CORPUS THOMISTICUM

Sancti Thomae de Aquino

Officium corporis Christi Sapientia
authenticitate dubium
Ad esperas
!"#$%&' Officium Sapientia( esp) # antiph) #
Antiphona) Sapientia aedificait sibi domum( e*cidit co+umnas
septem( immo+ait ictimas suas( miscuit inum et posuit
mensam suam)
Psa+mus
!"#$%#' Officium Sapientia( esp) # ps) #
,i*it dominus domino meo-
sede a de*tris meis
donec ponam inimicos tuos
scabi++um pedum tuorum)
.ir/am irtutis tuae
emittet dominus e* Sion)
,ominare in medio inimicorum tuorum)
Tecum principium in die irtutis tuae)
In sp+endoribus sanctorum(
e* utero( ante +uciferum( /enui te)
Iurait dominus( et non paenitebit eum-
tu es sacerdos in aeternum
secundum ordinem Me+chisedech)
,ominus a de*tris tuis)
Confre/it in die irae suae re/es)
Iudicabit in nationibus)
Imp+ebit cadaera)
Conquassabit capita in terra mu+torum)
,e torrente in ia bibet(
propterea e*a+tabit caput)
!"#$%0' Officium Sapientia( esp) # antiph) 0
Antiphona) Me+chisedech re* Sa+em( proferens panem et inum(
erat enim sacerdos ,ei summus( benedi*it Abrahae et ait-
benedictus Abraham ,eo e*ce+so qui creait cae+um et terram)
Psa+mus
!"#$%$' Officium Sapientia( esp) # ps) 0
Confitebor tibi( domine( in toto corde meo(
in consi+io iustorum et con/re/atione)
Ma/na opera domini(
e*quisita in omnes o+untates eius)
Confessio et ma/nificentia opus eius(
et iustitia eius manet in saecu+um saecu+i)
Memoriam fecit mirabi+ium suorum
misericors et miserator dominus)
1scam dedit timentibus se)
Memor erit in saecu+um testamenti sui)
.irtutem operum suorum adnuntiabit popu+o suo
ut det i++is hereditatem /entium)
Opera manuum eius eritas et iudicium)
2ide+ia omnia mandata eius(
confirmata in saecu+um saecu+i(
facta in eritate et aequitate)
Redemptionem misit popu+o suo)
Mandait in aeternum testamentum suum)
Sanctum et terribi+e nomen eius-
initium sapientiae timor domini(
inte++ectus bonus omnibus facientibus eum)
3audatio eius manet in saecu+um saecu+i)
!"#$%%' Officium Sapientia( esp) # antiph) $
Antiphona) Immo+abit haedum mu+titudo fi+iorum Israe+( et sumet
de san/uine eius ac ponent super utrumque postem et insuper
+iminaribus domorum( in quibus comedunt i++um)
Psa+mus
!"#$%4' Officium Sapientia( esp) # ps) $
Credidi( propter quod +ocutus sum-
e/o autem humi+iatus sum nimis)
1/o di*i in e*cessu meo-
omnis homo menda*)
5uid retribuam domino
pro omnibus quae retribuit mihi6
Ca+icem sa+utaris accipiam(
et nomen domini inocabo)
.ota mea domino reddam
coram omni popu+o eius)
Pretiosa in conspectu domini
mors sanctorum eius)
O domine( quia e/o serus tuus(
e/o serus tuus et fi+ius anci++ae tuae(
disrupisti incu+a mea)
Tibi sacrificabo hostiam +audis(
et in nomine domini inocabo)
.ota mea domino reddam
in conspectu omnis popu+i eius(
in atriis domus domini(
in medio tui( Hierusa+em)
!"#$%7' Officium Sapientia( esp) # antiph) %
Antiphona) 1t edent carnes nocte i++a assas i/ni et a89mos panes
cum +actucis a/restibus: non comedetis e* eo crudum quid nec
coctum aqua( sed assum tantum i/ni)
Psa+mus
!"#$%;' Officium Sapientia( esp) # ps) %
<eati omnes qui timent dominum(
qui ambu+ant in iis eius)
3abores manuum tuarum( quia manducabis(
beatus es( et bene tibi erit)
U*or tua sicut itis abundans
in +ateribus domus tuae)
2i+ii tui sicut noe++a o+iarum
in circuitu mensae tuae)
1cce sic benedicetur homo
qui timet dominum-
benedicat te dominus e* Sion(
et ideas bona Hierusa+em
omnibus diebus itae tuae(
et ideas fi+ios fi+iorum tuorum)
Pa* super Israhe+)
!"#$%=' Officium Sapientia( esp) # antiph) 4
Antiphona) P+uit i++is manna ad manducandum et panem cae+i
dedit eis: panem An/e+orum manducait homo( cibaria misit eis in
abundantiam)
Psa+mus
!"#$%"' Officium Sapientia( esp) # ps) 4
3auda( Hierusa+em( dominum)
3auda ,eum tuum( Sion(
quoniam confortait seras portarum tuarum)
<enedi*it fi+iis tuis in te
qui posuit fines tuos pacem(
et adipe frumenti satiat te(
qui emittit e+oquium suum terrae)
.e+ociter currit sermo eius)
5ui dat niem sicut +anam(
nebu+am sicut cinerem spar/it(
mittit crista++um suum sicut bucce++as-
ante faciem fri/oris eius( quis sustinebit6
1mittet erbum suum( et +iquefaciet ea)
2+abit spiritus eius( et f+uent aquae)
5ui adnuntiat erbum suum Iacob(
iustitias et iudicia sua Israhe+(
non fecit ta+iter omni nationi(
et iudicia sua non manifestait eis)
!"#$4&' Officium Sapientia( esp) # cap) #
Capitu+um) ,ominus Iesus Christus in qua nocte tradebatur(
accepit panem( et /ratias a/ens fre/it et di*it- accipite et
manducate- hoc est corpus meum quod pro obis tradetur: hoc
facite in meam commemorationem)
!"#$4#' Officium Sapientia( esp) # resp) #
R>) pro+) Cumque operuisset ros superficiem terrae apparuit in
so+itudine minutum et quasi pi+o tunsum in simi+itudinem pruinae
super terram)
.>) Iste est panis quem dominus dedit obis ad escendum)
Apparuit in so+itudine minutum et quasi pi+o tunsum in
simi+itudinem pruinae super terram) ?+oria patri et fi+io et spiritui
sancto) Tunsum in simi+itudinem pruinae super terram)
H9mnus
!"#$40' Officium Sapientia( esp) # h9mnus #
Pan/e( +in/ua( /+oriosi
corporis m9sterium
san/uinisque pretiosi(
quem in mundi pretium
fructus entris /enerosi
re* effudit /entium)
@obis natus( nobis datus
e* intacta ir/ine
et in mundo conersatus
sparso erbi semine
sui moras inco+atus
miro c+ausit ordine)
In supremae nocte cenae
recumbens cum fratribus
obserata +e/e p+ene
cibis in +e/a+ibus
cibum turbae duodenae
se dat suis manibus)
.erbum caro panem erum
erbo carnem efficit(
fitque san/uis Christi merum(
et( si sensus deficit(
ad firmandum cor sincerum
so+a fides sufficit)
Tantum er/o sacramentum
eneremur cernui(
et antiquum documentum
noo cedat ritui(
praestet fides supp+ementum
sensuum defectui)
?enitori /enitoque
+aus et iubi+atio(
sa+us( honor( irtus quoque
sit et benedictio(
procedenti ab utroque
compar sit +audatio)
!"#$4$' Officium Sapientia( esp) # ) #
.>) Aser pin/uis panis eius( a++e+uia)
R>) 1t praebebit de+icias re/ibus( a++e+uia)
!"#$4%' Officium Sapientia( esp) # antiph) 7
Antiphona ad Ma/nificat) An/e+orum esca nutriisti popu+um
tuum et panem de cae+o praestitisti i++is sine +abore( omne
de+ectamentum in se habentem et omnis saporis suaitatem:
substantiam enim tuam et du+cedinem tuam quam in fi+ios habes
ostendebas)
Ma/nificat
!"#$44' Officium Sapientia( esp) # h9mnus 0
Ma/nificat anima mea dominum-
et e*u+tait spiritus meus in ,eo sa+utari meo)
5uia respe*it humi+itatem anci++ae suae-
ecce enim e* hoc beatam me dicent omnes /enerationes)
5uia fecit mihi ma/na qui potens est-
et sanctum nomen eius)
1t misericordia eius a pro/enie in pro/enies
timentibus eum)
2ecit potentiam in brachio suo-
dispersit superbos mente cordis sui)
,eposuit potentes de sede(
et e*a+tait humi+es)
1surientes imp+eit bonis-
et diites dimisit inanes)
Suscepit Israe+ puerum suum(
recordatus misericordiae suae)
Sicut +ocutus est ad patres nostros(
Abraham et semini eius in saecu+a)
!"#$47' Officium Sapientia( esp) # oratio #
Co++ecta) ,eus qui nobis sub sacramento mirabi+i passionis tuae
memoriam re+iquisti( tribue( quaesumus( ita nos corporis et
san/uinis tui sacra m9steria enerari( ut redemptionis tuae
fructum in nobis iu/iter sentiamus) 5ui iis et re/nas cum ,eo
patre in unitate spiritus sancti ,eus per omnia saecu+a
saecu+orum) Amen)
Ad Matutinum
!"#$4=' Officium Sapientia( matutin) # initatorium #
Initatorium) .enite comedite panem meum( et bibite inum quod
miscui obis) .enite comedite panem meum( et bibite inum quod
miscui obis)
H9mnus
!"#$4"' Officium Sapientia( matutin) # h9mnus # Sacris so+emniis
Sacris so+emniis iuncta sint /audia(
et e* praecordiis sonent praeconia(
recedant etera( noa sint omnia(
corda( oces et opera)
@octis reco+itur cena noissima(
qua Christus creditur a/num et a8ima
dedisse fratribus iu*ta +e/itima
priscis indu+ta patribus)
Post a/num t9picum e*p+etis epu+is
corpus dominicum datur discipu+is
sic totum omnibus( quod totum sin/u+is
eius fatemur manibus)
,edit fra/i+ibus corporis fercu+um(
dedit et tristibus san/uinis pocu+um(
dicens- accipite( quod trado( ascu+um(
omnes e* eo bibite)
Sic sacrificium istud instituit(
cuius officium committi o+uit
so+is presb9teris( quibus sic con/ruit(
ut sumant et dent ceteris)
Panis an/e+icus fit panis hominum(
dat panis cae+icus fi/uris terminum:
O res mirabi+is) Manducat dominum
serus pauper et humi+is)
Sic tu nos isita( sicut te co+imus:
te( trina deitas unaque( poscimus(
per tuas semitas duc nos( quo tendimus(
ad +ucem( quam inhabitas)
In primo nocturno
!"#$7#' Officium Sapientia( noct) # antiph) #
Antiphona) @umquid poterit ,eus parare mensam in deserto(
numquid et panem poterit dare( aut parare mensam popu+o suo)
Psa+mus
!"#$70' Officium Sapientia( noct) # ps) #
Consera me( domine( quoniam in te sperai)
,i*i domino- dominus meus es tu(
quoniam bonorum meorum non e/es)
Sanctis( qui sunt in terra eius(
mirificait mihi omnes o+untates meas in eis)
Mu+tip+icatae sunt infirmitates eorum(
postea adce+eraerunt)
@on con/re/abo conenticu+a eorum de san/uinibus(
nec memor ero nominum eorum per +abia mea)
,ominus pars hereditatis meae et ca+icis mei)
Tu es qui restitues hereditatem meam mihi)
2unes ceciderunt mihi in praec+aris(
etenim hereditas mea praec+ara est mihi)
<enedicam domino( qui tribuit mihi inte++ectum)
Insuper et usque ad noctem increpaerunt me renes mei)
Proidebam dominum in conspectu meo semper(
quoniam a de*tris est mihi( ne commoear)
Propter hoc +aetatum est cor meum(
et e*u+tait +in/ua mea)
Insuper et caro mea requiescet in spe(
quoniam non dere+inques animam meam in inferno-
non dabis sanctum tuum idere corruptionem)
@otas mihi fecisti ias itae)
Adimp+ebis me +aetitia cum u+tu tuo)
,e+ectatio in de*tera tua usque in finem)
!"#$7$' Officium Sapientia( noct) # antiph) 0
Antiphona) Parasti in conspectu meo mensam adersus eos qui
tribu+ant me: impin/uasti in o+eo caput meum et ca+i* meus
inebrians quam praec+arus est)
Psa+mus
!"#$7%' Officium Sapientia( noct) # ps) 0
1*audiat te dominus in die tribu+ationis)
Prote/at te nomen ,ei Iacob)
Mittat tibi au*i+ium de sancto(
et de Sion tueatur te)
Memor sit omnis sacrificii tui(
et ho+ocaustum tuum pin/ue fiat)
Tribuat tibi secundum cor tuum(
et omne consi+ium tuum confirmet)
3aetabimur in sa+utari tuo(
et in nomine ,ei nostri ma/nificabimur)
Imp+eat dominus omnes petitiones tuas)
@unc co/noi quoniam sa+um fecit dominus christum suum)
1*audiet i++um de cae+o sancto suo
in potentatibus sa+us de*terae eius)
Hii in curribus( et hii in equis(
nos autem in nomine domini ,ei nostri inocabimus)
Ipsi ob+i/ati sunt et ceciderunt(
nos ero surre*imus et erecti sumus)
,omine sa+um fac re/em(
et e*audi nos in die qua inocaerimus te)
!"#$74' Officium Sapientia( noct) # antiph) $
Antiphona) ,e fructu operum tuorum satiabitur terra( ut educas
panem de terra et inum +aetificet cor hominis( ut e*hi+aret faciem
in o+eo( et panis cor hominis confirmet)
Psa+mus
!"#$77' Officium Sapientia( noct) # ps) $
,eus( ,eus meus( respice me- quare me dere+iquisti6
3on/e a sa+ute mea erba de+ictorum meorum)
,eus meus( c+amabo per diem( et non e*audies(
et nocte( et non ad insipientiam mihi)
Tu autem in sancto habitas( +aus Israhe+)
In te speraerunt patres nostri(
speraerunt( et +iberasti eos)
Ad te c+amaerunt( et sa+i facti sunt)
In te speraerunt( et non sunt confusi)
1/o autem sum ermis( et non homo(
obprobrium hominum et abiectio p+ebis)
Omnes identes me deriserunt me(
+ocuti sunt +abiis( moerunt caput-
sperait in domino( eripiat eum:
sa+um faciat eum( quoniam u+t eum)
5uoniam tu es qui e*tra*isti me de entre(
spes mea ab uberibus matris meae)
In te proiectus sum e* utero)
,e entre matris meae ,eus meus es tu)
@e discesseris a me(
quoniam tribu+atio pro*ima est(
quoniam non est qui adiuet)
Circumdederunt me itu+i mu+ti)
Tauri pin/ues obsederunt me)
Aperuerunt super me os suum(
sicut +eo rapiens et ru/iens)
Sicut aqua effusus sum(
et dispersa sunt uniersa ossa mea)
2actum est cor meum tamquam cera(
+iquescens in medio entris mei)
Aruit tamquam testa irtus mea(
et +in/ua mea adhesit faucibus meis(
et in +imum mortis dedu*isti me:
quoniam circumdederunt me canes mu+ti)
Conci+ium ma+i/nantium obsedit me)
2oderunt manus meas et pedes meos(
dinumeraerunt omnia ossa mea)
Ipsi ero consideraerunt et inspe*erunt me(
diiserunt sibi estimenta mea(
et super estem meam miserunt sortem)
Tu autem( domine( ne e+on/aeris au*i+ium tuum)
Ad defensionem meam conspice)
1rue a framea animam meam(
et de manu canis unicam meam)
Sa+a me e* ore +eonis(
et a cornibus unicornium humi+itatem meam)
@arrabo nomen tuum fratribus meis)
In media ecc+esia +audabo te)
5ui timetis dominum +audate eum)
Uniersum semen Iacob ma/nificate eum)
Timeat eum omne semen Israhe+(
quoniam non spreit neque dispe*it deprecationem pauperis(
nec aertit faciem suam a me(
et( cum c+amarem ad eum( e*audiit me)
Apud te +aus mea in ecc+esia ma/na)
.ota mea reddam in conspectu timentium eum)
1dent pauperes( et saturabuntur(
et +audabunt dominum qui requirunt eum)
.ient corda eorum in saecu+um saecu+i)
Reminiscentur et conertentur ad dominum uniersi fines terrae(
et adorabunt in conspectu eius uniersae fami+iae /entium(
quoniam ,ei est re/num( et ipse dominabitur /entium)
Manducaerunt et adoraerunt omnes pin/ues terrae)
In conspectu eius cadent omnes qui descendunt in terram(
et anima mea i++i iet(
et semen meum seriet ipsi)
Adnuntiabitur domino /eneratio entura(
et adnuntiabunt iustitiam eius
popu+o qui nascetur quem fecit dominus)
!"#$7;' Officium Sapientia( noct) # ) #
.>) Petierunt et enit coturni*( a++e+uia)
R>) 1t pane cae+i saturait eos( a++e+uia)
