Professional Documents
Culture Documents
ArmEkid if v
H ;Hk qkid &f m ausmif;om;or*¾rsm;tzGcYJ sKyrf S xkwaf 0onf
2 31 tdk;a0 *sme,f
ArmEkid if v
H ;Hk qkid &f m ausmif;om;or*¾rsm;tzGcYJ sKyrf S xkwaf 0onf
30 tdk;a0 *sme,f 3 tdk;a0 *sme,f
rdbjynfol ausmif;om;ausmif;olrsm;okYd jyefMum;csuf rmwdum
&ufpufMurf;MuKwfaom? 'Drkdua&pD wjym;om;rSr&Sdaom zufqpfqefonfh ppf
tmPm&Sifpepf atmufwGif ArmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;or*¾rsm;tzGJYcsKyfrS ausmif;ol
ausmif;om;rsm;onf or*¾\ wjcm;EkdifiHa&;wm0efrsm;ukd xrf;aqmif&if; tkd;a0*sme,f
ukd ykHrSef xkwfa0Ekdif&ef usm;ukwfusm;cJ tm;xkwfBudK;yrf;aeMu&ygonf/
ausmif;om;or*¾\tmabmfukdxif[yfaom? vGwfvyfa&;zcifBuD; AkdvfcsKyf
atmifqef;ac: ukad tmifqef; wm0efct H ,f'w D mtjzpf wm0ef,al qmif&u G cf ahJ om orkid ;f
tpOftvmBuD;rm;onfh tkd;a0*sme,fukd jyefvnfxkwfa0&jcif;vnf;jzpfNyD;? vuf&Sdjzpf
ay:aeaom acwftajctaeukv d nf; xif[yfaz:jyEkid &f ef? Armjynfov l x
l \k ppftmPm 4? uAÁn;f opfMu,fpif vif;opfvl
&SifpepfqefYusifa&;? 'Drkdua&pDa&;wkdufyGJwGif tkd;a0*sme,frS wwyfwtm; yg0iftm; 5? tk;d a0armfueG ;f ckid rf mol
jznfhEkdif&ef BudK;pm;ae&jcif;vnf; jzpfygonf/
6? t,f'Dwmh toH t,f'Dwm
wenf ; tm;jzif h q k d a omf tvG e f w m0ef B uD ; NyD ; ? ppf t mPm&S i f a tmuf w G i f
tkd;a0*sme,fukd vQdKU0Suf xkwfa0&jcif; jzpfonfhtwGuf tcuftcJtMuyftwnf; 7? ArmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;or*¾rsm;tzGJYcsKyf\
rsdK;pkH&Sdaeygonf/ ausmif;olausmif;om;rsm;okdY wifjycsuf
xkdokdYaom tajctaetaMumif;rsm;aMumifh usaemfwkdY\ tkd;a0*sme,fwGif csdKU,Gif; 9? rkd;xJ...avxJ...rkefwkdif;xJu...or*¾pdwf"gwfrsm; Zmenf
tm;enf; csufrsm; rvGJra&Smifom yg&SdaerSm aocsmygonf/ usaemfwkdY\ tm;enf;csuf
rsm;ukd rnfolrqkd axmufjy a0zefapvkdygonf/ tm;enf;csufrsm;ukd axmufjya0zefjcif;
11? zdESdyfrIukd MuifemrIvkdY bmomrjyefEkdif qef;opfnD
rjyKrSmukdyif usaemfwkdY txl;pkd;&drfrdygonf/ 13? 1300 jynfhta&;awmfyHkrS ausmif;om;xk tcef; armifwif&edS f
xkdYaMumifh csdKU,Gif;tm;enf;csufrsm;ukd jyifqifEkdif&ef? jznfhqnf;Ekdif&eftwGuf 21? ocifA[de;f (1938-39)
vkdtyfaom orkdif;tcsuftvufrsm;? pmrlrsm;? a0zeftMuHay;pmrsm; ay;ykdYjcif;? tzuf
23? usaemfjrifwJh Armjynf ppftmPm&Sifpepfqdkwm... armifjrwfom
zufrS ukd,fwwfEkdifonfhykHpHESifh ulnDjcif;jzifh tkd;a0*sme,fukd ausmif;om;? jynfolw&yf
vk;H u 0kid ;f 0ef;aqmif&u G af eonfh ppftmPm&Sif pepfqefUusiaf &;? 'Dru dk a&pDa&;wku d yf 0JG if 27? 1350jynfh ta&;awmfykH eJY ArmEkdifiHvkH;qkdif&m
pmapmifwpfcktjzpf oabmxm;Mu&ef yefMum;tyfygonf/ ausmif;om;or*¾rsm;tzGJUcsKyf pl;&S
30? rdbjynfol ausmif;om;ausmif;olrsm;okdY jyefMum;csuf
tdk;a0*sme,f
ArmEkdifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;or*¾rsm;tzGJYcsKyfrS xkwf a0onf 2 ArmEkid if v
H ;Hk qkid &f m ausmif;om;or*¾rsm;tzGcYJ sKyrf S xkwaf 0onf
4 tdk;a0 *sme,f 29 tdk;a0 *sme,f
Ek;d xvmcJyh gw,f/ qkdif&mausmif;om;or*¾rsm;tzGJUcsKyftjzpf &yf
tzGiu
hf Asm 1350 jynfhta&;awmfykHtp
wnfcJhMuwJh ausmif;ol? ausmif;om; awG[m
1987 ckEpS f eJY 1988 ckEpS f twGi;f rSm jzpfay:cJw h hJ
ausmif;om;vIy&f mS ;rIawGtwGi;f rSm uk, d w
f idk u
f ,dk f
ausmif;om;vIyf&Sm;rIu ...
us yg0ifcMhJ uolawG jzpfaeMuygw,f/ taxGaxG
1987 ckESpf pufwifbm 5 &ufaeYrSm
oydwf ay:vmzkdY ukdvnf; OD;aqmifvIHUaqmfcJh
aiGpuúLawGukd w&m;r0ifaMunmvdkufwmeJY
urÁÁn;f opf Mu,fpif rEÅ a v;? &ef u k e f p uf r I w uú o k d v f e J Y & ef u k e f
MuolawGxJrSm tJ'Dausmif;ol ausmif;om;awG
[m t"dutcef;u yg0ifcJhMuygw,f/
wuúokdvfawGrSm tkHMuGrIawG jzpfvmcJhygw,f/
&ifvnf;&ifemrdyg&JU nwGi;f csi;f yJ tJ't D csed u f rqvygwD ppftpk;d &
[m ausmif;awGyw d yf pfvu dk Nf y;D ? ausmif;om; vIyf
ta&;awmfykH eJY
*kPvf nf;*kP,
f rl yd g&JU/
&Sm;rIawG ysHUESHUvmrSmukd wm;qD;cJhygw,f/ ArmEkdifiHvkH;qkdif&m
a[m'DaeYrSmyJ 'gayr,fh 'g[m tcgtcGihfoifhwJh tcgrSm ausmif;om;or*¾rsm;tzGJYcsKyf
aoG;rwdwfao;wJh rkefwdkif;u jzpfoifhjzpfxkdufvkdYjzpfvm&wJh b,fausmif;om; 'gaMumifh 1350 jynfhta&;awmfykHay:
eH&Hudk eifhceJaeatmif vmrSefw,f/ vIy&f mS ;rIrsKd ;ukrd S ]]oMum;rif;zsuaf wmif rysuEf idk f aygufvm&wJh tajctaeukd jzpfpOf jzpf&yfawGeYJ
bl;&Sif ...}}qkdwJh oDcsif;vkdyJ? oMum;rif; qif; prf;ppfMunfhr,fqkd&if ausmif;om;vIyf&Sm;rIawG
aocsmygw,f wm;&ifawmif wm;vkdYr&awmhygbl;/ uae tpjyKcJhw,fqkdwmawGY&ygw,f/ ausmif;
Mu,fuav;wpfpif; ararcrsm 'DvkdeJY 1988 ckESpfxJrSm rwfv 13-18 om;vIyf&Sm;rIawG[mvnf; ArmEkdifiHvkH;qkdif&m
cvkyfuefoif;aygwJh aumif;uifrSm tdraf 0Mu,fEpS pf if;&JUMum; ukzd ek ;f armfta&;tcif;? *Rev f 13-20 ukzd ek ;f armf ausmif;om;or*¾rsm;tzGcYJ sKyf jyefvnf az:xkwf
emrnftopfeJY vif;vmwm/ avmif<urf;rIrsm;pGmeJY 3 vjynfh &efuek w f uúov dk f ausmif;0if;xJrmS aeY a&;eJY wqufpyfwqufwnf; &Sdaejyefygw,f/
b,fvakd oG;&JvaYkd ervJ/ oydwfpcef;zGifhNyD; qifEGJcJhwJh? &efukefNrdKUay:&Sd tJ'qD ufpyfjzpfay:rIawGudk avhvmMunfw h hJ tcg
ararh reufjzefawGudk wuúokdvfrsm;&JU twef;rwufoydwfwkdufyGJ? ZGef 1350 jynfhta&;awmfykHrSm&SdwJh ArmEkdifiHvkH;qkdif
csa&;oGm;wJh Mu,fuav; olaY zaz&JU v 21 &uf ajreDukef;ta&;tcif;pwJh ausmif; &m ausmif;om;or*¾rsm;tzGcYJ sKy&f UJ tcef;u@ukd
azazhtawG;pawGukd xkom;ayom;c&D;xJ om;vIy&f mS ;rI oydww f udk yf aJG wG qufwu dk jf zpfvm tckvkd aumufcsufcsMunfhvkdY&ygw,f/
qGJqefYoGm;wJhMu,fuav;/ Mu,fpifo;D® i,fav; cJyh gw,f/ 1) 1350jynft h a&;awmfyeHk t YJ wl Auorsm;tzGYJ
ajcvSrf;&J&JvSrf;aevdkufyHkrsm;.../ tJ'Dausmif;om;oydwfwkdufyGJawGuae csKyf&JU cGyfa'gif;tvHukd ausmif;om;xkMum;?
tJ'DumvrSm&SdaewJh vlxk&JUtaxGaxG tMuyf jynfolvlxkMum;rSm jyefvnfvTifhxlEkdifcJhw,f/
&ifvnf;emrdyg&JU twnf;awGeq YJ ufpyfNy;D ? &Spaf v;vk;H ta&;awmfyHk 2) Auorsm;tzGJYcsKyf[m ausmif;om;vIyf&Sm;rI?
*kPvf nf;*kP,
f rl yd g&JU/ / vkdYac:wJh 1350 jynfh wwd,tBudrf taxGaxG or*¾vyI &f mS ;rI eJY vlxv
k yI &f mS ;rIudk qufpyfay;
oydwfwkdufyGJqkdwJh tjrifhqkH;EkdifiHa&;wkdufyGJ ykH EkdifcJhw,f/
vif;opfvl o@meftxd t&Sed jf rifw h ufvmcJyh gw,f/ 1350 3) Auorsm;tzGcYJ sKyu f 1350 jynft h a&;awmfyHk
21.6.08 jynft h a&;awmfyu Hk mvrSmrS ArmEkid if v H ;Hk qkid &f m vlxkvIyf&Sm;rI&JU ta&;BuD;tpdwftykdif;wck
11:50.pm ausmif;om;or*¾rsm;tzGJYcsKyf[m vlxkwkdufyGJeJY tjzpf yg0ifcJhw,f/
twl jyefvnfay:xGuv f mcJyh gw,f/ ArmEkid if v H ;Hk pl;&S
ArmEkdifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;or*¾rsm;tzGJYcsKyfrS xkwf a0onf ArmEkid if v
H ;Hk qkid &f m ausmif;om;or*¾rsm;tzGcYJ sKyrf S xkwaf 0onf
28 tdk;a0 *sme,f 5 tdk;a0 *sme,f
tzGiu
hf Asm
0if w J h ' k w d , taxG a xG o yd w f j zpf a y:vmcJ h y g zdEydS rf aI wGtjyif? jynfov l x l &k UJ taxGaxGraus
tk;d a0armfueG ;f
w,f/ eyfreI YJ aygif;pyfv&Ydk wJh tajctae r&Sw d t
hJ wGuf
vGwfvyfa&;&NyD;acwf 1948 ckESpf uae taxGaxGoydwftxd jzpfrvmcJhygbl;/ taxG
ppftmPm&Sipf epfusa&mufcw hJ hJ 1962 ckEpS t
f xd axGoydwftxd jzpfrvmcJhayr,fh oydwfwkdufyGJ
