You are on page 1of 79

Mwh tF

Kj gUt
bjhF 1

j
ENGLISH

jehL muR
Kj g - 2012
Ua g - 2013
(bghJ ghll btlgl KgUt )

ghl cUthfK bjhF

khy fa Muh g Wtd


f rhiy, brid - 600 006.

bt

ghl tiyjs

www.textbooksonline.tn.nic.in

II

ehLg

ehLg - bghU
a jhna! kf g Jgfis fw na
vyhUila kdY M brwh.
Ubga grhig,
Jit,
Truij,
kuhoaij, uhlij, xrhit, tfhsij cs
s mila brwJ.
Ubga a, kakiy bjhlf vbuhwJ;
aKid, fif MWf bdh xWwJ;
a
flyiyfsh tzfgLwJ.
mit dUis ntLwd; fiH guwd.
ah g Jgfis fw jhna!
bt!

bt!

bt!
III

cdF

THE NATIONAL ANTHEM

IV

jjh thJ
uhU flYLj yklij bfbyhGF
uhU tjdbkd fguj fl
bjfzK mwj uhle UehL
jfW iwEjY jjeW yfKnk!
myf thridngh midJyF gKw
vir fkzf UjbgU jHznf!
jHznf!
c sik waJ brakwJ thJJnk!
thJJnk!
thJJnk!
- kndhka

bg. Rjudh.

nja xUikghL cWbkh


eho cik thit xUikghil ng fhJ
tYgLj bragLnt' vW cskhu eh cW TWnw.
xUnghJ tKiwia ehnl' vW, rka, bkh, tlhu
Kjait fhuzkhf vG ntWghLfSF rfSF Vida
mua - bghUshjhu FiwghLfSF mik beY mua
mik tY W fhng' vW eh nkY
cWanw.

cWbkh
ah vdJ ehL. a midtU v cl w j t f .
v ehil eh bgJ nenw. eho gHbgUikfhf
gKf ku wfhf eh bgUj milnw. eho
bgUikF jFJ sl vW ghLgLnt.
vDila bgnwh, Maf, vdF ta _njh
midtiu kng; vyhlK m kahij fhLnt.
v ehoF v kfSF ciHl KidJ ng.
mtf eyK tsK bgWtnyjh vW k fhng.
V

VI

bghUslf
bjhF - I
a
1.

br
ciueil

j
jiy

(1 - 71)

thJ

UFw

jjhjh c. nt. rh.

gf

Jizghl filtiu eif


2.

br

11

ehyoah

25

ghuj njr

27

gwitf gyj
ciueil
Jizghl ghf
3.

29

33

br

ehkfoif

48

ciueil

Muhnuh Muhnuh

50

Jizghl uWt
kdghlgF

55

br

mof

1.

thJ

UFw (1, 2, 4, 7, 10)


2.

ehyoah
kdghl mof bkhj

10
4
18

(ghlY * LFl ghlf kdghlgF)

ENGLISH

Unit
1.

2.

3.

(72 - 112)
Topic
Page No.
Her Dream Bicycle
74
Prose
* Going downhill on a bicycle
81
Poem
Supplementary The Meaning of Education
83
Boat Song
87
Prose
Hopes and Dreams
95
Poem
Supplementary Tsunamika
97
An Open Letter
100
Prose
Night
106
Poem
Supplementary The Fairy Crane
107
* Memoriter Poem
VII

j
Mwh tF
Kj gUt

VIII

a xW

br

thJ
UtUgh
f fyjh fU fyjhv
v fynj Uwh - g
fyjhv gho fyjh c
fyjh fUiz fyJ. *
- uhkf mofsh
ghlbghU
fUiz iwj iwt v f Uwh;
v jid fyJ Uwh; v vz
fyJ Uwh; v gho fyJ Uwh; gho
ir fyJ Uwh; mt, v c fyJ
Uwh.
Ma F

midJ kjf
ezffhf rkhf rfij,
gJa ngh kfSF cztf mwrhiyia mikjt.
mbe sf Phdrigia Wat. thoa giu flnghbjyh
thoa fUiz kd tUilaJ. tl ra jUkrhiy, gah thL
kfSF nrhl, t mW _oa mL W mizahk, bjhlJ
g J tUwJ. t thj fhy 05. 10. 1823Kj 30.01. 1874tiu.
tuJ UtUghUJ xU ghl, thJ brshf jugLsJ.
1

uhkf mofsh, UtUufhr tsyh


vD w bga bgwt. t fl khtl
kU wjt. bgnwh uhikah - dikah.
tfhUaxGf, kDKiw flthrf Ma f
t vGait. t ghlf midJ UtUgh
vD jiy bjhFfgLsd. rkur rkhf beia tHat
tnu.

kh dhf
m) wtadhf

nfhol lij uf.


vD C wjh.

1. uhkf mofsh
2. uhkf mofshuJ ghlf
bjhFfgLsd.

vD jiy

M) FWdhf

1. ahiu eh tsyh vd miHnwh?

2. uhkf mofsh vGa ciueil f ahit?

) Wdhf

1.

uhkf mofsh g F vGJf.

2.

iwt vbfF Ugjhf uhkf mofsh TWwh?

UFw
milik


1.

mF cnlh milFjh Mty


f r jU.*

bghU: mig milJ itf jhgh iy; mF cat


Jgij ghjJnk m, fuhf btgL F.
(Mty - milat; f - Jg fL bgUF f;
r jU - btgL F.)

2.

myh vyh jkFa milah


v ca wF. *

bghU: myhjt vyh bghUS jkF kL caJ vW vQt;


m cilatnuh j cl, bghU, M Ma midJ wUbfd
vLt.
(v vY. F cl, bghU, Mia FwJ.)

3.

mnghL iaj tHFvg MUF


vnghL iaj bjhl.

bghU: clnghL c izJ Ugjidnghy, thif benahL


m izJ UwJ.
(tHF - thifbe; MU - mUikahd c; v vY.)
m<D Mt cilik mJ<D
evD ehlh w. *

bghU: m Ugij jU.


bgUwig jU.

Ug midtlK ebfhS

(<D - jU; Mt - Ug; btWig Ugij clhF vgJ


bghU. e - e.)


4.


5. mW mkj tHFvg itafJ

wh vJ w.
bghU: mnghL bghUa thif beia filojt cyf
k cilat Mt. (itaf - cyf; vg - vghf.)

6.

mwnf mrh vg mah


kwF m~nj Jiz.

bghU: m mwij kL rhjJ vW TWnth mahjt; uF


mjh Jiz. (kw - u; fUiz, u uoFnk mjh mogil
vgJ bghU.)

7.

v yjid btnghy fhnk


m yjid mw. *

bghU: vY yhj cfis bt tU mgJnghy, myhj


cfis mw tU mF.
(vyJ - vY yhjJ (G); myJ - myhj cf.)

8.

mgfJ yh cthif tghf


tw kuj jW.

bghU: ghiy y cs thonghd ku jfhJ. mJnghy, be


m yhj kj thif jfhJ.
(mgfJ yh - m + mfJ + yh - m cs yhj;
tghf - tgh + f - ghiy y. jjW - jJ + mW jjJnghy; twku - thoa ku.)

9.

wJW vyh vtbr ahif


mfJW m ytF.

bghU: be m yhjtF if, fh Kja cl cWfsh


vd ga?
(wJW - cl cWf; vt br - vd ga?; mfJW - kd
cW, m.)

10. m taJ ciy m~yhF

vnjh nghj cl. *
bghU: m brtJjh cl c UgjF milahs. myhjt
cl btW njhyh _lgl vYjh. mF c iy.

Ma F : UFwisaat
UtSt.
tUila fhy .K. 31 vW
TWt.
jid
bjhlfkhf
bfhnl
UtSt
ML
fzlgLwJ. tUila C,
bgnwh Fj KGikahd brf
ilfiy.
t brehnghjh, bjtyt,
ehadh vd ntW bgafshY
nghwgLwh.
F
mwJgh, bghUgh,
gJgh vd KbgU fis
bfhlJ.
133 mfhuf csd.
xnth mfhuJF 10 Fwghf
vd 1330 Fwghf csd. J
gbdfzF fS xW.
iy Kgh, bghJkiw, jkiw
vd TWt.
UFw cyf
bghJkiw vd nghwgLwJ.
UFw
milik,
ait Tw Ma mfhuf
ghlgFahf lbgWsd.

J ML (..) + 31 = UtSt ML.


vLJfhL : 2013 + 31 = 2044
(.. 2013I UtSt ML 2044 vW TWnth.)

UtSt ML fzL Kiw

kh dhf
m) wtadhf

1. nfhol lij uf.


.

1. UFwis aat
2. UFw

fis bfhlJ.

3. UFw

vd nghwgLwJ.

2. nfhol l ca ilia njbjGJf.

1.

UFw

m) 233
2.

M) 1333

) 133

fS xW.

UFw

m) gJghL

mfhuf csd.

M) gbdfzF

3. Lgl fis uf.


milah

1. myh vyh
v ca wF.

2. v yjid btnghy fhnk


m yjid

M) FWdhf

1. v vgj bghU ahJ?

2. milah a ahJ?

3. myhj thif jfhJ - vjid nghy?

) Wdhf
1. milat wf ahit?
2. m yhj thif vjifaJ?

) vLbjhif

ciueil

jjhjh c. nt. rh.


Iah... Iah...
bt ahnuh miHF Fu nfL LF
Uj Kat thrYF tjh. ahnuh cj
nfLjh tUgh vW idJ tjtUF
a. thr wtiu ghjh, mt bga
kjuhf ey goghahf bjjh. mt
Kf mgobahU bj UjJ.
vd ntL? vW Lfhu nflh.
jf o giHa XiyRtof iwa
Ugjhf nfgL tnj. mt, jbkh wj yaf
Ufyh. XiyRto csdtiw vyh vG jfkhf mL
tUnw. cf o cs Rtofis bfhLjh, mtiw ghJ
vGL U jJLnt. j cjia kWfhk jhf brj
ntL vW tj bgat Tdh.
jid nfl LfhuUF d tJlJ.
ehis MobgUF. oafhiy M Ltjfhf o
bfhr XiyRtof itUnw. mJ bghWfiyah ckF?
vW fdh.
XiyRtofis gofntLnk
lntL...? vW tjt nflh.

ju,

mtiw

bgat,
Lfhul
vtsnth
bfnfL,
mt
XiyRtofis ju xJbfhsiy. tjtnuh mjfhf kd
jsuiy; mj CiuL bryiy. mj LfhuUF
bjahk, mu ntbwhU Liz gLJbfhlh.
FU g mtiu thod.

Lfhu nkY d bfhlh. m~J ckF njityhjJ.


MobgUF eh Rtofis M lh a vgJ rhu.
mtiw vyh bfhLfTlhJ vd T, tjtiu uodh.

