SCLM5143 SASTERA KANAK-KANAK DAN REMAJA

Pendahuluan
Sastera kanak-kanak ialah sastera yang dihasilkan ntk dihayati !leh kanak-kanak dan
"a"# "eni"$lkan keser!n!kan ke#ada "ereka% Kessasteraan kanak-kanak "erangk"i
se"a &enis #enlisan kreati' dan i"aginati' yang dikhsskan ntk $a(aan) hi$ran dan
#enilaian kanak-kanak% Sastera kanak-kanak "er#akan salah sat ele"en yang dikenal #asti
$er#aya "elengka#kan #erke"$angan sese!rang kanak-kanak% *al ini kerana) sastera
kanak-kanak "a"# "e"$erikan keser!n!kan) da#at "erangsang i"aginasi) da#at
"e"$ant "engenal dan "e"aha"i diri sendiri) da#at "e"aha"i $ahasa se(ara se"la &adi)
da#at "e"$ant "enda#atkan "akl"at serta da#at "e"#k nilai-nilai "rni ke#ada
kanak-kanak%
Kessasteraan kanak-kanak ialah $ahan $a(aan yang sesai ntk kanak-kanak yang
"engandngi nsr hi$ran dan &ga #enga&aran% Ke#erlan $ahan "estilah sesai dengan
#erke"$angan #sik!l!gi kanak-kanak sa"a ada dari segi $entk "ah#n isinya% Menrt
*adi&ah +,--./) $ahan-$ahan $a(aan ter"ask karya sastera adalah alat hi$ran dan
#endidikan yang #enting khssnya ntk kanak-kanak% Malah $k sastera da#at "enarik
#erhatian dan "inat kanak-kanak kerana "ereka "e"ang "e"#nyai ke(enderngan se"la
&adi terhada# nsr kreati' dan i"aginati' &ika di$andingkan dengan $ahan $a(aan lain yang
$iasa dan "endatar%
0ahan $a(aan yang da#at "erangsang "inda kanak-kanak #enting ntk #e"$inaan kendiri%
0ahan $a(aan kanak-kanak "a"# "e"#engarhi (!rak #e"ikiran) #e"$entkan #ers!naliti
dan e"!si "ereka% 1engala"an kanak-kanak adalah terhad $er$anding dengan !rang de2asa
lantaran it) kanak-kanak #erl di#erkenalkan dengan #engala"an #e"$a(aan yang "enarik
dan "enyer!n!kkan% Jster) dala" k!nteks ini $ahan $a(aan kanak-kanak yang $ersesaian
1
SCLM5143 SASTERA KANAK-KANAK DAN REMAJA
dengan #erke"$angan #sik!l!gi "ereka "a"# "e"$ant ke arah #e"$entkan #ers!naliti
#!siti' kanak-kanak%
Tahap perkembangan kesusasteraan kanak-kanak di Malaysia.
1ada #eringkat a2al #erke"$angannya) sastera kanak-kanak "er#akan sastera lisan ata#n
dikenali se$agai sastera rakyat% 1ada "lanya sastera rakyat dit&kan khss ntk !rang
de2asa teta#i la"a kela"aan trt di"inati !leh kanak-kanak% Menrt Md% Sidin +,--5/)
taha# #erke"$angan kessasteraan kanak-kanak di Malaysia da#at di$ahagikan ke#ada tiga
taha# iait3
i% Taha# #er"laan3 1ener$itan "isi Kristian%
ii% Taha# #ert"$han3 1eranan 1e&a$at Karang Mengarang%
iii% Taha# sele#as "erdeka3 1ert"$han #ener$it $ar%
i) Tahap permulaan: Penerbitan misi Kristian.
