5957 sayl Yasada Dzenlenen dari Para Cezalar ve Yarg Yolu

Giri
5957 sayl Yasa Sebze ve Meyveler le Yeterli Arz ve Talep Derinlii
Bulunan Dier Mallarn Ticaretinin Dzenlenmesi Hakknda Kanun adn
tamakta olup, 11.03.2010 tarihinde kabul edildikten sonra 26.03.2010
gn ve 27533 sayl Resmi Gazetede yaymlanmtr. Anlan yasa ile
toptanc halleri ve pazar yerleri konusu bir dzene sokulmak istenilmitir.
Buna gre, artk toptanc hallerinin kurulaca yerler imar planlarnda
gsterilecek ve bu yerler dna toptanc hali kurulamayacaktr. Ayn
ekilde gerek hallerde gerekse pazar yerlerinde reticilere ynelik
dzenlemelere de yer verilmitir.
5957 sayl Yasann bir ok konuda getirdii bu yeniliklere uyulmas
amacyla cezalara da yer verilmitir. 5957 sayl Yasann 14.maddesinde
dzenlenen cezalarn hangileri olduu ve cezalara kar bavuru yollar
almamzn konusunu oluturmaktadr.
A- 5957 sayl Yasa Uyarnca dari Para Cezas Gerektiren
Durumlar
1) - Toptanc halinde, toptan sat miktarnn altnda mal satlmas
halinde,
- Mallarn etiketlenmesine, pazar yerine mal getirilmesine, bu
yerlerde ara bulundurulmasna, sat yeri numarasn gsterir levhaya,
tahsis sahiplerince kullanlacak kimlik kartlarna ve bunlarca giyilecek
kyafetlere
ilikin
olarak
5957
sayl
Yasa
uyarnca
karlan
ynetmeliklerdeki usul ve esaslara aykr hareket edilmesi halinde aykr
davranlarda bulunanlara 100,00 TL idari para cezas verilecektir.
2) - yeri veya sat yeri bulunmakszn toptanc halinde veya pazar
yerinde toptan yada perakende sat yaplmas halinde,
- Toptanc halinde yada pazar yerindeki iyeri veya sat yeri
dnda yada buralardaki gei yollarnda mal tehir edilmesi, satlmas,
mal veya bo kap bulundurulmas halinde,
- Toptanc halinde veya pazar yerinde, evreyi rahatsz edecek
ekilde sat yaplmas, alc veya tketiciye kar szl veya fiil kt
muamelede bulunulmas halinde,
- Toptanc halinde veya pazar yerinde, atk malzemelerin belirlenen
ekilde veya alanlarda toplanmamas yada sat yeri veya iyerinin temiz
tutulmamas halinde aykr davranlarda bulunanlara 500,00 TL idari para
cezas verilecektir.
3) - Komisyoncularn sat bedeli zerinden alacaklar komisyon
orann yzde sekizin zerinde tespit etmesi ve fiilen araclk hizmeti
verilmedike komisyon creti alnmas halinde,
- Komisyoncularn teslim aldklar mallar cinslerine, doal
zelliklerine, standartlarna, gda gvenilirliine ve kalitesine ilikin
artlara gre zenle korumak ve gerekli bilgileri vermek, kanun kesintileri
sat bedelinden dtkten sonra mal bedelini sat tarihinden itibaren on
1

