BAHASA SENI VISUAL / ELEMEN SENI VISUAL

1. ASPEK FORMAL
Diaplikasi dalam
Bahan : benda, barang
Media : alat dan perantara
Teknik : Kaedah, cara
Alat : menggunakan sesuatu untuk mencapai matlamat atau tujuan tertentu
PENGKARYAAN /
PEREKAAN
MEDIA / TEKNIK /
BAHAN
UNSUR SENI
Garisan
Rupa
Bentuk
Jalinan
Warna
RUANG
KESATUA
N
ASAS SENI
REKA
PRINSIP
REKAAN
Har!ni
Kepel"a#aia
n
Kesei"an#
an
Ka$ar
"an$in#
Ek!n!i
K!ntra
D!inan
A. UNSUR SENI
1. Garisa
!"is#!"is Garisa
Lurus Mendatar Menegak
(Horizontal) (Vertical)
Condong Beralun Siku Keluang
(Diagonal) (Zig zag)
Berpusat /pilin Melengkung Putusputus
34BKualiti garisan !ole" dinilai dari segi #enis$ saiz dan si%at (terang gelap)& Kekuatan$ ketegasan
dan pergerakan garisan akan 'enentukan karektor$ i'e#$ rupa$ !entuk #alinan$ kesan
ca"a(a dan !a(ang&
35BR$pa % (Bersi%at dua di'ensi)
36B)upa geo'etri * !ulat$ tiga segi$ e'pat segi !u#ur dan lainlain&
37B)upa organik * rupa ala' se'ula #adi$ tu'!u"tu'!u"an$ !unga daun dan lainlain&
)upa +rganik )upa ,eo'etri
Pengolahan Pengucapan Seni Visual
Sintaktik : Penekanan kepada penghuraian tentang ciri struktur dan bentuk serta
pernyataan bahan !ebih kepada pendekatan intelektual
Semantik : Memberi penekanan kepada pengertian dan makna !ebih kepada stail, bentuk,, narati" dan menyampai hasrat
#pengajaran$hiburan%
&kspresi" : Penekanan kepada penyampaian rasa, perasaan, gubahan dan jalinan
38BB"&$k %
39BLan#utan daripada pe'a"a'an rupa& Ke!an(akann(a dua di'ensi (-D) !ole" di%okuskan
kepada pengkar(aan dan perekaan& Bentuk le!i" 'en#urus kepada tiga di'ensi(.D)
(ang 'e'pun(ai isipadu& Dapat dili"at dan dirasa dari sudut pandangan "adapan$
!elakang$ sisi atas atau !a/a"$ tetapi dala' kar(a -D ia le!i" kepada ilusi&
40BConto" ter!aik seperti kui!$ silinder$ kun$ pira'id$ 'odel kenderaan$ arca$ 'entol dll& 0a'un
terdapat !entuk .D dala' !entuk ilusi (pe'er"atian)$ tetapi ia !ersi%at -D seperti
ga'!ar %oto$ catan lukisan dan lainlain&
41B!alia '&"(&$r")%
42B!alia s"&$*
43BMerupakan kesan #alinan di atas per'ukaan (ang dapat dirasa 'elalui deria sentu"an
dan !ole" dili"at&

44BConto" 1 ta(ar kereta$ per'aidani$ tapak kasut$!akul rotan$ kulit ka(u dan lainlain&
45B!alia +ampak
46BKesan #alinan diatas per'ukaan (ang dapat dili"at tetapi tidak !ole" dirasa dengan
sentu"an&
47BConto" 1 tikar geta"$ pe'!alut "adia"$lantai 'ar'ar dan lainlain&
48BF$,si !aliaK"s"lama&a da p"-amara
49BP"-amara
50BConto" 1
51B!ua(a$ cicak$ !a#u askar$ su'pa"su'pa" dll&
52B.",kama
53BConto" 1
54Bta(ar kereta$ tapak kasutlantai ru'a" dll&
55BHiasa
56BConto" 1
57Btekstil$ alas 'e#a$ "iasan dinding(/all paper) dll&
58BK"sa R$a,
59BConto" 1 dekat$ #au"$ cetek dan dala'&
60BNilai "s&"&ik
61BConto" 1 Me'pun(ai nilai keinda"an kepada pengkar(aan dan perekaan&
Sai' garisan : (kuran besarnya, tinggi, rendah, panjang, pendek, lebar, tebal dan nipis
Si"at garisan : !embut, keras, terang dan gelap
62B/ara %
63B a. /ara prima
64B 2arna pri'a 'erupakan /arna asas iaitu k$i,0 1ir$ dan m"ra*&
65B 1. /ara s"k$d"r
66B 2arna sekunder adala" /arna kedua (ang diperole"i dari ca'puran dua /arna asas&
67B Conto" 1 kuning 3 !iru 4"i#au
68B kuning 3 'era" 4 #ingga
69B 'era" 3 !iru 4ungu
A % 2arna 5sas * Biru$ Mera" dan Kuning
B % 2arna Sekunder * 6ingga$ Hi#au dan 7ngu
70B2. /ara &"r&i"r
71B 2arna tertier !er'aksud /arna ketiga "asil ga!ungan tiga /arna asas&

72BConto" 1 'era" 3 kuning 3 !iru 4 coklat
73Bd. Akr3ma&ik
74B5kro'atik iala" ca'puran /arna "ita' dan puti" sa"a#a& Ca'puran /arna neutral ini
!ole" 'e/u#udkan /arna (ang !er!eza$ gelap kepada terang dan se!alikn(a&
". M332*r3m"
75BMonoc"ro'e 'e'!a/a 'aksud satu /arna sa"a#a& Peru!a"an /arna !ole" didapati #ika
dita'!a" /arna "ita' atau puti"& Peru!a"an /arna 'engikut susunan terang kepada
gelap atau se!alikn(a&

76B4. +3a 5ara
77B8one /arna iala" pergerakan satu /arna setela" dica'pur /arna "ita' atau puti"&
Pergerakan /arna ini tersusun 'engikut kronologi terang kepada gelap atau se!alikn(a&
78B,. K3mplim"&ari

79BBer'aksud /arna (ang lengkap dan se'purna& Ko'pli'entari ini 'engandungi se'ua
/arna& Pergerakan /arna 'era"#inggakuning"i#au!iruungu'era" seperti satu
!ulatan&
80B*. /ara k"l$ar,a

81B2arna keluarga adala" /arna (ang "a'per sa'a& Ke!iasaann(a ga!ungan tiga /arna

82B Conto"1 kuning *"i#au!iru$ kuning *#ingga'era"$ kuning!iru'era"&
83Bi. H$" /ara
84BHue / pergerakan /arna&
%!nt!& : No. 1 kepada No. 2 Biru kepada un#u kepada era&
No. 2 kepada No. 3 Mera& kepada Jin##a kepada Kunin#
No. 3 kepada No. 1 Kunin# kepada Hi'au kepada Biru
85BNILAI /ARNA
a& 86BK"s"im1a,a0 k"p"l1a,aia0 *arm3i da kadar 1adi,0 k3&ra0 d3mia dan
"k33mi (prinsip rekaan)
!& 87BI&"si&i 5ara (kekuatan/ke"e!atan /arna)
c& 88BS$*$ 5ara
d& 89B+3" 5ara dan *$" 5ara
e& 90B+"kik atau ,a-a
91BKe!iasaann(a kualiti /arna !ergantung kepada cara pengola"ann(a
92BConto" 1 pekatcair$ terang *gelap$ teknik !asa" atas !asa"$ !asa" atas kering$i'pasto$
scru'!ling$ pointillis'$ glazing dan lainlain&
93BCa"a(a se!agai unsur Perla'!angan dan Pengga(aan
94BS"umato :Teknik pencahayaan terang kepada gelap atau sebaliknya
95B )ontoh : !eonardo *a Vinci +Monalisa,
96B)hiaruscuro :Teknik pencahayaan untuk menimbulkan bentuk
97B )ontoh : -embrandt, +Potrait o" a .oungman,
98BTeneberisme :Teknik penggunaan cahaya yang melampau #kontrasi% diantara hadapan dengan latar
99B )ontoh : &l /reco, +0uri"ication o" the Temple,
100B )loude Monet, +Sun"lo1ers,
101B Aliran 2mpressionis
102BB. PRINSIP REKAAN
103BHarm3i
104BHar'oni !er'aksud unsur seni (ang dilukis !erulangulang dari segi saiz$ #enis dan si%at&
Meni'!ulkan kesan tenang$ inda"$ 'enarik dan neutral&
105B.3&3* 11 2arna kuning$ puti" dan !iru !erulangulang& )upa !ulat$ #alinan$ dan "ue /arna
!erulangulang&
106B.3&3* 61 Me'pun(ai /arna (ang "a'pir sa'a (se/arna)

