Kỷ Yếu Hội Thảo Khoa Học Quốc Gia - 012015

K YU HI THO KHOA HC QUC GIA
NNG CAO CHT LNG GING DY, HC TP CC MN

L LUN CHNH TR TRONG CC TRNG I HC, CAO NG
KY YEU
HOI THAO KHOA HOC QUOC GIA
KY YEU HOI THAO KHOA HOC QUOC GIA 2015
DANH SCH THNH VIN

BAN CH O, BAN T CHC HI THO
(Km theo Quyt nh s 1530/Q-HQG-TCCB, ngy 19/12/2014
ca Gim c i hc Quc gia Thnh ph H Ch Minh)
I. Ban Ch o Hi tho khoa hc
1. PGS.TS. Phan Thanh Bnh,
2. GS.TSKH. Bi Vn Ga,
3. PGS.TS. Phm Vn Linh,
4. PGS.TS. Hunh Thnh t,
Gim c HQG-HCM,
ng trng ban.
Th trng B GD&T,
ng trng ban.
Ph Trng ban Tuyn gio TW,
y vin.
Ph Gim c thng trc HQG-HCM,
y vin
II. Ban T chc Hi tho khoa hc

1. TS. Nguyn c Ngha,
Ph Gim c HQG-HCM,
Trng ban.
2. PGS.TS. inh Ngc Thch, Gim c Trung tm L lun chnh tr,
Ph Trng ban.
3. TS. Thi Th Thu Hng,
Ph Gim c Trung tm L lun chnh tr,
y vin.
4. TS. Cung Th Tuyt Mai,
Ph Gim c Trung tm L lun chnh tr,
y vin.
5. PGS.TS. Nguyn Tin Dng, Hiu trng Trng H Kinh t - Lut,
y vin.
6. PGS.TS. Nguyn Th Ngha, Gim c Trung tm Nghin cu chin lc
v Chnh sch quc gia, Trng H Khoa
hc X hi v Nhn vn,
y vin.
7. PGS.TS. V Vn Gu,
Trng khoa Khoa Trit hc, Trng H
Khoa hc X hi v Nhn vn,
y vin.
8. ThS. Nguyn Mnh Hng, Chuyn vin V Gio dc i hc,
B GD&T,
y vin.
AI HOC QUOC GIA TP. HCM
BO GIAO DUC & AO TAO
MC LC
1.
BO CO DN HI THO KHOA HC QUC GIA

NNG CAO CHT LNG GING DY, HC TP
CC MN L LUN CHNH TR TRONG CC TRNG
I HC, CAO NG
Phan Thanh Bnh ...........................................................................19
2.
V MT S GII PHP CH YU NHM NNG CAO

CHT LNG GING DY, HC TP CC MN
L LUN CHNH TR TRONG CC TRNG I HC
NC TA HIN NAY
Hong Ch Bo...............................................................................26
3.
I MI NNG CAO CHT LNG CNG TC

L LUN CHNH TR TRONG CC TRNG I HC
V CAO NG
Nguyn Th Ngha..........................................................................36
4.
V I MI CNG TC O TO, NGHIN CU

L LUN CHNH TR TRONG IU KIN HIN NAY
inh Ngc Thch ...........................................................................45
5.
I MI NI DUNG V PHNG PHP GING DY

TRIT HC VIT NAM HIN NAY - C S L LUN
V THC TIN
ng Hu Ton .............................................................................56
6.
NNG CAO CHT LNG I NG GING VIN

GING DY L LUN CHNH TR CC TRNG
I HC, CAO NG - YU CU BC THIT HIN NAY
Trn Th Anh o ..........................................................................72
7.
KHC PHC MT S HN CH V NHN THC,

HNH NG TRONG GING DY, NGHIN CU
MN KINH T CHNH TR
Nguyn Vn Bng...........................................................................78
8.

L LUN CHNH TR CHO SINH VIN
- QUAN TRNG NHT L NGI THY
Tn Xun Bo.................................................................................83
9.
GN L LUN VI THC TIN TRONG GING DY

CC B MN L LUN CHNH TR CC TRNG
I HC, CAO NG HIN NAY
Phm Vn Bnh ..............................................................................91
10.
V VN I MI PHNG PHP GING DY

L LUN CHNH TR TI CC TRNG I HC
Nguyn Th Kim Chung..................................................................96
11.
GING DY, HC TP CC MN L LUN CHNH TR

CC TRNG I HC, CAO NG HIN NAY
THC TRNG V GII PHP
Nguyn Vn Cng ........................................................................105
12.
TM V TI CA NGI THY I VI VIC

NNG CAO CHT LNG GING DY CC MN
L LUN CHNH TR TRONG CC TRNG
I HC, CAO NG VIT NAM HIN NAY
Nguyn nh Quc Cng - Nguyn nh Phong.......................110
13.
MT S SUY NGH GP PHN NNG CAO

CHT LNG O TO MN T TNG H CH MINH
HIN NAY
Nguyn Vn o......................................................................117
14.
XUT HNG NNG CAO CHT LNG GING

DY CC MN L LUN CHNH TR
Nguyn Ngc Dip .......................................................................124
15.
NNG CAO CHT LNG DY V HC

CC MN L LUN CHNH TR TRNG
I HC TY NGUYN HIN NAY
Trn Khi nh............................................................................135
16.
S CN THIT I MI CHT LNG

GING DY V HC TP CC MN
L LUN CHNH TR THEO NHU CU X HI
Dng Th Ngc Dung - L Th Minh Thy...................................145
17.
THC TRNG DY V HC CC MN L LUN CHNH

TR TRONG CC TRNG CAO NG HIN NAY
V Vn Dng - Th Thy Trang .............................................154
18.
MT VI XUT NH V VIC GN L LUN VI

THC TIN TRONG GING DY B MN XY DNG
NG HIN NAY
Nguyn Vit Dng ........................................................................163
19.
NNG CAO CHT LNG GING DY MN

NG LI CCH MNG CA NG CNG SN
VIT NAM THEO TINH THN CA NGH QUYT 29
V I MI GIO DC V O TO THI K MI.
Nguyn Thy Dng ....................................................................168
20.
NNG CAO NNG LC GING DY CC MN

KHOA HC CH NGHA MC L NIN CHO
CN B GING DY TR
Nguyn Th Thy Duyn...............................................................175
21.
I MI, NNG CAO CHT LNG GING DY,

HC TP TRIT HC MC - LNIN TRONG CC
TRNG I HC, CAO NG NC TA HIN NAY
Nguyn Th Hng Giang............................................................181
22.
MT S GII PHP NHM NNG CAO TNH TCH CC

DY-HC CC MN L LUN CHNH TR TRNG
I HC, CAO NG THI K HI NHP QUC T
Nguyn Hu Ho - Trnh Vn Thoi ...........................................187
23.
VN DNG T LIU LCH S TRONG GING DY

BI NG LI I NGOI CA NG
GIAI ON 1975-1986
Trn Th Thi H .........................................................................197
24.
K NNG C SCH V TI LIU TRONG HOT NG

T HC CC MN L LUN CHNH TR
CHO SINH VIN TRNG I HC AN GIANG
Th Thanh H. ........................................................................204
25.
GP PHN NNG CAO CHT LNG GING DY

MN HC NHNG NGUYN L C BN
CA CH NGHA MC LNIN
Nguyn Th Thu H......................................................................211
26.
VAI TR CA NGHIN CU KHOA HC I VI

Nguyn Th Vit H......................................................................218
27.
O TO SAU I HC CHUYN NGNH KINH T HC

V KINH T CHNH TR TI TRNG I HC
KINH T - LUT
Nguyn Ch Hi - Nguyn Hng Nga - L Quc Nghi.................224
28.
GII PHP NNG CAO HNG TH HC TP CC MN

L LUN CHNH TR CC TRNG I HC
V CAO NG
L Ngc Hn L Minh K .........................................................242
29.
THC TRNG V GII PHP NNG CAO CHT LNG

HC TP MN HC NHNG NGUYN L C BN CA
CH NGHA MC LNIN MT S TRNG TRONG
I HC QUC GIA THNH PH H CH MINH
Trn Hong Ho..........................................................................249
30.
TNG CNG PHNG PHP I THOI, TRAO I,

THO LUN TRONG GING DY CC MN L LUN
CHNH TR
Bi Th Thu Hin..........................................................................259
31.
I MI PHNG PHP NH GI KT QU HC TP
CC MN L LUN CHNH TR HIN NAY- S CN
THIT V MT S GII PHP
Th Hin..................................................................................266
32.
VAI TR CA GING VIN I VI NNG CAO

CHT LNG GING DY, HC TP CC MN
L LUN CHNH TR TRONG CC TRNG
I HC V CAO NG
Lu Th Kim Hoa .........................................................................272
33.
THC TRNG GING DY CC MN L LUN

CHNH TR TRNG I HC TY NGUYN.
NGUYN NHN V GII PHP
Nguyn Th Kim Hoa....................................................................279
34.
MT VI SUY NGH V VN I MI PHNG

PHP DY HC CC MN L LUN CHNH TR
CC TRNG CAO NG, KHI NGNH K THUT
HIN NAY
Phm nh Hun .........................................................................284
35.
MT S GII PHP NHM NNG CAO CHT LNG

GING DY CC MN L LUN CHNH TR CA CC
V Minh Hng..............................................................................291
36.

CC MN L LUN CHNH TR BC I HC,
CAO NG
H Trn Hng - Nguyn Th Bnh ...............................................298
37.
NNG CAO CHT LNG DY-HC CC MN

L LUN CHNH TR TRONG TRNG I HC,
CAO NG (H KHNG CHUYN NGNH) HIN NAY:
TIP CN T PHA CHNG TRNH V GING DY
Bi Trung Hng ...........................................................................305
38.
L LUN CHNH TR V VN NNG CAO

CHT LNG I NG GING VIN L LUN
CHNH TR TRONG CC TRNG I HC,
CAO NG NC TA HIN NAY.
Thi Th Thu Hng ....................................................................314
39.
NNG CAO CHT LNG GING DY L LUN

CHNH TR I HC QUC GIA
THNH PH H CH MINH
Cung Th Tuyt Mai .....................................................................321
10
40.
I MI PHNG PHP DY HC CC MN L LUN

CHNH TR - VN THC TIN ANG T RA
HIN NAY
Nguyn Th Hng.......................................................................326
41.
THUYT TRNH - MT HNH THC HIU QU TRONG

DY V HC MN HC NG LI CCH MNG
CA NG CNG SN VIT NAM
Phan Th L Hng .....................................................................334
42.
I IU SUY NGH V I MI, NNG CAO

CHT LNG DY V HC NHNG MN
L LUN CHNH TR.
Hong Th Thu Huyn..................................................................339
43.
V I MI CHNG TRNH NGNH GIO DC

CHNH TR, GIO DC CNG DN THEO CCH
TIP CN NNG LC KHOA HC V PHM CHT
S PHM CA SINH VIN CC TRNG
I HC S PHM HIN NAY
Nguyn Ngc Kh ........................................................................345
44.

CC MN KHOA HC MC-LNIN
inh Xun Khu...........................................................................352
45.
NHNG VN T RA TRONG O TO I NG
GING VIN L LUN CHNH TR NC TA
HIN NAY
Nguyn Th Anh Khuyn- L Vn Tng .......................................360
11
46. NNG CAO CHT LNG GING DY CC MN

L LUN CHNH TR TRONG IU KIN HIN NAY
- MT S VN CN QUAN TM
ng Chung Kin.........................................................................369
47.
NHNG VN T RA I VI VIC GING DY

CH NGHA MC LNIN CHO SINH VIN TRONG CC
TRNG I HC, CAO NG VIT NAM HIN NAY
Phm Th Kin - Bi Xun Dng .................................................376
48.
HOT NG GING DY, HC TP L LUN

CHNH TR I HC, CAO NG HIN NAY
THC TRNG IN HNH V GII PHP CH YU
Trn Nguyn K ...........................................................................384
49.
BN V VAI TR CA GING VIN TRONG VIC

NNG CAO NNG LC T HC CC MN L LUN
CHNH TR CA SINH VIN CC TRNG I HC,
CAO NG HIN NAY
Phan Th Cm Lai........................................................................393
50.
NGHIN CU KHOA HC XU HNG TT YU

TRONG NNG CAO CHT LNG GING DY
CC MN L LUN CHNH TR CC TRNG
I HC V CAO NG HIN NAY
Trn Thanh Lm ..........................................................................401
51.
I IU SUY NGH V NHNG TN TI, HN CH

TRONG QU TRNH GING DY CC MN KHOA HC
MC-LNIN, T TNG H CH MINH CC TRNG
I HC, CAO NG
L Hong Vit Lm - Nguyn Th Thu Li...................................409
12
52.
GING VIN L LUN CHNH TR HC TP

PHNG PHP GING DY GN LIN VI THC TIN
CA CH TCH H CH MINH
Nguyn Th Thanh Lin - Nguyn Thy..................................417
53.
MT S VN NHM NNG CAO CHT LNG

GING DY MN HC T TNG H CH MINH
CHO SINH VIN TRONG GIAI ON HIN NAY
Ng Th Kim Lin.........................................................................423
54.
MT VI SUY NGH V THC TRNG GING DY,

HC TP MN NHNG NGUYN L C BN CA
CH NGHA MC LNIN TRONG CC TRNG
Phm Th L .................................................................................429
55.
S DNG S T DUY (MINDMAP)

TRONG GING DY HC PHN NHNG NGUYN L
C BN CA CH NGHA MC LNIN
L Th Thu Mai - Nguyn Thnh Minh ........................................436
56.
KT HP CC PHNG PHP GING DY MN

KINH T HC CHNH TR LY NGI HC
LM TRUNG TM
H Thanh Minh ............................................................................445
57.
VN TO HNG TH CHO NGI HC KHI GING

DY CC MN L LUN CHNH TR
Trng Thy Minh .......................................................................452
58.
SUY NGH V S DNG PHNG PHP GING DY

TCH CC MN T TNG H CH MINH
L Th i Nhn.............................................................................457
13
59.
PHT HUY TNH TCH CC, SNG TO TRONG HC

TP CA SINH VIN QUA PHNG PHP DY HC
GII QUYT TNH HUNG C VN
on Phm Qunh Nh Nh.......................................................462
60.
V I MI PHNG PHP GING DY V T CHC

VIC T HC, THO LUN CA SINH VIN I VI
CC MN L LUN CHNH TR
Nguyn Hunh Bch Phng........................................................470
61.
MT VI KINH NGHIM V I MI PHNG PHP

DY HC I VI HC PHN NG LI
CCH MNG CA NG CNG SN VIT NAM
Hong Xun Sn ..........................................................................478
62.
GING DY CC MN L LUN CHNH TR

- THC TRNG V GII PHP
Nguyn Hu Tm .........................................................................486
63.
HNG DN SINH VIN T HC TRONG HC CH TN

CH V VIC VN DNG TRONG GING DY
HC PHN L LUN CHNH TR
L Minh Tn.................................................................................492
64.
MT S VN C LIN QUAN N VIC DY V

HC CC MN L LUN CHNH TR V VAI TR CA
GING VIN TRONG GING DY, HC TP CC MN
NY TRONG CC TRNG I HC, CAO NG
H Trng Th...............................................................................499
14
65.
S CN THIT I MI CCH TIP CN V O TO

CHUYN NGNH TRIT HC V CH NGHA X HI
KHOA HC
inh Ngc Thch .........................................................................508
66.
TRIT HC MC XT TN TI TRONG S I MI.

Nguyn Ngc Thu.........................................................................518
67.
MT S KHUYN NGH NHM NNG CAO CHT

LNG GING DY V HC TP CC MN KHOA HC
MC- LNIN TI I HC QUC GIA TP.HCM
Ph Trn Tnh - Phm M Duyn ..........................................528
68.
GII PHP GP PHN NNG CAO CHT LNG

TRONG CC TRNG I HC V CAO NG
Nguyn Th Tnh...........................................................................535
69.
HC TP V GIO DC L LUN CHNH TR

GP PHN HON THIN NHN CCH, NH HNG
TNG LAI CHO SINH VIN HIN NAY
Nguyn Hu Ti...........................................................................545
70.

L LUN CHNH TR - GP PHN GIO DC THC
CHNH TR V O C CCH MNG CHO SINH VIN
Lm Hong Trang..................................................................553
71.
GP PHN NNG CAO CHT LNG GING DY CC

MN L LUN CHNH TR TRONG CC TRNG I
HC, CAO NG THNG QUA HOT NG HNG
DN T HC CHO SINH VIN
Mch Th Khnh Trinh.................................................................561
15
72.
VI KIN V MN HC V GIO TRNH NHNG

NGUYN L C BN CA CH NGHA MC LNIN
V Minh Tun ..............................................................................567
73.
V NHNG YU T TC NG N HIU QU DY
HC CC MN L LUN CHNH TR TRONG CC
Nguyn Anh Tun.........................................................................575
74.
VN DNG TRI THC KHOA HC T NHIN V

THNH TU KHOA HC K THUT TRONG GING DY
TRIT HC
Hong Tun............................................................................581
75.
NGHIN CU, GING DY CH NGHA MC LNIN

VIT NAM THI K I MI THC TRNG V
MT VI KIN NGH
L Th Tuyt .................................................................................595
76.
GING DY L LUN CHNH TR

TRONG BI CNH HI NHP HIN NAY
L Hong nh - Trn Mai c....................................................603
77.
THC TRNG V MT S GII PHP NNG CAO

CHT LNG GING DY, HC TP CC MN L
LUN CHNH TR NI CHUNG, L LUN MC LNIN
NI RING CC TRNG I HC, CAO NG.
Nguyn Khnh Vn ......................................................................614
78.
I MI PHNG PHP DY V HC MN NG
LI CCH MNG CA NG CNG SN VIT NAM
TRONG THI K HI NHP
H Ngc Vinh - V Th Hng Hiu..............................................620
16
79.
NG DNG PHNG PHP TCH HP, LIN MN

TRONG GING DY CC MN HC L LUN CHNH
TR TI CC TRNG I HC, CAO NG KHNG
CHUYN T THC TIN CA TRNG I HC TI
NGUYN V MI TRNG TP. H CH MINH
ng Hong V ...........................................................................627
80.

L LUN CHNH TR GN VI GIO DC
GI TR TRUYN THNG DN TC CHO SINH VIN
V Th Yn....................................................................................636
17
18
BO CO DN HI THO KHOA HC QUC GIA

CC MN L LUN CHNH TR
TRONG CC TRNG I HC, CAO NG
Phan Thanh Bnh
Knh tha qu v i biu!

Knh tha cc nh khoa hc!
Thay mt n v ng ch tr v t chc Hi tho khoa hc
Quc gia Nng cao cht lng ging dy, hc tp cc mn l
lun chnh tr trong cc trng i hc, cao ng, ti xin gi ti
qu v i biu, cc nh gio, nh khoa hc li cho trn trng, chc
ton th qu v mnh khe, hnh phc v thnh cng!
Knh tha qu v i biu, cc nh khoa hc!
Hi tho khoa hc Quc gia ln ny l s trin khai 4 vn
bn quan trng, c tnh nh hng v cng tc nghin cu, ging
dy v hc tp l lun chnh tr, l: Ngh quyt Hi ngh ln th 8
kha XI (Ngh quyt s 29-NQ/TW, ngy 04/11/2013) v i mi
cn bn, ton din gio dc v o to, p ng yu cu cng
nghip ha hin i ha trong iu kin kinh t th trng nh
hng x hi ch ngha v hi nhp quc t, Ngh quyt ca B
Chnh tr v cng tc l lun v nh hng nghin cu n nm
PGS.TS, y vin Trung ng ng, B th ng y, Gim c i hc Quc gia

Tp. H Ch Minh
19
2030 (Ngh quyt s 37/NQ-TW, ngy 09/10/2014), Kt lun s 94

(28/3/2014) ca Ban B th v Hng dn 127 (ngy 30/6/2014) ca
Ban Tuyn gio Trung ng thc hin Kt lun s 94 V vic tip
tc i mi hc tp l lun chnh tr trong h thng gio dc quc
dn. iu ny chng t vic nghin cu, ging dy v hc tp l
lun chnh tr ang c ng v Nh nc quan tm su sc, gn
lin vi nhu cu x hi v s thng nht, ng thun t tng, n
nh chnh tr, bo v v pht trin l lun khoa hc, cch mng ca
ch ngha Mc Lnin, t tng H Ch Minh, quan im, ng
li ca ng Cng sn Vit Nam. T duy l lun ca ng Cng
sn Vit Nam hnh thnh t thc tin u tranh cch mng ca nhn
dn ta, t nhng kinh nghim v bi hc ca phong tro cng sn v
cng nhn quc t, t nhng tri nghim bi hng ca lch s dng
nc v gi nc ca ng cha ta, t chiu su ca bn sc vn ha
dn tc, c c ng, kt tinh trong ng li cch mng ca
ng sut gn 85 nm qua, tr thnh kim ch nam, thnh nh
hng pht trin ca dn tc trong thi i mi.
Knh tha ton th qu v v cc nh khoa hc!
Nhn li cng tc nghin cu v ging dy l lun chnh tr
trong thi gian qua, c th nhn thy t tng xuyn sut chnh l
s vn dng sng to v pht trin nhng lun im nn tng ca
ch ngha Mc Lnin, t tng H Ch Minh vo iu kin Vit
Nam, gp phn ng k vo vic hnh thnh bn sc Vit Nam v
t duy l lun thng qua k tha c chn lc tinh hoa tr tu ca dn
tc v sc mnh ca thi i, l s ph bin th gii quan, phng
php lun v nhn sinh quan tin tin, quan im, ng li khoa
hc v cch mng ca ng n ton x hi, c bit n i ng
hc vin, sinh vin ng o trong cc c s o to, cc trng i
hc, cao ng, nhng ngi ang v s ng vai tr tin phong
trong vic xy dng v bo v t nc, hng n mc tiu dn
giu, nc mnh, dn ch, cng bng, vn minh.
Thnh qu ng trn trng ca i ng lm cng tc nghin
cu, ging dy l lun chnh tr l bm st cc im nng ca thc
tin x hi, o su cc vn l lun, thng xuyn tm ti, i
mi phng php, chng trnh, gio trnh, ni dung ging dy ph
hp vi iu kin thc tin, gn vi nh hng v chin lc pht
trin chung ca cc c s nghin cu khoa hc v o to. Vic hc
20
tp l lun chnh tr trong cc trng i hc v cao ng bc u

c nhng chuyn bin tch cc; ngi hc khng ch th ng tip
thu bi ging, m tham gia vo qu trnh tng tc tch cc vi
ging vin, th hin t duy ph phn, sng to trong vic tip nhn
v x l thng tin, ng thi by t s quan tm thng xuyn n
nhng bin i ca thc tin x hi, ca th gii v Vit Nam, qua
nng cao trch nhim cng dn ca mnh.
Bn cnh nhng thnh qu ng khch l trong nghin cu,
ging dy v hc tp cc mn l lun chnh tr, vn cn khng t
khuyt im, tn ti cn c xem xt, nh gi mt cch nghim
tc, t xut cc nh hng v gii php khc phc, lm cho
vic ging dy v hc tp cc mn l lun chnh tr p ng tt hn
na nhu cu pht trin x hi trong giai on hin nay.
V nghin cu khoa hc phc v cho o to l lun chnh
tr, vn cn thiu cc cng trnh mang tm chin lc, c tnh t
ph v l lun, gp phn hin k cho ng v cng tc l lun ni
chung, o to l lun chnh tr ni ring; di sn t tng ca ch
ngha Mc Lnin, t tng H Ch Minh c tm hiu kh rng,
nhiu lnh vc, nhng cha y , ton din; li t duy gin n,
phn tuyn cng nhc trong vic nh gi cc khuynh hng, tro
lu t tng trc Mc v ngoi mcxt cn ph bin; nhiu cng
trnh nghin cu cha vt qua li mn ca cch tip cn c, do
cha gi m c nhng im mi, thc s tch cc cho qu trnh
pht trin x hi. Ngh quyt ca B chnh tr (Ngh quyt s 37NQ-TW, ngy 09/10/2014) v cng tc l lun v nh hng
nghin cu n nm 2030 ch r: Cng tc l lun cn c nhng
hn ch, khuyt im. Nhn chung, l lun cn lc hu, tnh d bo
thp, kt qu nghin cu l lun cha p ng tt yu cu ca thc
tin. Nghin cu v tnh hnh th gii, khu vc v vn thi i
cha su sc, ton din. Kt qu nghin cu v ch ngha Mc
Lnin, t tng H Ch Minh cn dn tri, tnh h thng cha cao,
cha gn kt cht ch vi nhng vn thc tin ang t ra.
Nghin cu nhng tro lu t tng, hc thuyt mi, l thuyt mi
cha c nhiui ng cn b l lun ng, nhng khng
mnh, cn t chuyn gia l lun u n trn cc lnh vc. Hp tc
quc t v l lun cn hn ch, hiu qu thp.
21
V ging dy cc mn l lun chnh tr, nhng hn ch,

khuyt im bc l ngy cng r trong c cu chng trnh, gio
trnh v ni dung bi ging, nht l phn lin quan n cc khoa hc
Mc Lnin. Gio trnh tch hp cc mn khoa hc Mc - Lnin
(Trit hc, Kinh t chnh tr hc, Ch ngha x hi khoa hc) thnh
mn Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin, tuy p
ng v mt hnh thc nhu cu gim ti trong c cu chng trnh
o to ti cc trng i hc, cao ng, song li lm ny sinh nhiu
mu thun, bt cp. Nhiu ni dung trong mn ng li cch
mng ca ng Cng sn Vit Nam v T tng H Ch Minh cn
thin v tnh gio hun, cha th hin c cc mt sng ng, gn
lin vi lch s Vit Nam hin i, cc giai on v cc vn ca
t tng H Ch Minh, cha kp thi cp nht nhng ni dung thit
thc, nhng vn mi pht sinh trong thc tin x hi v trong
nhn thc. Cc gio trnh, chng trnh cha c c bit ha
theo tng khi ngnh o to, dn n tnh trng chung chung,
nhm chn, thiu hiu qu trong ging dy, hc tp. Cng tc bi
dng i ng ging vin, t chc o to chuyn ngnh cha c
u t ng mc, vic chun ha i ng cn nhiu bt cp.
V hc tp cc mn l lun chnh tr, tnh trng xem nh cc
mn l lun chnh tr, quan nim hc cho qua, hc i ph ch
khng v nhu cu bi dng th gii quan v phng php lun
khoa hc vn cn din ra kh ph bin mt b phn hc vin, sinh
vin.
Nhng khuyt im, hn ch va nu xut pht t nguyn
nhn ch quan ln khch quan, ang gy nn bc xc trong x hi,
m trc ht l i ng nhng ngi lm cng tc nghin cu,
ging dy l lun chnh tr, nhng ngi lun lun tha thit vi s
nghip trng ngi thing ling lnh vc ny. S hin din ca
cc nh qun l, cc nh gio, cc nh khoa hc trong bui hi tho
khoa hc Quc gia hm nay khng ngoi mc ch no khc l cng
nhau trao i tm ra hng i, gii php nng cao cht lng
ging dy v hc tp cc mn l lun chnh tr trong cc trng i
hc, cao ng.
Knh tha cc nh khoa hc v ton th qu v!
Cng tc l lun ang ng trc nhng c hi v thch
thc ln trong iu kin cng nghip ha, hin i ha t nc,
22
ton cu ha v hi nhp quc t. Nhng tin b vt bc ca khoa

hc, cng ngh gp phn to nn s thay i cn bn din mo
hnh tinh chng ta, em li nim vui, hnh phc cho con ngi, rt
ngn khong cch gia cc dn tc, nhng cng t ra nhiu vn
nh hng n s tn vong ca nhn loi. Nn kinh t tri thc, vi
cc tr ct c bn ca n, to nn mt khng gian m dy tr tu,
ha hn nhng ma bi thu tt c cc mt ca di sng x hi,
song cng c th gy nn nhng c sc mi trong pht trin. Nhng
thm ha do thin nhin v con ngi gy ra ngy cng tr nn kh
kim sot. bnh din kinh t, chnh tri, vn ha, s ngt ngt v
cng thng do chia r v bt ng v li ch gia cc quc gia v
cc khi lin minh ang lm cho an ninh th gii ng trc nguy
c kh lng. Ti Vit Nam, mi quan h gia n nh v pht
trin, gia pht trin kinh t v gi gn, pht huy bn sc vn ha
dn tc, gia xy dng v bo v T quc, gia gi vng ch quyn
quc gia v hi nhp quc tth hin trong nhng ng nt phc
tp, vi nhng gam mu tng phn nhau. Tt c nhng vn y
cn c nhn thc, nm vng v x l mt cch hiu qu v bn
lnh, cn c cp nht thng xuyn trong qu trnh nghin cu v
ging dy cc mn l lun chnh tr, lm cho ngi hc cm nhn
c hi th cuc sng v nng cao trch nhim cng dn ca mnh
vi T quc. V cng l thin chc cao c ca i ng ging
vin l lun chnh tr, nhng ngi ang ng tuyn u ca cuc
u tranh t tng hm nay.
Ba phng chm, bn hng nghin cu, nm bin php y
mnh cng tc l lun, c nu ra trong Ngh quyt s 37 ca B
chnh tr; su kt lun ca Ban B th (Kt lun s 94) v Hng
dn s 127 ca Ban Tuyn gio Trung ng v mc ch, yu cu,
nhim v i mi ging dy, hc tp cc mn l lun chnh tr l
nhng nh hng c tnh chin lc i vi cc c s o to v
ging vin l lun chnh tr, nhm thc hin thnh cng Ngh quyt
Hi ngh ln th 8 kha XI (Ngh quyt s 29-NQ/TW, ngy
04/11/2013) ca ng v i mi cn bn, ton din gio dc v
o to, p ng yu cu cng nghip ha hin i ha trong iu
kin kinh t th trng nh hng x hi ch ngha v hi nhp
quc t.
23
Knh tha cc nh khoa hc v qu v i biu!

Cng tc l lun, t nhng vn l lun chung n vic
ging dy, nghin cu, bi dng, hc tp l lun chnh tr ti
HQG-HCM c quan tm su sc. ng y, Ban Gim c
HQG-HCM, lnh o cc n v thnh vin ca HQG-HCM
lun xem cng tc o to v nghin cu khoa hc v l lun chnh
tr l lnh vc then cht nhm gio dc th gii quan, phng php
lun, t tng cho ngi hc, nng cao nng lc t duy, nng cao
tinh thn, trch nhim ca cn b, vin chc, cng chc trong ton
h thng. Lnh o HQG-HCM c mt Ph Gim c HQGHCM trc tip ph trch cng tc l lun chnh tr. Trung tm L
lun chnh tr trc thuc HQG-HCM phi hp vi cc n v o
to chuyn ngnh LLCT thc hin vic t chc, iu hnh, qun l,
theo di, kim tra hot ng ging dy, hc tp v nh gi cht
lng o to cc mn l lun chnh tr. l h thng qun l
thng nht, c s phn cng v cng vic gn lin vi chc nng
ca cc n v thnh vin. i ng nhng ngi lm cng tc o
to l lun chnh tr ti HQG-HCM gm 72 ging vin, trong
c 8 Ph gio s, 33 tin s, s cn li l thc s. Hy vng rng, vi
sc mnh h thng y, trn c s lin kt vi cc nh gio nh
khoa hc t khp mi min t nc, chng ta s t c nhng
kt qu tch cc hn na trong nghin cu, ging dy v hc tp cc
mn l lun chnh tr.
Knh tha cc nh khoa hc v qu v i biu!
Hi tho khoa hc Quc gia Nng cao cht lng ging
dy, hc tp cc mn l lun chnh tr trong cc trng i hc,
cao ng l bui sinh hot chnh tr y ngha dnh cho nhng
ngi lm cng tc l lun, nghin cu v o to l lun chnh tr.
Ban t chc Hi tho by t vinh d v vui mng c tip
nhn 120 bi tham lun ca cc nh gio, nh khoa hc t gn 30
n v trn khp c nc, trong c 79 bi c chn ng trong
K yu Hi tho. Hu ht cc bi vit u th hin tm huyt v
trch nhim ca nhng ngi lm cng tc nghin cu, ging dy
l lun chnh tr, tha thit vi s nghip i mi t nc. Khng t
bi vit by t s day dt, bn khon ca nh khoa hc trc nhng
bt cp, mu thun trong cng tc l lun, o to l lun chnh tr,
ng thi gi m nhng tng qu bu cho vic pht trin t duy
24
l lun nc nh, nng cao cht lng ging dy v hc tp cc mn

l lun chnh tr trong iu kin cng nghip ha, hin i ha t
nc v hi nhp quc t. Nhng suy t, trn tr y tht ng trn
trng v chia s. Ti tin tng rng, bui hi tho hm nay l dp
cc nh gio, nh khoa hc trnh by, trao i thng thn, ci m
nhng quan im ca mnh theo phng chm pht huy t do t
tng v tnh sng to trong nghin cu l lun, kt hp thng nht
tnh khoa hc vi tnh ng, gia khoa hc vi chnh tr.
Mt ln na, cho php ti thay mt Ban t chc Hi tho
khoa hc xin cm n cc nh gio, nh khoa hc cng ton th qu
v n tham d v gp phn vo s thnh cng ca hi tho.
Xin knh chc qu thy c cng ton th qu v i biu mnh
khe, hnh phc v thnh cng trong cng vic v cuc sng.
Xin trn trng cm n.
25
V MT S GII PHP CH YU
NHM NNG CAO CHT LNG GING DY, HC TP
CC MN L LUN CHNH TR
TRONG CC TRNG I HC NC TA HIN NAY
Hong Ch Bo*
1. Dn lun
ng ta c kt lun v ngay sau ra Ngh quyt v
i mi ton din, mnh m nn gio dc quc dn, p ng yu
cu y mnh cng nghip ha, hin i ha v pht trin bn
vng1.
Gio dc i hc nm trong h thng c cu ca nn gio
dc quc dn vi v tr c bit v tnh c th ring c ca n. V
tr c bit bi, i hc l nh thp ca h thng cp bc o to;
s mnh i hc l o to chuyn gia, cung cp cho x hi ngun
nhn lc cht lng cao, chu trch nhim trc tip trong vic vt
qua im nghn bng nhng t ph cht lng ca pht trin. Tnh
c th ring c ca gio dc i hc l ging dy, hc tp bc i
hc gn lin lm mt vi nghin cu khoa hc. Thy gio i hoc
ch ng ngha nu h ng trn bc ging vi t cch nh khoa
hc, nu h tin hnh lao ng dy hc ca mnh nh mt lao ng
nghin cu khoa hc thc s, thng nht v ng nht. Sinh vin
i hc khng phi l s m rng phm vi, kch thc ca hc sinh
ph thng trung hc m phi c hun luyn, o to sao cho c
s pht trin v cht, c bit l nng lc t duy sng to, bit hc
*
Gio s, tin s, y vin Hi ng L lun Trung ng.

Xem Vn kin Hi ngh Trung ng 6, Hi ngh Trung ng 8, kha XI ca ng
Cng sn Vit Nam.
26
tp theo phng php v phong cch nghin cu tr thnh

chuyn gia trong tng lai.
Trong trng i hc, khng ch thy mi nghin cu khoa
hc m sinh vin cng phi tham gia nghin cu, c nhu cu nghin
cu. Mi trng gio dc i hc phi l mi trng ca t tng,
hc thut, vn ha, phn nh v th hin tinh hoa tr tu ca t
nc, ca quc gia dn tc. Vit Nam ang hi nhp ngy cng su
rng vo i sng quc t, trong hi nhp v khoa hc - cng
ngh v gio dc - o to s ngy cng c ch trng, bi y l
nhng lnh vc c coi l quc sch hng u. Gio dc i hc
(bao gm c sau i hc v trn i hc) phi n lc vt bc, tin
kp mt bng chung ca khu vc, quc t v th gii, xng ng l
din mo tr tu, tinh thn ca dn tc c truyn thng vn ha v
vn hin t ngn xa, lm nn hnh nh mt Vit Nam xng ng
vi s tin cy ca bn b quc t.
t vn nh vy thy ht trng trch ca gii tr thc
i hc nc ta v tnh bc xc, cp thit ca ci cch su rng,
trit gio dc i hc t trong tng th ci cch nn gio dc
quc dn ca nc ta trong na u th k XXI.
Nn gio dc Vit Nam, c bit l gio c i hc ang
ng trc yu cu cch mng ha vt qua tnh trng suy thoi,
c nhng t ph, thc hin cng cuc chn hng gio dc, coi
l cha kha chn hng dn tc. Trong v s nhiu tnh
hung, thm ch c nhng hi chng v nghch l trong gio dc v
gio dc i hc nc ta t nhiu nm nay, khng th khng ni
ti nhng iu bt n trong lnh vc dy v hc cc mn l lun
chnh tr bc i hc hin nay.
Nhn r nhng bt n ny v tm ng nhng gii php khc
phc, gp phn nng cao cht lng dy ca thy, hc ca tr, lnh
o qun l ca ngnh v ca trng v lnh vc trng yu ny l
mt i hi nghim tc v cn c p ng kp thi, thit thc,
hiu qu.
y, cn xc nh mt tm nhn, xy dng mt trit l,
thit k v thc hin mt chng trnh hnh ng mang ngha l
nhng gii php chin lc.
27
2. Nhng iu bt n
- Trong vng mt thp k qua, cng vi vic n r s lng
cc trng cao ng v i hc, nht l cc trng ngoi cng lp
cn l xu hng a phng ha i hc, dng nh tnh no cng
chy ua m trng i hc v hu ht u mang danh i hc a
ngnh. Khi phi lm nhng dn gii v s liu, hin tng v s
kin trong i sng gio dc, hc ng nc ta thi kinh t th
trng v m ca, k c nhng chnh sch v gii php i mi gio
dc c sn xut ra t c quan qun l gio dc ca Nh nc
Trung ng gn y gy ra khng t nhng phn cm, nhng
phn ng t d lun x hi, ai ai cng cm nhn trc tip nhng bt
n trong gio dc nc nh. L d nhin, vn c khng t trng i
hc c uy tn v thng hiu, t c thnh tu trong o to v
nghin cu khoa hc, c khng t nhng nh qun l gio dc tm
huyt v trch nhim, c khng t cc nh gio dc i hc tn tm
tn lc vi ngh, c trnh cao, c o c trong sng c x hi
v cc th h hc sinh sinh vin tn vinh, knh trng. l c s
ng tin cy cho nim hy vng vo trin vng tt p ca nn gio
dc nc nh. Song cng phi tha nhn mt s tht v nhng hn
ch, yu km, tiu cc c tnh ph bin trong gio dc v gio dc
i hc. N cng c mt v d phn trch nhim trong nhng tn
thng x hi, s suy i o c, s xung cp vn ha ang din
ra nc ta.
- Mt vn nng bng, nhc nhi v nghch l hin nay l
tnh trng mt gi tr ca vn bng i hc, cao hc, thm ch c vn
bng tin s do cht lng thc khng c bo m, cng khng
tng xng vi trnh quc t. y l mt tr lc ca gio dc i
hc Vit Nam trong hi nhp quc t. Cng cha bao gi, tnh trng
tht nghip ca nhng ngi c hc nhiu nh by gi, trn 170.000
c nhn, thc s, c bit c c tin s m khng tm c vic lm.
Hoc gi c tm c mt cng vic, mt ch lm vic no , d l
bp bnh, tm thi th cng l tri ngnh, tri ngh, khng dng g
n vn ling tri thc c o to. va l s lng ph gh gm
tim nng v vn nhn lc - th qu gi nht trong vn x hi, va
l bng chng v nghch l x hi trong pht trin - thiu nhn lc
cho pht trin kinh t - x hi nhng nhn lc ang hin hu li
khng c s dng. Khng u nh nc ta, nhng ngi tt
28
nghip i hc tht nghip li quay v hc ngh d tm kim vic

lm. o to khng theo nhu cu ca x hi, ca th trng cng
vi cht lng o to thp v ang phi tr gi. S tht m m
ny t n lm suy gim ng lc ca sinh vin ang theo hc hoc
ch va mi nhp hc. H nhn thy t x hi iu m h khng
bao gi mong mun, l tnh thiu trin vng ca hc vn i hc,
cng chnh l tnh thiu trin vng ca vic vo i, lp thn, lp
nghip ca thanh nin tr thc. Trong tnh hung ny, sinh vin cc
ngnh khoa hc x hi - nhn vn, c bit l l lun chnh tr cm
nhn r nht. Ngun tuyn sinh i hc v lnh vc khoa hc x hi
- nhn vn nht l ngnh l lun chnh tr ngy mt gim, mt kh
khn c nguyn nhn t thc trng va nu.
- iu bt n tip theo l tnh trng dy v hc cc mn l
lun chnh tr hin nay, k t khi thc hin i mi, ci cch chng
trnh, gio trnh, gio khoa bc i hc cng nh vic qun l hot
ng dy - hc l lun chnh tr trong cc trng i hc. y thc
s l mt tnh hung c vn , l mt xch xung yu phi thay i.
Nhng bt hp l, nhng sai st, ni nghim khc ra l sai lm
trong ci cch lnh vc ny hn 10 nm qua c nhn nhn,
nh gi trong dp tng kt 20 nm thc hin Ngh quyt ca B
Chnh tr kha VII v cng tc l lun ca ng, trong c cp
ti gio dc, ti dy v hc l lun chnh tr bc i hc. B Chnh
tr kha XI gn y ra Ngh quyt mi v cng tc l lun, v
dy v hc l lun chnh tr bc i hc nhm thay i tnh hnh.
Theo ci cch dy v hc l lun chnh tr t mi nm tr
li y, cc mn trit hc Mc - Lnin, kinh t chnh tr Mc - Lnin
v ch ngha x hi khoa hc gp chung li thnh l lun chnh
tr, m mt cch rt thc dng v th thin, ngi ta nh danh cho
n l mn nguyn l, cc nguyn l Mc - Lnin, cn quy nh
nguyn l 1 (Trit v Ch ngha x hi khoa hc), nguyn l 2
(Kinh t chnh tr).
Khoa hc lch s ng Cng sn Vit Nam c ging
dy t lu, t rt sm trong h thng i hc, gi y c gi l
mn ng li cch mng Vit Nam. Ngoi ra, c mt mn, cn
tng i c lp vi ngha l mt mn hc, ch cn coi trng n
n u, cht lng dy - hc nh th no th li l chuyn khc,
l mn t tng H Ch Minh. Ch cn ring cc trng i hc
29
khoa hc x hi - nhn vn, nhng khoa o to c sinh vin

chuyn ngnh v l lun, m s ny th rt t, kh d cn gi c t
nhiu c trng khoa hc ca tng mn. Trn phng din qun l,
cc trng phn ln u hnh thnh khoa (hoc b mn) l lun
chnh tr. y cng l mt iu bt n, ngay t nhn thc khoa hc
p dng vo qun l.
Trong bt n ln ny, c iu g ng phi lo ngi nht?
l:
+ Lm mt i tnh chuyn mn ha su, tnh chuyn nghip
bn vng trong ging dy cc mn khoa hc Mc - Lnin m gio
dc i hc gy dng trn na th k mi c c, t quan nim,
thc khoa hc n chng trnh, gio trnh v nht l n xy
dng i ng ging vin khoa hc chuyn ngnh.
+ Lm tm thng ha khoa hc trong thc tin ging dy,
ging vin trit hc dy ch ngha x hi khoa hc kh, li cng
kh hn khi h phi dy kinh t chnh tr v ngc li. Din ra trn
thc t hot ng ging dy ca ging vin l t pht la chn nh
hng, ty tin trong ng x vi nhng tri thc khoa hc khng
chuyn (bit th dy k, khng bit, khng tho th ni nh sch m
sch no c phi khun vng thc ngc!). Hu qu l dn n s
phin din v nng cn trong truyn th tri thc ca thy, trong lnh
hi, tip thu ca tr.
+ Tnh trng s b, hnh thc trong vic t chc dy - hc,
m r nht l dy khng phi trong lp hc, trn ging ng ng
ngha chun mc ca n m l trn hi trng, hng trm, hng my
trm sinh vin ngi nghe ging chung. Cht lng, hiu qu l rt
thp nhng ngi ta vn d bng lng v tit kim c thi gian,
tit kim c kinh ph, nht l cc trng ngoi cng lp.
+ ang c s nhm ln ln trong ging dy v qun l ging
dy khi ng nht phng php vi phng tin. Vic lm dng s
, biu bng, mn hnh trnh chiu, c vic bin tng ca xmina,
tho lun nhm, rn k nng cho sinh vin lm cho phng php
khoa hc thc s nghim tc b vi phm. Vai tr ch o ca thy
nh ngi thit k, truyn dn, kch thch t duy, t tng ngi
hc, trau di o c, nhn cch t khoa hc gim st. Ngi hc
khng hng th hc tp do tc ng truyn cm hng sng to t
30
ngi dy rt hn ch, dn ti nhn thc lch lc, nh gi khng

ng tm quan trng, tc dng nhiu mt ca khoa hc l lun chnh
tr. Tnh trng ny cng nng hn bi nhng tc ng v nh hng
ca ch ngha thc dng, k tr, xem nh hoc ph nhn tri thc
khoa hc x hi - nhn vn v l lun cng nh cc gi tr vn ha
tinh thn.
+ S tch ri c tnh ph bin gia dy - hc vi nghin cu
khoa hc trong lnh vc l lun chnh tr, trc ht v ch yu i
ng ging vin. Ging dy ln t nghin cu. Nghin cu ri vo
hnh thc ha, s lc gin n ha v kinh nghim ha mt cch
thc dng.
Tim lc khoa hc thp, s tch ly, b sung v lm mi tri
thc khng tr thnh mt nhu cu, mt s thi thc t ni tm ca
khng t ging vin. Tnh trng lm cho tc dng, nh hng, uy
tn ca i ng ging vin l lun chnh tr b hn ch ln, khng
p ng c yu cu ca nh trng v ca x hi. Khng thay i
hin trng ng lo ngi ny, s tip tc ko di s lc hu ca l
lun nc nh, s tr tr v tip tc suy gim cht lng gio dc
i hc (v l lun chnh tr), s bt cp trong cht lng ngun
nhn lc nc ta. Khng pht trin l lun, khng c t ph v l
lun, t nc khng th pht trin, quc gia - dn tc khng th
hng thnh. Nu coi l thng ip pht trin th thng ip ny
ang hi thc trc tip vn ci cch gio dc l lun chnh tr
bc i hc, tm ng gii php nng cao cht lng dy - hc l
lun chnh tr cc trng i hc.
3. Kin ngh gii php
Mt, lm thay i nhn thc x hi, trc ht l trong i
ng cn b lnh o, qun l cc cp ca ng v Nh nc, c
bit cp chin lc, vi i ng tr thc vi tr thc khoa hc x
hi - nhn vn v l lun i hc lm nng ct v l lun, vai tr
ca l lun c ng x ng vi gio dc l lun chnh tr trong
cc trng i hc v cao ng.
Gii php ny to ra tm nhn v to thm xung lc tip
tc i mi t duy trong ng v trong x hi ta.
Thit thc nht l hc v lm theo Bc H v l lun, v thc
hnh l lun, thng nht l lun vi thc tin.
31
Chng bnh coi khinh l lun v l lun sung, chng ch

ngha kinh nghim thng tc, thc dng mt cch thin cn v cng
chng ch ngha hnh thc ph phim khoa trng m thc cht
cng l coi thng l lun, tm thng ha l lun khoa hc.
C hiu ng l lun th mi nhn ra vai tr, tc dng, s cn
thit ca n i vi pht trin x hi. L lun sn sinh ra t thc
tin, l kt tinh, khi qut ha t thc tin, phn nh bn cht v xu
hng vn ng ca thc tin, trang b cho con ngi cng c nhn
thc v hnh ng mt cch t gic, sng to, c tr tu, khng m
qung, phiu lu, t pht.
Du hiu trng thnh t duy l lun v l lun ch th l
s tiu ha nhun nhuyn l lun, bit dng l lun nh mt phng
php. l sc mnh ca sng to, l tr nng tinh thn, t tng,
trnh tr tu khm ph ci mi, bit lm mi nng lc,
phng php ca con ngi. Nh , chng c bnh sch v,
gio iu, my mc, khun so.
Cng nh vy, phi hiu chnh tr, quan h gia l lun vi
chnh tr, rng hn l quan h gia khoa hc vi chnh tr, s thm
nhp v tc ng ln nhau gia l lun (trit hc) vi chnh tr thnh
ra trit hc chnh tr, vn ha chnh tr. L lun chnh tr khng phi
l php cng s hc gia l lun vi chnh tr. C l lun trit hc
soi sng chnh tr v cng c l lun ni ti ca chnh tr thuc v
lgc khch quan v lgc ch quan ca chnh tr phi c nhn
thc tht tng minh.
L lun chnh tr theo ng ngha lnh mnh, tch cc ca n
l kt qu ca khoa hc ha, vn ha ha chnh tr, lm cho chnh
tr tr thnh khoa hc, thnh vn ha chnh tr. Chnh tr cng pht
trin, cng hin i, cng pht huy tc dng tch cc i vi pht
trin x hi cng phi nhn vn ha bn thn chnh tr, hot ng
chnh tr, cc quan h ch th - khch th trong t chc v hot
ng chnh tr.
Theo H Ch Minh, vn ha khng bn ngoi m trong
kinh t v chnh tr. Vn ha soi ng cho quc dn i. Chnh tr
ngh rng ra cng l vn ha. Vn ha ngh su ra cng l chnh
tr. trnh v s tng tc ny, c chnh tr ln vn ha u c
32
im ct li v ng quy l L LUN, u c chung ngun ci l

