Professional Documents
Culture Documents
ANATOMI UNGGAS
BURUNG PURBA
PUNYA GIGI
TIGA JARI TERPISAH
SAYAP BERKUKU
EKOR MEMANJANG
DENGAN 18 21
VERTEBRAE CAUDAL
KLAS AVES
SUB KLAS
ARCHAEORNITHES
ARCHAEOPTERYX
(BURUNG PRIMITIF)
ORDO ANSERIFORMES
- BEBEK
- ITIK
- ANGSA
ORDO GALLIFORMES
AYAM
BURUNG PUYUH
KALKUN
ORDO COLUMBIFORMES
MERPATI
BURUNG DARA
INTENSITAS PENGHIDUPAN
Kecepatan metabolisme yang
tinggi
Kecepatan bernafas normal 4050 tarikan nafas per menit
Temperatur normal + 40oC
Detak jantung 300 kali per menit
KARAKTERISTIK UNGGAS
Vertebrata yang sangat
mengalami spesialisasi dan
modifikasi
KELENJAR MINYAK :
(1) Glandula uropygialis
Glandula uropygialis
Pterylae: saluran
saluran bulu di
daerah tertentu
Baris baris
(ruangan) diantara
pterylae
yang tidak
BULU
(PENNAE)
ditumbuhi
Saluran-saluran bulu
(Pterylae)
bulu
:
10 Saluran bulu utama
apteria
Bagian kulit yang tidak ditumbuhi bulu Apteria (Apterylae)
STRUKTUR BULU
RAMI (BARBAE)
VEXILLA(bendera)
VEXILLUM
BARBAE PROX.
VEXILLUM
BARBAE DIST
Struktur bulu:
1. scapus: - Rachis: sumbu bebas
- Calamus: sumbu
tertanam
2. Vexilla (vexillum=bendera)
Ujung distalis calamus: umbilicus
distalis, inferior
Pertemuan antara calamus dan
vexillum: umbilicus proximal ,
superior
MACAM-MACAM BULU
BULU KONTUR : TECTRICES (bulu penutup), REMIGES (bulu sayap), RETRICES (bulu
ekor)
BULU DONS (PLUMAE) dibawah bulu kontur
BULU DONS HALUS (PULVIPLUMAE)
BULU SEPERTI RAMBUT (FILIPLUMAE)
BULU SAYAP (REMIGES) :
Remiges primarii, remiges secundarii, remiges alulares, remiges carpalis.
MOLTING (proses pergantian bulu) : pertumbuhan, siklus seksual, masa mengeram (6
minggu)
SKELETON UNGGAS
1.
2.
Collumna vertebrales :
Ossa vertebrae cervicales (13-14 buah)
Ossa vertebrae thoracales (7 buah ossa costales)
Os synsacrum dan pygostyle
3.
Extremitas pectoralis
Os furcula, ossa coracoidea, ossa scapulae
Tulang-tulang kaki muka
4.
Extremitas pelvicis
SISTEM KERANGKA
FUNGSI : >
>
Sebagai rangka
Tempat penimbunan Ca dan P
STRUKTUR TULANG :
Cavum medullaris tulang medulla
Ossa pneumatici
SISTEM OTOT
Diaphragma rudimenter
Serabut otot merah dan serabut otot putih dark and white meat
SISTEM RESPIRASI
Beda dengan mammalia :
Struktur trachea
Volume paru-paru konstan
Mempunyai kantong hawa
Mempunyai syrinx (organ pembentuk suara)
Cavum nasi larynx trachea syrinx pulmo,
dan sacci pneumatici (kantung hawa)
Cavum nasi
Dipisahkan oleh suatu sekat septum nasi
2 3 lamela berstruktur tulang rawan (mirip ossa turbinatio pada
mammalia)
Concha nasalis rostralis
Concha nasalis media
Concha nasalis caudalis
(tidak terdapat pada merpati dan beberapa jenis elang)
Lamela ini berguna untuk menambah luas permukaan
pertautan membrana mukosa cavum nasi
Trachea
Dibentuk oleh cartilagines trachealis yang sempurna
Jumlah bervariasi (individual maupun jenis unggas)
Pada ayam (termasuk cartilagines trachealis syringis) 125 + 15
Syrinx
Pulmo
Sepasang, kecil, menempel di kiri dan
kanan collumna vertebralis pada
septum dorsalis di dalam cavum
pulmonale
Permukaan berlekuk-lekuk sesuai
dengan lajur costae sulci costales
