You are on page 1of 137

T.C.

Saytay Bakanl

Performans Bilgisi
Denetimi Rehberi

Nisan 2013
ANKARA

T.C.
SaYITAY BAKANLII

PERFORMANS
BLGS DENETM REHBER

Nisan 2013
ANKARA

Belge Ad:

SDR.3, Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Versiyon No:

2013/1

Versiyon Tarihi

Nisan 2013

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi, Denetim Planlama ve Koordinasyon Kurulunun 05.02.2013


tarih ve 2013/5 sayl toplantsnda grlerek kabul edilmi ve 01.04.2013 tarihinde Saytay Bakan
tarafndan onaylanarak yrrle girmitir.

Sunu
Yeni kamu mali ynetimi anlaynda hesap verme sorumluluunun ve saydamln artrlabilmesi
amacyla kurumsal performansn llmesi yaklam n plana kmaya balamtr. darelerin ama
ve hedeflerini faaliyetler yoluyla hayata geirmelerinde kendilerine tahsis edilen kaynaklarn etkin,
ekonomik ve verimli kullanm bu yeni srecin en nemli unsuru haline gelmitir.
Bu anlay dorultusunda Saytayn da denetimdeki rol deimitir. Dzenlilik denetimlerinin
yan sra ynetsel sorumluluk balamnda idarelerin hazrlad plan ve programlarn (ama ve
hedefler, faaliyetler ve performans hedefleri balamnda) deerlendirilmesi grevi performans
denetimi yetkisi ile Saytaya verilmitir. Performans ynetimi ve denetimi yaps gerei yeni yntem
ve tekniklerle srekli gelien bir sretir. Kurumsal ama ve hedeflere ulama performans ve kurum
faaliyetlerinin yaratt etkinin amalanan etkiyle karlatrlmas bu kapsam iinde ele alnmtr.
INTOSAI Denetim Standartlar (ISSAI 100-40): Performans denetimi; c) Denetlenen kurulularn
hedeflerine ulamas ile ilgili performans etkinliinin denetlenmesi ve faaliyetlerin yaratt gerek
etkinin amalanan etkiyle kyaslanarak denetlenmesini kapsar.
INTOSAI Denetim Standartlar (ISSAI 100-45): Yksek Denetim Kurumlar, performans lmlerinin
geerliliini denetlemek iin teknikler gelitirmeye almaldr.
INTOSAI Denetim Standartlar (ISSAI 100-46):Denetilerin giderek genileyen denetim rolleri,
denetlenen kuruluun makul ve geerli performans ltleri kullanp kullanmadn deerlendirmek
iin denetilerin yeni teknikler ve metodolojiler gelitirmelerini gerekli klacaktr. Denetiler, dier
disiplinlerdeki metodoloji ve tekniklerden faydalanmaldr.
Kurumsal dzeyde performans bilgisi denetimi, idarenin plan ve program belgelerinin
nda izleyecei yolu ortaya koyan ama ve hedefleri ile bte uygulamas sonucunda ortaya kan
faaliyet sonularnn performans gstergeleri erevesinde llmesi eklinde yaplr. Bu ereve
iinde performans bilgisi denetimi sonucu hazrlanan denetim raporu idarenin dnem sonundaki
performansn balangtaki hedefleriyle karlatrarak ortaya koyar.
Performans bilgisi denetimi sonucu hazrlanan denetim raporu kurumsal performansn objektif
bir erevede bamsz bir bak asyla deerlendirilmesi asndan nem tamaktadr. Denetim
raporlar hesap verme sorumluluunun etkin ilemesini salamann yan sra idarelerin performans
ynetimi srelerinin iyiletirilmesine de nemli katkda bulunacaktr.
Bu rehber performans bilgisi denetimine ynelik olarak mevcut kamu mali ynetim sistemi
ve uluslararas iyi uygulama rnekleriyle tutarl bir ereve ortaya koymaktadr. Bununla birlikte, bu
sre kurumsal kapasite art ve mali ynetim sistemindeki deiimlerle birlikte srekli bir geliim
iinde olacaktr. Rehberde yer alan konularn birou uygulamada elde edilecek deneyim ve birikimle
birlikte srekli gzden geirilerek gelitirilecek ve eitli altdokmanlarla derinletirilecektir.
Bu vesile ile rehberin hazrlanmasnda emei geen tm mensuplarmza teekkr eder,
rehberin kullanclar iin faydal olmas dileklerimle sayglarm sunarm.

Do. Dr. Recai AKYEL


Saytay Bakan

indekiler
GR........................................................................................................................................... 1
ZET............................................................................................................................................ 4
1. PLANLAMA.............................................................................................................................. 7
1.1 Denetim Ekibinin Oluturulmas . .................................................................................... 7
1.2 Denetlenecek dareyle letiim Kurulmas........................................................................ 7
1.3 Denetlenecek darenin Tannmas.................................................................................... 8
1.4 darenin Genel Performans Ynetimi Hakknda Bilgi Edinilmesi..................................... 9
2. UYGULAMA............................................................................................................................ 12
2.1 Raporlama Gerekliliklerine Uygunluun Deerlendirilmesi.......................................... 12
2.1.1 Genel.......................................................................................................................... 12
2.1.2 Stratejik Plan............................................................................................................. 12
2.1.3 Performans Program............................................................................................... 14
2.1.4 Faaliyet Raporu.......................................................................................................... 16
2.1.5 Denetim Deerlendirmesi........................................................................................ 17
2.2 Performans Bilgisinin eriinin Deerlendirilmesi....................................................... 17
2.2.1 Genel.......................................................................................................................... 17
2.2.2 Stratejik Plan ve Performans Programna likin Kriterler ..................................... 18
2.2.3 Faaliyet Raporuna likin Kriterler............................................................................ 22
2.2.4 Denetim Deerlendirmesi......................................................................................... 24
2.3. Performans Bilgisini reten Veri Kayt Sistemlerinin Deerlendirilmesi . .................. 25
2.3.1 Genel.......................................................................................................................... 25
2.3.2 Veri kayt sistemi tanmlamas ................................................................................. 26
2.3.3 nemli Veri Kayt Sistemlerinin Seilmesi................................................................ 28
2.3.4 Veri Kayt Sistemleri Deerlendirme Admlar . ....................................................... 28
3. RAPORLAMA......................................................................................................................... 37
4. ZLEME.................................................................................................................................. 40
EK I- FORMLAR......................................................................................................................... 41
EK II- Plan Format................................................................................................................... 56
EK III- Rapor Format................................................................................................................ 57

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

GR
Deien Kamu Mali Ynetim Sistemi ve Performans Esasl Bteleme
5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanunu ile mali ynetim ve kontrol sistemi
yeni bir anlay erevesinde deitirilmi ve yeni sistem; etkinlik, verimlilik, ekonomiklik,
saydamlk ve hesap verebilirlik kavramlar zerine ina edilmitir.
5018 sayl Kanunun yrrle girmesiyle birlikte performans esasl bteleme
sistemine geilmi ve bunun bir sonucu olarak kamu idarelerinin, orta ve uzun vadeli ama
ve hedefleri ile gstergelerini Stratejik Planlarnda ortaya koymalar gereklilii ortaya
kmtr. Buna ilaveten kamu idarelerinin, Performans Programlar araclyla btelerini
yllk performans hedefleri ile ilikilendirerek hazrlamas ngrlmektedir. Yl sonunda
btenin uygulanmas ile kamu idarelerinin Faaliyet Raporu araclyla performanslarn
yine ilgili hedef ve gstergelerle ilikilendirerek raporlamas gerekmektedir.
Bahsedilen dokman; Stratejik Plan, Performans Program ve Faaliyet Raporu,
performans esasl bteleme sisteminin temelini oluturmaktadr. dareler bu belgeleri
hazrlayarak hedeflerini, faaliyetlerini ve performanslarn kamuoyuna, mahalli idare
meclislerine ve Trkiye Byk Millet Meclisine (TBMM) sunmaktadr. Bu mekanizma ile
saydam ve hesap verebilir bir mali ynetim sistemi oluturulmas hedeflenmektedir.

6085 sayl Kanun ve Performans Denetimi


5018 sayl Kanun ile performans esasl btelemenin uygulamaya konulmasnn
ardndan 2010 ylnda 6085 sayl Saytay Kanununun yrrle girmesiyle Saytayn denetim
grev ve yetkisi deitirilmitir. 6085 sayl Kanunun 36 nc maddesi uyarnca Saytayn
denetim grevleri, dzenlilik denetimi ve performans denetimini kapsamaktadr. 6085
sayl Kanunun 36 nc maddesine gre performans denetimi:
Hesap verme sorumluluu erevesinde idarelerce belirlenen hedef ve gstergelerle ilgili olarak
faaliyet sonularnn llmesi suretiyle gerekletirilir.

Tanmdan da anlalaca zere performans denetiminin temelini idarelerin retecei


performans bilgisi oluturmaktadr. Bu sebeple Rehberin bundan sonraki blmlerinde 6085
sayl Kanunun 2. maddesinde tanmlanan performans denetimi iin performans bilgisinin
denetimi ifadesi kullanlacaktr. darelerin performans bilgisinin incelenmesi sonucu
kurumsal performans hakknda ortaya kan bulgular performans denetimi araclyla
raporlanacaktr.
Performans bilgisi denetimini yrtme grev ve yetkisi, Saytay iin yeni bir grevdir.
Bu rehber, yukarda bahsedilen 5018 sayl Kanun ile 6085 sayl Kanunun gerekliliklerini
yerine getirmek zere Saytayn uygulayaca denetim metodolojisini ortaya koymaktadr.

T.C. Saytay Bakanl

Performans Bilgisi Denetiminin Hedefleri


6085 sayl Kanunun 34 nc maddesinde denetimin amalar arasnda, bte hakknn
gerei olarak kamu idarelerinin faaliyet sonular hakknda TBMM ve kamuoyuna gvenilir
ve yeterli bilgi sunulmas, kamu idarelerinin performansnn deerlendirilmesi ile hesap
verme sorumluluu ve saydamln yerletirilmesi ve yaygnlatrlmas saylmtr.
Saytay, performans bilgisinin denetimi grevini kamu idarelerinin ilgili raporlarnda
yer alan performans bilgisinin kalitesini deerlendirerek yerine getirir. Performans bilgisi;
devletin hizmet sunumunu konu alan, mali olmayan bilgidir. Performans bilgisini denetlerken
Saytayn temel hedefi vardr:
Kamu mali ynetiminde hesap verebilirliin ve saydamln salanmasn temin
etmek zere kamu idarelerinin, 5018 sayl Kanuna uygun olarak performans bilgilerini
Faaliyet Raporlarnda gstermelerini salamak,
Raporlanan bilgilerin yararllna ve kalitesine katkda bulunmak,
Kamu idarelerinin performans hedefleri ve gstergeleri asndan kaydettikleri
ilerlemeyi izlemek ve raporlamak iin salam veri kayt sistemleri kulland konusunda
TBMMye ve kamuoyuna gvence vermek.

Performans Bilgisinin Denetimi Kriterleri


Aadaki kaynaklar, performans bilgisinin denetlenmesi konusunda denetim
kriterlerine temel oluturur:
Dier Yksek Denetim Kurumlarnn denetim uygulamalar,
5018 Sayl Kanun, Kamu dareleri iin Stratejik Planlama Klavuzu, Performans
Program Hazrlama Rehberi, Kamu darelerince Hazrlanacak Faaliyet Raporlar Hakknda
Ynetmelikte ve ilgili dier mevzuatta yer alan kamu idarelerine ynelik yasal gereklilikler.
Aadaki tablo, performans bilgisinin denetiminde Saytay tarafndan kullanlacak
olan kriterlere dair genel bilgi vermektedir:

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Tablo 1: Performans Bilgisinin Denetimi Kriterleri


Denetimin hedefi

Denetim kriteri
Mevcudiyet

Raporlama
gerekliliklerine
uygunluun
salanmas

Zamanllk
Sunum
lgililik
llebilirlik
yi tanmlanma

Performans
bilgisinin ieriinin
kalitesi

Tutarllk

Tanm
Denetlenen idarenin, yasal dzenlemelere gre ilgili
dokmanlar hazrlamas
Performans bilgisinin yasal sre iinde raporlanmas
Performans bilgisinin dzenleyici esaslara uygun ekilde
raporlanmas
Hedefler ve gstergeler arasnda mantksal balant olmas
Performans programlarndaki hedeflerin, gstergeler ile
llebilir olmas
Hedeflerin ve gstergelerin ak ve net bir tanmnn olmas
Hedeflerin (gstergeler dhil), denetlenen idarenin
planlama ve raporlama dokmanlarnda tutarl olarak
kullanlmas

Raporlanan performans bilgisinin kaynana kadar


Dorulanabilirlik izlenebiliyor olmas

Geerlilik/ kna
edicilik
Doruluk
Veri gvenilirlii
Tamlk

Planlanan ve raporlanan performans arasndaki her tr


sapmann denetlenen idare tarafndan ele alnyor olmas ve
sapmay aklayan nedenlerin inandrc ve ikna edici olmas
Raporlanan sonularn baarlar doru yanstyor olmas
ve hedefin tanmna dayal olarak baarlarla ilgili olmayan
hususlar iermemesi
Raporlanan sonularn gereklemeyi tam olarak yanstyor
olmas ve hedefin tanmna dayal olarak dahil edilmesi
gereken herhangi bir hususu darda brakmamas

Performans Bilgisi Denetiminde Temel Konular


Kamu idaresi temelinde yaplmakta olan performans bilgisi denetimi, esas olarak
yllk dzenlilik denetimi ile e zamanl yrtlr. Her kamu idaresi iin aada sralanan
hususlar incelemeye tabi tutulur:
Stratejik Plan: darenin yasal dzenlemelere uyup uymad ve uygun ama, hedef ve
gstergeler belirleyip belirlemedii.
Performans Program: darenin yasal dzenlemelere uyup uymad ve Stratejik Plan
ile uyumlu biimde uygun hedef ve gstergeler belirleyip belirlemedii.
Faaliyet Raporu: darenin yasal dzenlemelere uyup uymad, performans
bilgisinin Performans Programnda belirtilen hedefler bakmndan uygun ekilde raporlanp
raporlanmad ve gereklemelerdeki sapmalarn aklanp aklanmad.
darenin Veri Kayt Sistemleri: darenin veri kayt sistemlerinin yeterli olup olmad
ve retilen performans bilgisi konusunda risk olup olmad.

T.C. Saytay Bakanl

ZET

Performans bilgisinin denetimi drt aamada yrtlr:
I. Planlama
II. Uygulama
III. Raporlama
IV. zleme
Planlama
Planlama aamasnda denetim ekibi, denetimin uygulanmas iin hazrlk yapar. Bu
aamada aadaki faaliyetler gerekletirilir:
Denetim ekibinin oluturulmas
Denetlenecek idare ile iletiim kurulmas
Denetlenecek idarenin tannmas
Denetim plannn hazrlanmas
Uygulama
Uygulama aamas aadaki srelerden olumaktadr:
Raporlama gerekliliklerine uygunluun deerlendirilmesi
Performans bilgisinin ieriinin deerlendirilmesi
Performans bilgisini reten veri kayt sistemlerinin deerlendirilmesi
Uygulama aamasnda gerekletirilen srelerden her biri, belirli denetim kriterleriyle
ve denetim alanyla balantldr. Aadaki tabloda, her srece ynelik denetim kriterleri ve
denetimin hangi alana odakland gsterilmektedir:
Tablo 2: Uygulama aamas sreleri
Denetim hedefleri
Raporlama Gerekliliklerine Uygunluk

Performans Bilgisinin eriinin Uygunluu

Veri Gvenilirlii

Denetim kriterleri
Mevcudiyet
Zamanllk
Sunum
lgililik
llebilirlik
yi Tanmlanma
Tutarllk
Dorulanabilirlik
Geerlilik/kna Edicilik
Doruluk
Tamlk

Denetim alan
Stratejik Plan
Performans Program
Faaliyet Raporu
Stratejik Plan
Performans Program
Faaliyet Raporu
Veri Kayt Sistemleri

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Raporlama
Denetimin uygulama aamasndan sonra denetim ekibi Denetim Raporunu hazrlar.
Performans bilgisi denetimi sonucu hazrlanana Denetim Raporunda;
Ynetici zetine,
Performans bilgisi denetiminin ama ve kapsamna,
Denetim kriterlerine,
Raporlama gerekliliklerine uyma,

Performans bilgisinin ieriine,

Veri kayt sistemlerine,

ilikin bulgulara,
zleme ve etki deerlendirmesine ynelik bulgulara,
Bulgularla ilgili olarak, kamu idaresine yaplan nerilere,
Yer verilir.

zleme
Denetim sonularnn izlenmesi, Saytay raporlarnn TBMMde grlmesinden
sonra; denetim raporlarnda belirtilen bulgulara ilikin nerilerin denetlenen idare tarafndan
ne lde yerine getirildiinin deerlendirilmesi amacyla yaplr.
zleme aamasnn, denetimi yrten denetim ekibince yerine getirilmesi esas olmakla
birlikte, gerektiinde farkl denetilerin de bu faaliyeti yrtmesi mmkndr.

T.C. Saytay Bakanl

Performans Bilgisinin Denetimi Zaman Plan


Performans bilgisi denetiminin yrtlmesine ilikin nerilen takvim aadaki tabloda
gsterilmektedir:
Tablo 3: Performans bilgisinin denetimi sreleri ve zaman plan
Denetim aamas

Denetim kriteri

Denetim kapsam

I. Aama Planlama
Mevcudiyet
II. Aama Uygulama Zamanllk
Sunum
(Stratejik Plan
ve Performans
lgililik
Program)
llebilirlik
yi tanmlanma
II. Aama Uygulama
Doruluk
(Veri Kayt
Tamlk
Sistemleri)
Mevcudiyet
Zamanllk
II. Aama Uygulama Sunum
(Faaliyet Raporu)
Tutarllk
Dorulanabilirlik
Geerlilik/ kna edicilik.
III. Aama
Raporlama

Zaman plan
Mays

Stratejik Plan
Performans Program
Haziran Temmuz
Tm performans hedefleri
Seilen veri kayt
sistemleri

Eyll Aralk

Faaliyet Raporu
Ocak Mart
Seilen performans
hedefleri
Nisan

IV. Aama zleme

Denetimin yrtlmesine ilikin sunulan zaman plan fikir verme amal olup, denetim
ekibinin kapasitesine ve i planna gre deiiklik gsterebilir. Ayn denetim yl iinde ayn
denetim ekibi tarafndan birden fazla idarenin denetim kapsamna alnmas durumunda
zaman plan buna uygun ekilde deitirilebilir.

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

1. PLANLAMA
Planlama, denetim iin ak ve makul hedefler belirlenmesini, gereki ve gl bir
denetim yaklam oluturulmasn ve kaynaklarn tespit edilmesini gerektirmektedir.
Denetimin planlanmas aamasnda takip edilmesi gereken admlar unlardr:
1. Denetim ekibinin oluturulmas,
2. Denetlenecek idareyle iletiim kurulmas,
3. Denetlenecek idarenin tannmas,
4. darenin genel performans ynetimi hakknda bilgi edinilmesi,
5. Denetim plannn hazrlanmas.
Dzenlilik denetimi ile performans bilgisi denetiminin birlikte yaplmas halinde 1, 2 ve
3 nc admlar dzenlilik denetimine paralel yrtlecektir. Performans denetimleri esas
olarak dzenlilik denetimleri ile paralel yrtleceinden planlama, dzenlilik denetiminin
planlamas ile e zamanl yaplr.
INTOSAI Denetim Standartlar
(ISSAI 300-0.3/a)
Deneti denetimin yksek kalitede, verimli, tutumlu ve etkin bir ekilde ve zamannda
yrtlmesini gvence altna almak zere denetimi planlamaldr.

Performans bilgisi denetiminin dzenlilik denetiminden bamsz yrtlmesi halinde


tm aamalar uygulanacaktr.
Saytay Denetim Ynetmelii- Madde 20:
Performans denetimi ve dzenlilik denetiminin birlikte planlanarak yrtlmesi esastr.

1.1 Denetim Ekibinin Oluturulmas


Performans bilgisi denetiminin ekip temelinde yrtlmesi esastr. Ekip bakan
performans bilgisi denetiminin tm ekip tarafndan rehberde belirtilen metodolojiye uygun
ekilde yaplmasn ve performans bilgisi denetimine yeterli zaman ayrlmasn salar.
Denetim ekibi oluturulurken Form 1den yararlanlr.

1.2 Denetlenecek dareyle letiim Kurulmas


Denetlenen kamu idaresine denetimin kapsam ve sresi hakknda bir grev yazs ile
bilgi verilir. dareyle yaplan ilk toplantda performans bilgisi denetiminin amac, metodolojisi
ve sreleri hakknda bilgi verilir.

T.C. Saytay Bakanl

Bu aamada, performans bilgisinin retilmesi ve raporlanmas ile grevli birim ve


kiiler tespit edilir. Performans bilgisi denetimi yrtlrken irtibata geilmesi gerekli
kiilerin isimleri ve iletiim bilgileri idareden temin edilerek denetim planna eklenir.

1.3 Denetlenecek darenin Tannmas


darenin tannmas, denetimin ve i programnn yaplmas iin gerekli ve nemli bir
aamadr. Denetim planlamasna idarenin tannmas ile balanmas denetimin yrtlmesi
srecinde kolaylk salayacaktr.
darenin tannmas aamasnda, idareye ait belgelerin incelenmesine balamadan nce
performans esasl bteleme sistemine ilikin aadaki dokmanlarn gzden geirilmesi
faydal olur:
- 5018 sayl Kanun.
- Kamu darelerinde Stratejik Planlamaya likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik.
- Kamu darelerinde Hazrlanacak Performans Programlar Hakknda Ynetmelik.
- Kamu dareleri iin Stratejik Planlama Klavuzu.
- Performans Program Hazrlama Rehberi.
- Kamu darelerince Hazrlanacak Faaliyet Raporlar Hakknda Ynetmelik.
- lgili dier dzenlemeler.
Bir idarenin performans bilgisi denetiminin yaplabilmesi iin, o idarenin gerekletirdii
faaliyet ve projeler ile grev alannn tannmas gerekir. darenin tannmas aamasnda
izlenmesi gereken admlar unlardr:
- darenin yasal erevesinin aratrlmas.
- darenin rgt emas ve rgtsel yaps hakknda bilgi edinilmesi.
- darenin grev yapt evrenin ve faaliyetlerinin ilgilendirdii kiilerin (idareden
hizmet alanlarn ve dier paydalarn) tannmas.
- darenin btesi, gelirleri, giderleri ve kaynaklarnn incelenmesi.
- darenin kulland temel kontrol sistemlerinin incelenmesi.
- Kontrol riskleri de dahil olmak zere idarenin kar karya olduu temel risklerin
aratrlmas.
- darenin eksik ve zayf ynleri hakknda bilgi edinilmesi.
- Gerekli grlecek dier hususlar.
Bu aamada elde edilen bilgi ve veriler denetimin yrtlmesi aamasnda denetim
ekibi tarafndan kullanlacaktr.
Denetim ekibi, idarenin tannmas aamasnda ihtiya duyaca bilgiyi genel politika ve
plan belgelerinden balayarak, ilgili mevzuat, resmi istatistikler ya da uzman grleri gibi

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

dolayl kaynaklardan elde edebilecei gibi, dorudan kurumun kendi veri kaynaklarndan
(Stratejik Plan, Faaliyet Raporu, rgt emalar, kurum ii rehber ve el kitaplar, yneticilerle
yaplan grmeler, vb.) da elde edebilir. Bunlara ek olarak, nceki denetim raporlarndaki
nerilerin ve bu nerilere ynelik olarak idarenin att admlarn gzden geirilmesi de
faydal olacaktr.

1.4 darenin Genel Performans Ynetimi Hakknda Bilgi Edinilmesi


Genel performans ynetimi sistemi; performans bilgisinin ynetimi ve raporlanmasna
ilikin idareye ait i politikalar, yaplar ve sreleri ifade eder.
dareler, 5018 sayl Kanun gereince hazrlayacaklar Faaliyet Raporlarnda sunulacak
verilerin kalitesinden sorumludur. Veri kalitesi en genel anlamda kaydedilen verilerin
gvenilir ve kullanlabilir olmas demektir. Tam, doru ve geerli verilerin retilmesi iin
kullanlan ara ve srelerin tamam olarak da anlalabilir. Denetim ekibi, eitli veri kayt
sistemleri kullanlarak doru verilerin retilmesine ynelik kamu idaresinin kulland
dzenlemeleri deerlendirir.
Genel performans ynetimi sisteminin incelenmesi aadaki nedenlerle gereklidir:
- Performans bilgisinin kullanm ve kontrolne ilikin idarenin genel tutum ve
farkndal hakknda bilgi edinilmesini salar.
- Genel performans ynetimi sistemindeki zafiyetlerin tespit edilmesi performans
bilgisinin kalitesindeki eksiklikleri aklayabilir.
rnein, performans bilgisinin retilmesine ilikin kurum ii dzenlemelerin
olmamas, Performans Program veya Faaliyet Raporlarnn zamannda hazrlanmamasna
neden olabilir. Bu durumda performans ynetimi sistemindeki zafiyetler, zamanllk
kriterinin yerine getirilmemi olmasnn sebebi olarak gsterilebilir.
Performans hedeflerinin hazrlanmas ile ilgili idare politikasnn yetersiz olmas;
performans bilgisinin izlenmesi asndan kamu idaresinin strateji birimi ile uygulayc
birimleri arasnda koordinasyon eksikliine ve performans bilgisinin tutarl olmamasna
sebep olabilir. Sonu olarak kamu idaresi, faaliyet raporunda gerek performans
raporlayamayabilir. Bu durumda, denetim ekibi tutarllk ve dorulanabilirlik kriterlerinin
salanamamasnn sebebi olarak idarenin performans ynetimi sistemindeki zafiyetleri
gsterebilir.
- Genel performans ynetimi sisteminin incelenmesiyle veri kalitesine ynelik belli
risklerin tespit edilmesi mmkn olabilir.
rnein baz riskler; personelin yer deitirmesi, yeni bilgi teknolojileri (BT)
sistemlerinin uygulamaya konulmas veya performans gstergelerinde deiiklik yaplmas
gibi, daha genel nitelikli olabilir. Bu tr riskler genel performans ynetimi sisteminin
incelenmesi ile ortaya kar.
- Belli alanlardaki kontrollerin kurumsal dzeyde deerlendirilmesine olanak tanr.
rnein; veri kalitesi ynetimine ynelik kurumsal dzenlemeler, ktlarn ve
kalite kontrollerinin st ynetimce izlenmesi ve faaliyet raporlarnda raporlanan bilgilerin

T.C. Saytay Bakanl

derlenmesi ve sunumunun kontrol edilmesi kurumsal dzeyde gerekletirilen bir


performans ynetimi sistemi incelemesi ile ortaya karlabilir.
Genel performans ynetimine ilikin inceleme almas, hem kilit personelle grme
yaplmasn, hem de ilgili materyallerin (dier denetimlerden elde edilen materyaller dahil)
incelenmesini gerektirir. Bu almay yaparken denetlenen idare ynetiminin;
Veri kalitesinin nemini personele bildirdiine,
Veri kalitesinin ynetimi iin ak grev ve sorumluluklar tayin ettiine,
Performans veri kayt sistemlerinden kan sonular gzden geirdiine
dair kant aranr.
Bu almann sonunda denetim ekibi, performans veri kayt sistemlerini
etkileyebilecek genel riskleri ve bunlara ilikin kontrol faaliyetlerini belirler. Bu riskler ve
elde edilen dier bulgular, Form 2 araclyla kaydedilir. Ayrca Form 2deki sorular denetim
sresince denetim ekibi tarafndan deerlendirilir, gerekirse denetim sonunda bulgular
gncellenir. Form 2nin doldurulmas denetimin uygulama aamasnda gerekletirilecek
denetim prosedrlerinin derinliinin ve kapsamnn belirlenmesinde yol gsterici olacaktr.
Kamu idaresinin uygulamakta olduu genel performans ynetimi sisteminin anlalmas
denetim plannn hazrlanmas iin ihtiya duyulacak bilgilerin elde edilmesini salayacaktr.
1.5 Denetim Plannn Hazrlanmas
Planlama aamasnda denetimin ne zaman balayaca, ne zaman tamamlanaca,
ilgili denetilerin sorumluluk alanlar gibi hususlarda detayl bilgi ieren bir denetim plan
hazrlanr (Ek-II). Denetimin yrtlmesi srecinde denetilere yol gsterici olmas ve ilerin
dzenli ekilde devam edebilmesi iin bu sre nem tekil eder.
Denetim plannn hazrlanmas ekip bakannn sorumluluundadr. Planda
belirlenmesi gereken en nemli husus denetimin sresidir. Denetim ekibi, denetime ne
zaman balanlacan ve ngrlemeyen bir gecikme olmad takdirde denetimin ne zaman
tamamlanacan planlama aamasnda belirler ve denetlenen idareye de bildirir. Denetim
sresi, denetlenen kamu idaresine, denetim konusuna ve denetim ekibine gre farkllk
gsterebilir. Sreyi bu ltleri de dikkate alarak belirlemek ekip bakannn yetkisinde ve
sorumluluundadr. Ancak bu srenin hesabnda 6085 sayl Kanun gereince raporlamaya
ilikin olarak belirlenmi sreler mutlaka gz nnde bulundurulmaldr. Ayrca denetim
plannn hazrlanmas ve i blmnn yaplmas srasnda denetimin baz srelerinin daha
detayl alma gerektirebilecei de dikkate alnmaldr.
Denetim plannda, denetim sresince izlenecek aamalar ve bu aamalarda
gerekletirilecek faaliyetlerden sorumlu olacak denetiler belirtilir. Ekip yeleri arasnda
i blmnn yaplmas ekip bakannn sorumluluundadr. Ekip bakan, denetim plann
hazrladktan sonra gr ve nerilerini almak zere grup bakanna sunar. Grup bakan,
gerekli grd takdirde denetim ekibi ile toplant dzenleyerek nerilerini denetim ekibi
ve ekip bakan ile mzakere edebilir. Grup bakannn gr alndktan sonra performans
bilgisinin denetimi plan onay iin Bakanla sunulur.

10

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Saytay Denetim Ynetmelii- Madde 21:


Denetimin planlanmas almalar sonunda denetim rehberine gre hazrlanan denetim plan,
gr ve nerileri alnmak zere grup bakanna sunulur.
Bakanlk onayna sunulacak denetim plannda, ilgili kamu idaresinde yaplacak denetimler de
dahil olmak zere denetimlere ilikin alma takvimi, grevli denetiler ve sorumluluk alanlar
gsterilir.

Gerekli grlen hallerde performans bilgisinin denetimi plan, dzenlilik denetimi


planndan ayr ekilde onaya sunulabilir. Bu durumda performans bilgisinin denetimi plannn
onaylanmasn mteakip denetime balanr.

11

T.C. Saytay Bakanl

2. UYGULAMA
Denetim plannn Bakanlka onaylanmasnn ardndan denetimin uygulama aamas
balar. Performans bilgisi denetiminin uygulama aamas temel sreten oluur:
- Raporlama gerekliliklerine uygunluun deerlendirilmesi.
- Performans bilgisinin ieriinin deerlendirilmesi.
- Performans bilgisini reten veri kayt sistemlerinin deerlendirilmesi.

2.1 Raporlama Gerekliliklerine Uygunluun Deerlendirilmesi


2.1.1 Genel
Bu blm, performans esasl bteleme sisteminde yer alan temel dokmana
ynelik olarak kamu idaresinin raporlama gerekliliklerine odaklanmaktadr:
Stratejik Plan,
Performans Program,
Faaliyet Raporu.
Raporlama gerekliliklerine uyum, aadaki kriterler temelinde deerlendirilir:
Mevcudiyet:
Zamanllk:
Sunum:

Denetlenen idarenin ama, hedef ve gstergelerini belirledii Stratejik Plan,


Performans Program ve Faaliyet Raporunu hazrlamas
Stratejik Plan, Performans Program ve Faaliyet Raporunun yasal sreler ierisinde
hazrlanmas
Stratejik Plan, Performans Program ve Faaliyet Raporu ieriinin ilgili mevzuata
uygun olarak hazrlanmas

2.1.2 Stratejik Plan


Mevcudiyet
5018 sayl Kanunun 9 uncu maddesine gre:
Kamu idareleri kalknma planlar, programlar, ilgili mevzuat ve benimsedikleri temel ilkeler
erevesinde gelecee ilikin misyon ve vizyonlarn oluturmak, stratejik amalar ve llebilir
hedefler saptamak, performanslarn nceden belirlenmi olan gstergeler dorultusunda lmek
ve bu srecin izleme ve deerlendirmesini yapmak amacyla katlmc yntemlerle stratejik plan
hazrlarlar.

12

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

5018 sayl Kanuna ilaveten 5393 sayl Belediye Kanunu ve 5216 sayl Bykehir
Belediye Kanunu uyarnca 50.000den fazla nfusa sahip tm belediyelerin Stratejik Plan
hazrlamas gerekmektedir. 5302 sayl l zel daresi Kanunu ile il zel idarelerine de
Stratejik Plan hazrlama zorunluluu getirilmitir.
Kamu darelerinde Stratejik Planlamaya likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik
uyarnca aadaki kamu kurumlar, Stratejik Plan hazrlamaktan muaf tutulmutur:
Milli Savunma Bakanl,
Dileri Bakanl,
Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii,
Milli stihbarat Tekilat Mstearl,
Jandarma Genel Komutanl ve
Sahil Gvenlik Komutanl.
Ayrca Dzenleyici ve Denetleyici Kurumlar 5018 sayl Kanunun 9 uncu maddesine tabi
olmadklarndan Stratejik Plan hazrlama ykmllnden muaftr.
Denetim ekibi, denetlenen idarenin Stratejik Plan hazrlama konusundaki yasal
dzenlemelere uyup uymadn gzden geirir ve Form 3te yer alan ilgili sorular
cevaplandrarak bulgularna denetim raporunda yer verir.
Zamanllk
Kamu idarelerinin Stratejik Planlarn ilgili mevzuatta ngrlen srelerde hazrlayp
hazrlamadklar deerlendirilir ve Form 3te yer alan ilgili sorular cevaplandrlarak
bulgulara denetim raporunda yer verilir.
Sunum
Kalknma Bakanlnn hazrlad Kamu dareleri in Stratejik Planlama Klavuzu,
stratejik planlama sreci ve Stratejik Planlarn kapsam ve ieriine ilikin genel bir ereve
sunar. Kamu idarelerinin bu Klavuzda belirtilen genel yap ve temel ilkelere riayet etmesi
beklenir.
Stratejik Planlama Klavuzunun 5D, 5E ve 5F blmleri ama, hedef ve gstergelerin
oluturulmasyla ilgilidir. Denetim ekibi kamu idaresinin ama, hedef ve gstergelerinin
sunum asndan ilgili klavuzda her biri iin belirlenen kriterlere uygunluunu deerlendirir
ve bulgularna denetim raporunda yer verir. Stratejik Plann sunum kriterine gre
deerlendirilmesi Form 3 araclyla yaplr. Ayrca Stratejik Plann sunum kriterine gre
deerlendirilmesinde idare tarafndan belirlenen misyonun kurulu amacyla ve stratejik
ama ve hedeflerin aadaki tabloda belirtilen ulusal politika ve plan belgeleriyle uyumlu
olup olmad deerlendirilerek, bulgulara raporda yer verilir.

13

T.C. Saytay Bakanl

Tablo 4: Ulusal ve Kurumsal Plan Belgeleri


ULUSAL POLTKA VE PLAN BELGELER
Kalknma Plan

KURUMSAL PLANLAR
Kurum Stratejik Plan

Sektrel ve Tematik Planlar

Ama ve Hedefler

Blgesel Planlar
Orta Vadeli Program

Stratejiler

Orta Vadeli Mali Plan

Kaynak ve Harcama erevesi


Eylem Plan

Uluslararas Taahhtler (Ulusal Plan, vb.)

2.1.3 Performans Program


Mevcudiyet
5018 sayl Kanunun 9 uncu maddesine gre:
Kamu idareleri, kamu hizmetlerinin istenilen dzeyde ve kalitede sunulabilmesi iin bteleri
ile program ve proje baznda kaynak tahsislerini; stratejik planlarna, yllk ama ve hedefleri ile
performans gstergelerine dayandrmak zorundadrlar.

Denetlenen idarenin dzenlemeye riayet edip etmedii ve Performans Program


hazrlayp hazrlamad gzden geirilir. Form 3te yer alan ilgili sorular cevaplandrlarak
bulgulara denetim raporunda yer verilir.

Zamanllk
Performans Program Hazrlama Rehberine gre: Merkezi Ynetim kapsamndaki
kamu idareleri hazrladklar performans programlarn bte teklifleri ile birlikte, Maliye
Bakanlna ve Kalknma Bakanlna gnderirler.
Sosyal gvenlik kurumlar ve mahalli idareler ile ilgili dzenleme ise Kamu darelerince
Hazrlanacak Performans Programlar Hakknda Ynetmelikte yer almaktadr.
Madde 7- Sosyal gvenlik kurumlar ve mahalli idarelerin performans programlar, st yneticileri
tarafndan bte teklifleri ile birlikte ilgili mevzuatnda belirlenen tarihte yetkili organlara sunulur.
Bu kurum ve idarelerin yetkili organlarnda kesinleen bte byklklerine gre revize edilen
performans programlar, sosyal gvenlik kurumlarnda ilgili Bakan veya st ynetici; mahalli
idarelerde ise st yneticiler tarafndan Ocak ay iinde kamuoyuna aklanr.