ygvDref'Drkdua&pDacwf twGif;rSm &SdaewJhtpkd;& wkid ;f &JU Ekid if aH &;tusKd ;qufqw dk m b,fawmhrS oJ ordik ;f tarGtESpf
rsm;&JU uarmufurEkdifvSwJh ynma&;pepfeJY xJa&oGef jzpfoGm;wmrsdK; r&Sdygbl;/ aemufNyD; azsmufypfzdkh rpGrf;Edkif&ef
wkdif;jynfwGif;rSmjzpfay:aewJh 'Drkdua&pDa&;? ausmif;om;oydww f u dk yf w
JG idk ;f &JU xif&mS ;wJh vu© t"r® ppfbDvl;'Pf
Nidrf;csrf;a&; jyóemawG tay:rSmtajccHNyD; Pmwcsufu ausmif;om;vIyf &Sm;rIwkdif;rSm ajr wGef;vSefvdkY armfuGef;xkd;
1948-49 ckESpfumv ausmif;om;vIyf&Sm;rIawG? atmuf ykHpHeJY &SdaewJh ausmif;om;or*¾&JU toH tdk;a0wGefoHMuL;&ifjzifh
1952-53 ausmif;om; wkduf yGJawG? 1956 ukd jyef jyefMum;&Ny;D ? ausmif;om;or*¾ w&m;0if rsdK;cspftmZmenf topfopfawGeJh
[,f&Dwefta&;awmfykH? 1960-61 umvw &yfwnfcGifh&a&; awmif;qkdcJhwmcsnf;ygyJ/ ordkif;tESpf tarGtppfawGudk
avQmuf ausmif ; om;oyd w f w k d u f y G J a wG [ m oufpGefYumumuG,fzdkh
pOfqufrjywf&adS ecJyh gw,f/ EkdifiHa&;t&Sdeft[kef 'dkhausmif;om;awG nDnGwfpkdY / /
1962 ckEpS f ppftmPmodr;f Ny;D wJh aemufrmS 1976 ckEpS af emufyidk ;f rSm oydww f u dk yf aJG wG
vnf; Zlvkdif 7 &uf ausmif;om; ta&;awmfykH? r&Sad wmhayr,f?h ESppf Of Zlvidk f 7 &uf ESpyf wfvnf
1969 uRef;qG,fta&;tcif;? 1974-75-76 vIycf wfraI wG? Ny;D cJw h hJ oydww f u
dk yf aJG wG&UJ ESpyf wf ckdifrmol
ausmif;om;vIyf&Sm;rIawG? oydwfwkdufyGJawG jzpf vnf toHwdwf vIyf&Sm;rIawGuawmh &SdaecJhyg
ay:cJyh gw,f/ ppftmPmodr;f Ny;D aemuf ausmif; w,f/ 'g[m zdEydS w f hJ tpk;d &w&yf[m oydww f u dk f
om;vIyf&Sm;rI oydwfwkdufyGJawG[m ppftmPm yGJ wyGu J dk ESrd ef if;vku d Ef idk af yr,f?h tJ'o D ydww f u dk f
&Sif pepf qefYusifa&;? 'Drkdua&pDa&;? jynfwGif; yGJ&JU EkdifiHa&;t&Sdeft[kefukdawmh b,fvkdrS tp
Nidrf;csrf;a&;eJY ausmif;om;xktcGifhta&;awG owfvYdk r&Ekid af wmh bl;qkw d mukd orkid ;f u xyfcg
twGuf wkdufyGJ0ifcJhMuwJh oydwfwkdufyGJawGygyJ/ xyf c g ouf a ojyaeygw,f / tJ o vk d tp
'gayr,fh tJ'DoydwfwkdufyGJawG[m &efol owfvrYdk &wJt h &Sed af Mumifyh J 11 ESpaf vmufMumwJh
ppftpkd;&&JU vufOD;rI&Sd&SdeJY Murf;wrf; &ufpufwJh tcgrSm ausmif;om; vIyf&Sm; rIawG[m jyefvnf
ArmEkdifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;or*¾rsm;tzGJYcsKyfrS xkwf a0onf ArmEkid if v
H ;Hk qkid &f m ausmif;om;or*¾rsm;tzGcYJ sKyrf S xkwaf 0onf
6 tdk;a0 *sme,f 27 tdk;a0 *sme,f
1350jynfh ta&;awmfykH eJY
t,f'w
D mh toH
pl;&S
ArmEkdifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;or*¾rsm;tzGJUcsKyf
vGwfvyfa&; BudK;yrf;rIumv w avQmuf
rMumrD ... taxGaxGoydwfrsm;
rSmjzpfcJhwJh taxGaxGoydwf 2 ckukd jyefMunfh&if
ppftmPm&Sifpepf tusF Dajymif;0wfawmhrnf/ ArmhEidk if aH &;orkid ;f rSm taxGaxGoydwf 3ck
taxGaxGoydwaf wG[m jynfov l xl &k UJ pD;yGm;a&;?
em*pfuyfab;uJhokdY vlaygif;odef;csDaoNyD; jynfoltrsm; 'ku© ESifh rsuf&nf yifv,f &Syd gNy/D wcku 1938 ckEpS rf mS jzpfcw hJ hJ 1300 jynfh
EkdifiHa&;? vlrIa&;pwJh taxGaxG rauseyfrIawG
a0aeonfMh um;uyif ppfwyfBu;D pk;d a&; zGpYJ nf;ykOH ya'ukd ZGwt f wnfjyK&ef vky&f ufco hJ nfh ppftm ta&;awmfykH? 'kwd,taxGaxGoydwfu 1946
jzpfay:aewJhtajctaersdK; &SdMuygw,f/ 1938
Pm&l;wkdYonf ppftmPm&Sifpepfudk w&m;0ifjzpfatmif aqmif&Guf&rnfh rnfonfhvkyfaqmif ckEpS f pufwifbmrSm 0efxrf;aygif;pkyH g0ifwhJ taxG
ckEpS rf mS jzpfay:cJw h hJ 1300 jynfh ta&;awmfy[ Hk m
csufrsdK;ukdrqkd rsufESmajymifwkduf vkyfypfrnfrSm ajrBuD;vufcwfrvGJyif/ axGoydwef YJ wwd,u 1988 ckEpS rf mS jzpfymG ;cJw h hJ
acsmufeJY a&eHacsmif; e,fawGrSm &SdwJh a&eHajr
,ckyif 'Dru dk a&pDvrf;aMumif;twGuf aMumif;usKd ;qDavQmo f nfh vky&f yfrsm;udk wckrQ &Spaf v;vk;H ta&;awmfyv Hk aYdk c:wJh vlxk tkMH urG BI u;D ?