be i gn iinde reticiye veya retici rgtne deme zorunluluunu

yerine getirmemesi halinde,
- Teslim alnan mallarn sat bedeli ile satn alnan mallarn al
bedelinden kanuni kesintiler dnda baka bir kesintiler yaplmas halinde,
- reticiler ve retici rgtleri hari, 5957 sayl Yasann beinci
maddesinin sekizinci fkrasnda saylan komisyoncular ve tccarlar toptanc
halleri iinde kendi aralarnda mal almas, satmas veya devretmesi
halinde,
- 5957 sayl Yasa hkmlerine aykr olarak retici, retici rgtleri
veya tccarlarn komisyonculuk faaliyetinde bulunmas,
- yeri veya sat yerinde izin alnmakszn deiiklik yaplmas
veya bu yerlere ilaveler yaplmas halinde,
- Ayn kap veya ambalaj iine deiik kalitede ve/veya zerinde
yazl olan miktardan az mal konulmas halinde,
- l ve tart aletlerinin hileli bir ekilde kullanlmas yada hileli
olarak kark veya standartlara aykr mal satlmas halinde, aykr
davranlarda bulunanlara 2.000,00 TL idari para cezas verilecektir.
4) - Toptanc halinden satn alnmayan veya toptanc haline
bildirilmeyen mallar tama veya depolama halinde,
- 5957 sayl Yasann 5. maddesinin 13. fkras 1 uyarnca Sanayi
ve Ticaret Bakanlnca belirlenen asgar artlar ve bilgileri szlemelerde
bulundurmayanlara, 2.000,00 TL idari para cezas verilecektir.
5) - Maln miktarnn, sat deerinin, komisyon oran veya cretinin
yada kanun kesintilerin reticiye geree uygun olmayarak intikal
ettirilmesi halinde,
- Halde oluan mal atklarnn ayklanarak hal iinde yada dnda
toptan veya perakende satlmas halinde, aykr davranlarda bulunanlara
3.000,00 TL idari para cezas verilecektir.
6) - Perakende sat yapan reticiler ile toptan veya perakende sat
yapan dier satclarn; mallar cinsine, doal zelliklerine, kalite ve
standartlarna gre snflandrmak, gda gvenilirliine, teknik ve hijyenik
artlara uygun olarak rnn zelliine gre sata sunmak ve sata
sunulan mallarn izlenebilirliine ynelik bilgileri ieren, Sanayi ve Ticaret
Bakanl ile Tarm ve Kyileri Bakanlnca belirlenecek teknik zelliklere
sahip knyelerin kap veya ambalajlarnn zerinde bulundurulmamas
halinde,
- Maln kalitesine, standardna veya gda gvenilirliine ilikin
belgelerde yada knyesinde bilerek deiiklik yaplmas, bunlarn tahrif
veya taklit edilmesi yada bunlarda nc ahslar yanltc ifadelere yer
Bakanlk, gerekli grlmesi hlinde, taraflarn haklarnn korunmas ve ykmllklerinin
tespit edilmesi, szlemelerin taraflarn aleyhine dengesizlie yol amayacak ve iyi niyet
kurallarna uygun decek biimde dzenlenmesinin salanmas amacyla, reticiler ile
meslek mensuplar arasnda veya meslek mensuplarnn kendi aralarnda yapt alm
satm ilemlerini dzenleyen szlemelerde bulunmas gerekli asgar artlar ve bilgileri
belirlemeye yetkilidir.
1

verilmesi halinde, aykr davranlarda bulunanlara 5.000,00 TL idari para

cezas verilecektir.
7) - Meslek mensuplarnn, serbest rekabeti engellemek amacyla
kendi aralarnda veya reticilerle ticar anlamalar yapmalar, uyumlu
eylemde bulunmalar ve hkim durumlarn ktye kullanmalar halinde,
- Piyasada darlk yaratmak, fiyatlarn ykselmesine sebebiyet
vermek veya fiyatlarn dmesine engel olmak iin mallarn belirli ellerde
toplanmas, satndan kanlmas, stoklanmas, yok edilmesi, bu amala
propaganda yaplmas veya benzeri davranlarda bulunulmas halinde,
- Geree aykr analiz raporu dzenlenmesi veya geree aykr
bu raporun dzenlenmesine yardmc olunmas halinde, aykr
davranlarda bulunanlara 10.000,00 TL idari para cezas verilecektir.
8) - 5957 sayl Yasann Bakanln Grevleri ve Yetkileri balkl 15.
maddesinin 2 numaral fkrasnda, Belediyelerin
Sanayi ve Ticaret
Bakanlnca alnan nlemlere ve verilen talimatlara uymak zorunda
olduklar aka belirtilmi olup anlan nlem ve talimatlara aykr hareket
edilmesi halinde,
- Bakanlk, denetim elemanlar araclyla toptanc halleri, pazar
yerleri, hal hakem heyetleri, retici rgtleri, meslek mensuplar ile dier
gerek veya tzel kiiler nezdinde 5957 sayl Yasann uygulanmasyla
ilgili olarak her trl aratrma, inceleme ve denetim yapmaya yetkili olup
bu denetim sonucunda Bakanlka verilecek talimatlara uymak
zorunluluuna aykr hareket edilmesi halinde,
- 5957 sayl Yasann 17. maddesinin 2. fkrasna2 uyarnca Sanayi
ve Ticaret Bakanl denetim elemanlarnca istenecek bilgi, belge ve
defterler ile bunlarn rneklerini verilmemesi veya bunlar noksan yada
geree aykr olarak verilmesi, yazl veya szl bilgi taleplerini
karlamamas halinde, aykr davranlarda bulunanlara 2.000,00 TL idari
para cezas verilecektir.
9) - Mallarn, gda gvenilirliine, kalite ve standardna, teknik ve
hijyenik artlara aykr olarak sata sunulmas halinde, aykr davranlarda
bulunanlara 2.000,00 TL idari para cezas verilecektir.
10) - 5957 sayl hkmlerine aykr hareket eden veya 5957 sayl
Yasada belirtilen grevlerini Sanayi ve Ticaret Bakanlnn yazl uyarsna
2

Bakanlka grevlendirilen denetim elemanlar, bu Kanun kapsamna giren hususlarda

ilgili kamu kurum ve kurulular dhil birinci fkrada belirtilen kiilerden her trl bilgi,
belge ve defterleri istemeye, bunlar incelemeye ve rneklerini almaya, ilem ve hesaplar
denetlemeye, ilgililerden yazl ve szl bilgi almaya ve gerek duyulduunda kolluk
kuvvetleri ile belediye zabtasndan yardm talebinde bulunmaya yetkili olup; ilgililer
istenilen bilgi, belge ve defterler ile bunlarn rneklerini noksansz ve geree uygun
olarak vermek, yazl ve szl bilgi taleplerini karlamak ve her trl yardm ve kolayl
gstermekle ykmldr.

ramen yerine getirmeyen toptanc hallerine, Sanayi ve Ticaret Bakanl

tarafndan 50.000,00 TL idar para cezas verilecektir.
B - Pazar Yerlerindeki Tahsis Sahipleriyle lgili dari Para
Cezalar
1- Mallarn, gda gvenilirliine, kalite ve standardna, teknik ve
hijyenik artlara aykr olarak sata sunulmas halinde, aykr harekette
bulunan pazar yerlerindeki tahsis sahiplerine 200,00 TL idari para cezas
verilecektir.
2- Ayn kap veya ambalaj iine deiik kalitede ve/veya zerinde
yazl olan miktardan az mal konulmas halinde, aykr harekette bulunan
pazar yerlerindeki tahsis sahiplerine 200,00 TL idari para cezas
verilecektir.
3- l ve tart aletlerinin hileli bir ekilde kullanlmas ya da hileli
olarak kark veya standartlara aykr mal satlmas halinde, aykr
harekette bulunan pazar yerlerindeki tahsis sahiplerine 200,00 TL idari
para cezas verilecektir.
4- Toptanc halinde yada pazar yerindeki iyeri veya sat yeri
dnda yada buralardaki gei yollarnda mal tehir edilmesi, satlmas,
mal veya bo kap bulundurulmas halinde, aykr harekette bulunan pazar
yerlerindeki tahsis sahiplerine 50,00 TL idari para cezas verilecektir.
5- Toptanc halinde veya pazar yerinde, evreyi rahatsz edecek
ekilde sat yaplmas, alc veya tketiciye kar szl veya fiil kt
muamelede bulunulmas halinde, aykr harekette bulunan pazar
yerlerindeki tahsis sahiplerine 50,00 TL idari para cezas verilecektir.
6- Toptanc halinde veya pazar yerinde, atk malzemelerin belirlenen
ekilde veya alanlarda toplanmamas yada sat yeri veya iyerinin temiz
tutulmamas halinde, aykr harekette bulunan pazar yerlerindeki tahsis
sahiplerine 50,00 TL idari para cezas verilecektir.
C dari Para Cezas Miktarnn Tayin v e Takdiri Konusu
1- 5957 sayl Yasann 14. maddesi 1. fkrasnda, 5957 sayl Yasa
uyarnca verilecek olan ceza miktarlarnn neler olduu belirlenmi olmakla
birlikte, 5957 sayl Yasa uyarnca cezas belirlenen fiiller iin 5957 sayl
Yasa dnda bir baka Yasada daha ar bir ceza ngrlmse o ar olan
cezann verilecei ifade edilmitir. rnein; ayn fiilin rekabeti ihlal etmesi
nedeniyle Rekabet Kanununa gre de idari para cezas gerektirmesi
halinde Rekabet Kanununda ngrlen ceza daha ar olduunda Rekabet
Kanunundaki ceza uygulanacaktr.
4

