Training Women for Community Empowerment

i
_____________________________________________
_____________________________________________
VIOLENCE
AGAINST
WOMEN and
CHILDREN
Training Women for Community Empowerment
Peoples Development Institute
February 2014
_____________________________________________
ii
_____________________________________________
VIOLENCE AGAINST WOMEN AND THEIR CHILDREN
Published by the Peoples Development Institute
91 Madasalin Street, Brgy. Sikatuna Village, 1101
Quezon City, Philippines
Tel. No. (632) 351-7553
Lay-out and Artwork by: Ramon T. Ayco, Sr.
of Peoples Development Institute
Set in Times New Roman Txt LT Std, pt. 12
Published in the Philippines
Training Women for Community Empowerment
iii
_____________________________________________
_____________________________________________
Oryentasyon sa
KARAHASAN SA KABABAIHAN
AT KABATAAN
(Orientation on VAWC)
_____________________________________________
iv
_____________________________________________
VIOLENCE AGAINST WOMEN AND THEIR CHILDREN
Training Women for Community Empowerment
v
_____________________________________________
_____________________________________________
Acknowledgement
This training module is the result of the long years of
PDI experience in development work.
We would like to extend our deepest gratitude to Bread
for the World for their unwavering support to the PDI
program and their deep understanding of the imperatives
for developing the capacities of the peasants, indigenous
people, women and the out-of-school youth.
From the Peoples Development Institute, support was
provided by Ramon Ayco and Analyn Larot for technical
support and Salvador Mirandilla and Catherine Briola
for developing and translating the training modules in
Pilipino.
Most importantly, PDI would like to thank all the
community organizers and workers of PDI who helped in
the conceptualization and design of the training modules.
Aurea Miclat-Teves
President
Peoples Development Institute
_____________________________________________
vi
_____________________________________________
VIOLENCE AGAINST WOMEN AND THEIR CHILDREN
Training Women for Community Empowerment
1
_____________________________________________
_____________________________________________
Pangkalahatang Layunin:
Sa pagtatapos ng Seminar,
inaasahan na ang mga
kalahok ay magiging mulat
at handang ipagtanggol ang
Karapatan ng Kababaihan at
Kabataan sa pagtataguyod at
pagsusulong ng karapatang
pantao.
Partikular na Layunin: Ang mga kalahok ay:
1. Maging mulat sa mga paglabag sa karapatan ng
kababaihan at kabataan.
2. Malaman ang mga karapatan ng kababaihan at
kabataan upang maiwasan ang karahasan.
3. Mapaunlad ang sarili bilang responsableng
mamamayan na handang magtanggol sa
karapatan
4. Maunawaan ang ibat-ibang porma o mukha ng
Karahasan at mga halimbawa nito , epektong
dulot at kung bakit nagpapatuloy ang karahasan
5. Malaman kung anong gagawin at saan pupunta
para humingi ng tulong ang mga apektado ng
karahasan.
6. Matukoy ang isang komite na makakakatulong
sa mga isyu at usaping pangkababaihan tungo sa
epektibong paglahok ng kababaihan sa pag-unlad
ng sarili at komunidad
Paraan ng Pagtuturo:
a. Pagbabahagi (Sharing of experience)
b. Palihan (Workshop)
_____________________________________________
2
_____________________________________________
VIOLENCE AGAINST WOMEN AND THEIR CHILDREN
c. Lektura (Lecture)
d. Palitan ng Kaalaman (Discussion)
e. Pagtatanong (Question and Answer)
f. Drama o Skit (Role playing)
g. Laro (Game)
Takdang Oras: 2-4 oras
PAKSA:
I. Karahasan sa Kababaihan
II. Ano ang VAWC ?
III. Mga Porma/Mukha ng VAWC
IV. Mga Epekto ng Karahasan
V. Bakit Patuloy ang Karahasan
VI. Mga Dapat Malaman
VII. Pangkalahatang Kalagayan
VIII. Ang VAWC sa Pilipinas
A. Ano ang parusa
B. Ano ang Punishable acts
C. 3 Uri ng Protection Order
D. Sino ang Maaring mag-apply ng PO
E. Mga Karapatan ng Biktima
F. Responsibilidad ng BO at Pulis
G. Mga Dapat Tandaan
H. Mga Tungkulin
1. Korte
2. Prosecutors
3. LGUs/Govt. Agencies
4. Health Care
I. Mga Tanggapan na Maaring Malapitan
Training Women for Community Empowerment
3
_____________________________________________
_____________________________________________
ANNEX:
A. Energizer: Laro, Awit para sa pampasiglang
gawain
B. Workshop
C. Role Playing
D. Sentence Completion
E. Drawing: Safe and Unsafe Touch
NILALAMAN NG PAKSA:
I. Karahasan sa Kababaihan
Ito ay mali
Paglabag sa karapatang pantao
Hindi lang usaping pampamilya ang karahasan.
Problema ito ng lipunan at komunidad
Hindi lamang ito sa Pilipinas
Puwedeng mangyari ito kahit saang tahanan,
kahit anong oras at kahit kanino: mayaman o
mahirap, edukado o mas kaunti ang edukasyon,
sa lungsod o sa nayon
Kailanman ay hindi dapat sisihin ang taong
nakaranas o naging biktima ng karahasan
_____________________________________________
4
_____________________________________________
VIOLENCE AGAINST WOMEN AND THEIR CHILDREN
II. Ano ang VAWC ?
Ito ay ang minsanan o sunod-sunod na
karahasan ng isang tao (lalaki o babae) laban sa
isang babae na kanyang asawa , dating asawa,
karelasyon o kahit naka-date lang
Ito rin ang karahasan ng lalaki sa babae kung
kanino sya nagkaanak, o karahasan sa mismong
anak, lehitimo man o hindi
Ang karahasan ay maaring nangyari sa loob o
labas ng tirahan ng pamilya, na nagbubunga ng
pisikal, sekswal at sikolohikal na sakit o hirap.
Kasama rito ang pagkakait ng kabuhayan at
salapi(economic abuse)
III. Mga Porma/Mukha ng VAWC
Domestic Violence
Physical violence
Training Women for Community Empowerment
5
_____________________________________________
_____________________________________________
Sexual violence
Psychological violence
Economic abuse
Mga Halimbawa ng Physical
Violence
panununtok/pananampal
pag-uumpog ng ulo sa pader
pananadyak
pambabato
paghuhulog sa hagdan
pamamaso
paninipa
pananaksak at iba pa
Mga Halimbawa ng Sexual abuse
rape
sexual harassment
pambabastos(salita)
panghihipo sa pribadong parte ng katawan
pamimilit sa asawa o kapareha na makipagtalik
kahit labag sa kalooban ng babae
pamimilit sa asawa o kapareha na
magperform ng sexual acts na labag sa
kalooban ng babae
pamimilit sa asawa o kapareha na manood ng
malaswang panoorin
_____________________________________________
6
_____________________________________________
VIOLENCE AGAINST WOMEN AND THEIR CHILDREN
Mga Halimbawa ng Psychological Violence
pananakot
panghihiya sa publiko
paninigaw
akto o galaw ng akmang pananakit
pagmumura
di- pagpansin o pagsasantabi
pang-iinsulto
pananahimik
pagbawal sa babae na makipagkaibigan/
makisalamuha
pagdududa/pagparatang
pagkulong/paglimita sa kilos
Mga Halimbawa ng Economic Abuse
pag-aalis ng sustentong pinansiyal
di- pinapayagan na humawak ng pera
Training Women for Community Empowerment
7
_____________________________________________
_____________________________________________
pagkontrol sa kita ng asawa/kapareha
di-pinapayagan na magtrabaho
di-pagbibigay alam kung saan galing ang kita
ng asawa at iba pa
IV. Mga Epekto ng Karahasan
KABABAIHAN: Ang karahasan ay nakapagdudulot sa
mga babae ng:
Kakulangan ng sigla o pagpapahalaga sa sarili
Problema sa kalusugan ng pag-iisip,
tulad ng pagkabalisa at problema sa
pagkain at pagtulog. Para umangkop sa
karahasan, baka simulan ng babae ang
mga mapaminsala o walang-ingat na
asal-tulad ng pagdodroga, paglalasing o
pakikipagtalik sa marami.
Matinding sakit at pinsala: baling buto, pasa,
black-eye, sugat at pasa, pananakit ng ulo, tiyan
o kalamnan na maaring magtuloy-tuloy ng ilang
taon pagkatapos ng pang-aabuso
Problema sa sekswal na kalusugan.
Maraming babae ang nakukunan dahil
binubugbog habang buntis. Marami rin
silang dumanas ng di gustong pagbubuntis,
mga impeksyon na naihahawa sa
pagtatalik(INP) o HIV AIDS dulot ng
sekswal na abuso, Madalas tumutungo ang
sekswal na abuso sa takot na makipagtalik,
masakit na pakikipagtalik at kawalan ng
sekswal na pagnanasa.
Kamatayan
_____________________________________________
8
_____________________________________________
VIOLENCE AGAINST WOMEN AND THEIR CHILDREN
MGA BATA: Kapag
nakikita ng mga bata na
inaabuso ang nanay nila,
madalas nakakapagdulot
ito ng:
Galit o agresibong
asal na kumokopya
sa karahasan. O
maaring sobrang
tahimik sila at nasa
tabi lang palagi para
hindi mapansin.
Masamang panaginip at iba pang takot. Madalas
hindi kumakain nang mabuti at mas mabagal ang
paglaki at pagkatuto ng mga bata sa pamilyang
may karahasan, kumpara sa ibang mga bata.
Mas marami rin silang sakit, tulad ng sakit sa
tiyan, sakit sa ulo at hika.
Pinsala at kamatayan kung sa kanila mabaling
ang karahasan
Training Women for Community Empowerment
9
_____________________________________________
_____________________________________________
KOMUNIDAD: Sa komunidad., puwedeng
magdulot ang karahasan ng:
Paulit-ulit na karahasan na magtuloy-tuloy sa
susunod na mga henerasyon
Pagpapatuloy ng maling pananaw na likas na
mas magaling ang kalalakihan kaysa kababaihan
Paghina ng kalidad ng buhay ng lahat, dahil
nababawasan ang paglahok ng kababaihan sa
buhay ng komunidad kapag pinapatahimik o
pinapatay ng karahasan.
V. BAKIT PATULOY ANG KARAHASAN?
Ang Diskriminasyon sa kababaihan na sumasalamin
sa limang pangunahing isyu na nararanasan ng bawat
kababaihan ang naglalagay sa bulnerableng kalagayan
ng kababaihan na humahantong sa karahasan.Sa
sistemang Patriarkal mas nakaugat ang dominasyon
ng kalalakihan sa kababaihan at nagdulot ng di pantay
na pagtrato o tinatawag nating gender inequality
na umiiral sa ating lipunan. Balikan ang Limang
Isyu(multiple burden,Pagkakahon,marginalization ,
subordination,VAW).
Pangamba at pananakot. Maraming lalaking
nananakot , Papatayin kita, ang mga bata, ang
nanay mo...kung magtatangka kang umalis.
iniisip ng babae na sa pananatili, ginagawa
niya ang pinakamahusay na hakbang para
protektahan ang sarili at iba .
Walang pera at walang ibang mapuntahan.
Nangyayari ito kung nakontrol ng lalaki
ang lahat ng pera at hindi siya napapayagang
makipagkita sa pamilya at kaibigan.
_____________________________________________
10
_____________________________________________
VIOLENCE AGAINST WOMEN AND THEIR CHILDREN
Wal ang pr ot eksyon. Maar i ng wal ang
makakapigil sa lalaki na sundan siya at patayin.
