Professional Documents
Culture Documents
NGUYN VN THN
Trng i Hc Khoa Hc T Nhin Tp.HCM
LU HNH NI B
BI TP XC SUT V THNG K
c 2011, 2012 Nguyn Vn Thn
Bn quyn thuc tc gi.
Mi t chc, c nhn mun s dng tc phm di mi hnh thc phi c s ng
ca ch s hu quyn tc gi.
n bn u tin
9/2011
n bn th hai
9/2012
Li ni u
Ngy nay xc sut v thng k ton tr thnh mt khoa hc c nhiu ng dng
trong nhiu lnh vc khoa hc v k thut khc nhau nh: vt l, thin vn hc, ha
hc, sinh hc, y hc, tm l hc, kinh t hc . . .
V th m mn hc xc sut v thng k ton tr thnh mn bt buc c s
c ging dy hu ht cc trng i hc, cao ng cho cc sinh vin ngay t nm
nht hoc nm hai.
Mc ch ca ti liu ny l nhm gip bn c thng qua vic gii cc bi tp
(c trnh by di nhiu ng cnh, tnh hung v trong nhiu lnh vc khc nhau)
c th hiu ng bn cht ca nhng khi nim v phng php c bn nht ca xc
sut v thng k, v qua c th p dng c chng, i su tm hiu c phng
php thch hp cho nhng tnh hung c th trong chuyn nghnh m bn theo ui.
Ti liu gm c hai phn chnh cng thm phn ph lc:
Phn I l nhng bi tp v l thuyt xc sut gm khong 200 bi c su tm
v bin son gm bn chng:
Chng 1 ni v cc khi nim ti thiu ca l thuyt tp hp v gii tch t hp,
nhm chun b cc kin thc bn c c th lnh hi v gii cc bi tp v sau
c d dng.
Chng 2 dnh cho cc bi tp v cc khi nim c bn ca l thuyt xc sut
chng hn nh khng gian cc bin c, xc sut c in, xc sut hnh hc, xc
sut c iu kin, cng thc xc sut y ,. . .
Chng 3 trnh by cc bi tp v bin ngu nhin v hm phn phi cng cc
c trng ca cc bin ngu nhin nh k vng, phng sai, trung v,. . .
Chng 4 trnh by cc bi tp v cc bin ngu nhin thng dng nh bin ngu
nhin c phn phi Bernulli, phn phi Poison, phn phi u, phn phi chun.
Phn II l nhng bi tp thng k ton hc gm khong 70 bi c su tm v
bin son bao gm ba chng:
Chng 5 dnh cho cc bi tp v l thuyt mu, tnh ton cc c trng ca
mu nh trung bnh mu, phng sai mu,. . .
Chng 6 trnh by cc bi tp v l thuyt c lng, ch yu l c lng
khong cho trung bnh, t l ca tng th.
i
ii
Tp. H Ch Minh,
Ma h, 2012
Nguyn Vn Thn
Mc lc
Li ni u
1 Tp hp - Gii tch t hp
1.1
Tp hp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.2
Gii tch t hp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2 Bin c v xc sut
10
2.1
Bin c . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10
2.2
Xc sut c in . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
12
2.3
Xc sut hnh hc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
14
2.4
14
2.5
19
24
36
4.1
36
4.2
41
4.3
43
5 L thuyt mu
46
49
6.1
49
6.2
c lng t l tng th . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
52
6.3
Tng hp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
53
54
54
MC LC
iv
7.2
57
7.3
60
7.4
So snh hai t l . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
61
63
Chng 1
Tp hp - Gii tch t hp
1.1
Tp hp
i=1
Ai = {x|n, x An }.
1.1. TP HP
1.1. TP HP
(d) A \ (B C) = (A \ B) (A \ C)
Bi 1.10. Cho A, B, C l cc tp con ca . t A 4 B = (A \ B) (B \ A). Chng minh:
(a) B 4 A = A 4 B
(b) A 4 = A
(c) A 4 A =
(d) A 4 = A
(e) A 4 B = (A B) (A B)
(f) (A 4 B) 4 C = A 4 (B 4 C)
Ch thch. Php ton 4 trn gi l hiu i xng. Hiu i xng ca hai tp hp A v B, k hiu l A 4 B,
l tp hp gm cc phn t ch thuc A hoc ch thuc B, khng ng thi thuc c A v B.
(
IA (x) :=
1 nu x A
0 nu x A0
iii. IAB = IA + IB IA IB
iv. IA0 = 1 IA
v. IA4B IA + IB (mod 2)
vi. IA\B = IA (1 IB )
(c) Bng cch s dng cc h thc lin quan n hm ch trong cu b, chng minh cc h
thc lin quan n tp hp trong bi 1.11
Ch thch. Cho s nguyn dng n, hai s nguyn a, b c gi l ng d theo m-un n nu chng c cng
s d khi chia cho n (tc l a b chia ht cho n). K hiu l a b (mod n). V d: 1 3 (mod 2).
1.2
Gii tch t hp
Bi 1.14. Nu mt ngi c 6 i v khc nhau v 4 i giy khc nhau. C bao nhiu cch
kt hp gia v v giy?
p n. 24.
(a) C bao nhiu cch chn ngu nhin cng lc 5 sn phm kim tra?
(b) C bao nhiu cch chn ngu nhin ln lt 5 sn phm?
p n. (a) 2118760 (b) 254251200.
A
p n. 35.
sC
A
p n. 18
p n. 88080.
m
X
r+1
r+1
r
Cnk
= Cn+1
Cnm
k=0
(b)
m
X
k=0
m
(1)k Cnk = (1)m Cn1
k+1
Hng dn. (a) S dng h thc Cn+1
= Cnk + Cnk+1 . (b) Quy np.
ki i
Cni Cni
t = Cnk (1 + t)k
i=0
2
+ Cn1
2
n
+ + (Cnn )2 = C2n
2n!
n 2
= (C2n
)
k)!]2
(k!)2 [(n
Hng dn. Xt o hm cp r ca (1 et )n ti t = 0.
n1
X
k=0
Chng 2
Bin c v xc sut
2.1
Bin c
2.1. BIN C
11
2.2. XC SUT C IN
12
Bi 2.12. Xt php th: Bn khng hn ch vo 1 bia cho n khi trng bia ln u tin
th dng. Biu din khng gian bin c s cp ca bin c trn. Ch ra mt h y cc
bin c.
Hng dn. C nhiu h y cc bin c cho khng gian mu ny. Hy tm mt h n gin nht.
2.2
Xc sut c in
2
n
(b)
2(n3)
(n1)n
(c)
2(nr1)
(n1)n
(d) Nu r =
n2
2
th P =
1
.
n1
Nu r 6=
n2
2
th P =
2
.
n1
2.2. XC SUT C IN
13
p n. (a)
n!
nn
ks
s
Cnm
Cm
k
Cn
35 n
.
36
2.3
14
Xc sut hnh hc
2l
.
a
1
.
3
2.4
Hng dn. Gi
Bi l bin c B phn th i hot ng tt (i = 1, 2, 3)
H l bin c H thng hot ng tt
Biu din H theo Bi v tnh P (H).
Bi 2.26. Mt hp c 7 bi v 3 bi en.
(a) Ly ngu nhin 1 vin bi t hp ra kim tra. Tnh xc sut nhn c bi en.
(b) Ly ngu nhin ln lt c hon li 2 bi. Tnh xc sut ly c 2 bi en.
(c) Ly ngu nhin ra 2 vin bi t hp. Tnh xc sut ly c 2 bi en.
p n. (a) 0.3 (b) 0.09 (c) 0.067
1
2
15
v P (A + B) = 43 .
1
, 1 , 11 , 1 , 5 .
