhawmfavsmfaom
toHk;taqmifudk ray;bJaevQif tb,ftusKd;&Sdoenf;/2;17 xdkenf;wl? tusifhESifhuif;aom,HkMunfjcif;onf wyg;wnf;&SdaomaMumifh taojzpf\/2;18 wenf;um;? oifonf,HkMunfjcif;&Sd\/ igonftusifh&Sd\/ odkYjzpf oifonftusifhr&SdbJ oif\,HkMunfjcif;udkjyavmh/ igrlum;?
tusifhtm;jzifh ig\,HkMunfjci;fudkjyrnf[k ajymp&m&Sd\/2;19 bk&m;ocifwqlwnf;&Sdonf[k oifonf,Hk\/ aumif;ay\/ ewfqdk;wdkYonf ,Hk aMumuf&GHUwkefvIyfMu\/
2;20 vQyfay:aomvl? tusifhESifhuif;aom,HkMunfjcif;onf taojzpfonfudkodcsifoavm/2;21 igwdkYtbtmjA[Honf? rdrdom;Zmufudk ,Zfyvifay:rSmwifvSLylaZmfaomtcg? tusifhtm;jzifhajzmifhrwf&modkYa&mufonfr[kwf
avmh/2;22 ,HkMunfjcif;onf tusifhESifhtwljyKjyif? tusifhtm;jzifh pHkvifonfudkodjrif&\/2;23 tmjA[Honf bk&m;ocifudk,HkMunfonfjzpf? ol\,HkMunfjcif;udkajzmifhrwfjcif;uJYodkY rSwfawmfrl\[laom usrf;pum;jynfhpHkav
\/ tmjA[H onfvnf;? bk&m;ocif\taqG[lac:a0:jcif;udkcH&\/2;24 vlonf ,HkMunfjcif;tm;jzifhom ajzmifhrwf&modkYa&mufonfr[kwf/ tusifhtm;jzifha&mufonfudk oifwdkYodjrif&Mu\/2;25 xdkenf;wl? jynfwefqm&mcyfonf? wrefwdkYudkvufcHNyD;rS tjcm;aomvrf;jzifhvTwfvdkuf? tusifhtm;jzifhajzmifhrwf&modkYa&muf
onfr[kwfavm/2;26 0dnmOfESifhuif;aomudk,fonf taojzpfouJYodkY? tusifhESifhuif;aom,HkMunfjcif;onf taojzpf\/-

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6

ighnDtpfudkwdkY? igwdkYonf om usyfwnf;aom ppfaMumpD&ifjcif;udkcH&rnf[k oifwdkYod trsm;aomq&mrjzpfMuESifh/igwdkY&SdorQonf trsm;aomtm;jzifh rSm;wwfMu\/ pum;tm;jzifh rSm;jcif;r&Sdaomolrnfonfum;? pHkvifaomoljzpf\/ rdrd
udk,fwudk,fvHk;udk csKyfwnf;Edkifaomoljzpf\/jrif;udkEdkifjcif;iSg ypyfudkZufcGHUwwf\/ odkYjyK jrif;udk,fwudk,fvHk;udkvSnfhapwwf\/xdkrSwyg;? tvGefBuD;aomoabFmonf jyif;pGmaomav[kefESifhvGifhoGm;aomfvnf;? wufrudkiftvdk&Sdonftwdkif;? i,faomwufr
jzifhvSnfh wwf\/xdkenf;wl? vQmonf i,faomt*Fgjzpfaomfvnf; tvGef0g<um;wwf\/ tb,frQavmuf rsm;pGmaomxif;udk tenf;i,faomrD;onf
ndEdkifonfudkMunfhygavmh/vQmonf rD;jzpf\/ 'kpdkuf\avmu"mwfvnf;jzpf\/ xdkodkYESifhtnD? vQmonf igwdkY\ t*FgwdkYwGifwnf wudk,fvHk;udknpfnL;ap\/
1062

Zmwdpufudkvnf;IdUwwf\/ rdrdonfvnf; i&JrD;IdUjcif;udkcHvsuf&Sd\/om;&JrsKd;? iSufrsKd;? wGm;wwfaomwd&pmefrsKd;? ig;rsKd;wdkYudk vlrsKd;onf atmifwwfonftwdkif;? atmifcJYNyD/vQmudkum;? tb,folrQratmifEdkif? rqHk;rEdkifaomtqdk;tnpfjzpf\/ aoapwwfaom tqdyftawmufESifhjynfhpHk\/igwdkYonf vQmjzifh crnf;awmfbk&m;ocifudk aumif;BuD;ay;wwfMu\/ bk&m;ocif\ yHkoPmefawmfESifhtnD zefqif;aomvlwdkYudk
vQmjzifhusdefqJwwfMu\/3;10 EIwfwyg;wnf;txJu? axmremcsD;rGrf;jcif;ESifh usdefqJjcif;xGufwwfygonfwum;/ igYnDtpfudkwdkY? xdkodkYrjzpfaumif;&m/3;11 prf;a&aygufwaygufwnf;txJu csKdaoma&ESifh cg;aoma&xGufwwfoavm/3;12 ighnDtpfudkwdkY? oabFmozef;yifonf oHvGifoD;udkoD;Edkifoavm/ pyspfyifonf oabFmozef;oD;udkoD;Edkifoavm/ xdktwl?
iefaoma&onf csKdaoma&udkrjzpfapEdkif/
3;13 oifwdkYwGif twwftvdrmESifhjynfhpHkaom ynm&SdwpHkwa,muf&SdvQif? xdkolonf ynm\El;nHhodrfarGUjcif;ESifhwuG? aumif;jrwf
aomusifhBuHjyKrljcif;tm;jzifh rdrdtrIwdkYudkjyygap/3;14 odkYr[kwf oifwdkYpdwfxJrSm cg;pGmaom*kPfNydKifjcif;? &efawGUjcif;&SdvQif? ormw&m;udk rkomjzifh qef r0g<um;MuESifh/3;15 xdkodkYaomynmonf txufrSoufa&mufaomynmr[kwf/ ajrBuD;ynm? Zmwdyuwdynm? ewfqdk;ynmjzpf\/3;16 taMumif;rlum;? *kPfNydkifjcif;? &efawGUjcif;&SdvQif? rNidrfr0yfkef;&if;cwfjcif;? qdk;npfpGmjyKrljcif; trsKd;rsKd;&Sdwwf\/3;17 txufrS oufa&mufaomynmrlum;? a&S;OD;pGmpifMu,f\/ xdkrSwyg;? toifhtwifhaewwf\/ jznf;nif;aomoabm&Sd\/
aoG;aqmifvG,f\/ ukPmESifh4if;? aumif;usKd;ESifh4if;jynfhpHk\/ vspfvsLaompdwf&Sd\/ vsKdU0Sufjcif;ESifhuif;pif\/3;18 toifhwifhaejcif;iSg jyKpkwwfaomolwdkYonf ajzmifhrwfjcif;w&m;\rsKd;aphudk NidrfoufpGmBuJwwf Mu\/
3;7
3;8
3;9

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17

oifwdkYwGif ppfwdkufjcif;? &efawGUjcif;onf tb,ftaMumif;aMumifhjzpfoenf;/ oifwdkYt*Fgrsm; ppfNydKifaomudavomumrpdwfaMumifh


jzpfonfr[kwfavm/oifwdkYonf wyfrufr&Mu\/ vltoufudkowf4if;? tvGefvdkcsifaomavmbpdwf&Sd4if;? tvdkrjynfhpHkEdkifMu/ &efawGUjcif;?
ppfwdkufjcif;udk vnf;jyKr&Mu/ taMumif;rlum;? qkrawmif;bJaeMu\/qkawmif;vQifvnf; umr*kPfcHpm;p&mbdkY&Sdapjcif;iSg? tvGJawmif;aomaMumifhr&Mu/rw&m;aomarxkefrSD0Jaoma,mufsm;rdef;rwdkY? avmuDrd[m,onf bk&m;ocifESifhqefYusifbufjzpfonfudkrodMuoavm/
avmuESifh rd[m,zGJUvdkaomolonf bk&m;ocif\&efoljzpf\/usrf;pmcsuftcsnf;ESD;oufoufjzpfonf[l4if;? igwdkYwnfaeaom0dnmOfawmfonf jiLplapcsifaomoabm&Sdonf[l4if;
xifMuoavm/xdk0dnmOfawmfonfomrsm;aomaus;Zl;udkjyKawmfrl\/ xdkodkYESifhtnD usrf;pmvmonfum;? axmifvTm;apmfum;aomolwdkYudk
bk&m;ocif qD;wm;awmfrl\/ pdwfESdrfYcsaomolwdkYtm; aus;Zl;jyKawmfrl\[k vmownf;/
xdkaMumifh? bk&m;ocif\ tvdkawmfodkYvdkufMuavmh/ rm&fewfudk qD;wm;Muavm/ odkYjyKvQif? olonf oifwdkYxHuajy;oGm;vdrfhrnf/bk&m;ocifcsOf;uyfMuavmh/ odkYjyKvQif? oifwdkYcsOf;uyfawmfrlvdrfYrnf/ tjypf&SdaomolwdkY? oifwdkYvufudkpifMu,fapMuavmh/
pdwfESpfcG&Sd aomolwdkY? oifwdkYpdwfESvHk;udkoefY&Sif;apMuavmh/qif;&JNidKjiifjcif;? pdwfromnnf;wGm;jcif;? idka<u;jrnfwrf;jcif;&SdMuavmh/ oifwdkY&,fjcif;udk pdwfromnnf;wGm;jcif;jzpfapMuavmh/
0rf;ajrmufjcif;udkvnf; 0rf;enf;jcif;jzpfapMuavmh/bk&m;ocifa&SUawmf udk,fudkudk,fESdrfYcsMuavmh/ odkYjyKvQif? oifwdkYudkcsD;ajrmufawmfrlvdrfYrnf/nDtpfudkwdkY? tcsif;csif; wa,mufudkwa,muf uJY&JUjcif;udkrjyKMuESifh/ nDtpfudkcsif;udkuJY&JU? oltjypf&Sdonf[kpD&ifaomolonf
w&m;udk uJ&Y UJ \/ w&m;tjypf&o
dS nf[pk &D if\/ xdo
k jYdk yKvQif? oifonfw&m;udu
k sifah omolr[kw?f w&m;udpk pfaMumpD&ifaomoljzpf\/ynwfw&m;udkxm;ydkifaomol? ppfaMumpD&ifydkifaomolwyg;wnf;&Sdawmfrl\/ xdkolonf u,fwifjcif;iSg4if;? zsufqD;jcif;iSg4if;?
wwfEdkifawmfrl\/ olwyg;udkppfaMumpD&ifaomoifonfum; tb,folenf;/
,aeYeufjzef rnfaomNrdKUodkYoGm;MuukeftHY/ xkdNrdKU wESpfywfvHk;ae ukefoG,fojzifh tjrwf&atmifjyKMuukeftHY[kqdkwwf
aomolwdkY? em;axmifMuavmh/eufjzefaeY tb,fodkYjzpfrnfudk oifwdkYrodMu/ oifwdkYtoufonf tb,fodkYaomt&mjzpfoenf;/ cPxif&Sm;NyD;rS uG,faysmuf
wwfaom tcdk;taiGUjzpf\/xm0&bk&m;onf tvdkawmf&Sd? igwdkYonfvnf; touf&SifvQif? odkYjyKMuukeftHY/ xdkodkYjyKMuukeftHY[k oifwdkYqdkoifh&mjzpf\/,ck oifwdkYonf rdrdaxmifvTm;jcif; 0g<um;Muao;\/ xdkodkYaom 0g<um;jcif;&SdorQonf raumif;roifhjzpf\/xdkaMumifh? aumif;aomtusifhudkodvsuf rusifhbJaeaomolonf tjypf&Sd\/

1063

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12

5;13
5;14
5;15
5;16
5;17
5;18
5;19
5;20

tcsif;olaX;? ol<u,fwdkY? ,ckvmMu/ oifwdkYtay: a&mufvwHYaom qif;&J'kua0'em aMumifh idka<u;atmf[pfMu/


oifwdkYOpmypnf;onf ykyfpyfvsuf&Sd\/ t0wfudkvnf;ydk;udkufpm;avNyD/a&TaiGvnf; tacs;wufysufukefNyD/ xdktacs;onf oifwdkYwbufoufaojzpf? rD;uJYodkY oifwdkYtom;udkpm;vdrfYrnf/ aemufqHk;
aom aeY&ufumvtbdkY b@mudkqnf;zl;MuNyDwum;/em;axmifMu/ oifwdkYv,fuGuf&dwfaomolwdkYudkvSnfhpm;? tcray;bJaeaomaMumifh? xdktconfa<u;aMumfav\/ &dwfaom
olwdkY\ atmf[pfjcif;toHonfvnf;? aumif;uifAdkvfajct&Sifxm0&bk&m;\ em;awmfxJodkY0ifavNyD/oifwdkYonf ajrBuD;ay:rSm umr*kPfcHpm;? tvGefaysmfarGUMuNyD/ owf&aomaeYuJYodkY? rdrdwdkYESvHk;udkarG;jrLMuNyD/ajzmifhrwfaomoludk tjypfpD&ifuGyfrsufMuNyD/ olonfvnf; oifwdkYudkrqD;wm;/
xdkaMumifh? nDtpfudkwdkY? ocifbk&m;<uvmawmfrlonfwdkifatmif onf;cHvsufapmifhaeMuavmh/ tu,f v,fvkyfaomolonf
t&ifrdkCf;? aemufrdkCf;udk&onfwdkifatmif? tbdk;xdkufaomajrtoD;udk onf;cHvsufapmifhae ajrmfvifhwwf\/oifwdkYonfvnf; onf;cHvsufapmifhaeMuavmh/ udk,fpdwfESvHk;udkNrJNrHapMuavmh/ ocifbk&m;<uvmawmfrlaomtcsdefa&mufvk
eD;NyD/nDtpfudkwdkY/ ppfaMumpD&ifjcif;ESifhuif;vGwfrnftaMumif;? tcsif;csif;jiif;cHkjypfwifjcif;udkrjyKMuESifh/ w&m;pD&ifydkifaomolonf
wHcg;em;rSm&Sd awmfrl\/igYnDtpfudkwdkY? xm0&bk&m;\emrawmfudktrSDjyK a[majymaomya&mzufwdkYonf qif;&J'kuawGUjcif;? onf;cHjcif; yHkoufaoudk
jyMuNyD[k rSwfMuavmh/onf;cHEdkifaomolwdkYonfr*Fvm&Sdaomol[l igwdkYonfac:Mu\/ a,mbonfonf;cHaMumif;udk oifwdkYMum;&MuNyD/ xm0&bk&m;
onf rdrdtrIudkvufpowfawmfrl&mrSm tvGefoem;pHkrufawmfrlaMumif;udkvnf; odjrif&MuNyD/igYnDtpfudkwdkY? cyfodrf;aomtrIt&mwdkYwGif usdefqdkjcif;udkoma&SmifMuavmh/ aumif;uifbHkudkwdkifwnfrusdefMuESifh/ ajrBuD;udk
wdkifwnf rusdefMuESifh/ xdkrSwyg;? tb,ftusdeftm;jzifhrQ rusdefMuESifh/ tjypfpD&ifjcif;ESifh uif;vGwfrnftaMumif;? oifwdkYpum;rSm?
[kwfonfudkt[kwf? r[kwfonfudk r[kwfjzpfapMuavmh/
oifwdkYwGif qif;&JcH&aomol&SdvQif? qkawmif;ap/ &Tifvef;aomol&SdvQif qmvHoDcsif;udkqdkap/emaomol&SdvQif? oif;tkyfwdkYudkac: olwdkYonf ocifbk&m;\emrawmfudktrSDjyKvsuf? vlemudk qDESifhvl; olUtay:rSm
qkawmif;Muap/xdkodkYjyKvQif? ,HkMunfjcif;\ yXemonf vlemudku,fq,f? ocifbk&m;onf olUudkxajrmufapawmfrlrnf/ olonf tjypfjyKrdaomf
vnf; xdktjypfudkvTwfawmfrlrnf/tcsif;csif; wa,mufESifhwa,muf? udk,ftjypfudkabmfjyawmif;yefMuavmh/ csrf;om&rnftaMumif;? tcsif;csif;wdkYtbdkY qkawmif;
Muavmh/ olawmfaumif;qkawmif;t&SdefBuD;aomyXemonf tvGefwefcdk;yg\/{vd,onf igwdkYuJYodkY avmu"Hw&m; usifvnfaomoljzpfaomfvnf;? rdkCf;r&GmrnftaMumif; txl;ojzifhqkawmif;aomtcg?
oHk;ESpfESifh ajcmufvywfvHk; ajray:odkY rdkCf;r&GmbJae\/wzefqkawmif;aomtcg? rdkCf;aumif;uifonf rdkCf;&Gmap\/ ajrBuD;onfvnf; rdrdtoD;udk oD;av\/
nDtpfudkwdkY? oifwdkYwGifwpHkwa,mufaomolonf ormw&m;vrf;rSvGJoGm; olwyg;onf xdkoludkjyefapvQifrlum;?tjypf&Sdaomoludk rSm;,Gif;aomvrf;rSjyefapaomolonf? 0dnmOfudk aojcif;rSu,fwif rsm;pGmaomtjypfwdkYudk zHk;tkyfwwfonf[k
xdkolonf odrSwfap/
&Sif,mukyfMo0g'pmNyD;\/

1064

&SifaywkMo0g'pmyXrapmif/
The First Epistle Of Peter.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5

1065

&SifaywkMo0g'pmyXrapmif/
The First Epistle Of Peter.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2

a,Ic&pf\ wrefawmf igaywkonf?


em;axmifjcif;aus;Zl;? a,Ic&pf\taoG;awmfESifhjzef;jcif;aus;Zl;udkcH&rnftaMumif;? 0dnmOfawmftm;jzifh oefY&Sif;jcif;odkYa&muf?
crnf;awmfbk&m;ocif\ tem*wHoOmPfawmftwdkif; a&G;aumufawmfrlaomolwnf;[laom? ykEKjynf? *vmwdjynf?
uya'gudjynf? tm&Sdjynf? Adokedjynf? t&yf&yfwdkY uGJjym;aom {nfhonftm*EKwdkYudk Mum;vdkufyg\/ aus;Zl;awmfESifhNidrfoufjcif;
onf oifwdkYrsm;jym;ygapaom/
1;3 touf&Sifjcif;ESifhpyfqdkifaom ajrmfvifhjcif;taMumif;&Sdapjcif;iSg? azmufjyefjcif;? npfpGef;jcif;? ndK;EGrf;jcif;ESifhuif;pifaomtarG
awmfudk igwdkYonfcH&aprnftaMumif;? a,Ic&pfudk aojcif;rS xajrmufapawmfrlaomtm;jzifh? BuD;pGmaomukPmawmfESifhtnD
igwdkYudk wzefjzpfbGm;apawmf rlaom? igwdkYocifa,Ic&pf\ crnf;awmfbk&m;ocifonf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/1;4 xdktarGawmfonfum;?
1;5 aemufqHk;aomumv xif&Sm;apjcif;iSg jyifqifaom u,fwifjcif;odkYa&mufaprnftaMumif;? ,HkMunfjcif;tm;jzifh bk&m;ocif\
wefcdk;awmf onf apmifha&SmufawmfrlaomoifwdkYtbdkY aumif;uifbHkodkxm;vsuf&SdaomtarGwnf;/1;6 t&nfusKd pHkprf;jcif;udkcHEdkifaomfvnf;?
1;7 ysufpD;wwfaoma&Tudk ppfaMumpHkprf;jcif;xuf? oifwdkY,HkMunfjcif;udkppfaMumpHkprf;jcif;t&monf omjrwfonfESifh? a,Ic&pf
ay:xGef; awmfrlaomtcg tcsD;trGrf;? *kPftoa&? bkef;tmEkabmftvdkiSgjzpfrnftaMumif;? txl;xl;tjym;jym;aom pHkprf;
aESmifh&Sufjcif; udkcH&aom taMumif;&SdvQif? oifwdkYonf ,ckcPcH&0rf;enf;aomfvnf;? txufqdkcJYNyD;aom aus;Zl;awmfudkaxmuf
&Tifvef;aompdwf&SdMu\/?1;8 xdkocifudk oifwdkYonfrjrifbl;aomfvnf;cspfMu\/ ,ckrSmvnf;rjrifbJvsuf? ,HkMunfaomtm;jzifh bkef;toa&ESifhpyfqdkifaom?
ajymrrDSEdkif aom &Tifvef;jcif;pdwfESifh 0rf;ajrmufMuonfjzpf?1;9 pdwf0dnmOfudku,fwifjcif;wnf;[laom ,HkMunfjcif;\tusKd;udkcH&Mu\/
1;10 xdku,fwifjcif;taMumif;t&mudk ya&mzufwdkYonf aphaphppfaMumar;jref;&SmazG? oifwdkYcH&aomaus;Zl;awmftaMumif;udk a[m
ajymMuNyD/1;11 c&pfawmfcHawmfrl&aom qif;&Judk4if;? qif;&JcHNyD;rS0ifpm;awmfrl&aom bkef;pnf;pdrfudk4if;? oifwdkYtxJ&Sdaom c&pfawmf\
0dnmOfonf oufaocHESifhaomtcg? tb,frnfaomoludk4if;? tb,fodkYaomtcsdefumvudk4if; qdkvdkawmfrlonf[k ar;jref;&SmazG
Mu\/1;12 udk,fa[majymjyKpkaomt&mrsm;wdkYonf? udk,ftbdkYr[kwf? oifwdkYtbdkYjzpfonf[k xdkolwdkYtm; zGifhjyawmfrl\/ aumif;uifbHkrS
apvTwfawmfrlaom oefY&Sif;aom0dnmOfawmfygvsuf? oifwdkYtm; {0Ha*vdw&m;udka[majymaomolwdkYonf? xdkt&mrsm;udk
oifwdkYtm; ,ckMum;ajymMuNyD/ xdkt&mwdkYudk aumif;uifwrefwdkYonf aphaphMunfh&IpOf;pm;csifaomapwempdwf&SdMu\/
1;13 odkYjzpf? oifwdkYpdwfESvHk;udkcg;yef;pnf; ormowd&SdMuavmh/ a,Ic&pfay:xGef;awmfrlaom tcg? oifwdkYqDodkYa&mufvwHYaom
qkaus;Zl;udk tqHk;wdkifatmifajrmfvifhMuavmh/1;14 txufu oifwdkYonf arSmifrdkufxJrSmusifhaomwyfrufjcif;w&m;udk ,ckrvdkufrusifhbJ? em;axmifwwfaomoli,fuJYodkYjzpf?1;15 oifwdkYudkac:awmfrlaomolonf oefY&Sif;awmfrlonfenf;wl? usifhBuHjyKrlorQwdkY oefY&Sif;jcif; &SdMuavmh/1;16 taMumif;rlum;? igonfoefY\&Sif;awmfrlaomaMumifh? oifwdkYonfvnf; oefY&Sif;jcif;&SdMuavmh[k usrf;pmvmownf;/1;17 vlrsufESmudkriJY? cyfodrf;aom olwdkY\tusifhtwdkif;pD&ifawmfrlaom crnf;awmfudk oifwdkYonfqkawmif;udk;uG,fvQif? {nfhonf
jzpfpOfumvywfvHk; aMumuf&GHUaompdwfESifh usifhaeMuavmh/1;18 rdpOfbqufusifvnfaom tcsnf;ESD;usifhBuHjyKrljcif;rS? a&TaiGtp&Sdaom azmufjyefysufpD; wwfaomOpmESifh oifwkdYudka&G;awmfrl
onfr[kwf/1;19 tb,ftjypfrQr&Sd? tnpftaMu;ESifhuif;pifaom odk;oi,fuJYodkYaom c&pfawmf\ taoG;awmfjrwfESifha&G;awmfrlonfudkodrSwfMu
avmh/1;20 xdkc&pfawmfum;? urmrwnfr&SdrSD cefYxm;awmfrljcif;udkcHESifhonfjzpf? udk,fawmftm;jzifh bk&m;ocifudk,HkMunfaomoifwdkY
tbdkY? aemuf qHk;aomumv xif&Sm;awmfrlNyD/1;21 oifwdkYonf bk&m;ocifudkaxmufvsuf ,HkMunfjcif;? ajrmfvifhjcif;&Sdapjcif;iSg? xdkocifudk bk&m;ocifonf aojcif;rSxajrmufap
bkef;to a&udkay;oem;awmfrlNyD/
1;22 oifwdkYonf azmufjyefysufpD;wwfaomrsKd;aphtm;jzifh jzpfbGm;onfr[kwf?1;23 razmufjyefrysufpD;wwfaom rsKd;aphwnf;[laom touf&SiftpOftNrJwnfawmfrlaom bk&m;ocif\EIwfuywfawmftm;jzifh
jzpfbGm;aomaMumifh nDtpfudkrsm;udkcspfa,mifraqmif? trSefcspfjcif;tvdkiSg? pdwfxJrSmormw&m;udkem;axmifvsuf? udk,fpdwfESvHk;
1066

udkpifMu,fapNyD; onfESifhtnD? pifMu,faompdwfESifh tcsif;csif;tm;BuD;aomcspfjcif;arwm&SdMuavmh/1;24 vlrsKd;&SdorQonf jrufyifuJYodkYjzpf\/ vlrsKd;\ bkef;&SdorQonfvnf; jrufyGifhuJYodkYjzpf\/ jrufyifonf ndK;EGrf;aoGUajcmufwwf\/
tyGifhvnf;a<uwwf\/1;25 xm0&bk&m;\ EIwfuywfw&m;rlum;? umvtpOftNrJwnf\/ xdkEIwfuywfawmfonf? oifwdkYtm;a[majymaom {0Ha*vdw&m;
jzpfownf;/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1 xdkaMumifh? oifwdkYonf ocifbk&m;\aus;Zl;awmfudk jrnf;prf;Muonfjzpf?
2;2 trsKd;rsKd;aomremvdkjcif;?
2;3 vSnfhjzm;jcif;? vQKdU0Sufjcif;? jiLpljcif;? uJY&JUjcif;&SdorQudky,f&Sm;? u,fwifjcif;tvdkiSg EIwfuywfw&m;\EdkYppftm;jzifh BuD;yGg;rnf
taMumif;? bGm;paomoli,fuJYodkY? xdkw&m;EdkYudk tvGefvdkcsifaompdwf&SdMuavmh/2;4 vlwdkYy,fxm;bk&m;ocifa&G;cs,fawmfrlaom toufausmufjrwfwnf;[laom xdkocifxHodkY oifwdkYonfa&muf?2;5 toufausmufrsm;uJYodkY tqifhqifhtxyfxyf wnfaqmufvsuf&Sdojzifh "rwdkufjzpfMu\/ a,Ic&pftm;jzifh bk&m;ocifESpfouf
awmfrl&m "r,ZfudkylaZmf&aom oefY&Sif;aom ,Zfyka&m[dwfrsKd;vnf;jzpfMu\/2;6 xdkodkYESifhtnD usrf;pmvmonfum;? a&G;cs,faom wdkufaxmifhtjrpfausmufjrwfudk Zdtkefawmifay:rSmigcsxm;\/ xdkausmufudk
trSDjyKaomolonf &SufaMumufjcif;r&SdEdkif&m[k vmownf;/2;7
odkYjzpf ,HkMunfjcif;&SdaomoifwdkYum; bkef;toa&&Sd\/ em;raxmifaomolwdkYum;? wkdufudkwnfvkyfaomolrsm;y,fxm;aoma
usmufonf aemufwzef wdkufaxmifhtxG#fzsm;odkY a&mufjyef\/
2;8 em;raxmifbJ EIwfuywfw&m;awmfudkxdrdvJaomolwdkYonf xdrdvJp&mausmuf? rSm;,Gif;p&mausmufvnf;jzpf\/ xkdtrIESifh
awGUapjcif;iSg xkdolwdkYudkcefYxm;awmfrlownf;/
2;9 oifwdkYrlum;? arSmifrdkufxJrS tHYbG,faomtvif;awmfodkYac:oGif;awmffrlaom ol\*kPfaus;Zl;rsm;udkabmfjyapjcif;iSg? a&G;cs,f
awmfrlaomtrsKd;jzpfMu\/ rif;pnf;pdrf&Sdaom ,Zfyka&m[dwfrsKd;? oefY&Sif;aomvlrsKd;? ydkifxdkufawmfrlaomtaygif;toif;jzpfMu\/2;10 txufutaygif;toif;r[kwf/ ,ckwGif bk&m;ocif\taygif;toif;jzpfMu\/ ukPmaus;Zl;awmfudk txufurcH&aomfvnf;
,ckwGifcH&Mu\/
2;11 cspfolwdkY? 0dnmOfESifhppfNydKifwwfaom udk,fum,wyfrufjcif;wdkYudka&SmifrnftaMumif;? {nfhonftm*EKuJYodkYaomoifwdkYudk ig
awmif;yef\/2;12 omoemyvlwdkYonf oifwdkYudkuJY&JUjypfwifMuonftrIrSm? bk&m;ocifMunfhIpD&ifawmfrlaom aeY&uf? oifwdkY\aumif;aom
tusifhudk olwdkYonfaxmufI bk&m;ocifudk csD;rGrf;rnftaMumif;? olwdkYa&SU wifhw,favsmufywfpGmusifhaeMuavmh/
2;13 ocifbk&m;\rsufESmawmfudkaxmufvsuf? txG#ftjrwfwnf;[laom &Sifbk&ifjzpfap? vlqdk;wdkYudk'PfpD&ifapjcif;iSg4if;? vlaumif;
wdkYudkcsD;rGrf;apjcif;iSg4if;?2;14 &Sifbk&ifcefYxm;aom0efrif;jzpfap? vlwdkYwGifpD&ifcefYxm;orQaom rif;\tkyfpdk;jcif;udk 0efcHMuavmh/2;15 taMumif;rlum;? oifwdkYonf aumif;aomtusifhudkusifhaomtm;jzifh vlrdkufwdkY\ rdkufrJaompum;udkacsapjcif;iSg? bk&m;ocifonf
xdkodkYaomtvdkawmf&Sd\/2;16 vlvGwfjzpfaomfvnf;? vGwfjcif;taMumif;jzifh raumif;aomtrIwdkYudkzHk;tkyfaomoluJYodkY rusifh? bk&m;ocif\uRefuJYodkY usifhaeMu
avmh/2;17 cyfodrf;aomolwdkYudk dkaoMuavmh/ nDtpfudkrsm;udkcspfMuavmh/ bk&m;ocifudkaMumuf&GHUjcif;? &Sifbk&ifudkdkaojcif;&SdMuavmh/
2;18 tapcHi,fom;wdkY? tvGefaMumuf&GHUjcif;ESifhwuG udk,focifwdkY\tkyfpdk;jcif;udk0efcHMuavmh/ ocifonf pdwfaumif; jznf;nif;aom
oabm&Sdonfjzpfap? Murf;wrf;aomoabm&Sdonf jzpfap? 0efcHMuavmh/2;19 taMumif;rlum;? bk&m;ocif\rsufESmawmfudkaxmuf? rw&m;aomnOf;qJjcif;udk emusifpGmcH&vQif aus;Zl;&Sd\/2;20 udk,ftjypfaMumifh 'PfcH&aomtcg onf;cHvQif? tb,fcsD;rGrf;p&m&Sdoenf;/ aumif;rGefpGmjyK qif;&JcH&aomtcg onf;cHvQif?
bk&m;ocifha&SUawmf aus;Zl;&Sd\/2;21 taMumif;rlum;? xdkodkYtvdkiSg oifwdkYudkac:awmfrlNyD c&pfawmfonf igwdkYtwGuf cHawmfrlonfjzpf? ajcawmf&mudka&Smufvdkufap
jcif;iSg yHkoufaoudkxm;awmfrlNyD/2;22 xdkocifonf 'kpdkufudkrjyK/ EIwfawmfvnf;rkomudk&SmrawGU/2;23 uJY&JUjcif;udkcH&aomtcgjyefruJY&JU/ taocH&aomtcg Ncdrf;acsmufjcif;udkrjyK/ w&m;ojzifhpD&ifawmfrlaomol udk,fudkudk,f
tyfESHawmfrl\/2;24 igwdkYonf tjypfESifhqdkifaomt&mtaojzpf? ajzmifhrwfjcif;t&m touf&Sifaprnf taMumif;? igwdkYtjypfrsm;udk ukd,fawmfwdkif
opfwdkifrSmcHawmfrlNyD 'Pfcsufawmfrsm;tm;jzifh oifwdkYonf temaysmufvsuf&SdMu\/2;25 oifwdkYonf txufuvrf;vGJaysmufaomodk;uJYodkYjzpfMu\/ ,ckrlum;? odk;xdef;wnf;[laom oifwdkY\0dnmOfwdkYudk tkyfpdk;MunfhI
awmfrlaom t&SifxHodkYjyefa&mufMuNyD/

1067

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11
3;12
3;13
3;14
3;15
3;16
3;17
3;18

3;19
3;20
3;21

3;22

txufqdkcJYNyD;onfenf;wl rdef;rwdkY? udk,fcifyGef;\tkyfpdk;jcif;udk 0efcHMuavmh/odkYjyK? EIwfuywfw&m;awmfudkem;raxmifaoma,mufsm;tcsKdU&SdvQif? xdkolwdkYonf w&m;remaomfvnf;? oifwdkY\aMumuf&GHUjcif;