(c. nt. rh. gj knkfiy XiyRto X VL)

oafhiy nfh TaJ mj Lfhu XiyRtofSl


MWF brtjid ghjh mj bgat; mtiu bjhlJ
kiwJ kiwJ brW, xU jUF dh xJbfhL elgjid
vyh ghJbfhL Ujh.
Lfhu uhoa, XiyRtofis
ML brwh.
mt Lbrw XiyRtofis mbgat njo vLjh. mt
Uj <uij j ntoah Jiljh. mnfna Rtofis thf
bjhldh.
mt ff f bgUaJ.
mt njonjo
miyj mUj yaf y mRtof Ujd. (j f
iwa <nuhL khtl cs bfhLKo vD C eilbgwJ.)
mj bgatnu c.nt. rhehj.
mj fhy jhnsh vGJnfhnyh iy.
gid Xiyia
gFtgL, m vGjh bfhL vGJt. mthW vGjgl
XiyF
XiyRto
vW
bga.
mfhy
yafS
yfzfS XiyRtofjh vGjgld. Mah Xiy
vGJnghJ, Xiy ahk vGJj ntL. mjdh, XiyRto
vGJf UfhJ; xiwbfh, uilbfh ntWghL
UfhJ. ngu vgjid bgud vW thfyh. ngud vW
thfyh. KD D cs tfis itJ bghU bfhSj
ntL.
iH yhk vGjntL vgjfhf, c. nt. rh. btntW Rtofis
itJ gyKiw xL ghj dnu, mtiw mRF mDdh.
mthW vGjgl Rtofis thJ, ekfhf jh vG, mL
jfkhf tHdh c. nt. rhehj. eh myafis gogjfhf
mt X ciHjh. mjdh, mtiu jjhjh c. nt. rh. vW
mnghL ciknahL eh miHnwh.
FghL vD Rtoia m ggjfhf vG
bfhoUjh. mRto bjhW xgJ tifahd f bgaf
XiyRtof ghJfhfgL y lf
1. ir Rtof yf, brid. 2. muR Mtz fhgf , brid.
3. cyf jHuh Wtd, brid. 4. ruRt yf, jrh.

Ujd. mtW, bjhW MW fSila


bgaf kLnk bjthf Ujd; _W f
bgaf bjthf iy. Mdh, _nw _W
f jhnd bjaiy vd mt Lliy.
mj f bgaf bjthf cs Rto
ahlkhtJ Ufhjh vW kWgo CCuhf,
Llhf njo brwh. (FghL - gJghL
fS xW; j Ma fy) gy khjf
fJ, mt njoa f bgaf cs Rto xW
iljJ. mj wnf miy mRF bfhLjh.
vjid miuFiwahf bra Ughj RWRWghd
mj jhjh, j theh KGtJ Xyhk g
gia nkbfhlh.
mt wj C Uth% khtl cs
cjkjhdu. mtUila abga ntflud.
mtUila Ma bga kfhJth dhRju.
mtUila Ma mtUF itj bga rhehj.
mjdh mt, cjkjhdu ntflR kfdh
rhehj vgj RUfkhfnt
c. nt. rh. vW
miHfglh. 19. 02. 1855M ML wj mt,
28. 04. 1942 M ML aif vdh.
j thif tuyhiw Mdjfl j
bjhluhf vGdh. m~J v rj vD bga
yhf bttjJ.
mt bjhla jg D KGik
milaiy. mtUila nguisfshd ehK
mgia bjhlnth.

c. nt. rh.
gj f
vLbjhif
8
10
gJghL
tfjhk
1
1
ygfhu
knkfiy
1
uhzf
12
9
cyh
nfhit
6
6
J
btgh f
13
mjh
3
gu
2
Kknfhit
2
uilkkhiy 2
w ugjf
4

c. nt. rh. id
y,
cjkjhdu

w Ff

* c.nt.rh. mtf j gfis btehL


mPfshd ..ngh, Na nrh Mnah
bgJ ghuhosd.
* eLtzuR, c.nt.rh. mtf jbjhoid
bgUikgLJ tif 2006M ML mrjiy
btL wJsJ.

eLt muR,
2006M ML
btl
wmrjiy

* c.nt.rh. mtf bgauh 1942 Wtgl


lhl c.nt.rh. iya W brid cs
bgr ef bjhlJ bragL tUwJ.

kh dhf
m) wtadhf

1. J vGJf.

1. XiyRto

3. FghL

2. nrJ vGJf.

1. vGJ + M

2. jg

2. gJ + ghL

3. nfhol lij uf.


.

1. XiyRtofis njo tj bgat


2. c. nt. rh. thif tuyhW bga
3. c. nt. rh. j theh KGtJ Xyhk
nkbfhlh.

.
gia

4. nfhol l ca ilia njbjGJf.

1. c. nt. rh. wj C

m) cjkghisa

M) cjkjhdu

vd mnghL ciknahL

2. c. nt. rh. mtfis eh


miHnwh.
m) jjhjh

) cjfkly

M) njrjij

) ehlfjij

M) FWdhf

1. c. nt. rh. abga ahJ?

2. Fgho lbgWs f vif vjid?

3. XiyRtofis vj eh M ld?

) Wdhf

1. FghL iy gf c. nt. rh. nkbfhl Ka ahJ?

2. c. nt. rh. gj fS ehf bgaiu vGJ.

3. XiyRtof ghJfhfgL lfS ulid vGJf.

10

Jizghl

filtiu eif
xU W cik tuyhW J. mt bga rlnfh. KG bga rlnfh
rrh. mt #gh ehL W.
#gh U lf mbkfh FL aJ. xW nuhkh;
kbwhW ehfrh. m FL uL yr #gha wjd.
nuhkhF mU rlnfh, j bgnwhUl tJ tjh. mnghJ,
mtSF uL taJ. FL mt FLg jaJ.

mQFL btojnghJ clhd fRjh jF fhuz.


rlnfhit kUJtkid nrjhf. Wneh Mis bfhY vW
rlnfh bjJ bfhlh.

11

rlnfh g nrJ goJ tjh. mtSF 11 taJ MdJ. xUeh


g, mt isahobfhL Ujh. mnghJ, Obud ka
Gjh. kUJt mtis nrhJ ghjh. mtSF Wneh!

Mdh, rlnfh rhf Ugiy;


cthHnt Mirglh. xUeh
Rnfh vw njh, mtis ghf
tjh. Rnfh if iwa fhjf
vLJ tjh.
mj fhjf
rJu rJukhf btlgL Ujd.
xU fhjij Rnfh vLjh.
mgo go fhjij kl
bfhF xW brjh. #gha
tzF gwit - bfhF.
Rnfh
brhdh. rlnfh, ftiyglhnj!
eh brjJngh Mu bfhFf
br! neh FzkhF. J e ehL
eif vwh.

W rlnfh

fhj cUtf
br fiyia
#gha `Xfh vW
TWt.

rlnfhF eif iljJ;


Jr wjJ. ehnjhW
bfhFf bra bjhldh.
bjhlf eh xWF UgJ
bfhFf
brjh.
nghfnghf
cl tik FaJ. mtsh,
xU ehisF _W bfhFfTl
bra ayiy. jid kuz
beUljid czjh.
MdhY, mt fhj bfhF
brtjid kL Wjnt iy.
bfhF brnghJ, mt ftiyia
kwUjh.
xUeh, mtsh xU bfhF
kLnk bra KojJ. mjwF,
mtsh vJ bra ayiy.
1955M ML mnlhg 25M eh
rlnfh wJlh.
rlnfh gLif KGtJ
fhj bfhFf Ujd. bkhj
mWW ehgJ ehF bfhFf
Ujd.
Mu
bfhFfSF
12

D KW IgjhW bfhFf ntL. njhf To KW


IgjhW bfhFf brjd; vifia Mu Md. rlnfh
Ugij iw brjd.
j theh Wtiu eifl thjt rlnfh.
bjhla braiy, mt Wjnt iy.

jh

mtSF xU idthya fl ntLbkW njhf idjhf.


mjfhf bghJkfl uodhf. nuhkh ef ika
idthya fodhf. mjD rlnfhF iy itjhf. mjF
FHijf mik idthya vW bga Nodhf.
idthya tUkhW vG itjhf.
cyf mik ntL!
~J vf fjw! ~J vf ntLj!
( ehnjhW Wfzfhd FHijf mj idthya
tUwd. rlnfh iyF fhj bfhFf brJ tzFwd. )
e: muj Fjh vGa bl o f.
kh dhf
Wdhf
1. W rlnfhF nej Jg ahJ?
2. W rlnfh eifia ygLJf.

3. filtiu eif vD fijia RU vGJf.

13

yfzK bkhwD
1. yfz vjF?
eh ngR bkhia, vGJ bkhia Kiwahf J bfhtjF
yfz njit.
go vGJ, mgo vGJ vW flis Ltjfhf iy.
mt tjh - vW vGdh ahUfhtJ kh? tjt Mzh,
bgzh vgJ vgo bj?
eh ngRtJ vGJtJ kwtF antL; ekF antL.
mjFjh yfz njitgLwJ.
2. bkhF a
xU fliy ghnwh. xU kiyia ghnwh. vgo anwh!xU
bkhia goFnghJ mgo xU a VgL.
j Kj vGJ - m
m vD vG KJFF dh | vW xU nfhL UwJ.
cyf Wfzfhd bkhf Kj vG go xU nfhL
UwJ. m vGJ kjid Fwjh. | vD KJFnfhL
gHfhy ntil MLtjF kj KJ Rkj mTil
Fwjh; vnd, aghd br!
3. vGJfS kjfS
kjfisnghyjh vGJfS. mtWF e cL; dK
cL.
vD vGJF dh f d vGnj tU. , f uL
egf. (v.fh. ) f, jif.
mnjngh , r uL egf. uL nrnj tU. (v.fh.)
kr, mrhnj.
l, j, g, w - vGJfS egf. bgUghY it nrnj tU.
(v.fh.) gl, gj, fg, bjw.
fS y
fLof.

brhfis

brh

ghUf.

(e vGJfis d vGJf vd yfz TWwJ.)


14

vGJfis

4. ntWghL mj
1. F beo
Xnlho tjh.
bjhl kW uL bk vGJf. mtiw LJ,
j cs vGJf,
X nlh jh -

it _W beo vGJf.

o t

it uL F vGJf.

ey j vGj F, beo ntWghL mtJ mogil mthF.


g : m. beo vGJfis nfhoL fhLf.
gho fyjh.
vnjh nghj cl.
M. F vGJfis nfhoL fhLf.

wh vJ w.

m taJ ciy.

2. xiwbfh, uilbfh

br, nr vD uL brhfis ghUf.


br -

~J xiwbfh.

nr -

~J uilbfh.

xiwbfh, uilbfhgh bghU vgo khWwJ ghUf.


jid br,

jhnr eyL.

vgJ bkbaGJ, v vgJ cbuGJ.


uL nrUnghJ br. J F.
cl V nrUnghJ nr. J beo.

xiwbfh

uilbfh

br o = + v

nr t = + V

15

g : bro, nrt, bg, ngf, bto, ntl, bjid, nj, be, neik
Ma brhf bfhila vGJfis J vGJf.


3. xiwbfh, uilbfhfnshL Jiz vGJ nrUnghJ
VgL khwfis ghUf.
bfho gwF

nfhogz ilF

+ x - uL nrjh bfh. J F.
+ X - uL nrjh nfh. J beo.
g : bfh, bfho, nfh, nghit, nrhiy, brh, bgh, njh, nkh,
beho. j brhf xiw, uilbfh, JizbaGJ cila
vGJfis bjGJf.
xiwbfh Jiz vGJ

uilbfh Jiz vGJ

bgh = + x

nrhiy = + X

5. jY nrjY
1. J mj
gHj ya e brt. bghU czF Vg J gof
bjahk gHj ya mUikia eh mJbfhs KoahJ.
J goF wikia eh tsJ bfhSj ntL.
(v.fh.) jkFa

jkF + ca

mD

m + <D

HyUik

H + mUik

jnghJ btgl vGJfis fLoJOfsh? c, <, m


Ma _W c vGJfmyth? fhgdtiw J vGJf.

tHbfg

_____________

wJW

_____________

juiy

_____________

btgl c vGJfis nfhoL fhLf.

16

2. nrJ vGJj

brhfis nrJ ngR tHfK vGJ tHfK el csd.
mtbdnf vWjh nfnwh. mt vnf vW J ngRtiy.
g : nrJ vGJf.



gU + cz
fU + vnf
mt + mGjh
mt + vnf

-
-
-
-

_____________
_____________
_____________
_____________

brhf nrUnghJ kiwj vGJf vit?


mit c
vGJfjhnk! c vGJf kiwtJ btgLtJ V? f.

tFgiwwf
1. ngRj w
VnjD xU jiy _W kJ ngRf.
m. vJ m brYJgt.
M. fhzhk nghd xU bghU - mjid eh fLoj Kiw.
. v jhjh/gho.
2. vGJj w

fhQ bjhlfis F beo ntWghL mJ uf.

m. mKj _____________ Fojh. ( gh / g )


M. bjw _____________ gojh. ( gl / ghl )

. _____________ brJdh. ( iy / iy )

<. fil VG tsfS xUt _____________ . ( gh / g )

c. Ky gho _____________ TWth. ( fij / fhij )

3. gilw

rlnfh, Rnfh - U bgafS nfh vD vG KoJsd.

vD vG Ko y bgafis fLoJ vGJf.

(v.fh.) iuk

17

thifwf
at eh fw thifwf uL.
1. eif

2. Ka

it FJ nkY ngh.
g: 1. eif
m. eif jUj (ca ilia nj brf.)

1. rlnfhF eif jjt

m. kUJt

M. bgnwh

. njh Rnfh

2. Xlngho njhWnghdtl vgo ngRj ntL?

m. bkJthf Xodh.
M. , Xlngho fyJbfhshnj!
. mLjngho cWahf bt bgWth!

3. g mogltl vgo ngRj ntL?

m. V mj gf nghdh?
M. nk, to Xlhnj! elJ ngh!
. iu ey bgWj ntL.
M. eif bgWj

1. id gJ...

m. rlnfh f

. rlnfh eif

M. rlnfh go

2. _W f bgafis fLofyh vw eif c. nt. rh.


mtfSF Ujjh?

m. UjJ

M. iy

. bjaiy

3. c. nt. rh. mtf eifF fhuz vd?

m. mtUila taJ

. mtUila Mt

M. mtUila m

18

4. gF nghF ghij KGtJ nrW rfkhf csJ. c Ko


vd?

m. j tnyna nghfyh. M. LF Ugyh.

. khWghij bryyh.

5. vyhlK rilL khztid vd brayh?

m. mojh rahth.

M. yitjh tF tUth.

. jna miHJ ngdh bfhrkhtJ nfgh.

2. Ka

Wnehw W mWW ehgJ ehF fhj bfhF brjh.

nfhol l ca brhiy vLJ vGJf.


iy. ( jil, taJ, gif )

1. KaF neh

2. vgnjG taJtiu c. nt. rh. jGfhfnt ciHjh. KaF


tu ilahJ. ( jil, taJ, gif )

.

3. ftiyia kwf ca t

1. bjhiyfh ghgJ

2. FtJ

3. VjhtJ xUntiy <LgLtJ

4. Ka Uid MF vd Tat

(xsitah, UtSt, ghuah)


ilf
thifwf
3. Ka
1. jil
2. taJ
3. VjhtJ xUntiy <LgLtJ
4. UtSt

19

tsu braghLf

nfl w

braghL - 1

fhQ fid gof nfL dhfSF ilaf.



kdjsuh nlgh fijia f mjJlh? ah j
nlgh? t, fdlhit nrj Tilgjhl u; Wnehah
ghfgL j tyJ fhiy Hjt; UJ kdjsuhk braif
fhiy bghUbfhL, rfu ehfh mkjthW Tilgjhl
isaho gRf gy btwt.

mtUF
X vz
xU eh njhaJ. Wnehahf
eythfhf ul vdh. mjfhf mt, fdlh rhiyf
bjhlnuhl ( khujh Xl ) XLtJ vd KobtLjh. mt cley
fU kUJt ntlhbtd Tdh. mtj miuia bghUgLjhj
nlgh
fdlh rhiyf W ehgJ _W eh Xodh.
ksksbtd ulJ. Mdh, mt thehnsh FiwayhW.
mjdh, mt, UgJ_wh tanyna kuzkiljh. mt idthf
MLnjhW brlg gidjh eh cy gy ehLfY nlgh
Wneh Xl eljgLwJ.
dhf
1. nlgh vj ehil nrjt?
2. nlgh vj isaho wJ sdh?
3. nlgh j tyJ fhiy Hf fhuz vd?
4. nlgh vbraiy bra TlhJ vd kUJt Tdh?
5. nlgh Wneh Xl veh eljgLwJ?
goj w

braghL - 2

fhQ ghliy gho Wf.

m fhL midah
Mt _L jijah
ik nrF njhHdh
<if g tsyh
cW bfhl kddh
Cf iwj kjdh

vjF mrh bedh


Vw fhQ udh
Ia F mPdh
xW gL caLth
XF ff olnt
xsit tel Lth.

20

vGJj w

bghU mj w

braghL - 3

fhQ brhf czJ bghUis bfhL brhgofil uf.


1. vyJ

1.

2. kw

2.

3. v

3.

4. tgh

4.

5. tHF

5.
( ghiyy, thifbe, G, u, vY )

brhtjid vGJj

braghL - 4

fhQ brhfis brhy nfL vGJf.


1.
2.
3.
4.
5.

XiyRto
MobgUF
vGjh
FghL
Uth%

6. dh Rjudh
7. iya
8. gogh
9. jg
10. mrjiy

uj

braghL - 5

c. nt. rh. gj f bgaf vGJf y LgLsd.


mtiw ca vGJfsh uf.
y

nk

iy

jh

il

21

k
nfh

it

brhfis dfhz
fhQ ciug
dfL vGJf.

braghL - 6

lbgWs

xiwbfh

brhfis

jjhjh c. nt. rh. mtf FghL vD Rtoia m


ggjfhf goJbfhoUjh. mRto, bjhW xgJ
tifahd f bgaf Ujd. mtW, bjhW MW f
bgaf kL bjthf goFgoahf Ujd. _W f
bgafis mtuh gof ayiy.
(v.fh.) bfhoUjh

eoj w

braghL - 7

fhQ ciuahliy tFgiw ehlfkhf eoJfhLf.


c.nt.rh : Iah, Iah!
Lfhu : vd ntL?
c.nt.rh. : tzf, Iah. eh giHa XiyRtofis fshf mL
tUnw.
Lfhu : mjbfd nghJ?
c.nt.rh. : jfl giHa XiyRtof Ugjhf nfgnl;
mtiw jhUfns.
Lfhu : mit ckF vjF?
c.nt.rh. : Iah, XiyRtof wj j yafS Ufyh.
mtiw goJL U bfhLJLnw.
Lfhu : ehis MobgUF myth? oafhiy M
itUnw. mJ
Ltjfhf y XiyRtofis
bghWfiyah ckF?
c.nt.rh. : Rtof gogjFjhnd Iah. mtiw V M Lf?
Lfhu : m~J ckF njityhjJ.
Mlh
vkF
akyth ilF.
c.nt.rh. : Iah, mthbwyh Twhf. ma ya VnjD
cflKs Rtof Ufyh. mtiw zh
lhf; mUTJ vl bfhLjh mtiw
ghJL jUnw.
Lfhu : ngh ngh. mtiw bfhLgjF iy. ( ehlfij bjhlf.)
22

vGJ cUthf

braghL - 8

bkbaGJl cbuGij izJ cbk vGij cUthFf.



m
M

<
c

V
X
xs

d vGJfis mj

braghL - 9

fhQ bjhlfis ca d vGJ brhfis vLJ vG uf.


1. ahidl csJ
2. bkijD UgJ

4. Fj fhW

3. eif bra gagLtJ

5. isahL bghUfS xW
6. tis UgJ

( gR, jf, bjw, eL, jj, ggu )


mfutirgLJj w

braghL - 10

fhQ brhfis mfutir fofhu RWKiw vGJf.


Rw
rF
jid
rhil
br
F
nruyhj
brhkhiy
Nshk
nrhg

F
r

23

jbHf mnth
mu
v

10

j
v

10

fwyil WkL
kbg : 10
1. J vGJf.

2X1=2

UtUgh -
vyjid -
2. bghU TWf.
ita

kw

2X1=2

3. gy bj

2X1=2

1. cyfbghJkiw vd nghwgLtJ.
m) UFw

M) ehyoah

) ehkfoif

2. jjhjh vd miHfgLgt.
m) tSt

M) c.nt.rh.

4. rah, jtwh?

) tsyh
2X1=2

1. thoa giu flnghbjyh thond vW tsyh Tsh.


2. _W f bgafis fLoJlyh vD eif c.nt.rh.
mtfSF UjJ.
5. nfhol lij uf.
1. UtUghit
2. rlnfh

2X1=2
adh.
ehil rhjt.

