You are on page 1of 40

saral hindI lipi

xOr
SrI vidyA yantra

prastutakartA:
SrI vidyA qrasqa, riFikeSa

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 1


saral hindI ke xADAra
1. devanAgarI lipi
2. brAhmI lipi
3. roman lipi (xa~grezI)
4. kampyUqar kI xAskI
5. SrI vidyA yantra

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 2


prAcIn devanAgarI lipi (xakSomAl xupaniFad)

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 3


xADunik devanAgarI lipi

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 4


brAhmI varNamAlA brAhmI varNamAlA (saral hindI meM)

svar xADAr: x svar xADAr: x


svar: a A i I u e o svar: a A i I u e o
vyaMjan xADAr: vyaMjan xADAr:
k K g G k K g G
c C j J c C j J
q Q w W q Q w W
t T d D t T d D
p P b B p P b B
y r l v y r l v
s S F h s S F h
n } N m n N m }

deKiye: SrI BolA nATa tivArI kI pustak “hindI BAFA kI lipi saMracanA” priFQa 26-28
शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 5
roman lipi (xa~grezI) ke leKan cinha
xa~grezI ke baLe varNa
A B C D E F G H I J K L M
N O P Q R S T U V W X Y Z

xa~grezI ke Coqe varNa


a b c d e f g h i j k l m
n o p q r s t u v w x y z

xanya leKan cinha


! “ # $ % & „ ( ) * + , - . /
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 : ; < = > ?
@ [ ] \ ^ _` { | } ~

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 6


kampyUqar kI xAskI (ASCII)
! “ # $ % & „
( ) * + , - . /
0 1 2 3 4 5 6 7
8 9 : ; < = > ?
@ A B C D E F G
H I J K L M N O
P Q R S T U V W
X Y Z [ ] \ ^ _
` a b c d e f g
h i j k l m n o
p q r s t u v w
x y z •{ | } ~ 7
SrI vidyA yantra

8
romanaagarii romanaagarii to saral
aksharmaalaa roman in ASCII
svar
a aa i ii ! “ # $ % & „
u uu e ee ( ) * + , - . /
o oo m’ h’
0 1 2 3 4 5 6 7
vyam’jan:
8 9 : ; < = > ?
ka kha ga gha
@ A B C D E F G
ca cha ja jha
t’a t’ha da d’ha H I J K L M N O
ta tha da dha P Q R S T U V W
pa pha ba bha X Y Z [ ] \ ^ _
ya ra la va ` a b c d e f g
sa sha s’a ha h i j k l m n o
na n’a ma m’ p q r s t u v w
‘a k’a k’ha g’a x y z { | } ~
r’a r’ha za fa v’a
शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 9
saral roman varNa mAlA saral hindI xAskI
svar xADAr: x
mAtrA: a A i I u U e E o O
M H ! “ # $ % & „
vyaMjan xADAr: ( ) * + , - . /
k K g G {
c C j J } 0 1 2 3 4 5 6 7
q Q w W N 8 9 : ; < = > ?
t T d D n
@ A B C D E F G
p P b B m
y r l v H I J K L M N O
S F s h P Q R S T U V W
X V Y Z
L R z f | X Y Z [ ] \ ^ _
xanya leKan cinha: ` a b c d e f g
012 3 4 56 7 8 9
., ; ? ! + - ^ $ = h i j k l m n o
() / \ ~ ` * : & @ „ “ %# p q r s t u v w
<> [ ] _
x y z { | } ~
शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 10
SrI vidyA yantra

SrI vidyA yantra ke


xAntarik BAg par
xADArit YAlI yantra

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 11


varNamAlA xOr yantra ke xAntarik BAga
svar xADAr: x
mAtrA: a A i I u U e E o O M H
vyaMjan xADAr:
k K g G {
c C j J }
q Q w W N
t T d D n
p P b B m
y r l v
S F s h
X V Y Z
L R z f |
xanya leKan cinha:
0123456789
.,;?!+-^$=
()/\~`*:&@„“%#
<>[]_
शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 12
saral hindI lipi racanA
cetanA-Sakti cakra
xOr xisa cakra ke bAd
saral lipi yantra

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 13


saral hindI lipi racanA
pAQa-1
(svar xADAr xOr mAtrAyeM)

leKan cinha: x (svar xADAr)


a A i I (mAtrAyeM)

xakSar racanA: xa xA xi xI

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 14


saral hindI lipi racanA
xaFqAr cetanA cakra
xOr xisa cakra ke bAd
saral lipi yantra

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 15


saral hindI lipi racanA
pAQa-2
leKan cinha:
kcqtpysn

xakSar racanA:
ka ca qa ta pa ya sa na

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 16


saral hindI lipi racanA
xaFqAr Sakti cakra
xOr xisa cakra ke bAd
saral lipi yantra

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 17


saral hindI lipi racanA
pAQa-3
leKan cinha:
u U e E o O M H
xakSar racanA: xu xU xe xE xo xO xM xH
bArahaKaLI:
ka kA ki kI ku kU ke kE ko kO kM kH

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 18


saral hindI lipi racanA
xantardaSAr cetanA cakra
xOr xisa cakra ke bAd
saral lipi yantra

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 19


saral hindI lipi racanA
pAQa-4
leKan cinha:
gjwdbmrlvh

xakSar racanA:
ga ja wa da ba ma ra la va ha

sahayogI vyaMjan tab cetanatA ne lipi meM batalAye;


ga, ja, wa, da, ba, ma, ra, la, va, ha xakSar ban xAye.
शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 20
saral hindI lipi racanA
xantardaSAr Sakti cakra
xOr xisa cakra ke bAd
saral lipi yantra

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 21


saral hindI lipi racanA
pAQa-5
leKan cinha:
0123456789

SabdoMa meM:
SUnya xeka do tIn cAra pAMca CaH sAt xAQa nO

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 22


ginane kI saral padDati
SUnya xeka do tIn cAra pAMca CaH sAt xAQa nO tI sO hazAr miliyan
10=xek tI 11=xek tI xek 20=do tI 99=nO tI nO
100=xek sO 111=xek sO xek tI xek 100=xek sO nO tI nO
1000=xek hazAr 1099=xek hazAr nO tI nO
9999=nO hazAr nO sO nO tI nO 999000=nO so nO tI nO hazAr
100099=xek sO hazAr nO tI nO 200099=do sO hazAr nO tI nO
222000=do sO do tI do hazAr 999009=nO sO nO tI nO hazAr nO
1100000=xek miliyan xek sO hazAr 9000000=nO miliyan
999900999=nO sO nO tI nO miliyan nO hazAr nO sO nO tI nO.
शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 23
saral hindI lipi racanA
bahirdaSAr cetanA cakra
xOr xisa cakra ke bAd
saral lipi yantra

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 24


saral hindI lipi racanA
pAQa-6
leKan cinha:
KGCJQWTDPB

xakSar racanA:
Ka Ga Ca Ja Qa Wa Ta Da Pa Ba
Sabda racanA:

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 25


saral hindI lipi racanA
bahirdaSAr Sakti cakra
xOr xisa cakra ke bAd
saral lipi yantra

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 26


saral hindI lipi racanA
pAQa-7
leKan cinha:
+-^$=.,;?!
SabdoMa meM:
joLanA, GaqAnA, guNA karanA, BAg karanA, barAbar,
pUrNa virAm, laGu virAm, xarDa virAm, praSnavAcak
virAm, vismayaboDak virAm

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 27


saral hindI lipi racanA
caturdaSAr cetanA cakra
xOr xisa cakra ke bAd
saral lipi yantra

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 28


saral hindI lipi racanA
pAQa-8
leKan cinha:
SFN{}LR
XVYZzf|
xakSar racanA:
Sa Fa Na {a }a La Ra
Xa Va Ya Za za fa |a

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 29


saral hindI lipi racanA
caturdaSAr Sakti cakra
xOr xisa cakra ke bAd
saral lipi yantra

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 30


saral hindI lipi racanA
pAQa-9
leKan cinha:
()/\`~:*@&'"#%
SabdoMa meM:
brEkiq prAramBa, brEkiq samApta, viBAjak, xulqA
viBAjak, candra cinha, candra bindu, kolan, sitArA,
xEq, kApIrAxiq, xaposqrA`fI yA viSeFa Dvani boDak cinha,
xudDaraN, nambar, pratiSat
xAskI ke xanya leKan cinha: < > [ ] _
शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 31
saral lipi (gujarAtI) xAskI xOr SrI yantra
! “ # $ % & „
( ) * + , - . /
0 1 2 3 4 5 6 7
8 9 : ; < = > ?
@ A B C D E F G
H I J K L M N O
P Q R S T U V W
X Y Z [ ] \ ^ _
` a b c d e f g
h i j k l m n o
p q r s t u v w
x y z { | } ~
शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 32
saral lipi (paMjAbI) xAskI xOr yantra
! “ # $ % & „
( ) * + , - . /
0 1 2 3 4 5 6 7
8 9 : ; < = > ?
@ A B C D E F G
H I J K L M N O
P Q R S T U V W
X Y Z [ ] \ ^ _
` a b c d e f g
h i j k l m n o
p q r s t u v w
x y z { | } ~
शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 33
saral lipi (roman) xAskI xOr yantra
! “ # $ % & „
( ) * + , - . /
0 1 2 3 4 5 6 7
8 9 : ; < = > ?
@ A B C D E F G
H I J K L M N O
P Q R S T U V W
X Y Z [ ] \ ^ _
` a b c d e f g
h i j k l m n o
p q r s t u v w
x y z { | } ~
शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 34
saral lipi (xingles) xAskI xOr yantra
! “ # $ % & „
( ) * + , - . /
0 1 2 3 4 5 6 7
8 9 : ; < = > ?
@ A B C D E F G
H I J K L M N O
P Q R S T U V W
X Y Z [ ] \ ^ _
` a b c d e f g
h i j k l m n o
p q r s t u v w
x y z { | } ~
शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 35
saral lipi (xurdU) xAskI xOr yantra

! “ # $ % & „
( ) * + , - . /
0 1 2 3 4 5 6 7
8 9 : ; < = > ?
@ A B C D E F G
H I J K L M N O
P Q R S T U V W
X Y Z [ ] \ ^ _
` a b c d e f g
h i j k l m n o
p q r s t u v w
x y z { | } ~
शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 36
SrI vidyA yantra xOr saral xurdU
saral xurdU lipi-left to right bd-ipil Udrux laras

cakra-1: x a A i I I i A a x :1-arkac
cakra-2: k c q t p y s n n s y p t q c k :2-arkac
cakra-3: u U e Eo OM H H M O o E e U u :3-arkac
cakra-4: g j w d b m l r v h h v r l m b d w j g :4-arkac
cakra-5: 0 12 3 4 56 7 8 9 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 :5-arkac
cakra-6: KG C J QW TD P B P D T W Q J C G K :6-arkac
B = $ ^ - + ! ? ; , . :7-arkac
cakra-7: . , ; ? ! + - ^ $ = R L } { N F S :8-arkac
cakra-8: S F N {} L R X V Y Z | f z Z Y V X
zf|
cakra-9: ( ) / \ ` ~ * : @ & ' "# % % # " ' & @ : * ~ ` \ / ) ( :9-arkac

xaskI (ascii) ke xanya cinha: :ahnic aynax ek (ASCII) Iksax


<> [ ] _ _ ] [ > <

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 37


saral hindI lipi xOr SrI vidyA yantra

varNamAlA xOr
xakSramAlA ke sATa
SrI vidyA yantra kA
mUla rUp

शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 38


saral lipi kI viSeFatAyeM
» saralatA
» varNAtmakatA
» DvanyAtmakatA
» vEgyAnikatA
» gaNit kA gyAn
» vyAvahArikatA
» kampyUqar meM xupayog
» xantarrAFqrIya lipi kA vikAs
» xADyAtmikatA
शनिवार, 31 अक्तू बर 2009 39
samApta
DanyavAd

& SrI vidyA qrasqa,


jayarAm xASram mArga, nikaq triveNI GAqa
शनिवार, 31 अक्तू बर 2009
riFikeSa (xuttarAMcal) 249201 40

You might also like