ESifhpifMu,f aomtusifhwdkYudkaxmufI? rdrdr,m;\tusifhtm;jzifh aoG;aqmifvsuf twlygrnftaMumif;&Sd\/oifwdkY wefqmqifjcif;rlum;? qHyifuspfjcif;? a&Tqifjcif;? t0wf0wfjcif;wnf;[laom tjyifwefqmqifjcif;rjzpfapbJ?bk&m;ocifa&SUrSm tbdk;rsm;pGmxdkufaom El;nHhNidrfoufjcif;oabmwnf;[laom razmufjyefrysufpD;wwfaomwefqmqifjcif;&Sd
aom pdwfESvHk; \twGif;vljzpfapMuavmh/bk&m;ocifudkudk;pm; oefY&Sif;aomrdef;rwdkYonf
a&S;u xdkodkY udk,fudkwefqmqifvsuf? pm&monf tmjA[Hudk ocif[kac:a0: ol\pum;udkem;axmifouJYodkY? udk,fcifyGef;\
tkyfpdk;jcif;udk 0efcHMu\/ oifwdkYonf aumif;rGefpGmusifh? aMumuf&GHUwkefvIyfjcif;tvQif;r&SdbJaevQif pm&m\orD;jzpfMu\/xdek nf;wl? a,mufsm;wd?Yk qkawmif;jcif;trItqD;twm;r&Sad pjcif;iSg touf&iS jf cif;aus;Zl;awmfuq
kd ufq
H tarGc&H aomolcsif;uJo
Y ?Ykd
owd ynmESifhavsmfpGm udk,fcifyGef;ESifhtwlae? tm;enf;aomoludkjyKoifhonftwdkif; olUudkapmifhrjyKpkavmh/
tcsKyftjcmpum;[lrlum;? oifwdkYtaygif;onf pdwfwnDwGwfwnf;&SdMuavmh/ pdwfMuifemjcif;? nDtpfudkcsif;uJYodkYcspfjcif;? oem;
pHkrufjcif;? pdwfESdrfYcsjcif;&SdMuavmh/oifwdkYonf aumif;BuD;r*FvmudktarGcHapjcif;tvdkiSg ac:awmfrlaomoljzpfonf[kodrSwf? tcsif;csif;&efwHkYrrl? jyefruJY&JU?
arwmydkYjcif;udk jyKMuavmh/toufudkarGUavsmfap? aumif;rGefaomaeY&ufwdkYudkawGUjrifjcif;iSg tvdk&Sdaomolonf? rdrdvQmudk raumif;aomt&mESifhuif;vGwfap/
rdrdEIwfcrf;vnf; rkompum;udkrajymapESifh/'kpdkufudkvGJa&Smif okpdkufudkjyKap/ olwyg;ESifhtoifhtwifhaejcif;udk&Sm rSDatmifvdkufap/taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf ajzmifhrwfaomolwdkYudkMunfhIawmfrl\/ olwdkYqkawmif;jcif;udkvnf;em;axmifawmfrl\/ 'kpdkuf
jyKaomolwdkYudkum;? xm0&bk&m;onf rsufESmvGJawmfrl\/oifwdkYonf aumif;aomw&m;udkusifhaomoljzpfvQif? tb,folnOf;qJrnfenf;/ajzmifhrwfjcif;w&m;aMumifh qif;&JcH&vQifrlum;? r*Fvm&SdMu\/ olwdkY\Ncdrf;acsmufjcif;udkraMumufMuESifh/ rxdwfvefYMuESifh/pdwfESvHk;xJxm0&t&Sifbk&m;ocifudkdkaojcif;&SdMuavmh/ oifwdkYajrmfvifhjcif;\taMumif;udk ar;jref;aomol&SdorQwdkYtm;? El;nHh
aomoabm? aMumuf&GHUaomoabmESifhjyefajymjcif;iSg? umvtpOfrjywf toifh&SdaeMuavmh/c&pfawmf oifwdkYusifhaomtusifhaumif;udkIwfcsaomolwdkYonf uJh&JUjypfwifaomtcg? udk,fwdkif&SufaMumufjcif;&SdrnftaMumif;?
oifwdkYonf udk,fudkudk,fodaompdwfMunfvifvQuf aeMuavmh/bk&m;ocifhtvdkawmf&SdvQif? okpdkufudkjyKqif;&JcHjcif;onf? 'kpdkufudkjyK cHjcif;xufomaumif;\/c&pfawmfonf udk,fcEmtm;jzifh taoowfjcif;udkcH? 0dnmOfawmftm;jzifh touf&Sifjcif;odkYa&mufawmfrlonfjzpf? igwdkYudk bk
&m;ocifhtxHawmfodkYydkYaqmifjcif;iSg? ajzmifhrwfawmfrlaomolonf? rajzmifhrwfaomolwdkYtwGuf? 'kpdkuftjypfrsm;aMumifh wcg
cHawmfrl\/xdk0dnmOfawmftm;jzifhvnf; <uoGm;awmfrl? ,ck axmifxJrSmavSmifxm;aom0dnmOfwdkYtm; w&m;a[mawmfrl\/xdk0dnmOfwdkYrlum;? a&S;umv? aem{vufxuf? enf;aomolwnf;[laomvl&Spfa,mufwdkYudk a&tm;jzifhu,fq,faom oabFm
wnfvkyfpOfwGif? bk&m;ocif\cEDawmfonf qdkif;vifhawmfrlaomfvnf;? em;raxmifaom0dnmOfjzpfownf;/xdkodkYaomOyrmtwdkif;? ,ckwGif AwdZHonf a,Ic&pfxajrmufawmfrlaomtm;jzifh? igwdkYudku,fwifwwf\/ AwdZH[kqdkaomf?
udk,fum,\ tnpftaMu;aq;aMumjcif;udkrqdkvdk/ udk,fudkudk,fodaompdwfMunfvif bk&m;ocifha&SU0efcHjcif;udkqdkvdk
ownf;/xdkocifonf aumif;uifbHkodkY<uawmfrlonfjzpf? aumif;uifwreftp&Sdaom tmPmpuf wefcdk;rsm;wdkYudktkyfpdk;vsuf? bk&m;
ocif\vufsmawmfbuf&Sdawmfrl\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6

xdkodkY c&pfawmfonf udk,fcEmawmf igwdkYtwGufcHawmfrlonfrSefaomaMumifh? oifwdkYvnf; xdkodkYaomoabmudk vufeufjyK


oHk;pGJMuavmh/ taMumif;rlum;? udk,fcEmcHaomolonf 'kpdkufwdkYESifhvGwfNidrf;onfjzpf?aemufwzef olwdkY\wyfrufjcif;w&m;udkrusifh? bk&m;ocif\tvdkawmftwdkif;usifhvsuf? udk,fcEmtouftydkif;tjcm;usef&pf
aomumvudk vGefapwwf\/omoemyvlwdkY\tvdkodkYvdkuf? udavomnpfnL;jcif;? umrwyfrufjcif;? pyspf&nfESifh,pfrl;jcif;? yGJvkyfjcif;? aomufMuL;jcif;?
t"rkyfwkudk udk;uG,fjcif;usifvnf? igwdkYvGefapNyD;aomtoufumvonf igwdkYtm;avmuffay\/,ckrSmoifwdkYonf olwdkYESifhtwlrqufqH? umr*kPf vGefusL;npfnL;pGmrjyKonft&mudk olwdkYonf tHhMouJh&JUwwfMu\/odkYjzpf? touf&SifaomolwdkYudk4if;? aoaomolwdkYudk4if; w&m;pD&ifjcif;iSg toifh&Sdawmfrlaom ola&SU? xdkolwdkYonf ppfaMumjcif;
udkcH&MuvwHY/xdktaMumif;aMumifh vlwdkYa&SU udk,fcEmtm;jzifhtjypfpD&ifjcif;udkcH&aomfvnf;? bk&m;ocifha&SUawmf pdwf0dnmOftm;jzifh touf&Sif
rnftaMumif;? aoaomolwdkYonf {0Ha*vdw&m;udkMum;&Mu\/
1068

4;7
4;8
4;9
4;10
4;11

4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19

cyfodrf;aomtrIt&mwdkYonf tqHk;odkYa&mufvkonfjzpfaomaMumifh? ormowd&SdMuavmh/ qkawmif;jcif;tvdkiSg apmifhaeMuavmh/tjcm;aomtrIt&mxufru? tcsif;csif;tm;BuD;aomcspfjcif;arwm&SdMuavmh/ cspfjcif;arwmonf rsm;pGmaomtjypfwdkYudkzHk;tkyf


wwf\/jrnfwrf;jcif;r&SdbJ tcsif;csif;{nfhonf0wfudkjyKMuavmh/oifwdkonf qkaus;Zl;awmfudk toD;toD;cH&MuonfESifhtnD? bk&m;ocif\ txl;xl;tjym;jym;aom aus;Zl;awmfb@m pdk;aumif;
uJYodkY? tcsif;csif;a0iSay;urf;Muavmh/bk&m;ocifonf t&m&m a,Ic&pftm;jzifh bkef;awmfxif&Sm;aprnftaMumif;? a[majymaomolonf bk&m;ocif\Asm'dwfawmfESifh
tnD a[majymap/ tjcm;aomtrIudk aqmif&Gufaomolonf? bk&m;ocifay;oem;awmfrlaom tpGrf;owdtwdkif;aqmif&Gufap/
xdkbk&m;ocifonf urmtqufqufbkef;toa&tpGrf;owd&Sdawmfrlapownf;/ tmrif/
cspfolwdkY? oifwdkYudkpHkprf;p&mbdkY ,ckcH&aomrD;ppfjcif;t&mudkum;? oifwdkYtHhMobG,faomt&mjzpfonf[kxifrSwf? tHhMojcif;r&SdMu
ESifh/oifwdkYonf c&pfawmf\qif;&JudkqufqHMuonfjzpf? bkef;awmfay:xGef;aomtcg tvGef0rf;ajrmuf&Tifvef;rnftaMumif;? ,ckyif
0rf;ajrmufMuavmh/c&pfawmf\emraMumifh uJh&JUjcif;udkcH&vQifr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? bk&m;ocif\ bkef;BuD;aom0dnmOfawmfonf oifwdkY
tay:rSm usdef;0yfawmfrl\/ olwdkYum; uJh&JUjcif;? oifwdkYum; csD;rGrf;jcif;&Sdawmfrl\/vltoufudkowfaomtjypf? olUOpmudkcdk;aomtjypf? 'kpdkufudkjyKaomtjypf? olwyg;trIa&maESmaomtjypf&Sd? oifwdkYwGif
tb,folrQrcHapESifh/c&pf,mefjzpfaomaMumifh cH&vQifrlum;? &SufaMumufjcif;r&SdapESifh/ xdktrIaMumifhcH&vQif bk&m;ocif\*kPfawmfudkcsD;rGrf;ap/bk&m;ocif\tdrfawmfom;wdkYudk a&SUOD;pGmppfaMumpD&if&aomtcsdef&SdNyD/ igwdkYudk a&SUOD;pGm ppfaMumpD&ifvQif? bk&m;ocif\{0Ha*vd
w&m;pum;udk em;raxmifaomolwdkY\trIonf tb,fodkYNyD;vdrfhrnfenf;/ajzmifhrwfaomolonf u,fwifjcif;odkYa&mufEdkifcJonfrSefvQif? bk&m;ocifudk rudk;uG,faomol? tjypfxif&Sm;aomolonf
tb,frSmay:vdrfhrnfenf;/xdkaMumifh? bk&m;ocif\tvkdawmftwdkif; qif;&JcH&aomolwdkYonf? bk&m;ocifudkopm&Sdaom toufocifuJhodkYrSwfvsuf?
aumif;aomtusifhudkusifhae? udk,fawmf rdrdwdkYtouf0dnmOfudktyfESHMuap/-

tcef;BuD; ( 5 )
5;1

oif;tkyft&m4if;? c&pfawmf\qif;&J'kua0'emudk odjrifaomoufaot&m4if; cefYxm;aomol? xif&Sm;apawmfrlvwHYaom bk


ef;toa&awmfudkqufqHaomoljzpfaom igaywkonf? oifwdkYwGif&Sdaom oif;tkyfcsif;wdkYudkawmif;yefyg\/5;2 oifwdkYESifhtwl&Sdaom bk&m;ocif\odk;awmfpkudkxdef;jcif;trIrSm? tEdkifxdef;&aomaMumifh r[kwf? rpifMu,faompD;yGg;udk wyfruf
aomaMumifhr[kwfbJ? tvdkvdkapwempdwf&Sd MunfhIUtkyfxdef;Muavmh/5;3
toD;toD;tkyfaomtoif;awmfwdkYudk tmPmxm; tpdk;w&jyKonfr[kwfbJ? odk;awmfpka&SUrSm yHkoufaoudkjyaomoljzpfMuavmh/5;4
odkYjzpfvQif? odk;xdef;tBuD;ay:xGef;awmfrlaomtcg? oifwdkYonf rndK;rEGrf;wwfaom bkef;BuD;aomyef;OD;&pfo&zludkcH&MuvdrfYrnf/
5;5
xdkenf;wl? toufysKdaomolwdkY? toufBuD;aomolwdkY\pum;udkem;axmifMuavmh/ xdkrQru? tcsif;csif; wa,mufatmufwa,muf
ESdrfYcsvsufae? ESdrfYcsjcif;wefqmudkqifMuavmh/ taMumif;rlum;? axmifvTm;apmfum;aomolwdkYudk bk&m;ocifqD;wm;awmfrl\/
pdwfESdrfYcsaomolwdkYtm; aus;Zl;jyKawmfrl\/5;6 xdkaMumifh? umvtcsdefwefvQif? bk&m;ocifonf oifwdkYudkcsD;ajrmufawmfrlrnftaMumif;? wefcdk;BuD;aomvufawmfatmuf
udk,fudkudk,fESdrfYcsMuavmh/5;7 oifwdkYudk owdESifhMunfhIawmfrlaomaMumifh? oifwdkY pdk;&drfjcif;trI&SdorQwdkYudk udk,fawmf tyfESHMuavmh/
5;8 ormowd&Sdvsuf rtdyfbJapmifhaeMuavmh/ oifwdkY\&efolwnf;[laomrm&fewfonf? a[mufaomjcaoFUuJhodkY tb,foludk
rsKd&rnfenf;[l vSnfhvnf&SmazGvsuf&Sd\/5;9
odkYjzpf? vljynft&yf&yfwdkY&Sdaom oifwdkYnDtpfudkrsm;wdkYonf xdkodkYaomqif;&JudkcH&Mu onf[kodrSwfvsuf? ,HkMunfjcif;wnf
rm&fewfudkqD;wm;Muavmh/
5;10 c&pfawmfa,Itm;jzifh igwdkYudk xm0&bkef;toa&awmfodkYac:awmfrlaom cyfodrf;aom aus;Zl;udkjyKawmfrlaombk&m;ocifonf
cPqif;&JcHNyD;aomoifwdkYudk pHkvifwnfMunf cdkifcHYNrJNrH apawmfrlvdrfYrnf/5;11 xdkbk&m;ocifonf urmtqufquf bkef;toa&tpGrf;owd&Sdawmfrlapownf;/ tmrif/
5;12 igonf oifwdkYudkwdkufwGef;aoG;aqmifvsuf? oifwdkYrSD0Jqnf;uyfaomt&mrsm;onf bk&m;ocif\aus;Zl;awmftrSefjzpfonf[k
oufaocHvsuf? pmudktusOf;tm;jzifha&;NyD;rS? igpdwfxifonftwdkif; oifwdkYtrIopm&SdaomnDtpfudk odvGmEkvufjzifh ,ck
ay;vdkuf\/5;13 igYom;rmukrSp AmAkvkefNrdKU&Sdaom oifwdkYESifhtwl a&G;cs,fawmfrlaomtoif;awmfonf oifwdkYudkEIwfqufMu\/5;14 tcsif;csif; wa,mufudkwa,muf arwmerf;jcif;ESifhEIwfqufMuavmh/ c&pfawmfESifhqdkifaom oifwdkYtaygif; Nidrfoufjcif; &Sdap
ownf;/ tmrif/
&SifaywkMo0g'pmyXrapmifNyD;\/
1069

&SifaywkMo0g'pm'kwd,apmif/
The Second Epistle Of Peter.

tcef;BuD; 1 2 3

1070

&SifaywkMo0g'pm'kwd,apmif/
The Second Epistle Of Peter.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1 a,Ic&pf\uRefwrefawmf ig&Sdrkefaywkonf u,fwifawmfrlaomt&Sif? igwdkYbk&m;ocifa,Ic&pf\ajzmifhrwfjcif;w&m;udk
igwdkY,HkMunfonfenf;wl? jrwfpGmaom,HkMunfjcif;udk&aomolwdkYtm; Mum;vdkufyg\/1;2 bk&m;ocifudk4if;? igwdkYocifa,Iudk4if;? odaommPftm;jzifh? aus;Zl;awmfESifh Nidrfoufjcif; onf oifwdkYrsm;jym;ygapaom/
1;3 xdkodkYESifhtnD igwdkYudkbkef;wefcdk;awmfESifhac:awmfrlaom bk&m;udkodaommPftm;jzifh? igwdkYtm;touf&Sifjcif;? bk&m;0wf
arGUavsmfjcif;ESifh pyfqdkifaomt&m&SdorQwdkYudk bk&m;wefcdk;awmfonf ay;oem;awmfrlNyD/1;4 xdkodkYaomtm;jzifhvnf; tvGefBuD;jrwf tbdk;xdkufaom*wdawmfrsm;udk igwdkYtyfay;awmfrlNyD/ taMumif;rlum;? xdk*wdawmf
rsm;udktrSDjyK oifwdkYonf avmuDwyfrufjcif; tnpftaMu;ESifhuif;vGwfojzifh? bk&m;yuwdudkqufqH&aomoljzpfMu
rnftaMumif;wnf;/1;5 xdkodkYtvdkiSg? oifwdkYonf ,HkMunfjcif;oDvudk4if;? oDvynmudk4if;? 1;6
ynm umr*kPfcsKyfwnf;jcif;udk4if;? umr*kPfcsKyfwnf;jcif; onf;cHjcif;udk4if;? onf;cHjcif; bk&m;0wfudkjyK arGUavsmfjcif;udk4if;?1;7 xdkarGUavsmfjcif; nDtpfudkpHkrufjcif;udk4if;? nDtpfudkpHkrufjcif; cspfjcif;arwmudk4if;? tvGefBudK;pm;tm;xkwfxyfqifhMuavmh/1;8 taMumif;rlum;? xkdyg&rDwdkYonf oifwdkY&Sd<u,f0vQif? igwdkYocifa,Ic&pfudkoduRrf;jcif;rysif;&dapjcif;iSg4if;? tusKd;rJhrjzpf
apjcif;iSg4if; jyKjyifwwfMu\/
1;9 xdkyg&rDESifhuif;aomolrlum;? rsufpduef;\/ udk,frsufpdudkudk,fydwf\/ rdrdtjypfa[mif; aq;aMumaMumif;udkarYavsmY\/1;10 xdkaMumifh? nDtpfudkwdkY? oifwdkYcH&aomac:awmfrljcif;ESifha&G;cs,fawmfrljcif;udkwnfNrJapjcif;iSg omBudK;pm;tm;xkwfMuavmh/ odkYjyK
vQif? a&GUavsmYjcif;ESifhtpOfuif;vGwfonfjzpf?1;11 igwdkYudku,fwifawmfrlaom t&Sifocifa,Ic&pf\ xm0&EdkifiHawmfxJodkY0ifpm;jcif;tcGifhudk oifwdkYtm;<u,f0pGmay;oem;awmfrl
vwHY/
1;12 xdkaMumifh? ,cka[majymaomormw&m;udk oifwdkYonfem;vnfwnfMunfjcif;&Sdaomfvnf;? odkYaompum;rsm;ESifh oifwdkYtm;
tpOfrjywf owday;rnftrIudk igrarYravsmY/1;13 igwdkYocifa,Ic&pfonf Asm'dwfay;awmfrlonftwdkif;?
1;14 igwnf;cdk&mwJudk rMumrjrifhrSD igypfoGm;&rnft&mudkigodrSwf? wJ&SdaepOfumvywfvHk;? oifwdkYudkowday;EdI;aqmftyfonf
[kigo abm&Sd\/1;15 xdkrSwyg;? igpkawYonfaemuf? oifwdkYonf t&mrsm;udktpOfrSwfrdapjcif;iSg igBudK;pm;tm;xkwfrnf/
1;16 igwdkYocifa,Ic&pf\ wefcdk;awmfudk4if;? <uvmawmfrljcif;udk4if;? oifwdkYtm;Mum;ajymaomtcg? igwdkYonf y&d,m,fESifhjyifqif
aom'@m&D pum;udkrvdkuf? bkef;tmEkabmfawmfudkudk,fwdkifjrifaomoljzpfMu\/1;17 tb,fodkYenf;[lrlum;? olonf igESpfoufjrwfEdk;&m? ig\cspfom;aywnf;[laom toHawmfonf? xl;jrwfaomta&mif
t0gawmfxJu? xdkocifodkYa&mufaomtcg? crnf;awmfbk&m;ocifhtxHawmfrS *kPftoa&bkef;tmEkabmfudkcH&awmfrl\/1;18 aumif;uifua&mufvmaomxdktoHawmfudk igwdkYonf oefY&Sif;aomawmifay:rSm ocifbk&m;ESifhtwl&Sdaomtcg Mum;&Mu\/
1;19 xdkrSwyg;? omNrJNrHaomtem*wdpum;awmfonf igwdkY&Sdao;\/ pdwfESvHk;xJtmkPfwuf? Mu,feDay:xGufonfumvwdkifatmif?
xdktem*wdpum;awmfudk arSmifrdkuft&yf xGef;vif;aomqDrD;uJYodkYrSwf? oifwdkYonftrSDjyKoifhMu\/1;20 usrf;pmygaom tem*wdpum;rnfonfum;? udk,ftvdktavsmuf teufray:[k a&SUOD;pGmodrSwfMuavmh/1;21 taMumif;rlum;? tem*wdpum;onf vltvdktm;jzifhjzpfbl;onfr[kwf/ bk&m;ocif\ oefY&Sif;olwdkYonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmf\
wdkufwGef;awmfrljcif;udkcH& a[majymMu\/-

tcef;BuD; ( 2 )
2;1

2;2
2;3
2;4

odkYaomfvnf;? ,k'vlwdkYwGif rdpmya&mzuf&SdMu\/ xdkenf;wl zsufqD;wwfaom rdpm'dXdt,lrsm;udk y&d,m,ftm;jzifhoGif;?


rdrdwdkYudk 0,fawmfrlaomt&Sifudkjiif;y,fvsuf? rdrdwdkYtay:odkY vsifpGmaomzsufqD;jcif;udka&mufapaom rdpmq&mwdkYonf
oifwdkYwGif&SdMuvdrfYrnf/olwdkYnpfnL;aomtusifh"avYwdkYudk trsm;aomolwdkYonf vdkufaomtm;jzifh ormw&m;vrf;toa&onf ysufpD;vdrfYrnf/olwdkYonfavmbvGefusL;vsuf acsmYarmYaompum;ESifh oifwdkYudk ukefoG,fMuvdrfYrnf/ olwdkYtjypfpD&ifjcif;onf a&S;umvrSp
rzifhrETJ? olwdkY zsufqD;jcif;onfvnf;tdyfraysmf/
taMumif;rlum;? jypfrSm;aomaumif;uifwrefwdkYudk bk&m;ocifonf ESajrmawmfrrl? i&JxJodkYcsvdkufNyD;rS ppfaMumpD&ifjcif;tvdkiSg
csKyfxm;? arSmifrdkufoHBudK;ESifh csnfaESmifawmfrl\/1071

2;5
2;6
2;7
2;8
2;9
2;10

2;11
2;12
2;13
2;14
2;15
2;16
2;17
2;18
2;19
2;20
2;21
2;22

a&S;avmu"mwfudkvnf;ESajrmawmfrrl/ ajzmifhrwfjcif;w&m;udka[maom aem{ESifhvlckepfa,mufwdkYudk apmifhrawmfrl? bk&m;udk


rudk;uG,faom avmuDom;taygif;wdkYudk a&vTrf;rdk;apawmfrl\/aom'HkNrdKUESifh a*garm&NrdKUwdkYudk rD;IdUzsufqD;&m? 'PfpD&ifawmfrlojzifh aemif rw&ma;omtusifhudk usifhtHYaomolwdkYtm;
yHkoufaoudkxm;awmfrl\/xdktcg rw&m;aomolwdkY\ npfnL;aomtusifhtm;jzifh aESmifh&Sufjcif;udkcH&aomol? ajzmifhrwfaomavmwudk u,fEIwfawmfrl\/xdkajzmifhrwfaomolonf rw&m;aomolwdkYwGif aepOftcg? olwdkY\rw&m;aomtrIrsm;udk aeYwdkif;rjywfrsufpdjrifvsuf? em;Mum;
vsuf&Sdojzifh? rdrdajzmifhrwfaompdwfESvHk;udk jyif;pGmnOf;qJ&\/bk&m;0wfarGUavsmfaomolwdkYudk pHkprf;aESmifh&Sufjcif;txJuu,fEIwfjcif;iSg4if;?
rw&m;aomolwdkYudk 'PfcHaprnftaMumif;? npfnL;aomwyfrufjcif;udavomESifhwuG? umr*kPftvdkodkYvdkuf? tmPmpufudk
rxDrJh jrifjyKaomolwdkYudk txl;ojzifh'PfcHaprnftaMumif;? w&m;qHk;jzwfaomaeYtbdkY csKyfxm;jcif;iSg4if;? xm0&bk&m;onf
wwfEdkifawmfrl\/ xdkolwdkYonf &J&ifhaomol? udk,ftvdkodkYvdkufwwfaom oljzpf? bkef;wefcdk;BuD;aomolwdkYudk uJh&JU0HhMu\/aumif;uifwrefwdkYrlum;? olwdkYxufcGeftm;wefcdk;BuD;aomfvnf;? xm0&bk&m;a&SUawmf olwdkYtm; uJh&JUpGmaomjypfwifjcif;udkrjyK
Mu/olwdkYrlum; brf;zsufqD;bdkY&mzefqif;aomwd&pmefoufoufuJhodkY? rdrdwdkYem;rvnfaom t&mudkuJh&JUvsuf? rdrdwdkYykyfysufaom
tm;jzifh tukeftpifysufpD;jcif;odkYa&muf? rw&m;aomtrI\tjypfudkcH&MuvdrfYrnf/aeYtcsdefyifvGefusL;pGmumr*kPfcHpm;jcif;trIonf aysmfarGU&mjzpfonf[k olwdkYoabm&Sd\/ oifwdkYESifhtwlpm;aomufyGJvkyfaomt
cg rdrdwdkYrSm;,Gif;aomoabmESifh vGefusL;pGmumr*kPf cHpm;? oifwdkY tnpftaMu;tpGef;tuGufjzpfMu\/olwdkYonf olUr,m;udkjypfrSm;aomudavomESifhjynfhpHkaomrsufpd&Sd? 'kpdkufudkrjyKbJraeEdkifMu/ pdwfESvHk;rwnfMunfaomolwdkYudk
tjypfodkY aoG;aqmifwwfMu\/ avmbvGefusL;jcif; usifvnf? usdefawmfrljcif;\om;jzpfMu\/ajzmifhrwfaomvrf;xJuxGuf vTJoGm;ojzifh? aAmaomf\om; Amvrf\vrf;udkvdkufMu\/xdkAmvrfonf rw&m;aomtrI\tcudk wyfruf? rdrd'kpdkuftwGufaMumifh qHk;rjcif;udkcH&\/ tb,fodkYenf;[lrlum;? pum;
rajymEdkifaom jrnf;onfvlbmomtm;jzifh>ruf? xdkya&mzuf\rdkufrJjcif;udk jrpfwm;av\/xdkolwdkYonf a&r&Sdaoma&wGif;uJYodkY4if;? avwdkufvGifhaomrdkCf;wdrfuJhodkY4if; jzpfMu\/ olwdkYtbdkYwcJeufaomxm0&arSmifrdkuf
udk odkxm;vsuf&Sd\/taMumif;rlum;? rSm;,Gif;jcif; usifvnfaomolwdkYtxJu ajy;xGufvkaomolwdkYudk? axmifvTm;aomtcsnf;ESD;pum;ajymonf
ESifh? Zmwdyuwdwyfrufjcif;? udavomvGefusL;jcif; tm;jzifh tjypfodkYaoG;aqmifwwfMu\/vTwfjcif;tcGifh&Sdonf[k0efcHvsufyif? udk,fwdkifykyfysufjcif;\uRefjzpfMu\/ tb,fodkYenf;[lrlum;? vludkEdkifaomt&monf vl\
ocifjzpf\/u,fwifawmfrlaom t&Sifocifa,Ic&pfudkoduRrf;jcif;tm;jzifh? avmuDnpfnL;jcif;ESifh uif;vGwfNyD;rS? wzefausmYrdIH;vQif?
aemufjzpf[ef onfa&S;jzpf[efxufomqdk;\/ajzmifhrwfjcif;w&m;vrf;udkod? rdrdcHcJYNyD;aom oefY&Sif;aomynwfudk wzefpGefYypfonfxuf? xdkvrf;udkrodbJaeaomf om
aumif;\/acG;onf rdrdtefzufudkjyefpm;\/ 0ufonfvnf; aq;NyD;rS&GHUwGifvl;jyef\[k rSefaompum;yHkonf xdkolwdkYjynfhpHkownf;/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
cspfolwdkY? 'kwd,Mo0g'pmudk oifwdkYtm; ,ckiga&;ay;vdkuf\/3;2 oefY&Sif;aomya&mzufwdkYonf? txufua[majymaompum;rsm;udk4if;? u,fwifawmfrlaom t&Sifocifbk&m;\wrefawmf
jzpfaom igwdkY\ynwfudk4if;? oifwdkYonf atmufarYapjcif;iSg? pmESpfapmif oifwdkY\MunfjzLaompdwf0dnmOfwdkYudk igowday;
EId;aqmf\/3;3 a&S;OD;pGmodrSwftyfaomt&m[lrlum;? aemufqHk;aomumv jyuf,,fjyKwwfaom olwdkYonf? rdrdwdkYwyfrufjcif;twdkif;usifh
ae?3;4 ocifbk&m;<uvmrnf[laom*wdawmfonf tb,frSm&Sdoenf;/ bkd;ab;rsm;tdyfaysmfonfaemuf? cyfodrf;aomt&mwdkYonf
zefqif;pujzpfouJhodkY? jzpfNrJjzpfMu\[kqdkvsuf? uJh&JUjcif;ESifhwuGay:vmMuvdrfhrnf/3;5
a&S;umv rdkCf;aumif;uifudk4if;? a&xJuxGuf a&jzifhwnfaomajrBuD;udk4if;? bk&m;ocif\EIwfuywfawmfonf jzpfapawmfrl
aMumif;ESifh?3;6 jzpfbl;aomavmu"mwfudk xdkodkYtm;jzifh a&ESifhvTrf;jrSKyfzsufqD;aMumif;udk xdkolwdkYonf rSwfrdcsifaompdwfr&SdMu/
3;7
,ck&Sdaom rdkCf;aumif;uifESifhajrBuD;rlum;? w&m;qHk;jzwf t"rvlwdkYudk zsufqD;aomaeY&ufwdkifatmif? xdkEIwfuywfawmftm;jzifh
odkxm; vsuf&Sd? rD;IdUjcif;tbdkYtvdkYiSg ae&pfownf;/
3;8 cspfolwdkY? xm0&bk&m;rSm umvw&ufonf? tESpfwaxmifuJhodkY4if;? tESpfwaxmifonf w&ufuJhodkY4if; jzpfonft&mwckudk
rarYavsmYMuESifh/3;9 vltcsKdUwdkYonf? aES;jcif;udkrSwfonftwdkif;? xm0&bk&m;onf*wdawmft&mrSmaES;awmfrrl/ igwdkYwGif tb,folrQrysufpD;bJ?
&SdorQwdkYonf aemifw&apjcif;iSg tvdkawmf&Sd? igwdkYudk onf;cHawmfrl\/1072

3;10 olcdk;onf nOfhtcgvmouJYodkY? xm0&bk&m;\aeY&ufonfvmvdrfYrnf/ xdkaeY rdkCf;aumif;uifonf BuD;pGmaomtoHESifhwuG


aysmufoGm;vdrfYrnf/ avmu"mwfwdkYonf yltm;BuD;ysufMuvdrfYrnf/ ajrBuD;udk,frSp ajrBuD;ay:rSmjyKvkyforQaomt&mwdkYonf
uRrf;avmifMuvdrfYrnf/
3;11 odkYjzpf? t&mtvHk;pHkwdkYonf ukefpifrnfrSefaomaMumifh?
3;12 rdkCf;aumif;uifonfrD;ESifhysuf avmu"mwfwdkYonfyltm;BuD;vsuf? t&nfusKdjcif;udkcH&aomaeYwnf;[laom? bk&m;ocif\
aeYa&mufvdrfYrnf[k oifwdkYonf ajrmfvifhawmifhwvsuf? oefY&Sif;aomtusifhudkusifhjcif;? bk&m;0wfarGUavsmfjcif;tm;jzifh? tb,f
odkYaomoljzpftyfMuoenf;/3;13 ,ck&SdorQaomt&mwdkYonf ysuf&aomfvnf;? ajzmifhrwfjcif;w&m;wnfae&m rdkCf;aumif;uifopfESifhajrBuD;opfudk igwdkYonf
uwdawmfESifh tnDajrmfvifhMu\/
3;14 xdkodkYajrmfvifhjcif;&SdaomaMumifh? cspfolwdkY? oifwdkYonf tnpftaMu;ESifhuif;pif tb,ftjypfrQrygbJ? a&SUawmfodkYNidrf0yfpGma&mufrnf
taMumif;BudK;pm;tm;xkwfMuavmh/3;15 igwdkYcspfaomnDaygvkonf? rdrdcH&aommPfynmtwdkif; oifwdkYtm;a&;ay;vdkufaompm4if;? olonf t&mrsm;udkajym
pD&ifaom Mo0g'pm&SdorQwdkY4if; ygonfESifhtnD? igwdkYocifbk&m;onf;cHawmfrljcif;onf u,fwifrnftaMumif;jzpfonf[krSwf
Muavmh/3;16 xdkpmwdkY cufcJaomt&mtcsKdU&Sd\/ rwwfaomol? wnfMunfjcif;r&SdaomolwdkYonf? xdkt&mrSp <uif;aomusrf;pm\teufudk
arSmufvSef? udk,fudkudk,fzsufqD;wwfMu\/
3;17 odkYjzpf? cspfolwdkY? rw&m;aomolwdkY\y&d,m,ftm;jzifh? oifwdkYonfvnf; aoG;aqmif&modkYvdkuf? oifwdkYwnfMunfjcif;rS
ra&GUavsmhrnftaMumif;? t&mrsm;udkodESifhNyD;jzpf? udk,fudkudk,fapmifha&SmufMuavmh/3;18 aus;Zl;awmf4if;? igwdkYudku,fwifawmfrlaom t&Sifocifa,Ic&pfudkoduRrf;jcif;4if; BuD;yGg;Muavmh/ xdkocifonf,ckrSp
xm0&aeY&ufumvywfvHk; bkef;toa&&Sdawmfrlapownf;/ tmrif/
&SifaywkMo0g'pm'kwd,apmifNyD;\/

1073

&Sifa,m[efMo0g'pmyXrapmif/
The First Epistle Of John.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5

1074

&Sifa,m[efMo0g'pmyXrapmif/
The First Epistle Of John.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1

a&S;OD;pGmuyifjzpf? igwdkYonfudk,fwdkifMum;vsuf? udk,frsufpdESifhjrifvsuf? aphaphMunfhI vufESifhprf;oyfcJYNyD;aomt&mwnf;