!"#$7=' Officium Sapientia( noct) # +) #
3ectio prima- ,ominus Iesus ad inisibi+ia paternae maiestatis
mi/raturus( ce+ebrato cum discipu+is t9pico Pascha( quoddam
memoria+e eis commendare o+ens( sub specie panis et ini
corpus et san/uinem suum eis tradidit( ut ostenderet +e/is eteris
sacramenta( inter quae praecipuum erat a/ni pascha+is
sacrificium( in morte sua terminari: ac +e/is noae sacramenta
substitui( in quibus e*ce++it m9sterium eucharistiae)
3iquido etiam apparet( quando primo acceperunt discipu+i corpus
et san/uinem domini( non eos accepisse ieiunos) @umquid tamen
propterea ca+umniandum est uniersae 1cc+esiae( quod a ieiunis
semper accipitur6 1* hoc enim p+acuit spiritui sancto( ut in honore
tanti sacramenti( prius in os Christiani dominicum corpus intraret
quam e*teri cibi) @am ideo per uniersum orbem mos iste
seratur) @eque enim( quia post cibos dominus dedit( propterea
pransi aut cenati ad i++ud sacramentum accipiendum conenire
debent( aut( sicut faciebant quos aposto+us ar/uit et emendat(
mensis suis ista miscere) @amque sa+ator( quo ehementius
commendaret m9sterii i++ius a+titudinem( u+timum hoc o+uit
infi/ere cordibus et memoriae discipu+orum( a quibus ad
passionem di/ressurus erat) 1t ideo non praecepit quo deinceps
ordine sumeretur( ut aposto+is per quos ecc+esias dispositurus
erat( seraret hunc +ocum)
Huius sacramenti fi/ura praecessit( quando manna p+uit ,eus
patribus in deserto( qui cotidiano cae+i pascebantur a+imento)
Unde dictum est- panem An/e+orum manducait homo) Sed
tamen panem i++um qui manducaerunt( omnes in deserto mortui
sunt) Ista autem esca quam accipitis( iste panis ius qui de cae+o
descendit( itae aeternae substantiam ministrat) 1t quicumque
hunc panem manducaerit non morietur in aeternum( quia corpus
Christi est)
!"#$7"' Officium Sapientia( noct) # resp) #
R>) Cenantibus discipu+is( accepit Iesus panem et benedi*it ac
fre/it deditque i++is( et ait- accipite et comedite( hoc est corpus
meum) 1t accipiens ca+icem( /ratias e/it et dedit i++is dicens-
bibite e* eo omnes)
.>) Hic est san/uis meus noi testamenti( qui pro mu+tis
effundetur in remissione peccatorum) <ibite e* eo omnes)
!"#$;&' Officium Sapientia( noct) # +) 0
3ectio secunda- Considera utrum nunc praestantior sit panis
An/e+orum an caro Christi( quae utique est corpus itae) Manna
i++ud de cae+o( hoc super coe+um: i++ud cae+i( hoc domini cae+orum:
i++ud corruptioni obno*ium( si in diem a+terum seraretur( hoc
a+ienum ab omni corruptione) 5uicumque re+i/iose /ustaerit(
corruptionem sentire non poterit) I++is aqua de petra f+u*it( tibi
san/uis e* Christo) I++os ad horam satiait aqua( te san/uis di+uit
in aeternum) Iudaeus bibit et sitit: tu cum biberis sitire non
poteris) 1t i++ud in umbra( hoc in eritate) Si i++ud quod miraris
umbra est( quantum istud est cuius umbram miraris6 Audi quia
umbra est( quae apud patres facta est- bibebant( inquit( de
spiritua+i consequente eos petra( petra autem erat Christus( sed
non in p+uribus eorum comp+acitum est ,eo( nam prostrati sunt in
deserto) Haec autem facta sunt in fi/ura nostri) Co/noisti
potiora) Potior est enim +u* quam umbra( eritas quam fi/ura(
corpus auctoris quam manna de cae+o) 2orte dicis- a+iud ideo)
5uomodo tu mihi asseris quod corpus Christi accipiam6 1t hoc
nobis superest ut probemus) 5uantis i/itur utimur e*emp+is( ut
probemus hoc non esse quod natura formait( sed quod
benedictio consecrait( maioremque im esse benedictionis quam
naturae( quia benedictione etiam natura ipsa mutatur6 Unde
ir/am tenebat Mo9ses( proiecit eam et facta est serpens) Rursus
apprehendit caudam serpentis et in ir/ae naturam reertitur)
.ides er/o prophetica /ratia bis mutatam naturam esse( et
serpentis et ir/ae) Currebant Ae/9pti f+umina puro meatu
aquarum: subito de fontium enis san/uis coepit erumpere( non
erat potus in f+uiis) Rursus ad prophetae preces cruor f+uminum
cessait( aquarum natura remeait) Circumc+usus undique erat
popu+us Hebraeorum( hinc Ae/9ptiis a++atus( inde mari
conc+usus) .ir/am +eait Mo9ses( separait se aqua et in
murorum speciem se con/e+ait( atque inter undas ia pedestris
apparuit) Iordanis retrorsum conersus( contra naturam in sui
fontis reertitur e*ordium) @onne c+aret naturam( e+
maritimorum f+uctuum( e+ cursus f+uia+is( esse mutatam6
Sitiebat popu+us patrum( teti/it Mo9ses petram( et aqua de petra
f+u*it) @umquid non praeter naturam operata est /ratia ut aquam
omeret petra quam non habebat natura6
!"#$;#' Officium Sapientia( noct) # resp) 0
R>) Accepto pane /ratias e/it Iesus( et fre/it et dedit discipu+is
suis dicens- hoc est corpus meum quod pro obis tradetur: hoc
facite in meam commemorationem)
.>) Simi+iter et ca+icem( postquam cenait( dicens- hic est ca+i*
noi testamenti in meo san/uine qui pro obis fundetur)
!"#$;0' Officium Sapientia( noct) # +) $
3ectio tertia- Marath f+uius amarissimus erat( ut sitiens popu+us
bibere non posset) Mo9ses misit +i/num in aquam( et
amaritudinem suam aquarum natura deposuit( quam infusa
subito /ratia temperait) Sub He+isaeo propheta( uni e* fi+iis
prophetarum e*cussum est ferrum de securi( et statim immersum
est) Ro/ait He+isaeum qui amiserat ferrum) Misit etiam
He+isaeus +i/num in aquam( et ferrum natait) Utique etiam hoc
praeter naturam factum co/noimus) ?raior enim est ferri
species( quam aquarum +iquor) Adertimus enim maiorem esse
/ratiam quam naturam( et adhuc tamen propheticae benedictionis
miramur /ratiam) 5uod si tantum a+uit humana benedictio ut
naturam conerteret( quid dicimus de ipsa consecratione diina(
ubi ipsa erba domini sa+atoris operantur6 @am sacramentum
istud quod accipis( Christi sermone conficitur) 5uod si tantum
a+uit sermo He+iae ut i/nem de cae+o praeponeret( non a+ebit
sermo Christi ut species mutet e+ementorum6 ,e totius mundi
operibus +e/isti quia ipse di*it et facta sunt( ipse mandait et
creata sunt) Sermo i/itur qui potuit e* nihi+o facere quod non erat(
non potuit ea quae sunt in id mutare quod non erant6 @on est
enim minus dare( quam mutare noas naturas rebus) Sed quid6
Cuius ar/umentis utimur( suis utamur e*emp+is( incarnationisque
struamus m9sterii eritatem) @umquid naturae usus persensit(
cum dominus Iesus e* Maria nasceretur6 Si ordinem quaerimus(
iro mi*ta femina /enerare consueit) 3iquet i/itur quod praeter
naturae ordinem ir/o /enerait) 1t hoc quod conficimus( corpus
e* ir/ine est) 5uid hic quaeris naturae ordinem in Christi
corpore( cum praeter naturam sit ipse dominus Iesus partus e*
ir/ine6 .era utique caro Christi quae crucifi*a( quae sepu+ta est)
.ere er/o i++ius carnis sacramentum est) Ipse c+amat dominus
noster Iesus- hoc est corpus meum) Ante benedictionem erborum
cae+estium( a+ia species nominatur: post consecrationem( corpus
si/nificatur) Ipse dicit san/uinem suum) Ante consecrationem
a+iud dicitur: post consecrationem san/uis Christi nuncupatur) Tu
dicis- amen- hoc erum est) 5uod sermo sonat( affectus sentiat)
!"#$;$' Officium Sapientia( noct) # resp) $
R>) Manducantibus discipu+is accepit Iesus panem et benedicens
fre/it et dedit i++is et ait- sumite( hoc est corpus meum) 1t accepto
ca+ice( /ratias a/ens dedit i++is( et biberunt e* eo omnes)
.>) 1t ait i++is- hic est san/uis meus noi testamenti( qui pro
mu+tis effundetur) 1t biberunt e* eo omnes)
In secundo nocturno
!"#$;4' Officium Sapientia( noct) 0 antiph) #
Antiphona) 2acies et mensam de +i/nis Sethim et inaura bis eam
auro purissimo( et pones super eam panes propositionis in
conspectu meo semper)
Psa+mus
!"#$;7' Officium Sapientia( noct) 0 ps) #
,ominus re/et me( et nihi+ mihi deerit)
In +oco pascuae( ibi me con+ocait)
Super aquam refectionis educait me)
Animam meam conertit)
,edu*it me super semitas iustitiae(
propter nomen suum)
@am( et si ambu+aero in medio umbrae mortis(
non timebo ma+a( quoniam tu mecum es)
.ir/a tua et bacu+us tuus(
ipsa me conso+ata sunt)
Parasti in conspectu meo mensam
adersus eos qui tribu+ant me)
Inpin/uasti in o+eo caput meum(
et ca+i* meus inebrians( quam praec+arus est(
et misericordia tua subsequitur me
omnibus diebus itae meae(
et ut inhabitem in domo domini
in +on/itudinem dierum)
!"#$;;' Officium Sapientia( noct) 0 antiph) 0
Antiphona) Sacerdotes sancti erunt ,eo suo( et non po++uent
nomen eius: incensum enim domini et panes ,eo offerunt( et ideo
sancti erunt)
Psa+mus
!"#$;=' Officium Sapientia( noct) 0 ps) 0
<enedicam dominum in omni tempore)
Semper +aus eius in ore meo)
In domino +audabitur anima mea-
audiant mansueti et +aetentur)
Ma/nificate dominum mecum(
et e*a+temus nomen eius in id ipsum)
1*quisii dominum( et e*audiit me(
et e* omnibus tribu+ationibus meis eripuit me)
Accedite ad eum( et in+uminamini(
et facies estrae non confundentur)
Iste pauper c+amait( et dominus e*audiit eum(
et de omnibus tribu+ationibus eius sa+ait eum)
.a++abit An/e+us domini
in circuitu timentium eum( et eripiet eos)
?ustate et idete quoniam suais est dominus-
beatus ir qui sperat in eo)
Timete dominum omnes sancti eius(
quoniam non est inopia timentibus eum)
,iites e/uerunt et esurierunt(
inquirentes autem dominum non minuentur omni bono)
.enite( fi+ii( audite me)
Timorem domini docebo os)
5uis est homo qui u+t itam6
Cupit idere dies bonos6
Prohibe +in/uam tuam a ma+o(
et +abia tua ne +oquantur do+um)
,eerte a ma+o( et fac bonum)
Inquire pacem( et persequere eam)
Ocu+i domini super iustos(
et aures eius in precem eorum)
2acies domini super facientes ma+a(
ut perdat de terra memoriam eorum)
C+amaerunt iusti( et dominus e*audiit(
et e* omnibus tribu+ationibus eorum +iberait eos)
Iu*ta est dominus his qui tribu+ato sunt corde(
et humi+es spiritu sa+abit)
Mu+tae tribu+ationes iustorum(
et de omnibus his +iberait eos)
,ominus custodit omnia ossa eorum-
unum e* his non conteretur)
Mors peccatorum pessima(
et qui oderunt iustum de+inquent)
Redimet dominus animas serorum suorum(
et non de+inquent omnes qui sperant in eum)
!"#$;"' Officium Sapientia( noct) 0 antiph) $
Antiphona) 2aciet dominus e*ercituum omnibus popu+is in monte
Sion coniium pin/uium( coniium indemiae pin/uium
medu+atorum indemiae defecatae)
Psa+mus
!"#$=&' Officium Sapientia( noct) 0 ps) $
Iudica me( ,eus(
et discerne causam meam de /ente non sancta)
Ab homine iniquo et do+oso erue me(
quia tu es( ,eus( fortitudo mea)
5uare me reppu+isti6
quare tristis incedo( dum adf+i/it me inimicus6
1mitte +ucem tuam et eritatem tuam)
Ipsa me dedu*erunt(
et addu*erunt in montem sanctum tuum(
et in tabernacu+a tua:
1t introibo ad a+tare ,ei(
ad ,eum( qui +aetificat iuentutem meam)
Confitebor tibi in cithara)
,eus( ,eus meus(
quare tristis es anima mea6
1t quare conturbas me6
Spera in ,eum( quoniam adhuc confitebor i++i-
sa+utare u+tus mei et ,eus meus)
!"#$=#' Officium Sapientia( noct) 0 ) #
.>) Cibait i++os e* adipe frumenti( a++e+uia)
R>) 1t de petra me++e saturait eos( a++e+uia)
!"#$=0' Officium Sapientia( noct) 0 +) %
3ectio quarta- Panis est in a+tari usitatus ante erba
sacramentorum) Ubi accessit consecratio( de pane fit caro Christi)
5uomodo autem potest quod panis est esse corpus Christi6
Consecratio i/itur quibus erbis et cuius sermonibus est6 ,omini
Iesu) @am per re+iqua omnia quae dicuntur( +aus ,eo offertur(
oratione petitur pro popu+o( pro re/ibus( pro ceteris) Ubi autem
sacramentum conficitur( iam non suis sermonibus sacerdos( sed
utitur sermonibus Christi) 1r/o sermo Christi hoc conficit
sacramentum) 5uis sermo Christi6 Hic nempe quo facta sunt
omnia- cae+um( terra( maria) .ides er/o quam operarius sit sermo
Christi) Si er/o tanta is est in sermone domini Iesu Christi( ut
inciperet esse quod non erat( quanto ma/is operarius est ut sint
quae erant et in a+iud conertantur6 1t sic quod erat panis ante
consecrationem iam corpus Christi post consecrationem est( quia
sermo Christi creaturam mutat( et sic e* pane fit corpus Christi) 1t
inum cum aqua in ca+ice mi*tum( fit san/uis consecratione erbi
cae+estis) Sed forte dicis- speciem san/uinis non ideo( sed habet
simi+itudinem) Sicut enim mortis simi+itudinem assumpsisti( ita
etiam Christi simi+itudinem san/uinis bibis( ut nu++us horror
cruoris sit( et pretium tamen operetur redemptionis) ,idicisti quia
corpus accipis Christi) .is scire quia erbis cae+estibus
consecratur6 Accipe quae sunt erba) ,icit sacerdos- fac nobis(
inquit( hanc ob+ationem adscriptam( rationabi+em( acceptabi+em(
quod est fi/ura corporis et san/uinis domini nostri Iesu Christi
qui pridie quam pateretur( in sanctis manibus suis accepit panem(
respe*it ad cae+um( ad te( sancte pater( omnipotens aeterne ,eus(
/ratias a/ens benedi*it( fre/it( fractumque Aposto+is suis( et
discipu+is suis tradidit( dicens- accipite( et edite e* hoc omnes:
hoc enim est corpus meum( quod pro mu+tis confrin/etur)
Simi+iter et ca+icem postquam coenatum est( pridie( quam
pateretur( accepit( respe*it ad cae+um( ad te( sancte pater(
omnipotens aeterne ,eus( /ratias a/ens benedi*it( Aposto+is et
discipu+is suis tradidit( dicens- accipite et bibite e* eo omnes) Hic
est enim san/uis meus) Inde( omnia i++a 1an/e+istae sunt usque
ad Accipite( sie corpus( sie san/uinem) Inde erba Christi sunt-
accipite et bibite e* hoc omnes) Hic est enim san/uis meus) .ide
sin/u+a) 5ui pridie quam pateretur accepit( inquit( in sanctis
manibus panem) Antequam consecretur panis est) Ubi autem
erba Christi accesserint( corpus Christi est) ,einde audi
dicentem- accipite et edite e* hoc omnes- hoc est enim corpus
meum) 1t ante erba Christi( ca+i* est ino et aqua p+enus) Ubi
autem erba Christi operata fuerint( ibi san/uis efficitur( qui
p+ebem redemit) 1r/o ide quam potens est sermo Christi
uniersa conertere) ,einde ipse Iesus testificatur( quod corpus
suum et san/uinem suum accipiamus( de cuius fide et
testificatione dubitare non debemus)
!"#$=$' Officium Sapientia( noct) 0 resp) #
R>) ,ominus Iesus( in qua nocte tradebatur( accepit panem( et
/ratias a/ens fre/it et di*it- accipite et manducate- hoc est corpus
meum quod pro obis tradetur( hoc facite in meam
commemorationem)
.>) Simi+iter et ca+icem( postquam cenait dicens- hic ca+i* noum
testamentum est in meo san/uine) Hoc facite in meam
commemorationem)
!"#$=%' Officium Sapientia( noct) 0 +) 4
3ectio quinta- Christus panis est de quo ipsemet di*it- et panis
quem e/o dabo caro mea est pro mundi ita) ,eterminat
quomodo sit panis( non so+um secundum erbum quo iunt
omnia( sed secundum carnem assumptam pro mundi ita)
Humana enim caro quae erat peccato mortua( carni mundae unita(
incorporata( unum cum i++a effecta( iit de spiritu eius( sicut iit
corpus de suo spiritu) 5ui ero non est de corpore Christi( non
iit de spiritu Christi)
Corpus et san/uinem Christi dicimus i++ud quod e* fructibus
terrae acceptum et prece m9stica consecratum recte sumimus ad
sa+utem spiritua+em( in memoriam dominicae passionis) 5uod(
cum per manus hominis ad i++am isibi+em speciem perducatur(
non sanctificatur ut sit tam ma/num sacramentum( nisi operante
inisibi+iter spiritu sancto( cum haec omnia quae per corpora+es
motus in i++o opere fiunt( ,eus operetur)
Hoc est sacramentum pietatis et est si/num unitatis et incu+um
caritatis) 5ui u+t iere accedat et credat( incorporetur) Hunc
cibum et potum societatem u+t inte++i/i corporis et membrorum
suorum quod est ecc+esiae in praedestinatis)
Hoc est quod dicimus( quod omnibus modis approbare
contendimus( sacrificium ecc+esiae duobus confici( duobus
constare- isibi+i e+ementorum specie( et inisibi+i domini nostri
Iesu Christi carne et san/uine( et sacramento et re sacramenti( id
est( corpore Christi( sicut Christi persona constat et conficitur e*
,eo et homine( cum ipse Christus erus sit ,eus et erus homo(
quia omnis res i++arum rerum naturam et eritatem in se continet
e* quibus conficitur) Conficitur autem sacrificium ecc+esiae
duobus( sacramento et re sacramenti( id est( corpore Christi) 1st
i/itur sacramentum et res sacramenti( id est( corpus Christi) Caro
eius est quam forma panis opertam in sacramento accipimus( et
san/uis eius quem sub ini specie et sapore potamus) Caro
ide+icet est carnis( et san/uis est sacramentum san/uinis) Carne
et san/uine utroque inisibi+i inte++i/ibi+i spiritua+i si/nificatur
isibi+e corpus domini nostri Iesu Christi et pa+pabi+e( p+enum
/ratia omnium irtutum et diina maiestate) Sicut er/o cae+estis
panis qui ere Christi caro est( suo modo ocatur corpus Christi(
cum reera sit sacramentum corporis Christi( i++ius ide+icet quod
isibi+e( quod pa+pabi+e morta+e in cruce est positum( ocaturque
ipsa carnis immo+atio( quae sacerdotis manibus fit( Christi passio
mors crucifi*io( non rei eritate sed si/nificanti m9sterio- sic
sacramentum fidei( quod baptismus inte++i/itur( fides est)
!"#$=4' Officium Sapientia( noct) 0 resp) 0
R>) 5uicumque manducaerit panem( e+ biberit ca+icem domini
indi/ne reus erit corporis et san/uinis domini) Probet autem
seipsum homo et sic de pane i++o edat et de ca+ice bibat)
.>) 5ui enim manducat et bibit indi/ne( iudicium sibi manducat et
bibit( non diiudicans corpus domini) Probet autem seipsum homo
et sic de pane i++o edat et de ca+ice bibat)
!"#$=7' Officium Sapientia( noct) 0 +) 7
3ectio se*ta- Iteratur cotidie haec ob+atio( +icet Christus seme+
passus in carne( per unam eamdemque mortis passionem seme+
sa+aerit mundum( e* qua morte idem resur/ens ad itam( mors
ei u+tra non dominabitur) 5uod profecto sapientia ,ei patris
necessarium pro mu+tis causis proidit) Primo quidem quia
cotidie peccamus( sa+tem in peccatis sine quibus morta+is
infirmitas iere non potest( quia( +icet omnia peccata donata sint
in baptismo( infirmitas tamen peccati adhuc manet in carne) Unde
psa+mista- benedic anima mea domino( qui propitiatur omnibus
iniquitatibus tuis( qui sanat omnes infirmitates tuas) 1t ideo( quia
cotidie +abimur( cotidie Christus pro nobis m9stice immo+atur( et
passio Christi in m9sterio traditur( ut qui seme+ moriendo mortem
icerat( cotidie recidia de+ictorum per haec sacramenta corporis
et san/uinis peccata re+a*et) Unde oramus- dimitte nobis debita
nostra: quia si di*erimus quod peccatum non habemus( ipsi nos
seducimus et eritas in nobis non est) Iteratur etiam hoc
m9sterium et ob commemorationem passionis Christi( sicut ipse
ait- hoc quotiescumque a/itis( in meam commemorationem facite)
5uotiescumque er/o hunc panem sumitis( et bibitis hunc ca+icem(
mortem domini annunciabitis donec eniat) @on utique sic
accipiendum est- donec Christi mors eniat( quia iam u+tra non
morietur( sed- donec ipse dominus ad iudicium eniat) Interdum
autem semper mors est Christi pro saecu+i ita posteris
nuntianda( ut discant qua caritate di+e*it suos( qui pro suis mori
di/natus est( cui omnes icem debemus impendere caritatis( quia
ad hoc nos prior di+e*it cum essemus /ehennae fi+ii( ut
di+i/eremus eum a morte iam +iberati)
5uia morte domini iam +iberati sumus( huius rei memores in
edendo carnem et potando san/uinem eius( quae pro nobis ob+ata
sunt si/nificamus)
!"#$=;' Officium Sapientia( noct) 0 resp) $
R>) Ca+i* benedictionis cui benedicimus( nonne communicatio
san/uinis Christi est6 1t panis quem fran/imus( nonne
participatio corporis domini est6
.>) 5uoniam unus panis et unum corpus mu+ti sumus( nam omnes
de uno pane et uno ca+ice participamus) 1t panis quem fran/imus(
nonne participatio corporis domini est6
In tertio nocturno
!"#$="' Officium Sapientia( noct) $ antiph) #
Antiphona) Tu+it Manue haedum de capris et +ibamenta( et posuit
supra petram( offerens domino qui facit mirabi+ia) Cum ascenderet
f+amma a+taris in cae+um( An/e+us domini pariter in f+amma
ascendit)
Psa+mus
!"#$"&' Officium Sapientia( noct) $ ps) #
Te decet h9mnus( ,eus( in Sion(
et tibi reddetur otum in Hierusa+em)
1*audi orationem- ad te omnis caro eniet)
.erba iniquorum praea+uerunt super nos(
et impietatibus nostris tu propitiaberis)
<eatus quem e+e/isti et adsumpsisti-
inhabitabit in atriis tuis)
Rep+ebimur in bonis domus tuae-
sanctum est temp+um tuum)
Mirabi+e in aequitate( e*audi nos(
,eus( sa+utaris noster(
spes omnium finium terrae et in mari +on/e(
praeparans montes in irtute tua( accinctus potentia(
qui conturbas profundum maris)
Sonum f+uctuum eius turbabuntur /entes(
et timebunt qui inhabitant terminos)
A si/nis tuis e*itus matutini( et espere de+ectabis)
.isitasti terram( et inebriasti eam)
Mu+tip+icasti( +ocup+etare eam)
2+umen ,ei rep+etum est aquis)
Parasti cibum i++orum( quoniam ita est praeparatio eius)
Rios eius inebria( mu+tip+ica /enimina eius)
In sti++icidiis eius +aetabitur /erminans)
<enedices( coronae anni beni/nitatis tuae(
et campi tui rep+ebuntur ubertate)
Pin/uescent speciosa deserti(
et e*u+tatione co++es accin/entur)
Induti sunt arietes oium(
et a++es abundabunt frumento)
C+amabunt( etenim h9mnum dicent)
!"#$"#' Officium Sapientia( noct) $ antiph) 0
Antiphona) 1rit quasi o+ia /+oria eius( et odor eius ut 3ibani
conertetur: sedentes in umbra eius ient tritico)
Psa+mus
!"#$"0' Officium Sapientia( noct) $ ps) 0
5uam di+ecta tabernacu+a tua( domine irtutum)
Concupiscit et defecit anima mea in atria domini)
Cor meum et caro mea e*u+tait in ,eum ium-
1tenim passer inenit sibi domum(
et turtur nidum sibi( ubi ponat pu++os suos-
a+taria tua( domine irtutum( re* meus et ,eus meus)
<eati qui habitant in domo tua(
in saecu+a saecu+orum +audabunt te)
<eatus ir cui est au*i+ium abs te-
ascensiones in corde suo disposuit
in a++e +acrimarum( in +oco quem posuit)
1tenim benedictiones dabit +e/is dator-
ibunt de irtute in irtutem)
.idebitur ,eus deorum in Sion)
,omine( ,eus irtutum( e*audi orationem meam)
Auribus percipe( ,eus Iacob)
Protector noster( aspice( ,eus(
et respice in faciem christi tui-
quia me+ior est dies una in atriis tuis super mi+ia(
e+e/i abiectus esse in domo ,ei mei(
ma/is quam habitare in tabernacu+is peccatorum-
quia misericordiam et eritatem di+i/it ,eus(
/ratiam et /+oriam dabit dominus)
@on priabit bonis eos qui ambu+ant in innocentia)
,omine irtutum( beatus ir qui sperat in te)
!"#$"$' Officium Sapientia( noct) $ antiph) $
Antiphona) 5uid enim bonum eius est( et quid pu+chrum eius nisi
frumentum e+ectorum et inum /erminans ir/ines)
Psa+mus
!"#$"%' Officium Sapientia( noct) $ ps) $
Inc+ina( domine( aurem tuam( et e*audi me(
quoniam inops et pauper sum e/o)
Custodi animam meam( quoniam sanctus sum)
Sa+um fac serum tuum( ,eus meus( sperantem in te)
Miserere mei( domine( quoniam ad te c+amabo tota die)
3aetifica animam seri tui(
quoniam ad te( domine( animam meam +eai:
quoniam tu( domine( suais et mitis(
et mu+tae misericordiae omnibus inocantibus te)
Auribus percipe( domine( orationem meam(
et intende oci orationis meae)
In die tribu+ationis meae c+amai ad te(
quia e*audisti me)
@on est simi+is tui in diis( domine(
et non est secundum opera tua)
Omnes /entes quascumque fecisti enient(
et adorabunt coram te( domine(
et /+orificabunt nomen tuum-
quoniam ma/nus es tu(
et faciens mirabi+ia-
tu es ,eus so+us)
,educ me( domine( in ia tua(
et in/rediar in eritate tua)
3aetetur cor meum( ut timeat nomen tuum)
Confitebor tibi( domine ,eus meus( in toto corde meo(
et /+orificabo nomen tuum in aeternum(
quia misericordia tua ma/na est super me(
et eruisti animam meam e* inferno inferiori)
,eus( iniqui insurre*erunt super me(
et s9na/o/a potentium quaesierunt animam meam(
et non proposuerunt te in conspectu suo)
1t tu( domine ,eus( miserator et misericors(
patiens et mu+tae misericordiae( et era*(
respice in me( et miserere mei)
,a imperium tuum puero tuo(
et sa+um fac fi+ium anci++ae tuae)
2ac mecum si/num in bono(
et ideant qui oderunt me( et confundantur-
quoniam tu( domine( adiuasti me( et conso+atus es me)
!"#$"4' Officium Sapientia( noct) $ ) #
.>) Panis fru/um terrae( a++e+uia)
R>) 1rit uberrimus( a++e+uia)
!"#$"7' Officium Sapientia( noct) $ +) ; n) #
3ectio septima) Secundum Ioannem- In i++o tempore di*it Iesus
discipu+is suis et turbis Iudaeorum- amen( amen dico obis( nisi
manducaeritis carnem fi+ii hominis( et biberitis eius san/uinem(
non habetis itam in obis) 5ui manducat meam carnem( et bibit
meum san/uinem( habet itam aeternam- et e/o resuscitabo eum
in noissimo die) Caro enim mea ere est cibus- et san/uis meus(
ere est potus: qui manducat meam carnem et bibit meum
san/uinem( in me manet( et e/o in i++o) Sicut misit me iens
pater( et e/o io propter patrem- et qui manducat me( et ipse
iet propter me) Hic est panis qui de cae+o descendit) @on sicut
manducaerunt patres estri manna( et mortui sunt) 5ui
manducat hunc panem( iet in aeternum) Haec di*it in s9na/o/a
docens( in Capharnaum) Mu+ti er/o audientes e* discipu+is eius(
di*erunt- durus est hic sermo( et quis potest eum audire6 Sciens
autem Iesus apud semetipsum quia murmurarent de hoc discipu+i
eius( di*it eis- hoc os scanda+i8at6 Si er/o ideritis fi+ium
hominis ascendentem ubi erat prius6 Spiritus est qui iificat-
caro non prodest quidquam- erba quae e/o +ocutus sum obis(
spiritus et ita sunt) Sed sunt quidam e* obis qui non credunt)
Sciebat enim ab initio Iesus qui essent non credentes( et quis
traditurus esset eum) 1t dicebat- propterea di*i obis( quia nemo
potest enire ad me( nisi fuerit ei datum a patre meo) 1* hoc mu+ti
discipu+orum eius abierunt retro- et iam non cum i++o ambu+abant)
,i*it er/o Iesus ad duodecim- numquid et os u+tis abire6
Respondit er/o ei Simon Petrus- domine( ad quem ibimus6 .erba
itae aeternae habes)
!"#$";' Officium Sapientia( noct) $ +) ; n) 0
Ome+ia beati Au/ustini episcopi de eadem +ectione- 5uomodo
quidem detur( et quisnam modus sit manducandi istum panem(
i/noratis) .erumtamen nisi manducaeritis carnem fi+ii hominis(
et biberitis eius san/uinem( non habebitis itam in obis) Haec
utique non cadaeribus sed ientibus +oquebatur) Unde ne istam
itam inte++i/entes( et de hac re +iti/arent( secutus adiun*it- qui
manducat meam carnem et bibit meum san/uinem habet itam
aeternam) Hanc er/o non habet( qui istum panem non manducat(
nec istum san/uinem bibit) @am tempora+em itam sine i++o
utcumque homines in hoc saecu+o( qui non sunt in corpore eius
per fidem( habere possunt- aeternam autem nunquam( quae
sanctis promittitur)
@e autem putarent sic in isto cibo et potu eius( qui carna+iter
sumunt et spiritua+iter non inte++i/unt in fide( promitti itam
aeternam( ut qui eam sumerent iam nec corpore morerentur( huic
co/itationi est di/natus occurrere) @am cum di*isset- qui
manducat meam carnem( et bibit meum san/uinem( habet itam
aeternam( continuo subiecit et di*it- et e/o resuscitabo eum in
noissimo die( ut habeat interim secundum spiritum aeternam
requiem( quae sanctorum spiritus recipit) 5uod autem ad corpus
attinet( nec eius ita aeterna fraudabitur in resurrectione
mortuorum in noissimo die)
Caro( inquit( mea ere est cibus et san/uis meus ere est potus)
Cum enim cibo et potu id appetant homines ut non esuriant neque
sitiant( hoc ere non praestat nisi iste cibus et potus( qui eos a
quibus sumitur immorta+es et incorruptibi+es facit( id est societas
ipsorum sanctorum( ubi pa* erit et unitas p+ena atque perfecta)
Propterea quippe sicut etiam ante nos inte++e*erunt homines ,ei(
dominus noster Iesus Christus corpus et san/uinem suum in eis
rebus commendait( quae ad unum a+iquid redi/untur) 1* mu+tis
namque /ranis unus panis conficitur et e* mu+tis racemis inum
