BANGHAY-ARALIN SA SIBIKA AT KULTURA

Pag-aangkop ng hanapbuhay sa kapaligiran ng mga Pilipino

Inihanda ni MELANIE P. ORDANEL
I.

Layunin:
Pagkatapos ng pag-aaral na ito, inaasahan ang mga mag-aaral na:
a. natatalakay ang mga angkop na Hanapbuhay.
b. naibibigay ang ng mga uri ng hanapbuhay.
c. nailalarawan ang mga ibat-ibang uri ng hanapbuhay.

II.

Paksang Aralin:
A. Paksa: Pag-aangkop ng hanapbuhay sa kapaligiran ng mga Pilipino.
B. Sanggunian: Kultura, kasaysayan at kabuhayan(Sibika at kultura III)
May akda: Lydia N. Agno, Grace Estela C. Mateo, Ph. D, Celina E. Balonso,
Ph. D, Estelita B. Capina, Rosita D. Tadena, Ph. D, Grace Estela C. Mateo,
Ph.D. Editor/Konsultant
C. Kagamitang Pampagturo: visual aids, graphic organizer at mga larawan
D. Pagpapahalaga: Pag-iingat sa kapaligiran at pagkakaroon ng pangarap sa
buhay.

III.

Pamamaraan ng aralin:
A. Panimulang Gawain:
a. Pang araw-araw na Gawain
1. Panalangin
2. Pagsasaayos ng silid aralan
3. Pagtatala ng liban sa klase

Gawain ng guro

Gawain ng mga mag-aaral

B. Balik-tanaw
Magandang umaga sa inyo mga bata!

- Magandang umaga din po

teacher

Bago natin simulan ang ating bagong aralin, atin

munang

balik-tanawan

ang

ating

pinag-aralan

kahapon. Ano ba ang ating paksa kahapon, mga -

Ang

dalawang

uri

ng

bata?

pamayanan po.

Mahusay!

- Ito po ang Rural at Urban.

Ano nga ba ang dalawang uri ng pamayanan?

Tama!
Sino ang makapagbibigay ng kahulugan ng Rural?

Dito

po

pamayanang
kagubatan,

makikita

ang

minahan,
pansakahan

at

pangingisda.

Magaling!

- Sa urban dito po makikita

Ano naman ang urban?

ang komersyal at industriya.

Lubos

akong

natutuwa

sapagkat

inyo

pang

natatandaan ang pinag-aralan kahapon.

Ngayon,

magkakaroon

muna

tayo

ng

isang - Opo!

pampasiglang gawain. Gusto niyo ba ito mga bata?

C. Pangganyak:
Magpapaikot ako ng isang kahon. Naglalaman ito ng
mga larawan. Gusto kong kumuha kayo ng tig-isang (kukuha ang bawat mag-aaral
piraso at ipasa nyo ito sa inyong katabi. Pagkatapos ng tig-isang piraso ng papel
ay saka ko sasabihin ang susunod ninyong gagawin.

na galing sa kahon)

Ngayong nakakuha na ang lahat, nais kong tignan

ninyo ang letrang nakasulat sa likod ng larawang (pupunta ang bawat grupo sa
hawak nyo. Ang lahat ng may letrang A ay kani-kanyang pwesto)
mapapasali

sa

unang

grupo,

letrang

sa

pangalawang grupo, C sa pangatlong grupo, at D sa

pang-apat na grupo. Hanapin nyo na ang inyong mga
ka-grupo.

Pumunta ang unang grupo sa bandang

harap sa kanang bahagi ng silid-aralan. Ang

pangalawang grupo sa bandang likurang ng unang
grupo. Ang pangatlong grupo sa bandang harap ng
kaliwang bahagi ng silid, at ang pang-apat na grupo
sa likurang ng pangatlong grupo.
Ngayong nasa kaya-kanyang grupo na kayo, nais
kong idikit ninyo sa kanang bahagi ng pisara ang
mga hawak ninyong larawan.
(ididikit ng guro ang mga larawan sa pisara)

(Bubuuin nga mga mag-aaral

Bibigyan ko ang bawat grupo ng envelop, ang ang mga letra para mabuo

envelop na ito ay naglalaman ng mga letra. Gamit ang salitang HANAPBUHAY)

ang mga letrang ito, buuin ninyo ang nakatagong
salita na ipinapakita ng mga larawang ito. Ang unang
grupo na makakabuo ng hinahanap na salita ay may
premyo.