1ada #eringkat a2al) $k yang dikhsskan $agi $a(aan kanak-kanak dala" $ahasa Melay
$ert&an ntk "e"#erkenalkan ke"ahiran "enlis dan "e"$a(a% Matla"at ta"a ialah
ntk #enge"$ang aga"a Kristian ini di Tanah Melay yang da#at dikesan se&ak a2al a$ad
ke-14 "elali akti5iti L!nd!n Missi!nary S!(iety dan ke"diannya !leh A"eri(an Missi!n%
Antara &dl a2al ini adalah se#erti Menolong Segala Anak +1414/) yang ditlis !leh Clas
*enri(h Th!"sen) iait #enge"$ang aga"a Kristian yang #ernah "engetai "isi Melay di
Melaka% 0k Menolong Segala Anak di$eri keterangan se$agai $k yang 67 akan
"en!l!ng segala kanak-kanak yang $ahar $ela&ar $ahasa Melay s#aya segera ia $!leh
"engenal dan "enda#at akan segala hr' yang ada dala" srat Melay tiada $erssah-
ssah%8 0k ter$itan Missi!n 1ress ini "engandngi #andan e&aan dan nah Melay%
,
SCLM5143 SASTERA KANAK-KANAK DAN REMAJA
0egit &ga dengan 0k 1ela&aran 0ahasa Melay +N!%1/ dan 0k 1ela&aran 0ahasa
Melay +N!%,/ yang "asing-"asing diter$itkan ntk #erta"a kali #ada tahn 1434 dan
1449 !leh Missi!n 1ress% Selain it) ter$itan Missi!n 1ress) ter"asklah Bacaan Kanak-
Kanak +144-/) iait 6Kita$ $a(aan kanak-kanak yang dinyatakan ga"$ar-ga"$arnya 8hasil
karya ter&e"ahan !leh 0%1% Keas$erry sete$al 43 hala"an% Sat lagi ter$itan ialah Budak
Hampir Tenggelam +1444/) iait kisah #enga&aran tentang da $eradik) se!rang $aik dan
se!rang &ahat yang "asing-"asing $erna"a A"at dan *assan% Selain it) terda#at Teka-teki
Terbang +1455/ yang ditlis se$agai 6#er"laan $ela&ar Ali' 0a Ta8 sa"#ai $!leh "e"$a(a
dan "engarang srat-srat Melay8 dan Jalan Kepandaian +149./ yang "er#akan $k
$a(aan siri n!"$!r 3% 0k ini ditlis 6%%%$agi kanak-kanak yang telah "lai $ela&ar $ahasa
Melay hingga $!leh "e"$a(a dan "engarang srat-srat Melay dengan se"#rna%8
Selain kita$-kita$ :n&il) $k d!a dan #el$agai risalah aga"a Kristian) $k-$k (erita
keaga"aan khss ntk kanak-kanak &ga diter$itkan % Antara &dl sede"ikian ialah Harry
Belajar +144./)iait tentang 6se!rang $dak yang $ela&ar #ada hari Ahad;8 *enry +144-/
tentang 6hikayat se!rang kanak-kanak dengan #engashnya;8 Kisah-kisah Kitab Injil +1444/)
iait 6kisah-kisah yang terse$t dala" Kita$ :n&il; sat #enga&aran) iait $agi kanak-kanak
yang "e"$a(a kita$ ini;8 dan eritera Indah +14.-/ yang dihraikan se$agai 6Chrta yang
indah $agi kanak-kanak8%
1ada Tahn 1494) Kera&aan :nggeris "lai "enga"$il tanggng&a2a$ terhada# #ersek!lahan
Melay $agi Negeri-Negeri Selat dan ke"dian #eranan it dilaskan ke Negeri-negeri
Melay 0ersekt tidak la"a sele#as it% Dala" "asa da tahn) Kera&aan Negeri-negeri
Selat telah $er&aya "engelarkan $k-$k teks ntk dignakan !leh "rid-"rid di
setia# taha# #ersek!lahan yang dita2arkan% Antara &dl #erta"a disahakan ialah $k
#enge&aan $agi Dar&ah Sat) iait !unca !engetahuan +149./ %Edisi #erta"a $k ini
diter$itkan !leh Tan Allan Skinner dan telah dila#!rkan #ener$itannya dala" Annal Re#!rt
3
SCLM5143 SASTERA KANAK-KANAK DAN REMAJA
!n Ed(ati!n )Straits Settle"ents 1494% 0k ini di(etak se"la #ada tahn 1494 se$anyak
