Professional Documents
Culture Documents
_idrf;csrf;pGmtwl,SOfwJGaexdkifa&;0g'rSonf ppfrSefaomjynfaxmifpkpepfqDodkŒ
(pmpOftrSwf = 9)
jynfaxmifpkppfppfrl
1962 azaz:0g&Dv (24) &ufae@wGif
&efukef+rdK@jynfvrf;toHv$ifh&Hkcrf;rwGif usif;yaom
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJG@rS wifoGif;onfh “jynfaxmifpkppfppf rl” ESifh
ywfoufonfhaqG;aEG;yJGESifh 1962 rwfv (1) &ufae@wGif ,if; “rl” tay:
wkef@jyefaqG;aEG;csufrsm;rSwfwrf;
a'guw
f m qvdik ;f vserf e_ ;f qmacgi;f
(Lian H. Sakhong)
ESihf
pdik ;f arm (ef)
pkaqmif;wifjyonf?
Typesetting & Design:
Sai Mawn (UNLD-LA)
UNLD Press
Chiang Mai, Thailand
2005
rmwdum
tydik ;f (1)
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJG@rSwifoGif;aom jynfaxmifpkppfppfrl
tcef; (1)
1962 azaz:0g&Dv (24) &ufae@wGif &efukef+rdK@jynfvrf;toHv$ifh&Hk
G pDtpOf .......................................... 17
crf;raqmifY usi;f yaomaqG;aEG;yJt
tcef; (2)
Edik if aH wmf0ef}uD;csKyf OD;Ek.tzGirhf ed @f ceG ;f ................................................. 19
tcef; (3)
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJG@rSwifoGif;aom “jynfaxmifpkppfppfrl”
udk &Sr;f jynfe,fOuUX p0fceG cf sKd rS wifoiG ;f jcif; ......................................... 25
tcef; (4)
kd pf m;vS,f 'l0gaZmfveG ;f .aqG;aEG;wifjycsuf ................ 33
ucsijf ynfe,fu,
tcef; (5)
csif;txl;0daoowdkif;udk,fpm;vS,f uy`wdefref;wHkEHk;.
aqG;aEG;wifjycsuf ................................................................................. 38
tcef; (6)
&Srf;jynfe,fudk,fpm;vS,f OD;xGef;jrifh (awmif}uD;) .
aqG;aEG;wifjycsuf ................................................................................. 42
tcef; (7)
u,m;jynfe,fu, f aqG;aEG;wifjycsuf ....................... 62
kd pf m;vS,f OD;pde.
tydkif; (2)
jynfe,frsm;nD!w
G af &;tzJ@G rS wifoiG ;f aom “jynfaxmifppk pfppfr”l
tay: ArmEdik if aH &;ygwrD sm;. wke@f jyefcsurf sm;
tcef; (8)
1962 rwfv (1) &ufae@wiG f usi;f yaomaqG;aEG;yJt G pDtpOfEiS hf
hf rSmpum; ........................................ 71
Edik if aH wmf0ef}u;D csKyOf ;D Ek. tzGit
tcef; (9)
yrnwOuUX ocifcspaf rmif. aqG;aEG;wifjycsuf ............................. 73
tcef; (10)
zqyvtzJ@G csKyf OuUX OD;AaqG. aqG;aEG;wifjycsuf .......................... 103
jynfaxmifpkppfppfrl
jynfaxmifpjk refrmEdik if u
H kd 1947 ckEpS f azaz:0g&v
D (12) &ufae@wiG f csKyfqkd
cJah om “yifvpkH mcsKyf” tay:tajccHI zJ@G pnf;xlaxmifcjhJ cif;jzpfygonf?
“yifvpkH mcsKyf” oabmwlncD surf sm;.tESpo f m&udk avhvmqef;ppfygu
tcsu}f uD;oH;k csut
f ay: tajccHa=umif;awG@&rnfjzpfygonf? ‚if;wd@k rmS —
(1) wef;wla&;
(2) ud,
k yf ikd jf yXmef;cGi&hf &Sad &;
(3) cJx
G u G v f u
kd vGwv f yfpmG jzifh jynfaxmifpx
k rH cS x
GJ u
G cf iG &hf &Sad &;
wd@k yif jzpfygonf?
yifvHkpmcsKyfoabmwlnDcsufrsm;tay:tajccHI topfzJG@pnf;xl
axmifrnfh jynfaxmifpjk refrmEdik if aH wmfopf}uD;. zJ@G pnf;tkycf sKyfyt kH ajccH
Oya'vrf;!Gerf l (7) csuu f kd Adv
k cf sKyfatmifq
f ef;u wdik ;f jyKjynfjyKv$waf wmf
wGit
f qdw k ifoiG ;f axmufcrH _ &&Scd yhJ gonf? xdv
k rf;!Gerf l (7) &yfonf jynf
axmifpjk refrmEdik if .
H tajccHtusq;kH aom vrf;!Gerf yl ifjzpfonf? ‚if;wd@k rmS
(1) tcsKyt
f jcmtm%mydik o
f nf zJ@G pnf;tkycf sKyyf t
kH ajccHOya'jzpfap&rnf?
(2) ud,
k yf ikd t
f yk cf sKyfa&;tm%mtjynft
h 0&Sad om jynfe,frsm;jzifh wef;wl
&nfwzl @GJ pnf;onfh jynfaxmifpjk zpfap&rnf?
(3) Edik if aH wmf.tm%mrsm;onf jynfov
l x
l x
k rH S qif;oufap&rnf?
(4) Edik if aH &;/ pD;yGm;a&;ESihf vlra_ &;e,fy,frsm;wGif vlrsKd ;ra&G;/ bmomra&G;
wef;wlnrD #r_ &Sad p&rnf?
(5) jynfaxmifptk zJ@G 0ifjynfe,frsm;twGi;f &Sd vlenf;pkrsm;. tcGit
hf a&;
rsm;udt
k jynft
h 0 umuG,jf yXmef;ay;&rnf?
(6) jynfaxmifpwk nfwchH ikd +f raJ &;ESihf tcsKyftjcmtm%mpd;k rd;k a&;udk Oya'
t& xde;f odr;f apmifah &Smuf&rnf?
5
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
6
jynfaxmifpkppfppfrl
7
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
8
jynfaxmifpkppfppfrl
jynfe,frsm;nD!w
G af &;tzJ@G . wifjycsuEf iS hf yrnw ESihf zqyvwd@k .
wifjycsu?f
10
jynfaxmifpkppfppfrl
11
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
av;pm;pGmjzifh
a'guw
f m qvdik ;f vserf e_ ;f (Lian H. Sakhong)
xkwfa0ol ESifh t,f'Dwm
“+idrf;csrf;pGmtwl,SOfwJGaexdkifa&;0g'rSonf ppfrSefaomjynfaxmifpkpepf qDodk@”
csif;rkdif+rdK@/ xdkif;EdkifiH
2005 ckESpf Zefe0g&Dv (15) &uf
**********
13
tydik ;f (1)
jynfe,frsm;nD!wG af &;tzJr@G w
S ifoiG ;f aom
jynfaxmifppk pfppfrl
jynfaxmifpkppfppfrl
tcef; (1)
1962 ck azaz:0g&v
D (24) &ufae@wiG f &efuek +f rKd @/ jynfvrf; toHvi$ &hf ckH rf;r
aqmifYusif;yaom jynfaxmifpkrlESifhywfoufonfh aqG;aEG;yJGtcef;
tem;tpDtpOfEiS hf wifjyaqG;aEG;csurf sm;?
,cktcsed u f p+yD; jynfe,frsm;ESihf ywfoufaomES;D aESmzvS,yf }GJ uD;udk
pwifusi;f yygawmhr,f?
'DESD;aESmzvS,fyJGrSm EdkifiHawmf0ef}uD;csKyf OD;Eku obmywdtjzpfeJ@
aqmif&u G +f yD;awmh usaemfu tcrf;tem;rSL;tjzpfe@J aqmif&u G yf grh ,f?
'Dae@ yxrae@tpDtpOfrmS awmh —
(1) jynfaxmifpjk refrmEdik if aH wmfukd tav;jyK&ef/
(2) usq;kH av+yD;aom acgi;f aqmif}uD;rsm;udk tav;jyK&ef/
(3) Edik if aH wmf0ef}uD;csKyf. rde@f ceG ;f /
(4) &Sr;f jynfe,fOuUX}u;D 0ef}u;D owd;k r[moa&pnfol p0fceG cf sKu
d “zuf'
&,fr”l udw k ifjyaqG;aEG;&ef/
(5) ucsijf ynfe,fu,
kd pf m;vS,f 'l;0g;aZmfveG ;f u axmufcw
H ifjy&ef/
(6) csi;f txl;0daoowdik ;f ud,
k pf m;vS,f r[moa&pnfol uy`wed rf ef;wHEk ;kH
uaxmufc&H ef/
(7) &Sr;f jynfe,fu,
kd pf m;vS,f OD;xGe;f jrifh (awmif}uD;) uaxmufc&H ef/
(8) u,m;jynfe,fu,
kd pf m;vS,f r[moa&pnfol OD;pdeu
f axmufc&H ef/
,ck tcrf;tem;udk Edik if aH wmftvHEiS hf tav;jyK&eftwGuf tm;vH;k
vl}uD;rif;rsm; rwfwyfxawmfryl g?
17
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
18
jynfaxmifpkppfppfrl
tcef; (2)
19
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
21
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
tJ'o
D abmuJv G cGJ suaf wGukd u|eaf wmfw@kd &t
hJ usKd ;/ u|eaf wmfw@kd aemif
vmaemufom;uav;awG&t hJ usKd ;/ jynfaxmifp}k u;D &Jt
h usKd ;udk ar#mu
f ;kd +y;D
oabmwlncD suf r&-&atmif ndE‡ i_d ;f =u&rSmbJ?
vl}uD;rif;rsm;cifAsm/ vl}uD;rif;rsm;odawmfrw l thJ wdik ;f ygb/J vGecf w
hJ hJ
a&G;aumufyw GJ ek ;f u 'Dru
kd a&pDwnfwchH ikd +f rJa&;qdw k hJ aºuG;a=umfoeH @J u|ef
awmfw@kd a&G;aumufy0GJ ifcyhJ gw,f? u|eaf wmfw@kd rmS vGwv f yfa&;omr&S&d if
b,fenf;eJ@rS 'Dru kd a&pDvnf;&SEd ikd rf mS r[kww f t
hJ wGu/f 'Dru kd a&pDwnfwhH
cdik +f rJa&;twGuf }udK;yrf;wdik ;f / }udK;yrf;wdik ;f / vGwv f yfa&;wnfwchH ikd +f rJa&;
udyk g u|eaf wmfw@kd }udK;yrf;ae&ygw,f?
aemuf+y;D awmhvnf; jynfaxmifpw k nfwchH ikd +f ryJ grS u|eaf wmfw@kd &vhJ wG f
vyfa&;vnf; wnfwchH ikd +f rJrmS jzpfwt hJ wGu/f 'Dru kd a&pDwnfwchH ikd +f rJa&;eJ@
vGwv f yfa&;wnfwchH ikd +f raJ &;wd@k ukd }uKd ;yrf;aqmif&u G w
f ikd ;f aqmif&u
G w f ikd ;f
jynfaxmifp}k uD;&Jwh nfwchH ikd +f rJa&;udyk g ud, k pf rG ;f &Sod a&G@ ^m%fprG ;f &So
d a&G@
u|eaf wmfw@kd }udK;yrf;aqmif&u G af e&ygw,f?
tJ'aD wmh vl}uD;rif;rsm;eJ@ vufw+GJ yD; jynfaxmifpw k nfwchH ikd +f rJa&;/
vG w f v yf a &;wnf w H h c d k i f + rJ a &;/ 'D r d k u a&pD w nf w H h c d k i f + rJ a &;awG u d k
trSew f u,ftusKd ;jzpfapEdik w f hJ enf;aumif;vrf;aumif;awGukd u|eaf wmf
wd@k &mS csiyf gw,f?
'Denf;aumif;vrf;aumif;awGukd u|eaf wmfw@kd awG@&vd@k wOD;udw k OD;
av#mah y;zd@k vv kd m&if jynfrom;awGe@J jynfe,fom;awG[m wOD;udw k OD;
av#mah y;=uzd@k 0efrav;=uyge@J ? nDtudt k csi;f csi;f aoG;csi;f om;csi;f awG
tay:rSm wa,mufe@J wa,muf/ wzufe@J wzuf av#mah y;&wm *k%rf i,f
ygb;l ? 'Dvakd v#mah y;&ayr,fh jynfaxmifp}k uD;vnf; wnfwchH ikd +f rJvmr,f/
jynfaxmifp}k u;D wnfwchH ikd +f rvJ mwJt h wGuf vGwv f yfaf &;wnf; wnfwchH ikd f
+rv J mr,f/ vGwv f yfa&;wnfwcHh ikd +f rv
J mwJt h wGuf 'Dru kd a&pDvnf; wnfwhH
cdik +f rJvmr,fq&kd if u|eaf wmfw@kd jynfaxmifpo k m;tm;vHt k zd@k *k%,
f pl &m
awmifjzpfygvrd t hf ;kH r,f? twdik ;f rod 0rf;ajrmufp&mawmifjzpfygvrd t hf ;kH
r,f?
tJ'aD wmh jynfaxmifpw k nfwchH ikd +f raJ &;/ vGwv
f yfa&;wnfwef@cikd +f raJ &;
'Dru
kd a&pDwnfwchH ikd +f rJa&;udk trSew
f u,ftusKd ;jyKr,fh enf;aumif;vrf;
22
jynfaxmifpkppfppfrl
(=obmoHrsm;)
**********
24
jynfaxmifpkppfppfrl
tcef; (3)
tJ'yD ifvn kH v
D mcH}u;D [m ,ae@jynfaxmifp}k u;D udk ayguzf mG ;vmap&ef
tkwjf rpfcscw hJ hJ nDvmcH}uD;vd@k qdEk ikd yf gw,f? bmjzpfv@kd vnf;qdak wmh u|ef
awmfw@kd jynfaxmifpo k m;awGtay: tESpEf pS t f vv pd;k rd;k tkycf sKyfvmwJh
e,fcsJ@t*Fvdyfvufatmufuae+yD; vGwfvyfa&;awmif;qdkzdk@twGuf
jynfe,facgif;aqmifrsm;eJ@ jynfracgif;aqmifwdk@u nd‡Ed_if;atmifjrifvdk@
tckvkd vGwv f yfwjhJ ynfaxmifpw k ck urBmw h ikd ;f jynfrsm;xJrmS ay:vGiv f mwJh
twGuf u|eaf wmfw@kd yifvn kH v
D mcH}u;D [m jynfaxmifp}k u;D &Jh tajccHtw k f
jrpfcscw
hJ hJ nDvmcH}uD;jzpfa=umif; wifjy&jcif;jzpfygw,f?
tJ'D yifvnkH vD mcH}uD;rSm bmawGnE‡d i_d ;f =u+yD;/ bmawGatmifjrifc=hJ u
ovJ qdw k mudk tusO;f csKyftm;jzifh az: jy&r,fq&kd if vGwv f yfa&;awmif;
qdw
k t
hJ cg nD!w G wf t
hJ m;[m tifrwefta&;}u;D wJt h wGuf jynfreJ@usewf hJ
jynfe,frsm;[m jynfe,frsm;wef;wlnaD tmif ndE‡ i_d ;f +yD; nD!w G af &;wnf
aqmuf&rSmrd@k —
(1) wef;wlnrD #tcGit hf a&;&Sjd cif;/
(2) awmifwef;om;a'orsm;wGif ud, k yf ikd jf yXmef;cGi&hf jdS cif;/
(3) vGwv f yfa&;&&S+d yD;onfah emuf jynfaxmifpu k cJx G u G vf ukd cGx
J u
G Ef ikd f
jcif;/
pwJh tajccHw&m;oH;k &yftay: t"duxm;+y;D jynfaxmifpw k nfaqmufa&;
udk oabmwlc=hJ uygw,f?