12 4 12 4 12
Bi 2.28. T l ngi b bnh tim trong mt vng dn c l 9%, b bnh huyt p l 12%,
b c hai bnh l 7%. Chn ngu nhin mt ngi trong vng. Tnh xc sut ngi
(a) B bnh tim hay b bnh huyt p.
(b) Khng b bnh tim cng khng b bnh huyt p.
(c) Khng b bnh tim hay khng b bnh huyt p.
(d) B bnh tim nhng khng b bnh huyt p.
(e) Khng b bnh tim nhng b bnh huyt p.
p n. (a) 0.14 (b) 0.86 (c) 0.93 (d) 0.02 (e) 0.05
Hng dn. Gi
A l bin c nhn c ngi b bnh tim
B l bin c nhn c ngi b bnh huyt p
Ta c: P (A) = 0.09; P (B) = 0.12; P (AB) = 0.07
Biu din cc bin c trong tng cu theo A v B v tnh xc sut cc bin c .
Bi 2.30 (*). (a) Cho A, B l hai bin c c lp. Chng minh rng A, B; A, B v A, B
u l cc cp bin c c lp.
(b) Cho A1 , A2 , . . . , An l n bin c c lp. Chng minh rng A1 , A2 , . . . , An cng l n bin
c c lp. T suy ra rng nu xt n bin c B1 , B2 , . . . , Bn vi Bi = Ai hoc Bi = Ai
th B1 , B2 , . . . , Bn cng l n bin c c lp.
Bi 2.31. Mt t x s pht hnh N v, trong c M v c thng. Mt ngi mua r
v (r < N M ). Tnh xc sut ngi c t nht mt v trng thng.
p n. 1
r
CN
M
r
CN
16
Bi 2.32. Mt ngi c 3 con g mi, 2 con g trng nht chung mt lng. Mt ngi n
mua, ngi bn bt ngu nhin ra mt con. Ngi mua chp nhn mua con .
(a) Tm xc sut ngi mua c con g mi.
Ngi th hai n mua, ngi bn li bt ngu nhin ra mt con.
(b) Tm xc sut ngi th hai mua c g trng, bit rng ngi th nht mua c g
mi.
(c) Xc sut trn bng bao nhiu nu ngi bn g qun mt rng con g bn cho ngi th
nht l g trng hay g mi?
p n. (a) 0.6 (b) 0.5 (c) 0.4
1
2!
1
3
1
+ (1)n1 n!
.
Hng dn. Gi
Ai l bin c Sinh vin th i nhn ng o ca mnh (i = 1, . . . , n)
A l bin c C t nht mt sinh vin nhn ng o ca mnh
Biu din A theo Ai v p dng cng thc cng xc sut.
17
Bi 2.36. Cho hai bin c xung khc A v B, sao cho P (A) 6= 0, P (B) 6= 0.
Chng minh rng A v B ph thuc nhau.
Hng dn. Dng nh ngha.
Bi 2.37. Ba con nga a, b, c trong mt cuc ua nga. Nu xut hin bac c ngha l b n
ch trc, sau l a v v cui l c. Khi tp hp tt c cc kh nng xut hin l
= {abc, acb, bac, bca, cab, cba}.
Gi s rng P [{abc}] = P [{acb}] = 1/18 v bn kh nng cn li u c xc sut xy ra l
2/9. Hn na, ta nh ngha cc bin c
A = "a n ch trc b"
18
Hng dn. Gi
Ai l bin c Bn trng ln th i
A l bin c Phi bn n vin th 6
Biu din A theo Ai v p dng cc cng thc tnh xc sut.
(1 pk )
k=1
p n. (a)
Qn
k=1 (1
pk ) (b) 1
Qn
k=1 (1
pk ).
19
2.5
Hng dn. Gi
A l bin c Bi nhn c t hp 2 l bi
B l bin c Bi t hp 1 b sang hp 2 l bi
Hng dn. Gi
A l bin c Ngi ny ht thuc
B l bin c Ngi ny b vim hng
20
Bi 2.54. Mt chic taxi gy tai nn v b chy khi hin trng vo na m. Trong thnh
ph c hai hng taxi, gi l taxi en v taxi Trng. Ta bit rng 85% taxi trong thnh ph
l en v 15% l Trng. C mt nhn chng lc tai nn xy ra, theo nhn chng, taxi gy
ra tai nn l Trng. Mt kho st v tin cy ca nhn chng ch ra rng, di cc iu
kin tng t v thi gian, a im, nh sng,. . . nh lc xy ra tai nn, nhn chng c kh
nng xc nh chnh xc mu sc ca mt taxi trong 80% trng hp.
(a) Khng lm php ton, bn ngh rng taxi en hay Trng c kh nng gy ra tai nn ln
hn?
(b) Tnh xc sut taxi gy tai nn l Trng.
(c) So snh p n hai cu hi trn.
(d) Hy kho st nhy cm ca p n trong cu (b) vi cc thng tin sau. Gi s rng
0 p 1 v 100p% taxi l Trng v 100(1 p)% taxi l en. tin cy ca nhn chng
vn l 80%. Chng minh rng xc sut taxi Trng gy tai nn ln hn 0.5 nu v ch
nu p > 0.2. Bit rng nhn chng ni rng taxi gy tai nn l Trng.
(e) Hy kho st nhy cm ca p n trong cu (b) vi cc thng tin sau. Gi s rng
0 p 1 v 100p% taxi l Trng v 100(1 p)% taxi l en. Gi s rng 0 q 1 v
tin cy ca nhn chng l 100q%, tc l nhn chng c th xc nh chnh xc mu
ca mt taxi trong 100q% trng hp. Xc nh min bn trong hnh vung
{(p, q) : 0 p 1, 0 q 1}
m xc sut taxi Trng gy tai nn ln hn 0.5. Bit rng nhn chng ni rng taxi gy
tai nn l Trng.
Ch thch. Bi ton ny minh ha rng phn on trc gic c th sai v mt s thng tin quan trng
khng c xt ti v b cho l khng cn thit hoc khng lin quan.
p n. (b) 0.41
21
Hng dn. Gi
A l bin c Ngi khm c bnh
B l bin c Php kim nh dng tnh
Hng dn. Gi
A l bin c Nhn c cp sinh i tht
B l bin c Nhn c cp sinh i c cng gii tnh
Hng dn. Gi
Ai l bin c Ly c hp th i (i = 1, 2, 3)
B l bin c Ly c bi
22
Hng dn. Gi
Ai l bin c Khu pho th i bn trng (i = 1, 2, 3)
Bk l bin c Mc tiu trng k pht n (k = 0, 1, 2, 3)
B l bin c Mc tiu b tiu dit.
23
Bi 2.65. C 3 ca hng I, II, III cng kinh doanh sn phm Y , trong th phn ca ca
hng I, III nh nhau v gp i th phn ca ca hng II. T l sn phm loi A trong 3 ca
hng ln lt l 70%, 75% v 50%. Mt khch hng chn ngu nhin 1 ca hng v t
mua mt sn phm.
(a) Tnh xc sut khch hng mua c sn phm loi A.
(b) Gi s khch hng mua c sn phm loi A, hi kh nng ngi y mua c
ca hng no l nhiu nht.
p n. (a) 0.63 (b) ca hng I.
P (A)
P (A)+P (B)
Chng 3
X
P
1
2/8
0
2/8
1
2/8
2
1/8
Y
P
0
2/8
1
4/8
4
2/8
2x + 1
,
25
x = 0, 1, 2, 3, 4
1
0.5
0
0.2
3
0.3
25
Y
P
1
0.7
13
0.3
x
fX (x) =
x
X l
nu 1 x 0
nu 0 < x 1
nu khc
Tnh FX (1/2).
p n. 3/8
x1
0
1 3
3 2
(b) F (x) =
x
+
x
1
1
<x<2
2
2
1
x2
y1
0
1
3 2/3
(c) G(x) =
y
+
y
1
1
<y<8
2
2
1
y8
0
2
1 ey
y0
,
y>0
(
fY (y) =
Bi 3.7. Tnh P (X 8) nu
(
fX (x) =
1 3 x/2
96 x e
nu x 0
nu khc
0
2
2yey
y0
y>0
X.
