Chi Orthosiphon Loi Orthosiphon spiralis (Lour.) Merr.

(Cy Ru Mo)

Tn Tn khc: Cy Bng bc Tn khoa hc: Orthosiphon spiralis (Lour.) Merr. H: Bc h (Lamiaceae) Tn nc ngoi: Orthosiphon, Th de Java, Barbiflore, Moustache de chat (Php). Mu thu hi ti: Mu thu hi vo thng 04 nm 2009, ti huyn Ch Lch, tnh Bn Tre. C [hnh 1] cao khong 0,6 m. Tit din thn vung, mu xanh thn tht non, thn gi c 2 cnh mu xanh v 2 cnh mu tm ; c t lng ngn mu tm, mu c nhiu lng hn. L n, mc i cho ch thp. Phin l hnh trng, u nhn, gc hnh cht bum ; mu xanh lc m mt trn, nht mt di, kch thc 3 7 x 2 4 cm, ba phin c rng

ca r khong 2/3 v pha trn, c t lng nm ngn, mu tm trn gn l c 2 mt. Cung l lm mt trn, li mt di, di 1 - 4 cm, mu tm mt trn, mu xanh mt di, c nhiu lng mu tm v nhiu hn mt trn. Cm hoa [hnh 2]: mi mu c 2 xim co 3 hoa mc i to thnh vng gi, cc vng gi hp thnh gi gi ngn cnh ; trc cm hoa di 16 cm, tit din vung, mu xanh tm nht, c sc dc v c lng mu tm. Mi xim co 3 hoa mc nch mt l nh hnh tim mu xanh, kch thc 2 x 2 mm, c lng mu tm v c 1 gn gia. Hoa [hnh 3] khng u, lng tnh, mu 5. Cung hoa hnh tr, di 3 4 mm, mu tm xanh, c lng mu tm. L i 5, khng u, mu xanh lc, dnh nhau pha di thnh ng ngn 2 mm, trn chia 2 mi 1/4. Mi trn hnh trng, kch thc 5 x 3 mm, mp c lng mu tm. Mi di : nh c 4 rng nh, 2 l i bn c kch thc 4,5 x 3 mm, 2 l i cn li c kch thc 4,5 x 1,5 mm; cc l i c 3 gn dc v nhiu lng mu trng. Tin khai lp. Cnh hoa 5, khng u, mu trng, dnh nhau pha di to thnh ng hnh tr cao 1cm, pha trn chia 2 mi 4/1. Mi trn do 4 cnh hoa to thnh: 2 cnh pha sau dng thun di c kch thc 5 x 1mm, 2 cnh 2 bn hnh bu dc c kch thc 5 x 2mm. Mi di bu dc khum nh nhn, kch thc 5 x 3 mm. Mt ngoi cnh hoa c nhiu lng mu trng, nh c t lng mu tm. Tin khai lp. Nh 4, khng u, ri, 2 nh di, 2 nh ngn, nh 1 vng trn ng trng xen k cnh hoa. Ch nh dng si, nhn, mu trng, khong 2-3 mm nh c mu tm, nh ngn di 19 mm, nh di di 21 mm . Bao phn hnh thn, mu tm, 2 , nt dc, hng trong, nh gia. Ht phn [hnh 4] hnh cu, ri, mu tm, c 2 3 rnh dc v c vn hnh mng, kch thc 67,5 75 m. L non 2, v tr trc sau, bu [hnh 5] trn 2 , mi 2 non, nh non trung tr. Bu mu trng xanh, chia 4 thy. 1 vi nhy dng si mu trng, nhn, di 4 cm, 2 3 mm pha nh c mu tm, nh gn y bu. 1 u nhy hnh chy, mu tm m. a mt [hnh 6] dng khoen mu trng, hi nh ln pha cnh hoa gia. Hoa thc v Hoa :

Tiu bn:

c im gii phu: Vi phu thn [hnh 7] Vi phu hnh vung. Biu b t bo hnh ch nht hoc a gic xp kht nhau; ri rc c l kh, lng che ch n bo ngn, lng che ch [hnh 8] a bo (2 - 5 t bo), trn b mt lng che ch c nhng vn dc ngn hay nt sn. C 3 loi lng tit [hnh 9]: lng tit chn n bo u n bo; lng tit chn n bo, u 2 t bo hnh trn; lng tit chn n bo u a bo (4 t bo). M dy gc khng lin tc t bo a gic hoc bu dc kch thc khng u nhau, tp trung nhiu 4 gc thn (3 6 lp t bo), t cnh (1 2 lp t bo). M mm v khuyt t bo a gic hoc bu dc kch thc khng u nhau, ln

gp 1,5 ln t bo biu b. Tr b ha m cng thnh tng cm, 2 5 lp t bo a gic, kch thc bng 1/3 1/6 t bo m mm khuyt. H thng dn kiu hu th gin on. Libe 1 xp thnh tng cm; libe 2, 4 -5 lp t bo xp xuyn tm, vch hi un ln. Mch g 2 trn hay a gic, xp ln xn, tp trung nhiu 4 gc vi phu, rt t cnh. M mm g 2 t bo a gic vch dy hay mng. Tia ty 1 2 dy t bo vch mng. G 1 tp trung nhiu 4 gc vi phu (5 7 b), ri rc cnh (1 b). M mm ty o, t bo a gic kch thc khng u nhau, ln gp 3 4 ln t bo m mm v; 2- 3 lp t bo m mm ty di g 1 ha m cng, kch thc nh hn vng m mm ty cn li. Vi phu l [hnh 10] Gn gia: mt trn li nhiu hn mt di. Biu b l mt lp t bo hnh ch nht hoc a gic xp kht nhau. Nhiu lng che ch n bo ngn; lng che ch a bo (2-5 t bo), trn b mt lng che ch c nhng nt sn. Ri rc c nhiu loi lng tit phn lm ca biu b: lng tit chn n bo, u 4 t bo; lng tit chn n bo, u n bo; rt t lng tit chn a bo, u n bo. M dy gc, t bo hnh bu dc hay hi a gic, kch thc khng u nhau, 3-4 lp biu b trn, 2-3 lp biu b di. M mm khuyt, t bo gn trn hoc hi a gic, kch thc ln gp 3-4 ln t bo m dy gc. Libe g xp thnh 2 cm vi g trn, libe di; c th c 1 b libe g nh pha trn vi g trn libe di. Phin l [hnh 11]: t bo biu b trn ln hn t bo biu b di, l kh biu b di nhiu hn biu b trn. M mm giu 1 lp t bo thun di. M mm khuyt t bo vch un ln. Trong m mm khuyt c th c cc b gn ph vi g trn, libe di. Vi phu cung l [hnh 12] Mt trn phng hoc hi lm, mt di hi li. Biu b l mt lp t bo hnh ch nht hoc hi a gic xp kht nhau, ri rc c l kh. Trn biu b c lng che ch v lng tit nh vi phu thn, mt trn nhiu hn mt di. M dy gc, 4-5 lp t bo hnh hi a gic hoc gn trn mt trn v 3-4 lp mt di. M mm khuyt t bo gn trn hoc hi a gic, kch thc khng u nhau, gp 3-4 ln t bo m dy gc. 2 bn cung l, di lp biu b l 3-4 lp t bo m mm khuyt cha lc lp. Libe g xp thnh 2 cm vi g trn v libe di. Ngoi ra cn c 2 cm libe g nh biu b trn vi g bn trong, libe bn ngoi. c im bt dc liu: Bt ton cy mn, mu xanh lc, c t x. Thnh phn: mnh biu b [hnh 13] trn v di mang l kh kiu trc bo. Lng che ch [hnh 14] a bo di. Lng tit [hnh 15] chn n bo, u a bo(4 t bo). Mnh mch [hnh 16] vch, mch xon, mch mng, mch im. Si vch dy, khng r ng trao i. Ht tinh bt [hnh 17] hnh trn hay a gic, t r hay khng r. Phn b, sinh hc v sinh thi: Ru mo l cy nhit i in hnh. Vit nam phn b ri rc mt s tnh min ni. Ma hoa qu: thng 4-7 B phn dng:

Ton cy (Herba Orthosiphonis). Thnh phn ha hc: L Ru mo cha mt saponin, mt alkaloid. Tinh du 0,2 0,6 , tanin, acid hu c v du bo. L kh v ngn ti c hoa cha cc cht v c khong 12 vi hm lng Kali cao, flavonoid (sinensetin, 3 -hydroxy-3,6,7,4 -tertramethoxy flavon, tetrametylscutelarein), cc dn xut ca acid cafeic, inositol, phytosterol, saponin, tinh du 0,7 . Tinh du l, cnh, thn cha -caryophylen, -elemen humulen, -bourbonen v 1-octen-3-ol, caryophylen oxyd. Ngoi ra cy Ru mo cn cha methylripariochromen , orthosiphol , carotenoid, -caroten, neo -caroten, 3zeacaroten, v cryptoxanthin. Tc dng dc l - Cng dng: Theo kinh nghim dn gian cy Ru mo c dng lm thuc li tiu trong iu tr vim thn, si thn, si mt, t thp, ph th ng, vim gan. Ti liu n coi dch hm nc Ru mo l thuc iu tr c hiu cc bnh thn v bng quang, ngoi ra cn iu tr thp khp v gt. Cao lng Ru mo dng lm thuc h ng huyt. Hnh nh km Hnh 1:

Hnh 2:

Hnh 3:

Hnh 4:

Hnh 5:

Hnh 6:

Hnh 7:

Hnh 8:

Hnh 9:

Hnh 10:

Hnh 11:

Hnh 12:

Hnh 13:

Hnh 14:

Hnh 15:

Hnh 16:

Hnh 17: