You are on page 1of 198

sulieri cxovrebis gza materialur samyaroSi daTo yandaSvili

daTo yandaSvili

sulieri cxovrebis gza


materialur samyaroSi

wigni II

daTo yandaSvili

sulieri cxovrebis gza


materialur samyaroSi

wigni II

gamomcemloba `universali~
Tbilisi 2009

d. yandaSvili, 2009
gamomcemloba `universali~, 2009
Tbilisi, 0179, i. WavWavaZis gamz. 19, : 22 36 09, 8(99) 17 22 30
Email: universal@internet.ge

ISBN 978-9941-12-733-5
2

haeri

miwa

cecxli

es wigni Seexeba imas, Tu rogor unda SeZlon adamianebma


erTmaneTTan daaaxlovon mamakacuri da qaluri sawyisebi,
rac, principSi, mizezi gaxlavT materialuri samyaros warmoSobisa, rogor unda aigos is spirali (sibrtyeze sinusoidas saxiT gamoxatuli), romelic SeZlebs materialuri samyaros dasabamidan mamakacuri da qaluri sawyisebis Tavdapirveli adgilmdebareobebis SuaSi individualuri sulis
miyvanas. swored es spirali gaxlavT e. w. idealuri anu oqros spirali.
wigni, romelic daiwera am wignis win, SeiZleba iTqvas, am
wignis organuli nawilia da, vfiqrob, igi absoluturad gaugebari iqneba Tavisi pirveli nawilis gareSe. pirvel wignSi
mocemulia erTgvari faseulobrivi anbani, ris safuZvelzec
statikur (gandegil) mdgomareobaSi srulyofilad misi SeswavliYT sakuTar `me~-Si wesrigis damyareba xdeba SesaZlebeli. meore wigni ki kinematikaSi, materialur cxovrebaSi sakuTar `me~-Si harmoniis damyarebis saxelmZRvanelo iqneba.
Qqmedebis adgili
momavali _ goneba
, ( ) _ anu
CauRrmavde sakuTAar `ego~-s, sulier WuWys. dainteresebuli iyo gan(r)wmindo sakuTari eTikuri WuWyi
da arasrulyofileba.
momqmedi
momavali awmyosken _ grZnoba
_ anu CaiRrmavo sakuTAar `me~-Si sakuTar `me~-ze upiratesi. daaintereso sakuTar eTikur doneze ufro maRAali eTikuri donis mqone, moindomos CemTan urTierToba.
materialuri grZnobebi
warsuli awmyosken _ emocia
_ anu CauRrmavde sakuTAar `me~-ze upiratess. dainteresebuli iyo sakuTAar eTikur doneze ufro maRali eTikuri donis
mqoneebTYan gqondes urTierToba.
3

wyali

mcdelobebi
warsuli _ ambicia
_ anu CAaiRrmavo sakuATAar
`me~-Si sakuATAar `me~-ze mcire. dainteresebuli iyo
daaintereso sakuTaAr eTikur doneze ufro dabali
eTikuri donis mqonem moindomos urTierToba SenTan
sakuTari eTikuri donis Sens donemde asamaRleblad.

wigni agebuli iqneba siyvarulis gacnobierebul arsze,


misi SesaZlo gamovlinebebis yvela mimarTulebiT da moicavs oTx ZiriTad ganyofilebas, romlebic individualuri
sulebis urTierTobebis Sedegad miiReba da am urTierTobebis saWiro da sasurveli mimarTulebebisa da adgilmdebareobebis gansazRvras axdens cocxali arsebebis mTel diapazonSi.
rac Seexeba imas, Tu ra SuaSia aq siyvaruli me amas Zalian ubralod da martivad avxsni yovelgvari garTulebis gareSe. siyvaruli sxva araferia, Tu ara WeSmaritad gulisxmieri, xolo saukeTeso SemTxvevaSi ki gulwrfeli urTierTgaziareba individualur sulebs Soris, sadac gulebSi eWvi,
brazi, boRma, Suri da a. S. adgils ver naxuloben da urTierTobebis procesSi srulad, mTlianad ixarjebian ai am, zemoT
CamoTvlili principebis safuZvlebze.

Tu raRacisTvis, viRacisTvis aRara kvdebi,


Tu sigiJeebs moulodnels aRar sCadixar,
Tu rac moxdeba winaswar grZnob, winaswar xvdebi,
maSin did, giJur siyvarulSi veRar vargixar.
Tu yvelafers, rac moxdeba, winaswar gegmav,
Tu ar gwyuria imis naxva, rac dRes ar ici,
Tu Sens gulSi zomieri sixarulia,
maSin eg guli did siyvaruls veRar ganicdis.
Tu ar gesmis mzis sxivebSi Cumi RiRini,
Tu veRar grZnob gazafxulze wvimis ferebas,
Tu aRar gsurs niavis TiTebs miando Tavi,
mkvdari xar, mkvdari, aRaraferi ar geSveleba.

d. yandaSvili

sarCevi
SEesavali ....................................................................................... 8
I Tavi. RvTiuri cnobiereba...................................................... 10
qmedebis adgili (ekocentrizmi).................................... 12
fardobiTobis sistemebi astralur, kosmiur
realobaSi................................................................... 18
modusebis nairsaxeoba, maTi raoba da
kanonzomieri gadanawileba saqmianobis
xuT mizezs Soris ..................................................... 25
sami samyaros konstituciuri gansazRvra ................. 40
II TAavi. RvTiuri yofiereba....................................................... 47
Cakraluri sistemebi ......................................................... 52
misiis Sesrulebis gzebi nebismieri
individisaTvis ......................................................... 59
Cakraluri sistemis konkretuli ganxilva ............... 67
rwmena ..................................................................................... 70
eqscentrizmi ....................................................................... 74
III TaAvi. adamianuri cnobiereba .............................................. 76
urTierTobebi, rogorc kinematikis umTAavresi
wamyvani organuli nawili...................................... 83
urTierTobebi, rogorc individTa interesebis
gamoxatvis da dakmayofilebis saSualeba........ 87
misiis Sesrulebis nairsaxeobani individualuri
sulebisaTvis ............................................................ 93
energetikuli birTvebi.................................................... 98
sarwmunoeba.......................................................................... 99
neocentrizmi ...................................................................... 107
ojaxi, rogorc sami samyaros nairsaxeobaTAa
gamovlineba ............................................................... 108
IV TAavi. adamianuri yofiereba ................................................ 115
cxovreba TAamaSia ................................................................ 123
unda icxovro sakuTari cxovrebiT da ar gaxde
vinmes an raimes danamati an piriqiT................... 125
materialuri sxeulis ZiriTaAdi Semadgeneli
nawilebi ...................................................................... 127
religia da misi mimdinareobis nairsaxeobani ........... 130
egocentrizmi ...................................................................... 146
6

sazogadoebrivi wyobebi da maTi nairsaxeobani ........ 148


mTeli kosmiuri realobis ierarqiuli kibe............... 155
V Tavi. zesuli .............................................................................. 157
netareba, bedniereba, sixaruli da siyvaruli .......... 162
zesulis pirovnuli ganxilva ......................................... 165
nebayofilobiTi erTianoba, gulwrfeli
erTsulovneba, rogorc kinematikis
procesualuri daskvniTi srulyofili
Sedegi .......................................................................... 175
ndoba ...................................................................................... 182
ndobis faseulobis mamakacuri da qaluri
sawyisebi ..................................................................... 186
heliocentrizmi................................................................. 187
WeSmariti ndobisa da WeSmariti rwmenis zeddebis
Sedegad miRebuli mcnebebi................................... 191
bolosityvaoba ............................................................................. 194

Sesavali
batonebo da qalbatonebo,
rogor ggoniaT, ra aris siyvaruli? Cemis azriTa da SexedulebiT, es iseTi ramaa, romelzed Zvirfasi ram aravis ar
gagaCniaT. ubralod, es nel-nela gaviwydebaT da rac ufro
metad gaviwydebaT, miT ufro metad ufrosdebiT, ase
vTqvaT, didebi xdebiT da Tqveni alali, sufTa, spetaki, bavSvuri buneba daviwyebaSi gadagaqvT, vidre sakuTari sxeulis
yofierebis uzrunvelyofis monebi ar xdebiT bolomde. kargavT ndobas yvelasi da yvelafris mimarT, aRar gaxarebT
Tqveni ojaxis wevrebis, megobrebis, erT dros saocnebo adamianebis sixaruli, aRar gamwuxrebT maTi mwuxareba. yoveli
wami da am wamSi Cadenili (momxdari) qmedeba saSinlad gaRizianebT Tu is winaswar, sakuTar grafikSi Casmul, winaswar
gaTvlil da gaTvaliswinebul moqmedebas ar daemTxveva.
batonebo da qalbatonebo,
siyvaruli es sicocxlea Tavad, es procesia, rodesac ar
ici da arc ginda icode ra moxdeba Semdeg wams, protokoluri ganrigiT. es sakuTari sulis gacemisas, gazirebisas, sakuTari gulis gaxsnisas warmoqmnili ramaa, rac eleqsiriviT
asazrdovebs yvelas da yvelafers.
mze rodi angariSobs ramdeni siTbo da sinaTle gasca da
amitom suleli unda daerqvas? magram sxeulis zrunvaze
Tavgadaklulebs gaxsendebaT ki, rom Tu ara mze, Tqveni sxeuli erTi wamiTac ver iarsebebda?!
gindaT giTxraT rogorebi xdebiT, ukve daufrosebulis
Tanamdebobas rodesac moganiWeben sxva, Tqvenze ufro adre
daufrosebulebi? SeiaraRdebiT seriozulobis niRbiT,
cdilobT yvelas daanaxoT is, rac realurad ara xarT; sakuTari, Tundac umniSvnelo gasakeTebeli ram yvelaze mniSvnelovnad gindaT warmoaCinoT; vinc Tqvens Sexedulebas ar gaiTvaliswinebs (gansakuTrebiT bavSvebs) iZuleba SeuqmnaT
miiRos igi da gaakeTos ise, rogorc Tqven TvliT saWirod.
mokled, imdenad darwmunebuli adamianis saxe unda gqondeT (ra Tqma unda, xelovnuri), rom Tqveni TviTdajerebulobiT sxva adamianebSi SigniT eWvi unda aRZraT, rom Tqven
xarT marTali yovelTvis, yvelgan da yvelaferSi.
8

eh, netav marTla, WeSmaritad marTlebi iyoT. magram


Tqveni xelovnuri garegnoba da Tqveni meTodebi gagcemT
xolme batonebo da qalbatonebo. Tqven gsurT ibatonoT, daamonoT, aiZuloT, ar gaagebinoT ise gaitanoT Tqveni. arada,
rasac sxvas aiZulebT SeniRbulad Tu SeuniRbavad, imisi xom
Tavadve sikvdiliviT geSiniaT. sikvdili ki, TqvenTvis xom
Tqveni arsebobis dasasrulad aris aRqmuli, rameTu sulisa
araferi gicvniaT xeirianad.
amitom, moixseniT ufrosebis niRbebi da siyvaruli TeseT, SeiyvareT da Segiyvareben, gaiTavisufleT sulebi da
giyvardeT, giyvardeT, giyvardeT srulad!!!
vfiqrob, es wigni sakmaod Zneli aRsaqmeli da gasagebi
iqneba adamianebisaTvis, amitom winaswar gagiadvilebT saqmes, winaswar gansazRvroT gWirdebaT Tu ara is Tqven. vinc
am Sesavlis (erTgvari testis) kiTxvisas cinizmis an Tundac
ironiis notebi daiWireT da igrZeniT TqvenSi, dabejiTebiT
gTxovT, am wigns nu SeawuxebTY Tqveni pragmatuli CasafrebulobiT da nu waikiTxavT. ubralod amiT Tqvens pirovnebas
SeiZleba sakmaod Znelad gamosasworebeli ziani miayenoT.
vfiqrob, es wigni arc fanatikosebs ar unda mouvideT
`TvalSi~, rameTu igi maTTvis iqneba xelSeuxebeli siwmindeebis Seuracxyofad aRqmuli.
Tu gaviTvaliswinebT imas, rom dedamiwa, miT umetes
dRes, TiTqmis am ori kategoriis warmomadgeneli adamianebiT aris dasaxlebuli, Zalian cota, magram WeSmaritad Rirseuli adamiani unda dainteresdes am wigniT. sruliad Tavisuflad SeiZleba iTqvas, rom es is adamianebi arian, romelTa arsebobis gamoc arsebobs adamianuri modgma. me swored am adamianebisTvis vixarjebi da msurs erTi rCeva mivce
didis mokrZalebiT sakuTar pirovnebaSi obieqturi realobisa da gulwrfeli romantiulobis, sakuTari qaluri da
mamakacuri sawyisebis urTierTdaaxlovebis da gaerTianebis
surviliT daimuxton.
Tu adamians sulier samyaroSi mogzaurobis survili
ara aqvs (Tundac ocnebis doneze mainc), is verc adamianad
ivargebs.

I TAavi
RvTiuri cnobiereba
sakuTari pirovnebisTvis Sesabamisi sasurveli
maqsimaluri codna
sityva `RvTiuri~ sakralurobisgan rom gavaTAavisufloT da aRqmis diapazonisTvis gasageb formaSi gadaviyvanoT, miviRebT aseTi saxis formulirebas: absoluturad yovelive, rac ki konkretuli zogadi cnobierebis aRqmis sazRvrebs scdeba (magaliTAad, adamianis SemTxvevaSi zebunebrivia da amis axsnis unari ara aqvs) SeiZleba iwodos e. w. RvTiur cnobierebad. adamianis pirobaze es zeadamianuria: bunebrivi kanonebis codnis pirobaze zebunebrivi; ciuri sxeulebis pirobaze zeciuri da a. S.
aseTi xedva araTu akninebs RvTiurobis cnebas, aramed
aSiSvlebs adamianis SezRudul msoflmxedvelobas. sakuTari srulyofilebis kompleqsi, Tu, piriqiT, arasrulyofilebis kompleqsi adamians unergavs sakuTari cnobierebis,
msoflmxedvelobis aRar an veRar gazrdas, gaRrmavebas, ris
gamoc cnobiereba, raRacis gacnobierebis Semdgom, dasrulebulad cxaddeba, riTac adamiani gadadis realurad funqcionalur uZraobaSi, umoqmedobaSi da sakuTari arsebobis
darCenil nawils adamianur sxeulSi, faqtobrivad, sxeulis
interesebis uzrunvelyofaSi xarjavs. igi moqmedebs mkveTrad, mZlavrad, agresiuladac ki, SeiZleba iTqvas, zogjer
piriqiT, sustad, gaubedavad, SiSiT, magram es yvelaferi gaxlavT moqmedeba umoqmedobaSi, iluziaSi boriali da dakargva.
magram, modiT, ukan davatrialoT, anu iqidan, saidanac
daiwyo adamianis Casaxva da movlineba, im periodSi arsebul
misive cnobierebis arsiTa da midrekilebiT. materialur
samyaroSi gamovlinebul materialur sxeuliseul formaSi
Sesvlamde, individualuri suli ori erTmaneTis sapirispiro savaraudo orientaciiT iyo gamorCeuli.
1) cnobierebis pirveli orientacia masze upiratesi cnoberebis imaze swrafad aRqmisken aris mimarTuli, vidre individualur suls amis realuri potencia gaaCnia. me amas
codnis miRebis sixarbes davarqmevdi, roca individualuri
10

suli imaze metis aRebas cdilobs, vidre es misi eTikuri donisTvisaa Sesabamisi. es, faseulobriv doneze rom gadavitanoT, kmayofilebis miRebis mcdelobad SeiZleba moinaTlos.
2) cnobierebis meore orientacia masze upiratesi cnobierebis imaze nela aRqmisken aris mimarTuli, vidre individualur suls amis realuri potencia gaaCnia. me amas codnis
miREebis siZunwes davarqmevdi, roca individualuri suli
imaze naklebis aRebas cdilobs, vidre es misi eTikuri donisTvisaa Sesabamisi. faseulobriv doneze es siamovnebis miRebis mcdelobad SeiZleba moinaTlos.
Semdgomad amisa ki cnobierebis orientaciis Sesabamisad
materialur samyaroSi materializaciis Sedegad pirveli nawili mamakacuri sqesis warmomadgenlebad materializirdebian, xolo meore nawili ki qaluri sqesis warmomadgenlebad
da Semdeg ki xdeba is, rac ukve sCans.
mTel am cnobierul TanafardobaTa urTules urTierTSeATavsebas, saWirod marTvas zesuli axorcielebs. is
aris Sedegi imisa, ris gamoc moxda saerTod kosmiuri gamovlineba, rogorc sulieri, ise materialuri samyaros saxiT.
is aris mamakacuri da qaluri sawyisebis daaxloebis, maTi
maqsimalurad eTikurad urTierTTanaarsebobisa da gaerTianebis mqone saukeTeso da sanimuSo, absoluturi WeSmaritebis individualuri warmomadgeneli, romelic Tavisi individualizmis gamovlinebas sakuTari iniciativiTY arasodes ar
axdens, magram, amavdroulad, Signidan marTAavs absoluturad yvela individualur suls. raRac donis cnobierebis miRebisa da am miRebulSi transcendenciisa da harmonizaciis
Semdeg, swored zesuli axdens individualur sulSi survilis provocirebas TavisSi arsebuli mamakacuri da qaluri
sawyisebi erTmaneTTan ufro daaaxlovos, kmayofilebis miRebis an siamovnebis miRebis provocirebis saxiT. imisda mixedviT, Tu rogor SeZlebs individualuri suli am, misTvis
micemuli orientaciis adaptacias, xdeba individualuri sulis yofierebis adgilis, qmedebis adgilis gansazRvra. ai,
zustad es qmedebis adgili xdeba individualuri sulisTvis
RvTiuri cnobierebis tolfasi, rodesac es qmedebis adgili
TAavis arsSi moicavs da awyobilia imaze, rac miiRo individualurma sulma da amavdroulad moicavs mis mier aRqmul
11

cnobierebaze, rocorc maRal, ise dabal doneebs, magram am


qmedebis adgils aqvs Tavisi zRvruli diapazoni, rogorc
zeviT ise qveviT da cnobierebis aseTi seriozuli cvlilebis SemTxvevaSi xdeba individualuri sulisTvis qmedebis
adgilis cvla da rogorc xvdebiT es SeiZleba moxdes rogorc zrdis, ise klebis mimarTulebiT.
saerTod, rekomendaciis saxiT SeiZleba iTqvas, rom sasurvelia individualuri suli zesuls ubralod mihyves
iqiT, saiTAac igi warmarTavs, codnisadmi sixarbisa an siZunwis gamovlinebis gareSe. igi gulis saSualebiT ukavSirdeba
materializirebul suls da sruliad sakmarisi iqneboda sakuTar guls mihyves yvela da mas ar uRAalatos.

qmedebis adgili
qmedebis adgili nebismieri saqmianobis erT-erEET umTAavres parametrs warmoadgens. yvela individualur suls sakuTari arasrulyofilebis Sesabamis adgilze uwevs moxvedra
anu yvela Tavisi individualuri cnobierebis Sesabamis adgilze imyofeba.
am e. w. adgilSi igulisxmeba epoqac anu droc, sami samyarodan erT-erTic, anu kosmiuri adgilmdebareobac da am
konkretizirebul adgilze arsebuli garemoc sruliad. es
yvelaferi ki individualur suls survilebisda Sesabamisad
eZleva. TviT survilebi ki maCvenebelia eTikuri siRrmiseuli da zedapiruli xarisxisa e. i. am yovelives ganapirobebs
sulieri mdgomareoba sisufTavisa da WuWyis raodenobisda
mixedviT.
absoluturad yovelive, rac gars akravs individualur
suls, misi realuri mdgomareobis anareklia. saqmianobis am
pirvel ganmapirobebel mizezs vinc ase miudgeba yovelTvis,
yvelgan, yvelasTan da yvelaferSi obieqturi realobis aRmqmeli iqneba da garegani iluziuri realoba mas veRar waritacebs. ai, es gaxlavT RvTiuri cnobierebis arsis raoba nebismieri individisTvis. swored is xdeba gadamwyveti saqmianobaSi, rameTu es ayalibebs imas, Tu rasac vuyureb rogor
vxedav, rasac vismen rogor mesmineba, rasac vexebi rogor
SevigrZnob da a. S. is aris TvalnaTlivi maCvenebeli sakuTa12

ri arasrulyofilebis xarisxisa da raodenobis aRqmadobisa


da, principSi SeiZleba iTqvas, mizezia maTi gardaqmnis survilis gaCenisa maTi aRmofxvrisken midrekiT.
saqmianobis pirvel mizezTan, moqmedebis adgilTan mimarTebaSi zemoYT axsnili e. w. RvTiuri cnobierebis dacvis
SemTxvevaSi individualuri sulis ori Semadgeneli sawyisi
Semdegi saxis amocanis winaSe dgebian:
1. qaluri sawyisis moqmedebis mizani adgilTan mimarTeEbaSi garSemo arsebuli obieqturi realobis absoluturad miReba, anu materialuri realobis absoluturad miReba unda gaxdes.
2. mamakacuri sawyisis moqmedebis mizani adgilTan mimarTebaSi SigniYT arsebuli obieqturi realobis anu
sulieri realobis e. i. arsebuli gulwrfeli romantiulobis absoluturad miReba unda gaxdes.
amis darRvevis SemTxvevaSi danaxulze da gagonilze anu
e. w. anareklze mijaWva da miwebeba moxdeba, ris Semdgomac
RvTiuri cnobierebisgan, ase vTqvaT dasvenebis, ukve danaxuliT dakmayofilebis, sizarmacis survilis Casaxva moxdeba.
Semdgom amas mohyveba sakuTaAr gulTan da zesulTan gaucxoeba da materialur maraTonSi Cabma.
qmedebis adgilTan mimarTebaSi RvTiuri cnobierebis
aRqma, SegrZneba da misi miyola rom gaxdes SesaZlebeli nebismieri pirovnebisaTvis, rekomendirebulia Semdegi Tvisebebis gamovlineba sakuTar TAavSi (rekomendirebuli bhagavat-gitas mier): simSvide, TaAvSekaveba, asketizmi, siwminde,
moTmineba, patiosneba, codna, sibrZne da religiuroba.
rogor unda moxerxdes saqmianobis saWirod, an ukeTes
SemTxvevaSi, saukeTesod, dasakmayofileblad Sesruleba
saqmianobis pirvel parametrTAan mimarTebaSi:
a) momqmedi unda cdilobdes arsamarTavi da samoqmedo
saqmianobis strategiisa da taqtikis gansazRvras, sasurveli saqmianobis gaTvaliswinebas. ZiriTadad es ganisazRvreba
e. w. absoluturi WeSmaritebis anu Sedegobriv momentamde
sruli suraTisa da obieqturi realobis anu arsebuli mimdinare momentis urTierTharmonizirebiT, sadac movlenebis
nebismieri saxiT daCqareba an Seneleba anomaliebis tolfasia.
13

b) grZnobebi unda cdilobdnen momqmedis mier ganxorcielebuli sulieri obieqturi realobis zedmiwevniT miRebas
da absoluturad arafris ar gansazRvra-gaTvaliswinebas,
dagegmarebas winaswar paralelurad momqmedisa. qmedebis
adgilTan mimarTebaSi isini momqmedis mier unda iqnen dasaqmebulni ise, rogorc es ukanaskneli gadawyvets da gansazRvravs.
g) mcdelobebi unda cdilobdnen grZnobebis mier sulieri obieqturi realobis darRvevis Sedegad momqmedis mier
ganxorcielebuli materialuri obieqturi realobis zedmiwevniT miRebas da araviTari alternatiulobis Setanas paralelurad momqmedisa da obieqturi realobisa. isini mtkiced unda iyvnen dakavebulni modusebis mier maTze dakisrebuli movaleobebiT.
d) zesuli qmedebis adgilTan mimarTebaSi Tavad hqmnis
samoqmedo programas, rogorc strategiuli, ise taqtikuri
TvalsazrisiT. is aris Sedegi, anu is, rac unda iqnas miRebuli, risi darRvevis SemTxvevaSic momqmedTan Tavadve sakuTari iniciativiT amyarebs kontaqts (masSi kmayofilebis an siamovnebis miRebis, survilis CaAsaxvis provocirebiT) da misi
saSualebiYT axdens koreqtirebas.
agreTve aRsaniSnavia is, Tu rogor unda moxerxdes saqmianobis damakmayofileblad da saukeTesod Sesruleba qmedebis adgilis mier:
a) qmedebis adgilma momqmedTAan mimarTebaSi misTvis gasavleli gzis siRrmiseuli da zedapiruli danaxveba da gagebineba unda moaxdinos. ueWvelad aq gaTvaliswinebuli unda
iyos momqmedis eTikuri done, rogorc xarisxobrivi, ise raodenobrivi maCvenebliT, magram ZiriTaAdi kriteriumi, rogorc aTvlis wertili, unda iyos momqmedis sulieri sisufTavis maqsimalur doneze.
b) qmedebis adgilma grZnobebTan mimarTebaSi maT mier
ganvlili gzis siRrmiseuli da zedapiruli danaxveba da gagebineba unda moaxdinos. ZiriTadi ganmsazRvreli ki, rogorc aTvlis wertili, unda iyos grZnobebis karma, anu sulieri WuWyi mTeli misi moculobiT.
g) qmedebis adgili mcdelobebTan mimarTebaSi e. w. anareklis anu karmis Sesabamisi materialuri garemos siRrmi14

seul da zedapirul raobas gansazRvravs da gamoxatavs. ZiriTadi ganmsazRvreli ki, rogorc aTvlis wertili da mTeli aTvlis sistema, unda iyos awyobili anareklze, anu ganxorcielebul materializirebul karmaze mijaWvulobis Sesabamisobis mixedviT.
d) qmedebis adgili zesulTaAn mimarTebaSi warmodgeba zesulis araindividualur gamovlinebad, sadac (Tu raSic)
xdeba gansazRvra da gamoxatva imisa, Tu ra unda iyos qmedebis mizezi. ganisazRvreba siRrmiseuli da zedapiruli xarisxi da raodenoba Sesacnobisa, WeSmaritebis axali porcialuri nawilis Semotanis Sesabamisobisda mixedviT.
am CamonaTvalis dasakmayofileblad qmedebis adgilma,
rogorc qvemo mimarTulebis yvela jaWvTYan mimarTebaSi
(momqmedTan, grZnobebTan, mcdelobebTan) upiratesi gonebis mqonem, mkacrad unda daicvas sakuTaAri TaAvis individualurad, sakuTari SexedulebiT, mimdinare momentSi (awmyoSi)
argamovlinebis principi, rameTu es movlenebis daCqarebis
analogiuri iqneba da evoluciuri svla revoluciuri
svliT Seicvleba, rasac obieqturi realoba veranairad ver
moinelebs. TAavad am movlenis gamomwvevi ki iqneba zemoT mimarTulebiT daCqarebulad svlis survili, anu qmedebis adgilis gazrdis survili, anu qmedebis adgils survili iqamde
gazrdis, vidre igi jer ar aris aTvisebuli momqmedis mier,
amitom qmedebis adgili zesulTAan mimarTebaSi gajerebuli
grZnobiT unda iyos gawonasworebuli e. i. misTvis awmyo unda iyos is, rac qvemo mimarTulebiTY myofTaTvis momavals
(zogjer ki Zalian Soreul momavalsac ki) warmoadgens. gamodis, rom aqac ki, qmedebis adgilis SemTxvevaSi, mkacrad dauSvebelia qveda da zeda mimarTulebebze erTdroulad
svlis mcdeloba.
moqmedebis adgilis SemTxvevaSi jer zemoT mimarTulebiYT svlis maqsimumi srulad unda amoiwuros ise, rom, am
mxriv, Sinaganad absoluturad srulad iqnas gajerebuli da
sakuTari individualizmi araindividualizmis nominalur
raodenobasTan idealuri proporciebis SEesabamis donemde
gabalansdes da mxolod amis Semdgom unda moxdes qvemoT mimarTulebiT svla, rac TavisTavad yovelive sulierad Tu
15

materialurad warmoSobilis amoqmedebis mizezi gaxdeba. es


iqneba winapiroba in simyarisa, rasac saerTod samyaro hqvia.
(e k o c e n t r i z m i ).
zesulTan mimarTebaSi qmedebis adgilma mowafis, mimyolis, e. w. qaluri sawyisis pozicia unda daikavos.
momqmedTan mimarTebaSi qmedebis adgilma unda daikavos
wamyvanis, maswavleblis, e. w. mamakacuri sawyisis pozicia.
amitom, rogorc aRvniSne, qmedebis adgilma jer unda
srulad daamTAavros mowafeobis kursi da mxolod mas Semdeg, rac misi mSobelis, avtorisa da maswavleblis TAavad zesulis mier misTvis miniWebul iqneba srulyofilebis statusi, im situaciis Sesabamisi donisaTvis miecema TviTgamovlinebis ufleba. aq momxdari anomaliurobebi yvelaze saSinel
Sedegebs iwvevs, Tu raime SesaZlebelia warmoidginos gonebam, Tu grZnobam.
zeda mimarTulebis ganmsazRvreli unda iyos momavalSi
aRsaqmeli da gasacnobierebeli WeSmariti codnis, rogorc
absoluturi WeSmaritebis Semdgomi porcialuri nawilis
akinZuli wigniviT Sedgena-Camoyalibeba. es daaxloebiT,
uxeSad rom SevadaroT, centralur saganmanaTleblo organizacias mohgavs, sadac gonebismieri ganviTarebisTvis Sesabamisi yvela situacia da yvelanairi zedapirul-siRrmiseuli gacemis wvrilmani niuansebic ki unda iqnas gaTvaliswinebuli. xdeba absoluturad yvelafris, milionobiT, miliardobiT niuansebis gaTvaliswinebis programis ganuxrelad
dacvis dakanoneba, magram es yovelive Zalian gasagebi, martivi da ubralo saSualebebiT xorcieldeba. kidev gavimeoreb, rom qmedebis adgils faqtobrivad ara aqvs ufleba (da
ar unda moundes) vinmes, uSualod momqmedTan SeTanxmebis
gareSe, raime gonebrivi codna, anu, obieqturi realobis
gaTvaliswinebis SemTxvevaSi, upiratesi Zala mianiWos. amas
ufro wvrilad Sevexebi qvemo mimarTulebis ganxilvisas.
zemoT mimarTulebiT svlis procesi nebayofilobiTobis
(ra?) orientaciiTAa da TviTkmarobis (rogor?) inerciiT unda xasiaTdebodes. mTeli es moqmedeba ki, Qqmedebis adgilis
mxridan zesulTaAn mimarTebaSi ganmsWvaluli unda iyos kmayofilebis miniWebis, dakmayofilebis suliskveTebiT, ris
Sedegadac igi srulyofilad iqneba dakmayofilebuli. am
16

procesis absoluturad srulyofilad Sesrulebis SemTxvevaSi qmedebis adgili sixarulis mdgomareobaSi aRmoCndeba.
igi gaxdeba Tavad buneba (zesulis buneba), anu yovelive, rasac samyaros cneba moicavs da masSi aRAar darCeba aranairi
vakuumi imisa, rom saerTod raimesTan dapirispirebaSi Sevides, damwuxrdes.
qveda mimarTulebis ganmsazRvreli unda iyos awmyos
(obieqturi realobis) `idealuri spiralis~ traeqtoriiT
svla momavlisaken (moqmedebis adgilSi davanebuli WeSmariti codnis aTvisebisaken). aq mediatoris da koordinatoris
funqcias asrulebs momqmedi. qmedebis adgilma momqmedis
mudmivad harmoniulobis mdgomareoba unda uzrunvelyos.
man unda gaiTvaliswinos is, rom zesuli da momqmedi bunebiT
absoluturad erTnairni unda iyvnen. maT Soris gansxvaveba
ki is iqneba, rom zesuls ukve moculi aqvs warsuli, awmyo da
momavali mTeli maTi fardobiTobebis gaTvaliswinebiT. is
aris Sedegis mcodne da avtori mTeli moqmedebisa, momqmedi
ki awmyos (obieqtur realobas) miuZRveba win momavali (Sesacnobi WeSmariti codnis) aTvisebisken. qmedebis adgils
ara aqvs momqmedis Sefasebis ufleba. Tu is amas moimoqmedebs, Seqmnis albaTobas imisa, rom sakuTari iniciativiT
warmoqmnas meore, mesame da a. S. momqmedi, rac demonizmis
warmoqmnis analogiis daSvebis tolfasi iqneba. rameTu ori
koordinatoris arsebobis SemTxvevaSic ki, strategiuli
kursis gansazRvris procesSi, maTi (momqmedebis) dapirispireba gardauvali gaxdeba da gonebaTa dapirispireba aucilebels gaxdis am dapirispirebaSi gamarjvebisaTvis grZnobaTa ignorirebiT gamogonebas da daaxloebiATY iseT raRacas
miviRebYT, rac materialur samyaroSi xdeba. amitom qmedebis
adgili momqmedisTvis siamovnebis miniWebis suliskveTebiT
unda iyos ganmsWvaluli da am siamovnebis jerovnad, srulyofilad miniWebiT Tavadve amis Sesabamisad tol siamovnebas miiRebs, srulad jerovnad isiamovnebs. am procesis absoluturad srulyofilad Sesrulebis SemTxvevaSi, sruli pasuxismgeblobiYYT SeiZleba iTqvas, qmedebis adgili siyvaruliT gajerebulobis mgomareobaSi aRmoCndeba (rameTu masSi
momqmedi CaRrmavda). procesi ki warimarTeba qmedebis adgilis saTaAyvanebel, wminda adgilad, siwminded (ra?) aRiarebi17

sa da srulyofilebis wyarod (rogor?) aRqmis principebis


dacviT. am SemTxvevaSi qmedebis adgilSi aRar Seiqmneba raime
saxis vakuumi imisa, rom masSi zizRma raimenairi saxiT daidos bina.
sixarulisa da siyvarulis mdgomareobis xelis SemSleli
mxolod orive mimarTulebiT erTdroulad moZraobis
svlis survilebi da mcdelobebi gaxlavT, risi ZiriTAadi maprovocirebelic moTmena (xelovnuri moTmineba), aRfrTovaneba da aRSfoTeba, an procesis daCqareba da erTferovnebiT mobezreba arian.

fardobiTobis sistemebi astralur,


kosmiur realobaSi
am gadasaxedidan qmedebis adgili Tavis nebismier epoqalur-droiTi momentis, sivrcobrivi formis Tu materialuri raobis saxiT samyaros uzenaesi pirovnebis anu zesulis
nebis realizacias, misi Sexedulebebis gamovlinebas warmoadgens. Tumca ki, calsaxad SeiZleba iTqvas, rom qmedebis adgilis sazRvrebSi myofi nebismieri individis mier gamotanili es daskvna absoluturad mcdari da subieqturia. qmedebis adgilis midgomas zesulis mimarT Tavisuflad SeiZleba
ewodios RmerTisadmi erTguli msaxureba SesaZlebelis maqsimaluriA doniT.
qmedebis adgilSi gamovlinebuli yvela individualuri
suli ki, romlebic siamovnebis an kmayofilebis miRebas cdiloben, anu cdiloben sakuTari sxeuli an sakuTari suli moaxvion Tavs sxva pirovnebebs, qmedebis adgilis karmas, anu
sulier WuWys warmoadgenen. yvela sxva individualuri suli
ki, romlebic siamovnebis an kmayofilebis miniWebas cdiloben, anu cdiloben ar gaaigivon sakuTari `me~ sxeulTan da
sakuTAari suli nebayofilobiTobis dacviT gauziaron sxva
sulebs, qmedebis adgilis siwmindes anu sulier sisufTaves
warmoadgenen. amgvarad, SeiZleba ufro gavrcobilad da gasagebad ase iTqvas qmedebis adgili erTiani kosmiuri gonebis kinematikuri gamovlinebaa, romelic absoluturad zedmiwevniT icavs movlenebis bunebriv svlas da am procesidan
18

nebismier gadaxras igi gverdidan damkvirveblis, e. w. statistis poziciiT udgeba, rameTu amaSi Careva misi prerogativa ar gaxlavT. es momqmedis pirdapiri funqciaa. is Tu ratom, Sevecdebi aqve avxsna. qmedebis adgilis pirovnuli WeSmariti codnis flobis siRrme imdenad kolosalurad uzarmazari da Rrmaa, rom misi gadasaxedidan sul umniSvnelo
mwiri codnac rom miewodos mis sazRvrebSi gamovlinebul
individualur suls, es am ukanasknelisTvis aranormalurad
uzarmazari da uzomod Rrma upiratesobis miniWebaa, rac
misi sakuTari mniSvnelovnebis grZnobis parametrs Zalian
maRla swevs da sakuTar `me~-s RmerTad dafiqsirebis survils aRuZravs sxva, garSemo myof individualur sulebTan
mimarTebaSi.
arasrulyofilebis kompleqsi Zalian cudi ramaa, amaSi
TAanaxma var dRevandel zogadsakacobrio mosazrebasTAan,
magram, Cemi SexedulebiT, srulyofilebis kompleqsi gacilebiT ufro didi ubedurebaa da vfiqrob, swored amiTaa
dRes daavadebuli mTeli kacobrioba (dedamiwis mosaxleoba, adamianebi).
zogadad, nebismieri individualuri sulisTvis SesaZlelobebis im donis miniEWeba, romlis Sesabamisi pasuxismgeblobac mas ar gauTavisebia movlenebis bunebrivi svlis procesSi darRvevebs iwvevs. magram vinaidan qmedebis adgilis
mier is, misTvis Zalian mwiri codna (momqmedisTvis miniWebuli), did SesaZleblobad ar aRiqmeba, amitom mianiWebs TAavisSi arsebul individualur suls amas Tuki Caereva pirovnuli saxiT da, ra Tqma unda, mianiWebs saukeTesos, magram es
Semdgom cdunebas ver gauZlebs da, sakuTari SesaZleblobebis gamovlinebis surviliT anTebuli, uceremonialod daarRvevs movlenebis bunebrivi svlis process. ai, ratom dasaja berZnul miTologiaSi zevsma promeTe, Tumc, am ukanasknelma, vgoneb, mainc ver gaigo sakuTAari dasjis namdvili mizezi.
Zveli aRTqmis bibliuri gadmocemiTac SeiZleba iTqvas,
rom aseTi ram ukve moimoqmedes pirvelma adamianebma (adamma
da evam), ris gasaneitralebladac moxda ieso qristes mier
sakuTaAri nebiT jvarze gakvriT adamianur cnobierebaSi damkvidrebuli sikvdilis cnebis, rogorc dasasrulis, gauqme19

ba da bunebrivi svlis procesis aRdgenis dawyeba, xolo bunebrivi svlis procesis aRdgenis dasasruli da realurad
aRdgena, Cemi varaudiT, Zalian axlo momavalSi moxdeba, xolo Tavad ieso qriste mimaCnia qmedebis adgilidan pirovnulad gamovlinebul individualur sulad. vfiqrob xvdebiT,
rom es TavisTAavad gulisxmobs mis miuwvdomel sidiades da
siRrmes TAviT umaRlesi gamovlinebuli cnobierebisaTvisac
ki. ra Tqma unda, aq ar vgulisxmob zesulsa da Tavad qmedebis
adgilis mimmarTvel pirovnebas, suliwmidas.
anu taqtikur saqmianobaSi (taqtikur kinematikaSi) qmedebis adgils, faqtobrivad, Carevis midrekileba ar unda
hqondes, samagierod strategiuli saqmianoba (strategiuli
kinematika) qmedebis adgilis WeSmaritad saWiro da sasurveli moRvaweobis sferoa. Sevecdebi avxsna ratom da ras niSnavs gansazRvreba qmedebis adgilSi momqmedi da monawile
qmedebebi. individualuri sulebi, sadac axorcieleben imas,
rasac saerTod axorcieleben (am SemTxvevaSi ara aqvs mniSvneloba ras), maTTvis awmyos, da SeiZleba momavalsac, warmoadgens, maSin rodesac qmedebis adgilisTvis, vfiqrob,
TAavisTavad cxadia, rom es warsuls warmoadgens da misTvis
warsulSi aqtiuri Careva karmuli saqmianobis tolfasi iqneba. es imis Sesaxeb, Tu ratom ar aris sasurveli qmedebis adgilis mxridan taqtikur kinematikaSi Careva. rac Seeexeba im
nawils, rac qmedebis adgilSi myofTaTvis momavalia (sakmaod Soreuli momavalia), qmedebis adgilisTvis awmyos warmoadgens e. i. avtomaturad igulisxmeba, rom es misTvis sasurveli moRvaweobis sferoa da swored es gaxlavT misTvis gansazRvruli strategiuli kinematika.
da arsebobs kidev erTi ram qmedebis adgilisTvis, rogorc individualuri pirovnebisTvis, rac absoluturad
uzrunvelyofs am mTeli CamonaTvalis TavisTYavad, avtomatur aRsrulebas is mindobili unda iyos zesuls absoluturad mTlianad yovelgvari piradi mosazrebis gareSe. qmedebis adgilisTvis es momavalTan urTierTobis saukeTeso forma gaxlavT.
da kidev erTic ... Tu qmedebis adgilis pirovnebis raoba
gainteresebYT, vecdebi davakmayofilo msurvelTa interesi.
materialuri gadasaxedidan es gaxlavT mTeli gamovlinebu20

li sivrce, rac ki aris gamovlinebuli, romelic TavisSi moicavs sxvadasxva samyaroebs, galaqtikebs, mzis sistemis
msgavs sistemebs, planetebs, meteoritebs, planetebze arsebul cocxal da aracocxal materialur formirebebs, maTze
mimdinare movlenebs da a. S.
sulieri TvalsazrisiT es gaxlavT, SeiZleba iTqvas, uneburi avtori individualizirebuli cocxali arsebebis Seqmnisa, romelTa saxeobebi bhagavad-gitas mixedviT 8 400 000
sxvadasxva saxis individualuri formiT gamovlindeba. is
aris deda yovelivesi da amavdroulad, vfiqrob, didi ugunurebaa imis ar aRiareba, rom is aris RmerTi anu is aris deda RmerTi. mas aqvs meore saxelic suliwmida. es aris yvelaze mwiri da, vfiqrob, aucilebeli informacia qmedebis
adgilis pirovnuli raobis Sesaxeb.
maS ase, qmedebis adgilis mciredi ganWvretis Semdeg,
vgoneb, droa misi, rogorc mTeli arsebuli sivrcis mixedviT astraluri fardobiTobis sistemuri Camoyalibeba movaxdino. Tu aq es fardobiToba esoden abstraqtuli Cans,
warmoidgineT rogori abstraqtuli iqneba is erTi safexuriT zeda donis, zesulis gadasaxedidan. ai, amitom gadavwyvite aqedan vcado amis gakeTeba.
upirveles yovlisa daviwyeb iqidan, rom Semodis xuTganzomilebiani sistema, sadac wina wignSi Camoyalibebuli oTxi
ganzomilebisgan gansxvavebulad Semodis axali, mexuTe ganzomileba, romelic gaxlavT kinematikis suli da guli, anu
mis gareSe raimenairi saxis kinematikaze laparaki da fiqri
absoluturi sisulelea.
jer aRvadginoT kompaqturad Camoyalibebuli informaciuli codna oTxi ganzomilebis Sesaxeb da SeEmdgom amisa
movaxden mexuTe gamzomilebis Semotanas.
yovelive arsebuli oTxi parametraluri CamonaTvaliT
SeiZleba iqnas moculi. es oTxni arian:
1) dro rogorc Sedegobrivi gamovlineba zesulisgan,
samyaros uzenaesi pirovnebisgan gamovlinebuli da mis mierve marTuli. igi WeSmaritad grZnobis gamovlinebaa da idealizmis cnebas srulad akmayofilebs.
2) sivrce rogorc mizezobrivi gamovlineba suliwmidisagan, deda QRmerTisagan gamovlinebuli da mis mierve mar21

Tuli. igi WeSmaritad gonebis gamovlinebaa da realizmis


cnebas srulad akmayofilebs.
3) sulieri gamovlineba erTiani sivrcis realobaSi
rogorc saSualebrivi gamovlineba upirovno gangebisagan
gamovlinebuli da mis mierve marTuli. igi WeSmaritad Wkuis
gamovlinebaa da romantizmis cnebas srulad akmayofilebs.
4) interesebi rogorc sababobrivi gamovlineba RvTis
Zisagan gamovlinebuli da mis mierve marTuli. igi WeSmaritad emociis gamovlinebaa da fanatizmis cnebas srulad akmayofilebs.
5) materialuri gamovlineba erTiani sivrcis iluziaSi rogorc sulieri gamovlineba RvTis asulisagan gamovlinebuli da mis mierve marTuli. igi WeSmaritad ambiciis gamovlinebaa da pragmatizmis cnebas srulad akmayofilebs.
am axali cnobieri cvlilebebis safuZvelze vayalibeb:
1. drois parametris Semadgeneli nawilebi:
a) momavali, rogorc Soreuli miuwvdomeli momavali;
b) awmyo, rogorc uaxloesi mosalodneli momavali;
g) awmyo, rogorc mimdinare arsebuli awmyo;
d) awmyo, rogorc uaxloesi ganxorcielebuli warsuli;
e) warsuli, rogorc Soreuli damkvidrebuli warsuli.
2. sivrcis parametris Semadgeneli nawilebi:
a) aRmosavleTi, rogorc sakoordinacio sistemis I meoTxedi;
b) dasavleTi, rogorc sakoordinacio sistemis II meoTxedi;
g) sakoordinacio sistemis centri;
d) CrdiloeTi, rogorc sakoordinacio sistemis III meoTxedi;
e) samxreTi, rogorc sakoordinacio sistemis IV meoTxedi.
3. sulieri gamovlinebis Semadgeneli nawilebi:
a) idea, rogorc erTianobis mamoZravebeli Zalis TviTrealizaciis gamoxatva;
b) inteleqti, rogorc logikis gamovlineba;

22

g) Cakraluri sistema, rogorc realobis natifi gamWvirvalobis ganxorcielebuloba;


d) individualuri suli, rogorc gan(r)wmend(v)is potenciuri saSualeba;
e) individualuri sxeuli, rogorc karmuli (sulieri)
WuWyis gamoxatuleba.
4. interesebis Semadgeneli nawilebi:
a) orientacia, rogorc moZiebulis, napovnis arsobrivi
gamovlineba;
b) adaptacia, rogorc saZiebelis, sapovnelis potencialis gamovlineba;
g) fiqsacia, rogorc povnisa da Ziebis aRwera;
d) inercia, rogorc napovniT kmaroba da Ziebaze uaris
Tqma;
e) improvizacia, rogorc napovnSi kirkitiT misi kargva.
5. materialuri gamovlinebis parametris Semadgeneli nawilebi:
a) moculoba, rogorc materialur gamovlinebaSi wvdomis siRrme;
b) forma, rogorc materialuri gamovlinebis vizualuri
aRqma;
g) zoma (manZili), rogorc TvalsawierSi arsebulis kontaqturi garemos gaTvaliswineba;
d) wona (masa), rogorc materialuri gamovlinebulobisTvis Sesabamisi wonasworobis anu saWiro zomierebis dacva;
e) perspeqtiva, rogorc TvalsawierSi raRac sababiT SeZvroma da kontaqtis provocirebiTY msoflmxedvelobis Semcireba.
am wignis Semadgeneli nawilebis mixedviT dayofa am xuT
parametralur sistemasTan ase gamoiyureba:
1. dro zesuli; mizezi.
2. sivrce qmedebis adgili; RvTiuri cnobiereba; mizani.
3. sulieri gamovlineba momqmedi; GRvTiuri yofiereba;
saSualeba.
23

4.

interesebi grZnobebi; adamianuri cnobiereba; Sedegi.


5. materialuri gamovlineba mcdelobebi; adamianuri
yofiereba; sababi.
saerTo jamSi, Tu SevecdebiT cxriluri CanaweriT aseTi
saxiT gadmoicema xuTganzomilebiani sistemis faseulobrivi arsobrivobis monacemebi. Tumc, minda aRvniSno, rom mizez-sababobrivi jaWvi imdenad fardobiTi da cvalebadia,
rom aq moyvanili monacemebi SeiZleba gadaadgildes sxvadasxva gadasaxedidan.

idealizmi
grZnoba
mizezi
zesuli
dro
realizmi
goneba
mizani
moqm. adg.
sivrce
romantizmi
Wkua
saSualeba
momqmedi
sul. gamov.
fanatizmi
emocia
Sedegi
`grAAnobebi~
interesebi
pragmatizmi
ambicia
sababi
mcdeloba
mat. gamov.

24

idealizmi
grZnoba
mizezi
zesuli
dro

realizmi
goneba
mizani
moqm. adg.
sivrce

romantizmi
Wkua
saSualeba
momqmedi
sul. gamov.

fanatizmi
emocia
Sedegi
`grAAnobebi~
interesebi

Soreuli
momavali

aRmosavleTi

idea

orientacia

pragmatizmi
ambicia
sababi
mcdeloba
mat. gamov.
moculoba

uaxloesi
momavali

dasavleTi

inteleqti

adaptacia

forma

mimdinare
awmyo

centri

CAakraluri
sistema

fiqsacia

zoma
manZili

uaxloesi
awmyo

CrdiloeTi

individualuri suli

inercia

wona
masa

Soreuli
awmyo

samxreTi

individualuri
sxeuli

improvizacia

perspeqtiva

modusebis nairsaxeoba, maTi raoba da kanonzomieri


gadanawileba saqmianobis xuT mizezs Soris
modusis cneba Tavis arsSi moicavs individis mier masSi
arsebuli realuri potencialis arasworad, arasaWirod,
WeSmaritebis aradamakmayofileblad aRqmul nawils. imisda
Sesabamisad, ramxelazec didia an patara individSi arsebuli
realuri sruli potencialis arasworad gamoyenebuli nawili, xdeba individis mdgomareobis gansazRvra e. w. sxvadasxva
modusebSi. mokle cxriluri Canaweri Semdegi saxiT SeiZleba
gadmoices.
1) zesuli (grZnoba)

zeca
zemodusi

2) momqmedi (Wkua)

I samyaro ; caTa sasuf.


saYTnoebis modusi

3) qmed. adgili (goneba)

II samyaro; samoTxe
vnebis modusi

4) `grZnobebi~ (emocia)

III samyaro; mat. samyaro


umecrebis modusi

5) mcdelobebi (ambicia)

jojoxeTi

anu cocxal arsebaTa potenciuri interesebisa da maTi


Sesabamisi Sesruleba-arSesrulebis Sedegad maTTvis gansazRvrul adgilmdebareobaTa sruli gaTvaliswinebiT Tu vixelmZRvanelebT, sul sami samyaro arsebobs. rogorc cxrilidan xedavT, am samyaroebis axsnis umSvenieres, albaT saukeTeso saSualebasac ki zemoT xsenebuli e. w. modusebi warmoadgenen. Tavad modusebis nairsaxeobis axsnisTvis ki, rogorc cxrili gvaCvenebs, am wignis xerxemali SeiZleba gamoviyenoT anu moqmedebis ganmapirobebeli xuTi mizezi. swored rom amis mixedviT aris wigni xuT tol nawilad dayofili. I samyaros zemoT Teoriulad asvlis SemTxvevaSi individualizmi saerTod qreba da es ar exeba mxolod samyaros
uzenaes pirovnebas, iseve rogorc III samyaros qvemoT Teoriulad CAasvlis SemTxvevaSi individualizmi saerTod qreba da
usulo materialur nivTad gadaiqceva da es ar exeba mxolod
`ego~-s samyaros uzenaes pirovnebas. vfiqrob, aravisTvis ar
aris saWiro da sasurveli sami samyaros farglebs gareT gas25

vlis survili, es Zalian bevr usiamovnebas moutans nebismiers da aravis ar vurCev.


axla ki, rac Seexeba im sam samyaros, romlebic cocxali
arsebebis arsebobisa da moRvaweobis areals warmoadgenen
mTeli Tavisi sigrZe-siganiT. cocxali arsebebis moqmedebas
maTi interesebis dakmayofilebis survili ganapirobebs da
warmoadgens sulieri gazrdis, sakuTari arsis srulad Semecnebis an sakuTari Sexedulebebis ganxorcielebis mcdelobebs. sami samyaros warmoSobis, arsebobis da raobis udidesi saidumloeba mamoZravebeli interesebis wyaroSi imaleba. zogadad, TiToeul samyaros am samidan, iseve rogorc nebismier cocxal arsebas, rogorc fenomenur individs, TavTavisi interesebis wyaro gaaCnia da swored am kriteriumis
saFfuZvelze xdeba cocxal arsebaTa Sesaferisi gadanawileba maTTvis Sesabamis samyaroSi. pirveli, meore da mesame samyaroebi ierarqiuli safexurebia eTikisa da esTetikis xarisxisa da raodenobis TvalsazrisiT.
sami samyaros istoriulad Seqmnis Semdegi Canaxati
(cxrili, romelic zemoTaa mocemuli), vfiqrob, mniSvnelovania maTi aRqmis mcdelobis gzaze. absoluturad nebismier
individualur pirovnebas aqvs Tavisi pirovnuli Tvisebebi.
am mxriv, friad sainteresoa mamakacuri sawyisisa da qaluri
sawyisis Semadgenel TvisebaTa saukeTeso formiT Camoyalibebisa da gamovlinebis kriteriumebi. gansakuTrebiT sainteresoa absoluturi WeSmaritebis piradi warmomadgenlis,
samyaros uzenaesi pirovnebis, mamakacuri sawyisis saukeTeso warmomadgenlisa da mTeli zogadi cnobierebis piradi
warmomadgenlis, samyaroTa uwmindesi pirovnebis, qaluri
sawyisis saukeTeso warmomadgenlis interesTa wyaroebis
kompetenturi da koreqtuli gacnobiereba. modiT, TiToeuli maTgani cal-calke ganvixiloT. absoluturi WeSmaritebis piradi warmomadgeneli zogadad, marTlac Tavisuflad
SegviZlia miviRoT, rogorc mamakacuri sawyisis saukeTeso
warmomadgeneli, magram es rodi niSnavs imas, rom igi qalur
sawyiss ar moicavs TavisSi. amis armiReba ubralod absurdis
donemde migviyvanda. amitom am pirovnebas sjobs sxvagvarad,
ufro pirovnuli kuTxiT mivudgeT da sruliad damsaxurebulad vuwodoT mas samyaros uzenaesi pirovneba anu mama
26

