Edukasyon Sa Pagpapakatao Grade 9 Teacher's Guide

Edukasyon sa Pagpapakatao Baitang 9
Unang Markahan
Gabay sa Pagtuturo sa Modyul 1:
LAYUNIN NG LIPUNAN: KABUTIHANG PANLAHAT
I. Pag-uugnay ng mga Pamantayan sa Pagkatuto at mga

Kasanayang Pampagkatuto
Mga Pamantayan sa Pagkatuto

Pamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
unawa sa lipunan at layunin nito (kabutihang panlahat).
Pamantayan sa Pagganap: Naisasagawa ng mag-aaral ang isang

proyekto na makatutulong sa isang pamayanan o sektor sa
pangangailangang pangkabuhayan, kultural at kapayapaan
DRAFT
Batayang Konsepto
Ano ang pinakamahalagang mensahe na dapat maunawaan at
maipamalas ng mag-aaral?
Ang pagsisikap ng bawat tao na makamit at mapanatili ang kabutihang

panlahat sa pamamagitan ng pagsasabuhay ng moral na pagpapahalaga
March 31, 2014

ay mga puwersang magpapatatag sa lipunan
Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto

Ano ang patunay ng naunawaan ang Batayang Konsepto?
Naisasagawa ang isang proyekto na makatutulong sa isang pamayanan o

sektor sa pangangailangang pangkabuhayan, kultural at kapayapaan
Kakayahan
Anong kakayahan ang dapat maipamalas tungo sa pag-unawa?
Nakapagsusuri ng mga halimbawa ng pagsasaalang-alang sa kabutihang

panlahat sa pamilya, paaralan, pamayanan o lipunan
Kaalaman
Anong kaalaman ang kailangan upang maipamalas ang pag-unawa?
Natutukoy ang mga elemento ng kabutihang panlahat
Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 9, Modyul 1 Pahina 1

II. Pag-uugnay ng mga Kasanayang Pampagkatuto sa Pagtatasa
Mga Kasanayang Pampagkatuto Pagtatasa
KP1: Natutukoy ang mga elemento KP1: Paglalarawan ng ideyal na

ng kabutihang panlahat lipunan
Paglikha ng recipe para sa
isang matiwasay na lipunan
KP2: Nakapagsusuri ng mga KP2: Pagsusuri sa iba’t ibang

halimbawa ng pagsasaalang-alang sektor o institusyong panlipunan sa
sa kabutihang panlahat sa pamilya, kanilang pagsasaalang-alang sa
paaralan, pamayanan o lipunan kabutihang panlahat
KP3: Napangangatwiranan na ang

KP3: Pagpapaliwanag ng
pagsisikap ng bawat tao na makamit
Batayang Konsepto gamit ang
at mapanatili ang kabutihang
graphic organizer
panlahat sa pamamagitan ng
pagsasabuhay ng moral na
DRAFT
pagpapahalaga ay mga puwersang
magpapatatag sa lipunan
KP4: Naisasagawa ang isang KP4: Pagsasagawa ng survey ng

proyekto na makatutulong sa isang mga pangunahing suliraning
kinakaharap ng sariling
March 31, 2014

pamayanan o sektor sa
pangangailangang pangkabuhayan, pamayanan
kultural at kapayapaan
. Pagsusuri ng mga pagkakataong

napangibabaw ang (1) kabutihang
panlahat at (2) kabutihang pansarili
o kabutihan ng nakararami
Paggawa ng quilt na naglalaman

ng mga simbolo at sangkap para
sa isang matiwasay na lipunan na
nagtataguyod ng kabutihang
panlahat
Pagsasagawa ang isang proyekto

batay sa pangangailangan ng
pamayanan

III. Plano ng Pagtuturo-Pagkatuto
A. ANO ANG INAASAHANG MAIPAMAMALAS MO?
1. Talakayin ang panimula sa pahina1 ng Modyul 1. Mahalagang maiugnay ang

kasalukuyang aralin sa mga nagdaang aralin noong sila ay nasa ikawalong
baitang upang maipaunawa sa mga mag-aaral ang halaga ng pagkatuto mula
sa mga ito at ang kaugnayan nito sa kasalukuyang mga modyul.
2. Mahalagang mapukaw ang isipan at damdamin ng mga mag-aaral sa

panimula pa lamang upang matiyak na makukuha ang kanilang interes para
sa pagsasagawa ng mga gawain.
3. Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 2.
4. Isa-sahin ang mga layuning pampagkatuto (kasanayang pampagkatuto) para
DRAFT
sa Modyul 1.
5. Sabihin: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning
binasa?
Tandaan: Hindi binanggit sa Modyul sa Pagkatuto ang kabuuan ng KP3 upang
March 31, 2014

maiwasan na kaagad na mailahad sa mga mag-aaral ang Batayang Konsepto.
Mahalagang matiyak na sa pagdaloy ng mga gawain at kabuuan ng aralin,
mahihinuha nila ang Batayang Konsepto.
Paunang Pagtataya
1. Pasagutan sa mga mag-aaral ang Paunang Pagtataya na nasa pahina 2.

2. Ipaunawa sa mga mag-aaral ang layunin sa pagbibigay ng Paunang
Pagtataya.
3. Ipabasa ang Panuto sa bawat bahagi at sabihin: Mayroon bang kailangang
linawin sa Panuto?
4. Maglaan ng 10 minuto para sa Pagtataya. Pagkatapos, iwasto ang kanilang
mga sagot.
5. Gamiting gabay ang resulta ng Pagsusulit upang mataya ang mga
kasanayang nangangailangan ng mas malalim na pagtalakay.

6. Palagdaan sa mag-aaral ang ginawang pagtataya at atasan silang itabi ito
upang magamit sa paghahambing sa Panghuling Pagsusulit.
Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral na kung anoman ang maging

resulta ng paunang pagtataya, hindi ito magiging bahagi ng pagbibigay ng marka, kundi
isang mahalagang pagbabatayan ng kanyang pag-unlad.
Pagkatapos ng Pagpapalalim, pasagutang muli sa mga mag-aaral ang pagtataya

upang malaman ang antas ng kanilang pag-unawa sa mga konsepto at kung nagkaroon
ng pag-unlad ang kanilang kakayahan sa pagkamit at pagpapanatili ng kabutihang
panlahat.
B. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN
DRAFT
Gawain 1
1. Ipagawa ang Gawain 1 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman.
(Maaari rin itong ito ibigay bilang takda, ngunit tiyakin na lubusang
naunawaan ng mga mag-aaral ang panuto bago sila hayaang gawin ang
gawain sa kanilang bahay.)
March 31, 2014

2. Ipabasa sa mga mag-aaral ang panimulang pangungusap.
3. Ipabasa ang Panuto at saka sabihin: Mayroon bang kailangang linawin sa
Panuto?
4. Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral na maisagawa ang
Gawain 1.
5. Hikayatin ang mga mag-aaral na gamitin ang kanilang pagkamalikhain sa
pagsasagawa ng gawain.
6. Maglaan ng panahon upang makapagbahagi ang ilang piling mag-aaral
sa klase ng kanilang output. Ipaskil sa pisara ang rubric sa pagtataya ng
gawain.
Gawain 2
1. Ipagawa ang Gawain 2 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman. Ipabasa
ang Panuto at sabihin: Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
2. Bigyan ng 10 minuto ang mga mag-aaral upang maisagawa ang gawain.

3. Pagkatapos ay hayaan silang mamili ng kapareha na pagbabahaginan ng
kanilang ginawa. Atasan silang magtala sa kuwaderno ng mahahalagang
pangyayari na naganap sa isinagawang pagbabahagi.
4. Pakinggan sa klase ang natapos na gawain ng ilang mag-aaral.
5. Tiyaking magagamit ang pagkatuto sa mga nagdaang gawain upang
maiugnay ito sa mga susunod na gawain.
C. PAGLINANG NG MGA KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA
1. Maaaring simulan ang bahaging ito sa pamamagitan ng pagbabalik-aral.

Mahalagang matiyak na nanatili ang pagkatuto sa mga mag-aaral upang
matiyak na maiuugnay nila ang pagkatuto rito sa susunod na gawain.
2. Matapos ito ay magsagawa ng pagbabalik-aral sa iba’t ibang institusyong
DRAFT
panlipunan na kanilang napag-aralan sa Araling Panlipunan. Tumawag ng
ilang mag-aaral upang makakuha ng mga sagot.
3. Pagkatapos, ipabasa sa isang mag-aaral ang Panuto at saka sabihin:
Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
March 31, 2014

4. Basahing muli ang mga gabay na tanong na kanilang magagamit sa
pagsasaliksik. Ipaunawa sa kanila na mahalagang masagot ang lahat ng mga
tanong.
5. Maging bukas mga tanong at paglilinaw ng mga mag-aaral.
6. Ibigay ang gawaing ito bilang takdang gawain. Kailangan ng mga mag-aaral
ng matagal na panahon sa pagsasaliksik. Maaaring maglaan ng dalawang
araw para sa kanilang pagsasaliksik.
7. Ipakita kaagad sa mga mag-aaral ang rubric na gagamitin sa pagmamarka
upang malaman kaagad nila ang mga pamantayan na gagamitin.
8. Atasan ang bawat pangkat na ibigay ang url ng kanilang output upang
mapanood nang mas maaga ang mga ito.
9. Matapos mabigyan sila ng sapat na panahon, ay maglaan ng panahon upang
mapanood ang kanilang mga output sa social networking sites.
10. Pumili ng ilang mga dokumentaryo na ipakikita sa klase.
11. Pagkatapos, pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong.
12. Pakinggan sa klase ang natapos na gawain ng ilang mag-aaral.

13. Tiyakin na unti-unting nagagabayan ang mga mag-aaral sa paghinuha ng
Batayang Konsepto.
D. PAGPAPALALIM
1. Malalim ang pagtalakay sa aralin na ito dahil ang nilalaman nito ay nakabatay
sa Panlipunang Pilosopiya (Social Philosophy). Mahalagang maunawaan na
ang mga nilalaman ng mga aralin sa Baitang 9 ay maaaring maihalintulad sa
mga konseptong pinag-aaralan sa Araling Panlipunan ngunit magkaiba ang
nilalaman at batayan ng mga konsepto sa Edukasyon sa Pagpapakatao.
2. Tandaang hindi ito aralin sa Araling Panlipunan. Makatutulong sa iyo ang
pag-unawa sa pagkakaiba ng Pilosopiyang Panlipunan (Social Philosophy) at
Agham na Panlipunan (Social Science).
DRAFT
1. Ang Pilosopiyang Panlipunan at Agham Panlipunan ay parehong
tumatalakay sa mga kaganapan na mayroon sa lipunan. Ngunit hindi ito
nangangahulugan na sila ay nagkakatulad.
2. Ang Pilosopiyang Panlipunan ay nakatuon sa panlipunang dimensyon ng
March 31, 2014

pag-iral ng tao at kung paano niya mahahanap ang kaniyang layunin at
halaga tungo sa pagkamit ng kaniyang kaganapan bilang tao.
Mahalagang tandaan na ang nasa sentro ng pag-aaral ay ang tao, ang
kaniyang komunidad at ang niyayakap nitong kultura. Pinagsisikapang
unawain sa Pilosopiyang Panlipunan ang pagiging-kasama-ng-kapwa ng
tao.
3. Ang Agham Panlipunan naman ay sumusubok na suriin at bigyang
paliwanag ang bawat bahagi ng lipunan, maaaring mga grupo ng tao,
kanilang kultura, ang kanilang kalagayang pang-ekonomiya at politikal.
Ang tunguhin ng Agham Panlipunan ay ang matiyak na ang tao ay
magiging kapaki-pakinabang na kasapi ng lipunan.
Paalala: Makatutulong kung ang sanaysay ay ipababasa na sa mga mag-aaral

bilang takdang aralin o kaya naman ay lumikha ng malikhaing presentasyon upang
mas mapukaw ang kanilang interes na basahin o panoorin ito.

1. Upang mapukaw ang interes ng mga bata ay itanong: Paano ninyo mailalarawan
ang isang taong “sosyal”?
2. Pakinggan ang sagot ng ilang mga mag-aaral.
3. Mula rito ay talakayin ang tunay na kahulugan ng pagiging sosyal para sa
kasalukuyang aralin. Gamitin itong panimula para sa isasagawang pagtalakay.
4. Iminumungkahing gamitin ang pagkamalikhain upang hindi maging kabagot-bagot
para sa mag-aaral ang bahaging ito. Ito ang mahalagang nilalaman ng aralin dahil
ito ang magbibigay ng mga etikal na konsepto para sa paksa.
5. Mahalagang tiyakin na ang mga mag-aaral ang makatutuklas ng mga konsepto at
hindi lamang tuwirang ibibigay ng guro.
Sa pagitan ng mga pagtalakay ay mayroong mga kahon na naglalaman ng mga

tanong na magagamit upang mataya ang pag-unawa ng mga mag-aaral sa bawat
bahagi ng babasahin, nagsisilbing formative assessment ang mga ito. Mahalagang
hindi pilitin na matapos sa iisang araw ang pagtalakay dito upang hindi magkaroon ng
DRAFT
information overload ang mga bata at lalong hindi makamit ang layuning ganap na
maunawaan ng bata ang kabuuan ng Batayang Konsepto.
6. Matapos ang pagtalakay ay pasagutan sa kanila ang mga tanong sa Tayahin ang
March 31, 2014

Pag-unawa. Hinihikayat din ang guro na maging malikhain sa pagsasagawa ng
bahaging ito.
7. Mahalagang unti-unting magabayan ang mga mag-aaral na mahinuha ang
Batayang Konsepto sa bahaging ito.
8. Ibigay sa bahaging ito ang mahalagang tanong.
Paghinuha ng Batayang Konsepto

1. Pangkatin ang mga mag-aaral.
2. Maaaring atasan ang mga mag-aaral na gumawa ng concept map sa bahaging
ito. Ipasulat ito sa isang manila paper.
3. Ang malaking ideya ay ang LIPUNAN at mula rito ay isusulat nila ang mga
kaugnay na konsepto na kanilang natutuhan mula sa mga gawain at babasahin.
4. Pagkatapos ay ipasuri sa kanila ang kanilang mga naisulat at atasan silang
bumuo ng isang malaking konsepto mula rito.
5. Tingnan ang kanilang mga ginawa at pakinggan ang malaking konseptong
kanilang ibabahagi sa klase.

6. Pagkatapos ay magpaskil sa pisara ng katulad na graphic organizer na nasa
module o maaari rin namang lumikha ng sariling graphic organizer.
7. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagbuo ng Batayang Konsepto. Tumawag ng
ilang mga mag-aaral na magbabahagi nito sa klase.
8. Paghambingin ang nabuong malaking konsepto sa pangkat at ang mabubuong
konsepto gamit ang graphic organizer.
9. Magbigay ng paglilinaw kung kinakailangan.
10. Mahalagang tandaan na hindi maaring lagpasan ang bahaging ito. Sa
pamamagitan lamang ng bahaging ito, matitiyak ang pag-unawa ng mga mag-
aaral sa Batayang Konsepto.
11. Ang bahaging ito rin ang magdidikta kung maaari ng magtungo sa susunod na
bahagi ng aralin o kailangang mas pagyamanin pa ang pagtalakay sa paksa.
E. PAGSASABUHAY NG MGA PAGKATUTO
DRAFT
Pagganap
Gawain 1
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagganap bilang takdang
gawain.
March 31, 2014

2. Ipabasa nang tahimik ang Panuto. Bigyan sila ng 3 minuto sa pagbasa.
3. Mahalagang maunawaan nang mabuti ng mga mag-aaral ang kanilang gagawin,
kaya kailangang maging bukas sa kanilang mga katanungan.
4. Matapos silang bigyan ng panahon ay ipakita sa klase ang resulta ng kanilang
survey sa pamamagitan ng graph.
5. Suriin sa buong klase ang kanilang ulat upang mapagpasyahan kung ano ang
proyektong bibigyan ng prayoridad.
6. Pumili lamang ng tatlo sa mga nakalap na suliranin.
7. Pagnilayan sa klase ang naging karanasan sa pagsasagawa ng gawain at iugnay
ito sa aralin.
Gawain 2
1. Pangkatin ang mga mag-aaral para sa pagsasagawa ng gawain. Magbigay ng
maikling panimula para sa gawain upang maiugnay ito sa mga naging pagkatuto
sa nilalaman ng modyul. Ipaalala sa mga mag-aaral na mahalagang mailapat
ang mga pagkatuto sa modyul sa pagsasagawa ng gawaing ito.

2. Ipabasa sa mga mag-aaral ang panuto at tanungin sila kung mayroong hindi
malinaw dito. Tanggapin ang mga paglilinaw mula sa mga mag-aaral.
3. Ipakita sa mga mag-aaral ang pormat na gagamitin pagtatala ng output para sa
gawain. Tanungin ang mga ito kung mayroong hindi malinaw sa pormat.
4. Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral upang makapag-usap sa
kanilang pangkat. Tiyakin na gagabayan ng bawat isang pangkat upang matiyak
na sila ay nasa tamang direksyon.
5. Matapos bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral upang isagawa ang
gawain ay atasan ang isang kasapi ng pangkat upang iulat ang kanilang output
sa harap ng klase.
6. Sa tulong ng iba pang mga mag-aaral, punahin ang mga nilalaman ng mga
output upang matiyak kung ganap na nauunawaan ng lahat ng mga mag-aaral
ang mahalagang konsepto.
DRAFT
Pagninilay
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagninilay.
2. Maaaring ibigay ang gawaing ito bilang takdang aralin. Maaari rin namang
ipagawa ito sa klase. Kung ipagagawa sa klase, atasan silang dalhin ang mga
kinakailangang kagamitan.
March 31, 2014

3. Ipabasa nang tahimik sa mag-aaral ang Panuto. Bigyan sila ng 3 minuto sa
pagbasa. Pagkatapos, sabihin: “Mayroon bang hindi malinaw sa Panuto?”
4. Bigyan ng sapat na oras ang mga mag-aaral upang isagawa ang gawain.
5. Ipakita sa mga mag-aaral kung paano mamarkahan ang gawain.
6. Sa klase, tumawag ng ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng kanilang output
sa klase.
7. Ipalagay ang kanilang nagawang quilt sa isang lugar sa paaralan na maraming
nakakikita.
Pagsasabuhay
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagsasabuhay.
Ipabasa nang tahimik sa mag-aaral ang panuto. Bigyan sila ng 3 minuto
sa pagbasa.
2. Muling balikan ang naging resulta ng isinagawang survey. Ibigay ang
pansin sa pinaka-unang suliranin na natukoy.
3. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagpaplano para sa gawain.

4. Maaaring magsama ng may 3 hanggang 5 kasapi sa pangkat, gabayan
ang mga mag-aaral sa pagtitipon. Mahalagang maging bukas sa pakikinig
at pag-unawa sa indibidwal na pagpapahayag ng mga pananaw sa
ikapagtatagumpay ng gawain.
6. Maglaan ng sapat na panahon sa pagbabahagi ng output ng mga piling
mag-aaral sa klase.
7. Tapusin ang aralin sa pamamagitan ng pagbabahagi ng halaga ng
pagkatuto sa Batayang Konsepto
Susi sa Pagwawasto
Tamang Sagot Kasanayan (Batay sa Bloom’s Taxonomy)

1. d Comprehension
2. d Knowledge
DRAFT
3. a Evaluation
4. b Evaluation
5. b Knowledge
6. c Knowledge
March 31, 2014

7. b Knowledge
8. d Knowledge
9. c Evaluation
10. b Evaluation
Rubric para sa Gawain 1 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman

Kraytirya 4 3 2 1
1. Pagiging malikhain
 Gumamit ng recycled
materials
 May orihinalidad/ hindi Taglay ang Taglay ang Taglay ang Taglay ang isa
pangkaraniwan ang disenyo lahat ng mga tatlong mga dalawa sa lamang sa mga
 Malinis at organisado ang kraytirya kraytirya mga kraytirya kraytirya
pagkakadisenyo
 Karamihan ng mga detalye sa
nilalaman
2. Kaangkupan sa paksa Angkop ang Mayroong Mayroong Hindi angkop sa

lahat ng dalawang isang paksa ang
detalye sa detalye na detalyeng kabuuan ng
output sa hindi angkop hindi angkop output
paksa sa paksa sa paksa
3. Pagkakatugma sa ninanais na Tugma ang Mayroong Mayroong Hindi angkop
paglalarawan kabuuan ng dalawang isang ang kabuuan ng
output sa detalye na detalyeng output sa
ibinahaging hindi angkop hindi angkop ibinahaging
paglalarawan sa sa paglalarawan
paglalarawan paglalarawan
4. Kabuluhan ng paglalarawan Makabuluhan Hindi Hindi Hindi
ang kabuuan makabuluhan makabuluhan makabuluhan
ng ginawang ang maliit na ang malaking ang kabuuan ng
paglalarawan bahagi ng bahagi ng paglalarawan sa
sa paglalarawan paglalarawan matiwasay na
matiwasay sa matiwasay sa matiwasay lipunan
na lipunan na lipunan na lipunan
Rubric para sa Gawain 1 sa bahaging Paglinang ng Kaalaman, Kasanayan at Pag-unawa
DRAFT 4
May malinaw na layunin o

tema. Ang lahat ng bahagi
3
Ang dokumentaryo ay
tumutugon sa paksa
2
Ang karamihan ng
ng bahagi ng
1
Ang paksa sa hindi

malinaw sa
March 31, 2014

ng dokumentaryo ay may ngunit hindi malinaw ang dokumentaryo ay kabuuan ng
sinasabing makabuluhan layunin o tema may sinasabing dokumentaryo.
tungkol sa layunin o tema makabuluhan
Ang lahat ng bahagi ay tungkol sa paksa Mas malaking
may sinasabing bahagi ng
makabuluhan tungkol sa dokumentaryo ay
paksa hindi ayon sa
paksa
Nalakipan ng angkop at Nalakipan ng angkop na May tangka na Hindi nalakipan ng

makabuluhang kaalaman kaalaman mula sa maglakip ng sapat na
mula sa pagsasaliksik na pagsasaliksik na angkop at impormasyon
sumusuporta at sumusuporta at makabuluhang upang suportahan
nagpapaliwanag sa nagpapaliwanag sa kaalaman mula sa at ipaliwanag ang
pangunahing ideya pangunahing ideya pagsasaliksik pangunahing ideya
upang suportahan
at ipaliwanag ang
pangunahing ideya
ngunit hindi sapat
upang suportahan
o maipaliwanag
ang pangunahing
ideya

Mayroong hindi Mayroong ilang hindi Mayroong ilang Walang hindi
pangkaraniwang pangkaraniwang hindi pangkaraniwang
nilalaman/bahagi na nilalaman/bahagi na pangkaraniwang nilalaman/bahagi
nakapupukaw ng interes nakapupukaw ng interes nilalaman/bahagi na nakapupukaw
ng mga manonood at ng mga manonood at ngunit hindi ng interes ng mga
nakadaragdag sa nakaugnay sa paksa nakapupukaw ng manonood at hindi
kabuluhan ng interes ng mga kaugnay ng paksa
dokumentaryo manonood at hindi
nakaugnay sa
paksa
Ang dokumentaryo ay: Ang dokumentaryo ay : Ang dokumentaryo Ang dokumentaryo
 nagsimula sa  nagsimula sa ay walang malinaw ay walang maayos
pagpapakilala ng paksa pagpapakilala ng na panimula o na panimula,
sa pamamaraang paksa panapos at ang panapos at
kawili-wili  nagbubuo sa mga impormasyon kaayusan
 lohikal na nakaayos impormasyon ay hindi lohikal na
upang maayos na  nagtatapos sa isang nakaayos
mabuo ng manonood pangwakas na
ang paksa o konsepto salaysay
DRAFT
 nagwawakas sa
pamamaraang nag-
iiwan sa mga
manonood ng kawili-
wiling ideya ukol sa
paksa na napananatili
ang kanilang pag-iisip
March 31, 2014

Unang Markahan
LIPUNANG PULITIKAL


unawa kung bakit may lipunang pulitikal at ang Prinsipyo ng Subsidiarity
at Prinsipyo ng Pagkakaisa.
Pamantayan sa Pagganap: Nakapagtataya o nakapaghuhusga ang mag-

aaral kung ang Prinsipyo ng Subsidiarity at Pagkakaisa ay umiiral o
nilalabag sa pamilya, paaralan, baranggay/pamayanan, at lipunan/bansa
DRAFT
gamit ang case study.
Batayang Konsepto
March 31, 2014

a. May mga pangangailangan ang tao na hindi niya makakamtan
bilang indibidwal na makakamit niya lamang sa pamahalaan o
organisadong pangkat tulad ng mga pangangailangang
pangkabuhayan, kultural, at kapayapaan.
b. Kung umiiral ang Prinsipyo ng Subsidiarity, mapananatili ang
pagkukusa, kalayaan at pananagutan ng pamayanan o pangkat na
nasa mababang antas at maisasaalang-alang ang dignidad ng
bawat kasapi ng pamayanan.
c. Kailangan ang pakikibahagi ng bawat tao sa mga pagsisikap na
mapabuti ang uri ng pamumuhay sa
d. lipunan/bansa, lalo na sa pag-angat ng kahirapan, dahil ang
kanyang pag-unlad ay nakasalalay sa pag-unlad ng lipunan
(Prinsipyo ng Pagkakaisa).
Ano ang patunay ng pag-unawa?
Nakapagtataya o nakapaghuhusga kung ang Prinsipyo ng Subsidiarity at

Pagkakaisa ay umiiral o nilalabag sa pamilya, paaralan, pamayanan
(baranggay), at lipunan/bansa

Kakayahan
Natataya ang pag-iral o kawalan sa pamilya, paaralan, baranggay,
pamayanan, o lipunan/bansa ng:
a. Prinsipyo ng Subsidiarity
b. Prinsipyo ng Pagkakaisa
1
Kaalaman
Naipaliliwanag ang:
a. dahilan kung bakit may lipunang pulitikal
b. Prinsipyo ng Subsidiarity
c. Prinsipyo ng Pagkakaisa
KP1: Naipaliliwanag ang: KP1: Pagsusuri ng pagdanas sa

a. dahilan kung bakit may mga mahahalagang konsepto
lipunang pulitikal kaugnay ng lipunang pulitikal
DRAFT
b. Prinsipyo ng Subsidiarity
c. Prinsipyo ng Pagkakaisa
KP2: Natataya ang pag-iral o KP2: Profile ng kasapi ng

kawalan sa pamilya, paaralan, samahang kinabibilangan
baranggay, pamayanan, o
March 31, 2014

lipunan/bansa ng: Pagsusuri ng kwentong maiuugnay
a. Prinsipyo ng Subsidiarity o maihahalintulad sa lipunang
b. Prinsipyo ng Pagkakaisa politikal
Pagtukoy ng mga kaugnay na

karanasan ng mga mag-aaral na
maaaring maihalintulad sa
prosesong pinagdadaanan ng
pamahalaan at lipunan
2
KP3: Napatutunayan na: KP3: Pagbabasa ng babasahin na

a. May mga pangangailangan ang may pamagat na “Lipunang
tao na hindi niya makakamtan Pulitikal, Prinsipyo ng Subsidiarity
bilang indibidwal na makakamit at Prinsipyo ng Pagkakaisa”
niya lamang sa pamahalaan o
organisadong pangkat tulad ng Pagtataya ng pag-unawa
mga pangangailangang Paghinuha ng Batayang Konsepto
pangkabuhayan, kultural, at
kapayapaan.
b. Kung umiiral ang Prinsipyo ng
Subsidiarity, mapananatili ang
pagkukusa, kalayaan at
pananagutan ng pamayanan o
pangkat na nasa mababang
antas at maisasaalang-alang
ang dignidad ng bawat kasapi
ng pamayanan.
c. Kailangan ang pakikibahagi ng
bawat tao sa mga pagsisikap
na mapabuti ang uri ng
pamumuhay sa
DRAFT
d. lipunan/bansa, lalo na sa pag-
angat ng kahirapan, dahil ang
kanyang pag-unlad ay
nakasalalay sa pag-unlad ng
lipunan (Prinsipyo ng
Pagkakaisa).
March 31, 2014

KP4: Nakapagtataya o
nakapaghuhusga kung ang Prinsipyo
ng Subsidiarity at Pagkakaisa ay
umiiral o nilalabag sa pamilya,
paaralan, pamayanan (baranggay),
KP4: Pagtukoy ng pag-iral ng
Prinsipyo ng Subsidiarity at
Prinsipyo ng Pagkakaisa mula sa
isang GMA TV Special na may
pamagat na “Bayan Ko”
at lipunan/bansa
Pagsulat sa journal ng
reyalisasyon mula sa modyul
Pagsulat ng liham pangako na

. magpapakita ng kagustuhan na
maabot ang kabutihang panlahat
Pagdalo sa isang public hearing sa

isang Sangguniang Bayan at
Panlungsod
3

kasalukuyang aralin sa nagdaang modyul. Ang nagdaang modyul ay
tumalakay sa layunin ng lipunan, ang kabutihang panlahat. Sa modyul na ito
naman ay tatalakayin ang lipunang politikal, prinsipyo ng subsidiarity at
prinsipyo ng pagkakaisa. Mahalagang maipaunawa sa mga mag-aaral na sa
modyul na ito mas mauunawaan ng mga mag-aaral kung paano
makatutulong ang pag-iral ng dalawang prinsipyo sa lipunan.

DRAFT
3. Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 1. Isa-sahin ang mga layuning

pampagkatuto (Kasanayang Pampagkatuto) para sa Modyul 2.
March 31, 2014

binasa?
Tandaan: Hindi binanggit sa Modyul sa Pagkatuto ang kabuuan ng

Kasanayang Pampagkatuto 2.3 upang maiwasan na kaagad na mailahad sa
mga mag-aaral ang Batayang Konsepto. Mahalagang matiyak na sa pagdaloy
ng mga gawain at kabuuan ng aralin mahihinuha ng mga mag-aaral ang
Batayang Konsepto.
Paunang Pagtataya
1. Pasagutan sa mga mag-aaral ang Paunang Pagtataya na nasa pahina 2-4.

Pagtataya.
linawin sa Panuto?
mga sagot.
4
kasanayang nangangailangan ng mas malalim na pagtalakay


upang malaman ang antas ng kanyang pag-unawa sa mga konsepto at kung nagkaroon
ng pag-unlad ang kanyang kakayahan sa pagtataya ng pag-iral o paglabag sa Prinsipyo
ng Subsidiarity at Prinsipyo ng Solidarity
DRAFT
Gawain 1
1. Ipagawa ang Gawain sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman.
Magpaskil sa pisara ng mga sumusunod na salita:
March 31, 2014

a. Lakas i. paggawa ng desisyon
b. Katarungan j. resolusyon ng hidwaan
c. Estado k. pagsasabatas
d. Sistemang legal l. pantay na proteksyon
e. Serbsiyong publiko m. bansa
f. Konstitusyon n. pagkamamamayan
g. Karapatan o. kalayaan
h. pagsasabatas
2. Mas makabubuti kung ipakikita ang pagkamalikhain sa paglalagay ng
mga salita. (Maaaring gumamit ng metacards o kaya naman ay isulat sa
isang cartolina ang mga salita na mayroong iba’t ibang kulay)
Panuto?
4. Tiyaking nauunawaan ng mga mag-aaral ang kanilang gagawin. Maaaring
tumawag ng ilang mga mag-aaral na magbibigay ng halimbawa.
5. Bigyan sila ng sapat na panahon sa pagsasagawa ng gawain.
5
6. Pagkatapos, pabuuin ng triad ang mga mag-aaral upang maibahagi nila
ang kanilang mga nagawa. Bubuo sila sa kanilang pangkat ng paglalahat
ng kanilang mga sagot.
7. Tumawag ng ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng kanilang ginawa.
8. Pabuuin ng paglalahat ang mga mag-aaral batay sa kanilang mga narinig
na pagbabahagi.
9. Pagkatapos ay pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong na nasa
Bilang 3.
C. PAGLINANG NG MGA KAALAMAN, KAKAYAHAN

AT PAG-UNAWA
Gawain 1
DRAFT
1. Ipaliwanag sa mga mag-aaral ang layunin sa isasagawang gawain.
March 31, 2014

4. Bigyan ng pagkakataon ang mga mag-aaral ng iba pang mga samahang
kinabibilangan na wala sa nakatala sa modyul.
5. Tiyakin na naatasan ang mga mag-aaral na magdala ng mga kagamitan na
kanilang gagamitin sa gawain. Huwag limitahan sa halimbawa na nasa
modyul ang gagawin ng mga mag-aaral. Maaaring mayroong mas malikhaing
gawain na maisip ang mga mag-aaral. Bigyan sila ng laying gawin ito.
6. Bigyang-diin ang hinihingi ng Bilang 6. Ang pag-isa-isa ng (a) pagkakapare-
pareho ng mga katangian at (b) pagkakaiba-iba ng bawat isa
7. Bigyan ng pagkakataon ang ilang mga mag-aaral na magbahagi ng kanilang
ginawa. Matapos ito ay bigyan ng lugar sa loob ng slid-aral upang mailagay
ang kanilang output.
8. Pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong na nasa bilang 8.
9. Pabuuin ng paglalahat ang ilang mga mag-aaral.
Gawain 2
1. Bumuo ng pitong pangkat para sa gawain.
2. Ipabasa sa klase ang isang maikling kwento. Pagkatapos, pasagutan ang
mga taong na nasa modyul.
6
3. Bigyang-halaga ng lahat ng isasagot ng mga mag-aaral. Tulungan ang mga
mag-aaral na matukoy ang mga hinihingi ng tanong, gabayan sila sa
pamamagitan ng pagbibigay ng mga pantulong na tanong.
4. Bigyan ng pansin ang mga katuwiran ng mga mag-aaral sa ikalawang tanong.
Sa pamamagitan ng mga sagot nila sa bahaging ito ay matataya kung handa
na silang ipagpatuloy ang ikalawang bahagi ng gawain.
5. Ipabasa sa kanila ang panuto sa ikalawang bahagi at tanungin: “Naunawaan
ba ang panuto?”
6. Ipabasa muli sa kanila ang tanong na nasa bilang 1. Maging bukas sa mga
katanungan o paglilinaw.
7. Panatilihin sila sa kanilang pangkat at bigyan sila ng sapat na panahon upang
isagawa ang gawain.
8. Ipabahagi sa klase ang kanilang mga nagawa.
9. Pagkatapos ng proseso ay itanong sa mga mag-aaral ang mga tanong sa
DRAFT
bilang 5.
10. Ang sagot ng mag-aaral sa mga tanong ay magsisilbing formative
assessment upang mataya kung maaari ng magpatuloy sa pagtalakay sa
susunod na bahagi ng modyul.
March 31, 2014

D. PAGPAPALALIM

1. Ipabasa sa mga mag-aaral ang babasahin na nasa modyul o kaya naman ay

gamitin ang iyong pagkamalikhain upang gawing mas nakapupukaw ng
interes ang bahaging ito ng aralin. Mas makabubuti rin kung matitiyak na
mahahasa ang kakayahan ng mga mag-aaral na mag-isip at magsuri.

bahagi ng babasahin, maaari rin itong magsilbing formative assessment. Mahalagang
maunawaan ng bata ang kabuuan ng konsepto.
7
2. Atasan ang mga mag-aaral ng magtala ng mga mahahalagang kaalaman na
kanilang makukuha mula sa babasahin. Sabihin sa kanila na makatutulong ito
sa isasagawang paglalahat sa dulo ng bahaging Pagpapalalim.
3. Matapos ang pagtalakay ay pasagutan sa kanila ang mga tanong sa Tayahin
ang Pag-unawa. Hinihikayat din ang guro na maging malikhain sa
pagsasagawa ng bahaging ito.
batayang konsepto sa bahaging ito.
5. Pasagutan sa kanila ang mga tanong na matatagpuan sa bahaging Tayahin
ang Iyong Pag-unawa.
6. Pagkatapos, ibigay ang mahalagang tanong.
DRAFT
1. Pangkatin ang klase sa apat o limang pangkat.
2. Atasan ang mga mag-aaral na gumawa ng graphic organizer sa bahaging ito.
Ipasulat ito sa isang manila paper. Bago nila ito magawa ay mahalagang
magbahaginan sila sa pangkat ng mga mahahalagang konsepto na kanilang
March 31, 2014

natutuhan sa naging pagtalakay at maging sa mga nagdaang gawain.
3. Pagkatapos ay pag-uugnay-ugnayin nila ito sa graphic organizer.
bumuo ng isang malaking konsepto mula rito. Ipasulat ito sa ibaba ng kanilang
ginawang graphic organizer
aaral sa konsepto.
10. Isunod na ipagawa ang bahaging Pag-uugnay ng Batayang Konsepto sa Pag-
unlad ko Bilang Tao.
8
Pagganap
Gawain 1
gawain. Maaari rin namang panoorin ito ng sabay-sabay sa paaralan kung
mayroong kagamitang magagamit. Makikita sa modyul ang url ng palabas na
hango sa YouTube.
4. Tiyakin na makapagtatala ang mga mag-aaral ng mga kapansin-pansin na
DRAFT
eksena mula sa palabas na kaugnay ng paksa.
5. Ipakita sa klase ang halimbawa ng pormat na nasa modyul. Maaaring may maisip
na mas malikhaing paraan upang maipakita ang kanilang mga kasagutan. Huwag
limitahan ang kakayahan ng mga mag-aaral na mag-isip nang malikhain.
6. Sa klase, pumili ng isang mag-aaral na magiging facilitator sa pagbuo ng rubric
March 31, 2014

na gagamitin sa pagmamarka ng kanilang mga output. Tiyakin na makikibahagi
ang lahat sa pagbuo nito. Kapag nabuo na ito ay ipaliwanag ang bawat kraytirya
nito upang maunawaan ng mga mag-aaral kung paano susuriin at mamarkahan
7. Matapos ang panonood ay atasan ang mga mag-aaral na magsagawa ng
malayang bahaginan sa klase. Atasan din silang magkaroon ng pangkatang tala
at ibahagi ang kanilang output sa klase.
8. Pagkatapos, pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong na nasa Bilang 5.
9. Pakinggan ang mga naging pagkatuto ng mga mag-aaral mula sa gawain at ang
kanilang mga pagninilay mula sa kanilang mga naging karanasan.
Pagninilay
Gawain 1
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagninilay. (Gawain
1).
9
2. Ipabasa nang tahimik sa mag-aaral ang Panuto. Bigyan sila ng 3 minuto
sa pagbasa. Pagkatapos, sabihin: “Mayroon bang hindi malinaw sa
panuto?”
4. Matapos mabigyan ng panahon ang mga mag-aaral na masagutan ang
mga tanong, ay ihanda ang klase sa pagtatalakayan o pagbabahaginan.
5. Tumawag ng ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng mga nabuong
kaisipan at pananaw mula sa gawain.
Gawain 2
1. Ipabasa ang panuto para sa Gawain 2. Tanungin: “Mayroon bang hindi
malinaw sa panuto?”
2. Maging bukas sa mga paglilinaw ng mga mag-aaral.
3. Matapos maisagawa ng Gawain ay atasan ang mga mag-aaral na magpasa
DRAFT
ng patunay na naisagawa lalo na ang nasa Bilang 2.
Pagsasabuhay
March 31, 2014

sa pagbasa. Maging bukas sa mga paglilinaw mula sa mga mag-aaral.
2. Makipag-ugnayan sa Sangguniang Bayan o Panglungsod para malaman
ang kanilang schedule ng Public Hearing.
3. Tiyakin na maipaunawa sa mga mag-aaral ang tunay na layunin sa
pagsasagawa ng gawain at ang mga bagay na dapat at hindi nila dapat
gawin sa pagdalo rito.
4. Ulitin ang pagbasa ng mga tanong na nararapat nilang sagutin. Mahalaga
ito upang malaman ng mga mag-aaral ang mga bagay na nararapat
nilang obserbahan sa panonooring proseso.
5. Pagkatapos, pakinggan sa klase ang kanilang pagbabahagi ng kaalaman
at pagkatuto.
10
Unang Markahan
LIPUNANG EKONOMIYA


unawa sa lipunang ekonomiya.
Pamantayan sa Pagganap: Nakatataya ang mag-aaral ng lipunang

ekonomiya sa isang baranggay/pamayanan, at lipunan/bansa gamit ang
dokumentaryo o photo/video journal (hal.YouScoop).
DRAFT
Batayang Konsepto

a. Ang mabuting ekonomiya ay iyong napauunlad ang lahat – walang

taong sobrang mayaman at maraming mahirap.
March 31, 2014

b. Ang ekonomiya ay hindi para lamang sa sariling pag-unlad kundi
sa pag-unlad ng lahat.

Nakatataya ng lipunang ekonomiya sa isang baranggay/pamayanan, at

lipunan/bansa gamit ang dokumentaryo o photo/video journal
(hal.YouScoop)
Kakayahan
Nakapagsusuri ng maidudulot ng magandang ekonomiya
Kaalaman
Nakikilala ang mga katangian ng mabuting ekonomiya
1
KP1: Nakikilala ang mga katangian KP1: Pagsasagawa ng isang

ng mabuting ekonomiya survey tungkol sa paggastos ng
perang natatanggap bilang baon at
ng budget sa tahanan
Paglalarawan ng isang mabuting

ekonomiya gamit ang mga
metacards.
KP2: Nakapagsusuri ng maidudulot KP2: Pagsasagawa ng gawaing

ng magandang ekonomiya “Paggawa ng Bahay”
KP3: Pagbabasa ng babasahin na

KP3: Napatutunayan na: may pamagat na Lipunang
DRAFT
a. Ang mabuting ekonomiya ay Ekonomiya
iyong napauunlad ang lahat –
walang taong sobrang Pagtataya ng Batayang Konsepto
mayaman at maraming
mahirap. Paghinuha ng Batayang Konsepto
b. Ang ekonomiya ay hindi para Pag-uugnay ng Batayang
March 31, 2014

lamang sa sariling pag-unlad Konsepto sa Pag-unlad Bilang Tao
kundi sa pag-unlad ng lahat.
KP4: Nakatataya ng lipunang

KP4: Symposium na may temang
ekonomiya sa isang
“Ano ang magagawa ng isang
baranggay/pamayanan, at
kabataan sa pagkamit ng mabuting
lipunan/bansa gamit ang
ekonomiya
dokumentaryo o photo/video
journal (hal.YouScoop) Pagsusuri ng Palabas na may
pamagat na Ekonomiya ng
Pilipinas
.
Pagsusuri ng mga proyekto sa
pamayanan na nakatutulong sa
pag-unlad ng kalagayang pang-
ekonomiya ng mga mamamayan
Proyektong Pampamayanan
2

kasalukuyang aralin sa nagdaang modyul. Ang nagdaang modyul ay
tumalakay sa lipunang politikal, prinsipyo ng subsidiarity at prinsipyo ng
pagkakaisa. Mahalagang maipaunawa sa mga mag-aaral na sa modyul na ito
mas mauunawaan ng mga mag-aaral kung paano makatutulong ang lipunang
ekonomiya sa pagkamit ng layunin ng lipunan – ang kabutihang panlahat.

DRAFT
binasa?
March 31, 2014

Batayang Konsepto.
Paunang Pagtataya

Pagtataya.
linawin sa Panuto?
mga sagot.
3


upang malaman ang antas ng kanyang pag-unawa sa mga konsepto at kung nagkaroon
ng pag-unlad ang kanyang kakayahan sa pag-aambag para sa pagkakaroon ng
mabuting ekonomiya.
DRAFT
Gawain 1
Panuto?
3. Muling ipabasa sa mga mag-aaral ang mga tanong na nasa una at
March 31, 2014

ikalawang bahagi.
4. Ipagawa ito bilang takdang-aralin. Magbigay ng bilang ng mga mag-aaral
at magulang na kanilang bibigyan ng survey form.
6. Matapos isagawa ang gawain ay pagawain ang mga ito ng
pangkalahatang datos na kanilang makukuha mula sa survey.
7. Pagkatapos, bigyan ng pagkakataon ang bawat isang pangkat na ibahagi
sa klase ang kanilang nakalap na datos mula sa isinagawang survey.
8. Mas mabuti kung makabuo ng pangkalahatang datos para sa buong klase
at hayaang bumuo ang mga mag-aaral ng konklusyon mula rito.
9. Pagkatapos ay pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong na nasa
Bilang 6.
10. Mahalagang bigyang-halaga ng kanilang mga sagot sa bahaging ito
upang magamit na pamatayan sa pagpapasya kung mayroong ng
nadagdag na kaalaman at pag-unawa sa mga mag-aaral mula sa
bahaging ito hanggang sa huling bahagi ng modyul.
4
Gawain 2
1. Basahin o ipaliwanag ang nilalaman ng panimula ng Gawain 2.
Maaaring hingin ang pag-sang-ayon o pagtutol ng mga mag-aaral sa
mga salaysay na nasa bahaging ito.
2. Bigyang-diin ang mga tanong na nasa panimula upang magamit
nilang gabay para sa pagsasagawa ng gawain.
3. Ipabasa sa mga mag-aaral ang panuto. Bigyan sila ng 2-3 minuto
upang basahin ito at unawain.
4. Pagkatapos, bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral upang
isagawa ang gawain.
5. Ibigay ang pansin sa mga konseptong mabubuo ng mga mag-aaral.
Makatutulong ang mga ito upang mataya kung gaano kalalim ang
kaalaman at pag-unawa ang mga mag-aaral sa ituturong konsepto.
6. Pagkatapos, pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong na nasa
DRAFT
Bilang 5.
March 31, 2014

AT PAG-UNAWA
Gawain 1
2. Tiyakin na naatasan ang mga mag-aaral na magdala ng mga kagamitan na
kailangan para sa pagsasagawa ng gawain.
4. Maging bukas mga tanong at paglilinaw ng mga mag-aaral. Mahalagang
maayos na maipaliwanag ang mga hakbang upang matiyak na magiging
makabuluhan ito para sa mga mag-aaral.
5. Simulan ang isasagawang pagpapalitan. Maging mahigpit sa pagpapatupad
ng proseso.
6. Pagkatapos, bigyan ng 20 minuto ang bawat pangkat upang makagawa ng
kanilang bahay. Bigyang laya ang mga mag-aaral na makalapit sa ibang
pangkat upang makipagpalitan ng gamit kung kinakailangan.
5
7. Kapag natapos ang inilaang oras ay atasan ang bawat pangkat na dalhin sa
harap ng klase ang kanilang natapos na bahay.
8. Tingnan ang mga bahay kung ito ba ay tumutugon sa hinihinging kraytirya na
nasa Bilang 8.
9. Pagkatapos ng lahat ng proseso ay pasagutan sa mga mag-aaral ang tanong
na nasa Bilang 9.
10. Pabuuin ng paglalahat ang ilang mga mag-aaral.
D. PAGPAPALALIM

DRAFT
March 31, 2014

2. Atasan ang mga mag-aaral ng magtala ng mga mahahalagang kaalaman na

kanilang makukuha mula sa babasahin. Sabihin sa kanila na makatutulong ito
sa isasagawang paglalahat sa dulo ng bahaging Pagpapalalim.
6

2. Atasan ang mga mag-aaral na gumawa ng concept web sa bahaging ito. Ipasulat
ito sa isang manila paper. Bago nila ito magawa ay mahalagang magbahaginan
sila sa pangkat ng mga mahahalagang konsepto na kanilang natutuhan sa naging
pagtalakay at maging sa mga nagdaang gawain.
3. Pagkatapos ay pag-uugnay-ugnayin nila ito sa concept web.
DRAFT
ginawang concept web.
March 31, 2014

aaral sa konsepto.
10. Isunod na ipagawa ang bahaging Pag-uugnay ng Batayang Konsepto sa Pag-
unlad ko Bilang Tao.
Pagganap
Gawain 1
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagganap. Ipaliwanag sa
mga mag-aaral ang kahulugan at proseso ng pagsasagawa ng isang symposium.
7
na gagamitin sa pagmamarka ng isasagawang gawain. Tiyakin na makikibahagi
ang symposium.
5. Bumuo sa klase ng mga committee na magkakaroon ng mga tiyak o ispesipikong
gamapanin sa paghahanda at pagsasagawa ng gawain.
6. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagsasagawa ng mga sumusunod
a. Paghingi ng pahintulot sa punongguro para sa gawain
b. Paghahanap ng magiging resources speaker/s
c. Paghahanap ng lugar na pagdarausan ng gawain
DRAFT
d. Paghahanda para sa programa, imbitasyon, pagsasaayos ng lugar atbp.
e. Pagtatala ng prosesong susundin sa pagsasagawa ng gawain
7. Tiyaking sapat ang panahon na ibibigay sa mga mag-aaral upang maisaayos nila
ang lahat ng mga pangangailangan sa pagsasagawa ng gawain.
8. Tiyakin din na palagiang nakikipag-ugnayan sa lahat ng pinuno ng mga
March 31, 2014

committee upang matiyak na naisaayos ang lahat ng nararapat na isaayos.
9. Pagkatapos ng gawain ay hayaang magbahagi sa klase ng kanilang naging
karanasan ang mga mag-aaral at pasagutan ang mga tanong na nasa Bilang 8.
Pagninilay

2. Ipabasa nang tahimik sa mag-aaral ang Panuto. Bigyan sila ng 3 minuto sa
pagbasa. Pagkatapos, sabihin: “Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?”
3. Maaari itong ibigay bilang takdang gawain o kaya naman ay sabay-sabay na
panooring sa klase kung may mga kagamitan sa paaralan.
4. Ibigay sa mga mag-aaral ang mga gabay na tanong na nasa modyul.
5. Matapos mabigyan ng panahon ang mga mag-aaral na masagutan ang mga
tanong, ay ihanda ang klase sa pagtatalakayan o pagbabahaginan.
6. Tumawag ng ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng mga nabuong kaisipan at
pananaw mula sa gawain.
8
Pagsasabuhay
Gawain 1
2. Tiyakin na maipaunawa sa mga mag-aaral ang tunay na layunin sa
pagsasagawa ng gawain at ang mga bagay na dapat at hindi nila dapat
gawin sa pagpunta sa baranggay.
3. Ulitin ang pagbasa ng mga tanong na nararapat nilang sagutin. Mahalaga
ito upang malaman ng mga mag-aaral ang mga bagay na nararapat
nilang obserbahan sa kanilang pagbisita.
4. Pagkatapos, pakinggan sa klase ang kanilang pagbabahagi ng kaalaman
at pagkatuto.
DRAFT
Gawain 2
1. Ipaunawa sa mga mag-aaral ang layunin sa pagsasagawa ng gawain.
2. Bumuo ng pangkat na mga 5-6 na kasapi.
3. Ipabasa sa mga mag-aaral ang panuto. Tiyakin na naunawaan ng lahat
March 31, 2014

ang panuto. Maging bukas sa mga tanong o paglilinaw.
4. Bigyan ang bawat pangkat ng sipi ng Project Proposal form. Bigyan sila
ng sapat na panahon upang ito ay isagawa at ipasa upang hingin ang
iyong pagsang-ayon.
5. Ang pangkat lamang na makakukuha ng pagsang-ayon ang maaaring
magsagawa ng proyekto.
6. Mahalagang isaaayos ang lahat ng mga kakailanganin para sa mga
gawain. Isaayos din ang schedule upang matiyak na walang klase ang
maaapektuhan sa pagsasagawa ng gawain.
7. Mahalagang matiyak na maihihingi ng pahintulot ang lahat ng mga gawain
sa punongguro. Mahalagang magpasa rin ang guro ng proposal sa
punongguro upang gawaing opisyal ang gawain.
8. Pagkatapos ng lahat ng gawain ay pasagutan ang mga tanong na nasa
Bilang 4.
9
Susi sa Pagwawasto
1. D
2. C
3. A
4. B
5. A
6 – 10 Alinman sa mga sumusunod
 Magkaroon ng maayos na proseso ng pagkolekta ng buwis
 Tiyakin ang mahigpit na pagbabantay at pagpapatupad ng batas
laban sa korapsyon
 Tayahin ang pangangailangan ng mga lalawigan o bayan upang
maibigay ang tunay na pangangailangan
 Tiyakin ng pamahalaan na mayroong sapat na trabaho para sa
DRAFT
mamamayan
 Maglunsad ng mga proyektong tunay na tutugon sa
pangangailangan ng mga tao
 Maghigpit sa pagpapatupad ng batas sa kalakalan
Ipakilala sa mundo ang kagalingan ng Pilipino sa paggawa ng mga
March 31, 2014


produkto
Note: Maaaring mayroong iba pang maibibigay na kasagutan ang mga mag-
aaral. Maging bukas sa pag-unawa sa mga ito upang mataya kung angkop ba
ito sa hinihingi ng aytem. Huwag limitahan sa mga sagot na nasa itaas ang
pagtanggap sa kasagutan ng mga mag-aaral.
10
Unang Markahan
LIPUNANG SIBIL
1. Pag-uugnay ng mga Pamantayan sa Pagkatuto at mga Kasanayang

Pampagkatuto
PAMANTAYAN SA PAGKATUTO
Pamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa kalikasan

ng lipunang sibil, mga anyo nito, at ang mga ambag nito sa kabutihang panlahat
Pamantayan sa Pagganap: Nauuri ng mga mag-aaral ang mga anyo ng lipunang sibil ayon sa
adbokasiya nito
DRAFT
BATAYANG KONSEPTO
Ano ang pinakamahalagang mensahe na dapat maunawaan at maipamalas ng mga mag-

aaral?
March 31, 2014

Ang kabiguan ng estado at kalakalan na pagkamtin ang mga mamamayan ng kabutihang
panlahat, ay pinupunán ng kusang pagtugon ng mga mamamayan upang ang kabutihang
panlahat ay makamit
PAGSASABUHAY NG MGA
PAGKATUTO
Natutukoy ang lipunang sibil na kumikilos sa pamayanan, napagwawari ang adbokasiya ng

natukoy na lipunang sibil, at natasá ang antas ng pagkakamitng kabutihang panlahat sa
pamayanan
KAKAYAHAN
Anong kakayahan ang dapat maipamalas tungo sa pang-unawa?
Nasusuri ang mga panlipunang pagpapahalaga na nagbubunsod sa lipunang sibil sa

pagsusulong ng usapín

KAALAMAN
Anong kaalaman ang kailangan upang maipamalas ang pang-unawa?
Natutukoy ang mga katangian at halimbawa ng lipunang sibil
2. Pag-uugnay ng mga Kasanayang Pampagkatuto sa Pagtatasa
Mga Kasanayang Pampagkatuto Pagtatasá
KP 4.1: Natutukoy ang mga halimbawa KP 4.1: Nauuri ang lipunang sibil ayon sa
ng lipunang sibil at ang kani-kaniyang mga adbokasiya nito
papel na ginagampanan ng mga ito
upang makamit ang kabutihang
panlahat
DRAFT
KP 4.2: Nasusuri ang mga KP 4.2: Napagwawari ang mga usapíng
pagpapahalagang nagbubunsod sa ipinoprotesta ng lipunang sibil
lipunang sibil upang kumilos tungo sa
kabutihang panlahat
March 31, 2014

KP 4.3: Nahihinuha na ang layunin ng KP 4.3: Naoorganisa ang mga
lipunang sibil, ang likas-kayang pag- konseptong naghihimaton sa malaking
unlad, ay isang ulirang lipunan na ideyang kabutihang panlahat
pinagkakaisa ang mga panlipunang
pagpapahalaga tulad ng katarungang
panlipunan, pang-ekonomiyang pag-
unlad (economic viability), pakikilahok
ng mamamayan, pangangalaga ng
kapaligiran, kapayapaan,
pagkakapantay ng mga kasarian
(gender equality), at ispirituwalidad
(mga pagpapahalagang kailangan sa
isang sustainable society) KP 4.4: Natatasá ang antas ng tagumpay
ng pagsusulong na isinasagawa ng
a. Nahihinuha ang tungkulin ng media
lipunang sibil sa pamayanan
na magpalutang ng impormasyong
kailangan ng lipunan sa pagpapasya
kung ano ang makabubuti sa lahat
b. NahihinuhaEdukasyon
na sa tulongsang
Pagpapakatao, Baitang 9, Modyul 4 Pahina 2
Simbahan, nabibigyan ng mas mataas
na antas ng katuturan ang mga
materyal na pangangailangan na
tinatamasa natin sa tulong ng estado
at sariling pagkukusa
Mga Kasanayang Pampagkatuto Pagtatasá
b. Nahihinuha na sa tulong ng
Simbahan, nabibigyan ng mas mataas
na antas ng katuturan ang mga
materyal na pangangailangan na
tinatamasa natin sa tulong ng estado
at sariling pagkukusa
KP 4.4: Natataya ang mga adbokasiya KP 4.4: Natatasá ang antas ng tagumpay
ng iba’t ibang lipunang sibil batay sa ng pagsusulong na isinasagawa ng
kontribusyon ng mga ito sa lipunang sibil sa pamayanan
katarungang panlipunan, pang-
DRAFT
ekonomiyang pag-unlad (economic
viability), pakikilahok ng mamamayan,
pangangalaga ng kapaligiran,
kapayapaan, pagkakapantay ng mga
kasarian (gender equality), at
ispirituwalidad (mga pagpapahalagang
March 31, 2014

kailangan sa isang sustainable society)
1. Talakayin ang panimula sa pahina 1 ng Modyul 4. Mahalagang maiugnay ang modyul na

ito sa sinundang modyul (Lipunang Ekonomiya), habang ipinauunawa sa mga mag-
aaral na:
a. Hindi pantay ang pagtatamasa ng mga mamamayan ng mga biyaya ng ekonomiya.
b. Bigo ang estado at kalakaran na paglapitin ang agwat sa pagitan ng mga
nakaririwasa at mga maralita.

c. Ang mga mamamayan ay kusang nag-oorganisa ng sarili upang tugunan ang hindi
pagkakapantay na ito.
2. /Mahalagang humalaw sa karanasan ng mga mag-aaral upang mapukaw ang kanilang
interes at mapanatili ang kanilang sigasig sa pagsasagawa ng mga gawain.
3. Ipabasa sa mga mag-aaral ang mga layuning pampagkatuto (Kasanayang
Pampagkatuto para sa Modyul 4) na nakasaad sa mga pahina 1 at 2.
4. Sabihin: Mayroon ba kayong nais linawin tungkol sa mga layuning binasa?
Tandaan: Hindi binanggit sa modyul ang kabuuan ng Kasanayang Pampagkatuto bilang 3

upang hayaang kusang mahinuha ng mga mag-aaral ang Batayang Konsepto, at hindi dahil
inilahad lamang sa kanila. Ang pagkahinuha sa Batayang Konsepto ay dapat tiyakin sa
daloy ng mga gawain at kabuuan ng aralin.
DRAFT
Paunang Pagtataya
1. Pasagutan sa mga mag-aaral ang Paunang Pagtataya na nasa mga pahina 2 hanggang
4.
2. Ipaunawa sa mga mag-aaral ang layunin sa pagbibigay ng Paunang Pagtataya.
March 31, 2014

3. Ipabasa ang Panuto at sabihin: Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
4. Maglaan ng 10 minuto para sa Pagtataya. Pagkatapos, iwasto ang kanilang mga sagot.
5. Gamiting gabay ang resulta ng Pagsusulit upang mataya ang mga kasanayang
nangangailanagan ng mas malalim na pagtalakay.
6. Palagdaan sa mga mag-aaral ang ginawang pagtataya at atasan silang itabi ito upang
magamit sa paghahambing sa Panghuling Pagsusulit.
Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral na kung ano man ang maging resulta ng
Paunang Pagtataya, hindi ito magiging bahagi ng pagbibigay ng marka, kundi isang
mahalagang pagbabatayan ng kanilang pag-unlad.
Pagkatapos ng Pagpapalalim, pasagutang muli sa mga mag-aaral ang pagtataya upang

malaman ang antas ng kanilang pag-unawa sa mga konsepto at kung nagkaroon ng pag-
unlad ang kanilang kakayahan sa mapanagutang pamumuno at pagiging tagasunod.

Gawain 1
1. Isulat sa pisara ang kabuuan ng dalawang mapagpipiliang gawain upang mapaghambing

ng mga mag-aaral. Bigyan sila ng sapat na panahon upang makapagpasya kung alin sa
dalawang mapagpipilian ang mamabutihing gawin.
2. Ipabasa ang mga Panuto at saka sabihin: Mayroon bang kailangang linawin sa mga
Panuto?
3. Hatiin ang klase sa dalawang pangkat ayon sa gawaing napili nila.
4. Bigyan sila ng sapat na panahon upang maisagawa ang Gawain 1.
5. Hikayatin silang aktibong mag-ambag sa napiling gawain.
6. Maglaan ng sapat na panahon para sa pagbabahagi ng mga tagapag-ulat ng dalawang
pangkat.
1.
DRAFT
Gawain 2
Hayaan ang mga mag-aaral na pagkasunduan kung paano, saan, at kailan panonoorin
March 31, 2014

ang dokumentaryo.
2. Itakda ang pagtatalâ ng mga usapín bilang indibidwal na gawain, at ang pagbuo ng
concept map sa pisara bilang gawain ng buong klase.
3. Gabayan ang klase upang matukoy ang pangunahing usapíng maaaring nakasasaklaw
sa iba pang mga usapín.
4. Gabayan ang klase sa pagbubuo ng mga hakbanging makatutugonsa pangunahing
usapín.
C. PAGLINANG NG MGA KAALAMAN, KAKAYAHAN, AT PAG-UNAWA
1. Ipagunita sa mga mag-aaral ang mga katanungan sa unang talata sa pahina 1.

2. Ipasulat sa pisara ang mga “uri ng paglilingkod” at mga “usapíng ipinoprotesta”
nanakalapng dalawang pangkat.
3. Tulungan silang magkaroon ng kamalayan sa magiging damdamin sakaling magtamo sila
ng biyaya ng mga pagkilos ng lipunang sibil.

4. Ipabasa sa kanila ang Panuto at saka sabihin: Mayroon bang kailangang linawin sa
Panuto?
5. Bigyan sila ng sapat na panahon upang makapagsulat at makapagbahagi ng sagot sa
bilang 3 ng Panuto.
6. Gabayan sila upang unti-unting mahinuha ang Batayang Konsepto.
D. PAGPAPALALIM
1. Mapipili ng guro kung ang sanaysay ay ipababasa sa loob ng klase o bilang takdang
aralin.
2. Makabubuting talakayin ang mga tanong sa kahon upang makatulong sa paghinuha ng
Batayang Konsepto na hindi tuwirang ilalahad.
3. Upang matupad ang layunin na naipahinuha sa mga mag-aaral ang kabuuan ng konsepto,
makabubuting an daloy ng aralin ay ibatay sa kakayahan ng mga mag-aaral na
DRAFT
maunawaan ang bawat bahagi ng sanaysay. Matatasá ang antas ng pag-unawa sa
pamamagitan ng pagtalakay sa mga tanong sa kahon.
4. Pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa Tayahin ang Iyong Pag-unawa. Maging
bukás sa paglilinaw ng mga mag-aaral.
5. Sa bahaging ito ay mahalagang magabayan sila upang mahinuha ang Batayang
Konsepto.
March 31, 2014

6. Ibigay sa bahaging ito ang Mahalagang Tanong.
Paghinuha sa Batayang Konsepto
1. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagbuo ng Batayang Konsepto mula sa mga gawain at
babasahín. Buuin ito sa pisara upang makita ng buong klase ang unti-unting pagbubuo
nito.
2. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagbuo ng concept map kung saan mapalilitaw ang
kabutihang panlahat bilang malaking ideya na tinutungo ng, o sumasaklaw sa, iba pang
mga konsepto.
4. Mahalagang tandaan na hindi maaaring lagpasan ang bahaging ito. Sa pamamagitan
lamang ng bahaging ito matitiyak ang pag-unawa ng mga mag-aaral sa konsepto.
5. Ang bahaging ito rin ng magdidikta kung maaari nang magtungo sa susunod na bahagi ng
aralin o kailangang mas pagyamanin pa ng pagtaalakay sa paksa.

Pagganap
1. Ipaunawa sa mga mag-aaral ang Panuto.
2. Ipagawa sa pisara ang pag-uuri upang makita ng lahat, at humingi ng pangangatuwiran sa

bawat pag-uuri.
3. Mahalagang matukoy ng mga mag-aaral ang adbokasiya ng mga anyo ng lipunang sibil.
4. Sa pangangatuwiran ay mainam na may pagkatanto na ang bawat adbokasiya ay patungo

sa kabutihang panlahat.
DRAFT
Pagninilay
1. Sapagkat ang pagninilay ay napakapersonal, mainam na sa journal ito ipasulat.
March 31, 2014

2. Himukin ang mga mag-aaral na ang mga pagkatuto ay maisatitik sa paraang maaaring
maging gabay din nila sa darating na mga taon.
3. Ipabasa nang tahimik sa mga mag-aaral ang Panuto. Bigyan sila ng tatlong sandali upang
basahin ito. Pagkatapos ay itanong, Mayroon ba kayong nais linawin sa Panuto?
4. Kung ipinapahintulot ng natitirang oras, ipagawa ito sa loob ng klase. Kung hindi man,
ipagawa ito bilang gawaing-bahay.
5. Mag-amuki ng magkukusang magbahagi ng pagninilay.
Pagsasabuhay
1. Ibigay ang Pagsasabuhay bilang takdang aralin.
2. Mainam na ang magkakapangkat ay magkakalapit din ng tirahan upang mapadali ang mga
ugnayan at pagkilos.

3. Makabubuting talakayin ang Panuto kaysa ipabasa lamang, upang matiyak na matutupad
ang layunin ng takdang aralin: ang pagtukoy sa usapíng nais matugunan ng pamayanan, at sa
usapíng tinutugunan ng lipunang sibil sa pamayanan ding iyon.
4. Bigyan ang mga mag-aaral ng praktikal na paalaala sa gagawing pangangalap ng datos.
5. Ipaliwanag ang rubrik ng gawain.
Kategorya 3 2 1
Pagkakakilanlan ng Nakalap ang May kakulangan sa mga Maraming pagkukulang sa
lipunang sibil mahahalagang datos nakalap na datos mga nakalapna datos
Adbokasiya ng lipunang Tiyakan at tuwirang May kalituhan sa pagtukoy Hindi natukoy
sibil naturan
Pangunahing usapin sa Tiyakan at tuwirang May kalituhan sa pagtukoy Hindi natukoy
pamayanan natukoy
Pagtatasa ng tagumpay ng May malinaw na May pamantayan ngunit Walang pamantayan
adbokasiya pamantayan hindi malinaw
Mungkahi ng pangkat Tiyakan at may timetable Tiyakan ngunit walang Hindi tiyakan at walang
timetable timetable
DRAFT
6. Tiyaking naunawaan ng mga mag-aaral ang Panuto
Susi sa Pagwawasto para sa Paunang Pagtataya
March 31, 2014

1. C Knowledge
2. B Knowledge
3. D Analysis
4. B Knowledge
5. B Knowledge
6. B Analysis
7. C Evaluation
8. D Knowledge
9. D
Evaluation
10. C
Evaluation

Ikalawang Markahan
MGA BATAS NA NAKABATAY SA LIKAS NA BATAS MORAL

unawa sa mga batas na nakabatay sa likas na batas moral o natural law.
Pamantayan sa Pagganap: Nakabubuo ang mag-aaral ng panukala sa

isang batas na umiiral tungkol sa mga kabataan tungo sa pagsunod nito
sa likas na batas moral.
DRAFT
Batayang Konsepto
Ang pagsunod sa batas na nakabatay sa Likas na Batas Moral (Natural

Law), gumagaratiya sa pagtugon sa pangangailangan ng tao at umaayon
sa dignidad ng tao at sa kung ano ang hinihingi ng tamang katwiran, ay
March 31, 2014

mahalaga upang makamit ang kabutihang panlahat.

Naipahahayag ang pagsang-ayon o pagtutol sa isang umiiral na batas

batay sa pagtugon nito sa kabutihang panlahat
Kakayahan
Nasusuri ang mga batas na umiiral at panukala tungkol sa mga kabataan

batay sa pagsunod nito sa likas na batas moral
Kaalaman
Natutukoy ang mga batas na nakaayon sa likas na batas moral

KP1: Natutukoy ang mga batas na KP1: Paggawa ng semantic web

nakaayon sa likas na batas moral mula sa core question na: “Bakit
mayroong batas?”
KP2: Nasusuri ang mga batas na KP2: Pakikipag-usap sa magulang

umiiral at panukala tungkol sa mga tungkol sa pagsunod sa mga utos
kabataan batay sa pagsunod nito sa sa tahanan
likas na batas moral
Pagsusuri at paghahambing ng
mga mag-aaral sa mga utos ng
kanilang magulang
KP3: Nahihinuha na ang pagsunod KP3: Pagbabasa ng babasahing

sa batas na nakabatay sa Likas na “Batas na Nakabatay sa Likas na
DRAFT
Batas Moral (Natural Law), Batas Moral”
gumagaratiya sa pagtugon sa
pangangailangan ng tao at umaayon Pagtataya ng Pag-unawa
sa dignidad ng tao at sa kung ano
ang hinihingi ng tamang katwiran, ay Paghinuha ng Batayang Konsepto
mahalaga upang makamit ang
kabutihang panlahat
March 31, 2014

KP4: Naipahahayag ang pagsang-
ayon o pagtutol sa isang umiiral na
batas batay sa pagtugon nito sa
kabutihang panlahat
KP4: Paggawa ng Panukalang
Batas
Pagsusuri sa pagtutol o pagsang-

. ayon sa batas o utos sa tahanan,
paaralan, komunidad o bansa
Pagsusuri ng mga pinagtibay na

batas sa bansa kung ito ay
nakabatay sa Likas na Batas Moral

kasalukuyang aralin sa aralin sa Baitang 7 tungkol sa Likas na Batas Moral.
Mahalagang mabigyang pansin ang pagkakaugnay at pagkakaiba ng
dalawang aralin na ito.


pampagkatuto (kasanayang pampagkatuto) para sa Modyul 5.
binasa?
DRAFT
Batayang Konsepto.
March 31, 2014

Paunang Pagtataya

Pagtataya.
linawin sa Panuto?
mga sagot.


upang malaman ang antas
Edukasyon sang kanyang pag-unawa
Pagpapakatao, sa mga
Baitang konsepto
9, Modyul 5 at kungPahina
nagkaroon
3
ng pag-unlad ang kanyang kakayahan sa pagsusuri ng batas upang matiyak na ito ay
nakabatay sa Likas na Batas Moral.
Gawain 1
Ipaliwanag sa mga mag-aaral ang kahulugan ng semantic web at maging
ang mga elemento nito. Mas makatutulong kung gagawa ng katulad na
halimbawa na nasa modyul upang maipakita sa mga mag-aaral ang
bawat bahagi nito at makapagbibigay ng mga halimbawa.
DRAFT
2. Maaari rin naman bigyan ang mga mag-aaral ng blangkong template.
Panuto?
4. Tiyaking nauunawaan ng mga mag-aaral ang kanilang gagawin.
March 31, 2014

Tumawag ng ilang mag-aaral na magbibigay ng halimbawa sa bawat
elemento ng semantic web.
6. Pagkatapos, pabuuin ng triad ang mga mag-aaral upang maibahagi nila
ang kanilang mga nagawa. Bubuo sila sa kanilang pangkat ng paglalahat
ng kanilang mga sagot.
7. Tumawag ng ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng kanilang ginawa.
8. Pabuuin ng paglalahat ang mga mag-aaral batay sa kanilang mga narinig
na pagbabahagi.

AT PAG-UNAWA
Gawain 1

pagsusuri. Ipaunawa sa kanila na mahalagang masagot ang lahat ng mga
tanong.
5. Ibigay bilang takda sa mga mag-aaral ang pagdadala ng mga kakailanganing
kagamitan sa gawain at ang pagbabasa ng sanaysay na 15 Rules for Peeing:
A Primer for Kids bago isagawa ang pakikipag-usap sa magulang.
6. Tiyakin na susundin ng mga mag-aaral ang panuto. Lahat ng mga hinihingi
nito ay kailangang maisagawa.
7. Sa klase, hayaan silang ibahagi ang kanilang mga naging karanasan sa
isinagawang pakikipag-usap sa magulang.
8. Pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong na nasa bilang 5.
DRAFT
Gawain 2
1. Atasan muli ang mga mag-aaral na magdala ng mga kakailanganing
kagamitan.
2. Ipaliwanag sa mga mag-aaral na ang gawaing ito ay pagpapatuloy ng
March 31, 2014

naunang gawain.
3. Ipabasa sa kanila ang panuto at tanungin: “Naunawaan ba ang panuto?”
4. Maging bukas sa mga katanungan o paglilinaw.
5. Bigyan sila ng sapat na panahon upang isagawa ang gawain.
6. Pagkatapos ng proseso ay itanong sa mga mag-aaral ang mga tanong sa
bilang 4.
7. Ang sagot ng mag-aaral sa mga tanong ay magsisilbing formative
assessment upang mataya kung maaari ng magpatuloy sa pagtalakay sa
susunod na bahagi ng modyul.
D. PAGPAPALALIM




DRAFT
March 31, 2014


2. Atasan ang mga mag-aaral na gumawa ng concept web sa bahaging ito. Ipasulat
ito sa isang manila paper. Bago nila ito magawa ay mahalagang magbahaginan
sila sa pangkat ng mga mahahalagang konsepto na kanilang natutuhan sa naging
pagtalakay at maging sa mga nagdaang gawain.
3. Pagkatapos ay pag-uugnay-ugnayin nila ito sa concept web na may malaking
ideya na Katarungang Panlipunan.
ginawang concept map.

aaral sa konsepto.
Pagganap
Gawain 1
DRAFT
gawain.
4. Maging partikular sa lahat ng mga detalye para sa isasagawang panukalang
March 31, 2014

batas.
5. Mas makatutulong kung magbibigay ng halimbawa ngunit gawin lamang ito kung
talagang nahihirapan ang mga mag-aaral na umunawa. Mahalagang tandaan na
sa kanilang edad at antas mahalagang madali na silang makaunawa ng mga
panuto.
na gagamitin sa pagmamarka ng kanilang mga output. Tiyakin na makikibahagi
7. Talakayin sa klase ang kanilang mga ginawa.
8. Magsagawa ng isang public hearing upang maging bukas ang panukalang batas
sa mga mungkahi at puna.
9. Bigyan pa ng pagkakataon ang mga mag-aaral na maisaayos ang kanilang
panukalang batas at mailagay rito ang mga mungkahing naging katanggap-
tanggap mula sa isinagawang public hearing.

10. Maaaring hindi maging sapat ang panahon upang gawin ang lahat ng ito sa
klase. Iminumungkahing magpakita ng isa hanggang dalawang halimbawa ng
pagsusuri sa public hearing ng mga panukalang batas at pagkatapos ay atasan
silang isagawa ito kahit sa kanilang libreng oras.
Pagninilay
panuto?”
4. Matapos mabigyan ng panahon ang mga mag-aaral na masagutan ang
DRAFT
mga tanong, ay ihanda ang klase sa pagtatalakayan o pagbabahaginan.
5. Hatiin ang klase sa apat pangkat at iayos ang mga mag-aaral nang
nakabilog.
6. Bigyan ang bawat pagkat ng sinulid na panahi.
7. Ibigay sa kanilang sumusunod na panuto:
March 31, 2014

a. Ang unang magsasalita ang siyang maghahawan ng sinulid. Matapos
siyang makapagbahagi ay ililipat niya ang hawak niyang sinulid sa
susunod na magbabahagi.
b. Ngunit ang dulong bahagi ng sinulid ay hindi dapat na bitawan ng
naunang nagasalita.
c. Sa bawat mag-aaral na magbabahagi ay pananatilihing hawak ang
isang bahagi ng sinulid.
d. Ang pinakalalagyan ng sinulid lamang ang iikot o lilipat sa bawat
magsasalita.
e. Kapag naulit ang pagbabahagi ng mag-aaral ay magiging dalawa na
ang bahagi ng sinulid na kaniyang mahahawakan.
f. Hindi nila ito dapat na bitawan hanggang matapos ang
pagbabahaginan.
8. Sa katapusan ng talakayan ay makikita ang hugis na mabubuo mula sa
pagpapalipat-lipat ng sinulid.
9. Makabubuo ng hugis ng bituin ang pangkat na lahat ng kasapi ng pangkat
ay nagbahagi. Mangyayari rin ito kung naging maayos at maganda ang

palitan ng mga ideya at hindi nakaistrutura. (Halimbawa: clockwise dapat
ang pagkakasunod-sunod ng magsasalita.)
10. Ipakita sa ilang mga kasapi ng pangkat ang pangkat na siyang
makabubuo ng bituin at ipaliwanag sa kanila ang dahilan kung paano ito
nabuo.
11. Tumawag ng ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng mga nabuong
kaisipan at pananaw mula sa gawain.
Pagsasabuhay
2. Makatutulong kung tatawag ng ilang mga mag-aaral na magbabahagi
DRAFT
alam nilang mga batas sa lipunan na pinagtibay at kasalukuyang
ipinatutupad. Sa pamamagita nito ay matataya kung nauunawaan na ng
mga mag-aaral ang gawain.
3. Makatutulong din kung aatasan ang mga mag-aaral na magsagawa ng
pagsasaliksik upang mas maging malawak ang kanilang kaalaman sa
March 31, 2014

mga probisyon ng mga batas.
4. Muling hayaan ang mga mag-aaral na bumuo ng rubric na gagamitin sa
pagmamarka ng gawain.
5. Gabayan sila sa paggamit ng halimbawang pormat na nasa modyul.
Ipaalala sa kanila na ito ay mungkahi lamang. Malaya ang mga mag-aaral
na gamitin ang kanilang pagkamalikhain sa pagtatala ng mga aytem mula
rito.
6. Bigyan sila ng sapat na panahon upang isagawa ang gawain.
7. Hayaang magbahagi ang ilang mga mag-aaral ng kanilang output.

Ikalawang Markahan
KARAPATAN at TUNGKULIN
I. Pag-uugnay ng mga Pamantayan sa Pagkatuto at mga Kasayanang
Pampagkatuto

Pamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga
karapatan at tungkulin ng tao sa lipunan .
Pamantayan sa Pagganap: Naisasagawa ng mga mag-aaral ang mga angkop na kilos

upang ituwid ang mga nagawa o namasid na paglabag sa mga karapatang tao sa
pamilya, paaralan, barangay/pamayanan, o lipunan/bansa.
DRAFT
Batayang Konsepto
Ano ang pinakamahalagang mensahe na dapat maunawaan at maipamalas ng mag-
aaral?
Napatutunayan na ang karapatan ay magkakaruon ng tunay na kabuluhan kung
gagampanan ng tao ang kanyang tungkulin na kilalanin a tunawain, gamit ang kanyang
March 31, 2014

katwiran, ang pagkakapantay-pantay ng dignidad ng lahat ng tao.

Naisasagawa ang mga angkop na kilos upang ituwid ang mga nagawa o namasid
na paglabag sa mga karapatang tao sa pamilya,paaralan, barangay/pamayanan, o
lipunan/bansa.
Kakayahan
Nasusuri ang mga paglabag sa karapatan na umiiral sa pamilya, paaralan,

barangay/pamayanan o lipunan/bansa.
Kaalaman
Natutukoy ang mga karapatan at tungkulin ng tao sa lipunan.
Gabay sa Pagtuturo, Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 9, Modyul 6
Pahina1
Mga Kakayahang Pampagkatuto: Pagtatasa:
KP1: Natutukoy ang mga karapatan at KP1: Pagtukoy sa mga karapatan ng

tungkulin ng tao sa lipunan. tao gamit ang isang kalapati.
Pagtukoy sa iba’t ibang tungkulin ng

tao na mayroon ugnayan sa bawat
bahagi ng katawan.
KP2: Nasusuri na ang paglabag sa KP2: Pagsusuri sa pamamagitan ng

karapatan na umiiral sa pamilya, paaralan, mga larawan at mga pangyayari sa
baranggay/pamayanan, o lipunan/bansa.
DRAFT
lipunan.
Pakikipagbahagi ng mga nakita

sa larawan at namasid sa lipunan.
March 31, 2014

KP3: Napatutunayan na ang karapatan ay KP3: Pagpapaliwanag ng Batayang
magkakaruon ng tunay na kabuluhan kung Konsepto gamit ang flow chart.
gagampanan ng tao ang kanyang tungkulin
na kilalanin a tunawain, gamit ang kanyang
katwiran, ang pagkakapantay-pantay ng
dignidad ng lahat ng tao.
KP4: Pagmamasid na mga paglabag

KP4: Naisasagawa ng mga mag-aaral ang sa karapatang pantao sa pamilya,
mga angkop na kilos upang ituwid ang mga paaralan, barangay/pamayanan at
nagawa o namasid na paglabag sa mga lipunan/bansa.
karapatang tao sa pamilya, paaralan,
barangay/pamayanan, o lipunan/bansa. Pagsasabuhay sa pamamagitan ng
paggawa ng K.A.T. (Karapatan at
Tungkulin ) Action Plan for 2013-2014
Pahina2
1. Talakayin ang panimula sa pahina 1. Mahalagang maiugnay ang

kasalukuyang modyul sa naunang aralin upang maipaunawa sa mga mag-aaral
ang halaga ng pagkatuto mula sa mga ito.
2. Mahalagang mapukaw ang isipan at damdamin ng mga mag-aaral sa panimula
pa lamang upang matiyak na mapanatili ang kanilang interes at atensyon para sa
pagsasagawa ng mga gawain.
3. Ipabasa sa mga mag-aaral sa ibaba ng pahina 1 ang mga layuning
pampagkatuto para sa Modyul 6. Isa-isahin ang mga ito.
Sabihin: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning binasa?
DRAFT
Tandaan: Hindi binanggit sa Modyul sa Pagkatuto ang kabuuan ng K.P.3 upang
Mahalagang matiyak na sa pagdaloy ng mga gawain at kabuuan ng aralin mahihinuha
ng mga mag-aaral ang batayang konsepto.
March 31, 2014 Paunang Pagtataya
1. Ipagawa ang Gawain 1 sa bahaging Paunang Pagtataya sa pahina 2-3 ng

Modyul 6.
2. Ipabasa ng mabuti ang panuto. Pasagutan ang Paunang Pagtataya sa
kanilang kwaderno sa EsP.
3. Itanong sa mag-aaral kung mayroon gustong linawin tungkol sa mga layuning
binasa.
4. Kung wala ng tanong, igyan ng sapat na oras ang mga mag-aaral para
sagutan ang mga aytem 1-10. ( Maaaring 7-10 minuto ang ibigay na oras.)
5. Matapos sagutan ng mga mag-aaral ay i-tsek ang kanilang mga sagot. Narito
ang Susi sa Pagtatama:
1. C
2. A
Pahina3
3. C
4. Tama
5. Mali
6. Tama
7. Mali
8. A
9. B
10. C
6. Alamin ang naging iskor ng mga mag-aaral. Ipalagay sa kuwaderno nila ang
kani-kanilang iskor.
Paalala: May maaaring may magtanong tungkol sa mga sagot na nasa Susi ng
Pagtatama. Bilang guro, pakinggan at maging bukas sa pagkakataong ito.
Kinakailangan maging malawak ang pananaw mo sa maaaring itanong nila.
DRAFT
Paunang Pagtataya pa lamang ito. Sa bahaging ito mo malalaman bilang
kanilang guro kung gaano na ang kaalamanan at hindi pa alam ng iyong mag-
aaral. Sa bahagi ng Pagpapalalim mo maaaring bigyang diin ang mga bagay-
bagay na kinakailangan pang matutunan ng mga mag-aaral.
March 31, 2014

Gawain 1
Mga hakbang:
1. Magdala sa klase ng isang binhi na may sumisibol nang dahon. Gagamitin mo
iyon sa gawaing ito. Mas magiging makabuluhan kung maipapaliwanag mo ang
simbolismo nito sa pagsisimula mo sa paksang Karapatan.
2. Isa-isip. Ang binhi ay sumasagisag sa tao na sa simula pa lamang ay may
angking karapatan. Pag-usbong ng maraming dahon, magpapahiwatig na may
buhay ito sa pagtakbo ng panahon. Sa paglaki nito, may idudulot itong katuturan
sa kapwa.
3. Ipagawa ang Gawain 1 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman sa mga mag-
aaral sa pahina 4 ng Modyul 6.
Pahina4
Panuto?
6. Maaari mo rin gawan ng pampisarang gawain ang buong klase. Ito ang gagawin
mo. Bukod sa tunay na binhi, gumuhit sa pisara ng tulad nito. Maghanda ka nang
mga ginupit na papel na hugis dahon. Lakihan dahil dito isusulat ng mag-aaral
ang kanilang kahulugan ng KARAPATAN.
7. Ipamigay sa bawat isang mag-aaral. Sabihin kung ano ang gagawin sa dahong
papel.
8. Gumuhit sa pisara ng isang binhi. Duon ididikit ang mga dahon.
9. Matapos ang ilang sandali ay tawagin ang bawat isa at ipadikit gamit ang
masking tape ang dahon na may kahulugan nila ng karapatan.
10. Ipasuri mo sa mga mag-aaral ang kanilang mga naging sagot.
11. Pasagutan ang mga tanong sa pahina 4. Maglaan ng sapat na oras sa kanilang
pagsasagot.
DRAFT
12. Ipaskil sa pisara ang rubric sa pagtataya ng gawain.
13. Magbigay na kaunting paliwanag batay sa naging sagot ng buong klase sa
kahulugan ng KARAPATAN na nasa bawat dahon.
14. Basahin ng sabay-sabay ang:
Ang karapatan ay mga bagay na nararapat sa bawat nilalang.
March 31, 2014

Gawain 2
( Maaaring ibigay ang gawaing ito bilang gawaing bahay upang mabigyan sila ng
panahon makapagbasa o makapagsaliksik sa pamamagitan ng mga aklat sa silid-
aklatan o di-kaya sa internet kung ano-ano ang mga karapatang pantao.)
Mga hakbang:
1. Ipagawa ang Gawain 2 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman sa pahina 5.
Maglaan ng worksheet para sa gawain ito.
2. Ipabasa sa isang mag-aaral ang panimula bago ang panuto.
3. Ipabasa sa isa pang mag-aaral ang panuto at saka sabihin: Mayroon bang
kailangang linawin sa Panuto?
4. Bigyan ng 10-15 minuto ang mga mag-aaral upang maisagawa ang gawain.
5. Pagkatapos ay pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong bilang 1-3 sa
pahina 5.
Pahina5
6. Pagkatapos ay hayaan silang mamili ng kapareha na pagbabahaginan ng
kanilang ginawa. Atasan silang magtala sa kuwaderno ng mahahalagang
pangyayari na naganap sa isinagawang pagbabahagi.
7. Basahin at bigyan diin ang nakakahong pangungusap na ito:
Ang ugat ng karapatang pantao ay makikita sa taglay na dignidad ng tao.
Gawain 3
Mga Hakbang
1. Ipagawa ang Gawain 3 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman sa pahina 6.
Maglaan muli ng worksheet na kagaya ng nasa pahina 6.
2. Ipabasa ang dalawang naunang pangungusap bago ang panuto sa isang mag-
aaral.
3. Ipabasa sa isa pang mag-aaral ang panuto at saka sabihin: Mayroon bang
kailangang linawin sa Panuto?
DRAFT
4. Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral upang makapag-isip at
magawa ang gawain.
5. Pasagutan din ang mga sumunod na katanungan sa kanilang kuwaderno.
6. Tiyaking magagamit ang pagkatuto sa mga nagdaang gawain upang maiugnay
ito sa mga susunod na gawain.
March 31, 2014

7. Maaaring basahin ang nasa kahong ito na mag-uugnay sa susunod na gawain.
Ang tungkulin bilang tugon sa karapatang pantao ay hindi katugunan para sa sarili lamang.
Sa halip, ito ay para sa ating pamilya, paaralan, pamayanan at bansa.
C. PAGLINANG NG MGA KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-

UNAWA
1. Maaaring simulan ang bahaging ito sa pamamagitan ng pagbabalik-tanaw sa mga

gawaing natapos. Mahalagang matiyak na nanatili ang pagkatuto sa mga mag-aaral
upang matiyak na maiuugnay nila ang pagkatuto rito sa susunod na gawain.
2. Matapos ito ay ipagawa sa kanila ang gawaing “Sine ng Buhay” sa pahina 7 ng
bahaging Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan at Pag-unawa.
3. Ipabasa sa isang mag-aaral ang panuto at saka sabihin: Mayroon bang kailangang
linawin sa Panuto?
4. Bigyan ng sapat na panahon ang mag-aaral upang suriin ang mga nakalarawan.
Pahina6
5. Matapos nito ay isagawa ang Gawain 2 , ang pakikipag-dyad.
6. Maging bukas sa mga tanong mula sa mga mag-aaral.
7. Tiyakin na unti-unting nagagabayan ang mga mag-aaral sa paghinuha ng Batayang
Konsepto.
D. PAGPAPALALIM
Paalala: Makatutulong kung ang sanaysay ay ipababasa na sa mga mag-aaral bilang

Takdang Aralin.
Mga Hakbang:
1. Bago magtungo sa bahaging ito, nararapat lamang na maghanda ng mga
karagdagang larawan katulad ng mga Sine ng Buhay. Ipaskil sa pisara, dahil
ang mga ito ang mag-uugnay sa talakayan o sanaysay na iyong ibinigay bilang
takdang-aralin.
2. Ilahad sa kanila ang mga acronym at kahulugan ng mga ito na nakapaloob sa
DRAFT
kanilang binasa. Mabuting nauunawaan nila kung ano ang UDHR, PETA, PAWS
at iba pang ginamit sa sanaysay.
3. Magkaroon ng brainstorming tungkol sa nabasa nila sa bahagi ng Panimula o
unang bahagi ng sanaysay.
4. Sa bahagi ng Karapatang Pantao at Tungkuling Makatao, ipangkat sa dalawa
March 31, 2014

ang buong klase. Ang bawat kasapi ng unang pangkat ay atasang pumili ng
isang karapatang pantao ayon sa nakasaad sa sanaysay. Hindi nila dapat
sabihin kahit kanino kung ano ang kanilang pinili. Ilalahad ng bawat isa ang
napiling karapatan sa pamamagitan ng isang pantomime. Ang ikalawang pangkat
naman ang siya namang tutukoy kung anong karapatang pantao ang ginawan ng
kilos/aksyon. Ang pagpapaliwanag ay magmumula sa mga mag-aaral. ( Ang guro
ay magdagdag lamang ng kaunting paliwanag.) Hikayatin ang mag-aaral na
maipaliwanag ng malinaw ang bawat karapatan.
Sa pagpapatuloy, ang mga nasa ikalawang pangkat naman ang gagawa ng
kilos/aksyon gamit ang larong charade. Ang mga nasa unang pangkat naman
ang tutukoy at magpapaliwanag sa mga tungkuling kaakibat ng mga karapatang
pantao. ( Ang guro ay magdagdag lamang ng kaunting paliwanag.)
5. Sa mga mag-aaral na hindi pa nakapagpigay ng paliwanag, bigyan sila ng
pagkakataon na makapagbahagi tungkol sa mga anyo ng paglabag. Maaaring
simulan ito sa pagbabalik tanaw sa Quirino Grandstand hostage-taking
(nakapaloob ang maikling sanaysay sa bahagi ng Tungkuling Makatao ) .
Pahina7
6. Iugnay ang mga natalakay at naibahagi sa pinakamahalagang bahagi ng
pagpapalalim, ang Kalayaan at Katwiran. Ipaunawa sa mag-aaral ang
pagkakaugnay ng mga ito sa Karapatan at Tungkulin ng Tao sa Lipunan.
7. Bigyan pagkakataon ang bawat mag-aaral na magtanong kung mayroon hindi
malinaw sa konseptong inaral. Huwag kalilimutang bigyang pansin ang mga
mahahalagang pangugusap sa loob ng mga kahon. Yaon ang pamantayan mo
kung naunawaang lubos ang paksang tinalakay sa pamamagitan ng
pagtatanong.
8. Kung wala na silang ibig liwanagin, itanong ang mga tanong sa bahaging
Tayahin ang Iyong Pag-unawa sa pahina 18.
9. Mahalagang tiyakin na sa bahaging ito ay handa na ang mga mag-aaral sa
paghinuha ng batayang konsepto. Maaaring magdagdag ng mga tanong kung ito
ang makatutulong upang mas mahinuha ng mga mag-aaral ang konsepto.
DRAFT
1. Sa pahina 18, ipabasa sa mga mag-aaral ang panuto at sabihin: Mayroon bang
hindi malinaw sa panuto?
2. Magpaskil sa pisara ng katulad na flow chart na nasa module o maaari rin
naming lumikha ng sariling flow chart
March 31, 2014

3. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagbuo ng batayang konsepto. Tumawag ng
ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng nabuong konsepto.
Patnubay: Naghanda ang mga manunulat ng mga batayang konsepto upang magsilbing gabay sa
mga guro. Ngunit hindi hinahadlangan ang mga guro na gumawa ng batayang konsepto o di kaya
naman ay mga karagdagang konsepto na pinaniniwalaan na mahalagan ring maitanim sa puso at
isip ng mga mag-aaral.
Mahalaga lamang na ang bubuuing batayang konsepto ay tumutugon sa mga sumusunod na

pamantayan (EDUP-R):
Enduring. Hindi ito dapat niluluma ng panahon o di kaya naman ay maaring maaanod sa
pagbabago ng panahon.
Discipline-based. Ito ay nangangailangan ng matibay na batayan na mula sa malalim na pag-

aaral o pagsasaliksik. Sa EsP ang mga batayang disiplina ay Etika at Career Guidance.
Needs Uncoverage. Ito ay mapalalawak pa sa pamamagitan ng pagtalakay sa mga aralin. Ang

malaking konsepto ay maaarin pang mahimay sa maliliit na konsepto.
Potentially Engaging – nararapat na mapukaw nito ang interes at atensyon ng mga mag-aaral
upang matiyak na ito ay kanilang maaalala kahit pa lumipas ang matagal na panahon.
Relationship between two variables – ito ay dapat na pagsasalaysay ng relasyon ng dalawang

variable. Iwasan ang gumamit ng depinisyon sa pagbuo ng batayang konsepto.
Pahina8
Pag-uugnay ng Batayang Konsepto sa Pag-unlad Ko Bilang Tao
1. Napakahalaga ng bahaging ito. Dito pag-uugnayin ng mag-aaral ang Batayang
Konsepto sa kanyang paglago o pag-unlad bilang tao.
2. Ipabasa ng sabay-sabay ang mga ito:
- Ano ang kabuluhan ng Batayang Konsepto sa aking pag-unlad bilang tao?
- Ano-ano ang maaari kong gawin upang mailapat ang aking mga pagkatuto sa modyul
na ito?
3. Ang mga tanong ay pasagutan. Isulat sa kanilang journal

4. Kung may sapat na oras, mas marapat na maipahayag nila sa buong klase ang
kanilang sinasaloob.
DRAFT Pagganap
Mga Hakbang:
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagganap sa pahina 20.
March 31, 2014

2. Ipabasa nang tahimik sa mga mag-aaral ang panuto. Bigyan sila ng 3 minuto
sa pagbasa.
3. Bigyan ng 10-15 minuto ang mga mag-aaral upang isagawa ang gawain.
4. Ipakita sa mga mag-aaral ang rubric kung paano mamarkahan ang Gawain.
Pagninilay
Mga Hakbang:
1. Maaaring ibigay ang gawaing ito bilang takdang aralin.
2. Ipabasa sa mga mag-aaral ang panuto na nasa pahina 21. Pagkatapos, sabihin:
Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?
3. Ipaalam sa mga mag-aaral kung paano mamarkahan ang gawain sa
pamamagitan ng pagpapaskil ng rubric ng pagtataya sa pisara.
sa harapan ng klase.
5. Mahalagang tapusin ang bahaging ito sa pamamagitan ng paglalahad sa mga
ibinahaging pagninilay at sa pagbalik sa batayang konsepto.
Pahina9
Pagsasabuhay
Paalala: Napakahalaga ngunit kritikal ang gawaing ito, maaari itong magbukas ng
mga sugat ng mag-aaral sa kanilang pamilya. Mahalagang tiyakin ang kahandaan
bago ito isagawa sa klase. Tiyakin na bilang guro ay magkakaroon ng bukas na isip
at puso sa pag-unawa ng indibdwal na kalagayan ng ugnayan sa pamilya ng mga
mag-aaral.
Mga Hakbang:
1. Ipagawa ang bahaging Pagsasabuhay sa pahina 21-22 ng module 6.
2. Ipabasa nang tahimik sa mga mag-aaral ang paunang mga salita sa
Pagsasabuhay sa loob ng 1 minuto.
3. Kasunod na ipabasa ang Panuto. Pagkatapos ay itanong kung malinaw para sa
kanila ang kababasang panuto.
DRAFT
4. Bigyang linaw kung may tanong sila para sa gawaing ito.
5. Ilahad sa klase ang rubric sa bahaging ito ng Pagsasabuhay.
6. Ipaliwanag na ang K.A.T. Action Plan 2013-2014 ay isang pang-matagalang
gawain. Dahil ito ay pagkakataon upang maging mapanuri at mapagmatyag sa
mga pangyayari sa tahanan, paaralan, barangay/pamayanan at lipunan/bansa.
March 31, 2014

Bilang guro, gumawa ng follow-up tuwing katapusan ng buwan kung talagang
may nagagawa ang bawat isa na mapanagutan sa kapwa.
7. Sa pagtatapos ng modyul na ito, kumustahin ang mga mag-aaral. Itanong ito:
O, kumusta? Nagawa mo ba nang maayos ang mga gawain? Kung oo,

magpunta ka na sa susunod na Mopyul. Kung hindi, balikan mo ang mga gawain sa
modyul na ito. Hingin ang tulong o paggabay ng isang kamag-aral o guro.
8. Batiin ang mag-aaral sa katatapos na modyul. Iwan ang mga salitang ito sa
kanila:
Dito pa lamang magsisimula ang hamon mo para sa KARAPATAN at
TUNGKULIN sa LIPUNAN. Yun O!
Pahina10
Susi sa Pagtatama
Paunang Pagtataya
1. C 6. Mali
2. A 7. Tama
3. C 8. A
4. Tama 9. B
5. Mali 10. C
Mga Rubric
Rubric sa Pagganap – KKK Tsart
(KKK –Kapamilya, Kapuso at Kapatid)
Kraytirya/Puntos 4 3 2 1
Natukoy ang mga Natukoy ang Natukoy ang Natukoy ang Isa lamang ang
pangyayaring lima o higit pa apat o tatlong dalawang natukoy na
DRAFT
paglabag sa na pangyayaring pangyayaring pangyayaring
karapatang pangyayaring paglabag sa paglabag sa paglabag sa
pantao sa bahay, paglabag sa karapatang karapatang karapatang
paaralan, lipunan karapatang pantao. pantao. pantao.
at bansa. pantao
Nakapagtala Nakapagtala ng Nakapagtala ng Nakapagtala ng Nakapagtala ng
March 31, 2014

kung ano ang lima o higit pa tatlo hanggat dalawang isa lamang na
tugmang na tugmang apat na tugmang tugmang
tungkulin o tungkulin o tugmang tungkulin o tungkulin o
pananagutan sa pananagutan sa tungkulin o pananagutan pananagutan
mga paglabag na mga paglabag pananagutan sa mga sa mga
naitala. na natukoy. sa mga paglabag na paglabag na
paglabag na natukoy. natukoy.
natukoy.
Nagawa ang Nagawa ang Nagawa ang Nagawa ang Isa lamangang
kaukulang at lima o higit pa tatlo o apat na dalawang nagawang
makabuluhang na kaukulan at kaukulan at kaukulan at kaukulan at
tungkulin para makabuluhang makabuluhang makabuluhang makabuluhang
karapatang tungkulin para tungkulin para tungkulin para tungkulin para
pantao na sa namasid na sa namasid na sa namasid na sa namasid na
nilabag. paglabag paglabag paglabag paglabag
TOTAL
Paglalarawan sa Iskor:
10 – 12 - Magaling! Maaari ka nang maging huwaran bilang isang makatao at
mapanagutang nilalang. Maging mapagkumbaba.
Pahina11
7–9 - Kapakipakinabang ka! Maging tapat sa iyong gawain at pakaisipin
ang kakanan ng iba. Maging masisigasig.
4–6 - Maging mapagmatyag! Ituon palagi ang sarili sa mas makabubuti sa
kapwa. Maging maunawain.
1–3 - Magsumikap. Maging mapagmasid at simulan mong maging
panagutan sa kapwa.
Rubric sa Pagninilay
Layunin:
1. Pagsulat ng pagninilay sa mga namasid na paglabag sa karapatang pantao.
2. Pagtukoy sa mga saloobin o damdamin tungkol sa mga kaganapan/pangyayari at
tungkulin o pananagutan na may kinalaman sa mga karapatang pantao.
3. Pagbibigay linaw sa mga kadahilanan kung bakit mahirap ang mga gawaing
pangkarapatang pantao.
DRAFT
4. Pagpapaliwanag sa konsepto ng karapatan at tungkuling pantao.
Natukoy ang Natukoy ang apat Natukoy ang tatlo Natukoy ang Isa lamang ang
March 31, 2014

saloobin/ o higit pa na na saloobin o dalawang natukoy saloobin
damdamin ukol sa saloobin o damdamin ukol saloobin o o damdamin ukol
gawain sa damdamin ukol sa gawain. damdamin ukol sa gawain.
pagganap. sa gawain. sa gawain.
Naibigay ang Nakapagbigay ng Nakapagbigay Nakapagbigay ng Isang
kadahilanan kung apat o higit pa na tatlo na dalawang kadahilanan
bakit mahirap ang kadahilanan kung kadahilanan kung kadahilanan kung lamang ang
gawain iyon. bakit mahirap bakit mahirap bakit mahirap natukoy kung
ang gawain. ang gawain. ang gawain. bakit mahirap
ang gawain.
Naipaliwanag ang Nakapagpaliwan Nakapagpaliwan Nakapagpaliwan Isa lamang ang
konsepto ng ag ng apat o higit ag ng tatlong ag ng dalawag napaliwanag na
karapatang pa na naunawaan sa naunawaan sa naunawaan sa
pantao at naunawaan sa konsepto ng konsepto ng konsepto ng
tungkulin kaakibat konsepto ng karapatang karapatang karapatang
na iyon. karapatang pantao at pantao at pantao at
pantao at tungkulin. tungkulin. tungkulin.
tungkulin.
TOTAL ISKOR
Pahina12
Rubric sa Pagsasabuhay – K.A.T. Action Plan
(Karapatan at Tungkulin Action Plan)
Natukoy ang Natukoy ang Natukoy ang Natukoy ang Isa lamang ang
kaganapan o lima o higit pa apat o tatlong dalawang natukoy na
pangyayari na na kaganapan/ kaganapan/ kaganapan/ kaganapan/
may paglabag sa pangyayaring pangyayaring pangyayaring Pangyayaring
karapatang may paglabag may paglabag may paglabag may paglabag
pantao. sa karapatang sa karapatang sa karapatang sa karapatang
pantao pantao. pantao. pantao.
Nagtakda ng tiyak Nakapagtakda Nakapagtakda Nakapagtakda Isang layunin
na layunin para ng apat na ng tatlo na ng dalawang lamang ang
sa kaganapan/ layunin para layunin para layunin para naitakda para
pangyayaring kaganapan/ kaganapan/ kaganapan/ kaganapan/
natukoy. pangyayaring pangyayaring pangyayaring pangyayaring
natukoy natukoy natukoy natukoy
DRAFT
Naplano ang Nakapagplano Nakapagplano Nakapagplano Isang hakbang
gawain nakalaan ng apat na ng tatlo na ng dalawang lamang ang
sa mga layunin hakbang para hakbang para hakbang para naplano para
itinakda. sa gawaing sa gawaing sa gawaing sa gawaing
nakalaan para nakalaan para nakalaan para nakalaan sa
sa layuning sa layuning sa layuning layuning
March 31, 2014

itinakda. itinakda. itinakda. itinakda.
Naisakatuparan Naisakatuparan Naisakatuparan Naisakatuparan May
sa takdang ang apat o higit ang tatlo o apat ang dalawang naisakatuparan
panahon ang pang gawain na gawain ayon gawain ayon sa kahit isa
mga gawain para ayon sa sa layunin kahit layunin at lamang na
sa kaganapan/ itinakdang hindi ayon sa itinakdang gawain ayon sa
pangyayari ayon panahon at sa itinakdang panahon. layunin at
sa layuning layunin. panahon. itinakdang
itinakda panahon.
TOTAL ISKOR
Pahina13
Ikalawang Markahan
ANG PAGGAWA BILANG PAGLILINGKOD AT
PAGTAGUYOD NG DIGNIDAD NG TAO


unawa sa paggawa bilang tagapagtaguyod ng dignidad ng tao at
paglilingkod.
Pamantayan sa Pagganap: Nakabubuo ang mag-aaral ng paglalahat
DRAFT
tungkol sa kabutihang naidudulot ng paggawa sa sarili, kapwa/pamilya, at
lipunan gamit ang panayam sa mga manggagawang kumakatawan sa
taong nangangailangan (marginalized) na nasa iba’t ibang karera o
trabahong teknikal-bokasyonal.
Batayang Konsepto
March 31, 2014

Sa pamamagitan ng paggawa, nakapagpapamalas ang tao ng mga

pagpapahalaga na makatutulong upang patuloy na maiangat, bunga ng
kanyang paglilingkod, ang antas kultural at moral ng lipunan at makamit
niya ang kaganapan ng kanyang pagkatao.

Nakabubuo ng sintesis tungkol sa kabutihang naidudulot ng paggawa

gamit ang panayam sa mga manggagawang kumakatawan sa taong
nangangailangan (marginalized) na nasa iba’t ibang karera o trabahong
teknikal-bokasyonal
Kakayahan
Nakakapagsusuri kung ang paggawang nasasaksihan sa pamilya, paaralan

o baranggay/pamayanana ay nagtataguyod ng dignidad ng tao at
paglilingkod
Kaalaman
Naipaliliwanag ang kahalagahan ng paggawa bilang tagapagtaguyod ng

dignidad ng tao at paglilingkod 1
KP1: Naipalilwanag ang KP1: Survey: Layunin ng tao sa

kahalagahan ng paggawa bilang paggawa
tagapagtaguyod ng dignidad ng tao
at paglilingkod Paghahambing sa layunin ng tao
at ng hayop sa kanilang ginagawa
KP2: Nakakapagsusuri kung ang

paggawang nasasaksihan sa KP2: Pagsusuri sa layunin sa
pamilya, paaralan o paggawa ni Antonio Meloto, ang
baranggay/pamayanan ay nagtatag ng Gawad Kalinga
nagtataguyod ng dignidad ng tao at
paglilingkod Pagsasagawa ng ilang gawain sa
tahanan, paaralan o pamayanan
(immersion)
DRAFT
KP3: Napatutunayan na sa
pamamagitan ng paggawa, KP3: Pagbabasa ng babasahin
nakapagpapamalas ang tao ng mga na may pamagat na: Ang
pagpapahalaga na makatutulong
upang patuloy na maiangat, bunga Paggawa bilang Paglilingkod at
ng kanyang paglilingkod, ang antas
March 31, 2014

Pagtataguyod ng Dignidad ng
kultural at moral ng lipunan at
makamit niya ang kaganapan ng Tao
kanyang pagkatao
Pagtataya ng Pag-unawa
Pag-uugnay ng Batayang
Konsepto sa Pag-unlad bilang tao
KP4: Nakabubuo ng sintesis tungkol KP4: Pagsusuri sa sariling gawi sa

sa kabutihang naidudulot ng paggawa
paggawa gamit ang panayam sa
mga manggagawang kumakatawan Paggawa ng reflection cube batay
sa taong nangangailangan sa pagkatuto
(marginalized) na nasa iba’t ibang
karera o trabahong teknikal- Panayam sa isang manggagawang
bokasyonal Pilipino na iniaalay ang kaniyang
. paggawa para sa mga taong
nangangailangan.
2

kasalukuyang aralin sa kanilang mga sariling karanasan sa kasalukuyan.
Makapupukaw ng interes kung iuugnay ito sa reyalidad na kanilang
kinakaharap sa araw-araw.
3. Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 2.
4. Isa-sahin ang mga layuning pampagkatuto (kasanayang pampagkatuto) para
sa Modyul 7.
DRAFT
binasa?

March 31, 2014

Paunang Pagtataya

Pagtataya.
linawin sa Panuto?
mga sagot.
3

ng pag-unlad ang kanilang kakayahan at layunin sa paggawa.
Gawain 1
2. Ibigay bilang takda, ngunit tiyakin na lubusang naunawaan ng mga mag-
DRAFT
aaral ang panuto bago sila hayaang gawin ang gawain sa kanilang bahay.
Panuto?
4. Ipakita sa kanila ang isang halimbawa ng graph katulad ng nasa modyul.
Makatutulong kung ipakikita sa kanila ang pamamaraan kung paano
March 31, 2014

kukwentahin ang pangkalahatang resulta sa bawat baitang.
5. Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral na maisagawa ang
Gawain 1.
6. Hikayatin ang mga mag-aaral na gamitin ang kanilang pagkamalikhain sa
7. Maglaan ng panahon upang makapagbahagi ang ilang piling mag-aaral
sa klase ng kanilang output.
8. Pagkatapos, pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong na nasa
bilang 7.
Gawain 2
2. Ipakita sa mga mag-aaral ang larawan ng mga sumusunod:
a. Mga langgam na naghahakot ng pagkain
b. Isang ibon na gumagawa ng pugad
c. Isang kalabaw sa bukid at ginagamit sa pag-aararo ng lupang
taniman
4
d. Isang tao na nagtatrabaho
3. Hayaan ang mga mag-aaral na suriin ang nilalaman ng mga larawan.
4. Matapos silang bigyan ng sapat na panahon ay itanong: Ano ang
pagkakaiba ng langgam, ibon, kalabaw at tao sa kanilang layunin sa
paggawa?
5. Dikitan ng manila paper sa baba ng bawat larawan upang masulatan ito ng
mga mag-aaral.
6. Ipasulat dito ang mga layunin. Siguraduhin na hindi na uulitin ang naisulat
na.
7. Matapos bigyan ng sapat na panahon ang lahat ay itanong ang mga
tanong na nasa bilang 4.

AT PAG-UNAWA
DRAFT
Gawain 1
1. Mahalagang basahin muna ang kwento ni Antonio Meloto at ang kanyang
pagbabahagi ng kanyang karanasan sa pagsisimula ng Gawad Kalinga,
March 31, 2014

isang organisasyon na tumutulong sa pagbibigay ng bahay na matitirhan
para sa mga mahihirap. Matatagpuan ng url nito sa modyul. Mas
makabubuti kung magiging mas malawak ang pagbabasang gagawin
upang mas may maibahagi pa sa isasagawang talakayan sa klase.
2. Matapos basahin ang kwento ay pasagutan sa mga mag-aaral na nasa
bilang 2.
3. Pagawain ang mga mag-aaral ng pahina ng magasin upang isulat ang mga
sagot sa gabay na tanong. Atasan silang iayos ito na katulad ng
pagsasaayos ng artikulo sa magasin.
4. Bago simulan ang gawain ay mamili ng mamumuno sa pagbuo ng rubric
na gagamitin sa pagmamarka ng gawain. Tiyakin na ang lahat ay
makikibahagi sa gawaing ito. Matapos mabuo ang rubric ay ipaskil ito sa
pisara.
5. Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral sa pagsasagawa ng
gawain. Tiyakin na naatasan silang dalahin ang mga kinakailangang
kagamitan.
Batayang Konsepto.
5
Gawain 2
1. Hatiin ang klase sa apat na pangkat. Atasan ang bawat pangkat na
isagawa ang mga sumusunod na gawain sa kanilang tahanan,
paaralan o pamayanan:
Pangkat 1: Mag-alaga ng maysakit (kakilala o kamag-anak)
Pangkat 2: Magtinda ng sampaguita sa harap ng simbahan
Pangkat 3: Tumulong sa guro sa pagtuturo ng remedial classes o tutorial
Pangkat 4: Tumulong sa magulang sa mabibigat na gawaing bahay
2. Gagampanan nila ang mga papel na ito sa loob ng kalahati o isang

araw. Mahalagang bigyang-pansin ang pagsisiguro sa kaligtasan ng
mga mag-aaral.
3. Ang lahat ng kanilang mga karanasan ay kailangan nilang ibahagi sa
DRAFT
isang blog sa isang social networking site. Mas mabuti kung
maglalakip ng mga larawan na siyang magiging patunay sa
4. Matapos ang gawain ay pasagutan sa mga mag-aaral ang mga
tanong na nasa bilang 5.
March 31, 2014

5. Muli ay gamitin ang pagkatuto sa gawaing ito upang unti-unting
matuklasan ng mga mag-aaral ang Batayang Konsepto.
D. PAGPAPALALIM

1. Ipabasa sa mga mag-aaral ang babasahin o kaya naman ay gumawa ng

malikhaing presentasyon upang mas makapukaw ng interes ng mga mag-
aaral. Mahalagang maghanda ng magkakaibang uri ng presentasyon upang
palaging may nakikitang bago ang mga mag-aaral at maiwasan na maging
pangkaraniwan na ang mga ito sa kanila.
6
2. Pagkatapos, pasagutan sa klase ang mga tanong na nasa bahaging Tayahin
3. Nararapat na maging mapanuri sa sagot ng mga mag-aaral dahil ang
bahaging ito ang tataya kung nararapat na bang magtungo sa susunod na
bahagi ng modyul o mayroon pang kailangang gawing paglilinaw.
4. Matapos matiyak na mayroon nang pag-unawa, gabayan ang mga mag-aaral
sa bahaging Paghinuha ng Batayang Konsepto.
5. Matapos gawin ang bahaging ito ay atasan ang mga pangkat na ipakita sa
klase ang kanilang nabuong malaking konsepto.
6. Muli ay tayahin ang lalim ng kanilang pag-unawa sa konsepto at ihambing ito
sa Batayang Konsepto na nasa modyul.
7. Ibigay sa huling bahagi ang Mahalagang Tanong.
pamamagitan lamang ng bahaging ito, matitiyak ang pag-unawa ng mga
DRAFT
mag-aaral sa Batayang Konsepto.
9. Ang bahaging ito rin ang magdidikta kung maaari ng magtungo sa susunod
na bahagi ng aralin o kailangang mas pagyamanin pa ang pagtalakay sa
paksa.
March 31, 2014

bahagi ng babasahin, nagsisilbing formative assessment ang mga ito. Mahalagang
10. Pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong na nasa bahaging Pag-
uugnay ng Batayang Konsepto sa Pag-unlad ko Bilang Tao.
Pagganap
Gawain 1
gawain.
7
4. Ipakita sa pisara ang halimbawa upang mas maging malinaw sa mga mag-aaral
ang kanilang gagawin.
5. Kailangang bigyang-diin na babantayan nila kung ito ba ay kanilang naisasagawa
sa bawat araw. Gagawin nila ito sa loob ng isang linggo.
Pagninilay
2. Bigyan ang mga mag-aaral ng cube pattern na nakasulat ang mga tanong na
kanilang sasagutan batay sa kanilang pagkatuto sa babasahin at mga gawain.
3. Ipakita sa mga mag-aaral ang pamamaraan kung paano bubuuin ang cube.
4. Humanap ng bahagi sa kanilang silid kung saan maaari nilang isabit ang
DRAFT
nagawang cube.
5. Ipabahagi sa klase ang kanilang mga sagot.
Pagsasabuhay
March 31, 2014

sa pagbasa.
2. Atasan muna ang mga mag-aaral na magpasa ng tatlong pangalan ng tao
na kanilang kakapanayamin. Palakipan ito ng maikling paglalarawan
upang magkaroon ng ideya sa kanilang gawain at iba pa.
3. Magpasya kung sino sa tatlong napili ng mag-aaral ang pipiliin.
4. Pagkatapos, ay pagawain ang mga mag-aaral ng gabay na tanong.
Muling balikan ang mga paalala na nasa bilang 5.
5. Paalalahanan ang mga mag-aaral sa mga bagay na dapat at hindi dapat
gawin sa pagsasagawa ng panayam.
6. Paalalahanan din sila na kailangang i-dokumento ang lahat ng mga
pangyayari na magaganap sa panayam. Gagamitin nila ito sa paggawa
ng komprehensibong ulat.
7. Atasan ang mga mag-aaral na kolektibong gumawa ng rubric na
gagamitin sa pagmamarka sa output ng gawain.
8
Susi sa Pagwawasto

1. b Knowledge
2. d Evaluation
3. a Comprehension
4. c Synthesis
5. c Evaluation
6. b Comprehension
7. a Knowledge
8. d Knowledge
9. a Comprehension
10. d Evaluation
DRAFT
March 31, 2014
9
DRAFT
March 31, 2014
10
Ikalawang Markahan
PAKIKILAHOK AT BOLUNTERISMO
I. Pag-uugnay ng mga Pamantayan sa Pagkatuto at mga Kasanayang
Pampagkatuto
Pamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
kahalagahan ng pakikilahok at bolunterismo sa pag-unlad ng mamamayan at
lipunan.
Pamantayan sa Pagganap: Nakalalahok ang mag-aaral sa isang proyekto o gawain
para sa baranggay o mga sector na may particular na pangangailangan (hal.,mga
batang may kapansanan o mga matatandang walang kumakalinga).
BATAYANG KONSEPTO
DRAFT
Ano ang pinakamahalagang mensahe na dapat maunawaan at maipamalas ng mag-aaral?
Napatutunayan na:
a. Ang pakikilahok at bolunterismo ng bawat mamamayan sa mga gawaing pampamayanan,
panlipunan/pambansa, batay sa kanyang talento, kakayahan, at papel sa lipunan, ay
makatutulong sa pagkamit ng kabutihang panlahat.
b. Bilang obligasyong likas sa dignidad ng tao, ang pakikilahok ay nakakamit sa pagtulong o
March 31, 2014

paggawa sa mga aspekto kung saan mayroon siyang pananagutan.
PAGSASABUHAY NG MGA
PAGKATUTO
Nakalalahok sa isang proyekto o gawain sa baranggay o mga sector na may particular na
pangangailangan (hal., mga batang may kapansanan o mga matatandang walang
kumakalinga).
KAKAYAHAN
Nakapagtatapos
Anong kakayahanng isang
ang gawain
dapat o produkto
maipamalas tungonasamayroong
pag-unawa?kalidad o kagalingan sa
Nakapagsusuri
paggawa ng kwentong buhay ng mga taong inilaan ang malaking bahagi ng kanilang
buhay para sa pagboboluntaryo (hal., Efren Peñaflorida, greenpeace volunteers atbp.).
KAALAMAN
Naiuugnay ang kahalagahan ng pakikilahok at bolunterismo sa pag-unlad ng mamamayan at
lipunan.
Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 9, Modyul 8 Page 1

Mga kakayahang Pampagkatuto: Pagtatasa:
KP1: KP1:
Naiuugnay ang kahalagahan ng Pagbibigay ng sariling pakahulugan sa
pakikilahok at bolunterismo sa pag-unlad pakikilahok at bolunterismo. Mula sa
ng mamamayan at lipunan. sagot ay isusulat ang pagkakatulad at
pagkakaiba nito.
Pagbabahagi ng sagot sa kamag-aral at

pagbabahagi ng personal na karanasan
ng pakikilahok o bolunterismo.
KP2: KP2:
Pagsagot sa case study at pagsusuri sa
Nakapagsusuri ng kwentong buhay ng larawan.
mga taong inilaan ang malaking bahagi
ng kanilang buhay para sa Pagbasa sa kwento ni Kevin Kaplowitz at
DRAFT
pagboboluntaryo (hal., Efren Peñaflorida, pagsagot sa mga tanong.
greenpeace volunteers atbp.).
KP3: KP3:
Pagbuo at pagpapaliwanag ng Batayang
Napatutunayan na:
Konsepto.
March 31, 2014

a. Ang pakikilahok at bolunterismo ng
bawat mamamayan sa mga gawaing
pampamayanan, panlipunan/pambansa,
batay sa kanyang talento, kakayahan, at
papel sa lipunan, ay makatutulong sa
pagkamit ng kabutihang panlahat.
b.Bilang obligasyong likas sa dignidad ng
tao, ang pakikilahok ay nakakamit sa
pagtulong o paggawa sa mga aspekto
kung saan mayroon siyang pananagutan.

KP4: KP4:
Nakalalahok sa isang proyekto o Paggawa ng poster gamit ang facebook

gawain sa baranggay o mga sector na upang makahikayat ng mga nais sumama
may particular na pangangailangan o sumali sa proyekto. Maari rin na
(hal., mga batang may kapansanan o gumawa ng mga poster at idikit ito sa
mga matatandang walang lugar sa baranggay upang mabatid ito ng
kumakalinga). ibang kabataan o mamamayan na
nakatira dito madagdagan ang mga
volunteers.
DRAFT
KP4:
A. ANO ANG INAASAHANG MAIPAPAMALAS MO?
Gagawa ang mga bata ng profile ng mga
“in demand” na trabaho sa Pilinas at sa
Talakayin ang panimula sa pahina 1. Mahalagang
ibang bansa. maiugnay ang kasalukuyang
aralin sa modyul 7 upang maipaunawa sa mga mag-aaral ang halaga ng pagkatuto mula sa
March 31, 2014

mga ito. Mahalagang mapukaw ang isipan at damdamin ng mga mag- aaral sa panimula pa
lamang upang matiyak na mapanatili ang kanilang interes at atensyon para sa pagsasagawa
ng mga gawain.
Hanggang saan mo kayang makilahok? Hanggang saan mo kayang magsagawa ng

bolunterismo?
Sa modyul 7, napatunayan mo na sa pamamagitan ng paggawa, maaring maiangat

ang lipunan at makamit ang kaganapan ng iyong pagkatao. Inaasahan na sa modyul na ito,
ang tunay na diwa at kabuluhan ng paglilingkod sa kapwa ay lalo pang mapapalalim sa
iyong puso. Magiging makabuluhan lamang ang iyong buhay kung ito ay patuloy mong
ibinabahagi sa iyong kapwa. Kung kaya’t layunin ng modyul na ito ang tulungan ka upang
ang kahalagahan ng pakikilahok at bolunterismo ay iyong maiugnay sa pag-unlad ng
lipunan. Dito ay gagabayan ka na makapagsuri sa mga tao na naglaan ng kanilang buhay
sa pagtugon sa pangangailangan ng iba. Mula dito, ay masasagot mo ang mahalagang
tanong na: Bakit mahalaga ang pakikilahok at bolunterismo?

Mga Kasanayang Pampagkatuto
1. Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 2. Isa-sahin ang mga layuning pampagkatuto
para sa Modyul 8.
Tandaan: Hindi binanggit sa Modyul sa Pagkatuto ang kabuuan ng ikatlong

Kasanayang Pampagkatuto (KP3) o titik c sa listahan ng mga layunin upang
Mahalagang matiyak na sa pagdaloy ng mga gawain at kabuuan ng aralin
mahihinuha ng mga mag-aaral ang batayang konsepto.
Sa modyul na ito, inaasahang maipamamalas mo ang sumusunod na

kaalaman, kakayahan, at pag-unawa:
a. Naiuugnay ang kahalagahan ng pakikilahok at bolunterismo sa pag-unlad ng

mamamayan at lipunan.
DRAFT
b. Nakapagsusuri ng kwentong buhay ng mga taong inilaan ang malaking bahagi ng
kanilang buhay para sa pagboboluntaryo
c. Naipaliliwanag ang Batayang Konsepto ng aralin.
d. Nakalalahok sa isang proyekto o gawain sa barangay o mga sector na may
March 31, 2014

particular na pangangailangan (hal.,mga batang may kapansanan o mga
matatandang walang kumakalinga)
Narito ang mga kraytirya ng pagtataya ng awput sa KP 14.4
1. Nakagawa ng post sa facebook o nakapagdikit ng poster sa paligid

na nag-aanyaya sa mga kakilala lalo na sa mga kabataan sa lugar
tungkol sa pagboboluntaryo sa proyekto na nasimulan.
2. Nakapagpasa ng mga larawan o dokumento bilang patunay sa
kanilang ginawang pag-aanyaya.
3.Nakahikayat ng isa o dalawa na nais magboluntaryo sa gawain.
PAUNANG PAGTATAYA
1. Ipabasa ang panuto para sa Paunang Pagtataya sa pahina 2 ng modyul.

2. Itanong kung may nais linawin ang mga mag-aaral tungkol sa panuto.

3. Pasagutan ang bilang 1 hanggang 10.
4. Bigyan ng limang minuto ang mag-aaral upang masagot ang mga tanong sa paunang
pagtataya.
5. Ipaskil o isulat sa pisara ang tamang mga sagot sa Paunang Pagtataya
Sagot sa Paunang Pagtataya
1. C 6. C
2. B 7. C
3. D 8. D
4. A 9. B
5. B 10. B
Gawain 1
1. Ipagawa ang Gawain 1 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman sa mga mag-aaral.
DRAFT
(Maaari rin itong ibigay bilang takda, ngunit tiyakin na lubusang naunawaan ng mga
mag-aaral ang panuto bago sila hayaang gawin ang gawain sa kanilang bahay.)
3. Tanungin ang mag-aaral kung mayroon ba na kailangan na linawin sa Panuto?
4. Matapos bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral na maisagawa ang
gawain.
March 31, 2014

Panuto:
 Sumulat sa loob ng kahon ng salita o mga salita na nagbibigay kahulugan sa

salitang Pakikilahok.
 Matapos itong maisulat ay isulat naman sa loob ng bilog haba ang kahulugan ng
Bolunterismo.
Gawain 2
 Mula sa mga naisulat na kahulugan ng dalawa ay isipin ang pagkakatulad at

pagkakaiba nito. Isulat ang sagot sa bawat kolum ng kahon.
 Matapos maisulat ang kahulugan ng pakikilahok at bolunterismo
gayundin ang pagkakatulad at pagkakaiba nito, humanap ng kapareha upang
ibahagi ang sagot.
 Suriing mabuti kung pareho ang ibinigay na pakahulugan sa mga
salitang ito.
 Maaari magbahagi ng mga karanasan na kung saan ipinakita ang
pakikilahok at bolunterismo.

 Matapos itong gawin ng dalawahan, tumawag ng isa o dalawang nais
magbahagi sa klase ng kanilang karanasan tungkol sa naisagawa nilang
pakikilahok at bolunterismo.
 Itanong sa mga mag-aaral ang mga sumusunod.

1. Ano ang iyong natuklasan mula sa unang gawain?
2. Malinaw ba sa iyo ang kahulugan ng pakikilahok at bolunterismo at
ang pagkakatulad at pagkakaiba nito? Pangatwiranan?
3. Sa iyong palagay mayroon bang malaking maitutulong ito sa ating
lipunan sa kasalukuyan? Ipaliwanag ang sagot.
Tandaan:
Sa bahaging ito, tatanggapin ng guro ang anomang sagot ng mag-aaral.
Kung sakaling mayroon silang maling kaisipan o pagkaunawa sa
kahulugan, pagkakatulad at pagkakaiba ng pakikilahok at bolunterismo, ito
ay itatama ng guro sa bahagi ng Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan
at Pag-unawa.
DRAFT
March 31, 2014

Gawain 1
Panuto:
1. Maaaring simulan ang bahaging ito sa pamamagitan ng pagbabalik- aral.

maiuugnay nila ang mga ito sa susunod na gawain.
2. Matapos ito ay ipabasa sa mag-aaral ang panuto bago isagawa ang Gawain 1.
3. Pagkatapos, ipabasa sa mga mag-aaral ang case study.
4. Matapos na mabasa ang case study pasagutan sa kuwaderno ang mga
sumusunod na tanong.
a. Magkapareho ba ang pagtugon ng dalawang mag-aaral? Ipaliwanag.
b. Paano sila nagkaroon ng pagkakaiba?
c. Kung ikaw ang nasa ganong sitwasyon. Ano ang reaksyon mo at bakit?
d. Ano sa iyong palagay ang tawag dito?
5. Bigyan sila ng 5 minuto upang masagot ang mga tanong.
6. Pagkatapos ng gawain, tumawag ng mga mag-aaral upang magbahagi ng
Kanilang sagot. Magkaroon ng malayang talakayan sa klase.
7. Sa bahaging ito pa lamang ay mahalaga na matiyak na nagagabayan na ang
mga mag-aaral sa pagbuo ng batayang konsepto ng aralin.
Tandaan:
Sa bahaging ito kinakailangan na lumutang sa kaisipan ng mag-
aaral ang tunay na kahulugan ng pakikilahok. Ano ang mangyayari kung
ang bawat isa sa kanila ay nakikilahok sa isang gawain o proyekto?
Edukasyon
Bigyan sa sa
ng diin na Pagpapakatao, Baitang
pakikilahok hindi 9, naghihintay
dapat Modyul 8 ng anomang Page 6
kapalit.
Gawain 2
1. Upang mas maunawaan ng mga mag-aaral ang maaaring maging bunga ng

kanilang personal na pananagutan, Ipakita ang mga larawan sa modyul.
(Maari din na humanap pa ang guro ng iba’t-ibang larawan na makatutulong
upang makuha ng mga mag-aaral ang mensahe ng gawain).
2. Mas mabuti kung ang mga larawan ay ididikit ng guro sa pisara.
3. Mungkahi:
 Maaring rin na bumuo ng limang grupo sa klase.
 Gupitin na parang puzzle ang mga larawan at bigyan ang bawat isang grupo.
 Ipabuo ang larawan na napunta sa kanila. Ididikit nila ito sa cartolina at matapos nila
itong mabuo ay ididikit ang cartolina sa pisara.
 Magbigay ng time limit.
 Gawin itong kompetisyon. At kung sino ang mauna na makabuo at makapagdikit sa
pisara ay bigyan sila ng premyo.
4. Sasabihin ng guro: Masdang mabuti ang mga larawan. Sagutin ang mga
DRAFT
sumusunod na tanong sa kuwaderno.
5. Mga Tanong:
a. Ano ang napansin mo sa mga larawan?
b. Ano ang iyong naramdaman habang pinagmamasdan mo ang mga ito?
Ipaliwanag.
c. Alam mo ba kung ano ang tawag sa ganitong gawain? Patunayan.
d. Sa iyong palagay bakit mahalaga ang pagsasagawa nito?
March 31, 2014

Matapos mong sagutan ang unang gawain sa bahaging ito. Marahil
ay lumilinaw na sa iyo ang tunay na kahalagahan ng pakikilahok at
bolunterismo.
6. Kaugnay sa gawain ay ipabasa sa mga mag-aaral ang maikling kuwento

tungkol kay “Kevin Kaplowitz”. (Maaring gumamit ng ibang kwento maliban
dito. Ngunit dapat na lumutang ang pagsasagawa ng bolunterismo at kung
paano ginamit ang talento ng tao na nagsagawa ng bolunterismo.)
7. Pasagutan ang mga tanong:
a. Ano ang tawag sa ginawang pagtulong ni Kevin Kaplowitz? Patunayan.
b. Ano ang kanyang talentong taglay? Paano niya ito ginamit nang
makabuluhan?
c. Anong karanasan ang nakaimpluwansya sa kanya na nag-udyok upang
tumulong sa kapwa?
8. Magkaroon ng malayang talakayan sa klase. Mula dito, ipoproseso ng guro
ang nasabing gawain gamit ang mga tanong upang mahinuha ang batayang
konsepto.
9. Pagkatapos ng talakayan ay magpapagawa ang guro ng malikhaing
presentasyon gamit ang graphic organizer hinggil sa naunawaan ng mga mag-
aaral tungkol sa pagkakatulad at pagkakaiba ng kahulugan ng pakikilahok at
bolunterismo.

10. Matapos makagawa ng malikhaing presentasyon gamit ang graphic
organizer, Maghahanap ang mag-aaral ng isa o dalawang kamag-aral upang
ibahagi ang sagot. Habang sila ay nagbabahaginan ay sasabihin din nila ang
kanilang mga sagot sa bawat isa.
Mga Tanong:
a. Ano ang natuklasan mo habang isinusulat mo ang pagkakatulad at
pagkakaiba ng pakikilahok at bolunterismo? Ipaliwanag.
b. Mahalaga ba na ito ay maisakatuparan ng lahat ng tao? Bakit?
c. Mayroon ka bang hindi malilimutan na karanasan kung saan
isinagawa mo ang pakikilahok at bolunterismo? Ibahagi.
d. Paano nakatutulong ito sa pag-unlad ng ating lipunan?
D. PAGPAPALALIM

bilang Takdang Aralin.
DRAFT
1. Bago simulan ang pagpapalalim ay mabuti kung magpapaskil ang guro ng mga
larawan na nagpapakita ng bolunterismo. Mas mabuti kung gagamit ang guro ng
isang videoclip na nagpapakita ng bolunterismo (hal.,mga nagsagawa ng
bolunterismo sa panahon ng mga nagdaang kalamidad).
2. Matapos maipakita ang larawan o maipanood ang video ay ipabasa sa mga mag-
March 31, 2014

aaral ang sanaysay sa loob ng 15 minuto.
3. Mas mabuti kung magsasagawa ng malikhaing presentasyon tulad ng pagrerecord
ng sanaysay upang maging kawili-wili ito sa mga mag-aaral at mapukaw ang
kanilang interes o atensyon.
4. Matapos ay hatiin ang klase sa limang pangkat.
5. Ang bawat pangkat ay magsasagawa ng maikling presentasyon batay sa kanilang
pagkaunawa mula sa kanilang binasa.
6. Himukin ang mag-aaral na maging malikhain sa kanilang isasagawang
presentasyon (hal. Pag-awit, tula, pagsasadula atbp.)
7. Matapos mabigyan ng pagkakataon ang bawat pangkat na makapagbigay ng
kanilang presentasyon ay itanong ang mga tanong sa bahaging Tayahin ang Iyong
Pag-unawa.
paghinuha ng Batayang Konsepto.
9. Pasagutan ang Paghinuha sa Batayang Konsepto. Ipasulat ang kanilang sagot sa
kuwaderno.
10. Tumawag ng mag-aaral na makapagbibigay ng sagot sa kanilang nahinuha.

Pagganap
Sasabihin ng guro:
Ngayon ay nabatid mo na ang pakikilahok lalo na ang bolunterismo ay tunay na mahalaga
hindi lamang sa iyong sarili, lalo’t higit sa iyong kapwa, sa lipunan/bansa. Lagi mong tatandaan na
dapat mong ilakip ang iyong talento/kakayahan sa pagsasagawa ng pagtulong.
1. Pasagutan ang bahagi ng pagsasabuhay sa kuwaderno.
2. Bigyan ng sapat na oras ang mag-aaral upang makumpleto ang kanilang sagot.
Pagninilay
1. Sa bahaging ito, mahalaga na magkaroon ng tahimik na kapaligiran upang mas maging
makabuluhan ang isasagawang pagninilay.
2. Ipaskil sa pisara ang gabay na tanong upang maging maganda ang daloy ng pagninilay.
Gabay na Tanong:
a. Ano ang nabago sa aking pananaw at pagkaunawa sa pakikilahok at
DRAFT
bolunterismo?
b. Paano ko maisasabuhay ang mga ito?
c. Ipasulat ang sagot sa journal.
Pagsasabuhay
March 31, 2014

Sasabihin ng guro:
Ang tunay na diwa ng pakikilahok at bolunterismo ay hindi minsan lamang. Ito ay patuloy na
proseso na dapat isagawa. Balikan natin ang iyong naging gawain sa unang modyul kung saan ikaw
ay gumawa ng survey sa tatlong pangunahing problema sa iyong pamayanan at kung paano ka
nakilahok. Ngayon naman ay maghahanap ka ng mga volunteers na gustong makiisa para
matugunan ang problema ng pamayanan.
Panuto
1. Hikayatin ang mag-aaral na magpost sa kanilang facebook na nangangailangan pa

ng mga volunteers para makatulong sa problema o gawain sa baranggay. (Ito ay ayon sa
pagpapatuloy nila ng kanilang nasimulang gawain sa nagdaang aralin.)
2. Dito ay bibigyang diin ang tunay na diwa ng bolunterismo. Kaya mula sa kanilang nasimulan na
pagtugon sa pangangailangan ng baranggay sa nagdaang aralin ay mag aanyaya sila sa mga
nais magvolunteer na tumulong sa kanilang isinasagawang proyekto. Maaring ito ay kapwa mag-
aaaral sa paaralan, kaibigan, kapitbahay, o mga tao na may interes at panahon na tumulong at
makiisa.

2. Maari din na magdikit ka ng mga poster na nag-aanyaya sa iba na magvolunteer.
Halimbawa:
WANTED
Rubric sa Pagsasabuhay:
DRAFT
10 Puntos 7 Puntos 3 Puntos
1. Nakagawa ng post Nagawa ng maayos Nagawa ng Hindi naging malikhain
sa facebook o at malikhain ang maayos ngunit sa paggawa at hindi
nakapagdikit ng gawain. Naipakita ito hindi naipakita sa naipasa sa itinakdang
poster sa paligid na agad sa araw na guro sa itinakdang araw ng guro.
nag-aanayaya sa itinakda ng guro. araw.
mga kakilala lalo na
March 31, 2014

sa mga kabataan sa
lugar tungkol sa
pagboboluntaryo sa
proyekto na
nasimulan.
2. Nakapagpasa ng Nakapagpasa ng Nakapagpasa ng Nakapagpasa ngunit
mga larawan at mga larawan at mga larawan at hindi sapat ang larawan
dokumento bilang dokumento sa guro dokumento sa at dokumento. Hindi rin
patunay sa kanilang ng may kalinisan at guro ngunit hindi maayos at malinis ang
isinagawang pag- kagandahang taglay. maayos at malinis. gawain.
aanyaya.
3. Nakahikayat ng isa Nakahikayat at Nakapaghikayat Walang nahikayat
o dalawa na nais naisama ito sa ngunit hindi sapagkat kulang ang
magboluntaryo sa gawain ng tuloy- naisama sa oras na inilaan.
programa ng tuloy. gawain.
baranggay.

Ikatlong Markahan
KATARUNGANG PANLIPUNAN


unawa sa katarungang panlipunan.
Pamantayan sa Pagganap: Natutugunan ng mag-aaral ang

pangangailangan ng kapwa o pamayanan sa mga angkop na
pagkakataon.
DRAFT
Batayang Konsepto
Ano ang pinakamahalagang
mensahe na dapat maunawaan at
March 31, 2014

May pananagutan ang bawat mamamayan na ibigay sa kapwa ang
nararapat sa kanya.

Natutugunan ang pangangailangan ng kapwa o pamayanan sa mga

angkop na pagkakataon
Kakayahan
Nakapagsusuri ng mga paglabag sa katarungang panlipunan ng mga

tagapamahala at mamamayan
Kaalaman
Nakikilala ang mga palatandaan ng katarungang panlipunan
1
KP1: Nakikilala ang mga KP1: Pagtukoy ng mga sitwasyong

palatandaan ng katarungang nagpapakita at lumalabag sa
panlipunan katarungang panlipunan
KP2: Nakapagsusuri ng mga KP2: Pagsusuri ng aklat na

paglabag sa katarungang panlipunan Dekada ’70 ni Lualhati Bautista
ng mga tagapamahala at
mamamayan
KP3: Napatutunayan na may KP3: Pagbabasa ng babasahing

pananagutan ang bawat “Katarungang Panlipunan”
mamamayan na ibigay sa kapwa
ang nararapat sa kanya Pagtataya ng Pag-unawa
DRAFT
KP4: Natutugunan ang KP4: Pagsasagawa ng panel
March 31, 2014

pangangailangan ng kapwa o discussion ukol sa katarungang
pamayanan sa mga angkop na panlipunan
pagkakataon
Pagsusuri ng kaso
.
Pagbabahagi sa bulletin board at

pahayagan ng paaralan ng mga
pansariling hakbang upang
matiyak na maitataguyod ang
katarungang panlipunan
Pagsasagawa ng gawaing
pamapaaralan o pampamayanan
para sa pagtataguyod ng
katarungang panlipunan
2
1. Talakayin ang panimula sa pahina 1 ng Modyul 12. Mahalagang maiugnay

ang kasalukuyang aralin sa mga nagdaang modyul noong sila ay nasa
ikapitong baitang at sa kasalukuyang baitang upang maipaunawa sa mga
mag-aaral ang halaga ng pagkatuto mula rito at ang kaugnayan nito sa
kasalukuyang modyul.

DRAFT
March 31, 2014

binasa?

Batayang Konsepto.
Paunang Pagtataya

Pagtataya.
linawin sa Panuto?
mga sagot.
3
6. Palagdaan sa mga mag-aaral ang ginawang pagtataya at atasan silang itabi
ito upang magamit sa paghahambing sa Panghuling Pagsusulit.

isang mahalagang pagbabatayan ng kanilang pag-unlad.

ng pag-unlad ang kanilang kakayahan sa mapanagutang pamumuno at pagiging
tagasunod.
DRAFT
Gawain 1
1. Ipagawa ang Gawain sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman. Mas
magiging makabuluhan ito para sa mga mag-aaral kung bubuo ng
dalawang pangkat na magpapaligsahan sa pagsulat ng mas marami sa
March 31, 2014

kanilang panig. Maaari ring bigyan ng oras ang pagsasagawa nito upang
mas mabilis na matapos ang gawain at upang makadagdag sa hamon ng
gawain.
Panuto?
4. Mahalagang maibigay nang malinaw ang tiyak na panuto para sa gawain.
Halibawa, isa lamang ang maaaring magpunta sa pisara, isa lamang ang
maaaing isulat ng bawat isang mag-aaral, atbp.
5. Bigyan ng tiyak na bahagi ng pisara ang mga mag-aaral, ihanda ang
gagamitin sa pagbabantay ng oras at ibigay ang hudyat sa pagsisimula ng
gawain.
6. Matapos ang itinakdang oras ay paupuin na ang mga mag-aaral at tiyakin
ang panunumbalik ng katahimikan bago magsimula ng pagsusuri sa
kanilang mga isinulat.
7. Suriin isa-isa ang mga isinulat ng mag-aaral upang mapili kung ano
lamang ang angkop na hinihingi sa bawat panig.
4
8. Matapos ito ay bilangin ang mga tamang sagot ng bawat pangkat upang
mapili ang mananalong pangkat.
9. Bago magtungo sa susunod na gawain ay itanong: “Ano ang naging
pagkatuto sa natapos na gawain?”
10. Hayaan ang ilang mga mag-aaral na magbigay ng paglalahat mula sa
mga nakatala sa pisara.

AT PAG-UNAWA
1. Maaaring simulan ang bahaging ito sa pamamagitan ng pagbabalik-aral.

matiyak na maiuugnay nila ang pagkatuto rito sa susunod na gawain.
DRAFT
2. Sikaping magkaroon ng sipi ng aklat na Dekada ’70 ni Lualhati Bautista at
tiyaking ito ay nabasa bago ipagawa ang gawaing ito sa mga mag-aaral.
3. Magbigay ng maikling paglalarawan sa aklat. Halimbawa, “Sino ang may
akda at maikling paglalarawan sa kanya, Bakit naisulat ng kwento?, Sa anong
March 31, 2014

panahon ito nangyari?”, atbp.
pagsusuri. Ipaunawa sa kanila na mahalagang masagot ang lahat ng mga
tanong. Mas makabubuti kung mabibigyan ang bawat pangkat ng sipi ng mga
tanong o kaya naman ay bigyan sila ng sapat na panahon upang ito ay
kopyahin sa kanilang kuwaderno.
7. Ibigay ang gawaing ito bilang takdang gawain. Kailangan ng mga mag-aaral
ng matagal na panahon sa pagbabasa at pagsusuri. Maaaring maglaan isang
linggo para dito.
8. Ipakita kaagad sa mga mag-aaral ang rubric na gagamitin sa pagmamarka
upang malaman kaagad nila ang mga pamantayan na gagamitin.
9. Matapos ang takdang panahon na ibinigay sa mga mag-aaral ay itanong ang
mga tanong na nasa bilang 7 at hayaang magbahagi ang ilan ng kanilang
pagninilay mula sa isinagawang gawain.
5
D. PAGPAPALALIM

1. Mahalagang alalahanin na gabayan ng panuto sa Gabay sa Pagtuturo sa

Modyul 1 ukol sa pagkakaiba ng Pilosopiyang Panlipunan sa Agham
Panlipunan. Mahalaga rin ito para sa modyul na ito.
DRAFT

March 31, 2014



1. Pangkatin ang mga mag-aaral.
2. Maaaring atasan ang mga mag-aaral na gumawa ng concept web sa bahaging ito.
Ipasulat ito sa isang manila paper.
6
3. Ang malaking ideya ay ang KATARUNGAN PANLIPUNAN at mula rito ay isusulat
nila ang mga kaugnay na konsepto na kanilang natutuhan mula sa mga gawain at
babasahin.
bumuo ng isang malaking konsepto mula rito.
9. Mahalagang tandaan na hindi maaaring lagpasan ang bahaging ito. Sa
DRAFT
aaral sa konsepto.
March 31, 2014

Pagganap
Gawain 1

gawain.
4. Maging partikular sa lahat ng mga detalye para sa isasagawang pagpaplano sa
isasagawang panel discussion.
5. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagsasagawa ng mga sumusunod:
a. Paghingi ng pahintulot sa punong-guro ng paaralan
b. Pagpili ng lugar kung saan isasagawa ang gawain
c. Pamimili ng mga magiging kasapi ng mga committee
d. Pamimili ng mga taong iimbatahan bilang panel
7
e. Paggawa ng liham para sa mga iimbitahang panel
f. Pagsasaayos ng lugar na pagdarausan ng panel discussion
g. Pamimili ng gagamiting tema sa gawain
h. Pagpapadaloy ng talakayan
i. Pagsala sa mga tanong ng mag-aaral sa panel
j. Dokumentasyon ng lahat ng kaganapan
k. Paghahanda ng ulat mula sa gawain
l. iba pang mga detalyeng kailangang matiyak na maayos bago ang
pagsasagawa ng gawain
6. Matapos ang gawain ay magsagawa ng ebalwasyon na nilalahukan ng lahat ng
mga mag-aaral na kabahagi sa gawain.
DRAFT
Gawain 2
1. Pangkatin ang mga mag-aaral para sa pagsasagawa ng gawain. Magbigay ng
maikling panimula para sa gawain upang maiugnay ito sa mga naging pagkatuto
sa nilalaman ng modyul. Ipaalala sa mga mag-aaral na mahalagang mailapat
ang mga pagkatuto sa modyul sa pagsasagawa ng gawaing ito.
March 31, 2014

2. Ipabasa sa mga mag-aaral ang panuto at tanungin sila kung mayroong hindi
malinaw dito. Tanggapin ang mga paglilinaw mula sa mga mag-aaral.
3. Matapos mahati sa anim na pangkat ang klase ay papiliin ang bawat pangkat ng
magiging facilitator o tagapagdaloy ng talakayan, tagatala ng mga kaganapan at
ideya at tagapag-ulat.
4. Isulat sa anim na maliliit na papel ang mga kaso na nasa modyul, bilang 4. At
pabunutin ang mga mag-aaral ng kanilang magiging tuon. Maaari rin namang
gumamit ng mas malikhaing pamamaraan sa pagsasagawa nito. Ito ay mungkahi
lamang.
5. Pag-usapan sa klase ang mahahalagang tanong na kanilang gagamiting gabay
sa talakayan at sisikaping sagutin. Isa-isahin ang mga tanong at maging bukas
sa mga paglilinaw pagkatapos na mabasa ito. Matapos matiyak na malinaw na sa
lahat ang mga tanong at ang kanilang gagawin ay ihudyat na ang pagsisimula ng
talakayan.
6. Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral upang makapag-usap sa
kanilang pangkat. Tiyakin na gagabayan ng bawat isang pangkat upang matiyak
na sila ay nasa tamang direksyon.
8
7. Matapos bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral upang isagawa ang
gawain ay atasan ang isang kasapi ng pangkat upang iulat ang kanilang output
sa harap ng klase.
8. Sa tulong ng iba pang mga mag-aaral, punahin ang mga nilalaman ng mga
output upang matiyak kung ganap na nauunawaan ng lahat ng mga mag-aaral
ang mahalagang konsepto.
9. Pagkatapos makita ang mga inisyal na output ng mga mag-aaral ay iatas sa
kanila bilang takda ang paggawa ng isang dokumentaryo para sa bawat paksa.
10. Atasan silang manood ng mga dokumentaryo sa telebisyon upang magabayan
sila sa magiging daloy nito. Halimbawa, mga dokumentaryo sa Channel 11.
11. Sa pangunguna ng pangulo ng klase ay atasan silang bumuo ng rubric na
gagamitin sa pagmamarka ng kanilang output. Mahalagang maging kolektibong
gawain ng mga mag-aaral at ng guro ang rubric na gagamitin.
12. Panoorin ang kanilang mga output matapos nila itong i-post sa social networking
DRAFT
site. Maaari ring atasan ang mga mag-aaral na markahan ang kanilang mga
mapapanood gamit ang ribric na kanilang nabuo.
Pagninilay
March 31, 2014

2. Maaaring ibigay ang gawaing ito bilang takdang aralin. Maaari rin namang
ipagawa ito sa klase. Kung ipagagawa sa klase, atasan silang dalhin ang
mga kinakailangang kagamitan.
panuto?”
6. Sa lahat ng mga ginawa ng mga mag-aaral ay magtulong-tulong sa
pagpili ng sampung pinakaangkop at pinakamakabuluhang aytem batay
sa rubric na gagamitin.
7. Tulungan ang mga mag-aaral sa pakikipag-ugnayan sa gurong
tagapangasiwa ng dyaryo ng paaralan upang mailathala ang kanilang
output.
8. Atasan din silang ibahagi ito sa social networking sites at hayaang umani
ng maraming likes.
9. Maaaring magbigay ng munting regalo para sa klase na makakuha ng
pinakamaraming likes.
9
10. Tumawag ng ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng kanilang output sa
klase.
11. Matapos ang proseso ay itanong ang mga tanong na matatagpuan sa
Bilang 7 at makinig sa pagninilay ng ilang mga mag-aaral sa
Pagsasabuhay
sa pagbasa.
2. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagpaplano para sa gawain. Pakinggan
ang kanilang mga mungkahi.
3. Ipalapat sa isang action plan ang lahat ng kanilang mapag-uusapan sa
klase. Ipakita sa kanila ang pormat na gagamitin sa paggawa ng action
DRAFT
plan at maging bukas sa mga paglilinaw ng mga mag-aaral. Mahalaga
ring ipaliwanag ang kahalagahan ng pagkakaroon ng action plan.
4. Muling hayaan ang mga mag-aaral na bumuo ng rubric na gagamitin sa
pagmamarka ng gawain.
5. Gabayan ang mga mag-aaral sa paghahanda para sa paglulunsad ng
March 31, 2014

gawain at sa aktwal na paglulunsad nito.
6. Gumawa ng instrumentong gagamitin upang matiyak ang sustainability ng
gawain. Maglaan ng panahon sa pagbibigay ng update tungkol sa
kanilang mga gawain.
7. Magbigay ng tiyak na panahon na ilalaan sa pagsasagawa ng gawain
bago ito bigyan ng marka.
8. Gabayan din ang mga mag-aaral sa paghahanda ng komprehensibong
ulat pagkatapos ang itinakdang panahon.
pagkatuto sa Batayang Konsepto
10
Ikatlong Markahan
KAGALINGAN SA PAGGAWA

Pampagkatuto
Pamantayang Pangnilalaman:
Naipamamalas ng mag-aaral ang kahalagahan ng kagalingan sa paggawa.
Pamantayan sa Pagganap:
Nakatatapos ang mag-aaral ng isang gawain o produkto na mayroong kalidad o kagalingan
DRAFT
sa paggawa.
BATAYANG KONSEPTO
March 31, 2014

Naipaliliwanag na ang kagalingan sa paggawa at paglilingkod ay kailangan upang maiangat
ang sarili, mapaunlad ang ekonomiya ng bansa at mapasalamatan ang Diyos sa mga
talentong Kanyang kaloob
PAGSASABUHAY NG MGA
PAGKATUTO

Nakapagtatapos ng isang gawain o produkto na mayroong kalidad o kagalingan sa
paggawa
KAKAYAHAN

Nakabubuo ng mga hakbang upang ang isang gawain o produkto ay magkaroon ng
kalidad o kagalingan sa paggawa

KAALAMAN

Natutukoy ang mga indikasyon na ang isang gawain o produkto ay mayroong kalidad o
kagalingan sa paggawa
KP1: KP1:
Natutukoy ang mga indikasyon na ang May mga larawang huhulaan ang mga
isang gawain o produkto ay mayroong mag-aaral. Pagkatapos nilang mahulaan
kalidad o kagalingan sa paggawa ang lahat ng larawan, sasagutin nila ang
mga tanong na nasa modyul.
Sasagutin ang tseklis ng mga
DRAFT
palatandaan upang magtagumpay sa
mithiin at magtagumpay sa hinaharap.
KP2: KP2:
Nakabubuo ng mga hakbang upang Dudugtungan ng mga mag-aaral ang mga
ang isang gawain o produkto ay guhit na nasa modyul upang makalikha
March 31, 2014

magkaroon ng kalidad o kagalingan sa ng isang magandang larawan o bagay.
paggawa
Sasagutin ang mga tanong na nasa
modyul.
Ibabahagi ang sagot sa klase
KP3: KP3:
Naipaliliwanag na ang kagalingan sa Pagbuo at pagpapaliwanag ng Batayang
paggawa at paglilingkod ay kailangan Konsepto
upang maiangat ang sarili, mapaunlad
ang ekonomiya ng bansa at KP4:
mapasalamatan ang Diyos sa mga
Magsasagawa ng pakikipanayam ang
talentong Kanyang kaloob
mga mag-aaral. Mula ditto gagawa sila ng
isang artikulo na ayon sa kanilang
KP4:
ginawang pakikipayam.
Nakapagtatapos ng isang gawain o
Gagawa ng isang kakaibang proyekto na
produkto na mayroong kalidad o
orihinal ma maaaring ibenta o
kagalingan sa paggawa
pagkakitaan.

1. Bigyang pansin ang panimula ng pahina. Iugnay ang mga sikat na

personalidad sa kagustuhang maging katulad ito ng mga mag-aaral
sa bagong aralin upang maunawaan ng mga mag-aaral ang halaga
ng pagkatuto sa mga ito.
2. Makatutulong kung mapupukaw mo ang isipan at damdamin ng mga
mag-aaral sa panimula pa lamang upang matiyak na makukuha ang
kanilang interes bago isagawa ang mga gawain.
3. Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 1-2. Isa-sahin ang mga layuning
pampagkatuto para sa Modyul 10.
Sabihin: Pagkatapos basahin ng mga mag-aaral ang mga layunin, itanong kung may
nais bang linawin sa mga binasang layunin.
DRAFT
Paalala: Mapapansin na hindi binanggit sa Modyul ang buong Layuning
Pampagkatuto bilang 3 upang ang mga mag-aaral mismo ang
magkaroon ng sariling pagkatuklas ng batayang konsepto mula sa mga
gawain at sa kabuuan ng aralin.
March 31, 2014Paunang Pagtataya


panlahat.

Gawain 1
1. May mga kaisipan na susuriin at pag-aaralan ng mga mag-aaral at

mula ditto tutukuyin nila kung taglay ba nila ang mga ito. Sasagutin nila ito sa
pamamagitan ng paglalagay ng tsek o ekis sa hanay na nararapat.
2. Pagkatapos gawin ang gawain, bibilangin ng mga bata kung ilang tsek
o ekis ang kanilang nailagay sa bawat bilang.
May inihandang rubrik upang matukoy kung anong antas ang mag-aaral ayon sa
sagot na naibigay.
Maaaring sabihin sa mga mag-aaral na…
Ang mga aytem o sitwasyong inyong sinagot ay ilan lamang sa mga susi upang
magtagumpay sa mithiin sa buhay. Handa ka na bang pag-aralan at isabuhay ang
DRAFT
mga ito?
March 31, 2014

1.
Gawain 1
Bago isagawa ang gawain siguraduhing nakaupo ng maayos sa kani-kaniyang

upuan ang mga mag-aaral. Siguraduhing walang anomang magiging hadlang sa
gagawin ng mga mag-aaral.
2. May mga inihandang mga guhit sa modyul nang mga bata na kanilang dudugtungan
upang makalikha ng isang larawan o bagay. Ipagawa ito sa kanilang kwaderno.May
inihandang halimbawa para maging gabay ng mga bata.
3. Pagkatapos ng gawain, sasagutin ng mga mag-aaral ang mga sumusunod na tanong sa
kanilang kwaderno.
a. Nahirapan ka bang dugtungan ang mga guhit at makalikha ng kakaibang larawan?
 Kung hindi, ipaliwanag.
 Kung oo, Ipaliwanag.
b. Ano-anong mga larawan ang naiguhit mo?
c. Naniniwala ka ba na ito ay bunga ng iyong pagkamalikhain? Ipaliwanang
d. Ano ang pwedeng maging papel ng ating pagiging malikhain upang magawa ng
maayos ang isang gawain at makalikha ng produktong kakaiba?

Gawain 2
Movie Analysis “The Ron Clark Story”
1. Makatutulong kung ang pelikula ay panonoorin na nang mga mag-aaral bilang

takdang aralin dahil sa ang oras na gugugulin sa panonood ng pelikula ay
mahigit sa isang oras.
 Kung sakali at hindi ma-access sa internet ang pelikula o walang
mapagkukunang sipi nito. Maaaring gawin ito sa pamamagitan ng malikhaing
pagkukwento.
 Maaari din humanap nang ibang pelikula o kwento ng isang tao na may
kagalingan sa paggawa katulad ng naisabuhay ni Ron Clark bilang isang
guro.
Paalala: Makatutulong kung ang pelikula ay mauna nang panoorin ng guro para
DRAFT
magkaroon ng kaalaman sa kwento ng pelikula at magsilbi itong inspirasyon
upang maisabuhay ang mga pagpapahalaga at iba pang kaalaman na
isinakatuparan n iron Clark sa pelikula bilang guro.
March 31, 2014

2. Pagkatapos mapanood ang pelikula, ipasagot sa mga bata ang mga
katanungan. Makatutulong ang mga katanungang ito upang magkaroon
ng mayamang talakayan.
Layunin ng gawaing ito na pukawin ang interes ng mga mag-aaral at

magsilbing halimbawa sa kanila si Ron Clark.
D. PAGPAPALALIM

1. Tumawag ng isang mag-aaral at ipabasa ang maikling panimula sa

pagpapalalim. Pagkatapos, ipaliliwanag ito ng guro.

Makakatulong kung may mga larawan ng mga sikat na produkto o gawain na
ipapakita sa mga mag-aaral, o kaya mga sikat na personalidad na nagtagumpay sa
larangang napili.
2. Pagkatapos, bumuo ng limang grupo na may pare-parehong bilang. Bigyan ng

sapat na oras ang bawat grupo upang ibahagi ang kanilang kaalaman tungkol sa
nabasang sanaysay.
3. Itanong sa bawat grupo kung ano ang pag-unawa mayroon sila sa sanaysay na
binasa.
4. Pagkatapos ng pagbabahagi sa grupo, bigyan naman ng pagkakataon ang
bawat grupo na ibahagi sa klase ang kanilang naging karanasan sa
pagbabahagi. Maaaring gawin ang pagbabahaging ito sa isang uri ng
DRAFT
presentasyon gaya nang pagbabalita, malikhaing pagkukwento, debate, o
depende sa gusto ng bawat grupo.
5. Pagkatapos ng presentasyon, tumawag ng mga mag-aaral upang sagutin ang
mga tanong sa bahaging Tayahin ang Iyong Pag-unawa
March 31, 2014

1. Tumawag ng isang mag-aaral upang ipabasa ang panuto. Pagkatapos, sabihin:

Mayroon bang hindi naunawaan at nais linawin sa panuto?
2. Gumawa ng replica katulad ng nasa modyul at ipaskil ito sa pisara.
3. Maaaring gabayan ang mga mag-aaral sa pagbuo ng batayang konsepto.
Pagkatapos, tumawag ng piling mag-aaral upang ibahagi ang kanilang nabuong
konsepto sa klase.
4. Pagkatapos buuin ang batayang konsepto, Pasagutan din ang 2 mahalagang
katanungan na maiuugnay sa pag-unlad ng mga mag-aaral bilang tao.
a. Ano ang kabuluhan ng Batayang Konsepto sa aking pag-unlad bilang tao?
b. Ano-ano ang maaari kong gawin upang mailapat ang aking mga pagkatuto sa
modyul na ito?