conf+uit)
,enique iam e*ponit quomodo id fiat quod +oquitur( et quid sit
manducare corpus eius et san/uinem bibere) 1t qui manducat
meam carnem et bibit meum san/uinem in me manet et e/o in eo)
Hoc est er/o manducare i++am escam et i++um bibere potum( in
Christo manere et i++um manentem in se habere) Ac per hoc qui
non manet in Christo et in quo non manet Christus( procu+dubio
non manducat spiritua+iter eius carnem( +icet carna+iter et
isibi+iter premat dentibus sacramenta corporis et san/uinis
Christi: sed ma/is tantae rei sacramentum ad iudicium sibi
manducat et bibit qui immundus praesumpsit ad Christi accedere
sacramenta qui a+ius non di/ne sumit nisi qui mundus est de
quibus dicitur- beati mundo corde quoniam ipsi ,eum idebunt)
!"#$"=' Officium Sapientia( noct) $ resp) #
R>) 1/o sum panis itae) Patres estri manducaerunt manna in
deserto et mortui sunt) Hic est panis de cae+o descendens ut si
quis e* ipso manducaerit non moriatur)
.>) 1/o sum panis ius qui de cae+o descendi) Si quis
manducaerit e* hoc pane iet in aeternum) Hic est panis de
cae+o descendens ut si quis e* ipso manducaerit non moriatur)
!"#$""' Officium Sapientia( noct) $ +) =
3ectio octaa- Sicut me misit( inquit( iens pater( et e/o io
propter patrem( et qui manducat me( et ipse iet propter me)
@on enim fi+ius participatione patris fit me+ior( qui est natus
aequa+is( sicut participatione fi+ii per unitatem corporis et
san/uinis quam i++a manducatio potatioque si/nificat efficit nos
me+iores) .iimos er/o nos propter ipsum( manducantes eum(
idest( ipsum accipientes itam aeternam quam non habemus e*
nobis) .iit autem ipse propter pater( missus ab eo( quia
semetipsum e*inaniit( factus obediens usque ad si/num crucis)
Sicut misit me iens pater( et e/o io propter patrem: et qui
manducat me( et ipse iet propter me) Ac si diceret- et e/o io
propter patrem: id est( ut ad i++um tamquam ad maiorem referam
itam meam( e*inanitio mea fecit in qua me misit) Ut autem
quisque iat propter me participatio facit qui manducat me) 1/o
itaque humi+iatus io propter patrem( i++e rectus iit propter
me) @on de ea natura di*it qua semper est aequa+is patri( sed ea
in qua minor factus est patre( de qua etiam superius di*it- sicut
pater habet itam in semetipso( sic dedit et fi+io itam habere in
semetipso( id est /enuit fi+ium habentem itam in semetipso)
Hic est panis qui de cae+o descendit( ut i++um manducando
iamus( quia aeternam itam e* nihi+o habere non possumus)
@on sicut manducaerunt( inquit( patres estri manna et mortui
sunt) 5ui manducat hunc panem iet in aeternum) 5uod er/o i++i
mortui sunt( ita u+t inte++i/i( ut non iant in aeternum) @am
tempora+iter profecto et hic morientur qui Christum manducant(
sed iunt in aeternum( quia Christus est aeternae itae si/num)
5ui manducat et bibit( hoc est si manet et manetur( si habitat et
habitatur) Hoc er/o nos docuit et admonuit m9sticis erbis ut
simus in eius corpore sub ipso capite in membris eius( edentes
carnem eius( non re+inquentes unitatem eius) Sed qui aderant
p+ures non inte++i/endo scanda+i8ati sunt) @on enim co/itabant
haec audiendo nisi carnem quod ipsi erant) Aposto+us autem dicit
et erum dicit- sapere secundum carnem( mors est) Carnem suam
dicit nobis dominus manducare et sapere) Sapere secundum
carnem mors est( cum de carne sua dicat quia ibi est ita aeterna)
1r/o nec carnem debemus sapere secundum carnem( sicut in hiis
erbis-
Mu+ti itaque audientes( non e* inimicis sed e* dicipu+is eius(
di*erunt- durus est hic sermo) 5uis potest eum audire6 Si
discipu+i durum habuerunt istum sermonem( quid inimici6 1t
tamen sic oportebat ut diceretur quod non ab hominibus
inte++i/eretur) Secretum ,ei intentos debet facere( non adersos)
!"#%&&' Officium Sapientia( noct) $ resp) 0
R>) Amen amen dico obis( nisi manducaeritis carnem fi+ii
hominis et biberitis eius san/uinem( non habebitis itam in obis)
5ui manducat meam carnem et bibit meum san/uinem habet
itam aeternam( et e/o resuscitabo eum in noissimo die)
.>) Caro enim mea ere est cibus et san/uis meus ere est potus)
5ui manducat meam carnem et bibit meum san/uinem( in me
manet et e/o in eo)
!"#%&#' Officium Sapientia( noct) $ +) "
3ectio nona- Spiritus est qui iificat( caro non prodest quicquam)
,i*imus enim hoc dominum commendasse in manducatione
carnis suae et potatione san/uinis sui( ut in i++o commaneamus et
ipse in nobis) Manemus autem in i++o( cum sumus membra eius)
Manet autem ipse in nobis( cum sumus temp+um eius) Ut autem
simus membra eius( unitas nos compa/inat) Unitas autem e*
caritate est) Caritas e* spiritu) 1r/o est spiritus qui iificat)
Spiritus enim facit ia membra) @ec ia membra spiritus facit(
nisi quae in corpore quod e/etat ipse spiritus inenerit) @am
spiritus qui est in te( o homo( quo constas ut homo sis( quomodo
iificat membrum quod separatum inenerit a carne tua6
Spiritum tuum dico animam tuam) Anima tua non iificat nisi
membra quae sunt in carne tua) Unum si to++as( iam e* anima tua
non iificatur( quia unitate corporis tui non copu+atur) Haec
dicuntur ut amemus unitatem et timeamus separationem) @ihi+
enim sic debet timere christianus quam separari a corpore Christi)
Si enim separatur a corpore Christi( non est membrum eius) Si non
est membrum eius( non e/etatur spiritu eius) 5uisquis( inquit
aposto+us( spiritum Christi non habet( hic non est eius) Spiritus
est er/o qui iificat( caro non prodest quicquam) .erba quae e/o
+ocutus sum obis spiritus et ita sunt- spiritua+iter inte++i/enda
sunt) Inte++e*istis spiritua+iter6 Spiritus et ita sunt) Sed tibi non
sunt( o homo qui spiritua+iter ea non inte++i/is( nec fide ea
enerari nosti)
Sunt enim quidam in obis qui non credunt( et ideo non
inte++i/unt quia non credunt) Propheta enim di*it- nisi
credideritis( non inte++i/etis) Per fidem copu+amur( per inte++ectum
iificamur) Prius habeamus per fidem ut sic post iificemur per
inte++ectum)
1* hoc mu+ti discipu+orum eius abierunt retro et iam non cum i++o
ambu+aerunt) Abierunt retro non post Christum sed post
Satanam) Isti autem sic abierunt retro quomodo praecisi a corpore
Christi( nec u+tra redeuntes ad eum( quia fi*i fide+iter in corpore
eius non fuerunt( et hii non pauci sed mu+ti)
Audiamus er/o quid ad paucos di*it qui remanserunt) ,i*it er/o
Iesus ad duodecim- numquid et os u+tis abire6 @on discessit
nec Iudas( sed quare manebat domino iam apparebat: postea
manifestatus est) Respondit Petrus pro omnibus( unus pro mu+tis(
unitas pro uniersis) Respondit er/o ei Simon Petrus- domine ad
quem ibimus6 .erba itae aeternae habes) .idete quemadmodum
Petrus( dante domino( recreante spiritu sancto( inte++e*it) Unde
nisi quia credidit erba itae aeternae6 .itam enim aeternam
habes in ministratione corporis et san/uinis tui) 1t nos
credidimus et co/noimus) Credidimus enim ut co/nosceremus)
@am si prius co/noscere et deinde credere e++emus( nec
co/noscere nec credere a+eremus) 5uid credidimus et quid
co/noimus6 5uia tu es Christus fi+ius ,ei ii( id est( quia ipsa
ita aeterna tu es( et non das in carne et san/uine tuo nisi quod
es)
!"#%&0' Officium Sapientia( noct) $ resp) $
R>) Sicut iens misit me pater et e/o io propter patrem et qui
manducat me ipse iit propter me) Hic est panis qui de cae+o
descendit)
.>) @on sicut patres estri manducaerunt manna et mortui sunt)
5ui manducat hunc panem iet in aeternum)
In quarto nocturno
!"#%&%' Officium Sapientia( noct) % antiph) #
Antiphona) 1*tendit Ionathas summitatem ir/u+ae quam habebat
in manu( et intin*it in faum me++is( et conertit manum suam ad
os suum( et i++uminati sunt ocu+i eius)
Psa+mus
!"#%&4' Officium Sapientia( noct) % ps) #
,omine( e*audi orationem meam(
et c+amor meus ad te eniat)
@on aertas faciem tuam a me)
In quacumque die tribu+or(
inc+ina ad me aurem tuam)
In quacumque die inocaero te(
e+ociter e*audi me-
quia defecerunt sicut fumus dies mei(
et ossa mea sicut /remium aruerunt)
Percussum est ut faenum et aruit cor meum(
quia ob+itus sum comedere panem meum)
A oce /emitus mei adhesit os meum carni meae)
Simi+is factus sum pe+icano so+itudinis)
2actus sum sicut n9cticora* in domici+io)
.i/i+ai( et factus sum sicut passer so+itarius in tecto)
Tota die e*probrabant mihi inimici mei(
et qui +audabant me adersus me iurabant-
quia cinerem tamquam panem manducai(
et pocu+um meum cum f+etu miscebam
a facie irae et indi/nationis tuae-
quia e+eans ad+isisti me)
,ies mei sicut umbra dec+inaerunt(
et e/o sicut faenum arui)
Tu autem( domine( in aeternum permanes(
et memoria+e tuum in /enerationem et /enerationem)
Tu e*sur/ens misereberis Sion(
quia tempus miserendi eius( quia enit tempus(
quoniam p+acuerunt seris tuis +apides eius(
et terrae eius miserebuntur:
et timebunt /entes nomen domini(
et omnes re/es terrae /+oriam tuam-
quia aedificabit dominus Sion(
et idebitur in /+oria sua)
Respe*it in orationem humi+ium(
et non spreit precem eorum)
Scribantur haec in /enerationem a+teram(
et popu+us qui creabitur +audabit dominum-
quia prospe*it de e*ce+so sancto suo)
,ominus de cae+o in terram aspe*it
ut audiret /emitum conpeditorum(
ut so+at fi+ios interemptorum(
ut adnuntiet in Sion nomen domini(
et +audem suam in Hierusa+em
in coneniendo popu+os in unum(
et re/es ut seriant domino)
Respondit ei in ia irtutis suae)
Paucitatem dierum meorum nuntia mihi)
@e reoces me in dimidio dierum meorum(
in /enerationem et /enerationem anni tui)
Initio tu( domine( terram fundasti(
et opera manuum tuarum sunt cae+i)
Ipsi peribunt( tu autem permanes(
et omnes sicut estimentum eterescent(
et sicut opertorium mutabis eos( et mutabuntur)
Tu autem idem ipse es(
et anni tui non deficient)
2i+ii serorum tuorum habitabunt(
et semen eorum in saecu+um diri/etur)
!"#%&7' Officium Sapientia( noct) % antiph) 0
Antiphona) Comede fi+i mi me+ quia bonum est et faum
du+cissimum /utturi tuo) Me+ inenisti( comede quod sufficit tibi)
Psa+mus
!"#%&;' Officium Sapientia( noct) % ps) 0
<enedic( anima mea( domino)
,omine ,eus meus( ma/nificatus es ehementer)
Confessionem et decorem induisti(
amictus +umine sicut estimento(
e*tendens cae+um sicut pe++em-
qui te/is in aquis superiora eius(
qui ponis nubem ascensum tuum(
qui ambu+as super pinnas entorum(
qui facis An/e+os tuos spiritus
et ministros tuos i/nem urentem(
qui fundasti terram super stabi+itatem suam-
non inc+inabitur in saecu+um saecu+i)
Ab9ssus sicut estimentum amictus eius(
super montes stabunt aquae)
Ab increpatione tua fu/ient(
a oce tonitrui tui formidabunt)
Ascendunt montes et descendunt campi
in +ocum quem fundasti eis)
Terminum posuisti quem non trans/redientur(
neque conertentur operire terram)
5ui emittis fontes in cona++ibus-
inter medium montium pertransibunt aquae
potabunt omnes bestiae a/ri(
e*pectabunt ona/ri in siti sua)
Super ea o+ucres cae+i habitabunt(
de medio petrarum dabunt ocem)
Ri/ans montes de superioribus suis(
de fructu operum tuorum satiabitur terra
producens faenum iumentis(
et herbam serituti hominum(
ut educas panem de terra(
et inum +aetificat cor hominis(
ut e*hi+aret faciem in o+eo(
et panis cor hominis confirmat)
Saturabuntur +i/na campi(
et cedri 3ibani quas p+antait)
I++ic passeres nidificabunt-
erodii domus du* est eorum)
Montes e*ce+si ceris(
petra refu/ium erinaciis)
2ecit +unam in tempora(
so+ co/noit occasum suum(
posuisti tenebras( et facta est no*-
in ipsa pertransibunt omnes bestiae si+ae(
catu+i +eonum ru/ientes ut rapiant(
et quaerant a ,eo escam sibi-
ortus est so+( et con/re/ati sunt(
et in cubi+ibus suis con+ocabuntur)
1*ibit homo ad opus suum(
et ad operationem suam usque ad esperum)
5uam ma/nificata sunt opera tua( domine-
omnia in sapientia fecisti)
Imp+eta est terra possessione tua)
Hoc mare ma/num et spatiosum manibus(
i++ic repti+ia quorum non est numerus(
anima+ia pusi++a cum ma/nis)
I++ic naes pertransibunt)
,raco iste( quem formasti ad in+udendum ei)
Omnia a te e*pectant(
ut des i++is escam in tempore)
,ante te( i++is co++i/ent)
Aperiente te manum tuam( omnia imp+ebuntur bonitate)
Aertente autem te( faciem turbabuntur)
Auferes spiritum eorum(
et deficient( et in pu+erem suum reertentur)
1mittes spiritum tuum( et creabuntur(
et renoabis faciem terrae)
Sit /+oria domini in saecu+um)
3aetabitur dominus in operibus suis(
qui respicit terram( et facit eam tremere(
qui tan/it montes( et fumi/ant)
Cantabo domino in ita mea)
Psa++am ,eo meo quamdiu sum-
iucundum sit ei e+oquium meum)
1/o ero de+ectabor in domino)
,eficiant peccatores a terra(
et iniqui) ita ut non sint)
<enedic( anima mea( domino)
!"#%&=' Officium Sapientia( noct) % antiph) $
Antiphona) .enite( emite absque ar/ento inum( et absque
commutatione inum et +ac) Audite audientes me et comedite
bonum( et de+ectabitur in crassitudine anima estra)
Psa+mus
!"#%&"' Officium Sapientia( noct) % ps) $
Confitemini domino( et inocate nomen eius)
Adnuntiate inter /entes opera eius)
Cantate ei( et psa++ite ei)
@arrate omnia mirabi+ia eius)
3audamini in nomine sancto eius)
3aetetur cor quaerentium dominum)
5uaerite dominum( et confirmamini)
5uaerite faciem eius semper)
Mementote mirabi+ium eius-
quae fecit prodi/ia eius( et iudicia oris eius)
Semen Abraham( seri eius(
fi+ii Iacob( e+ecti eius-
ipse dominus ,eus noster)
In uniersa terra iudicia eius)
Memor fuit in saecu+um testamenti sui(
erbi quod mandait in mi++e /enerationes(
quod disposuit ad Abraham(
et iuramenti sui ad Isaac:
et statuit i++ud Iacob in praeceptum
et Israhe+ in testamentum aeternum(
dicens- tibi dabo terram Chanaan(
funicu+um hereditatis estrae(
cum essent numero brees(
paucissimos et inco+as eius)
1t pertransierunt de /ente in /entem(