Mali / mababang pagtingin sa sarili.. Maaaring
sa tingin ng babae ay kasalanan niya ang
karahasan, o na tama lang na saktan siya.
Relihiyon o kultura. Maaaring sa tingin
niya ay tungkulin niyang panatilihing buo
ang pagsasama, anuman ang mangyari sa
kanya.
Pag-asa sa pagbabago. Maaring mahal pa niya
ang lalaki at gusto niyang magpatuloy ang
relasyon. Baka sa tingin niya, may paraan pa
para mapahinto ang karahasan.
Takot na iwanang walang ama ang mga anak
VI. Mga Dapat Malaman
Ang VAWC ay isang
krimen
Nakaugat ito sa di-
pantay na relasyon
ng kapangyarihan
ng babae at lalake
sa lipunan na kung
saan ay higit na
tinitingnan na mas
makapangyarihan
ang lalake kaysa sa
babae.
Nilalapastangan ng VAWC ang dignidad at
pagkatao ng isang tao
Maraming kaso ng VAWC ang hindi naitala
May magagawa tayo upang sugpuin ang VAWC
Training Women for Community Empowerment
11
_____________________________________________
_____________________________________________
VII. PANGKALAHATANG KALAGAYAN
7 sa bawat 10 babae sa buong mundo ay
nakakaranas ng ibat-ibang uri ng karahasan
Maraming kaso ng pagkamatay ng babae dulot
ng homicide ay gawa ng kanilang asawa,
kinakasama o kapareha.
Karaniwang tumitindi ang karahasan sa panahon
ng pagbubuntis ng babae
1 sa bawat 5 babae at 1 sa bawat 10 lalake
ay nakaranas ng pang-aabuso noong kabataan
nila
VIII. ANG VAWC SA PILIPINAS at ANG BATAS
Ang VAWC o Republic Act 9262 ay naging
isang ganap na batas noong Marso 2004 matapos
lagdaan ng dating Pangulo Gloria Macapagal
Arroyo
_____________________________________________
12
_____________________________________________
VIOLENCE AGAINST WOMEN AND THEIR CHILDREN
Layunin ng batas na ito na matugunan ang
lumalalang problema ng karahasan at pang-
aabuso laban sa kababaihan at kanilang mga
anak na gawa ng kanilang mga intimate partners.
9,485 VAWC cases ang naitala ng PNP noong
2009
Sa lahat ng kaso ng VAWC mula 1997-2009,
nangunguna o pinakamarami ay ang mga
kaso ng physical injuries at /o wife battering
45.5 %, 17.8& ay RA 9262, 13.1% ay rape
cases at 8.1% naman ay acts of lasciviousnes.
Ito ang batas na nagpaparusa sa violence o
karahasan laban sa kababaihan at kanilang
mga anak bilang pampublikong krimen o public
crime.
Public crime - ibig sabihin sino mang
mamamayan na may personal na kaalaman sa
krimen ay puwedeng magsampa ng reklamo.
Protektado nito ang kababaihan, mga anak
nilang 17 pababa ang edad, babae o lalake, at
> Mga anak nila na 18 taong gulang pataas
subalit walang kakayanang pangalagahan
ang sarili
> Hindi tunay na anak pero nasa ilalim ng
pangangalaga ng babae(hal. pamangkin,
apo, stepchild, ampon)
> Live-in partner o ex live-in partner
> Boy friend o dating boyfriend
> Dating partner o ex-dating partner
> Lalake kung kanino may mga anak ang
babae
> Babaeng partner (tomboy o lesbyana)
Training Women for Community Empowerment
13
_____________________________________________
_____________________________________________
Hindi pinoprotektahan ng batas na ito ang mga
kalalakihan na inaabuso ng kanilang asawa o
partner.
