Chuyn 1: Tng quan v cc khi nim HHKG

Tm giao tuyn ca hai mt phng

I) Phng php 1

C s phng php tm giao tuyn ca hai mt phng v cn thc hin hai bc c bn:
- B : Tm hai im chung A, B ca v
1

- B2: ng thng AB l giao tuyn cn tm; hay AB (ycbt).

II) Phng php 2
- Tng t nh phng php 1 khi ch tm ngay c mt im chung S.
- Lc ny ta c hai trng hp:
+ Hai mt phng , th t cha hai ng thng (d ), (d ) m d 1 d 2 I
1

SI l giao tuyn cn tm
+ Hai mt phng , th t cha hai ng thng (d1), (d2) m (d1)//(d2)
Dng xSy song song vi (d1) hay (d2)
xSy l giao tuyn cn tm

III) Bi tp
1) Cho t gic li ABCD c cc cnh i khng song song v im S ngoi (ABCD). Tm giao tuyn ca:
a. (SAC) v (SBD)
b. (SAB) v (SDC); (SAD) v (SBC)
3) Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh bnh hnh tm O.
a. Tm giao tuyn ca hai mt phng (SAD) v (SBC)
b. Tm giao tuyn ca hai mt phng (SAB) v (SCD)
c. Tm giao tuyn ca hai mt phng (SAC) v (SBD)
5) Cho hnh chp S.ABCD c ABCD l hnh bnh hnh. Gi G 1, G2 l trng tm cc tam gic SAD; SBC.
Tm giao tuyn ca cc cp mt phng:
a. SG 1G 2 v ABCD
b. CDG 1G 2 v SAB
c. ADG 2 v SBC
Chng minh ng thng song song vi mt phng
21) Trong t din ABCD, chng minh rng on ni hai trng tm G 1, G2 ca hai ABC v ABD th song
song vi (ACD).
22) Cho hnh chp S.ABCD y l hnh bnh hnh ABCD. Gi M, N l trung im SA v SB. Chng t
MN//(SCD) v AB//(MNCD).
ng thng vung gc mt phng
Dng 1: Chng minh ng thng vung gc vi mt phng bng iu kin cn v
50) Cho hnh chp S.ABCD y ABCD l t gic li. Bit hai SAB v BAD vung ti A. Chng minh
AB SAD
51) Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh bnh hnh tm O v SA = SC v SB = SD. Chng minh
rng SO ABCD
52) Cho hnh chp S.ABCD y ABCD l hnh thoi. Gi s SA = SC. Chng minh AC SBD
53) Cho hnh chp S.ABCD c y l hnh ch nht, gi I, J l trung im AB, CD v gi s SA = SB.
Chng minh rng CD SIJ .

55) Cho t din H, K l trc tm cc tam gic ABC v DBC. Gi s rng HK DBC . Chng minh AH,
DK v BC ng quy.
56) Cho t din SABC c SA ABC . Gi H v K ln lt l trc tm cc tam gic ABC v SBC. Chng
minh:

a. AH; SK; BC ng quy

b. SC BHK
c. HK SBC
Dng 2: Chng minh ng thng vung gc vi mt phng bng trc ng trn

58) Cho hnh vung ABCD cnh a. V cng mt pha (ABCD); cc on AA, CC vung gc (ABCD) sao
cho AA = CC = a. Chng minh A' C BC ' D
0
0
0
59) Cho hnh chp S.ABC c BSC 120 , CSA 60 ; ASB 90 v SA = SB = SC = a. Gi I l
trung im BC. Chng minh rng:
a. ABC vung
b. SI ABC
0
60) Cho hnh chp S.ABCD y ABCD l hnh thoi c BAC 60 v SA = SB = SC. Chng minh rng
SG ABCD . Vi G l trng tm tam gic ABC.
0
61) Cho hnh chp S.ABCD c SA = SB = SD v ADC 90 . Gi I l trung im AC. Chng minh rng.
0
62) Cho hnh chp S.ABCD c ABCD l na lc gic u c SBD SCD 90 . Gi O v I ln luwotj
l trung im AD v SD. Chng minh rng OI BCD v SA ABCD

ng thng vung gc ng thng

Dng 1: Chng minh hai ng thng vung gc nhau bng nh ngha ng thng vung gc vi
mt phng
63) Cho t din ABCD c AC = AD v BC = BD. Chng minh rng AB CD
64) Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh thoi v SA ABCD . Chng minh BD SC .
65) Cho hnh chp S.ABCD c ABCD l na hnh lc gic u v SA ABCD . Mt mt phng phng
qua A vung gc vi SD ti D ct SB; SC ti B; C. Chng minh t gic ABCD ni tip c.
67) Chng minh rng hai cnh i bt k ca t din u th vung gc nhau.
0
68) Cho t din ABCD c AB BCD v BCD 90 . Gi BH l ng cao ABC. Chng minh
BHD vung.
Dng 2: Chng minh hai ng thng vung gc nhau bng nh l ba ng vung gc
70) Cho hnh chp S.ABCD c SA ABCD v ABCD l hnh ch nht. Chng minh bn mt bn
(SBA), (SBC), (SCD), (SAD) u l tam gic vung.
71) T din ABCD c AB CD v AC BD . Gi H l hnh chiu ca A xung (BCD). Chng minh rng
H l trc tm tam gic BCD v AD BC

72) Cho Cx, Dy l hai ng vung gc vi mt phng hnh ch nht ABCD. Mt mp qua AB ct Cx,
Dy ti E v F. Chng minh rng ABEF l hnh ch nht.
73) Trong hnh S.ABCD y l hnh ch nht ABCD. Gi SH l ng cao hnh chp v SK; SL th t l
ng cao cc tam gic SAB v SCD. Chng minh rng H, K, L thng hng.
Mt phng vung gc vi mt phng
Dng 1:Chng minh hai mt phng vung gc nhau
75) Cho hnh chp S.ABC c SA ABC v ABC vung A. Chng minh: SAC SAB
76) Cho hnh chp S.ABCD c SA ABCD v ABCD l hnh vung. Chng minh rng:
a. SAB SBC
b. SBD SAC