2- 5957 sayl Yasa uyarnca idari para cezasn gerektiren fiillerin bir
takvim yl iinde tekrar edilmesi halinde idari para cezas miktar her
tekrarda bir nceki cezann iki kat olarak verilir. Cezay gerektiren fiilin 2.
kez tekrar edilmesi halinde 2 kat, 3. kez tekrar edilmesi halinde verilecek
olan ceza ilk cezann 4 kat, 4. kez tekrar edilmesi halinde ise 8 kat idari
para cezas verilecektir. Hemen belirtelim ki, burada idari para cezalarnn
katlanarak verilebilmesi iin ihlal edilen yasan ayn fiillerin tekrar
eklinde gereklemesi gerekir. rnein; 5957 sayl Yasann 13.
maddesinin (a) bendinde dzenlenen yasa ihlal eden kiinin, daha
sonraki eylemi ile 13. maddenin (d) bendini ihlal etmesi halinde iki kat
cezalandrma sz konusu olamaz. Tekrar nedeniyle katlanarak idari para
cezas verilebilmesi iin ayn yasan tekrar ihlal edilmesi gerekir. Yasa
koyucu ayn fiilin ihlali nedeniyle cezalarn katlanabilmesinde sre snr da
getirmitir. Buna gre, ayn yasa ihlalin ayn takvim yl iinde olmas
gerekir. Yani 1 ocak ile 31 aralk tarihleri arasnda olmaldr. hlallerden
birisinin temmuz aynda dierinin ertesi yl ocak aynda olmas halinde
katlamal idari para cezas verilemez. dari para cezalarnn takdirinde
takvim yl esasna uyulmamas halinde verilen cezalar mahkemelerce iptal
edilebilecektir.
3-5957 sayl Yasann 14. maddesinde dzenlenen idar para
cezalarnn uygulanmas, yine 5957 sayl Yasada ngrlen dier
meyyidelerin uygulanmasna da engel tekil etmez. Bir fiilin idari para
cezas dnda baka bir cezay da gerektiriyorsa o cezada fiil sahibine
uygulanr.
D- dari Para Cezas Verme Yetkisi
1- 5957 sayl Yasann 14. maddesinin birinci fkrasnn (g) bendinde
dzenlenen Belediyelerin Sanayi ve Ticaret Bakanlnca alnan nlemlere
ve verilen talimatlara uymak zorunluluuna aykr hareket edilmesi, Sanayi
ve Ticaret Bakanlnca, denetim elemanlar araclyla yaplan denetim
sonucunda Bakanlka verilecek talimatlara uymak zorunluluuna aykr
hareket edilmesi ve Sanayi ve Ticaret Bakanl denetim elemanlarnca
istenecek bilgi, belge ve defterler ile bunlarn rneklerini verilmemesi
veya bunlar noksan yada geree aykr olarak verilmesi, yazl veya szl
bilgi taleplerini karlamamas hallerinde, aykr davranlarda bulunanlara
2.000,00 TL idari para cezas verilecektir. Anlan cezay verme konusunda
yetki Sanayi ve Ticaret Bakanlna ait olup, Bakanlk bu yetkisini ilgili
genel mdrlk vastasyla kullanacaktr. Cezann bizzat genel mdr
tarafndan verilmesi gerekmemekte olup, genel mdrn yetkilendirecei
kiilerde bu cezay verebilir.
2- 5957 sayl Yasann 14. maddesinin birinci fkrasnn () bendinde
dzenlenen, mallarn, gda gvenilirliine, kalite ve standardna, teknik ve
hijyenik artlara aykr olarak sata sunulmas halinde, aykr davranlarda
bulunanlara verilecek olan 2.000,00 TL idari para cezas verme yetkisi
5