Maaring maparusahan ang asawang lalake o
dating asawang lalake
A. ANO ANG PARUSA ?
Imprisonment o pagkakulong ng 1-6 na
buwan hanggang 6-20 na tao(depende sa
bigat ng krimen)
Magbayad ng multa mula Ph100,000-Ph
300,000
Ang offender o may sala ay sasailalim
sa mandatory psychological counselling o
psychiatric treatment.
Maaring magsampa ng kaso o reklamo sa loob
ng 10-20 years,reklamong sibil o criminal
Layunin ng PO na pansamantala o tuluyang
pigilin ang karahasan o banta ng karahasan
laban sa isang babae at/o sa kanyang (mga) anak
at makapagbigay ng mga kaukulang ginhawa
o relief sa mga biktima. Maaring humiling ng
Protection Order sa Barangay o Korte.
_____________________________________________
14
_____________________________________________
VIOLENCE AGAINST WOMEN AND THEIR CHILDREN
B. Ano ang mga PUNISHABLE ACTS?
Pisikal na pananakit
Pagpatay
Pananakot at pagbabanta
Pagbabawal na makita ang anak at
pamilya
Pagbabawal na magtrabaho
Pamimilit na ipagawa ang isang bagay na
ayaw o labag sa kalooban
Pangangaliwa
Hindi pagbibigay ng suportang pinansiyal
Pagkontrol sa yaman at ari-arian ng
biktima
Pagsira sa mga personal na gamit
Pagmamanman / stalking
Pananakit sa alagang hayop ng biktima
Pagmumura at pagpapahiya
C. 3 URI ng PROTECTION ORDERS
1. Barangay Protection Order (BPO)
Inapply sa Barangay
Iniisyu ng Punong Barangay o Kagawad
kung wala ang PB
Training Women for Community Empowerment
15
_____________________________________________
_____________________________________________
May bisa lamang sa loob ng 15 araw at
maaring irenew
May bisa lamang sa loob ng Barangay
kung saan ito inilabas
Ang sino mang lalabag ay makukulong
ng 30 days
May bayad ito subalit maaring i-waive o
hindi pabayaran.
Ihahain ang BPO sa aplikante at sa
maysala sa mismong araw ng aplikasyon
Maaring igawad ex parte o base lamang
sa reklamo ng aplikante
2. Temporary Protection order(TPO)
Ina-apply sa mga korte(Family Court,
Regional Trial Court, Metropolitan Trial
Court, Municipal Trial court, Municipal
circuit Trial court)
Iniisyu ng Korte
Hindi na kailangan ng hearing
May bisa sa loob ng 30 days at maaaring
i-renew
May bisa kahit saan sa Pilipinas
Ang sino mang lalabag ay magmumulta
ng Php5,000-Php.50,000 at makukulong
ng 6 na buwan
May bayad ito subalit maaaring i-waive
o hindi pabayarin
Maaring i-apply mayroon man o walang
BPO
3. Permanent Protection Order(PPO)
Ina-apply sa mga Korte(Family Court,
Regional Trial Court, Metropolitan Trial
_____________________________________________
16
_____________________________________________
VIOLENCE AGAINST WOMEN AND THEIR CHILDREN
court, Municipal Trial Court, Municipal
Circuit Trial Court)
Ini-isyu ng Korte
May pagdinig o hearing sa kaso(sa loob
ng 30 days)
May bisa hanggat hindi pinapawalang
bisa ng korte
May bisa kahit saan sa Pilipinas
Ang sino mang lalabag ay magmumulta
ng Php 5,000-Ph50,000 at makukulong
ng 6 na buwan
May bayad ito subalit maaaring i-waive
o tanggalin
Ihahain sa aplikante at sa maysala sa
mismong araw ng aplikasyon
D. SINO ANG MAARING MAG-APPLY NG PO?
Ang nakaranas ng karahasan
Mga magulang o tagapag-alaga ng nakaranas
ng karahasan
Mga anak at apo
Kamag-anak (tita,Tito, pinsan, in-laws)
Mga lokal na opisyal; ng LGU o social
worker ng DSWD
Mga pulis, lalo na ang mga nakatalaga sa
mga Womens and Childrens desk
Punong Barangay o Barangay Kagawad
Abugado, tagapayo, therapist
Health care providers (nurse, doctor,
BHW) o Dalawa o higit pang responsable
at nagmamalasakit na mamamayan sa
lungsod o munisipyo kung saan nangyari
Training Women for Community Empowerment
17
_____________________________________________
_____________________________________________
ang karahasan na mayroong personal na
kaalaman ukol sa nangyaring krimen.