'D tajccHo;kH &yfuo kd abmwlcw hJ thJ wGuf urBmausmf yifvpkH mcsKyfukd
csKyfqEkd ikd cf =hJ uygw,f? tJ'v D kd jynfe,frsm;eJ@ jynfr[m wpdwx f J w0rf;xJ
&Sad =umif; jyoEdik cf v hJ @kd bJ t*Fvyd tf pd;k &[m jynfaxmifpjk refrmEdik if aH wmf
udk vufvw $ v
f u
kd &f ygw,f?
yifvHknDvmcH}uD;rSm yifvHkpmcsKyf csKyfqdk+yD;aemuf (MR. REESE
WILLIAM) acgi;f aqmif+yD;/ jynfrjynfe,facgi;f aqmifrsm;yg0ifwhJ pHp k rf;
a&;aumfrwDrmS txufygtajccH “rl” oH;k &yftwdik ;f jynfreJ@y;l aygi;f aqmif
&Guzf @kd wnDw!Gwwf nf;vnf; oufaocHcyhJ gw,f?
tJ'v D kd wnDw!Gwx f J yl;aygi;f aqmif&u G cf w
hJ t
hJ wGuf e,fcs@J orm;&Jh
aoG;cJaG &;vkyif ef;[m ysujf y,fomG ;+yD; jrefrmjynf&hJ vGwv f yfa&;udk tjref
qH;k urBmod@k a=unmvmEdik cf yhJ gw,f?
26
jynfaxmifpkppfppfrl
27
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
28
jynfaxmifpkppfppfrl
29
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
30
jynfaxmifpkppfppfrl
31
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
(=obmoHrsm;)?
**********
32
jynfaxmifpkppfppfrl
tcef; (4)
ucsifjynfe,fudk,fpm;vS,f 'l0gaZmfvGef;
.aqG;aEG;wifjycsuf
33
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
34
jynfaxmifpkppfppfrl
enf;pkrsm;[m 0rf;omrqH;k jzpfcg rdrw d @kd u=H urRmudk rdrw d @kd zefw;D Edik af wmhr,f
ud,k jhf ynfe,f&w hJ ;kd wuf}uD;yGm;r_ tpGr;f ukev f yk Ef ikd af wmhr,fv@kd tm;wuf
=uygw,f? ar#mv f if=h uygw,f? od@k aomf wESprf S ESpEf pS o f @kd wpwp=umvm
wJt h cg rdrwd @kd ar#mrf eS ;f csuef @J uGmjcm;vmaomtjzpfe@J &ifqikd =f u&aom
tcg rausreyfrj_ zpfvm=uygw,f? pdwyf suv f m=uygw,f? Armjynfrom;
rsm;eJ@ qufqw H ahJ e&mrSmvnf; r=umc%tqifrajyr_ jzpfay:vmcJ=h uyg
w,f? jynfrom;rsm;u jynfe,fom;rsm;tay: zdEydS w f ,f/ csKyfcs,w f ,f/
0ifpu G w f ,f/ vlrsKd ;}uD;0g' oH;k w,fv@kd xifjrifcg twif;tzsi;f ajymvm=u
ygw,f?
xduk o
hJ @kd aom tjzpfrsKd ;[m ucsiw f rsKd ;wnf;eJ@om jzpfwmr[kwyf g?
&Sr;f eJ@vnf; jzpfay:w,f? tjcm; vlrsKd ;pkwikd ;f eJ@vnf; jzpfay:cJyh gw,f? Arm
vlrsKd ;}uD;0g' oH;k w,fv@kd pGypf v GJ #if Armacgi;f aqmifrsm;u r[kwb f ;l vd@k
jiif;qef=urSmbJ? vlrsKd ;}uD;0g'r&Srd eS ;f udk u|eaf wmfrsm;u ,H=k unf=uaomf
vnf; vuf&t dS ajccHOya'u vlrsKd ;}uD;0g'&Sad tmif zefw;D ay;aewmu
awmh jiif;Edik =f ur,f rxifyg? tajccHOya'yk'rf (222) wGif Armjynfr[m
jynfaxmifpt k zJ@G 0ifwOD;om jzpf&rnfjzpfaomfvnf; tajccHOya'yk'rf (*)
t& tjcm;tzJ@G 0ifjynfe,frsm;tay:wGif jynfaxmifpjk refrmEdik if t H aeESihf
pd;k rd;k I tm%mv$r;f rd;k jcif;udk awG@&ygvrd rhf ,f? T tcsuo f nfyifv#if jynf
rom;rsm;udk vlrsKd ;}u;D 0g'twif;xd;k +y;D ay;ouJo h @kd jzpfapI vlrsKd ;}u;D eJ@ vlrsKd ;
i,fEpS pf m;&Sad tmif cJjG cm;apaomtcsujf zpfygw,f? 'Dtcsuo f nfyifv#if
wef;wla&;/ rSeu f efonfh trsKd ;om;0g'ESihf zDvmqef@usiaf eygonf? vuf&dS
zJ@G pnf;tkycf sKyfyt kH ajccHOya'udk Oya'a&;&_a'gi/hf tkycf sKyfa&;&_a'gi/hf trsKd ;
om;a&;&_a'giu hf =unfv h #if trsKd ;om;a&;vuQ%mudk raqmif/ csKd @,iG ;f ae
onht f wGuf ,cktcg trsKd ;om;rsm;pnf;vH;k nD!w G rf [
_ m a&mh&v J mjcif;
jzpfygw,f? ucsijf ynfe,fe@J oufqikd af omtajccHOya'Y tjcm;jynfe,f
rsm;eJ@ wrlx;l jcm;+yD;/ vlrsKd ;a&;cJjG cm;I tcGit hf a&;umuG,af y;xm;aom
yk'rf rsm;xnfo h iG ;f xm;wmudk awG@&ygw,f? 'Dtcsu[ f mvnf; trsKd ;om;
a&;udk raqmif vlrsKd ;a&;yÉdyuQru _ kd tpOfzefw;D ay;&ma&mufapygw,f?
txufwiG f az: jycJo h nft
h wdik ;f vuf&t dS ajccHOya't& zJ@G pnf;xm;
wJh jynfaxmifpzk @GJ pnf;yH[
k m csKd @,iG ;f csujf ynfEhf u
S af ewJt
h wGuf rauseyfr_
awG/ txifvrGJ mS ;r_awG ay:xGuv f m+y;D / trsKd ;om;rsm;&Jh pnf;vH;k r_ukd xdcu
kd f
36
jynfaxmifpkppfppfrl
(=obmoHrsm;)?
**********
37
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
tcef; (5)
usio
hf ;kH oGm;Edik v
f rd rhf ,fv@kd u|eaf wmfw@kd ,=kH unfar#mv
f ifx
h m;cJyh gw,f? 'g
ayr,fh u|eaf wmfw@kd ,=kH unfar#mv f ifx
h m;ovdk jzpfrvmbl;vd@k qdck siyf g
w,f? zJ@G pnf;tkycf sKyfyt kH ajccHOya'[m jynfaxmifpo k abmrwufa&muf
ovdk jzpfaewm tawmf=um=umvufawG@cpH m;vmwJt h cgrmS od&v dS m&yg
w,f? u|eaf wmfw@kd awmifwef;a'o vlenf;pkawG[m b,fvpkd w d "f gwef @J
jynfaxmifp}k u;D wnfwahH tmif jynfaxmifp}k u;D udw k nfaqmuf=uwmjzpf
awmh jynfaxmifp}k uD;rSm t"duOD;aqmifaewJh aemifawmfjynfru acgi;f
aqmifawG tay:rSm,H=k unftm;xm;=uygw,f?
u|eaf wmfw@kd vdv
k m;,H=k unftm;xm;wJh jynfaxmifpyk pkH [ H mvnf;
jynfreJ@awmifwef;a'ou vlenf;pkawG nDwn l rD #tcGit
hf m%m&Sw
d hJ yHpk H
rsKd ; jzpf=urSmbJv@kd xifrw
S =f uygw,f? od@k aomfvnf; u|eaf wmfw@kd xifrw S f
ovdk vuf&jdS ynfaxmifp&k hJ jynfe,frsm;&Jt h ajctaeu 'Dvjkd zpfrvmwm
u|eaf wmfw@kd awG@jrif=uwJt h wdik ;f tpD&ifcyH g&ap?
vGwv
f yf+yD;ptcg/ &+yD;vd@k (14) ESpt
f awmtwGi;f rSm u|eaf wmfw@kd
qef;ppf=unfv h ukd af wmh jynfe,fawmifwef;a'oawG&hJ rlvud,k yf ikd jf yXmef;
cGiahf wG[m aysmufu, G &f awmhrvdk jzpfaewm awG@&ygw,f?
jynfaxmifpf }k u;D rSm jynfaxmifppk w d "f gwaf wGusqif;ae+y?D jynfaxmif
pkoabmxm;qdw k mvnf; bmud, k &l rSe;f rodatmif jzpfaeygw,f? jynf
axmifpk zJ@G pnf;tkycf sKyfyt kH ajccHOya'ed'ge;f rSmygwhJ w&m;r#wr_/ vGwv f yf
r_/ nDr#r_ qdwk phJ um;awG[mvnf; t"dyg̀,ef nf;enf;bJ &Sad wmhw,fv@kd u|ef
awmfw@kd xifryd gw,f? u|eaf wmfw@kd jynfe,fawmifwef;a'ou vlenf;pk
awG[m vuf&jdS ynfaxmifpzk @GJ pnf;tkycf sKyyf t kH ajccHOya' tay:rSm oHo,
&Sdae=uw,f? jynfaxmifpktzJG@0ifqdkwmudk t"dy`g,fydkif;jcm;wJhtcgrSm
jynfe,fe@J jynfr [k jynfr/ jynfe,f ESihf jynfe,fr[kww f hJ useef ,fajra'o
qdw k hJ jynfaxmifpt k zJ@G 0if ESprf sKd ;bJ&w
dS ,f? tck u|eaf wmfw@kd jynfrvd@k ac:
aewm[m pifppfawmh jynfaxmifpt k zJ@G 0if bJjzpfygw,f? jynfe,fawG
[mvnf; jynfaxmifpt k zJ@G 0ifawGbJ jzpfygw,f? 'gayr,fh jynfaxmifpk
tzJ@G tm%mudk csKyfuikd pf ;kd rd;k aewmuawmh jynfromv#if jzpfaeawmh
jynfaxmifpt k zJ@G 0iftcsi;f csi;f awGrmS tjiif;yGm;p&m/ rauseyfp&mawG jzpf
vm=uygw,f? 'Dvkd tjiif;yGm;r_/ rauseyfra_ wG r=umc%jzpfvmawmh
39
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
b,fou l b,fvakd jz&Si;f ay;rvJ? rajz&Si;f Edik v f @kd jy\emawGpyk +kH y;D jzpfvm
v#if wdik ;f &if;om;pnf;vH;k nD!w
G rf u
_ kd rxdcu kd af ybl;vm;? 'gukd tav;t
euf pOf;pm;=uapcsiyf gw,f?
aemuf+y;D awmh rauseyfr/_ epfemr_&w dS ,f qdw k mvJ jynfe,f jynfaxmif
pktzJ@G 0ifawGu cyfrsm;rsm;jzpfaeawmh jynfrtaeeJ@ pOf;pm;wJt h cgrmS 'g
awG[m tao;tzJaG wGygv@kd r,lqapcsib f ;l ? 'Dv,kd q
l &if trSm;}uD;rSm;
ygvrd rhf ,f? u|eaf wmfw@kd taeeJ@ jrifwmuawmh zJ@G pnf;tkycf sKyfyt kH ajccH
Oya'udk jyifqifa&;qJG=uwJhtcgrSm jynfaxmifpkpepf}uD; yDyDoojzpf
atmif jyifqifa&;qJ=G uapvdyk gw,f? 'Dvrkd S rjyifqif/ rjyif&if xyfovJvJ
jy\emawGjzpft;kH rSmbJ? jynfaxmifppk w d "f gwef @J jynfaxmifpo k abm
w&m;awG[m jynfaxmifpzk @GJ pnf;tkycf sKyfyt kH ajccHOya'rSm owfrw S cf suf
awGe@J wdwu d sus udu
k n
f aD prSjzpfawmhr,fv@kd u|eaf wmfw@kd ,H=k unfygw,f?
Oyrmqd&k if u|eaf wmfw@kd csi;f a'o[m jynfaxmifp}k u;D txJrmS b,f
vdk tzJ@G 0ifrsKd ;jzpfxu
kd w
f ,fqw kd m oD;oef@owfrw S +f y;D jzpfygw,f? +y;D awmh
jynfaxmifpyk gvrD efEiS hf jynfe,faumifpaD wG&hJ qufo, G rf o
_ abmw&m;
awGuv kd nf;f jynfaxmifppk epfe@J uu kd n
f aD tmif xm;&Sad pcsiyf gw,f? 'Dvkd
jynfe,f jynfrqd+k y;D qufvufyikd ;f jcm;r,fq&kd ifawmh 'D jynfaxmifp}k u;D &Jh
wnfwchH ikd +f rJa&;[m &SEd ikd yf gt;kH rvm;/ 'D 'Drukd a&pD&t hJ ESpo f m&udak um
&Smvd@k awG@ygt;kH rvm; qdw k m pd;k &drpf &mjzpfvmygw,f?
'gawGa=umifh u|eaf wmft}uH^m%fay;axmufco H mG ;csiw
f mu jynf
e,f jynfr&,fv@kd rcJb G J jynfe,fcsn;f bJ pkaygi;f xm;wmjzpf=uatmif jynfr
udvk nf; jynfe,fwcktjzpfz@GJ yg? 'gro S mv#if jynfaxmifpt k zJ@G 0iftcsi;f
csi;f nDr#rj_ zpf+yD;/ jynfe,fawG&hJ oHo,&Srd a_ wG[m ajyaysmufomG ;Edik yf g
w,fv@kd u|eaf wmf,=kH unfygw,f?
tcku|eaf wmfwifjyovdk jynfe,ftcsi;f csi;f pkaygi;f wJh “rl” udv k ufcH
rS tkycf sKyfrt
_ m%m/ w&m;pD&ifrt _ m%m/ Oya'jyKr_tm%m qdw k hJ t"du
r¾dKijf zpfwhJ tm%moH;k &yfukd wef;wlr#wr_ &Sad tmifcaGJ 0+y;D / A[djk ynfaxmif
pkukd oifah vsmwf hJ tm%mawGowfrw S af y;xm;jcif;jzifh ppfreS wf jhJ ynfaxmifpk
}uD;udk wnfaqmufEikd rf mS jzpfygw,f?
40
jynfaxmifpkppfppfrl
(=obmoHrsm;)?
**********
41
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
tcef; (6)
42
jynfaxmifpkppfppfrl
jywJt
h cgrmS Edik if aH &;yHo
k ¾mef/ tkycf sKyfa&;yHo k ¾mef/ tm%mcJaG 0a&;yHk
o¾mef ponfjzifh az: jyxm;wJt h wGuf 'Dae@jzpfay:aewJh jy\em[m
tvGew f &m eufecJ ufcaJ eonf[k ,lqp&mjzpfaeygw,f? u|eaf wmfw@kd
vdv
k m;csuu f kd t&Si;f qH;k pum;vH;k eJ@az: jy&&if u|eaf wmfw@kd Arm/ &Sr;f /
ucsi/f csi;f / u&if/ u,m;/ rGe/f &cdik f nDtudrk o d m;pkawG[m wef;wlnw D l
qufq=H uygp@kd / wef;wlnw D l cHpm;=uygp@kd v@kd qdv
k u
kd jf cif;bJjzpfygw,f?
u|eaf wmfw@kd &hJ jynfaxmifppk pfppfru l kd yk*Kd~ vftcsKd @u b,fvt kd awG;
ayguw f ,f/ b,fvt kd "dyg` ,af umufw,f rajymwwfygb;l ? vufrcHEikd b f ;l ?
rjzpfEikd b
f ;l vd@k wH;k wd}uD; jiif;y,fae=uygw,f? 'Dvkd jiif;y,fjcif;[m u|ef
awmfw@kd cpH m;&wJb h 0eJ@ t"dyg` ,jf yefvu kd &f if rif;wd@k e@J wef;wlnw D ql ufqH
vd@k rjzpfEikd b
f ;l ? wef;wlnw D cl pH m;cGihf ray;Edik bf ;l vd@k t"dyg` ,af yguyf gw,f?
Armjynfrowif;pmawGubJjzpfjzpf/ Edik if aH &;acgi;f aqmifawGubJ jzpf
jzpf/ Oya'ynm&Siaf wGubJjzpfjzpf u|eaf wmfw@kd wifjyvdu k w f hJ jynfaxmifpk
rl udk vufrcHEikd bf ;l ? rjzpfEikd b
f ;l vd@k ajymvdu
k w
f thJ cgwikd ;f tcgwikd ;f / u|ef
awmfw@kd pwd rf mS ckwifu t"dyg` ,t f wdik ;f vm+yD;cHpm;&ygw,f?
+Adwod #tm %mydik rf sm;u vGwv f yfa&;ray;Edik b
f ;l vd@k ajymvduk w f ikd ;f
ajymvdu k wf ikd ;f jrefrmtrsKd ;om;rsm;pdwrf mS cHpm;&ovd/k jynfaxmifppk pfppf
rle@J ywfouf+yD;/ Armaemifawmfrsm;buf ypfypfcgcgajymvdu k q
f v
kd ukd wf ikd ;f
u|eaf wmfw@kd jynfe,frsm;&Jph w d rf mS tvm;wla0'em cHpm;&ygw,f? u|ef
awmfw@kd jynfe,ftrsKd ;om;awG jynfaxmifppk pfppfru l kd awmif;qd=k uwm
[m tcGix hf ;l tcGirhf al wGukd awmif;aewmr[kwyf gb;l qdw k mudk 'Dae&mrSm
u|eaf wmftpD&ifcH vdyk gw,f?
u|eaf wmfwf @kd &Sr;f jynftrsKd ;om;rsm;taeeJ@ tpD&ifc&H r,fq&kd if u|ef
awmfw@kd [m ArmtrsKd ;om;rsm;enf;wl ud, k whf ikd ;f jynf/ ud,
k v
hf rl sKd ;/ ud,
k hf
tcsKyftjcmtm%meJ@ aexdik v f m=uygw,f? acwfa[mif;&mZ0ifrmS &Sr;f
trsKd ;om;rsm;eJ@ ArmtrsKd ;om;rsm; qufqaH &;[m wzufe@J wzufemusn;f
p&mawG&o dS vd/k cspcf ifjrwfE;kd p&mawGvnf; tajrmuftrsm; &Syd gw,f? vlrsKd ;
a&;tEG,t f & &Sr;f trsKd ;om;awG[m ,d;k ',m;eJ@yI kd eD;pyfaomfvnf; vuf
awG@qufqaH &;t& ArmeJ@y+kd y;D &if;ES;D ygw,f? acwfopf&mZ0ifukd =unfrh ,f
qdk&ifvnf; +Adwdo#u|efoabmufb0udk &Srf;eJ@Arm[m twlwlbJ
43
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
uscw hJ ,f? e,fcsJ @p;kd rd;k r_atmufrmS twlwb l cJ pH m;cJ&h =uw,f? vGwvf yfa&;
udv k nf; &Sr;f eJ@Arm[m twlwv l ufw+GJ yD; &,lc=hJ uygw,f? u|eo f ayguf
b0uae tjcm;u|eo f aygubf 0wckukd ycH;k ajymif;r_ ArmtrsKd ;om;rsm;
rvdv k m;ovdk u|eaf wmfw@kd &rS ;f jynftrsKd ;om;rsm;uvnf; enf;enf;rS rvdk
vm;ygb;l ? ArmtrsKd ;om;rsm;eJ@ vufw+GJ y;D vGwv f yfa&;&,lovdk vGwv f yf
wJ&h rS ;f jynftrsKd ;om;rsm;[m vGwv f yfwhJ ArmjynftrsKd ;om;rsm;eJ@ wef;wl
nDwl yl;aygi;f +yD; jynfaxmifpu k kd zJ@G pnf;aexdik af e=uygw,f?
1945 ckEpS rf S 1947 ckEpS f wdik ;f jynfjyKv$waf wmfac:qdk usi;f ywJah e@txd
u|eaf wmfw@kd &rS ;f trsKd ;om;rsm;[m ArmjynfrtrsKd ;om;rsm;eJ@ yl;wJv G w
G f
vyfa&;&,l+y;D jynfaxmifppk pfppfrl yl;aygi;f zJ@G pnf;aexdik v f akd =umif; qENxwk f
az:cJw h o hJ ufaoom"u taxmuftxm;awG/ pm&Gupf mwrf;awG[m
,ae@raysmufu, G Ef ikd af o;ygb;l ? &Sr;f rl vd@k ac:wJh pmtkyjf ymxJrmS tjynfh
tpHak z: jyxm;ygw,f? u|eaf wmfw@kd &Sr;f rluw kd ifvukd wf meJ@ ywfouf+yD;/
wcsKd @y*k Kd~ vu f cifAsm;wd@k &rS ;f awG b,fvpkd w d u f ;l ayguv
f @kd jynfaxmifppk pfppf
qdw k rhJ u
l kd tckv+kd AHK;pm;}uD; xyfawmif;vmwmvnf;vd@k ar;=uygw,f?
wcsKd @y*k Kd~ vaf wGuvnf; cifAsm;wd@k ukd b,foal jrm‡ ufay;vdu k of vJ/ b,fo@l
ya&m*eJ@ awmif;wmvnf;vd@k ar;=uygw,f? 'Dvakd r;cH&wJt h wGuf u|ef
awmfw@kd [m pdwx f t J awmfbJ xdcu kd ef musn;f rd cJ=h uygw,f? trSeaf wmh
u|eaf wmfw@kd [mvnf;f ykxZk Ofom;awG r[kwyf gvm;? ykxZk Ofw@kd obm0
pdwx f cd u kd ef musn;f wm[m tqef;r[kwyf gb;l ? 'gayr,fh u|eaf wmfw@kd [m
oabmxm;}uD;}uD;eJ@ onf;cHc=hJ uygw,f? ArmtrsKd ;om;acgi;f aqmif}uD;
rsm;/ owif;pmq&mrsm;/ Edik if aH &;ygwt D zJ@G tpnf;rsm;qDukd u|eaf wmfw@kd
&Sr;f jynfe,f OuUX}uD; p0fceG cf sKd ud, k w f ikd Of ;D pD+yD; c,0yfwmG ;pGmoGm;a&muf
&Si;f jycJyh gw,f? 'ga=umifv h nf; txifrmS ;r_awG 'Dvrkd vdv k m;tyfwhJ ar;cGe;f
rsKd ;awG aemufxyfay:rvmawmhygb;l ?
Edik if aH wmf0ef}uD;csKyfe@J nDtudu k , kd pf m;vS,af wmfrsm;cifAsm;? u|ef
awmfw@kd jynfaxmifppk pfppfru l kd wifjyawmif;qdw k m[m Armjynfrtay:
tEdik u
f siv hf w
kd o
hJ abmrsKd ;/ t=uyfuikd v f w kd o hJ abmrsKd ;/ tcGix
hf ;l ydak wmif;
wJo
h abmrsKd ;eJ@ awmif;qdck w hJ m r[kwyf gb;l ? u|eaf wmfw@kd jynfe,frsm;[m
jynfreJ@wef;wlr_ r&Sjd zpfaewmudk wef;wlr&_ v dS matmif awmif;qdak e=ujcif;
om jzpfygw,f?
44
jynfaxmifpkppfppfrl
45
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
46
jynfaxmifpkppfppfrl
cJo
h uJo h @kd — ( Letter and Spirit of Constitution) Oya'pum;vHk;eJ@
pdwaf pwem cJjG cm;Ekid +f yD; usio
hf ;kH oGm;&if jzpfajrmufEikd rf mS ygbv
J @kd ,H=k unf
pdwcf saecJ=h uygw,f? u|eaf wmfw@kd [m tJ'v D pkd w
d x
f m;,H=k unfcsuef @J 'D
tajccHOya'}uD;udk oabmwlvufccH =hJ ujcif; jzpfygw,f?
'gayr,fh vGwv f yfa&;&+y;D wJah emuf tajccHOya'udk vufawG@usio hf ;kH
wJth cgrmS wdik ;f jynfjyKv$waf wmfrmS xm;&Scd whJ hJ rdom;pkpw
d "f gwaf wG[m pke;f
pke;f jrKwfaysmufu, G af eygw,f? tajccHOya'a&;qJpG Ofu Oya'pum;vH;k
aemufrmS xm;&Scd w hJ hJ pdwaf pwemawG[mvnf; aysmufu, G u f ek yf gw,f?
Oya'pum;vH;k awGtay:rSmom twdtusaumuf+yD; usio hf ;kH vm=uwJh
tcgrS u|eaf wmfw@kd [m txife@J tjrif wufwufpif vJ;J$ rSm;ukew f mudk od
vm&ygw,f?
wae@xufwae@ epfemcsuaf wG ydI k ydI
k ay:vGiv f mygw,f? u|eaf wmf
wd@k &hJ tcGit
hf a&;qdw
k ikd ;f tajccHOya'pmtky}f uD;eJ@ udik af yguw
f mudb
k J cHchJ
=u&ygw,f?