Patnubay: Naghanda ang mga manunulat ng mga batayang konsepto upang
magsilbing gabay sa mga guro. Ngunit hindi hinahadlangan ang mga
guro na gumawa ng batayang konsepto o di kaya naman ay mga
karagdagang konsepto na pinaniniwalaan na mahalagan ring maitanim
sa puso at isip ng mga mag-aaral.
Mahalaga lamang na ang bubuuing batayang konsepto ay tumutugon sa mga

sumusunod na pamantayan (EDUP-R):
Enduring. Hindi ito dapat niluluma ng panahon o di kaya naman ay maaring

maaanod sa pagbabago ng panahon.
Discipline-based. Ito ay nangangailangan ng matibay na batayan na mula sa
malalim na pag-aaral o pagsasaliksik. Sa EsP ang mga batayang
disiplina ay Etika at Career Guidance.
Needs Uncoverage. Ito ay mapalalawak pa sa pamamagitan ng pagtalakay
sa mga aralin. Ang malaking konsepto ay maaari pang mahimay sa
DRAFT
maliliit na konsepto.
Potentially Engaging – nararapat na mapukaw nito ang interes at atensyon
ng mga mag-aaral upang matiyak na ito ay kanilang maaalala kahit pa
lumipas ang matagal na panahon.
Relationship between two variables – ito ay dapat na pagsasalaysay ng
relasyon ng dalawang variable. Iwasan ang gumamit ng depinisyon sa
March 31, 2014

pagbuo ng batayang konsepto.
Halimbawa: Ano ang kabutihang maidudulot ng konsepto sa pagkatao at buhay ng mga

mag-aaral?
Ang taglay kong pagpapahalaga, pagiging malikhain at kagalingan sa paggawa ay

makakatulong upang makagawa ng isang produkto o gawain na mag-aangat sa akin,
pamilya, kapwa at bansa sa kabuuan.
Pagganap
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa Pagganap.

2. Tumawag ng isang mag-aaral upang ipabasa ang panuto ganoon din ang ibinigay
na halimbawa na magiging gabay nila sa pagsasagawa ng gawain.

Pagninilay
1. Gagawa ng reyalisasyon o pag-unawa sa kaisipang:
a. Na sa aking kakayahan at katangian ang kagalingan ng paggawa.
b. Ako ang susi ng pagbabago sa mundo ng paggawa
c. Ako, ikaw, tayong lahat ay kabahagi sa kagalingan ng bawat indibidwal upang
makamit ang inaasam na tagumpay ng bansa yan ay dahil sa kagalingan
natin sa gawaing nakahatang sa atin.
2. Gagawa ng isang liham ng pasasalamat sa Diyos sa mga kakayahan at biyayang
ipinagkaloob nito na makatutulong upang magtagumpay sa buhay para sa sarili,
pamilya at sa bansa. Isusulat ito sa journal notebook.
Pagsasabuhay
1. Tumawag ng isang mag-aaral upang basahin ang panuto. Pagkatapos, itanong kung
naunawaan ito ng mga mag-aaral.
DRAFT
Rubrik para sa dula-dulaan
Kraytirya (3)
Lubos na
ksiya-siya
(2)
Kasiya-siya
(1)
Hindi
Kasiya-siya
March 31, 2014

Magaling ang partisipasyon,
paghahanda, at ginawang
presentasyon ng grupo
Magaling ang pagganap
ng bawat miyembro sa
papel na ginagampanan
Magaling ang pamamaraang
ginamit upang maipakita ang
boses,kilos, at kagalingan
ng bawat grupo
Magaling ang ipinamalas na
imahinasyon at
pagkamalikhain sa
ginawang pagtatanghal ng
grupo
Magaling ang pagsasabuhay
ng mga layunin ng paksang
napag-usapang isasadula

Susi sa Pagwawasto sa Paunang Pagtataya
Tamang sagot Kasanayan
1. A Analysis
2. B Comprehension
3. A Analysis
4. C Analysis
5. A Analysis
6. C Evaluation
7. C Analysis
8. A Analysis
DRAFT
9. B Evaluation
10. A Analysis
March 31, 2014

Rubrik para sa produkto o proyektong lilikhain
Kraytirya (3) (2) (1)
Lubos na Kasiya-siya Hindi
ksiya-siya Kasiya-siya
Magaling at kakaiba ang
konsepto ng produkto o
proyekto.
Maganda at naipakita ang
pagiging malikhain sa
proyekto o produktong
ginawa.
Mura at magaling ang
pagpili ng mga materyales
na ginamit sa paglikha ng
proyekto o produkto.
Akma sa pangangailangan
ng tao at ng lipunan
Madaling gawin at ang
kasanayang kailangan ay di

ganun karami o kahirap
Rubrik para sa isang gawaing gagawin o isasagawa

Magaling at kakaiba ang
konsepto
Maganda at madaling
maunawaan ang mensahe
na gustong iparating sa
gawaing isinagawa
Madaling isabuhay ang mga
pagpapahalagang binigyang
diin sa gawain
DRAFT
Ang kasanayang ipinakita ay
simple at madaling linangin
Ang isinagawang gawain ay
nag-iwan ng kaisipang
positibo at pag-asa
March 31, 2014

Ikatlong Markahan
KASIPAGAN, PAGPUPUNYAGI, PAGTITIPID AT WASTONG
PAMAMAHALA SA NAIMPOK
Pampagkatuto
Pamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa kahalagahan
ng kasipagan sa paggawa.
Pamantayan sa Pagganap: Ang mga mag-aaral ay nakagagawa ng mga hakbang upang

mapanatili ang kasipagan sa pag-aaral o takdang gawain sa tahanan.
DRAFT
BATAYANG KONSEPTO
Napatutunayan na:
a. Ang kasipagan na nakatuon sa disiplinado at produktibong gawain na naaayon sa
itinakdang mithiin ay kailangan upang umunlad ang sariling pagkatao, kapwa, lipunan at
bansa.
March 31, 2014

b. Ang mga hirap, pagod at pagdudurusa ay nadadaig ng pagpupunyagi tungo sa pagtupad
ng itinakdang mithiin.
PAGSASABUHAY NG MGA
PAGKATUTO
Nakagagawa ng Chart ng pagsunod sa hakbang upang matupad ang itinakdang gawain
nang may kasipagan at pagpupunyagi.
KAKAYAHAN

Nakapagtatapos
Nakapagsusuri ng ng
mgaisang gawain
sitwasyon o produkto na
na nagpapakita mayroong pagpupunyagi,
ng kasipagan, kalidad o kagalingan
pagtitipidsa
at
paggawa
wastong pamamahala sa naimpok.

KAALAMAN

Natutukoy ang mga indikasyon ng taong masipag, at mayroong pagpupunyagi sa paggawa,
nagsasagawa ng pagtitipid at wastong pamamahala sa naimpok.
KP1: KP1:
Natutukoy ang mga indikasyon ng taong Pagtingin sa mga larawan na

masipag at mayroong pagpupunyagi sa nagpapakita ng kasipagan,
paggawa at nagsasagawa ng pagtitipid at pagpupunyagi, at pagtitipid.
wastong pamamahala sa naimpok.
Pagsagot sa mga sitwasyon kung
naipamamalas o hindi ang kasipagan,
pagpupunyagi, at pagtitipid.
DRAFT
KP2:
Nakapagsusuri ng mga sitwasyon na KP2:

nagpapakita ng kasipagan,
pagpupunyagi, pagtitipid at wastong Pag-aaral sa comic strips at pagsulat ng
pamamahala sa naimpok. sagot sa speech balloon.
March 31, 2014

KP3:
KP3:
Napatutunayan na:
a. Ang kasipagan na nakatuon sa Pagbuo at pagpapaliwanag ng Batayang
disiplinado at produktibong gaain na Konsepto.
naaayon sa itinakdang mithiin ay
kailangan upang umunlad ang sariling
pagkatao, kapwa, lipunan at bansa.
b. Ang mga hirap, pagod at pagdurusa ay
nadadaig ng pagpupunyagi tungo sa KP4:
pagtupad ng itinakdang mithiin.
Pagbuo sa mga hakbang upang matupad
ang itinakdang gawain.
KP4:
Pagpapakita ng patunay na naisagawa
Nakagagawa ng Chart ng pagsunod sa ang gawain.
hakbang upang matupad ang itinakdang
gawain nang may kasipagan at Paggawa ng daily log na makatutulong na
pagpupunyagi. makita kung naisasagawa ang gawain
araw-araw.

Talakayin ang panimula sa pahina 1. Mahalagang maiugnay ang kasalukuyang

aralin sa modyul 10 upang maipaunawa sa mga mag-aaral ang halaga ng
pagkatuto mula sa mga ito. Mahalagang mapukaw ang isipan at damdamin ng mga
mag- aaral sa panimula pa lamang upang matiyak na mapanatili ang kanilang
interes at atensyon para sa pagsasagawa ng mga gawain.
Masipag k aba? Naitanong mo na ba ito sa iyong sarili? Paano

kung ang isang tao ay hindi magtataglay ng ganitong katangian, ano
kaya ang mangyayari sa kanyang buhay?
DRAFT
Sa modyul 10, natuklasan mo ang kahalagahan sa kagalingan
sa paggawa. Ito ay nagsisilbing instrument upang ang sarili ay maiangat
at mapaunlad ang ekonomiya ng isang bansa. Ang isang tao na
nagpapakita ng kagalingan sa paggawa ay nakapagtatapos ng isang
produkto o gawain na mayroong kalidad.
Layunin naman ng modyul na ito na mas lalo kang bigyan ng
March 31, 2014

sapat na pagkaunawa sa mga katangian na dapat tagayin ng isang
manggagawa. Sa pamamagitan nito, matutulungan ka hindi lamang
upang mapaunlad ang iyong sarili kundi upang mapaunlad ang bansa
na iyong kinabibilangan at mula dito ay masasagot mo ang mahalagang
tanong na: Bakit mahalaga ang Kasipagan, Pagpupunyagi,
Pagtitipid at Wastong Pamamahala sa Naimpok?
para sa Modyul 11.

ikatlong Kasanayang Pampagkatuto (KP3) o titik c sa listahan ng mga
layunin upang maiwasan na kaagad na mailahad sa mga mag-aaral
ang Batayang Konsepto. Mahalagang matiyak na sa pagdaloy ng mga
gawain at kabuuan ng aralin mahihinuha ng mga mag-aaral ang
batayang konsepto.

Sa modyul na ito, inaasahang maipamamalas mo ang sumusunod na kaalaman, kakayahan,
at pag-unawa:
rito ang mga kraytirya ng pagtataya ng awput sa Kakayahang Pampagkatuto 11.4
1. Mayroong nabuong hakbang upang matupad ang itinakdang gawain.
2. Mayroong kalakip na patunay na naisagawa ang itinakdang gawain.
3. Mayroong nagawang daily log sa pagsasagawa ng itinakdang gawain.
PAUNANG PAGTATAYA

DRAFT
pagtataya.
1. C 6. B
2. B 7. A
March 31, 2014

3. C 8. C
4. A 9. C
5. D 10. C
Gawain 1
1. Ipagawa ang Gawain 1 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman sa mga

mag-aaral. (Maaari rin itong ibigay bilang takda, ngunit tiyakin na lubusang
naunawaan ng mga mag-aaral ang panuto bago sila hayaang gawin ang
gawain sa kanilang bahay.)
3. Tanungin ang mag-aaral kung mayroon ban a kailangan na linawin sa
Panuto?

gawain.

Panuto
1. Tingnan mabuti ang mga larawan. Ilagay ang titik sa loob ng kahon upang mabuo
ang mga salita. ( Maaaring gawin itong laro. Gawing puzzle ang mga larawan at
buuin ito sa pisara at pagtapos mabuo ay ilagay sa ibaba nito ang ipinapakita ng
larawan)
2. Matapos ang gawain ay pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong:
a. Ano-ano ang mga nabuo mo na salita mula sa larawan? Pamilyar k aba sa
mga iyan?
b. Sa iyong palagay tinataglay mo ba ang mga iyan?
c. Ano ang kaugnayan ng mga ito sa paggawa?
.
Gawain 2
Panuto:
1. Sagutin ang mga sumusunod. Tingnan ang kahon sa ibaba. Lagyan ng tsek
( ) ang kolum kung ito ay iyong naipamamalas at ekis (X) kung hindi. Isulat ang
iyong sagot sa kuwaderno.
2. Matapos sagutan ay ibigay ang mga tanong. Maaaring ilagay ito sa pisara.
DRAFT
Mga Tanong:
a. Ano ang masasabi mo sa iyong gawain? Naging masaya k aba sa kinalabasan
ng iyong sagot? Bakit?
b. Ano ang iyong natuklasan sa iyong sarili? Alin sa mga katangian ang iyong
tinataglay?
c. Ano-ano ang indikasyon ng taong masipag, mayroong pagpupunyagi at
March 31, 2014

marunong magtipid?
d. Paano makatutulong ang mga pagpapahalagang ito sa tao sa kanyang
paggawa? Ipaliwanag.
e. Ibahagi ang iyong sagot sa iyong katabi at pagkatapos ay sa buong klase.
Tandaan:
Sa bahaging ito, tatanggapin ng guro ang anomang sagot ng mag-aaral.
Kung sakaling mayroon silang maling kaisipan o pagkaunawa sa
indikasyon ng kasipagan, pagpupunyagi, pagtitipid, at wastong
pamamahala sa naimpok ay itatama ng guro sa bahagi ng Paglinang ng
mga Kaalaman, Kakayahan at Pag-unawa.
Gawain 1
Panuto:

maiuugnay nila ang mga ito sa susunod na gawain.
3. Pasagutan ang gawain.
4. Matapos masagutan ay ibigay ang mga tanong.
Mga Tanong:
a. Naging mahirap ba para sa iyo ang pagsagot sa mga sitawasyon?
Pangatwiranan.
b. Bakit mahalaga ang kasipagan, pagpupunyagi, pagtitipid at wastong
pamamahala sa naimpok? Ipaliwanag.
c. Paano ito makakatulong sa tao at sa lipunan na kaniyang kinabibilangan?
Ipaliwanag.
d. Humanap ng kapareha at ibahagi ang naging sagot.
5. Sa bahaging ito pa lamang ay mahalaga na matiyak na nagagabayan na ang
mga mag-aaral sa pagbuo ng batayang konsepto ng aralin.
Tandaan:
GawainSa2 bahaging ito kinakailangan na lumutang sa kaisipan at puso
ng mag-aaral ang kahalagahan ng kasipagan at pagpupunyagi sapagkat
magagamit nila ang mga ito sa kanilang paggawa.
DRAFT
March 31, 2014
D. PAGPAPALALIM

1. Ipabasa sa mga mag-aaral ang sanaysay sa loob ng 15 minuto.

2. Mas mabuti kung magsasagawa ng malikhaing presentasyon tulad ng pagrerecord
ng sanaysay upang maging kawili-wili ito sa mga mag-aaral at mapukaw ang
kanilang interes o atensyon.
5. Himukin ang mag-aaral na maging malikhain sa kanilang isasagawang
presentasyon.
6. Matapos mabigyan ng pagkakataon ang bawat pangkat na makapagbigay ng
kanilang presentasyon ay itanong ang mga tanong sa bahaging Tayahin ang Iyong
Pag-unawa.
7. Pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa tayahin ang iyong pag-unawa.
Ipasulat ang sagot sa kuwaderno.

8. Magkakaroon ng malayang talakayan.
paghinuha ng Batayang Konsepto.
10. Pasagutan ang Paghinuha sa Batayang Konsepto. Pagawin ang mag-aaral ng
graphic organizer mula sa nahinuha sa binasa. Kailangan na masagot ang
mahalagang tanong na: Bakit mahalaga ang pagbuo ng Personal na Pahayag ng
Misyon sa Buhay.
11. Ipalagay ito sa short bond paper.
12. Matapos gawin ay tumawag ng mag-aaral na magpapakita ng kanilang ginawa sa
klase.
Pagganap
Sasabihin ng guro:
Ngayon ay nabatid mo ang kahalagahan ng kasipagan, pagpupunyagi, pagtitipid at
DRAFT
wastong pamamahala sa naimpok. Ito ay makatutulong sa iyo upang mapaunlad mo ang
iyong sarili at ang iyong lipunan.
1. Maghanap ng isang manggagawa na nagpapakita ng kasipagan, pagpupunyagi,

pagtitipid at wastong pamamahala sa naimpok. Kapanayamin sila at ipakuwento ang
kanilang mga naging karanasan sa kanilang trabaho at paano sila naging
March 31, 2014

matagumpay.
2. Bigyan ng sapat na araw sa pagsasagawa ng panayam.
3. Maaaring ang kanilang kapanayamin ay isang guro, kapitbahay, magulang at iba pa.
4. Ipalista sa kuwaderno ang mga bagay na kanilang napulot sa kanilang isinagawang
panayam at kung paano ito makatutulong sa kanila.
Pagninilay
1. Sa bahaging ito, mahalaga na magkaroon ng tahimik na kapaligiran upang mas

maging makabuluhan ang isasagawang pagninilay.
2. Ipasusulat ito sa kanilang journal.
3. Bago magsimula ay Ipaskil sa pisara ang gabay na tanong upang maging
maganda ang daloy ng pagninilay.
4. Gabay na Tanong:
a. Bakit mahalaga ang kasipagan, pagpupunyagi, pagtitipid at wastong
pamamahala sa naimpok?
b. Paano ito makatutulong sa iyong sarili at lipunang pag-unalad?

Pagsasabuhay
Panuto
1. Pagawain ang mag-aaral ng Chart ng kanilang gawain araw-araw.

2. Sa loob ng Chart ay ipasulat ang mga hakbang na gagawin upang matupad ang
itinakdang mithiin ng mayroong kasipagan at pagpupunyagi.
3. Magpakita ng mga patunay na naisagawa ang gawain na itinakda.
4. Paggawain ng daily log upang makita kung nagagawa ng may kasipagan ang isang
gawain.
DRAFT
March 31, 2014

DRAFT
March 31, 2014

Ikatlong Markahan
PAMAMAHALA NG PAGGAMIT NG ORAS
I. Pag-uugnay ng mga Pamantayan sa Pagkatuto at mga Kasayanang
Pampagkatuto

Pamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahan sa
pamamahala ng paggamit ng oras.
Pamantayan sa Pagganap: Natataya ng mag-aaral ang sariling kakayahan sa

pamamahala sa oras batay sa pagsasagawa ng mga gawain na nasa kanyang iskedyul
ng mga gawain.
DRAFT
Batayang Konsepto
aaral?
Napatutunayang ang pamamahala ng oras ay kailangan sa kaayusan ng paggawa
upang magampanan ang mga tungkulin nang may prayoritisasyon.
March 31, 2014

Natataya ang sariling kakayahan sa pamamahala sa oras batay sa pagsasagawa

ng mga gawain na nasa kanyang iskedyul ng mga gawain.
Kakayahan
Nakapagtatala sa journal ng mga pagkakataong napamahalaan ang oras.
Kaalaman
Naipapaliwanag ang kahalagahan ng pamamahala ng paggamit ng oras.
Pahina1
Mga Kakayahang Pampagkatuto: Pagtatasa:
KP1: Naipaliliwanag ang kahalagahan ng KP1: Pagsusuri sa Binasang Kwento

pamamahala ng paggamit ng oras. (Gawain 1: Si Haria)
Pagtukoy sa Halaga ng Oras
(Kaban ng Yaman)
KP2: Nakapagtatala sa journal ng mga KP2: Pagtatala kung paano ginagamit

pagkakataong napamahalaan ang oras. ang 24 Oras
Pakikipagbahagi (Dyad)
KP3: Napatutunayang ang pamamahala ng KP3: Paghinuha ng Batayang
DRAFT
oras ay kailangan sa kaayusan ng paggawa Konsepto gamit ang isang
paglalarawan (24 Oras na may K)
upang magampanan ang mga tungkulin
nang may prayoritisasyon.
March 31, 2014

KP4: Paggawa nang Plano at kung
KP4: Natataya ang sariling kakayahan sa ano ang nasa Talaarawan
pamamahala sa oras batay sa
pagsasagawa ng mga gawain na nasa
kanyang iskedyul ng mga gawain.
Pahina2

1. Talakayin ang panimula sa pahina 1. Mahalagang maiugnay ang kasalukuyang
markahan sa mga nakaraang aralin sa una at ikalawang markahan upang
maipaunawa sa mga mag-aaral ang halaga ng pagkatuto mula sa mga ito.
2. Mahalagang mapukaw ang isipan at damdamin ng mga mag-aaral sa panimula
pa lamang upang matiyak na mapanatili ang kanilang interes at atensyon para sa
pagsasagawa ng mga gawain.
pampagkatuto para sa Modyul 12.
Sabihin: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning binasa?
Tandaan: Hindi binanggit sa Modyul sa Pagkatuto ang kabuuan ng K.P.3 upang

DRAFT
Mahalagang matiyak na sa pagdaloy ng mga gawain at kabuuan ng aralin mahihinuha
ng mga mag-aaral ang batayang konsepto.
March 31, 2014

B. PAUNANG PAGTATAYA
1. Ipagawa ang Gawain 1 sa bahaging Paunang Pagtataya sa pahina 2-4 ng

Modyul 12.
2. Ipabasa ng mabuti ang panuto. Mas makakabuti kung makapaglalaan ng
kopya ng “Checklist sa Pamamahala ng Oras” sa bawat mag-aaral. Ito ay
maaaring idikit sa kanilang EsP na kwaderno o sa kanilang journal.
Sabihin: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning
binasa?
3. Bigyan ng sapat na oras ang mga mag-aaral para sagutan ang “checklist”.
Ipabasa ng mabuti ang bawat aytem. Hikayatin silang maging totoo sa sarili
nila sa pagsagot ng Oo o Hindi. ( Maaaring 7-10 minuto ang ibigay na oras.)
4. Matapos sagutan ng mga mag-aaral ay ipabilang kung ilang sagot na Oo at
Hindi ang mayroon sila.
5. Itanong sa mga mag-aaral: Ayon sa inyong iskor, ano kaya ang
ipinakakahulugan nito?
Pahina3
6. Balikan kung ano ang paksa para sa modyul na ito.
7. Maaari silang hikayating magbahagi sa kanilang katabing kamag-aral tungkol
sa kanilang napagtantong kahulugan ng kanilang iskor. Bigyan ng sapat na
panahon ang mga mag-aaral.
8. Bilang guro or facilitator ng klase, marapat na umikot at makinig sa ilang mag-
aaral na nagbabahagi. Ipakita ang iyong interes sa pakikinig sa kanila. Kung
mayroong hindi nagbabahagi, kunin ang kanilang atensiyon at sabihan silang
maghanda sa pagbabahagi sa buong klase ng kanilang naunawaan sa
resulta ng checklist nila. Ipagpatuloy ang pagiikot at kumuha ng kaunting
ideya na maaari mong ibahagi sa buong klase.
9. Matapos ang naitakdang oras, magbigay ng kaunting “feedback” sa mga
narininig. Sa pagpapatuloy, sabihin sa lahat na ito ay Paunang Pagtataya pa
lamang ito.
10. Dito mo malalaman bilang kanilang guro kung gaano pinamamahalaan ng
DRAFT
bawat mag-aaral mo ang kanilang oras. Maibabahagi mo sa pagkakataong
palalim mo maaaring bigyang diin ang mga bagay-bagay na kinakailangan
pang matutunan ng mga mag-aaral.
March 31, 2014

C. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN
Gawain 1
Mga hakbang:
1. Ipabasa ang maikling kwento na pinamagatang, “Si Haria”.
2. Madaling unawain ang maikling kwento kaya para sa mag-aaral na
nasa ika-siyam na baitang, ito ay madali lang. Bigyan sila nang sapat
na oras.
3. Matapos mabasa ang maikling kwento, pasagutan kaagad ang mga
tanong na sumunod sa kanilang kuwaderno. Siguraduhin na
naunawaan na mabuti ng mga mag-aaral ang mga inilahad na tanong.
Gawain 2
Mga hakbang:
1. Bigyan ng kaunting paliwanag ang gawaing ito. Sa bahaging ito ay ang
pagpapahalaga sa oras bibigyan ng tuon. Gagamitin sa pagsasalarawan ng
Pahina4
kahalagahan ng oras ang baul at ginto. (May kaugnayan ito sa kasabihang, “Time is
gold.”)
2. Ipabasa ang naunang pangungusap bago ang panuto sa isang mag-aaral at saka
sabihin: Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
3. Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral upang makapag-isip at magawa
ang gawain.
4. Pasagutan din ang mga sumunod na katanungan sa kanilang kuwaderno.
5. Tiyaking magagamit ang pagkatuto sa mga nagdaang gawain upang maiugnay ito sa
mga susunod na gawain.
6. Maaaring basahin ang nasa kahong ito na mag-uugnay sa susunod na gawain.
Ang taong may pagpapahalaga sa oras ay may pagpapahalaga sa kaayusan.
D. PAGLINANG NG MGA KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-
DRAFT
UNAWA
1. Maaaring simulan ang bahaging ito sa pamamagitan ng pagbabalik-tanaw sa mga
gawaing natapos. Mahalagang matiyak na nanatili ang pagkatuto sa mga mag-aaral
upang matiyak na maiuugnay nila ang pagkatuto rito sa susunod na gawain.
March 31, 2014

2. Matapos ito ay ipagawa sa kanila ang gawain 1, “24 Oras” sa pahina 4-5 ng
bahaging Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan at Pag-unawa.
3. Ipabasa sa isang mag-aaral ang panuto at saka sabihin: Mayroon bang kailangang
linawin sa Panuto lalong lalo na sa kategorya ng mga gawain?
4. Kung wala ng tanong, bigyan na ng sapat na panahon ang mag-aaral upang
gumawa ng pie graph.
5. Matapos nilang mabuo ang pie ay pasagutan ang mga tanong na sumunod.
6. Matapos nito ay isagawa ang Gawain 2 , ang pakikipag-dyad.
7. Ibahagi sa mag-aaral ang krayteriya sa pagbabahagi.
8. Pagnakatapos na sila sa kanilang dyad, magbahagi na kaunting paliwanag o di kaya
sabihin ito:
Ang oras kapag ito ay lumipas ay hindi na maaaring ibalik. Minsan lamang
daraan ang pagkakataon sa iyo ay bigay, kaya naman ituring mong isang
yaman ang bawat sandali.
Pahina5
E. PAGPAPALALIM

Takdang Aralin.
Mga Hakbang:
1. Magkaroon ng brainstorming tungkol sa nabasa nila sa bahagi ng Panimula o
unang bahagi ng sanaysay.
2. Maghanda ng meta-strips na ipapamigay sa bawat isang mag-aaral.
3. Ang mga meta-strips ay gagamitin ng mag-aaral para magbigay ng buod sa
nabasa nilang sanaysay.
4. Ibahagi sa mga mag-aaral ang mga paksang nakapaloob sa Pagpapalalalim.
Kung ano ang ibinigay mong paksa ay siyang gagawan nila ng pagbubuod.
5. Ang pagbubuod sa nabasa at naunawaan nila ay maaring nasa anyong:
DRAFT
a. Cartoon
b. Parirala o pangungusap
c. Simbolismo
6. Ang pagtalakay sa Pagpapalalim ay manggagaling sa mga mag-aarl. Bilang guro
nila, gagabayan mo sila kung tama ang magkakaunawa at pagbabahagi nila.
March 31, 2014

7. Bigyang buhay ang bahagi ng Pagpapalalim na ito hanggang sa huling bahagi
nito.
8. Kung wala na silang ibig liwanagin, itanong ang mga tanong sa bahaging
Tayahin ang Iyong Pag-unawa sa pahina 12.
paghinuha ng Batayang Konsepto. Maaaring magdagdag ng mga tanong kung ito
ang makatutulong upang mas mahinuha ng mga mag-aaral ang konsepto.

