SURAH AL-BALAD

(TH TRN) (90)

Mc Khi ti Makkah

Nhn danh Allah, ng Rt mc lng, ng Rt mc Khoan dung.

)(


1- TA (Allah) th bi th trn (Makkah) ny;

)(

2- V Ngi l mt c dn (t do) ca th trn ny;

)(

3- V bng ng sinh thnh (Adam) v con chu m Ngi sinh ra;

)(

4- Chc chn, TA to ha con ngi lm lng cc nhc.

)(
5- Phi chng y ngh khng c ai thng c y hay sao?

)(

6- Y bo: Ti tiu ph v s ti sn.


)(

7- Phi chng y ngh khng c ai thy c y?

)(

Chanlyislam

8- H TA khng lm cho y c cp mt?

)(

9- V chic li v i mi?

)(

10- V ch cho y hai con ng (chnh v t)?

. Allah Th Bi Th Trn Linh Thing Makkah V Nhng S Vic Khc Rng

Con Ngi c To Ra Lm Lng Cc Nhc:
Allah () phn nh sau:

)(
:

1- TA (Allah) th bi th trn (Makkah) ny;

Allah () th bi th trn Makkah (M ca nhng Th trn) l ni v nhng c
dn ca th trn Makkah rng h c t do sinh sng an bnh trong th trn ny.

ng Khusayf thut li rng ng Mujahid ni v ngha ca Li phn:

TA (Allah) th bi th trn (Makkah) ny; nh sau: T , c

ngha l khng l dng cp n s phn lun chng li nhng ngi
Quraysh. Allah () th bi th trn Makkah.
ng Shabib bin Bishr () thut li t ng Ikrimah () rng ng Ibn Abbas ()

c ni v ngha ca Li phn
TA (Allah) th bi th trn

(Makkah) ny; nh sau: N c ngha l th trn Makkah.
Allah () phn on k tip:

)(

:

2- V Ngi l mt c dn (t do) ca th trn ny;

ng Ibn `Abbas () ni v ngha ca on kinh trn nh sau: Hi Muhammad!
Ngi c php chin u chng li k th trong n (Makkah).
Cc ng Sa'id bin Jubayr, ng Abu Salih, ng Atiyah, ng Ad-Dahhak, ng
Qatadah, ng As-Suddi v ng Ibn Zayd cng ni v ngha ca on kinh trn
ging nh ng Ibn Abbas () ni.

Chanlyislam

 ng Al-Hasan Al-Basri () ni rng: Allah () cho php Thin s Muhammad

() chin u chng li nhng k bt tin ti Makkah mt thi gian mt gi ca
mt ngy.
Thin s Muhammad () ni nh sau:

" :

"

Qu thc, Allah () lm cho th trn ny tr nn linh thing vo Ngy m

Ngi () to ra cc tng tri v tri t. Do , n tr nn linh thing bi s
thing ling ca Allah () cho n Ngy Phn Xt.
Cy ci trong n khng c php nh bt r ln, v cc bi cy v c trong n
cng khng c php di di i.
V Ta (Muhammad) ch c php chin u trong n trong thi gian mt gi ca
mt ngy.
Ngy nay, s linh thing ca n c thit lp li nh l n mi va linh thing
vo ngy hm qua. Do , ngi no c mt y th hy bo li cho nhng ai
vng mt bit.
Trong mt Hadith khc, Thin s Muhammad () ni nh sau:

"
" :
:

Nu nh mt ai c gng s dng s chin u (gii phng Makkah) ca Thin s

ca Allah () nh l mt l do chin u th hy ni cho y bit rng Allah ()
cho php Thin s ca Ngi () chin u , nhng Allah () th khng cho php
cc ngi chin u .
Allah () phn k tip:

)(
:

3- V bng ng sinh thnh (Adam) v con chu m Ngi sinh ra;

ng Mujahid, ng Abu Salih, ng Qatadah, ng Ad-Dahhak, ng Sufyan AthThawri, ng Sa`id bin Jubayr, ng As-Suddi, ng Al-Hasan Al-Basri, ng
Khusayf, ng Shurahbil bin Sa`d v mt s ngi khc ni nh sau: C ngha
l ng sinh thnh, Thin s Adam (), v con chu m Ngi () sinh ra.
Chanlyislam

 Quan im ca ng Mujahid v cc v ng o ca ng cho thy rng h a

ra mt quan im rt chnh xc v ngha ca on kinh trn. iu ny c ng
thun qua thc t cho thy rng Allah () th bi M ca nhng Th trn; v
l ni m con ngi tr ng. Sau th Allah () tuyn th bi nhng c dn
ca th trn ny; v l Thin s Adam () - T tng ca nhn loi - v Con
chu ca Thin s Adam ().
ng Abu `Imran Al-Jawni () th ni rng: on kinh ny l ni v Thin s
Ibrahim () v hu du ca Ngi ().
ng Ibn Jarir v ng Ibn Abi Hatim u c ghi chp li li ni trn. ng Ibn
Jarir () chn quan im ni rng n th mang tnh tng qut v ni v mi ngi
cha v con chu ca y hn.
Sau , Allah () phn:

)(
:

4- Chc chn, TA to ha con ngi lm lng cc nhc.

ng Ibn Abi Najih v ng Jurayj thut li t ng Ata rng ng Ibn Abbas ()

ni v thut ng
nh sau: Y c to ra trong s lm lng cc nhc.
Ngi (Muhammad) khng nhn thy y sao?
Sau th ng Ibn Abbas () nhc n ngy sinh ca ng v ngy ng mc rng.

ng Mujahid ni v thut ng
nh sau: l mt git tinh trng, tip
theo l mt hn mu c, ri sau l mt cc tht, v nhn ni trong s to ha
ra y.
ng Mujahid cng ni rng ngha ca on kinh trn c cng ngha vi Li
phn ca Allah () trong Surah Al-Ahqaf, on kinh s 15:




:

"V TA truyn cho con ngi nn hiu tho v n cn vi cha m ca mnh. M

ca y cu mang y nng nhc v h sanh y trong au n; thi gian cu mang v
dt sa y l ba mi thng. Mi cho n khi y trng thnh v c bn mi tui,
y cu nguyn, tha: Ly Rabb ca b ti! Xin Ngi ban cho b ti kh nng v sc
mnh b ti c th n p v cc n hu m Ngi ban cho b ti v cho cha
Chanlyislam

m ca b ti v cho b ti c th lm iu thin c Ngi chp nhn. V xin

Ngi nhn t vi b ti v con chu ca b ti. Qu tht, b ti quay v sm hi vi
Ngi v l mt ngi Muslim (thn phc Ngi)." [Surah Al-Ahqaf: 15]

ng Sa`id bin Jubayr () ni v ngh ca Li phn ((
Chc
chn TA, to ha con ngi lm lng cc nhc)) nh sau: C ngha l
con ngi phi cc nhc tm k sinh nhai.
ng Ikrimah () th ni: Trong cc nhc v chu ng trong thi gian di.
Cn ng Qatadah th ni rng: l s kh khn.
ng Al-Hasan () th ni nh sau: Chu ng s cc nhc trong i sng trn
tc v s nghim khc ca Ngy Sau.
. Con Ngi c Hon Thin Bi Allah V S Rng Lng Ca Ngi:
Allah () phn nh sau:

)(
:

5- Phi chng y ngh khng c ai thng c y hay sao?

ng Al-Hasan Al-Basri () ni rng on kinh trn c ngha nh sau: Khng
mt ai c th chim ly c ti sn v s giu c ca y.
ng Qatadah th ni v ngha ca on kinh trn nh sau: Con chu ca
Adam ngh rng y s khng b tra hi v ca ci ca y; v bng cch no m y
kim c v tiu xi n nh th no.
Allah () phn tip:

)( :

6- Y bo: Ti tiu ph v s ti sn.

C ngha l con chu ca Adam ni rng ta tiu xi v s ti sn ca ta. ng
Mujahid, ng Al-Hasan, ng Qatadah v ng As-Suddi v mt s hc gi Muslim khc
u din gii nh trn.
Allah () phn tip:

)( :

7- Phi chng y ngh khng c ai thy c y?