li"a ri$ naskhah dan dise$t se$agai 6Malay <irst 0!!k8 dala" la#!ran tahnan Negeri-
negeri Selat it%1ada tahn 1445) $k ini diter$itkan dala" edisi ka&ian se"la dengan
#enerangan &dl se#erti yang $erikt3 61n(a 1engetahan ) iait $agi Kanak-kanak yang
0ahar 0ela&ar dari#ada 1er"laan Ali' 0a Ta hingga 0!leh Me"$nyikan Tia#-tia#
1erkataan 0ahasa Melay dan Me"$a(a dengan 0etlnya%8 1enynting $agi edisi Ja2i yang
di(etak di ='is K!h >e2 *ean 1ress) Singa#ra ini ialah Mha""ad :$rahi" $in *a&i
A$dllah Mnsyi%
1enggantinya "n(l) iait $k !emimpin !engetahuan yang diter$itkan "lai tahn 14??%
0k ini dinyatakan se$agai $ert&an 67 $agi #enggnaan kanak-kanak yang $ar $ela&ar
"enge&a dan "e"$a(a%8 1engarang $k ini ialah Mah"d $% Sayid A$dl Kadir al-
hind)teta#i "enrt @aA$a ) edisi #erta"a diter$itkan dala" $entk 6Bin(!gra#h8 di L!nd!n
#ada tahn 1?--%0k ini telah di$ekalkan ke sek!lah-sek!lah !leh Kelly C Dalsh dan
dala" Straits Settle"ents E!5ern"ent EaBette 14??) ia dise$t se$agai Malay Reader N!%1%
Edisi yang ke-,1 $agi $k ini diter$itkan #ada tahn 1?14 dengan Kelly C Dalsh se$agai
#ener$it dan #en(etak dala" tlisan yang "asih kekal Ja2i%
1ada akhir a$ad ke-1?) iait dala" "asa da dekad) $ilangan sek!lah Melay "eningkat
dengan #esat sehingga "en&adi kira-kira ,-- $ah% Ke2&dan sek!lah-sek!lah ini
"enghasilkan #er"intaan terhada# $ahan-$ahan #ener$itan ntk dignakan !leh "rid-
"rid dan gr-gr dala" #er$ela&aran serta #enga&aran% Antara &dl #enting $agi $k
yang diter$itkan !leh Ja$atan 1endidikan dan di(etak !leh E!5ern"ent Malay 1ress ini ialah
Siri Malay Reader ntk setia# taha# dari 6Standard 18 hingga 6Standard :F8 %0k-$k
se#erti ini ditlis sendiri !leh R%J% Dilkins!n ata R%=% Dinstedt yang "er#akan #ara
#entad$ir sek!lah% :ni "er#akan $a(aan a2al dan taha#nya dari#ada "dah hingga ke#ada
yang le$ih r"it%0agi 6Standard :F8 ) $k terse$t "engandngi (erita-(erita yang dikti#
4
SCLM5143 SASTERA KANAK-KANAK DAN REMAJA
dari#ada Se&arah Melay dan kisah-kisah hikayat se#erti *ikayat Mer!ng Maha2angsa)
*ikayat Ra&a :ndera Mengindera) *ikayat :s"a >ati" dan *ikayat Seri Ra"a% 0k
Da$elas Ceritera +14?3/ yang "la-"la dekelarkan !leh Netherlend :ndies E!5ern"ent
&ga diter$itkan se"la ntk kegnaan "rid-"rid di Negeri-negeri Selat sehingga
sekrang-krangnya tahn 1?15%
1ada 2akt terse$t) #enlis te"#atan &ga "lai "n(l dan tidak ketinggalan
"enn&kkan $akat #enlisan "ereka%Antara yang #enting) ter"aksklah Syed Mah"d
Syed A$dl Kadir +14.5-1?13/ yang $eraya "enghasilkan $e$era#a &dl $k $a(aan
sek!lah% Antaranya ialah Ilmu Kejadian +1449/ )Kejadian Selerah Anggota +14?1/ dan "rip
#aras +14?1/%Se$ah $k r&kan $er$entk ka"s telah dihasilkan !leh $elia #ada tahn
1414 iait Kamus Mahmuddiyah yang dignakan di sek!lah Melay sehingga dekad #erta"a
a$ad kese"$ilan $elas% 1ada tahn 14?4) $e$era#a &dl lain !leh $elia trt
diter$itkan)iait Ilmu !eladang) Kita$ :l" 0"i) Hikayat Tanah-tanah Melayu dan