1. Sa pahina 12, ipabasa sa mga mag-aaral ang panuto at sabihin: Mayroon bang
hindi malinaw sa panuto?
2. Magpaskil sa pisara ng katulad na paglalarawan sa pahina 13 na nasa modyul.
3. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagbuo ng batayang konsepto. Tumawag ng
ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng nabuong konsepto.
Pahina6
Patnubay: Naghanda ang mga manunulat ng mga batayang konsepto upang magsilbing gabay sa
mga guro. Ngunit hindi hinahadlangan ang mga guro na gumawa ng batayang konsepto o di kaya
naman ay mga karagdagang konsepto na pinaniniwalaan na mahalagan ring maitanim sa puso at
isip ng mga mag-aaral.
Mahalaga lamang na ang bubuuing batayang konsepto ay tumutugon sa mga sumusunod na

pamantayan (EDUP-R):
Enduring. Hindi ito dapat niluluma ng panahon o di kaya naman ay maaring maaanod sa
pagbabago ng panahon.
Discipline-based. Ito ay nangangailangan ng matibay na batayan na mula sa malalim na pag-

aaral o pagsasaliksik. Sa EsP ang mga batayang disiplina ay Etika at Career Guidance.
Needs Uncoverage. Ito ay mapalalawak pa sa pamamagitan ng pagtalakay sa mga aralin. Ang

malaking konsepto ay maaarin pang mahimay sa maliliit na konsepto.
Potentially Engaging – nararapat na mapukaw nito ang interes at atensyon ng mga mag-aaral
upang matiyak na ito ay kanilang maaalala kahit pa lumipas ang matagal na panahon.
DRAFT
Relationship between two variables – ito ay dapat na pagsasalaysay ng relasyon ng dalawang
variable. Iwasan ang gumamit ng depinisyon sa pagbuo ng batayang konsepto.
Pag-uugnay ng Batayang Konsepto sa Pag-unlad Ko Bilang Tao
March 31, 2014

1. Napakahalaga ng bahaging ito. Dito pag-uugnayin ng mag-aaral ang Batayang
Konsepto sa kanyang paglago o pag-unlad bilang tao.
2. Ipabasa ng sabay-sabay ang mga ito:
- Ano ang kabuluhan ng Batayang Konsepto sa aking pag-unlad bilang tao?
- Ano-ano ang maaari kong gawin upang mailapat ang aking mga pagkatuto sa modyul
na ito?
3. Ang mga tanong ay pasagutan. Isulat sa kanilang journal

4. Kung may sapat na oras, mas marapat na maipahayag nila sa buong klase ang
kanilang sinasaloob.
F. PAGSASABUHAY NG MGA PAGKATUTO

Pagganap
Mga Hakbang:
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagganap sa pahina 13-
14.
Pahina7
2. Ipabasa nang tahimik sa mga mag-aaral ang paunang pangungusap at
panuto. Bigyan sila ng 3 minuto sa pagbasa.
3. Bigyan ng 15-25 minuto ang mga mag-aaral upang isagawa ang gawain.
4. Ipakita sa mga mag-aaral ang rubric kung paano mamarkahan ang Gawain.
Pagninilay
( Bahaging ito, maaaring hindi gawin sa silid-aralan ito. Kung may ibang lugar na tahimik sa
loob ng paaralan duon pumunta para makapagnilay ng mabuti ang mga bata.)
Mga Hakbang:
1. Maaaring ibigay ang gawaing ito bilang takdang aralin.
2. Ipabasa sa mga mag-aaral ang panuto na nasa pahina15 . Pagkatapos, sabihin:
Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?
3. Ipaalam sa mga mag-aaral kung paano mamarkahan ang gawain sa
pamamagitan ng pagpapaskil ng rubric ng pagtataya sa pisara.
DRAFT
sa harapan ng klase.
5. Mahalagang tapusin ang bahaging ito sa pamamagitan ng paglalahad sa mga
ibinahaging pagninilay at sa pagbalik sa batayang konsepto.
March 31, 2014

Pagsasabuhay
Paalala: Napakahalaga ngunit kritikal ang gawaing ito, maaari itong magbukas ng
mga sugat ng mag-aaral sa kanilang pamilya. Mahalagang tiyakin ang kahandaan
bago ito isagawa sa klase. Tiyakin na bilang guro ay magkakaroon ng bukas na isip
at puso sa pag-unawa ng indibdwal na kalagayan ng ugnayan sa pamilya ng mga
mag-aaral.
Mga Hakbang:
1. Ipagawa ang bahaging Pagsasabuhay sa pahina 15 ng module 12.
2. Ipabasa nang tahimik sa mga mag-aaral ang paunang mga salita sa
Pagsasabuhay sa loob ng 1 minuto.
3. Kasunod na ipabasa ang Panuto. Pagkatapos ay itanong kung malinaw para sa
kanila ang kababasang panuto.
4. Bigyang linaw kung may tanong sila para sa gawaing ito.
5. Ilahad sa klase ang rubric sa bahaging ito ng Pagsasabuhay.
Pahina8
6. Ipaliwanag na ang Magplano Agad Agad ay malaking tulong para magabayan
sila sa mga darating na panahon.
7. Sa pagtatapos ng modyul na ito, kumustahin ang mga mag-aaral. Itanong ito:
O, kumusta? Nagawa mo ba nang maayos ang mga gawain? Kung oo,

magpunta ka na sa susunod na Mopyul. Kung hindi, balikan mo ang mga gawain sa
modyul na ito. Hingin ang tulong o paggabay ng isang kamag-aral o guro.
8. Batiin ang mag-aaral sa katatapos na modyul. Iwan ang mga salitang ito sa
kanila:
Gising! Oras na para bigyan ng kaayusan ang buhay mo. Pamahalaan mo
ang iyong ORAS!
Susi sa Pagtatama
DRAFT
Paunang Pagtataya
Ang sagot ay naaayon sa indibidwal. Marapat lamang bigyan tuon ang mga sagot na
hindi dahil ito ang magiging daan para sa iyong pagbabago.
Mga Rubric
March 31, 2014

Rubric sa Pagganap – PAGSUBAYBAY sa IYONG ORAS
Natukoy ang mga Natukoy ang 8 o Natukoy ang Natukoy ang tatlo Isa o dalawang
gawain sa loob ng higt pang mga anim o pitong hanggang limang gawain lamang
24 oras. gawain sa loob gawain sa loob gawain sa loob ang natukoy.
ng 24 oras. ng 24 oras ng 24 oras.
Nagamit ang oras. Nagamit ang 12 Nagamit ang 9 - Nagamit ang 5 – Isa hanggat 4 na
oras o higit pa sa 11 oras sa loob 8 oras sa loob ng oras lamang ang
loob ng 24 oras ng 24 oras. 24 oras nagamit na oras
sa loob ng 24
oras.
Nagamit ng husto Mahusay na Nagamit ang Nagamit ang Nagamit ang
at wasto ang 24 nagamit ang oras ngunit may oras ngunit may oras ngunit mas
oras. oras. Walang munting minsanang malaki ang
nasayang na pagkukulang. kapabayaan. ginugol sa di-
oras. makabuluhang
bagay.
Total
Pahina9
Rubric sa Pagninilay
Natukoy ang mga Natukoy ang 8 o Natukoy ang anim Natukoy ang tatlo Isa o dalawang
gawain na higt pang mga o pitong gawain na hanggang limang gawain lamang ang
pinaglalaanan ng gawain na pinaglalaanan ng gawain na natukoy na
oras. pinaglalaanan ng oras pinaglalaanan ng pinaglalaanan ng
oras oras. oras
Naibahagi ang mga Nakapagbahagi Nakapagbahagi ng Nakapagbahagi ng Nakapagbahagi ng
gawain na nakapag- ng isang gawain dalawang gawain tatlong gawain na apat o higit pa na
aaksaya ng oras. na nakapag- na nakapag- nakapag-aaksaya gawain na
aaksaya ng oras aaksaya ng oras ng oras nakapag-aaksaya
ng oras
Nakabanggit ng Nakapagbanggit Nakapagbanggit ng Nakapagbanggit ng Isa lamang ang
konkretong paraan ng apat o higit tatlong paraan dalawang paraan nabanggit na
DRAFT
sa tamang pang paraan kung kung paano kung paano paraan kung paano
pamamahala ng paano pamamahalaan pamamahalaan pamamahalaan
oras. pamamahalaan ang oras ang oras ang oras
ang oras
Naging Mahusay dahil Naging May kapabayaan May kapabayaan
March 31, 2014

kapakipakinabang kapakipakinabang kapakipakinabang ka sa ilang mga ka sa paggamit ng
sa lahat ng gawain ka sa halos lahat ka ngunit may paggawain. oras.
ng gawain mo. aalinlangan sa mga
gawain.
TOTAL ISKOR
Pahina10
Rubric sa Pagsasabuhay– MAGPLANO AGAD AGAD
Natukoy ang Natukoy ang apat Natukoy ang Natukoy ang Isa lamang ang
layunin sa gawaing na layunin sa tatlong layunin sa dalawang layunin natukoy na
pagpaplano. gawaing gawaing sa gawaing layunin sa
pagpaplano pagpaplano pagpaplano gawaing
pagpaplano
Nailagay sa Nailagay sa Nailagay ang Nailagay ang Ika-apat lamang
talaarawan ang talaarawan ang tatlong ika-apat kalahati sa mga na bahagi ng
mga plano ng lahat ng planong na gawain sa gawain sa gawain ang
gawain. gawain. talaarawan. talaarawan. nailagay sa
talaarawan.
Nagawa ang plano Nagawa ang Tatlong ika-apat Kalahati ng Ika-apat na
sa loob ng isang lahat ng gawain (3/4) na gawain kabuuang bahagi lamang
linggo. sa talaarawan. ang naisagawa. gawain ang ng gawain ang
DRAFT
naisagawa. naisagawa.
TOTAL ISKOR
March 31, 2014
Pahina11
Ikaapat na Markahan
MGA PANSARILING SALIK SA PAGPILI NG TAMANG KURSONG
AKADEMIKO O TEKNIKAL-BOKASYONAL, SINING AT ISPORTS,
NEGOSYO O HANAPBUHAY

Pampagkatuto

unawa sa mga pansariling salik sa pagpili ng tamang kursong akademiko
o teknikal-bokasyonal, sining at isports, negosyo o hanapbuhay.
DRAFT
Pamantayan sa Pagganap: Nagtatakda ang mag-aaral ng sariling
tunguhin pagkatapos ng haiskul na naaayon sa taglay na mga talento,
pagpapahalaga, tunguhin at katayuang ekonomiya.
March 31, 2014

Batayang Konsepto
Ang pagiging tugma ng mga pansariling salik sa mga pangangailangan

(requirements) sa napiling kursong akademiko, teknikal-bokasyonal, sining
at isports, negosyo o hanapbuhay ay daan upang magkaroon ng
makabuluhang hanapbuhay o negosyo at matiyak ang pagiging produktibo
at pakikibahagi sa pagpapaunlad ng ekonomiya ng bansa.

Natutukoy ang kanyang mga paghahandang gagawin upang makamit ang

piniling kursong akademiko, teknikal-bokasyonal, sining at isports,
negosyo o hanapbuhay.
1
Kakayahan
Napagninilayan ang mga mahahalagang hakbang na ginawa upang

mapaunlad ang kanyang talento at kakayahan ayon sa kanyang hilig,
interes, kasanayan (skills) at mga pagpapahalaga
Kaalaman
Nakikilala ang mga pagbabago sa kanyang talento, kakayahan at hilig

(mula Baitang 7) at naiuugnay ang mga ito sa pipiliing kursong akademiko,
teknikal-bokasyonal, sining at isports, negosyo o hanapbuhay
DRAFT
KP 13.1: Naipaliwanag ang mga islogan at

KP 13. 1: Nakikilala ang mga pagbabago sa
naiugnay ito sa kalayaan na magpasya mula
kanyang talento, kakayahan at hilig (mula
sa mga pansariling salik sa pagpili ng kurso
March 31, 2014

Baitang 7) at naiuugnay ang mga ito sa
pipiliing kursong akademiko, teknikal- Naipahayag ang kakayahang
bokasyonal, sining at isports, negosyo o magpasya para sa sarili at malayang kilos-loob
hanapbuhay sa pagpili ng kukuning kurso
KP 13.2: Napagninilayan ang mga KP 13.2: Nakapagplano ng mga hakbangin

mahahalagang hakbang na ginawa upang para sa kursong kukunin sa pamamagitan ng
mapaunlad ang kanyang talento at kakayahan pagsusuri sa sarili (self-assessment) na
ayon sa kanyang hilig, interes, kasanayan magiging batayan sa pagpili ng tamang kurso o
(skills) at mga pagpapahalaga trabaho
KP 13.3: Napatutunayan na ang pagiging Natutukoy ang interes o hilig at mga

tugma ng mga pansariling salik sa mga kaugnay na trabaho o hanapbuhay upang
pangangailangan (requirements) sa napiling maging batayan sa pagpili ng tamang kurso
kursong akademiko, teknikal-bokasyonal,
sining at isports, negosyo o hanapbuhay ay KP 13.3: Pagpapaliwanag ng Batayang
daan upang magkaroon ng makabuluhang Konsepto gamit ang graphic organizer
hanapbuhay o negosyo at matiyak ang
KP 13.4: Pagsasagawa ng heksagon ng mga
pagiging produktibo at pakikibahagi sa
interes at hilig at ang paraan ng pagbalanse
pagpapaunlad ng ekonomiya ng bansa
dito
KP13.4: Natutukoy ang mga paghahandang Pagninilay sa mga natukoy na interes/hilig,

gagawin upang makamit ang piniling kursong kasanayan, talento, mga pagpapahalaga at
akademiko, teknikal-bokasyonal, sining at mithiin sa buhay bilang paghahanda sa
isports, negosyo o hanapbuhay (Hal., pagkuha paghahanap- buhay
ng impormasyon at pag-unawa sa mga tracks
Pagbubuo ng Plano gamit ang Force Field
sa Senior High School)
Analysis
2
1. Talakayin ang panimula sa pahina1 ng Modyul 13. Mahalagang mabigyan ang

mag-aaral ng maikling introduksyon sa kabuuan ng ikaapat na markahan sa
pamamagitan ng pahayag na makikita sa unang pahina ng modyul na ito.
2. Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 1 at 2. Isa-isahin ang mga layuning
pampagkatuto (kasanayang pampagkatuto) para sa Modyul 13.
3. Isa-isahin ang mga layuning pampagkatuto (kasanayang pampagkatuto) para sa
Modyul 1.
DRAFT
March 31, 2014

Paunang Pagtataya

2. Ipaunawa sa mga mag-aaral ang layunin sa pagbibigay ng Paunang Pagtataya.
linawin sa Panuto?
4. Maglaan ng 10 minuto para sa Pagtataya. Pagkatapos, iwasto ang kanilang mga
sagot.
5. Gamiting gabay ang resulta ng Pagsusulit upang mataya ang mga kasanayang
nangangailangan ng mas malalim na pagtalakay.
6. Palagdaan sa mag-aaral ang ginawang pagtataya at atasan silang itabi ito upang
magamit sa paghahambing sa Panghuling Pagsusulit.
3

panlahat.
Gawain 1
Panuto?
DRAFT
3. Paghahanda sa mga mag-aaral na magbalik-tanaw sa kanilang mga piniling
kurso noong nasa Baitang 7 at mga pagbabagong natukoy mula sa mga
pansariling salik sa pagpili ng kurso – talento, kasanayan (skills), hilig,
pagpapahalaga, katayuang pinansyal at mithiin
4. Bigyan ang mag-aaral ng panahon na magbalik-tanaw at magbahaginan
March 31, 2014

Gawain 2
1. Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral na maisagawa ang unang
Gawain
2. Hikayatin ang mga mag-aaral na gamitin ang kanilang mapanuring kaisipan
sa pagpapahayag sa mga islogan.
3. Maglaan ng panahon upang makapagbahagi ang ilang piling mag-aaral sa
klase ng kanilang awput.
4. Talakayin ang mga tanong na inihanda sa pahina 5.
Gawain 3
2. Bigyan ng 10 minuto ang mga mag-aaral upang maisagawa ang gawain.
3. Pagkatapos ay hayaan silang magbigay ng kanilang mga saloobin hinggil sa
mga sitwasyon nila sa kasalukuyan na nagamit ang kanilang kakayahan na
4
mag-isip at malayang kilos loob. Atasan silang itala ang mga ito sa kanilang
mga kuwaderno.
4. Gamiting gabay ang mga inihandang halimbawa.
5. Pag-usapan sa klase ang mga inihandang tanong.

AT PAG-UNAWA
1. Simulan ang panlinang na gawain sa pamamagitan ng pagbibigay-tuon sa

kahalagahan ng pagsusuri ng sarili (self-assessment) bilang unang hakbang sa
maayos na pagpili ng kukuning kurso.
2. Pukawin ang interes ng klase sa pamamagitan ng tanong na: Tukoy mo na ba
DRAFT
ang iyong mga interes o hilig? Kilala mo na rin ba ang mga uri ng kurso o
trabaho na kaugnay ng mga bagay na kinawiwilihan o kinagigiliwan mong gawin?
Pagkatapos, ipabasa sa isang mag-aaral ang Panuto at saka sabihin: Mayroon
bang kailangang linawin sa Panuto?
March 31, 2014

3. Magsimula sa Gawain 1 pati ang pamagat nito. Ipabasa ang deskripsyon ng
Gawain 1 sa pahina 7.
4. Bigyan ang mag-aaral ng 15 minuto upang tapusin ang gawain. Matapos
mabigyan sila ng sapat na panahon, ay maglaan ng panahon upang talakayin
ang kanilang mga sagot na inilagay sa kuwaderno.
5. Mahalagang masagutan ng mag-aaral ang mga tanong pagkatapos ng bawat
gawain.
Batayang Konsepto.
D. PAGPAPALALIM
1. Ginawang simple ang pagtalakay sa bahagi ng pagpapalalim. Binigyang-tuon

ang mag-aaral na pumili ng malaya dahil siya ay may kakayahang mag-isip at
malayang kilos-loo sa pagsasagawa ng piniling pasya.
5
2. Bigyang-diin ang anim na pansariling salik sa pagpili ng tamang kursong
akademiko o teknikal-bokasyonal, sining at isports, negosyo o hanapbuhay sa
pagtuntong sa Senior High (Baitang 11-12)

bilang takdang-aralin o kaya naman ay lumikha ng malikhaing presentasyon upang
3. Iminumungkahing gamitin ang pagkamalikhain upang hindi maging kabagot-bagot

para sa mag-aaral ang bahaging ito. Ito ang mahalagang nilalaman ng aralin dahil
ito ang magbibigay ng mga etikal na konsepto para sa paksa.
4. Mahalagang tiyakin na ang mga mag-aaral ang makatutuklas ng mga konsepto at
hindi lamang tuwirang ibibigay ng guro.
DRAFT
bahagi ng babasahin, nagsisilbing formative assessment ang mga ito. Mahalagang hindi
pilitin na matapos sa iisang araw ang pagtalakay dito upang hindi magkaroon ng
March 31, 2014



1. Pangkatin ang mga mag-aaral (maaaring lima hanggang anim na grupo)
2. Maaaring atasan ang mga mag-aaral na gumawa ng graphic organizer sa bahaging
ito. Ipasulat ito sa isang manila paper.
3. Tiyakin na nabigyang-tuon ang anim na pansariling salik sa pagpili ng tamang kurso
pagtuntong sa Senior High School.
6
4. Pagkatapos ay ipaskil sa pisara ng katulad na graphic organizer na nasa module o
maaari rin namang lumikha ng sariling graphic organizer.
5. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagbuo ng Batayang Konsepto. Tumawag ng ilang
mga mag-aaral na magbabahagi nito sa klase.
Pagganap
DRAFT
gawain.
2. Ipabasa sa klase ang panuto at gabayan sila sa pagsagot sa heksagon. Bigyan sila
ng tatlong minuto sa pagsagot.
March 31, 2014

4. Matapos silang bigyan ng panahon ay magkaroon ng maikling pagbabahaginan.
Pagninilay
2. Maaaring ibigay ang gawaing ito bilang takdang aralin. Maaari rin namang ipagawa
ito sa klase. Kung ipagagawa sa klase, atasan silang dalhin ang mga kinakailangang
kagamitan.
3. Ipabasa nang tahimik sa mag-aaral ang Panuto. Bigyan sila ng 3 minuto sa pagbasa.
Pagkatapos, sabihin: “Mayroon bang hindi malinaw sa Panuto?”
4. Bigyan ng sapat na oras ang mga mag-aaral upang isagawa sagutan ang tanong sa
pagninilay.
5. Sa klase, tumawag ng ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng kanilang sagot.
Pagsasabuhay
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang Force Field Analysis. Ipabasa ito ng tahimik at bigyan
sila ng panahon para pag-aralan ito.
7
2. Mahalagang matiyak na magabayan ang bawat mag-aaral sa pagbuo ng kanilang
Career Goal at gayundin ang mga puwersa (forces) sa pagtukoy ng mga
nakatutulong at nakasasagabal sa plano tungo sa mithiin sa buhay.
3. Bigyan ang mag-aaral ng pagkakataon na magbahagi ng kanilang nabuong Force
Field Analysis.
4. Maglaan ng sapat na panahon sa pagbabahagi ng output ng mga piling mag-aaral sa
klase.
pagkatuto sa Batayang Konsepto.
Susi sa Pagwawasto
DRAFT
1. d Knowledge
2. b Analysis
3. b Analysis
4. c Evaluation
March 31, 2014

5. c Analysis
6. c Knowledge
7. b Understanding
8. b Analysis
9. a Evaluation
10. b Analysis
8
DRAFT
March 31, 2014
9
Ikaapat na Markahan
PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAY
Pampagkatuto
ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay.
Pamantayan sa Pagganap: Nakabubo ang mag-aaral ng Personal na Pahayag ng Misyon sa

Buhay.
DRAFT
BATAYANG KONSEPTO
Napatutunayan na sa pamamagitan ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay

nagkakaroon ng malinaw na direksyon ang kurso o karera.
March 31, 2014

PAGSASABUHAY NG MGA
PAGKATUTO
Nakapagbubuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay.

Nakapagtatapos ng isang gawain o produkto na mayroong kalidad o kagalingan sa
KAKAYAHAN
paggawa
Natutukoy ang mga hakbang sa pagbuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa
Buhay.
KAALAMAN

Nakapagpapaliwanag ng kahalagahan ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay.

KP1: KP1:
Nakapagpapaliwanag ng kahalagahan ng Pagbibigay ng limang sitwasyon sa buhay

Personal na Pahayag ng Misyon sa na kung saan nagsagawa ng
Buhay. pagpapasya.
Paggawa ng Linya ng Buhay mula sa

pagpapasya na isinagawa sa mga
sitwasyon.
KP2: KP2:
Natutukoy ang mga hakbang sa pagbuo Pagsulat ng mga positibong katangian at

ng Personal na Pahayag ng Misyon sa pagpili mula sa isinulat ng isang
Buhay. pinakagustong katangian.
DRAFT
Pagsulat ng mga naranasang tagumpay
sa buhay sa loob ng kahon.
Pagkilala sa mga pagpapahalaga, mga

naging kontribusyon sa pamilya,
paaralan, pamayanan at simbahan.
March 31, 2014

Pagsukat sa mithiin sa buhay kung ito ay
pangmadalian o pangmatagalan.
Pagguhit sa television screen ng nais

mong mapanood sa iyong sarili.
KP3: KP3:
Pagbuo at pagpapaliwanag ng Batayang
Napatutunayan na sa pamamagitan ng
Konsepto.
pagbuo ng Personal na Pahayag ng
Misyon sa Buhay, nagkakaroon ng
malinaw na direksyon ang kurso o
karera.

KP4: KP4:
Nakapagbubuo ng Personal na Nagtataglay ng SMART ang nabuong

Pahayag ng Misyon sa Buhay. Personal na Pahayag ng Misyon sa
Buhay
Nakagawa ng talahanayan o matrix

upang maging tiyak ang bawat element
nito
Naging malikhain sa paggawa nito gamit

ang iba’t-ibang resources
DRAFT
Talakayin ang panimula sa pahina 1. Mahalagang maiugnay ang

kasalukuyang aralin sa modyul 13 upang maipaunawa sa mga mag-aaral ang halaga
March 31, 2014

ng pagkatuto mula sa mga ito. Mahalagang mapukaw ang isipan at damdamin ng mga
mag- aaral sa panimula pa lamang upang matiyak na mapanatili ang kanilang interes
at atensyon para sa pagsasagawa ng mga gawain.
Naranasan mo na bang pumunta sa isang lugar na hindi mo alam ang tamang daan
ng iyong pupuntahan? Paano kaya kung ikaw ay magkamali? Paano kung ikaw ay
maligaw? Ano kaya ang maaaring mangyari sa yo?
Sa modyul 13, natuklasan mo ang kahalagahan ng pagiging tugma ng iyong mga
personal na salik sa mga pangangailangan ng napili mong kurso. Ang pagtutugmang ito ay
isang tulong sa pagkakaroon mo ng makabuluhang trabaho at negosyo na makatutulong sa
pagiging produktibo mo at pakikibahagi sa pagpapaunlad ng ekonomiya ng ating bansa.
Layunin naman ng modyul na ito na magabayan ka upang magkaroon ng tamang
direksyon sa kurso o karera na iyong napili. Sa pamamagitan nito, makikita mo ang
kahalagahan nito sa iyong buhay at mula dito ay masasagot mo ang mahalagang tanong
na: Bakit mahalaga na makabuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay?
Handa ka na ba? Simulan mo na ang iyong paglalakbay patungo sa pagbuo ng
Personal na Misyon ng Iyong Buhay.

para sa Modyul 14.
Tandaan: Hindi binanggit sa Modyul sa Pagkatuto ang kabuuan ng ikatlong

Kasanayang Pampagkatuto (KP3) o titik c sa listahan ng mga layunin upang
Mahalagang matiyak na sa pagdaloy ng mga gawain at kabuuan ng aralin
mahihinuha ng mga mag-aaral ang batayang konsepto.
Sa modyul na ito, inaasahang maipamamalas mo ang sumusunod na

kaalaman, kakayahan, at pag-unawa:
a. Nakapagpapaliwanag ng kahalagahan ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay.
DRAFT
b. Natutukoy ang mga hakbang sa pagbuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay.
c. Napatutunayan na sa pamamagitan ng pagbuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa

Buhay, nagkakaroon ng malinaw na direksyon ang kurso o karera.
d. Nakapagbubuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay.
March 31, 2014

Narito ang mga kraytirya ng pagtataya ng awput sa KP 14.4
1. Nagtataglay ng SMART ang nabuong Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay.
2. Nakagawa ng talahanayan o matrix upang maging tiyak ang bawat element nito.
3. Naging malikhain sa paggawa nito gamit ang iba’t-ibang resources.
PAUNANG PAGTATAYA

pagtataya.

Gawain 1
1. Ipagawa ang Gawain 1 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman sa mga mag-aaral.

(Maaari rin itong ibigay bilang takda, ngunit tiyakin na lubusang naunawaan ng mga
mag-aaral ang panuto bago sila hayaang gawin ang gawain sa kanilang bahay.)
3. Tanungin ang mag-aaral kung mayroon ba na kailangan na linawin sa Panuto?
gawain.
Panuto:
1. Punan ang kolum ng mga sagot.

2. Magbigay ng limang sitwasyon sa buhay na kung saan nagsagawa ng pagpapasya.
DRAFT
3. Isulat sa mga sumusunod na kolum kung paano ito isinagawa, ano ang mabuting
naidulot ng isinagawang pagpapasya at hindi mabuting naidulot nito.
4. Matapos masagutan ay tanungin ang mga mag-aaral.
a. Ano ang natuklasan mo sa iyong sarili mula sa gawain?
b. Bakit mahalaga na magpasya ng tama? Ipaliwanag.
c. Mayroon ba itong magiging epekto sa iyong buhay sa hinaharap? Pangatwiranan
ang sagot.
March 31, 2014

Gawain 2
Panuto:
Gumawa ng Linya ng Buhay o Life Line.
 Isulat ang mga ginawang pagpapasya sa mga sitwason na naranasan

sa buhay.
 Tanungin ang mga mag-aaral.
1. Ano ang napansin mo sa Linya ng Iyong Buhay?
2. Mula sa iyong ginawa, nakikita mo ba na ang tinatahak mo ay ang tamang
direksyon na iyong nais na mangyari sa iyong buhay? Bakit?Ipaliwanag.
3. Sa iyong palagay, ano ang mangyayari kung ang isang tao ay mayroong
sinusundan na gabay sa kanyang buhay?
4. Paano ito makatutulong sa kanya? Ipaliwanag.
5. Mahalaga ba sa isang tao na magkaroon siya ng saligan na kanyang magiging
6. gabay sa kanyang ginagawang pagkilos at pagpapasya? Ipaliwanag.
7. Ano kaya ang tawagsa saligang ito?
8. Iguhit ang nais mong mapanood sa iyong sarili sa telebisyon screen.
9. Tanungin ang mag-aaral kung nasiyahan ba sila sa kanilang iginuhit.

Tandaan:
Sa bahaging ito, tatanggapin ng guro ang anomang sagot ng mag-aaral. Kung
sakaling mayroon silang maling kaisipan sa kahalagahan ng pagbuo ng
Personal na Pahayag ng Misyon sa buhay, ito ay itatama ng guro sa bahagi ng
Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan at Pag-unawa.
Gawain 1
Panuto:
DRAFT
2. Mahalagang matiyak na nanatili ang pagkatuto sa mga mag-aaral upang maiuugnay
nila ang mga ito sa susunod na gawain.
4. Ipasususlat sa loob ng puso ang mga taglay nilang katangian at mula sa mga naisulat
ay pipili ng isa na pinakagusto at ipasusulat ito sa loob ng pentagon.
5. Ipasusulat din ang mga tagumpay na kanilang naranasan noong mga nakaraang taon.
Maaring ang mga ito ay nangyari sa pamilya, paaralan, simbahan o pamayanan.
March 31, 2014

6. Pasagutan ang mga tanong at ipasulat ito sa kuwaderno.
7. Pagkatapos ng gawain, tumawag ng mga mag-aaral upang magbahagi ng kanilang
sagot. Magkaroon ng malayang talakayan sa klase.
8. Sa bahaging ito pa lamang ay mahalaga na matiyak na nagagabayan na ang mga mag-
aaral sa pagbuo ng batayang konsepto ng aralin.
Gawain 2
Tandaan:
Sa bahaging ito kinakailangan na lumutang sa kaisipan ng mag-
aaral ang kanilang mga katangian at mga naranasang tagumpay ay
magsisilbing gabay nila upang makabuo sila ng Personal na Pahayag ng
Misyon sa Buhay.
Gawain 2
Panuto:
1. Upang mas maunawaan ng mga mag-aaral ang maaaring maging bunga ng

2. Pagbuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay ay ipabasa na ang panuto
sa susunod na gawain.
3. Ipasulat sa loob ng ulap ang mga pagpapahalaga sa buhay.

4. Matapos maisulat ay papiliin sila ng isa na pinakamahalaga sa kanila at ipasulat ito
sa guhit sa tapat ng ulap.
5. Ipasulat sa loob ng kolum ang mga naging kontribusyon na naipakita na mayroong
kahusayan.
6. Matapos ang gawain ay isunod na isulat ang mithiin sa buhay sa loob ng
biloghaba.
7. Isulat din sa loob nito kung ang iyong mithiin sa buhay ay pangmatagalan o
pangmadalian.
8. Sa ibaba ay iguhit sa loob ng telebisyon screen.
9. Pasagutan ang mga sumusunod na tanong.
 Mula sa gawain, ano ang masasabi mo sa iyong sarili?
 Bakit mahalaga na suriin ang mga sumusunod
o Mga pagpapahalaga mo sa buhay
o Mga naging kontribusyon sa iyong pamilya, paaralan, pamayanan, at
simbahan.
o Mga mithiin sa buhay? Ipaliwanag.
10. Sa iyong palagay, paano ito makatutulong sa iyong pagpapasya? Ipaliwanag.
11. Magkakaroon ng malayang talakayan sa klase.
DRAFT
D. PAGPAPALALIM

March 31, 2014

1. Bago simulan ang pagpapalalim ay mabuti kung magpapaskil ang guro ng larawan ng isang
tao na hindi alam kung saan ang tamang daan sa kanyang pupuntahan.
2. Ipabasa sa mga mag-aaral ang sanaysay sa loob ng 15 minuto.
3. Mas mabuti kung magsasagawa ng malikhaing presentasyon tulad ng pagrerecord ng
sanaysay upang maging kawili-wili ito sa mga mag-aaral at mapukaw ang kanilang interes o
atensyon.
6. Himukin ang mag-aaral na maging malikhain sa kanilang isasagawang presentasyon.
7. Matapos mabigyan ng pagkakataon ang bawat pangkat na makapagbigay ng kanilang
presentasyon ay itanong ang mga tanong sa bahaging Tayahin ang Iyong Pag-unawa.
8. Pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa tayahin ang iyong pag-unawa. Ipasulat
ang sagot sa kuwaderno.
9. Magkakaroon ng malayang talakayan.
10. Mahalagang tiyakin na sa bahaging ito ay handa na ang mga mag-aaral sa paghinuha ng
Batayang Konsepto.
11. Pasagutan ang Paghinuha sa Batayang Konsepto. Pagawin ang mag-aaral ng graphic
organizer mula sa nahinuha sa binasa. Kailangan na masagot ang mahalagang tanong na:
Bakit mahalaga ang pagbuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay.
12. Ipalagay ito sa kuwaderno.
13. Matapos gawin ay tumawag ng mag-aaral na magpapakita ng kanilang ginawa sa klase.

Pagganap
Sasabihin ng guro:
Ngayon ay nabatid mo na ang pagbuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay ay

mahalaga. Ito ang iyong magiging saligan sa iyong buhay. Kung kaya sa bahaging ito ng aralin,
inaasahan na matutulungan ka upang makabuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay.
1. Pasagutan ang bahagi ng pagsasabuhay sa kuwaderno.

2. Bigyan ng sapat na oras ang mag-aaral upang makumpleto ang kanilang sagot.
Pagninilay
1. Sa bahaging ito, mahalaga na magkaroon ng tahimik na kapaligiran upang mas maging
makabuluhan ang isasagawang pagninilay.
DRAFT
2. Bago simulan ang pagsususlat ng pagninilay ay iparinig sa mag-aaral ang awit ni Leah
Salonga na may pamagat na: The Journey”. Maaari din na ipaawit ito sa mag-aaral.
3. Bago ito simulant ay ikondisyon na sila kung maari ay papikitin ang mga mag-aaral upang
lalo silang makapagnilay.
4. Matapos ang awit at muling ipadilat ang kanilang mga mata at pasulatin na sila ng
March 31, 2014

repleksyon.
5. Ipaskil sa pisara ang gabay na tanong upang maging maganda ang daloy ng pagninilay.
Gabay na Tanong:
a. Bakit kailangan ko na bumuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay?
b. Ano ang kahalagahan nito sa aking buhay?
6. Ipasulat ang sagot sa journal.
Pagsasabuhay
Panuto
1. Sa bahaging ito ay bubuo na ang mag-aaral ng kanilang Personal na Pahayag ng

Misyon sa Buhay.
2. Ipaskil sa pisara ang format ng talahanayan o matrix.
3. Sa paggawa ng mag-aaral ng talahanayan kailangan na ito ay may sinusunod na mga
hakbang, elemento, takdang oras o panahon.