Tarm ve Kyileri Bakanlna ait olup, Tarm ve Kyileri Bakanl bu

yetkisini ilgili genel mdrlk araclyla kullanacaktr.
3- Yukarda aktarlan iki durum dnda dier tm idari para
cezalarn verme yetkisi belediyelere aittir. Belediyeler bu yetkisini
dorudan kullanabilecekleri gibi Sanayi ve Ticaret
Bakanlnn talebi zerine de verebilirler. Belediyelerde ceza verme yetkisi
ise, belediye encmenine aittir. Belediye encmeni yerine belediye
bakan veya belediye meclisinin ceza vermesi halinde, ceza yetki
ynnden hukuka aykr olacaktr.
E- Faaliyetten Men Cezas Verme Durumlar
I- Belediyelerce Yaplan Faaliyetten Men Edilme Halleri
1- Toptanc halinde yada pazar yerindeki iyeri veya sat yeri
dnda yada buralardaki gei yollarnda mal tehir edilmesi, satlmas,
mal veya bo kap bulundurulmas,
2- Toptanc halinde veya pazar yerinde, evreyi rahatsz edecek
ekilde sat yaplmas, alc veya tketiciye kar szl veya fiil kt
muamelede bulunulmas,
3- Toptanc halinde veya pazar yerinde, atk malzemelerin belirlenen
ekilde veya alanlarda toplanmamas yada sat yeri veya iyerinin temiz
tutulmamas,
4- Mallarn etiketlenmesine, pazar yerine mal getirilmesine, bu
yerlerde ara bulundurulmasna, sat yeri numarasn gsterir levhaya,
tahsis sahiplerince kullanlacak kimlik kartlarna ve bunlarca giyilecek
kyafetlere ilikin olarak bu Kanun uyarnca karlan ynetmeliklerdeki
usul ve esaslara aykr hareket edilmesi hallerinin
bir takvim yl iinde iki kez olmas halinde belediye encmeni
tarafndan aykr davranta bulunan kiiler bir aya kadar faaliyetlerinden
men edilebilirler. Burada zerinde durulmas gereken hususun 1 aylk
srenin azami sre olduu hususu olup, belediyeler ihlalin arlna gre
daha az sreyle faaliyetten men cezas da verebilecektir. Yine ihlalin ikinci
kez olup olmad hususunun tespitinde takvim yl esas alnacaktr.
Takvim yl ile kastedilen ise, 1 ocak 31 aralk aras olduunu yukarda da
ifade etmitik.
II- Sanayi

ve Ticaret Bakanlnca Verilen Faaliyetten Men

Hali
5957 sayl hkmlerine aykr hareket eden, 5957 sayl Yasada
belirtilen grevlerini Sanayi ve Ticaret Bakanlnn yazl uyarsna ramen
yerine getirmeyen toptanc hallerine, Sanayi ve Ticaret Bakanl
tarafndan 50.000,00 TL idar para cezas verilecektir. Sanayi ve Ticaret
6

bakanlnca idari para cezasyla cezalandrlan bu eylemin bir takvim yl

iinde, yani 1 ocak 31 aralk tarihleri arasnda tekrar edilmesi halinde de,
Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan toptanc halin faaliyetleri
durdurulabilinecektir. Burada, faaliyetten men sresi konusunda yasada bir
snrlama getirilmemi olup, aykrlk giderilene kadar faaliyetten men
edilebilecei hkme balanmtr.
Yasa koyucu Sanayi ve Ticaret Bakanlnn faaliyeti durdurma
hususunda karar verme yetkisini mahallin mlk idare amiri olan vali ve
kaymakamlara devredebilecei hkmn de getirmitir. Bakanln bu
yetkisini ilgili mlki idari amirliklere devretmesi yerinde olacaktr. Zira, her
trl faaliyetten men sebebinin mahallinde denetimi daha kolay olaca
aktr.
F- Hal Rsumunun Cezal Olarak Tahsil Edilmesi Durumu
5957 sayl Yasann 8. maddesi hal rsumu 3 konusunu dzenlemitir.
Bu madde ile toptanc halinde satlan mallardan %1 orannda, toptanc hali
dnda satlan mallardan ise, %2 orannda hal rsumu alnacaktr. Yasa
koyucu hal rsumu alnmayacak mallar da ayrca saymtr 4. Hal rsumu
miktarn arttrma veya azaltma konusunda Bakanlar Kuruluna yetki
verilmitir. Ayn ekilde gda gvenilirlii ve kalite analizleri, Tarm ve
Kyileri Bakanlnca yetkilendirilmi kamu laboratuarlarnda veya zel
laboratuarlarda yapld belgelenen mallardan da yars orannda hal
rsumu alnacaktr.
Yasa koyucu 8. maddenin 8. bendinde; hal rsumunun cezal olarak
tahsil edilecei durumlar dzenlemitir. Buna gre; toptanc haline
bildirilmeden toptanc hali dnda toptan alnp satlan, sna retimde
kullanlmak veya ihra edilmek zere satn alnp bu maddenin ikinci
fkrasna aykr olarak i piyasada sata sunulan, toptanc halinden satn
alnmadan veya toptanc haline bildirilmeden perakende satlan, miktarna,
deerine, retim ekline veya knyesinde belirtilen dier hususlara ilikin
geree aykr beyanda bulunulan mallarda, tespitin yapld yerdeki
toptanc halinde bir nceki gn o mallar iin oluan birim fiyatlarn en
yksei esas alnarak belirlenen toptan sat bedelinin yzde yirmi bei
orannda cezal olarak hal rsumu alnacaktr.
Hal rsumunun cezal olarak alnmas konusunda karar verme yetkisi
de belediye encmenine aittir. Yasa koyucu belediye encmenine ak
yetki verdii iin belediye bakannca bu ynde ilem tesis edilemez.
Yetkili makam olan belediye encmenince ilem tesis edilmelidir.
Cezaya konu olan mallar iin nceden tahsil edilmi olan hal rsumu
varsa cezal tahsil edilecek hal rsumundan tahsil edilen miktar dlr.
3

Rsum (Resim): Devlet daire ve kurumlarnda grlen hizmet ve yaplan giderlerin karl olarak yalnz o ile
ilgisi bulunan kiilerden alnan gelirdir.
4
Hal rsumu alnmayacak olan mallar: retici rgtlerince toptanc halinde satlan mallar ile
toptanc haline bildirimde bulunmak artyla, sna retimde kullanlmak zere satn alnan
mallar, ihra edilmek zere satn alnan mallar, 5262 sayl Organik Tarm Kanunu
kapsamnda organik tarm faaliyetleri esaslarna uygun olarak retilen ham, yar mamul
veya mamul haldeki sertifikal rnler, retici rgtlerince toptanc hali dnda satlan
mallar, reticilerce perakende olarak dorudan tketicilere satlan mallar, iyi tarm
uygulamalar kapsamnda sertifikalandrlan rnlerdir.

Yasa koyucu cezal hal rsumu konusunda mteselsil sorumluluk getirmi

ve mallar tayan nakliyeciler ya da depolayanlar mal sahibiyle birlikte
sorumlu tutmutur.
Belediyelerce cezal olarak tahsil edilen hal rsumlar ayr bir
hesapta tutulacaktr. Ayr bir hesapta toplanan parann yars her ayn
sonunda ilgili kamu grevlilerine ikramiye olarak datlacaktr. Yasa
koyucu bu hkmle bu ilerde grevli olan personele ek bir gelir kayna
imkan yaratt gibi bu grevlilerin daha verimli, almalarn istekli ve
zenli yapmalar amalamtr. denecek olan ikramiye miktar ise olay
bana (2.000) ve ylda (90.000) gsterge rakamnn memur aylk katsays
ile arpm sonucunda bulunacak tutar geemeyecei eklinde st snrla
snrlandrlm ve arta kalan ceza parasnn ise belediyeye gelir olarak
kaydedilecei hkme balanmtr.
G- Sorumluluun ahsilii Konusu
5957 sayl Yasann 14. maddesinin 7. fkrasnda, 5957 sayl
Yasann uygulanmasnda hal iletmecileri ile hal iletmecileri tarafndan
istihdam edilen personelin, kendi kusurlarndan doan zararlardan sorumlu
olduklar ifade edilmitir. Hukuki sorumluluk olarak da ifade edebileceimiz
bu sorumlulukta ilgililerce zararn tazmin edilmesi sz konusu olacaktr.
Yasa koyucu ayn fkra hkmnde cezai sorumluluk konusunu da
dzenlemitir. Buna gre, hal iletmecileri ve onlar tarafndan istihdam
edilen personel su tekil eden fiil ve hareketlerinden ve toptanc haline ait
para ve mallar ile her trl evrak, tutanak, rapor, defter ve dier belgeler
zerinde
iledikleri
sulardan
dolay,
kamu
grevlisi
gibi
cezalandrlacaklardr.
H- Yargsal Bavuru Yollar Konusu
5957 sayl Yasada 5957 sayl Yasa uyarnca verilen idari para
cezalarna kar hangi yarg yoluna bavuru yaplaca konusunda bir
hkm getirilmemitir. Bu durumda 5957 sayl Yasa uyarnca verilen idari
para cezalar ile faaliyetten men kararna kar acaba sulh ceza
mahkemelerine mi yoksa idari yarg yerlerine mi dava almas
gerekecektir.
Konuyla ilgili olarak 5326 sayl Kabahatler Kanununun 3. maddesinde; Bu
Kanunun; a) dar yaptrm kararlarna kar kanun yoluna ilikin hkmleri, dier
kanunlarda aksine hkm bulunmamas halinde, b) Dier genel hkmleri, idar para cezas
veya mlkiyetin kamuya geirilmesi yaptrmn gerektiren btn fiiller hakknda uygulanr;
27/1 maddesinde ise, dari para cezas ve mlkiyetin kamuya geirilmesine ilikin idari
yaptrm kararna kar, kararn teblii veya tefhimi tarihinden itibaren en ge on be gn
iinde, sulh ceza mahkemesine bavurulabilir. Bu sre iinde bavurunun yaplmam olmas
halinde idari yaptrm karar kesinleir dzenlemeleri yer almaktadr. Kabahatler Kanununa
gre, idari para cezalarna kar yaplacak itirazlarda zel bir grev kuralnn bulunmamas
halinde grevli mahkemenin sulh ceza mahkemeleri olaca aka belirtilmitir. Acaba
5957 sayl Yasa uyarnca verilen idari para cezalarnda da sulh ceza
mahkemesine mi gidilecektir? Yoksa idareler tarafndan tesis olunan ve bir
8

idari ilem nitelii tayan idari para cezasnn iptali istemiyle idare mahkemesine
bavuru yaplmas ve iptal istemli bu bavurunun, anlan kararn ilgilisine tebliinden itibaren
60 gnlk genel dava ama sresi iinde olmas m gerekir .
Kanaatimizce, yukarda aktarlan Kabahatler Kanununun 3. ve 27/1
maddesi hkmleri dikkate alndnda ve yasa koyucunun 5957 sayl Yasa
uyarnca verilen idari para cezalarna kar idare mahkemelerini grevli ve
yetkili grmek istemesi halinde bu konuyu aka yasada belirtebilecei
halde, bu konuda her hangi bir dzenleme getirmemesi nedeniyle, 5957
sayl Yasa uyarnca verilecek olan idari para cezalarna kar kararn
tebliinden itibaren Sulh Ceza Mahkemesinde dava almas gerekir.
te yandan, 5957 sayl Yasa uyarnca belediyeler tarafndan 1 aya
kadar verilecek olan faaliyetten men karar veya Sanayi ve Ticaret
bakanl veya bakanln bu yetkisini devrettii mlki idari amirlerce
verilen faaliyetten men kararlarna kar, kararn tebliinden itibaren 60
gn iinde yetkili idare mahkemelerinde iptal davas alabilinecektir. dari
para cezalarnn aksine faaliyetten men kararlar idari yarg yerlerinin
grevi iine girmektedir.
Sonu
5957 sayl Yasa, Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinlii
Bulunan Dier Mallarn Ticaretinin Dzenlenmesi Hakknda Kanun adn
tamakta olup, 11.03.2010 tarihinde kabul edildikten sonra 26.03.2010
gn ve 27533 sayl Resmi Gazetede yaymlanmtr. Yasann iki hkm 5
dnda tamam 26.03.2011 tarihinde yrrle girecektir.
almamzda ncelikle toptanc halleriyle ilgili olarak idari para
cezasn gerektiren durumlar
ve bu ceza miktarlarnn ne olduu
hususunu akladktan sonra, pazar yerleri ile ilgili idari para cezas
gerektiren fiilleri ve bu fiillere verilecek olan idari para cezalarnn miktar
konusuna yer verdik. Grld zere daha kk esnaf niteliinde olan
pazar yerleri esnaflar iin daha dk miktarlarda idari para cezalar
getirilmiken, toptanc halleri iin daha yksek para cezalar
ngrlmtr.
almamzn devamnda ise, 5957 sayl Yasa uyarnca idari para
cezalarn kim tarafndan nasl verilecei ne ekilde takdir edilecei hususu
anlatldktan sonra, yine ayn yasada dzenlenen faaliyetten men halleri
konusuna yer verilmitir.
Son olarak almamzda 5957 sayl Yasa uyarnca verilecek olan
idari para cezalarna kar hangi yarg yoluna bavuru yaplmas gerektii
konusuna aklk getirilmeye allmtr. Buna gre, 5957 sayl Yasa uyarnca
verilen idari para cezalarna kar sulh ceza mahkemesine bavurulmas gerekirken,
5957 ayl Yasann Sanayi ve Ticaret Bakanlnn grev ve yetkilerini dzenleyen 15.
maddesi yaym tarihi olan 26/03/2010 gnnde yrrle girmitir. 5957 sayl Yasann
Serbest Rekabet artlarnn Korunmas ve Standardizasyon balkl 6. maddesinde yer
alan: Ticarete konu mallarn ayklanmas, snflandrlmas, hazrlanmas, ambalajlanmas,
iaretlenmesi ve etiketlenmesine; tama ve muhafazasnda kullanlan kap ve nakil
vastalarna; gda gvenilirliine ve kalitesine ilikin standartlar ilgili mevzuat
erevesinde hazrlanp mecbur uygulamaya konulur. fkras Yasann yaym tarihinden
itibaren yl sonra yrrle girecektir.
5

faaliyette men ilemine kar idari yarg yerlerine bavurulmas

gerekmektedir.
5957 sayl Yasa belediyelere birok yeni ykmllk, sorumluluk ve
haklar getirmektedir. Belediyeler 5957 sayl Yasa hkmlerini uygularken
ok dikkatli olmak zorundadrlar. zellikle Yasa ile kendisine yetki verilen
makamlar bu yetkisini kullanmaldr. dari para cezalarna ilikin ilem tesis
etme konusunda yasa koyucu belediye encmenine yetki vermi olup,
yukarda aktardmz yasaklara uymayanlara belediye bakan yada
belediye zabtas tarafndan ilem tesis edilmemelidir. Bu hususlar dava
konusu edilmesi halinde yarg yerlerince yetki kural ynnden iptal
edilebilecektir.