et de re/no ad popu+um a+terum)
@on re+iquit hominem nocere eis(
et corripuit pro eis re/es-
no+ite tan/ere christos meos(
et in prophetis meis no+ite ma+i/nari)
1t ocait famem super terram-
omne firmamentum panis contriit)
Misit ante eos irum(
in serum enundatus est Ioseph)
Humi+iaerunt in conpedibus pedes eius(
ferrum pertransiit anima eius(
donec eniret erbum eius)
1+oquium domini inf+ammait eum)
Misit re*( et so+it eum:
princeps popu+orum( et dimisit eum)
Constituit eum dominum domus suae(
et principem omnis possessionis suae(
ut erudiret principes eius sicut semet ipsum(
et senes eius prudentiam doceret)
1t intrait Israhe+ in Ae/9ptum(
et Iacob acco+a fuit in terra Cham:
et au*it popu+um eius ehementer(
et firmait eum super inimicos eius)
Conertit cor eorum ut odirent popu+um eius(
ut do+um facerent in seros eius)
Misit Mosen serum suum(
Aaron quem e+e/it ipsum)
Posuit in eis erba si/norum suorum(
et prodi/iorum in terra Cham)
Misit tenebras( et obscurait(
et non e*acerbait sermones suos)
Conertit aquas eorum in san/uinem(
et occidit pisces eorum)
,edit terra eorum ranas
in penetrabi+ibus re/um ipsorum)
,i*it et enit c9nomia(
et scinifes in omnibus finibus eorum)
Posuit p+uias eorum /randinem(
i/nem conburentem in terra ipsorum:
et percussit ineas eorum et ficu+neas eorum(
et contriit +i/num finium eorum)
,i*it et enit +ucusta(
et bruchus cuius non erat numerus:
et comedit omne faenum in terra eorum(
et comedit omnem fructum terrae eorum:
et percussit omne primo/enitum in terra eorum(
primitias omnis +aboris eorum:
et edu*it eos in ar/ento et auro(
et non erat in tribubus eorum infirmus)
3aetata est Ae/9ptus in profectione eorum(
quia incubuit timor eorum super eos)
1*pandit nubem in protectionem eorum(
et i/nem ut +uceret eis per noctem)
Petierunt et enit coturni*(
et panem cae+i saturait eos)
,isrupit petram( et f+u*erunt)
Aquae abierunt in sicco f+umina(
quoniam memor fuit erbi sancti sui
quod habuit ad Abraham puerum suum:
et edu*it popu+um suum in e*u+tatione(
et e+ectos suos in +aetitia:
et dedit i++is re/iones /entium(
et +abores popu+orum possederunt(
ut custodiant iustificationes eius(
et +e/em eius requirant)
!"#%#&' Officium Sapientia( noct) % ) #
.>) Comedi faum cum me++e meo( a++e+uia)
R>) <ibi inum meum cum +acte meo( a++e+uia)
!"#%##' Officium Sapientia( noct) % +) #&
3ectio decima- Utrum sub fi/ura an sub eritate hoc m9sticum
ca+icis sacramentum fiat( eritas ait- caro mea ere est cibus et
san/uis meus ere est potus) A+ioquin( quomodo ma/num erit-
panis quem e/o dabo caro mea est pro mundi ita( nisi era sit
caro6 Sed quia Christum fas orari dentibus non est( o+uit hunc
panem et inum in ministerio ere carnem suam et san/uinem
suum consecratione spiritus sancti potentia+iter creari( et cotidie
pro mundi ita m9stice immo+ari( ut sicut de ir/ine per spiritum
sanctum era caro sine coitu creatur( ita per eumdem e*
substantia panis et ini m9stice idem corpus Christi consecretur)
Corpus Christi et eritas et fi/ura est) .eritas( dum corpus Christi
et san/uis( in irtute spiritus sancti et in irtute ipsius( e* panis
inique substantia efficitur) 2i/ura ero est id quod e*terius
sentitur) Intra catho+icam ecc+esiam in ministerio corporis Christi(
nihi+ bono maius( nihi+ a ma+o minus perficitur sacerdote( quia non
in merito consecrantis( sed in erbo efficitur creatoris et in irtute
spiritus sancti) Si enim in merito esset sacerdotis( nequaquam ad
Christum pertineret) @unc autem( sicut ipse est qui bapti8at( ita
ipse est qui per spiritum sanctum hanc suam efficit carnem et
transit inum in san/uinem) Unde et sacerdos- iube haec( inquit(
offerri per manus An/e+i tui sancti in sub+ime a+tare tuum in
conspectu diinae maiestatis tuae) Ut quid deferenda in +ucem
deposcit( nisi ut inte++i/atur( quod ista fiant in eo sacerdotio6
Hanc er/o ob+ationem benedictam per quam benedicimur(
adscriptam per quam homines in cae+o adscribuntur( ratam per
quam isceribus Christi esse censeamur( rationabi+em per quam a
bestia+i sensu e*uamur( acceptabi+em ut qui nobis ipsis
disp+icemus( per hanc acceptabi+es eius unico fi+io simus) @ihi+
rationabi+ius( ut quia nos iam simi+itudinem mortis eius in
baptismo accepimus( simi+itudinem quoque carnis et san/uinis
sumamus( ita ut eritas non desit in sacramento et ridicu+um
nu++um fiat a pa/anis( quod cruorem occisi hominis bibamus)
Credendum est quod in erbis Christi sacramenta conficiantur)
Cuius enim potentia creantur prius( eius utique erbo ad me+ius
procreantur) Re+iqua omnia quae sacerdos dicit aut c+erus chori
canit( nihi+ a+iud quam +audes et /ratiarum actiones sunt aut certe
obsecrationes( et fide+ium petitiones)
!"#%#0' Officium Sapientia( noct) % resp) #
R>) Me+chisedech ero re* Sa+em proferens panem et inum( erat
autem sacerdos ,ei a+tissimi( benedi*it Abrahae et ait)
.>) <enedictus Abraham ,eo e*ce+so qui creait cae+um et
terram)
!"#%#$' Officium Sapientia( noct) % +) ##
3ectio undecima- Omnia quaecumque dominus o+uit fecit in
cae+o et in terra( et quia o+uit sic factum est) Ita +icet fi/ura panis
et ini ideatur( nihi+ tamen a+iud quam caro Christi et san/uis
post consecrationem credenda sunt) Unde ipsa eritas ad
discipu+os- haec( inquit( caro mea est pro mundi ita) 1t( ut
mirabi+ius +oquar( non a+ia p+ane quam quae nata est de Maria( et
passa in cruce( et resurre*it de sepu+chro) Haec( inquam( ipsa est(
et ideo Christi est caro quae pro mundi ita adhuc hodie offertur(
et cum di/ne percipitur( ita utique aeterna in nobis reparatur)
Panem quidem istum( quem sumimus in m9sterio( i++um utique
inte++i/o panem( qui manu sancti spiritus formatus est in utero
ir/inis( et i/ne passionis decoctus in ara crucis) Panis enim
An/e+orum factus est hominum cibus) Unde ipse ait- e/o sum
panis ius qui de cae+o descendi( et iterum- panis quem e/o dabo
caro mea est pro mundi ita)
Cotidie eucharistiae communionem accipere nec +audo nec
itupero) Omnibus tamen dominicis diebus communicandum
hortor) Si tamen mens in affectu peccandi est( /raari ma/is dico
eucharistiae perceptione quam purificari) 1t ideo( quamis quis
peccato mordeatur( peccandi tamen de cetero non habeat
o+untatem( et communicaturus satisfaciat +acrimis et
orationibus( et confidens in domini miseratione( accedat ad
eucharistiam intrepidus et securus) Sed hoc de i++o dico( quem
morta+ia peccata non /raant) Item di*erit quispiam non cotidie
accipiendam eucharistiam( a+ius affirmat cotidie) 2aciat
unusquisque quod secundum fidem suam pie credit esse
faciendum) @eque enim +iti/arunt inter se aut quisquam eorum se
a+teri praeposuit Aachaeus et i++e centurio( cum a+ter eorum
/audenter in domo sua susceperit dominum( a+ter di*erit domino-
domine non sum di/nus ut intres sub tectum meum( ambo
sa+atorem honorificantes( quamis non uno modo( ambo peccatis
miseri( ambo misericordiam consecuti) Ad hoc a+et quod manna
secundum propriam o+untatem in ore cuiusque sapiebat)
Si quotiescumque effunditur san/uis Christi( in remissionem
peccatorum funditur( debeo i++um semper accipere( ut semper
mihi peccata dimittantur) 5ui semper pecco( semper debeo
habere medicinam)
!"#%#%' Officium Sapientia( noct) % resp) 0
R>) Immo+abit haedum uniersa mu+titudo fi+iorum Israe+( et
sument de san/uine eius ac ponent super utrumque postem et
insuper +iminaribus domorum in quibus comedent i++um)
.>) 1t edent carnes nocte i++a assas i/ni et a89mos panes cum
+actucis a/restibus) 1t sument de san/uine eius ac ponent super
utrumque postem et insuper +iminaribus domorum in quibus
comedent i++um)
!"#%#4' Officium Sapientia( noct) % +) #0
3ectio duodecima- 5ui sce+erate iunt in ecc+esia( et
communicare non desinunt( putantes se ta+i communione
mundari( discant nihi+ ad emundationem proficere sibi( dicente
propheta- quid est quod di+ectus meus fecit in domo mea sce+era
mu+ta6 @umquid carnes sanctae auferunt a te ma+itias tuas6 1t
aposto+us- probet( inquit( se homo( et sic de pane i++o edat et de
ca+ice bibat)
@on iste panis est qui adit in corpus( sed panis itae aeternae(
qui animae nostrae substantiam fu+cit) Iste panis cotidianus est)
Accipe cotidie quod cotidie tibi prosit) Sic ie ut cotidie merearis
accipere)
Sancta ma+is possunt obesse) <onis sunt ad sa+utem( ma+is ad
iudicium) Unde aposto+us- qui manducat et bibit indi/ne( iudicium
sibi manducat et bibit) @on quia i++a res ma+a est( sed quia ma+us
ma+e accipit quod bonum est) @on enim ma+a erat bucce++a quae
Iudae data est a domino) Sa+utem medicus dedit( sed quia i++e qui
indi/nus erat accepit( ad perniciem suam accepit)
@on prohibeat dispensator pin/ues terrae mensam domini
manducare( sed e*actorem moneat timere)
Sicut Iudas( cum bucce++am tradidit dominus( non ma+um
accipiendo( sed bonum ma+e accipiendo( +ocum praebuit diabo+o(
sic indi/ne quisquis sumens corpus Christi non efficit ut( quia
ma+us est( ma+um sit( aut quia ad sa+utem non accipit( nihi+
accipit) Corpus enim et san/uis domini nihi+ominus erat in i++is(
quibus dicebat aposto+us- qui manducat et bibit indi/ne( iudicium
sibi manducat et bibit) Sed quomodo manducandus est Christus6
5uomodo ipse dicit- qui enim manducat carnem meam et bibit
san/uinem meum di/ne( in me manet et e/o in eo) 1t si indi/ne
accipit sacramentum( acquirit ma/num tormentum)
!"#%#7' Officium Sapientia( noct) % resp) $
R>) Cumque operuisset ros superficiem terrae apparuit in
so+itudine minutum et quasi pi+o tunsum in simi+itudinem pruinae
super terram)
.>) Iste est panis quem dominus dedit obis ad escendum)
Apparuit in so+itudine minutum et quasi pi+o tunsum in
simi+itudinem pruinae super terram) ?+oria patri et fi+io et spiritui
sancto) Tunsum in simi+itudinem pruinae super terram)
Ad 3audes
!"#%#=' Officium Sapientia( +audes # antiph) #
Antiphona) Memoriam fecit mirabi+ium suorum misericors et
miserator dominus( escam dedit timentibus se( a++e+uia)
Psa+mus
!"#%#"' Officium Sapientia( +audes # ps) #
,ominus re/nait(
decore indutus est)
Indutus est dominus fortitudine(
et praecin*it se(
etenim firmait orbem terrae(
qui non commoebitur)
Parata sedis tua( e* tunc a saecu+o tu es)
1+eaerunt f+umina( domine(
e+eaerunt f+umina ocem suam)
1+eabunt f+umina f+uctus suos
a ocibus aquarum mu+tarum)
Mirabi+es e+ationes maris)
Mirabi+is in a+tis dominus)
Testimonia tua credibi+ia facta sunt nimis)
,omum tuam decet sanctitudo( domine(
in +on/itudine dierum)
!"#%0&' Officium Sapientia( +audes # antiph) 0
Antiphona) Memoria mea in /enerationes saecu+orum- qui edunt
me adhuc esurient( et qui bibunt me adhuc sitient( a++e+uia)
Psa+mus
!"#%0#' Officium Sapientia( +audes # ps) 0
Iubi+ate domino omnis terra)
Serite domino in +aetitia)
Introite in conspectu eius in e*u+tatione)
Scitote quoniam dominus ipse est ,eus-
ipse fecit nos( et non ipsi nos(
popu+us eius et oes pascuae eius)
Introite portas eius in confessione(
atria eius in h9mnis)
Confitemini i++i( +audate nomen eius(
quoniam suais dominus-
in aeternum misericordia eius(
et usque in /enerationem et /enerationem
eritas eius)
!"#%00' Officium Sapientia( +audes # antiph) $
Antiphona) Omnes eamdem escam spirita+em manducaerunt et
omnes eumdem potum spirita+em biberunt: bibebant autem de
spirita+i consequente eos petram- petra autem erat Christus(
a++e+uia)
Psa+mus
!"#%0$' Officium Sapientia( +audes # ps) $
,eus( ,eus meus( ad te de +uce i/i+o)
Sitiit in te anima mea(
quam mu+tip+iciter tibi caro mea)
In terra deserta et inia et inaquosa(
sic in sancto apparui tibi(
ut iderem irtutem tuam et /+oriam tuam(
quoniam me+ior est misericordia tua super itas-
+abia mea +audabunt te)
Sic benedicam te in ita mea-
in nomine tuo +eabo manus meas)
Sicut adipe et pin/uidine rep+eatur anima mea(
et +abia e*u+tationis +audabit os meum)
Si memor fui tui super stratum meum(
in matutinis meditabar in te(
quia fuisti adiutor meus(
et in e+amento a+arum tuarum e*u+tabo)
Adhesit anima mea post te)
Me suscepit de*tera tua)
Ipsi ero in anum quaesierunt animam meam)
Introibunt in inferiora terrae)
Tradentur in manus /+adii)
Partes u+pium erunt)
Re* ero +aetabitur in ,eo)
3audabitur omnis qui iurat in eo(
quia obstructum est os +oquentium iniqua)
!"#%0%' Officium Sapientia( +audes # antiph) %
Antiphona) @o+o os socios fieri daemoniorum( quia non potestis
ca+icem domini bibere et ca+icem daemoniorum- non potestis
mensae domini participes esse et mensae daemoniorum( a++e+uia)
Psa+mus
!"#%04' Officium Sapientia( +audes # ps) %
<enedicite( omnia opera domini( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( An/e+i domini( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( cae+i ( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( aquae omnes( quae super cae+os sunt( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( omnes irtutes domini( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( so+ et +una( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( ste++ae cae+i( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( omnis imber et ros ( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( omnes spiritus ,ei( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( i/nis et aestus( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( fri/us et aestus( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( rores et pruina( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite /e+u et fri/us( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( /+acies et nies( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( noctes et dies( domino)
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( +u* et tenebrae( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( fu+/ura et nubes( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicat terra dominum:
