Globalna perspektiva

ER DL 2. sedmica

ER DL

2011-2012

Struktura
Uvod Predavanje PPP studenata Pitanja, komentari, sugestije

ER DL

2011-2012

PPP studenata

ER DL

2011-2012

Ekonomija razvoja

Poimanje razvoja

Komparacija

Siromatvo i nejednakosti

Stanovnitvo

Migracije i urbanizacija

Ljudski kapital

Politike

Institucije

Financiranje

ER DL

2011-2012

Ekonomija razvoja

Poimanje razvoja

Presjek

Prouavanje

Poimanje

Sluaj Brazil

Komparacija

Siromatvo i nejednakosti

Migracije i urbanizacija

Ljudski kapital

Politike

Institucije

Financiranje

ER DL

2011-2012

Ekonomija razvoja

Poimanje razvoja

Komparacija

Definicija LDC

Obiljeja LDC

Zajednike karakteristike

Razvijene : zemlje u razvoju

Konvergencija

Siromatvo i nejednakosti

Migracije i urbanizacija

Ljudski kapital

Politike

Institucije

Financiranje

ER DL

2011-2012

Ekonomija razvoja

Poimanje razvoja

Stanovnitvo

Stanje

Strukture

Maltus

Hariss-Todaro

Sluaj

Siromatvo i nejednakosti

Migracije i urbanizacija

Ljudski kapital

Politike

Institucije

Financiranje

ER DL

2011-2012

Ekonomija razvoja

Poimanje razvoja

Komparacija

Siromatvo i nejednakosti

Mjerenje

Siromatvo nejednakost

Stepen Veliina

Ekonomske karakteristike

Politika

Sluaj

Migracije i urbanizacija

Ljudski kapital

Politike

Institucije

Financiranje

ER DL

2011-2012

Ekonomija razvoja

Poimanje razvoja

Komparacija

Siromatvo i nejednakosti

Migracije i urbanizacija

Migracija Urbanizacija

Uloga gradova

Gigantski gradovi

UNS

Teorija

Sluaj Indija Bocvana

Ljudski kapital

Politike

Institucije

Financiranje

ER DL

2011-2012

Ekonomija razvoja

Poimanje razvoja

Komparacija

Siromatvo i nejednakosti

Migracije i urbanizacija

Ljudski kapital

Uloga

Zdruena investicija

Obrazovanje

Zdravlje

Politika

Sluaj Uganda J Afrika

Politike

Institucije

Financiranje

ER DL

2011-2012

10

Ekonomija razvoja

Poimanje razvoja

Komparacija

Siromatvo i nejednakosti

Migracije i urbanizacija

Ljudski kapital

Politike

Planiranje

Prioda planiranja

Proces

Modeli

Vlada trite

Vaintonski konsenzus

Politika

Trendovi

Sluaj BRAC

Institucije

Financiranje

ER DL

2011-2012

11

Ekonomija razvoja

Poimanje razvoja

Komparacija

Siromatvo i nejednakosti

Migracije i urbanizacija

Ljudski kapital

Institucije

WB

IMF

UN

WTO

EU

Financiranje

ER DL

2011-2012

12

Ekonomija razvoja

Poimanje razvoja

Komparacija

Siromatvo i nejednakosti

Migracije i urbanizacija

Ljudski kapital

Politike

Institucije

Financiranje

Tokovi sredstava

Razvojna pomo

Investicije

FDI/TNC

Sluaj Bocvana

ER DL

2011-2012

13

Globalna perspektiva
Ekonomija

Stanje, problemi, potrebe

Tradicionalni pristup Odrivi razvoj

Humani razvoj
Kompetitivni razvoj Potpuni razvoj Razvojne Fnancijske Trine Dravne Nevladine

Razvoj

Institucije

Globalni, nacionalni, regionalni, lokalni

ER DL 2011-2012 14

 http://www.thoughtcast.org/casts/economistamartya-sen-on-identity-and-violence/
Introduction Sen

http://www.answers.com/topic/amartya-sen http://www.bbc.co.uk/worldservice/documentarie s/2009/08/090803_forum_020809.shtml (49 min) http://www.radioopensource.org/immigrationand-development-with-amartya-sen/

