Nhng iu cha k v t thiu ca B tt Qung c

Bng chy! Ngn la ngt tri! Khng th no t xit ni bng hong ca tt c Tng Ni v nhng ngi ng xung quanh!
L ri! Ting khc vang ln.
>Pht gio Vit Nam h quc, an dn lun ng hnh cng dn tc / Pht n - Vesak / C mt "Chin dch H Ch Minh" trong lng Pa-ri (K cui)

Vo 14 gi, ngy 30/5/1963, i lo Ha thng Thch Tnh Khit Hu ra ch th cho cc cp Pht gio phi t chc tuyt thc
i hi chnh quyn thc thi nm nguyn vng
Vi mc ch nu gng i Hng, i Lc, i T Bi ca Pht gio Vit Nam m Ha thng Thch Qung c qun mnh v
o, v dn, ng thi ghi li tt c s tht v v t thiu ny cc Pht t chng ta, trong v ngoi nc, hin ti v tng lai
phi ngh g, v lm g c th trn tin trnh hong php, li sinh v gp phn tch cc vo s nghip i mi chung ca Dn tc v
o Php. Ti vit hi k c bit ny vi t cch l chng nhn Lin Phi Bo V Pht Gio Vit Nam ti Si Gn, trong sut cuc
vn ng ca Pht gio nm 1963 i vi chnh quyn Ng nh Dim.
S d c cng cuc vn ng ny, l pht xut t chnh sch k th tn gio v gia nh tr ca ch ng Dim t cui nm 1954 n
cui nm 1963, t v tuyn 17 ti C Mau Vit Nam. L do phong tro Pht gio Vit Nam nm 1963 c thnh cng rc r, c mt
khng hai, l v c chnh ngha, p ng c nguyn vng ca ton dn v ph hp vi xu th tin b, dn ch v bnh ng chung
ca ton th gii. Thm vo , by gi Pht gio li p dng phng php bt bo ng gic ng cho i phng. Ni chung,
bin c lch s 1963 xy ra, c nh sau v ch c bit ch trng ring v v t thiu ca Ha thng Thch Qung c.
Xuyn qua nhng d kin lch s, th vic c tnh k th tn gio ca ch ng Dim tim phc t lu, c th th t 1957 ti 1963
qua nhng bn phc trnh ca Pht gio Trung Vit. c bit vo l khnh thnh nh th c M La Vang ti Qung Tr, trng hp
vi i l Pht n hng nm, t ngy 8/4 n 15/4 m lch trn ton quc. Vo dp l khnh thnh ny, ng Dim, ng Nhu, ng
Cn, Gim Mc Ng nh Thc cng i d l. Trn ng ti nh th ti Qung Tr, phi i qua thnh ph Hu, thy trang hong
cng cho nh th v c Pht gio rp tri, ng Dim mi hi ngi ty tng v c tr li : y l c Pht gio. Do , ng Dim
lin h lnh cho Quch Tng c, ng l vn phng ph Tng Thng, cng i theo : "Hy gi gp cng in, khp ni phi h c
Pht gio xung!". l nguyn nhn chnh xy ra cuc tranh u Pht gio chng chnh quyn ng Dim vo ma Pht n, nm
