ELEKTROTEHNIKA, pismeni ispit 16.veljae 2006.

Zadatak 1. Zadan je strujni krug prema slici:

Izraunajte: a) b) c) d) vrijednost struje Ia, napon kojeg pokazuje idealni voltmetar. Kad bi se otpornik od 7 kratko spojio, koliki bi napon pokazivao voltmetar? Naite izvore energije u strujnom krugu i opiite ih (strujni ili naponski, zavisan(o emu) ili nezavisan). e) Kolika struja prolazi kroz zavisni izvor?

Rjeenje: a)
I1 = 72 =4 A 12 36 9+ 12 + 36 Ia = 79 9 4 =1 A 36

2.K.Z. : 72-9 I 1 36 I a = 0

b) Vvoltmetar = 9,5 I a = 9,5 1 = 9,5 V c) Vvoltmetar = 9,5 V . Napon je isti kao u b), jer kroz idealni voltmetar ne tee struja. d) Izvor '72 V' je naponski nezavisni, a '9,5 Ia' je naponski izvor zavisan o struji (CCVScurrent controlled voltage source) e) Ne tee struja, jer voltmetar ima beskonaan otpor

Zadatak 2. Za izmjenini strujni krug na slici:

a) b) c) d)

izrazite vs (t ) = 6,80 cos(2t + 97) [V] u fazorskom obliku, izraunajte impedanciju Z paralelnog spoja kondenzatora i otpornika R1 , izraunajte vrijednost struje kroz izvor, izraunajte i izrazite u fazorskom obliku napon va (pripazite na pretpostavljeni polaritet), e) izraunajte prividnu snagu na impedanciji Z.

Rjeenje: a) VS = 6,897 V b) 1 1 = jC j 2 0, 0634 Z R = R1 = 8 ZC = Z= ZC Z R 8 8 1 j8C = = = 3,94 3,99 j = 5, 616 45, 41 Z C + Z R 1 + j8C 1 + j8C 1 j8C

c) Z uk = Z + R2 = 3,94 3,99 j + 6 = 9,94 3,99 j = 10, 717 21,91

I=

VS 6,897 = = 0, 634118,91 A Z uk 10, 717 21,91

d) Va = Z I = (5, 616 45, 41) (0, 634118,91) = 3,56673,59 = 3,566 106, 4 V 0, 634 3,566 e) S Z = I ef (Va )ef = = 1,13 VA 2 2

Zadatak 3.

Neka je na strujni krug s idealnom diodom prema shemi prikljuen napon vS = 220 2 sin (100 t ) [ V ] .

a) b) c) d) e)

skicirajte prostoruno u mjerilu napon vBC=f(t), skicirajte napon vBA=f(t), za koji iznos vremena t napon vBA postie prvi put pozitivnu tjemenu vrijednost, kolika je srednja vrijednost struje kruga, koliki najvei napon mora u ovom spoju podnositi dioda?

Rjeenje:

a)
vBC [V]
220 2

10

20

30

40

t [ms]

b)
220 2

c) t = 15 ms

d) I sr =

I M VM 220 2 = = = 0,99 A R 100 e) VM = 220 2 = 311,1 V

Zadatak 4.

U zatvorenoj feromagnetskoj jezgri srednje duljine 0,3 m na koju je namotano 500 zavoja postie se maksimalna indukcija 1,5 T kad se na zavojnicu prikljui napon 220 V/50 Hz. Ako se svi gubici zanemaruju, a) koliki je presjek jezgre, b) koliki je tjemeni iznos struje kroz zavojnicu, c) koliki je relativni permeabilitet materijala jezgre s B=f(H) prema grafu?

Rjeenje:

N M H l 1000 0,3 b) Iz IMN=HMl slijedi I M = M = = 0, 6 A N 500 B 1,5 = = 1194 c) r = o H 0, 4 10-6 103

a) EM = N M = N M A

A=

EM

220 2 = 13 cm 2 500 2 50 1,5