26
p n. 0.4335
Bi 3.8. Cho
r
fX (x) =
2
x2
r
vi
2
x
khi x 0
ni khc
Xc nh:
(a) Hng s a.
(b) Hm phn phi xc sut F (x)
(c) K vng v phng sai ca bin ngu nhin X.
(d) K vng v phng sai ca bin ngu nhin Y = (X/2) 1.
(
p n. (a) 1/2 (b) F (x) =
1e
0
x
2
x0
ni khc
0
14 x3 + 34 x +
Bi 3.11. Cho
(
fX (x) =
Tnh fY (y) vi Y = 2 ln X.
1
2
nu x < 1
nu 1 x 1
nu x > 1
27
f (x) =
X c hm mt
1
x
2
0
y0
0
1
0<y<1
0
2 1y
p n. (a) FY (y) =
1 1 y 0 < y < 1 , fY (y) = FY (y) =
0
khc
1
y1
z 4
0
1
4 < z < 4
0
2
1 3
6 3 4z
(b) FZ (z) =
1 4 ( 4 z)
4 < z < 4 , fZ (z) = FZ (z) =
0
khc
1
z4
t2
0
1
(t 2) 2 < t < 8
0
1 t2 2
18
(c) FT (t) =
2 < t < 8 , fT (t) = FT (t) =
4
3
0
khc
1
t8
X nu
1/4 nu x = 0
pX (x) =
1/2 nu x = 1
1/4 nu x = 4
p n. 1/2.
1/4 nu x = 0
1/4 nu x = 1
pX (x) =
1/2 nu x = 4
0 nu khc
p n. 695.7198
Bi 3.15. Cho
(
fX (x) =
4x2 e2x nu x 0
0
nu x < 0
28
Bi 3.16. Tnh phn v mc 25% (tc l gi tr x0.25 sao cho P (X < x0.25 ) = 0.25) ca bin
ngu nhin lin tc X c hm mt sau:
(
2
xex /2 nu x 0
fX (x) =
0
nu x < 0
p n. 0.4999
3/4
fX (x) =
1/4
Tm phn v mc 95% ca Y .
p n. 1.8
0
x/2
FX (x) =
x/6 + 1/3
nu
nu
nu
nu
x<0
0x1
1<x<4
x4
1 nu X 1
1 nu X > 1
(i) Tm FY (0).
(ii) Tnh phng sai ca Y .
1/2
p n. (a) fX (x) =
1/6
nu 0 < x < 1
nu 1 < x < 4
nu x < 0 hoc x > 4
29
2 nu X 1/4
0 nu X < 1/4
3
x(2 x) khi 0 x 2
f (x) =
4
0
ni khc
(a) Xc nh hm phn phi xc sut F (x) ca bin ngu nhin X.
(b) Tnh E(X), Var (X) v trung v ca bin ngu nhin X.
x<0
3 2
p n. (a) F (x) =
x 41 x3 0 x 2
4
1
x>2
(
3
3 5
3y
y
0
y
2
2
fY (y) = FY0 (y) =
0
khc
3 4
y
4
14 y 6
y<0
0y 2 ,
y> 2
1 3
x
16
3
x4
256
x<0
0x4
x>4
30
(a) Tm hng s k.
(b) Tm hm phn phi xc sut F (x).
(c) Tm E (X), Var (X) v M od(X).
p n. (a) 4 (c) 3/2; 3/4; 1.
0.765
0.22
p n. (a) f (x) =
0.015
khi
khi
khi
khi
x=0
x=1
x=2
x 6= 0, 1, 2
0.596
0.358
(b) f (y) =
0.045
0.001
khi
khi
khi
khi
khi
y
y
y
y
y
=0
=1
=2
=3
6= 0, 1, 2, 3
31
2 (e) 1.5361
X
P
0
0.42
1
0.425
2
0.14
3
0.015
(c) 0.58
32
X
P
0
0.579
1
0.347
2
0.069
3
0.005
33
(ii) hm mt , fX (x), ca X
(iii) trung bnh ca X
(iv) xc sut P (X 10|X 5).
(b) Ngi chi s mt 1 (n v: ngn ng) cho mi ln phng v thng
10 nu X r
1 nu r < X 2r
0 nu 2r < X < 25
Vi gi tr no ca r th s tin trung bnh ngi chi t c bng 0.25?
p n. (a)-(i)
1
252
0
0
1
a
2
2a
3
2a
4
3a
5
a2
6
2a2
7
+a
7a2
(a) Xc nh a
(b) Tnh P (X 5), P (X < 3).
(c) Tnh k nh nht sao cho P (X k)
1
2
Ax
0
khi x [0, 1]
khi x
/ [0, 1]
(b)
(
f (x) =
A sin x
0
khi x [0, ]
khi x
/ [0, ]
(c)
(
f (x) =
A cos x
0
khi x [0, 12 ]
khi x
/ [0, 12 ]
(d)
(
f (x) =
A
x4
khi x 1
khi x < 1
34
p n. (a) 2; 2/3; 0.055 (b) 0.5; /2; 2 /4 2 (c) ; 1/2 1/; ( 3)/ 2 (d) 3; 3/2; 3/4
khi x < 2
0
F (x) =
a + b sin x khi 2 x
1
khi x > 2
vi a, b l hng s.
(a) Tm a v b.
(b) Vi a v b tm c cu a), tnh hm mt f (x) ca X
v M od(X), M ed(X), P (X > 4 )
p n. (a) a = 1/2; b = 1/2.
Bi 3.39. Cho X v Y l hai bin ngu nhin c lp v c phn phi xc sut tng ng
l
X
P
1
0.2
0
0.3
1
0.3
2
0.2
Y
P
1
0.3
0
0.4
1
0.3
Bi 3.41 (*). Cho FX l hm phn phi xc sut ca bin ngu nhin X. Tm hm phn
phi xc sut ca bin ngu nhin
(
X
|X| nu X 6= 0
Y =
1 nu X = 0
(
Hng dn. Ch rng x/|x| =
1
1
nu x < 0
.
nu x > 0
1
(X + |X|) nu hm phn phi ca X l FX .
2
35
Bi 3.44 (*). Gi s F (x) l hm phn phi ca bin ngu nhin dng lin tc X, c tnh
cht
P (X < t + x|X > t) = P (X < x) vi x, t > 0
Chng minh rng F (x) = 1 ex vi x > 0.
Chng 4
Bi 4.1. C 8000 sn phm trong c 2000 sn phm khng t tiu chun k thut. Ly
ngu nhin (khng hon li) 10 sn phm. Tnh xc sut trong 10 sn phm ly ra c 2
sn phm khng t tiu chun.
p n. 0.282
2000
) = B(10, 0.25)
8000
Bi 4.2. Khi tim truyn mt loi huyt thanh, trung bnh c mt trng hp phn ng
trn 1000 trng hp. Dng loi huyt thanh ny tim cho 2000 ngi. Tnh xc sut
(a) c 3 trng hp phn ng,
(b) c nhiu nht 3 trng hp phn ng,
(c) c nhiu hn 3 trng hp phn ng.
p n. (a) 0.18 (b) 0.86 (c) 0.14
1
. Mt gia nh c 4
2
36
37
Bi 4.7. Gi s t l dn c mc bnh A trong vng l 10%. Chn ngu nhin 1 nhm 400
ngi.
(a) Vit cng thc tnh xc sut trong nhm c nhiu nht 50 ngi mc bnh A.
