Professional Documents
Culture Documents
L
LI
LII
LIII
LIIII
LV
LVI
LVII
LVIII
LVIIII
LX
LXI
LXII
LXIII
LXIII
LXV
LXVI
LXVII
LXVIII
LXVIIII
LXX
LXXI
LXXII
LXXIII
LXXIIII
LXXV
LXXVI
LXXVII
LXXVIII
LXXVIIII
LXXX
LXXXI
<V1341, f. 56rb>
Cum convenissent105 sancti et religiosi106 episcopi in ecclesia Elibertina107, hoc est, Felix episcopus
Aequitanus108, Conscius109 episcopus Cordobensis, Savinus110 episcopus Spalensis111, Camerinus112
episcopus Tacitanus113, Sinagius episcopus Pegrensis114, <O93, f. 64vb> Secundusdinus115 episcopus
Catalensis116, Pardus episcopus Memtessanus117, Flavianus episcopus Eliberritanus, Catonius118 episcopus
Corsitanus, Liberius episcopus Meritensis119, Valerius episcopus Caesaragustanus120, Decentius episcopus
Legionensis, Melantius episcopus Toletanus, Ianuarius121 episcopus de Fiblaria, Vincentius episcopus
Ossonobensis, Quintianus episcopus Elborensis, Successus episcopus de Elicroca122, Euticianus episcopus
Bastitanus, Patricius episcopus Malacitanus, residentibus etiam triginta123 sex presbyteris124 adstantibus
diaconibus et omni plebe episcopi125 universi dixerunt:
DE126 HIS, QUI POST BAPTISMUM IDOLIS127 IMMOLAVERINT
I. Placuit, ut128, quicumque post fidem baptismi salutaris adulta aetate ad templum idoli idolatriis129 accesserit
<V630, f. 124rb> et fecerit, quod est crimen principale130, nec in finem eum ad131 communionem
suscipere132.
DE133 SACERDOTIBUS134 GENTILIUM, QUI POST BAPTISMUM IMMOLAVERINT
II <W411, f. 88v> Flamines, qui post fidem lavacri et regenerationis sacrificaverint, eo quod geminaverint
scelera135 accedente homicidio vel triplicaverint facinus cohaerente136 moechia137, placuit eos nec in finem
accipere communionem.
DE138 HISDEM139, SI IDOLIS MUNUS TANTUM DEDERINT
<W411, f. 88v> III Item flamines, qui non immolaverunt140, sed munus tantum dederunt141, eo quod se a
funestis abstinuerunt142 sacrificiis, placuit in finem eis praestare communionem, acta143 tamen legitima
poenitentia. Item ipsi144, si post poenitentiam fuerint moechati145, placuit ulterius eis non esse dandam
communionem, ne lusisse146 de147 dominica communione videatur148.
XVIII Episcopi243, presbyteri244, diacones, si in ministerio positi detecti fuerint, quod sint moechati245, placuit
et propter scandalum et propter infandum246 crimen nec in finem eos communionem accipere debere.
XVIIII Episcopi247, presbyteri248 249 et diaconi250 de locis suis negotiandi causa non discedant, nec251
circumeuntes provincias quaestuosas252 nundinas sectentur253. Sane ad victum <W411, f. 89v> sibi
conquirendum aut filium aut libertum aut mercenarium aut amicum aut quemlibet254 mittant et, si voluerint
negotiari, intra provinciam negotientur.
XX Si255 quis clericorum deditus256 fuerit usuras accipere, placuit257 degradari et abstineri. Si quis etiam
laicus accepisse probatur usuras et promiserit correptus iam <V630, f. 124vb> cessaturum nec ulterius
exacturum258, placet ei veniam tribui. Si vero in ea iniquitate duraverit, ab ecclesia sciat259 se260 esse
proiciendum.
XXI Si261 quis in civitate262 positus tres dominicas ad ecclesiam non accesserit, pauco tempore abstineatur, ut
correptus esse videatur.
XXII Si263 quis de catholica ecclesia ad heresim264 transitum fecerit rursusque ad265 ecclesiam recurrerit,
placuit huic266 poenitentiam non esse denegandam, eo quod cognoverit peccatum suum. Qui etiam decem
annis267 agat poenitentiam, cui post268 decem269 annis praestari communio debet. Si vero infantes fuerint
transducti, quod non suo vitio270 peccaverunt271, incunctanter recipi debeant272.
XXIII Ieiunii273 superpositiones274 per singulos menses placuit celebrari exceptis275 diebus duorum
mensium276 Iulio et Augusto277 ob278 eorundem279 infirmitatem.