24

a uL

br

ehyoah

ehfh Wungh efa uhD

<fh Jiz cjthjh ebgdh

nrjhD brW bfhsntL brisF

thfh midah bjhl. *

- rkzKt
ghlbghU
eh fhuf beU UF. mjidnghy y enkhL
beUfkhf Ughf. Mdh, mtf < fh msFTl ekF
cjt khlhf. mgogltf egh ekF vd ga?
thfh, bjhiyYs iu bfhLtU; miu taYF gh
isa cj. thfhiynghy cj kjf Uwhf. vts
bjhiy UjhY mtf eig eh njobfhSj ntL.
brhbghU
ehfh - eh fh; <fh - < fh; efa - eF + ma;
ma - beU Ugt; vdh - vd ga?; nr(ik) - bjhiy;
br - ta; midah - nghnwh.
F
gbdfzF fS xW ehyoah.
, eh}W
ghlfis bfhlJ. mwfUJfis TWtJ. ehyo eh}W vD
w bgaU jF cL. , rkzKt gy ghoa ghlf
bjhF.
rf f vdgLgit gJghL vLbjhif. gJgho
gJ fS, vLbjhif vL fSkhf bkhj gbdL f.
tiw, nkfzF f vd TWt.
rf fSF njha f bjhF, gbdfzF
vd tHfgLwJ. bjhFY gbdL f csd. gbd
vwh, gbdL vgJ bghU. fis fzF f vd
TWt. gbdfzF fS bgUghyhdit mwfns.
25

gbdfzF - sf

kh dhf
m) wtadhf

1. bghU vGJf.

1. ma 2. br

2. J vGJf.

1. ehfh 2. efa

3. ebgdh

3. nfhol lij uf.

1. ehyoah

fS xW.
vgJ bghU.

2. gbd vgjF
M) FWdhf

1. ehyoah fUJgo eik brnth vjid nghwt?


2. ta vD bghU jU brhiy ehyoah ghlUJ vLJ
vGJf.
) Wdhf
1. ehyoah - F jUf.
2. ehyoah TW e FJ vGJf.

26

ghuj njr

Mj brnth ey fhj brnth

Miyf itnghf rhiyf itngh

Xj brnahjiy rhj brnah

cikf brhnthgy tikf brnth.

Filf brnthcG gilf brnth

nfhf brnthU ghf brnth

eil gwKz tof brnth

Phy eLftU fgf brnth.

fha brnth ey fhL tsngh

fiy tsngh bfhy ciytsngh

Xa brnthey Cf brnth

cyf bjhyidJ ctJ brnth.

rh ublha ntiy banw

jkf brhabrh mjbkngh

beW wFj

neika nkyt; Ht knwh.

- kfhf ghuah

brhbghU

Ma F: ghuah jeho fbgw fP.


ghLbfhU yt ghu vW bfhlhlglt. t, Ljiy nghuhl
uU Mth. fd fhg ghuF f ghuna. j ghojh
vbdd fdf? mW mit fdf. W mit edth csd.
bt gkiyJ cyhnth vd bjhlF ghl xU gF,
e ghl lbgWsJ. t thj fhy 11.12.1882Kj 11.9.1921tiu.
27

jiy rhj - XJ gLj; tik - bfhil; cGgil


- ntshik bra gagL fUf; nfh - rhF;
eil - rhiy brY tof; gw - gwF th}
Kjad; Phy - cyf; ctJ brnth - U
brnth; jkf - xsitah; nkyt - nknyh; Ht nHh; knwh - wF cj neik mnwh; beW
- mwbe W.

kh dhf
m) wtadhf

1. bghU vGJf.

1. tik

2. ey

3. nkyt

2. bjhyidJ

3. ublha

3. J vGJf.

1. ntiy

3. cGgil

2. vbrh vGJf.

1. cik

2. Phy

4. nfhol lij uf.

1. ghLbfhU yt vd nghwgLgt

2. rh ublha ntiy vd Ta jkf


M) FWdhf

1. ghuah fUJgo nknyh ah?


2. ghuah fdfS ulid vGJf.

28

ciueil

gwitf gyj

cyf KGtJ
UJ gy ehL
gwitf tJ
j UF
lJF
bgajh
gwitf fl.

Hhf vwJ ekbfyh k L


vG. Vbd, Hhf nghJ, e o glhR
btofyh.
vjid tifahd tzf
glhRf nghJ tJld.
f kjh
bjhl, thdbt ghJ tz tz
fsh btoftiu vjid aL
glhRf.
glhR btofhj kf ahuhtJ cyf
Ughfsh? Ufnt khlhf vWjh eh
idJ bfhoUnwh.
Mdh, glhR btofhj X Cnu UwJ. e
jeho Ubent khtl cs
TjFs. mj C kf glhnr btogiy.
mJ kLkW. mj C ah o Ukz
eilbgwhY, Cnfh UHh eilbgwhY,
LL x vG nksjhs lbgwhJ. ts
V? mj kf cuf ngRtJTl ilahJ.
V mgo?
Vbd, mj C cs bga V, gwitf
flkhf fwJ.
gwitf V ehLL ehL gwJ tUwd?
gUtiy khWnghJ gwitf lL l
bgawd. gUtiy vwh vd? nk khj
gfSF LKiw Lwhf. Vbd, mnghJ
bt f fLikahf UF.
bt RblF fhyij nfhilfhy
vnwh. lhk kiH bgjh, kiHfhy
vnwh.

29

ehiu
yY
ml cjik
cs Y
thG.
fL btgij
vbfhS
jik cilaJ.

khf khj gbg.


mjid gfhy rkbt kuf
vnwh. btY kiH g khkh tUtjid thG y gwitf
gUtiy khw vnwh.
krL,
brfhf,
RliyF,
gdfhil,
fzhFU.

cyf y gFf g ciw fhy cL.


g Todh eh nghit myJ fgah ngh
bfhL gLJbfhnwh. Mdh, gwitfSF
nghit ilahnj. Mfnt, mit g ToaJ mj
iyf thG
lijL gwJ ntW lJF brwd.
y gwitf
y lf bt TLjyhf UF. mnghJ,
bfhF,
mj lijL gwJ bry ntoaJjh. go jhiHnfh,
gwJ brtjid, tyirnghj vghf.
gtsfh,
gUtfhy khwij gwitf ekF czJ
wd. mj fhy gwitf l khWtjid
itJ, iwF kiHtU nghUnf vW,
e Kndhf TLthf.
gwitf xU eho gHfis WL
gwJbrW bdhU eho vrLwd. mj
vr k GnghJ, mgH ij mF
KisJ kukh LwJ. go cyf KGtJ
ku, bro, bfhofis gu ntiyia gwitf
brwd.
tabtf gfis jhF f,
tLfis gwitf WLwd. mj_y
gwitf cHtfSF cjwd. go gy cjf
br gwitahdJ, kjf ey eg myth?
mgogl egidg bjJbfhnth.
ekF bjj gwitf vjid? fhf, FU,
bfhF, k nghy y bgafns ekF bjwd.
Mdh, e eho kL VwjhH <uhuJ
eh}Wtif gwitf thwd. y gwitf
bgafis eh bjJbfhnth!

30

MW csh,
KFgh, ehiu,
mth _f,
fuotha,
Cth thJ.
kiyf thG
y gwitf
Uth,
brjiy FU,
L,
fUdh,
y beilfh,
bghKJF,
kubfh,
dFWth,
bfhil cHthu,
uhrh gUJ,
k Mij.

1. ntljhf
2. f
(fhu khtl)
3. fuFs
4. uFo
5. nkbrt}
(uhkehju khtl)
6. gHntfhL
(Utq khtl)
7. cjakhjhl
(Uth% khtl)
8. tL
(jrh khtl)
9. fiubto
(bgug khtl)
10. ntlFo
(tfif khtl)
11. btnshL
(<nuhL khtl)
12. TjFs
(Ubent khtl)
13. nfhoafiu
(ehfgod khtl)

gwitf thlfshd kufis


ghJfhgnj mtWF eh br ngUjahf
UF.

jeho cs
gwitf flf

gwitfis IJ tifahf fyh.


1. njid FoJ thG gwitf
2. gHij cL thG gwitf
3. ia W thG gwitf
4. ntilaho cQ gwitf
5. wj clfis cL thG gwitf
gwitfS
y,
mHfhf
TLfo
thgit. e Cf fzhFU
TLfis ghfyh. mllh, vjid mHFlD
ghJfhghf fzhFU TL fLwJ!
gogl e gwit egfis g
D iwa bjJ bfhsntL. bjJ
bfhlh kL nghJkh? mit kahf thH
cj brj ntL. gwitfSF eh
vgobayh cjtyh?
TjFs

kf
glhR
btofhkY nks mofhkY UgJ
gwitf mrkW Ufnt.
mJnghy,
gy cjfis mtWF ehK brayh.
TjFs kLkyhk, vbfyh gwitf
fl Uwnjh, mbfyh eh glhR
btof TlhJ.
cf
CUF
gfYs
flJF xUKiwahtJ brW thUf.
btehLfUJ mF tU gwitfis
fL kGf. ehnjhW oafhiyY
khiyY gwitf vG xfis TJ
nfngh. gwitfnghy xvG mtnwhL
ngRnth.

31

kh dhf
m) wtadhf

1. nfhol lij uf.


vD

1. Ubent khtlYs
gwitf fl csJ.

2. cyf KGtY UJ gyehL gwitf tJ jUF


.
lJF bga
fhy vnwh.

3. bt RblF fhyij

MF.

4. kjf ey eg

2. nfhol l ca ilia njbjGJf.

1. gHntfhL vD mikJs khtl


m) fhu

M) Utq

) Ubent
.

2. rkbt kuf thG gwit


m) Cth thJ M) k Mij


.

3. iyf thG gwit


m) ehiu

) kr L

M) fzhFU

) Uth

M) FWdhf

1. L vgF thG?

2. tyir nghj vwh vd?

3. gUtiy khw vwh vd?

4. gwit, kjf ey eg. vthW?


) Wdhf

1. gwitf flkhd TjFs g vGJf.

2. cdF bjj gwitf fl ehf bgafis vGJf.

3. gwitfis vjid tifahf fyh? mit ahit?

32

Jizghl

ghf

33

ghd, cy
kj d
njhWtjF
gJnfho
MLfSF
Kng njhaJ.

ah cs
uh#ehfjh
cynyna
eRf
f skhd gh.
15 mo sKilaJ.
TLfo thG
xnu tif gh J.
uh#ehf, kw
ghfisTl
czth
bfhS.

ghf
gf cneh
tisUF.
iuia ojh
jglhJ. ghf
iuia bkW
giy.
mgona
GLwd.

gUJ oF tjh mKjh. jf


igia nkirJ itjh. o, bra Vnjh
vGbfhL Ujh. mtdUnf brwh.
mKjh:
mzh... vdnfh cj brthah?