THC TIN.
L lun chnh tr theo cch hiu, cch hnh x hin nay trong
trng i hc l ch ngha Mc - Lnin - T tng H Ch
Minh v Lch s ng Cng sn Vit Nam. Song phi hiu n l
khoa hc - cch mng - nhn vn, hng ti gii phng v pht
trin, l kt tinh tr tu v t tng, l tng hp tri thc l lun v
phng php, l mt trong nhng ngun ni sinh quan trng nht
ca vn ha, ca vn ha t tng, ca vn ha chnh tr.
y l mt tng hp, mt phc hp h thng ch khng phi
tng s s hc my mc, c hc.
Cn phi ghi nh ch dn ca ngghen, hy gi tn s vt
ng nh bn thn n, hy i x vi ch ngha x hi nh mt
khoa hc, ngha l phi nghin cu n.
H Ch Minh t rt sm, nhn nhn ch ngha Mc - Lnin
khng ch l khoa hc m cn l o c.
Mc c bit ch trng ti Nhn o ha hon cnh, gii
tha ha lao ng v bn cht ngi gii phng mi nng lc
sng to thuc v sc mnh ca nhn tnh, phi nghin cu thu
o, trit , ti tn gc r ca s vt, m gc r i vi con ngi
chnh l bn thn con ngi
Nhn thc ng, ng x ng i vi L LUN v L
LUN CHNH TR l xc lp mt thi tn trng n, xut
pht t tinh thn khoa hc thm m cht duy l v nhn vn vn l
hai c tnh bn cht ca ch ngha Mc - Lnin v t tng H Ch
Minh, i x vi l lun chnh tr v i ng ging vin l lun
chnh tr ng vi cc chun mc KHOA HC - CHNH TR O C v VN HA. Ch nh vy, l lun chnh tr mi c th
hin hu trong nh trng i hc vi t cch l h thng cc mn
khoa hc chnh danh, chnh thng v phi c coi trng ch khng
phi nh mt loi kin thc b tr, ph gia, va xem nh va tm
thng ha n.
Hai, phi xc lp li v th, gi tr ca tng mn khoa hc,
mi mn khoa hc c i tng nghin cu, phng php nghin
cu ring, c trng, c th ring trong tp hp cc mn khoa hc
gi l l lun chnh tr. l Trit hc, Kinh t chnh tr, Ch ngha
33
x hi khoa hc, Lch s ng v T tng H Ch Minh. p

ng yu cu gim ti do qu thi gian vt cht dnh cho mt kha
o to quy nh, c th tinh gin chng trnh, gim bt phn
ging l thuyt, tng cng thc hnh, nht l rn luyn k nng
nghin cu c lp cho sinh vin song nht thit khng c xa
nha ranh gii cc khoa hc, khng vi phm nguyn tc chuyn
mn ha, chuyn nghip ha trong ging dy i hc.
Tr li v tr, v th ca tng mn khoa hc cng c ngha l
tr li ch ng v t cch hnh ngh ca tng ging vin khoa hc
trn bc ging i hc. Chm dt tnh trng ging dy tt c cc
mn mi ging vin trong ci gi l cc nguyn l cng l
chm dt tnh trng tm thng ha khoa hc.
Cng ng thi chm dt tnh trng ging gp cc lp sinh
vin trn hi trng. Khng v vin vo c thiu gio vin, hp l
ha, tit kim thi gian, kinh ph m duy tr mi tnh trng rt khng
nghim tc v khoa hc s phm ny. Khng nn ng nht ging
dy ca ging vin theo mn, theo bi ca chng trnh php quy
vi ni chuyn ngoi kha, bo co thuyt trnh ca cc bo co
vin trong cc sinh hot ngoi kha. y cng l bin php chng
li s coi thng mn hc ngi hc.
Ba, phi cng phu hun luyn, bi dng nghip v s phm
v cp nht kin thc cho i ng ging vin theo mn hc, theo
lnh vc chuyn mn ha ca h. Tng cng tip xc khoa hc v
vn ha gia cc ging vin vi cc nh khoa hc, nht l cc hc
gi c uy tn ln, to ng lc am m sng to trong nghin cu
khoa hc cho ging vin, nht l cc ging vin tr.
Bn, to mi trng, iu kin v ng lc thc y hot
ng nghin cu khoa hc ca ging vin, ca cc tp th s phm
v cc cng ng khoa hc trong trng i hc. y l gii php
c bn, lu di, nui dng v pht trin tim lc t tng, khoa
hc. Cn c u t mnh cc ngun lc cho vic thu ht ging
vin v sinh vin nghin cu khoa hc v l lun chnh tr.
Nm, thit k li chng trnh, bin son gio trnh, gio
khoa theo hng c bn, hin i, thc tin Vit Nam. Kt hp cc
tri thc hn lm vi tri thc ng dng, a dng ha gio trnh, sch
tham kho cho cc i tng dy v hc.
34
Su, xy dng trung tm nghin cu mnh lm nng ct

trong nghin cu, o to, bi dng i ng ging vin. Pht trin
cc m hnh giao lu hc thut, t tng, vn ha trong cc trng,
m rng s hp tc gia cc nh trng, gy dng cc nhm nghin
cu mnh, pht huy tc dng nh hng ca l lun chnh tr, ca tr
thc khoa hc x hi - nhn vn v l lun chnh tr trong i sng
thc tin, gn vi a phng, khu vc v c nc./.
35
I MI NNG CAO CHT LNG

CNG TC L LUN CHNH TR
Nguyn Th Ngha
Lc sinh thi, c C.Mc, Ph.ngghen, V.I.Lnin v H Ch

Minh lun coi trng l lun v cao thc tin. Cc ng nht qun
rng, thc tin l c s, ng lc, mc ch ca l lun v tiu
chun ca chn l; cn l lun l b uc soi ng cho thc tin.
Do , thng nht l lun vi thc tin tr thnh nguyn tc ti cao
ca ch ngha Mc-Lnin; v cng tc l lun nht l l lun chnh
tr tr thnh nhim v hng u ca cch mng.
Qun trit su sc nguyn tc thng nht l lun vi thc
tin, trong sut qu trnh lnh o cch mng ng ta lun cao
cng tc l lun v c bit ch trng thc tin cch mng. Nh ,
ng ta a ra c Cng lnh, ng li, phng php cch
mng ng v lnh o nhn dn i t thng li ny n thng li
khc.
Trong nhng nm i mi va qua, di nh sng ca l
lun Mc-Lnin, t tng H Ch Minh v ng li, chnh sch
ng n ca ng, nhn dn ta lm nn nhng thnh tu to ln,
c ngha lch s. Tuy nhin, hin nay nc ta vn ng trc
nhiu thch thc to ln, an xen nhau, tc ng tng hp v din
bin phc tp. Nguy c tt hu xa hn v kinh t vi nhiu nc
trong khu vc v trn th gii vn tn ti. Tnh trng suy thoi v
PGS.TS.GVCC, Trng b mn Chnh tr hc, Gim c Trung tm Nghin cu Chin

lc v Chnh sch Quc gia, Trng i hc KHXH&NV, HQG-HCM.
36
chnh tr, t tng, o c li sng ca mt b phn khng nh cn

b, ng vin, t quan liu tham nhng, lng ph cn nghim trng.
Nhng biu hin xa ri mc tiu x hi ch ngha, t din
bin,t chuyn ha c din bin phc tp. Cc th lc th ch
tip tc thc hin m mu din bin ha bnh, gy bo lon lt ,
s dng cc chiu bi dn ch, nhn quyn hng lm thay i
ch chnh tr nc ta1.
Tnh trng trn c nhiu nguyn nhn, song mt trong nhng
nguyn nhn quan trng l: Cng tc nghin cu l lun, tng kt
thc tin cha lm sng t c mt s vn v ng cm quyn,
v ch ngha x hi v con ng i ln ch ngha x hi nc ta.
Tnh chin lc, tnh thuyt phc, hiu qu ca cng tc t tng
cn hn ch, thiu sc bn trong u tranh chng m mu, th on
din bin ha bnh... cuc vn ng Hc tp v lm theo tm
gng o c H Ch Minh cha thc s i vo chiu su mt
s ni cn mang tnh hnh thc, hiu qu cha cao...2.
Trong khi khng nh nhng kt qu tch cc ca cng tc l
lun trong nhng nm i mi va qua, Ngh quyt 37-NQ/TW ca
B chnh tr v cng tc l lun ch r: cng tc l lun cn
nhng hn ch, khuyt im. Nhn chung, l lun cn lc hu, tnh
d bo thp, kt qu nghin cu l lun cha p ng tt yu cu
ca thc tin. Nghin cu v tnh hnh th gii, khu vc v vn
thi i cha su sc, ton din. Kt qu nghin cu v ch ngha
Mc-Lnin, t tng H Ch Minh cn dn tri, tnh h thng cha
cao, cha gn kt cht ch vi nhng vn thc tin ang t ra...
i ng cn b l lun ng, nhng khng mnh... Cng tc tuyn
truyn, gio dc, bi dng l lun chnh tr cn hn ch v cht
lng, trng lp v ni dung, chng trnh gio trnh; chm i mi
v phng php...3.
Nh vy, thc tin i mi v hi nhp quc t ang t ra
nhng vn cp bch, i hi cng tc l lun (nht l hot ng
1
ng Cng sn Vit Nam, Vn kin i hi i biu ton quc ln th XI, Nxb.Chnh

tr quc gia, H Ni, 2011, tr.29.
2
ng Cng sn Vit Nam, Sd, tr.172-173.
3
ng Cng sn Vit Nam, Ban chp hnh trung ng, Ngh quyt ca B chnh tr v
cng tc l lun v nh hng nghin cu n nm 2030 (s 37-NQ/TW, ngy 09 thng
10 nm 2014), tr.2.
37
l lun chnh tr) trong cc trng i hc, cao ng phi vn

mnh ln p ng. Kt lun 94-KL/TW ca Ban B th v tip
tc i mi vic hc tp l lun chnh tr trong h thng gio dc
quc dn nhn mnh: i mi vic hc tp l lun chnh tr
trong h thng gio dc quc dn nhm to bc tin mi, c kt
qu, cht lng cao hn, gp phn lm cho ch ngha Mc-Lnin, t
tng H Ch Minh v ng li, quan im ca ng gi vai tr
ch o trong i sng x hi4. V mun vy, trc ht phi Xy
dng cho c i ng gio vin l lun chnh tr tm huyt, yu
ngh, tuyt i trung thnh, c nim tin, c kin thc mi gn vi
thc tin. y l nhn t quyt nh s thnh cng ca vic tip tc
i mi hc tp l lun chnh tr trong nh trng5.
Lch s pht trin khoa hc v thc tin cch mng xc
nhn tnh quy lut ca qu trnh l lun tc ng n thc tin
hin thc ha l lun: (1) L lun phi phn nh ng quy lut pht
trin khch quan ca x hi v nhu cu, li ch ca qun chng; (2)
L lun phi c thm nhp vo qun chng (tr thnh t tng,
tnh cm, nim tin, ch ci to hin thc ca qun chng); (3) L
lun phi th hin mnh trong mc ch, ni dung, chng trnh, k
hoch v phng php hot ng ca qun chng; (4) T chc hot
ng thc tin ca qun chng hin thc ha l lun6
Tng ng vi tnh quy lut ca qu trnh tc ng... ni
trn, cng tc l lun chnh tr trong cc trng i hc, cao ng
bao gm 3 hnh thc hot ng c bn: a)Hot ng nghin cu l
lun chnh tr; b) Hot ng ging dy v o to l lun chnh tr;
c) Hot ng gio dc t tng chnh tr.
1. Hot ng nghin cu l lun chnh tr .
Hin nay, ch ngha t bn vn tip tc tn ti v c nhng
bc pht trin mi, ng gp to ln cho nn vn minh nhn loi,
trong khi ch ngha x hi vn cha ra khi cuc khng hong
4
ng Cng sn Vit Nam, Ban chp hnh trung ng, Kt lun ca Ban B th v vic
tip tc i mi vic hc tp l lun chnh tr trong h thng gio dc quc dn (s 94KL/TW, ngy 28 thng 03 nm 2014), tr.1.
5
ng Cng sn Vit Nam, Ban chp hnh trung ng, Kt lun ca Ban B th v vic
tip tc i mi vic hc t l lun chnh tr trong h thng gio dc quc dn (s 94KL/TW, ngy 28 thng 03 nm 2014), tr.2.
6
Xem: Nguyn Th Ngha, Nhng chuyn trit hc, Nxb.Khoa hc x hi, H Ni,
2007, tr.289.
38
trm trng; ton cu ha va mang yu t tch cc va mang yu t

tiu cc ang tc ng mnh m n mi lnh vc ca i sng x
hi trn phm vi ton cu; cuc cch mng khoa hccng ngh
pht trin nh v bo lm cho tri thc khoa hc tr thnh lc lng
sn xut trc tip v tr thnh ng lc ca kinh t tri thc; cng
cuc i mi v hi nhp quc t Vit Nam v ang t c
nhng thnh tu to ln... Tuy nhin nc ta vn ng trc nhiu
nguy c v thch thc ln, trong Nguy c tt hu xa hn v
kinh t so vi nhiu nc trong khu vc v trn th gii vn tn ti.
Tnh trng suy thoi v chnh tr, t tng, o c, li sng ca
mt b phn khng nh cn b, ng vin gn vi t quan liu, tham
nhng, lng ph l nghim trng. Cc th lc th ch vn tip tc
thc hin m mu din bin ha bnh7.
Trong bi cnh phc tp ni trn, hot ng nghin cu l
lun chnh tr cc trng i hc, cao ng cn tp trung vo cc
vn ch yu di y:
Mt l, Nghin cu v c kt nhng gi tr c bn, bn
vng ca ch ngha Mc-Lnin, t tng H Ch Minh; nhng c
im mi ca thi i, ton cu ha, cch mng khoa hc cng
ngh v kinh t tri thc.
Hai l, nghin cu v ch ngha t bn hin i v ch ngha
x hi hin thc. ng thi nghin cu lm sng t m hnh, c
trng ca ch ngha x hi v con ng i ln ch ngha x hi
Vit Nam trong iu kin hin nay.
Ba l, nghin cu mt cch c h thng ng li cch mng
ca ng Cng sn Vit Nam. Trong , c bit ch trng ng
li i mi v hi nhp quc t; y mnh cng nghip ha, hin
i ha gn vi pht trin kinh t tri thc; pht trin kinh t th
trng nh hng x hi ch ngha; xy dng Nh nc php
quyn x hi ch ngha; xy dng nn vn ha tin tin, m bn
sc dn tc.
Bn l, nghin cu v con ngi Vit Nam, h thng gi tr
truyn thng dn tc chm lo xy dng con ngi Vit Nam
pht trin ton din, trng tm l bi dng tinh thn yu nc, lng
7
ng Cng sn Vit Nam, Vn kin i hi i biu ton quc ln th XI, Nxb. Chnh
tr quc gia, H Ni, 2011, tr.184-185.
39
t ho dn tc, o c, li sng v nhn cch. To bc chuyn

bin mnh m v nhn thc, thc tn trng php lut, mi ngi
Vit Nam u hiu bit su sc,t ho, tn vinh lch s, vn ha dn
tc8.
Nm l, nghin cu i mi chng trnh, ni dung, hnh
thc v phng php ging dy, hc tp l lun chnh tr cc
trng i hc, cao ng ph hp vi i tng hc tp v p ng
yu cu, nhim v ca cch mng trong iu kin mi. ng thi,
nghin cu i mi phng thc trong cuc u tranh v t tng,
l lun chnh tr hin nay bo v ch ngha Mc-Lnin, t tng
H Ch Minh, Cng lnh, ng li chnh sch ca ng v chng
din bin ha bnh, t din bin v t chuyn ha.
cng tc nghin cu l lun chnh tr c hiu qu, cc
trng cn phi xy dng chng trnh nghin cu l lun chnh tr
vi cc ti khoa hc c th v b tr ngun kinh ph tng ng.
2. Hot ng ging dy v o to l lun chnh tr
Ging dy l lun chnh tr cc trng i hc, cao ng l
hot ng a tri thc l lun chnh tr thm nhp vo qun
chng (hnh thnh t tng, nim tin, ch cch mng ca qun
chng) chuyn ha l lun thnh lc lng vt cht ci to hin
thc.
Trong bi cnh hin nay, tri thc l lun chnh tr cn c
ging dy, hc tp cc trng i hc, cao ng bao gm: (1) Ch
ngha Mc-Lnin v t tng H Ch Minh; (2) Cng lnh, ng
li, chnh sch ca ng v lut php ca Nh nc; (3) Gi tr
truyn thng dn tc v tinh hoa vn ha nhn loi.
Th nht, ch ngha Mc-Lnin l nh cao tr tu v tinh hoa
vn ha ca nhn loi (bao gm: Trit hc Mc-Lnin, kinh t chnh
tr Mc-Lnin v Ch ngha x hi khoa hc). Ging dy ch ngha
Mc Lnin l gio dc gi tr, tinh thn khoa hc, cch mng v
nhn vn ca ch ngha Mc-Lnin, m trc ht l gio dc nhn
sinh quan cng sn ch ngha cng vi th gii quan duy vt bin
chng v phng php lun bin chng duy vt cng h t tng
8
ng Cng sn Vit Nam, Ngh quyt Hi ngh ln th 9 Ban chp hnh Trung ng
kha XI v xy dng v pht trin vn ha, con ngi Vit Nam p ng yu cu pht
trin bn vng t nc, tr.4.
40
khoa hc ca giai cp cng nhn cch mng vi i tin phong ca

n l ng Cng sn trong cuc u tranh xa b mi p bc, bc
lt, tin ti xy dng ch ngha cng sn9.
Th hai, t tng H Ch Minh l h thng quan im ton
din v su sc v nhng vn c bn ca cch mng Vit Nam,
kt qu ca s vn dng v pht trin sng to ch ngha Mc-Lnin
vo iu kin c th ca nc ta, k tha v pht trin cc gi tr
truyn thng tt p ca dn tc, tip thu tinh hoa vn ha nhn
loi; l ti sn tinh thn v cng to ln v qu gi ca ng v dn
tc ta, mi mi soi ng cho s nghip cch mng ca nhn dn ta
ginh thng li10
Ging dy T tng H Ch Minh l gio dc tri thc H
Ch Minh hc v trit hc, chnh tr hc, php quyn, o c, vn
ha, con ngi... , nht l gio dc v tm gng o c H Ch
Minh, phong cch v phng php (d bt bin, ng vn bin) ca
Ngi trong cuc sng v trong ng x vi mnh, vi ngi, vi
cng vic cch mng.
Th ba, Cng lnh, ng li, Chnh sch ca ng v lut
php ca Nh nc khng ch phn nh quy lut pht trin khch
quan ca cch mng Vit Nam, m cn th hin nhu cu, li ch v
kht vng ca qun chng lao ng. V vy, phi gio dc v lm
cho cn b, ng vin, nhn dn, nht l th h tr thu hiu v tin
tng vo cng lnh, ng li, chnh sch ca ng v vo s
nghip i mi lm cho dn giu, nc mnh, x hi dn ch, cng
bng, vn minh, vng bc i ln ch ngha x hi.
Trong iu kin hin nay, cn gio dc lm cho cn b ng
vin v sinh vin cc trng i hc, cao ng thu hiu v tin
tng vo Cng lnh xy dng t nc trong thi k qu ln
ch ngha x hi (cng lnh b sung, pht trin 2011); mc tiu v
nhng c trng c bn ca m hnh ch ngha x hi Vit Nam
(thng qua ti i hi XI ca ng) v con ng i ln ch ngha
x hi Vit Nam (y mnh cng nghip ha, hin i ha gn vi
pht trin kinh t tri thc, pht trin kinh t th trng nh hng
9
Sc sng ca ch ngha Mc-Lnin trong thi a ngy nay, Nxb. Chnh tr quc gia,
H Ni, 2014, tr.9.
10
41
x hi ch ngha, xy dng Nh nc php quyn x hi ch ngha,

xy dng nn vn ha tin tin m bn sc dn tc).
Th t, gi tr truyn thng dn tc l gi tr tinh thn ct li
ca dn tc, c ch v c ngha i vi s pht trin ca con ngi
v x hi, mang tnh bn vng, trng tn trong lch s, m da vo
cc th h tr c th pht huy c gi tr qu kh, tip thu c
gi tr hin i v nh hng gi tr trong tng lai t tn ti, t
pht trin m khng suy thoi, bin cht v nh mt chnh mnh.
Trong iu kin hin nay, ging dy v Gi tr truyn thng
dn tc cc trng i hc, cao ng l gio dc: (1) thc t
tn, t lp, t cng v t ho dn tc; (2) Ch ngha yu nc Vit
Nam c ti luyn trong lch s hng ngn nm dng nc v
gi nc ca dn tc; (3) Tnh yu thng con ngi v tnh c kt
cng ng, sng thy chung nhn i v khoan dung; (4) c tnh
cn c, tr thng minh v sng to; (5) Tinh thn lc quan cch
mng, lun yu cuc sng ha bnh v lun vn ti tng lai.
Th nm, tinh hoa vn ha nhn loi l kt tinh nhng gi tr
vn ha tiu biu, mang tnh nhn vn ph qut c ch v c ngha
i vi s pht trin ca v nhn loi tin b. Trong iu kin ton
cu ha v hi nhp quc t, ging dy v tinh hoa vn ha nhn
loi cc trng i hc, cao ng l gio dc: (1) Tri thc khoa
hc tin tin v cng ngh hin i; (2) Tinh thn dn ch v thc
thng tn php lut; (3) Gi tr ca t do, bnh ng, bc i v
trch nhim cng dn i vi T quc.
o to l lun chnh tr l hot ng gio dc ton din
trnh cao v mang tnh chuyn nghip i vi sinh vin, hc vin
cao hc, nghin cu sinh chuyn ngnh l lun chnh tr (Trit hc,
Kinh t chnh tr hc, Ch ngha x hi khoa hc, Chnh tr hc,... ) nhng ngi s tr thnh ging vin l lun chnh tr, nghin cu
vin l lun chnh tr, chuyn vin v chuyn gia gio dc t tng
chnh tr trong tng lai.
Vi cc i tng trn, ngi hc cn c trang b khi
lng kin thc h thng, ton din v su sc ca khoa hc l lun
chnh tr; cng vi kin thc kinh in, kin thc lch s cc mn
hc v kin thc hin i c cp nht thng xuyn. ng thi,
42
cn trang b h thng phng php lun, phng php v k nng

hot ng thc tin cho ngi hc.
Hin nay vic nng cao cht lng ging dy v o to l
lun chnh tr yu cu nhng yu t c bn sau: (1) Xy dng pht
trin i ng nhng ngi Thy c tr tu v nhn cch, giu lng
yu ngh, tm huyt vi th h tr, mu mc trong hot ng nghin
cu, trong ging dy v trong cuc sng; (2) Xy dng, hon thin
Chng trnh chun v ging dy l lun chnh tr vi nhng ni
dung, hnh thc v phng php thch hp i vi i tng chuyn
ngnh v khng chuyn ngnh l lun chnh tr; (3) Xy dng, hon
thin Gio trnh chun v cc Ti liu tham kho chun tng
ng vi ni dung cc mn hc l lun chnh tr v ph hp vi tng
i tng (chuyn ngnh v khng chuyn ngnh l lun chnh tr).
Xy dng Chng trnh chun l trch nhim ca c quan qun l
nh nc v gio dc o to vi s gip ca cc nh khoa
hc; cn xy dng Gio trnh chun v Ti liu tham kho
chun thuc v trch nhim ca cc nh khoa hc, y cn trnh
tnh trng va bng va thi ci ca cc c quan qun l nh
nc v gio dc o to; (4) Lun i mi phng php ging
dy ph hp vi ni dung mn hc, vi i tng ngi hc v vi
thc tin i mi t nc; (5) T chc, qun l, nh gi, tng kt
qu trnh o to, ging dy, hc tp l lun chnh tr mt cch khoa
hc, khch quan v c rt nhng bi hc kinh nghim; (6) Bo
m c s vt cht, phng tin, kinh ph cho o to, ging dy,
hc tp l lun chnh tr. c bit l phi bo m lng cho i
ng ging vin p ng t nht mc sng trung bnh ca x hi;
(7) y mnh cuc u tranh chng quan liu, tham nhng, lng ph
v nhng tiu cc x hi, trong c tiu cc trong gio dc - o
to (k c nhng tiu cc trong o to l lun chnh tr).
3. Cng tc gio dc t tng chnh tr
Gio dc t tng chnh tr trong cc trng i hc, cao
ng l hot ng tng hp, ton din nhm t ti mc tiu: (1)
Bo m s n nh v t tng chnh tr trong nh trng, lm cho
tt c cn b, ng vin, vin chc, ging vin v sinh vin c nim
tin vng chc vo l lun chnh tr mcxt, vo s lnh o ca
ng v qun l ca Nh nc. Trn c s , ra sc phn u hon
thnh tt nhim v chnh tr ca nh trng; (2) o to lc lng
43
tr thc (c nhn, k s, thc s, tin s) khng ch gii v khoa hc

v chuyn mn, nghip v, m cn c bn lnh chnh tr, phm cht
o c tt, sn sng cng hin cho s nghip xy dng v bo v
T quc Vit Nam x hi ch ngha.
t c mc tiu trn, hot ng l lun chnh tr cn c
nhng yu t c bn sau: (1) Nng cao hn na nhn thc ca cc
cp y ng, cc cp chnh quyn, cc on th v i ng ging
vin v v tr, vai tr, tc dng ca cng tc l lun chnh tr trong
h thng cc trng i hc, cao ng; (2) C s thng nht v
phi hp cht ch, ng b gia cc cp y ng, cc cp chnh
quyn, cc on th vi i ng ging vin l lun chnh tr trong
vic trin khai cng tc l lun chnh tr trong nh trng; (3) C
chnh sch ng v i vi cng tc l lun chnh tr v i ng
nhng ngi trc tip thc thi cng tc l lun chnh tr trong nh
trng; (4) Gn hot ng l lun chnh tr vi cng tc xy dng
ng, xy dng cc t chc on th chnh tr trong sch, vng
mnh trong nh trng. ng thi, chng suy thoi v t tng
chnh tr, o c, li sng ca cn b, ng vin, ging vin, vin
chc v sinh vin trong nh trng. c bit l, phi cnh gic vi
din bin ha bnh, t din bin v t chuyn ha trong cn
b, ng vin v sinh vin trong iu kin phc tp hin nay.
Tm li, cn t cng tc l lun chnh tr v tr trung tm
v gi vai tr xuyn sut trong tt c cc hot ng ca h thng cc
trng i hc, cao ng. nng cao cht lng cng tc l lun
chnh tr, Nh nc cn phi u t cho nghin cu, ging dy l
lun chnh tr v gio dc t tng chnh tr mt cch thch ng.
ng thi, phi to ra s thng nht v phi hp cht ch, ng b
gia lnh o nh trng cc cp y, cc cp chnh quyn, cc on
th vi i ng nghin cu v ging dy l lun chnh tr trong vic
trin khai cc hot ng l lun chnh tr.
44
V I MI CNG TC O TO,
NGHIN CU L LUN CHNH TR
TRONG IU KIN HIN NAY
inh Ngc Thch*
1. Thc trng v nhng vn t ra trong o to,

nghin cu l lun chnh tr hin nay
Cng tc l lun ni chung, o to, nghin cu l lun
chnh tr ni ring ng vai tr to ln trong i sng x hi, gp
phn vo qu trnh n nh x hi, ng thun v t tng, u
tranh chng cc quan im sai tri, bo v ch , tham mu, hin
k cho ng, Nh nc trong vic hoch nh ng li pht trin
t nc, qu trnh cng nghip ha, hin i ha v hi nhp quc
t. i ng lm cng tc l lun l nhng ngi tin phong trong
vic ph bin th gii quan khoa hc v l tng dn ch, nhn vn,
sng to nn nhiu sn phm c gi tr, c x hi tha nhn, nh
gi tch cc.
Tuy nhin, bn cnh nhng thnh qu ng khch l, phi
tha nhn mt cch thng thn rng cng tc l lun cn nhiu bt
cp, cht lng ging dy v hc tp cc mn l lun chnh tr trong
cc trng i hc, cao ng ang c du hiu suy gim, cng tc
nh hng, t chc, qun l cha p ng tt nhng i hi ca s
nghip i mi, cha thc s to s kt ni gia ngi ging v
ngi hc, gia nhng ni dung trong sch vi cuc sng, gia l
lun v thc tin.
Nhng mu thun v bt cp trong chng trnh, gio trnh,
i ng ging vin cc mn l lun chnh tr ngy cng tr nn gay
*
PGS. TS. Giam c Trung tm L lun chnh tr, HQG.HCM
45
gt. Th nht, nhu cu x hi i vi vn pht trin t duy l

lun nc nh trong iu kin mi v s gim ti chng trnh v
ni dung cc mn l lun chnh tr. Do hiu s gim ti theo ngha
gin n nn trong su nm qua (t nm 2008) nhiu ni dung cn
thit i vi s pht trin t duy l lun b ct b trong gio
trnh, nht l gio trnh v ch ngha Mc Lnin, nguy c dn n
h qu x hi khng lng trc, v v lu v di c th nh hng
tiu cc n nhiu mt ca i sng. i vi gio trnh T tng
H Ch Minh v ng li cch mng ca ng Cng sn Vit
Nam, kh nhiu vn mi cha c cp nht, lm cho ni dung
tr nn kh khan, cch tip cn cn cng nhc, nn khng truyn
la n cho ngi hc thng qua nhng cht liu thc tin s dng
trong ging dy. Th hai, tnh m, tnh sng to khng ngng ca
ch ngha Mc Lnin v mt s biu hin ca tnh khp kn v
cng thc ha mt cch my mc ni dung ca ch ngha Mc
Lnin trong gio trnh. Gio trnh ang s dng cn mang nng tnh
gio hun, thiu tnh i thoi, gi m, xut pht t khi lng mn
hc v phng php tip cn mn hc. S cht chi v khi lng
kin thc cn ging dy khin cho sinh vin khng c c hi m
rng kin thc, t nghin cu, m ch vic nghe, ghi, hc thuc vi
ni dung trng im v tr bi, v th kh nng i thoi, tranh lun
hu nh b trit tiu, ch cn kh nng tip nhn thng tin mt chiu.
Th ba, nhu cu nng cao cht lng i ng ging vin l lun
chnh tr v tnh trng th ni cht lng do thiu mt h thng nh
gi thng nht, thiu c ch sng lc, thm nh thc s hiu qu v
i ng, cng nh nhng bt cp trong o to, bi dng i ng.
Trch nhim ny chc hn khng hon ton thuc v cc nh gio,
m do tc ng ca iu kin x hi, mt phn do c ch, vi nhng
quy nh cha tha ng, khin cho s say m sng to ca nh gio
b suy gim, cn ngi hc th thiu hng th. Th t, mu thun
gia nhu cu xem xt mt cch khoa hc, hay ni nh Lnin, mt
cch c vn ha ton b tinh hoa tinh thn ca nhn loi, vi li
t duy phn tuyn mt cch cng nhc. Do li t duy phn tuyn
ny m di sn vn ha ca nhn loi, cc t tng, hc thuyt trc
khi ch ngha Mc ra i v cc khuynh hng trit hc, chnh tr,
kinh t phng Ty hin i (hiu theo ngha ngoi mcxt) hu nh
khng c cp trong chng trnh ging dy v hc tp, hoc
tuy c gii thiu s lc, nhng khng c nh gi xc ng,
46
khoa hc. Vic thiu tip xc mt cch khch quan, nghim tc vi

tinh hoa vn ha nhn loi trong lch s v cc dng t tng trit
hc phng Ty ng i v hnh chung lm ngho t duy l
lun nc nh, khng p ng c qu trnh i mi t duy, hi
nhp quc t. Th nm, khong cch kh san lp gia o to
chuyn su v kh nng vn dng vo ging dy khng chuyn,
khin cho nhiu khi kin thc b lng ph. S d c tnh trng l
v trong o to khng chuyn vn ang tn ti nhiu ni, nhiu
c s o to quan nim ng nht o to cc mn khoa hc Mc
Lnin, t tng H Ch Minh v ng li cch mng ca ng
Cng sn Vit Nam vi nhng mn chnh tr l quan nim
cha thc s xc ng, cn xem xt li t gc t chc, qun l v
nghin cu, o to. Cn phn bit nh hng chnh tr vi cch
hiu theo li thun ty chnh tr i vi cc mn l lun chnh tr
(theo cch gi c ng ba mn hc ny).
Cn nhiu vn cn trao i na v gt chn Achille
trong o to, nghin cu l lun chnh tr hin nay. Tnh hnh th
gii v trong nc ang ny sinh nhng vn ht sc phc tp,
nhng cha th x l ngay c, cha cp nht vo h thng quan
im cn gio khoa ha, hoc cha tm ra nhng li p v hng
gii quyt thuyt phc, trong s c nhng im nng tc ng
n s tn vong ca ch chnh tr nc ta, cc vn mang
tnh ton cu. Mi trng dn ch v t do c nh hng cho cng
tc nghin cu l lun cha c pht huy ng mc. Mt b phn
lm cng tc ging dy v nghin cu l lun ngi ng chm
nhng vn gai gc, v l l do ca s thiu vng nhng cng
trnh mang tnh t ph, nhng gi m thc s tm huyt, nhng
hin k c gi tr cho qu trnh i mi cng tc ging dy v
nghin cu khoa hc lnh vc ny. Cng tc qun l v nh hng
pht trin t duy l lun, nht l trong lnh vc o to l lun chnh
tr trong cc trng i hc, cao ng cn lng tng, trc ht l
lng tng v la chn m hnh v phng thc t chc, khin cho
cht lng o to ngy cng b t thnh vn , s quan tm ca
x hi c du hiu suy gim.
X hi ang t ra cho cng tc l lun v o to, bi
dng, nghin cu l lun chnh tr nhiu thch thc mi, m vic
47
gii quyt chng i hi khng ch s n lc, m c thc vt qua

nhng bt cp v c ch, s phn tnh c nhn v thin chc ngh
nghip ca i ng. to nn nhng t ph trong cng tc l lun
ni chung, l lun chnh tr ni ring trong cc trng i hc, cao
ng, cc c s o to, ph hp vi ng li i mi cn bn,
ton din gio dc v o to, cn nh gi thc cht vn ang
pht sinh, t a ra nhng gii php ng b, ton din nhm
nng cao cht lng ging dy, hc tp, nghin cu lnh vc ny.
2. Pht huy sc mnh h thng ca HQG.HCM v phi
hp vi cc nh gio nh khoa hc c nc nhm nng cao
cht lng o to, nghin cu l lun chnh tr
L h thng a ngnh, a lnh vc, vi 06 trng i hc
thnh vin, 01 khoa trc thuc, 4 vin chin lc, trn 30 trung tm
nghin cu v dch v, HQG-HCM chim v tr dn u trong h
thng cc trng i hc pha Nam v vic nghin cu l lun ni
chung, nghin cu v o to l lun chnh tr ni ring. i ng
nhng ngi lm cng tc o to l lun chnh tr ti HQG-HCM
ang t ra c u th v cht lng v s lng so vi nhiu c s
o to i hc pha Nam, vi khong 72 ging vin, trong tt c
t trnh tin s, thc s, c nhiu nh gio nh khoa hc ang l
cn b u ngnh trong ging dy v nghin cu khoa hc.
Trung tm L lun chnh tr trc thuc HQG-HCM (ra i
vo nm 2009) cng vi chc nng tham mu cho lnh o HQGHCM v cng tc l lun, ng vai tr nng ct trong vic t
chc, iu hnh hot ng ging dy, hc tp v nh gi cht
lng o to cc mn l lun chnh tr ti 4 trng H v 01 khoa
trc thuc HQG-HCM, phi hp vi cc n v khc tin hnh
kim tra, nh gi nng lc i ng ging vin, thng nht chng
trnh, iu tit k hoch, hnh thnh d n pht trin i ng trong
ton HQG-HCM, ch ng lin kt vi cc trng i hc v cc
a phng trong o to, t chc cc lp bi dng chuyn v
ni dung mi ca cc mn hc, v phng php, k nng v kinh
nghim ging dy, nghin cu cho i ng ging vin. Nh pht
huy sc mnh h thng, cng tc o to v nghin cu l lun
chnh tr ti HQG-HCM t c nhng kt qu nht nh,
khng ch to nn hiu ng tch cc t ngi hc, m cn cung cp
48
cho x hi nhng kt qu nghin cu c chiu su, c tnh cp nht,

ph hp vi ng li i mi.
Trong hn 6 nm qua, HQG.HCM t chc 3 hi tho
khoa hc cp quc gia, 6 hi tho cp HQG, hng lot hi tho v
ta m khoa hc cp trng, tham gia nhiu hi tho, ta m khc
do Ban Tuyn gio Trung ng v B Gio dc v o to t chc,
cp n cng tc l lun, hoc lin quan trc tip n cng tc l
lun v o to l lun chnh tr. Ni bt trong s l Hi tho
khoa hc tng kt 20 nm thc hin Ngh quyt 01 ca B Chnh tr
v nhng vn cp bch trong cng tc l lun, Hi tho khoa hc
v sc sng ca ch ngha Mc Lnin trong thi i ngy nay,
Ta m bo co v kin ngh vi on cng tc ca Ban Tuyn
gio Trung ng v cng tc l lun v o to l lun chnh tr ti
i hc Quc gia TP. H Ch Minh.
T kt qu ca cc cuc hi tho khoa hc v ta m, trn
c s Ngh quyt Hi ngh Trung ng 8 kha XI v i mi cn
bn, ton din gio dc v o to (Ngh quyt s 29-NQ/TW, ngy
4/11/2013), Hng dn s 127 HD/BTGTW (ngy 30/6/2014) ca
ban Tuyn gio Trung ng v Ngh quyt s 37/NQ-TW (ngy
09/10/2014) ca B Chnh tr, chng ti xut hng tip cn v
gii php nng cao cht lng cng tc l lun v o to l lun
chnh tr trong cc trng i hc, cao ng ni chung, ti HQGHCM ni ring:
Th nht, thay i phng thc qun l, t chc ging dy
v hc tp cc mn l lun chnh tr nhm pht huy ti a nng lc
i ng ti cc c s o to, nht l cc c s o to ln, khc
phc nhng bt cp trong vic t chc bin son gio trnh, ti liu
hng dn i vi cc mn l lun chnh tr. Cn c s phi hp
cht ch gia Ban Tuyn gio Trung ng, Hi ng L lun Trung
ng, B Gio dc v o to vi cc vin, hc vin, cc trng i
hc, cao ng trong bin son gio trnh, ti liu phc v o to,
bi dng l lun chnh tr.
Chng ti nhn thy, c nhiu nguyn nhn dn n gim st
cht lng gio trnh cc mn l lun chnh tr, song mt trong
nhng nguyn nhn c bn l thiu tnh cnh tranh, thiu s phi
49
hp gia cc nh gio nh khoa hc trong c nc, k c mt s

trng hp thiu bn lnh tip cn ci mi trong qu trnh bin son.
Cch y hn 6 nm, trc khi gio trnh tch hp c cng b,
ban bin tp gi bn tho n cc n v v c nhn xin
kin, nhng thc ra s gp ch mang tnh hnh thc; hn na,
nhiu gp , gi m c tm huyt, c tnh thuyt phc v mt khoa
hc khng c tip thu ng mc. Thay i phng thc o
to nn bt u t phng thc t chc bin son gio trnh, tranh
th s hin k t cc c s o to ln v quy t cc nh gio nh
khoa hc c uy tn thc s. Bn cnh , theo tinh thn Hng dn
127 ca Ban Tuyn gio Trung ng, cn tnh n c th ca cc
lnh vc o to ti c s (cc khi khoa hc khc nhau) a
nhng ni dung chuyn bit ha vo gio trnh trn nn chung ca
b khung chun, c s thm nh ca cc chuyn gia khoa hc
chuyn bit. Phn cp qun l trong o to l lun chnh tr chnh
l khc phc nhng yu km ca c ch, cc nh gio nh khoa
hc t tin v yn tm hn trong sng to khoa hc, th hin tm
huyt ca mnh trn ging ng, gp phn nng cao cht lng
ging dy v hc tp cc mn l lun chnh tr.
Th hai, i mi ni dung gio trnh theo hng cp nht,
hin i, m bo thng nht tnh khoa hc v nh hng chnh tr,
k c vic vt qua cch tip cn tng tn ti t nhng nm 30
ca th k XX n nay m khng cn ph hp na, tr thnh sc
nng ca qu ni truyn thng i vi nhng mi quan tm hin
ti, trong in hnh nht l cch tip cn v nhng vn ca
lch s t tng, vn qu nng v s phn tuyn cng nhc, khng
ch trng cch tip cn gi tr m C. Mc tng nu ra1. Cng vi
vic xem di sn ca qu kh t cch tip cn gi tr, trong bi vit
Ngy 18 thng Sng m ca Lui Pnapc C. Mc tng lu :
Truyn thng ca tt c cc th h cht nng nh qu ni ln
u c nhng ngi ang sng2. Thi c vn ha i vi qu
kh i hi thc hin s lc b bin chng cc yu t ca n
tip cn mt cch thnh cng nhng vn mi ca thi i m
khng lm mt i ngun ci. Mt khc, bn thn nhng vn ca
1
xem C. Mc v Ph. ngghen, Ton tp, t.1, Nxb Chnh tr Quc gia, H Ni, 2005, tr.
156 - 157
2
C.Mc v Ph.ngghen: Ton tp; t.8; Nxb Chnh tr Quc gia, H Ni, 2005, tr. 145
50
ngy hm qua cng cn c nhn thc li, khng b ri vo tnh

trng lc hu, cc oan, mt chiu di nh sng ca tr tu loi
ngi trong th k XXI, thnh qu khoa hc, cng ngh v nhng
vn mi pht sinh trong i sng x hi. Gio trnh tch hp
mi ca ch ngha Mc - Lnin, tc gio trnh tr li tn gi cho
cc hc phn trit hc, kinh t chnh tr hc v ch ngha x hi
khoa hc, khng th bin son theo li lp ghp c hc, khin
cng nh va qua, m cn m bo tnh xuyn sut, thng nht
hu c cc b phn cu thnh ca ch ngha Mc Lnin, ng thi
mang trn mnh hi th v nhng thng ip ca thi i, ca t
nc. Mun nh vy cn tin hnh trao i nghim tc gia nhng
ngi c trch nhim trc tip v phng thc v ni dung gio
trnh cn bin son, phn bit phn ging, phn sinh vin t c (c
nh gi kt qu) v phn ph lc, c th bao qut c nhng
vn c bn v m rng trong chng trnh, phn bit khung
chng trnh chung v s c th ha n gn vi c th ca cc
trng i hc, cao ng.
Th ba, tng cng, khuyn khch s tng tc tch cc gia
ging vin vi ngi hc, dnh cho ngi hc (hc vin, sinh vin)
quyn lc mm trong nh gi cht lng v phng php ging dy
ca ging vin mc ph hp. Thng qua knh nh gi
ging vin thc hin t iu chnh phng php v bi dng trnh
chuyn mn, trau di bn lnh chnh tr v s nhy bn trong vic
x l cc tnh hung t ra, lm ch ging ng bng chnh nng
lc v s tri nghim ca mnh. J. Dewey xc ng khi cho rng
ngi hc ngy nay khng cn l t giy trng nh J. Locke hnh
dung vo th k XVII, m t tch ly nng lc cuc sng ngay
t nhng bc i u tin; nng lc y cn c kch thch, cn
c pht hin li trong sut qu trnh hc tp, hng n mc
tiu c ch3.
Th t, i mi nghin cu khoa hc phc v cho o to l
lun chnh tr, c bit l o to chuyn ngnh, ph hp vi quan
im ca ng v i mi cn bn, ton din gio dc v o to.
Mun nh vy, cn hnh thnh nhng nhm nghin cu mnh, hay
3
xem J. Dewey. Dn ch v gio dc; Phm Anh Tun dch; Nxb Tri thc, H Ni,
2008, tr. 78 92
51
nghin cu trng im, v t chc nh k cc lp bi dng chuyn

su dnh ging vin tr. Chnh cc nhm nghin cu mnh s to nn
nhng cng trnh cht lng cao, khng ch gi m nhng vn mi,
cung cp cht liu v nh hng t tng cho ging dy, hc tp, m
cn gp phn pht trin t duy l lun nc nh. i vi vn bi
dng i ng, c th thy rng, vic tp hp, lin kt cc nh gio
nh khoa hc trnh cao v giu kinh nghim trong nc m cc
lp chuyn nng cao dnh cho ging vin tr ti cc c s o to l
nhu cu cp bch nhm nng cao cht lng o to l lun chnh tr,
khc phc tnh trng ht hng khi s lng cc nh khoa hc u
ngnh ngy cng t i, trong khi i ng k tha cn c gi v
chuyn mn, phng php v bn lnh chnh tr.
Th nm, chun ha i ng ph hp vi yu cu ca s
nghip i mi, cng nghip ha, hin i ha v hi nhp quc t.
i vi i ng ging vin, s chun ha th hin chuyn ngnh
o to v s dng ng chuyn ngnh trong ging dy, n cn
c thm nh khng ch thng qua cng v gio n, m cn
thng qua cc cng trnh nghin cu chuyn ngnh. S chun ha
cn c thng nht tm quc gia, vi b khung chung cho cc
n v o to i ng, thc hin qu trnh sng lc nghim minh c
u vo v u ra, trnh tnh trng cnh tranh thiu lnh mnh, chp
git trong o to chuyn ngnh gia cc c s o to. Thc hin
chnh danh trong qu trnh chun ha i ng, thng qua nh gi
thc cht nng lc chuyn mn, ngoi ng v tin hc, m bo lnh
mnh ha mi trng o to sau i hc l iu kin quan trng
nng cao cht lng i ng, qua nng cao cht lng o to v
nghin cu khoa hc v l lun chnh tr. S l lc cn khng nh
i vi s pht trin t duy l lun nu tnh trng vng thau ln ln,
thiu minh bch v th ni cht lng o to i ng vn tn ti.
Th su, pht huy hn na mi trng dn ch v t do c
nh hng cho cng tc nghin cu l lun; tn trng tnh sng to
ca nh gio nh khoa hc, khng vi vng quy chp chnh
hng i vi nhng quan im khng chnh thng, nhng
thng tin mi, cha c nu trong sch gio khoa v cha c
cp nht trong cc vn bn ca ng, Nh nc; khuyn khch vic
nghin cu cc vn bc xc v cng tc l lun ang t ra trong
52
bi cnh hin nay, m rng tranh lun hc thut, khc phc c ch

ngha gio iu, ch ngha c hi, ci lng ln ch ngha khng
tng v phiu lu chnh tr, ngha l khc phc cc biu hin cc
oan trong nghin cu khoa hc phc v cho o to l lun chnh
tr.
Th by, nghin cu mi v kinh in ca ch ngha Mc
Lnin v t tng H Ch Minh, rt ra gi tr, ngha v bi hc i
vi qu trnh i mi t nc hin nay, vn dng nhng cht liu
t tng sinh ng y vo qu trnh nghin cu, ging dy, hc tp
l lun chnh tr. Nghin cu kinh in khng phi kinh in
ha u c ca ngi nghin cu, m l rt ra nhng vn b
ch cho hm nay. Hin ti c kh nhiu cng trnh tm hiu kinh
in ca ch ngha Mc Lnin, t tng H Ch Minh nhiu
kha cnh, nhiu cch tip cn khc nhau, song iu cn thit l
cng vi vic nhn mnh yu t nh hng v tnh chun mc
trong h thng t tng s y, cn t n vo h quy chiu ca
thc tin lun bin i chng minh sc sng ca n. Ch c nh
vy s nghin cu mi khng ri vo tnh trng nhm chn, mang
nng tnh gio hun, ln t tnh khoa hc.
Th tm, ch trng nghin cu su cc t tng, hc thuyt,
quan im ngoi mc xt, tng cng i thoi vi nhng ngi lm
cng tc ny nc ngoi thng qua cc cuc hi tho, ta m,
trnh s d bit qu xa v t duy l lun, tip thu tinh hoa t tng
ca nhn loi, gp phn pht trin hn na l lun ca ch ngha
Mc Lnin trong iu kin mi. Cn xy dng v thc hin
chng trnh trao i quc t i vi i ng lm cng tc l lun
ni chung v l lun chnh tr ni ring.
C. Mc, V. I. Lnin, H Ch Minh l mu mc ca s kt hp
cch tip cn th gii quan tri thc v cch tip vn ha gi tr
trong nh gi t tng ca qu kh v t tng ngoi mcxt hin
i. Thi ca Ch tch H Ch Minh i vi Bertrand Russell v
Jean Paul Sartre l minh chng cho phong cch t duy trong vn
ha chnh tr H Ch Minh. Phong cch y cn c k tha trong
xem xt, nh gi cc hc thuyt ngoi mcxt. Bertrand Russell l
i din ca khuynh hng thc chng khoa hc trong trit hc
phng Ty ngoi mcxt th k XX di tn gi ch ngha thc
53
chng mi, cn Jean Paul Sartre i din cho khuynh hng phi duy
l nhn bn, ngi pht ngn ca ch ngha hin sinh ti Php, c
hai u l i th t tng ca ch ngha duy vt bin chng.
Nhng h li l nhng ngi ng sng lp Ta n quc t, xt x
ti c chin tranh xm lc, ku gi vn hi ha bnh Vit Nam.
Chnh v th m Bc H thay mt ton th nhn dn Vit Nam vit
th cm n c Rtxen v ng Sctr v nhng hot ng chnh
tr tch cc, u tranh cho ha bnh, chia s nhng au thng, mt
mt vi nhn dn ta trong cuc u tranh bo v nn c lp, ch
quyn v ton vn lnh th4. Trong thi i hin nay rt cn cch
tip cn nh th trong vic tm hiu cc khuynh hng trit hc
ngoi mcxt, v gii thiu n mt cch ph hp trong cc gio trnh
l lun chnh tr trnh s n iu v ni dung v mt chiu
trong nh gi vn .
Th chn, tng ngn sch u t cho cng tc l lun chnh
tr, trong c bn hng u t ch yu: u t cho con ngi,
cho pht trin i ng; u t cho nghin cu khoa hc, o to v
bi dng; u t cho i mi phng thc t chc v qun l; u
t cho c s vt cht. Chng hn, cng vi vic tip tc duy tr kinh
ph n nh cho cng tc thc tp, thc t v tp hun theo Quyt
nh 494, HQG.HCM ang hng n vic cng b mt ngh
quyt chuyn v nghin cu, o to l lun chnh tr nhm pht
huy sc mnh ca i ng nh gio nh khoa hc ton h thng,
gm Trung tm L lun chnh tr v cc khoa, b mn chuyn v
khng chuyn ngnh ti cc trng thnh vin. Vic u t cho
nghin cu khoa hc khng ch phc v cho o to, m cn hng
n mc tiu pht trin t duy l lun, pht trin bn vng v kinh
t, chnh tr, x hi, gn vi pht trin tm v m v pht trin
vng.
Th mi, kin ngh xy dng Tp ch v cng tc l lun
(pha Bc v pha Nam), to iu kin cho cc nh gio cng b cc
cng trnh nghin cu khoa hc trong lnh vc t duy l lun, cng
nh thng bo khoa hc, trao i kin v cc vn ca khoa hc
x hi v nhn vn. Hin nay h thng vin v cc trng thuc s
4
Xem H Ch Minh. Ton tp, t. 15; Nxb Chnh tr quc gia, H Ni, 2011, tr. 200, 338,
339.
54
qun l ca ng ang c cc tp ch tri u t bc n nam.