77) Cho hnh chp S.ABCD c y l hnh ch nht ABCD v SA ABCD . Gi E v F l hnh chiu ca
A ln SB v SD. Chng minh rng:
a. AEF SCD
b. AEF SAC
78) Cho t din S.ABCD c SA = SB = SC v ABC vung cn ti B. Gi I v J l trung im AC v BC.
Chng minh rng SAC ABC v SIJ SBC
Dng 2: Chng minh ng thng vung gc vi mt phng bng giao tuyn ca hai mt phng
79) Cho hnh chp S.BCD c SAB cn ti S v ABCD l hnh ch nht. Gi I l trung im AB v gi s
SAB ABCD . Chng minh rng:
a. SI ABCD

b. BC SAB

80) Cho hnh chp S.ABC c ABC u; hai mt phng (SAC) v (SAB) cng vung gc vi (ABC). Gi I
l trung im BC cn O v H ln lt l trc tm hai tam gic ABC v SBC. Chng minh rng:
a. SA ABC
b. SB COH
c. SAI SBC
d. OH SBC
Chuyn 2: Xcnh v tnh cc loi gc trong khng gian
Loi 1: Gc ca hai ng thng trong khng gian
93) Cho mt t din ABCD. Gi I, J, K ln lt l trung im BC, AC v BD.
1. Hy xc nh r gc ca AB v Cd.
2. Suy ra iu kin gia AB v CD tam gic IJK:
a. Vung ti I
b. Cn ti I
c. Vung cn ti I
95) Cho mt hnh thoi ABCD cnh a v mt im S ngoi mt phng cha hnh thoi sao cho SA = a v
trc giao (vung gc) vi BC.
a. Xc nh gc ca SA v BC. Suy ra hnh tnh ca SAD
b. Xc nh v tnh gc ca SD v BC
c. Gi I v J ln lt l trung im ca SA v SC. Hy nh r gc ca IJ v BD.
96) Cho t din ABCD. Gi M, N, I ln lt l trung im BC, AD v AC. Cho AB = 2a, CD 2a 2 v
MN a 5 . Tnh: AB; CD
Loi 2: Tm gc ca ng thng v mt phng
98) Cho hnh chp S.ABC c SA ABCD , SA a v tam gic ABC u cnh a.
a. Tnh SB; ABC

b. Tnh tang SC; SAB

Loi 3: Xc nh gc nh din v gc ca hai mt phng
100) Cho t din u ABCD cnh a. Tnh gc ca hai mt phng (ABC) v (DBC).
101) Cho hnh chp S.ABCD c y l hnh vung ABCD cnh a; SA ABCD , SA a . Tnh gc gia
hai mt phng sau:
a. (SBC; ABCD)
b. (SBC; SDC)
103) Cho hnh vung ABCD cnh a. Ax v Cy l cc na ng thng cng vung gc vi mt phng hnh
vung v cng mt pha i vi mt phng hnh vung. Gi M v N ln lt l trung im trn hai na
ng thng y. t AM = x; CN = y.
a. Gc ca hai mt phng (MBD) v (NBD) l gc no?
b. Tm h thc lin h gia x v y (MBD) (NBD)
108) Cho hnh chp t gic u. Chng minh rng thit din qua mt nh ca y v vung gc vi cnh
bn i din vi nh c din tch bng na din tch y. Tnh gc gia cnh bn v mt phng y.
109) Cho hnh chp S.ABCD, c y ABCD l hnh vung, cnh bn SA vung gc vi mt phng y,
SA AB a .
a. Tnh din tch tam gic SBD theo a.
b. Chng minh rng cc ng thng BD v SC vung gc vi nhau.
c. Tnh gc gia ng thng SC v mt phng (SBD).
Chuyn 3: Cc loi thit din to thnh vi vt th hnh hc
Dng 1: Mt phng ct s quay quanh mt cnh vt th to ra thit din
112) Gi I, J ln lt l trung im ca hai cnh BC v BD trong t din ABCD. Mt mt phng qua I ct
cc cnh AD v AB ln lt ti M v N.
a. Hnh t gic MN?
b. M v N phi v tr no t gic IJMN l hnh bnh hnh?
113) Cho mt im S ngoi mt phng cha hnh thang ABCD AB//CD). Mt mt phng qua AB ct cnh
SC v SD ln lt ti C v D. Hy ni r hnh hnh tnh thit din mt phng () ct hnh chp S.ABCD
to ra.
114) Cho na hnh lc gic u ABCD ni tip trong vng trn O ng knh AD, S l mt im ngoi
mt phng (ABCD). Qua BC v mt mt phng lu ng (Q) ct cc on SA v SD ti M v N. Hnh tnh
ca thit din? Thit din ny c th l hnh bnh hnh khng? Xc nh v tr ca thit din l hnh bnh
hnh lc ?
Dng 2: Mt phng ct s song song vi mt hoc 2 cnh ca vt th to ra thit din