Chanlyislam

ng Mujahid v nhng v Salaf ni rng: Con chu ca Adam ngh rng Allah
() khng th nhn thy y c.
Allah () phn tip:

)(
:

(( 8- H TA khng lm cho y c cp mt? ))

Allah () to cp mt cho Con chu ca Adam y c th nhn thy mi vt v
mi s vic bng cp mt.
Allah () phn tip:

... :

(( V chic li ... ))
C ngha l Allah () to ci li cho Con chu ca Adam y c th ni v biu
l ra nhng g n su trong lng ca y.
Allah () phn tip:

)(
... :

9- ... v i mi?
Allah () to ra i mi gip cho Con chu ca Adam trong vic ni nng, n
ung, v lm p cho khun mt v ming ca y.
. Kh Nng Phn Bit Gia iu Tt V iu Xu Cng L Mt n Phc M
Allah Ban Cho Con Chu Ca Adam:
Allah () phn nh sau:

)( :

10- V ch cho y hai con ng (chnh v t)?

ng Sufyan Ath-Thawri thut li t ng Asim (), t ng Zirr () rng ng


Abdullah bin Mas'ud () ni v Li phn V ch c y hai con
ng (chnh v t)? nh sau: l iu tt v iu xu.
Ngoi ra, ng Ali, ng Ibn Abbas, ng Mujahid, ng Ikrimah, ng Abu Wail, ng
Abu Salih, ng Muhammad bin Ka'b, ng Ad-Dahhak v ng Ata Al-Khurasani
v mt s ngi khc cng thut li li ni trn ca ng Abdullah bin Mas`ud
()
Chanlyislam

Tng t, Allah () phn trong Surah Al-Insan nh sau:

) (

:

- : ) (
TA to ha con ngi t mt dung dch TA c th th thch y. Bi th, TA
lm cho y nghe c v thy c. TA ch dn cho y con ng xem y bit n
hay bi n. [Surah Al-Insan: 2 3]

Phn hai

)(

11- Nhng y khng mo him trn con ng dc ng.


)(
12- V Ngi c bit con ng dc ng l g chng?

)(
13- ( l) vic gii phng mt vng c (n l);

)(

14- V nui n vo mt ngy i l

)(

15- Mt a tr m ci thn thuc;

)(

16- Hoc mt ngi tng thiu dnh bi ng.

)(

17- Ri tr thnh mt ngi c c tin v khuyn khch nhau kin nhn

v khuyn khch nhau lng.

)(


18- H l nhng ngi pha tay phi (s vo Thin ng).


)(

19- Cn nhng ai ph nhn cc Du hiu ca TA th s l nhng
Chanlyislam

ngi bn pha tay tri;

)(

20- La s bao ph ly chng.

. Khuyn Khch i Theo Con ng Tt p:

Allah () phn nh sau:

)( :

11- Nhng y khng mo him trn con ng dc ng.

ng Ibn Zayd () ni rng: N c ngha rng ti sao m y khng chu i trn
con ng m trong c s cu ri v s tt p."
Allah () gii thch v con ng ny qua Li phn ca Ngi () nh sau:



... ) ( ) ( :
12- V Ngi c bit con ng dc ng l g chng?
13- ( l) vic gii phng mt vng c (n l);
V nui n ...
Imam Ahmad ghi chp li t ng Sa'id bin Marjanah () rng ng tng nghe
ng Abu Hurayrah () ni rng Thin s ca Allah () c ni:

" :

"


Nhng ai tr t do cho mt ngi n l c c tin, th Allah () s lm cho y trnh xa
khi La ca Ha Ngc vi mi b phn c th ca ngi n l th Allah () s lm cho
mi b phn ca c th thot khi La ca Ha Ngc. iu ny ty theo mc rng
mt cnh tay th tr cho mt cnh tay; mt ci chn th tr cho mt ci chn; mt b phn
sinh dc th tr cho mt b phn sinh dc.
ng Ali bin Al-Husayn () sau hi ng Sa'id () nh sau: C phi ng
nghe iu ny t ng Abu Hurayrah ()?
ng Sa'id () p: Vng, ng vy!
Sau , th ng Ali bin Husayn () ni vi cu b n l rng ng s hu mt
ngi n l nhanh nhn nht trong nhng ngi n l ca ng gi l Mutarrif.
Chanlyislam

