104

zenbakia

maiatza
2014

Integrazioaren argia
Aurkezpen eta jaien garaia

Gurea
Aretoaren
ikuskizunen
saila eta Jaien
e
Egitaraua daud
an
rru
ba

EDITORIALA
Azaleko argazkia:
Kultur Birika solidarioa,
urdinez
(Egilea: DerioKOmunikazioa)

02 Editoriala
03 Beitu berdintasunezko hizkuntzarekin
04 Derio Tropikala jaietan
05 Nagusien Etxea pregoilari
06 Zortzi abizen derioztar
06 Errekorra Gurea Aretoan
07 Topa Egunaren hirugarren edizioa
08 AprendeTEA, elkarte berria
09 Irakurri, gozatu, oparitu
09 Institutua haurdun
10 Baiezkoa kaleko futbolari
10 73ko kintoen topaketa
11 AL21: Ganbeko tokiko foroa
12 Txapela buruan: Sergio Lantziegon
14 Gurea Aretoaren ikuskizunen saila
15 San Isidro Jaien egitaraua

Beharrezko telefonoak
DERIOKO UDALA
944 541 019
FAX 944 542 832
AYUNTAMIENTO
UDALTZAINGOA - POLICIA MUNICIPAL 944 543 725
SERVICIOS SOCIALES
944 542 243
SUHILTZAILEAK BOMBEROS
946 555 337
KULTUR BIRIKA 
944 659 714
GARBIGUNE
944 034 090
HERRI IKASTETXEA ESCUELA
944 541 246
UDALSAREAK - AVERIAS DE AGUAS 944 873 187
BEHARGINTZA TXORIERRI 
944 540 370
INSTITUTUA INSTITUTO
944 543 258
EUSKALTEGIA
944 540 062
MANKOMUNITATEA
944 540 350
KIROLDEGIA POLIDEPORTIVO
944 540 159
GAZTELEKU
944 540 469
BIBLIOTEKA
944 540 210
NAGUSIEN ETXEA
944 540 763
AEK
944 543 967
KZ GUNEA
944 033 335
OSASUN ZENTROA - CENTRO DE SALUD
944 543 004
TAXI DERIO
944 800 909
BEITU ALDIZKARIA
beitu@deriokoudala.net
Legezko Gordailua: BI137704I
Inprimatzea: Graficas Mungia

INTEGRAZIORAKO
GARAIA DA

daberria iritsi da, eta, harekin batera,

integrazioa helburu duten hamaika
proposamen. Batetik, zaindariaren jaiak; Jai
Batzorde gazteak hirugarren urtez gogoz
hartuko du jai ezin hobeak antolatzeko ardura.
Kolore askotako jaiak izatea da haren asmoa,
herriak antolatua eta herriarentzat. Formula
ona, integratzailea eta denen gustukoa
izateko helburua duena. Hala, aurten
Nagusien Etxeak izango du pregoilari izateko
ohorea. Hala ere, zerbait falta zen jai hauetan:
kuadrillen artean elkarrekintza sustatzeko
espazio bat sortzea. Hortaz, esan eta egin,
lehiaketa bat egingo da
lehen aldiz. Ondoren, San
Isidro kolorez beteko da,
gau tropikal gogoangarri
bat egingo baita
amaitzeko: mahai inguruan
bilduko dira sukalki plural
batez gozatzeko, giro eta
harmonia ezin hobean.
Integrazioaz ere izango du AprendeTEAk,
autismoa gure errealitatera ekartzen saiatuko
baita. Eta komediaz bustitako errealitatea
ekarriko digu derioztar kutsua duen Ocho
apellidos vascos-ek. Ikustekoa izango
da! Amaitzeko, euskara geure irakurtzeko
ohituretan txertatzeko, zer hobeto Irakurri,
gozatu eta oparitu kanpaina baino. Opari
zoragarria, har dezagun.

Jaietan,
baina
solidario
izanda

104 Maiatza
Zenbakia 2014

BEITUk BERDINTASUNEZKO HIZKERA ERABILIKO DU

Beituko langileek prestakuntza jaso dute, erabilera sexista ekiditeko

Udal-aldizkariak hasieratik egin du

berdintasunaren alde.

ure udal-aldizkariak bat egin du

ekimenarekin: berdintasun arloko
prestakuntza elkarteentzat, Txorierriko
Mankomunitateak sustatua Emakumeen eta
gizonen arteko berdintasunerako II. Planaren
baitan. Horren helburua da herriko elkarte
guztiei prestakuntza eta aholkularitza ematea,
genero-ikuspegia txerta dezaten euren egitura
eta jardueretan. Halatan, Beitu, komunikabidea
den heinean, prestakuntza horretan parte hartu
duen lehenengo elkartea izan da. Horretarako,
edizioaz ardurazten den DerioKOmunikazioa
erakundeko langileek prestakuntza eta
aholkuak jaso dituzte, hizkuntza inklusiboa
erabili eta gizon eta emakumeei informazio
guztietan sartuta daudela sentiarazteko.
Halaber, are arreta handiagoa emango zaie

irudiei, erabilera sexistarik egin ez dadin.

Erakundeak funtsezkotzat jotzen du elkarteek
tresnak izatea emakumeen eta gizonen arteko
egiazko berdintasunerako bidean aurrera
egiteko, kolektibo garrantzitsuak direlako
udalerriko bizitzan. Horretarako, herriko elkarte
bakoitzak euren eginkizunetarako egokitutako
prestakuntza jasoko du. Beituk izan duen
esperientzia onaren ondoren, ekimena hedatu
eta gainerako elkarteei eskainiko zaie uda igaro
ostean.

Beitu izan da berdintasun

arloko prestakuntzaren
lehenengo partaidea
3

DERIO TROPIKALA, KOLOREZ BETERIKO GAUA

Ez dago aitzakiarik: animatu eta parte hartu!

Lehenengo ostiralean, mozorrotu

egin behar da gau tropikalerako.

urtengo jai-egitarauko berrikuntzen artean

ostiraleko Tropikal Jaia dugu. Oraingoan,
Jai Batzordeak jaien lehenengo gaua sustatu
nahi izan du oso modu berezian. Jaia gaueko
hamarretan hasi eta goizeko ordu txikiak
arte luzatuko da. Hasteko, Zizka Mizkaren
musika entzuteko aukera egongo da. Herriko
gazte batzuk taldeko partaide dira. Jarraian,
Skakeitan Gipuzkoako ska taldea izango dugu,
eta Ahots gabekoen ahotsa diskoko erritmo
tropikalekin mugiaraziko gaitu. Gainera,
Tolosako Glaukoma taldeak bere bigarren
reggae eta rap diskoa aurkeztuko du. Diskoak
bi estilo horiek biltzen dituzten estilo musikal
beltzak ditu abiapuntu. Gaua amaitzeko,
Makalak Dj-ak (Europako bira amaitu ostean)

erritmo tropikalak eta elektronikoak nahastuko

ditu. Jai tropikal horretan ez dira faltako lorelepokoak, alkandora hawaiiarrak, lastozko
txanoak, txankletak Gau horretan ez dago
aitzakiarik ez animatzeko: larunbaten ez dago
zertan goiz jaiki, sukalkia igandean egingo da
eta.

Jai Batzordeak herritarrak gonbidatzen

ditu kolorez jantzi, lore-lepokoak jarri eta
gau tropikal berezi bateko edari exotikoez
zein giroaz gozatzera, kolorez beteriko
txosna-gunean.

104 Maiatza
Zenbakia 2014

NAGUSIEN
ETXEA,
PREGOILARIAK
Erretiratuen
elkarteak 30 urte
bete ditu

0 urte igaro dira

erretiratu talde batek
biltzeko eta aisialdia
elkarrekin gozatzeko leku
bat aurkitzea erabaki
zutenetik. Horrela jaio zen
Nagusiak, baina urtebete
geroago osatu zen elkarte
gisa, eta Udalak gaur egun
duen lokala eman zien,
Nagusien Etxea sortzeko.
Horrela gogoratzen dute
Toms Almansa buru duen zuzendaritzabatzordeko kide batzuek. Gaur 30 urte bete
dituzte eta beraiek izango dira 2014ko
San Isidro jaietako pregoilariak. Eurentzat
harrotasun handia da eta berrikuntza,
arriskutsua da, dagoeneko ez dugu
gaztetasunak ematen dizun segurtasuna;
baina, ondo egitea espero dugu dio
presidenteak. Izendapen horrek nahasi
egin du lokalaren egunerokotasuna. 700
bazkide baino gehiago gara, eta gutxi batzuk
animatzen dira pregoia irakurtzera aitortu
du Tomsek. Azkenik, Nagusiko kide Jos
Urrutiak eta Maite Furundarenak emango
diete hasiera jaiei. Ekitaldia berezia da,
azken urteotan herriko jaiak suspertzen ikusi
ditugu, denok dugu partaidetza handiagoa,
eta horrek herriago egiten gaitu adierazi du.

Harro daude pregoilariak izateaz.

Zuzendaritza-batzordean parte hartzea

Eta 30 urte gehiago betetzea espero
duten bitartean, talde horrek kartapartidetan, bingo-kartoien artean, hitzaldi
eta dantzaldietan ematen du denbora, baita
irteeretan gozatzen ere, hurrengoa Avilara
eta Segoviara izango da dio Tomsek. Baina,
30 urte gehiago bete ahal izateko, bazkideek
animatu egin behar dute eta zuzendaritzabatzordean parte hartu; izan ere, bi hutsune
dituzte orain. Gustatuko litzaiguke bi
emakume izatea, gauzak atseginagoak
izan daitezen adierazi dute zuzendaritzabatzordeko kideek, gizonezkoak guztiak.
Baina, garrantzitsuena, parekidetasunaz gain,
animatzea eta lanarekin aurrera egitea da,
euren aisialdia antolatzeko eta adinekoen
arteko bizikidetza ahalbidetzeko.

DERIOZTAR IZARRAK
Hiru derioztar modako pelikulan
aktore izan dira

milio Martnez Lzarok zuzendutako Ocho

apellidos vascos komedia dudarik gabe
azkenaldiko arrakastatsuena izan da, eta
hori izen handiko artista sortari zor zaio, hein
batean: Dani Rovira, Clara Lago, Karra Elejalde,
Carmen Machi eta Juan Rodrguez Pupi,
Ritxar Angulo Pitxon eta Mara. Agian azken
hiru horiek ez dira horren ezagunak zinema
munduko adituentzat, baina derioztarrentzat
askoz ere gertukoagoak dira. Hirurak filma
egiteko ezinbesteko estrak izan dira.
Pitxonek Infojob-en ikusi zuen eskaera,
eta ez zuen bitan pentsatu Mara eta Pupirekin
batera izena emateko. Deitu zituztenean
Arrasateraino joan ziren, zehazki, hango
Al-Andalus zentro kulturalera, oinarrizko
hautaproba bat egiteko, eta aukeratu egin

Mara, bere karrera

liluragarrian.

zituzten. Begi itsuan errepikatuko nuke

esperientzia, eta hori 28 eta janari apur bat
besterik ez zutela jaso filmatzean, kontatu digu
Marak, lan egiten duen Beheko Tabernako
barraren atzean. Estra eta aktore guztiak,
berrehun bat pertsona, Zumaiako San Jose
komentuan egon ginen elkarrekin filmaketan
gure zatiak iraun zuen bi egunetan, egun
bakoitzeko hamar ordu inguru, filmeko 90
segundorako. Mara agertzen da pantailan
argien, lehen planoan kalean behera korrika
polizia-erasoaren ondoren: Susto aurpegia
nuen, baina ez gezurretako erasoarengatik,

OCHO APELLIDOS VASCOS ERABAT ARRAKASTATSUA DERION

Zortzi egunetan Gurea aretoa leporaino bete zen, errekor
guztiak hausten ari den filma ikusteko

cho apellidos vascos filmak igurikimen guztiak gainditu ditu.

Duela gutxi, Espainiako filmen historian gehien ikusitako film
gisa gailendu da; izan ere, zazpi milioi baino ikusle gehiago izan
ditu. Halaber, Emilio Martnez-Lzaroren komediak ikuskizunen
saileko lehenengo postuan jarraitzen du, errekor guztiak apurtuz,
eta hemen horren fede eman ahal izan dugu. Filma arrakasta osoz
estreinatu zen Gurea Aretoan: aretoa bete egin zen ondoz ondoko bi asteburutan, eta ia emanaldi
guztietan jarri behar izan zen ez dago sarrerarik dioen kartela. Ocho apellidos vascos topiko
dibertigarriez beteta egoteaz gain, barre-algaraka dabilen jendez gainezka ere badago. Filmaz
gozatzeko aukera izan zutenek eman dezaket horren berri. Gainera, filmaren arrakastak gainditu
egin du pantaila, eta Euskadi erromesaldi lekua izan da Aste Santu honetan, filmaren benetako
eszenatokiak ikusteko: Zumaiak,San Telmo baselizak, Leitzak eta Getariak osatzen dute Argoitia,
eta inguruok filmaren zaleez bete dira. Apartekoa benetan, baita zine-aroetatik kanpo ere.

104 Maiatza
Zenbakia 2014

baizik eta nire atzetik jende ugari zetorrelako

korrika eta nire aurrean saihestu beharreko
kamerak eta teknikariak zeudelako, kontatu du
barrez deriotarrak.
Esperientzia berezia eta errepikaezina
izan da, eta filmaketa-lana ezagutzeaz gain,
Dani, Karra eta Clararen gisako interpreteen
tratu hurbila eta gizatiarra ezagutzeko aukera
izan dugu. Ez dira batere hotzak izan gure
bizilagunekin. Espero dugu hau ez izatea gure
bizilagun zinematografikoak zineman ikusten
ditugun azken aldia. Gutxienez, zortea eman
diote filmari.

Gogoz eta ilusioz kontatu

dituzte anekdotak
TOPA EGUNAREN HIRUGARREN EDIZIOA
Aurten gure herrian ospatuko da, urriaren 11n

rtero bezala, euskararen aldeko hainbat

elkartek Topa eguna ospatuko dute.
Azkoitiko eta Soraluzeko aurreko edizioen
ondoren, aurten, muga pasatu eta gure herrian
ospatuko da, Bizkaian lehen aldiz. Festa honen
helburua da euskaltzaleak eta euskararen
aldeko elkarteetako kideak biltzea, elkarrekin
eta festa giroan proiektu eta esperientziak
partekatzeko. Festa urriaren 11n izango da,
larunbata, eta oraindik gauza asko zehaztu
behar badira ere, pixkanaka programaren
oinarriak egituratzen ari dira. Programa
eta zenbait ideia erabakitzeko, Tximintx
gure herriko euskararen elkartea gertuko
mankomunitateetako hainbat talderekin
elkartu da. Horiekin batera, martxoaren

amaieran biltzar bat

egin zuten Kultur
Birikan, eta, han,
hainbat ideia eta
proposamen bildu
zituzten egun handirako. Buruan duten ideia
da goizean euskararen aldeko hainbat taldek
beren esperientzia eta proiektuak partekatzea.
Horrekin batera, haurrentzako hainbat ekitaldi
egongo dira, haiek ere festaren parte izan
daitezen eta goza dezaten. Horren ostean,
herri-bazkaria egingo da frontoian, eta,
arratsaldean, amaitzeko, gazteentzako ekitaldi
bat egongo da lehen aldiz Bizkaian egingo den
egun handi honi festa giroa eta amaiera bikaina
emateko.

AprendeTEA SORTU
DA, FAMILIAN AUTISMOA
DUTENEN ELKARTEA
Elkarteak Kultur Birikan egin
zituen lehen tailerrak

prendeTEA familian Espektro Autistaren

Nahasmenduak (EAN) eta Asperger
dituztenen prestakuntza eta aisia sustatzeko
elkartea da. Euskadi osoan jarduten du, baina
Derion du egoitza, eta Kultur Birikan aurkeztu
zen. Elkarte hau nahasmendu hau duen
pertsona batekin bizi diren familien alde eta
familientzat sortu da, eta hiru helburu ditu:
bertako kideak prestatzea eta informatzea,
familientzat egokitutako aisia sustatzea eta
gizartea sentsibilizatzea. Jaiotzen inguruan
egindako azterketa kliniko batzuek jakinarazi
dute 150 haurretatik 1ek duela autismoa,
Espektro Autistaren Nahasmendua eta Asperger
sindromea, azken bi horien barnean.
Elkarteak badaki trastorno hauek
sendaezinak direla, baina trata daitezkeela,
eta kontuan hartuta amak eta aitak direla
haurra hezten lehenak, euren haurren
terapeutak izango dira. Premisa honekin
eman zuen Derion Anabel Cornagok autismoa
duten haurrentzako jolasari, estimulazioari
eta adimenaren teoriari buruzko tailerra.
Informazioaren Zientzietan lizentziaduna da,
eta 3 urterekin autismoa diagnostikatu zioten