116) Cho t din ABCD v mt im M bt k trn cnh AC. Mt mt phng (P) qua M ct cc cnh AB,
BD v AD ti N, R v S. Hy ni r hnh tnh thit din trong mi trng hp sau:
a. (P) song song vi CD.
b. (P) song song vi AB v CD.
117) Cho t din ABCD c AB trc giao (vung gc) vi CD. Bit AB = CD = AC = a. Trn cnh AC ly
im M nh bi AM = x. Qua M k mt phng (P) song song vi AB v CD, ct cc cnh BC, BD v AD
ti N, R v T.
a. Tm hnh tnh thit din v ct t din ABCD?
b. Tnh din tch S ca thit din theo a v x
c. nh x S t gi tr ln nht. Tm tr s ln nht ny
d. Tnh x S = m2 (m2: s dng cho sn). Bin lun
120) Cho ABO vung ti O, C l trung im ca OB v mt im D ngoi mt phng cha tam gic soa
cho OD l trc giao vi AC. Mt mt phng () lu ng song song vi AC v OD ct OA, AD, BD, OB ln
lt ti M, N, R, S.
a. Hy ni r hnh tnh t gic MNRS
b. Cho bit thm OA = OC = OD = a v t OM = x. Tnh din tch y ca t gic trn theo a v x v gi tr
ln nht ca y
c. Tm qu tch giao im I ca MR v NS khi M v on OA
122) Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh bnh hnh. Gi M , N , P ln lt l trung im ca SA,
BC v CD. Hy dng thit din ca hnh chp khi ct mp(MNP).
Dng 3: Mt phng ct s song song vi mt mt phng ca vt th
123) Cho hnh thang ABCD c y AD v BC. Gi S l im bt k nm ngoi mt phng (ABCD). Trn
on AB ly im M. Qua M dng mt phng song song vi mt phng (SBC). Xc nh tnh cht thit
din MNPQ m ct hnh chp S.ABCD to thnh.
126) Cho t din u SABC cnh a. Gi I l trung im AB. M l im lu ng trn on AI. Qua M v
mt mt phng (P)//(SIC).
a. Mt (P) ct t din theo hnh g
b. Tnh chu vi y ca thit din theo x = AM v a
Dng 4: Mt phng ct s thng gc vi mt ng thng ca vt th
131) Cho hnh chp S.ABCD c SA AB; BC AB . Tm thit din m mt AB ti M AB ct hnh
chp to thnh
132) Cho hnh chp S.ABCD c SA AB ; tam gic ABC cn vung ti C. Gi M l mt im lu ng
trong on AB. Timg thit din m mt AB ti M ng thi BC ct hnh chp to thnh
133) Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh thang y ln CD v SA CD; BD CD . Gi M l
mt im lu ng trn AB. Tm thit din m mt qua M vung gc vi CD v ct hnh chp S.ABD to
thnh
Dng 5: Mt phng ct s vung gc vi mt phng lin i ca vt th
135) Cho hnh chp S.ABCD c SA ABCD ; SA a v ABCD l hnh vung cnh a, tm O. Dng v

tnh din tch thit din qua SO v vung gc vi (SDC)

139) Trong mt phng (P) cho hnh ch nht ABCD c cc cnh AB = 2a; AD = a. T A k ng thng
vung gc vi mt phng (P) v trn ly on AS = 3a.
a. Tnh cc on SB, SC, SD theo a.
b. Chng minh rng cc tam gic SDC v SBC l cc tam gic vung
c. Mt phng cha DC ct SA ti M v SB ti N. Hy xc nh tnh cht ca t gic CDMN. t AM = x.
Tnh din tch ca t gic CDMN theo a v x.
Chuyn 4: Cc dng khong cch v ng vung gc chung
Loi 1: Tnh v xc nh cc dng khong cch trong khng gian
Dng 1: Tnh khong cc t mt im n mt mt phng
140) Cho hnh chp S.ABC y l tam gic vung ti B v AB = 2BC = 2a. Bit SA ABC . Tnh

d B; SAC

141) Cho hnh chp S.ABC c SA = h v SA ABC . Ly im M SB sao cho MS:MB = 1:2 v gi I l
trung im ca CM. Tnh d(I; (ABC))
142) Cho t din ABCD c AB = CD; BC = BD cn AC = AD. Dng AH BCD .
a. Chng minh H nm trn trung tuyn BI ca BCD
b. Xc nh d(A; (BCD))
143) Cho hnh chp S.ABC c SA ABC u cnh a.
a. Tnh d(B; (SAC))
b. Gi s SA = h. Tnh d(A; (SBC))
0
0
144) Cho hnh chp S.ABCD c SA = SB = SD = 3a v ABC ADC 90 ; BAD 60 . Tnh
d A; ABCD ; khi bit BD = 2a

Dng 2: Tnh khong cch t mt im n mt ng thng

150) Trong mt phng (P), cho hai ng thng d 1, d2 ct nhau ti im A v to vi nhau mt gc
0 90 0 . Trn ng thng Ax vung gc vi mt phng (P) ti A, ly im B vi AB = h; trn
ng thng d2 i qua B v song song vi d 2 ly im C vi BC = a. Gi D l hnh chiu vung gc ca C
ln d1.
a. Tnh di AD v khong cch t C n mt phng ABD. T suy ra th tch ca t din ABCD.
b. Xc nh tm mt cu i qua 4 im A, B, C, D
c. Tnh khong cch t D n ng thng d2.
Dng 3: on vung gc chung ca hai on thng cho nhau
158) Cho t din u ABCD cnh a. Xc nh v tnh di ddaonj vung gc chung ca AB v CD
159) Cho hnh chp S. ABCD c SA ABCD l hnh ch nht. Dng on vung gc chung ca SA v

CD.
160) Cho hnh chp S.ABCD y ABCD l hnh thang vung ti A v B. AB = a; BC = a; AD = 3a;
CD a 7 . Khi SA ABCD , hy dng v tnh di ng vung gc chung ca cc cp ng thng:
a. SA v CD
b. AB v SD
c. AD v SC
Chuyn 5: Mt cu ngoi tip. Mt cu ni tip
Loi 1: Xc nh mt cu ngoi tip hnh chp bng gc vung
0
167) Cho hnh chp S.ABC c SA ABC ; AC a ; ABC 90 v SA a . nh tm v tnh bn knh
mt cu ngoi tip hnh chp

168) Cho hnh chp S.ABCD c ABCD l hnh ch nht v SA ABCD . nh tm v tnh bn knh mt
cu ngoi tip hnh chp bit SA = SB = 2AD = 3a.
Loi 2: Xc nh mt cu ngoi tip hnh chp bng trc ng trn v mt trung trc
169) Tm tm G v bn kinh mt mt cu ngoi tip t gic u
170) Cho t din ABCD c ABC u cnh a; DA = 2a v DA ABC . nh tm v bn knh mt cu n
tip t din
171) Cho hnh vung ABCD, tm O cnh a 2 . im H AC sao cho AH a 2 . Ly im S trn Hx