1963.
Tip n l v thm st cc hng Pht t hi 9 gi ti, m ngy 15/4 L (8/5/63) trc i pht thanh Hu nghe tin tc v i l
Pht n, do cc cng lc ca chnh quyn gy ra.
Kt qu l tm Pht t cht ti ch; v bn Pht t b thng phi mang vo bnh vin cp cu!
Sng hm sau, Ha thng Hi Ch, Thch Tnh Khit, Tng Hi Pht gio Vit Nam, khn cp triu tp mt phin hp bt thng,
gm cc v lnh o cao cp Pht gio, ti cha T m, Hu tm phng tin i ph vi chnh quyn v chnh thc son tho
mt bn Tuyn Ngn gm 5 im nh sau gi ti Tng Thng Ng nh Dim :
1. Yu cu chnh ph Vit Nam Cng Ha thu hi vnh vin cng in trit h gio k Pht gio.
2. Yu cu Pht gio phi c hng mt ch c bit nh cc hi truyn gio Thin Cha gio c ghi trong o d s 10.
3. Yu cu chnh ph chm dt trnh trng bt b v khng b tn Pht gio.
4. Yu cu cho Tng Ni Pht t c t do truyn o v hnh o.
5. Yu cu chnh ph n bi mt cch xng ng cho nhng k cht oan v ti v k ch mu git hi phi n b xng ng.
n ngy 10/5/1963, bn tuyn ngn gm nm nguyn vng nu trn c gi i khp nc. Ring ti Si Gn, c mt s
quan i y, ngi Pht t, ch thn t Hu mang vo cha n Quang v X Li y bn Tuyn Ngn ni trn cng nhng hnh
nh v v thm st cc Pht t v chnh quyn Hu.
Ngay sau , theo vn th ch th ca Ha thng Thch Tnh Khit, thnh lp y Ban Lin Phi Bo V Pht Gio Vit Nam, gm
tt c 11 tp on gio phi Pht gio, di s lnh o ti cao ca Ha thng Thch Tnh Khit, trc tip gp Tng Thng Dim
hu mong gii quyt p mi vn gia Pht gio v chnh ph. Song, khng t c bt c vic g cho Pht gio. Bi vy, y
Ban Lin Phi bt buc phi hnh ng theo phng php bt bo ng.
Si Gn, hnh ng u tin l c Thy Thch Thanh Minh ra Hu kim tra mi bin c gia Pht gio v chnh quyn hu
quan.
Tip theo Thng ta Thin Minh ngoi Hu vo tng trnh mi s vic xy ra... ng thi cho mi c nhn ti n cha n
Quang dng cm tra vi Thng ta Tm Chu v Thng ta Thin Hoa. Sau ba n, Thng ta Thin Minh c mi ti gi
chc Trng ban ngoi giao v iu hnh mi Pht s trong y Ban Lin Phi. Thm kin, Thng ta Thin Hoa ngh ti gi
chc i c Tng T Lnh, cn Thng ta Tm Chu, ch tch y Ban Lin Phi, th hon ton tn thnh c hai kin ca hai
Thng ta Thin Minh v Thin Hoa. Bit rng lc ti l Gim c Trng Trung Hc Vn Hnh ca Gio Hi Tng Gi Bc Vit

ti min Nam, ng thi ti l gio s Anh ng ti cc trng Trung hc Vn Thng, Nguyn Cng Tr v Thng Long ti Si Gn.
Ngha l ti cha i hc ti M.
By gi, phi ni rng: Hu th c cha T m, Bo Quc, Linh Quang v Diu ; Si Gn, th c cha n Quang, X Li,
Gic Minh v T Quang. Tt c u l trung tm u no xut pht nhng cuc biu tnh, tuyt thc, thuyt php v hp bo
ng u c hiu qu i vi chnh quyn. c bit, lc , Si Gn l th ca ng Dim v cc phi b ngoi giao cng nh
cc nh bo quc t u tp trung y, d ng u c hiu qu i vi chnh quyn.
Ngy 21/5/1963, gio lnh ca Ha thng Tnh Khit ban b khp ni, u phi t chc l cu siu cho cc nn nhn Pht t ti i
pht thanh Hu.
Ti Si Gn, cha n Quang vng lnh t chc rc linh t cha n Quang ti X Li lm l cu siu. Mc du Pht gio c bo
tin trc cho chnh quyn Si Gn bit, ti hm trc, ng Quch Tng c, i din Tng Thng ph; ng Nguyn Ph Hi,
trng Si Gn Ch Ln v ng Qun Trng qun 5, u c mt ti cha n Quang xin ngng vic rc linh ti cha X
Li. Nhng vic rc linh v din hnh u tin vn c tin hnh nh d nh ca y Ban Lin Phi.
Vo 14 gi, ngy 30/5/1963, i lo Ha thng Thch Tnh Khit Hu ra ch th cho cc cp Pht gio phi t chc tuyt thc
i hi chnh quyn thc thi nm nguyn vng. Ti Si Gn, y Ban Lin Phi chng ti tun luyn t chc ngay mt cuc biu tnh
ti Cng trng Lam Sn trc quc hi, t 12 gi 5 pht ti 5 gi chiu, ri din hnh, cng biu ng, v ti cha X Li tuyt thc
sut 48 gi. Dp ny c Ha thng Thch Qung c tham d v Ngi c gi mt bc tm th xin t thiu ln y Ban Lin Phi,
ngy 27/5/1963. Tuy nhin, y Ban Lin Phi bc b nguyn vng t thiu ny.
Sau cuc tuyt thc , y Ban Lin Phi li t chc rc linh hng tun vo mi bui sng ngy ch nht, lun phin cu siu ti
cc cha trong Si Gn; Ch Ln, Gia nh, l tr s chnh ca mi gio phi trc thuc y Ban Lin Phi Bo V Pht Gio Vit
Nam.
Th nhng, v pha chnh quyn, ng Dim vn c tr tr trc d lun ln n gt gao ca nhn dn Vit Nam v th gii. c c
v bt nhn hn na l ng Dim li cn h lnh bt b thm, phong ta thm cc cha trn ton quc, thm ch ng cn cho nhng
thuc quyn thng tay ct t in nc v tuyt ng lng thc ca cc cha ch yu.
Bi vy, vo 8 gi ti ngy 10/6/1963, hai Thng ta Tm Chu v Thin Hoa c cho xe vo n Quang, mi ti (Thch c Nghip)
ra X Li bn Pht s gp. Khi ti X Li, ti gp hai v Thng ta ang ngi phng khch.
Thng ta Thin Hoa ni l:
- Pht gio mnh ng b lm nguy qu, nht l ti Hu hin nay....
Thng ta Tm Chu ni theo :
- Ngy mai, bui sng ch nht, ti phin ti rc linh v cu siu ti cha Pht Bu T, do Ha thng Thch Minh Trc t chc, ti
ng Cao Thng, Qun 3. Vy Thy v hi li nguyn t thiu ca Ha thng Qung c, hin ng tng kinh Php Hoa ti
n Quang. Nu Ha thng ng , th ngay sau kha l Pht Bu T, trn ng v X Li, Thy tm mi cch c hiu qu nht,
Ha thng Qung c c t nguyn t thiu, ng thi cu nguy cho Pht gio hin nay.
Khi v, ti gp ngay Ha thng Qung c cha n Quang.
Sau khi ti hi : - Ha thng cn gi nguyn t thiu nh l th Ha thng gi cho Lin Phi trc y khng?
Ha thng mng r tr li : Ti sn sng t thiu cng dng Tam Bo v gic ng cho chnh quyn mau mau tha mn
nm nguyn ca Pht gio.
Ti (Thch c Nghip) ni thm :
- Vy Ha thng hy i ngh v sng mai, con s t chc cho Ha thng t thiu cho Ha thng c thnh tu vin mn.
Song Ha thng ni thm :
- i c cho ti c l t Pht v Thng ta Thin Hoa, ti s ni : Ngy mai ti phi i xa v Pht s, ng thi cho ti vit mt
l th gi cho Tng Thng Ng nh Dim.
Ti tr li u c c, nhng tuyt i Ha thng khng nn cho ai bit vic t thiu ny. Sau , ti n phng Thng ta
Thin Hoa mi X Li v xin t tin mua sm xng thiu v vi vit biu ng cho sng ngy mai. Tip theo ti gi anh li
xe t Austin ca Pht t Trn Quang Thun gi n Quang v nh anh ta i mua xng v vi, ng thi ti nh anh y ch Ha
thng Qung c i d l ti Pht Bu T.

K , ti hp ngay my Thy li phn cng vo vic sng mai :

Thy Chn Ng c trch nhim ht xng t u ti chn Ha thng Qung c khi cng ngi trn xe Austin i ti ng t
ng Phan nh Phng v L Vn Duyt trc ta i s Cao Mn.
Thy Tr Minh phi ngi cng hng gh trc bo anh li xe phi dng li ng t ng ni trn, ri lm b cha xe Ha
thng bc xung ng v ngi t thiu.
Thy Hng Hu gi trt t, Tng Ni i thnh hai hng v xe ca Ha thng t t i gia.
Ti (Thch c Nghip) i bn cnh xe ca Ha thng. Khi xe ngng li Ha thng bc xung, ti trao tay Ha thng bao qut
v bao dim Ha thng t bt la thiu.
Bng chy! Ngn la ngt tri! Khng th no t xit ni bng hong ca tt c Tng Ni v nhng ngi ng xung quanh! L ri!
Ting khc vang ln!

Lp tc, ti yu cu hai mi v Tng Ni ra nm chn bn u ng xe cu ha khng th vo ni thiu ca Ha thng

Qung c. Bit rng trong lc t thiu ny, c c Simon Michaud, i din hng thng tn AFP ca Php; Malcome Browne, i
din AP ca M v Neel Shihanm, i din UPI; u chng kin tn mt v xe ca i tng Hakins M cng ti ch ha thiu ny.
Sau 30 pht, thi hi ca Ha thng Thch Qung c c rc v cha X Li trn mt l c Pht gio. Ti cng cha ng Mai
Th Truyn nm ln trn t di thi hi ca Ha thng t cng ti ca nh ging. Ri nhng ln sng ngi bn phng trn ti
cha X Li knh ving mt B tt thiu thn. i pht thanh trong nc v khp th gii u knh cn a tin t thiu ny.
Tht vy, tin ny lm rung chuyn lng ngi trn khp a cu, nm chu bn bin, lm cho c mt ch gia nh tr v k th
tn gio ca ng Dim phi lung lay. V th, ng Dim thc gic hai bn, y Ban Lin B v y Ban Lin Phi, sm ngi hi ngh
v cng k bn thng co chung.
Cng chnh nh cng c hy sinh cao c ca Ha thng Qung c m ng Dim ra lnh phi gii ta tt c cc cha, ng thi
dng my bay dn s c bit n Ha thng Tnh Khit, Thng ta Mt Nguyn, Thng ta Tr Quang, Thng ta Thin
Minh, Thng ta Huyn Quang v i c Thch c Tm t Hu vo Si Gn, tin hnh gp th tc v nhn s cho phi on
i din y Ban Lin Phi, i d hi ngh cng y Ban Lin B ti hi trng Din Hng, Si Gn, t ngy 14 ti sng ngy
16/6/1963. Kt qu hi ngh ny l hai bn nht tr a ra mt bn thng bo chung, trong c ch k ca Ha thng Thch
Tnh Khit v Tng Thng Ng nh Dim.
Bi vy, danh sch ca hai phi on gm nhng thnh vin chnh thc nh sau :
I. y Ban Lin B ca chnh ph gm c :
1. Ph Tng Thng Nguyn Ngc Th kim B Trng kinh t.
2. ng Nguyn nh Thun, B Trng quc phng kim B. T. Ph Tng Thng.
3. ng Bi Vn Lng, B Trng b ni v.
II. y Ban Lin Phi Bo V Pht Gio Vit Nam gm c :
1. Thng ta Thch Thin Minh, Trng phi on.
2. Thng ta Thch Tm Chu, y vin.
3. Thng ta Thch Thin Hoa, y vin.
4. Thng ta Thch Huyn Quang, Th k.
5. i c Thch c Nghip, Ph t th k.
S tht chnh ph ng Ng nh Dim k thng co chung vi Pht gio, ch l mt k hon binh tm thi xoa du kh th ca Pht
gio ng ln, c mi ngi trong nc v ngoi nc tch cc ng h v mt nh hng v cng lun.

Chng nhng nh vy, m sau m ha tng thi hi ca Ha thng Qung c ti An Dng a li c mt hin tng phi thng,
l tri tim bt t ca Ngi khng chy v vn tn ti nh mt hnh th Bng Sen. Bn cnh , ngy 7/7/1963, ng Nguyn Tng
Tam, nh vn Nht Linh trong T Lc Vn on, t st noi gng v y v t bi ca Ha thng Qung c. Nhn v n ny,
c Deepe i din tun bo Newsweek ti Si Gn, vit mt cu y ngha bo trc s sp ca chnh ph ng Dim.
"Sau v t thiu ca Ha thng Qung c, ci cht ca Nht Linh s ng thm mt ci inh vo quan ti ng Tng Thng Dim
(After the most venerable Qung c 's self-immolation, Mr Nhat Linh 's suicide willdrive one more nail into President Dim 's coffin)".
V chnh m tng ng Nguyn Tng Tam (Nht Linh) rc ti cng cha X Li, ri mang di nh v bt nhang ca ng vo lm
l Pht v x khn tang cho my chc ngn ngi vo sng ngy 3/7/1963, bt chp s c mt ca cng an v cnh st ng Dim.
Ti ng ra iu nh vi ng Mai Th Truyn tang gia v bn b, hiu quyn c vo thp hng v hnh l thoi mi.
V pha Pht gio, chng ti kin nhn trng ch s thc thi thng co chung ca chnh ph. Tri li, s vi phm v ngm ngm
ph hoi thng co chung mi ngy thm trm trng. V th, Ha thng Thch Tnh Khit cng khai gi mt vn th ti ng Dim
ch l, k t ngy 14/7/1963, Pht gio s ti pht cuc vn ng bng phng php bt bo ng chnh ph mau chng thc
hin bn thng co chung m hai bn k sng ngy 16/6/1963.
Tip theo, vn th ti pht ng ny, v chnh quyn ng Dim thiu thin ch, ngy 17/6/1963, ch Tng thuc y Ban Lin Phi ti
cha X Li biu tnh trc t dinh ng Frederic Nolting, i s M ti Si Gn, v ng ny thin v ng Dim, v tuyn b vi
hng UPI (United Press Intermnational) ca M rng:
" Nam Vit Nam khng c vn k th tn gio v ngc i cc Pht t".
Chnh v li tuyn b trn, nn ng Frederic Nolting b ng Cabot Lodge thay lm i s M ti Si Gn vo ngy 22/8/1963.

V tip , ngy 1/8/1963, Ha thng Thch Tnh Khit, lnh o ti cao ca Lin Phi Bo V Pht Gio Vit Nam, chnh thc
gi mt vn th ti Tng Thng M John F. Kennedy, phn nn v li tuyn b trn ca ng i s M Frederic Nolting l hon
ton khng chnh xc.
Cng nhm theo xu th chung, l i hi chnh quyn ng Dim hy thc thi nghim chnh bn thng co chung cng bui sng
17/7/1963; ti cha Gic Minh (hin nay nm trn ng in Bin Ph); Thy Qung t chc cuc biu tnh gm hng ngn
Pht t i ra cha X Li thm cc v lnh o Pht gio ng tuyt thc yu cu chnh ph p dng thc tin bn thng co
chung, trong khi Thy Chnh Lc li hng dn trn ba trm Tng Ni t X Li ra trc ch Bn Thnh i thc thi bn thng co
chung. D nhin hai cuc biu tnh ny u b n p v bt b, giam t.

Ngy 23/7/1963, S b Diu Hu, thn mu ca nh bc hc Bu Hi, cng S b Diu Khng t chc cuc hp bo vo 8 gi sng
ti cha X Li v tuyn b rng :
- Nu chnh quyn Ng nh Dim khng thc thi bn thng co chung, th S b s t thiu.
Cng trong cuc hp bo ny, i din hng Thng tn Reuter hi ti (Thch c Nghip) rng :
- i c ngh g v thi ca chnh ph i vi bn thng co chung ?
Ti tr li :
- l n hn ca Judas (phn bi) i vi Cha.
Tip n David Halberstam, phng vin ca t New York Times anh ta hi:
- ng quan nim th no v li tuyn b ca b Ng nh Nhu (Trn L Xun) rng :
My ng s tr chch thuc m vo Ha thng Qung c, ri nng sng ng (barbercue) y ?".
Ring ti nhn thy :
- B Ng nh Nhu l hin thn ca Lady Macbet (m mu xi chng git vua anh). Cn vic t thiu ca Ha thng Qung
c, xin anh Simon Michaud ca hng AFP v anh Malcome Browne ca hng AP vui lng tr li gip ti, v vic t thiu ny hai anh
u thy tn mt.

Sau hai nh bo Php v M u xc nhn l chnh xc v thc t, tuyt i khng c vn chch thuc m, ri thui sng Ha
thng Qung c. Tt c mi ngi c mt u v tay hoan nghnh nhit lit....
Ti y, ti phi ni thm rng :
"Chnh nh ngn la t thiu u tin ca Ha thng Qung c, vn ng thm su v t thiu khc ca Tng Ni trn ton
quc, k c u thng 8-63 ti cui thng 10-63, cng vi nhng cuc biu tnh, tuyt thc, nh cng, bi kha ca cc gio s,
sinh vin, hc sinh v ng bo Pht t".
Th d :
1. Ngy 4/8/1963, ti i Chin s, trc ta Tnh Trng Phan Thit, Thy Nguyn Hng t thiu.
2. Ngy 13/8/1963, trong khun vin cha Phc Duyn, qun Hng Tr, tnh Tha Thin, Thy Thanh Tu thc hin t thiu rt
ho hng v anh dng.
3. Ngy 15/8/1963, ti qun Ninh Ha gn tnh Nha Trang, Ni s Diu Quang, ngi u tin trong Ni b, cng t thiu noi gng
ca Ha thng Qung c.
4. Ngy 16/8/63, ti cha T m Hu, Thng ta Tiu Diu t thiu cu nguy Pht gio v Dn tc.
5. Ngy 5/10/1963, trc ch Bn Thnh Si Gn, Thy Qung Hng t Ban M Thuc vo y t thiu.
6. Ngy 27/10/1963, trc nh th c B Si Gn, Thy Thin M ngi sau cng, t thiu trong khi phi on Lin Hip Quc
ang c mt ti Si Gn v trc nm ngy khi c cuc o chnh, 1/11/1963.
i li, chnh quyn ng Dim dng nhng th on thm c trit h Pht gio. Th d : "Dng gy ng p lng ng" nh
cho thnh lp hai t chc gio gian vi danh ngha :
1. Tng hi Pht gio C Sn Mn Vit Nam.
2. y ban Lin hip Pht gio thun ty Vit Nam nh la d lun quc ni v quc t. Hn th na, ng Dim cn cho p dng
"K hoch nc l" v biu tnh ca thng ph binh nhm ph hoi ngm uy tn cc v lnh o Pht gio i vi qun chng
ng nhit tnh ng h Pht gio.
V cui cng, ng Dim cho lnh b rp cc cha v bt giam tt c Tng Ni trn ton quc k c cc v lnh o y Ban Lin
Phi Bo V Pht Gio Vit Nam ti cha X Li Si Gn vo m 20/8/1963. Tuy vy, vo 17 gi cng ngy, David Halberstam, k
gi bo New York Times ch thn li xe ring ti cha X Li v cp bo rng :
- m nay (20/8/1963) ng Dim s cho qun lnh v cnh st c bit vo khm cha v bt cc Tng Ni y. Vy ng (Thch c
Nghip) c mun th i ngay vi ti.
Ti ni :
- Lm n ch ti 10 pht hi kin my v lnh o xem sao!
Ti lin gp cc v Thng ta Tm Chu, Tr Quang v Thin Minh hin cng trong cha X Li. Cc v u cng quyt tr li :
"Khng i u ht, c y, sng cht cng Tng Ni v cc Pht t".
Ngay sau , ti i ra gp li anh nh bo nc ngoi :
- Xin cm n anh. Ti khng i.
Th ri, ng 12 gi 5 pht m 20/8/1963, s vic khm cha X Li v bt tt c Tng Ni v tri giam ca cng lc ng Dim xy
ra ng nh li nh bo M ni. Duy ch c hai Tng S l trn thot sang s USOM bn cnh cha X Li v sau ring
Thng ta Tr Quang xin t?n ti ta i s M. Cn chng ti y Ban Lin Phi th b a v tri giam ca i t L Quang Tung,
trn ng nm gia tng tham mu qun i v phi cng Tn Sn Nht.
V th sau ba ngy, i s M ng Cabot Lodge sang Si Gn thay th ng Frederic Nolting v ti New York mt khi quc gia
gm 16 nc m ng u l ng i s Ceylan (Srilanka), Tch Lan ti Lin Hip Quc, ra cng b, ln n : Ti Nam Vit Nam
vi phm nhn quyn ca Pht gio. Lc , Thng ta Nht Hnh ang dy hc ti i hc Columbia, New York, sau khi
Thng ta hc i hc Princeton, New Jersey v tt nghip i hc Columbia v ngnh trit hc. Ngha l, Thng ta cng
ngi tuyt thc mt tun l ti tr s Lin Hip Quc v tch cc vn ng Lin Hip Quc cng c mt phi on sang iu tra ti
Si Gn, Nam Vit Nam. Kt qu Lin Hip Quc c mt phi on gm by ngi ti Si Gn 12 gi 30 pht gia m ngy
24/10/1963 v tr v New York vo 6 gi chiu, ngy 3/11/1963, sau khi c cuc o chnh ng Dim, theo ti liu bn phc trnh ca

phi on Lin Hip Quc iu tra s vic ti Nam Vit Nam (Report of United Nations Fact Finding Mission of South VietNam) trang
8 v 21.
Bit rng : Trc v trong thi gian phi on Lin Hip Quc lm vic ti Si Gn, Thy Thch Thanh Nhn (Thch Minh Thng)
b mt hot ng ro rit cng qu v Tng Ni, sinh vin v Pht t t chc biu tnh v hai v t thiu, nh :
- Vo lc 11 gi 30 pht ngy 5/10/1963, Thy Thanh Nhn b tr an ton v t chc chu o cho i c Qung Hng t thiu
ti ch Bn Thnh Si Gn.
- Vo sng ngy 27/10/1963, Thy Thanh Nhn t chc thnh cng cho i c Thin M t thiu trc nh th c B Si Gn,
trong khi c bn ngi ca phi on Lin Hip Quc cng chng kin.
Trc ngy o chnh, phi on Lin Hip Quc gp ring c Hi Ch Tnh Khit ti cha n Quang, ngy 27/10/1963 v vo
tri giam ca i t L Quang Tung, ngy 30/10/1963 n 31/10/1963 v sng ngy 1/11/1963 phng vn Ha thng Tr Th,
Thng ta Qung Lin, Thng ta Tm Gic, Thng ta Tm Chu, i c Thch c Nghip, Thng ta Thin Minh v ng
Mai Th Truyn.
Sau , phi on Lin Hip Quc v khch sn. ng 1 gi chiu, ngy 1/11/1963, ting sng Cch mng qun i bt u n,
chm dt ch v mng sng ca ng Dim, ng Nhu.
- 8 gi sng, ngy 2/11/1963, tt c qu v lnh o y Ban Lin Phi Bo V Pht Gio Vit Nam v ti c th.

http://citinews.net/xa-hoi/nhung-dieu-chua-ke-vu-tu-thieu-cua-bo-tat-quang-duc-MTD7IEY/
view 16-august-2014.