2683

GAYRMENKUL KRALARI HAKKINDA KANUN

Kanun Numaras
: 6570
Kabul Tarihi
: 18/5/1955
Yaymland R. Gazete : Tarih : 27/5/1955 Say : 9013
Yaymland Dstur : Tertip : 3 Cilt : 36 Sayfa : 1469
Madde 1 Belediye tekilat olan yerlerle, iskele, liman ve istasyonlardaki gayrimenkullerin (Musakkaf olmyanlar
hari) kiralanmalarnda kiralyanla kirac arasndaki hukuki mnasebetlerde bu kanun ile Borlar Kanununun bu kanuna
aykr olmayan hkmleri tatbik olunur.
Mabetler kiraya verilemez ve ibadethane haricinde hibir i iin de kullanlamaz.
Madde 2 3 (ptal: Ana.Mah. nin 26/3/1963 tarih ve E. 1963/3, K. 1963/67 sayl karar ile.)
Madde 4 Mobilyal olarak kiraya verilen gayrimenkulerin, bu kanuna gre taayyn eden yllk kira bellerine
mobilya iin belediye encmenlerince takdir edilen kymetin yzde yirmisinden fazla zam yaplamaz. u kadar ki bu suretle
zam olunacak miktar kira bedelinin yllk tutarn geemez.
Kira mddetinin hitamndan bir ay evvel yaz ile haber vermek artiyle kiralayan mobilyalarn ksmen veya tamamen
geri alabilir. Bu takdirde mobilyalar iin yaplan zam nispetinde kiradan indirme yaplr.
Madde 5 Kaloriferli gayrimenkullerde mahrukat fiyatlarndaki deiikliklerin kira bedellerine inikas nispeti
hkmete tesbit ve ilan olunur.
Madde 6 Ksmen mesken olarak ksmen de meskenden gayr bir ekilde kullanlmak zere kiralanm bulunan
veya tamamen mesken olarak kullanlmak zere kiralanm iken fiilen meskenden gayr surette kullanlan gayrimenkullerin
kira bedelleri zam bakmndan mesken olmayan yerlere ait hkmlere tabidir.
Madde 7 Kira artlarna ve Borlar Kanununun bu kanuna aykr olmayan hkmlerine riayet edilse bile aadaki
yazl hallerde kiralayan
a) Kirac tarafndan gayrimenkuln tahliye edilecei yaz ile bildirilmi olmasna ramen tahliye edilmezse icra
dairesine mracaatla tahliye istiyebilecei gibi,
b) Gayrimenkul kendisi veya ei veya ocuklar iin mesken olarak kullanma ihtiyacnda kalrsa kira akdinin
hitamnda,
c) Gayrimenkul kendisinin veya einin veya ocuklarnn bir meslek veya sanat bizzat icra etmesi iin kullanma
ihtiyacnda ise kira akdinin hitamnda,
) Gayrimenkul yeniden ina veya imar maksadiyle esasl bir surette tamir, tevsi veya tadil iin ve ameliye
esnasnda iinde ikamet veya itigal mmkn olmad fennen anlald takdirde kira akdinin hitamnda,