ASC
Hx ABCD . Bit
4 . nh tm v bn knh mt cu ngoi tip hinh chp S.ABCD
Loi 3: Xc nh mt cu ngoi tip hnh chp bng hai trc ng trn phn bit
172) Cho ABC vung cn ti B vi Ab = 2a. T trung im ca AB ta dng ng thng vung gc vi
(ABC) v chn trn im S SAB u. Xc nh tm v tnh bn kinh hnh cu ngoi tip t din
S.ABC
173) Cho hnh chp S.ABCD vi ABCD l hnh vung cnh 2a. Gi H l trung im AB v SH a 3 l
di ng cao hnh chp. nh tm v bn knh mt cu ngoi tip hnh chp S.ABCD
Loi 4: Din tch v hnh chiu
174) Cho t din u cnh a. Tnh gc ca 2 mt phng bt k to bi cc mt phng


a 3
BSC ; SB SC

SA

ABC
2
2 . Tnh gc
175) Cho t din SABC c
v ABC u cnh a;
gia hai mt phng (SBC) v (ABC)
176) Cho hnh lp phng ABCD.A1B1C1D1 cnh a. Gi M, N, P th t alf trung im cc cnh AB, BC v
1 theo th t.
a. Xc nh thit din m mt phng (MNP) ct hnh lp phng
b. Tnh din tch thit din
c. Chng minh rng trong thit din khng c 2 ng cho no vung gc nhau
Loi 5: Xc nh mt cu ni tip hnh chp a gic u
180) Xc nh tm v bn knh mt cu ni tip t din u cnh a
181) Trn ng vung gc vi tam gic u ABC cnh a ti trc tm ly mt im S sao cho SH = 2a. Xc
nh tm v bn knh mt cu ni tip t din SABC
182) Xc nh tm v bn knh mt cu ni tip SABC c ABC u cnh a cho SA = SB = SC v gc gia
(SBC) v (ABC) l
183) Tm bn knh mt cu ni tip hnh chp t gic u c cnh bn bng cnh y l a
185) Cho mt khi t din u SABC. Gi SH l ng cao ca khi t din v I l trung im ca SH.
a. Chng minh rng im I, trng tm T ca tam gic ABC v tm hnh cu ngoi tip khi t din IABC
thng hng
b. Tnh bn knh ca hnh cu ni tip khi t din IABC theo cnh a ca t din u SABC
c. Chng minh rng ba ng thng AI, BI v Ci tng i mt vung gc vi nhau
Mt s bi ton khng gian (Tuyn sinh 2001-2002)
4) Cho AB l on thng vung gc chung ca hai na ng thng Ax v By vung gc vi nhau . Cho AB
= a. Ly im M di ng trn Ax v im N di ng trn By sao cho on MN c di d khng i.
a. t AM = x, BN = y. Tnh th tch t din ABMN theo a, x v y
b. Tnh gi tr ln nht ca th tch y

Chuyn n thi
TH TCH
92 T61: Cho t din ABCD c cc cnh: AD = BC = a; AC = BD = b; AB = CD = c
1) Chng minh rng on ni trung im ca cc cp i din l on vung gc chung ca cc cnh .
2) Tnh th tch t din theo a, b, c.
104 T71: Cho hnh chp S.ABCD, y ABCD l mt hnh ch nht, mt bn SCD vung gc vi mt

phng y v l mt tam gic vung ti S, SCD Mt bn SAB to vi mt y mt gc 90 . Gi

SH, SE theo th t l ng cao ca tam gic SCD, SAB. Bi9t SH + SE = m, tnh:
1) Th tch ca hnh chp S.ABCD.
2) Tng din tch ca hai mt bn SAD, SBC.
153 T110: Cho hnh chp S.ABC c y l tam gic u cnh a v SA ( ABC ) . t SA = h:
1) Tnh khong cch t A n mt phng (SBC) theo a v h.
2) Gi O l tm ng trn ngoi tip tam gic ABC v H l trc tm ca tam gic SBC. Chng minh
OH (SBC ) .
154 T111: Cho hnh chp tam gic S.ABC c SA vung gc vi mt phng (ABC). y ABC l tam gic
vung ti C. Cho AC = a, gc gia mt bn (SBC) v y (ABC) l .
1) Trong mt bn (SAC), t A h AF vung gc vi BC. Chng minh AF (SBC )
2) Gi O l trung im ca AB. Tnh khong cch t O n mt phng (SBC) theo a v .
155 T112: Cho SABC l mt t din ABC l mt tam gic vung cn ti nh B v AC = 2a; cnh SA
vung gc vi mt phng ABC v SA = a.
1) Tnh khong ccht A n mt phng (SBC).
2) Gi O l trung im AC. Tnh khong cch t O n mt phng (SBC).

156 T113: Trong mt phng (P) cho O v ng thng d cch O mt khong OH = h. Ly trn d hai im

0
khc B, C sao cho: BOH COH 30 . Trn ng thng vung gc vi (P) ti O ly im A sao cho OA
=OB.
1) Tnh th tch t din OABC.
2) Tnh khong cch t O n mt phng (ABC) theo h.
163 T119: Cho t din u SABC c cnh l a.
1) hy tnh chiu cao SO xut pht t nh S v th tch V ca t din SABC.
2) Gi M, N ln lt l trung im ca SA v BC. Chng minh MN l on thng vung gc chung ca SA
v BC. Tnh di ca MN theoa.
166 T123: Trong mt phng (P) cho hnh vung ABCD cnh a. Gi O l giao im ca hai ng cho
ca hnh vung ABCD. Trn ng thng Ox vung gc (P) ly im S. Gi l gc nhn to bi mt bn
v y hnh chp SABCD.
1) Tnh th tch hnh chp S.ABCD
2) Xc nh ng vung gc chung SA v CD. Tnh di ng vung gc chung theo a v .
189 T147: Cho tam gic vung cn ABC, AB = AC = a. BB v CC cng vung gc vi (ABC), cng
mt pha i vi mt phng v BB = CC = a.
1) Chng minh tam gic ABC l tam gic u.
2) Tnh th tch hnh chp c nh A v y l t gic BCCB.
3) Chng minh rng nm im A, B, C, C, B cng nm trn mt mt cu. Tm th tich sca hnh cu tng
ng.
191 T150: Cho tam din Oxyz. Ngi ta ly ln lt trn Ox, Oy, Oz cc im P, Q, R cng khc im O.
Gi ABC theo th t l im gia ca on thng PQ, QR, RP
1) Chng minh cc mt ca khi t din OABC l nhng tam gic bng nhau.
2) Cho OP = a, OQ = b, = c. Tnh th tch khi t din OABC l nhng tam gic bng nhau.
3) Tm tm mt cu ngoi tip t din OABC.
112 T184: Cho hnh chp tam gic u S.ABC c ng cao SO = 1 v y ABC c cnh bng 2 6 .
im M, N l trung im ca cnh AC, AB tg ng. Tnh th tch hnh chp S.AMN v bn knh mt cu
ni tip hnh chp .
217 T192: Cho hnh chp S.ABC c ba cnh SA, SB, SC vung gc vi nhau tng i mt v SA = a, SB
= b, SC = c.
1) Tnh th tch khi S.ABC. Chng minh rng hnh chiu vung gc ca nh S trn mt phng (ABC) l
trc tm tam gic ABC.
2) Xc nh tam v bn knh ca mt cu ngoi tip hnh chp S.ABC.