Bu dzenlemeler, kamu idaresinin Performans Programn sunmasnn zamanll


bakmndan kanun ve ynetmeliklere riayet edip etmediini deerlendirirken dikkate alnr.
Form 3te yer alan ilgili sorular cevaplandrlarak bulgulara denetim raporunda yer verilir.

14

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Sunum
Performans Program Hazrlama Rehberi, Performans Programlarnn kapsam ve
ieriine ilikin genel bir ereve sunar. Kamu idarelerinin bu Rehberde ortaya konan genel
yap ve temel ilkelere riayet etmesi beklenir.
Performans Program Hazrlama Rehberinin Ek ksm, Performans Programnn
formatn belirlemektedir. Buna gre idarelerin amalar, hedefleri, performans gstergeleri
ve faaliyetlerini, kaynaklar ile ilikilendiren bir tablo hazrlanmas gerekmektedir. Denetim
srasnda, kamu idarelerinin Performans Program Hazrlama Rehberine gre hazrlamalar
gereken Tablo 1, Tablo 2 ve Tablo 3n, Form 3te yer alan ilgili sorular da dikkate alnarak
uygun ekilde hazrlanp hazrlanmad deerlendirilir.
Aadaki ekilde de grlecei zere idarelerin amalarn harcama birimleri ve
performans hedefleriyle ilikilendirmeleri, bu hedefler iin de faaliyetler belirleyerek bu
faaliyetlerin maliyetlerini tespit etmeleri beklenmektedir. Bu deerlendirme yaplrken
faaliyet maliyetlerinin sz konusu rehbere uygun ekilde tespit edilip edilmedii ve kurum
kaynaklarnn ne lde performans hedefleriyle ilikilendirildii deerlendirilir.
ekil 1: Stratejik Plan, Performans Program ve Bte likisi

15

T.C. Saytay Bakanl

2.1.4 Faaliyet Raporu


Mevcudiyet
5018 sayl Kanun, kamu idarelerinin Faaliyet Raporlar hazrlamasn ngrmektedir.
Madde 41- st yneticiler ve bteyle denek tahsis edilen harcama yetkililerince, hesap verme
sorumluluu erevesinde, her yl faaliyet raporu hazrlanr.
dare faaliyet raporu, ilgili idare hakkndaki genel bilgilerle birlikte; kullanlan kaynaklar, bte
hedef ve gereklemeleri ile meydana gelen sapmalarn nedenlerini, varlk ve ykmllkleri ile
yardm yaplan birlik, kurum ve kurulularn faaliyetlerine ilikin bilgileri de kapsayan mal bilgileri;
stratejik plan ve performans program uyarnca yrtlen faaliyetleri ve performans bilgilerini
ierecek ekilde dzenlenir.

Merkez ynetim kapsamndaki kamu idareleri ve sosyal gvenlik kurumlar, idare faaliyet raporlarnn
birer rneini Saytaya ve Maliye Bakanlna gnderir. Mahall idarelerce hazrlanan idare faaliyet
raporlarnn birer rnei Saytay ve ileri Bakanlna gnderilir. ileri Bakanl, bu raporlar
esas alarak kendi deerlendirmelerini de ieren mahall idareler genel faaliyet raporunu hazrlar ve
kamuoyuna aklar. Raporun birer rnei Saytaya ve Maliye Bakanlna gnderilir.

Denetlenen idarenin dzenlemelere riayet edip etmedii ve faaliyet raporu hazrlayp


hazrlamad tespit edilir. Form 3te yer alan ilgili sorular cevaplandrlarak bulgulara
denetim raporunda yer verilir.

Zamanllk
Kamu darelerince Hazrlanacak Faaliyet Raporlar Hakknda Ynetmeliinin 11 inci
maddesine gre:
Genel bte kapsamndaki kamu idareleri, zel bteli idareler ile sosyal gvenlik kurumlarnn
ilgili mali yla ilikin idare faaliyet raporlar st yneticileri tarafndan izleyen mali yln en ge Nisan
ay sonuna kadar kamuoyuna aklanr. Bu raporlarn birer rnei ayn sre ierisinde Saytaya ve
Bakanla gnderilir.
l zel idarelerinin faaliyet raporlar Mart ay sonuna kadar; belediyelerin faaliyet raporlar ile
mahalli idare birliklerinin faaliyet raporlar ise Nisan ay sonuna kadar st yneticileri tarafndan
kamuoyuna aklanr. Bu raporlarn birer rnei ayn sreler iinde Saytaya ve ileri Bakanlna
gnderilir.

Bu hkm, kamu idaresinin Faaliyet Raporunu sunmasnn zamanll bakmndan


kanun ve ynetmeliklere riayet edip etmediini deerlendirirken dikkate alnr.
Form 3te yer alan ilgili sorular cevaplandrlarak bulgulara denetim raporunda yer
verilir.

Sunum
Kamu darelerince Hazrlanacak Faaliyet Raporlar Hakknda Ynetmelik, Faaliyet
Raporlarnda yer verilecek bilgilere ynelik ilkeleri ve bu raporlarn hazrlanmasnda
izlenecek sreleri ortaya koymaktadr.

16

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Denetim ekibi, Faaliyet Raporundaki bilgilerin sunum kriterlerini ve sre gerekliliklerini


karlayp karlamadn deerlendirir. rnein:
Faaliyet sonularnn raporlanp raporlanmad,
Kamu idarelerinin ilgili Ynetmeliin gereklerini karlayp karlamad
kontrol edilmelidir.
Form 3te yer alan ilgili sorular cevaplandrlarak bulgulara denetim raporunda yer
verilir.

2.1.5 Denetim Deerlendirmesi


Denetim ekibi; uygulama srecinin ilk aamas olarak yasal gerekliliklere uyumun
deerlendirilmesi srasnda Form 3 doldurur ve kamu idaresine ait Stratejik Plan,
Performans Program ve Faaliyet Raporlarn yasal dzenlemelere uyup uymad konusunda
sonuca varr. Formun doldurulmas srasnda kantlayc belgeler arivlenir, gerekli konularda
alma kad hazrlanr. Ulalan bulgulara raporda yer verilir.

2.2 Performans Bilgisinin eriinin Deerlendirilmesi


2.2.1 Genel
Denetimin bu aamasnda hedefler, planlar ve amalarla balantl olarak fiilen
gerekletirilen iler hakknda deerlendirme yapmada yararlanlan ve sistematik biimde
toplanan nitel ve nicel bilgiyi ifade eden performans bilgisinin ieriine odaklanlr.
Performans bilgisinin ierii, aadaki kriterler temelinde deerlendirilir:
lgililik:

Amalar, hedefler, gstergeler ve faaliyetler arasnda mantksal balant olmas

llebilirlik:

Performans programlarndaki hedeflerin ve gstergelerin llebilir olmas

yi tanmlanma:

Hedefin ak ve net bir tanmnn olmas

Tutarllk:

Hedeflerin, denetlenen idarenin planlama ve raporlama dokmanlarnda


(gstergeler dahil) tutarl olarak kullanlmas

Dorulanabilirlik:

Raporlanan deerlerin, temel veri kayt sistemlerinin ktsyla tutarl olmas

Geerlilik/ kna
edicilik:

Planlanan ve raporlanan performans arasndaki her tr sapmann denetlenen


idare tarafndan ele alnmas ve sapmay aklayan nedenlerin geerli olmas

Performans bilgisinin ierii deerlendirilirken kriterler iki aamada ele alnr:


- lgililik, llebilirlik ve iyi tanmlanm olma kriterleri; Stratejik Plan ve Performans
Programnda yer alan performans bilgisi deerlendirilirken dikkate alnr.
- Tutarllk, dorulanabilirlik ve ikna edicilik/ geerlilik kriterleri ise Faaliyet Raporu
deerlendirilirken gz nnde bulundurulur.

17

T.C. Saytay Bakanl

2.2.2 Stratejik Plan ve Performans Programna likin Kriterler


lgililik
lgililik, iki aamada deerlendirilir:
Birinci aama: Hedefin ilgililii
kinci aama: Gstergenin ilgililii

Hedeflerin lgililii
Hedefin ilgililii deerlendirilirken; hedefin stratejik amalarla ilgili olmas ve
hedefin kt veya sonu odakl olmas aranr. Kamu dareleri in Stratejik Planlama Klavuzu
ve Performans Program Hazrlama Rehberine gre idarelerin Performans Programnda
belirledikleri hedeflerin Stratejik Planlarndaki amalarla uyumlu olmas gerekmektedir.
Sz konusu rehberlere gre kamu idarelerinin amalar ve hedefleri, ya ktlarla ya
da sonularla ilgili olmaldr.
kt: dare tarafndan retilen mal veya hizmetler anlamna gelir,
Sonu: dare tarafndan retilen mal ve hizmetlerin bireyler ve toplum zerindeki
etkisi anlamna gelir.
Girdi ve faaliyet odakl belirlenen hedefler ise, ilgili deil olarak deerlendirilir.
Hedefin ilgililiine ynelik deerlendirmeye ilikin rnek aadaki tabloda verilmitir:
Tablo 5: lgililik kriteri deerlendirmesi (hedefin ilgililii1)
Ama: Otoyol andaki trafik gvenliini artrmak
Performans hedefi

Hedefin ilgililii konusundaki kanaat

Uygun maddeler ve modern ekipmanlarn


kullanlmasyla 2010 ylna kadar otoyol andaki Hedef ilgilidir, nk kt odakldr (otoyol ann
kar ve buzlanmann stesinden gelinmesi bakmnn baarl olmas).
konusunda baar elde edilecektir.
Yeni yol gvenlii yntemlerini renmek amacyla
lgili deil - Hedef, bir faaliyete atfta bulunmaktadr.
eitli lkelere alma gezileri dzenlenecektir.
Her mevsim rahat ve gvenli ulam salamak
zere yol bakm, onarm ve trafik gvenlii
lgili - Hedef, kt odakldr (yol bakm).
standartlar iyiletirilecek ve mteri memnuniyeti
be yl iinde %20 artrlacaktr.
Otoyollarda meydana gelen lm ve yaralanmayla
lgili Hedef sonu odakldr (kazalar).
sonulanan kazalar, be yl iinde %40
azaltlacaktr.

rnekteki deerlendirme sadece hedefin kt ya da sonu odakl olmas temelinde yaplmtr.

18

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi


Gstergelerin lgililii
Performans Program Hazrlama Rehberinde gsterge yle tanmlanmaktadr:
Gsterge, kamu idarelerince performans hedeflerine ulalp ulalmadn ya da ne kadar ulaldn
lmek, izlemek ve deerlendirmek iin kullanlan ve saysal olarak ifade edilen aralardr.

Bu tanmdan gstergenin, hedefle ilgili olmas gerektii anlalmaktadr. Gstergenin


hedefle ilgisinin kurulamad hallerde gstergenin ilgili olmad bulgusuna raporda yer
verilir. Bu aamada faaliyetler de ilgililik kriterine gre deerlendirilir. Hangi gsterge ile
ilgili olduu tespit edilemeyen veya hedefle ilikisi kurulamayan faaliyetlerle ilgili bulgulara
denetim raporunda yer verilir.
Gstergenin hedefle ilgili olmas kriterine gre deerlendirmeye ilikin bir rnek
aadaki tabloda verilmektedir:
Tablo 6: lgililik kriteri deerlendirmesi (gstergenin ilgililii)
Ama: Otoyol andaki trafik gvenliini artrmak
Performans hedefi
Uygun maddeler ve modern
ekipmanlarn kullanlmasyla
2010 ylna kadar otoyol anda
kar ve buzlanmann stesinden
gelinmesi konusunda baar
elde edilecektir.
Yeni yol gvenlii yntemlerini
renmek amacyla eitli
lkelere alma gezileri
dzenlenecektir.

Performans gstergesi

lgililik konusundaki kanaat

Gsterge yok.

Gsterge belirlenmedii iin


deerlendirme yaplamaz.

alma gezilerinde yer


alan alanlarn says.

Her mevsim rahat ve gvenli


ulam salamak zere yol
bakm, onarm ve trafik gvenlii
standartlar iyiletirilecek ve
mteri memnuniyeti be yl
iinde %20 artrlacaktr.

Mteri memnuniyetinin
derecesi (%).

Otoyollarda meydana gelen lm


ve yaralanmayla sonulanan
kazalar, be yl iinde %40
azaltlacaktr.

Otoyollarda meydana gelen


lm ve yaralanmayla
sonulanan kazalarn says.
Hava trafiinde meydana
gelen lm ve yaralanmayla
sonulanan kazalarn says.

Gsterge hedefi gerekletirmeye


hizmet etmekte olduundan ilgili
olarak deerlendirilir. Ancak hedef
ilgili olarak deerlendirilmedii
iin gstergenin ilgililii dikkate
alnmaz.

lgili.

lgili.
lgili deil.

Denetim ekibi, Stratejik Planda ve Performans Programnda yer alan performans


hedef ve gstergelerini ilgililik kriterine gre deerlendirdikten sonra Form 4 doldurarak
raporda yer verilmek zere bulgularn yazl hale getirir.

19

T.C. Saytay Bakanl

llebilirlik
Kamu dareleri in Stratejik Planlama Klavuzu, idarelerin llebilir hedefler
belirlemesini ngrmektedir. llebilir hedefler belirlenememesi halinde llebilir
performans gstergeleri tanmlanmaldr.
Performans Program Hazrlama Rehberinde:
performans hedefleri, performans gstergeleri ile llebilir olmaldr.

denilmektedir.
lgililik kriterine gre yaplan deerlendirme sonucu ilgili olmad tespit edilen
hedefler ve gstergeler llebilirlik kriterine gre deerlendirmeye tabi tutulmaz.
Aadaki tabloda performans hedefi ve gstergelerinin llebilirlik kriteri temelinde
deerlendirilmesine ilikin bir rnek sunulmutur:
Tablo 7: llebilirlik kriteri deerlendirmesi
Ama: Otoyol andaki trafik gvenliini artrmak
Performans hedefi

Performans gstergesi

llebilirlik konusundaki
kanaat

Uygun maddelerin ve modern


ekipmanlarn kullanlmasyla 2010
ylna kadar otoyol amzda kar ve
buzlanmann stesinden gelinmesi
konusunda baar elde edilecektir.

Gsterge yok.

Hedef llebilir deildir.

Yeni yol gvenlii yntemlerini


renmek amacyla eitli lkelere
alma gezileri dzenlenecektir.

alma gezilerinde yer alan Hedef ilgili olmad iin


alanlarn says.
llebilirlik kriterine gre
deerlendirilmez.

Her mevsim rahat ve gvenli ulam


salamak zere yol bakm, onarm
ve trafik gvenlii standartlar
iyiletirilecek ve mteri memnuniyeti
be yl iinde %20 artrlacaktr.

Mteri memnuniyetinin
derecesi (%).

llebilir.

Otoyollarda meydana gelen


lm ve yaralanmayla
sonulanan kazalarn says.

llebilir.

Hava trafiinde meydana


gelen lm ve yaralanmayla
sonulanan kazalarn says.

Gsterge ilgili olmad iin


llebilirlik kriterine gre
deerlendirilmez.

Otoyollarda meydana gelen lm ve


yaralanmayla sonulanan kazalar, be
yl iinde %40 azaltlacaktr.

Denetim ekibi, Stratejik Planda ve Performans Programnda yer alan performans hedef
ve gstergelerini llebilirlik kriterine gre deerlendirdikten sonra Form 4 doldurarak
raporda yer verilmek zere bulgularn yazl hale getirir.

20

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

yi tanmlanma
Kamu dareleri in Stratejik Planlama Klavuzuna gre kurumlar ulalmak
istenen sonular, amalara gre ak bir ekilde ifade etmelidir. Ayn ekilde Kamu
darelerince Hazrlanacak Performans Programlar Hakknda Ynetmelie gre performans
programlarnda yer alan hedef ve gstergelerin sade ve anlalr olmas esastr.
yi tanmlanma kriteri, net ve anlalabilir hedef ve gstergeler hazrlama gereklilii
ile ilgilidir. Yani idareler, neyi baarmak istediklerini aka tanmlamaldr. yi tanmlanmam
gstergelerin performansa dayal bteleme sistemlerine ynelik dourduu risk udur:
Kamu idareleri, hedeflerine ynelik baary raporlayabilmek iin lmleri sonradan
deitirebilir. Bu riskin ortadan kaldrlabilmesi iin kamu idarelerinin hedef ve gstergelerini
ak ve anlalr ekilde belirlemeleri esastr.
yi tanmlanma, iki zellikle ilgilidir:
Tanmn ierii: Gsterge yalnzca tek bir ekilde mi aklanabiliyor?
Tanmn durumu: Tanm, kamu idaresinin (i) dokmanlarnda yazl hale getirilerek
resmiletirilmi mi?
lgili ve/veya llebilir olmad dnlen hedef ve gstergeler iyi tanmlanma
kriteri asndan deerlendirilmez. Performans bilgisinin iyi tanmlanma kriterine gre
deerlendirilmesine ilikin rnek aadaki tabloda gsterilmektedir:
Tablo 8: yi tanmlanma kriteri deerlendirmesi
Ama: Otoyol andaki trafik gvenliini sreli olarak artrmak
Performans hedefi

Performans gstergesi

yi tanmlanma konusundaki kanaat

Uygun maddeler ve modern


ekipmanlarn kullanlmasyla 2010
ylna kadar otoyol anda kar ve
buzlanmann stesinden gelinmesi
konusunda baar elde edilecektir.

Gsterge yok

Hedef llebilir olmad iin


iyi tanmlanma kriterine gre
deerlendirilmez.

Yeni yol gvenlii yntemlerini


renmek amacyla eitli lkelere
alma gezileri dzenlenecektir.

alma gezilerinde yer


alan alanlarn says.

Hedef ilgili olmad iin iyi


tanmlanma kriterine gre
deerlendirilmez.

Her mevsim rahat ve gvenli ulam Mteri memnuniyetinin


salamak zere yol bakm, onarm derecesi (%).
ve trafik gvenlii standartlar
iyiletirilecek ve mteri
memnuniyeti be yl iinde %20
artrlacaktr.

Deneti, mteri memnuniyetinin


tanmlanp tanmlanmadn ve
mteri memnuniyetinin nasl
lldn deerlendirmelidir.
Bu deerlendirme sonras kanaate
varlabilir.

Otoyollarda meydana gelen lm ve Otoyollarda


yaralanmayla sonulanan kazalar,
meydana gelen lm
be yl iinde %40 azaltlacaktr.
ve yaralanmayla
sonulanan kazalarn
says.

Deneti, idarenin lm ve
yaralanmayla sonulanan kazalar ve
bunlarn lmyle ilgili net tanm
olup olmadn belirlemelidir.

Hava trafiinde
meydana gelen lm
ve yaralanmayla
sonulanan kazalarn
says.

Gsterge ilgili olmad iin


iyi tanmlanma kriterine gre
deerlendirilmez.

21

T.C. Saytay Bakanl

rnekte iyi tanmlanma konusundaki kanaatin, llebilir ve/veya ilgili olmad


dnlen hedefler iin uygulanmayaca grlmektedir. Denetim ekibi, Stratejik Planda
ve Performans Programnda yer alan performans hedef ve gstergelerini iyi tanmlanma
kriterine gre deerlendirdikten sonra Form 4 doldurarak raporda yer verilmek zere
bulgularn yazl hale getirir.

2.2.3 Faaliyet Raporuna likin Kriterler


Faaliyet Raporunda yer alan performans bilgisinin ieriinin deerlendirilmesine
balamadan nce denetim ekibi Form 5i doldurarak hangi hedef ve gstergeleri Faaliyet
Raporu deerlendirmesine tabi tutacana karar verir. Form 5in doldurulmas sonucunda
seilen hedef ve gstergeler aada yer alan kriterlere gre deerlendirilir.
Tutarllk
Kamu darelerince Hazrlanacak Faaliyet Raporlar Hakknda Ynetmelikte; kamu
idarelerinin, Faaliyet Raporlarn hazrlarken tutarllk ilkesine riayet etmesi gerektii
belirtilir:
Faaliyet sonularnn gsterilmesi ve deerlendirilmesinde ayn yntemler kullanlr. Yntem
deiiklikleri olmas durumunda, bu deiiklikler raporda aklanr.

Stratejik Plan ve Performans Program deerlendirmesinde ilgili ve llebilir olduu


kanaatine varlan hedef ve gstergeler (iyi tanmlanma kriterini salayp salamadna
baklmakszn) tutarllk kriteri deerlendirmesine tabi tutulur. Tutarllk kriteri
deerlendirmesi, Performans Programlarnda ve Faaliyet Raporlarnda sunulan hedef ve
gstergeler arasndaki tutarlln gzden geirilmesi vastasyla gerekletirilir. Performans
Programnda gerekletirilmesi planlanan hedeflerin gerekleme sonularnn Faaliyet
Raporunda gsterilmesi gerekmektedir. Kamu idarelerinin, Performans Programlarnda
ayn gstergeleri kullanarak Faaliyet Raporlarnda baarlarn raporlamas beklenmektedir.
Denetim ekibi, Faaliyet Raporunda yer alan performans hedef ve gstergelerini
tutarllk kriterine gre deerlendirdikten sonra Form 10u doldurarak raporda yer verilmek
zere bulgularn yazl hale getirir.
Dorulanabilirlik
Dorulanabilirlik, Faaliyet Raporunda yer alan performans bilgisinin dorulama
kaynaklarndan elde edilen son verilerle uyumlu olmasn ifade eder. Bu kriteri deerlendirmek
iin denetim ekibi, dorulama kaynaklarndan elde edilen son verilerin Faaliyet Raporuna
doru biimde aktarlp aktarlmadn kontrol eder.
Denetim ekibi; kamu idaresince yaymlanan performans bilgisinin, idaredeki bir veri
kayt sisteminden veya baka bir dorulama kaynandan elde edilen verilere bavurularak
dorulanp dorulanamayacan deerlendirir. Dier bir deyile, Faaliyet Raporunda
sunulan verilerin herhangi bir dorulama kayna ile desteklenmesi ve bu kaynaktaki veri ile

22

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

tutarl olmas gerekir. Dorulama kayna performans izlemek iin kullanlan bir bilgisayar
programnn ktlar olabilecei gibi, herhangi bir faaliyetin gerekletirildiini gsteren
bir rapor da olabilir. Bu deerlendirme iin bilgi salamak amacyla denetim ekibi, Faaliyet
Raporunda yer alan beyan dorudan inceler ve bunu kamu idaresinin kulland veri kayt
sisteminden (veya baka bir kaynaktan) aktarlan saylarla karlatrr.
Denetim ekibi, Faaliyet Raporunda yer alan performans hedef ve gstergelerini
dorulanabilirlik kriterine gre deerlendirdikten sonra Form 10u doldurarak raporda yer
verilmek zere bulgularn yazl hale getirir.
Geerlilik / kna edicilik
Geerlilik/kna edicilik kriteri, planlanan ve gerekleen performans arasndaki
veya hedefe ilikin btedeki2 sapmann nedenlerinin inandrc ve geerli olup olmadn
deerlendirmek iin kullanlr. Bte ve performans hedeflerinin gerekleme durumu
ile meydana gelen sapmalara ilikin gerekeler geerlilik/ikna edicilik kriterine gre
deerlendirilir. Bu deerlendirme yaplrken ilgili hedefin TBMM ve kamuoyu asndan
nemli olup olmad da gz nnde bulundurulur.
Bte ve hedef gereklemelerinde sapmalar olmas durumunda denetlenen idare,
hedef ve gerekleme arasndaki sapmann nedenleri hakknda aklama getirmelidir. 5018
sayl Kanunun 41 inci maddesinde;

dare faaliyet raporu, ilgili idare hakkndaki genel bilgilerle birlikte; kullanlan kaynaklar, bte
hedef ve gereklemeleri ile meydana gelen sapmalarn nedenlerini, varlk ve ykmllkleri ile
yardm yaplan birlik, kurum ve kurulularn faaliyetlerine ilikin bilgileri de kapsayan mal bilgileri;
stratejik plan ve performans program uyarnca yrtlen faaliyetleri ve performans bilgilerini
ierecek ekilde dzenlenir.

Kamu darelerince Hazrlanacak Faaliyet Raporlar Hakknda Ynetmeliin 18 inci


maddesinde;
- Mali bilgiler bal altnda, kullanlan kaynaklara, bte hedef ve gereklemeleri ile meydana gelen
sapmalarn nedenlerine, varlk ve ykmllkler ile yardm yaplan birlik, kurum ve kurulularn
faaliyetlerine ilikin bilgilere, temel mali tablolara ve bu tablolara ilikin aklamalara yer verilir.
Ayrca, i ve d mali denetim sonular hakkndaki zet bilgiler de bu balk altnda yer alr.
- Performans bilgileri bal altnda, idarenin stratejik plan ve performans program uyarnca
yrtlen faaliyet ve projelerine, performans programnda yer alan performans hedef ve
gstergelerinin gerekleme durumu ile meydana gelen sapmalarn nedenlerine, dier performans
bilgilerine ve bunlara ilikin deerlendirmelere yer verilir.

denilmektedir.

Buradaki bte ifadesi; kamu idaresinin kendi btesine ek olarak bte d fonlar, dner sermaye, d kaynaklar ve dier
kaynaklar gibi kalemleri de ierecek ekilde anlalmaldr.

23

T.C. Saytay Bakanl

darenin hedeflere ilikin bte gereklemelerini takip etmesine ilikin bir sistem
yoksa veya takip etmiyorsa, ikna edicilik / geerlilik kriterine gre deerlendirme yapmaya
imkan olmad denetim raporunda belirtilir.
darenin performans dkl ve hedefe ynelik btede oluan sapmalar iin
aklama yapt durumlarda denetim ekibi, bu nedenlerin geerliliini deerlendirir. Bu
nedenlerin geerliliini deerlendirmek iin, kamu idaresinden destekleyici kantlar talep
edilir.
Bte ve performans hedeflerinin gerekleme durumu ile meydana gelen sapmalara
ilikin kamu idaresinin gsterdii nedenlerin inandrc olmamas halinde denetim ekibi, bu
bulgusunu raporlar.
Geerlilik /ikna edicilik kriterine gre yaplacak deerlendirme rnei aadaki
tabloda verilmektedir:
Tablo 9: Geerlilik/ ikna edicilik kriterine gre yaplacak deerlendirme rnei
Gsterge
Tamamlanan
kavaklarn says

Hedeflenen
Say

Gerekleen
Say

40

Minimum engellilik
standartlarn
karlayacak
ekilde iyiletirilen
kavaklarn says

20

Islah edilen
rmaklarn uzunluu

45

15

Sapmaya ynelik aklama

Mcbir hal
Kamu idaresinin baz yetki ve
sorumluluklarnn dier idarelere
devredilmesi
Projelerin iptal edilmesi

Zorunlu alm talimatlar nedeniyle


projelerin tamamlanmamas.

Farklara ynelik aklamalar, ayr ve net biimde gsterilmemitir.


Denetim kanaati

Baz aklamalarn destekleyici kant yoktur.


Projelerin iptal edilmesi, inandrc bir neden olabilir fakat kamu
idaresinin planlamasnda ve dolaysyla kaynaklarn etkin kullanmndaki
zayfla iaret eder.

Denetim ekibi, Faaliyet Raporunda yer alan performans hedef ve gstergelerini


geerlilik / ikna edicilik kriterine gre deerlendirdikten sonra Form 10u doldurarak raporda
yer verilmek zere bulgularn yazl hale getirir.

2.2.4 Denetim Deerlendirmesi


Denetim ekibi, performans bilgisi ieriinin deerlendirmesi aamasnda kriterlere
gre hedef ve gstergeleri inceledikten sonra Form 4 ve Form 10u doldurur. Formlarn
doldurulmas srasnda kantlayc belgeler arivlenir, alma katlar hazrlanr. Form 4n
ve Form 10un tamamlanmas sonucu ulalan denetim bulgular ve deerlendirme sonucuna
denetim raporunda yer verilir.

24

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

2.3. Performans Bilgisini reten Veri Kayt Sistemlerinin Deerlendirilmesi


2.3.1 Genel
Denetimin bu admnn amac, performans hedefleri bakmndan kaydedilen ilerlemenin
raporlanmasna ynelik olarak retilen performans bilgisinin gvenilir olduuna dair
gvence salamaktr.
Veri kayt sisteminin deerlendirilmesi iin performans bilgisinin raporlanm olmas,
dier bir ifadeyle Faaliyet Raporunun yaymlanm olmas art deildir. Faaliyet Raporunun
yaymlanmasndan nce idarenin yl boyunca gerekletirdii faaliyetleri dzenli olarak
izlemesi ve hedefler temelinde performansn lyor olmas gerekmektedir. Bu sebeple
Faaliyet Raporunun yaymlanmasndan nce idarenin buna ynelik bir sistem kurup
kurmad ve varsa bu sistemin uygunluu deerlendirilebilir.
Performans gereklemesinin llmesine ynelik herhangi bir veri kayt sisteminin
kullanlmamas ya da tam olarak uygulanmamas durumunda ilgili hedef veri kayt sistemi
deerlendirmeye tabi tutulmaz ve bu hususa denetim bulgusu olarak denetim raporunda yer
verilir.
Performans gereklemesinin llmesine ynelik bir veri kayt sistemi kullanlyor
olmas durumunda ise; performans bilgisinin gvenilirlii aadaki kriterler temel alnarak
deerlendirilir:
Doruluk:

retilen performans bilgisinin gereklemeleri doru yanstmas ve gstergenin


tanmna dayal olarak gereklemelerle ilgili olmayan hususlar iermemesi

Tamlk:

retilen performans bilgisinin gereklemeleri tam olarak yanstmas ve


gstergenin tanmna dayal olarak dahil edilmesi gereken herhangi bir hususu
darda brakmamas

Performans bilgisinin gvenilirlii, retilen performans bilgisinin temelini oluturan


veri kayt sistemlerinin deerlendirilmesi ile denetlenir. Yaplan bu deerlendirme, bir sistem
denetimi biimidir. Hedefi ise kamu idarelerinin raporlanan verilerde nemli bir hata olmas
riskini azaltmak zere yeterli kontrol sistemleri kullanp kullanmadn belirlemektir. Veri
kayt sistemi olarak karmak bir biliim sisteminin kullanlyor olmas durumunda veri kayt
sistemi deerlendirmesi yapabilmek iin biliim sistemleri denetilerinden destek alnmas
gerekebilir.
Denetim ekibi, ncelikle veri kayt sistemleri ve bunlarla balantl veri aklarn
anlamaldr:
Veri kayt
sistemi:

Bir gstergeye ynelik tm performans verisinin topland, analiz edildii ve


retildii srecin tamamdr.

Veri ak:

Veri kayt sistemine kaynak oluturan mnferit unsurlardr.

25

T.C. Saytay Bakanl

rnein; okul terk oranyla ilgili bir hedefin llebilmesi iin toplam renci says
ile okulu terk eden renci saysna ihtiya duyulacaktr. Bu durumda toplam renci says
ve okulu terk eden renci says bilgileri veri ak olarak adlandrlrken, okul terk oran
ile ilgili nihai bilgiyi reten sistemin tamam veri kayt sistemi olarak adlandrlacaktr. Baz
hallerde veri kayt sistemi tek bir veri akndan da oluabilir.
Sistemleri daha detayl deerlendirirken gvenilirlie ynelik tereddtleri gidermek
iin sistemdeki zafiyetlerin retilen veriler zerindeki olas etkileri tahmin edilmeye allr.
Ancak varlacak sonu sadece sistem iin geerlidir ve belli bir performans bilgisinin
doruluu hakknda kesin bir bilgi vermez. Buna ilikin bir rnek aada yer almaktadr:
lgili kamu idaresi, performans programnda trafik kazalarnn neden olduu lm ve yaralanmalarn
saysnda %3lk bir d gerekletirmeyi hedeflemitir.
Denetim ekibi, trafik kazalarnn neden olduu lm ve yaralanmalarn saysnn veri kayt sistemi ile
gvenilir ekilde retilip retilmediini bu hedefin lmne ynelik veri reten sistemi denetleyerek
tespit eder. Denetim ekibi, trafik kazalarnn neden olduu lm ve yaralanmalarn saysn kendisi
lmez.
Denetimde veri kayt sisteminde trafik kazalarnn neden olduu lm ve yaralanmalarn gerek
saysnn yanl llmesine yol aabilecek nemli zafiyetler tespit edilebilir. Saytay, veri kayt
sisteminin gvenilirliine dair duyduu kayglar rapor eder ancak trafik kazalarnn neden olduu
lm ve yaralanmalarn saysn tahmin etmez veya hesaplamaz.

2.3.2 Veri kayt sistemi tanmlamas


Denetim ekibi genel veri kayt sistemine ait sre tanmlamalarn ve kontrolleri
deerlendirir:

Veri kayt sistemleri, gstergede ifade edilen ltler ve kamu idaresi tarafndan ilerlemeyi
izlemek ve gereklemeleri lmek iin kullanlan veri ak (veya aklar) arasnda iyi bir
eleme olacak ekilde tasarlanmal ve kullanlmaldr.
Veri kayt sistemleri, veri gvenilirlii salamak zere riskleri azaltc kontrolleri kapsayacak
ekilde tasarlanmal ve kullanlmaldr.

Kamu idaresi, her bir gstergeye ynelik veri kayt sistemi ve veri aknn amaca uygun
ve hedefi lecek nitelikte olmasn salamaldr. Veri kayt sistemi ve gsterge arasndaki
elemenin zayf olmas, bir baka deyile oluturulan sistemin hedefi lecek nitelikte
olmamas, sistemde hataya yol aar ve llen performansn yanl yorumlanmasna ynelik
riski artrr. Veri kayt sistemlerinin oluturulmasnda ortaya kabilecek risklere ilikin
rneklere aada yer verilmitir:

26

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Kamu idaresi veri kayt sistemi, gstergenin ifade ettii tm performans zelliklerini ele
almayabilir. rnein, 100 ev ina edilmesi hedefini lmeye ynelik kullanlan veri kayt sistemi
belli illerden gelen verileri toplamyorsa, performans tm ynleriyle llmemi olacaktr.
Seilen veri aklar, ilgili olmayan kalemleri de ierebilir veya ilgili kalemlere yanl deer
biebilir. rnein, zel eitim kurumlarna kayt yaptran renci saysnn llmesinde devlet
okullarna kayt yaptran renci saysna ilikin veri aknn kullanlmas, retilen bilginin doru
olmamasna sebebiyet verecektir.
Kaynak veri, belli bir lt iin yeterli olabilir ancak zamannda ulalabilir olmayabilir. rnein,
2011 yl banda balayan bir faaliyete ilikin 2012 yl Mays ay sonunda elde edilen bir
gerekleme bilgisi 2011 yl faaliyet raporunda gsterilemeyecektir.

Veri kayt sisteminin ileyii; (veri aklar yoluyla) veri toplama, ileme ve analiz
admlarndan oluur.
ekil 2: Veri kayt sistemi ileyii

Bu admlarn her birinde hatalar meydana gelebilir fakat bu admlar, hatalarn


nlenebildii/ tespit edilebildii kontrolleri de ierebilir. leyile ilgili kontrollerin
yeterliliinin denetim ekibince deerlendirilmesi gerekir. Aada veri toplama, ileme ve
analiz admlarnda karlalabilecek kontrollere ilikin rnekler verilmitir:
Sistemin ileyiinden sorumlu personelin grev tanmlar da dahil olmak zere veri kayt
sisteminin ileyiini destekleyecek anlalr ve gncel tanmlar olmas, rehberlik ve eitim
salanmas
Veri kayt sisteminin ileyiine ynelik grev ve sorumluluklarn net biimde belirlenmesi; ileyi
ve izleme fonksiyonlarnn birbirinden ayrlmas
Toplanan verilerin tam olduundan ve istenmeyen unsurlar iermediinden emin olmak zere
kontroller yaplmas
Kaynak verisine ynelik doru deerlendirme yapldndan emin olmak iin kontroller yaplmas.
rnein veriler aras ilikilerde apraz kontrol yaplmas
Veri kayt sistemi ynetiminde ilenen/analiz edilen verileri gzden geiren teknik uzmanlarn
da yer almas
Makull salamak iin veri ktlarnn izlenmesi ve verilerde zaman iindeki deiimlerin
aklanmas

27

T.C. Saytay Bakanl

2.3.3 nemli Veri Kayt Sistemlerinin Seilmesi


Daha detayl deerlendirme iin seilen veri kayt sistemi says, Saytayn kaynaklaryla
snrldr. Denetim ekiplerinin retilen tm performans verilerinin gvenilirlii hakknda
gvence salamas mmkn deildir. Performans bilgisinin ieriinin deerlendirilmesinin
ardndan denetim ekibi, Form 4e gre ilgili ve llebilir olduu tespit edilen hedef ve
gstergeler iin Form 5i doldurur ve buna gre incelenecek veri kayt sistemlerini belirler.
Denetim ekibi, hangi veri kayt sistemlerinin daha detayl inceleneceine karar verirken
aadaki kriterleri dikkate alr:
Veri kalitesi riski:

Denetim ekibi, amaca uygun olmad veya glendirilmeye ihtiya duyduu


dnlen veri kayt sistemlerine odaklanmaldr.