!emimpin !engetahuan% Selain it) $elia &ga "enghasilkan buku !ohon Bacaan dan Jalan
Ke#andaian% Selain Syed Mah"d) $e$era#a !rang lain telah "e"$erikan s"$angan dala"
#enghasilan $k kanak-kanak yang a2al ntk t&an #e"$ela&aran% Mereka ialah
Mha""ad :$rahi" Mnshi +Benih !engetahuan/) Alang Ah"ad Mha""ad >ns
+Hikayat !enerang Hati/ dan *a&i A$dllah $in *a&i A$ 0akar yang "enghasilkan Hikayat
Seribu Satu Malam% 0erdasarkan senarai $k Melay yang diter$itkan #ada a2al a$ad ke-,-
+Md Sidin Ah"ad :shak)F!l%,/ terda#at &dl-&dl yang se"akin #el$agai #ara !leh
#ener$it dan #enlis $agi "e"enhi t&an "asing-"asing %0k-$k il" ala") il"
tana"-tana") il" hisa$) il" se&arah diter$itkan $ersa"a-sa"a dengan $k (erita) $k
syair dan $k hikayat% Sekrang-krangnya terda#at da syarikat #ener$itan yang #enting
dala" #enghasilkan dan #engedaran $k-$k sek!lah Melay) iait 1rinters Li"ited%
Syarikat-syarikat ini sangat akti' dan $er&aya "engasai #asaran #ener$itan Melay #ada
5
SCLM5143 SASTERA KANAK-KANAK DAN REMAJA
2akt ini% :ni kerana keda-danya telah "enda#at k!ntrak ntk "en(etak se"a $k teks
yang dillskan $agi kegnaan syste" #ersek!lahan) ter"ask $k-$k dala" Malay
$iterature Series% Siri ini "er#akan #r!&ek #ener$itan $k (erita rakyat Melay dan $k-
$k $a(aan $agi #ela&ar sek!lah yang di#erkenalkan !leh R%J% Dilkins!n) <ederal :ns#e(t!r
!' S(h!!ls #ada tahn 1?-.%
0e$era#a ta&k $k yang dihasilkan ntk "rid-"rid sek!lah #ada a2al a$ad ke-,- da#at
dikesan% 1ada tahn 1?-.) Slai"an $in Mha""ad Nr +149--1?,4/) gr dari K!le&
Melay Melaka "enghasilkan $k %emala Hikmat yang diter$itkan !leh Meth!dist
1$lishing *!se se$agai Malay $iterature Series &o'(% 0k sete$al 44 hala"an ini
"engandngi teka-teki ntk $a(aan #ela&ar% 0k ini telah di(etak $e$era#a kali dan telah
"elali $e$era#a edisi% Slai"an $in Mha""ad Nr $kan saha&a se!rang #enlis) teta#i
$elia "er#akan #e"$ant edit!r ke#ada D%E% Shella$ear $agi $e$era#a #r!&ek #ener$itan)
ter"ask $k Kiliran 0di+1?-./% 1enlis-#enlis te"#atan yang lain adalah se#erti *a&i
Mha""ad Said) Ra&a *a&i >ahya $in Ra&a Mha""ad Ali) 1angli"a Ali Mdin $in
1angli"a *assan) Daeng A$dl *a"id $in Tengk *a&i Mha""ad Salleh dan :$rhi" Dat!A
Mda%Sesetengah #enlis Melay ini $erga$ng dengan #enlis-#enlis R%=% Dinstedt ntk
"enghasilkan $k-$k ter&e"ahan% 0e$era#a &dl lain dihasilkan di $a2ah Malay
$iterature Series)ter"aksklah erita Jenaka +1?-4/) se$ah $k tentang (erita rakyat yang
#!#lar hasil #eng"#lan !leh Ra&a *a&i >ahya $in Ra&a Mat Ali% 0k $ertlisan r"i
sete$al 1-, hala"an ini adalah sntingan R%=% Dinstedt and A%J% Strr!(k yang diter$itkan
!leh Meth!dist 1$lishing *!se% 1ada edisi tahn 1?14 saha&a) $k ini di(etak se$anyak
tiga ri$ naskah dan setia# satnya di&al dengan harga 4- sen +1r!d'!!t)1??3/% Dala"
Malay $iterature Series &ga)=%T% Dssek #ada tahn 1?,5 telah "enghasilkan Hikayat
!elanduk yang "engadngi $e$era#a kisah yang terkenal tentang Sang Kan(il)"anakala
R%=% Dinstedt #ada tahn sa"a telah "ener$itkan se"la $k erita Jenaka yang telah
.