(vGJtjid
WL,
vd

vgJngh J ghjh bra.)

mLjthu vf g brid

oYs gh gizF miHJ

brwhf mzh... ghig g

cdF bjjjid brhny...!
bra: ghbgwh gil eLF vW

brhthf.
mKjh:
mJjh bjnk. ntW VjhtJ...
bra: ... gh gjhnd! ghf Ctd

tifia r h j i t . b g U g h y h d

ghf KilL FR bghgd.

y ghf kL FonghL.
mKjh:
Ritahd ntW br Ujh brh!
bra: j ehj UwJ gonw, nf...

cyf KGf <uhuJ vGW IgJ

tifghf Uwdth. ah

kL UW ehgJ ehF tif

ghf Uwdth.
mKjh:
mgoah!
bra: nkY, gh tiff IguL

tifghfSF kLjh eRjik

clh.
(mnghJ, oF tj mkh Kf
mYtyf brW tj fis.)
mkh:
vd, mzD jif fLikahf

fyJiuaho bfhL Uf?
bra: ghfis
g
ngbfhL

Unwh!
mkh:
X... mgoah! Kj ghg eh xU

nf nfnw.

xU ghig
bfhwh, mj
iz gh
gthF vW
brhtJ cL.
~J cikaW.
bfhygl gh
cl UJ
btnaW xUtif
thrid bghU,
kw ghfis
mj l neh
tutiHwJ.
gthf, ghf
tUtJ iy.
gh, j ehif
mofo btna
L. RWw
thridia
mJbfhsnt
mthW brwJ.
eygh eR,
nfhuh (Cobrozin)
vD t
kUJ bra
gagLwJ.
njhYfhf ghf
bfhygLtjid
jLf,a
muR,tdyF
ghJfh rl
1972go, rl
iwnt csJ.

gh, gh FoFkh? Fofhjh?

mKjh:

FofhJ.

bra:

gh GFw v, jtisf cl
cs rnj mjF nghJ.

mkh:

cdF ah brhdJ, brah?

bra:

vf Ma brhdh.

mkh:


rjh. mw, ey gh jiy


khf ff i t U w b j W
brhtJ btWfLfij. gh, jDila
gf eR itUgJ vjF bjkh?

bra: JTl bjahjh? mof tUgtfis



fofjh.
mkh:

mgoiy. gh, jh oF iuia


bfhy, b r g j f h f j h
jDila gf eR itUwJ.

mKjh:

nffnt aghf Uwnj! ghF


fhJ Uwjh?

mkh:



ghF
fhJ
mtsthf
ts
milaiy. fh tU X i r f i s
ghdh
nff
ayhJ.
jiu
VgL mfis czJ, mj_y
gh Kbdrifahf UwJ.

bra:

mw vgo, ghgho kFo Xiria


nfL gh MLwJ?

mkh:


gh, kFo irF Mliy. kFo


thwtiu fzh ghwJ. kFo
mirtjid nghy gh mjid ghJ
mirjhLwJ. mtsjh.

mKjh:

gh, cHtf eg vd xU jf
gonj. gh, vgo egdhf Ko?

mkh:


ghfsh cHtfSF bga eikf


Uwd. ta cs gfis
vf mwd. vfis mg
ghfSF bgUgF cL.

(mnghJ brng k xwJ. mkh, mjid


ifigUJ vLJ ngdh. )

34

mkh:

brhYf... ... mgoah! mrnrh... eh gjh LF


tnj, rf.

bra: ahukh...?
mkh:

mghjh. cf khkh iga brtij gh


foJ ljh. kUJtkidF brWshfsh.
mgh brtij ghJL tUnw vW brhdh.

mKjh:

bghGJjh
mz,
eRghf
Fiwthf
Ugjhf brhdh. mjF xU ghfo brah?

mkh:


mgo iy.
gh, ahiu njongh fogJ iy.
kjfsh jdF VjhtJ ilW Vglhjh foF.
ghfodh wjtfisl, mrY mY
wjtfns F.

bra:

ghfoF
ntL?

mkh:



gh fojl fogl lij mirahk itJbfhSj


ntL. fogl lFnk cldoahf fLnghL
gf cs kUJtkidF iuJ miHJ brYj
ntL. eRK kUJ bfhLj ntL. Jnt Kiwahd
KjYj.

mKjh:

jid vyhU bjJbfhs ntoaJ aikahjJ.

mkh:

Kj ghig flhny moJ bfhyntL vd


idfnt TlhJ. ghdh vj bjhiy ekF ilahJ.
mJ X cjh vW JbfhSj ntL.

bra:

mkh f fisJ fhzgLwh. ehD njhlF


brnw. mLjthu RWyhF brW th. ghig g
D iwa bjJ bfhth.

mKjh:

gh mofo ehif Lwnj, V? (mkh, bjahJ


vgjhf jiyahoago vGJ brwh.)

MshdtfSF

KjYjahf

vd

brj

(bra UifiaL vGjh. ifia tisJ, ... ... vW


ghngh xbaGbfhnl njhlJ gf Xodh.)

Wdhf
1. ghf Fj jtwhd eiff ahit?
2. ghfoF mfgL KjYj FJ vGJf.

35

kh dhf

yfzK bkhwD
m. bkh mnth
j cs Kj vGJf bkhj KgJ.
c vGJf guL;
bk vGJf gbdL;
Mf bkhj KgJ.
tU brhiy ghUf.

(v.fh.) mzh.
m - cbuGJ
- bkbaGJ
zh - cU bk nrJ tj cbk vGJ.
cU bk nrJ 216 (UW gdhW)
cbk vGJfis cUthFwd. Mdh, mit
midij ngY vGY gagLJtJ iy.
vLJfhlhf, , , , o, , - nghw cbk
vGJf mwhl ngY vGY gagLwd.
, , bs, bPs, bzs nghwit mthW
gagLtJ iy.
mogilahd j vGJf KgJ kLnk.
M. F beo clhtJ vgo?
m, , c, v, x - Ma IJ F vGJf.
it bk vGJfnshL nrUnghJ, cbkF
vGJf clhwd.

fl, , FuF, brid, brh


M, <, C, V, I, X, Xs - VG beo vGJf. it
bk vGJfnshL nrUnghJ, cbkbeo vGJf
clhwd.
fhis, W, Tl, nf, if, nfh, bfsjh
F beo ntWghL mJ vGJf.
g njnj.
gh Fonj.
g, gh l khdh FHg tU.

36

g: fhQ brhfis bfhL bjhlfis mikf.


1.

f _____________________________________

2. fh _____________________________________
3. Fil _____________________________________
4. Til _____________________________________
. nrJ J vGJnth.
g : nrJ vGJf.
Kj brh fil vGJ bk.
nrU brh Kj vGJ c.
nrUnghJ elF khw vd?
kz + cL

__________

y + mGth

__________

f + Hnj

__________

khw : c vGjhdJ, bk vG izJ cbkahdJ.


J vGJf.
jHHF

__________

kyuo

__________

njdU

__________

khw : c vGJ jna jJ.


<. iH j vGJnth.
tU brhfis iH vGJf.
1. gbdL -

____________________

2. ehgJ

____________________

3. mgJ

____________________

jg : vfis vG vG gHFf.
13 ____________________

M) 33 ____________________
)

98 ____________________

<) 108 ____________________

37

m)

c. ey jbrhfis mJbfhnth.
thfh, br Mait ta rhj mUikahd
brhf.
id itngh.
tik, Phy Kja brhfis eh gHfF
bfhL tUnth.
go ngRnth; vGJnth.
m) Phy bgaJ.
M) mt tik cst.
(id itf; tik vgj bghU
bfhil jik. tik vgj bghU bfhLik. )
C. vGJfS cw
1. j vGJl kL nrU vGJf
(cliy bkkaf)
vGJfSF e cL vgjid mnjh
myth?
j y vGJf j vGnjhL kL nrJ
tU.(v.fh.) gf, mr, bkhj, mg.
, , , Ma bkf j vGJfSl kL nrU
vGJf. fS thW y brhfis nrJ
ghUf.
2. j vGJl nruhJ w vGJfSl nrU
vGJf
(ntWiy bkkaf)
(v.fh.) rh, thif.
, Ma bkf j vGJfSl nrJ thuh.
w vGJfSl kLnk nrJ tU.
3. j vGJ, w vGJ
tU vGJfS csd.
(v.fh.) - Fw, nkF;

uLlD

nrJ

- md, m.

go, ntW y brhfis cfsh fLof


Kowjh? Ka brf.
38

tFgiwwf
1. ngRj w

m) VnjD xUbghU g IJ kJ ngRf.

eh U gwit eh U yF

kiygh

fhL

fl

M) dh vGf.

tU jiyfis ikakhf bfhL dhf vGf.

gh

(v.fh.) gh

gh vfsh?

ghig flh V mRnwh?

nkf

Na FU

2. vGJj w
xiwbfh uilbfh brhfis vLJ vGJf.
brhf

xiwbfh
brhf

uilbfh
brhf

ntljhf, btnshL,
bgug, ntlFo,
nfhoafiu, bfhF, nks,
brfhf, nkbrt},
brjiyFU
3. FG f

1. egf gyj.

2. kj jdyK RWNH m.

3. gh ekF gifah?

4. ey jbrhfis fLoJ ngRnth.

39

khztf IJKj VGng bfhl FGfshf JbfhSj


ntL. xbthU FG xUbghUis nj brj ntL. FG
nga fUJfis gFJ bjhFJ tF TWj ntL.

4. gil w
Xa tiuf: (v.fh.) ku gwit, TL gwit, jiu iu
bfhJ gwit, gwF gwit, Kilfis milfhF gwit. gwit
kjD ngbfhtJngh xU fhia cUthFf.
fij vGJf
k cfSF L
ku vfSF TL
J gwit ghL ghL. njngh tU brhfis Wahf itJ
uL mof fij vGJf.
1. C, nj

2. mU, fU

thifwf
1. cfl m fhLj
yah, j bgnwhUl ca fhF brwh. jdU
Jtj khid Wfyh mojh; kh kUL XoaJ. yFfis
ghJbfhnl FuFf UFlF brwt, nH Uj Fia
vLJ FuJ dh.
ntfliyia WL gwitf gF Uj k TLF
njhiy dh.
ghfis ghf brw yah, ghf itfgoUj fzho
bgofis jobfhnl tjh. Obud xU gh glbkLJ aJ.
mjid fL gaJ myago jhia foaizjh.
g : fhQ dhfis goJ ilaf.

1. yah, khid fyh mojJ Kiwah?

2. FuFfis JWjyhkh?

3. fh gwitf, yFfSF glfis juyhkh?

4. yah, ghf Uj bgoia joaJ Kiwah?

5. gwitf, yFfl eh vthW elJbfhSj ntL?

40

2. Niya jid

tU ffSfhd fhuzij flJ vGJf.

m)

kjf ahidia ntilahl fhuz _________

(u, njh, jj)

cyf btgkila fhuz __________________

M)


<)

(tof if, vkiyFH, bt)


MWf khR mila fhuz ___________________________
(bjhrhiy f, kiHik, kz mSj)
kiH Fiwa fhuz __________________
(fhLf m, k m, ku tsj)

ilf
yfzK bkhwD

<.