Kamuoyu ilgisi:

Baz gstergeler daha yksek seviyede TBMM, vatanda veya medya ilgisine
sahip olabilir. Bu durum, veri kayt sistemlerinde daha detayl deerlendirme
yaplmas iin gereke salar.

Bte tutar:

lgili hedefe tahsis edilen kaynan yksek olmas veri kayt sistemlerinin
detayl incelenmesini gerektirebilir.

Bu aamadan sonra denetim, seilen hedeflere ynelik bilgi reten veri kayt sistemleri
zerinde gerekletirilir.

2.3.4 Veri Kayt Sistemleri Deerlendirme Admlar


Veri kayt sistemlerinin deerlendirilmesi aamasnda riskleri ve kontrolleri incelemek
zere uygulanacak admlar aadaki tabloda gsterilmektedir:
Tablo 10: Veri kayt sistemlerinin deerlendirilmesi
Verilerin gvenilirliine ynelik risklerin tespit edilmesi
Hedef ve gstergelerin tannmas
Kontrol ortamnn gzden geirilmesi ve risklerin tespiti
Risklerin deerlendirilmesi
Veri kayt sistemlerindeki kontrollerin deerlendirilmesi
Belirlenen nemli riskleri ele alan kontrollerin tespit edilmesi
Kontrollerin etkinliinin deerlendirilmesi
D kaynakl verilere ilikin kontrollerin deerlendirilmesi
Denetim deerlendirmesi

28

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Verilerin gvenilirliine ynelik risklerin tespit edilmesi


Hedef ve gstergelerin tannmas
Denetimin bu aamasnda ilgili hedefe ilikin gereklemelerin nasl ve hangi
yntemlerle lld deerlendirilir. Bu balamda hedef ve gstergelerin lmne bilgi
salayan veri aklar ve veri kayt sistemleri ile ilgili bilgi toplanr.
Her gstergeye ilikin veriler; bu gstergenin durumundaki gereklemeleri izlemeyi
amalayan, bir veya daha fazla veri akndan oluan bir veri kayt sistemine dayanr.
Gstergenin birden ok veri akndan faydalanmas halinde bu aklar, genellikle performans
lm amalarna ynelik olarak birletirilir.
Veri aklarnn niteliklerini belirlerken denetim ekibi, aadaki unsurlara dikkat
etmelidir:
Kullanlan veri tr. rnein anket verisi veya idari veri; rneklem veya saym verisi.
Verileri kimin toplad/ salad.
Verilerin ne sklkta topland/ saland.
Veri aklarnn birletirilip birletirilmedii veya kmelenip kmelenmedii (rnein oranlama).

Hedef ve gstergelerin tannmasna ilikin rnek aada yer almaktadr:


Hedef

Gstergeler

Hedef ve gstergelerin tannmas

Kaynatrma yoluyla
eitim kapsamndaki
renciler iin
standartlara uygun
hazrlanm destek
eitim odalar ile zel
eitim snflarn 2011
yl sonuna kadar %15
arttrmak.

1. zel eitimin
glendirilmesi projesi
kapsamnda donanm
salanan destek eitim odas
says

Gstergelerin llmesi iin ne tr


kaytlar kullanlmaktadr?

2. lkretim okulu zel


eitim snflarnn says

Veriler kim tarafndan sisteme girilmekte


ve verilerin takibi nasl yaplmaktadr?
Verilerin belirli bir toplanma skl
bulunmakta mdr?

3. lkretim okulu eitim


odalarnn says

Kontrol ortamnn gzden geirilmesi ve risklerin tespiti


Denetim ekibi, seilen her hedef ve gsterge hakkndaki bilgilerini netletirmek
amacyla temel gstergeler ve balantl veri kayt sistemlerinin sre haritasn izebilir.
Bu harita, veri akn veya aklarn kaynak verilerden balayarak ematik olarak tarif
etmeli; verilerin raporlanmas aamasna kadar sreci gstermelidir.

29

T.C. Saytay Bakanl

Denetim ekibi, sistem tasarmn temel alarak gvenilir olmayan veri retilmesine yol
aabilecek riskleri tespit eder. Bu tespit yaplrken idarenin kendi gerekletirdii risk tespit
faaliyetleri de gz nnde bulundurulabilir. Bu riskler aadaki ekilde ortaya kabilir:
Birden fazla veri aknn kullanlmas ve veri aklarn birletirmek iin
uygun olmayan yntemin seilmesi verilerin gvenilirlii riskine yol
aabilir.

Veri toplamann
karmakl

Gsterge, veri toplayclarnn zor kararlar vermesini gerektiriyor veya


ok sayda veri kayna veya salaycs bulunuyorsa riskler daha byk
olabilir.
Verilerin ok sayda salaycdan elde edildii durumlarda, iyi aklanm
ve veri toplama ileminde yer alanlar tarafndan ayn ekilde anlalacak
veri tanmlar yapmak nemlidir.

Anketlerde poplasyonun anketi yantlayamayacak durumda olan


kiilerden seilmesi, yanllk riskini arttracaktr.

Yaplmas gerekli ilem veya analiz ne kadar karmak olursa hata


yapma riski o kadar byk olur.
Veri ileme
ve analizinin
karmakl

Konuyla ilgili olan verilerin kapsam dnda braklmas veya ilgisiz


olanlarn dahil edilmesi veri analizinde hatal sonulara yol aabilir.
Uygunsuz arlklandrma ve yuvarlama yntemleri uyguland zaman
rnek anket almalarndan gvenilir olmayan sonular elde edilebilir.

Sistemin yeni olmas

Sistemin yeni olmas veya yakn zamanda deitirilmi olmas veya kilit
personelde nemli deiikler meydana gelmi olmas halinde, riskler
daha byk olabilir.

Sistemi ileten
kiilerin uzmanl

Verilerin
performans
ynetme ve
dllendirmede
nasl kullanld

Analizin kanaat ierdii durumlarda, dnem iinde tutarszlk riski


artabilir.

Sorumlu kiilerin mesleki beceriler ve deneyimler asndan yetersiz


olmas, mnferit veri kayt sistemlerinin gvenilirlii iin risk tekil eder.

Uzman olmayan kiilerin daha karmak sistemleri ilettii durumlarda


riskler, daha byk olabilir.
Verilerin terfi, dllendirme, cret art gibi hususlarn belirlenmesi
amacyla kullanlmas durumunda verilerin gvenilirlii riski artabilir.

Verilerin ynetsel amalarla aktif biimde kullanlmas halinde


hatalarn tespit edilme ihtimali daha yksek olacandan riskler, daha
dk olabilir.

Hedef veya gsterge idare tarafndan sahiplenilmediyse veri kalitesine


olan ballk daha dk, hata riski de daha yksek olabilir.
Sistemin istikrar

Veri kayt sistemleri, pek ok sebepten dolay deiebilir. Bu tr


deiiklikler meydana geldiinde, eski ve yeni sistemler arasnda zaman
iindeki tutarlln salanmamas da bir risk faktr olabilir.

Kontrol ortamnn gzden geirilmesi ve risklerin anlalmasna ilikin bir rnek


aada yer almaktadr:

30

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Hedef

Gstergeler

Riskler

Kaynatrma yoluyla
eitim kapsamndaki
renciler iin
standartlara uygun
hazrlanm destek
eitim odalar ile zel
eitim snflarn 2011
yl sonuna kadar
%15 arttrmak.

1. zel eitimin
glendirilmesi projesi
kapsamnda donanm
salanan destek eitim odas
says

- Veri girii yetkisiz kiiler tarafndan


yaplabilmektedir.

2. lkretim okulu zel


eitim snflarnn says
3. lkretim okulu eitim
odalarnn says

- Bilgisayar program yeni olduu iin


personelin kullanma ilikin tecrbe
eksiklii bulunmaktadr.
- Bilgisayar programnn hatal veri
giriine ynelik bir kontrol mekanizmas
bulunmamaktadr.

Risklerin deerlendirilmesi
Kontrol ortamnn tannmas ve risklerin tespit edilmesinden sonra bu risklerin
deerlendirilmesi aamasna geilir. Bu noktada ilk olarak tespit edilen riskler doruluk ve
tamlk ynnden deerlendirilir. Zira buna gre kontrollerde ortaya kan zafiyetlerin retilen
veri zerindeki etkisi deiecektir. Buna ilikin rnek aada verilmitir:

Doruluk:

Doruluk kriterinin salanmas asndan pozitif (artrlmaya allan) hedeflerde


risk, llen performansn dahil edilmemesi gereken hususlarn da dahil edilmi
olmasdr.Bakanlk, en azndan 100 ev ina etmek istiyor eklindeki pozitif hedeflerde
risk, gereklemeye ilikin retilen bilginin doru olmamas ihtimalidir. Dier bir
deyile deneti ina edilen evlerin llmesi srasnda ina edilen 20 kulbenin de
bu kapsama dahil edilip edilemeyeceini anlamak iin kontrolleri deerlendirmelidir.

Tamlk:

Tamlk kriterinin salanmas asndan negatif (azaltlmaya allan) hedeflerde


risk, dahil edilmesi gereken herhangi bir hususun darda braklmasdr. Bakanlk,
yllk lmcl trafik kazas saysn 500 gemeyecek ekilde azaltmak istiyor
eklindeki negatif hedeflerde riskin yn, gereklemeye ilikin retilen bilginin
tam olmamasdr. Dier bir deyile gerekte 600 trafik kazas meydana gelmesine
ramen Bakanlk 500 lmcl trafik kazasnn meydana geldiini lyor olabilir.
500 lmcl trafik kazas ifadesi tam deildir.

Denetim ekibince gzden geirilecek ikinci husus, kamu idaresinin kendi risk
deerlendirme prosedrleridir. Denetim ekibi, sorumlu personelin bilgi ve becerileri dahil
kamu idaresinin riski nasl deerlendirdii ve bunlara kar alnan nlemler hakknda bilgi
edinir. Form 6, 7 ve 8de yer alan sorularn cevaplanmasnda bu bilgiler kullanlr. Risk
deerlendirme prosedrlerinin derinlii ve usul, bir kamu idaresinden dierine deikenlik
gsterecektir. Bu durumda denetinin risk deerlendirmesine ilikin yapaca almalarn
derinlii de farkllk arz edecektir. rnein, idare risk deerlendirmesine ilikin herhangi
bir kt retmediyse, idarenin risk deerlendirmesi anlayn belirleyebilmek iin kilit
personelle grmek veya idare raporlarn gzden geirmek gerekecektir.

31

T.C. Saytay Bakanl

Tespit edilen risklerin deerlendirilmesine ilikin bir rnek aada yer almaktadr:
Hedef

Gstergeler

Risklerin deerlendirilmesi

Kaynatrma yoluyla eitim


kapsamndaki renciler
iin standartlara uygun
hazrlanm destek eitim
odalar ile zel eitim
snflarn 2011 yl sonuna
kadar %15 arttrmak.

1. zel eitimin
glendirilmesi projesi
kapsamnda donanm
salanan destek eitim odas
says

- Veri giriinin yetkisiz kiiler


tarafndan yaplabiliyor olmas
gereklemenin olduundan fazla
miktarda raporlanmasna sebep
olabilir.

2. lkretim okulu zel


eitim snflarnn says

- Hatal veri giriine ilikin bir


kontrol mekanizmas olmamas
gereklemenin olduundan fazla
raporlanmasna sebep olabilir.

3. lkretim okulu eitim


odalarnn says

Veri kayt sistemlerindeki kontrollerin deerlendirilmesi


Belirlenen nemli riskleri ele alan kontrollerin tespit edilmesi
Risk tespiti ve deerlendirmesi yapldktan sonra bu riskleri azaltmaya ynelik idare
tarafndan uygulamaya konulan kontrollerin denetim ekibi tarafndan tespit edilmesi gerekir.
dare tarafndan uygulanan kontroller, kontrol ortam ve kontrol faaliyetleri ile ilgili olmak
zere ikiye ayrlr. Kontrol ortam araclyla kamu idarelerinin riskleri nlemek ve azaltmak
iin veri kayt sisteminin oluturulmas aamasnda gerekletirebilecekleri pek ok adm
vardr. Bu admlardan bazlar aadaki gibidir:
Gsterge asndan kaydedilen ilerlemenin gvenilir biimde llmesini salamak iin gereken veri
kalitesinin idare tarafndan aktif olarak deerlendirilmesi. rnein verinin doruluunun veri aknn
her srecinde bir sonraki sorumlu kii tarafndan deerlendirilmesi.
Veri ak srecinin titizlikle belirlenmesi. rnein veri aklarnn seilmesi ve gzden geirilmesinde
st ynetimin de katlmc olmas.
darenin yeni ve karmak veri kayt sistemini kullanmadan nce denemesi. rnein veri kayt sistemi
olarak yeni bir bilgisayar program kullanlmas sz konusu ise, aktif kullanmdan nce programn
test edilmesi.
Veri kayt sisteminin yeterli derecede tanmlanmas ve belgelenmesi. Kamu idarelerinin, tm
gstergeler iin veri kayt sisteminin kilit unsurlarn belirlemesi ve bunlarn nasl ilediini ak ve
belirsizlie yer brakmayacak ekilde yazl olarak ortaya koymas.

Veri kayt sistemleri, gstergede ifade edilen ltler ve kamu idaresi tarafndan
ilerlemeyi izlemek ve raporlamak iin kullanlan veri ak (veya aklar) arasnda iyi bir
eleme olacak ekilde tasarlanmamsa bu, Faaliyet Raporlarnda yanl bilgiler sunulmasna
sebep olabilir. Bu durumda denetim ekibi idarenin bu riske ynelik uygulad kontrolleri
belirler ve daha sonra bunlar zerinde kontrollerin etkinliinin deerlendirilmesine ynelik
almalar yapar. Denetim ekibi nemli risklere ynelik kontrollerin mevcut olmadn tespit

32

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

ederse, nerilecek kontroln maliyetini de dikkate alarak, bu bulguya denetim raporunda yer
verir. Ayn zamanda, kamu idarelerinin riskin mevcudiyetini Faaliyet Raporlarnda yeterince
aklayp aklamad da deerlendirilir.

Kontrollerin etkinliinin deerlendirilmesi


Denetim ekibi nemli risklere ynelik kontrolleri belirledikten sonra, bu kontrollerin
uygulamada etkin olarak ileyip ilemediini deerlendirir. Bu deerlendirmeler belgelenir
ve deerlendirilen kontrol etkin deilse buna sebep olan faktr; kontrol etkin ise kontroln
ilediine ilikin kant aka gsterilir.
Bu aamada denetim ekibi tarafndan kontrollerin etkinlii zerinde yaplacak
deerlendirme veri kayt sistemleri deerlendirmesinin kapsamnn belirlenmesinde yol
gsterici olur. darenin etkin bir kontrol sistemi kurup kurmadn belirlemek iin denetim
ekibi;
nemli risklere ynelik kontrollerin, nemli hatalar zamannda nleme veya tespit etme
potansiyelinin bulunup bulunmadn deerlendirir.
Kontrollerin uygulamada etkin biimde ilediinden emin olmak iin kontrolleri deerlendirir.
(Form 7 ve 8)

Denetim ekibi, ilgili idarenin her nemli riski yeteri kadar kontrol edip etmediini
inceler. rnein yksek olaslkl riskler, nleyici kontrollere tabi tutulabilirken; dk
olaslkl riskler, tespit edici kontrollere tabi tutulabilir.
Risk seviyesi

Kontrol faaliyeti

Dk

Tespit edici kontroller

Yksek

nleyici kontroller

Kamu idaresinin i denetim veya dier tefti ve denetim almalarnn sonular


denetim ekibi iin gvence salayabilir. Denetim ekibi; konuyla ilgili, rnein i denetiler gibi
taraflarca hazrlanm bir kalite gvencesi veya dorulama almasn da dikkate almaldr.
Bu, Saytayn dorulamaya ynelik uygun maliyetli bir yaklam oluturmasn salayarak
denetim ykn en aza indirecektir.
Denetim ekibi, kontrol ileminin ileyiine ve etkinliine dair yeterli ve uygun kant
elde etmelidir. dare tarafndan uygulanan kontrollerin etkinlii hakknda yeterli ve uygun
denetim kant elde edilmesi halinde verilerin gvenilir olduu ynnde gvence oluur. Bu
durumda denetim ekibi kontrol ileminin snrl bir deerlendirmesini yapar ve kurum ii ve
kurum d almalar gzden geirir.
Hibir kontrol sistemi, verilerin tam ve doru olmasn garanti edemez. Denetim
ekibi, kontrolleri deerlendirirken bu kstlamalarn farknda olmal ve kontrol sistemlerinin
etkinliini azaltabilecek;

33

T.C. Saytay Bakanl

Kontrollerden sorumlu kiilerin kontrollere nem vermemesi,


nsan hatas nedeniyle kontrollerin doru uygulanmamas,
Standart kontrol sistemlerinin olaan d olaylar sz konusu olduunda yeterli
almamas,
Standart d prosedrlere bal olarak kontroln bozulmas,
gibi faktrleri dikkate almaldr.
Kamu idaresinin veri toplama, ileme ve analizine ilikin kontrollerinin deerlendirilmesi
amacyla Form 7 ve 8 doldurulur.

D kaynakl verilere ilikin kontrollerin deerlendirilmesi


Baz gstergeler iin kamu idaresi, d kaynakl verilerden yararlanabilir. Veri
aklarnn kamu idaresi dndan kaynaklanyor olmas veri kalitesine ynelik beklentileri
drmemelidir. Kaynaa bakmakszn, verilere ynelik risklerin etkin biimde kontrol
edilmesini salamak yine de kamu idaresinin sorumluluudur.
Denetim ekibi, denetlenen kamu idaresinin gvence amacyla d veri zerinde yapt
dzenlemeleri inceler. Ekip, idarenin raporlamadan nce d veri zerinde analiz almas
yapp yapmadn veya verilerin amaca uygunluunu kontrol ederek, sonular uygun biimde
raporlayp raporlamadn deerlendirir.
Denetim ekibi kamu idarelerinin d kaynakl veri kullanmn incelerken Form
7den faydalanr. Her idarenin kulland d kaynakl veriye ilikin riskler ve kontroller farkl
olacaktr. Denetim ekibi deerlendirme yaparken bu farkllklar gz nnde bulundurmaldr.
Kontrol edilmeyen riskler ortaya ktnda denetlenen kamu idaresi, veri kalitesini
salamak iin detayl analiz yapma ve/veya verinin kendisini dzeltme gibi daha baka
prosedrler yrtmek zorunda kalabilir.
Riski deerlendirecek bilgi ve buna bal olarak kamu idaresi dzenlemeleri yetersiz
olduunda denetim ekibi, gerekli grmesi halinde risk hakkndaki kanaatlerini bildirmek
zere d veri salaycsyla irtibata geebilir. D veri salayclaryla irtibatta zorluklar
yaanmas halinde denetim ekibi, verilerin gvenilirlii hakkndaki bu duruma denetim
raporunda yer verir.

Denetim Deerlendirmesi
Denetim ekibi; kamu idaresinin veri toplama, ileme ve analiz almalarnda yapt
kontrolleri deerlendirirken:
Sistemin iyi tanmlanm ve ileyiinin dorulanabilir olup olmadn,
Yeterli derecede kontrol edilmemi nemli riskler olup olmadn ve
Kontrol edilmemi nemli riskler varsa, kamu idaresi planlarndan herhangi birinin
bu riskleri zmek iin yeterli olup olmadn dikkate almaldr.
Denetim ekibi, sistemdeki zafiyetlerden kaynaklanan hata veya muhtemel hata dzeyi
miktarn belirler ve bulgularn denetim raporunda kayt altna alr. Veri kayt sistemlerini
dorularken, raporlanan verilerin doruluu hakknda sonu bildirilmez. Gerekletirilen
denetim, yalnzca hata olasl bulunduu sonucuna varabilir.

34

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Veri kayt sistemine veri salayan birden ok veri ak bulunan bir durumda denetim
ekibi, veri kayt sistemi iin genel bir sonuca ular. Denetim ekibi, verilerin tam ve
doruluuna ilikin uygun sonuca varmak iin aadaki karar admlarn uygular.
Veri kayt sistemi iliyor mu?
Kamu idaresi, hedefe ynelik gerekleen performans lmek iin kullanlacak bir
sistem oluturmu ve onaylamsa bu sorunun cevab olumlu olmaldr. Denetim ekibi, bir
veri kayt sisteminin mevcut olmadna karar verirse veri kayt sisteminin bulunmadn
raporlar.
Hibir veri kayt sisteminin bulunmad bir durumda denetim ekibi, sistem kontrolleri
hakknda tavsiye verir ve en azndan sistemin gelimesine ynelik beklentilerini raporlar.
Kontrol edilmemi nemli bir risk var m?
Dorulama srecinin her aamasnda yrtlen deerlendirmelerin sonularna gre
denetim ekibi, kontrol edilmemi bir risk kalp kalmadna karar verir. Kontrol edilmemi
hibir nemli risk tespit edilmezse denetim ekibi; sistemin, gstergedeki ilerlemeyi lme
ve raporlama amacna uygun olduu sonucuna varr.
Kontrol edilmemi nemli risk (veya riskler) bulunduuna dair kant elde etmesi
halinde denetim ekibi veri kayt sisteminin zafiyetleri olduunu raporlar.
Risk tm veri kayt sistemini etkileyecek kadar ciddi mi?
nemli bir risk tespit etmesi halinde denetim ekibi, bu riskin sistemi amaca
uygunluktan karacak kadar ciddi olup olmadn deerlendirmek zorundadr. Denetim
ekibi risklerin ciddi olduu kanaatine varrsa sistemin ilgili hedef bakmndan performans
lme ve raporlama amacna uygun olmad sonucuna varr ve tespit edilen zafiyetlerin
nemini raporlar. Uygun olan hallerde, risklere veya bunlarn ele alnmasna ynelik kamu
idaresinin ataca admlar hakknda neriler sunulabilir. Bu nedenle raporda tespit edilen
kontrol zafiyetinin kapsam ve nemi belirtilir.
Kontrol edilmemi riskin tm veri kayt sistemini olumsuz ynde etkilememesi
halinde denetim ekibi, tespit edilen riskin uygun maliyetli olarak azaltlp azaltlamayacan
deerlendirir.
Kontrol edilmemi risk yeterince aklanm m?
Denetim ekibi, kamu idaresinin sz konusu hedefin gereklemesine ilikin yaymlad
Faaliyet Raporlarndaki aklamalarnn yeterli olup olmadna karar verir. Kamu idaresinin
etkin biimde aklama yapmas halinde denetim ekibi, veri kayt sisteminin uygun olduu ve
kamu idaresinin uygun maliyetle kontrol edilemeyecek kstlamalarn sonularn tam olarak
aklad sonucuna varabilir.
Aklamay yetersiz bulmas halinde denetim ekibi, sistemin geni lde uygun olduu
fakat uygun maliyetle kontrol edilemeyecek kstlamalar ierdii sonucuna varabilir. O zaman
kamu idaresi, bunlarn sonularn aklamaldr.
Denetim ekibinin, verilerin tam ve doruluuna ilikin uygun sonuca varmak iin
geecei belli karar admlar aada yer alan ekilde ayrca gsterilmitir.
Denetim ekibi, yukardaki almann tamamlanmas zerine veri kayt sistemleri
deerlendirmesi zetine ilikin formu (Form 9) doldurur. Formun doldurulmas srasnda
kantlayc belgeler arivlenir, gerekli konularda alma kad hazrlanr. Ulalan bulgulara
raporda yer verilir.

35

T.C. Saytay Bakanl

36

ekil 3: Veri kayt sistemleri deerlendirmesi ak emas

Bir veri kay1t


sistemi
kullamllyor mu?

Veri kay1t sistemi


idare tarafmdan

Veri kay1t sistem i


bulunmamaktad1r; gosterge
ve hedef ger~ekle~melerini
i!l~ek l~n herhangl blr vert
kayJt slsteml yoktur.

Ris k uygun maliyetli


sistemini etkileyecek
kadar i!nemll mldlr?

Kontrol edilemeyen
riskier a~klanml m1d1r1

Veri kay1t sistem i gosterge


ve hedefe yonelik

Veri kay1t sistemi gosterge


ve hedefe yonelik

ger~ekl~meleri ol~me

ger~kl~melerl ol~e

amaana uygundur.

amaana uygun deAildlr.

Veri kay1t sistemi genel


olarak uygundur ancak ele
ahnmayan risklerin yeterli
derecede kontrol
edllmeslnl saAJamak l~n

Veri kay1t sistemi genel olarak


uygund ur ancak idare uygun
maliyetli ~ekilde kontrol
edilemeyecek olan risklerin
etkllerlnl a~klamamtr.

Veri kay1t sistemi amaca


uygundur, idare uygun
maliyetli ~ekilde kontrol
edllemeyecek rlsklerln
etkllerlnl tam olarak

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

3. RAPORLAMA
Denetim uygulama almasnn tamamlanmasnn ardndan denetim ekibi, denetim
raporunu hazrlar. Raporun esasn hedefler ve bunlara ynelik elde edilen bulgu ve sonular
oluturur. Raporda aadaki hususlara ilikin bulgulara yer verilir:
Raporlama gerekliliklerine uyum,
Performans bilgisinin ierii,
Veri kayt sistemleri.
Denetim raporlarnda bulgularn anlalr, ak ve kesin bir ekilde ifade edilmesi
esastr. Raporda nerilerin net bir ekilde ortaya konulmas ve mmkn olduunca yapc
bir slupla yazlmas da nemlidir. Raporda yer verilen bulgularn tamam yeterli ve uygun
denetim kantlaryla desteklenmelidir.

3.1. Raporlama ncesi Mutabakat


Planlama ve uygulama aamasnda tespit edilen hususlar, denetim sresince
denetlenen idare ile paylalmaldr. Denetim ekibi, ncelikle bulgularn mutabakatn
salamaya almaldr. Fakat sonu, bulgulara ve kantlara dayal olarak varlan mesleki
bir yargdr ve nihai karar, denetim ekibine ve Saytaya aittir. Mutabakata varlan ve idare
tarafndan dzeltilen hususlar, Denetim Raporunda ayrca belirtilir. Mutabakat sreci,
gereksiz gecikmelere mahal vermeyecek ekilde ynetilmelidir.

3.2. nerilerin Gelitirilmesi


Denetim raporlar alma katlarnn bir zetinden ya da denetim sorularnn
cevaplarndan olumaz. Raporda, uygulamaya geirilmek zere neriler gelitirilmeli ve
bu nerilerin anlalmasn ve kabuln salamak zere ihtiya duyulacak bilgilere yer
verilmelidir.
neri gelitirilirken olmas gerekenle olan arasndaki farkn nedenleri ortaya konulmal
ve problemin kaynana ynelik tedbirler belirlenmelidir. Ama, denetlenen idareye katk
salamak zere yararl ve uygulanabilir neriler gelitirmektir.
neriler bulgulara zg olmaldr. Normalde bir sistemin nasl gelitirilmesi gerektii
hakknda deil sistemin gelitirilmesine ihtiya duyulan ynleri ve gerekletirilmesi gereken
deiimin amalar hakknda nerilerde bulunulmaldr. neriler gelitirilirken problemlerin
zme kavuturulmasnn maliyetleri ve ne kadar zaman alaca hesaba katlmaldr.

3.3. Raporun yazlmas


Performans bilgisi denetimi sonucu hazrlanan denetim raporunun tm kamu
idareleri iin tutarl bir formatta hazrlanmas, sonu ve bulgularn kolaylkla anlalmas,
karlatrlmas ve takip edilebilmesi iin nem tamaktadr. Ek-IIIte performans bilgisi
denetimi konusunda raporlamaya ynelik standart bir form sunulmaktadr.

37

T.C. Saytay Bakanl

Ek-IIIte belirlenen formata uygun yazlacak performans bilgisi denetimi sonucu


hazrlanacak Denetim Raporunda;

Ynetici zetine,

Performans bilgisi denetiminin ama ve kapsamna,

Denetim kriterlerine,

Raporlama gerekliliklerine uyuma,

Performans bilgisinin ieriine,

Veri kayt sistemlerine

ilikin bulgulara,

Bulgularla ilgili olarak, kamu idaresine yaplan nerilere,

Yer verilir.
Raporda grafik, diyagram ve resim gibi gze hitap eden unsurlara yer verilmesi rapora
ilgiyi ve raporun anlalrln arttrr. Genellikle grafik ve diyagramlar karmak bilgilerin
basit bir ekilde sunulmasn salar. Denetim ekibi grafik kullanm iin uzman yardm da
alabilir.
Raporlarn yazmnda uzun cmlelerden kanlmal, yaln cmle yaplar tercih
edilmelidir. Ayrca karmak ve anlalmas g ifadeler kullanlmamaldr.
Raporun oluturulmas srasnda sk sk gzden geirilmesi byk nem tar. Grup
bakannn da gzden geirme srecine katk salamas beklenmektedir. Gzden geirme
srecine mmknse ekip dndan bir denetinin de dhil edilmesi raporun kalitesini
artracaktr.
Denetim raporu gzden geirme srecinin ardndan denetlenen idareye gnderilir.

3.4. Kamu daresi Gr


Denetim raporu, denetlenen idareye grlerini bildirmesi iin gnderilir. Denetlenen
idarenin grnn alnmas amacyla, idare temsilcileri yz yze grmek zere davet
edilebilir ya da idareden sadece rapor hakkndaki grlerini yazl olarak bildirmeleri istenir.
Ancak her durumda idareye denetim raporu hakkndaki grlerini yazl olarak bildirmesi
iin 30 gnlk yasal sre hakk tannr.

3.5. Denetim Raporu


Denetlenen idarenin gr alndktan sonra denetim ekibi, Denetim Raporunu gzden
geirir ve rapora son eklini verir.
Nihai Raporda, rapor formatna gre (Ek III) olmas gereken balklar ile genel denetim
gr yer alr. Denetim ekibi her denetim aamasnda (raporlama gerekliliklerine uyum,
performans bilgisinin ierii ve veri kayt sistemlerinin denetimi) ilgili kriterlere gre yapt
deerlendirmeler ve elde ettii bulgular nda bir sonuca ular. Bu sonu, denetim

38

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

raporunda denetlenen kamu idaresinin sz konusu kriterlere uyduu, ksmen uygduu ya


da uymad eklinde ifade edilir. Genel denetim gr denetim aamalarnda elde edilen
bulgular, kantlar ve deneti yargs nda ulalan nihai deerlendirmedir. Bu gre
ulalrken her denetim aamasnda yaplan deerlendirmeler ve ulalan grler analiz
edilir ve denetlenen idarenin performans ynetimi sisteminin baars hakknda yorumda
bulunulur. Rapor ekinde ise kamu idaresi tarafndan dzeltilen hususlar ile kamu idaresinin
rapora ilikin grne yer verilir. Bu ekilde hazrlanan Raporlar, ilgili yln bitimini takip
eden Mays ay sonuna kadar Saytay Bakanlna sunulur.

39

T.C. Saytay Bakanl

4. ZLEME
Saytay, performans bilgisinin denetimi almasnn hesap verebilirliin ve performans
ynetiminin iyiletirilmesine katabilecei deeri gstermelidir. lgili kamu idaresinin
denetim bulgularna ve nerilere gre hareket ederek kendi sistemlerini glendirdii veya
performans raporlarn iyiletirdii durumlarda denetim ekibi, bu deiiklii raporlamaldr.
Bu nedenle yaplan denetimlerin takip edilmesi ve etkilerinin deerlendirilmesi iin izleme
faaliyeti gereklidir. TBMMye geri bildirim salanmas asndan da izleme faaliyeti nem
tamaktadr. Denetim raporlarnda yer verilen neriler sonraki yl denetimlerinde dikkate
alnarak bunlara ilikin idarenin gerekletirdii faaliyetler takip edilmelidir. zleme almas
yapldnda denetim ekibi, nerilere yant olarak atlm admlara ve (varsa) bunlarn
performans ynetimi sistemine ynelik etkisine sonraki yl raporlarnda yer vermelidir.
zleme faaliyeti Saytayn kendi etkinliini deerlendirmesi iin de nemli bir
aratr. Denetim raporunun gerek TBMM, medya ve kamuoyu, gerekse ilgili idare nezdinde
oluturduu etkinin ve uygulama sonularnn deerlendirilmesi Saytayn kendi
performansn deerlendirmesinde nemli gstergeler salayacaktr.
Birok sistem deiikliinin kamu idareleri tarafndan uygulanmas zaman alacak olup
denetlenen idareye nerileri hayata geirmesine imkan verecek makul bir sre tanmak
gerekir.
zlemeye balamann yollarndan birisi denetlenen idarelerden her bir denetim nerisi
ile ilgili olarak alnan nlemlerin bildirilmesini istemektir. Ayrca denetlenen idarelerin i
denetim sonular, faaliyet raporlar, Saytayca gerekletirilen mali denetim sonular vb.
dokmanlar da nerilerin izlenmesinde yararl birer kaynak niteliindedir.
zleme sonucunda tespit edilen ilerlemeler ve ilerleme salanamayan ya da yetersiz
kalnan alanlara denetim raporunun izleme blmnde yer verilir. zleme faaliyetine ilikin
yaplacak raporlamada:
-

nerilerin uygulanma derecesi,

Denetlenen idarenin nerileri uygulamada zayf olduu noktalar ve nedenleri,

Denetlenen idarenin nlemlerinin yetersiz olduu konularda Saytayn gerekli


grd nlemler
-

ele alnmaldr.

40

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

EK I- FORMLAR
Performans denetimini tutarl bir ekilde yrtmelerinde denetim ekiplerine yardmc olmak
amacyla Planlama, Uygulama, Raporlama ve zleme aamalarna ynelik formlar gelitirilmitir.
Formlar; denetim almasnn kayt altna alnmas ve kaydedilen ilerleme ve ulalan sonularn
raporlanmas iin standart bir ara ilevi grr. Formlar, denetim sonularn destekleyecek salkl
denetim izinin temelini tekil eder. Doldurulan formlarda performans denetimi srasnda toplanan
ilgili tm bilgiler yer almaldr. Bu formlar yol gsterici nitelikte olduundan kuruma gre deiiklik
gsterebilir. Bu durumda denetim ekibi ilave sorular kullanma ihtiyac duyabilir veya baz sorularn
uygun olmad kanaatine vararak bunlar deerlendirme d brakabilir.

41

T.C. Saytay Bakanl

Form 1: Planlama Kontrol Listesi


Bu dokman, denetimin planlanmas srasnda denetilerin tamamlamas gereken
tm grevleri sralamaktadr. Bu formun doldurulmas ekip bakannn sorumluluundadr.

Form 1: Planlama Kontrol Listesi


Kamu idaresinin ad:
Denetim ekibinin ad:
Formun doldurulduu tarih:
Faaliyet
Denetim ekibinin oluturulmas:
1

Denetim ekibi resmi olarak grevlendirildi mi?

Denetimde ek uzmanlk bilgisi ihtiyac (bilirkii,vs.) var m?

Yerinde denetim gerekli mi?


Kamu idaresinin tannmas

darenin yasal erevesi incelendi mi?

darenin rgt yaps hakknda bilgi edinildi mi?

Aada saylan materyaller incelendi mi?


En son Stratejik Plan ve ilgili yl Performans Program
Bir nceki yl Performans Program ve Faaliyet Raporu
En yakn tarihli Saytay denetim raporu ve nerileri
Performans ynetimi sistemine ilikin mevzuat
dare ile iletiim kurulmas

dareye denetim grev yazs gnderildi mi?

dareye yaplacak denetimin amac ve kapsam hakknda


bilgi verildi mi?

Denetim sresince idarede irtibatta bulunulacak kilit


personel belirlendi mi?
Denetim plannn hazrlanmas

10

Denetim ekibinin iinde grev paylam yapld m?

11

Denetimin balangc, planlanmas, uygulamas ve


raporlama srelerini iine alacak ekilde dnm
noktalarnn tarihleri belirlendi mi?

12

plan dolduruldu mu?

42

Evet/Hayr

Referans

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Form 2: Genel performans ynetimi sistemi


Form 2: Genel performans ynetimi sistemi
Not: Bu form, her kamu idaresi iin bir kere doldurulduktan sonra gelecek yllardaki denetimlerde
gncellenir.
Kamu idaresinin ad:

Formun doldurulduu tarih:

Kamu idaresinde irtibatta bulunulan


kiiler:

Dzenleyen deneti(ler):

Soru

Denetinin
Deerlendirmesi

Referans

(Evet/Hayr/Ksmen)
1

Kamu idaresinin performans bilgisinin


ynetilmesine ynelik ak i politikalar, yaplar,
sreleri ve karar mekanizmalar var m?

Kamu idaresinin performans bilgisinin


raporlanmasna ynelik ak i politikalar, yaplar
ve sreleri var m?

Kamu idaresi, sorumlu personelin eitilmesini


salam m?

Performans bilgisinin ynetimi iin aka


belirlenmi grev ve sorumluluklar var m?