Pagakatapos nilang buuin ang grupong unang

nakabuo ay may premyo.

D. Pagtatalakay:
Ang paksang ating tatalakayin sa araw na ito ay ang
pag-aangkop ng kabuhayan sa kapaligiran ng mga
Pilipino.

- Bukid po Maam

Sa pagsisimula ng ating aralin sa araw na ito. Nais

kong tingnan ninyong mabuti at suriin ang larawan na
ito.
(magpapakita ang guro ng larawan)
Ano ang inyong nakita?
Tama!

Isang uri ng hanapbuhay sa pilipinas ay ang

pagsasaka. Ito ang pangunahing hanapbuhay sa
ating bansa. Ilan sa mga lugar dito sa Pilipinas ang (ididikit ng mga mag-aaral

may

malalawak

Cotabato,

IloIlo,

na

sakahan:

Camarines

Gitnang

Sur,

Luzon, ang mga larawan)

Cordillera

at

Pangasinan.
Gusto kong pumunta sa harap ang mga member ng - Nagtatanim at pag aalaga
unang grupo at ilagay ang mga larawan na may ng hayop maam.
kinalaman sa pagsasaka dito sa loob ng larawan ng
kabukiran.
Mahusay!
Ano ang ginagawa ng magsasaka?
- Palay o bigas, munggo,
mais, tobacco, abaka, tubo,
Anu-anong mga produkto ang kinakain at ginagamit itlog, mga hayop na kakatayin
natin sa araw-araw ang nanggaling sa pagsasaka?

at mga gulay.

May makapagbibigay ba?

- Opo
-

Dahil

sa

kanila

po

nanggagaling ang mga palay,

Mahusay!

mais, tubo at mga gulay na

kinakain natin.

Mahalaga ba sa atin ang mga magsasaka?

Bakit mahalaga sa atin ang pagsasaka?

- dagat po maam

Magaling!

- Opo

Tignan naman ninyo ang larawang ito.

Ang mga mangingisda po!

Ano ang inyong nakita?

(ididikit ng mga mag-aaral
Mahilig ba kayo sa isda at lamang dagat?

ang mga larawan)

Sa tingin ninyo, sino ba nagsusuplay sa atin ng mga

isda at iba pang yamang tubig?

Ngayon, gusto kong pumunta sa harap ang mga

member ng pangalawang grupo at ilagay ang mga
larawan na may kinalaman sa pangingisda dito sa
loob ng larawan ng dagat.
Mahusay!
Ang mga mangingisda ang nagsusplay sa atin ng
lamang dagat. Sila ay gumagamit ng mga Bangka,
lambat, pamingwit at iba pa at dahil mayaman ang Pusit,

isda,

hipon,

Pilipinas sa mga anyong tubig tulad ng dagat, lawa at seashells, seaweeds.

ilog. Pangingisda ang isa sa karaniwang hanapbuhay
ng mga taong nakatira sa pamayanang malapit dito.

koral,

Anu-ano ba ang maaari nating makuha sa dagat?

Tama! Napakahusay
Maliban sa mga ito may iba pang mga produkto na
nakukuha natin sa dagat.
Ang asin ay ginagamit natin bilang sangkap sa
pagkain upang ito ay lalong sumarap.

Kung wala pong mangingisda

Ang perlas at seashells ay ginagamit natin bilang at

dekorasyon sa ating katawan o alahas.

pangingisda

hanapbuhay

ay

wala

na
po

tayong makakain na mga

Sa inyong palagay, ano ang kahalagahan ng isda,
pangingisda sa atin?

lamang

dagat

kung

saan dito ay makukuha tayo

ng mga protina, bitamina na
makatutulong
kalusugan.

- Kagubatan po

Sunod naman nating tatalakayin ang pagtrotroso.

Nais kong tingnan niyo at suriin ang larawan

sa

ating

Ano ang inyong nakita?