2684
d) Gayrimenkul Medeni Kanun hkmlerine gre iktisabeden kimse kendisi veya ei veya ocuklar iin tamamen
veya ksmen mesken olarak ve yine kendisi veya ei veya ocuklar iin bir meslek veya sanatn bizzat icras maksadiyle i
yeri olarak kullanma ihtiyacnda ise iktisap tarihinden itibaren bir ay zarfnda kiracy keyfiyetten ihtarname ile haberdar
etmek artiyle alt ay sonra,
e) Kira bedelini vaktinde dememelerinden dolay hakl olarak bir yl iinde kendilerine iki defa yazl ihtar yaplan
kiraclar aleyhine, ayrca ihtara hacet kalmakszn, kira mddettinin hitamnda,
Tahliye davas aabilirler.
Ayn ehir veya belediye hudutlar iinde kendisinin veya birlikte yaad einin uhdesinde kaytl oturabilecei
meskeni bulunan kimse, kirada oturduu yeri, malikin istei zerine tahliye etmeye mecburdur.
Madde 8 Bu kanunla Borlar Kanununda gsterilen haller dndaki sebeplerle alacak tahliye davalar,
mukavelelerde aksine art bulunsa dahi mesmu olmaz.
Madde 9 Kira mukavelelerinde; bu Kanunun kira bedellerinin tayinine mtaalik hususlar mstesna kirac aleyhine
deiiklik yaplamaz.
Madde 10 (Mlga: 30/4/1973 - 1711/3 md.)
Madde 11 Kirac kira mddetinin bitmesinden en az on be gn evvel mecuru tahliye edeceini yaz ile
bildirmedii takdirde szleme ayn artlarla bir yl uzatlm saylr.
Madde 12 Kirac, mukavelede hilafna sarahat olmadka, kiralanan yeri ksmen veya tamamen bakasna
kiralayamaz yahut istifade hakkn veya mukavelesini bakasna devredemez veyahut kendisi gayrimenkul brakm olduu
halde hi bir sebeple bu yeri ksmen veya tamamen bakalarna igal ettiremez.
Kira akdinin esas gayesi itibariyle bakalarna kiralanmas lazm ve mtat olan (Otel, pansiyon, talebe yurdu ve
benzerleri) gayrimenkuller btn gayrimenkuln devri veya kiralanmas hali mstesna olmak zere yukardaki fkra hkmne
tabi deildir.
Bu maddenin birinci fkras hkmne riayet etmeyerek bir gayrimenkule kirac veya devir alan sfatiyle girenler veya
bu gayrimenkul igal edenler hakknda hi bir ihtara hacet kalmakszn sulh mahkemelerinde tahliye davas alabilir.
Fuzuli agiller hakknda 5917 sayl kanun hkmlerinin tatbik da istenebilir.
Madde 13 Kira mukavelelerinin ve Borlar Kanununun bu kanuna mugayir olmayan vecibelerine kiraclar veya
ortaklariyle sanat, meslek ve ihtsaslar dolaysiyle ayn meslek veya sanat idame ettirecek olan miraslar ve meskenlerde
len kirac ile birlikte ikamet edenler tarafndan tamamen riayet edildii mddete bu kanunun yrrlkten kaldrlmasndan
ay sonraya kadar aleyhlerine tahliye davas alamaz.
Madde 14 2490 sayl Artrma, Eksiltme ve hale Kanununa tabi olarak kiraya verilen gayrimenkuller hakknda da
bu kanun hkmleri tatbik olunur.
Madde 15 Kiralayan 7 nci maddenin b, c, d bentlerinde yazl sebeplerden dolay tahliye ettirdii gayrimenkul
mcbir sebep olmakszn sene mddetle eski kiracsndan bakasna kiralayamaz.
fkrasna gre tahliye edilen gayrimenkuller eski hali ile, mcbir sebepler olmadka sene mddetle bakasna
kiraya verilemez.