Performans bilgisinin retilmesi ve kalitesinden


sorumlu kiiler tespit edilmi mi?

Tarafszl salamak iin faaliyetleri


gerekletirme ve raporlama grevleri birbirinden
ayrlm m?

dare, performans bilgisine ynelik ktlar


makullk/ gvenilirlik asndan inceliyor mu?

dare, kontrol sisteminin kendi ileyii hakknda


dnemsel raporlar talep ediyor mu?

Kamu idaresi, performans bilgisinin kalitesini


etkileyebilecek riskleri tespit etmi mi?
rnein performans gstergelerinde deiiklikler,
yeni BT sistemleri ve ofis /birimin yeri deiiklii.

10

Kamu idaresinin performans bilgisinin


ynetilmesine ilikin kurum ii sistematik
haberleme kanallar var m?

Deerlendirme: Bu formdaki sorulara verilen cevaplar nda genel performans ynetimi hakknda
genel bir deerlendirme yaplr ve buna ilikin bir alma kad hazrlanr. Yaplan deerlendirme
denetim plannn hazrlanmasnda dikkate alnr.

43

T.C. Saytay Bakanl

Form 3: Raporlama gerekliliklerine uyum


Form 3 doldurulurken baz sorularn her dokman iin olmad grlecektir. Bu sebeple
formda glgeli alanlarla iaretlenen sorular ilgili olan dokman iin cevaplandrlmayacaktr.
Form 3: Raporlama gerekliliklerine uyum
Kamu idaresinin ad:
Formun doldurulduu tarih:
Dzenleyen deneti(ler):
Soru

lgili Denetim
Kriteri

Kamu idaresi, ilgili


dokman hazrlam
ve yaymlam m?

Mevcudiyet

Dokmann
yaymlanma
tarihi mevzuat
gerekliliklerine uygun
mu?

Zamanllk

Stratejik planda
belirlenen misyon
ve vizyon st politika
belgeleriyle uyumlu
mu?

Sunum

Kamu idaresi
amalarn
belirlemi mi?

Sunum

Kamu idaresi
hedeflerini
belirlemi mi?

Sunum

Eer gerekiyorsa kamu


idaresi gstergelerini
belirlemi mi?

Sunum

Stratejik plan, ilgili


mevzuatta belirtilen
tm balklar kapsyor
mu?

Sunum

Performans hedefleri
stratejik planda yer
alan hedeflerin yllk
dilimlerini oluturuyor
mu?

Sunum

44

Stratejik
Plan

Performans
Program

Faaliyet
Raporu

Referans

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

10

Performans
programnda
belirlenen hedefler st
politika belgeleriyle ve
idarenin ncelikleriyle
uyumlu mu?
Kullanlan
tablolar asndan
performans program
mevzuata uygun
mu? (Performans
Programnn
Hazrlanmasna likin
Rehber Tablo 1, Tablo
2 ve Tablo 3)

Sunum

Sunum

11

lgili tablolar doru


ekilde doldurulmu
mu?

Sunum

12

Performans hedefleri
ve bunlara ilikin
faaliyetler kaynaklar
ile ilikilendirilmi mi?

Sunum

13

Faaliyet maliyetleri
Maliye Bakanlnn
ngrd ynteme
uygun hesaplanm
m?

Sunum

14

Faaliyetlerin sonular
raporlanm m?

Sunum

15

Faaliyet Raporu ilgili


mevzuatta belirtilen
tm konular kapsyor
mu?

Sunum

45

T.C. Saytay Bakanl

Form 4: Planlama Dokmanlarnda Yer Alan Performans Bilgisinin erii


Bu form, hem Stratejik Plan hem de Performans Program iin doldurulmaldr.
Form 4: Planlama Dokmanlarnda Yer Alan Performans Bilgisi
Kamu idaresinin ad:
Formun doldurulduu tarih:
Dzenleyen deneti(ler):
Gsterge

lgililik
Hedef

Gsterge

Evet/
Hayr
(Hayr ise
aklayn)

Evet/
Hayr
(Hayr ise
aklayn)

llebilirlik

yi tanmlanma Deerlendirme

Ama 1
Hedef
1.1
Hedefi
girin

Hedefle ilgili
gstergeyi
girin

Hedef
1.2
Hedef
1.3
vb.
Ama 2
Hedef
2.1
Hedef
2.2
Hedef
2.3
vb.
Ama 3
Hedef
2.1
Hedef
2.2
Hedef
2.3

46

Evet/ Hayr
(Hayr ise
aklayn)

Evet/ Hayr
(Hayr ise
aklayn)

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Form 5: Veri kayt sistemleri denetimi yaplacak ve faaliyet raporu deerlendirmesine


tabi tutulacak hedef ve gstergelerin seilmesi
Form 4ten ilgililik ve llebilirlik konusunda pozitif olarak deerlendirilen ama,
hedef ve gstergeler alnarak Form 5te deerlendirmeye tabi tutulur. Ancak bir hedefe ilikin
en az bir llebilir gsterge bulunmas halinde bu hedef ve llebilir olan gsterge(ler) de
Form 5teki deerlendirmeye tabi tutulur. Form 5 doldurulurken sonu stununda yaplan
deerlendirmeye gre baz hedeflere ilikin veri kayt sistemlerinin denetiminin yaplmasna
ve ayn zamanda bu hedeflere ilikin faaliyet raporunda yer alan bilgilerin Form 10a gre
deerlendirilmesine karar verilebilir. Denetim ekibi, sre ve kaynak kstlar sebebiyle Form 5
sonucu veri kayt sistemleri denetimine tabi tutma sonucuna vard hedeflerin hepsinin veri
kayt sistemleri denetimini yapamayabilir. Bu durumda risk dzeyini daha yksek grdklerini
seerek veri kayt sistemleri denetimine tabi tutar ve durumda denetim raporunda bu bilgiye
yer verilmesi gerekir.
Form 5: Veri kayt sistemleri denetimi yaplacak ve faaliyet raporu deerlendirmesine tabi tutulacak
performans gstergelerinin seilmesi
Kamu idaresinin ad:
Formun doldurulduu tarih:
Dzenleyen deneti(ler):
Hedef ve
gstergeye
ynelik
Meclis ve
kamuoyu
ilgisi

Hedef/
Performansn
gstergelerin Faaliyet
btesel nemi Raporunda
yanl beyan
edilme
olasl

Sonu
Faaliyet
Veri kayt
Raporunda yer
sistemi
denetimi iin alan performans
bilgisi ieriinin
seilecek
denetimi iin
hedef/
seilecek hedef/
gsterge
gsterge

Ama 1
Hedefi
girin

Gstergeyi Yksek/
girin
orta/ dk

Yksek/ orta/
dk

Yksek/ orta/
dk

Evet/ Hayr

Evet/ Hayr

Hedefi
girin

Gstergeyi Yksek/
girin
orta/ dk

Yksek/ orta/
dk

Yksek/ orta/
dk

Evet/ Hayr

Evet/ Hayr

Vb.

Vb.

Ama 2
Hedefi
girin

Gstergeyi
girin

Vb.

Vb.

Ama 3
Vb.

Vb.

47

T.C. Saytay Bakanl

Form 6: Veri kayt sistemi tanmlamas


Form 6: Veri kayt sistemi tanmlamas formu
Not: Bu form, her bir gstergeye ynelik kullanlan veri kayt sistemi iin sadece bir kere
doldurulmaldr.
Kamu idaresinin ad:
Formun doldurulduu tarih:
Kamu idaresinde irtibatta bulunulan kiiler:
Hedef
Gsterge
Raporlanan veri
Riskin yn
Soru

(Doruluk veya Tamlk)


Denetinin
Deerlendirmesi

Referans

Veri kayt sistemi, gstergedeki tm performans


unsurlar ile eleiyor mu ve bu unsurlarn tamamn
lyor mu?
rnein kamu idaresi lm ve yaralanmalarla
sonulanan kaza saysn drmeyi hedeflediyse
bu hedefin lmne ilikin veri kayt sisteminin
hem lmleri hem de yaralanmalar lecek ekilde
tasarlanm olmas gerekmektedir.
2
Kamu idaresi, veri kayt sisteminin risklerine dair
deerlendirme yapm m?
3
Zayflklarn tespit edildii durumlarda kamu idaresi ne
gibi admlar atm?
4
Veri kayt sistemi, faaliyet dnemi iindeki deiimleri yl
sonu verisi ile karlatrarak nemli deiiklikleri ayrt
edebilecek nitelikte mi?
rnein, veri kayt sistemi yl sonundaki lm ve
yaralanmalarla sonulanan kaza says hakknda
veri retirken, yl iinde aylar baznda kaza saysnda
meydana gelen deiiklikleri de lebiliyor olmaldr.
5
Veri kayt sistemi, hedefe belirlenen srede ulalp
ulalmadn belirleyebilecek nitelikte mi?
6
lm maliyeti, doruluk ve tamlktan dn verilmesine
yol am m?
rnein, llecek hedefe ilikin bir anket yaplmas
gerekiyor ve bu anket pahal olduu iin sadece bir ille
snrlandrlarak gerekletiriliyorsa bu durumda veri
kayt sisteminin maliyetinin verilerin doruluu iin risk
oluturduu sylenebilir.
7
Sistemin tasarmnda uzmanlara ve dier paydalara
danlm m?
8
Veri kayt sistemleri, yanl yorumlamalar azaltacak
ekilde net tanmlanm m?
rnein, verilerin toplanma skl, kullanlacak veri
kayna veya verilerin analiz edilmesinde kullanlacak
metodolojiler belirlenmi mi?
Denetim ekibi tarafndan forma eklenen dier sorulara ilikin deerlendirme:
Veri kayt sistemi
tanmlanmasna
ynelik sonu
Sistem uygun
ekilde
tanmlanm m?

48

Deerlendirme

Raporlanan verilere ynelik olas


riskler

Evet / Ksmen / Hayr

Yksek/ orta/ dk

Referans

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Form 7: Veri Toplama


Veri kayt sistemi, birden ok veri akndan oluabilir. Veri aknn az olmas halinde
her ak, ayr bir Veri Toplama formu kullanlarak deerlendirilmelidir.
Ancak baz veri kayt sistemleri kapsamnda pek ok veri ak bulunabilir ve her ak
detayl olarak deerlendirmek mmkn veya uygun maliyetli olmayabilir. Byle durumlarda,
denetiler aadaki hususlar temel alarak deerlendirilecek veri aklarn belirler:
Her veri aknn raporlanan veriler asndan nemi,
Veri aknda karlalan olas riskler.

Form 7: Veri Toplama Deerlendirme Formu


Not: Bu form deerlendirilen her bir veri ak iin bir kez doldurulmaldr.
Bu form, aadakileri ierir:

Her bir veri ak iin geerli olan genel sorular. Bu sorular tm veri aklar iin doldurulmaldr.
rneklem anket almasna zel sorular (mevcut ise).
D kaynaklardan elde edilen verilere ilikin sorular (mevcut ise).
Kamu idaresinin ad:

Formun doldurulduu tarih:

Kamu idaresinde irtibatta bulunulan


kiiler:

Veri aknn ad1:

Hedef
Gsterge

Genel Sorular
Soru
1
2
3
4
5
6

Denetinin
Deerlendirmesi

Referans

Veri gvenilirliine ynelik risklerin tespit


edilmesi ve deerlendirilmesine ilikin
etkin prosedrler mevcut mu?
Kamu idaresi, veri toplama risklerine
ilikin deerlendirme yapm m?
Zayflklarn tespit edildii durumlarda
kamu idaresi, ne tr faaliyetler yrtm?
Veri kalitesinden ve kontrollerin
yrtlmesinden sorumlu kiinin kim
olduu belli mi?
Veri toplama ileminde uzmanlara ve
dier paydalara danlm m?
Personele veri toplama hakknda
salanan tanmlar ve rehberlik ak ve net
mi? Personel veri toplamak iin yeterli
derecede eitilmi mi?

49

T.C. Saytay Bakanl

dare, veri aknn uygun kalitede veri


retmesini salamak iin veri akn
gzden geiriyor mu?
8
nemli kontrollerin uygulandna ynelik
belgeli kantlar var m?
9
Hatalar kayt altna alnm m?
10 Kaynaktan toplanan bilginin kaliteli
olmasn salamak iin hangi kontroller
kullanlyor?
11 Veri akn veya bir parasn oluturan
sistemin hazrlanmas iin yklenicilerin
istihdam edildii durumlarda szleme,
veri kalitesi gerekliliklerini ve kalite
gvence dzenlemelerini ieriyor mu?
12 Veri ak; yant alamama, llmekte olan
unsurun nitelii, ulalacak poplasyon,
veri toplama srasnda varlan kanaatler
gibi unsurlardan kaynaklanan doruluk
veya tamlk riskine maruz kalyor mu?
(Herhangi birine cevap evet ise dzeltmek
iin hangi prosedrler kullanlyor?)
13 Veri dzenleme srelerini aklayan
belgelendirilmi prosedrler mevcut mu?
rnein reddedilen verilerin tespit
edilmesi, dzeltilmesi ve yeniden
ilenmesine ynelik kriterler.
Anket almasn Deerlendirmeye Ynelik Sorular
Anket almalar srasnda veri kalitesine ynelik karlalan nemli riskler yledir:



14
15
16
17
18
19

50

rneklemin ortaya kan tahminlere gven dzeyini azaltacak kadar kk lekli olmas,
rneklem profilinin hedefle uyumlu olmamas.
Soru
Deneti
Deerlendirmesi
Anket almasnn tasarmnda hangi
rneklem bykl hedeflenmi ve
hedeflenen rnekleme ulalm mdr?
rneklem, hedef poplasyonu temsil
ediyor mu?
Anketlerin test edilmesi amacyla pilot
uygulamalar yaplm m?
Katlmc hatalarn azaltmak zere
hangi prosedrler kullanlyor?
Anketrler deneyimli ve eitimli mi?
Cevap alamama durumunu azaltmak
zere hangi prosedrler kullanlyor?

Referans

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

D kaynakl verilerin deerlendirilmesine ynelik sorular


D kaynakl verilerde veri kalitesine ynelik karlalan nemli riskler yledir:

D taraflarn veriyi nasl rettii ve ilediinin tam olarak anlalmamas,

Kamu kurumunun d kaynaklardan ald verilerde yaplan kontrollerin yetersiz olmas,

Kamu kurumunun veri salayclar yeterli olarak kontrol edememesi ve bunlarla etkileiminin
yetersiz olmas.
Soru
Deneti
Referans
Deerlendirmesi
20
Kamu idaresi, veri salaycnn kulland
veri toplama prosedrlerini biliyor mu?
21
Kamu idaresi, veri toplama ileminin
amacn veri salayc ile birlikte teyit
etmi mi?
22
Kamu idaresi veri salayc ile birlikte
veri ve bilgiye eriime ilikin esaslar
belirlemi mi?
23
Kamu idaresi, veri salaycnn konuyla
ilgili uzmanln deerlendirmi mi?
24
Kamu idaresi, d kaynakl verilerin
zaman iinde dzenli ve tutarl olarak
sunumunu salamay garanti etmi mi?
25
Veri salayc risk tespiti yaparak kontrol
prosedrleri yrtm m?
27
Veri salaycnn yrtt prosedrler
ve kontroller, belgelenmi mi?
28
Kamu idaresi, veri salaycnn
kontrollerini deerlendirmi mi?
29
Kamu idaresi, d kaynakl veriler
zerinde baka kontroller yrtyor mu?
(apraz kontroller gibi)
Denetim ekibi tarafndan forma eklenen dier sorulara ilikin deerlendirme:

Veri toplama
Deerlendirme
Raporlanan verilere
srelerine ynelik
ynelik olas riskler
sonu
Sistemin veri toplama Evet / Ksmen / Hayr Yksek/ orta/ dk
ilemleri amaca
uygun mu?

Referans alma kad

51

T.C. Saytay Bakanl

Form 8: Veri leme ve analiz


Veri ileme ve analiz; veri aklarn birletirmek, genel performans lm yapmak ve
analiz etmek zere kamu idaresi tarafndan stlenilen faaliyetleri ifade eder.
Form 8: Veri leme ve Analiz
Not: Bu form, her bir gstergeye ynelik kullanlan veri kayt sistemi iin bir kez doldurulmaldr.
Kamu idaresinin ad:
Formun doldurulduu tarih:
Kamu idaresinde irtibatta bulunulan kiiler:
Hedef
Gsterge
Riskin yn
Soru

(Doruluk veya Tamlk)


Kant (referans
belgeler dhil)
Kamu idaresi, veri ileme ve analize ynelik risklere
1
dair kendi deerlendirmesini yapm m?
Zayflklarn tespit edildii durumlarda kamu idaresi,
2
herhangi bir ilem yrtm m?
dare; verilerin ilenmesi ve analizine ynelik
3
kontroller oluturmu ve sorumluluklar tayin etmi
mi?
Karmak lmlerin kullanld durumlarda
4
(rnein, indeksler veya oranlar) bunlar,
kullanlmadan nce test edilmi mi?
Veri ileme srelerini aklayan belgelenmi
prosedrler mevcut mu?
5
rnein reddedilen verilerin tespit edilmesi,
dzeltilmesi ve yeniden ilenmesine ynelik kriterler.
Veri ileme srecinin arlkla BTye bal olduu
durumlarda Saytayn bir BT denetim uzman,
6
denetim sreci iinde yer alm m? Bu konudaki
deerlendirmesi nedir?
Veri kayt sistemlerinin ynetiminde ve iletilmesinde
7
teknik uzmanlar yer alyor mu?
Analizde hata ve aykr deerlerin deerlendirmesi
8
var m?
Analizin kanaate bal olduu durumlarda sreci
9
ynetmek iin belli kriterler ve saydam prosedrler
var m?
Raporlanan verilerin makul olup olmadn
10
denetleyecek kontroller yaplyor mu? (rnein
apraz kontroller yaplarak)
Veri kalitesinin salanmas amacyla nihai veriler
11
bamsz taraflarca izleniyor mu?
Denetim ekibi tarafndan forma eklenen dier sorulara ilikin deerlendirme:

Veri ileme ve analiz


srelerine ynelik sonu
Sistemin veri ileme ve
analiz ilemleri amaca
uygun mu?

52

Deerlendirme

Raporlanan verilere
ynelik olas riskler
Evet / Ksmen / Hayr Yksek/ orta/ dk

Denetinin
Deerlendirmesi

Referans alma
kad

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Form 9: Veri kayt sistemleri deerlendirme zeti


Veri aklar

Veri kayna

Veri tr
(rnein anket almas, idari veriler)

1
2
3
4

Veri kayt sistemine ynelik bulgularn zeti


Denetim ekibi; alann (veri kayt sistemi tanmlamas, veri toplama, veri ileme
ve analizi ile raporlama) her biri iin sistemin konuyla ilgili kriterleri karlama derecesini
belirlemeli, sebepleri zetlemeli ve destekleyici nemli belgelere atfta bulunmaldr. Her
zet; nemli riskleri, kamu idaresinin kontrollerinin yeterliliini (balca gl noktalar ve
zayflklar tespit ederek), yeterlilii deerlendirirken varlan nemli kanaatleri ve bunlarn
altnda yatan gerekeyi ana hatlaryla belirlemelidir.
Deerlendirme alanlar

Deerlendirme

Veri kayt sistemi


tanmlamas (Form 6
kapsamnda yaplan
deerlendirmelere gre
cevaplandrlacaktr)

Sistem uygun
Evet / Ksmen /
biimde
Hayr
belirlenmi mi?
Sebepleri zetleyin

Sonu
verilerindeki
olas riskler
Yksek / Orta /
Dk

Referans
alma kad

neriler
Sistem Operasyonu Veri
toplama, leme ve Analiz
(Formlar 7,8 kapsamnda
yaplan deerlendirmelere
gre cevaplandrlacaktr)

Evet /Ksmen /
Sistem etkin
ekilde iletiliyor Hayr
mu?
Sebepleri zetleyin

Yksek / Orta /
Dk

neriler
Sistem Raporlama (Form
10 kapsamnda yaplan
deerlendirmelere gre
cevaplandrlacaktr)

Sonular
Evet /Ksmen /
uygun biimde
Hayr
raporlanyor mu?
Sebepleri zetleyin

Yksek / Orta /
Dk

neriler
Sistem zayflklarnn
raporlanan verilere
ilikin etkileri (Form 6,7
ve 8 kapsamnda yaplan
deerlendirmelere gre
cevaplandrlacaktr)

Tespit edilen
Evet /Ksmen /
risklerin
Hayr
raporlanan
verilerin
kalitesine ilikin
nemli sonular
var m?
Sebepleri zetleyin

Yksek / Orta /
Dk

neriler
Dier yorumlar

53

T.C. Saytay Bakanl

VER KAYIT SSTEMNN GENELNE YNELK GR


Denetlenen her veri kayt sistemi iin alt standart sonutan biri seilir. Gerektii yerde,
sonuca gtren sebepleri ksaca aklamak ve her trl kapsam kstlamasna dair sonular
belirlemek ve deerlendirmek iin sa stun kullanlr.

Standart sonular
Veri kayt sistemi, hedef ve gsterge
asndan performans lme ve raporlama
amacna uygundur.
2.
Veri kayt sistemi, hedef ve gsterge
iin uygundur ve kamu idaresi, uygun maliyetli
olarak kontrol edilemeyecek kstlamalara ilikin
sonular tam olarak aklamtr.
3.
Veri kayt sistemi, geni lde uygundur
fakat geri kalan risklerin yeterince kontrol
edilmesini salamak zere glendirilmelidir.
4.
Veri kayt sistemi, geni lde uygundur
fakat uygun maliyetli olarak kontrol edilemeyecek
kstlamalar ierir; kamu idaresi bunlarn
sonularn aklamaldr.
5.
Veri kayt sistemi, hedef ve gstergeye gre
performans lme ve raporlama amacna uygun
deildir.
6.
Veri kayt sistemi, bulunmamaktadr;
performans lmek iin hibir sistem
kurulmamtr.

Yalnzca birini
iaretleyin

Deerlendirme

1.

neri

54

Form Referans

Buna ynelik atlan adm (izleme almas


srasnda deerlendirilecektir)

Vb.

Ama 3

Vb.

Hedef/ Gsterge

Ama 2

Vb.

Hedef/ Gsterge

Hedef/ Gsterge

Ama 1

Faaliyet
Raporunda
denetim iin
seilecek
hedef/gsterge
(Form 5ten
aln)

Vb.

Vb.

Evet/Hayr

Hedef

Evet/Hayr

Gsterge

Tutarllk

Girin

Performans
Programnda
ngrlen
hedef

Girin

Faaliyet
Raporunda
raporlanan
gerekleme

Dorulanabilirlik

Evet/Hayr

Raporlanan
gerekleme
bilgisi, kaynak
bilgisiyle
dorulanabilir
mi?

Form 10 Faaliyet Raporunda Yer Alan Performans Bilgisinin erii

Evet/Hayr

Gerekleme
hedefin
altnda m?

Evet/Hayr
Evet ise
nedenlerini
belirtin

Evetse
Faaliyet
Raporu
performans
dkl
iin neden
sunuyor
mu?

Evet/Hayr
Hayr ise
kant
girin

Nedenler
ikna edici
ve geerli
mi?

Geerlilik/ kna edicilik

Sonu

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

55

T.C. Saytay Bakanl

EK II- Plan Format


Denetim plan format
Denetimin planlama aamasnn tamamlanmasnn ardndan bir denetim plan
hazrlanr. Denetim plannda denetlenen idare, denetimin kapsam, denetimde uygulanacak
metodoloji ve muhtemel denetim bulgular hakknda bilgi verilir. Ayrca denetimin
yrtlmesine ilikin i plan da denetim plannn bir parasdr.
Denetim plannn hazrlanmasnda yol gsterici olmas asndan aadaki balklar
kullanlabilir:
-

Kamu idaresinin ad

Denetimin yasal dayana

Denetim hedefi

Denetim kapsam

Denetlenen idare hakknda bilgi

Denetim takvimi

Denetlenen idarede irtibat kurulacak grevliler

Denetim ekibi

Denetim plan eki- plan

Denetim plan eki Plan


PLANI
Kamu idaresinin ad:
Formun doldurulduu tarih:
DENETM ALANI

56

KRTER

KANIT TOPLAMA
TEKNKLER

GREVL
DENETLER

TAMAMLAMA
TARH

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

EK III- Rapor Format


Denetim Raporu
rnek Denetim Raporu
Y Yl A daresinin Denetim Raporu
Ynetici zeti
Bu rapor, kamu idaresi Aya ynelik performans bilgisi denetimimizin sonularn ve
bulgularn zetlemektedir.
6085 sayl Kanunun 36 nc maddesi uyarnca Saytay, hesap verme sorumluluu
erevesinde idarelerce belirlenen hedef ve gstergelerle ilgili olarak faaliyet sonularnn
llmesi suretiyle gerekletirilen denetim olarak tanmlanan performans bilgisi
denetimini yapmakla grevli ve yetkilidir.
Saytay, kamu idaresi Ann hedef ve gstergeleriyle ilgili olarak faaliyet sonularnn
bir deerlendirmesini salamak amacyla aadakileri denetlemitir:
Performans bilgisi iin geerli olan raporlama gerekliliklerine uygunluk;
Stratejik Plan, Performans Program ve Faaliyet Raporunda yer alan performans
bilgisinin ieriinin kalitesi ve
Performans lmek iin kullanlan ve performans bilgisini reten veri kayt
sistemleri.
Denetimin amac ve kapsam
Saytay, raporlama gerekliliklerine uygunluk ve performans bilgisinin ieriinin
kalitesi hakknda kanaate varmak amacyla kamu idaresi Ann yaymlad aadaki
dokmanlar gzden geirmitir:
XX-XX dnemine ait Stratejik Plan;
XX yl Performans Program;
XX yl Faaliyet Raporu.
Saytay, performans bilgisinin gvenilirlii konusunda kanaate varmak amacyla
performans bilgisinin elde edildii veri kayt sistemini deerlendirmitir. Saytay, kamu
idaresi Ann tm veri kayt sistemlerini deil belli kriterlere gre seilen (buraya seim
kriterleri eklenebilir) belirli saydaki hedef ve gstergeye ilikin veri kayt sistemlerini
deerlendirmitir. Veri kayt sistemlerine ynelik denetim, aadaki performans hedefleri
ve gstergeleriyle snrlandrlmtr:
Seilen performans hedef ve gstergeleri yazlr.
Raporlama gerekliliklerine uygunluu deerlendirmeye ynelik kriterler, ekil 1de
zetlenmektedir.

57

T.C. Saytay Bakanl

ekil 1: Raporlama gerekliliklerine uygunluk kriterleri


Mevcudiyet

Kamu idaresi Ann, plan, program ve raporlarn yaymlayp yaymlamad

Zamanllk

Kamu idaresi Ann plan, program ve raporlarn yasal sre iinde


yaymlayp yaymlamad

Sunum

Kamu idaresi Ann plan, program ve raporlarnn ilgili mevzuatla


belirlenen usullere uyumlu olup olmad

Stratejik Plan, Performans Program ve Faaliyet Raporundaki performans bilgisinin


ieriini deerlendirmeye ynelik kriterler; ekil 2de zetlenmektedir.
ekil 2: Performans bilgisinin ieriine ynelik kriterler
Stratejik
Plan ve
Performans
Program

lgililik:

Hedefler, gstergeler ve faaliyetler arasnda mantksal


balant olmas

llebilirlik:

Performans programlarndaki hedeflerin ve gstergelerin


llebilir olmas

yi tanmlanma:
Tutarllk:
Faaliyet
Raporu

Dorulanabilirlik:
kna edicilik/
Geerlilik:

Hedefin ak ve net bir tanmnn olmas


Hedeflerin, denetlenen idarenin planlama ve raporlama
dokmanlarnda (gstergeler ve alt hedefler dhil) tutarl
olarak kullanlmas
Raporlanan deerlerin, temel veri kayt sistemlerinin
ktsyla tutarl olmas
Planlanan ve raporlanan performans arasndaki her tr
sapmann denetlenen idare tarafndan ele alnmas ve
sapmay aklayan nedenlerin geerli/ inandrc olmas

Veri kayt sistemlerinin gvenilirliine dair deerlendirme, kamu idarelerinin:


Veri kayt sistemleri zerinde etkin ve ilgili risklerle orantl i kontroller oluturma
ve altrma derecesine ve
Veri kayt sistemlerinin kalitesinde olabilecek zafiyetleri TBMMye ve kamuoyuna
aka anlatma derecesine baldr.
Veri kayt sistemlerinin gvenilir bilgi sunma kapasitesi hakknda varlan kanaat, ekil
3te zetlendii zere kategoriye ayrlr.

58

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

ekil 3: Veri kayt sistemlerinin deerlendirilmesi


Deerlendirme

Anlam

Amaca uygun

Veri kayt sistemi, hedef ve gsterge asndan performansn llmesi ve


raporlanmas amacna uygundur.
Veri kayt sistemi, hedef ve gsterge iin uygundur ve kamu idaresi A, maliyet
etkin biimde kontrol altna alnamayacak snrlamalarn sonularn tam olarak
aklamtr.

Ksmen amaca
uygun

Genel olarak uygundur ancak kalan risklerin yeterince kontrol altna alnmasn
salamak zere glendirilmesi gereklidir.
Genel olarak uygundur ancak maliyet etkin biimde kontrol altna alnamayacak
snrlamalar iermektedir; kamu idaresi A, bunlarn sonularn aklamaldr.

Amaca uygun
deil

Veri kayt sistemi, hedef ve gsterge asndan performansn llmesi ve


raporlanmas amacna uygun deildir.
Kamu idaresi A, hedef ve gsterge asndan performans lmek zere henz bir
sistem oluturmamtr.

Gvenilir veri kayt sistemlerinin varl raporlanm verilerdeki hata olasln


ortadan kaldrmad iin deerlendirmemiz, kamu idaresi Ann faaliyet raporunda sunduu
performans bilgisinin doruluu hakknda %100 gvence salamaz. Bunun nedeni, gvenilir
veri kayt sistemlerinin mevcudiyetinin raporlanm verilerdeki hata olasln azaltmas
ancak ortadan kaldrmamasdr.
Bulgular
1. Blm: Raporlama Gerekliliklerine Uyum
Bu balk altnda temel dokman erevesinde raporlama gerekliliklerine uyum deerlendirilir.
Stratejik Plan,
Performans Program ve
Faaliyet Raporu
Bu dokmanlarn her biri ilgili kritere gre deerlendirilir ve ulalan denetim bulgular plan,
program ve rapor iin ayr balklar altnda sunulur. Mevcudiyet, zamanllk ve sunum hakkndaki
denetim bulgular detaylandrlr. Bulgularn aklanmas iin mevzuata referans verilmesi gerekli
grlyorsa mevzuata zet eklinde yer verilmesi esastr.
Bulgularn detaylandrlmasnn ardndan ilgili kritere gre belirlenen neriler yazlr.

Raporlama gerekliliklerine uyumun deerlendirilmesi sonucu elde edilen bulgulara


dayanarak denetim ekibi denetlenen kamu idaresi hakknda aada yer alan grlerden
uygun olann belirler:
Stratejik Plan ile ilgili olarak kamu idaresi Ann ekil 1deki kriterler esas alnarak
raporlama gerekliliklerine uyduu / ksmen uyduu / uymad sonucuna varlmtr.

59

T.C. Saytay Bakanl

Performans Program ile ilgili olarak, kamu idaresi Ann ekil 1deki kriterler esas
alnarak raporlama gerekliliklerine uyduu / ksmen uyduu / uymad sonucuna varlmtr.
Faaliyet Raporu ile ilgili olarak, kamu idaresi Ann ekil 1deki kriterler esas
alnarak raporlama gerekliliklerine uyduu / ksmen uyduu / uymad sonucuna varlmtr.
2. Blm: Performans Bilgisinin erii
- Stratejik Planda yer alan performans bilgisinin ierii
Aada detaylar verilen bulgular temel alnarak kamu idaresi Ann XX-XX dnemine
ait stratejik planda sunduu performans bilgisi ieriinin ekil 2deki kriterlere uyduu/
ksmen uyduu/ uymad sonucuna varlmtr.
Bu blmde stratejik planda yer alan hedef ve varsa gstergelerin ilgili kriterlere gre deerlendirme
sonularna rneklerle yer verilir. Hedef ve gstergelerin kriterlere ne kadar uygun olduu oranlarla
belirtilebilir. Bu deerlendirme nda elde edilen denetim bulgular sonucu denetim ekibi yukarda
belirtilen kanaatlerden birini seer ve buna ilikin bulgularna yer verir.
Bulgularn detaylandrlmasnn ardndan ilgili kritere gre belirlenen neriler yazlr.

- Performans Programnda yer alan performans bilgisinin ierii


Aada detaylar verilen bulgular temel alnarak kamu idaresi Ann Y yl performans
programnda sunduu performans bilgisi ieriinin ekil 2deki kriterlere uyduu / ksmen
uyduu / uymad sonucuna varlmtr.

Bu blmde performans programnda yer alan hedef ve gstergelerin ilgili kriterlere gre
deerlendirme sonularna rneklerle yer verilir. Hedef ve gstergelerin kriterlere ne kadar uygun
olduu oranlarla belirtilebilir. Bu deerlendirme nda elde edilen denetim bulgular sonucu
denetim ekibi yukarda belirtilen kanaatlerden birini seer ve buna ilikin bulgularna yer verir.
Bulgularn detaylandrlmasnn ardndan ilgili kritere gre belirlenen neriler yazlr.

- Faaliyet Raporunda yer alan performans bilgisinin ierii


Aada detaylar verilen bulgular temel alnarak kamu idaresi Ann Y yl faaliyet
raporunda sunduu performans bilgisi ieriinin ekil 2deki kriterlere uyduu / ksmen
uyduu / uymad sonucuna varlmtr.
Bu blmde faaliyet raporunda yer alan hedef ve gstergelere ilikin gerekleme bilgilerinin ilgili
kriterlere gre deerlendirme sonularna rneklerle yer verilir. Hedef ve gstergelerin kriterlere ne
kadar uygun olduu oranlarla belirtilebilir. Bu deerlendirme nda elde edilen denetim bulgular
sonucu denetim ekibi yukarda belirtilen kanaatlerden birini seer ve buna ilikin bulgularna yer
verir.
Bulgularn detaylandrlmasnn ardndan ilgili kritere gre belirlenen neriler yazlr.

60

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

3. Blm: Veri Kayt Sistemleri


Denetim kapsamnda veri kayt sistemlerinin denetimi iin aadaki performans
hedef ve gstergeleri seilmitir (seim kriterleri belirtilebilir):
Hedef 1 Gsterge 1
Hedef 2- Gsterge 2
Gsterge 1 iin gereklemeyi len ve buna ilikin performans bilgisi reten veri
kayt sisteminin, amaca uygun olduu/ ksmen uygun olduu/ uygun olmad sonucuna
varlmtr. (bu ifade deerlendirilen her gsterge ve veri kayt sistemi iin tekrarlanacaktr)
Kamu idaresinin seilen hedef ve gstergeleri lmek iin kulland veri kayt sistemleri belirtilmeli
ve gstergeler ve bunlara ilikin veri kayt sistemleri alt balklar halinde deerlendirilmelidir. Bu veri
kayt sistemlerinin kriterlere gre deerlendirilmesi sonucu ulalan denetim bulgular ve gr de
yine bu balklar altnda yer almaldr. Denetim ekibi veri kayt sistemlerine ynelik tespit ettii risklere
ve bu risklere ilikin kontrollere de rneklerle bu blmde yer verir. Ayrca veri kayt sisteminin sistem
tanmlamas, sistem operasyonu ve sistem raporlamas aamalarna ilikin ayr ayr deerlendirme
yaplr. Bu deerlendirmeler sonucunda veri kayt sisteminin geneli hakknda bir denetim grne
ulalr. Bu srete yaplan deerlendirmelere ilikin denetim bulgular kantlaryla birlikte raporun bu
blmnde sunulur.
Bulgularn detaylandrlmasnn ardndan ilgili kritere gre belirlenen neriler yazlr.

Veri kayt sistemleri deerlendirmesi, (denetlenen veri kayt sistemi says yazlacak)
ayr veri kayt sistemine dayaldr ve sonular, kamu idaresi A tarafndan raporlanan tm
performans bilgilerine uygulanamaz. Ancak bulgular, veri kayt sistemlerinin gvenilir
performans bilgisi salama kapasitesi hakknda kamu idaresi Ann geneline yaylan kayglar
olduunu gstermektedir.
4. Blm: Genel deerlendirme
Raporun son blmnde idarenin performans ynetimi sistemi hakknda denetim ekibi tarafndan
oluturulan genel bir denetim grne yer verilir. Bu gr uygulanan performans ynetimi
sisteminin ne derece baarl olduuna ilikin genel bir kanaat ierir. Denetim ekibi denetimin
aamalar srasnda yapt denetim deerlendirmeleri nda nihai bir deerlendirme sonucuna
ular. Bu denetim grnn oluturulmasna, denetimin tm aamalarnda (raporlama
gerekliliklerine uyum, performans bilgisinin ierii ve veri kayt sistemlerinin denetimi) elde edilen
bulgular, kantlar ve deneti yargs temel oluturur. Genel deerlendirme yaplrken her denetim
aamasnda yaplan deerlendirmeler ve ulalan grler analiz edilir ve yorumlanr.