'Dawmh u|eaf wmfw@kd jynfe,frsm;taeeJ@ b,ftajcudak &mufcyhJ govJ
qd&k if Armjynfrtm%m&ygwaD cgi;f aqmifrsm;&Jh pdwaf pwemeJ@ qENtay:
tpOft+rJrcDS t kd m;xm;ae&r,fh tajcrsKd ;qdu k af &mufvmygw,f? tJ'v D kd
rScD t
kd m;xm;Edik rf b
S J jynfe,frsm;[m touf&al csmifr,fb h 0rsKd ;od@k us
a&mufvmygw,f? 'ga=umifh u|eaf wmfw@kd tajctaeudk u|eaf wmfw@kd u
jynfr&Jh Lesser State y¾mqufEikd if v H @kd orkwv f mw,f vmcJ=h ujcif;
jzpfygw,f?
u|eaf wmfw@kd &ydik cf iG &hf w
dS t
hJ cGeaf wmfaiGub
kd J axmufyahH =u;qd+k y;D ESppf Of
vufjzef@caH wmif;&wmvnf; tarmbJ? tcsed rf rSD &vd@k jynfe,frsm;tkycf sKyf
a&;rSm tcuftcJ}uHK&aygi;f vnf; ra&rwGuEf ikd af wmhygb;l ? tJ'D axmuf
yHah =u;ay;&wmeJ@ ywfouf+yD; yk*Kd~ vftcsKd @u u|eaf wmfw@kd jynfe,fawGukd
rD;&xm;ukew f }GJ u;D awGvkd oabmxm;=uw,f? Armjynfru tvGew f &m
tepfemcH+y;D yifyef;}u;D pGm u|eaf wmfw@kd ukd '&Gww f u
kd q
f aGJ e&ovdk ,lq=u
w,f?
tJ'yD *k Kd~ vfawGukd u|eaf wmftpD&ifcv
H ykd gw,f? u|eaf wmfw@kd &hJ jynf
axmifpkppfppfrl[m cifAsm;wdk@u|efawmfwdk@udk 'Davmufyifyef;}uD;pGmeJ@
47
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
48
jynfaxmifpkppfppfrl
49
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
tJ't
D ajccHr}l uD; (4) &yf t"dyg` ,ef @J tajccHr}l uD; (4) &yfukd wef;wlr_
twGuf tb,fa=umifh vdt k yfw,fqw kd mudk u|eaf wmfr&Si;f jycif cHpm;r_
oabmudk tenf;i,fxyf+y;D az: jyyg&ap? u|eaf wmfw@kd wifjycsurf mS xdyf
qH;k uaz: jyxm;wJh Armjynfe,fz@GJ pnf;a&;udpu P kd jynfracgi;f aqmiftcsKd @
[m ra=uvnf=uygb;l ? oabmvnf; raygu=f uygb;l ? 'D[mvnf; cHpm;r_
&Jh oabmobm0bJ jzpfygw,f? u|eaf wmfw@kd jynfe,frsm;bufuawmh
a=ua=uvnfvnf}uD; oabmaygu=f uygw,f?
vGecf w
hJ EhJ pS f awmif}uD;nDvmcHukd wufa&mufvm=uwJh ucsi/f csi;f /
u,m;/ u&if/ rGe/f &cdik f trsKd ;om;ud,
k pf m;vS,rf sm;tm;vH;k vnf; a=ua=u
nufnuf oabmayguef m;vnf=uygw,f? Armjynfe,fz@GJpnf;a&;udp[ P m
aveJ@uif;a0;+y;D u|eaf wmfw@kd toufr&SiEf ikd of vdk jynfaxmifpzk @GJ pnf;a&;
rSm wef;wla&;twGuf rygv#if r+yD;ygb;l ? Armjynfe,fz@GJ pnf;a&;udprP mS
ra=unufor#/ u|eaf wmfw@kd wifjyxm;wJh usew f hJ ygvrD efz@GJ pnf;a&;udp/P
tm%mcJaG 0a&;udpaP wGrmS vnf; a=unufawmhrmS r[kwyf gb;l ?
bma=umifv h nf;qd&k if ArmjynfrtrsKd ;om;acgi;f aqmifawG[m udpP
&yfawGukd pOf;pm;qifjcifwt hJ cgrmS jynfe,fwe,fb0uae+yD; r=unfEhf ikd /f
r=unfrh jrifEikd b
f J A[dt
k m%mudyk g csKyfuikd x
f m;wJh jynfrb0uae+y;D awmh
=unf&h o
_ ;kH oyfwhJ twGuaf =umifh jzpfygw,f?
Armjynfr[m jynfe,fwe,f&b hJ 0udk rcH,o l r# rcHpm;or# wef;wlr_
udpaP wGtay:rSm tjrifwrsKd ;csn;f jzpfaerSm rvJyG gb;l ? 'Dae@ ES;D aESmzvS,yf GJ
}uD;rSm ºuGa&mufae=uwJh jynfe,fjynfrudk,fpm;vS,fawmfawG[m
toJEv S ;kH wcg;udk yGiv
hf if;pGm zGix
hf m;+y;D u|eaf wmfw@kd wifjycsuaf wGukd em;
qifawmfr=l uyg&ef arwWm&yfcyH gw,f? toJEv S ;kH yGiv
hf if;pGmeJ@ aqG;aEG;pOf;
pm;r,fv@kd vnf; ar#mv f ifyh gw,f?
Edik if aH wmf0ef}uD;csKyfe@J ud,
k pf m;vS,af wmfrsm;cifAsm;/ u|eaf wmfw@kd
jynfaxmifppk pfppfrrl mS wifoiG ;f az: jyxm;wJh tajccHr}l uD; (4) csuu f kd
tenf;i,f &Si;f vif;cGijhf yKyg&ef tpD&ifct H yfygw,f?
'Dae@ u|eaf wmfw@kd [m jynfaxmifppk epfe@J wjynfaxmifpepf[m b,f
[mu aumif;w,fq+kd yD;awmh tjiif;yGm;aezd@k &m jy\emaz:zd@k &m rvdyk g
bl;? u|efawmfwdk@tzdk@ jynfaxmifpkpepfuvJG+yD;/ wjcm;b,fpepfeJ@rSm
50
jynfaxmifpkppfppfrl
zJ@G pnf;vd@k rjzpfygb;l ? 'Dae@ 'Dae&mrSm u|eaf wmfw@kd &hJ vuf&zdS @GJ pnf;tkycf sKyf
yHt k ajccHOya'[m jynfaxmifpyk pkH H [kww f ,f§ r[kwb f ;l qdw k m tjiif;
ryGm; vdyk g? 'gayr,fh jynfaxmifppk pfppf r[kwb f ;l qdw
k mudak wmh tm;vH;k u
vufc=H uvdrrhf ,fv@kd ,H=k unfygw,f?
jynfaxmifppk pfppfqwkd m b,fv[ kd mrsKd ;vJqw
kd u
hJ pd u
P kd qef;ppf=unf&h if
urBmrSm pHwif+yD;=unf=h uwJh jynfaxmifpEk ikd if H (6) Edik if &H ydS gw,f? 'D (6)
Edik if u
H awmh —
(1) tar&duef/
(2) uae'g/
(3) qDZG mvef/
(4) =opa=w;&D;,m;/
(5) awmiftmz&du/
(6) qdAk ,
D uf,el ,D H wd@k jzpfygw,f?
tJ'D (6) Edik if zH @GJ pnf;yHo
k abmw&m;eJ@ jynfe,fawG pkaygi;f zJ@G pnf;xm;
wJhtwGuf jynfaxmifpkEdkifiHawGvdk@ ac:a0:Edkifayr,fh tm%mcJGa0a&;
oabmw&m;eJ@ ydik ;f jcm;=unfrh ,fq&kd if 'D (6) Edik if x
H u
J uae'ge@J awmif
tmz&du[m jynfaxmifpo k abm roufa&mufygb;l ? urBmOh ya'ynm&Sif
}uD;rsm;uvnf; uae'ge@J awmiftmz&du[m jynfaxmifp&k ,fv@kd wdwd
usus rac:a0:Edik w f t hJ a=umif; az: jy=uygw,f?
bma=umifh 'DEpS Ef ikd if [ H m urBmjh ynfaxmifppk m&if;wGif yg0ifae&ovJ
qd&k if jynfaxmifpo k abmw&m;udk wifjy=uwJt h cg 'D ESpEf ikd if [
H m usef
(4) Edik if eH @J tm%mcJaG 0yHck aGJ 0enf;rSm qef@usiaf ewJth wGuf om"uEdi_ ;f ,SOf
wifjy&mrSm tvGeaf umif;wJh Edik if aH wGjzpfwt hJ wGuaf =umifh jzpfygw,f?
jynfaxmifpEk ikd if q H wkd m[m jynfe,fawG qENtavsmuf oabmwl
yl;aygi;f zJ@G pnf;xm;wm jzpfygw,f? 'Dvkd jynfaxmifpt k jzpf yl;aygi;f =uwJh
tcg e*drk v l &Scd w
hJ hJ tcsKyftjcmtm%meJ@ e,fajrudk rysurf pD qufvuf
xde;f odr;f xm;=uygw,f? 'g[m jynfaxmifppk epfe@J wjynfaxmifpepfw@kd
&Jh t"dujcm;em;csub f J jzpfygw,f?
'Duae@ tar&duefjynfaxmifprk mS (51) jynfe,f/ uae'grmS (4) jynf
e,f/ qDZG mvefrmS (22) jynfe,f/ =opa=w;&D;,m;rSm (6) jynfe,f/ awmif
51
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
53
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
ay;+yD;/ A[ku
d uset f m%mrsm;tm;vH;k udk ,lxm;wJeh nf;bJ jzpfygw,f?
wenf;tm;jzifh uae'gypkH rH sKd ;bJ jzpfygw,f? 'ga=umifh u|eaf wmfw@kd vuf&dS
jynfaxmifp[ k m jynfaxmifppk pfppfrsKd ;r[kwb f J uae'gvt kd aysmph m; jzpf
aeygw,f? uae'gukd jynfaxmifprk [kwb f ;l qd&k if u|eaf wmfw@kd vnf; jynf
axmifprk [kwaf wmhygb;l ?
'gwiG rf uao;ygb;l ? jynfr[m jynfe,fwe,fr[kwb f J A[dtk pd;k &tm
%mudk yl;wJ, G x
l m;wJth wGuf tm%mtm;vH;k udk cHpm;ae&ygw,f? 'Dae&m
rSmvnf; jynfe,fjynfrwef;wla&; uif;rJah ew,fv@kd u|eaf wmfw@kd xyf+yD;
jrifygw,f? tJ'D uae'g enf;jzpfwhJ tm%mcJaG 0a&;yHpk u H kd u|eaf wmfw@kd
prf;oyfcw hJ m (13) ESp&f v
dS myg+yD? 'DypkH rH sKd ;udk u|eaf wmfw@kd rvdv k m;awmhyg
bl;?
'ga=umifh u|eaf wmfw@kd &hJ jynfaxmifppk pfppfr[ l m tar&duef/ qGZD m
vef/ =opa=w;&D;,m;/ qdAk , D ufjynfaxmifprk sm;rSmuJo h @kd A[du
k kd tm%m
owfrw S af y;+yD;/ uset
f m%mrsm;udk jynfe,frsm;od@k v$t J yf&ef wifjyvdu k f
jcif; jzpfygw,f? u|eaf wmfw@kd jynfaxmifppk pfppf jyefvnfz@GJ pnf;=uwJt h cg
Armjynfe,f tygt0if jynfe,faygif;pHkudk,fpm;vS,fawG[m A[dkudk
b,fvXkd me/ b,fvu kd pd &P yfawG vJt
$ yfoifw
h ,fqw kd mudk a=ua=uvnf
vnf aqG;aEG;nd‡ Edi_ ;f &rSmom jzpfygw,f?
Edik if aH wmf0ef}uD;csKyfcifAsm/ jynfaxmifprk x
l rJ mS ygwhJ (Unitary State)
ac:wJh wjynfaxmifEikd if aH wGrmS Oya'jyKv$waf wmf w&yfvnf;xm;=u
w,f? ESp&f yfvnf; xm;=uygw,f? v$waf wmfEpS &f yfxm;&wJh rlvta=umif;
&if;u bmvJq&kd if v$waf wmf w&yfuw&yfukd xde;f uGyzf @kd bJ jzpfygw,f?
'ga=umifh oabmw&m;t& tm%mwlay;zd@k vdv k mygw,f? jynfaxmifpk
Edik if rH mS awmh v$waf wmfEpS &f yfrxm;vd@k rjzpfygb;l ? vlO;D a&eJ@ e,ftus,f
t0ef;csif; rwlnDwJhjynfe,f awGaygif;pnf;xm;wJhtwGuf v$wfawmf
ESp&f yf[m vdt k yfaeygw,f?
jynfaxmifprk mS xm;&Sw
d hJ v$waf wmfEpS &f yfusawmh w&yfEiS w
hf &yfxed ;f
uGy&f wkH ifruawmhygb;l jynfe,fawG&hJ tcGit hf a&;awGukd umuG,af pmifh
a&Smuf&r,fh wm0efawGvnf; ygvmygw,f? v$waf wmfw&yfukd vlO;D a&
ay:rSmwnf+y;D zJ@G pnf;wm[m 'Dru kd a&pDoabmw&m;t& jzpfygw,f? jynf
55
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
olvx
l w k &yfv;kH udk ud,
k pf m;jyK+yD; jynfot
l m;vH;k udk tusKd ;jyKapzd@k jzpfyg
w,f? jynfaxmifprk mS 'gavmufe@J rvHak vmufygb;l ?
jynfaxmifpxk rJ mS vlO;D a&tifrwefrsm;wJjh ynfe,f/ vlO;D a&enf;wJh
jynfe,fawG yg0ifaewJhtwGuf vlOD;a&tay:tajcwnfwJh 'Drdkua&pD
oabmw&m;wckwnf;xm;v#if vlO;D a&rsm;wJjh ynfe,f}u;D u acgi;f aqmif
awGpdwfxm;raumif;&if jynfe,fi,fawGtay: tpOft+rJtEdkifusifh
vuf0g;}uD;tkyaf erSm rvJb G ;l ? 'ga=umifh aemufvw $ af wmfw&yfz@GJ pnf;wJh
tcg vlO;D a&tcsKd ;tpm;tvdu k f zJ@G pnf;vd@k rjzpfygb;l ? vlO;D a&enf;onf
jzpfap rsm;onfjzpfap ud, k pf m;vS,t f a&twGuf tnDtr#e@J zJ@G pnf;&yg
w,f?