RmerTi. is aris Teslis mimcemi absluturad yvelasi da yvelafrisa, rac ki arsebobda, arsebobs da iarsebebs. mama RmerTis mamakacuri sawyisis interesebis wyaro (grZnoba da ambicia) iseT faseulobebs moicaven, rogorebicaa gamTlianeba
da ndoba, xolo qaluri sawyisebis parametrebi (goneba da
emocia) ki WeSmariteba da rwmena. ai, es oTxi wyaroa interesebisa, riTac xdeba faqtiurad absoluturi WeSmaritebis, rogorc uzenaesi impersonalisturi faseulobis msaxureba mama RmerTis mxridan.
rogorc absoluturi WeSmaritebis piradi warmomadgenelis SemTxvevaDDSi, absoluturi zogadi cnobierebis pirad
warmomadgenelze ki aris saubari, magram udavod mas Tavad
gaaCnia rogorc qaluri ise mamakacuri sawyisebi, rac nebismieri individis, rogorc aseTad, individualurad arsebobis ucilobeli pirobaa. amitom, vfiqrob, aqac upriani iqneba
samyaros uwmindesi pirovnebisaTvis Sesabamisi saxeli SeirCes. vfiqrob, mas Tavisuflad SeiZleba vuwodoT suliwmida
anu deda RmerTi. is aris mSobeli (anu is, vinc uSualod
`Sobs~, aCens) absoluturad yvelasi da yvelafrisa (mama
RmerTis garda), rac ki arsebobda, arsebobs da iarsebebs.
deda RmerTs mamakacuri sawyisisa da qaluri sawyisis interesebis wyaro grafikuli cxrilis mixedviT ase gamoiyureba. mamakacuri sawyisis parametrebi grZnoba da ambicia
warmodgenilia iseTi faseulobebiT, rogoricaa harmonia
da ganviTareba, xolo qaluri sawyisis parametrebi goneba
da emocia ki transcendencia da cnobiswadili.
ai, am ori udidesi pirovnebis urTierTobebis dros maTi
Sesatyvisi interesTa wyaroebis Sesabamisad dakmayofilebis
procesSi erTi SexedviT umniSvnelod mcire gadaxram ganapiroba mTeli am sami samyaros gamovlineba. es umniSvnelod
mcire gadaxra, absoluturad kristalurad kompetenturi
gadasaxedidan, erTmaneTis funqciebSi Tavisdauneburma SeWram gamoiwvia, rac, ATavis mxriv, Sedegi iyo urTierTobebis
Sedegad warmoqmnili mijaWvulobisa erTmaneTze. magram es
e. w. gadaxra imdenad mwiri, umciresi nawilia am ori udidesi
pirovnebis mTels maT gamovlinebulobaSi, rom, vfiqrob, nebismieri gamovlinebuli individisaTvis mTlianad samive
samyaroSi aqsiomad unda gaxdes gageba imisa, rom arasodes
27

ecadon Tavi gautolon maT. mTeli gamovlinebuli samive


samyaros funqcia ki imaze daiyvaneba, rom maTi saSualebiT
(maTive nebiT, arasasurvel SemTxvevaSi ki maTi nebis gareSe)
moxdes am umniSvnelod mcire gadaxris aRmofxvra da eTikur
CarCoebSi Casma, ufro dawvrilebiT es pirvel wignSia aRwerili da aq amis axsnas aRar Sevudgebi. am mcire Sesavlis Semdgom, sami samyaros ganzogadebul ganxilvaze gadaval.
maS ase, Tu sami samyaros gamovlinebis uSualo sababi mama
RmerTisa da suliwmidis (deda RmerTis) urTierTobis Sedegad warmoqmnili umniSvnelod mcire gadaxra gaxda mTeli
zogadi cnobierebis WrilSi, maSin maTi urTierTobis procesSi erTaderTi saukeTeso da saWiro gza am mciredi gadaxris srulyofili gamovlineba iqneba. amisaTvis umjobesia
TiToeuli maTganis cal-calke ganxilva umniSvnelod mcire
gadaxris diapazonSi. mamakacuri sawyisis saukeTeso warmomadgenlad sruliad Tavisuflad SegviZlia miviRoYT is, vinc
am diapazonSi WeSmaritad dasamkvidrebeli cnobierebis Camoyalibebasa da gamovlinebas moaxdens. mas, ra Tqma unda,
Tavad gaaCnia rogorc mamakacuri, ise qaluri sawyisi. amitom, rogorc zemoT, aqac umjobesia mas ufro konkretuli
pirovnuli kuTxiT mivudgeT da sruliad Tavisuflad SeiZleba vuwodoT samyaros uerTgulesi pirovneba anu RvTis Ze.
is aris Tanamoziare da damkvalianebeli absoluturad yvelasi da yvelafrisa, rac ki arsebobda, arsebobs da iarsebebs
samive samyaroSi (magram ara maT farglebs gareT). magram erTgvari saxis gradacias Tu movaxdenT, is uSualod I samyaros
uzenaesi pirovneba gaxlavT. RvTis Zis mamakacuri da qaluri
sawyisebis interesebis wyaro SemdgomSi mdgomareobs: mamakacuri sawyisis parametrebi grZnoba da ambicia Sesabamisad
iseT faseulobebs moicavs, rogorebicaa keTilSobileba da
obieqturoba, xolo qaluri sawyisis parametrebi goneba da
emocia iseTi faseulobebiT Semoifargleba rogorebicaa
srulqmnileba da TanagrZnoba.
umniSvnelod mcire gadaxris diapazonSi qaluri sawyisis
saukeTeso warmomadgenlad SegviZlia miviRoT is, visac am
mcire gadaxris obieqtur realobad miRebis unari, mis uneblie avtorebTan, or udides pirovnebasTan ar dapirispirebis da yovelTvis, yvelgan da yvelaferSi maTi iseTad miRe28

bis unari Seswevs, rogorebic isini arian. masac, ra Tqma unda, gaaCnia konkretulad piradi mamakacuri da qaluri sawyisebi. pirovnuli kuTxiT Tu mivudgebiT, vfiqrob, sruliad
Tavisuflad SeiZleba vuwodoT samyaros usayvarlesi pirovneba anu RvTis asuli. Cems pirad aRqmaSi me piradad cisfer feriasac ki davarQqmevdi. is aris damxmare da xelisSemwyobi materialur samyaroSi gamovlinebuli yvela individisa nebismieri saxiT, romlebic cdiloben sitkbo da sixaruli mianiWon Tavis garSemo arsebuls yvelasa da yvelafers.
aqac konkretul gradacias Tu movaxdenT is uSualod III samyaros uzenaesi pirovneba gaxlavT. RvTYis asulis mamakacuri
da qaluri sawyisebis interesebis wyaro SemdgomSi mdgomareobs: mamakacuri sawyisis parametrebi grZnoba da ambicia
Sesabamisad iseT faseulobebs moicavs, rogorebicaa ganaTleba da aRiareba (aRmsarebloba), xolo qaluri sawyisis parametrebi goneba da emocia iseTAi faseulobebiTaa gansazRvruli, rogorebicaa gan(r)wmend(v)a da sinanuli (TviTkritikuloba).
rac Seexeba meore samyaros, mas piradad kurirebs samyaros uwmindesi pirovneba, deda RmerTi, igive suliwmida. ganStoebulad Tu ganvixilavT umniSvnelod mcire gadaxris diapazonSi warmoqmnil sam samyaros, meore samyaros uzenaesi
pirovneba igi Tavadve gaxlavT. am samyaroSi xdeba WeSmaritad dasamkvidrebeli WeSmaritebis damkvidrebiT zogadi
cnobierebis Camoyalibeba da gadaxris safuZvelze warmoqmnili cnobierebis Canacvleba misiT. anu meore samyaroSi
xdeba zogadi cnobierebis erTgvari koreqtireba pirveli
samyarodan mowodebuli informaciis safuZvelze, risi gamovlinebac praqtikul doneze mesame samyaroSi xdeba. ase
vTqvaT, gamoicdeba ramdenad saWiro da marTebuli koreqcia
iqna Setanili. rogorc meore samyaros uzenaesi pirovneba,
deda RmerTi bed-iRblis ganmsazRvrelia (bedis mweralia)
absoluturad yvelasi da yvelafrisa, rac ki II samyaroSi miRebuli zogadi cnobierebis gamovlinebas eqvemdebareba.
amitom, umniSvnelod mcire gadaxris diapazonSi arsebuli
realobis monawileni da Tundac damkvirvebelni, mas, rogorc am diapazonSi zogadi cnobierebis DCamomyalibebelsa
da gamomvlinebels, bedis qalRmerTsac uwodeben.
29

iqmneba iseTi Sexeduleba, TiTqos samyaros uzenaesi pirovneba anu mama RmerTi sami samyaros cxovrebaDDSi monawileobas ar Rebulobs, magram es mxolod iluziaa. swored misi
saSualebiT xdeba dasamkvidrebeli WeSmaritebis Camoyalibeba da pirvel samyaroSi gadagzavna. is uSualo kontaqtSi
ar imyofeba arc erT samyarosTan, anu misi vinmeze, an raimeze mijaWva da amis Sedegad raime subieqtivizmis Semotana
albaTobis donezec ki nulis tolia. swored is gaxlavT uzenaesi saSualeba da garanti ukve daSvebuli umniSvnelod
mcire gadaxris aRmofxvrisa da mis adgilze saWiro da sasurveli marTebulobiT CAanacvlebisa.
agreYTve minda gamovyo ukve arsebuli umniSvnelod mcire
gadaxris warmomadgenlobiTi nawili Tavisi uzenaesi warmomadgenliT. es gaxlavT pirovneba, romelic yovelTvis realurad arsebuli gadaxris absoluturad zusti raodenobisa da xarisxis maregulirebelia. igi ufro III samyaros miRma
arsebuli realobis uzenaesi warmomadgenelia, Tumc, udavod, materialur samyaroSic Zalian mniSvnelovani roli
akisria. misi dakmayofileba SeuZlia yvelasa da yvelafers
materialur samyaroSi, rac an vinc arsebuli gadaxrebis
sazRvrebs ar gascdeba anu TaAvis mxridan sxva gadaxrebsac
ar daamatebs. raoden ucnauradac ar unda mogeCvenoT umniSvnelod mciredi gadaxris diapazons argacdenili individebi materialur samyaroSi materialuri sxeuliT arsebobis
periodSi materialuri keTildReobiT uzrunvelyofilni
xdebian, Tuki am gadaxris warmomadgenloBbiT nawils TAavisi
uzenaesi pirovnebiT, rogorc aseTs, ise udgebian, anu masTan
dapirispirebaSi ar Sedian. xolo ufro gasagebad rom iTqvas, realurad es obieqturi realobis Sedegis TavisSi miRebas niSnavs. vinc amas ver SeZlebs misi mamakacuri sawyisis
parametrebi grZnoba da ambicia Sesabamisad iseTi faseulobebiT dakavdeba, rogorebicaa daSla da undobloba, xolo
qaluri sawyisis parametrebi goneba da emocia ki iseTi faseulobebiT dakavdeba, rogorebicaa simcdare da urwmunoeba (eWvianoba).
am warmomadgenlobiTi nawilis pirovnuli gamokveTis
SemTxvevaSi sruliad Tavisuflad SeiZleba iTqvas, rom saqme
gvaqvs mama RmerTis `ego~-sTan, rogorc mTel nawilTan, xo30

lo pirovnulad mama RmreTis `ego~-s uzenaes warmomadgenelTAan. magram es da, saerTod, araferi ar SeiZleba gaxdes
pirovnuli dapirispirebis sagani. aq aris uzarmazari cnebis
fesvebi: Bmtris gageba ar unda arsebobdes srulyofil arsebaSi. es nawilic da misi warmomadgenelic absoluturi
WeSmaritebis mier aris gamovlinebuli. mxolod imisaTvis,
rom mama RmerTisTvis umniSvnelod mcire gadaxra zedmiwevniT dasanaxi da gasagoni gamxdariyo. swored am `ego~-s zedmiwevniTi da skurpulozuri ganxilvis Semdeg axdens mama
RmerTi dasamkvidrebeli cnobierebis Camoyalibebas umniSvnelod mcired gadaxril nawilSi da nebismieri individi, am
sam samyaroSi gamovlinebuli, romelic, paralelurad samyaros uzenaesi pirovnebisa, amas Seecdeba, albaTobis Teoriis
gaTvaliswinebiT, sakuTar `me~-Si gadaxrili nawilis gazrdisTvis anu `ego~-s gazrdisTvis aris ganwiruli. nebismieri individisTvis gacilebiT ukeTesi iqneba bunebrivi svlis
im Tanamimdevrulobas mihyves, rasac misTvis gankuTvnili
obieqturi realoba gansazRvravs. bralmdebeli da ganmkiTxavi adre Tu gvian Tavadve gaxdeba braldebuli da gankiTxuli.
rogorc am yvelafridan gamomdinareobs, absoluturad
yvela da yvelaferi obieqturi da logikuri kanonzomierebidan momdinareobs. xelaRebiT dadebuli iarliyebi, rogoricaa cudi da kargi, zedapiruli boroti da keTili, arasiRrmiseuli datviTviT gadmofrQqveuli, nebismierisaTvis
WeSmaritad katastrofuli Sedegebis momtani gaxlavT. da
kidev erTi daskvna: is, vinc sami samyaros cxovrebaSi uSualod monawileobs momqmedi individis saxiT, veranairad ver
iqneba absoluturad obieqturi sami samyaros realobasTan
mimarTebaSi, magram pirveli samyaros warmomadgenels Seswevs unari iyos obieqturi meore da mesame samyarosTan mimarTebaSi (nawilobriv IO samyarosTanac), meore samyaros warmomadgenels Seswevs unari iyos obieqturi mesame samyarosTAan mimarTebaSi (nawilobriv II samyarosTanac), xolo rac
Seexeba mesame samyaros warmomadgenels, rac TAavis arsSi materialur samyaros moicavs, Zalian didi Zalisxmeva dasWirdeba imisaTvis, rom obieqturi iyos da isic, vfiqrob, SesaZlebelia Tavisive mesame samyarosTan mimarTebaSi.
31

am CamonaTvalSi ar igulisxmebian konkretulad samyaroebis uzenaesi pirovnebebi, ra Tqma unda, samyaroebis miRma
myofi mTeli gamovlinebulobis uzenaesi pirovneba da agreTve am samyaroebis miRma myofi umniSvnelod mcired gadaxrili nawilis, anu mama RmerTis `ego~-s uzenaesi pirovneba, igive ioga maia, mama RmerTis da.
samive samyaro funqcionalurad mWidrod arian dakavSirebulni erTmaneTTan, erTi mizezidan gamomdinareoben da,
faqtiurad, erTi didi miznis miRwevis samsaxruSi dganan.
usamarTlobis, daumsaxurebeli dasjis an daumsaxurebeli
dajildoebis precendenti arc erTSi ar arsebobs.
ras moicaven calkeuli modusebi
da rogor xdeba maTi meSveobiT
cocxal arsebAaTAa marTva
TiTqmis yvela cocxal arsebas sakuTari individi sakuTar pirad cxovrebaSi erTaderT momqmedad anu sakuTaAri bedis ganmgeblad miaCnia. sinamdvileSi cocxali arsebebi zedmiwevniT prognozirebadni da qmedebaSi gaTvaliswinebadni
arian. realurad isini ama Tu im modusiT imarTEebian. xolo
isini ki, vinc sam modusze zemoT dgebian da modusebze aRar
arian damokidebulni, sakuTari nebiT arian damokidebulni
samyaros uzenaes pirovnebaze da araprognozirebadi provokaciuli qmedebebisken midrekileba saerTod aRar gaaCniaT.
Tuki modusebze zemoT mdgars e. w. zemodusSi myofs aseTi
survili gauCndeba, igi avtomaturad modusebis zegavlenis
qveS aRmoCndeba da aseTi wvalebiT aRmofxvrili upirobo
refleqsebi iseve xelaxla gaxdebian misi realuri mmarTvelebi da batonebi.
arsebobs sul sami modusi: saTnoebis, vnebis da umecrebis da erTic modusebis gadalaxvis mdgomareoba, amitom pirobiTad mas davarqmev zemoduss. maTi Zalian mokle Sinaarsobrivi axsna Semdegia:
1) zemodusi eTikuri, marTebuli qmedebebiT cxovreba.
2) saTnobebis modusi eTikuri, marTebuli qmedebebis
SedegebiT cxovreba.
32

3) vnebis modusi araeTikuri, mcdari qmedebebis SedegebiTY cxovreba.


4) umecrebis modusi araeTikuri, mcdari qmedebebiT
cxovreba.
ai, aseTia modusebis ganmarteba individualizmis gadasaxedidan, magram me msurs meore ganmartebac davurTo amjerad araindividualizmis gadasaxedidan:
1) zemodusi saSualeba gansazRvravs mizans.
saSualeba ufro SesaZleblobebs Seesabameba, mizani
moTxovnilebebs. amrigad, am modusebs gareTSi xdeba saSualebebis aRqmis srulqmna da SesaZleblobebis Sesabamisi
moTxovnilebebis gansazRvra. moqmedeba bunebrivi movlenebis bunebrivi svlis (evolucirebis) aucileblobiT aris gamovlinebuli. Sedegad mizani keTils Sobs, keTilSobiluria
(keTilmSobeluria). saSualeba ki zedmiwevniTi eTikuroba
da procesis bunebrivad Tanmdevi siamovnebaa.
2) saTnoebis modusi mizani gan(r)wmends da anaTlebs
saSualebas.
am modusSi xdeba miznebis aRqmis srulqmna da moTxovnilebebis SesabamisobaSi SesaZleblobebis moyvana. moqmedeba
movlenebis bunebrivi svlis aRdgenis (harmonizirebis) aucileblobiT aris gamovlinebuli. Sedegad mizani RvTisnierebaa, saSualeba ki zedmiwevniTi kompetenturoba da koreqtulobaa.
3) vnebis modusi mizani acdunebs saSualebas.
am modusSi xdeba saWiro miznebis ver aRqma da moTxovnilebebis ver dakmayofileba, rac SesaZleblobebis potencials Seesabameba. moqmedeba movlenebis inerciiT, brmad
svliT (upirobo refleqsebis miyoliT) aris gamovlinebuli.
Sedegad mizani karmiuli yofierebaa anu sulieri WuWyis
dakmayofilebaa, saSualeba ki zedmiwevniTi ukompromisoba
da utaqtobaa (arakoreqtulobaa).
4) umecrebis modusi mizani amarTlebs saSualebas.
am modusSi xdeba miznebis saWiroebis (funqciebis) veRar
aRqma da sakuTari SesaZleblobebis potencialisTvis sruliad Seusabamo moTxovnilebebis dakmayofileba nebismier
fasad. moqmedeba movlenebis TviTneburi, SeiZleba iTqvas,
provokaciuli saxiT (pirobiTi refleqsebis miyoliT) aris
33

gamovlinebuli. Sedegad mizani antiRvTiuroba anu eSmakuria, saSualeba ki, zedmiwevniTi komformistuloba da maameblobaa (mliqvnelobaa, TvalTmaqcobaa).
metad sainteresoa modusebis gansazRvrisa da aRqmis raoba mTeli gamovlinebuli samive samyaros mSoblebis gadasaxedidan, calkeuli samyaroebis gadasaxedidan da Tavad
modusebis gadasaxedidan. SeiZleba iTqvas, rom Znelia moiZebnos raime sakiTxi, romelic amaze mniSvnelovani iqneba.
Tumc mgonia, rom gaWirdeba im individebis povna, romlebic
am Tavis Zireul ganxilvas, Tundac ganxiluli saxiT e. w. daReWili saxiT, bolomde gahyvebian, raTa gadaylapon, rameTu
am wamieri gadasaxedidan albaT Zalian didi umravlesobidan
erTeulebi Tu gamoiZebneba, visTvisac es mniSvnelovnad,
misTvis saWirod anu aucileblad iqneba miCneuli da am erTeulebidan kidev ufro mcire erTeulebi moindomeben mis
mosmenas bolomde, ise rom sakuTari SexedulebebiT Canacvleba ar moindomos.
maS ase, modusebis gansazRvra mTeli gamovlinebulobis
mSoblebidan, imaTgan vinc, SeiZleba iTqvas, ganze dganan anu
uSualod ar monawileoben sami samyaros arsebobis dros
warmoqmnili cxovrebis procesSi. am SEemTxvevaSi modusebi
gansazRvraven imas, Tu ra iwvevs gandegilobis srulqmnas an
piriqiT, srulyofilebis arasrulyofilebad gardaqmnas.
1) zemodusi es Ee. w. modusi gansazRvravs gandegilobaSi (ganze myofobis mdgomareobaSi) individis mcdelobas, sakuTar arsSi arsebuli srulyofileba im dros da im adgilze
iqnas miRebuli da aRqmuli, sadac is daexmareba mTels gamovlinebulobaSi arsebul arasrulyofilebas srulyofilebad gadaqcevaSi. am SemDTxvevaSi aucilebelia mama RmerTis
jerovnad Sefasebis unaris gamomuSaveba, xolo deda RmerTis zedmetad ar gadafaseba, Tumc SeiZleba iTqvas, erTi meores avtomaturad moiazrebs da moicavs. es SeiZleba SeupovrobiT miiRwes.
2) saTnoebis modusi es modusi gansazRvravs gandegilobaSi myofi individis mcdelobas, sakuTar arsSi arsebuli
arasrulyofileba ipovos da aRiqvas da Semdeg is srulyofilebad gadaaqcios. am SemTxvevaSi xdeba mama RmerTis zed34

metad ar Sefaseba (fanatikuri spekulaciiT ar xelmZRvaneloba), xolo deda RmerTis jerovnad Sefaseba (anu zedmiwevniT iseTi saxiT aRqma, rogoric aris misi arsi).
3) vnebis modusi es modusi gansazRvravs gandegilobaSi myofi individis mcdelobas, sakuTar arsSi arsebuli
srulyofileba miRebul da aRiarebul iqnas im garemos mier,
sadac mas es surs, faqtiurad mTeli arsebuli gamovlinebulobis mier. am SemTxvevaSi xdeba mama RmerTis zedmetad Sefaseba (sakuTari iniciativiT raRaceebis mimateba mis SesaZleblobebze da fanatikuri spekulacia), xolo deda RmerTis jerovnad ar Sefaseba (Casafrebulobis suliskveTebiT
midgoma da pragmatuli spekulacia).
4) umecrebis modusi es modusi gansazRvravs gandegilobaSi myofi individis mcdelobas, sakuTAari arsi srulyofilad iqnas aRiarebuli da aRqmuli mTeli arsebuli gamovlinebulobis mier. am SemTxvevaSi xdeba mama RmerTis jerovnad ar Sefaseba (faqtiurad, SeiZleba iTqvas, masTan dapirispireba sakuTari `me~-s samyaros uzenaes pirovnebad gamocxadebis aSkara mcdelobis gamo), xolo deda RmerTis
zedmetad gadafaseba (anu deda RmerTis mama RmerTze zemoT
dayeneba)
Sefasebis gakeTebisagan Tavs Sevikaveb, rameTu umjobesi
iqneba informacia mSrali saxiT iyos. axla ki imis Sesaxeb, Tu
zemodusis gadasaxedidan rogor Canan modusebi. igi moicavs
im nawils, sadac xdeba dasamkvidrebeli WeSmaritebis diskretuli Semodineba gansazRvruli mTeli arsebuli gamovlinebulobis arsobrivobis gaumjobesebisaTvis (qvelmoqmedebisaTvis).
1) zemodusi es modusi gansazRvravs WeSmaritebis damkvidrebis msurveli individis mcdelobas, TviTdamkvidreba
im dros da im adgilze moaxdinos, sadac es saWiroa mTeli gamovlinebulobis saerTo interesebisaTvis da cdilobs es
TviTdamkvidreba samkvidros (damkvidrebis) diapazonSi ZalmomrevobaSi (ZaladobaSi) ar gadaizardos.
2) saTnoebis modusi es modusi gansazRvravs WeSmaritebis damkvidrebis msurveli individis mcdelobas, gaerkves imaSi, Tu ratom aqvs TviTdamkvidrebis survili da surs
35

aRiqvas, ratom ar SeuZlia arseboba damxmare saSualebebis


gareSe, sruliad damoukideblad.
3) vnebis modusi es modusi gansazRvravs WeSmaritebis
damkvidrebis msurveli individis mcdelobas, gaerkves imaSi, Tu rogor moaxdinos TviTdamkvidreba imaSi, rac misTvis
sasicocxlod (saarsebod) aucilebelia da amis miRwevas sakuTaAr arsSi aRqmuli eTikis dacviT cdilobs.
4) umecrebis modusi es modusi gansazRvravs WeSmaritebis damkvidrebis msurveli individis mcdelobas, TviTdamkvidreba rac SeiZleba didi masStabiT moaxdinos da amis
miRwevas nebismier fasad, faqtiurad, sakuTAar arsSi aRqmuli eTikis darRveviT cdilobs.
ukve SeiZleba gadasvla imaze, Tu saTnoebis modusidan
rogor Canan modusebi. igi I da II samyaroebis sazRvarze imyofeba. dakvirvebuli ukve aRmoaCenda, rom saTnoebis modusi
yvelgan erTgvari asketizmis suliskveTebiTAaa ganmsWvaluli. es marTlac ase gaxlavT. es ori cneba asketizmi da gandegiloba ar SeiZleba avurioT erTmaneTSi, isini radikalurad
gansxvavebuli Sinaarsisani gaxlavT. vecdebi mokled amis axsnas. gandegiloba sulierad ganze dgomas, yovelives gverdidan dakvirvebas niSnavs. individi SeiZleba aqtiur cxovrebas eweodes nebismier samyaroSi, magram amavdroulad absoluturad gandegili iyos, maSin roca am SemTxvevaSi mas
asketi veranairad veRar Seefereba. anu asketizmi martoobas
materialurad ganze dgomas, ukontaqtobas niSnavs, Tavisze
ufro dabla myofi an Tavisi toli eTikuri donis warmomadgenlebTan. sxvanairad rom vTqva, asketi mowafis arsobrivi
sinonimia. aq ganxilva iqneba iseTi Temis saSualebiYT, rogoricaa usafrTxoeba. es xom saTnoebisTvis mudam problemaa,
rameTu nebismieri saxis dapirispireba aq xelisSemSlelia.
1) zemodusi es modusi gansazRvravs dasamkvidrebeli
WeSmaritebis zogad cnobierebad Camoyalibebis msurveli
individis mcdelobas, Tavis dacva im dros da ise moaxdinos,
sadac es gardauvalia da cdilobs Tavdacva TAavdasxmaSi,
sxvisTvis, sakuTari individis mxridan, safrTxis SeqmnaSi ar
gadaizardos.

36

2) saTnoebis modusi es modusi gansazRvravs dasamkvidrebeli WeSmaritebis zogad cnobierebad aRqmis msurveli individis mcdelobas, gaarkvios is, Tu ratom eSinia imisa, risic eSinia, surs SiSis wyaros arsi gaigos da SiSebi aRmofxvras TavisSi.
3) vnebis modusi es modusi gansazRvravs dasamkvidrebeli WeSmaritebis zogad cnobierebad Camoyalibebis msurveli individis mcdelobas, gaerkves imaSi Tu rogor unda
moaxdinos safrTxisgan TaAvis daRweva ise, rom dapirispirebaSi ar Sevides, Tundac situacia ukiduresad provokaciuli iyos.
4) umecrebis modusi es modusi gansazRvravs dasamkvidrebeli WeSmaritebis zogad cnobierebad Camoyalibebis
msurveli individis mcdelobas, usafrTxod igrZnos Tavi da
amis miRwevas ukve nebismier fasad, faqtiurad, Tavis dazRvevis mizniT, TAavdasxmiT cdilobs.
gadavideT imaze, Tu vnebis modusidan rogor sCanan modusebi. igi II da III samyaroebis sazRvarze imyofeba. aq umTavresi da wamyvani Tema gaxlavT TviTrealizacia, ufro sworad ki, TviTgamovlineba. aq aucileblad angariSgasawevia
msxverplSewirvis cnebac. saWirod mimaCia bhagavad-gitas
moSvelieba amasTan dakavSirebiT: `samyaros Seqmnis dasawyisSi yoveli arsebulis ufalma dasabami misca kacTa da naxevarRmerTTa modgmas da am sityvebiT akurTxa isini: `ibedniereT am iajnaTi (msxverplSewirviT), vinaidan misi Sesruleba mogitanT yvelafers bednieri cxovrebisa da gaTaAvisuflebisaTvis.~... `... magram vinc siamovnebas sakuTar TavSi
poulobs, vinc adamianis sicocxles TviTrealizaciisaTvis
iyenebs da vinc mxolod sakuTar `me~-obaSia kmayofili, mas
yovelgvari movaleoba moxsnili aqvs.~
vFfiqrob, es nawili individualur moqmedebas avtomaturad gulisxmobs. amitomac, aucileblobas warmoadgens es individualuri moqmedeba araindividualizmis interesebidan
gamomdinareobdes da mas emsaxuros.
1) zemodusi es modusi gansazRvravs dasamkvidrebeli
WeSmaritebis safuZvelze Camoyalibebuli zogadi cnobierebiT gamovlinebuli obieqturi realobis dakmayofilebis
37

msurveli individis mcdelobas, TviTgamovlineba im dros


da im adgilze moaxdinos, sadac es saWiroa mTeli gamovlinebulobis interesebisaTvis anu iTvaliswinebs urTierTobaSi
myofi obieqtis nebasa da potenciuri TviTgamovlinebis savaraudo Sedegebs.
2) saTnoebis modusi es modusi gansazRravs dasamkvidrebeli WeSmaritebis safuZvelze CAamoyalibebuli zogadi
cnobierebis mier gamovlinebuli obieqturi realobis dakmayofilebis msurveli individis mcdelobas, gaerkves imaSi,
Tu ratom aqvs TviTgamovlinebis dauZleveli survili da
surs, es survili TviTSemecnebis surviliT Caanacvlos.
3) vnebis modusi es modusi gansazRvravs dasamkvidrebeli WeSmaritebis safuZvelze Camoyalibebuli zogadi cnobierebis mier gamovlinebuli obieqturi realobis dakmayofilebis msurveli individis mcdelobas, gaerkves imaSi, Tu
rogor moaxdinos TviTgamovlineba.
4) umecrebis modusi es modusi gansazRvravs dasamkvidrebeli WeSmaritebis safuZvelze Camoyalibebuli zogadi cnobierebis mier gamovlinebuli obieqturi realobis
dakmayofilebis msurveli individis mcdelobas, im dros da
im adgilze moaxdinos TviTgamovlineba, sadac amis Sansi da
SesaZlebloba eZleva anu iTvaliswinebs urTierTobaSi yofnisas sakuTar neba-survilsa da urTierTobaSi myof obieqtze am nebis realizaciis savaraudo Sansebs.
da bolos, imis Sesaxeb, Tu umecrebis modusidan rogor
gamoiyurebian modusebi. igi III samyaros zRvarze da mis qvemoT imyofeba. aq umTavresi da wamyvani Tema gaxlavT sakvebi.
aqve aucileblad angariSgasawevia codnis cnebac. vfiqrob,
es nawili avtomaturad gulisxmobs imas, rom saqme gvaqvs sababis raobasTan. sakvebi veranairad ver gamodgeba gonierisTvis imad, rom mas mizani daerqvas. saSualebas Tu davarqmevT, is materialuri sxeulis arsebobis saSualebaa, vfiqrob, aseTi ar brZandebiT sxeuli iyos Tqveni TviTmizani. sababi ki imitom gaxlavT, rom kvebis aucilebloba saWiro
codnis ar qoniTaa gamowveuli. ai, ra SuaSia aq codna. codnac orgvaria: sulieri da materialuri. magram maT aq ar Ca-

38

vuRrmavdebi. ubralod modusebs aRvwer da iq gamoCindeba


yovelive.
1) zemodusi es modusi gansazRvravs dasamkvidrebeli
WeSmaritebis safuZvelze Camoyalibebuli zogadi cnobierebis mier Seqmnil obieqtur realobaSi darRveuli nawilis
dakmayofilebis msurveli individis mcdelobas, kvebis funqciis Sesabamisi codnis moZiebas anu sulieri sakvebis miRebisa da gaTavisebis aucileblobas (ZiriTadad aradogmaturi sulieri codnis sakvebisa).
2) saTnobis modusi es modusi gansazRvravs dasamkvidrebeli WeSmaritebis safuZvelze Camoyalibebuli zogadi
cnobierebis mier Seqmnil obieqtur realobaSi darRveuli
nawilis dakmayofilebis msurveli individis mcdelobas, gaerkves imaSi, Tu ratom sWirdeba kveba da materialuri sakvebis Canacvlebas cdilobs sulieri, ZiriTadad dogmaturi
`sakvebiT~.
3) vnebis modusi es modusi gansazRvravs dasamkvidrebeli WeSmaritebis safuZvelze Camoyalibebuli zogadi cnobierebis mier Seqmnil obieqtur realobaSi darRveuli nawilis dakmayofilebis msurveli individis mcdelobas gaerkves imaSi, Tu ra saxis sakvebiT unda ikvebos, sad da rogor
moiZios am sakvebis ingredientebi, rogori TanafardobiT
moaxdinos maTi Sezaveba da rogori saxiT moamzados igi
(umad, wyalSi moxarSuli saxiT, Tu cecxlze Semwvari saxiT).
agreTve, xdeba seriozuli gadarCeva imisa, Tu ra sakvebis miReba SeiZleba da risi ara. anu obieqtur realobaSi darRveuli nawiliT provocirebul SimSilisa da wyurvilis SegrZnebas ase Tu ise mainc akontrolebs.
4) umecrebis modusi es modusi gansazRvravs dasamkvidrebeli WeSmaritebis safuZvelze Camoyalibebuli zogadi cnobierebis mier Seqmnil obieqtur realobaSi darRveuli nawilis dakmayofilebis msurveli individis mcdelobas
moiklas SimSilis an wyurvilis SegrZneba da is, Tu ra saxis
iqneba materialuri codna anu sakvebi, ra ingredientuli SemadgenlobiTa da ranairi saxiT, amas yvelanairi mniSvneloba
ekargeba. saqme imaSi gaxlavT, rom individi veRar akontrolebs SimSilisa da wyurvilis moTxovnilebebs da maTi dakmayofilebis `msaxuri~ xdeba.
39

da sul bolos, modusebTan dakavSirebiT maTi bunebisa


da arsis ukeTesad gagebisa da aRqmisaTvis, minda moviyvano
TiToeulis erTxaziani ganmarteba:
1. zemodusi aris is, rasac am wignSi grZnoba hqvia.
2. saTnoebis modusi aris is, rasac am wignSi goneba
hqvia.
3. vnebis modusi aris is, rasac am wignSi emocia
hqvia.
4. umecrebis modusi aris is, rasac am wignSi ambicia
hqvia

sami samyaros konstituciuri gansazRvra


sami samyaros konstituciuri gansazRvra qmedebis adgilmdebareobis mixedviT ori udidesi pirovnebis urTierTobebis Sedegad warmoqmnili arasrulyofilebisaTvis Seqmnili kanonikuri konstituciis safuZvelze. amjerad bolo,
mesame samyarodan daviwyeb ganxilvas.
1. III samyaro, modusebis globaluri gadasaxedidan, umecrebisa da vnebis modusebs SuaSi imyofeba. vizualurad es
gaxlavT materialuri samyaro anu absoluturad yvelaferi,
rac materialuri saxiT aris gamovlinebuli: planetebi, mzeTa sistemebi, `mzeebi~ anu varskvlavebi (var kvlav) galaqtikebi da yovelive, rasac dRes adamianebi yvelafrad miiCneven
(da amboben, rom es aris absoluturad yvelaferi da amas
garda `yvelaferi~ aris `araferi~), gaxlavT am samyaros sazRvrebSi. es samyaros zogadi cnobierebis mier Seqmnili obieqturi realobis darRvevis Sedegad Seiqmna. materialuri
TvalsazrisiT misi umaRlesi warmomadgenlebi arian varskvlavebi, romlebic adamianuri gadasaxedidan, CvenTvis
met-naklebad nacnobi mzis analogiurni arian. isini am samyaroSi arsebuli darRveuli nawilis aRmofxvrisken arian
orientirebulni. xolo misi umdablesi warmomadgenlebi
arian varskvlavebis mier Seqmnil orbitebze moZravi planetebis TAanamgzavrebi, romlebic, adamianuri gadasaxedidan,
CvenTvis sakmaod nacnobi mTvaris analogiurni arian. isini
40

am samyaroSi darRveuli nawilis gaRrmavebisken, ufro metad gazrdisken arian orientirebulni. rac SEeexebaT varskvlavebis mier Seqmnil orbitebze mcurav, moZrav planetebs, romlebic tivtiveben mzismagvari varskvlavebis mier
Seqmnil velSi, adamianuri gadasaxedidan, CvenTvis yvelaze
kargad nacnobi dedamiwis analogiurni arian. Tumca, SeiZleba iTqvas, rom ar arsebobs arc erTi varskvlavi, arc erTi
planeta da arc erTi planetis Tanamgzavri, romlebic absoluturad erTnairebi iqnebodnen. planetebi obieqturi realobis darRveuli nawilis aRmofxvrisa da amave nawilis ufro metad darRvevis funqcionalur diapazonSi arian. anu
darRveuli nawilis verc dakleba da verc momateba planetebisTvis sruliad dasaSvebi normativia. romelime maTganze
adaptirebuloba cocxali arsebisa (varskvlavze, planetaze
an Tanamgzavrze) mTlianad gansazRvravs misi moRvaweobis
sferos.
me mxolod rekomendaciis saxiT mivawer moRvaweobis sasurvel da arasasurvel mimarTulebebs. zogadad III samyaros
warmomadgeneli sasurvelia orientirebuli iyos sakuTari
`me~-s mier obieqturi realobis darRveuli nawilis Semcirebaze, rac mas SesaZleblobas miscems globaluri modusuri gadasaxedidan vnebis modusis sazRvari gadalaxos da meore samyaroSi gadasvlis ufleba miiRos. xolo rac Seexeba
arasasurvels, mesame samyaros warmomadgeneli arasasurvelia orientirebuli iyos sakuTari `me~-s mier obieqturi realobis darRveuli nawili gazardos da obieqtur realobas
daupirispirdes. es mas globaluri modusuri gadasaxedidan
umecrebis modusis sazRvars iqiT gadaiyvans da moCvenebiTi
materialuri samyaros, sruli iluziis nawilad e. w. moCvenebad gadaaqcevs. misTvis materialuri saxiT gamovlinebac ki,
SeuZlebeli da sanatreli gaxdeba, Tumc, misTvis es ukve
umaRlesi donis realobad aris aRqmuli. adamianebisaTvis
miRebul da cnobil enaze pirveli gadasvla, samoTxeSi
moxvedras niSnavs, saidanac, bibliis mixedviT, adami da eva
iqnen gamoZevebulni, xolo meore gadasvla, jojoxeTSi moxvedras niSnavs, sadac, bibliis mixedviT, gveli iqna Cagdebuli, romelmac acduna eva da misi meSveobiT ki adami.

41

2. II samyaro, modusebis globaluri gadasaxedidan, vnebisa da saTnoebis modusebs SuaSi imyofeba. vizualurad es
gaxlavT sulieri samyaro, sadac warmosaxva gamogonil samyaros qmnis, magram is ar aris materialuri, Tumca, adamianis
gadasaxedidan aseT STabeWdilebas Seqmnida. es samyaro zogadi cnobierebis mier Seqmnili obieqturi realobis moTxovnebs zedmiwevniT da pirnaTlad pasuxobs. igi swored am
obieqturi realobis xilulad warmosaCineblad Seiqmna. am
samyaros materialuri realobis gadasaxedidan Tavisuflad
SeiZleba ewodos virtualuri realoba e. w. ocnebebis samyaro, sadac ocnebebi obieqturi realobis arsobrivi aRqmis
diapazonSi imyofebian.
Tu adamianuri Sexedulebebis analogiiT movaxdenT am
samyaros vizualur daxasiaTebas, e. w. materialuri TvalsazrisiT, misi umaRlesi warmomadgeneli iqneba uzarmazari
mze, romlis radiusic daaxloebiT 7-jer aRemateba mETeli III
samyaros radiuss. xolo misi yvelaze mcire warmomadgeneli
iqneba uzarmazari mTvare, romlis radiusic III samyaros radiusze odnav didia. realurad es e. w. mTvare mTEeli III samyaros kuTvnil sivrces moicavs da swored misi meSveobiT anaTeben masSi is varskvlavebi da mzec, romelsac vizualurad
TvalebiT vxedavT.
II samyaros mze obieqturi realobis zogad cnobierebad
Camoyalibebisa da gadaqcevisken aris midrekili, xolo mTvare ki obieqturi realobis maqsimaluri SesaZleblobebis gamovlinebisken, misiT gancxromisken aris orientirebuli.
rac Seexeba uzarmazar sivrces, romelic am e. w. mzesa da
mTvares Sorisaa, am samyaros warmomadgenelebi yovelives
TviTon qmnian sakuTari warmosaxvis safuZvelze. es Zalian
Zneli asaxsnelia imdenad, ramdenadac Zalian gansxvavdeba
materialuri samyarosagan. Sevecdebi mokled avxsna mTavari
momentebi. am samyaroSi myofT ar awuxebT SimSilisa da wyurvilis SegrZneba, dardi da eiforia, tkivili da avadmyofoba,
sibere da sikvdili. aq cxovroben awmyoTi, im wamiT, rac axlaa. maT ar gaaCniaT sqesobrivi ltolvac, vinaidan Tu materialur samyaroSi sqesobrivi kontaqti individualur
sulTAa uSualo urTierTobis erTaderTi saSualebaa da wamierad grZeldeba, II samyaroSi (sulier samyaroSi) nebismieri
42

urTierToba misi warmomadgenlebis individualur sulTa


uSualo urTierTobas warmoadgens. Tuki dedamiwaze adamianisTvis sqesobrivi urTierTobis Sedegad miRebuli wamieri
netareba umaRlesi siamovnebis formaa, warmoidgineT ra sufevs im samyaroSi, sadac mudmivad aseTi transcendentuli,
harmoniuli anu netari mdgomareoba Cveulebrivi, normaluri ramaa.
sasurveli da arasasurveli mimarTulebebi meore samyaroSi mcxovrebi individebisTvis ase gamoiyureba: II samyaros
warmomadgeneli sasurvelia orientirebuli iyos obieqturi
realobis (romelic yovelTvis da yvelgan sufevs) zogad
cnobierul doneze Camoyalibebisken, rac mas SesaZleblobas
miscems modusebis globaluri gadasaxedidan saTnoebis modusi gadalaxos da zemoT I samyaroSi gadasvlis ufleba miiRos. rac Seexeba arasasurvels II samyaros warmomadgeneli
arasasurvelia orientirebuli iyos am samyaros uzenaesi kanonmdeblobis, anu obieqturi realobis darRvevisken. es SeiZleba moaxdinos vinmes an raimes dauflebis e. i. vinmeze an
raimeze uflebis miRebis surviliT, rac realurad dasakuTrebis mcdelobaa. an piriqiT, vinmes an raimes nebis ganxorcielebis saSualebad gadaiqces e. i. vinmeze an raimeze movaleobis aRebis ideafiqsuri suliskveTebiT daimuxtos, rac realurad viRacis an raRacis sakuTrebad gadaqcevis mcdelobaa. rogorc erTi, ise meore gamovlineba pirdapir arRvevs
nebayofilobiTobisa da araZaladobis (rogorc sxva individualur sulTan, ise sakuTar pirovnebasTAan mimarTebaSi)
uzenaes principebs, razedac realurad dgas II samyaro. Tuki
am samyaros warmomadgeneli amas moimoqmedebs, globaluri
gadasaxedidan, es mas vnebis modusis sazRvrebs gareT gadaiyvans da materialur samyaroSi anu III samyaroSi mouwevs gadasvla, ris Sedegadac misTvis Sesabamis materialur sxeulSi mouwevs Casaxleba.
adamianebisTvis miReEbul da cnobil enaze, pirveli gadasvla caTa sasufevelSi moxvedras niSnavs, sadac, axali
aRTqmis mixedviT Tu vimsjelebT, RvTis ZEe imyofeba da mefobs, xolo meore gadasvla materialur realobaSi. aq Znelad aRsaQqmeli da sagulisxmo is gaxlavT, rom II samyarodan
gadasuli materialur samyaroSi SeiZleba iyos: varskvlavi,
43

mze, Cveulebrivi planeta, mTvare, an nebismieri mcxovrebi


maTze, magram adamianisTvis dResdReisobiT es miuRebelia e.
i. miuwvdomelia. arada, Zalian samwuxaroa, rameTu amis miRebisa da aRqmis gareSEe Zalian Znelia (Tu ara warmoudgenelic
ki) materialuri samyaros, kerZod ki, dedamiwaze mcxovrebi
adamianebis mier sasurveli orientaciiT moZraoba.
3. I samyaro, modusebis globaluri gadasaxedidan, saTnoebisa da e. w. zemodusis SuaSi imyofeba, vizualurad, es gaxlavT sulieri samyaro, sadac warmosaxva sulierebis realur garemos hqmnis. is aris inteleqtis mier Camoyalibebuli zogadi cnobierebis safuZvlze Seqmnili sulieri realizmi, Tumca, adamianis gadasaxedidan is ver danaxvadi da ar
arsebulad aRqmuli iqneboda fizikurad iq moxvedris SemTxvevaSic ki. es samyaro damkvidrebuli, gansxeulebuli WeSmaritebaa ukve Camoyalibebuli zogadi cnobierebis saxiT
da misTvis aucilebel kanonikur moTxovnebs pirnaTlad da
zedmiwevniT pasuxobs. Zalian uxeSi formatiT Tu warmovadgenT, es samyaro gaxlavT erTgvari informaciuli banki,
romlis mixedviTac xdeba samive samyaros marTva-gangebuloba. igi absoluturi WeSmaritebis adaptirebuli nawilidan ukve WeSmaritad aRqmuli da Secnobili informaciis e. w.
zogadi cnobierebis dasafiqsireblad da ukuniTi ukunisamde Sesanaxad Seiqmna. II da III samyaroebisagan gansxvavebiT, igi
mudmivad arsebobs da arasodes ar nadgurdeba. am samyaros
gadasxedidan, anu materialuri realobis gadasaxedidan, Tavisuflad SeiZleba iTqvas, rom es aris sulieri realobis e.
i. realuri realobis samyaro.
Tu adamianuri Sexedulebis logikiT movindomebT pirveli samyaros vizualur daxasiaTebas e. w. materialuri TvalsazrisiT, am SemTxvevaSic misi umaRlesi warmomadgeneli iqneba uzarmazari, warmoudgenlad didi e. w. mze, romlis radiusic mTeli II samyaros radiuss 7-jer , xolo mTeli III samyaros radiuss daaxloebiT 50-jer aREemateba, xolo misi yvelaze mcire warmomadgeneli, ierarqiuli aRqmiT, iqneba
uzarmazari mTvare, romlis radiusic mTeli II samyaaros
kuTvnil sivrces moicavs, anu mTEeli meore da mesame samyaroebi masSi SigniT sufevs.

44

I samyaros e. w. mze WeSmaritad dasamkvidrebeli WeSmaritebis Ziebaze, povnaze da mis zogad cnobierebad Camoyalibebazea orientirebuli. am procesSi is zedmiwevniT iTvaliswinebs ukve arsebul zogad cnobierebas da gadasamuSavebeli infomaciis axal porcias zecidan, TAavad samyaros uzenaesi pirovnebidan REebulobs. aq TviTneburi improvizaciuli provokaciebi yovlad dauSvebelia. rac Seexeba I samyaros
e. w. mTvares, igi I samyaroSi arsebuli zogadi cnobierebis
maqsimalurad SesaZlo gamovlinebisken, SeiZleba iTqvas, realizaciisken aris orientirebuli zogadi cnobierebisaTvis
gansazRvruli kanonmdeblobis zedmiwevniTi da srulyofili dacviT.
II samyaros warmomadgenelTa yofiereba Tu, ojaxuri
cxovrebis srulyofili gamovlinebulobiT, RvTiuri siamovnebis miRebiT ganisazRvreba, I samyaros warmomadgenelTa
yofiereba sakuTar `me~-Si srulyofilebis miRweviT, Sida
harmoniulobis miRweulobiT aris gansazRvruli anu sakuTari `me~-s Semadgeneli mamakacuri da qaluri sawyisebis
idealuri Tanafardobisa da TaAnacxovrebis donis miRebiT.
faqtiurad sruli pasuxismgeblobiT SeiZleba iTqvas, rom
isini modusebis zegavlenisgan TaAvisufldebian da bhagavatgitas eniT rom gadmovceT gaTavisuflebas aRweven.
sasurveli da arasasurveli mimarTulebebi I samyaroSi
Semdegnairia: I samyaros warmomadgeneli sasurvelia cdilobdes orientirebuli iyos zecidan Semosuli dasamkvidrebeli WeSmaritebis zogad cnobierebad CamoyalibebaSi monawileobis miRebisken, am samyaroSi ukve arsebuli mTeli
zogadi cnobierebis srulad da zedmiwevniT gaTvaliswinebis safuZvelze, rac mas moapovebinebs warmoudgenlad did
pativs I samyarodan umniSvnelod mcire gadaxris Sedegad
warmoqmnili Sedegebisgan, anu samyaroebisgan mTlianad gavides da zeciur garemoSi gadainacvlos e. i. absoluturi
WeSmaritebis piradi warmomadgenlis, mama RmerTis pirad sasufevelSi yofnisa da cxovrebis ufleba miiRos, sadac yvela aq macxovrebeli dasamkvidrebeli WeSmaritebis gansazRvriTa da samyaros uwmindesi pirovnebisTvis, deda RmerTisTvis miwodebiT arian dakavebulni.

45

I samyaros warmomadgeneli arasasurvelia orientirebuli iyos am samyaros uzenaesi kanonmdebloba, anu damkvidrebuli WeSamriteba zogadi cnobierebis saxiT gamovlinebuli
Tundac iotisodenad daarRvios. es aq mcxovrebma SeiZleba
moaxdinos sakuTari SexedulebiT, daukiTxavad, TviTneburad e. w. WeSmaritebis, sinamdvileSi ki simcdaris mTeli inteleqtualuri bankis, Camoyalibebuli zogadi cnobierebis
nawilad gamocxadebis moTxovniT. es qmedeba mas II samyaroSi
gadayvanis aucileblobas gamoiwvevs.
agreTve arsebobs erTi friad sagulisxmo momenti, rac
Zalian, Zalian did iSviaTobas warmoadgens. kerAZod, Teoriulad, gind daijereT gind ara, am mTeli xuTive nawilis warmomadgenlebs (zeca, caTAa sasufeveli, samoTxe, materialuri samyaro da jojoxeTi) gaaCniaT warmoudgenlad mcire,
magram mainc, Teoriuli Sansi Tundac yvelaze radikaluri
gadasvla ganaxorcielon (magaliTad, zecidan jojoxeTSi an
piriqiT, jojoxeTidan zecaSi), Tumca, kidev vimeoreb es
uiSviaTesi gamonaklisi SemTxvevebia.

46

II TAavi
RvTiuri yofiereba
sakuTari pirovnebis eTikur doneze ufro maRal eTikur
donesTaAn mimarTebaSi saWiro movaleoba
nebismieri individualuri suli, qmedebis adgilis raimenairi xarisxobrivi donis dafiqsirebis Semdeg, TAavis cnobierebaSi mizezobrivi parametris sayrdenad aRiqvams am
codnas. igi ukve am codniT orientirdeba yovelivesTan mimarTEebaSi. me vityodi ase, rom aq ukve Semodis niutonis I kanonis aRsruleba, romelic SemdgomSi mdgomareobs: Tuki individualuri suli srulyofilad icavs im codnas qmedebis adgilis Sesaxeb, romelic SeiZina, igi wriulad da
TAanabrad moZraobs da masze ar moqmedebs Semanelebeli an
damaCqarebeli elementebi. is moZraobs birTvis nebismier
romelime sibrtyul wrewirze, romelic centridan raime
zomis radiusiTaa daSorebuli da moZraoba e. w. Caketil wreze mimdineareobs. realurad ki, am moZraobiT misdauneburadac ki, am zomis radiusiT SemosazRvrul birTvSi harmonia
myardeba anu individualuri suli, RvTaebrivi cnobierebis
gacnobierebis Semdeg (raRa Tqma unda, raRac garkveul donemde gacnobierebazea laparaki), xdeba momqmedi anu iwyebs
moqmedebas. momqmedad gadaqcevis SemTxvevaSi, Tu is srulad
axerxebs SeZenili cnobierebis dacvas, SeiZleba iTqvas, rom
is RvTis nebis realizaciis saSualeba xdeba. misi monotonuri inercia gonebas saSualebas aZlevs grZnobis donemde
amaRldes, raTa maT Soris harmoniuloba daamyaros. es WeSmaritad keTilSobiluri aqtia grZnobiTi nawilis mxridan
da amavdroulad, TaAvisdauneburadac ki, ufro didi radiusis wrewirze moZravi grZnobiTi nawilisaTvis is saintereso
xdeba, rogorc ufro dabla mdgomi grZnobiTi nawili, romelmac sakuTar arsSi arasrulyofilebisaken midrekilebas,
sakuTar ambiciebs sZlia da Tavisi eTikuri donisTvis Sesabamisi moTmineba SeiZina da rodesac es, zemoT myofi nawili
(momqmedisTvis zeZala da RmerTi) saWirod CaTvlis, axali
grZnobiTi porciiT daajildoebs mas. es ki TavisTavad cxadia, mxolod maSin moxdeba, roca WeSmariti harmonia iqneba
momqmedi individualuri sulis mTels gamovlinebulobaSi
47

da, Tqven warmoidgineYT, TviTonve gauwevs mamobriv zrunvasa da gzaze dakvalianebis samsaxurs.
ai, ase arauSualod xdeba sakuTar eTikur doneze ufro
maRla mdgomi eTikuri donis, faqtiurad, sakuTar `me~-Si
CaRrmaveba, sakuTari pirovnebiT daintereseba. is realurad
saqmianobiT, harmonizirebis, mSvidobis damyarebis unariT
unda daaintereso da sxva spekulaciuri raRaceebiT amis
mcdeloba fuWi drois kargva iqneba da meti araferi.
saqmianobis meore mizezTan, momqmedad gadaqcevasTan mimarTebaSi individualuri sulis ori Semadgeneli sawyisi
Semdegi saxis amocanis winaSe dgebian:
1. qaluri sawyisis momqmedad gadaqcevisas, mizani suliwmidisTvis, samyaros uwmidesi pirovnebisTvis, deda
RmerTisaTvis siamovnebis miniWeba unda gaxdes.
2. mamakacuri sawyisis momqmedad gadaqcevisas, mizani
samyaros uzenaesi pirovnebisTvis, mama RmerTisTvis kmayofilebis miniWeba unda gaxdes.
amis darRvevis SemTxvevaSi anareklSi e. w. perspeqtivaSi
SigniT Sesvla, SeZvroma xdeba da e. w. reformebis, ukve arsebuliT ukmarisobis, ar arsebuli usamarTlobis sakuTari
Sexedulebebis mixedviT aRmofxvris, harmoniis xelisSemSleli nawilis qirurgiuli gziT aRmofxvris survilis Casaxva xdeba, romelic SemdgomSi, dauflebis an siamovnebis
miRebis survilad gardaiqmneba.
momqmedad gadaqcevisas eTikis normebis dacvisaTvis
bhagavat-gitaSi Semdegi saxis Tvisebebia rekomendirebuli:
gmiroba, Zala, Seupovroba, sazrianoba, brZolaSi simamace,
guluxvoba da winamZRoloba.
rogor unda moxerxdes saqmianobis mizezebis damakmayofileblad da, ukeTes SemTxvevaSi, saukeTesod Sesruleba
saqmianobis meore mizezis, momqmedis mimarT:
a). qmedebis adgili warsamarTav da samoqmedo gzis siRrmiseul da zedapirul xarisxsa da raodenobas gansazRvravs. ZiriTadad, es ganisazRvreba sulieri sisufTavis
Sesabamisobis-da mixedviT.
b). grZnobebi unda cdilobdnen momqmedis donis Sesabamisi sulieri sisufTavis donis miRwevas. isini sruli momqmedze mijaWvulobis gziT unda Seecadon gverdidan mayu48

reblisa da msmenelis pozicia daikavon, morCili TayvaniscemiT miiRon da, ubralod, mihyvnen momqmeds, yovelgvari
piradi mosazrebis gareSe. pirnaTlad, zedmiwevniT, srulyofilad Seasrulon momqmedis mier maTze dakisrebuli movaleoba.
g). mcdelobebi unda cdilobdnen yvela da nebismieri gamovlineba momqmedis samsaxurs, msaxurebas miuZRvnan da saerTodac, sakuTari Tavi mTlianad msxverplad miuZRvnan
mas.
d). zesuli momqmedSi sakuTari arsis miznad dasaxvas axdens, moqmedebis sasurveli Sedegis gaTvaliswinebaSi exmareba. am dasaxul gzaze dasamkvidrebeli WeSmaritebisa da
obieqturi realobis urTierTgabalansebaSi, harmonizirebaSi sTavazobs sakuTar momsaxurebas.
agreTve, aRsaniSnavia is, Tu rogor unda moxerxdes saqmianobis mizezTa mimarT damakmayofileblad da, SeiZleba
iTqvas, saukeTesod urTierToba momqmedis mier:
a). momqmedi qmedebis adgilTan mimarTebaSi unda cdilobdes warsamarTavi da samoqmedo saqmianobis strategiisa
da taqtikis gansazRvras, sasurveli saqmianobis gaTvaliswinebas. ZiriTadad es unda ganisazRvros e. w. dasamkvidrebeli
WeSmaritebis anu Sedegobriv momentamde sruli realuri
suraTisa da e. w. obieqturi realobis, anu arsebuli mimdinare momentis urTierTharmonizirebiT, sadac movlenebis nebismieri saxiT daCqareba an ESeneleba anomaliebis tolfasia.
b). momqmedi grZnobebTan mimarTEebaSEi unda cdilobdes
sulieri WuWyis mocilebis midrekilebiT damuxtos grZnobebi da sulieri realobis (WuWyisa da sisufTavis) mdgomareobis Sesabamisi urTierToba grZnobebTan obieqturobis
zedmiwevniT dacviT warmarTos. momqmedi ar unda miejaWvos
grZnobebs.
g). momqmedi, mcdelobebTan mimarTebaSi, unda cdilobdes anareklidan gamosvlis msurvelis amoyvanas. igi situaciis Sesabamisi midrekilebiT unda iyos ganmsWvaluli da materialuri realobis (WuWyisa da sisufTavis) mdgomareobis
Sesabamisi urTierToba unda daamyaros mcdelobebTan da
obieqturoba zedmiwevniT unda daicvas. modusebis nebis aRsrulebis funqcia Seasrulos.
49

d). momqmedi, zesulTan mimarTebaSi, unda cdilobdes misi mizani gaxdes zesuli, rogorc individualurad gamovlinebuli suli da qmedebis adgilic zesulis araindividualur gamovlinebad miiRos. anu maqsimalurad daakmayofilos
zesuli, ris Sedegadac grZnobebi, rogorc qaluri sawyisi
mas, rogorc mamakacur sawyiss, zedmiwevniT daakmayofileben, kmayofilebas maqsimalurad mianiWeben.
ai am, zemoT CamoTvlili pirobebis dasakmayofileblad
erTi elementaruli principi unda daicvas momqmedma, kerZod, dauSvebelia erTdroulad ori mimarTulebiT miswrafeba rogorc zeviT zesulisken da zesulis mier gansazRvruli qmedebis adgilisken, ise grZnobebYATan kontaqtSi
Sesvlisken da grZnobebis mier Cadenili mcdelobebis koreqtirebisken, ufro metad ki grZnobebis ganaTlebisken.
momqmedma jer erTi mimarTuleba srulyofilad unda
amowuros, ise rom am mxriv mTlianad gajerebul iqnas Sinaganad da mxolod amis Semdeg unda misces Tavs imis ufleba,
rom meore mimarTulebiT moZraobaze izrunos da ufro metic ki SeiZleba iTqvas saWiro nebis dacvis SemTxvevaSi (mimarTulebis prioritetuloba igulisxmeba) gangebis mier
erTi mimarTulebis meore mimarTulebiT Canacvleba araTu
problemebis ar daSvebiT, aramed sasiamovno da kmayofilebiT gajerebuli garemoTi da situaciebiYYT uzrunvelyofs.
zesulisken da qmedebis adgilisken mimarTuli urTierTobebisas momqmedma unda daikavos wamyvanis, maswavleblis,
e. w. mamakacuri sawyisis pozicia.
amitom sasurvelia momqmedis mier jer dasrulebul iqnas misTvis Sesaferisi da Sesabamisi mowafeobis kursi da
Semdgomad amisa iqnas misTvis miniWebuli situaciis mmarTavis, maswavleblis wodeba da moqmedebis mmarTavis uflebamosilad aRiareba.
zeda mimarTulebis ganmsazRvreli unda iyos momqmedisTvis Sesabamisi jer ar aTvisebuli da jer ver gacnobierebuli WeSmariti codnis aRqma, srulyofilebisken swrafvis
orientaciiT da morCili TAayvaniscemis inerciiT, e. i. zeda
mimarTulebaSi ra unda iyos prioritetuli da rogor unda
moxdes ai am prioritetis aTviseba. mTeli es moqmedeba ki
50

qmedebis adgilTan mimarTebaSi unda iqnas moxdenili. qmedeba ganmsWvaluli unda iyos kmayofilebis miniWebis, dakmayofilebis suliskveTebiTa da am kmayofilebis jerovnad, saWirod gacemis, dakmayofilebis Sedegad momqmedi amis Sesabamisad tol kmayofilebas miiRebs, srulad jerovnad dakmayofildeba. am procesis absoluturad srulyofilad Sesrulebis SemTxvevaSi, sruli pasuxismgeblobiT SeiZleba iTqvas, momqmedi netarebis mdgomareobaSi aRmoCndeba, anu masSi aranairi saxis vakuumi aRar darCeba raRaca tipis survilebis saxiT.
qvemo mimarTulebis ganmsazRvreli unda iyos momqmedis
mier aTvisebuli da gacnobierebuli WeSmariti codnis Sesabamisi sulieri obieqturi realoba. es procesi unda eyrdnobodes sakuTari Sinagani siRrmiseuli codnis gacemasa
da gulwrfelobas. e. i. qvemo mimarTulebasTan mimarTebaSi
ra unda iyos prioritetuli da rogor unda moxdes am prioritetis aTviseba. mTeli es moqmedeba momqmedis mier grZnobebTan mimaTebaSi unda iqnas moxdenili. qmedeba ganmsWvaluli unda iyos siamovnebis miniEWebis suliskveTebiT da am siamovnebis jerovnad, saWirod gacemis Sedegad momqmedi amis
Sesabamisad tol siamovnebas miiRebs, srulad, jerovnad isiamovnebs. am procesis absoluturad srulyofilad Sesrulebis SemTxvevaSi, sruli pasuxismgeblobiT SeiZleba iTqvas, momqmedi bednierebis mdgomareobaSi aRmoCndeba, anu
masSi aranairi saxis ubedurebis (SiSis) SegrZneba ar iarsebebs.
netarebisa da bednierebis mdgomareobis damkvidrebis
xelis SemSleli mxolod orive mimarTulebiT erTdroulad
moZraobis survili da mcdelobebi gaxlavT, risi ZiriTadi
maprovocirebelic mouTmenloba, sixarbe an siZunwe arian.
Tu momqmedi moqmedebis adgilze SEesabamisi epoqaluri
momentisTvis Sesabamis WeSmarit codnas gaiTAavisebs, mas
gangebis mier mieniWeba bednierad cxovrebis ufleba ise,
rom aRar dasWirdeba zeda mimarTulebas miutrialdes.
da saerTodac, ramxelazec SeZlebs epoqaluri momentisTvis Sesabamisi WeSmariti codnis aTvisebas, imxelaze da
imden xans gastans misi bedniereba qvemo mimarTulebasTan
urTierTobiT, vidre am codnis Sesabamisi epoqaluri momen51

ti ar dadgeba, sadac misi codnis areali damTavrdeba da aq


ukve saWiro gaxdeba xelaxla misi dabruneba zeda mimarTulebasTan. Tuki momqmedi gajiutdeba da gangebis moTxovnebs
win aRudgeba, ubedurebebi misi megzuri gaxdeba da imden
xans iborialebs maTSi, vidre saWiroebas ar daemorCileba.
ubedurebebi mis cxovrebaSi epoqaluri momentisTvis obieqturi realobisTvis Sesabamisi codnis ar qonisda gamo gamowveuli SiSebiT iqneba ganpirobebuli.
Cakraluri sistemebi
adamiani rodesac pirvelad xvdeba mecnieruli progresis Sedegad Seqmnili nebismieri gadaadgilebis saSualebAAasTan (magaliTad, msubuqi manqanis samarTaAv sistemasAYTan) mmarTavis ampluaSi, ucnauri eiforiuli momentis dafiqsireba
masSi arc Tu ise Znelia. masSi aRiZvreba raRaca tipis mniSvnelovnebis SegrZneba imis aRqmis safuZvelze, rom es oTx
saburavze damontaHJebuli rkinis masa misi neba-survilis Sesabamisad imoZravebs. am dros adamians ar ainteresebs manqanis miznobrivi daniSnulebis gaTvaliswineba, is rom es mowyobiloba miznobrivad daCqarebuli gadaadgilebis saSualebaa; an is, rom Sida mowyobilobisTvis Sesabamisi instruqciis darRvevam SeiZleba manqana mwyobridan gamoiyvanos; an is,
rom moZraobis procesSi sxva aseTive msgavs manqanas TAavisi
daudevrobis (ufro sworad survilis dakmayofilebis) gamo
SEeiZleba seriozuli ziani miayenos, riTac im manqanis mmarTavi adamiani SeiZleba imsxverplos. manqanaze Zalauflebis
qoniT gabruebuli adamiani mxolod am Zalauflebis gamovlinebis surviliT aris dainteresebuli. mxolod droTAa
ganmavlobaSi xdeba am e. w. eiforiis Cacxroba, rodesac igi am
manqaniT sakuTAari sasurveli SesaZleblobebis gamovlinebiT dakmayofildeba da am manqanis erTaderTi daniSnuleba
misi funqcionaluri interesebis dakmayofilebaze dava. amis
Semdgom adamiani saWiroebis gareSe aRar cdilobs manqanaSi
moxvedras, zedmiwevniT cdilobs samarTAavi mowyobiloba ise
gamoiyenos, rom manqanis Sida mowyobiloba ar daziandes, aucileblad iTvaliswinebs manqanisTvis specialurad Seqmnil
wesebs, romlebic pirobiTYi niSnebiT regulirdeba. vidre Za52

lian seriozul problemaSi ar gadaizrdeba, axdens manqanis


mis mcodnesTan miyvanasa da gasinjvas, rom manqana karg
mdgomareobaSi (janmrTel mdgomareobaSi) darCes. dREe da
Ram cdilobs misi usafrTxoeba uzrunvelyos, garecxos (abanaos) da a. S.
anu adamiani ise uvlis am msubuq manqanas, rogorc TAavis
nawils, magram amave dros man mSvenivrad icis, rom is TviTon
manqana ar aris, Tumc, moZraobisas is da manqana erT organizmad Canan vizualuri aRqmis doneze.
ai, zustad, absoluturad analogiuria es zemoT moyvanili Sedareba imisaTvis, rom rogorme aRqmul iqnas adamianSi arsebuli individualuri sulisa da adamianuri sxeulis
TAanaarsebobis realoba. adamianuri sxeuli iseve, rogorc
nebismieri cocxali arsebis materializirebuli nawili, individualuri sulis gareSe ubralod gvamia, umoZrao usulo masaa da meti araferi. ise rom, sakuTari `me~-s calsaxad
sxeulTan gaigiveba absoluturi umecrebaa, magram sxeulis
ignorirebac ver iqneba gonivruli saqcieli, rameTu es sakuTari `me~-s mier Cadenili moqmedebebis Sedegad miRebuli Sedegis ignorirebaa mxolod. individualur suls obieqturi
realobis miRebis unari unda gaaCndes, anu man unda aRiaros,
miiRos, aiTvisos sakuTari droebiTi materialuri sxeuli
da maqsimalurad misi srulyofilad Seswavlis Semdgom, misi
marTvis unari unda gamoimuSaos. Semdgom aucileblad unda
Seiswavlos da daicvas am sxeulisa da misi msgavsi sxeulebisTvis Seqmnili wesebi, romlebic, Tavis mxriv, specialurad SEemotanili pirobiYYTi niSnebiT regulirdeba. agreTve
unda mixedos am sxeulSi yofnis procesSi mis mier Sida samarTAavi mowyobilobis arasworad, provokaciulad moxmarebis Sedegad warmoqmnil Sida dazianebebs da SeZlebisdagvarad maqsimalurad aRAadginos pirvandeli mdgomareoba (gaaremontos sxeuli), rasac adamianur enaze gajansaReba, janmrTelobis aRdgena da dacva ewodeba, rogorc Sida funqcionalur, iseve gare vizualur doneze. rodesac sxeulis daniSnuleba misi funqcionaluri interesebis dakmayofilebaze iqneba dayvanili Sida arsobriv aRqmaSi, faqtobrivad, SeiZleba iTqvas, rom materialur sxeuls veRaranairi dazianeba veRar gadaxdeba. igi gaxdeba individualuri sulis, ro53

gorc momqmedis moqmedebis saSualeba da am momqmedis mier


misTvis miniWebuli iqneba is datvirTva, rac unda iyos miniWebuli idealur SemTxvevaSi, arc meti da arc naklebi.
Tu sxeuli moqmedebis saSualebaa, vfiqrob, friad saintereso iqneba yvelasaTvis, ra saxiT aris am saSualebaSi warmodgenili TAavad individualuri suli, rogorc momqmedi,
gamovlinebul moqmedebaTAa bazisuri avtori. pasuxi am SekiTxvaze aseTia: individualuri suli gaxlavT materialuri
TvalebisaTvis uxilavi energia, erTgvari centrirebuli
energetikuli velebis saxiT, romlebic TavisTavad ganapirobeben da gansazRvraven sxeulis materialur formas, rogorc Signidan, iseve garedan.
Zveli aRmosavluri swavlebebis terminologiuri eniT
Tu vixelmZRvanelebT, am centrirebul energetikul velebs
ewodebaT Cakrebi. sxvaTAa Soris, maTi danaxvac SesaZloa materialur sxeulSi yofnis pirobebSic ki, magram amisTvis saWiroa harmoniulobis Zalian maRali donis qona, ris Sedegadac e. w. mesame TvaliT xdeba sulieri nawilis xedva da agreTve oTxi sxva grZnobis gaRviZeba.
aqve minda erTi Zalian provokaciuli Sesworebismagvari
raRac aRvniSno. Cakraluri centrebi, romlebic energiis
gavrcelebisa da gamovlinebis wyaroni arian, ierarqiulad
erTi safexuriT ufro maRla dganan individualur sulze,
romelic, TAavis mxriv, centrebidan gamovlinebuli energiebis TaAvisi Sexedulebebisamebr realizacias axdens. Cakraluri centrebi individualizirebuli Sida samyaroseuli
movlenebis Sedegad warmoSobil ufleba-movaleobriv gagebaze, pasuxismgeblobisa Tu gansakuTrebulobis SegrZnebaze
maRla dganan da mTeli erTiani daunawevrebeli samyaros saerTo interesebidan gamomdinare cnobierebis uzado aRmasrulebelia da arasodes aravisTvis da arafrisTvis aranairi
saxis gadaxveva, Tundac sul mcireodeni Serbileba an simyife misi mxridan ar xdeba. Cakraluri centrebis garSemo warmoqmnili energetikuli birTvebi ki am centrebYTan erTad
warmoqmnis imas, rasac me Cemi terminologiiT Cakralur sistemebs veZaxi. Semdeg am energetikul birTvebze xdeba materialuri sxeulis morgeba (ase vTqvaT, gadakvra) mTeli TAavisi Sida da gare mowyobilobebiTY. ise rom, sxeulis mdgomare54

oba absoluturad da mTlianad damokidebulia Cakralur


sistemaze. vfiqrob, saintereso iqneba am sakiTxebiT dainteresebulYTaTvis ra principiT xdeba Cakraluri centrebidan
energetikuli birTvebis warmoqmna. ai, amisaTvis cota kidev
zemoT unda movaxdinoT warmosaxviTi Sesvla.
Cakraluri centrebi, SeiZleba iTqvas, kosmiur gonebas
warmoadgenen, romlebic, TAavis mxriv, erTiani kosmiuri gonebidan gamomdinareoben da mudmivi da mWidro kavSiri aqvT
masTAan. es goneba gaxlavT mTliani erTiani baza, rogorc
uzarmazari informaciuli banki, saidanac, am gadasaxedidan,
Zalian wvrili informaciul-inteleqtualuri ganStoebebis
sruqmnisa da logikuri srulyofili saxiT CamoyalibebisTvis arian dagzavnilebi SigniT sakuTar sxeulSi individualuri potencialis mqone erTiani samyaros Semadgeneli nawilebi. yvela maTgans eZleva amocana TAavisi neba-survilisa da
SesaZleblobebis Sesabamisad, anu romeli Tematika unda,
rom daamuSAavos da ramdenad aqvs potenciuri unari am Tematikis damuSavebisa.
Cakralur centrebs mudmivi kontaqti aqvT centralur
inteleqtualur bazasTAan da am centrebis saSualebiT gamogzavnili individualuri suli (sulier Tu materialur
samyaroSi) ramdenadac gaarTmevs TAavs maszed dakisrebul
misias, imdenad da imis Sesabamisad moxdeba CAakraluri centrebidan energetikuli birTvebis formireba. amitom mimaCnia, individualurma sulma, vinc ar unda iyos da sadac ar
unda iyos, upirveles yovlisa, unda Seicnos is, Tu ra aris
misi, rogorc konkretuli individis misia da ecados maqsimalurad srulyofilad Seasrulos is.
is individualuri suli, romelmac sakuTAari misia arc
icis da arc ainteresebs misi codna da gageba, absoluturad
uazrod daexeteba kosmiur sivrceSi da misi individad yofnis saWiroeba TaAndaTan kargavs funqcionalur azrs. droTaA
ganmavlobaSi aseT individualur suls Cakraluri centrebidan energiis miwodeba SeiZleba Zalian Seumcirdes da Seuwydes kidec.
am gadasaxedidan, materialur samyaroSi materialuri
saxiT moxvedris sami ZiriTAadi mizezi arsebobs:
55

1. individualurma sulma imaze meti inteleqtualuri


informaciis gadamuSaveba da aTviseba moindoma, vidre mas
amis unari gaaCnda, anu vidre misi misia iTvaliswinebda amas.
ris Sedegadac Tavisi mecadineobis Sedegad aTvisebuli informacia WeSmarit codnad mxolod TviTon monaTla da es
aravis ar daudasturebia, ramac misi ganawyeneba gamoiwvia,
rameTu inteleqtualur bankSi misi codna ar miiREes (im SemTxvevaSic ki ar miiRebdnen, aTvisebuli codna WeSmaritad
Rirebuli romc yofiliyo. vfiqrob, sruliad gasagebia ratom).
Warbi sibejiTis gamo individualuri suli gagzavnil iqna materialur samyaroSi, raTa TAavad darwmunebuliyo sakuTari Sexedulebebis simcdareSi (an aramcdarobis, WeSmaritobis SemTxvevaSi, maTi Semosvlis naadrevobaSi) maTi praqtikulad gamovlinebisa da realizaciis Semdeg.
2. individualurma sulma, raRaca raodenobis inteleqtualuri infromaciis gadamuSavebis Semdeg, misiis Semdgom
Sesrulebis gagrZelebaze uari Tqva da sakuTari namuSevriT
tkboba ganizraxa, ris gamoc mounda erTian samyaroSi TAavisi
mikrosamyaros Seqmna da misi damoukidebel erTeulad gamocxadeba da infromaciul bankTaAn yovelgvari urTierTobebis gawyveta. man EWeSmaritad ver gaisigrZegana is, rom im
tots Wrida, romelzec ijda.
Warbi sizarmacis gamo individualuri suli gadagzavnil iqna materialur samyaroSi, raTAa mis warmosaxvaSi warmoCinebuli tkbobisa da siamovnebis iluziur araraobaSi
darwmunebuliyo (am sasurveli tkbobis nacvlad, praqtikulad, simwarisa da ubedurebebis miRebiT, rac funqciis, daniSnulebis ignorirebis survilis gamo gardauvlad gadaxdeba).
3. individualurma sulma masze dakisrebuli misiis uprecedentod zustad Sesruleba daiwyo, magram, calsaxad am
misiaze koncentrirebulobis gamo, nel-nela sakuTAari individualizmis ignorireba moaxdina, ris gamoc maszed gacemul miTiTebebze imdenad damokidebuli gaxda, rom damoukideblad raime gadawyvetilebis miREebis unari dakarga. es ki
inteleqtualuri kvleva-ZiebisTvis gagzavnili individualuri sulisTvis erT-erTi umTavresi aucilebeli Tvisebaa.
56

WAarbi pasiurobis gamo individualuri suli gagzavnil


iqna materialur samyaroSi, raTa, saWiroebis SemTxvevaSi,
aRedgina sakuTaAri individualurobis gamovlinebis unari.
bunebrivad mcdar codnaze dafuZvnebul garemoSi misnairebs avtomaturad mouwevT eqstremalur pirobebSi Cavardna da Zalian xSiradac, ise rom es materializireba misi individualizmis gamoRviZebis mSvenieri saSualeba gaxdeba.
maSAasadame, materialuri sxeulis saxiT movlineba individualuri sulis mier maszed dakisrebuli sapatio misiis ver Sesrulebis Sedegia. erTaderTi da ualternativo mizani, materializirebuli saxiT arsebobis ganmavlobaSi sakuTAari, ukve Cadenili Secdomebis gasworeba, gangebis mxridan reabilitaciis miREeba da yovelgvari materialuri sxeulis gareSe sulier samyaroSi individualur sulad dabruneba unda iyos.
materialur sxeulSi arsebobis pirobebSi individualuri sulis mier warsulSi Cadenili Secdomebis gasworebis
maCvenebeli TAavisi saukeTeso formiT, masSi pirveladi
grZnobebis aRdgenis femomeni gaxlavT. xazgasmiT SeiZleba
iTqvas, rom es aris pirdapiri maCvenebeli, rodesac mTlianad mTeli nawilis mier xdeba SecdomaTa gamosworebis aRiareba da, ase vTqvaT, amnistireba samyaros uzenaesi ganmgeblobiYTi warmomadgenlebis mier. pirveladi grZnobebis organoebis funqcionaluri aRdgena materialuri sxeulis pirobebSi mxolod da mxolod imisTvis xdeba, raTAa individualurma sulma sakuTAari misiis Sesrulebis procesi aRidginos da ganagrZos. anu TviT materialur samyaroSic ki, materialur sxeulSi yofnis periodSic aris SesaZlebeli mTEeli
gamovlinebuli sulieri samyaros samsaxuri da TAavis garSemo arsebul materialur samyaroSi materializirebuli individualuri sulebisTvis esoden Zvirfasi eleqsiris, WeSmaritad WeSmariti codnis micema da WeSmariti gzis povnaSi
daxmarebis gaweva.
ar vityvi imas, rom pirveladi grZnobebis aRdgenis gareSe am msaxurebis gaweva SEeuZlebelia, magram maTi meSveobiT
es msaxureba gacilebiYT ufro Rirebuli da kompetenturi
iqneba. amave dros unda iTqva, rom amis miniEWeba, vfiqrob, se57

riozul riskTan aris dakavSirebuli, rameTu es SesaZleblobebi uzomod did Zlevamosilebas aniWebs materialur
samyaroSi individualur suls. amitom es unda mieniWos mxolod im individualur suls, romelic arafrisa da aravis
gulisTvis ar daarRvevs samyaros kanonebs da sakuTar `me~-s
samyaros uzenaesi pirovnebis nebis realizaciis saSualebad
moiazrebs da realurad gadaiqceva amad.
pirvelad grZnobebSi ki igulisxmeba is, rac individualur suls materialur sxeulSi Casaxvamde gaaCnia zogadad.
esenia:
1. e. w. mesame Tvali anu energetikuli velebis danaxvis
unari, rac TavisTavad gulisxmobs individualur sulTa da
saerTod sulierebis vizualurad xedvis unars.
2. e. w. mesame yuri anu energetikul velebs Soris urTierTobebis Sedegad warmoqmnili bgerebis gagonebis unari,
rac TavisTavad gulisxmobs individualur sulTAa mosmenisa
da gagonebis unars materialuri sxeulis materialuri nawilebis urTierTobebis gareSe da saerTod, materializirebuli sxeulebis urTierTobebis Sedegad warmoqmnili bgerebis gareSe.
3. e. w. Sinagani xma anu energetikul velebTAan informaciuli urTierTobebis damyareba, rac TAavisTavad gulisxmobs
individualur sulebTan informaciuli kontaqtis damyarebas materialuri sxeulis gamoyenebis gareSe.
4. e. w. naTelmxilveloba anu energetikuli velebis warsulSi an momavalSi namoqmedaris ganWvretis unari, rac
TaAvisTavad gulisxmobs individualur sulTAa e. w. bed-iRblis ganWvretas.
5. e. w. sulieri Sexeba (eqstrasensorizmsac uwodeben
dRes) anu energetikuli velebis sakuTari energetikuli velebiT organizebuli, gacnobierebuli Sexebis unari, rac
TavisTavad gulisxmobs individualur sulebze energetikulad zemoqmedebis unars.
vfiqrob, am mciredi ganmartebis Semdeg ar aris saWiro
imis ganmarteba, Tu ratom aris am SesaZleblobebis SeZena
(ufro swori iqneboda Tqmuliyo aRdgena) didi Zlevamosilebis qona. es SesaZleblobebi individualur suls bunebrivad aRudgeba rodesac is sxeulidan gava, magram aq laparakia
58

im fenomenur gamovlinebaze, rodesac Tavisi mecadineobiT


individualuri suli materialur sxeulSi yofnis pirobebSi
aRidgens (ufro swored aRudgenen) am SesaZleblobebs. es,
faqtiurad, garanti iqneba imisa, rom individualuri suli
materialuri samyarodan TAavs daaRwevs da sulier samyaroSi
gadainacvlebs. da meorec es gulisxmobs imas, rom individualuri suli ukve materialur samyaroSi, materialur sxeulSi yofnis pirobebSi SeZlebs saerTo saWiroebis (gangebis) samsaxurSi Cadgomasa da saWiro nebis realizaciaSi monawileobas.
misiaTAa nairsaxeobis raoba mTeli
gamovlinebulobis realobaSi
misia aris ama Tu im daniSnulebis zedmiwevniT Sesrulebis raoba nebismieri individis mier ama Tu im substanciasTan an individTan urTierTobebisas am konkretuli situaciis Sesabamisi saWiroebis safuZvelze. saWiroebis gverdidan danaxvebisTvis minimum ori aspeqti mainc aris gasaTvaliswinebeli cnobieri da yofiTi.
1. saWiroebis cnobier axsnas moraluri, sulieri principebis doneze iZleva mTEel gamovlinebulobaSi da konkretulad arsebul garemoebaSi ukve arsebuli da Camoyalibebuli
WeSmariti sulieri moZRvrebis saxiT.
2. saWiroebis yofiT axsnas zneobirivi principebis doneze iZleva mTel gamovlinebulobaSi da konkretulad arsebul garemoebaSi ukve arsebuli da Camoyalibebuli kanonmdebloba obieqturi realobis safuZvelze agebuli da Camoyalibebuli materialuri ideologiis (materialuri idealizmis aRqmis) saxiT.
ai, swored am or bazisze iwyobaa misiis cneba absoluturad yvela da nebismieri individisaTvis, rac yvelaze primitiuli formiT rom gamovxato, adamianuri cnebebis doneze
aseT safuZvlebs miviReb:
1. mecniereba da religia;
2. konstitucia da kultura.
magram misiis saWirod aRsrulebis Tematikas am cnebebis
safuZvelze ar avageb, rameTu es mxolod zedapiruli fonia.
59

misiis aRsrulebis saWiroebasa da ar aRsrulebis potenciur Sedegebs met-naklebad ukve Sevexe. axla ki, vfiqrob,
saWiroa Sevexo imas, Tu ra gziT da rogor aris SesaZlebeli
misiis Sesruleba zogadad yvela da nebismieri individisTvis damakmayofileblad.
misiis, rogorc aseTis, Sesrulebis ganxilvisaTvis, absoluturad yovelgvari Serbilebuli SeRavaTEebisa Tu daTmobebisa da fsevdomisiis minarevebis gareSe, aucileblad
da saWirod mimaCnia sami substanciis, sami cnebis Semotana,
romlebTanac kontaqtSi Sesvlis gareSe misiis Sesrulebaze
laparaks saerTod ekargeba azri:
1. obieqturi realobis substanciuri cneba;
2. zogadi cnobierebis substanciuri cneba;
3. dasamkvidrebeli WeSmaritebis substanciuri cneba.
Segnebulad ar vexebi or aspeqts, romlebic mTeli arsebuli procesebis faqtobrivi avtorebi arian, magram maTze
koncentracia individs an Soreul warsulSi gadaisvris da
iqidan gamosvla Zalian gauWirdeba, an Soreul momavalSi gadaisvris da arsebul epoqalur realobasTan veRarafriT
moaxerxebs SeTvisebas. amxela diapazonSi muSaobisaTvis Zalian maRAali donea saWiro da Tanac, rac mTAvaria misiis Sesrulebis procesi am or cnobier aspeqtSi Sesvlas, saerTo
jamSi, ar saWiroebs, xolo gakvriT zedapirulad kontaqti
ki, nebiT Tu uneburad, TavisTavad mainc moxdeba. es aspeqtebia:
1. cnobierebis absoluturi substaciuri cneba;
2. WeSmaritebis absoluturi substanciuri cneba.
obieqturi realoba, rogorc substancia, WeSmaritebis
cnobierebad gardaqmnis procesSi warmoqmnil logikur Sedegs warmoadgens. rodesac am cnebazea laparaki mniSvneloba ara aqvs sulier samyaroze gavamaxvilebT yuradRebas Tu
materialur samyaroze. absoluturad yovelTvis, yvelgan
da yvelaferSi, ris gansaxilvel (aRqmad) donezec ar unda
iyos yuradReba gamaxvilebuli, dabejiTebiTY unda iTqvas,
rom obieqturi realoba sufevs. absoluturad yvelaferi
unda iyos ise, rogorc aris procesTa mimdinareobis logikuri, umaRlesi, bunebrivi svlis saukeTesod Semfaseblis
SexedulebaTa Sesabamisad. absoluturad yvela da nebismie60

ri individi, romelic ar an ver Rebulobs mis garSemo arsebul realobas obieqtur da samarTlian sinamdviled, avtomaturad xvdeba dapirispirebaSi am realobis umaRles SemfasebelTan da, faqtobrivad, am sinamdvilis damamkvidrebelTAan.
misiis Sesrulebis procesis pirvel (yvelaze dabal) safexurad mimaCnia obieqturi realobis aRiareba. es gaxlavT
sakuTari cdomilebisagan gaTavisuflebisken mimavali gza.
am gzaze damdgari individi Zilburanidan gamosvlis, jer ar
gamoRviZebis, magram Zilis mdgomareobidan gamosvlis procesSi myof arsebas mogvagonebs. Semdgom amisa ki, ukve nelnela iwyeba obieqturi realobis arsebobaSi anu arsebuli
realobis WeSmaritad Sedegobriv obieqturobaSi darwmunebis, dajerebis meore safexuri. es, SeiZleba iTqvas, misiis
SEesrulebis procesis meore safexuri gaxlavT. darwmunebis
procesi, SeiZleba iTqvas, sakuTar arsSi arsebuli RvTiuri
bunebis gamoRviZebis, sarwmuno (nedli) rwmenis miRebis procesia. am darwmunebas ki misiis Sesrulebis procesis mesame
safexurze gadavyavarT, es gaxlavT obieqturi realobis miRebis, gamarTulad dajerebis procesi. rac, SeiZleba iTqvas, ukve gamoRviZebuli mdgomareobis tolfasia. terminologiurad es gan(r)wmendis anu mcdari rwmenis gasworebis,
WeSmariti rwmeniT Canacvlebis gziT xdeba da ai am sityviT
WeSmariti rwmeniT gadmoicema.
misiis Sesrulebis Semdeg, meoTxe safexurze ukve gan(r)wmendili mdgomareobidan obieqturi realobis gaTavisebiT, xolo terminologiurad ganaTlebiYYT anu sakuTar arsSi naTelis SetaniT SeiZleba moxvedra.
ai aq mTavrdeba misiis Sesrulebis procesis pirveli nawili, romelic e. w. obieqturi realobis substanciur cnebasTan aris dakavSirebuli. am pirveli nawilis erTgvar daskvnad SeiQZleba iqnas miRebuli Sexeduleba, rom igi emsaxureba materialur samyaroSi materializirebuli cocxali
arsebebis materialuri saxiT movlinebis mizezebisgan
gaTAavisuflebas, anu vinc am nawils WeSmaritad daakmayofilebs, mas, konkretuli sxeulidan gasvlis Semdgom, axal materialur sxeulSi gadasvla aRar mouxdeba, rameTu sulieri samyarodan misi, nebiT Tu uneblied, aucilebeli wamos61

vlis mizezi, samyaros uzenaes pirovnebebTan Segnebuli Tu


Seugnebeli dapirispireba, ukve aRmofxvrili iqneba. is aRaranairi saxiT aRar Seecdeba sakuTari individualizmis gazrdas da gamovlinebas araeTikuri araindividualizmis saSualebiT, mis garSemo arsebuli sxva individebis ignorirebisa
da gamoyenebis xarjze. piriqiTac ki moxdeba. es individi ubralod gaemijneba araeTkiur araindividualizms da sakuTari individualizmis gamovlinebas mis garSemo arsebuli sxva
individebis eTikuri interesebis gaTvaliswinebiT moaxdens
da isic ara sakuTari iniciativiT iqneba Cadenili.
misiis Sesrulebis meore da mesame nawils ki, pirvelisgan
gansxvavebiT, cal-calke ubralod ver ganvixilav. es ufro
kompleqsuri sakiTxiviTaa da aucilebelia maTi urTierTSeTaAnxmebulad gaxsna. aq ukve qaluri da mamakacuri sawyisebi
imdenad damoukidebel funqcionalur datvirTvas iZenen,
rom calkeulad maTi ganxilva veranair Sedegamde ver migviyvans. es sawyisebi pirvel nawilSic figurirebdnen, magram
iq maTi SemCneva da garCevac ki sakmaod rTulia da maTi gavlis procesSi amis gamoyofa xelisSemSleli gaxdeboda. ubralod cnobisaTvis aRvniSnav, rom qaluri sawyisisTvis
funqcionalurad gaTvaliswinebulia obieqturi realobis
aRiareba, anu I safexuri da obieqturi realobis miReba III
safexuri, xolo mamakacuri sawyisisaTvis ki obieqtur realobaSi darwmunebis procesi anu II safexuri da obieqturi
realobis gaTaviseba anu IV safexuri.
misiis Sesrulebis procesis meore nawili e. w. V safexurze gadasvliT iwyeba. es xdeba qalur sawyisSi cnobiswadilis
amotivtivebiT. es gaxlavT materialuri samyaros mamoZravebeli interesebis Canacvleba sulieri samyaros mamoZravebeli interesebiYT. `cnoba~, rogorc interesebis gamomxatveli erTeuli, evolucirebis survilis gamomxatveli xdeba.
am safexurze iwyeba individualuri sulis qmedebis adgilis
SEesabamisi zogadi cnobierebis Zieba. zogadi cnobiereba am
SemTxvevaSi gaxDlavT is ConCxi, ris safuZvelzec aris agebuli nebismieri individualuri sulisTvis Seqmnili, misTvis
uciloblad obieqturad Seqmnili garemoeba.
am V safexurs ki ukve mosdevs VI safexurze gadasvlis
aucilebloba. es xdeba mamakacur sawyisSi arsebuli viTare62

bis Secvlis, ganviTarebis survilis amotivtivebiT. V safexuri ufro warsulis Sedegebis Secnobisken Tu iyo midrekili, VI safexuri ufro momavalSi sasurvelis SemotaniT interesdeba, anu individualuri sulis mier iwyeba dasamkvidrebeli, Semosatani WeSmaritebis Zieba nebismier da yvela mis
gamovlinebaSi. vinaidan momavali gardauvlad mova, ratom
ar unda ecados materialuri samyaros interesebisagan
gaTAavisuflebuli individualuri suli sakuTari, piradi,
optimaluri, saukeTesod Serwymuli gza eZios am `gardauvlad momaval~ momavalSi Rirseulad SesvlisTvis?!
VI safexuris Semdeg, logikurad Semodis VII safexuri misiis Sesrulebis procesisa. es aris individualuri sulis
qaluri sawyisis mier dawyebuli zogadi cnobierebis Ziebis
dasruleba e. i. zogadi cnobierebis WeSmaritad aTviseba da
gaTaviseba. imisaTvis rom es safexuri ganvlilad gamocxaddes raime niSania saWiro, is, Tu rogor gavigo, aRviqvi Tu
ara aRsaqmeli. es niSani gaxlavT individualuri sulis qaluri sawyisis transcendentul, transul, bednier mdgomareobaSi aRmoCena, ukmayofilebisa da ubedurebis SegrZnebis
ar qona, damoukideblobis Sinagani moTxovnilebis sruli
gaqroba gare samyarosTan mimarTebaSi.
magram VII safexuri aseT mdgomareobamde rom dakmayofildes, aucilebelia VIIIO safexuris Rirseulad gavla. es ki
individualuri sulis mamakacuri sawyisis mier dawyebuli
dasamkvidrebeli WeSmaritebis povna, aTviseba da gaTaviseba
gaxlavT. misi WeSmaritad gavlis Sedegobrivi simptomebia
Sinagani harmoniulobis miRweva. Sinagani uTanxmoebisa da
diskomfortis sruli aRmofxvra. am mdgomareobas induizmSi upirovno brahamnTaAn Serwymasac eZaxian.
ai, amiT mTavrdeba misiis Sesrulebis procesis meore nawili. erTgvari daskvnis saxiT SeiZleba iTqvas, rom es gaxlavT individualuri sulis mier sakuTari mrwamsis saWirod
gasworeba. swored es araswori mrwamsia, saerTod zogadad,
avtori materialuri sxeulis SeZenis aucileblobisa. magram am SemTxvevaSi, vidre es mcdari mrwamsi TviTrealizaciisken anu materializaciisken iqneboda mimarTuli, individualuri sulis mier maTi koreqtireba maTi potenciurad
arsebobis mdgomareobaSi xdeba. anu gadataniTi mniSvnelo63

biT is martivi ram, rom aguri aucilebeli araa zeviTY aagdo,


TavSi dageces ukan rom dabrundeba da amiT gaigo, rom es
mware tkivilis momgvrelia da saukeTeso SemTxvevaSi Sedegad didi kopi dagajdeba. is cdilobs warmosaxvis doneze SeZlos amis gageba da ara praqtikulad ganxorcielebul doneze ganicados es. Sedegad ki misi Semadgeneli mamakacuri da
qaluri sawyisebi mTlianad axdenen erTmaneTSi arsebuli
urTierTgaugebrobisa da uxeSi dapirispirebebis aRmofxvras da maT eZlevaT pativi sakuTar siaxloeSi myofi zesulis danaxvisa da gagebisa, rasac aqamde ver axerxebdnen sakuTari mcdari mrwamsis gamo.
misiis Sesrulebis procesis mesame, bolo nawili yvelaze
aqtiur individebs SeexebaT, romlebic mTeli sruli gamovlinebulobis saerTo interesebiT, globaluri interesebis
msaxurebis mxurvale surviliT gamoirCevian. laparakia mTeli arsebuli Tanamdebobrivi msaxurebiT.
IX safexuri am procesisa mTeli samyaros samsaxuris pirvel safexurad SeiZleba iqnas aRqmuli. igi TAavis arsobriv
raobaSi moicavs sakuTari qaluri sawyisis mier aRqmuli da
gaTavisebuli zogadi cnobierebis sxva individualuri sulebisTvis danaxvebisa da gagebinebis survils. es, rogorc
wesi, imaze gacilebiT ufro rTuli aRmoCndeba xolme, vidre
individis mier iyo warmodgenili. mas ubralod ver warmoedgina, rom ase Zneli iqneboda mcdari SexedulebebiT damZimebuli individualuri sulebi mis mosmenas ar moindomebdnen
imis Sesaxeb, rom es Zalad damZimebuli maTi mdgomareoba SesaZloa bednier mdgomareobad gardaqmnan da argumentebad
ki momavalSi Tavisi utopiuri, araeTikuri Sexedulebebis
(ocnebebis) savaraudo axdenasa da ganxorcielebas ebRauWebian.
X safexuri procesisa IX safexuris keTilSobiluri survilebis WeSmaritad meore naxevari da uZlieresi damxmare
gaxlavT. igi Tavis arsobriv raobaSi moicavs sakuTari mamakacuri sawyisis mier aRqmuli da gaTavisebuli dasamkvidrebeli cnobierebis sxva individualuri sulebisTvis danaxvebisa da gagebinebis survils.
arc ki vici Rirda ki harmonizirebuli individebis mier
misiis am rTul safexurebze gasvla. am safexurebze myofi
64

individi materialur samyaroSi TiTqmis mTlianad ar Sesmenili rCeba xolme, magram, sxva mxriv Tu SevxedavT, eqimi
avadmyofebs sWirdebaDT, Torem sulier samyaroSi xom yvela
individi isedac Seumcdaria. da me vityodi, rom am mravalmiliardian individualur sulebSi, am mZime mogzaurobis Semdgom, erTi individualuri sulic rom iqnas, jer ar materializirebuli, potenciuri mcdari Sexedulebebisagan gaTavisuflebuli, maSin Rirda es mogzauroba. sxvagvarad rogor
SeiZleba aixsnas TviTon samyaros uzenaesi pirovnebis, an
RvTis Zis, an suliwmidis an RvTis asulis materialuri saxiT movlineba materialur samyaroSi. magram minda vaRiaro,
rom es Zalian rTulia TviTon im individisTvis, romlis ignorirebasac axdenen gzas acdenili individualuri sulebi.
swored es X safexuri unda yofiliyo misiis procesis damamTavrebeli rgoli, magram zogierTi individi am danaxvebisa
da gagebinebis mcdelobebis warumateblobis SEemTxvevaSi
zedmeti Zalisxmevis Cadebis xibls ver uZlebs da misiis Sesrulebis procesis e. w. XI safexurze gadadis, rac fsevdomisia ufroa da TAavad am ukve harmonizirebuli individis materailur samyaroSi mimdinare anareklze xelaxla miwebebas, materialur tborSi CaTrevas iwvevs.
rogor da ratom xdeba es? XI safexuris arsi SemdgomSi
mdgomareobs. rodesac individi cdilobs, romelime konkretul individualur suls daanaxos da gaagebinos masSi arsebuli konkretuli cnobierebis mcdari nawili, zogadi cnobierebis gaziarebis saSualebiT, es ukanaskneli ki siRrmeSi
ar misdevs individis qalur sawyiss, mas TAavadve uCndeba midrekileba individis suls CauRrmavdes da mas im sakiTxebis
ganxilvaSi misdevs, rasac am individualuri sulis mcdari
Sexedulebebis ukve materializirebuli nawili moicavs. ai
ase xdeba Camovardna, xelaxali dacema sulisa. mas uCndeba
imis iluzia, rom SeZlo danaxveba da gagebineba imisa, rac
surda, imas ki ukve veRar amCnevs, rom Tavad dakarga movlenebis bunebriv svlasTan kontaqti.
daaxloebiT amis msgavsia, magram, me vityodi, ufro metad negatiuri XII safexuri. igi Tavis arsobriv raobaSi moicavs dasamkvidrebeli cnobierebis strategiuli araindividualuri nawilis gacemidan taqtikuri, individualuri na65

wilis informaciuli gacemis tendencias, rac, vfiqrob, yvelaze arasasurveli da saSiSi ramaa. individi, romelsac individualuri sulebi dasamkvidrebeli cnobierebis danaxvaze da gagebaze uars ucxadeben, rac individualur sulebSi
arsebuli, jer ar materializirebuli Sexedulebebis gadaxedvaSi da gasworebaSi unda daxmareboda, mcdari Sexedulebebis mier ukve uciloblad yuradRebis centrSi eqceva, rameTu materialur sxeulSi myof individualur suls gamoRviZebamde amaze metad araferi ar ainteresebs da jer yuradRebis miRebisTvis, SEemdgom materialurad uzrunvelyofisTvis, Semdgom ZalauflebisTvis da a. S. da a. S. avtomaturad,
uxeSad iwyebs eTikuri normebis darRvevas, riTac, rogorc
ityvian, orive fexiT xelaxla vardeba materialuri samyaros ganmapirobebel karmiul tborSi da movlenebis bunebriv svlasTan kargavs kotaqts.
rac Seexeba misiis Sesrulebis procesis XI safexurs yovelgvari fsevdoebis gareSe, mimaCnia, rom aq ukve saqme
gvaqvs materialur samyarosTan, saerTo gamovlinebulobaSi
arsebuli yovelgvari arasrulqmnilebis TematikasTan kontaqtis gawyvetasTAan. XI safexuri niSnavs TaAvad samyaros
uzenaesi pirovnebis uSualo daqvemdebarebaSi gadasvlas da
ierarqiuli TanamdebobiT dakavebuli iqneba momavalSi dasamkvidrebeli cnobierebis Sesabamisi zogadi cnobierebis
gadamuSavebisa da Camoyalibebis TamatikiT. ar vici rogor
iqneba es aRqmuli mkiTxvelis mier, magram, unda giTxraT,
rom es gaxlavT urTulesi saqme, udidesi pasuxismgebloba
Tavad samyaros uzenaesi pirovnebisa da upirovno gangebis
winaSec ki da udidesi pativi im SesaZlo pativTagan, rac ki
SeiZleba migebul iqnas individze. aq faqtobrivad, dro rogorc sazomi erTeuli adamianuri gadasaxedidan wyvets Tavis arsebobas. es aris is adgili, romelsac SeiZleba ewodos
mama RmerTis sasufeveli adamianuri cnobierebisa da terminologiis doneze. erTs rasac kidev davamatebdi, mainc qaluri sawyisis aqtiuri moqmedeba igulisxmeba, Tumc, esec aq
sxva formiTaa, rameTu aq yvelafers sxvagvari azri da datvirTva gaaCnia. metis Tqmas azri ara aqvs, vSiSob esec sruliad gaugebari SeiZleba darCes.

66

aqve XII safexuris raobasac Sevexebi gakvriT, naxsenebi


fsevdoebis CamocilebiYT. es safexuri mimaCnia samyaros uzenaes pirovnebasTan miaxloebis umaRles safexurad, rameTu
e. w. mecamete safexurze Tavad samyaros uzenaesi pirovneba
imyofeba. es gaxlavT yvelaze didi pativisa da Rirsebis miRebis niSani yvela arsebul da SesaZlo pativis miREebaTa Soris. albaT ori azri ar aris, rom aq arasrulyofilebis arsebobaze Tundac mciredi formiT laparaki absoluturi
uazrobaa. am safexurze moxvedrili individis misiaSi anu
funqciaSi Sedis arsebuli Sedegobrivi srulyofilebis gazrdaze, matebaze, evolucirebaze e. w. srulyofilebisken
svlaze zrunva, rac imaSi gamoixateba, rom xdeba momavalSi
dasamkvidrebeli cnobierebis moZiebis Camoyalibebisa da
filtrirebis, faqtiurad veluri anu `ego~-s teritoriebis
urTulesi samuSaoebi. me ar SemeSindeba da vityvi, rom es
gaxlavT yvelaze rTuli saqmianoba yvela im saqmeTa Soris,
riTac SeiZleba individi dakavebul iqnas da rTulia am samuSaos ise Sesruleba, rom arafriT ar `daavaddes~. me mimaCnia,
rom es individebi yvelaze ubednieresni arian yvela sxva individebTan SedarebiT da, vfiqrob, Rirseuladac.
Cakraluri sistemis konkretuli ganxilva
vinaidan informaciulad dawvrilebiT gadmocemisTvis
es sakiTxi uprecedentod didia da aRsaqmeladac Zalian
rTulia da Znelia, mxolod ZiriTadi sakvanZo da zedapiruli ganxilviT Semovifarglebi.
raodenobrivi TvalsazrisiT Tu mivudgebiT, sul 13 Cakraluri centri arsebobs, saidanac UI da XIII centrebi sruli
araindividualizmis (individualizmis aRar arsebobis) gamovlinebis saSualebebs warmoadgenen, yovel SemTxvevaSi,
BCveni xedvis unaris maqsimumis gadasaxedidan. materializirebuli xorcSesxmuli arsebis, yovel SemTxvevaSi adamianis
pirovnebaze, SEeiZleba iTqvas, rom mxolod Svidi Cakraluri
centria aqtivizirebuli (kerZod, meoTxidan meaTis CaTvliT).
Cakris aqtivizirebis cneba Tavis TavSi moiazrebs Cakraluri centris garSemo energetikuli birTvis warmoqmnas da
67

misi gamovlineba-gauCinareba mkacrad kontrolirdeba, rogorc es Cakraluri sistemis axsnisas wina masalaSi iTqva da
amaze aRar SevCerdebi. individis swori an araswori orientacia Zalian advilad dgindeba imisda mixedviT, Tu rogor
iyenebs am energetikul birTvebs, romeli Cakris matebisken
an klebisken aqvs midrekileba. aucileblad aRsaniSnavia is,
rom SesaZlebelia rogorc evolucia anu axali Cakraluri
centris gaxsna, aseve erT adgilas yofna anu arc axlis da
arc ukve gaxsnilTa daxurva, arsebulis monotonuri miyoliT, magram realurad es SeuZlebelia, rameTu erT adgilze
verasodes ver Cerdeba veraferi da, SeiZleba iTqvas, rom iq,
sadac ar xdeba evolucia mimdinareobs involuciis procesi
anu ukve arsebuli Cakraluri energetikuli birTvebis neli
Caqroba. es, rogorc wesi, individualuri sulisa da individualuri sxeulis SeuTanxmebeli moqmedebebis Sedegad xdeba. individualuri sulis mier individualuri sxeulisTvis
ar Sesabamisi evoluciis mcdelobas SeiZleba evoluciis
daCqarebis survili vuwodoT, rac ganxorcielebuli saxiT
e. w. revoluciaSi aris xolme gamoxatuli da Sedegi yovelTvis individualuri sxeulis dazaralebiT mTavrdeba anu
SEeiZleba individma saerTo jamSi axali, magaliTad, XI Cakra
gaaqtiuros, samagierod, SEesaZloa amis fasi ukve aqtivizirebuli Cakris, magaliTad II Cakris Caqroba iyos, rac garemoSi aSkara disonanss gamoiwvevs im garemoSi, romelic individis pasuxismgeblobisa da uflebamosilebis qveS imyofeba.
ase magaliTAad, saqarTEveloSi amJamindeli prezidentis,
saakaSvilis mier globalur procesebSi monawileobaSi saqarETvelos swrafad Cabmis survilis ganxorcielebis realuri fasi kanonierebis uxeSi darRvevebis damkvidreba aRmoCnda.
meore, sapirispiro SEemTxvevaSi ki, individualuri sxeulis mier individualuri sulis ar Sesabamisi evoluciis
mcdelobas SeiZleba evoluciis Senelebis survili vuwodoT, rac ganxorcielebis SemTxvevaSi e. w. anarqiaSi, aracivilizirebulobaSi aris xolme gamoxatuli. e i. individma
SEeiZleba III Cakra gaaaqtiuros X CAakris Caqrobis fasad, rac
mis qvemdebare garemoSi komformizmis damkvidrebas gamoiwvevs.
68

erTgvar kanonzomierebaSi rom moviyvanoT es ori mimarTuleba, isev saqarTvelos magaliTze ganvixiloT. saqarTvelos wina prezidentis, SEevardnaZis mier saqarTveloSi wesrigis Zalian swrafad damyarebis mcdelobis survilis ganxorcielebis realuri fasi zogadi cnobierebis arsis yofierebis nebismier fasad uzrunvelyofa gaxda.
vfiqrob, ar aris Zneli obieqturi kanonzomierebis danaxva im faqtSi, rom saakaSvilma SevardnaZe `gaaZeva~.
Cakralur centrebTan dakavSirebiT erT-erT umTavres
Tu ara yvelaze mTavar sakiTxad mimaCnia Cakraluri centebis WeSmaritad mcodnis mier inkarnaciebSi Sesvlisa da inkarnaciebidan gasvlis momentSi romeli Cakraluri centridan moaxdens TviTrealizacias an piriqiT. magaliTad, materialuri sxeulis SemTxvevaSi romeli Cakraluri centridan
moaxdens sxeulis datovebas. konkretulad am TAavis anu e. w.
momqmedis WeSmaritad srulyofili warmomadgeneli faqtiurad TviTon axdens am arCevanis gakeTebas. Cakraluri centrebis srulyofilad Secnobis SemTxvevaSi individs yovelgvari mfrinavi raketebisa da TefSebis gareSe SEeuZlia imogzauros mTels kosmosSi, rogorc samive samyaros farglebSi,
ise mis farglebs gareTac ki. magram miuxedavad am codnis
qonisa mogzaurobam es udavod diadi suli SeiZleba savalalo mdgomareobaSic ki Caagdos. amitom arsebobs erTi, metad
saTuTi da vfiqrob, aucileblad gasaTvaliswinebeli miTiTeba da rCeva amasTan dakavSirebiT. is iuwyeba, rom individma sxeulidan gasvlis (gardacvalebis, gardauvali cvalebis)
momentSi individualuri sulis saxiT Tavis wverze mdebare
Cakridan moaxdinos gasvla. rac SEeexeba imas, Tu ra saxiT
SEeiZleba gamovlindes e. w. savalalo mdgomareoba cnobismoyvare mogzauri SeEiZleba mbrunavi planetis, kometis an
planetis Tanamgzavris saxiT gamovlindes sakuTari sulieri SesaZleblobebis ar gaTvaliswinebis gamo. sxvaTAa Soris,
is mzis saxiTac, anu varskvlavebis saxiTac SeiZleba gamovlindes da adamianuri sazomiT miliardi wlebis ganmavlobaSi sakuTar iurisdiqciaSi amyofos uzarmazari materialuri
obieqtebi. SEeiZleba vinmes surs kidec da Segnebulad izams
amas. principSi materialur samyaroSi mzeoba, vfiqrob,
umaRlesi pativia, magram Cemi da Cemnairebis SexedulebiT,
69

samyaroTa uzenaesi warmomadgenlis siaxloveSi moxvedris


pativi gacilebiT ufro metia. amisTvis ki umjobesia Tavis
wverze mdebare Cakridan sxeulis datovebiT sakuTar `me~-Si
arsebuli sulieri WuWyis raoba davinaxo da mis srulad gasufTavebaze vizruno. xolo isini ki visac samyaros uzenaes
pirovnebasTan siaxloveSi moxvedris pativi ar esmis, cinikurad ecineba amaze da ampartavnobiTaa dabrmavebuli da dayruebuli, maT arc Cakraluri centrebiT mogzaurobis saidumloeba ar gaexsnebaT. ise rom, darwmunebiT minda giTxraT, vinc am codnis gageba daimsaxura, yvela maTgani WEeSmaritad diadi sulia. maT ician, rom mxolod samyaros uzenaes
pirovnebasa da mis uaxloes garemocvaSi myof pirovnebebs
SEeswevT imis unari, rom samyaros nebismier wertilSi imogzauros ise, rom iZulebiTi, arasasurveli materializacia
ar mouwios, rameTu maTi codna am samyaroTAa farglebSi
mTlianad srulyofilia da am samyaroTa da zesamyaroTa
mTel diapazonSi absoluturad srulyofil WeSmarit codnas floben.
ai, es aris sul, rac Cakraluri centrebisa da zogadad
Cakraluri sistemis garSEemo mindoda meTqva. amiT am sistemis garSemo dawyebuli ganxilva am wignSi mTavrdeba.
r w m e n a
im mdgomareobas, romlis drosac araviTari Sinagani eWvis SegrZneba ar sufevs, gareT ki ar meryeobs; rodesac
aRar aris imis interesi uneblied sakuTar iurisdiqciaSi
moqceuli warmomadgenlobiTi nawili Seaqebs Tu aZagebs;
rodesac megobrebisa da mtrebis mimarT erTnairi obieqturi midgoma iqneba; rodesac aRar aris gandidebis, dauflebis
survili; rodesac xdeba gajereba sakuTar pirovnebaSi da
erTaderTi survili rCeba maRAali eTikuri donis mxridan
yuradReba daimsaxuros, am mdgomareobas WeSmariti rwmena
ewodeba.
rwmena Zalian maRali xarisxis fenomenia da masze zeviT
mxolod ndobis cneba dgas. rwmenis mqoneTa warmomadgenlebidan SemiZlia davasaxelo iseTi didi pirovneba, rogoricaa
RvTis Ze. rwmenis gansakuTrebuli Tavisebureba imaSi mdgo70

mareobs, rom is TiTqos gamijnulia samyaros zeviT mdebare


makoordinirebeli samyaros uzenaesi pirovnebebis mier warmoqmnili mcire gadaxrisagan. sinamdvileSi rwmenis mqone ar
Rebulobs arafers axals, vidre es samyaros uzenaesi pirovnebebis cnobierebaTa Semajereblis, RmerTebis uzenaesi pirovnebisagan ar miiRebs amas. es arc Tu advili gasagebia. amitom aris Zneli WeSmariti rwmenis SEeZena. rwmenis umTavresi
damaxasiaTebeli Tvisebaa konstanturoba, an, uxeSad rom
vTqvaT, stabiluroba. Tu gadaxris ar arsebobis pirobebSi
mTeli fardobiTobis sistema RmerTebis uzenaesi pirovnebidan gamomdinareobs da mis pirad damaxasiaTeEbel Tvisebaze, ndobaze bazirdeba, gadaxris gamovlinebis Semdgom mTeli fardobiTobis sistemis sayrdeni wertili WeSmariti
rwmena xdeba, rameTu ndobis araeTikurad gamoyenebis tendenciebi mTels samive samyaroSi, da TviT zeda samyaroSic
ki, ikidebs fexs. aranairi gadaxris ar arsebobis periodi erTi sruli ciklis 40%-s moicavs da am periodSi modusebis
zegavlenis qveS myofi individebi gamouvlenel mdgomareobaSi gadadian. danarCeni 60% ki modusebis gamovlinebulobis periodebzea gadanawilebuli. 30% saTnoebis modusze e.
w. treta iugaze, 20% vnebis modusze e. w. dvapara iugaze, xolo 10% umecrebis modusze e. w. kali iugaze. es wigni kali
iugas periodSi iwereba, amitomac imis albaToba, rom misi wakiTxva da aRqma moundebaT, im garemos warmomadgenlebs, sadac is SEeiqmna, mizerulad mcirea da, faqtiurad, TiTqmis
nuls udris.
rwmena oTx ZiriTad ganmsazRvrelze bazirdeba anu oTxi
ZiriTaAdi SeEmadgeneli nawilisagan aris Sedgenili: 1) materialuri codna; 2) materialuri keTildEReoba; 3) sulieri keTildREeoba; 4) sulieri codna.
1) materialur codnasTAan dakavSirebiT SEeiZleba iTqvas,
rom is, vinc samyaroSi warmoqmnili mcire gadaxris materialur codnad CAamoyalibebas moindomebs, materialuri sakvebis miREebis aucileblobis winaSe aRmoCndeba. am konkretul
SeEmTxvevaSi EWeSmariti rwmenis mimdevari mTlianad aris Camocilebuli mcire gadaxris diapazons ise, rom igi sruliad
kmayofildeba im materialuri codniT, romelic gadaxramde
arsebobda. materialuri saxiT movlinebis pirobebSic ki, mas
71

materialuri sakvebi ar esaWiroeba imdenad, ramdenadac


rwmenis im saxiT SenarCunebas SeZlebs TAavisSi, rogoric is
aris klasikuri saxiT warmodgenili. is ar miekareba materialuri codnis aTvisebis Tematikas iqamde, vidre amaze koncentrirebis uflebis dasturs ar miiRebs. materialur sakveBbTan dakavSirebiT ki, SeiZleba iTqvas, rom adamianuri gagebiT is absoluturad marxulobs. mTeli gama rwmenisa materialur codnasTAan dakavSirebiT ori cnebiT aris gamoxatuli: zeda mimarTulebaSi RvTis SiSiT, xolo qveda mimarTulebaSi SemecnebiT (mecnierebiT sakuTari `me~-obis aRqmis Sesaxeb).
2) materialur keTildReobasTAan mimarETebaSi WeSmariti
rwmenis mimdevari absoluturad gulgrilia (indiferentulia). misTvis materialuri keTildReobis miReba WeSmaritebis Tundac iotisodena darRvevis fasadac ki, sruliad miuRebelia. samyaroSi mciredi gadaxris bazaze warmoqmnili materialuri realobis pirobebSi ki, SEeiZleba iTqvas, rom
sxvanairad materialuri keTildReobis miRweva TiTqmis SeuZlebelia. ra Tqma unda, am sakiTxTAan dakavSirebiT Zalian
didi mniSvneloba aqvs imas, Tu mciredi gadaxris periodi
romel fazaSi imyofeba. WeSmariti rwmenis warmomadgeneli
ar aris miswrafebuli materializaciisaken. ise rom, arc materialuri keTildReobisTvis uwevs zrunva. misi materializireba mxolod gansakuTrebul SEemTxvevebSi xdeba, rac
misiis aRsrulebasTan aris xolme dakavSirebuli. materialur keTildReobasTAan dakavSirebiT rwmena ori cnebiT aris
gamoxatuli: zeda mimarTulebaSi RvTis msaxurebiT, xolo
qveda mimarTulebaSi gulis-xmis-yofiT (gulis karnaxiT
xelmZRvanelobiT).
3) sulier keTildREeobasTAan dakavSirebiT WeSmariti
rwmenis mimdevari Zalian aqtiuria. is uzarmazar mzrunvelobas iCens am diapazonSi da ise udgeba, rogorc mosiyvarule mama ATavis Svilebs. es is diapazonia, sadac zemodan wamosuli mcire gadaxris SEesabamisi (dasaSvebi) darRvevebi ar
aris garRveuli. misTvis Zalian Zvirfasia sulieri keTildReoba, rogorc sakuTari individualizmidan ar Cadenili
cdomilebis gamomxatveli nawili. sulier keTildREeobasTan
dakavSirebiT rwmena ori cnebiTaa gamoxatuli: zeda mimar72

TulebiT Zliereba (rogorc zemoT warmoSobil mcire gadaxraSi ar Sesvlis unari), xolo qvemoT sibrZne (rogorc
qvemoT mcire gadaxris safuZvelze warmoSobili obieqturi
realobis zogadi cnobierebiT axsnis unari).
4) sulier codnasTaAn dakavSirebiT, WeSmariti rwmenis
warmomadgeneli zedmiwevniT windaxedulia. is am codnis
SeEZenas mxolod RmerTebis uzenaesi pirovnebisgan, mama
RmerTisgan axdens, anu sxva nebismieri uzenaesi pirovnebisgan sulieri codnis aRebis uflebas ar aZlevs sakuTar Tavs.
am TviTkontrolis Sedegia is, rom mas survilebi, rogorc
aseTi, ar gaaCnia da igi netarebis mdgomareobaSi imyofeba
mudmivad. rac Seexeba mama RmerTisgan misTvis miwodebul
codnas, rwmenis warmomadgeneli guldasmiT axdens mis SeTvisebasa da aTvisebas iqamde, vidre zogad cnobierebad ar Camoayalibebs mas. sulier codnasTan aseTi saxis muSaoba, Tavisuflad SeiZleba iTqvas, rwmenis stiqiaa, es mis usayvarles saqmianobas warmoadgens. sulier codnasTan dakavSirebiT rwmena ori cnebiT aris gamoxatuli: zeda mimarTulebiT
ganzraxviT (anu sulieri codnis avtoris garCeviT da sxva
avtorTaA arc gankiTxva da arc miRebiT), xolo qveda mimarTulebiT gulaxdilobiT (sakuTar pirovnebaSi tyuilis ar
daSvebiT).
WeSmarit rwmenasTAan dakavSirebiT damatebiT SeiZleba
iTqvas, rom, uxeSi formatiT Tu aviRebT, igi gonebisa da
grZnobis parametrebis SuaSi imyofeba da maTi erTmaneTTan
gaucxovebis periodSi, sakuTari arsis gamovlinebiT akavSirebs, xolo rodesac gaucxoeba, rogorc aseTi, ar arsebobs
WeSmariti rwmena udavoa TavisTavad arsebobs, magram erTgvar gamouvlenel mdgomareobaSi gadadis. ufro ganzogadebul ganmartebas Tu gamoviyenebT, WeSmariti rwmena gaxlavT
Wkua, romelic absoluturad ganze dgas emociebisagan da ambiciebisagan. es aris kristalurad sufTAa Wkua.
rodesac WeSmariti rwmenis warmomadgenlobiTi nawilisTvis anu I samyarosTvis mama RmerTis mier mTlianad iqneba
gacemuli gadaxris Sesabamisi sulieri codna, II da III samyaroebi gamouvlenel mdgomareobaSi gadavlen, TiTqos mudmiv
Zils miecemian da darCeba III samyaros qvemoT mdebare qvesamyaro jojoxeTad wodebuli, iqamde vidre I samyaroSi misTvis
73

gadasamuSAaveblad miwodebuli sulieri codna srulad ar


CAamoyalibdeba zogadi cnobierebis saxiT. amis Sedegad qvesamyaroc Sewyvets TaAvis sazarel arsebobas da isic gamouvlenel mdgomareobaSi gadava. Semdgom ki, xelaxla daiwyeba
axali cikli zemodan axali gadaxris gamovlinebiT. ase iyo,
ase aris da maradHJams ase iqneba. Sedegad ki, WeSmaritebis
codnis raodenoba da xarisxi izrdeba. vfiqrob, Znelia ar
daTanxmeba im azrTan (visac es sjera imaTTvis, ra Tqma unda),
rom WeSmariteba uzenaes cnebas warmoadgens, xolo WeSmaritebis piradi warmomadgeneli uzenaes pirovnebas.

eqscentrizmi
am cnebasTan dakavSirebiT erTgvari ganmarteba minda gavakeTo imaze, Tu ras vgulisxmob misi warmoTqmisas. absoluturad yvela da yvelaferi (am gzis mimdevari) xom raRacaze
akeTebs centrirebas (dafuZvnebas, dayrdnobas). eqscentrizmSi ki me moviazreb raime ukve yofilze, warsulSi gamovlinebulis safuZvelze Semdgomi saqmianobis agebas. winsarT `eqs~-Si vgulisxmob yofils, ukve arsebuls, magram awmyoSi aRar momqmeds, ufro sworad ki, aRar wamyvans, aRar gadamwyvets. rogorc wesi is aRar moicavs xolme interesebis
sferos da aRaravis surs xolme misTvis angariSis gaweva ise,
rogorc mas uwevdnen angariSs, xolo xandaxan materialuri
samyarosa da e. w. qvesamyaros pirobebSi es warsulis mniSvnelovani, Tavis droze gavleniani sakiTxebi, an TiTqmis daviwyebas eZleva, anda saerTod ignorirebuli xdeba.
WeSmariti rwmena swored warsulis WeSmariti saxiT Semecnebazea koncentrirebuli. materialur condazec da sulier codnazec es mTlianad vrceldeba. swored amiTaa WeSmariti rwmenis siZliere da gavlena aseTi saxiT gamovlinebuli, rogoradac is aRwerilia wina qveTavSi. am rwmenis warmomadgeneli warsulSi miRebuli WeSmariti da sando daskvnebis ignorirebis fasad arasodes ar Rebulobs momavlidan motanil codnas. es codna misi aRqmiT spekulaciuria da
araWeSmaritebas, simcdares warmoadgens. orsarTuliani saxlisaTvis, mesame sarTulis misaSeneblad pirveli sarTulis
74

dangreva da misi samSeneblo masalad gamoyeneba, verc saxls


moumatebs sarTuls da yofil orive sarTuls ki daangrevs
da saxli daecema. Tu raRac miznis dasaxvisa da misi xorcSesxmisas warsuls ar gaiTvaliswinebs da jerovan pativs
ar miagebs vinme, am miznis xorcSesxma savalalo Sedegebs moutans Tavad masac da yvelasa da yvelafers, rasac igi am miznis Sesrulebis procesSi Seexeba.
mokled, bevri rom aRar vilaparako, saZirkvlis, yovelives fundamentis, fundamenturad midgomis siwmindes eyrdnoba WeSmariti rwmena da TiTqos iseTi asociacia iqmneba,
rom momavlis damkvidrebas xels uSlides, realurad swored misi saSualebiT xdeba saWiro da sasurveli momavlis
damkvidreba mTlianad samive samyaroSi. warsulis obieqturad ganxilvis cnobieri aRqma da am aRqmis zedmiwevniT, erTgulad dacvaa WeSmariti sayrdeni. swored warsulis obieqturad xedvis unari iZleva saSualebas momavlidan Semosuli
da SemoTavazebuli ama Tu im cnobierebis av-kargianobas Caswvde da obieqturad SEeZlo misi Sefaseba. Cemi SexedulebiTY,
sami udidesi cnobieri aRqma arsebobs:
1. mTlianad warsulis mexsierebiT codnisa da obieqturi
Sefasebis unari. mexsiereba imdenad gaizrdeba, ramxelazec
xedva obieqturobas ar daarERvevs.
2. mTlianad momavlis mexsierebiT codnisa da obieqturi
Sefasebis unari. mexsiereba aqac imdenad gaizrdeba, ramxelazec xedva obieqturobas ar daarRvevs.
raodenobrivad ki warsulisa da momavlis diapazonebi
absoluturad tolebi iqnebian, rameTu isini uSualod arian
erTmaneTTan kavSirSi.
3. awmyoSi, mTeli warsulisa da mTeli momavlis sruli
gaTvaliswinebiT, im codnis raodenobisa da xarisxis gansazRvra, romelic saWiroa da aucilebeli am konkretuli mimdinare momentisaTvis.