Kolore urdinak hartu

zuen Kultur Birika,
AprendeTEArekin
8

haur baten ama. Haurraren estimulazioan

aritu da buru-belarri, eta sei urteren ondoren
aurrerapen handiak lortu ditu. Orain,
aurrerapen horiei buruzko hitzaldi, liburu
eta tailerrak ematen ditu, gure herrian
bezala, arrakasta handiz. Hori egiaztatu dute
jardunaldietara joandakoek AprendeTEAren
Facebook-eko orrialdean. Sare sozialetan
egoteaz gain, elkarteak helbide elektronikoa
ere badu, izena eman nahi duten edo
elkarlanean aritu nahi duten familientzat:
infoaprendetea@gmail.com
Aurkezpen-ekitaldiak bat egin zuenez
Autismoaren inguruko sentsibilizazioaren
nazioarteko egunarekin, autistak babesteko
egitasmo baten barruan, Kultura Birika tonu
urdinez argiztatu zen eraikin gutxi horietako
bat izan zen (estatu barruan beste lau izan
ziren, besteak beste, Alhambra, eta munduan,
Eiffel dorrea eta Empire State).

Autismoak eragindako pertsonak

dituzten familiek sortu dute AprendeTEA.
Elkarteak hiru helburu ditu: gaitzari
buruzko prestakuntza ematea eta
informatzea, familientzat aisia sustatzea
eta gizartea sentsibilizatzea. Aurkezpen
ekitaldia eta lehen tailerrak urdinez
argiztatutako Kultur Birikan izan ziren.

104 Maiatza
Zenbakia 2014

IRAKURTZEA: SARIA DUEN PLAZERA

rakurtzea sustatzeko Irakurri, gozatu eta
oparitu kanpaina gurean da berriro. Aurten,
apirilaren 23tik ekainaren 30era arte gauzatuko
da, eta euskararen aldeko Zamudioko,
Larrabetzuko eta Derioko elkarteek bultzatuko
dute, dagokien udalekin batera.
Kanpaina honetan datza: liburutegitik
liburu bat hartu, irakurtzen gozatu eta
amaitzean itzuli, irakurketa fitxa bete eta
erosketa txartela lortzeko. Horrekin, % 25eko
beherapena izango da euskarazko edozein
liburu erostean. Kanpainaren helburua da gure
hizkuntza eta irakurtzea sustatzea.

irakurri,
gozatu eta
oparitu

Aukeratu liburu bat zure herriko Udal Liburutegian,

eraman etxera maileguan, irakurriz gozatu eta itzulitakoan
beste liburu bat erosi eta gozatzen jarraitzeko % 25 edo
% 50eko balioa duen erosketa-txekea lortuko duzu.
Apirilaren 23tik ekainaren 30era

www.topagunea.org/irakurri

Irakurri, gozatu eta oparitu kanpaina dator berriro

Euskaraz irakurtzea
sustatzeko
proiektua

Antolatzailea:

HERRIAK
ETA ToKIKo
ANToLATZAILEAK

Babesleak:

Ataun- MURKoNDo
Aramaio- Udal Liburutegia-TXIRRIToLA
Arratzua Ubarrundia- SoLAGANA G.E
Atxondo - Udala
Beasain- Udala
Bilbo - Udala

Laguntzaileak:

Derio - TXIMINTX
Ermua EUSKAL BIRUSA
Gares Udala
Idiazabal ILLATI
Kanpezu Kuadrilla
Lazkao GEE ELKARTEA

Larrabetzu - ARREKIKILI
Legutio U. Liburutegia
Lekunberri MAILoPE
Lizarra - GAREAN
Mallabia oRRAITTIo
Maaria Udala

Mutriku KARENKA
olaberria - Udala
ondarroa - Udala
ordizia HITZARo Udala
orio - Udala
otxandio - Udala

Portugalete Udala
Sakana - Mankomunitatea
Soraluze PIL PILEAN
Segura Udala
Tafalla - Udala
Ultzama- AMETZA

Urkabustaiz- LAN ETA JoLAS, U. Liburutegia

Zaldibia- Udala
Zamudio- LAGATZU
Zigoitia U. Liburutegia
Zuia- BIDABARRI, U. Liburutegia.