tvkyo f rm;awG&UJ tppt&m&m b0edru hf sraI wG
rvkyf&kHru qefYusifbufvkyf&yfrsm;ukdyif ajAmifvkyfjyvkdufao;onf/ wenf; 1350 jynfhta&;awmfykH/
uae tvkyform;tcGifhta&; wkdufyGJawGudk
xkv d yk &f yfrsm;xJwiG f jynfwiG ;f ? jynfy wurÇmvk;H u 0kid ;f 0ef;uefu Y u
G af eonfMh um;u taxGaxGoydwaf wG[m taxGaxG raus
qifEGJcJh&muae pcJhwmyg/ tvkyf orm;awG[m
yif rnfonfjh ypfrrI Q usL;vGecf jhJ cif;r&So d nfh a':atmifqef;pkMunfudk 1 ESpcf JG xyfcsKyjf yvku d jf cif; eyfrIawGuae aygufuGJxGufvmw,fvkdY ajymEkdif
tkypf ;dk ol e,fcsUJ tpk;d &ukd qefu Y siw f u dk yf 0JG ifaewJh
u ylylaEG;aEG; om"u/ ygw,f/ taMumif;t&mwckudk Munfw h t
hJ cg um
tcg ausmif;om; tiftm;pk awGuvnf; tJ'D
xkdtjzpftysufwGif tcsuf 2 csufukd xifxif&Sm;&Sm;awGY&onf/ vwckuo dk m jzwfyidk ;f rMunfb h J jzpfpOft& Munfh
tcsdefrSmzGJYpnf; cJhNyD;jzpfwJh ArmEkdifiHvkH;qkdif&m
yxrwcsufu b,folawG bmajymajym igwkdYvkyfcsif&m vkyfr,fqkdaom ppfaoG; rSom ykdjynfhpkH? tjzpfrSefeJY eD;wmyg/ txl;ojzifh
ausmif;om;rsm;or*¾&UJ OD;aqmifreI YJ tvkyo f rm;
Ekid if aH &;wku d yf aJG wGrmS tJovkd xif;xif;vif;vif;
ppfrmef wenf;tm;jzifq h adk omf Military Might / oydwfeJY aygif;pyfyg0ifNyD; wEkdifiHtwkdif;twm
Munfzh v Ydk ydk gvdrrfh ,f/
'kwd,wcsufu rlvu xifwkdif;vkyfrnf[k &nf&G,fxm;onfhtwkdif; axmif'Pf aqmifwhJ vlxv k yI &f mS ;rIBu;D jzpfvmatmif oydwf
Armjynf&JU wwd,taxGaxG oydwfBuD;
(5)ESpaf wG? (3)ESpaf wG rcs&aJ wmh/ qkid ;f iHjypf'Pf 1 ESpcf jGJ zifh tdrrf mS jyefyx Ydk m;vku
d &f onf/ axmif wkdufyGJukd jrSifhwif,lvmEkdifcJhMuygw,f/
jzpfwhJ &Spaf v;vk;H ta&;awmfyBHk u;D ac: 1350 jynfh
csNyD; axmifxJqufxm;vkdufonfESifh vlxkwkdufyGJ? &[ef;oHCmwkdufyGJ? ausmif;om; tJ'wD udk yf rJG mS 'DaeYtxd Akv d af tmifausmaf eY
ta&;awmfyu Hk dk jyefMunfrh ,fq&dk ifvnf; tJovkd
vli,fwu dk yf aJG wG csucf si;f t&Sed jf rifv h mrSmukd aMumufvefo Y nft h wGuaf Mumifh tcsed yf if rqkid ;f Ekid ?f / tjzpf tav;tjrwf jyKusif;yae&wJh ausmif;
jzpfpOfoabmawGukd xifxif&Sm;&Sm; awGY&yg
trd e f Y c sNyD ; onf E S i f h w&m;&k H ; rS m yif jynf x J a &;0ef B uD ; qk d o l u 'a&maomyg;0if v mNyD ; om;acgif;aqmif ukad tmifausm[ f m e,fcsUJ tpk;d &
w,f/
jypf'PfukdavQmhayhgaMumif;awG? qkdif;iHaMumif;awG? tdrfrSmjyefxm;rnfhtaMumif;awGudk &JU qE´jyyGu J dk ESrd ef if;rIaMumifh 1938 ckEpS f 'DZifbm
vDq,fpum;vkH; rsdK;pkHokH;í aMunm&awmhonf/ vlxkwkdufyGJukd aMumufonfhvu©Pm/ v (20) &ufaeYrSm usqkH;cJh&ygw,f/
taxGaxGrauseyfrI eJY Armjynforkid ;f &JU 'kw, d taxGaxG oydwf
þonfwu Ydk Mdk unfv h Qif ppfaoG;ppfrmef(Military Might)ukd tHwEk idk o f nfth &mum;
]]jynfwif;vQif rif; rcHEidk }f }qko d nfph um;twkid ;f vlxwk u
dk yf ?JG &[ef;oHCm ausmif;om;vli,fw\ Ydk
taxGaxGoydwf uawmh 1946 ckEpS f pufwifbmvrSm tJ't D csed f
wkdufyGJrsm;om jzpfayonf/ vGecf w hJ hJ 21 ESp?f 8 &uf 8 v 1988 ckEpS rf mS u&SdaewJh bk&ifcH a':refprpfae&mukd bk&ifcH
ppftmPm&Sifpepfukd ta&NcHKxm;vQif rnfonfhtusF aD jymif;0wf0wf? wppD wEdkifiHvkH;twkdif;twmeJY vlxkw&yfvkH; tkHMuG qm[l;b&efYpfeJYajymif;NyD; rMumcifrSmyJ &efukef
qkwfNzJypf&rSmvnf; aocsmaeNyD/ wkdufyGJ0ifcJhwJh taxGaxGoydwfBuD; bmaMumifh ykvyd &f ;Hk uae oydww f u
dk yf JG pwifvu dk w f m[m vl
orkdif;tawGUtBuHKwkdYukd jyefajymif;owd&MunfhvQifvnf;... ay:vmcJ&h wmvJ/ tJ't D aMumif;ukd ajym&&if Arm xkvlwef;pm;tvTmvTm toD;oD;&JU taxGaxG
atmifyGJukd awmif;,lír&/ jynf EkdifiHa&;orkdif;ukd jzpfpOft& Munfh&ygvdrhf rauseyfraI wGeYJ aygif;pyfrNd y;D tvkyo f rm;oydw?f
r,f/ trIxrf; oydwpf wJh 0efxrf;aygif;pkH jynforl sm;yg
ArmEkdifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;or*¾rsm;tzGJYcsKyfrS xkwf a0onf ArmEkid if v
H ;Hk qkid &f m ausmif;om;or*¾rsm;tzGcYJ sKyrf S xkwaf 0onf