(b) Tnh xp x xc sut bng phn phi chun.
p n. (b) 0.953
38
39
Bi 4.14. Xc sut trng s l 1%. Mi tun mua mt v s. Hi phi mua v s lin tip
trong ti thiu bao nhiu tun c khng t hn 95% hy vng trng s t nht 1 ln.
p n. 299
Bi 4.15. Trong tr chi "bu cua c ba con xc sc, mi con c su mt hnh l: bu,
cua, hu, nai, tm v g. Gi s c hai ngi, mt ngi chi v mt ngi lm ci. Nu mi
vn ngi chi ch t mt (mt trong cc hnh: bu, cua, hu, nai, tm v g) sau khi
chi nhiu vn th ngi no s thng trong tr chi ny. Gi s thm mi vn ngi chi
t 1000 nu thng s c 5000 , nu thua s mt 1000 . Hi trung bnh mi vn ngi
thng s thng bao nhiu?
p n. 972.2222
X
P
0
0.048
1
0.256
2
0.444
3
0.252
40
Bi 4.21. Cc sn phm c sn xut trong mt dy chuyn. thc hin kim tra cht
lng, mi gi ngi ta rt ngu nhin khng hon li 10 sn phm t mt hp c 25 sn
phm. Qu trnh sn xut c bo co l t yu cu nu c khng qu mt sn phm l
th phm.
(a) Nu tt c cc hp c kim tra u cha chnh xc hai th phm, th xc sut qu
trnh sn xut c bo co t yu cu t nht 7 ln trong mt ngy lm vic 8 gi l
bao nhiu?
(b) S dng phn phi Poisson xp x xc sut c tnh trong cu (a).
(c) Bit rng ln kim tra cht lng cui cng trong cu (a), qu trnh sn xut c bo
co t yu cu. Hi xc sut mu 10 sn phm tng ng khng cha th phm l bao
nhiu?
p n. (a) 0.6572 (b) 0.6626 (c) 0.4118
4.2
41
42
Bi 4.30. Cc khch hng n quy thu ngn, theo phn phi Poisson, vi s lng trung
bnh 5 ngi mi pht. Tnh xc sut xut hin t nht 10 khch hng trong khong thi
gian 3 pht.
p n. 0.9301
Bi 4.31. S khch hng n quy thu ngn tun theo phn phi Poisson vi tham s = 1
trong mi khong 2 pht. Tnh xc sut thi gian i n khi khch hng tip theo xut
hin (t khch hng trc ) nh hn 10 pht.
p n. 0.9933
Bi 4.32. S lng nho kh trong mt ci bnh quy bt k c phn phi Poisson vi tham
s . Hi gi tr l bao nhiu nu ta mun xc sut c nhiu nht hai bnh quy, trong mt
hp c 20 bnh, khng cha nho kh l 0.925?
p n. 2.9977
Bi 4.33. Mt trm cho thu xe Taxi c 3 chic xe. Hng ngy trm phi np thu 8 USD
cho 1 chic xe (bt k xe c c thu hay khng). Mi chic c cho thu vi gi 20USD.
Gi s s xe c yu cu cho thu ca trm trong 1 ngy l i lng ngu nhin c phn
phi Poisson vi = 2.8.
(a) Tnh s tin trung bnh trm thu c trong mt ngy.
(b) Gii bi ton trn trong trng hp trm c 4 chic xe.
(c) Theo bn, trm nn c 3 hay 4 chic xe?
p n. (a) 32 USD (b) 24 USD (c) 3
43
(a) Trung bnh c bao nhiu sn phm c sn xut bi my u tin trc khi n to ra
th phm u tin?
(b) Ta ly ngu nhin mt sn phm t mi my sn xut. Hi xc sut nhiu nht hai th
phm trong 10 sn phm ny l bao nhiu?
(c) Lm li cu (b) bng cch s dng xp x Poisson.
(d) Phi ly ra t nht bao nhiu sn phm c sn xut bi my u tin xc sut t
c t nht mt th phm khng nh hn 1/2 (gi s rng cc sn phm l c lp vi
nhau)?
p n. (a) 49 (b) 0.9991 (c) 0.9989 (d) 35
Bi 4.35. S li nh my trong mt quyn sch 500 trang c phn phi Poisson vi tham
s = 2 mi trang, c lp trn tng trang.
(a) Hi xc sut phi ly t nht 10 trang, ngu nhin v c hon li, t c 3 trang
trong mi trang cha t nht 2 li l bao nhiu?
(b) Gi s rng tht s c 20 trang, trong 500 trang, mi trang cha chnh xc 5 li.
(i) Nu 100 trang c ly, ngu nhin v khng hon li, th xc sut nhiu nht 5
trang cha chnh xc 5 li mi trang l bao nhiu?
(ii) Ta xt 50 bn sao ca quyn sch ny. Nu th nghim ngu nhin trong phn (i)
c lp li cho mi bn sao, th xc sut c chnh xc 30 trong 50 bn sao m mu
ly ra c nhiu nht 5 trang vi 5 li mi trang l bao nhiu?
p n. (a) 0.0273 (b)-(i) 0.8083 -(ii) 0.000357
4.3
44
Bi 4.39. Trng lng X (tnh bng gam) mt loi tri cy c phn phi chun N (, 2 ),
vi = 500 (gam) v 2 = 16 (gam2 ). Tri cy thu hoch c phn loi theo trng lng
nh sau:
(a) loi 1 : trn 505 gam,
(b) loi 2 : t 495 n 505 gam,
(c) loi 3 : di 495 gam.
Tnh t l mi loi.
p n. (a) 0.106 (b) 0.788 (c) 0.106
Bi 4.41. Nghin cu chiu cao ca nhng ngi trng thnh, ngi ta nhn thy rng
chiu cao tun theo quy lut phn b chun vi trung bnh l 175 cm v lch tiu
chun 4 cm. Hy xc nh:
(a) t l ngi trng thnh c tm vc trn 180 cm.
(b) t l ngi trng thnh c chiu cao t 166 cm n 177 cm.
(c) tm h0 , nu bit rng 33% ngi trng thnh c tm vc di mc h0 .
(d) gii hn bin ng chiu cao ca 90% ngi trng thnh xung quanh gi tr trung bnh
ca n.
p n. (a) 0.106 (b) 0.68 (c) 173.24 (d) 6.6
45
a
(x + 1)b
vi x 0
Chng 5
L thuyt mu
Bi 5.1. S liu v chiu cao ca cc sinh vin n (n v: inch) trong mt lp hc nh sau:
62 64 66 67 65 68 61 65 67 65 64 63 67
68 64 66 68 69 65 67 62 66 68 67 66 65
69 65 70 65 67 68 65 63 64 67 67
(a) Tnh chiu cao trung bnh v lch tiu chun.
(b) Trung v ca chiu cao sinh vin lp ny l bao nhiu?
p n. (a) 65.811; 2.106 (b) 66
Pn
i=1 (xi
a)2 . Vi a no th y t gi tr nh nht?
p n. x
47
p n. y = a + bx; sy = |b|sx
n(xn+1 xn )2
n+1
1
10
16
11
20
15
21
30
19
31
40
13
41
50
14
51
60
19
61
70
14
71
80
11
81
90
13
91
100
16
Bi 5.8. Kho st thu nhp ca cng nhn mt cng ty, cho bi bng sau (n v ngn
ng).
Thu nhp
S ngi
[500, 600] [600, 700] [700, 800] [800, 900] [900, 1000] [1000, 1100][1100, 1200]
2
10
15
30
25
14
4
Bi 5.10. Quan st thi gian cn thit sn xut mt chi tit my, ta thu c s liu
cho bng sau:
Khong thi gian (pht)
20-25
25-30
30-35
35-40
40-45
45-50
50-55
S ln quan st
2
14
26
32
14
8
4
48
18.4-18.6
1
18.6-18.8
4
18.8-19
20
19-19.2
41
19.2-19.4
19
19.4-19.6
8
19.6-19.8
4
Chng 6
Bi 6.2. Chn ngu nhin 36 cng nhn ca x nghip th thy lng trung bnh l 380 ngn
/thng. Gi s lng cng nhn tun theo phn phi chun vi = 14 ngn ng. Vi
tin cy 95%, hy c lng mc lng trung bnh ca cng nhn trong ton x nghip.
p n. (375.423, 384.573) ngn /thng
Bi 6.4. Sn lng mi ngy ca mt phn xng l bin ngu nhin tun theo lut chun.
