Quan Tri Rui Ro Tin Dung Cua He Thong Ngan Hang Thuong Mai V TiGQEjpH8j 20130727101439 65671

Qun tr ri ro tn dng ti h thng NHTM Vit Nam Thc trng v gii php
LI M U
1. L do la chn ti
Bi cnh hi nhp ngy cng su rng ca nn kinh t Vit Nam vo nn kinh t th
gii to iu kin thun li cho hot ng ti chnh ca nc ta, th trng ngn hng
cng c nhiu khi sc, nh du bc pht trin mi c v cht ln v lng ca h
thng ngn hng Vit Nam. Tuy nhin, vi c th ca mt lnh vc kinh doanh y nhy
cm, chu nh hng ca nhiu yu t c trc tip v gin tip, ri ro ngn hng ln l
yu t khng th trnh khi v c kh nng tr thnh nguy c gy nh hng nghim
trng n s pht trin bn vng ca cc ngn hng ni ring, th trng ti chnh v nn
kinh t ni chung.
Trong cc hot ng ca ngn hng, c th ni hot ng tn dng l hot ng c
bn v quan trng vo bc nht, mang li ngun thu ch yu ca cc ngn hng thng
mi. Thng qua hot ng cho vay ca mnh, cc ngn hng gp phn cung ng vn
cho cc doanh nghip, gip h tun hon ca nn kinh t hot ng mt cch nhun
nhuyn v hiu qu Mc d vy, cng vi vic em li thu nhp ng k cho ngn hng
th lnh vc tn dng cng mang trong mnh ri ro rt ln bi cc quy lut kinh t
chng minh rng, li nhun cng cao th ri ro cng ln. Ri ro tn dng khng ch khin
cc ngn hng phi gia tng chi ph, chm thu li, thm ch l tht thot vn vay, lm xu
i tnh hnh ti chnh, lm tn hi n uy tn v v th, thm ch nh hng n s tn ti
v pht trin ca chnh h, m n cn tc ng nh hng ln n c h thng ngn hng
v ton b nn kinh t. Tuy nhin, y li l ri ro tt yu trong hot ng tn dng, chng
ta khng th loi b hon ton m ch c th p dng cc bin php phng nga hoc
gim thiu thit hi ti a khi ri ro tn dng xy ra.
Thc tin hot ng tn dng ca h thng ngn hng Vit Nam thi gian qua cng
cho thy ri ro tn dng ca ton h thng cha thc s c kim sot mt cch hiu qu
v ang c xu hng ngy mt gia tng. c bit, vn qun tr ri ro tn dng cng tr
thnh yu cu cp bch khi nn kinh t th gii hin vn ang ra sc chng nhm gim
thiu s tn ph v thot khi cn bo khng hong ti chnh ton cu m nguyn nhn
su xa ca n bt ngun t s sp ti chnh ph Wall vi chnh sch tn dng di
chun, hay cn gi l tn dng th chp bt ng sn ri ro cao. Chnh v vy, ri ro tn
dng cng cn thit phi c c quan tm qun l, kim sot mt cch bi bn v c hiu
qu, m bo tn dng hot ng trong phm vi ri ro chp nhn c, h tr vic phn
b vn hiu qu hn trong hot ng tn dng, gim thiu cc thit hi pht sinh t ri ro
tn dng v tng thm li nhun kinh doanh, gp phn nng cao uy tn v to ra li th
cnh tranh ca ngn hng v c bit l m bo mc tiu tng trng kinh t bn vng,
n nh tnh hnh kinh t - x hi v i sng nhn dn.
l l do ti chn ti Qun tr ri ro tn dng ca h thng ngn hng
thng mi Vit Nam Thc trng v gii php.
2. Mc tiu ca ti:
ti nghin cu gii quyt 3 vn c bn sau:
Lm sng t mt s vn c bn v c s l lun trong qun tr ri ro tn dng
ca h thng ngn hng thng mi, ng thi a ra mt s bi hc cho cc ngn
hng Vit Nam qua cuc khng hong kinh t - ti chnh ton cu nm 2008-2009.
Phn tch tnh hnh ri ro tn dng v hot ng qun tr ri ro tn dng ti h thng
ngn hng thng mi Vit Nam, t a ra nhng hiu qu t c v hn ch
ca cng tc ny i vi cc ngn hng Vit Nam trong bi cnh hin nay.
xut cc gii php nhm nng cao hiu qu ca cng tc qun tr ri ro tn dng
ti cc ngn hng thng mi Vit Nam.
3. i tng v phm vi nghin cu:
i tng nghin cu: H thng qun tr ri ro tn dng ti cc ngn hng thng
mi Vit Nam
Phm vi nghin cu: Cc ngn hng thng mi Vit Nam (khng bao gm cc
ngn hng lin doanh v ngn hng 100% vn nc ngoi) trong giai on t nm
2005 2009.
2
4. Phng php nghin cu:

S dng phng php duy vt bin chng kt hp vi phng php thng k, so
snh, phn tch cc d liu th cp nhm gii quyt v lm sng t mc ch t ra
trong kha lun.
5. Cu trc ni dung nghin cu:
Kt cu kha lun gm 3 chng:
Chng I: C S L LUN V TN DNG V QUN TR RI RO TN
DNG CA NGN HNG THNG MI
Chng ny, tc gi nu khi qut v hot ng tn dng ti cc ngn hng thng
mi, bao gm cc khi nim, vai tr, nguyn tc ca tn dng, cc vn lin quan n ri
ro nh khi nim, phn loi, nguyn nhn v hu qu ca ri ro tn dng, nhng ch tiu
phn nh ri ro tn dng v ni dung, nhim v ca qun tr ri ro tn dng. ng thi, tc
gi trnh by nhng m hnh lng ha ri ro tn dng ang c p dng trn th gii
hin nay cng vi nhng nguyn tc Basel trong vic nh gi hiu qu qun tr ri ro tn
dng ti cc ngn hng.
Chng II: THC TRNG QUN TR RI RO TN DNG TI CC NGN
HNG THNG MI VIT NAM
Chng ny, tc gi trnh by thc trng hot ng tn dng v qun tr ri ro tn
dng ti cc ngn hng thng mi Vit Nam. Thng qua , nu ln nhng thnh tu v
hn ch cn khc phc i vi cc ngn hng Vit Nam trong bi cnh hin nay.
Chng III: GII PHP NNG CAO HIU QU QUN TR RI RO TI
CC NGN HNG THNG MI VIT NAM
Qua nhng nghin cu v tm quan trng v thc trng cng tc qun tr ri ro, tc
gi xut mt s gii php nhm nng cao hiu qu ca cng tc ny ti h thng ngn
hng thng mi Vit Nam, bao gm c gii php v pha Chnh ph v Ngn hng Nh
nc v v pha cc ngn hng thng mi.
CHNG I: C S L LUN V TN DNG V QUN TR RI RO TN

1.1 HOT NG TN DNG TI CC NGN HNG THNG MI
1.1.1 Khi nim v phn loi
1.1.1.1 Khi nim tn dng ngn hng
Danh t tn dng xut pht t mt t gc latinh Creditumco ngha l mt s
tn nhim, tin tng ln nhau. Cn trong i sng, ngi ta hiu tn dng l quan h vay
mn ln nhau tn c s hon tr c gc ln li.
Cn tn dng ngn hng l quan h tn dng gia mt bn l ngn hng, mt bn l
ch th khc trong nn kinh t nh t chc, doanh nghip, c nhn....Tuy nhin, khc vi
cc hnh thc tn dng khc, y khng phi l quan h dch chuyn vn trc tip t ni
tm thi tha vn sang ni tm thi thiu vn, m thng qua mt t chc trung gian l
ngn hng. Tuy nhin, n vn mang bn cht chung ca quan h tn dng l quan h vay
mn hon tr c gc v li sau mt thi gian nht nh.
Do c nhiu u im so vi ci hnh thc khc nh: khi lng vn ln do huy
ng tin nhn ri t nhiu thnh phn trong nn kinh t, vi thi hn vay phong ph bao
gm c ngn hn trung hn di hn, ch yu di hnh thc tin mt nn TDNH c th
em li mc tha mn cao nht cho mi i tng i vay.
Cng vi s pht trin ca cng ngh ngn hng hin i, TDNH ngy cng khng
nh vai tr quan trng ca n i vi s pht trin ca nn kinh t cc quc gia ni ring
v nn kinh t ton cu ni chung.
1.1.1.2 Phn loi tn dng ngn hng
C nhiu tiu thc khc nhau phn loi TDNH.
1.1.1.2.1 Theo thi gian s dng vn vay:
Tn dng ngn hn: l loi tn dng c thi hn di mt nm, thng c s dng
vo nghip v thanh ton, b sung thiu ht tm thi v vn lu ng ca cc doanh
nghip hoc cho vay phc v nhu cu sinh hot, tiu dng ca c nhn.
4
Tn dng trung hn: l tn dng c thi hn t 1-5 nm, thng l p ng nhu cu vay
mua sm ti sn c nh, i mi ci tin k thut, m rng v xy dng cc cng trnh
nh, c thi gian thu hi vn nhanh.
Tn dng di hn: c thi hn trn 5 nm, c s dng cung cp vn cho xy dng
c bn, ci tin v m rng sn xut c quy m ln.
1.1.1.2.2 Cn c vo mc ch s dng vn:
Tn dng sn xut v lu thng hng ha: c cp cho cc t chc, doanh nghip
h tin hnh sn xut, kinh doanh.
Tn dng tiu dng: c cp cho cc c nhn p ng nhu cu sinh hot, tiu dng
nh mua sm nh ca, xe c, cc thit b gia nhTn dng tiu dng ang c xu hng
tng ln mnh m.
1.1.1.2.3 Cn c vo tnh cht bo m ca khon tin vay:
Tn dng c m bo: l loi hnh tn dng m cc khon cho vay u c ti sn tng
ng m bo cho kh nng tr n ca khch hng, c cc hnh thc nh cm c, th
chp, bo lnh
Tn dng khng c m bo hay cn gi l tn chp. y l loi hnh tn dng m cc
khon vay khng cn ti sn tng ng m bo m ch yu da vo uy tn ca khch
hng. N thng c p dng vi cc khch hng truyn thng, c quan h lu di vi
ngn hng, c tnh hnh ti chnh lnh mnh v c uy tn i vi ngn hng nh tr n
ng hn c gc v li, c d n kinh doanh kh thi, c kh nng tr n
Vic phn loi TDNH ch c ngha tng i, ch yu nhm gip cho vic
nghin cu s vn ng ca vn tn dng trong tng loi hnh cho vay v l c s nh
gi hiu qu kinh t ca chng.
1.1.2 Vai tr hot ng tn dng ti cc ngn hng thng mi
1.1.2.1 Thc y tch t v cung cp vn cho nn kinh t
Thng qua cc phng thc huy ng khc nhau, cc ngn hng tp trung cc
khon tn dng nh l thnh cc khon vn ln, to kh nng u t vo cc cng trnh
ln c hiu qu kinh t cao. ng thi cc doanh nghip cng c tip cn vi ngun
vn ln m rng sn xut, rt ngn c qu trnh tch ly vn. Nh vy, TDNH
ng vai tr tch cc thc y qu trnh tch t v tp trung vn cho sn xut kinh doanh.
1.1.2.2 y mnh qu trnh ti sn xut, m rng u t - pht trin
Thng qua TDNH, cc doanh nghip nhn c ngun vn b sung rt ln t
tng quy m sn xut, i mi cng ngh, p dng khoa hc k thut, tng nng sut lao
ng, h gi thnh sn phm, tng kh nng cnh tranh. TDNH gip cc doanh nghip
y nhanh qu trnh sn xut v tiu th, to iu kin duy tr mi quan h hu c gia
sn xut lu thng hng ha v tiu dng x hi.
1.1.2.3 T chc iu ha, lu thng tin t, chuyn dch kinh t, pht trin cn i cc
ngnh trong nn kinh t quc dn
Thng qua tn dng m ngun vn dch chuyn t ni tha n ni thiu, lm x
hi bt lng ph nhng ni tha vn, gim kh khn nhng ni thiu vn, gip nng
cao hiu qu s dng vn, gip cho tc lun chuyn hng ha v vn tng ln, to s
pht trin ng u gia cc ngnh.
TDNH gip iu ha ngun vn, ng thi thng qua khung li sut quy nh,
gip cho chnh sch tin t ca chnh ph c thc hin, iu ha lu thng, gp phn
n nh v thc y pht trin th trng tin t.
Hn na, thng qua TDNH, chnh ph thc hin c nhng chnh sch u tin h
tr pht trin cc vng min, hay cc ngnh then cht, trng im nh vo cc u i tn
dngnh vy kch thch c cc doanh nghip u t vo cc vng, ngnh trng
im u tin ca chnh ph, gp phn chuyn dch c cu kinh t, to s pht trin cn
i trn c nc.
1.2 RI RO TN DNG TI CC NGN HNG THNG MI
1.2.1 Ri ro tn dng.
6
1.2.1.1 Khi nim v ri ro tn dng

Theo quy nh trong Quyt nh s 493/2005/Q NHNN ngy 22/04/2005 ca
Thng c Ngn hng Nh nc, ri ro tn dng trong hot ng ngn hng l kh nng
xy ra tn tht trong hot ng ngn hng ca t chc tn dng do khch hng khng thc
hin hoc khng c kh nng thc hin ngha v ca mnh theo cam kt.
Vy c th ni ri ro tn dng (RRTD) l nhng ri ro do khch hng vay khng
thc hin ng cc iu khon ghi trong hp ng tn dng c k kt gia hai bn,
biu hin c th l khch hng chm tr n, tr n khng y hoc khng tr n khi ht
thi hn vay cc khon gc v li vay, gy ra nhng tn tht v ti chnh v kh khn
trong hot ng kinh doanh ca NHTM.
1.2.1.2 Phn loi ri ro tn dng
Cn c vo nguyn nhn pht sinh th RRTD c chia thnh ri ro giao dch v
ri ro danh mc.
1.2.1.2.1 Ri ro giao dch
L ri ro m nguyn nhn pht sinh l do nhng hn ch trong qu trnh giao dch
v xt duyt cho vay, nh gi khch hng. Ri ro giao dch bao gm 3 b phn chnh:
Ri ro la chn: l ri ro c lin quan n qu trnh nh gi v phn tch tn dng, khi
ngn hng la chn nhng phng n vay vn c hiu qu ra quyt nh cho vay.
Ri ro bo m: pht sinh t cc tiu chun bo m nh cc iu khon trong hp
ng tn dng, cc loi ti sn m bo, ch th m bo, cch thc m bo v mc cho
vay trn gi tr ca ti sn m bo
Ri ro nghip v: l ri ro c lin quan n cng tc qun l khon vay v hot ng
cho vay, bao gm c vic xp hng khon vay v k thut x l cc khon vay c vn .
1.2.1.2.2 Ri ro danh mc
L hnh thc ca RRTD m nguyn nhn pht sinh l do nhng hn ch trong hot
ng qun l danh mc cho vay ca ngn hng, bao gm:
Ri ro ni ti: xut pht t cc c im hot ng v s dng vn c th bn
trong mi ch th i vay hoc ngnh, lnh vc kinh t.
7
Ri ro tp trung: l trng hp ngn hng tp trung vn cho vay qu nhiu i vi

mt s khch hng, cho vay qu nhiu doanh nghip hot ng trong cng mt ngnh,
lnh vc kinh t, hay mt vng a l nht nh, hoc mt loi hnh cho vay c ri ro cao.
1.2.1.3 c im ca ri ro tn dng
RRTD mang tnh tt yu. N lun lun tn ti v gn lin vi hot ng tn dng.
Chp nhn ri ro l ng nhin trong hot ng ngn hng. Cc NHTM cn phi nh
gi c hi kinh doanh da trn mi quan h ri ro li nhun nhm tm ra c hi t
c nhng li ch xng ng vi mc ri ro m mnh phi chp nhn. Ngn hng s hot
ng v pht trin tt nu nh mc ri ro l hp l, kim sot c v nm trong phm vi
kh nng ngun ti chnh v nng lc tn dng ca mnh.
RRTD mang tnh gin tip. N xy ra sau khi NHTM gii ngn vn vay v trong
qu trnh s dng vn vay ca khch hng. Do tnh trng thng tin bt cn xng nn
NHTM thng vo th b ng. NHTM thng bit thng tin sau hoc thng tin khng
chnh xc v nhng kh khn tht bi ca khch hng v do thng c nhng ng ph
khng kp thi.
RRTD mang tnh a dng v phc tp. c im ny th hin s a dng v phc
tp trong nguyn nhn gy ra RRTD cng nh din bin vic, hu qu khi n xy ra.
1.2.2 Nguyn nhn ri ro tn dng ti cc ngn hng
1.2.2.1 Nhm nguyn nhn n t bn thn ngn hng
Vic m rng hot ng tn dng qu mc thng i lin vi RRTD tng ln, do
vic la chn khch hng km k cng, kh nng gim st, qun l ca cn b tn dng
i vi vic s dng khon vay gim i, ng thi lm cho quy trnh tn dng khng
c tun th mt cch cht ch.
Trnh phn tch, thm nh, nh gi khch hng v cc d n vay vn ca cc cn
b cn hn ch, c bit l cn b trc tip nhn h s khch hng khin cho RRTD tng
khi chp thun gii ngn nhng d n khng kh thi hay thm ch b khch hng la gt.
Quy ch cho vay cha cht ch, qu c th hoc qu linh hot u lm gia tng
RRTD. Vic nh gi ti sn th chp, cm c hin cng ang l vn ni cm trong
quy ch cho vay ca cc NHTM hin nay.
Mt s ngn hng p dng vic gii quyt cho vay kiu trc tuyn c nhn t cn
b tn dng ln trng phng tn dng ln gim c. Thc t, p dng kiu cho vay ny
th quyn lc tp trung vo gim c, cn trch nhim ca cc c nhn bn di thng
khng r rng, dn n tinh thn thiu trch nhim, RRTD cao.
S cnh tranh khng lnh mnh nhm thu ht khch hng gia cc NHTM khin
cho vic thm nh h s khch hng tr nn s si, qua loa hn. Hn na, nhiu
NHTM qu ch trng n li nhun m sn sng chp nhn ri ro cao, chp thun cho
vay nhng khon khng lnh mnh, thiu kh thi.
Ri ro do cn b nhn vin ngn hng thoi ha, thiu o c. Cc cn b ny
khng phi c trnh nng lc yu km m l v t li c nhn, cu kt vi khch
hng dn n nhng tiu cc, khin cho ri ro vi cc khon vay ny l rt cao.
Ngoi ra cn rt nhiu nhn t khc nh cht lng thng tin v x l thng tin, c
cu t chc v qun l i ng cn b, nng lc cng ngh
1.2.2.2 Nhm nguyn nhn n t pha khch hng ca ngn hng
1.2.2.2.1 S dng vn sai mc ch, khng c thin ch trong vic tr n vay
Li dng nhiu im s h ca ngn hng trong qu trnh thm nh h s vay
vn, nhiu doanh nghip lp nhng b h s gi, phng n kinh doanh gi c
vay vn, hoc i vay nhiu ngn hng khc nhau vi cng mt b h s.
Nhiu doanh nghip lp d n kinh doanh vay vn nh khi c gii ngn li s
dng vi mc ch khc, u t nhng d n thiu an ton hn, thm ch l dng tr n
cc khon vay n hn hay c li sut cao hn. iu ny lm cho ngun tr n ca doanh
nghip l bp bnh, thm ch l mt kh nng thanh ton.
Hn th, c nhiu doanh nghip n hn thanh ton li c tnh trn trnh ngha v,
gy kh khn cho cc cn b tn dng trong qu trnh thu n, khin cho ngn hng khng
ch tn km nhiu chi ph m cn c kh nng mt hng li v tht thot vn.
1.2.2.2.2 Kh nng qun l kinh doanh km
9
Khi cc doanh nghip vay tin ngn hng m rng quy m kinh doanh, a phn
l tp trung vn u t vo ti sn vt cht ch t doanh nghip no mnh dn i mi cung
cch qun l, u t cho b my gim st kinh doanh, ti chnh, k ton theo ng chun
mc. Quy m kinh doanh phnh ra qu to so vi t duy qun l l nguyn nhn dn n s
ph sn ca cc phng n kinh doanh y kh thi m l ra n phi thnh cng trn thc t.
1.2.2.2.3 Tnh hnh ti chnh doanh nghip yu km, thiu minh bch
Cc ngn hng phi ht sc ch n nhng doanh nghip c quy m ti sn,
ngun vn nh b, t l n so vi vn t c cao. Ngoi ra cng phi cn nhc xem xt cc
s sch k ton m cc doanh nghip cung cp cho ngn hng, v nhiu khi chng ch
mang tnh cht hnh thc hn l thc cht. Khi cn b ngn hng lp cc bn phn tch ti
chnh ca doanh nghip da trn s liu do cc doanh nghip cung cp, thng thiu tnh
thc t v xc thc. y cng l nguyn nhn v sao ngn hng vn lun xem nng phn
ti sn th chp nh l ch da cui cng ngn nga v hn ch hu qu ca RRTD.
1.2.2.3 Nhng nguyn nhn khch quan
1.2.2.3.1 Ri ro do mi trng kinh t khng n nh
Ri ro ny xut pht t s bin ng qu nhanh v khng d on c ca th
trng th gii, cng vi nhng ri ro tt yu t qu trnh t do ha ti chnh, hi nhp
kinh t quc t, ng thi thiu s quy hoch, phn b u t mt cch hp l dn n
khng hong tha v u t trong mt s ngnh.
1.2.2.3.2 Ri ro do mi trng php l cha thun li
Vic trin khai lut v cc vn bn c vo hot ng ngn hng chm chp v
cn gp phi nhiu vng mc bt cp
10
nh hng r nt nht n hot ng tn dng l mt s vn bn v vic cng ch

thu hi n u c quy nh: Trong nhng hp khch hng khng tr c n, NHTM c
quyn x l ti sn m bo n vay. Nhng trn thc t, cc NHTM khng lm c iu
ny v ngn hng l mt t chc kinh t, khng phi l c quan quyn lc nh nc, khng
c chc nng cng ch buc khch hng bn giao ti sn m bo cho ngn hng x l
hoc vic chuyn ti sn m bo n vay Ta n x l qua con ng t tng vn rt
phc tp v rm r v th tc cng nhiu cc quy nh khc dn n tnh trng NHTM
khng th gii quyt c n tn ng, ti sn tn ng.
S thanh tra, kim tra, gim st cha hiu qu ca Ngn hng Nh nc
Thanh tra ngn hng cn hot ng mt cch th ng theo kiu x l v vic
pht sinh, t c kh nng ngn chn v phng nga ri ro v vi phm, ngoi ra kh nng
kim sot ton b th trng tin t v gim st ri ro cn yu. M hnh t chc ca thanh
tra ngn hng cn tn ti nhiu bt cp. Do vy m c nhng sai phm ca cc NHTM
khng c thanh tra NHNN cnh bo, c bin php ngn chn t u, n khi hu
qu nng n xy ra ri mi can thip.
1.2.3 Hu qu ca ri ro tn dng ngn hng
Khi RRTD xy ra s lm nh hng xu n rt nhiu ch th. u tin l bn thn
cc ngn hng v khch hng i vay, sau l tc ng n c nn kinh t.
1.2.3.1 Hu qu ca ri ro tn dng i vi ngn hng
Vic khng thu hi c n (gc, li v cc khon ph) lm cho ngun vn ca cc
NHTM b tht thot, trong khi , cc ngn hng ny vn phi chi tr tin li cho ngun
vn hot ng, lm cho li nhun b gim st. Nu li nhun khng th ngn hng cn
phi dng chnh vn t c ca mnh b p thit hi. iu ny c th lm nh hng
n quy m hot ng ca cc NHTM.
11
Mt khc, t l n qu hn cao lm cho uy tn, nim tin vo tim lc ti chnh ca

ngn hng b suy gim, dn n lm gim kh nng huy ng vn ca ngn hng, nghim
trng hn n c th dn n ri ro thanh khon, y ngn hng n b vc ph sn v e
da s n nh ca ton b h thng ngn hng.
1.2.3.2 Hu qu ca ri ro tn dng i vi khch hng
i vi bn thn ch th khng c kh nng hon tr vn (li) cho ngn hng th
h gn nh khng c c hi tip cn vi ngun vn ngn hng v thm ch l c nhng
ngun khc trong nn kinh t do mt i uy tn.
C hi tip cn vn ngn hng ca cc ch th i vay khc cng b hn ch hn khi
RRTD buc cc NHTM hoc tht cho vay hay thm ch phi thu hp quy m hot ng.
Cc ch th gi tin vo ngn hng c nguy c khng thu hi c khon tin gi
v li nu nh cc ngn hng lm vo tnh trng ph sn.
1.2.3.3 Hu qu ca ri ro tn dng i vi nn kinh t
H thng ngn hng c mi quan h cht ch vi nn kinh t, l knh thu ht v
cung cp tin cho cc t chc, doanh nghip v c nhn trong nn kinh t. Do , RRTD
c nh hng trc tip n nn kinh t.
mc thp, RRTD khin c hi tip cn vn m rng hot ng sn xut kinh
doanh hoc tiu dng ca cc khch hng b hn ch, nh hng xu n kh nng tng
trng ca nn kinh t.
mc cao hn, khi c mt ngn hng lm vo tnh trng kh khn dn n ph
sn, th hiu ng dy chuyn rt d xy ra trong ton b h thng ngn hng, gy nn
khng hong i vi ton b nn kinh t, nh hng tiu cc n i sng x hi v s
pht trin ca t nc.
1.2.4 Cc ch tiu phn nh ri ro tn dng
1.2.4.1 T l an ton vn ti thiu (T l vn t c trn tng ti sn - Capital Adequacy
Ratio CAR)
12
T l an ton vn ti thiu =
Vn t c bao gm vn iu l ca ngn hng v cc qu d tr b sung vn iu
l. Cn tng ti sn c l tng cc loi ti sn c ca ngn hng c iu chnh theo
mc ri ro ca tng loi sn phm, bao gm c cc cam kt ngoi bng.
V c bn, mt ngn hng c th duy tr mt t l an ton vn bng 2 cch: tng
quy m vn t c khi ri ro d on gia tng hoc u t vo nhng ti sn c mc ri
ro thp hn.
1.2.4.2 N c vn (phn nh ri ro tim nng)
N c vn xut hin khi khon n cha n hn nhng c nhiu nguyn nhn
nh hng xu n kh nng tr n ca khch hng.
Du hiu nhn bit n c vn :
Hot ng kinh doanh c chiu hng xu: ngnh kinh doanh ang gp kh
khn hay chnh sch ca nh nc tc ng n cc doanh nghip trong ngnh.
S thay i trong c cu qun l kinh doanh: thu hp quy m sn xut, chng
loi sn phm hoc s lng nhn cng
Ngi vay c tnh tr hon vic np bo co ti chnh hoc vic sp xp cn b
tn dng n thm c s sn xut kinh doanh.
Vn vay khng c s dng ng mc ch.
Dng vn vay ngn hng tr n ngn hng khc.
1.2.4.3 N qu hn v H s n qu hn
N qu hn l khon n m mt phn hoc ton b n gc v/hoc li qu hn
thanh ton ghi trn hp ng tn dng nhng khch hng vn cha hon tr cho ngn hng.
H s n qu hn =
13
Ch tiu ny phn nh, trong 100 ng ngn hng cho vay th c bao nhiu ng
n hn thanh ton m cha thu hi li c. T l ny cng cao th mc RRTD ca
ngn hng cng cao.
1.2.4.4 N xu v t l N xu/Tng d n
N xu (theo quy nh v phn loi n ca cc TCTD trong Quyt nh s
493/2005/QNHNN ngy 22/04/2005 v Quyt nh 18/2007/Q-NHNN ngy
25/04/2007 ca Thng c Ngn hng Nh nc) l cc khon n thuc 1 trong 3 nhm sau:
N di tiu chun l cc khon n c t chc tn dng nh gi l khng c

kh nng thu hi n gc v li khi n hn v c kh nng tn tht mt phn n
gc v li, bao gm:

Cc khon n qu hn t 90 n 180 ngy;
Cc khon n c cu li thi hn tr n qu hn di 90 ngy theo thi hn c
cu li;
N nghi ng l cc khon n c TCTD nh gi l kh nng tn tht cao, bao gm:
Cc khon n qu hn t 181 n 360 ngy;
Cc khon n c cu li thi hn tr n qu hn t 90 ngy n 180 ngy theo thi
hn c cu li;
N c kh nng mt vn l cc khon n c TCTD nh gi l khng cn kh
nng thu hi v mt vn, bao gm:

Cc khon n qu hn trn 360 ngy;
Cc khon n khoanh ch Chnh ph x l;
Cc khon n c cu li thi hn tr n m qu hn trn 180 ngy theo thi hn
c cu li.
T l N xu/Tng d n =
Ch tiu dng nh gi cht lng tn dng ca t chc tn dng.
1.2.4.5 Tnh hnh ti chnh v phng n vay vn ca ngi i vay
Tnh hnh ti chnh c lnh mnh, phng n vay vn c kh thi th mi c th
m bo cho kh nng hon tr khon vay ca khch hng
14
1.3
QUN TR RI RO TI CC NHTM
1.3.1 S cn thit ca cng tc qun tr ri ro tn dng

Cng tc QTRRTD ngy cng khng nh vai tr quan trng khi m mc RRTD
cng nh mc nguy him ca n i vi cc NHTM ngy cng gia tng.
RRTD lun gy tn tht cho cc NHTM. mc thp, RRTD lm gim li
nhun, thm ch cn lm gim ngun vn t c ca cc ngn hng. Cn nu RRTD khng
c kim sot tt lm cho t l cc khon cho vay mt vn tng ln qu cao, cc NHTM
s phi i mt vi nguy c ph sn. Theo nghin cu ca Corsetti (1998), mt trong
nhng nguyn nhn quan trng nht gy nn cuc khng hong ti chnh chu 1997 l
t l n qu hn ti cc NHTM tng cao. Ngay trc khng hong, t l n qu hn ti
cc NHTM Thi Lan l 13%, Indonesia l 13%, Phillipines l 14%, Malaysia l 10%.
Cha ht, RRTD li mt ln na gy nn cuc khng hong ti chnh tin t ton
cu nm 2007 2009, vi im xut pht l s sp ca h thng ti chnh M. Theo
cng b ca cc d tr lin bang M, trong nm 2008 c tng cng 26 ngn hng ph sn,
th nhng nm 2009, con s ny ln ti 140 vi hng lot v ph sn ca cc nh ch
ti chnh c lch s lu i v tim lc ti chnh bc nht th gii. Cn theo phn tch v
trin vng nn kinh t M, cc chuyn gia d bo trong nm 2010, s lng ngn hng
M ph sn thm ch c th tng cao hn na. [35]
15
Theo phn tch ca cc nh nghin cu, trong thi gian gn y s lng khng
hong trung bnh mi nm ngy cng tng vi hu qu ngy cng nng n hn. iu ny
chng t xu hng kinh doanh ngn hng ang ngy cng cha ng nhiu ri ro hn.
Nguyn nhn ca thc t ny l do xu hng hi nhp kinh t quc t v cao cnh
tranh ngy cng tr nn ph bin. Xu hng ny chng t hiu qu nht nh ca n
trong vic thc y nn kinh t cng nh cc doanh nghip pht trin v hon thin,
nhng mt kha cnh khc, n li th hin mc ri ro tng ln, khi m cc ngn hng
phi cnh tranh gay gt vi nhau lm cho chnh lch li sut bin ngy cng gim xung,
h buc phi m rng quy m kinh doanh b p s st gim v li nhun, ng thi
iu ny cng lm gim kh nng b p ri ro ni ti ca chnh h. Mt khc, hi nhp
kinh t cn lm xut hin nhiu nguy c ri ro mi. Cc sn phm da trn s pht trin
ca khoa hc cng ngh nh th tn dng, tn dng c nhn, tn dng tiu dnglun
cha ng nhng ri ro mi.
Nh vy c th nhn thy RRTD ngy cng e da s tn ti v pht trin ca cc
NHTM. Ring i vi cc nc ang pht trin, nht l cc nc ang trong qu trnh
chuyn i, mi trng kinh doanh khng n nh, th trng ti chnh km pht trin,
mc minh bch thng tin thp lm gia tng mc ri ro i vi hot ng ngn
hng th nhu cu phi QTRR mt cch hiu qu cng tr nn cp thit.
1.3.2
Nhim v ca cng tc qun tr ri ro tn dng
T chc nghin cu, d bo ri ro c th xy ra n u, trong iu kin no,

nguyn nhn dn n ri ro, hu qu ra sao
Hoch nh phng hng t chc phng chng ri ro c khoa hc, nhm ch ra
nhng mc tiu c th cn t c, ngng an ton, mc sai st c th chp
nhn c
Tham gia xy dng cc chng trnh nghip vu, c cu kim sot - phng chng
ri ro; phn quyn hn v trch nhim cho tng thnh vin; la chn cc cng c,
k thut phng chng ri ro; x l ri ro v gii quyt hu qu m ri ro gy ra
mt cch nghim tc.
16
Kim tra, kim sot m bo vic thc hin theo ng k hoch phng chng ri ro
hoch nh, pht hin cc ri ro tim n, sai st khi giao dchT a ra cc
bin php iu chnh, b sung nhm hon thin h thng QTRRTD.
1.3.3 Quan im hin i v qun tr RRTD
Mc ri ro ngy cng gia tng buc hot ng QTRRTD phi chuyn i
tng ng. Nu nh thp nin 70 80, cc NHTM tp trung nhiu vo vic qun l chi
ph v thu nhp nhm ti a ha li nhun, ch s sinh li trn vn ch s hu (ROE) c
coi l mc tiu kinh doanh hng u, th trong nhng nm 90 tr li y, do mc quan
trng ca QTRR, cc NHTM chuyn trng tm chin lc sang qun l danh mc u t
(cn i v hn ch ri ro danh mc bng cch nhn dng, d bo v kim sot mc ri
ro vi tng th trng, ngnh hng khc nhau, khch hng, mt hng, loi sn phm tn
dng v iu kin hot ng khc nhau). Yu t ri ro c b sung vo mc tiu ROE,
gi l kt qu hot ng iu chnh theo ri ro (v d RAROC H s sinh li ca vn ch
s hu iu chnh theo ri ro). M hnh QTRR hin i c biu din trong hnh 1.1.
17
Hnh 1.1: Quan im hin i v qun tr ri ro tn dng
Ri ro
Cc hot ng
kinh doanh
To ra
gi tr
(+)
(-)
Li nhun
Vn
Qun l ri ro
Qun l vn
Qun l chi ph/thu nhp
Theo m t trong hnh 1.1, mc tiu cui cng ca cc hot ng ngn hng l to ra
gi tr (lm tng gi tr vn cho c ng). lm c iu , NHTM phi to ra li
nhun cng cao cng tt. Tuy nhin, song hnh cng vi cc mc li nhun l cc nhng ri
ro c tc ng lm gim gi tr vn. Trong thi k trc, cc ngn hng ch ch trng vo
mc li nhun rng. Ch tiu ny mang tnh th ng v n l hiu ca li nhun tr i cc
tn tht ri ro thc t xy ra trong nm. Ngy nay, do s pht trin ca thng k v yu cu
mi ca qun tr ngn hng, mc li nhun c iu chnh, khng phi bng mc tn tht
thc t xy ra, m l mc tn tht d kin hay k vng. Phng php ny mang tnh ch
ng hn, n buc cc NHTM phi chun b vn, trch lp d phng b p ri ro d
kin v iu ny m bo cho ngn hng hot ng bn vng.
Nh vy, theo quan im hin i c p dng ph bin, QTRRTD nhm mc
tiu ti a ha li nhun c iu chnh theo ri ro bng cch duy tr mc RRTD
trong phm vi chp nhn c, hay ni cch khc, mc ri ro c duy tr mc m
cc ngn hng cho l hp l, c kim sot v tn tht tn dng nm trong phm vi
ngun lc ti chnh cho php ca h. QTRRTD hiu qu l iu kin thit yu QTRR
tng th ca NHTM v c xem l yu t ng vai tr quan trng trong s pht trin bn
vng ca cc NHTM trong di hn.
1.3.4 Nhng k thut d bo v o lng ri ro s dng trong qun tr ri ro tn dng
Hin nay trn th gii, c hai k thut ph bin nht l:
18
1.3.4.1 Chm im tn dng

y l phng php truyn thng, nh tnh nh gi ri ro thng qua nghin
cu h s vay vn ca khch hng.3C, 4C, 5C, 6C m trc y cc ngn hng thng s
dng. Cc ch C ny bao gm:
T cch ngi vay (Character): Cn b tn dng phi lm r mc ch xin vay ca
khch hng, mc ch vay ca khch hng c ph hp vi chnh sch tn dng hin
hnh ca ngn hng hay khng, ng thi xem xt v lch s i vay v tr n i
vi khch hng c; cn khch hng mi th cn thu thp thng tin t nhiu ngun
khc nh Trung tm phng nga RRTD (CIC)
Nng lc ca ngi vay (Capacity): Tu thuc vo qui nh lut php ca quc gia.
i vi c nhn, di 18 tui khng t cch k hp ng tn dng; i vi
doanh nghip, phi cn c vo giy php kinh doanh, quyt nh thnh lp, quyt
nh b nhim ngi iu hnh.
Thu nhp ca ngi vay (Cash): Trc ht phi xc nh c ngun tr n ca
ngi vay nh lung tin t doanh thu bn hng hay t thu nhp, tin t bn thanh l ti sn, hoc tin t pht hnh chng khon Sau cn phn tch tnh
hnh ti chnh ca doanh nghip vay vn thng qua cc t s ti chnh: Nhm ch
tiu thanh khon, nhm ch tiu n cn n, nhm ch tiu hot ng, nhm ch
tiu kh nng sinh li.
Bo m tin vay (Collateral): y l iu kin ngn hng cp tn dng v l
ngun ti sn th hai c th dng tr n vay cho ngn hng.
Cc iu kin (Conditions): NHTM quy nh cc iu kin tu theo chnh sch tn
dng theo tng thi k nh cho vay hng xut khu vi iu kin thanh ton phi
qua NHTM, nhm thc thi chnh sch tin t ca ngn hng trung ng quy nh
theo tng thi k.
Kim sot (Control): Tp trung vo nhng vn nh cc thay i trong php lut
v quy ch c nh hng xu n ngi vay. Yu cu tn dng ca ngi vay c
p ng c tiu chun ca ngn hng hay khng. [24]
1.3.4.2 M hnh cho im lng ha ri ro tn dng.
19
1.3.4.2.1 M hnh im s Z (Z Credit scoring Model) :

y l m hnh dng cho im tn dng i vi cc doanh nghip vay vn do
E.I.Altman nghin cu. i lng Z dng lm thc o tng hp phn loi RRTD i vi
ngi vay v ph thuc vo tr s ca cc ch s ti chnh ca ngi vay v tm quan trng
ca cc ch s ny trong vic xc nh xc sut v n ca ngi vay trong qu kh.
T Altman xy dng m hnh im nh sau:
i vi cng ty nim yt:
Z = 1,2 X1 + 1,4 X2 + 3,3 X3 + 0,6 X4 + 1,0 X5
i vi cng ty cha nim yt:
Z = 0,717 X1 + 0,847 X2 + 3,107 X3 + 0,42 X4 + 0,998 X5
Trong :
X1 = Vn lu ng / tng ti sn
X2 = Li nhun gi li / tng ti sn
X3 = Li nhun trc thu v li vay/ tng ti sn
X4 = Gi tr th trng ca tng vn s hu / gi tr hch ton ca tng n
X5 = Doanh thu / tng ti sn
Gi tr ca ch s Z t l nghch vi xc sut v n ca ngi vay. Tr s Z cng

cao, th ngi vay c xc sut v n cng thp. V khi tr s Z thp hoc l mt s m s
l cn c xp khch hng vo nhm c nguy c v n cao. Theo m hnh cho im Z ca
Altman, bt c cng ty no c im s thp hn 1,81 phi c xp vo nhm c nguy c
RRTD cao theo nh bng 1.1.
Bng 1.1: im s Z v nguy c doanh nghip
Gi tr Z
Gi tr Z
D bo
< 1.81
< 1.23
Ph sn
> 2.99
> 2.9
An ton
1.81 < Z < 2.99
1.23 < Z < 2.9
Nghi ng cn xem xt k
20
Ngun [26]
1.3.4.2.2 Chm im tn dng tiu dng
Cc ngn hng thng s dng m hnh chm im tiu dng nh bng 1.2:
Bng 1.2: Cc tiu ch chm im tn dng tiu dng
21
STT
1
Cc hng mc xc nh cht lng tn dng
im s
Ngh nghip ca ngi vay

Chuyn gia hoc ph trch kinh doanh
10
Cng nhn c kinh nghim (c tay ngh cao)
Nhn vin vn phng
Sinh vin
Cng nhn khng c kinh nghim
Cng nhn bn tht nghip
Trng thi nh
Nh ring
Nh thu hoc cn h
Sng cng bn hoc ngi thn
Xp hng tn dng
Tt
10
Trung bnh
Khng c h s
Ti
Kinh nghim ngh nghip

1 nm tr ln
T 1 nm tr xung
Thi gian sng ti a ch hin ti

Hn 1 nm
T 1 nm tr xung
in thoi c nh
C
Khng
S ngi sng cng hoc ph thuc

Khng
Mt
Hai
4
22
Ba
Nhiu hn ba
Cc ti khon ti ngn hng

C ti khon tit kim v pht hnh sc
Ch c ti khon tit kim
Ch c ti khon pht hnh sc
Khng c ti khon
0
Ngun [24]
Theo cch cho im ca m hnh trn, im s ln nht m mt khch hng c th

t c l 43 im, im s thp nht l 9 im. Gi s ngn hng bit 28 mc im
ranh gii gia khch hng c cht lng tn dng tt v xu, t h c th a ra khung
c s tn dng nh bng 1.3 sau:
Bng 1.3: Khung c s tn dng tiu dng

Tng im s ca khch hng
Quyt nh tn dng
28
T chi cho vay
29 30
Cho vay n 500 USD
30 33
Cho vay n 1000 USD
34 36
Cho vay n 2500 USD
37 38
Cho vay n 3500 USD
39 40
Cho vay n 5000 USD
41 43
Cho vay n 8000 USD
23
1.3.4.2.2 M hnh xp hng ca Moodys & Poor

Moodys Investor Service (Moodys) v Standard & Poors (S&P) l hai t chc
tn nhim c uy tn lu i ti M v cng l nhng t chc tin phong trong lnh vc xp
hng tn nhim trn th gii, sau c Fitch Investor Service. Kt qu xp hng tn nhim
ca cc t chc ny u c nh gi cao.
Phng php xp hng tn nhim ca Moodys tp trung ch yu vo bn lnh vc chnh
l nh gi mi trng ngnh, nh gi tnh hnh ti chnh, nh gi hot ng sn xut
kinh doanh, nh gi kh nng qun tr doanh nghip, ch trng qun tr ri ro v kim
sot ni b. i vi Moodys, xp hng cht lng cng c n di hn cao nht t Aaa
sau thp dn n C, c th hin trong bng 1.4. So vi Moodys th S&P c thm k
hiu r, nu k hiu xp hng doanh nghip c km them k hiu ny th c ngha cn ch
cc ri ro phi tn dng c lin quan.
Trong bng xp hng, chng khon trong 4 loi u c xem nh loi chng
khon nn u t, cn cc loi chng khon bn di c xp hng thp (junk). Nhng
do c mi quan h gia ri ro v li nhun nn tuy vic xp hng thp (ri ro khng hon
vn cao) nhng b li c li nhun cao nn i lc khch hng chp nhn u t vo cc
loi chng khon ny.
Bng 1.4: Xp hng v nh gi theo m hnh ca Moodys v Standard & Poors
24
Moodys
Xp hng
Tnh trng
Aaa
Cht lng cao nht
Aa
Cht lng cao
Cht lng va, kh nng thanh ton tt
Baa
Cht lng va, kh nng thanh ton
Ba
Kh nng thanh ton khng chc chn
Ri ro u t cao
Caa
Cht lng km
Ca
u c c ri ro cao
Cht lng km nht
25
1.3.5
Phng php nh gi hiu qu qun tr ri ro tn dng ca NHTM

Nu nh QTRRTD l thit yu trong s pht trin ca cc NHTM, th vic lm th
no xy dng c mt h thng QTRR hiu qu p ng c nhng mc tiu ra

v lm th no nh gi c hiu qu ca h thng chnh l mu cht trong hot ng
QTRRTD ti cc NHTM.
Trn c s tng kt kinh nghim thc t hot ng qun tr RRTD ti cc NHTM
thuc cc nc pht trin tri qua ri ro, y ban Basel v gim st ngn hng a ra
17 nguyn tc cho hot ng QTRRTD ngn hng. y c th c xem nh thc o tt
nht nh gi cht lng hot ng QTRRTD ca cc NHTM theo cc thng l quc t.
Cc nguyn tc ny bao gm:
1. Xy dng v thng xuyn nh gi chin lc QTRRTD;
2. Xy dng chnh sch v th tc xc nh, o lng, qun l v kim sot ri ro;
3. Xc nh v qun l ri ro tt c cc sn phm v hot ng;
4. Xy dng mt h thng tiu chun cp tn dng r rng;
5. Xy dng cc hn mc chung v cho cc cp;
6. Th tc ph duyt tn dng r rng;
7. Vic m rng tn dng phi nm trong tm kim sot;
8. Phi c c ch qun l thng xuyn danh mc ri ro;
9. C h thng qun l cc khon tn dng c th;
10. Xy dng h thng xp hng ri ro ni b;
11. C h thng thng tin thch hp v hiu qu;
12. C h thng qun l cht lng danh mc d n;
13. nh gi c cc xu hng ca nn kinh t;
14. C h thng nh gi cht lng qun tr RRTD mt cch c lp;
26
15. Duy tr mc ri ro mc ph hp tiu chun ni b;

16. C h thng cnh bo sm v thc hin cc bin php trong tnh trng c th
xy ra ri ro tn dng;
17. Phi c h thng kim sot c hiu qu. [25]
Nh vy, trong xy dng m hnh qun tr RRTD, nguyn tc Basel c mt s
im c bn:
Phn tch b my cp tn dng theo cc b phn tip th, b phn phn tch tn dng,
b phn ph duyt tn dng cng nh phn tch rch ri trch nhim gia cc b phn.
Nng cao nng lc ca cn b qun tr ri ro tn dng
Xy dng mt h thng qun l v cp nht thng tin hiu qu, duy tr mt qu trnh
o lng, theo di tn dng thch hp, p ng yu cu thm nh v qun l RRTD.
Trong thc t, cc ch tiu nh gi ny c c th ha chi tit hn thnh cc cu
hi dng tho lun vi b my QTRRTD, cng nh cc vn bn lin quan n tn dng
ca mi ngn hng.
Mc d s lng, trng tm s dng cc ch tiu c th khc nhau, ty thuc mc
ch, mc pht trin ca ngn hng c nh gi nhng phng php nh gi c bn
da vo 4 tr ct chnh bao gm 3 tr ct lin quan n cc yu t ch quan ca ngn
hng (Xy dng mi trng QTRRTD; thc hnh quy trnh cp tn dng lnh mnh; duy
tr hot ng theo di, o lng ri ro) v mt tr ct lin quan n vai tr ca c quan
gim st v/hoc c quan kim ton bn ngoi.
Nhng nguyn tc QTRRTD ca Basel cng chnh l nhng tiu ch ch yu c
s dng nhm nh gi hiu qu QTRRTD ca cc NHTM Vit Nam trong khun kh
ti ny.
1.4 KHNG HONG KINH T TI CHNH TON CU V BI HC I VI
H THNG NGN HNG THNG MI VIT NAM
1.4.1 N di chun Hu qu ca sn phm ti chnh hin i nhng nhiu ri ro
27
Khng hong n di chun M v ang gy thit hi nng n cho nn kinh t

ni ring v nn kinh t th gii ni chung, to ra cc khon l hng trm t USD cho cc
ngn hng u t ln trn th gii.
N di chun c hiu l cc khon cho vay cc i tng c mc tn nhim
thp. Nhng i tng i vay ny thng l nhng ngi ngho, khng c cng n vic
lm n nh, v th x hi thp hoc c lch s thanh ton khng tt trong qu kh v
phn ln l dn nhp c M. Nhng i tng ny tim n nhiu ri ro khng c kh
nng thanh ton n n hn v do rt kh khn trong vic tip cn ngun vn tn dng
truyn thng vn ch dnh cho nhng i tng trn chun. Chnh v vy, n di chun
tim n mc ri ro rt cao nhng ha hn mang li li nhun hp dn.Ti M, n di
chun c thc hin ch yu vi cc sn phm cho vay th chp mua nh, th chp mua
tr gp t...
S bng n ca cho vay n di chun bt ngun su xa t s bt cn i ca
ngun vn tn dng ton cu trong vi nm gn y. Trong khi ngun vn tn dng gia
tng t cc chnh sch tin t m th nhu cu huy ng vn ca cc doanh nghip sau cc
b bi ti chnh ti M nh Enron, Worldcom v khng hong cc cng ty cng ngh
thng tin t nm 2001 li suy gim. iu ny dn n tnh trng tha cc ngun vn
m th trng s dng khng thc s hiu qu. Cho vay n di chun l mt bin php
gii quyt bi ton tha vn m li ti a ha li nhun.
Ngn hng u t c l l ngi hng li nhiu nht. Cho vay th chp mua nh
di chun c li sut rt cao, do ngn hng u t va thu li t cung cp vn cho
cng ty ti chnh, va thu li t nghip v chng khon ha. Li nhun cao kt hp vi
lng tham dn n lm dng vic cho vay n di chun. Cc th tc thm nh thc
hin bi cc i l cho vay din ra ht sc lng lo v vic tip cn vn tn dng mua nh
tr nn nhanh chng, d dng hn bao gi ht. Nhng ngi c thu nhp thp, c bit l
dn nh c ln u tin c c hi mua nh. Cho vay th chp mua nh di chun lan
nhanh ra ton nc M. Gi bt ng sn tng nhanh chng.
28
Nu nh cho vay th chp mua nh di chun mi bt u hnh thnh t nhng

nm u 90 v pht trin rt chm th trong 5 nm gn y con s ny gia tng mt cch k
lc. Nm 2002, doanh s cho vay di chun cung cp cho th trng khong 200 t USD,
nm 2003 l 320 t, nm 2004 l 550 t, nm 2005-2006 con s ny t gn 700 t USD
hng nm, chim khong 25% th phn cho vay th chp mua nh ton nc M. Vic cho
vay n di chun mt cch thi qu trong thi gian ngn dn n vic mt kim sot cht
lng tn dng, chnh l nguyn nhn dn n cuc khng hong ti chnh nm 2007 [34].
1.4.2 Hu qu ca khng hong i vi nn kinh t M v ton cu
29
Khi nn kinh t hot ng khng hiu qu, li sut tng to nn gnh nng tr n
vi nhng ngi thu nhp thp, tht nghip gia tng th ri ro cho vay n di chun b
nh hng nhanh nht. Khng tr c n, hng lot ngi mua nh b xit n v pht
mi ti sn. Ngay lp tc, Cc d tr lin bang M v Ngn hng Trung ng Chu u
phi bm s vn khng l vo th trng. T thng 9/2007, Cc d tr lin bang M FED lin tc 6 ln ct gim li sut chit khu ng USD t 5,25%/nm xung mc
hin ti 2%/ nm v duy tr mc li sut thp k lc nh vy t nm 2008 n nay. y l
nhng bin php rt mnh nhm cu vn nn kinh t M khi cuc khng hong ny.
Hu qu ca cuc khng hong tn dng cho nc M v th gii l rt ln. Th trng
bt ng sn v th trng chng khon b nh hng nng n. Th trng tri phiu hnh
thnh t chng khon ha b mt kh nng thanh khon. Ngnh xy dng M ng gp
15% GDP phi ct gim mt na sn lng v ct 1-2 triu cng vic. Cc khon cho vay
th chp khng c kh nng thu hi v gi tr ti sn m bo t nhng ngi nh b st
gim l nguyn nhn gi tr nh gi li (mark to market) ca cc gi tri phiu pht hnh
b gim gi khng phanh, c bit l cc gi tri phiu c ri ro cao. Cc nh u t nm
gi tri phiu hnh thnh t chng khon ha n di chun l ngi chu hu qu nng
n. D bo s tn tht do gim gi tr tri phiu cho ton th trng ln ti khong 220 t
450 t USD. Hng lot ngn hng u t trt nm gi cc gi tri phiu ri ro m cha
kp chuyn giao cho th trng phi ghi nhn cc khon tn tht ln n hng trm t
USD nh Citi (21 t USD), Merrill Lynch (25 t USD), UBS (18 t USD), Morgan
Stanley (10 t USD), JP Morgan (2,2 t USD), Bear Stearns (2 t USD), Lehman
Brothers (1,5 t USD), Goldman Sachs (1,3 t USD). Tng thit hi ti chnh ca cc
ngn hng u t trong nm 2007 c tnh ln ti gn trm t USD. Hng ngn nhn vin
ph Wall b sa thi. Khng ch thit hi v gim gi tri phiu, mng kinh doanh nhiu li
nhun t chng khon ha ca cc ngn hng u t cng b tm ngng hot ng. C
phiu cc ngn hng u t gim gi mnh trong 6 thng cui nm 2007. Vi tn tht
nng n ny, cc ng ch ph Wall ln lt phi ra i, c th l cc ng ch UBS,
Citigroup, Merrill Lynch v Bear Stearns. [34]
30
Thng 9/2007, sn xut ton nc M st gim mnh nht trong vng 34 nm, vi
mc gim 2,8% so vi thng 8, n c sn lng cng nghip ch to gim 2,6% trong
thng 9 v n thng 10, ch s ca ngnh cng nghip ny gim ch cn 38,9 im t
mc 43,5 im trong thng 9. Cc nh sn xut ln trong ngnh u ng trn b vc ph
sn. Khng dng li , bng en khng hong cn lan dn n khu vc ng EURO
khu vc ang c tim lc kinh t ngang bng vi M v ngy cng c tm nh hng
quan trng i vi tnh hnh kinh t, chnh tr th gii. T qu 2/2008, nhiu quc gia
trong khi EU nh Anh, Php u t mc tng trng m. Tc tng trng ca c
khu vc ng EURO qu 2/2008 ch t -0.2%, cn ton EU l 0%. c bit t cui
thng 9 v u thng 10/2008 n gia nm 2009, c th ni suy thoi kinh t ch ng
trn din rng khu vc kinh t ln nht nh th gii ny. Tip n l Nht Bn, Nga,
Trung Quc v c cc nn kinh t ang pht trin, trong c c Vit Nam u phi i mt
vi hu qu ca khng hong.[3]
Ring i vi lnh vc ngn hng, theo cng b ca cc d tr lin bang M, trong
nm 2008 c tng cng 26 ngn hng ph sn, th nhng nm 2009, con s ny ln ti
140 vi hng lot v ph sn ca cc nh ch ti chnh c lch s lu i v tim lc ti
chnh bc nht th gii nh Lehman Brothers - ngn hng ln th t nc M vi s nhn
vin ln ti hn 26 nghn, Washington Mutual - ngn hng ln th su nc M, hay Bear
Stearn, ngn hng danh ting trn ph WallCn theo phn tch v trin vng nn kinh t
M, cc chuyn gia d bo trong nm 2010, s lng ngn hng M ph sn thm ch c
th ln ti con s 200.[34]
1.4.3 Bi hc cho cc ngn hng Vit Nam
31
Theo nhn nh ca cc chuyn gia kinh t, cuc khng hong ti chnh ton cu
ang din ra c kh nng s nh hng ln nn kinh t trn nhiu lnh vc nh xut khu,
thu ht vn u t trc tip v gin tip nc ngoi. Tuy nhin do h thng ti chnh
Vit Nam dng nh cha hi nhp chung vi h thng ti chnh ton cu, chng ta ch
mi m ca ti khon vn vo m hu nh cha m ca dng ra, do vy lng tin Vit
Nam u t ra bn ngoi dng nh khng ng k v dng vn gin tip vo Vit
Nam cha nhiu nn h thng ti chnh ca Vit nam s khng chu nhiu tc ng t
cuc khng hong ny so vi cc nc c mc hi nhp ti chnh su rng. Mc d
vy, Chnh ph v cc c quan chc nng Vit Nam ni chung v cc ngn hng Vit
Nam ni ring, u phi t rt ra cho mnh nhng bi hc nn kinh t nc ta pht
trin bn vng hn trong qu trnh hi nhp.
Cc c quan chc nng ca nc ta cn phi nhn thc c bi hc v nguyn
nhn khng hong. c bit l v iu hnh chnh sch tin t, nht l khi lng tn dng
tung ra qu d di v li sut thp di chun. Khng hong ti chnh M va qua, l
kt qu ca mt chnh sch c v mnh m cho vic xa b cc mi lut l v c quan
qun l kim sot ca Nh nc i vi cc hot ng sn xut kinh doanh ca nc M,
bt u t vic cho php cc ngn hng m rng chc nng hot ng. Thay v ch hot
ng trong phm vi nhn tin gi ri cho vay, thanh ton nh trc y, c ch mi cho
php cc NHTM hot ng nh mt cng ty u t ti chnh to vn u t (pht hnh
v bun bn c phiu cng ty).[3]
Cc ngn hng Vit Nam cn ch nhng vn sau:
Th nht, cc c sc v ti chnh c th xy ra thng xuyn hn v do cc tc
ng n nn kinh t Vit Nam cng nh cc ngn hng Vit Nam cng din ra nhanh
hn. V vy cc ngn hng cn xy dng chin lc x l khng hong v cc k hoch
duy tr kinh doanh hp l.
32
Th hai, pht trin bn vng, cc ngn hng cn c mt chin lc kinh doanh

di hn, cn trng hp l, trnh tng trng qu nng v chy theo li nhun trc mt.
Cc ngn hng khng nn tp trung qu nhiu vo cho vay bt ng sn m phi tnh n
kh nng kim sot, qun l cng nh tnh hiu qu ca cc khon tn dng ny, c bit
trong iu kin th trng thiu hiu qu v minh bch thng tin nh Vit Nam.
Th ba, vic qun tr ri ro ti cc ngn hng nn c tht cht. H thng QTRR,
qun tr doanh nghip, gim st c lp c vai tr rt quan trng trong vic pht hin cc
ri ro tim n.
CHNG II: THC TRNG QUN TR RI RO TN DNG TRONG CC

NGN HNG THNG MI VIT NAM
2.1 THC TRNG HOT NG TN DNG TI CC NHTM VIT NAM
2.1.1 Mi trng kinh t
2.1.1.1 Kinh t v m
Tuy ch trong mt thi gian ngn t 2005 2009, nhng tnh hnh kinh t th gii
v Vit Nam c nhng bin ng ht sc phc tp, nht l nhng nm 2007 -2009.
33
Nm 2007 l nm nh du nhng bc tin mi trong qu trnh hi nhp quc t

v khu vc, vi nhng thi c v thch thc ln t ra cho cng cuc ci cch v pht
trin ca Vit Nam. Trc vic mt gi ti 13% ca ng USD so vi cc ng tin khc,
vic gi du, gi vng tng n mc k lc trong vng 30 nm qua, tnh trng khng
hong trong ngnh ti chnh ngn hng ca M v cc nn kinh t ln, nn kinh t Vit
Nam vt qua nhng bin ng ln y thch thc v t c nhng kt qu ht
sc tch cc. Nm 2007, tc tng trng kinh t ca Vit Nam l 8,5%, mc tng cao
nht trong 10 nm qua, xut khu t 48 t USD, tng 20,5% so vi nm 2006, u t
trc tip nc ngoi tng k lc, c t 20 t USD. Bn cnh nhng kt qu t c,
mi trng kinh doanh ca Vit Nam nm 2007, nht l lnh vc ngn hng i mt
vi nhng yu t bt li do lm pht cao v t l nhp siu ln. Ngoi ra th trng bt
ng sn, th trng chng khon v th trng lin ngn hng din bin bt thng; s
thay i trong chnh sch v m iu tit nn kinh t - ti chnh tin t nh hng khng
nh n kinh doanh ngn hng nh tng t l d tr ln gp i, hn ch cho vay bt ng
sn v chng khon; s cnh tranh gia cc ngn hng trong nc vi nhng ngn hng
nc ngoi din ra v cng gay gt. [4]
34
Th nhng, nm 2008 mi thc s l nm kh khn nht trong hn mt thp k qua

ca Vit Nam v k t khi nc ta bt u p dng chnh sch i mi, dn hi nhp vi
kinh t th gii. Bt u vi khng hong h thng ti chnh ton cu dn ti suy thoi
v suy gim tng trng kinh t ti nhiu nn kinh t ln nht trn th gii nh M, EU
v nhiu nc chu , nh hng ln ti Vit Nam. Din bin kinh t Vit Nam trong
nm rt phc tp, ni bt l lm pht tng cao trong nhng thng u nm v gim pht
trong nhng thng cui nm, li sut bin ng lin tc, th trng chng khon suy gim
ti hn 60% so vi thi im 31/12/2007, th trng bt ng sn v bong bng vi gi
tr gim hn 50%, ngun vn u t gin tip nc ngoi do tc ng ca cc nn kinh t
khc b rt khi Vit Nam khin cho ngun cung ti chnh vo th trng vn Vit Nam
suy gim, chnh sch tht cht ngun cung tin v hn ch tng trng tn dng nhm
kim ch lm pht nh hng n dng tin ca cc doanh nghip ti hu ht cc
ngnh ngh, tng trng GDP khng t k hoch (ch tng 6,8% so vi k hoch 8%),
kim ngch xut khu hng ha t 62,9 t USD, tng 29,5% so vi nm 2007 v kim ngch
nhp khu hng ha t 80,4 t USD, tng 28,3% so vi nm 2007 khin cn cn thanh ton
l nhp siu ln hn, gp 1,2 ln so vi nm 2007. [4]
Tip ni suy thoi ca nm 2008, nhiu nn kinh t ln trn th gii tip tc
suy gim su trong na u nm 2009 nhng ri gng dy, dn hi phc trong na
cui nm. Nn kinh t Vit Nam kh thnh cng khi t mc tng trng tng i
cao so vi cc nc trong khu vc (5,32%) trong khi vn gi c lm pht mc thp
(6,52%), FDI gii ngn vn t mc cao, i sng x hi n nh Gi kch thch ca
Chnh ph m trng tm l chng trnh h tr li sut mang li nhng hiu ng tch
cc cho hot ng ngn hng. Nhng nhng din bin phc tp ca li sut, t gi, thanh
khoncng khin cho hot ng ca cc ngn hng gp khng t kh khn. [4]
35
Nm 2010 c nh gi l vn cn nhiu thch thc i vi nn kinh t Vit Nam ni

chung, c bit l ngnh ngn hng ni ring. Mc d kinh t th gii c nhng du hiu
phc hi nhng cha thc s bn vng, cc nc pht trin vn cn gp nhiu kh khn v
c th nh hng n th trng xut khu v thu ht vn u t nc ngoi ca Vit Nam.
Mc tiu kinh t tng qut ca Chnh ph v Quc hi ra trong nm nay l tip tc gi
vng n nh kinh t v m, duy tr tng trng kinh t mc hp l i i vi nng cao cht
lng tng trng, ngn chn lm pht tr li, tng kh nng m bo an sinh x hi.
Tnh hnh kinh t nc ta giai on 2005 2009 c tm lc trong hnh 2.1.
Hnh 2.1: Tnh hnh tng trng kinh t, kim ngch xut khu v lm pht
nc ta giai on 2005 -2010
Ngun: [4]
2.1.1.2 p lc hi nhp v cnh tranh quc t ngy cng tng
36
Trong nhng nm qua, nn kinh t Vit Nam tng bc hi nhp vo nn kinh

t khu vc cng nh quc t. Sau hip nh AFTA l hip nh thng mi song phng
Vit Nam Hoa k v ngy 07/11/2006, Vit Nam chnh thc tr thnh thnh vin th
150 ca T chc thng mi th gii (WTO). L trnh hi nhp buc cc doanh nghip v
c cc ngn hng Vit Nam phi tun th lut chi quc t, m ca th trng ti chnh v
cnh tranh khc lit hn.
Hi nhp quc t mang li th trng rng ln, khch hng v quan trng nht l
cc ngn hng c tip cn vi tri thc v cc thng l quc t hon chnh nht, c bit
l v mng tn dng. Trong nhng nm va qua, hng lot cc sn phm da trn nn tng
cng ngh c trin khai nhanh chng: th tn dng, thanh ton in t, ti tr thng
mi, internet banking, mobile banking Nhng khi nim v kin thc v qun tr ri ro
cng nhanh chng c tip cn, nht l vic chuyn giao cng ngh qua hnh thc ngn
hng lin doanh.
Bn cnh nhng c hi k trn th p lc cnh tranh trn th trng ni a v c th
trng xut khu cng ht sc khc lit. Vi vic thnh lp v bnh trng th phn nhanh
chng ca cc ngn hng lin doanh, 100% vn nc ngoi v cc chi nhnh, vn phng
ca cc ngn hng nc ngoi trn th trng tn dng thi gian qua l minh chng c th.
iu ny , ang v s tip tc lm thay i tnh cht hot ng ca cc ngn hng Vit
Nam, m mt trong nhng xu hng l phi cng khai, minh bch v thng tin v khng
th da dm vo bt k mt t chc no khc ngoi nng lc cnh tranh ca chnh mnh.
2.1.1.3 Quy nh ca php lut c b sung v hon thin
Khng ngng nng cao nng lc cnh tranh trn c s tun th cc quy nh ca
php lut v p dng cc chun mc, thng l tt nht ca quc t chnh l nn tng
cho cc TCTD duy tr v pht trin bn vng hot ng ngn hng ni chung v hot
ng tn dng ni ring. Trong thi gian qua, Chnh ph v NHNN ban hnh nhiu vn
bn, cng vn, ch th, quyt nh ngy cng ph hp vi thc t v tin dn n vi thng
l quc t trong hot ng tn dng.
37
NHNN, c quan qun l trc tip cc ngn hng, ban hnh nhng quy nh c
th, tng bc chun ha hot ng tn dng. C th l:
Quyt nh 127/2005/Q-NHNN ngy 3/2/2005 v sa i b sung mt s iu
ca quy ch cho vay.
Quyt nh 457/2002/Q-NHNN ngy 19/4/2005 quy nh v cc t l bo m an
ton trong hot ng ca TCTD, bao gm: t l an ton vn ti thiu, gii hn tn
dng i vi khch hng, t l v kh nng chi tr, t l ti a ngun vn ngn hn
c s dng cho vay trung v di hn, gii hn vn gp c phn.
Ch th s 02/2005/CT-NHNN ngy 20/04/2005 yu cu cc NHTM v vic nng
cao cht lng tn dng, tng trng tn dng ph hp vi kh nng huy ng vn
v kim sot ri ro, m bo an ton h thng.
Quyt nh 493/2005/Q-NHNN ngy 22/4/2005 v phn loi n, trch lp d
phng v s dng d phng x l RRTD trong hot ng kinh doanh ngn hng.
Quyt nh 783/2005/Q-NHNN ngy 31/5 v sa i b sung quy ch cho vay ca
cc TCTD i vi khch hng theo hng trao nhiu quyn phn quyt, to c s
php l cho cc NHTM ch ng thc hin theo c th kinh doanh.
Ch th 02/2006/CT-NHNN ngy 23/05/2006 v vic tng cng cc bin php
phng nga, hn ch ri ro trong kinh doanh ca cc TCTD nhm m bo hot
ng kinh doanh ca cc ngn hng ton, hiu qu v bn vng.
Quyt nh 18/2007/Q-NHNN ngy 25/4/2007 v vic sa i b sung mt s
iu ca quyt nh 493/2005/Q-NHNN v phn loi n, trch lp d phng v
s dng d phng x l RRTD trong hot ng kinh doanh ngn hng vi mt
s tiu ch chnh nh: qun l ri ro cht ch hn i vi cc cam kt ngoi bng,
tng an ton cho hot ng ngn hng.
Ch th 03/2007/CT-NHNN ngy 28/5/2007 v kim sot quy m, cht lng tn
dng v cho vay u t kinh doanh chng khon nhm kim sot lm pht, thc y
tng trng kinh t. Trong quy nh t l cho vay khng vt qu 3% tng d n.
38
c bit, trong thi gian cuc khng kinh t ti chnh ton cu c nhiu din bin
phc tp, NHNN c cc vn bn quy nh, hng dn kp thi cho cc NHTM
m bo an ton vt qua khng hong v suy thoi kinh t nh: Ch th s
05/2008/CT-NHNN ngy 09/10/2008 v mt s bin php m bo an ton, hiu
qu hot ng kinh doanh ca cc TCTD.
Quyt nh s 34/2008/Q-NHNN v vic sa i b sung mt s iu ca quy
nh 457/2005/Q-NHNN v quy nh cc t l m bo an ton trong hot ng
ca cc TCTD.
Ch th s 01/CT-NHNN ngy 22/5/2009 v mt s bin php m bo an ton,
hiu qu hot ng kinh doanh ca cc TCTD.
Ch th s 02/CT-NHNN ngy 07/04/2010 v t chc thc hin chnh sch tin t
v m bo hot ng ngn hng an ton, hiu qu nm 2010.
2.1.2 Cc kt qu t c trong hot ng tn dng
Theo s liu cng b ca NHNN Vit Nam, n cui nm 2008, h thng NHTM
nc ta bao gm: 5 NHTMNN, 40 NHTMCP, 1 ngn hng chnh sch x hi, 5 ngn hng
lin doanh, 39 chi nhnh ngn hng nc ngoi v 5 ngn hng 100% vn nc ngoi.
Hot ng tn dng lun l hot ng kinh doanh ch yu v ngun thu t tn dng cng
l chim ti 70 - 90% ngun thu ca cc ngn hng. V vy, li nhun to ra t tn dng
cng chim t trng cao nht.
39
Thc hin n ti c cu h thng ngn hng v y nhanh qu trnh c phn ha

cc doanh nghip nh nc, cc NHTM quc doanh tp trung nng cao nng lc, xc
tin qu trnh c phn ha, vi vic c phn ha thnh cng ngn hng Ngoi thng Vit
Nam (nm 2007), v ngn hng Cng thng Vit Nam (nm 2008), cn 2 ngn hng quc
doanh khc l Ngn hng u t v Pht trin Vit Nam (BIDV) v ngn hng pht trin
nh ng bng song Cu Long (MHB) cng sn sng cho qu trnh c phn ha. Cc
NHTMCP cng c bc pht trin mnh v quy m, mng li hot ng, ngy cng
chim t trng ln hn trong th phn cho vay nn kinh t. Bn cnh , hng lot cc chi
nhnh, vn phng i din ca cc ngn hng nc ngoi cng c thnh lp v i vo
hot ng. Hin nay, hu ht cc NHTM Vit Nam u ang tch cc trin khai ng dng
cng ngh thng tin vo hot ng ngn hng v t c nhng hiu qu r rt. y l
s chuyn bin tch cc, nh du bc pht trin ng k trong vic hon thin h thng
ngn hng Vit Nam, p ng nhu cu hi nhp v pht trin kinh t.
Trong thi gian nc ta b lm pht cao nm 2008 (22,97%), cc NHTM tuy b gp
kh khn v thanh khon, v cho vay v u t nhng do thc hin tt s ch o iu
hnh ca Chnh ph v Ngn hng Nh nc nn vt qua v n nh. Cc NHTM nh
nc ch ng iu hnh mt cch linh hot c ch li sut v cho vay gp phn
kim ch lm pht. Nm 2009, nn kinh t v h thng ti chnh - ngn hng Vit Nam
vt qua mt cch thnh cng tc ng ca cuc khng hong ti chnh v suy thoi kinh
t ton cu so vi nhiu nc trong khu vc v th gii. Kinh t v m, h thng ti chnh,
ngn hng tip tc c n nh v tng trng (Xem hnh 2.2 v hnh 2.3)
Hnh 2.2: Tc tng trng tn dng ca h thng NHTM Vit Nam, giai on 2005-2010
40
Hnh 2.3: Th phn cho vay nn kinh t ca cc khi ngn hng, giai on 2006-2008
Ngun: [4]
Nm 2006, tng trng tn dng tip tc c xu hng tng trng chm li.
Nguyn nhn l do cc NHTM tng cng cc bin php phng nga, hn ch ri ro
trong hot ng kinh doanh ca mnh, tp trung nng cao cht lng tn dng hn l m
rng khi lng cho vay. ng thi, cc knh huy ng vn khc cng c m rng nh
th trng chng khon, Qu H tr pht trin (Ngn hng pht trin Vit Nam VDB),
vn t nc ngoi vo Vit Nam (ODA, FDI) gia tng cng phn no tc ng n kh
nng m rng tn dng ca h thng cc TCTD.
41
Tuy nhin, nm 2007 li l mt nm tn dng tng trng nng vi d n cho vay

ca h thng ngn hng, p ng c hiu qu nhu cu vn ca cc doanh nghip v ca
nn kinh t. Trong nm ny, tng trng tn dng cao nht tp trung khi NHTMCP, chi
nhnh ngn hng nc ngoi v cc TCTD phi ngn hng, t mc tng 105,27% , khi
NHTMNN c mc tng 31,09%. iu ny cng gii thch cho s tng trng v th phn
cho vay ca khi NHTMCP, t 23,73% ln ti mc gn 34%, cn th phn ca khi
NHTMNN li st gim ng k ti gn 10%.
Nm 2008, tc tng trng tn dng ch t 25,43 % thp hn rt nhiu so vi
nm 2007. Nguyn nhn ch yu l do chnh ph v NHNN thc hin chnh sch tht
cht tin t bng hng lot cc bin php kim sot cht ch tng trng tn dng nh n
nh mc trn li sut, duy tr t l d tr bt buc nhm kim ch lm pht leo thang
v thm ht thng mi ngy cng ln.
Nm 2009, theo bo co ca NHNN, do tc ng ca cc gii php kch thch kinh
t, nhu cu vay vn ca cc doanh nghip, h sn xut tng cao, ko theo tng trng tn
dng ca h thng ngn hng mc cao 37,73% v vt mc tiu 30% m Chnh ph v
NHNN ra.
Nhng thng u nm 2010, tn dng cng c xu hng tng trng tr li sau
nhng quyt nh tht cht tin t nhm hn ch lm pht t cui nm 2009. Trong thi
gian ti, NHNN xc nh s iu hnh linh hot v theo nguyn tc th trng, cng c
nghip v th trng m, ti cp vn, hon i ngoi t, cng c d tr bt buc; iu
chnh linh hot v thn trng li sut c bn, li sut ti cp vn, li sut chit khu, kt
hp vi kim sot tn dng theo mc tiu kim ch tng trng tn dng mc 25%.
42
Danh mc tn dng cng ngy cng a dng, phong ph v c cu tn dng cng c

nhng chuyn bin tch cc. Trong nhng nm gn y, vi s pht trin ht sc nhanh nhy
ca khi NHTMCP, th trng ngn hng bn l ca Vit Nam ang c xu hng m rng
vi nhiu chin lc r rng v mang tnh chuyn su hn. Trong , mt s cc sn phm
ang c cc NHTM quan tm u t pht trin nh: th tn dng, dch v th trng bt
ng sn, th trng chng khon, cho vay mua nh tr gp, cho vay du hc, cho vay mua
tC cu tn dng cng c nhng thay i tch cc theo hng gim dn t trng cho vay
i vi cc thnh phn kinh t ngoi quc doanh v c vn u t nc ngoi. Theo bo co
thng nin cc nm ca cc NHTMNN, t trng cho vay khu vc ngoi quc doanh v c
vn u t nc ngoi ca cc ngn hng ny u tng qua cc nm.
2.2 CC KT QU T C TRONG CNG TC QUN TR RI RO TN DNG
2.2.1 V pha Ngn hng nh nc
2.2.1.1 Hon thin hnh lang php l v quy ch m bo an ton hot ng ngn hng
Trc ht l vic xy dng v ban hnh h thng lut, cc quy ch tn dng, quy
ch m bo an ton trong hot ng tn dng ngy cng tin gn ti cc thng l quc t,
nhm m bo cho cc NHTM Vit Nam pht trin nhanh v bn vng. ( phn tch
phn mi trng kinh t v m)
2.2.1.2 Cng tc gim st, kim sot ngy cng c i mi v hon thin
43
Khun kh php l v gim st ngn hng ngy cng c nng cao to nn tng
php l cho vic hnh thnh v kin ton m hnh t chc v hot ng thanh tra ngn hng
tng i ph hp vi thc tin. Theo , nhim v, quyn hn, quy trnh, th tc v cc
ch ti v thanh tra ngn hng c xc nh r hn. Hot ng thanh tra gim st ca
NHNN khng ch dng li hot ng kim tra tnh tun th ca cc NHTM, m c
c nh hng pht trin r rng l phi xy dng c h thng gim st ngn hng
mang tnh cnh bo ri ro cho hot ng ca tng ngn hng cng nh h thng ngn hng.
Vi phng php gim st mi (CAMELS Vn (Capital), Cht lng ti sn (Assets),
Qun l (Management), Thu nhp (Earnings), Thanh khon (Liquidity) v nhy
(Sensitivity)), cc ni dung gim st khng ch tp trung vo cc yu t nh lng mang
tnh truyn thng nh vn t c, gii hn tn dng, cht lng tn dng m c m
rng cho cc yu t nh tnh nh theo di din bin c cu ti sn n, ti sn c, xem xt
cc mi quan h gia vn v s dng vn; vic m bo kh nng chi tr hay nh gi tnh
thanh khon ca ngn hng. Cc t l bo m an ton trong hot ng ngn hng cng
c tnh ton da trn cc c s khoa hc do cc t chc ti chnh quc t a ra, m bo
tnh thng nht trong qun l v m, phn loi ngn hng, nh gi so snh nhm ngn hng
cng loi v ton h thng ngn hng. Hin nay, vi vic hnh thnh Phng gim st v
phn tch, hot ng gim st NHTM ca NHNN c trin khai mt cch ton din
hn. Hot ng thanh tra, gim st khng cn ch tp trung vo vic tin hnh thanh tra ti
ch m c nng tm vi cc hot ng gim st t xa do Phng gim st v phn tch
thc hin, vi mc ch theo di thng xuyn tnh trng ca tng NHTM cng nh tnh
trng ca h thng NHTM, phn tch xu hng ca cc NHTM qua cc nm, so snh theo
cc nhm tng ng; t , c nhng nhn bit sm v cc ri ro v cc vn ti chnh
c cc phng hng v bin php kp thi. Hot ng gim st t xa ca Thanh tra
Ngn hng ng gp mt vai tr quan trng trong vic cng c cht lng cho hot ng
thanh tra ti ch. T cc kt qu gim st ca b phn gim st t xa, cc k hoch thanh tra
ti ch nh k hoc t xut c xy dng nhm thm tra v kim chng thc t hot
ng ca tng ngn hng c th, cng nh pht hin nhng sai st hay nhng nguy c trong
44
hot ng kinh doanh ca cc ngn hng. Nh vy, nhng tin b bc u trong hot ng
thanh tra, gim st ca NHNN gp phn bo m an ton cho h thng cc TCTD ni
chung v h thng cc NHTM ni ring.
Thi gian qua, hot ng thanh tra, gim st ngn hng ca NHNN ng mt
vai tr quan trng trong vic bo m tun th php lut v lnh vc tin t v hot ng
ngn hng. Thng qua hot ng thanh tra, gim st, x l khiu ni, t co, Thanh tra
Ngn hng pht hin nhiu v vic tiu cc, vi phm php lut, yu km v ti chnh,
t chc, qun tr v hot ng kinh doanh ti cc NHTM. Trn c s , cc yu cu i
vi cc NHTM v vic khc phc, chn chnh hay x l c tin hnh nhm nng cao s
an ton trong hot ng ca NHTM.
2.2.1.3 Hot ng ca trung tm TTTD CIC (Credit Information Center) ngy cng
hiu qu.
45
Vic cho php trung tm TTTD CIC thc hin nghip v phn tch v XHTD doanh
nghip nhm mc ch tng cng cng tc qun tr ri ro trong h thng ngn hng v
nh gi nng lc ca doanh nghip l mt n lc ln ca NHNN nhm h tr cc NHTM
trong cng tc qun tr RRTD. n nay, kho d liu ca CIC hin nay thu thp c
thng tin t 100% cc TCTD hot ng theo Lut cc TCTD, mt s t chc khc c hot
ng ngn hng nh Qu u t v pht trin th thnh ph H Ch Minh, Bnh Dng,
Nng, Qu bo v mi trng...vi tng d n c cp nht t trn 95% tng d n
nn kinh t v s lng h s khch hng thu thp c ti kho d liu ca CIC ln ti
con s hn 17 triu h s khch hng. CIC cng xy dng c website phn tch
XHTD doanh nghip trc tuyn, m rng i tng phn tch XHTD khng ch cho cc
doanh nghip m cn thc hin chm im cc khon vay ca th nhn nhm p ng yu
cu ngy cng gia tng ca cc TCTD v thc hin a dng ho cc sn phm, p ng yu
cu ca cc i tng hi tin. Vic ng ti cc thng tin v sn phm phn tch XHTD
mang tnh h thng ln trang web gip cc TCTD cng nh cc t chc khc s dng
sn phm thun tin v nhanh chng. Bn cnh , n cng gip cho ngi s dng c ci
nhn tng th v cc loi sn phm phn tch XHTD, t d dng tip cn hn n tng
sn phm phn tch xp hng. Hot ng cung cp thng tin ca CIC l knh thng tin hu
ch cho NHNN trong hot ng thanh tra gim st, ng thi h tr cc TCTD trong vic
hn ch RRTD. n nay, CIC k kt hp ng cung cp thng tin vi trn 1000 TCTD,
chi nhnh TCTD v cc t chc khc c hot ng ngn hng vi trn 9.300 ngi s dng
vi hn 600.000 lt truy vn trong nm 2009. [37] Do c s chia s thng tin gia cc
TCTD nn gp phn gim thiu RRTD. n nay khng cn hin tng khch hng c
vn nhng vn i vay nhiu ngn hng cng mt lc vi s tin ln ti hng nghn t
ng, hoc thnh lp cc cng ty con ng thi vay nhiu t chc tn dng nh trng
hp Epco- Minh Phng nm 1994. T , hot ng ca CIC .gp phn m bo an ton
ca h thng Ngn hng.
2.2.1.4 iu hnh linh hot gip cc NHTM Vit Nam vt qua khng hong
46
Thnh cng ng k nht ca NHNN trong giai on ny phi k n l vic iu

hnh linh hot cc cng c chnh sch tin t tip tc kim ch lm pht, ch ng
ngn nga suy gim kinh t, bng vic gi n nh th trng tin t, bo m an ton ca
cc TCTD. Vi vic a ra nhng ch th, hng dn kp thi ch o cc TCTD theo di,
d bo v ch ng cc bin php ngn nga ri ro c th xy ra; chp hnh ng cc
quy nh v t l an ton; kim sot cht ch cht lng tn dng, ch trng phn tch,
nh gi, phn tch d bo st nhng bin ng v cung cu ngoi t trn th trng c th
gy p lc ln t gi, c bin php can thip kp thi n nh cung - cu ngoi t v
bnh n t gi trn th trng. iu ny cng vi n lc ca cc NHTM, khng nhng
gip h thng NHTM nc ta trnh c bong bng nh t, nguy c ph sn v vt qua
khng hong, thm ch hu ht cc ngn hng u c li, tip tc n nh pht trin.
2.2.2 V pha cc ngn hng thng mi
Thnh tu ng k nht ca cc NHTM Vit Nam trong cng tc qun tr RRTD thi
gian qua l tng bc p dng cc nguyn tc qun tr ri ro tn dng c quy nh
trong Basel II, tin dn n vic QTRR theo thng l quc t v vic trin khai ng dng k
thut cng ngh hin i vo hot ng ngn hng nhm h tr hot ng kinh doanh ni
chung v hot ng qun tr, c bit l QTRR ni ring.
47
Thc hin n ti c cu NHTMNN v NHTMCP cc NHTM Vit Nam tng

bc lnh mnh ha ti sn tn dng, nng cao hiu qu kinh doanh v tng bc hng
theo tiu chun quc t v h s an ton vn CAR 8%. Thng qua hot ng ti cp vn
ca Chnh ph, hot ng tng vn c phn, thnh lp cc cng ty Qun l n v khai
thc ti sn x l n xu, p dng c ch trch lp v s dng qu d phng ri ro v
tch cc x l ti sn m bo ca cc NHTM, xy dng v trin khai h thng XHTDNB
theo quyt nh s 493/2005/Q-NHNN ngy 22/04/2005 ca Thng c NHNN, nng
lc ti chnh ca cc NHTM Vit Nam c ci thin nhiu qua cc nm. Tnh n
cui nm 2009, cc ch tiu ti chnh ch yu ca cc NHTM Vit Nam (v h s an ton
vn, cht lng ti sn tn dng, ch s thanh khon, ch s sinh li) u t mc kh
cao v phn ln p ng c cc thng l quc t, phn nh c kt qu t c sau
nhng n lc ci cch h thng qun tr, lnh mnh ha ti sn tn dng, nng cao nng
lc ti chnh ca cc NHTM, c bit l cc NHTM c phn t nm 2005 tr li y.
2.2.2.1 m bo h s an ton vn (CAR) v t l n xu
2.2.2.1.1 H s an ton vn (CAR)
H s an ton vn l mt ch tiu quan trng phn nh nng lc ti chnh ca cc
ngn hng. Ch tiu ny c dng xc nh kh nng ca NHTM trong vic thanh
ton cc khon n c thi hn v i mt vi cc ri ro khc nh RRTD, ri ro vn hnh.
y cng l mt trong 5 tiu chun quan trong nht m cc NHTM phi p ng
m bo an ton hot ng, theo nh hng QTRR ca Ngn hng Nh nc theo
tng thi k (4 tiu chun cn li bao gm yu cu vn t c, t l kh nng chi tr
(thanh khon), gii hn cho vay v bo lnh thng mi, gii hn s dng vn ngn hn
cho vay trung, di hn). Theo quy nh ca Ngn hng Nh nc, n nm 2008, h s
an ton vn ti thiu ca cc ngn hng phi t 8%, theo tiu chun ca Basel I do y
ban gim st cc ngn hng Basel ban hnh.
Trong n lc hi nhp, tun theo cc tiu chun quc t v h s an ton vn, h
thng NHTM Vit Nam c nhng bc ci thin ng k trong vic tng h s CAR
nhm m bo an ton cho hot ng ca mnh.
48
Khi NHTM c phn: H s an ton vn ca nhiu NHTMCP vt mc 8% trong

nhiu nm lin. (xem bng 2.1)
Bng 2.1: H s CAR ca cc NHTMCP Vit Nam giai on 2005 2009

n v: %
Tn Ngn hng
2005
2006
2007
2008
2009
Trung bnh
Chu
10,4
10,9
16,9
12,44
9,97
12,12
Si Gn Thng Tn
15,4
11,82
11,07
12,60
11,41
12,60
Phng ng
8,6
16,84
20,78
21,64
28,71
19,31
Xut Nhp khu
8,4
15,32
27
45,89
32,79
25,88
Si Gn Cng Thng
8,1
10,14
12,02
14,42
15,87
12,11
Qun i
7,2
15,47
14,21
12,35
11,12
12,07
Pht trin nh H Ni
8,89
14
16
20
15
14,79
K thng
15,72
17,28
14,3
13,99
11,54
14,57
15
26
21
19
20,26
20,25
Vit
16,40
34,34
28,5
27,38
28,13
26,95
Nam
16,51
32,63
22,97
29,81
19,24
24,23
Hng Hi
9,31
26,95
20,84
11,96
8,5
15,51
92,47
66,1
48,68
31,84
59,77
10,29
26,23
22,44
22,32
18,8
20,78
Ngoi quc doanh (VP)
i
Trung bnh
49
Ngun: [5], [7], [8], [9], [10], [11], [13], [15], [16], [17]
Khi NHTMNN: H s an ton vn c ci thin ng k, th hin trong bng 2.2