26 tdk;a0 *sme,f 7 tdk;a0 *sme,f
ArmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;or*¾rsm;tzGJYcsKyf\
ausmif;olausmif;om;rsm;okdY wifjycsuf
a&T0ga&mifumv rsm;tzGJYcsKyf ausmif;olausmif;om;rsm; rSmvnf;
urÇmo h rdik ;f ? jrefrmhorkid ;f rSm rMuKH pzl; aom zrf;qD;xdr;f odr;f cHc&hJ ygonf/ odaYk omf A.u.o\
a&T0ga&mifoC H mOD;aqmifvyI &f mS ;rIBu;D um;jzpfay: cGwfa'gif;tvHum; qufvufvGifh ysHaecJhygNyD/
cJNh y;D ? xkad &T0ga&mifvyI &f mS ;rIumv rwdik cf ifuyif awmfveS &f aJ om ausmif;om;wd\ Yk aoG;um;eDapG;
ArmEkid if v H ;kH qdik &f mausmif;om;or*¾rsm; tzGUJ csKyf &J&ifah ecJNh y/D A.u.orsm;tzGcYJ sKyo f nf orkid ;f opf
udk jyefvnfzpYJG nf;cJNh y;D jzpfygonf/ 4if;onf acwå wpfcu k kd 4if;wd\Yk aoG;jzifh ur®n;f a&;xd;k cJah vNy/D
ikyfvSsdK;cJh&aom cGyfa'gif;wdkY\ awmifyHcwfoHudk a&T0ga&mifNyD;umv
t&Sed t f [kejf yif;pGm jyefMum;ae&aomumvvnf; a&T0ga&mifawmfveS af &;tNy;D wGif ppftyk pf k
jzpfonf/ u Auorsm;tzGJYcsKyftzGJY0ifrsm;udk ae&mtESHY
a&Gw*d b kH &k m; ta&SUbufrck rf mS oHCmawmf tjyif;txef zrf;qD;ESyd u f yG cf MhJ uonf/ Auo tzGYJ
awG pwifwu kd yf 0JG ifNyq D ukd wnf;u A.u.o rsm; 0ifrsm;rSm ppftkyfpkvufrS vGwfajrmufatmif
tzGJUcsKyfonfvnf; tpOftvm &SdonfESifhtnD yke;f atmif;ae&if;uyif vlxpk nf;&H;k vIUH aqmfa&;
4if;\ordik ;f ay; wm0efukd ausyeG pf mG xrf;aqmif vkyfief;rsm;? ausmif;om;xkMum;xJwGif uspfvpf
- a&G;aumufy(JG 1990)usi;f yay;Ny;D tEkid &f - wkid ;f jynfejYJ ynfo&l UJ "eOpömawGukd tqifh cJyh gonf/ ==ywåeu d Zk e++[kac:aom oHCmawmf ckid rf maom tiftm;pkwck yDjyifpmG jzpfay:vma&;
ygwDudktmPmvTJajymif;ay;jcif;r&Sd? vku d f vbfpm;Ny;D ? *kP d ;f tkypf k wku
d yf JG awG&wdS ,f/ rsm;\ oydwu f aH qmifyJG pwifuwnf;u ppftyk f wdkYudk pepfwus vkyfaqmifcJhMuygonf/
- ppftkyfpkpdwfBudKuftajccHOya'(2008) 'gaMumihf ,aeYumv Armjynf ppftm pkukd tjyif;txef qefu Y siu f efu Y u G Nf y;D oHCmxk þae&mwGif ppftkyfpk\ vkyfxHk;vkyfenf;
a&;qGJ twnfjyKum aemufxyfa&G;aumufyGJ Pm&Sipf epfwu dk zf suaf &;twGuf jynfwiG ;f jynfy ESit hf wl Auorsm;tzGUJ csKyu f rnforYkd nfykH yl;aygif; wckudk az:jyvdkygonf/ xdktcsdefu Auo
(2010) usi;f yNy;D ppftmPm&Sif pepfukd oufq;kd EkdifiHa&;tiftm;pktm;vHk;\ aomhcsuf tusqHk; wdu k yf 0JG ifrnfukd tpDtpOfrsm;csrw S íf pepfwus &Jabmf 2-a,muf&ydS gonf/ tvkypf rG ;f &nf &So d vkd
&Snfap&ef vkyfaqmifaew,f/ vkyif ef;wm0efrmS zGpYJ nf;yHk tajccHOya' (2008) vkyaf qmifcyhJ gonf/ xkt d csed uf OD;aqmifyg0ifchJ pepfvnf;usonfh &Jabmfrsm;jzpfygonf/ aemuf
- jynfol?oHCm? ausmif;om;vli,frsm;udk ukd jywfjywfom;om; qefu Y siw f udk zf suf a&;yJjzpf aom oHCmrsm;taejzifv h nf; A.u.orsm; tzGYJ wa,mufuajzNy;D om; tajzvTmudk rSijf zifh jcpfcs
tMurf;zufzEd ydS o
f wfjzwfacsreI ;f w,f? (1962 ESpf w,fqdkwm az:jy&if; ed*Hk;csKyfygw,f/ csKy\ f tcef;u@ESihf yg0ifywfoufru I kd MunfjzL ypfvkdufonf/ odkYaomf 2 a,muf pvHk; pmar;yGJ
rS tp 1974 - 75 vIyf&Sm;rIrsm;tv,ff? 2007 pGm vufccH MhJ uygonf/ a&T0ga&mifEiS hf cGyaf 'gif;wkYd tatmifay;vkdufygonf/ aemufrS od&onfrSm
ckESpf pufwifbm oHCmhta&;tcif;ESihf ,aeY \ aoG;eDapG;pGmtwlp;D qif;cJMh uygonf/ ukad usmf xdkxdkaom EdkifiHa&; vkyfcsifonf[k ,lq&aom
armifjrwfom ausmif;ol? ausmif;om;rsm;udk yxr ausmif;
umvzrf;qD;rIrsm;tqH;k ) udkudk? r[efeDOD;? ukd&Jjrwf[def;? ukdpnfolarmif?
(2009 ckEpS ?f Mo*kwv
f 3 &uf ) ukd'DNidrf;vif; tp&SdolwdkY udkifpGJcJhaom cGyfa'gif; xkwf&ef taMumif;&Smrnf/ 'kwd,u zrf;qD;&ef?
tvHrmS vnf; a&T0ga&mifEiS t hf wl rd;k ,Hov Ykd iT yhf scH hJ xdo k aYkd om tcsut f vwf rsm; vH;k 0&Smír&awmh
ArmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;or*¾rsm;tzGJUcsKyfrS xkwfa0onfh ygonf/ ygu xdak usmif;om;udk pmar;yGaJ jzEdik o f nfjzpfap?