10 Responses to Immigration and Development, with Amartya Sen
ER DL 2011-2012 15

 http://www.unmultimedia.org/tv/webcast/in dex.html http://www.unmultimedia.org/tv/webcast/2 010/09/president-of-the-world-bank-mdgdebate.html

ER DL

2011-2012

16

 http://nobelprize.org/mediaplayer/index.php?id=1159&vi ew=7
Speech by Amartya Sen (20 minutes) At the Nobel Centennial Symposia, held December 6, 2001, in Oslo, Norway, Amartya Sen made this speech. Read more about the Nobel Centennial Symposia. Credits: Frekvens Produktion AB (webcasting)

http://nobelprize.org/mediaplayer/index.php?id=928&vie w=7
Amartya Sen receives his Economics Prize (1 minute) Watch a video clip of the 1998 Economics Laureate, Amartya Sen, receiving his Prize medal and diploma during the Nobel Prize Award Ceremony at the Concert Hall in Stockholm, Sweden, on 10 December 1998.
ER DL 2011-2012 17

 http://nobelprize.org/mediaplayer/index.ph p?id=447&view=7
Documentary about Amartya Sen (2 minutes) Amartya Sen, Indian expert on welfare, was awarded the 1998 Prize in Economics. Dr. Sen got the news through a phone call at five o'clock in the morning - after that he needed a cup of coffee.

ER DL

2011-2012

18

 http://www.sms.csx.cam.ac.uk/media/848814
Ha-Joon Chang and Milfor Bateman: Social Economy for Economic Development (31 min) Description:Dr Ha-Joon Chang (Economics, Cambridge) and Dr Milfor Bateman (Economics, Juraj Dobrila Pula, Croatia) speaking at CRASSH conference 'Rethinking Social Economy' (7 May, 2010). Created:2010-05-24 13:05 Collection:CRASSH Publisher:University of Cambridge Copyright:Glenn JobsonLanguage:eng (English) Keywords:Ha-Joon; Chang; Milfor; Bateman; Social; Economy; for; Economic; Development;

ER DL

2011-2012

19

 http://nobelprize.org/mediaplayer/index.ph p?id=1156&view=7
Banquet Speech by Amartya Sen (3 minutes) Amartya Sen's speech at the Nobel Banquet, 10 December 1998.

ER DL

2011-2012

20

 http://nobelprize.org/mediaplayer/index.php?id=1147&vi ew=7
The 1998 Nobel Banquet 15 minutes Watch a short video summary of the Nobel Banquet on 10 December 1998, starting at the Stockholm City Hall in Sweden, where the distinguished guests arrive and walk in a procession to the Blue Hall. Banquet speeches are given by the 1998 Laureates: Jos Saramago, Nobel Laureate in Literature (1:59), Robert F. Furchgott, Nobel Laureate in Physiology or Medicine, (4:43), John A. Pople, Nobel Laureate in Chemistry (7:12), Robert B. Laughlin, Nobel Laureate in Physics (9:36) and Amartya Sen, Economics Laureate (12:11). The after dinner dancing takes place in the Golden Hall (14:50).

ER DL

2011-2012

21

Sadraj
Kako ivi Ekonomske i razvojne studije Ekonomija kao drutvena nauka ta podrazumijevamo pod pojmom razvoj?

ER DL

2011-2012

22

Ekonomske i razvojne studije Priroda ekonomije razvoja ta je sadraj ekonomije razvoja? Neka bitna pitanja Znaaj vrijednost u ekonomiji razvoja

ER DL

2011-2012

23

ta mislim pod pojmom razvoj? Tradicionalne ekonomske mjere Novi pogled na razvoj Senov pristup Tri kljune vrijednosti razvoja Tri cilja razvoja The Millenium Development Goals
2011-2012 24

ER DL

Studija Sluaja
Progres - Brazil
Dohodak i razvoj Socijalni indikatori Siromatvo Nejednakosti Zemljina reforma Odrivi razvoj Problem socijalne inkluzije Zakljuak
ER DL 2011-2012 25

Kljuni pojmovi
Mogunosti Zemlje u razvoju Razvoj Razvojna ekonomija Sloboda Gobalizacija GNI Income per capita LDC Neekonomske varijable Politika ekonomija Samopotovanje Drutveni sistem Tradicionalna ekonomija Vrijednosti
2011-2012 26

