Professional Documents
Culture Documents
Tp 46, s 5, 2008
Tr. 43-48
1. M U
Hin nay, vt liu hp th du ch yu c ch to t cc loi polyme hu c tng hp,
khng b phn hu sinh hc nh PP, PE, PU, polyeste, polyamit, sau khi s dng li gy ra s
nhim mi trng th cp nghim trng[3]. gii quyt vn ny, ngi ta tp trung
nghin cu v pht trin l vt liu hp th du mi, thn thin vi mi trng v b phn hu
sinh hc t cc sn phm v ph thi nng nghip nh rm r, b ma...[2 - 9].
Trong cng trnh trc, chng ti trnh by mt s kt qu nghin cu mt s yu t nh
hng ln ng a-x-tyl ho xenluloz t b ma ph thi vi tc nhn a-x-tyl ho l anhydrit ax-tic v xc tc l N-bromosuccinimide (NBS). xc nh cc iu kin tt nht ca phn
ng ny l: nhit phn ng khong 110-120oC; thi gian phn ng khong 6 - 7 gi; hm
lng ca xc tc NBS nm trong khong t 1,25 g n 1,50 g trong 100 ml anhydrit a-x-tic.
Vi cc iu kin trn, c th tng hp c cc dn xut a-x-tat xenluloz khc nhau t b
ma ph thi vi mc a-x-tyl ho (DAc) thay i t 0,18 n 2,92 [10].
Trong bi bo ny, chng ti tip tc trnh by mt s kt qu nghin cu cu trc v tnh
cht chu nhit ca ca mt s dn xut a-x-tat xenluloz t b ma bng phng php ph
hng ngoi FTIR v phng php thay i trng lng theo nhit TGA.
2. PHN THC NGHIM
2.1. Tng hp cc dn xut a-x- tat xenluloz t b ma ph thi vi anhydrit a-x-tc v
xc tc N-bromosuccinimide (NBS)
Cho 10 g b ma th c loi b lignin, hemixenluloz, cc hp cht phenol,
pectin phn trn vo bnh thu tinh 4 c dung tch 500 ml c trang b sinh hn hi lu,
my khuy t, nhit k thu ngn 200oC v ng dn kh ni-t (N2). Cho 300 ml anhydrit a-x-tc
v mt lng xc tc NBS vi nng l 1 g/100 ml anhydrit a-x-tc. Phn ng c tin hnh
nhit khong 110oC v ko di trong thi gian khong 6 - 7 gi. Sau hn hp phn ng
c h xung nhit phng, c lc loi xenluloz t b ma th cha phn ng v sau
c kt ta trong metanol. Sn phm kt ta l cc dn xut a-x-tat xenluloz th c lm
sch bng phng php chit Soxhlet vi cn etanol loi b xc tc v anhydrit a-x-tc d.
Sau cng, sn phm a-x-tat xenluloz sch c sy trong t sy chn khng 50oC 60oC
n trng lng khng i.
2.2. Cc phng php nghin cu
43
Trong ph hng ngoi FTIR (Hnh 8) ca dn xut a-x-tat xenluloz vi DAc ~2,92 ta
cng nhn thy c tt c cc di hp th quan trng nht c trng cho cu trc n v mt xch
l anhydro--D glucopyranoz (vit tt l AGU) ca phn t xenluloz ban u nh 3400 3500, 2844, 2723, 1662, 1447, 1373, 1085, 836 cm-1. Tuy nhin y, ta d dng nhn thy
rng, vng hp th c trng cho dao ng ho tr ca lin kt O-H trong cc nhm hydroxyl
(OH) khng rng nh trong hnh 6 (vng 3300 - 3500 cm-1) m hp li rt nhiu (3400 - 3500
44
a)
b)
46
iu l th l khi dn xut a-x-tat xenluloz c gi tr DAc cao hn, ~2,92 (mu M36
trong bng 4) th khong nhit bt u phn hu li thp hn rt nhiu khong trn di
200oC (thp hn ti 55 60oC) (hnh 4) v nhit m mu a-x-tat xenluloz vi DAc
~2,92 mt 50% trng lng cng thp hn rt nhiu, khong 358oC (thp hn khong 13oC) so
vi xenluloz b ma trc khi phn ng. Ni mt cch khc, cc dn xut a-x-tat xenluloz c
gi tr DAc cng cao th kh nng chu nhit cng thp. Tt c nhng quan st trn cho thy,
xenluloz b ma trc khi phn ng c kh nng chu nhit cao hn so vi cc dn xut a-x-tat
xenluloz. Kh nng chu nhit thp hn ca cc dn xut a-x-tat xenluloz so vi kh nng
chu nhit xenluloz b ma trc khi phn ng lin quan cht ch n s hnh thnh cc lin kt
cu hydro ni v ngoi phn t xenluloz.
4. KT LUN
nghin cu phn ng a-x-tyl ho xenluloz b ma vi anhydrit a-x-tic bng bng
ph hng ngoi (FTIR). Cc tnh cht nhit ca xenluloz b ma trc khi phn ng v ca dn
xut a-x-tat xenluloz cng c nghin cu bng phng php phn tch s thay i trng
lng theo nhit ( TGA). Cc kt qu nghin cu khng nh rng, phn ng gia cc
nhm hydroxyl trong phn t xenluloz vi anhydrit a-x-tic xy ra, to thnh cc dn xut ax-tat, ph v cc cu hydro lm thay i v c bn tnh cht chu nhit ca vt liu, trong
cc dn xut a-x-tat xenluloz c gi tr DAc cng cao th kh nng chu nhit cng thp.
TI LIU THAM KHO
1.
2.
3.
C. Teas, S. Kalligeros, F. Zanikos, S. Stournas, E. Lois, and G. Anastopoulos Investigation of the effectiveness of absorbent materials in oil spills cleanup, Desalination
140 (3) (2001) 259-264.
4.
5.
6.
M. O. Adebajo, R. L. Frost - Acetylation of raw cotton for oil spill cleanup application: an
FTIR and 13C MAS NMR spectroscopic investigation, Spectrochimica Acta, Part A60
(2004) 2315-2321.
7.
47
8.
9.
10. Phm Tng Sn, Bch Thanh - Tng hp v nghin cu vt liu hp th du t b ma.
Phn 1: Nghin cu mt s iu kin phn ng a-x-tyl ho xenluloz t b ma, Tp ch
Khoa hc v Cng ngh 46 (4) (2008) 99-105.
SUMMARY
PREPARATION AND CHARACTERIZATION OF OIL ABSORBENTS FROM
SUGARCANE BAGASSE CELLULOSE
PART 2. STUDY ON THE STRUCTURE AND THERMAL PROPERTIES OF
CELLULOSE ACETATES DERIVED FROM SUGARCANE BAGASSE
CELLULOSE
The acetylation reaction between sugarcane bagasse cellulose and acetic anhydride using
N-bromosuccinimide as a catalyst was investigated by Infrared Spectroscopy (FTIR). The
thermal properties of the cellulose acetates obtained were characterized by Thermal Gravimetric
Analysis (TGA). The analytical data showed that the acetylation reaction between sugarcane
bagasse cellulose and acetic anhydride took place, and that the higher the degree of acetylation
the cellulose acetates have the lower the thermal stability they exhibit.
a ch:
Vin Ho hc, Vin Khoa hc v Cng ngh Vit Nam.
48