SCLM5143 SASTERA KANAK-KANAK DAN REMAJA
dikelarkannya da dekad le$ih a2al% 0k ini "engandngi (erita-(erita tentang 1ak
Kadk) 1ak 1andir) Le$ai Malang) 1ak 0elalang dan Si Ln(ai% Selain it) karya A$dllah
$in A$dl Kadir Mnshi &ga diter$itkan di $a2ah siri ini #ada tahn 1?,4) iait yang
$er&dl Kisah !elayaran Abdullah %
1ada "asa yang sa"a) $k aga"a ntk kanak-kanak &ga diter$itkan !leh #ener$it-
#enernit Melay yang "lai "n(l #ada ketika it% Antaranya ialah Al-ikh2an 1ress) Malay
1ress ata Mat$aah Melay Singa#ra dan Mat$aah al-Atas Kala Kangsar% Al-ik2an 1rees
"er#akan #erner$it "a&alah Ta"an 1engetahan yang $er"la #ada tahn 1?-4) "anakala
Mat$aah Melay "e"lakan ter$itannya #ada tahn 1?-. dala" $entk $k $a(aan
sek!lah yang $er&dl Kita$ Se"#rna 1ela&aran % Mat$aah Melay "er#akan #en(etak
"a&alah Al-:"a" #ada da tahn #erta"a ter$itannya% Mat$aah al-Atas Kala Kangsar
"er#akan #erner$it dan #en(etak "a&alah KhiBanah al-Gl" "lai tahn 1?-4%
Se$ah #erner$it yang #enting di #antai ti"r ialah Mat$aah Ma&lis Aga"a :sla"
Kelantan%=rganisasi ini diasaskan #ada tahn 1?19 ntk "ener$itkan $ahan #enga&aran dan
#e"$ela&aran di sek!lah) ialah $k) "a&alah dan risalah yang dirskan !leh Ma&lis Aga"a
:sla" dan :stiadah Melay Kelantan% 1engrs #erta"an yang dilantik ntk "engendalikan
"at$aah ini ialah Jaa'ar $in *a&i Mah"d) iait #en(etak $er#engala"an yang telah
"en&alkan "esin (etaknya sendiri ke#ada "at$aah ini% Mat$aah ini &ga "e"#nyai alat-
alat atr hr' dan #en&ilidannya sendiri% Setahn sele#as #en$hannya) $ahagian
#erner$itan $k teks telah $er&aya "engelatkan $e$era#a &dl tentang #endidikan "!ral
se#erti Kita$ Cahaya 1rna"a) &a"$angan Melay) Jalan Se&ahtera) Lnas 1engetahan dan
Se"angat Kehid#an% Se"angat Kehid#an ditlis !leh *a&i Dan Mha""ad $in Dan
Dad) "anakala yang lain-lain ialah hasil ter&e"ahan ata ada#tasi dari#ada $k-$k
Ara$% Jelasnya) #ada #eringkat a2al #ener$it $k kanak-kanak di"lakan !leh
#enge"$ang-#enge"$ang aga"a Kristian dan #ega2ai-#ega2ai k!l!nial ntk "e"enhi
9
SCLM5143 SASTERA KANAK-KANAK DAN REMAJA
ke#erlan #enga&aran dan #endidikan di sek!lah Hsek!lah yang $ar diasaskan% 1enlisan
"ereka telah di$ant !leh gr-gr Melay yang "enda#at #endidikan dari#ada k!le&
#ergran yang a2al% Ke"dian) "ereka diikti !leh #ener$it dan #en(etak Melay yang
"n(l ntk $ergiat dala" dnia ke2ata2anan)teta#i #ada "asa yang sa"a "enghasilkan
$k-$k ntk kegnaan sek!lah-sek!lah Melay%
ii) Tahap pertumbuhan: Peranan Pejabat Karang Mengarang.