tkd;a0*sme,fokdU pmrlrsm;? a0zeftBuHjyKpmrsm; ay;ykdUvkdvQif a&T0ga&mifvidI ;f udk ppftyk pf u k vufeuf wH rajzEkdifonfjzpfap tatmifay;í ausmif;
wdik ;f jzifh ydwq f v Ykd suf ypfcwfzrf;qD; ESyd u f yG o f nfh y&0kPftjyifodkY ydkYypf vdkuf&rnfqdkaom rl&Sdae
abfsu.07@gmail.com okUd
ay;ykEYd idk yf gonf/
tcg OD;aqmifoC H mawmfrsm;ESit hf wl A.u.o jcif;yif/ xkdYaMumifh ausmif;0if;xJwGif A.u.o
ArmEkdifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;or*¾rsm;tzGJYcsKyfrS xkwf a0onf ArmEkid if v
H ;Hk qkid &f m ausmif;om;or*¾rsm;tzGcYJ sKyrf S xkwaf 0onf
8 tdk;a0 *sme,f 25 tdk;a0 *sme,f
rsm;tzGJUcsKyfwdkY tcdkiftrmwnf&Sdvmrnfudk ppf xdok Ykd *&kpu
kd af e&if;uyif em*pftNy;D wGif A. u. r,fhol rnfolukdrqdk? rnfonhf ygwDudkrqdk jynf e,fy,ftpkrH mS tcuftcJ tusyw f nf;rsKd ;pHek YJ &if
tkyfpku aoravmuf aMumufMuygonf/ xdkY orS rNzKd ;NzKd ;atmif? ukv
d if;xufEidk w
f Ydk tygt0if olvxl u k tm;wufoa&m BuKd qMdk urSm jzpfw,f/ qdkifae&w,f/ 'gaMumihf usaemfjzwfoef;cJhwJh
twGufvnf; jyif;xefaom zdESdyfrIrsm;udk quf &JabmftcsdKUrSm &efolvufwGif;odkY usqif;cJh&yg jynfolawGu ppftmPm&Sifpepfukd tcg; jzwfoef;aewJh ESpf (20) qkw d u
hJ mvwkd uav;xJ
wkdufjyKvkyf aeMuygonf/ xdktxJuyif rdrdwdkY onf/ onf;qH;k trke;f Bu;D rke;f w,f/ u tawGt Y BuKH t&ajym&&if Armjynf jynfov l x l k
A.u.o rsm; tzGUJ csKy0f ifrsm;rSm usm;ukwu f sm; vuf&Sdumv 'gaMumihf ppftmPm&Sifpepf tukeftpif &JU vufiif; vufawGUvdt k yfcsu[ f m Nird ;f csr;f a&;?
cJ BuKd;pm;pnf;&Hk;aeMu&ygonf/ ,ck 2008-2009 umvwGifrl A.u.o wku
d zf suaf &;[m jynfow l ikd ;f &JU wm0efjzpfw,f/ 'Dru dk a&pDa&;? trsKd ;wef;wla&;eJY acwfrzD NYHG zKd ; wd;k
txu ausmif;om;rsm; ? wkdif;&if;om; rSm pnf;&H;k a&;vkyif ef;rsm;udk tawmf jyKvyk Ef idk af e ppftmPm&Sifpepf[m jynfow l idk ;f &JU aexdik rf I wufa&;yJjzpfw,f/
vlrsdK;ausmif;ol ausmif;om;rsm;ESifh wEkdifvkH; ygonf/ vlxkESifhvnf; wom;xJ&SdaeygNyD/ odkY b0awGukd aeYpOfzEd ydS f Ncrd ;f ajcmufaewm jzpfw,f/ 'Dvrf;aMumif;udck sw D uf&mrSmt"du twm;
twkdif;twmESifh tus,fjyefYEkdiforQ us,fjyefY aomf trSet f wdik ;f 0efc&H rnfqkd vSsif vHak vmuf usaemfudk,fwkdifyg0if jzwfoef;cJhwJh ESpf tqD;eJY taESmuft,Suu f ppftmPm &Sipf epfyJ
onfh ausmif;ol? ausmif;om; tiftm;pkBuD; jzpf aom tiftm;pk Bu;D rm;us,jf yefaY om tiftm;pk (20) ausmf ppftmPm&Sipf epfwu dk zf suaf &;qkw d hJ jzpfygw,f/
atmif pkpnf;BuKd ;yrf; aqmif&u G af eygonf/xkt Yd twkdif;twmxd ra&mufao;yg/ 2007-2008 tawGU tBuHKtay:uae ppftmPm&Sif pepf&JU 'gaMumihf ppftmPm&Sifpepfudk tukef
jyifjrefrmEkid if vH ;Hk qkid &f moHCmhwyfaygif;pk tzGUJ Bu;D ? uxufpmvSsifawmh trsm;BuD; tm;aumif;aeNyD odomxif&mS ;wJh tcsuaf wGukd wckcsi;f xkwaf jym tpifzsufodrf;ypf&r,f/ 'gaMumihf - Armjynfu
88rsdK;qufausmif;om;rsm;paom aemifawmf jzpfygonf/ qufvufívnf; &Jabmfrsm;rS A. &r,fqdk&if - ppftmPm&Sifpepfqdkwm
tzGt YJ pnf;rsm;ESiv hf nf; Edik if aH &; oabmxm;csi;f u.o udk cdik rf maomtiftm;pkBu;D wckjzpfatmif - jynfwGif;ppfxJuae oaE¨wnf arG;zGm;
vkyif ef;csi;f qufpyfr&I adS tmif tpOfwqdu k f csw
d f 0dik ;f 0ef; vkyaf qmifMu& rnfjzpfonf/ rdrw d tYkd zGrYJ mS EkdifiHa&;bufrSmqdk&if vmw,f/
qufaqmif&GufaecJhMuygonf/ tGev f idk ;f Ekid if aH &;ESihf ? tifwmAsL;vky&f o Hk ufouf 1/ ppfwyfBu;D wpfcvk ;kH udk umuG,af &;OD;pD; - ppftyk pf zk NYJG y;D ? ppfwyfwpfcv k ;kH udk tydik pf ;D
A.u.o \ acwftajctaet& ay: tzGJYr[kwfyg/ tGefvkdif;EkdifiHa&;vnf; vkdtyfyg csKyOf ;D aqmifwhJ ppfAvdk w
f pk (ppftyk pf )k u csKyu
f ikd f xm;w,f/
aygufvmaomwm0efwckrSm vli,fxkMum;xJ onf/ okdYaomf vlxkMum;? ausmif;om;xkMum; xm;NyD; jynfolrsm;eJY jynfolYvIyf&Sm; rIrSeforSsudk - wnfqJtajccHOya' (1947)udk zsufNyD;
wGif pkpnf;rIwckjzpfatmif az:aqmifae&jcif; wGif vQdKU0Sufodyfonf;pGmaqmif&Gufae&aom tMurf;zufzEd ydS w f mygyJ/ tmPmodr;f w,f/ olwYkd pdwBf uKd uf tajccHOya'
jzpfygonf/ 1990 rEåav;nDvmcH vkyo f nft h cg vufawGUEkid if aH &;ukd ykrd t dk m&kpH u
dk vf yk u
f idk af e&jcif; (1974)a&;qGJ tkyfpdk;jyefw,f/
A.u.orsm;tzGJYcsKyfESifhtwl oHk;a&mifjc,f? A. jzpfaMumif; wifjyvkd&if;jzpfygonf/ pD;yGm;a&;bufrSmqdk&if -Ek d i f i H a &;jyóemud k Ek d i f i H a &;enf ; eJ Y
v.o (ArmEkdifiHvHk;qdkif&mvli,frsm;or*¾) p orkid ;f tqufquf vlxu k kd ausmif;om;xk 2/ wkdif;jynf&JUpD;yGm;a&;eJY "eOpömawGudk ajz&Si;f jcif;r&S?d
aom vli,ftzGJYwdkYESifhtwl yl;aygif;aMujimcsuf udk trSew f u,f ud, k pf m;jyKaomtzGYJ tpnf;jzpf vuf0g;BuD;tkyf vk,ufodrf;ykdufxm;wmygyJ/ - vl x k t H k ~ uG r I a wG a y:ayguf v mwd k i f ;
rsm; xkwfa0cJhygonf/ vkyfief;ydkif;qdkif&mvnf; ygonf/ xdaYk Mumifh A.u.orsm; tzGcYJ sKy\ f tpOf 'gaMumihw f idk ;f jynfev
YJ x
l &k UJ pD;yGm;a&;? vlrI tMurf;zuf owfjzwfzdESdyfacsrIef;avh&Sdw,f/
yl;aygif;vkyfaqmifcJhMuygonf/ xdkuJhodkYaom t tvmordik ;f twdik ;f qufvufp;D qif;Mu&ygrnf/ a&;? ynma&;? usef;rma&;tp&SdwJh vlrIb0 - wkdif;&if;om; vlrsdK;pkawG&JU wef;wla&;eJY
ajctaersK;d ? tm;aumif;rIrsKd ; jyefvnfay:ayguf qufvufwkdufyGJ0if&ygOD;rnf/ trsdK;om; a&;? ud, k yf idk jf yXmef;cGi?hf tcGit fh a&;awGukd todtrSwf
atmif A.u.o rsm;tzGJYcsKyfrS BudK;pm;vkyf trsdK;om;jyefvnf aoG;pnf;nDnGwfa&;wdkYt rjyK?