ARGAZKI
DESEROSO BAT
Txorierriko gazteak,
abortuaren
erreformaren aurka

xorierri institutuko
gazteak haurdun jarri ziren
Abortuaren Legearen erreforma
gaitzesten dutela erakusteko.
Erreforma horrek emakumeen
eskubideak urratzen ditu
balizko bi muturretan: bortxaketa eta arrisku
larria emakumearen osasun fisikorako eta

mentalerako. Atzerapauso horri modu grafiko

dibertigarri batean egin diote aurre.

BALOIAREKIN ONDO
JOLASTEKO
Aldatu egin dituzte
pilotarekin jolastea
debekatzen duten kartelak

erioko zein plazak edo oinezkoentzako

inguruk ez du jasan kalterik bertan
pilotarekin jolasteagatik? Haurrek (eta baita
zaharragoek ere) gure eraikinetako fatxadak
jotzen dituzte behin eta berriz. Horrenbestez,
oso ohikoa da komunitateak haurrek kalean
baloiekin jolastean ateratzen duten soinuaz
kexatzea. Betidanik egon izan dira kexa
gehien egon den kaleetan honelako kartelak:
Debekatuta baloiarekin jolastea. Eta Udalak
beti jakin izan du kartel hori ez dela oso
egokia, ezin baita debekatu kalean jolastea;
beraz, jarri dituzten azken kartelek (adibidez,
Gaztelumendi eta Kolitza plazetan eta Sollube

kalean) hau diote: Debekatuta baloiarekin

fatxada jotzea. Horrela, ez dute kalean jolastea
debekatu, baina gurasoek kontu gehiago izan
dezaten lortu nahi dute haurrek kalean jolasten
dutenean. Jendeak kontzientzia hartzea eta
elkarbizitzen jakitea da helburua. Parte batek
ulertu behar du haurrek jolasteko eskubidea
dutela, eta besteak saiatu behar du traba
gehiegi ez egiten, bereziki, fatxadaren zatiak
puskatu badaitezke. Azken batean, elkarbizitza:
hain erraza eta hain zaila. Ez da kartel sinple
bat soilik; elkarbizitza mezu bat helaraztea
da, jolasaren eta errespetuaren arteko orekari
buruzkoa.

73ko KINTA SAN ISIDROETARAKO

Urte horretan jaioetakoek topaketa eta afaria antolatu dute

lkar ikusteko gogoa, elkarri euren bizitza

kontatzekoa eta hainbeste aldatu ez direla
erakustekoa; horiexek dira, hain zuzen ere,
elkarrekin ikasten 8 urte baino gehiago eman
dutenen bilkura bat antolatzean erabiltzen
diren arrazoietako batzuk. Oraingo honetan,
1073an jaiotakoen txanda da, gure herri
ikastetxean OHO egin zutenena. Maiatzaren
17an elkartu eta afalduko dute, San Isidro jai
betean. Olga Montaez eta Javier Almansa
dira topaketa honen arduradunak: Iruditu
zitzaigun jaietan afari bat egitea zela aukerarik
onena, herriko giroaz gozatu eta jendea

10

animatzeko. Oraingoz erabaki dute Oso Pardon

elkartzea, lagun-giro ederrean gozatu eta une
onak gogoratzeko. Badakite ez dutela erraz
gaindituko beste kinto batzuek duela gutxi
egin duten topaketaren arrakasta, baina espero
dute atzean ez geratzea eta iragana (hobea zela
dioten garai hura) partekatzeak ematen duen
sentsazio onari eustea.

Maiatzaren 17an,
larunbatean, elkartuko dira

GANBE, TOKIKO LEHEN FOROA

Parte-hartzearen eta emaitzen arrakasta

Tokiko Agenda 21
Agenda Local 21

okiko Agenda 21en tokiko lehen

foroa, Ganbe auzoan zentratutakoa,
emankorra izan da, bai proposamen
ugari egin direlako, bai horietako
eskaera askori irtenbidea eman ahal
izan zaielako Egindako lanen artean
daude askatuta zeuden galtzadaharriak konpontzea eta zuhaitzetako
txorkoak lurrez betetzea, erorialdiak
saihesteko, Gastaagatxu kalekoak izan ezik
(goikoa, berriena baita), lurra ezartzean maila
jaistea espero baita. Gainera, bi urki eta makal
bat hautsita aurkitu dituzte, eta berriro jarriko
dituzte leku berean. Era berean, aurrekontu bat
eskatu da jada zuhaitzen arteko aparkalekuak
banatzeko lurra pintatzeko urkiak dauden
maldan, haurren parkearen ondoko kalean.
Zabor-bilketa eta seinaleak
Zaborrari dagokionez, 50 paperontziren
inbentarioa egin da, eta horietako lau lekuz
aldatu dira hobeto banatuta egoteko. Zaborra
biltzeko edukiontzien guneak aztertu ondoren,
erabaki da bakoitzean kartoia biltzeko bi
egotea, errefusarentzat (grisa) bi eta hondakin
organikoentzat bat. Gainera, Udalak eskaera
egin dio Mankomunitateari erabilitako
olioarentzat beste bat jartzeko urkien aldapan.

