Professional Documents
Culture Documents
CHI TIT MY
GING VIN: NGUYN VN THNH
B MN: THIT K MY
KHOA C KH
TRNG I HC BCH KHOA TP.HCM
CHNG 1 V CHNG 2
- NHNG YU CU CHUNG
CA MY.
- NHNG CH TIU THIT K
MY V CHI TIT MY
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
1)
2)
3)
4)
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
Ngoai nhng yeu cau tren may thiet ke can phai thoa man cac yeu
cau khac nh: an toan, tien li, tham my va khong c anh hng
en moi trng xung quanh (khong on, khong gay o nhiem moi
trng).
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
1.2. KHA NANG LAM VIEC CUA MAY VA CHI TIET MAY:
o ben, o cng, o ben mon, o on nh dao ong, o chu nhiet, o
chnh xac...
1.2.1. O BEN:
1.2.1.1. KHAI NIEM C BAN:
o ben la kha nang bao am cho may va chi tiet may khong b bien dang
d ln, gay hong hay be mat lam viec khong b pha huy khi chu tac dung
cua tai trong trong qua trnh lam viec.
Nhng dang hong chu yeu lien quan en o ben cua chi tiet may:
Bien dang deo
Pha huy do moi
Pha huy gion
Hoa gia (lao hoa)
Tuy theo dang hong xay ra cho ca khoi vat the hay ch tren be mat tiep xuc
ngi ta phan biet 2 loai o ben: o ben the tch (o ben keo, nen, uon,
xoan, cat...) va o ben tiep xuc (dap, tiep xuc).
Khi tnh toan o ben the tch hay tiep xuc ngi ta chu y en tnh chat thay
oi cua ng suat sinh ra trong chi tiet may: neu ng suat khong oi (tai
trong tnh) ta tnh theo o ben tnh, neu ng suat thay oi ta tnh theo o ben
moi.
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
+ Lc, momen do chi tiet may hoac bo phan may tiep nhan
trong qua trnh lam viec.
+ Tai trong tac dung len chi tiet may co the la khong oi hoac
thay oi:
- Tai trong khong oi (tai trong tnh
tnh)) : tai trong khong thay oi
theo thi gian hoac thay oi khong ang ke.
- Tai trong thay oi: tai trong co phng, chieu hay cng o thay
oi theo thi gian.
- Tai trong va ap: tai trong thay oi ot ngot (ot nhien tang
manh roi giam ngay tc khac).
Trong tnh toan ngi ta con phan biet: tai trong danh
ngha, tai trong tng ng va tai trong tnh toan.
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
Qtd = Qdn . Kn
La tai trong dung trong tnh toan thiet ke may va chi tiet may,
phu thuoc vao t/c thay oi tai trong, s phan bo khong eu cua
tai trong, ieu kien s dung...
GV:NGUYN VN THNH
b) ng suat:
Di tac dung cua tai trong trong chi tiet may sinh ra
ng suat. Phu thuoc vao tnh chat cua tai trong ta co
ng suat tnh (ng suat khong thay oi theo thi gian)
hay ng suat thay oi (ng suat co tr so hay chieu
thay oi theo thi gian).
ng suat thay oi c ac trng bi nhng chu ky
ng suat.
Chu ky ng suat: mot vong thay oi cua ng suat t tr
so gii han nay sang tr so gii han khac roi tr ve v
tr ban au. Chu ky ng suat c ac trng bi:
- Bin ng sut
- T s ng sut
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
10
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
11
GV:NGUYN VN THNH
12
ng suat tiep xuc gia hai hnh tru tiep xuc vi nhau
khi chu tai phan bo theo hnh Parabol trong mat cat
ngang. Gia tr cc ai c xac nh theo cong thc
Hetz:
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
13
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
14
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
15
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
16
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
17
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
18
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
19
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
20
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
21
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
22
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
23
may:
Cac nhan to anh hng en sc ben moi cua chi tiet ma
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
24
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
25
c) Cac phng phap nang cao o ben moi cua chi tiet may:
o ben moi cua chi tiet may chu anh hng cua cac nhan to:
Vat lieu va phng phap nhiet luyen; hnh dang ket cau chi
tiet; kch thc chi tiet; cong nghe gia cong be mat; ac tnh tai
trong; trang thai ng suat...
- Bien phap ket cau: tang kch thc tai cac thiet dien nguy
hiem e giam tr so danh ngha cua cac ng suat; s dung ket
cau hp ly e giam s tap trung ng suat (s dung goc ln vi
ban knh ln tai cho chuyen tiep cac kch thc; vat mep cac
be mat lap ghep...).
- Bien phap cong nghe: s dung cac phng phap gia cong ac
biet tang ben nh: dung nhiet luyen va hoa nhiet luyen vi cac
chi tiet may co s tap trung ng suat; anh bong, mai nghien
e san bang cac go ghe te vi lam giam tap trung ng suat; gay
bien dang deo lp be mat nh phun bi, lan nen gay cng nguoi
be mat lam tang o ben moi.
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
26
1.2.2. O CNG:
1.2.2.1. KHAI NIEM C BAN:
o cng la kha nang chong lai s bien oi hnh
GV:NGUYN VN THNH
27
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
28
cac chi tiet co hnh dang phc tap va thiet dien hp ly. Trong thc te thng
dung thep, gang... (v co o cng ty le vi moun an hoi E,G).
- Chon hnh dang thiet dien ngang hp ly: ton t vat lieu ma co o cng vng cao
(v o cng ty le vi momem quan tnh cua thiet dien J hay momen chong
xoan Wo. Trong ket cau co the tao gan, sn ben trong e tang o cng uon
va xoan.