+audet et supere*a+tet eum in saecu+a)
<enedicite( montes et co++es( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( uniersa /erminantia in terra( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( fontes( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( maria et f+umina( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( cete( et omnia quae moentur in aquis( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( omnes o+ucres cae+i( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( omnes bestiae et pecora( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( fi+ii hominum( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedic( Israe+( domino:
+audet et supere*a+tet eum in saecu+a)
<enedicite( sacerdotes domini( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( seri domini( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( spiritus et animae iustorum( domino(
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( sancti et humi+es corde( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
<enedicite( Anania( A8aria( Misae+( domino:
+audate et supere*a+tate eum in saecu+a)
5uia eruit nos de inferno(
et sa+os fecit de manu mortis:
et +iberait nos de medio ardentis f+ammae(
et de medio i/nis eruit nos)
!"#%07' Officium Sapientia( +audes # antiph) 4
Antiphona) 5ui habet aures audiendi audiat quid spiritus ,ei
dicat ecc+esiis- incenti dabo manna absconditum( a++e+uia)
Psa+mus
!"#%0;' Officium Sapientia( +audes # ps) 4
3audate dominum de cae+is)
3audate eum in e*ce+sis)
3audate eum omnes An/e+i eius)
3audate eum omnes irtutes eius)
3audate eum so+ et +una)
3audate eum omnes ste++ae et +umen)
3audate eum cae+i cae+orum(
et aqua quae super cae+um est)
3audent nomen domini(
quia ipse di*it( et facta sunt:
ipse mandait( et creata sunt)
Statuit ea in saecu+um(
et in saecu+um saecu+i)
Praeceptum posuit( et non praeteribit)
3audate dominum de terra(
dracones et omnes ab9ssi(
i/nis( /rando( ni*( /+acies(
spiritus proce++arum(
quae faciunt erbum eius(
montes et omnes co++es(
+i/na fructifera( et omnes cedri(
bestiae et uniersa pecora(
serpentes et o+ucres pinnatae(
re/es terrae et omnes popu+i(
principes et omnes iudices terrae)
Iuenes et ir/ines(
senes cum iunioribus
+audent nomen domini(
quia e*a+tatum est nomen eius so+ius)
Confessio eius super cae+um et terram(
et e*a+tabit cornu popu+i sui h9mnus(
omnibus sanctis eius(
fi+iis Israhe+(
popu+o adpropinquanti sibi)
Cantate domino canticum noum)
3aus eius in ecc+esia sanctorum)
3aetetur Israhe+ in eo qui fecit eum(
et fi+ii Sion e*u+tent in re/e suo)
3audent nomen eius in choro)
In t9mpano et psa+terio psa++ant ei(
quia benep+acitum est domino in popu+o suo(
et e*a+tabit mansuetos in sa+ute)
1*u+tabunt sancti in /+oria)
3aetabuntur in cubi+ibus suis)
1*a+tationes ,ei in /utture eorum(
et /+adii ancipites in manibus eorum
ad faciendam indictam in nationibus(
increpationes in popu+is(
ad a++i/andos re/es eorum in conpedibus(
et nobi+es eorum in manicis ferreis(
ut faciant in eis iudicium conscriptum-
/+oria haec est omnibus sanctis eius)
3audate dominum in sanctis eius)
3audate eum in firmamento irtutis eius)
3audate eum in irtutibus eius)
3audate eum secundum mu+titudinem ma/nitudinis eius)
3audate eum in sono tubae)
3audate eum in psa+terio et cithara)
3audate eum in t9mpano et choro)
3audate eum in cordis et or/ano)
3audate eum in c9mba+is bene sonantibus)
3audate eum in c9mba+is iubi+ationis)
Omnis spiritus +audet dominum)
!"#%0=' Officium Sapientia( +audes # cap) #
Capitu+um) Omnis pontife* e* hominibus assumptus pro
hominibus constituitur in hiis quae sunt ad ,eum( ut offerat dona
et sacrificia pro peccatis)
H9mnus
!"#%0"' Officium Sapientia( +audes # h9mnus # .erbum supernum
.erbum supernum prodiens
nec patris +inquens de*teram(
ad opus suum e*iens
enit ad itae esperam)
In mortem a discipu+o
suis tradendus aemu+is
prius in itae fercu+o
se tradidit discipu+is)
5uibus sub bina specie
carnem dedit et san/uinem(
ut dup+icis substantiae
totum cibaret hominem)
Se nascens dedit socium(
conescens in edu+ium(
se moriens in pretium(
se re/nans dat in praemium)
O sa+utaris hostia(
quae cae+i pandis ostium(
be++a premunt hosti+ia(
da robur( fer au*i+ium)
Uni trinoque domino
sit sempiterna /+oria(
qui itam sine termino
nobis donet in patria)
Amen)
!"#%$&' Officium Sapientia( +audes # ) #
.>) Omnia a te e*pectant( a++e+uia)
R>) Ut des i++is escam in tempore opportuno( a++e+uia)
!"#%$#' Officium Sapientia( +audes # antiph) 7
Antiphona ad <enedictus) ,i*it Iesus- e/o sum panis itae: qui
enit ad me non esuriet( et qui crediderit in me non sitiet in
aeternum( a++e+uia)
<enedictus
!"#%$0' Officium Sapientia( +audes # h9mnus 0
<enedictus dominus ,eus Israe+(
quia isitait( et fecit redemptionem p+ebis suae-
et ere*it cornu sa+utis nobis-
in domo ,aid pueri sui)
Sicut +ocutus est per os sanctorum(
qui a saecu+o sunt( prophetarum eius-
sa+utem e* inimicis nostris(
et de manu omnium qui oderunt nos-
ad faciendam misericordiam cum patribus nostris:
et memorari testamenti sui sancti)
Iusiurandum( quod iurait ad Abraham patrem nostrum(
daturum se nobis-
ut sine timore( de manu inimicorum nostrorum +iberati(
seriamus i++i)
In sanctitate et iustitia coram ipso(
omnibus diebus nostris)
1t tu puer( propheta A+tissimi ocaberis-
praeibis enim ante faciem domini parare ias eius-
ad dandam scientiam sa+utis p+ebi eius-
in remissionem peccatorum eorum-
per iscera misericordiae ,ei nostri-
in quibus isitait nos( oriens e* a+to-
i++uminare his qui in tenebris et in umbra mortis sedent-
ad diri/endos pedes nostros in iam pacis)
Ad Tertiam
!"#%$%' Officium Sapientia( hora $ antiph) #
Antiphona) Memoria fecit mirabi+ium suorum misericors et
miserator dominus( escam dedit timentibus se( a++e+uia)
!"#%$4' Officium Sapientia( hora $ cap) #
Capitu+um) ,ominus Iesus Christus in qua nocte tradebatur(
accepit panem( et /ratias a/ens fre/it( et di*it- accipite et
manducate- hoc est corpus meum quod pro obis tradetur: hoc
facite in meam commemorationem)
!"#%$7' Officium Sapientia( hora $ resp) #
R>) br) Parasti in conspectu meo mensam( a++e+uia( a++e+uia)
.>) Adersus eos qui tribu+ant me( a++e+uia) ?+oria patri et fi+io et
spiritui sancto( sicut erat in principio et nunc et semper( et in
secu+a secu+orum) Amen)
!"#%$;' Officium Sapientia( hora $ )
.>) Ocu+i omnium in te sperant( domine( a++e+uia)
R>) 1t tu das i++is escam in tempore opportuno( a++e+uia)
Ad Se*tam
!"#%$"' Officium Sapientia( hora 7 antiph) #
Antiphona) Omnes eamdem escam spirita+em manducaerunt et
omnes eumdem potum spirita+em biberunt: bibebant autem de
spirita+i consequente eos petram- petra autem erat Christus(
a++e+uia)
!"#%%&' Officium Sapientia( hora 7 cap) #
Capitu+um 5uotiescumque manducabitis panem hunc( et ca+icem
bibetis( mortem domini annuntiabitis donec eniat)
!"#%%#' Officium Sapientia( hora 7 resp) #
R>) br) Panem An/e+orum manducait homo( a++e+uia( a++e+uia)
.>) Cibaria misit eis in abundantia( a++e+uia)
!"#%%0' Officium Sapientia( hora 7 )
.>) ,ominus pars hereditatis meae( a++e+uia)
R>) Tu es qui restitues hereditatem meam mihi( a++e+uia)
Ad @onam
!"#%%%' Officium Sapientia( hora " antiph) #
Antiphona) 5ui habet aures audiendi audiat quid spiritus ,ei
dicat ecc+esiis- incenti dabo manna absconditum( a++e+uia)
!"#%%4' Officium Sapientia( hora " cap)
Capitu+um) 5uicumque manducaerit panem( et biberit ca+icem
domini indi/ne reus erit corporis et san/uinis domini)
!"#%%7' Officium Sapientia( hora " resp) #
R>) br) Ca+icem sa+utaris accipiam( a++e+uia( a++e+uia)
.>) 1t nomen domini inocabo( a++e+uia)
!"#%%;' Officium Sapientia( hora " )
.>) Impin/uasti in o+eo caput meum( a++e+uia)
R>) 1t ca+i* meus inebrians quam praec+arus est( a++e+uia)
Ad .esperas
!"#%%"' Officium Sapientia( esp) 0 antiph) #
Antiphona ad Ma/nificat) Amen amen dico obis( non dedit
Mo9ses obis panem de cae+o( sed pater meus dat obis panem de
cae+o erum) Panis enim ,ei est( qui de cae+o descendit( et dat
itam mundo)
Ma/nificat
!"#%4&' Officium Sapientia( esp) 0 h9mnus #
Ma/nificat anima mea dominum-
et e*u+tait spiritus meus in ,eo sa+utari meo)
5uia respe*it humi+itatem anci++ae suae-
ecce enim e* hoc beatam me dicent omnes /enerationes)
5uia fecit mihi ma/na qui potens est-
et sanctum nomen eius)
1t misericordia eius a pro/enie in pro/enies
timentibus eum)
2ecit potentiam in brachio suo-
dispersit superbos mente cordis sui)
,eposuit potentes de sede(
et e*a+tait humi+es)
1surientes imp+eit bonis-
et diites dimisit inanes)
Suscepit Israe+ puerum suum(
recordatus misericordiae suae)
Sicut +ocutus est ad patres nostros(
Abraham et semini eius in saecu+a)
Infra octaam
Secunda die
!"#%4$' Officium Sapientia( dies 0 +) #
3ectio prima- 5uia corpus assumptum ab+aturus erat dominus ab
ocu+is et i++aturus sideribus( necessarium erat( ut in die cenae
sacramentum nobis corporis et san/uinis consecraret( ut co+eretur
iu/iter per m9sterium quod seme+ offerebatur in pretium( ut quia
cotidiana et indefessa currebat pro hominum sa+ute redemptio(
perpetua esset etiam redemptionis ob+atio( et perennis ictima
i++a ieret in memoria( et semper praesens esset in /ratia( ere
unica et perfecta hostia( fide e*istimanda non specie( neque
e*teriori censenda isu( sed interiori affectu) Unde merito
cae+estis confirmat auctoritas( quia- caro mea ere est cibus et
san/uis meus ere est potus) Recedat er/o omne infide+itatis
ambi/uum( quoniam quidem qui auctor est muneris( ipse est et
testis eritatis) @am et inisibi+is sacerdos isibi+es creaturas in
substantiam corporis sui et san/uinis erbo suo secreta potestate
conertit( ita dicens- accipite et comedite- hoc est corpus meum)
1t sanctificatione repetita- accipite et bibite- hic est san/uis meus)
1r/o sicut ad nutum praecipientis domini repente e* nihi+o
substiterunt e*ce+sa cae+orum( profunda f+uctuum( asta
terrarum: ita( pari potestate in spiritua+ibus sacramentis( ubi
praecipit irtus( serit effectus)
!"#%4%' Officium Sapientia( dies 0 +) 0
3ectio secunda- 5uanta itaque et quam ce+ebranda beneficia is
diinae benedictionis operetur( et quomodo tibi noum et
impossibi+e esse non debeat( quod in Christi substantiam terrena
et morta+ia conertuntur( te ipsum qui in Christo es re/eneratus
interro/a) ,udum a+ienus a ita( pere/rinus a misericordia et a
sa+utis ia( intrinsecus mortuus e*su+abas) Subito initiatus Christi
+e/ibus et sa+utaribus ministeriis innoatus in corpus ecc+esiae
non idendo sed credendo transi+isti( et de fi+io perditionis
adoptius ,ei fi+ius fieri occu+ta puritate meruisti: in mensura
isibi+i permanens( maior factus es te ipso inisibi+iter( sine
quantitatis au/mento) Cum idem atque ipse esses( mu+to a+ter
fidei processibus e*stitisti) In e*teriori nihi+ additum est( et totum
in interiori mutatum est) Ac sic homo Christi fi+ius effectus( et
Christus hominis in mente formatus est) Sicut er/o sine corpora+i
sensu( i+itate praeterita deposita( subito noam indutus es
di/nitatem: et sicut hoc quod ,eus in te +aesa curait( infecta
di+uit( macu+ata detersit( non ocu+is sed sensibus tuis sunt credita-
et cum reerendum ad a+tare cibis spiritua+ibus satiandus
ascendis( sacrum ,ei tui corpus et san/uinem fide respice( honora
et mirare( mente contin/e( cordis manu suscipe( et ma*ime mente
totum haustu interioris hominis assume)
!"#%44' Officium Sapientia( dies 0 +) $
3ectio tertia- In Christo seme+ ob+ata est hostia ad sa+utem
sempiternam potens) 5uid er/o nos dicimus6 @onne per sin/u+os
dies offerimus6 Sed ad recordationem mortis eius: et una est
hostia( non mu+tae) 5uomodo una et non mu+tae6 5uia seme+
ob+atus est Christus) Hoc autem sacrificium e*emp+um est i++ius(
idipsum et semper idipsum) Proinde hoc idem est sacrificium
unum so+um) A+ioquin diceretur( quoniam in mu+tis +ocis offertur-
mu+ti sunt Christi) @equaquam( sed unus ubique Christus( et hic
p+enus e*istens et i++ic p+enus) Sicut enim quod ubique offertur
unum est corpus( et non mu+ta corpora( ita et unum sacrificium)
Pontife* autem est i++e( qui hostiam obtu+it nos mundantem)
Ipsam offerimus etiam nunc( quae tunc ob+ata consumi non
potest) 5uod nos facimus( in commemorationem fit eius quod
factum est- hoc enim facite( ait( in meam commemorationem)
Tertia die
!"#%4;' Officium Sapientia( dies $ +) #
3ectio prima- In sacramentorum ob+ationibus( quae inter
missarum so+emnia offeruntur( panis tantum et inum aqua
permi*tum in sacrificium offerantur) @on enim debet in ca+ice
domini aut inum so+um( aut aqua so+a offerri( sed utrumque
permi*tum( quia utrumque e* +atere eius in passione sua
prof+u*isse +e/itur)
Ca+i* etiam dominicus ino et aqua permi*tus debet offerri( quia
idemus in aqua popu+um inte++i/i( in ino ero ostendi
san/uinem Christi) 1r/o cum in ca+ice inum aqua miscetur(
Christo popu+us adunatur( et credentium p+ebs ei in quem credit
copu+atur et iun/itur: quae copu+atio et coniunctio aquae et ini
sic miscetur in ca+ice domini( ut mi*tio i++a non possit separari)
@am si inum tantum quis offerat( san/uis Christi incipit esse
sine nobis) Si ero aqua sit so+a( p+ebs incipit esse sine Christo)
1r/o quando botrus so+us offertur( in quo ini efficientia tantum
desi/natur( sa+utis nostrae sacramentum ne/+i/itur quod aqua
si/nificatur)
!"#%4=' Officium Sapientia( dies $ +) 0
3ectio secunda- Huius sacramenti ritum Me+chisedech ostendit
ubi panem et inum Abrahae obtu+it) Sed tu mihi dicis- quomodo
er/o Me+chisedech inum et panem tantum obtu+it6 5uid sibi u+t
admi*tio aquae6 Rationem accipe) Primo omnium fi/ura fuit quae