75

III TAavi
adamianuri cnobiereba
sakuTari pirovnebis eTikuri donis tol eTikur
donesTan mimarTebaSi saWiro ufleba-movaleobis raoba
adamianuri cnobierebis cnebaSi moiazreba individualuri cnobierebis is nawili, romelic RvTiuri cnobierebisgan
anu qmedebis adgilis aRqmisgan damoukidebelia an, asec SeiZleba iTqvas jer ver aris damokidebuli maszed. es cnobierebis is nawilia, romelic kosmiuri gamovlinebulobis
individze morgebul garemosTan, qmedebis adgilTan cxoveli interesiT akavSirebs individualur suls da aTasgvari
tipis SegrZnebas aRZravs masSi. ra Tqma unda, sasurvelia am
nawilis gadayvana RvTiuri cnobierebis ganyofilebaSi, magram amis gakeTeba ZaladobiT, spontanurad araviTar SemTxvevaSi ar SeiZleba. aq aucilebelia minimum erTsafexuriani gadasvla, sadac qaluri sawyisi cxovelur nebas sarwmuno
nebaSi gadaiyvans, xolo mamakacuri sawyisi ki garemos Secnobas SemecnebaSi, sakuTari pirovnebis SecnobaSi gadaiyvans.
axla ki, modiT vecadoT meTodurad mivyveT am sakiTxs,
misi nel-nela TAanamimdevruli gaxsnisaTvis.
momqmedis moZraobis traeqtoriuli Semadgenlobis daSlis dros aucileblad gasaTvaliswinebelia is, rom momqmedi, saerTo jamSi, wriul traeqtoriaze ki moZraobs, magram
misi moZraoba yovelTvis midrekilia wrfivi veqtoruli mimarTulebiT anu wrewiris (birTvis) nebismier wertilze gamavali mxebis mimarTulebiT da, vinaidan, igi warsulisgan
anu birTvis Sida mijaWvulobisagan Tavisufalia da ZiriTadad ufro momavlisken anu birTvis Sida `amindis~ gajansaRebisken aris miswrafebuli, misi moZraoba iseT saxes miiRebs,
TiTqos is Caketil wreze moZraobs. ase rom, misTvis warsuli, awmyo da momavali anu droiTi gradaciebi, rogorc aseTi, saerTod ar arsebobs. samagierod, yovelive, rac masTan
fardobiT kontaqtSi Seva drois gradaciebis parametralur
cnebas Semoitans. da kidev erTi cneba Semova, rac momqmeds
aranairad ar exeba, es gaxlavT masa (wona), romelic im moculobis Sesabamisi iqneba, ramxela arsobrivi siRrmiseuli moculobiTi aRqmac iqneba mcire momqmedTan SedarebiYYT anu
76

ramxelaTic gansxvavdeba ori pirovnebis RvTiuri cnobiereba da es delta cnobiereba e. w. adamianuri cnobierebiTaa Canacvlebuli. am, zemoT CamoTvlil or parametrs ki TAavisTavad Semoaqvs iseTi cneba, rogoricaa aCqareba, romelic cocxal arsebebSi, individualur sulebSi sxvadasxva grZnobebis (emociebis) saxiT gamovlindeba. idealur SEemTxvevaSi, individualurma sulma igive unda moimoqmedos grZnobebis
(realurad emociebis) diapazonSi, rasac akeTEebs momqmedi
anu ar miejaWvos warsuls, sakuTari warmosaxvis nayofebs da
sakuTari sulis e. w. anarekls da sakuTari arasrulyofilebis gajansaRebisken unda iyos midrekili. anu grZnobebis
(emociebis) Tavisi masiuri, wonismieri nawilis morgebaze
araviTar SemTxvevaSi ar unda izrunos, aramed unda daimorCilos sakuTari grZnobebi (emociebi) da misTvis gansazRvruli obieqturi realoba srulyofilad unda miiRos.
individualuri suli ar unda gabrazdes sakuTar mijaWvulobebze da rac mTavaria, ar unda ecados Tavisi damoukidebeli samyaro Seqmnas ukve arsebulisagan, upirovno gangebis mier damkvidrebuli samyarosagan damoukideblad, rameTu misi parametrebi am moTxovnebs, ubralod, ar akmayofileben. is, ubralod, unda ecados is grZnobebi, romlebic
surs rom daikmayofilos, sxva, Tavisi eTikuri donis toli
eTikuri donis mqone individualur sulebTan urTierTobebiT daikmayofilos, riTac uciloblad ukanve daubrundeba
es da transul mdgomareobaSi gajerebuli harmoniul-transcendentul mdgomareobas daimkvidrebs. am grZnobaTa
transformirebis procesSi ki, ufro maRal orbitebze myofi individualuri suli mas Tavisken zemoT asvlaSi daexmareba.
SeiZleba iTqvas, rom aq moqmedebs niutonis meore kanoni:
individualuri suli saiTac mimarTAvs Tavis grZnobebs (emociebs), iqiTken iqneba mimarTuli misi aCqareba. es moZraoba
iqneba TanabaraCqarebuli. imisda Sesabamisad, ramxelazec
dakavdeba sakuTari pirovnebidan nebayofilobiT gamovlinebuli msxverplSewirviT anu TAavisze upiratesis dakmayofilebiT moculobis im nawilSi, romelSic mas qmedebis adgilis Sesaxeb siRrmiseuli codna ubralod ar gaaCnia, imxelaze miiRebs condas (imxelaze ganaTldeba). Tavisuflad SeiZ77

leba iTqvas, rom es individualuri sulis movaleobaa am


sityvis pirdapiri mniSvnelobiT da es TviTon yvelaze metad
sWirdeba. es aris cocxali arsebis gonebismieri nawilis pirdapiri funqcia da daniSnuleba. ramdenadac cocxali arseba
am funqciis SesrulebiT ar dakavdeba, imdenad moindomebs
sakuTari upiratesobis dakmayofilebas eTikurad Tavisze
dabla myofi cocxali arsebebis msxverplad gawirviT. amiT
is dakargavs codnas moculobis in nawilSi, romelSic mas
qmedebis adgilis Sesaxeb siRrmiseuli codna gaaCnda. TavisTavad ikiTxeba, rom amis ufleba individualur suls ara
aqvs.

a=

ur
r
v v0 v
, m = (V V0 ) = V , F = ma
=
t
t

masa, materia, wona Semcirdeba imdenad, ramdenadac gaizrdeba V0, anu individualuri sulis moculobiTi siRrmiseuli codna qmedebis adgilis SEesaxeb. codnis SEemcirebis SemTxvevaSi masa, wona gaizrdeba. masis formulis SemTxvevaSi V
aris RvTiuri cnobiereba, V0 adamianuri cnobiereba, xolo
kuTri wona anu cxoveluri nebaa, romelic ganapirobebs
anareklze mijaWvulobas.
aCqarebis formulis ESEemTxvevaSi ki v aris RvTiuri cnobierebis mier gamomuSAavebuli siCqare e. w. idealur spiralze, v0 aris adamianuri cnobierebis moZraobis siCqare idealur spiralze, xolo t aris drois romelime gradaciuli parametri.
realurad, ufro gasageb enaze rom iTqvas, adamianuri
cnobierebis mTavari principi imaSi mdgomareobs, rom unda
iqnas calsaxad miREebuli sakuTari pirovnebis uangarod daxarjva, TviTgacema, anu unda cdilobdes gasces da ar cdilobdes aiRos, rac sxvadasxva grZnobebis (emociebis) cnobier aRqmamde, RvTiur cnobierebamde miiyvans mas.
saqmianobis mesame mizezTan, sxvadasxva grZnobebTan, mimarTebaSi individualuri sulis ori Semadgeneli sawyisebi
SEemdegi saxis amocanebis winaSe dgebian:
1) qaluri sawyisis mizani sxvadasxva grZnobebTan mimarTEebaSi Tavisive Tanamegzuris, Tavisive organuli nawi-

78

lis mamakacuri sawyisis dakmayofileba, misTvis kmayofilebis miniWeba unda gaxdes.


2) mamakacuri sawyisis mizani sxvadasxva grZnobebTan mimarTebaSi Tavisive TanamgzavrisTvis, Tavisive organuli nawilisTvis qaluri sawyisisTvis siamovnebis miniWeba unda
gaxdes.
amis darRvevis SemTxvevaSi individualur sulSi gansakuTrebulobis (mniSvnelovnebis) SegrZneba ibudebs, romelic upiratesad aRiarebulobis, pirvelobis survils aCens
masSi da es srulyofilebis kompleqsiT daavadebuli cocxali arseba am Cixidan veRar aRwevs Tavs. an piriqiT, individualur sulSi sakuTari usaxurobis, sxvebze uaresobis SegrZneba ibudebs, romelic saWiroebis SemTxvevaSi situaciis
wamyvanobis, pirvelobis SiSs aCens masSi da es arasrulyofilebis kompleqsiT daavadebuli cocxali arseba masze batonobis msurvelis msaxuri da mona xdeba, vidre RvTiuri cnobierebis mqone `batoni~ ar gamouCndeba, ar damoZRvravs mas
da qveSevrdomobis survilisagan ar gaaTavisuflebs.
vfiqrob, aSkarad TvalSi mosaxvedria is, rom mamakacuri
da qaluri sawyisebis miznebs Tu CavukvirdebiT,A aSkarad davinaxavT mTels samyaroSi damkvidrebuli da aRiarebuli
ojaxis cnebas, magram am SemTxvevaSi es individualur sulSi
avtonomiurad Camoyalibebis maketia sxva individualur
sulTan kontaqtis gareSe, sadac es individualuri suli sakuTar arsSi realurad aRiqvams TAavis Semadgenel or sawyiss, rac, vfiqrob, aranormalurad Znelia da isic didxans
ver gagrZeldeba albaT, magram urTierTdabalansireba sawyisebSi, vfiqrob, seriozuli warmatebisa da winsvlis ualternativo garanti gaxdeba.
rogor unda moxerxdes saqmianobis mizezebis damakmayofileblad, an ukeTes SemTxvevaSi, saukeTesod SeEsruleba saqmianobis mesame mizezTan, sxvadasxva grZnobebTan mimarTebaSi:
a) qmedebis adgili Sinagani mdgomareobis siRrmiseul da
zedapirul xarisxsa da raodenobas gamoxatavs. ZiriTadad
es gamoixateba karmis, sulieri WuWyis Sesabamisobis-da mixedviT;

79

b) momqmedi unda cdilobdes sulieri WuWyis mocilebis


midrekilebiT damuxtos grZnobebi da sulieri WuWyis myiseuli mdgomareobis Sesabamisi urTierToba grZnobebTan obieqturobis zedmiwevniTi dacviT warmarTos.
g) mcdelobebi unda cdilobdnen Sinagani sulieri mdgomareoba gaiTvaliswinon da negatiuri zegavlena ar moaxdinon grZnobebze anu ar unda ecadon ZaliT an provocirebiT
CaiTrion Tavisi (sxeulis) interesebis realizaciisaTvis.
d) zesuli grZnobebs Signidan (gulidan) ukavSirdeba da
arasodes arafers ar axvevs Tavs, Tumca misken mimarTvis
SemTxvevaSi grZnobebis cnobiswadils yovelTvis srulyofilad da amomwuravad akmayofilebs. Tu grZnobebs masTaAn
dakavSirebis survili ar gaaCnia, zesuli mkacri neitralitetis dacviT ganze dgas da mxolod afiqsirebs grZnobebis
mdgomareobis realur raobas.
agreTve, aRsaniSnavia is, Tu rogor unda moxerxdes saqmianobis mizezTa mimarT damakmayofileblad da saukeTesod
urTierToba grZnobebis mier:
a) grZnobebi (emociebi) qmedebis adgilTan mimarTebaSi
unda cdilobdnen momqmedis mier ganxorcielebuli sulieri obieqturi realobis zedmiwevniT miRebas da absoluturad arafris ar gansazRvra-gaTvaliswineba-dagegmarebas winaswar, paralelurad momqmedisa. qmedebis adgilTan mimarTebaSi, isini momqmedis mier unda iqnan dasaqmebulni ise, rogorc es ukanaskneli gadawyvets da gansazRvravs.
b) grZnobebi (emociebi) momqmedTan mimarTebaSi unda
cdilobdnen momqmedis donis Sesabamisi sulieri sisufTavis
donis miRwevas, isini sruli mijaWvulobis gziT unda Seecadon gverdidan mayureblisa da msmenelis pozicia daikavon,
morCili TayvaniscemiT miiRon da ubralod mihyvnen momqmeds, yovelgvari piradi mosazrebis gareSe. pirnaTlad,
zedmiwevniT, srulyofilad Seasrulon momqmedis mier maTze dakisrebuli movaleoba.
g) grZnobebi (emociebi) mcdelobebTan mimarTebaSi unda
cdilobdnen situaciebis mier SeEqmnil realobebs iluziur
(materialur) samyaroSi, anareklSi aranairi formiT ar miejaWvon da isini sakuTari sulieri WuWyis amosacnobad, Sesacnobad gamoiyenon. gverdidan mayureblisa da msmenelis
80

pozicia unda daikavon da Caurevlobis prezuncia unda miiRon. isini yovelgvari piradi mosazrebis gareSe, ubralod,
momqmedi modusebis nebas unda dahyvnen da pirnaTlad, zedmiwevniT, srulyofilad Seasrulon modusebis mier maTze
dakisrebuli movaleoba (karma iogaTi dakavdnen).
d) grZnobebi (emociebi) zesulTan mimarTebaSi unda cdilobdnen zesuli, rogorc individualuri suli (guli) maTTvis TviTgamovlinebis saSualeba gaxdes, xolo momqmedis
mier namoqmedaris SEedegad miRebuli sulieri realoba zesulis araindividualurad gamovlinebis saSualebad miiRon
anu asiamovnon zesuli, ris SEedegadac momqmedi, rogorc mamakacuri sawyisi, maT, rogorc qalur sawyiss, zedmiwevniT
asiamovnebs, siamovnebas mianiWebs.
aq CamoTvlili pirobebis dasakmayofileblad dauSvebelia erTdroulad ori mimarTulebiT miswrafeba, rogorc
zemoT momqmedisken, ise qvemoT zesulisken, romelic aq modusebis mier maTSi Casaxuli mcdelobebis survilSia gamoxatuli. grZnobebma, jer erTi, qveda mimarTuleba srulyofilad unda amowuron ise, rom, am mxriv, mTlianad gajerebuli
unda iqnan Sinaganad, siRrmiseulad da mxolod amis Semdeg
unda iqnan mimarTulni zeviT, risi dacvis SemTxvevaSic gangeba araTu problemebs ar dauSvebs maTi moZraobis gzaze,
aramed, sruliad uzrunvelyofs am gzaze yvelanairi siamovnebiTa da kmayofilebiT.
momqmedTan mimarTebaSi grZnobebma unda daikavos mimyolis, mowafis, e. w. qaluri sawyisis pozicia.
mcdelobebTan mimarTebaSi grZnobebma unda daikavos
wamyvanis, maswavleblis, e. w. mamakacuri sawyisis pozicia.
amitom, sasurvelia, grZnobebma jer `moiklas~ maswavleblobis, wamyvanobis `Wia~ da, Semdgom amisa, mTlianad da
srulad momqmedze mindobiT, sakuTari Tavi mowafed miabaros.
qveda mimarTulebis ganmsazRvreli unda iyos grZnobebis mier jer ar aTvisebul da ver gacnobierebul nawilSi
ukve Cadenili qmedebebis Sedegad miRebulis SEecdomad aRiareba, zomieri Tanamimdevrulobisa da araZaladobis principebze dayrdnobiT (e. i. qveda mimarTulebaSi ra unda iyos
81

prioritetuli da rogor unda moxdes am prioritetis aTviseba). mTeli es procesi ki mcdelobebTan mimarTebaSi unda
iqnas moxdenili da gamovlinebuli. qmedeba ganmsWvaluli
unda iqnas kmayofilebis ar miREebis (ar miTvisebis, ar warTmevis), TviTkmarobis, yofiTkmarobis suliskveTebiTa da
arsebuli cdomilebebis Sesabamisi movaleobis, Secdomebis
gamosyidvis, modusebis mier dakisrebuli valdebulebebis
srulyofili siamovnebis gacemis muxtiT. am procesis absoluturad srulyofilad Sesrulebis SemTxvevaSi, sruli pasuxismgeblobiT SEeiZleba iTqvas, grZnobebi transul, transcendentul mdgomareobaSi aRmoCndebian da masSi aranairi
saxis vakuumi aRar darCeba raRaca tipis Cvevebis, wesrigis
elementebis saxiT.
zeda mimarTulebis ganmsazRvreli unda iyos obieqturi
realobis mimdinare epoqalur momentSi asaTvisebeli da gasacnobierebeli WeSmariti codna. es procesi unda eyrdnobodes srul gulwrfelobasa da Sinagani siRrmiseuli codnis miRebas (e. i. zeda mimarTulebasTan mimarTebaSi ra unda
iyos prioritetuli da rogor unda moxdes am prioritetis
aTviseba). mTeli es moqmedeba ki, grZnobebis mier momqmedTan
mimarTebaSi unda iqnas moxdenili. qmedeba ganmsWvaluli unda iyos kmayofilebis miniWebis suliskveTebiT da am kmayofilebis jerovnad, saWirod, srulad gacemis Sedegad,
grZnobebi amis Sesabamisad tol kmayofilebas miiReben, srulad jerovnad dakmayofildebian. am procesis absoluturad srulyofilad Sesrulebis SEemTxvevaSi, sruli pasuxismgeblobiT SeiZleba iTqvas, grZnobebi harmoniulobis mdgomareobaSi aRmoCndebian, anu maTSi aranairi saxis qaosis SegrZneba ar iarsebebs.
transcendentulobisa da harmoniulobis mdgomareobis
damkvidrebis xelis SEemSleli mxolod erTdroulad orive
mimarTulebiT moZraobis survili da mcdelobebi gaxlavT,
risi ZiriTadi maprovocirebelic mouTmenloba, undobloba
da eWvebi arian.
Tu grZnobebi skuTari saqmianobis Sedegad miREebul
SEedegebs mTlianad gaicnobiereben, rogorc cdomilebas,
SEecdomas, maSin maT gangebis mier mieniWeba mudmivad harmonizirebaSi moxvedris miRebis ufleba, ise, rom aRar dasWir82

deba qveda mimarTulebas miutrialdes. da saerTodac, ramxelazec SeZlebs warsulSi momxdari sakuTari Secdomebis
aRiarebas, imxelaze gadava transcendentul mdgomareobaSi
da imxelazeve eqneba harmonizirebulobaSi gadasvlis potenciuri SEesaZlebloba. rodesac WeSmariti codnis miRebiT
gamoTavisuflebuli potenciuri SesaZleblobebi amoiwurebian, grZnobebs xelaxla mouwevT qvemo mimarTulebasTan
kontaqtSi Sesvla, warsulSi ukve Cadenili sxva sakuTari
Secdomebis saZieblad. Tuki grZnobebi gajiutdebian, gangebis moTxovnebs win aRudgebian, modusebisa da refleqsebis
mier maTze dawesebuli da dakisrebuli wesrigis zegavlenis
qveS mouwevT yofna da imden xans gaatareben maTi monobis
qveS, vidre saWiroebas ar daemorCilebian.
urTierTobebi, rogorc kinematikis umTavresi
wamyvani, organuli nawili
strategiuli TvalsazrisiT, urTierTobaSi mxolod sami saxis arCevani arsebobs. TviT urTierTobebis cnobieri
arsi fardobiTobis cnebas avtomaturad moiazrebs Tavis
TavSi.
1. pirveli arCevani gaxlavT Semdegi saxis, rodesac individualuri suli cdilobs iqonios urTierToba im individualur sulebATan, romlebic masze upiratesni, ukeTesni
arian, anu rodesac Rebulobs formulas sakuTari nebasurviliT cdilobs iyos ukanaskneli pirvelebSi. es daaxloebiT im azrs gamoxatavs, romelic iqna gamoTqmuli RvTis Zis
mier ieso qristed movlinebis dros ioane naTlismcemlis mimarT: `WeSmaritad geubnebiT Tqven: dedakacTagan naSobTa
Soris ar aRmdgara ioane naTlismcemelze didi, magram caTa
sasufevelSi umciresi masze didia~.
2. meore arCevani gaxlavT Semdegi saxis, rodesac individualuri suli cdilobs urTierToba iqonios im individualur sulTAan, romlebic masze naklebganviTarebulni, uaresni arian, anu, rodesac Rebulobs formulas sakuTari nebasurviliT cdilobs iyos pirveli ukanasknelebSi.
3. mesame arCevani gaxlavT Semdegi saxis, rodesac individualuri suli cdilobs urTierToba iqonios im individua83

lur sulebTan, romlebic misnairebi, misi msgavsni arian,


anu, rodesac Rebulobs formulas, rom sakuTari neba-surviliT cdilobs iyos is, rac realurad aris. vfiqrob, arc
Tu ise Zneli misaxvedria, rom Tundac ori individualuri
sulis absoluturi identuroba gamoricxulia, ise rom, es
mesame arCevani avtomaturad moiazrebs nawilobriv rogorc
pirvel, ise meore arCevans. am midgomaSi ZiriTadi aqcenti
araindividualizmzea gamaxvilebuli da individualizmi
mxolod urTierTobebisas aucileblobis SemTxvevaSi aCens
Tavis gamovlinebas, faqtiurad, araindividualizms emsaxureba.
ukuCvenebani ama Tu im arCevanis SemTxvevaSi:
1. pirveli arCevanis SemTxvevaSi, yuradRebis gamaxvileba
xdeba Soreul momavalze anu im codnaze, romelic gacilebiT ufro metia, vidre Semosatani, dasamkvidrebeli cnobierebis raoba da garSemo myofi individualuri sulebis mier
am gzaze damdgari individualuri sulis gariyva, masTan urTierTobebSi ar Sesvla xdeba, rac am individualuri sulis
arasrulyofilebis kompleqsiT dakompleqsebas, daTrgunvas iwvevs. am konkretul adgilmdebareobaze arsebuli obieqturi realobisTvis aseTi saxis globaluri garRveva arc
sasurvelia da arc saWiro.
2. meore arCevanis SemTxvevaSi, yuradRebis gamaxvileba
xdeba Soreul warsulze anu im realobaze, romelic informaciis SEejerebis Sedegad Camoyalibebuli codniT mxolod
obieqturi realobis, mimdinare momentis samsaxurSi unda
iyos. am gzaze damdgari individualuri sulis mier garSemo
myofi individualuri sulebis masTan urTierTobaSi ideafiqsurad, SeniRbuli an SeuniRbavi Zaladobis gamoyenebiT,
nebayofilobiTobis ugulvebelyofiT xdeba. es gza individualuri sulis srulyofilebis kompleqsiT dakompleqsebas, TviTaRzevebas iwvevs. am SemTxvevaSic, am konkretuli
epoqaluri momentisTvisa da konkretul materializirebul
adgilmdebareobaze arsebuli obieqturi realobisTvis aseTi saxis globaluri CamorCena arc sasurvelia da arc saWiro.
3. mesame arCevanis SEemTxvevaSi, yuradRebis gamaxvileba
xdeba mimdinare arsebul awmyoze anu im momentze, romelic
84

dasamkvidrebel cnobierebas unda amkvidrebdes ukve arsebul obieqtur realobasTan (momavals warsulTAan). am gzaze
damdgari individualuri sulis mier sxva individualur sulebTan idealurad bunebrivi, uangaro araindividualizmze
dafuZnebuli urTierTobebis ganxorcielebis mcdelobebiT
xdeba, rac am individualuri sulis individualizmis sruli
Caqrobis kompleqss, autizmis met-naklebi raodenobiTa da
xarisxiT gamovlinebas iwvevs. am SemTxvevaSi ki, am konkretuli epoqaluri momentisTvis da konkretul sivrcobriv sulier-materialur adgilmdebareobaze arsebuli obieqturi
realobisTvis, msoflmxedvelobis aseTi globaluri dapataraveba-Semcireba arc sasurvelia da arc saWiro.
pozitiuri Cvenebani, margi qmedebis koeficienti ama Tu
im arCevanis SemTxvevaSi.
1. pirveli arCevanis SeEmTxvevaSi, yuradRebis koncentracia individualurobis saukeTeso nawilze da maTgan gamomaval araindividualizmze xdeba, rac individualur suls sakuTari individualizmis potencialis am araindividualizmis gacnobierebaSi daxarjvas gulisxmobs. xolo am araindividualizmis iseTi saxiT Secnobis SemTxvevaSi, rogoric is
realurad, WeSmaritad aris, is individualuri sulis individualizmad gardaiqmneba da individualuri suli gaizrdeba, rogorc araindividualizmi. am nawilSi, rasac WeSmaritad aiTvisebs, individualur suls arasrulyofilebis SEegrZneba gauqreba da sxva, garSEemo myofi individualuri sulebis masTan urTierTobis ar survili didad aRAar Seawuxebs. igi, potencialis jerovnad aTvisebis ESEemdgom, TviT
sruli asketizmis pirobebSic ki, mSvenivrad igrZnobs Tavs
da Tavisze upiratesTa msaxureba misTvis RvTis msaxureba
gaxdeba. es metad rTuli da, me vityodi, wminda gzaa. ukve arsebul konkretul epoqalur da sivrcobriv ganpirobebul
garemoSi aseTi individualuri suli, miuxedavad materialuri mdebarobisa, ukve am garemoSive yofnisas cnobierebis
doneze gadis am garemodan upirates garemoSi da sxeulis
datovebis SEemdgom im garemocvaSi gadadis, romelic mis
cnobierebas Seesabameba.
2. meore arCevanis SemTYxvevaSi yuradRebis koncentracia
individualurobis TAavisze uares nawilze da maTgan gamoma85

val materialur gamovlinebulobaze xdeba, rac individualuri sulis sakuTari individualizmis potencialis am materialuri gamovlinebulobis gacnobierebaSi daxarjvas
gulisxmobs. am materialuri gamovlinebis iseTi saxiT Secnobis SemTxvevaSi, rogoric is realurad, WeSmaritad aris,
is individualuri suli gaZlierdeba, rogorc materialuri
sxeuli. im nawilSi, rasac WeSmaritad aiTvisebs, individualur suls srulyofilebis SegrZneba gauqreba da sxva individualuri sulebis Tavisi gavlenis qveS moqcevis mcdelobas, urTierTobebis SeniRbuli an SeuniRbavi ZaladobiT
damyarebas, Tavs daanebebs.
3. mesame arCevanis SemTxvevaSi, yuradRebis koncentracia sakuTAar `me~-ze, sakuTar individualizmze da misgan gamomaval araindividualizmze xdeba, rac individualuri sulis sakuTari individualuri potencialis, sakuTari `me~-s
gacnobierebaSi daxarjvas gulisxmobs. sakuTari `me~-s, sakuTari individualizmis iseTi saxiT SEecnobis SemTxvevaSi,
rogoric is realurad aris, is individualuri sulis sulier keTildReobad gardaiqmneba da individualuri suli gaizrdeba, rogorc individualuri suli. im nawilSi, rasac
WeSmaritad aiTvisebs, individualur suls autizmis (sakuTari individualizmis ar gamovlinebis mcdelobis) SegrZneba gauqreba da sxva individualuri sulebis gavlenis qveS
moqcevis mcdelobas, urTierTobebis calmxriv nebayofilobiTobaze damyarebas Tavs daanebebs.
potencialis jerovnad aTvisebis SEemdgom, es individualuri suli imdenad sasurveli xdeba garSEemo myofi individualuri sulebisTvis, rom masTan urTierToba uklebliv
yvela maTganis sanukvari survili xdeba. is imdenad TviTmyofadi da bunebrivad uSualoa, rom Tavad mimdinare awmyos
saukeTeso gamovlinebas warmoadgens. mas ar surs miwieri Zalaufleba, samagierod, miwierebas, materialur samyaros
surs is iyos misi Zalaufali. rodesac aseTi sulia mefe
(realuri mmarTveli) materialur samyaroSi sikeTe da samarTlianoba mkvidrdeba.
mokled Tu CamovayalibebT, aseTi daskvna miiReba:
1. pirveli gziT sworad svlis SEemTxvevaSi xdeba sulieri
simdidris gazrda, xolo arasworad svlis SemTxvevaSi xdeba
86

spekulaciuri sulieri codnis dagroveba, romelic individualur sulSi arasrulyofilebis kompleqss ayalibebs.
2. meore gziT sworad svlis SEemTxvevaSi xdeba materialuri simdidris gazrda, xolo arasworad svlis SemTxvevaSi
xdeba spekulaciuri materialuri codnis dagroveba, romelic individualur sulSi srulyofilebis kompleqss ayalibebs.
3. mesame gziT sworad svlis ESemTxvevaSi xdeba TviTrealizaciis albaYYTobis gazrda RvTisnierebis, gangebisTvis,
kosmosis kanonebisTvis misaREebis da maT mier mosawonobis
TvalsazrisiT TviTmyofadobis TvalsazrisiT, rac RvTis
nebis realizaciis saSualebad gaxdomis tolfasia. arasworad svlis SemTxvevaSi ki, xdeba sakuTari individualuri gamovlinebulobis SiSis damkvidreba, sakuTar viwro naWuWSi
Caketva da, faqtiurad, autizmis mdgomareobaSi gadasvla. am
gzaze aRmoCenili individi unda mixvdes, rom unda endos sakuTar `me~-s da sxva individis `ego~-s danamatad ar gadaiqces.
urTierTobebi, rogorc individTAa
individualuri interesebis gamoxatvis
da dakmayofilebis saSualeba
zogadad individualur sulad gamovlinebulobis mizezi absoluturi WeSmaritebis ar Secnobis, ar codnis logikuri Sedegia. es ar SeiZleba raime darRvevad, erTgvar braleulobad iyos aRqmuli. Tavisi arsobrivi datvirTviT, es
niSnavs imas, rom aseTi individualuri suli jer ar aris im
doneze, rom mTeli absoluturi WeSmaritebis srulyofil
nawilad iqnas aRiarebuli, magram misi, rogorc individis,
aqtiuroba im winapirobas qmnides, rom sakuTari interesebis
mimarTviT, WeSmariti codna gazardos da gaaRrmavos da absoluturi WeSmaritebis sruli nawilis aRmqmelad gadaiqces rodesme, rac mTeli sruli araindividualizmis siRrmiseul aRqmas gulisxmobs. vgoneb, sruliad gasagebia, rom es
ara wlebisa an saukuneebisa, aramed asiaTasobiT, milioni
wlebis, an Tundac, miliardi wlebis moRvaweobis Semdgom
moxdeba dedamiwiseuli droiTi sazomebis mixedviT. Tumc,
87

unda aRiniSnos, rom droiTi Tanafardoba radikalurad icvleba im nawilSi, romelzec aq aris laparaki da, saboloo
jamSi, saerTod qreba. xolo SigniT darCenili individualuri sulebis mier es (Teoriulad) srulyofilebasmiRweuli
suli individad aRar aRiqmeba, Tumc, Tu individualizmzea
laparaki, is yvelaze ufro metadaa individi. es yovelive
exeba individualur sulebs, romlebic materialur sxeulebSi materializirebulni ar arian.
rac SEeexebaT materialur sxeulebSi materializirebul,
Casaxlebul individualur sulebs, zogadad, individualuri sulebis materialur sxeulSi Casaxlebis mizezi absoluturi WeSmaritebis darRvevis, codnis gamrudebis, SecdomaTa daSvebis, cdomilebis, simcdaris Setanis mcdelobebis
logikuri Sedegia. ai, es ki SeiZleba darRvevad, erTgvar
braleulobad (danaSauladac ki) iyos aRqmuli. Tavisi arsobrivi datvirTviT, es niSnavs imas, rom aseTi individualuri suli ar aris im doneze, rom mis mier aRqmuli absoluturi WeSmaritebis nawili mTlianad srulyofilad iqnas
aRiarebuli, magram misi, rogorc individis, aqtiuroba im
winapirobas unda qmnides, rom sakuTari interesebis mimarTviT, sakuTari inteleqtualuri codna gan(r)wmindos masSi
Separuli da masSi Sezavebuli spekulaciuri codnisgan da
absoluturi WeSmaritebis es nawili WeSmaritebad, marTebulad aRiqvas. rac, TavisTavad imas niSnavs, rom sakuTari warsuli cdomilebisagan gasufTavebis Semdgom, miecema saSualeba kvlav sulier samyaroSi gaagrZelos TAavisi moRvaweoba
da interesebi absoluturi WeSmaritebis aRqmis gazrdis mimarTulebiT warmarTos.
is, Tu ra saxiTaa es yovelive gamovlinebuli da rogor
unda iqnas amocnobili, vfiqrob, udidesi damxmare saSualeba iqneba nebismieri individisaTvis, visac WeSmaritad saWiro mimarTUlebiT svlis survili gaaCnia.
upirveles yoflisa, xazgasmiT minda aRvniSno, strategiulad generaluri mimarTulebis absoluturi urTierTsapirispirooba zemoT aRniSnuli ori gansxvavebuli klasifikaciis individTa svlis procesSi da raSi mdgomareobs es. interesTa sfero, rogorc am wignis pirvel TavSia gadmocemu-

88

li, xuTi Semadgeneli nawiliT ganisazRvreba misi met-naklebad amomwuravad gadmocemisTvis da esenia:
1) orientacia; 2) adaptacia; 3) fiqsacia (registracia);
4) inercia; 5) improvizaciuli interpretacia.
materializirebuli individualuri suli, materialuri
sxeulis saSualebiT, materialur garemoSi sakuTari interesebis gamoxatvasa da dakmayofilebas iwyebs improvizaciiT anu sakuTari mcdari Sexedulebebis afiSirebiT, rac mas
materialur garemoSi erTgvar gasarTob saSualebadac ki aqcevs materialuri garemosaTvis da, misdami erTob loialuri midgomis miuxedavad, am ukanasknels mainc uCndeba survili seriozuladac moekidon, ris gamoc, is interesTa ganyofilebis sxva safexurze inerciaze gadadis da fexdafex
mihyveba materialur garemosa da misTvis garemos mier SerCeul gzas. am gzaze damdgari materializirebuli individualuri suli moTminebiT (ramxelac mas gaaCnia) elodeba materialuri garemos mxridan, rodis daamTavrebs igi mis e. w.
wvrTnas, magram, rogorc wesi, garemo amas ar gaakeTebs, vidre TviTon individi ar daiRleba morCili araindividualuri svliT. ra Tqma unda, adre Tu gvian, esec xdeba da materializirebuli individualuri suli iwyebs sakuTari warmomadgenlobiTi nawilis dafiqsirebis, daregistrirebis
mcdelobas. magram... es sakmarisze metad ufro rTuli procesi aRmoCndeba xolme. aravis ar surs misi aRiareba imad,
radac TAavad surs rom aRiaron, rameTu amisgan sargebeli
ara aqvT. amitom materializirebuli individualuri suli
gadadis meoTxe safexurze, iwyebs adaptaciis periodis gavlas wminda pragmatuli TvalsazrisiT. is xvdeba imas, rom garemos marTva sakmaod advilia, Tuki mis sust da Zlier adgilebs Seiswavli da, SEesabamisad, gamoiyeneb am codnas. yvelaze niWierni, rogorc wesi, yvelaze did materialur warmatebebs aRweven. da bolos, Semdgom imisa rac adaptirdeba, materializirebuli individualuri sulisBTvis kritikuli
momenti anu mkvdari sezoni dgeba, anu man ubralod ar icis
raRAa akeTos da igi gadadis mexuTe safexurze, anu iwyebs
orientaciaze fiqrs da winaswar Zalzed Zneli gansasazRvria orientaciaze koncentracia saiT waiyvans. vfiqrob,

89

es mainc individualuria, Tumc, sakuTar refleqsualur garemos gacdena Zalian iSviaTad xdeba.
aramaterializirebuli individualuri suli ki, sulier
samyaroSi sakuTari interesebis gamoxatvasa da dakmayofilebas orientaciis ganyofilebiT iwyebs, cdilobs is nawili
airCios absoluturi WeSmaritebisa, risi Secnobac surs kidec da risi Secnobis unaric gaaCnia, Tumc, SeiZleba iTqvas,
es ori ram avtomaturi sinonimebia am SemTxvevaSi, rodesac
refleqsualuri gavlena ar arsebobs. Semdgom amisa, cdilobs adaptirdes sakuTar arCevanSi da imdenad SeZlos sakiTxis Semecneba, rom codna misi `me~-s ganuyofeli nawili gaxdes. Semdgom amisa, cdilobs daafiqsiros, daaregistriros
SeZenili codna, rogorc Tavis Sida garemoSi (`me~-Si) iseve
gare garemoSi (sulier samyaroSi). Semdom amisa, cdilobs realurad cxovrebaSi gamoiyenos es codna anu inerciis ganyofilebaSi gadadis. ramdenadac bunebrivad SeZlebs amas, imxelaze mieniWeba amis gamovlinebis SEesaZleblobac. da bolos,
am codnis yvelanairi gaTavisebis SEemdgom, mas SeuZlia gadavides improvizaciis ganyofilebaSi Tu es moisurva.
sxvaTAaSoris, es erT-erTi universaluri rCeva gaxlavT,
rom interesebis sferosTan urTierTobisas (es ki yovelTvis, yvelgan da yvelaferSia) aucileblad daculi unda iqnas interesebis sferos SEemadgenel ganyofilebaTa SEemdegi
safexureobrivi Tanamimdevruloba: orientacia adaptacia
fiqsacia (registracia) inercia improvizacia. anu nurasodes nu ecdebiT gaakeToT an moimoqmedoT raRac, Tu warmodgena ara gaqvT amas saboloo jamSi ra Sedegi mohyveba,
rameTu, msxverpli an pasuxismgebeli amaze mxolod Tqven iqnebiT, yovelgvari SeRavaTebis gareSe.
cota ufro dawvrilebiTi ganxilvis Sedegad, Semdegi saxis formulirebas miviRebT: materialur samyaroSi individualuri suli materialur sxeulSi sakuTari mcdari Sexedulebebis gamo xvdeba, rogorc zemoT iyo aRniSnuli, magram amis povna arc Tu ise advilia. swored amis gansazRvrisTvis Semomaqvs is cnebebi, risi saSualebiTac aris SEesaZlebeli amis povna. am SemTxvevaSi, me vityodi, umjobesi iqneba
Zieba orientaciis ganyofilebidan iqnas dawyebuli.

90

orientaciaSi simcdare refleqsebis saxiT vlindeba. individualuri sulis Semadgeneli mamakacuri sawyisi amas
upirobo (sulieri) refleqsebis saxiT avlens, xolo qaluri
sawyisi ki materialuri (pirobiTi) refleqsebis saxiT. materializirebis Semdgom, ZiriTadi ganmsazRvreli, individualuri sulis qmedebebisa, swored refleqsebi arian. maT dawvrilebiT ganxilvas aq ar Sevudgebi rameTu, vfiqrob, maTi
daSla-ganxilva calke Tematikaa.
gadavideT meore, adaptaciis safexurze. aq simcdare instinqtebis saxiT avlens Tavs. maTi daaxloebiT asaxsnelad
vityvi, rom isini inteleqtualizmis cnebis sapirispiro gagebas moicaven Tavis arsobriv raobaSi
Semdgom, mesame, fiqsaciis anu registraciis safexurze
simcdare kultebis miRebis saxiT avlens Tavs. aq seriozulad ikveTeba ukve mamakacuri da qaluri sawyisebis mcdari
gamovlinebis formebis sxvaoba. mamakacuri sawyisi sulieri
kultebis mimarT aris midrekili anu mecnieruli progresis
ideafiqss moicavs, maSin rodesac, qaluri sawyisi ufro warsulidan wamoRebuli tradiciul-kulturi raRaceebisken
aris midrekili (TviT religiebis CaTvliT).
meoTxe, inerciis safexurze simcdare dogmirebis, dogmebis gavrcelebis mcdelobebis, kompleqsebis saxiT avlens
Tavs, anu aris mcdelobebi sakuTari Sexedulebebis gavrcelebisa.
ai, Zalian mokled imis Sesaxeb, Tu ra saxiT vlindeba materialur samyaroSi interesTa speqtri.
axla ki, mokled imis Sesaxeb, Tu sulier samyaroSi individualuri suli rogor axerxebs evolucirebas da ra faseulobebis safuZvelze xdeba es.
am SemTxvevaSic, ra Tqma unda, pirveli safexuridan, orientaciidan daviwyeb. individualuri sulis winsvla WeSmaritebis aTvisebaSi xdeba eTikaSi winsvlis ZiebiT, eTikurad
gazrdiT. es TavisTavad xorcieldeba samyaros uzenaes pirovnebaze orientirebulobiT, misdami erTguli msaxurebiT.
gadavideT meore, adaptaciis safexurze. aq WeSmaritebis
aTvisebaSi winsvla xdeba inteleqtualuri zrdiT, Semecne-

91

bis, `me~-s SEecnobis gziT. amazec aRar gavCerdebi, rameTu


esec, vfiqrob, sruliad gasagebia.
gadavideT mesame, fiqsaciis anu registraciis safexurze. aq WeSmaritebis aTvisebaSi winsvla xdeba inteleqtualurad gaanalizebuli nawilis, Semecnebuli nawilis aRqmiT,
realurad am informaciis `me~-Si safuZvlianad dafiqsirebiT. SeiZleba iTqvas, aq aris statikidan kinematikaSi gadasvlis gardamavali wertili.
gadavideT meoTxe, inerciis safexurze. aq WeSmaritebis
aTvisebaSi winsvla xdeba bunebrivobis cocxali, moqmedi
deklarirebiT, rac uklebliv yvelaferSi vlindeba da mamakacuri sawyisis mier uSualobiT gamoixateba, xolo qaluri
sawyisis mier TviTkmarobiT gamoixateba.
gadavideT mexuTe, improvizaciis safexurze. aq WeSmaritebis aTvisebaSi winsvlis dakanonebac ki xdeba, rac individualuri sulis ierarqiul dawinaurebaSi gamoixateba. amis
gamovlineba ki, esTetikurobis gamovlinebiT (am aTvisebul
nawilSi) da relaqsaciis unariT xdeba.
interesTa sferos ganzogadeba Tavisi mokle saxiT
Semdegi cxriluri monacemebiTaa gadmocemuli

orientacia

adaptacia
fiqsacia
inercia

improvizacia

materialuri samyaro
mamakacuri
qaluri sawyisi
sawyisi
sulieri
materialuri
(upirobo)
(pirobiTi)
refleqsebi
refleqsebi
sulieri
materialuri
instinqtebi
instinqtebi
sulieri
materialuri
kultebi
kultebi
sulieri Cvematerialuri
vebi
Cvevebi
sulieri
dogmebi

materialuri
dogmebi

sulieri samyaro
mamakacuqaluri
ri sawyisi
sawyisi
sulieri
materialuri
eTika
eTika
sulieri
inteleqti
sulieri
aRqma
sulieri
bunebrivoba
sulieri
esTetika

materialuri
inteleqti
materialuri
aRqma
materialuri
bunebrivoba
materialuri
esTetika

sruli pasuxismgeblobiT SeiZleba iTqvas erTgvari daskvnis saxiT, rom urTierTobebis erTaderTi motivacia, sa-

92

kuTari individualurobidan gamomdinare, interesTa sferoSia. vfiqrob, Znelia amasTan ar daTanxmeba.


skuTari siRrmiseuli Sida arsis gverdidan dasanaxavad,
aseTi midgoma erT-erTi umSvenieresi saSualeba gaxlavT. absoluturad yvela da nebismieri individi iseT garemoSi
xvdeba, rogoric aris misi Sida arsi (Sinaarsi) da garemoTi
ukmayofilebis SemTxvevaSi aravin ar unda ecados ZalismierebiT garemos gadakeTebas. sasurvel garemoSi moxvedris
erTaderTi marTebuli gza imaSia, rom sakuTari Sida arsi
gaxdes iseTi, rogoric sasurvel garemos Seesabameba.
misiaTa Sesrulebis nairsaxeoba
individualuri sulebisaTvis
am wignSi individi ganxilulia rogorc ori Semadgeneli
nawilis, individualuri sulisa (samSvinvelis) da individualuri sxeulis naerTi. am SEemTxvevaSi gvaqvs individualuri
sulis misiis ganxilva. sakuTari misiis an daniSnulebis Sesasruleblad individualurma sulma unda SeZlos imis aRsruleba, rac konkretulad maszea ganpirovnebuli da arc
EerT sxva individualur suls ara aqvs es ase gansazRvruli,
rogorc mas, anu es misia absoluturad individualuria, absoluturad yvela da nebismieri individualuri sulis SemTxvevaSi. ase rom, aq `Spargalka~, an vinmesgan kopirebulad
raRacis gadawera, verc erT maGTgans ver daexmareba.
me SEevecdebi, am misiis TviTgansazRvrisTvis da misi povnisTvis, erTgvari zogadi struqturuli monaxazi gavakeTo,
ris safuZvelzec SesaZlebeli gaxdeba nebismieri individualuri sulisTvis sakuTari amocanebis povna. amocanaSi igulisxmeba is, rac unda iyos dasaxuli sasurveli da saWiro mimarTulebiT.
daviwyoT iqidan, rom yvela individualuri sulisTvis
uzenaesi unda iyos is gageba, rom vinaidan igi calke, damoukidebel erTeulad aris gamoyofili da erTian mTlian gamovlinebasTan erTgvari uSualo kontaqti ar gaaCnia, maSasadame, calkeul individualurad gamoyofil erTeulze
aqvs gamaxvilebuli da koncentrirebuli Tavisi yuradReba,
mas araeTikurobis muxti gaaCnia. swored am araeTikuri mux93

tis povnisa da aRmofxvris tendencia gaxlavT misiis arsi individualur sulTa SemTxvevaSi. isini raRacam daaSora
mTlianobis aRqmas da es calsaxad improvizaciulobis Sedegic ki ar gaxlavT. Sedegobrivi faqtoridan Tu gamovalT,
individualur sulTa or kategorias miviRebYT. esenia: aramaterializirebuli da materializirebuli individualuri
sulebi.
1. aramaterializirebuli individualuri sulebi ZiriTadad momqmedisken mimarTuli orientaciiT gamoirCevian
da xandaxan, gardamavali periodis dros, rogorc wesi erT
birTvul orbitaze moZraoben, rogorc Tavad momqmedi.
2. materializirebuli individualuri sulebi ZiriTadad materialuri sxeulebisken mimarTuli orientaciiT,
aTasgvari mcdelobebiT gamoirCevian da Zalian iSviaTad,
aqac gardamavali periodis dros, erT birTvul orbitaze
moZraoben.
I SemTxvevaSi, SeiZleba iTqvas, erT birTvul orbitaze
moZraoba Zalian cudi niSAania da materialur samyaroSi materialuri sxeuliT movlinebis TiTqmis asprocentian albaTobas warmoadgens, maSin rodesac II SemTxvevaSi erT birTvul orbitaze moZaoba Zalian kargia da sulier samyaroDSi
aramaterialuri saxiT gadasvlis TiTqmis asprocentiani
albaToba gaxlavT.
isev Sedegobrivi komponentebiT Tu vixelmZRvanelebT,
ori umTavresi aspeqti unda gamovyoT. esenia: emociebi (romlebsac individualuri sxeuli grZnobas eZaxis) da ambiciebi
(romlebsac individualuri sxeuli gonebad moixseniebs).
1. emociebi.
emociebi aqa-iq amoglejil, gabneul informaciebs, informaciis fragmentebs warmoadgenen. isini zedapiruli
cnobismoyvareobis Sedegad warmoqmnili `ganxeTqilebis vaSlebia~. miuxedavad imisa, rom am informaciebSi individualuri suli kompetenturi ver aris, rameTu, logikuri TanamimdevrobiT, maTi mezez-Sedegobrivi arsis raobas ver
flobs, mainc iREebs Tavis Tavze imas, rom diagnozi dausvas
obieqturobis sazomiT da, albaT, advili misaxvedria, rom
im daskvnamde miva Turme es raRac usamarTlobaa da misi Carevis survili, cvlilebis Setanis mizniT, albaT, subieqtu94

ri trabaxis msgavsi ram gaxlavGT. misTvis es ar dauvalebiaT,


ar uTxoviaT, arc dauZaxiaT, is Tavad Zvreba iq, rac, realurad, ar esmis. magram vinaidan es informaciuli, erTmaneTTan
daukavSirebeli fragmentebi ukve arseboben masSi, meti gza
aRar rCeba garda imisa, rom ra siRrmisac arian isini, is siRrme, keTili unda inebos da srulyofilad aiTvisos ram
Seqmna ama Tu im realobis ganxorcielebis aucilebloba, anu
unda aiTvisos is zogadi cnobiereba, romelic ukve damkvidrebulia da misTvis dasamkvidrebel cnobierebas warmoadgens. saqme imaSia, rom man, ubralod, iCqara. es absoluturad
identuria Zvel aRqmaSi moyvanili SemTxvevisa adamis, evasa da macdunebeli vaSlis Sesaxeb.
magram es ar minda ise iqnas gagebuli, TiTqosda emociebi
saerTod ar aris saWiro. rom ara isini, individualuri suli, Tavis mxriv, iniciativas ver gamoiCenda momqmedisken
svlisaTvis, magram zemoT ganxilul SemTxvevaSi problema is
gaxlavT, rom igi sakuTari maswavleblis, momqmedis gakritikebiT dakavda da Tanac zurgsukan, ise, rom mas es ar gaumxila anu sakuTar arsSi eWvi daTesa. eWvma, ra Tqma unda, zrda
daiwyo rogorc kibos simsivnem da momqmedis mimarT ndoba
undoblobad da mliqvnelobad gadaaqcia.
Tumc, igive adamisa da evas ESemTxvevaSi, macdunebeli vaSlis mirTmevis survilis gaCenamde, rodesac emociebi SEemcirebisken da gaqrobisken aris midrekili, individualuri suli nel-nela usulo sagans emsgavseba da TiTqos momqmeds
avaldebulebs, TviTon gansazRvros mTlianad yvelaferi,
rac ki mas (rogorc individualur suls) exeba saerTo jamSi.
es kompleqsuri sakiTxia da es gazarmaceba individualuri
sulisa momqmedis mxridan masze mijaWviTac SeiZleba aixsnas,
rac iseTi SeRAavaTebis gamovlinebaSi gamoixateba, rasac
evoluciis procesi ver aitanda. asea Tu ise, emociebis mokle ganxilva ai aseT Sedegebs iZleva. TviT emociebs ki warmoqmnian araeTikuri, ama Tu im epoqaluri droisa da adgilisTvis Seusabamo survilebi individualuri sulisa.
misiis aRsrulebis TvalsazrisiT, individualuri sulis
mier unda moxdes mis mier sakuTar arsSi warmoqmnili informaciuli fragmentebis saWirod, organizebulad dalageba da
saWirod Camoyalibeba. sityva `saWiroeba~ dakmayofilebul
95

iqneba maSin, rodesac sakuTar arsSi arsebuli usamarTlobis SegrZneba ama Tu im informaciasTan dakavSirebuli realobis obieqturi aRqmiT, siRrmeSi kompetenturad garkveviTa da wvdomiT Seicvleba. am procesis ganxorcielebis Sedegad yalibdeba WeSmariti codna, romelic, Tavis mxriv, harmonizirebis (momqmedis Tanamsaxurebis) samsaxurSi dgeba.
emociebi ki transcendentulobis mdgomareobaSi gadadian
da sulier Wkuad gardaiqmnebian.
2. ambiciebi.
ambiciebi individualuri sulis mier masSi arsebuli
emociebis realizaciis formas warmoadgenen. anu aqa-iq gabneuli, fragmentaluri informaciebis qaoturi realizaciis
mcdelobebs warmoadgenen. isini zedapiruli cnobismoyvareobis SEedegad warmoqmnili gatacebebis damoukideblad
ganxorcielebis e. w. ocnebebis (opoziciuri cnebebis) asrulebis mcdelobebia. individualuri suli amiT momqmedis
srul ugulvebelyofas axdens da TAavad acxadebs Tavs momqmedad, Tvlis ra TAavis Sexedulebebs ufro samarTlianad,
riTac, faqtiurad, realur momqmeds emijneba. amis gamo aucilebeli xdeba individualuri sulis mowyveta pirvandeli
qmedebis adgilidan da misTvis Sesabamisi qmedebis adgilze
gadayvana, raTa TaAvisi eqsperimentebiT mTeli gamovlinebulobisTvis aucilebeli da saWiro procesi ar gaabinZuros.
garTobisa da dauflebis survili misi mTavari prioriteti
xdeba, am, masSi warmoqmnili, gatacebisa da damoukideblobis
dasakmayofileblad. garToba imitom, rom imas, ramac gaitaca funqcionaluri sakiTxebis ugulvebelmyofeli es obieqti ukve masze mijaWvul individualur sulze cdilobs Tavisi uzneo Cvevis ganxorcielebas da es ukanaskneli cdilobs ai am garTobis saSualebiT gadaaviwyebinos araeTikuri
zraxvebi, romlebsac Tavis Tavze damsaxurebulad imkis, man
es daimsaxura. xolo daufleba ki imitom sWirdeba, rom mis
mier usamarTlod dasjilad aRiarebuli obieqti ukve misi
damoukideblobis SezRudvis mcdelobiTaa dakavebuli, anu
individualuri sulis damoukideblobis SezRudvis xarjze
sakuTari damoukideblobis gazrda surs.
amdenad, individualuri suli iZulebuli xdeba TaAvisi
fragmentaluri informaciebis seriozuli kvleva daiwyos,
96

magram mas ukve damxmare aRara hyavs, rameTu momqmeds TaAvisive iniciativiT gaemijna. es daaxloebiT `farikaobis brZolaSi swavlas~ hgavs, rac, vfiqrob, Znelia efeqtis momcemi
iyos. mis fragmentalur informaciebs uxvad emateba uamravi
raodenobis sxva fragmentaluri informaciebi, magram isini
araTu Semavsebeli saSualeba, aramed, piriqiT, ufro metad
dabnevis saSualeba gaxlavT. aq aravin icis WeSmariti amonaxsni. am labirinTidan Tavis daRweva imdenad rTulia, rom SeiZleba aTaswleulebic dasWirdes da, ufro metsac vityodi,
SeiZleba verasodes veRar daaRwios Tavi aq moxvedrilma individualurma sulma.
faqtiurad, erTaderTi saSualeba amisa gaxlavT damorCildes yvelafers, rasac situacia gamoavlens mis mimarT da
im dogmatur religiur principebs gahyves, rac momqmedma aq
datova cxovrebaSi saxelmZRvanelod, anu ukve arauSualod
momqmedTan unda aRadginos kontaqti. Semdgom, rTuli procesi elodeba aucilebeli monaniebisa, patiebis Txovnisa da
aRsarebisa sakuTari Tavxedobisa da usaqcielobis gamo, magram, vidre ambiciebis Sedegad Cadenili saqmianobebis mTeli
ziani ar amoiwureba, masze ukanve zemoqmedebiT, amnistirebis Sansi Zalian mcirea. ra Tqma unda, mokle gzebic aris, magram absolutur umravlesobas es uWirs.
meore gza gaxlavT sakuTAari cdomilebebis, taqtikuri
qmediTi Secdomebis monanieba da aRiareba.
mesame gza gaxlavT im fragmentaluri informaciebis
(ris gamoc moxvda iq, sadac moxvda) zogad cnobieruli,
strategiuli siRrmiseuli aRqma, rac, Tqvenc kargad xvdebiT, ra Znelia.
meoTxe gza gaxlavT mTeli gamovlinebulobis erTiani
mTlianobis aRqma da erTiani mTlianobis interesebis aRiareba ganurCevlad yvelafrisa.
misiis aRsrulebis TvalsazrisiT, ai, es oTxi gza arsebobs, romlebic aq Segnebulad aRar ganvavrce, rameTu, am
wignSi amaze uxvad aris informacia yovelive amis Sesaxeb. es
CamonaTvali ki funqcionalur koordianciaSi daexmareba nebismier individualur suls da Tu prioritetad aviRebT,
mTeli wina wigni (`sulier faseulobaTa anbani~) mesame gzis