Kt qu thng k ca 9 ngy cho ta:
27, 26, 21, 28, 25, 30, 26, 23, 26
Hy xc nh cc khong tin cy 95% cho sn lng trung bnh.
p n. (23.755, 27.805)
140-145
1
145-150
3
150-155
7
49
155-160
9
160-165
5
165-170
2
50
(a) Tnh x v s2
(b) c lng tin cy 0.95
p n. (a) 156.2; 37.68 (b) (153.77, 158.63)
Bi 6.7. Tui th ca mt loi bng n c bit theo quy lut chun vi lch chun
100 gi.
(a) Chn ngu nhin 100 bng n th nghim, thy mi bng tui th trung bnh l
1000 gi. Hy c lng tui th trung bnh ca bng n x nghip A sn xut vi
tin cy l 95%.
(b) Vi dung sai ca c lng tui th trung bnh l 15 gi, hy xc nh tin cy.
(c) dung sai ca c lng tui th trung bnh khng qu 25 gi vi tin cy l 95%
th cn phi th nghim t nht bao nhiu bng.
p n. (a) (980.4, 1019.6) (b) 86.64% (c) 62
Bi 6.8. Khi lng cc bao bt m ti mt ca hng lng thc tun theo phn phi chun.
Kim tra 20 bao, thy khi lng trung bnh ca mi bao bt m l 48kg, v phng sai mu
s2 = (0.5 kg)2 .
(a) Vi tin cy 95% hy c lng khi lng trung bnh ca mt bao bt m thuc ca
hng.
(b) Vi dung sai ca c lng cu a) l 0.284 kg, hy xc nh tin cy.
(c) dung sai ca c lng cu a) khng qu 160 g vi tin cy l 95%, cn phi
kim tra t nht bao nhiu bao?
p n. (a) (47.766, 48.234) (b) 0.98 (c) 38
12.00
2
12.05
3
12.10
7
12.15
9
12.20
10
12.25
8
12.30
6
12.35
5
12.40
3
51
1000
10
1100
14
1200
16
1300
17
1400
18
1500
16
1600
16
1700
12
1800
9
Bi 6.12. Chiu di ca mt loi sn phm c xut khu hng lot l bin ngu nhin
phn phi chun vi = 100 mm v 2 = 42 mm2 . Kim tra ngu nhin 25 sn phm. Kh
nng chiu di trung bnh ca s sn phm kim tra nm trong khong t 98mm n 101mm
l bao nhiu?
p n. 88.82%
6.2
52
c lng t l tng th
Bi 6.13. Trc bu c, ngi ta phng vn ngu nhin 2000 c tri th thy c 1380 ngi
ng h mt ng c vin K. Vi tin cy 95%, hi ng c vin thu c ti thiu bao
nhiu phn trm phiu bu?
p n. 66.97%
Bi 6.14. Mt loi bnh c t l t vong l 0.01. Mun chng t mt loi thuc c hiu
nghim (ngha l h thp c t l t vong nh hn 0.005) tin cy 0.95 th phi th
thuc trn t nht bao nhiu ngi?
p n. 1522
Bi 6.16. Gi s quan st 100 ngi thy c 20 ngi b bnh st xut huyt. Hy c lng
t l bnh st xut huyt tin cy 97%. Nu mun sai s c lng khng qu 3%
tin cy 95% th phi quan st t nht bao nhiu ngi?
p n. (0.1132, 0.2868); 683
6.3. TNG HP
53
Bi 6.19. Mun bit trong ao c bao nhiu c, ngi ta bt ln 2000 con, nh du xong
li th xung h. Sau mt thi gian, ngi ta bt ln 500 con v thy c 20 con c c nh
du ca ln bt trc. Da vo kt qu hy c lng s c c trong h vi tin cy
95%.
p n. (34965.03, 877719.3)
6.3
Tng hp
32
2
33
3
34
15
35
26
36
28
37
6
38
8
39
8
40
4
200-210
12
210-220
17
220-230
20
230-240
18
240-250
15
(a) Tm khong c lng ca trng lng trung bnh ca tri cy vi tin cy 0.95 v
0.99.
(b) Nu mun sai s c lng khng qu = 2 gam tin cy 99% th phi quan st t
nht bao nhiu tri?
(c) Tri cy c khi lng X 230 gam c xp vo loi A. Hy tm khong c lng cho
t l p ca tri cy loi A tin cy 0.95 v 0.99. Nu mun sai s c lng khng
qu 0.04 tin cy 0.99 th phi quan st t nht my trng hp?
p n. (a) (222.98, 228.72); (222.08, 229.63) (b) 293 (c) (0.2963, 0.5085); (0.2627,0.5421); 1001
Chng 7
Bi 7.1. Gim c mt x nghip cho bit lng trung bnh ca 1 cng nhn thuc x
nghip l 380 ngn /thng. Chn ngu nhin 36 cng nhn thy lng trung bnh l 350
ngn /thng, vi lch chun s = 40. Li bo co ca gim c c tin cy c khng,
vi mc c ngha l = 5%.
Hng dn. Ta cn kim nh cc gi thuyt
(
H0 : = 380
H1 : 6= 380
n(x )
z =
s
36(350 380)
=
40
= 4.5
Ta thy |z| > z1 2 = z0.975 = 1.96. Do ta bc b gi thuyt H0 . Ngha l li bo co ca gim c khng
ng tin cy.
Bi 7.2. Trong thp nin 80, trng lng trung bnh ca thanh nin l 48 kg. Nay xc
nh li trng lng y, ngi ta chn ngu nhin 100 thanh nin o trng lng trung bnh
l 50 kg v phng sai mu s2 = (10 kg)2 . Th xem trng lng thanh nin hin nay phi
chng c thay i, vi mc c ngha l 1%?
p n. z = 2. Trng lng thanh nin hin nay khng thay i so vi trc kia.
Bi 7.3. Mt ca hng thc phm nhn thy thi gian va qua trung bnh mt khch
hng mua 25 ngn ng thc phm trong ngy. Nay ca hng chn ngu nhin 15 khch
hng thy trung bnh mt khch hng mua 24 ngn ng trong ngy v phng sai mu l
s2 = (2 ngn ng)2 .
Vi mc ngha l 5%, kim nh xem c phi sc mua ca khch hng hin nay thc s
gim st hay khng. Bit rng sc mua ca khch hng c phn phi chun.
p n. t = 1.9365. Sc mua ca khch hng hin nay thc s gim st.
54
55
Bi 7.4. i vi ngi Vit Nam, lng huyt sc t trung bnh l 138.3 g/l. Khm cho
80 cng nhn nh my c tip xc ho cht, thy huyt sc t trung bnh x = 120 g/l;
s = 15 g/l. T kt qu trn, c th kt lun lng huyt sc t trung bnh ca cng nhn
nh my ho cht ny thp hn mc chung hay khng? Kt lun vi = 0.05.
p n. z = 10.912. Lng huyt t trung bnh ca cng nhn nh my thp hn mc chung.
Bi 7.5. Trong iu kin chn nui bnh thng, lng sa trung bnh ca 1 con b l
14 kg/ngy. Nghi ng iu kin chn nui km i lm cho lng sa gim xung, ngi ta
iu tra ngu nhin 25 con v tnh c lng sa trung bnh ca 1 con trong 1 ngy l 12.5
v lch chun s = 2.5. Vi mc ngha = 0.05. hy kt lun iu nghi ng ni trn.