2685
fkrasna istinaden tahliye edildikten sonra imar planna gre yeniden ina veya esasl ekilde tadil veya tevsi edilen
gayrimenkullerin yeni hali ile ve yeni kira bedeli ile bir mesken veya bir ticarethane yerini eski kiracnn kiralamaa tercih
hakk vardr. Bu hakkn, kiralayann, yapaca tebli tarihinden itibaren bir ay iinde kullanlmas arttr.
Bu maddeye gre tercih hakk bertaraf edilmedike, gayrimenkul yl mddetle bakasna kiralanamaz.
Madde 16 Hava paras olarak veyahut her ne nam ve suretle olursa olsun bu kanuna gre taayyn eden kira
bedelinden fazla para alanlar, bunlar namna hareket edenler veya bunlara tavassut edenlere 15 inci madde hkmne aykr
hareket edenler hakknda alt aydan bir seneye kadar hapis ve yllk kira bedeli tutarnca ar para cezas hkmolunur.
Mkerrirler hakknda bu cezalar bir misli artrlr.
Ek Madde 1 (Ek: 23/1/1998 - 4331/1 md.)
Bu Kanunun yrrle girdii tarihe kadar, yangn, yer sarsnts, yer kaymas, frtna, takn, sel gibi tabii afetler
nedeniyle zarar gren mlkiyeti veya idaresi Vakflar Genel Mdrlne ait vakf tanmazlarn onarm veya
restorasyonunu mteakip bir defaya mahsus olmak zere afet ncesi kiraclarna Devlet hale Kanunu hkmleri
uygulanmakszn Vakflar Genel Mdrlnce tespit edilen rayi kira bedeli ile kiraclk hakk tannabilir.
Muvakkat Madde 1 Bu kanunun kira bedeline mtaallik hkmleri:
a) Milli Korunma Kanununa tabi olan gayrimenkuller iin 1/6/1955 tarihinden,
b) Milli Korunma Kanununa tabi olmayp da serbest kira ile kiralanm olan ve kira akitleri gayr muayyen mddete
inkilabetmi bulunan gayrimenkullerin kira bedelleri bu kanunun mer'iyete vazndan itibaren geecek altnc ay takibeden ay
bandan,
c) Milli Korunma Kanununa tabi olmakszn, serbest kira ile kiralanmakta olup da mukavele mddetleri muayyen
olan gayrimenkullerde kira akitlerinin hitamndan itibaren,
) (Deiik: 9/1/1956 - 6634/1 md.) C fkrasnda yazl gayrimenkullerden bir yldan fazla mddetle mukaveleye
balanm olup da bu kanunun mer'iyete girdii tarihte bir seneden fazla mddeti bulunanlar iin 1/6/1956 tarihinden itibaren
mer'idir.
Bu kanuna gre kiraya zam yaplmas icap ettii hallerde yaplacak zam nispetlerinden aa nispette zam
yaplacan veya hi zam yaplmyacan kiralayan, kanunun mer'iyete girmesinden itibaren bir ay iinde yaz ile tebli
etmedii taktirde mevzuubahis zamlar bu kanunun meri'yete girdii tarihten bir ay sonra ve yukardaki tarihlerden balamak
zere uygulanr. Bu takdirde kirac bir aylk mddetin sonundan balyarak bir ay iinde mukavelenin feshini ihbar edebilir
ve bu ihbardan itibaren iki ay iinde gayrimenkul tahliyeye mecburdur. Tahliyeye kadar geen mddetin kiras zamm ile
birlikte denir.
Muvakkat Madde 2 Bu kanunun 7 nci maddesinde yazl tahliye davalar bakmndan:
a) Milli Korunma Kanununa tabi olan gayrimenkullerin kira mukaveleleri 31/5/1955 tarihinde,
b) Milli Korunma Kanununa tabi olmayp da serbest kira ile kiralanmakta olan ve kira mukaveleleri gayri muayyen
mddete inkilabetmi bulunan gayrimenkullerin kira mukaveleleri ise bu kanunun mer'iyete vaz tarihinden itibaren geecek
altnc ayn sonunda hitama ermi addolunur.

2686
Bu tarihlerden itibaren bir ay zarfnda dava almad takdirde mukavelelerin hitam mddetleri beklenmesi zaruridir.
Geici Madde 3 (11/10/1983 - 2912/1 md. ile gelen geici md. hkm olup madde numaras teselsl
ettirilmitir.)
T.C. Emekli Sand, Sosyal Sigortalar Kurumu, Esnaf ve Sanatkarlar ve Dier Bamsz alanlar Sosyal Sigortalar
Kurumu (BA - KUR), Trkiye Kzlay Dernei, Trk Hava Kurumu, Darlaceze Mdrl, Darafaka Cemiyeti ve
bals vakflar, mazbut ve mlhak vakflar ile Vakflar Genel Mdrl, Verem Sava ve Kanserle Sava dernekleri adna
kaytl veya bunlarn kamu kurulular veya kamu yararna alan derneklerle mtereken sahip bulunduklar
gayrimenkullere (vasiyet edilenler dahil) ilikin kira szlemeleri bu Kanunun yrrlk tarihinden itibaren alt ay sonra sona
erer.
Bu sre iinde yukardaki Kurumlar veya bunlarn kira ilerini yrten itiraklerince rayi veya emsal bedele uygun
olarak yeni kira bedeli ve artlar tespit edilerek kiracya tebli edilir. Eski kiracnn birinci fkrada belirtilen alt ay takip
eden 30 gn iinde yeni kira bedeli ve artlar zerinden kira szlemesi yapmaya hakk vardr.
(Deiik: 30/5/1984 - 3012/1 md.) Teklif edilen yeni bedele, kiralayan ve kiraclarca sulh hukuk mahkemeleri
nezdinde itiraz olunabilir. 30 gnlk sre iinde itiraz ve rhan hakkn kullanmayan ve gayrimenkul tahliye etmeyenlerin,
tahliyeleri icra memurluundan istenir.
Geici Madde 4 (15/1/1985 - 3151/1 md. ile gelen geici md. hkm olup madde numaras teselsl
ettirilmitir.)
Belediyeler ve zel dareler ile Beden Terbiyesi Genel Mdrl adna kaytl veya bunlarn kamu kurulular veya
kamu yararna alan derneklerle mtereken sahip bulunduklar gayrimenkullere (vasiyet edilenler dahil) ilikin kira
szlemeleri bu Kanunun yrrlk tarihinden itibaren alt ay sonra sona erer.
Bu sre iinde yukardaki kurumlar ve bunlarn kira ilerini yrten itiraklerince rayi ve emsal bedele uygun olarak
yeni kira bedeli ve artlar tespit edilerek kiracya tebli edilir. Eski kiracnn birinci fkrada belirtilen alt ay takip eden 30
gn iinde yeni kira bedeli ve artlar zerinde kira mukavelesi yapmaya hakk vardr.
Teklif edilen yeni bedele ve artlara kiraclarca sulh hukuk mahkemeleri nezdinde itiraz olunabilir. Otuz gnlk sre
iinde itiraz ve rhan hakkn kullanmayan ve gayrimenkul tahliye etmeyenlerin tahliyeleri icra memurluundan istenir.
tiraz sresi iinde, belirlenen kira bedeline kar sulh hukuk mahkemesine itiraz vaki olduunda kirac, dava sonuna
kadar kurum ve kurulularca tesbit edilen kiray aylk olarak der ve tahliye edilemez. Sulh hukuk mahkemesince rayi ve
emsale uygun olarak kira bedeli tesbit olunur. Mahkeme kararna gre kirac lehine fark olduu takdirde bu miktar ileriki
aylk kiralara mahsup edilir.
Grlecek davalarda ilk ve eski kirann toptan eya fiyatlarndaki art yzdeleri bu tespitlerde nazara alnmaz.
Mahkeme tespitte bilirkii olarak resmi dairelerce bildirilen teknik elemanlardan, Ticaret Odas temsilcisinden ve bir de
hukukudan olmak zere kiilik heyeti resen seer.
Mahkeme kararnn kesinlemesinden balayarak otuz gn iinde mahkemece tesbit edilen kira bedeline gre
kiracnn yeni kira szlemesi yapmaya hakk vardr. Bu sre iinde szlemeyi yapmayan ve biriken kira farklarn
demeyen kiracnn tahliyesi icra memurluundan istenir.
Bu davalar ivedilikle grlr.