Kailangan ng Affdavit ng biktima upang
mai-apply ang PO
E. MGA KARAPATAN NG BIKTIMA:
1. Tratuhin ng may dignidad at respeto
2. Bigyan ng Ligal na tulong ng PAO
3. Mabigyan ng Protection Order
4. Ipaalam ang mga karapatan niya at mga
tulong na maaring tanggapin
5. Bigyan ng DSWD at lokal na pamahalaan
ng suportang serbisyo-temporary shelter,
counselling/rehabilitation program at
livelihood assistance
6. Bigyan ng medical assistance ng DOH
7. Mabigyan ng kustodiya at suporta para sa
mga anak
8. Humingi ng kabayaran sa mga damages
9. Mag-apply ng hold-departure order
10. Makakuha ng libre o walang bayad na
protection order(kung walang kapasidad
magbayad)
11. Mabigyan ng 10 araw na paid leave of
absence(may trabaho)
12. I-trato ang kanyang kaso with confdentiality
F. RESPONSIBILIDAD NG BO at PULIS
1. Pasukin ang bahay ng biktima kung
kinakailangan, may PO man o wala
2. Kumpiskahin sa suspek ang anumang
nakamamatay na sandata
_____________________________________________
18
_____________________________________________
VIOLENCE AGAINST WOMEN AND THEIR CHILDREN
3. Tulungan ang biktima na kumuha ng mga
personal na kagamitan sa bahay
4. Dalhin ang biktima sa isang ligtas na lugar o
pagamutan
5. Tulungan ang biktima/aplikante na bumuo
ng aplikasyon para sa BPO
6. Mag-aral at maglunsad ng mga pag-aaral
hinggil sa VAWC
7. Tumulong sa biktima ng anumang uri ng
karahasan, pisikal man o hindi.
G. MGA DAPAT TANDAAN:
1. Hindi pinahihintulutan ng batas na ito ang
pag-aareglo o pamamagitan sa kaso ng
VAWC
2. Maaring arestuhin ang suspek kahit walang
warrant (warrantless arrest)
3. Sinumang mamamayan o alagad ng batas ay
maaring umaresto sa maysala
Training Women for Community Empowerment
19
_____________________________________________
_____________________________________________
4. Hindi maaring kasuhan ng trespassing ang
mga taong pumasok sa bahay ng biktima
upang siya ay tulungan
H. MGA TUNGKULIN:
1. Korte
Ilapit sa PAO ang biktima para mabigyan
ng libreng abugado
I-prioritize ang mga hearing hingil sa
PO applications
2. Prosecutors/Court Personnel
Tulungan ang mga aplikante na gumawa
ng aplikasyon
Makipag-ugnayan sa biktima sa wikang
alam niya
Ipaalam sa biktima ang kanyang mga
karapatan
3. LGUs/Government Agencies:
Magbigay ng permanenteng shelter,
counselling, and rehabilitation sa mga biktima
Tulungan ang aplikante sa pagfle ng PO
Maglunsad ng mga pag-aaral hinggil sa
VAWC
Magbigay ng rehabilitative counselling
para sa maysala
4. Health-Care Providers
Tulungan ang aplikante sa pagfle ng PO
I-rekord o idokumento ang injuries ng
biktima; ang resulta ay kailangang i-fle ng
maayos at maging available sa mga biktima
Awtomatikong magbigay ng libreng
medical certifcate sa biktima .
_____________________________________________
20
_____________________________________________
VIOLENCE AGAINST WOMEN AND THEIR CHILDREN
I. MGA TANGGAPAN NA MAARING
MALAPITAN:
PCW (dating NCRFW)
DSWD-Temporary Care and Shelter
PNP-Womens and Childrens Desk
DOH-Women and Children Protection
Unit
Womens Crisis Center (1997)
Womens Legal Bureau (legal assistance)
SALIGAN (legal assistance)
KALAKASAN (Shelter and counselling)
ECPAT (children) at iba pa
ANNEX:
A. ENERGIZER: Laro at Awit para sa pampasiglang
gawain.
1. Awit: Mga Babae
2. KOMUNIDAD, TAO, KARAHASAN
Mechanics: Pag sinabi ng Lider na Komunidad
maghahanap ng TAO, Pag sinabing TAO papasok
ang tao sa Komunidad, Pag sinabing karahasan
magtatakbuhan o magkakagulo.
3. MAGAGAWA NATIN (Action Song)
Magagawa natin ang lahat ng bagay
Ang lahat ng bagay sa mundo
May isang bagay hindi magagawa
Hindi magagawang nag-iisa
Malulutas natin ang mga problema
Kung tayo magkakaisa
Ang suliranin, dagling mapaparam
At may bagong buhay
Training Women for Community Empowerment
21
_____________________________________________
_____________________________________________
4. AKO, IKAW, ISANG PAMAYANAN
(Action Song)
Ako ..2x
Akoy isang pamayanan
(Ulitin ng 3x)
Korus:
Lumundag lundag kat sumayaw-sayaw
Sumayaw-sayaw ka tulad ng dagat
(Ulitin 2x)
Ikaw...2x
Ikaw isang pamayanan
(Ulitin 3x)
(Ulitin ang Korus)
5. Rabbit, pader at baril
Mechanics:
1. Magkaroon ng dalawang grupo
2. Bawat grupo ay may lider na magsasabi
kung anong action ang kanilang
ipapakita (Pader, baril o rabbit).isa lang
sa tatlong ito ang kanilang gagawin na
sabay-sabay. Kailangan ang isang grupo
ay pare-pareho ang action.
Tandaan: Talo ng baril ang Rabbit, Pero talo
ng rabbit ang pader, pero talo ng pader ang
baril.
3. Magkatalikod ang dalawang grupo,
at kapag sinabi ng Game master na
magharap saka pa lang gagawin ng
dalawang grupo ang kanilang napiling
iaction.
4. Ang may pinakamaraming tama ay
panalo.
_____________________________________________
22
_____________________________________________
VIOLENCE AGAINST WOMEN AND THEIR CHILDREN
B. WORKSHOP 1:
1. Mag-usap ang grupo at sagutin ang mga tanong.
2. Magkaroon ang bawat grupo ng facilitator, tagasulat
sa manila paper at taga-ulat sa pangkalahatan.
Ano ang
karahasan ?
Sinu-sino
ang maaring
gumawa ng
karahasan?
Anu-ano
ang mga
Epekto ng
Karahasan ?
Sino at saan
maaring lumapit
pag may
karahasan?
C. Role Playing:
Group 1: Ipapakita kung ano ang kadalasang
karahasan sa loob ng pamilya.
Group 2: Ipapakita kung anong kadalasang
karahasan sa komunidad.
Group 3:Ipakita kung anong kadalasang karahasan
sa paaralan.
D. Sentence Completion:
1. Malungkot ako noong.....
2. Hindi ako komportable.....
3. Di ko gustong kasama si.....
4. Nagagalit ako kapag....
5. Masaya ako dahil/kapag....
6. Ayaw ko na hinahawakan ako sa.....
7. Pag may problema ako ........
E. Draw your Safe and Unsafe Touch
Last Part:
Planning: Formation of Womens Committee
Training Women for Community Empowerment
23
_____________________________________________
_____________________________________________
_____________________________________________
24
_____________________________________________
VIOLENCE AGAINST WOMEN AND THEIR CHILDREN