1. guL

jg : vfis vG vG gHFf.

m) g _W

M) KgJ _W

) bjhW vL

<) bwL

thifwf

2.

m) jj

M) tof if

) bjhrhiy f

<) fhLf m

iH j vGJnth
2. ehgJ

3. IgJ

Niya jid

41

tsu braghLf
nfl w

braghL - 1

gHjHf U bfhYgliwf bgUks Ujd.


miwa Ubfhyf jHj u wf , nt, th, <o,
nfla vd nghfUfis jf gliwf beRuf kwtFy
kfSF toJ bfhLjd.
khLto mR, filah KjbfhL ntsh fUfshd
mth, nfhl, f, flghiu Kja bghUfisbayh cHt
bgUkfSF brjjd.
f kLjhdh fiytz UY cbld kdij ftU
fiybghUfis U gilJ jjd.
Tu eluhr br Unk, gHjH cnyhffiyF khbgU
vLJfhlh ws giwrh wJ.
iyia brJf kiyia sf cia jj mj CJ
ciyf W mizJngh btFehfshld.
rfj ytf vGjhf wj gliwf UgoF
Xir W XJnghlJ.
rhiynahuf akujo Xiywh ntagl bfhliff
atj j bjhTlf, W mbfhW bfhWkhfnt
fhzgLwd.
nfhol lij uf.
1. kwtfSF Ubfhyf toJ jjit

,
,

2. cHt bgUkfSF Ubfhyf brjjit


3. gHj ytF Ubfhyf bfhLjJ

4. gHjH br fiyF vLJfhlh sFtJ

5. iyia brJf kiyia sf gagLtJ

42

.
.

ngRj w

braghL - 2

fhQ ghliy goJ, cdf mtjfhd fhuzf FJ


tF fyJiuahLf.
bfHF btSF Knd
Y FU fhnzh
FU fJ Knd
T nrt fhnzh

bghGJ rh neu
nghl beY fLy
xdh tJ cfhU
ikdh Tl fhnzh

Git d tL
bfhF Tl fhnzh
el el nkny
elF ehiuia fhnzh

ikdhFMl fhL
kuJ Fy fhnzh
MU fQ gLnrh
mJf vf nghnrh

glh ia fhnzh
gwF Jia fhnzh
JF nkby gwF
fzh FU fhnzh

vf FyrhF
VJ bfhw neJnrh
vf CU cRbuyh
vf ngh khLnrh!

goj w

braghL - 3

fhQ ciugia Fu Vw wfJl gof.


vf C fhisia flh fhyTl fy gh. vf
C isP, mj Tikahd bfhF bfhLikahd ghitF
beir sF FsgoF mRtnj iy. ghJ tU fhis
iyoJ jf njhtikia cyFF czJt vf C
fosfhisf.
brhtjid vGJj

braghL - 4

1. tabt

6. fzhFU

2. Ubent

7. ntljhf

3. TjFs

8. fg

4. nksjhs

9. gUtiy

5. fl

10. kiHfhy

43

fhQ brhfis brhy nfL vGJf.

brh cUthf

braghL - 5

Fiy beoyh brhfis cUthFf.


f
fh

fh

f
W

il

mfutirgLJj w

braghL - 6

fhQ brhfis ffu tir vGJf.


bfhiwntj, bfil, f, u, is, ifalf, fhil, nftuF,
Tl, FHij, nfhbgUnj
f

44

gFj w

braghL - 7

fhQ ghuah ghl, tz vGYs brhf Kj vGJfis


goa tifgL vGJf.
Mj brnth ey fhj brnth

Miyf itnghf rhiyf itngh

Xj brnahjiy rhj brnah



c F

gFj

cikf brhnthgy tikf brnth.


c beo

cbkF

cbk beo

braghL - 8

fhQ gwitf bgafis thlfSF Vg goaLf.


bfhF, krL, Uth, brfhf, jhiHnfh, L, Rliy
F, bghKJF, fuotha, kubfh, gdfhil, fUdh,
fzhFU, gtsfh, Cth thJ.
rkbt kuf
thG gwitf

iyf thG
gwitf

kiyf thG
gwitf

t.v

45

uj

braghL - 9

j vGJf vifia jbHfsh vGJf.


dh

cbuGJf vif

mu v

jbH

12

bkbaGJf vif
cbkbaGJf vif
Mj vGJ
j vGJf bkhj

flj

braghL - 10

fhQ Lfijfhd ilfis flJ bghUJf.


Lfij

il

ghiytd gGjgH UrJ cs gH.


m~J vd?

Cngiu bfhl gH t w bfhl gH.


m~J vd?

Miw Iij iuJ nrJ brhdh


gz tuhJ; Mdh, gH tU. m~J vd?

kr w mHFgH Rit cs gH.


m~J vd?

KSnjhY cila gH fof


cs gH. m~J vd?

46

bjhliu uj

braghL - 11

bfhLfgLs Ff czJ XbuGJ xUbkhfis mJ


bjhliu uf.
( th, if, <, , ngh, M )

1. eh bfhLF X vGJ if .

2. eh miHF X vGJ

3. eh thiawf itF X vGJ

4. eh fG X vGJ

5. eh gwF X vGJ

6. eh t mD X vGJ

.
.
.
.
.

fwyil WkL
kbg: 10
m) ca ilia njbjLJ vGJf.

1. ehyoah Ma ah?

M) s ehfdh ) rkz Kt

2. jeho cs gwitf ruzhyaf vjid?

m) tSt
m) 10

M) 13

) 12

3. TL fo thG gh vJ?

m) uh# ehf

M) ey gh

) rhiugh

M) nfhol lij uf.


1. ey gh eUJ vLfgL

2X1=2

vD kUJ t

ahf gagLwJ.

2. jbkhfhd Kj vGJf

MF.

) XU brhf il jUf.

1. ehyoah fUJgo eik brnth vjid nghwt?

2. kr L vgF thG?

<) F vGJf.

ghuah fd.
47

2X1=2

1X3=3

3X1=3

a _W

br

ehkfoif
kidF sf klth; klth
jdF jifrh jt; - kda
fhj jtF fna; fF
X frh cz.

- sehfdh

ghlbghU
FLg sF bgzhth. mbgQF sid
nghwtf, mt bgw g wj isf. kda mf
misfSF sid nghwJ f. mfF sfhf
sFtJ vJbtwh, mtfl cs ebyzfns.
brhbghU

klth

bgf

jifrh

g wj

kda

kdJF a

fhj jt -

m kf

vJbtW brhYnghJ

frh

fiH jU

cz

ebyz

Ma F : yha bga sehfdh. s vgJ Cbga;


ehfdh vgJ yt abga.
F : ehkfoif, gbdfzF fS xW. foif
vwh mfy vgJ bghU. ehF kf bfhl mfy vgJ
jbghU. xbthU ghL ehF mwfUJfis TWwJ.

48

kh dhf
m) wtadhf

1. bghU vGJf.

1. klth

2. kda

3. cz

2. nfhol lij uf.


fS xW.

1. ehkfoif

2. ehkfoif Ma
.

3. kidF sf

4. mf jtfSF sF

3. nfhol l ca ilia njbjGJf.


.

1. foif vgj bghU


m) foj

2. s vgJ

m) abga

M) mfy

) fLF

bga.
M) idbga

) Cbga

M) FWdhf

1. ehkfoif vgj bghU ahJ?

2. bgQF sfhf mikgt ah?

3. fF sfhf miktJ vJ?

) Wdh
kidF sf klth vD ghl ehF kfisnghy
mikJs fUJf ahit?

49

ciueil

Muhnuh Munuh
Muhnuh MunuhMuhnuh
Munuhfnz fkna
MuoR mGnj!
morhiu brh mG
Muhnuh Munuh...
j ghliy nffhjtf ahU Uf
Kokh? jid jhyhL ghl vnwh.
FHijia bjho L jh ghL ghL
J.
gTlnk nghfhj, vGj gof
bjahj jhkhfSF j jhyhL ghl
bjwnj! m~J vgo? mJ kL, j
ghil ahU vG jfkhf nghlJ iy.
wF vgo vyh jhkhfSF ghl
kdghlkhf bjwJ?
xUt gho bfhoUFnghJ nfL bfhoUF bdhUt
mgona kd th jhD ghogho gHLwh. go jh
vGjhj ghljh, ehLw ghl vdgLwJ. vGJ tahf tuhk
ghogho thtahf guw ghL ehLwghL. njngh vGjglhj,
vyhUF bjj fijfS cL. tiw vyh thbkh ya
vd TWthf.
Kd, ghlfis uha ghlf vW T tjhf. Mdh,
thtahf gu ghl f kLjh clh? efufY
jhkhf ghLtJ iyah? brid nghw bgUefuf kfghL
fhdh ghl Tl ehLw ghljh. flYF brW oF
dtf ghL ghlY ehLwghljh.
bfhGfil bfhGfil V ntfy?
mL vay eh ntfy.
mLng mLng V vay?
kiH bgjJ eh vay.
kiHna kiHna V bgnj?
Y tsu eh bgnj.
50

ny ny V tsnj?
khL d eh tsnj.
khnl khnl V wh?
khLfhu mJlh eh nw.
khLfhuh khLfhuh V mJnl?
FHij mGjJ eh mJ nl.
FHij FHij V mGnj?
vW forJ eh mGnj.
vWng vWng V fonr?
v ny fhbtrh, eh Rkh Ungdh?
vW FHijf kl bgUFubyLJ ghL isahL ghlY
ehLw ghljh.
j ghlfis ah vGdhf vW ahuhY TwKoahJ. Vbd,
ghlfis ahU vGjiy. kf jhkhfnt ghlntL vW
njhWnghJ ghlf ghlgLwd.
FHijia bfhrntL vW njhdh jhyhL ghL jhdhf
tJL. wjtfis ghjJ mGif tJL. mJl, xU Jau
ghlyhf xgh tJL. mgo ghLwt Vbfdnt jh vnfh nfl
ghl tfnshL jhD y tia nrJ ghoLth. gona ehLw
ghl tsJ bfhnl nghF.
xUt ghoaJnghy, mgona bdhUt ghLtJ iy. J
ehLw ghlf jw.
ehLw ghlfis fhQ
tiffshf fyh.

wj FHijF ghLtJ jhyhL ghl. bfhr tsj isf


ghLtJ isahL ghl. fis f, ntiy brnth ghLtJ bjh
ghl. Ukz kW w ff ghLtJ rlF ghl, bfhlhl
ghl. rh FLnth ghLtJ tghL ghl. wnjhUF ghLtJ
xgh ghl.