61

T.C.
SaYITAY BAKANLII

PERFORMANS
BLGS DENETM REHBER

Nisan 2013
ANKARA

Belge Ad:

SDR.3, Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Versiyon No:

2013/1

Versiyon Tarihi

Nisan 2013

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi, Denetim Planlama ve Koordinasyon Kurulunun 05.02.2013


tarih ve 2013/5 sayl toplantsnda grlerek kabul edilmi ve 01.04.2013 tarihinde Saytay Bakan
tarafndan onaylanarak yrrle girmitir.

Sunu
Yeni kamu mali ynetimi anlaynda hesap verme sorumluluunun ve saydamln artrlabilmesi
amacyla kurumsal performansn llmesi yaklam n plana kmaya balamtr. darelerin ama
ve hedeflerini faaliyetler yoluyla hayata geirmelerinde kendilerine tahsis edilen kaynaklarn etkin,
ekonomik ve verimli kullanm bu yeni srecin en nemli unsuru haline gelmitir.
Bu anlay dorultusunda Saytayn da denetimdeki rol deimitir. Dzenlilik denetimlerinin
yan sra ynetsel sorumluluk balamnda idarelerin hazrlad plan ve programlarn (ama ve
hedefler, faaliyetler ve performans hedefleri balamnda) deerlendirilmesi grevi performans
denetimi yetkisi ile Saytaya verilmitir. Performans ynetimi ve denetimi yaps gerei yeni yntem
ve tekniklerle srekli gelien bir sretir. Kurumsal ama ve hedeflere ulama performans ve kurum
faaliyetlerinin yaratt etkinin amalanan etkiyle karlatrlmas bu kapsam iinde ele alnmtr.
INTOSAI Denetim Standartlar (ISSAI 100-40): Performans denetimi; c) Denetlenen kurulularn
hedeflerine ulamas ile ilgili performans etkinliinin denetlenmesi ve faaliyetlerin yaratt gerek
etkinin amalanan etkiyle kyaslanarak denetlenmesini kapsar.
INTOSAI Denetim Standartlar (ISSAI 100-45): Yksek Denetim Kurumlar, performans lmlerinin
geerliliini denetlemek iin teknikler gelitirmeye almaldr.
INTOSAI Denetim Standartlar (ISSAI 100-46):Denetilerin giderek genileyen denetim rolleri,
denetlenen kuruluun makul ve geerli performans ltleri kullanp kullanmadn deerlendirmek
iin denetilerin yeni teknikler ve metodolojiler gelitirmelerini gerekli klacaktr. Denetiler, dier
disiplinlerdeki metodoloji ve tekniklerden faydalanmaldr.
Kurumsal dzeyde performans bilgisi denetimi, idarenin plan ve program belgelerinin
nda izleyecei yolu ortaya koyan ama ve hedefleri ile bte uygulamas sonucunda ortaya kan
faaliyet sonularnn performans gstergeleri erevesinde llmesi eklinde yaplr. Bu ereve
iinde performans bilgisi denetimi sonucu hazrlanan denetim raporu idarenin dnem sonundaki
performansn balangtaki hedefleriyle karlatrarak ortaya koyar.
Performans bilgisi denetimi sonucu hazrlanan denetim raporu kurumsal performansn objektif
bir erevede bamsz bir bak asyla deerlendirilmesi asndan nem tamaktadr. Denetim
raporlar hesap verme sorumluluunun etkin ilemesini salamann yan sra idarelerin performans
ynetimi srelerinin iyiletirilmesine de nemli katkda bulunacaktr.
Bu rehber performans bilgisi denetimine ynelik olarak mevcut kamu mali ynetim sistemi
ve uluslararas iyi uygulama rnekleriyle tutarl bir ereve ortaya koymaktadr. Bununla birlikte, bu
sre kurumsal kapasite art ve mali ynetim sistemindeki deiimlerle birlikte srekli bir geliim
iinde olacaktr. Rehberde yer alan konularn birou uygulamada elde edilecek deneyim ve birikimle
birlikte srekli gzden geirilerek gelitirilecek ve eitli altdokmanlarla derinletirilecektir.
Bu vesile ile rehberin hazrlanmasnda emei geen tm mensuplarmza teekkr eder,
rehberin kullanclar iin faydal olmas dileklerimle sayglarm sunarm.

Do. Dr. Recai AKYEL


Saytay Bakan

indekiler
GR........................................................................................................................................... 1
ZET............................................................................................................................................ 4
1. PLANLAMA.............................................................................................................................. 7
1.1 Denetim Ekibinin Oluturulmas . .................................................................................... 7
1.2 Denetlenecek dareyle letiim Kurulmas........................................................................ 7
1.3 Denetlenecek darenin Tannmas.................................................................................... 8
1.4 darenin Genel Performans Ynetimi Hakknda Bilgi Edinilmesi..................................... 9
2. UYGULAMA............................................................................................................................ 12
2.1 Raporlama Gerekliliklerine Uygunluun Deerlendirilmesi.......................................... 12
2.1.1 Genel.......................................................................................................................... 12
2.1.2 Stratejik Plan............................................................................................................. 12
2.1.3 Performans Program............................................................................................... 14
2.1.4 Faaliyet Raporu.......................................................................................................... 16
2.1.5 Denetim Deerlendirmesi........................................................................................ 17
2.2 Performans Bilgisinin eriinin Deerlendirilmesi....................................................... 17
2.2.1 Genel.......................................................................................................................... 17
2.2.2 Stratejik Plan ve Performans Programna likin Kriterler ..................................... 18
2.2.3 Faaliyet Raporuna likin Kriterler............................................................................ 22
2.2.4 Denetim Deerlendirmesi......................................................................................... 24
2.3. Performans Bilgisini reten Veri Kayt Sistemlerinin Deerlendirilmesi . .................. 25
2.3.1 Genel.......................................................................................................................... 25
2.3.2 Veri kayt sistemi tanmlamas ................................................................................. 26
2.3.3 nemli Veri Kayt Sistemlerinin Seilmesi................................................................ 28
2.3.4 Veri Kayt Sistemleri Deerlendirme Admlar . ....................................................... 28
3. RAPORLAMA......................................................................................................................... 37
4. ZLEME.................................................................................................................................. 40
EK I- FORMLAR......................................................................................................................... 41
EK II- Plan Format................................................................................................................... 56
EK III- Rapor Format................................................................................................................ 57

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

GR
Deien Kamu Mali Ynetim Sistemi ve Performans Esasl Bteleme
5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanunu ile mali ynetim ve kontrol sistemi
yeni bir anlay erevesinde deitirilmi ve yeni sistem; etkinlik, verimlilik, ekonomiklik,
saydamlk ve hesap verebilirlik kavramlar zerine ina edilmitir.
5018 sayl Kanunun yrrle girmesiyle birlikte performans esasl bteleme
sistemine geilmi ve bunun bir sonucu olarak kamu idarelerinin, orta ve uzun vadeli ama
ve hedefleri ile gstergelerini Stratejik Planlarnda ortaya koymalar gereklilii ortaya
kmtr. Buna ilaveten kamu idarelerinin, Performans Programlar araclyla btelerini
yllk performans hedefleri ile ilikilendirerek hazrlamas ngrlmektedir. Yl sonunda
btenin uygulanmas ile kamu idarelerinin Faaliyet Raporu araclyla performanslarn
yine ilgili hedef ve gstergelerle ilikilendirerek raporlamas gerekmektedir.
Bahsedilen dokman; Stratejik Plan, Performans Program ve Faaliyet Raporu,
performans esasl bteleme sisteminin temelini oluturmaktadr. dareler bu belgeleri
hazrlayarak hedeflerini, faaliyetlerini ve performanslarn kamuoyuna, mahalli idare
meclislerine ve Trkiye Byk Millet Meclisine (TBMM) sunmaktadr. Bu mekanizma ile
saydam ve hesap verebilir bir mali ynetim sistemi oluturulmas hedeflenmektedir.

6085 sayl Kanun ve Performans Denetimi


5018 sayl Kanun ile performans esasl btelemenin uygulamaya konulmasnn
ardndan 2010 ylnda 6085 sayl Saytay Kanununun yrrle girmesiyle Saytayn denetim
grev ve yetkisi deitirilmitir. 6085 sayl Kanunun 36 nc maddesi uyarnca Saytayn
denetim grevleri, dzenlilik denetimi ve performans denetimini kapsamaktadr. 6085
sayl Kanunun 36 nc maddesine gre performans denetimi:
Hesap verme sorumluluu erevesinde idarelerce belirlenen hedef ve gstergelerle ilgili olarak
faaliyet sonularnn llmesi suretiyle gerekletirilir.

Tanmdan da anlalaca zere performans denetiminin temelini idarelerin retecei


performans bilgisi oluturmaktadr. Bu sebeple Rehberin bundan sonraki blmlerinde 6085
sayl Kanunun 2. maddesinde tanmlanan performans denetimi iin performans bilgisinin
denetimi ifadesi kullanlacaktr. darelerin performans bilgisinin incelenmesi sonucu
kurumsal performans hakknda ortaya kan bulgular performans denetimi araclyla
raporlanacaktr.
Performans bilgisi denetimini yrtme grev ve yetkisi, Saytay iin yeni bir grevdir.
Bu rehber, yukarda bahsedilen 5018 sayl Kanun ile 6085 sayl Kanunun gerekliliklerini
yerine getirmek zere Saytayn uygulayaca denetim metodolojisini ortaya koymaktadr.

T.C. Saytay Bakanl

Performans Bilgisi Denetiminin Hedefleri


6085 sayl Kanunun 34 nc maddesinde denetimin amalar arasnda, bte hakknn
gerei olarak kamu idarelerinin faaliyet sonular hakknda TBMM ve kamuoyuna gvenilir
ve yeterli bilgi sunulmas, kamu idarelerinin performansnn deerlendirilmesi ile hesap
verme sorumluluu ve saydamln yerletirilmesi ve yaygnlatrlmas saylmtr.
Saytay, performans bilgisinin denetimi grevini kamu idarelerinin ilgili raporlarnda
yer alan performans bilgisinin kalitesini deerlendirerek yerine getirir. Performans bilgisi;
devletin hizmet sunumunu konu alan, mali olmayan bilgidir. Performans bilgisini denetlerken
Saytayn temel hedefi vardr:
Kamu mali ynetiminde hesap verebilirliin ve saydamln salanmasn temin
etmek zere kamu idarelerinin, 5018 sayl Kanuna uygun olarak performans bilgilerini
Faaliyet Raporlarnda gstermelerini salamak,
Raporlanan bilgilerin yararllna ve kalitesine katkda bulunmak,
Kamu idarelerinin performans hedefleri ve gstergeleri asndan kaydettikleri
ilerlemeyi izlemek ve raporlamak iin salam veri kayt sistemleri kulland konusunda
TBMMye ve kamuoyuna gvence vermek.

Performans Bilgisinin Denetimi Kriterleri


Aadaki kaynaklar, performans bilgisinin denetlenmesi konusunda denetim
kriterlerine temel oluturur:
Dier Yksek Denetim Kurumlarnn denetim uygulamalar,
5018 Sayl Kanun, Kamu dareleri iin Stratejik Planlama Klavuzu, Performans
Program Hazrlama Rehberi, Kamu darelerince Hazrlanacak Faaliyet Raporlar Hakknda
Ynetmelikte ve ilgili dier mevzuatta yer alan kamu idarelerine ynelik yasal gereklilikler.
Aadaki tablo, performans bilgisinin denetiminde Saytay tarafndan kullanlacak
olan kriterlere dair genel bilgi vermektedir:

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Tablo 1: Performans Bilgisinin Denetimi Kriterleri


Denetimin hedefi

Denetim kriteri
Mevcudiyet

Raporlama
gerekliliklerine
uygunluun
salanmas

Zamanllk
Sunum
lgililik
llebilirlik
yi tanmlanma

Performans
bilgisinin ieriinin
kalitesi

Tutarllk

Tanm
Denetlenen idarenin, yasal dzenlemelere gre ilgili
dokmanlar hazrlamas
Performans bilgisinin yasal sre iinde raporlanmas
Performans bilgisinin dzenleyici esaslara uygun ekilde
raporlanmas
Hedefler ve gstergeler arasnda mantksal balant olmas
Performans programlarndaki hedeflerin, gstergeler ile
llebilir olmas
Hedeflerin ve gstergelerin ak ve net bir tanmnn olmas
Hedeflerin (gstergeler dhil), denetlenen idarenin
planlama ve raporlama dokmanlarnda tutarl olarak
kullanlmas

Raporlanan performans bilgisinin kaynana kadar


Dorulanabilirlik izlenebiliyor olmas

Geerlilik/ kna
edicilik
Doruluk
Veri gvenilirlii
Tamlk

Planlanan ve raporlanan performans arasndaki her tr


sapmann denetlenen idare tarafndan ele alnyor olmas ve
sapmay aklayan nedenlerin inandrc ve ikna edici olmas
Raporlanan sonularn baarlar doru yanstyor olmas
ve hedefin tanmna dayal olarak baarlarla ilgili olmayan
hususlar iermemesi
Raporlanan sonularn gereklemeyi tam olarak yanstyor
olmas ve hedefin tanmna dayal olarak dahil edilmesi
gereken herhangi bir hususu darda brakmamas

Performans Bilgisi Denetiminde Temel Konular


Kamu idaresi temelinde yaplmakta olan performans bilgisi denetimi, esas olarak
yllk dzenlilik denetimi ile e zamanl yrtlr. Her kamu idaresi iin aada sralanan
hususlar incelemeye tabi tutulur:
Stratejik Plan: darenin yasal dzenlemelere uyup uymad ve uygun ama, hedef ve
gstergeler belirleyip belirlemedii.
Performans Program: darenin yasal dzenlemelere uyup uymad ve Stratejik Plan
ile uyumlu biimde uygun hedef ve gstergeler belirleyip belirlemedii.
Faaliyet Raporu: darenin yasal dzenlemelere uyup uymad, performans
bilgisinin Performans Programnda belirtilen hedefler bakmndan uygun ekilde raporlanp
raporlanmad ve gereklemelerdeki sapmalarn aklanp aklanmad.
darenin Veri Kayt Sistemleri: darenin veri kayt sistemlerinin yeterli olup olmad
ve retilen performans bilgisi konusunda risk olup olmad.

T.C. Saytay Bakanl

ZET

Performans bilgisinin denetimi drt aamada yrtlr:
I. Planlama
II. Uygulama
III. Raporlama
IV. zleme
Planlama
Planlama aamasnda denetim ekibi, denetimin uygulanmas iin hazrlk yapar. Bu
aamada aadaki faaliyetler gerekletirilir:
Denetim ekibinin oluturulmas
Denetlenecek idare ile iletiim kurulmas
Denetlenecek idarenin tannmas
Denetim plannn hazrlanmas
Uygulama
Uygulama aamas aadaki srelerden olumaktadr:
Raporlama gerekliliklerine uygunluun deerlendirilmesi
Performans bilgisinin ieriinin deerlendirilmesi
Performans bilgisini reten veri kayt sistemlerinin deerlendirilmesi
Uygulama aamasnda gerekletirilen srelerden her biri, belirli denetim kriterleriyle
ve denetim alanyla balantldr. Aadaki tabloda, her srece ynelik denetim kriterleri ve
denetimin hangi alana odakland gsterilmektedir:
Tablo 2: Uygulama aamas sreleri
Denetim hedefleri
Raporlama Gerekliliklerine Uygunluk

Performans Bilgisinin eriinin Uygunluu

Veri Gvenilirlii

Denetim kriterleri
Mevcudiyet
Zamanllk
Sunum
lgililik
llebilirlik
yi Tanmlanma
Tutarllk
Dorulanabilirlik
Geerlilik/kna Edicilik
Doruluk
Tamlk

Denetim alan
Stratejik Plan
Performans Program
Faaliyet Raporu
Stratejik Plan
Performans Program
Faaliyet Raporu
Veri Kayt Sistemleri

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Raporlama
Denetimin uygulama aamasndan sonra denetim ekibi Denetim Raporunu hazrlar.
Performans bilgisi denetimi sonucu hazrlanana Denetim Raporunda;
Ynetici zetine,
Performans bilgisi denetiminin ama ve kapsamna,
Denetim kriterlerine,
Raporlama gerekliliklerine uyma,

Performans bilgisinin ieriine,

Veri kayt sistemlerine,

ilikin bulgulara,
zleme ve etki deerlendirmesine ynelik bulgulara,
Bulgularla ilgili olarak, kamu idaresine yaplan nerilere,
Yer verilir.

zleme
Denetim sonularnn izlenmesi, Saytay raporlarnn TBMMde grlmesinden
sonra; denetim raporlarnda belirtilen bulgulara ilikin nerilerin denetlenen idare tarafndan
ne lde yerine getirildiinin deerlendirilmesi amacyla yaplr.
zleme aamasnn, denetimi yrten denetim ekibince yerine getirilmesi esas olmakla
birlikte, gerektiinde farkl denetilerin de bu faaliyeti yrtmesi mmkndr.

T.C. Saytay Bakanl

Performans Bilgisinin Denetimi Zaman Plan


Performans bilgisi denetiminin yrtlmesine ilikin nerilen takvim aadaki tabloda
gsterilmektedir:
Tablo 3: Performans bilgisinin denetimi sreleri ve zaman plan
Denetim aamas

Denetim kriteri

Denetim kapsam

I. Aama Planlama
Mevcudiyet
II. Aama Uygulama Zamanllk
Sunum
(Stratejik Plan
ve Performans
lgililik
Program)
llebilirlik
yi tanmlanma
II. Aama Uygulama
Doruluk
(Veri Kayt
Tamlk
Sistemleri)
Mevcudiyet
Zamanllk
II. Aama Uygulama Sunum
(Faaliyet Raporu)
Tutarllk
Dorulanabilirlik
Geerlilik/ kna edicilik.
III. Aama
Raporlama

Zaman plan
Mays

Stratejik Plan
Performans Program
Haziran Temmuz
Tm performans hedefleri
Seilen veri kayt
sistemleri

Eyll Aralk

Faaliyet Raporu
Ocak Mart
Seilen performans
hedefleri
Nisan

IV. Aama zleme

Denetimin yrtlmesine ilikin sunulan zaman plan fikir verme amal olup, denetim
ekibinin kapasitesine ve i planna gre deiiklik gsterebilir. Ayn denetim yl iinde ayn
denetim ekibi tarafndan birden fazla idarenin denetim kapsamna alnmas durumunda
zaman plan buna uygun ekilde deitirilebilir.

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

1. PLANLAMA
Planlama, denetim iin ak ve makul hedefler belirlenmesini, gereki ve gl bir
denetim yaklam oluturulmasn ve kaynaklarn tespit edilmesini gerektirmektedir.
Denetimin planlanmas aamasnda takip edilmesi gereken admlar unlardr:
1. Denetim ekibinin oluturulmas,
2. Denetlenecek idareyle iletiim kurulmas,
3. Denetlenecek idarenin tannmas,
4. darenin genel performans ynetimi hakknda bilgi edinilmesi,
5. Denetim plannn hazrlanmas.
Dzenlilik denetimi ile performans bilgisi denetiminin birlikte yaplmas halinde 1, 2 ve
3 nc admlar dzenlilik denetimine paralel yrtlecektir. Performans denetimleri esas
olarak dzenlilik denetimleri ile paralel yrtleceinden planlama, dzenlilik denetiminin
planlamas ile e zamanl yaplr.
INTOSAI Denetim Standartlar
(ISSAI 300-0.3/a)
Deneti denetimin yksek kalitede, verimli, tutumlu ve etkin bir ekilde ve zamannda
yrtlmesini gvence altna almak zere denetimi planlamaldr.

Performans bilgisi denetiminin dzenlilik denetiminden bamsz yrtlmesi halinde


tm aamalar uygulanacaktr.
Saytay Denetim Ynetmelii- Madde 20:
Performans denetimi ve dzenlilik denetiminin birlikte planlanarak yrtlmesi esastr.

1.1 Denetim Ekibinin Oluturulmas


Performans bilgisi denetiminin ekip temelinde yrtlmesi esastr. Ekip bakan
performans bilgisi denetiminin tm ekip tarafndan rehberde belirtilen metodolojiye uygun
ekilde yaplmasn ve performans bilgisi denetimine yeterli zaman ayrlmasn salar.
Denetim ekibi oluturulurken Form 1den yararlanlr.

1.2 Denetlenecek dareyle letiim Kurulmas


Denetlenen kamu idaresine denetimin kapsam ve sresi hakknda bir grev yazs ile
bilgi verilir. dareyle yaplan ilk toplantda performans bilgisi denetiminin amac, metodolojisi
ve sreleri hakknda bilgi verilir.

T.C. Saytay Bakanl

Bu aamada, performans bilgisinin retilmesi ve raporlanmas ile grevli birim ve


kiiler tespit edilir. Performans bilgisi denetimi yrtlrken irtibata geilmesi gerekli
kiilerin isimleri ve iletiim bilgileri idareden temin edilerek denetim planna eklenir.

1.3 Denetlenecek darenin Tannmas


darenin tannmas, denetimin ve i programnn yaplmas iin gerekli ve nemli bir
aamadr. Denetim planlamasna idarenin tannmas ile balanmas denetimin yrtlmesi
srecinde kolaylk salayacaktr.
darenin tannmas aamasnda, idareye ait belgelerin incelenmesine balamadan nce
performans esasl bteleme sistemine ilikin aadaki dokmanlarn gzden geirilmesi
faydal olur:
- 5018 sayl Kanun.
- Kamu darelerinde Stratejik Planlamaya likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik.
- Kamu darelerinde Hazrlanacak Performans Programlar Hakknda Ynetmelik.
- Kamu dareleri iin Stratejik Planlama Klavuzu.
- Performans Program Hazrlama Rehberi.
- Kamu darelerince Hazrlanacak Faaliyet Raporlar Hakknda Ynetmelik.
- lgili dier dzenlemeler.
Bir idarenin performans bilgisi denetiminin yaplabilmesi iin, o idarenin gerekletirdii
faaliyet ve projeler ile grev alannn tannmas gerekir. darenin tannmas aamasnda
izlenmesi gereken admlar unlardr:
- darenin yasal erevesinin aratrlmas.
- darenin rgt emas ve rgtsel yaps hakknda bilgi edinilmesi.
- darenin grev yapt evrenin ve faaliyetlerinin ilgilendirdii kiilerin (idareden
hizmet alanlarn ve dier paydalarn) tannmas.
- darenin btesi, gelirleri, giderleri ve kaynaklarnn incelenmesi.
- darenin kulland temel kontrol sistemlerinin incelenmesi.
- Kontrol riskleri de dahil olmak zere idarenin kar karya olduu temel risklerin
aratrlmas.
- darenin eksik ve zayf ynleri hakknda bilgi edinilmesi.
- Gerekli grlecek dier hususlar.
Bu aamada elde edilen bilgi ve veriler denetimin yrtlmesi aamasnda denetim
ekibi tarafndan kullanlacaktr.
Denetim ekibi, idarenin tannmas aamasnda ihtiya duyaca bilgiyi genel politika ve
plan belgelerinden balayarak, ilgili mevzuat, resmi istatistikler ya da uzman grleri gibi

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

dolayl kaynaklardan elde edebilecei gibi, dorudan kurumun kendi veri kaynaklarndan
(Stratejik Plan, Faaliyet Raporu, rgt emalar, kurum ii rehber ve el kitaplar, yneticilerle
yaplan grmeler, vb.) da elde edebilir. Bunlara ek olarak, nceki denetim raporlarndaki
nerilerin ve bu nerilere ynelik olarak idarenin att admlarn gzden geirilmesi de
faydal olacaktr.

1.4 darenin Genel Performans Ynetimi Hakknda Bilgi Edinilmesi


Genel performans ynetimi sistemi; performans bilgisinin ynetimi ve raporlanmasna
ilikin idareye ait i politikalar, yaplar ve sreleri ifade eder.
dareler, 5018 sayl Kanun gereince hazrlayacaklar Faaliyet Raporlarnda sunulacak
verilerin kalitesinden sorumludur. Veri kalitesi en genel anlamda kaydedilen verilerin
gvenilir ve kullanlabilir olmas demektir. Tam, doru ve geerli verilerin retilmesi iin
kullanlan ara ve srelerin tamam olarak da anlalabilir. Denetim ekibi, eitli veri kayt
sistemleri kullanlarak doru verilerin retilmesine ynelik kamu idaresinin kulland
dzenlemeleri deerlendirir.
Genel performans ynetimi sisteminin incelenmesi aadaki nedenlerle gereklidir:
- Performans bilgisinin kullanm ve kontrolne ilikin idarenin genel tutum ve
farkndal hakknda bilgi edinilmesini salar.
- Genel performans ynetimi sistemindeki zafiyetlerin tespit edilmesi performans
bilgisinin kalitesindeki eksiklikleri aklayabilir.
rnein, performans bilgisinin retilmesine ilikin kurum ii dzenlemelerin
olmamas, Performans Program veya Faaliyet Raporlarnn zamannda hazrlanmamasna
neden olabilir. Bu durumda performans ynetimi sistemindeki zafiyetler, zamanllk
kriterinin yerine getirilmemi olmasnn sebebi olarak gsterilebilir.
Performans hedeflerinin hazrlanmas ile ilgili idare politikasnn yetersiz olmas;
performans bilgisinin izlenmesi asndan kamu idaresinin strateji birimi ile uygulayc
birimleri arasnda koordinasyon eksikliine ve performans bilgisinin tutarl olmamasna
sebep olabilir. Sonu olarak kamu idaresi, faaliyet raporunda gerek performans
raporlayamayabilir. Bu durumda, denetim ekibi tutarllk ve dorulanabilirlik kriterlerinin
salanamamasnn sebebi olarak idarenin performans ynetimi sistemindeki zafiyetleri
gsterebilir.
- Genel performans ynetimi sisteminin incelenmesiyle veri kalitesine ynelik belli
risklerin tespit edilmesi mmkn olabilir.
rnein baz riskler; personelin yer deitirmesi, yeni bilgi teknolojileri (BT)
sistemlerinin uygulamaya konulmas veya performans gstergelerinde deiiklik yaplmas
gibi, daha genel nitelikli olabilir. Bu tr riskler genel performans ynetimi sisteminin
incelenmesi ile ortaya kar.
- Belli alanlardaki kontrollerin kurumsal dzeyde deerlendirilmesine olanak tanr.
rnein; veri kalitesi ynetimine ynelik kurumsal dzenlemeler, ktlarn ve
kalite kontrollerinin st ynetimce izlenmesi ve faaliyet raporlarnda raporlanan bilgilerin

T.C. Saytay Bakanl

derlenmesi ve sunumunun kontrol edilmesi kurumsal dzeyde gerekletirilen bir


performans ynetimi sistemi incelemesi ile ortaya karlabilir.
Genel performans ynetimine ilikin inceleme almas, hem kilit personelle grme
yaplmasn, hem de ilgili materyallerin (dier denetimlerden elde edilen materyaller dahil)
incelenmesini gerektirir. Bu almay yaparken denetlenen idare ynetiminin;
Veri kalitesinin nemini personele bildirdiine,
Veri kalitesinin ynetimi iin ak grev ve sorumluluklar tayin ettiine,
Performans veri kayt sistemlerinden kan sonular gzden geirdiine
dair kant aranr.
Bu almann sonunda denetim ekibi, performans veri kayt sistemlerini
etkileyebilecek genel riskleri ve bunlara ilikin kontrol faaliyetlerini belirler. Bu riskler ve
elde edilen dier bulgular, Form 2 araclyla kaydedilir. Ayrca Form 2deki sorular denetim
sresince denetim ekibi tarafndan deerlendirilir, gerekirse denetim sonunda bulgular
gncellenir. Form 2nin doldurulmas denetimin uygulama aamasnda gerekletirilecek
denetim prosedrlerinin derinliinin ve kapsamnn belirlenmesinde yol gsterici olacaktr.
Kamu idaresinin uygulamakta olduu genel performans ynetimi sisteminin anlalmas
denetim plannn hazrlanmas iin ihtiya duyulacak bilgilerin elde edilmesini salayacaktr.
1.5 Denetim Plannn Hazrlanmas
Planlama aamasnda denetimin ne zaman balayaca, ne zaman tamamlanaca,
ilgili denetilerin sorumluluk alanlar gibi hususlarda detayl bilgi ieren bir denetim plan
hazrlanr (Ek-II). Denetimin yrtlmesi srecinde denetilere yol gsterici olmas ve ilerin
dzenli ekilde devam edebilmesi iin bu sre nem tekil eder.
Denetim plannn hazrlanmas ekip bakannn sorumluluundadr. Planda
belirlenmesi gereken en nemli husus denetimin sresidir. Denetim ekibi, denetime ne
zaman balanlacan ve ngrlemeyen bir gecikme olmad takdirde denetimin ne zaman
tamamlanacan planlama aamasnda belirler ve denetlenen idareye de bildirir. Denetim
sresi, denetlenen kamu idaresine, denetim konusuna ve denetim ekibine gre farkllk
gsterebilir. Sreyi bu ltleri de dikkate alarak belirlemek ekip bakannn yetkisinde ve
sorumluluundadr. Ancak bu srenin hesabnda 6085 sayl Kanun gereince raporlamaya
ilikin olarak belirlenmi sreler mutlaka gz nnde bulundurulmaldr. Ayrca denetim
plannn hazrlanmas ve i blmnn yaplmas srasnda denetimin baz srelerinin daha
detayl alma gerektirebilecei de dikkate alnmaldr.
Denetim plannda, denetim sresince izlenecek aamalar ve bu aamalarda
gerekletirilecek faaliyetlerden sorumlu olacak denetiler belirtilir. Ekip yeleri arasnda
i blmnn yaplmas ekip bakannn sorumluluundadr. Ekip bakan, denetim plann
hazrladktan sonra gr ve nerilerini almak zere grup bakanna sunar. Grup bakan,
gerekli grd takdirde denetim ekibi ile toplant dzenleyerek nerilerini denetim ekibi
ve ekip bakan ile mzakere edebilir. Grup bakannn gr alndktan sonra performans
bilgisinin denetimi plan onay iin Bakanla sunulur.

10

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Saytay Denetim Ynetmelii- Madde 21:


Denetimin planlanmas almalar sonunda denetim rehberine gre hazrlanan denetim plan,
gr ve nerileri alnmak zere grup bakanna sunulur.
Bakanlk onayna sunulacak denetim plannda, ilgili kamu idaresinde yaplacak denetimler de
dahil olmak zere denetimlere ilikin alma takvimi, grevli denetiler ve sorumluluk alanlar
gsterilir.

Gerekli grlen hallerde performans bilgisinin denetimi plan, dzenlilik denetimi


planndan ayr ekilde onaya sunulabilir. Bu durumda performans bilgisinin denetimi plannn
onaylanmasn mteakip denetime balanr.

11

T.C. Saytay Bakanl

2. UYGULAMA
Denetim plannn Bakanlka onaylanmasnn ardndan denetimin uygulama aamas
balar. Performans bilgisi denetiminin uygulama aamas temel sreten oluur:
- Raporlama gerekliliklerine uygunluun deerlendirilmesi.
- Performans bilgisinin ieriinin deerlendirilmesi.
- Performans bilgisini reten veri kayt sistemlerinin deerlendirilmesi.

2.1 Raporlama Gerekliliklerine Uygunluun Deerlendirilmesi


2.1.1 Genel
Bu blm, performans esasl bteleme sisteminde yer alan temel dokmana
ynelik olarak kamu idaresinin raporlama gerekliliklerine odaklanmaktadr:
Stratejik Plan,
Performans Program,
Faaliyet Raporu.
Raporlama gerekliliklerine uyum, aadaki kriterler temelinde deerlendirilir:
Mevcudiyet:
Zamanllk:
Sunum:

Denetlenen idarenin ama, hedef ve gstergelerini belirledii Stratejik Plan,


Performans Program ve Faaliyet Raporunu hazrlamas
Stratejik Plan, Performans Program ve Faaliyet Raporunun yasal sreler ierisinde
hazrlanmas
Stratejik Plan, Performans Program ve Faaliyet Raporu ieriinin ilgili mevzuata
uygun olarak hazrlanmas

2.1.2 Stratejik Plan


Mevcudiyet
5018 sayl Kanunun 9 uncu maddesine gre:
Kamu idareleri kalknma planlar, programlar, ilgili mevzuat ve benimsedikleri temel ilkeler
erevesinde gelecee ilikin misyon ve vizyonlarn oluturmak, stratejik amalar ve llebilir
hedefler saptamak, performanslarn nceden belirlenmi olan gstergeler dorultusunda lmek
ve bu srecin izleme ve deerlendirmesini yapmak amacyla katlmc yntemlerle stratejik plan
hazrlarlar.

12

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

5018 sayl Kanuna ilaveten 5393 sayl Belediye Kanunu ve 5216 sayl Bykehir
Belediye Kanunu uyarnca 50.000den fazla nfusa sahip tm belediyelerin Stratejik Plan
hazrlamas gerekmektedir. 5302 sayl l zel daresi Kanunu ile il zel idarelerine de
Stratejik Plan hazrlama zorunluluu getirilmitir.
Kamu darelerinde Stratejik Planlamaya likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik
uyarnca aadaki kamu kurumlar, Stratejik Plan hazrlamaktan muaf tutulmutur:
Milli Savunma Bakanl,
Dileri Bakanl,
Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii,
Milli stihbarat Tekilat Mstearl,
Jandarma Genel Komutanl ve
Sahil Gvenlik Komutanl.
Ayrca Dzenleyici ve Denetleyici Kurumlar 5018 sayl Kanunun 9 uncu maddesine tabi
olmadklarndan Stratejik Plan hazrlama ykmllnden muaftr.
Denetim ekibi, denetlenen idarenin Stratejik Plan hazrlama konusundaki yasal
dzenlemelere uyup uymadn gzden geirir ve Form 3te yer alan ilgili sorular
cevaplandrarak bulgularna denetim raporunda yer verir.
Zamanllk
Kamu idarelerinin Stratejik Planlarn ilgili mevzuatta ngrlen srelerde hazrlayp
hazrlamadklar deerlendirilir ve Form 3te yer alan ilgili sorular cevaplandrlarak
bulgulara denetim raporunda yer verilir.
Sunum
Kalknma Bakanlnn hazrlad Kamu dareleri in Stratejik Planlama Klavuzu,
stratejik planlama sreci ve Stratejik Planlarn kapsam ve ieriine ilikin genel bir ereve
sunar. Kamu idarelerinin bu Klavuzda belirtilen genel yap ve temel ilkelere riayet etmesi
beklenir.
Stratejik Planlama Klavuzunun 5D, 5E ve 5F blmleri ama, hedef ve gstergelerin
oluturulmasyla ilgilidir. Denetim ekibi kamu idaresinin ama, hedef ve gstergelerinin
sunum asndan ilgili klavuzda her biri iin belirlenen kriterlere uygunluunu deerlendirir
ve bulgularna denetim raporunda yer verir. Stratejik Plann sunum kriterine gre
deerlendirilmesi Form 3 araclyla yaplr. Ayrca Stratejik Plann sunum kriterine gre
deerlendirilmesinde idare tarafndan belirlenen misyonun kurulu amacyla ve stratejik
ama ve hedeflerin aadaki tabloda belirtilen ulusal politika ve plan belgeleriyle uyumlu
olup olmad deerlendirilerek, bulgulara raporda yer verilir.

13

T.C. Saytay Bakanl

Tablo 4: Ulusal ve Kurumsal Plan Belgeleri


ULUSAL POLTKA VE PLAN BELGELER
Kalknma Plan

KURUMSAL PLANLAR
Kurum Stratejik Plan

Sektrel ve Tematik Planlar

Ama ve Hedefler

Blgesel Planlar
Orta Vadeli Program

Stratejiler

Orta Vadeli Mali Plan

Kaynak ve Harcama erevesi


Eylem Plan

Uluslararas Taahhtler (Ulusal Plan, vb.)

2.1.3 Performans Program


Mevcudiyet
5018 sayl Kanunun 9 uncu maddesine gre:
Kamu idareleri, kamu hizmetlerinin istenilen dzeyde ve kalitede sunulabilmesi iin bteleri
ile program ve proje baznda kaynak tahsislerini; stratejik planlarna, yllk ama ve hedefleri ile
performans gstergelerine dayandrmak zorundadrlar.

Denetlenen idarenin dzenlemeye riayet edip etmedii ve Performans Program


hazrlayp hazrlamad gzden geirilir. Form 3te yer alan ilgili sorular cevaplandrlarak
bulgulara denetim raporunda yer verilir.

Zamanllk
Performans Program Hazrlama Rehberine gre: Merkezi Ynetim kapsamndaki
kamu idareleri hazrladklar performans programlarn bte teklifleri ile birlikte, Maliye
Bakanlna ve Kalknma Bakanlna gnderirler.
Sosyal gvenlik kurumlar ve mahalli idareler ile ilgili dzenleme ise Kamu darelerince
Hazrlanacak Performans Programlar Hakknda Ynetmelikte yer almaktadr.
Madde 7- Sosyal gvenlik kurumlar ve mahalli idarelerin performans programlar, st yneticileri
tarafndan bte teklifleri ile birlikte ilgili mevzuatnda belirlenen tarihte yetkili organlara sunulur.
Bu kurum ve idarelerin yetkili organlarnda kesinleen bte byklklerine gre revize edilen
performans programlar, sosyal gvenlik kurumlarnda ilgili Bakan veya st ynetici; mahalli
idarelerde ise st yneticiler tarafndan Ocak ay iinde kamuoyuna aklanr.