[laom touf&Sifaom EIwfuywfawmfESifhqdkifaom t&mudk oifwdkYtm;jyoMu\/1;2 xdktoufonf xif&Sm;cJYNyD/ igwdkYvnf;jrif&MuNyD/ crnf;awmfESifhtwl&Sdbl;? igwdkYtm; xif&Sm;cJhNyD;aom xdkxm0&toufudk?
igwdkYonf oifwdkYtm; oufaocHjyoMu\/1;3 igwdkYonfcrnf;awmfESifh4if;? om;awmfa,Ic&pfESifh4if;? rd[m,zGJU&onfjzpf? oifwdkYonf igwdkYESifhrd,zGJUapjcif;iSg? igwdkY
Mum;jrif&aom t&mudk oifwdkYtm;jyoMu\/1;4
oifwdkY\0rf;ajrmufp&mtaMumif; pHkvifapjcif;iSgvnf;? t&mrsm;udk igwdkYonfa&;vdkufMu\/
1;5 xdkEIwfuywfawmfxH igwdkYonfMum;&? oifwdkYtm; jyoaomw&m;pum;[lrlum;? bk&m;ocifonf tvif;jzpfawmfrl\/
bk&m;ocif arSmifrdkuftvQif;r&Sd/1;6
igwdkYonf bk&m;ocifESifh rd[m,zGJUNyD[kqdkvsufyif? arSmifrdkufusifvnfvQif? opmw&m;udkrusifh? rkomudkoHk;aomoljzpfMu\/1;7 bk&m;ocifonf tvif;&SdawmfrlouJhodkY? igwdkYonf tvif;usifvnfvQif? tcsif;csif; rd[m,zGJUjcif;&SdMuonfjzpf?
bk&m;ocif\om;awmfa,Ic&pf\taoG;awmfonf? igwdkYtjypf&SdorQudkaq;aMumawmfrl\/1;8
udk,ftjypfr&Sd[k igwdkYonfqdkvQif? udk,fudkudk,fvSnfhjzm;Mu\/ igwdkYopmw&m;r&Sd/1;9
udk,ftjypfwdkYudkabmfjyawmif;yefvQif? igwdkYtjypfrsm;udkvTwf 'kpdkuf&SdorQESifhuif;pifapjcif;iSg bk&m;ocifonf opmw&m;ESifh4if;?
ajzmifhrwfjcif;w&m;ESifh4if; jynfhpHkawmfrl\/1;10 'kpdkufudkrjyKNyD[k igwdkYonfqdkvQif? bk&m;ocifudkrkomtjypfwifMu\/ EIwfuywfawmfvnf; igwdkYr&Sd/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1

cspfom;wdkY? oifwdkYonf 'kpdkufudkrjyKapjcif;iSg t&mrsm;udkoifwdkYtm; iga&;ay;vdkuf\/ wpHkwa,mufaomolonf 'kpdkufudk


jyKrdvQif? ajzmifhrwfawmfrlaom t&Sifa,Ic&pfwnf;[laom igwdkYtrIaqmifocifonf crnf;awmfxH&Sdawmfrl\/2;2 xdkocifonf igwdkY\tjypfru? avmuDom;taygif;wdkY\ tjypfajzp&mtaMumif;jzpfawmfrl\/2;3 xdkocifudk udk,fwdkifoduRrf;onfudk tb,fodkYod&oenf;[lrlum;? ynwfawmfwdkYudkapmifha&SmufvQif od&ownf;/2;4 xdkocifudkigod\[k ynwfawmfwdkYudkrapmifhbJvQuf qdkaomolonf rkomudkoHk;aomoljzpf xdkolopmr&Sd/2;5 xdkocif\pum;awmfudk em;axmifaomolrnfonfum;? bk&m;ocifudk cspfjcif;arwmESifhtrSefjynfhpHk\/ igwdkYonf xdkocif
&SdaMumif;udk xkdodkYtm;jzifhod&Mu\/2;6 xdkocif igwnf\[kqdkaomolonf? xdkocifusifhawmfrlonfenf;wlusifh&rnf/
2;7
cspfolwdkY? oifwdkYtm; iga&;xm;aomynwfonf ynwfopfr[kwf/ a&S;OD;pGmuyifoifwdkY&Sdaom ynwfa[mif;jzpf\/ ynwfa[mif;
um;? a&S;OD;pGmuyifoifwdkYMum;&aom a'oemawmfjzpf\/2;8 wzefwHk? ynwfopfudk oifwdkYtm; iga&;xm;\/ xdkociftm;jzifh4if;? oifwdkYtm;jzifh4if;? topfrSefay\/ taMumif;rlum;?
arSmifrdkufaysmuf vGifh rSefaomtvif;onf xGef;awmufvsuf&Sd\/2;9 rdrdnDtpfudkudkrkef;vsufyif? igonf tvif;&Sd\[kqdkaomolonf ,ckwdkifatmif arSmifrdkuf&Sdao;\/2;10 rdrdnDtpfudkudkcspfaomolonf tvif;wnfae\/ xdrdvJp&mtaMumif;onf xdkolr&Sd/2;11 rdrdnDtpfudkudkrkef;aomolonf arSmifrkduf&Sd\/ arSmifrdkufvnf;usifvnfoGm;vm\/ arSmifrdkufaMumifh ol\rsufpdrjrifEdkifojzifh?
tb,ft&yfodkY udk,foGm;onfudkudk,frod/
2;12 cspfom;wdkY? oifwdkYonf xdkocif\emrawmftm;jzifh tjypfrsm;ESifhuif;vGwfaomaMumifh? oifwdkYtm;iga&;ay;vdkuf\/
2;13 tbwdkY? oifwdkYonfa&SUOD;pGmuyif &SdawmfrlaomoludkodaomaMumifh? oifwdkYtm;iga&; ay;vdkuf\/ vlysKdwdkY? oifwdkYonf
rm&fewfudkatmifaomaMumifh? oifwdkYtm;iga&;ay;vdkuf\/ oli,fwdkY? oifwdkYonf crnf;awmfudkodaomaMumifh? oifwdkYtm;
iga&;ay;vdkuf\/2;14 tbwdkY? oifwdkYonfa&SUOD;pGmuyif &SdawmfrlaomoludkodaomaMumifh? oifwdkYtm; iga&;ay;vdkufcJYNyD/ vlysKdwdkY? oifwdkYonfcGeftm;
ESifhjynfhpHk? bk&m;ocif\EIwfuywfawmf rSD0Jqnf;uyfojzifh rm&fewfudkatmifaomaMumifh? oifwdkYtm;iga&;ay;vdkufcJYNyD/2;15 avmuudk4if;? avmu&Sdaomt&mwdkYudk4if;? rcspfMuESifh/ avmuudkcspfaomolrnfonfum;? crnf;awmfudkcspfjcif;arwmr&Sd/2;16 avmu&SdorQaomt&mwnf;[laom udk,fum,wyfrufjcif;? rsufpdwyfrufjcif;? avmuDpnf;pdrf 0g<um;jcif;wdkYonf crnf;awmf
ESifhrpyfqdkif? avmuESifhompyfqdkifMu\/1075

2;17 avmuESifhavmuDwyfrufjcif;onf a&GUoGm;uG,faysmufwwf\/ bk&m;ocif\tvkdawmfESifh tnDusifhaomolrlum;? edpxm0&


wnf\/
2;18 cspfom;wdkY? ,ckumvonf aemufqHk;aomumvjzpf\/ c&pfawmf\&efolwnf;[laom tEdc&pfay:vmaMumif;udk oifwdkYMum;&onf
twdkif;? ,ckyif tEdc&pftrsm;&SdMu\/ xdkaMumifh? ,ckumvonf aemufqHk;aomumvjzpfonfudkod&\/2;19 xdkolwdkYonf igwdkYxHrSxGufoGm;Mu\/ odkYaomfvnf; txufuigwdkYESifhrpyfqdkifMu/ igwdkYESifhpyfqdkifvQif igwdkYESifhtwlaeMuvdrfYrnf/
xdkoltaygif;wdkYonf igwdkYESifhrpyfqdkifaMumif;udk xif&Sm;apjcif;iSg? igwdkYxHrSxGufoGm;Mu\/2;20 oifwdkYonf oefY&Sif;awmfrlaom bk&m;\vufrS bdodufaus;Zl;awmfudkcH&? cyfodrf;aomt&mwdkYudk odMu\/2;21 ormw&m;udk oifwdkYrodaomaMumifh? iga&;ay;vdkufonfr[kwf/ oifwdkYonf ormw&m;udk4if;? rkom&SdorQwdkYonf ormw&m;
ESifhrpyf qdkifonfudk4if;? odaomaMumifh iga&;ay;vdkuf\/2;22 rkomudkoHk;aomolum;tb,folenf;/ a,Ionf c&pfawmfr[kwf[k jiif;y,faomol jzpfownf;/ crnf;awmfESifhom;awmfudk
jiif;y,faomolonf tEdc&pfjzpf\/2;23 om;awmfudkjiif;y,faomolrnfonfum;? crnf;awmfudkrod/ om;awmfudk0efcHaomolrnfonfum;? crnf;awmfudkod\/2;24 xdkaMumifh? oifwdkYonfa&SUOD;pGmuyif Mum;&aoma'oemudk oifwdkYwnfapMuavmh/ xdka'oemonf oifwdkYwnfvQif? oifwdkY
onfom;awmf4if;? crnf;awmf4if;? wnf&MuvdrfYrnf/
2;25 igwdkYtm;ay;awmfrlaom *wdawmfrlum;? xm0&toufudk0efcHawmfrlaom *wdawmfaywnf;/2;26 oifwdkYudkvSnfhjzm;aomolwdkY\taMumif;udk odkY oifwdkYtm;iga&;ay;vdkuf\/2;27 odkYaomfvnf; oefY&Sif;awmfrlaombk&m;\vufrS oifwdkYcH&aombdodufaus;Zl;awmfonf oifwdkY&Sdonfjzpf? tb,folrQ oifwdkYudk
qHk;rMo0g'ay;p&mtaMumif;r&Sd/ xdkbdodufaus;Zl;awmfonf jzpfa,mifaqmifonfr[kwf? trSefjzpfvsuf cyfodrf;aomt&mwdkYudk
oifwdkYtm; oGefoifawmfrlonftwdkif;? oifwdkYonf om;awmfwnfaeMuavmh/2;28 cspfom;wdkY? om;awmfonf xif&Sm;ay:xGef;awmfrlaomtcg? igwdkYonftxHawmfodkYa&mufvQif? &J&ifh&aomtcGifh&Sd? &SufaMumufjcif;
ESifh uif;vGwfrnftaMumif; om;awmfwnfaeMuavmh/
2;29 bk&m;ocifonf ajzmifhrwfawmfrlonfudk oifwdkYonfodvQif? ajzmifhrwfjcif;w&m;udk usifhaomolrnfonfum;? bk&m;ocifjzpf
bGm;apawmfrlaomoljzpfonfudk od&Mu\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2

3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11
3;12
3;13
3;14
3;15
3;16

bk&m;ocif\om;awmf[kac:a0:jcif;tcGifhudk igwdkYonf&rnftaMumif;? bk&m;ocifonfigwdkYudk tb,frQavmufcspfawmfrlonfudk


MunfhIqifjcifMuavmh/ avmuDom;wdkYonf bk&m;ocifudkrodaomaMumifh? igwdkYudkvnf;rodMu/cspfolwdkY? ,ckwGifigwdkYonfbk&m;ocif\om;jzpfMu\/ aemufrStb,fodkYaomoljzpfrnf[k rxif&Sm;ao;/ odkYaomfvnf;?
udk,fawmfonf xif&Sm;ay:xGef;awmfrlaomtcg? igwdkYonf udk,fawmfESifhwlMuvwHY[k igwdkYod\/ taMumif;rlum;? udk,fawmfjzpf
awmfrlonftwdkif;udk igwdkYonfjrif&MuvwHY/xdkodkYajrmfvifhaomolrnfonfum;? udk,fawmfoefY&Sif;awmfrlonfenf;wl? udk,fudkudk,foefY&Sif;apwwf\/
'kpdkufudkjyKaomolrnfonfum;? ynwfawmfudkvGefusL;\/ 'kpdkufonfum; ynwfawmfudkvGefusL;jcif;jzpfownf;/udk,fawmfonf igwdkY\tjypfrsm;ukdaqmifjcif;iSg xif&Sm;ay:xGef;awmfrlonfudk oifwdkYodMu\/ udk,fawmfvnf;tjypfr&Sd/udk,fawmfwnfaeaomolrnfonfum;? 'kpdkufudkrjyKwwf/ 'kpdkufudkjyKwwfaomolrnfonfum;? udk,fawmfudkrodrjrif&ao;/cspfom;wdkY? oifwdkYudktb,folrQrvSnfhjzm;apESifh/ tMuifolonf ajzmifhrwfjcif;w&m;udkusifh\/ udk,fawmfajzmifhrwfawmfrlonfe
nf;wl? xkdol onfajzmifhrwfjcif;&Sd\/rm&fewfonfa&SUOD;pGmrSp 'kpdkufudkjyKaomoljzpfaomaMumifh? tMuifolonf'kpdkufudkjyK\/ xdkolonf rm&fewfESifhqdkif\/
rm&fewftrIwdkYudk y,fzsufjcif;iSg? bk&m;ocif\om;awmfonf xif&Sm;ay:xGef;awmfrl\/bk&m;ocifjzpfbGm;apawmfrlaomolrnfonfum;? 'kpdkufudkrjyKwwf/ taMumif;rlum;? xdkol rsKd;aphawmfwnfvQuf&Sd\/
xdkolonf bk&m;ocifjzpfbGm;apawmfrlaomoljzpfaomaMumifh 'kpdkufudkrjyKEdkif/xkdodkYaomvuPmtm;jzifh bk&m;ocif\om;wdkYESifhrm&fewf\om;wdkYonfxif&Sm;Mu\/ ajzmifhrwfjcif;w&m;udkrusifhaomol? rdrd
nDtpfudkudk rcspfaomolrnfonfum;? bk&m;ocifESifhrqdkif/oifwdkYonf a&SUOD;pGmuyif Mum;&aomw&m;pum;[lrlum;?
rm&fewfESifhqdkif rdrdnDudkowfaomumeuJYodkYr[kwf? igwdkYonf tcsif;csif; cspf&Murnf[kvmownf;/ umeonfrdrdnDudk
tb,faMumifhowfoenf;[lrlum;? rdrdtusifhonfqdk;,kwf? nD\tusifhonfajzmifhrwfownf;/nDtpfudkwdkY? avmuDom;wdkYonf oifwdkYudkrkef;aomfvnf; tHhMojcif;r&SdMuESifh/igwdkYonf nDtpfudkcsif;wdkYudkcspfaomaMumifh? aojcif;rStouf&Sifjcif;odkY udk,ful;ajrmufonfudk udk,fod&Mu\/ rdrdnDtpfudkudk
rcspfaomolonf aojcif;wnf\/rdrdnDtpfudkudkrkef;aomolrnfonfum;? vltoufudkowfaomoljzpf\/ vltoufudkowfaomolwpHkwa,mufrQ xm0&touf
rwnfonfudk oifwdkYodMu\/c&pfawmfonf igwdkYtbdkYtvdkiSg toufawmfudkpGefYawmfrlonft&mudk igwdkYonfaxmuf? arwmawmfudkod&MuNyD/ igwdkYonfvnf;
nDtpfudkcsif;wdkYtbdkYtvdkiSg toufudkpGefY&Mu\/1076

3;17
3;18
3;19
3;20
3;21
3;22
3;23
3;24

tMuifolonf avmuDpnf;pdrfOpm&Sdvsufyif? rdrdnDtpfudkqif;&Jjcif;udkjrif? oem;jcif;ukPmpdwfudkcsKyfwnf;\/ xdkol bk&m;


ocif\ arwmonf tb,fodkYwnfrnfenf;/cspfom;wdkY? igwdkYonf pum;ajymumrQtm;jzifhomrcspfbJ? pdwfygudk,fa&muf {ueftrSefcspfMuukeftHY/xdkodkYcspfvQif? udk,fwdkiformw&m;ESifhqdkifonfudk udk,fod&? bk&m;ocifa&SUawmf udk,fpdwfESvHk;udkoufomapMuvdrfhrnf/taMumif;rlum;? udk,fpdwfESvHk;onf udk,fudktjypfwifvQif? bk&m;ocifonf igwdkY\pdwfESvHk;xufom BuD;jrwfonfjzpf?
tvHk;pHkwdkYudk odawmfrlonfudk igwdkYonfodMu\/cspfolwdkY? udk,fpdwfESvHk;onf udk,fudktjypfrwifvQif? bk&m;ocifa&SUawmf &J&ifh&aomtcGifh&SdMu\/igwdkYonf ynwfawmfwdkYudkapmifha&Smuf? ESpfoufawmfrlaomtusifhwdkYudkusifhaomaMumifh? qkawmif;orQwdkYudk bk&m;ocifh
xHawmfrS&Mu\/bk&m;ocif\ynwfawmf[lrlum;? om;awmfa,Ic&pfudk,HkMunf&rnf/ om;awmfynwfawmfrlonftwdkif;? tcsif;csif;cspf&rnf
[laom ynwfawmfaywnf;/ynwfawmfwdkYudkapmifhaomolonf bk&m;ocifwnf\/ xdkolvnf; bk&m;ocifwnfawmfrl\/ igwdkYtm;ay;awmfrlaom0dnmOf
awmfudk igwdkYonf trSDjyK? bk&m;ocifonf igwdkYwnfawmfrlonfudkod&Mu\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19
4;20

cspfolwdkY? cyfodrf;aompdwf0dnmOfwdkYudkr,HkMuESifh/ pdwf0dnmOfwdkYonf bk&m;ocifESifh pyfqdkifonf rpyfqdkifonfudk pHkprf;Muavmh/


taMumif;rlum;? rdpmya&mzuftrsm;wdkYonf avmuodkYoGm;MuNyD/bk&m;ocif\0dnmOfawmfudk tb,fodkYodEdkifoenf;[lrlum;? vlZmwdtm;jzifh<uvmawmfrlaom a,Ic&pfudk0efcHaom 0dnmOf
rnfonfum;? bk&m;ocifESifhpyfqdkif\/vlUZmwdtm;jzifh <uvmawmfrlaom a,Ic&pfudk 0efrcHaom 0dnmOfrnfonfum;? bk&m;ocifESifhrpyfqdkif/ xdkodkYaom0dnmOfum;?
oifwdkYonf Mum;cJYNyD;onftwdkif; avmuodkYvmrnfjzpf? ,ckyifvmvsuf&Sdaom tEdc&pf\0dnmOfjzpf\/cspfom;wdkY? oifwdkYonf bk&m;ocifESifhpyfqdkifMu\/ xdkolwdkYudkvnf;atmifMuNyD/ taMumif;rlum;? oifwdkYbuf&Sdaomolonf
avmubuf &Sdaomolxuf omBuD;awmfrl\/xdkolwdkYonf avmuESifhpyfqdkifaomaMumifh? avmuDtaMumif;t&mudkajymwwfMu\/ avmuDom;wdkYonfvnf; olwdkYpum;udk
em;axmifwwfMu\/igwdkYrlum;? bk&m;ocifESifhpyfqdkifMu\/ bk&m;ocifudkodaomolonf igwdkYpum;udkem;axmifwwf\/ bk&m;ocifESifhrpyfqdkif
aomolonf igwdkY pum;udkem;raxmifwwf/ xdkt&mudk igwdkYonfaxmuf? orm0dnmOfudk4if;? rdpm0dnmOfudk4if; od&Mu\/cspfolwdkY? igwdkYonftcsif;csif;cspfMuukeftHY? taMumif;rlum;? cspfcsif;arwmonf bk&m;ocifESifhpyfqdkif\/ cspfwwfaomol
rnfonfum;? bk&m;ocifjzpfbGm;apawmfrlaomoljzpf\/ bk&m;ocifudkodaomolvnf;jzpf\/cspfjcif;r&Sdaomolonf bk&m;ocifudkrod/ taMumif;rlum;? bk&m;ocifonf cspfjcif;arwmjzpfawmfrl\/om;awmftm;jzifh igwdkYonf touf&Sifapjcif;iSg? bk&m;ocifonf wyg;wnf;aomom;awmfudk avmuodkY apvTwfawmfrlaom
t&m? igwdkYudkcspfawmfrlaom arwmawmfonf xif&Sm;vsuf&Sd\/igwdkYonf bk&m;ocifudkcspfMuonf[krqdk/ bk&m;ocifonf igwdkYudkcspf? igwdkY\tjypfajzp&mtaMumif;jzpfapjcif;iSg? om;awmfudk
apvTwf awmfrlaomt&m cspfjcif;arwm&Sd\/cspfolwdkY? bk&m;ocifonf igwkdYudkrQavmufcspfawmfrlonfrSefvQif? igwdkYonfvnf; tcsif;csif;cspf&Murnf/bk&m;ocifudk tb,folrQrjrifpzl;/ odkYaomfvnf;? tcsif;csif;cspfMuvQif? bk&m;ocifonf igwdkYwnfawmfrl? igwdkYonf
cspfjcif;arwmawmf ESifhjynfhpHkvsuf&SdMu\/bk&m;ocifonf 0dnmOfawmf\aus;Zl;udk igwdkYtm;ay;awmfrlaomaMumifh? igwdkYonf bk&m;ocifwnfonfudk4if;? bk&m;ocifonf
igwdkY wnfawmfrlonfudk4if; od&Mu\/avmuDom;wdkYudk u,fwifaomocifjzpfapjcif;iSg? crnf;awmfonfom;awmfudk apvTwfawmfrlonfudk igwdkYonf odjrif ouf
aocHMu\/
a,Ionf bk&m;ocif\om;awmfjzpfawmfrlonfudk 0efcHaomolrnfonfum;? bk&m;ocifwnf\/ bk&m;ocifonfvnf;
xdkolwnfawmf rl\/bk&m;ocifonf igwdkYudk cspfawmfrljcif;arwmawmfudk igwdkYonfod ,HkMunfMu\/ bk&m;ocifonf cspfjcif;arwmjzpfawmfrl\/
cspfjcif; arwmwnfaomolonf bk&m;ocifwnf\/ bk&m;ocifonfvnf; xdkolwnfawmfrl\/xdkodkYigwkdYonf cspfjcifarwmESifhjynfhpHkaomtm;jzifh? w&m;qHk;jzwfawmfrlaomaeY &J&ifh&aomtcGifh&SdMuvdrfYrnf/ taMumif;rlum;?
igwkdYonf udk,fawmf\enf;wl avmujzpfMu\/cspfjcif;arwmonf aMumufjcif;oHa0*ESifhraygif;Edkif&m/ oHa0*onf ylyefjcif;a0'emudkjzpfapaomaMumifh? pHkvifaomarwmonf
oHa0*udky,f&Sm;wwf\/ oHa0*&Sdaomolonf arwmESifhrjynfhpHkao;/bk&m;ocifonf igwdkYudka&SUOD;pGmcspfawmfrlaomaMumifh? igwdkYonf bk&m;ocifudkcspfMu\/wpHkwa,mufaomolu? igonf bk&m;ocifudkcspf\[kqdkvsufyif? rdrdnDtpfudkudkrkef;vQif? xdkolonf rkomudkoHk;aomoljzpf\/
rdrdjrif&aom rdrdnDtpfudkudkrcspfvQif? rjrifao;aombk&m;ocifudk tb,fodkYcspfEdkifrnfenf;/1077

4;21

bk&m;ocifudkcspfaomolonf rdrdnDtpfudkudkcspf&rnf[laom ynwfawmfudk igwdkYonf c&pfawmfxHcH&MuNyD/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10

5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16

5;17
5;18
5;19
5;20

5;21

a,Ionf c&pfawmfjzpfawmfrlonfudk ,HkMunfaomolrnfonfum;? bk&m;ocif jzpfbGm;apawmfrlaomoljzpf\/ tbudkcspfaom


olonf om;udkvnf;cspfwwfonfESifhtnD?igwdkYonf bk&m;ocifudkcspf? ynwfawmfwdkYudkapmifhMuvQif? bk&m;ocif\om;wdkYudk cspfMuonfudk igwdkYod&Mu\/ynwfawmfwdkYudkapmifhjcif;t&monf bk&mocifudkcspf&ma&muf\/ ynwfawmfwdkYudk apmifhcJonfr[kwf/bk&m;ocif\om;jzpfaomolrnfonfum;? avmuudkatmifwwf\/ avmuudkatmifjcif;taMumif;rlum;? igwkdY\,HkMunfjcif;
aywnf;/a,Ionf bk&m;ocif\om;awmfjzpfonfudk ,HkMunfaomolrSwyg;? tb,folonfavmuudkatmifEdkifoenf;/
xdkocifum;? a&tm;jzifh4if;? taoG;tm;jzif4if; <uvmaomolwnf;[laom a,Ic&pfaywnf;/ a&tm;jzifhomr[kwf? a&tm;jzifh
4if;? taoG;tm;jzifh4if; <uvmawmfrl\/ oufaocH[lrlum;? 0dnmOfawmfonf ormw&m;jzpf oufaocHawmfrl\/odkYjzpfvQif? aumif;uifbHkcrnf;awmfwyg;? EIwfuywfawmfwyg;? oefY&Sif;aom 0dnmOfawmfwyg;? oufaocHoHk;yg;&Sd xdkoHk;yg;
wdkYonf wvHk;w0wnf;jzpfawmfrl\/ajrBuD;ay:vnf; 0dnmOfawmfwyg;? a&wyg;? taoG;wyg;? oufaocHoHk;yg;&Sd xdkoHk;yg;wdkYonf wnDwGwfwnf;jzpf\/vl\oufaoudk,Hk&vQif? bk&m;ocif\oufaoawmfudk om,HkbG,f&mtaMumif;&Sd\/ ,ckqdkcJYNyD;aomoufaoum;? bk&m;ocif
onf rdrdom;awmf\taMumif;udk oufaocHawmfrlcsufjzpfownf;/bk&m;ocif\om;awmfudk,HkMunfaomolonf? rdrdtxJ xdkoufaoudk&\/ bk&m;ocifudkr,HkMunfaomolrlum;? bk&m;ocifudk
rkomtjypf wif\/ tb,fodkYenf;[lrlum;? bk&m;ocifonf rdrdom;awmf\taMumif;rSm oufaocHawmfrlaom pum;awmfudk
xdkolonfr,HkbJae\/oufaocHawmfrlcsuf[lrlum;? bk&m;ocifonfigwdkYtm; xm0&toufudkay;awmfrl? xdktoufonfvnf; om;awmfyg\/om;awmfudk&aomolonf toufudk&\/ bk&m;ocif\om;awmfudk r&aomolrlum; toufudkr&/
bk&m;ocif\om;awmfudk ,HkMunfaomoifwdkYonf xm0&toufudkudk,fwdkif&onf[k odapjcif;iSg? t&mrsm;udk oifwdkYtm;
iga&; ay;vdkuf\/igwdkYonf bk&m;ocifhtxHawmf &J&ifhjcif;taMumif;[lrlum;? igwdkYonftvdkawmfESifhtnD wpHkwckaomqkudk awmif;vQif?
bk&m;ocifonf em;axmifawmfrl\/qkawmif;orQaompum;wdkYudk em;axmifawmfrlonfudkigwdkYodvQif? txHawmf awmif;aomqkwdkYudk&rnf[k odMu\/nDtpfudkcsif;onf aojypfroifhaom'kpdkufudkjyKrdonfudk wpHkwa,mufaomolonf jrifvQif? xdkolonfqkawmif;&rnf/
aojzpfudk rjyKaomolwdkYtbdkYtvdkiSg/ bk&m;ocifonf xdkoltm; toufudkay;awmfrlrnf/ aojypfoifhaom'kkpdkuf&Sd\/ xdk'kpdkuf
tjypfudkvTwf apjcif;iSg qkawmif;&rnf[kigrqdk/rw&m;aomtrIrnfonfum; 'kpdkufjzpf\/ odkYaomfvnf; aojypfroifhaom'kpdkuf&Sd\/bk&m;ocif\om;jzpforQaomolwdkYonf 'kpdkufrjyKwwfonfudk igwdkYodMu\/ bk&m;ocifjzpfbGm;apawmfrlaomolonf? rdrdudkrdrd
apmifha&Smufojzifh? rm&fewfonf xdkoludkrxdrcdkufEdkif&m/igwdkYonf bk&m;ocifESifhpyfqdkifonfudk4if;? avmuDom;taygif;wdkYonf rm&fewf\vuf&SdMuonfudk4if; igwdkYodMu\/bk&m;ocif\om;awmfonf<uvm rSefaombk&m;ocifudk odaommPfudkigwdkYtm; ay;awmfrlonfudkvnf; igwdkYodMu\/
rSefaombk&m;ocif4if;? om;awmfa,Ic&pf4if; igwdkYonfwnfvsuf&SdMu\/ xdkolonf rSefaombk&m;ocifjzpfawmfrl\/
xm0&toufvnf;jzpfawmfrl\/cspfom;wdkY kyfwkqif;wkudkMuOfa&SmifMuavmh/&Sifa,m[efMo0g'pmyXrapmifNyD;\/

1078

&Sifa,m[efMo0g'pm'kwd,apmif/
The Second Epistle Of John.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11
1;12
1;13

toufBuD;olonf jrwfaomocifrudk4if;? om;orD;wdkYudk4if; Mum;vdkufyg\/


igwdkYwnf igwdkYwGiftpOfrjywf&SdvwHYaomormw&m;aMumifh? igrSp ormw&m;udk odaomoltaygif;wdkYonf? ocifrESifh
om;orD;wdkY rSefuefaomcspfjcif;arwm&Sdyg\/crnf;awmfbk&m;xHawmfu4if;? crnf;awmf\om;awmfa,Ic&pftxHu4if;? ormw&m;? arwmw&m;ESifhwuG? aus;Zl;? *kPm?
Nidrfoufjcif;onf oifwdkY&Sdygapaom/
igwdkYonf crnf;awmfbk&m;xH ynwfawmfudkcH&onftwdkif;? oif\om;orD;tcsKdUwdkYonf ormw&m;usifvnfaeonfudkigawGU
aomtcg? tvGef0rf;ajrmufjcif;&Sd\/,ckwGifynwfawmfopfudkra&;bJvsuf? igwdkY a&SUOD;pGmuyif&Sdaom ynwfawmfudka&;xm;? ocifr? tcsif;csif; cspfjcif;arwm
&SdfMuukeftHY[k igawmif;yef\/ynwfawmfwdkYtwdkif;usifhapmifhjcif;t&monfcspf&ma&muf\/ oifwdkYonf ynwfawmfESifhtnDusifhrnftaMumif;? a&SUOD;pGmuyif
oifwdkYMum;&onftwdkif;? ynwfawmfonf xdkodkYaomoabm&Sd\/
vlZmwdtm;jzifh<uvmawmfrlaoma,Ic&pfudkjiif;y,fvsuf? vSnfhjzm;aomoltrsm;wdkYonf avmuxJodkY0ifMuNyD/ xdkokdYaomolonf
vSnfhjzm;aomoljzpf\/ tEdc&pfvnf;jzpf\/igwdkYonfudk,fjyKpkaomt&mraysmufrysuf? pHkvifaomtusKd;udk&rnftaMumif;? oifwdkYonfudk,fudkudk,fowdjyK apmifha&Smuf
Muavmh/c&pfawmf\a'oemrwnfbJvGefusL;aomolrnfonfum;? bk&m;ocifukdrod/ c&pfawmf\ a'oemwnfaomolonf crnf;
awmfESifhom;awmfudkod\/xdka'oemawmfrygaomolonf oifwdkYxHodkYvmvQif? olUudkoifhtdrfvufrcHESifh/ r*Fvm&Sdapaom[kEIwfrqufESifh/r*Fvm&Sdapaomol[k xdkoludkEIwfqufvQif? ol\qdk;,kwfaomtusifhwdkYESifh qufqH&modkYa&muf\/
oifwdkYtm;iga&;p&mtaMumif;trsm;&Sdaomfvnf;? puLay:rSifESifha&;jcif;iSgtvdkr&Sd/ oifwdkYqDodkYigvm tcsif;csif; tm;&0rf;ajrmuf
jcif;pHkvifrnftaMumif;? oifwdkYESifhEIwfquf pum;ajymrnf[kajrmfvifhvsufae\/oif\jrwfaomnDr\om;orD;wdkYonf oifhudkEIwfqufMu\/
&Sifa,m[efMo0g'pm'kwd,apmifNyD;\/

1079

&Sifa,m[efMo0g'pmwwd,apmif/
The Fhird Epistle Of John.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2

toufBuD;olonf cspftyfaom *g,kudkMum;vdkufyg\/ igonf oif rSefuefaom cspfjcif;arwm&Sd\/tcsif;cspfol? oif\pdwfESvHk;onf aumif;pm;ouJYodkY? oifonf t&m&m aumif;pm;jcif;ESifh usef;rmjcif;&SdrnftaMumif;
igqkawmif;\/1;3
oifonf ormw&m; usifvnfonftwdkif; oif&Sdaom ormw&m;\taMumif;udk nDtpfudkwdkYonf vm oufaocHMuaomtcg?
igonf tvGef0rf;ajrmufjcif;&Sd\/1;4
ig\om;orD;wdkYonf ormw&m;usifvnfonfudk igMum; 0rf;ajrmufjcif;xufom 0rf;ajrmufjcif;r&Sd/
1;5 tcsif;cspfol? oifonf nDtpfudkwdkYtm;4if;? tm*EKwdkYtm;4if;? jyKorQaom0wfwdkYudk opmESifh tnDjyKwwf\/
1;6
xdkolwdkYonf oif\cspfjcif;arwmtaMumif;udk toif;awmfa&SU oufaocHMu\/ oifonf xdkolwdkYudk bk&m;ocif\tvkdawmfESifh
tnD ydkYvdkufjyefvQif? aumif;aomtrIudkjyKvdrfYrnf/1;7 taMumif;rlum;? xdkolwdkYonf emrawmfudkaxmuf? omoemyvlwdkYwGif tvSLrcHbJ oGm;Mu\/1;8
igwdkYonf ormw&m;udk ulraomol jzpftHYaomiSg? xdkodkYaomolwdkYtm; {nfhonf0wfudk jyKtyfMu\/
1;9 toif;awmfxHodkY rSmpmudkiga&;ay;vdkfufavNyD/ odkYaomfvnf;? tuJtrSL;vkyfcsifaom 'a,mw&yfonf igwdkYtm; tcGifhray;/1;10 xdkaMumifh? igvmaomtcg olonf rdrdjyKaomtrIudk rdrdowd&apjcif;iSg igjyKrnf/ xkdolonfjiLplaompum;ESifh igwdkYudkuJY&JUonf
omru? uJh&JUjcif;ESifhpdwfrajybJvsuf? nDtpfudk wdkYudk udk,fwdkifvufrcH? vufcHcsifaomolwdkYudkvnf; jrpfwm;? toif;awmf
xJuESifxkwfwwf\/1;11 tcsif;cspfol? raumif;aomenf;udkrvdkufESifh? aumif;aomenf;udkomvdkufavmh/ aumif;aom tusifhudkusifhaomolonf bk&m;
ocifESifhpyfqdkif\ raumif;aomtusifhudk usifhaomolrlum; bk&m;ocifudkrodrjrif&NyD/1;12 vltaygif;wdkYonf a'arw&d\oufaojzpfMu\/ orw&m;onfvnf; ol\oufaojzpf\/ igwkdYonfvnf; xdkolbuf
oufaocHMu\/ igwdkY\oufaocHjcif;onf [kwfrSefonfudk oifwdkYodMu\/
1;13 iga&;p&mtaMumif;trsm;&Sdaomfvnf;? rSifESifh rSifwHjzifha&;jcif;iSg tvdkr&Sd?1;14 rMumrjrifhrSD oifhudkigawGUjrifvQif tcsif;csif;EIwfquf pum;ajymrnf[k ajrmfvifhvsufae\/ oifNidrfoufjcif;&Sdygapaom/
taqGwdkYonf oifhudkEIwfqufMu\/ oif&Sdaom taqGwdkY\ emrnfudk xkwf EIwfqufavmh/&Sifa,m[efMo0g'pmwwd,apmifNyD;\/

1080

&Sif,k'Mo0g'pm/

The Epistle Of Jude.


tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3

1;4

1;5
1;6
1;7

1;8
1;9
1;10
1;11
1;12
1;13
1;14
1;15

1;16
1;17
1;18
1;19
1;20
1;21
1;22
1;23

a,Ic&pf\uRefjzpfaom ,mukyfnDig,k'onf crnf;awmfbk&m;ocif oefY&Sif;apawmfrl? a,Ic&pf ac:xm;apmifhrawmfrlaom


olwdkYudk Mum;vdkufyg\/oifwdkY ukPm&Sdygapaom/ Nidrfoufjcif;ESifh cspfjcif;rsm;jym;ygapaom/
cspfolwdkY? tnDtrQqufqHaom u,fwifjcif;taMumif;t&mudk oifwdkYxHodkYa&; ay;vdkufjcif;igS igonf tvGefBudK;pm;onfwGif?
oefY&Sif;olwkdY txufutyfay;cJYjyD;aom ,HkMunfjcif;w&m;bufrSm oifwdkYonf BudK;pm;wdkufvSefapjcif;iSg? EdI;aqmfaoG;aqmif
a&;vdkuf&aomtaMumif;&Sd\/tb,faMumifhenf;[lrlum;? igwdkYbk&m;ocif\ aus;Zl;awmfudk udavom\npfnL;jcif;tvdkiSg arSmufvSefvsuf? wyg;wnf;
tpdk;&awmfrl aomt&Sif? igwdkYocifaa,&Skc&pfudk jiif;y,fvsuf? tjypfcHapjcif;iSg a&S;upD&ifrSwfom;ESifhaom t"rvltcsKdUwdkYonf
y&d,m,fESifh trSwfwrJh 0ifMujyD/xdkaMumifh? oifwdkYonfodESifhaomfvnf;? igonf owday;ajymcsifaomtaMumif;t&m[lrlum;? xm0&bk&m;onf oa&v
vlwdkYudk tJ*kwKjynfrSu,fvTwfawmfrljyD;vQif? r,HkMunfaom olwdkYudk wzefzsufqD;awmfrl\/xdkrSwyg;? rdrdwdkYtcGifht&mudkrapmifh? rdrdwdkYae&mt&yfudk pGefYypfaomaumif;uifwrefwdkYudkY? BuD;pGmaomaeYppfaMumpD&ifjcif;tvdk
iSg? xm0&csnfaESmifjcif;tm;jzifh arSmifrdkufxJrSm csKyfxm; awmfrl\/xdkenf;wl? aom'HkNrdKUESifha*garm&NrdKUrSp ywf0ef;usif&SdaomNrdKUwdkYonf? txufuqdkcJYNyD;aom vlqdk;uJYodkY rw&m;aomarxkef
udktvGefjyK? ukd,fcifyGef;r[kwfaomolwdkYESifhrSm;,Gif;jcif;trI usifvnfaomaMumifh? xm0&rD;ESifhuRrf;avmifjcif;'PfudkcH&
yHkoufaoxif&Sm;vsuf&SdMu\/,cka,mif,rf;aomt"rvlwdkYonf? a&S;enf;wl rdrdwdkYudk,fudknpfnL;ap? tmPmpufudk y,fvsuf? bkef;wefcdk;BuD;aomolwdkYudk
uJh&JUwwfMu\/aumif;uifwrefrif;rdauvrlum;? arma&S\ukd,fudktaMumif;jyK rm&fewfESifhjiif;cHkaomtcg? uJY&JUpGmaom jypfwifjcif;ukdrjyK0HhbJ?
xm0&bk&m;onf oifhudkqHk;rawmfrlapownf;[lom ajymqdk\/xdkolwdkYrlum;? rdrdwdkYem;rvnfaomt&mrsm;ukd uJh&JUwwfMu\/ wd&pmefuJYodkYyuwdtwdkif; rdrdwdkYem;vnfaomt&mrsm;jzifh
rdrdwdkYukdykyfysufapwwfMu\/olwdkYonf tr*Fvm&SdMu\/ taMumif;rlum;? umeaemufokdYvdkufMu\/ tcudk&jcif;iSg AmvrfrSm;,Gif;ouJhodkY tvGef
rSm;,Gif;jcif;&SdMu\/ aum&\jiif;cHkjcif;tjypfESifh zsufqD;jcif;odkYa&mufMu\/arwmyGJvkyf oifwdkYESifhtwlpm;aomufaomtcg? tm;rembJ? rdrdwdkYudk0pGmauR; yGJtpGef;tuGuf jzpfMu\/ a&r&Sd? avwdkuf
vGifhaomrdkCf;wdrfuJhodkY4if;? dl;EGrf;toD;rwif? ESpfBudrfao EIwfypfaomopfyifuJhodkY4if;?rdrd&Sufjcif;taMumif;ukd yGufapwwfaom vIdif;wHydk;dkif;uJYodkY4if;? Mu,fysHuJhodkY4if; jzpfMu\/ xdkMu,fysHwdkYtbdkYwcJeufaom xm0&
arSmifrdkufudkodkxm;vsuf&Sd\/
tm'HrSqif;ouf ckepfq,fajrmufaomol{aemufu?
xm0&bk&m;onf cyfodrf;aomolwdkYudk w&m;pD&ifawmfrl? rw&m;aomolwdkYonf rw&m;ojzifh jyKaomt"rtrI&SdorQwdkY\
tjypfudk4if;? rw&m;aomvlqdk;wdkYonf bk&m;ocifudk jypfrSm; ajymaomMurf;wrf;aom pum;&SdorQ wdkY\tjypfudk4if;
abmfjyjcif;iSg? twdkif;rod rsm;pGmaom rdrdoefY&Sif;olwdkYESifhwuG <uvmawmfrlvdrfYrnf[k ya&mzufjyKa[majymav\/xdkolwdkYonf jrnfwrf;tjypfwifwwfaomol? ukd,fwyfrufjcif;twdkif;usifhwwfaomol? axmifvTm;aompum;ukdajymwwfaom
ol? ukd,ftusKd;pD;yGm;aMumifh olUrsufESmudk axmufxm;cefYnm;wwfaomoljzpfMu\/cspfolwdkY? aemufqHk;aomumv?
rdrdwdkYrw&m;aom wyfrufjcif;twdkif;usifhae? jyuf,,fjyKwwfaomolwdkYonf ay:MuvdrfYrnf[k igwdkYocifa,Ic&pf\
wrefawmfwdkYonf a[majymESifhaompum;rsm;ukd atmufarYMuavmh/xdkolwdkYonf oif;cGJaomol? 0dnmOfawmfESifhuif;aomZmwdyuwdvljzpfMu\/
cspfolwdkY? oifwdkYonf rdrdwdkYtvGefoefY&Sif;aom ,HkMunfjcif;tay:rSm rdrdwdkYudk wnfaqmufvsuf? oefY&Sif;aom 0dnmOfawmftm;jzifh
qkawmif;yXemjyKvsuf?bk&m;ocifudk cspfjcif;arwm ukd,fudkudk,fapmifha&Smuf? xm0&touftvdkiSg? igwdkYocifa,Ic&pf\ ukPmawmfudkajrmfvifh
aeMuavmh/ydkif;jcm;odwwfaommPf&Sd? tcsKdUwdkYudkoem;Muavmh/ukd,fum,ESifhnpfnL;pGef;uGufaom t0wfudkyif pufqkyf&GH&Sm aMumuf&GHUjcif;ESifhwuG? tcsKdUwdkYudk rD;xJrSq,fEIwfu,fwifMuavmh/
1081

1;24 xdrd vJjcif;ESifhuif;vGwfaprnftaMumif; oifwdkYudk apmifha&Smufjcif;iSg4if;? tjypfr&SdbJ 0rf;ajrmufjcif;ESifhjynfhpHkvsuf&Sdaomoif


wdkYudk bkef;toa&awmfa&SU qufojcif;iSg4if; wwfEdkifawmfrlaomolwnf;[laom?1;25 igwdkYudku,fwifawmfrlaomt&Sif? wqlwnf;aombk&m;ocifonf? igwdkYocifa,Ic&pftm;jzifh? ,ckrSp urmtqufquf
bkef;wefcdk;tmEkabmfESifh tpGrf;owd tmPmpuf&Sdawmfrlapownf;/ tmrif/
&Sif,k'Mo0g'pmNyD;\/

1082

Asm'dwfusrf;/

The Revelation Of John.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

21

22

15

1083

16 17 18 19 20

Asm'dwfusrf;/

The Revelation Of John.


tcef;BuD; ( 1 )
1;1

umvrMumrjrifhrDS jzpf&rnftrIt&mrsm;ukd a,Ic&pfonf rdrdtapcHuRefwkdYtm; jyapjcif;iSg? bk&m;ociftyfay;awmfrlaom


xkdocif\ Asm'dwfawmfukdqkdaythH/ xkdocifonf rdrdaumif;uif wrefukdapvTwf? rdrdtapcHuRef a,m[eftm; Asm'dwfawmf
t&dyfukdjyawmfrl\/1;2 a,m[efonfvnf; bk&m;ocif\EIwfuywfawmfESifh a,Ic&pf\oufaocHawmfrlcsufukd? jriforQtwkdif; oufaocH\/1;3
umvtcsdefa&mufvkeD;NyDjzpf? tem*wdusrf;pum;ukd MunfhIbwf&Gwfem;axmif? a&;xm;orQwkdYukd apmifha&SmufaomolwkdYonf
r*Fvm&SdMu\/
1;4 iga,m[efonf tm&Sdjynf&Sdaom toif;awmfckepfyg;ukd Mum;vkdufyg\/ ypKyef? twdwf? tem*wf umvtpOf&Sdawmfrlaom
bk&m;ocifhtxHawmfu4if;? yvifawmfa&SU&Sdaom 0dnmOfckepfyg;txHu4if;?1;5
opmapmifhaom oufaocHjzpfawmfrlxaom? aoaomolwkdYwGif om;OD;jzpfawmfrlxaom? avmuDbk&ifwkdY\txG#fjzpfawmfrlaom
a,Ic&pftxHawmfu4if;? aus;Zl;awmfESifh Nidrfoufjcif;onf oifwdkY&Sdygapaom/ igwkdYukdcspf rdrdtaoG;ESifh igwkdYtjypfrsm;ukd
aq;aMumawmfrl?1;6
rdrdcrnf;awmfbk&mocifha&SU igwkdYukd &Sifbk&ift&m4if;? ,Zfyka&m[dwft&m4if; cefYxm;awmfrlaomolonf? urmtqufquf
bkef;toa&? tpGrf;owd&Sdawmfrlapownf;/ tmrif/
1;7 MunfhIavmh/ rkdCf;wdrfESifhwuG<uvmawmfrlonfjzpf? ukd,fawmfukd xkd;azmufaomolwdkYESifh &SdorQaomolwkdYonf ukd,fawmfukd
Ijrif&Muvdrfhrnf/ ajrBuD;om;trsKd;rsKd;&SdorQwkdYonf ukd,fawmfaMumifh ikda<u;jrnfwrf;&Muvdrfhrnf/ rSefay\/ tmrif/1;8 igonftmvzjzpf\/ MoarCvnf;jzpf\[k teEwefckd;ESifhjynfhpkHawmfrl? ypKyef? twdwf? tem*wfumvtpOf &Sdawmfrlaom
xm0&t&Sif bk&m;ocif rdefYawmfrl\/
1;9 a,Ic&pf\ qif;&Jjcif;'kurSp EkdifiHawmfukd4if;? onf;cHawmfrljcif;ukd4if;? oifwkdYESifhtwlqufqHaom tabmftbuf? oifwkdY
tpfukd iga,m[efonf? bk&m;ocif\EIwfuywfESifh a,Ic&pf\oufaocHawmfrlcsufaMumifh? ywfrkuRef;rSmae&pOfwGif?1;10 ocifbk&m;aeY 0dnmOfawmfukdcH&? wHykd;c&mtoHuJhokdY ighaemuf jrnfaomtoHBuD;ukd Mum;\/1;11 jrnfaomtcsuf[lrlum;? oifonf jrifaomt&mukd pmapmifa&;xm;? {zufNrdKU? prk&eNrdKU? ay&*HNrdKU? oGmwd&NrdKU? om'dNrdKU?
zdva'vzdNrdKU? avm'dudNrdKU&Sdaom toif;awmfckepfyg;xHokdY ay;vkdufavmh[k qkdownf;/
1;12 xkdokdY igESifhpum;ajym toHjrnfaomolukdjrifjcif;iSg igonfvSnfhMunfhvQif? a&TrD;cGufckepfvkH;ukd4if;?1;13 xkdrD;cGufckepfvkH;tv,f vlom;awmfESifhwlaomolwOD;ukd4if; jrif\/ xkdolonf ajcokdYwkdifatmif0wfNcKHvsuf? &ifawmf
a&Tcg;yef;ukd pnf;vsufjzpf\/1;14 acgif;awmfESifhqHyifawmfonf jzLaomokd;arG;uJhokdY4if;? rkdCf;yGifhuJhokdY4if; jzL\/ rsufpdawmfonfvnf; rD;vQHuJhokdY jzpf\/1;15 ajcawmfonfvnf; rD; cRwfNyD;aomaMu;0gppfESifhwl\/ toHawmfonfvnf; ork'&moHuJhokdYjzpf\/1;16 vufsmvufawmfonfvnf; Mu,fckepfvkH;ukdukdif\/ cHwGif;awmfxJuvnf; xufaom oefvsufxGuf\/ rsufESmawmfonf t&Sdef
wefckd;ESifh xGef;awmufaom aeuJhokdY jzpf\/
1;17 xkdolukd igjrifaomtcg? aorwwfjzpf ajcawmf&if;vJvsufae\/ xkdolonf vufsmvufawmfukd ightay:okdYwifvsuf?
aMumuf&GHUjcif;r&SdESifh/ igonf tOD;qkH;aomol? aemufqkH;aomoljzpf\/1;18 touf&Sifaomolvnf;jzpf\/ igonf t&ifaoonfjzpf? urmtqufquf toufESifhjynfhpkH\/ r&PmESifh r&PmEkdifiHukdvnf;
tpkd;&\/1;19 xkdaMumifh? oifonf jrifNyD;aomt&mwkdYukd4if;? ,ck&Sdaomt&mwkdYukd4if;? aemifjzpfvwhHaom t&mwdkYukd4if; a&;xm;avmh/1;20 igYvufsmvuf xif&Sm;aomMu,fckepfvkH;ESifh a&TrD;cGufckepfvkH;\ eufeJjcif;t&m[lrlum;? rD;cGufckepfvkH;onf toif;awmfckepfyg;jzpf\/
Mu,fckepfvkH;onfvnf; xkdckepfyg;aom toif;awmfwkdYukd tkyfaomwrefjzpfMu\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4

{zufNrdKU&Sdaom toif;awmf\wrefukd okdYa&;rSmvkdufavmh/ vufsmvuf Mu,fckepfvkH;ukdukdif? a&TrD;cGufckepfvkH;tv,f


oGm;vmaomol\trdefYawmfum;? oiftusifhusifhjcif;? yifyef;pGmvkyfaqmifjcif;? onf;cHjcif;ukdigod\/oifonf rw&m;aomolwkdYukd vufrcHEkdifaMumif;ukd4if;? wrefawmfr[kwfbJ? wrefawmfjzpfa,mifaqmifaomolwkdYukdppfaq;
vSnfhjzm;aomoljzpfonf[k odaMumif;ukd4if;?cEDESifhjynfhpkH? ig\emraMumifhqif;&JcH tm;ravsmhaMumif;ukd4if; igod\/okdYaomfvnf;? oifonf a&SUOD;pGmaomcspfjcif;arwmavsmhNyD[k oiftjypfwifp&m&Sd\/1084

2;5
2;6
2;7
2;8
2;9
2;10

2;11
2;12
2;13

2;14

2;15
2;16
2;17

2;18
2;19
2;20

2;21
2;22
2;23
2;24
2;25
2;26
2;27
2;28
2;29

xkdaMumifh? oifonfra&GUavsmhrDS? t&ifae&mt&yfukdatmufarhavmh/ aemifw&avmh/ a&SUOD;pGmaomtusifhukdusifhavmh/ okdYr[kwf


oif&Sd&m okdY igonftvsiftjrefvmrnf/ aemifwr&vQif? oif\rD;cGufudk ae&mrSa&TUrnf/okdYaomfvnf;? igrkef;aomedaumvwynfhwkdY\tusifhukd oifvnf;rkef;onf[k ajymp&m&Sd\/0dnmOfawmfonf toif;awmfwkdYtm;tb,fokdY rdefYawmfrlonfukd? em;&Sdaomolrnfonfum;Mum;ygap/ tMuifolonfatmifjrif\?
xkdol onf ig\bk&m;ocif y&'dokO,smOf&Sdaom toufyif\ toD;ukdpm;apjcif;iSg igtcGifhay;rnf/
prk&eNrdKU&Sdaom toif;awmf\wrefukd okdYa&;rSmvkdufavmh/ tOD;qkH;aomol? aemufqkH;aomolwnf;[laom? t&ifao
touf&Sifvsuf&Sdaomol\trdefYawmfum;?oiftusifhusifhjcif;? 'kucHjcif;? qif;&Jjcif;ukdigod\/ okdYaomfvnf;? oifonf <u,f0jynfhpkHjcif;&Sd\/ ,k'vljzpfa,mifaqmif
,k'vlrSef r[kwf? pmwef\taygif;toif;jzpfaom olwkdY\uJh&JUjcif;ukdvnf;igod\/oifonf cH&rnfht&m wpkHwckukdrQraMumufESifh/ oifwkdYonf pkHprf;jcif;ukdcH&rnftaMumif;? rm&fewfonf oifwkdYwGif tcsKdUukd
axmifxJavSmifxm;? oifwkdYonf q,f&ufywfvkH; qif;&J'kuukdcH&Muvdrfhrnf/ aoonfwkdifatmif opmapmifhavmh/ okdYjzpfvQif?
toufo&zlukd igay;rnf/0dnmOfawmfonf toif;awmfwkdYtm; tb,fokdYrdefYawmfrlonfukd em;&Sdaomolrnfonfum;Mum;ygap/ atmifjrifaomolukd
'kwd,aojcif; onf rnOf;qJ&/
ay&*HNrdKU&Sdaom toif;awmf\wrefukd okdYa&;rSmvkdufavmh/ xufaomoefvsuf&Sdaomol\ trdefYawmfum;?oiftusifhusifhjcif;ukd4if;? pmwef\&mZyvif&Sd&m t&yfwnf;[laom oif\ae&mt&yfukd4if; igod\/ pmwef\ae&mt&yf oifwkdY
wGif taoowfjcif;ukdcH&aomtEdyonf opm&Sd igYbufoufaocH&aom aeY&ufumvwGifyif? oifonf ig\emrukdpGJukdif\/
ig\ ,kHMunfjcif;w&m;ukdrpGefYry,f/okdYaomfvnf; oa&v trsKd;om;wkdYonf kyfwka&SUrSmylaZmfaom ,Zfaumifukd pm;apjcif;iSg4if;? rw&m;aom arxkefukd
jyKapjcif;iSg4if;? xdrdvJp&mt&mukd olwkdYa&SU csxm;rnftaMumif;? Amvufrif;ukd tBuHay; aomolwnf;[laom Amvrf\
t,lukd pGJvrf;aomolwkdYonf oif\ae&m&SdMuonfjzpf? oiftenf;i,faom tjypfwifp&m&Sd\/xkdt,lESifh oabmwlaom edaumvwynfhwdkY\t,lukd pGJvrf;aomolwdkYonf xkdenf;wl oif&SdMu\/xkdaMumifhaemifw&avmh/ r&vQif oif&Sd&mokdY igonftvsiftjrefvmrnf/ xkdolwkdYukd ighcHwGif;\oefvsufESifh ppfwkdufrnf/0dnmOfawmfonftoif;awmfwkdYtm; tb,fokdYrdefYawmfrlonfukd? em;&Sdaomolrnfonfum;Mum;ygap/ tMuifolonfatmifjrif\?
0Sufxm;aomrEukd4if;? ausmufjzLvufzGJUukd4if;? xkdausmufay: tu&mwifaom emropfukd4if; xkdoltm;igay;rnf/ xkdausmufukd
&aomolrSwyg; tb,folrQ xkdemrukdrodEkdif&m/
oGmwd&NrdKU&Sdaom toif;awmf\wrefukd okdYa&;rSmvkdufavmh/ rD;vQHuJhokdYaom rsufpdESifh4if;? aMu;0gppfESifhwlaomajcESifh4if;?
jynfhpkHaom bk&m;ocifhom;awmf\trdefYawmfum;?oiftusifhusifhjcif;? cspfjcif;? trIaqmifjcif;? ,kHMunfjcif;? onf;cHjcif;ukd4if; aemufusifhaomtusifhwkdYonf t&ifusifhaom
tusifhxufom rsm;aMumif;ukd4if; igod\/okdYaomfvnf;? ig\tapcHuRefwkdYonf rw&m;aomarxkefukdjyKapjcif;iSg4if;? kyfwka&SUrSm ylaZmfaom,Zfaumifukd pm;apjcif;iSg4if;?
ya&mzufr[l ukd,fukdac:a0:aom oif\cifyGef;a,ZaAvonf oGefoif rSm;,Gif;ap&aomtcGifhukd oifonf ay;aomaMumifh?
oif tjypfwifp&m&Sd\/aemifw&oifhaomumvukd igay;aomfvnf;? olonf rdrdrw&m;aomarxkefukd aemifw&csifaompdwfr&Sd/xkdaMumifh? olUukdtdyf&m igcsxm;rnf/ olESifhtwl rw&m;aomarxkefukdjyK? xkdokdYaomtusifhukd aemifwr&aomolwkdYukdvnf;?
BuD;pGmaomqif;&Jjcif;okdY a&mufaprnf/ol\om;orD;wkdYukdvnf; taoowfrnf/ igonf ESvkH;ausmufuyfukd ppfaq;awmfrlaom oljzpfaMumif;ukd? xkdokdYaomtm;jzifh
cyfodrf;aomtoif;awmfwkdYonf od&Muvdrfhrnf/ oifwkdYonf toD;toD;usifhaom tusifhESifhtavsmuf tusKd;tjypfukd igay;rnf/
xkdrdpm'dXdt,lukd,laom olwkdYac:a0:onfESifhtnD? pmwef\eufeJaomt&m[k ac:a0:aomt&mwkdYukdruRrf;? xkdrdpm'dXd t,lukd
r,l? <uif;aomoGmwd&NrdKUom;wkdYukd igqkdonfum;? oifwkdYonf&orQukd igvmonfwkdifatmif pGJukdifMuavmh/xkdrSwyg; tjcm;aom0efukd oifwkdYtay: igrwif/tMuifolonf atmifjrif tqkH;wkdifatmif ightusifhukdusifh\? ighcrnf;awmfonf ightm; tcGifhay;awmfrlouJhokdY? vlrsKd;wkdYukd
tkyfpkd;apjcif;iSg xkdoltm; igonftcGifhay;rnf/xkdolonf olwdkYukd oHvSHwHESifhtkyfpkd;? ajrtkd;udkcGJzsufouJhokdY cGJzsufvdrfhrnf/rkdCf;aomufMu,fukdvnf; xkdoltm; igay;rnf/0dnmOfawmfonf toif;awmfwkdYtm; tb,fokdYrdefYawmfrlonfukd em;&Sdaomolrnfonfum; Mum;ygap/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2

om'dNrdKU&Sdaomtoif;awmf\wrefukd okdYa&;rSmvkdufavmhh/ bk&m;ocif\ 0dnmOfckepfyg;ESifh Mu,fckepfvkH;&Sdaomol\ trdefY


awmfum;? oif\tusifhukd igod\/ oifonf touf&Sif[ef&Sdaomfvnf; aovsufaeonfukd igod\/rtdyfbJapmifhaeavmh/ usef&pfaovkaomt&mwkdYukdjyKpkavmh/ oif\tusifhonf ig\bk&m;ocifa&SU rpkHrvif&Sdonfukd
igawGUNyD/1085

3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9

3;10
3;11
3;12

3;13
3;14
3;15
3;16
3;17
3;18
3;19
3;20
3;21
3;22

xkdaMumifh? oifonfcH,l em;axmifNyD;onft&mudk atmufarh apmifha&Smufavmh/ aemifw&avmh/ apmifhraevQif? olckd;uJhokdY


oif&Sd&mokdY igvmrnf/ vmrnfhtcsdefem&Dukdvnf; oifrod&/okdYaomfvnf;? om'dNrdKUyif oifwkdYwGif ukd,ft0wfukdrnpfnL;apaomol enf;enf;&Sdao;\/ xkdolwkdYonf xkdufwefaomoljzpf?
tjzL0wfvsuf igESifhtwloGm;vmMuvdrfhrnf/ atmifjrifaomolonf jzLaomt0wfukd0wfqifvdrfhrnf/xkdol\emrukd toufpmapmifrS igonf tvQif;racs/ ighcrnf;awmfa&SU4if;? aumif;uifwrefawmfwkdYa&SU4if;? ol\emrukd
ig0efcHrnf/0dnmOfawmfonf toif;awmfwkdYtm; tb,fokdYrdefYawmfrlonfukd em;&Sdaomolrnfonfum; Mum;ygap/
zdva'vzdNrdKU&Sdaom toif;awmf\wrefukd okdYa&;rSmvkdufavmh/ oefY&Sif;aomol? [kwfrSefaomol? 'g0d'frif;\wHcg;aomh
ukdukdifaomol? tb,folrQrydwfEkdifatmifzGifh? tb,folrQrzGifhEkdifatmif ydwfaomol\trdefYawmfum;?oif\tusifhukd igod\/ tb,folrQ rydwfEkdifaomwHcg;ukd oifha&SUigzGifhxm;NyD/ taMumif;rlum;? oifonf tenf;i,faom
cGeftm;&SdonfESifh? ig\EIwfuywfukdapmifha&SmufcJhNyD/ig\emrukdvnf;rpGefYry,f/ ,k'vljzpfa,mifaqmif trSefr[kwfbJ? rkompum;ukd ajymaomolwnf;[laom pmwef\
taygif;toif;0ifoltcsKdUwkdYukd oifigtyfay;rnf/ olwkdYonfvm oif\ajc&if;jyyf0yfapjcif;iSg4if;? igonfoifhukdcspfonf[k
odapjcif;iSg4if; igjyKrnf/oifonf ig\onf;cHjcif;ESifhpyfqkdifaom EIwfuywfw&m;ukd apmihfa&SmufaomaMumifh? ajrBuD;tay: aeaomolwkdYukdpkHprf;apjcif;
iSg? avmuDEkdifiHt&yf&yfwkdYukd ESHYjym;vwhHaom pkHprf;&mumvwGif? oifhukdigapmifha&Smufrnf/igonftvsiftjrefvmrnf/ oif\o&zlukd tb,folrQr,lapjcif;iSg? &cJhNyD;aomt&mukdpGJukdifavmh/tMuifolonfatmifjrif\? xkdoludkigonf ig\bk&m;ocifhAdrmefawmf wkdifjzpfaprnf/ aemufwzef olonfjyifokdYra&TU&/ ig\
bk&m;ocifh emrawmfukd4if;? ig\bk&m;ocifhtxHawmfrSxGuf? aumif;uifbkHrS qif;oufaoma,k&SvifNrdKUopfwnf;[laom?
ig\bk&m;ocifh NrdKUawmf\emrukd4if;? ig\emropfukd4if;? xkdoltay: igonftu&mwifrnf/0dnmOfawmfonf toif;awmfwkdYtm; tb,fokdYrdefYawmfrlonfukd em;&Sdaomolrnfonfum;Mum;ygap/
avm'dudNrdKU&Sdaom toif;awmf\wrefukd okdYa&;rSmvkdufavmh/ bk&m;ocif\ a0ae,sow0gwkdYtxG#?f opm&Sd [kwfrSef
aomoufaocH? tmrif\trdefYawmfum;?oif\tusifhukdigod\/ oifonft{r[kwf? tylr[kwfonfukdigod\/ {jcif;jzpfap? yljcif;jzpfap? wckckukdigtvkd&Sd\/xkdokdY t{r[kwf? tylr[kwf? aEG;kH&SdaomaMumifh ig\cHwGif;onf oifhukdaxG;vkNyD/oifuvnf;? igonf Opm&wwf\/ b@mrsm;ukdqnf;zl;NyD/ wpkHwckukdrQ rvkd[kajymqkd? ukd,fwkdifyifyef;jcif;? oem;bG,fjzpfjcif;?
qif;&Jjcif;? rsufpduef;jcif;? t0wftcsnf;pnf;&Sdjcif;jzpf onfukd rodygwum;/oifonf Opm&wwfjcif;iSg? rD;ESifhcRwfNyD;aoma&Tukd4if;? t0wftcsnf;pnf;&Sd? olwyg;a&SUwGif r&Sufapjcif;iSg NcKHp&mbkdY? jzLaom
t0wfukd4if; ighxHrSm0,favmh/ oif\rsufpdjrifapjcif;iSg? rsufpdrsufpOf;cwfavmh[k oifhtm; igonf tBuHay;\/igcspforQaomolwkdY\tjypfukd igppfaq; olwkdYukdqkH;rwwf\/ xkdaMumifh ukd,fpdwfukdukd,f EId;aqmfavmh/ aemifw&avmh/igonfwHcg;a&SUrSm&yf acgufvsufae\/ tMuifolonfig\toHudkMum; wHcg;ukdzGifhthH? xkdol&Sd&mokdYig0if olESifhtwl
pm;aomufrnf/ olonfvnf; igESifhtwlpm;aomuf&vdrfhrnf/igonfatmifjrif? ighcrnf;awmf\yvifawmfay:rSm crnf;awmfESifhtwlxkdifaeouJhokdY? atmifjrifaomolonf ig\yvifay:rSm
igESifhtwl xkdifae&aomtcGifhukdigay;rnf/0dnmOfawmfonf toif;awmfwkdYtm; tb,fokdYrdefYawmfrlonfukd em;&Sdaomolrnfonfum; Mum;ygap[krdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

xkdaemufrSigMunhfvQif? aumif;uifwHcg;zGifhxm;vsuf&Sd\/ a&SUOD;pGmMum;&aomtoH[lrlum;? t&yfokdYwufavmh/ aemifumv


jzpf&rnft&mwkdYukd igjyrnf[k igESifhajymvsuf&Sdaom wHykd;c&moHuJhokdY jrnfav\/4;2 xkdtcg0dnmOfawmfukdigonfcsufjcif;cH&? aumif;uifbkHyvifwckwnfvsuf&Sd\/ yvifay:rSmxkdifaomolvnf;&Sd\/4;3
xkdol\tqif;ta&mifonf e*g;oGJUausmuf? ywjrm;ausmufESifhwl\/ yvif\ywf0ef;usifum;? jrausmuftqif;ta&mifESifhwlaom
oufwHh&Sd\/4;4 xkdyvif\ywf0ef;usif tjcm;aomyvifESpfq,fav;yvif&Sd\/ xkdyvifwkdYtay: toufBuD;olESpfq,fav;yg;wkdYonf
jzLaomt0wfukd0wfqifvsuf? acgif;ay: a&To&zlukdaqmif;vsuf xkdifaeMu\/4;5 yvifawmfxJu vQyfppfjyuf\/ pum;ajymoH? rkdCf;BudK;oHvnf;jrnf\/ yvifawmfa&SU bk&m;ocif\0dnmOfckepfyg;wnf;[laom
rD;cGufckepfvkH;wkdYonf xGef;vsuf&SdMu\/
4;6
yvifawmfa&SUvnf;? ausmufovif;ESifhwlaom zefa&uef&Sd\/ yvifawmf\twGif;4if;? ywf0ef;usif4if;? rsufpdESifh wukd,fvkH;
jynfhaomow0gav;yg;&Sd\/4;7 yXrow0gonf jcaoFhESifhwl\/ 'kwd,ow0gonf EGm;oi,fESifhwl\/ wwd,ow0gonf vlrsufESm&Sd\/ pwkwow0gonf
ysHvsuf&Sdaom a&Tvif;wESifhwl\/-

1086

4;8

xkdow0gav;yg;wdkY\ ukd,fywf0ef;usif? wyg;wyg;vQif tawmifajcmufckpD&Sd? twGif;rsufpdESifhjynfhMu\/ olwkdYuvnf;?


teEwefckd;ESifhjynfhpkH? ypKyef? twdwf? tem*wf umvtpOf&Sdawmfrlaom xm0&t&Sifbk&m;ocifonf oefY&Sif;awmfrl\?
oefY&Sif;awmfrl\? oefY&Sif;awmfrl\[k aeYnOfhrjywfNidrfraebJ ajymqkdMu\/4;9 yvifawmfay:rSmxkdif? urmtqufquftouf&Sifawmfrlaomol\ bkef;toa&? *kPfaus;Zl;awmfukd xkdow0gwkdYonf csD;rGrf;
Muaomtcg?4;10 toufBuD;ol ESpfq,fav;yg;wkdYonf yvifawmfay:rSm xkdifawmfrlaomola&SU jyyf0yfvsuf? urmtqufquf touf&Sifawmfrlaom
olukd ukd;uG,fvsuf?4;11 tkd xm0&bk&m;? ukd,fawmfonf cyfodrf;aomt&mwkdYukdzefqif;awmfrlNyD/ xkdt&mwkdYonf tvkdawmfaMumifhjzpf zefqif;vsuf
&SdMuyg\/ xkdaMumifh? ukd,fawmfonf bkef;toa& wefckd;awmfukd cHpm;xkdufawmfrl\[kavQmufqkd? yvifawmfa&SU rdrdwkdY
o&zlrsm;ukdcsxm;Mu\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6

5;7
5;8
5;9
5;10

5;11
5;12
5;13

5;14

xkdtcg wbufwcsuftu&mwif wHqdyfckepfcsufcwfaompmapmifukd yvifawmfay:rSmxkdifawmfrlaomol\ vufsmvuf


igjrif\/tm;BuD;aomaumif;uifwrefwyg;u? xkdpmapmifukdzGifh wHqdyfwkdYukdcGgjcif;iSg tb,folxkdufoenf;[k BuD;aomtoHESifh
a<u;aMumfvsuf&Sdonfukd igjrif\/xkdpmapmifukdzGifhMunhfjcif;iSg? aumif;uif? ajrBuD;? ajrBuD;atmuftb,folrQrwwfEkdif/ xkdpmapmifukdzGifh Munfhxkdufaomol
wa,mufukdrQ &SmrawGUaomaMumifh? igonfrsm;pGmidka<u;av\/xkdtcg toufBuD;aomolwyg;u? rikda<u;ESifh/ ,k'trsKd;jcaoFhwnf;[laom'g0d'f\
tjrpfonf xkdpmapmifukd4if;? wHqdyfckepfcsufwkdYukd4if;? zGifhjcif;iSg atmifjrifavNyD[k ighukdajymqkd\/
xkdtcg yvifawmfrSpaomow0gav;yg;ESifh toufBuD;olwkdYtv,f? taoowfNyD;ouJhokdYaom okd;oi,fonf &yfvsuf&Sdonfukd
igjrif\/ xkdokd;oi,fonf ajrBuD;wjyifvkH; vTwfaom bk&m;ocif\0dnmOfckepfyg;wnf;[laom rsufpdckepfvkH;ESifh csKdckepf
acsmif;&Sd\/olonfvm yvifawmfay:rSmxkdifawmfrlaomol\ vufsmvufrS pmapmifukdcH,lav\/xkdpmapmifukdcH,laomtcg? ow0gav;yg;ESifh toufBuD;olESpfq,fav;yg;wkdYonf? oefY&Sif;olwkdY\yXemwnf;[laom rD;IdU&m
eHYomaygif;ESifh jynfhaom a&Tzvm;wkdYukd4if;? apmif;wkdYukd4if;? toD;toD;ukdif? okd;oi,fa&SUjyyf0yfvsuf?ukd,fawmfonf taoowfjcif;ukd cHawmfrlaomtm;jzifh?
toD;toD;bmompum;ukdajymaom vltrsKd;tET,fcyfodrf;wkdYtxJrS tuREkfyfwkdYukd,l? taoG;awmfESifh bk&m;ociftbkdY
a&G;EIwfawmfrl\/ tuREkfyfwkdY\bk&m;ocifha&SUrSm? &Sifbk&ift&m4if;? ,Zfyka&m[dwft&m4if;? cefYxm;? ajrBuD;ay:rSmpkd;pH&a
omtcGifhukd ay;awmfrl\/ xkdaMumifh? ukd,fawmfonf pmapmifukdcH,l wHqdyfwkdYukdzGifhxkdufawmfrl\[k topfaomoDcsif;ukdoD
avQmufqkdMu\/xkdtcg igMunfh? yvifawmfrSpaomow0gwkdYESifh toufBuD;olwkdY\ywf0ef;usif? uka#oacsFru twkdif;rodrsm;pGmaom
aumif;uifwrefwkdY\ toHukdigMum;\/xkdolwkdYuvnf;? taoowfjcif;ukdcHcJhNyD;aomokd;oi,fonf? wefckd;? pnf;pdrf? ynm? tpGrf;owd? *kPftoa&? bkef;tmEkabmf?
aumif;BuD;r*Fvmukd cHxkdufawmfrl\[k? BuD;aomtoHESifhajymqkdMu\/aumif;uif? ajrBuD;? ajrBuD;atmuf? ork'&mtxJ? t&yf&yfwkdY &Sd&SdorQaoma0ae,sow0g taygif;wkdYu? yvifawmf
ay:rSm xkdifawmfrlaomolESifh okd;oi,fonf urmtqufquf aumif;BuD;r*Fvm? *kPftoa&? bkef; tmEkabmf? tpGrf;owd
&Sdawmfrlapownf;[k ajymqkdMuonfukd igMum;av\/ow0gav;yg;wkdYuvnf;? tmrif[kac:a0:Mu\/ toufBuD;olwkdYonfvnf; jyyf0yf ukd;uG,fMu\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4
6;5

okd;oi,fonf wHqdyfckepfcsufwGif wcsufukdzGifhaomtcg igMunfhvQif? rkdCf;BudK;oHjrnfouJhokdY? ow0gav;yg;wGifwyg;u?


