Diversidade climtica galega e a sa influencia nos ros e na vexetacin

Pola sa posicin xeogrfica, entre os 41 48' e 43 47' de latitud norte, Galicia inclese dentro
das rexins de clima ocenico de fachada occidental, que se caracterizan por contar cunha amplitude
trmica reducida, con invernos suaves, verns frescos e precipitacins abundantes regularmente
repartidas durante todo o ano.
Non obstante, certos factores como a disposicin do relevo -que segue en moitos casos unha
orientacin transversal s masas de aire dominantes, de compoente O e SO-; a orientacin da
maiora das ras a favor dos ventos ocenicos, a distancia ao mar, ou as peculiares caractersticas
das depresins e dos vales fluviais, introducen unha serie de matices climticos.
De modo simplificado, pdese dicir que de oeste a leste e de norte a sur se produe unha
progresiva gradacin dos trazos tpicos do dominio ocenico. Esta transicin bioclimtica dai que
poidamos distinguir, polo menos, cinco mbitos diferentes: a Galicia occidental, a fachada cantbrica,
as reas de motaa, a Galicia interior e os vales e depresins do sector meridional.
1. Galicia occidental
As temperaturas medias sitanse arredor dos 12, mentres que as precipitacins poden chegar
a superar os 1500 mm anuais. No caso da rea centro-occidental de Galicia, a orientacin das ras
favorece a entrada das masas de aire que, ao se atoparen cos ps das serras centrais, producen
abundantes precipitacins.
Nas Ras Baixas rexstranse temperaturas elevadas durante gran parte do ano (entre 12-15C
de media) e, anda que o total de precipitacins similar ao resto da fachada, estas presentan unha
distribucin mis estacional, cunha forte tendencia aridez estival.
2. Fachada cantbrica
A Maria lucense presenta un descenso relativo das precipitacins, que se sitan entre os 8001000 mm anuais, con respecto fachada atlntica, anda que sen aridez estival. As temperaturas
mantense, as e todo, en valores semellantes, con invernos frescos e verns suaves.
3. reas de montaa
En Galicia o clima ocenico de montaa dse, en xeral, por riba dos 700 metros de altitude, anda
que as sas caractersticas esenciais (aumento xeral da oscilacin trmica anual e diaria, e maior
frecuencia das precipitacins en forma de neve) rexstranse fundamentalmente nas serras orientais
e sudorientais.
4. Galicia interior
A distancia ao mar e a porteccin das serras nos sectores da Terra Ch, Chantada, Terra de
Lemos, Arnoia e A Limia fan que as chuvias sexan inferiores s dos outros dominios e que aumente
a oscilacin trmica, que se aproxima aos 14 C, con invernos rigorosos e verns moi clidos.
5. Vales e depresins do sector meridional
Os vales do Mio medio e do Sil, as como as pequenas depresins do sur, constiten os
sectores mis ridos de Galicia, sobre todo durante a poca estival. En xeral, as precipitacins
adoitan ser inferiores a 700-800 mm e rexstrase un aumento xeneralizado das temperaturas, cunha
media anual superior aos 14 C. Estas caractersticas fan que a zona sexa considerada de transicin
ao clima mediterrneo.
A compartimentacin do relevo xunto cunha elevada pluviometra e un substrato litolxico moi
impermeable propicia unha rede fluvial moi densa. Os ros galegos teen un gran poder erosivo e

presentan na sa maiora un rxime pluvial ocenico, cun ritmo anual simple dun mximo no inverno,
en xaneiro ou febreiro, e un mnimo no vern, en agosto ou setembro.
Os cursos da cunca hidrogrfica costeira divndense en das zonas: os ros da vertente norte,
nacen nas serras litorais, a excepcin do Eo e do Navia, que teen o seu nacemento nas serras
orientais. Son de curso moi curto, ags o Navia, o mis longo desta vertente, que desemboca fra
de Galicia. Os ros da vertente atlntica nacen nas serras litorais ou nas occidentais. Destacan o
Tambre, o Ulla e o Eume.
O Mio e o Sil son os ros mis longos de Galicia. O Mio nace na Serra de Meira e, despois de
percorrer 340 km, desemboca nun esteiro. O Sil nace fra da Comunidade, na Cordilleira Cantbrica,
a 1.980 m. Esta elevada altitude fai que sexa o nico ro galego de rxime pluvionival.
A cunca meridional situada ao sueste, incle algns ros que nacen en Galicia pero que
desembocan fra da Comunidade, como o Tmega, que desauga no Douro e o Limia, que
desemboca en augas ocenicas portuguesas.
Galicia conta con gran cantidade de terreos hmidos diseminados por todo o territorio en forma
de zonas de marismas, esteiros, deltas, lagoas, etc. Entre estas zonas hmidas galegas destacan
cinco pola sa riqueza natural e pola cantidade de especies endmicas que as habitan. Trtase da
ra de Ribadeo; a ra de Ortigueira e Ladrido; a lagoa e areal de Valdovio; o complexo das praias,
dunas e lagoas de Corrubedo e finalmente o complexo intermareal de Umia-O Grove, A Lanzada,
Punta Carreirn e lago Bodeira.
Os acuferos, bastante numerosos, supoen un importante recurso xa que as sas augas
abastecen os pequenos ncleos das reas rurais e algunhas industrias, anda que a sa principal
funcin subministrarlles auga s zonas hmidas e lagoas de Galicia.
O noroeste peninsular atpase no lmite de das importantes rexins bioxeogrficas: a
Eurosiberiana, que ocupa gran parte de Galicia, e a Mediterrnea, restrinxida fundamentalmente ao
sueste da provincia de Lugo e maior parte de Ourense. Esta transicin faise visible no paso do
dominio do carballo (Quercus robur) ao do cerqueiro, cerquio ou rebolo (Quercus pyrenaica); o
primeiro, tpico da fachada atlntica, adptase humidade e aos solos silceos, mentres que o
segundo representa o trnsito cara a condicins climticas caracterizadas por unha maior
irregularidade das precipitacins e pola existencia dun perodo de seca estival.
En xeral, pdese establecer unha estreita correspondencia entre os diferentes dominios
climticos e as unidades bioxeogrficas. Non obstante, a proliferacin das plantacins de pieiro e
de eucalipto (orixe antrpica) esvaneceu, en gran medida, a distribucin de especies tradicionais que,
como o carballo ou o castieiro, sufriron un notable retroceso nos ltimos tempos debido menor
rendabilidade econmica. Nas beiras dos ros e polo xeral en reas hmidas medran amieiros,
salgueiros ou freixos. Pola contra, nas reas mis secas estn presentes as sobreiras e as acieiras.
Dentro das formacins arbustivas atpanse os breixos, que invaden amplas reas como
sotobosque ou como cuberta arbrea, debido intensiva deforestacin, as xestas, que ocupan
principalmente a Galicia interior e de montaa, e o piorno, que se estende polas serras orientais. Nas
reas mis secas dos vales orientacins aparecen formacins de xarais, que poen de relevo a
existencia de condicins mediterraneizantes. Nas zonas de marismas e dunas predominan especies
adaptadas salinidade e area (ammofila, cardo mario), e s pozas (xuncos, carrizos e rannculos).