Bu dzenlemeler, kamu idaresinin Performans Programn sunmasnn zamanll


bakmndan kanun ve ynetmeliklere riayet edip etmediini deerlendirirken dikkate alnr.
Form 3te yer alan ilgili sorular cevaplandrlarak bulgulara denetim raporunda yer verilir.

14

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Sunum
Performans Program Hazrlama Rehberi, Performans Programlarnn kapsam ve
ieriine ilikin genel bir ereve sunar. Kamu idarelerinin bu Rehberde ortaya konan genel
yap ve temel ilkelere riayet etmesi beklenir.
Performans Program Hazrlama Rehberinin Ek ksm, Performans Programnn
formatn belirlemektedir. Buna gre idarelerin amalar, hedefleri, performans gstergeleri
ve faaliyetlerini, kaynaklar ile ilikilendiren bir tablo hazrlanmas gerekmektedir. Denetim
srasnda, kamu idarelerinin Performans Program Hazrlama Rehberine gre hazrlamalar
gereken Tablo 1, Tablo 2 ve Tablo 3n, Form 3te yer alan ilgili sorular da dikkate alnarak
uygun ekilde hazrlanp hazrlanmad deerlendirilir.
Aadaki ekilde de grlecei zere idarelerin amalarn harcama birimleri ve
performans hedefleriyle ilikilendirmeleri, bu hedefler iin de faaliyetler belirleyerek bu
faaliyetlerin maliyetlerini tespit etmeleri beklenmektedir. Bu deerlendirme yaplrken
faaliyet maliyetlerinin sz konusu rehbere uygun ekilde tespit edilip edilmedii ve kurum
kaynaklarnn ne lde performans hedefleriyle ilikilendirildii deerlendirilir.
ekil 1: Stratejik Plan, Performans Program ve Bte likisi

15

T.C. Saytay Bakanl

2.1.4 Faaliyet Raporu


Mevcudiyet
5018 sayl Kanun, kamu idarelerinin Faaliyet Raporlar hazrlamasn ngrmektedir.
Madde 41- st yneticiler ve bteyle denek tahsis edilen harcama yetkililerince, hesap verme
sorumluluu erevesinde, her yl faaliyet raporu hazrlanr.
dare faaliyet raporu, ilgili idare hakkndaki genel bilgilerle birlikte; kullanlan kaynaklar, bte
hedef ve gereklemeleri ile meydana gelen sapmalarn nedenlerini, varlk ve ykmllkleri ile
yardm yaplan birlik, kurum ve kurulularn faaliyetlerine ilikin bilgileri de kapsayan mal bilgileri;
stratejik plan ve performans program uyarnca yrtlen faaliyetleri ve performans bilgilerini
ierecek ekilde dzenlenir.

Merkez ynetim kapsamndaki kamu idareleri ve sosyal gvenlik kurumlar, idare faaliyet raporlarnn
birer rneini Saytaya ve Maliye Bakanlna gnderir. Mahall idarelerce hazrlanan idare faaliyet
raporlarnn birer rnei Saytay ve ileri Bakanlna gnderilir. ileri Bakanl, bu raporlar
esas alarak kendi deerlendirmelerini de ieren mahall idareler genel faaliyet raporunu hazrlar ve
kamuoyuna aklar. Raporun birer rnei Saytaya ve Maliye Bakanlna gnderilir.

Denetlenen idarenin dzenlemelere riayet edip etmedii ve faaliyet raporu hazrlayp


hazrlamad tespit edilir. Form 3te yer alan ilgili sorular cevaplandrlarak bulgulara
denetim raporunda yer verilir.

Zamanllk
Kamu darelerince Hazrlanacak Faaliyet Raporlar Hakknda Ynetmeliinin 11 inci
maddesine gre:
Genel bte kapsamndaki kamu idareleri, zel bteli idareler ile sosyal gvenlik kurumlarnn
ilgili mali yla ilikin idare faaliyet raporlar st yneticileri tarafndan izleyen mali yln en ge Nisan
ay sonuna kadar kamuoyuna aklanr. Bu raporlarn birer rnei ayn sre ierisinde Saytaya ve
Bakanla gnderilir.
l zel idarelerinin faaliyet raporlar Mart ay sonuna kadar; belediyelerin faaliyet raporlar ile
mahalli idare birliklerinin faaliyet raporlar ise Nisan ay sonuna kadar st yneticileri tarafndan
kamuoyuna aklanr. Bu raporlarn birer rnei ayn sreler iinde Saytaya ve ileri Bakanlna
gnderilir.

Bu hkm, kamu idaresinin Faaliyet Raporunu sunmasnn zamanll bakmndan


kanun ve ynetmeliklere riayet edip etmediini deerlendirirken dikkate alnr.
Form 3te yer alan ilgili sorular cevaplandrlarak bulgulara denetim raporunda yer
verilir.

Sunum
Kamu darelerince Hazrlanacak Faaliyet Raporlar Hakknda Ynetmelik, Faaliyet
Raporlarnda yer verilecek bilgilere ynelik ilkeleri ve bu raporlarn hazrlanmasnda
izlenecek sreleri ortaya koymaktadr.

16

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Denetim ekibi, Faaliyet Raporundaki bilgilerin sunum kriterlerini ve sre gerekliliklerini


karlayp karlamadn deerlendirir. rnein:
Faaliyet sonularnn raporlanp raporlanmad,
Kamu idarelerinin ilgili Ynetmeliin gereklerini karlayp karlamad
kontrol edilmelidir.
Form 3te yer alan ilgili sorular cevaplandrlarak bulgulara denetim raporunda yer
verilir.

2.1.5 Denetim Deerlendirmesi


Denetim ekibi; uygulama srecinin ilk aamas olarak yasal gerekliliklere uyumun
deerlendirilmesi srasnda Form 3 doldurur ve kamu idaresine ait Stratejik Plan,
Performans Program ve Faaliyet Raporlarn yasal dzenlemelere uyup uymad konusunda
sonuca varr. Formun doldurulmas srasnda kantlayc belgeler arivlenir, gerekli konularda
alma kad hazrlanr. Ulalan bulgulara raporda yer verilir.

2.2 Performans Bilgisinin eriinin Deerlendirilmesi


2.2.1 Genel
Denetimin bu aamasnda hedefler, planlar ve amalarla balantl olarak fiilen
gerekletirilen iler hakknda deerlendirme yapmada yararlanlan ve sistematik biimde
toplanan nitel ve nicel bilgiyi ifade eden performans bilgisinin ieriine odaklanlr.
Performans bilgisinin ierii, aadaki kriterler temelinde deerlendirilir:
lgililik:

Amalar, hedefler, gstergeler ve faaliyetler arasnda mantksal balant olmas

llebilirlik:

Performans programlarndaki hedeflerin ve gstergelerin llebilir olmas

yi tanmlanma:

Hedefin ak ve net bir tanmnn olmas

Tutarllk:

Hedeflerin, denetlenen idarenin planlama ve raporlama dokmanlarnda


(gstergeler dahil) tutarl olarak kullanlmas

Dorulanabilirlik:

Raporlanan deerlerin, temel veri kayt sistemlerinin ktsyla tutarl olmas

Geerlilik/ kna
edicilik:

Planlanan ve raporlanan performans arasndaki her tr sapmann denetlenen


idare tarafndan ele alnmas ve sapmay aklayan nedenlerin geerli olmas

Performans bilgisinin ierii deerlendirilirken kriterler iki aamada ele alnr:


- lgililik, llebilirlik ve iyi tanmlanm olma kriterleri; Stratejik Plan ve Performans
Programnda yer alan performans bilgisi deerlendirilirken dikkate alnr.
- Tutarllk, dorulanabilirlik ve ikna edicilik/ geerlilik kriterleri ise Faaliyet Raporu
deerlendirilirken gz nnde bulundurulur.

17

T.C. Saytay Bakanl

2.2.2 Stratejik Plan ve Performans Programna likin Kriterler


lgililik
lgililik, iki aamada deerlendirilir:
Birinci aama: Hedefin ilgililii
kinci aama: Gstergenin ilgililii

Hedeflerin lgililii
Hedefin ilgililii deerlendirilirken; hedefin stratejik amalarla ilgili olmas ve
hedefin kt veya sonu odakl olmas aranr. Kamu dareleri in Stratejik Planlama Klavuzu
ve Performans Program Hazrlama Rehberine gre idarelerin Performans Programnda
belirledikleri hedeflerin Stratejik Planlarndaki amalarla uyumlu olmas gerekmektedir.
Sz konusu rehberlere gre kamu idarelerinin amalar ve hedefleri, ya ktlarla ya
da sonularla ilgili olmaldr.
kt: dare tarafndan retilen mal veya hizmetler anlamna gelir,
Sonu: dare tarafndan retilen mal ve hizmetlerin bireyler ve toplum zerindeki
etkisi anlamna gelir.
Girdi ve faaliyet odakl belirlenen hedefler ise, ilgili deil olarak deerlendirilir.
Hedefin ilgililiine ynelik deerlendirmeye ilikin rnek aadaki tabloda verilmitir:
Tablo 5: lgililik kriteri deerlendirmesi (hedefin ilgililii1)
Ama: Otoyol andaki trafik gvenliini artrmak
Performans hedefi

Hedefin ilgililii konusundaki kanaat

Uygun maddeler ve modern ekipmanlarn


kullanlmasyla 2010 ylna kadar otoyol andaki Hedef ilgilidir, nk kt odakldr (otoyol ann
kar ve buzlanmann stesinden gelinmesi bakmnn baarl olmas).
konusunda baar elde edilecektir.
Yeni yol gvenlii yntemlerini renmek amacyla
lgili deil - Hedef, bir faaliyete atfta bulunmaktadr.
eitli lkelere alma gezileri dzenlenecektir.
Her mevsim rahat ve gvenli ulam salamak
zere yol bakm, onarm ve trafik gvenlii
lgili - Hedef, kt odakldr (yol bakm).
standartlar iyiletirilecek ve mteri memnuniyeti
be yl iinde %20 artrlacaktr.
Otoyollarda meydana gelen lm ve yaralanmayla
lgili Hedef sonu odakldr (kazalar).
sonulanan kazalar, be yl iinde %40
azaltlacaktr.

rnekteki deerlendirme sadece hedefin kt ya da sonu odakl olmas temelinde yaplmtr.

18

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi


Gstergelerin lgililii
Performans Program Hazrlama Rehberinde gsterge yle tanmlanmaktadr:
Gsterge, kamu idarelerince performans hedeflerine ulalp ulalmadn ya da ne kadar ulaldn
lmek, izlemek ve deerlendirmek iin kullanlan ve saysal olarak ifade edilen aralardr.

Bu tanmdan gstergenin, hedefle ilgili olmas gerektii anlalmaktadr. Gstergenin


hedefle ilgisinin kurulamad hallerde gstergenin ilgili olmad bulgusuna raporda yer
verilir. Bu aamada faaliyetler de ilgililik kriterine gre deerlendirilir. Hangi gsterge ile
ilgili olduu tespit edilemeyen veya hedefle ilikisi kurulamayan faaliyetlerle ilgili bulgulara
denetim raporunda yer verilir.
Gstergenin hedefle ilgili olmas kriterine gre deerlendirmeye ilikin bir rnek
aadaki tabloda verilmektedir:
Tablo 6: lgililik kriteri deerlendirmesi (gstergenin ilgililii)
Ama: Otoyol andaki trafik gvenliini artrmak
Performans hedefi
Uygun maddeler ve modern
ekipmanlarn kullanlmasyla
2010 ylna kadar otoyol anda
kar ve buzlanmann stesinden
gelinmesi konusunda baar
elde edilecektir.
Yeni yol gvenlii yntemlerini
renmek amacyla eitli
lkelere alma gezileri
dzenlenecektir.

Performans gstergesi

lgililik konusundaki kanaat

Gsterge yok.

Gsterge belirlenmedii iin


deerlendirme yaplamaz.

alma gezilerinde yer


alan alanlarn says.

Her mevsim rahat ve gvenli


ulam salamak zere yol
bakm, onarm ve trafik gvenlii
standartlar iyiletirilecek ve
mteri memnuniyeti be yl
iinde %20 artrlacaktr.

Mteri memnuniyetinin
derecesi (%).

Otoyollarda meydana gelen lm


ve yaralanmayla sonulanan
kazalar, be yl iinde %40
azaltlacaktr.

Otoyollarda meydana gelen


lm ve yaralanmayla
sonulanan kazalarn says.
Hava trafiinde meydana
gelen lm ve yaralanmayla
sonulanan kazalarn says.

Gsterge hedefi gerekletirmeye


hizmet etmekte olduundan ilgili
olarak deerlendirilir. Ancak hedef
ilgili olarak deerlendirilmedii
iin gstergenin ilgililii dikkate
alnmaz.

lgili.

lgili.
lgili deil.

Denetim ekibi, Stratejik Planda ve Performans Programnda yer alan performans


hedef ve gstergelerini ilgililik kriterine gre deerlendirdikten sonra Form 4 doldurarak
raporda yer verilmek zere bulgularn yazl hale getirir.

19

T.C. Saytay Bakanl

llebilirlik
Kamu dareleri in Stratejik Planlama Klavuzu, idarelerin llebilir hedefler
belirlemesini ngrmektedir. llebilir hedefler belirlenememesi halinde llebilir
performans gstergeleri tanmlanmaldr.
Performans Program Hazrlama Rehberinde:
performans hedefleri, performans gstergeleri ile llebilir olmaldr.

denilmektedir.
lgililik kriterine gre yaplan deerlendirme sonucu ilgili olmad tespit edilen
hedefler ve gstergeler llebilirlik kriterine gre deerlendirmeye tabi tutulmaz.
Aadaki tabloda performans hedefi ve gstergelerinin llebilirlik kriteri temelinde
deerlendirilmesine ilikin bir rnek sunulmutur:
Tablo 7: llebilirlik kriteri deerlendirmesi
Ama: Otoyol andaki trafik gvenliini artrmak
Performans hedefi

Performans gstergesi

llebilirlik konusundaki
kanaat

Uygun maddelerin ve modern


ekipmanlarn kullanlmasyla 2010
ylna kadar otoyol amzda kar ve
buzlanmann stesinden gelinmesi
konusunda baar elde edilecektir.

Gsterge yok.

Hedef llebilir deildir.

Yeni yol gvenlii yntemlerini


renmek amacyla eitli lkelere
alma gezileri dzenlenecektir.

alma gezilerinde yer alan Hedef ilgili olmad iin


alanlarn says.
llebilirlik kriterine gre
deerlendirilmez.

Her mevsim rahat ve gvenli ulam


salamak zere yol bakm, onarm
ve trafik gvenlii standartlar
iyiletirilecek ve mteri memnuniyeti
be yl iinde %20 artrlacaktr.

Mteri memnuniyetinin
derecesi (%).

llebilir.

Otoyollarda meydana gelen


lm ve yaralanmayla
sonulanan kazalarn says.

llebilir.

Hava trafiinde meydana


gelen lm ve yaralanmayla
sonulanan kazalarn says.

Gsterge ilgili olmad iin


llebilirlik kriterine gre
deerlendirilmez.

Otoyollarda meydana gelen lm ve


yaralanmayla sonulanan kazalar, be
yl iinde %40 azaltlacaktr.

Denetim ekibi, Stratejik Planda ve Performans Programnda yer alan performans hedef
ve gstergelerini llebilirlik kriterine gre deerlendirdikten sonra Form 4 doldurarak
raporda yer verilmek zere bulgularn yazl hale getirir.

20

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

yi tanmlanma
Kamu dareleri in Stratejik Planlama Klavuzuna gre kurumlar ulalmak
istenen sonular, amalara gre ak bir ekilde ifade etmelidir. Ayn ekilde Kamu
darelerince Hazrlanacak Performans Programlar Hakknda Ynetmelie gre performans
programlarnda yer alan hedef ve gstergelerin sade ve anlalr olmas esastr.
yi tanmlanma kriteri, net ve anlalabilir hedef ve gstergeler hazrlama gereklilii
ile ilgilidir. Yani idareler, neyi baarmak istediklerini aka tanmlamaldr. yi tanmlanmam
gstergelerin performansa dayal bteleme sistemlerine ynelik dourduu risk udur:
Kamu idareleri, hedeflerine ynelik baary raporlayabilmek iin lmleri sonradan
deitirebilir. Bu riskin ortadan kaldrlabilmesi iin kamu idarelerinin hedef ve gstergelerini
ak ve anlalr ekilde belirlemeleri esastr.
yi tanmlanma, iki zellikle ilgilidir:
Tanmn ierii: Gsterge yalnzca tek bir ekilde mi aklanabiliyor?
Tanmn durumu: Tanm, kamu idaresinin (i) dokmanlarnda yazl hale getirilerek
resmiletirilmi mi?
lgili ve/veya llebilir olmad dnlen hedef ve gstergeler iyi tanmlanma
kriteri asndan deerlendirilmez. Performans bilgisinin iyi tanmlanma kriterine gre
deerlendirilmesine ilikin rnek aadaki tabloda gsterilmektedir:
Tablo 8: yi tanmlanma kriteri deerlendirmesi
Ama: Otoyol andaki trafik gvenliini sreli olarak artrmak
Performans hedefi

Performans gstergesi

yi tanmlanma konusundaki kanaat

Uygun maddeler ve modern


ekipmanlarn kullanlmasyla 2010
ylna kadar otoyol anda kar ve
buzlanmann stesinden gelinmesi
konusunda baar elde edilecektir.

Gsterge yok

Hedef llebilir olmad iin


iyi tanmlanma kriterine gre
deerlendirilmez.

Yeni yol gvenlii yntemlerini


renmek amacyla eitli lkelere
alma gezileri dzenlenecektir.

alma gezilerinde yer


alan alanlarn says.

Hedef ilgili olmad iin iyi


tanmlanma kriterine gre
deerlendirilmez.

Her mevsim rahat ve gvenli ulam Mteri memnuniyetinin


salamak zere yol bakm, onarm derecesi (%).
ve trafik gvenlii standartlar
iyiletirilecek ve mteri
memnuniyeti be yl iinde %20
artrlacaktr.

Deneti, mteri memnuniyetinin


tanmlanp tanmlanmadn ve
mteri memnuniyetinin nasl
lldn deerlendirmelidir.
Bu deerlendirme sonras kanaate
varlabilir.

Otoyollarda meydana gelen lm ve Otoyollarda


yaralanmayla sonulanan kazalar,
meydana gelen lm
be yl iinde %40 azaltlacaktr.
ve yaralanmayla
sonulanan kazalarn
says.

Deneti, idarenin lm ve
yaralanmayla sonulanan kazalar ve
bunlarn lmyle ilgili net tanm
olup olmadn belirlemelidir.

Hava trafiinde
meydana gelen lm
ve yaralanmayla
sonulanan kazalarn
says.

Gsterge ilgili olmad iin


iyi tanmlanma kriterine gre
deerlendirilmez.

21

T.C. Saytay Bakanl

rnekte iyi tanmlanma konusundaki kanaatin, llebilir ve/veya ilgili olmad


dnlen hedefler iin uygulanmayaca grlmektedir. Denetim ekibi, Stratejik Planda
ve Performans Programnda yer alan performans hedef ve gstergelerini iyi tanmlanma
kriterine gre deerlendirdikten sonra Form 4 doldurarak raporda yer verilmek zere
bulgularn yazl hale getirir.

2.2.3 Faaliyet Raporuna likin Kriterler


Faaliyet Raporunda yer alan performans bilgisinin ieriinin deerlendirilmesine
balamadan nce denetim ekibi Form 5i doldurarak hangi hedef ve gstergeleri Faaliyet
Raporu deerlendirmesine tabi tutacana karar verir. Form 5in doldurulmas sonucunda
seilen hedef ve gstergeler aada yer alan kriterlere gre deerlendirilir.
Tutarllk
Kamu darelerince Hazrlanacak Faaliyet Raporlar Hakknda Ynetmelikte; kamu
idarelerinin, Faaliyet Raporlarn hazrlarken tutarllk ilkesine riayet etmesi gerektii
belirtilir:
Faaliyet sonularnn gsterilmesi ve deerlendirilmesinde ayn yntemler kullanlr. Yntem
deiiklikleri olmas durumunda, bu deiiklikler raporda aklanr.

Stratejik Plan ve Performans Program deerlendirmesinde ilgili ve llebilir olduu


kanaatine varlan hedef ve gstergeler (iyi tanmlanma kriterini salayp salamadna
baklmakszn) tutarllk kriteri deerlendirmesine tabi tutulur. Tutarllk kriteri
deerlendirmesi, Performans Programlarnda ve Faaliyet Raporlarnda sunulan hedef ve
gstergeler arasndaki tutarlln gzden geirilmesi vastasyla gerekletirilir. Performans
Programnda gerekletirilmesi planlanan hedeflerin gerekleme sonularnn Faaliyet
Raporunda gsterilmesi gerekmektedir. Kamu idarelerinin, Performans Programlarnda
ayn gstergeleri kullanarak Faaliyet Raporlarnda baarlarn raporlamas beklenmektedir.
Denetim ekibi, Faaliyet Raporunda yer alan performans hedef ve gstergelerini
tutarllk kriterine gre deerlendirdikten sonra Form 10u doldurarak raporda yer verilmek
zere bulgularn yazl hale getirir.
Dorulanabilirlik
Dorulanabilirlik, Faaliyet Raporunda yer alan performans bilgisinin dorulama
kaynaklarndan elde edilen son verilerle uyumlu olmasn ifade eder. Bu kriteri deerlendirmek
iin denetim ekibi, dorulama kaynaklarndan elde edilen son verilerin Faaliyet Raporuna
doru biimde aktarlp aktarlmadn kontrol eder.
Denetim ekibi; kamu idaresince yaymlanan performans bilgisinin, idaredeki bir veri
kayt sisteminden veya baka bir dorulama kaynandan elde edilen verilere bavurularak
dorulanp dorulanamayacan deerlendirir. Dier bir deyile, Faaliyet Raporunda
sunulan verilerin herhangi bir dorulama kayna ile desteklenmesi ve bu kaynaktaki veri ile

22

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

tutarl olmas gerekir. Dorulama kayna performans izlemek iin kullanlan bir bilgisayar
programnn ktlar olabilecei gibi, herhangi bir faaliyetin gerekletirildiini gsteren
bir rapor da olabilir. Bu deerlendirme iin bilgi salamak amacyla denetim ekibi, Faaliyet
Raporunda yer alan beyan dorudan inceler ve bunu kamu idaresinin kulland veri kayt
sisteminden (veya baka bir kaynaktan) aktarlan saylarla karlatrr.
Denetim ekibi, Faaliyet Raporunda yer alan performans hedef ve gstergelerini
dorulanabilirlik kriterine gre deerlendirdikten sonra Form 10u doldurarak raporda yer
verilmek zere bulgularn yazl hale getirir.
Geerlilik / kna edicilik
Geerlilik/kna edicilik kriteri, planlanan ve gerekleen performans arasndaki
veya hedefe ilikin btedeki2 sapmann nedenlerinin inandrc ve geerli olup olmadn
deerlendirmek iin kullanlr. Bte ve performans hedeflerinin gerekleme durumu
ile meydana gelen sapmalara ilikin gerekeler geerlilik/ikna edicilik kriterine gre
deerlendirilir. Bu deerlendirme yaplrken ilgili hedefin TBMM ve kamuoyu asndan
nemli olup olmad da gz nnde bulundurulur.
Bte ve hedef gereklemelerinde sapmalar olmas durumunda denetlenen idare,
hedef ve gerekleme arasndaki sapmann nedenleri hakknda aklama getirmelidir. 5018
sayl Kanunun 41 inci maddesinde;

dare faaliyet raporu, ilgili idare hakkndaki genel bilgilerle birlikte; kullanlan kaynaklar, bte
hedef ve gereklemeleri ile meydana gelen sapmalarn nedenlerini, varlk ve ykmllkleri ile
yardm yaplan birlik, kurum ve kurulularn faaliyetlerine ilikin bilgileri de kapsayan mal bilgileri;
stratejik plan ve performans program uyarnca yrtlen faaliyetleri ve performans bilgilerini
ierecek ekilde dzenlenir.

Kamu darelerince Hazrlanacak Faaliyet Raporlar Hakknda Ynetmeliin 18 inci


maddesinde;
- Mali bilgiler bal altnda, kullanlan kaynaklara, bte hedef ve gereklemeleri ile meydana gelen
sapmalarn nedenlerine, varlk ve ykmllkler ile yardm yaplan birlik, kurum ve kurulularn
faaliyetlerine ilikin bilgilere, temel mali tablolara ve bu tablolara ilikin aklamalara yer verilir.
Ayrca, i ve d mali denetim sonular hakkndaki zet bilgiler de bu balk altnda yer alr.
- Performans bilgileri bal altnda, idarenin stratejik plan ve performans program uyarnca
yrtlen faaliyet ve projelerine, performans programnda yer alan performans hedef ve
gstergelerinin gerekleme durumu ile meydana gelen sapmalarn nedenlerine, dier performans
bilgilerine ve bunlara ilikin deerlendirmelere yer verilir.

denilmektedir.

Buradaki bte ifadesi; kamu idaresinin kendi btesine ek olarak bte d fonlar, dner sermaye, d kaynaklar ve dier
kaynaklar gibi kalemleri de ierecek ekilde anlalmaldr.

23

T.C. Saytay Bakanl

darenin hedeflere ilikin bte gereklemelerini takip etmesine ilikin bir sistem
yoksa veya takip etmiyorsa, ikna edicilik / geerlilik kriterine gre deerlendirme yapmaya
imkan olmad denetim raporunda belirtilir.
darenin performans dkl ve hedefe ynelik btede oluan sapmalar iin
aklama yapt durumlarda denetim ekibi, bu nedenlerin geerliliini deerlendirir. Bu
nedenlerin geerliliini deerlendirmek iin, kamu idaresinden destekleyici kantlar talep
edilir.
Bte ve performans hedeflerinin gerekleme durumu ile meydana gelen sapmalara
ilikin kamu idaresinin gsterdii nedenlerin inandrc olmamas halinde denetim ekibi, bu
bulgusunu raporlar.
Geerlilik /ikna edicilik kriterine gre yaplacak deerlendirme rnei aadaki
tabloda verilmektedir:
Tablo 9: Geerlilik/ ikna edicilik kriterine gre yaplacak deerlendirme rnei
Gsterge
Tamamlanan
kavaklarn says

Hedeflenen
Say

Gerekleen
Say

40

Minimum engellilik
standartlarn
karlayacak
ekilde iyiletirilen
kavaklarn says

20

Islah edilen
rmaklarn uzunluu

45

15

Sapmaya ynelik aklama

Mcbir hal
Kamu idaresinin baz yetki ve
sorumluluklarnn dier idarelere
devredilmesi
Projelerin iptal edilmesi

Zorunlu alm talimatlar nedeniyle


projelerin tamamlanmamas.

Farklara ynelik aklamalar, ayr ve net biimde gsterilmemitir.


Denetim kanaati

Baz aklamalarn destekleyici kant yoktur.


Projelerin iptal edilmesi, inandrc bir neden olabilir fakat kamu
idaresinin planlamasnda ve dolaysyla kaynaklarn etkin kullanmndaki
zayfla iaret eder.

Denetim ekibi, Faaliyet Raporunda yer alan performans hedef ve gstergelerini


geerlilik / ikna edicilik kriterine gre deerlendirdikten sonra Form 10u doldurarak raporda
yer verilmek zere bulgularn yazl hale getirir.

2.2.4 Denetim Deerlendirmesi


Denetim ekibi, performans bilgisi ieriinin deerlendirmesi aamasnda kriterlere
gre hedef ve gstergeleri inceledikten sonra Form 4 ve Form 10u doldurur. Formlarn
doldurulmas srasnda kantlayc belgeler arivlenir, alma katlar hazrlanr. Form 4n
ve Form 10un tamamlanmas sonucu ulalan denetim bulgular ve deerlendirme sonucuna
denetim raporunda yer verilir.

24

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

2.3. Performans Bilgisini reten Veri Kayt Sistemlerinin Deerlendirilmesi


2.3.1 Genel
Denetimin bu admnn amac, performans hedefleri bakmndan kaydedilen ilerlemenin
raporlanmasna ynelik olarak retilen performans bilgisinin gvenilir olduuna dair
gvence salamaktr.
Veri kayt sisteminin deerlendirilmesi iin performans bilgisinin raporlanm olmas,
dier bir ifadeyle Faaliyet Raporunun yaymlanm olmas art deildir. Faaliyet Raporunun
yaymlanmasndan nce idarenin yl boyunca gerekletirdii faaliyetleri dzenli olarak
izlemesi ve hedefler temelinde performansn lyor olmas gerekmektedir. Bu sebeple
Faaliyet Raporunun yaymlanmasndan nce idarenin buna ynelik bir sistem kurup
kurmad ve varsa bu sistemin uygunluu deerlendirilebilir.
Performans gereklemesinin llmesine ynelik herhangi bir veri kayt sisteminin
kullanlmamas ya da tam olarak uygulanmamas durumunda ilgili hedef veri kayt sistemi
deerlendirmeye tabi tutulmaz ve bu hususa denetim bulgusu olarak denetim raporunda yer
verilir.
Performans gereklemesinin llmesine ynelik bir veri kayt sistemi kullanlyor
olmas durumunda ise; performans bilgisinin gvenilirlii aadaki kriterler temel alnarak
deerlendirilir:
Doruluk:

retilen performans bilgisinin gereklemeleri doru yanstmas ve gstergenin


tanmna dayal olarak gereklemelerle ilgili olmayan hususlar iermemesi

Tamlk:

retilen performans bilgisinin gereklemeleri tam olarak yanstmas ve


gstergenin tanmna dayal olarak dahil edilmesi gereken herhangi bir hususu
darda brakmamas

Performans bilgisinin gvenilirlii, retilen performans bilgisinin temelini oluturan


veri kayt sistemlerinin deerlendirilmesi ile denetlenir. Yaplan bu deerlendirme, bir sistem
denetimi biimidir. Hedefi ise kamu idarelerinin raporlanan verilerde nemli bir hata olmas
riskini azaltmak zere yeterli kontrol sistemleri kullanp kullanmadn belirlemektir. Veri
kayt sistemi olarak karmak bir biliim sisteminin kullanlyor olmas durumunda veri kayt
sistemi deerlendirmesi yapabilmek iin biliim sistemleri denetilerinden destek alnmas
gerekebilir.
Denetim ekibi, ncelikle veri kayt sistemleri ve bunlarla balantl veri aklarn
anlamaldr:
Veri kayt
sistemi:

Bir gstergeye ynelik tm performans verisinin topland, analiz edildii ve


retildii srecin tamamdr.

Veri ak:

Veri kayt sistemine kaynak oluturan mnferit unsurlardr.

25

T.C. Saytay Bakanl

rnein; okul terk oranyla ilgili bir hedefin llebilmesi iin toplam renci says
ile okulu terk eden renci saysna ihtiya duyulacaktr. Bu durumda toplam renci says
ve okulu terk eden renci says bilgileri veri ak olarak adlandrlrken, okul terk oran
ile ilgili nihai bilgiyi reten sistemin tamam veri kayt sistemi olarak adlandrlacaktr. Baz
hallerde veri kayt sistemi tek bir veri akndan da oluabilir.
Sistemleri daha detayl deerlendirirken gvenilirlie ynelik tereddtleri gidermek
iin sistemdeki zafiyetlerin retilen veriler zerindeki olas etkileri tahmin edilmeye allr.
Ancak varlacak sonu sadece sistem iin geerlidir ve belli bir performans bilgisinin
doruluu hakknda kesin bir bilgi vermez. Buna ilikin bir rnek aada yer almaktadr:
lgili kamu idaresi, performans programnda trafik kazalarnn neden olduu lm ve yaralanmalarn
saysnda %3lk bir d gerekletirmeyi hedeflemitir.
Denetim ekibi, trafik kazalarnn neden olduu lm ve yaralanmalarn saysnn veri kayt sistemi ile
gvenilir ekilde retilip retilmediini bu hedefin lmne ynelik veri reten sistemi denetleyerek
tespit eder. Denetim ekibi, trafik kazalarnn neden olduu lm ve yaralanmalarn saysn kendisi
lmez.
Denetimde veri kayt sisteminde trafik kazalarnn neden olduu lm ve yaralanmalarn gerek
saysnn yanl llmesine yol aabilecek nemli zafiyetler tespit edilebilir. Saytay, veri kayt
sisteminin gvenilirliine dair duyduu kayglar rapor eder ancak trafik kazalarnn neden olduu
lm ve yaralanmalarn saysn tahmin etmez veya hesaplamaz.

2.3.2 Veri kayt sistemi tanmlamas


Denetim ekibi genel veri kayt sistemine ait sre tanmlamalarn ve kontrolleri
deerlendirir:

Veri kayt sistemleri, gstergede ifade edilen ltler ve kamu idaresi tarafndan ilerlemeyi
izlemek ve gereklemeleri lmek iin kullanlan veri ak (veya aklar) arasnda iyi bir
eleme olacak ekilde tasarlanmal ve kullanlmaldr.
Veri kayt sistemleri, veri gvenilirlii salamak zere riskleri azaltc kontrolleri kapsayacak
ekilde tasarlanmal ve kullanlmaldr.

Kamu idaresi, her bir gstergeye ynelik veri kayt sistemi ve veri aknn amaca uygun
ve hedefi lecek nitelikte olmasn salamaldr. Veri kayt sistemi ve gsterge arasndaki
elemenin zayf olmas, bir baka deyile oluturulan sistemin hedefi lecek nitelikte
olmamas, sistemde hataya yol aar ve llen performansn yanl yorumlanmasna ynelik
riski artrr. Veri kayt sistemlerinin oluturulmasnda ortaya kabilecek risklere ilikin
rneklere aada yer verilmitir:

26

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Kamu idaresi veri kayt sistemi, gstergenin ifade ettii tm performans zelliklerini ele
almayabilir. rnein, 100 ev ina edilmesi hedefini lmeye ynelik kullanlan veri kayt sistemi
belli illerden gelen verileri toplamyorsa, performans tm ynleriyle llmemi olacaktr.
Seilen veri aklar, ilgili olmayan kalemleri de ierebilir veya ilgili kalemlere yanl deer
biebilir. rnein, zel eitim kurumlarna kayt yaptran renci saysnn llmesinde devlet
okullarna kayt yaptran renci saysna ilikin veri aknn kullanlmas, retilen bilginin doru
olmamasna sebebiyet verecektir.
Kaynak veri, belli bir lt iin yeterli olabilir ancak zamannda ulalabilir olmayabilir. rnein,
2011 yl banda balayan bir faaliyete ilikin 2012 yl Mays ay sonunda elde edilen bir
gerekleme bilgisi 2011 yl faaliyet raporunda gsterilemeyecektir.

Veri kayt sisteminin ileyii; (veri aklar yoluyla) veri toplama, ileme ve analiz
admlarndan oluur.
ekil 2: Veri kayt sistemi ileyii

Bu admlarn her birinde hatalar meydana gelebilir fakat bu admlar, hatalarn


nlenebildii/ tespit edilebildii kontrolleri de ierebilir. leyile ilgili kontrollerin
yeterliliinin denetim ekibince deerlendirilmesi gerekir. Aada veri toplama, ileme ve
analiz admlarnda karlalabilecek kontrollere ilikin rnekler verilmitir:
Sistemin ileyiinden sorumlu personelin grev tanmlar da dahil olmak zere veri kayt
sisteminin ileyiini destekleyecek anlalr ve gncel tanmlar olmas, rehberlik ve eitim
salanmas
Veri kayt sisteminin ileyiine ynelik grev ve sorumluluklarn net biimde belirlenmesi; ileyi
ve izleme fonksiyonlarnn birbirinden ayrlmas
Toplanan verilerin tam olduundan ve istenmeyen unsurlar iermediinden emin olmak zere
kontroller yaplmas
Kaynak verisine ynelik doru deerlendirme yapldndan emin olmak iin kontroller yaplmas.
rnein veriler aras ilikilerde apraz kontrol yaplmas
Veri kayt sistemi ynetiminde ilenen/analiz edilen verileri gzden geiren teknik uzmanlarn
da yer almas
Makull salamak iin veri ktlarnn izlenmesi ve verilerde zaman iindeki deiimlerin
aklanmas

27

T.C. Saytay Bakanl

2.3.3 nemli Veri Kayt Sistemlerinin Seilmesi


Daha detayl deerlendirme iin seilen veri kayt sistemi says, Saytayn kaynaklaryla
snrldr. Denetim ekiplerinin retilen tm performans verilerinin gvenilirlii hakknda
gvence salamas mmkn deildir. Performans bilgisinin ieriinin deerlendirilmesinin
ardndan denetim ekibi, Form 4e gre ilgili ve llebilir olduu tespit edilen hedef ve
gstergeler iin Form 5i doldurur ve buna gre incelenecek veri kayt sistemlerini belirler.
Denetim ekibi, hangi veri kayt sistemlerinin daha detayl inceleneceine karar verirken
aadaki kriterleri dikkate alr:
Veri kalitesi riski:

Denetim ekibi, amaca uygun olmad veya glendirilmeye ihtiya duyduu


dnlen veri kayt sistemlerine odaklanmaldr.