Dari segi se&arah s"$angan Kera&aan :nggeris dala" $idang $ahasa dan sastera da#at
dikesan "elali kegiatan 1e&a$at Karang Mengarang yang diasaskan !leh =%T% Dssek dan
@aa$a di Makta$ 1ergran Sltan :dris +M1S:/) Tan&!ng Mali" #ada tahn 1?,4% 1e&a$at ini
telah di$iayai !leh kera&aan Negeri-Negeri Selat dan Negeri-Negeri 0ersekt "elali
#erntkan M1S:% T&an ta"a #e&a$at ini ntk "engelarkan se$anyak "ngkin $k-
$k sek!lah dan "engelarkan $ahan-$ahan $a(aan yang $ernsr sastera ntk "asyarakat
Melay a"nya% Karya-karya dari 0arat diter&e"ah di sa"#ing "ener$itkan karya asli hasil
dari#ada 1eradan Karang Mengarang an&ran 1e&a$at 1ela&aran) "#a"anya Cin(in Rahsia)
1ahla2an 0erkaki Kay) *id# 0&ang dan Cerita Rekaan% 1eranan dan akti5iti 1e&a$at
Karang Mengarang ini sedikit se$anyak "e"$ant dala" #erke"$angan sastera kanak-
kanak% 0k dan karya yang diter$itkan "e"$eri rang dala" k!nteks "enye"arakkan
sastera #ada 2akt it%
S"$angan 1e&a$at Karang Mengarang dala" $idang $ahasa dan sastera ter$atas ke#ada
anak-anak sek!lah dan gr-gr sek!lah Melay% 0k-$k ntk $a(aan "") se#erti
(erita "ata-"ata gela# dan #enge"$araan) sedikit se$anyak $er&aya "e"#erkenalkan karya
#!#lar dari 0arat ke#ada "asyarakat Melay dan "e"$ka "ata "ereka ke#ada hasil
4
SCLM5143 SASTERA KANAK-KANAK DAN REMAJA
kessasteraan dnia yang $er$eBa dari#ada hikayat-hikayat la"a yang di2arisi dari#ada
datk nenek "ereka% Kesedaran terhada# hal ini #enting dala" #r!ses "eningkatkan
#engetahan !rang Melay ntk "engekalkan kesina"$ngan tradisi $angsanya%
1e"$a(aan yang dilakkan !leh kanak-kanak terhada# karya "e"$eri #elang ke#ada
kanak-kanak "enghayati karya sastera% Dala" karya it sendiri $anyak nilai dan #enga&aran
yang ($a disa"#aikan%
iii) Tahap selepas merdeka: Pertumbuhan penerbit baru
Sele#as 0ir! Karang Mengarang di$$arkan) digantikan dengan #en$han De2an 0ahasa
dan 1staka) #ada tahn 1?5.% 1en$han D01 telah "e"$eri i"#ak $ahar ke#ada saha
#ener$itan $k kanak-kanak di Malaysia% 0egit &ga $anyak syarikat s2asta) "n(l
"e"eriahkan #ener$itan $k% Antara #ener$it yang terli$at ialah =I'!rd Gni5ersiti 1ress
dengan (a2angannya di Singa#ra) telah "e"lakan !#erasinya di Kala L"#r #ada
1?59% <ederal 1$li(ati!n &ga "e"lakan !#erasinya #ada tahn 1?59% L!ng"an &ga
"e"$ka syarikatnya #ada 1?54) na"n hanya $erda'tar tiga tahn ke"diannya%
Keran(akan ini trt disertai syarikat antara$angsa se#erti *eine"an Ed(ati!nal 0!!ks)
Ma(Millian dan Eastern Gni5ersiti 1ress% Syarikat te"#atan &ga "enga"$il $ahagian dala"
akti5iti ini) se#erti syarikat Sinaran 0r!s) 1staka Dian) 1staka A"an) 1staka Antara) dan
1staka A"an% Ke$anyakkan #ener$it Melay ini terdiri dari#ada g!l!ngan #endidikan yang
$erkesedaran tinggi terhada# #endidikan anak $angsa% Se$ahagiannya adalah g!l!ngan gr
yang "enyedari krangnya $ahan $a(aan ntk #ela&ar%
1ada a2al 5--an &ga "n(lnya) ASAS 5- "e2akili #ersatan #enlis "da yang akti'
"e"a&kan $idang #ersratan Melay) khssnya dala" $idang ksessasteraan% Ke$angkitan
ASAS 5- "el!n&akkan #en$han $er$agai #ersatan #enlis di selrh Negara) antaranya
?
SCLM5143 SASTERA KANAK-KANAK DAN REMAJA
Angkatan Sastera2an 1antai Ti"r) Angkatan Sastera2an Negeri Se"$ilan dan se$againya%
0anyak hasilan sastera khssnya sa&ak) dra"a dan (erita #endek dis"$angkan !leh
"ereka%
Setersnya $ekas gradan S:TC trt "eny"$ang dala" #ener$itan ) antaranya ialah
A2ang *ad Salleh) Atan L!ng) dan Salleh Dad% Langkah "ereka ditrti !leh
Dhar"a2i&aya ) =th"an 1teh) Ali Ma&!!d dan se$againya% Na"n hanya =th"an 1teh
dan NaBel *ashi" M!ha""ad yang akti' dala" "enghasilkan $k sastera kanak-kanak%
E!l!ngan 2arta2an &ga tidak terke(ali "e"a&kan $idang ini) khsnya dala" #enlisan
$k kanak-kanak%
Trend Pengeluaran
Jadal 1%13 &"lah &dl $k kanak-kanak 1?..-,--- +tidak ter"ask $k teks/
S"$er3 Md% Sidin Ah"ad :shak) ,--53 4-344
0k kanak-kanak adalah trend ta"a dala" dnia #ener$itan di Malaysia% Jadal di atas
"enn&kkan $aha2a #ener$itan $k kanak-kanak telah "eningkat dengan #esatnya sele#as
1-
Tahn 0k Kanak-Kanak J"lah keselrhan J
1?.. 11 ,45 -4%5
1?9, -9 554 -1%,
1?95 1-- 43- 1,
1?4- 144 1,-5 15%.
1?45 1,4 1.59 -9%5
1??- 14.. 4594 3,%-
1??5 ,?13 .4.5 45%-
,--- ,34, 5341 44%5
SCLM5143 SASTERA KANAK-KANAK DAN REMAJA
"erdeka% Trendnya $er"la #ada tahn 1?..) dengan $er"lanya tarikh #eng"#lan data
tentang #ener$itan di"lakan !leh 1er#stakaan Negara Malaysia dengan akta 1enyerahan
0ahan 1er#stakaan% Dengan hanya 11 &dl #ada 1?..) telah "eningkat ke#ada ,?13 #ada
tahn 1??5) di"ana #eningkatannya a"at ketara dan "enn&kan #eningkatan dala" "asa
terse$t% Na"n ianya sedikit "er!s!t sele#as it dengan hanya 5341 &dl #ada tahn ,---%
Se#an&ang dekad ?--an se$anyak 1--- hingga 3--- &dl $k telah diter$itkan) dala"
setahn) na"n "enrn sele#as 1??? sehingga 11?3 &dl saha&a% Jelas ta$ran ini
"en&elaskan terda#at ketidaksei"$angan dala" #engelaran $k% 1el$agai 'akt!r
"en&elaskan ke"er!s!tan ini) antaranya krisis ke2angan negara #ada #ertengahan ?--an%
Tahn 0k kanak-kanak J"lah Keselrhan J keselrhan
1??1 1-44 3954 ,4%?
1??, 144. 3.?5 3?%1
1??3 19,- 39?? 45%3
1??4 1444 4-5- 4.%-
1??5 ,?13 .4.3 45%1
1??. ,5-3 5443 4,%4
1??9 ,343 5559 4,%?
1??4 3-45 541. 53%-
1??? 11?3 5-44 ,3%5
,--- ,34, 5341 44%5
,--1 ,491 .-?- 4-%.
,--, 3,-- 9-4- 45%4
,--3 34,- 9.,? 44%4
Jadal 1%,3 J"lah &dl $k kanak-kanak "lai tahn 1??1%
KATEE=R:
Jadal diatas "enn&kkan $aha2a #ada 1??5) &"lah keselrhan $k se$anyak .445
&dl) "er!s!t ke#ada 5443 #ada 1??. dan 5559 #ada tahn 1??9) dan "eningkat ke"$ali
ke#ada 541. #ada tahn 1??4 se$el" "er!s!t se"la #ada 1??? dengan hanya 5-44)
11
SCLM5143 SASTERA KANAK-KANAK DAN REMAJA
#engrangan se$anyak 4-- &dl% Terda#at e"#at kateg!ri d!"inan #ada dekad ?--an iait
kessasteraan) $ahasa) aga"a dan se&arah% Cerita yang #aling di"inati kanak-kanak ialah
(erita rekaan #enh i"aginasi%
KATEE=R: 1??4 1??5 1??. 1??9 1??4
Kessasteraan 5?4 144- 4.9 .?- 1.39
0ahasa .4. 595 99, 45? .94
Mate"atik 11. 1?- ,59 33, ,44
Aga"a 1,. 145 ,-. ?5 143
Se&arah 5? 4? 95 14 ,5
Jadal 1%33 J"lah &dl $k kanak-kanak $agi kateg!ri ter#ilih
0erdasarkan &adl di atas ) &elas $k-$k kanak Hkanak ke$anyakkannya dala" kateg!ri
$ahasa dan kessasteraan% C!nt!hnya #ada tahn 1??9) se$anyak 394 &dl $k 'iksyen
dala" $ahasa Melay diter$itkan) "anakala 39, dari#adanya dala" $ahasa Melay%
1eningkatan $esar $erlak #ada tahn 1??4) na"n "er!s!t se"la sele#as it) dengan
#enrnan yang drastik ) $ila hanya ,.9 &dl diter$itkan $er$anding dengan 1.1, &dl
#ada 1??4) iat "er!s!t le$ih seri$ &dl%
Andai dika&i dari segi $ahasa) $k $ahasa Melay "engasai le$ih #ener$itan te"#atan)
dikti !leh $ahasa :nggeris) $ahasa Cina) dan sedikit saha&a dala" $ahasa Ta"il%
0ahasa 1??9 1??4 1???
0ahasa Melay 39, 3.3 13,
0ahasa :nggeris 1,3 ,3 ,
0ahasa Cina .. 11 ,-
0ahasa Ta"il 3 - -
Lain-lain 34 4 1
1,
SCLM5143 SASTERA KANAK-KANAK DAN REMAJA
J"lah .?4 4-5 195
Jadal 1%4 30k kanak-kanak +$a(aan a"/"engikt $ahasa 1??9-,--3%
Melihat dari#ada #erke"$angan $k kanak-kanak di Malaysia) &elas di#engarhi !leh dasar
#endidikan Negara% Se&a&ar dengan dasar $ahasa Melay "en&adi $ahasa #engantar di sek!lah
#ada 1?.1 dan #ada tahn 1?9-) se"a sek!lah kera&aan "enggnakan $ahasa Melay
se$agai $ahasa #engantarnya% Setersnya "lai 1?4-) selrh #eringkat #endidikan a2a"
dari taha# rendah hingga ni5ersiti "enggnakan $ahasa Melay se$agai $ahasa #engantar%
Analisis statistik #ada tahn 1?4-) "enn&kan kanak-kanak adalah 4-J dari#ada
keselrhan rakyat Malaysia) yang "er#akan #asaran "enarik dala" indstri $k%
Krikl" 0ar sek!lah Rendah +K0SR/ yang $er"la tahn 1?43) "enekankan galakan
"e"$a(a dan se(ara tidak langsng "enggalakkan #enghasilan $k-$k $a(aan ""
$er$entk (erita dan $kan (erita% Na"" sele#as it) #ada tahn ,--3) Ke"enterian
1ela&aran dengan dasar 11SM: dengan "eng$ah $ahasa #engantar "ata #ela&aran
"ate"atik dan Sains ke#ada $ahasa :nggeris% *al ini "eng$ah hala #ener$itan $k-$k
$ahasa Melay se(ara ""nya%
Kesimpulan
Kessasteraan kanak-kanak ialah $ahan $a(aan yang sesai ntk kanak-kanak yang
"engandngi nsr hi$ran dan &ga #enga&aran% Ke#erlan $ahan "estilah sesai dengan
#erke"$angan #sik!l!gi kanak-kanak sa"a ada dari segi $entk "ah#n isinya% Menrt
*adi&ah +,--./) $ahan-$ahan $a(aan terrnask karya sastera adalah alat hi$ran dan
#endidikan yang #enting khssnya ntk kanak-kanak% Sastera kanak-kanak "er#akan
sastera lisan ata#n dikenali se$agai sastera rakyat #ada #eringkat a2al #erke"$angannya%
Sastera rakyat #ada #eringkat a2alnya dit&kan khss ntk !rang de2asa teta#i la"a
kela"aan trt di"inati !leh kanak-kanak% Menrt Md% Sidin +,--5/) taha# #erke"$angan
13
SCLM5143 SASTERA KANAK-KANAK DAN REMAJA
kessasteraan kanak-kanak di Malaysia da#at di$ahagikan ke#ada tiga taha# iait) taha#
#er"laan) taha# #ert"$han dan taha# sele#as "erdeka%

Rujukan
*adi&ah Rah"at% +,--./% !eranan dan !erkembangan Sastera Kanak-kanak% Kala L"#r3
De2an 0ahasa dan 1staka%
Md% Sidin Ah"ad :shak% +,--./% !erkembangan sastera kanak-kanak di Malaysia' Buku
Melayu mencari na)as baru' Shah Ala"3 Cerdik 1$li(ati!ns Sdn% 0hd%
14