Kantong hawa
(Sacci pneumatici)
Terdapat 4 pasang dan satu
tunggal
Saccus cervicalis (2)
Saccus thoracicus cranialis (2)
Saccus thoracicus caudalis (2)
Saccus abdominalis (2)
Saccus clavicularis (1)
Otot-otot inspirasi
menggerakkan
sternum dan costae
Otot-otot ekspirasi
SISTEM PENCERNAAN
Beda dengan mammalia
Cavum oris
Oesophagus Tembolok (Ingluvies)
Bentuk lambung
Adanya sepasang caeca
Ossa mandibulae
Lingua (lidah )
Apex linguae
Corpus linguae
papillae linguales,
Radix linguae
berbentuk seperti
cangkir
Glandulae salivares
Sekresinya untuk menyelaputi partikel makanan mempermudah
proses menelan
Gl. oris monostomatis : Gl. maxillaris
Gl. angularis oris
polistomatis (Ductuli glandularum oralium)
Gl. palatinae
Gl. mandibulares rostrales
Gl. mandibulares intermediale
Gl. linguales
Gl. pharyngis
polistomatis (Ductuli glandularum pharyngealium)
Gl. sphenopterygoideae
Gl. mandibulares caudales
Gl. cricoarythenoideae
Oesophagus
Pars cervicalis
Pars thoracica
Glandulae oesophageales
Lymphonoduli oesophageales
Tonsilla oesophageales
Ingluvies
Gaster (proventikulus)
Lambung kelenjar (= pars glandularis)
Isthmus gastris (batas dengan lambung otot)
Glandulae proventriculus supf. et profundae bermuara papilla
proventricularis
Eksokrin : pepsinogen, HCl
Endokrin : somatostatin, VIP, enteroglucagon
Penyakit ND (Tetelo) ptechie pada tunica mucosae
Lambung otot (= pars muscularis)
Facies tendinae : saccus cranialis et caudalis
Otot-otot utama :
M. crassus caudodorsalis
M. crassus cranioventralis
Dalam kantung buntu:
M. tenuis craniodorsalis
M. tenuis caudoventralis
Intestinum
Intestinum tenue
duodenum
jejunum
ileum
Cloaca
Coprodaeum lanjutan dari rectum
Urodaeum muara ureter dan saluran genital
Proctodaeum : Dorsal bursa cloacalis (Fabricii)
Ventral phallus ()
Sexing
Sel A : glukagon
Sel B : insulin
Sel D : somatostatin
Hati (Hepar)
Lobus hepatis sinister et dexter
Vesica fellea ductus cysticoentericus(difacies visceralis)
Columbiformes dan Psittaciformes tidak punya
SISTEM UROGENITALIS
SISTEM URINARIA
Renes tiga gelambir berwarna
coklat merah
Ureter tidak ada kantong urine
langsung ke kloaka (urodaeum)
melalui ostium cloacale ureteris
Urine dikeluarkan bersama faeces
NEPHRON
Tipe kortikal (reptilian type)
Tipe medula (mammalian type)
SISTEM GENITALIA
Phallus protudens
b. Magnum
d. Uterus
Telur Unggas
Sel telur (kuning telur)
Putih telur
Chalazen (tali spiral)
Selaput (membran) kulit telur 2 lapis
Kerabang telur cuticula
Telur-telur abnormal
Telur dengan kuning telur ganda
Telur dengan titik-titik darah
Telur dengan titik-titik daging
Telur dengan kerabang yang lembek
Telur tanpa kuning telur
Telur di dalam telur
Anatomi telur
(kerabang)
(chalazen)
SISTEM SIRKULASI
SISTEM PEREDARAN DARAH
DAN LIMFATIKA
Darah
Eritrosit berinti
Leukosit
Sistem Vasakular
Aorta ascendens tubuh
bagian depan
Jantung Aorta
Arcus aortae Aorta
descendens tubuh bagian
belakang
Sistem Limfatika
Limpa dan pembuluh-pembuluh limfe
Kelenjar thymus
Bursa cloacalis (Fabricii)
Pada unggas dewasa mengecil
hilang
Fungsi digantikan oleh limpa