- Chon ket cau chu tai hp ly ve o cng: s dung ket cau chu tai oi xng e
tranh chuyen v an hoi theo phng tac dung cua tai trong; co gang s dung
cang nhieu cang tot cac ket cau chu keo, chu nen v o cng cua chung ln
hn nhieu so vi trng hp uon xoan.
- S dung va phan bo cac o truc hp ly ve so lng va the loai e tang o cng.
- Co the tao ra cac bien dang ngc lai nh cac oi trong e can bang vi bien
dang do trong lng rieng cua cac bo phan may gay ra.
- am bao s can bang cua he thong (dung cac chi tiet co o cng khong qua
trenh lech); giam bien dang cuc bo...
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
29
be mat tiep xuc trt tng oi vi nhau trong ieu kien khong u
dau boi trn (trong thc te co khoang 90% chi tiet may co be mat
GV:NGUYN VN THNH
30
Mon hat mai: bui t ben ngoai, trong dau boi trn ri vao; nhng hat kim loai do qua trnh
Mon oxy hoa: oxy trong khong kh hay trong dung dch boi trn tac dung vi kim loai tao
Chon ket cau cac chi tiet tiep xuc nham bao am che o boi trn ma sat t.
Trng hp khong the tao che o boi trn ma sat t, tnh toan ve o ben mon da tren c
s han che ap suat hoac ng suat tiep xuc khong cho vt qua gia tr cho phep: p [p].
- Moi lien he gia ap suap p va quang ng ma sat L co the xac nh theo cong thc:pm L =
const
trong o: L- quang ng ma sat; m- so mu phu thuoc ieu kien boi trn: masat kho m=1;
masat na kho m=2; t m=3.
Ngoai ra phai chu y en nhng bien phap giam mon sau:
sau:
- S dung vat lieu giam ma sat (ong thanh ...) nhng bo phan co van toc ln (banh vt, o
trt...).
- Giam tai cho be mat chu ma sat (dung c cau t la e phan tai eu tren be mat tiep xuc,
ket cau be mat tiep xuc sao cho khong tiep xuc nhng ni co ng suat ln).
GV:NGUYN VN THNH
32
La kha nang cua chi tiet may co the lam viec trong mot pham vi nhiet o can
thiet ma khong b nung nong qua mot gia tr cho phep. Nhiet sinh ra thng
do ma sat c cau, bo phan may...
Nhiet o cao cac chi tiet co the sinh ra mot so hien tng co hai:
- Lam giam kha nang tai cua chi tiet may (do thay oi cac ac tnh c cua vat
lieu): vi vat lieu thep, t >300400oC; vi vat lieu bang chat deo, t
100150oC.
- Giam kha nang bao ve cua mang dau (giam o nht cua dau).
- Lam thay oi khe h gia cac chi tiet lap ghep.
- Lam thay oi tnh chat be mat lam viec (giam he so ma sat trong cac bo phan
ham...).
GV:NGUYN VN THNH
33
1.2.5. O N
N NH DAO ONG
La kha nang cua chi tiet may co the lam viec trong mot pham vi van
toc can thiet ma khong b rung qua mc cho phep. Dao ong xuat hien
cac tiet may quay khong can bang, khong u o cng, lam viec vi
van toc cao...
Dao ong co the la cng bc (do lc tuan hoan t ben ngoai, khi cac
chi tiet khong can bang, sai so do che tao, lc thay oi trong may co
pitong) hay t dao ong do lc nhieu gay nen khi dao ong (v du: dao
ong masat khi giam ma sat khi tang van toc va cac nhan to khac).
Dao ong gay nen ng suat phu thay oi theo chu ky dan en hong do
moi; gay on ln; giam o chnh xac cua chi tiet may...
Tnh toan dao ong nham xac nh tan so dao ong rieng cua may, c
cau e tranh cong hng hay han che bien o trong pham vi cho phep.
Cac bien phap chong rung: triet tieu ngoai lc gay dao ong; thay oi
tnh chat ong lc cua he thong; dung cac thiet b giam rung, giam va
ap...
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
34
trng cho kha nang lam viec cua may va xac suat duy tr kha nang o trong suot
thi han quy nh).
GV:NGUYN VN THNH
35
- S dung rong rai cac chi tiet, ket cau tieu chuan se tao ra cac
san pham co chat lng cao, de sa cha thay the.
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
36
Tieu chuan hoa la viec quy nh nhng tieu chuan va quy pham hp ly,
thong nhat ve hnh thc, loai, chat lng, phng phap th nghiem va che
tao... cua chi tiet may va may
Tieu chuan hoa co y ngha kinh te ky thuat quan trong the hien nhng iem
chnh sau:
- Han che chung loai, kch thc cac san pham cung loai, cung ten nen co the s
dung nhng phng phap tien tien e che tao hang loat chi tiet may tieu
chuan chat lng cao, ha gia thanh (giam sc lao ong, tiet kiem nguyen vat
lieu, giam au t thiet b...)
- am bao tnh oi lan cua chi tiet may, nh o tao de dang cho cong viec sa
cha, thay the.
GV:NGUYN VN THNH
37
1) Xac nh nguyen ly hoat ong va che o lam viec cua may d nh thiet
ke
2) Lap s o chung toan may va cac bo phan may thoa man cac yeu cau
GV:NGUYN VN THNH
38
tiet may vi kch thc, dung sai, o nham be mat, cac yeu cau ve cong
nghe.
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
39
HT CHNG 1 V CHNG 2
3/11/2011
GV:NGUYN VN THNH
40