220 T196: Mt hnh lng tr ABCDABCD c y l mt tam gic vung A, C v AC = b.

ng cho BC ca mt bn BCC to vi mt bn ACC mt gc .

1) Chng minh rng BC ' A . Tnh th tch hnh lng tr ni trn.

2) Tm tm mt cu ngoi tip hnh lng tr cho v tnh din tych mt cu y.
248 T230: Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh vung cnh a. Mt bn SAB l tam u v vug
gc vi y. Gi H l trung im ca AB. Chng minh rng SH (ABCD). Tnh th tch hnh chp
S.ABCD.
249 T232: Trong mt phng (P), cho hnh vung ABCD cnh a. Trn ng thng i qua trung im E
ca cnh AB v vung gc vi (P) ly im S sao cho SE = a. Trn ng thng AB ly im M. H SH

CM, t ECM . Gi I, J ln lt l trung im ca EC; SC. Tnh th tch t din JIEH theo a v . Xc
nh din tch ny ln nht.
271 T253: Cho khi t din u ABCD c cnh bng a. Gi A, B , C, D ln lt l trung im ca AB,
AC, CD v BD.
1) Chng minh rng ABCD l hnh vung .
2) Tnh th tch ca khi DAABCD theo a.

272 T255: Trong mt phng (P), xt mt n trn (C) ng knh AB = 2R v dy cung MN vung gc

0
2 ; Ax l ng thng vung gc vi (P) tai A. Trn Ax ly mt im
AB ti H. t BAM vi
S sao cho AS = R.
a) Tnh th tch ca hnh chp S.AMBN theo R v .
b) Xc nh th tch hnh chp S.BMN bng 3 ln th tchhnh chp S.AMN.
279 T267: Cho hnh vung ABCD cnh bng a. Gi I l trung im AB. Qua I dng ng thng vung
gc vi mt phng (ABCD) v trn ly im S sao cho 2IS = a 3 .
1) Chng minh rng tam gic SAD l tam gic vung.
2) Tnh th tch hnh chp S.ACD ri suy ra khong cch t C n (SAD).
281 T269: Cho t din ABCD c cnh AB = x, cc cnh cn li bng a.
1) Tnh din tch ton phn ca t din theo a, x.
2) Tnh th tch khi t din theo a, x. Vi gi tr no ca x th th tch t gi tr ln nht.
328 T319: Cho t din SABC c cnh SA (ABC), nh din cnh SB l nh vung. Cho bit cnh SB =

0
a 2 , gc BSC ; (
2 ).
1) Chng minh rng BC SB. Xc nh tm v bn knh hnh cu ngoi tip t din SABC.
2) Tnh th tch t din SABC.
319 T312: Cho mt hnh t din SABC vi SAB, SBC, SCA vung gc vi nhau tng i mt v c din
2
2
2
tch tng ng l 24 cm , 30 cm , 40 cm . Hy tnh th tch ca t din .
320 T312: Cho t din SABC c cnh SA (ABC). Nh din SB l nh din vung, cho bit: SB = a 2 ;

BSC 45 0 ; ASB ( 0 90 0 )
1) Chng minh rng BC SB. Xc nh tm v tnh bn knh hnh cu ngoi tip t din SABC.
2) Tnh th tch t din SABC. Vi gi tr no ca th th tch ln nht.
330 T321: Hnh chp SABC c y l tam gic cn. AB = AC = a, (SBC) (ABC) v SA = SB = a.
1) Chng t rng SBC l mt tam gic vung.
2) Xc nh tm v bn knh hnh cu ngoi tip hnh chp bit SC = x.

2
0x

2
v AC = AD = BC = BD = 1. Gi I ; J ln
331 T321: Cho t din ABCD c AB = CD = 2x
lt l trung im ca cc cnh AB v CD.
1) Chng minh AB CD v IJ l ng thng vung gc chung ca hai ng thng AB v CD.
2) Tnh th tch t din ABCD theo x. Tm x th tch ny ln nht vtnh gi tr ln nht .
332 T322: Trn na ng trn ng knh AB = 2R ly mt im C ty . Dng CH vung gc vi AB
(H thuc on AB) v gi I l trung im ca CH. Trn na ng thng It vung gc vi mt phng (ABC)

0
ti I ly im S sao cho gc ASB 90
1) Chng minh tam gic SHC l tam gic u.
2) t AH = h. Tnh th tch V ca t din SABC theo h v R.
343 T337: Cho hnh lp phng ABCDABCD. Dng mt phng cha ng cho AC ca hnh vung
ABCD v i qua trung im M ca cnh BC. Mt phng chia hnh lp phng thnh hai phn. Tnh t
s th tch ca hai phn .
350 T345: Cho hnh lp phng OBCD.OBCD c cnh bng .
1) Tnh khong cch gia hai ng thng OB v BC.
2) N l trung im BD. Tnh th tch hnh chp ONBB
3) M l mt im bt k thuc OO. Cng minh rng t s th tch hnh chp MBCCB v hnh lng tr
OCBOCB khng ph thuc vo v tr ca M.
351 T347: Cho lng tr u ABC.ABC, c chiu cao bng h v hai ng thng AB, BC vung gc
nhau. Tm th tch lng tr .