XXIIII Omnes280 281, qui in peregre fuerint baptizati, eo quod eorum minime sit cognita vita, placuit ad clerum
non esse promovendos <V1341, f. 57rb> in alienis provinciis.
XXV Omnis282, qui attulerit litteras confessorias sublato nomine confessoris, eo quod283 omnes284 sub hac
nominis gloria partim285 concutiant simplices, communicatoriae ei dandae sunt286 litterae.
XXVI Errorem287 placuit corrigi, ut omni288 sabbati die289 superpositionem290 celebremus.
XXVII291 Episcopus292 vel quilibet alius clericus aut sororem aut filiam virginem dicatam deo293 tantum
secum294 habeat, extraneam vero295 nequaquam habere placuit.
XXVIII. Episcopum296 placuit ab eo, qui non communicat, munera accipere non debere.
XXVIIII Inerguminum297, qui ab erratico spiritu exagitatur298, huius nomen neque ad altare cum oblatione esse
recitandum, <O93, f. 65rb> neque permittendum, ut sua manu <W411, f. 90r> in ecclesia ministret.
XXX Subdiaconem299 eum300 ordinari non debere, qui in adolescentia301 sua fuerit302 moechatus, eo quod
postmodum per subreptionem ad altiorem gradum non303 sit promovendus. Si304 autem aliqui sunt in
praeteritum ordinati, amoveantur.
XXXI Adolescentes305, qui post fidem lavacri salutaris fuerint moechati306, cum duxerint307 uxores, acta
legitima poenitentia placuit ad communionem eos admitti.
XXXII Si308 quis gravi309 lapsu in ruinam mortis inciderit, placuit agere poenitentiam non debere sine310
episcopi consultu, sed potius apud episcopum agat311, cogente312 tamen infirmitate nec313 est presbyterorum
aut diaconorum communionem talibus praestare debere314, nisi eis iusserit episcopus.
XXXIII lJlacuit315 in totum prohibere episcopis, presbyteris et diaconibus ac316 subdiaconibus positis in
ministerio abstinere se a coniugibus <V630, f. 125ra> suis et non generare filios. Quod317 quicumque318
fecerit, ab honore clericatus exterminetur.
XXXIIII Cereos319 per diem placuit in cimiterio non incendi, inquietandi enim sanctorum spiritus non sunt. Qui
haec non 320 observaverint, arceantur ab ecclesiae communione.
XXXV Placuit321 prohiberi, ne322 feminae in cimiterio pervigilent, eo quod saepe323 sub obtentu orationis
latenter scelera committant.
4
XXXVI <V1341, f. 57va> Placuit324 picturas in ecclesia esse non debere nec, quod colitur aut325 adoratur, in
parietibus depingatur.
XXXVII Eos326, qui ab immundis327 spiritibus vexantur328, si in329 fine330 mortis fuerint constituti,
baptizari331 placet. Si vero332 fideles fuerint, dandam333 eis334 esse communionem. Prohibendum etiam,
ne335 lucernas336 publice accendant. Si facere contra interdictum voluerint, abstineantur a communione.
XXXVIII Peregre337 navigantes338 aut339, si ecclesia340 in341 proximo non fuerit342, posse fidelem, qui
lavacrum suum integrum habet nec sit bigamus, baptizare in necessitate infirmitatis positum caticuminum, ita ut,
si supervixerit, ad episcopum eum perducat, ut343 per manus impositionem perfici344 possit.
XXXVIIII Gentiles345, si in infirmitate desideraverint sibi manus346 imponi, si fuerit eorum ex aliqua <W411,
f. 90v> parte honesta vita, placuit eis manum imponi et fieri christianos.
XL Prohibere347 placuit, ut, cum rationes suas accipiunt possessores, quicquid ad idolum datum fuerit,
acceptum348 non ferant349. Si vero350 post interdictum fecerint, per quinquennii spatia temporis351 a
communione esse arcendos.
XLI Admonere352 placuit fideles353, ut, quantum possunt, prohibeant, ne idola in domibus suis habeant, si vero
vim metuunt354 servorum, vel seipsos puros355 conservent. Si non fecerint, alieni ab ecclesia habeantur.
XLII Eos356, qui ad primam fidem credulitatis accedunt, si bonae fuerint conversationis357, intra358 biennium
temporis359 placuit ad baptismi gratiam admitti debere, nisi360 infirmitate compellente <O93, f. 65va>
coegerit361 ratio vel socio362 subvenire periclitanti vel gratiam postulanti.
XLIII Parvam363 institutionem364 emendari placuit iuxta auctoritatem scripturarum, ut cuncti diem
pentecostes365 celebremus, quod366, qui non fecerit, quasi367 novam368 heresem induxisse notetur369.
XLIIII Meretrix370, quae aliquando fuerit, et postea habuerit maritum, si postmodum ad credulitatem venerit,
incunctanter placuit esse recipiendam.
XLV Qui371 aliquando fuerit caticuminus et per infinita tempora numquam372 ad ecclesiam accesserit, si eum
de clero <V630, f. 125rb> quisquam373 agnoverit374 voluisse375 esse christianum aut testes aliqui exstiterint
fideles, placuit ei376 baptismum non negari, eo quod in vetere377 homine deliquisse videatur378.
XLVI Si379 quis fidelis apostata per infinita tempora ad ecclesiam380 non accesserit, si tamen aliquando fuerit
reversus nec fuerit <V1341, f. 57vb> idolator, post decem annos placuit eum381 382 communionem383
accipere.
XLVII Si384 quis fidelis habens uxorem non semel, sed saepe fuerit moechatus385, in finem mortis est
conveniendus. Quod si se promiserit cessaturum, detur ei communio. Si resuscitatus rursus fuerit moechatus386,
placuit ulterius non ludere eum de communione pacis.
XLVIII Emendari387 placuit, ut hi388, qui baptizantur389, ut fieri solebat, nummos in concam390 non mittant,
ne sacerdos, quod gratis accepit391, pretio distrahere videatur, neque pedes eorum lavandi392 sunt a393
sacerdotibus vel clericis.
XLVIIII Admonere394 placuit possessores, ut non patiantur <W411, f. 91r> fructus395 suos, quos a deo
percipiunt, cum gratiarum actione a Iudaeis benedici, ne nostram irritam et infirmam faciant benedictionem. Si
quis post interdictum facere usurpaverit, penitus ab ecclesia abiciatur396.
L Si397 vero aliquis398 clericus sive399 fidelis fuerit400, qui cum Iudaeis cibum sumpserit, placuit eum a
communione abstineri, ut debeat emendari.
LI Ex401 omni heresi402, si403 qui ad nos fidelis venerit, minime est ad404 clerum promovendus vel, si qui
sunt in praeteritum ordinati, sine dubio deponantur405.
LII Hi406, qui inventi fuerint libellos407 famosos in ecclesia ponere, anathematizentur.
LIII Placuit408 cunctis, ut ab409 eo episcopo quis recipiat communionem, a quo abstentus410 in crimine aliquo
quis411 fuerit. Quod si alius episcopus praesumpserit eum admitti illo adhuc minime faciente vel consentiente, a
quo fuerat communione privatus, sciat se huiusmodi causas inter fratres esse cum status sui periculo
praestaturum412.
LIIII Si413 qui414 parentes fidem fregerint sponsaliorum, triennii415 tempore abstineant416 se a communione.
Si tamen idem sponsus vel sponsa in gravi crimine fuerint depraehensi, excusati erunt parentes. Si vero 417 in
eodem418 fuerit419 vitio et polluerunt420 se consentiendo421, superior422 sententia servetur.
LV Sacerdotes423 424, qui tantum coronam sacrificantes425 portant nec sacrificant nec de suis sumptibus
aliquid idolis426
praestant, placuit post biennium accipere communionem.
LVI <V630, f. 125va> Magistratus427 vero anno, quo428 agit duumviratum429, prohibendum placet, ut se ab
ecclesia cohibeat.
LVII Matronae430 vel earum mariti431 vestimenta sua ad ornandum432 saeculariter433 pompam non dent,
<O93, f. 65vb> et si fecerint, triennii434 tempore abstineantur.<V1341, f. 58ra>
LVIII Placuit435 436 ubicumque et maxime in eo loco, in quo primae437 cathedrae constitutus438 est
episcopus439, ut440 interrogentur hi441, qui communicatorias litteras tradunt, an442 omnia recta443 habeant
et444 suo testimonio comprobent445.
LVIIII Prohibendum446, ne quis christianus aut gentilis ad idolum447 capitolii causa sacrificandi ascendat et
videat. Quod si fecerit, pari crimine teneatur. Si fuerit fidelis, post decem annos acta poenitentia recipiatur.
LX Si448 quis idola fregerit et ibidem fuerit occisus, quia in evangelio scriptum non est neque invenietur449 sub
apostolis umquam factum, placuit in numerum eum450 non recipi martyrum.<W411, f. 91v>
LXI Si451 quis post obitum uxoris suae452 sororem eius duxerit et ipsa sit453 fidelis, quinquennio454 a
communione placuit abstineri, nisi forte velocius dari pacem necessitas coegerit infirmitatis.
LXII Si455 auriga456 aut pantomimus457 credere voluerint, placuit, ut458 prius artibus suis renuntient et tunc
demum suscipiantur, ita ut ulterius459 non revertantur. Qui460, si facere contra interdictum temptaverit461,
proiciantur ab ecclesia.
LXIII Si462 qua mulier463 per adulterium absente464 marito conceperit idque post facinus occiderit, placuit
ei465 nec in finem dandam esse communionem, eo quod geminaverit466 scelus.
LXIIII Si467 qua mulier468 usque in finem mortis suae cum alieno viro fuerit469 mulier470 moechata, placuit
nec in finem dandam ei471 esse communionem472. Si vero eam473 reliquerit, post decem annos recipi474 ad
communionem acta475 legitima poenitentia.
LXV. Si476 cuius clerici uxor fuerit moechata et sciat eam477 maritus suus moechari et eam478 non statim
proiecerit479, nec in finem accipiat communionem, ne ab his, qui exemplum bonae conversationis esse
debent480, videantur scelerum magisteria procedere.
LXVI Si481 quis privignam482 suam duxerit uxorem, eo quod sit incestus, placuit nec in finem dandam esse
communionem.
LXVII Prohibendum483, ne qua fidelis vel caticumina aut comicos484 aut viros scenicos485 habeant486.
Quaecumque hoc fecerit487, a communione arceatur488.
LXVIII Caticumina489, si per adulterium conceperit, et conceptum490 <V630, f. 125vb> necaverit, placuit eam
in fine491 baptizari.
LXVIIII Si492 quis forte habens uxorem semel fuerit lapsus, placuit eum493 quinquennium494 agere debere
de495 ea re poenitentiam496 et sic reconciliari, nisi necessitas infirmitatis coegerit ante tempus dare
communionem, hoc et circa feminas observandum497.
LXX Si498 conscio499 marito uxor500 fuerit moechata501, placuit nec in fine502 <V1341, f. 58rb> dandam
ei503 esse504 communionem. Si vero eam reliquerit, post decem annos accipiat communionem, si eam, cum
scierit505 adulteram, aliquo tempore in domo sua retinuit.
LXXI Stupratoribus506 puerorum nec in finem dandam esse communionem.
LXXII Si507 qua vidua fuerit moechata et eundem postea habuerit maritum, post quinquennii508 tempus acta
legitima poenitentia placuit eam communionem509 reconciliari. <W411, f. 92v> Si alium duxerit relicto510 illo,
nec in fine511 dandam ei512 esse communionem, vel si fuerit ille fidelis, quem accepit513, communionem non
accipiat, nisi post decem annos acta legitima poenitentia, nisi infirmitas coegerit, velocius dare514
communionem.
LXXIII Delator515, si quis exstiterit fidelis et per delationem eius aliquis fuerit praescriptus vel interfectus,
placuit eum nec in fine516 accipere communionem. Si levior causa fuerit, intra quinquennium accipere poterit
communionem. Si caticuminus fuerit, post quinquennii517 tempora admittatur518 ad baptismum.
LXXIIII Falsus519 testis, prout crimen est, abstinebitur. Si tamen non fuerit mortis, quod obiecit, et520
probaverit, quod diu521 tacuerit522, biennii523 tempore abstinebitur. Si autem non probaverit524, conventu525
clericorum526 placuit per quinquennium527 abstineri.
LXXV Si528 quis autem episcopum vel529 presbyterum vel diaconum530 falsis criminibus appetierit et probare
non potuerit, nec in finem531 dandam ei esse communionem.
LXXVI. Si532 quis diaconum se permiserit533 ordinari et postea fuerit detectus in crimine mortis, <O93, f.
66ra> quod aliquando commiserit, si sponte fuerit confessus, placuit eum acta legitima poenitentia post
triennium accipere communionem. Quod si alius eum detexerit534, post quinquennium acta poenitentia accipere
communionem laicam debere.
LXXVII. Si535 quis diaconus regens plebem sine episcopo vel presbytero aliquos baptizaverit536, episcopus537
eos538 per benedictionem perficere debebit. Quod si ante de saeculo recesserit, sub fide, qua539 quis credidit,
poterit esse iustus.
LXXVIII. Si540 quis fidelis habens uxorem cum Iudaea vel gentile541 fuerit moechatus, a communione
arceatur. Quod si alius <V630, f. 126r> eum detexerit542, post quinquennium acta legitima poenitentia poterit
dominicae sociari communioni.