Nhiu trng i hc cng c cc tp ch (ch s ISSN), song li
s dng cho nhiu ngnh. Trong bi cnh , vic cho ra i mt
tp ch dnh cho i ng ging vin l lun chnh tr v cc nh
nghin cu l lun l nhu cu cp bch v thc t. cng l mt
trong nhng iu kin ca vic i mi, nng cao cht lng o
to v nghin cu l lun chnh tr.
3. Thay li kt
C. Mc tng nhn mnh: Bn thn nh gio dc cng cn
phi c gio dc5. Chng ti hiu mnh khng theo cch
m C. Mc dng nh gi cc nh trit hc thi trc, m l t
s cn thit thay i mt trit l gio dc nh hnh sut my
thp nin qua ti Vit Nam. Nh gio dc cn c thng xuyn
bi dng, ti o to khng ngng hon thin chuyn mn v
bn lnh chnh tr, c th gii p cho ngi hc nhng vn ca
thc tin v l lun mt cch thuyt phc, ch khng ch da trn
nhng bn thit k t duy nh sn t nm ny sang nm khc.
Ngh quyt Hi ngh Trung ng 8 kha XI v i mi cn
bn, ton din gio dc v o to (Ngh quyt 29-NQ/TW, ngy
4/11/2013) ch r: Chuyn mnh qu trnh gio dc t ch yu
trang b kin thc sang pht trin ton din nng lc v phm cht
ngi hc. Hc i i vi hnh; l lun gn lin vi thc tini
mi h thng gio dc theo hng m, linh hot
i mi ngay lp tc ni dung v phng php tip cn
trong cc mn khoa hc Mc Lnin, t tng H Ch Minh v
ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam l iu khng
th, bi l khi nim i mi cn c hiu mt cch thu o,
nhm trnh nhng biu hin cc oan trong vic o to v nghin
cu l lun chnh tr. i mi l mt qu trnh khng n gin, i
hi s cn trng, nghim tc, chiu su t duy l lun, tnh n
nhng iu kin hin c v xu hng vn ng ca t nc, nhng
bin i ca th gii. Song, l i hi cp thit v chnh ng ca
x hi, l cng vic khng th tr hon.
5
C. Mc v Ph. ngghen. Ton tp, t. 3, Nxb Chnh tr quc gia, H Ni, 2005, tr. 10
55
I MI NI DUNG V PHNG PHP GING DY

TRIT HC VIT NAM HIN NAY
C S L LUN V THC TIN
ng Hu Ton(*)
Trong bi cnh ca cng cuc i mi t nc theo nh

hng x hi ch ngha, s nghip i mi v chn hng nn gio
dc nc nh ang ng trc nhng nhim v ht sc bc thit.
Trong bi cnh , cng nh bt c ngnh khoa hc no khc, trit
hc vi t cch mt khoa hc cng cn phi c s i mi. S i
mi ny, trc ht phi c th hin trong ging dy cho mi i
tng, trc ht cho mt i tng ht sc c th l hc vin cao
hc v nghin cu sinh trit hc - nhng ngi c nhim v truyn
th tri thc trit hc cho cc i tng khc. Bi l, nh cc nh
sng lp ch ngha Mc tng nhn mnh, pht trin s nghip
gio dc th bn thn nhng ngi lm cng tc gio dc cng phi
c gio dc. c c s i mi ny, chng ta cn phi c s
i mi t nhng khu c coi l then cht nht - ni dung v
phng php ging dy. Song, trit hc l mt mn khoa hc c
th v do vy, i mi ni dung v phng php ging dy khng
th khng tnh n tnh c th ca n trn c s , lm r c s
l lun v thc tin cho vic i mi ny.
1. c th ca tri thc trit hc l ch, tri thc trit hc
mang tnh khi qut ha, tru tng ha cao trong s phn nh hin
thc khch quan, c biu t bng h thng cc khi nim, phm
tr, nguyn l, quy lut. Hn na, trit hc l mt khoa hc l lun,
ch khng phi mt khoa hc thc nghim. Vi t cch ny, trit
(*)
Ph gio s, tin s, Vin Trit hc, Vin Hn lm Khoa hc x hi Vit Nam.
56
hc thin v nhng tri thc hn lm v hu nh khng c m hnh

thc nghim, trc quan. Chc nng c bn ca trit hc l trang b
th gii quan v phng php lun cho ngi hc. Do vy, vic i
mi ni dung v phng php ging dy trit hc bt lun th no
cng phi t c mc ch l gip ngi hc xc lp c th
gii quan v phng php lun khoa hc c trong nhn thc ln
trong hot ng thc tin.
Thm na, trit hc, mc d l mt khoa hc l lun, nhng
khng phi v th m n ng ngoi i sng x hi. Trit hc, nh
chng ta u bit, trong sut chiu di lch s hn 2500 nm ca
mnh, lun gn lin vi vn mnh lch s ca nhn loi. Trong mi
giai on pht trin ca lch s nhn loi, ty thuc vo s ng gp
cho tin b x hi v cho chnh tin trnh pht trin ca mnh, trit
hc lun nm gi mt v tr nht nh trong i sng tinh thn x
hi v c vai tr khng th thay th khi tham gia vo vic gii quyt
nhng vn c nh hng n s pht trin ca i sng x hi.
C th ni, do lun gn vi qu trnh vn ng, bin i v pht
trin ca i sng x hi, vi thc tin x hi, cng vi c trng t
duy phn t vn c ca mnh, vi t cch th gii quan v phng
php lun cho hot ng nhn thc v ci to th gii, trit hc cha
bao gi t b v tr v vai tr ca mnh trong i sng x hi cng
nh trong vic gii quyt nhng vn do lch s t ra i vi tin
trnh pht trin ca x hi loi ngi. Do vy, mi khi lch s nhn
loi bc sang mt giai on pht trin mi, mi khi i sng x
hi c s thay i mang tnh bc ngot, chng hn nh trong giai
on ton cu ha hin nay hay trong cng cuc i mi nc ta
hin nay, trit hc lun nhn nhn li bn thn mnh, nh gi li v
tr v vai tr ca mnh khng ch c s thay i v pht trin cho
ph hp vi s thay i v pht trin ca thi i, ca i sng x
hi, m cn c th a ra nhng tin on, d bo v xu hng vn
ng, bin i v pht trin tip theo ca thi i, ca i sng x
hi.
Do vy, khi i mi ni dung v phng php ging dy trit
hc, chng ta cng phi tnh n s bin i ny. Bi l, trong k
nguyn ton cu ny, trit hc khng th ng ngoi cc vn ca
57
ton cu ha, c bit l cc vn v bn cht, ni dung, c im,

nguyn nhn ca ton cu ha; tc ng ca ton cu ha, c theo
hng tch cc ln tiu cc, n cuc sng con ngi, trong
khng th thiu i sng tinh thn. Vi cng cuc i mi nc ta
hin nay, trit hc khng th khng tham gia vo i sng chnh tr
- x hi ca t nc, nht l vn gi vng s n nh v chnh
tr - x hi, bo v c lp dn tc trc m mu din bin ha
bnh ca cc th lc th ch; xc nh nh hng pht trin cho
t nc; thc hin dn ch ha v nhn vn ha i sng x hi;
pht trin kinh t tri thc v s pht trin bn vng ca t nc;
pht trin con ngi Vit Nam ton din; bo v v ci thin mi
trng sng; thc hin an sinh x hi; gi gn v pht huy cc gi tr
truyn thng, bn sc vn ha dn tc trong bi cnh m ca, hi
nhp quc t, giao lu v tip bin vn ha,...
2. i mi ni dung v phng php ging dy cho mt i
tng c th l hc vin cao hc v nghin cu sinh trit hc,
chng ta khng th khng tnh n cc chc nng vn c ca trit
hc, ngoi hai chc nng c bn nht l th gii quan v phng
php lun ca n, nh chc nng chun mc v ph phn, chc
nng nh hng, chc nng tin on khoa hc v tng hp tri
thc,... vi t cch mt c s l lun. Bi l, vi cc chc nng vn
c ny, trit hc khng ch mang li cho ngi hc cch tip cn
phc hp, lin ngnh trong vic nhn thc bn cht, xu hng vn
ng v pht trin ca i sng x hi, ca thc tin sng ng,
lun vn ng v pht trin theo nhng quy lut ca n, m cn
em li cho h kh nng phn nh nhng vn ny mt cch ng
n, khoa hc theo quan im pht trin, ton din v lch s - c
th t , gip h c th gp phn tch cc vo vic xy dng v
lun chng v phng din l lun cho cc phng thc gii quyt
chng mt cch hp l v c hiu qu nht.
thc hin cc chc nng vn c ny v th hin r vai tr l
th gii quan, phng php lun cho hot ng nhn thc v ci to
th gii ca mnh, bn thn trit hc khng ch cn phi t i mi
mang li cho mnh mt din mo mi, mt sc thi mi, mt s
pht trin mi, m cn phi tun theo mt trit l mi v s pht
trin bn vng, hng ti bn cht nhn vn, tnh nhn o, kht
58
vng dn ch, t do v bnh ng vi t cch nhng thuc tnh vn

c ca c cng ng nhn loi v ca mi con ngi. Hn th na,
trit hc cn phi tr thnh v nht thit phi tr thnh trung tm
cho qu trnh thng hp vn ha trn c s thay i li trit l mt
chiu truyn thng ca mnh.
3. Trn thc t, trong k nguyn ton cu ny, khi c cng
ng nhn loi, mi quc gia, dn tc, mi con ngi u phi i
din vi nhng nguy c v thch thc ca ton cu ha, vi tnh
cht nan gii ca nhng vn ton cu. Th nhng, trong nghin
cu v ging dy trit hc c khng t ngi cho rng, trit hc
khng ng vai tr g, khng c tc dng thit thc no i vi vic
gii quyt nhng vn ton cu. Theo h, do i tng ca trit
hc qu chung, qu cao siu v thm na, trit hc khng c
phng php v thit b nghin cu ring ca mnh nh cc khoa
hc t nhin nn tnh chn l trong cc kt qu nghin cu trit hc
khng c m bo, sc hp dn, s li cun ngi hc trong
ging dy trit hc khng cao. Tri ngc vi quan im ny,
khng t ngi li tuyt i ha hoc qu cao vai tr ca trit hc
trong i sng khi khng nh rng, ch cn nm c trit hc th
s gii quyt c tt c cc vn c th ca cuc sng, k c
nhng vn nan gii nht. iu ny khin ngi hc t ra nghi
ng v thiu tin tng vo vai tr ca trit hc trong i sng v do
vy, hiu qu nghin cu v ging dy trit hc khng cao. C hai
thi cc ny u cn phi c tnh n khi i mi ni dung v
phng php ging dy cho hc vin cao hc v nghin cu sinh
chuyn ngnh trit hc nhm gip cho h c c nhn thc ng
n rng, trong k nguyn ton cu ny, gii quyt mt cch c
hiu qu nhng vn c th ca cuc sng, cn phi c s kt hp
cht ch c hai loi tri thc: tri thc chung, trong tri thc trit
hc l ht sc cn thit v tri thc khoa hc chuyn ngnh (bao gm
c s hiu bit thc tin v k nng ngh nghip c th hin qua
s hiu bit thc tin ).
Thm na, vic i mi ni dung cc chuyn trit hc cng
cn phi khc phc c hai thi cc nhn nhn ny v v tr v vai tr
ca trit hc trong i sng sao cho ngi c c c s nhn
59
thc ng n rng, trong k nguyn ton cu ny, trit hc l khoa

hc c th gip cho chng ta tm ra li gii khng ch cho nhng
thch mun thu, m cn cho nhng vn do thc tin i
sng t ra. Rng, trit hc khng ch gip cho chng ta nhn thc
r v th ca mnh v xy dng cho mnh mt li sng xng ng
vi v th con ngi theo ng ngha ca n, m cn gip cho
chng ta c c s nh hng ng n trong hnh ng v
cng c quyt tm hnh ng, nh gi ng nhng bin ng
ang din ra, gi m cch i, hng gii quyt cc vn m thc
tin cuc sng ang t ra.
4. Trong thi i ngy nay, khi mu thun gia cc nn vn
ha, vn minh ang c xu hng bng pht, khi s khc bit tn
gio tr thnh nguyn nhn trc tip dn n s xung t tn
gio, sc tc trn phm vi ton cu v nht l vic nhn loi ang
ng trc s bng n vn ha, vic i mi ni dung cc chuyn
trit hc thuc chuyn ngnh duy vt lch s khng th khng
tnh n thc trng ny cung cp cho ngi hc c c nhn
thc ng n rng, s pht trin ca vn ha, vn minh khng phi
v khng th tr thnh nguyn nhn khin cho mu thun gia cc
cng ng x hi, gia cc nn vn ha dn tc tr nn su sc; tri
li, chnh l iu kin, l c hi thun li cc dn tc xch li
gn nhau, cc cng ng dn tc gi gn v pht huy bn sc
ring c ca mnh v cho cc gi tr vn ha, vn minh c s tip
bin ln nhau. Rng, vic gii quyt mi quan h gia cc nn vn
ha, vn minh trong k nguyn ton cu ny, trong xu th khch
quan, tt yu ca ton cu ha, ca s pht trin trong a dng lun
cn n cch tip cn trit hc. Bi l, cch tip cn trit hc cho
chng ta thy c c mt tch cc ln mt tiu cc ca mt qu
trnh- tip thu nhng thnh tu vn ha, vn minh nhn loi gn vi
gi gn v pht huy bn sc vn ha dn tc. Trong k nguyn ton
cu ny, th gii ang bc l r khuynh hng a dng ha cc nn
vn ha, vn minh v s pht trin ca mi cng ng dn tc
khng th khng gn vi s gia tng giao lu vn ha, vn minh
ton cu. V, trit hc vi t cch ht nhn l lun ca vn ha, l
linh hn sng ca vn minh ang tr thnh mt trong nhng c s
nn tng cho s giao lu lin vn ha. n lt mnh, giao lu lin
60
vn ha vi t cch mt lnh vc khoa hc mi v ngy cng pht

trin chnh l lc y c tnh cht ct t ca nn vn minh nhn loi,
trong bao hm c cc truyn thng trit hc v do vy m c lch
s t tng trit hc nhn loi.
Thu hiu qu trnh giao lu lin vn ha, tnh lin vn ha v
bn sc dn tc trong s a dng ca cc nn vn minh th gii
trn c s , xc lp tm th lin vn ha mt cch tch cc v tun
th nguyn tc o c trong giao lu lin vn ha mt cch tch
cc khng th khng da trn c s phng php lun ca trit hc
v tnh c th ca mi trng phi, tro lu, mi nn trit hc.
Theo , c th ni, xu th giao lu v hp tc vn ha trong k
nguyn ton cu ny l ci khng th khng tnh n vi t cch
va l c s l lun, va l c s thc tin i mi ni dung v
phng php ging dy cc chuyn trit hc khng ch thuc
chuyn ngnh duy vt lch s, m cn thuc cc chuyn ngnh khc,
nh lch s trit hc, o c hc, trit hc vn ha,...
5. Ph.ngghen tng ni, mt dn tc mun ng vng
trn nh cao ca khoa hc th khng th khng c t duy l lun
v t duy l lun ca mi mt thi i, cng c ngha l c thi i
chng ta, l mt sn phm lch s mang nhng hnh thc rt khc
nhau trong nhng thi i khc nhau v do c mt ni dung rt
khc nhau. Rng, chnh v l m, cng nh bt k khoa hc
no khc, khoa hc v t duy l mt khoa hc lch s, l khoa hc
v s pht trin lch s ca t duy con ngi; song, do ch, t duy
l lun ch l mt c tnh bm sinh di dng nng lc ca ngi
ta m c thi, nn nng lc y cn phi c pht trin hon
thin v pht trin, hon thin n th, cho ti nay, khng c
mt cch no khc hn l nghin cu ton b trit hc thi
trc(1).
Theo , khi xy dng cc chuyn ging dy chng ta cn
phi thit k ni dung sao cho c th gi m t duy ngi hc v
mun vy, khng c mt cch no khc hn l tng s lng, thi
(1) C.Mc v Ph.ngghen. Ton tp, t.20. Nxb Chnh tr Quc gia, H Ni, 1994, tr.489, 487.
61
lng cho cc chuyn v lch s trit hc, nht l cc chuyn

v nhng trng phi, tro lu, nhng nn trit hc li nhng
du n su m trong lch s t tng trit hc nhn loi, m trit
hc Mc - Lnin l nh cao trong s .
Thm vo , trong k nguyn ton cu ny, k nguyn m
, khng ch c s bng n ca khoa hc v cng ngh hin i vi
nhng bc tin nhy vt v nhng t ph ln; vai tr v v th
ca kinh t tri thc ngy mt gia tng; ton cu ha, m ca v hi
nhp quc t tr thnh xu th khch quan, tt yu, m cn c s
ny n v bng pht vi tc ng ngy cng gia tng ca nhng tro
lu v xu hng tin b, v th v vai tr ca tri thc trit hc, t
duy trit hc ngy cng tr nn ht sc quan trng. Nhng gi tr
nhn loi chung, nh t do, dn ch, nhn quyn, cng bng, bnh
ng, bc i, tin b x hi,... thng gn b hu c vi s pht
trin ca tri thc trit hc, t duy trit hc. Nhng thnh tu vn
ha, vn minh mang ngha nhn o, nhn vn, nhng gi tr o
c, thm m mang tnh vnh hng cng thng ch ny n, xut
hin, tn ti v pht trin trong nhng mi trng x hi m ,
tri thc trit hc v bn thn trit hc c tn vinh, c i x
mt cch nghim tc, trng th, tr thnh c s l lun nn tng cho
s hnh thnh v pht trin nng lc t duy l lun. Mt mi trng
x hi thiu tri thc trit hc, t duy trit hc thp km cng chnh
l mt mi trng x hi m , du c s hin din ca nhng
thnh tu vn ha, vn minh, ca nhng gi tr o c, thm m
th cng ch l nhng thnh tu, nhng gi tr thiu s bn vng.
iu ny cng cn phi c coi nh mt c s va mang ngha
l lun, va mang ngha thc tin khi i mi ni dung cc
chuyn , nh lch s trit hc, o c hc, thm m hc, trit
hc vn ha,..., sao cho ni dung ca cc chuyn ny ph
hp vi nhng xu th tr thnh hin thc trong k nguyn ton
cu v cng ngi hc d tip thu, lnh hi khi trc tip chng
kin nhng i thay trong cc h gi tr y.
6. C th ni, bt c thi i no, trit hc vi chiu di lch
s hn 2500 nm tn ti v pht trin u c v th v vai tr ht sc
ln lao, c tm quan trng ht sc c bit i vi s pht trin x
hi. Mi trit hc chn chnh u l tinh hoa v mt tinh thn ca
62
thi i mnh v cc nh trit hc cng khng mc ln nh nm

t tri t, h l sn phm ca thi i ca mnh, ca dn tc mnh,
m dng sa tinh t nht, qu gi v v hnh c tp trung li
trong nhng t tng trit hc(2). C.Mc khng nh nh vy.
Do vy, thc y x hi pht trin, chng ta khng th khng
pht trin trit hc, lm cho trit hc thm su vo mi lnh vc ca
i sng x hi, tr thnh c s l lun nn tng cho s hnh thnh
v pht trin ca t duy l lun. Vit Nam chng ta, dn tc Vit
Nam chng ta , ang v s cn mi trng tn vi truyn thng
lch s ca hng ngn nm dng nc v gi nc, vi nn vn ha
a dng, phong ph, giu sc sng v m bn sc dn tc, vi
chiu su t tng, vi bn lnh vng vng trc nhng th thch
cam go ca lch s. Trong sut chiu di lch s tn ti v pht trin
ca t nc mnh, dn tc mnh, chng ta to dng nn nhiu
truyn thng vn ha tt p, nhiu h gi tr c sc sng trng
tn, song chng ta vn phi thng thn tha nhn rng, mt chng
mc no v do nhng hon cnh lch s - c th quy nh, ngi
Vit Nam chng ta cn thiu s c lp v t duy trit hc, cn yu
km trong vic to dng t tng trit hc vi ng ngha ca n;
dn tc Vit Nam chng ta cn thiu nhng nh trit hc mang tm
c nhn loi, th gii. C l, chnh v th m cho n nay, chng ta
vn cha c c mt b gio trnh mang tm c no v cc nh
t tng Vit Nam trong lch s v ng i m t nhiu, trong t
tng chnh tr - x hi ca h c t tng trit hc. (2
Thc t ny l iu m chng ta cn phi tnh n, khng ch
i vi vic pht trin nn trit hc Vit Nam, phong cch t duy
trit hc Vit Nam, m cn i vi vic nghin cu v ging dy t
tng trit hc Vit Nam nc ta hin nay v ng nhin, trong
c c vic i mi ni dung cc chuyn v lch s t tng
trit hc Vit Nam cho i tng m chng ta ang bn n y hc vin cao hc v nghin cu sinh trit hc.
T thc t ni trn, vic i mi ni dung cc chuyn v
(2) C.Mc v Ph.ngghen. Sd., t.1, tr.157, 156.
63
lch s t tng trit hc Vit Nam, trc ht chng ta cn phi lm

r trong h thng t tng chnh tr - x hi ca cc nh t tng
Vit Nam th u l t tng trit hc ca h v nht l phi lm r,
phi khng nh c vai tr ca nhng t tng trit hc trong
vic xc nh nh hng pht trin cho Vit Nam, bn sc t tng
trit hc ca ngi Vit Nam.
Vi dn tc Vit Nam, ch ngha yu nc khng nhng l
tnh cm t nhin, m cn l iu kin tn ti v pht trin, l l
sng bn vng, l nim t ho chnh ng, l ng lc tinh thn
pht trin t nc. Khng ch th, ch ngha yu nc cn l biu
hin r nht ca tnh cng ng Vit Nam; ng thi l ct li ca
t duy trit hc, l chun mc cao nht trong o c v l iu
thing ling nht trong mi tn gio Vit Nam. y l iu m
chng ta cng khng th khng tnh n khi i mi ni dung cc
chuyn v lch s t tng trit hc Vit Nam.
Trong k nguyn ton cu v giai on ton cu ha hin nay,
trong vic m rng quan h giao lu, i thoi gia cc nn vn
ha, vn minh, gia cc tro lu trit hc trn ton th gii, vic
phn u cho mt th gii c sng trong ha bnh, hu ngh, cho
cc cng ng dn tc c sng trong mt cuc sng phn vinh v
hnh phc l mc tiu cao nht, c ngha su sc nht ca t duy
trit hc ni chung, t duy trit hc Vit Nam ni ring. y cng
l mt lun c chng ta khng nh s cn thit phi xy dng
cc chuyn v lch s t tng trit hc Vit Nam v a cc
chuyn ny vo chng trnh ging dy cho hc vin cao hc v
nghin cu sinh trit hc nhm pht huy hn na nng lc t duy
trit hc h theo phong cch t duy trit hc ca ngi Vit Nam.
Thm vo , vic i mi ni dung cc chuyn v lch s
t tng trit hc Vit Nam cho i tng ang c bn n n
y, chng ta cng phi tnh n mt quan im ang c ph bin
nc ta - quan im cho rng, trong lch s t tng Vit Nam, t
tng trit hc th hin tp trung hai vn : T tng trit hc v
s phn ca c nhn con ngi v t tng trit hc v vn mnh
ca t nc, ca dn tc Vit Nam v do vy, l sc thi c th
ca t duy trit hc Vit Nam.
64
Trc y, t tng trit hc Vit Nam t nhiu c s giao

lu vi cc trng phi, cc t tng trit hc th gii v khu vc.
Ngy nay, khi m ca giao lu vn ha v hi nhp kinh t quc t
va l c hi, va l thch thc mi i vi Vit Nam, bn thn t
tng trit hc Vit Nam cng cn phi t i mi pht trin,
c c mt din mo mi, mt sc thi mi, mt v tr xng ng,
mt vai tr ngy cng c tm quan trng c bit trong i sng tinh
thn x hi, trong vic tham gia la chn v thc hin nh hng
pht trin t nc, trit l pht trin Vit Nam. Do vy, vic nhn
thc li t duy trit hc truyn thng ca ngi Vit Nam v la
chn, k tha nhng gi tr trong t duy trit hc nhn loi lm
giu thm, phong ph hn, a dng hn, su sc hn t duy trit hc
truyn thng - l iu cn thit t tng trit hc Vit Nam
t i mi, pht trin v hi nhp tch cc vi trit hc th gii.
Theo , c th ni, vic nhn thc li t duy trit hc truyn thng
ca ngi Vit Nam trong bi cnh cn c s giao lu, tip bin vi
t tng trit hc nhn loi, th gii cng l iu cn phi c
qun trit khi i mi ni dung cc chuyn v lch s t tng
trit hc Vit Nam nhm trang b cho ngi hc nim tin khoa hc,
hnh trang l lun, s am hiu su sc c t tng trit hc Vit
Nam ln t tng trit hc nhn loi, lch s trit hc th gii h
c c v th ring v s vng tin trong giao lu v i thoi vi
trit hc th gii.
7. Trong cng cuc i mi nc ta hin nay, cng vi t
tng H Ch Minh, ch ngha Mc - Lnin c ng ta xc
nh l t tng nn tng, l c s l lun v kim ch nam cho mi
hnh ng. Theo , vic i mi ni dung v phng php ging
dy cho hc vin cao hc v nghin cu sinh trit hc khng th
khng dnh trng tm cho vic i mi ni dung v phng php
ging dy trit hc Mc - Lnin vi t cch mt trong ba b phn
hp thnh v hn na, l b phn hp thnh quan trng nht, l
linh hn sng ca ch ngha Mc - Lnin.
C th ni, trit hc Mc - Lnin l tinh hoa ca thi i chng
ta. Trit hc Mc - Lnin vi ht nhn l phng php bin chng
duy vt - khoa hc v nhng quy lut ph bin nht ca t nhin,
65
ca x hi v ca t duy con ngi, vi quan nim duy vt v lch

s - thnh tu v i nht ca t tng khoa hc, ly con ngi lm
trung tm, ly gii phng con ngi, gii phng nhn loi v pht
trin con ngi ton din lm mc tiu cui cng khng ch l tinh
hoa ca thi i chng ta, m cn l tinh hoa tr tu ca ton nhn
loi, l s kt tinh nhng tinh hoa t tng trit hc ca nhn loi
trong sut chiu di lch s hnh thnh v pht trin ca n.
Ci em li v th, gi tr, vai tr v ngha cho trit hc
Mc - Lnin khng ch l bn cht cch mng trit v tnh khoa
hc tht s su sc ca n, vai tr th gii quan v phng php
lun ca n - kim ch nam cho hot ng nhn thc v ci to th
gii ca c nhn loi tin b, m cn s thng nht hu c gia l
lun v thc tin - ci m cc nh sng lp ch ngha Mc- Lnin
lun coi l nguyn tc nn tng khi xy dng hc thuyt ca mnh.
Trit hc Mc - Lnin, khi k tha nhng yu t hp l v khc
phc nhng thiu st trong trong quan im v thc tin ca trit
hc trc , em li mt quan im ng n, khoa hc v thc
tin v vai tr ca n i vi nhn thc cng nh i vi s tn ti
v pht trin ca x hi loi ngi. V, khi a phm tr thc tin
vi t cch hot ng vt cht c mc ch, mang tnh lch s - x
hi ca con ngi nhm ci to t nhin, ci to x hi vo trit hc,
vo l lun, ng thi coi l c s, ng lc, mc ch ca nhn
thc v l tiu chun khch quan, ti cao ca chn l, cc nh sng
lp ch ngha Mc - Lnin thc hin mt bc chuyn bin cch
mng trong trit hc, trong l lun ni chung v trong l lun nhn
thc ni ring. Vi phm tr thc tin v khi coi s thng nht hu
c gia l lun v thc tin l nguyn tc nn tng trong h thng
trit hc ca mnh, cc ng lun nhn mnh rng, trit hc, hc
thuyt ca cc ng khng phi l gio iu, m l kim ch nam cho
hnh ng.
Thc tin cho thy, trit hc Mc - Lnin khng th tr nn li
thi, lc hu vi thi i, nu n khng b tuyt i ha, nu nghin
cu v vn dng n trn c s gn kt nghin cu l lun vi tng kt
thc tin lch s nhn loi v thi i trn tinh thn ca nguyn tc
thng nht hu c gia l lun v thc tin, trn tinh thn bin chng
m quan h hu c gia bin chng khch quan v bin chng ch
66
quan i hi, ch khng phi mt cch gio iu, x cng.

Theo , c th ni, vic vn dng nguyn tc thng nht hu
c gia l lun v thc tin, gia nghin cu l lun v tng kt
thc tin trn tinh thn bin chng l ci cn phi c tnh n v
qun trit c trong i mi ni dung cc chuyn ln trong i
mi phng php ging dy trit hc.
Cng vi , mt im na cng cn phi c tnh n v
qun trit nh mt nguyn tc khi i mi ni dung v phng php
ging dy trit hc. l: Trit hc Mc - Lnin t n l mt h
thng m. Tnh m ca n c th hin s thng nht gia tnh
cht pht trin ca h thng l lun vi tnh n nh ca lp trng
duy vt bin chng v tnh phng php lun nn tng ca n. Ton
b h thng trit hc Mc - Lnin l mt h thng l lun m v
pht trin, khng khp kn, khng ngng ng v bt bin. Tnh m
v pht trin ny ca n cn c th hin ch, n lun hng v
thc tin - x hi v lch s, hng v thi i, v tng lai, ch
tuyt nhin khng phi l th l lun kinh vin. Chnh C.Mc, khi
coi mi trit hc chn chnh u l tinh hoa ca thi i, khng
nh rng, vi t cch ny, trit hc, khng ch v bn trong, theo
ni dung ca n, m c v bn ngoi, theo s biu hin ca n, lun
tip xc v tc ng qua li vi th gii hin thc ca thi i mnh;
khi , n s khng cn l mt h thng nht nh i vi cc h
thng nht nh khc, m tr thnh trit hc chung i vi th gii,
thnh trit hc ca th gii hin i, thnh linh hn sng ca vn
ha, thnh trit hc th tc, cn th gii th tr thnh th gii
trit hc. Rng, trit hc khng ha hn g c ngoi chn l,
khng i hi phi tin tng vo cc kt lun ca n, m i hi
kim nghim nhng iu hoi nghi(3).
Trn thc t, trit hc Mc Lnin, t khi ra i cho n nay,
lun l mt h thng l lun m. N khng nhng khng lng trnh,
m cn lun nhn thng vo s tht, ly ci bt bin l th gii quan
duy vt bin chng v ngha phng php lun hng dn, gii
quyt nhng vn c bn v bc thit do thc tin, do hin thc
(3) Xem: C.Mc v Ph.ngghen. Sd., t.1, tr.157,159.
67
cuc sng t ra; ng thi nghin cu, tng kt thc tin, khi qut
l lun v d bo tng lai. Khng ch th, trit hc Mc - Lnin
cn lun i x vi cc h thng, trng phi, tro lu trit hc
khc cng theo cch , theo tinh thn khng bc b chng
mt cch sch trn, m k tha v tip thu nhng ht nhn hp l,
nhng tinh hoa ca chng. Chnh v th m bn thn trit hc Mc Lnin lun c kh nng t i mi v pht trin, tr thnh kim ch
nam cho hnh ng, m ng v hng dn cho nhn loi tin b
tip tc tm kim v nhn thc chn l ca thi i.
Trn tinh thn , vic i mi ni dung cc chuyn trit
hc rt nn v cng l cn phi c thc hin theo hng m
nhm khi dy v gi m t duy sng to, kh nng v nng lc vn
dng vi nhng suy t c lp, sng to ca ngi hc.
Thm mt im na cn phi c tnh n v qun trit khi
i mi ni dung cc chuyn v phng php ging dy trit hc
Mc - Lnin cho hc vin cao hc v nghin cu sinh trit hc.
l: Trit hc Mc - Lnin, v bn cht, nh trn chng ti cp,
l mt h thng m v pht trin, ch khng phi l h thng nht
thnh bt bin. Vi t cch ny, trong trit hc Mc - Lnin, ng
nhin, khng th trnh khi cn c nhng hn ch nht nh no
cn phi c khc phc, b sung, pht trin thm v trong n, c
nhng lun im ng vi thc tin thi i ca nhng nh sng
lp ra n, song gi y, vi thc tin ca thi i ngy nay, nhng
lun im y b vt qua, cn phi c b sung v pht trin
bi thc tin mi ca thi i ngy nay. Cc nh sng lp trit hc
Mc - Lnin l nhng nh bc hc v i, nh t tng thin ti,
nhng cc ng cng l sn phm ca thi i ca mnh v do vy,
vn b quy nh bi chnh nhng iu kin lch s - c th ca thi
i mnh, nn khng th trnh khi nhng hn ch nht nh. Chng
ta c th i hi cc ng rt nhiu, nhng khng th i hi cc
ng phi suy ngh thay cho cc th h sau v nhng vn m
thi i cc ng cha xut hin, cha th xut hin. Nhng hn ch
no trong h thng trit hc Mc - Lnin l tt yu v do lch s
thi i quy nh, song chng tuyt nhin khng lm gim gi tr th
gii quan v phng php lun, gi tr gi m v nh hng cng
nh bn cht cch mng v tnh khoa hc ca n. Mc d hin nay,
68
do bi cnh lch s quy nh v do nhng bin c hin thi ca lch

s nhn loi, mt s lun im, quan im no ca trit hc Mc
- Lnin tr nn khng cn thch hp vi iu kin lch s mi,
song khng phi v th m n mt i ngha thi i. Bn cht cch
mng v tnh khoa hc ca n vn mi trng tn trong thi i
ngy nay, vi lch s nhn loi trong tng lai. N vn l c s nn
tng chng ta khng nh vic kin tr ch ngha Mc - Lnin.
Vi cng cuc i mi nc ta hin nay, vic kin tr ch ngha
Mc - Lnin vi linh hn sng ca n l trit hc vn l vn
c tnh nguyn tc s mt.
Theo , c trong i mi ni dung ln trong i mi phng
php ging dy phi lm sao c gng th hin c iu ny v khi
ging dy trn lp phi lun gii c v sao c tnh trng nhm
gip cho ngi hc t tm ra v nhn thc ng nhng hn ch cn
phi b sung, pht trin, nhng lun im, quan im b thc tin
vt qua v cn phi c lm phong ph thm bi thc tin mi
ca thi i cho trit hc Mc - Lnin v qua , gip h khng ch
pht huy nng lc sng to, c lp suy ngh b sung, pht trin
trit hc Mc - Lnin, m cn ginh thng li trong u tranh chng
li nhng iu xuyn tc, sai tri nhm ph nh sch trn h thng
trit hc v i ny.
8. Lun bn thm v i mi phng php ging dy trit hc,
trc ht cn phi thy rng, trong ging dy c th s dng nhiu
phng php, c nhng phng php truyn thng ln nhng
phng php hin i. Mt ch , chuyn , bi ging, chng ta
u c th s dng mt phng php no v cng c th s dng
nhiu phng php theo li lng ghp, kt hp mt cch hp l cc
phng php d. Song, vic la chn phng php no, cc phng
php no kt hp th li ty thuc khng ch vo ni dung chuyn
cn ging dy, m cn vo i tng nghe ging.
Trit hc l mn khoa hc c th, mang tm khi qut v tnh
tru tng cao. Do c th ny ca trit hc, vic ging dy mn
hc ny trc y thng v ch yu l s dng phng php
thuyt trnh. Hin nay, khi ngi ging c s kt hp phng
php ny vi mt s phng php khc, song thuyt trnh vn chim
69
v tr ch o. Thuyt trnh l phng php ging dy truyn thng

theo li thy din gii, ngi hc nghe v ghi chp. Vi phng
php thuyt trnh, ngi thy ng vai tr nh mt cun sch, mt
tp gio trnh truyn t li ni dung cn ging dy mt cch trc
tip v ngi hc lun trong tm th tip thu mt cch th ng.
Ngy nay, vi vic s dng nhiu phng php ging dy mi, hin
i, phng php thuyt trnh cho thy nhng hn ch nht nh
ca n. C th ni, hn ch ln nht ca phng php ny l cn tr
kh nng ch ng, tnh sng to ca ngi hc. Ngoi hn ch lm
hao ph nhiu thi gian v sc lc ca ngi thy, gy ra s mt
mi, nhm chn cho ngi hc v lm cho khng kh hc tp tr
nn nng n v do vy, hiu qu ging dy cn t ti cha tht s
cao. Song, khng phi do nhng hn ch m gi y, phng
php thuyt trnh tr nn lc hu. Vi nhng u th vn c, n
vn l phng php mang tnh vt tri so vi cc phng php
khc, k c nhng phng php hin i, nht l vi vic ging dy
trit hc.
Trit hc l mn hc mang tnh tru tng ha, khi qut ha
rt cao v do vy, vic ging dy v hc tp mn hc ny lun i
hi c ngi dy v ngi hc u phi c nng lc t duy tru
tng mc cao. Hn na, rt nhiu vn trit hc khng th
c th ha, n gin ha mt cch tm thng v do vy, phng
php thuyt trnh, c th ni, vn l phng php u tri trong vic
ging dy trit hc, vn l phng php khng th thay th trong
vic truyn t n ngi hc nhng vn trit hc tru tng,
mang tm khi qut cao mt cch sng ng v c sc thuyt phc.
Trong iu kin dy v hc nc ta hin nay, vic tm kim mt
phng php no kh d c th thay th c phng php
thuyt trnh trong ging dy trit hc, c l l iu khng th.
Thm na, vi phng php thuyt trnh, ngi ging c th
truyn t cho ngi hc mt lng kin thc ln vi tnh lgc v
tnh h thng cao. Vi phng php ny, ngi ging c hon
ton ch ng v thi gian v do vy, c th truyn t ti ngi
hc nhng vn , ni dung trng tm ca chuyn cn ging. Vi
vic ging dy trit hc, nhng u th ny ca phng php thuyt
trnh li cng r, cng ni bt v do vy, khng mt phng php
70
no c th thay th n trong ging dy trit hc. Th nhng, vi

phng php thuyt trnh, vic ging dy v hc tp trit hc theo
cch ni - nghe m ngi ging khng hay, ni dung ging ngho
nn, thiu sc hp dn; cn ngi hc th khng nghe c hay
khng mun nghe, nghe m khng lnh hi c ni dung cn lnh
hi mt cch y , c h thng t nhng iu ging gii ca
ngi ging th khng th ni n s ham m, hng th v cht
lng ca c vic ging ln vic hc. Thm vo , phng php
thuyt trnh trong ging dy ni chung, trong ging dy trit hc ni
ring lun s dng phng tin c bn l li ni v do vy, vic s
dng ngn t phi cht ch, c lgc, c sc thuyt phc, truyn
cm; m iu, ng iu v phong cch ca ngi ging phi c
kt hp hi ha, thun thc, ng lc, ng ch trnh gy c ch
cho ngi hc, trnh p t m iu ny, xin ni tht, khng nhiu
ging vin trit hc, k c nhng ging vin c trnh hc vn cao,
c kinh nghim trong ngh nc ta hin nay c th s dng thnh
tho.
T nhng iu ni trn, c th ni rng, vi vic ging dy
trit hc th phng php thuyt trnh c th coi l phng php u
tri, phng php c bn, c hiu qu v ph hp vi tnh c th
ca mn hc mang tnh tru tng, khi qut cao v lun i hi
mt trnh t duy l lun cao. Song, khuyn khch tnh tch
cc, ch dng v sng to ngi hc, nht li l nhng hc vin
cao hc, nghin cu sinh trit hc, chng ta khng nn coi phng
php thuyt trnh l phng php c tn, duy nht, m cn c s
phi hp, kt hp, lng ghp mt cch hp l, hi ha, sinh ng v
c hiu qu vi nhng phng php khc, nht l cc phng php
dy hc mi, mang tnh tch cc, nh nu vn , tho lun nhm,
hi - p, sng lc, pht vn, i thoi, xmina,...
Thit ngh, i mi ni dung v phng php ging dy cho
hc vin cao hc v nghin cu sinh trit hc nn v c th l cn
phi tnh n nhng iu ni trn v c s l lun v thc tin
ca s i mi ny.
71
NNG CAO CHT LNG I NG GING VIN

GING DY L LUN CHNH TR CC TRNG
I HC, CAO
U BC THIT HIN NAY
Trn Th Anh o*
p ng yu cu ging dy l lun chnh tr (LLCT) cc
trng i hc, cao ng hin nay cn phi c i ng ging vin
LLCT s lng v cht lng p ng yu cu nhim v v i
hi ngy cng cao ca x hi.
Trong s pht trin chung ca s nghip gio dc, o to
nc ta hin nay, khi s lng sinh vin ngy mt tng cao cng
ng ngha vi vic cn c i ng s lng ging vin ni chung,
ging vin ging dy cc b mn LLCT ni ring v s lng v
t yu cu v cht lng. S lng v c cu i ng ging vin
LLCT l rt quan trng v cn thit, nhng quan trng v cp bch
hn c chnh l o to c i ng ging vin LLCT c trnh ,
nng lc. i ng ging vin LLCT hin nay, ngoi trch nhim
ging dy mang tnh khoa hc cao, cn cn c tnh chin u, bi
suy cho cng, tham gia ging dy LLCT chnh l ang tham gia vo
cng tc t tng - vn ha. Mt trong nhng ni dung quan trng
ca cng tc t tng - vn ha l bo v nn tng t tng ca ch
ngha Mc - Lnin, t tng H Ch Minh, nh hng d lun, u
tranh phng, chng cc quan im sai tri.
Trong giai on hin nay, trnh hiu bit ca sinh vin
ngy cng cao, c bit sinh vin c iu kin thun li trong vic
tip cn nhiu ngun thng tin phong ph, a dng nn hiu bit ca
*
Ph Gio s, Tin s Trng khoa Xy dng ng, Hc vin Bo ch Tuyn truyn
72
sinh vin v mi mt ngy cng cao. Trong qu trnh y, i hi

ngi ging vin LLCT cng cn phi c kin thc tng qut, su
rng v nhiu mt, ngoi ra cn cn c phng php ging dy khoa
hc, thuyt phc hn. Nhng tiu chun c bn ca ngi ging
vin LLCT trong giai on hin nay c th k ti, l:
Th nht, ngi ging vin ging dy LLCT phi l ngi c
tnh ng cao. Nhim v ca ngi ging vin LLCT l truyn b
ch ngha Mc - Lnin, t tng H Ch Minh, cng c nim tin
trong sinh vin v tnh ng n ca ch ngha Mc - Lnin, t
tng H Ch Minh. Trong qu trnh ging dy, tt nhin ngi
ging vin tr thnh mt chin s tin phong trn lnh vc t
tng - vn ha. Trong thc t x hi hin nay, c nhng vn l
lun v thc tin cn vnh nht nh. C nhng iu ging
vin ni c th rt p, rt hay nhng thc tin nhiu khi li din ra
hon ton ngc li. chnh l nhng kh khn, thch thc trong
ging dy LLCT hin nay. Th nhng khng phi v nhng tiu cc
c bit ca x hi y m ngi ging vin sa st tnh chin u, tnh
ng ca mnh. Ch c kin tr vi tnh ng cao, ngi ging vin
LLCT mi tr thnh ngi truyn la cho sinh vin, gip sinh
vin c nim tin vo nhng gi tr tt p. Cng vy, vi tnh ng
cao, ngi ging vin lun lun bit u tranh bo v l phi, u
tranh khng khoan nhng trc nhng t tng sai lm, lch lc.
Tnh ng cao gip ngi ging vin trung thc vi nhng ni
dung m mnh ging dy, khng t hng nhng cng khng v mt
l do no m bi en, xuyn tc.
Th hai, ging vin LLCT phi l ngi c t duy l lun
cao. T duy l lun l hnh thc cao nht ca t duy. N l qu trnh
m t duy tip cn, nm bt nhn thc v ti to hin thc khch
quan bng l lun. Ngi ging vin LLCT c v tr, vai tr rt quan
trng, khng ch n thun nhn thc, pht hin ra quy lut ca thc
tin m ging vin ging dy LLCT cn c nhim v truyn t li
sinh vin hiu, nm vng v bit vn dng quy lut mi .
Th ba, l ngi ging dy LLCT, cho d ging dy b mn
no, t Trit hc, Ch ngha x hi khoa hc, Kinh t chnh tr, T
tng H Ch Minh hay ng li cch mng ca ng Cng sn
Vit Nam cng i hi ngi ging vin phi am hiu su sc v
nm vng kinh in v ch ngha Mc - Lnin, t tng H Ch
73
Minh. Khng th c mt ging vin LLCT c tnh ng cao, c

quan im vng vng m khng nm vng kinh in. Kinh in
chnh l ci gc m khi nm vng, ngi ging vin s bit
cch nghin cu v ging dy d trong hon cnh no cng
khng ri vo sai lm, chch hng. Khng ch hiu su sc b mn
m mnh ging dy, nm vng kinh in, ging vin LLCT cn cn
phi c nn kin thc bao qut, c phng vn ha nht nh.
Khng hiu lch s chu u nhng nm cui th k XIX s khng
th cm v hiu su sc nhng tc phm ca Mc - ngghen.
Khng hiu v Nho gio, v lch s Vit Nam nhng nm cui th
k XIX, u th k XX khng th ging hay v t tng H Ch
Minh v.v Nhng b mn LLCT c th l nhng mn hc ring
bit nhng n u c mi lin h mt thit vi nhau. Mun tip thu
v truyn b l lun, ngi ging vin LLCT khng th khng c
hiu bit v nhiu mt.
Th t, ngi ging dy LLCT phi l ngi c vn sng, c
kin thc thc tin. Nhng ai tri qua qu trnh cng tc thc tin
hn s trang b cho mnh c nhng kin thc b ch. Xt cho n
cng, nhng bi ging v LLCT ca bt c mn hc no cng u
gn cht vi thc tin. Khng th v khng i hi mi ging vin
LLCT phi qua qu trnh cng tc thc tin, nhng mi ging vin
LLCT phi t tm cho mnh nhng hnh thc, phng php thch
hp nm nhng vn thc tin ca x hi.
Th nm, ging vin LLCT phi l nhng ngi c kh nng
v nim say m nghin cu khoa hc. Hc thuyt Mc khng phi
l nhng tn iu kh cng, n l mt hc thuyt m, n dy cho
con ngi ta phng php tip tc nghin cu, tm ti, b sung,
pht trin. Kt lun s 94 - KL/TW ngy 28 thng 3 nm 2014 ca
Ban B th v vic tip tc i mi vic hc tp l lun chnh tr
trong h thng gio dc quc dn ch r Hc tp l lun chnh
tr trong h thng gio dc quc dn l gio dc nhng vn c
bn nht ca ch ngha Mc - Lnin, t tng H Ch Minh, ng
li ca ng; st vi thc tin, khng my mc, gio iu, kh
cng; gn vi ch ngha x hi v con ng i ln ch ngha x
hi ca Vit Nam. Cc vn n nay khng cn ph hp th khng
a vo ni dung hc tp l lun chnh tr trong h thng gio dc
74
quc dn. V vy, ngi ging vin LLCT phi ng gp cng sc,
ti nng, tr tu ca mnh pht trin, sng to ch ngha Mc.
Th su, cng nh cc ging vin cc b mn khc, ging
vin ging dy LLCT phi l nhng ngi c nghip v ging dy,
c k nng s phm tt. Chng ta u bit rng, nhng ging vin
ging dy LLCT hin nay cc trng i hc, cao ng nhiu
ngi khng phi tt nghip cc trng s phm. Tt nhin khng
hn c hc trng s phm th s c k nng s phm, nhng r
rng kin thc s phm c o to chnh quy, c bn vn l cn
thit i vi ging vin LLCT. Hin nay, mc d nhiu ging vin
ang ging dy khng tt nghip cc trng s phm tham gia
cc lp bi dng, tp hun v k nng s phm nhng nhn chung,
kh nng, kin thc v tm l, v gio dc hc, kin thc k nng
s phm ca mt b phn ging vin LLCT trong cc trng i
hc, cao ng hin nay vn cn nhng hn ch.
Kt lun s 94 - KL/TW ngy 28 thng 3 nm 2014 ca Ban
B th v vic tip tc i mi vic hc tp l lun chnh tr trong h
thng gio dc quc dn c bit quan tm n o to i ng
ging vin, Kt lun ch r i mi mnh m vic o to, bi
dng gio vin l lun chnh tr, bo m st hp vi thc tin, p
ng yu cu tip tc i mi vic hc tp l lun chnh tr trong h
thng gio dc quc dn. Xy dng cho c i ng gio vin l
lun chnh tr tm huyt, yu ngh, tuyt i trung thnh, c nim
tin, c kin thc mi gn vi thc tin. y l nhn t quyt nh s
thnh cng ca vic tip tc i mi hc tp l lun chnh tr trong
nh trng. xy dng c i ng ging vin LLCT p ng
yu cu ging dy trong giai on mi, cn thc hin tt cc nhim
v, l:
Mt l, bi tnh c th ca ngnh ging dy LLCT, nn
chng vic tuyn dng ging vin cng cn c nhng tiu chun
kht khe hn. Ngh gio l ngh c th, ging dy LLCT li l
ngh c th trong c th . Chng ta khng th i hi tuyn
c ging vin ging dy LLCT c kh nng ni gii, vit gii bi nhng ngi hi cc tiu ch ny l rt him. Tuy nhin,
khng th khng quan tm n nhng k nng ny ca ngi ging
vin LLCT. Do , trong tuyn dng khng ch xt h s m cn c
hi ng nh gi bi ging ca th sinh. Ngoi ra, cn phi cho mt
75
ch th sinh t lun nhm xem xt kh nng t duy logic, suy

lun v kh nng nghin cu khoa hc ca ng vin.
Hai l, trc nay, chng ta vn ang thc hin vic tuyn
dng ging vin theo kiu tt nghip chuyn ngnh no th s c
tuyn dng a v ging dy b mn . y l vic lm ph hp.
Tuy nhin, o to i ng ging vin LLCT di hi cn phi
thay i cch thc tuyn dng, o to. Cc c s gio dc c th
la chn nhng sinh vin tt nghip loi gii cc trng, k c sinh
vin tt nghip khi ngnh khoa hc k thut, min l c am m
ging dy v nghin cu LLCT. Sau khi tuyn dng s a i o
to vn bng 2 v chuyn mn LLCT v o to ngoi ng. Cc
bc o to ln cao tip theo s dn tnh tip, nhng trc ht phi
thc hin tt cc khu u vo v bi dng kin thc.
Ba l, thng xuyn bi dng, cp nht kin thc kinh in,
kin thc thc tin, tnh hnh kinh t - x hi ca t nc, nhng
vn thi s trong nc v quc t cho i ng ging vin LLCT.
Th gii thay i tng ngy, mi s kin, hin tng trong th gii
ngy nay cng lun thay i mt cch chng mt. Ngi ging vin
LLCT khng th nm ngoi nhng s kin chnh tr si ng . C
nhng vn , nhng ni dung c th hm nay ng, ngy mai sai,
ngy mt li c th ng. Trong th gii phng nh hin nay, khi
m cc lung thng tin tri ngc nhau trn ngp trn internet, th
vic cung cp, cp nht kin thc kp thi cho i ng ging vin
LLCT l ht sc cn thit.
Bn l, thng xuyn a ging vin ging dy LLCT tham
gia cc lp bi dng v k nng s phm, v phng php dy hc
tch cc. C th phi hp vi cc c s gio dc c uy tn thc hin
nhim v ny. Vic bi dng khng ch ch trng nhng ni dung
chuyn mn m cn ch trng k nng s phm, tm l, bi dng
cch thc s dng cc phng tin hin i trong ging dy LLCT.
Nm l, cn phi c nhng hi tho chuyn thng xuyn
thng tin cho i ng ging vin LLCT nhng thnh qu nghin
cu, nhng pht hin, b sung mi trong lnh vc nghin cu khoa
hc chnh tr, v ch ngha Mc - Lnin, t tng H Ch Minh.
Thng xuyn cp nht, thng tin tnh hnh phong tro cng sn,
cng nhn quc t, phong tro cnh t trn th gii. c bit cng
b, thng tin v nhng tro lu chnh tr mi, khc l ca th gii,
76
nhng cng trnh nghin cu trong nc v th gii c nh hng c tch cc v tiu cc n cng tc ging dy v nghin cu
LLCT.
Su l, k kt quy ch phi hp vi cc a phng hng
nm u c k hoc a ging vin i nghin cu thc t. C th k
kt quy ch phi hp a ging vin i thc t c s di ngy
nhng vn gn vi qu trnh ging dy.
xy dng c i ng ging vin LLCT p ng yu cu
trong giai on hin nay l rt kh khn. Tuy nhin, hy vng rng,
bng quyt tm v trch nhim, nht nh chng ta s o to c
i ng ging vin LLCT c s lng, c cu v cht lng p ng
yu cu i hi ngy cng cao ca s nghip gio dc hin nay.
77
KHC PHC MT S HN CH V NHN THC,

HNH NG TRONG GING DY, NGHIN CU
MN KINH T CHNH TR
Nguyn Vn Bng*
Trong cc chc nng ca Mn kinh t chnh tr, c chc nng
l c s phng php lun cho cc mn khoa hc kinh t khc. iu
cho thy vai tr ca mn Kinh t chnh tr rt quan trng. Tuy
nhin, mn Kinh t chnh tr mi ch dng nh tnh thun ty,
ch cha c s b sung nh lng mc nht nh. tng
tnh thuyt phc, bo m tnh cch mng v khoa hc ca n, li
rt cn s b sung, tng cng ca cc mn khoa hc kinh t khc,
nht l phn nh lng. Song, mt trong nhng lu , khi kt hp
b sung cc mn khoa hc kinh t khc, khng th ha tan mn
Kinh t chnh tr vi cc mn khoa hc Kinh t khc.
Trc y, khi nn kinh t cn da trn c ch qun l hnh
chnh tp trung, bao cp, t duy ph bin khi ch nhn thy rng
m khng thy cy. Tt c l tru tng, l chung chung. Qu
cao Kinh t chnh tr, thm ch mt cch tuyt i, coi nh cc mn
kinh t khc
Khi chuyn sang nn kinh t th trng, cng ngy t duy li
chuyn sang ci i lp. Nhn chung ch thy cy m khng thy
rng. Ci g cng phi c th, coi nh nh tnh; v xu th chung
thm ch ngi ta chuyn dn n mc coi nh, nu khng mun
ni coi thng mn Kinh t chnh tr.
Tin s, Trng H Kinh t - Lut, HQG-HCM.
78
V vy nhn thc ng v tr, vai tr, chc nng ca mn hc

rt cn thit, quan trng. C nhn thc ng, mi c hnh ng ph
hp, p ng tch cc yu cu thc t ang t ra hin nay trong
ging dy, nghin cu mn Kinh t chnh tr.
Khi cch mng chuyn sang giai on mi, mt trong nhng
bi hc qu bu rt ra khi nghin cu l lun l: ci g trc y
ng, by gi sai th b; ci g trc y sai, by gi ng th tm
hiu, nghin cu; ci g trc y ng, gi vn ng th tip tc
khai thc, pht trin cho hon thin hn. Nh vy khng c g l
th, cng, bt bin, khng i. Ht sc trnh sng bi, gio iu;
cng nh xu hng ngc li, coi thng, ph nh sch trn. C
hai khuynh hng ny u khng th chp nhn.
Trc ht l cun sch gio trnh Nhng nguyn l c bn
ca Ch ngha Mc L nin. Khi pht hnh, i din c quan chc
nng khuyn khch mi ngi quan tm gp cho hon chnh. Khi
c ngi nhit tnh gp , h li b k lut ngay ti c quan n v
cng tc ca mnh. (Trc sc p ca nhng ngi c hiu bit v
L lun Ch ngha Mc L nin v d lun tin b, quyt nh k
lut c thu li v v hiu ha.). Gi l gio trnh, nhn chung
c nhng n lc c gng ca nhng ngi c giao nhim v bin
son. Tuy nhin, trch nhim ca h cha lm ht. Kt qu l s
lch chun v mt s ni dung ca mn hc. iu cho thy tinh
thn lm vic thiu nghim tc ca tp th v c c nhn nhng
ngi c giao nhim v bin son. Nht l nhng mn hc l
lun ny l nhm trang b th gii quan v phng php lun khi
xem xt v gii quyt cng vic ni chung.
khc phc nhng hn ch trn, i hi nhng ging vin
phi thc s nghim tc, cu th, nghin cu s vic mt cch khch
quan v cn trng tm ra nhng hn ch, khim khuyt v c gii
php sa cha, khc phc. ng thi, cn phi iu chnh b sung
nhng hn ch khim khuyt thng qua cc bi ging ca mnh
v cng trnh c s sng bi sch, m coi nh bi ging. Khng
nn suy ngh cho rng ai cng c th ging c bt c mn hc
no, trong c mn Kinh t chnh tr. Bi nu dy nhiu mn qu,
th c th tr thnh gio vin tiu hc, ch khng th l ging vin
i hc.
79
Th hai, c nhng ni dung khi nghin cu, ging dy, phi

iu chnh b sung. Th d, trong v d ni v sn xut gi tr thng
d. Khng cp g ti tnh hai mt ca lao ng trong sn xut
hng ha. Khng cp ti lao ng qun l(?).
Khi nim gi tr thng d, th gn vi ch ngha t bn, ch
khng thy n l mt khi nim gn vi kinh t th trng. Bi ti
giai on Ch ngha t bn c quyn nh nc, xut hin hnh
thnh s a dng ha v s hu, thng qua cc cng ty c phn,
lm cho ngi cng nhn cng c c phiu tc l h cng l c
ng, d t l rt thp. ng nhin h phi c c tc. Ngha l h
cng tham gia vo c ch phn phi gi tr thng d. Th th gi tr
thng d u c thuc v nh t bn hon ton nh giai on ban
u ca Ch ngha t bn giai on t do cnh tranh. Mt khc,
hin nay trong nn kinh t th trng Vit Nam, trong cc doanh
nghip t nhn th c ch, th; cn trong doanh nghip nh nc: ai
l ngi lm thu, ai l ng ch. l ni v khi nim gi tr thng
d.
Khi trnh by v tch ly t bn, sch khng cp g s
bn cng ha. Phi chng cc nc t bn hin nay, i sng ca
ngi cng nhn, ngi lao ng khng cn b bn cng ha
na. Th th gii thch lm sao hin tng: tin v ph Wall M:
99% dn s chng 1% vo nm 2011.
Th ba, mi mn hc bn cnh ci chung, c nhng ci ring
ci c th. Th hin ni dung, phng phpmn Kinh t chnh
tr cng vy. V th khi ging dy, phi bo m tnh khoa hc ca
n. Ti nh trc y, khi cn i hc i hc. Thy ca ti mt
trong nhng cy a, cy ca mn Kinh t chnh tr trong
ngnh i hc ni chng ti rng: ai m ni li nhun do lu
thng to ra, ngha l cha thuc bn cu chng tc l cha nm
c nhng iu s ng nht. Nhng trong thc t, vn c nhng
ging vin khi nghin cu hoc ging dy vn cho rng thng
nghip to ra li nhun. S d c hin tng l do khng cu th,
nm mn hc cn hi ht, cha thc s tn trng, thm ch cn coi
thng mn hc m thi.
Th t, kt qu ging dy nghin cu t kt qu tt, i
hi cn bm st thc tin. Ph phn nhng suy ngh, vic lm vi
phm n quyn v li ch chnh ng, hp php ca qun chng
80
nhn dn lao ng. em li nim tin ni qun chng. y chnh l

tnh ng ca mn Kinh t chnh tr Mc L nin. Trong cc mn
khoa hc x hi v nhn vn, Kinh t chnh tr c tnh ng, tnh
giai cp cao hn bt c mn khoa hc x hi no khc.
i mi phng php ging dy, trong c s dng cc
cng c, phng tin hin i, cng ngh cao ging dy, hc tp
l rt cn thit, song nn nhn thc ng mc: chng ch l phng
tin. Do vy, khng nn lm dng v sng bi n, n mc coi
nh vai tr ca ngi thy. M nn kt hp nhun nhuyn c cc
phng php truyn thng vi cc cng c, phng tin hin i.
Th nm, l lun phi gn lin vi thc tin. Mn Kinh t
chnh tr cng khng th thot ly thc tin c. iu i hi,
i ng cn b ging dy, nghin cu phi thng xuyn c i
nghin cu, kho nghim thc t ang din ra hin nay khng ch
trong nc v c trn th gii. iu ny, t bn thn h khng th
gii quyt c, m cn phi c bn tay ca b l nh nc.
iu ny gp phn lm tng hiu qu ca cng tc ging dy,
nghin cu ca Kinh t chnh tr ni ring v cc mn l lun ni
chung. Thng qua vic ging dy, tuyn truyn, gp phn lm cho
tinh thn, thc thm nhp vo qun chng, n s bin thnh sc
mnh vt cht v cng to ln.
Th su, bn thn nhng ngi lm cng tc ging dy
nghin cu kinh t chnh tr cng phi thng xuyn hc tp, nht l
ngoi ng, nghin cu khoa hc, lm giu cho cht xm ca
mnh. Trc ht l nhng thng tin gn vi cc mn hc mnh c
giao m trch. Nng cao cht lng ca cng tc ging dy, nghin
cu. Khc phc tnh trng chay trong ging dy. Bi bn cht
mn hc l lun rt tru tng, nu khng c cc minh ha
chn lc trong thc t, n li cng thc y lm ly tha s tru
tng; ch lm vt cn cho ngi ta c n tng xu vi mn hc
m thi.
Th by, vic thng xuyn c sch cng l mt vn t
ra nghim tc. Do s bng n ca Internet, vic c sch khng cn
c ch trng v hng th nh trc y na. Nht l nhng cun
sch kinh in, v c nhng sch ca cc nh kinh in v nhng
tc gi c ng gp rt ln vo khoa hc kinh t. Nh cun L
thuyt tng qut v vic lm, li sut v tin t ca J.M.Keynes
81
(1883 - 1946). l cc tinh hoa vn ha ca nhn loi. Phi khc

phc tnh bo th, t ty. Ch khi no lnh hi c y cc tri
thc ca nhn loi, cng vic ca chng ta s thun li hn. Thm
ch, c sch phi c coi l ngha v bt buc, phi c a vo
chng trnh o to i ng nhng ngi lm cng tc ging dy,
nghin cu l lun. iu kin thun li cho php, mi nm nn c
li mt ln, chim nghim, c nhn thc mi v nhng iu
tng chng hon thin nhn thc i vi mnh..
Ngoi ra, nhng ngi lm cng tc ging dy, nghin cu l
lun phi c mt ti liu tham kho c bit. Ti liu ny bin son
nhng hn ch, sai lm trong t duy, trong ch trng, chnh sch
ch dnh cho ging vin m khng pht hnh rng ri, phc v ch
yu cho cng tc ging dy, nghin cu ca cn b ging vin. V
d nh vn sai lm trong ci cch rung t; trong ci to cng
thng nghip t bn t doanh Min Bc, Min Nam sau gii
phng; chin lc cng nghip ha trc y; hn ch ca NQTW8
Kha V v gi, lng, tin .v.v. Ti liu ny phi c bin son
cng phu, nghim tc, cu th v thng nht trnh cho s pht
ngn t pht ty tin ca ging vin. Lm c iu ny, ch c li
cho cng tc ging dy, nghin cu m thi, n gp phn lm tng
tnh khoa hc gn lin vi cng tc gio dc chnh tr t tng.
Khng th v khng nn ch truyn b mt chiu. ng thi cng
khng nn c n tng c in khi lin h vi thc t, li cho rng
ging vin bt mn. T i hi VI, v c bit Ngh quyt TW 5
Kha IX, cp vn ni thng, ni tht ny ri. Lm c
iu ny s lm tng uy tn, vai tr lnh o ca ng trong cng
cuc i mi, lm tng nim tin ca qun chng i vi ng m
thi.
mi l mt s ht sn c chng ti tm c. Chc
chn cn nhng hn ch khc m cha pht hin ra. i iu tm
s, trao i vi cc ng nghip. y ch l nhng nhn xt ca
ngi vit mang tnh ch quan, cha hn phn nh ng thc ti
khch quan(?)
Mt s nhng hn ch nu trn, s khc phc c, nu thc
s coi Kinh t chnh tr l mt khoa hc v i x vi n nh mn
khoa hc.
82

L LUN CHNH TR CHO SINH VIN QUAN TRNG NHT L NGI THY
Tn Xun Bo*
Ngh quyt TW 8( kha XI) v i mi cn bn v ton din

nn gio dc VN, bn cnh vic ch ra cc thnh tu c bn ca nn
gio dc nc nh, cng thng thn ch ra cc yu km cn tn ti
m hn ch u tin l Cht lng, hiu qu gio dc v o to
cn thp so vi yu cu, nht l gio dc i hc, gio dc ngh
nghip, iu ny cng ng khi ni v cht lng ging dy, hc
tp l lun chnh tr cho sinh vin cc trng i hc, cao ng
nc ta hin nay.
i vi sinh vin cc trng i hc nc ta hin nay, ngoi
yu cu c o to v trnh chuyn mn su v rng, th vic
xy dng th gii quan, phng php lun, nhn sinh quan CSCN, k
nng sng, t hnh thnh l tng, hoi bo, cc gi tr sng theo
hng chn, thin, m ca tui tr v con ng hin thc ha c
m ca mnh l v cng cn thit. Tt c nhng th khc u c th
rn luyn qua thi gian nhng l tng, kht vng th phi c hnh
thnh sm, n cn phi pht trin cng vi nhn cch, ch c nh th
nhn cch mi pht trin ng n c. l l do v sao sinh vin
*
Tin s, Ph Gim c thng trc Hc vin cn b TP.HCM
83
phi hc cc b mn l lun chnh tr nh Trit hc Mc-Lnin, Kinh

t chnh tr, Ch ngha x hi khoa hc, T tng H Ch Minh, Lch
s ng.
Tuy nhin mt thc t hin nay rt r v tng i ph bin
l mt b phn khng nh sinh vin khng c hng th hay ham
thch i vi nhng mn ny, thm ch b gi hc hoc ln lp th
ng . Vy cu hi ln t ra cho vic dy v hc, su xa hn na
l gio dc l lun chnh tr l: Lm cch no nng cao cht
lng ging dy cc mn hc ny?
Thc trng cho thy c rt nhiu nguyn nhn tn ti khin
nhng mn hc l lun chnh tr tr nn kh khan, kh tip thu, mau
qun i vi sinh vin. T dn n ng c hc tp l i ph
cho qua, thi ch cn trung bnh l c.
Vi bt c mn hc no, nu hi th s a s sinh vin l do
v sao thch n lp th chc chn u tin l mn hc hp dn,
gn gi vi thc t , c th ng dng trong i sng, tip theo l n
thy gio dy hay , sinh ng v d hiu. Chc chn cc mn l
lun chnh tr cng th.
Nh vy vn u tin cn gii quyt l ni dung, chng
trnh cc mn l lun chnh tr phi c tnh thit thc, c gi tr thc
tin cao, gii thch c mt cch khoa hc nhng vn thc tin
phong ph, a chiu ang din ra trong x hi bin i nhanh chng
v phc tp m vi kin thc x hi cn cha nhiu, sinh vin tui
i cn tr cha kin thc, nhn thc l gii c . to
hng th cho ngi hc th ni dung bi hc khng nn qu nhiu l
thuyt, nhiu kin thc rm r (nhiu khi l tha). Cn lm nhng
bi ging sc tch, c ng, nhng kin thc tinh hoa, nhng v d
gn gi thc t cha ng thc tin sinh ng ca cuc sng. C th
ni dung bi ging phi tr li c cu hi hc bi ny lm g?
V d mn KTCT Mc- Lnin, cn trnh by sc tch c ng
t bi nhp mn 3 vn c bn: i tng nghin cu l quan h
sn xut, phng php c th l tru tng ha khoa hc, ngha
mn hc l t nhn thc chung v cc nguyn l kinh t, cc quy
lut kinh t hnh thnh t duy kinh t, hnh ng theo cc quy
84
lut kinh t khch quan, nht l trong nn kinh t th trng nh

hng XHCN nc ta hin nay. T , mi bi ging ca mn
cn tr li r cc cu hi c th, v d bi CNH-HH nn kinh t
quc dn ch cn nu 4 cu hi m ni dung bi hc phi tr li:1.
Ti sao phi CNH-HH; 2. Ni dung CNH-HH l lm g v tun
theo nhng quy lut no; 3. Mc tiu v Quan im ch o ca
ng; 4. Tin v iu kin no th qu trnh CNH nc ta s
thnh cng.
Mun vy cn phi i mi cch son gio n ging dy.
Theo mu gio n trn cc nh qun l ni dung, chng trnh ging
dy v ging vin khi chun b bi cn phi xc nh r mc tiu
ton chuyn . Trong trng hp khng xc nh c mc tiu
(khng bit hc chuyn ny lm g) th cn kin quyt loi b.
C nh vy ni dung mi thit thc. Nu xc nh c l
chuyn ny cn thit th khi son tho tng ni dung chi tit cng
cn xc nh mc tiu v tng t nh trn, trn c s , chn
nhng v d hay, in hnh, bm st mc tiu, hnh thnh gio n bi
ging sinh ng, c gi tr thc tin cao.
Vn th 2 l phng php truyn t cc mn hc l
lun chnh tr. Hin tng ph bin t nhiu nm qua nh mt cn
bnh kh cha l phng php ging dy mang du n c trng:
mt l vn nng v thuyt trnh mt chiu, t hn l nhiu bi hc
vn theo kiu "Thy c tr chp", trc l c v chp sch, nay l
c v chp trn slide (nht l slide qu nhiu ch) nn sinh vin
cm thy nhm chn, mt hng th, n lp mt thi gian. Hai l
vn "thy" l trung tm ch cha phi "tr" l trung tm, cha lm
cho sinh vin phi lun "ng no", cha hng vo rn luyn k
nng (c nhm k nng t duy v nhm k nng thc hnh). Nhn
chung i mi phng php o to rt chm so vi yu cu t ra.
Gii quyt vn i mi phng php cn tp trung vo hai
hng chnh :
1. nh hng theo phng php ly ngi hc lm trung
tm.
* Phng php ny tp trung chnh vo 3 im:
85
- Hc cch thc i ti s hiu bit l chnh thay v hc ni

dung kin thc l chnh.
- Hc k nng thc hnh v thi thc tin trong ngh nghip
nhiu hn vic lnh hi kin thc tng qut.
- Hc phong cch c lp, sng to, linh hot trong nhn thc
v hnh ng khi ng trc mt vn hay x l mt tnh hung
ca ngh nghip.
sng t thm nh hng v bc i ca phng php
ging dy ly ngi hc lm trung tm, chng ta c th tham kho
mt vi nghin cu so snh di y: So snh phng php ging
dy ly ngi hc lm trung tm v phng php truyn thng.
1.1.V mc tiu
Phng php ging dy ly ngi hc lm trung tm
- Thay i trong hnh vi v thi ca hc vin, xut pht t mt
s khm ph tm ti dn n hnh ng ci to cuc sng.
- Hc vin hng ng t nguyn, t gic
Phng php truyn thng
- Thuc bi, ghi nh v ti hin.
- Hc vin tun th mnh lnh ca ging vin.
1.2. V ni dung
- a ra cc vn cn gii quyt.
- a ra mt trng hp c th, c tht hay gi nh, thnh cng
hay tht bi, t rt ra nhng bi hc thit thc.
- Thch hp vi hc vin khng phi thc hin kiu Khot chn
cho va giy
86
Phng php truyn thng

- a ra cc nguyn tc, khi nim, cng thc, mnh lnh..
- a ra mt m hnh (thng l hnh mu c nh trong thi gian
di)
- Mt in hnh (Rt kh bt chc).
1.3. V ngi Thy:
- Hc v dy khng phn bit rch ri. Thy va dy va hc t
kinh nghim ca hc vin, hc vin va hc thy,va hng dn,
gp cho nhau v ch ng t chc hc tp.
- Thy c tnh th ng pht huy s ch ng ca hc vin: Lng
nghe, kin tr ch i v tn trng kin hc vin, khng nn nng
gii thch, khuyn khch s suy ngh c lp.
- Thy quan tm nm vng thng tin phn hi (feed back) t hc
vin.
- Thy khng vi ph phn khen ch, hc vin dm ni ln thc
mc v c th mi t t khc phc thnh kin, mc cm b dn nn.
- Khng c ng sai rch ri i vi thc t m i bn t gc
ca mnh tip cn v gp nhau trong s nhn thc ng v thc t
(chn l).
- Mi quan h thy tr gn gi thn tnh v s gn b ny nh hng
n tip thu.
- Thy sn sng thay i kin khi thy hc vin ng. iu ny
cng lm tng thm uy tn.
- T chc hc tp kh nn thy phi c nng lc, t tin, t ch cao
mi lm c nhng hiu qu cao. Bi hc chnh l kin hc vin
c tng hp v nng ln thnh l lun. Hc vin s nh lu bi
87
hc do chnh h xy dng nn v s em ra p dng vo cuc sng

nh l kin ring ca h.
Phng php truyn thng
- Thy ch ng, hc vin th ng.
- Thy khng c thng tin phn hi v ch c thng t mt chiu .
- Hc vin c th b thy nh gi v quan im. Phn ng ca hc
vin mang tnh t v, mc cm nu b cht vn.
- C th c ng, sai rch ri so vi sch v, vi quan nim ca
thy. Khi tr bi khng thuc lng th b im thp.
- Lun gi khong cch v thy s b mt uy.
- C th thy phi bo v kin ca mnh cng c quyn lc,
hoc chng minh thy khng th sai.
- T chc hc tp d v c sn bi bn, nhiu ngi lm c nhng
hiu qu thp.
1.4. Kt qu hc tp:
- Hc vin thay i thi , hnh vi, d a hiu bit ca mnh vo
cuc sng.
- Hc vin t ra nhiu vn , nhiu sng kin mi.
- Thy trao cho hc vin mt cng c t duy lu di, k nng phn
tch thc t c th ch ng trong nhiu hon cnh.
- Bn thn ngi thy s hc c rt nhiu sau mi ln dy.
Phng php truyn thng
- Thuc bi nhng nhanh qun. Kh p dng kin thc hc vo
cuc sng.
88
- Kt lun ng khung, sao chp tt.

- Thy trao cho hc vin nhng cng thc lm sn gii quyt cho
mt hon cnh. Hc vin s lng tng khi hon cnh i mi.
- Thy khng hoc rt t thu hoch c nhng iu mi .
S so snh trn y do s nghin cu v kinh nghim rt ra
t qu trnh ging dy, cng ch l nu ln chng ta tham kho
nu quyt tm i mi phng php ging dy theo hng tch cc
ly ngi hc lm trung tm.
2. a dng ha phng php ging dy: kt hp nhun
nhuyn nhiu phng php nh case study, tng cng trao i,
thuyt trnh theo ch , lm vic theo nhm, pht biu kin ca
sinh vin. Sinh vin phi c chun b bi nh, t thuyt trnh, phn
bin, tranh lun trn lp v vic vn dng l lun chnh tr vo l
gii nhng vn thc tin ca cuc sng, v nhng mu thun gia
l lun v thc tin, v c th t xut nhng cch gii quyt. y
chnh l cch thc hin ng phng chm bin qu trnh o to
thnh qu trnh t o to.
Vn th 3 l s s lp hc l lun chnh tr phi khng
ch mt lng nht nh. Cch hc ph bin hin nay l tp trung
nhiu lp hc cc mn l lun chnh tr, iu ny c th thun li
cho vic mi gio vin, tnh ton kinh ph.. nhng mt tri ca n l
phn nh cch nhn thiu coi trng cc mn hc ny v pha nh
trng, va gy tm l coi thng mn hc trong sinh vin, va cn
tr vic p dng cc phng php hin i vo ging dy, v kt
qu l d c bao nhiu cuc tho lun v cc bin php nng cao
cht lng mn hc th vic dy v hc cc mn hc l lun chnh
tr vn cha nh hiu qu chng ta mong mun.
Theo cc phng php o to nu trn, i ng ging vin
cng phi c o to v cc phng php ging dy tch cc v
chp nhn s thay i. Nhng thy c ging dy phi c c trnh
chuyn mn vng chc, m bo hc v, hc hm theo quy nh,
c kh nng s phm, v c bit cn phi c vn sng thc tin
su rng. Cc trng nn c quy nh c th, kh thi v ch i
89
thm nhp thc t ca ging vin, c ch nghin cu khoa hc,

nht l vit cc ti mang tnh tng kt thc tin st vi cc
chuyn ca b mn l lun chnh tr, a cc quy nh ny vo
trong ch thi ua, khen thng nhm to ng c v thi quen
ca ging vin trong nghin cu v khng ngng nng cao cht
lng ging dy.
Mt yu t rt cn na, nht l i vi cc ging vin dy cc
mn l lun chnh tr l phi c l tng v nim tin vng chc vo
s lnh o ca ng, vo tng lai tin ca t nc, vo s
thnh cng tt yu ca s nghip i mibn thn ngi dy cng
khng tin vo nhng iu mnh truyn t th lm sao thuyt phc
c ngi hc tin vo nhng iu mnh ging dy, truyn t. Ni
cch khc, ch khi nhng ngi thy va c tm v tri thc, va
cla trong tm hn th mi c th truyn la cho ngi hc c.
V khi , vic ging dy cc mn l lun chnh tr mi t c
hiu qu nh chng ta mong mun.
90

CC B MN L LUN CHNH TR
Phm Vn Bnh*
Vic ging dy gn l lun vi thc tin vn l ni dung rt

quan trng trong ton b qu trnh dy v hc. i vi cc mn
khoa hc khc, vn gn l lun v thc tin c th khng my
bc thit, nhng ring cc b mn l lun chnh tr cc trng i
hc, cao ng th vn gn l lun vi thc tin l yu cu v
cng quan trng v cn thit.
S khng th c mt bi ging sinh ng, hp dn, c hn
khi ging vin ch c l lun sung m khng bit gn l lun ny
vi thc tin sinh ng ang din ra. Mt bi ging sinh ng, hp
dn l bi ging m bo c tnh thng nht, gn kt c mt
cch hi ho gia l lun v thc tin. Yu cu thng nht gia l
lun v thc tin trong qu trnh ging dy c ra t lu, c
bit l cc b mn l lun chnh tr. V vy m cc trng thuc
Hc vin Chnh tr quc gia H Ch Minh lun khuyn khch tuyn
dng cc ging vin l nhng ngi c qu trnh cng tc thc
tin cng nh hng nm u c chng trnh a ging vin i thc
t c s. Th nhng, vn ny cc trng i hc, cao ng
khng phi l b xem nh m l cha c mt c ch, chnh sch,
cha c cch thc thc hin nn gn nh ni dung ny cn ang
b b ng. Khng kh bt gp nhng gi ging m cun gio
trnh tr thnh cm nang thn k ca ngi ging vin. Ni khc
Thc s, Hc vin Chnh tr khu vc II

91
cng khng dm ni v s sai, thi nh c theo gio trnh cho chc

n.
Bi vy m hin nay, nhiu gi ging l lun chnh tr sinh
vin truyn tai, r tai nhau rng l cc thy tin s gy m hay
tin s gy t v cc gi ging ch l c chp, trong thi i
internet hin nay, nhiu thy chuyn t c chp sang chiu
chp. Rt nhiu gi ging, c ging vin hu nh ch cm ci vo
gio trnh, nhc li mt cch mn mi nhng iu c, c
ghi chp mt cch y , r rng trong sch v, ti liu. Khi dy v
phn trit hc (trong Nhng nguyn l ca Ch ngha Mc Lnin),
ai cng bit rng hc thuyt ca ch ngha Mc l hc thuyt pht
trin khng ngng, c nhng iu mi mi ng, c nhng iu cn
phi b sung pht trin, c nhng iu qua thi gian cng c th
khng cn ph hp, c bit vi iu kin v hon cnh ca Vit
Nam. Nhng gio trnh u phi ngy mt, ngy hai c th sa i.
Do , trong ging dy, cn s nghin cu chuyn su, cp nht
kin thc lin tc ca ging vin. Soi ri l lun vi thc tin
kim nghim, tham chiu. Cng vy, khi dy v phn Ch ngha
x hi khoa hc, c nhng ni dung bin i tng ngy, tng gi
theo quan im, tc nhn thc ca ng thay i trong tng thi k
cch mng. Ngi ging vin khng th em nhng quan im,
nhn thc ca ng v Dn vn, v Tn gio trc y ging v
cc ni dung ny. Trong iu kin hin nay nhng quan im qua
thi gian gn nh c nhng b sung, pht trin. y l cha k,
khi ngi ging vin lin tc cp nht, lin h vi thc tin th cng
khng th khng bit rng ngay c khi y, l lun v thc tin cng
khng phi khng c nhng ni dung vnh vi nhau. B mn
ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam cng nh vy.
Gio trnh ch l khung, l nh hng cng m khng lin h
vi thc tin trong ging dy, bi hc tr nn nhm chn v kh
cng. V d, khi ging v ng li lnh o vn ha ca ng
trong gio trnh hin hnh hin nay, chc chn nhng ni dung y l
t Ngh quyt Trung ng 5, kha VIII v Xy dng nn vn ha
Vit Nam tin tin, m bn sc dn tc. Th nhng, ngay khi
gio trnh cha thay i, th ng li vn ha ca ng c b
sung bng Ngh quyt Trung ng 9, kha XI v xy dng nn vn
ha v con ngi Vit Nam thi k y mnh cng nghip ha, hin
92
i ha t nc. l cha k nhng ni dung v con ngi, trong

c quyn con ngi, vn ha con ngi c cp nht, b
sung, pht trin trong Hin php nc Cng ha x hi ch ngha
Vit Nam nm 2013. Do , nu khng lin h thc tin, lm sao
bi ging ng ch cha cha ni l hp dn, sinh ng. Cng vy,
b mn T tng H Ch Minh, chc chn l ging dy theo nhng
chuyn t tng H Ch Minh c xc nh trong gio trnh.
Tuy nhin, ngay n Ton tp H Ch Minh cng c nng t
12 ln 15 tp. C ngha l qua thi gian, cng ngy chng ta cng
pht hin, b sung v cp nht thm nhng ni dung, nhng tc
phm ca Bc. Nhng mt ni dung quan trng hn na, l ngay
trong hin ti ny, t hc tp t tng ca Ngi v cc vn , qua
thc tin ta thy ngy cng sng t, ngy cng cho ta nhng ch dn
nh mt la bn.
Rt nhiu gi hc tri qua trong s nhm chn, nng n bi
gio vin hu nh ch bit c l thuyt sung. Bi ging thiu sc
sng, khng thuyt phc, khng sinh ng ang l mt hin tng
kh ph bin khi ging dy l lun chnh tr cc trng cao ng,
i hc hin nay. Hu nh nhng thy c ging sinh ng, gn cht
l lun v thc tin trong ging dy sinh vin ai cng bit v nhc
tn. H qu tt yu ca tnh trng ny l cht lng, hiu qu ca
cng tc o to, ging dy thp, thm ch i khi c th gy ra tc
dng ngc v to ra tm l c ch, khin cng, g p cho ngi
hc. C nhng gi ging, bi ging v l lun chnh tr ca ging
vin tr thnh cc hnh i vi sinh vin, i hc ch yu nh
trng, ghi tn m khng c mt hng th. Do , khng qu v
on v bi quan, nhng hy lm mt cuc trc nghim trong mt
cng ng sinh vin hp thy rng nhiu sinh vin xem cc bi
ging chnh tr l kh khan, thiu sc sng, thiu sc truyn cm.
Nhng thc t hon ton khng phi vy. Nhng ni dung l lun
chnh tr gn cht vi mi con ngi, l ci g rt thn thit, gn
gi v sinh ng ch khng kh khan, cht cng.
T thc trng cc bi ging ca mt s gio vin chnh tr
mang nng tnh kinh vin, hn lm, nng l thuyt, thiu thc tin
nn nhiu sinh vin rt s hc cc b mn ny v cho rng dng
nh hc chnh tr ch l hc mt m l thuyt mang tnh kinh vin,
93
so rng, khng thc t. Cng xut pht t quan nim sai lm ny

m trong thc t nhiu sinh vin n lp mang tnh i ph, hc
thi, qua l c cn bn cht vn th hu nh khng hiu
hoc khng cn hiu (m c mun hiu thy cng c ni cho hiu
u).V, nim am m hng th hu nh khng c.
u l nhng nguyn nhn chnh dn n tnh trng ny. C
th c nhiu, nhng c l nhng nguyn nhn c bn phi k ti,
l:
Mt l, nhiu ging vin, trong a s cc ging vin tr
thiu vn sng, kinh nghim thc tin. V vy m trong thc t rt
nhiu ging vin tr rt gii v nm vng l thuyt, thuc lng l
thuyt, thuc lu gio n, c kh nng s phm nhng bi ging vn
khng c sinh vin nh gi cao v khng c thc tin.
Hai l, cc gio vin ln tui c vn sng, c thc tin nn
v c bn gi ging ca nhng gio vin ny s phn no thuyt
phc hn, c sc sng hn. Tuy nhin li c im khng thun l
cc v d minh ha thng lp i lp li cng gy x cng, nhm
chn cho sinh vin.
Ba l, nhiu ging vin chnh tr khng theo kp vi nhng
bin i ca tnh hnh kinh t - x hi ca t nc. Kin thc c
th ch su mt vi lnh vc m khng c kin thc bao qut, tng
hp.
Bn l, nhiu ging vin v trnh v c vn an ton
nn thng khng dm i su vo nhng vn thc tin t ra vn
vnh vi l lun v s b chp m, b soi mi v.vv s t
nh, s nhy cm trong lnh vc ny. i sng thc tin bao gi
cng cc k phong ph, rng ln, bao la. Trong l lun khng
th no bao qut ht. V do tm l ngi ng chm, ngi ni
sai nn nhiu gio vin p dng lun ci khun kh c l thuyt
sung din gii. Do bi ging nng n li cng thm nng n
hn.
Nm l, ging vin phi i mi phng php tho lun v t
chc xmina. Hnh thc xmina l mt hnh thc t chc dy hc
94
quan trng l cch tt nht gn l lun vi thc tin trong ging

dy cc b mn l lun chnh tr. Bi v t chc xmina, tnh nng
ng tch cc ca sinh vin c pht huy, y sinh vin c
nghin cu ti liu mt cch khoa hc, bit cch phn tch ph phn
nhng kin khc nhau trc mt ch nu ra, bit lp lun
bo v kin ca mnh trc tp th, v vy t lu ngi ta xem
xmina l phng th nghim sng to, l vn m ca cc nh
khoa hc.
t chc xmina t cht lng i hi ging vin ph
trch phi chun b chu o, phi c trnh l thuyt v thc tin
trong lnh vc khoa hc ca mnh; ng thi phi hng dn sinh
vin chun b trc nhng ni dung cn tho lun trong xmina.
trong sinh vin tho lun cc vn khoa hc t tm hiu
c, di hng dn ca mt ging vin am hiu lnh vc .
T phn tch, dn gii nu trn cho thy mt iu, gn l
lun v thc tin trong ging dy cc b mn l lun chnh tr cc
trng i hc, cao ng hin nay l vic khng d dng. Do ,
trc ht, mi ngi ging vin phi khng ngng t tm ti, hc
hi, lun suy t, xem xt nhng vn thc tin gn vi l lun.
Sau , l trch nhim ca cc c quan ch qun qun l ging vin
cn c cc cch thc khc nhau b sung, nng cao kin thc thc
tin cho ging vin nh a ging vin i thc t, k kt quy ch
phi hp vi cc a phng trao i thng tin v.v
Trong thc tin ging dy cc mn khoa hc l lun chnh tr
hin nay, vic m bo tnh gn kt, thng nht gia l lun v thc
tin ang c t ra nh mt yu cu, mt nguyn tc ti quan
trng v mang tnh tt yu khch quan nhm nng cao hiu qu ca
cng tc ging dy.
95
V VN I MI PHNG PHP GING DY

L LUN CHNH TR TI CC TRNG I HC
Nguyn Th Kim Chung
Tm tt: i mi phng php ging dy cc mn l lun

chnh tr cc trng i hc nc ta hin nay l vn cp
thit. Mc tiu ca s i mi l nhm khc phc tnh trng ging
dy theo li truyn th mt chiu, thy c tr ghi, thy ging tr
chp m hin nay x hi ang ph phn gay gt. Theo kin ca tc
gi c by phng php ging dy tch cc c th vn dng linh
hot vo vic ging dy cc mn l lun chnh tr. T rt ra mt
s xut nhm gp phn nng cao cht lng ging dy cc mn
l lun chnh tr p ng c yu cu ca thi k i mi v hi
nhp quc t.
Vit Nam ang trong giai on chuyn tip sang nn kinh t
tri thc, vai tr ca cc trng i hc ng gp cho tng trng
kinh t cng tr nn quan trng hn bao gi ht. Mt trong nhng
thch thc ch yu m cc trng phi i mt l lm th no
o to c sinh vin p ng nhu cu pht trin ca x hi. Cc
kt qu nghin cu gn y cho thy kh nng tip thu v vn dng
bi hc ca sinh vin tng ln khi c hc tp ch ng1. Trong
phng php hc tp ci tin, ngi hc i tng ca hot ng
dy hc ng thi l ch th ca hot ng hc tp c cun ht
vo cc hot ng hc tp mt cch ch ng do ging vin t chc
v hng dn, thng qua ngi hc t khm ph nhng iu
mnh cha r, ch khng phi th ng tip thu nhng tri thc
Thc s, Ging vin Trung tm L lun Chnh tr - i hc Quc gia TPHCM.

Thp hc tp th hin t l phn trm tip thu kin thc tng ng vi cc hot ng
hc tp ca sinh vin (Theo National Training Laboratories, Bethel, Maine,
http://lowery.tamu.edu/teaming/morgan1/sld023.htm)
1
96
c ging vin sp t. c t vo nhng tnh hung ca i

sng thc t, ngi hc c tri nghim, c trc tip quan st,
tho lun, gii quyt vn t ra theo cch suy ngh ca mnh, va
thng qua lm vic c nhn, va phi lm vic theo nhm, t t
c k nng mi, pht huy tim nng sng to.
Hin nay, phn ln ging vin cc trng i hc nc ta
vn ang s dng phng php truyn thng, phng php thuyt
trnh - i thoi: Thy ni - tr nghe, ghi chp - n tp - thi. Phi
tha nhn rng vi phng php ny c nhiu u im trong ging
dy cc mn l lun chnh tr vi cc lp hc ng sinh vin, lp
hc trc tuyn. Sinh vin c th nm bt c mt cch c bn
nhng ni dung, vn ging vin truyn t. Ging vin c th
cung cp cho sinh vin mt khi lng kin thc ln, c h thng.
Sinh vin vt v, khng phi chun b, ch cn hc thuc nhng
bi ging vin trnh by c ghi trong v l c.
Mt s t ging vin trong qu trnh ging dy vn ch ct
truyn t ni dung tinh thn ca gio trnh, cha mnh dn a
ra nhng quan im tri chiu, nhng vn kinh t - x hi sinh
ng kch thch sinh vin tho lun v nh hng cho sinh vin.
Mt b phn sinh vin cha nhn thc ng vai tr, tm quan
trng ca cc hc phn l lun chnh tr, c bit l vic vn dng
kin thc hc phn vo gii quyt cc vn ca thc tin cuc
sng. Khng t sinh vin cn cha thy vai tr, mi lin h gia cc
hc phn l lun chnh tr vi cc hc phn chuyn ngnh, coi cc
hc phn l lun chnh tr l hc phn bt buc kh khan, tru tng
mang tnh ng li, chnh sch, khng lin quan ti chuyn mn
sau ny, dn ti ng c hc tp khng cao, thi hc tp cha
ng n, hc i ph vi kim tra, thi c; hc tr n.
Vi s bng n thng tin v s xut hin cc phng tin
thng tin, phng tin phc v dy hc hin i, c bit s i mi
quy trnh ging dy, hc tp cc mn l lun chnh tr theo hnh thc
o to tn ch, th phng php truyn thng ngy cng bc l
nhiu hn ch, i hi ging vin phi i mi phng php ging
dy. Vi thi lng cho mt tn ch: l thuyt: 10 tit; tho lun: 5
tit v t hc: 30 tit, th phng php truyn thng khng th p
97
ng c yu cu t ra ca mn hc. y l yu t bt buc ging

vin phi i mi phng php ging dy, phi thc hin ng quy
trnh ging dy theo hnh thc o to tn ch, l gim dn thi
lng ging l thuyt, tng thi gian t nghin cu, tho lun.
V cng tc t chc ging dy: Trong nhng nm qua vic
b tr sinh vin mt s lp hc qu ng, h thng m thanh, my
chiu khng cng nh hng khng nh ti cng tc i mi
ging dy.
Chnh v nhng l do cho nn, theo tc gi, cn c s phi
hp gia phng php ging dy truyn thng vi nhng phng
php ging dy mi, ch ng hn. Hin nay rt nhiu phng php
c s dng trong ging dy ch ng. Mi mt phng php u
nhn mnh ln mt kha cnh no ca qu trnh hc tp. Chnh v
th khng c mt phng php ging dy no c cho l l tng,
mi mt phng php u c u im ca n do vy ngi thy nn
xy dng cho mnh mt phng php ring ph hp vi mc tiu,
bn cht ca vn cn trao i, ph hp vi thnh phn lp hc,
cc ngun lc, cng c dy v hc sn c v cui cng l ph hp
vi s thch ca mnh. V d nh cc mn l lun chnh tr i
hc Quc gia Thnh ph H Ch Minh c th kt hp linh hot mt
s phng php dy ch ng trong bng di y:
Stt
Tn phng
php
M t tm tt
Li ch cho
ngi hc
Gip sinh vin hc tp ch ng ( Active Learning)

1
- Gio vin nu vn cn - T duy sng

gii quyt, quy nh thi to.
(Brainstorming) gian v cch lm vic.
- Gii php v
- Sinh vin lm vic c xut.
nhn, lit k nhanh cc
tng.
ng no
98
Chia s theo cp - Gio vin nu vn cn - Cu trc

giao tip.
tho lun, quy nh thi
gian v cch chia s.
- T duy suy
(Think-pairshare)
- Sinh vin lm vic theo xt, phn bin.
cp, lng nghe v trnh by
kin, bo v v phn
bc.
T chc hc
tp theo nhm.
(Group-based
learning)
Dy hc da
trn vn .
(Problem based learning)
Phng php
ng vai
(Role play
teaching)
- Gio vin t chc lp - K nng lm

hc theo nhm v chun b vic theo nhm.
cc nhim v hc tp.
- K nng giao
- Mi nhm nhn nhim tip.
v hc tp v cng hp tc
thc hin
- Gio vin xy dng vn - Xc nh v
c lin quan n ni hnh thnh vn
.
dung dy hc.
- Sinh vin c giao gii - xut cc
p vn trn c s c gii php.
nhn hoc nhm.
- Trao i,
phn xt,
cn bng trong
hng gii quyt
.
- Gio vin chun b kch - T duy suy
bn c ni dung lin quan xt, phn bin.
n mn hc.
- Nhn bit v
- Mt s sinh vin c kin thc, k
phn vai thc hin nng v thi
99
kch bn. S sinh vin c nhn ca bn

cn li ng vai tr khn thn.
gi v ngi nh gi.
Gip sinh vin hc qua tri nghim ( Experiential learning)
6
Nghin cu
tnh hung
(Case studies)
- Gio vin a ra cc tnh - Pht huy tnh

hung khc nhau cn gii ch ng, c
quyt trong thi gian nh sng to.
sn vi ngun lc c hn.
- em li s
- Sinh vin t vo v tr thoi mi, sng
cn a ra quyt nh khoi v tinh
gii quyt hp l tnh thn khi tham
gia lp hc.
hung.
- D nh, nh
lu v su hn.
Hot ng
ngoi kha,
quan st thc t.
(Extracurricular
activities)
- Gio vin a ra cc ch - Gn kt l
im c th, gii thiu sinh lun vi thc
vin i thm quan cc di tin sinh ng.
tch, bo tng c lin quan.
- Sinh vin i d ngoi v
vit bi thu hoch.
gp phn mang li hiu qu ng k cho qu trnh ci tin

phng php ging dy cc mn l lun chnh tr hin nay, ngi
vit xin a ra mt s kin ngh:
Th nht, xy dng nhn thc ng n cho cc cp qun l,
ging vin v sinh vin v tm quan trng v ngha khoa hc v
thc tin ca cc mn l lun chnh tr trong s nghip i mi v
hi nhp quc t.
100
Lc lng cn b qun l cn tng cng vic kim tra, gim

st qu trnh dy - hc kp thi pht hin nhng biu hin bt cp
trong tin trnh i mi phng php dy - hc theo hng tch cc,
hin i.
Nh trng cn nhanh chng u t c s vt cht, thit b
phc v qu trnh dy - hc ca thy v tr; khc phc tnh trng
ging vin thng xuyn phi ging nhng lp ghp hi trng
vi s lng sinh vin qu ng; to iu kin thc hin y mnh
i mi qu trnh dy - hc theo hng tch cc, hin i.
Th hai, chng trnh ging dy cc mn l lun chnh tr
gip sinh vin nm c nhng nguyn l c bn ca ch ngha
Mc-Lnin, ng li cch mng ca ng va phi c tnh hin
i, tnh cp nht vi tnh hnh trong nc v th gii. Ni dung ca
cc mn l lun chnh tr va phi m bo tnh h thng ca
chng trnh o to, va phi hnh thnh v pht trin t duy l
lun cho sinh vin, nhng mt khc phi la chn nhng vn l
lun gn lin vi thc tin cng cuc i mi ang din ra Vit
Nam hin nay. Chng trnh ging dy cc mn l lun chnh tr
phi m bo gn nhng vn l lun vi thc tin mt cch cht
ch, hu c nhm khi dy t duy sng to v hng th hc tp ca
sinh vin. Ni dung cc mn l lun chnh tr phi mang tnh ng,
tnh chnh tr, tnh khoa hc v tnh thc tin su sc, vi mc ch
l gp phn hnh thnh th gii quan, phng php lun, cng c
nim tin vo s nghip cch mng ca ng, ng thi u tranh
ph phn nhng nhn thc sai tri, nhng lun im xuyn tc, ph
nhn thnh qu cch mng ca ng v nhn dn ta.
Th ba, trong ging dy l lun chnh tr, ging vin ng vai
tr c bit quan trng v c ngha quyt nh khng ch n
thun vai tr hng dn, nh hng t tng, to dng nn tng
t tng, h c nh hng c bit v trc tip i vi s pht trin
nhn cch, nim tin, l tng m sinh vin tip nhn. Do , ging
vin l lun chnh tr phi c o to c bn, ngoi chuyn mn
tt, phi tht s l tm gng mu mc v nhn cch, c trch
nhim chnh tr cao, nim tin vng vng vo ch ngha Mc-Lnin,
vo l tng v con ng m ng ta la chn.
101
Khi chng ta ni rng, dy hc l mt ngh sng to th iu

cng c ngha l ngi gio vin khng ch l ngi c kin thc
chuyn mn vng m cn l ngi rt thnh thc v phng php
v l mt ngh s. Thc hin mt gi ging mn l lun chnh tr
theo tinh thn ci tin cch dy, cch hc, gim ti gi l thuyt; ch
trng t v gii quyt vn ; tng cng tranh lun; va o su,
va m rng kin thc ang hc, ging vin c th dng nhiu
phng php, c bit l phi hp cc phng php mt cch khoa
hc. Ngay t bui hc u tin ging vin cung cp cho sinh vin
cng chi tit ca hc phn theo tng ch , gii thiu ti liu
tham kho lin quan n tng ch nh hng cho sinh vin
nghin cu. Kin thc, kinh nghim sn c ca ngi hc c coi
l ngun nguyn liu qu bu ging vin tc ng, lm bin
i n theo yu cu pht trin cho chnh n. Khng ch coi trng
hot ng l tnh m phi coi trng ng mc hot ng cm tnh
trong qu trnh dy hc. Ni dung hc tp phi gn vi kinh nghim
sng ca bn thn ngi hc. i vi nhng quan im l ca
sinh vin c tnh t ph xy dng, thm ch c im khc bit vi
mt s quan im truyn thng, ging vin nn cn trng xem xt
c nhng phn tch, nh gi khch quan, t tip tc o su
(deepening) mang tnh thuyt phc cao, trnh cc oan. Bi l khoa
hc c rt nhiu iu cha pht hin v rt cn s t m ca tt c
nhng ai thc lng mun tm hiu n. Bng s chun b v nhng
t liu d tr ca mnh, ging vin s gii quyt c nhng vn
cha r rng, cn mu thun hoc ch ra nhng kha cnh su sc
trong ni dung bi hc sinh vin c c hi tip nhn - nghin
cu.
Phng php nh gi c i mi khng to p lc i
vi sinh vin, va kim tra c s lnh hi nhng kin thc c bn
ca hc phn va pht huy c tnh sng to, kh nng vn dng l
lun gii thch cc vn ca thc tin ca sinh vin. Cn tin
hnh thng xuyn vic nh gi sinh vin trong sut qu trnh hc
tp, a dng cc hnh thc nh gi m bo tnh hiu qu, thit
thc. Khng ch nh gi v kin thc m cn nh gi c nng
lc t hc, kh nng t duy, sng to, gii quyt vn ca sinh
vin. Trc y ging vin gi c quyn trong nh gi sinh vin,
nhng trong phng php ch ng th ging vin phi hng dn
102
sinh vin pht trin k nng t nh gi t iu chnh cch hc.

Lin quan n iu ny, ging vin cn to iu kin thun li
sinh vin c tham gia nh gi ln nhau. T nh gi ng v
iu chnh hot ng kp thi l nng lc rt cn cho s thnh t
trong cuc sng m nh trng phi trang b cho sinh vin. Mt
im cn lu trong vic t nh gi l phi nh gi da trn qu
trnh (formative assessment), trnh tp trung nh gi vo cui hc
k v a dng cc hot ng nh gi ngi hc c c hi th
hin s tin b ca mnh trong qu trnh hc.
i ng ging vin cc mn l lun chnh tr cn t nng cao
trnh ca mnh trn c 2 phng din, kin thc chuyn mn v
nghip v thng qua con ng t hc, t nghin cu.
Gii quyt hi ha gia cc qu thi gian: thi gian dnh cho
nghin cu khoa hc v thi gian dnh cho vic chun b ging dy,
ging dy, hng dn hc tp v nh gi hc tp.
Nng cao nng lc ng dng cng ngh gio dc hin i
c th p ng c yu cu ca giai on i mi - giai on hi
nhp. Cc phng tin v cng ngh hin i phi c tng cng
p dng trong ging dy v hc tp mt cch hp l tit kim
thi gian, gim nh cng lao ng dy hc; gy hng th hc
tp cho sinh vin.
Nh trng cn to iu kin ging vin c tham d
y cc lp tp hun do B Gio dc t chc; t chc hc tp,
nghin cu cc ti liu l lun nghip v ti b mn, ti trng; tng
cng nghin cu, trao i, tho lun trong nhm chuyn mn v
vn dng gii quyt tng vn theo yu cu ca i mi phng
php dy hc.
Nu tt c nhng yu cu v bin php trn c tin hnh
ng b v trit , th chc chn cht lng ging dy cc mn L
lun chnh tr ti cc trng i hc s tng bc c nng ln p
ng c i hi ca tnh hnh mi. Ti xin kt thc bi vit ca
mnh bng mt kin ca ng Maicolm Gilis, Gio s i hc
Rice: Vi nhng bc tin vt bc ca cng ngh trong k
nguyn ton cu ha nh hin nay, nu cht lng gio dc khng
103
c nng ln, cc bn s khng c g trao i vi th gii ngoi

m hi.
TI LIU THAM KHO

1. ng Cng sn Vit Nam, Vn kin i hi i biu ton quc ln th
XI, Nxb, CTQG, HN, 2011, tr.216
2. Cng vn s 83/BGDT-H&SH ngy 04 thng 01 nm 2007 ca
B trng B Gio dc v o to v vic hng dn thc hin chng
trnh cc mn khoa hc Mc Lnin, t tng H Ch Minh.
3. Lu Xun Mi (2000), L lun dy hc i hc, Nxb Go dc, tr.163;
166.
4. www.cdsptb.edu.vn. i mi PPDH cc mn L lun chnh tr.
5. vnuhcm.edu.vn. Gii thiu mt s phng php ging dy ci tin gip
sinh vin hc tp ch ng v tri nghim, t cc chun u ra theo
CDIO. Nguyn Thanh Hi, Phng Thy Phng, ng Th Bch Thy.
Trng i hc Khoa hc T nhin HQGTPHCM.
6. ttptgiaoduc.sgu.edu.vn. i mi phng php dy hc cc mn l lun
chnh tr hin nay. Dng Hong Oanh. TS Khoa gio dc chnh tr.
Trng i hc Si Gn.
7. vinhuni.edu.vn. Ging dy cc mn L lun Chnh tr trng i hc
trong bi cnh hi nhp quc t. TS. GVC inh Th nh - Trng khoa
GDCT - Trng H Vinh.
104

THC TRNG V GII PHP
Nguyn Vn Cng*
Nhn li chng ng sau gn ba mi nm thc hin ng

li i mi do ng Cng sn Vit Nam khi xng v lnh o,
t nc t c nhng thnh tu to ln v c ngha ht sc
quan trng, din mo x hi thay i nhanh chng, i sng nhn
dn khng ngng c ci thin. Trn c s nhng thnh cng
ban u ca cng cuc i mi, ng Cng sn Vit Nam xc
nh thc hin y mnh cng nghip ha, hin i ha vi mc
tiu phn u n nm 2020 a Vit Nam tr thnh mt nc
cng nghip theo hng hin i v n gia th k XXI nc ta
tr thnh mt nc cng nghip hin i theo nh hng x hi
ch ngha (Bo co chnh tr ca Ban Chp hnh Trung ng
ng kha X ti i hi i biu ton quc ln th XI ca ng).
t nc t c nhng thnh tu to ln l kt qu tng hp
ca nhiu nhn t, trong gio dc v o to c vai tr ngy
cng quan trng trong s pht trin, c bit khi nhn loi ang
chuyn dn t kinh t cng nghip sang kinh t tri thc.
Ring lnh vc gio dc v o to, d t c nhng
thnh tu quan trng, gp phn to ln vo s nghip xy dng v
bo v T quc nhng cng cn nhiu hn ch, yu km. Chnh
v vy, Hi ngh Trung ng tm kha XI ban hnh Ngh quyt
*
Tin s, Ging vin trng Cn b qun l gio dc TP. H Ch Minh.
105
s 29-NQ/Q v i mi cn bn, ton din gio dc v o to

nhm thc y gio dc v o to pht trin, p ng nhu cu
ngun nhn lc trong giai on lch s mi. y l nhim v rt
kh khn v nng n, vic o to ngun nhn lc trnh cao t
gnh nng i vi gio dc i hc, gm c hai cp i hc v cao
ng.
i vi vic ging dy v hc cc mn l lun chnh tr ti cc
trng i hc v cao ng hin nay cn tn ti nhiu kh khn v
bt cp. Trc dy, trong chng trnh ging dy tn ti cc mn
hc l Trit hc Mc Lnin, Kinh t chnh tr Mc Lnin, Ch
ngha x hi khoa hc v Lch s ng Cng sn Vit Nam; sau
ny c thm mn T tng H Ch Minh. y l cc mn bt
buc i vi tt c cc ngnh hc trong cc trng i hc v cao
ng. Gn y, xut pht t yu cu phi rt ngn thi lng hc
tp cc mn l lun chnh tr m c s thay i trong vic ging
dy v hc tp i vi cc b mn ny. i vi mn Lch s ng
Cng sn Vit Nam v T tng H Ch Minh th v c bn
khng thay i nhiu, trong khun kh bi vit ti hi tho ny, ti
ch cp thc trng vic ging dy i vi mn Nhng nguyn l
c bn ca Mc Lnin, t xut cc gii php nhm nng
cao cht lng ging dy v hc tp.
Thc trng vic ging dy mn Nhng nguyn l c bn ca
ch ngha Mc Lnin hin nay cc trng i hc v cao ng
ny sinh mt s vn cn trao i:
Th nht l, c s bt cp v i ng ging vin nhn t gi
vai tr quyt nh cht lng gio dc. Trc y, tng ng vi
cc mn hc Trit hc Mc Lnin, Kinh t chnh tr Mc Lnin
v Ch ngha x hi khoa hc th trong cc trng i hc c cc
khoa hoc b mn chuyn ngnh nhm o to ging vin cho cc
mn hc ny; tuy nhin sau th sp nhp ba mn, m thc cht
l ba b phn cu thnh ch ngha Mc Lnin thnh mt mn
gi l Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin.
chun b a vo ging dy mn hc mi ny, B Gio dc v
o to giao cho mt s trng i hc m lp tp hun ngn
hn i vi cc ging vin nhm trang b kin thc c bn ca
nhng mn m ging vin cha c o to chuyn su. V d:
106
mt ging vin ngnh Trit hc Mc Lnin th s c tp hun

v cc vn thuc lnh vc kinh t - chnh tr v ch ngha x hi
khoa hc Thc t vic ging dy mn hc mi ny cc trng
cng khc nhau. C trng th vn duy tr dy theo chuyn ngnh.
Ngha l ging vin dy trit hc th ging dy phn u tin, tip
sau l ging vin ging dy phn kinh t chnh tr v ch ngha x
hi khoa hc, tc l trong mt mn hc lun phi duy tr ba ging
vin. Mt s trng th yu cu mt ging vin phi dy ht c
mn hc; thc t cho thy, ging vin c o to chuyn ngnh
no th ch ging dy tt phn m thi, cn cc phn khc
trong mn hc Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc
Lnin th hiu ti u dy c ti v cng khng th i hi
ngi ging vin dy tt ci phn m h khng c o to
chuyn su ny. Khi thc hin ging dy mn Nhng nguyn l c
bn ca ch ngha Mc Lnin nhng, khng c trng hay khoa
s phm ca trng i hc no m m ngnh o to ging vin
Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin.
Th hai l, v gio trnh. Mt trong nhng u im ni bt ca
cun gio trnh mn Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc
Lnin l s tch hp kin thc, loi b nhng phn trng lp trong
ba mn hc ring r trc y, khc phc c tm l nhm chn
ca ngi hc. Tuy nhin, vi mt khi lng kin thc s m
quy nh thi lng ln lp tng i hn ch gy khng t kh
khn i vi c ngi dy ln ngi hc. i vi ging vin, cn
phi bit cht lc ci g l kin thc c bn ca tng phn, t
xc nh phn no cn ging dy k trn lp, phn no yu cu
trao i, tho lun v phn no cho ngi hc v nh c ti liu,
t nghin cu (ng nhin c nhng hnh thc kim tra ph
hp). y l vic lm bt buc phi thc hin th mi c th gip
ngi hc nm bt, hiu mt cch tng i y v ton din
cc kin thc, p ng yu cu ca mn hc; nhng y cng l
cng vic tng chng n gin nhng khng h d cht no i
vi mt s ging vin; c bit nhng ging vin tr. Qua d gi
thm lp v trao i chuyn mn th thy rng: mt trong nhng
hn ch ph bin ca ging vin tr l m m kin thc, cha xc
nh c ni dung c bn ca tng phn hc, thy kin thc no
cng quan trng, phn no cng cn ging dy k, dn ti tnh
107
trng khng dm b phn no m a tt c vo trong bi ging,

nn qu trnh ging dy thng xuyn b chy gio n.
Th ba l, cch t chc thc hin. Khi sp nhp ba b phn cu
thnh ch ngha Mc Lnin thnh mt mn duy nht, B Gio
dc v o to a ra cng ca mn hc ny, cng vi qu
trnh chuyn i ca h thng gio dc Vit Nam t o to theo
nin ch nm hc sang o to theo tn ch, t dn ti cch tnh
thi lng (s tit) ging dy ca mn ny mi trng khc
nhau. Mc d c quy nh hc phn (tn gi mn hc khi
chuyn sang o to theo tn ch) Nhng nguyn l c bn ca ch
ngha Mc Lnin l 5 tn ch, phn th nht thuc trit hc l 2
tn ch, phn sau thuc kinh t chnh tr v ch ngha x hi khoa
hc 3 tn ch, nhng cch tnh s tit dy trn lp mi trng li
khng ging nhau. Thng thng, cc trng i hc quy nh
thi lng l 90 tit, trng cao ng l 75 tit cho hc phn
Nhng nguyn l c bn ca Mc Lnin, nhng cng c mt s
trng c cch tnh khc, ti bit v tng thc hin vic ging
dy hc phn ny vi s tit l 93. Thng qua cc t tp hun h
do B Gio dc v o to t chc, ging vin chng ti trao i
vi nhau v rt bn khon i vi vn ny.
T thc trng vic ging dy cc mn l lun chnh tr cn
nhiu bt cp nu trn, ti xin mnh dn xut cc gii php
nhm nng cao cht lng dy v hc nh sau:
1. B Gio dc v o to nn ban hnh cng mn hc
thng nht, quy nh r s tit ln lp, tho lun v t hc cho i
hc v cao ng.
C mt thc trng mt s trng, s tit ngi ging vin
thc ging trn lp nhiu hn s tit m ngi ging vin c
hng. L do Ban gim hiu nh trng gii thch: c s chnh
lch v thi gian gia 1 tit theo nin ch nm hc (45 pht) v 1
tit theo tn ch (55 pht).
2. i vi vic bin son gio trnh: cn tinh gin hn na,
trong gio trnh chnh thc ch nn phn tch cc vn ct li,
cn nhng vn khc ngi hc c th t nghin cu v by gi
108
l thi i ca thng tin a phng tin. Nhn cun gio trnh nh

nhng, to tm l tt hn i vi ngi hc khi khng phi cm
trn tay mt cun gio trnh dy cp vi my trm trang ton ni
v cc khi nim tru tng, va kh va kh.
3. Theo ch quan ca ti nn tr v tn gi ba mn hc nh
trc y l Trit hc Mc Lnin, Kinh t chnh tr Mc Lnin
v Ch ngha x hi khoa hc. Tt nhin vi s tit ph hp theo
n v tn ch, iu ny va bt nng n i vi ngi hc (5 tn
ch), va ph hp vi thc trng o to ging vin ca cc trng
hin nay./.
TI LIU THAM KHO

1. Vn kin i hi i biu ton quc ln thc XI ca ng Cng sn
Vit Nam.
2. Ngh quyt s 29-NQ/Q ngy 04 thng 11 nm 2013 ca Hi ngh
Trung ng 8 kha XI.
109
TM V TI CA NGI THY I VI VIC

L LUN CHNH TR TRONG CC TRNG I HC,
CAO NG VIT NAM HIN NAY
Nguyn nh Quc Cng
Nguyn nh Phong
t vn
Ngh no cng cn c Tm v Ti, nhng i vi ngi
Thy th Tm v Ti c vai tr c bit quan trng, n quyt nh
cht lng ca nn gio dc. V vy, nghin cu Tm v Ti ca
ngi Thy i vi vic nng cao cht lng ging dy cc mn l
lun chnh tr trong cc trng i hc, cao ng Vit Nam hin
nay l vic lm c ngha c v mt l lun, ln thc tin. Tc gi
s dng php bin chng duy vt, quan im ton din, quan im
lch s - c th, quan im thc tin nghin cu, hon thnh bi
vit.
1. Quan nim v ch Tm v ch Ti ca ngi Thy
Ch Tm l mt phm tr c nhiu ngha ty theo tng gc
tip cn. Di gc ca o c, ch Tm phin m theo ch
Hn l - mt vng trng khuyt ba sao trn tri - c ngha l tim,
l trung tm ca trung tm, l b phn quan trong nht, qu gi
nht; l lng tm, c , tm lng, l lng nhn i ca ca con
ngi vi ng loi; l s bao dung, lng, lng v tha, t bi; l
tm t, tm tnh, tm can, tm khm.
phng ng c i cho rng: Tm l ni pht sinh nhng
Tin s, Trung tm L lun chnh tr, HQG-HCM.

Thc s, Trng i hc Lao ng X hi (CSII)
110
tnh cm, o c. Phi c tm tt th mi c c tt. V vy, cn

phi c chn tm, thnh tm, thin tm. Ngoi ra cn phi c
minh tm thu hiu l th phi tm nh minh knh i. i
gng tuy sng nhng cng cn c gt ra v tm cng th. Tm
l ci bn trong, n giu (v vy ch n mi c t cn l tm). Vi
ngha nh trn, c th hiu Tm chnh l tm lng.
Cn Vit Nam, ch Tm tr thnh mt phm tr c bn
trong o l truyn thng ca dn tc. Ch Tm lun gn vi mt
con ngi, khng ch l tnh thng yu, m cn l s cm ght ci
xu, bit x thn v ngha ln, v quc gia, dn tc.
Ngy nay, khi ni v ch Tm, ngi ta thng nhn mnh
kha cnh thng: yu thng, tnh thng, tnh cm
cng chnh l lng nhn i. V, chng ta thng dng t tm
huyt nhn nhn nhng ngi c tm, c trch nhim cao vi
cng vic. Vi cch hiu nh vy, ch Tm khng phi l mt khi
nim tru tng ch tn th, m n hin din tm lng ca mi
ngi v c th hin qua hnh ng, c tinh thn trch nhim i
vi cng vic, cch x s nhn i, thi bt bnh trc nhng
thi h, tt xu, lun ng v pha chn l v l phi. Vi l l ,
nhng ngi bit coi trng l sng, c nhn cch, c o c tt
c coi l nhng ngi c Tm. V, cng chnh iu cho thy
ch Tm khng t nhin m c, l kt qu ca qu trnh gio dc
v t gio dc, qu trnh tu dng rn luyn ca mi ngi.
i vi ngi Thy, ch Tm c biu hin nhiu mt t
t tng, phm cht o c, tm lng yu ngh, lun ht lng v
hc sinh thn yu n tc phong, li sng, cch x s v k nng
giao tip, Mt ngi Thy c Tm l ngi Thy: Phi c l
phm cht chnh tr, t cch o c tt lun tr thnh tm
gng sng cho hc tr noi theo; phi xc nh ng con ng i
ca cuc i mnh. l lng thu chung, mu tht vi ngh dy
hc vi phng chm nht ngh tinh, nht thn vinh coi ngh dy
hc l ngh duy nht m sng cht vi n, rn luyn, lp
nghip v trng thnh t cng vic trng ngi cao qu m mnh
chn; phi c s thng nht gia con ngi ngoi i vi con
ngi trn bc ging, trnh ni mt ng, lm mt no; phi c
trch nhim trc hc tr v cht lng gi dy trn bc ging; phi
c lng yu thng, bao dung, lng, tn tnh v n cn i vi
hc tr; phi thc s cng bng trong ging dy v gio dc, trong
111
nh gi sao cho ng thc cht nng lc ca hc tr t cc khu ra

bi kim tra, chm bi, cho im; phi c thi dt khot khi ni
khng vi nhng tiu cc trong chn hc ng; phi c trch
nhim i vi x hi khi hc tr ri khi nh trng, ho nhp cng
ng thc hin ngha v cng dn.
Ch Ti cng c nhiu quan nim khc nhau, di gc
tip cn ca bi vit ny, c th hiu l kh nng lm c
nhng cng vic, hoc mt ngh no vi cht lng tt v hiu
qu cao. Ngi c Ti lun lun c c tm ti, sng to ci mi,
thng am hiu l thuyt chuyn su v mt lnh vc v c nng lc
thc hnh gii. Ti ch tht s c ch, c ngha x hi v gi tr
nhn vn, khi c xy dng trn nn tng ch c, ch Tm. Ch
tch H Ch Minh cng tng ni: c l gc nhng ti l quan
trng. Ti l nng lc cng tc, nng lc t duy tt, phi c tr tu
minh mn, c trnh chuyn mn nghip v gii, hon thnh
nhim v c giao, biu hin hiu sut, hiu qu trong mt lnh
vc hot ng cng vic no . C th, phi c tm nhn xa, trng
rng, c kh nng tham gia hoch nh v t chc thc hin ng
li, ch trng, chnh sch ca ng, Nh nc v cc t chc,
on th nhn dn.
c ch Ti khng phi l vic n gin d dng, m i
hi phi hc tp, rn luyn mi to nn. Chnh v vy, mi ngi
lun lun phi bit chm lo, rn luyn, hc tp khng ngng.
i vi ch Ti ca ngi Thy l ngi lun lun c c tm
ti, sng to ci mi, am hiu l thuyt chuyn su v mt lnh vc
mnh nghin cu, ph trch v c nng lc thc hnh, k nng s
phm gii, bit khi gi lng am m tm ti, sng to ca hc tr,
nh Khng T tng ni trong chng Thun Nhi Lun ng:
Bt phn bt khi, bt ph bt pht. C nht ngu bt d tam ngu
phn, bc bt phc d (Dy hc tr m chng cha t ti mc
mun lm sng r m n ut ln, th khng nn m nt vn ,
cha ti lc chng mun ni m khng ni c th ta khng nn
g. C bn gc cnh ca cu hi, cho chng mt m chng
khng suy ra c ba gc cnh cn li, th ta khng nn dy thm
na)1; l ngi c nng nng lc t duy tt, tr tu minh mn, hon
thnh nhim v c giao, biu hin hiu sut, hiu qu trong
1
Anh Th, Khng T cng hc tr i thoi v gio dc, Nxb. H Ni, 2006, tr.31.
112
tng gi dy trn bc ging; l ngi c tm nhn xa, trng rng, c

kh nng tham gia t chc lp hc hiu qu, hiu r tng i tng
mnh truyn trao tri thc, nh Khng T tng cp trong
chng Ung d Lun ng: Trung nhn d thng, kh d d
thng d; trung nhn d h bt kh d d thng d (Ngi c ti
nng - t cht thng minh - trn trung bnh, ta c th ging cho h
nhng kin thc su; cn ngi di trung bnh th ta khng th
ging cao c)1.
Nh vy, Tm v Ti c mi quan h bin chng, tc ng
qua li, b sung cho nhau, lm phong ph ln nhau. i vi ngi
Thy, Tm v Ti l hai nhn t rt cn thit v quan trng khng
th thiu cng khng th tuyt i ho mt ny m ph nhn hay
xem nh mt kia. Trong , Tm l c s, l nn tng ca Ti. Tm
nh hng l tng, hnh ng vn ti Ti. C Ti mi pht huy
c Tm, lm cho Tm cng sng hn.
2. Vai tr Tm v Ti ca ngi Thy ging dy cc mn
l lun chnh tr i vi cht lng gi dy trn bc ging
ng v Nh nc ta, trong cng cuc i mi, cng nghip
ha, hin i ha t nc v hi nhp quc t, xc nh: Gio
dc v o to c s mnh nng cao dn tr, pht trin ngun nhn
lc, bi dng nhn ti, gp phn xy dng nn vn ha v con
ngi Vit Nam2. Cho nn, o to con ngi va c Tm, va c
Ti l mt yu cu bc thit v tt yu ca t nc hm nay v mai
sau. Trong , trc ht phi bt u t Tm v Ti ca mi ngi
Thy, sau l cht lng ca tng gi dy trn bc ging.
i vi cht lng ging dy, hc tp cc mn l lun chnh
tr th Tm v Ti ca ngi Thy ng vai tr quyt nh. Hay c
th ni cch khc, Tm v Ti ca ngi Thy quyt nh cht
lng tng gi ging trn lp.
c tit dy cht lng trn bc ging, nht l i vi cc
mn l lun chnh tr, trc tin ngi Thy phi c Tm. Khng
T tng dy trong chng Bt dt Lun ng: Nhn nhi bt
nhn, nh l h? Nhn nhi bt nhn, nh lc h? (Ngi nu nh
khng c nhn tm, th hnh l lm sao ng l c? Ngi nu
1
ng Cng sn Vit Nam, Vn kin i hi i biu ton quc ln th XI Cng
lnh xy dng t nc trong thi k qu ln ch ngha x hi (B sung, pht trin
nm 2011), Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2011, tr.21.
2
113
khng c nhn tm, th sng tc nhc lm sao c th l nhc chn

chnh c)3. iu ny cng cho chng ta thy nu ngi Thy
khng c Tm th lm sao c th tr thnh ngi Thy ng ngha;
c nhng gi dy trn bc ging cht lng. Tm ca ngi Thy
phi th hin lng yu thng, thu hiu, bao dung, lng, tn
tnh v n cn i vi hc tr - l mt phm cht khng th thiu
ngi gio vin tm huyt, chn chnh. Phi xut pht t lng yu
thng, thu hiu v quan tm ti hc tr s gip ngi Thy c
trch nhim trong tng gi dy trn bc ging, c ng lc lun
phn u vn ln hon thnh tt vai tr ca mt k s tm
hn nh ngi i thng ca ngi. Trong nn kinh t th trng
hin nay, ch Tm ca ngi Thy cng quan trng hn bao gi ht.
Mun nng cao c cht lng gio dc, ngi Thy phi c Tm,
phi c tnh thng, trch nhim vi hc tr, vi ngh nghip.
Tuy nhin, hin nay c mt b phn ging vin ging dy cc
mn l lun chnh tr ti cc trng i hc, cao ng thiu hn ch
Tm m ngi Thy vn phi c, iu ny th hin nhng ngi
Thy coi ngh gio ch l ngh tay phi, ngh chnh bn cnh
lm thm cc ngh ph, ngh tay tri. Chnh cch ngh lm cho
ngi Thy khng t ht tm huyt, tr tu, tnh cm ca mnh
vo tng tit ging trn lp. T , xut hin nhng tit dy qua
loa i khi nhng tit dy khng c la, t nht, khng h gy
c n tng i vi hc tr, khi trn lp ch c mt mnh thy
c din, khng chu u t i mi phng php dy ch, dy
ngi, th vi trch nhim ca ngi Thy i vi x hi khi hc
sinh, sinh vin ri khi nh trng, ho nhp cng ng thc hin
ngha v cng dn.
Nhng, cng cn phi nhn nhn rng, c mt gi dy cc
mn l lun chnh tr m bo cht lng trn bc ging, th Tm
ca ngi Thy mi ch l iu kin cn, cha phi l , m ngi
Thy cng phi c Ti. Ti th hin nng lc chuyn mn su,
l ngi bit mi dy mt; Ti ca ngi Thy cn th hin
nng lc nghin cu, nng lc s phm gii m nhn tt vic
truyn th kin thc chnh xc, khoa hc, tc ngi Thy phi gii
c vit v ni, nh Ch tch H Ch Minh tng ni: Cuc i
lm cn b khng tch ri gia vit v ni. Nht l vi cn b
3
114
nghin cu khoa hc v cn b ging dy4; ngi Thy c ti cn

phi l ngi c kh nng truyn cm mnh m tinh thn say m
hc tp, nghin cu ti hc tr, trnh ri vo tnh trng dy hc theo
cch nhi nht lm tng thm tnh th ng ca hc tr.
Tt c nhng nng lc l kt qu t thn vn ng
ngi Thy, c hnh thnh qua qu trnh hc tp trng s
phm, qua tch lu kinh nghim trong ging dy, qua rn luyn
trong thc t cuc sng v hc hi t sch v, t ng nghip m c.
Ngi Thy c Ti cng cn phi kim tn, trnh bnh kiu ngo,
ln mt. Chng kiu ngo, ln mt rt c hi, v n ngn tr ngi
Thy tin b, hon thin bn thn mnh tr thnh tm ging
sng v tinh thn t hc v sng to, nh Ch tch H Ch Minh
tng dy: Nhng ngi tr thc phi bit r khuyn im ca mnh.
Phi khim tn. Ch kiu ngo. Phi ra sc lm vic thc t5.
Nh vy, nng cao cht lng ging dy cc mn l lun
chnh tr ti cc trng i hc, cao ng nc ta hin nay, i hi
phi nng cao hn na Tm v Ti ca mi ngi Thy ging dy
cc mn l lun chnh tr, phi lm cho ch Tm v ch Ti l hai
yu t lun thng nht, ha nguyn trong mi ngi Thy ging dy
cc mn l lun chnh tr.
3. Mt s xut nhm nng cao Tm v Ti ca ngi
Thy m bo cht lng ging dy cc mn l lun chnh tr
ti cc trng i hc, cao ng hin nay
Th nht, cc cp lnh o cn to iu kin tt nht c v
i sng vt cht v i sng tinh thn cho nhn ti xut thn v
pht trin trong cc trng i hc, cao ng;
Th hai, xy dng i ng ging vin l lun chnh tr tr
thnh nhng tm gng sng v Tm v Ti ca x hi, bng cch
tuyn dng c nhng ngi gii, c nng lc, c trnh , phm
cht o c tt, p ng yu cu ca mt ging vin l lun chnh
tr trong bi cnh mi hin nay;
Th ba, xy dng i ng ging vin l lun chnh tr mang
tnh chuyn mn ha cao, m bo cho mi ngi ging vin theo
nghip ging xuyn sut c cuc i, tc l cng vic duy nht
m h phi theo ui v cng hin, trnh ri vo tnh trng mt
4
5
H Ch Minh, Ton tp, tp 5, tr.278.

H Ch Minh, Ton tp, tp 5, tr.235.
115
ging vin ph trch nhiu mn hc, mt ging vin ph trch nhiu

mng cng tc; cng cn trnh ri vo tnh trng nhng ging
vin c trnh , c kinh nghim nhng gn nh khng tham gia
ging dy;
Th t, ph phn thi k hin ti nhm to mi trng
gio dc trong sch, lnh mnh, vn ha nhng ging vin c
Tm v Ti yn tm cng hin, gp phn nng cao cht lng ging
dy cc mn l lun chnh tr./.
116
MT S SUY NGH GP PHN NNG CAO

CHT LNG O TO
MN T TNG H CH MINH HIN NAY
Nguyn Vn o*
Cng vi cc b mn l lun chnh tr, hn 10 nm qua, t
tng H Ch Minh c a vo ging dy ti cc trng i
hc, cao ng trong c nc nhm trang b cho sinh vin nhng hiu
bit ch yu v h thng quan im ton din, su sc v nhng vn
c bn ca cch mng Vit Nam, v o c, phong cch H Ch
Minh. Qua , gip cho h c c hiu bit su sc v phng
php t duy bin chng H Ch Minh, gp phn rn luyn t cch
o c, li sng, tham gia vo s nghip xy dng v bo v T
quc, hng ti mc tiu dn giu, nc mnh, x hi dn ch,
cng bng, vn minh.
gp phn nng cao nhn thc, nht l trong i ng gio
vin v em li hiu qu, cht lng trong o to mn t tng H
Ch Minh trong thi gian ti, chng ti c mt vi suy ngh sau y.
1. Phi c kin thc su, rng v phi c phng php ng
mi hiu c t tng H Ch Minh. iu ny l kh nht. Bi v
ging v t tng ni chung kh, ging v t tng ca mt v
nhn nh H Ch Minh cng kh khn hn nhiu. Bi: T tng H
Ch Minh c hnh thnh t nhiu ngun gc t tng, vn ha a
dng, khc nhau ca c th gii v t ngun gc thc tin dng,
phong ph m Ngi tip xc.
Chnh v t tng H Ch Minh c ngun gc t tinh hoa t
tng, truyn thng lch s, vn ha ca dn tc, ca c phng
*
Thc s, Khoa T tng H Ch Minh Hc vin Chnh tr khu vc II
117
ng v phng Ty. Do vy, hiu c t tng ca Ngi, v

khi ging c th so snh, rt ra ch no l sng to, l pht trin, l
ca ring H Ch Minh, ch khng phi H Ch Minh sao chp, ni
li, ni theo t tng ca dn tc, ca nhng nh t tng khc trn
th gii th nht thit phi hiu k cng v lch s, vn ha, t tng
ca dn tc, ca Trn Hng o, L Thng Kit, L Li, Nguyn
Tri; v t tng ca Nho gio, Pht gio, Lo gio, ca Tn
Trung Sn, ca Mc, ngghen, Lnin, Stalin..v.v. Hin nay, theo
chng ti, trong nhng kin thc b tr cho chuyn ngnh t tng
H Ch Minh, chng ta mi ch ch n phn lch s u tranh
dng nc v gi nc ca dn tc, ca ng, v vn ha ni
chung, cn khi kin thc v lch s t tng dn tc, v nht l v
ch ngha Mc-Lnin vn cn mc i cng. y chnh l l
hng kin thc ln trong o to mn hc t tng H Ch Minh
hin nay. Chng ta dng nh mi ch quan tm n phn ni, phn
ngn ca t tng H Ch Minh. l vic tp trung dy cc
chuyn , ni dung t tng cn v phn ngun gc t tng th
vic dy, hc, nghin cu cha c ch trng; thm ch, trong
nhiu gio trnh, nhiu ging vin b qua phn ny. Nu ging
dy t tng H Ch Minh m khng ch ra c ci sng to, ci
khc ca H Ch Minh so vi nhng ngun gc l lun hnh thnh
t tng ca Ngi, m ch i vo k chuyn, vo tm chng trch
c nhng cu ni, bi vit ca Ngi th khng phi dy t tng
H Ch Minh. Thm ch, c quan im cho rng, nu dy t
tng H Ch Minh nh vy th chng ta nn hc, tm hiu thng,
trc tip vo ngun gc hnh thnh nn t tng Ngi (v d
nh t tng v yu thng con ngi, v cn kim lim chnh, v
ng cng sn, v ch ngha x hi, v dn tc..v.v) l mn o c,
mn lch s chnh tr, lch s t tng, cc mn khoa hc McLnin..v.v, ch khng cn phi hc gin tip thng qua mn t
tng H Ch Minh. Qua iu ny, cng xin ni thm, chnh vic
H Ch Minh c iu kin hc tp, nghin cu trc tip v tn gc
l lun, ri li c iu kin tm hiu, kim nghim trc tip l lun
v bin l lun thnh phong tro cch mng, t chc thc hin
trong thc tin (cn chng ta ch nghin cu l lun, v l lun
cng ch c nghin cu qua ngi dy, qua gio trnh c bin
son bng ting Vit, qua nhng phng tin gin tip nh bo, i,
truyn hnh tc l nhng ti liu th cp), nn trong t tng
118
ca Ngi c phn sng to, vt trc so vi c ch ngha McLnin v n ln vt bc vi ngay nhng lp th h hc tr gn

nht, xut sc nht ca Ngi. Hin nay, trong nhiu iu kin,
chng ta khng th, c c nhng tri nghim nh H Ch Minh
c, c th thc s hiu ng, , thc cht t tng ca
Ngi: nh vic c trc tip Schpia (Shakespeare) v chken
(Dickens) bng ting Anh, L Tn bng ting Trung Hoa v Huyg
(Hugo), Dla (Zola) bng ting Php1, hay vic n th vin Sainte
Genevive (Php) c T bn lun ca Mc, n Mtxcva
tm hiu t tng ca Lnin; n Boston tm hiu cuc cch mng
gii phng dn tc ca M, n New York, Brooklin, khu Harlem
(M), Paris (Php), Ln n (Anh).. tm hiu thc cht v mt
tri ca cch mng t sn, hay n Lin X tm hiu cch mng
thng Mi nh Ngi sm nhn thy: Nu nc Nga cha
phi l thin ng cho tt c mi ngi th nc Nga l mt
thin ng cho tr em, Trong th gii by gi ch c cch mnh
Nga l thnh cng, v thnh cng n ni y l khc bit trong
vic nghin cu l lun ca H Ch Minh so vi chng ta ngy nay v
iu ny cng l kh khn khi nghin cu v Ngi. Chnh v vy, n
i hi, mi ngi ging vin khi tm hiu bt k mt lun im, quan
im, t tng no ca H Ch Minh, nht thit phi tm cho c ci
ngun ca lun im, quan im, t tng , xem n c dn
tc, c th gii, c ch ngha Mc-Lnin ni cha, ni nh th
no, c th so snh, rt ra phn gi tr l lun ca t tng H Ch
Minh.
T tng H Ch Minh ngoi ngun gc v l lun k trn,
cn c bt ngun t ngun gc thc tin, xut pht t thc tin v
tr li ch o hot ng thc tin. H Ch Minh tng yu cu: i
vi bt c vn g u cn phi t cu hi v sao?, u phi suy
ngh k cng xem n c hp vi thc t khng, c tht ng l
khng, tuyt i khng nn nhm mt tun theo sch v mt cch
xui chiu. Do vy, ging mn t tng H Ch Minh, ging
vin phi am hiu tng tn thc tin m H Ch Minh tri qua;
t chc, ch o ci to thc tin; hiu c bi cnh lch s ca
nhng cu ni, hnh ng, bi vit v c nhng iu H Ch Minh
1
Trn Dn Tin, Nhng mu chuyn v i hot ng ca H Ch tch, Nxb Vn hc,

H Ni, 1969, tr.33
119
khng ni, hiu c t tng ca Ngi. Do vy, ging vin t

tng H Ch Minh, phi c hiu bit su sc v thn th, s nghip
H Ch Minh, nht l nhng hot ng ca Ngi lin quan n
vic ny sinh cc lun im cch mng v s vn dng nhng lun
im ca Ngi v ca ng ta trong thc tin lnh o cch
mng v c trong i nhn x th.
C th ni, thc tin hot ng ca H Ch Minh v cng
phong ph. l thc tin Vit Nam: mt dn tc c c ch
thuc a, di s cai tr ca Php, Nht xen ln vi ch phong
kin; mt dn tc do chnh Ngi lnh o cuc chin tranh gii
phng dn tc, ri chin tranh bo v t quc, v c thc hin ng
thi hai nhim v chin lc: xy dng ch ngha x hi min
Bc v u tranh gii phng min Nam nhm hon thnh mt mc
tiu l thng nht t nc. Thc tin cn c c th gii m
Ngi tri qua: l hai cuc chin tranh th gii; l thi k xy
dng ch ngha x hi Lin X t thi Lnin n Stalin,
Khrushchev; l lnh o s nghip khng chin ca dn tc trong
th cuc ng u lch s gia hai phe thi chin tranh lnh; l gii
quyt hi ha mi bt ha trong phe x hi ch ngha..v.v... Ngoi
ra, bn thn H Ch Minh cn i khp th gii; lm vic, t thy
gio Nguyn Tt Thnh n anh Ba bi tu, ph bp, n nh bo,
nh th, Ch tch nc; tip xc vi tng lp x hi, t ngi n
l n cc nh tr thc ln, nhng v nhn, n cc chnh khch,
nguyn th quc gia trn khp th gii. T thn phn l ngi dn
n l, ngi lm thu, t y n nm quyn lc cao nht trong 24
nm ca mt ng cm quyn, ca mt nc c lp xy dng
mt ch hon ton mi cho dn tc.Tt c iu ny i hi
ging vin dy t tng H Ch Minh phi c vn kin thc tng
hp, su rng trn rt nhiu lnh vc: lch s, qun s, chin tranh,
ngoi giao, nh nc, php lut, kinh tca c dn tc v th gii
lin quan n H Ch Minh. Chng hn, ging t tng H Ch
Minh v cch mng v sn Vit Nam, cn phi hiu su sc v
cch mng Thng Mi Nga, hiu v cch mng gii phng dn tc
i theo con ng cch mng t sn ca M, hiu v cch mng t
sn Php, hiu v con ng ha bnh ca Mahatma Gandh n
. Ging t tng H Ch Minh v ch ngha x hi cng cn phi
bit l xy dng ch ngha x hi Lin X din ra nh th no, k
c vic tm hiu thi k H Ch Minh n Lin X vo ngay giai
120
on Lin X p dng ng n nht t tng v c s ch o

trc tip ca Lnin. Ri c mt lot vn rng ln bao trm xung
quanh con ng hnh thnh t tng H Ch Minh: i t phng
ng n phng Ty ri quay tr li vi phng ng; i t gii
phng dn tc n gii phng giai cp, gii phng con ngi, gii
phng x hi.v.v.
2. Mt im cn lu i vi mn hc t tng H Ch
Minh l ngi thy ging dy mn hc ny. Khc vi cc mn l
lun chnh tr khc, mn t tng H Ch Minh c i tng ging
dy, nghin cu l cuc i, s nghip v t tng ca Ch tch H
Ch Minh Ngi m mi tng lp nhn dn Vit Nam hin nay
u ht mc yu qu, tn th. Nhng chuyn ca mn t tng
H Ch Minh u gn lin vi nhng cng lao, cng hin to ln ca
H Ch Minh i vi cch mng Vit Nam; gn vi nhng o c,
nhn vn ca Ngi. V i vi truyn thng vn ha dn tc, nh
H Ch Minh tng ni: Mt tm gng sng cn c gi tr hn mt
trm bi din vn tuyn truyn. Chnh v vy, ngi ging vin,
ng lp ging dy v t tng H Ch Minh cn phi vng v
chuyn mn, mc thc v o c, nhn cch, li sng.
Chng ta nghe, ni nhiu n s chn nn, khng
hng th ca ngi hc i vi cc mn l lun chnh tr ni chung,
mn t tng H Ch Minh ni ring. Vy, ti sao mt mn hc ni
n lnh t m ai cng yu thch, c thy, nghe, ni, tm hiu t
khi cn nh li chn nn, khng thch? Theo chng ti, ch yu l
do ngi dy.
Trc ht, v chuyn mn. Ci thun li v cng l ci kh
khi dy t tng H Ch Minh l i tng nghin cu rt gn gi,
thn quen i vi mi ngi. Do vy, vic gio vin ging i ging
li nhng iu m phim, nh, bo, i, truyn hnh, gio trnh
ni, vit th khng th li ko, cun ht ngi hc c. Cng mt
vn , ch ni v H Ch Minh nhng vi s th hin gin tip,
th hin qua phng tin thng tin i chng, ca ngi bo co
vin s khc so vi ngi thy trc tip ng lp. Hn na, sinh
vin hc trng l h ang c o to, tc l nh trng
thng qua gio vin phi cung cp nhng tri thc, kinh nghim, k
nng sng b tr cho ngh nghip, cng vic sau ny ca h. Nu
n vi mn hc t tng H Ch Minh ch nghe k chuyn v
Ngi, m khng rt ra c tri thc khoa hc no v t tng qua
121
cu chuyn , ch thm lng yu mn, knh trng H Ch Minh

th khng (y l cha ni n, nhiu trng, nhiu gio vin cn
khng lm c ngay c iu ny). Nu nh vy, th khng cn phi
trn lp mi c th t c. Chnh v vy, ngi gio vin dy t
tng H Ch Minh phi nm rt vng v chuyn mn, v t
c iu ny, th mt phn chng ti ni trn. Ch khi nm
vng v chuyn mn, ngi ging mi thc s li cun c ngi
hc bng tri thc, bng nim tin, bng tm gng hc tp, nghin
cu ca mnh. Theo chng ti, khi ging bt k mt lun im no
ca H Ch Minh nht thit phi tr li cc cu hi sau:
- Ngun gc l lun v thc tin ca lun im ? Ni
dung ca lun im trc c cp n u? Ch no trong
lun im c H Ch Minh b sung, sng to, pht trin hay
H Ch Minh l ngi u tin a ra?
- Lun im ny c H Ch Minh ni t lc no? u?
Ni dung ca n c qu trnh bin i, hon thin ra sao? Lun im
c H Ch Minh v ng ta vn dng gii quyt trong thc
tin nh th no? Gi tr ca n i vi hin nay l g?
iu th hai, l ngi ging dy t tng H Ch Minh cn
phi mc thc, lm gng v o c, li sng, nhn cch. T
tng ln lao, o c trong sng ca H Ch Minh khng th ai
cng c th ln lp, truyn ging c. N s cng c tn vinh,
lan ta khi ngi truyn ging n c ci tm trong sng, ci c cao
p, ngc li, n s b gim gi tr, thm ch l phn tc dng gio
dc khi ngi gio vin ni mt ng, lm mt no, ming nam b,
bng mt b dao gm, ni nhng khng lm.
T nm hc 2003 - 2004, t tng H Ch Minh bt u
c ging dy trong tt c cc trng i hc, cao ng. V p
ng yu cu ging dy, tuyn truyn t tng H Ch Minh, thi
gian qua, chng ta m rt nhiu kha hc ngn hn v bi dng
kin thc c bn v t tng H Ch Minh v cp chng ch ging
dy v mn hc ny; cng nh o to nhiu lp c nhn, thc s t
tng H Ch Minh v bt u c nhng lp tin s u tin tt
nghip v H Ch Minh hc. Chnh i ng ny gp phn khng
nh trong trin khai ch trng, nhim v ca ng, Nh nc ta v
nghin cu, hc tp t tng H Ch Minh ra cc cp, cc ngnh,
cc tng lp nhn dn. Song, trong thi gian ti, ngoi vic tip tc
o to, bi dng nhiu hn na i ng nghin cu, ging dy,
122
tuyn truyn t tng H Ch Minh th nng cao cht lng

ging dy mn t tng H Ch Minh, chng ta, cn ch trng
mng gio dc o c ngay t trong qu trnh o to sinh vin
chuyn ngnh. Cn i vi nhng cn b, ging vin , ang ng
lp ging dy t tng H Ch Minh cng phi lun c thc, trch
nhim nu gng v o c khi ging t tng ca Ngi. iu
ny l kh khn, khng d thc hnh ngay, v phi kin tr rn gia
nh nh rng, ra mt hng ngy, bi l s mnh bt buc
i vi mi ngi khi ging t tng H Ch Minh.
123
XUT HNG NNG CAO CHT LNG

Nguyn Ngc Dip*
Tm tt:
Hin nay, vic tm kim mt phng php ging dy mi ph
hp vi iu kin thc t tip thu ca sinh vin i hc ti Vit Nam
ang l mt vn ni ln i vi cc nh gio ni ring v ngnh
gio dc ni chung. Tuy nhin, trc khi a ra mt hnh thi mi
trong ging dy, mt iu quan trng l cn xem xt li cc
phng php ging dy hin thi v ang c p dng qua
phn tch nhng im u nhc trn c s cc iu kin h tng
dn tr ngy nay. iu ny s l nn tng cho mt hay nhiu phng
php ging dy mi khc nhau vn k tha v ni tip tnh u vit
ca cc phng php truyn thng va b sung tng v cch tip
cn mi, tin tin, khoa hc v lgc ca th gii. Trong phm vi
ca bi bo, cc phng php ging dy i hc i vi cc mn ni
chung cng nh cc mn l lun chnh tr ni ring hin ti c
thng k v phn tch u nhc, trn c s xut phng
hng nng cao cht lng ging dy v hc tp ca sinh vin.
1. Phng php ging dy truyn thng
Phng php ging dy truyn thng ch yu l phng php
thuyt trnh. Phng php ny l m hnh ging dy trong ging
vin l trung tm, thuyt ging cc khi kin thc qua cc bi ging
da vo cc gio trnh, sch gio khoa Phng php thuyt trnh
c nhng nn tng h tr t mt s cng trnh nghin cu v gio
*
Khoa L lun Chnh tr - trng i hc Lao ng X hi (c s II)
124
dc. Theo tc gi Arends 1: Phng php thuyt trnh c da trn

nn tng ca ba khuynh hng l thuyt hin hnh: (i) L thuyt v
phng cch kin thc c cu trc2; (ii) L thuyt lin quan n
bin php h tr sinh vin tip thu kh nng hc mt cch c
ngha da trn yu t li ni3; (iii) L thuyt ca cc nh tm l
nhn thc gii thch v cc loi kin thc v kh nng x l thng
tin ca b no4.
Mc ch ca phng php thuyt trnh l gip sinh vin tip
nhn, x l v ghi nh thng tin, kin thc thng qua kh nng
nghe v nhn. C s khoa hc ca phng php ny l khi thng tin
v kin thc n b no ca con ngi, chng s c bin i v
lu vo b nh ngn hn hoc b nh di hn. B nh ngn hn l
ni m trng thi t duy c thc din ra. B nh di hn l ni m
thng tin c lu tr. Thng tin c th c truy cp li khi cn
thit.5
Hin nay, rt nhiu ging vin khi ni ti phng php
thuyt trnh th cm thy lc hu hay i i vi thua km v trnh
ging dy v cht lng thp. Tuy nhin cng cn nh li l
phng php ny c s dng kh rng ri v c s dng
nhiu nht. i vi cc ging vin ln tui cng t nhiu tng
ngi nghe thy c thuyt trnh khi cn gh ging ng. Cng cn
khch quan khi nh gi phng php ny. Khi ni dung thuyt
trnh gn lin vi cuc sng, cc s kin thc tin din ra ri rc
c su chui mt cch lgc, khoa hc cng s em n mt bi
thuyt trnh c tnh thuyt phc cao, hp dn ngi nghe. Cc ch
khoa hc thuyt trnh thng kh cng, nhng vi ngi trnh
by vi cch truyn t hi hc, nh nhng to ra khng kh vui
1
Arends, F. (2007) The employment status of teachers Teacher Education Project:

Number 4
2
Bruner, J. (1960). The structure and organization of knowledge. In The process of
education (pp. 16-32). Cambridge, MA: Harvard University Press.
3
Ausubel, D. P. (1963). The psychology of meaningful verbal learning. New York:
Grune & Stratton.
4
Ausubel, D. P. (1963). The psychology of meaningful verbal learning. New

York: Grune & Stratton.
M, Nguyn Vn, (2014). i mi phng php ging dy bc i hc. i hc Quc

T i hc Quc gia Thnh ph H Ch Minh. Trang 1- 2.
125
v, li cun. c th l mt trong nhng l do gii thch ti sao

phng php thuyt trnh vn cn tn ti n by gi.
Ngc li, nhiu ging vin v nh nghin cu khoa hc gio
dc cho rng phng php thuyt trnh kh khan, cng nhc v
thiu tng tc gia ngi dy vi ngi nghe v ngc li.
Phng php thuyt trnh c xem l phng php ging chay,
hc chay hoc l phng php mt chiu iu ny thng xy ra
trong cc gi hc khoa hc l lun chnh tr
Tm li, phng php thuyt trnh c mt s hn ch nht
nh sau y6:
- Phng php thuyt trnh khng khuyn khch vai tr ch
ng ca ngi hc. S th ng lm hn ch kh nng hc v kh
nng tp trung ca ngi hc.
- Phng php thuyt trnh khng khuyn khch trao i thng
tin a chiu. Ging vin truyn t thng tin mt chiu v phi lun
n lc tm hiu nhng kh khn m ngi hc gp phi trong vic
tip thu ni dung bi ging.
- Phng php thuyt trnh khng khuyn khch ngi hc
pht trin k nng t chc v tng hp ni dung.
- Vi phng php thuyt trnh, ging vin khng kim sot
c thi gian m ngi hc dnh ra tm hiu bi v ghi nh su
cc ni dung c trnh by.
- Vi phng php thuyt trnh, hc tt ngi hc phi lng
nghe, ghi chp, c nh lp li cc kin thc c truyn ging
v cc thi cui kha, tt nghip thng yu cu gi li tr nh. V
phng din tm l, ngi hc phi vn dng tr nh rt nhiu.
2. Phng php ging dy tch cc
6
M, Nguyn Vn, (2014). i mi phng php ging dy bc i hc. i hc Quc

T i hc Quc gia Thnh ph H Ch Minh. Trang 1- 2.
126
Phng php ging dy cng lun t i mi ph vi tnh

hnh pht trin kinh t - x hi. chnh l nhu cu t thn ca
ging dy ni ring v ca ngnh gio dc ni chung. Trc nhng
thay i su sc ca khoa hc k thut ngy nay, nhu cu tip nhn
v x l thng tin, phng php ging dy cng chuyn mnh vi
nhiu cch tip cn i tng hc mi. Tp hp rt nhiu phng
php v cch tip cn mi c gi l phng php ging dy
tch cc trong trng i hc.
Phng php ging dy tch cc l phng php ging dy
pht huy tnh tch cc, ch ng, sng to ca ngi hc. Phng
php tch cc hng ti vic hot ng ha, tch cc ha hot ng
nhn thc ca ngi hc ngha l tp trung vo pht huy tnh tch
cc ca ngi hc ch khng phi ca ngi dy7.
Hin nay, c rt nhiu phng php ging dy tch cc:
Phng php nghin cu trng hp; phng php dy hc da trn
vn ; Phng php ng vai; phng php hc tp theo nhm
Phng php ging dy tch cc thc cht l tch cc ha sinh vin
trong gi hc. Kt qu ty thuc cng tc chun b ca ging vin,
trnh nng lc ca ging vin, mc hp tc ca sinh vin, thi
quen hc tp ca sinh vin.
Phng php nghin cu trng hp: phng php s
dng mt cu chuyn c tht hoc chuyn c vit da trn nhng
trng hp thng xy ra trong cuc sng thc tin minh chng
cho mt vn hay mt s vn . i khi nghin cu trng hp
in hnh c th c thc hin trn video hay mt bng catset m
khng phi trn vn bn vit.
Nhng ch c ni dung lin quan n nhiu mn hc hoc
lnh vc tri thc khc nhau, gn vi thc tin. Trong nh trng, cc
mn hc c phn theo cc mn khoa hc chuyn mn, cn cuc
7
Thu, Phan Th. (2014). T chc cho sinh vin hc tp theo nhm mt phng php
ging dy tch cc. i hc Quc T i hc Quc gia Thnh ph H Ch Minh.
Trang 1- 2.
127
sng th lun din ra trong nhng mi quan h phc hp. V vy s

dng cc ch dy hc phc hp gp phn khc phc tnh trng xa
ri thc tin ca cc mn khoa hc chuyn mn, rn luyn cho hc
sinh nng lc gii quyt cc vn phc hp, lin mn. Phng
php nghin cu trng hp l mt phng php dy hc in hnh
ca dy hc theo tnh hung, trong hc sinh t lc gii quyt mt
tnh hung in hnh, gn vi thc tin thng qua lm vic nhm.
Vn dng dy hc theo cc tnh hung gn vi thc tin l con
ng quan trng gn vic o to trong nh trng vi thc tin
i sng, gp phn khc phc tnh trng gio dc hn lm, xa ri
thc tin hin nay ca nh trng ph thng 8.
Tuy nhin, nu cc tnh hung c a vo dy hc l
nhng tnh hung m phng li, th cha phi tnh hung thc. Nu
ch gii quyt cc vn trong phng hc l thuyt th hc sinh
cng cha c hot ng thc tin thc s, cha c s kt hp gia
l thuyt v thc hnh.
Phng php dy hc da trn vn : (dy hc nu vn ,
dy hc nhn bit v gii quyt vn ) l quan im dy hc nhm
pht trin nng lc t duy, kh nng nhn bit v gii quyt vn .
Hc c t trong mt tnh hung c vn , l tnh hung cha
ng mu thun nhn thc, thng qua vic gii quyt vn , gip
hc sinh lnh hi tri thc, k nng v phng php nhn thc. Dy
hc gii quyt vn l con ng c bn pht huy tnh tch cc
nhn thc ca hc sinh, c th p dng trong nhiu hnh thc dy
hc vi nhng mc t lc khc nhau ca hc sinh.
Cc tnh hung c vn l nhng tnh hung khoa hc
chuyn mn, cng c th l nhng tnh hung gn vi thc tin.
Trong thc tin dy hc hin nay, dy hc gii quyt vn thng
ch n nhng vn khoa hc chuyn mn m t ch hn n
cc vn gn vi thc tin. Tuy nhin nu ch ch trng vic gii
8
Kin, Trung. (2011). i mi phng php dy v hc bng vic s dng phng

php tnh hung (Using case study). i mi phng php ging dy bc i hc. i
hc Quc T i hc Quc gia Thnh ph H Ch Minh. Trang 17- 20.
128
quyt cc vn nhn thc trong khoa hc chuyn mn th hc sinh

vn cha c chun b tt cho vic gii quyt cc tnh hung thc
tin. V vy bn cnh dy hc gii quyt vn , l lun dy hc cn
xy dng quan im dy hc theo tnh hung.
Phng php ng vai: l phng php t chc cho sinh
vin thc hnh mt s cch ng x no trong mt tnh hung gi
nh.
Phng php ng vai c quan im dy hc nhm lm cho
hot ng tr c v hot ng chn tay kt hp cht ch vi nhau.
Trong qu trnh hc tp, hc sinh thc hin cc nhim v hc tp v
hon thnh cc sn phm hnh ng, c s kt hp linh hot gia
hot ng tr tu v hot ng tay chn. y l mt quan im dy
hc tch cc ho v tip cn ton th. Vn dng dy hc nh hng
hnh ng c ngha quan trong cho vic thc hin nguyn l gio
dc kt hp l thuyt vi thc tin, t duy v hnh ng, nh trng
v x hi.
Dy hc theo d n l mt hnh thc in hnh ca dy hc
nh hng hnh ng, trong hc sinh t lc thc hin trong
nhm mt nhim v hc tp phc hp, gn vi cc vn thc tin,
kt hp l thuyt v thc hnh, c to ra cc sn phm c th cng
b. Trong dy hc theo d n c th vn dng nhiu l thuyt v
quan im dy hc hin i nh l thuyt kin to, dy hc nh
hng hc sinh, dy hc hp tc, dy hc tch hp, dy hc khm
ph, sng to, dy hc theo tnh hung v dy hc nh hng hnh
ng.
Phng php hc tp theo nhm: l phng php dy hc
trong sinh vin di s hng dn ca ging vin lm vic cng
nhau trong nhng nhm nh hon thnh mc ch hc tp chung
ca c nhm t ra. Nh vy ging vin s chia sinh vin thnh
nhng nhm hc tp nh ph hp vi iu kin ca lp hc v mn
hc. Mi thnh vin trong nhm hc tp ny va c trch nhim t
129
hoc tp, va c trch nhim h tr cc thnh vin khc trong nhm

hon thnh mc tiu hc tp chung ca c nhm.9
Hc tp trong mi trng nhm s thc y s tch cc suy
ngh ca c nhn, to s gn kt trong mt cng ng. Trong khi
lm vic nhm, nhng mu thun s ny sinh v i hi sinh vin
phi gii quyt xung t. T h s c kh nng gii quyt
nhng mu thun, thuyt phc ngi khc trong nhng hon cnh
c th bt gp trong cuc sng sau ny. Tinh thn hc tp v kh
nng lng nghe ngi khc cng chnh l iu m sinh vin cn phi
tip thu, hc hi. Nhng k nng ny thc s rt quan trng khi h
bc ra mi trng lm vic, y s l tin tt sinh bit cch
lm vic trong mt mi trng tp th. Hc tp theo nhm cn gip
sinh vin rn luyn c kh nng thuyt trnh trc m ng iu m a s sinh vin hin nay cn rt yu.
Hc tp theo nhm s tp hp c nhng kin sng to
ca tng c nhn, t sn phm hc tp s giu tnh sng to.
Nhng phng php ti u nht s c la chn t nhng kin
c nu ra. Nhng kin c la chn s l nhng kin dnh
c s chp thun ca nhiu thnh vin trong nhm. Sn phm hc
tp lc ny cng s l kt qu ca tt c cc thnh vin.
Nhng vn cn lu trong hc tp v ging dy theo
nhm: (i) mt s thnh vin khng tch cc hot ng nhm nh
cng vic ca tp th l khng phi vic ca mnh. V kt qu l
khng ai c trch nhim vi mc tiu chung ca c nhm; (ii) lm
vic theo nhm nn s hp tc l rt quan trng. i hi s t gic
ca tng thnh vin trong nhm; (iii) s phn cng cng vic khng
r rng. i khi mt thnh vin trong nhm phi m nhim qu
nhiu cng vic, trong khi c thnh vin khng c vic g lm.
Thc t cho thy, cng vic thng b dn qu nhiu cho nhm
9
Hng, Nguyn Thu. (2010). Vn dng phng php thuyt trnh mang tnh giai on
(Gapped lecture) trong mi trng ging dy bc i hc. i mi phng php
ging dy bc i hc. i hc Quc T i hc Quc gia Thnh ph H Ch Minh.
Trang 5- 7.
130
trng, thm ch sn phm i khi l kt qu ca ring nhm trng

ch khng phi l sn phm ca c nhm.
Bn cnh nhng phng php ch yu trn, cng cn rt
nhiu phng php ging dy tch cc khc vi cc cch tip cn
vn chuyn mn, tip cn sinh vin, khc nhau, to ra s a
dng cho ngi dy v thun li cho ngi lnh hi. chnh l
tnh tch cc ca phng php ging dy trong bc i hc.
3. xut phng hng nng co cht lng ging dy l
lun chnh tr trong trng i hc
Nh vy, chng ta c th thy mt iu l tu thuc vo cc
iu kin c th ca nh trng, cc mn hc ni chung v cc mn
l lun chnh tr ni ring, cng nh tu thuc vo i tng lnh
hi kin thc trong trng i hc m cc ging vin c th ch
ng p dng mt hay mt s phng php ging dy mt cch hiu
qu v ph hp vi chnh kh nng ca ging vin.
Trong iu kin hc tp ca nh trng ngy mt nng cao
v cht lng phc v ging dy nh cc thit b tng tc, nghe
nhn cng khng gian ging ng ging dy. Vic lc chn
phng php ph hp cn c xem xt mt cch khoa hc v lgc
nhm t c hiu qu cao nht. Trn c s , trong khun kh
bi bo, tc gi xin xut phng hng gii php nng cao cht
lng ging dy l lun chnh tr nh di y.
a cc s kin thc tin cuc sng lng vo ni dung
ging dy: iu ny lm bi ging sinh ng gn vi thc tin ang
din ra. Trn c s phn tch bn cht ca s vic thng qua c s
khoa hc, l lun bin chng ca ging vin, ngi hc s hiu r
s vic, nhn thc c ngun gc cng nh thy c tnh quy
lut hay hng pht trin. Qua , trc thc tin din ra, ngi
hc s vng vng trong nhn thc v phn tch chnh xc tm ra
c vn quan tm
thc hin c mc tiu trn, ging vin cn la chn
mt s phng php ging dy tch cc sau: nh phng php ng
vai, phng php hc trn vn . Thc tin cng minh chng
131
cho vic ging dy cn st vi tnh hnh thc tin trong x hi. Cc

vn ny sinh trong thc t x hi nh cc pht trin ca khoa hc
k thut ca cc nc t bn, nh nng sut lao ng cc nc
ang v pht trin, s tan ra ca h thng cc nc x hi ch
ngha, tt c dng nh mu thun vi l lun chnh tr hin ang
ging dy trong cc trng i hc. Vi mn hc lin quan ti l
lun chnh tr, vic a cc vn trn thc s l mt thch thc
cho cc ging vin trong phn tch nhng cng thc s em li cho
sinh vin nhng hiu bit ng v sinh ng ca cc mn hc khi
c nghe, hc v kim nghim.
sinh vin hiu v c nhn thc ng n cc vn l
lun chnh tr, ging vin bn cnh nhng k nng trong truyn t
cn c nng cao kh nng l lun khoa hc, bin chng.
Nng cao kh nng l lun, phn tch khoa hc cho ging
vin: C l y l iu kin mi phng php ging dy i
n thnh cng. T phng php truyn thng n phng php
ging dy tch cc. Ngay c i vi i tng hc sinh vin, y
l kin thc quan trng nht phi hc c trn gh nh trng.
i vi ging vin, kh nng phn tch khoa hc v vic nm
bt cc chnh sch, ng li ca ng v nh nc lun c cp
nht s gip bn thn hiu c bn cht ca s vic, tin trnh pht
trin ca n trong khng gian v thi gian, qua ging vin s
truyn t mt cch ng trnh t, lgc nht nhng g mnh hiu.
Vi cch truyn t ny, cho d l phng php truyn thng
thuyt ging hay phng php ging dy tch cc mc tiu ging
dy t ra u s t. V d nh khi ging n vn lin quan ti
nn kinh t th trng, ta c th lit k ra rt nhiu cc nn kinh t
th trng c th gii sau cng phn tch nhng u nhc
im v l thuyt s dn ti ngi nghe nhm v khng nhn ra
vn . Nhng vi v d v s pht trin kinh t th trng nh
hng X hi ch ngha trong thi k i mi nc ta hin nay
trn thc t, cc bc i ca s vic theo thi gian x l v khng
gian tc ng ti, cng vi tin trnh hi nhp th trng th gii s
lm cho sinh vin d nhp tm v hng th vi bi hc hn.
132
i vi sinh vin, vic t vn , phn tch v a ra cc

dn chng thc t kt hp phn tch bin chng nhm lm sng t
vn , soi ri ni dung nhiu l thuyt v ang hc, kh nng
tng hp rt ra cc yu t chnh yu a n kt lun cui cng
ca ging vin s l nhng k nng cn thit c hc v hnh trang
ca sinh vin khi ri gh nh trng. Kin thc khoa hc, cc chnh
sch, ng li ca ng v nh nc lun c cp nht theo nm
thng, nhng phng php l lun v phn tch hc hi trong nh
trng s mi l cng c cho sinh vin trong nghin cu khoa hc
hay mt hot ng ngh nghip trong tng lai.
Ni chung, vic nng cao l lun, phn tch khoa hc ca
ging vin l lun chnh tr thng c hiu nh vic nng cao
nhn thc cch mng. Tuy nhin, bn cht chnh l nng cao kh
nng bin chng khoa hc v cch mng. Bn cnh nhng ch
chng, chnh sch v ng li ca ng nh hng nhn thc
chnh tr, ngi ging vin cn nng cao kin thc mt s mn l
lun chnh tr nh trit hc, lch s, kinh t chnh tr, lm nn tng
cho lp lun, phn tch cc vn ny sinh trong thc t c lng
trong bi ging. Ngoi ra, ging vin cn c t duy sng to trong
tng bi ging, ni dung tho lun trn lp to khng kh tho lun
tch cc nht c th.
Nng cao k nng vn dng sng to tnh hung trong
ging dy l lun chnh tr. y chnh l mt cht xc tc qun hai
k nng trn lm mt v nng cao cht lng dy v hc ca c hai
i tng ging vin v sinh vin. Nhiu ngi ngh rng chnh
l khiu ging dy/truyn t hay kh nng ho ng ca ngi
ging vin to ra khng kh thoi mi nhng nghim tc cho sinh
vin trong vic tip nhn v hiu thng tin. iu ny ng nhng
cha thc s chnh xc. Vi vic vn dng cc phng php ging
dy khc nhau trong ging dy tch cc, ging vin cng c th to
cho sinh vin t tin trong tho lun nhm, a ra quan im ring
khi ng vai gii quyt cc vn c xut. Ging vin lm vai
tr nh hng, thc y tho lun, hay trng ti nhm a cc cuc
tho lun i ng hng d kin v gii quyt c vn trn c
s ng thun ca sinh vin, nhm sinh vin.
133
Tm li, vi vic a ni dung bi ging bm st thc tin,

qua thc tin vi kh nng phn tch, l lun soi ri bn cht thc
ca thc tin kt hp kh nng tp hp sinh vin, huy ng kh
nng ca s ng s gip ging vin tin hnh mt bi ging sinh
ng, cht ch, khoa hc, sng to v b ch.
4. Kt lun
Trong th gii truyn thng a phng tin mt cch ni v
mt th gii a tng tc, mt th gii kin thc phng php
ging dy i hc cn c mt cch tip cn ph hp sng to. Cc
phng php ging dy t truyn thng tch cc u v lun c
ch ng trong ging dy i hc. Vn l vic p dng cc
phng php ny cn phi ph hp vi mi trng, c s vt cht
phc v ging dy, ni dung mn hc v ngay c vi i tng hc.
Trn tt c cc vn trn, vi hai hng xut nng cao cht
lng ging dy trong trng i hc m bi bo xut, lun l
nn tng v l iu kin cho vic ging dy trong nh trng
khoa hc, tin tin v sng to.
134
NNG CAO CHT LNG DY V HC

CC MN L LUN CHNH TR
TRNG I HC TY NGUYN HIN NAY
Trn Khi nh*
1.Gii thiu khi qut v trng i hc Ty Nguyn

Sau chin thng lch s ma xun nm 1975 v thng nht t
nc, s ra i ca trng i hc Ty Nguyn (HTN) vo ngy
11/11/1977 l kt qu gia ch trng ca ng v Nh nc ta vi
nguyn vng thit tha ca nhn dn cc dn tc Ty Nguyn. Gn 40
nm xy dng, trng thnh v pht trin, Nh trng ngy cng ln
mnh, kin tr phn u tr thnh mt trung tm o to bi dng
i ng cn b khoa hc c trnh cao v l mt trung tm vn ha,
khoa hc cng ngh ca cc tnh Ty Nguyn. Mc d, tri qua nhiu
giai on thng trm trong pht trin, nhng trng i hc Ty
Nguyn vn tng bc i ln p ng yu cu mi ca s nghip
gio dc - o to. B mn Mc Lnin trc y l Khoa L lun
chnh tr (c thnh lp nm 2002) cng khng ngng trng thnh v
gp phn quan trng vo qu trnh pht trin ca Trng i hc Ty
Nguyn.
Nm 2004, Khoa m ngnh o to Gio dc chnh tr v nm
2007 m ngnh o to Trit hc. Khoa LLCT hin nay c 20 CBVC,
trong c 17 Thc s, 2 C nhn v 1 k s. Hin ti c 4 ging vin
ang lm nghin cu sinh. i ng ny hng nm u tham gia nghin
*
Thc s, Trng khoa LLCT Trng H Ty Nguyn.
135
cu khoa hc vi cc ti cp c s, tham gia hi tho cp Khoa, cp

Trng. Ngoi vic ging dy LLCT chung cho 37 ngnh o to trong
Nh trng, Khoa cn o to hai ngnh Gio dc chnh tr v Trit hc
vi 343 sinh vin h chnh quy. Mi ging vin phi m nhim s lp,
s gi ging kh ln, nm hc 2012- 2013 v nm hc 2013- 2014 c
nhiu ging vin vt gi hn 500 tit. Trong qu trnh o to hai
chuyn ngnh Gio dc chnh tr v Trit hc phi mi thm mt s
ging vin cc trng i hc khc hp tc v tham gia ging dy.
2. Thc trng vic dy v hc cc mn L lun chnh tr
trng hin nay
V chng trnh dnh cho cc lp khng chuyn:
C 3 mn hc: Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc - L
nin; ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam v T tng
H Ch Minh th hin l chng trnh ph hp vi iu kin hc tp
v nghin cu ca sinh vin hin nay trong o to theo h thng tn
ch.
Ni dung khoa hc ca cc mn hc ny, c bn l ph hp vi
tm l la tui ngi hc v cc ngnh o to. Chng trnh c
nhng gi m xc ng cc em tm hiu truy cp ti liu trn mng
hin nay. T nh hng cho cc em trong cng c nim tin khoa
hc v tin tng vo s nghip i mi ca t nc hin nay.
V nhng hn ch ca chng trnh.
Mn Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc - L nin vi
cc ni dung quy nh cn di vi thi gian b tr 5 tn ch nh hin
nay l t. Bi l, nu ging vin ch gii thiu qua loa hoc s si v i
hi tnh t gic, t nghin cu, t hc tp ca cc em th kh m t
c kt qu cao. Hn na, sinh vin li hu ht mi ri khi trng
ph thng, cha th tp lm quen vi cch thc hc tp mi ny, do ,
nhiu em b chong ngp, lng tng v khng tht s say m tch cc
hc tp.
V mn ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam,
nn b sung thm ni dung qu trnh ng tm ti, kho nghim tm
136
ra ng li i mi ton din v ni dung ng li i mi ton

din ca ng t i hi ln th VI (1986) n nay.
V hot ng ca ging vin
- Vic i mi phng php ging dy cc mn L lun chnh tr
ni chung c tin hnh nhng mi ch bc u, kt qu cn rt
khim tn.
- Vi ging vin b mn Nhng nguyn l c bn ca ch ngha
Mc - L nin, rt t ging vin c gng vn ln m nhn ging dy
c 3 phn ca mn hc. Nhng ging vin ny ang n lc ging
ng, ging khng sai kin thc nn thc s nhiu ging vin cha c
iu kin i mi, ci tin phng php ging dy, hc tp. Cn
mt s ging vin khc cha tht s c gng vn ln m thng vin
l do cn c thi khoa hc i vi cc ngnh khoa hc.
V thi , kt qu hc tp ca sinh vin
- Sinh vin cha thc s coi trng, quan tm n cc mn L
lun chnh tr. Nhiu sinh vin khng thch, khng hng th vi vic
hc cc mn L lun chnh tr. Phi chng trong chng trnh c
nhng ni dung cha st vi thc tin, cng nhc v my mc gio
iu? Phi chng, cch ging gii ca ging vin cha ph hp? y
l iu chng ti trn tr suy ngh nhiu. V, phi chng chnh v vy
m qu trnh tip thu ca cc em dng nh l th ng v b p
mt cch khin cng.
- Mn hc s, dung lng kin thc nhiu, sinh vin hc qu
nng n, nhiu em s v lo lng nn khng t sinh vin hc mang tnh
i ph.
- Kt qu hc tp mn cc mn hc ny khng cao, nht l i
vi sinh vin cc ngnh Nng Lm nghip, Kinh t, Gio dc th
chtSinh vin cc ngnh khc th dng nh ch hc thuc, cn khi
gp cu hi suy lun hay lin h thc t th cc em v cng lng tng.
V thc hin ch chnh sch.
137
Ch chnh sch i vi ging vin c Nh trng bo m

theo quy nh. Hng nm c to iu kin i tp hun, o to, bi
dng chuyn mn. Trc y, hng nm ging vin c to iu
kin i tham quan, hc tp trong v ngoi nc (Kinh ph theo Quyt
nh 494/Q-TTg ngy 24/6/2002 ca Th tng Chnh ph). Tuy
nhin, hin nay, ging vin khoa L lun chnh tr khng c hng
ch ny na, Khoa c kin ngh vi B Gio dc v o to
nhng cha thy hi m.
3. Mt s gii php
3.1. i vi sinh vin
Vic t hc ca sinh vin vi ngha c trch nhim i
vi chnh bn thn h phi c coi l mu cht, l ng lc thi
thc, thm ch tr thnh vn nng bng hng u trong hc tp
theo h thng tn ch hin nay.
Vi vic hc tp theo hc ch tn ch, rt nhiu sinh vin
cn b ng v rng trong sut nhng nm hc ph thng, phn ln
quen vi phng php hc th ng, li hc vt, tip nhn kin
thc qua h thng sch gio khoa v t cc thy, c gio. Do ,
khi bc vo i hc khng t em ban u th ng hoang mang
v i vi sinh vin nm th nht phi c ngay kh nng t hc, t
nghin cu l iu v cng kh khn v tr thnh p lc ln i
vi cc em nhng vn c phi lm quen v chp nhn.
R rng, vic t hc phi c t ln hng u quan trng.
Ging vin l ngi hng dn, sinh vin l ngi thi cng v sn
phm lm ra c nh hnh chnh trong bn tay thi cng ca
sinh vin. Thit ngh, mt mc no , th gio trnh l trung
tm, cn ngi dy ln ngi hc cng khai ph tri thc v lnh
hi tri thc.
T hc l v cng quan trng v hot ng ny khai thc
trit thi gian nhn ri trong sinh vin v sinh vin c th xoy
su nghin ngm nhng iu ging vin hng dn, ging gii trn
lp. iu ng quan tm l t hc s rn luyn kh nng nghin
cu, tip cn tri thc v bit cch x l thng tin. Hin nay, x l
138
thng tin mt cch ng n, sng to trong mi trng thng tin

a chiu xen ln s phc tp v ng c ca ngi a tin l iu
chng d dng g. Mun c tri thc th sinh vin khng th khng
tip cn v bit cch x l thng tin.
Mun vy, sinh vin phi ch ng t hc, coi t hc l vn
bc thit, hnh thnh sm thc t hc th s to thnh thi
quen c hu ca con ngi t hc sau ny. Sinh vin phi coi t
hc nh l nhu cu ni ti vn ln lm ch tri thc lm vic.
V rng, trong iu kin nhiu hc phn khng gim s lng v
mc ca tri thc, thm ch tng ln ng thun vi yu cu ca
x hi ngy cng kht khe, khi m lng thi gian dnh cho mi
hc phn gim i so vi trc y.
T hc phi l t mnh hc mi ni, mi lc vi iu kin
nht nh. trn lp, nh, th vin hay khi lt sng trn
mng u l qu trnh tip cn tri thc, x l thng tin cht lc
nhng thng tin c ch v bin thnh tri thc ca mnh. Chnh v l
y, theo chng ti, trc ht, ci quan trng l sinh vin phi xc
nh ng n ng c mc ch hc tp ca mnh. Phi xc nh
hc cho chnh mnh, hc kim sng v lm vic, hc pht
huy nng lc bn cht ca mnh v sau mi c iu kin
phc v nhn dn v x hi.
Hai l, bn thn sinh vin khi hc cc mn l lun chnh tr
phi tm ra phng php hc tp ph hp vi s trng ca chnh
bn thn mnh; c ngi mit mi suy ngh trc mt vn , a
ra gi nh v t mnh tm cch tr li. C ngui mnh dn trao
i vi thy c vi bn b bt c lc no, thit ngh cng l iu
quan trng. Li cng c ngi cho rng c thuc bi l c tri
thc. ng cha?
Ba l, sinh vin phi bit chu kh lng nghe, bit cch t
ghi chp. Nghe nm bt thng tin, nghe hc cch din t v
s dng ngn t. Chu nghe vn hn l chu ni, c ngha su
sc trong qu trnh t hc, t bi b tri thc cho mnh. V, khi
nm c ci linh hn bi ging ca thy c th chnh l lc
sinh vin ln ln trong nim tin khoa hc v t tin hn trong
cuc sng.
139
Ghi chp cn thn khi gp nhng vn lin quan n cc

hc phn l hot ng t mnh lm lt tri thc. Ghi chp ngn
gn l kt qu lng ng ca bn thn sinh vin khi tip cn tri
thc. Sinh vin phi bit cch ghi chp cho ring mnh.
Bn l, t c, t nghin cu lm cn bn
Xem, nhn, nghe, c l cc khu quan trng m u, sau
l nghin cu, l trao i. Ni cch khc l cc hot ng ny
phi c hng ch. c sch ngy nay dng nh c xp di
nghe, nhn, nhng nu khng c th s l mt hng ht ln v l
sai lm nghim trng. c bao gi cng mang li cm gic khc
vi nghe, nhn. l qu trnh thm thu cc con ch vi su sc
ca tng su tri thc. Ch c c th mi trau di c kho t
vng, lm giu ngn ng trong u c mi ngi. C nhng sinh
vin rt lng tng khi din t mt tng, mt nguyn vng ca
mnh. Do u? V vi vn t vng ngho nn khng thot ra c
iu suy ngh mnh mun ni, hoc trnh by, lp lun khng thot
, khng cht ch, i khi li to ra mu thun cho chnh mnh. Ai
, to cho mnh thi quen c th l t hc v s t hc
c sut i. y cng l cch tch ly tri thc t nhng cch
ni, cch vit, cch suy ngh ca ngi khc m sinh vin cn phi
hc. C c th mi hiu su, hiu rng, mi thy tri thc ca
mnh cn hn hp hoc c k, li thi. c i c li l t
nghin cu, t tm ti pht hin v t gii quyt vn , phn
bin cc vn . ng nhin, khi c cng phi tp trung cao ,
phn bin phi c c s, c lp lun cht ch. Lnin cng tng ni:
Khng c sch th khng c tri thc, sch l tri thc ca nhn loi.
Sch l kt qu ca qu trnh khm ph, trn tr v kho nghim
st thc cuc sng. Do , vic c ti liu trc khi hc ca sinh
vin l v cng cn thit, v khi c tt ny sinh nhng cu hi
c t ra v khi n lp sinh vin c th trao i.
3.2. i vi ging vin
Mun nng cao cht lng ging dy (gii thiu, hng
dn) ni dung bi ging cho sinh vin, mun thuyt phc c
sinh vin v khng b o thi trc xu th pht trin ngy cng
su v rng ca qu trnh hi nhp tri thc, thit ngh, t hc, t
140
nghin cu l khu then cht, c tm quan trng c bit trong

chun b bi ging ca bt k mt ging vin no. Yu cu t hc,
t nghin cu khng phi ch i vi sinh vin m cng rt cn
thit v bc thit c i vi ging vin.
T hc, t nghin cu c tm quan trng c bit trong
qua trnh bp nc ca ngi ging vin, c bit l yu cu cao
ca qu trnh o to theo h thng tn ch. Kt qu t hc, t
nghin cu khng ch gp phn hon thin kin thc, cp nht
thng tin mi, tri thc mi m cn gip ging vin nghin ngm
su hn, nhun nhuyn hn gii quyt nhng vn t ra
trong qu trnh truyn t tri thc n sinh vin. Hot ng ny l
nhn t c bn c tnh cht quyt nh cht lng bi ging v
hnh thnh thng hiu ca ging vin. V, cng ch c nh vy
mi p ng c nhu cu ca ngi hc, ngi nghe, v nhng
s kin trong i sng chnh tr - x hi ca mt quc gia hay trn
th gii, din ra v thay i chng mt hng ngy. Cc ngnh
khoa hc l lun chnh tr, khoa hc x hi v nhn vn, l gii v
nh hng nhng din bin phc tp ny nh th no ngi
hc c nim tin lc quan vo cuc sng. V, ngi ging vin phi
phn tch sinh vin tin tng ng thi c thi ng n
khng bi quan trc cc hin tng tiu cc ca x hi hin nay.
Tuy nhin, t hc, t nghin cu nh th no mang li hiu
qu, thc s li l vn thi s c nhiu ging vin quan tm.
Vi yu cu ca phng php dy hc ly sinh vin lm trung
tm, ngha l ging vin phi t chc sinh vin c hot
ng, c tm hiu, khm ph tri thc, hay ni cch khc l c
giao lu, chia s. V, cc em tr thnh ngi trong cuc trong
qu trnh dy v hc, cc em ch ng cng ging vin tm ti
khm ph chim lnh nhng ni dung c bn ca bi hc.
Chnh v th, theo chng ti ging dy trong o to theo h
thng tn ch phi c hiu l dy phng php hc cho sinh
vin v vic t nghin cu truyn t tri thc v cch t hc,
t nghin cu cho sinh vin l iu ht sc quan trng v cn thit.
Chng ta u bit, trong o to theo tn ch, kin thc ca
bi hc phi l tng th ca phn kin thc sinh vin thu lm
c trong bi ging ca ging vin trn lp v phn t hc, t
141
nghin cu nh. Do , i hi khi lng tri thc su rng

mang tnh l lun, tnh thc tin v tnh thi s ca ging vin l
khng th thiu c. V, sinh vin cng t hc, t nghin cu t
gic c mc ch rt r nhng nu thiu nh hng ca ging
vin th e rng vic nm bt tri thc khoa hc x hi s khng ton
din v su sc.
Vi ging vin t hc, t nghin cu phi thc s coi y
l mt nhu cu tt yu, i hi tnh t gic tch cc vi cc hot
ng nh: c sch, bo, nghe, nhn, nghin cu ti liu, hoc
nghin cu khoa hc, nghin ngm vit tham lun tham gia cc
hi tho khoa hc cc cp Mun vy, phi c thc t hc, t
nghin cu l trc tin v thng xuyn. Nht l, trong thi i
cng ngh thng tin ngy nay, mun t hc, t nghin cu t
hiu qu th phi bit chia x v hp tc, bit thm nh v nh
gi, i chiu, so snh v bit rt ra nhng kt lun bi p cho
nhn thc ca mnh.
R rng, khi chuyn i sang o to theo h thng tn ch,
thi gian ging dy trn lp ca ging vin gim rt nhiu, thay
vo l t chc hot ng cho sinh vin v thi gian t hc ca
sinh vin tng ln. Sinh vin c t hc, t nghin cu khng? Hay
l vn rt th ng khng bit cch t hc, t nghin cu, khng
bit s dng qu thi gian t hc ca mnh vo lm vic g? Vn
bit rng, n nay, cng c sinh vin ch trng n chun b bi
nh, nhng li cha c phng php v c bit l khng bit
cch sc so kim tm ti ti liu v x l thng tin. Tt yu dn
n l ti lp sinh vin khng hiu c bi ging mi ca ging
vin, cng khng bit hi ging vin ci g v ch c gng chp v
chp bng ht nhng g ging vin trnh by. V, c sinh vin th
m gio trnh di theo bi ging ca thy, nhng cng c sinh
vin ngi nghe sung, chng ghi chp g?
V sao li nh vy? Thc trng ny c nhiu nguyn nhn,
nhng dt khot c nguyn nhn l trong qu trnh ging dy,
ging vin ch ch trng n truyn th tri thc m t quan tm n
vic giao phn vic v hng dn sinh vin tm ti ti liu b sung
cho bi hc khi cc em t hc, t nghin cu nh.
142
Nh vy, mun nng cao tnh tch cc trong t hc, t

nghin cu ca sinh vin th ngi thy phi thp sng v thc
y tim nng t hc, t nghin cu tim tng trong sinh vin.
Ngi thy phi trao truyn kinh nghim t hc, t nghin cu
ca mnh cho sinh vin.
hot ng t hc, t nghin cu t hiu qu cao v tht
s gp phn tch cc t nng cao trnh ca chnh mnh,
chng ti xin nu mt s suy ngh, chia s nh sau:
- Nh trng cn thit phi c mt s quan tm thch ng
cho hot ng t hc, t nghin cu ca ging vin trong tnh gi
thc hin trong nm.
- Hot ng ging dy ca ging vin, phi c b mn,
khoa kim tra, nh gi xp loi bi ging ca ging vin; t chc
d gi, xem xt vic hng dn sinh vin vit kha lun, chuyn
cui kha ca ngnh o to; ph bin nhng kt qu nghin
cu ca ging vin. Ging vin phi tch cc dnh thi gian t
hc, t nghin cu lm mi chnh bn thn mnh.
- Trong qu trnh ging dy ca mnh, ging vin phi c s
chun b bi ging chu o, thit k bi ging sao cho sinh ng,
cun ht v khi dy s ham hiu bit, tm ti sng to ca sinh
vin. Phi tch cc huy ng kin thc sinh vin c, c
hc tip thu ci mi; li cun sinh vin tham gia gii quyt
nhng tnh hung c vn . iu ny s gip sinh vin d nm
bt, mau hiu, d nh nhng ni dung cn truyn t v qua
buc sinh vin biu t nhng suy ngh ca mnh v nhng ni
dung c nghe ging vin trnh by.
- Sau mi bi hc, ging vin rt cn thit nh hng cho
sinh vin cch hiu tng qut v ni dung bi hc sau khi d
gi trn lp, dt khot phi c hng dn ca ging vin. Ging
vin phi la chn ni dung, vn v ch r mc ch, yu cu
nghin cu, gi cch thc thc hin cho sinh vin.
Mun t nghin cu tt cng phi bit cch tm kim ti
liu, chia s thng tin v x l thng tin khi m hin nay thng tin
143
cc loi v cc cp ang tc ng vo thi quen v c np t

duy ca chng ta.
4. Thay li kt lun
Ngy nay, vi s pht trin ca khoa hc cng ngh khng
ch lm o ln qu trnh sn xut ca x hi m cn chuyn i
c ni dung, phng php v qu trnh o to mi cp hc
trong nn gio dc cc nc, trong c Vit Nam. Truyn thng
c vi ni dung v phng php gio dc truyn thng Hc mt
ln c kin thc s dng sut i b ph v hon ton v
khng cn ph hp na - nu nh khng ni l lc hu thm ch
cn tr s pht trin do , ging vin phi p ng c yu
cu ca phng thc o to mi theo h thng tn ch l mt
thch thc m nu ging vin khng t hc, t nghin cu th
kh c kh nng hon thnh nhim v truyn t tri thc ca
mnh. Nht l trong i sng x hi ang t ra rt nhiu nhng
vn cn ct ngha v gii thch mt cch thu o v thuyt
phc. gip cho ngi hc hon ton tin tng tht cng chng
d dng g, nhng l ging vin l lun th cng phi c gng,
c gng khng ngngV, sinh vin d chuyn hay khng
chuyn ngnh l lun chnh tr cng phi ch ng hn trong t
hc, t o to, t lnh hi tri thc
Mi khoa, mi b mn v mi ging vin l lun chnh tr
phi to iu kin v khi dy cch hc thch hp nht, ch ng
nht ca sinh vin, gip cc em c c nim tin yu v lc quan
trong cuc sng.
144
S CN THIT I MI CHT LNG

GING DY V HC TP CC MN
L LUN CHNH TR THEO NHU CU X HI
Dng Th Ngc Dung, L Th Minh Thy*
1. Thc trng o to l lun chnh tr qua mt s kt qu

kho st t c s
Cc khoa hc Mc Lnin, t tng H Ch Minh v ng
li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam chim t l ng k
trong c cu chng trnh o to i hc (t 8 n 10% ton b
chng trnh o to ca trng i hc, cao ng), tr thnh mn
c bn i vi tt c cc ngnh hc v cc hnh thc o to.
Sau khong 6 nm (tnh t nm 2008) tch hp cc mn khoa
hc Mc Lnin thnh mn Nhng nguyn l c bn ca ch ngha
Mc Lnin trong i ng ging vin xut hin nhiu kin tri
chiu xung quanh vn ny. a phn cc kin u nht tr cho
rng vic gim ti cc mn l lun chnh tr l cn thit, song vn
l ch nn hiu th no l gim ti? V gim ti c dn n gim
cht lng o to khng? iu quan trng l lm sao kch thch
tinh thn t nghin cu ca c ging vin ln sinh vin, ngha l qu
trnh o to khng ch co cm trong ging ng, m c ngoi
*
TS. Trng B mn Mc Lnin v ThS. Ph Trng B mn Mc Lnin, Trng

Cao ng kinh t i ngoi TP. HCM
145
ging ng, khng ch gii hn khung gio trnh, m nhng

hnh thc linh hot nhng m bo cc yu cu cht lng.
Kt qu kho st kin ca i ng ging vin B mn L
lun chnh tr Trng Cao ng Kinh t i ngoi TP. H Ch Minh
cho thy, 80% ging vin cho rng chng trnh cc mn L lun
chnh tr hin nay kh thc t, m bo tnh khoa hc, tnh t tng
v tnh cp nht. Song, nh quan im chung ca nhiu ging vin
trong hai t tp hun gn y ( Nha Trang v Ca L) th kt cu
chng trnh v tng chuyn cn c im cha hp l, khng ch
mang tnh lp ghp (c bit trong mn Nhng nguyn l c bn ca
ch ngha Mc Lnin), m c s manh mn cc ni dung cn trin
khai, cha to tnh lin kt v thng nht gia cc tng. Xem xt
qu trnh thc hin th im ging dy v hc tp theo gio trnh mi
trong gn 6 nm qua, cc ging vin nhn thy gio trnh mi so vi
gio trnh c cn hn ch v cht lng, v hm lng tr tu, mc d
i ng bin son c nhiu c gng. Bn cnh gio trnh cn
qu nng v tnh t tng nn dn n s gng p v mt khoa hc
trong mt s chng, tit ca chng trnh, nht l nhng ni dung
lin quan n Ch ngha x hi khoa hc v mn hc ng li cch
mng ca ng Cng sn Vit Nam. Phn Kinh t chnh tr hc cng
ny sinh nhng bt cp ng tic, l: thiu tnh h thng, gn kt
gia nhng vn ca ca kinh t chnh tr thi trc v kinh t
chnh tr hin i, thiu hn nhng vn ca i sng kinh t t
nc, v mt s quan im ch ph hp vi nhng nm 20 ca th k
trc. Ni cch khc, ni dung v quan im trong cc gio trnh
cha theo kp din bin ca thc tin, cha c nhng iu chnh, b
sung nhm khc phc mu thun gia l lun v thc tin (thc tin
bin i, l lun khng i mi, khin cho nhiu quan im c th
hin trong bi ging tr nn lc hu, nu khng ni l c hi cho nhn
thc ca ngi hc trong iu kin hi nhp, ton cu ha, trong iu
kin Nh nc php quyn XHCN). Mt s v d minh ha trong cc
bi ging va thiu tnh thuyt phc, va t ra tm thng, khng ph
hp vi tm mc ca Gio trnh. V thi lng, c hai nhm kin
tri ngc nhau trong vic xc nh bt cp ca khi lng kin thc
c a vo gio trnh: nhm th nht (chim 40%) cho rng, khi
lng kin thc trong gio trnh qu ln so vi thi lng phn b
146
mn hc; nhm th hai (chim 50%, s cn li khng c kin) trn

c s nhn mnh i mi phng php ging dy, hc tp, nghin
cu cc mn l lun chnh tr, gn vi nhu cu t nghin cu ca sinh
vin v i mi phng php ging dy ca ging vin, yu cu
khng nn ct b nhiu ni dung tng c cp cc gio trnh
c, m nn quy nh r phn no ging, phn no t nghin cu
sinh vin c iu kin o su hn na kin thc l lun, nng cao
nng lc t duy.
V pha ngi hc, kho st hn 700 phiu thm d t sinh
vin nm th nht v nm th hai ca Trng Cao ng Kinh t i
ngoi trong nm hc 2013 2014 cho thy, 60% sinh vin cho rng
vic hc tp cc mn L lun chnh tr l cn thit, trong 45% nhn
thy cc mn L lun chnh tr trang b cho cc em th gii quan v
phng php lun khoa hc, ng thi to iu kin cho sinh vin
vng tin hn trong cuc sng, trong vic x l cc tnh hung cp
bch, cng nh nhn thc v gii quyt cc vn thc tin. Mt s
kin (15% trong s 60% va nu) cm nhn tnh hu ch ca vic hc
tp cc mn L lun chnh tr trong cng vic t chc qun l kinh t,
kinh doanh, i ngoi, ngha l trong hot ng ngh nghip sau ny.
Kt qu hc tp cc mn L lun chnh tr nhn chung kh tt: 85%
sinh vin t kt qu trn trung bnh ngay t ln hc u tin (khng
phi ng tin hc li ln th 2), trong s c 9% t loi tt, 51%
t loi kh, s cn li t im trung bnh. Tuy nhin mt b phn
khng nh sinh vin ch hc cc mn L lun chnh tr v l mn
bt buc, ngha l hc i ph, t s tn ch cn thit. Th
t cu hi: ti sao mt b phn sinh vin khng mn m vi cc mn
khoa hc c bn, nht l cc mn l lun chnh tr, mc d xt v
chc nng nhng mn hc y khng ch trang b tri thc l lun, th
gii quan khoa hc, l tng nhn vn v bn lnh chnh tr cho ngi
hc, m cn gi m khng gian sng to, t duy phn bin cho h?
22 nm tri qua, tnh t Ngh quyt 01 ca B Chnh tr
(28/3/1992), nhng bt cp trong cng tc l lun chnh tr vn cha
c khc phc nhiu, l iu nhc nhi i vi nhng ngi
tham gia trc tip vo cng tc ging dy cc mn l lun chnh tr.
Ngay t lc , B Chnh tr ch ra hn ch, bt cp trong cng tc
147
o to i ng lm cng tc l lun. Ngh quyt nu r: Trong

nhiu nm qua, ni dung o to i ng cn b l lun hu nh ch
b hp trong cc b mn khoa hc Mc - Lnin, cha coi trng vic
nghin cu cc tro lu khc v tip nhn nhng thnh tu khoa hc
ca th gii. Hu qu l s ng cn b l lun thiu hiu bit rng ri
v kho tng tri thc ca loi ngi, do kh nng pht trin b hn
chCng tc lnh o, t chc v qun l cc hot ng l lun cn
chm c i mi.
2. Kin ngh v gii php nng cao cht lng o to l lun
chnh tr theo nhu cu x hi
Nng cao cht lng ging dy v hc tp ph hp vi nhng
i hi ca thc tin lun bin ng l nhim v khng th tr hon
ca cc nh gio nh khoa hc, cng nh b my qun l, t chc.
Thc tin x hi t ra nhiu vn i vi cng tc l lun ni
chung, vic ging dy v hc tp cc mn l lun chnh tr ni ring.
Theo chng ti, i mi chng trnh, gio trnh cc mn l lun
chnh tr khng c ngha l tch hp cc mn sao cho gn, m bo
t l gia cc mn l lun c bn vi cc mn gio dc chuyn
ngnh, m l lm sao cng tc o to l lun chnh tr p ng
c cc nhu cu x hi, s nghip i mi, cng nghip ha, hin
i ha t nc, trong c, th nht, nhu cu v gio dc, bi
dng, cng c th gii quan khoa hc, tin tin; th hai, nhu cu n
nh v thng nht t tng, gp phn n nh x hi v mc tiu pht
trin bn vng, bo v cc gi tr ca ch ngha Mc Lnin, t
tng H Ch Minh v thnh qu cch mng Vit Nam, chng c
din bin ha bnh ln t din bin; th ba, nhu cu nng cao
nng lc t duy v s t tin ca mi c nhn trong vic x l cc tnh
hung do thc tin t ra; th t, nhu cu lin minh gia l lun
chnh tr vi trnh nhn thc chung v thnh qu ca cng nghip
ha, hin i ha, thnh qu khoa hc, cng ngh hin i, t duy
l lun khng b lc hu trc s pht trin tin b trong cc lnh vc
ca i sng x hi; th nm, nhu cu giao lu, i thoi trong iu
kin hi nhp, ton cu ha. Vi nhu cu cui cng, cng tc l lun
chnh tr cng cn phi hng n, bi l vic hc tp, i thoi t
tng, hiu bit v tip thu c chn lc tinh hoa tinh thn ca nhn
148
loi lun lun cn thit, nhm to nn ngun nng lng mi cho vic
nng cao cht lng i ng lm cng tc l lun chnh tr.
Vic thc hin Hng dn s 127 (ngy 30/6/2014) ca Ban
Tuyn gio Trung ng v gi nguyn tn gi cc hc phn ca ch
ngha Mc - Lnin, khng khai t chng mt cch vi v s gp
phn lm cho vic o to, nghin cu l lun i vo chiu su, nng
cao mt bng v t duy l lun ca x hi, thu ht ngun lc tr tu
vo vic pht trin t duy l lun nc nh. Bn cnh , t gc nhn
ca o to l lun chnh tr, vic thng nht u vo v u ra,
s phn ngnh trong ging dy s gim thiu tnh trng th ni cht
lng nh hin nay (ging khng theo chuyn ngnh c o to).
Tip theo Hng dn 127 (ngy 30/6/2014) ca Ban Tuyn
gio Trung ng thc hin Kt lun s 94 (28/3/2014) ca Ban B
th v vic tip tc i mi hc tp l lun chnh tr trong h
thng gio dc quc dn, ngy 09/10/2014 B Chnh tr a ra
Ngh quyt v cng tc l lun v nh hng nghin cu n nm
2030 (Ngh quyt s 37/NQ-TW), trong nhn mnh s cn thit
i mi ni dung, chng trnh gio dc ch ngha Mc L nin
v t tng H Ch Minh ph hp vi yu cu i mi cn bn,
ton din gio dc v o to, gn l lun vi thc tin, khc phc
s trng lp, khp kn1. l nh hng c bn i vi vic
nng cao cht lng o to l lun chnh tr theo nhu cu x hi.
Trn c s , chng ti mnh dn nu ln mt s kin ngh nng
cao cht lng o to l lun chnh tr trong iu kin hin nay:
Mt l, chng trnh v gio trnh khng th rp khun mt
b khung duy nht, v n tri vi tnh phong ph, a dng ca i
sng x hi. thch ng vi i sng x hi, chng trnh, gio
trnh cng phi c chuyn bit ha, bm st nhu cu ca tng lnh
vc. Ni dung gio trnh hin nay ch nn gi l b khung kin thc
c bn, v n qu tru tng, khng st vi tng ngnh hc. l
lun gn lin vi thc tin, nhng ni dung trong gio trnh cn tnh
1
ng Cng sn Vit Nam. Ngh quyt ca B Chnh tr v cng tc l lun v nh

hng nghin cu n nm 2030 (Ngh quyt s 37/NQ-TW, ngy 09/10/2014)
149
n mi trng ng dng c th (trn c s b khung gio trnh

chung), chng hn gio trnh dnh cho khi k thut, khi kinh t - ti
chnh, khi khoa hc t nhin, khi khoa hc x hi v nhn vn
Hn na, nhng ngi bin son gio trnh cho tng khi ngnh
cng phi am hiu cc ngnh tng ng, chu s phn bin ca cc
chuyn gia trong ngnh v mt s dng cc minh chng tng thch.
Hai l, cao v tn trng tnh ch ng ca ging vin,
thng xuyn cp nht nhng vn ca th gii hin i v nhng
vn nng ca t nc vo bi ging, x l cc vn ny sinh
mt cch nhy bn v tinh t, c tnh thuyt phc. Vn ch quyn
bin o, chng tham nhng, din bin ha bnh v t din bin, t
chuyn ha ang c x hi quan tm, v th nn a vo bi
ging, tho lun, ph lc hoc ti liu c di cc hnh thc khc
nhau. Tuy nhin, chng trnh v gio trnh khng th p ng trn
vn yu cu ny, m i hi s ch ng t pha ging vin. Mun
nh vy, trong t chc v qun l vic ging dy cc mn l lun
chnh tr, cn dnh cho ging vin mt khng gian m thc s, khng
p t hoc quy chp nhng cch tip cn ngoi gio trnh, sch gio
khoa chnh thng. Vic xem nh cp nht kin thc, l thuc qu
nhiu vo sch gio khoa dn n ch ging vin ngi tr li nhng
cu hi t pha ngi hc, thm ch c trng hp cn cm ngi hc
t cu hi. Chng ti cho rng hin tng n trnh ngi hc, khng
bn lnh tip cn v x l cc vn ny sinh trong qu trnh ging
dy, e ngi i thoi vi ngi hc l hin tng kh ph bin. iu
ng lo ngi nht l s phn ng ca x hi thng qua ngi hc i
vi th tri thc khng c lm mi thng xuyn, xa ri thc tin.
to bc t ph trong t duy, rt cn hnh thnh mt sn chi tr
tu phong ph, a dng, c nh hng, bin nhng bi ging kh
khan thnh khng gian sng ng ca sinh hot hc thut, s i
thoi mang tnh m gia thy v tr.
Ba l, tng cng qu trnh t o to ca ngi ging vin,
tnh cnh tranh, s thch ng v lm ch cc phng tin khoa hc,
cng ngh hin i trong o to l lun chnh tr. S t o to trc
ht gn vi vic tip cn, nm bt cc thnh qu ca khoa hc, cng
ngh, vn dng vo bi ging, lm cho nhng vn l lun c
150
minh chng bng nhng cht liu sng ng ca tin b khoa hc,
cng ngh, v c nhng h ly, mt tri ca n. Nm bt v x l tt
cc thnh qu ca khoa hc, cng ngh hin i chnh l iu kin
quan trng nh gio nh khoa hc ch ng hn trong cuc u
tranh t tng, chng li cc quan im sai tri v th ch, ng thi
t iu chnh phng php ging dy, trong c vic vn dng
nhng phng php mi, hu ch hn, tin li hn. Tnh cnh tranh
lnh mnh phi gn vi vic thc hin nghim tc quy trnh tn ch
ha vic ging dy, qua sng lc i ng bng chnh s thm nh
ca ngi hc. Ngi hc c quyn chn ngi ging, chnh l
quyn lc mm ca ngi hc, buc ngi thy phi nng cao trnh
, k nng, phng php, trong c trnh ngoi ng, trnh tin
hc, phng php s phm, v iu ny gp phn ko sinh vin n
ging ng, ch.khng cn n bin php hnh chnh ha, phn
cng lp cng nh hin nay.
Bn l, thay i phng thc bin son gio trnh, ti liu
tham kho, phng thc nh gi cc mn l lun chnh tr. Hin nay
vic bin son gio trnh ang ri vo tnh trng bao sn, n iu
v cng nhc. Mc d c quan qun l cao nht gi cc bn tho gio
trnh n cc n v v c nhn xin kin phn bin, gp , nhng
vic tip thu cc kin nh gi, phn bin cha thc s hiu qu v
vng vo cc quy nh ca c ch, v vng c cch tip cn c,
thm ch cha th hin kp thi quan im i mi ca ng. V vy,
bm st nhu cu x hi cn to iu kin cho cc nh gio nh
khoa hc t cc c s o to th hin ting ni ca mnh thng qua
bin son gio trnh v ti liu hng dn hc tp ph hp vi iu
kin c th. Khung gio trnh chung v ti liu gio trnh dng cho
tng i tng chc chn khng th trng hp hon ton, m ci sau
bao gi cng sinh ng v giu tng hn, v l tm huyt ca
ngi thy i vi s nghip trng ngi. bao qut c cc vn
l lun c bn, c th bin son ni dung bi ging ti lp v ni
dung t c vi s hng dn ca ging vin. Cng vi iu d, cn
thay i phng thc nh gi, nh gi nhiu ln, nh gi c phn
hc ti lp v phn t nghin cu, to iu kin nng cao tnh ton
din trong kin thc v l lun chnh tr; a mt s ni dung vo
phn ph lc
151
Cng chm tr trong vic lm mi ni dung gio trnh, i

mi cch tip cn cc vn do thc tin x hi t ra cho ph hp
vi iu kin hin ti, chng ta cng b tt hu xa hn v t duy l
lun so vi th gii
Nm l, i vi sinh vin, ch trng pht trin k nng mm
(soft skills) trong vic hc tp cc mn l lun chnh tr. Ni hm
khi nim k nng mm kh rng, song n bao hm nhng kha
cnh c bn nh s ch ng ca ngi hc, tinh thn i thoi v
t duy phn bin, lm vic nhm, tnh linh hot v s tp trung cao,
chu c p lc, x l tnh hung, nghin cu v chi tit ha cng
vic, thng xuyn hc hi, tip nhn v chia s thng tin, nhy bn
s dng cc cng c h tr, k nng phn x Cp nht ha kin
thc i i vi tng cng phng php i thoi vi ngi hc l
mt trong nhng yu cu c bn i vi ging vin trong iu kin
bng n thng tin nh hin nay. Cp nht ha kin thc gip ging
vin t tin hn trong i thoi, ng thi thng qua i thoi ngi
thy cng nh hng t tng cho ngi hc gia mt rng thng
tin, vi kh nhiu thng tin b nhiu, thiu kim chng. Quan im
xem ngi hc l trung tm cng ng thi gp phn vo vic nui
dng v pht trin nng lc t duy l lun cho ngi hc, cho x
hi2. 4 mc tiu trong hc tp m UNESCO nu ra hc bit
(Learning to Know), hc lm (Learning to Do), hc chung
sng (Learning to Live Together), hc t khng nh (t lp,
Learning to Be) khng ch th hin mt cch c ng nhng yu
cu ca thi i, m cn c tnh nh hng v ngha nhn vn
su sc. S t khng nh ca mi c nhn bt u t trong nh
trng, trong qu trnh hc tp, rn luyn, m mm cho nhng
ma bi thu trong tng lai.
Dn http://ueb.vnu.edu.vn/Sub/20/newsdetail/kynangsv/11051/ky-nang-mem--su-canthiet-cho-sinh-vien.htm (ngy 10/3/2014. Xem thm: R. H. Ennis: Critical Thinking

Assessment; D. Fasko: Critical Thinking and Reasoning: Current Research, Theory, and
Practice; Hampton Press, 2003)
152
3. Li kt
nng cao cht lng ging dy v hc tp cc mn l lun
chnh tr, iu cn thit trc tin l thay i mt trit l, mt cch
tip cn, cng tc o to l lun chnh tr thc s gp phn vo
vic nng cao trnh t duy l lun cho x hi, gp phn vo s
nghip i mi, cng nghip ha, hin i ha t nc. Chng ti
cho rng, vic nhn thc li mt ln na vn ny l cn thit v
cp bch, to nn c hch y ngha cho qu trnh i mi cn bn
v ton din nn gio dc nc nh, ng thi to nn kch thch t
cho i ng ging vin l lun chnh tr trong qu trnh t bi
dng, nng cao trnh chuyn mn v bn lnh chnh tr, p ng
nhng i hi ca thc tin lun bin i.
TI LIU THAM KHO
1.
ng Cng sn Vit Nam. Ngh quyt ca B Chnh tr s 01NQ/TW(28/3/1992) V cng tc l lun trong giai on hin nay.
2.
ng Cng sn Vit Nam. Ngh quyt Hi ngh ln th 8 kha XI
(Ngh quyt s 29-NQ/TW, ngy 04/11/2013) v i mi cn bn, ton
din gio dc v o to, p ng yu cu cng nghip ha hin i ha
trong iu kin kinh t th trng nh hng x hi ch ngha v hi
nhp quc t.
3.
ng Cng sn Vit Nam. Ban Tuyn gio Trung ng. Hng
dn 127 (ngy 30/6/2014) thc hin Kt lun s 94 (28/3/2014) ca Ban
B th V vic tip tc i mi hc tp l lun chnh tr trong h thng
gio dc quc dn.
4.
ng Cng sn Vit Nam. Ngh quyt ca B Chnh tr v cng
tc l lun v nh hng nghin cu n nm 2030 (Ngh quyt s
37/NQ-TW, ngy 09/10/2014)
5.
H. Ennis: Critical Thinking Assessment; D. Fasko: Critical
Thinking and Reasoning: Current Research, Theory, and Practice;
Hampton Press, 2003.
6.
http://ueb.vnu.edu.vn/Sub/20/newsdetail/kynangsv/11051/kynang-mem--su-can-thiet-cho-sinh-vien.htm (ngy 10/3/2014)
153
THC TRNG DY V HC CC MN L LUN

CHNH TR TRONG CC TRNG CAO NG HIN NAY
V Vn Dng
Th Thy Trang
Tm tt
Vic nng cao cht lng dy v hc cc mn L lun chnh
tr trong cc trng cao ng hin nay l vn ht sc cp thit.
chng minh cho iu , chng ti tin hnh mt cuc kho
st 4 trng cao ng Nha Trang di hnh thc bng hi v
thc trng dy v hc cc mn L lun Chnh tr hin nay. Qua kt
qu s liu cho thy, thc trng dy v hc cc mn L lun chnh
tr hin nay cn nhiu bt cp. Nhng bt cp xut pht t nhiu
nguyn nhn, nhng nguyn nhn ln nht c xut pht t
phng php ging dy ca ging vin. Trong bi vit ny, chng
ti a ra mt vi phng php mang tnh tham kho nhm gp
phn vo vic khc phc thc trng trn.
1. Dn nhp
Gio dc l mt s rn luyn con ngi v c ba phng din:
tr tu, tnh cm v th cht. Tuy nhin, trong nhng nm qua, vic
dy v hc cc mn L lun chnh tr cc trng cao ng trong
c nc ni chung tn ti nhiu bt cp. Nhng bt cp ny xut
pht t nhiu nguyn nhn nh: nguyn nhn t s tch hp gio
ThS, trng Cao ng Vn ha Ngh thut v Du lch Nha Trang

ThS, trng i hc Ti chnh - K ton
154
trnh; nguyn nhn t trang b c s vt cht; nguyn nhn t ging

vin v nguyn nhn t ngi hc. Vic nghin cu thc trng
tm ra nhng gii php hng n mc tiu l bi dng lng
yu nc, nim t ho dn tc, bi dng th gii quan khoa hc,
nhn sinh quan cch mng, xy dng v cng c lng tin vng chc
cho sinh vin vo s lnh o ca ng v Nh nc l mt iu
cn thit trong cc trng cao ng ni ring v sinh vin ni
chung.
2. N i d u n g d y v h c cc mn L lun chnh tr
trong cc trng cao ng hin nay
2.1. Thc trng dy cc mn l lun chnh tr trong cc
trng cao ng hin nay
Mc d cc tc gi bin son gio trnh cc mn L lun chnh
tr ni chung ht sc c gng rt ngn bng cch ct gim bt
mt s phn lm cho gio trnh ngn gn hn, th nhng trn
thc t vn cn tn ti tnh trng ging vin chy ua vi bi ging
sao cho khi chy gio n. Qu trnh lm cho ngi hc tip thu
bi ging mt cch th ng, ch lo nm ni dung ct li ca bi m
ngi dy nhn mnh trong qu trnh ging dy hoc cho ghi nhng
vn cn thit, cha ni n vic ngi hc c thm nhun c
ni dung m gio trnh t ra, hay ngi dy c th gip ngi hc
bit lin h gia l lun vi thc tin hay khng? Vic chy ua
theo nhp ca gio n lm cho cc mn l lun chnh tr vn
kh khan, kh hiu nay li mt sinh ng v ging vin ngoi
vic trnh by kin thc trong gio trnh ra th khng c thi gian
cho ngi hc tho lun trn lp. Tuy c mt s kin cho rng,
gio vin ch hng dn trn lp 70% thi lng, cn li 30 % thi
lng ngi hc t nghin cu; nhng trn thc t gio vin dng
100% thi lng ging 70% gio trnh th vn cn gp kh khn.
Tnh c th ca mn hc i vi ngi mi tip cn lm cho rt
nhiu ngi hc nhn thc rng, hc cc mn chnh tr ct yu ch
cho qua hc phn, y cng ch l mn hc i cng nh nhng
mn khc. S tru tng ca mn hc cng s thiu thi gian
gii quyt vn lm cho qu trnh ging dy v hc ngy cng
gp nhiu kh khn. Tht khng y khi mi th u li cho
155
gio trnh m khng ch n nhn t khc nh cht lng ging

vin.
Trc ht, chng ta phi tha nhn rng, trong nhng nm
qua, vic ging dy cc mn l lun chnh tr bc cao ng t
c mt s thnh tu nht nh nh: chm dt c tnh trng thy
c, tr ghi; sinh vin c kh nng ghi chp tm tt bi ging ca
thy. Mt s ging vin i mi phng php ging dy theo
hng tch cc. Hnh thc kim tra, nh gi c nhng thay i
r rt, nh gi chnh xc hn kin thc ca sinh vin, hn ch c
phn ln hin tng quay cp trong thi c. Cht lng i ng
ging dy cng c nng ln ng k. Cc hot ng nghin
cu khoa hc ca ging vin cng c nt khi sc v mang din
mo mi v ni dung v hnh thc t chc. Tuy nhin, mt thc t
hin nay ang tn ti cc trng cao ng; thm ch c i hc,
l mt ging vin m nhn dy tt c cc mn l lun chnh tr.
Chng ti khng ph nhn vic c mt s t ging vin c th m
nhn c tt c cc mn l lun chnh tr, nhng vn cn qu nhiu
ging vin khng kh nng ging dy, nu c dy cng ch l s
c trc gio trnh ri ln lp c li cho sinh vin nghe v ghi
chp li. Hin nay, mt ging vin dy mn Nhng Nguyn l c
bn ca ch ngha Mc Lnin ng ngha vi vic dy 3 mn tch
hp trong mt cun gio trnh. dy 3 mn tch hp ny kh
km vi l s m nhim thm cc mn khc nh T tng H
Ch Minh v ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam.
Vic mt ging vin phi m nhn nhiu mn hc c nhiu nguyn
nhn nh: (1) nguyn nhn t n v ch qun, (2) nguyn nhn t
ging vin. Nhng d c xut pht t nguyn nhn no i chng
na, vic mt ging vin dy tt c cc mn l lun chnh tr th s
u t cho gio n s b hn ch, do dn n cht lng bi ging
km. Hin nay, mt s trng cao ng p ging vin phi dy mi
nm 600 tit, dn n tnh trng ging vin khng c thi gian
nghin cu khoa hc.
Vic i mi phng php ging dy tin trin chm, hiu qu
cha cao. Phng php ging dy ch yu ca ging vin trong cc
trng cao ng hin nay vn dng li phng php truyn thng,
din ging, thuyt trnh, c thoi l ch yu. Cch thc ging dy
156
cn thin v l lun, cha tm ra nhng phng thc hiu qu gip

sinh vin ch ng hn trong tip thu kin thc v s dng nhng
kin thc lnh hi c lun gii cc vn ca cuc sng. Tt
c cc chuyn ngnh, cc ging vin u ging mt kiu nh nhau
nn sinh vin khng c hng th trong hc tp.
Phng tin tr gip ging dy cc trng cao ng va
thiu li va yu nn khng th ng dng cc cng c h tr ging
dy, cng vi l vic nhng hnh nh v cc video c tnh minh
ha cho bi ging khng th thc hin c. Bn cnh nhng
nguyn nhn xut pht t c s vt cht v ngi thy th cn c
nguyn nhn xut pht t ngi hc.
2.2. Thc trng hc cc mn l lun chnh tr trong cc
trng cao ng hin nay
phc v cho bi nghin cu ny, chng ti tin hnh
kho st thi hc tp ca sinh vin 4 trng cao ng trn a
bn tnh Khnh Ha vi s phiu pht ra l 1000, s phiu thu vo
l 850 phiu, s phiu hp l l 800. Khi hi v Thi ca bn
nh th no khi hc cc mn l lun chnh tr?. Kt qu thu c:
t l sinh vin cm thy hng th khi hc cc mn l lun chnh tr
chim 20,7%; 56% sinh vin c thi hc i ph v c 23,3%
sinh vin cm thy chn nn. Theo kt qu trn cho thy, thi
sinh vin i vi cc mn hc l lun chnh tr c hng th l rt
khim tn, trong khi phn chnh sinh vin mun i ph cho
qua cc mn ny. xc minh cho tnh chnh xc ca vn ny,
chng ti hi Bn c thch hc cc mn l lun chnh tr
khng?, Kt qu thu c l 29,3% tr li c thch, 41% tr li l
khng thch v 29,7% tr li ty vo tng ging vin dy m
ngi hc c thi khc nhau. cu hi ny cho thy, sinh
vin khng thch hc cc mn l lun chnh tr nhiu hn l thch
hc. Thi hc tp ca sinh vin ty thuc vo ngi thy dy
mn .
Tip tc vi cu hi Ging vin ln lp bn vi phng
php g sau y? 59% chn phng php thuyt trnh, 31% chn
phng php thuyt trnh v tho lun trn lp, 10% chn phng
157
php nu vn v tho lun nhm. Vi cu hi Bn thch ging

vin s dng phng php no khi ging dy cc mn l lun
chnh tr?. Kt qu nh sau: 15% chn phng php thuyt
trnh, 48% chn phng php thuyt trnh v tho lun trn lp,
27% chn phng php nu vn v tho lun nhm. 10% thch
tt c cc phng php trn. Qua kho st cho thy, phn ln
ging vin chn phng php thuyt trnh khi ln lp trong lc
sinh vin li khng thch phng php ny. Phng php thuyt
trnh v tho lun trn lp li thu ht c sinh vin.
S nhm chn hc tp trn lp ca cc mn l lun chnh tr
ni ring v cc mn hc khc ni chung trong cc trng cao
ng khin sinh vin khng s dng thi gian hp l ngoi gi
ln ging ng. Sinh vin dnh nhiu thi gian nhn ri ca
mnh vo cc tr tiu khin, gii tr hn l vo th vin c sch
v t nghin cu nh. N c th hin nhng vn sau: khi
c hi Ngoi thi gian i hc bn lm g? Kt qu thu c.
Ngoi thi gian i hc bn lm g?
Gii tr
n bi c,
nghe nhc, xem
chun b bi phim, Chi games,
lt web, cht
mi
i chi
vi bn
b
i hc
thm
i lm
thm ph
gip gia
nh
105
371
268
22
34
13.1%
46,4 %
33.4%
2.8%
4.3%
S dng thi gian nhn ri khng hp l, n tp bi c,

chun b bi mi ch s dng 13,1%, i hc thm chim 2,8%,
trong lc cc hnh thc gii tr chim s lng cao nht l
46,4%, k tip l i chi vi bn b chim 33,4%. Nhng s liu
trn chng minh rng, mt s lng khng nh sinh vin cc
trng Cao ng hin nay cha hc tp nghim tc, khng thy
158
c vai tr ca vic t nghin cu. H khng thy c khong

thi gian sinh vin l khong thi gian tch ly l lun v kin
thc khi ra trng c th ng dng vo thc tin. T nhng
thc trng trn, chng ti mnh dn ra nhng phng php
mang tnh tham kho; s d chng ti ni nh vy l v mi trng
v mi ngnh c nhng c th khc nhau, do vy khng c mt
phng php hu dng cho tt c cc ngnh hc hay cho tt c cc
trng.
3. Mt vi phng php ra cho vic dy v hc cc mn
l lun chnh tr trong cc trng cao ng hin nay
gp phn vo vic khc phc nhng hn ch v nng cao
cht lng dy v hc cc mn l lun chnh tr trong cc trng
cao ng trong thi gian ti, chng ti mng dn xut mt vi
phng php sau:
Th nht, v pha B Gio dc v o to, nhm p ng
c s cn bng v khi lng ca gio trnh v thi gian ging
dy, B nn c nhng ch trng c th nh: tng thi lng ging
dy cho ph hp vi khi lng ca gio trnh, hoc lc b mt s
ni dung trong gio trnh khi lng v thi gian cho ph hp.
Bn cnh vic iu chnh gio trnh, B cng nn ch trng n cht
lng ca i ng ging vin l v cng quan trng. Mc d trong
nhng nm qua, cc trng c khng t lt ging vin i hc
nng cao chuyn mn, nghip v nhng vic tn ti khng t ging
vin i hc tri ngnh vn thng xuyn din ra; do vy, vic quy
nh ging vin phi hc ng ngnh bng th nht l mt iu cn
thit hin nay. Vic ging dy phi gn vi vic nghin cu khoa
hc l mt iu hon ton ng n nhng B phi c hnh thc ch
ti hiu qu i vi nhng trng hp c lm tri quy nh nhm
khuyn khch ging vin nghin cu pht trin chuyn mn,
nghip v.
Th hai, v pha ging vin, mun nng cao nng lc ging
dy, trc ht ging vin phi khng ngng bi dng v phm cht
chnh tr, o c cch mng, lng tm v trch nhim ngh
nghip. Phm cht chnh tr, o c cch mng l mt trong nhng
159
tiu chun cn thit ca mi ngh nhng i vi ngh nh gio th

li cc k cn thit bi ging vin khng ch truyn t tri thc,
hng dn sinh vin tip cn chn l v khoa hc, m cn l ngi
gio dc o c, hnh thnh l tng, chun mc o c cho sinh
vin. Bn cnh , ging vin cc mn l lun chnh tr l ngi
tuyn truyn ch trng, chnh sch ca ng v Nh nc.
bi ging t cht lng tt, hiu qu v sinh ng, ging
vin cc mn l lun chnh tr trc ht phi c kin thc su rng.
Mun lm c iu cn phi c thc t trau di, tch lu kin
thc thng qua vic nghin cu, nhm lm giu tri thc phc v
chuyn mn. Vic cp nht thng tin chnh thng qua cc phng
tin thng tin i chng ng vai tr ht sc quan trng trong vic
lm phong ph cc v d c th trong bi ging. Kt hp nhim v
ging dy v nghin cu khoa hc s gip ging vin tch lu kin
thc, nng cao trnh , gp phn tm ra nhng bin php thch hp
truyn t tri thc ti ngi hc.
Mn l lun chnh tr l mt mn hc dnh cho tt c cc cc
ngnh; do vy, ging vin khng th dng mt gio n, mt phng
php cho tt c cc ngnh hc m phi a dng ha gio n v
phng php cho ph hp vi tng ngnh v i tng. Vic tm
kim cc on video clip cho ph hp vi ni dung bi ging l mt
trong nhng phng php ti u nht hin nay nhm lm cho sinh
vin i t trc quan sinh ng n t duy tru tng, i vi
phng php ny cn phi ng dng cng ngh thng tin. Vic ng
dng cng ngh thng tin trong vic dy v hc cc mn L lun
chnh tr l iu cn thit. Tuy nhin, vai tr ca ngi ging vin
l khng th thiu. Ging vin cn phi i mi phng php ging
dy theo hng tch cc, ly ngi hc l trng tm, phi lm cho
sinh vin c hng th i vi mn hc; t buc sinh vin phi
tham kho ti liu, ch ng nm bt ni dung mn hc nhm gip
hiu su hn na kin thc. Trn ging ng, cn phi gn kt cc
hot ng ca ging vin vi sinh vin, ging vin l hng dn tri
thc cn sinh vin l ngi tin cn tri thc mt cch sng to.
Trnh tnh trng ging vin l ngi truyn b tri thc cn sinh vin
l ngi tip thu tri thc mt cch th ng. Ging vin cn coi
trng c ba mt gio dc: dy lm ngi, dy ch, dy ngh, c
160
bit ch trng gio dc l tng, phm cht o c, li sng lch

s, truyn thng vn ha dn tc, gio dc v ng. Ngn chn xu
hng coi nh gio dc chnh tr, t tng, xa ri nh hng x hi
ch ngha, cc biu hin tiu cc trong hot ng gio dc, quan
tm hn na n vic gio dc nhn cch, k nng v phng php
lm vic; pht trin nng lc, trnh chuyn mn lm cho th h
tr c kh nng v bn lnh thch ng vi nhng bin i
nhanh chng ca th gii [1]. Bn cnh vic i mi phng
php ging dy, ging vin cn phi i mi phng php nh
gi hiu qu, chnh xc v cng bng. Vic nh gi sinh vin phi
kch thch c kh nng sng to trong qu trnh nh gi.
Th ba, v pha nh trng, vic i mi phng php ging
dy ca ging vin phi gn lin vi i mi phng tin, c s
vt cht v t chc lp hc. Cc yu t cn thit cho mt tit dy
nh: my chiu, phng hc, s lng sinh vin hp l (khong 40 50 sinh vin /lp). Hin nay, iu kin c s vt cht cc trng
cao ng ch mi ch dng li mc p ng c mt phn yu
cu. Ti liu tham kho ca cc mn l lun chnh tr trong th vin
cc trng Cao ng cn ht sc ngho nn, lc hu nn cn phi
trang b thm, phi khai thc thng tin t Internet, xy dng v hon
thin h thng hc liu in t, v.v
Bn cnh vic trang b c s vt cht th c ch, chnh sch
cng l iu khng th thiu i vi ging vin l lun chnh tr hin
nay. Mt thc t cho thy, trong lc cuc sng cn kh khn th
vic nghin cu l c mt s c gng. Ban gim hiu nn c mt
chnh sch i ng xng ng vi cng sc ca ging vin nghin
cu khoa hc, thc hin ng v y quy nh ca B Gio dc
v o to; ng thi phi c nhng chnh sch ring ca trng
mnh nhm khuyn khch ging vin nghin cu khoa hc.
4. Kt lun
Thng qua vic tm hiu thc trng a ra nhng gii php
hu ch cho vic ging dy cc mn l lun chnh tr trong cc
trng cao ng hin nay l mt yu cu bc thit. Tuy nhin,
chng ta cng thy rng, c th gip sinh vin h cao ng hng
161
th vi cc mn hc l lun chnh tr th i hi ging vin ging

dy phi i mi t duy t vic ly ngi thy lm trung tm sang
ly ngi hc lm trung tm. Vic i mi bt buc ging vin
phi khng ngng nng cao chuyn mn nghip v ca mnh bng
cc hnh thc nh: t hc, hc ng chuyn ngnh v nghin cu
khoa hc ng nh quan im ca ng l xy dng x hi hc
tp, to iu kin thun li cho mi ngi c th hc tp sut
i[1]. Bn cnh , B Gio dc v o to cng nh ban lnh
o cc trng phi c nhng chnh sch hp l i vi ging vin
l lun chnh tr.
TI LIU THAM KHO

1. B Chnh tr, Thng bo kt lun v tip tc thc hin Ngh quyt
Trung ng 2 (kha VIII), phng hng pht trin gio dc v o
to n nm 2020.
2. B Gio dc v o to (2010), i mi gio dc Vit Nam, Lut
Gio dc v cc vn bn mi nht v cc n gio dc, quy ch
tuyn sinh nm 2010, Nxb. Lao ng, H Ni.
3. Minh Cng, Nguyn Th Doan (2001) pht trin ngun nhn lc
gio dc i hc Vit Nam, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni.
4. Nguyn Tin Cng (1998), S pht trin gio dc v ch thi c
Vit Nam thi phong kin, Nxb.Gio dc, H Ni.
5. L Vn Ging (2001), Nhng vn l lun c bn ca khoa hc gio
dc, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni.
6. Phm Minh Hc (2001), V pht trin ton din con ngi thi k
cng nghip ha, hin i ha, Nxb. Chnh tr Quc gia, H Ni.
162
MT VI XUT NH V VIC GN L LUN

VI THC TIN TRONG GING DY
B MN XY DNG NG HIN NAY
Nguyn Vit Dng*
B mn Xy dng ng hin nay trong h thng gio dc

quc dn ch c mt s trng ging dy. Tuy nhin i vi cc
trng ng, Hnh chnh, cc trng thuc lc lng v trang th
y l mn hc bt buc. L ging vin ging dy b mn ny hc
vin Chnh tr khu vc II v cng tham gia ging dy mt s
trng, hc vin, ti nhn thy vi mn hc ny, vic gn l lun
vi thc tin trong ging dy l rt cn thit. Tt nhin, khng ch
b mn Xy dng ng m cc b mn l lun ca ch ngha McLnin trong ging dy cng cn phi gn l lun vi thc tin ch
u phi ch c mn hc xy dng ng. vic gn l lun vi thc
tin trong ging dy l vn cn thit trong tt c cc mn hc. tuy
nhin, t thc t trn cho ta thy vic gn l lun vi hot ng thc
tin trong ging dy cc mn hc l lun ca ch ngha Mc - Lnin
cc trng i hc, cao ng ni ring cng nh trong thc t
cuc sng ni chung qu l khng n gin.
Khc vi trc y, trnh nhn thc v chnh tr, x hi
ca sinh vin v mt no cng cn nhng hn ch nht nh.
Hin nay, do ngun thng tin phong ph ngoi sch v rt d tip
cn nn trnh nhn thc ca sinh vin c nng ln rt cao.
Hai l, trc y, uy tn ca ngi ng vin rt cao, gn nh
*
Thc s, Khoa Xy dng ng, Hc vin Chnh tr khu vc II
163
ngi dn, hc sinh, sinh vin u nhn vo cuc sng ca ngi

ng vin noi theo. Rt nhiu ng ch l ng vin khng dm
lm xu, ngh xu. Trong mt ngi khc, danh hiu ng vin rt
cao qu. Nay hnh nh uy tn ca ngi ng vin c phn suy
gim. S tha ha, xung cp ca mt b phn ng vin lm nh
hng nghim trng n uy tn ca ng trc nhn dn, c bit
tc ng rt nghim trng n nim tin ca gii tr, trong c hc
sinh, sinh vin. V l y, khi ging dy v nhng ni dung ca mn
hc Xy dng ng hnh nh kh khn hn trc rt nhiu. Uy tn
ca ngi ng vin c chiu hng gim st trc qun chng;
chnh l l lun khng gn vi thc tin, nhiu ng vin ni khng
i i vi lm, ni mt ng, lm mt no chnh l nguyn nhn lm
cho ging vin rt kh thuyt phc sinh vin.
V vy, nhim v ca ngi ging vin ging dy cc b mn
l lun chnh tr ni chung, ging dy b mn Xy dng ng ni
ring cc trng i hc, cao ng hin nay l phi c gng gn
c c 2 mt vi nhau l nng cao nhn thc l lun v nng
cao c nng lc vn dng l lun vo hot ng thc tin. Trong
din vn khai mc c ti lp hc l lun kha I ti Trng Nguyn
i Quc ngy 7 thng 9 nm 1957 Ch tch H Ch Minh cn
dn rt c th i vi cc ng ch hc vin. Ngi nu v tr li
cc cu hi rt thu o l: V sao phi hc l lun? ...Hc tp
l lun l mt s bc thit i vi ng ta nh th no? L lun
quan trng i vi ng nh th no? Ngi ch r thc trng tinh
thn hc tp v giao nhim v c th cho hc vin. Ngi c bit
quan tm n gn l lun vi thc tin trong ging dy l lun chnh
tr. Ai cng bit rng, l lun l nhng vn c c kt t thc
tin, nhng l lun li cng c tc ng tr li l soi sng cho
thc tin. Bi vy, Lnin khng nh: Khng c l lun cch
mng th khng c phong tro cch mng v Ch c mt ng c
l lun tin phong hng dn mi c th lm trn vai tr chin s
tin phong. L lun v cng quan trng v cn thit nh vy,
nhng hc khng ng, ging dy l lun khng ng s khng em
li hiu qu cao. V th, khi ging dy, hc tp l lun phi nhn
mnh ni dung gn l lun vi thc tin.
Thng nht gia l lun v thc tin l mt nguyn tc cn
bn ca ch ngha Mc-L nin. Thc tin khng c l lun hng
164
dn th thnh thc tin m qung. L lun khng lin h vi thc

tin l l lun sung. Trong ton b hot ng cch mng ca ng
Cng sn Vit Nam, c nhiu bi hc, cu chuyn li bi hc
su sc v l lun gn vi thc tin. V d tnh hnh cch mng min
Nam nhng nm 1957-1960, khi m cc phong tro yu nc b dm
trong bin mu. Lut 10/59 ca ch bo tn l my chm. Khp
Min Nam, bao nhiu ngi yu nc phi chu cnh u ri,
mu chy. Trong thi gian y, cc t chc cch mng Min Nam
tan r tng mng, t chc b ph v, c nhng ni t chc ng b
ph v hon ton. Trc tnh cnh y, mong mun tha thit ca
ng bo v chin s Min Nam l mun vng ln ph th km
kp ny. Tuy nhin khi y, ch th t Trung ng l khng c
dng bo lc cch mng. T thc tin phong tro cch mng Min
Nam, qua kho st cc vng nng thn v th, B th Trung
ng Cc Min Nam L dun nhn thy con ng ca cch mng
Min Nam khng th c con ng no khc ngoi con ng bo
lc cch mng. Nhn dn Min Nam phi vng ln, dng bo lc
cch mng chng li phn cch mng. T phn tch thu o tnh
hnh, ng tham mu v thuyt phc Trung ng ra Ngh quyt 15
v con ng cch mng Min Nam. Lch s chng minh y l
mt quyt nh ht sc kp thi v sng sut ca ng ta lm thay
i cc din chin tranh khi y, a nhn dn ta thot khi s km
kp ca k th. Th hai, i hi VI i hi m u k nguyn
i mi t nc, trong phng chm ca i hi nu r: Phi
nhn thng vo s tht, ni r s tht tm ra cc bin php khc
phc nhng tn ti yu km trong qu trnh lnh o ca ng.
Ngh quyt i hi VI ca ng cng ch ra nhng hn ch, yu
km ca ng nh s lc hu v nhn thc l lun v vn dng cc
quy lut khch quan trong vic ra cc ch trng chnh
sch...Nh c nhn thc ng n v s lc hu gia nhn thc l
lun v s vn ng ca cc quy lut khch quan trong thc tin,
ngh quyt i hi VI ca ng ra c ng li i mi
ph hp thc tin. Ngh quyt i hi VI ca ng nhanh chng
i vo cuc sng thc s to ra mt lung sinh kh mi, lm tin
cho s pht trin ca t nc hm nay.
Nh vy, c th ni, s thng nht gia l lun v thc tin
l mt u im vt tri, l c trng quan trng nht trong l lun
ca ch ngha Mc-Lnin. Chnh nh c trng ny m l lun
165
Mc-L nin hng con ngi vo nhng hnh ng ng n ci

to t nhin v x hi. y chnh l c s ch yu chng ta
khng nh l lun ca ch ngha Mc-Lnin l tin l nn tng
l ht nhn hnh thnh th gii quan v nhn sinh quan Cng sn.
gn c l lun vi hot ng thc tin trong qu trnh
ging dy cc b mn l lun chnh tr ni chung, ging dy b mn
Xy dng ng ni ring, bn thn ti nhn thy c phi c nhiu
gii php ng b hn na.
Mt l, dy hc l lun chnh tr phi bo m tnh t tng,
tnh khoa hc v rn luyn cc nng lc hot ng chnh tr cho
ngi hc. m bo s gn b cht ch gia vic gio dc t tng
chnh tr i vi vic ging dy cc kin thc khoa hc v rn luyn
cc nng lc hot ng chnh tr cho ngi hc.
Hai l, dy hc l lun chnh tr phi m bo l lun lin h
vi thc tin. Khi ni n mi quan h ny Ch tch H Ch Minh
nu r: Cc ng ch u l nhng cn b ct cn ca ng. Vic
hc tp l lun ca cc ng ch khng phi bin cc ng ch thnh
nhng ngi l lun sung, m phi nhm lm th no cho cng tc
ca cc ng ch tt hn, ngha l cc ng ch phi hc tp tinh
thn ca ch ngha Mc-Lnin; hc tp lp trng, quan im v
phng php ca ch ngha Mc-Lnin p dng lp trng, quan
im v phng php y m gii quyt cho tt nhng vn thc t
trong cng tc cch mng ca chng ta. Nh th chng ta hc tp l
lun l ct p dng vo thc t...
Thc hin nguyn tc ny l lm cho l lun gn b cht ch
vi thc tin. Gip cho ngi hc hiu su sc v nm vng tri thc
chnh tr, t nng cao lp trng t tng v quan im cch
mng ca bn thn. Gip cho ngi hc vn dng c l lun vo
hot ng thc tin trong lnh vc hot ng ca mnh.
Ba l, thng xuyn i mi ni dung bi ging cho ph hp
vi s pht trin ca thc tin, c bit vi s tin b khoa hc cng
ngh hin nay. i vi ch trng, chnh sch ca ng cn lm r
c s l lun, thc tin chung ca c nc v lin h vn dng vo
c im ca a phng, n v mnh. c th lm c cc ni
dung trn i hi ngi ging vin phi lao ng thc s nghim
tc.
166
Bn l, trong qu trnh ging bi ging vin cn s dng

nhiu phng php nh nu vn , gi gii quyt tt cc thc
mc ca ngi hc. Phi c k hoch t chc cho ngi hc tham
gia thc t, thc tp tt. c bit l hng dn, yu cu ngi hc
vn dng l lun hc gii quyt nhng vn thc t c s.
Nm l, kt hp gia tnh bn vng ca kin thc c bn vi
s sng to trong dy hc l lun chnh tr. Phi m bo cung cp
cho ngi hc nhng tri thc c bn c h thng, ng thi cn pht
huy tnh nng ng, sng to trong hc tp ca ngi hc. i hi
ngi hc phi t nguyn, t gic trong hc tp v rn luyn, phi
nu cao tinh thn chu kh, c gng khc phc mi kh khn trong
hc tp. Phi nu cao tinh thn c lp suy ngh v t do t tng.
c ti liu phi o su, hiu k, khng tin mt cch m qung
vo bt c vn g.
nng cao hiu qu vic gn l lun vi hot ng thc
tin trong ging dy l lun chnh tr ni chung, gn l lun vi thc
tin trong ging dy b mn Xy dng ng cc trng i hc,
cao ng hin nay, ti ngh cn phi thc hin nhiu gii php khc
nhau na. Tuy vy, trong tham lun nh ny, t kinh nghim thc
tin ca bn thn, ti mong mun gp vi kin nh cho hi tho.
167
NNG CAO CHT LNG GING DY

MN NG LI CCH MNG CA NG CNG SN
VIT NAM THEO TINH THN CA NGH QUYT 29
V I MI GIO DC V O TO THI K MI.
Nguyn Thy Dng*
I. Tinh thn ch yu ca Ngh quyt 29

Ngh quyt 29 din t mt cch y l Ngh quyt s
29 ca Hi ngh T ln th 8 kha XI (Ngy 04/11/2013) v i
mi ton din gio dc v o to p ng yu cu CNH-HH
trong iu kin kinh t th trng nh hng XHCN v hi nhp
kinh t quc t.
y l mt ngh quyt th hin quyt tm ln ca ng
Cng sn Vit Nam v i mi lnh vc gio dc v o to, i
mi t quan im ch o n mc tiu ni dung, phng php, c
ch, chnh sch, iu kin m bo thc hin gio dc v o to.
i mi t s lnh o ca ng, s qun l ca Nh nc n
hot ng qun tr ca cc cp c s gio dc o to v vic tham
gia ca gia nh, cng ng, x hi v bn thn ngi i hc, i
mi tt c cc bc hc.
Mc tiu ca Ngh quyt l xy dng nn gio dc m,
thc hc, thc nghip, dy tt hc tt, qun l tt, phn u n
nm 2030 a nn gio dc Vit Nam t trnh tin tin trong
khu vc
*
Tin s, khoa L lun chnh tr, H Kinh t TP. H Ch Minh
168
Cc yu cu ca Ngh quyt 29.

- Yu cu chun ha.
Theo Ngh quyt 29 trng tm u tin l chun ha mi v
ni dung, chng trnh gio dc tt c cc bc hc, ng thi
nghin cu cc chun khc v qun l Nh nc, qun l chuyn
mn, nghip v o to, chun mi v ging vin, cn b qun l,
c s vt cht k thut cho gio dc, chun ha ng, khoa hc v
hp l s l c s quan trng m bo cht lng o to, c s
thc hin lin thng trong gio dc o to v hp tc hi nhp.
-Yu cu hin i ha.
Chun ha gn vi hin i ha v chun ha phi theo
hng hin i. Hin i ha gio dc va i hi phi c tnh
vt trc so vi trnh pht trin ng thi nhng ng thi
phi p ng c hiu qu vi yu cu thc t ca t nc, v vy
phi c bc i, l trnh ph hp. ng thi xc nh hin i ha
gio dc o to l mt qu trnh lin tc.
Hin i ha gio dc trc ht l hin i ha nhn thc,
t duy v gio dc trong iu kin kinh t th trngv hi nhp
quc t, hin i ha ni dung chng trnh v phng php ging
dy cc bc gio dc o to, hin i ha qun l gio dc,
tng bc hin i ha c hiu qu cc c s gio dc o to.
-Yu cu dn ch ha.
Dn ch ha trong gio dc o to va l yu cu va l
mc tiu, va l ni dung, va l ng lc pht trin o to trong
giai on mi. Dn ch ha i hi xc nh r quyn, quyn li,
ngha v v trch nhim ca cc ch th tham gia gio dc v ca
ngi hc, phi cng khai, minh bch cc hot ng gio c o
to, c c ch kim tra nh gi t ni b v t x hi, nhm ngn
nga v khc phc cc tiu cc ny sinh, pht huy mt tch cc.
-Yu cu x hi ha.
169
L huy ng s quan tm, tham gia u t, ng gp tr tu,

nhn lc, vt lc ca mi ch th. X hi ha gio dc o to cn
th hin bn cht x hi ca nn gio dc ang chuyn mnh sang
i chng ha, trong kt hp li ch v trch nhim c nhn ca
ngi hc vi li ch v trch nhim ca n v, ca cng ng,
ca Nh nc v ca ton x hi.
-Yu cu hi nhp quc t.
Hi nhp quc t v gio dc v o to l xu th khch
quan mang tnh ton cu. Hi nhp quc t mang li nhng c hi
ln to ra mt sc mnh tng hp cho Vit Nam trong cc lnh
vc kinh t, vn ha, chnh tr, x hi v an ninh quc phng.
Tuy nhin cng l mt qu trnh y kh khn v thch
thc, i hi Vit Nam phi nng cao cht lng v hiu qu ca
nn gio dc quc dn phi pht huy c ni lc, nhng gi tr
ni lc v bn sc dn tc v phi c mt chin lc hp tc hi
nhp quc t v gio dc v o to ng, phi cn c vo yu cu
c t ra do qu trnh hi nhp quc t cc lnh vc xc
nh nh hng mc tiu, ni dung phng thc v i tc trong
hi nhp quc t v gio dc v o to.
II. Nng cao cht lng ging dy mn ng li cch
mng ca ng cng sn vit nam theo tinh thn ca ngh
quyt 29
Mn ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam l
mt mn hc c ging dy bc i hc, y l mn hc i
hi s vn dng kin thc Trit hc, Kinh t chnh tr hc, Ch
ngha XHKH, T tng H Ch Minh cng nh nhng hiu bit
v Lch s CSVN, phi cp nht tin tc thi s v nhng nhn
thc mi nht ca ng cng sn Vit nam.Yu cu ti thiu ca
mn hc i vi ging vin l phi truyn t ng ng li
chnh sch, quan im ca ng ng thi phi truyn t sao cho
d tip nhn nht i vi sinh vin . Ngoi ra, ging vin B mn
ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam cn phi l
ngi gp phn b sung v pht trin ng li ca ng. Tt c
yu cu cho thy trch nhim ca ging vin B mn ng
li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam l rt nng n.
170
Cn nhn din nhng mu thun v kh khn hin nay ca

ging vin B mn ng li cch mng ca ng Cng sn Vit
Nam cng nhau gii quyt vn , nng cao cht lng ging
dy, lm trn trch nhim x hi ca ging vin.
A. Nhng mu thun cn gii quyt
1. Mu thun gia thi gian ging dy v thi gian
nghin cu
Hin nay, phn ln ging vin ca B mn ny cc
trng i hc phi m nhn mt khi lng ging dy tng i
ln (thng trn 600 tit/1nm) do thi gian dnh cho nghin
cu c nhn c hn ch hn nhiu cc b mn chuyn ngnh khc.
Do , c nhiu trng hp cc ging vin khng dnh thi gian
thch ng cho nghin cu khoa hc, thc trng lm cho vic
ging dy d ri vo mt li mn c sn, kin thc cha su v
cp nht thng tin cn kh hn ch.
2. Mu thun gia nhng vn nghin cu rt rng
vi su cn c ca tng vn
Chng trnh dy mn ng li cch mng ca ng
Cng sn Vit Nam bao gm 8 chng i hi ging vin phi
hiu bit su v cc ch : ng li ca ng trong Cng lnh
u tin; ng li u tranh ginh chnh quyn (1930-1945);
ng li chng xm lc, thng nht t nc (1945-1975);
ng li Cng nghip ha; ng li Xy dng nn kinh t th
trng nh hng XHCN; ng li xy dng h thng chnh
tr; ng li xy dng v pht trin vn ha; ng li gii
quyt vn x hi; ng li i ngoi Trong khi th sch
tham kho cho B mn ng li cch mng ca ng Cng sn
Vit Nam cn thiu thn - hu nh ch c gio trnh ca B gio
dc v o to l ch yu. iu thc t ny i hi gio vin phi
t nghin cu b sung kin thc ca mnh bng cch nghin cu
vn kin, ngh quyt ca ng v cc ti liu lin ngnh khc. Do
, nu ging vin khng n lc, khng ch ng tm kim ti
liu, hc hi th kin thc ca ging vin c th d dng tt hu.
171
3. Mu thun gia khi lng kin thc cn chuyn ti

ca mn hc vi thi gian quy nh hn hp ca chng trnh.
Chng trnh ca B mn ng li cch mng ca ng
Cng sn Vit Nam bao qut nhiu lnh vc (kinh t, chnh tr, x
hi, vn ha, i ngoi), qu thi gian cho cc h o to cho mn
ny nhn chung l hn hp, thng ch c 45tit , trong khi
trong tng lnh vc iu c s bin chuyn theo dng s kin.
iu ny, i hi ging vin phi c bn lnh v kinh nghim t
chc ging dy m bo chng trnh
4. Mu thun gia mn hc c tnh l lun hn lm,
chng trnh php quy vi yu cu v s tch cc, s hng th
ca thy v tr trong qu trnh ging dy.
y l mt mn hc m mi chng u phi gii thch
nhiu khi nim (c khi nim sinh vin mi ln u lm quen)
mi vn u phi c nhn nhn trong lch s pht trin ca
n, ng thi phi cp nht nhn thc mi nht ca ng cng sn
Vit Nam. Do kh trnh khi s kh khan, nng n v nu
khng nm c tm l la tui, i tng ging dy cng d gy
ra s nhm chn trong sinh vin - nht l trong iu kin hin nay,
khi mng internet rt gn gi, sinh ng v hp dn.
B. Mt s kinh nghim & gii php.
- Gii php cho vic gii quyt mu thun th nht
Ging vin phi thc s coi trng cng tc t nghin cu,
ch ng nhn gi ging theo hng tri rng c thi gian cho
bn thn mnh trong vic c ti liu v cp nht thng tin. Cn b
qun l cn nm vng tng ging vin trong i ng ging dy,
khng mi cng tc nhng ging vin c s lng gi ti ging
qu ln, cng ch phn cng theo hng dnh thi gian cho
ging vin va ging dy va t nghin cu nng cao trnh .
- Gii php cho vic gii quyt mu thun th hai
ng vin cc ging vin bm st gio trnh mi nht, cp
nht cc ti liu c lin quan v n lc xy dng kho t liu ca c
172
nhn. Cn b qun l cn t hng , ngh mi ging vin

nghin cu su hn, lu di hn mt s chuyn , tr thnh
chuyn gia v cc chuyn . iu ny gip b mn c iu
kin s dng li th so snh ca tng ging vin trao i thng
tin. C c ch t chc sinh hot khoa hc cc ging vin c th
cung cp thng tin , kin thc h tr nhau. C c ch cc
ging vin thng xuyn tham gia cc bui sinh hot khoa hc,
cng nh tham gia cc bui hi tho trong ,ngoi trung tm l lun
chnh tr ca i hc quc gia lng nghe nhng kin trao i
v cc vn c lin quan. Nhng hot ng ny to iu kin
cho cc ging vin c c mt su rng nht nh cc vn
m chng trnh ging dy ang i hi.
- Gii php cho vic gii quyt mu thun th ba
m bo chng trnh ging dy trong thi gian hn hp
,ging vin ca B mn ng li cch mng ca ng Cng sn
Vit Nam cn xy dng cng chi tit v cng khai cho sinh
vin ngay t u, hng dn cc ti liu hc tp, cng khai cc
yu cu ca chng trnh sinh vin tch cc v ch ng trong
qu trnh hc. Phn no sinh vin t nghin cu, phn no ging
vin s trnh by, phn no tho lun thuyt trnh, gi no i hc
ngoi kha bo tng...c quy nh mt cch r rng v bo
trc cho sinh vin. ng thi, ging vin ca B mn phi tch
cc gip sinh vin nghin cu hc tp bng nhiu hnh thc nh:
trao i trc tip, trao i qua in thoi, qua email, gii thiu
trang web Vi mc ch cui cng l sinh vin phi nm c
kin thc ca chng trnh mt cch tch cc, thoi mi v t
nhin nht.
- Gii php cho vic gii quyt mu thun th t
Mi ging vin, k c ging vin lu nm ln nhng ging
vin cn tr tui trong ngh u c nhng sng to ring ca c
nhn mnh khi t chc ging dy, thc t i d gi ca cc ging
vin gn y chng ti thy mi ging vin ci tin phng
php ging dy rt nhiu so vi i ng ging dy l lun trc
y mt thp k. l iu ng mng, li dy p t, c thoi
hu nh khng cn ...Tuy nhin nng cao cht lng v hiu qu
173
ging dy vn l vn phi t ra hin nay. Cn phi t chc d

gi cho cc ging vin trong b mn ng li cch mng ca
ng Cng sn Vit Nam vi tinh thn hc hi ln nhau v t rt
kinh nghim cho cch thc ging dy ca mi c nhn. Cn b
qun l nn c c ch, to iu kin cho cc ging vin i d gi,
quan im chung l d gi t hc hi nhng im tch cc,
khng ph bnh c nhn no m t mi c nhn t rt ra bi
hc cho c nhn mnh khi i d gi ca cc ging vin khc. Coi
d gi l mt hot ng thng xuyn trong hot ng ging dy
tng ging vin chn lc c nhng kin thc tt v nhng
phng php ging dy tt ca nhau, phng php qun l lp v
nh gi mn hc cng c nhiu iu hay mi ging vin. C s
ng tm v ngh nghip nh vy, phng php v cht lng
ging dy b mn ng li cch mng ca ng Cng sn Vit
Nam c nhiu c hi nng cao hn na.
Kt lun
B mn ng li cch mng ca ng Cng sn Vit
Nam l mt mn khoa hc v ng li, tnh khoa hc, tnh thi
s v tnh chin u ca b mn ny rt cao. y cng l mt mn
hc mi c xy dng theo xu hng i mi gio dc l lun
chnh tr v a vo ging dy cch y khng lu, tuy nhin do
nhiu nguyn nhn, trong c nguyn nhn t s n nh tng
i ca kin thc mn hc nn cc t tp hun hng nm ca B
Gio dc v o to thng khng t trng tm l tp hun mn
hc ny (thng cc t tp hun dnh cho cc mn Nhng
nguyn l ca Ch ngha Mc). Chnh v th, s quan tm ca
cn b qun l v n lc t thn ca cc ging vin ng li
cch mng ca ng Cng sn Vit Nam cn phi c nhn
mnh hn, ch trng hn mn hc ng li cch mng ca
ng Cng sn Vit Nam p ng c vic nng cao cht lng
ging dy theo tinh thn ca Ngh quyt 29 vi yu cu: chun
ha, hin i ha, x hi ha, dn ch ha v hi nhp quc t
trong thi gian ti .
174
NNG CAO NNG LC GING DY

CC MN KHOA HC CH NGHA MC L NIN
CHO CN B GING DY TR
Nguyn Th Thy Duyn*
Lch s v thc tin cch mng ca giai cp v sn th gii

khng nh, nh c s vn dng l lun ca ch ngha Mc - Lnin
m ng Cng sn a cch mng i t thng li ny n thng
li khc. Nhng vn ang t ra t kinh t, chnh tr, vn ha, x
hi khng th ch c gii quyt bng l lun trit hc, nhng
cng nghip ha, hin i ha t nc theo nh hng x hi ch
ngha th phi m bo nguyn tc khng c xa ri lp trng,
quan im v phng php ca ch ngha Mc. Khng nh ch
ngha Mc Lnin v t tng H Ch Minh l c s l lun v kim
ch nam cho mi hnh ng, ng ta lun coi trng gio dc th
gii quan v phng php lun khoa hc ca ch ngha Mc
Lnin, c bit cho th h tr, sinh vin, hc vin, hc sinh - lc
lng nng ct quyt nh s thng li ca cng cuc i mi hin
nay. Trc nhu cu mi ca cng tc o to, gio dc cc mn
khoa hc ca ch ngha Mc Lnin trong cc hc vin, trng i
hc, cao ng, trng cn b, chnh tr cc cp, mt lc lng ln
cn b ging dy mn khoa hc ny c o to ni tip, k
cn cc th h trc.
Phn ln cn b ging dy cc mn khoa hc ch ngha Mc
Lnin thng c tui di 40, c o to chuyn l lun
chnh tr ti cc trng i hc, cao ng v cc hc vin. H l
nhng ngi tr tui ca x hi, c tha hng mt nn gio dc
*
NCS, Ging vin Khoa Trit hc, trng i hc KHXH&NV, HQG TP HCM
175
khng chin tranh, c trang b nhiu tri thc hin i ph hp vi

thi k i mi t nc. Trc nhu cu tuyn dng bin ch mi
thay th cho mt th h ging vin cc mn khoa hc Mc Lnin i trc, nhng sinh vin u t c gi li cc khoa, b mn
ging dy, hoc c tham gia thi tuyn c la chn tr
thnh nhng cn b ging dy tr sau khi ht thi gian tp s. Trong
s pht trin , lc lng cn b ging dy tr pht trin ngy cng
ng v s lng v cng cao v cht lng. Bi l, th nht, h c
iu kin hc tp tt hn (c la chn chuyn ngnh yu thch,
la chn a ch o to mong mun trong hay ngoi nc); th
hai, h c nhiu thy gii, c kinh nghim o to, hng dn, c
nhiu ti liu sch v tham kho a dng, phong ph (th vin,
mng internet); th ba, h c lnh o n v ch qun to iu
kin cho i hc mt cch bi bn, c h tr kinh ph hc tp
C ch th trng cng nh ch trng m rng giao lu v hi
nhp quc t cng gp phn m ra nhiu c hi tin th i vi tr
thc tr ni chung v ging vin tr cc mn khoa hc Mc Lnin
ni ring. c bit, nhng yu cu ngy cng cao ca c ch hu
tuyn dng trong mt s trng i hc nh 3 nm li n v cng
tc phi c trnh thc s v trnh tin s sau 9 nm thc y
cc ging vin tr khng ngng tip tc trau di kin thc, nng cao
trnh , lm cho s lng ging vin tr cc mn khoa hc ch
ngha Mc Lnin c trnh thc s, tin s ngy cng tng. Mt
c im kh ni bt ca ging vin tr l ha nhp nhanh hn vi
ci mi, tip thu tt hn tri thc l lun v thc tin, nht l trong
vic lnh hi v vn dng cng ngh thng tin vo ging dy. Cc
ging vin tr cc mn khoa hc Mc Lnin hin nay u s dng
kt hp phng php ging dy truyn thng vi gio n in t,
kt hp gii thiu ti liu tham kho, phim t liu phc v bi hc
thng qua mng internet Bn cnh , s tr trung, vui ti, nng
ng, thch ng nhanh, d dng nm bt cc vn thi s, khoa
hc ang din ra trn th gii c th hin sinh ng trong hot
ng ging dy i vi hc vin cng nh trong giao tip vi mi
ngi to ra s gn gi, d trao i gia ging vin tr vi sinh
vin, hc vin. c im ny thc s rt quan trng i vi cht
lng o to cc mn khoa hc ch ngha Mc Lnin vn mang
tnh l lun chnh tr cao.
176
Bn cnh vai tr cng nh nhng c im tch cc ca i

ng cn b ging dy tr cc mn khoa hc ch ngha Mc Lnin,
cng cn c t duy nhn nhn v thc trng cht lng cng nh
nhng kh khn m i ng ny i mt trong giai on hin nay.
C th thy, s lng ging vin tr ging dy cc mn khoa hc
ch ngha Mc Lnin hin nay ng nhng cht lng cha cao
v c bit c trnh chuyn mn khng ng u. Mt mt, do
tnh quy nh ca thc trng pht trin kinh t x hi hin nay m
sinh vin khi ngnh khoa hc x hi v nhn vn ita c hi tm
kim vic lm ng chuyn ngnh, do vy m im s u vo
tuyn sinh i hc ca cc chuyn ngnh khoa hc x hi ni chung,
cc chuyn ngnh khoa hc Mc Lnin ni ring tng i thp,
h qu ca n cht lng u vo ca sinh vin khng p
ng chng trnh hc. Mt khc, cc trng i hc, cao ng, hc
vin hin nay xy dng v kt cu chng trnh o to vi cc mn
hc tng i khc nhau v tnh chuyn su, nn d cng chuyn
ngnh o to, th cht lng v trnh ca cc cn b ging dy
cc mn khoa hc ch ngha Mc Lnin khng u. Trong khi ,
bn cnh kh nng t duy khoa hc, logic cn c ca mt ging
vin, do c th ca mn hc mang tnh l lun cao nh cc mn
khoa hc ch ngha Mc Lnin, cc cn b ging dy tr cn cn
n kinh nghim sng lu nm, vn hiu bit x hi rng ln, iu
ny cng l mt thc trng kh khn ca rt nhiu ging vin tr.
Mt vn cng cn c bn n l mi trng lm vic v ch
i ng i vi cn b ging dy tr. Lm pht tng nhanh nhng
nm qua lm cho thu nhp theo lng tng khng ng k, cn
khung gi tin ging dy th vn n nh do c ch nh nc. Mc
d v pha ch quan, khng t ging vin tr c tm lng yu ngh
t phn u vn ln bng con ng ly ngn nui di,
nhng qu trnh t thn vn ng em li hiu qu khng cao.
Nu mi trng lm vic thiu dn ch v khng cng bng; s i
ng li mc qu thp khng bo m c i sng th hai
nguyn nhn s cng hng vi nhau to ra hin tng chy
mu cht xm rt ng lo ngi ca cc trng i hc ni chung
hin nay. H ly ca n hin nay l lm cho mt b phn cn b
ging dy tr cc mn khoa hc ch ngha Mc Lnin thiu nim
am m vi cng tc nghin cu khoa hc v ging dy, chy ua
vi cuc sng, m nhim cng lc nhiu mn hc nhng khng c
177
chiu su v cht lng. Bn cnh , mt thc trng ng quan

ngi trong x hi l khng coi trng cc mn khoa hc x hi ni
chung, cc mn khoa hc ch ngha Mc Lnin ni ring, dn n
c thi hc tp khng nghim tc, c cch thc t chc ging
dy cc mn hc ny trong chng trnh o to theo kiu ly l,
lm cho xong, gy tht vng v mt nim tin trong b phn cn b
ging dy tr cc mn khoa hc ny.
Trc thc trng , thc hin c vai tr to ln ca cc
mn khoa hc ch ngha Mc Lnin trong cng cuc xy dng v
pht trin t nc hin nay, sao cho va pht huy tnh l lun gn
vi thc tin, va m bo tnh ng, tnh khoa hc v tnh m ca
mn khoa hc ny th s cn thit phi nng cao nng lc ging dy
cc mn khoa hc ch ngha Mc Lnin cho cn b ging dy tr lc lng k tc trc tip v c bn quyt nh hiu qu cng tc
ging dy cc mn khoa hc ny. Nhng gii php hp l c t
ra v thc hin l cn thit. Mt l, cc ging vin tr cc mn khoa
hc ch ngha Mc Lnin hu ht ang tui c sc khe v
kh nng cng hin cao, c tinh thn cu th v lng nhit huyt, do
, xy dng mi trng lm vic thun li, to iu kin pht huy
nhng u im ca tui tr l iu ht sc cp thit. Chin lc pht
trin kinh t - x hi 2011-2020 khng nh: Nng cao cht
lng ngun nhn lc, trng dng nhn ti, chm lo li ch chnh
ng v khng ngng nng cao i sng vt cht, tinh thn ca mi
ngi dn, thc hin cng bng x hi1. Vic chm lo xy dng
mi trng lm vic lnh mnh, cng bng, dn ch, to iu kin
lm vic c hiu qu cho mi ngi l trch nhim cao nht ca
ngi lnh o. Do c th ca cc mn khoa hc ch ngha Mc
Lnin, t trc n nay, rt nhiu cc khoa, b mn Mc Lnin,
Chnh tr hc thng tn trng cc thy c c thm nin ging
dy, do vy, mi trng lm vic phi c xy dng trn nhng
quy chun lm vic cng khai, minh bch, c mi ngi d c
thi gian ging dy lu nm hay cc cn b ging dy tr u tham
gia kin xy dng v hon thin. y cng l c s pht huy
tinh thn t gic, thc cng ng v trch nhim ca mi ngi
trong t chc, khng phn bit ngi mi, ngi c, ngi gi hay
1
178
ngi tr bi l, gi tr ch thc ca mi con ngi c th hin

trung thc bng kt qu cng vic, d y l mi trng gio dc
hay bt k lnh vc chuyn mn no. Bn cnh , nhng bin php
m bo i sng vt cht v tinh thn cho cc cn b ging dy tr
vn i mt rt nhiu kh khn trong cuc sng, c bit l vn
thu nhp phi c nhn nhn v c hng gii quyt kp thi.
Mun to nn mt bc pht trin nhanh c v s lng v cht
lng i ng cn b ging dy cc mn khoa hc Mc Lnin
cc trng i hc, hc vin, iu quan trng l cn c chnh sch
lng bng tha ng, to iu kin thun li cho cn b tr trong
cng tc ging dy cng nh nghin cu khoa hc, gip h tin b
nhanh v chuyn mn v yn tm v con ng tin th. Hai l,
cn chuyn su v thng nht trong cng tc o to ngun lc cn
b ging dy tr cc mn khoa hc ch ngha Mc Lnin. Trc
ht l m bo chng trnh o to va c tnh khoa hc, va cn
bn, to s lin kt v thng nht chng trnh o to cc mn
khoa hc ch ngha Mc Lnin ti cc trng i hc s phm,
cc trng i hc khoa hc x hi v nhn vn v cc hc vin
chnh tr, hc vin hnh chnh, sao cho kt qu o to l cung
cp cho x hi mt lc lng cc ging vin tr cc mn khoa hc
ny c trnh chuyn mn tng i ng u. Thm vo ,
trong xu th hi nhp hin nay, tng cng kh nng ngoi ng
c th tip cn trc tip ngun tri thc qu bu m lch s li,
cng nh c s giao lu, tip bin cc t liu hin nay trn th gii
l ht sc cn thit. Mun t c iu cn to iu kin thun
li cho cn b ging dy tr cc mn khoa hc ch ngha Mc
Lnin c c hi trau di nng lc ngoi ng, tham gia cc kha
nghin cu ngn hn hoc di hn trong nc v quc t Vic m
cc lp chuyn trao i hc thut gia cc ging vin cc mn
khoa hc ch ngha Mc Lnin hin nay c thc hin nhng
hiu qu li cha cao, cn mang tnh hnh thc. Mun t hiu qu
nh mong i, cc chuyn phi c chun b cng phu v c
trnh by vi phng php hay, thuyt phc v thu ht ngi tham
gia. Ba l, trnh khng ng u khin cho mt b phn cn b
ging dy tr thc s cha p ng tiu chun v kin thc i vi
cc mn khoa hc ch ngha Mc Lnin, h qu ca n l lm cho
ngi hc c tm l chn nn, coi nh cc mn hc ny. Do vy,
vic tuyn dng nghim tc v o to nhng cn b ging dy tr
179
tht s c nng lc nghin cu, kh nng ging dy v phng php

truyn t cn c coi trng. Cng tc tuyn dng tt s la chn
c nhng c nhn c nhng t cht ph hp vi ngh nghip
chuyn mn cng nh mi trng lm vic c tnh l lun cao nh
cc khoa, b mn khoa hc ch ngha Mc Lnin. Bn l, pht
huy tnh gn gi, d trao i gia ging vin tr cc mn khoa hc
ch ngha Mc Lnin vi sinh vin, hc vin. Vi tui i cn tr,
quan nim sng hin i, tri thc c tnh thi i cao, cn b ging
dy tr cc mn khoa hc ch ngha Mc Lnin c nhiu iu kin
thun li t chc lm vic theo nhm vi sinh vin, t chc cc
hot ng vn ha, x hi, hc tp ngoi kha... pht huy tnh l
lun gn vi thc tin, gim tnh kh cng, tru tng ca mn hc
nhm t c hiu qu cao nht m cc mn khoa hc ny hng
n xy dng trong i sng x hi.
C th nhn thy lc lng cn b ging dy tr cc mn
khoa hc Mc Lnin ang pht trin ngy cng nhanh, dn thay
th cc th h ging vin ln tui i trc, do vai tr to ln ca
h trong ging dy v o to l lun chnh tr cc trng i hc,
cao ng cn c quan tm su st. Mun nng cao hiu qu ging
dy cc mn khoa hc ch ngha Mc Lnin cho cn b ging dy
tr, cn thy r thc trng nhng thun li v kh khn m h i
mt, t c nhng gii php thc s cn thit, mang tnh thc
tin v kh thi cao.
TI LIU THAM KHO
1.
http://dantri.com.vn/ban-doc
2.
ng Cng sn Vit Nam, Vn kin i hi i biu ton quc ln
th XI, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2011.
3.
Phm Vn Linh, Nguyn Tin Hong, V nhng im mi ca
cng lnh xy dng t nc trong thi k qu ln ch ngha x hi,
Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2011.
4.
L Don T, Mt s vn trit hc Mc Lnin, L lun v thc
tin, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2005.
5.
V cng tc chnh tr t tng v nghin cu khoa hc x hi
B Gio dc, Trn Tin t (ch bin), Nguyn l trit hc ch ngha
Mc, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2006.
180
I MI, NNG CAO CHT LNG GING DY,

HC TP TRIT HC MC - LNIN TRONG CC
Nguyn Th Hng Giang
Trong iu kin t nc i mi v hi nhp quc t, vic

i mi cn bn, ton din gio dc v o to, trong c i mi
ngnh trit hc nhm nng cao cht lng ging dy Trit hc Mc
- Lnin cc trng i hc, cao ng l cn thit v hu ch.
Cht lng ging dy Trit hc Mc - Lnin cc trng i
hc, cao ng ph thuc vo nhiu yu t, trong ph thuc ch
yu vo bn yu t sau: a. c trng ca Trit hc Mc - Lnin; b.
Trnh v nng lc ca ging vin; c. Kh nng tip nhn v x l
thng tin (tri thc trit hc) ca sinh vin; d. Cht lng gio trnh
v ti liu tham kho.
1. Nhng yu t tc ng trc tip n cht lng ging dy,
hc tp Trit hc Mc - Lnin.
Trit hc Mc - Lnin bt ngun t cy tr tu ca nhn
loi, ng hnh pht trin cng tr tu ca nhn loi v tr thnh
tinh hoa tri thc ca thi i. Do , n khng phi l gic m
huyn thoi, khng phi l tn iu tn gio, khng phi l khoa
hc thc nghim; m chnh l h thng tri thc l lun (khoa hc
lun) phn nh chn thc th gii khch quan (gii t nhin, i
sng x hi v con ngi) di dng cc nguyn l, khi nim,
Tin s Trit hc, Ging vin Khoa Trit hc, trng i hc KHXH &
NV, HQG HCM.
181
phm tr, quy lut c gn kt hu c vi nhau bng lgc khoa

hc. V vy, Trit hc Mc - Lnin mang tnh hn lm, tnh tru
tng v khi qut ha cao.
Vi t cch l h thng tri thc khoa hc phn nh chn thc
th gii khch quan, Trit hc Mc - Lnin c cc chc nng quan
trng: a. Chc nng th gii quan: trang b cho ngi hc th gii
quan duy vt bin chng lm c s cho vic hnh thnh, pht trin,
hon thin nhn cch con ngi v m ra phng hng cho ton
b hot ng nhn thc v hot ng thc tin ca con ngi; b.
Chc nng phng php lun bin chng duy vt ch o vic hnh
thnh cc phng php hot ng nhn thc v hot ng thc tin
ca con ngi. Ngoi hai chc nng c bn trn, Trit hc Mc Lnin cn c chc nng ph phn, chc nng d bo khoa hc,
Trit hc Mc - Lnin ra i khng ch da trn nhng tin
l lun (nhng thnh tu khoa hc t nhin, tinh hoa vn ha
nhn loi, nht l tinh hoa ca Trit hc c in c), m cn da
trn i sng thc tin ca nhn loi. C th l, s pht trin ca
nn i cng nghip t bn ch ngha gn vi giai cp t sn (mang
bn cht bc lt v chy theo li nhun) v giai cp cng nhn cng
nghip (mang bn cht cch mng, l lc lng sn xut hng u
ca nhn loi, i din cho phng thc sn xut mi, nhng ang
b p bc, bc lt). Ni mt cch ngn gn, Trit hc Mc - Lnin
lun bm st, phn nh i sng thc tin ca nhn loi v mang
hi th ca thi i.
V vy, khi ging Trit hc Mc - Lnin, ging vin phi thu
hiu v th hin nhng c trng trn ca Trit hc Mc - Lnin
thng qua tng bi ging vi mi khi nim, phm tr, nguyn l,
quy lut ca n. Hin nay, chng ta i mi, nng cao cht lng
ging dy Trit hc Mc - Lnin, cn phi qun trit nhng c
trng ca n tm ra hnh thc v phng php i mi thch hp.
Trnh v nng lc ca ging vin. Trnh ca ging vin
th hin s hiu bit v Trit hc Mc - Lnin, v lch s trit hc
nhn loi, v nhng lnh vc khoa hc lin ngnh, v con ngi v
i sng thc tin ca t nc v th gii, nht l thc tin i mi
v hi nhp quc t ca chng ta hin nay.
Nng lc ca ging vin l tng hp tri thc kt hp vi kinh
nghim, phng php, k nng c th hin thng qua cch thc
182
v phng php t chc, ging dy v hun luyn sinh vin nhm

t c mc tiu ra. Nng lc ging vin cn th hin nng
lc qun l, kim sot qu trnh ging dy v hc tp, nh gi mt
cch ng n, khch quan kt qu ging dy, hc tp; ng thi rt
ra nhng bi hc kinh nghim hu ch.
Hin nay, trong cc trng i hc, cao ng, a s ging
vin cc mn l lun chnh tr (trong c ging vin trit hc)
c hc v Thc s tr ln v tui tr. Kt qu kho st ti 302
trng i hc, cao ng c nc cho thy: trong s 3.041 ging
vin l lun chnh tr c 2 Gio s, 41 Ph gio s, 309 Tin s, 982
Thc s; c 1.391 ngi di 40 tui, 821 ngi tui 41 - 50,
325 ngi tui 51 - 60; nam l 1.180 ngi v n l 1.861 ngi.
1
S ging vin tr c u im l: sc tr, nhit tnh, nng

ng, sng to, ham hc hi, chuyn mn kh; song li c hn ch
l thiu tri nghim, thiu kin thc x hi v thc t, thiu c kinh
nghim, phng php v k nng ging dy; ni mt cch ngn gn
l nng lc cn nhiu hn ch. S ging vin ln tui c u th l
trnh chuyn mn vng, nng lc kh, tng tri, c phng php,
kinh nghim v k nng ging dy, nhng sc khe gim, ngoi ng
hn ch Nhng iu trnh by trn c nh hng trc tip n
cht lng ging dy, hc tp mn Trit hc Mc - Lnin. V vy,
i mi ging dy, hc tp mn Trit hc Mc - Lnin khng th
khng tnh ton k n cc yu t trn.
Kh nng tip nhn v x l thng tin (tri thc trit hc) ca
sinh vin, trc ht th hin trnh hc vn, kh nng t duy,
ch vt kh v iu kin hc tp. Trong thc t, a s sinh vin c
nn hc vn ph thng cha hon thin, kh nng t duy cn
nhiu hn ch, thiu ch vt kh trong hc tp v iu kin sng,
sinh hot gp rt nhiu kh khn. Nhng iu tc ng, lm hn
ch n kh nng hc tp ca sinh vin.
Sch gio khoa v gio trnh Trit hc Mc - Lnin c vai tr
quan trng, tc ng trc tip n cht lng ging dy, hc tp
Trit hc Mc - Lnin. T nm 2008 n nay, mn Trit hc Mc Lnin c lp ghp chung vi mn Kinh t chnh tr Mc - Lnin
v Ch ngha x hi khoa hc thnh mn Nhng nguyn l c bn
1
Ngun: B Gio dc v o to.

183
ca ch ngha Mc - Lnin. Vic ghp ba mn hc trc y

thnh mt mn khng ch to ra s hiu lm v vic xa b mt s
b mn khoa hc (Kinh t chnh tr Mc - Lnin, Ch ngha x hi
khoa hc) m cn to ra s hoi nghi v nn tng t tng ca ng
v trn thc t trong h thng gio dc quc dn mt s mn ny
dn b b. i vi cc mn chnh tr cn li, vic chiu sinh rt kh
khn Vic phn cng ging vin c o to tng chuyn ngnh
trong 3 mn trc y phi m nhim dy mn Nhng nguyn l
c bn ca ch ngha Mc - Lnin lm cho cht lng bi ging
gim st, ngi ging e ngi, khng t tin2.
Nh vy, vic i mi, nng cao cht lng ging dy, hc
tp Trit hc Mc - Lnin trong cc trng i hc, cao ng cn
phi c kho st t m, chun b chu o c v chng trnh, ni
dung, phng php, c i ng ging vin, sinh vin v gio trnh;
v c l trnh trin khai thc hin mt cch khoa hc.
2. Mt s gii php i mi, nng cao cht lng ging dy, hc
tp Trit hc Mc - Lnin.
Th nht, pht trin v hon thin i ng ging vin trit
hc c v tri thc, c v bn lnh chnh tr, o c v c v nng
lc ging dy v nghin cu. Trong iu kin hin nay, khi cch
mng khoa hc - cng ngh pht trin nh v bo, ton cu ha
mang tnh hai mt ang tc ng n tt c cc lnh vc ca i
sng x hi trn phm vi ton cu, tnh hnh kinh t, chnh tr trn
th gii lun thay i v c din bin phc tp, kh lng; nht l
khi cc th lc th ch vn tng cng thc hin din bin ha
bnh i vi nc ta, th ngi ging vin trit hc cn phi c hiu
bit thu o v tri thc Trit hc Mc - Lnin, Lch s trit hc,
Kinh t chnh tr Mc - Lnin, Ch ngha x hi khoa hc, T tng
H Ch Minh, ng li cch mng ca ng v c hiu bit rng
v tri thc khoa hc lin ngnh, nht l tri thc hin i (v c
im mi ca thi i, ton cu ha, cch mng khoa hc - cng
ngh, kinh t tri thc, pht trin bn vng, nhng vn ton cu,
bin i kh hu). ng thi phi hiu su sc v thc tin cch
2
Ban Tuyn gio Trung ng, n i mi ging dy, hc tp cc

mn l lun chnh tr trong h thng gio dc quc dn, H Ni, 2013,
tr.9.
184
mng Vit Nam, nht l thc tin i mi v hi nhp quc t.

Nhng tri thc khoa hc ni trn phi c thm nhp v ha quyn
vo bn lnh chnh tr, o c cch mng ca ngi ging vin to
nn mt nh khoa hc, mt nh gio v chuyn gia cng tc t
tng.
Th hai, cn i mi ni dung ging dy Trit hc Mc Lnin cho i tng l sinh vin cc ngnh khoa hc (khng chuyn
trit hc). Vi i tng ny, khng cn thit phi dy tt c cc ni
dung phong ph ca Trit hc Mc - Lnin v Lch s trit hc.
iu quan trng l phi cht lc nhng gi tr c bn nht ca Trit
hc Mc - Lnin v Lch s trit hc ging dy, gip cho sinh
vin hnh thnh c th gii quan khoa hc duy vt bin chng,
phng php lun khoa hc bin chng duy vt, nhn sinh quan
cch mng V, trn c s , sinh vin c th t hc tp, rn
luyn, pht trin v hon thin nhn cch tr thnh nhng cng
dn c ch cho x hi.
Th ba, i mi phng php ging dy. Phng php ging
dy khng t nhin m c, cng khng phi do con ngi t bin
ngh ra p dng vo ging dy. Mt phng php ging dy khoa
hc, trc ht bt ngun t ni dung Trit hc Mc - Lnin vi th
gii quan v phng php lun ca n, t mc tiu ca gio dc o to, t kh nng tip thu, x l thng tin v t thc tin x hi
ca t nc. Trn c s , ging vin hnh thnh cc phng php
ging dy. Hin nay, i mi phng php ging dy l phi tng
kt tt c nhng gi tr, u im ca nhng phng php c; trn
c s , s dng v pht huy mt tch cc ca n, ng thi c th
sng to ra phng php mi.
D l i mi phng php ging dy th no i na, th
phng php ging dy Thuyt trnh khoa hc vn l phng
php thch hp vi ging dy Trit hc Mc - Lnin. Bi l,
Thuyt trnh khoa hc l: nu vn , phn tch vn (tm ra mi
lin h, mt i lp, mu thun ca s vt), cht lc nhng gi tr,
tinh hoa, i chiu so snh vi khoa hc v thc tin khng nh
chn l; ng thi t chn l trit hc ny m ph phn nhng quan
im i lp, sai tri hoc nhng khp khing trong thc tin.
l Thuyt trnh khoa hc, trong a t duy ca ging vin v
sinh vin i t ci c th (trong thc tin) n ci tru tng v t
ci tru tng n ci c th (trong t duy, tc khm ph ra chn
185
l). cng l qu trnh a t duy ca ging vin v sinh vin i

t hin tng khm ph ra bn cht, ri t bn cht cp mt (vt
b mu thun) n bn cht cp hai v mi xm nhp vo th gii
vt cht v cng v tn. Thuyt trnh khoa hc nh vy, khng th
l kh khan v li thi c. Bi l, n a chng ta n cnh rng
c nhng cy c th qu him, trn ngp nhng hoa thm, c l
V, tt c nhng ci kch thch tr t m v thc y t duy sng
to ca sinh vin.
Tm li, i mi nng cao cht lng ging day, hc tp mn
Trit hc cho sinh vin khng chuyn ngnh trit hc l cn thit v
cp bch. Cng vic ny phi da vo chnh c trng ca Trit hc
Mc - Lnin, trnh v nng lc ca ging vin, kh nng tip
nhn v x l thng tin ca sinh vin v cht lng ca gio trnh v
ti liu tham kho. Vic i mi nh vy l rt quan trng, nn cn
c xem xt cn trng v trin khai theo l trnh nht nh vi
nhng bc i thch hp.
186
MT S GII PHP NHM NNG CAO TNH TCH CC

DY-HC CC MN L LUN CHNH TR TRNG
I HC, CAO NG THI K HI NHP QUC T
Nguyn Hu Ho*
Trnh Vn Thoi**
T VN
Trong thi gian qua vic ging dy v hc tp cc mn l
lun chnh tr cc trng i hc, cao ng trn c nc t
c nhng thnh tu nht nh nh: loi b dt im cch dy
thy c, tr chp, sinh vin c kh nng ghi tm tt bi ging
ca thy. Mt s ging vin i mi phng php ging dy theo
hng tch cc ly ngi hc lm trung tm. Hnh thc kim tra,
nh gi c nhng thay i r rt, nh gi chnh xc hn kin
thc ca sinh vin, hn ch c phn ln hin tng quay cp
trong thi c. ng thi, ti liu phc v cho vic hc tp cc mn l
lun chnh tr c quan tm, ch nhiu. Cht lng i ng
ging dy cng c nng ln mt bc. iu kin vt cht phc
v cho cng tc ging dy cng c ci thin ng k. Cc hot
ng nghin cu khoa hc trong sinh vin v cc mn ny c nt
khi sc v mang din mo mi v ni dung v hnh thc t chc.
Tuy nhin trong ging dy v hc tp cc mn l lun chnh
tr trong cc trng i hc, cao ng nc ta vn cn tng i
Thc s, Trng H Th Du Mt
Thc s, Trng H Th Du Mt
**
187
nng v sch v, l lun, cha tht s gn vi thc tin; truyn ti l

lun vn cn kh khan, th ng, cha tht s pht huy c kh
nng suy ngh c lp v sng to ca sinh vin l mt trong
nhng nguyn nhn dn n hin tng mt b phn sinh vin cha
tht tch cc hoc khng c hng th hc tp, nghin cu cc mn
l lun chnh tr. Thc t ny ang t ra yu cu l phi tip tc i
mi phng php ging dy cc mn l lun chnh tr trong cc
trng i hc, cao ng nc ta hin nay nhm pht huy tnh tch
cc, ch ng ca ngi hc i vi mn hc.
NI DUNG
1.Thc trng vic dy - hc cc mn l lun chnh tr
trong thi gian qua
1.1. Ging dy ca ging vin
Sinh thi, Ch tch H Ch Minh dy: Mun xy dng
ch ngha x hi trc ht cn phi c nhng con ngi x hi ch
ngha. Con ngi x hi ch ngha l nhng ngi khng ch c
trnh tri thc, chuyn mn nghip v cao m cn c bn lnh
chnh tr vng vng, c mt thc h ng n v vng chc. Bn
lnh chnh tr, thc h ng n khng ch c hnh thnh qua
qu trnh tri nghim ca cuc sng, nhng bin c ca lch s
xc nh c u l l tng chn chnh m cn c hnh thnh
qua qu trnh gio dc l lun chnh tr nhm gip cho ngi hc
xy dng th gii quan v phng php lun khoa hc, nng cao
trnh t duy l lun, bn lnh chnh tr v phm cht o c cch
mng. c bit, nhim v gio dc l lun chnh tr i vi th h
tr, i vi hc sinh, sinh vin, ngun nhn lc ch yu ca t
nc c xc nh l nhim v trng tm trong cng tc t tng
ca ng.
Trong ging dy ni chung v ging dy cc mn l lun
chnh tr ni ring, vn cn tnh trng s dng phng php truyn
thng, din ging, thuyt trnh, c thoi l ch yu. Cch thc
ging dy cn thin v l lun, cha tm ra nhng phng thc hiu
qu gip sinh vin ch ng hn trong tip thu kin thc v s dng
nhng kin thc lnh hi c lun gii cc vn ca cuc
sng. Vic t chc, hng dn phng php hc tp cho sinh vin
cha c ch trng ng mc. Thy cha tht s nh thc c
188
s am m, kh nng t duy c lp, sng to ca ngi hc. L

thuyt vn cn kh khan, gio iu, cha gn c nhiu vi thc
tin, cha soi ri vo nhng vn phc tp ca cuc sng nn sinh
vin hay c tm l chn nn li bing. iu cng dn n h
qu sinh vin t quan tm n mn hc v nh hng khng nh n
cht lng ging dy.
Trong , cng cn nguyn nhn c bn l phng php
ging dy mn hc ca i ng gio vin cha thc s ph hp.
Mt b phn ging vin vn s dng phng php dy hc truyn
thng nhm y kin thc cho sinh vin nn cha thc s pht
huy vai tr tch cc, ch ng ca sinh vin trong qu trnh lnh hi
tri thc.
Bi ging ca ging vin thng kh khan, thiu hp dn vi
sinh vin. Ni dung bi hc thng t c m rng, hng vo
vic gii quyt cc vn thc tin nn thiu sc sng v mang
nng tnh l thuyt. Do nhiu sinh vin quan nim gin n rng,
nhng kin thc ca mn hc ny hnh nh khng my tc dng i
vi cng vic h s lm sau khi ra trng.
1.2. Hc tp cc mn l lun chnh tr ca sinh vin
T nm 1991, ng ta khng nh ly ch ngha Mc-Lnin
v T tng H Ch Minh lm nn tng, kim ch nam cho mi hnh
ng ca cch mng Vit Nam, iu cng ng ngha vi vic
tng cng gio dc nim tin, l tng cho nhn dn, thanh nin m
c bit l sinh vin trong cc trng i hc, cao ng nc ta.
V th vic hc tp cc mn l lun chnh tr ng mt vai tr quan
trng trong vic hnh thnh th gii quan, phng php lun duy vt
bin chng v cng c nim tin ca sinh vin vo ng, nh nc.
Tuy nhin, nhn vo thc trng hc tp cc mn l lun chnh
tr hin nay ca sinh vin th cha tht yn tm. Khng t sinh vin
quan nim y l cc mn hc ngoi o, mn ph v t ra e ngi,
khng ham thch v n kh khan, nng v l thuyt, kh hiu, kh
nutNn khng chm ch c, nghin cu ti liu, m c suy ngh
ch cn ni li nhng iu thy, c ging hay hc thuc lng
nhng phn quan trng. Nhng iu thy c ging hm qua, hm
kia th hm nay s sinh vin cn nh ch khng qu 50%. Nhng
iu phn no l gii c: trong gi hc cc mn l lun
189
chnh tr khng kh gi hc t si ni, t l sinh vin tch cc tham

gia xy dng bi thp
Mc ch hc tp ca sinh vin cn mang nng tnh thi c,
tr n mn hc, tnh trng hc hc vt, hc t min sao thi
qua hc phn l c. iu ny dn n hu qu l cht lng
hc tp ca sinh vin thp, kh nng nm bt kin thc bi hc
khng su, t dn n nhng nhn thc khng ng. c bit,
tnh trng th , chn hc mn hc ny kh ph bin. a s sinh
vin cha c thc cao vi mn hc, cho rng y l mn hc ph,
dn n thi li, th ng, thiu tch cc. Sinh vin hu nh
khng c phng php v hnh thc hc tp sng to. Thc trang
trn cho thy, thc v thi hc tp ca sinh vin i vi mn l
lun chnh tr cha tng xng vi v tr mn hc trong iu kin
t nc hi nhp hin nay.
1.3. Ni dung chng trnh
Bn cnh nhng mt tch cc ca gio trnh, th ni dung
chng trnh, gio trnh cc mn l lun chnh tr cc trng i
hc, cao ng trong c nc vn cn nhng bt cp nht nh, i
ch cn hn ch v hm lng khoa hc. Chnh v vy, cc mn l
lun chnh tr cha c sc thuyt phc cao i vi nhng vn do
thc tin cuc sng t ra. Cc ni dung truyn ti i khi cn mang
tnh sch v. Do vy, cn phi tip tc i mi ni dung, chng
trnh, gio trnh cc mn l lun chnh tr v tng cng u t cho
c s vt cht - k thut, cc trang thit b, phng tin h tr cng
tc dy v hc cc mn l lun chnh tr.
1.4. Mt s vn cn tn ti trong dy-hc cc mn l
lun chnh tr nc ta thi giai qua
Ging dy theo phng php tch cc khng phi l vn
mi m n c p dng t rt sm cc nc pht trin.
nc ta, phng php ny c nhiu trng tt c cc bc hc
ng dng thnh cng v thu c nhiu tn hiu tch cc, nhng kt
qu tt. Tuy nhin, vic p dng phng php ny vo cc trng
khc nhau, cc mn hc c th, nht l cc mn c tnh l lun cao
th vn gp nhiu kh khn, vng mc.
Vic i mi phng php ging dy tin trin chm, hiu
qu cha cao. i ng cn b ging dy cc mn l lun chnh tr
190
mt s trng cn thiu so vi yu cu, dn n tnh trng qu ti

gi dy ca ging vin, thiu thi gian u t cho nghin cu khoa
hc. Thc t cho thy vic nghin cu khoa hc l ng lc thc
y say m ngh nghip, gip cho ging vin lm ch c tri thc
trn c s c lp suy ngh, sng to, bit vn dng tri thc vo bi
ging cng nh thc tin cuc sng. Mi bi vit, mi vn
nghin cu i hi ging vin phi vch ra cng, c nhng ti
liu lin quando , ging vin c qu trnh tch lu v lng
bin i v cht; tri thc ngy cng c m rng v chuyn su.
Ging vin s thc s ch ng trc mi vn t ra v s kt
hp tt, s dng nhun nhuyn cc phng php trong mi gi
ging nng cao kt qu o to.
Mt b phn khng nh sinh vin v mt s ging vin c
biu hin coi thng, xem nh cc mn hc ny. Vic nhn thc v
mn hc nh vy chc chn s nh hng n cht lng dy v
hc: Ging vin khng hon ton chuyn tm cho chuyn mn, ch
dy lm sao ct xong vic, khng th truyn nhit huyt cho sinh
vin - yu t quan trng m bo thnh cng ca gi ging. Cn
sinh vin ri vo tnh trng hc i ph, km ho hng trong hc
tp. Quen th ng trong qu trnh dy v hc, t lu trong cc tit
hc l lun, hnh nh ngi thy thuyt trnh mt cch say sa t
u n cui bui, sinh vin nghe ging v chp bi mt cch th
ng thnh mt du n trong mi ngi.
n mc, vo gi hc cc mn l lun chnh tr ngi hc
cng sc tng tng ra hnh nh quen thuc . Bn thn ngi
ging th lo lng l hc vin c th chp sai l lun nn c gng
ging k, ging . Cn ngi hc th s ghi thiu, ghi sai quan
im nn h rt tp trung, c gng ghi nhn ht nhng iu m
ging vin ni. V th, bui hc n thun l mt bui thuyt trnh
khng hn khng km, khng to ra khng kh tranh lun si ni,
cng nh khng kch thch c tnh t duy, tm ti ci mi trong
hc vin.
2. Mt s gii php
2.1. Cng tc lnh o, qun l v t chc vic ging dy
cc mn l lun chnh tr nh trng i hc, cao ng
191
Thc trng ca vic ging dy, hc tp cc mn LLCT nh

nu trn, i hi ton Ngnh cng nh tng c s o to, tng
ging vin phi tich cc, ch ng i mi, vi tinh thn k tha
nhng kt qu, thnh tu t c; ng thi khc phc nhng
hn ch, yu km cn tn ti.
Mt l, cng tc lnh o, qun l phi cht ch, ng b,
linh hot, kp thi; phi c quyt tm i mi; dm ngh, dm lm
v dm chu trch nhim v nhng quyt nh ca mnh.
Hai l, Lnh o tt vic khuyn khch ging vin s dng
tng phng php cng nh kt hp cc phng php nhm t
hiu qu, kt qu cao nht trong dy hc b mn. ng thi, nh
hng cho ging vin trong s dng cc phng php dy hc
truyn thng vi phng php hin i mt cch hp l v hiu qu
nht. Vic s dung cc phng php dy - hc cc mn LLCT va
phi tun theo nguyn tc chung, va c s linh hot, sng to ca
mi ging vin. Kt qu, hiu qu mn hc, bi ging ph thuc vo
s lnh o, qun l ca nh trng, cc phng, khoa chuyn mn;
ph thuc vo vic ging dy ca ging vin v thc, cch hc ca
sinh vin.
Ba l, v ni dung chng trnh. Trn c s ni dung chng
trnh c B Gio dc - o to ban hnh v c iu chnh
b sung trong thi gian qua, cn tip tc cp nht kp thi nhng ni
dung mi theo tng nm hc nhm p ng yu cu ging dy mn
hc.
2.2. i vi ging vin
Ngi thy chnh l k s thit k nn tm hn, nh kin trc
mu ngi tng lai ca t nc. Chnh v vy, A. ixtecvec cho
rng: Ngi gio vin bnh thng mang chn l n cho tr, ngi
gio vin gii bit dy cho tr i tm chn l. gii quyt c
thc trng trn, trc ht cn phi xem xt li phng php ging
dy ca chnh gio vin i vi mn hc ny, v chnh gio vin
mi l ngi u tin em li hng th hc tp, l ngi hng dn
tri thc cho sinh vin.
C th ni khng c mt phng php dy hc no ti u
cho tt c mi ngi, v dy hc va l khoa hc va l ngh thut.
Khoa hc ch ging vin phi bo m ni dung, chng trnh,
192
mc tiu o toNgh thut l ging vin phi tu theo i tng,

tnh hnh c th ca lp hc m c cch thc ging dy p ng yu
cu, t cht lng, hiu qu cao. Chnh v th vic thit k li gio
n cho ph hp vi cch dy mi l v cng quan trng v cn thit.
Phi m bo v s lng i ng ging vin cc mn l lun
chnh tr, tnh trng hin hay ging vin b mn ny d, b mn kia
thiu. Do vy, trong thi gian ti, cn phi pht trin hp l, cn i
i ng ging vin gia cc chuyn ngnh. t mc tiu ny, cn
ch trng vo i tng sinh vin ang c o to chuyn ngnh
l lun chnh tr ti cc trng tm c ca nc ta. ging vin,
cn i, hp l gia cc phn mn l mt trong nhng iu kin tin
quyt m bo vic nng cao cht lng ging dy.
Cng vi vic ch s lng, vic ch trng cht lng ca
i ng ging vin l v cng quan trng. Phi khng ngng bi
dng v phm cht chnh tr, o c cch mng, lng tm v
trch nhim ngh nghip cho i ng ging vin l lun chnh tr.
Phm cht chnh tr, o c cch mng l mt trong nhng tiu
chun ca ngi ging vin i hc. i vi ging vin l lun
chnh tr, iu ny cng cn thit, bi h khng ch l ging vin
khoa hc, c nhim v truyn th kin thc, m cn l ngi gio
dng cho sinh vin o c, hnh thnh l tng, chun mc o
c cho th h tr, tuyn truyn ch trng, chnh sch ca ng,
ca Nh nc.
Bn cnh , vic nng cao trnh chuyn mn v kh nng
nghin cu khoa hc cho i ng ging vin l lun chnh tr l vic
lm cp bch, cn tin hnh thng xuyn. ging dy tt, ging
vin l lun chnh tr trc ht phi c kin thc su rng. Cho nn,
vic c thc t trau di, tch lu kin thc qua vic t hc, t
nghin cu, nhm lm giu tri thc phc v chuyn mn phi c
coi trng. Ngoi ra, vic cp nht thng tin qua cc phng tin
thng tin i chng ng vai tr ht sc quan trng, gip cho ging
vin c nhiu kin thc mi, phong ph.
i mi mnh m su, rng phng php kim tra, nh gi
qu trnh hc tp ca sinh vin, phi to ra c c ch buc sinh
vin phi tham kho ti liu, ch ng nm bt ni dung mn hc,
nhm hiu su hn na kin thc. ng thi, cn ci tin phng
php hc tp ca sinh vin, bi hot ng ca ging vin trn lp
193
bao hm hot ng ca sinh vin; cng nh vy, hot ng hc ca

sinh vin lun cha ng vai tr ging dy ca ging vin. d
bo nng lc hc tp, t gio dc ca sinh vin, nng lc ging dy
ca gio vin, t iu chnh, ci tin phng php hc tp ca
sinh vin, phng php ging dy ca thy th vic kim tra, nh
gi l mt cng c hu hiu. Vic kim tra, nh gi i vi sinh
vin phi kch thc c s t kim tra v nh gi ca sinh vin v
qu trnh hc tp ca mnh. C nh vy, chng ta mi thc s bin
qu trnh o to thnh qu trnh t o to.
2.3. i vi sinh vin
Di s hng dn ca ging vin, sinh vin phi dn dn c
c nhng phm cht v nng lc thch ng vi phng php dy
hc tch cc nh: gic ng mc ch hc tp, t gic trong hc tp,
c thc trch nhim v kt qu hc tp ca mnh v kt qu chung
ca lp, bit t hc v tranh th hc mi ni, mi lc, bng mi
cch. i mi phng php ging dy i vi mn chnh tr l mt
qu trnh lu di, cn s n lc phn u ca c ngi dy, ngi
hc v s h tr ca nh trng. Sinh vin cn c thi gian thay
i tm l vn quen vi cch hc c chp..
2.3. C s vt cht
Mt trong nhng nguyn nhn nh hng n cht lng dy
v hc cc mn l lun chnh tr cc trung i hc, cao ng l
c s vt cht, cc phng tin h tr cho qu trnh dy v hc.
Hin nay, nhng iu kin nu trn mi ch dng li mc p
ng c mt phn yu cu. Do vy, cn trang b thm nhng
phng tin nh: my vi tnh, my chiu... ging ng v cho
ging vin, b sung cc loi gio trnh, sch bo, ti liu tham kho
trong h thng th vin l v cng cn thit. c bit l cc loi ti
liu tham kho phi c cp nht thng xuyn; m bo vic khai
thc thng tin t Internet, Intranet; xy dng v hon thin h thng
hc liu in t...
Cc phng tin ni trn nhm b sung v lm phong ph
thm cho nhng ni dung ca bi ging; thay i cch hc v
phng php hc, to s hng th, kch thch tm ti, i su nghin
cu ca sinh vin. Lm cho sinh vin pht huy c tnh ch ng,
sng to. S dng cc phng tin k thut nhm thay i phng
194
php dy chay, hc chay; gip hc vin tip cn c khoa hc k

thut, gi m cho nhng ngi lm cng tc x hi gn l lun vi
thc tin, gn hc vi hnh. y l mt trong nhng phng php
m ngi ging vin phi thc hin trong i mi phng php
ging l lun
KT LUN
Tm li, nng cao cht lng ging dy v hc tp cc
mn hc ny, cn phi thc hin ng b nhiu gii php, trong
xy dng, kin ton i ng ging vin l lun chnh tr v s
lng, m bo v trnh , cht lng chuyn mn, nghip v
c coi l trng tm, c bn. Nghin cu v thc trng v gii
php nng cao cht lng dy v hc cc mn l lun chnh tr l
mt vn ln, kh khn v phc tp, i hi nhiu cng sc, tr
tu tp th. V vy, gii quyt vn , cn c s quan tm, phi
hp cht ch gia nhiu ban, ngnh, c quan.
i mi phng php ging dy cc mn l lun chnh tr l
chng ta k tha, pht huy mt tch cc, khc phc mt hn ch ca
phng php dy hc truyn thng, s dng cc phng tin k
thut hin i vo bi ging, pht huy tnh tch cc, ch ng sng
to ca ngi hc, nng cao cht lng v hiu qu o to ca nh
trng. Phng php ging dy tch cc l mt phng php
c chng minh l mang li hiu qu cao, to ng lc kch thch
t duy, kh nng c lp, sng to ca sinh vin cng nh lm cho
ging vin ch ng v trnh c gio iu trong ging dy l
lun. Nhng u im trn cng chnh l nhng iu m phng
php ny ng gp vo nng cao cht lng ging dy cc mn
l lun cc trng i hc, cao dng trong giai on mi. Ging
vin l ngi trang b, phng php, phng hng cho ngi hc,
ni cch khc l ging vin trang b cho hc vin ci cn h t
cu ly c.
195
TI LIU THAM KHO

1. ng cng sn Vit Nam (2011), Vn kin i hi i biu ton quc
ln th XI, NXB Chnh tr quc gia, H Ni.
2.Nguyn K (ch bin), Phng php gio dc tch cc ly ngi hc
lm trung tm, Nh xut bn Gio dc H Ni, 1995.
3.Phm Huy K (2010), L lun v phng php nghin cu, gio dc
l lun chnh tr, Nxb Chnh tr - Hnh chnh quc gia, H Ni.
6. