Univerzitet u Beogradu Stomatoloki fakultet

Seminarski rad iz Stomtoloke protetike-pretklinika Tema Individualna kaika

Mentor: ass. dr Igor orevi Student: !ladimir "uki

U Beogradu #anuar $%&'.

Uvod Individualna kaika se izradu(e na preliminarnom )anatomskom* modelu za svaku vili+u pose,no- a prema grani+ama u+rtanim na modelu. Individualna kaika slu.i za uziman(e funk+ionalnog otiska. /na tre,a da (e urad(ena od 0vrstog materi(ala 1a(0e e se izradu(e od samovezu(u eg akrilata. Individualna kaika od akrilata dovol(no (e 0vrsta za ,ilo ko(i otisni rnateri(al i otisni postupak i retativno se lako izradu(e i o,radu(e. /,lik i veli0ini individualne kaike odreeni su o,likom i veii0inom vili+e. Med(utim izgled kaike i njen odnos prema leitu zavise od
materijala koji e biti upotrebljen za funkcionalni otisak i primenjenog postupka. Ukoliko e se koristiti gui materijali treba napraviti individualnu kaiku sa meuprostorom. Tako na primer termoplastina masa i elastomeri zahtevaju meuprostor u kaici dok fluidni otisni materijali npr. cink oksid eugenol ne zahtevaju meuprostor ve kaika direktno lei na tegmentu. !a selektivno kompresioni otisak potrebno je mestimino napraviti meuprostor u kaici i to na onim mestima koja odgovaraju zonama ratereenja. "rste individualne kaike su# &. $ndividualna kaika sa meuprostorom $. individualna kaika bez meuprostora.

Izrada individualne kaike ,ez meuprostra

%a preliminarnom modelu najpre se olovkom pojaaju granice prenete sa otiska& granica pokretne i nepokretne sluzokoe predvorja i poda usne duplje i linija vibracije.

2re izrade individualne kaike gipsani model tre,a pripremiti. 2riprema modela podrazumeva iskl(u0ivan(e podminirani3 mesta i izola+i(u modela. 4a iznala.en(e podminirani3 mesta na(,ol(e (e koristiti paralelometar. 1a(pre se pro+en(u(e put unoen(a proteze tako da podminirani3 mesta ko(e tre,a iskl(u0iti ,ude to man(e. 1aro0ito (e zna0a(no da u predelu ru,ova kaike ,ude to man(e iskl(u0eni3 povrina. 2o.el(no (e da ru,ovi individualne kaike ,udu u kontaktu sa gipsom- kako ,i se kasni(e u ustima pa+i(enta postiglo ventilno zaptivan(e. 2odminirana mesta se o,ele.e i popune roze voskom- tako da se kaika mo.e skinuti sa modela ,ez n(egovog loml(en(a. /vo ni(e toliko zna0a(no za anatomski model koliko za definitivni radni model koji bi ako bi individualna kaika popunjavala podminirana mesta mogao biti oteen
prilikom odvajanja funkcionalnog otiska od definitivnog radnog modela.

2osle popun(avan(a podminirani3 mesta voskom gipsani model se premazu(e izola+ionim sredstvom. U stakleno( ili por+elansko( posudi zamea se samovezu(u i akrilat prema uputstvu prouzvoa0a. 5krilat (e pakovan u vidu te0nosti i praka. U posudu se na(pre sipa te0nost a potom doda(e praak do n(enog zasi en(a. Smesa se promea patulom ili no.i em. 2osuda se pokri(e i sa0eka po0etak polimeriza+i(e akrilata ko(i se manifestu(e po(avom niti pri razvla0en(u akrilatne mase patulom. /dgovara(u a koli0ina akrilatne mase nanosi se na gipsani model i prstima premazanim vazelinom ili ovla.enim monomerom rasporeu(e na modelu u ravnomernom slo(u de,l(ine &-$ mm. 2osto(e i kalupi za gorn(u i don(u vili+u u ko(e se unosi zameana akrilatna masa i val(kom rasporeu(e po kalupu. 2re unoen(a akrilatne mase tre,a i kalup i val(ak premazati izola+ionim sredstvom da se akrilat ne ,i lepio za n(i3. 5krilatna masa o,likovana prema kalupu u ravnomernom slo(u vadi se iz kalupa dok (e (o testasta stavl(a na model i adaptira. %a kaici se u frontalnom predelu oblikuje drka. 'rka treba da je
vertikalno postavljena tano iznad sredine bezubog alveolarnog grebena da ne bi ometala pokrete usana. $ndividualna kaika za donju vilicu ima tri vertikalan stubia postavljena iznad sredine grebena u predelu sekutia i premolara. (oni stubii slue kao oslonac prstima lekara da bi se pri uzimanju otiska donja kaika bolje stabilizovala u ustima. )tubii ne treba da budu isvie distalno a ni prsti lekara ne smeju da budu kruti kako se ne bi ometali pokreti donje usne modiolusa i bukcinatora.