51

jhyhL ghlf
isahL ghlf
bjh ghlf
rlF ghlf
bfhlhl ghlf
tghL ghlf
xgh ghlf

jH th xbthU iyF go ghlf

cL.

vLJfhLfshf y ghlfis ghfyh.


bfhGy Tlhu - cf khkh
bfhjk ahghu (Muhnuh Munuh)
bfhjk bjLJ cf khk
bfhYR g thuhuh (Muhnuh Munuh)
kJiuny Tlhu - cf khkh
ka ahghu (Muhnuh Munuh)
ka btLJ cf khkh
khiy g thuhuh - (Muhnuh Munuh)
thW jhyhLf jhkhf, jf mz jf bgUikfis
ghLtJ tHf.
rhrhlkh rhrhL
rhana rhrhL
FJsnf rhrhL
nfh whnt rhrhL
khnd kny rhrhL
khlwhnt rhrhL...
J FHijahf UFnghJ rhjhl brhY isahL ghl.
bto mUth
V! liy is if mUth
brh aorUth ngh
RHLjo befbu...
vW mWtil bra nghF bgf ghobfhL brthf.
btSF bjh brnth:

nrh... nrh...
mGF Jna
nrh... nrh...
moR Jit...
nrh... nrh...
W
nrh... nrh...
fhanghL
nrh... nrh...
vW ntiynghJ fis bjahk Uf thW ghLwhf.
xbthU bjh brnthUF jjna ghL cL.
52

ehLw ghlf z ghlfS csd.


Cuh Cuh njhlny
xUj nghlhdh btsfh
fhRF buL f brh
fhj nghlhdh btsfhu
vw ghl,
ekJ ehL Ljiy nghuhl fhy cUthd
ehLghl.
cf C, cf bjU, cf o go ghlf bjj
ghof, jhjhf, mijf, f, bgakhf ahuhtJ Ughf.
mtfl nfL ghlfis vG bfhL tJ, mtf ghoaJnghynt
tF ghofhLf.
ewhf ghLgtiu tF cs vyhU nrJ ghuhLf.

xU Fl j C xnu Jrh.
buL Fl j C bunl Jrh.
J kh cf C cs isahL ghlfis nfL
vGtJ, tF isahlyh.

53

braghL

kh dhf
m) wtadhf

1. nfhol lij uf.


vdgL.

1. FHijia bjho L jh ghL ghL


vdgLwJ.

2. Vo vGjhj ghljh

3. thbkhahf gu ehLw
vW TWt.

ghlfis
.

4. fis f ntiy brnth ghLtJ


fijfis

2. nfhol l ca ilia njbjGJf.

1. brid nghw bgU efuf kf ghL

Tl

ehLw ghljh.
m) rlF ghl

M) fhdh ghl
.

2. rh FLnth ghL ghl


m) bjh ghl

) jhyhL ghl

M) xgh ghl

) tghL ghl

M) FWdhf

1. bfhG Tlhu nghlt vd thf brjh?

2. Ukz kW w ff ghlgL ghl vJ?

3. f ghL ghl kLjh ehLw ghlyh?

) Wdhf
1. ehLw ghl tiffis vGJf.
2. jhyhL ghlYF X vLJfhL jUf.

54

Jizghl

uWt
kf beUf FjJ bfhfjh efu. mef rhiy kf
Tlij y bfhL xU Fiuto iuthf XobfhoUjJ.
toD eLju taJila bgk xU ko gsFHij
xW UjJ.
tofhu fLgho Uj Fiu, Obud ehYfh ghr
lhf gwfyhW.
Fiuia mlf ayhj tofhu
vagL nH Gjh.
toD cfhUj bgk gjdh. mt, FHijia j
khnghL mizJ bfhL mGjh. to
kurl xwid gathW _ir
oJbfhL cfhUjh.
Inah... vW myathW
fhghWf!
fhghWf!
TFulh.

mt,
vd

mt FuYF mtna brw


vtU br rhfiy.
mtf,
jfis
fhgh
bfhS
Ka jbfL XL FiuF
m xJ bfhlhf.

mnghJ, VwjhH gidJ


taJs Wt xUt m
TFuiy nflh.
nfL,
mtis mt FHijia
vgoahtJ fhghl ntL
vd vdh.
Jof
mWt,
UJ wgl mignghy
55

ghJ rhiyF tjh. mt FiuJ jh Vw Kawh. Mdh, Fiu


J FJ, KJif beJ mtid nH jLL XoaJ. L
vGj mt, Knghynt FiuJ V cfhu Kawh.
mj bghyh Fiu, mtid L L nH jlJ.
go gyKiw Ka brjh mWt. mtDF if, fh, Kfbkd
cl KGtJ uh fhaf Vgld.
mtUJ uj fjhY, mjfhf mt J kd
tUjiy. L L KaW FiuJ Vdh. Va mWt,
mjid ml j fLghLF bfhL tjh.
toia
rhiynahukhf Wdh. cUfhf nghuhobfhoUj mbgk,
bgU_R LbfhL jnjh iHnjh vd nH wdh.
mJtiu rhiynahu xJ W ntoif ghJbfhoUj
Tl iunjho tJ toia NJbfhlJ. midtU mj
uWt kdWia thahu fjd.
Fiuia mla mWt, vtUila fbkhF kafiy.
j clY cilY xoUj Gia jolh. jh brjJ
mUbgUbra vgjid g J idfiy. jh
bryntoa ghij j eilia bjhljh.
FHijfns! cWf mj uWt ah bjkh?
mt bga enuuj. bgaiu vnfnah nflJngh Uwjh? M.
fhy cyf fH caj Rth ntfhdjnu mj uWt.
e : #hdkzhs, mit tsF mj fijf

kh dhf
Wdhf
1. Fiu to FHijl brw bgkF nej Jg ahJ?
2. enuuj Fiuia mla fit vGJf.

56

yfzK bkhwD
1. ehLw j mnth
tU gHbkhfis gof.
(tiw brhytilf vd kf brhthf.)
nfha nflh Md fhRthf... ( Md - FH )
msFw ehF mfiy bjkh?
(eh - jhafis msF go; mfiy - jhaiy)
wj LF wnfh vJF? ( wnfh - rh )
Md, mfiy, wnfh Kja brhf IgJ MLfSF
Kd f aghf ngrglit. mit W kiwJ tUwd.
f goj ehLw ghl UgUg tU xU brhiy
ftfsh?
bfhGy Tlhu kJiuy Tlhu
Tlhu LtJ vwh jFtJ vW bghU.
ehLw ghlf, gHbkhf, Lfijfis gojh, j f
bgabjhU brhfsaij cUthfyh.
2. iH j vGJnth - 1
vyhU ngRnghJ, mtid ghnj, ghiy Fonj vW
Kiwahf ngRwhf. Mdh vGJnghJ,
mtid ghnj, ghiy Fonj vW jtwhf vGJwhf.
jid xWiH vnwh. xW vgJ bkbaGJ.
g
xbwGij nrJ vGJf.
ghliy + brhnd = __________________
gHij

+ nw = __________________

fzDF + bfhLnj = __________________


kJiuF + brnth = __________________

57

flis + fnl = __________________

iH j vGJnth - 2
brtzlgl brhf iHahdit. mtiw U vGJf.
m) z nghnl __________________
M) Rt tiunj __________________
) t gwJ __________________
j u, w; y, H, s; z, e, d Ma vGJfis vGJnghJ,
bgUghnyh iHahf vGJwd. tiw Kiwahf eh xf
gHfhjjh, j iH VgLwJ.
y, H, s _wid ntWghL yhk, xnu kh xnwh.
mjdh, vGJnghJ iH VgLwJ.
jid kabfh iH vnwh.
g
ca brhfis njbjLJ brhbwhliu uf.
1. kif ___________ aJ. (kd, kz)
2. ia ___________ tUnt. (ty, ts)
3. ___________ gJ gh. (, )
4. Kf ___________ KWt ntL. (, )
5. eh ___________ uhJ. (th, th)
3. j mogil brhf
jbrhf ehF tifgL. mit,
bgabrh, idbrh, ilbrh, cbrh.
tW Kjikahdit bgabrhY idbrhY.
br tjh vD brhbwhl br vgJ bgabrh.
tjh vgJ idbrh. id vwh bra vW bghU.
g : fhQ brhbwhlf bgaiu idia RLf.

bga

id

1. ku MoaJ ___________

___________

2. Ut ghod

___________

___________

3. br gu

___________

___________

4. Fku tUwh

___________

___________

58

fhQ brhbwhlf bghUjkhd bgabrhiy L uf.


1. ___________ dh.

2. ___________ jJ.

3. ___________ kilgJ isaho bt bgwJ.

4. ___________ mGjh.

fhQ brhbwhlf bghUjkhd idbrhiy L uf.


1. Tl ___________

2. Mij ___________

3. br ghl ___________

4. Rkh j ___________

tFgiwwf
1. ngRj w

1. VnjD xU jiyig FJ IJ kJ ngRf.

m) oj ehLw ghl

) bjj gHbkh

c) oj UHh

M) oj C
<) bjj Lfij

2. dh vGnth.

m) rfiu

(v.fh.) xU nyh rfiu iy vd?

M) bghf

fU

2. fUjhl w

uWt fgid fijah, cik fijah?

3. vGJj w
bgaUnfw idia bghU bjhliu cUthFf.
bga
ah
khL
gwitf
tst

id
nkjJ
ghodh
Xodh
gwjd

bjhl

__________________
__________________
__________________
__________________

59

4. FG f
FGfshf J f bjhFf ntoait.
1. Lfijf

4. gHbkhf (brhytilf)

2. fijf

5. ifkUJt Ff

3. C bgaf

6. cf Lf cs eiff

5. gil w

tU LfijfSF il fhf.

m) msKo Mdh, s KoahJ. mJ vd?

M) girL, t thr. mJ vd?

) c FLfhu, bfh trh btogh. mt ah?

cfSF bjj ntWy Lfijfis TWf.

thifwf
uWtlUJ fwit
m) g : thbkhahf il TWf. (M myJ iy)

m) enuuj Jr ft.

M) Fiu, tofhu fLghil aJ.

) to Uj bgQF gyU cjt Ktjd.

<)

Wtiu Wtdh Fiuia mlfKoaiy.

M) g

Wt Ka vbdd MSik gfis ma KowJ?

( _wid
Jr )

njbjLf: bra cW, lhKa, u, ftd,

60

) g

Wt midJ gfSF mogilahf Uj cz vJ?

(wUF cjj, jbgUik, rhjid)

___________________________________________________________

j MSik g
<) eh vd brnt?
Niy 1
egDF xU Jg. mtid ghf xU .. bjhiy elJ brYj
ntL. kiHnkf fUUwJ. onyh Fil iy. eh
vd brnt?
Ko
1. bdhU eh nghfyh vd Ko vLng.
2. wgL nghfyh, kiH bgjh Ulyh.
3. vghLgL egid brW ghng.
Niy 2
g
isahLl
isahobfhL
egDF fh gyj mo. eh vd brnt?

UjnghJ,

Ko
1. Ma ghJ bfhth; eh vd braKo?
2. eh iuthf LF brYj ntL; fhyjhJbrwh
o Lthf.
3. kUJtkidtiu eh mtDl brnt; Tlnt Ung.

vdF fLikahd fhr; kUJt C nghlh; kUJ bfhLjh.


Ko
1. mGnt; Kdbfhnl Ung.