Gi thit lng sa b l 1 bin ngu nhin chun.
p n. t = 3. iu kin chn nui km i lm cho lng sa gim xung.
Bi 7.6. Tin lng trung bnh ca cng nhn trc y l 400 ngn /thng. xt xem
tin lng hin nay so vi mc trc y th no, ngi ta iu tra 100 cng nhn v tnh
c x = 404.8 ngn /thng v s = 20 ngn /thng. Vi = 1%
(a) Nu lp gi thit 2 pha v gi thit 1 pha th kt qu kim nh nh th no?
(b) Ging cu a, vi x = 406 ngn /thng v s = 20 ngn /thng.
Bi 7.7. Mt my ng gi cc sn phm c khi lng 1 kg. Nghi ng my hot ng
khng bnh thng, ngi ta chn ra mt mu ngu nhin gm 100 sn phm th thy nh
sau:
Khi lng
S gi
0.95
9
0.97
31
0.99
40
1.01
15
1.03
3
1.05
2
Bi 7.8. Trng lng trung bnh khi xut chung mt tri chn nui trc l 3.3 kg/con.
Nm nay ngi ta s dng mt loi thc n mi, cn th 15 con khi xut chung ta c
cc s liu nh sau:
3.25, 2.50, 4.00, 3.75, 3.80, 3.90, 4.02, 3.60, 3.80, 3.20, 3.82, 3.40, 3.75, 4.00, 3.50
Gi thit trng lng g l i lng ngu nhin phn phi theo quy lut chun.
(a) Vi mc ngha = 0.05. Hy cho kt lun v tc dng ca loi thc n ny?
(b) Nu tri chn nui bo co trng lng trung bnh khi xut chung l 3.5 kg/con th c
chp nhn c khng? ( = 0.05).
p n. (a) t = 3.0534. Thc n mi ny lm thay i trng lng g.
(b) t = 1.1409. Tri chn nui bo co trng lng trung bnh khi xut chung l chp nhn c.
56
150 160
3
160 - 170
9
170 - 180
11
180 - 190
3
190 - 200
2
200 - 210
1
12
3
13
2
15
7
16
7
17
3
18
2
19
1
0
7
1
4
2
5
3
7
4
6
5
6
6
1
57
32
40
38
32
40
45
45
54
38
42
43
58
42
50
36
30
41
52
50
60
35
43
38
35
36
48
42
50
47
45
41
48
50
55
45
40
30
34
44
50
80
75
63
62
78
77
72
71
85
80
89
83
70
70
76
72
90
84
77
82
78
74
71
71
92
85
83
79
88
82
78
76
75
80
82
83
75
65
90
81
Kim tra xem ch n king c tc dng lm thay i trng lng hay khng ( = 0.05).
p n. t = 3.3002. Ch n king c tc dng lm thay i trng lng.
7.2
Bi 7.14. Mt nh pht trin sn phm quan tm n vic gim thi gian kh ca sn. V
vy hai cng thc sn c em th nghim. Cng thc 1 l cng thc c cc thnh phn
chun v cng thc 2 c thm mt thnh phn lm kh mi c cho rng s lm gim thi
gian kh ca sn. T cc th nghim ngi ta thy rng 1 = 2 = 8 pht. 10 vt c
sn vi cng thc 1 v 10 vt khc c sn vi cng thc 2. Thi gian kh trung bnh
ca tng mu l x1 = 121 pht v x2 = 112 pht. Nh pht trin sn phm c th rt ra
kt lun g v nh hng ca thnh phn lm kh mi? Vi mc ngha 5%.
Hng dn. Ta cn kim nh cc gi thuyt
(
H0 : 1 = 2
H1 : 1 > 2
Ta tnh c
z
x1 x2
q 2
1
2
+ n22
n1
121 112
q
2
82
+ 810
10
2.5156
58
Bi 7.15. Tc chy ca hai loi cht n lng c dng lm nhin liu trong tu v tr
c nghin cu. Ngi ta bit rng lch chun ca tc chy ca hai loi nhin liu
bng nhau v bng 3 cm/s. Hai mu ngu nhin kch thc n1 = 20 v n2 = 20 c th
nghim; trung bnh mu tc chy l x1 = 18 cm/s v x2 = 24 cm/s. Vi mc ngha
= 0.05 hy kim nh gi thuyt hai loi cht n lng ny c cng tc t chy.
p n. z = 6.3246. Hai loi cht n lng ny c tc t chy khc nhau.
Cng ty A
Cng ty B
x
37.58
38.24
s
1.50
2.20
Gi thit rng gi c phiu ca hai cng ty A v B l hai bin ngu nhin phn phi theo
quy lut chun. Hy cho bit ngha k vng ca cc bin ngu nhin ni trn? Hy cho bit
c s khc bit thc s v gi c phiu trung bnh ca hai cng ty A v B khng? Vi mc
ngha = 5%
p n. t = 1.3801. Gi c phiu trung bnh ca hai cng ty A v B bng nhau.
n1 = 50
n2 = 40
x = 60 mg%
y = 52 mg%
sx = 7
sy = 9.2
Bi 7.18. Trng cng mt ging la trn hai tha rung nh nhau v bn hai loi phn
khc nhau. n ngy thu hoch ta c kt qu nh sau:
Tha th nht ly mu 1000 bng la thy s ht trung bnh ca mi bng l x = 70
ht v sx = 10.
Tha th hai ly mu 500 bng thy s ht trung bnh mi bng l y = 72 ht v
sy = 20.
Hi s khc nhau gia X v Y l ngu nhin hay bn cht, vi = 0.05?
p n. t = 2.5824. S khc nhau gia X v Y l do bn cht.
Bi 7.19. so snh trng lng trung bnh ca tr s sinh thnh th v nng thn, ngi
ta th cn trng lng ca 10000 chu v thu c kt qu sau y:
Vng
Nng thn
Thnh th
59
S chu c cn
8000
2000
lch chun mu
0.3 kg
0.2 kg
Vi mc ngha = 0.05 c th coi trng lng trung bnh ca tr s sinh thnh th cao
hn nng thn hay khng? (Gi thit trng lng tr s sinh l bin ngu nhin chun).
p n. t = 28.2885. Trng lng trung bnh ca tr s sinh thnh th cao hn nng thn.
Bi 7.20. so snh nng lc hc ton v vt l ca hc sinh, ngi ta kim tra ngu nhin
8 em bng hai bi ton v vt l. Kt qu cho bi bng di y (X l im ton, Y l im
l):
X
Y
15
15
20
22
16
14
22
25
24
19
18
20
20
24
14
16
16.03
16.02
16.01
16.03
16.04
15.97
15.96
16.04
16.05
15.96
15.98
16.02
16.05
16.01
16.02
16.01
16.02
15.99
15.99
16.00
Bi 7.22. nghin cu nh hng ca mt loi thuc, ngi ta cho 10 bnh nhn ung
thuc. Ln khc h cng cho bnh nhn ung thuc nhng l thuc gi. Kt qu th nghim
thu c nh sau:
Bnh nhn
S gi ng c thuc
S gi ng vi thuc gi
1
6.1
5.2
2
7.0
7.9
3
8.2
3.9
4
7.6
4.7
5
6.5
5.3
6
8.4
5.4
7
6.9
4.2
8
6.7
6.1
9
7.4
3.8
10
5.8
6.3
3000-3200
1
2
3200-3400
3
10
3400-3600
8
10
3600-3800
10
5
3800-4000
3
1
60
7.3
500 28
= 0.944, nf = 472 5 v n(1 f ) = 28 5.
500
Do , ta dng
z
=
=
=
n(f p)
pq
500(0.944 0.98)
0.98 0.02
5.7499
Ta thy z < z = z0.05 = z0.95 = 1.65. Do ta bc b gi thuyt H0 . Ngha l cht lng lm vic ca
my khng cn tt nh trc.