LXXVIIII Si543 quis fidelis alea544, id est tabula545, luserit546, placuit eum abstineri547, et si548 emendatus
cessaverit, post annum poterit549 communioni reconciliari.
LXXX Prohibendum550, ut liberti, quorum patroni in saeculo551 fue<V1341, f. 58va>rint, ad clerum non
prohibeantur.
LXXXI Ne552 feminae suo potius absque maritorum553 nominibus laicis scribere audeant554, qui fideles sunt,
vel litteras alicuius pacificas ad suum555 solum nomen scriptas556 accipiant.
O93, f. 66ra; V630, f. 126ra; W411, f. 92r; V1341, f. 58va
1 DEINDE SEQUITUR] DEINDE SECUNTUR SPANIE W411
2 GESTA W411
3 QUE korr. aus QUO W411
4 EST fehlt O93
5 INCIPIUNT TITULI EIUSDEM CONCILII fehlt V630; INCIPIUNT TITULI EIUSDEM CONCILII] TITULI
W411
6 I fehlt W411
7 immolaverint V1341
8 eisdem W411
9 tangum W411
10 baptidientur W411
11 maleficium W411
12 poenitentibus] penitentibus et W411
7
13 mecie W411
14 mecaverint W411
15 qui V630; W411
16 quae V630; V1341
17 relicta W411
18 adulterum O93
19 linocinium W411; lenocinium korr. aus locinium V1341
20 fecerint korr. aus fecerit V630; fecerit V1341
21 mecaverint W411
22 coniugunt O93
23 mecaverint W411
24 inundinas W411
25 urariis W411
26 heresem W411
27 revertantur W411
28 XXV korr. aus XXVI V1341
29 interlinear vel communicatoriis V630
30 XXVI korr. aus XXVII V1341
31 hoc fehlt W411
32 XXVII korr. aus XXVIII V1341
33 mulierem fehlt W411
34 XXVIII korr. aus XXVIIII V1341
35 XXVIIII] XX V1341
36 in ecclesia fehlt V630
37 XXX korr. XXXI V1341
38 mecaverint W411
39 ut nec] ne W411
40 subdiacones korr. aus subdiaconeis V1341
41 XXXI korr. aus XXXIII V1341
42 lavacro W411
43 mecati W411
44 XXXII korr. aus XXXIIII V1341
45 XXXIII korr. aus XXXIIII V1341
46 XXXIIII korr. aus XXXV V1341
47 certi W411
48 XXXV korr. aus XXXVI V1341
49 cimiterii W411
50 pervigilant O93; pervigilent korr. aus pervigilant V630; V1341
51 XXXVI korr. aus XXXVII V1341
52 ecclesia korr. aus ecclesiae V1341
53 XXXVII korr. aus XXXVIII V1341
54 inergumini W411
55 baptizandis korr. aus baptizandos V630; baptizandis V1341
56 XXXVIII korr. aus XXXVIIII V1341
57 baptidient W411
58 XXXVIIII korr. aus XL V1341
59 gentibus V630
60 XL korr. aus XLI V1341
61 De W411
62 Ne de korr. aus Ne V1341
63 id W411
64 idolaticium W411
65 XLI korr. aus XLII V1341
66 XLII korr. aus XLIII V1341
67 baptidientur W411
68 XLIII korr. aus XLIIII V1341
69 XLIIII korr. aus XLV V1341
70 qui] qui ad W411; V1341
71 apostaverint W411; apostataverint korr. aus apostaverint V1341
72 habens W411
8
73 mecatur W411
74 baptidiatis W411
75 clerus W411; clerici korr. aus clericis O93
76 LVIIII W411
77 ne a korr. aus ne V630
78 a clero] ad clerum W411
79 alieno] alieno non V1341
80 spontealiorum W411
81 magestratibus W411
82 dumveratis W411
83 ornandum V630
84 dederunt V630
85 ut de korr. aus ut V1341
86 de fehlt V630
87 intergtur V630
88 ac W411
89 qui] qui W411
90 auguriis V630; V1341
91 panomimis W411; pantonmiis korr. aus pantomimiis V1341
92 adulterio korr. aus adulteri V1341
93 uxoribus korr. aus uxoris V1341
94 privigna O93; praevignas W411
95 coniugio] coniugio et W411
96 adulterium V1341
97 strupatoribus V630; sturpatoribus W411; stupratoribus korr. aus pustoribus V1341
98 moecis W411
99 duxerit W411
17