vmMunfhavmh[k qkdonfukd igMum;\/xkdtcg igMunfhvQif? jrif;jzLwpD;&Sd\/ jrif;pD;aomolonf av;ukdukdif\/ ol o&zlukday;awmfrl\/ atmifjrifvsuf4if;?
atmifjrifjcif;iSg4if; xGufoGm;\/
'kwd,wHqdyfukdzGifhaomtcg? 'kwd,ow0gu vmMunfhavmh[kqkdonfukd igMum;\/xkdtcg jrif;eDwpD;xGuf? pD;aomolonfNidrf0yfjcif;ukd ajrBuD;ukyfodrf;jcif;iSg4if;? ajrBuD;om;wkdYukd tcsif;csif;taoowfapjcif;iSg4if;
tcGifh&\/ ol xm;BuD;ukday;awmfrl\/
wwd,wHqdyfukdzGifhaomtcg? wwd,ow0gu? vmMunfhavmh[kqkdonfukd igMum;\/ xkdtcg igMunfhvQif? jrif;eufwpD;&Sd\/
jrif;pD;aomolonf csdefcGifukdukdif\/1087

6;6
6;7
6;8
6;9
6;10
6;11
6;12
6;13
6;14
6;15
6;16
6;17

ow0gav;yg;tv,fajymoH[lrlum;? a'em&dwjym;ESifh *sKHqefwcGufukd&\/ rka,mqef okH;cGufukd&\/ qDESifhpyspf&nfukdrysufap


ESifh[k qkdonfukd igMum;\/
pwkwwHqdyfukdzGifhaomtcg? pwkwow0gu? vmMunhfavmh[kqkdonfukd igMum;\/xkdtcg igMunfhvQif? jrif;rGJwpD;&Sd\/ jrif;pD;aomolonf r&Pm[laomtrnf&Sd\/ r&PmEkdifiHonf xkdolaemufokdYvkdufav\/
olonf ajrBuD;av;pdwfwpdwfukdtpkd;& xm;ab;? rGwfodyfjcif;ab;? emaoab;? ajrom;&Jab;tm;jzifh owfykdifaomtcGifhukd&\/
yOrwHqdyfukdzGifhaomtcg? bk&m;ocif\EIwfuywfawmfaMumifh4if;? rdrdwkdYoufaocHcsufaMumifh4if;? taoowfjcif;udkcH&aom
olwdkY\0dnmOfrsm;udk ,Zfyvifatmufigjrif\/olwdkYuvnf;? oefY&Sif;[kwfrSef tpdk;ydkifawmfrlaomt&Sif? ajray:rSmaeaomolwdkYonf igwdkYtaoG;udkoGef;MuaomtjypfESifh
tavsmuf 'Pfray;bJ tb,frQavmufumvywfvHk; aeawmfrlrnfenf;[k BuD;aomtoHESifha<u;aMumfMu\/xdkolwdkY jzLaom0wfvHkudkay;awmfrl\/ olwdkYenf;wl taoowfjcif;udkcH&vwhHaom rdrdvkyfabmfaqmifbuf nDtpfudkwdkYonf
jynfhpHkjcif;odkYra&mufrSD? cPNidrfoufpGmae&MuOD;rnf[k olwkdYtm;rdefYawmfrl\/
qXrwHqdyfukdzGifhaomtcg igMunfhvQif? BuD;pGmaomajrvIyfjcif;jzpf\/ aeonf tarG;jzifh&ufaom t0wfMurf;uJhokdYrnf;\/
vtvkH;onf taoG;uJhokdYjzpf\/oabFmozef;yifukd jyif;pGmaomavwkdufvQif? tcsdefrwefaomtoD;a<uouJhokdY? aumif;uifMu,fwkdYonf ajray:okdYusMu\/rkdCf;aumif;uifonf pmapmifvdyfouJhokdYvGifhoGm;\/ awmifrsm;? uRef;rsm; taygif;wkdYonf rdrdwkdYae&mt&yfrSa&GUMu\/avmuDbk&if? rSL;rwf? ppfolBuD;? olaX;? ol<u,f? cGeftm;BuD;aomolrSp uRefrsm;? vlvGwfrsm;taygif;wkdYonf ajrwGif;4if;?
awmifay:rSm&Sdaom ausmufrsm;4if;? ykef;a&Smifvsufae? xkdawmifrsm;? ausmufrsm;wkdYukdac:vsuf?igwkdYtay:okdYusMuyg/ yvifay:rSmxkdifawmfrlaomol\rsufESmESifh okd;oi,f\trsufawmfukd uG,fum? igwkdYukdzkH;tkyfMuyg/trsufawmf xif&Sm;aomaeYBuD;a&mufygNyDwum;/ tb,folonf cH&yfEkdifrnfenf;[k ajymqkdMu\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1

xkdaemufrS ajrBuD;? yifv,f? opfyifrsm;wkdYavrvmapjcif;iSg? aumif;uifwref av;yg;wkdYonf ajr\av;rsufESmavwkdYukdukdif?


ajrav;rsufESm &yfaeonfukdigjrif\/7;2 touf&Sifawmfrlaom
bk&m;ocif\wHqdyfygaom
aumif;uifwrefwyg;onf
ta&SUrsufESmuwufvmonfukdigjrif\/
olonfvnf; ajrESifh yifv,fukdnOf;qJ&aom tcGifh&Sdaomaumif;uifwrefav;yg;ukd toHvTifh?7;3 igwkdYbk&m;ocif\uRefwkdYukd ezl;wHqdyfrcwfrSDwkdifatmif? ajr? yifv,f? opfyifwkdYukd rnOf;qJygESifh[k BuD;aomtoHESifh
a<u;aMumfav\/7;4 wHqdyfcwfjcif;ukdcH&aomolta&twGufukd igMum;? oa&vtrsKd;om;wdkY toD;toD;aomtrsKd;tET,fxJu vlwodef;
av;aomif; av;axmifwkdYonf wHqdyfcwfjcif;ukdcH&Mu\/7;5 ,k'trsKd;xJuwaomif;ESpfaxmif? kAiftrsKd;xJu waomif;ESpfaxmif? *'ftrsKd;xJuwaomif;ESpfaxmif/7;6 tm&SmtrsKd;xJu waomif;ESpfaxmif? evdtrsKd;xJu waomif;ESpfaxmif? rema&StrsKd;xJu waomif;ESpfaxmif?7;7 &SdarmiftrsKd;xJu waomif;ESpfaxmif? av0dtrsKd;xJu waomif;ESpfaxmif? ocgtrsKd;xJu waomif;ESpfaxmif?7;8 ZmAkvkeftrsKd;xJu waomif;ESpfaxmif? a,moyftrsKd;xJu waomif;ESpfaxmif? A,FmrdeftrsKd;xJu waomif;ESpfaxmifwkdYonf
wHqdyfcwfjcif;ukdcH&Mu\/
7;9
xkdaemufrS igMunfhvQif? toD;toD;bmompum;ukdajymaom vltrsKd;tET,fcyfodrf;wkdYtxJrSxGuf? tb,folrQ ra&wGufEkdifaom
vlrsm;taygif;wkdYonf jzLaom0wfvkHukd0wfqifvsuf? pGefyvGHcufukdukdifvsuf? yvifawmfa&SU? okd;oi,fa&SUrSm&yfaeMu\/7;10 olwkdYuvnf;? yvifay:rSmxkdifawmfrlaom igwkdY\ bk&m;ocifESifhokd;oi,fonf u,fwifawmfrljcif; csrf;om&Sdawmfrlapownf;[k
BuD;aomtoHESifh a<u;aMumfMu\/7;11 yvifawmfrSpaom toufBuD;olwkdYESifh ow0gav;yg;\ ywf0ef;usif&yfaeaom aumif;uifwreftaygif;wkdYonf? yvifawmfa&SUrSm
jyyf0yf bk&m;ocifukd ukd;uG,fvsuf?7;12 tmrif/ igwkdY\bk&m;ocifonf urmtqufquf aumif;BuD;r*Fvm? bkef;? ynmESifhwuG aus;Zl;csD;rGrf;jcif;? *kPftoa&? wefckd;
owd &Sdawmfrlapownf;/ tmrif[k ajymqkdMu\/
7;13 toufBuD;olwyg;uvnf;? jzLaom0wfvkHukd0wfqifaomolwkdYonf tb,folenf;/ tb,ft&yfu vmMuoenf;[k ightm;
ar;jref;vQif?7;14 igu? ocif? ukd,fawmfodyg\[k jyefavQmuf\/ oluvnf;? olwkdYonf BuD;pGmaom qif;&J'kutxJu xGufajrmuf?
rdrdwkdY0wfvkHukd okd;oi,f\taoG; avQmf jzLapaomol jzpfMuownf;/7;15 xkdaMumifh? bk&m;ocif\yvifawmfa&SUrSm ae&mukd&? Adrmefawmf bk&m;0wfukd aeYnOfhrjywfjyK&Mu\/ yvifay:rSm
xkdifawmfrlaomolonf olwdkYwGifusdef;0yfawmfrlrnf/7;16 olwkdYonf aemufwzef a&pmukd riwfrrGwf&Mu/ aea&mifjcnftvQif;rxd&/ tb,ftylukdrQ rcH&Mu/7;17 taMumif;rlum;? yvifawmftwGif;&Sdaom odk;oi,fonf olwkdYukdvkyfauR; toufprf;a&wGif;okdY vrf;jyvdrfhrnf/
bk&m;ocifonfvnf; olwkdYrsufpd rsuf&nf&SdorQwkdYukd okwfawmfrlrnf[k qkdav\/

1088

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3

owrwHqdyfudkzGifhaomtcg? aumif;uifbkH em&D0ufrQ wdwfqdwfpGmaeMu\/bk&m;ocifha&SUawmf &yfaeaomaumif;uifwrefckepfyg;ukd igjrif\/ olwkdY wHykd;ckepfvkH;ukday;\/aumif;uifwrefwyg;onf vm a&Tvifyef;ukdukdifvsuf ,Zfyvifem;rSm&yfae\/ yvifawmfa&SU&Sdaom a&T,Zfyvifay:rSm
oefY&Sif;oltaygif;wkdY\ yXemESifhtwlqufuyfjcif;iSg? rD;IdUaomeHYomaygif;trsm;ukd xkdolay;\/8;4 rD;IdUaomeHYomaygif;\tckd;taiGUonf oefY&Sif;olwkdY\ yXemrsm;ESifhtwl aumif;uifwref vufxJu bk&m;ocifh a&SUawmfokdY
wufav\/8;5
aumif;uifwrefonf vifyef;ukd,l ,Zfyvif\rD;ESifhjynfhapNyD;rS? ajrBuD;tay:okdYcsvkdufonf jzpf? toHjrnfjcif;? rkdCf;csKef;jcif;?
vQyfppf jyufjcif;? ajrBuD;vIyfjcif;jzpfMu\/
8;6 wHykd; ckepfvkH;&Sdaom aumif;uifwrefckepfyg;wkdYonf rIwfthHaomiSg rdrdwkdYukdjyifqifMu\/8;7 yXrolonfwHykd;rIwfaomtcg rkdCf;oD;jzpf\/ taoG;ESifha&maESmaomrD;vnf;jzpf\/ ajrBuD;tay:okdYcsvkduf? ajrokH;pkwpk?
opfyifokH;pkwpk? pdrf;aomjrufyif&SdorQwdkYukd uRrf;avmifav\/8;8
'kwd,aumif;uifwrefonf wHykd;rIwfaomtcg? rD;avmifaomawmifBuD;ukd yifv,fxJokdYcsvkdufouJhokdYjzpf? yifv,fokH;pkwpkonf
taoG;jzpf\/8;9 yifv,f touf&Sifaomow0gokH;pkwpkvnf; ao\/ oabFmokH;pkwpkvnf; ysuf\/8;10 wwd,aumif;uifwrefonf wHykd;rIwfaomtcg? rD;cGufuJhokdY xGef;awmufaomMu,fBuD;onf aumif;uifuus? jrpfokH;pkwpk
okdY4if;? prf;a&wGif;okdY4if; a&muf\/8;11 xkdMu,fonf a'ge&Guf[laomtrnf&Sd\/ a&okH;pkwpkonf a'ge&Gufjzpf a&cg;aomaMumifh? vltrsm;wkdYonf aoMu\/8;12 pwkwaumif;uifwrefonf wHykd;rIwfaomtcg? aeokH;pkwpk? vokH;pkwpk? Mu,fokH;pkwpkMuwf okH;pkwpkrkdufav\/ aeYokH;pkwpk?
nOfhokH;pk wpkonf tvif;r&Sd?8;13 xkdtcg igMunfhvQif? a&Tvif;wwaumifu? <uif;ao;aom aumif;uifwrefokH;yg;rIwfvk vwhHaomwHykd;oHaMumifh ajrBuD;om;wkdY
onf tr*Fvm? tr*Fvm? tr*Fvm&SdMu\[k aumif;uiftv,fysH0J BuD;aomtoHESifhqkdonfukd igMum;\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1

yOraumif;uifwrefonf wHykd;rIwfaomtcg? Mu,fwvkH;onf aumif;uifu ajrBuD;ay:okdYusonfukd igjrif\/ ol teufqkH;


aomwGif;\aomhukd tyfay;onfjzpf?9;2 olonf teufqkH;aomwGif;ukdzGifhvQif? BuD;pGmaomrD;zkd\tckd;uJhokdYaomtckd;onf wGif;xJuwufav\/ xkdwGif;\rD;ckd;aMumifh?
aeESifh tmumoaumif;uifonf arSmifrkdufav\/9;3 usKdif;aumifwkdYonf rD;ckd;txJu ajrBuD;tay:okdYxGuf? ajruif;NrD;aumufwefckd;uJhokdYaom wefckd;ukd&Mu\/9;4 ajr\jrufyifrSp pdrf;aomt&mrsm;? opfyifrsm;taygif;wkdYukdxm;? ezl; bk&m;ocif\ wHqdyfcwfjcif;ukdrcHaom vlwkdYukdom
nOf;qJrnftaMumif; olwkdYtm;ynwfxm;\/9;5 wHqdyfcwfjcif;ukdrcHaomolwkdYukdum; owf&aomtcGifhr&Sd/ ig;vywfvkH;jyif;pGmaom a0'emjzpfapaomtcGifh&Sd\/ xkdusKdif;aumif
jzpfapaom a0'emonfum;? uif;NrD;aumufonf vlukdxkd;aoma0'emuJhokdYjzpfownf;/
9;6 xkdaeY&ufumv vlwkdYonfaojcif;ukd&SmMuvdrfhrnf/ &Smaomfvnf;rawGU&Mu/ tvGefaocsifaomfvnf; aorif;onfolwkdYxHrS
ajy;oGm;vdrfhrnf/9;7 xkdusKdif;aumifwkdY\tqif;oPmefonf ppfwkdufjcif;iSgjyifqifaom jrif;\tqif;oPmefESifhwl\/ acgif;ay:rSma&To&zlukd aqmif;
[ef&Sd\/ rsufESmonf vlrsufESmuJhokdYjzpf\/9;8 qHyifonf rdef;rqHyifuJhokdYjzpf\/ oGm;onfvnf; jcaoFhoGm;uJhokdYjzpf\/9;9
&iftkyfwefqmonf oH&iftkyfwefqmuJhokdYjzpf\/ tawmifcwfaomtoHonf ppfwkdufajy;vmaom jrif;&xm;trsm;\toHuJhokdY
jzpf\/9;10 tNrD;onf uif;NrD;aumufESifhwl\/ tNrD;vnf; ql;&Sd\/ vlwkdYukd ig;vywfvkH; nOf;qJ&aomtcGifhwefckd;&Sd\/9;11 olwkdY\&Sifbk&ifrlum;? a[NAJbmomtm;jzifh tA'Kef[l4if;? a[vobmomtm;jzifh taygvsKef[l4if; ac:a0:aom teufqkH;
aom wGif;wrefjzpff\/9;12 tr*Fvmwyg;vGefNyD/ xkdaemufrS tr*FvmESpfyg; vmavOD;rnf/
9;13 qXraumif;uifwrefonf wHykd;rIwfaomtcg? bk&m;ocifha&SUawmf&Sdaom a&T,Zfyvif\csKdav;acsmif;xJu xGufaomtoHum;?9;14 Oz&wfjrpfBuD;em;rSmcsnfaESmifvsuf&Sdaom aumif;uifwrefav;yg;ukdvTwfavmh[k wHykd;&Sdaom qXraumif;uifwreftm;qkd
onfukd igMum;\/9;15 xkdtcg vlokH;pkwpkukd taoowfjcif;iSg? wem&D? w&uf? wv? wESpftbkdY jyifqifaomaumif;uifwrefav;yg;wkdYukd vTwfav\/9;16 jrif;pD;ol&JwkdY\ta&twGufum;? ESpfoacsFjzpf\/ xkdta&twGufukd igMum;&\/
9;17 xkdtwl Asm'dwflygkH xif&Sm;aomjrif;wkdYukd4if;? uefY? rD;? 0SgudEKausmufESifhNyD;aom &iftkyfwefqm&Sdaomjrif;pD;ol&JwkdYukd4if;
igjrif&\/ jrif;wkdY\acgif;onf jcaoFhacgif;uJhokdYjzpf\/ olwkdY\cHwGif;xJuvnf; uefY? rD;vQH? rD;ckd;xGufMu\/1089

9;18 olwkdY\cHwGif;xJuxGufaom uefY? rD;vQH? rD;ckd;wnf;[laom ab;okH;yg;aMumifh? vlokH;pkwpkaoMu\/9;19 taMumif;rlum;? olwkdYwefckd;onf cHwGif;4if;? tNrD;4if;wnf\/ tNrD;onfacgif;ESifhjynfhpkH a>rESifhwl\/ tNrD;tm;jzifh
nOf;qJwwfMu\/9;20 xkdab;'PfaMumifh raobJ <uif;aomvlwkdYonf ewfwkdYukd4if;? rjrifEkdif? rMum;Ekdif? roGm;vmEkdifaoma&Tkyfwk? aiGkyfwk?
aMu;eDkyfwk? ausmufkyfwk? opfom;kyfwkwkdYukd4if; rukd;uG,fbJaejcif;iSg? ukd,fvufESifhvkyfaomt&mrsm;ukd aemifwr&bJ aeMu
\/9;21 ukd,fusifhaomtusifhwnf;[laom vltoufukdowfjcif;? olwyg;ukdjyKpm;jcif;? rw&m;aomarxkefrSD0Jjcif;? olUOpmukdckd;jcif;?
trIrsm;ukdvnf; aemifwr&bJaeMu\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 cGeftm;BuD;aom aumif;uifwrefwyg;onf rkdCf;wdrfukd0wfvsuf? aumif;uifu qif;oufonfukd igjrif\/ ol\acgif;ay:
oufwHh&Sd\/ ol\rsufESmonf aeuJhokdYjzpf\/ ol\ajconfvnf; rD;cJwkdifuJhokdYjzpf\/10;2 zGifhxm;aompmapmifi,fukdukdifvsuf&Sd\/ vufsmajconf yifv,fay:rSm4if;? vuf0Jajconf ajrBuD;ayrSm4if; eif;?10;3 jcaoFha[mufouJhodkY BuD;aomtoHESifha<u;aMumfav\/ a<u;aMumfNyD;rS rdkCf;BudK;oHckESpfcsufjrnfav\/10;4 rdkCf;BudK;oHckESpfcsufjrnfNyD;rS igonfa&;rSwfrnf[ktm;xkwfaomf? aumif;uifrSxGufaom toHum;? rdkCf;BudK;oHckESpfcsufjrnf
aomt&mudk wHqdyfcwfavmh/ ra&;rrSwfESifh[kqdkonfudk igMum;\/10;5 xdktcgigjrif ajrESifhyifv,fay:rSm &yfaeaomaumif;uifwrefonf? vufsmvufudk aumif;uifodkYcsDNyD;vQif?10;6-7 bk&m;ocif\uRefawmfrsKd; ya&mzufwdkYtm; 0rf;ajrmufp&modwif;udk Asm'dwfxm;awmfrlonfESifh pyfqdkifaom bk&m;ocif\
eufeJaomt&monff? umvraES;bJ owraumif;uifwref wHydk;rIwfjcif; toHjrnfaomaeY&ufumv jynfhpHkjcif;odkYa&mufrnf[k
aumif;uif? ajrBuD;? ork'&mudk4if;? t&yf&yf&Sd&SdorQwkdYukd4if;? zefqif; urmtqufquf touf&Sifawmfrlaomolukd wkdif
wnf usdefqkdjcif;ukdjyKav\/
10;8 igMum;&aomaumif;uiftoHonf wzefightm;ajymonfum;? ajrESifhyifv,fay:rSm&yfaeaom aumif;uifwref\vuf zGifhxm;
vsuf&Sdaom pmapmifi,fukd oGm;,lavmh[kqkdvQif?10;9 igonf aumif;uifwrefxHokdYoGm; pmapmifi,fukday;yg[kawmif;\/ oluvnf; ,lpm;avmh/ 0rf;ukdcg;apvdrfhrnf/ okdYaomfvnf;
ypyf ysm;&nfuJhokdYcsKdvdrfhrnf[kqkdvQif? igonf pmapmifukd aumif;uifwref\vufrS,lpm;\/ ypyf ysm;&nfuJhokdYcsKd\/ pm;NyD;rS
0rf;cg;\/10;10 aumif;uifwrefuvnf;? oifonf toD;toD;bmompum;ukdajymaom vltrsKd;rsKd;wkdY4if;? &Sifbk&ifwkdY4if;? wzefya&mzuf
jyKa[majym&rnf[k qkdav\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1 wzef vSHwHESifhwlaomusLyifwvkH;ukd igYtm;ay; ighukdajymqkdonfum;? xavmh/ bk&m;ocif\AdrmefawmfESifh,Zfyvifukd wkdif;
avmh/ Adrmefawmf ukd;uG,faomolwkdYukdvnf; a&wGufavmh/11;2 Adrmefawmfwefwkdif;ukdrwkdif;ESifh? y,fxm;avmh/ wyg;trsKd;om;wdkYtyfay;NyD/ olwkdYonfoefY&Sif;aomNrdKUawmfukd? vav;q,fESpfv
ywfvkH; eif;Muvdrfhrnf/11;3 ig\oufaocHESpfyg;ukd igtcGifhay;rnf/ olwkdYonfavQmfawt0wfukd0wfvsuf? t&ufwaxmifESpf&majcmufq,fywfvkH; ya&mzuf
jyKMu vdrfhrnf/11;4 xkdolwkdYonfum;? ajrBuD;t&Sif\a&SUawmf pkdufxm;aomoHvGifyifESpfyifESifh rD;cGufESpfvkH;jzpfownf;/11;5 wpkHwa,mufaomolonf olwkdYukdnOf;qJjcif;iSgtvkd&SdvQif? olwkdY\cHwGif;xJurD;xGuf &efolwkdYukdrsKdwwf\/ wpkHwa,mufaom
olonf xkdolwkdYukdnOf;qJjcif;iSgtvkd&SdvQif? xkdokdYtaoowfjcif;ukdcH&rnf/11;6 xkdolwdkYonf ya&mzufjyKaomaeY&ufumv rkdCf;r&Gmapjcif;iSg? rkdCf;aumif;uifukdydwf&aomtcGifh? jrpfa&? wGif;a&ukd taoG;jzpf
ap&aom tcGifh? rdrdwkdYtvkd&SdorQaomtcg ab;trsKd;rsKd;jzifhajrBuD;ukd 'Pfcwf&aomtcGifhukd &Mu\/
11;7 olwkdYonf oufaocHNyD;aomtcg? teufqkH;aomwGif;xJuwufaom om;&Jonf olwkdYukdppfwkduf atmifvdrfhrnf/ toufukd
owfNyD;rS?11;8 olwkdYocifonf vuf0g;uyfwkdifrSmtaocHawmfrlaomt&yfwnf;[laom aom'kH[l4if;? tJ*kwK[l4if; twGif;teuftm;jzifh
ac:a0:aom NrdKUBuD;\vrf; tavmif;aumifwkdYonf ae&pfMuvdrfhrnf/11;9 toD;toD;bmompum;ukdajymaom vltrsKd;tET,fwkdYonf okH;&ufcGJywfvkH; tavmif;aumifwkdYukdjrif&? oN*K[fjcif;ukdjrpfwm;
Muvdrfhrnf/11;10 ajrBuD;ay:rSmaeaomolwkdYonf xkdtavmif;aumifwkdYukdjrifaomtcg? 0rf;ajrmuf aysmfarGUjcif;ukd jyKMuvdrfhrnf/ wa,mufukd
wa,muf vufaqmifay;vkdufMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? txufu xkdya&mzufESpfyg;wkdYonf ajrBuD;ay:rSmaeaomolwkdYukd
jyif;pGmaESmifh&SufnOf;qJMu onf[k ightm;ajymqkdav\/1090

11;11 xkdaemuf okH;&ufcGJvGefNyD;vQif? bk&m;ocifhtxHawmfutouf0dnmOfonf olwkdY0ifojzifh? olwkdYonfrwfwwfx jriforQaom


olwkdYonf tvGefaMumuf&GHUMu\/11;12 aumif;uifuxGufaomtoHBuD;um;? t&yfokdYwufMuavmh[k rdrdwkdYtm;ajymqkdonfukd olwkdYonfMum;vQif? rkdCf;wdrfjzifh
aumif;uifokdY wuf &efolwkdYonfjrifMu\/11;13 xkdtcsdefem&D BuD;pGmaomajrvIyfjcif;jzpf? NrdKUkd;q,fpkwpkNydKav\/ xkdajrvIyfjcif; vlckepfaxmifaoMu\/ <uif;aomolwkdYonf
aMumuf&GHU aumif;uifbkH\t&Sif bk&m;ocifukdcsD;rGrf;Mu\/11;14 'kwd,tr*FvmvGefNyD/ wwd,tr*Fvmonf tvsiftjrefvmvdrfhrnf/
11;15 owraumif;uifwrefonf wHykd;rIwfaomtcg? aumif;uifbkH BuD;aomtoHwkdYum;? avmuDEkdifiHonfigwkdYt&Sif\EkdifiHjzpfavNyD/
xkdt&Sif\ c&pfawmfEkdifiHjzpfavNyD/ olonfvnf;urmtqufqufpkd;pHawmfrlrnf[k ajymqkdMu\/11;16 bk&m;ocifha&SUawmf rdrdwkdYyvifay:rSmxkdifaom toufBuD;olESpfq,fav;yg;wkdYonfjyyf0yf bk&m;ocifukdukd;uG,fvsuf?11;17 teEwefckd;ESifhjynfhpkH? ypKyef? twdwf? tem*wf umvtpOf&Sdawmfrlaom xm0&t&Sif bk&m;ocif? ukd,fawmf\r[mwefckd;awmfukd
,laqmif pkd;pHawmfrlaomaus;Zl;awmfukd tuREkfyfwkdYonfcsD;rGrf;yg\/11;18 vlrsKd;wkdYonf trsufxGufMuonfjzpf? trsufawmfonfvnf;a&mufygNyD/ aovGefaom olwkdYukdw&m;pD&ifqkH;jzwfawmfrl?
ukd,fawmf\uRefwnf;[laom ya&mzufwkdYtm;4if;? oefY&Sif;olwkdYtm;4if;? ukd,fawmfukdaMumuf&GHUkdaoaomoltBuD;ti,fwkdYtm;
4if;? qkaus;Zl;ukd ay;oem;awmfrl? ajrBuD;ukdzsufqD;aomolwkdYukd zsufqD;awmfrlaomtcsdefa&mufygNyD[k avQmufqkdMu\/11;19 wzef aumif;uifbkH bk&m;ocif\AdrmefawmfukdzGifhxm;? AdrmefawmfxJrSm y#dnmOfaowmawmfxif&Sm;av\/ vQyfppfjyufjcif;?
toHjrnfjcif;? rkdCf;csKef;jcif;? ajrvIyfjcif;? tvkH;BuD;pGmaom rkdCf;oD;usjcif;jzpfMu\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1

aumif;uif BuD;pGmaomedrdwfvuPm[lrlum;? rdef;rwOD;onf aeukd0wfvsuf? vukdajcjzifheif;vsuf? rdrdacgif;ay: Mu,fq,fESpf


vkH;jzifh NyD;aomo&zlukdaqmif;vsuf ay:vm\/12;2 xkdrdef;ronfukd,f0efaqmifbGm;thHaoma0'em jyif;aomaMumifh atmf[pfav\/12;3 aumif;uif tjcm;aomedrdwfvuPmay:vmonfum;? tqif;eDaome*g;BuD;onf acgif;ckepfvkH;? csKdq,facsmif;ESifhwuG
acgif;ay: o&zlckepfqlukd aqmif;vsuf&Sd\/12;4 ol\tNrD;onf aumif;uifMu,fokH;pkwpkukdqGJiif ajrBuD;okdYcsvkdufav\/ om;ukdbGm;vkaomrdef;ronf bGm;aomtcg? e*g;onf
xkdom;ukdukdufpm;rnfhtBuHESifh rdef;ra&SU&yfae\/12;5 xkdrdef;ronf vlrsKd;wumwkdYukd oHvSHwHESifhtkyfpkd;vwhHaomom;a,mufsm;ukd bGm;jrif\/ xkdom;ukdbk&m;ocifhxHokdY4if;? yvifawmfokdY
4if; csD,l awmfrl\/12;6 rdef;ronf t&ufwaxmifESpf&majcmufq,fywfvkH; awmauR;arG;jcif;ukdcH&rnftaMumif; bk&m;ocifjyifqifawmfrlaomt&yfokdY
ajy; av\/
12;7 aumif;uifppfjzpf\/ rdauvESifhol\aumif;uifwrefwkdYonf e*g;ukdppfwkdufMu\/ e*g;ESifhol\wrefwkdYonf ppfwkdufrEkdifMu/
12;8 aumif;uifvnf;olwkdYaep&mr&Sd/12;9 xkdtcg? avmuwEkdifiHvkH;ukdvSnfhjzm; rm&fewfpmweftrnf&Sdaom a&S;a>ra[mif;wnf; [laom e*g;BuD;ukd4if;? olESifhtwl
ol\wrefwkdYukd4if;? ajrBuD;okdYcsvkdufMu\/12;10 aumif;uifbkH BuD;aomtoHum;? ,ckrSmu,fwifjcif;jzpf\/ wefckd;awmfvnf;jzpf\/ igwkdYbk&m;ocif\EkdifiHawmfESifhol\
c&pfawmf\tmPmawmfpufvnf;jzpf\/ taMumif;rlum;? igwkdYnDtpfukdrsm;ukd igwkdYbk&m;ocifha&SUawmfaeYnOfhrjywf tjypfwif
aom&efolukd atmufokdYcsavNyD/12;11 olwkdYonf okd;oi,f\taoG;tm;jzifh4if;? rdrdwkdYoufaocHcsuf EIwfuywfw&m;tm;jzifh4if; atmifjrif? taocHonfwkdifatmif
ukd,ftoufukdrESajrmMu/12;12 xkdaMumifh? aumif;uifESifhaumif;uifom;wkdY&Tifvef;Muavmh/ ajrBuD;ESifh yifv,fonf tr*Fvm&Sd\/ taMumif;rlum;? rm&fewfonf
rdrdumvwcPom&Sdonfukdod? jyif;pGmaoma'gotrsufESifhwuG oifwkdY&Sd&mokdYqif;avNyD[kqkdMuonfukd igMum;\/
12;13 xkde*g;onf ajrBuD;okdY ukd,fusonfukdodjrifavaomf? om;a,mufsm;ukdbGm;jrifaom rdef;rukdnOf;qJ\/12;14 rdef;ronfxkda>rESifhvGwf? wumv? ESpfumv? umvw0ufywfvkH; auR;arG;jcif;ukdcH&m t&yfwnf;[laom awmt&yfokdY ysHEkdif
rnftaMumif;? a&Tvif;wBuD;\tawmifESpfbufudk &av\/12;15 xkdtcg? rdef;rukd a&t[kefjzifharsmoGm;apjcif;iSg? e*g;onf rdrdcHwGif;xJu jrpfa&pD;ouJhokdYa&ukd rdef;raemuf xkwfypfav\/12;16 ajrBuD;onf rdef;rukdrp rdrdcHwGif;ukdzGifhNyD;vQif? e*g;\cHwGif;xJuxkwfypfaom jrpfa&ukdrsKdav\/12;17 e*g;onfrdef;rukdtNidK;xm;\/ bk&m;ocif\ynwfawmfwkdYukdusifh? a,I\oufaocHawmfrl csufukd pGJvrf;aomolwnf;[laom
xkdrdef;r <uif;aomtrsKd;tET,fukd ppfwkdufjcif;iSgoGm;\/

1091

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 yifv,fem;oJay:rSmig&yf? om;&Jwaumifonfacgif;ckepfvkH;? csKdq,facsmif;ESifhwuG csKday:o&zlq,fqlukdaqmif;vsuf?
acgif;ay:vnf; bk&m;ocif\toa&awmfukd Iwfcsaomemr&Sdvsuf? yifv,fxJuwufonfukdjrif\/13;2 xkdokdY igjrifaomom;&Jonf usm;opfESifhwl\/ ol\ajconf 0HajcuJhokdYjzpf\/ ol\EIwfonfvnf; jcaoFhEIwfuJhokdYjzpf\/ e*g;onf
rdrdwefckd;ESifh rdrdyvifukd4if;? BuD;pGmaomtmPmpufukd4if; om;&Jtyfay;\/13;3 om;&J\acgif;wvkH;onf aoatmifuGyfrsufNyD;ouJhokdYjzpf? aoapaom'Pfcsufonf aysmufvsuf&Sd\/ ajrBuD;om;taygif;wkdYonf
om;&JaemufokdYvkduf thHMoMu\/13;4 xkdom;&J tmPmpufukdtyfay;aom e*g;ukdukd;uG,fMu\/ om;&Jukdvnf;ukd;uG,f? tb,folonfom;&JESifhwloenf;/ tb,fol
onf olUukdppfNyKdifEkdifoenf;[k ajymqkdMu\/13;5 xkdom;&Jonfvnf; BuD;pGmaompum;ukd4if;? bk&m;ocifukdjypfrSm;aompum;ukd4if; ajymwwfaomEIwfESifhjynfhpkH? vav;q,fESpfv
ywfvkH; pD&if&aomtcGifhukd&\/13;6 bk&m;ocifukdjypfrSm;aompum;tm;jzifh emrawmfESifhwJawmfukd4if;? aumif;uifom;wkdYukd4if;? jypfrSm;jcif;iSg EIwfukdzGifhxm;\/13;7 oefY&Sif;olwkdYukdppfwkduf Ekdif&aomtcGifhukd&\/ toD;toD;bmompum;ukdajymaom vltrsKd;tET,fcyfodrf;wkdYukd tkyfpkd;&aom
tcGifhukdvnf;&\/13;8 uGyfrsufaomokd;oi,f\toufpmapmif urmOD;uyif pm&if;r0ifaom ajrBuD;om;taygif; wkdYonf om;&Jukdukd;uG,fMu\/13;9 em;&Sdaomolrnfonfum;Mum;ygap/13;10 olwyg;ukdbrf;qD;,loGm;aomolonf ukd,fwkdifbrf;qD;,loGm;jcif;ukdcH&vdrfhrnf/ xm;jzifhowfwwfaomolonfvnf; ukd,fwkdif
xm;jzifhao&rnf/ t&moefY&Sif;olwdkYvnf; onf;cHp&mtaMumif;? ,kHMunfp&mtaMumif;&Sd\/
13;11 tjcm;aomom;&Jwaumifonf? okd;oi,f\csKdESifhwlaom csKdESpfacsmif;&Sd? e*g;uJhokdYpum;ajymvsuf? ajrBuD;xJuxGufonfukd
igjrif\/13;12 xkdom;&Jonf olUt&ifjzpfaom yXrom;&J\tmPmpuf &SdorQukdokH;pGJ\/ aoapaom'Pfcsuf aysmufcJhNyD;aom yXrom;&Jukd
ajrBuD;rSp ajrBuD;om;wdkYonf ukd;uG,fapjcif;iSgjyK\/13;13 BuD;pGmaomedrdwfvuPmwkdYukdvnf; jy\/ vlwkdYrsufarSmuf aumif;uifu ajrBuD;tay:okdY rD;ukdqif;ap\/13;14 yXrom;&Ja&SU jyykdifaomedrdwfvuPmwdkYtm;jzifh ajrBuD;om;wkdYukdvSnfhjzm;\/ xm;ESifhckwfaom'PfcsufukdcH& touf&Sif
ao;aom om;&J\kyfwkukdvkyfapjcif;iSg ajrBuD;om;wdkYukdrSmxm;\/13;15 om;&J\kyfwkonf pum;ajymEkdifrnftaMumif;ESifh? rdrdukd rukd;uG,faomol&SdorQwkdYukd owfjcif;iSg jyKEkdifrnftaMumif;? kyfwk
toufukdoGif;ay;&aomtcGifhudkvnf;&\/13;16 aiG&wwfaomol? qif;&Jaomol? uRefcH&aomol? vGwfaomol? tBuD;ti,f&SdorQwkdYonf vufsmvufjzpfap? ezl;jzpfap? wH
qdyfvufrSwfukdcHapjcif;iSg4if;?13;17 xkdwHqdyfvufrSwfwnf;[laom om;&J\emrjzpfap? emr\ta&twGufjzpfap? wckckukdrcHaomolwa,mufrQ ra&mif;r0,fapjcif;
iSg4if; pD&if\/13;18 t&mynm&Sd\/ OmPf&Sdaomolonf om;&J\ta&twGufukd a&wGufap/ vl\ta&twGufjzpf\/ ajcmuf&majcmufq,f
ajcmufvnf;jzpf\/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 xkdaemufrSigMunfhvQif? okd;oi,fonfZdtkefawmifay:rSm&yfae\/ ol\emrESifh crnf;awmf\emrukd ezl; tu&mwifaomol
wodef;av;aomif;av;axmifvnf; olESifhtwl&SdMu\/14;2 ork'&ma&oH? BuD;pGmaomrkdCf;BudK;oHuJhokdY aumif;uifutoHukdigMum;\/ xkdokdYigMum;aomtoHonf apmif;orm;rsm;
apmif;wD;aomtoH uJhokdYjzpf\/14;3 yvifawmfa&SU4if;? ow0gav;yg;ESifhtoufBuD;olwkdYa&SU4if;? olwkdYonf topfaomoDcsif;ukdqkdMu\/ ajrBuD;rSa&G;EIwfaomol
wodef; av;aomif;av;axmifrSwyg;? tb,folrQ xkdoDcsif;ukdoifr&Ekdif/14;4 xkdolwkdYonf unmjzpf arxkeftrIESifhrnpfnL;aomoljzpfMu\/ okd;oi,foGm;av&m&m t&yfokdY aemufawmfvkdufaomoljzpfMu\/
vlwkdYtxJua&G;EIwf bk&m;ocifESifh okd;oi,ftbkdY tOD;oD;aomtoD;jzpfMu\/14;5 tjypfESifhuif;vGwfMuonfjzpf olwkdYEIwfrkomr&Sd/
14;6 ajrBuD;ay:rSmaeaomolwnf;[laom toD;toD;bmompum;ukdajymaomvltrsKd;tET,f cyfodrf;wkdYtm; xm0&{0Ha*vdw&m;udk
a[m&aom aumif;uifwrefwyg;u?14;7 bk&m;ocifukdaMumuf&GHUcsD;rGrf;Muavmh/ w&m;pD&ifawmfrlaomtcsdefa&mufvmNyD/ aumif;uif? ajrBuD;? ork'&mESifh prf;a&wGif;wkdYukd
zefqif;awmfrlaomt&Sifukd ukd;uG,fMuavmh[k BuD;aomtoHESifhajymqkd aumif;uiftv,fysH0Jvsuf&Sdonfukd igjrif\/14;8 aumif;uifwrefwyg;uvnf;? AmAkvkefNrdKUBuD;NydKvJNyD/ rdrdrw&m;aomarxkef\ tqdyftawmufwnf;[laompyspf&nfukd vlrsKd;
taygif; wdkYtm; wkdufavNyD;aom AmAkvkefNrdKUBuD;NydKvJNyD[k vkdufajymqkd\/-

1092

14;9 xkdrSwyg;? wwd,aumif;uifwrefu? tMuifolonfom;&JESifhol\kyfwkukdukd;uG,f? ol\wHqdyfvufrSwfukdezl;cHonfjzpfap?


vufcHonfjzpfap?14;10 xkdolonf bk&m;ocif\a'gozvm;avmif;aom trsufawmfpyspf&nfppfukd aomuf&vdrfhrnf/ oefY&Sif;aomaumif;uifwrefwkdY
a&SU? okd;oi,fa&SUwGif? uefYESifha&maomrD;xJrSm jyif;pGmaomnOf;qJjcif;ukdcH&vdrfhrnf/14;11 xkdnOf;qJjcif;\rD;ckd;onf urmtqufqufwufvsuf&Sd\/ om;&JESifhol\kyfwkukdukd;uG,f? ol\ emrwHqdyfvufrSwfukdcHaom
olwkdYonf aeYnOfhrjywf oufomr&Mu[k? vkduf BuD;aomtoHESifhajymqkd\/14;12 bk&m;ocif\ynwfwkdYukd4if;? a,I\,kHMunfjcif;ukd4if;? apmifha&SmufaomoefY&Sif;olwkdYonf t&m onf;cHp&mtaMumif;&Sd\/14;13 wzefwkH? aumif;uifutoHum;? ,ckrSp ocifbk&m;aoaomolwkdYonf r*Fvm&SdMu\[k a&;xm;avmh[k ajymqkdonf
ukdigMum;\/ 0dnmOfawmfuvnf;? xkdokdYrSefay\/ xkdolwkdYonf yifyef;jcif;Nidrf;rnftaMumif;&Sd? olwkdY\tusifhwkdYonfvnf;
olwkdYESifhtwlvkdufMu\[k rdefYawmfrl\/
14;14 wzefigMunfhvQif? jzLaomrkdCf;wdrf&Sd\/ vlom;awmfESifhwlaomolonf acgif;awmfay: a&To&zlukdaqmif;vsuf? xufaom
wHpOfukdukdifvsuf? rkdCf;wdrfay:rSmxkdifawmfrl\/14;15 aumif;uifwrefwyg;onf AdrmefawmfxJuxGuf? ukd,fawmf\wHpOfukdvTwf pyg;ukd&dwfawmfrlyg/ &dwf&aomtcsdefa&mufygNyD/
ajrBuD;&dwfp&m pyg;rSnfhygNyD[k rkdCf;wdrfay:rSmxkdifaomolukd BuD;aomtoHESifh[pfav\/14;16 rkdCf;wdrfay:rSmxkdifaomolonf rdrdwHpOfukdajrBuD;oGif; ajrBuD;\pyg;ukd &dwfawmfrl\/14;17 aumif;uifwrefwyg;onf aumif;uifbkH&Sdaom AdrmefawmfxJuxGuf olvnf; xufaomwHpOfyg\/14;18 rD;ukdtpkd;&aomaumif;uifwrefwyg;onf ,ZfyvifxJuxGuf xufaomwHpOfygaomolukd BuD;pGmaoma<u;aMumfjcif;ESifh ac:
vsuf? oif\xufaomwHpOfukdvTwf ajrBuD;\ pyspfoD;>ywfwdkYukd&dwfavmh/ toD;rSnfhNyD[kajymqkd\/14;19 aumif;uifwrefonfvnf; rdrdwHpOfukdajrBuD;oGif; ajrBuD;\pyspfoD;ukd&dwfNyD;rS? bk&m;ocif\trsufawmfwnf;[laom
e,f&mwefqmBuD;xJokdYcsav\/14;20 NrdKUjyif e,f&mwefqmukdzdeif; taoG;onf wq,fajcmuf,lZemc&D;wa&SmufvkH; jrif;ZufBudK;ukdrDSonfwkdifatmif
e,f&mwefqmxJuxGufav\/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 wzefwkH? bk&m;ocif\trsufawmfukdNyD;pD;apaom aemufqkH;ab;'Pfckepfyg;&Sdaom aumif;uifwrefckepfyg;wnf;[laom?
aumif;uif tHhbG,faomedrdwfBuD;tjcm;wyg;ukd igjrif&\/15;2 rD;ESifha&maom zefa&uefuJhokdY&Sdonfukdvnf; jrif&\/ om;&JESifh4if;? ol\kyfwkESifh4if;? ol\emrta&twGufESifh4if;? vGwfatmifjrif
aomolwkdYonf? bk&m;ocif\ apmif;awmfwkdYukdukdifvsuf? zefa&uefem;rSm &yfaeMuonfukdjrif&\/15;3 xkdolwkdYonf bk&m;ocif\uRefarma&S\oDcsif;ESifh okd;oi,f\oDcsif;ukdoD? teEwefckd;ESifhjynfhpkHawmfrlaom xm0&t&Sif
bk&m;ocif? ukd,fawmf\tjyKtrlwkdYonf aumif;jrwf tHHhMobG,fjzpfMuyg\/ vlrsKd;wkdY\bk&if? ukd,fawmf\tusifh"avhwkdYonf
ajzmifhrwf[kwfrSefMuyg\/15;4 tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmfukdraMumuf&GHUbJ? emrawmfukdrcsD;rGrf;bJ tb,fol ae&ygthHenf;/ ukd,fawmfwyg;wnf;omvQif
oefY&Sif;awmfrl\/ w&m;ojzifhpD&ifawmfrljcif;t&mwkdYonf xif&Sm;onfjzpf? vlrsKd;taygif;wkdYonfvm a&SUawmf ukd;uG,fMuyg
vdrfhrnf[k avQmufqkdMu\/
15;5 xkdaemufigMunfhvQif? aumif;uifbkH oufaocHawmfrlcsufXmyem&m wJawmf&SdaomAdrmefawmfukd zGifhxm;NyD/15;6 ab;'Pfckepfyg;&Sdaom aumif;uifwrefckepfyg;wkdYonf pifMu,fajymifvufaom ykdufqeft0wfukd0wfvsuf? &ifa&T&ifpnf;ukd
pnf;vsuf AdrmefawmfxJu xGufvmMu\/15;7 ow0gav;yg;wGifwyg;onf urmtqufquftouf&Sifawmfrlaom bk&m;ocif\ trsufawmfESifhjynfhaom a&Tzvm;ckepfvkH;ukd
aumif;uifwrefckepfyg;wkdYtm; ay;\/15;8 bk&m;ocif\bkef;wefckd;tmEkabmfawmfaMumifh? Adrmefawmfonf rD;ckd;ESifhjynfh aumif;uifwref ckepfyg;\ ab;'Pfckepfyg;
rukefrDwkdifatmif AdrmefawmfxJokdY tb,folrQr0ifEkdif/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1 AdrmefawmfxJuBuD;aomtoHum;? oGm;Muavmh/ bk&m;ocif\ trsufawmfzvm;ckepfvkH;ukd ajrBuD;ay:okdYoGef;avmif;Muavmh[k
aumif;uifwrefckepfyg;wkdYtm;ajymqkdonfukd igMum;\/16;2 yXrolonf oGm; rdrdzvm;ukdajrBuD;ay:okdYoGef;avmif;vQif? om;&J\wHqdyfvufrSwfukdcH ol\kyfwkukdukd;uG,faomvlwkdY
tvGefqkd;aom tempdrf;aygufav\/16;3 'kwd,aumif;uifwrefonf rdrdzvm;ukd yifv,fay:okdYoGef;avmif;vQif? yifv,fonf vlao\taoG;uJhokdYaom taoG;jzpf\/
yifv,f touf&Sifaomow0gtaygif;wkdYonf aoMu\/16;4 wwd,aumif;uifwrefonf rdrdzvm;ukdjrpfay:okdY4if;? prf;a&wGif;ay:okdY4if; oGef;avmif;vQif? xkdt&mwkdYonf taoG;jzpfMu\/1093

16;5

aumif;uifwrefuvnf;? ypKyef? twdwf? tem*wfumvtpOf&Sdawmfrlaomt&Sif? ukd,fawmfonf okdYw&m;pD&ifawmfrlonftrIrSm


ajzmifhrwfawmfrl\/16;6 xkdolwkdYonf oefY&Sif;olwkdY\taoG;? ya&mzufwkdY\taoG;ukd oGef;avmif;Muonfjzpf? olwkdYtm; taoG;ukdwkdufawmfrlNyD/
olwkdYvnf; cHxkdufMuyg\[kavQmufqkdonfukd igMum;\/16;7 ,Zfyvifuvnf;? rSefyg\/ teEwefckd;ESifhjynfhpkHawmfrlaom xm0&t&Sifbk&m;ocif? ukd,fawmfpD&ifawmfrljcif;t&mwkdYonf
[kwfrSefajzmifhrwfMuyg\[k avQmufqkdaom toHukdigMum;\/
16;8 pwkwaumif;uifwrefonf rdrdzvm;ukd aeay:okdYoGef;avmif;vQif? aeonfvlwkdYukd rD;avmif&aomtcGifhukd&\/16;9 yltm;BuD;aomt&Sdefjzifh vlwkdYonf avmifjcif;ukdcH&? xkdab;'PfwkdYukd tpkd;ykdifawmfrlaom bk&m;ocif\emrawmfukdusdefqJMu\/
bk&m;ocifukdcsD;rGrf;jcif;tvkdiSg aemifwr&Mu/16;10 yOraumif;uifwrefonf rdrdzvm;ukd om;&J\yvifay:okdYoGef;avmif;vQif? ol\EkdifiHonf arSmifrkduftwdjzpfav\/ EkdifiHom;
wkdYonf yifyef;tm;BuD;onfESifh rdrdwkdYvQmukdukdufcJMu\/16;11 rdrdwdkYcH&aoma0'emESifh tempdrf;rsm;aMumifh aumif;uifbkH\t&Sifbk&m;ocifukd usdefqJMu\/ rdrdwdkYtusifhukdvnf; aemifwr&Mu/
16;12 qXraumif;uifwrefonf rdrdzvm;ukd Oz&wfjrpfBuD;ay:okdY oGef;avmif;vQif? ta&SUrsufESmbk&ifwkdYoGm;&mvrf;ukd jyifqifapjcif;
tvkdiSg xkdjrpfa&onf cef;ajcmufav\/16;13 xkdtcg? e*g;\cHwGif;xJu4if;? om;&J\cHwGif;xJu4if;? rdpmya&mzuf\cHwGif;xJu4if;? bm;aumifuJhokdY npfnL;aom0dnmOfokH;yg;
xGufonfukd igjrif\/16;14 edrdwfvuPmwkdYukdjyaom ewfqkd;\0dnmOfjzpfownf;/ xkd0dnmOfwkdYonf avmuDwEkdifiHvkH;wGif &Sdaom &Sifbk&ifwkdYxHokdYxGufoGm;?
teEwefckd;ESifhjynfhpkHawmfrlaom bk&m;ocif\aeYBuD; ppfwkdufjcif;tvkdiSg pka0;apMu\/16;15 a[NAJbmomtm;jzifh tmra*'keftrnf&Sdaomt&yf pka0;apMu\/16;16 toHawmfum;? olckd;uJhokdYigvm\/ t0wftcsnf;pnf;ESifhoGm;vm olwyg;a&SU &Sufp&m taMumif;r&Sdapjcif;iSg Ekd;vsufae?
ukd,ft0wfukdapmihfaomolonf r*Fvm&Sd\/
16;17 owraumif;uifwrefonf rdrdzvm;ukd tmumoaumif;uifay:okdYoGef;avmif;vQif? NyD;NyD[kBuD;aomtoHonf aumif;uif
Adrmefawmf&Sdaom yvifawmfxJuxGuf\/16;18 vQyfppfjyufjcif;? toHjrnfjcif;? rkdCf;csKef;jcif;? BuD;pGmaomajrvIyfjcif;jzpfMu\/ ajrBuD;tay:rSm vlwkdYjzpfonfhumvrSp
xkdokdYaomvuPm ESifh xkdrQavmufjyif;xefpGmaomajrvIyfjcif;onf rjzpfpzl;/
16;19 NrdKUBuD;onfokH;jzmuGJjym; vltrsKd;rsKd;aeaomNrdKUwkdYonf NydKvJMu\/ bk&m;ocifonf jyif;pGmaoma'gotrsufawmf\ pyspf&nf
zvm;ukd wkdufjcif;iSg AmAkvkefNrdKUBuD;ukd atmufarhawmfrl\/ uRef;&SdorQwkdYonf vGifhajy;Mu\/ awmifrsm;wkdYonf uG,faysmufMu\/16;20 tcsdeftcGufwq,f&SdaomrkdCf;oD;onf aumif;uifuvlwkdYtay:okdY usav\/16;21 xkdrkdCf;oD;ab;'PftvGefBuD;onfjzpf? vlwkdYonf rkdCf;oD;ab;'PfaMumifh bk&m;ocifukdusdefqJMu\/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1 zvm;ckepfvkH;&Sdaom aumif;uifwrefckepfyg;wkdYwGif wyg;onfvmNyD;vQif? ighukdEIwfquf? vmcJhyg/ a&tay:rSmxkdifaom
jynfwefqmBuD; pD&ifjcif;trIukdigjyrnf/17;2 avmuD&Sifbk&ifwkdYonf rw&m;aomarxkefukd olESifhjyKMuNyD/ ajrBuD;om;wkdYonf ol\rw&m;aom arxkef\pyspf&nfESifh,pfrl;Mu
NyD[kajymqkd vsuf?17;3 ighukd0dnmOfawmftm;jzifh awmokdYaqmifoGm;av\/ acgif;ckepfvkH;ESifhcsKdq,facsmif;&Sd? bk&m;ocif\toa&awmfukdIwfcsaom
emrwkdYESifhtjynfh&Sdaom om;&JeDtay:rSmxkdifvsuf&Sd aomrdef;rwOD;ukd igjrif\/17;4 xkdrdef;ronf t0wfeD? t0wfarmif;ukd0wfvsuf? a&Twefqm? ausmufjrwfwefqm? ykvJwefqmukdqifvsuf&Sd\/ pufqkyfGH&SmbG,f
aomt&mESifh4if;? rdrdrw&m;aomarxkef\ npfnL;jcif;ESifh4if; jynfhaoma&Tzvm;ukdukdifvsuf&Sd\/17;5 ezl; tu&mwifaombGJUrlum;? eufeJaomt&m? AmAkvkefNrdKUBuD;? jynfwefqmwdkY\trd? ajr pufqkyfGH&SmbG,faomt&mwkdY\
trdaywnf;/17;6 xkdrdef;ronf oefY&Sif;olwkdY\taoG;? a,I\oufaocHwkdY\taoG;ESifh ,pfrl;onfukdigjrif\/ xkdokdYjrifaomtcg tvGeftHhMo
rdef;armae\/
17;7 aumif;uifwrefuvnf;? tb,faMumifhthHMooenf;/ xkdrdef;r\eufeJaomt&mukd4if;? acgif;ckepfvkH;ESifhcsKdq,facsmif;&Sd
xkdrdef;rukdaqmifaom om;&J\eufeJaomt&mukd4if; igajymrnf/17;8 ,ckjrifaomom;&Jonfjzpfbl;NyD? jzpfqJr&Sd? teufqkH;aomwGif;xJuwuf zsufqD;jcif;okdY a&mufvdrfhrnf/ urmOD;uyif touf
pmapmif pm&if;r0ifaomajrBuD;om;wkdYonf jzpfbl;? jzpfqJr&Sd? jzpfvwhHaomom;&Jukdjrif&aomtcg? thHMoMuvdrfhrnf/17;9 t&m ynmESifhjynfhpkHaomOmPf&Sd\/ acgif;ckepfvkH;um;? rdef;rxkdifaomawmifckepfvkH;jzpf\/17;10 &Sifbk&ifckepfyg;vnf;jzpf\/ ig;yg;usNyD? wyg;&Sdao;\? wyg;jzpfavOD;rnf/ jzpfaomtcg wcPomwnfvdrfhrnf/17;11 jzpfbl; jzpfqJr&Sdaomom;&Jonf &Spfyg;ajrmufaom&Sifbk&ifjzpf\/ ckepfyg;t0ifvnf;jzpf\/ zsufqD;jcif;okdYa&mufvdrfhrnf/17;12 ,ckjrifaomcsKdq,facsmif;um;? rif;tmPmpufukdr&ao;aom &Sifbk&ifq,fyg;jzpf\/ &Sifbk&if\tmPmpufukdom;&JESifhtwl
wcsufwnf; &Muvdrfhrnf/1094

17;13 xkdolwkdYonfoabmwl rdrdwkdYwefckd;tmPmpufukd om;&Jtyfay;Muvdrfhrnf/17;14 olwkdYonf okd;oi,fukdppfwkduf okd;oi,fonfEkdifawmfrlrnf/ taMumif;rlum;? okd;oi,fonfocifwkdY\ocif? bk&ifwkdY\
bk&ifjzpfawmfrl\/ ukd,fawmfESifhtwl&Sdaom olwdkYonfvnf; ac:awmfrlaomol? a&G;cs,fawmfrlaomol? opm&SdaomoljzpfMu\/17;15 ,ckjrif jynfwefqmxkdifaoma&um;? toD;toD;bmompum;ukdajymaomvltrsKd;rsKd; tpkpkjzpfownf;/17;16 ,ckjrifaomcsKdq,facsmif;ESifhom;&Jonf jynfwefqmukdrkef; ol\pnf;pdrfukdzsufqD;vdrfhrnf/ ol\t0wfwefqmukdcRwf ol\
tom;ukd ukdufpm;vdrfhrnf/17;17 ol\ukd,fukdvnf;rD;IdUvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? olwdkYonf bk&m;ocif\tvkdawmfukdjyKjcif;iSg4if;? EIwfuywfawmfrjynfhpkHrSD
wkdifatmifoabm wl rdrdwkdYEkdifiHrsm;ukd om;&Jtyfay;jcif;iSg4if;? bk&m;ocifonf olwdkYtBuHay;awmfrl\/17;18 ,ckjrifaomrdef;ronfvnf;? avmuD&Sifbk&ifwkdYukdtkyfpkd;aom NrdKUBuD;jzpfownf;[k aumif;uifwrefajymqkd\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1

xkdaemufrS aumif;uifwrefwyg;onf BuD;pGmaomwefckd;ESifhjynfhpkH aumif;uifu qif;oufonfukdigjrif\/ ol\a&mifjcnftm;jzifh


ajrBuD;xGef;vif;vsuf&Sd\/18;2 olonf us,faomtoHESifha<u;aMumf? AmAkvkefNrdKUBuD;NydKvJNyD? NydKvJNyD/ ewfqkd;ae&mjzpfavNyD/ npfnL;aom0dnmOfrsKd;\
wGif;jzpfavNyD/ npfnL; pufqkyfbG,faomiSufrsKd;\ rSDckd&mjzpfavNyD/18;3 taMumif;rlum;? vlrsKd;taygif;wdkYonf ol\rw&m;aomarxkef\ tqdyftawmuf wnf;[laom pyspf&nfukdaomufMuNyD/
avmuD&Sifbk&ifwkdYonf rw&m;aomarxkefukd olESifhjyKMuNyD/ avmuDukefonfwkdYonf ol\umr*kPfpnf;pdrf<u,f0jcif;tm;jzifh
Opm&wwfMuNyD[k ajymqkd\/
18;4 tjcm;aomaumif;uiftoHum;? ig\vlrsKd;wkdY? ol\tjypfwkdYukdqufqHjcif;ESifh4if;? ol\ab;'Pfrsm;ukdcHjcif;ESifh4if; uif;vGwfthH
aomiSg? ol\txJuxGufMuavmh/18;5 ol\tjypfwkdYonf aumif;uifbkHwkdifatmif rSDMuonfjzpf? ol\rw&m;aomtrIwkdYukd bk&m;ocifowd&awmfrlNyD/18;6 olonf tusKd;tjypfukdqyfay;onfenf;wl olqyfay;Muavmh/ ol\tusifhtwkdif; ESpfqxyfpD&ifMuavmh/ olavmif;aomzvm;
olUtbkdY ESpfqwkd;avmif;Muavmh/18;7 olonf ukd,fukdcsD;ajrmuf umr*kPfaysmfarGUonftwkdif; oljyif;pGmaomqkH;rjcif;? pdwfromnnf;wGm;jcif;ukdjzpfapMuavmh/
igum; rdzk&m;jzpf\/ rkwfqkd;rr[kwf/ pdwfromnnf;wGm;jcif;ukdrod&[k olonfatmufarhwwf\/18;8 xkdaMumifh? olcH&aomaojcif;ab;? pdwfromnnf;wGm;jcif;ab;? rGwfodyfjcif;ab;'Pfrsm;wkdYESifh waeYjcif;wGifawGU? rD;jzifhvnf;
uRrf;avmifjcif;ukdcH&vdrfhrnf/ olUukdpD&ifawmfrlaom xm0&t&Sifbk&m;ocifonf cGeftm;AvBuD;awmfrl\/
18;9 rw&m;aomarxkefukdolESifhjyK umr*kPfaysmfarGUaom avmuD&Sifbk&ifwkdYonf? oluRrf;avmif&mrD;ckd;ukdjrifaomtcg?18;10 olcH&aomnOf;qJjcif;a0'emukdaMumuf ta0;u&yfvsuf? jzpf&avjcif;/ jzpf&avjcif;/ AmAkvkefNrdKUBuD;? NrdKUpGrf;? oifonf
wem&Djcif;wGif tjypfpD&ifjcif;okdYa&mufygNyDwum;[l olUaMumifh ikda<u;jrnfwrf;Muvdrfhrnf/18;11 avmuDukefonfwkdYonf xkdtwlikda<u; pdwfromnnf;wGm;Muvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? olwkdYukefoG,fOpmwnf;[laom?18;12 a&T? aiG? ausmufaumif;? ykvJ? ydwfacsm? uwDyg? zJ? ykqkd;eD? trsKd;rsKd;aomoGdefopfom;? trsLd;rsKd;aomqifpG,fwefqm? trsKd;rsKd;
aomoGdefopfaumif;wefqm? aMu;0gwefqm? oHwefqm? ausmufjzLwefqm?18;13 opfBuHykd;? tarrkef? eHYomaygif;? qDarT;? avmAef? pyspf&nf? qD? rkefYnuf? *sKHqef? EGm;? okd;? jrif;? &xm;? tapcHuRef?
vl0dnmOfwkdYukd tb,folrQ aemufwzefr0,f&/18;14 oifonf tvGefwyfrufaomopfoD;rsKd;vnf; aysmufukefNyD/ qlzsKd;aomt&m?wifhw,faomt&m&SdorQwkdYvnf; aysmufukefNyD/
aemufwzef rawGU&/18;15 olUukdtrSDjyK xkdt&mrsm;ukda&mif;0,fojzifh? aiG&wwfaomukefonfwkdYonf olcH&aomnOf;qJjcif;a0'emukdaMumuf ta0;u
&yfvsuf?18;16 jzpf&avjcif;? jzpf&avjcif;? ydwfacsm? t0wfeD? t0wfarmif;ukd0wf? a&Twefqm? ausmufjrwfwefqm? ykvJwefqmukdqifaomNrdKUBuD;?18;17 rQavmufBuD;pGmaompnf;pdrfonf wem&Djcif;wGif ysufpD;ygNyDwum;[kikda<u; pdwfrom nnf;wGm;Muvdrfhrnf/ cyfodrf;aom
oabFmolBuD;? t&yf&yfokdYvTifhul;wwfaomol taygif;wdkYESifh oabFmom;? yifv,fukefonf&SdorQwkdYonf ta0;u&yf?18;18 oluRrf;avmif&mrD;ckd;ukdjrifvQif? xkdNrdKUESifhtb,fNrdKUwloenf;[l4if;?18;19 jzpf&avjcif;? jzpf&avjcif;? yifv,ful;aomoabFmukdykdifaomoltaygif;wkdYtm; ukd,fpnf;pdrfukday; aiG&wwfapaomNrdKUBuD;?
wem&Djcif;wGif ysufpD;ygNyDwum;[l4if; atmf[pfvsuf? ajrrIefYukd rdrdwkdYacgif;ay:rSmypfwifvsuf idka<u; pdwfrom
nnf;wGm;Muvdrhfrnf/18;20 aumif;uifrSp oefY&Sif;olwrefawmf ya&mzufwkdY? olUukdMunfhI0rf;ajrmufMuavmh/ bk&m;ocifonf oifwkdYbufae? olUukd
w&m;pD&if awmfrlNyD[kajymqkdonfukd igMum;\/
18;21 cGeftm;BuD;aomaumif;uifwrefwyg;onf BuD;pGmaom BudwfqkHausmufuJhokdYaomausmufukdcsD,l yifv,fxJokdYcsypfNyD;vQif
xkdenf;wl? AmAkvkefNrdKUBuD;ukd jyif;xefpGmcsypf aemufwzefray:r&Sd&/18;22 apmif;orm;? tNidrfhorm;? ykavGorm;? wHykd;orm;rsm; wD;rIwfaomtoHvnf; oifhtxJ aemufwzefrjrnf&/ trsKd;rsKd;aom
vufwwform;wkdYwGif wa,mufrQ oifhtxJ aemufwzefray:r&Sd&/ BudwfqkHoHvnf; oifhtxJ aemufwzefrjrnf&/1095

18;23 qDrD;tvif;vnf; oifhtxJ aemufwzefrxGef;rvif;&/ r*FvmaqmifowkdYom; owkdYorD;toH ukdvnf; oifhtxJ aemufwzef


rMum;&/ taMumif;rlum;? avmuDrSL;rwfwkdYonf oif\ukefonfjzpfMuNyD/ vltrsKd;rsKd;wkdYonf oif\jyKpm;jcif;y&d,m,ftm;jzifh
vSnfhjzm;jcif;ukd cH&MuNyD[k aumif;uifwrefajymqkd\/18;24 ya&mzufwkdY\taoG;? oefY&Sif;olwkdY\taoG;? ajrBuD;ay:rSm uGyfrsufaomoltaygif;wkdY\ taoG;ukd xkdNrdKUawGU\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1

xkdaemufrS aumif;uifbkH pnf;a0;aomoltrsm;wdkY\toHBuD;um;? [mavvk,? igwkdYbk&m;ocif\u,fwifawmfrljcif;csrf;om?


bkef;toa&wefckd;awmfaywnf;/19;2 pD&ifawmfrljcif;t&mwkdYonf [kwfrSefajzmifhrwfMu\/ rdrdrw&m;aomarxkeftm;jzifh ajrBuD;ukd ykyfysufapaom jynfwefqmBuD;ukd
ppfaMumpD&ifawmfrlNyD/ udk,fawmf uRefwkdY\taoG;ukd ol\vufjzifhoGef;aomtjypfESifhtavsmuf 'Pfay;awmfrlNyD[k ajymqkdMu
onfukd igMum;\/19;3 wzefwkH? [mavvk,[l4if;? ol\rD;ckd;onf urmtqufqufwufonf[l4if; ajymqkdMu\/19;4 toufBuD;olESpfq,fav;yg;ESifhow0gav;yg;wkdYonf jyyf0yf? yvifawmfay:rSm xkdifawmfrlaom bk&m;ocifukdukd;uG,fvsuf?
tmrif? [mavvk,[k avQmufqkdMu\/19;5 yvifawmfay:uxGufaomtoHum;? bk&m;ocif\uReftaygif;wkdYESifh bk&m;ocifukd aMumuf&GHUaomoltBuD;ti,ftaygif;wkdY?
igwkdYbk&m;ocifukd csD;rGrf;Muavmh[k qkdownf;/
19;6 wzefwkH? [mavvk,/ teEwefckd;ESifhjynfhpkHawmfrlaomxm0&t&Sif? igwkdYbk&m;ocifonf pkd;pHawmfrl\/19;7 igwkdYonf 0rf;ajrmuf&Tifvef;MuukefthH? *kPfawmfukdcsD;rGrf;MuukefthH taMumif;rlum;? okd;oi,f\r*FvmaqmifyGJukd cHcsdef&SdNyD/ ol\
rdef;ronf ukd,fukdwefqmqifNyD[k pnf;a0;aomoltrsm;wkdY\toH? ork'&moH? jyif;pGmaomrkdCf;BudK;oHuJhokdY igMum;\/19;8 xkdrdef;ronf pifMu,fajymifvufaom ydwfacsmukd0wfqif&aomtcGifhukd&\/ xkdydwfacsmrlum;? oefY&Sif;olwkdY\ ajzmifhrwfjcif;
jzpfownf;/19;9 aumif;uifwrefuvnf;? okd;oi,f\r*FvmaqmifyGJokdY ac:bdwfjcif;ukdcH&aomolwkdYonf r*Fvm&SdMu\[ka&;xm;avmh[l4if;?
pum; onf bk&m;ocif\EIwfawmfxGufpifppfjzpf\[l4if; ightm;ajymqkd\/19;10 igonf xkdolukdukd;uG,fjcif;iSg ol\ajc&if;jyyf0yf\/ oluvnf;? rjyKygESifh? igum;oif\vkyfabmfaqmifbufjzpf\/ a,I\
oufaocHawmfrl csufukdaqmifaom oif\ nDtpfukdwkdY\vkyfabmfaqmifbufvnf;jzpf\/ bk&m;ocifukdukd;uG,favmh/
taMumif;rlum;? ya&mzufa[maom pum;csufoabmonf a,I\oufaojzpfownf;[k ightm;ajymqkd\/
19;11 xkdtcg aumif;uifbkHzGifhvSpfvsuf&SdonfukdigjrifvQif? jrif;jzL&Sd\/ jrif;pD;aomolonfopm[laomtrnf? orm[laom trnf&Sd
ownf;/ xkdolonfw&m;ojzifhpD&ifwwf\/ w&m;ojzifhppfwkdufwwf\/19;12 rsufpdawmfonf rD;vQHuJhokdYjzpf\/ acgif;awmfay:o&zlrsm;ukdaqmif;\/ ukd,fwkdifrSwyg;? tb,folrQrodaomemrawmfonf
a&;xm;vsuf &Sd\/19;13 taoG; ESpfNyD;aomt0wfukd0wf\/ bk&m;ocif\EIwfuywfawmf[laomtrnf&Sd\/19;14 aumif;uifAkdvfajcwkdYonf jrif;jzLukdpD;vsuf? pifMu,faomydwfacsmjzLukd0wfvsuf? aemufawmfokdYvkdufMu\/19;15 vlrsKd;wkdYukd'Pfcwfp&mbkdY? xufaomoefvsufonfcHwGif;awmfxJuxGuf\/ olwkdYukdoHvSHwHESifhtkyfpkd;awmfrlrnf/ teEwefckd;
ESifhjynfhpkHawmfrlaom bk&m;ocif\a'gotrsufawmf\pyspfoD;e,f&m wefqmukdzdeif;awmfrlrnf/19;16 bk&ifwkdY\bk&if? ocifwkdY\ocif[k bGJUemrawmfonf t0wfawmf4if;? aygifawmf4if; a&;xm;vsuf&Sd\/
19;17 aumif;uifwrefwyg;onf aexJrSm&yfvsuf&Sdonfukd igjrif\/19;18 olonf rkdCf;aumif;uiftv,f ysHwwfaomiSuftaygif;wkdYukd BuD;aomtoHESifhac:? vmMuavmh/ &Sifbk&iftom;? ppfolBuD;
tom;? ol&J tom;? jrif;tom;? jrif;pD;aomoltom;? tapcHuRef? vlvGwf? tBuD;ti,ftrsKd;rsKd;aomvlwkdY\tom;ukd
pm;thHaomiSg? BuD;jrwfawmfrlaom bk&m;ocif\yGJawmfokdY pnf;a0;Muavmh[k [pfaMumf\/19;19 om;&JrSp avmuD&Sifbk&ifwkdYESifh olwkdY\Akdvfajcrsm;wkdYonf? jrif;pD;awmfrlaomolESifh Akdvfajcawmfukdppfwkdufjcif;iSg? pnf;a0;Mu
onfukd ig jrif\/19;20 om;&Jukdbrf;rdMu\/ om;&J\wHqdyfvufrSwfukdcH? ol\kyfwkukd ukd;uG,faomolwdkYukd vSnfhjzm; om;&Ja&SU edrdwfrsm;ukdjywwfaom
rdpmya&mzufukdvnf; brf;rdMu\/ touf&Sifvsuf&SdaomxkdolESpfOD;udk uefYESifhavmifaom rD;tkdifxJokdYcsypfMu\/19;21 <uif;aomolwdkYonf? jrif;pD;awmfrlaomol\cHwGif;awmfxJu xGufaomoefvsufESifh uGyfrsufjcif;ukdcH&Mu\/ olwdkY\tom;ukd
iSuftaygif;wdkYonf 0pGmpm;&Mu\/

1096

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 wzef aumif;uifwrefonf teufqkH;aomwGif;\ aomhESifhoHBudK;BuD;ukdukdifvsuf aumif;uifuqif;oufonfukd igjrif\/20;2 a&S;a>ra[mif;? rm&fewfpmwefwnf;[laome*g;ukdukdifbrf;? tESpfwaxmifbkdY csnfaESmif av\/20;3 tESpfwaxmifrukefrSDwkdifatmif? vltrsKd;rsKd;wkdYukd rvSnfhjzm;&rnftaMumif;? teufqkH;aom wGif;xJokdYcsypfavSmifxm;wHqdyfc
wfav\/ tESpfwaxmifukefNyD;rS wzefcPvTwf&OD;rnf/
20;4 yvifrsm;ukdvnf;igjrif\/ yvifay:rSmxkdifaomolwkdYonf w&m;pD&if&aomtcGifhukd&Mu\/ om;&JESifhol\kyfwkukdrukd;uG,f? ol\
wHqdyf vufrSwfukdezl;rcH? vufrcHbJae? a,I\ oufaocHawmfrlcsufESifh bk&m;ocif\EIwfuywfawmfaMumifh? vnfyif;
jzwfjcif;ukdcH&aom olwdkY\0dnmOfrsm;ukd igjrif\/ olwdkYonf touf&Sif tESpfwaxmifywfvkH; c&pfawmfESifhtwl pkd;pH&Mu\/20;5 <uif;aomvlaowkdYonf xkdtESpfwaxmifrukefrDS toufr&Sif&Mu/ xajrmufjcif;um;? yXrxajrmufjcif;jzpfownf;/20;6 yXrxajrmufjcif;ukd0ifpm;aomolonf r*Fvm&Sdaomol? oefY&Sif;aomoljzpf\/ xkdokdYaomolonf 'kwd,aojcif;\vufESifhuif;
vGwfvsuf? bk&m;ocif\,Zfyka&m[dwf? c&pfawmf\,Zfyka&m[dwfjzpf? tESpfwaxmifywfvkH; c&pfawmfESifhtwlpkd;pH&Mu
vdrfhrnf/
20;7 xkdtESpfwaxmifukefNyD;rS? pmwefonf axmifxJuvGwfaomtcGifhukd&?20;8 ta&twGuftm;jzifh ork'&moJvkH;ESifhtrQrsm;aoma*g*? rma*g*wnf;[laom ajrBuD;av;rsufESmay:rSmaeaomvltrsKd;rsKd;wkdYukd
vSnfhjzm;thHaomiSg4if;? ppfwkdufbkdY pnf;a0;apjcif;iSg4if; wufvdrfhrnf/
20;9 xkdolrsm;wkdYonf ajrBuD;rsufESmay:okdYwuf? oefY&Sif;olwkdY\wyfukd4if;? cspfbG,faomNrdKUawmfukd4if;? 0kdif;Mu\/ xkdtcg
bk&m;ocifhtxHawmf? aumif;uifrSrD;us olwkdYukdrsKdav\/20;10 olwkdYukdvSnfhjzm;aomrm&fewfukdvnf;? om;&JESifhrdpmya&mzuf&Sd&m? uefYESifha&maESmaom rD;tkdifxJokdYcsypfvQif? olwkdYonf aeYnOfh
rjywf urmtqufquf jyif;pGmaoma0'emukd cH&MuvwhH/
20;11 wzefwkH? jzLaomyvifBuD;ukd4if;? yvifay:rSmxkdifawmfrlaomolukd4if; igjrif\/ aumif;uifESifhajrBuD;onf rsufESmawmfa&SUrajy;vGifh
olwkdYaep&mt&yfr&Sd/20;12 aovGefaomoltBuD;ti,fwkdYonf yvifawmfa&SUrSm&yfaeMuonfukd igjrif\/ pmapmifrsm;ukdzGifhxm;\/ toufpmapmifwnf;[laom
tjcm;wyg;aompmapmifukdvnf; zGifhav\/ aovGefaomolwkdYonf rdrdwkdYtusifhtwkdif;? pmapmifwkdYa&;xm;csufrsm;ESifhtnD
w&m;pD&ifjcif;ukd cH&Mu\/20;13 ork'&monf rdrd&SdaomvlaowkdYukdtyfay;\/ r&PmESifhr&PmEkdifiHonfvnf; rdrdwdkY&Sdaom vlaowkdYukdtyfay;Mu\/ vltoD;
toD;wkdYonf rdrdwkdYtusifhtwkdif; w&m;pD&ifjcif;ukdcH&Mu\/20;14 xkdtcg r&PmESifhr&PmEkdifiHukd rD;tdkifxJokdYcsypfav\/ xkdaojcif;um; 'kwd,aojcif; jzpfownf;/20;15 toufpmapmif pm&if;r0ifaomol&SdorQwkdYukdvnf; rD;tkdifxJokdYcsypfav\/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1 aumif;uifopfESifhajrBuD;opfukdvnf;igjrif\/ tb,fokdYenf;[lrlum;? a&S;aumif;uifESifh a&S;ajrBuD;onf a&GUoGm;MuNyD/ xkdtcg
rSp ork'&mr&Sd/21;2 oefY&Sif;aomNrdKUwnf;[laoma,k&SvifNrdKUopfonf rdrdcifyGef;bkdY wefqmqifaomr*Fvmaqmif owkdYorD;uJhokdY jyifqifvsuf?
bk&m;ocifhtxHawmf? aumif;uifbkHrSqif;oufonfukd igjrif\/21;3 aumif;uifrS BuD;aomtoHum;? bk&m;ocif\wJawmfonf vlwkdYwGif&Sd\/ vlwkdYESifhtwl usdef;0yfawmfrlrnf/ olwkdYonf
ukd,fawmf\vljzpfMuvdrfhrnf/ bk&m;ocifonf ukd,fawmfwkdif olwkdYESifhtwl&Sdae olwkdY\bk&m;ocifjzpfawmfrlrnf/21;4 bk&m;ocifonf olwkdY\rsufpd rsuf&nf&SdorQwkdYukd okwfawmfrlrnf/ aemufwzef aoab;r&Sd&/ pdwfromnnf;wGm;jcif;?
atmf[pfjcif;? yifyef;jcif;vnf;r&Sd&/ taMumif;rlum;? a&S;jzpfbl;aomt&mwkdYonf a&GUoGm;MuNyD/21;5 yvifawmfay:rSmxkdifawmfrlaomoluvnf;? igonf cyfodrf;aomt&mwkdYukd topfzefqif;onf[k rdefYawmfrl\/ wzefwkH?
a&;xm;avmh/ pum;onfopmpum;? [kwfrSefaom pum;jzpf\[l4if;?21;6 trINyD;NyD/ igonftmvzjzpf\/ MoarCvnf;jzpf\/ tpESifhtqkH;vnf;jzpf\/ a&iwfaomoltm; toufprf;a&ukdtbkd;r,lbJ
igay;rnf/21;7 atmifjrifaomolonf t&mwkdYukdtarGcH&vdrfhrnf/ igonf ol\bk&m;ocifjzpfrnf/ olonfvnf; ig\om;jzpfvdrfhrnf/21;8 aMumufwwfaomol? r,kHMunfaomol? pufqkyfGH&SmbG,faomol? vltoufukdowfaomol? rw&m;aomarxkefrSD0Jaomol?
jyKpm;wwfaomol? kyfwkukdukd;uG,faomol? opmysufaomoltaygif;wkdYrlum;? 'kwd,aojcif;wnf;[laom uefYESifhavmifaom
rD;tkdifxJ rdrdwkdYtbkdYudk &Muvdrfhrnf[l4if; ightm;rdefYawmfrl\/
21;9 aemufqkH;aom ab;'Pf ckepfyg;ESifh jynfhaom zvm;ckepfvkH;ukdaqmifaom aumif;uifwref ckepfyg;wGif wyg;onf vmNyD;vQif?
igYukdEIwfquf? vmcJhyg/ okd;oi,f\cifyGef;wnf;[laom r*FvmaqmifowkdYorD;ukd igjyrnf[kajymqkdvsuf?21;10 BuD;jrifhaomawmifokdY 0dnmOfawmftm;jzifh igYukdaqmifoGm; oefY&Sif;aoma,k&SvifNrdKUonf bk&m;ocif\bkef;awmfESifhjynfhpkHvsuf?
bk&m;ocifhtxHawmf? aumif;uifbkHrSqif;oufonfukd ightm;jyav\/21;11 xkdNrdKU\ta&mift0gonf? ausmufovif;e*g;oGJUuJhokdY? tjrwfqkH;aomausmufjrwfrGefESifhwl\/1097

21;12 BuD;jrifhaomNrdKUkd;vnf;&Sd\/
21;13 ta&SUbufwHcg;okH;ayguf? ajrmufbufokH;ayguf? awmifbufokH;ayguf? taemufbuf okH;ayguf? wHcg;wq,fESpfayguf&Sd\/
xkdwHcg;wq,fESpfayguf aumif;uifwref wq,fESpfyg; &Sd\/ oa&vtrsKd; wq,fESpfrsKd;\emrwkdYonf xkdwHcg;ay:
a&;xm;vsuf&Sd\/21;14 NrdKUkd;tjrpfonf wq,fESpfxyf&Sd\/ okd;oi,f\ wrefawmfwq,fESpfyg;\emrwkdYonf NrdKUkd;tjrpfay: a&;xm;vsuf&SdMu\/
21;15 igESifhpum;ajymaomolonf? NrdKUukd4if;? wHcg;wkdYukd4if;? NrdKUkd;udk4if;wkdif;jcif;iSg? wkdif;p&ma&TusLvkH;yg\/21;16 NrdKUonfpwk&ef;av;axmifhjzpf\/ xkdolonf usLvkH;ESifh NrdKUukdwkdif; NrdKU\teH? tvsm;? tjrifh? ,lZemw&mESpfq,fpD&Sd\/21;17 NrdKUkd;'kukdwkdif;? vltawmifuJhokdYaom aumif;uifwreftawmiftm;jzifh? w&mav;q,fav;awmif&Sd\/21;18 NrdKUkd;ukd,fonf e*g;oGJUausmufjzpf\/ NrdKUonfvnf; MunfvifaomzefESifhwlaoma&Tpifjzpf\/21;19 NrdKUkd;tjrpfwkdYonf ausmufjrwftrsKd;rsKd;ESifhjynfhpkHMu\/ yXrtjrpfum; e*g;oGJUjzpf\/ 'kwd,tjrpfum; eDvm? wwd,tjrpfum;
r[l&m? pwkwtjrpfum; jr?21;20 yOrtjrpfum;aMumif? qXrtjrpfum;ausmufeD? owrtjrpfum;ckokvdwf? tXrtjrpfum;rsufGJ? e0rtjrpfum;Oz&m;?
'ortjrpf um;ckokjywf? {u'ortjrpfum;0SgudEK? 'Gg'ortjrpfum;a*:rkwfjzpfownf;/
21;21 wHcg;&Guw
f q,fEpS &f u
G t
f oD;toD;wko
Yd nf ykvw
J jym;pDjzifNh yD; ykvw
J q,fEpS jf ym;jzpfMu\/ NrdKUvrf;ronf Munfvifaomzefuo
hJ aYdk om
a&Tpifjzpf\/21;22 NrdKUxJ Adrmefawmfukdigrjrif/ taMumif;rlum;? teEwefckd;ESifhjynfhpkHawmfrlaom xm0&t&Sifbk&m;ocifESifh okd;oi,fonf xkdNrdKU\
Adrmefjzpfawmfrl\/21;23 xkdNrdKUonf ae\ta&mif? v\ta&mifukdtvkdr&Sd/ taMumif;rlum;? bk&m;ocif\ bkef;awmfonf xkdNrdKUukdvif;ap\/
okd;oi,fonfvnf; xkdNrdKU\qDrD;jzpf\/21;24 vltrsKd;rsKd;wkdYonf xkdNrdKU\tvif;ukdtrSDjyK oGm;vmMuvdrfhrnf/ avmuD&Sifbk&ifwkdYonfvnf; rdrdwkdYbkef;toa&ukd xkdNrdKUxJokdY
aqmifcJhMuvdrfhrnf/21;25 NrdKUwHcg;wkdYukdaeYtcsdeftvQif;rydwfwwf/ nOfhrlum;r&Sd/21;26 vltrsKd;rsKd;wkdYonf rdrdwkdYbkef;toa&ukd xkdNrdKUxJokdYaqmifcJhMuvdrfhrnf/21;27 npfnL;aomt&m? pufqkyfbG,faomt&m? opmysufaomt&mwpkHwckrQ r0if&bJ? okd;oi,f\toufpmapmif pm&if;0ifaom
olwkdYomvQif 0if&\/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1
22;2
22;3
22;4
22;5
22;6

22;7
22;8
22;9
22;10
22;11
22;12
22;13
22;14
22;15

wzef? ausmufovif;uJhokdYMunfvif? bk&m;ocifESifh okd;oi,f\yvifawmfxJu xGufaom? toufa&pD;&mjrpfukd aumif;uif


wrefonfigYtm;jyav\/NrdKUvrf;rtv,f4if;? xkdjrpfESpfbuf4if; toufyif&Sd\/ xkdtoufyifonf toD;wq,fESpfrsKd;ukdoD;wwf\/ rdrdtoD;udk
vnf;vwkdif;ay;wwf\/ t&Gufonfvnf; vltrsKd;rsKd;wdkY\tema&m*gNidrf;p&mbkdYjzpf\/aemufwzef usdefjcif;ab; wpkHwckrQr&Sd/ xkdNrdKU bk&m;ocifESifh okd;oi,f\yvifawmf&Sd? bk&m;ocif\uRefwkdYonfbk&m;0wf
ukdjyKMuvdrfhrnf/rsufESmawmfukdjrif&? olwkdYezl;vnf; emrawmfa&;xm;vsuf&Sdvdrfhrnf/xkdNrdKUnOfhr&Sd&/ qDrD;ukdtvkdr&Sd/ ae\ta&mifukdvnf;tvkdr&Sd/ taMumif;rlum;? xm0&t&Sifbk&m;ocifonf olwkdY a&mifjcnf
awmfukdvTwfawmfrl? olwkdYonf urmtqufqufpkd;pH&MuvwhH/
aumif;uifwrefuvnf;? pum;onfopmpum;? [kwfrSefaompum;jzpf\/ ya&mzufwkdY\0dnmOfukd tpkd;&aomxm0&t&Sif
bk&m;ocifonf? umvrMumrjrifh rDSjzpf&rnftrIt&mrsm;ukd rdrduRefwkdYtm;jyapjcif;iSg? aumif;uifwrefawmfukdapvTwfawmf
rlNyD/igonf tvsiftjrefvmrnf/ pmapmif\tem*wdpum;ukd apmifha&Smufaomolonf r*Fvm&Sd\[kajymqkd\/iga,m[efonf t&mrsm;ukdMum;jrif\/ Mum;jrifNyD;vQif? xkdt&mrsm;udkjyaom aumif;uifwref\ajc&if; ukdk;uG,fthHaomiSg
jyyf0yf\/oluvnf;? rjyKygESifh/ igum;? oif\vkyfabmfaqmifbufjzpf\/ oif\tpfukdya&mzufwkdYESifh pmapmif\pum;ukd apmifha&Smufaom
olwkdY\ vkyfabmfaqmifbufvnf;jzpf\/ bk&m;ocifukdukd;uG,favmh[kajymqkd\/
wzefwkH? igYtm; rdefYawmfrlonfum;? pmapmif\tem*wdpum;ukd wH qdyfrcwfESifh/ taMumif;rlum;? umvtcsdef a&mufvkeD;NyD/rw&m;aomolonf rw&m;ojzifhjyKapOD;/ npfnL;aomolonfnpfnL;apOD;/ ajzmifhrwfaomolonf ajzmifhrwfapOD;/ oefY&Sif;aom
olonf oefY&Sif;apOD;/igonf tvsiftjrefvmrnf/ igonftusKd;tjypfukdaqmifcJhonfjzpf? vltoD;toD;wkdYtm; rdrdwkdYtusifhtwkdif; qyfay;rnf/igonftmvzjzpf\/ MoarCvnf;jzpf\/ tOD;qkH;aomol? aemufqkH;aomoljzpf\/ tpESifhtqkH;vnf;jzpf\/toufyifESifhqkdif? NrdKUwHcg;twGif;okdY0ifthHaomiSg ynwfawmfwkdYukdusifhaomolwkdYonf r*Fvm&SdMu\/jyifum;? acG;jzpfaomol? jyKpm;wwfaomol? rw&m;aomarxkefukdrSD0Jaomol? vltoufukdowfaomol? kyfwkukdukd;uG,faomol?
opmysufjcif;ukdESpfouf jyKaomoltaygif;wkdYonf&SdMu\/1098

22;16 iga,Ionf? toif;awmfwkdYtbkdY t&mrsm;ukdoifwkdYtm;oufaocHapjcif;iSg? ig\aumif;uifwrefukdapvTwf\/ igonfum;?


'g0d'f\tjrpfjzpf\/ tET,fvnf;jzpf\/ xGef;awmufaomrkdCf;aomufMu,fvnf;jzpf\/22;17 0dnmOfawmfESifhr*FvmaqmifowkdYorD;u? vmcJhyg[kqkdMu\/ Mum;aomoluvnf;? vmcJhyg[kqkdygap/ a&iwfaomolonfvmygap/
tvkd&Sdaomolonftbkd;ukdray;bJ toufa&ukd,lygap/
22;18 pmapmif\tem*wdpum;ukdMum;aomoltaygif;wkdYtm; igoufaocHonfum;? tMuifolonf t&mwkdYxyftopfoGif;\/
pmapmifa&;xm;aomab;'PfwkdYukdxkdoltay:okdYbk&m;ocifoufa&mufapawmfrlrnf?22;19 tMuifolonf pmapmif\ tem*wdpum;tcsKdUukdEIwfy,f\? pmapmif a&;xm;aomtoufyifESifh4if;?oefY&Sif;aomNrdKUawmf
ESifh4if;? xkdolpyfqkdifaomtcGifhukd bk&m;ocifEIwfy,fawmfrlrnf/22;20 igonf tvsiftjrefvmrnfrSefay\[k? t&mrsm;ukdoufaocHaomol
22;21 rdefYawmfrl\/ tmrif/ ocifa,I<uvmawmfrlyg/ igwkdYocifa,Ic&pf\aus;Zl;awmfonf oefY&Sif;oltaygif;wkdY &Sdapownf;/
"ropfusrf;wkdYwGif aemufqkH;usrf;wnf;[laom &Sifa,m[efpD&ifa&;xm;aom
Asm'dwfusrf;NyD;\/

1099

uREkfyfwkdYtm; ,aeYay;oem;awmfrlyg
uREkfyfwkdY\aeYpOftpm rJ? 6;11/ a,m? 6;35/ rJ? 4;4/ qm? 119;18/
bk&m;ociftm;em;axmifjcif; 1&m? 3;10/ qm? 85;8/ Asm? 2;7/
bk&m;&SifxHokdYvrf; a,m? 1;12/ 14;6/ rJ? 11;28/
bk&m;xHrSem;axmifjcif; rJ? 6;33/ vk? 11;9/ qm? 66;18/
bk&m;&Sif\vrf;Tefcsuf a,m? 16;13/ 2wd? 3;16? 17/ a,m? 7;17/
vlom;\tajctae a[&Sm? 53;6/ a&mr? 3;23/ 5;8/
c&pfawmf\rpf&Sif a,m? 3;16/ rJ? 9;13/ a,m? 10;10/
ppfrSefaomtodOmPfynm a,mb? 28;28/ okwH? 4;7/ rJ? 7;24/
r*Fvm&Sdaomol qm? 1;1?2/ 32;1/ ,mukyf? 1;12/
bk&m;ocifonfuREkfyf\okd;xdef; qm? 23;1/ zd? 4;19/ a,m? 10;11/
bk&m;ocifonfuREkfyf\tvif;
a[&Sm? 9;2/ a,m? 8;12/ 2aum? 4;6/
bk&m;ocifonfuREkfyf\orm;awmf
xG? 15;26/ qm? 103;3/ ,mukyf? 5;15/
bk&m;ocifonfuREkfyf\cGeftm; a[&Sm? 40;31/ 41;10/ 2aum? 12;9/
bk&m;ocifonfuREkfyf\arQmfvifhjcif;
a&m? 15;4/ 1a,m? 3;3/ wdwk? 2;13/
bk&m;ocifonfuREkfyf\OyZm,fq&m
a,m? 14;16/ 16;7? 8/ 16;13/
aemifw&&efqifhac:jcif; a[&Sm? 1;18/ rJ? 3;2/ wref? 3;19/
raMumufESifh/
a[&Sm? 41;10/ 43;2/ rJ? 10;30? 31/
Nidrf;csrf;jcif;\vIdif;vkH;rsm;
qm? 4;8/ a,m? 14;27/ zd? 4;7/
uREkfyfwkdY\ajzmifhrwfjcif;
a[ma&S? 10;12/ rJ? 5;20/ 1aum? 15;34/
awmifhwaom0dnmOf
qm? 42;1/ a[&Sm? 55;1/ rJ? 5;6/
pdwfESvkH;twGif;&Sdbk&m;ocif\Oya'/w&m;awmf
qm? 119;11/ a&mr? 7;22/ 10;10/
0dnmOfawmf\uwdawmf
vk? 11;13/ wref? 1;8/ 2;38/
bk&m;ocif\jyXmef;csuf
rdum? 6;8/ ,mukyf? 1;27/ 1;9/
bk&m;&Sifonfaumif;jrwf\/ em[kH? 1;7/ a,m? 10;10/ a&mr? 2;4/
(ocifa,Iu) ]]ihgxHokdY vmyg}}
a[&Sm? 1;18/ rJ? 11;28/ Asm? 3;20/
,kHMunfjcif;\vkdtyfcsuf
vk? 17;5/ a&m? 14;23/ a[NAJ? 11;1/ 1a,m? 5;4/
aovGefNyD;onfhaemuftoufwm
a,m? 11;25/ 1;4/ 2wd? 1;10/ 1a,m? 5;12/
uREkfyfwkdY\xm0&tdrf rJ? 6;20/ a,m? 14;2/ 2aum? 5;1/
vkHavmufaomaus;Zl;awmf qm? 84;11/ 2aum? 8;9/ 12;9/
bk&m;ocifonfcspfjcif;arwm 1a,m? 4;8/ a&m? 5;8/ 1a,m? 3;1/
,kHMunfjcif;\atmifyGJ a&m? 10;17/ ,mukyf? 2;17/ a&m? 5;1/
cGifhvTwfaomu,fwif&Sif qm? 103;3/ rJ? 6;14/ {zuf? 1;7/

rnfuJhokdY cGeftm;wkd;yGm;rnfenf;
rdrdukd,fukdodyg/
u,fwif&SifxHjyefvSnfhyg/
rdrd\tjypfrsm;ukd0efcsyg/
EIwfuywfawmfukdavhvmoif,lyg/
aeYpOfqkawmif;yg/
0dnmOfa&;&mavhusifhcef;rsm;jyKyg/
0efxrf;vkyfaqmifrIjzifhaysmfTifrIukd&SmazGyg/
wyg;olrsm;ukdatmifEkdifyg/

a&mr? 3;23/
a,m? 6;37/
1a,m? 1;9/
2wd? 2;15/
1ouf? 5;17/ 18/
1wd? 4;7/
w? 20;35/
w? 1;8/
1100

yk*Kdvfa&;&mtcuftcJjyemrsm;twGuf EIwfuywfawmf\ajzMum;csuf
nnf;aiGUjcif;
pdwfua,mufu,ufjzpfjcif;
IH;edrfhjcif;
jiif;qkdjcif;
vdrfnmjcif;
remvkdjcif;
rqkH;jzwfEkdifjcif;
toa&ysufjcif;
uJh&JUjypfwifjcif;
aMumufHGUjcif;
'kuqif;&JcH&jcif;
emcHrIr&Sdjcif;
zsm;emjcif;
&ufpufMurf;MuKwfjcif;
xdckdufvG,fjcif;
a'goxGufjcif;
rmefrmeaxmifvTm;jcif;
kdif;jyjcif;
pdwfaumufjcif;
em;vnfrIvGJjcif;
ckd;,ljcif;
txD;usefjcif;
&SufaMumufjcif;
onf;rcHEkdifjcif;
wpfukd,faumif;qefjcif;
qkH;IH;jcif;
0rf;enf;jcif;
rauseyfjcif;

a,jrnf? 3;22/
qm? 43;5/
qm? 27;14/
a[NAJ? 13;13/
okwH? 12;22/
xG? 20;17/
rJ? 6;33/
okwH? 22;29/
qm? 18;48/
a[&Sm? 26;3/
a&m? 8;18/
{zuf? 6;1/
,m? 5;15u/
okwH? 11;17/
1aum? 13;5/
okwH? 16;32/
okwH? 29;23/
a&mr? 12;10/
aum? 3;13/
qm? 139;2/
{? 4;28/
w&m;? 31;16/
okwH? 29;25/
,mukyf? 5;8/
a&m? 15;1/
a,mI? 1;8/
Asm? 21;4/
qm? 103;5/

xif&Sm;aomormusrf;ykd'frsm;
ywemawmf
ynwfawmfq,fyg;
r*Fvmw&m;awmf
okd;xdef;qmvH
csD;rGrf;"raw;
topfaomarG;zGm;jcif;
c&pf,mefwm0ef0w&m;
b0\uwdopm
ckdifrmaomb0toufwm
tBuD;jrwfqkH;vufaqmif
c&pfawmfzGm;jrifjcif;
c&pfawmftaocHjcif;
c&pfawmfaojcif;ukd atmifEkdifxajrmufjcif;
b0\vrf;pOf
r[mappm;rdefYrSmcsuf
toif;awmfarG;zGm;tpjyKjcif;
ppfrSefaomtajccHtkwfjrpf
aysmufaomom;
OmPfynm&Sdol
r*Fvm&Sdol
urmopf

rJ? 6;9-13/
xG? 20;3-17/
rJ? 5;3-16/
qm? 23/
qm? 103;1-6/
a,m? 3;1-16/
a&m? 12;1-13/
1aum? 15;1-8/ 50-57/
a,m? 15;1-13/
1aum? 13/
rJ? 1;18-25/
rJ? 27;35-50/
rJ? 28;1-10/
a,m? 14;1-6/
rJ? 28;16-20/
w? 2;38-47/
1aum? 3;11-16/
vk? 15;11-32/
rJ? 7;24-29/
qmvH? 1/
Asm? 21;1-8/
1101

t'dkEdkif&rf*s'fqif (Adoniram Judson)


t'dkEdkif&rf*s'fqifudk tar&duefjynfaxmifpk? rufqkcsL;qufjynfe,f? armfv'ifNrdKUae *Gef*&Da*;&Sif;e,f oif;tkyf tb-*s'fqif


(Adoniram Judson Senior) ESifh trd tbDa*;vfba&mif; (Abigail Brown) wdkYrS 1788-ckESpf? Mo*kwfb (9)&ufaeYwGif arG;zGm;onf/
tbdk; t'dkEdkif&rf - 3&m 4;6? 5;14 udktpGJjyK t'dkEdkif&rf*s'fqif[k trnfay;cJhonf/ arG;csif;av;OD;wGif tBuD;qHk;om;jzpfNyD;? nDr
tbDa*;(vf)ba&mif; *s'fqif (Abigail Brown Judson) ? nD t,fvfemoef*s'fqif (Elnathan Judson) ESifh nDri,f ar&D*s'fqif
(Mary Judson) wdkYjzpfMuonf/

uav;b0uwnf;uyif todOmPfynmxufjrufonfudk rdcif\,k,ydkufaxG; oifMum;ay;rItm;jzifh? ormusrf;pm tcef;BuD;
wpfckvHk;udk tvGwf&GwfqdkjyEdkifjcif;jzifh? xkwfazmfjyocJhonf/ oufwl &G,fwlrsm;ESifh aqmhupm;vQifvnf; t'dkEdkif&rfu oif;tkyfq&mvkyf
upm;avh&Sdonf/ uav;b0 ol\tESpfoufqHk; "raw;rSm ]]oGm; ig\{0Ha*vdw&m;udk a[majymavmh/ bk&m;ocifrdefYawmfrl\/}} (Go
preach my Gospel, saith the Lord) jzpfonf/ i,fpOfuyif pl;prf;vdkpdwf jyif;xefcJhNyD;? pmtkyfpmayrsm;udk pdwfyg0ifpm;pGm zwfIavhvm
cJh&m? *&dESifh vufwifpmayESifh o'gwdkYukd aumif;rGefpGmwwfajrmufcJhonf/ 1804-ckESpf? touf 16-ESpfwGif Rhodes Island Christian
College (,ck Brown University) wGif pwif ynmqnf;yl;cJh&m? tNrJolrsm;xufom&rnf[laom pdwf"gwfjzifh BudK;pm; wpfcgrQ pm
ay;yGJruscJh/ 1807-ckESpf? pufwifbmvwGif 0dZmbGJU(bDat)&&SdcJhNyD;? rdrdtdrfodkYjyefum yvkdif;armufNrdKUwGif yk*vduudk,fydkifausmif;zGifhum?
wpfcsdefwnf;vdkvdkwGif t*Fvdyfo'gESifh *Pef;ocsFmbmomtwGuf t&nftaoG;jrifhrm;aom zwfpmtkyfESpftkyfudk jyKpka&;om;yHkESdyfxkwfa0
cJhonf/ i,f&G,fEke,fao;aom t'dkEdkif&rftwGuf onfrSm xl;jcm;ajymifajrmufaom vkyfaqmifEdkifrI atmufjrifjcif;jzpfonf/

xdktcsdefumvwGif bk&m;rJh0g'vTrf;rdk;aecsdefjzpf&um;? t'dkEdkif&rf*s'fqifrSmvnf; wuodkvfrS oli,fcsif; a*s;aumhtdrf;(pf) (Jacob
Eames) tm; txifBuD;em;0ifum? wpf,loefpGm {0Ha*vdw&m;udk jiif;i,fNyD;? bmomt,l0g' r,HkMunfolwpfOD;taejzifh? touf&SifcJh
onf/ pdwfvIyf&Sm;zG,fb0udk pl;prf;&SmazGrnf[kqdkum? rdbrsm;ESifhtwl raebJ? xGufcGmcJh&m? wnf;cdkcef;wpfckodkYa&mufcJhonf/ rdk;csKyfaemuf
usae? tcef;vGwfwpfcef;om usefawmhaMumif;? xdktcef;rSmvnf; tvGefaeraumif;jzpfaeol tcef;ESifh uyfvsufjzpfaMumif;od&onf/
xdktcef;udk t'dkEdkif&rfiSm;,lcJh&m? wpfnvHk;vkdvdkyif wpfzufcef;rS vl\nnf;oHus,fwpfvSnfh? wdk;oGm;wpfcg Mum;ae&onf/ xdktcsdefrSmyif
a0'emcHae&ol\ pdwf0dnmOftqifhrnfodkY&Sdrnf/ xdknnf;wGm;aeoltwGuf rnfodkYaom xm0&umv&Sdaernf? ponfwdkYudk t'dkEdkif&rfawG;
aerdcJhonf/ aojcif;ESifh xm0&tNrJumvtaMumif;rsm;udk t'dkEdkif&rf rpOf;pm;bJ raeEdkifjzpfcJhonf/

aemufwpfaeYeHeufwGif wnf;cdkcef;&Siftm; nnf;wGm;aeolrnfodkY&SdaMumif; t'dkEdkif&rf ar;Munfh&m aoqHk;oGm;NyDjzpfaMumif;? xdkol
rSm jynfe,faumvdyfrS a*s;aumhtdrf;(pf)jzpfaMumif; Mum;&aomtcg? t'dkEdkif&rftzdkY rdk;csKef;oHMum;ovdk cHpm;vdkuf&onf/ ol\pdwfawG aMu
uGJ? 0kef;okef;um;jzpf? aMumufpdwfawG jynfhvQHoGm;NyD;? rdbtdrfodkYjyefvSnfhcJhonf/
tif'dkAm;"rwuodkvf (Andover Theological Seminary) 1808-ckESpf? atmufwdkbmv(12)&ufwGif "rynmavhvmqnf;
yl;cJhNyD;? 'DZifbmv(2)&ufwGif rdrdtoufwmudk bk&m;&SifxH qufuyftyfESHcJhonf/ Andover ynmqnf;yl;pOf? NAdwdoQ ta&SUtdEd,
ukrPD British East India Company wGif bmoma&;rSL; (Chaplain) tjzpf wm0efxrf;aqmifcJhaom? Dr. Claudius Buchanan a[m
Mum;aom The Star in the East acgif;pOf&Sd w&m;a[mcsufyHkESdyfpmudk &&SdzwfItNyD;? 6-vtMumwGif omoemjyKtjzpf bk&m;trIaqmif&ef
qHk;jzwfcscJhonf/
0DvD,rfaumvdyf (William College) rS bGJU&aom q,fjrL&,fa*sar;vf (Samuel J.Mill)? *sdrf;pf&pfcsuf'f (James Richard)?
vlomdkufpf (Luther Rice)? a*:'Gefa[mvf (Gordon Hall) wdkYESifh Andover wGif qHkrdNyD;? qkawmif;yXemjyKjcif;udk rSefrSefjyKavh&Sdonf/
t'dkEdkif&rf*s'fqifonf Brown University rS uxdutjzpf urf;vSrf;jcif;? abmfpwGefNrdKU toif;awmfrS wGJzufoif;tkyftjzpf urf;vSrf;
csufrsm;udk vufcHjcif;rjyKcJhay/