Tama!
Ang pagtrotroso ay isa ring mahalagang hanapbuhay
sa bansa, lalo na sa mga lugar na malapit sa
kagubatan.
Ang

mga

taong

nagtrotroso

ay tinatawag

na

magtrotroso.
Ang pagtrotroso ang pangunahing industriya sa mga
lalawigan ng mga sumusunod:

Isabela

Aurora

Cagayan

Abra

Bataan

Samar

Davao del Sur

(ididikit ng mga mag-aaral

ang mga larawan)

Ngayon, gusto kong pumunta sa harap ang mga Dahil maraming kasangkapan
member ng pangatlong grupo at ilagay ang mga ang

gawa

sa

larawan na may kinalaman sa pagtortoso dito sa loob nakapagbibigay

ng larawan ng kagubatan.

Bakit mahalaga ang pagtrotroso sa bansa?

trabaho.

kahoy
ito

at
ng

Mahusay!
Kahit na nagbibigay ito ng trabaho kailangan nating
pangalagaan ang mga kagubatan dahil kapag ito ang
nasira pwedeng magkaroon ng sakuna tulad na - Larawan ng isang syudad
lamang ng pagbaha at pagguho ng lupa o landslide maam
kapag sobra sa pagpuputol ng puno. Kaya dapat
kapag nagputol ng puno may itatanim na panibago.

(ididikit ng mga mag-aaral

ang mga larawan)

Atin namang talakayin ang ukol sa hanapbuhay sa

Pamayanang Urban.
Narito ang huling larawan.
Ano ang nakikita nyo?

Ngayon, gusto kong namang pumunta sa harap ang

mga member ng pang-apat na grupo at ilagay ang
mga larawan na may kinalaman sa pamayanang Gusto ko pong maging ..
Urban dito sa loob ng larawan ng syudad.

(guro,

Magaling!

seaman)

doctor,

abogado,

Ang mga tao sa Urban ay karaniwang empleyado ng

mga pribadong kumpanya o mga pamahalaan.
Mas mapapadali ang Gawain
Kayo mga bata, ano ba ang gusto niyong maging ng bawat isa po.
hanapbuhay paglaki?

Magagaling, sana matupad ninyo ang inyong nais Hindi po, sapagkat lahat ng
paglaki.

uri ng hanapbuhay ay mabuti,

at ito ay nakakatulong sa

Ano ba ang kahalagahan ng mga hanapbuhay na ito? kanilang pamilya. Hanggat

tama ang hanapbuhay mo at
marangal ito ay hindi dapat
Sa inyong palagay dapat ba natin ikahiya, ang ikahiya.
hanapbuhay na hindi propesyunal? Bakit kaya mga
bata?

E. Paglalahat
Bilang kabuuan ang hanapbuhay ay may taglay na napakahalagang bahagi sa ating
buhay. Katulad na lamang sa mga rural ang mga pangunahing hanapbuhay doon ay

ang pagsasaka, pangingisda, at pagtrotroso. Samantalang sa urban, ang mga

hanapbuhay dito ay ang mga pagiging guro, inhinyero, abogado, tindera, teknisyan,
doctor atbp. Marami pang ibang uri ng hanapbuhay sa ating bansa. Pero kahit anong
hanapbuhay pa yan, ang mahalaga dapat piliin natin ang marangal at tama.

F. Paglalapat
Bawat representante ng pangkat ay bubunot kung anong uri ng hanapbuhay ang
kanilang isasadula. At ang may pinakamagandang pagsasadula ay mananalo.

IV.

Pagtataya:

Itapat ang salitang nasa hanay B na may kinalaman sa salitang nasa hanay A
Hanay A
1. magsasaka
2. mangingisda
3. doktor
4. inhinyero
5. abogado
6. matotroso
7. guro
8. tindera
9. mekaniko
10. panadero

Hanay B
hospital
paggawa ng gusali
punong kahoy
bukid
dagat
eskwelahan
korte
kotse
bakery
bundok
palengke

V. Takdang aralin:
Gumupit ng ibat-ibang larawan ng hanapbuhay at lagyan ng kapsyon at idikit sa malinis
na short bond paper at ilagay sa folder.