Rubric sa Pagsasabuhay:
10 Puntos 7 Puntos 3 Puntos

1. Nakagawa ng post Nagawa ng maayos Nagawa ng Hindi naging malikhain
sa facebook o at malikhain ang maayos ngunit sa paggawa at hindi
nakapagdikit ng gawain. Naipakita ito hindi naipakita sa naipasa sa itinakdang
poster sa paligid na agad sa araw na guro sa itinakdang araw ng guro.
nag-aanayaya sa itinakda ng guro. araw.
mga kakilala lalo na
sa mga kabataan sa
lugar tungkol sa
pagboboluntaryo sa
proyekto na
nasimulan.
2. Nakapagpasa ng Nakapagpasa ng Nakapagpasa ng Nakapagpasa ngunit
mga larawan at mga larawan at mga larawan at hindi sapat ang larawan
dokumento bilang dokumento sa guro dokumento sa at dokumento. Hindi rin
patunay sa kanilang ng may kalinisan at guro ngunit hindi maayos at malinis ang
isinagawang pag- kagandahang taglay. maayos at malinis. gawain.
aanyaya.
3. Nakahikayat ng isa Nakahikayat at Nakapaghikayat Walang nahikayat
DRAFT
o dalawa na nais naisama ito sa ngunit hindi sapagkat kulang ang
magboluntaryo sa gawain ng tuloy- naisama sa oras na inilaan.
programa ng tuloy. gawain.
baranggay.
March 31, 2014

1.D 6. D
2. C 7. D
3. C 8. B
4. A 9. C
5. A 10. C

Ikaapat na Markahan
LOKAL AT GLOBAL NA DEMAND
Pampagkatuto

ng pagplano ng kursong akademiko o tekniklal-bokasyunal o negosyo bilang tugon sa
hamon ng bansa.
Pamantayan sa Pagganap: Nakabubuo ng mga trabahong mataas ang lokal at global na

demand na angkop sa taglay na mga talento at kakayahan, hilig, pagpapahalaga at mithiin.
DRAFT BATAYANG KONSEPTO
March 31, 2014

Napatutunayan na ang sapat (updated and accurate) na impormasyon tungkol sa mga
trabahong kailangan sa Pilipinas at sa ibang bansa ay makatutulong upang mapili at
mapaghandaan ang kursong akademiko, teknikal-bokasyonal, sining at isports, negosyo o
hanapbuhay na maaaring maging susi ng sariling tagumpay at ng pag-unlad ng ekonomiya
ng bansa.
PAGSASABUHAY NG MGA
PAGKATUTO

Nakabubuo ng profile ng mga trabahong mataas ang lokal at global na demand na angkop
sa taglay na mga talento at kakayahan, pagpapahalaga at tunguhin.
KAKAYAHAN
Nakikilala ang mga mapamimiliang kursong akademiko o teknikal-bokasyonal, negosyo o
hanapbuhay na angkop sa sariling talento, kakayahan at hilig.

KAALAMAN
Natutukoy ang mga trabahong may mataas na lokal at global na demand.
KP1: KP1:
Natutukoy ang mga trabahong may May mga larawang huhulaan ang
mataas na lokal at global na demand mga mag-aaral. Para pukawin ang
interes ng mga ito ginawa ito sa
pamamagitan ng laro. Pagkatapos
nilang mahulaan ang lahat ng
DRAFT
KP2: larawan, sasagutin nila ang mga
tanong na nasa modyul.
Nakikilala ang mga mapamimiliang
kursong akademiko o teknikal-
Isasaayos ng mga mag-aaral ang
bokasyonal, negosyo o hanapbuhay na
mga kaisipang nasa ikalawang
angkop sa sariling
gawain ayon sa pagkakasunod-
talento, kakayahan at hilig
sunod ng mga ito.
March 31, 2014

KP3:
KP2:
Napatutunayan na ang sapat (updated
Pagbabalik tanaw.
and accurate) na impormasyon tungkol
sa mga trabahong kailangan sa Pupunan ng sagot ang talahanayan
Pilipinas at sa ibang bansa ay na ayon sa mga gawaing karaniwang
makatutulong upang mapili at ginagawa.
mapaghandaan ang kursong
Sasagutin ang mga tanong na nasa
akademiko o teknikal-bokasyonal na
modyul.
maaaring maging susi ng sariling
tagumpay at ng pag-unlad ng
Ibabahagi ang sagot sa klase
ekonomiya ng bansa
KP3:
KP4: Pagbuo at pagpapaliwanag ng
Batayang Konsepto
Nakabubuo ng profile ng mga
trabahong mataas ang lokal at global
na demand na angkop sa taglay na
KP4:
mga talento at kakayahan,
pagpapahalaga at tunguhin Gagawa ang mga bata ng profile ng
mga “in demand” na trabaho sa
Pilinas at sa ibang bansa.

1. Bigyang pansin ang panimula ng pahina. Iugnay ang dalawang nakaraang aralin sa
bagong aralin upang maunawaan ng mga mag-aaral ang halaga ng pagkatuto sa mga
ito.
2. Makatutulong kung mapupukaw muna ang isipan at damdamin ng mga mag-aaral sa
panimula pa lamang upang matiyak na makukuha ang kanilang interes bago isagawa
ang mga gawain.
3. Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 1-2. Isa-sahin ang mga layuning pampagkatuto
para sa Modyul 15.
4. Sabihin: Pagkatapos basahin ng mga mag-aaral ang mga layunin, itanong kung may
DRAFT
Paalala: Mapapansin na hindi binanggit sa Modyul ang buong Layuning Pampagkatuto
bilang 3 upang ang mga mag-aaral mismo ang magkaroon ng sariling
pagkatuklas ng batayang konsepto mula sa mga gawain at sa kabuuan ng
aralin.
March 31, 2014

Paunang Pagtataya

4. Ipabasa ang panuto sa ikalawang bahagi ng paunang pagtataya sa pahina 3.
6. Pasagutan ang nalalabing mga bilang ng paunang pagtataya

panlahat.

Gawain 1
1. May mga larawang huhulaan ang mga mag-aaral, na ibinatay sa larong “4 Pics 1 Word”.
 Kung may mga kagamitang pang-ICT, makatutulong ang mga ito upang mapukaw
ang interes ng mag-aaral sa araling pag-aaralan.
 Maaari ring gumamit ng mga larawang ginupit mula sa mga lumang pahayagan.
 Maaari rin itong gawin sa pamamagitan ng larong “Pinoy Henyo”
Mga sagot sa bawat larawan
1. Computer games
2. Gawaing bahay
3. Office work
4. Pangingibang bansa
DRAFT
2. Pagkatapos nilang mahulaan ang lahat ng larawan, sasagutin nila ang mga tanong na
nasa modyul.
Gawain 2
1. Isasaayos ng mga mag-aaral ang mga kaisipang nasa ikalawang bahagi ng
March 31, 2014

gawain. Ipasulat ang sagot sa kwaderno.
Ang tamang pagkasunod-sunod ng mga kaisipan: c, f, h, a, d, b, e, g
Ang mga kaisipang isasaayos ng mga bata ay mga kaalamang nakapaloob sa mga
modyul na minsan nang napag-aralan.
Maaaring sabihin sa mga mag-aaral na…
Kung titignan at susuriin natin ang mga kaisipang inyong ipinag-sunod-sunod
mapapansin natin na ito ay ayon sa mga tema ng mga aralin na ating natalakay na… Ang
gawain mayroon tayo ay isang paraan ng pagbabalik-aral.
Gawain 1
Pagbabalik Tanaw
1. Bago isagawa ang gawain siguraduhing nakaupo ng maayos sa kani-kaniyang

upuan ang mga mag-aaral. Siguraduhing walang anomang magiging hadlang sa
gagawing pagbabalik tanaw ng mga bata.

Mas makatutulong kung gagawin ang pagbabalik tanaw kung may saliw ng isang
instrumental na musika.
2. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagbabalik tanaw sa pamamagitan ng pagbasa sa mga

sumusunod na tanong:
a. Anong mga karaniwang gawain ang gusto mong ginagawa?
b. Ang mga gawain bang ito ay nagdudulot ng kasiyahan sa iyo? Bakit
c. May kaugnayan ba ang mga gawaing ito sa iyong hilig, talento at kakayahan?
Ipaliwanag.
d. Tugma ba ang mga gawaing ito sa iyong mithiin sa buhay? Pangatwiranan
e. Anong kurso ang sa palagay mo ang pwede mong kunin na may kaugnayan sa
trabaho o gawain na lagi mong ginagawa?
f. Sa anong larangan ba ito pwedeng ihanay, akademiko, sining at palakasan teknikal-
bokasyunal?
g. Naaayon ba ito sa pangangailan ng lipunan lima o sampung taon mula ngayon?
DRAFT
Gawain 2
1. Pupunan ng sagot ang talahanayan ayon sa mga gawaing karaniwang ginagawa.
March 31, 2014

2. Ipasulat ang sagot sa kuwaderno.
3. Ipabahagi sa klase ang ginawang gawain.
4. Ipasasagot ang mga sumusunod na tanong sa kwaderno:
a. Ano-anong mga gawain ang naitala?
Sa mga gawaing naitala alin ang mas marami:
a.1 Yung nagdudulot ng kasiyahan o hindi? Bakit kaya? Ipaliwanag.
a.2 Ayon sa hilig, talento at kakayahan? Bakit kaya? Ipaliwanag.
b. Sa aling larangan ang mas marami, ang sa akademiko, sining, palakasan o

teknikal-bokasyunal? Bakit kaya? Ipaliwanag.
c. Ano-ano ang masasabi mo sa naging resulta ng iyong gawain? Ipaliwanag
5. Ipatatala sa kuwaderno ang karanasan sa ginawang pagbabahagi.

D. PAGPAPALALIM

Takdang Aralin.
1. Tumawag ng isang mag-aaral at ipabasa ang maikling panimula sa pagpapalalim.

Pagkatapos, ipaliliwanag ito ng guro.
2. Ipabasa ng tahimik sa mga mag-aaral ang sanaysay. Maglaan ng 20 minuto upang
basahin nila ang sanaysay.
3. Pagkatapos, bumuo ng limang grupo na may pare-parehong talento, hilig, at kakayahan.
Bigyan ng sapat na oras ang bawat grupo upang ibahagi ang kanilang kaalaman tungkol
sa talent, hilig at kakayahan nila.
4. Itanong sa bawat grupo kung ano ang pagunawa mayroon sila sa sanaysay na binasa
ayon sa kanilang-kanya kanyang talento, hilig at kakayahan.
5. Pagkatapos ng pagbabahagi sa grupo, bigyan naman ng pagkakataon ang bawat grupo
DRAFT
na ibahagi sa klase ang kanilang naging karanasan sa pagbabahagi. Maaaring gawin
ang pagbabahaging ito sa isang uri ng presentasyon ayon sa talento, hilig at kakayahan
sila tungo sa trabahong gusto nila sa hinaharap.
6. Pagkatapos ng presentasyon, tumawag ng mga mag-aaral upang sagutin ang mga
tanong sa bahaging Tayahin ang Iyong Pag-unawa
March 31, 2014

1. Tumawag ng isang mag-aaral upang ipabasa ang panuto.

Pagkatapos, sabihin: Mayroon bang hindi naunawaan at nais linawin sa panuto?
2. Gumawa ng replika katulad ng nasa modyul at ipaskil ito sa pisara.
 Kung may kompyuter at LCD, mas makatutulong ang mga ito upang ipakita ang mga
iba’t ibang larawan na magsisilbing gabay upang mabuo ang Batayang Konsepto.
 Maaaring gumamit nang iba’t ibang larawan na magsisilbing gabay upang mabuo
ang Batayang Konsepto.
3. Pagkatapos, tumawag ng piling mag-aaral upang ibahagi ang kanilang nabuong
konsepto sa klase.
b. Ano-ano ang maaari kong gawin upang mailapat ang aking mga pagkatuto sa
modyul na ito?

Patnubay: Naghanda ang mga manunulat ng mga batayang konsepto upang
magsilbing gabay sa mga guro. Ngunit hindi hinahadlangan ang mga guro
na gumawa ng batayang konsepto o di kaya naman ay mga karagdagang
konsepto na pinaniniwalaan na mahalaga ring maitanim sa puso at isip ng
mga mag-aaral.


DRAFT
March 31, 2014

mag-aaral?
Halimbawa: nang maaaring isagot ng mag-aaralAng kursong kukunin ko ay kursong

malaki ang kita at pangangilangan sa Dubai, aangat ako, ang pamilya ko at ang bansa
ko sa pamamagitan ng buwis at kita ko.
Pagganap
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa Pagganap.

2. Tumawag ng isang mag-aaral upang ipabasa ang panuto ganoon din ang ibinigay na
halimbawa na magiging gabay nila sa pagsasagawa ng gawain.

Pagninilay
1. Gagawa ng reyalisasyon o pag-unawa sa kaisipang:
Ang pagpili ng tamang kursong akademiko, sining, palakasan, teknikal-bokasyunal at
maging pagnenegosyo o hanapbuhay ng isang tulad mo ay susi sa inaasam na
tagumpay at pag-unlad ng ekonomiya.
Pagsasabuhay
1. Pasagutan sa mga mag-aaral sa kanilang journal notebook ang bahaging Pagsasabuhay.

2. Tumawag ng isang mag-aaral upang basahin ang panuto. Pagkatapos, itanong kung
naunawaan ito ng mga mag-aaral.
Unang Bahagi Kasanayan Ikalawang Bahagi Kasanayan

1. C Analysis 6. BAM/Tech Voc Evaluation
DRAFT
2. B Evaluation 7. BAM Analysis
3. B Evaluation 8. Tech-Voc Analysis
4. D Evaluation 9. HESS Analysis
5. C Analysis 10. Tech-Voc Analysis
March 31, 2014

Rubric sa Pagbuo ng Profile ng mga Trabahong Mataas ang Lokal at Global na Demand na
Angkop sa Taglay na mga Talento, Kakayahan, Dagpapahalaga at Mithiin
Lubos na Kasiya- Kasiya-siya Hindi Kasiya-
Kraytirya siya (2) siya
(3) (1)
Ang mga trabahong isinulat ay ayon sa
pinakahuling listahan mula sa DOLE.
Ang taglay na talento at kakayahan ay ayon
sa trabahong pinili.
Ang mga pagpapahalagang kailangan ay
ayon sa moral na batayan ng paggawa.
Ang mga mithiing isasabuhay ay
makatotohanan at akma sa trabahong pinili.
Ang mga hakbang na isasakilos ay akma sa
trabahong pinili ayon sa talento at
kakayahang taglay.
Ang trabahong pinili ay tugma sa
panawagan ng bansa bilang pagtugon sa
kaunlarang inaasam ng lipunan.

DRAFT
March 31, 2014

Gabay sa Pagtuturo
EsP Baitang 9
Ikaapat na Markahan
MODYUL 16: PAGHAHANDA SA MINIMITHING URI NG PAMUMUHAY
Pamantayang Pangnilalaman:
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa mabuting pagpili

at sa halaga nito sa pagpili ng kurso o negosyo; konsepto ng career exploration; at ang
halaga ng pagpili ng track at stream sa senior high school bilang unang hakbang sa
pagkakamit ng minimithing uri ng pamumuhay.
BATAYANG KONSEPTO

aaral?
Napangangatwiranan na para sa isang mag-aaral sa Baitang 9, ang tamang pagpili
DRAFT
ng track at stream sa senior high school ay pangunahin sa mahahalagang paghahanda
tungo sa pagkakamit ng minimithing uri ng pamumuhay sa lipunan.
Ang tamang pagpili ay bunga ng mabuting pagpapasya; isang pagpapasya na pinili
sa pamimilian, napagnilayan, naisangguni, naunawaan, at naisagawa.
March 31, 2014

Ang uri ng pamumuhay sa lipunan ay dapat na tumutugon sa kabutihang panlahat.
PAGSASABUHAY NG MGA
PAGKATUTO
Nakapipili ng track at streamna kukunin sa senior high school, kursong akademiko o
teknikal bokasyonal at mga posisyon, trabaho at pagsasanay na maaring daanan upang
makarating sa minimithing uri ng pamumuhay.
KAKAYAHAN

Nasusuri ang pagkakatugma ng pamimiliang track at streamssasenior high school sa
kanyang mga pansariling salik, sa ninanais na negosyo o hanapbuhay, at sa inaasahang
local at global demand sa hinaharap.

Naipaliliwanag ang kahalagahan ng mabuting pagpapasya sa pagpili ng track o stream
sa senior high school 1
KP16.1: KP16.1:
Pupunan ng mag-aaral ang Tsart ng
Naipaliliwanag ang mga konsepto ng Pagsusuri ng Napiling Trabaho;
mabuting pagpapasya, career Magsusuri ng mga Anekdota tungko sa
exploration, mga pagbabago sa mundo iba’t ibang “career path”
ng paggawa at career path
KP16.2:
KP16.2: Gagawa ang mga mag-aaral ng “job
analysis”sa kanyanng napiling kurso o
Nasusuri ang pagkakatugma ng negosyo; at ng pagsusuri ng mga 21st
pamimiliang track at streamssasenior century skills” at mga hinihinging
high school sa kanyang mga kasanayan sa mga in-demand na
pansariling salik, sa ninanais na trabaho sa hinaharap
negosyo o hanapbuhay, at sa
inaasahang local at global demand sa KP16.3:
hinaharap.
Pagbuo at pagpapaliwanag ng
DRAFT
Batayang Konsepto
KP16.3:
Napangangatwiranan na para sa KP16.4:

isang mag-aaral sa Baitang 9, ang tamang
pagpili ng track at stream sa senior high Pagganap
school ay pangunahin sa mahahalagang
March 31, 2014

paghahanda tungo sa pagkakamit ng
Pupunan ng mag-aaral ang Tsart ng
minimithing uri ng pamumuhay sa lipunan.
Pagpili ng Track at Stream sa Senior
High School
Ang tamang pagpili ay bunga ng
mabuting pagpapasya; isang pagpapasya
na pinili sa pamimilian, napagnilayan, Pagninilay
naisangguni, naunawaan, at naisagawa.
Pagninilayan ang kasabihang “A journey
Ang uri ng pamumuhay sa lipunan ay of a thousand miles begins with a single
dapat na tumutugon sa kabutihang step”.
panlahat.
Pagsasabuhay
KP16.4:
Pagbuo ng Balangkas ng Career Path
Nakapipili ng track at streamna kukunin sa Tungo sa Pagkakamit ng Minimithing
senior high school, kursong akademiko o Uri ng Pamumuhay
teknikal bokasyonal at mga posisyon,
trabaho at pagsasanay na maaring daanan
I. Plano
upang ng Pagtuturo-Pagkatuto
makarating sa minimithing uri ng
pamumuhay
2
A. Panimula: (Ano ang Inaasahang Maipapamalas Mo?)
1. Magpaskill ng larawan ng isang taong nakatayo sa gitna ng isang

sangang-daan (Crossroad. Itanong:
 Ano ang ipinahihiwatig sa larawan?
 Anong mahahalagang pagpapasya ang iyong isasagawa
sajunior high school?
2. Itala ang mga naging sagot ng mga mag-aaral hanggang sa
mayroong magbanggit ng pagpili ng track o stream sa senior high
school.
3. Makatutulong kung mapupukaw mo ang isipan at damdamin ng
mgamag-aaral sa panimula pa lamang upang matiyak na
makukuha angkanilang interes bago isagawa ang mga gawain.
4. Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 1-2. Isa-sahin ang mga
layuning pampagkatuto para sa Modyul 16.
Sabihin: Pagkatapos basahin ng mga mag-aaral ang mga layunin, itanong kung may
DRAFT
Paalala: Mapapansin na hindi binanggit sa Modyul ang buong Layuning
Pampagkatuto bilang 3 upang ang mga mag-aaral mismo ang
magkaroon ng sariling pagkatuklas ng batayang konsepto mula sa mga
gawain at sa kabuuan ng aralin.
March 31, 2014PAUNANG PAGTATAYA
A. 2, 1, 4, 3, 5
B.
C. 1. b
2. a
3. d
4. c
3
PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN
Gawain 1:
1. Babalikan ng mag-aaral ang mga hakbang o gawaing ginawa niya
kaugnay ng pagpili ng kurso o negosyo balang-araw. Itatala niya ang mga
ito ayon sa panahon.
2. Nararapat na mabanggit dito ang mga naging gawain sa unang baitang at
sa mga naunang baitang. Maaring ipaalala ito sa kanila. Dapat ding
mabanggit dito ang mga gawaing pampaaralan na nilahukan kaugnay ng
pagpili ng kurso o negosyo. Halimbawa: Ang mga naging gawain noong
Career Guidance Week at ang pagkuha ng NCAE.
3. Mahalagang makilala ng bata na binibigyang halaga ng pamunuan ng
DRAFT
paaralan ang pagpili ng mga mag-aaral ng angkop na kurso o negosyo
Gawain 2: Ang Kahulugan ng Tagumpay
March 31, 2014

PAGLINANG NG MGA KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA
A. Career Exploration
1. Ipabasa at talakayin sa klase ang panimulang talata sa pahina 7.
2. Matapos ito ay ipaskil sa pisara ang inihanda na mga meta strips na kung
saan nakasulat ang mga sumusunod na salita:
Job Analysis
Key Employment Generators
3. Tumawag ng mga bata upang ibigay mulil ang mga kahulugan ng mga ito.
Gawain 1:Job Analysis
1. Mahalagang nakahanda na ang mga kagamitan na sa pagtuturo. Kung gagamit

ng internet sa klase, makabubuting lumipat sa computer laboratory o kaya’y
maihanda na ang LCD projector at compute na gagamitin.
4
2. Kung wala naman nito ay mas makatutulong kung gagawing takdang gawain
ang bahaging ito upang bigyan ang mga mag—aaral ng sapat na panahon
upang magkalap ng mga impormasyong kailangan nila. Halimbawa ay ang
pakikipagpanayam sa kanilang guidance counselor, ang pagsangguni sa mga
babasahin ng DOLE o TESDA o pakikipagpanayam sa mga taong
nagtagumpay sa kurso o negosyo na ninanais nila.
3. Talakayin sa klase ang mga naging sagot nila sa mga gabay na tanong sa
pahina 9.
Gawain 2: Ang 21st Century Skills at ang mga Key Employment Generators ng 21st
Century
1. Mahalagang maunawaan ng mga mag-aaral na ang mga trabahong in-demand

sa kasalukuyan at sa hinaharap ay mga trabahong nangangailangan ng 21st
DRAFT
Century Skills.
2. Ipagawa sa mga mag-aaral ang Gawain 2.
3. Pasagutan ang mga tanong sa pahina 14 at talakayin ito.
4. Ipabasa ang maikling sanaysay tungkol sa pagbabago ng estruktura ng
organisasyon
March 31, 2014

5. Mahalagang maunawaan ng mga mag-aaral na kinakailangan ang 21st century
skills sa mga kurso o trabahong akademiko o teknikal-bokasyunal at
pagnenegosyo. Sa gayon maunawaan nila ang halaga ng mga mga pag-aaral
at pagsasanay na ginagawa sa junior high school at ang gagawing paghahanda
sa senior high school ano man ang mapiling track o stream.
Gawain 3: Senior High School
1. Ipaabasa sa mga mag-aaral ang pag-uusap ng mga magkakaklase tungkol sa

senior high school
2. Mahalagang maunawaan ng mga mag-aaral kung ano ang senior high school
para sa Kurikulum ng K to 12
3. Ipaskil sa pisara ang mga sumunod na tanong sa pahina 18, pasagutan at
talakayin ang mga ito.
B. Career Path
1. Ipabasa ang panimulang talata sa pahina 18.
2. Ipaskil sa pisara ang meta strips kung saan nakasulat ang mga sumusunod
Career Path
Career Goal
3. Tumawag ng ilang mga mag-aaral upang ibigay ang mga kahulugan nito.
4. Ipagawa ang Gawain 4
5
5. Pasagutan sa kwaderno ang mga gabay na tanong sa pahina 19
6. Ipabasa ang maikling sanaysay tungkol saCareer Path.
Maari ring magdownload ng video sa You Tube na tumatalakay tungkol

sa kahulugan at iba’t ibang uri ng Career Pathmaari ring magpalabas ng video
na nagpapakita ng isang halimbawa ng career path. Maraming maaring
pagpilian bagama’t ang lahat ng ito ay nasa wikang Ingles, maari itong
magamit kung isasalin sa Pilipino ang dubbing o voice over o kaya’y lalagyan
ng sub-title sa Pilipino.
7. Ipaskil at pasagutan sa mga bata ang tanong sa loob ng speech buble.
PAGPAPALALIM

DRAFT
1. Ipabasa sa mga mag-aaral ang unang apat na talata sa sanaysay.
Maari ring i-download mula sa You Tube ang “Did You Know” ni Karl Fisch
at ipapanood ito sa mga mag-aaral.
2. Ipaskil sa pisara ang unang tatlong tanong sa bahaging Tayahin ang Iyong
March 31, 2014

Pag-unawa sa pahina 28.
3. Talakayin ang mga naging sagot ng mag-aaral.
4. Bumuo ng apat na grupo.Maaring ipalaro ang “The Boat is Sinking” o kaya
nama’y ang modified paper dance. Pareho lamang ang konsepto ng
dalawang larong ito. Ang pagkakaiba lamang ay magpapangkat ang mga
mag-aaral sa ibabaw ng dyaryo. Ang mahalaga ay maging kasiya-siya ang
bahaging ito bilang pagganyak.
5. Ipabasa sa unang pangkat ang bahaging tungkol sa 21st Century Skills, sa
ikalawa ang Pangarap at Personal Mission Statement, sa ikatlong pangkat, ng
Mithiin o Goal, sa ikaapat na pangkat ay Mga Hakbang sa Paggawa ng
Mabuting Pasya.
6. Ipakikita ng bawa’t pangkat ang kanilang pag-unawa sa konsepto o mga
konsepto sa binasang bahagi ng sanaysay sa pamamagitan ng malikhaing
pamamaraan.
Unang Pangkat – Rap o Chant
Ikalawang Pangkat –Acrostics
Ikatlong Pangkat – Role Playing
6
Ikaapat na Pangkat – Newscast o Pagbabalita
7. Pagkatapos ng presentasyon, tumawag ng mga mag-aaral upang sagutin ang
mga tanong sa bahaging Tayahin ang Iyong Pag-unawa.
1. Tumawag ng isang mag-aaral upang ipabasa ang panuto. Pagkatapos,

sabihin: Mayroon bang hindi naunawaan at nais linawin sa panuto?
2. Gumawa ng replica katulad ng nasa modyul at ipaskil ito sa pisara.
3. Maaaring gabayan ang mga mag-aaral sa pagbuo ng batayang konsepto.
Pagkatapos, tumawag ng piling mag-aaral upang ibahagi ang kanilang
nabuong konsepto sa klase.
Patnubay: Naghanda ang mga manunulat ng mga batayang konsepto upang magsilbing
gabay sa mga guro. Ngunit hindi hinahadlangan ang mga guro na gumawa ng batayang
konsepto o di kaya naman ay mga karagdagang konsepto na pinaniniwalaan na mahalagan
DRAFT
ring maitanim sa puso at isip ng mga mag-aaral.

March 31, 2014


mag-aaral?
Ang taglay kong pagpapahalaga, pagiging malikhain at kagalingan sa paggawa ay

makakatulong upang makagawa ng isang produkto o gawain na mag-aangat sa akin,
pamilya, kapwa at bansa sa kabuuan.
7
b. Ano-ano ang maaari kong gawin upang mailapat ang aking mga pagkatuto
sa modyul na ito?
Rubrik para sa Ginawang Presentasyon

Magaling ang partisipasyon,
paghahanda, at ginawang
presentasyon ng grupo
Magaling ang pagganap
ng bawat miyembro sa
papel na ginagampanan
DRAFT
Magaling ang
pamamaraang
ginamit upang maipakita
ang boses,kilos, at
kagalingan ng bawat grupo
Magaling ang ipinamalas na
imahinasyon at
March 31, 2014

pagkamalikhain sa
ginawang pagtatanghal ng
grupo
Naipakita ang pag-unawa
sa konseptong kanilang
ipinakita
PAGSASABUHAY NG MGA PAGKATUTO
Pagganap
1. Pupunan ng mga mag-aaral ang Tsart ng Pagpili ng Track o Stream sa Senior
High school
2. Upang mapunan ito kinakailangang ilapat ng mag-aaral ang kanyang pag-unawa
sa mga hakbang sa paggawa ng mabuting pasya. Kailangan diin niya ng sapat
na impormasyon na hango sa job analysis sa naunang gawain
3. Maaring gamitin ang sumusunod na Rubrik sa Pagtataya upang tayahin ang
ginawang presentasyon
8
Pagninilay
4. Sa bahaging ito ay pagninilayan ng mag-aaral ang kasabihang “A journey of a
thousand miles begin with a single step.”
5. Dapat na mahinuha ng mag-aaral na ang pagpili ng angkop na track at
stream sa senior high school ang maaring unang hakbang niya sa kanyang
paglalakbay patungo sa kanyang minimithing uri ng pamumuhay.
Pagsasabuhay
6. Ipabasa ang panuto sa mga mag-aaral
7. Magpaskil sa pisara ng replica ng halimbawang mapa ng Career Path
8. Ipaliwanag ang halimbawang ginawa
9. Papunan sa mag-aaral ang mapa sa modyul
DRAFT
March 31, 2014

Edukasyon Sa Pagpapakatao Grade 9 Teacher's Guide

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Edukasyon Sa Pagpapakatao Grade 9 Teacher's Guide

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Edukasyon sa Pagpapakatao Baitang 9

I. Pag-uugnay ng mga Pamantayan sa Pagkatuto at mga

Mga Pamantayan sa Pagkatuto

Pamantayan sa Pagganap: Naisasagawa ng mag-aaral ang isang

Ang pagsisikap ng bawat tao na makamit at mapanatili ang kabutihang

March 31, 2014

Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto

Naisasagawa ang isang proyekto na makatutulong sa isang pamayanan o

Anong kakayahan ang dapat maipamalas tungo sa pag-unawa?

Nakapagsusuri ng mga halimbawa ng pagsasaalang-alang sa kabutihang

Anong kaalaman ang kailangan upang maipamalas ang pag-unawa?

Natutukoy ang mga elemento ng kabutihang panlahat

Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 9, Modyul 1 Pahina 1

Mga Kasanayang Pampagkatuto Pagtatasa

KP1: Natutukoy ang mga elemento KP1: Paglalarawan ng ideyal na

KP2: Nakapagsusuri ng mga KP2: Pagsusuri sa iba’t ibang

KP3: Napangangatwiranan na ang

KP4: Naisasagawa ang isang KP4: Pagsasagawa ng survey ng

March 31, 2014

. Pagsusuri ng mga pagkakataong

Paggawa ng quilt na naglalaman

Pagsasagawa ang isang proyekto

Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 9, Modyul 1 Pahina 2

A. ANO ANG INAASAHANG MAIPAMAMALAS MO?

1. Talakayin ang panimula sa pahina1 ng Modyul 1. Mahalagang maiugnay ang

2. Mahalagang mapukaw ang isipan at damdamin ng mga mag-aaral sa

Tandaan: Hindi binanggit sa Modyul sa Pagkatuto ang kabuuan ng KP3 upang

March 31, 2014

1. Pasagutan sa mga mag-aaral ang Paunang Pagtataya na nasa pahina 2.

Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 9, Modyul 1 Pahina 3

Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral na kung anoman ang maging

Pagkatapos ng Pagpapalalim, pasagutang muli sa mga mag-aaral ang pagtataya

B. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN

March 31, 2014

Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 9, Modyul 1 Pahina 4

C. PAGLINANG NG MGA KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA

1. Maaaring simulan ang bahaging ito sa pamamagitan ng pagbabalik-aral.

March 31, 2014

Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 9, Modyul 1 Pahina 5

March 31, 2014

Paalala: Makatutulong kung ang sanaysay ay ipababasa na sa mga mag-aaral

Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 9, Modyul 1 Pahina 6

Sa pagitan ng mga pagtalakay ay mayroong mga kahon na naglalaman ng mga

March 31, 2014

Paghinuha ng Batayang Konsepto

Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 9, Modyul 1 Pahina 7

E. PAGSASABUHAY NG MGA PAGKATUTO

March 31, 2014

Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 9, Modyul 1 Pahina 8

March 31, 2014

Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 9, Modyul 1 Pahina 9

Tamang Sagot Kasanayan (Batay sa Bloom’s Taxonomy)

March 31, 2014

Rubric para sa Gawain 1 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman

Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 9, Modyul 1 Pahina 10

Rubric para sa Gawain 1 sa bahaging Paglinang ng Kaalaman, Kasanayan at Pag-unawa

May malinaw na layunin o

Ang paksa sa hindi

March 31, 2014

Nalakipan ng angkop at Nalakipan ng angkop na May tangka na Hindi nalakipan ng

Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 9, Modyul 1 Pahina 11

March 31, 2014

Edukasyon sa Pagpapakatao, Baitang 9, Modyul 1 Pahina 12