GERAKAN AL-RIDDAH

Pengenalan
Gerakan al-Riddah ialah gerakan ahli kerajaan Islam atau gerakan mengingkari Islam.
Selepas kewafatan Nabi Muhammad, perjalanan sejarah Semenanjung Arab seolah-olah
kembali surut ke belakang.
Masarakat Islam menghadapi krisis ang hebat ang hampir-hampir mengalami
kehan!uran. "erdapat golongan ang mengaku menjadi Nabi, keluar terus daripada Islam
#murtad$ dan tidak mahu membaar %akat ang merupakan satu daripada rukun asas
Islam.
Gejala ini mun!ul di Mekah, Madinah dan "aif. Menurut &rofesor &hilip '. (itti, hana
)*+ daripada penduduk "anah Arab ang benar-benar beriman dengan agama Islam dan
mengakui kekuasaan Nabi Muhammad.

Golongan al-Riddah
Nabi Palsu
a. "ulaihah al-'huwailid daripada ,ani Asad di Najed atau "engah Arab. -i antara
ajaranna ialah menghapuskan amalan sujud dalam sembahang. ,eliau juga
menghapuskan amalan %akat. ,eliau pernah bersemuka dengan 'halifah Abu ,akar
untuk menuntut supaa diakui kenabianna tetapi gagal.
b. Al-Aswad al-Ansi dari .aman ang gemar memakai purdah. Nama sebenarna ialah
Ailat ,in 'a/ab ,in Auff al-Ansi. Ajaranna ialah membebaskan setiap pengikutna dari
amalan sembahang dan %akat dan menghalalkan per%inaan.
!. Sajjah ,inti al-(arith ,in Suwaid ,in A0fan daripada ,ani "amim di .amamah.
d. Musailamah al-'ha%%ab dari ,ani (anifah di .amamah. ,eliau telah bergabung
dengan Sajjah al-(arith.

Golongan Murtad
Golongan ang terus keluar dari Islam banak terdapat di ,ahrain seperti ,ani ,akar dan
,ani Abdul 1ais, di 2man dipeloroti oleh 3a0it ,in MAlik A%adi, di Mahrah terdapat
dua golongan iaitu ang menokong sakrit dan ang mengokong al-Musabbah, di
.aman Selatan oleh ,ani 'indah dan sebagaina.

Enggan Membayar Zaat
Golongan ini timbul di .aman, .amamah dan 2man. Ia dipelopori oleh Malek ,in
Nuwairah. ,eliau menatakan sokonganna terhadap Sajjah (arith.

!ebab "erlaunya Geraan al-Riddah
). Islam hana mula tersebar luas selepas peristiwa Sulhul (udaibiah #4 ($ dan
penaklukan 'ota Mekah #5 ($. Selepas Nabi Muhammad wafat, kefahaman agama Islam
belumlah begitu meresap dengan mendalam di kalangan orang Arab ang jauh dari (ija%.
'eadaan kefahaman tersebut semakin !etek di kalangan kabilah ,adwi ang tinggal di
pedalaman dan hidup dalam keadaan berpindah-randah.
+. Ramai juga di antara mereka ang memeluk Islam tanpa keimanan ang kukuh.
Mereka mengaku memeluk Islam tetapi tidak mempelajari segala tuntutan dan
laranganna. 'ebanakan mereka memeluk Islam kerana ingin menghindari dan
mendapat hak istimewa daripada tentera dan pemerintahan Islam. Mereka juga memeluk
agama Islam kerana inginkan harta rampasan perang, sanjungan dan kedudukan apabila
men!apai kejaaan bersama-sama tentera Islam.
6. Golongan ang lemah imanna itu sentiasa memperlihatkan ketidakpuasan mereka
terhadap peraturan-peraturan Islam. Mereka menganggap Islam satu agama ang
mengongkong mereka dari keseronokan kehidupan jahiliah ang menjadi amalan mereka
sebelum ini. 'ewafatan Nabi Muhammad merupakan peluang ang paling baik bagi
mereka untuk keluar dari Islam.
7. &enentangan ini juga timbul kerana mereka masih kekal dengan sifat kesukuan dan
berkabilahan ang tebal. Semangat assabiah terhadap suku masing-masing belum
terkikis. "erdapat golongan ang mahu mempunai Nabi dari kaumna sendiri dan tidak
mahu mengikut Nabi dari golongan 1urais. (al inilah kesan daripada sifat assabiah
membutatuli mereka.
8. Gerakan golongan Nasrani dan .ahudi ang memainkan peranan ang penting dalam
menimbulkan gerakan al-Riddah. Mereka sentiasa menjalankan propaganda dan dakah
untuk menesat dan menelewengkan umat Islam dari landasan ang sebenarna.
4. Golongan Nabi palsu pula mun!ul kerana mengkagumi kejaaan ang di!apai oleh
Nabi Muhammad. -i antarana ang dikagumi ialah menguasai masarakat Arab,
mempunai pengikut ang ramai dan sanggup berjuang bermati-matian untukna dan
sebagaina. Mereka juga mengkagumi kejaaan Nabi Muhammad ang telah
menatupadukan penduduk Arab di bawah satu kesatuan ummah Islamiah. 2leh hal
ang demikian, mereka inginkan kedudukan seperti ang di!apai oleh Nabi Muhammad.
9ntuk men!apai tujuan tersebut, mereka mengakui diri mereka sebagai :Nabi: dan
mengumpulkan pengikutna.

Langah untu Mengatasi Geraan al-Riddah
Menghantar #tusan
'halifah Abu ,akar telah menghantar utusan kepada kabilah-kabilah berkenaan untuk
meneru mereka supaa kembali ke pangkuan ajaran Islam. ;alau bagaimanapun, hana
,ani Abdul 1ais di ,ahrain sahaja ang berjaa dipujuk.

Memerangi Merea
,agi golongan ang degil, 'halifah Abu ,akar telah memerangi mereka. Sebanak ))
buah pasukan tentera baru dibentuk. 'etua-ketua pasukan ini terdiri daripada 'halid al-
;alid, Akramah ,in Abu <ahal, Amru ,in al-Ass dan sebagaina. &asukan ini telah
dikerah untuk menentang golongan Nabi palsu, murtad dan enggan membaar %akat.
Antarana 'ahlid al-;alid memerangi "ulaihah al-'huwailid dan Malek ,in Nuwairah,
Amru ,in al-Ass ke negeri 1udhaah, Akramah ,in Abu <ahal memerangi Musailamah al-
'ha%%ab dan sebagaina. Setiap pasukan ini dipesan untuk memberi utusan dahulu
kepada golongan al-Riddah. Sekirana mereka masih enggan kembali ke pangkal,
barulah diperangi se!ara habis-habisan.

Kesim$ulan
&embanterasan gerakan al-Riddah merupakan titik tolak dalam usaha meneruskan siar
Islam supaa satu kesinambungan sejarah ang dibentuk oleh Nabi Muhammad akan
berkekalan.
-engan pasukan tentera Islam ang dipimpin oleh panglima Islam ang gagah itu,
gerakan al-Riddah dapat disekat. Islam telah menjadi agama ang unggul di
Semenanjung "anah Arab.