Bi 7.26. o huyt sc t cho 50 cng nhn nng trng thy c 60% mc di 110 g/l.
S liu chung ca khu vc ny l 30% mc di 110 g/l. Vi mc ngha = 0.05, c th
kt lun cng nhn nng trng c t l huyt sc t di 110 g/l cao hn mc chung hay
khng?
p n. z = 4.6291. Cng nhn nng trng c t l huyt sc t di 110 g/l cao hn mc chung.
Bi 7.27. Theo mt ngun tin th t l h dn thch xem dn ca trn Tivi l 80%. Thm d
36 h dn thy c 25 h thch xem dn ca. Vi mc c ngha l 5%. Kim nh xem ngun
tin ny c ng tin cy khng?
61
1
2
2
0
3
4
4
6
5
8
6
10
7
4
8
5
9
1
10
0
7.4
So snh hai t l
Bi 7.30. Trong 90 ngi dng DDT nga bnh ngoi da th c 10 ngi nhim bnh;
trong 100 ngi khng dng DDT th c 26 ngi mc bnh. Hi rng DDT c tc dng
nga bnh ngoi da khng? (kt lun vi = 0.05)
Hng dn. Gi
p1 : t l ngi mc bnh dng DDT
p2 : t l ngi mc bnh khng dng DDT
Ta cn kim nh cc gi thuyt
(
H 0 : p1 = p2
H1 : p1 < p2
n1
90 30
n2
f1
f2
100 30
10
= 0.1111
90
26
= 0.26
100
n1 f1 + n2 f2
n1 + n2
10 + 26
= 0.1895
90 + 100
Ta c
62
Ta tnh c
z
=
=
f1 f2
pq n11 +
1
n2
0.1111 0.26
q
0.1895(1 0.1895)
1
90
1
100
2.6149
Ta thy z < z = z0.05 = z0.95 = 1.65. Do ta bc b gi thuyt H0 . Ngha l DDT c tc dng nga
bnh ngoi da.
Bi 7.31. Ngi ta iu tra 250 ngi x A thy c 140 n v iu tra 160 ngi x B
thy c 80 n. Hy so snh t l n hai x vi mc ngha 5%.
p n. z = 1.1885. T l n hai x bng nhau.
Bi 7.32. p dng hai phng php gieo ht. Theo phng php A gieo 180 ht th c 150
ht ny mm; theo phng php B gieo 256 ht th thy c 160 ht ny mm. Hy so snh
hiu qu ca hai phng php vi mc ngha = 5%.
p n. z = 4.7241. Hiu qu ca hai phng php khc nhau mc ngha 5%.
Ph lc A
63
64
z
1 12u 2
(z) = P(Z < z) =
e
du
2
(z)
0.08
0.07
0.06
0.05
0.04
0.03
0.02
0.01
0.00
3.4
3.3
3.2
3.1
3.0
0.0002
0.0003
0.0003
0.0003
0.0003
0.0003
0.0003
0.0003
0.0003
0.0003
0.0003
0.0004
0.0004
0.0004
0.0004
0.0004
0.0004
0.0005
0.0005
0.0005
0.0005
0.0005
0.0005
0.0006
0.0006
0.0006
0.0006
0.0006
0.0007
0.0007
0.0007
0.0007
0.0008
0.0008
0.0008
0.0008
0.0009
0.0009
0.0009
0.0010
0.0010
0.0010
0.0011
0.0011
0.0011
0.0012
0.0012
0.0013
0.0013
0.0013
2.9
2.8
2.7
2.6
2.5
2.4
2.3
2.2
2.1
2.0
0.0014
0.0014
0.0015
0.0015
0.0016
0.0016
0.0017
0.0018
0.0018
0.0019
0.0019
0.0020
0.0021
0.0021
0.0022
0.0023
0.0023
0.0024
0.0025
0.0026
0.0026
0.0027
0.0028
0.0029
0.0030
0.0031
0.0032
0.0033
0.0034
0.0035
0.0036
0.0037
0.0038
0.0039
0.0040
0.0041
0.0043
0.0044
0.0045
0.0047
0.0048
0.0049
0.0051
0.0052
0.0054
0.0055
0.0057
0.0059
0.0060
0.0062
0.0064
0.0066
0.0068
0.0069
0.0071
0.0073
0.0075
0.0078
0.0080
0.0082
0.0084
0.0087
0.0089
0.0091
0.0094
0.0096
0.0099
0.0102
0.0104
0.0107
0.0110
0.0113
0.0116
0.0119
0.0122
0.0125
0.0129
0.0132
0.0136
0.0139
0.0143
0.0146
0.0150
0.0154
0.0158
0.0162
0.0166
0.0170
0.0174
0.0179
0.0183
0.0188
0.0192
0.0197
0.0202
0.0207
0.0212
0.0217
0.0222
0.0228
1.9
1.8
1.7
1.6
1.5
1.4
1.3
1.2
1.1
1.0
0.0233
0.0239
0.0244
0.0250
0.0256
0.0262
0.0268
0.0274
0.0281
0.0287
0.0294
0.0301
0.0307
0.0314
0.0322
0.0329
0.0336
0.0344
0.0351
0.0359
0.0367
0.0375
0.0384
0.0392
0.0401
0.0409
0.0418
0.0427
0.0436
0.0446
0.0455
0.0465
0.0475
0.0485
0.0495
0.0505
0.0516
0.0526
0.0537
0.0548
0.0559
0.0571
0.0582
0.0594
0.0606
0.0618
0.0630
0.0643
0.0655
0.0668
0.0681
0.0694
0.0708
0.0721
0.0735
0.0749
0.0764
0.0778
0.0793
0.0808
0.0823
0.0838
0.0853
0.0869
0.0885
0.0901
0.0918
0.0934
0.0951
0.0968
0.0985
0.1003
0.1020
0.1038
0.1056
0.1075
0.1093
0.1112
0.1131
0.1151
0.1170
0.1190
0.1210
0.1230
0.1251
0.1271
0.1292
0.1314
0.1335
0.1357
0.1379
0.1401
0.1423
0.1446
0.1469
0.1492
0.1515
0.1539
0.1562
0.1587
0.9
0.8
0.7
0.6
0.5
0.4
0.3
0.2
0.1
0.0
0.1611
0.1635
0.1660
0.1685
0.1711
0.1736
0.1762
0.1788
0.1814
0.1841
0.1867
0.1894
0.1922
0.1949
0.1977
0.2005
0.2033
0.2061
0.2090
0.2119
0.2148
0.2177
0.2206
0.2236
0.2266
0.2296
0.2327
0.2358
0.2389
0.2420
0.2451
0.2483
0.2514
0.2546
0.2578
0.2611
0.2643
0.2676
0.2709
0.2743
0.2776
0.2810
0.2843
0.2877
0.2912
0.2946
0.2981
0.3015
0.3050
0.3085
0.3121
0.3156
0.3192
0.3228
0.3264
0.3300
0.3336
0.3372
0.3409
0.3446
0.3483
0.3520
0.3557
0.3594
0.3632
0.3669
0.3707
0.3745
0.3783
0.3821
0.3859
0.3897
0.3936
0.3974
0.4013
0.4052
0.4090
0.4129
0.4168
0.4207
0.4247
0.4286
0.4325
0.4364
0.4404
0.4443
0.4483
0.4522
0.4562
0.4602
0.4641
0.4681
0.4721
0.4761
0.4801
0.4840
0.4880
0.4920
0.4960
0.5000
Vi
65
z
1 12u 2
(z) = P(Z < z) =
e
du
2
(z)
0.01
0.02
0.03
0.04
0.05
0.06
0.07
0.08
0.09
0.0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
0.5000
0.5040
0.5080
0.5120
0.5160
0.5199
0.5239
0.5279
0.5319
0.5359
0.5398
0.5438