Khi ngi n l c a n trc mt ng th ng ni vi ngi n l nh

sau: Hy i i! Nh ngi c tr t do v Allah ().1
Imam Ahmad ghi chp li t ng Amr bin Abasah () rng Thin s Muhammad
() c ni nh sau:
:


"

"

Ngi no xy dng mt Masjid cho cho ngi Muslim n tng nim tng
nh (Zikir) n Allah () trong , th Allah () s xy cho y mt ngi nh trong
Thin ng.
V ngi no tr t do cho mt ngi n l Muslim, th s l mt n phc gip
y trnh khi Ha Ngc.
V ngi no ng gp v s pht trin ca Islam, th s l ngun sng cho y
vo Ngy Phn Xt.
Theo mt chui nhng ngi thut li khc rng Imam Ahmad c ghi chp li
t ng Abu Umamah () t ng Amr bin Abasah () rng ng As-Sulami () ni
vi ng Amr () nh sau: Hy thut li cho chng ti mt cch y v khng c sai
st v nhng g m ng tng nghe t Thin s ca Allah.
ng Amr () ni: Ta tng nghe Nabi () ni nh sau:

" :

"

Nhng ai c ba a con c sinh ra trong Islam, v chng qua i trc khi n

tui dy th, th Allah () s lm cho y c vo Thin ng v s nhn t ca
Ngi () dnh cho chng.

. Imam Al-Bukhari, Imam Muslim, Imam At-Tirmidhi v Imam An-Nasai cng c ghi chp li Hadith ny t
ng Sa'id bin Marjanah ().
1

Chanlyislam

 V ngi no ng gp v s pht trin ca Islam, th s l ngun sng cho y

vo Ngy Phn Xt.
Nhng ai bn mt mi tn v Chnh ngha ca Allah (), v cho d mi tn c
bay trng k th hay l trt i na th y vn c c mt phn thng nh l y tr
t do cho mt ngi n l.
V nhng ai tr t do cho mt ngi n l c c tin th Allah () s lm cho s
tay chn ca y tng xng vi s tay chn ca ngi n l trnh xa khi La ca
Ha Ngc.
Nhng ai cung cp hai con vt ci trong Chnh ngha ca Allah () th Allah
() s cho php y chn i vo Thin ng theo bt c cnh ca no trong tm
cnh ca ca Thin ng.2
Allah () phn tip:

)( ... :

14- ... V nui n vo mt ngy i l

ng Ibn Abbas, ng Ikrimah, ng Mujahid, ng Ad-Dahhak, ng Qatadah v mt

s ngi khc ni rng: - Masghabah ; c ngha l i l. T Saghb c ngha
l i.
Sau , Allah () phn nh sau:

... :

Mt a tr m ci ...
C ngha l y ban cp thc n cho tr m ci vo mt ngy i l.
Sau , Allah () phn tip:

)( ... :

15- ... thn thuc;

ng Ibn Abbas, ng Ikrimah, ng Al-Hasan, ng Ad-Dahhak v ng As-Suddi ()
ni rng l nhng ngi thn thuc vi y.
Imam Ahmad ghi chp li t ng Salman bin Amir () rng ng tng nghe
Thin s ca Allah () ni nh sau:
. Imam Ahmad ghi chp li Hadith ny t nhiu ng truyn tt v xc thc. Mi s tn dng u dng ln
Allah ().
2

Chanlyislam

10

" :

" :

B th cho ngi ngho th c phc lc ca mt s b th; trong khi b th cho mt
ngi thn thuc th c hai phc lc:
Phc lc ca s b th.
Phc lc ca vic gi mi lin h thn tc.3
Allah () phn nh sau:

)(
:

16- Hoc mt ngi tng thiu dnh bi ng.

Ngha l ngi sng trong cnh ngho tng, c hn, v kh cc tm k sinh nhai.

ng Ibn Abbas () ni v ngha ca
Dha Matrabah nh sau:
l ngi bun nn, tht vng lang thang trn ng, v cng l ngi khng
c nh ca hay bt c th g c che chn v bo v y khng b bi ng bm
vo.
Allah () phn nh sau:

...
:

Ri tr thnh mt ngi c c tin ...