aqmifaeygonf/ wGuf rdrdwdkY\ aoG;awG eDapG;ae&ygOD;rnf/ &J - wkdif;&if;om;eJYArmtMum;? wkdif;&if;om;
a&T0ga&mifNy;D 2-ESpt f Mum A.u.orsm;t &ifhaom cGyfa'gif; wdkY\aoG;jzifh orkdif;opfwck vlrsKd ; tcsi;f csi;f tMum;? wkid ;f &if;om;vlrsKd ;wpfck
zGJYcsKyf\ tajctaeudk jyefvnfoHk;oyf&rnfqdk udkxkqpfMu&ygOD;rnf/ Armjynfol ol&Jaumif; csif; twGif;rSmyg aoG;cGJ&efwkduf ay;avh&Sdw,f/
vSsif 2007-2008 umvwGif rdrdwdkYtaejzifh vHk wd\ Yk aumif;uif,üH &J&ifah omcGyaf 'gif;wdyYk so H ef; - wkdif;jynf&JUorkdif;aMumif;eJY wkdif;jynf
jcHKa&;udk ydkrdk *&kpdkufcJhMu&ygonf/ xkdYaMumifhyif MuygvdrfhrnfjzpfaMumif;today;tyfygonf/ acgif; aqmifrsm;taMumif;udk a00g;aysmufysuf
tkd;a0*sme,fukdyif 2008 ckESpf pufwifbmv ArmEkid if v H ;H k qkid &f mausmif;om;or*¾rsm;tzGcY J sKyf oGm; atmifvkyfaqmifw,f/
wGit f rSw(f 3) xkwaf 0Ny;D &yfqidk ;f xm;cJ&h ygonf/
ArmEkdifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;or*¾rsm;tzGJYcsKyfrS xkwf a0onf ArmEkid if v
H ;Hk qkid &f m ausmif;om;or*¾rsm;tzGcYJ sKyrf S xkwaf 0onf
24 tdk;a0 *sme,f 9 tdk;a0 *sme,f
cJhbl;/ EkdifiHa&;jyóemudk EkdifiHa&;enf;eJY rajz u wkid ;f jynfwpfjynf trsKd ;om; aoG;pnf;nDñw G f
rk;d xJ...avxJ...
Zmenf
&Sif;EkdifcJhMubl;/ 'gtjyif ygvDreftwGif; wkdufyGJ? rINyKd uaJG ewm? 'Dru kd a&pDtcGit fh a&;r&Sw d meJY jynf
tmPm& ygwDwiG ;f *kP d ;f tkypf k wku
d yf aJG wGaMumifh wGif;ppfjzpfaewJh tcsufawGyJjzpfw,f/
ppfwyfeYJ umuG,af &; OD;pD;csKy[ f m ydvk yYkd v
kd t Ykd a&; 'Dawmh umuG,af &;OD;pD;csKyu f olpY wd f BuKd uf
rkew f idk ;f xJu...or*¾pw
d "f gwfrsm;
ygvmcJhygw,f/ b,favmuf txda&;ygvmcJh ppftyk pf u k zkd pYJG nf;Ekid cf NhJ y;D ppfwyfBu;D wck vH;k udk wp ArmEkdifiHawmfvSefa&;wkdufyGJtoD;oD;wGif awG vrf;ay:xGuf qE´jyaeNyD/}} ]]ausmif;om;
ovJq&kd if 1958 ckEpS rf mS tdraf pmiht f pd;k & emrnf wpcsKyu f ikd v f mawmhw,f/ zGpYJ nf; yHt k ajccH Oya' vlxkukd opömrazmufpwrf; vlxka&SUrS rm;rm; awGukd zrf;ukefNyD? &kdufukefNyD/}} paom pum;vkH;
cHNyD; ppfwyfu tmPmodrf;wmygyJ/ udk zsufodrf;ypfw,f/ EkdifiHa&;ygwDawGudk zsuf rwfrwf &yfwnfí orkdif;tpOftvm &SdcJhaom rsm;rSm Armjynf Ekid if aH &;avmuESihf rpdr;f vSaom
'g[m ArmjynfppftmPm&Sifpepf tpG,f odr;f ypfw,f/ ausmif;om; or*¾taqmuftODukd tzGJYtpnf;wckukd nTefjyygqkdvQif ArmEkdifiHvkH; t&if;ES;D qk;H pum;vk;H rsm;yif jzpfygonf/þuJo h Ydk
aygufvmwmudk yxrqH;k txift&Sm; jyvdu k w
f hJ 'kid ;f erduk ef NYJ zKd csNy;D ausmif;om;awGukd ypfcwfowf qkid &f mausmif;om; or*¾rsm;tzGUJ csKyu f dk a&SUwef; Auo\ orkid ;f aMumif;ukd *kPf az:ajymqkad e&
jyuGuyf gyJ/ Ekid if aH &;tmPmukd ppftyk pf u k jrnf; jzwfcw hJ ,f/ zGpYJ nf;yHt k ajccHOya' (1974)udk pdwf wae&mrSmxm;í azmfjy&ayvdrfhrnf/ (twkd jcif;rSm ]]ukd,fhig;csOf ukd,fcsOf}}aejcif; r[kwfyg/
prf;cGi&fh vdu k Nf y;D 'Dvekd YJ 1962 ckEpS ?f rwfv 2&uf BudKufa&;qGJ twnfjyKcJhNyD; wkdif;jynfudk wygwD aumufrmS Auorsm; tzGUJ csKy[ f ak c:aomfvnf; tpOftquf xGe;f vif;awmufy &J&ifh wufMucG hJ
aeYrSm vuf&Sd tmPm& EkdifiHa&; \ygwD tpdk;& pepfeYJ (14) ESpMf um (1974 - 1988) tkypf ;kd cJw h ,f/ þaqmif ; yg;wG i f Auo[k o mtrsm;qk H ; aom Auo\orkdif; tpOftvmESifh Auo\
(yxp)udk jzKwcf sNy;D wkid ;f jynf&UJ t&yf&yftmPm tusd K ;quf & v'f u jynf o l q if ; &J N yD ; ok;H EIe;f oGm;ygrnf/) orkdif;tpOftvm rnfrQ BuD;rm;onfukd Auo
ukd odrf;,l vdkufawmhwmyJ jzpfygw,f/ wkdif;jynf rJGcJh&w,f/ tqif;&JqHk; EkdifiH (LDC) acwf t quf q uf tmPm&S i f t quf &Jabmfrsm;ukd jzefaY 0 csií f jzpfygonf/ odNy;D om;
'g[m ArmjynfEkdifiHa&; pifjrihfay:okdY ppf b0 a&mufc&hJ w,f/ ,aeYtxd 'Db0u jynfoel YJ quf zdEydS rf tI qufqufwu Ydk dk awmfveS &f if;? vlxk qkdvQifvnf; arhraeapcsifí jzpfygonf/
tkyfpkwufa&mufvmwJh ordkif;aemufcH tusOf; wdik ;f jynfu &ke;f rxGuEf idk af o;bl;/ ppftmPm&Sif twGuf OD;aqmifwkdufyGJ0if&if; oHrPdom; uscJh vlxk\ emusnf;rIcHpm;rIrsm;ukd vpfvsL&I
csKyfjzpfygw,f/ pepf EGHtkdifxJrSm epfaeqJjzpfw,f/ 'gaMumihf aom Auo\ BuD;rm;us,fjyefYvmcJh &ayonf/ cJah om orkid ;f rsKd ; AuorSmr&Scd yhJ g/ xktYd wl ]]ighjrif;
tmPmodrf;wmppfwyfwwyfvHk;u odrf; ppftmPm &Sipf epf tuket f pif wkud zf suaf &;[m xkdYtwl Auo\ orkdif;tpOftvmrSmvnf; igpkid ;f }} Ekid if aH &;rsKd ;ukv
d nf; tpOftquf Auo
wmr[kwb f ;l / umuG,af &;OD;pD;csKyef YJ xdyyf ikd ;f u ,aeYumv&JU t"duwm0efjzpfygw,f/ wkid ;f jynf awmfvSef&Jaom ausmif;om;wkdY\ aoG;jzifh ykdrkd acgif;aqmifrsm; rjyKvyk cf MhJ uyg/ Auo\ zGUJ pnf;
ppft&m&SdtcsdKUyg0ifwJh tkyfpku odrf;vdkufwmyJ eJY jynfoal wG&UJ tem*wf[m ppftmPm&Sipf epf xGef;vif; awmufycJh&avonf/ yk?H &yfwnfcsu?f pnf;rsO;f Oya' tp&Sd onfwu Ydk
jzpfw,f/ tcsdKUuvHk;0rodbl;/ tmPmodrf; udk tukeftpif wkdufzsufEkdifa&;qdkwJhtcsuf t ArmjynfEidk if aH &;ESihf AuorSm acwftquf tp wu,fhygwDBuD;wck? tzGJUtpnf; BuD;wck
aumifprD mS rdred mrnfygvmrS odw,fvq Ykd w kd ,f/ ay:rSm wnfraDS ew,f/ ppftmPm&Sipf epf wku d f qufcjJG cm;ír&avufatmif wom;wnf; &Scd ahJ v ozG,f tckdiftcH wnf&SdcJhayonf/
'gaMumihf ppftmPm&Sipf epf&UJ yxrqH;k a&cHajrcH zsufa&;eJY 'Drdkua&pDpepfudk aqmifusOf; ay;Ekdif onf/ ]]jrif;cGm wcsuaf yguf&if rD;[ke;f [ke;f awmuf xkdYtwl Auo\wm0efrSmvnf;tvGef
ap&r,f/}} qkdaom ausmif;om; acgif;aqmif w&mBu;D rm;vSygonf/ vlxEk iS w hf om;wnf; &Sad e
ukdA[def; aMuG;aMumfcJhonfh 1300 jynfhta&; &kHESifh rvkHavmufyg/ vlxk\ emusnf;rIrsm;ukd
awmfykHrSonf 2007 a&T0ga&mif awmfvSefa&;t awmfvSefaomtm;tjzpf ajymif;vJay;&rnf/
xd ausmif;om;or*¾rSm xif&Sm;aom tiftm;pk xkdokdY ajymif;vJ&mwGifvnf; AuotzGJY0ifrsm;
tjzpf tNrJwap yg0ifcJhayonf/ taejzifh vlxkukd vIHUaqmf&kHom r[kwfbJ vlxk
ArmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;or*¾rsm; a&SUrS rm;rm;rwfrwf &yfwnfí wyfOD; ae&mrS
tzGJYcsKyf (Auorsm;tzGJUcsKyf)\ xl;jcm;csufrSm &J&ifhpGm wkdufyGJaz: aqmifoifhayonf/ BuD;rm;
Armjynf Oya'wGi;f Ekid if aH &; wku d yf w JG idk ;f vkv
d \
dk aomwm0ef? *kPf&nfajymifaom orkdif;wkdYESifh
wyfO;D wGif &J&0J 0hH hH ae&m,lNy;D wku d yf 0JG ifcjhJ cif; jzpf twl ckid rf maom wnfaqmufa&;ukv d nf; tpOf
ayonf/ xkt Yd wGuv f nf; jynfov l xl \ k ,kMH unf wpkduf vkyfaqmifae&ayrnf/ jyefYBuJaeaom
ukd;pm;rIukd tNrJwap&cJhayonf/ ]] ausmif;om; tiftm;pkrsm;ukd wpkwnf;jzpfatmif BudK;pm;
ArmEkdifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;or*¾rsm;tzGJYcsKyfrS xkwf a0onf ArmEkid if v
H ;Hk qkid &f m ausmif;om;or*¾rsm;tzGcYJ sKyrf S xkwaf 0onf
10 tdk;a0 *sme,f 23 tdk;a0 *sme,f
tm;xkw&f if; rsKd ;qufopf Auorsm;ukv d nf; vuf yif &efol\ rdrdwkdYtay: aMumufvefYaerIwkdYukd
armifjrwfom