ER DL

Tradicionalna ekonomija Politika ekonomija Efikasna, najjeftinija raspodjela nedovoljnih Proizvodnih resursa, te Optimalnim rastom tih Resursa tokom vremena Kako bi se proizveo Sve vei dijapazon Roba i usluga Neoklasina ekonomija Savrena trita Potroaki suverenite Prouava drutvene Automatsko prilagoavanje I institucionalne procese Preko cijena Kojima odreene grupe Odluke na temelju procjene Ekonomskih i politikih Graninih privatnih profita Elita utiu na raspodjelu Procjene koristi Nedovoljnih proizvodnih Ekonomska racionalnost Resursa Materijalistika Odnos izmeu Individualistika Politike i ekonomije Fokus na vlastitom Uz fokus na ulozi moi u interesu Ekonomskom odluivanju
ER DL 2011-2012

Razvojna ekonomija

Efikasna raspodjela postojeih resursa Odrivi razvoj Ekonomski, socijalni, politiki Institucionalni mehanizmi Javni i privatni Brza i opsena poboljanja
27

Senov pristup zasnovan na mogunostima

Sen, A. 1998 razvoj se mora usmjeriti ka poboljanju ivota kojim ivimo i sloboda koje uivamo Bitno ono to osoba jeste Ono to moe biti Ono to osoba ini Ono to moe da ini Koncept funkcioniranja
ER DL 2011-2012 28

Ciljevi razvoja
Poveati raspoloivost i proiriti raspodjelu osnovnih roba Poveati nivo ivota
Vie prihoda, radnih mjesta, obrazovanja, kulture, ljudskih vrijednosti

Proiti dijapazon ekonomskih i socijalnih izbora

ER DL

2011-2012

29

Vrijednosti razvoja
Zadovoljavanje osnovnih potreba
Hrana, stan, zdravlje, obrazovanje, zatita

Samopotovanje biti osoba Sloboda - moi birati

ER DL

2011-2012

30

Zakljuak
Lako je zaboraviti kako je velika razlika u kvalitetu ivota u razvijenim i nerazvijenim zemljama Prvi zakljuak
Razvojna ekonomija se fokusira na ekonomske, socijalne i institucionalne mehanizme potrebne da se postigne brzo i opseno poboljanje standarda ivota za siromane u zemljama u razvoju
ER DL 2011-2012 31

Zakljuak
Razvojna ekonomija se bavi formuliranjem odgovarajuih javnih politika osmiljenih da utjeu na najvanije ekonomske, institucionalne i drutvene transformacije cijelih drutava u kratkom roku Javni sektor ima veu ulogu u razvojnoj ekonomiji nego to je imao i/ili ima o tradicionalnoj neoklasinoj ekonomiji
ER DL 2011-2012 32

Zakljuak
Ekonomija razvoja, kao drutvena nauka, se bavi ljudima i pitanjima kako na najbolji nain osigurati meterijalna sredstva kako bi im se pomoglo da ostvare svoj puni ljudski potencijal ta je dobar ivot Ekonomija razvoja ukljuuje vrijednosti i prosudbe o vrijednostima Baviti se promocijom razvoja predstavlja implicitno vrijednosnu prosudbu o dobrom (razvijenom) i loem (nerazvijenom) Razvoj moe razliito znaiti za razliite ljude
ER DL 2011-2012 33

Zakljuak
Priroda i karakter razvoja, kao i znaenje, moraju biti paljivo formulirani Sredinje pitanje, sredinji problem svih drutava ukljuuju tradicionalna pitanja
ta, gdje, kako, koliko i za koga proizvoditi robe i pruati usluge

Temeljna pitanja na nivou zemlje koja se pridruuju

Ko donosi ili utjee na ekonomske odluke U iju korist se donose ekonomske odluke
ER DL 2011-2012 34

Zakljuak
Pitanja na meunarodnom planu
Koje zemlje i koje mone grupacije unutar zemalja imaju najvei utjecaj u pogledu
Kontrole, transfera, koritenja tehnologija Informacija Financija Za koga one provode tu mo

ER DL

2011-2012

35

Zakljuak
Svaka realna ekonomska analiza razvojnih problema ukljuuju ekonomske varijable

ER DL

Prihod, cijene, stope tednje, Neekonomski institucionalni faktori Priroda zakonskih rjeenja u pogledu vlasnitva nad zemljom Utjecaj socijalnih i klasnih slojeva Strukturu kredita Obrazovanje i zdravstveni sistem Organizacija i motivacija vladine birokratije Mehanizmi javne uprave Priroda odnosa ljudi prema radu, odmoru, vlastitom unaprjeenju Vrijednosti Uloga i stavovi politikih i ekonomskih elita
2011-2012 36

Zakljuak
Strategija ekonomskog razvoja tei
Razviti poljoprivredu Otvoriti radna mjesta Ukinuti siromatvo

Ekonomija je drutveni sistem ovisan o drugim drutvenim sistemima, u kome su ekonomske i neekonomske snage u vrstoj i neprekidnoj interakciji (povtruju se ali i iskljuuju) Nerazvijenost odrava mnoge pojeidnane neuspjehe trita Neuspjesi trita su esto vei od zbira pojedinanih vrijednosti Zemlja u zamci siromatva
ER DL 2011-2012 37

Zakljuak
Vlade mogu imati kljunu ulogu u pokretanju ekonomije ka veoj ravnotei Vlade mogu biti i dio i/ili i same teret te loe ravnotee Razlike meu zemljama u razvoju
Velike:male; bogate:siromane resursima; siromane:moderni izvoznici; orijentirane na privatni:javni sektor

Sve je vea ovisnost izmeu zemalja

ER DL 2011-2012 38

Zakljuak
Novi pristup The United Nations su definirali est razvojnih ciljva MDG:

ER DL

Ukinuti krajnje siromatvo i glad, Univerzalno obrazovanje, Pomovirati jednakost u pogledu gendera i osnaiti ene, Smanjiti smrtnost djece, Poboljati zdravlje majki, borba protiv bolesti (HIV, malarija, druge). Osigurati odrivost okolia, Razviti Globalno partnerstvo u razvoju
2011-2012 39

Zakljuak
Globalno partnerstvo u razvoju
Otvoren financijski i trgovinski sistem Odgovoriti na posebne potrebe tzv zakoenih zemalja (otoci i slino) Paviti se dugovima zemalja u razvoju Osigurati mladim pristojan i produktivan posao Osigurati pristup jefitnim lijekovima U saradnji sa privatnim sektorom, staviti na raspolaganje sve koristi koje nose nove tehnologije, posebno ICT
ER DL 2011-2012 40

Zakljuak
Rastua meuzavisnost izmeu razvijenih i zemalja u razvoju (naftni okovi, kriza dugova, financijska i ekonomska kriza)

ER DL

2011-2012

41

Dodatni naslovi
Amartya Sen (1999): Developmen as Freedom. New York: Knopf The International Economy and Perspectives for Developing Countries, Global and Economic Perspectives, 2003, http://siteresources.worldbank.org/INGEP2003/R esources/gep2003chap1.pdf The UNDP Millennium Development Goals, http://www.un.org/millenniumgoals/

ER DL

2011-2012

42

Internet exercises
Brazil is an excellent example of how difficult it can be to evaluate a country's economic development. To learn more about Brazil, let's visit the web page of the International Bank for Reconstruction and Development, commonly known as the World Bank. Their web address is http://www.worldbank.org/. Now, select Countries, Data and Research, Data by country, Select a group or country, and Brazil.
ER DL 2011-2012 43

Internet exercises
First of all, let us establish how Brazil compares to other countries in terms of the economy.
What is Brazil's GNI per capita in 2006 according to this table? Consider now Bulgaria, Denmark, and India. What are the GNI per capita figures for these countries? Do any of these four countries appear to you to be "less developed" according to this indicator? Explain.

Now, lets consider how Brazil compares with other countries in terms of economic growth.
What is Brazils GDP growth rate in 2006 according to this table? Consider now Bulgaria, Denmark, and India. What is the GDP growth rate for each of these countries? Does rapid growth imply that the country is developed? Explain.
ER DL 2011-2012 44

Exercises
Retrieve data on life expectancy for Brazil, Bulgaria, Denmark, and India. Illustrate these data in a bar graph to observe the difference across countries. How does Brazils life expectancy compare with those of Bulgaria, Denmark, and India? Is life expectancy a good indicator of development? Explain.

ER DL

2011-2012

45