"eoma je vano da se rubovi individualne kaike oblikuju tako da budu zaobljeni. *ada se akrilat stvrdne kaika se odvaja od gipsanog modela obrauje.

Izrada individualne kaike sa meuprostorom Individualna kaika sa meuprostorom neop3odna (e ukoliko se uz uziman(e funk+ionalnog otiska koristi viskozni(i materi(al ili se otisak uzima elastomerima ko(i da(u pre+izni(e otiske ako su ravnomerne de,l(ine. Meuprostor u kai+i o,ez,eu(e se tako to se pre izrade individualne kaike na anatomskom modelu adaptira plo0a roze voska do grani+e nepokretne i relativno pokretne sluzoko.e. 4ona realtivno pokretne sluzoko.e (e slo,odna. Model i plo0a roze voska na n(emu prema.u se izolakom. 2reko tog voska se na model nanosi zameana akrilatna masa i adaptira. U predelu ru,ova kaika (e u direktnom konataktu sa modelom. 1a ta( na0in e se kasni(e posti i intiman kontakt ru,ova kaike i tkiva- to e o,ez,editi n(eno pravilno le.an(e na vili+i. 2lo0a roze voska ko(a (e ,ila adptirana na modelu pre izrade individualne kaike osta(e u kai+i u toku o,likovan(a n(eni3 ru,ova i ru,ova funkionalnog otiska u ustima pa+i(enta 0ime se o,ez,eu(e prostor za otisni materi(al. 2re uziman(a definitivnog otiska vosak se odstrani iz kaike. 4a uziman(e funk+inalnog otiska uz primenu selektivne kompresi(e potre,no (e napraviti indivvidualnu kaiku sa meuprostorom na onim mestima gde se .eli posti i rastere en(e tkiva. Meuprostor u kai+i omogu u(e lake rasporeivan(e fluidne mase. Time se posti.e rastere en(e tkiva i spre0ava disloka+i(a tkiva u toku uziman(a otiska. 4one ko(e se mora(u rasteretiti su: 1. Tvrda nerezili(entna mesta- nep0ani torus i mandi,ularni torus. 2. Tanak i otar vr3 ,ezu,og gr,ena don(e vili+e. 3. 2okretan ,ezu,i gre,en. 6astere en(e se izvodi na slede i na0in. U anatomskom ili preliminarnom otisku olovkom se o,ele.e grani+e tvrdi3 mesta ili grani+e la,avi3 tkiva. /,ele.ene grani+e se prilikom izlivan(a modela prenesu na model. 2rema o,ele.enim grani+ama ise0e se plo0a roze voska i adaptrira se na model na o,ele.enom mestu. Model i vosak se izolu(u i preko voska na modelu napravi individualna kaika. 2lo0a roze voska tre,a da ostane u individualno( kai+i za vreme o,likovan(a ru,ova kaike i ru,ova otiska. 2re uziman(a definitivnog otiska mekom pastom plo0a roze voska se uklan(a iz kaike. U kai+i osta(e komori+a za meku otisnu pastu. 7a ,i pasta lake oti+ala iz komori+e u kai+i tre,a na tom mestu iz,uiti rupe ,orerom. !e i prostor u kai+i za meku pastu i mogu nost n(enog lakeg oti+an(a o,ez,eu(e da na tim mestima pasta ni na(man(e ne pritiska tkiva i ne dovodi ni do kakve n(i3ove disloka+i(e. 1a isti na0in se o,liku(e individualna kaika sa meuprostorom za uziman(e selektivnokompresionog otiska don(e ,ezu,e vili+e. 2lo0i+a roze voska adaptirana preko anatomskog modela u zoni rastere en(a o,ez,eu(e prostor u individualno( kai+i.
+iteratura ,. Trifunovi '. i sar& Stomatoloka protetika-pretklinika !avod za udbenike i nsatavna sredstva (eograd ,--..