Kamuoyu ilgisi:

Baz gstergeler daha yksek seviyede TBMM, vatanda veya medya ilgisine
sahip olabilir. Bu durum, veri kayt sistemlerinde daha detayl deerlendirme
yaplmas iin gereke salar.

Bte tutar:

lgili hedefe tahsis edilen kaynan yksek olmas veri kayt sistemlerinin
detayl incelenmesini gerektirebilir.

Bu aamadan sonra denetim, seilen hedeflere ynelik bilgi reten veri kayt sistemleri
zerinde gerekletirilir.

2.3.4 Veri Kayt Sistemleri Deerlendirme Admlar


Veri kayt sistemlerinin deerlendirilmesi aamasnda riskleri ve kontrolleri incelemek
zere uygulanacak admlar aadaki tabloda gsterilmektedir:
Tablo 10: Veri kayt sistemlerinin deerlendirilmesi
Verilerin gvenilirliine ynelik risklerin tespit edilmesi
Hedef ve gstergelerin tannmas
Kontrol ortamnn gzden geirilmesi ve risklerin tespiti
Risklerin deerlendirilmesi
Veri kayt sistemlerindeki kontrollerin deerlendirilmesi
Belirlenen nemli riskleri ele alan kontrollerin tespit edilmesi
Kontrollerin etkinliinin deerlendirilmesi
D kaynakl verilere ilikin kontrollerin deerlendirilmesi
Denetim deerlendirmesi

28

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Verilerin gvenilirliine ynelik risklerin tespit edilmesi


Hedef ve gstergelerin tannmas
Denetimin bu aamasnda ilgili hedefe ilikin gereklemelerin nasl ve hangi
yntemlerle lld deerlendirilir. Bu balamda hedef ve gstergelerin lmne bilgi
salayan veri aklar ve veri kayt sistemleri ile ilgili bilgi toplanr.
Her gstergeye ilikin veriler; bu gstergenin durumundaki gereklemeleri izlemeyi
amalayan, bir veya daha fazla veri akndan oluan bir veri kayt sistemine dayanr.
Gstergenin birden ok veri akndan faydalanmas halinde bu aklar, genellikle performans
lm amalarna ynelik olarak birletirilir.
Veri aklarnn niteliklerini belirlerken denetim ekibi, aadaki unsurlara dikkat
etmelidir:
Kullanlan veri tr. rnein anket verisi veya idari veri; rneklem veya saym verisi.
Verileri kimin toplad/ salad.
Verilerin ne sklkta topland/ saland.
Veri aklarnn birletirilip birletirilmedii veya kmelenip kmelenmedii (rnein oranlama).

Hedef ve gstergelerin tannmasna ilikin rnek aada yer almaktadr:


Hedef

Gstergeler

Hedef ve gstergelerin tannmas

Kaynatrma yoluyla
eitim kapsamndaki
renciler iin
standartlara uygun
hazrlanm destek
eitim odalar ile zel
eitim snflarn 2011
yl sonuna kadar %15
arttrmak.

1. zel eitimin
glendirilmesi projesi
kapsamnda donanm
salanan destek eitim odas
says

Gstergelerin llmesi iin ne tr


kaytlar kullanlmaktadr?

2. lkretim okulu zel


eitim snflarnn says

Veriler kim tarafndan sisteme girilmekte


ve verilerin takibi nasl yaplmaktadr?
Verilerin belirli bir toplanma skl
bulunmakta mdr?

3. lkretim okulu eitim


odalarnn says

Kontrol ortamnn gzden geirilmesi ve risklerin tespiti


Denetim ekibi, seilen her hedef ve gsterge hakkndaki bilgilerini netletirmek
amacyla temel gstergeler ve balantl veri kayt sistemlerinin sre haritasn izebilir.
Bu harita, veri akn veya aklarn kaynak verilerden balayarak ematik olarak tarif
etmeli; verilerin raporlanmas aamasna kadar sreci gstermelidir.

29

T.C. Saytay Bakanl

Denetim ekibi, sistem tasarmn temel alarak gvenilir olmayan veri retilmesine yol
aabilecek riskleri tespit eder. Bu tespit yaplrken idarenin kendi gerekletirdii risk tespit
faaliyetleri de gz nnde bulundurulabilir. Bu riskler aadaki ekilde ortaya kabilir:
Birden fazla veri aknn kullanlmas ve veri aklarn birletirmek iin
uygun olmayan yntemin seilmesi verilerin gvenilirlii riskine yol
aabilir.

Veri toplamann
karmakl

Gsterge, veri toplayclarnn zor kararlar vermesini gerektiriyor veya


ok sayda veri kayna veya salaycs bulunuyorsa riskler daha byk
olabilir.
Verilerin ok sayda salaycdan elde edildii durumlarda, iyi aklanm
ve veri toplama ileminde yer alanlar tarafndan ayn ekilde anlalacak
veri tanmlar yapmak nemlidir.

Anketlerde poplasyonun anketi yantlayamayacak durumda olan


kiilerden seilmesi, yanllk riskini arttracaktr.

Yaplmas gerekli ilem veya analiz ne kadar karmak olursa hata


yapma riski o kadar byk olur.
Veri ileme
ve analizinin
karmakl

Konuyla ilgili olan verilerin kapsam dnda braklmas veya ilgisiz


olanlarn dahil edilmesi veri analizinde hatal sonulara yol aabilir.
Uygunsuz arlklandrma ve yuvarlama yntemleri uyguland zaman
rnek anket almalarndan gvenilir olmayan sonular elde edilebilir.

Sistemin yeni olmas

Sistemin yeni olmas veya yakn zamanda deitirilmi olmas veya kilit
personelde nemli deiikler meydana gelmi olmas halinde, riskler
daha byk olabilir.

Sistemi ileten
kiilerin uzmanl

Verilerin
performans
ynetme ve
dllendirmede
nasl kullanld

Analizin kanaat ierdii durumlarda, dnem iinde tutarszlk riski


artabilir.

Sorumlu kiilerin mesleki beceriler ve deneyimler asndan yetersiz


olmas, mnferit veri kayt sistemlerinin gvenilirlii iin risk tekil eder.

Uzman olmayan kiilerin daha karmak sistemleri ilettii durumlarda


riskler, daha byk olabilir.
Verilerin terfi, dllendirme, cret art gibi hususlarn belirlenmesi
amacyla kullanlmas durumunda verilerin gvenilirlii riski artabilir.

Verilerin ynetsel amalarla aktif biimde kullanlmas halinde


hatalarn tespit edilme ihtimali daha yksek olacandan riskler, daha
dk olabilir.

Hedef veya gsterge idare tarafndan sahiplenilmediyse veri kalitesine


olan ballk daha dk, hata riski de daha yksek olabilir.
Sistemin istikrar

Veri kayt sistemleri, pek ok sebepten dolay deiebilir. Bu tr


deiiklikler meydana geldiinde, eski ve yeni sistemler arasnda zaman
iindeki tutarlln salanmamas da bir risk faktr olabilir.

Kontrol ortamnn gzden geirilmesi ve risklerin anlalmasna ilikin bir rnek


aada yer almaktadr:

30

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Hedef

Gstergeler

Riskler

Kaynatrma yoluyla
eitim kapsamndaki
renciler iin
standartlara uygun
hazrlanm destek
eitim odalar ile zel
eitim snflarn 2011
yl sonuna kadar
%15 arttrmak.

1. zel eitimin
glendirilmesi projesi
kapsamnda donanm
salanan destek eitim odas
says

- Veri girii yetkisiz kiiler tarafndan


yaplabilmektedir.

2. lkretim okulu zel


eitim snflarnn says
3. lkretim okulu eitim
odalarnn says

- Bilgisayar program yeni olduu iin


personelin kullanma ilikin tecrbe
eksiklii bulunmaktadr.
- Bilgisayar programnn hatal veri
giriine ynelik bir kontrol mekanizmas
bulunmamaktadr.

Risklerin deerlendirilmesi
Kontrol ortamnn tannmas ve risklerin tespit edilmesinden sonra bu risklerin
deerlendirilmesi aamasna geilir. Bu noktada ilk olarak tespit edilen riskler doruluk ve
tamlk ynnden deerlendirilir. Zira buna gre kontrollerde ortaya kan zafiyetlerin retilen
veri zerindeki etkisi deiecektir. Buna ilikin rnek aada verilmitir:

Doruluk:

Doruluk kriterinin salanmas asndan pozitif (artrlmaya allan) hedeflerde


risk, llen performansn dahil edilmemesi gereken hususlarn da dahil edilmi
olmasdr.Bakanlk, en azndan 100 ev ina etmek istiyor eklindeki pozitif hedeflerde
risk, gereklemeye ilikin retilen bilginin doru olmamas ihtimalidir. Dier bir
deyile deneti ina edilen evlerin llmesi srasnda ina edilen 20 kulbenin de
bu kapsama dahil edilip edilemeyeceini anlamak iin kontrolleri deerlendirmelidir.

Tamlk:

Tamlk kriterinin salanmas asndan negatif (azaltlmaya allan) hedeflerde


risk, dahil edilmesi gereken herhangi bir hususun darda braklmasdr. Bakanlk,
yllk lmcl trafik kazas saysn 500 gemeyecek ekilde azaltmak istiyor
eklindeki negatif hedeflerde riskin yn, gereklemeye ilikin retilen bilginin
tam olmamasdr. Dier bir deyile gerekte 600 trafik kazas meydana gelmesine
ramen Bakanlk 500 lmcl trafik kazasnn meydana geldiini lyor olabilir.
500 lmcl trafik kazas ifadesi tam deildir.

Denetim ekibince gzden geirilecek ikinci husus, kamu idaresinin kendi risk
deerlendirme prosedrleridir. Denetim ekibi, sorumlu personelin bilgi ve becerileri dahil
kamu idaresinin riski nasl deerlendirdii ve bunlara kar alnan nlemler hakknda bilgi
edinir. Form 6, 7 ve 8de yer alan sorularn cevaplanmasnda bu bilgiler kullanlr. Risk
deerlendirme prosedrlerinin derinlii ve usul, bir kamu idaresinden dierine deikenlik
gsterecektir. Bu durumda denetinin risk deerlendirmesine ilikin yapaca almalarn
derinlii de farkllk arz edecektir. rnein, idare risk deerlendirmesine ilikin herhangi
bir kt retmediyse, idarenin risk deerlendirmesi anlayn belirleyebilmek iin kilit
personelle grmek veya idare raporlarn gzden geirmek gerekecektir.

31

T.C. Saytay Bakanl

Tespit edilen risklerin deerlendirilmesine ilikin bir rnek aada yer almaktadr:
Hedef

Gstergeler

Risklerin deerlendirilmesi

Kaynatrma yoluyla eitim


kapsamndaki renciler
iin standartlara uygun
hazrlanm destek eitim
odalar ile zel eitim
snflarn 2011 yl sonuna
kadar %15 arttrmak.

1. zel eitimin
glendirilmesi projesi
kapsamnda donanm
salanan destek eitim odas
says

- Veri giriinin yetkisiz kiiler


tarafndan yaplabiliyor olmas
gereklemenin olduundan fazla
miktarda raporlanmasna sebep
olabilir.

2. lkretim okulu zel


eitim snflarnn says

- Hatal veri giriine ilikin bir


kontrol mekanizmas olmamas
gereklemenin olduundan fazla
raporlanmasna sebep olabilir.

3. lkretim okulu eitim


odalarnn says

Veri kayt sistemlerindeki kontrollerin deerlendirilmesi


Belirlenen nemli riskleri ele alan kontrollerin tespit edilmesi
Risk tespiti ve deerlendirmesi yapldktan sonra bu riskleri azaltmaya ynelik idare
tarafndan uygulamaya konulan kontrollerin denetim ekibi tarafndan tespit edilmesi gerekir.
dare tarafndan uygulanan kontroller, kontrol ortam ve kontrol faaliyetleri ile ilgili olmak
zere ikiye ayrlr. Kontrol ortam araclyla kamu idarelerinin riskleri nlemek ve azaltmak
iin veri kayt sisteminin oluturulmas aamasnda gerekletirebilecekleri pek ok adm
vardr. Bu admlardan bazlar aadaki gibidir:
Gsterge asndan kaydedilen ilerlemenin gvenilir biimde llmesini salamak iin gereken veri
kalitesinin idare tarafndan aktif olarak deerlendirilmesi. rnein verinin doruluunun veri aknn
her srecinde bir sonraki sorumlu kii tarafndan deerlendirilmesi.
Veri ak srecinin titizlikle belirlenmesi. rnein veri aklarnn seilmesi ve gzden geirilmesinde
st ynetimin de katlmc olmas.
darenin yeni ve karmak veri kayt sistemini kullanmadan nce denemesi. rnein veri kayt sistemi
olarak yeni bir bilgisayar program kullanlmas sz konusu ise, aktif kullanmdan nce programn
test edilmesi.
Veri kayt sisteminin yeterli derecede tanmlanmas ve belgelenmesi. Kamu idarelerinin, tm
gstergeler iin veri kayt sisteminin kilit unsurlarn belirlemesi ve bunlarn nasl ilediini ak ve
belirsizlie yer brakmayacak ekilde yazl olarak ortaya koymas.

Veri kayt sistemleri, gstergede ifade edilen ltler ve kamu idaresi tarafndan
ilerlemeyi izlemek ve raporlamak iin kullanlan veri ak (veya aklar) arasnda iyi bir
eleme olacak ekilde tasarlanmamsa bu, Faaliyet Raporlarnda yanl bilgiler sunulmasna
sebep olabilir. Bu durumda denetim ekibi idarenin bu riske ynelik uygulad kontrolleri
belirler ve daha sonra bunlar zerinde kontrollerin etkinliinin deerlendirilmesine ynelik
almalar yapar. Denetim ekibi nemli risklere ynelik kontrollerin mevcut olmadn tespit

32

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

ederse, nerilecek kontroln maliyetini de dikkate alarak, bu bulguya denetim raporunda yer
verir. Ayn zamanda, kamu idarelerinin riskin mevcudiyetini Faaliyet Raporlarnda yeterince
aklayp aklamad da deerlendirilir.

Kontrollerin etkinliinin deerlendirilmesi


Denetim ekibi nemli risklere ynelik kontrolleri belirledikten sonra, bu kontrollerin
uygulamada etkin olarak ileyip ilemediini deerlendirir. Bu deerlendirmeler belgelenir
ve deerlendirilen kontrol etkin deilse buna sebep olan faktr; kontrol etkin ise kontroln
ilediine ilikin kant aka gsterilir.
Bu aamada denetim ekibi tarafndan kontrollerin etkinlii zerinde yaplacak
deerlendirme veri kayt sistemleri deerlendirmesinin kapsamnn belirlenmesinde yol
gsterici olur. darenin etkin bir kontrol sistemi kurup kurmadn belirlemek iin denetim
ekibi;
nemli risklere ynelik kontrollerin, nemli hatalar zamannda nleme veya tespit etme
potansiyelinin bulunup bulunmadn deerlendirir.
Kontrollerin uygulamada etkin biimde ilediinden emin olmak iin kontrolleri deerlendirir.
(Form 7 ve 8)

Denetim ekibi, ilgili idarenin her nemli riski yeteri kadar kontrol edip etmediini
inceler. rnein yksek olaslkl riskler, nleyici kontrollere tabi tutulabilirken; dk
olaslkl riskler, tespit edici kontrollere tabi tutulabilir.
Risk seviyesi

Kontrol faaliyeti

Dk

Tespit edici kontroller

Yksek

nleyici kontroller

Kamu idaresinin i denetim veya dier tefti ve denetim almalarnn sonular


denetim ekibi iin gvence salayabilir. Denetim ekibi; konuyla ilgili, rnein i denetiler gibi
taraflarca hazrlanm bir kalite gvencesi veya dorulama almasn da dikkate almaldr.
Bu, Saytayn dorulamaya ynelik uygun maliyetli bir yaklam oluturmasn salayarak
denetim ykn en aza indirecektir.
Denetim ekibi, kontrol ileminin ileyiine ve etkinliine dair yeterli ve uygun kant
elde etmelidir. dare tarafndan uygulanan kontrollerin etkinlii hakknda yeterli ve uygun
denetim kant elde edilmesi halinde verilerin gvenilir olduu ynnde gvence oluur. Bu
durumda denetim ekibi kontrol ileminin snrl bir deerlendirmesini yapar ve kurum ii ve
kurum d almalar gzden geirir.
Hibir kontrol sistemi, verilerin tam ve doru olmasn garanti edemez. Denetim
ekibi, kontrolleri deerlendirirken bu kstlamalarn farknda olmal ve kontrol sistemlerinin
etkinliini azaltabilecek;

33

T.C. Saytay Bakanl

Kontrollerden sorumlu kiilerin kontrollere nem vermemesi,


nsan hatas nedeniyle kontrollerin doru uygulanmamas,
Standart kontrol sistemlerinin olaan d olaylar sz konusu olduunda yeterli
almamas,
Standart d prosedrlere bal olarak kontroln bozulmas,
gibi faktrleri dikkate almaldr.
Kamu idaresinin veri toplama, ileme ve analizine ilikin kontrollerinin deerlendirilmesi
amacyla Form 7 ve 8 doldurulur.

D kaynakl verilere ilikin kontrollerin deerlendirilmesi


Baz gstergeler iin kamu idaresi, d kaynakl verilerden yararlanabilir. Veri
aklarnn kamu idaresi dndan kaynaklanyor olmas veri kalitesine ynelik beklentileri
drmemelidir. Kaynaa bakmakszn, verilere ynelik risklerin etkin biimde kontrol
edilmesini salamak yine de kamu idaresinin sorumluluudur.
Denetim ekibi, denetlenen kamu idaresinin gvence amacyla d veri zerinde yapt
dzenlemeleri inceler. Ekip, idarenin raporlamadan nce d veri zerinde analiz almas
yapp yapmadn veya verilerin amaca uygunluunu kontrol ederek, sonular uygun biimde
raporlayp raporlamadn deerlendirir.
Denetim ekibi kamu idarelerinin d kaynakl veri kullanmn incelerken Form
7den faydalanr. Her idarenin kulland d kaynakl veriye ilikin riskler ve kontroller farkl
olacaktr. Denetim ekibi deerlendirme yaparken bu farkllklar gz nnde bulundurmaldr.
Kontrol edilmeyen riskler ortaya ktnda denetlenen kamu idaresi, veri kalitesini
salamak iin detayl analiz yapma ve/veya verinin kendisini dzeltme gibi daha baka
prosedrler yrtmek zorunda kalabilir.
Riski deerlendirecek bilgi ve buna bal olarak kamu idaresi dzenlemeleri yetersiz
olduunda denetim ekibi, gerekli grmesi halinde risk hakkndaki kanaatlerini bildirmek
zere d veri salaycsyla irtibata geebilir. D veri salayclaryla irtibatta zorluklar
yaanmas halinde denetim ekibi, verilerin gvenilirlii hakkndaki bu duruma denetim
raporunda yer verir.

Denetim Deerlendirmesi
Denetim ekibi; kamu idaresinin veri toplama, ileme ve analiz almalarnda yapt
kontrolleri deerlendirirken:
Sistemin iyi tanmlanm ve ileyiinin dorulanabilir olup olmadn,
Yeterli derecede kontrol edilmemi nemli riskler olup olmadn ve
Kontrol edilmemi nemli riskler varsa, kamu idaresi planlarndan herhangi birinin
bu riskleri zmek iin yeterli olup olmadn dikkate almaldr.
Denetim ekibi, sistemdeki zafiyetlerden kaynaklanan hata veya muhtemel hata dzeyi
miktarn belirler ve bulgularn denetim raporunda kayt altna alr. Veri kayt sistemlerini
dorularken, raporlanan verilerin doruluu hakknda sonu bildirilmez. Gerekletirilen
denetim, yalnzca hata olasl bulunduu sonucuna varabilir.

34

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Veri kayt sistemine veri salayan birden ok veri ak bulunan bir durumda denetim
ekibi, veri kayt sistemi iin genel bir sonuca ular. Denetim ekibi, verilerin tam ve
doruluuna ilikin uygun sonuca varmak iin aadaki karar admlarn uygular.
Veri kayt sistemi iliyor mu?
Kamu idaresi, hedefe ynelik gerekleen performans lmek iin kullanlacak bir
sistem oluturmu ve onaylamsa bu sorunun cevab olumlu olmaldr. Denetim ekibi, bir
veri kayt sisteminin mevcut olmadna karar verirse veri kayt sisteminin bulunmadn
raporlar.
Hibir veri kayt sisteminin bulunmad bir durumda denetim ekibi, sistem kontrolleri
hakknda tavsiye verir ve en azndan sistemin gelimesine ynelik beklentilerini raporlar.
Kontrol edilmemi nemli bir risk var m?
Dorulama srecinin her aamasnda yrtlen deerlendirmelerin sonularna gre
denetim ekibi, kontrol edilmemi bir risk kalp kalmadna karar verir. Kontrol edilmemi
hibir nemli risk tespit edilmezse denetim ekibi; sistemin, gstergedeki ilerlemeyi lme
ve raporlama amacna uygun olduu sonucuna varr.
Kontrol edilmemi nemli risk (veya riskler) bulunduuna dair kant elde etmesi
halinde denetim ekibi veri kayt sisteminin zafiyetleri olduunu raporlar.
Risk tm veri kayt sistemini etkileyecek kadar ciddi mi?
nemli bir risk tespit etmesi halinde denetim ekibi, bu riskin sistemi amaca
uygunluktan karacak kadar ciddi olup olmadn deerlendirmek zorundadr. Denetim
ekibi risklerin ciddi olduu kanaatine varrsa sistemin ilgili hedef bakmndan performans
lme ve raporlama amacna uygun olmad sonucuna varr ve tespit edilen zafiyetlerin
nemini raporlar. Uygun olan hallerde, risklere veya bunlarn ele alnmasna ynelik kamu
idaresinin ataca admlar hakknda neriler sunulabilir. Bu nedenle raporda tespit edilen
kontrol zafiyetinin kapsam ve nemi belirtilir.
Kontrol edilmemi riskin tm veri kayt sistemini olumsuz ynde etkilememesi
halinde denetim ekibi, tespit edilen riskin uygun maliyetli olarak azaltlp azaltlamayacan
deerlendirir.
Kontrol edilmemi risk yeterince aklanm m?
Denetim ekibi, kamu idaresinin sz konusu hedefin gereklemesine ilikin yaymlad
Faaliyet Raporlarndaki aklamalarnn yeterli olup olmadna karar verir. Kamu idaresinin
etkin biimde aklama yapmas halinde denetim ekibi, veri kayt sisteminin uygun olduu ve
kamu idaresinin uygun maliyetle kontrol edilemeyecek kstlamalarn sonularn tam olarak
aklad sonucuna varabilir.
Aklamay yetersiz bulmas halinde denetim ekibi, sistemin geni lde uygun olduu
fakat uygun maliyetle kontrol edilemeyecek kstlamalar ierdii sonucuna varabilir. O zaman
kamu idaresi, bunlarn sonularn aklamaldr.
Denetim ekibinin, verilerin tam ve doruluuna ilikin uygun sonuca varmak iin
geecei belli karar admlar aada yer alan ekilde ayrca gsterilmitir.
Denetim ekibi, yukardaki almann tamamlanmas zerine veri kayt sistemleri
deerlendirmesi zetine ilikin formu (Form 9) doldurur. Formun doldurulmas srasnda
kantlayc belgeler arivlenir, gerekli konularda alma kad hazrlanr. Ulalan bulgulara
raporda yer verilir.

35

T.C. Saytay Bakanl

36

ekil 3: Veri kayt sistemleri deerlendirmesi ak emas

Bir veri kay1t


sistemi
kullamllyor mu?

Veri kay1t sistemi


idare tarafmdan

Veri kay1t sistem i


bulunmamaktad1r; gosterge
ve hedef ger~ekle~melerini
i!l~ek l~n herhangl blr vert
kayJt slsteml yoktur.

Ris k uygun maliyetli


sistemini etkileyecek
kadar i!nemll mldlr?

Kontrol edilemeyen
riskier a~klanml m1d1r1

Veri kay1t sistem i gosterge


ve hedefe yonelik

Veri kay1t sistemi gosterge


ve hedefe yonelik

ger~ekl~meleri ol~me

ger~kl~melerl ol~e

amaana uygundur.

amaana uygun deAildlr.

Veri kay1t sistemi genel


olarak uygundur ancak ele
ahnmayan risklerin yeterli
derecede kontrol
edllmeslnl saAJamak l~n

Veri kay1t sistemi genel olarak


uygund ur ancak idare uygun
maliyetli ~ekilde kontrol
edilemeyecek olan risklerin
etkllerlnl a~klamamtr.

Veri kay1t sistemi amaca


uygundur, idare uygun
maliyetli ~ekilde kontrol
edllemeyecek rlsklerln
etkllerlnl tam olarak

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

3. RAPORLAMA
Denetim uygulama almasnn tamamlanmasnn ardndan denetim ekibi, denetim
raporunu hazrlar. Raporun esasn hedefler ve bunlara ynelik elde edilen bulgu ve sonular
oluturur. Raporda aadaki hususlara ilikin bulgulara yer verilir:
Raporlama gerekliliklerine uyum,
Performans bilgisinin ierii,
Veri kayt sistemleri.
Denetim raporlarnda bulgularn anlalr, ak ve kesin bir ekilde ifade edilmesi
esastr. Raporda nerilerin net bir ekilde ortaya konulmas ve mmkn olduunca yapc
bir slupla yazlmas da nemlidir. Raporda yer verilen bulgularn tamam yeterli ve uygun
denetim kantlaryla desteklenmelidir.

3.1. Raporlama ncesi Mutabakat


Planlama ve uygulama aamasnda tespit edilen hususlar, denetim sresince
denetlenen idare ile paylalmaldr. Denetim ekibi, ncelikle bulgularn mutabakatn
salamaya almaldr. Fakat sonu, bulgulara ve kantlara dayal olarak varlan mesleki
bir yargdr ve nihai karar, denetim ekibine ve Saytaya aittir. Mutabakata varlan ve idare
tarafndan dzeltilen hususlar, Denetim Raporunda ayrca belirtilir. Mutabakat sreci,
gereksiz gecikmelere mahal vermeyecek ekilde ynetilmelidir.

3.2. nerilerin Gelitirilmesi


Denetim raporlar alma katlarnn bir zetinden ya da denetim sorularnn
cevaplarndan olumaz. Raporda, uygulamaya geirilmek zere neriler gelitirilmeli ve
bu nerilerin anlalmasn ve kabuln salamak zere ihtiya duyulacak bilgilere yer
verilmelidir.
neri gelitirilirken olmas gerekenle olan arasndaki farkn nedenleri ortaya konulmal
ve problemin kaynana ynelik tedbirler belirlenmelidir. Ama, denetlenen idareye katk
salamak zere yararl ve uygulanabilir neriler gelitirmektir.
neriler bulgulara zg olmaldr. Normalde bir sistemin nasl gelitirilmesi gerektii
hakknda deil sistemin gelitirilmesine ihtiya duyulan ynleri ve gerekletirilmesi gereken
deiimin amalar hakknda nerilerde bulunulmaldr. neriler gelitirilirken problemlerin
zme kavuturulmasnn maliyetleri ve ne kadar zaman alaca hesaba katlmaldr.

3.3. Raporun yazlmas


Performans bilgisi denetimi sonucu hazrlanan denetim raporunun tm kamu
idareleri iin tutarl bir formatta hazrlanmas, sonu ve bulgularn kolaylkla anlalmas,
karlatrlmas ve takip edilebilmesi iin nem tamaktadr. Ek-IIIte performans bilgisi
denetimi konusunda raporlamaya ynelik standart bir form sunulmaktadr.

37

T.C. Saytay Bakanl

Ek-IIIte belirlenen formata uygun yazlacak performans bilgisi denetimi sonucu


hazrlanacak Denetim Raporunda;

Ynetici zetine,

Performans bilgisi denetiminin ama ve kapsamna,

Denetim kriterlerine,

Raporlama gerekliliklerine uyuma,

Performans bilgisinin ieriine,

Veri kayt sistemlerine

ilikin bulgulara,

Bulgularla ilgili olarak, kamu idaresine yaplan nerilere,

Yer verilir.
Raporda grafik, diyagram ve resim gibi gze hitap eden unsurlara yer verilmesi rapora
ilgiyi ve raporun anlalrln arttrr. Genellikle grafik ve diyagramlar karmak bilgilerin
basit bir ekilde sunulmasn salar. Denetim ekibi grafik kullanm iin uzman yardm da
alabilir.
Raporlarn yazmnda uzun cmlelerden kanlmal, yaln cmle yaplar tercih
edilmelidir. Ayrca karmak ve anlalmas g ifadeler kullanlmamaldr.
Raporun oluturulmas srasnda sk sk gzden geirilmesi byk nem tar. Grup
bakannn da gzden geirme srecine katk salamas beklenmektedir. Gzden geirme
srecine mmknse ekip dndan bir denetinin de dhil edilmesi raporun kalitesini
artracaktr.
Denetim raporu gzden geirme srecinin ardndan denetlenen idareye gnderilir.

3.4. Kamu daresi Gr


Denetim raporu, denetlenen idareye grlerini bildirmesi iin gnderilir. Denetlenen
idarenin grnn alnmas amacyla, idare temsilcileri yz yze grmek zere davet
edilebilir ya da idareden sadece rapor hakkndaki grlerini yazl olarak bildirmeleri istenir.
Ancak her durumda idareye denetim raporu hakkndaki grlerini yazl olarak bildirmesi
iin 30 gnlk yasal sre hakk tannr.

3.5. Denetim Raporu


Denetlenen idarenin gr alndktan sonra denetim ekibi, Denetim Raporunu gzden
geirir ve rapora son eklini verir.
Nihai Raporda, rapor formatna gre (Ek III) olmas gereken balklar ile genel denetim
gr yer alr. Denetim ekibi her denetim aamasnda (raporlama gerekliliklerine uyum,
performans bilgisinin ierii ve veri kayt sistemlerinin denetimi) ilgili kriterlere gre yapt
deerlendirmeler ve elde ettii bulgular nda bir sonuca ular. Bu sonu, denetim

38

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

raporunda denetlenen kamu idaresinin sz konusu kriterlere uyduu, ksmen uygduu ya


da uymad eklinde ifade edilir. Genel denetim gr denetim aamalarnda elde edilen
bulgular, kantlar ve deneti yargs nda ulalan nihai deerlendirmedir. Bu gre
ulalrken her denetim aamasnda yaplan deerlendirmeler ve ulalan grler analiz
edilir ve denetlenen idarenin performans ynetimi sisteminin baars hakknda yorumda
bulunulur. Rapor ekinde ise kamu idaresi tarafndan dzeltilen hususlar ile kamu idaresinin
rapora ilikin grne yer verilir. Bu ekilde hazrlanan Raporlar, ilgili yln bitimini takip
eden Mays ay sonuna kadar Saytay Bakanlna sunulur.

39

T.C. Saytay Bakanl

4. ZLEME
Saytay, performans bilgisinin denetimi almasnn hesap verebilirliin ve performans
ynetiminin iyiletirilmesine katabilecei deeri gstermelidir. lgili kamu idaresinin
denetim bulgularna ve nerilere gre hareket ederek kendi sistemlerini glendirdii veya
performans raporlarn iyiletirdii durumlarda denetim ekibi, bu deiiklii raporlamaldr.
Bu nedenle yaplan denetimlerin takip edilmesi ve etkilerinin deerlendirilmesi iin izleme
faaliyeti gereklidir. TBMMye geri bildirim salanmas asndan da izleme faaliyeti nem
tamaktadr. Denetim raporlarnda yer verilen neriler sonraki yl denetimlerinde dikkate
alnarak bunlara ilikin idarenin gerekletirdii faaliyetler takip edilmelidir. zleme almas
yapldnda denetim ekibi, nerilere yant olarak atlm admlara ve (varsa) bunlarn
performans ynetimi sistemine ynelik etkisine sonraki yl raporlarnda yer vermelidir.
zleme faaliyeti Saytayn kendi etkinliini deerlendirmesi iin de nemli bir
aratr. Denetim raporunun gerek TBMM, medya ve kamuoyu, gerekse ilgili idare nezdinde
oluturduu etkinin ve uygulama sonularnn deerlendirilmesi Saytayn kendi
performansn deerlendirmesinde nemli gstergeler salayacaktr.
Birok sistem deiikliinin kamu idareleri tarafndan uygulanmas zaman alacak olup
denetlenen idareye nerileri hayata geirmesine imkan verecek makul bir sre tanmak
gerekir.
zlemeye balamann yollarndan birisi denetlenen idarelerden her bir denetim nerisi
ile ilgili olarak alnan nlemlerin bildirilmesini istemektir. Ayrca denetlenen idarelerin i
denetim sonular, faaliyet raporlar, Saytayca gerekletirilen mali denetim sonular vb.
dokmanlar da nerilerin izlenmesinde yararl birer kaynak niteliindedir.
zleme sonucunda tespit edilen ilerlemeler ve ilerleme salanamayan ya da yetersiz
kalnan alanlara denetim raporunun izleme blmnde yer verilir. zleme faaliyetine ilikin
yaplacak raporlamada:
-

nerilerin uygulanma derecesi,

Denetlenen idarenin nerileri uygulamada zayf olduu noktalar ve nedenleri,

Denetlenen idarenin nlemlerinin yetersiz olduu konularda Saytayn gerekli


grd nlemler
-

ele alnmaldr.

40

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

EK I- FORMLAR
Performans denetimini tutarl bir ekilde yrtmelerinde denetim ekiplerine yardmc olmak
amacyla Planlama, Uygulama, Raporlama ve zleme aamalarna ynelik formlar gelitirilmitir.
Formlar; denetim almasnn kayt altna alnmas ve kaydedilen ilerleme ve ulalan sonularn
raporlanmas iin standart bir ara ilevi grr. Formlar, denetim sonularn destekleyecek salkl
denetim izinin temelini tekil eder. Doldurulan formlarda performans denetimi srasnda toplanan
ilgili tm bilgiler yer almaldr. Bu formlar yol gsterici nitelikte olduundan kuruma gre deiiklik
gsterebilir. Bu durumda denetim ekibi ilave sorular kullanma ihtiyac duyabilir veya baz sorularn
uygun olmad kanaatine vararak bunlar deerlendirme d brakabilir.

41

T.C. Saytay Bakanl

Form 1: Planlama Kontrol Listesi


Bu dokman, denetimin planlanmas srasnda denetilerin tamamlamas gereken
tm grevleri sralamaktadr. Bu formun doldurulmas ekip bakannn sorumluluundadr.

Form 1: Planlama Kontrol Listesi


Kamu idaresinin ad:
Denetim ekibinin ad:
Formun doldurulduu tarih:
Faaliyet
Denetim ekibinin oluturulmas:
1

Denetim ekibi resmi olarak grevlendirildi mi?

Denetimde ek uzmanlk bilgisi ihtiyac (bilirkii,vs.) var m?

Yerinde denetim gerekli mi?


Kamu idaresinin tannmas

darenin yasal erevesi incelendi mi?

darenin rgt yaps hakknda bilgi edinildi mi?

Aada saylan materyaller incelendi mi?


En son Stratejik Plan ve ilgili yl Performans Program
Bir nceki yl Performans Program ve Faaliyet Raporu
En yakn tarihli Saytay denetim raporu ve nerileri
Performans ynetimi sistemine ilikin mevzuat
dare ile iletiim kurulmas

dareye denetim grev yazs gnderildi mi?

dareye yaplacak denetimin amac ve kapsam hakknda


bilgi verildi mi?

Denetim sresince idarede irtibatta bulunulacak kilit


personel belirlendi mi?
Denetim plannn hazrlanmas

10

Denetim ekibinin iinde grev paylam yapld m?

11

Denetimin balangc, planlanmas, uygulamas ve


raporlama srelerini iine alacak ekilde dnm
noktalarnn tarihleri belirlendi mi?

12

plan dolduruldu mu?

42

Evet/Hayr

Referans

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Form 2: Genel performans ynetimi sistemi


Form 2: Genel performans ynetimi sistemi
Not: Bu form, her kamu idaresi iin bir kere doldurulduktan sonra gelecek yllardaki denetimlerde
gncellenir.
Kamu idaresinin ad:

Formun doldurulduu tarih:

Kamu idaresinde irtibatta bulunulan


kiiler:

Dzenleyen deneti(ler):

Soru

Denetinin
Deerlendirmesi

Referans

(Evet/Hayr/Ksmen)
1

Kamu idaresinin performans bilgisinin


ynetilmesine ynelik ak i politikalar, yaplar,
sreleri ve karar mekanizmalar var m?

Kamu idaresinin performans bilgisinin


raporlanmasna ynelik ak i politikalar, yaplar
ve sreleri var m?

Kamu idaresi, sorumlu personelin eitilmesini


salam m?

Performans bilgisinin ynetimi iin aka


belirlenmi grev ve sorumluluklar var m?

Performans bilgisinin retilmesi ve kalitesinden


sorumlu kiiler tespit edilmi mi?

Tarafszl salamak iin faaliyetleri


gerekletirme ve raporlama grevleri birbirinden
ayrlm m?

dare, performans bilgisine ynelik ktlar


makullk/ gvenilirlik asndan inceliyor mu?

dare, kontrol sisteminin kendi ileyii hakknda


dnemsel raporlar talep ediyor mu?

Kamu idaresi, performans bilgisinin kalitesini


etkileyebilecek riskleri tespit etmi mi?
rnein performans gstergelerinde deiiklikler,
yeni BT sistemleri ve ofis /birimin yeri deiiklii.

10

Kamu idaresinin performans bilgisinin


ynetilmesine ilikin kurum ii sistematik
haberleme kanallar var m?

Deerlendirme: Bu formdaki sorulara verilen cevaplar nda genel performans ynetimi hakknda
genel bir deerlendirme yaplr ve buna ilikin bir alma kad hazrlanr. Yaplan deerlendirme
denetim plannn hazrlanmasnda dikkate alnr.

43

T.C. Saytay Bakanl

Form 3: Raporlama gerekliliklerine uyum


Form 3 doldurulurken baz sorularn her dokman iin olmad grlecektir. Bu sebeple
formda glgeli alanlarla iaretlenen sorular ilgili olan dokman iin cevaplandrlmayacaktr.
Form 3: Raporlama gerekliliklerine uyum
Kamu idaresinin ad:
Formun doldurulduu tarih:
Dzenleyen deneti(ler):
Soru

lgili Denetim
Kriteri

Kamu idaresi, ilgili


dokman hazrlam
ve yaymlam m?

Mevcudiyet

Dokmann
yaymlanma
tarihi mevzuat
gerekliliklerine uygun
mu?

Zamanllk

Stratejik planda
belirlenen misyon
ve vizyon st politika
belgeleriyle uyumlu
mu?

Sunum

Kamu idaresi
amalarn
belirlemi mi?

Sunum

Kamu idaresi
hedeflerini
belirlemi mi?

Sunum

Eer gerekiyorsa kamu


idaresi gstergelerini
belirlemi mi?

Sunum

Stratejik plan, ilgili


mevzuatta belirtilen
tm balklar kapsyor
mu?

Sunum

Performans hedefleri
stratejik planda yer
alan hedeflerin yllk
dilimlerini oluturuyor
mu?

Sunum

44

Stratejik
Plan

Performans
Program

Faaliyet
Raporu

Referans

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

10

Performans
programnda
belirlenen hedefler st
politika belgeleriyle ve
idarenin ncelikleriyle
uyumlu mu?
Kullanlan
tablolar asndan
performans program
mevzuata uygun
mu? (Performans
Programnn
Hazrlanmasna likin
Rehber Tablo 1, Tablo
2 ve Tablo 3)

Sunum

Sunum

11

lgili tablolar doru


ekilde doldurulmu
mu?

Sunum

12

Performans hedefleri
ve bunlara ilikin
faaliyetler kaynaklar
ile ilikilendirilmi mi?

Sunum

13

Faaliyet maliyetleri
Maliye Bakanlnn
ngrd ynteme
uygun hesaplanm
m?

Sunum

14

Faaliyetlerin sonular
raporlanm m?

Sunum

15

Faaliyet Raporu ilgili


mevzuatta belirtilen
tm konular kapsyor
mu?

Sunum

45

T.C. Saytay Bakanl

Form 4: Planlama Dokmanlarnda Yer Alan Performans Bilgisinin erii


Bu form, hem Stratejik Plan hem de Performans Program iin doldurulmaldr.
Form 4: Planlama Dokmanlarnda Yer Alan Performans Bilgisi
Kamu idaresinin ad:
Formun doldurulduu tarih:
Dzenleyen deneti(ler):
Gsterge

lgililik
Hedef

Gsterge

Evet/
Hayr
(Hayr ise
aklayn)

Evet/
Hayr
(Hayr ise
aklayn)

llebilirlik

yi tanmlanma Deerlendirme

Ama 1
Hedef
1.1
Hedefi
girin

Hedefle ilgili
gstergeyi
girin

Hedef
1.2
Hedef
1.3
vb.
Ama 2
Hedef
2.1
Hedef
2.2
Hedef
2.3
vb.
Ama 3
Hedef
2.1
Hedef
2.2
Hedef
2.3

46

Evet/ Hayr
(Hayr ise
aklayn)

Evet/ Hayr
(Hayr ise
aklayn)

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Form 5: Veri kayt sistemleri denetimi yaplacak ve faaliyet raporu deerlendirmesine


tabi tutulacak hedef ve gstergelerin seilmesi
Form 4ten ilgililik ve llebilirlik konusunda pozitif olarak deerlendirilen ama,
hedef ve gstergeler alnarak Form 5te deerlendirmeye tabi tutulur. Ancak bir hedefe ilikin
en az bir llebilir gsterge bulunmas halinde bu hedef ve llebilir olan gsterge(ler) de
Form 5teki deerlendirmeye tabi tutulur. Form 5 doldurulurken sonu stununda yaplan
deerlendirmeye gre baz hedeflere ilikin veri kayt sistemlerinin denetiminin yaplmasna
ve ayn zamanda bu hedeflere ilikin faaliyet raporunda yer alan bilgilerin Form 10a gre
deerlendirilmesine karar verilebilir. Denetim ekibi, sre ve kaynak kstlar sebebiyle Form 5
sonucu veri kayt sistemleri denetimine tabi tutma sonucuna vard hedeflerin hepsinin veri
kayt sistemleri denetimini yapamayabilir. Bu durumda risk dzeyini daha yksek grdklerini
seerek veri kayt sistemleri denetimine tabi tutar ve durumda denetim raporunda bu bilgiye
yer verilmesi gerekir.
Form 5: Veri kayt sistemleri denetimi yaplacak ve faaliyet raporu deerlendirmesine tabi tutulacak
performans gstergelerinin seilmesi
Kamu idaresinin ad:
Formun doldurulduu tarih:
Dzenleyen deneti(ler):
Hedef ve
gstergeye
ynelik
Meclis ve
kamuoyu
ilgisi

Hedef/
Performansn
gstergelerin Faaliyet
btesel nemi Raporunda
yanl beyan
edilme
olasl

Sonu
Faaliyet
Veri kayt
Raporunda yer
sistemi
denetimi iin alan performans
bilgisi ieriinin
seilecek
denetimi iin
hedef/
seilecek hedef/
gsterge
gsterge

Ama 1
Hedefi
girin

Gstergeyi Yksek/
girin
orta/ dk

Yksek/ orta/
dk

Yksek/ orta/
dk

Evet/ Hayr

Evet/ Hayr

Hedefi
girin

Gstergeyi Yksek/
girin
orta/ dk

Yksek/ orta/
dk

Yksek/ orta/
dk

Evet/ Hayr

Evet/ Hayr

Vb.

Vb.

Ama 2
Hedefi
girin

Gstergeyi
girin

Vb.

Vb.

Ama 3
Vb.

Vb.

47

T.C. Saytay Bakanl

Form 6: Veri kayt sistemi tanmlamas


Form 6: Veri kayt sistemi tanmlamas formu
Not: Bu form, her bir gstergeye ynelik kullanlan veri kayt sistemi iin sadece bir kere
doldurulmaldr.
Kamu idaresinin ad:
Formun doldurulduu tarih:
Kamu idaresinde irtibatta bulunulan kiiler:
Hedef
Gsterge
Raporlanan veri
Riskin yn
Soru

(Doruluk veya Tamlk)


Denetinin
Deerlendirmesi

Referans

Veri kayt sistemi, gstergedeki tm performans


unsurlar ile eleiyor mu ve bu unsurlarn tamamn
lyor mu?
rnein kamu idaresi lm ve yaralanmalarla
sonulanan kaza saysn drmeyi hedeflediyse
bu hedefin lmne ilikin veri kayt sisteminin
hem lmleri hem de yaralanmalar lecek ekilde
tasarlanm olmas gerekmektedir.
2
Kamu idaresi, veri kayt sisteminin risklerine dair
deerlendirme yapm m?
3
Zayflklarn tespit edildii durumlarda kamu idaresi ne
gibi admlar atm?
4
Veri kayt sistemi, faaliyet dnemi iindeki deiimleri yl
sonu verisi ile karlatrarak nemli deiiklikleri ayrt
edebilecek nitelikte mi?
rnein, veri kayt sistemi yl sonundaki lm ve
yaralanmalarla sonulanan kaza says hakknda
veri retirken, yl iinde aylar baznda kaza saysnda
meydana gelen deiiklikleri de lebiliyor olmaldr.
5
Veri kayt sistemi, hedefe belirlenen srede ulalp
ulalmadn belirleyebilecek nitelikte mi?
6
lm maliyeti, doruluk ve tamlktan dn verilmesine
yol am m?
rnein, llecek hedefe ilikin bir anket yaplmas
gerekiyor ve bu anket pahal olduu iin sadece bir ille
snrlandrlarak gerekletiriliyorsa bu durumda veri
kayt sisteminin maliyetinin verilerin doruluu iin risk
oluturduu sylenebilir.
7
Sistemin tasarmnda uzmanlara ve dier paydalara
danlm m?
8
Veri kayt sistemleri, yanl yorumlamalar azaltacak
ekilde net tanmlanm m?
rnein, verilerin toplanma skl, kullanlacak veri
kayna veya verilerin analiz edilmesinde kullanlacak
metodolojiler belirlenmi mi?
Denetim ekibi tarafndan forma eklenen dier sorulara ilikin deerlendirme:
Veri kayt sistemi
tanmlanmasna
ynelik sonu
Sistem uygun
ekilde
tanmlanm m?

48

Deerlendirme

Raporlanan verilere ynelik olas


riskler

Evet / Ksmen / Hayr

Yksek/ orta/ dk

Referans

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Form 7: Veri Toplama


Veri kayt sistemi, birden ok veri akndan oluabilir. Veri aknn az olmas halinde
her ak, ayr bir Veri Toplama formu kullanlarak deerlendirilmelidir.
Ancak baz veri kayt sistemleri kapsamnda pek ok veri ak bulunabilir ve her ak
detayl olarak deerlendirmek mmkn veya uygun maliyetli olmayabilir. Byle durumlarda,
denetiler aadaki hususlar temel alarak deerlendirilecek veri aklarn belirler:
Her veri aknn raporlanan veriler asndan nemi,
Veri aknda karlalan olas riskler.

Form 7: Veri Toplama Deerlendirme Formu


Not: Bu form deerlendirilen her bir veri ak iin bir kez doldurulmaldr.
Bu form, aadakileri ierir:

Her bir veri ak iin geerli olan genel sorular. Bu sorular tm veri aklar iin doldurulmaldr.
rneklem anket almasna zel sorular (mevcut ise).
D kaynaklardan elde edilen verilere ilikin sorular (mevcut ise).
Kamu idaresinin ad:

Formun doldurulduu tarih:

Kamu idaresinde irtibatta bulunulan


kiiler:

Veri aknn ad1:

Hedef
Gsterge

Genel Sorular
Soru
1
2
3
4
5
6

Denetinin
Deerlendirmesi

Referans

Veri gvenilirliine ynelik risklerin tespit


edilmesi ve deerlendirilmesine ilikin
etkin prosedrler mevcut mu?
Kamu idaresi, veri toplama risklerine
ilikin deerlendirme yapm m?
Zayflklarn tespit edildii durumlarda
kamu idaresi, ne tr faaliyetler yrtm?
Veri kalitesinden ve kontrollerin
yrtlmesinden sorumlu kiinin kim
olduu belli mi?
Veri toplama ileminde uzmanlara ve
dier paydalara danlm m?
Personele veri toplama hakknda
salanan tanmlar ve rehberlik ak ve net
mi? Personel veri toplamak iin yeterli
derecede eitilmi mi?

49

T.C. Saytay Bakanl

dare, veri aknn uygun kalitede veri


retmesini salamak iin veri akn
gzden geiriyor mu?
8
nemli kontrollerin uygulandna ynelik
belgeli kantlar var m?
9
Hatalar kayt altna alnm m?
10 Kaynaktan toplanan bilginin kaliteli
olmasn salamak iin hangi kontroller
kullanlyor?
11 Veri akn veya bir parasn oluturan
sistemin hazrlanmas iin yklenicilerin
istihdam edildii durumlarda szleme,
veri kalitesi gerekliliklerini ve kalite
gvence dzenlemelerini ieriyor mu?
12 Veri ak; yant alamama, llmekte olan
unsurun nitelii, ulalacak poplasyon,
veri toplama srasnda varlan kanaatler
gibi unsurlardan kaynaklanan doruluk
veya tamlk riskine maruz kalyor mu?
(Herhangi birine cevap evet ise dzeltmek
iin hangi prosedrler kullanlyor?)
13 Veri dzenleme srelerini aklayan
belgelendirilmi prosedrler mevcut mu?
rnein reddedilen verilerin tespit
edilmesi, dzeltilmesi ve yeniden
ilenmesine ynelik kriterler.
Anket almasn Deerlendirmeye Ynelik Sorular
Anket almalar srasnda veri kalitesine ynelik karlalan nemli riskler yledir:



14
15
16
17
18
19

50

rneklemin ortaya kan tahminlere gven dzeyini azaltacak kadar kk lekli olmas,
rneklem profilinin hedefle uyumlu olmamas.
Soru
Deneti
Deerlendirmesi
Anket almasnn tasarmnda hangi
rneklem bykl hedeflenmi ve
hedeflenen rnekleme ulalm mdr?
rneklem, hedef poplasyonu temsil
ediyor mu?
Anketlerin test edilmesi amacyla pilot
uygulamalar yaplm m?
Katlmc hatalarn azaltmak zere
hangi prosedrler kullanlyor?
Anketrler deneyimli ve eitimli mi?
Cevap alamama durumunu azaltmak
zere hangi prosedrler kullanlyor?

Referans

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

D kaynakl verilerin deerlendirilmesine ynelik sorular


D kaynakl verilerde veri kalitesine ynelik karlalan nemli riskler yledir:

D taraflarn veriyi nasl rettii ve ilediinin tam olarak anlalmamas,

Kamu kurumunun d kaynaklardan ald verilerde yaplan kontrollerin yetersiz olmas,

Kamu kurumunun veri salayclar yeterli olarak kontrol edememesi ve bunlarla etkileiminin
yetersiz olmas.
Soru
Deneti
Referans
Deerlendirmesi
20
Kamu idaresi, veri salaycnn kulland
veri toplama prosedrlerini biliyor mu?
21
Kamu idaresi, veri toplama ileminin
amacn veri salayc ile birlikte teyit
etmi mi?
22
Kamu idaresi veri salayc ile birlikte
veri ve bilgiye eriime ilikin esaslar
belirlemi mi?
23
Kamu idaresi, veri salaycnn konuyla
ilgili uzmanln deerlendirmi mi?
24
Kamu idaresi, d kaynakl verilerin
zaman iinde dzenli ve tutarl olarak
sunumunu salamay garanti etmi mi?
25
Veri salayc risk tespiti yaparak kontrol
prosedrleri yrtm m?
27
Veri salaycnn yrtt prosedrler
ve kontroller, belgelenmi mi?
28
Kamu idaresi, veri salaycnn
kontrollerini deerlendirmi mi?
29
Kamu idaresi, d kaynakl veriler
zerinde baka kontroller yrtyor mu?
(apraz kontroller gibi)
Denetim ekibi tarafndan forma eklenen dier sorulara ilikin deerlendirme:

Veri toplama
Deerlendirme
Raporlanan verilere
srelerine ynelik
ynelik olas riskler
sonu
Sistemin veri toplama Evet / Ksmen / Hayr Yksek/ orta/ dk
ilemleri amaca
uygun mu?

Referans alma kad

51

T.C. Saytay Bakanl

Form 8: Veri leme ve analiz


Veri ileme ve analiz; veri aklarn birletirmek, genel performans lm yapmak ve
analiz etmek zere kamu idaresi tarafndan stlenilen faaliyetleri ifade eder.
Form 8: Veri leme ve Analiz
Not: Bu form, her bir gstergeye ynelik kullanlan veri kayt sistemi iin bir kez doldurulmaldr.
Kamu idaresinin ad:
Formun doldurulduu tarih:
Kamu idaresinde irtibatta bulunulan kiiler:
Hedef
Gsterge
Riskin yn
Soru

(Doruluk veya Tamlk)


Kant (referans
belgeler dhil)
Kamu idaresi, veri ileme ve analize ynelik risklere
1
dair kendi deerlendirmesini yapm m?
Zayflklarn tespit edildii durumlarda kamu idaresi,
2
herhangi bir ilem yrtm m?
dare; verilerin ilenmesi ve analizine ynelik
3
kontroller oluturmu ve sorumluluklar tayin etmi
mi?
Karmak lmlerin kullanld durumlarda
4
(rnein, indeksler veya oranlar) bunlar,
kullanlmadan nce test edilmi mi?
Veri ileme srelerini aklayan belgelenmi
prosedrler mevcut mu?
5
rnein reddedilen verilerin tespit edilmesi,
dzeltilmesi ve yeniden ilenmesine ynelik kriterler.
Veri ileme srecinin arlkla BTye bal olduu
durumlarda Saytayn bir BT denetim uzman,
6
denetim sreci iinde yer alm m? Bu konudaki
deerlendirmesi nedir?
Veri kayt sistemlerinin ynetiminde ve iletilmesinde
7
teknik uzmanlar yer alyor mu?
Analizde hata ve aykr deerlerin deerlendirmesi
8
var m?
Analizin kanaate bal olduu durumlarda sreci
9
ynetmek iin belli kriterler ve saydam prosedrler
var m?
Raporlanan verilerin makul olup olmadn
10
denetleyecek kontroller yaplyor mu? (rnein
apraz kontroller yaplarak)
Veri kalitesinin salanmas amacyla nihai veriler
11
bamsz taraflarca izleniyor mu?
Denetim ekibi tarafndan forma eklenen dier sorulara ilikin deerlendirme:

Veri ileme ve analiz


srelerine ynelik sonu
Sistemin veri ileme ve
analiz ilemleri amaca
uygun mu?

52

Deerlendirme

Raporlanan verilere
ynelik olas riskler
Evet / Ksmen / Hayr Yksek/ orta/ dk

Denetinin
Deerlendirmesi

Referans alma
kad

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

Form 9: Veri kayt sistemleri deerlendirme zeti


Veri aklar

Veri kayna

Veri tr
(rnein anket almas, idari veriler)

1
2
3
4

Veri kayt sistemine ynelik bulgularn zeti


Denetim ekibi; alann (veri kayt sistemi tanmlamas, veri toplama, veri ileme
ve analizi ile raporlama) her biri iin sistemin konuyla ilgili kriterleri karlama derecesini
belirlemeli, sebepleri zetlemeli ve destekleyici nemli belgelere atfta bulunmaldr. Her
zet; nemli riskleri, kamu idaresinin kontrollerinin yeterliliini (balca gl noktalar ve
zayflklar tespit ederek), yeterlilii deerlendirirken varlan nemli kanaatleri ve bunlarn
altnda yatan gerekeyi ana hatlaryla belirlemelidir.
Deerlendirme alanlar

Deerlendirme

Veri kayt sistemi


tanmlamas (Form 6
kapsamnda yaplan
deerlendirmelere gre
cevaplandrlacaktr)

Sistem uygun
Evet / Ksmen /
biimde
Hayr
belirlenmi mi?
Sebepleri zetleyin

Sonu
verilerindeki
olas riskler
Yksek / Orta /
Dk

Referans
alma kad

neriler
Sistem Operasyonu Veri
toplama, leme ve Analiz
(Formlar 7,8 kapsamnda
yaplan deerlendirmelere
gre cevaplandrlacaktr)

Evet /Ksmen /
Sistem etkin
ekilde iletiliyor Hayr
mu?
Sebepleri zetleyin

Yksek / Orta /
Dk

neriler
Sistem Raporlama (Form
10 kapsamnda yaplan
deerlendirmelere gre
cevaplandrlacaktr)

Sonular
Evet /Ksmen /
uygun biimde
Hayr
raporlanyor mu?
Sebepleri zetleyin

Yksek / Orta /
Dk

neriler
Sistem zayflklarnn
raporlanan verilere
ilikin etkileri (Form 6,7
ve 8 kapsamnda yaplan
deerlendirmelere gre
cevaplandrlacaktr)

Tespit edilen
Evet /Ksmen /
risklerin
Hayr
raporlanan
verilerin
kalitesine ilikin
nemli sonular
var m?
Sebepleri zetleyin

Yksek / Orta /
Dk

neriler
Dier yorumlar

53

T.C. Saytay Bakanl

VER KAYIT SSTEMNN GENELNE YNELK GR


Denetlenen her veri kayt sistemi iin alt standart sonutan biri seilir. Gerektii yerde,
sonuca gtren sebepleri ksaca aklamak ve her trl kapsam kstlamasna dair sonular
belirlemek ve deerlendirmek iin sa stun kullanlr.

Standart sonular
Veri kayt sistemi, hedef ve gsterge
asndan performans lme ve raporlama
amacna uygundur.
2.
Veri kayt sistemi, hedef ve gsterge
iin uygundur ve kamu idaresi, uygun maliyetli
olarak kontrol edilemeyecek kstlamalara ilikin
sonular tam olarak aklamtr.
3.
Veri kayt sistemi, geni lde uygundur
fakat geri kalan risklerin yeterince kontrol
edilmesini salamak zere glendirilmelidir.
4.
Veri kayt sistemi, geni lde uygundur
fakat uygun maliyetli olarak kontrol edilemeyecek
kstlamalar ierir; kamu idaresi bunlarn
sonularn aklamaldr.
5.
Veri kayt sistemi, hedef ve gstergeye gre
performans lme ve raporlama amacna uygun
deildir.
6.
Veri kayt sistemi, bulunmamaktadr;
performans lmek iin hibir sistem
kurulmamtr.

Yalnzca birini
iaretleyin

Deerlendirme

1.

neri

54

Form Referans

Buna ynelik atlan adm (izleme almas


srasnda deerlendirilecektir)

Vb.

Ama 3

Vb.

Hedef/ Gsterge

Ama 2

Vb.

Hedef/ Gsterge

Hedef/ Gsterge

Ama 1

Faaliyet
Raporunda
denetim iin
seilecek
hedef/gsterge
(Form 5ten
aln)

Vb.

Vb.

Evet/Hayr

Hedef

Evet/Hayr

Gsterge

Tutarllk

Girin

Performans
Programnda
ngrlen
hedef

Girin

Faaliyet
Raporunda
raporlanan
gerekleme

Dorulanabilirlik

Evet/Hayr

Raporlanan
gerekleme
bilgisi, kaynak
bilgisiyle
dorulanabilir
mi?

Form 10 Faaliyet Raporunda Yer Alan Performans Bilgisinin erii

Evet/Hayr

Gerekleme
hedefin
altnda m?

Evet/Hayr
Evet ise
nedenlerini
belirtin

Evetse
Faaliyet
Raporu
performans
dkl
iin neden
sunuyor
mu?

Evet/Hayr
Hayr ise
kant
girin

Nedenler
ikna edici
ve geerli
mi?

Geerlilik/ kna edicilik

Sonu

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

55

T.C. Saytay Bakanl

EK II- Plan Format


Denetim plan format
Denetimin planlama aamasnn tamamlanmasnn ardndan bir denetim plan
hazrlanr. Denetim plannda denetlenen idare, denetimin kapsam, denetimde uygulanacak
metodoloji ve muhtemel denetim bulgular hakknda bilgi verilir. Ayrca denetimin
yrtlmesine ilikin i plan da denetim plannn bir parasdr.
Denetim plannn hazrlanmasnda yol gsterici olmas asndan aadaki balklar
kullanlabilir:
-

Kamu idaresinin ad

Denetimin yasal dayana

Denetim hedefi

Denetim kapsam

Denetlenen idare hakknda bilgi

Denetim takvimi

Denetlenen idarede irtibat kurulacak grevliler

Denetim ekibi

Denetim plan eki- plan

Denetim plan eki Plan


PLANI
Kamu idaresinin ad:
Formun doldurulduu tarih:
DENETM ALANI

56

KRTER

KANIT TOPLAMA
TEKNKLER

GREVL
DENETLER

TAMAMLAMA
TARH

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

EK III- Rapor Format


Denetim Raporu
rnek Denetim Raporu
Y Yl A daresinin Denetim Raporu
Ynetici zeti
Bu rapor, kamu idaresi Aya ynelik performans bilgisi denetimimizin sonularn ve
bulgularn zetlemektedir.
6085 sayl Kanunun 36 nc maddesi uyarnca Saytay, hesap verme sorumluluu
erevesinde idarelerce belirlenen hedef ve gstergelerle ilgili olarak faaliyet sonularnn
llmesi suretiyle gerekletirilen denetim olarak tanmlanan performans bilgisi
denetimini yapmakla grevli ve yetkilidir.
Saytay, kamu idaresi Ann hedef ve gstergeleriyle ilgili olarak faaliyet sonularnn
bir deerlendirmesini salamak amacyla aadakileri denetlemitir:
Performans bilgisi iin geerli olan raporlama gerekliliklerine uygunluk;
Stratejik Plan, Performans Program ve Faaliyet Raporunda yer alan performans
bilgisinin ieriinin kalitesi ve
Performans lmek iin kullanlan ve performans bilgisini reten veri kayt
sistemleri.
Denetimin amac ve kapsam
Saytay, raporlama gerekliliklerine uygunluk ve performans bilgisinin ieriinin
kalitesi hakknda kanaate varmak amacyla kamu idaresi Ann yaymlad aadaki
dokmanlar gzden geirmitir:
XX-XX dnemine ait Stratejik Plan;
XX yl Performans Program;
XX yl Faaliyet Raporu.
Saytay, performans bilgisinin gvenilirlii konusunda kanaate varmak amacyla
performans bilgisinin elde edildii veri kayt sistemini deerlendirmitir. Saytay, kamu
idaresi Ann tm veri kayt sistemlerini deil belli kriterlere gre seilen (buraya seim
kriterleri eklenebilir) belirli saydaki hedef ve gstergeye ilikin veri kayt sistemlerini
deerlendirmitir. Veri kayt sistemlerine ynelik denetim, aadaki performans hedefleri
ve gstergeleriyle snrlandrlmtr:
Seilen performans hedef ve gstergeleri yazlr.
Raporlama gerekliliklerine uygunluu deerlendirmeye ynelik kriterler, ekil 1de
zetlenmektedir.

57

T.C. Saytay Bakanl

ekil 1: Raporlama gerekliliklerine uygunluk kriterleri


Mevcudiyet

Kamu idaresi Ann, plan, program ve raporlarn yaymlayp yaymlamad

Zamanllk

Kamu idaresi Ann plan, program ve raporlarn yasal sre iinde


yaymlayp yaymlamad

Sunum

Kamu idaresi Ann plan, program ve raporlarnn ilgili mevzuatla


belirlenen usullere uyumlu olup olmad

Stratejik Plan, Performans Program ve Faaliyet Raporundaki performans bilgisinin


ieriini deerlendirmeye ynelik kriterler; ekil 2de zetlenmektedir.
ekil 2: Performans bilgisinin ieriine ynelik kriterler
Stratejik
Plan ve
Performans
Program

lgililik:

Hedefler, gstergeler ve faaliyetler arasnda mantksal


balant olmas

llebilirlik:

Performans programlarndaki hedeflerin ve gstergelerin


llebilir olmas

yi tanmlanma:
Tutarllk:
Faaliyet
Raporu

Dorulanabilirlik:
kna edicilik/
Geerlilik:

Hedefin ak ve net bir tanmnn olmas


Hedeflerin, denetlenen idarenin planlama ve raporlama
dokmanlarnda (gstergeler ve alt hedefler dhil) tutarl
olarak kullanlmas
Raporlanan deerlerin, temel veri kayt sistemlerinin
ktsyla tutarl olmas
Planlanan ve raporlanan performans arasndaki her tr
sapmann denetlenen idare tarafndan ele alnmas ve
sapmay aklayan nedenlerin geerli/ inandrc olmas

Veri kayt sistemlerinin gvenilirliine dair deerlendirme, kamu idarelerinin:


Veri kayt sistemleri zerinde etkin ve ilgili risklerle orantl i kontroller oluturma
ve altrma derecesine ve
Veri kayt sistemlerinin kalitesinde olabilecek zafiyetleri TBMMye ve kamuoyuna
aka anlatma derecesine baldr.
Veri kayt sistemlerinin gvenilir bilgi sunma kapasitesi hakknda varlan kanaat, ekil
3te zetlendii zere kategoriye ayrlr.

58

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

ekil 3: Veri kayt sistemlerinin deerlendirilmesi


Deerlendirme

Anlam

Amaca uygun

Veri kayt sistemi, hedef ve gsterge asndan performansn llmesi ve


raporlanmas amacna uygundur.
Veri kayt sistemi, hedef ve gsterge iin uygundur ve kamu idaresi A, maliyet
etkin biimde kontrol altna alnamayacak snrlamalarn sonularn tam olarak
aklamtr.

Ksmen amaca
uygun

Genel olarak uygundur ancak kalan risklerin yeterince kontrol altna alnmasn
salamak zere glendirilmesi gereklidir.
Genel olarak uygundur ancak maliyet etkin biimde kontrol altna alnamayacak
snrlamalar iermektedir; kamu idaresi A, bunlarn sonularn aklamaldr.

Amaca uygun
deil

Veri kayt sistemi, hedef ve gsterge asndan performansn llmesi ve


raporlanmas amacna uygun deildir.
Kamu idaresi A, hedef ve gsterge asndan performans lmek zere henz bir
sistem oluturmamtr.

Gvenilir veri kayt sistemlerinin varl raporlanm verilerdeki hata olasln


ortadan kaldrmad iin deerlendirmemiz, kamu idaresi Ann faaliyet raporunda sunduu
performans bilgisinin doruluu hakknda %100 gvence salamaz. Bunun nedeni, gvenilir
veri kayt sistemlerinin mevcudiyetinin raporlanm verilerdeki hata olasln azaltmas
ancak ortadan kaldrmamasdr.
Bulgular
1. Blm: Raporlama Gerekliliklerine Uyum
Bu balk altnda temel dokman erevesinde raporlama gerekliliklerine uyum deerlendirilir.
Stratejik Plan,
Performans Program ve
Faaliyet Raporu
Bu dokmanlarn her biri ilgili kritere gre deerlendirilir ve ulalan denetim bulgular plan,
program ve rapor iin ayr balklar altnda sunulur. Mevcudiyet, zamanllk ve sunum hakkndaki
denetim bulgular detaylandrlr. Bulgularn aklanmas iin mevzuata referans verilmesi gerekli
grlyorsa mevzuata zet eklinde yer verilmesi esastr.
Bulgularn detaylandrlmasnn ardndan ilgili kritere gre belirlenen neriler yazlr.

Raporlama gerekliliklerine uyumun deerlendirilmesi sonucu elde edilen bulgulara


dayanarak denetim ekibi denetlenen kamu idaresi hakknda aada yer alan grlerden
uygun olann belirler:
Stratejik Plan ile ilgili olarak kamu idaresi Ann ekil 1deki kriterler esas alnarak
raporlama gerekliliklerine uyduu / ksmen uyduu / uymad sonucuna varlmtr.

59

T.C. Saytay Bakanl

Performans Program ile ilgili olarak, kamu idaresi Ann ekil 1deki kriterler esas
alnarak raporlama gerekliliklerine uyduu / ksmen uyduu / uymad sonucuna varlmtr.
Faaliyet Raporu ile ilgili olarak, kamu idaresi Ann ekil 1deki kriterler esas
alnarak raporlama gerekliliklerine uyduu / ksmen uyduu / uymad sonucuna varlmtr.
2. Blm: Performans Bilgisinin erii
- Stratejik Planda yer alan performans bilgisinin ierii
Aada detaylar verilen bulgular temel alnarak kamu idaresi Ann XX-XX dnemine
ait stratejik planda sunduu performans bilgisi ieriinin ekil 2deki kriterlere uyduu/
ksmen uyduu/ uymad sonucuna varlmtr.
Bu blmde stratejik planda yer alan hedef ve varsa gstergelerin ilgili kriterlere gre deerlendirme
sonularna rneklerle yer verilir. Hedef ve gstergelerin kriterlere ne kadar uygun olduu oranlarla
belirtilebilir. Bu deerlendirme nda elde edilen denetim bulgular sonucu denetim ekibi yukarda
belirtilen kanaatlerden birini seer ve buna ilikin bulgularna yer verir.
Bulgularn detaylandrlmasnn ardndan ilgili kritere gre belirlenen neriler yazlr.

- Performans Programnda yer alan performans bilgisinin ierii


Aada detaylar verilen bulgular temel alnarak kamu idaresi Ann Y yl performans
programnda sunduu performans bilgisi ieriinin ekil 2deki kriterlere uyduu / ksmen
uyduu / uymad sonucuna varlmtr.

Bu blmde performans programnda yer alan hedef ve gstergelerin ilgili kriterlere gre
deerlendirme sonularna rneklerle yer verilir. Hedef ve gstergelerin kriterlere ne kadar uygun
olduu oranlarla belirtilebilir. Bu deerlendirme nda elde edilen denetim bulgular sonucu
denetim ekibi yukarda belirtilen kanaatlerden birini seer ve buna ilikin bulgularna yer verir.
Bulgularn detaylandrlmasnn ardndan ilgili kritere gre belirlenen neriler yazlr.

- Faaliyet Raporunda yer alan performans bilgisinin ierii


Aada detaylar verilen bulgular temel alnarak kamu idaresi Ann Y yl faaliyet
raporunda sunduu performans bilgisi ieriinin ekil 2deki kriterlere uyduu / ksmen
uyduu / uymad sonucuna varlmtr.
Bu blmde faaliyet raporunda yer alan hedef ve gstergelere ilikin gerekleme bilgilerinin ilgili
kriterlere gre deerlendirme sonularna rneklerle yer verilir. Hedef ve gstergelerin kriterlere ne
kadar uygun olduu oranlarla belirtilebilir. Bu deerlendirme nda elde edilen denetim bulgular
sonucu denetim ekibi yukarda belirtilen kanaatlerden birini seer ve buna ilikin bulgularna yer
verir.
Bulgularn detaylandrlmasnn ardndan ilgili kritere gre belirlenen neriler yazlr.

60

Performans Bilgisi Denetimi Rehberi

3. Blm: Veri Kayt Sistemleri


Denetim kapsamnda veri kayt sistemlerinin denetimi iin aadaki performans
hedef ve gstergeleri seilmitir (seim kriterleri belirtilebilir):
Hedef 1 Gsterge 1
Hedef 2- Gsterge 2
Gsterge 1 iin gereklemeyi len ve buna ilikin performans bilgisi reten veri
kayt sisteminin, amaca uygun olduu/ ksmen uygun olduu/ uygun olmad sonucuna
varlmtr. (bu ifade deerlendirilen her gsterge ve veri kayt sistemi iin tekrarlanacaktr)
Kamu idaresinin seilen hedef ve gstergeleri lmek iin kulland veri kayt sistemleri belirtilmeli
ve gstergeler ve bunlara ilikin veri kayt sistemleri alt balklar halinde deerlendirilmelidir. Bu veri
kayt sistemlerinin kriterlere gre deerlendirilmesi sonucu ulalan denetim bulgular ve gr de
yine bu balklar altnda yer almaldr. Denetim ekibi veri kayt sistemlerine ynelik tespit ettii risklere
ve bu risklere ilikin kontrollere de rneklerle bu blmde yer verir. Ayrca veri kayt sisteminin sistem
tanmlamas, sistem operasyonu ve sistem raporlamas aamalarna ilikin ayr ayr deerlendirme
yaplr. Bu deerlendirmeler sonucunda veri kayt sisteminin geneli hakknda bir denetim grne
ulalr. Bu srete yaplan deerlendirmelere ilikin denetim bulgular kantlaryla birlikte raporun bu
blmnde sunulur.
Bulgularn detaylandrlmasnn ardndan ilgili kritere gre belirlenen neriler yazlr.

Veri kayt sistemleri deerlendirmesi, (denetlenen veri kayt sistemi says yazlacak)
ayr veri kayt sistemine dayaldr ve sonular, kamu idaresi A tarafndan raporlanan tm
performans bilgilerine uygulanamaz. Ancak bulgular, veri kayt sistemlerinin gvenilir
performans bilgisi salama kapasitesi hakknda kamu idaresi Ann geneline yaylan kayglar
olduunu gstermektedir.
4. Blm: Genel deerlendirme
Raporun son blmnde idarenin performans ynetimi sistemi hakknda denetim ekibi tarafndan
oluturulan genel bir denetim grne yer verilir. Bu gr uygulanan performans ynetimi
sisteminin ne derece baarl olduuna ilikin genel bir kanaat ierir. Denetim ekibi denetimin
aamalar srasnda yapt denetim deerlendirmeleri nda nihai bir deerlendirme sonucuna
ular. Bu denetim grnn oluturulmasna, denetimin tm aamalarnda (raporlama
gerekliliklerine uyum, performans bilgisinin ierii ve veri kayt sistemlerinin denetimi) elde edilen
bulgular, kantlar ve deneti yargs temel oluturur. Genel deerlendirme yaplrken her denetim
aamasnda yaplan deerlendirmeler ve ulalan grler analiz edilir ve yorumlanr.

61

You might also like