1812-ckESpf? azazmf0g&Dv(5)&ufwGif tJ(ef)[mq,f(vf)wdkif; (Ann Hasseltine) ESifh b&ufazgh'fNrdKU toif;awmf xdrf;jrm;vuf
xyfcJhNyD;? 1812-ckESpf? azazmf0g&D(6)&ufwGif ? aqvrfNrdKU&Sd w,fbmeDumtoif;awmfwGif vufwifr*FvmcH,lcJhonf/

1812-ckESpf? azazmf0g&D(29)&ufaeYwGif? tar&duefjynfaxmifpk? aqvrfNrdKUqdyfurf;rS u,f&mAef (Caravan) oabFmjzifh xGuf
cGmcJh&m? ,if;ESpfMo*kwfvwGif tdEd,EdkifiH? umvuwm;NrdKUodkY qdkufa&mufonf/ oabFmESifh c&D;&SnfjyKpOf ormusrf;pm zwfIavhvmjcif;
ESifhtwl? aumfu&Dau;&Sif;e,f *dkPf;*Pqdkif&mt,l0g'rsm;udk av;av;eufeufpOf;pm;rdNyD;? umvuwm;NrdKU&Sd vm;bZm;toif;awmfwGif
q&mBuD;0wf'f (Rev. William Ward) vufjzifh t'dkEdkif&rfESifh tJef*s'fqifwdkYonf 1812-ckESpf? pufwifbmv(6)&ufaeYwGif a&ESpfjcif;r*Fvm
cH,lcJhonf/

umvuwm;wGif qufae&eftcGifhromojzifh? 1813-ckESpf? azazmf0g&Dv(17)&ufwGif arm&pf&SyfpfuRef; (Mauritius) ayghvl;0d(pf)
(Port Louis) qdyfurf;odkY qdkufa&mufcJhonf/ ta&SUtdEd,ukrPD\ tkyfcsKyfrIatmufwGif&Sdaom ,if;uRef; qufraexkdifEdkifaomaMumifh?
1813-ckESpf? ZGefv 22&ufaeYwGif arm&pf&SyfpfrS yDeefodkY xGufcGmaom a*smf*sD,m;em; (Georgiana) oabFmESifhvdkufygcJh&m? rkefwdkif;cufxef
aomyifv,fc&D;Murf;udk jzwfausmftNyD;? jrefrmEdkifiHqdyfurf;odkY 1813-ckESpf? Zlvdkifv(13)&ufwGif qdkufa&mufcJhonf/

OD;pGmjrefrmpum;ESifh jrefrmpmudk oifMum;cH,lcJhNyD;? a0pmrsm;udk bmomjyefyHkESdyfxkwfa0jcif;? ormusrf;ydkif;tcsKdUudk bmomjyefyHkESdyf
xkwfa0jcif;rsm;jyKcJhonf/ wpfOD;csif;udk csOf;uyf oufaocH&mrSvltrsm;pka0;apNyD; a[majymvdkaomoabmjzifh? Z&yfwHwpfaqmifudk
jrefrmqefqefyHkpHESifh? a&Twd*HkapwD toGm;vrf;ay:wGif wnfaqmuf omoemjyKcJhonf/ jrefrmEdkifiHa&mufNyD; (3)ESpftMumwGif jrefrmo'g
pmtkyfudk a&;om;jyKpkEdkifcJhonf/ *s'fqifudk jrefrmbmomESifh ,k'oef[kac:wGifcJhonf/

&moDOwk'PfaMumifh q&mESifh rr,k'oefwdkY\ om;i,f a&mf*sm0DvD,rfonf 1815-ckESpf? pufwifbmv(1)&uf touf(4)ESpfESifh
(23)&uft&G,fwGif aoqHk;cJhonf/

1102


A view of the Christian religion: Three Parts, Historic, Dialectic and Preceptive [laom a0pmudk 1816-ckESpf? Zlvdkif
v(30)&ufwGif tOD;qHk;xkwfEdkifcJhonf/ 1817-ckESpf? arv(20)&ufwGif &SifrJc&pf0ifusrf;udk ,k'oefjrefrmbmomodkY jyefEdkifcJhNyD;? &efukef
NrdKUa&muf&Sdonf 6-ESpfeD;yg;umv touf31-ESpfwGif jrefrmbmompum;jzifh pwifa[majymEdkifcJhonf/ 1819-ckESpf? ZGefv(27)&ufwGif ]
armifaem} [ktrnf&aom yxrOD;qHk; wdkif;&if;om;,HkMunfajymif;vJoludk ESpfjcif;r*Fvmay;cJhonf/ ,if;aemuf armifomvS? armifa&TiHkESifh
armiftif;wdkYvnf; ,HkMunfajymif;vJvmonf/ 1822-ckESpf? Mo*kwfv(28)&ufwGif bk&if;bBuD;awmf\trdefYawmfaMumifh ,k'oefonf
Dr.Price ESifhtwl tif;0aejynfawmfodkY oGm;cJh&onf/ 1823-ckESpf? Zlvdkifv 12-&ufwGif "ropfusrf;udk jrefrmbmomjyefqdkNyD;pD;NyD;? "r
a[mif;usrf;udk pwifbmomjyefonf/

1824-ckESpf? ZGefv(8)&ufaeYwGif tif;0tusOf;axmif(11)vtMum tusOf;uscJh&m? (9)vwdkifwdkif oHajcusOf;(3)xyfjcif; csKyfaESmif
cHcJh&NyD;? usef(2)vrSm oHajcusOf;(5)xyfjzifh csKyfaESmifcHcJh&onf/ 1826-ckESpf azazmf0g&Dv(24)&ufwGif &EydkpmcsKyfudk bmomjyefay;cJhonf/
&efukefaexdkif&ef tajctaeray;awmh 1826-ckESpf? ZGefv(29)&ufwGif Phoenix trnf&SdoabFmjzifh xGufcGmcJh&m Zlvdkifv(2)&ufaeYwGif
usKdurDodkY qdkufa&mufcJhonf/ ,if;ESpf atmufwdkbmv 24-&ufwGif ZeD;tJef(37-ESpf) c&pfawmftdyfaysmfNyD;? rsm;rMumrDyif orD;i,f
rm&D,m (2-ESpf? 3-v)rSm c&pfawmf tdyfaysmfonf/ 1827-ckESpf? Mo*kwfv(10)&ufwGif rpwmabmh'frJef (Mr. Boardman) rdom;pkrsm;
&Sd&m armfvNrdKifNrdKUodkY ajymif;a&TU&awmhonf/ 1828-ckESpf? arv(16)&ufwGif paumu&ifwdkif;&if;om; udkomjzLudk rpwmabmh'frJef ESpfjcif;
r*Fvmay;onf/ 1830-ckESpf? ZGefv(11)&ufwGif q&m,k'oef jynfNrdKUodkYoGm;a&mufcJhNyD;? c&D;vrf;wpfavQmuf w&m;a[mjcif;? a0pmapjcif;
jyKvkyfcJhNyD;? jynfNrdKU? a&TqHawmfapwDteD;&Sd Z&yfwpfckwGif (3)vwdkifwdkif 0rf;ajrmufzG,fu,fwifjcif;w&m;udk a[majymcJhonf/ 4if;ESpf
pufwifbmv(25)&ufwGif &efukefNrdKUodkY jyefa&muf&Sd&m? rpwmabmh'frJefESifh 4if;\orD;wdkYaoqHk;aMumif; aMuuGJ0rf;enf;zG,fowif;udk Mum;
odvdkuf&onf/ rpwmabmh'frJefrSm u&ifvlrsKd;(34)OD;udk ESpfjcif;r*Fvmay;&ef awmodkYoGm;jcif;jzpfNyD;? 4if;awm&Gm aoqHk;jcif;jzpfonf/

1831-ckESpf? Zlvdkifv(31)&ufwGif q&m,k'oef &efukefrS armfvNrdKifodkY jyefa&mufvmonf/ xdktcsdef omoemjyKq&mrsm;\
BudK;yrf;rIjzifh rGefjrefrmtoif;awmf? t*Fvdyfwyf&if;rS Oa&myom;rsm;yg0ifaom toif;awmfESifh tdEd,trsKd;om;wrDvftoif;awmf[l
toif;awmf oHk;yg;zJGUpnf;EdkifNyD;jzpfonf/ 1832-ckESpf? 'DZifbmv(15)&ufwGif "ropfusrf;udk yHkESdyfNyD;pD;NyD;? "ra[mif;usrf;udk qufvufjyef
qdkonf/

1834-ckESpf? {NyDv(10)&ufwGif q&m,k'oefESifh pm&ma[mvfabmh'frJef (Mrs. Sarah Boardman)? rpwmz&efppfarqiftm;jzifh
xdrf;jrm;vufxyfonf/ ,if;ESpfwGifyif ormusrf;pmwpftkyfvHk;udk q&m,k'oef bmomjyefqdkNyD;pD;NyD;? 1840-ckESpf? atmufwdkbmv(24)
&uf armfvNrdKif&Sd omoemyHkESdyfwdkuf dkufESdyfNyD;pD;onf/ 1837-ckESpf? Edk0ifbmv(18)&ufwGif ormusrf;csKyfudk bmomjyefNyD;onf/ q&m
,k'oef\ ,HkMunfcH,lcsufrSm ]]c&pf,mef ,HkMunfrIbmomonf ormusrf;pm wnf&SdaomaMumifh? ormusrf;wpftkyf &Gmwpf&GmodkY
a&mufoGm;jcif;onfyif? omoemjyKyk*dKvfwpfOD; a&mufoGm;ouJhodkYjzpfonf/}} [l jzpfonf/

pm&m*s'fqif\ usef;rma&; usqif;vmojzifh aq;uko&ef tar&duefjynfaxmifpkodkYtjyef? vrf;c&D; pdefY[,fvifemuRef; (St.
Halena) ta&muf? 1845-ckESpf? pufwifbmv(1)&uf? eHeufydkif;wGif c&pfawmftdyfaysmfoGm;cJhonf/ qdkzDvma0gvfhum oabFmESifh c&D;
qufcJh&m? 1845-ckESpf? atmufwkdbmv(15)&ufwGif tar&duefjynfaxmifpk? abmfpwGefqdyfurf;odkY a&muf&SdcJh&m? (33)ESpfrQcGJcGmtNyD; r,Hk
MunfEdkifavmufatmif rsm;jym;vSaom rdom;pk0ifaqGrsKd;rsm;u q&m,k'oeftm;BudKqdkjcif;udk cH&um? jrefrmEdkifiHrS BuD;jrwfaom omoemjyK
t'dkEdkif&rf*s'fqif The great missionary Adoniram Judson [k uifyGef;wyfcH&onf/ q&m,k'oefESifhtwlygvmaom uav;(3)OD;udk
4if;wdkY\ta': tbDa*;vfba&mif;*s'f &Sd&m? yvdkif;armufodkY ydkYvdkufonf/

1846-ckESpf? ZGefv(1)&ufwGif Emily Chubbuct ESifh xdrf;jrm;vufxyfNyD;? Zlvdkifv(11)&ufwGif abmfpwGefrS xGufcGmcJh&m? usKdurD
odkY 1846-ckESpf? Edk0ifbmv(27)&ufwGif a&muf&Sdonf/ 1847-ckESpf? azmfazmf0g&Dv(15)&ufwGif &efukefodkYa&mufaomfvnf;? bmoma&;
a[majymjcif;udkvufrcHonfhtjyif? EdkifiHjcm;om;rsm;udk nOf;qJaeaomumvjzpf ,HkMunfajymif;vJolrsm;udk vQKdU0SufpGmESpfjcif;ay;cJh&onf/
1849-ckESpf? Zefe0g&Dv(24)&ufwGif jrefrmpmwwfyk*dKvfwpfOD;ESifh jyKpka&;om;cJhaom t*Fvdyf-jrefrmtbd"gefrSm wpfpdwfwpfa'oNyD;pD;NyD
jzpfonf/

q&m,k'oef\ usef;rma&;rSm wjznf;jznf;usqif;vmcJh&m? usKdurDwGif wpfvMumaeaomfvnf;? roufom armfvNrdKifodkY jyef
vmcJhonf/ a'gufwmarmfwGef\ tBuHjyKwdkufwGef;csuft&? 1850-ckESpf? {NyDv(3)&ufwGif jyifopfoabFmjzifh armfvNrdKifrS yifv,fodkY xGuf
cGmcJh&m? ,if;ESpf {NyDv(12)&uf? touf(62)ESpfwGif c&pfawmftdyfaysmfoGm;&m? y,fv,fjyifyif oN*Kvfjcif;cH&onf/ 1854-ckESpf? ZGefv
(1)&uf Emily Chubbuct bkef;awmf0ifpm;onf/

q&m,k'oefatmufarhbG,f&mtjzpf? &efukefNrdKU ,k'oefwuodkvfrS ,k'oefbk&m;&Sdcdk;ausmif;? tar&duefjynfaxmifpk
yJifp,faA;eD;,m; Valley Forge &Sd ,k'oefpmyHkESdyfwdkufwdkY qufvufwnf&Sdaeonf/
q&mBuD;,k'oef\ rSwfom;zG,fpum;rsm;
]]tdkbk&m;ocif? udk,fawmf[m uREfkyfESifhtwl &SdygvsufeJY bmjzpfvdkY'Davmufjyif;jywJh 'kua0pemudk cHpm;ae&wmvJ/ c&pfawmftwGufom
r[kwfcJh&if ....../}}
"In joy or sorrow, health or pain, Our course be onward still; We sow on Burma's (Myanmar's) barren hill, We reap on
Zion's hill."

1103

urmhjzpf&yfrsm;ESifh ormusrf;pm\orkdif;umv tykdif;tjcm;rsm; qufpyfrItajctae

rSwfcsuf / / aeY&ufrsm;onf cefYrSef;ajcjzpfaomfvnf;? bDpD 1050 aemufykdif;wGif a,bk,stm;jzifh ykdrkdwdus aocsmvmonf/ ormusrf;
aeYpGJrsm;onf tajccHtm;jzifh New International Version Study Bible, wpfq,fESpfjynfh ESpfywfvnf Zondervan
1995 ykHESdyfjcif;rS jzpfonf/

urmhjzpf&yfrsm;

ormusrf;pmjzpf&yfrsm;

3500 bDpD Sumerian NrdKUEkdifiHrsm;tpjyKonf/


2685-2180 yd&rpfrsm;xGef;um;aom tD*spfa&S;a[mif;EkdifiHawmf/
1990-1785 tD*spf\tv,fykdif;EkdifiHawmf/
1790-1750 [mrl&mbDtkyfpkd;aom a&S;AmAkvkeftifyg,m/
1765
wkwfjynf\ yxrqkH;rif;quf Shang pwifonf/
1555
tD*spfEdkifiHawmfopf pwifonf/
1500
tdEd,okdY Aryans rsm; usL;ausmfonf/ [dELwkdY\
a0'Oya'ukd aemifESpf (1000) twGif; a&;om;jcif;/

1070

tD*spfEkdifiHawmfopf ed*kH;csKyfonf/

800's

tqD;&D;,ef;tifyg,may:ayguf vmonf/

612

tqD;&D;,m;NrdKUawmf edaea0NrdKU usqkH;onf/ AmAkvkef


tifyg,mopf ay:aygufvmonf/
600 tar&dutv,fykdif;wGif Mayans vlrsKd;rsm; BuD;rm;
aom yd&rpfrsm;ukd pwifwnfaqmufonf/
563-483 od'wa*g"r(Ak')/
551-479 uGefjzL;&Syf/
539
yg&Sef ESifh Medes vufatmufokdY AmAkvkefusqkH;onf/
509
a&mrorwEkdifiHpwifonf/
486-465 Xerxes II, yg&Sef{u&mZf/
470-399 qkdca&;wD;pf/
336-323 BuD;jrwfaomtvufZEm;rS*&djynf? yg&Seftifyg,mESifh
tdEd,ajrmuf ykdif;ukd odrf;ykdufonf/
320-185 tdEd,\Mauryatifyg,m/
221-210 yxrqkH;aom wkwf{u&mZf Shi Huangdi r[m
wHwkdif;ukd wnfaqmufonf/

2165-1990 tmjA[H (urm? 12-25)


1990
tD*spfEkdifiHokdY a,moyf a&mif;pm;cHcJh &onf/

(urm? 37)

1445

arma&SOD;aqmif tD*spfjynfrS oa&v vlrsKd;rsm;


tm; xkwfaqmifonf/ (xG? 11-15)
1405
arma&SaoqkH;onf/ a,mI cgemefjynf ukd odrf;ykduf
onf/ (awmvnf? 34-a,mI? 6)
1375-1055 oa&vwkdY\w&m;olBuD;rsm;/ (w&m;olBuD;rSwfpm)
1050-1010 oa&vbk&ifa&Smvk (1&m? 9-31)/
1010-970 'g0d'frif;BuD; (2&m? 1 - 3&m? 2)/
970-930 a&Smvrkefrif;BuD; (3&m? 2-11)/
930
EkdifiHawmfNydKuGJonf (3&m? 12)/
875-848 {vd, (3&m? 17 - 4&m? 2)/
848-797 {vd&SJ (4&m? 2-13)/
740-681 a[&Sm, (a[&Sm/ 4&m? 19;20/ 6&m? 26;22)/
722 tmI&drsm; Samaria ukd odrf;ykdufNyD;? oa&v
ajrmufykdif;EkdifiH ed*kH;csKyfonf/ (4&m? 17)/
626-585 a,&rd (a,&rdtem*wdusrf;)/
605-530 'Ha,v ('Ha,vtem*wdusrf;)/
593-571 a,Zausv (a,Zausvtem*wdusrf;)/
586
AmAkvkefrS aeAkc'faeZmrif; a,k&SvifNrdKUukd odrf;,l
onf/ ,k'awmifykdif; EkdifiHawmf tqkH;owfonf/

(4&m/ 6&m? 36/ a,&rd? 39)
539
520-480
486-465
440-430
430-5bDpD

1104

yg&Sm;rS qkdif;&yfonf *sL;vlrsKd;rsm;ukd AmAkvkefrS a,k


&SvifNrdKUokdY jyefcGifhjyKonf/ ('Ha,v? 5/ 6&m? 36)/
Zmc&d (Zmc&dtem*wdusrf;/ {Z&? 5;1)/
{owm ({owm0wK)/
rmvcd/ ae[rd (rmvcdtem*wdusrf;/ ae[rdrSwfpm)/
"ra[mif;ESifh "ropfusrf;Mum;umv/

urmhjzpf&yfrsm;

ormusrf;pmjzpf&yfrsm;

200 bDpDrS
202 at'D wkwfjynf\[efrif;quf/
168-38bDpD a&mrwkdY\tultnDjzifh *sL; Maccabeean EkdifiHawmf
tvufZEm;\ rif;qufrsm;ukd ygvufpwkdif;a'owGif
qefYusifawmfvSefonf/
146-133bDpD a&mrrsm; Carthage udkzsufqD;NyD; *&dESifh taemuf
tm&Srkdif;em;udk xdef;csKyfonf/
38bDpD
r[ma[k'fonf a&mr\ tultnDjzifh ygvufpwkdif;
wGif EkdifiHawmfukd wnfaxmifonf/
27 bDpDrS
14 at'D a&mr\yxr{u&mZfrif; Mo*wfpwyf
4 bDpD
r[ma[k'faoqkH;onf/ a&mru ol\om; rsm;jzpf
aom Archeleus? Herod Antipas ESifh Philip
wkdYukd EdkifiHawmftm;cGJa0ay;onf/
at'D 6
a&mru Archeleus tm; a*skqvif ,k'bk&ifcH
ae&m tpm;xkd;onf/
at'D14-37 a&mr{u&mZf wkdif;aA;&D;,yfpf/
at'D 26-36 Judea\a&mrbk&ifcH ykEdydvwf/

37-41 a&mr{u&mZf Caligula /


37-44 a&mru Herod Agrippa I ukd 4if;\tbkd; a[k'f
tkyfcsKyfcYJaomae&m qufvuf tkyfcsKyf &efwjznf;
jznf;cGifhjyKonf/
41-54 a&mr{u&mZfuavm'D;,yfpf/
44-100
Herod Agrippa(I) \om; Herod Agrippa(II) ukd
ajrmufykdif; ygvufpwkdif;tm; tkyfcsKyf&ef cGifhjyKonf/
54-68 a&mr{u&mZf Nero

70

a&mrAdkvfcsKyf Titus \ zsufqD;jcif; ukd a,k&SvifNrdKU


cH&onf/

81-96

a&mr{u&mZf Domitian

5 bDpD

a,Ic&pfawmfarG;zGm;onf/
(rJ? 1-2/ vk? 1-2)/

at'D 7

a,Ic&pfawmftouf (12 ESpft&G,f AdrmefawmfokdY


oGm;onf/ (vk? 2)/
at'D 26 AwdZHq&ma,m[efvufjzifh a,I c&pfawmf AwdZH
cH,lonf/ (r? 3? rm? 1/ vk? 3/ a,m? 1)/
at'D28-29 *gvdvJESifh Perea\ bk&ifa[&k'f tEdy ESpfjcif;q&m
a,m[efukd uGyfrsufonf/
(r? 14/ rm? 6/ vk? 3? 9/)
at'D 30 ykEdydvwfonf aojcif;rS &Sifjyef xajrmufNyD; aumif;
uifokdY wuf<uaom a,Ic&pfawmfukd ao'Pfay;
onf/ (r? 27-28/ rm? 15-16/ vk? 22-24/ a,m?
18-21/ wref? 1)/
at'D 35 &Sifaygvkc&pfawmfaemufvkdufjzpfvmonf/

(w? 9? 22? 26)/
at'D 44 tN*dya[k'f(1)onf wrefawmf a,m[ef tpfukd
,mukyftm; uGyfrsufNyD;? vGwfoGm;aom aywkukd
axmifcsonf/ a[k'faoqkH;onf/ (wref? 12)/
46-48
&Sifaygvk qkdufy&yfpfESifh tm&Srkdif;em; toif;awmf
rsm;ukd tpjyKonf/ (w? 13-14)
49-50
a,k&SvifaumifpD/ (w? 15)
50-57 tm&Srkdif;em;? rmaua'gedESifh *&dpfwkdYwGif &Sifaygvk
toif;awmfrsm; ykdrkdtpjyKonf/ (w? 15-20)/
57-59
&Sifaygvka,k&SvifNrdKUwGif tzrf;cH& onf/ ygvuf
pwkdif;wGif tusOf;cscH&onf/ tN*dya[k'f (II)a&SU
aqmif,lcH&NyD; a&mrNrdKUokdY tykdYcH&onf/
(w? 21-28)/
67?^68? &Sifaygvktm; eDkdbk&ifu jzpfEkdifacs &SdaomuGyfrsuf
rIjyKonf/
90-95
Aegean yifv,f&Sd Patmos uRef;okdY wrefawmf
&Sifa,m[ef jynfESif'Pfay;cH&NyD;? "ropfusrf;\
aemufqkH;jzpfaom Asm'dwfusrf;ukd a&;om;onf/

(Asm? 1;9)/

1105

]]ormusrf;\&mZ0iforkdif;aMumif;}} (History of the Bible)



jrefrmbmomESifh c&pf,meformusrf;pm[lvnf;aumif;? "ra[mif;usrf;ESifh"ropfusrf;wnf;[l aomxm0&bk&m;\ormusrf;
[lvnf;aumif;? y#dnmOfw&m;awmfa[mif;ESifh w&m;awmfopfygonfh ormusrf;[lvnf;aumif; ac:a0:aompmtkyfukd t*FvdyfbmomESifh
Bible [kac:onf/ Bible [laom pum;vkH;onf *&dpum;vkH; Biblia (teuftm;jzifh pmtkyfrsm; books) rSqif;oufvmonf/ pifppf
tm;jzifh c&pf,meformusrf;pm The Bible onf pmtkyfrsm;pGmukd pkpnf;xm;jcif; (okdYr[kwf) pmtkyfrsm;pGm\pmMunfhwkduf/ yd#uwfwkduf
jzpfonf/ pmtkyfrsm;ukd t"dutm;jzifh ESpfykdif;pkpnf;xm;&m "r a[mif;usrf; - y#dnmOf w&m;awmfa[mif;ESifh "ropfusrf;-y#dnmOf
w&m;awmfopf[kac:a0:onf/

"ra[mif;usrf;ukd a[NAJ [D;bl;bmomESifh a&;om;xm;NyD;? tpa&;vlrsm;\orkdif;taMumif; t&mrsm;ukdazmfjyxm;onf/ xkdorkdif;
taMumif;t&mrSm tpa&;wkdY\ bk&m;ocif ,kHMunfouf0ifrI tay:wGif tajcjyKxm;NyD;? tpa&;wkdY rnfokdY0wfjyKukd;uG,f? bk&m;\
rdefYrSm csufrsm;ukd em;axmifemcH wkefYjyefonfukd a&;om;azmfjyxm;onf/ "ra[mif;usrf;ukd rwlnDaompmtkyf tpkrsm;ESifh zGJUpnf;yg0ifNyD;?
pkpkaygif; 39-tkyf&Sdonf/
(The Law) Oya'o
- urmOD;usrf;? xGufajrmuf&musrf;? 0wfjyK&musrf;?
tora, the Pentateuch
- awmvnf&musrf;? w&m;a[m&musrf;/
(the five books of Moses)
(History) orkdif;&mZ0if
- a,mIrSwfpm? w&m;olBuD;rSwfpm? ko0wK? "r&mZ0ifyXrapmif- 'kwd,apmif - wwd,apmifESifh

pwkwapmif? &mZ0ifcsKyfyXrapmif - 'kwd,apmif? {Z&rSwfpm? ae[rd rSwfpm? {owm0wK/


(Poetry and Wisdom)
- a,mb0wK? qmvHusrf;? okwHusrf;? a'oemusrf;?
the Writings uAsmvuFmESifh - a&SmvrkefoDcsif;/
todOmPfynmtajrmftjrif
(Major Prophets) Former - a[&Sm,tem*wdusrf;? a,&rdtem*wdusrf;? a,&rdjrnfwrf;pum;? a,Zausvtem*wdusrf;?
t"duusaomya&mzufrsm; 'Ha,vtem*wdusrf;/
(Minor Prophets) Latter - a[ma&Stem*wdusrf;? a,mvtem*wdusrf;? tmrkwftem*wdusrf;? MoA'dtem*wdusrf;? a,me
omrnjzpfaomya&mzufrsm; 0wK? rdum tem*wdusrf;? em[kHtem*wdusrf;? [AuKwf tem*wdusrf;? aZzedtem*wdusrf;?
[*Jtem*wdusrf;? Zmc&d tem*wdusrf;? rmvcdtem*wdusrf;/

"ropfusrf;ukd a,Ic&pfawmf\ aemufvkdufwynfhawmfrsm; a&;om;cJhonf/ aemufvkduf wynfhrsm;onf a,Ic&pfawmf
wnf;[laom {0Ha*vdowif;aumif;taMumif;? a,Ic&pfawmf\ taocHjcif;ESifh aojcif;rS &Sifjyefxajrmufjcif;tm;jzifh b0toufwm
topf&&SdEkdifjcif; tvm;tvmtaMumif;? wpfyg;olrsm;od&Sd&ef vkdvm;cJhonf/ atmufygtwkdif; rwlnDaom pmtkyftpkrsm; cGJEkdifNyD;?
pkpkaygif; 27-tkyf? "ropfusrf;wGif yg0ifygonf/ ynm&SifqefaomtjrifIaxmifhrsm; tzkHzkH&Sdaomfvnf;? tpOftvmtm;jzifh aygvkonf
azmfjyxm;onfhpmtkyfrsm;ukd a&;om;oltjzpf vufcHxm;Muonf/
(The Gospel)

- &SifrJ? &Sifrmuk? &Sifvkum? &Sifa,m[ef/

{0Ha*vdusrf;rsm;

(Paul's Letters)

- a&mrMo0g'pm? aum&dEKMo0g'pmyXrapmifESifh 'kwd,apmif? *vmwdMo0g'pm? {zufMo0g'pm?


aygvk\pmrsm; zdvdydMo0g'pm? aumavmoJMo0g'pm? oufomavmedwfMo0g'pm yXrapmif ESifh 'kwd,apmif?
wdarmaoMo0g'pm yXrapmifESifh 'kwd,apmif? wdwkMo0g'pm? zdavrkefMo0g'pm/
(History) orkdif;&mZ0if
- wrefawmf0wK/
(General Letters)
- a[NAJMo0g'pm? &Sif,mukyfMo0g'pm? &SifaywkMo0g'pm yXrapmif ESifh 'kwd,apmif?
taxGaxGpmrsm; &Sifa,m[ef Mo0g'pm yXrapmif? 'kwd,apmifESifh wwd,apmif? &Sif,k' Mo0g'pm/
(Prophecy)

ya&mzufjyKjcif;Asm'dwf

- Asm'dwfusrf;/

a&mrumokdvdyftoif;awmfokH; Bible wGifrl txufazmfjyygusrf;rsm;tjyif - wkd;bd,0wK (The Book of Tobias)? ,k'd


0wK(The Book of Judith)? tufpfwm0wK(The Book of Esther)? ynmyg&rDusrf;(The Book of Wisdom)? eDwda'oemusrf;
(The Book of Ben Sirach or Ecclesia-sticus)? bmkpfa[mpmwrf;(The Prophecy of Baruch)? rumbDorkdif;-yXrwGJ (The First
Book of Machabees)? rumbDorkdif;-'kwd,wGJ (The Second Book of Machabees)ESifh 'geDa,tJvfa[mpmwrf;(The Prophecy of
Daniel) wkdYyg0ifygonf/

c&pf,meformusrf;pm\t"duA[kdcsufowif;pum;rSm ]]The Story of Salvation - u,fwifjcif;jzpfpOf}} jzpfNyD;? "ra[mif;
omru "ropfusrf;rsm;wpfavQmuf ]]aygif;pkyg0ifaeaomtcsuftvuf 3-&yf}} ukd xkwfazmfzGifh[onfhZmwfaMumif; cGJjcm;odjrif
Ekdifonf/ u,fwifjcif;tm; o,faqmifvmol (The bringer of salvation)? u,fwifjcif;vrf;aMumif; (The way of salvation) ESifh
u,fwifjcif;\ tarGpm;? tarGcHrsm;(The heirs of salvation)[l jzpfygonf/ wpfenf;tm;jzifh c&pf,meformusrf;pm\t"duA[kdcsuf
1106

owif;pum;rSm - bk&m;ocifvlom;rsm;ESifhjyKaom y#dnmOfjzpfNyD;? ]]aygif;pk yg0ifaeaomtcsuftvuf}} rsm;onf y#dnmOftwGuf


qufoG,f aqmif&Gufay;ol(Mediator) ? y#dnmOf vlom;rsm;ESifh y#dnmOf\tajccHtaMumif;&if;jzpfonf/

"ra[mif;usrf;ukd a[NAJ-[D;bl;bmom (a shemitic language) ESifh a&;om;cJhNyD;? {Z& rSwfpm 5;8? 6;12? 7;12-16?
'Ha,v? 2;4-7;28? a,&rd? 10;11 wkdYukd Aramic tm&rdbmom (Chaldee language) ESifha&;om;xm;onf/ "ropfusrf;wpfckvkH;ukdrl
*&dbmomjzifh a&;om;cJhonf/

c&pf,meformusrf; "ra[mif;tykdif;udk *&dbmomokdY jyefqkdjcif;ukd okw<u,fpmayESHUpyfaom *sL;vlrsKd;wpfpk? t,fvufZef;
N'D;,m;NrdKU B.C 286-cefUwGif pwifvkyfaqmifcJhonf/ 4if;ukd vufwif pum;vkH; Septuagint tm;jzifh ckepfq,f (70) [kac:NyD;? a&mr
ocFsmeHygwftaeESifh LXX [k twkdaumuf azmfjyavh&Sdonf/ xkH;wrf;tpOftvmtm;jzifh bmomjyefolynm&Sif 70-OD;[k azmfjyaomf
vnf;? pifppftm;jzifh bmomjyefol 72-OD;jzpfonf/ AD(385-405)twGif; Jerome u vufwifbmomodkY bmomjyefqkdcJhNyD;? 4if;onf
a&mrumokdvdwftoif;awmf\w&m;0ifcGifhjyKaom ormusrf; pmrljzpfonf/ ormusrf;pmwpftkyfvkH;tm; yxrOD;qkH;tBudrfbmomjyefjcif;ukd
John de Wickliffe (1324-1384) aqmif&GufcJhonf/ NyD;aemuf William Tyndale (1525)ESifh tjcm;yk*Kdvfrsm; aqmif&GufcJhonf/
xkdrSae Authorized Version (odkYr[kwf) Kings James Version ay:aygufvmonf/

1107

You might also like