97

axsnas hqonda daTmobili, xolo es wigni meoTxe gzas xsnis da


msurvels akvalianebs.
ambiciebis zogadi SefasebiT, maTi organizebulad dalagebis da Camoyalibebis Semdgom, yalibdeba materialuri
codna, romelic raRaca tipis wesrigis damyarebis samsaxurSi dgeba. ambiciebi ki siamovnebisa da kmayofilebis miReEbis
aucileblobis mdgomareobaSi gadadian da materialur Wkuad gardaiqmnebian.
TviT ambiciebi warmoqmnian ama Tu im epoqaluri droisa
da adgilisTvis araSesabamisi survilebis realizaciis, ase
vTqvaT, xorcSesxmis, ganxorcielebis mcdelobebi.
emociebTan da ambiciebTan dakavSirebiT erTi Zalian
mokle, magram, vfiqrob, Zalian mniSvnelovani rekomendacia
minda Camovayalibo:
emociebi iqamde unda gardaiqmnan, ufro sworad ki, iqamde unda gardaqmnas individualurma sulma sulier codnad,
vidre isini ambiciebad gadaqcevas daapireben, anu, ufro mZime SemTxvevas Tu gaviTvaliswinebT, vidre ambiciebad gadaiqcevian. es aris umTavresi principi, riTac individualurma
sulma unda ixelmZRvanelos misiasTan mimarTebaSi.
e n e r g e t i k u l i

b i r T v e b i

individualuri suli, rogorc vizualuri, ise momqmedi


funqcionaluri TvalsazrisiT, Cakraluri centrebis aqtivizirebis Sedegad warmoqmnili energetikuli birTvebis
erYTobliobas warmoadgens. es birTvebi erTiani gadasaxedidan erT mTlian energetikul vels qmnian. mTeli energetikuli velis jansaR, harmoniul mdgomareobaSi yofna mxolod am energetikuli velis Semadgeneli nawilebis energetikuli birTvebis erTiani nominaluri mdgomareobis damkvidrebis SemTxvevaSia SesaZlebeli, rac Cakraluri centrebis TAanabrad aqtivizirebis SEemTxvevaSi aris SesaZlebeli.
swored am birTYvebis gamovlinebuli mdgomareobis Tanafardoba gansazRvravs nebismieri cocxali arsebis SEinagan (sulier) da garegan fizikur (materialur) mdgomareobas. realurad maT dabalansebas emsaxureba medicina, mTeli TAavisi
funqcionaluri da vizualuri arsiT, magram, samwuxarod,
98

ukuRma, anu Tu erTi birTvi odnav gazrdilia meore birTvi


ki odnav Semcirebuli da, sityvaze vTqvaT, sxva birTvebi maT
SuaSi mdebareoben, TaAvianTi nominaluri raodenobrivi gamovlinebiT. TAanamedrove (calsaxad farmakologiuri) medicina cdilobs odnav gazrdili energetikuli birTvi agresiuli zemoqmedebiT odnav SEemcirebuli birTvis nominalur
donemde daiyvanos da avtomaturad, cdilobs yvela danarCeni energetikuli birTvebic yvelAAaze patara energetikuli
birTvis nominalur doneze daiyvanos, ris SEedegac, saerTo
jamSi, cocxali arsebis adaptaciis unari qveiTdeba. Tu medicinis enaze vityviT, es imunitetis Semcirebis gziT miRebuli janmrTeloba iqneba. maSin, roca umjobesia odnav gazrdili birTvi odnav SEemcirdes da SuaSi mdebare (nominaluri maCvenebliT) energetikuli birTvebis Sesabamisi gaxdes,
odnav Semcirebuli ki, odnav unda gaizardos da sxva danarCeni birTvebis toli gaxdes. rac SEeexeba axali Cakraluri
centrebis aqtivizirebas, es Zalian rTuli da Sromatevadi
saqmea, magram sruliad SesaZlebeli. amisTvis saWiroa da aucilebeli energetikuli birTvebi zomierad da Tanabrad izrdebodnen, riTac mTlianad SeZleben adaptacias cocxali
arsebisTvis gansazRvrul garemoSi da roca adaptaciis saWiro dones daakmayofileben, Tavisi SesaZleblobebis
srulyofilad gamovlinebulobis TvalsazrisiT, dafiqsirebulni iqnebian qmedebis adgilis mier, maSin miecemaT ufleba maTTvis axali Cakraluri centris aqtivizirebisa imave
an sxva garemoSi, romelic SeirCeva cocxali arsebisTvis, individualuri sulisTvis.
sarwuno(vn)eba
individi mTlianad, uxeSi formatiT, ori nawiliT SEeiZleba warmovadginoT. pirveli individualuri suli rogorc vnebis suliskveTebiT, emociebiT datvirTuli da gamovlinebuli nawili, rameTu kosmiur realobaSi sruli harmoniuli mdgomareobidan gamosvlisa da mcire gadaxris Casaxvisa da gamovlinebulobis arsebobis periodSi man uSualod, damoukideblad moindoma am periodSi mimdinare pro-

99

cesebSi TviTgamovlineba, monawileobis miReba misi gadasaxedidan dadebiTi tendenciis SetaniT.


meore nawili gaxlavT individualuri sxeuli, rogorc
umecrebis suliskveTebiT, ambiciebiT datvirTuli da gamovlinebuli nawili, rameTu kosmosSi mcire gadaxris arsebobis periodSi man uSualod damoukideblad moindoma am periodSi mimdinare procesebSi TviTdamkvidrebiT monawileobis miReba, misi gadasaxedidan, uaryofiTi tendenciebis aRmofxvriT. realurad ki, rogorc pirveli ise meore mcdeloba gardauvali marcxisaTvis aris ganwiruli. vinc amas daeTanxmeba, vfiqrob, misTvis aucilebeli iqneba sarwmunoebis
arsis Zieba da povna. rac Seexeba individualur sxeulTan
dakavSirebul sakiTxebs, isini meoTxe TavSi iqnebian ganxilulni, Tumc, verc aq moxerxdeba misi gverdis avla, magram
aq is centralur nawils ver daikavebs. aq centraluri figura iqneba individualuri suli (), romelsac samSvinveli
ewodeba qarTulad.
WeSmariti sarwmunoebis gadasaxedidan, individualuri
suli, rogorc sakuTari `me~-s aRqmis fenomenuri gamovlineba, calsaxad pasuxismgeblobaze unda iyos orientirebuli, aqcentirebuli da is unda gaiTavisos, rom kosmosis mier
mkacrad gansazRvruli uflebamosileba ar gaaCnia. es individualuri sulisaTvis, sakuTari `me~-s saukeTeso gziT mimarTvis SemTxvevaSi, warmoidgineT, did upiratesobad SeiZleba iqces, rameTu uflebamosileba, nebiT Tu uneblieT, sakuTari saqmianobis mkacrad gansazRvras moiTxovs, maSin,
rodesac am uflebamosilebis konkretuli misiis, funqciis
ar qona yovelgvari aucilebeli SezRudulobisagan aTavisuflebs mas. SezRudulobaSi vgulisxmob sakuTar daqvemdebarebaSi myofTaTvis magaliTad (etalonad) yofnasa da
maTgan gamomdinare sakuTari `me~-s marTvas. Tuki individualuri suli dauflebis survilisagan gaTavisuflebis gzas
daadgeba, TviT zecaSic ki SeiZleba moipovos adgili. es mxolod im SemTxvevaASi moxdeba, Tu igi zesuliviT moiqceva, anu
mcire gadaxris arsebobis periodSi mimdinare procesebSi
uSualod monawile nawilad yofnis miuxedavad, maTze raimenairi saxiT zemoqmedebaze uars ityvis da am procesebis mimdinareobaze dakvirvebiT da maTi obieqturad gansazRvris
100

mcdelobiT Semoifargleba. rac Seexeba TviTgamovlinebas,


rac individualur suls aucileblad mouwevs sxva individualur sulebTYan Tanaarsebobis gamo, es unda akeTos ara
sakuTari iniciativiT. saukeTeso SemTxvevaSi, misTvis sasurveli unda iyos iseTi individualuri sulebis garemocvaSi yofna, romlebic mas sruliad, absoluturad endobian
anu am SemTxvevaSi momqmedis adgils daikavebs eTikur mikrosamyaroSi. am mikrosamyaros miRma myof gare samyarosTan,
realur mTel garemosTAan mimarTebaSi, individualurma
sulma sakuTar `me~-Si Camoyalibebuli rwmenis Sesabamisad
unda imoqmedos da mTlianad unda miendos gangebas, romelic mis garSEemo arsebul realobas gamoavlens yovelTvis,
yvelgan da yvelaferSi.
axla ki sarwmunoebis ZiriTad bazisur Semadgenel nawilebze da maT zogad Camoyalibebaze gadavideT. sarwmunoeba
xuTi ZiriTadi Semadgeneli nawilisagan Sedgeba: 1) kveba; 2)
msxverplSewirva; 3) asketizmi; 4) qvelmoqmedeba; 5) gandegiloba.
1. kveba, sarwmunoebrivi gadasaxedidan, individualuri
sulis, rogorc individis, vnebiTi nawilis ambiciurobis
TvalsaCino gamovlinebas warmoadgens. materialuri sakvebis miRebis aucilebloba kosmosSi arsebuli darRveuli nawilis, mciredi gadaxris Sesabamisi materialuri codnis subieqturi, araobieqturi aRqmis Sedegi gaxlavT.
TviT materialuri sakvebi, iseve rogorc absoluturad
yvelaferi, informacias warmoadgens da misi organulad miRebiT SesaZlebeli xdeba sakuTar arsSi mqone mcdari materialuri codnis (materialuri samyaros pozitiuri mowyobis garSemo arsebuli araadekvaturi informaciis) ganeitraleba. es, vfiqrob, metad mniSvnelovani da Zalian Zvirfasi
informaciaa materialuri sakvebis Sesaxeb.
sarwmuno vnebis, sarwmuno emociis mier isic ki aris gansazRvruli da rekomendirebuli riTi unda ikvebos zogadad
cocxali arseba da riTi ara.
principSi, am yovelives safuZvelze SeiZleba CamovayaliboT Tu ra urTierToba unda hqondes individualur suls
materialur samyarosTan da, rogorc materialuri samyaros
nawilTan, individualur sxeulTan mimarTebaSi. misi midgo101

ma unda iyos zedmiwevniT obieqturi da Tu individualuri


suli materializirebulia da individualur sxeulSi imyofeba, cxovrobs, am sxeulis arsebobis periodSi unda aRiaros avtomaturad, rom masSi aSkarad arsebobs subieqturi
midgoma materialuri samyaros e. i. materialuri codnis mimarT da yvelanairad unda ecados ipovos es subieqturoba
ganzogadebulad TavisSi anu Tavis `me~-Si Separuli egoizmi
aRmoaCinos an, ukidures SemTxvevaSi, imaze mainc unda izrunos, rom sakuTar `me~-Si Casaxuli subieqturi Sexedulebebi
ar gaizardon da axali subieqtivizmi ar moamravlon. ai, amis
gakeTeba minimum, sarwmunoebis mier rekomendirebuli sakvebis saxeobiTi da raodenobis miRebis dacviT aris SesaZlebeli, xolo maqsimum, sakuTari individualuri sxeulis `me~-d
ar aRqmiT da, piriqiTac ki, sakuTari individualuri sulis
`me~-d aRqmiT da sakuTari sxeulis `ego~-d aRqmiT, ramac
araviTaAr SemTxvevaSi sxeulTan dapirispireba ar unda gamoiwvios e. i. `ego~-sTan dapirspireba absoluturad mcdari
gza iqneboda. piriqiT, igi zesuliviT materiasTan umoqmedo
mdgomareobaSi unda gadavides da materialur samyaroSi
momqmed modusebs miandos individualuri sxeuli, romelSic is droebiT imyofeba, Tumc, aucileblad minda aRvniSno,
rom es aranormalurad rTuli amocanaa.
2. msxverplSewirva, sarwmunoebrivi gadasaxedidan, individualuri sulis, rogorc individualizmis, vnebiTi,
emociuri nawilis aucilebel da saWiro emociur gamovlinebas warmoadgens. individualuri sulis mier kosmosSi arsebuli darRveuli nawilis, mciredi gadaxris mimdinareobis
periodSi TviTgamovlinebis mcdelobiT, misi gadasaxedidan,
dadebiTi tendenciis (sikeTis) Sesatanad, Tavisdauneburad,
viRacas an raRacas daumsaxurebel privilegias aniWebs, viRacas an raRacas ki, am privilegirebulis xeliT, damsaxurebulic erTmeva. ise rom, sikeTis motanis mcdelobas, SeiZleba iTqvas, viRac da raRac emsxverpleba xolme arauSualod
individualuri sulisagan, magram situaciaze pasuxismgebloba udavod mas unda daekisros. amitom nebismierma individualurma sulma unda Seignos, rom mas aucileblad sWirdeba msxverplSEewirvis Catareba ise, rogorc amas sarwmunoeba
avaldebulebs. mas, nebiT Tu uneblieT, aucileblad aqvs uk102

ve Cadenili qmedeba, romelmac sadRac romeliRaca individualuri sulisaTvis zianis miyeneba SeZlo. es sakuTari uneburi Secdomebis gamosyidvis erTaderT materialur saSualebas warmoadgens. msxverplSewirvaTa Soris udidesi sxva
individualur sulebTan mimarTebaSi Cadenili sakuTari
Secdomebis aRmoCena da mTeli gulwrfelobiT maTi aRiarebaa. Semdgom, aseT individualur suls aRarasodes moundeba
ukve Cadenili Secdomebis msgavsi Secdomebis gamovlineba.
agreTve im msxverplSewirvas, romelic wminda werilTa
miTiTebis Tanaxmad, movaleobis Rrma SegnebiT sruldeba
maT mier, visac araferi surT sanacvlod, uneburad Cadenili codvili saqmeebis mitevebis miRebis Zala gaaCnia.
nebismieri, sworad Catarebuli msxverplSewirva materialuri keTildReobis momtania. nebismieri sxva saSualebiT
miRebuli materialuri keTildReoba vaWrobis an fizikuri
Sromis Sedegad SEeiZleba iqnas miRebuli.
aq principis doneze SEeiZleba ganisazRvros individualur suls sxva individualur sulebTan mimarTebaSi rogori
midgoma unda gaaCndes. man individualur sulebTan mimarTebaSi obieqturi midgomis unari unda gamoimuSaos, rac, realurad, sakuTari `me~-s obieqturi gansazRvriT, sakuTari
`me~-s SecnobiT aris mxolod SesaZlebeli, ukidures SEemTxvevaSi ki, araviTAar SemTxvevaSi ar unda daarRvios sakuTAar `me~-Si arsebuli sulieri mrwamsi, WEeSmariti rwmena
arc erTi sxva individualuri sulis Secodebis an, rac kidev
uaresia, maTi dauflebis survilis gamo.
3. asketizmi sarwmunoebrivi gadasaxedidan individualuri sulis rogorc individualizmis vnebiTi, emociuri nawilis aucilebel da saWiro gonebismier gamovlinebas warmoadgens.
kosmosSi arsebul darRveul nawilSi, mcire gadaxris gamovlinebaSi uSualod yofnis miuxedavad, individualur
suls asketizmis saSualebiT am gadaxramde arsebuli kosmiuri harmoniulobis Sesabamisi sulieri keTildReobis aRqmis potenciuri unari da SesaZlebloba gaaCnia.
asketizms individualuri sulis im sulier mdgomareobamde, warsulSi dabruneba SeuZlia, saidanac individualuri sulis kosmosis darRveul nawilSi Sesvla moxda. WeSmari103

tad asketizmSi myofi individualuri suli individualur


sxeulTan, SEeiZleba iTqvas, pasiur kontaqtSi imyofeba. faqtiurad, xdeba individualuri sulisa da individualuri
sxeulis urTierTgaucxoeba, rameTu individualuri suli
emijneba absoluturad yvelafers, ramac sxeulis Seqmna ganapiroba, xolo individualuri sxeuli ar icnobs arafers,
rac mis gamovlinebamde arsebobda. erTaderTi ram, ris gamoc isini erTmaneTs itanen da erTAad arian, gaxlavT is, rom
individualur sxeuls individualuri sulis gareSe arseboba ar SeuZlia da gvamia umisod, xolo individualuri sulisaTvis kosmosSi arsebul mcire gadaxril nawilSi uSualod
yofna Zlieri damxmare saSualebaa imisaTvis, rom sakuTari
`me~ aw yofil realobaSi aRidginos da Zlieri stimulia imisaTvisac, rom TavisSi arsebuli damoukideblad monawileobis survili gamovlinebul darRveulobaSi bolomde daZlios.
faqtobrivad, aq SeiZleba ganisazRvros individualuri
sulis urTierToba qmedebis adgilTan. anu individualurma
sulma qmedebis adgilTan mimarTeba, obieqturi midgomis
unari unda ganiviTaros, sadac qmedebis adgilad mTeli kosmiuri sivrce moiazreba da sakuTari `me~-s realuri koordinaciuli adgilmdebareoba unda aRmoaCinos. es mas saSualebas miscems ipovos RmerTi rogorc mizani. misken swrafva
ki individualur suls moandomebs iseT realobebSi gadasvlas, romlebic ierarqiulad ufro maRla imyofebian im
adgilTan SedarebiT, sadac is imyofeba. asketizmis WeSmaritad ganxorcielebis Sedegad erTi safexuriT gadasvlis realuri Sansi eZleva individualur suls. magaliTad: materialuri samyarodan samoTxeSi; an samoTxidan caTa sasufevelSi; an moCvenebaTa samyarodan materialur samyaroSi; an,
Tundac, caTa sasufevlidan TviT zecaSi.
asketizmi sarwmunoebis erT-erTi umTavresi nawilia.
4. qvelmoqmedeba sarwmunoebrivi gadasaxedidan individualuri sulis, rogorc individualizmis vnebiTi, emociuri nawilis aucilebel da saWiro grZnobiT gamovlinebas
warmoadgens.
kosmosSi arsebul darRveul nawilSi uSualod yofnis
miuxedavad, individualur suls, qvelmoqmedebis saSuale104

biT, am gadaxris Sesabamisi sulieri codnis miRebis potenciuri unari gaaCnia.


qvelmoqmedebas individualuri sulis iseT sulier
mdgomareobamde miyvanis Zala Seswevs, sadac kosmosSi arsebuli darRveuli nawilis Sesabamisi sulieri codna zogadi
cnobierebis saxiT moipoveba.
WeSmaritad qvelmoqmedi individualuri suli, SeiZleba
iTqvas, individualur sxeulTan aqtiur urTierTobaSi Sedis. faqtiurad, xdeba individualuri sulisa da individualuri sxeulis urTierTdaaxloeba da gaSinaureba, rameTu
individualuri suli cdilobs gaaumjobesos da realurad
akeTilSobilebs yvelafers, ramac individualuri sxeulis
Seqmna ganapiroba, xolo individualuri sxeuli xalisiT ecnoba imas, rac misi gamovlinebis momentidan arsebuli dapirispirebis aRmofxvras emsaxureba. erTaderTi dapirispirebis mizezi maT Soris imaSi mdgomareobs, rom individualuri
suli qvelmoqmedebis obieqtebSi (misTvis individualur
sulebSi) pasuxismgeblobis gazrdiT aris dainteresebuli,
xolo individualuri sxeuli qvelmoqmedebis obieqtebze
(misTvis individualur sxeulebze) sakuTaAri uflebamosilebis mopovebiT.
faqtiurad, aq SeiZleba ganisazRvros individualuri
sulis urTierToba momqmedTan. kerZod, individualurma
sulma momqmedTan mimarTebaSi obieqturad midgomis unari
unda ganiviTaros, anu aRiqvas momqmedi, rogorc mTels kosmosSi arsebuli darRvevis Sesabamisi gamajansaRebeli, WeSmariti rwmenis sfuZvelze gadaxris gasworebis gzis zogadi
cnobierebis Camomyalibebeli. amis aRqmis SEemdgom, sakuTari
`me~ dauqvemdebaros, misi uflebamosileba aRiaros sakuTar
`me~-ze da momqmedis mier masze dakisrebuli movaleoba (misia) pirnaTlad Seasrulos. es yovelive individualur suls
saSualebas miscems gazardos sulieri codna da, materialuri sxeulis datovebis Semdgom, caTa sasufevelSi Sesvlis
ufleba moipovos. visac odnav mainc raime gaegeba sulieri
samyaros SEesaxeb, vfiqrob, ar dasWirdeba axsna imisa, Tu ra
uzarmazar pativze da TiTqmis warmoudgenel jildozea laparaki materialur samyaroSi materializirebuli individualuri sulis pirobaze.
105

qvelmoqmedeba sarwmunoebis wamyvan nawils warmoadgens.


5. gandegiloba sarwmunoebrivi gadasaxedidan individualuri sulis, rogorc individualizmis vnebiTi, emociuri
nawilis aucilebel da saWiro Wkuismier gamovlinebas warmoadgens.
kosmosSi arsebul darRveul nawilSi uSualod yofnis
miuxedavad, individualur suls gandegilobis (ganze dgomis) saSualebiT am gadaxris gagebis unari gaaCnia.
gandegilobas individualuri sulisTvis iseT sulier
mdgomareobamde miyvanis Zalis miniWeba SeuZlia, romlis saSualebiYTac kosmosSi arsebuli darRveuli nawilis Sesabamisi sulieri codna dasamkvidrebeli Ecnobierebis saxiT moipoveba.
WeSmarit gandegilobaSi myofi individualuri suli, SeiZleba iTqvas, sakuTAar individualur sxeulTan srul urTierTgagebasa da harmoniaSi imyofeba. faqtiurad, xdeba maTi sruli sinTezi, rameTu individualuri suli cdilobs
zesulis msgavsad gverdidan mayureblis (damkvirveblis)
statusiT Semoifarglos da mxolod maSin movides moqmedebaSi, rodesac mis mimarT Txovna an masze gardauvali moTxovnileba gaCndeba, xolo individualuri sxeuli cdilobs
calsaxad saTnoebis modusis Sesabamisi saqmianobiT dakavdes. maT Soris urTierTgaugebrobisa da dapirispirebis aRmofxvris ZiriTadi umTavresi mizezi individualuri sulis
mier individualuri sxeulisaTvis absoluturi ndobis gamocxadebaSi mdgomareobs da es ukanasknelic mTlianad daixarjeba imisaTvis, rom es didi ndoba gaamarTlos.
miuxedavad imisa, rom individualuri suli faqtiurad
srulad flobs informacias kosmosSi arsebuli darRvevis
harmoniul mdgomareobamde miyvanis Sesaxeb, igi aranairad
ar cdilobs am darRveul nawilSi myofi individualuri sulebis mxridan, maTTvis am codnis gaziarebis Txovnis gareSEe,
sakuTari iniciativiT moaxdinos TviTgamovlineba.
rac Seexeba individualur sxeuls misi umTavresi mizania materialuri samyaros mmarTveli materialuri modusebis zegavlenisagan gaTAavisufldes da individualurobis
srulyofili nawili gaxdes.

106

aqve SeiZleba ganisazRvros individualuri sulis urTierToba zesulTaAn. kerZod, individualurma sulma zesulTan mimarTebaSi obieqturi midgomis unari unda ganiviTaros anu aRiqvas zesuli, rogorc mTel kosmosSi arsebuli
mTeli gamovlinebulobis (rogorc darRveuli ise, aradarRveuli nawilis) moZRvari da mama. rogorc WeSmariti ndobis
safuZvelze gadaxris gasworebis gzis dasamkvidrebeli WeSmaritebis Camomyalibebeli. amis aRqmis Semdgom, individualuri suli misi WeSmariti erTguli unda gaxdes da mTlianad, srulad unda ecados miendos. amisaTvis mas Seupovari
Zalisxmeva dasWirdeba sakuTar `me~-Si. amaze rTuli da mniSvnelovani saqme mTels kosmiur realobaSi ar arsebobs. Sedegad is sakuTari individualuri `me~-s Sesaxeb informaciis miRebiT, mexsierebis aRdgeniT dajildovdeba da miecema
mTeli sruli codna dasamkvidrebeli cnobierebis Sesaxeb
mTels kosmiur sivrceSi arsebuli gadaxris sruli harmonizirebis garSemo. visac ar esmis am codnis fasi, misaTvis Zalian Zneli gasagebi iqneba, rom aq srulyofili bednierebis
miRwevazea laparaki.
materialuri sxeulidan gasvlis Semdgom ki, aseT dones
miRweuli individualuri suli TviT caTa sasufevelze ufro zemoT, zecaSi gadasvlis uflebas moipovebs da, marTlac, sisulelea imis mcdeloba sityviT gadmovce es srulyofili netareba, rac mas iq elodeba. es idealuri nawili
gaxlavT kosmosSi arsebuli mTeli gamovlinebuli Tu gamouvlinebeli realobisa. SemiZlia Tavisuflad vTqva, rom
gandegiloba WeSmariti sarwunoebis saukeTeso nawils warmoadgens.
neocentrizmi
am cnebis warmoTqmisas igulisxmeba is, TUu raze keTdeba
misi mimdevari yvela da yvelaferis centrireba (bazisad
aReba da inerciuli moqmedeba). neocentrizmSi me vgulisxmob raime siaxlis garSemo koncentrirebulobasa da am novaciaze mizanmimarTul orientirebulobas. es cneba Tavis
arsSi moiazrebs kosmosSi ESemosul raime realobas da individualuri sulebi, rogorc individualizmis e. w. vnebiTi,
107

emociuri nawilis warmomadgenlebi, daufiqreblad miiltvian misken. maT nebismieri saxis siaxle izidavT da am siaxleSi sakuTari TviTgamovlinebis, iq mimdinare moqmedebebSi
monawileobis dauokebeli survili uCndebaT. winsarTSi
`neo~ igulisxmeba siaxle, novacia kosmiur realobaSi. individualuri sulebi, rogorc individualizmis emociuri nawilebi, bunebrivad miiltvian am siaxleebisken da erTi suli
aqvT, rodis moxvdebian mimdinare movlenebis Soriaxlos,
raTa maTi danaxva da gagoneba SeZlon, magram Tu isini uSualod, gangebis daukiTxavad da damoukideblad Carevas moindomeben am movlenebSi imxela nawilze, ramxelazec es mcdeloba iqneba realizirebuli, isini neocentrizmidan egocentrizmSi gadavlen. anu, ufro martivi eniT rom vTqvaT, indiviualuri sulis nawili mutacias ganicdis da materialur
sxeulad gardaqmnis aucileblobis winaSe dadgeba. man am nawilSi individualizmis emociuri nawili individualizmis
ambiciur nawilad gardaqmna. ai, sul esaa rac moxda.
neocentrizmi am wamiseuli xedvis cnobierebiT aris
SEemofargluli, igi ar iTvaliswinebs arc warsulSi arsebul
zogad cnobierebas da, samwuxarod, advilad axdens maT ignorirebas (misdevs ra sakuTar `me~-Si spontanurad gaCenil
subieqtur Sexedulebebs) da, ra Tqma unda, ar iTvaliswinebs
arc momavalSi SEemosatan dasamkvidrebel cnobierebas, ris
gamoc gaCnda siaxlis aucilebloba (Semdgom ki ar iTvaliswinebs sakuTari subieqturi Sexedulebebis realizaciis
SemTxvevaSi maT Sedegebs). neocentrizmiT momqmedi cocxali
arsebebisaTvis maTTvis sagangebod Seqmnili sarwmunoebis
darRveva, rbilad rom vTqvaT, savalalo Sedegebis momtania.
adamianebisTvis gasageb enaze rom iTqvas, isini adamisa da
evas beds gaiziareben, rac imaSi mdgomareobs, rom isini samoTxidan gaZevebul iqnebian materialur samyaroSi, Tumc,
isic unda iTqvas, rom materialuri samyarosTvis neocentrizmi saukeTesoa, vidre masze dabla mdgomi mimdinareoba
anu egocentrizmi. ise rom, visac materialur samyaroSi sxeulidan sxeulSi gadasvla sruliad akmayofilebs, SEeuZlia
am wamieri interesebiT isuldgmulos.

108

ojaxuri cnebis nairsaxobebi


absoluturad yvelaferi, rac cocxal arsebaSi sakuTar
individSi arsebuli WeSmaritad pozitiuri nawilis aRiarebisa da gavrcelebis survilebis diapazonSia gamovlinebuli, ojaxis cnebis kompetenciaSi imyofeba.
adamianuri gagebisaTvis Tu gavamartiveb, SeiZleba umartivesi formiT iTqvas, rom materializirebul cocxal arsebaSi WeSmaritad pozitiur nawils misi individualuri suli
warmoadgens. aqedan ki, avtomaturad gamomdinareobs is, rom
ojaxis cneba individualuri sulis TviTrealizaciis momcveli yofila. Tavisuflad SeiZleba iTqvas, rom ojaxis
cneba individSi arsebuli pozitiuri nawilis qaluri sawyisis gamomxatvelia. Cemi SEexedulebiT, igi TaAvis gamovlinebaSi xuT formas moicavs:
1. materialuri codnis aRiarebisa da gavrcelebis saxiT,
anu mSoblebisa da Svilebis urTierTobebi;
2. sakuTari materialuri keTildReobis aRiarebisa da
gavrcelebis saxiT, anu col-qmruli urTieTobebi;
3. sakuTari sulieri keTildREeobis aRiarebisa da gavrcelebis saxiT, anu individualuri sulisa da RmerTis urTierTobebi;
4. sakuTari sulieri codnis aRiarebisa da gavrcelebis,
anu individualuri sulisa da mTeli mis mier SegrZnebiT aRqmuli, mis garSemo arsebuli garemos urTierTobebi;
5. sakuTar arsSi arsebuli oTxive nawilis aRiarebisa da
gavrcelebis saxiT, anu individualuri sulisa da mTeli gamovlinebuli kosmiuri nawilis, erTiani mTlianobis urTierTobebi.
ojaxis cneba raRaca tipis statikuri mdgomareobis damyarebis mcdelobisaken ubiZgebs individs, TiTqos iseTi raRaca unda Seqmnas, rasac adamianuri cvlilebebis SEetana
arasodes ar dasWirdeba. ojaxis cnebasTan uSualod kontaqtis damyarebis Semdgom aucilebelia da sasurveli mis paralelurad sarwmunoebasTan maqsimaluri kontaqtis qona imdenad, ramdenadac es saerTod SesaZlebelia. winaaRmdeg SemTxvevaSi, ojaxi Tavisi nebismieri diapazoniT bendierebis
magivrad, SeiQZleba iTqvas, savalalo mdgomareobaSi Caag109

debs individualur suls da mTlianad individs. rameTu ar


SeiZleba ignorirebul iqnas evoluciis mudmivobis aucileblobis wmindaTawminda principi. Tavad mixvdeba nebismieri, vinc dafiqrdeba imaze, rom ar SeiZleba moindomos mis
survilebze aewyos absoluturad yvela, an Tundac erTi nebismieri sxva individualuri suli.
e. i. Tu ojaxis cneba individSi arsebuli WeSmariti pozitiuri nawilis qaluri sawyisis gamomxatvelia, mamakacuri
sawyisis gamomxatvelad am konteqstSi moiazreba sarwmunoeba. vfiqrob, es Zalian mniSvnelovani unda iyos gonieri
cocxali arsebebisaTvis.
albaT jobia TiToeuli ojaxuri formis gamovlinebas
daeTmos danarCeni adgili am TavSi da cal-calke iqnas individualurad ganxiluli.
1. sakuTari materialuri codnis aRiarebis da gavrcelebis survilis safuZvelze agebuli ojaxuri forma, anu mSoblebisa da Svilebis urTierTobebi.
ojaxis cnebis es gamovlineba cocxali arsebis mier saqmianobis yvelaze dabali rangis mizezze, mcdelobebze mijaWvebiT aris gamowveuli. ZiriTadi da wamyvani adgili
mSoblebisa da Svilebis urTierTobebSi pirobiTi refleqsebis gamovlinebas ukaviaT.
ESeiZleba iTqvas, rom rogorc erTi, ise meore mxridan,
ZiriTadi mamoZravebeli Zala gaxlavT kinematikuri anu mudmivad cvalebaDdi ambiciebi. mSoblebi SvilebTan mimarTebaSi
upiratesobis SegrZnebiT imarTebian. am upiratesobis safuZvlad isini materialur codnas Tvlian, romelic, ubralod, cxovrebaSi momxdar movlenebis Sedegad avtomaturad
SeiZines da amis deklarirebiT Svilebisagan pativsa da Tayvaniscemas moiTxoven, xolo Svilebi mSoblebYYisagan xmamaRla
an, ufro xSirad ki, malulad moiTxoven ise moepyran, rogorc mSoblebs surT rom Svilebi epyrobodnen. yovel SemTxvevaSi, yvelaze mcire, rac surT Svilebs, es aris is, rom
angariSs uwevdnen maT Sexedulebebsa da survilebs da, aqedanac Tu kidev minimumze davalT, yvelaferTan imasTan mimarTebaSi, rac piradad, uSualod maT exebaT, sakuTari bedis gankargvis ufleba dautovon.

110

Zalian dadebiT da sasargeblo tendenciad mimaCnia is


faqtori, rom ojaxuri cnebis es forma absoluturad
TvalnaTliv dasanaxs xdis nebismier cocxal arsebaSi arsebuli pirobiTi refleqsebis gareT, `saaSkaraoze~ gamotanas
da mTlianad axdens gamoCinebas sakuTari kinematikuri ambiciebis raodenobisa da xarisxisa.
sarwmunoebas Tu moiSvelieben, rogorc erTi, ise meore
mxare, maSin mSoblebi Svilis aucilebeli materialuri moTxovnilebebis dakmayofilebiT dakavdebian, xolo Svili ki
mSoblebisaTvis saWiro da aucilebeli materialuri uflebamosilebis sakiTxebSi Secilebas aRar daiwyebs. Tumc,
calsaxad SeiZleba iTqvas, rom Sedegebze pasuxismgebloba
mSoblebze Zevs.
2. sakuTari materialuri keTildReobis aRiarebisa da
afiSirebis survilis safuZvelze agebuli ojaxuri forma,
anu col-qmruli urTierTobebi.
ojaxis cnebis es gamovlineba cocxali arsebis mier saqmianobis erT-erT mizezze, grZnobebze (emociebze) mijaWviT
aris gamowveuli. ZiriTadi da wamyvani adgili colisa da
qmris urTierTobebSi upirobo reFfleqsebis gamovlinebas
ukaviaT. SeiZleba iTqvas rom, rogorc erTi ise meore mxridan, ZiriTadi mamoZravebeli Zala gaxlavT kinematikuri anu
mudmivad cvalebadi emociebi.
materialuri keTildREeoba am SemTxvevaSi pirvel rigSi
aRiqmeba materialuri sxeulebis miRebuli kriteriumebis
Sesabamisi mdgomareobiT. es aris, ase vTqvaT, sazomi erTeuli da, vfiqrob, es sruliad normaluri ramaa. amis Semdgom
ki, angariSSi miiReba materialuri mdgomareoba, sxeulis
kuTvnilebaSi mqone qoneba, rac am sxeulis uzrunvelyofas
emsaxureba. qmrebi colebTan mimarTebaSi vnebis dakmayofilebis surviliT imarTebian, vnebis dakmayofilebis uflebis
aRebis safuZvlad ki, sasqeso organos qonas miiCneven. colebi ki qmrebTan mimarTebaSi sakuTari sxeulis uzrunvelyofis surviliT imarTebian da am survilis realizaciis safuZvlad isinic sasqeso organoTi qmris vnebis dakmayofilebas, misi gamoyenebis uflebis micemas miiCneven.
sarwmunoebas Tu moiSvelieben, maSin qmari colisTvis siamovnebis miniWebis surviliT imoqmedebs qmedebis nebismier
111

gamovlinebaSi, ra YTqma unda, sqesobrivi aqtis CaTvliT, riTac egoisturi midrekileba RvTaebriv aqtad gardaiqmneba.
coli ki qmrisaTvis kmayofilebis miniWebis surviliT imoqmedebs, aqac, sqesobrivi aqtis CaTvliT da isini erT arsebad
gadaiqcevian da bednierni iqnebian.
3. sakuTari sulieri keTildReobis aRiarebisa da gavrcelebis survilis safuZvelze agebuli ojaxuri forma,
anu individualuri sulisa da RmerTis urTierTobebi.
ojaxis cnebis es gamovlineba adamianuri cnobierebis mier ar aris ojaxad wodebuli, rameTu igi materialurad xiluli ar aris. igi saqmianobis erT-erT mizezze, qmedebis adgilze mijaWviT aris gamowveuli. ZiriTadi da wamyvani adgili individualuri sulisa da RmerTis kulturi aRqmis urTierTobebSi asketizms, materialurobidan ganze dgomas
ukavia. ZiriTAadi mamoZravebeli Zala, rogor erTi ise meore
mxridan, gaxlavT kinematikuri, cvalebadobisken midrekili
goneba. sulier keTildREeobad aq aRiqmeba materialur samyaroSi an sulier samyaroSi movlinebis momentSi arsebuli
individualuri sulis inteleqtualuri mdgomareobis
srulyofili aRdgenis survili da sabolood, misi aRdgena.
aq materialuri sxeuli ukve individualuri sulis samsaxurSi gadasvlis transformacias ganicdis.
RmerTi individualur sulTan mimarTEebaSi am ojaxur
cnebaSi movaleobis Sesrulebis raodenobiTa da xarisxiT
sazRvravs TaAvis urTierTobas, xolo individualuri suli
RmerTTan mimarTebaSi sulieri keTildREeobis uzrunvelyofis surviliT imarTeba da am survilis realizaciis safuZvlad sakuTari gagebiT gaRebul msxverpls (asketizms) miiCnevs, ver xvdeba ra srulad imas, rom es misTvisaa zedmiwvniT
sasikeTo da aravis Tavi ar unda daamadlos.
Tu aqac sarwmunoebiT vixelmZRvanelebT da kulturi gagebiT aRqmuli RmerTi individualuri sulis mxridan Seecdeba mxolod imdeni sulieri keTildReoba mianiWos misken
mimarTul individualur suls, ramdenic am ukanasknels WeSmariti rwmena gaaCnia, maSin kulturi cneba nel-nela dogmirebulobidan gulwrfelobad gardaiqmneba, xolo individualuri sulisaTvis fizikuri asketizmi sulier gandegilobad gadaiqceva da gangebis mier individualur sxeulze gan112

sazRvruli saqmianobis SesrulebaSi saerTod aRar Caereva


da mowme gaxdeba individualuri sxeulis moqmedebebisa da
sxva araferi (ise moiqceva rogorc zesuli).
4. sakuTari sulieri codnis aRiarebisa da gavrcelebis
survilis safuZvelze agebuli ojaxuri forma, anu individualuri sulisa da uSualod mis garSemo arsebuli mTeli
garemos urTierTobebi.
es ojaxuri cnebac adamianuri gagebis miRma imyofeba. igi
saqmianobis erT-EerT mizezze, momqmedze mijaWviT aris gamowveuli. individualuri sulisa da sxeulis anu mTeli individis urTierTobaSi mTlianad materialurad aRqmad garemosTAan ZiriTadi da wamyvani adgili keTilSobilebas, sikeTis anu WeSmaritad sakeTeblis keTEebas ukavia. ZiriTadi
mamoZravebeli Zala, rogorc erTi, ise meore mxridan gaxlavT kinematikuri anu srulyofisken, evolucirebisken
midrekili grZnoba. sulier codnad aq aRiqmeba harmoniis
damyareba im garemoSi, sadac individi imyofeba. am ojaxuri
cnebis aRqmis diapazonSi `ego~-s, ucxos, mtris, dapirispirebis gageba absoluturad qreba da yovelive xiluli, smenadi, SegrZnebadi `me~-d aris aRqmuli.
individi garemosTan mimarTebaSi materialuri codnis
sulier codnad gardaqmnis da misi gavrcelebis surviliT
imarTeba, xolo garemo individTan mimarTebaSi sulieri
codnis materialurad danaxvebis moTxovniT aris marTuli,
Tumc, amas xmamaRla ar ucxadebs individs.
sarwmunoebis ESEemotaniT aqac avtomaturad yvelaferi
saukeTesod lagdeba. individi garemos imden sulier codnas
aZlevs, ramdensac es ukanaskneli iTxovs misgan, anu arc naklebs da, miT umetes, arc mets, rameTu es borotebis momtani
iqneba. garemo ki cdilobs aimaRlos sakuTari pasuxismgebloba individTan mimarTEebaSi, riTac amarcxebs sakuTAar urwmunoebas, ereva sizarmaces, uCndeba sulieri ganaTlebis
survili da morCilebiTa da TayvaniscemiT udgeba individs,
rogorc maswavlebels da moZRvars.
5. sakuTari materialuri codnis, materialuri keTildReobis, sulieri keTildReobisa da sulieri codnis urTierTgaTvaliswinebiT aRiarebisa da gavrcelebis survilze
agebuli ojaxuri forma, anu individualuri sulisa da mTe113

li gamovlienebuli kosmiuri nawilis, erTiani mTlianobis


urTierTobebi.
es ojaxuri cneba WeSmaritad RvTiuri gagebis nayofia.
igi saqmianobis ierarqiulad yvelaze maRal mizezze zesulze mijaWviT aris gamowveuli. individisa da erTiani mTlianobis urTierTobebSi ZiriTadi da wamyvani adgili gangebas
ukavia. ZiriTadi mamoZravebeli Zala rogorc erTi, ise meore mxridan, gaxlavT kinematikuri anu transcendenciisken
midrekili Wkua. es aris umaRlesi ojaxuri cnebis forma, sadac individis individualuri suli zesulis msgavsad iqceva
da misi mxridan da TviT RmerTebis uzenaesi pirovnebis sruli ndobiTac kia ukve dajildoebuli. am donemde misuli individi, sadac ar unda imyofebodes kosmiur realobaSi, faqtiurad, materialuri modusebis zegavlenisagan Tavisufldeba da WeSmariti Tavisufleba, sakuTAari bed-iRblis gangebis uflebac ki eniWeba, da Tumca mas `ego~-Si aRarc TviTrealizaciis survili aRar gaaCnia, bunebrivad axorcielebs
TviTrealizacias `me~-Si, TviTrealizaciis mniSvnelobis
SegnebiT aris mudmivad marTuli da TviTrealizaciis SegrZneba (ra, rodis, sad, risTvis, ratom, visTan, rogor da
ramdeni gaakeTos) arasodes ar stovebs.
sarwmunoebrivi TvalsazrisiT, erTaderTi, rasac vurCevdi am ojaxuri cnebis donemde misul individs, gaxlavT
is, rom arasodes ar Sewyvitos mudmivi da wminda, erTguli
msaxureba upirovno gangebasa da mis pirad warmomadgenlebTan mimarTebaSi individualuri kuTxiT, xolo araindividualuri kuTxiT ki, ar Sewyvitos absoluturi WeSmaritebis
filosofiuri Zieba materialur codnaSi, materialur keTildReobaSi, sulier keTildReobasa da sulier codnaSi.

114

IBV TAavi
adamianuri yofiereba
sakuTari pirovnebis eTikuri doneze ufro dabla
mdgom eTikur donesTan mimarTebaSi saWiro
uflebebisa da movaleobis gansazRvra
adamianuri yofiereba TAavis arsSi moiazrebs adamianuri
cnobierebis mier (grZnobebis mier) RvTiuri cnobierebis sapirispiro mimarTulebiT TviTgamovlinebas, realizacias,
romelic, Tavis mxriv, sxvadasxva mcdelobebiT xorcieldeba. RvTiuri yofierebisagan (momqmedisagan) gansxvavebiT,
adamianuri cnobiereba birTvis centriskenuli veqtoris
(aCqarebis) mimarTulebiT moZraobs. es is birTvia, romelic
ukve moculi aqvs adamianur cnobierebas.
daviwyoT iqidan, Tu ra aris mcdeloba da risken da risTvis aris nebimieri mcdeloba mimarTuli. grZnobebi, rogorc aRvniSne, aCqarebis saSualebaa. grZnobebis is nawili
ki, romlebic qvemoT, masis, materiis, cxoveluri nebis dakmayofilebisken iqna mimarTuli, TavisTavad ufro dabal
orbitaze Camosvlis mizezi gaxda. es ukve grZnobebis mutirebul nawilad, emociebad gadaqceuli nawilia da Tavisi bunebiT siamovnebis miRebisken aris midrekili. es ki, TavisTavad, umecrebis, egocentrulobis gamovlinebul formas warmoadgens. anu nebismieri mcdeloba sxva araferia Tu ara masisTvis, sxeulisTvis (sakuTari sulis erTjeradi tanisamosisTvis) siamovnebis miniWebis survili.
imisaTvis, rom araviTari disonansi ar SevitanoT saqmianobis meoTxe mizezSi, upirvelesi, rac unda iqnas gaTvaliswinebuli aris is, rom aq aCqarebis aranairi formis Setana ar
aris saWiro da sasurveli, anu axali grZnobebiT ar movaxdino: 1) emociebis gazrda am axlad Semotanili grZnobebis mutirebiT; 2) an ukve mutirebuli grZnobebis (emociebis) ganadgureba, raimenairi Zalmomreoba, sxeulis Segnebulad wamebiTa da sxeulis nawilebis Seviwroeba-ganadgurebiT. es
ganyofileba araviTar SemTxvevaSi ar iTxovs axali problemebis damatebas imaze, rac ukve dagrovilia. am problemebis
umtkivneulod gadawyvetas avtomaturad saqmianobis mesame
115

mizezi axdens, rodesac adamianuri cnobiereba RvTiuri


cnobierebisken miimarTeba.
ise rom, sjobs yvela nawilma Tavisi saqme akeTos. grZnobebma, adamianurma cnobierebam saqmianobis meoTxe mizezis,
adamianuri yofierebis, sxvadasxva mcdelobebis mimarT umjobesia da sasurvelia zomieri Tanamimdevrulobisa da araZaladobis principebis dacviT ixelmZRvanelos da dae, TviT
modusebma (anareklma) imoqmedos, xolo individualuri suli jobs Seecados, ubralod, gverdidan mayurebeli iyos da
sakuTari iniciativa saerTodac ar gamoiCinos. vfiqrob, es
sruliad naTlad daanaxebs qmedebis adgilTan sakuTari araeTikurobis, ukve darRveuli nawilis raobas.
rac Seexeba garemos, sxva individualuri sulebis TvalTaxedviT es individualuri suli iseTi sayurebeli da mosasmeni iqneba, rogorc yvelaze aqtiuri da, Tqven warmoidgineT, zedmiwevniT yvelaze sasurveli kontaqtori, rameTu
igi sxeuls saerTod ar SezRudavs da arc sxvas SEeuzRudavs
arafers. es garemos mxridan uSualobis arnaxul demonstrirebad iqneba aRqmuli, rameTu materialur samyaroSi ZiriTadSi yvela sakuTar `me~-s sakuTar sxeulTan aigivebs. aRar
iqneba sircxvilis, sindisis, Rirsebis, Tavisuflebis parametralur normebze zrunvis, maTze fiqris (drois xarjvis)
aucileblobiT gamowveuli SezRudvebi. rodesac individualuri sulis mxridan ar moxdeba aranairi Careva, yvelaferi
TavisTavad, bunebrivad daiwyebs svlas erTaderTi principis, niutonis mesame kanonis safuZvelze: nebismieri sxeulis
qmedeba meore sxeulze iwvevs am qmedebis absoluturad tol
ukuqmedebas meore sxeulis mxridan pirvel sxeulTan mimarTebaSi.

ur
ur
F = F

saWiro da sasurvelia arainiciativianobisa da araaqtiurobis sruli dominanturi mdgomareoba. sasurveli iqneba


araviTari aqtiuroba sakuTari individualuri sulis mxridan, anu sakuTari sxeulis mimyoloba situaciis aqtivizatoris mier gamowveuli qmedebis sruli rezonansirebis amowurvamde. es daaxloebiT iseve gamodis, rom sxeuls Tavisi
damoukidebeli cxovreba da yofa hqondes individualuri
sulis mcdelobebisgan damoukideblad. Tumc, sxeulis ma116

moZravebeli, eWvgareSea, individualuri suli iqneba, magram


is ufro Seqmnili situaciebis mowme, gverdidan mayurebeli
iqneba, vidre monawile.
da kidev erTi rogoric Seeqmneba sxeuls garemo, iseTi
iqneba individualuri sulis eTikurobis (qmedebis adgilisTvis misaRebi) saqmianobis xarisxi. ase rom, es iqneba mSvenieri saSualeba, rogorc sakuTari sulieri mdgomareobis realurad danaxvisTvis, ise materialur samyaroSi saWiro da
sasurveli gziT svlis srulyofisTvis.
saqmianobis meoTxe mizezTan, sxvadasxva mcdelobebTan
mimarTEebaSi individualuri sulis ori Semadgeneli sawyisi
SEemdegi saxis amocanis winaSe dgebian:
1. sxvadasxva mcdelobebTan mimarTebaSi qaluri sawyisis
mizani unda gaxdes is, rom ubralod uyurebdes da usmendes
e. w. anarekls (sakuTari arasrulyofilebis nominalur parametrs) da araviTar SemTxvevaSi ar unda SEevides masSi. ar moeqces anareklis zegavlenis qveS, ar imarTebodes misiT.
2. mamakacuri sawyisis sxvadasxva mcdelobebTan mimarTebaSi mizani unda gaxdes is, rom xedavdes da esmodes anareklis (sakuTari arasrulyofilebis nominaluri parametris)
arsi da, im anareklSi myofTagan mxurvale survilis SEemTxvevaSi, gamoiyvanos isini anareklidan da ar moindomos anarekli Tavisi zegavlenis qveS moaqcios, marTos.
amis darRvevis SEemTxvevaSi, individSi sqesobrivi survilis Casaxva xdeba. ufro gasagebi eniT rom iTqvas, es sqesobrivi urTierTobebi kmayofilebis miRebis, TviTdakmayofilebis an siamovnebis miRebis, TviTsiamovnebis formas warmoadgens adamianur (materializirebul) yofierebaSi. am e. w.
darRvevas anu sqesobrivi survilis warmoqmnas ki iwvevs aCqarebis nebismieri formis SEetana grZnobebis mier sxvadasxva
mcdelobebSi anu individualuri sulis aqtiuri (SeiZleba
iTqvas agresiuli) Careva individualuri sxeulis garSemo
da Sida Seqmnil situaciebSi modusebis mier. vidre grZnobebis mxridan miRebuli da daculi ar iqneba anareklSi Caurevlobis prezuncia, verc erTi cocxali arseba ver SeZlebs sakuTar mcdelobebSi uSualobisa da bunebrivobis miRwevas.
am pirobis dacvis SEemTxvevaSi ki yvelanairi gamovlineba
grZnobisa, kmayofilebis gacemaSi an siamovnebis gacemaSi iq117

neba gamoxatuli da adamianuri yofierebis procesSi gamovlenili mcdelobebic ki, sixarulisa da siyvarulis mTesvelni gaxdebian. rogori saxiTac ar unda iyvnen isini gamovlenilni, mxolod sikeTis, WeSmaritad sakeTeblis ganxorcielebiT iqnebian dakavebulni da TviT mamakacsa da qals Soris gamovlenili sqesobrivi urTierTobebic ki, RvTiur aqtad, RvTisTvis mosawon urTierTobebad gadaiqcevian da nayofi am urTierTobebisa iqneba gan(r)wmenda da yovelgvari
SiSis aRmofxvra, ndoba da Sinagani gamTlianeba, simamace da
siwminde, sinatife da kdemamosileba.
rogor unda moxerxdes saqmianobis mizezebis damakmayofileblad an, ukeTes SemTxvevaSi, saukeTesod SEesruleba
saqmianobis meoTxe mizezis, sxvadasxva mcdelobebis mimarT:
a) qmedebis adgili e. w. anareklis anu karmis Sesabamisi
materialuri garemos siRrmiseul da zedapirul xarisxsa da
raobas gansazRravs da gamoxatavs. es, ZiriTadad, ganisazRvreba anareklze mijaWvulobis Sesabamisobisda mixedviT.
b) momqmedi unda cdilobdes anareklidan gamosvlis
msurvelis amoyvanas. situaciis Sesabamisi midrekilebiT unda iyos ganmsWvaluli da Sesabamisi porcialoba zedmiwevniT unda daicvas. sasurveli realobad ar unda gaasaRos materialuri obieqturi realobis ignorirebis fasad.
g) grZnobebi unda cdilobdnen situaciebis mier Seqmnil
realobebs iluziur samyaroSi (anarekls) aranairi formiT
ar miejaWvon da gverdidan mayureblis da msmenelis poziciis dacviT sruli Caurevlobis prezuncia zedmiwevniT daicvan.
d) zesuli ganxorcielebuli mcdelobebis srul sumirebas, Sejamebas axdens da, amisda Sesabamisad, agrZelebs anareklis, gamosaxulebis Seqmnas nebismieri konkretuli SemTxvevisaTvis.
agreTve, aRsaniSnavia is, Tu rogor unda moxerxdes saqmianobis mizezTa mimarT damakmayofileblad da saukeTesod
urTierToba mcdelobebis mier:
a) mcdelobebi, qmedebis adgilTan mimarTebaSi, unda
cdilobdnen grZnobebis mier sulieri obieqturi realobis
darRvevebis Sedegad momqmedis mier ganxorcielebuli materialuri obieqturi realobis zedmiwevniT miRebas da aravi118

Tari alternatiulobis Setanas paralelurad momqmedisa da


arsebuli obieqturi realobisa. isini mtkiced unda iyvnen
dakavebulni modusebis mier maTze dakisrebuli movaleobebis srulyofilad aRsrulebiT.
b) mcdelobebi, momqmedTan mimarTebaSi, unda cdilobdnen, yvela da nebismieri, maTi gamovlineba momqmedis msaxurebas miuZRvnan da, saerTodac, sakuTari Tavi mTlianad
msxverplad miuZRvnan mas.
g) mcdelobebi, grZnobebTan mimarTebaSi, unda cdilobdnen Sinagani sulieri mdgomareoba gaiTvaliswinon da negatiuri zegavlena ar moaxdinon grZnobebze, anu ar unda ecadon,
ZaliT an provocirebiT, CaiTrion Tavisi (sxeulis) interesebis realizaciisaTvis.
d) mcdelobebi, zesulTan mimarTeEbaSi, unda cdilobdnen
sakuTari raoba (survilebi) zesulis, rogorc individualuri sulis mier warmoqmnil sababad aRiqvan, xolo grZnobebis
mier namoqmedaris Sedegad miRebuli materialuri obieqturi realoba (iluzia, anarekli) zesulis araindividualurad
gamovlinebis sababad miiRon, rogorc momqmedis mier namoqmedarTan dapirispirebis SEedegad miREebuli iluziuri realoba. anu SeZlon, aRiaron sakuTari daCqarebis an Senelebis
tendencia movlenebis bunebrivi svlis mimdinareobasTan
SEedarebiT, rac xels SEeuwyobs saWiro da sasurveli WeSmariti gzis traeqtoriaze dabrunebas da mamakacur da qalur
sawyisebSi warmoqmnili urTierTdapirispirebis aRmofxvras
da urTierTgagebas.
ai, am CamoTvlili pirobebis dasakmayofileblad erTi
aucilebeli principi unda daicvan mcdelobebma. kerZod,
isini zemoT, grZnobebis mimarTulebiT, unda miiswrafvodnen da aranairad ar unda dauSvan qveda mimarTulebiT
grZnobebis mier aRqmuli obieqtebisken svla da maTze mijaWva-miwebeba.
mcdelobebma Tavisi funqcionaluri daniSnulebis raobisa da arsis aRqma unda SeZlon. isini, zeda da qveda mimarTulebiT svlis procesSi miRebadi, SesaZlo potenciuri Sedegebis TviTgansazRvrulobiT unda dakavdnen da grZnobebs
uzarmazari daxmareba unda gauwion maTTvis saWiro saqmia119

nobis gansazRvraSi. es is unikaluri ESEemTxveva iqneba, rodesac gangebis mier maTi TviTrealizaciis procesSi xelisSemSleli faqtori, ubralod, ar iarsebebs da TviT modusebi
keTilad ganewyobian maT mimarT da materialuri keTildReobiT, janmrTelobiTa da materialuri simdidriTa da materialuri aRiarebulobiTac ki uzrunvelyofen.
grZnobebTan mimarTebaSi mcdelobebma unda daikavon
morCili mimyolis, mowafis, e. w. qaluri sawyisis pozicia.
dune materiasTYan, gamovlinebul materialur samyarosTan, anareklTan mimarTebaSi, mcdelobebma unda daikavon
wamyvanis, maswavleblis, e. w. mamakacuri sawyisis pozicia.
amitom, sasurvelia, mcdelobebma jer sakuTari mowafeobis kursi amowuron srulad ise, rom vidre qveda mimarTulebaze gadavlen, zeviT grZnobebis potenciali srulad daakmayofilon. es, daaxloebiT waagavs saprogramo masalis
srulad, mTlianad aRnusxvas, arweras da rigobrivad, mowesrigebulad CaniSvnas ise, rom raime punqti ar gamorCes an
Semdgom ar gamoxtes, rac imdenad provokaciuli iqneba, rom
yvelafris aRrevas gamoiwvevs mcdelobebSi da SeEmdgomad
amisa unda moxdes am nusxis dakmayofileba materialuri samyaros mmarTveli modusebis mier damkvidrebuli materialuri obieqturi realobis sruli miRebiT, yovelgvari dapirispirebis gamoricxviT.
zeda mimarTulebis ganmsazRvreli unda iyos, grZnobebis
mier jer ar aTvisebul da ver gacnobierebul nawilTan mimarTebaSi gamoTqmul SexedulebaTa nusxis Sedgena, romlebic, nebismieri albaTobis daSvebiT, TiTqmis asi procentiT
potenciuri Secdomebis tolfasia Tu isini momqmedTan SeTanxmebis Sedegad ar momdinareoben. es aRnusxva araZaladobisa (ra?) da zomieri Tanamimdevrulobis (rogor?) principebze dayrdnobiT unda moxdes. am moqmedebaTa azri ki imaSi
mdgomareobs, rom vinc ar icis diagnozi, avadmyofs verafriT umkurnalebs. anu es nusxa iqneba sxva araferi, Tu ara
`avadmyofobis~ mizezi da am fazaSi gankurnva gacilebiT ufro advilia vidre mas ESemdeg, rac es Sexedulebebi xorcs Seisxamen da mizezi sababad gadaiqceva, rameTu SeEmdgom,
grZnobis mier aRqmul obieqtze mijaWveba Tu moxdeba, avxorcoba warmoiqmneba (gonebrivi codnis ar qonis gamo Sec120

noba Sexebis saSualebiT moundeba grZnobas), rac, Tavis


mxriv, mrisxanebas warmoqmnis (grZnobis obieqti, SexebaSi
yofnis procesSi, minimum ver daakmayofilebs survils,
maqsimum ar moindomebs da winaaRmdegobas gauwevs), es ki,
Tavis mxriv, iluzias warmoSobs (saWiro gaxdeba TvalTmaqcuri garemos Seqmna, grZnobis obieqtis misatyueblad, an
grZnobis obieqtisTvis sasurvelad gadaqceva dasWirdeba),
iluziidan ki mexsierebis dabneva moxdeba (mTeli gonebrivinteleqtualuri potenciali am iluziuri garemos Seqmnasa
da SenarCunebas dasWirdeba). rodesac mexsiereba daibneva,
goniereba daikargeba da grZnobebi ufro metad miewebebian
anarekls.
ai, amitom, zeda mimarTulebasTan mimarTebisas, mcdelobebi mxolod mcdari Sexedulebebis nusxis SedgeniT unda Semoifarglon.
es rac Seexeba axali potenciuri WuWyis gavrcelebasa Tu
SeCerebis Temas, magram absoluturad yvela materializirebul arsebas gaaCnia ukve Tandayolili karma anu sulieri
WuWyi, sxvagvarad isini materialur samyaroSi ar moxvdebodnen. ai, zustad amis Sesaxeb da amaze unda moxdes yuradRebis gamaxvileba mcdelobebis mier qveda mimarTulebasTan
ukve arsebul da Camoyalibebul materialur obieqtur realobasTan, dune materiasTan mimarTebaSi.
qveda mimarTulebasTan mimarTebaSi ganmsazRvreli unda
iyos materialuri modusebis mier sulieri WuWyis, karmis materializirebuli nawilis Sesabamisi materialuri obieqturi realobis mier mcdelbebze dakisrebuli movaleobebis
ganuxrelad zedmiwevniT Sesruleba am ganxorcielebuli
sulieri WuWyis Sedegebze mijaWvulobis gareSe. uklebliv
yvelam unda agos pasuxi sakuTar namoqmedarze. es procesi
unda eyrdnobodes TviTkmari myudroebisa (ra?) da nebayofilobiTobis (rogor?) principebs. procesi ki, materialur
samyarosTan, anareklTan mimarTebaSi unda iqnas moxdenili
da gamovlenili. am procesis absoluturad srulyofilad
Sesrulebis SemTxvevaSi, sruli pasuxismgeblobiT SeiZleba
iTqvas, mcdelobebi religiuri principebis brmad Sesrulebis mdgomareobidan sarwmunoebis aRsrulebis mdgomareobaSi aRmoCndebian da maTSi aranairi saxis vakuumi aRar darCe121

ba raRacnairi saxiT cdomilebaCamotanili gemovnebis gamovlinebisaTvis.


zeda mimarTulebasTan mimarTebaSi ki, zemoTaRwerilis
absoluturad srulyofilad Sesrulebis SemTxvevaSi, sruli pasuxismgeblobiT SeiZleba iTqvas, mcdelobebi Semoqmedebis (Sida moqmedebis) qaoturi, mouwesrigebeli formidan
Semecnebulobis (`me~-s Secnobis) mdgomareobaSi aRmoCndebian da maTSi aranairi saxis vakuumi aRar darCeba raRaca saxis ocnebebis (opoziciuri cnebebis) saxiT da azrovnebis
(azriT vnebis, zianis Setanis) tendenciebiT.
Semecnebulobisa da sarwmunoebulobis mdgomareobis xelis SemSleli mxolod erTdroulad orive mimarTulebiT
svlis mcdelobebi gaxlavT, risi ZiriTadi maprovocirebelic ver moTmena, TviTgamovlinebis Jini da saqmianobis, movaleobebis SedegebiT tkbobis survili, Sedegebze mijaWvulobebi arian.
Tu mcdelobebi grZnobebis saqmianobis Sedegad warmoqmnili sulieri WuWyis materializirebuli anareklis Sesabamis, maTzed dakisrebul movaleobebs mTlianad srulyofilad Seasruleben, maSin maT ufleba miecemaT `me~-s Secnobisa da mexsierebis aRdgenis samsaxurSi dakavdnen da sakuTari
potenciali religiuri principebisa da grZnobebidan axali
provokaciebis nusxis Seqmnis SesrulebaSi ar daxarjon (ra
Tqma unda, igulisxmeba, rom grZnobebi mTlianad iqnebian mijaWvulni momqmedze sruli morCilebiT da maTgan provokaciuli gamoxtomebi aRar moxdeba).
da saerTodac, ramxelazec moxdeba mcdelobebis mxridan warsulSi grZnobebis mier Cadenili Secdomebis gamosworeba, imxelaze gadavlen religiuri principebis Sesrulebidan sarwmunoebis aRsrulebis, anu saWiroebis Segnebulad
aRsrulebis mdgomareobaSi da imxelazeve, im donis tol
diapazonSi veRar moxdeba axali intrigebis inspirireba momavlidan grZnobebis mier, rameTu, am diapazonis Sesabamis
nawilSi, emocia ukve harmonizirebul iqneba gonebis mier.
Tuki mcdelobebi gajiutdebian da modusebis mier maTze
dakisrebul movaleobebs ignorirebas gaukeTeben, maTi potenciali da SesaZleblobebi SEemcirebasa da klebas daiwyeben da, yvelaze karg SemTxvevaSi, sulier WuWys araferi mo122

akldeba, xolo yvelaze cud SemTxvevaSi ki, grZnobebidan


axali intrigebis SetaniTa da maTi ganxorcielebis mcdelobiT sulier WuWysac gazrdian da autanlad sazareli materialuri yofierebis Seqmnasac Seuwyoben xels.
cxovreba TamaSia
uxerxulobis autaneli SegrZneba iq isadgurebs, sadac
individualuri sulebisTvis mizani amarTlebs saSualebas
da ver xvdebian, rom es e. w. mizani mxolod da mxolod maT mier gamogonili sababia da meti araferi. am sababis gamogonebas materialuri sxeulis sakuTar `me~-d aRqma, sxeulis arsebobis periodis uzenaes faseulobad aRiareba iwvevs.
Zalian mniSvnelovnad mimaCnia imis Camoyalibeba, Tu ra
iwvevs sakuTari arsis anu `me~-s materialur sxeulTan gaigivebas, sakuTari meobis aseTad aRqmas. Tanamimdevruli
jaWvi am fenomenis warmoSobisa SemdegSi mdgomareobs: sulieri WeSmariti codnis aTvisebis procesSi, arsebobs asaTvisebeli masalis mkacrad aucilebeli raodenobrivi kursi.
swored am kursis aTvisebis procesSi:
a) zogierT individualur suls ezareba da ar surs ganaTleba. urCevnia dakmayofildes imiT, rac ukve SeiZina;
b) zogierT indivdualur suls ki, piriqiT, is codna ecotaveba, rac eZleva da undeba Zalian Cqara da Zalian bevri
ganaTleba miiRos, amitom sakuTari iniciativiT, damoukideblad iwyebs ukve Camoyalibebuli codnis Ziebasa da Camoyalibebas, riTac mcdari sulieri codnis zegavlenis qveS
eqceva xolme;
g) zogierTi individualuri suli ki, imdenad zedmiwevniT mihyveba am kursis Seswavlas, rom miRebuli codna ki ar
xdeba misi nawili, is Tavad xdeba misaRebi codnis nawili da
iwyebs individualizmis zedmetad kargvas. kargavs TviTmyofadobisa da uSualobis gamovlinebis unars imitom, rom
fragmentaluri WeSmariteba absolutur WeSmaritebad surs
gaasaRos da evolucirebis pirveladobis principul aucileblobas ignorirebas uwevs.
ar movyvebi am sami variantis dawvrilebiT daSlas, yovel
SemTxvevaSi, wignis am TavSi, ubralod vityvi, rom es samive
123

SemTxveva kosmiuri kanonebis gadasaxedidan anomaliuria da


individualur sulSi upirobo refleqsebis (instinqtebis)
warmoqmnas ganapirobebs, rac, Tavis mxriv, individualur
sulSi transformirdeba pirobiTi refleqsebis saxiT. ukve
materialur sxeulSi Casaxlebis Semdgom ki, individualuri
sulis mier sakuTari arsis aRqma am pirobiTi refleqsebis
meSveobiT xdeba, romlebic sxeulis SeCvevis Semdgom, ukve e.
w. warmosaxviT pirobiTobad gadaiqceva, rameTu misi ZiriTadi sazrunavi ukve gare gamovlinebulobis, materialuri
sxeulis uzrunvelyofa xdeba. raime formiTa da saxiT miRweuli, uZravi Tu moZravi uzrunvelyofis saSualebebis aRqmisa, miRebisa da SeCvevis Semdgom ki, es warmosaxviTi pirobiToba e. w. damkvidrebul xilul pirobiTobad gardaiqmneba
da swored es ukanaskneli gaxlavT jaWvis bolo rgoli, romelic sakuTari `me~-s sxeulad aRqmis saqmeSi imdenad Zlieri faqtoria, rom am e. w. damkvidrebul pirobiTobaSi mkvidrad gadasul adamians, faqtiurad, sulierebis raobasTan
dabrunebis mizeruli Sansic ki aRar gaaCnia.
anu pirveli kategoriis individualuri sulebi kargaven
kontaqts awmyosTan da momavalTan; meore kategoriis individualuri sulebi kargaven kontaqts awmyosTan da warsulTan; xolo mesame kategoriis individualuri sulebi kargaven kontaqts momavalTan da warsulTan, ris Sedegadac maTSi
yalibdeba upirobo refleqsebi, romlebic Semdgom, gardaiqmnebian pirobiT refleqsebad. isini, Tavis mxriv, gardaiqmnebian warmosaxviT pirobiTobebad da es ukanasknelni ki,
saboloo jamSi, gadaiqcevian damkvidrebul pirobiTobebad.
Tu am Sexedulebebs bazisad miviRebT, maSin martivad mivalT
im cnobierebamde, rom materialuri sxeuli da mTeli materialuri samyaro mxolod da mxolod sababia mTeli procesualuri mimdinareobisa da srulyofilebisken mimavali
gzidan gadaxvevis gamovlinebis saSualebas warmoadgens da
meti araferi. aseTi midgoma avtomaturad miiyvans nebismier
individualur suls arsebuli realobis obieqtur realobad miRebamde, rac, udavod, winapiroba gaxdeba sakuTari
arasrulyofilebisagan (am SemTxvevaSi upirobo refleqsebisagan) gaTavisuflebisa sakuTari WeSmariti `me~-s raobaSi
CaRrmavebis saSualebiT. es Sida procesi iqneba, romlis da124

naxvasac, realurad, verc erTi materializirebuli sxeulis


saxiT arsebuli individualuri suli ver dainaxavs da ver
moismens. rac Seexeba gare procesebs, am formulirebis mimRebi materializirebuli individualuri sulisTvis cxovreba (materialur samyaroSi arsebobis periodi) marTlac
rom TamaSi gaxdeba. misTvis sikvdilic ki, rogorc SiSis
umaRlesi forma, araviTar problematur asociaciebsa da
SegrZnebebs aRar gamoiwvevs. masSi sruliad gauqmdeba usamarTlobis cneba da yvelaze arasasurvel ramesac ki, romelic SeiZleba cxovrebaSi gaiaros, viRacis an raRacis araswor qmedebas ki aRar daabralebs, aramed sakuTari qmedebis
Sedegad Cadenilis adekvatur eqod aRiqvams da rogorc damxmares, megobars an maswavlebels ise miudgeba Seqmnil situacias.
yvelaze sasurveli ki, rac SeiZleba cxovrebaSi gaiaros,
sakuTari pirovnulobis upiratesobaze ki ar gaamaxvilebs
yuradRebas, anu Tavis `me~-s erTpirovnulad ki ar aRazevebs, aramed sakuTari arasrulyofilebis raime mcire an didi nawilis gan(r)wmendis Sedegad miRebul jildod aRiqvams.
swored im arasrulyofilebisa, ris gamoc moxda misi, rogorc individualuri sulis materialuri sxeulis saxiT gamovlineba.
unda icxovro sakuTari, piradi cxovrebiT da ar unda
gaxde viRacis (an raRacis) cxovrebis danamati;
an viRac (an raRac) ar unda gadaaqcio
Seni cxovrebis danamatad
materialur samyaroSi materialuri sxeulis saSualebiT cxovrebas (yofnas), principSi Tavisuflad SeiZleba daerqvas, individualuri sulis improvizaciuli interpretaciis gamovlinebis periodi materialuri sxeulis mTeli arsebobis ganmavlobaSi. imisaTvis, rom gamovlinebuli improvizacia saWirod nayofieri aRmoCndes, aucilebelia am improvizaciulobis mTeli xangrZlivoba (SeZlebisdagvarad)
daeTmos sakuTari mcdari Sexedulebebis da am Sexedulebebis safuZvelze warmoqmnili movlenebis, situaciebis danaxvasa da danaxvebas. rac Seexeba imis mcdelobas, rom sakuTari
125

individisagan vinme ecados improvizacia aRmofxvras, es


strausis pozicias ufro daemsgavseba, rameTu materialur
samyaroSi arsebuli materialuri sxeulis pirobebSi es erTi
wamiTAac ki SeuZlebelia. aseTi survili materialur cxovrebaze, arsebobaze uaris Tqmis tolfasia da, Tavisdauneburad, am cxovrebis mimarT aCens SiSs. SemdgomSi, igi sikvdilis anu sxeulis datovebis mZafr survilSi gadadis, magram
im tipis individualuri suli imas veRar isigrZeganebs, rom
am konkretuli sxeulis arsebobis periodSi kosmosis mier
masze dakisrebul amocanebs mis garda aravin gadawyvets da
Tundac e. w. sikvdilis Semdeg mas xelaxla mouwevs materializireba sxva sxeulSi da sxva epoqaSi. problemis warmoqmnis sawyis fazad ki mainc is mimaCnia, rom individualuri
sulis aRqma imdenad dabal donezea, rom amis xelSesaxebi
cnobieri dafiqsireba individis arsSi ver xdeba. amis Sedegad ki, materialuri sxeuli sakuTari individualuri sulis
improvizaciuli interpretaciis saSualebad ki aRar aRiqmeba, aramed piriqiT, individualuri sulis materialuri sxeulis saSualebad gamoyenebis mcdelobadaa gadaqceuli mTeli es materialuri arsebobis periodi. es ki aqamde imas moaqvs, rom individualur suls ar surs sakuTar arsSi arsebuli simcdaris aRiareba, romlis mTeli sigrZe-siganiT gamovlinebasac is materialuri sxeuli warmoadgens, romelSic is
imyofeba da, rameTu simcdare WeSmaritebad saDRdeba, simcdaris gamoxatuli formac, anu sxeuli, mTel individualur gamovlinebaSi sulis dominanti xdeba.
is individi, romelic Tavisi individualurobis mTeli
gamovlinebulobis speqtrSi sakuTar individualur suls
arsebobis saSualebad aRiqvams, mis cnobierebaSi arsebuli
simcdaris Sesabamisi WeSmaritebis araindividualur, zogad
codnas miznad, xolo materialur sxeuls mis cnobierebaSi arsebuli simcdaris gamovlinebad, simcdaris danaxvis
sababad, srulyofilad SeZlebs materialur samyaroSi materialuri sxeulis saSualebiT sakuTari, piradi cxovrebiT
cxovrebas, ar gaxdeba vinmes an raimes cxovrebis danamati da
araviTar SEemTxvevaSi ar gaxdis vinmes an raimes sakuTari
cxovrebis danamatad. es aris zustad is, rac moeTxoveba ma-

126

terializirebul individualur suls, arc meti da arc naklebi.


am yovelives safuZvelze ki erTob mniSvnelovani daskvna
SeiZleba gakeTdes. kerZod: saWiro da sasurvel improvizaciul gamovlinebaze uaris Tqma, Secdomebis daSvebis SiSiT,
aranaklebi umecrebaa da sisulelea, vidre brma, spontanuri, arasaWiro da arasasurveli improvizaciuli gamovlineba
materialur samyaroSi materializirebuli individis mxriv.
metaforulad es `mglis SiSiT cxvris gawyvetas~ niSnavs sakuTari nebiT. problemis gadaWraze uaris Tqmas, problemisagan gaqcevas, azri ara aqvs, rameTu adre Tu gvian igi mainc
gadasaWrelia da amas aravin ar gaakeTebs Tu ara is, visac es
problema aqvs. aucilebelia imis gageba, rom es e. w. problema misive Seqmnilia, TviTon aris misi avtori da vinc igi Seqmna, keTili unda inebos da Tavadve unda gadaWras igi. swored iseTi midgoma am sakiTxisadmi, rom es problema sxva individis daxmarebiT gadaiWras, gadaaqcevs am individis
cxovrebis danamatad an piriqiT, Tu sxva individis mier Seqmnili problemis mis magivrad gadaWras Seecdeba (ris gamo
esec urTulesi sakiTxia) sxvas gadaaqcevs misi sakuTari
cxovrebis danamatad. erTi wamiT warmoidgineT am gadasaxedidan ra grandiozul datvirTvas iZens zogad cnobierebaSi
daSvebuli arsobrivi simcdaris danaxva da danaxveba. am SemTxvevaSi igi (an sxva), rogorc individi, sakuTari problemebis gadaWras Tavad axdenen da, Tumc gverdidan daxmareba
xdeba sakuTari simcdaris danaxvebis TvalsazrisiT, es daxmareba sruliad araindividualizmze, zogadi cnobierebis
WeSmariti raobis aRqmis aRdgenazea dafuZnebuli da arc erTi individi ar xdeba erTmaneTis cxovrebis danamati. vfiqrob, es liberalizmisa da humanizmis gamoxatulebis umaRlesi formaa da materialur samyaroSi keTilSobilebis
ualternativod uzenaes formas warmoadgens.

127

materialuri sxeulis ZiriTadi


Semadgeneli nawilebi
materialuri samyaro, materia zogadad da, ra Tqma unda,
cocxali arsebebis materialuri sxeulebic Cakraluri centrebis aqtivizirebis Sedegad warmoqmnili energetikuli
birTvebis araTAanamimdevruli, umizno, spontanuri gazrdagafarToebis Sedegia. birTvebi erTmaneTSi SeTanxmebulad
Tu ar moqmedeben da maTi mizani axali Cakraluri centris
aqtivizireba Tu ar aris, erTmaneTTan uTanxmoebaSi, erTgvar dapirispirebaSi modian. isini kargaven imis aRqmis
unars, rom erTis im mdgomareobaSi yofna, rac maTTvis saukeTesod sasurvels warmoadgens, yvela danarCenis mdgomareobazea damokidebuli da cdiloben TavisTvis moiwyon es
yofa, amisaTvis isini cdiloben imdenze gafarTovdnen, ramdenzec es SEeuZliaT, magram ara raRAac saerTo miznis misaRwevad, aramed sakuTari mdgomareobis gasaujobeseblad, sakuTari upiratesobis misaRebad. avtomaturad xdeba erTgvari dapirispireba teritoriuli gadanawilebisaTvis, ris Sedegadac maTi birTvuli buneba irRveva, maT Soris sazRvrebi
iSleba da raRac gaurkveveli formis energetikul formad
yalibdeba. ai, am gaurkveveli energetikuli formis gamovlinebas warmoadgenen cocxali arsebebis materialuri sxeulebi. materialuri sxeulis ZiriTadi Semadgeneli nawilebi
gaxlavT: xelebi (ambiciebi), Tavi (Wkua, potenciurad mainc),
tani (grZnoba), muceli (goneba) da fexebi (emociebi).
Tu sxeulis ZiriTadi nawilebi sakuTari bunebis obieqtur aRqmas SeZleben, sxeulSi WeSmariti harmonia da mSvidoba daisadgurebs. swored es unda iyos materialuri sxeulisaTvis umTAavresi mizani. bazisi, razec is aris agebuli, mutirebuli energetikuli velia, romelsac damoukideblad
arsebobis unaric ki ar gaaCnia. mutaciis normalur mdgomareobaSi dabrunebis saukeTeso saSualebas ki religiuri
principebis Secnoba da dacva warmoadgens.
materialuri sxeulis nawilTa ganxilvas aseTi pirdapiri formatiT ar daviwyeb. ubralod CamovTvli umTavres
orientirebs, romlebic erTmaneTSi gadazelili energetikuli birTvebis mier, ubralod, dakargulia da Zalian
128

uWirT maTi aRmoCena. am orientirebSi ki Cakraluri centrebis Tanamimdevrulad povnasa da dafiqsirebas vgulisxmob,
xolo Cakraluri centrebis mniSvnelobaze, funqciaTa raobasa da funqciaTa Sesrulebis gzebze aq aRar vilaparakeb,
rameTu am wignis I, II da V TAavebSi sakmaod bevri masalaa am Tematikis garSemo Camoyalibebuli. pirdapir adamianTa sxeulze gadaval, radgan amis kiTxva konkretulad aq, dedamiwaze
mxolod erTaderTi cocxali arsebis saxeobas adamians SeuZlia.
TUuki xelebs zeviT avwevT da SevaerTebT, xelisgulebis
SeerTebis adgilze miviRebT Cakraluri centris dafiqsirebul adgils, romelsac nulovani Cakra SeiZleba vuwodoT,
rameTu adamianis es Cakra da mis garSemo warmoqmnili energetikuli birTvi normalur mdgomareobaSia da is darRveuli ar aris.
dedamiwaze arsebuli codnis Sesabamisad Cakrebis garSemo pirvel Cakrad moiazreba Tavis wveri, sadac TmebSi aSkarad wertiliviT aris dafiqsirebuli. sxvaTa Soris, es wertili xSirad oric aris xolme, magram es Cakris adgilmdebareobas ki ar cvlis, am CakraSi adamianis energetikuli birTvis mdgradobis an meryeobis mdgomareobas gansazRvravs.
meore Cakra adamianis Tavis centrSi mdebareobs da TviT
Tavi, energetikuli birTvis saxiT, aris am Cakris garSemo gamovlinebuli.
mesame Cakra adamianis yelze CaRrmavebul adgilSi imyofeba da mis garSemo arsebuli uxilavi energetikuli birTvi
adamianis gonebasa da grZnobas energetikulad akavSirebs
mis WkuasTan.
meoTxe Cakra adamianis mkerdze arsebul sarZeve jirkvlebs Soris kovziviT CaRrmavebis gaswvriv SigniT tanSi imyofeba da, rogorc Senobis saZirkveli, adamianis uZrav, magram bazisur nawils qmnis. es adamianis grZnobis Cakraa.
mexuTe Cakra aseTi TvalnaTliv ar moiniSneba, igi adamianis sxeulze arsebuli Wipis odnav zeviT imyofeba da gonebas
grZnobasTan, anu mucels tanTan akavSirebs. am Cakras nerviuli sitemis centric SeiZleba ewodos.

129

meeqvse Cakra adamianis muclis centrSi mdebareobs. es


aris adamianis goneba. sinamdvileSi igi marTavs adamians da
ara TAavi rogorc es adamians hgonia.
meSvide Cakrac advili misagnebia. igi adamianis sxeulze
arsebuli sasqeso organosa da ukana xvrelis SuaSi imyofeba
rogorc qalis ise mamakacis SemTxvevaSi. am Cakraze warmoqmnili uxilavi birTvi adamianis gonebas misganve warmoqmnil
emociebTan akavSirebs. amitomacaa, rom aq xdeba adamianTa
ganStoeba or nawilad mdedr da mamr sqesad. mamri sqesis
warmomadgenlebi ufro aqtiurad arian midrekilni imisaken,
rac adamianebis mier TiTqmis ignorirebulia, mdedri sqesis
warmomadgenlebi ki zedmetad pasiurni arian Ziebis mimarT
da mutirebuli energetikuli velis normalur mdgomareobaSi myof velad gamocxadebisa da damtkicebis mcdelobiT
arian dakavebulni xelovnuri spekulaciuri silamazis cnebis ESemotaniTa da damkvidrebiT.
ai, asEEeTia adamianTAa sxeulis Semadgenel nawilTAa zedapiruli, maqsimalurad Zunwi gansazRvra.
religia
upirveles yovlisa aucilebel saWiroebad religiis
cnebisaTvis funqcionaluri arsis gansazRvra mimaCnia. Tu
ndobis cnobieri aRqma moqmedebisTvis zesulTan miaxloebisa da pozitiuri urTierTobebis damyarebis saSualebaa, WeSmariti rwmena qmedebis adgilisaTvis momqmedTan miaxloebisa da pozitiuri urTierTobis damyarebis saSualebaa; sarwmunoeba individualizmis emociebisaTvis qmedebis adgilTan miaxloebisa da pozitiuri urTierTobis damyarebis saSualebaa; es cneba religia, mcdelobebisaTvis anu individualuri sxeulisaTvis grZnobebTan (emociebTan) anu individualur sulTan pozitiuri urTierTobebis damyarebis saSualeba gaxlavT. e. i. religia sakuTari individualuri sxeulis sakuTar individualur sulTan urTierTobebis saukeTeso formiT dasaregulireblad udavod erTaderTi da saukeTeso saSualeba yofila. vfiqrob, adamianebisaTvis, romlebic TavianT Tavebze brazdebian imis gamo, rom suli ar
swamT es informacia maTi damSvidebisaTvis mSvenieri saSua130

leba iqneba. Tumc, marto funqciis gansazRvra aSkarad ar


kmara. ukve religiis arsis gansazRvris aucileblobis winaSec vdgebiT. religiis siRrmiseuli, SeiZleba iTqvas, srulyofili arsi SemdegSi mdgomareobs: materialuri modusebis
mier individualuri sxeulisTvis (anu individualuri sulis mier ukve Cadenili eTikuri SecdomebisaTvis) gansazRvruli da aRsrulebisTvis savaldebulod gankuTvnili
saqmianobisagan 1) arc gandgoma, gandegiloba ar SeiZleba; 2)
arc am saqmianobis aRsrulebisas sakuTari `me~-s momqmedad
gamocxadeba da warmoCineba; 3) arc maTi sajarod da sasurvelad ver Sesrulebis SiSi da amis safuZvelze am saqmianobisagan Tavis aridebis mcdeloba da 4) arc am saqmianobaze miwepeba, misi ideafiqsad gadaqceva da am saqmianobis TviTmiznad
gadaqceva ar SeiZleba.
materialuri modusebis mier individualuri sxeulisTvis gansazRvruli saqmianoba individualuri sulis mier
aRsrulebuli unda iqnas sakuTari `me~-s saSualebad aRqmiT,
gankuTvnilad am saqmianobis aRsrulebisaTvis.
anu individualuri sxeuli aranairi formiT 1) ar unda
miewebos materialuri modusebis mier misTvis gansazRvrul
saqmianobas da 2) arc unda ecados Tavi aaridos maT, 3) ar unda ecados marTos es saqmianoba da am sami amocanis Sesrulebis Semdgom, 4) ar unda ecados am saqmianobis Sedegebs, nayofebs raime formiT miewebos (fiqriT, metyvelebiT an qmedebiT).
faqtiurad, individualurma sxeulma materialuri modusebis mier masze dakisrebuli saqmianoba unda Seasrulos
aRvsilma pasuxismgelobis grZnobiT, sadac arc movaleobis
SegrZneba eqneba Warbad, arc uflebis SegrZneba iWarbebs
masSi, riTac individualuri sulis gansxeulebuli nawilis
saSualebiT individSi arsebuli karma anu sulieri WuWyi Tanamimdevrulad gaiwoveba da, am orientaciuli gzidan ar gadaxvevis SemTxvevaSi, individi mTlianad, srulad ganiwmindeba sakuTari codviliani saqmianobebis Sedegebisagan. da,
gind daijereT, gind ara, aseT doneze gaspetakebuli materialuri sxeuli individualuri sulis organuli, erTbunebovani srulyofili nawili xdeba da materialuri modusebis
zemoqmedebisaganac ki gadis. aseTi individualuri sxeuli
131

uflebamosilebis grZnobiT aRivseba, sadac arc vinmeze an


raimeze movaleobis Warbad dadebis midrekileba ar eqneba
da arc vinmesTvis an raimesTvis daumsaxurebeli Warbi uflebis miniWebis midrekileba. religiis TvalnaTliv ganxilvisaTvis, am cnebasTan Sexebisas unda ganisazRvros, rom individualur suls mamakacuri sawyisis funqcia eniWeba, xolo individualur sxeuls ki qaluri sawyisis funqcia. yovelive ki oTx martiv cnebaze daiyvaneba (martivi im gagebisTvis, rom uklebliv yvela cocxali arsebisTvis misawvdomad
uSualod gasagebia). es cnebebia: 1) metyveleba, 2) fiqri, 3)
qmedeba, 4) Semoqmedeba.
1) metyveleba individualuri sulis mier Warbi movaleobis aRebisa da individualuri sxeulis mier Warbi uflebis
aRebis Sedegia.
2) fiqri (azrovneba) individualuri sulis mier pasuxismgelobis aRebisa da individualuri sxeulis mier uflebamosilebis aRebis Sedegia.
3) qmedeba (materialurad aRsaqmeli, garemosTvis dasanaxi) individualuri sulis mier Warbi uflebis aRebisa da
individualuri sxeulis mier Warbi movleobis aRebis Sedegia.
4) Semoqmedeba (sulierad aRsaqmeli, dasanaxi) individualuri sulis mier uflebamosilebis aRebisa da individualuri sxeulis mier pasuxismgeblobis aRebis Sedegia.
ai, am oTxi cnebis daregulirebiT aris dakavebuli religia.
amJamad, Cvens epoqalur realobaSi, es damaregulirebeli principebi rva religiuri mimdevrobiT aris gamoxatuli,
romlebSic oTxi maTgani gansazRvravs imas, Tu ra unda gakeTdes am cnebebTan mimarTebaSi, xolo sxva oTxi maTgani ki
gansazRvravs rogor unda gakeTdes is, rac unda gakeTdes.
erTiani suraTis dasanaxad ki Semdegi saxis cxrils moviyvan, sadac danaxvadi gaxdeba religiis konstituciuri
adgildebareoba.

132

133

134

xolo religias dRevandeli anu amJamindeli epoqaluri


momentisTvis Sesabamisi rva religiuri mimdinareobis mixedviT Tu aRvwerT, aqac friad saintereso da mniSvnelovani
saxis cxrili miiReba.
materialur samyaroSi individualuri sulis sulieri cxovrebis
amsaxveli rekomendaciuli
aspeqtebi
egvipturi
religia
iudaizmi
Zveli aRqma
berZnuli
miTologia

induizmi

materialur samyaroSi individualuri sulis materialuri cxovrebis amsaxveli gamafrTxilebeli


aspeqtebi

emocia `me~-Si;
sulieri damoukidebloba

Warbi movaleoba ind. sulSi

goneba `me~-Si;
sulieri TviTkritika
ambicia `me~-Si;
sulieri TviTkontroli
grZnoba `me~Si;
sulieri Tavisufleba

pasuxismgebloba ind.
sulSi
Warbi ufleba
individualur
sulSi
uflebamosileba individualur sulSi

emocia `ego~Si; sulieri


damokidebuloba
goneba `ego~Si; sulieri
ganukiTxaoba
ambicia `ego~Si; sulieri
TviTneboba
grZnoba `ego~Si; sulieri
msaxureba

imperializmi

monarqia
parlamentarizmi
patron-ymoba
feodalizmi

ai, aseTia am oTxi religiuri mimdinareobis arsi da buneba da, rogorc masSi ikiTxeba, es religiebi individualuri
sulisaTvis aris gankuTvnili, Zalian uxeSad rom vTqvaT, is,
Tu ra unda gaakeTos da ra ara. am religiaTa arsis farTod
gacnobas ki, survilis SemTxvevaSi, nebismieri SeZlebs,
oRond sasurvelia erTmaneTTan urTierTdapirispirebis
suliskveTebis gareSe, vinaidan es yvelaze didi sisulelea
albaT, rasac adamiani sCadis. axla ki danarCeni oTxi religiuri mimdinareobac cxriluri saxiT SeiZleba Camoyalibdes, Tumc vfiqrob, aucileblad unda iTqvas, rom erT-erTi
maTgani religiur mimdinareobad ki asaRebs Tavs, magram Zalian Znelia religia ewodos. ubralod, aq amaze laparaki
aRar mindoda. man religiuri mimdinareobebis urTierTdapirispirebiT isargebla da ise SeZlo TviTgamovlineba.

135

materialur samyaroSi individualuri sxeulis sulieri cxovrebis


amsaxveli rekomendaciuli
aspeqtebi
Teologia

budizmi
islami
yurani
qristeanoba
axali
aRTqma

materialur samyaroSi individualuri sxeulis materialuri cxovrebis amsaxveli gamafrTxilebeli


aspeqtebi

ambicia `me~-Si;
materialuri
damoukidebloba
goneba `me~-Si;
materialuri
TviTkontroli
emocia `me~-Si;
materialuri
TviTkritika

pasuxismgeloba ind. sxeulisa

grZnoba `me~-Si;
materialuri
Tavisufleba

uflebamosileba ind. sxeulisa

Warbi ufleba
ind. sxeulisa

Warbi movaleoba
ind. sxeulisa

ambicia`ego~-Si;
materialuri
damokidebuloba
goneba `ego~-Si;
materialuri
TviTneboba
emocia `ego~-Si;
materialuri
ganukiTxaoba
grZnoba `ego~Si; materialuri
msaxureba

kapitalizmi

faSizmi
komunizmi komuna (Temi)

socializmi

am cxrilebis meSveobiT SesaZlebeli xdeba vizualurad


gadmocema yovelive am faseulobaTa diapazonebisa sxvadasxva radiusebis birTvebis saxiT, romelTac erTi centri
aqvT.

rogorc es Canaxati aCvenebs swored religia warmoadgens gamyof zols sulier samyaroebsa da materialur samyaroebs Soris. swored sulier samyaroSi gadasvlaa Sedegi
WeSmariti religiis WeSmaritad dacvisa.
vfiqrob, met-naklebad gadmoica religiis arsi da mniSvneloba nebismieri materializirebuli individisaTvis.

136

am konkretul epoqaSi arsebuli religiuri


mimdinareobebis (induizmis, berZnuli miTologiis,
qristeanobis, budizmis, iudaizmis, islamis da
Teologiis) arsobrivi raobis gansazRvrebebi
i n d u i z m i
es gaxlavT religiuri mimdinareoba, romlis saSualebiTac xdeba WeSmariti rwmenis gavrceleba WeSmariti ndobis
gaTvaliswinebiT.
es religiuri mimdinareoba sulieri codnis gacemis, miniWebis saSualebas warmoadgens. me vityodi, rom induizmi
individualuri sulis aRzrda-ganaTlebis saukeTeso saSualebaa yvela sxva religiur mimdinareobaTa Soris.
induizmSi umaRles miznad individis mier sakuTari qmedebebis Sedegad materialur damokidebulobaSi moqceulobisagan (materialuri modusebisagan) individualuri sulis
gaTavisufleba da yvela cocxal arsebaSi myofi zesulis
miRweva iTvleba. rac, faqtobrivad, sakuTari bed-iRblis
gansazRvrisa da gangebis uflebis miRebas niSnavs.
umTavresi saSualeba am religiur mimdinareobaSi RmerTebis uzenaesi pirovnebisadmi ndobis aRdgena gaxlavT, sakuTari gulis misTvis mTlianad miZRvnis mcdelobiT, anu
guli iTvleba mTavar orientirad, rogorc yvela grZnobebis erTaderT grZnobad dayvanis ganmsazRvrelad.
induisturi religiuri mimdinareobis srulyofilad miyolis SemTxvevaSi, materialur samyaroSi individis yofna
formaluri xdeba anu is individualuri sxeuliT namdvilad
imyofeba materialur samyaroSi, magaliTad, dedamiwaze da
masSi namdvilad imyofeba individualuri suli, magram mTeli guliTa da suliT, mTeli warmosaxviTi realobiT igi sulier samyaroSi inacvlebs da rac ar unda akeTos, es mxolod
konkretul adgilze yofnis aucileblobiTa da am aucileblobis uzrunvelyofiTaa gamowveuli. ukve miwier, materialur samyaroSi am religiuri mimdinareobis WeSmariti mimdevarisaTvis es miwieri samyaro misTvis arasaxarbielo, meorexarisxovan realobas (induizmis enaze ki iluzias) warmoadgens. principSi, SeiZleba iTqva, rom induizmi individualu137

ri sulisTvis heliocentrizmze orientirebis saSualebas


warmoadgens anu, miuxedavad sxeulze damokidebulebisa, mas
saSualeba eZleva kosmiur realobaSi gadaadgilebisa warmosaxviT doneze, risTvisac sulac ar esaWiroeba kosmosuri
xomaldebi da kosmosuri kamufliaJebi.
induizmi individualuri sulis kosmosTan uSualo urTierTobis damyarebis saSualebaa. es ar gadmoicema, es unda
igrZno.
b e r Z n u l i

m i T o l o g i a

es gaxlavT religiuri mimdinareoba, romlis saSualebiTac xdeba WeSmariti ndobis gamocxadeba WeSmariti rwmenis
gaTvaliswinebiT.
es religiuri mimdinareoba sulieri keTildReobis gacemis, miniWebis saSualebas warmoadgens. berZnuli miTologia
rogorc religiuri mimdinareoba, individualuri sulis
TviTgamovlinebis saukeTeso saSualebaa yvela sxva religiur mimdinareobaTa Soris, imis miuxedavad, sadac ar unda
iyos es individualuri suli kosmiur rukaze.
am religiur mimdinareobaSi umaRlesi mizani individis
mier sakuTari potencialis garemosTvis yvelaze saukeTeso
formiT daxarjva gaxlavT. rac, faqtobrivad, garemosTvis
calsaxad sikeTis motanis mcdelobad SeiZleba iqnas aRqmuli (sul sxva sakiTxia rogor da ramdenad xerxdeba es am religiis WeSmaritad mimdevrebis mier).
ZiriTadi mamoZravebeli Zala am religiuri mimdinareobisa sakuTari `me~-s garemosTvis mTlianad miZRvnaSi da micemaSia, garemos aRqma ki aradanawevrebulad, daSlilad,
aramed erT mTlian nawilad aris aRqmuli da aranairi mizanmimarTuli subieqturi midgoma ar arsebobs am midgomaSi. da
kidev erTi, Zalian seriozuli Strixi gaxAlavT is, rom TanagrZnoba aris erT-erTi (Tu ara umTavresi) mamoZravebeli,
romelsac SecodebaSi gadasvlisaken aqvs midrekileba, rac
am religiuri mimdinareobis dacvis sazRvrebidan gasvlis
ZiriTadi mizezia.
berZnuli miTologiis religiuri arsis WeSmaritad
srulyofilad miyolis SemTxvevaSi, individs sulier samya138

roSi gadasvlis ufleba eZleva. es mimdineroba gaxlavT faqtiurad individis SesaZleblobebidan gamomdinare sruli
qvelmoqmedebis keTebiT cxovreba, sakuTari individis
mTlianad msxverplad micemiT gangebisaTvis. am mimdinareobas, piradad me, erTgvari romantikuli bunebis matarebel
mimdevrobasac ki vuwodebdi.
berZnuli miTologiis, rogorc religiuri mimdinareobis, Sesaxeb, SeiZleba iTqvas, rom is individualuri sulisaTvis neocentrizmze orientirebis saSualebas warmoadgens. anu miuxedavad individualur sulze orientirebulobisa, es religia individualur sxeulze, materialur samyaroze ufro metad damokidebuls xdis individs da yoveli wamiTa da siaxleSi adaptaciis ideiT acxovrebs mas, ris gamoc
ufro materialuri samyarosken aris midrekili, vidre sulieri samyarosken. albaT amitomacaa, rom materialur samyaros es mimdevroba gamorCeulad uyvars.
i u d a i z m i
es gaxlavT religiuri mimdinareoba, romlis saSualebiTac xdeba WeSmariti rwmenis gavrceleba WeSmariti ndobis
ar gaTvaliswinebiT.
es religiuri mimdinareoba materialuri keTildReobis
gacemis, miniWebis saSualebas warmoadgens. iudaizmi individualuri sulis gamosworebis saukeTeso saSualebaa yvela
sxva religiur mimdinareobaTa Soris. rogorc xvdebiT aq
jiut da zarmac individualur sulebzea ufro aqcenti gamaxvilebuli. iudaizmSi umaRles mizans individualuri sulis individualur sxeulze damokidebulebisagan gaTYavisufleba warmoadgens. es, faqtobrivad, individualuri sulebis mxridan materialur interesebze mijaWvulobisgan
gaTavisuflebis mcdelobad SeiZleba iqnas aRqmuli.
am religiuri mimdinareobis mimdevari, swored materialur interesebze mijaWvulobisagan gasvlis Semdgom Rebulobs materialur keTildReobas, rogor paradoqsaluradac ar unda JRerdes es adamianuri gagebisaTvis.
ZiriTadi mamoZravebeli Zala am religiuri mimdinareobisa mis mier Semotanili da dakanonebuli dogmaturi cnebe139

bis zedmiwevniT miyolasa da dacvaSi mdgomareobs. erT-erTi


umTavresi faqtori iudaizmSi gaxlavT SiSi RvTis winaSe,
romlis saSualebiTac unda iqnas daZleuli individis mier
individualur sulSi arsebuli mankieri midrekilebebi,
romlebic materialur sxeulsa da, saerTod, materialur
interesebze mijaWvis mizezni arian.
iudaizmis religiuri arsis WeSmaritad miyolis SemTxvevaSi individs materialur samyaroSi yofnis periodSi uzrunvelyofili materialuri keTildReoba eqneba, xolo
gardacvalebis Semdgom, igi sulieri samyaros yvelaze dabla mdgom ierarqiul nawilSi anu samoTxeSi gadainacvlebs
anu aRar mouwevs materialur samyaroSi xelaxla dabadeba
da sikvdili.
iudaizmi rogorc religiuri mimdinareoba individualuri sulisTvis misi eqscentrizmze orientirebis saSualebas warmoadgens. anu individis inkarnaciamde, konkretul
dabadebamde arsebuli materialuri istoriuli movlenebis
Seswavla, gaTvaliswineba da, Tavis mxriv, momavali TaobisaTvis gadacema, wminda movaleobad aris aRqmuli. swored es
istoriuli informacia aris safuZveli sulierebisken
swrafvisa individualuri sulebisaTvis, rameTu gamorCeuli maRali sulierebis mqone pirovnebebi umaRles avtoritetebad da upativcemules materializirebul arsebebad
arian gadmocemulni.
e g v i p t u r i

r e l i g i a

es gaxlavT religiuri mimdinareoba, romlis saSualebiTac xdeba WeSmariti ndobis gamocxadeba WeSmariti rwmenis
ar gaTvaliswinebiT.
es religiuri mimdinareoba materialuri codnis gacemis, miniWebis saSualebas warmoadgens. egvipturi religia
individualuri sulis damorCilebis saukeTeso saSualebaa
yvela sxva religiur mimdinareobaTa Soris. aq aqcenti ampartavani da dabali ganviTarebis individualur sulebzea
gamaxvilebuli. egvipturi religiuri mimdinareobis mTavar
mizans individualuri sulis individualuri sxeulis zegavlenis, damokidebulebis qveS moqceva warmoadgens. es, faq140

tobrivad, individualuri sulebis materialur interesebze mijaWvis mcdelobad SeiZleba iqnas aRqmuli.
am religiuri mimdinareobis mimdevarni sulieri interesebis Segnebulad dakargvisa da materialur interesebze mijaWvebis ESemdgom Rebuloben dakarguli sulierebis Sesabamis materialur codnas.
ZiriTadi mamoZravebeli Zala am religiuri mimdinareobisa mis mier Semotanili kerpebis, kultebis msaxurebaSi
mdgomareobs. erT-erTi umTavresi faqtori egviptur religiur mimdinareobaSi gaxlavT materialuri sxeulis damoukideblobis, araferze ar damokidebulobis idea, rac masSi
Tavisuflebad aris monaTluli. swored am ideis saSualeBbiT
xdeba individualuri sulis dabeCaveba da dacema.
egvipturi religiuri mimdinareobis WeSmaritad miyolis SemTxvevaSi individs materialur samyaroSi yofnis periodSi materialuri codnis uamrav, usazRvrod mraval ganStoebaze miuwvdeba xeli da tvini, riTac is TAavisi ampartavnebis nominalur maCvenebels erTi-orad gazrdis, xolo gardacvalebis Semdgom, igi materialur samyaroze ufro dabal
ierarqiul adgilSi iluziur samyaroSi gadainacvlebs, rasac moCvenebaTa samyaros uwodeben adamianebi. anu individisaTvis materialur samyaroSi materializirebac ki sanatreli gaxdeba, rom aRaraferi vTqvaT sulier samyaroSi moxvedris da gadasvlis utopiur albaTobaze.
egvipturi religiuri mimdinareoba individualuri sulisaTvis misi egocentrizmze orientirebis saSualebas warmoadgens. anu yoveli wami da siaxle improvizaciuli interpretaciis ideiT acxovrebs mas, ris Sedegadac individis
`me~-s cneba nel-nela gaucxovdeba da `ego~-s cnebad gardaiqmneba da rogorc individi Semcirebisken, dapataravebisken, daSlisken iqneba midrekili.
q r i s t e a n o b a
es gaxlavT religiuri mimdinareoba, romlis saSualebiTac xdeba WeSmariti ndobis mopoveba da miReba sakuTar arsSi arsebuli WeSmariti rwmenis gaTvaliswinebiT.

141

es religiuri mimdinareoba sulieri codnis miRebis saSualebas warmoadgens. qristeanoba individualuri sxeulis
TviTgamovlinebis saukeTeso saSualebas warmoadgens yvela
sxva religiur mimdinareobaTa Soris.
am religiuri mimdinareobis umaRlesi mizani individualuri sxeulis mier sakuTari potencialis materialuri garemosTvis yvelaze saukeTeso da maqsimaluri formiT daxarjva gaxlavT. sxvaTa Soris, igi Zalian hgavs berZnuli miTologiis religiur mimdinareobas. im gansxavebiT mxolod,
rom es ukanaskneli individualur sulzea aqcentirebuli,
qristeanoba calsaxad individualur sxeulze. aqac, faqtobrivad, mizani mTeli garemosTvis sikeTis motanis mcdelobad SeiZleba iqnas aRqmuli.
ZiriTadi mamoZravebeli Zala qristeanobaSi sakuTari
sxeulis mTlianad garemos samsaxurSi gamoyeneba gaxlavT.
garemoSi ki mtris cneba absurdad aris gamocxadebuli. individualuri sxeulis qristeanuli religiuri mimdinareobis WeESmaritad dakavebiT individualuri suli avtomaturad gadadis induisturi religiuri mimdinareobis mimarTulebiT (Tu ratom, es calke did sakiTxad mimaCnia).
qristeanobaSic udidesi mniSvneloba aqvs TanagrZnobis
faqtors, Tumc igi saSinlad didi ZaliTaa midrekili imisaken, rom SecodebaSi gadaizardos.
qristeanul religiur mimdinareobaSi sulieri codnis
miReba konkretuli e. w. teqsturi informaciuli formiT ar
fiqsirdeba. es naTelis miRebaSi, WeSmariti grZnobis matebaSia ufro gamovlinebuli, rameTu sxeulis imaze ukeTesad
gaxdomis Semdgom, vidre is iyo, guli avtomaturad sufTavdeba da individualuri suli sakuTari moqmedebebis Sedegebisagan iwmindeba da Tavisufldeba. es sakmaod unikaluri
meqanizmia, magram vinaidan es absoluturad uxilavi procesia materialuri TvalsazrisiT individebs Zalian uWirT
qristeanuli religiuri principebis mudmivi an grZelvadiani zedmiwevniTi dacva. qristeanoba individualuri sxeulis neocentrizmze orientaciis saSualebas warmoadgens.
anu materialuri sxeuli cxovrobs da xelmZRvanelobs am wamieri interesebiT, ris xarjzec individualur suls eZleva
Sansi ar Caerios araferSi da gverdidan uyuros movlenebs.
142

induizmi da qristeanoba erTi mTlianis or nawils warmoadgens da mxolod maTi daxmarebiTaa SesaZlebeli zecaSi
moxvedra.
b u d i z m i
es gaxlavT religiuri mimdinareoba, romlis saSualebiTac xdeba WeSmariti rwmenis mopoveba da miReba sakuTar
arsSi arsebuli WeSmariti ndobis gaTvaliswinebiT.
es religiuri mimdinareoba sulieri keTildReobis miRebis saSualebas warmoadgens. budizmi individualuri sxeulis gamosworebis saukeTeso saSualebaa yvela sxva religiur mimdinareobaTa Soris. budizmis umaRles mizans individualuri sxeulis individualur sulze damokidebulebisagan gaTavisufleba warmoadgens. es, faqtiurad, materialuri modusebis sxeulze gankuTvnili moTxovnebis gagebisa da
aRqmis mcdelobadac SeiZleba Sefasdes. individualur sxeuls uCndeba survili mTeli individualuri `me~-s gamojanmrTelebaze izrunos da gankurnva TAavisgan daiwyos. aq aSkarad dainaxavT msgavsebas iudaizmsa da budizms Soris. Tumc,
aqac erTi suls exeba meore ki sxeuls.
budisturi religiuri mimdinareobis mamoZravebeli Zala sakuTari materialuri sxeulis marTva-ganmgeblobaSi
mdgomareobs erT-erTi umTavresi faqtori budizmSi gaxlavT materialuri samyarosgan, garemosgan sruli gamocalkeveba, ara gandegiloba aramed asketizmis, romlis saSualebiTac unda iqnas daZleuli individualur sxeulSi arsebuli mankieri midrekilebebi.
budisturi mimdinareobis WeSmaritad da zedmiwevniT miyolis SEemTxvevaSi individualur sxeuls materialur samyaroSi yofnis periodSi eniWeba sulieri keTildReoba, romelic avtomaturad gadaecema individualur suls, xolo iqidan ki sxeuls ubrundeba sulieri codna WeSmaritad didi
Zalisxmevis safasurad e. w. informaciuli teqsturi saxiT.
faqtiurad, materialuri sxeulis tvini iwmindeba im informaciebisagan, rac masSi mankier survilebs aCenda da ufleba
eZleva bazuri sabanko informaciebiT mexsierebis aRdgenisa
warsulis, individualuri sulis aw ukve ganvlili inkarna143

ciebis Sesaxeb. es aris ambiciebis damorCilebisa da Wkuad


transformirebis meqanizmi, rac, damerwmuneT, urTulesi
saqmea.
budizmi individualuri sxeulis eqscentrizmze orientaciis saSualebas warmoadgens. anu materialuri sxeuli
cxovrobs da xelmZRvanelobs sakuTari individualuri sulis warsuli istoriuli cxovrebis SecnobiTa da analiziT,
raTa aRmofxvras TavisSi arsebuli negatiuri tendenciebi.
berZnuli miTologia da budizmi erTi mTlianis or nawils warmoadgens da maTi miyolis saSualebiT SesaZlebelia
caTa sasufevelSi moxvedra.
i s l a m i
es gaxlavT religiuri mimdinareoba, romlis saSualebiTac xdeba WeSmariti ndobis mopoveba da miReba sakuTar arsSi arsebuli WeSmariti rwmenis ar gaTvaliswinebiT.
es religiuri mimdinareoba materialuri keTildReobis
miRebis saSualebas warmoadgens. islami individualuri sxeulis damorCilebis saukeTeso saSualebaa yvela sxva religiur mimdinareobaTa Soris.
musulmanuri religiuri mimdinareobis umaRles mizans
individualuri sxeulis individualuri sulis zegavlenis
damokidebulebis qveS moqceva warmoadgens. es, faqtobrivad, individualuri sxeulis sulier interesebze mijaWvis
mcdelobad SeiZleba iqnas aRqmuli.
am religiuri mimdinareobis mimdevarni materialuri interesebis Segnebulad dakargvisa da sulier interesebze
brmad mijaWvis fasad Rebuloben dakarguli materialuri
interesebis Sesabamis materialur keTildReobas.
ZiriTadi mamoZravebeli Zala am religiuri mimdinareobis religiuri liderebis usityvo morCilebasa da brma ndobaSi, fanatizmsa da fundamentalizmSi mdgomareobs. TviT
umniSvnelo daumorCileblobis odnavi gamovlinebac ki,
udides codvadaa miCneuli. swored am gagebis saSualebiT
xdeba individualuri sxeulis dabeCaveba da absolutur
umecrebaSi myofeba.

144

musulmanuri religiuri mimdevrobis WeSmaritad da


zedmiwevniT miyolis SemTxvevaSi individualur sxeuls eniWeba materialuri keTildReobiT uzrunvelyofa, Tumc, igi,
faqtiurad, mTlianad upirobo refleqsebiT aris marTuli
da am refleqsTa upirobo msaxuri xdeba, riTac xorcieldeba individualuri sxeulis Zalian neli, magram aracvalebadi inerciuli gankurnva upirobo refleqsebis gamomwvevi
vnebiTi bunebisagan. am religiuri mimdinareobis mimdevrebi
wmindawylis cxoveluri instinqtebiT ifarglebian mTeli
arsebobis ganmavlobaSi.
islamizmi individualuri sxeulis egocentrizmze orientaciis saSualebas warmoadgens anu materialuri sxeuli
cxovrobs da xelmZRvanelobs im mankieri bunebis realizaciiT, rac mis sakuTar individualur suls Camoyva am sxeulSi Casaxlebis dros.
sabolood, SeiZleba iTqvas, materialuri sxeulis roli,
rogorc funqcionaluri Canasaxisa, TiTqmis nulamdea dayvanili.
iudaizmi da islami erTi mTlianis or nawils warmoadgens da maTi zedmiwevniT miyolis SemTxvevaSi SesaZlebelia
samoTxeSi moxvedra.
T e o l o g i a
es gaxlavT religiuri mimdinareoba, romlis saSualebiTac xdeba WeSmariti rwmenis mopoveba da miReba sakuTar
arsSi arsebuli WeSmariti ndobis ar gaTvaliswinebiT.
es religiuri mimdinareoba materialuri codnis miRebis
saSualebas warmoadgens. Teologia individualuri sxeulis
aRzrda-ganaTlebis saukeTeso saSualebaa yvela sxva religiur mimdinareobaTa Soris.
TeologiaSi umaRles miznad individualuri sxeulis sulieri damokidebulobisagan gaTavisufleba da yvela cocxal arsebaSi arsebuli zesulis ugulvebelyofa, ar arsebulad gamocxadeba iTvleba, rac faqtiurad, materialuri
sxeulis erTaderT ganmgeblad, RmerTad gamocxadebas niSnavs.

145

ZiriTadi mamoZravebeli Zala am religiuri mimdinareobisa individualuri sxeulis sruli damoukideblobisa da


ATavisuflebis miRwevis mcdelobaSi gaxlavT. sakuTari gulis mTlianad ignorirebis Sedegad, tvini iTvleba mTavar
orientirad, rogorc individualur sxeulSi arsebuli yvela SegrZnebis koordinatori da yvela moqmedebis mgegmavi
da realizatori.
Teologiuri religiuri mimdinareobis srulyofilad
miyolis SemTxvevaSi, materialur samyaroSi individualuri
sulis yofna absoluturad formaluri xdeba, anu is individualur sxeulSi, ra Tqma unda, imyofeba (sxvagvarad sxeuli
ver iarsebebda rogorc moZravi ram), magram individualuri
sxeulis mier is absoluturad ignorirebulia. am sruli ignorirebis Sedegia isic, rom individualuri sxeuli absoluturad mTel sulier potencials materialur codnad gardaqmnis da am codnis matebasTan erTad ufro da ufro Sordeba guls, sulsa da gonebas. am religiuri mimdinareobis
warmomadgenlebi mTlianad pirobiTi refleqsebiT arian
marTulni da sruliad gamoricxaven sulieri samyaros arsebobis SesaZleblobasac ki, ris gamoc mankieri Tvisebebis
uzomod gazrdas axdenen da TviT individualur sulSic ki
SeswevT am mankierebis Setanis unari.
Teologia individualuri sxeulis heliocentrizmze
orientaciis saSualebas warmoadgens anu am religiis mimdevari individebi cdiloben kosmosSi gadaadgildnen, sadac
fizikurad miwvdebian da TavianTi zRvargadasuli mankierebani mTel kosmiur sivrceSi gaavrcelon. individualuri sulis funqcionaluri datvirTva ki nulamdea dayvanili.
egvipturi religia da Teologia erTi mTlianobis or nawils warmoadgens da maTi zedmiwevniT miyolis SemTxvevaSi
SesaZlebelia moCvenebaTa samyaroSi an Tundac jojoxeTSi
moxvedrac ki.
e g o c e n t r i z m i
am cnebis warmoTqmisas igulisxmeba is, Tu raze keTdeba
misi mimdevaris mier yvela da yvelaferis mimarT aqcentireba, centrireba (bazisad aReba da inerciuli moqmedeba). ego146

centrizmSi, piradad me vgulisxmob, kosmiur realobaSi arsebul negatiur nawilze koncentrirebulobasa da am tendenciaze mizanmimarTul orientirebulobas. es cneba Tavis
arsSi moiazrebs kosmosSi Semotanil raime iluziurobas da
individualuri sxeulebi, rogorc individualizmis e. w.
umecrebis gamomxatveli, ambiciurobis warmomadgenlobiTi
nawilebi daufiqreblad miiltvian misken. maT nebismieri saxis siaxlis Setanis, situaciis Secvlis, sakuTari pirovnuli SexedulebebiT reformebis ganxorcielebis idea izidavT, nebismieri saSualebebiTa da nebismier fasad da am siaxleSi sakuTari individualuri sxeulis upirveles, mTavar
da wamyvan figurad danaxvisa da dafiqsirebis dauokebeli
survilebi uCndebaT. raimes formaluri an butaforiuli
cvlilebac ki sakmarisi xdeba sakuTari mniSvnelovnebis
grZnobis dasakmayofileblad da (rac ufro mniSvnelovnad
meCveneba piradad me) am grZnobis gasazrdelad, individi ukve individualur sxeulad aRiqvams SEemdgom sakuTar `me~-s
da is ki ar ainteresebs, mis mier Semotanili da ganxorcielebuli cvlilebebi, siaxleebi ras moutanen garemos. misi
erTaderTi sazrunavi xdeba is, Tu es, mis mier namoqmedari,
ras moutans mis individualur sxeuls anu ukve, rogorc aseTi tipis individi ityoda, ras moutans mas (mis `ego~-s).
egocentrizmi mTeli momavlis, sadamdec wvdomis unari
gaaCnia, individualuri sxeulis interesebis mixedviT dagegmarebis cnobierebiT aris gamoxatuli. igi ar iTvaliswinebs awmyoSi ukve arsebuls, rasac ukve miaRwia da rac ukve
eRirsa, amitom arasodes ar aris kmayofili imiT, rac ukve
gaaCnia. igi ar iTvaliswinebs agreTve warsuls, rameTu warsuli materialur formad aRar gardaiqmneba da suliereba
ki misTvis uintereso ramaa da momavalTan dakavSirebiT ki,
rogorc ukve vTqvi, iTvaliswinebs mxolod imas, rac TviTon
miaCnia swored da saWirod.
amis Sedegad egocentrizmis mimdevarni gangebasTan pirdapir da uxeSad dapirispirebul mdgomareobaSi imyofebian,
rameTu mudmivad imis gakeTebas cdiloben, rac sakeTebeli
araviTar SemTxvevaSi ar aris, sikeTis sapirispiros, anu borotebas. amitom gangebis mier aseTi cocxali arsebebis SesaZleblobebi izRudeba sxvadasxva saSualebebiT, ris Sede147

gadac isini iZulebulni xdebian TviTaRzevebis mada daipataravon, Tumc, TavianTi zraxvebi (anu boroteba) maT mudmiv
Tanamgzavrad rCeba.
sazogadoebrivi wyobebi
da maTi nairsaxeobebi
absoluturad yvelaferi, rac cocxal arsebaSi sakuTar
individSi arsebuli WeSmaritad negatiuri nawilis aRiarebisa da gavrcelebis survilebis diapazonSia gamovlinebuli, sazogadoebrivi wyobis cnebis kompetenciaSi imyofeba.
Tu martivi formiT SevecdebiT amis Camoyalibebas, SeiZleba
ase iTqvas, rom materializirebul cocxal arsebebSi WeSmaritad negatiur nawils maTi individualuri sxeuli warmoadgens. aqedan ki avtomaturad gamomdinareobs is, rom sazogadoebrivi wyobis cneba individualuri sxeulis TviTrealizaciis momcveli yofila. faqtiurad, Tavisuflad SeiZleba iTqvas, rom sazogadoebrivi wyobis cneba individSi arsebuli negatiuri nawilis qaluri sawyisis gamomxatvelia.
rac SEEeexeba mamakacur sawyisis gamomxatvel cnebas individSi arsebuli negatiuri nawilisa religia warmoadgens.
am warmonaqmnSi, rasac sazogadoebrivi wyoba ewodeba,
WeSmariti rwmena msoflmxedvelobad, ideologiad, koncepciad, konstituciad, kanonmdeblobad da aTas sxva terminad aris monaTluli, xolo WeSmariti ndoba aRiarebad,
Rirsebad da am tipis terminebad da gagebad aris aRqmuli.
sazogadoebrivi wyobis cneba raRaciT Camohgavs ojaxis
cnebas. kerZod ki imiT, rom kategoriulad aris midrekili
statikuri mdgomareobis damyarebisken. magram ojaxis cnebaSi Tu WeSmaritad pozitiuri nawili cdilobs uZraobaSi
gadasvlas da misi problema mxolod imaSi mdgomareobs, rom
winsvlis tendencias erTgvarad ewinaaRmdegeba, rameTu SeCveul bednierebas aris mijaWvuli, sazogadoebrivi wyobis
cnebaSi WeSmaritad negatiuri nawili cdilobs involuciaSi, ukusvlaSi yvelasi da yvelafris gadayvanas, civilizirebisa da evolucirebis yalbi mantiiT Semosili. igi `dasapyrob nawils~ ubedurebebiT emuqreba, Tu ar daujereben (mis
nebas Tu ar dahyvebian). da rogorc wesi gasdis xolme, isic,
148

mxolod im imediT arsebul mdgomareobaze uaresi ra unda


iyoso, endoba crupentelas da uares da uares mdgomareobaSi gadadis. am cnebaSi imdenad aris garTulebuli umartivesi raRaceebi, imdenjer aqvs yovelives saxeli gadasxvaferebuli, rom Zalian Znelia maTi zegavlenis qveS myofs daanaxo
is, rom TeTri TeTria da ara nacrisferi, wiTeli, mwvane,
lurji an Tundac Savi. es cneba yvelas statikaSi amoqmedebs
da yvelas hgonia, rom isini kinematikaSi arian, anu TiTqos
raRacas emsaxurebian, saWiros qmnian, sasikeTod moqmedeben.
mokled, sazogadoebrivi wyobis cnebis zegavlenis qveS myofisaTvis amaze laparaks azri ara aqvs, es wylis nayvas SeiZleba SevadaroT.
klasificirebulad Tu CamovayalibebT, am Cvens epoqalur realobaSi rva sazogadoebrivi wyobis nairsaxeoba SeiZleba gamovyoT: feodalizmi (patron-ymoba), parlamentarizmi, monarqia, imperializmi, socializmi, faSizmi, komunizmi
da kapitalizmi.
sazogadoebrivi wyobilebebic, iseve, rogorc absoluturad yvelaferi, obieqtur realobas warmoadgenen da obieqturi realobis dinamiur principebs (modusebs) emorCilebian. raoden ucnauradac ar unda mogeCvenoT, isini religiuri mimdinareobebis mutaciuri formebi arian, anu avtomaturad igulisxmeba is, rom maTi negatiuri zegavlenis damarcxeba religiuri mimdinareobebis WeSmaritad dacviT, avtomaturad, TavisTavad moxdeba. vecdebi maqsimalurad mokled Camovayalibo sazogadoebriv wyobaTa arsobrivi raoba.
p a t r o n - y m o b a

a n u

f e o d a l i z m i

patron-ymoba anu feodalizmi induizmis mutirebul


formas warmoadgens. es gaxlavT sazogadoebrivi wyoba, romlis saSualebiTac xdeba sakuTari msoflmxedvelobis gavrceleba garemoSi, garemos mxridan misi aRiarebulobisa da
ndobis sruli gaTvaliswinebiT.
es sazogadoebrivi wyoba, sazogadoebis TiToeuli warmomadgenlis mxridan, qvelmoqmedebis gamovlinebaze bazirdeba. ierarqiuladac aseve nawildeba am wyobaSi mimmarTvelTa da mimyolTa gansazRvra. is, vinc ufro metad qvelmoqme149

dia Tavisi guliT, metad ufro dafasebulia da aRiarebulia


sazogadoebaSi mTlianad. misdami ndoba da pativiscema iqamde izrdeba, vidre igi aseTi midgomiTaa damuxtuli yvelasa
da yvelaferTan mimarTebaSi. siyvarulic ki, umaRlesi faseuloba sazogadoebaSi, feodalizmSi sxvaTaTvis sakuTaris
uangarod gacemiT izomeba. feodalizmSi pirovnebaTa urTierTmijaWvuloba TavisTaAvad, bunebrivad erTmaneTisTvis
maqsimalurad daxarjvaze, sakuTari pirovnebis maqsimalurad miZRvnazea damokidebuli da is, vinc egoistia da sakuTari sxeulis interesebi yvelaze maRla aqvs dayenebuli, am
wyobaSi umdables pirovnebadaa miCneuli da ierarqiulad
yvelaze dabla imyofeba.
p a r l a m e n t a r i z m i
parlamentarizmi berZnuli miTologiis mutirebul
formas warmoadgens. es gaxlavT sazogadoebrivi wyoba, romlis saSualebiTac xdeba sakuTari pirovnebis aRiareba, sandod gamocxadeba garemosTvis (kontaqtSi myofTaTvis), am
kontaqtori garemos msoflmxedvelobis sruli gaTvliswinebiT.
es sazogadoebrivi wyoba, sazogadoebis TiToeuli warmomadgenlis mxridan, mimdinare movaleobis grZnobis gamovlinebaze bazirdeba. aqac, ierarqiulad swored is pirovnebaa yvelaze metad dafasebuli da miRebuli, vinc sazogadoebis winaSe WeSmaritad pasuxismgeblobis SegrZnebiT imarTeba da cdilobs mTeli sazogadoebis msoflmxedvelobrivi
Sexedulebebi Tavis Sexedulebebad gadaiqcios, mTeli sazogadoebis umTavres interesad gadaaqcios da maTi ganxorcieleba, xorcSesxma, materializeba SeZlos. yvelaze dabalis
ierarqiuli nawili ki am wyobaSi gaxlavT is pirovnebebi,
romlebic sakuTari uflebis mopovebis mcdelobiT arian
dakavebulni, sxvaTa (sazogadoebis) uflebaTa darRvevis
xarjze. am sazogadiebriv wyobaSi valdebulebis cneba wminda gagebad moiazreba da sazogadoebis wevrebis mier erTmaneTis msaxureba gonebrivi gziT, urTierTgaziarebiT, gonebiT wvdomis doneze xdeba.

150

m o n a r q i a
monarqia iudaizmis mutirebul formas warmoadgens. es
gaxlavT sazogadoebrivi wyoba, romlis saSualebiTac xdeba
sakuTari msoflmxedvelobis gavrceleba garemoSi, garemos
mxridan amis aRiarebisa da ndobis ar gaTvaliswinebiT da,
faqtiurad, sruli ignorirebiT.
es sazogadoebrivi wyoba, sazogadoebis TiToeuli warmomadgenlis mxridan, msxverplSewirvis gamovlinebaze bazirdeba. ierarqiulad yvelaze maRali figura am sazogadoebisa gaxlavT monarqi (mefe). igi erTpirovnulad wyvets sazogadoebis svlisa da ganviTarebis gzas. magram, amave dros,
yvelaze metadaa valdebuli mis mmarTvelobaSi myofi sazogadoebis interesebiT iyos mudmvad dakavebuli da mTlianad
miuZRvnas Tavisi pirovneba am sazogadoebas. is mamasaviT unda zrunavdes.
am sazogadoebriv wyobaSi yvelaze dabal ierarqiul safexurad moiazreba sazogadoebis is nawili, romelic sazogadoebisTvis sakuTari pirovnebis msxverplad Sewirvas
sruliad ugulvebelyofs, anu araviTar pasuxismgeblobas
ar iRebs Tavis pirovnebaze. ase magaliTad: qurdebi, yaCaRebi, meZaveebi, meamboxeebi da a. S. aq xom umTavresi principi
unda iyos erTmaneTisaTvis individualurad maqsimaluri
daxmareba da ara piriqiT.
i m p e r i a l i z m i
imperializmi egvipturi religiis mutirebuli formaa.
es gaxlavT sazogadoebrivi wyoba, romlis saSualebiTac
xdeba sakuTari pirovnebis aRiareba, sandod gamocxadeba garemosTvis, am garemos msoflmxedvelobis sruli da bsoluturi ignorirebiT.
es sazogadoebrivi wyoba sazogadoebis TiToeuli warmomadgenlis sakvebiT uzrunvelyofaze bazirdeba. yvelaze maRali figura ierarqiulad aq gaxlavT imperatori, faraoni
an raime msgavsi amisa. igi erTpirovnulad wyvets absoluturad yvelasi da yvelafris bed-iRbals. am sazogadoebriv
wyobaSi yvela da yvelaferi uflebis gamovlinebis mcdelo151

bazea awyobili da es mmarTvelic sakuTari uflebebis demonstrirebiTaa faqtiurad mxolod dakavebuli, raTa sazogadoebis romelime sxva warmomadgenelSi masze uflebis gamovlinebis survilma ar gamoiRviZos. es erTgvar Tavis dazRvevas hgavs.
ierarqiulad yvelaze dabal fenad sazogadoebisa is nawilia am wyobaSi aRqmuli, romelsac Warbi movaleobis
grZnoba gaaCnia. es am nawilis monur mdgomareobaSi myofebiT gamoixateba, am gagebis pirdapiri mniSvnelobiT. am sazogadoebaSi mis warmomadgenelTa mier erTmaneTis ndoba da
gageba arasaWiro da sulelur cnebamdea dayvanili.
s o c i a l i z m i
socializmi qristeanobis mutirebul formas warmoadgens. es gaxlavT sazogadoebrivi wyoba, romlis saSualebiTac xdeba aRiarebis mopoveba da miReba, garemosgan sakuTari msoflmxedvelobis sruli gaTvaliswinebiT.
es sazogadoebrivi wyoba, sazogadoebis TiToeuli warmomadgenlis mxridan, gamovlinebul materialur SeEmoqmedebaze bazirdeba. ierarqiulad yvelaze maRal sazogadoebriv
nawilad am sazogadebriv wyobaSi materialurad yvelaze metad uzrunvelyofili nawilia miCneuli, romelic sazogadoebis mxridan ndobis uflebiT sargeblobs. es nawili ki,
Tavis mxriv, mTeli sazogadoebis materialuri mdgomareobis gaumjobesebisa da fizikurad dasaqmebis surviliT aris
damuxtuli. xolo ierarqiulad yvelaze dabal sazogadoebriv nawilad miCneulia is warmomadgenlebi, romlebic cdiloben materialuri damsaxurebis gareSe uzrunvelyon da
gaiumjobeson sakuTari materialuri yofa-cxovreba. socializmi Tavisi bunebiT ugulvebelyofs individis sulier
ganviTarebas da arc materialur ganviTarebas swyalobs didad. igi yvelaze konservatorul sazogadoebriv wyobadac
ki SeiZleba CaiTvalos. amitomac nebismieri reformatoruli nabijebi am wyobis ngrevis mizezi xdeba xolme.

152

f a S i z m i
faSizmi budizmis mutirebul formas warmoadgens. es
gaxlavT sazogadoebrivi wyoba, romlis saSualebiTac xdeba
sakuTari msoflmxedvelobis mopoveba, miReba da Camoyalibeba garemosagan, amave garemos mier sakuTari pirovnebisadmi sandoobis, misi aRiarebulobis, sakuTari Rirsebis sruli
gaTvaliswinebiT.
es sazogadoebrivi wyoba, sazogadoebis TiToeuli warmomadgenlis mxridan, gamovlinebul materialur qmedebaze
bazirdeba. ierarqiulad yvelaze maRal ierarqiul nawilad
am sazogadoebriv wyobaSi sulierad yvelaze metad win wasuli sazogadoebrivi nawilia miCneuli da aRqmuli.
faSizmi damokles maxviliviT (evolucirebis daCqarebis
meqanizmiviT) hkidia TiTqos arsebuli sazogadoebis Tavze.
yvelaze dabal ierarqiul nawilad am sazogadoebriv wyobaSi
sulierad ganuviTarebeli sazogadoebrivi nawilia miCneuli, romelTac ori gzis ufleba rCebaT, an monuri suliskveTebiT emsaxuron umaRles ierarqiul nawils, an sruliad ganadgurebulni iqnen yvelanair aspeqtSi, materialurad anu
fizikurad da sulierad anu moralurad. sulierebaSi Semotanili araeTikuri elementebis mTeli kaskadi am sazogadoebrivi wyobis ngrevis gardauvlobis upirobo mizezi xdeba.
k o m u n i z m i
komunizmi islamis mutirebul formas warmoadgens. es
gaxlavT sazogadoebrivi wyoba, romlis saSualebiTac xdeba
aRiarebis mopoveba da miReba garemosagan, sakuTari msoflmxedvelobis sruli ignorirebiT.
es sazogadoebrivi wyoba, sazogadoebis TiToeuli warmomadgenlebis mxridan bazirdeba materialurobis, materializmis garSemo gamovlinebul metyvelebaze.
am sazogadoebriv wyobaSi umaRles ierarqiul nawilad
moiazreba sazogadoebis is nawili, romelic materialuri
samyarosTvis siamovnebis miniWebiT, faqtiurad, SeiZleba
iTqvas, garTobis mcdelobiTaa dakavebuli dRe da Rame. garTobaSi ki sulierebis sruli dakargva da materialuri cxov153

rebis idealurobis reklamireba da fetiSireba SeiZleba vigulisxmoT. xolo yvelaze dabal ierarqiad am sazogadoebriv wyobaSi moazreba sazogadoebis is nawili, romelic sulieri funqcionaluri aspeqtebis gaRviZebis mcdelobiTaa
dakavebuli. is komunizmis cnebaSi velur, dromoWmul,
mkvdar, arafrismomcem, sulelur da dasacin cnebad aris monaTluli. materialuri siamovnebis miniWeba da miReba sazogadoebis warmomadgenelTa mier am wyobaSi ualternativo
cnobierebad aris aRiarebuli da aRqmuli.
k a p i t a l i z m i
kapitalizmi Teologiis mutirebul formas warmoadgens. es gaxlavT sazogadoebivi wyoba, romlis saSualebiYTac
xdeba sakuTari msoflmxedvelobis mopoveba, miReba da Camoyalibeba garemosagan, garemos mier sakuTari pirovnebisadmi
sandoobis, misi aRiarebulobis, sakuTari Rirsebis sruli
ignorirebiT.
es sazogadoebrivi wyoba, sazogadoebis TiToeuli warmomadgenlis mxridan, materialuri sargeblobis miRebis
fiqrze, azrovnebaze (faqtiurad azriT, fiqriT vnebis e. i.
mavneblobis motanaze) bazirdeba.
am sazogadoebriv wyobaSi umaRles ierarqiad sazogadoebis is nawili moazreba, romelsac materialuri uflebis saWe aqvs xelSi Cagdebuli. Cagdebuli imitom, rom aq mizani
amarTlebs saSualebas, xolo yvelaze dabal ierarqiad sazogadoebis is nawili iTvleba, romelsac materialur samyaroSi ufleba, privilegirebuli mdgomareoba saerTod ar gaaCnia. aq absoluturad yvelafers materialuri qoneba ganagebs. materialuri kmayofilebis miReba da miniWeba sazogadoebis warmomadgenelTa Soris am wyobaSi ualternativo sikeTed aris aRiarebuli da aRqmuli. kapitalizmSi sulierebis cneba saerTod amoralizmad da arasrulyofilebis kompleqsis safuZvladac kia miCneuli.

154

i e r a r q i u l i

k i b e

amiT mTAavrdeba adamianuri cnobierebisa da yofierebis


formaciuli gamovlinebebis Sinaarsis arsobrivi gansazRvreba. es formaciebi sakmaod Zunwad arian gadmocemulni,
magram arsobrivi datvirTvisTvis isini sruliad naTel suraTs qmnian imis Sesaxeb, Tu ras warmoadgenen, saidan momdinareoben, ras emsaxurebian da saerTod, saiT miaqaneben adamianebs. maTi gansazRvra aucileblobam gamoiwvia da es wigni
saerTod ar iyo gankuTvnili maTTvis yuradRebis misaqcevad.
am Tavis bolo gverdze, me msurs, mTeli kosmiuri realobis ierarqiuli safexurobrivi Tanamimdevroba gadmovce Cemi xedviT, raTa adamianebs, Tundac wamiT, saSualeba mieces
imisa, rom dainaxos ras unda emsaxuros da ras ara, saiT unda
mimarTos Tavisi interesebi da saiT ara. da saerTodac, me
ase vityodi, adamianisa da saerTod cocxali arsebebis gansazRvrebisTvis erTi patara formulireba SeiZleba iqnas
gamoyenebuli: `miTxari raSi mdgomareobs Seni interesebi da
getyvi WeSmaritad vin xar Sen.~ es SeiZleba nebismierma adamianma gamoiyenos imisaTvis, rom sakuTari Tavi WeSmaritad
Seicnos.

155

kosmiuri realobis ierarqiuli Tanamimdevruloba:


obieqturoba
(sakeTEebelis qmna anu sikeTe)
0 absoluturi WeSmariteba
upirovno
gangeba
(zrdasruli Wkua)
1 RmerTebis uzenaesi pirovneba
mama RmerTi
(grZnoba)
2 zesuli
3 ndoba
keTilSobileba
(ganviTarebadi Wkua)
4 srulyofileba
5 rwmena
gandegiloba
(goneba)
6 meoba
7 sarwmunoeba
upirobo refleqsebi
(emociebi)
8 ojaxi
9 religia
pirobiTi refleqsebi
(ambiciebi)
10 sazogadoebrivoba
11 absoluturi simcdare
subieqturoba
(arsakeTeblis qmna anu boroteba)
es ierarqiuli kosmiuri Canaweri imitom gavakeTe, rom
absoluturad TvalnaTeli gamxdariyo adamianuri yofierebis realuri konstituciuri mdgomareoba.
yvelaze didi sisulele am qveynad sakuTari Tavis tyuilSi myofeba gaxlavT yovelTvis, yvelgan da yvelaferSi.

156

IV TAavi
zesuli
mamakacuri da qaluri sawyisebis gaerTianebuli nawili
xorcSesxmul arsebas ar SeuZlia yovelgvar saqmianobaze uaris Tqma, magram mas, vinc uars ambobs qmedebis nayofebze, WeSmaritad gandegili ewodeba bhagavad-gitas bolo,
meTvramete TavSia es ase gadmocemuli. TviTon bolo Tavi
gaxlavT xorcSesxmuli arsebebis SesaZleblobebis maqsimumis axsna-ganmarteba. igi daskvnasaviT aris da asec hqvia:
daskvna gandegilobis srulqmna.
rac Seexeba TAavad saqmianobis warmarTvis meqanizms krSna
ase aswavlis arjunas gandegilobis srulqmnis, srulyofilebis SesaZlo maqsimumis miRwevis gzas: `o, mklavmagaro arjuna, vedantas TaAnaxmad nebismieri saqmianobis SesrulebisTvis xuTi faqtoria: 1) moqmedebis adgili; 2) momqmedi; 3)
sxvadasxva grZnobebi; 4) sxvadasxva mcdeloba; 5) saboloo
jamSi zesuli. nebismieri swori Tu araswori saqmianoba, romelsac adamiani sxeuliT, WkuiT Tu metyvelebiT asrulebs
am xuTi faqtoriTaa gamowveuli. amitom is, vinc sakuTar
TAavs erTaderT Semsruleblad Tvlis da ar iTvaliswinebs
xuT faqtors, udavod, ugunuria da ver xedavs sagnebs WeSmrit SuqSi. is, visi moqmedebac cru `ego~-Ti ar aris gamowveuli, visi gonebac Tavisufalia, qmedebebic ki ver atyvevebs.~
TviT sityva zesuli, Zalian ucxod da gaugebrad, SeiZleba iTqvas, SemaSinebladac ki JRers, amitom msurs igi gaixsnas aRqmisTvis gasagebi formiT. zesuli gaxlavT erTgvarad, uxeSad rom warmovaCino, universaluri Wkua, romelic
absoluturad gan(r)wmendilia yovelgvari ambiciisa da emociisagan. igi aris, faqtiurad, erTgvari saSualeba, riTac
SueZliaT erTmaneTs daukavSirdnen grZnoba (Tavisi absoluturi sufTa saxiT) da goneba (isic absoluturi sufTa saxiT). zesuli agreTve absoluturi WeSmaritebis mier TavisSi damtkicebuli srulyofilebis warmomadgenladac SeiZleba iqnas miRebuli Sinagani aRqmis doneze. is aris Sedegi
157

anu is, saiTac unda miiswrafodnen rogorc mamkacuri ise qaluri sawyisi.
zesuli Tavad aris netarebis gamovlineba, anu masSi aranairi ocneba, natvra an survili aRar aris, yovelive Sesrulebulia, rac kidev erTxel usvams xazs imas, rom zesuli absoluturad srulyofilia Tavisi aRqmis diapazonSi. igi absoluturad yvela cocxal arsebaSi imyofeba, magram araviTar moqmedebas ar sCadis da, ubralod, gverdidan akvirdeba
da afiqsirebs cocxal arsebaSi arsebuli individualuri
sulis absoluturad yvela qmedebas.
da, Tumc garedan ar moqmedebs, Signidan mTlianad ganagebs yovelives, moqmedebasac da umoqmedobasac individualur sulSi survilebis provocirebis saSualebiT.
zesulis axsna idealurad gadmosca RvTis Zem ieso qristed movlinebis periodSi cxra netarebis saxiT da, sxBvaTa
Soris, Tavad RvTis Zem, am movlinebis Semdgom, zesulSi daivana da masSi hpova Tavisi gansasvenebeli. am mxriv, friad
mniSvnelovnad mimaCnia, moqmedebis, xazgasmiT SeiQZleba iTqvas, absoluturad nebismieri moqmedebis xuTi mizezis Zalian seriozulad gaTvaliswineba da ganxilva, romelic am
wignis ConCxad aris gamoyenebuli da am mizezebis cxra netarebis gadasaxedidan ganxilva. erTi raRac unda miiRos ubralod individualurma sulma aqsiomaturad araferi axali
ar unda eZebos man zesulisagan gansxvavebulad. yovelive
ukve napovnia, ubralod is, rasac individualuri suli poulobs, rac ar icoda, misTvis aris axali. am raRAacis moZiebis
Semdgom sjobs pirvels zesuls gauziaros da mas hkiTxos azri, romelic Signidan mudam kavSirSia masTan, vidre sxva individualur sulTan gaiqces, raTa maT mier iqnas aRiarebuli da upiratesobis grZnoba daimkvidros TavisSi.
maS ase, cxra netarebisa da moqmdebaTa mizezebis sinTezi
movaxdinoT, risTvisac kidev erTi saSualebis, Cakraluri
(energetikuli) struqturebis ganxilva dagvWirdeba, rogorc aRiarebis, aRqmis, Semecnebisa da SegrZnebisTvis damxmare meqanizmi. magram es SEemdgom, axla ki, dasawyisisTvis,
erTgvari Canaxati, Savi samuSao, monaxazi unda gakeTdes.
upirvelesi da umTavresi piroba am yovelives aRsaqmelad aris is, rom nebismieri cocxali arseba ori sawyisis, ma158

makacuri da qaluri sawyisis matarebelia da calsaxa sawyisi


materialur da TUundac sulier gamovlinebul doneze, ar
arsebobs, ubralod, mas, visac mamakacuri sawyisi aqvs aqtivizirebuli TavisSi, mamri sqesis gaxlavT, xolo mas, visac
qaluri sawyisi aqvs aqtivizirebuli mdedri sqesisa. cxra
netarebaSic es principi zedmiwevniT aris daculi. pirvelidan meoTxis CaTvliT qalur sawyiss exeba; mexuTedan merves
CaTvliT mamakacur sawyiss exeba; xolo mecxre netareba maTi
potenciuri TanakveTis nawils, Tavad zesuls exeba.
1-4-s statikis, Sidaqmedebis kanonebs vuwodebdi; 5-8-s
kinematikis, garemoqmedebis kanonebs, xolo me-9 statikidan
kinematikaSi da piriqiT mamoZravebeli (dinamikis) bunebis
matarebel kanons hgavs.
qaluri sawyisisTvis statikaSi sasurveli saqmianoba
1. qmedebis adgili. netar iyvnen mdabalni suliTa, rameTu maTi ars sasufeveli caTa.
2. momqmedi. netar iyvnen mgloviareni guliTa, rameTu
igini nugeSinis-cemul iqmnen.
3. sxvadasxva grZnobebi. netar iyvnen mSvidni, rameTu maT
daimkvidron qveyana.
4. sxvadasxva mcdeloba. netar iyvnen mSierni da mwyurvalni simarTlisaTvis, rameTu igini gasZRnen.
mamakacuri sawyisisTvis kinematikaSi sasurveli saqmianoba
1. qmedebis adgili. netar iyvnen mowyaleni, rameTu igini
Seiwyalnen.
2. momqmedi. netar iyvnen wmindani guliTa, rameTu maT
RmerTi ixilon.
3. sxvadasxva grZnobebi. netar iyvnen mSvidobis myofelni, rameTu isini Zed RmrTisad iwodnen.
4. sxvadasxva mcdeloba. netar iyvnen devnilni simarTlisaTvis, rameTu maTi ars sasufeveli caTa.
anu aqedan SesaZlebeli xdeba erTi, Zalian mniSvnelovani
daskvnis gakeTeba: is, rac qaluri sawyisisTvis maqsimalur
zRvrad aris warmoCinebuli, mamakacuri sawyisisTvis yvelaze minimalur zRvars warmoadgens. adamianisTvis gasageb ena159

ze rom iTqvas, Tu qaluri sawyisisTvis damoukideblad miRwevis maqsimumi samoTxea, mamakacuri sawyisisTvis es minimumi
unda iyos, xolo am sawyisis maqsimalur zRvars rac Seexeba
es gaxlavT RmerTis savanemde miRweva sulis saxiT. vfiqrob,
metad Zneli gasagebia, magram SemdgomSi SeiZleba Tavadve gamartivdes, saqmianobis mizezTa dawvrilebiTi daSlisa da
Cakraluri struqturis Semotanis Sedegad. axla ki mecxre
netarebac `davabinaoT~.
mamakacuri da qaluri sawyisebis daaxloeba-gaerTianeba
statikidan kinematikaSi da piriqiT gadasvlis saqmianoba.
5. saboloo jamSi zesuli. netar iyvneT QTqven raJams
gwyevlidnen da gdevnidnen da QTqvan yovelive boroti Tqvens
mimarT Cems gamo, gixaroden da mxiarul iyvneT, rameTu sasyideli Tqveni didi ars caTa Sina.
bednierebidan netarebaSi da piriqiT
diax, aqac erTi da igive sityvaTa wyobidan mamakacuri
sawyisi sxva azrs gebulobs da qaluri sawyisi sxvas. anu prioritetebs Tu gavmijnavT, qaluri sawyisi mamakacuri sawyisis simetriuli anareklia, rogorc funqcionaluri da vizualuri sfero sulieri samyaros sazomebiT. ise rom, cneba
caTa sasufeveli, am SemTxvevaSi sruliad fardobiTi cneba
xdeba. ubralod amas imitom vuTmob amxela dros da adgils,
rom am principis miReEbis gareSe winsvla da warmateba zesulisken swrafvaSi, faqtiurad, TiTqmis nuls utoldeba. es
sakuTari `me~-s nawilis ignorireba iqneba.
rac Seexeba imas, Tu rogor amoicnoT sakuTAar `me~-Si qaluri da mamakacuri sawyisebi da rogor gaarCioT erTmaneTisgan, rodesac raime saxis siamovnebis miRebis an gacemis
survili gaqvT, icodeT, rom es Tqveni `me~-s qaluri sawyisia
an survilis avtori. rac Seexeba TviTon siamovnebis cnebas
is, rogorc kanonzomieri wesi, ZiriTadad ufro konkretuls, xiluls, materialurs acnobierebs Tavis arsobriv
gagebaSi. xolo rodesac raime saxis kmayofilebis miRebis an
gacemis survili giCndebaT, icodeT, rom es Tqveni `me~-s mamakacuri sawyisia am survilis avtori. TviT kmayofilebis
cneba ZiriTadad ufro abstraqtuls, uxilavs, suliers acnobierebs TaAvis arsobriv gagebaSi.

160

rodesac individs mamakacuri sawyisi mamakacuri sawyisis


etalonis, samyaros uzenaesi pirovnebis dakmayofilebas,
misTvis kmayofilebis gacemas erTaderT misaReb survilad
daitovebs, xolo qaluri sawyisi ki qaluri sawyisis etalonis, samyaros uwmindesi pirovnebis siamovnebas, misTvis siamovnebis gacemas erTaderT sasurvel gzad daisaxavs sakuTar `me~-Si, Ziebis procesi sruliad damTAavrebuli da
srulyofilad Sesrulebuli iqneba. es aris zedmiwevniT aucilebeli ori piroba imisaTvis, rom individi sakuTari sulieri WuWyisgan gaTavisufldes da bednierebis da netarebis maqsimalurad SesaZlebelis miRwevisken aiRos gezi. faqtiurad, es wina periodi statikad da uZraobad SeiZleba iqnas aRqmuli, rameTu mamakacuri da qaluri sawyisebi erTmaneTisgan damoukideblad, erTmaneTTan kontaqtis gareSe
cdiloben sakuTari WuWyis mocilebas da gan(r)wmend(v)as.
xolo im mdgomareobis damkvidrebis Semdgom, rasac Tavisi
SesaZleblobebis maqsimumSEi miaRweven sawyisebi, maTi kinematikaSi gadayvana xdeba, anu mamakacuri da qaluri sawyisebi
erTmaneTze damokidebulad, erTmaneTTan kontaqtSi Seecdebian sakuTar TviTgamovlinebas. swored aq aris netarebisken mimavali gzis gasaRebi davanebuli.
principi am urTierTobebisa SemdgomSi mdgomareobs. Tu
mamakacuri sawyisi gaiTvaliswinebs ra aris yvelaze Zvirfasi da sasurveli qaluri sawyisisTvis anu siamovneba, Tuki
SeigrZnobs mas da gulwrfeli romantiuli saimovnebis gacemiT iqneba dakavebuli, masTan urTierTobis dros qaluri
sawyisi mudmiv transul mdgomareobaSi aRmoCndeba da misTvis yvelaze Zvirfasi gaxdeba is wyaro, anu mamakacuri sawyisi, romlisganac amisTvis esoden Zvirfasi da saocnebo siamovneba iRvreba personalurad misTvis da maSin qaluri sawyisi udidesi mzrunvelobis grZnobiT ganimsWvaleba da mis
dauokebel survilad mamakacuri sawyisisTvis kmayofilebis
gacema, misi dakmayofileba gaxdeba, rom mamakacuri sawyisi
misiT ise dakmayofilebul iqnas, rom sxva raimem ar waritacos, es siyvarulia (ase uwodebs qaluri sawyisi mamakacuri
sawyisis masTan yvelaze sasurvel urTierTobas). Tu qaluri
sawyisi gaiTvaliswinebs ra aris yvelaze Zvirfasi da sasurveli mamakacuri sawyisisTvis, anu kmayofileba, Tuki Se161

icnobs mas da obieqturi, realuri kmayofilebis gacemiT iqneba dakavebuli masTan urTierTobis dros mamakacuri sawyisi mudmivad harmoniul mdgomareobaSi aRmoCndeba da misTvis yvelaze Zvirfasi gaxdeba is wyaro, anu qaluri sawyisi,
romlisaganac esoden Zvirfasi da saocnebo kmayofileba
gardmodindeba personalurad misTvis. isic, Tavis mxriv,
mfarvelobaSi amyofebs misTvis esoden Zvirfas sixarulis
momniWebel wyaros (ase uwodebs mamakacuri sawyisi qaluri
sawyisis masTan yvelaze sasurvel urTierTobas).
maSasadame, moxdeba sruliad axal faseulobriv sivrceSi
gadasvla, sadac grZnobis parametri harmoniulobiT, anu netarebis mdgomareobiT iqneba gamoxatuli; gonebis parametri transcendentulobiT, anu bednierebis mdgomareobiT iqneba gamoxatuli; emociis parametri siyvarulis mdgomareobiT iqneba gamoxatuli; ambiciis parametri ki sixarulis
mdgomareobiT iqneba gamoxatuli. am yovelives gadakveTis
wertilSi ki Tavad zesuli mdebareobs e. w. universaluri
Wkuis saxiT, romelic, individualizmis gadasaxedidan sruliad araindividualuria anu sakuTari individualizmis raimenairi saxiT gamovlinebis aranairi mcdeloba misi mxridan
arc momdinareobda, arc momdinareobs da arc arasodes ar
gardmodindeba.
netareba (harmonia), bedniereba (transcendencia),
sixaruli da siyvaruli
es faseulobrivi sivrce aris samyaro, romelSic fanatikuri da pragmatuli midgoma mTlianad kargaven TAavis azrsa
da funqcias da mTlianad uTmoben Tavis adgils romantizmsa
da realizms. es aris droiTi da sivrculi gadasaxedidan
iseTi kosmiuri adgili, sadac umecrebisa da vnebis modusebi amomwuravad aRqmulia da srulyofilad eqvemdebareba
saTnoebis modusis kanonebs da, ufro metic, mamakacuri da
qaluri sawyisebis gadakveTis wertilSi saTnoebis modusze
maRlac ki xdeba moxvedra anu TviT zesulSi da zesulTan
gaziarebis, misi danaxvis da mosmenis uflebis miREeba.
Tu am oTx parametrs davaxasiaTebT zogadi da lakonuri
gansazRvrebiT, Semdegi saxis formulirebas miviRebT:
162

netareba (harmonia) survilebisTvis saWiro da sasurveli orientaciis micema.


bedniereba (transcendencia) saWiro da sasurveli mimarTulebiT orientirebuli survilebis saWiro da sasurveli saxiT adaptacia.
sixaruli saWiro da sasurveli mimarTulebiT orientirebuli survilebis inercia.
siyvaruli saWiro da sasurveli saxiT adaptirebuli
survilebis saWiro da sasurveli mimarTulebiT gamovlinebuli individualuri improvizacia.
faqtobrivad, SeiZleba iTqvas, rom am sivrcul diapazonSi moxvedra srulyofilebis miRwevas niSnavs, romlis pikic
(umaRlesi wertili) zesulis miRwevaa, rac sakuTar individualizmze srualiad uaris Tqmas niSnavs. es yovelive aris
imis aRqma da SegrZneba, risTvisac moxda yovelive imis gamovlineba, rac saerTod gamovlinebul mdgomareobaSi imyofeba. aq aRar aris saWiro Semecnebaze zrunva da sarwmunoebis miyola, rameTu aq moxvedrils sulieri WuWyi, rogorc
aseTi, aRar gaaCnia da is individualuri suli im Tavis pirvandel umwikvlo saxes ibrunebs, romelic mas gaaCnda gabinZurebamde. am diapazonSi moxvedra niSnavs samyaros uzenaesi
pirovnebis, samyaros uwmindesi pirovnebis, samyaros uerTgulesi pirovnebisa da samyaros usayvarlesi pirovnebis
uSualo garemocvaSi moxvedras. maTi yvelas mier aRiarebasa
da miRebas. es pirovnebebi, adamianur enaze, gaxlavT: mama
RmerTi, deda RmerTi, Ze RvTisa da RvTis asuli, Tumc, aucileblad unda aRiniSnos, rom sqesobrivi momenti am sivrceSi
absoluturad ar arsebobs da es cneba srul uazrobamde dadis. magram kidev vimeoreb, aucilebelia rom individualuri sulis mier yoveli maTgani Sesabamisad iqnas dakmayofilebuli. amis asaxsnelad, Tu rogor unda moaxerxos adamianma es Cveneul, adamianur pirobebSi, TiToeulis funqcionalur diapazons CamovTvli da SeZlebisdagvarad avxsni:
1. Ze RvTisa misi ganmgeblobiTi ganyofileba gaxlavT
qmedebis adgili anu RvTiuri cnobiereba. igi nebismieri pirovnebis eTikuri donisTvis Sesabamisi codnis SeZenis moTxovniTaa dakavebuli

163

2. mama RmerTi is gaxlavT mTavari ganmgebeli, Tavad


momqmedi anu RvTiuri yofierebis damamkvidrebeli. igi nebismieri pirovnebis sakuTar eTikur doneze ufro maRal
eTikur donesTan mimarTebaSi saWiro movaleobis Sesrulebis moTxovniTaa dakavebuli.
3. deda RmerTi (suliwmida) misi ganmgeblobiTi ganyofileba gaxlavT sxvadasxva grZnobebi anu adamianuri cnobiereba. igi nebismieri pirovnebis sakuTari eTikuri donis
tol eTikur donesTan mimarTebaSi saWiro ufleba-movaleobebis Sesrulebis moTxovniTaa dakavebuli.
4. asuli RvTisa misi ganmgeblobiTi ganyofileba gaxlavT sxvadasxva mcdelobebi anu adamianuri yofiereba. igi
nebismieri pirovnebis sakuTar eTikur doneze ufro dabla
mdgom eTikur donesTan mimarTebaSi saWiro ufleba-movaleobebis Sesrulebis moTxovniTaa dakavebuli.
RvTis Zis jerovnad dakmayofilebis gareSe veravin miiRebs sixaruls, ver gaixarebs.
mama RmerTis jerovnad dakmayofilebis gareSe veravin
SeigrZnobs netarebas, survilebs ver moereva.
deda RmerTis jerovnad dakmayofilebis gareSe veravin
gaxdeba bednieri, transSi ver gadava.
RvTis asulis jerovnad dakmayofilebis gareSe veravin
miiRebs siyvaruls, aravin CauRrmavdeba mas.
ai, am oTxi RmerTis pirovnebis srulyofilad dakmayofilebis Semdgom avtomaturad xdeba zesulis, absoluturi
WeSmaritebis e. w. upirovno gamovlinebis dakmayofileba.
5. zesuli misi gamgeblobiTi ganyofileba gaxlavT nebismieri pirovnebis saqmianobis SEedegebis Sejameba, anu sakuTar `me~-Si arsebuli mamakacuri da qaluri sawyisebis gaerTianebis xelis SEemSleli dabrkolebis gadalaxvis provocireba individSi survilebis Casaxvis saSualebiT. igi nebismier pirovnebaSi mamakacuri da qaluri sawyisebis gaerTianebis moTxovniTaa dakavebuli.

164

zesulis pirovnuli ganxilva


zesulis jerovnad dakmayofilebis gareSe veravin gaxdeba srulyofili, ver SeZlebs sakuTari SesaZleblobebis maqsimumis miRwevas.
saqmianobis mexuTe mizezTan, zesulTan mimarTebaSi individualuri sulis Semadgeneli ori sawyisi Semdegi saxis
amocanebis winaSe dgebian.
1) qaluri sawyisis zesulTan mimarTebaSi mizani: a) materialuri obieqturi realobis absoluturad miReba; b) samyaros uwmindesi pirovnebisTvis (suliwmidisTvis) siamovnebis
miniWeba; g) sakuTari organuli nawilisTvis, mamakacuri sawyisisTvis kmayofilebis miniWeba; d) sakuTari individualuri sulis WuWyis Sesabamisi garemos, anareklis ubralod yureba da smena (gverdidan dakvirveba) da araviTar SemTxvevaSi
SigniT ar Sesvla; e) sakuTari gaerTianebiT mamakacur sawyisTan, zesuliT siamovnebis miReba unda gaxdes.
2) mamakacuri sawyisis zesulTan mimarTebaSi mizani: a)
sulieri obieqturi realobis absoluturad miREeba; b) samyaros uzenaesi pirovnebisTvis (mama RmerTisTvis) kmayofilebis miniWeba; g) sakuTari organuli nawilisTvis, qaluri sawyisisTvis siamovnebis miniWeba; d) individualuri sulis sulieri WuWyis Sesabamisi garemos anareklis xedva da gageba
da am anareklSi myofTagan mxurvale survilis SemTxvevaSi
maTi anareklidan gamosvlaSi daxmarebis gaweva; e) sakuTari
gaerTianebiT qalur sawyisTan, zesuliT kmayofilebis miReba.
xolo Tu am grZeli sumirebis gareSe CamovayalibebT, miviRebT e) punqtebs, Tumc a), b), g) da d) punqtebis Sesrulebis
gareSe es SeuZlebelia. magram mainc davafiqsireb am mokle
formulirebas:
1) qaluri sawyisis mizani zesulTan mimarTebaSi sakuTari indivdualuri sulis mamakacur nawilTan daaxloebaa mis
gaTavisebamde, masTan gaerTianebamde, riTac moxdeba zesulis aRqma da amiT uzarmazari siamovneba miiReba, romelsac
veranairi saxis siamovneba ver Seedreba.
2) mamakacuri sawyisis mizani zesulTan mimarTebaSi sakuTari individualuri sulis qalur nawilTan daaxloebaa mis
165

gaTavisebamde, masTan gaerTianebamde, riTac moxdeba zesulis SegrZneba da amiT uzarmazari kmayofileba miiReba, romelsac veranairi saxis kmayofileba ver Seedreba.
amis darRvevis SEemTxvevaSi iRviZebs e. w. ukmarisobis
grZnoba, roca individualuri sulis Semadgeneli mamakacuri da qaluri sawyisebi ver ugeben erTmaneTs. xolo amis Sedegad ki sakuTar sulier WuWySi an mis Sedegad Seqmnil anareklSi xdeba sawyisebis SeerTebis saSualebis povnis survilis Casaxva.
mamakacuri da qaluri sawyisebis gaerTianebisken swrafvisaTvis, zesulis aRqmisa da SegrZnebinebisaTvis Semdegi
saxis eTikuri normebis dacvaa rekomendirebuli `bhagavadgitaSi~: `vinc sakuTari gonebiT gan(r)wmendilia da simtkiciT marTavs Wkuas, uars ambobs grZnobaTa dakmayofilebis
sagnebze, gan(r)wmendilia mijaWvulobisa da siZulvilisagan, vinc ganmartovebul adgilas cxovrobs, cotas Wams, marTavs sakuTar sxeuls, Wkuas da metyvelebis unars, vinc mudam transSia da ganjaWvulia, Tavisufalia cru egos, cru
Zalis, cru siamayis, vnebisa da mrisxanebisagan da vinc ar Rebulobs materialur sagnebs, vinc Tavisufalia sakuTrebis
cru grZnobisagan da mSvidia aseTi pirovneba udavod
TviTrealizaciis mdgomareobamdea amaRlebuli. vinc aseT
transcendentul mdgomareobaSi imyofeba umal Seicnobs
uzenaes brahmans da sixaruliT aRsavse xdeba. arasodes glovobs an natrobs raimes. aseT mdgomareobaSi igi Cems wminda
erTgul samsaxurs aRwevs. Cemi WeSmariti saxis, rogorc
RmerTebis uzenaesi pirovnebis (zesulis) Secnoba mxolod
erTguli samsaxuriT SeiZleba da rodesac cocxali arseba
aseTi erTgulebiT bolomde Semicnobs me, SeZlebs RmerTis
sasufevelSi SeRwevas. Tumca Cemi wminda erTguli yovelgvar saqmianobas eweva, Cemi mfarvelobis gamo Cemi wyalobiT
maradiul da ukvdav savanes aRwevs. yovel saqmeSi ubralod
Cemi imedi gqondes da mudam Cemi mfarvelobis qveS imoqmede,
aseT erTgul samsaxurSi bolomde gamacnobiere me. Tuki
gacnobierebuli geyolebi me, Cemi wyalobiT ganpirobebuli
sicocxlis yovel dabrkolebas gadalaxav. magram Tuki imoqmedeb ara aseTi cnobierebiT, aramed cru egoTi da ar momismen daikargebi.~
166

rogor unda moxerxdes saqmianobis mizezebis damakmayofileblad an, ukeTes SemTxvevaSi, saukeTesod Sesruleba
saqmianobis mexuTe mizezis, zesulis, Sedegis mimarT:
a) qmedebis adgilis CamoyalibebiT xdeba gansazRvra da
gamoxatva imisa, Tu ra unda iyos qmedebis mizezi. ganisazRvreba siRrmiseuli da zedapiruli xarisxi da raodenoba
dasamkvidrebeli cnobierebis axali porcialuri nawilis Semotanis-da mixedviT.
b) momqmedi unda cdilobdes zesuli, rogorc individualurad gamovlinebuli suli, misi mizani gaxdes, xolo qmedebis adgili zesulis araindividualur gamovlinebad miiRos. anu daakmayofilos zesuli, ris SEedegadac grZnobebi,
rogorc qaluri sawyisi, mas, rogorc mamakacur sawyiss, zedmiwevniT daakmayofileben.
g) grZnobebi unda cdilobdnen zesuli rogorc individualurad gamovlinebuli suli (guli) maTTvis TviTgamovlinebis saSualebaB gaxdes, xolo momqmedis mier namoqmedaris SEedegad miReEbuli sulieri obieqturi realoba zesulis
araindividualurad gamovlinebis saSualebad miiRon. anu
asiamovnon zesuli, ris Sedegadac momqmedi, rogorc mamakacuri sawyisi, maT, rogorc qalur sawyiss, zedmiwevniT asiamovneben, siamovnebas mianiWeben.
d) mcdelobebi unda cdilobdnen sakuTari raoba (survilebi) zesuli rogorc individualuri sulis mier warmoqmnil sababad aRiqvan, xolo grZnobebis mier namoqmedaris
Sedegad miRebuli materialuri obieqturi realoba (iluzia, anarekli) zesulis araindividualurad gamovlinebis
sababad miiRon, rogorc momqmedis mier namoqmedarTan dapirispirebis SEedegad miRebuli iluziuri realoba. anu SeZlon, aRiaron sakuTari daCqarebis an Senelebis tendencia
zomier TanamimdevrulobasTan SedarebiT, rac xels Seuwyobs saWiro da sasurveli WeSmariti gzis traeqtoriaze
dabrunebas da mamakacur da qalur sawyisebSi warmoqmnili
urTierTdapirispirebis aRmofxvras da urTierTgagebas.
agreTve aRsaniSnavia is, Tu rogor unda moxerxdes saqmianobis mizezTa damakmayofileblad da saukeTesod urTierToba zesulis mier:
167

a) zesuli qmedebis adgilTan mimarTYebaSi Tavad qmnis samoqmedo programas, rogorc strategiuli ise taqtikuri
TvalsazrisiT. is aris Sedegi anu is, rac unda iqnas miRebuli, risi darRvevis SemTxvevaSic momqmedTan Tavadve sakuTari iniciativiT amyarebs kontaqts (masSi kmayofilebis an siamovnebis miRebis, survilis Casaxvis provocirebiT) da misi
saSualebiT axdens koreqtirebas.
b) zesuli momqmedTan mimarTebaSi sakuTari arsis misTvis miznad dasaxvas axdens, moqmedebis sasurveli Sedegis
gaTvaliswinebaSi exmareba. am dasaxul gzaze igi momqmeds absoluturi WeSmaritebisa da obieqturi realobis urTierdabalansirebaSi, harmonizirebaSi sTavazobs sakuTar momsaxurebas.
g) zesuli grZnobebTan mimarTebaSi Signidan (gulidan)
amyarebs kavSirs da arasodes arafers ar axvevs Tavze, Tumca
misken mimarTvis SEemTxvevaSi grZnobebis cnobiswadils yovelTvis srulyofilad da amomwuravad akmayofilebs. Tu
grZnobebs masTan dakavSirebis survili ara aqvT, zesuli
mkacri neitralitetis dacviT ganze dgeba da mxolod
grZnobebis realuri mdgomareobis dafiqsirebas axdens.
d) zesuli, mcdelobebTan mimarTebaSi, iTvaliswinebs ra
imas, rom grZnobebi arian maTi warmomqmneli, maT srul sumirebas, SEejamebas axdens da amisda Sesabamisad agrZelebs nebismieri konkretuli ESemTxvevisaTvis Sesatyvisi anareklis
gamosaxulebis Seqmnas.
aq CamoTvlili pirobebis dasakmayofileblad zesuli
mudmivad awmyoSi, mimdinare momqmed momentSi, eTerSi imyofeba. is aris obieqturi realobisTvis Sesabamisi realuri
obieqturobis ganmsazRvreli, gamomxatveli da garanti misi
dacvisa. faqtiurad, is aranairi mimarTulebiT ar moZraobs
da warsuls, awmyosa da momavals mTlianad, srulad moicavs.
is aris is, viskenac unda miiswrafodes rogorc momavali
iseve warsuli. is aris simetriis xazi idealuri spiralisa,
romlis mixedviTac xdeba yovelives ganxilva. amavdroulad
is simetriis xazia absoluturad yovelivesi. zesuli aris
is, vinc yvelafers eswreba, magram araferSi ereva, rogorc
sazogadoebrivi urTierTobebisas, iseve yvelaze intimuri
168

urTierTobebisas da TviT cocxali arsebis mier sakuTar


`me~-sTan, UTu sakuTar `ego~-sTan urTierTobebisasac ki. zesuli mxolod misTvis xdeba aRsaqmeli da SegrZnebadi, vinc
zesulis arss Cawvdeba, rac, sxvaTa Soris, zesulSi uzarmazar saimovnebas iwvevs. is, vinc siamovnebis an kmayofilebis
miREebis mcdelobaze xels aiRebs da siamovnebis an kmayofilebis gacemis suliskveTebiT iqneba ganmsWvaluli, zesulTan daaxloebisken mimaval gzas adgas da ramdenadac myarad
SeZlebs am gzaze dadgomas, imdenad male miva imis gagebamde,
rom siamovnebis gacemiT igi avtomaturad miiREebs siamovnebas (zustad imdens ramdensac gascems) da kmayofilebis gacemiT avtomaturad moxdeba misi dakmayofileba (gacemulis
zustad Sesabamisi raodenobiT).
am cnobierebamde misuli cocxali arseba, sruli pasuxismgeblobiT SeiZleba iTqvas, srulad SeZlebs sakuTari
karmisagan, sulieri WuWyisagan gaTavisuflebas da zesulis
danaxvisa da masTan uSualo kontaqtis uflebas moipovebs.
Tu zesulis mamakacur da qalur sawyisebs ganvixilavT,
Semdegi saxis daskvnas miviRebT:
1) zesulis qaluri sawyisi srulad moicavs warsuls realur arsebul mimdinare momentamde. is absoluturi obieqturi SefasebiT ganisazRvreba da amitom srulyofilia Tavisi aRqmis diapazonSi. rameTu obieqturoba darRveuli ar
aris, qaluri sawyisi srulad flobs Zalauflebas sakuTar
emociebze, mTlianad marTavs mas. zesulis qaluri sawyisis
damaxasiaTebeli Tvisebaa TavisTavadoba, rac bunebrivobis
gamomxatveli Strixia saerTod qaluri sawyisisaTvis. es gaxlavT maqsimaluri Sedegi imisa, rasac SeiZleba am sawyisma
miaRwios.
2) zesulis mamakacuri sawyisi srulad moicavs momavals
arsebul mimdinare momentamde. es momavali yvela danarCeni
cocxali arsebisaTvis potenciuri albaTobis doneze dgas.
is ki, absoluturi Tanamimdevrulobis logikuri miyoliT,
realurad misaRebi Sedegis codniT xasiaTeba da amitom
srulyofilia Tavisi aRqmis diapazonSi. rameTu Tanamimdevrulobas arasodes ar arRvevs, mamakacuri sawyisi srulad
flobs Zalauflebas sakuTar ambiciebze, mTlianad marTavs
maT. zesulis mamakacuri sawyisis damaxasiaETebeli Tvisebaa
169

uSualoba, rac bunebrivobis gamomxatveli Strixia saerTod


mamakacuri sawyisisaTvis. es gaxlavT maqsimaluri Sedegi
imisa, rasac SeiZleba am sawyisma miaRwios.
Tuki mimarTulebebis gansazRvras SevecdebiT, Semdegi
saxis suraTs miviRebT. qaluri sawyisi mimarTulia awmyosken da aranairad ar aris mimarTuli momavlisken an warsulSi
darCenisken, grZnobebis obieqtebze miwebebisken. is aris realizmis gamomxatveli da aranairi saxis fanatizms ar uSvebs
TavisSi (rac warsulSi darCenis surviliT xdeba) da arc aranair pragmatizms (rac momavlis dagegmarebis surviliT
xorcieldeba) ar uSvebs. zesulis qaluri sawyisi mTlianad
dgas realizmis samsaxurSi da awmyoSi mimdinare momentiT
cxovrobs.
zesulis mamakacuri sawyisi mimarTulia momavlidan awmyosken da aranairad ar aris mimarTuli warsulisken an momavalSi gaqcevisken, is aris romantizmis gamomxatveli da
aranairi saxis pragmatizms (rac momavalSi dagegmarebulis
surviliT xorcieldeba) ar uSvebs TaAvisSi da aranairi saxis
fanatizms (rac warsulSi danaxulze an gagonilze miwebebis,
mijaWvebis surviliT xorcieldeba) ar uSvebs. zesulis mamakacuri sawyisi mTlianad dgas romantizmis samsaxurSi da awmyoSi mimdinare moments sicocxlisa da cxovrebis azrs aniWebs.
sruli pasuxismgeblobiT SeiZleba iTqvas, rom swored es
yovelive gaxlavT Tavisuflebis arsi, bunebrivobis cnebis
gamovlineba. am principebis safuZvelze gamovlinebuli umciresi momentic ki, mTlianad aireklavs da moicavs samyaros
cnobierebisa da yofierebis idealuri urTierTobis SEedegad gamovlinebuli raobis arss. swored am principebis safuZvelze dayrdnobiT xdeba SesaZlebeli mamakacuri da qaluri sawyisebis idealuri Tanacxovreba, romlis procesSic
maT garSEemo iseTi faseulobebis SeEgrZnebis, aRqmis, Sexebis
da gamovlinebis saSualeba eZlevaT, rogorebicaa: netareba,
bedniereba, harmoniuloba, transcendentuloba, SEemecnebuloba, sarwmunoebrivoba, sixaruli, siyvaruli da Tavisufleba. es faseulobebi ki `cxra Sedegni suliwmidisan~-Si SEemdegnairadaa warmodgenili, me ubralod aq CamoTvlilis Sesabamis analogiur faseulobas aqve gverdze mivuwer maT.
170

1. sixaruli sixaruli; 2. siyvaruli siyvaruli; 3. mSvidoba harmoniuloba; 4. sul-grZeloba transcendentuloba; 5. sitkboeba bedniereba; 6. siwminde netareba;
7. sarwmunoeba sarwmunovneba; 8. myudroeba Semecnebuloba; 9. moTmineba Tavisufleba.
TAavisufleba, bunebrivoba = uSualoba (m. s.) + gulwrfeloba (q. s.)
am faseulobebamde misvlis daskvniTi Sedegobrivi ganmarteba SesaZlebelia SEemdegnairi saxiT CamovayaliboT:
a) zesulis qaluri sawyisi mTlianad aRiarebs da aRiqvams ukve ganxorcielebuli realobis srul obieqturobas da am
ganxorcielebuli obieqturi realobis zedmiwevniT dacvis
(ar darRvevis, ar ignorirebis) safuZvelze cdilobs kmayofileba mianiWos mamakacur sawyiss, rogorc obieqturi realobis axali porciis Semomtansa da damfuZnebels, ris Sedegadac kmayofilebas Rebulobs, ar kargavs obieqturad gansjis unars da mTlianad endoba mamakacur sawyiss. misTvis
religiurobis mTavari principi gaxlavT obieqturi realobis srulad miReba ukve ganxorcielebul nawilSi, warsulSi.
b) zesulis mamakacuri sawyisi mTlianad aRiarebs da aRiqvams jer kidev gansaxorcielebeli realobis srul obieqturobas da am ganxorcielebuli obieqturi realobis zedmiwevniT dacvis (ar darRvevis, ar ignorirebis) safuZvelze
cdilobs siamovneba mianiWos qalur sawyiss, rogorc ukve
dafuZnebuli, ganxorcielebuli obieqturi realobis ganuxrelad damcvels, ris Sedegadac siamovnebas Rebulobs Tavadve, ar kargavs obieqturobiT ganxilvis unars da mTlianad eyrdnoba qalur sawyiss. misTvis Semoqmedebis mTavari
principi gaxlavT obieqturi realobis miREeba gansaxorcielebel nawilSi anu momavalSi.
ukve awmyoSi ki, Semdegi saxis suraTs vRebulobT. mamakacuri da qaluri sawyisebi imdenad srulyofilad arian momzadebulebi da gajerebulebi TAav-Tavis funqcionalur aspeqtebSi, rom ukve urTierTobebSi Sesvlisas erTmaneTTAan,
anu awmyos, mimdinare momentis faqtiurad formulirebisas
da Seqmnisas, maT arc erTs ar sWirdebaT raime saxis Zalisxmeva sakuTar Tavze imisaTvis, rom dasacavi daicvan, dasarRvevi ar Semoitanon, sakeTebeli akeTon da es procesi imde171

nad bunebrivad xdeba, rom veranair xelovnurobas, daZabulobas an uxerxulobas saerDDTod ver eqneba iq damkvidrebis
sul mcire Sansic ki. isini mTlianad aZleven sakuTar Tavebs
erTmaneTs da amiT, sruli pasuxismgeblobiT SeiZleba iTqvas, idealur garemoebasa da mdgomareobas qmnian, sadac veravin da veraferi ver iqneba ubeduri, natvruli, damwuxrebuli, dapirispirebuli, raimesTan an vinmesTan, Casafrebuli an, Tundac, SeSinebuli. isini qmnian im faseulobebis Sesabamis garemoebas, romlebic iq zemoT iyo CamoTvlili.
ai, amitom gaxlavT zesuli TviTkmari, amitom SeuZlia nebayofilobiTobis srulyofilad dacva da am yovelives saSualebiT axerxebs iyos absoluturad yvelgan da iq gamoavlinos TAavisi TAavi, sadac unda da ar gamoavlinos, sadac ar
unda.
araindividualurobis gamovlinebuli aseTi mdgomareobis Sesafaseblad, vityvi, rom es gaxlavT Tavisuflebis
umaRlesi formiT gadmocemis mdgomareoba, sadac mamakacuri sawyisis filosofiuri srulyofili wvdomis Semdgom
(rac masSi sixarulis umaRlesi formiT gamovlinebas axdens), xdeba am wvdomis gacema warsulis da misi diapazonis
momcveli qaluri sawyisis srulad amocnobisa da gagebis
unaris saSualebiT da, TAavis mxriv, srulyofili uSualo garemos SeqmniT, rac qaluri sawyisisTvis usazRvro sixarulis mdgomareobaSi yofnis tolfasia. xolo qaluri sawyisis
fsiqologiuri srulyofili wvdomis Semdgom (rac masSi siyvarulis umaRlesi formiT gamovlinebas axdens) xdeba am
wvdomis srulad gaTvaliswinebiT momavalSi CaRrmaveba, rac
mamakacuri sawyisisTvis usazRvro siyvarulis mdgomareobaSi yofnis tolfasia. isini ar bWoben ukve arsebulze (fsiqologiaze) da jer ar arsebulze (filosofiaze). isini qmnian,
amkvidreben da xorcs asxamen imas, rasac jer ar arsebulis
arsebul gamovlinebad gadaqcevis ukvdavi procesi iTvaliswinebs.
mamakacuri sawyisi, momavali, erTmniSvnelovnad aris
ganmtkicebuli Tavis arsSi da aranairi gaorebuloba da eWvi
ar gaaCnia, rac garantia imisa, rom warsulSi arafers miejaWveba da awmyoSi srulyofilad da Rirseulad warsdgeba
imis saqmnelad, rac unda akeTos. qaluri sawyisi, warsulSi
172

erTmniSvnelovnad aris ganmtkicebuli Tavis arsSi da aranairi gaorebuloba da SenarCunebis survili da misgan gamowveuli SiSi ar gaaCnia, rac garantia imisa, rom momavalSi arafers miejaWveba da awmyoSi srulyofilad da Rirseulad
warsdgeba imis saqmnelad da sakeTeblad, rac unda akeTos.
amrigad mamakacuri sawyisis mxridan Tavisuflebis miRwevis Semgom, xdeba uSualobis mdgomareobis miRweva da keTilSobileba (kEeTilis Soba, sikeTis Tesva). xolo qaluri
sawyisis mxridan, Tavisuflebis WeSmaritad miRwevis Semdgom, xdeba gulwrfelobis mdgomareobis miRweva da keTildReobis, sikeTis momka da miReba.
awmyo am gadasaxedidan gaxlavT procesis, cocxali procesis miyola, mTlianad masSi da misiT yofna, aranairi daCqarebisa Tu Senelebis mcdeloba, raime saxis Sedegze ar koncentrireba. es gaxlavT procesSi srulad, mTlianad danTqma, yoveli mimdinare wamis SegrZneba da am wamTan Sesisxlxorceba. es aris procesiT cxovreba da tkboba.
statikidan kinematikaSi gadasvlis kuTxiT ki, SeiZleba
iTqvas, rom warsuli aris saSualeba, xolo momavali ki mizani da statika calsaxad erTSi an meoreSi yofnas niSnavs, xolo kinematika ki maT Soris SEemdgari urTierTobebia, sadac
mizani axdens saSualebis ganaTlebas, xolo saSualeba cdilobs srulyofilad daicvas miznis mier miniWEebuli ganaTleba da srulyofilad aiTvisos misTvis gankuTvnili ganaTlebis axali porcia, magram es urTierToba imdenad eniT
auwereli da sasiamovno porcesia, rom amis gonebiT dafiqsireba da miyola, ubralod, moklavda am procesis RvTaebriv
bunebas. roca dro gava da awmyo warsulad gadaiqceva es
mere Tavadve dafiqsirdeba. ubralod, saWiroa am bunebrivobis xelis ar SeSla, sakuTar individualizmze zrunvis daviwyeba da yoveli wamis, wuTis, saaTis, dRis, kviris, Tvis,
wlis da sicocxlis ase gatareba.
yvela fardobiTobis sistemebis SEejerebis Sedegad SEemdegi saxis cxrilur formas miviRebT mTeli strategiuli
da taqtikuri Sexedulebebis am saxiT CamoyalibebiT.

173

174

amitomac mimaCnia, rom sruliad Cveulebrivad unda iqnas


aRqmuli nebismieri individualuri sulis mier, raime konkretuli faseulobrivi cnebis moxseniebisas, meore individualuri sulis mier sxvagvari Sinaarsobrivi (Sida arsobrivi) datvirTvis cnebad aRqma. aq gadamwyveti mniSvneloba aqvs
romel fardobiTobis sistemaSi imyofeba realurad esa Tu
is individualuri suli, magram ZiriTadi mamoZravebeli da
arsobrivi raobis gamomvlinebeli aris EerT-erTi ujra am
cxrilidan, romelic strategiuli da taqtikuri arCevanis
gamovlinebis warmomadgeneli, ganmsazRvreli da amxsneli
iqneba. erTidan Tormetamde numirebuli cifrebi dedamiwis
mcxovrebTYa mier Seqmnili astrologiuri cxrilis Sesatyvis cxrils warmoadgens. am wigns ki msurvelis am cxrilis
sazRvrebidan gayvana SeuZlia.
nebayofilobiTi erTianoba, gulwrfeli
erTsulovneba rogorc kinematikis procesualuri
daskvniTi srulyofili Sedegi
am qveTavis aRsawerad saWirod mimaCnia procesis Tanamimdevruli ganxilva. mTeli es procesi sam ZiriTad Semadgenel nawils Seexeba. esenia:
1) individualuri suli Tavisi inkarnaciuli sawyisi
mdgomareobiT anu e. w. samSvinveli, rac materializirebuli sxeulis, ase vTqvaT, Sesabamisi Semoqmedi da
avtoria. swored misi mdgomareobis zedmiwevniTi
gaTvaliswinebis SeEdegad yalibdeba sxeulis rogorc
saxeoba, iseve sqesic.
2) individualuri sxeuli, romelic mTeli Tavisi arsebobis ganmavlobaSi individis arasrulyofili, mcdari nawilis gamoxatulebis saSualeba iqneba, magram
amavdroulad am simcdaris TvalnaTliv danaxvis
mSvenieri saSualeba, rogorc SigniT TavisSi, ise gareT.
3) individualuri suli Tavisi potencialis srulyofili saxiT, inkarnaciis sasurveli saboloo mdgomareobiT anu e. w. suli, rac asaTvisebeli nawilis gadmomcemia da individualizmis damkvalianebelia, Tuki mas
175

miayuradebs es ukanaskneli da mudmiv maswavleblad


da moZRvrad aRiarebs TAavis aRqmaSi. (zesuli)
absoluturad yvela materializirebuli individualuri suli dabadebamde arsebuli saukeTeso nawilis kargvas
iwyebs, raTa materialur garemosTan SeTviseba SeZlos. ramdenad metad an naklebad, es damokidebulia epoqaze, materializirebis adgilze da TviT individze, magram es gardauvalia. amitom, pirvel rigSi, saWiroa inkarnaciamde arsebuli
sawyisi mdgomareobis aRdgena, riTac samSvinvelis pirvandeli mdgomareobis damkvidreba miiRweva. mxolod amis Semdgom SEeiZleba inkarnaciis sasurvelad saWiro saboloo miznisken, TviT Sedegisken, srulyofil individualur sulTan
misvlisken swrafva.
zemoT aRniSnuli pirveli safexuris gavlisas, anu inkarnaciis sawyis mdgomareobamde svlisas, mTeli moqmedeba `maia~-Si anu iluziaSi xdeba da mas Tavisi safexurebi gaaCnia.
indur filosofiaSi isini xuTi maias saxeliTaa cnobili. me
Sevecdebi Zalian Sekvecili formiT gadmovce da visac es daainteresebs vrceli saxiT TviYTon miakiTxos induri filosofiis avtoritetul wignebs. albaT arc gamoviyenebdi, ubralod, isini zedmiwevniT kargad gadmoscemen yovelive amas.
I. annamaia - anu sakvebis miRebis aucileblobis Tema.
sakvebis miRebis (Wama-smis) aucilebloba materialuri
gamovlinebis mimarT (sakuTari materialuri sxeulis CaTvliT) sakuTari qaluri sawyisis mier mxolod zedapiruli
midgoma xdeba, xolo sakuTari mamakacuri sawyisis mier ki
subieqturi midgoma xdeba. ramdenadac meti iqneba subieqturi da zedapiruli midgoma arsebuli obieqturi realobis
mimarT, miT meti sakvebis miRebis moTxovnileba eqneba materializirebul individs. am saxiT moxdeba Sesabamisi informaciis dafarva sakuTar individualizmSi.
II. pranamaia anu usafrTxoebis uzrunvelyofis Tema.
usafrTxoebis aucilebloba materialuri sxeulis pirobebSi imitom arsebobs, rom dafiqsirebul iqnas materialur
samyaroze mijaWvulobis xarisxi, raTa praqtikulad cxovrebaSi individma sakuTar arsSi arsebuli simcdaris realizirebuli nawilis danaxva SeZlos. sakuTari qaluri sawyisis
mier pranamaia xorcieldeba vinmeTi an raimeTi gatacebiT,
176

rac, realurad, mijaWvebasa da miwebebas iwvevs. saboloo


jamSi, sakuTari mamakacuri sawyisis mier pranamaia xorcieldeba garTobis mcdelobiT, riTac cdilobs araTu sakuTari
arsi gaanalizos, aramed ukve mijaWvuli nawili (romelic an
romelzec mijaWvulia) cota xniT mainc daiviwyos. rac ufro metia individis mier sakuTari simcdare realizirebuli,
miT ufro metia misi mxridan usafrTxoebis zrunvaze mecadineoba, miT ufro meti materialuri raRaceebi an viRaceebi
itacebs mas da miT ufro metad cdilobs gaerTos.
III. manomaia anu TviTgamovlinebis gamoxatvis Tema.
TviTgamovlinebis aucilebloba materialuri sxeulis
pirobebSi imitom arsebobs, rom sakuTari simcdaris afiSirebuli gamoCineba moxdes, raTa praqtikul cxovrebiseul
doneze SEesabamisi adekvaturi reaqciebis danaxva SeZlos. sakuTari qaluri sawyisis mier manomaia cnobismoyvareobaSi
gamoixateba, rac garegnulad Secodebis samoselSia SefuTuli. sakuTari mamakacuri sawyisis mier ki manomaia trabaxSi gamoixateba, rac Sinaganad sakuTAari Sexedulebebisa da
survilebis sxva individebis Tavze moxvevis mcdelobas warmoadgens. rac ufro nakleb cdilobs individi sakuTar
mrwamsSi simcdare aRmoaCinos, miT ufro metia misi mxridan
TviTgamovlinebis survili da miT ufro metad cnobismoyvare da trabaxaa is.
IV. vijnanamaia anu TviTdamkvidrebis Tema.
TviTdamkvidrebis aucilebloba materialuri sxeulis
pirobebSi imitom arsebobs, rom gamijnul iqnas sakuTari materialuri sxeulis konstituciuri mdgomareoba mTel arsebul materialur garemosTAan mimarTebaSi, raTa materialur samyarosTan Tanacxovrebis Sedegad miRebuli SedegiT
garkveuli daskvna gamoitanos sakuTari namoqmedaris avkargianobis Sesaxeb.
sakuTari qaluri sawyisis mier vijnanamaia xorcieldeba
damoukideblobis miREebis mcdelobiT, xolo sakuTari mamakacuri sawyisis mier es xorcieldeba uZrav-moZravi materialuri gamovlinebis (sxeulebis CaTvliT) dasakuTrebis, Zalauflebis miREebis mcdelobiT. rac ufro meti spekulaciuri (sulierebasTan ar an ver dakavSirebuli) materialuri
codna gaaCnia individs, miT metia TviTdamkvidrebis saz177

Rvrebis gazrdis survili, avtomaturad, miT metia damoukideblobisa da Zalauflebis miREebis survilebi.
V. anandamaia anu TviTsrulyofis Tema.
TviTsrulyofis aucilebloba materialuri sxeulis pirobebSi imitom arsebobs, rom aRdgenil iqnas materialur
sxeulSi Sesvlamde da materialur sxeulad Camoyalibebamde
arsebuli konstituciuri mdgomareoba mTel arsebul sulier samyarosTan mimarTebaSi, raTa materialur samyarosTan
urTierTobis Semdgom, mTeli arsebuli iluziuri realobis
aTvisebisa da gavlis Semdeg, ase vTqvaT, gamoRviZebul iqnas
da mimarTul iqnas individualuri suli, samSvinveli iqiTken, saiTac WeSmaritad saWiroa svla da vinaidan materializirebuli simcdare gavlili eqneba, veRAar iqneba wartacebuli am ukanasknelis mier. es daaxloebiT saxadisagan acras
hgavs. Tuki imunosistemas damcavi meqanizmi gamomuSAavebuli
aqvs, virusi veRar moaxerxebs organizmSi fexis mokidebas.
vaqcina ki materialuri samyaros yovelmxrivi codnaa.
sakuTari qaluri sawyisis mier anandamaia xorcieldeba
morCilebis suliskveTebiT ganmsWvalviT, yofiTkmarobis
miRebiT. sakuTari mamakacuri sawyisis mier anandamaia xorcieldeba sasoebiT da imediT imisa, rom RmerTi WeSmaritebis aRqmasa da gagebas SeaZlebinebs.
rac ufro metad moxdeba ukve SeZenili spekulaciuri
(sulierebasTan ardakavSirebuli materialuri) codnis gardaqmna da sulierebasTan dakavSireba, miT metad moxdeba
srulyofisken svla. avtomaturad, miT meti iqneba yofiTkmarobisa da WeSmaritad RvTisnierebisken swrafvis done.
mTlianad procesis zogadi Tanamimdevruli ganxilvis
fonze cocxal arsebaSi mTavrdeba iluziuri aRqmiT xelmZRvaneloba, miiRweva inkarnaciis konkretul materializirebamde arsebuli arsobrivi codnis donis gaxseneba anu inkarnaciis sawyisi mdgomareoba. amis miRwevisa da garSemo arsebuli iluziuri realobis miuxedavad, masSi myarad, mkvidrad damkvidrebis Semdgom, iwyeba sakuTari garSemo arsebuli iluziuri realobis, sakuTari sulieri WuWyis xiluli
anareklis damokidebulebisagan gaTavisuflebis fonze. materialuri samyaros damokidebulebisagan gaTAavisufleba
maqsimumis miRwevas an usaqmod darCenas rodi niSnavs. Tu
178

vinme aRAar akeTebs imas, rac arasworia, es imas ar niSnavs,


rom man amis gamo sakuTari Tavi srulqmnilebis pikze warmoidginos. aseT pirovnebas evaleba eZios, aRiqvas is, Tu ra
aris swori, marTebuli da misi keTebiT dakavdes iq, sadac is
imyofeba.
Tumca, unda iTqvas, cduneba imisa, rom maias anu iluziis
aRqmis pikSi, an pikTan misulma, sakuTari Tavi srulyofilad
gamoacxados, warmoudgenlad didia, rameTu is garemosTan
TaAnafardobisa da sakuTari TaAvis Sedarebulobis mdgomareobidan ver gamodis, Tu vizualurad ar moswydeba am garemos
da paralelurad funqcionaluradac ar moaxdens am garemos
gavlenisagan gasvlas. is, vinc sakuTar arsSi am cdunebis
daZlevas SeZlebs, arailuziur, axal realobaSi gadasvlas
moaxerxebs, anu misTvis maias safexurobrivi gadalaxva moxdeba. daewyeba axal faseulobebTan kontaqtis, kerZod, obieqtur realobasTan da am obieqtur realobaSi dasamkvidrebel WeSmaritebasTan kontaqtis periodi, rac, TAavis mxriv,
xuTi ZiriTadi safexuriT ganisazRvreba.
I ananda anu e. w. meored dabadeba anu sakuTari `me~-s
sxeulSi mcxovreb sulad da ara sxeulad aRqmis Temaa. am safexurze xdeba materialur samyarosTan TAanafardobiTobiT
xelmZRvanelobaSi gadasvla. es ki realurad mTlianad axdens cxovrebis mrwamsisa da stilis cvlilebas, rogorc
funqcionalur Sida garemoSi, ise vizualur gare garemoSi.
aq gadasuli individualuri suli TiTqmis yvela materializirebuli cocxali arebisaTvis gaugebari da arasaintereso
xdeba, magram mas es didad aRar anaRvlebs da awuxebs, rameTu
mas surs misiT dainteresebuli iyos ara materialuri, aramed sulieri samyaro, romelic misTvis TvaliT uxilavia,
magram Sinagani aRqmiT xilulia da SegrZnebadi.
sakuTari qaluri sawyisis mier ananda xorcieldeba gandegilobiT (anareklisagan ganze dgomilebiT). sakuTari mamakacuri sawyisis mier ananda xorcieldeba siwmindismsaxurebiT, RvTismsaxurebiT da es xorcieldeba imdenad, ramdenadac mas amis mrwamsi da unari gaaCnia.
II vijnana anu sulierebis TviTdamkvidrebis Tema.
am safexurze xdeba e. w. sulieri sxeulis anu individualuri sulis TviTgansazRvris mcdeloba, raTa aRqmul iqnas
179

realuri sakuTari konstituciuri mdgomareoba mTel arsebul sulier samyarosTAan mimarTebaSi, raTAa SesaZlebeli iqnas momavalSi sakuTari gzis sasurveli mimarTulebiT moniSvna da sulieri winsvla.
sakuTari qaluri sawyisis mier vijnana xorcieldeba ganrwmendiT, rac unda iyos saSualeba sakuTari `me~-s simcdarisagan (`ego~-sagan) gaTAavisuflebisa da sakuTari mamakacuri sawyisis mier vijnana xorcieldeba ganaTlebiT, rac unda
gaxdes saSualeba sakuTar `me~-Si simcdarisagan (`ego~-sagan)
gamoTAavisuflebul adgilze Seqmnili vakuumi Seavsos, anu
rogorc xedavT mamakacuri da qaluri sawyisebi dapirispirebulobis mdgomareobidan ukve TanamSromlobis mdgomareobaSi gadadian, xolo es yovelive ki erT individSi SigniT
xdeba.
III mano anu sulierebis TviTgamovlinebis gamoxatvis
Tema.
es safexuri axdens individisTvis aRqmads imisa, Tu ra
moitana misma mecadineobam, anu individSi yvela wvrili Tu
msxvili nawilaki axdens, ase vTqvaT, sakuTari poziciis dafiqsirebas, Tu rogor da ramdenad arian isini kmayofilni
mimdinare saqmianobiT. principSi, es aris mizezi saqmianobisa saerTod, raTa mecadineobam moitanos mSvidoba sakuTar
`me~-Si.
sakuTari qaluri sawyisis mier mano xorcieldeba transcendencirebis, TAanagrZnobis gamovlinebiT anu sulier nawilSi arsebuli grZnobis, SegrZnebebis aRqmiT, upirveles
yovlisa, rogorc sakuTAari `me~-s SigniT Semadgeneli umciresi nawilakebis CaTvliT, ise sakuTari `me~-s gareT arsebuli cocxali arsebebis sulieri SEegrZnebebis CaTvliT. maTematikuri eniT es ase SEeiZleba iTqvas: minus usasrulobidan
plus usasrulobamde.
sakuTAari mamakacuri sawyisis mier mano xorcieldeba
harmonizirebis, cnobieris gazrdaSi daxmarebis gamovlinebiT. mizezi materialur samyaroSi materialuri sxeulis saxiT movlinebisa xom sxva araferia, Tu ara disharmoniuloba
sakuTar `me~-Si. es aris gajerebuli mdgomareoba, sadac
`me~-s SEemadgeneli yvela parametri saWirod proporciuli

180

raodenobiT arseboben `me~-Si da TanamSromloben erTmaneTTan.


IV prana anu aRmofxvrili (gacnobierebuli) safrTxis
adgilze aRmocenebuli sulieri potencialis Tema.
am safexurze xdeba sulier samyaroSi warmatebis (sakuTari warmomavlobis matebis) misaRwevad individis mier misTvis jer ar aRqmuli WeSmaritebis, WeSmariti codnis Zieba,
samyaros uzenaesi principebis evolucirebis dakmayofileba.
sakuTari qaluri sawyisis mier prana xorcieldeba zogadi cnobierebis Secnobis cnobiswadiliT, rac veranairad
ver axdens konkretulze miwebebas.
sakuTari mamakacuri sawyisis mier prana xorcieldeba
cnobierebis ganviTarebis suliskveTYebiT, rac midrekilebas
aCens ukve damkvidrebuli viTarebis Secvlisa, gaumjobesebisa, sulierebaSi CaRrmavebisa, axlis damkvidrebisa da, rac
Zalian mniSvnelovania, es xorcieldeba ukve arsebulis bazaze, anu misi sruli gaTvaliswinebiT da araviTar SEemTxvevaSi,
aranairi saxis ignorirebiT warsulisa.
V anna anu sulieri sakvebis miReba-gacemis aucileblobis Tema.
es safexuri gaxlavT mTeli procesis TaAnamimdevruli
miyolis Sedegi, sadac, srulyofili siRrmiseuli aRqmis safuZvelze, materialuri sakvebis miREeba saWiroebis funqcias, ubralod, kargavs. aq nebismieri moqmedeba simcdarisagan
da cdomilebisagan daclilia da aranairi Secod(v)eba, codvis Cadena aRAar xdeba, ris gamoc iyo gamowveuli uxeSi materialuri sakvebiT darRveuli eTikis normebis Sesabamisi informaciuli vakuumis amovseba da saarsebod saWiro energiis anazRaureba.
sakuTari qaluri sawyisis mier anna xorcieldeba siRrmeSi adekvaturi wvdomiT, CaRrmavebiT, WeSmariti siyvarulis
gamovlinebiT, rac TavisTavad xdeba garanti saWiro sulieri sakvebis miREebisa.
sakuTari mamakacuri sawyisis mier anna xorcieldeba
obieqturobis zedmiwevniT dacviT, rac, TavisTavad axdens
mamakacuri sawyisidan sulieri sakvebis gacemas yvelasa da

181

nebismieris mimarT, vinc mas ndobiTa da TayvaniscemiT mimarTavs da miudgeba.


amiT mTAavrdeba mTeli procesis sruli Tanamimdevruli
ganxilva, risi miyolac cocxal arsebas SeaZlebinebs RvTis
sasufevelSi moxvedras, sakuTari potencialis saukeTeso
formiT daxarjvasa da gamovlinebas.
procesis mokle lakonuri gansazRvris umTAavresi damaxasiaTebeli niSani gaxlavT sakuTari mamakacuri da qaluri
sawyisebis sruli urTierTgaugebrobidan srul urTierTgagebamde miyvana. es aris is, rac xdeba sakuTar `me~-Si kinematikis saWiro da sasurveli mimarTulebiYT svlisas. xolo vizualur da funqcionalur garemosTAan mimarTEebaSi ki xdeba
gaucxovebis e. w. `ego~-s nacvlad gaTAavisebis e. w. `me~-s Canacvleba yovelgvari Zalmomreobis gareSe, nebayofilobiTobis ar darRveviT, WeSmariti codnis SeZeniT da imaze ukeTesad gaxdomiT, vidre iyo aqamde.
n

im mdgomarebas, romlis drosac SigniT sakuTar `me~-Si


sruli mSvidoba sufevs, sakuTari `me~-s gareT ki, yvela da
yvelaferi erT mTlianobad aris aRqmuli, rodesac raimenairi saxis mijaWvulobis arsebobac ki, SEeuZlebelia da uazro
varaudia da nebismieri gamovlinebis dros yovelTvis, yvelgan da yvelaferSi zedmiwevniT obieqturia, rodesac sakuTari `me~-s absoluturad da mTlianad SegrZneba xdeba da
aseve, garemos SegrZnebis unaris safuZvelze, movaleobis
SEesruleba, arc naklebi da arc zedmeti raodenobiT ar xdeba, rodesac imis gagebis unari Cndeba ra aris WeSmaritad
saSiSi da ra ara da erTaderTi survili imaSi mdgomareobs,
rom WeSmaritebis gziT svlis mosurne cocxal arsebebs maTSi arsebuli eTikuri donis Sesabamisad daexmaros WeSmariti ndoba ewodeba.
WeSmariti ndobis cneba piradad CemTvis, umaRlesi xarisxis fenomenia. WeSmariti ndobis mqoneTa warmomadgenlebidan SemiZlia dagisaxeloT iseTi udidesi pirovneba yvela
pirovnebaTa Soris rogoricaa mama RmerTi.

182

WeSmariti ndoba im saxiT, rogoradac aq aris aRwerili


sami samyarodan arc erTSi, TviT pirvel samyaroSic ki, ar
sufevs. igi sami samyaros zeda samyaroSi, zecaSia mxolod
Tavisi namdvilad WeSmariti saxiT. WeSmariti ndoba umTAavresi damaxasiaTebeli faseulobaa evoluciisa anu, uxeSad
rom vTqvaT, sulieri ganviTarebisa. mcire zegavlenis qveS
myofi cocxali arsebebi mxolod misi saSualebiT SeZleben
am gadaxridan gamosvlas, magram es mxolod maSin aris SesaZlebeli, rodesac cocxal arsebebs am mcire gadaxris zegavlenidan gamosvlis survili gauCndebaT.
WeSmariti ndoba eqvs ZiriTad ganmsazRvrel cnebaze bazirdeba anu eqvsi ZiriTadi Semadgeneli nawilisagan aris
Sedgenili. esenia: 1) codna; 2) moqmedeba; 3) movaleoba; 4) gageba; 5) SEeupovroba; 6) bedniereba. xolo sami samyaros enaze
isini transcendentul Tvisebebad aris gamocxadebuli da
sami samyaros pirobebze asec aris da SEemdegnairad aris gadmocemuli: 1) gandegiloba; 2) sibrZne; 3) silamaze; 4) dideba;
5) Zlevamosileba; 6) simdidre.
1) zeciuri codna da sami samyaros mier transcententul gandegilobad aRqmuli cneba moiazrebs mecnierebas meobis Sesaxeb, sadac, Tavisuflad SeiZleba iTqvas, mTlianad
gaerTianebulia, organulad SEerwymulia materialuri codna sulier codnasTan da erTian informaciad arian warmodgenilni urTierTuTanxmoebisa da dapirispirebis gareSe.
Tavisi funqcionaluri datvirTviT, materialuri codna
`me~-s Secnobisa da Secnobilobis samsaxurSi dgas, xolo sulieri codna ki `me~-s SEegrZnebisa da SegrZnebulobis samsaxurSi. rac Seexeba `me~-s cnebas, is, am gadasaxedidan, moiazrebs absoluturad yvelasa da yvelafers mTlianad mTeli
gamovlinebis diapazonSi. aseTia am codnis masStabebi da misi buneba. is exeba absoluturad yvelafers da vrceldeba
absoluturad yvelgan. yvela da yvelaferi gaazrebulad,
SEegnebulad Tu gauazreblad, SEeugneblad am codnis ZiebaSi
arian, qvesknelis yvelaze umdablesi adgilidan, caTa sasufevlis yvelaze umaRlesi adgilis CaTvliT. swored aq Camoyalibebuli codnidan xdeba porcialuri, diskretuli miwodeba informaciisa dasamkvidrebeli WeSmaritebis SEesaxeb I
samyaros uzenaesi warmomadgenlebisTvis. e. i. aqedan xdeba
183

warmoqmnili mciredi gadaxris aRmofxvra, Tumc, unda aRiniSnos Teoriul doneze, magram es codna mudam WeSmaritad
utyuaria. vinaidan, praqtikulad, kontaqti mxolod rwmenis
uzenaes warmomadgenlebTan xdeba, mTeli sami samyaro zeciur codnas transcendentuli gandegilobis saxeliT moixseniebs.
2) zeciuri moqmedeba, sami samyaros mier transcendentul sibrZned wodebuli, moiazrebs absoluturad mTeli gamovlinebisTvis saWiro da sasurvel saqmianobas, romelic
zeciuri codnis safuZvelze xorcieldeba. faqtiurad, zeciuri codnaca da zeciuri moqmedebac mcire gadaxramde,
mis gamovlinebamde arsebul periods moicavs anu iqamde,
vidre es darRveva gamoCindeboda da ufro metic, vidre is
Caisaxeboda. zeciuri moqmedebebis Sedegebi materialuri da
sulieri keTildReobis momtanebi gaxlavT. maTSi absoluturad daculia proporciuli gadanawileba rogorc erTi
ise meore nawilis mimarT. albaT gainteresebYYT rogor? Zalian martivad. materialuri codnis ganxorcielebuli nawilis anu sulieri keTildReobis xarjze da, ufro metic, am
ganxorcielebisas umTavresi koncentracia sulieri keTildREeobis dacvaze aris gamaxvilebuli. sulieri codnis
ganxorcieleba ki arasodes ar xdeba materialuri keTildReobis ignorirebis xarjze. am moqmedebis mTavari principi imaSi mdgomareobs, rom materialuri da sulieri keTildReobebi erTmaneTis samsaxurSi dganan da erTmaneTs, marTlac rom, emsaxurebian.
3) zeciuri movaleoba, sami samyaros mier transcendentul silamazed wodebuli, mdgomareobs imaSi, rom mcire gadaxris arsebobis periodSi zedmiwevniT dacul iqnas am gadaxris Casaxvamde arsebuli codna da mis safuZvelze warmoSobili zeciuri moqmedeba da araviTar SEemTxvevaSi ar moxdes gadaxris mier motanil codnasa da mis safuZvelze warmoQqmnil saqmianobebSi SEereva.
aq swored imazea laparaki, rasac wina qveTavSi vwerdi
anu ar unda moxdes materialur keTildReobaze zrunva sulieri keTildReobis dazianebis xarjze, an Tundac piriqiT,
rac dedamiwis pirobebSi Zalian did iSviaTobas warmoadgens, anu sulier keTildReobaze zrunva materialuri ke184

TildREeobis dazianebis xarjze. orive maTgani anomaliuri


Sedegis momtania. mcire gadaxris periodSi sami samyarodan
nebismierSi, Cvens mesame samyaroSic ki, zeciuri movaleobis
SesrulebiT anu materialuri keTildREeobis sulier keTildReobasTan harmoniaSi moyvanis SEemTxvevaSi, nebismieri,
vinc amas moaxerxebs, TviT uSualo zeciuri mfarvelobiT
isargeblebs, materialuradac da sulieradac uzrunvelyofili Seiqmneba da, ufro metic, raRac auwereli transcendentuli silamaziT iqneba Semkuli.
4) zeciuri gageba, sami samyaros mier transcendentul
didebad aRiarebuli, mdgomareobs imaSi, rom mcire gadaxris
arsebobis periodSi Camoyalibebul iqnas mcire gadaxris Sesabamisi eTikuri codna zeciuri gadasaxedidan, amis keTeba
xdeba rogorc Cveni sami samyaros gamovlinebul realobaSi,
ise am sami samyaros paralelurad arsebuli cxra samyaros
realobaSi. anu aq, sam samyaroSi, Tu materialuri codnis
ganxorcieleba sulieri codnis ignorirebis xarjze xdeba,
am cxra paralelur samyaroSi piriqiT, sulieri codnis ganxorcieleba materialuri codnis ignorirebis xarjze xdeba
da a. S. warmoidgineT, amis detaluri ganxilvis gareSe, ramdenad utopiuri iqneba mcire gadaxris Sesabamisi eTikuri
codnis Camoyalibebis mcdeloba nebismier adgilze, garda
zecisa.
saboloo jamSi, SeiZleba iTqvas, rom swored zeciuri gagebaa is fenomeni, romelic zeciur codnas zrdis da is yovelTvis e. w. gardauvlad aucilebel da WeSmarit saqmes warmoadgens, uxeSad rom iTqvas. rameTu, Tu ara es gageba, veravin da veraferi ver daabrunebs yovelives wonasworobis
mdgomareobaSi.
5) zeciuri SEeupovroba, sami samyaros mier transcendentul Zlevamosilebad wodebuli, mdgomareobs mcire gadaxris Sesabamisi eTikuri codnis Camoyalibebisa da I samyaroTa
uzenaesi pirovnebebis saSualebiT, mTels 12-ve samyaroSi
gavrcelebis SEemdgom, am codnis cxovrebaSi, arsebul realobaSi danergvaSi. mcire gadaxraTa arsebobis am bolo fazaSi zeciuri gagebis damkvidreba-danergvas, riTac xdeba
materialuri da sulieri keTildReobebis sruli aRdgena.
am Cvens sam samyaroSi xdeba sulieri keTildReobis aRdgena,
185

xolo Cveni sami samyaros paralelur sam samyaroSi ki, xdeba


materialuri keTildReobis aRdgena da a. S. Tumc, umravlesoba sakuTari araswori orientaciisa da orientaciaze aRebuli inerciis msxverpli xdeba da sakmaod didi periodiT
gamouvlinebel mdgomareobaSi gadadis, gaaCnia vin sad imyofeba da, albaT, iqamde mouwevs aseTi yofa, vidre axali gadaxra ar Caisaxeba. albaT amitomac isini gadaxras ufro
eTayvanebian, vidre eTikas. erTi kia, yovelive maTgani iZulebulia aRiaros zecis transcendentuli Zlevamosileba.
6) zeciuri bedniereba, samive samyaros mier transcendetul simdidred wodebuli, mdgomareobs mcire gadaxris, rogorc eTikur codnad CamoyalibebaSi, ise misi qmediT doneze
srul aRmofxvraSi da kosmiuri kanonzomieri wonasworobis
aRdgenaSi (gazrdili materialuri da sulieri keTildReobebiT tkbobaSi). zeciuri bednierebis gadmocema absoluturad SEeuZlebeli da uazro mcdelobaa. es aris WeSmariti
grZnobis samyaro, xorcSesxmuli netareba. aq xdeba mamakacuri da qaluri sawyisebis funqcionaluri da vizualuri
aspeqtebis idealuri TviTgamovlineba. Tumc, isic SeiZleba
iTqvas, rom zeciur realobaSi mudam aseTi mdgomareobaa
damkvidrebuli, iqneba es mcire gadaxris arsebobis, Tu am gadaxris ar arsebobis periodi.
aq aris idealuri ojaxuri cxovreba, idealuri sazogadoebrivi cxovreba Tu nebismieri sxva ram, rac SEeiZleba pirovnul aspeqtebTan iyos dakavSirebuli. RmerTebis uzenaesi pirovnebis ganmartebis Sesabamisad, vinc mis sasufevelSi
e. i. zecaSi moxvedras daimsaxurebs, ukan aRarasodes mouwevs dabruneba. ai, ratom uwodebs samive samyaro zeciur
bednierebas transcendentul simdidres.
ndobis faseulobis mamakacuri da qaluri sawyisebi
ndobis qalur sawyiss, rwmenis faseulobis ganxilvisas,
gakvriT ukve SEevexeT da igi rwmenis umaRlesi gamovlineba
aRmoCnda. aq modusebic ki, sxvanair datvirTvas iZenen. WeSmariti ndobis faqtobriv realobaSi sruli urTierTTanamSromlobis suliskveTeba sufevs absoluturad yvela masSi
mdebare cnebisa Tu cnebis warmomadgenlebis mxridan. al186

baT, ukeTesi iqneba, Tu yovelgvari Sesavlebis gareSe, pirdapir ganxilvaze gadaval. pirvel rigSi, minda yvelaze didi
da yovelives ganmsazRvreli parametrebi moviyvano erTmaneTTan SesabamisobaSi. modusebi uSualod daukavSirdebian
iseT did warmomadgenlobiT nawilebs, rogoricaa materialuri da sulieri codna da materialuri da sulieri keTildReoba. kerZod, aq ukve sul sxva datvirTvis mqone e. w.
umecrebis modusi, materialuri codnis gadmocemis saSualeba iqneba. Tumc, aucileblad unda iTqvas, rom es e. w.
umecreba gacilebiT ufro maRla dgas, vidre aqamde ukve
ganxiluli zemodusSi moxseniebuli cnebebi. materialuri
keTildREeobis gadmocemis saSualeba e. w. saTnoebis modusi
gaxdeba da esec metad gansxvavebuli niSan-TvisebebiT xasiaTdeba. Semdeg sulieri keTildReobis gadmocema vnebis modusiT iqneba gadmocemuli da aq, sul is maxsendeba, rodesac
TviT bedis qalRmerTic ki, ubralo sofleli gogonebis (gopebis) donis miRwevas cdilobso, induizmidan rom gveuwyeba.
da bolos, sulieri codnis gadmocema zemodusis meSveobiT
moxdeba. minda xazgasmiT aRvniSno, rom nebismierSi, am CamonaTvalidan, moxvedra udidesi pativi da bednierebaa. isini
sul yvela zecaSi mdebareoben da zeciur realobaSi arseboben.
ndobis qaluri sawyisis warmomadgenlebi arian materialuri keTildReoba da materialuri codna, maTgan ki materialuri codna qaluri sawyisis qalur sawyiss warmoadgens,
xolo materialuri keTildReoba qaluri sawyisis mamakacur
sawyiss. Sesabamisad, sulieri codna da keTildReoba mamakacur sawyiss warmoadgens ndobisa da sulieri keTildReoba
mamakacuri sawyisis qalur sawyiss warmoadgens, xolo sulieri codna ki, mamakacuri sawyisis mamakacur sawyiss.
heliocentrizmi
am cnebis warmoTqmisas igulisxmeba is, Tu raze keTdeba
misi mimdevari yvela da yvelafris mier centrireba (dafuZneba da xelmZRvaneloba). heliocentrizmSi me vgulisxmob
mTel kosmiur gamovlinebulobaze orientaciasa da amis Sesabamisad adaptacias, fiqsacias, inerciasa da improvizaci187

ul interpretacias. calkeulad daSla drois, sivrcis, kosmiuri gamovlinebisa, Tu calkeuli interesebisa am gadasaxedidan, uxeSad rom iTqvas, azrs kargavs, anu es yovelive erT
globalur, am SemTxvevaSi, bunebrivad aucilebel da saWiro
sakiTxad dgeba. es midgoma zogadi cnobierebis umaRlesi Camoyalibebisa da gamovlinebis saSualebas iZleva. aq Camoyalibebuli zogadi cnobiereba mTeli danarCeni nawilisaTvis
mTeli kosmiuri realobis dasamkvidrebel WeSmaritebas
warmoadgens. winsarTSi `helio~ igulisxmeba mTeli, sruli
kosmiuri realoba yvelaze umciresi nawilakis gaTvaliswinebiT. aseT midgomas, rogorc praqtika aCvenebs, cocxali
arsebebi an AZalian mcire xniT iviTareben, an saerTod ver
iviTareben, sakuTari individualizmis gamovlinebis dauZleveli survilis gamo. es midgoma ki, absoluturi araindividualizmis sakuTar arsSi damkvidrebisa da ganviTarebis
mcdeloba gaxlavT. Tumc, xazgasmiT minda aRvniSno is, rom
rodesac kosmosSi gadaxra aRmofxvrilia (qvesamyaroebis,
jojoxeTis garda), heliocentrizmiT dakavebuli warmomadgenlobiTi nawili gajerebul mdgomareobaSi, transcendentul harmoniaSi gadadis da miREebuli SedegiT kosmosSi eTikuri srulyofili mdgomareobis damyarebiT srulyofil
bednierebasa da sitkboebaSi imyofeba individualuri pirovnuli saxiT.
aq kidev erT, ukanasknel damatebas SEemovitan kosmiuri
warmonaqmnis aRwerilobis Sesaxeb da es ukanaskneli garTulebuli formis gadmocemis mcdeloba iqneba am wignSi, Tumc,
unda vaRiaro yvelaze globaluri.
zeca, rogorc es am wignSia moxseniebuli, sinamdvileSi
mTeli, sruli kosmiuri gamovlinebulobis SuaSi, centrSi
imyofeba birTvis formiT gamovlenili. mTeli es gamovlinebuloba ki warmoudgenlad did birTvs warmoSobs. is centraluri birTvidan gamomavali oTxi uxilavi RerZiT, oTx
nawiladaa dayofili. TiToeul nawils Tavisi funqcionaluri datvirTva gaaCnia. Tu umTavress aRvniSnavT, es materialuri codnis, materialuri keTildREeobis, sulieri keTildReobisa da sulieri codnis RerZebad SeiZleba moinaTlos.
darRveva xom swored maTi urTierTobebis SesabamisobaSi
ver moyvanis Sedegi gaxlavT da meti araferi. TiToeul
188

RerZs Tavisi mmarTveli, moZRvari hyavs, romelic CvenTvis


zesulis saxeliT aris cnobili, anu, oTxi zesuli axdens
mTeli kosmosis marTva-gangebas, informaciis Sekrebas, kosmiuri kanonebis zedmiwevniT dacvas. ai magaliTad, mTeli es
III anu materialuri samyaro, am samyaros zemoT mdebare II samyaro anu e. w. samoTxe da am samyaros zemoT mdebare I samyaro
anu e. w. caTa sasufeveli swored erT-erTi am zemodusis mier aris marTuli anu, Tu martivi ariTmetikiT vixelmZRvanelebT aseTi tipis sami samyaro TAavisi qvesamyaroebiT kidev
samia amas garda. Cemi varaudiT, es Cveni samive samyaro mainc
materialuri keTilDdReobis ganyofilebis garSEemo dakvirvebis saSualebas warmoadgens. sadRac sxva e. w. paralelur
sam samyaroSi, sadac, magaliTad, materialuri codnis ganyofilebis garESemo dakvirveba xdeba, kosmosur xomaldebs
qmnian, riTac Cvens planetamde mofrenac ki SeuZliaT an, aviRoT sxva e. w. paraleluri samyaro, sadac sulieri keTilDdReobis codnis ganyofilebis garSemo mimdinareobs
dakvirveba, vTqvaT, Cvens planetasTan sulieri kontaqtis
damyareba xdeba da a. S. vfiqrob, maketi, rasac viZaxi, gasagebia met-naklebad. ise, saerTo jamSi, mainc is azria yvelaze
saRi da normaluri, rom am oTx RerZze materialuri codnis,
materialuri keTildReobis, sulieri keTYildReobis Tu sulieri codnis prioritetuli orientaciuli mimarTulebebi
permanentulad cvlilebas ganicdian da erTmaneTSi gadasvlas axdenen. ise, rom Tu sqematurad avawyobT, DdResdReisobiT, es samive samyaro, romelSic axla Cven yvelani vimyofebiT sulier codnaze orientirebulobis mdgomareobaSi gadava. sqema ki Semdegnairia:
sulieri codna _ materialuri keTildREeoba _ sulieri keTildReoba _ materialuri codna _ sulieri codna da
a. S.
es sqema zemodan qvemoT aris awyobili anu zemodan xedvisa da misi realobis gaTvaliswinebiT, xolo qvemodan zemoT ki is Semdegnairad gamoiyureba.
materialuri codna _ sulieri keTildReoba _ sulieri codna _ materialuri keTildREeoba _ materialuri
codna da a. S.

189

rac SEEeexeba oTxi zesulis urTierTdamokidebulebas,


isini mTeli, sruli gamovlinebuli kosmosis centraluri
birTvis zecis centrSi arsebul centrSi myofi RmerTebis
uzenaesi pirovnebebis inkarnaciebad SeiZleba warmovidginoT da warmovadginoT da am pirovnebebSi axdenen mTeli informaciis koncentracias, dagrovebas da, kosmosSi arsebuli dapirispirebis mTlianad aRmofxvramde, saWiro da aucilebeli informaciis Segrovebas agrZeleben, kosmosSi mimdinare movlenebze dakvirvebiT da mimdinare movlenebSi sruli Caurevlobis prezunciis dacviTY.

190

pirvel naxazze, Zalian uxeSi formatiTa da yovelgvari


Sida nawilebis aRuniSnavad, gadmocemulia mTeli sruli
kosmiuri gamovlinebulobis formaciuli saxe kosmosSi arsebuli mciredi gadaxris arsebobis periodSi.
meore naxazze, proporciebis aranormalurad, uazrod
didi darREvevis da Sida nawilebis aRuniSnavad, gadmocemulia mTeli, sruli kosmiuri gamovlinebis formaciuli, zedapiruli saxe kosmosSi gadaxris ar arsebobis, sruli transcendentuli harmoniulobis periodSi.
ai, aseTi gaxlavT, CemTvis moniWebuli Sexedulebebis qonis Sesabamisad, zeciuri realoba da zeciuri gadasaxedidan
mTeli kosmiuri gamovlinebulobis cnobieri arsi da maTi
vizualuri saxe.

WeSmariti ndobisa da WeSmariti rwmenis


zeddebis Sedegad miRebuli mcnebebi
ndobis faqtorTan dakavSirebiT ramdenime rekomendacia msurs Camovayalibo am wignis dasasruls:
sulieri keTildReobis mutacia
1) sakuTari pirovnebis mxridan nebismieri sxva pirovnebisaTvis ndobis gamocxadeba, masSi WeSmariti rwmenis
ar arsebobis SemTxvevaSi, araTu masSi araeTikurobis
aRmofxvras moemsaxureba, aramed piriqiT, ndobis gamomcxadebel pirovnebasac daaavadebs im araeTikurobiT, romelic kontaqtor araeTikurobis mqone pirovnebas gaaCnia.
sulieri codnis mutacia
2) WeSmariti rwmenis absoluturad srulad qonis SemTxvevaSic ki, am rwmenis ndobis ignorirebiT gamoyenebis mcdeloba im pirovnebebTan mimarTebaSi, visTanac
es mcdeloba iqneba gamoyenebuli, am pirovnebebis iZulebaSi moqcevis aucileblobas gamoiwvevs da maTgan
araeTikurobis aRmofxvra moCvenebiTi iqneba, sinamdvileSi maTi araeTikuroba odnavadac ar Semcirdeba.

191

materialuri keTildReobis mutacia


3) ndobis miRebis survili WeSmariti rwmenis qonis gareSe, misi ignorirebiT, am pirovnebaSi araeTikurobis
gazrdas iwvevs da aiZulebs mas iseT gzas daadges, rasac garyvnileba hqvia, rameTu misi miznis miRweva mxolod provokaciuli vizualuri efeqtiT SeiZleba.
materialuri codnis mutacia
4) rwmenis miRebis survili ndobis gareSe, misi ignorirebiT, garemoSi, kosmosSi araeTikurobis gazrdas iwvevs
da aseT pirovnebas aiZulebs daundobeli, sastiki da
SiSismomgvreli iyos absoluturad yvelasaTvis.

da radganac ndobisa da rwmenis gamoyenebis negatiur aspeqtebs SevexeT, kargi iqneba maTi gamoyenebis pozitiuri aspeqtebic CamovayaliboT, rogorc wamali TviTgankurnebisaTvis.
sulieri keT^ildReobis miReba-miniWebis saSualeba
1) sakuTari pirovnebis mxridan nebismieri sxva pirovnebisaTvis ndobis gamocxadeba, romelsac WeSmariti
rwmena gaaCnia. es arc masSi gamoiwvevs araeTikurobis
matebas da arc im pirovnebaSi, visTAanac kontaqtSi Seva.
am SemTxvevaSi aranairi sulieri codnis zrdas adgili
ar eqneba, magram isini erTmaneTs WeSmaritad sulier
keTildReobas moutanen.
sulieri codnis miReba-miniWebis saSualeba
2) sakuTari pirovnebis mxridan masSi arsebuli WeSmariti
rwmenis mxolod im pirovnebebisTvis micemaa mizanSewonili, romlebic WeSmaritad endobian mas. es ki imiT ganisazRvreba da gaizomeba, rom unda gaices imaze, visac
surs da iTxovs da imdeni, ramdensac iTxovs. es kontaqtSi Sesuli pirovnebis sulier codnas gazrdis da
TAavad am pirovnebas sakuTari sulieri codnis gazrdis
uflebasa da SEesaZleblobas mianiWebs. nebismier zedmetobas ukuefeqti eqneba.

192

materialuri keTYilDdReobis miReba-miniWebis saSualeba


3) ndobis miREebis survili pirovnebas sakuTari WeSmariti rwmenis Sesabamisi unda hqondes. realurad es ndobis is raodenoba da xarisxia, risi Rirsicaa da rasac
WeSmaritad imsaxurebs. es am pirovnebasac da maTac,
visTanac is kontaqtSi iqneba, materialur keTildReobas moutans. sxva SemTxvevaSi miRebuli materialuri
keTildREeoba vaWrobis, sakuTari sulisa da sxeulis
gayidvis Sedegi iqneba.
materialuri codnis miReba-miniWebis saSualeba
4) rwmenis miRebis, sakuTar `me~-Si darwmunebulobis survili pirovnebas mis garSemo warmoqmnili realobis (sakuTari sulis anareklis) mimarT arsebuli SiSisa da
undoblobis sakuTar pirovnebaSi aRmofxvriT, anu
obieqturi realobis ndobiTa da miREebiT ausruldeba.
igi unda mixvdes imas, rom sxva kontaqtori pirovnebebi
sakuTar pirovnebaSi arsebuli WeSmariti rwmenis deficitis danaxvis saSualebebi arian. aseTi midgoma am pirovnebas materialur codnas moutans da TAavad gaxdeba materialuri codnis wyaro da pativiscemis sagani im
pirovnebaTa mxridan, romlebic masTan adre dapirispirebaSi iyvnen da dascinodnen.

193

bolosityvaoba
es wigni, TAavisuflad SEeiZleba iTqvas, mTlianad `bhagavad-gitaze~ da mis safuZvelzea agebuli. wignis dasasrulsac `bhagavad-gitas~ mecamete TavSi gadmocemuli informaciiT davagvirgvineb. is citata, romlis citirebasac axla
movaxden namdvilad aris gvirgvini codnisa:
`morCileba; TAavmdabloba; araZaladoba; moTmineba; ubraloeba; WeSmariti sulieri moZRvris mimarTva; sisufTave;
simtkice; TavSekaveba; grZnobaTa dakmayofilebis obieqtebisagan aRkveTa; cru `ego~-s ar qona; codna imisa, rom dabadeba, sikvdili, sibere da avadmyofoba borotebaa; ganjaWvuloba; Tavisufleba Svilebis, colis, saxlisa da sxva danarCenis tyveobisagan; simSvide sasiamovno da arasasiamovno
SemTxvevebis dros; Cemdami mudmivi da wminda erTguleba;
ganmartovebul adgilze cxovrebis survili; xalxTa MAmasebs
Camocileba; TviTrealizaciis mniSvnelobis SEegneba; absoluturi WeSmaritebis filosofiuri Zieba. me vacxadeb, rom
es yvelaferi codnaa, amis garda ki, rac ar unda iyos, ugunurebas, umecrebas warmoadgens~.
ai, es aris is citata, romelzedac mogaxsenebdiT, me ubralod Sevecdebi am codnis dakompleqtebas iseTi formiT,
rom is ufro gasagebi da xelmisawvdomi gaxdes sulier codnaSi met-naklebad Caxeduli adamianebisaTvis, romelTac am
grZel CamonaTvalSi, am oc faseulobaSi seriozulad gauCndebaT garkvevisa da maTSi siRrmiseulad Caxedvis survili.

194

bhagavat-gitas safuZvelze
TviTgansazRvrisaTvis Seqmnili cxrili

emocia
saTnoebis
modusi

ambicia
umecrebis modusi

ambicia
sxvadasxva
mcdelobebi

morCileba

emocia

goneba

grZnoba

Wkua

sxvadasxva
grZnobebi

momqmedi

qmedebis
adgili

zesuli

TavSekaveba

ganjaWvuloba

ubraloeba

s a z o g a d o e b a
WEeASmariti
moZRvris mimarTva

Tavmdabloba

goneba
vnebis
modusi

o
araZaladoba

moTmineba

xalxTAa
masebs Camocieleba

simSvide sasiamovno da arasasiamovno


SemTxvevebis
dros

codna imisa,
rom dabadeba, sibere
da sikvdili
borotebaa

TAavisufleba colis,
Svilis, saxlis da danarCenisagan

cru egos
ar qona

simtkice

grZobaTa
dakmayofilebis obieqtebisagan
aRkveTAa

sisufTAave

grZnoba
modusebze
amaRleba

ganmartovebul adgilze
cxovrebis
survili

TviTrealizaciis
mniSvnelobis Segneba

a
absoluturi WeSmaritebis filosofiuri Zieba

RmerTebis
uzenaesi pirovnebis mimarT mudmivi da wminda
erTguleba

195

kompiuteruli awyoba daTo yandaSvili


ydis dizaini nana yandaSvili

gamomcemloba `universali~
Tbilisi, 0179, i. WavWavaZis gamz. 19, : 22 36 09, 8(99) 17 22 30
E-mail: universal@internet.ge

196

sulieri cxovrebis gza materialur samyaroSi daTo yandaSvili

daTo yandaSvili

sulieri cxovrebis gza


materialur samyaroSi

wigni II

You might also like