356 T354: Cho hnh chp t gic u S.ABCD , cnh y l a, cnh bn lm vi mt phng y gc

4 . Tnh th tch hnh chp S.ABCD theo a v .

357 T355: Cho mt hnh chp S.ABCD c y l mt hnh ch nht vi din tch Q. Cc mt bn (SAB)
v (SAD) vug gc vi y, cn cc mt bn (SBC) v (SCD) to vi y l gc , . Tnh th tch hnh

chp theo Q, , .
359 T358: Cho hnh vung ABCD cnh a, tm I . Cc na ng thng Ax, Cx vung gc vi mt phng
(ABCD) v cng mt pha i vi mt phng . Chop im M khng trng vi A trn Ax, cho im N
khng trng vi C trn Cy. t AM = m, CN = n.
1) Tnh th tch ca hnh chp B.AMNC

2) Tnh MN theo a, m, n v tm iu kin i vi a, m, n gc MIN l gc vung.

360 T359: Xt hnh chp tam gic u S.ABC, cnh ca tam gic u ABC bng a v (P) l mt phng i
qua A song song vi ng thng BC v vung gc vi mt phng SBC th gc gia (P) v mt phng y
bng . Tnh th tch hnh chp theo a v .
363 T362: Cho hnh chp u S.ABCD, y ABCD l hnh vung c cnh bng 2a. Cnh bn SA = a 5 .
Mt mt phng (P) i qua AB v vung gc vi mt phng (SCD). (P) ln lt ct SC v SD ti C v D.
1) Tnh din tch ca t gic ABCD
2) Tnh th tch ca hnh a din ABCC.

366 T365: Cho hnh chp t gic u S.ABCD c di cnh y AB = a v gc SAB . Tnh th tch
hnh chp S.ABCD theo a v .
367 T366: Cho hnh chp t gic u S.ABCD vi y l hnh hnh vung ABCD c cnh , mt bn to
0
vi mt y hnh chp mt gc 60 . Mt phng (P) cha cnh AB v ct SC; SD ln lt ti M , N. Cho
0
bit gc to bi mt phng (P) v mt phng y hnh chp l 30 .
1) T gic ABMN l hnh g? Tnh din tch t gic ABMN theo a.
2) Tnh th tch hnh chp S.ABMN theo a.
368 T367: Cho hnh chp t gic u S.ABCD c y ABCD l hnh vung cnh a v SA = SB = SC =
SD = a.
1) Tnh din tch ton phn v th tch hnh chp S.ABCD theo a.
2) Tnh csin ca gc to bi hai mt phng (SAB) v (SAD).
369 T368: Cho ng trn (O;R) ng knh AB thuc mp(P). ng thng (d) (P) ti A. Ly S d v
SA = h. M l mt im chy trn ng trn (O). Mt phng qua A, vung gc SB ti H, ct SM ti K.
1) Chng minh: AK (SBM) v K chy trn mt ng trn c nh khi M chy trn ng trn (O).
2) Tm th tch hnh chp SAHK khi M l trung im cung AB.
370 T369: Cho hnh chp t gic u S.ABCD, cnh y cnh 2a, tm I, ng cao hnh chp SI = a.

1) Tnh tan ASI ; tan ASC ; tan ASB .

2) Tnh th tch v din tch ton phn ca hnh chp.
385 T396: Cho hnh chp tam gic u SABC, cnh y l a. Gc nh ca mt bn l .
1) Tnh th tch ca hnh chp cho.
2) Tnh din tch xung quanh ca hnh nn nh S ni tip trong hnh chp .
387 T399: Tnh th tch ca hnh chp S.ABC, bit rng y ABC l mt tam gic u c cnh bng a,
mt bn SAB vung gc vi mt phng y, hai mt bn cn li cng to vi mt phng y mt gc .
2) Trong cc hnh nn trn xoay cng c din tch ton phn bng , hnh no c th tch ln nht.

PHNG PHP TA

Bi 4-26) Cho hnh chp t gic iu S.ABCD cnh bng a, gc gia cnh bn v mt y bng
0 90 0 . Tnh tan ca gc gia hai mt phng (SAB) v (ABCD) theo . Tnh th tch hnh chp
S.ABCD theo a v

Bi 4-28) Cho hnh chp S.ABC c SA = 3a, SA vung gc vi mt phng (ABC), ABC c AB = BC =
0
2a, ABC 120 . Tnh khong cc t A n mt phng (SBC). ( thi d b i hc Cao ng khi B)
Bi 4-29) Cho hnh chp S.ABC c y ABC l tam gic u cnh a, SA = 2a v SA vung gc vi mt
phng (ABC). M, N ln lt l hnh chiu vung gc ca A trn cc ng thng SB, SC. Tnh th tch ca
khi ANCNM. ( thi d b 1 i hc Cao ng nm 2006 mn ton khi D)
Bi 4-31) Cho hnh chp t gi u S.ABCD, gi I l trung im ng cao SO vi O l tm ca ABCD.
Bit khong cch t I n cnh bn v mt bn ca hnh chp theo th t p, q. Tnh th tch ca hnh chp.
Bi 4-32) Cho hnh chp t gic u S.ABCD c di cnh y AB = a v SAB . Tnh th tch hnh
chp S.ABCD theo a v . ( thi i hc Y h Ni nm 2000-2001)
Bi 4-39) Cho hnh chp SABC c SA vung gc vi mt phng (ABC), nh din cnh SB l nh din
0
vung, bit SB a 2 , BCS 45 , ASB
a. Chng minh BC SB , xc nh tm v bn knh mt cu ngoi tip t din S.ABC
b. Tnh th tch t din S.ABC theo a v , xc nh gi tr th tch ln nht. ( thi i hc GTVT
TP H Ch Minh nm 1998-1999).
Bi 4-47) Cho t din S.ABC c SC CA AB a 2 , SC ABC , ABC vung A, cc im M thuc