Bng 2.2: H s CAR ca cc NHTMNN Vit Nam giai on 2005 2009
n v: %
Tn Ngn hng
2005
2006
2007
2008
2009
Trung bnh
VCB
9,5
9,3
9,2
8,9
8,1
Viettin Bank
5,2
5,2
11,6
12,0
8,1
8,42
BIDV
6,8
9,1
9,2
8,9
10
8,8
VBARD
4,8
4,97
7,2
5,66
Trung bnh
6,58
7,14
9,31
9,93
8,73
7,97
50
Ngun: [1], [2], [6], [12]
Nhn chung, giai on trc khi cuc khng hong ti chnh M lan ra ton cu,
tnh hnh h s an ton vn ca hu ht cc ngn hng TMCP v TMNN u c ci
thin r rt. Th nhng, khi cuc suy thoi kinh t ton cu lan rng lm chao o nhiu
nn kinh t ln nht nh th gii th nn kinh t Vit Nam cng khng phi ngoi l. H
thng NHTM Vit Nam ang phi chia s, ni ng hn l gnh chu bt mt phn kh
khn cho cc doanh nghip t chnh ngun vn t c ca ngn hng, kt hp vi ngun
vn huy ng kt hp vi hai dng li sut th trng v li sut h tr nhm phc v
cho gi kch cu ca chnh ph nhm chng suy gim kinh t, trong ng i ca
lung vn c nh hnh v theo hng u tin, m khng c la chn no khc.
chnh l s chia s kh khn ca ngn hng vi doanh nghip. V l do ny, h s CAR
ca h thng NHTM nc ta b suy gim mnh, nhng vn u p ng c cc
thng l quc t. n cui nm 2009, cc ngn hng quc doanh mc 8 - 10% v cc
ngn hng thng mi c phn phn ln trn 12%, c nhng ngn hng mi ln ti mc
30%, tr ngn hng Nng nghip v Pht trin nng thn Vit Nam, cc ngn hng cn li
u t mc chun m NHNN ra l 8%.
2.2.2.1.2 Khng ch n xu mc cho php:
Cht lng tn dng ca cc NHTM ch yu c nh gi thng qua t l n xu.
T l n xu cao hay thp phn nh r nt nht RRTD, nh hng trc tip n kt qu
hot ng kinh doanh ca ngn hng. Vic c kim sot c t l ny mc thp hay
khng chnh l biu hin r rng cho hiu qu ca h thng QTRR ca cc NHTM. Thng
l quc t cho php t l ny duy tr mc t 5% tr li. i vi cc ngn hng ln trn
th gii, t l ny vo khong 3%.
51
Vit Nam, n xu trc y khng c khi nim thng nht, thng c hiu
bao gm cc khon n c nh gi l khng c kh nng thu hi, n khoanh v n ch
x l. iu ny gy nn mt thc t l t l n qu hn ca cc NHTM nc ta khng
phn nh ng thc cht. n ngy 22/04/2005, vi vic ban hnh quyt nh 493 ca
NHNN, khi nim n xu c hiu gn ng vi thng l quc t, bao gm: n di
tiu chun, n c nghi ng v n c kh nng mt vn, nhn chung th n xu c hiu l
cc khon n qu hn t 90 ngy tr ln (chi tit c trnh by trong chng I). Trong
quy nh r vic xp loi cc khon n c cu li thi hn tr n vo cc nhm n,
khc phc c nhng bt cp trc y.
Trong thi gian t nm 2000 tr li y, khng th ph nhn mt thc t l tnh
hnh n xu ca h thng NHTM c ci thin nhiu, t bit trong giai on 2004
tr li y, hu ht cc ngn hng u m bo tiu chun thng k quc t l t l n xu
khng qu 5%. iu c th thy r thng qua hnh 2.3 v hai bng 2.4 v 2.5 sau:
Hnh 2.4: Tnh hnh n xu ca ngnh ngn hng Vit Nam giai on 2005 - 2009
52
Ngun: [31]
Bng 2.3: T t n xu ca Khi NHTMCP giai on 2005 2009

n v: %
Tn Ngn hng
2005
2006
2007
2008
2009
Trung bnh
ACB
0,3
0,2
0,08
0,9
0,41
0,378
Sacombank
0,55
0,72
0,24
0,62
0,69
0,564
Eximbank
3,0
1,25
0,88
4,71
2,84
2,446
Si Gn Cng Thng
0,2
0,48
0,42
0,69
1,78
0,71
Qun i
1,08
2,7
1,01
1,83
1,97
1,72
Habubank
1,1
0,95
1,84
2,84
2,24
1,79
Techcombank
2,9
3,11
1,38
2,52
2,38
Ngoi quc doanh (VP)
1,3
0,58
0,49
3,41
2,68
1,7
Vit
2,2
1,96
0,67
1,8
1,31
1,6
Nam
1,2
1,62
3,25
2,56
1,71
2,07
Hng Hi
1,55
3,76
2,08
1,49
0,62
1,99
0,26
0,06
0,58
0,13
0,26
1,51
1,06
2,06
1,53
1,51
i
Trung bnh
1,4
53
Ngun: [5], [7], [8], [9], [10], [11], [13], [15], [16], [17]
Bng 2.4: T l n xu ti khi NHTMNN

n v: %
Tn Ngn hng
2005
2006
2007
2008
2009
Trung bnh
VCB
3,4
2,7
3,87
4,61
2,47
3,41
Viettin Bank
1,4
2,3
1,81
0,6
1,42
BIDV
12,6
10,8
3,98
2,75
7,53
VBARD
1,1
1,9
2,5
2,68
2,05
Trung bnh
4,53
4,2
3,16
2,96
1,54
3,6
54
Ngun: [1], [2], [6], [12]
Nm 2005 l nm u tin cc NHTM tin hnh phn loi n v trch lp d phng

ri ro theo quyt nh 493 ca NHNN. T l n xu c phn nh mt cch chnh xc
hn buc cc ngn hng phi xem xt li cc quy trnh v h thng QTRR ca mnh,
ng thi c bin php tht cht qun l, do t l n xu ca h thng NHTM Vit
Nam, k c khi TMCP v khi TMNN u ci thin ng k trong giai on 2005
2007, ngoi tr ngn hng u t v Pht trin Vit Nam c t l n xu cao do p dng
phn loi n bng phng php nh tnh theo iu 7 ca quyt nh 493 ca NHNN.
Trong , t l n xu ca khi ngn hng quc doanh trung bnh l 4,7% trong nm
2007, khi ngn hng thng mi c phn l 1,1% nm 2007 (2006 l 1,5%).
55
Tuy nhin t l ny li c xu hng tng mnh trong nm 2008. Nguyn nhn ca

thc trng ny l do trong nm 2006 v 2007, c bit l cui nm 2007 l thi im bng
n ca th trng bt ng sn v th trng chng khon, cc NHTM trong nc cho
vay u t bt ng sn kh cao, c lc, c ngn hng cc khon cho vay ny chim ti
25-30% tng d n tn dng, thm ch cao hn. Theo bo co ca NHNN th d n cho
vay bt ng sn tnh n cui thng 9/2008 l 115.500 t VND, chim 9,15% tng d n
ton h thng. Bao nhiu l n qu hn hoc kh i th khng c bo co. n cui
nm 2007, u 2008, do tc ng ca cuc khng hong ti chnh v v bong bng bt
ng sn ti M, gi tr bt ng sn ti th trng Vit Nam gim 30 - 40% v th trng
ng bng. Tnh trng tng t cng xy ra trn th trng chng khon khin gi tr v
kh nng thanh khon ca cc ti sn th chp cho cc khon vay ca cc doanh nghip b
gim st. Bn cnh , tc ng ca suy thoi kinh t cn nh hng mnh n c nhu
cu tiu dng ni a ln xut khu. Nhng kh khn ny khin khng t cc doanh
nghip lm vo tnh trng khng tr c n ngn hng. Mt con s NHNN a ra hi
cui thng 7/2008 cho bit, da vo kh nng tr n ng hn ca cc doanh nghip hin
ang c quan h tn dng vi cc NHTM, c 23% s doanh nghip hot ng kinh doanh
c hiu qu; 73,2% hot ng trung bnh v 3,8% doanh nghip gp kh khn, trong
c 1,42% doanh nghip c kh nng mt vn. Thm vo , cc ngn hng cn phi i
mt vi nhiu kh khn t chnh sch tht cht tin t nhm km ch lm pht ca Chnh
ph v ngn hng nh nc hi cui nm 2008.
56
Tuy nhin, chnh vic tht cht tn dng, hn ch cho vay cng li l mt c hi
cc ngn hng ci thin n xu ca mnh bng vic la chn, nh gi khch hng trc
cho vay k lng hn. ng thi, vic thc hin cc gi kch cu kinh t bng h tr li
sut trong n lc nhm chng suy thoi kinh t ca chnh ph gip doanh nghip
vt qua kh khn, tip tc k hoch kinh doanh thu hi vn tr n vay ngn hng.
Bn cnh , th trng bt ng sn v th trng chng c du hiu m dn gip cc
ngn hng thu hi c cc khon n kh i ca nh u t bt ng sn cn tn trong
nm 2008. N xu ton h thng ngn hng hin gim ng k so vi thi im cui
nm 2008, u nm 2009. Mc d th trng nm 2009 cn nhiu kh khn, nhng cht
lng tn dng v sc khe doanh nghip phn no c ci thin.
2.2.2.2 Xy dng h thng xp hng tn dng ni b
Theo iu 7 Quyt nh 493/2005/Q-NHNN, NHTM c th thc hin phn loi n
cn c theo kt qu xp hng khch hng t h thng XHTDNB - da trn s nh gi tng
hp v tnh hnh ti chnh, phi ti chnh, kt qu hot ng sn xut kinh doanh ca khch
hng... iu ny s gip cc ngn hng phn loi n v trch lp d phng mt cch hon
chnh hn. y cng l phng thc ang c cc ngn hng trn th gii p dng.
Ti khon 1 iu 4 ca Quyt nh ny c quy nh r rng rng trong thi gian
ti a ba (03) nm k t ngy Quy nh ny c hiu lc, t chc tn dng phi xy dng
h thng XHTDNB h tr cho vic phn loi n, qun l cht lng tn dng ph hp
vi hot ng ca doanh nghip.
Vic xy dng H thng XHTDNB s gip ngn hng nh gi c cht lng tn
dng, cng nh nh gi c cc khch hng n quan h tn dng ti ngn hng. c
bit, h thng ny lng ha c RRTD ca ngn hng, ri ro do khch hng khng c
kh nng hon tr vn vay, hoc ri ro do ngn hng phi thc hin thay cc ngha v cam
kt bo lnh cho khch hng vi mt bn th ba. n nay, c nhiu NHTM thuc c hai
khi TMCP v TMNN xy dng v trin khai xong v tng bc a h thng ny vo
hot ng. y l mt bc tin ht sc tch cc ca h thng ngn hng nc ta trong
cng tc qun l RRTD ni chung v QTRR kinh doanh ngn hng ni ring.
57
2.2.2.2.1 Ti cc NHTMNN
Hin nay, tt c NHTMNN Vit Nam u hon thnh vic trin khai h thng
XHTDNB lm nn tng cho vic tin ti phn loi n theo phng php nh tnh quy
nh iu 7 quyt nh 493 ca NHNN.
im ging nhau:
H thng XHTDNB ca cc ngn hng u c xy dng theo c th hot ng
tn dng v chin lc pht trin ring ca mi ngn hng trn nguyn tc hn ch ti a
nh hng ca yu t ch quan trong vic nh gi cc ch tiu. Mi h thng u gm 3
cu phn ch yu l h thng XHTDNB vi khch hng l t chc kinh doanh (doanh
nghip), vi c nhn v vi t chc tn dng/nh ch ti chnh. Trong , cu phn
XHTDNB vi khch hng doanh nghip l ct li bi v y l nhm khch hng c tng
d n chim t trng ln nht.
Cc ngn hng thc hin xp hng vi mi khch hng doanh nghip thng qua
vic chm im cc ch tiu ti chnh v phi ti chnh c tnh n cc yu t nh hng
nh: quy m hot ng; ngnh ngh hot ng; loi hnh s hu ca khch hng. Ngoi
ra, h thng ny cn phn doanh nghip theo 2 loi l c kim ton v cha c
kim ton. H thng cc ch tiu ti chnh c nh gi trong m hnh xp hng u bm
st khung hng dn ca NHNN v c iu chnh vi h s thng k ngnh theo tnh ton
ca tng ngn hng. Tu theo tng s im t c m mi khch hng s c phn
vo mt trong cc nhm hng tng ng vi cc mc ri ro khc nhau, c k hiu
khc nhau ty cc ngn hng.
Cn m hnh chm im XHTD c nhn bao gm 2 phn l cc ch tiu chm im
thng tin c nhn v cc ch tiu chm im quan h vi ngn hng. Mi ch tiu ty theo
nh gi mc quan trng m cho mc im ti a hoc cho cc trng s khc nhau. Cn
c vo tng im t c m khch hng c xp hng theo cc mc gim dn tng
ng vi cc mc ri ro khc nhau, cng ng ngha vi gii hn tn dng l khc nhau.
58
Tuy vy, bn thn h thng XHTDNB v vic khai thc s dng h thng ny
ca cc ngn hng cn c nhiu im khc bit
59
Ngn hng u t v Pht trin Vit Nam (BIDV)

D cc NHTMNN trin khai thnh cng h thng XHTDNB, nhng mi ch c
duy nht BIDV l tin hnh phn loi n theo iu 7 ca quyt nh 493. Nm 2008 l
nm th 3 BIDV trin khai vic phn loi n v trch lp d phng ri ro theo iu 7 ca
quyt nh 493. Theo bo co thng nin nm 2008 ca BIDV, trong nm ny, ton h
thng c 6387 khch hng c xp hng theo h thng XHTDNB vi tng d n l 99.335
t ng, chim 68% tng d n ton h thng. Trong , khch hng loi A tr ln chim
58,9%, s khch hng xp loi t B n BBB chim 39,3%, s khch hng xp loi CCC tr
xung chim 1,8% tng s khch hng c xp hng[1 (2008)]. Tuy ban u trin khai
h thng khin BIDV phi i mt vi t l n xu kh cao v phi my mt thi gian di
c cu li cc khon n th mi t yu cu ca NHNN l khng qu 5%. c bit, kt qu
phn loi n thc hin theo iu 7 ca BIDV vo 31/12/2005 l 19,04% trong khi nu
theo cch nh gi ca iu 6 l 12,47%. Tng t ti thi im 30/6/2006 l 16,42% v
9,36%; n 30/11/2006 l 11,14% v 4,61%. Th nhng Vic phn loi n da trn h thng
XHTDNB s gip cho BIDV xc nh chnh xc t l n xu ti mi thi im, tr gip cho
BIDV trong vic kim sot ton b danh mc tn dng cng nh nh gi khch hng vay
vn mt cch thng nht, gip BIDV nng cao hiu qu qun tr ri ro ng thi nng cao
nng lc cnh tranh, m bo pht trin bn vng trong di hn.
Ngn hng TMCP Cng thng Vit Nam (Viettinbank)
H thng chm im ca Viettinbank c thc hin mt cch t ng theo cc
chun mc quc t. Trong h thng XHTDNB ca mnh, Viettinbank s dng kt hp cc
ch tiu nh tnh chm im b sung cho cc ch tiu nh lng, bao gm: Lu chuyn
tin t, nng lc kinh nghim qun l, uy tn giao dch vi ngn hng gm quan h tn dng
v phi tn dng, mi trng kinh doanh, cc c im hot ng khc. So vi h thng
XHTD ca BIDV th m hnh ca Viettinbank ch trng n cc ch tiu ti chnh nhiu
hn, tuy nhin t trng cc ch tiu ti chnh v phi ti chnh vn c s cn bng, khng qu
chnh lch.
60
Kt qu tch cc ca vic xy dng mt h thng XHTDNB hon chnh v chi tit

l vic Viettinbank lun l ngn hng dn u ca khi NHTMNN trong vic kim sot
n xu, c bit trong nm 2007-2008 l giai on cc ngn hng c t l n xu cao th
Viettin vn duy tr mc di 2, 5%, mc d Viettinbank vn t tc tng trng huy
ng vn v tng trng tn dng cao trong khi.
Ngn hng TMCP Ngoi thng Vit Nam (Vietcombank)
Thng qua d n ny, Vietcombank v ang tng bc ng dng m hnh t
chc hin i vi m thc qun tr iu hnh theo cc chun mc quc t h tr hiu qu
cho hot ng kinh doanh, ng thi to dng mt c ch gim st v qun tr ri ro hu
hiu.
M hnh h thng XHTD m Vietcombank hon thnh c s tr gip ca cc
chuyn gia ti chnh thuc WB trong chng trnh thc hin D n Lin kt k thut c
cu li Ngn hng vi mt n tng th c cu li ton b hot ng, t chc, qun tr
iu hnhca Vietcombank theo cc chun mc quc t. Do vy, n tng i ph hp
vi cc tiu chun ang s dng ca nhiu t chc tn nhim trn th gii. M hnh
XHTD ca Vietcombank tun theo cc trnh t, tiu ch rt nghim ngt v cht ch. Vi
h thng ny, vic o lng, nh dng RRTD ti Vietcombank c thc hin thng
nht. Nhn chung th m hnh chm im khch hng doanh nghip trong XHTD ca
Vietcombank vn bm st khung hng dn ca NHNN, nhng c s iu chnh da theo
kinh nghim xp hng ca cc t chc tn nhim th gii. M hnh chm im cc ch tiu
phi ti chnh ti cc chi nhnh cn a vo nhm ch tiu d bo nh hng ca thay i
chnh sch Nh nc v d bo tc ng ca cnh tranh n lnh vc kinh doanh ca
doanh nghip. y l im ht sc tin b nhm tng cng kh nng d bo nguy c gp
kh khn v ti chnh trong tng lai ca cc khch hng c xp hng. [12] Thng qua
m hnh ny, Vietcombank tin hnh chm im tn dng khch hng lm c s quyt
nh gii hn tn dng. y l mt trong nhng cng c quan trng gip Vietcombank
nng cao cht lng cp pht tn dng ca mnh, tng cng hiu qu QTRRTD.
Ngn hng Nng nghip v Pht trin nng thn Vit Nam (Agribank)
61
Vi Agribank vic chm im khch hng c thc hin hon ton t ng trn
ton h thng chi nhnh v ti hi s vi s h tr cng ngh tch hp hin i IPCAS.
2.2.2.2.2 Ti khi NHTMCP
Tuy thi hn cht ca NHNN qua c hn mt nm, nhng hin ti s cc
NHTMCP hon thnh vic xy dng h thng XHTDNB ch m trn u ngn tay.
Trong , ngn hng TMCP Qun i l ngn hng u tin xy dng v trin khai
h thng mt cch hon chnh v cng l ngn hng duy nht trong khi thc hin
phn loi n theo phng php nh tnh, da trn h thng XHTDNB. Ngay t nm
2003, MB bt u cng tc nghin cu, xy dng h thng XHTD vi s tham gia ca
cc chuyn gia giu kinh nghim. Nm 2005, ngn hng ny hon thin h thng
XHTDNB gn vi thng l quc t v p dng th nghim trong ton h thng. Thng
9/2008, c s chp thun ca Thng c NHNN chp thun cho MB p dng phn loi
n v trch lp d phng ri ro theo iu 7 quyt nh 493, MB chnh thc tr thnh
NHTMCP u tin Vit Nam qun tr RRTD theo thng l quc t.
Cng ging nh BIDV, h thng XHTD ca MB thc hin trn c s chm im
ch tiu bao gm ch tiu nh tnh v ch tiu nh lng vi trng s cho tng nhm ch
tiu ph hp vi ngnh, quy m hot ng, ca khch hng. H thng c vn hnh trn
nguyn tc thn trng, khch quan, thng nht v c xy dng trn mt phn mm
chuyn dng hon ton ph hp vi h thng ngn hng li Core-banking ca MB.
Mt im mi ca h thng ny so vi h thng XHTD ca BIDV l ngoi chc
nng xp hng, phn loi n, h thng cn c chc nng cho php trch lp d phng trc
tip v chit xut c ra cc bn bo co theo yu cu qun tr. H thng XHTDNB
gip MB nh gi cht lng ca ton b danh mc tn dng, xc nh mt cch hp l,
chnh xc nht tn tht tn dng theo tng dng sn phm hoc lnh vc hay ngnh kinh
t, phn tch c ri ro v li nhun ca cc dng sn phm mt cch thng nht, tp
trung trong sut qu trnh cp v qun l tn dng t hi s ti cc phng giao dch. [16]
62
Vic MB p dng h thng XHTDNB cng s gip rt ngn thi gian thm nh v
ph duyt khon vay, to iu kin cho khch hng kp thi tip cn c cc c hi kinh
doanh v tin dn n cc thng l quc t trong vic xp hng tn nhim.
Mt s NHTMCP khc cng trin khai thnh cng h thng XHTDNB di s
t vn h tr xy dng v hon thin ca cng ty Kim ton quc t Ernst & Young Vit
Nam. Cc h thng ny c xy dng c th cho tng ngnh kinh t, cho 3 nhm khch
hng ring bit l doanh nghip; c nhn v nh ch ti chnh tun th theo ng thng l
quc t.
Ngn hng TMCP Si Gn Thng Tn (Sacombank)
T cui thng 8/2008, Sacombank v cng ty Kim ton quc t Ernst & Young
Vit Nam khi ng chng trnh dch v t vn h tr hon thin h thng
XHTDNB. Qua , s lng ngnh ngh p dng cho h thng XHTD khch hng doanh
nghip ti SCB hin l 31 ngnh ngh. Trong thi gian ti, Sacombank s chnh thc np
h s ln NHNN Vit Nam xin php c trin khai p dng h thng XHTDNB phn
loi n v p dng chnh sch d phng sau khi hon tt chng trnh t vn hon thin h
thng trn. [19]
Ngn hng TMCP Quc t (VIB)
Ngn hng TMCP Quc t (VIB) va cng b trin khai thnh cng D n xy
dng h thng XHTDNB. Trc , t nm 2006 ti cui nm 2008, VIB thc hin chm
im XHTD cho khch hng theo 2 b ch tiu n gin dnh cho i tng khch hng
c nhn v khch hng doanh nghip. Nh vy, VIB l mt trong s t nhng ngn hng
hng u ca Vit Nam c c 3 h thng gi tr chm im vi 70 b ch tiu. Ngoi
ra, VIB v Ernst & Young cn xy dng thnh cng phn mm chm im, xp hng
khch hng kt ni d liu core banking. H thng ny l cng c ch cht v hu hiu
trong hot ng QTRRTD ca ngn hng. Thnh cng ny l 1 bc tin quan trng trong
k hoch tng th ca ngn hng Quc t nhm xy dng mt h thng QTRR hin i,
p ng c yu cu pht trin kinh doanh ngn hng trong giai on mi. [17]
63
Ngn hng TMCP Hng Hi (Maritime Bank)

Xc nh vic xy dng h thng XHTDNB l mt cu phn quan trng v l mt
cng c c lc trong qun tr kinh doanh ngn hng, t qu II nm 2007, Maritime Bank
thc hin trin khai xy dng h thng XHTDNB v a chng trnh vo ng dng vi
tn gi l MSB Ratings. Chng trnh MSB Ratings em li nhiu li ch trong vic ra
quyt nh ph duyt tn dng, QTRR ca Maritime Bank, l c s thc hin xy dng
chnh sch khch hng [8]. Tuy nhin, hng ti mc tiu tr thnh ngn hng bn l
hin i, nng ng v bn vng hng u Vit Nam, ng thi khc phc nhng hn ch
t h thng XHTDNB hin hnh v nng cao hiu qu trong QTRRTD, Maritime Bank
hiu rng vic nng cp h thng XHTDNB l cn thit. Maritime Bank trin khai xy
dng v nng cp thnh cng H thng XHTDNB mi, gm 9 b ch tiu XHTD. Tuy
nhin, i tng khch hng c chm im ca Maritimebank cn m rng ra i vi h
kinh doanh, y l iu m cc ngn hng khc cha lm c. Ngoi ra, Maritime Bank
v Ernst & Young cn xy dng thnh cng phn mm chm im, xp hng khch hng
kt ni vi my ch ti Tr s chnh. H thng ny c chnh thc a vo s dng t qu
II nm 2010. Vi h thng xp hng c xy dng theo tiu chun quc t, c s iu
chnh ph hp vi c im ring ca ngn hng v ph hp vi quy nh ca NHNN, VIB
c th qun tr mt cch hiu qu v ton din cht lng tn dng ca Ngn hng, ng
thi cc bo co qun tr gip ngn hng ny a ra cc chnh sch tn dng ph hp trong
tng giai on c th. [29]
Ngn hng TMCP Pht trin nh Thnh ph H Ch Minh (HDBank)
64
Ngy 1/5/2010, HDBank cng b trin khai p dng h thng XHTDNB theo
thng l quc t trn ton h thng. Vic ng dng h thng ny s gip HDBank qun tr
cht lng tn dng hiu qu v ton din hng n mc tiu tr thnh Ngn hng tit
kim tt nht. Qua hai nm th nghim v c nh gi cao, HDBank l mt trong cc
ngn hng u tin cng b thc hin thnh cng h thng XHTDNB gm 9 b ch tiu
xp hng dnh cho 4 i tng khch hng: nh ch ti chnh, t chc kinh t, h kinh
doanh v c nhn. Thng qua h thng ny, HDBank s nh gi c cht lng tn dng,
i tng khch hng cng nh lng ha RRTD, phn loi n, trch lp d phng v cc
hot ng qun tr khc. [28]
Ngn hng TMCP Phng ng (OCB)
T thng 9/2009, Ngn hng TMCP Phng ng khi ng chng trnh trin
khai h thng XHTDNB. Ngoi chc nng xp hng v phn loi n, h thng ny cn b
sung chc nng h tr ra quyt nh cho vay, cho php trch lp d phng trc tip v thng
qua phng php nh gi khch hng bng thang im thng nht trn ton h thng s
gip OCB c th qun l RRTD mt cch hiu qu hn t kt qu phn tch ri ro ca ton
danh mc. Vic k kt hp ng tr gip vi mt cng ty t vn ti chnh v kim ton uy
tn hng u th gii, OCB hy vng s nhanh chng hon thin h thng XHTDNB p
ng c yu cu pht trin kinh doanh ngn hng trong giai on mi v ph hp vi cc
quy nh lin quan ca NHNN. D kin u nm 2010, OCB s chnh thc p dng h
thng ny cho ton ngn hng. [30]
Ngoi cc ngn hng k trn, cn c nhiu NHTMCP ang tin hnh nghin cu
v trin khai h thng XHTD nhm p ng nhu cu pht trin trong giai on mi.
Tuy mi ch c t ngn hng TMCP trin khai c h thng XHTDNB theo ng
quy nh ca NHNN, nhng c th thy rng, lnh o ca cc NHTM cng nhn thc
c tm quan trng ca phng php nh lng trong cng qun tr ri ro ca doanh
nghip nn u nghin cu v trin khai chun ha theo quy nh ca thng l quc t. iu
ny ha hn bc pht trin mi trong hot ng QTRRTD ca cc NHTM Vit Nam.
65
2.2.2.3 Phn tch chc nng ca cc b phn trong quy trnh ph duyt cp tn dng
Nhng nm gn y, ti hu ht cc NHTM, chng ta u khng cn thy s hin
din ca phng tn dng vi chc danh cn b tn dng ngi vn chu trch nhim
chnh trong phng tn dng, m nhim cc cng vic nh: tip xc khch hng, phn tch
nh gi kh nng tr n ca khch hng, xc nh mc ri ro, sau trnh ln cp trn
xin kin trc khi quyt nh gii ngn cho cc khch hng. Thay vo , quy trnh tn
dng gi y, c thc hin bi 3 phng ring bit, c lp: Phng quan h khch hng,
phng qun l RRTD, phng tc nghip. Trong , phng quan h khch hng s tp
trung ch yu vo hot ng tip th, tip xc khch hng, khi to tn dng. Phng qun
l RRTD s thc hin thm nh tn dng c lp v ra cc kin v cp tn dng cng
nh gim st qu trnh thc hin cc quyt nh thc hin tn dng ca b phn quan h
khch hng. Phng tc nghip s tin hnh lu tr h s, nhp h thng my tnh.
C th ni, vic tch bch cc phng ban nh trn gip cho cc quyt nh cho vay
mang tnh khch quan hn. c bit, nh s chuyn mn ha su hn theo chc nng m
vic thc hin phn tch tn dng s su sc v chnh xc hn, gip nhn din cc ri ro
tim nng v c bin php phng nga thch hp. Mt khc, s gim st ca b phn qun
l RRTD i vi b phn quan h khch hng trong qu trnh thc hin cc quyt nh
cp tn dng to nn c ch kim tra v gim st lin tc, song song trong qu trnh cho
vay v gim thiu c nhng ri ro sau khi cho vay m c ch kim tra ni b ca cc
ngn hng hin nay vn cn nhiu hn ch. Hn na, vi m hnh mi ny, tnh trng
RRTD xy ra vi ngn hng khi cn b tn dng bt tay vi khch hng trong vic thm
nh, lm gi h s cc khon vays c hn ch ng k.
2.2.2.4 M hnh qun tr ri ro tn dng hin i
66
M hnh QTRR truyn thng ca cc NHTM Vit Nam u c nguyn l ging

nhau l u tn ti hai cp quyt nh l ti chi nhnh v Hi s chnh vi s tham gia ca
hai cp Hi ng tn dng tng ng, tuy nhin c s khc nhau v gi tr mc phn
quyn. Cn qun tr RRTD c mc phn quyn cao vi quyn quyt nh v qun l
c giao cho cc chi nhnh. Cp chi nhnh c quyn quyt nh cc khon vay c gi
tr nh. Cc khon vay c gi tr ln hn c a ra Hi ng tn dng quyt nh hoc
c ti thm nh bi B phn ti thm nh ti Hi s chnh.
Tuy nhin, chun b hi nhp kinh t quc t, cc NHTM Vit Nam thc hin
mt cuc cch mng cha tng c trong lch s hot ng ca mnh trong vic ti cu trc,
chuyn i m hnh qun l t chiu ngang sang chiu dc. Trc y cc ngn hng trao
quyn cho cc gim c chi nhnh, khu vc rt nhiu, cc gim c ny ch cn bo co kt
qu cui cng ln hi s chnh. n nay nhiu ngn hng nhn thc c vn , ch c
qun tr tp trung mi c th kim sot c tnh hnh tt nht, c bit l phng nga ri
ro hiu qu, nht l sau khi tri qua cuc khng hong kinh t ton cu 2007 2009. Cuc
khng hong ln ny cng t ra mt yu cu cp thit, ng thi cng l mt c hi rt
ln cho cc ngn hng trong vic ti cu trc m hnh hot ng ca mnh.
Theo m hnh mi ny, b my QTRRTD ca ngn hng t hi s chnh n cc
chi nhnh c s phn cp r rng v mc phn quyt, chc nng nhim v. C th: cc
nghip v kinh doanh chnh, trong c hot ng cp tn dng s c qun l tp trung
ti hi s chnh, cn cc chi nhnh ch yu lm chc nng bn hng ng thi, b my
QTRRTD ngn hng cn phi thng xuyn gim st, xy dng cc chnh sch RRTD,
chnh sch phn b tn dng, chnh sch khch hng, xy dng danh mc u t
2.2.2.4.1 Khi Ngn hng TMNN
Vo thi im hin ti, tt c cc NHTMNN, cc chi nhnh c coi l nhng
ngn hng con vi gn nh y cc quyn lc ca ngn hng m ch khc v mc .
Ngn hng TMCP Ngoi Thng Vit Nam (Vietcombank)
67
Vietcombank ngn hng tin b nht trong vic qun l tp trung v ngun vn v
thanh ton quc t. y cng l ngn c h thng ngn hng li tt nht trong s cc ngn
hng quc doanh. Trong tin trnh chun b c phn ha, Vietcombank c chuyn i
nhanh t mt m hnh qun l theo chiu ngang sang mt m hnh theo chiu dc, cc
nghip v chnh c qun l v ph duyt tp trung ti hi s chnh.
Sau khi chuyn sang hot ng theo m hnh NHTMCP, VCB v ang xy dng mt
h thng qun l ri ro theo cc chun mc quc t nhm gim ri ro xung mc thp
nht, theo nh m hnh ti hnh 2.5.
Hnh 2.5: M hnh Qun tr ri ro ca Vietcombank:

Hi ng qun tr
y ban Qun l RR
Hi ng x l RR
Tng gim c
Hi ng
tn dng TW
Phng chnh
sch tn dng
Hi ng tn
dng c s
Ph TG Qun
l RR
Gim c chi nhnh
Cc PG chi nhnh
Hi ng
min gim li
Phng qun l
ri ro tn dng
Hi ng x l
RR c s
Cc phng nghip v ti chi nhnh

Ngun [12 (2008)]
P.QHKHDN, P. tn dng SMEs, P. KH th nhn
Hot ng QTRR ti VCB c thc hin nh sau:
H thng phn cp, thm quyn ra quyt nh tn dng c th, r rng theo nguyn
tc thn trng, c tnh cht tp th.
Quy trnh ra quyt nh tn dng m bo tch bch gia khu thm nh v ra quyt
nh. Cc tiu chun cp tn dng c quy nh r rng v cng khai. Mi din bin
i vi khon tn dng cp c th hin chnh xc v cp nht trn h thng.
68
Phng Qun l ri ro tn dng trc thuc tr s chnh c nhim v nh gi ri ro

theo tng th danh mc v r sot ri ro trc tip i vi cc khon cp tn dng
ln, c tnh cht phc tp.
Phn cp thm quyn ph duyt gii hn tn dng ti Vietcombank c th hin theo
bng 2.5:
Bng 2.5: Phn cp thm quyn ph duyt gii hn tn dng ti VCB
Ngun [12 (2008)]
Ti
Hi
Cp thm quyn ph duyt
s
chnh
Hi ng qun tr
Trn 10% n 15% vn iu l
Hi ng tn dng trung ng
Trn 300 t ng n 10% Vn iu l
Tng gim c/ Ph TG ph trch

2
khch hng v TG/Ph TG ph

trch ri ro
3
4
Chi
nhnh
Thm quyn gii hn tn dng
Trn 200-300 t ng n 10%

Vn iu l
Tng gim c/Ph TG ph trch ri ro T 150 n 200 t ng

Phng qun l ri ro ti hi s chnh v
b phn t ti thnh ph H Ch Minh
Di 150 t ng
Hi ng tn dng c s
Di 80 t ng
Gim c
Ti a 40 t ng
69
Ngn hng TMCP Cng thng (Viettinbank)

Viettin Bank xy dng chin lc QTRR, trong Hi ng qun tr c trch
nhim xem xt v thng qua cc chnh sch QTRR ca Viettinbank, ban iu hnh c
trch nhim thc hin v pht trin cc chin lc v chnh sch .
Chc nng QTRR ca Viettin c thc hin bi Khi QTRR. Khi ny c tch
ring khi cc giao dch v bo co trc tip ln Ban iu hnh. Chnh sch QTRRTD ca
Viettin c ban hnh t cui nm 2004, vi nhng nguyn tc chung l a dng ha
danh mc u t, qu trnh xt duyt v ph chun a cp, quy trnh gim st thng
xuyn v kim sot hn mc tn dng. Cn c vo th trng tn dng mc tiu v chin
lc tn dng tng th ca Viettin, cng nh kt qu tnh hnh hot ng trong qu kh, s
thay i ca th trng v nhu cu vn d kin, Phng qun l RRTD v u t xut
mc tng trng tn dng cho ngn hng, cc gii hn tn dng ton h thng theo sn
phm, loi tin, lnh vc ngnh hng, thnh phn kinh t, khch hng, nhm khch
hngCc xut ca Phng sau s c trnh Tng gim c v Hi ng qun tr
ph duyt.
Chc nng QTRRTD hng ngy ca Viettin Bank do cc phng ca Khi QTRR
phi hp vi Phng K hoch v H tr ALCO thc hin. Ban kim tra, kim sot tin
hnh nh gi nh k v nh gi t xut cc hot ng cp tn dng m bo ph
hp vi hng dn ca ngn hng v vi quy nh ca php lut. Chc nng nh gi ti
sn m bo do cc Phng Khch hng v qun l ri ro ti cc chi nhnh m trch ti
thi im cho vay v nh gi li t nht 1 ln/nm hoc t xut theo quy nh ca Viettin
Bank. [6] Nhng u im khng th ph nhn ca m hnh QTRR hin i v cht ch
ny gip cho Viettinbank kim sot ri ro v lun duy tr c t l n xu mc thp
nht trong khi cc NHTMNN.
Ngn hng u t v Pht trin Vit Nam (BIDV)
70
BIDV l ngn hng i u ca Vit Nam trong vic xy dng b my qun tr ri

ro chuyn bit theo thng l quc t, m bo tch bch gia cc hot ng nghip v
kinh doanh v chc nng gim st trong quy trnh, a hot ng qun tr ri ro tr nn
chuyn nghip hn. Vi vic trin khai k hoch ti cu trc vi d n mang tn TA2
c s t vn ca cc chuyn gia ngn hng ING (H Lan), hot ng ca ngn hng
c chia thnh cc khi chuyn bit, bao gm:
71
Khi ngn hng bn bun

Khi ngn hng bn l v mng li
Khi vn v kinh doanh vn
Khi qun l ri ro
Khi tc nghip
Khi ti chnh k ton
Khi H tr
72
Trong m hnh mi (ti hnh 2.6) ny Hi ng qun l ri ro s chu trch nhim

trc Hi ng qun tr v cng tc QTRR ti BIDV v ng thi s qun l hot ng
ca Khi qun l ri ro.
Hnh 2.6: M hnh qun l ri ro hin i ca BIDV

Hi ng Qun tr
Hi ng
Qun l ri ro
Tng gim c
Ph TG Qun l ri ro
Khi Qun l ri ro
Ban qun l ri ro th
Ban qun l
Ban qun l
trng
v
tc
nghip
RRTD
tnNgun
dng [1 (2008)]
Vic tch bch b my qun tr ri ro bc u a ngn hng tip cn vi m
hnh qun tr hin i ph bin cc ngn hng trn th gii, cho php BIDV nhn bit v
qun tr ri ro mt cch hiu qu. Thc t t l n xu t nm 2005 2009 ca ngn hng
gim mt cch r rt l minh chng tt nht cho iu ny. Tuy nhin, BIDV vn cn c
nhng nghin cu, b sung hon thin v trin khai nhm em li hiu qu pht trin bn
vng cho ngn hng, nht l khi nn kinh t c nhiu bin ng nh hin nay.
2.2.2.4.2 Khi cc NHTMCP
B my QTRR ca hu ht cc NHTMCP hin nay u c s phn tch chc
nng, nhim v tc nghip v QTRR, vi s xut hin ca y ban qun l ri ro v y
ban qun l ti sn N - C (ALCO). Tuy nhin, mc chuyn nghip ha cng nh vai
tr ca cc y ban ny n u th cn ty thuc vo chnh sch tn dng v chnh sch
QTRRTD ca mi ngn hng.
Ngn hng TMCP Chu (ACB)
73
tin hnh xt duyt v quyt nh cp cc khon tn dng, ACB t chc thnh 3

cp: Ban tn dng ti cc chi nhnh, ban tn dng hi s, ban tn dng pha bc v cao
nht l Hi ng tn dng. Bn cnh vic a ra quyt nh cp tn dng, Hi ng tn
dng cn quyt nh cc vn lin quan n chnh sch tn dng, qun l RRTD, hn
mc phn quyt ca cc ban tn dng. Nguyn tc cp tn dng da trn c s nht tr ca
cc thnh vin xt duyt. C th ni, vic phn tch chc nng, nhim v ca cc ban nh
trn tr gip nhiu cho ACB trong vic chuyn nghip ha cng tc QTRRTD.
Ngn hng TMCP Si Gn Thng Tn (Sacombank)
Sacombank hin l ngn hng c kh nng QTRR nm trong tp u ca h thng
NHTM Vit Nam hin nay. y l kt qu t c t mt b my QTRR chuyn nghip
theo chun mc quc t, bao gm: Cc y ban qun l ri ro, y ban kim ton, Hi
ng tn dng cp cao trc thuc hi ng qun tr v Kim ton ni b trc thuc Ban
kim sot; Cc y ban tn dng, y ban qun l ti sn N - C (ALCO), Phng qun l
ri ro trc thuc Ban iu hnh; Cc cp qun l, kim sot vin, b phn kim ton c
lptrc thuc cc n v kinh doanh trc tip. Ring v QTRRTD, Sacombank xy
dng chnh sch tn dng cng vi h thng hn mc phn quyt, quy trnh cp tn dng
c th, nhm m bo tnh c lp, khch quan gia xut tham mu v phn quyt.
Cng vi h thng XHTDNB, h thng QTRR ny gip Sacombank duy tr c tc
tng trng vi cht lng tn dng m bo, n xu lun mc thp. [19 (2009)]
Ngn hng TMCP K Thng (Techcombank):
Ti Techcombank, cu trc qun tr RRTD da trn cc nguyn tc kim sot v
qun tr RRTD i lin vi chnh sch tn dng. Cc hn mc v o lng RRTD c p
dng cho tng khch hng, tng ngnh ngh.
74
Vi s h tr v t vn ca cc chuyn gia t ngn hng HSBC vn l i tc chin

lc ca Techcombank, mt lot cc h thng bo co kim sot ri ro c p dng ti
Techcombank bao gm: H thng bo co kim sot ri ro sn phm thu chi tn chp F2 vi
cc k thut tin tin trn th gii nh net flow, net core,; H thng chm im RRTD bn
l dnh ring cho sn phm F2; h thng chm im RRTD doanh nghip theo phng php
nh tnh. [9] H thng qun tr RRTD vi b bo co ny gip ban lnh o
Techcombank c ci nhn ton din v chnh xc hn v din bin cht lng tn dng ca
ton h thng. M hnh QTRR ca Techcombank c th hin c th hnh 2.7.
Hnh 2.7: M hnh qun tr ri ro ca Techcombank
Hi ng qun tr
UB Kim ton &
Qun l ri ro
UB Qun l ti
sn N v C
Ban Tng Gim c
Thm nh v ph
duyt tn dng
Khi Qun Tr
RRTD
Qun tr RRTD
Gim st tn dng v
qun l khon vay
c vn
nh gi v qun l
ti sn m bo
Chnh sch tn dng
Ngun: [9]
Ngn hng TMCP Quc t VIB:

Ti VIB, cc nghip v kinh doanh ch cht c qun l tp trung ti tr s
chnh, cn cc chi nhnh ch yu thc hin chc nng bn hng. Vi m hnh ny, gn
nh tt c cc h s tn dng u c chuyn v trung ng ph duyt to ra s phn
bit rch ri gia chc nng quan h khch hng vi thm nh ph duyt h s tn dng,
gip gim thiu RRTD.
Ngn hng TMCP ngoi quc doanh (VP Bank)
75
Vn QTRR lun c VP Bank quan tm hng u nhm nng cao cht lng
hot ng v trnh c nhng sai lm. B my qun tr RRTD ca VP Bank c t
chc mt cch cht ch theo nhiu cp qun l, bao gm:
Ban Kim sot do Hi dng qun tr bu, Ban tn dng mi chi nhnh cp 1;
Hi ng tn dng H Ni v thnh ph H Ch Minh nhm gii quyt cc khon
vay vt hn mc ca chi nhnh cp 1;
Phng qun l ri ro thuc Hi s chnh c chc nng kim tra, gim st hot ng
tn dng, v qun l, nh gi, phng nga RRTD.
H thng nh gi v QTRR ca VP Bank c duy tr lin tc, nhm ch ng
ngn nga ri ro, cng nh kp thi pht hin c gii php khc phc. Nh c c ch
QTRR nh trn m nhiu nm qua, VPBank hn ch c ri ro trong mi hot ng
ca mnh v t kt qu kinh doanh cao. [11]
Nhiu NHTMCP khc tip tc ti cu trc b my hot ng theo m hnh t chc
mi, tin gn chun mc quc t ca mt ngn hng hin i trong ly nh hng
khch hng lm trng tm cho mi hot ng, m bo cht lng dch v tt hn, ri ro
c kim sot cht nh: Ngn hng TMCP Hng Hi hon thnh vic tch hot ng
ngn hng ra lm 3 khi ring bit: Khi kinh doanh, khi QTRR, khi h tr; hay Ngn
hng TMCP Xut nhp khu hon thnh hin i ha m hnh qun tr v nhiu ngn
hng khc ang tch cc hon thin, nng cao nng lc QTRR ca Ban iu hnh ca mnh.
2.2.2.5 ng dng h thng phn mm ngn hng li Core banking trong hot ng
ngn hng v qun tr ri ro.
76
Phn mm core-banking l s la chn ca hn 580 t chc ti chnh-ngn hng

ti 110 quc gia trn th gii trong phi k n cc ngn hng hng u th gii nh
HSBC, Deutsche Bank, Industrial Bank of Korea, Banque de France. C th hiu ngn
hng li (core banking) l mt h thng cc phn h nghip v c bn ca ngn hng nh
tin gi, tin vay, khch hngThng qua , ngn hng pht trin thm nhiu dch v,
sn phm v qun l ni b cht ch, hiu qu hn. V bn cht y l h thng phn
mm tch hp cc ng dng tin hc trong qun l thng tin, ti sn, giao dch, QTRR
trong h thng ngn hng. V c im, core banking chnh l ht nhn ton b h thng
thng tin ca mt h thng ngn hng. H thng thng tin y bao gm thng tin v
tin, ti sn th chp, giao dch, giy t, s sch k ton, d liu my tnh v h thng
thng tin (core banking)... Tt c cc giao dch c chuyn qua h thng core banking v
trong mt khong thi gian cc k ngn vn duy tr hot ng ng thi x l thng tin
trong sut thi gian hot ng, hay c th ni Core Banking l h thng tp trung ha
d liu bt c ni u, hay lc no.
Phn mm li corebanking c coi l ht nhn ton b h thng thng tin ca h
thng NHTM hin i, ngoi li ch r rng v khai thc sn phm, dch v c v s
lng v cht lng, m n cn c kh nng qun l ri ro tm v m, kim sot an
ton, x l giao dch t ng nhanh chng. Core banking l c th gip cc ngn hng
QTRR tt hn nh gip ngn hng QTRR th trng, qun l RRTD, thanh khon v tc
nghipvi nhiu mc qun l khc nhau, nh s u vit tp trung ha ca Core banking
m vic qun l ni b cht ch, hiu qu hn, nng cao vic qun l ti khon khch
hng, qun l ti sn ng thi kp thi c cung cp cc bo co phc v cho mc ch
qun l v nng cao cht lng iu hnh.
77
C th thy, nc ta, vic s dng corebanking hin i trong 3 nm gn y

din ra nh mt xu th tt yu. Nm 2005, Vit Nam mi ch c 7 ngn hng trin khai
corebanking, nhng n nay c gn 50 ngn hng quc doanh v c phn, tc l trn
80% ngn hng Vit Nam v ang tip cn dn vi h thng corebanking theo hng
ngn hng hin i v online. i vi mt s ngn hng ang dng cc phn mm c th
chm v hu nh thng tin khng ni trc tip trong h thng ni b ngn hng (Offline).
Cng vi vic xy dng h thng XHTDNB v chuyn i m hnh QTRRTD hin
i, vic ng dng m hnh ngn hng li ny thc s mang li hiu qu tch cc cho
cc NHTM Vit Nam trong vic QTRRTD.
2.3 NHNG HN CH V BT CP CN TN TI TRONG CNG TC QUN
TR RI RO TN DNG TI CC NHTM VIT NAM
2.3.1 V pha ngn hng nh nc v c quan c thm quyn:
2.3.1.1 S km hiu qu ca c quan php lut cp a phng:
Trong nhng nm gn y, cc c quan chc nng ban hnh nhiu Lut, vn bn
di lut, vn bn hng dn thi hnh lut lin quan n hot ng TDNH. Lut v cc
vn bn c song vic trin khai vo hot ng ngn hng th li ht sc chm chp v
cn gp phi nhiu vng mc bt cp nh mt s vn bn v vic cng ch thu hi n.
Nhng vn bn ny u c quy nh: Trong nhng hp khch hng khng tr c n,
NHTM c quyn x l ti sn m bo n vay. Trn thc t, cc NHTM khng lm c
iu ny v ngn hng l mt t chc kinh t, khng phi l c quan quyn lc nh nc,
khng c chc nng cng ch buc khch hng bn giao ti sn m bo cho ngn hng
x l hoc vic chuyn ti sn m bo n vay Ta n x l qua con ng t
tng cng nhiu cc quy nh khc dn n tnh trng NHTM khng th gii quyt
c n tn ng, ti sn tn ng.
2.3.1.2 S thanh tra, kim tra, gim st cha t hiu qu cao ca NHNN:
Bn cnh nhng c gng v kt qu t c, hot ng thanh tra ngn hng vn
cn nhiu im hn ch:
78
2.3.1.2.1 Hot ng gim st ca NHNN vn cha hon ton p ng c cc yu cu

trong 25 nguyn tc gim st ca Basel
Cc nguyn tc gim st m NHNN p ng c mi ch bao gm nguyn tc
lin quan n hot ng gim st i vi vic chuyn i quyn s hu ca NHTM, cc
cuc sp nhp ln ca cc NHTM, t l m bo an ton vn ti thiu, gii hn tn dng
i vi khch hng ln, ri ro thanh khon v kim ton, kim sot ni b ca NHTM.
2.3.1.2.2 Cc quyt nh lin quan n hot ng gim st NHTM cn nhiu hn ch
Trong s cc quyt nh lin quan n hot ng gim st th NHNN mi ch c
cc t chc quc t nh gi l thc hin tt v c quy nh r rng cch tnh t l gia vn
t c so vi tng ti sn C ri ro. ng thi, quy nh mc t l ti thiu cn thit i
vi mt NHTM l 8% theo nh thng l quc t. Ngoi ra, cc yu cu khc lin quan n
vic gim st kh nng qun tr cc loi ri ro ca NHTM th NHNN vn cha xy dng
c nhng vn bn php l phn nh nhng yu cu ny. Cc ni dung a ra trong quyt
nh mi ch gim st mang tnh nh lng m cha c nhng nhn nh mang tnh nh
tnh v mc ri ro v kh nng QTRR ca NHTM. cc tiu ch nh gi RRTD ca
mt NHTM mi ch c th hin trong ni dung gim st cht lng ti sn C thng qua
vic thng k cc khon n qu hn, trong vic gim st gii hn tn dng ca NHTM. Tuy
nhin, iu ny l cha nh gi mc RRTD ca NHTM v cn phi c thm
nhng nh gi nh tnh khc nh nh gi cc tiu chun cp tn dng v qu trnh xem
xt tn dng ca ngn hng, nh gi mc cng bng trong cp tn dng
Cc quyt nh 457 v 493 c xy dng da trn c s p dng chun mc v
thng l quc t v thc tin hot ng ngn hng ti Vit Nam. Tuy nhin, cng vi s
pht trin ngy cng nhanh, mnh v hi nhp quc t ngy cng su rng ca h thng
ngn hng, cc quy nh ny bc l nhiu im hn ch v km hiu qu trong vic
m bo an ton hot ng v qun l RRTD ca cc NHTM.
2.3.1.2.3 NHNN cha chun ha ni dung hng dn cho cc NHTM trong cng tc
gim st v qun tr ri ro trong ni b ngn hng.
79
Nhiu NHTM cha c khi nim v vic xy dng chin lc tn dng tng th v
k hoch kh thi thc hin chin lc ny, iu ny nh hng su sc n vic pht
trin ngun nhn lc v u tin u t chiu su to v th cnh tranh cho tng ngn
hng. Cc NHTM cha xc nh c chnh xc mc ri ro hin c v ri ro tim n do
mt s hn ch nh phn loi n theo tiu ch nh lng l ch yu, dn n t l n xu
cha phn nh ng cht lng tn dng thc t. H thng qun tr thng tin cn yu, cha
h tr vic phn tch cht lng tn dng, cha lng ha c RRTD ca cc i tc thanh
ton, cha nh gi thng xuyn nng lc ca cn b tn dng v mc nh hng n
cht lng tn dng. Nhiu NHTM xy dng cm nang tn dng nhng cha c c ch
kim tra, gim st hiu qu vic thc hin cm nang ny. H thng xp XHTD l ct li ca
h thng QTRRTD nhng cha nhiu ngn hng xy dng h thng ny h tr vic
thm nh hay p dng chnh sch khch hng, gim st khch hng, phn loi n trn c s
kt hp phn tch yu t nh tnh v nh lng theo thng l quc t.
2.3.1.3 H thng thng tin qun l cn bt cp:
Hin nay Vit Nam cha c mt c ch cng b thng tin y v doanh
nghip v ngn hng. Trung tm thng tin TDNH (CIC) ca NHNN hot ng qu
mt thp nin v t c nhng kt qu bc u rt ng khch l trong vic cung
cp thng tin kp thi v tnh hnh hot ng tn dng nhng cha phi l c quan nh
mc tn nhim doanh nghip mt cch c lp v hiu qu, thng tin cung cp cn n
iu, thiu cp nht v ngoi ra vic kt ni thng tin vi trang Web CIC qua ng
X25 ca Chi cc tin hc ngn hng cn nhiu trc trc, cha p ng c y yu
cu tra cu thng tin ti TP.HCM. cng l thch thc cho h thng ngn hng trong
vic m rng v kim sot tn dng cho nn kinh t trong iu kin thiu mt h thng
thng tin tng xng. Nu cc ngn hng c gng chy theo thnh tch, m rng tn dng
trong iu kin mi trng thng tin khng cn xng th s gia tng nguy c n xu cho
h thng ngn hng.
2.3.2 V pha cc ngn hng thng mi
2.3.2.1 Bt cp trong p dng nguyn tc qun tr ri ro
80
2.3.2.1.1 H s an ton vn cn thp so vi chun quc t m cc nc trong khu vc

ang p dng v n xu cha c phn nh ng thc cht.
a, H s an ton vn CAR
Chng ta khng th ph nhn nhng n lc ca cc NHTM Vit Nam trong n lc
ci thin h s an ton vn CAR thi gian qua, th nhng, cho n nay, vic p ng yu
cu quc t v ch tiu ny ca cc ngn hng nc ta vn cn ht sc nan gii.
Vn u tin l vic tnh ton CAR ca cc NHTM Vit Nam hin nay u tnh theo
chun mc k ton Vit Nam (VAS), cho n nay mi ch c ring BIDV xc nh h
s ny theo chun mc bo co ti chnh quc t (IFRS), trong khi kt qu thu c t
vic p dng hai chun mc k ton ny li c s chnh lch rt ln nh trong bng.
Bng 2.6: H s CAR ca BIDV giai on 2005 2009
n v: %
Nm
2005
2006
2007
2008
2009
Theo VAS
6,8
9,1
9,2
8,9
10
Theo IFRS
3,6
5,5
6,7
6,5
81
Ngun [1]
Nh vy, nu tnh theo IFRS th cho n nay, CAR ca ngn hng ny d c
ci thin th vn cn qu thp so vi con s 8 %, vn cha p ng c chun Basel I.
Hn na, hin nay trn th gii, vic p dng h s an ton vn ti thiu hin ph bin l
theo tiu chun ca Basel II vi mc 12%, ch khng cn l 8% theo Basel I na. V
trc yu cu tng cng QTRR, theo thng l quc t, vic nng h s CAR ny bt
buc i vi cc ngn hng thng mi ti Vit Nam ang c tnh ti, ng thi vi
vic hon thin cng thc xc nh vn t c v xc nh CAR cho ph hp vi thng l
quc t hn na.
Mt s thng k cho thy h s CAR ti cc NHTM ca khu vc chu - Thi
Bnh Dng bnh qun hin nay l 13,1%, ca khu vc ng l 12,3%. y cng l
mc m thc t mt s NHTM Vit Nam hin nay ang t c, nhng cha nhiu.
C th ni, cho n nay, vic p ng yu cu quc t v h s an ton vn ti cc
NHTM Vit Nam vn cn nhiu kh khn m nhiu nguyn nhn ch yu l do tim lc ti
chnh cn qu non yu so vi cc ngn hng c quy m vn ln trn th gii.
b, Vn n xu.
Nhng tn ti:
Theo cc chuyn gia phn tch, khi nim n xu ca Vit Nam tuy p dng cc
chun mc quc t nhng cch phn loi n li hon ton khc. Vic phn loi n ch yu
da vo thi hn tr n, thiu cc s nh gi kt hp nn khng phn nh ng thc cht
khon n.
Ngay c khi nhn vo nhng con s n tng trong thi gian qua nm 2004: 4.6%,
2005: 3.2%, 2006: 2.56% , 2007: 2%, 2008: 3.5%, 2009: 2.46%, cng kh c th tin tng
hon ton bi n cn thp hn c thng l quc t cho php. Nhng con s n xu ny chc
chn cn tng ln nhiu ln nu p dng ng cc tiu chun cht ch theo thng l quc t
trong hot ng ngn hng, c bit l ti cc NHTMNN bt chp Ngn hng Nh nc gn
y bm thm vn (ti cp vn) cho cc ngn hng thng mi quc doanh.
82
Theo chun mc k ton Vit Nam, cc khon n xu tng t mc 1,7% ca nm

2007 ln 2,1% trong nm 2008. Con s ny vn nm trong gii hn 3,5% do ngn hng
Nh nc t ra. Tuy nhin, xt trn chun mc bo co ti chnh quc t (IFRS) ca bn
ngn hng quc doanh, t chc nh gi tn nhim Fitch - mt trong ba t chc xp hng
c y ban Chng khon v Hi oi M (SEC) cng nhn - cho rng, n xu phi
mc 13% vo thi im cui nm 2008, theo bo co cng b cui thng 4 va qua. T
chc ny va h mc nh gi tn nhim cc khon vay tin ng ca Vit Nam t mc BB
xung mc BB-. Fitch nhn nh, khng loi tr nh hng xu t cc gi vay h tr kch
cu khin cht lng cc khon vay n ngn hng s gim i trong thi gian ti.
T u t chng khon ra ngy 3.7.2008, dn nh gi ca cng ty kim ton
quc t Ern & Young, nu cc ngn hng thc hin phn loi khch hng v n theo
IFRS, th t l n xu s tng thm 2 3 ln. BIDV khi phn loi n theo cch trn, n
xu tng ln 31% v ngn hng ny phi trch lp d phng 3.500 t ng, sau hai nm c
cu li th n xu mi cn 2,77%.
Trn thc t cc NHTMNN vn yu km hn so vi mc tha nhn cng khai.
n nay, n tn ng c cha gii quyt xong, n mi li pht sinh. l mt vng lun
qun m nu chng ta khng c nhng phn nh chnh sch c tnh quyt nh th tnh
trng ti chnh ca cc NHTMNN s ngy cng xu thm.
Gii thch ti sao trong cc bo co kim ton, cc cng ty kim ton quc t v
cc ngn hng Vit Nam thng khng thng nht c s liu n xu, c th dn ra mt
s nguyn nhn chnh nh sau:
83
Hu ht cc NHTM Vit Nam u phn loi n ch yu da vo thi gian qu hn

(tr BIDV tin hnh phn loi n theo phng php nh tnh theo iu 7 quyt
nh 493 ca NHNN t nm 2005), cha kt hp nh gi c mc ri ro ca
khch hng hay khon vay. iu ny dn n vic phn loi n vo cc nhm
khng phn nh ng thc cht khon n. y l im xut pht im cho s khc
nhau trong vic nh gi n xu gia Vit Nam v quc t, bn cnh nhng im
khc bit khc gia vic nh gi theo chun mc k ton quc t Vit Nam (VAS)
v chun mc bo co ti chnh quc t (IFRS).
Quyt nh 493 ca NHNN cho php cc NHTM dng d phng ri ro x l
n, sau hch ton n ra ngoi bng bng cn i ti sn ca ngn hng c
sch s. Nh , cui nm 2005, n xu ca h thng ngn hng gim i nhanh
chng. Tuy nhin, v thc cht, ch l cch cc ngn hng che giu phn n xu
ca mnh. Trn thc t, khon n vn cn v n phi c tip tc thu hi bng
cc bin php trit hn. Th nhng vi khng t ngn hng, n ra ngoi bng
l coi nh c x l xong. Cng b n ch l n xu hch ton ni bng, mt
t l thp hn nhiu so vi n xu hch ton ngoi bng. Bc tranh n xu v th
c che bt mt phn ng k.
Gia hn n l mt nghip v bnh thng ca ngn hng nhng mt khi b lm
dng qu mc, n cng c th tr thnh bc mn che giu n. Mt s ngn hng
thm ch cn iu chnh k hn n 3 4 ln cho mt khch hng m n vn xp
trong nhm 1 hoc nhm 2. Cng khng t ngn hng hn ch phn loi n xung
nhm 3,4,5 phi trch d phng ri ro, nhm tng ngun li nhun.
R rng, nu nh gi mt cch k lng, y , ng quy nh th n xu ca h
thng NHTM nc ta hn s tng ln ng k. Trong khi , nng lc ti chnh, c s
quan trng m bo sc chng , chu ng ri ro ca mt s NHTM Vit Nam d c
ci thin nhng vn cha p ng c thng l quc t, m in hnh l h s an ton
vn CAR phn tch trn.
84
Nguyn nhn chnh ca vn n xu:

Trc ht l cc ngn hng trong thi gian qua hot ng trong mi trng kinh t
v m lun lun thay i, c s php lut cha hon thin. Sau mt thi gian thc
hin, Quyt nh 493 v Quyt nh 18 bc l mt s nhng nhc im c bn
cn c chnh sa. Hai vn bn ny cha phn loi n, trch lp d phng y
vi cc khon mc Ti sn C c pht sinh RRTD; hu ht cc NHTM thc hin
phn loi n theo quy nh ti iu 6 Quyt nh 493 u c t l n xu di 3%,
v mi ch n thun da trn thi gian qu hn m cha nh gi c mc ri
ro ca khon n. Tuy nhin, cc NHTM cha c h thng XHTDNB h tr vic
phn loi n v qun l cht lng tn dng. iu ny cho thy kt qu phn loi n
cha phn nh ng cht lng n ca cc t chc . Mt khc, h thng
XHTDNB quy nh ti Quyt nh 493 mi chung chung, khng c th, do cc
NHTM khi xy dng gp nhiu kh khn; mc hon thnh v cht lng ca h
thng xp hng cha tt. Thi gian qua c mt s NHTM xy dng c h
thng XHTDNB; c 3 t chc trnh v c Ngn hng Nh nc chp thun
cho thc hin phn loi n theo quy nh ti iu 7 Quyt nh 493. Tuy nhin, do
khng c quy nh c th i vi h thng ny nn cc NHTM ni chung v mt s
trng hp xy dng h thng ny cha nh gi v khai thc ht vai tr, li ch
ca vic xy dng h thng XHTDNB trong vic qun l cht lng tn dng, phn
loi n, trch lp d phng ri ro. Thm vo , cc NHTM t xy dng theo mt
phng php ring to nn s khng thng nht gia cc NHTM trong vic qun
l cht lng tn dng, phn loi n, trch lp v s dng d phng x l ri ro;
ng thi vic qun l ca c quan qun l Nh nc i vi vic cc TCTD phn
loi n theo iu 7 Quyt nh 493 gp nhiu kh khn, khng thng nht.
85
Mc d h thng ngn hng Vit Nam tri qua nhng bc thay i quan trng
v t chc v c ch hot ng vi k hoch c phn ha, bin cc ngn hng quc
doanh thnh cc ngn hng kinh doanh thng mi thun ty, nhng chnh quyn
Trung ng vn c xu hng gy p lc hay khuyn khch mt cch cng khai
hoc ngm nh cc ngn hng cp tn dng vt qu mc an ton thng mi
cho php t c mc tiu tng trng ra. Chnh quyn a phng i khi
cng "p" cc ngn hng cho vay cc doanh nghip nh nc thua l trnh lm
tng mc tht nghip. Ngoi ra, cc quan chc chnh ph cng thng can thip
vo quyt nh cho vay ca ngn hng, khin t l n xu thm gia tng. Mt iu
hin nhin l cc khon cho vay chnh sch thng thng bao gi cng c cht
lng thp hn cc khon cho vay thng mi. Chnh ph cn can thip vo th
trng tn dng sau khi s cho vay din ra hon tt bng cch ra tay cu vt cc
doanh nghip nh nc hoc ngn hng quc doanh c vn . Mt trong nhng v
d in hnh ca vic cu vt cc ngn hng quc doanh l vic ti cp vn che
giu quy m n kh i ca cc ngn hng ny nh lm gim t l n xu ca
chng i (tuy con s tuyt i vn khng thay i). Mt v d khc l vic thnh
lp v cp vn cho cng ty qun l ti sn (AMC) nh nc x l n kh i
ca cc ngn hng thng mi quc doanh. Tuy nhin, hai bin php ny c
nhiu nh kinh t nhn nhn vi con mt quan ngi v chng s lm tng ri ro o
c trong cc quyt nh cho vay ca cc ngn hng nghing hn na v cc d n
c tnh ri ro cao - c bit l ca cc doanh nghip Nh nc, do k vng s c
chnh ph cu vt trong tng lai nu c xy ra nguy c mt kh nng thanh ton.
V nh vy th vn n kh i s cng tr nn trm trng hn vi vic thi hnh
2 bin php x l n kh i ny. iu ny cng quan trng hn khi m Vit
Nam, c ch lut nh lin quan n thi hnh cc ngha v hp ng rt yu km,
lm tng ri ro mt kh nng thu hi cc khon cho vay ca ngn hng. Trong bi
cnh khng c s bo lnh ca chnh ph th tt nhin cc ngn hng s phi rt
thn trng khi quyt nh cho cc doanh nghip Nh nc vay.
86
Mt vn na l tc m rng tn dng qu cao trong thi gian qua. T nm

2005 tr li y, tng trng tn dng lun mc nng, bnh qun 34,7% hn
na li c xu hng tp trung nhng mng kinh doanh c ri ro cao. c bit l
nm 2007, tn dng bng pht vi mc tng trng 53,89 %. y l thi im
bng n ca th trng bt ng sn v th trng chng khon, cc NHTM trong
nc cho vay u t bt ng sn kh cao, c lc, c ngn hng cc khon cho
vay ny chim ti 25-30% tng d n tn dng, thm ch cao hn. n cui nm
2007, u 2008, do tc ng ca cuc khng hong ti chnh v v bong bng bt
ng sn ti M, gi tr bt ng sn ti th trng Vit Nam gim 30 - 40% v th
trng ng bng khin cc doanh nghip khng tr c n ngn hng. S gia
tng nhanh chng v d n gy sc p ln b my ngn hng v c nh gi
l c nguy c lm cho khu vc NHTM quay tr li vn n xu nh thi gian
trc y. Vic m rng qu nhanh mt phn l do sc p t nn kinh t pht trin
nhanh v cnh tranh gia cc ngn hng, song mt phn cng l do quan nim sai
lch ca rt nhiu ngn hng v RRTD, qu coi trng mc tiu tng trng. Tuy
c quy nh hn ch cho vay kinh doanh bt ng sn v chng khon nhng cuc
khng hong ti chnh ngn hng ti M mi thc s bi hc hiu qu nht i
vi h thng NHTM Vit Nam.
Cui cng v c l l quan trng nht, chnh l nhng yu km v bt cp trong
cng tc qun tr RRTD ca cc NHTM.
2.3.2.1.2 Xy dng h thng xp hng tn dng ni b
T nm 2005, cc TCTD bt u nghin cu tng bc xy dng h thng
XHTDNB. Nhng mc d hn cht trnh n XHTDNB NHNN xem xt v ph
duyt qua t lu, nhng cho n nay, khng t NHTM gp phi kh khn trong vic
xy dng h thng nh gi ny.
87
xy dng c mt h thng XHTDNB thnh cng, trc ht ngn hng phi

thit lp c mt h thng ch tiu nh gi v quy nh thang im cho cc ch tiu .
Trong h thng ch tiu, khng ch c cc ch tiu mang tnh nh tnh nh cc ch tiu ti
chnh: li nhun, doanh thu, chi ph, vnm cn c cc ch tiu mang tnh nh tnh c
tc ng ln n cc doanh nghip nh mi trng kinh doanh, lnh vc, ngnh ngh,
phm vi hot ng, mt hng kinh doanh, s bin ng ca th trng, kh nng qun l
doanh nghip ca b my lnh oMt iu d nhn thy l, cc ch tiu nh lng th
d xc nh v d t c s thng nht trong s nh gi, nhng cc ch tiu nh tnh
th hon ton ngc li. Vic thu thp thng tin nh tnh cn thit v chnh xc v doanh
nghip l iu khng h d dng vi cc ngn hng. Nguyn nhn xut pht t thc trng
thiu minh bch, cng khai ti chnh ca cc doanh nghip Vit Nam vn tn ti t lu.
Vic tm kim thng tin cc k kh khn v tnh trng thng tin bt cn xng l mt tn
ti chua th khc phc c trn th trng Vit Nam hin nay. Mc d trung tm thng
tin tn dng CIC ca NHNN ngy cng pht trin mnh m v ng vai tr quan trng
trong vic cung cp thng tin v khch hng, thc hin phn tch, xp loi tn dng doanh
nghip, cung cp cc thng tin cnh bogp phn tch cc trong s pht trin ca ngnh
ngn hng Vit Nam v mc tiu an ton, hiu qu. Tuy nhin, trn thc t, nhng i hi
v thng tin ca cc ngn hng vn cha c p ng mt cch tin cy, nhanh chng v
kp thi. Trong thi gian ti, vi s ra i ca ngh nh s 10/2010/N-CP v hot ng
TTTD, tnh hnh c kh nng s c ci thin.
88
Ngay c cc ngn hng hon thin v trin khai h thng t mt vi nm nay th

trong cng mt h thng phng nga ri ro vn ng thi tn ti hai m hnh XHTD
doanh nghip ti hi s chnh v cc chi nhnh vi cc ch tiu cha thng nht. Do mt
s ngn hng ang th nghim mt vi m hnh nhm xc nh cc im ti u, sau s
r sot v kt hp thnh mt m hnh chung. i vi m hnh XHTD c nhn, do mt s
ch tiu nng lc ti chnh cha c cp nht vi thc trng nn cn b nghip v hu
ht cc ngn hng u ngi p dng v nu chm im th s cho kt qu cao hn thc t.
V d nh nu thu nhp c nhn ch xt n 120 triu ng/thng l t im ti u th s
c s co bng ngha v tr n i vi cc c nhn vay vi triu ng vi nhng cc nhn
vay hng t ng. Ngoi ra vic c nhn va thay i ch lm hoc c b nhim ln
v tr cao hn hoc thp i u kh c th cp nht. iu ny lm cho h thng XHTD c
nhn ti hu ht cc ngn hng mi ch c trin khai mt cch d dt v thn trng,
cha thc s mang li hiu qu.
Mt vn na l theo nh gi chung ca cc NHTM th rt kh xy dng c
mt h thng xp hng "chun". V mi TCTD phi xy dng mt h thng XHTD ring,
da vo kinh nghim, iu kin kinh doanh v nhng tiu ch do ngn hng t la chn.
V d, nh gi doanh nghip, hin nay cc NHTM s dng 11 ch tiu vi 32 ngnh
kinh t v thang im 40- 60-80-100. Nhng c s chm ch tiu no ca doanh
nghip l 40 im hay 60 im th li khng d xc nh.
Mt khc, trong mi trng nhiu bin ng nh hin nay, vic cc ch tiu ti
chnh, cc thng tin v ti sn doanh nghip, mi trng kinh doanh ca h s lin tc
thay i, khin ngn hng kh m cp nht c. Hn th na, cc bo co ti chnh ca
doanh nghip hin nay, tr cc cng ty c phn nim yt trn sn chng khon, u cha
b bt buc phi kim ton nn tin cy ca cc thng tin ti chnh trn cc bo co ny
cha cao. [32]
89
Mt nguyn nhn na dn ti s chm tr trong qu trnh xy dng h thng

XHTDNB l hin nay mt s ngn hng dng nh cha mun nhn thng vo bn cht
vn cht lng tn dng m ch chy theo li nhun trc mt. Thc t t l n xu
tng vt ca ngn hng BIDV trong nm u tin p dng phn loi n theo iu 7 quyt
nh 493 ca NHNN nm 2005 c th khin cc nh qun tr ngn hng chn tr trong
vic minh bch ha v cng khai ti chnh.
Bn cnh , vn cn tm l "trng ch" vo hng dn ca cc c quan qun l
nh NHNN v B Ti chnh, coi l mc tiu theo ui v mt qun tr doanh nghip,
cng nh qun tr ngn hng nhng ch l nhng quy nh ti thiu v qun tr. Tuy
nhin, theo thng tin t V cc ngn hng v TCTD, do mi ngn hng c mt c s
khch hng vi mc RRTD khc nhau, nn NHNN rt kh a ra mt hng dn
chung v XHTD ph hp cho tt c ngn hng v TCTD. u nm 2009, NHNN c
cng vn yu cu cc ngn hng v TCTD bo co v tin xy dng h thng
XHTDNB. Qua bo co ca cc ngn hng, hu ht ngn hng u ang trong qu trnh
thc hin, tuy nhin c mt s ngn hng p ng ng tin v mt s ngn hng b
chm vi nguyn nhn chnh do vng mc v cng ngh. Trong thi gian ti, NHNN s
c nhng bin php c th h tr cc ngn hng trong qu trnh xy dng h thng ny.
2.3.2.1.3 Phn tch chc nng ca cc b phn trong quy trnh ph duyt cp tn dng
Khi trin khai m hnh mi, s phn tch nhim v gia b phn quan h khch
hng, qun l RRTD v b phn tc nghip to nn nhng khi chc nng c lp
nhng li cha m bo mi dy lin kt cht ch, i khi cn xut hin tnh trng nm
bng qua tng khi cc b phn ch ch trng lm ht nhim v ca mnh m khng
quan tm nh hng n cc b phn k tip. Kh nng tip cn khch hng v cung cp
thng tin cn thit ca b phn quan h khch hng cha p ng c cc yu cu gim
thiu tnh trng thng tin bt cn xng, gy nn tm l e ngi trong cc quyt nh cp tn
dng ca b phn qun l RRTD v lm nh hng xu n hot ng ca ngn hng khi
m trch nhim, c bit l trch nhim php l ca cc b phn tham gia vo hot ng
tn dng cha tht r rng.
90
2.3.2.1.4 M hnh qun tr ri ro tn dng hin i

Cuc cch mng trong vic ti cu trc ang din ra thi gian gn y ti cc
NHTM Vit Nam ang bc l nhiu vn nan gii.
Trong khi nhiu ngn hng ang ro rit ti c cu th khng t ngn hng c phn,
c ngn hng quc doanh ln nht Vit Nam hin ny l Ngn hng nng nghip v Pht
trin nng thn Vit Nam vn cha c ng tnh g trong vic chuyn i m hnh. Cc
chuyn gia v ti cu trc ngn hng nhn nh rng vic cu trc li ngn hng, chuyn
i t m hnh ngang nh hin nay sang m hnh dc, qun l cc nghip v tp trung
ti hi s chnh khng phi l mt ci "mt" m l mt yu cu bt buc, c tnh sng
cn, c bit l trong giai on kinh t suy thoi v khng hong ti chnh cn nhiu bin
ng kh lng nh hin nay. Nhng NHTMCP khng sm thay i nhanh theo m hnh
mi s kh lng y nhanh c tc tng trng ca tng ti sn, c bit l tng ti
sn c kh nng sinh li. Bn cnh , nguy c ri ro tim n l rt ln mt khi quy m
ngy cng ln. y s l nhng l do buc cc ch nhn ca cc ngn hng chm i mi
phi tnh n phng n sp nhp vi cc ngn hng ln khc c tim lc v c cu hin
i hn bo ton v pht trin c khi ti sn ca mnh. c bit vi quy nh tng
vn iu l ln 3000 t ng hn cht vo nm 2010 ang cn k, th nhng thng v
mua bn, sp nhp trong lnh vc ngn hng din ra trong thi gian ti l iu tt yu.
Trong s cc NHTMCP c cc chuyn gia v ti c cu ngn hng theo m hnh
mi nhn nh l c kh nng gp ri ro cao, nhng ngn hng tuy mi chuyn t ngn
hng nng thn ln ngn hng th nhng tng trng "chng mt" v s chi nhnh
v c vn iu l l nhng ci tn c nu ln hng u. [27]
91
Mt kh khn na trong cng tc ti c cu cc ngn hng l s suy gim quyn hn

ca cc cn b c lin quan n qu trnh cp tn dng. Nu nh cc nghip v kinh doanh
ch cht, trong c hot ng tn dng c qun l tp trung ti hi s chnh th quyn
lc ca cc Gim c cng cc cn b ti chi nhnh s b gim i rt nhiu. S thay i
khng phi lc no cng c chp nhn mt cch d dng, nht l khi n nh hng trc
tip n quyn hn, li ch. c bit, vn ny c th tr nn trm trng hn ti cc
NHTNMNN khi nhng thi quen, nhng kinh nghim n su vo con ngi ca h
thng NH quc doanh cng c ch nh nc l nhng hn tng i vi mt m hnh NH
hin i - ni cc chc nng c tch bit v vic lm quyn s b thu hp rt nhiu.
2.3.2.2. Chin lc ri ro tn dng cha r rng.
Chin lc v RRTD ca cc NHTM tn ti qua cc vn bn th hin tm nhn ca
ngn hng, cm nang tn dng v cc vn bn di dng nh hng hng nm. Tuy
nhin, hin nay ngoi mt s ngn hng ln thc s nhn thc c tm quan trng, th
mt phn khng nh cc ngn hng vn cha xy dng c r nt chin lc RRTD.
Cc chin lc ca cc ngn hng ny mi ch mang tnh cht chung chung m khng da
vo cc phn tch c th. iu ny c lin qua trc tip ti nhng bt cp trong h thng
d bo v o lng RRTD ca cc NHTM nc ta.
92
CHNG III: GII PHP NNG CAO HIU QU QUN TR RI RO TI

CC NGN HNG THNG MI VIT NAM
Trn c s phn l lun phn tch chng I (c bit l cc thng l quc t v
h thng qun tr RRTD) v thc trng hot ng qun tr RRTD ca cc NHTM Vit
Nam phn tch cng vi vic nghin cu cc nh hng chin lc ca NHNN v cc
NHTM Vit Nam v vic pht trin mt h thng qun tr RRTD hiu qu hng theo cc
thng l quc t. Chng III ca ti ny xin xut mt s gii php c bn nng
cao cht lng qun tr RRTD ti cc NHTM Vit Nam trong nhng nm ti.
3.1 NHNG YU CU TRONG VIC A RA GII PHP
3.1.1 m bo mc tiu qun tr ri ro tn dng ca cc NHTM
Mc tiu ca cc NHTM Vit Nam trong thi gian ti chnh l nhanh chng ci
thin tnh hnh n xu v nng cao cc t l m bo an ton hot ng ngn hng m c
th l h s an ton vn v tin ti duy tr mc thng l quc t cho php (t l n xu
khng qu 5% v h s CAR khng di 12% nhng cch tnh cng phi m bo tun
theo thng l). Mc tiu ny khng ch i hi cc NHTM phi tch cc x l cc khon n
xu c mt cch tch cc m cn phi hn ch ti a cc khon n xu pht sinh thm. Mt
h thng qun tr RRTD mt cch hiu qu s gip ch trong vn ny. Mt khc, trong
mi trng hot ng tn dng phc tp nh hin nay v di p lc hi nhp kinh t quc
t, mc tiu hng u ca mi NHTM Vit Nam l duy tr v nng cao nng lc cnh tranh
vi cc i th ca mnh trn th trng tn dng ni a, t lm bn p cho mc tiu
vn ra th trng th gii sau ny. V th, h thng qun tr RRTD ca cc NHTM Vit
Nam cng phi c thit k tun theo xu hng pht trin hin i, hng theo cc thng
l quc t tt nht v vn ny, lm nn tng cho cc NHTM Vit Nam tin ti trnh
pht trin tng ng vi cc Ngn hng ti cc nc trong khu vc v trn th gii.
3.1.2 Khc phc c nhng khim khuyt phn tch trong chng II
93
Chng II cp n cc vn bt cp trong h thng qun tr RRTD hin nay

ca cc NHTM Vit Nam. Chng ny s a ra cc gii php nhm khc phc cc bt cp
trn, nhng tp trung hn vo vic khc phc cc yu km trong t chc b my, h thng
TTTD, h thng kim sot ni b (chnh l h thng XHTDNB), vn qun l n xu.
3.1.3 Ph hp vi iu kin v trnh ca cc NHTM Vit Nam
Mc d k thut cng nh m hnh qun tr ri ro, c bit l RRTD ca cc ngn
hng trn th gii c nhng tin b vt bc vi vic p dng phng php nh lng
thng k ton trn c s tin b ca khoa hc thng tin, nhng vic ng dng ngay cc
thnh tu ny vo Vit Nam khng phi l mt iu d dng. Cng vic ny i hi mt
thi gian hp l c c s chun b k cng v mi mt, bao gm c ti chnh, cng
ngh, nhn lc
Cc gii php a ra s phi ph hp vi mt s c im v mi trng hot ng
tn dng ca cc NHTM. Theo d bo ca cc chuyn gia, d c nhiu bc pht trin
mi, nhng trnh pht trin ca th trng ti chnh ni chung v tn dng ni ring ca
cc Vit Nam trong thi gian ti vn mc thp. Vi trnh pht trin kinh t cng vi
cc quy nh ca php lut hin nay, trong thi gian ti, cc NHTM Vit Nam t c kh
nng m rng mnh m ra th trng quc t, m s ch tp trung nhiu hn vo th
trng ni a.
94
Yu cu quan trng nht l cc gii php a ra l phi m bo tnh kh thi, ngha

l khng c s chnh lch trnh qu ln so vi trnh ca bn thn cc NHTM Vit
Nam. Trc ht l iu kin v con ngi. Nhn thc ca cc cn b ngn hng v
qun tr ri ro cn nhiu hn ch. Qu trnh chuyn i kh nim qun tr ri ro theo
quan im hin i c ngha l m bo s n nh ca li nhun ch khng c ngha l
trit tiu hon ton ri ro, cn i hi nhiu thi gian v cng sc. Mt khc, trnh
ca cc cn b ngn hng cng cn nhiu khim khuyt, nht l hiu bit v phn tch
nh lng. Nu khng tnh n nhng yu t ny, cc gii php a ra s bt kh thi hoc
s b hiu sai. iu kin th hai cn tnh n l nng lc ti chnh ca cc NHTM. Thay
i c ch hot ng qun tr ri ro s dn n s thay i v t chc b my, thay i
nhn s, t chc tp hunTrong iu kin ti chnh cn hn ch nh hin nay, cc
khon chi cho nng cp h thng qun tr ri ro s kh hn ch, nn i hi phi hiu qu
v c chn lc, c tin hnh tng bc.
3.2 NHM GII PHP V M T PHA CHNH PH V NGN HNG NH NC
3.2.1 Tng cng, pht trin h thng thanh tra, gim st hot ng ngn hng m bo
s pht trin n nh, bn vng, lnh mnh cho ton ngnh ngn hng Vit Nam.
Hon thin c cu t chc ca C quan Thanh tra, gim st theo hng c cu li
chc nng, nhim v ca mt s V, Cc ca NHNN hin nay thnh C quan Thanh tra,
gim st ngn hng ca NHNN v ang m bo C quan Thanh tra, gim st ngn
hng s l c quan thc hin y mt chu trnh gm 4 khu: Cp php; Ban hnh quy
ch; Thc hin gim st (gim st t xa v thanh tra ti ch); X pht v thu hi giy
php. Vic c cu li chc nng theo hng trn nhm hn ch nhng bt cp trong vic
tch bch gia cc khu ny, to ra bc tranh ton din v su sc hn v tng NHTM,
m bo s nht qun v nng cao hiu lc ca hot ng gim st.
95
i mi phng php gim st NHNN tin hnh xy dng v ang thc hin
trin khai phng php gim st theo CAMELS. Tuy nhin, tin trin khai vn chm
v cc ni dung lin quan n phng php gim st ny vn cha c lm r v mt
php l. Phng php gim st CAMELS l phng php gim st c s i mi v pht
trin cao hn so vi phng php gim st tun th m NHNN Vit Nam thc hin,
nhng bn cnh , phng php gim st CAMELS vn m bo tnh k tha t nhng
ni dung gim st, t chc gim st, thi quen gim st ca NHNN Vit Nam. Do vy, vi
s lng NHTM hin ti th phng php gim st CAMELS cng khng to ra sc p
cng vic qu ln i vi cc cn b thanh tra, gim st ca NHNN nu so vi vic thc
hin phng php gim st da trn ri ro, l phng php gim st hin i m nhiu
quc gia ang p dng.
Thng nht ni dung gim st th hin trong vic C quan Thanh tra, gim st
ngn hng ca NHNN cn thng nht trong xy dng cc bo co lin quan n hot ng
gim st cng nh thng nht c cc ni dung trong tng bo co cho tt c cc bn
lin quan, m bo b phn gim st t xa v b phn thanh tra ti ch phi hp trong
vic xy dng cc bo co gim st, m bo s hiu bit ca cc NHTM trong vic hp
tc v cung cp thng tin.
Hon thin quy trnh gim st. Quy trnh gim st cn c s kt hp ca hai b
phn chnh l gim st t xa v thanh tra ti ch ca C quan Thanh tra, gim st ca NHNN
Nng cao trnh ca i ng nhn vin gim st. Trnh ca cc cn b gim
st i hi phi thng xuyn c nh gi v kim tra; xc nh cc yu cu v trnh
ca cn b gim st i vi tng cng vic gim st c th, ng thi tng cng o to
cn b gim st tr, i ng k cn nhm duy tr c cht lng ca hot ng gim st
mt cch n nh v lin tc
3.2.2 Tng cng nng lc hot ng ca trung tm TTTD (CIC) trc thuc NHNN
96
Hot ng TTTD ca ngnh Ngn hng Vit Nam thi gian qua t c mt s
thnh qu ng khch l, h tr hiu qu cho hot ng tn dng ca cc NHTM. Tuy
nhin, TTTD ca Vit Nam cng mi giai on u, cht lng thng tin cha thc s
tt, cha m bo thng tin nhanh nhy, kp thi, chnh xc. V vy, cn phi c s phi
hp tch cc hn na ca NHNN v cc NHTM tip tc hon thin v pht trin hot
ng TTTD. Vn ny cng tr nn quan trng v cp thit hn bao gi ht i vi h
thng NHTM Vit Nam khi m cuc khng hong kinh t ti chnh ton cu cn cha
nhiu din bin phc tp, m tc tng trng tn dng lun t mc tng trng nng
(trung bnh giai on 2005-2009 l gn 35%/nm) cng vi s pht trin a dng, phong
ph v cc loi hnh sn phm dch v cng tim n khng t ri ro. iu ny thc s
ang t ra mt thch thc to ln cho cc NHTM Vit Nam trong vic thu thp v chia s
TTTD v khch hng nhm nng cao nng lc thm nh, a ra cc quyt nh cho vay
v qun l tt cht lng ti sn cho vay, hn ch cc ri ro, c bit l RRTD. m
bo tng cng tnh hiu qu ca vic thu thp thng tin tr gip cho cc NHTM, NHNN
cn phi c cc ch trng tch cc hn trong vic a ra cc chnh sch, bin php nhm
nng cao cht lng hot ng TTTD cho ngy cng ph hp hn vi chun mc quc t.
Nhng gii php xut bao gm:
Cng c v pht trin h thng TTTD ca ngnh Ngn hng m bo gnh vc

nhim v chnh tr c giao bao gm: Trung tm TTTD; b phn thng tin ti cc
chi nhnh Ngn hng Nh nc; cc trung tm TTTD, cc b phn Thng tin khch
hng ti cc TCTD. Khi cn thit, c th thnh lp mt s chi nhnh trc thuc
Trung tm TTTD. Ton ngnh cn thc hin nghim tc Quy ch hot ng TTTD
ban hnh km theo Quyt nh 1117/2004/Q-NHNN ngy 8/9/2004 ca Thng c
NHNN v Ngh nh s 10/2010/N-CP ngy 12 thng 02 nm 2010 ca Chnh ph
v hot ng TTTD v cc quyt nh, ch th ca NHNN c lin quan n hot ng
TTTD nhm gp phn nng cao cht lng tn dng theo hng hiu qu, an ton,
bn vng.
Nhanh chng trin khai h thng XHTD th nhn nhm m bo an ton cho
cc NHTM pht trin tn dng tiu dng mt cch bn vng.
97
CIC cn nhanh chng cng c i ng cn b, trin khai ng b cng ngh
mi, hin i ho v t ng ho tt c cc cng on x l nghip v to ra

nhiu sn phm thng tin; y mnh vic thu thp, x l v cung cp thng tin nhm
h tr c hiu qu i vi hot ng ca cc TCTD v phc v cho hot ng gim
st ca NHNN. ng thi i su phn tch, nh gi XHTD doanh nghip, kp thi
d bo, cnh bo nhm hn ch RRTD. Trong , vic p dng cng ngh thng tin
c xem l yu t nn tng khng th thiu quyt nh cht lng cng nh hiu
qu thc s ca hot ng TTTD. Vi quy m kho d liu rt ln, c thit k v
xy dng trn nn cng ngh tin hc hin i (oracle), c th truy xut thng tin tc
thi qua Website v kho lu tr d liu lch s duy tr 5 nm mt li th to ln h
thng thng tin tn dng Vit Nam bc vo hi nhp quc t, h tr cho vic chm
im, XHTDNB khch hng vay ca cc TCTD. duy tr v tng cng hiu qu
ca trung tm, CIC cn thc hin mt s gii php nh sau:
Nng cp mt s chng trnh phn mm ti CIC phc v cho vic kim tra
u vo, so snh, i chiu x l thng tin trc khi cp nht, chng trnh t
ng tr li thng tin, chng trnh phn tch, XHTD doanh nghip, chng trnh
theo di bo co thng tin ca cc TCTD.
Trang b h thng bo mt l vn cn c quan tm hng u, c bit l
hin nay trang web ca trung tm trin khai to iu kin cho vic thu thp,
cung cp thng tin cng nh to thun li cho ngi s dng trong vic khai thc
thng tin.
Cn phi ch trng quan tm nng cp h thng my ch v thit b p ng
yu cu ca vic tng trng d liu trong dch v TTTD v cp nht cng ngh
sao cho ph hp vi xu hng pht trin chung ca cng ngh v ca ngnh
Khn trng xy dng trung tm d liu (data center) v trung tm phng
chng thm ha m m an ton d liu ngay c khi c cc s c nh chy, n,
ng t
CIC cn kt hp vi thanh tra NHNN, chi nhnh NHNN tnh, thnh ph n c,
kim tra nh k vic bo co, khai thc thng tin ca cc TCTD, ng thi c bin
php x l, kin quyt, kp thi i vi nhng n v vi phm ch bo co TTTD.
98
3.2.3 Hng ti thnh lp trung tm TTTD t nhn trong thi gian ti

Trong bi cnh th trng Vit Nam hin nay, mc bo ng v tc tng
trng tn dng, c bit l khu vc tn dng cho doanh nghip va v nh v tn dng
tiu dng ang to ra nhu cu rt ln v TTTD cho cc NHTM khi m trung tm CIC
cha th tha mn ht c. Nhn thc c nhu cu ca ngnh ngn hng v vic tm
hiu lch s tn dng ca cc bn vay, nhiu cng ty TTTD c thnh lp v ng k
vi cc S K hoch v u t. Tuy nhin, cc cng ty mi thnh lp ny cha th bt
u hot ng do cha c khung php l cho vic thu thp thng tin t cc TCTD v cng
ty cung ng dch v tin ch (chng hn nh cng ty vin thng, cng ty in lc, cng ty
cp nc) do cc dch v lin quan n TTTD tng i nhy cm, c bit l lin
quan n d liu thng tin c nhn. Do vy, cc hot ng ny cn c Chnh ph qun
l v gim st cht ch. Cho ti thi im hin nay, ti Vit Nam vn cha c trung tm
TTTD t nhn no chnh thc i vo hot ng, nhng vn xy dng, thnh lp cc
trung tm TTTD t nhn tr nn cp thit v ang nhn c s quan tm ca chnh
ph trong thi gian qua. Vi vic Chnh ph ban hnh Ngh nh s 10/2010/N-CP ngy
12/02/2010 v hot ng TTTD v chnh thc c hiu lc t ngy 15/04/2010 to mt
tin quan trng th trng TTTD Vit Nam pht trin theo hng chuyn nghip.
Ngh nh 10 s to ra mt khung php l cn c thit lp hot ng ca cc trung tm
TTTD, ng thi cng h tr vic qun l TTTD ca Ngn hng Nh nc Vit Nam
cng nh thc y th trng ti chnh hot ng n nh, an ton v hiu qu. ng thi
NHNN ang trong qu trnh ly kin hon chnh thng t hng dn ngh nh ny.
Tuy nhin, vi cc quy nh thnh lp trung tm TTTD t nhn c quy nh bi ngh
nh, vic u t lp mt cng ty cung cp TTTD t nhn khng phi d dng. Hin
ch mi c hai n v c mun thnh lp trung tm TTTD ti Vit Nam.
Do , trong thi gian ti, chnh ph v cc c quan chc nng cn phi c nhng
bin php nhm sm a trung tm TTTD t nhn i vo hot ng ti Vit Nam:
99
y nhanh qu trnh thu thp v x l mt cch thn trng cc kin hon

chnh thng t hng dn Ngh nh s 10/2010/N-CP hon thin khun kh
php l quy nh c th v ni dung hot ng, quyn hn, trch nhim ca trung
tm TTTD t nhn.
Cn tuyn truyn, vn ng c s phi hp, hp tc ton din, tr gip ln nhau
trong vic chia s thng tin gia trung tm TTTD t nhn v nh nc.
3.2.4 H tr, thc y s pht trin ca cc ngnh xp hng tn dng doanh nghip
ti Vit Nam
C th ni, nhu cu xp hng tn nhim doanh nghip tr nn v cng cp thit
ti Vit Nam trong thi gian gn y trc s pht trin mnh ca th trng ti chnh,
c bit l lnh vc ngn hng v chng khon. Nu nh th trng chng khon, cc
nh u t cn tham kho mt thc o nh gi tng i chnh xc v c th cc doanh
nghip trc khi quyt nh u t th lnh vc ngn hng, vic c c thng s v ch
s xp hng khch hng s tr gip cho cc ngn hng rt nhiu trong cng tc qun tr
ri ro, nht l qun tr RRTD trong c vic ng dng vo phn loi n theo phng
php nh tnh theo iu 7 ca quyt nh 493.
Nh phn tch phn trc, kh khn ln nht ca cc NHTM Vit Nam hin
nay trong vic xy dng v vn hnh h thng XHTDNB chnh l khu tip cn v cp
nht thng tin nh gi, XHTD khch hng mt cch chnh xc nht, t a ra cc
quyt nh cp tn dng an ton. Trn thc t, hin cha c mt vn bn no cm vic
cng ty t nhn hot ng trong lnh vc nh gi v xp hng doanh nghip. Nu doanh
nghip t nhn iu kin th nn cc c quan nn cho h hot ng trong lnh vc
trn v ngy cng c nhiu doanh nghip loi ny cng tt. nc ngoi, loi hnh cng
ty phn tch, nh gi doanh nghip rt ph bin
100
Tuy nhin, cng nh TTTD, xp hng doanh nghip cng l mt lnh vc rt nhy
cm, c th nh hng ln n uy tn v hot ng ca cng ty c xp hng. Danh hiu
v v tr ca cng ty ch c gi tr nu c xy dng trn c s phn tch minh bch, lnh
mnh. V vy, vai tr v s khch quan, cng tm ca cc cng ty nh gi, xp hng
doanh nghip rt quan trng, ng thi phi da trn b tiu ch y , chun xc v
c ph chun bi c quan c thm quyn.
101
Mt v vic va xy ra trong lnh vc xp hng tn nhim gy xn xao trong gii

ngn hng l kt qu xp hng cc ngn hng Vit Nam ca mt cng ty t nhn b cho l
khng hp l v vi vng. C th l ngy 9/12, Cng ty TNHH Thng tin tn nhim v
xp hng doanh nghip Vit Nam (Vietnam Credit) cng b bng xp hng cc ngn hng
Vit Nam. Theo li gii thiu, vic xp hng l da trn cc thng tin ti chnh v phi ti
chnh thu thp mt cch c h thng t nm 2001 n 2008, c lng ha v chy phn
mm CRIS (Credit Rating Information System) ca cng ty phn loi v chm im
tn nhim Doanh nghip km theo cc tiu chun nh gi xp loi ca tng nhm A, BB,
BBB, CCC, D. Nhiu kin cho rng, vic hnh thnh nhng t chc nh gi, xp hng
cc doanh nghip, ngn hng l cn thit, nhm cung cp thng tin a chiu n khch
hng, ngi dn. Tuy nhin, t chc ny phi m bo nng lc, trung thc, khch quan
v phi c cp php bi c quan c thm quyn. Ring Hip hi Ngn hng Vit Nam
(VNBA) c cng vn gi v Ngn hng Nh nc ln ting v kt qu ny, trn c
s bc xc ca mt s ngn hng hi vin v vic thiu trch nhim v thm quyn ca
cng ty xp hng ny trong vic cng b bng xp hng da trn nhng d liu qu kh,
nht l ch da trn cc bo co kim ton ca nm 2008 tr v trc l cha y ,
cha cn c xp loi mt ngn hng. Cng theo VNBA th vic Vietnam Credit
ng ra xp hng, nh gi hot ng ca cc NHTM da trn s liu c, khng y
, sau cng b trn cc phng tin thng tin i chng v ang gy ra nhng
phn ng bt li[36]. Cn theo nh gi ca cc lut s th vic Vietnam Credit cng b
rng ri cc kt qu nh gi, xp hng cc ngn hng Vit Nam l tri lut. T chc nh
gi, xp hng NH v cng b thng tin phi c c quan c thm quyn cho php
(m y l NHNN, B TT-TT) hoc theo tha thun ca NHTM. NHNN cng c
phn hi s xem xt vn ny, nhng n nay vn cha c kt lun cui cng.
Nh vy c th thy, vic pht trin h thng XHTD t nhn khng phi l chuyn
d dng, Chnh ph v c quan chc nng (trc ht l NHNN) cn khn trng a ra
mt khung php l nht nh cng vi cc hng dn c th cho hot ng xp hng
doanh nghip trong nc, nh hng cho nhng n v mun i theo lnh vc ny v
chuyn nghip ha quy trnh xp hng doanh nghip.
102
3.2.5 B sung, sa i cc quy nh v cc t l bo m an ton trong hot ng ca

TCTD v quy nh v vic phn loi n v trch lp d phng ri ro, theo st thng
l quc t
3.2.5.1 Duy tr khng ch t l cho vay chng khon
Cho vay u t, kinh doanh c phiu ni ring v chng khon ni chung c mc
ri ro rt ln, c th gy mt an ton i vi tng TCTD v ton b h thng TCTD,
ng thi cng c th l nhn t gy mt n nh cho th trng chng khon hoc khi cc
ngn hng cho vay phi bn tho c phiu cm c, lm cho th trng chng khon bt n
hn. Thc tin iu ny xy ra v c minh chng trong nm 2008.
Vic cho php s dng vn huy ng ca NHTM, m ch yu l ngun vn ngn
hn, cho vay, u t, kinh doanh chng khon l khng ph hp vi chc nng hot
ng ca th trng chng khon l mt knh huy ng vn trung hn, di hn cho nn
kinh t v cng khng ph hp vi chc nng c bn ca NHTM l trung gian ti chnh,
"huy ng vn nhn ri cp tn dng cho sn xut, kinh doanh pht trin kinh t".
Trong iu kin ngun vn cn nh b trc yu cu cao v tn dng cho pht trin kinh
t th cng cn phi quan tm n iu ny. Do tnh hp dn ca th trng chng khon
v kh nng to li nhun trong mt s thi im nht nh th kh bo m h thng
kim sot ri ro c th hn ch c ri ro o c, k c i vi nhng ngn hng c h
thng kim sot ri ro tt.
Do vy, theo quan im ca tc gi, d tho Lut Cc TCTD (sa i) a ra
ni dung theo hng kim sot, hn ch vic cho vay u t, kinh doanh chng khon ca
cc NHTM nhm bo m an ton cho NHTM, h thng cc TCTD v cho c th trng
vn trong iu kin nn kinh t nc ta hin nay l cn thit.
3.2.5.2 Nng CAR theo chun Basel II
Nh phn tch, cc NHTM Vit Nam cn rt nhiu hn ch trong vic duy tr v
ci thin t l an ton vn.
103
Xt trn phng din h s an ton vn ti thiu theo chun quc t th nu nhn

chung c h thng th u t mc 8%. Tuy nhin, khi i su vo chi tit th c kh nhiu
vn rt ng bn, nht l trong cch tnh h s CAR hin nay. Nhn chung, cc NHTM
u dng vn iu l gp vn, kinh doanh nhiu lnh vc, trong khi mc khu tr ra
khi vn iu l tnh ton h s ni trn cn cha cht ch. V th, tnh trn hnh thc th
c v t hoc cao hn tiu chun nhng i vo thc cht bc tch tng khon u t,
i khi vt qu gii hn cho php. C th ly mt v d n gin l mt ngn hng c
vn iu l 1.000 t ng, v mun c mt tng ti sn ri ro khong 12 nghn t, nhng
nu ngn hng dng khong 300 t trong s vn iu l gp vo mt d n bt ng
sn th theo thng l quc t, vn iu l tnh ton h s ch 700 t ch khng cn l
1.000 t na. Nh vy, h s an ton vn ti thiu thc t thay i theo hng gim i.
V vy, khuyn ngh trong thi gian ti, NHNN cn thit phi c quy nh chi tit
v kim tra cht ch hn m bo cc NHTM tnh ton CAR mt cch chnh xc hn.
ng thi, NHNN cng nn iu chnh tng h s CAR, xu hng chung trn th gii l
phi nng h s ny cao hn na. Nhiu nc trong khu vc t 12% t lu v cha
dng y, cn cc nc pht trin cn khuyn ngh cao hn, tiu chun Basel II t ra
mc l 15%. Mc iu chnh CAR t 8 10% c v tng i hp l.
3.2.6 Ban hnh cc vn bn hng dn ch o kp thi cc NHTM hon thin h
thng XHTDNB ng b tin hnh phn loi n theo phng php nh tnh
104
Vi nhng hn ch ca h thng XHTDNB ca cc NHTM c cp v

phn tch trong chng II, trong thi gian ti, NHNN cn a ra quy nh thng nht mt
phng php nh gi cht lng tn dng ti cc NHTM trn c s kt hp nh gi kh
nng tr n ca khch hng theo h thng xp hng tn dng ni b v nh gi thc t ti
cc thi im nh gi, phn loi. Trong , nn c cc hng dn c th cc bc quy
trnh nh gi, xp hng khch hng thng nht thc hin. ng thi m bo cng
bng, nn c nhng quy nh c th m bo mc ti a khch hng ging nhau phi
c qun l ging nhau, t thm nh, xt duyt, cp tn dng, h s tn dng n quy
trnh nh gi, xp hng, phn loi n, trch lp d phng, s dng d phng x l ri
ro; gia cc t chc tn dng u thng nht vic nh gi, xp hng, phn loi n, trch
d phng, s dng d phng x l ri ro.
3.2.7 Cng c v nng cao hiu qu hot ng bo him tin gi.
Trn th gii c khong 100 quc gia c t chc BHTG v khong 20 quc gi
khc ang xc tin vic nghin cu thnh lp t chc ny.
V bn cht, t chc BHTG d c t chc v hot ng di bt k hnh thc
no: l t chc ti chnh thuc Chnh ph hay thuc Quc hi; mt nh ch ti chnh c
lp hat ng ca t chc BHTG vn c bn da theo nguyn l ca hot ng bo
him l b p ri ro theo c ch ly s ng b cho s t. y l mt hot ng bo him
mang y ri ro, do vy, thng thng Nh nc phi ng ra thnh lp t chc BHTG
bo v quyn li ca cng chng khi h gp ri ro v tin gi.
Trong kinh t hin i, BHTG c v phi thc hin c vai tr nht nh trong vic
tham gia qun l ri ro ca cc NHTM, cc t chc tham gia bo him khc, v hn na l c
vai tr trong gim st v gp phn bo m an ton ca h thng ti chnh - tin t quc gia.
105
cc nc pht trin, tham gia gim st v bo m an ton h thng ti chnh

quc gia thng bao gm 5 c quan l: B Ti chnh; Ngn hng trung ng; c quan
qun l, gim st th trng chng khon; t chc BHTG v c quan gim st quc gia v
ti chnh - tin t. Trong , t chc BHTG c vai tr khng th thiu trong vic thc hin
cc chc nng, nhim v gim st an ton, phi hp hot ng, chia s thng tin v cng
chu trch nhim vi cc c quan khc v s an ton v pht trin lnh mnh ca h thng
ti chnh - tin t.
BHTG nhm mc tiu bo v quyn li ca ngi gi tin, bo m s an ton ca
h thng ti chnh tin t quc gia, trnh v dy chuyn hoc khng hong, to ra
mt c ch BHTG chnh thc trong vic x l v ngn hng. Trc ht, t chc ny
to ra c ch gim st, cnh bo, ngn chn v h tr cc t chc tham gia BHTG phng
trnh ri ro trong kinh doanh. T gp phn rt ln vo bo m an ton h thng ti
chnh tin t quc gia v trnh c nhng v c tnh dy chuyn, thng l cn
nguyn ca nhng cuc khng hong ti chnh, thm ch l khng hong kinh t.
Nh vy c th thy r vai tr ca bo him tin gi, khng ch i vi hot ng
tn dng ni ring m l i vi c h thng ngn hng v nn kinh t ni chung v n cn
phi c quan tm u t ng mc.
Trc mt, nng lc ti chnh ca BHTG Vit Nam cn c nng cao kh nng
thc hin cc hot ng h tr v chi tr khi c nhiu ngn hng gp kh khn.
Chnh ph v cc c quan chc nng cn nhanh chng xy dng hon thin mt h
thng php l nhm to mi trng m bo cho hot ng BHTG pht trin. ng thi
nghin cu, xem xt v c nh hng cho php t chc BHTG c quyn s dng c ch
chnh thc x l sm ngn hng c nguy c v, c quyn tip nhn v thanh l ti sn
v gii quyt nhng ngha v n ca ngn hng b v. ng thi qui nh r vai tr v
nhim v ca t chc BHTG khi xy ra khng hong.
3.2.8 Thc hin minh bch v cng khai thng tin:
106
Cng khai v minh bch thng tin l iu kin cn thit nng cao hiu qu ca
chng trnh ti cu trc h thng cc doanh nghip nc ta ni chung v cc ngn hng
ni ring, trong bao gm c nng cao nng lc qun tr ri ro.
Do vy, Chnh ph cn ch o cc c quan chc nng, m c th l NHNN l c
quan qun l trc tip cn xy dng c ch cng khai v minh bch thng tin v hot
ng ngn hng, trong bao gm thng tin ca tng ngn hng. Cng khai thng tin c
bn v hot ng ngn hng, thu nhp v bn cn i ti sn cn c m rng tng
bc v theo mt tin trnh ph hp. Nhng thng tin ny cho php ch n ngn hng v
ngi u t c c bc tranh tng th v li nhun ngn hng, vn, ti sn, d phng
i vi tng loi khon vay mt cch kp thi. m bo cht lng thng tin, vic
chun b bo co ti chnh cn ph hp vi tiu chun k ton quc t v theo mu bo
co thng nht. Nh vy hiu qu ca cng khai thng tin cng c ci thin v to
iu kin cho cng chng c th so snh hot ng ca cc ngn hng vi nhau (c trong
nc v ngoi nc). Bn cnh , Vit Nam c th tng bc cng khai kt qu xp
loi tn dng ca cc NHTM trn cc phng tin truyn thng. D vn cn c nhiu
kin khc nhau v gi tr cc ch s nh gi xp loi tn dng, Vit Nam cn khuyn
khch cc ngn hng thc hin nh gi xp loi hot ng bi cc t chc quc t
chuyn nghip v c uy tn, nh th, ngn hng mi duy tr c s n nh, nng cao tnh
minh bch trong hot ng v qun tr tt cc ri ro.
3.2.9 Tng cng o to, tp hun, ph bin cc vn bn quy phm php lut, c
bit l cc vn bn, quy nh v t chc, qun tr, iu hnh v cc quy nh
v an ton trong hot ng ca TCTD
3.3 NHNG GII PHP I VI BN THN CC NHTM
107
Trong iu kin th trng trong nc chu tc ng bi cuc khng hong ti

chnh ton cu, ngy cng c s tham gia a dng ca cc nh u t, nhm nng cao
nng lc qun tr ri ro, thi gian qua, cc NHTM trong nc tch cc u t i mi
cng ngh, thc hin qun l tp trung, o to v o to li cn b, p dng nhiu tiu
chun quc t trong qun tr ri ro. Do vy, hu ht cc TCTD m bo cc t l an
ton theo quy nh ca NHNN, trong c bit l kh nng chi tr, phn loi n v trch
lp d phng ri ro. nng cao nng lc qun tr RRTD, cc NHTM cn tp trung thc
hin tt hn na nhng cng vic sau:
3.3.1 Xy dng, trin khai v hon thin h thng XHTDNB nhanh chng tin ti
phn loi n theo phng php nh tnh
XHTD l mt cng c hiu qu, mang tnh khoa hc trong qun tr RRTD thng
qua lng ha cc nh gi v a ra cc quyt nh ph hp, v vy h thng XHTDNB
ngy cng ng vai tr quan trng hn i vi cng tc qun tr ri ro, c bit l RRTD
ca cc NHTM. Do , cc NHTM cn khn trng xy dng, trin khai v hon thin h
thng XHTDNB ca mnh bm st cc thng l quc t nhm tng cng kh nng qun
l v ng ph vi nhng bt n c th xy ra.
Mt khc, cc NHTM cn i mi t duy, nhn thc v cng tc qun tr ri ro
t c ci nhn chnh xc hn v sn sng i mt vi nhng nguy c thc s tn ti
trong chnh bn thn mnh t trc ti nay. C nh vy mi c th tm ra nhng bin
php thch hp ci thin tnh tnh. Phn loi n theo phng php nh tnh da trn h
thng XHTDNB c cc nc tin tin p dng t lu v cho thy hiu qu thc t.
Nhng khng t cc NHTM Vit Nam li c tnh chm tr trong vic thc thi quy nh ca
NHNN, v khng mun cng khai thng tin v i mt vi khim khuyt ca mnh.
Vi ch trng tin gn ti trnh qun tr ri ro ca quc t, trong thi gian ti,
NHNN s ban hnh nhng quy nh cht ch hn v vn phn loi n, v vy, cc
NHTM phi ch ng nng cao tnh thc tin v kh nng nh gi chnh xc ca h
thng XHTDNB, thc hin XHTD theo nh k v duy tr mt cch lin tc lm c s
trong xy dng chnh sch khch hng v gii hn tn dng, p dng hnh thc bo m
tin vay thch hp, cc nh hng tn dng vi tng khch hng.
108
3.3.2 Tip tc u t i mi cng ngh, b sung, hon thin v nng cp h thng

ngn hng li Core banking, phc v cng tc qun tr ri ro
Trn 80% ngn hng Vit Nam v ang tip cn dn vi h thng Core Banking
theo hng ngn hng hin i v online. C th thy, nc ta, vic s dng Core
Banking hin i trong 3 nm gn y din ra nh mt xu th tt yu, nhng gia vic la
chn mt Core Banking tt khng ng ngha vi vic ngn hng s trin khai v vn
hnh tt, n ph thuc vo nhiu yu t. Mc tiu ca phn mm li Core Banking l s
hng ti ca cc ngn hng, p ng cc i hi kht khe ca mt h thng giao dch ti
chnh hin i, c bit trong vn qun l ri ro tm v m, kim sot an ton, x l
giao dch t ng nhanh chng, a ra sn phm mi trn th trng mt cch nhanh nht.
Chnh v th, Core Banking i hi mt lng vn ln u t trin khai Core Banking
ng b c v mng, bo mt v cc ng dng khc, nhng hin nay mi ch ng b
tng phn, m cha p ng nhu cu qun tr tp trung. Tuy rng cc ngn hng c cc
kin trc, mng li chi nhnh, mng li cung cp dch v, h thng mng din rng,
mng cc b, core banking, bo mt nhng thiu mt thit k tng th.
Chnh v vy, cc NHTM cn phi tip tc u t i mi cng ngh, b sung, hon
thin v nng cp h thng ngn hng li , kt hp vi qu trnh ti cu trc ngn hng
nng cao nng lc qun tr ri ro trong iu kin sau khng hong, c bit l RRTD.
3.3.3 Tip tc u t hon thin qu trnh ti cu trc hot ng ngn hng v qu
trnh xy dng b my qun tr ri ro hin i
109
Nhng thch thc mi ca mi trng kinh doanh cng nh nhu cu pht trin
trong khng hong hin nay khin nguy c ri ro trong kinh doanh ngn hng ni chung
v RRTD ni ring gia tng nhanh chng. Chnh v vy, vic ti cu trc h thng ngn
hng trong nc tht s l mt iu cp thit. Ngnh Ngn hng Vit Nam ang
chng ng u ca s pht trin, cn c nhiu i mi v pht trin t c nhng
chun mc quc t v hot ng ngn hng. Nghin cu v ng dng c chn lc nhng
kinh nghim quc t trong hot ng kinh doanh ngn hng l con ng ngn nht
thc hin mc tiu ny. Nguyn tc Basel v qun l n xu c th xem l mt trong
nhng c s nn tng khi xy dng m hnh qun tr RRTD ti Vit Nam m bo
tnh an ton, hiu qu v phc v cho s pht trin kinh t t nc. C th l:
110
Thc hin phn tch chc nng bn hng, chc nng thm nh, qun l RRTD v
chc nng qun l n trong hot ng cp tn dng cho cc doanh nghip. Theo , ton b
vic xy dng gii hn tn dng trn c s xc nh ri ro tng th (thng qua thc hin
XHTD, phn tch ngnh, kh nng pht trin ca khch hng trong tng lai) s do b
phn qun l RRTD thc hin c lp, m bo tnh khch quan cng nh hn ch s phn
tn thng tin khi cung cp cc sn phm tn dng (cho vay, ti tr thng mi). i vi
nh gi cc ri ro giao dch (c hiu theo ngha xem xt tng ln vay c th), ty theo
mc phc tp v/hoc gii hn tn dng c xc nh, c th giao cho b phn quan h
khch hng trc tip thc hin thm nh hoc giao cho b phn phn tch tn dng (i vi
nhng doanh nghip c d n ln, tnh phc tp ca cc khon vay cao). Cch thc ny s
gip p ng nhu cu khch hng mt cch nhanh chng v ph hp vi iu kin thc t
ti Vit Nam. Trn c s s phn tch trn, b phn quan h khch hng s chu trch
nhim tip xc, tip nhn cc yu cu ca khch hng, cung cp thng tin cho b phn qun
l RRTD, ng thi kim tra gim st qu trnh thc hin cc cam kt ca khch hng (s
dng vn vay, cc cam kt v bo m tin vay). B phn qun l RRTD thc hin vic
gim st song song qu trnh b phn quan h khch hng thc hin cc quyt nh ph
duyt tn dng pht hin cc du hiu ri ro cng nh can thip kp thi nh gim st
vic thc hin kim tra s dng vn vay, kim tra ti sn bo m, cc iu kin gii
ngn Nh vy, qu trnh nh gi RRTD c thc hin mt cch tng th, lin tc
trc, trong v sau khi cho vay, nng cao hiu qu qun l RRTD, khc phc c tnh
trng khng kp thi khi ch s dng mt c ch hu kim ca kim tra ni b.
111
Phn nh r chc nng, nhim v v trch nhim php l ca b phn quan h

khch hng, qun l RRTD v qun l n. S rch ri trong phn nh trch nhim s m
bo tnh cng bng trong nh gi cht lng cng vic, l iu kin qu trnh x l cc
du hiu RRTD c nhanh chng, hu qu v kp thi cng nh to s yn tm trong suy
ngh, hnh ng ca cn b cc b phn. ng thi, mi b phn trong chc nng, nhim
v ca mnh cn xy dng cc mc tiu trong hot ng cp tn dng (t l n xu chp
nhn c, s lng v nhm khch hng cn thit lp, mc tng trng tn dng),
cc gii php hin thc ha cc mc tiu , m bo s phi hp uyn chuyn, nhp nhng
gia cc b phn tc nghip khi thc thi cc mc tiu qun tr RRTD ra, ph hp vi
c th ca mi ngn hng cng nh chnh sch tn dng ca ngn hng.
Tiu chun ha cn b theo di RRTD p ng cc yu cu ca nguyn tc
Basel. Theo , cn xy dng i ng cn b qun l RRTD c kinh nghim, c kin thc
v kh nng nhanh nhy khi xem xt, nh gi cc xut tn dng. Ngn hng c th xy
dng mt h tiu chun i vi cn b RRTD nh trnh chuyn mn, kinh nghim thc
t, c thi gian tri qua cng tc ti b phn quan h khch hng Nhng yu cu ny s
gip cho i ng cn b qun l RRTD c trnh , kinh nghim thc t x l nhanh
chng, hiu qu v mt s thn trng hp l trong qu trnh phn tch, thm nh v gim
st tn dng. ng thi, cn nng cao tnh chuyn nghip ca cn b ngn hng, theo
mi cn b trong chc nng, nhim v ca mnh phi thc hin mt cch y , ht trch
nhim v thi tt c v cng vic chung trong x l mi quan h gia cc b phn.
112
Xy dng c ch trao i thng tin hiu qu, m bo s lin lc thng xuyn,

lin tc v cp nht kp thi cc thng tin trng yu gia cc b phn chc nng trong
hot ng cp tn dng. M hnh qun l RRTD hin i theo nguyn tc Basel ch c th
thnh cng khi gii quyt c vn c ch trao i thng tin, m bo s phn tch cc
b phn chc nng thc hin chuyn mn ha v nng cao tnh khch quan nhng
khng lm mt i kh nng nm bt v kim sot thng tin ca b phn qun l RRTD.
Mun vy, nhng thng tin trng yu trong qu trnh cho vay cn phi c b phn quan
h khch hng cp nht nh k v/hoc t xut v chuyn tip nhng thng tin ny cho
b phn qun l RRTD phn tch, nh gi nhng ri ro tim n. Nh vy, s vn hnh
ca m hnh mi c th thng sut v gim thiu nhng e ngi ca b phn qun l
RRTD trong cc nhn nh cp tn dng. ng thi, ngn hng cn xy dng h thng
thng tin v phn tch thng tin ton din, cung ng ngun thng tin chnh xc, ng tin
cy cho cc b phn chuyn mn c lin quan. Cc phn tch v ngnh, lnh vc trong nn
kinh t ang c cc ngn hng bt u thc hin xy dng kho d liu phn tch tn
dng nhng cha c y v thiu tnh kt ni, h tr gia cc ngn hng trong chia
s thng tin. S hp tc mt cch ton din gia cc ngn hng trong xy dng v chia s
c s d liu thng tin v doanh nghip, v ngnh l con ng ngn nht hon thin
h thng thng tin v gim chi ph khai thc thng tin mt cch hp l nht.
o to cn b mi gia nhp cng nh ti o to i vi nhng ngi cng
tc v thnh lp cc phng ban nghip v theo m hnh t chc nhm thc hin chin
lc tr thnh ngn hng a nng.
Kt hp vi h thng XHTDNB v h thng ngn hng li core banking, m hnh
qun tr RRTD hin i ny s gip cc NHTM gim st cht ch cht lng tn dng, t
t c nhng hiu qu thc s trong cng tc qun tr RRTD hin ang lm au u
cc nh lnh o hin nay.
3.3.4 Tch cc x l n xu
113
Nhng nguyn nhn ca n xu c phn tch chng II. Trn thc t cc

NHTM Vit Nam, c bit l cc ngn hng c vn s hu nh nc vn yu km hn so
vi mc tha nhn cng khai. n nay, n tn ng c cha gii quyt xong, n mi li
pht sinh. l mt vng lun qun m nu cc ngn hng khng c chnh sch x l n
xu tt c th tnh trng ti chnh ca cc NHTM s ngy cng xu i rt nhiu.
iu cho thy, cc khon n xu nh hng khng nh n kt qu kinh doanh
ca cc ch n, h s mt nhiu thi gian, cng sc, tin ca n c thu hi n. Nhiu
trng hp, vic thu n trc tip t khch n hu nh khng th do doanh nghip khng
cn ngun tr n, nu thc hin k bin v bn ti sn m bo thu hi n th ng
ngha vi vic chm dt hot ng ca doanh nghip v vic ny cng khng h n gin
nu bn c ti sn m bo khng hp tc, hoc tu tn ti sn... Trng hp khng c ti
sn m bo th ch n phi np n ra to yu cu m th tc ph sn i vi doanh
nghip khch n thu hi vn t thanh l ti sn. p dng bin php ph sn doanh
nghip khch n cng ch l "bt c d" v quy trnh, th tc ph sn rt phc tp, kh
khn v mt thi gian, c nhiu trng hp n 5 nm cha thc hin c.
Hin nay, cc NHTM Vit Nam ang trin khai mt s bin php thu hi v x l n
xu nh sau:
Th nht, ch n t t chc qun l hoc bn giao khon n xu cho cng ty qun
l n trc thuc tip tc theo di cc khon n nhm thc hin thu hi n thng
qua vic x l cc ti sn m bo khon n, khai thc ti sn m bo, tip tc
theo ui cc v kin thu hi mt phn n t thanh l ti sn ca DN ph sn...
y l hng i c mt s NHTM thc hin. Tuy nhin, thc hin gii php
ny, cc ch n vn mt nhiu thi gian v tin bc thu hi n xu, vn phi duy
tr mt b my, b phn ring qun l n xu, cho nn khng kh thi.
114
Th hai, l bin php thu n c chit khu. y l hnh thc gim gi tr khon n
phi tr cho DN khch n, gi tr trit khu do ch n v DN tho thun nhng
theo hng c li cho DN nhm thc y khch n thanh ton dt im khon n,
ch n tuy chu thit mt cht nhng cng sm thu hi c mt phn vn v ct
b c "cc n" dy da ny.
Th ba, bn n cho cc t chc c chc nng mua - bn n chuyn nghip, y l
phng n x l n xu nhanh nht gip ch n thu hi mt phn vn kinh doanh
phc v cho cc nhu cu v c hi kinh doanh mi, nhm ci thin tnh hnh ti
chnh. Hin Vit Nam mi c Cng ty Mua, bn n tn ng ca DN (DATC)
trc thuc B Ti chnh, ch yu tp trung h tr tin trnh ci cch cc DN nh
nc, s hp tc x l n xu ca cc ngn hng mi ch l bc u. Trong khi
, mt s NHTM cng thnh lp cng ty qun l v khai thc ti sn, nhng
hu ht ch hot ng gii hn trong vic mua, bn cc khon n m t chc tn
dng cho khch hng vay, ch cha c php m rng hot ng kinh doanh
sang lnh vc mua, bn n ca DN, t chc v c nhn. Gn y, thnh vin mi
nht trong lnh vc ny l Cng ty trch nhim hu hn Qun l n v Khai thc
ti sn m bo (VIB AMC - Cng ty 100% vn ca Ngn hng Quc t VIB),
ngoi vic t mc tiu qun l, khai thc c hiu qu nhng ti sn m bo ca
cc khon n xu nhm nng cao cht lng v s an ton trong cc hot ng tn
dng ca VIB, c cng b s s dng cc k nng chuyn su phc v nhu
cu x l n v ti sn tn ng ca cc t chc tn dng khc.
115
Mt hng i mi trong vic x l n xu l chuyn n thnh vn gp gn vi ti

cu trc DN. y l hot ng kh mi ti Vit Nam v cng ch c DATC thc
hin thnh cng hot ng ny. Sau khi mua n t cc ch n, DATC m phn
vi ch s hu, c ng khc ca doanh nghip chuyn n thnh vn gp. Sau
khi tr thnh c ng, DATC thc hin cc gii php ti cu trc doanh nghip nh
xo mt phn n v li, hon tr n, thay i thi gian tr n, h tr v th trng,
qun tr, h tr v ti chnh nh cho vay, bo lnh nhm phc hi t doanh
nghip kinh doanh thua l, mt kh nng thanh ton thnh doanh nghip hot ng
kinh doanh c li, chnh hiu qu hot ng ca DN s to ngun tr n cho
DATC. Cc doanh nghip c DATC ti cu trc thnh cng n nay u hot
ng kinh doanh c li, tr ht n ngn sch, n bo him x hi, tr gn ht n
cho DATC, c bit mt s n v t t sut li nhun trn vn khong 30%. C
th thy, vic chuyn n thnh vn gp gn vi ti cu trc doanh nghip l mt
hng i mi trong vic x l trit n xu v gp phn lm lnh mnh ho tnh
hnh ti chnh ca nn kinh t ni chung v ca ch n ni ring.
vic thu hi, x l n xu hiu qu hn, cc NHTM Vit Nam c th tp trung thc
hin nhng bin php sau:
Trong vic x l ti sn m bo thu hi n vay, khng nht thit ch bng con
ng kin tng, m nn khai thng phng thc x l nh tha thun trong hp
ng, cc NHTM cn phi ht sc cn trng, cht ch t khu lp, thm nh tnh
php l h s, th tc, son tho, k kt cc loi hp ng.
116
Thnh lp cng ty c nhn lc chuyn su v x l ti sn m bo, c trnh

php l, nghip v mua bn n trc thuc ngn hng nhm gip ngn hng ng
ph tt hn vi n xu, ng thi cn tch cc ch ng phi hp vi cc ngn
hng khc x l cc khon n phc tp, khc phc tnh trng ngn hng n l
x l n. Hin nay, cc ngn hng Vit Nam thng c chung khch hng doanh
nghip, nhng khi pht sinh n xu, hu nh cha c s hp tc gia cc ngn
hng x l khon n xu chung , m cc ngn hng mi ch tp trung x l
ti sn m bo lin quan n khon n ca mnh. iu ny phn no hn ch hiu
qu ca vic x l v thu hi n.
Khi tin hnh, phi xy dng cc tiu ch c th kim sot, qun tr cc ri ro
trong qu trnh mua - bn n hoc mua - bn n gn vi ti cu trc doanh nghip
khch n. Bn cnh , phi ht sc thn trng, la chn cht ch khi quyt nh
chuyn n xu thnh vn gp ti doanh nghip, phi cn c vo nng lc ca ngn
hng v kh nng phc hi ca khch hng. ng thi, phi nghin cu k mi
phng n kinh doanh mua bn n v ti cu trc doanh nghip m bo c
hiu qu cao nht, khng xy ra tnh trng DN tip tc hot ng khng hiu
qu sau khi c c cu li.
3.3.5 Tp trung x l nhng ri ro tim n ca tn dng bt ng sn
Trc lo ngi tng trng tn dng s gy sc p ln lm pht, v tnh hnh qu
nng cc b ca th trng bt ng sn, nm 2008, NHNN ch o cc TCTD tng
cng kim sot cht lng cho vay bt ng sn. ng thi, do li nhun ca vic u
t vo th trng ny gim dn v n ng tng nn bn thn cc NHTM cng gim dn
cho vay th trng ny.
117
Theo thng tin t NHNN, t l n xu nm 2009 ca h thng NHTM Vit Nam l

vo khong 3.5% trn tng d n, trong c mt phn khng nh lin quan n cc
khon cho vay bt ng sn. Tnh n cui thng 4.2009, d n cho vay u t, kinh
doanh bt ng sn l gn 150.000 t ng. Cnh bo v nguy c bong bng ti sn mi
trn th gii v lo ngi v nguy c lm pht khin NHNN a ra ch tiu tng trng d
n ch mc 25%; ch o hn ch cho vay cc nhu cu vn khng thuc cc lnh vc
sn xut; s thn trng ca cc NHTM l nhng nhn t cho thy vn vo th trng bt
ng sn nm 2010 s khng mnh. Tuy nhin, thc t l mt s d n bt ng sn ca
Vit Nam cn ang trn giy, ch khng phi cn nh hn hoi. Mt khc, cc bt ng
sn ca Vit Nam c bn thn doanh nghip v cc nh u c y gi ln, vt qu
nhiu so vi gi tr tht ca chnh bt ng sn . Cho nn, ri ro ca chng c th l
tng t nhng chng khon c hnh thnh t cc khon vay th chp bt ng sn
di chun, ch khng phi l ri ro ca chnh cc khon vay ny. Ni cch khc,
nhng d n ny tng t nh nhng ti sn c hi ca M. iu cho thy ri ro
tim n ca tn dng bt ng sn l khng h thp.
V vy, m bo an ton hot ng, ngn chn khng hong, cc NHTM Vit
Nam tch cc x l nhng ri ro lin quan n bt ng sn, bao gm c cc khon n
xu v nhng ri ro mang tnh tim n bng nhng bin php sau:
Nn u tin tn dng cho cc lnh vc hot ng sn xut kinh doanh khng thuc
bt ng sn, c bit l lnh vc xut khu.
Tng cng thm nh cc d n bt ng sn trong qu trnh xt duyt cho vay
sng lc nhng d n bt ng sn vi mc ch u c v cc d n cn nm trn
giy, m u tin cho cc khon vay pht trin d n bt ng sn p ng nhu cu
thc s.
118
C cc bin php thng lng vi cc doanh nghip nhm chuyn i cc

khon n k hn ngn sang k hn di, vn tip tc cho vay m ti sn m bo l
bt ng sn, nhm tng vng quay vn, to iu kin cho cc doanh nghip c th
tr li v vn c. Cc ngn hng nn chp nhn mt t l n xu no c
th tip tc ti tr cho cc doanh nghip, nht l cc doanh nghip c phng n
kinh doanh kh thi.
3.3.6 Tuyn dng, o to nng cao trnh , nng lc i ng cn b qun l v cn
b, nhn vin nghip v p dng trit cc thng l quc t v qun tr
ri ro.
y chnh l iu kin tin quyt vic trin khai cc bin php xut trn
thc s kh thi v mang li hiu qu. Bi l, tt c nhng h thng XHTDNB, m hnh
qun tr ri ro hin i hay nhng gii php cng ngh tin tin th cng cn phi c
ngun nhn lc thc hin v trin khai cc bin php nhm em li hiu qu cui
cng, nht l trong lnh vc kinh doanh dch v nh ngn hng.
Hn na, nng lc v kinh nghim nh gi ri ro ca cc cn b qun l v nhn
vin nghip v ngn hng cng l mt yu t ht sc cn thit khi m h thng nh gi
XHTDNB ca cc NHTM cn nhiu vn nh hin nay.
Mt khc, hin cc thng l quc t cha c ph bin Vit Nam. V vy,
nng cao nng lc qun tr ri ro, c bit l qun tr RRTD th cc NHTM cn phi ch
trng v tng cng u t cho vic tuyn dng, o to nng cao trnh , nng lc ca
i ng, nhn vin nghip v bng vic a cc thng l quc t v qun tr ri ro vo
chng trnh o to.
119
KT LUN
Trong bi cnh nh hng ca cuc khng hong vn ang cn nng n th nhng
nguy c v ri ro vn l mi lo thng trc ca h thng ngn hng. i vi cc ri ro
trong h thng NHTM Vit Nam hin nay, RRTD v qun tr RRTD chim v tr quan
trng do hot ng tn dng vn ang chim t l ln vi tng d n khong 70-90% tng
ti sn c v thu nhp t li cho vay cng ang chim mt t l tng ng trong tng
thu nhp ca h thng ngn hng. Sc p cnh tranh dn ti nhiu trng hp cc ngn
hng ni lng iu kin vay vn hoc cng tc thm nh cn s si (nht l i vi mt
s NHTMCP nh mi thnh lp). Cc bt cp ny gp bi cnh khng hong cng lm
tng nguy c ri ro, d chuyn thnh n xu cho cc ngn hng. m bo an ton cho
hot ng ca h thng ngn hng ni ring v nn kinh t Vit Nam ni chung, vic
nghin cu v tm ra cc gii php hon thin v nng cao nng lc qun tr RRTD ca h
thng NHTM Vit Nam l ht sc quan trng v c ngha thc t.
120
ti i su vo phn tch cc thng l quc t tt nht hot ng qun tr

RRTD. y l nhng kin thc c ngha ht sc quan trng trong qu trnh thit k,
trin khai v nng cp hot ng qun tr RRTD ti cc NHTM, ng thi cng l nhng
thc o, tiu chun c bn cho cc c quan gim st, nh gi v hoch nh chnh sch
lm tt hn chc nng, nhim v ca mnh. Trn c s phn l thuyt, nguyn l ny,
ti tin hnh phn tch thc trng v nh gi hiu qu cng tc qun tr RRTD ca cc
NHTM Vit Nam hin nay lm r nhng khim khuyt v t y tm ra nhng gii
php khc phc nhng khim khuyt . Trong qu trnh xut gii php, ti
tnh n s h tr t pha Chnh ph v NHNN to ra mt mi trng lnh mnh lm
nn tng cho vic khuyn khch nng cao cht lng hot ng qun tr RRTD ti cc
NHTM. Khi xut cc gii php cho NHTM Vit Nam ti a ra cc gii php c
bn v ng b, c tnh n cc yu t nh: ngun lc ti chnh, trnh ngun nhn
lcnhm m bo tnh thc t v kh thi ca cc gii php. y l mt h thng ng
b cc gii php nhm xy dng h thng qun tr RRTD ca cc NHTM Vit Nam hiu
qu, hng theo cc thng l quc t v ph hp vi mi trng kinh doanh sau khng
hong. Hy vng rng nhng gii php ny s gp phn hon thin v nng cao hiu qu
ca cng tc qun tr RRTD ca cc NHTM Vit Nam trong bi cnh khng hong v to
nn tng cc NHTM Vit Nam tin ti trnh pht trin tng ng vi cc nc
trong khu vc v trn th gii.
121
TI LIU THAM KHO

Ting Vit
[1] Ngn hng u t v pht trin Vit Nam, Bo co thng nin 2005 2009
[2] Ngn hng Nng nghip v Pht trin Nng thn Vit Nam, Bo co thng nin
2005 2009
[3] PGS TS Ng Th Quy (2008), Phn tch nguyn nhn cuc khng hong ti chnh M,
Tp ch Kinh t i ngoi.
[4] Ngn hng Nh nc, Bo co thng nin nm 2005 - 2008
[5] Ngn hng TMCP Chu, Bo co thng nin 2005 - 2009
[6] Ngn hng TMCP Cng thng Vit Nam, Bo co thng nin 2005 - 2009
[7] Ngn hng TMCP i , Bo co thng nin 2005 - 2009
[8] Ngn hng TMCP Hng Hi, Bo co thng nin 2005 2009
[9] Ngn hng TMCP K thng, Bo co thng nin 2005 - 2009
[10] Ngn hng TMCP Nam , Bo co thng nin 2005 - 2009
[11] Ngn hng TMCP Ngoi quc doanh, Bo co thng nin 2005 - 2009
[12] Ngn hng TMCP Ngoi Thng Vit Nam, Bo co thng nin 2005 - 2009
[13] Ngn hng TMCP Pht trin nh H Ni, Bo co thng nin 2005 2009
[14] Ngn hng TMCP Pht trin nh TP H Ch Minh, Bo co thng nin 2005 - 2009
[15] Ngn hng TMCP Phng ng, Bo co thng nin 2005 - 2009
[16] Ngn hng TMCP Qun i, Bo co thng nin 2005 2009
[17] Ngn hng TMCP Quc t, Bo co thng nin 2005 - 2009
[18] Ngn hng TMCP Si Gn Cng Thng, Bo co thng nin 2005 - 2009
[19] Ngn hng TMCP Si Gn Thng Tn, Bo co thng nin 2005 -2009
[20] Ngn hng TMCP Vit , Bo co thng nin 2005 - 2009
122
[21] Ngn hng TMCP Xut Nhp khu, Bo co thng nin 2005 -2009
[22] Tng cc thng k, Bo co tnh hnh kinh t x hi cc nm 2005 - 2009
[23] Tng cc thng k, Nin gim thng k tm tt 2009
[24] PGS.TS Nguyn Vn Tin (2005), Qun tr ri ro trong kinh doanh ngn hng, NXB
Thng k.
[25] V cc ngn hng Ngn hng Nh nc (2007), Qun l n xu Nguyn tc
basel v qun l n xu, Bn tin thng tin tn dng ca Ngn hng Nh nc, s 7 n s
14 nm 2007.
Ting Anh
[26] Edward I. Altman (2001), Managing credit risk: A challenge for the new millennium
Internet
[27] http://vietbao.vn/Kinh-te/Cuoc-cach-mang-tai-cac-ngan-hang-thuong-mai/45253232/87/
[28] http://www.hdbank.com.vn/?ArticleId=c10ed1ea-520c-488f-bf6c-18c13a4fc4ef
[29]http://www.msb.com.vn/g-tin-tuc-su-kien/a-tin-maritime-bank/maritime-bank-tochuc-thanh-cong-hoi-thao-gioi-thieu-he-thong-xep-hang-tin-dung-noi-bo/
[30] http://www.ocb.com.vn/viewvideo-lag-1-tid-3-vid-30.html
[31] http://www.sbv.gov.vn/
[32] http://www.sbv.gov.vn/vn/home/tinthoibao.jsp?tin=1192)
[33] http://www.sbv.gov.vn/vn/home/tinHDNH.jsp?tin=5868
[34] http://vneconomy.vn/62186P0C6/khung-hoang-no-duoi-chuan-tai-my-tu-a-den-z.htm
[35] http://vnexpress.net/GL/Kinh-doanh/Quoc-te/2009/10/3BA14E6C/
[36] http://www.vnbaorg.info/index.php?option=com_content&task=view&id=1974&Itemid=54
[37] http://www.cicb.vn/index.php?option=com_content&task=view&id=51&Itemid=160
123
MC LC
CHNG I: C S L LUN V TN DNG V QUN TR RI RO TN

4
1.1 HOT NG TN DNG TI CC NGN HNG THNG MI...................4
1.1.1 Khi nim v phn loi......................................................................................4
1.1.1.1 Khi nim tn dng ngn hng........................................................................4
1.1.1.2 Phn loi tn dng ngn hng.........................................................................4
1.1.2
Vai tr hot ng tn dng ti cc ngn hng thng mi...................................5
1.1.2.1 Thc y tch t v cung cp vn cho nn kinh t...........................................5

1.1.2.2 y mnh qu trnh ti sn xut, m rng u t - pht trin........................6
1.1.2.3 T chc iu ha, lu thng tin t, chuyn dch kinh t, pht trin cn i
cc ngnh trong nn kinh t quc dn.........................................................................6
1.2 RI RO TN DNG TI CC NGN HNG THNG MI
1.2.1 Ri ro tn dng.......................................................................................................6
1.2.1.1 Khi nim v ri ro tn dng...........................................................................6
1.2.1.2 Phn loi ri ro tn dng.................................................................................7
1.2.1.3 c im ca ri ro tn dng..........................................................................8
1.2.2
Nguyn nhn ri ro tn dng ti cc ngn hng...................................................8
1.2.2.1 Nhm nguyn nhn n t bn thn ngn hng..............................................8

1.2.2.2 Nhm nguyn nhn n t pha khch hng ca ngn hng...........................9
1.2.2.3 Nhng nguyn nhn khch quan...................................................................10
1.2.3
Hu qu ca ri ro tn dng ngn hng..............................................................11
1.2.3.1 Hu qu ca ri ro tn dng i vi ngn hng............................................11

1.2.3.2 Hu qu ca ri ro tn dng i vi khch hng...........................................11
1.2.3.3 Hu qu ca ri ro tn dng i vi nn kinh t............................................12
1.2.4
1.3
Cc ch tiu phn nh ri ro tn dng................................................................12
QUN TR RI RO TI CC NHTM
14
1.3.1 S cn thit ca cng tc qun tr ri ro tn dng.................................................14

1.3.2
Nhim v ca cng tc qun tr ri ro tn dng.................................................16

124
1.3.3
Quan im hin i v qun tr RRTD..............................................................16
1.3.4
Nhng k thut d bo v o lng ri ro s dng trong qun tr ri ro tn dng....18
1.3.4.1 Chm im tn dng......................................................................................18

1.3.4.2 M hnh cho im lng ha ri ro tn dng............................................19
1.3.5
Phng php nh gi hiu qu qun tr ri ro tn dng ca NHTM.................23
1.4 KHNG HONG KINH T TI CHNH TON CU V BI HC I

VI H THNG NGN HNG THNG MI VIT NAM 25
1.4.1 N di chun Hu qu ca sn phm ti chnh hin i nhng nhiu ri ro........25
1.4.2 Hu qu ca khng hong i vi nn kinh t M v ton cu............................26
CHNG II: THC TRNG QUN TR RI RO TN DNG TRONG CC

NGN HNG THNG MI VIT NAM 30
2.1
THC TRNG HOT NG TN DNG TI CC NHTM VIT NAM

30
2.1.1 Mi trng kinh t...............................................................................................30

2.1.1.1 Kinh t v m.................................................................................................30
2.1.1.3 Quy nh ca php lut c b sung v hon thin....................................33
2.1.2
Cc kt qu t c trong hot ng tn dng.................................................35
2.2
CC KT QU T C TRONG CNG TC QUN TR RI RO TN
DNG38
2.2.1
V pha Ngn hng nh nc............................................................................38
2.2.1.1 Hon thin hnh lang php l v quy ch m bo an ton hot ng ngn hng
.................................................................................................................................. 38
2.2.1.2 Cng tc gim st, kim sot ngy cng c i mi v hon thin...........38
2.2.1.3 Hot ng ca trung tm TTTD CIC (Credit Information Center) ngy cng
hiu qu....................................................................................................................40
2.2.1.4 iu hnh linh hot gip cc NHTM Vit Nam vt qua khng hong........41
2.2.2
V pha cc ngn hng thng mi...................................................................41
2.2.2.1 m bo h s an ton vn (CAR) v t l n xu........................................42

2.2.2.2 Xy dng h thng xp hng tn dng ni b................................................48
125
2.2.2.3 Phn tch chc nng ca cc b phn trong quy trnh ph duyt cp tn dng
.................................................................................................................................. 55
2.2.2.4 M hnh qun tr ri ro tn dng hin i......................................................56
2.2.2.5 ng dng h thng phn mm ngn hng li Core banking trong hot ng
ngn hng v qun tr ri ro.....................................................................................64
2.3 NHNG HN CH V BT CP CN TN TI TRONG CNG TC

QUN TR RI RO TN DNG TI CC NHTM VIT NAM
65
2.3.1
V pha ngn hng nh nc v c quan c thm quyn:.................................65
2.3.1.1 S km hiu qu ca c quan php lut cp a phng:.............................65

2.3.1.2 S thanh tra, kim tra, gim st cha t hiu qu cao ca NHNN:............66
2.3.2
V pha cc ngn hng thng mi...................................................................68
2.3.2.1 Bt cp trong p dng nguyn tc qun tr ri ro.........................................68

2.3.2.2. Chin lc ri ro tn dng cha r rng.......................................................78
CHNG III: GII PHP NNG CAO HIU QU QUN TR RI RO TI

CC NGN HNG THNG MI VIT NAM 79
3.1 NHNG YU CU TRONG VIC A RA GII PHP...................................79
3.1.2 Khc phc c nhng khim khuyt phn tch trong chng II................79
3.1.3 Ph hp vi iu kin v trnh ca cc NHTM Vit Nam...........................80
3.2.1 Tng cng, pht trin h thng thanh tra, gim st hot ng ngn hng m bo s
pht trin n nh, bn vng, lnh mnh cho ton ngnh ngn hng Vit Nam...............81
3.2.2 Tng cng nng lc hot ng ca trung tm TTTD (CIC) trc thuc NHNN
.................................................................................................................................. 82
3.2.3 Hng ti thnh lp trung tm TTTD t nhn trong thi gian ti....................84
3.2.4 H tr, thc y s pht trin ca cc ngnh xp hng tn dng doanh nghip
ti Vit Nam..............................................................................................................85
3.2.6 Ban hnh cc vn bn hng dn ch o kp thi cc NHTM hon thin h
thng XHTDNB ng b tin hnh phn loi n theo phng php nh tnh.........89
3.2.7 Cng c v nng cao hiu qu hot ng bo him tin gi............................89
3.2.8 Thc hin minh bch v cng khai thng tin:..................................................91
126
3.2.9 Tng cng o to, tp hun, ph bin cc vn bn quy phm php lut, c
bit l cc vn bn, quy nh v t chc, qun tr, iu hnh v cc quy nh v an
ton trong hot ng ca TCTD................................................................................91
3.3 NHNG GII PHP I VI BN THN CC NHTM...................................91
3.3.2 Tip tc u t i mi cng ngh, b sung, hon thin v nng cp h thng
ngn hng li Core banking, phc v cng tc qun tr ri ro................................93
3.3.3 Tip tc u t hon thin qu trnh ti cu trc hot ng ngn hng v qu
trnh xy dng b my qun tr ri ro hin i..........................................................93
3.3.4 Tch cc x l n xu.......................................................................................96
3.3.5 Tp trung x l nhng ri ro tim n ca tn dng bt ng sn......................99
3.3.6 Tuyn dng, o to nng cao trnh , nng lc i ng cn b qun l v cn
b, nhn vin nghip v p dng trit cc thng l quc t v qun tr ri ro.
................................................................................................................................ 101
127

Quan Tri Rui Ro Tin Dung Cua He Thong Ngan Hang Thuong Mai V TiGQEjpH8j 20130727101439 65671

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Quan Tri Rui Ro Tin Dung Cua He Thong Ngan Hang Thuong Mai V TiGQEjpH8j 20130727101439 65671

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Qun tr ri ro tn dng ti h thng NHTM Vit Nam Thc trng v gii php

4. Phng php nghin cu:

CHNG I: C S L LUN V TN DNG V QUN TR RI RO TN

1.2.1.1 Khi nim v ri ro tn dng

Ri ro tp trung: l trng hp ngn hng tp trung vn cho vay qu nhiu i vi

nh hng r nt nht n hot ng tn dng l mt s vn bn v vic cng ch

Mt khc, t l n qu hn cao lm cho uy tn, nim tin vo tim lc ti chnh ca

N di tiu chun l cc khon n c t chc tn dng nh gi l khng c

gc v li, bao gm:

nng thu hi v mt vn, bao gm:

1.3.1 S cn thit ca cng tc qun tr ri ro tn dng

Nhim v ca cng tc qun tr ri ro tn dng

T chc nghin cu, d bo ri ro c th xy ra n u, trong iu kin no,

Hnh 1.1: Quan im hin i v qun tr ri ro tn dng

Qun l chi ph/thu nhp

1.3.4.1 Chm im tn dng

1.3.4.2.1 M hnh im s Z (Z Credit scoring Model) :

Gi tr ca ch s Z t l nghch vi xc sut v n ca ngi vay. Tr s Z cng

1.81 < Z < 2.99

1.23 < Z < 2.9

Cc hng mc xc nh cht lng tn dng

Ngh nghip ca ngi vay

Cng nhn c kinh nghim (c tay ngh cao)

Nhn vin vn phng

Cng nhn khng c kinh nghim

Cng nhn bn tht nghip

Sng cng bn hoc ngi thn

Kinh nghim ngh nghip

Thi gian sng ti a ch hin ti

S ngi sng cng hoc ph thuc

Cc ti khon ti ngn hng

Ch c ti khon tit kim

Ch c ti khon pht hnh sc

Theo cch cho im ca m hnh trn, im s ln nht m mt khch hng c th

Bng 1.3: Khung c s tn dng tiu dng

T chi cho vay

Cho vay n 500 USD

Cho vay n 1000 USD

Cho vay n 2500 USD

Cho vay n 3500 USD

Cho vay n 5000 USD

Cho vay n 8000 USD

1.3.4.2.2 M hnh xp hng ca Moodys & Poor

Cht lng cao nht

Cht lng cao

Cht lng va, kh nng thanh ton tt

Cht lng va, kh nng thanh ton

Kh nng thanh ton khng chc chn

Cht lng km nht

Phng php nh gi hiu qu qun tr ri ro tn dng ca NHTM

no xy dng c mt h thng QTRR hiu qu p ng c nhng mc tiu ra

15. Duy tr mc ri ro mc ph hp tiu chun ni b;

Khng hong n di chun M v ang gy thit hi nng n cho nn kinh t

Nu nh cho vay th chp mua nh di chun mi bt u hnh thnh t nhng

Th hai, pht trin bn vng, cc ngn hng cn c mt chin lc kinh doanh

CHNG II: THC TRNG QUN TR RI RO TN DNG TRONG CC

Nm 2007 l nm nh du nhng bc tin mi trong qu trnh hi nhp quc t

Th nhng, nm 2008 mi thc s l nm kh khn nht trong hn mt thp k qua

Nm 2010 c nh gi l vn cn nhiu thch thc i vi nn kinh t Vit Nam ni

Trong nhng nm qua, nn kinh t Vit Nam tng bc hi nhp vo nn kinh

Thc hin n ti c cu h thng ngn hng v y nhanh qu trnh c phn ha

Tuy nhin, nm 2007 li l mt nm tn dng tng trng nng vi d n cho vay

Danh mc tn dng cng ngy cng a dng, phong ph v c cu tn dng cng c