ante praecessit tempore Mo9si) 5uia cum sitiret popu+us
Iudaeorum et murmuraret quod aquam ineniri non posset( iussit
dominus Mo9si ut tan/eret petram cum ir/a) Teti/it petram et
petra undam ma*imam fudit( sicut aposto+us dicit- bibebant
autem de consequenti petra( petra autem erat Christus) @on
immobi+is petra( quae popu+um sequebatur) 1t tu bibe ut te
Christus sequatur) .ide m9sterium- Mo9ses( hic est propheta:
ir/a( hoc est erbum ,ei) Sacerdos erbo ,ei tan/it petram et
f+uit aqua et bibit popu+us ,ei) Tan/it er/o sacerdos ca+icem(
redundat aqua in ca+ice( et sa+it in itam aeternam( et bibit
popu+us ,ei( qui ,ei /ratiam consecutus est)
!"#%4"' Officium Sapientia( dies $ +) $
3ectio tertia- ,idicisti hoc) 1r/o accipe et a+iud) In tempore
dominicae passionis( cum sabbatum ma/num instaret( quia diu in
cruce iebat dominus noster Iesus Christus et +atrones( missi
sunt qui percuterent eos) 5ui enientes inenerunt defunctum
dominum nostrum Iesum Christum) Tunc unus de mi+itibus +ancea
teti/it +atus( et de +atere eius aqua f+u*it et san/uis( aqua autem
ut mundaret( san/uis ut redimeret) 5uare de +atere6 5uia unde
cu+pa( inde /ratia) Cu+pa per feminam( /ratia per dominum
nostrum Iesum Christum)
Sic ero ca+i* domini non est aqua so+a et inum so+um( nisi
utrumque misceatur( quomodo nec corpus domini potest esse
farina so+a( nisi utrumque adunatum fuerit et copu+atum et unius
compa/e so+idatum)
In sacramento corporis et san/uinis domini nihi+ amp+ius
offeratur quam quod ipse dominus tradidit( hoc est panis et inum
aqua mi*tum( nec amp+ius in sacrificiis offeratur( quam de uis et
frumento)
Haec tria unum sunt in Christo Iesu) Haec hostia et ob+atio ,ei in
odorem suaitatis)
5uarta die
!"#%7#' Officium Sapientia( dies % +) #
3ectio prima- In Christo pater et Christus in nobis unum in hiis
esse nos faciunt) Si ere carnem corporis nostri Christus
assumpsit( et ere homo i++e Christus est( nos quoque ere sub
m9sterio carnem corporis sui sumimus( et per hoc unum erimus(
quia pater in eo est( et i++e in nobis) 5uomodo o+untatis unitas
asseritur( cum natura+is per sacramentum proprietas perfectum
sacramentum sit unitatis6 @on est humano aut saecu+i sensu de
hiis rebus +oquendum( neque per io+entiam atque imprudentem
praedicationem dictorum cae+estium sanitati a+ienae atque impiae
inte++i/entiae perersitas e*torquenda est) ,e natura+i enim in
nobis Christi eritate e+ unitate quae dicimus( nisi quae
di*erimus ab eo didicimus( stu+te atque impie dicimus) Ipse enim
ait- caro mea ere est esca et san/uis meus ere est potus) 5ui
edit carnem meam et bibit san/uinem meum( in me manet( et e/o
in eo)
!"#%70' Officium Sapientia( dies % +) 0
3ectio secunda- ,e eritate carnis et san/uinis non re+ictus est
ambi/endi +ocus) @unc enim et ipsius domini professione et fide
nostra( ere caro est et ere san/uis est: et haec accepta atque
hausta efficiunt( ut et nos in Christo et Christus in nobis sit) 1st
er/o ipse in nobis per carnem) 5uod autem in eo per
sacramentum communicatae carnis et san/uinis simus( ipse
testatur dicens- os autem me idebitis( quia e/o io et os
ietis( quia e/o in patre meo( et os in me( et e/o in obis) Si
o+untatis tantum inte++i/i unitatem e++et( ut heretici asserunt(
cur /radum quemdam atque ordinem consummandae unitatis
e*posuit( nisi ut i++e in patre per naturam diinitatis( nos contra in
eo per corpora+em eius natiitatem( et i++e rursus in nobis per
sacramentorum inesse m9sterium crederetur: ac sic perfecta
mediatorem unitas doceret( cum nobis in se permanentibus( ipse
maneret in patre( et in patre manens( maneret in nobis: et ita ad
unitatem proficisceremus( cum qui in eo natura+iter secundum
natiitatem inest( nos quoque in eo natura+iter inessemus( ipso in
nobis natura+iter permanente6
!"#%7$' Officium Sapientia( dies % +) $
3ectio tertia- 5uod autem haec in nobis natura+iter unitas sit( ipse
testatus est- qui edit carnem meam et bibit san/uinem meum in
me manet et e/o in eo) @on enim in eo erit( nisi in quo ipse fuerit(
eius tamen in se assumptam hominis carnem( qui suam
sumpserat) Sicut misit me( inquit( pater iens( et e/o io per
patrem( qui manducaerit carnem meam( ipse iet per me)
5uomodo per patrem iit( eodem modo nos per carnem eius
iemus) Haec er/o itae nostrae causa est( quod in nobis manere
per carnem Christum habemus icturi per eum ea conditione qua
iit i++e per patrem) Si er/o nos natura+iter secundum carnem per
eum iimus( id est naturam carnis suae adepti( quomodo non
natura+iter secundum spiritum in se patrem habeat( cum iat
ipse per patrem6 Corpus Christi quod sumitur de a+tari fi/ura est(
dum panis et inum e*tra idetur: eritas autem( dum corpus
Christi et san/uis in eritate interius creditur)
5uinta die
!"#%74' Officium Sapientia( dies 4 +) #
3ectio prima- Haec sa+utaris ictima i++am nobis mortem uni/eniti
per m9sterium reparat( qui( +icet sur/ens a mortuis iam non
moritur( mors i++i u+tra non dominabitur( tamen in seipso
immorta+iter et incorruptibi+iter iens( iterum in hoc ministerio
moritur) 1ius quoque ibique corpus sumitur( eius caro in popu+i
sa+utem partitur( eius san/uis non iam in manus infide+ium sed in
ora fide+ium funditur) Hinc er/o pensemus( qua+e sit hoc
sacrificium quod pro nostra abso+utione passionem uni/eniti fi+ii
semper imitatur) 5uis enim fide+ium habere dubium possit in ipsa
immo+ationis hora ad sacerdotis ocem cae+os aperiri( et in i++o
Iesu Christi m9sterio choros An/e+orum adesse( summa et ima
sociari( unum quid e* inisibi+ibus atque isibi+ibus fieri) Idem)
Uno( inquit( eodemque tempore ac momento( et in cae+o rapitur
ministerio An/e+orum consociandum corpori Christi( et ante
ocu+os sacerdotis in a+tari idetur)
!"#%77' Officium Sapientia( dies 4 +) 0
3ectio secunda- Tanta est unitas ecc+esiae in Christo( ut unus
ubique sit panis corporis Christi( et unus sit ca+i* san/uinis eius)
Ca+i* enim quem sacerdos catho+icus sacrificat non est a+ius nisi
ipse quem dominus aposto+is tradidit( quia sicut diinitas erbi
,ei una est quae totum imp+et mundum( ita +icet mu+tis +ocis et
innumerabi+ibus diebus i++ud corpus consecretur( non sunt tamen
mu+ta corpora Christi( neque mu+ti ca+ices( sed unum corpus
Christi et unus san/uis cum i++o( quod sumpsit in utero ir/inis et
quod dedit aposto+is) ,iinitas enim erbi rep+et i++ud quod
ubique est( et coniun/it ac facit ut sicut ipsa una est( ita et unum
corpus eius sit in eritate) Unde animadertendum est( quia sie
p+us sie minus quis inde percipiat( omnes aequa+iter corpus
Christi inte/errime sumunt( et /enera+iter omnes( et specia+iter
unusquisque)
!"#%7;' Officium Sapientia( dies 4 +) $
3ectio tertia- M9sterium fidei dicitur( quia credere debes( quod ibi
sa+us nostra consistat) Proidens enim nobis dominus dedit hoc
sacramentum sa+utis( ut quia nos cotidie peccamus( et i++e iam
mori non potest( per istud sacramentum remissionem
consequamur) Cotidie enim ipse comeditur et bibitur in eritate(
sed inte/er et ius atque immacu+atus permanet) 1t ideo
ma/num et paendum m9sterium est( quia a+iud idetur et a+iud
inte++i/itur) Sed cum m9sterium sit( unde unum corpus et san/uis
dicitur6 2i/uram panis et ini habet( faciente domino( quia non
habemus in usum carnem crudam comedere et bibere san/uinem)
Sicut erus est fi+ius ,ei dominus noster Iesus Christus( non
quemadmodum homines per /ratiam( sed quasi fi+ius e*
substantia patris( ita era est Christi caro( sicut ipse di*it( quam
accipimus( et erus san/uis est potus) 1/o sum( inquit( panis
ius qui de cae+o descendi) Sed caro non descendit de cae+o)
5uomodo er/o descendit de cae+o panis ius6 5uia idem
dominus noster Iesus consors est diinitatis et corporis) 1t tu qui
accipis carnem( diinae eius substantiae in i++o participas
a+imento)
Se*ta die
!"#%7"' Officium Sapientia( dies 7 +) #
3ectio prima- 5uia passus est pro nobis dominus( commendait
nobis in isto sacramento san/uinem suum et corpus( quod etiam
fecit nosmetipsos) @am et nos corpus ipsius facti sumus( et per
misericordiam ipsius( quod accipimus nos sumus) Recordamini) 1t
os non fuistis( et creati estis( et ad aream dominicam comportati
estis( +aboribus boum( id est annuntiantium ean/e+ium( triturati
estis) 5uando catechumeni deferebamini( in horreo serabamini)
@omina estra dedistis( mo+i coepistis ieiuniis( e*orcismis) Postea
ad aquam enistis( et conspersi estis( et panis dominicus facti
estis) 1cce quod accepistis) 5uomodo er/o unum idetis esse
quod factum est( sic unum estote os( di+i/entes os( sci+icet
tenendo unam fidem( unam spem( indiiduam caritatem) Heretici(
quando hoc accipiunt sacramentum( testimonium contra se
accipiunt( quia i++i quaerunt diisionem( cum panis iste indicet
unitatem) Sic et inum in mu+tis racemis fuit( et modo unum est)
.inum est in sua natiitate( ca+i* est post pressuram torcu+aris) 1t
os( post i++a ieiunia( post +abores( post humi+itatem et
contritionem( iam in nomine domini( tamquam ad ca+icem Christi
enistis( et ibi os estis in mensa( et in ca+ice nobiscum os estis)
Simu+ enim hoc sumimus( simu+ bibimus( quia simu+ iimus)
!"#%;&' Officium Sapientia( dies 7 +) 0
3ectio secunda- Ita dominus noster Iesus Christus nos si/nificait(
nos ad se pertinere o+uit( m9sterium pacis et unitatis nostrae in
mensa consecrait) 5ui accipit m9sterium unitatis et non tenet
incu+um pacis( non m9sterium accipit pro se( sed testimonium
contra se) @u++i est a+iquatenus ambi/endum unumquemque
fide+ium corporis et san/uinis dominici tunc esse participem(
quando in baptismate efficitur membrum Christi( nec a+ienari ab
i++ius panis ca+icisque consortio( etiam si antequam panem i++um
comedat ca+icemque bibat( de hoc saecu+o mi/raerit( in unitate
corporis constitutus) Sacramenti quippe i++ius participatione ac
beneficio non priatur( quando in se hoc quod i++ud sacramentum
si/nificat inenitur)
5ui manducant et bibunt Christum( itam manducant et bibunt)
I++ud manducare est refici( i++ud bibere est iere) 5uod in
sacramento isibi+iter sumitur( in ipsa eritate spiritua+iter
manducatur et bibitur)
!"#%;#' Officium Sapientia( dies 7 +) $
3ectio tertia- Manducatur Christus( iit manducatus quia surre*it
occisus) @ec( quando manducamus( partes de i++o facimus) 1t
quidem in sacramento sic fit) 1t norunt fide+es- quando
manducant carnem Christi( unusquisque accipit partem suam) Per
partes manducatur in sacramento( et manet inte/er totus in cae+o)
Per partes manducatur in sacramento( et manet inte/er totus in
corde tuo) Totus enim erat apud patrem( quando enit in
ir/inem( imp+eit i++am nec recessit ab i++o) .eniebat in carnem ut
homines eum manducarent et manebat inte/er apud patrem ut
An/e+os pasceret)
Initat dominus seros( et praeparat eis cibum seipsum) 5uis
audeat dominum suum manducare6 1t tamen ait- qui manducat
me iit propter me) 5uando manducatur( ita manducatur( nec
occiditur ut manducetur( sed mortuos iificat) 5uando
manducatur( reficit sed non deficit)
@on er/o timeamus( fratres( manducare istum panem ne forte
finiamus i++um( et postea quod manducemus non ineniamus)
5uod idetur( ca+i* est et panis( quod etiam ocu+i renuntiant)
5uod autem fides postu+at instruenda- panis est corpus Christi( et
ca+i* est san/uis) Ista ideo dicuntur sacramenta( quia in eis a+iud
idetur( a+iud inte++i/itur) 5uod idetur speciem habet
corpora+em( quod inte++i/itur fructum habet spirita+em)
Septima die
!"#%;$' Officium Sapientia( dies ; +) #
3ectio prima- @ihi+ in sacrificiis maius potest esse quam corpus et
san/uis Christi( nec u++a ob+atio hac potior est( sed haec omnes
praece++it( quae pura conscientia domino offerenda est( et pura
mente sumenda( atque ab omnibus eneranda) 1t sicuti potior est
ceteris( ita potius e*co+i et enerari debet)
Triforme est corpus domini- pars ob+atae in ca+icem missa( corpus
Christi quod iam resurre*it monstrat: pars comesta( ambu+ans
adhuc super terram: pars in a+tari usque ad finem missae
remanens( corpus in sepu+chro( quia usque in finem saecu+i
corpora sanctorum in sepu+cris erunt)
,um fran/itur hostia( dum san/uis de ca+ice in ora fide+ium
funditur( quid a+iud quam dominici corporis in cruce immo+atio
eiusque san/uinis de +atere effusio desi/natur6
Panis et ca+i* non qua+ibet sed certa consecratione m9sticus nobis
fit( non nascitur) Proinde quod ita fit nobis( quamis sit panis et
ca+i*( a+imentum est resurrectionis)
Ante benedictionem a+ia species nominatur( post benedictionem
Christi corpus si/nificatur) In i++o sacramento Christus est) 5ui
manducat hoc corpus( fiat ei remissio peccatorum)
!"#%;%' Officium Sapientia( dies ; +) 0
3ectio secunda- In i++a m9stica distributione spiritua+is a+imoniae(
hoc impertitur( hoc sumitur( ut accipientes irtutem cae+estis cibi
in carnem ipsius qui caro nostra factus est transeamus) 1t cibus
refectionis est cibus san/uinis) Sicut enim caro Christi ere est
cibus( ita san/uis eius ere est potus) Idem est corpus de quo
dictum est- caro mea ere est cibus et san/uis meus ere est
potus) Circa hoc corpus aqui+ae sunt( quae a+is circumo+ant
spiritua+ibus) Unde et idem corpus Christi edimus( ut itae
aeternae possimus esse participes)
@os autem in specie panis et ini quam idemus( res inisibi+es(
id est carnem et san/uinem( honoramus) @ec simi+iter
comprehendimus has duas species quemadmodum ante
consecrationem comprehendebamus( cum fide+iter fateamur( ante
consecrationem panem esse et inum quod natura formait( post
consecrationem ere esse carnem et san/uinem Christi quod
benedictio consecrait)
!"#%;4' Officium Sapientia( dies ; +) $
3ectio tertia- 2orte dicas- quomodo era caro( quomodo erus