107BK"s"im1a,a
108BKesei'!angan !ererti unsur seni (ang dilukis diruang "adapan akan keli"atan di !a"agian
!elakang& 5da di ruang kanan diulang di ruang kiri& 9ni penting dari segi reka
letak/ko'posisi supa(a keli"atan 'enarik&
.3&3* Im1a,a S"m"&ri 1 Su!#ek uta'a keli"atan !erada ditenga"tenga" & )uang
kanan dan ruang kiri sei'!ang seperti poster sprite& Manakala ga'!ar kedua keli"atan dua
ekor !urung #uga !erada diposisi (ang sa'a&
Im1a,a S"mi&ri
Poster iklan Sprite
Im1a,a S"mi&ri
Kar(a1 6aa%ar 8ai!
%!nt!& (
Karya: Johan Marjund
%!nt!& )
!o"#er k$an "pr#e
.3&3* Im1a,a Ass"m&"ri 1 Su!#ek uta'a !erada dala' keadaan tidak sei'!ang seperti
catan kar(a 6aa%ar 8ai! ker!au !erada diposisi se!ela" kanan&
109BK"p"l1a,aia
110B7nsur seni (ang dilukis pel!agai saiz$ #enis$ si%at$ :ariasi dan intensiti /arna 'eni'!ulkan
kesan (ang 'enarik&
111B.3&3*% )upa tiga segi (ang pel!agai saiz dan ara"& )upa !ulat dengan pel!agai /arna&
Pel!agai rupa$ !ulat$ tiga segi$ e'pat segi dan lainlain&
112BKadar 1adi,
113BKe!iasaann(a 'eli!atkan saiz diantara satu o!#ek dengan o!#ek (ang lain& Saiz le!ar$ tinggi$
pan#ang dan keluasan dia'!il kira& Kadang kala ia 'eli!atkan #arak$ ruang dan
perspekti%& 9ntensiti dan "ue /arna pun 'e'pun(ai kadar !anding diantara satu /arna
dengan /arna (ang lain&
114B.3&3* 1% Saiz !ulat kecil adala" e'pat kali ganda saizn(a !aru sa'a dengan saiz !ulat
(ang !esar& 8inggin(a pula !ulat kecil - kali saizn(a 'en(a'ai ketinggian !ulat
(ang !esar&
.3&3* 6 % ;na' kali ulangan /arna "i#au !aru !ole" 'en(a'ai ke"e!atan /arna kuning
(ang !ersaiz kecil&
Im1a,a Ass"m"&ri
Kar(a1 6aa%ar 8ai!
K"p"l1a,aia
)upa dan 2arna
115BEk33mi
116B5pa (ang di'aksudkan iala" terdapat sedikit unsur seni seperti rupa$ !entuk$ /arna$ #alinan
dan garisan (ang diola" dala' ruang& +!#ek/su!#ek matter tidak terlalu !an(ak&
Keli"atan selesa apa!ila dili"at !an(ak ruang (ang kosong dan keli"atan tidak si!uk&
117B.3&3*% ,a'!ar di !a/a" %igura sedang 'enarik segulung %ile' se!agai ilustrasi
'anakala teks !ersaiz kecil di !a"agian !a/a"&
118BK3&ra
119BBerla/anan atau !ertentangan diantara unsurunsur seni&
120B.3&3* 1% 5(a' #antan 'erupakan i'e# kontra dan penegasan dala' kar(a catan di
!a/a"& 2arna panas dila/ankan dengan /arna se#uk& 5dakalan(a unsur
seni/o!#ek (ang tunggal$ tidak ada pasangan dengan unsur lain dianggap kontra&
121B.3&3* 6% 2arna 'era" dan tulisan di#adikan se!agai kontra kerana tidak diulang dite'pat
lain&

K3&ra S$17"k Ma&&"r
Kar(a 6aa%ar 8ai!
K3&ra /ara
122BD3mia
123BDo'inan !ole" di#elaskan dengan unsur seni (ang !ersesuaian$ serasi dan ideal diantara
satu sa'a lain& 7nsur seni akan 'en#adi le!i" do'inan #ika diola" dengan prinsip
rekaan&
124B.3&3*% unsur seni keli"atan "ar'oni$ sei'!ang dan pel!agai akan 'e/u#udkan keinda"an
keserasian !a"an dan teknik pun dianggap do'inan& Seperti /arna se#uk ("i#au)
do'inankan dengan /arna panas&('era") Kar(a ini 'en#adi le!i" do'inan !ila
dilengkapi dengan /arna neutral (puti") dan /arna tertier (coklat)&