0.5478
0.5517
0.5557
0.5596
0.5636
0.5675
0.5714
0.5753
0.5793
0.5832
0.5871
0.5910
0.5948
0.5987
0.6026
0.6064
0.6103
0.6141
0.6179
0.6217
0.6255
0.6293
0.6331
0.6368
0.6406
0.6443
0.6480
0.6517
0.6554
0.6591
0.6628
0.6664
0.6700
0.6736
0.6772
0.6808
0.6844
0.6879
0.6915
0.6950
0.6985
0.7019
0.7054
0.7088
0.7123
0.7157
0.7190
0.7224
0.7257
0.7291
0.7324
0.7357
0.7389
0.7422
0.7454
0.7486
0.7517
0.7549
0.7580
0.7611
0.7642
0.7673
0.7704
0.7734
0.7764
0.7794
0.7823
0.7852
0.7881
0.7910
0.7939
0.7967
0.7995
0.8023
0.8051
0.8078
0.8106
0.8133
0.8159
0.8186
0.8212
0.8238
0.8264
0.8289
0.8315
0.8340
0.8365
0.8389
1.0
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
1.7
1.8
1.9
0.8413
0.8438
0.8461
0.8485
0.8508
0.8531
0.8554
0.8577
0.8599
0.8621
0.8643
0.8665
0.8686
0.8708
0.8729
0.8749
0.8770
0.8790
0.8810
0.8830
0.8849
0.8869
0.8888
0.8907
0.8925
0.8944
0.8962
0.8980
0.8997
0.9015
0.9032
0.9049
0.9066
0.9082
0.9099
0.9115
0.9131
0.9147
0.9162
0.9177
0.9192
0.9207
0.9222
0.9236
0.9251
0.9265
0.9279
0.9292
0.9306
0.9319
0.9332
0.9345
0.9357
0.9370
0.9382
0.9394
0.9406
0.9418
0.9429
0.9441
0.9452
0.9463
0.9474
0.9484
0.9495
0.9505
0.9515
0.9525
0.9535
0.9545
0.9554
0.9564
0.9573
0.9582
0.9591
0.9599
0.9608
0.9616
0.9625
0.9633
0.9641
0.9649
0.9656
0.9664
0.9671
0.9678
0.9686
0.9693
0.9699
0.9706
0.9713
0.9719
0.9726
0.9732
0.9738
0.9744
0.9750
0.9756
0.9761
0.9767
2.0
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
2.6
2.7
2.8
2.9
0.9772
0.9778
0.9783
0.9788
0.9793
0.9798
0.9803
0.9808
0.9812
0.9817
0.9821
0.9826
0.9830
0.9834
0.9838
0.9842
0.9846
0.9850
0.9854
0.9857
0.9861
0.9864
0.9868
0.9871
0.9875
0.9878
0.9881
0.9884
0.9887
0.9890
0.9893
0.9896
0.9898
0.9901
0.9904
0.9906
0.9909
0.9911
0.9913
0.9916
0.9918
0.9920
0.9922
0.9925
0.9927
0.9929
0.9931
0.9932
0.9934
0.9936
0.9938
0.9940
0.9941
0.9943
0.9945
0.9946
0.9948
0.9949
0.9951
0.9952
0.9953
0.9955
0.9956
0.9957
0.9959
0.9960
0.9961
0.9962
0.9963
0.9964
0.9965
0.9966
0.9967
0.9968
0.9969
0.9970
0.9971
0.9972
0.9973
0.9974
0.9974
0.9975
0.9976
0.9977
0.9977
0.9978
0.9979
0.9979
0.9980
0.9981
0.9981
0.9982
0.9982
0.9983
0.9984
0.9984
0.9985
0.9985
0.9986
0.9986
3.0
3.1
3.2
3.3
3.4
0.9987
0.9987
0.9987
0.9988
0.9988
0.9989
0.9989
0.9989
0.9990
0.9990
0.9990
0.9991
0.9991
0.9991
0.9992
0.9992
0.9992
0.9992
0.9993
0.9993
0.9993
0.9993
0.9994
0.9994
0.9994
0.9994
0.9994
0.9995
0.9995
0.9995
0.9995
0.9995
0.9995
0.9996
0.9996
0.9996
0.9996
0.9996
0.9996
0.9997
0.9997
0.9997
0.9997
0.9997
0.9997
0.9997
0.9997
0.9997
0.9997
0.9998
Vi
66
tvq
HH
v
0.60
0.75
0.90
0.95
0.975
0.99
0.995
0.9995
0.3249
0.2887
0.2767
0.2707
0.2672
0.2648
0.2632
0.2619
0.2610
0.2602
0.2596
0.2590
0.2586
0.2582
0.2579
0.2576
0.2573
0.2571
0.2569
0.2567
0.2566
0.2564
0.2563
0.2562
0.2561
0.2560
0.2559
0.2558
0.2557
0.2556
0.2550
0.2545
0.2539
1.0000
0.8165
0.7649
0.7407
0.7267
0.7176
0.7111
0.7064
0.7027
0.6998
0.6974
0.6955
0.6938
0.6924
0.6912
0.6901
0.6892
0.6884
0.6876
0.6870
0.6864
0.6858
0.6853
0.6848
0.6844
0.6840
0.6837
0.6834
0.6830
0.6828
0.6807
0.6786
0.6765
3.0777
1.8856
1.6377
1.5332
1.4759
1.4398
1.4149
1.3968
1.3830
1.3722
1.3634
1.3562
1.3502
1.3450
1.3406
1.3368
1.3334
1.3304
1.3277
1.3253
1.3232
1.3212
1.3195
1.3178
1.3163
1.3150
1.3137
1.3125
1.3114
1.3104
1.3031
1.2958
1.2886
6.3138
2.9200
2.3534
2.1318
2.0150
1.9432
1.8946
1.8595
1.8331
1.8125
1.7959
1.7823
1.7709
1.7613
1.7531
1.7459
1.7396
1.7341
1.7291
1.7247
1.7207
1.7171
1.7139
1.7109
1.7081
1.7056
1.7033
1.7011
1.6991
1.6973
1.6839
1.6706
1.6577
12.7062
4.3027
3.1824
2.7764
2.5706
2.4469
2.3646
2.3060
2.2622
2.2281
2.2010
2.1788
2.1604
2.1448
2.1314
2.1199
2.1098
2.1009
2.0930
2.0860
2.0796
2.0739
2.0687
2.0639
2.0595
2.0555
2.0518
2.0484
2.0452
2.0423
2.0211
2.0003
1.9799
31.8205
6.9646
4.5407
3.7469
3.3649
3.1427
2.9980
2.8965
2.8214
2.7638
2.7181
2.6810
2.6503
2.6245
2.6025
2.5835
2.5669
2.5524
2.5395
2.5280
2.5176
2.5083
2.4999
2.4922
2.4851
2.4786
2.4727
2.4671
2.4620
2.4573
2.4233
2.3901
2.3578
63.6567
9.9248
5.8409
4.6041
4.0321
3.7074
3.4995
3.3554
3.2498
3.1693
3.1058
3.0545
3.0123
2.9768
2.9467
2.9208
2.8982
2.8784
2.8609
2.8453
2.8314
2.8188
2.8073
2.7969
2.7874
2.7787
2.7707
2.7633
2.7564
2.7500
2.7045
2.6603
2.6174
636.6192
31.5991
12.9240
8.6103
6.8688
5.9588
5.4079
5.0413
4.7809
4.5869
4.4370
4.3178
4.2208
4.1405
4.0728
4.0150
3.9651
3.9216
3.8834
3.8495
3.8193
3.7921
3.7676
3.7454
3.7251
3.7066
3.6896
3.6739
3.6594
3.6460
3.5510
3.4602
3.3735