61

Niy 3

2. Jjh rhF vW o vyhUlD ril nghLnt;


mlong.
3. v cleynk
cbfhnt.

vdF

aikahjJ;

jaf

ilf
yfzK bkhwD iH j vGJnth - 2
m) z

M) Rt

) tW

g
1.

kz

2. ty

3.

4.

5. th

tFgiwwf
5. gilw: m) j

M)

) glhR

cdF bjj ehLw ghliy vGJf.

62

kUJ

tsu braghLf
nfl w

braghL - 1

fhQ ciugia brhy nfL dhfSF ilaf.



is g Kisnyna bj vgJ _njh bkh. xUtl
vfhy btgl Uw Mwiy stanyna fhzyh. W
ta kuJ V, egfSl isaho bfhoUj enuujij
mtna brw xUt, mku ng UwJ; w XoLf vd
gaKWdh. kw Wtf w Xl, enuuj kL vj mrK
yhk kunj Ujh. nkY mWtfl, egfns, mt ng
UwJ vd brhtjFKng eh F isaho bfhoUnjh.
Jtiu eh vj ngia ghjJ iy. mjdh, gaglhk thUf
vwh.
dhf
1. g FlgLst fft. mt ah?
2. ah vjid g TdhY Muhahk VWbfhSj TlhJ. V?
3. _leifia g cf fUJ ahJ?
4. sik f m eLa f VnjD Ujh, mjid TWf.
ngRj w

braghL - 2

glij ghJ c fUij tFgiw IJ kJ ngRf.

63

goj w

braghL - 3

fhQ ciugia ca xl thL gof.


gHjH eiff midJ VnjD xU ey nehf
mikUF. mtf tghLKiwfS utzfK xW. u
tzfkhdJ, jHilna Obud njhaJ mW. mJ beLfhy
tHUj xwhF.
nghny G gL be nt ghJ J wj ufis
jH bjtkhf nghd. mtf cUtij f brJ ehS
tgld.
brhtjid vGJj

braghL - 4

fhQ brhfis brhy nfL vGJf.


1. ehkfoif

6. bfhfjh efu

2. sehfdh

7. bgk

3. ehLw

8. gsFHij

4. thbkh

9. tofhu

5. bgUFu

10. uWt

flj

braghL - 5

ffSF bghUjkhd xF brhfis flJ bjhlfis


uf.
( glhbuW, FbkW, UblW, gblW, nrhbtW, gbrW )

1. thd d gbrW aJ.

2. kiH

3. ku is

4. FUf

gwnjhod.

5. fhr

wJ.

6. kif

kz guaJ.

bgjJ.
KjJ.

64

mfutirgLJj w

braghL - 6

fhQ brhfis mfutir vGJf.


bjho, jH, f, jhyhL, Ukz, bjU, Jau, njhl,
ijf, njL, j
jH,

uj

braghL - 7

Ffis gagL flfis uf.


FHij cwFtjF ghL ghl
tsj isf ghL ghl
ntiy brnth ghL ghl
rh FLnth ghL ghl
Ukz ff ghL ghlf
w ghL ghl
brid Kjyhd bgUefuf kf ghL ghl
J vGJj

braghL - 8

fhQ dhil ghl nfhol l bghUjkhd brhiy


bfhL ghliy iw brf.
vd kh?

vd nj?

fhL

bfh nj.

vd fhL?

vd bfh?

MJ

kh

vd MW?

vd iy?

gh

thiH

.
.
.

vd thiH?
f

vd f?

vd f?

iy

Lf.

65

.
.

vd gh?

nj nj

gagLJj

braghL - 9

fhQ nfhol l jbHfis bfhL ilaf.


.

1. cDila wjeh

2. cDila o cnsh vif

3. c jij brng v

4. goF tF

5. c tF gY khztf vif

.
.

.
.

fwyil WkL
kbg: 10
m) ca ilia njbjLJ vGJf.

2x1=2

1. fF sF nghwJ vJ?
m) ebyz

M) a vz

) thj brj

2. FHijia bjhoL jh ghL ghl

m) isahL ghl M) jhyhL ghl ) bjh ghl


M) nfhol lij uf.
1. Fiuia mla u Wt

2x1=2

.
.

2. FHijfSF ghLtJ

) rah, jtwh ?

2x1=2

1. vGjglhj ghlfis thbkh ya vg.


2. jbrhf guL tifgL.
<) ca brhfis njbjLJ brhbwhliu uf.
1. kif
aJ (kd, kz)
2. ia

2 x 1 =2

tUnt (ts, ty)

c) bghUJf.
1. ehkfoif

- rkz Kt

2. UFw

- sehfdh

- UtSt

66

2x1=2

gik r_f

Ma, khzt - ciuahl


Ma : khztfns!
W
eh tF e jh Uehlh
ahit g gof nghnwh.
ehbkyh j eho isf
vW brhnwh. e ehil g
ekbfyh vbdd bjD
cfis nrhf nghnw. f
xbthUtuhf vGJ, e ehil
g MSF xU fUij brhyQ,
vd?
khzt 1 : ah
ehL.

gHbgU

khzt 2 : ah bga ehL.


khzt 3 : J fh wj ehL.
khzt 4 : ah xU Jizfl.
khzt 5 : ah jiyef J.
gy
khzt 6 : ah
ngrgLwd.
gy
khzt 7 : F
thGwd.
gy
khzt 8 : F
Uwd.

bkhf
djt
kjf

Ma : ukhj. ntW VjhtJ wf


clh?
khzt 9 : F gy tifahd gHf tHff Uwd.
Ma :




vyhU eyh brhf. cfis xU nf nffyhD


idnw. eeho gy bkh ngRwtf Uwhf!
gy kjf Uwd; gy djtf UwhfD
brhf. xU eho go gy bkh, gy dK gy
fyhrhuK Ugjhf brhYw f, eh xWikahf
Uwjhf brhf. mJ vgo rhakhF?

67

khzt 10 : eh xWikahf Unwh.

khzt 1 : go gntW f


UgJ mts eyJ
iyD eh id
nw.
go
Ujh
rkhjhdnk UfhJ; xnu
FHgkhfjh UF.
khzt 2 :  mJ j. vf njhl
vyh
tif
kyfS
csd.
vyh tif
kybrofS Ugjdh
jhnd njhl mHfhUF.
khzt 3 :  Mdh, vyh brofS
v i f
rkkhf iyna!
xUtif
bro mfkhf
UF. bdhU tif
bro
buhg
Fiwth
UF. vyh brofis

eh rkkhf ghf Kokh?

Ma :  xU tifahd ky mfkhf Ufyh. y tifahd kyf


Fiwthf Ufyh. Mdh, vyh kyfS rkkhf guhkfgl
ntL. Fiwthf UjhY, mfkhf UjhY vyh
kyfSF cUL.
Mfnt, vyh kyfSF thH
cikL vgij J bfhs ntL. mJnghyjh
e ehoY, bgUghik, Wghik vd ghfhk, caj
rh, jhj rh vd ghfhk, caj bkh, jhj bkh
vd ghfhk elJ bfhlh rilna UfhJ.
khzt 4 : rkkhf eldh xWik tJLkh?
Ma :
 rakh. rkkhf elJ nghJ ghugr UfhJ. mJ kLky,
eilna cs ntWikfis aifahdJ
vd VW
bfhsQ.
mtutF mtut rhj bkhia ngr,
Ua rhia Fl cik cblgij Vf ntL.
mtutUFa jj milahsfis kf ntL.
mgo brjh FHgnk UfhJ.
khzt 5 :  D bfhr sfkhf brhYf Iah....
Ma

: njhl gy kyf Uw khjh e ehoY


gytif kjf Uwhf. vyhU xnu khahf Uf
KoahJ. Mdh, xWikahf Ufyhnk!

68

khzt 6 : m
 gobawh, ah mHnf,
jh Uwjh?

j gikjik

Ma : rakhf. jdhjh e ehL xnu ehlhf UjhY,


gy khyfshf Unwh. mtut bkhia,
fyhrhuij ghJfhf rlnk tFUnwh.
khzt 7 : ehfS ehil ghJfhfngh vfSFs ntWghLfis
kwJ midtU xWik fhf Ka brnth.
bghik thf filF nghf.
fil xnu tif bghikia ghfsh,
gy tif bghikia ghfsh?
ngR bghikf, elF bghikf, ghL bghikf,
mggh, bghikfjh vjid tif?
t ojkhdij jhnd thFnth?
fil xnu tif bghik Ujh eh Uaij thf Kokh?
xnu tif bghikf

- xUik

gtif bghikf

- gik

UtJ xUikah, gikah?


vyhUF thHntL vD Vf UwJ. j Vf jkj
Vfkhf Ufyh. FGthf izJ thHntLbkD Vfkhf
Ufyh. jkj xU FGnthL izJ irJ thwh. jh
Fl xU FGit rhjtuhf UjhY Vida FGfis kJ
irJ thtijna gikr_f vnwh.
xnu tif vgJ aif a iy;
gytif myJ gikjh aif.
tFgiw braghLf
jid mj

ahUF cjth?
to nghwh. t Ut, c to dh
cfhu l nfwd. m xUt K bjahj elf Koahj
Wt kwt c cwfhu; tf ahUF cjth? mjfhd
fhuzij TWf.
69

braghL -1

braghL -2

wiu kj

cf tF cs khztfl mtf o bfhlhlgL


Ka Hhf bgafis, wfis tFgiw Twbrj.
W, Ma kwtf Hhfis gghil kf ntL
vd czJj.
braghL -3

fUjhl w

W taUnj khztf ey gHf tHffis gfis


bgUjh, r_f ehL L nghW ey Fokfshf
nghwgLthf. vdnt, khztf xbthUtiu jfl cs
ey Fz eyfis, khbfhs ntoa Fz eyfis Tw
brJ, mtiw Ma fUgyif goaL , kh
bfhs ntoa Fzeyfis vthW kh bfhsyh vW tF
khztfSl fyJiuahlyh.
v.fh: 1. ey Fz eyf - xWik cz, mghf ngRj,
cjj, __________ .

wUF

2. kh bfhs ntoa Fz eyf- ghFghL, othj,


nfhg, __________.
braghL -4
ViHbaW moikbaW
vtDiy rh
bfhl kjbugJ
ah iyna.

-ghu

thj w

ghliy Fu Vw wfJl
Ma goj , khztfis
gof bra.

braghL -5

ngRj w

tU jiyf khztfis uL l ngr brj.


ghFghoik, midtU rk, iy vF ngjiy, gik r_f.
braghL -6

bral

khztf, ntWik xWik fhQ ah d, kj, bkh,


fyhrhu, gghL Kjatiw m tz glbjhF cUthFj.

70

vdh Ko, ehnd brnj


( I can, I did )

khzt fw braghLf gntL


ghl :
eh

ghl v

ghljiy

braghL

Fiu

t.v

71

You might also like