'ga=umifh tar&duefjynfaxmifpu k kd pwifz@GJ pnf;wJt h cg qD;edwaf c:wJh
v$waf wmfw&yfukd jynfe,fwe,fv#if ud, k pf m;vS,f (2) OD;pD tnDtr#ap
v$w&f r,fv@kd owfrw S x
f m;jcif; jzpfw,f? tJ'rD t l wdik ;f bJ aemufay:ayguf
vmwJh jynfaxmifprk sm;[mvnf; v$waf wmfw&yfukd e,f}uD;onf i,f
onfr[l ud, k pf m;vS,t f nDtr#apv$w=f uw,f? uae'grmS wjynfe,f
v#if (24) OD;pD/ qDZG mvefrmS (2) OD;pD/ =opa=w;&D;,m;rSm (6) OD;pD/ awmif
tmz&durSm (8) OD;pD tnDtr#apv$=uw,f?
qdAk ,
D uf,el , D [H m 'DtajccHru l kd rypfy,faomfvnf;bJ wrlx;l wJh
ud, k pf m;vS,af pv$wef nf;udk wDxiG x f m;ygw,f? qdAk , D uf,el , D rH mS yg0if
aewJh jynfef ,ftcsKd @[m tjcm;jynfaxmifpak wGrmS yg0ifaewJh jynfe,fawG
eJ@ rwlwt hJ csu&f ydS gw,f? qdAk , D uf,el , D rH mS yg0ifaewJjh ynfe,f (16) jynf
e,fteuf (8) jynfe,f[m &d;k &d;k jynfe,fawG r[kwyf gb;l ? ud, k yf ikd t
f yk cf sKyf
a&;orwEdik if /H ud, k yf ikd t
f yk cf sKyfa&;a'o/ vlrsKd ;pka'orsm; yg0ifz@GJ pnf;xm;
wJh jynfaxmifpak wG jzpfygw,f?
wzef tJ'jD ynfaxmifpak wGxrJ mS ygwhJ ud, k yf ikd t
f yk cf sKyfa&;orwEdik if H
awG[mvnf; jynfaxmifpu k av;awGbJ jzpfygw,f? qdAk , D uf,el ,
D [H m
jynfaxmifpk (3) qif[ h ak c:qd&k if ac:Edik yf gw,f/ 'ga=umifh qdAk , D uf,el ,D H
&Jh vlrsKd ;pkvw
$ af wmfukd zJ@G pnf;wJt h cg tajccHrjl zpfwhJ ud, k pf m;vS,t f nD
tr#apv$waf &;rlukd vufcu H sio
hf ;kH aomtm;jzifh jynfe,f (16) jynfe,f
pvH;k wjynfe,fv#if (25) OD;pD tnDtr#apv$w=f uw,f?
56
jynfaxmifpkppfppfrl
58
jynfaxmifpkppfppfrl
pdwx f m;zd@k rvdyk gb;l ? xm;vd@k r&ygb;l ? u|eaf wmfw@kd &jhJ ynfaxmifp}k uD;[m
qd&k ,
S v f pfp;D yGm;a&;avmuod@k csw D ufr,fqw kd mudv
k nf; u|eaf wmfw@kd pdwf
rSm arhaysmufxm;vd@k r&ygb;l ? qd&k , S v f pfavmuok@d csw D uf&ef pD;yGm;a&;
pDruH ed ;f awG ajrmufrsm;pGmvky&f r,fqw kd mudvk nf; u|eaf wmfw@kd owdjyK&
ygr,f?
tJ'pD ;D yGm;a&;pDru
H ed ;f awG aqmif&u G &f mrSm ukeu
f sr,fb
h ¾mawmf
tajrmuftrsm;twGuf Armjynfe,ft f ygt0if u|eaf wmfw@dk jynfe,frsm;
tm;vH;k [m wnDw!Gww f nf; 0dik ;f 0ef;wm0ef,=l u&rSmbJ jzpfygw,f?
tJ'ga=umifh u|eaf wmfw@kd &hJ jynfaxmifppk pfppfrrl mS r#wwJb h ¾ma&;
udpv P t
kd yfa=umif; azmfjyjcif;jzpfygw,f? tcku|eaf wmf&iS ;f jycJw h hJ tcsuf
awG[m u|eaf wmfw@kd vv kd m;wJh jynfaxmifprk rl mS yg0ifapvdw
k t
hJ csuaf wG
&Jv
h &kd if; t"dyg` ,jf zpfygw,f?
Edik if aH wmf0ef}u;D csKyef @J nDtudu k ,
kd pf m;vS,af wmfrsm;cifAsm;/ u|eaf wmf
wd@k [m tJ't D "dyg` ,tf wdik ;f &d;k &d;k om;om;,H=k unf=uygw,f? 'gwifru
ao;ygb;l / u|eaf wmfw@kd &d;k &d;k om;om;,H=k unfwt hJ csuf wcsu&f ydS gao;
w,f?
'Denf;'Dyt kH wdik ;f u|eaf wmfw@kd jynfaxmifp}k uD;udk jyefvnfz@GJ pnf;ygrS
jynfaxmifpw k iG ;f &Sd vlrsKd ;aygi;f pH[
k m ydrk ckd spcf ifpnf;vH;k vm=ur,f/ jynf
axmifp}k uD;vnf; ydrk ckd ikd rf mvmr,f? 'grv S nf; jynfaxmifp}k uD;t"Ge@f &n S f
r,fv@kd &d;k &d;k om;om; ,H=k unf=uygw,f? vuf&t dS ajctaetwdik ;f wOD;
tay:wOD; r,Hkr=unf/ rausreyfjzpfae=u&if jynfaxmifpk}uD;[m
taES;eJ@tjref +ydKuGrJ ,fv@kd u|eaf wmfw@kd ajym&Jygw,f?
Edik if aH wmf0ef}u;D csKyfe@J ºuaG &mufvmwJh ud,k pf m;vS,af wmfrsm;cifAsm;/
u|eaf wmfw@kd &hJ “rl” eJ@ ywfouf+yD; tcsKd @y*k Kd~ vfawGu Oya't& t"dyg` ,f
jyef=uw,f? Oya'pum;t& ajym=uw,f? u|efawmfwdk@[m vuf&Sd
tajccHOya'eJ@ t"dyg` ,af umuf,cl suaf wGudk rausreyf rESpo f ufv@kd jyif
qif&efwifjyaejcif; jzpfygw,f?
wcsKd @y*k Kd~ vfawGu u|eaf wmfw@kd &ahJ wmif;qdck suaf wGukd wnfqOJ ya'
abmiftwGi;f u vkyv f @kd rjzpfEikd b
f ;l vd@k qdyk gw,f? u|eaf wmfw@kd taeeJ@
59
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
(=obmoHrsm;)?
**********
61
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
tcef; (7)
u,m;jynfe,fudk,fpm;vS,f OD;pdef.aqG;aEG;wifjycsuf
obmywd}u;D eJ@ Edik if aH wmf0ef}u;D csKyf/ tpd;k &tzJ@G 0if0ef}u;D rsm;eJ@ ºuaG &muf
vm=uwJh vlrsKd ;pktoD;oD;rSacgi;f aqmif}uD;rsm; cifAsm;? zuf'&,fru l kd
rajym=um;rD y%mrtm;jzifh r*Fvmpum;¹rGu=f um;yg&ap? u|eaf wmfw@kd
[m Edik if aH wmf0ef}uD;csKyf&hJ oDv*k%/f orm"d*% k /f ynm*k%/f Á\&d,
*k%/f Arm*k%w f @kd ukd od+yD;jzpfwt
hJ wdik ;f =unfnKd av;pm;cJyh gw,f?
'gt
h jyif r=umao;rDu ykyg` ;awmifjrwfrmS av;q,fu
h ;kd &ufOyk'af qmif
0ifw&m;tm;xkw+f yD; r[morRmoHarŠm"d qkjrwfuykd efqifwt hJ a=umif;/
a&pufcstr#a0ay;pmwrf;rSm awG@&zdS wf=unf&h vd@k txl;0rf;ajrmuf0rf;
om om"ktEkarm"em ac:,l=uygw,f?
'Dpum;[m trSepf um;/ opPmpum;jzpfygw,f? 'DopPmqdw k hJ qd&k wJh
twGuf Edik if aH wmf0ef}uD;csKyfe@J wuG ºuGa&mufvm=uwJh acgi;f aqmif}uD;
rsm;/ usejf ynfaxmifpo k m;rsm;[m ud, k pf w
d Ef pS jf zm ud,
k pf w
d Ef pS yf g; usr;f rm
csr;f om+yD; u|eaf wmfrsm;&nfreS ;f awmifw h wJh qtwdik ;f cvkyrf xd ql;rnd‡
bJ rdom;pkpw d "f gwjf zifh tvG,w f ul+yD;ajrmufjynfph ykH gapvd@k y%mrpum;
jzifh qkawmif;vdu k yf gw,f?
vl}uD;rif;rsm;cifAsm;/ vl}uD;rif;rsm;od&+dS yD; jzpfawmfrw l t
hJ wdik ;f vGwf
vyfaomtcsKyftjcmtm%mydik f jynfaxmifpo k rwEdik if w H nfaxmifEikd cf hJ
wm[m awmifwef;a'oacgif;aqmifrsm;eJ@ AdkvfcsKyfatmifqef;acgif;
aqmif tcsi;f csi;f ndE‡ i_d ;f wdik yf if oabmwlncD srw
S cf w
hJ hJ yifvnkH v D mcH&hJ
tajccHoabmw&m;teuf pmcsKyfrsm;u t&if;tjrpfjzpfygw,f?
'Dt&if;tjrpfukd tajccH+yD;ayguzf mG ;vmwJh jynfaxmifpo
k rwEdik if H
zJ@G pnf;tkycf sKyfyt
kH ajccHOya'[mvnf; rltm;jzifh rZd|ryÉdy'gvrf;pOft&
csed cf iG v
f #mvdw
k nfrh wfaeygw,f? wnfrh wfw,fqw kd muawmh w&m;r#w
62
jynfaxmifpkppfppfrl
63
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
64
jynfaxmifpkppfppfrl
65
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
(=obmoHrsm;)?
**********
67
tydik ;f (2)
tcef; (8)
71
jynfaxmifpkppfppfrl
tcef; (9)
74
jynfaxmifpkppfppfrl
75
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
ol@=oZmESihf vGwv f yfa&;&+yD; &ufaygi;f (100) twGi;f rSmbJ vlrsKd ;aygi;f pHk
vlwef;pm;aygi;f pHyk g0ifwhJ jynfwiG ;f ppfy}GJ uD;udk zefw;D cJah pwmygb?J
+Adwdo#e,fcsJ@orm;wdk@&Jh pDrHudef;twdkif; AdkvfcsKyfatmifqef;wnf
aqmufcw hJ hJ vlrsKd ;aygi;f pHak oG;pnf;nD!w
G yf [
GJ m vlrsKd ;aygi;f pHck w
k x
f pfowf
jzwfae=u&wJh jynfwiG ;f ppfy}GJ uD;tjzpfe@J 'Duae@wikd af tmif aoG;acsmif;pD;
ae=u&jcif; jzpfygw,f?
3? u|eaf wmfw f @kd [m tJ't D csed u
f p+yD; &efoal ysmufc=hJ uyg+yD? tcsi;f csi;f
udk &efox
l ifc=hJ uyg+y?D &efoal ysmufav tcsi;f csi;f &Jah oG;udk aomufv@kd
r0Edik =f uavjzpf+y;D — aemufq;kH Zwfwo l m;csi;f ppfcif;owfjzwf —[oFm
ud;k aomif;Zwfukd cif;ae=uwJb h 0udk u|eaf wmfw@kd v;kH 0 a&mufae=u&yg+y?D
4? tJ'vD t
kd csed t
f cgrmS tm%m& “zqyv” ygwt D wGuf &mZ0ifrmS
wm0eft}uD;qHk;tcsdefygbJ? “rif;ESifhjynfol trdkufcsif;wl&rnf”
qdw
k m/ b,f&mZ0if/ b,fusr;f *efrmS rS r&Spd aumif;ygb;l ?
“jynfoal wGrrdu
k —
f rif;awGomrduk ”f &d;k xH;k pH&+dS y;D / “rif;qd;k rif;npfrsm;”
[lIom &mZ0ifrmS '%fcwfc=hJ ujcif; jzpfygw,f?
“wynfrh aumif; q&mhacgi;f ” “om;orD;raumif; rdbacgi;f ” “wdik ;f
jynfraumif; tpd;k &acgi;f ” [lI tzHzk akH omeDwu d sr;f rsm;rSm tqdjk yKcJ=h u
ygw,f? acwfopfEdkifiHa&;usrf;*eft&vnf; “'Drdkua&pDtpdk;&wdkif;—
wdik ;f jynfukd wm0efc&H r,f” qdw
k hJ usix
hf ;kH twdik ;f tpd;k &[m wm0eft&Sq d ;kH
jzpf& ygvrd rhf ,f?
tJ'v D kd (10) ESpf (10) rd;k wm0eft&Sq d ;kH “zqyv” tpd;k &twGuf
jynfwiG ;f ppfAavmifqal ewJu h mvrSm &efou l rkd w
d af qGxif/ rdwaf qGukd
&efox l m;+y;D / wygwt D m%m&Sief nf;a&m/ ppf0g'enf;a&m enf;rsKd ;pHt k axG
axGzEd ydS af &;vkyif ef;}uD;udk cyf=urf;=urf;yif aqmif&u G cf yhJ gw,f?
“ige@J rwl—ig&h efo”l qdw
k ahJ ºu;G a=umfoEH iS hf “ige@J rwl” vlawGq&kd if jynf
e,fjynfr ra&G;awmhygb;l ? Oya'wGi;f ygvrD efwiG ;f u w&m;0ifvikd pf if&
twdu k t
f cHuakd omfrS oufomcGirhf ay;cJyh gb;l ? aocsiaf pmfeaH tmif cHc=hJ u
&ygw,f? (4) avmif;+ydKif (5) avmif;+ydKif towfcyH aGJ wGEiS hf OD;atmifom
wd@k tygt0if jynfe,fjynfr ra&G; ylaZmfyocJ=h u&ygw,f?
76
jynfaxmifpkppfppfrl
urBm'h rD u
kd a&pDx;kH wrf;pOfvmt& usi;f ycJ=h u&wJh a&G;aumufyrGJ eS o f r#
[mvnf; tm;vH;k od=u+yD;jzpfwt hJ wdik ;f jynfe,fjynfr ra&G;owfyjGJ zwfyGJ
zrf;yJ/G aqmfy/GJ rJc;kd yJ}G uD;awGjzifeh @J om Zmwford ;f cJ=h u&ygw,f?
pD;yGm;a&;/ vlra_ &;awGrmS vnf; “ige@J rwl ig&h efo”l udak b;csw
d +f y;D / “ige@J
wlwv hJ ”l awGuo kd m jynfe,fjynfr ra&G;tcGix hf ;l cHvw
l ef;pm; w&yftjzpf
ajymifajymif}uD;zefw;D cJyh gw,f?
'gawGjzpfvmawmh aoG;cJaG &;wap>}u;D [mvnf; +rKd if+rKd ifqikd q f ikd /f oGuf
oGuv f ufvuf}f u;D 0ifa&mufusupf m;vmygawmhw,f? Arm (6) uJ/G u&if
(4) uJ/G &Sr;f (3) uJ/G ucsi-f csi;f (2)uJ/G &cdik f (5) uJ/G rGef (3) uJ[
G I
l tuJrG sKd ;pHk
atmifaoG;cJcG =hJ uygw,f?
tcsdK@jynfe,frsm;rSmqdk&if ya'o&mZftm%mydkifawGeJ@aygif;+yD;
jynfoal wGukd trsm;}u;D ESyd pf ufcyhJ gw,f? 'gawGukd u|eaf wmfwifjyae&wm
[m twdwu f kd t+idK;eJ@jyef+yD;wl;azmfaewm r[kwyf gb;l ? Edik if aH wmf0ef}uD;
csKyOf ;D EkEiS hf acgi;f aqmif}u;D OD;ausm+f ird ;f wd@k vnf; ynm&Syd yD D tenf;ESit
hf rsm;
qdok vdk 0efcaH jymqd=k u+yD;yg+yD?
u|eaf wmfw@kd tm;vH;k &mZ0ifocF%;f pmtjzpfe@J om tav;teufc, H l
Edik =f uzd@k / tvGeo
f ef@&iS ;f wJh "rR"Xd mefapwemESihf u|eaf wmfjyefvnfwifjy
aejcif;jzpfygw,f?
5? tJ't D qifh tajctaea&mufvmwJt h cgrmS vlrsKd ;pHak oG;pnf;nD!w G f
a&;[m +yKd uJo G nfxuf +yKd uJv G m+y;D “EGm;uJaG wmh usm;udu k ”f qdo k vdk
“tar&duefe,fcs@J orm;—ulrefwefusL;ausmaf &;ppfwyf” rsm;[m/ jynf
axmifpt k a&S@jcrf;ESihf ta&S@ajrmufyikd ;f a'otm;vH;k vdv k u
kd bkd J vuf&J
Zuf&EJ iS hf usL;ausmo f rd ;f ydu
k v
f m=uonftxd jzpfay:vmcJyh gw,f? tar&d
uefe,fcs@J w@kd &hJ Armjynfay;usL;ausmrf }_ u;D [m ajymifajymif}u;D jzpfay:vm
cJyh gw,f? 'gayr,fh vlrsdK;pktcsif;csif;awG tuJGuJGt+yJ+yJESifh tm;enf;
aewJb h 0}u;D rd@k u|eaf wmfw@kd zqyvtpd;k &[m &efou l rkd wd af qGvyk +f y;D awmh
'Djy\ emudk ajz&Si;f zd@k tultnDawmif;cJ&h ygw,f?
trsKd ;trnfrodaom Edik if jH cm;wyfawG Armjynfajray:a&mufaeyg
w,fv@kd / tdraf y:wufvmwJo h cl ;dk udk orufavmif;ygv@kd ajym+y;D urBmu
h v
k
or*~rmS vdr+f yD; a=unmcJyh gw,f?
77
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
78
jynfaxmifpkppfppfrl
80
jynfaxmifpkppfppfrl
83
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
84
jynfaxmifpkppfppfrl
86
jynfaxmifpkppfppfrl
87
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
r_EiS hf nD!w
G af &;pkpnf;csut
f jzpfEiS o
hf m xlaxmifcjhJ cif;f jzpfw,fv@kd u|ef
awmfw@kd u tav;teuf,=kH unf=uw,f? vufawG@=unfyh g? jynfe,frsm;
teuf tcsKd @u &mZ0ift&jynfe,foabmaqmifcahJ omfvnf;/ tcsKd @u
jynfe,fb0udk ul;ajymif;zefw;D ae&qJ jzpfygao;w,f? tcsKd @u tckrjS ynf
e,fb0udk xlaxmif&ef jyifqifawmif;qdak e&qJbJ &Sad eygao;w,f?
tcsKd @vrl sKd ;pkuawmh tjcm;vlrsKd ;pkrsm;ESihf a&maxG;,Suw f ifaexdik f
&qJb0rSm &Sad eygao;w,f? Edik if aH &;/ pD;yGm;a&;/ vlra_ &;jzpfpOfw@kd [mvnf;
,ckrS pwifoaE<,al e&qJ/ ajymif;vJae&qJbJ jzpfygw,f? &mZ0ift&
trsdK;om;vGwfvyfa&;wdkufyJGwav#mufrSm jynfrArmvlrsdK;pku ta&
twGuftm;jzifh‚if;/ t&nftaoG;tm;jzifh‚if;/ acgif;aqmif +yD;yg0ifcJh
ygw,f? wnfaeqJ pD;yGm;a&;/ vlra_ &;pepft&vnf; acgi;f aqmifcsw D uf
&r,fh taetxm;rSm &Syd gw,f? tem*wfEikd if aH &;vrf;a=umif;udk xde;f
ausmif;csw D uf&r,fw h m0ef[mvnf; jynfrrSm &mZ0ift& yd+k yD;wm0ef
&Syd gw,f?
tJ'v
D t
kd aetxm;rsm;t& zJ@G pnf;tkycf sKyfyt kH ajccHOya'a&;qJw G thJ cg
rSm jynfrudk A[dak cgi;f aqmifrE_ iS hf nD!w
G af &;pkpnf;jcif;tjzpfEiS t
hf ajccH+yD;
tjcm;jynfe,frsm;/ a'orsm;udk pkaygi;f umzJ@G pnf;cJjh cif; jzpfygw,f? tJ'g
u|efawmfwdk@u &mZ0ift&b0jzpfpOfESifhudkufnDwJh jynfaxmifpk
jzpfw,f&,fv@kd jywfjywfom;om;u|eaf wmfw@kd u vufc, H =kH unfygw,f?
u|eaf wmfw@kd &hJ jynfe,fnt
D udak cgi;f aqmif}u;D rsm;uawmh jynfr[m
jynfaxmifpt k m%mudk vuf0g;}u;D tky+f y;D jynfe,frsm;/ vlrsKd ;pkrsm;udk v$r;f
rd;k cs,v
f ,
S wf ,f/ yÀmqufe,fawGtjzpfEiS hf tEdik u f siwhf ,fv@kd ,q
l w,f?
'ga=umifh jynfe,fjynfrawGtm;vH;k toD;oD; ud, k thf csKyftjcmtm
%mESiu hf ,
kd f wef;wl&nfw&l =dS u+y;D / A[djk ynfaxmifpf u
k kd pkaygi;f zJ@G pnf;&r,f?
oabmqENt&om tm%mrsm;cJGa0ay;&r,f? tJ'Dvdk “jynfaxmifpk
ppfppfr”l rsKd ;udo
k m tvd&k w
dS ,f?
tar&duef/ qGpfZmvef/ qdkAD,uf,leD,H pwJh tajccHoabmrsdK;
jzpfap&r,fv@kd &Si;f &Si;f vif;vif; ajym=um;oGm; =uygw,f? wenf;tm;jzifh
(Confederation) qefqefz@GJ pnf;&r,fv@kd qdv k ykd gw,f? jrefrmvdjk yefawmh
tcsKyftjcmtm%mt& jynfe,faygi;f csKyf zJ@G &r,fv@kd qdyk gw,f?
88
jynfaxmifpkppfppfrl
tJ'v
D u
kd vGJ aGJ ejcif;[m yxrae&mjzpfygw,f? tar&duef/ qGpZf mvef/
qdAk , D uf,el ,D jH ynfaxmifpk zJ@G pnf;vmyH&k mZ0ifjzpfpOfb0ESihf u|eaf wmf
wd@k jrefrmjynfaxmifpk ouf0ifvy_ &f mS ;vmyHk oaE<wnfvmyHjk zpfpOfrsm;ESihf
rsm;pGmjcm;em;r_&ydS gw,f? ynm&Sd owdjzpfcq J o
kd vdk u|eaf wmftenf;i,f
Zmwfa=umif; jyefyg&ap?
obmywd}uD;cifAsm; — tar&duefjynfaxmifpktajccHOya'[m
trsKd ;om;vGwaf jrmufa&;ppfy}GJ u;D u ayguzf mG ;ay;cJyh gw,f? xdpk pfy}GJ u;D rwdik f
rDS +Aw d o d #e,fcs@J w@kd &ahJ tmufrmS +Aw d od #uv kd ekd jD ynfe,frsm;tjzpfEiS hf ol@&mZ
0ifEiS o hf l oD;jcm;pD&cdS yhJ gw,f? 1776 ck Zlvikd v f (4) &ufe@ trsKd ;om;vGwf
ajrmufa&;ppfy}GJ u;D a=unmpmwrf;}u;D xkwjf yefwt hJ cgrmS vnf;f ppfa=unm
ydik cf iG /hf +idr;f csr;f a&;pmcsKyf csKyfqEkd ikd cf iG /hf rdrw d @kd }udKufEpS of ufovdk r[mrdwf
zJ@G pnf;ydik cf iG hf pwJh tcGit hf a&;rsm;udk vH;k 0ydik w f hJ tcsKyftjcmtm%mydik f
jynfe,fEikd if rH sm;tjzpfEiS hf a=unm&+yD; vGwaf jrmufa&;ppfyu GJ kd EJc$ =hJ ujcif;
jzpfygw,f? puwnf;u tcsKyftjcmtm%mydik Ef ikd if rH sm;tjzpfEiS hf oD;jcm;
xlaxmifI wdu k yf 0GJ ifcjhJ cif; jzpfygw,f? ‚if;aemuf trsKd ;om;vGwaf jrmuf
a&;ppfy}GJ uD;udk ydrk x kd ad &mufpmG ckcw H ukd cf ukd Ef ikd =f ua&;twGuf 1777 ck Ed0k if
bmv (15) &ufae@rmS (Article of Convention) ac:wJh jynfe,faygi;f
csKyfpnf;rsO;f Oya'w&yfukd a&;qJjG yXmef;+yD; (13) jynfe,f[m jynfe,f
tvdu k f oD;jcm;vufct H wnfjyKcJ=h uygw,f? 1871 ck rwfv (1) &ufae@
rSm ar&Dvse;f jynfe,fu aemufq;kH twnfjyKvufct H wnfjyKcJyh gw,f?
tJ'D tajccHpnf;rsO;f yxroH;k ywf (3) ckrmS bJ tar&duefjynfaxmifpk
}uD;[m (Confederation) jzpfwt hJ a=umif;/ jynfe,fwikd ;f tcsKyftjcm
tm%mESihf vH;k 0vGwv f yfciG &hf adS =umif;/ bH&k efou
l kd pkaygi;f wdu
k cf u
kd af &;
twGuf cdik rf maomr[mrdwzf @GJ pnf;r_ukd (A firm league of friend-
ship) tjzpfEiS hf yk'rf (3) t&aygah v/ (A firm league of friendship)
tjzpfEiS zhf @GJ pnf;a=umif; ponfjzifh txift&Sm;yg&ydS gw,f? tar&duefjynf
axmifp[ k m (Confederation) utpjzpfa=umif; txift&Sm;jyygw,f?
'Daemuf 1787 ck azaz:0g&v D (21) &ufae@ uGe*f &uf=urS (Con-
federation) zJ@G pnf;yHrk #EiS hf jynfaxmifpt
k iftm;[m rvHak vmufa=umif;/
rvHak vmufa=umif;/ jyefvnfjyifqif&ef xdu k af =umif; a=unmcJyh gw,f?
89
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
'ge@J 1787 ck arv (25) &ufae@rmS a*sm0h g&iS w f efukd OuUXwif+yD; (Con-
vention) }uD;wckvyk +f yD;awmh zJ@G pnf;tkycf sKyfyt
kH ajccHOya'topfukd a&;
qJcG =hJ uygw,f? xdOk ya'topfukd jynfe,ftvdu k f toD;oD;u jyefvnf
vufct H wnfjyK+yD; 1789 ck rwfv (4) &ufae@up+yD;awmh toufoiG ;f
cJ=h uygw,f? tJ'D tar&duefjynfaxmifpk &mZ0ifu u|eaf wmfw@kd ukd bm
oifcef;pmrsm;ay;cJyh govJ —
(1) rlvuwnf;u tcsKyftjcmtm%mydik jf ynfe,frsm;tjzpf pwifc=hJ u
ygw,f?
(2) tcsKyftjcmtm%mt& jynfe,faygi;f csKyfac:wJh (Confederation)
qdwk mu pzJ@G c=hJ uygw,f?
(3) od@k aomfvnf; b0ESirhf vHak vmuf rudu k nf w
D thJ cgrmS wqifah v#m+h yD;
(Federation) qdw k m zJ@G c&hJ ygw,f?
(4) &mZ0ifjzpfpOftwGif;rSmbJ 'D (Decentralisation) uae+yD;awmh
(Centralisation) udk wjznf;jznf;OD;wnfvmwmudk awG@&ygw,f?