Helburua: gabeziak
detektatu, aldatu eta
konpondu

Bestalde, auzorako seinaleak jarri dira

sarrerako biribilgunean; pasatzen uzteko
beharrezko seinalea jarri da Ganbe kalearen
amaieran garajeen irteerari lehentasuna
emateko eta, hala, ibilgailuen abiadura
murrizteko, eta piboteak jarri dira goiko
bihurgunean, askotan espaloia hartzen
baitzen. Horrez gain, Idorsoloko pabiloien
artetik doan bidean ibilgailuak pasatzea
saihesteko, irteerarik gabeko kalea seinalea
jarri dute, eta beste hiru jarri dituzte
elizako parkingetik hariztirako sarbidean,
Gazataaga auzoan eta Ganbe baserrirako
sarbidean. Azkenik, Gaztaagatxu kalearen
hiru plaka jarri dira, eta Lainomendi kalearen
beste hiru. Topaketa hau TA21ek hasitako
sektoreko foroen artean lehenengoa izan
da, inguru bakoitzeko arazo zehatzetara
hurbiltzeko asmoa duena.

Seinaleak, zabor-bilketa eta garraioa izan

ziren hobetzeko puntuak, eta erantzun
azkarra izan zuten TA21en lehen tokiko
foroaren ondoren.
11

ERRIOXAREN JARRAITZAILEA
TXAKOLINA AHAZTU GABE
Xehetasun txikiak miresten ditu, baina
Sergiok ez ditu ahaztu ohitura onak

dinburgo, Madril, Logroo eta azkenik

Lantziego Araban. Sergio Ariasek urte eta
erdi eman zuen Eskoziako hiriburuan ingelesa
ikasten, patata-tortilla egiten, bizitza osoan
bakar bat egin ez banuen ere, eta bi urte igaro
zituen hiriburuan borrokan, kubatak tutuedalontzietan ez zerbitzatzeko. Logrootik
igaro ostean, Lantziegora iritsi zen (Arabako
Errioxa), eta bertan bizi da bere bikotearekin.
Ibilbide horretan leku bakoitzaren alderdi onak
ezagutzen dituzu eta saiatzen zara ohitura onei
eusten. Bidaia horiek erakutsi diote gainerako
lekuak txikiago ikusten dituzula eta konplexu
asko kentzen dituzula gainetik. Sergiori bila
ibili gabe etorri zitzaion guztia. Horregatik,
aitortu egiten du bere kasuan ez dela hainbeste
abenturarik izan. Edinburgon zerbitzari
aritu zen, eta Madrilen edo Logroon bere
ikasketekin zerikusia zuen lanen bat bilatzea
erabaki nuen, leku atsegin batean eta gustura
egon nintekeen lekuren batean. Baina, neurri

12

berean, argi zuen ez zela hiriburuan geldituko,

eta emaztegaiari jarraitu zion Lantziegoraino,
leku lasai batean, hiritik kanpo, egon nahi
genuen eta.
Ardo onaren mireslea
Arabako Errioxaren erdian eta mahastiez
inguraturik, mahatsaren mazeratutako
salda preziatuaren arloa interesatzen zaio.
Ardo-dastatzeetara joaten naiz, upategiak
bisitatzen ditut edo mahastietan ibiltzen naiz
paseoan; lehen Derioren berdetasunarekin
erkatuta, lehorra iruditzen zitzaion paisaia.
Ardogintzaren hizkuntzan bete-betean sartuta
badago ere, ez da beste hitz batzuetara
ohitzen: lekei babarrun berdeak deitzen diete
eta piper txorizeroa duen guztia da Errioxar
erara egindakoa, eta halaber, adierazi du
herriak txikiak direla: mila biztanle izatera
iristea errekor hutsa da, eta denok ezagutzen
dute elkar onerako zein txarrerako.
Gure ingurunetik
faltan sumatzen du
hondartzara berehala
iristea, baita hainbat
gauza txiki ere,
lehen garrantzirik ez
zuten gauza hauek:
saiheski-jana egitea
lagunekin, ozarizarrak ikustea, aretofutboleko partidak