2687
Geici Madde 5 (Ek: 1/12/1993 - 3917/7 md.)
Sosyal Sigortalar Kurumu ile Esnaf ve Sanatkarlar ve Dier Bamsz alanlar Sosyal Sigortalar Kurumunun sahibi
veya orta bulunduu gayrimenkuller iin 1.1.1993 tarihinden nce 22.4.1926 tarih ve 818 sayl Borlar Kanunu ile
18.5.1955 tarih ve 6570 sayl Gayrimenkul Kiralar Hakknda Kanuna gre yaplm olan kira szlemeleri, szlemelerin
bitim tarihinden itibaren ay sonra, iletme hakknn devrine ilikin szlemeler ise bu Kanunun yrrlk tarihinden
itibaren ay sonra sona erer.
Kurumlarca, bu sre iinde rayi bedel veya emsal bedele uygun olarak yeni kira bedeli ve artlar tespit edilerek
kiracya tebli olunur. Eski kiracnn, birinci fkrada belirtilen ay takip eden (30) gn iinde yeni kira bedeli ve artlar
zerinden 6570 sayl Gayrimenkul Kiralar Hakknda Kanun hkmlerine gre kira szlemesi yapmaya veya teklif edilen
yeni kira bedeline sulh hukuk mahkemeleri nezdinde itiraz etmeye hakk vardr. 30 gnlk sre iinde itiraz ve rhan
hakkn kullanmayan ve gayrimenkul tahliye etmeyen kiraclarn tahliyesi ilgili icra memurluunca salanr.
Belirlenen kira bedeline kar sresi iinde dava almas halinde, dava sonucuna kadar Kurumlarca tespit edilen yeni
kira bedeli zerinden deme yaplr. Dava sonucunda belirlenen kira bedeline gre; kirac lehine doacak farklar takip eden
aylara ait kira bedelinden mahsup edilir.
Kira bedellerinin tespitine ilikin davalarda, toptan eya fiyatlarndaki art yzdeleri dikkate alnmaz.
Mahkeme kararnn kesinlemesinden balayarak otuz gn iinde, mahkemece tespit edilen kira bedeline gre
kiracnn 22.4.1926 tarih ve 818 sayl Borlar Kanunu ile 18.5.1955 tarih ve 6570 sayl Gayrimenkul Kiralar Hakknda
Kanuna gre yeni kira szlemesi yapmaya hakk vardr. Bu sre iinde szleme yapmayan ve varsa birikmi kira farklarn
demeyen kiracnn tahliyesi ilgili cra Memurluundan talep edilir.
Bu ekilde tespit edilen yeni kira bedelleri, ylda bir defa Devlet statistik Enstits tketici fiyat endeksindeki art
oranndan az olmamak zere rayi veya emsal deere ykseltilir.
Birinci fkrada belirtilen kurumlarn kamu kurulularna kiralanm bulunan gayrimenkulleri hakknda da yukardaki
hkmler uygulanr.
Geici Madde 6 (Ek: 23/1/1998 - 4331/2 md.; iptal: Ana.Mah.'nin 20/5/1998 tarih ve E.1998/10, K.1998/18
sayl Karar ile.
Geici Madde 7 (Ek: 16/2/2000 - 4531/1 md.)
Szlemelerde kararlatrlan kira paralar 2000 ylnda yllk % 25, (...) (1) orannda artrlabilir. Ancak, tanmazn
bulunduu blgede rayi kira parasndaki art bu oranlarn altnda ise bu oranlar uygulanmaz.
Kira parasnn yabanc para veya kymetli madene endeksli olarak belirlendii szlemelerde ayrca yllk art
uygulanmaz.
Kira parasnn art snrlarnn almas amacyla yeniden kira szlemesi yaplamaz.
Kira tespit davalarnda da yukardaki snrlamalara uyulur.
Madde 17 Milli Korunma Kanununun 30 uncu maddesi ile 56 nc maddesinin VII nci bendi ve bu maddeleri tadil
veya ilga eden kanunlar yrrlkten kaldrlmtr.
Madde 18 Bu kanun 1/6/1955 tarihinden itibaren mer'idir.
Madde 19 Bu kanunu icraya cra Vekilleri Heyeti memurdur.

________________
(1) Bu arada bulunan; 2001 ylnda ise yllk %10 ibaresi, Ana.Mah.nin 19/7/2001 tarihli ve E.;2001/303, K.;2001/333 sayl Karar ile
iptal edilmi ve metinden karlmtr.