(5) tm%mydik o f rwpepf[m tar&duefjynfaxmifp&k hJ A[dak cgi;f aqmifr_
ESihf nD!wG af &;qdjk yKcsuf jzpfvmygw,f? tJ'g jynfaxmifpw k ikd ;f om
A[dk acgi;f aqmifrE_ iS hf nD!w G af &;pkpnf;csutf wGuf wpHw k ckaom
tmrcHtESpfom&wck rkcswyfqifyg&Sd&p+rJqdkwm tav;teuf
vufc, H =kH unfz@kd vdyk gvrd rhf ,f?
obmywd}uD;cifAsm;— qGpZf mvefjynfaxmifp&k hJ &mZ0ifjzpfpOfukd
vnf; t=urf;zsi;f avhvm=unf&h atmif? vuf&dS zJ@G pnf;tkycf sKyfyt kH ajccH
Oya't&[m ouU&mZf 1874 ckEpS u f p+yD; tvGe&f n S v
f sm;aom jzpfpOfrS
ayguzf mG ;vmjcif;jzpfygw,f? &mZ0ifpyHu k vnf; tufawmifwef;}u;D &Jh ywf
vnfrmS ol@&mZ0ifEiS o hf /l olw@kd ajymqdw k hJ bmompum;ud, k pf ED iS hf oD;oD;
jcm;jcm; tcsKyftjcmtm%mydkifjynfe,fuav;awGtjzpfESifh &mZ0if
pwnfc=hJ uygw,f? usL;ausmw f u kd cf u
kd af &;orm; bH&k eforl sm;udk pkaygi;f ckcH
umuG,fa&;twGuf Confederation ac:wJh jynfe,faygif;csKyfwckudk
pwifarG;zGm;apcJyh gw,f? Federal Diet qdw k mzJ@G +yD;awmh jynfe,fu, kd pf D
u tnDtr#u, kd pf m;vS,af pv$w+f y;D awmh wae@ (8) ESpw f }urd f awG@q=kH u
ygw,f? 'Dvo kd m awG@q=kH uw,f trSeu f awmh we,fEiS w hf e,f oHo,}u;D
ESihf =unf+h yD;/ Federal Diet &Jh tqH;k tjzwf[m tcsKyftjcmtm%mydik f
90
jynfaxmifpkppfppfrl
jynfe,fawG&t
hJ ay:rSm w&m;0iftusKd ;oufa&mufjcif; r&Scd yhJ gb;l ? uJu
G GJ
jym;jym;bJwnfaecJw
h mygb?J
'ga=umifv h nf; 1871 ck aemufyikd ;f rSm jyifopfusL;ausmaf &;orm;rsm;
[m qGpZf mvefjynfaxmifpu k kd vG,u f pl mG bJ odr;f ydu k Ef ikd cf =hJ uygw,f? &S&d if;
pJt
G ajccHjynfe,fawG ud, k yf ikd t
f csKyftjcmtaetxm;awG/ a'o"avh
xH;k pHtaetxm;awGEiS hf igjh ynfe,friS g qdw k phJ w
d "f gwaf wGukd jyifopfppfb&k if
eydv k ,D AH ekd mywf[m tm%mESi&hf u kd cf sKd ;zsuqf ;D ypf+y;D / e,fopfawGowfrw S f
+yD;awmh Prefacture vd@k qw kd hJ jynfe,faygi;f (18) ck udo k wfrw S cf yhJ gw,f?
ud, k pf m;jyKtrsKd ;om;tpd;k &ESihf tm%mydik tf rsKd ;om;tpd;k &tzJ@G w&yf
udk zJ@G ay;cJyh gw,f? tJ'gukd &mZ0ifrmS Felbatic orwEdik if t H ajccHOya'vd@k
ac:wGiaf pcJyh gw,f? 1798 ck {+yDv (12) &ufae@rmS jyXmef;ay;cJyh gw,f?
od@k aomfvnf; qGpZf mvefEikd if &H hJ rdr&d rhJ v
l blwtcsKyftjcmtm%mydik jf ynf
e,fcjGJ cm;a&;pdw[ f m &mZ0ifEiS chf sD jyif;xefaeawmh ratmifjrifcb hJ ;l ? rsm;
pGmaom jiif;cHrk y_ ÉdyuQawG jzpfc&hJ ygw,f? aemufawmh jynfoal wGukd yxr
OD;qH;k ADwt kd m%mpwiftyfwhJ 1802 ck arv Constitution udak &;qJG
jyXmef;cJ=h ujyefygw,f?
ADwOkd ya't& toufEpS q f ,fjynfwh v
hJ w
l ikd ;f / wdik ;f oljynfom;wdik ;f
tajccHOya'twnfjyKa&;twGuf rJay;cJhapygw,f? rJqEN&Sifaygif;
(72453) uoabmwlraJ y;cJyh gw,f? (92332) uoabmrwlraJ y;ygw,f?
(167172) u =um;aecJyh gw,f? tJ'D =um;aewJrh rJ sm;[m oabmwlwrhJ J
rsm;jzpfw,fv@kd q+kd y;D awmh tJ't D ajccHOya'udk twnfjyKa=umif; a=unm
cJyh gw,f? rlvtajccHOya'ESiphf m&if ckjyifqifwhJ Oya'[m tenf;i,f
atmifjrifvmygw,f? 'gayr,fh eydv k , D ef[m ol@oabmESio hf l useaf bmif
vd@k qwkd hJ jynfe,fyikd ;f udk oD;jcm;tajccHOya' ud, k pf aD &;qJjG yXmef; ay;jyef
w,f? tJ'g udk jzefajza&;Oya'vd@k ac:+yD;/ 1803 ck azaz:0g&v D (19) &uf
ae@rmS xkwf jyefcyhJ gw,f?
od@k aomfvnf; aemufq;kH eydv k ,
D efvnf;tm%mus tJ't D ajccHOya'
vnf; ysupf ;D cJw
h mygb?J 1815 ck =o*kwv f (7) &ufae@rmS jzefajza&;tajc
cHOya'udk &yfqikd ;f +yD; rlvtwdik ;f wdu
k &f u
kd u f kd jyefvnfxal xmif+yD; (22) ck
aom (Cantaung) wd@k [m jynfaxmifpo k abmwlncD suv f @kd qw
kd hJ (Fed-
91
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
92
jynfaxmifpkppfppfrl
93
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
95
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
96
jynfaxmifpkppfppfrl
98
jynfaxmifpkppfppfrl
‚if;tjyif jynfaxmifpu
k jynfe,frsm; od@k jynfr.txl;axmufyahH iGrsm;
oD;jcm;ay;tyfa&;?
aemufwcsuf jynfaxmifp0k efxrf;tzJ@G jynfe,f0efxrf;tzJ@G ukd oD;jcm;
xm;&Sad &;ESihf xde;f csKyfjyKjyifa&;?
aemufwcsuf *syefppfavsmfa=u;ESifhwuG EdkifiHjcm;tultnD t
axmuftyHrh sm;udk jynfe,frsm;tjrefq;kH wd;k wuf}u;D yGm;a&;twGuf jynfr
xuftxl;tcGit hf a&;rsm; ydrk ckd pH m;cGiahf y;a&;?
aemufwcsuf jynfe,faumifpDrsm;udk jynfe,fOya'jyKv$wfawmf
tqifth wef;od@k jri‡ w hf ifa&;/ jynfe,fOuUXrsm;udk vGwv
f yfpmG a&G;aumuf
wifajr‡mufciG jhf yKa&;?
aemufwcsuf jynfe,fqikd &f mbwf*surf sm; oD;jcm;vkyaf qmifjyXmef;
cGi&hf &Sad pa&;ESihf jynfaxmifpEk iS jhf ynfe,ftcGeaf wmfcaGJ 0a&;wGif twdtus
ndE‡ i_d ;f owfrwS af &;?
aemufwcsuf vuf&jdS ynfaxmifpOk ya'pm&if;rSm ajr,m/ opfawm/
owWKwGi;f / a&eHwiG ;f rsm;/ pufrv _ ufrx _ al xmifa&;rsm;ESihf tjcm;ndE‡ i_d ;f &&Sd
aom bmom&yfrsm;udk jynfe,fjynfrpkaygi;f oufqikd af om wwd,pm&if;
wGif xnfo h iG ;f &efEiS hf jynfe,fwikd ;f onf txufygvyk if ef;rsm;wGif A[djk ynf
axmifpt k pd;k &. 0g'ESirhf qef@usiv f #if vH;k 0vGwv
f yfpmG vkyaf qmifyikd cf iG hf
tusdK;cHpm;cGifh&&SdapcGifh?
aemufwcsuf tvkyo f rm;tcGit hf a&;/ ajr,majrpepfjyKjyifa&;/ 'Drkd
ua&pDa'oE &W tkycf sKyaf &;pepf xlaxmifa&;vkyif ef;rsm;wGif (jynfe,fwikd ;f
onf A[djk ynfaxmifpt k pd;k &. xlaxmifa&;vkyif ef;rsm;wGi)f jynfe,fwikd ;f
twGuf vH;k 0vGwvf yfciG &hf &Sad pa&;ESihf A[djk ynfaxmifpt
k pd;k &. pD;yGm;a&;/
vlra_ &; paom bkwEf iS ahf umfyakd &;&Si;f rsm;wGif jynfe,fu,
kd pf m;vS,rf sm;
onf wef;wl&nfwl tjynft h 0yg0if&&Sad pa&;?
aemufwcsuf jynfe,frsm;wGif A[djk ynfaxmifptk pd;k &.0g'ESit
hf nD
todynmwd;k wufa&;twGuf vlrsKd ;pkbmomtvdu k f oD;jcm;toHvi$ &hf kH
rsm;xlaxmifciG &hf &Sad pa&;?
99
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
100
jynfaxmifpkppfppfrl
101
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
**********
102
jynfaxmifpkppfppfrl
tcef; (10)
103
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
tcgrmS jyef+y;D awmhaygi;f rdjyefawmhvnf; pdr;f ovdvk jkd zpfc&hJ jyefygw,f? tJ'D
vdk jynfaxmifpt k opfxal xmif+yD; jyefaygi;f cgprSm txiftjrifvrJ$ mS ;r_rsKd ;
qdwk m tenf;ESit hf rsm;&Sw d m[m rxl;qef;ygb;l ? 'gawG[m "rRmwmjzpfyg
w,f? 'gayr,fh apwemoef@oef@ro d m;pkpw
d af wGEiS hf tJ't D xiftjrifv$J
rSm;r_awGud ajz&Si;f Edik rf ,fqw
kd mudv
k nf; u|eaf wmfth aeESihf &d;k &d;k om;om;
,H=k unfygw,f?
ckwufa&mufvmwJh nDawmfaemifawmf ud, k pf m;vS,af wmf}uD;awG
tm;vH;k [m 'Dpw d "f gwrf sKd ;awGvnf; &S+d yD;om;jzpfw,fqw kd m txl;ajymzd@k
rvdyk gb;l ? rdom;pkpw d "f gw&f w dS v hJ al wGrsm;vk@d om 1948 ckEpS u
f u|eaf wmf
wd@k jynfaxmifp}k u;D +yKd vzJ @kd vufwvH;k omvdak wmhwhJ tajcqd;k taeqd;k }u;D
udk nDawmfaemifawmfawGtm;vHk; ,Hk,Hk=unf=unfvufwJG+yD; atmif
atmifjrifjrifEiS hf &ifqikd Ef ikd cf w hJ o hJ m"u[m txift&Sm;&Scd yhJ gw,f?
tJ'ga=umifh ckjzpfay:aewJh jy\emawGuv kd nf; acsmacsmarmarmESihf
ajyvnfatmiftrSeaf jz&Si;f Edik &f r,fv@kd u|eaf wmft h aeESihf pJpG +GJ rJ+rJ,=kH unf
jcif;jzpfygw,f? jynfaxmifpjk refrmEdik if aH wmf&hJ jy\em&yfrsm;udk ajz&Si;f &
wJhtcgrSm jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf&Jh tajctaeESifhudkufnDatmif
jynfaxmifpAk rmEdik if &H t
hJ ajctaeudo k m t"du=unf+h yD; ajz&Si;f oifw h ,f
vd@k vnf; u|eaf wmht f aeESihf ,H=k unfygw,f?
'gayr,fh urBmay:rSm&Swd hJ tjcm;Edik if tH oD;oD;rSmjzpfcyhJ sucf w
hJ hJ tjzpf
tysut f awG@t}uHKrsm;udk u|eaf wmfw@kd ravhvm&bl;vm;vd@k ar;p&m&Syd g
w,f? 'ge@J ywfouf&ifawmh u|eaf wmfw@kd tjcm;Edik if t H oD;oD;rSm jzpfcyhJ suf
cJh tjzpftysuaf wG/ tawG@t}uHKawGuv kd nf; u|eaf wmfw@kd taeESihf avh
vmoH;k oyfz@kd vw kd ,f? avhvmoH;k oyfz@kd vnf;aumif;w,f qdw k m u|eaf wmf
&d;k &d;k om;om;ajymvdyk gw,f?
tJ'ga=umifh jynfaxmifpzk @GJ pnf;a&;ESihf ywfouf+yD; tjcm;Edik if aH wGukd
vnf; u|eaf wmfw@kd avhvm=unf&h r,f? Edik if t H oD;oD;&Jh jynfaxmifpzk @GJ pnf;
yHak wG[m nDawmfaemifawmfrsm;od=uwJt h wdik ;f bJ a,bl,stm;jzifh ESpf
rsKd ;ESppf m;&Sw
d ,fqw kd m u|eaf wmfw@kd awG@&ygw,f? wrsKd ;uawmh jynfaxmif
pkpepfjzpfygw,f? wjynfaxmifpepfjzpfygw,f? tjcm;wrsKd ;uawmh pnf;
pnf;&H;k &H;k jzpfwhJ wjynfaxmifpepfjzpfygw,f?
104
jynfaxmifpkppfppfrl
105
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
jynfaxmifpAk [dt
k pd;k &udk tawmrowf ºuiG ;f usew f t
hJ m%mawG ay;xm;
wJh rluwrl/ tJ'vD kd a,bl,s tm;jzifh rlEpS rf l &Syd gw,f?
yxrrlt&qd&k if A[dt k pd;k &u tm;enf;+y;D / jynfe,ftpd;k &awGu tm%m
yd&k ydS gw,f? 'kw,d rlt&qd&k if jynfe,ftpd;k &awGu tm;enf;+y;D jynfaxmif
pkwckv;kH ESio hf ufqikd w
f hJ A[dt k pd;k &u tiftm;awmifw h if;jcif; &Syd gw,f?