C ngha l cng vi nhng c tnh tt v trong sch. Y l mt ngi c c tin
trong tri tim ca y, tm kim s ban thng ca Allah ().
Tng t, Allah () phn trong Surah Al-Isra nh sau:


:

:
V ai mong mun i sau v tch cc phn u cho n theo tiu chun qui nh
ng thi l mt ngi c c tin th s c (Allah) gia n xng ng v n lc ca
h; [Surah Al-Isra: 19]
V trong Surah An-Nahl, Allah () phn nh sau:

:

:
Ai lm vic thin, bt lun nam hay n, v l mt ngi c c tin th chc chn
TA s cho y sng vi mt i sng lnh mnh tt p; v chc chn TA s ban cho
h phn thng ca h ty theo iu tt nht m h lm. [Surah An-Nahl: 97]
3

. Imam At-Tirmidhi v An-Nasai c hai u c ghi chp li Hadith ny theo chui thut li xc thc.

Chanlyislam

11

Allah () phn on k tip:

)( ... :

17- Ri tr thnh mt ngi c c tin v khuyn khch nhau kin nhn v

khuyn khch nhau lng.
C ngha rng y l mt trong nhng ngi c c tin v khuyn khch nhau lm
nhiu vic thin; khuyn nh nhau kin nhn v nhn nhc trc s hm hi ca con
ngi; i x nhn t v lng vi h.
Trong mt Hadith, Thin s Muhammad () gio hun nh sau:







" :
"

Nhng ngi nhn t s c i x nhn t bi ng Rt Mc Nhn T, Allah ().

Hy i x nhn t vi nhng ngi sng trn tri t, v Ngi () l ng Ti Cao ng
tr trn cc tng tri s i x nhn t vi cc ngi.
Trong mt Hadith khc, Thin s Muhammad () ni:



"
" :
Allah () s khng i x nhn t vi nhng ai m khng i x nhn t vi nhn
loi.
Imam Abu Dawud ghi chp li t ng Abdullah bin Amr () rng Thin s ca
Allah () ni:

"
" :

Ngi no m khng t lng nhn t vi con ci ca chng ta, hoc l y khng tha
nhn quyn ca nhng ngi ln tui ca chng ta th y khng phi l ngi ca chng
ta.
Sau , Allah () phn:

)( :
18- H l nhng ngi pha tay phi (s vo Thin ng).
C ngha l nhng ai c nhng c tnh tt nh c cp trn th s l
nhng ngi Bn bn Tay phi.
. Nhng Ngi Bn Bn Tay Tri V S n Ti Ca H:
Allah () phn nh sau:


)(
:
Chanlyislam

12

 19- Cn nhng ai ph nhn cc Du hiu ca TA th s l nhng ngi bn pha

tay tri;
C ngha rng h l nhng ngi Bn bn Tay tri; l nhng ngi s b phn xt
vo Ha Ngc.
Allah () phn on cui cng:

)(
:

20- La s bao ph ly chng.

ng Abu Hurayrah, ng Ibn Abbas, ng Ikrimah, ng Sa'id bin Jubayr, ng
Mujahid, ng Muhammad bin Ka'b Al-Qurazi, ng Atiyah Al-Awfi, ng Qatadah v ng
As-Suddi () ni v on kinh trn nh sau: C ngha l cc cnh ca ca Ha
Ngc c ng kn li, v chng s khng c bt k mt con ng no tho lui v
thot khi Ha Ngc c c.

Musadah; c ngha l ng cht li.

ng Ibn Abbas () ni v ngha ca Musadah nh sau: Cc cnh
ca ca Ha Ngc s ng cht li.

ng Ad-Dahhak th ni v ngha ca Musadah nh sau: Ha Ngc
s c ng kn li v khng c bt k mt cnh ca no c.

V, ng Qatadah ni v ngha ca Musadah nh sau: Ha Ngc
s c ng cht li v khng c bt k nh sng no trong n, v mi mi khng
c li thot no c.

Roh Man Ibrahim
Cu sinh vin UIA, Malaysia
Chuyn dch
Chanlyislam

13