2688
18/5/1955 TARHL VE 6570 SAYILI KANUNA LENEMEYEN
GEC MADDELER:
1 9/1/1956 tarihli ve 6634 sayl Kanunun geici maddesi
Geici Madde 6570 sayl Gayrimenkul Kiralar hakkndaki Kanunun muvakkat 1 inci maddesinin fkrasna
msteniden alm olup da halen derdest bulunan davalar reddolunur. Bu husustaki ilamlar icra dairelerince infaz
olunmyarak dosyalar muameleden kaldrlr.
Davalarn reddi ve icra dosyalarnn muameleden kaldrlmasndan dolay harc ve resim alnmaz ve evvelce alnm
olan pein harc ve resimler alakallara iade olunur.
2 30/5/1984 tarihli ve 3012 sayl Kanunun geici maddesi:
Geici Madde 6570 sayl Gayrimenkul Kiralar Hakknda Kanuna 2912 sayl Kanunla Eklenen Geici Maddenin
kinci Fkrasna gre yeni kira szlemesi yapmayanlardan gayrimenkulleri henz tahliye etmeyenlerce bu Kanunun
yrrle girdii tarihten itibaren otuz gn iinde kiralayan kurum tarafndan belirlenen kira bedellerine kar sulh hukuk
mahkemesine itiraz vaki olduunda dava sonuna kadar kirac, kurum ve kurulularca tespit edilen kiray aylk olarak der ve
tahliye edilemez. Sulh hukuk mahkemesince rayi ve emsale uygun olarak kira bedeli tespit olunur. Tespit edilen kira bedeli
1 Mays 1984 tarihinden itibaren geerli olup, karar ile kirac lehine fark olduu takdirde bu miktar ileriki aylk kiralara
mahsup edilir.
Grlecek davalarda ilk ve eski kirann toptan eya fiyatlarndaki art yzdeleri bu tespitlerde nazara alnmaz.
Mahkeme tespitte bilirkii olarak resmi dairelerce bildirilen teknik elemanlardan, ticaret odas temsilcisinden ve bir de
hukukudan olmak zere kiilik heyeti resen seer.
Mahkeme kararnn kesinlemesinden balayarak otuz gn iinde mahkemece tespit edilen kira bedeline gre
kiracnn yeni kira szlemesi yapmaya hakk vardr. Bu sre iinde szlemeyi yapmayan ve biriken kira farklarn
demeyen kiracnn tahliyesi icra memurluundan istenir.
Kurumlar tarafndan yaplan tebligat zerine kurumca tespit edilen kira bedeline uygun olarak kira szlemesi
yaplm olmas yukardaki fkrada aklanan itiraz hakknn kullanlmasna engel tekil etmez. Bu takdirde mahkeme
kararnn kesinlemesi ile tespit edilen kira mukavele tarihinden geerli olur.
Bu davalar dier davalara nazaran ncelikle grlr.

2689
6570 SAYILI KANUNDA EK VE DEKLK YAPAN MEVZUATIN
YRRLKTEN KALDIRDII KANUN VE HKMLER
GSTERR LSTE
Yrrlkten Kaldran Mevzuatn
____________________________
Yrrlkten Kaldrlan
Kanun veya Kanun Hkmleri
Tarihi
Says
Maddesi
_______________________________________________ __________ _______ ___________
18/5/1955 tarih ve 6570 Sayl Kanunun 10 uncu maddesi

8/5/1973

1711

2690
6570 SAYILI KANUNA EK VE DEKLK GETREN MEVZUATIN
YRRLE GR TARHN GSTERR LSTE
Kanun
Yrrle
No.
Farkl tarihte yrrle giren maddeler
giri tarihi
__________ ______________________________________________________ ___________
6634
6767
7023
1711
2912
3012
3151
3917
4331
4531

14/1/1956
11/7/1956
25/6/1967
6/6/1973
1/11/1983
7/6/1984
1/2/1985
8/12/1993
23/1/1998
18/2/2000