san/uis( quia simi+itudinem non ideo carnis( non ideo san/uinis
eritatem6 Primo omnium di*i tibi de sermone Christi( qui
operatur ut possit mutare et conertere /enera et instituta
naturae) ,einde( ubi non tu+erunt sermonem Christi discipu+i eius(
sed audientes quod carnem suam daret manducare et san/uinem
suum ad bibendum( recedebant) So+us tamen Petrus di*it- erba
itae aeternae habes( et e/o a te quomodo recedam6 @e i/itur
p+ures hoc dicerent et ne e+uti quidam esset horror cruoris( sed
maneret /ratia redemptoris( ideo in simi+itudine quidem accipis
sacramentum( sed ere naturae /+oriam irtutemque consequeris-
e/o sum( inquit( panis ius qui de cae+o descendi)
Sub a+ia autem specie tribus de causis carnem et san/uinem
tradidit Christus( et deinceps sumendum instituit( ut sci+icet fides
haberet meritum( quae est de his quae non identur( quia fides
non habet meritum cui humana ratio praebet e*perimentum) 1t
ideo ne abhorreret animus quod cerneret ocu+us( quia non
habemus usum carnem crudam et san/uinem comedere( quia er/o
Christum orari dentibus fas non est( in m9sterio carnem et
san/uinem nobis commendait) 1t etiam ideo ne ab incredu+is
re+i/ioni christianae insu+taretur)
Octaa die
!"#%;;' Officium Sapientia( dies = +) #
3ectio prima- @ihi+ rationabi+ius quam ut san/uinis simi+itudinem
sumamus( ut ita et eritas non desit et ridicu+um nu++um fiat a
pa/anis quod cruorem occisi bibamus)
Sed quare sub dup+ici specie sumitur( cum substantia+iter unum
totus sit Christus6 Ut ostenderetur totam humanam naturam
assumpsisse( ut totam redimeret) Panis enim ad carnem refertur(
inum ad animam: quia inum operatur san/uinem( in quo sedes
animae a ph9sicis esse dicitur) Ideo er/o in duabus speciebus
ce+ebratur( ut animae et carnis susceptio in Christo et utriusque
+iberatio in nobis si/nificetur) .a+et enim ad tuitionem corporis et
animae quod percipimus( quia caro Christi pro sa+ute corporis(
san/uis ero pro anima nostra offertur( sicut praesi/nait
Mo9ses- caro( inquit( pro corpore estro offertur( san/uis ero pro
anima: sed tamen sub utraque specie sumitur quod ad utrumque
a+et( quia sub utraque specie sumitur totus Christus)
!"#%;=' Officium Sapientia( dies = +) 0
3ectio secunda- Porro i++a species isibi+is sacramentum est
/eminae rei( quia utramque rem si/nificat et utriusque rei
simi+itudinem /erit e*pressam) @am sicut panis prae ceteris cibis
corpus reficit et sustentat( et inum hominem +aetificat atque
inebriat( sic caro Christi interiorem hominem p+us ceteris /ratiis
spiritua+iter reficit et sa/inat)
Unde e*ce++enter eucharistia dicitur( id est bona /ratia( quia in
hoc sacramento non modo est au/mentum irtutis et /ratiae( sed
i++e totus sumitur( qui est fons et ori/o totius /ratiae)
Habet etiam simi+itudinem cum re m9stica quae est unitas
fide+ium( quia sicut e* mu+tis /ranis conficitur unus panis( et e*
mu+tis acinis inum in unum conf+uit( sic e* mu+tis fide+ium
personis unitas ecc+esiastica constat) Unde aposto+us- unus panis
et unum corpus mu+ti sumus) Unus panis et unum corpus ecc+esia
dicitur( pro eo quod sicut unus panis e* mu+tis /ranis et unum
corpus e* mu+tis membris componitur( sic ecc+esia e* mu+tis
fide+ibus caritate copu+ante connectitur)
!"#%;"' Officium Sapientia( dies = +) $
3ectio tertia- Credere in Iesum Christum( hoc est manducare
panem et inum) 5ui credit( manducat) Inisibi+iter sa/inatur(
quia inisibi+iter renascitur) 1t qui manducat carnem Christi et
bibit san/uinem i++ius itam habet aeternam) Participatione enim
fi+ii( quod est per unitatem corporis et san/uinis eius( homo
manducans iit( non sumens tantum in sacramento( quod et ma+i
faciunt( sed usque ad spiritus participationem( ut in corpore
domini tamquam membrum maneat et eius spiritu e/etetur(
quod est( dum eius mandatum serat) Ad a+tare ,ei inisibi+e( quo
non accedit iniustus( i++e perenit( qui ad hoc praesens iustificatus
accedit) Inenit i++ic itam qui hic discernit causam suam)
Sin/u+i autem accipiunt Christum dominum( et in sin/u+is
portionibus totus est( nec per sin/u+os minuitur( sed inte/rum se
praebet in sin/u+is)
Ubi pars est corporis( est et totum) 1adem ratio est in corpore
domini( quae in manna( quod in eius fi/ura praecessit( de quo
dicitur- qui p+us co++e/erat non habuit amp+ius( neque qui minus
paraerat habuit minus)
I++ud datum fuit antiquis post transitum maris Rubri( ubi
submersis Ae/9ptiis +iberati sunt Hebraei) Ita hoc cae+este manna
non nisi re/eneratis praestari debet) Corpora+is panis i++e
popu+um antiquum ad terram promissionis per desertum edu*it(
hic cae+estis fide+es huius saecu+i desertum transeuntes in cae+um
subehit) Unde recte iaticum appe++atur( quia in ia nos reficiens
usque ad patriam deducit)
Ad Missam officium
!"#%=#' Officium Sapientia( missa # ) #
Ad Introitum) 1/o sum panis ius qui de cae+o descendi) Si quis
manducaerit e* hoc pane iet in aeternum( et panis quem e/o
dabo caro mea est pro mundi ita)
!"#%=0' Officium Sapientia( missa # ) 0
.>) Panis enim erus est qui de cae+o descendit et dat itam
mundo) ?+oria patri et fi+io et spiritui sancto( sicut erat in
principio et nunc et semper( et in saecu+a saecu+orum) Amen)
B9rie
!"#%=$' Officium Sapientia( missa # resp) #
R>) B9rie( e+eison)
.>) B9rie( e+eison)
R>) Christe( e+eison)
.>) Christe( e+eison)
R>) B9rie( e+eison)
.>) B9rie( e+eison)
?+oria
!"#%=%' Officium Sapientia( missa # h9mnus #
?+oria in e*ce+sis ,eo(
et in terra pa* hominibus
bonae o+untatis)
3audamus te)
<enedicimus te)
Adoramus te)
?+orificamus te)
?ratias a/imus tibi
propter ma/nam /+oriam tuam)
,omine ,eus( re* cae+estis(
,eus pater omnipotens)
,omine fi+i uni/enite(
Iesu Christe)
,omine ,eus( a/nus ,ei(
fi+ius patris)
5ui to++is peccata mundi(
miserere nobis)
5ui to++is peccata mundi(
suscipe deprecationem nostram)
5ui sedes ad de*teram patris(
miserere nobis)
5uoniam tu so+us sanctus)
Tu so+us dominus)
Tu so+us a+tissimus(
Iesu Christe(
cum sancto spiritu
in /+oria ,ei patris)
Amen)
!"#%=4' Officium Sapientia( missa # oratio #
Oratio) ,eus( qui nobis sub sacramento mirabi+i passionis tuae
memoriam re+iquisti( tribue( quaesumus( ita nos corporis et
san/uinis tui sacra m9steria enerari( ut redemptionis tuae
fructum in nobis iu/iter sentiamus) 5ui iis et re/nas cum ,eo
patre in unitate spiritus sancti ,eus per omnia saecu+a
saecu+orum) Amen)
3ectio episto+ae beati Pau+i aposto+i ad Corinthios
!"#%=7' Officium Sapientia( missa # +) #
2ratres( e/o enim accepi a domino quod et tradidi obis: quoniam
dominus Iesus in qua nocte tradebatur( accepit panem( et /ratias
a/ens fre/it et di*it- accipite et manducate- hoc est corpus meum(
quod pro obis tradetur: hoc facite in meam commemorationem)
Simi+iter et ca+icem( postquam cenait( dicens- hic ca+i* noum
testamentum est in meo san/uine: hoc facite( quotiescumque
sumitis( in meam commemorationem) 5uotiescumque enim
manducabitis panem hunc et ca+icem bibetis( mortem domini
annuntiabitis donec eniat) Itaque quicumque manducaerit
panem e+ biberit ca+icem domini indi/ne( reus erit corporis et
san/uinis domini) Probet autem seipsum homo: et sic de pane i++o
edat( et de ca+ice bibat) 5ui enim manducat et bibit indi/ne(
iudicium sibi manducat et bibit( non diiudicans corpus domini)
!"#%=;' Officium Sapientia( missa # resp) 0
?radua+is) R>) @isi manducaeritis carnem fi+ii hominis et
biberitis eius san/uinem non habetis itam in obis) 5ui
manducat meam carnem et bibit meum san/uinem habet itam
aeternam)
!"#%==' Officium Sapientia( missa # resp) $
R>) A++e+uia( a++e+uia) Caro mea ere est cibus( et san/uis meus
ere est potus- qui manducat meam carnem et bibit meum
san/uinem( in me manet( et e/o in eo)
.>) 5ui manducat meam carnem et bibit meum san/uinem( in me
manet( et e/o in eo)
Prosa
!"#%="' Officium Sapientia( missa # h9mnus 0
3auda( Sion( sa+atorem(
+auda ducem et pastorem
in h9mnis et canticis)
5uantum potes( tantum aude(
quia maior omni +aude(
nec +audare sufficis)
3audis thema specia+is(
panis ius et ita+is(
hodie proponitur)
5uem in sacrae mensa coenae(
turbae fratrum duodenae
datum non ambi/itur)
Sit +aus p+ena( sit sonora:
sit iucunda( sit decora
mentis iubi+atio:
dies enim so+ennis a/itur(
in qua mensae prima reco+itur
huius institutio)
In hac mensa noi re/is(
noum Pascha noae +e/is
phase etus terminat:
etustatem noitas(
umbram fu/at eritas(
noctem +u* e+iminat)
5uod in cena Christus /essit(
faciendum hoc e*pressit
in sui memoriam(
docti sacris institutis(
panem inum in sa+utis
consecramus hostiam)
,o/ma datur Christianis(
quod in carnem transit panis
et inum in san/uinem:
quod non capis( quod non ides(
animosa firmat fides
praeter rerum ordinem)
Sub diersis speciebus(
si/nis tantum et non rebus
+atent res e*imiae(
caro cibus( san/uis potus(
manet tamen Christus totus
sub utraque specie)
A sumente non concisus(
non confractus( non diisus(
inte/er accipitur:
sumit unus( sumunt mi++e(
quantum isti( tantum i++e(
nec sumptus consumitur)
Sumunt boni( sumunt ma+i(
sorte tamen inaequa+i(
itae e+ interitus:
mors est ma+is( ita bonis:
ide( paris sumptionis
quam sit dispar e*itus)
2racto demum sacramento(
ne aci++es( sed memento
tantum esse sub fra/mento(
quantum toto te/itur)
@u++a rei fit scissura(
si/ni tantum fit fractura(
qua nec status nec statura
si/nati minuitur)
1cce( panis An/e+orum(
factus cibus iatorum(
ere panis fi+iorum(
non mittendus canibus)
In fi/uris praesi/natur(
cum Isaac immo+atur(
a/nus Paschae deputatur(
datur manna patribus)
<one pastor( panis ere(
Iesu nostri miserere(
tu nos pasce( nos tuere(
tu nos bona fac idere
in terra ientium)
Tu qui cuncta scis et a+es(
qui nos pascis hic morta+es(
tu nos ibi commensa+es(
coheredes et soda+es
fac sanctorum ciium)
Amen)
!"#%"&' Officium Sapientia( missa # +) 0
Secundum Ioannem) In i++o tempore di*it Iesus discipu+is suis et
turbis Iudaeorum- 1/o sum panis itae) Patres estri
manducaerunt in deserto manna et mortui sunt) Hic est panis de
cae+o descendens( ut si quis e* ipso manducaerit non moriatur)
1/o sum panis ius qui de cae+o descendi) Si quis manducaerit
e* hoc pane iet in aeternum( et panis quem e/o dabo caro mea
est pro mundi ita) 3iti/abant er/o Iudaei ad inicem dicentes-
quomodo potest hic nobis carnem suam dare ad manducandum6
,i*it er/o eis Iesus- amen( amen dico obis- nisi manducaeritis
carnem fi+ii hominis et biberitis eius san/uinem( non habetis
itam in obis) 5ui manducat meam carnem et bibit meum
san/uinem habet itam aeternam et e/o resuscitabo eum in
noissimo die) Caro enim mea ere est cibus( et san/uis meus
ere est potus) 5ui manducat meam carnem et bibit meum
san/uinem( in me manet et e/o in i++o) Sicut misit me iens
pater( et e/o io propter patrem: et qui manducat me( et ipse
iet propter me) Hic est panis qui de cae+o descendit) @on sicut
manducaerunt patres estri manna( et mortui sunt- qui
manducat hunc panem( iet in aeternum)
Credo
!"#%"#' Officium Sapientia( missa # h9mnus $
Credo in unum ,eum(
patrem omnipotentem
factorem coe+i et terrae(
isibi+ium omnium
et inisibi+ium)
1t in unum dominum
Iesum Christum(
fi+ium ,ei uni/enitum(
et e* patre natum
ante omnia saecu+a)
,eum de ,eo( +umen de +umine(
,eum erum de ,eo ero)
?enitum( non factum(
consubstantia+em patri
per quem omnia facta sunt)
5ui propter nos homines
et propter nostram sa+utem
descendit de cae+is)
1t incarnatus est
de spiritu sancto
e* Maria ir/ine-
et homo factus est)
Crucifi*us etiam pro nobis
sub Pontio Pi+ato
passus et sepu+tus est)
1t resurre*it tertia die
secundum scripturas)
1t ascendit in coe+um:
sedet ad de*teram patris)
1t iterum enturus est cum /+oria
iudicare ios et mortuos)
Cuius re/ni
non erit finis)
1t in spiritum sanctum
dominum et iificantem-
qui e* patre fi+ioque procedit)
5ui cum patre et fi+io
simu+ adoratur
et /+orificatur:
qui +ocutus est per prophetas)
1t unam( sanctam( catho+icam
et aposto+icam ecc+esiam)
Confiteor unum baptismum
in remissionem peccatorum)
1t e*pecto
resurrectionem mortuorum
et itam enturi saecu+i)
Amen)
!"#%"0' Officium Sapientia( missa # oratio 0
Offertorium) Sicut iens pater misit me( et e/o io propter
patrem et qui manducat me et ipse iet propter me( a++e+uia(
a++e+uia)
!"#%"$' Officium Sapientia( missa # oratio $
Secreta) 1cc+esiae tuae( quaesumus( domine( unitatis et pacis
propitius dona concede( quae sub ob+atis muneribus m9stice
desi/nantur)
!"#%"%' Officium Sapientia( missa # oratio %
Praefatium Cde @atiitate dominiD) .ere di/num et iustum est(
aequum et sa+utare( nos tibi semper et ubique /ratias a/ere-
domine( sancte pater( omnipotens aeterne ,eus- quia per
incarnati erbi m9sterium noa mentis nostrae ocu+is +u* tuae
c+aritatis infu+sit- ut( dum isibi+iter ,eum co/noscimus( per hunc
in inisibi+ium amorem rapiamur) 1t ideo cum An/e+is et
Archan/e+is( cum thronis et dominationibus( cumque omni mi+itia
cae+estis e*ercitus( h9mnum /+oriae tuae canimus( sine fine
dicentes- sanctus( sanctus( santus dominus ,eus Sabaoth) P+eni
sunt cae+i et terra /+oria tua) Hosanna in e*ce+sis) <enedictus qui
enit in nomine domini) Hosanna in e*ce+sis)
!"#%"4' Officium Sapientia( missa # oratio 4
Communio) 5uotiescumque enim manducabitis panem hunc et
ca+icem bibetis( mortem domini annuntiabitis donec eniat)
Itaque quicumque manducaerit panem e+ biberit ca+icem
domini indi/ne( reus erit corporis et san/uinis domini( a++e+uia)
!"#%"7' Officium Sapientia( missa # oratio 7
Postcommunio) 2ac nos( quaesumus( domine( diinitatis tuae
sempiterna fruitione rep+eri( quam pretiosi corporis et san/uinis
tui tempora+is perceptio praefi/urat) 5ui iis et re/nas cum ,eo
patre in unitate spiritus sancti ,eus per omnia saecu+a
saecu+orum) Amen)