104 Maiatza
Zenbakia 2014

antolatzea, jaien aurreko afariak Urkiola,

gurasoen auzoa, gogoratzen du, jendea,
igandeetan pintxo-janean ibiltzea, hegazkinak
igarotzen ikustea eta jendea biltzeko gune
ziren eta diren Derioko jaiak: lagunekin eta
inguruko herrietakoekin elkartzen zinen. Derio
orain herri berria da, eta bazen garaia!
aireporturanzko errepidea, Kultur Birikaren
jarduera, zinema Horrela atsegin ematen
du. Lantziegok bizimodu xumea du, eta
lehentasuna dute lan egiteak, irakurtzeak eta
txakurrekin pasieran ibiltzeak. Asteburuetan
ekitaldiren bat izaten dute, bere bikotea
Errioxako Ardoaren Kofradiako kidea baita.
Nolanahi ere, Sergiok borrokan jarraitzen du
txakolina hedatzeko, bere ustez arrakasta
handiz, eta hurbileneko lagunek eskertzen
diote bakailaoa pil-pilean prestatzea. Hamar
urte igaro dira ardoaren lurrean gelditu zenetik,
eta hurbil badago ere, maitasunak eta lanak
herritik kanpo atxikitzen dute. Hala ere, ondo

Sergio Edinburgon, Madrilen eta Logroon

ibili zen Lantziegora, Arabako Errioxara,
iritsi aurretik. Hona ardoak eta bere bikoteak
erakarri dute. Bere bidaia ez du abentura
handitzat jotzen, dena bila ibili gabe etorri
baitzaio; baina, esperientziak balio izan dio
gainerako lekuak txikiago ikusi eta konplexuak
gainetik kentzeko. Orain, aitortzen du hurbil
dagoela, baina maitasunak eta lanak atxikitzen
dutela. Nolanahi ere, Derio abegitsua (lehen
berarentzat garrantzirik zuten gauzak
samintasunez oroitzen ditu) hor dago eta
bere zain dago, altxor gisa gordetzen dituen
familiarekiko eta lagunekiko lotura dela eta.

gordetzen du herriak eman dion guztia: bertan

hazi naiz eta bertan bizi da nire familia; hori ez
da galtzen herritik kanpo bizitze soilarekin.

Arabako Errioxa

Sergiok aitortzen du
mahastiez inguraturik
bizi dela, udalerriko
gune urrun batean.
Horregatik, hainbat
udalerri mugakide
gomendatzen
ditu. Hasteko, urria
hilabeterik egokiena
da bisita egiteko;
izan ere, mahastiek

kolorea aldatzen dute,

hostoak izaten dituzte
oraindik Irudia
ikusgarria da, eta
ziurtatu egiten digu
argazki ona aterako
dugula, El Len Dormido
mendi bereziaren
argazkia bezain ederra.
Merezi du Guardia
herria ezagutzea; Erdi

Aroko estiloa dauka,

eta bertan mazerazio
karbonikoko ardo tipikoa
dastatu behar da.
Upategiei dagokienez,
Eltziegoko Marqus de
Riscalen Guggengheim
txikia edo Haroko Lpez
de Heredia tradizionala
gomendatzen dizkigu.
Hiriburuan, Logroon,
Laurel kaleko tio
agus ogitartekotxoa
gomendatu digu,
eta lasai egoteko
Parlamento plazako
terrazak baino hoberik
ez dago. Zerbait

jan nahi badugu,

patatak Errioxar erara
ditugu, baina, baita
txuletatxoak, Anguinoko
perlak (babarrun fin eta
borobilak), barazki mota
guztiak Gozo-gozoa
dena. Data adierazgarri
gisa Abalosen ate irekien
jardunaldia (iraileko
lehenengo larunbata)
edo Arabako Errioxako
mahats-biltzearen jaia
ditugu. Jai hori urtero
udalerri ezberdinean
egiten da. Aurten
Bastidan izango da.
Osasuna.

13

14