,ae@ urBmay:rSm &S&d o dS r# jynfaxmifppk epfEikd if aH wGukd avhvm=unfh
wJt h cgrmS yxrjynfaxmifpt k rsKd ;tpm;u 'kw,
d jynfaxmifpt k rsKd ;tpm;
bufukd tajccHOya'jyifwehJ nf;/ w&m;v$waf wmfcsKyrf sm;&Jh pD&ifq;kH jzwfay;
wJeh nf;/ vkyx
f ;kH vkyef nf; tpOftvmenf;awGEiS hf odoo d mom}u;D ajymif;vJ
vmwmudk awG@&ygw,f?
wenf;tm;jzifh jynfaxmifp}k uD;wckv;kH tiftm;awmifw h if;atmif
jynfaxmifpAk [dt k pd;k &udo
k m tiftm;jznfw h if;ay;aewJh tcsed tf cgjzpf
w,fqw kd [
hJ mudk awG@&ygvrd rhf ,f? tJ'g[m vlawGtjrifreS &f vm+y;D wurBm
vH;k uvufcaH jymif;vJvmwJh rSeu f efwhJ jynfaxmifpv k rf;pOfjzpfygw,f?
nDawmfaemifawmifrsm;cifAsm;— ckacwf[m Edik if w H ikd ;f wrsKd ;om;vH;k
pD;yGm;OpPmwd;k wufa&;ESihf wrsKd ;om;vH;k &Jv
h +kH cHKa&;udk t"du OD;pm;ay;ae&
wJh acwfjzpfygw,f? tJ'ga=umifh wjynfaxmifpepfjzpf&ifvnf; jzpf&r,f?
jynfaxmifppk epfjzpf&ifvnf; jynfaxmifpAk [dt k pd;k &u xdxad &mufa&muf
tvkyv f yk jf zpfatmif jynfe,frsm;u vdv k ckd sicf siEf iS hf A[dt
k pd;k &udk tiftm;
jznfw h if;ay;ae&wJh acwfjzpfygw,f?
nDawmfaemifawmfrsm;cifAsm;— jynfaxmifpAk rmEdik if &H hJ zJ@G pnf;yHEk iS hf
ywfoufv@kd nDawmfaemifawmftcsKd @u Armjynfrudk tjcm;jynfe,frsm;
enf;wl jynfe,fwcktjzpf zJ@G pnf;ygvm;vd@k t}uaH y;xm;wm awG@&ygw,f?
tJ't
D }uHay;csuEf iS hf ywfoufI u|eaf wmfw@kd &ohJ abmxm;udk u|eaf wmf
wifjyvdyk gw,f? Armjynfrudk jynfe,fz@GJ pnf;zd@k obm0usw,fv@kd q&kd if
u|eaf wmfw@kd u zJ@G pnf;zd@k =unf=unfjzLjzL vufccH siyf gw,f?
'gayr,fh Armjynfrudk jynfe,fwcktaeESihf rxlaxmifapbJ jynf
axmifpAk [dtk pd;k &vufatmifrmS vuf&t
dS ajccHOya't& wdu
k &f u
kd o
f rd ;f
ydkufxm;yg? Armjynfr[m a&ajrtaetxm;t& obm0tavsmuf
107
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
tjcm;jynfe,fawGxuf ydrk w kd ;kd wufz@GH +zKd ;aewm awG@Eikd yf gw,f? u|eaf wmf
wd@k tvdrk mS Edik if aH wmf0ef}uD;csKyf OD;Ek&t hJ vdq k ENEiS hf twlwb l jJ zpfygw,f?
w}udru f 0ef}uD;csKyfO;D EkajymcJb h ;l wmuawmh vlwOD;wa,muf[m ajc
vuftp&Sw d hJ ud, k t f *F g&yfawG[m tcsKd ;ususw;kd wufrS =unfv h @kd vrS ,f?
xdek nf;wl jynfaxmifprk mS vnf; a'otm;vH;k nDwn l rD # wd;k wufEikd rf S wifh
w,fvyS Edik rf ,fqw kd thJ csuf jzpfygw,f? tJ'D &nf&, G cf sut f & jynfe,fawG
wd;k wufr&_ +dS y;D / jynfe,fawGxufw;kd wufr&_ +dS y;D jzpfwhJ Armjynfru usejf ynf
e,ftm;vH;k &Jh wd;k wufru _ ykd g yg0ifwm0ef,al poifw h ,fv@kd ,lqwma=umifh
Armjynfrudk jynfe,fz@GJ a&; ray;cJjh cif;jzpfygw,f?
nDawmfaemifawmfw@kd cifAsm;— xl;jcm;wJh u|eaf wmfw@kd &t hJ ajctae
t& Armjynfrudk jynfe,frvkycf w hJ m rSeu f efw,fv@kd u|eaf wmfw@kd ,q l
ygw,f? tu,fI Armjynfrudo k m jynfe,fay;rd&if jynfaxmifpAk rmEdik if H
&Jh tajctae[mwrsKd ;wzHk ajymif;vJomG ;p&m&Syd gw,f? Armjynfruvnf;
ig[m jynfe,fwckbq J +kd y;D awmh tjcm;jynfe,fawG&hJ xlaxmifa&;udk wm
0ef,cl sirf S ,lygvrd rhf ,f? Armjynfe,frS Armjynfe,fqw kd hJ usO;f ajrmif;wJh
pdw"f gwaf wGay:vm+yD; &S&d o dS r# rdrt
d iftm;udk tjcm;jynfe,fawGtwGuf
r#a0roH;k bJ Armjynfe,fwckxrJ mS om tvH;k pHzk o d ;kH csif oH;k vmygvrd rhf ,f?
jynfaxmifpAk rmEdik if aH wmf A[dt k pd;k &udak y;xm;wJh tm%mawG[m tckvkd
&Scd sirf v
S nf; &Syd gvrd rhf ,f? tjcm;jynfe,fawGu awmif;ovdk Armjynfe,f
uvnf; tm%mawGud awmif;csiaf wmif;vmygvrd rhf ,f?
vuf&t dS ajccHOya'&Jh wwd,Z,m;rSm yg&w dS hJ jynfaxmifpEk iS jhf ynfe,f
udk cJaG y;xm;wJh Oya'jyKpm&if;awG[mvnf; cktwdik ;f jzpfcsirf jS zpfygvrd rhf ,f?
tJ'v D o kd m jzpfomG ;&if jynfaxmifpAk rmEdik if &H hJ A[dt k pd;k &[m tvGet f if
tm;csed @J whJ &kyjf y[efjytpd;k &rsKd ;om jzpfomG ;ygvrd rhf ,f? Armjynfe,fom
ol@obm0owWKypPnf;/ ol@tcGeftaumufawGESifhol/ ol@xlaxmifa&;
twGuf vdi_ v f i_d }f u;D oH;k pJEG ikd +f y;D awmh wjcm;a'oawGrmS awmh t*Fvyd af cwf
wke;f uvdk epfemrSmpd;k &dr&f ygw,f? jynfaxmifp}k u;D [mvnf; =um&if0g;tpD;
ajyovdk +yKd uJ, G ikd vf o J mG ;rSmvnf; pd;k &drrf yd gw,f? tJ'ga=umifh Armjynfrudk
jynfe,fz@GJ pnf;cGirhf ay;cJw h m[m tvGerf eS f uefw,f? obm0usw,fv@kd
u|eaf wmfw@kd ,=kH unfygw,f?
108
jynfaxmifpkppfppfrl
109
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
110
jynfaxmifpkppfppfrl
111
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
csKyfu }uKd wifarwWm&yfc+H y;D a&Smifcikd ;f wJeh nf;jzpfap vkypf rf;=unfzh @kd aumif;
ygw,f?
tpd;k &&Jh t"duv#Kd @0uS cf surf sm;[m umuG,af &;/ b¾ma&;ESihf pD;yGm;
a&;tajymif;tvJEiS hf Edik if jH cm;ESiq hf ufqw H hJ ta&;awGomjzpfygw,f? 'Dupd P
rsKd ;rSm odumQ orm"d&o dS w
l ikd ;f E_wv f =kH urSmtrSeyf gb?J 0ef}uD;apwem&So d l
wdik ;f E_wv f =kH u&r,fw
h m0ef/ wdik ;f jynfuo kd pPm&S&d r,fh wm0efrsm;udk od&rdS ,f
qdw k mudk u|eaf wmfw@kd taeESihf ,H=k unfygw,f?
tJ'ga=umifh u|eaf wmfw@kd uawmh 'Dupd rP mS odyrf pd;k &dryf gb;l ? u|eaf wmf
ajymcJw
h hJ oabmwlx;kH wrf;udo k m prf;=unfah pvdyk gw,f? jynfe,fOuUX
rsm;udk jynfe,faumifpu D vGwv f w
G v f yfvyfa&G;cs,af y;wmudk Edik if aH wmf
0ef}uD;csKyfu jynfaxmifpt k pd;k &tzJ@G &hJ 0ef}uD;tjzpfEiS v
hf ufco
H ifw
h ,fv@kd
u|eaf wmfw@kd &d;k &d;k om;om;,H=k unfygw,f?
nDawmfaemifawmfrsm;cifAsm;— jynfe,fwe,frmS tkycf sKyfa&;rEdik f
reif; uarmufurjzpfaew,fv@kd A[dt k pd;k &u,H=k unfygu jynfe,frsm;
qdik &f m txufvw $ af wmfuvnf; oabmwlr,fq&kd if orwujynfe,f
we,f&hJ tkycf sKyfa&;udk rdr&d v
hJ ufatmufo@kd wdu
k &f ukd o
f rd ;f oGi;f xm;&SEd ikd f
w,f?
jynfe,frsm;udak y;xm;wJh b,fbmom&yftwGurf qdk Oya'udv k nf;
jyKEdik wf ,fv@kd tdE, Nd tajccHOya'rSm jyXmef;xm;wm&Syd gw,f? tJ'D tajccH
Oya'jyXmef;csut f & (u,f&'D g) qdw
k hJ jynfe,ftm%mudk tdE, Nd A[dt
k pd;k
&u 0iford ;f cJb h ;l ygw,f? tdE, Nd jynfrmS usio hf ;kH cJw
h hJ 'Denf;cyfqefqefjzpf
wJh tajccHOya'jyifqifcsuu f kd tcsKd @ArmjynfrmS vnf; vkycf siaf ewmudk
u|eaf wmfw@kd awG@&ygw,f?
'D Oya'rsKd ;udk u|eaf wmfw@kd jynfaxmifpAk rmEdik if rH mS rvkyo f ifyh gb;l ?
tusKd ;jzpfrmS xuf tusKd ;,kwzf @kd yrkd sm;ygvrd rhf ,f? u|eaf wmfw@kd tcsi;f csi;f
vnf; oHo,ydjk zpfvm+yD;awmh pdw0f rf;ydu k oGJ mG ;rSm u|eaf wmftifrwefrS
pd;k &drrf yd gw,f? jynfaxmifpAk [dt k pd;k &u jynfe,ftpd;k &rsm;udk t+rJ+cdr;f
ajcmufEikd o f vdk jzpfomG ;wmraumif;ygb;l ? rdom;pkpw d "f gwu f kd xdcu kd rf mS
u|eaf wmftvGeb f aJ =umufygw,f? tJ'ga=umifh vuf&t dS ajccHOya'yk'rf
(94) udb k J vuf&dS twdik ;f qufxm;zd@k u|eaf wmfw@kd taeESihf vdv k m;ygw,f?
112
jynfaxmifpkppfppfrl
113
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
tcg acwfrrSaD wmhygb;l ? tJ'D rlrrSew f ohJ abmw&m;udk vGecf w hJ hJ ESpaf ygi;f
(100) ausmu f wnf;u tar&dueforw}uD; tDb&m[ifvifueG ;f [m
cJx
G u G af &;0g'udk wduk zf suof jl zpfygw,f? ppft}u;D tus,w f u
kd +f y;D wduk zf suf
cJ&h ygw,f? tJ'v D kd rlrrSew
f hJ cJx
G u
G af &;0g'udk wdu
k zf sucf w
hJ ma=umifh tDb&m
[ifvifueG ;f [m &mZ0ifausmyf *k K~d vf}uD;tjzpf urBmutodtrSwjf yKjcif;
cHae&ygw,f?
u|eaf wmfcv k w kd ifjyae&jcif;[m tajccHOya'a&;qJpG Ofu twnfjyKcJh
wJrh wl ckukd zsuyf pf&r,fv@kd awmif;qdak ejcif; r[kwyf gb;l ? jynfwnfcgpu
ay;+yD;om; tcGit hf a&;awGukd rltm;jzifh b,ftcGit hf a&;udrk S r&kyof rd ;f
xdu k bf ;l vd@k u|eaf wmft h aeESihf ,H=k unfygw,f? tvsO;f oifv
h @kd om u|ef
awmfxnfah jymaewmudk txiftjrifrrSm;apvdyk gb;l ?
nDawmfaemifawmifrsm;cifAsm;— u|eaf wmfw@kd [m rdom;pkrsm;tae
ESihf jynfvnfvufw+GJ y;D vkyu f ikd cf iG &hf cJw
h m[m (14) ESpcf ef@ &Scd yhJ gw,f? tJ'D
vdk aygi;f oif;vkyu f ikd cf w
hJ ahJ e&mrSm txiftjrif t,ltqrSm;r_awGukd u|ef
awmfwifjycJw h thJ wdik ;f bJ u|eaf wmfw@kd wawG[m rdom;pkenf;ESio hf m ajz
&Si;f &if rajyvnfEikd w f jhJ y\emqdv k @kd &Srd ,fv@kd u|eaf wmfrxifygb;l ? tvkyf
vky=f uwJt h cgrmS trSm;awGvnf;&SEd ikd yf gw,f? tcsi;f csi;f qufqyH kH quf
qHenf;awG rrSeu f efwm nHzh si;f wm r,Ofyg;wm rvdrrf mwmawGvnf; &Sd
oavmuf&rdS mS ygb?J
'gayr,fh tJ'v D kd vdrrf ma&;jcm;r&Sw
d hJ wdik ;f &if;om;nDt&if;tudv k kd
rqufqHwwfwJh ig;cHk;rawGa=umifh u|efawmfwdk@jynfaxmifpk}uD;[m
rarSmufoifyh gb;l ? u|eaf wmfw@kd wawG rdom;pkpw d "f gwaf wGEiS hf enf;vrf;&Sm
azG+yD; ajcr raumif; ajcr qdo k vdk raumif;olawGukd oGeo f ifoifw
h m
oGeo f if/ qH;k roifw
h m qH;k r/ ta&;,loifw h m ta&;,lomG ;&if jynfaxmif
pktwGi;f rSm txiftjrifvrJ$ mS ;r_awG[mvnf; yaysmufomG ;r,fv@kd u|ef
awmf,=kH unfygw,f?
+y;D awmh a0;woufouf/ eD;wusuu f suf qdo k vdk wtlwq kH if; wjynf
axmiftwGi;f rSmvJbJ jzpfwwfygw,f? wusuu f sujf zpfwma=umifh u|ef
awmftprSmawmh pdwx f cd u
kd f pdwq
f if;&Jryd gw,f? 'gayr,ft h 'J v D kd jzpf&wm
[m vlom;wd@k &hJ "rRwmrd@k rdom;pktcsi;f csi;f wa,mufEiS w hf a,muf
115
jynfe,frsm;nD!Gwfa&;tzJGŒrSwifoGif;aom
**********
116