SA, N thuc BC sao cho AM = CN = t 0 t 2a

a. Tnh di MN, tm gi tr t MN ngn nht.
b. Khi MN ngn nht, chng minh MN l ng vung gc chung ca BC v SA. ( thi i Hc
Nng nm 2001)
Bi 5-3) Cho hnh lp phng ABCD.ABCD. Tnh gc nh din (B,AC,D). ( thi i hc Cao ng
nm 2003).
Bi 5-5) Cho hnh lp phng OBCDO1B1C1D1 c cnh bng a
a. Tnh khong cch gia hai ng O1b v B1C
b. N l trung im ca BD1, tnh th tch hnh chp ONBB1
c. M l im bt k OO1. Chng minh t s th tch hnh chp MBCC1B1 v hnh lng tr OCBO1C1B1
khng ph thuc vo vii tr M. ( thi i hc m Thi Bnh 2000-2001).
Bi 5-6) Cho hnh lp phng ABCDA1B1C1D1 cnh a.
a. Tnh theo a khong cch giua A1B v B1D
b. Gi M, N, P ln lt l trung im cnh BB1, CD, A1D1. Tnh gc gia MP v C1N. ( thi i Hc khi
B nm 2002)
Bi 5-13) Cho hnh ch nht ABCDA1B1C1D1, AB = a, AD = 2a, AA1 = a.
a. Tnh khong cch gia AD1 v B1C
AM
3
b. Gi M l im chia on AD theo t s MD
. Hy tnh khong cch t M n mt phng (AB1C)
c. Tnh th tch AB1D1C
( thi HVCNBCVT 2001)
a 2
Bi 5-19) Cho hnh lp phng ABCDABCD c on thng ni 2 tm ca hai mt k nhau l 2
a. Tnh th tch hnh lp phng
b. Ly im M trn BC, mt phng (MBD) ct AD ti N. Chng minh MN C' D
c. Tnh gc gia hai mt phng (ABD) v (ABCD).
0
Bi 5-20) Cho hnh lng tr ng ABCDABCD c y hnh thoi cnh a gc BAD 60 . Gi M l trung
im cnh AA v N l trung im cnh CC. Chng minh bn im B, M, D, N cng nm trn mt mt
phng. Hy tnh di AA theo a r t gic BMDN l hnh vung. ( thi i hc Caop ng nm 2003
khi B)

Bi 5-21) Cho hnh lp phng ABCDABCD. Tnh s o gc nh din [B,AC,D]. (D thi i hc cao
ng nm 2003 khi A)
0
Bi 5-23) Cho lng tr ng ABCABC y ABC l tam gic cn AB = AC = a, BAC 120 , cnh bn
BB = a, gi I l trung im ca CC. Chng minh tam gic ABI vung A. Tnh cosin gia hai mt phng
(ABC) v (ABI). ( thi i hc Cao ng nm 2003 khi A, thi d b)
Bi 5-27) Cho khi lng tr tam gic u ABCABC cnh y bng 2a, cnh bn AA ' a 3 . Gi D, E ln
lt l trung im ca AB, AB.
a. Tnh th tch khi a din ABCABC
b. Tnh khong cch gia ng thng AB vi mt phng (CEB)
( thi cao ng nm 2006 CCNTP thnh ph H Ch Minh)
Bi 5-28) Cho hnh lp phng ABCDA1B1C1D1 cnh a, gi O1 l tm ca hnh vung A1B1C1D1. Tnh th
tch khi t din (A1O1BD)
( thi cao ng in lc Thnh ph H Ch Minh)
0
Bi 5-29)Cho hnh lng tr ng ABCABC c a ABC vung ti A, AC = b, ACB 60 . ng
cho BC ca mt bn BBCC to vi mt phng (AACC) gc 300.
a. Tnh di AC
b. Tnh th tch khi lng tr
( thi Cao ng k thut 2006)
Bi 5-34) Cho hnh lp phng ABCDABCD cnh a, gi E, F, M, N, P, Q l tm cc hnh vung ABCD,
ABCD, ABBA, CC, AA, BCCB.
a. Hnh a din l hnh g?
b. Tnh th tch hnh
Bi 5-35) Cho hnh lng tr ABCABC c y l tam gic u cnh a, cnh bn BB=a, chn ng cao h
t B xung y ABC trng vi trung im I ca cnh AC.
a. Tnh th tch hnh lng tr
b. Chng minh mt bn AACC l hnh ch nht.
( thi TNPTTH nm 1987)
Bi 5-40) Cho hnh lng tr ng ABCABC y tam gic ABC vung ti B. Bit BB=AB = h, gc BC
to vi y mt gc .
a. Tnh th tch hnh lng tr
b. Tnh din tch ABC

HNH CHP , KHI CHP

I. Hnh chp :
1. nh ngha :
Cho a gic A 1A 2 A n v im S nm ngoi mt phng cha a
gic . Hnh gm n tam gic v a gic A 1A 2 A n l hnh

D
H
B

Hnh chp t gic S.ABCD .

2. Hnh chp u :

chp S. A 1A 2 A n .
T din l hnh chp tam gic .
T din u l hnh chp tam gic c tt c cc cnh bng nhau

D
H

Hnh chp u l hnh chp c y l a gic u v cc

cnh bn bng nhau .
Hnh chp u khi v ch khi y ca n l a gic u v
ng cao ca n qua tm ca y ( tm ng trn ngoi
tip , ni tip )
Hnh chp u khi v ch khi y ca n l a gic u v
cc cnh bn to vi y cc gc bng nhau .

Hnh chp t gic u S.ABCD

II. Khi chp :
Khi chp l khi a din gii hn bi mt hnh chp . Ta c khi chp n-gic , khi t din ,
khi chp n-gic u ...
1
V Say
.cao
3
III. Th tch khi chp :

BI TP
1. Tnh th tch khi t din u c cnh l a .
2. Tnh th tch khi chp t gic u c cnh bn v cnh y cng bng a .
3. Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh vung cnh a , SA vung gc mp(ABCD) , cnh SC
to vi mt phng y gc 300. Tnh th tch khi chp .
4. Cho hnh chp tam gic S.ABC c y ABC l tam gic vung ti B , cnh bn SA vung gc vi
y . Bit SA = BC = a . Mt bn SBC to vi y gc 300. Tnh th tch khi chp S.ABC .
5. Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh vung cnh a , SA vung gc mp(ABCD) , cnh bn
SB = a 3 . Tnh th tch khi chp S.ABCD v chng minh trung im I ca SC l tm mt cu
ngoi tip hnh chp S.ABCD .
6. Cho hnh chp tam gic u S.ABC c cnh y bng a , cnh bn bng 2a . Gi I l trung im
cnh BC . Chng minh SA vung gc vi BC v tnh th tch khi chp S.ABI theo a .
7. Cho hnh chp S.ABCD c y l hnh ch nht v AB = 2a , BC = a . Cc cnh bn hnh chp u
bng nhau v bng a 2 . Tnh th tch khi chp S.ABCD .
8. Cho hnh chp S.ABC c SA = SB = SC = a , gc ASB l 120 0, gc BSC l 600, gc CSA l 900.
Chng minh tam gic ABC vung v tnh th tch khi chp S.ABC .
9. Cho t din OABC c OA = a , OB = b , OC = c v vung gc nhau tng i .Tnh th tch khi t
din OABC v din tch tam gic ABC .
10. Cho hnh chp t gic u S.ABCD c cnh y l a . Tam gic SAC l tam gic u . Tnh th tch
khi chp S.ABCD .

BI TP HNH CHP , KHI CHP (TIP)

11. Cho hnh chp S.ABC c y l tam gic vung cn ti A , AB = a , mt bn SBC vung gc vi
(ABC) , hai mt bn cn li cng to vi (ABC) gc 45 0. Chng minh chn ng cao H ca hnh
chp l trung im BC v tnh th tch khi chp S.ABC .
12. Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh vung cnh a , SA vung gc (ABCD) v SA = a .
Tnh khong cch gia hai ng thng SB v CD v khong cch t A n (SCD) .
13. Cho khi chp S.ABC c ng cao SA bng a , y l tam gic vung cn c AB = BC = a . Gi B
l trung im SB , C l chn ng cao h t A ca tam gic SAC . Chng minh SC vung gc vi
mp(ABC) v tnh th tch khi chp S.ABC .
14. Cho hnh chp tam gic S.ABC c y ABC l tam gic u cnh a , SA = 2a v SA vung gc
mp(ABC) . Gi M , N ln lt l hnh chiu vung gc ca A ln SB , SC . Tnh th tch khi chp
A.BCMN.

15. Cho hnh chp S.ABC c y ABC l tam gic u cnh a , cnh bn SA vung gc vi y . Tnh
a 6
khong cch t A n (SBC) bit SA = 2 .
16. Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh vung cnh a , SA vung gc (ABCD) v SA = a .
Gi E l trung im CD . Tnh khong cch t S n ng thng BE .
17. Cho hnh chp S.ABC c y ABC l tam gic vung cn vi cnh huyn BC = a . Gc gia hai mt
phng (ABC) v (SBC) l 600. Tnh th tch khi chp S.ABC.
18. Tnh th tch khi t din ABCD bit AB = a , AC = b , AD = c v cc gc BAC , CAD , DAB u
bng 600.
19. Cho hnh t din u ABCD cnh a . Hy xc nh v tnh di on vung gc chung ca hai
ng thng AD v BC .
20. Cho t din ABCD vi AB = AC = a , BC = b . Hai mp(BCD) v mp(ABC) vung gc nhau v gc
BDC l 900. Xc nh tm v bn knh mt cu ngoi tip t din ABCD theo a , b .
21. Cho hnh chp S.ABC c y ABC l tam gic vung ti B , AB =a , BC = 2a , cnh SA vung gc
vi y v SA = 2a . Gi M l trung im SC . Chng minh tam gic AMB cn ti M v tnh din
tch tam gic AMB theo a .
22. Cho hnh chp S.ABCD c SA = 3a v SA vung gc mp(ABC) . Tam gic ABC c AB = BC = 2a ,
gc ABC l 1200. Tnh khong cch t A n (SBC).
23. Cho hnh chp S.ABC c hai mt bn SAB v SAC cng vung gc vi y . Tam gic ABC cn
A v c ng cao AD = a . Mt bn SBC l tam gic u . Cnh SB to vi y gc 60 0 . Chng
minh SB2 = SA2 + AD2 + BD2 v tnh th tch hki chp S.ABC .
24. Cho hnh chp tam gic u S.ABC cnh y a , cnh bn a 2 . Tnh khong cch t mi nh ca
y n mt bn i din v tnh th tch khi chp S.ABC .
25. Cho hnh chp S.ABCD c y l hnh ch nht vi AB = a , AD = 2a , SA vung gc vi (ABCD)
v SA = a . Mt phng (P) qua AB v vung gc SD . Tnh th tch khi chp c nh l S v y l
thit din ca (P) vi hnh chp S.ABCD .
26. Cho hnh chp S.ABCD c SA vung gc (ABCD) , SA = a , y ABCD l hnh thoi cnh a v gc
BAD l 1200 . Tnh th tch khi chp S.BCD suy ra khong cch t D n (SBC) .
27. Cho hnh chp tam gic u S.ABC c cnh y l a . Gi M , N ln lt l trung im SB , SC .
Bit (AMN) vung gc (SBC) . Tnh theo a din tch tam gic AMN .
28. Cho hnh chp t gic u S.ABCD c cnh y bng a. Gi G l trng tm ca tam gic SAC v
3
khong cch t G n mt bn SCD bng a 6 . Tnh khong cch t tm O ca y n mt bn
SCD v th tch khi chp S.ABCD .
29. Cho khi chp S.ABC c y l tam gic ABC vung ti B. Bit SA vung gc vi mt phng
(ABC). AB = a, BC = a 3 v SA = a. Mt mt phng qua A vung gc SC ti H v ct SB ti K.
Tnh th tch khi chp S.AHK theo a.
30. Cho hnh chp S.ABC. y ABC l tam gic vung ti B, cnh SA vung gc vi y, gc
ACB = 600, BC = a, SA = a . Gi M l trung im cnh SB. Chng minh mt phng (SAB)
vung gc vi mt phng (SBC). Tnh th tch khi t din MABC.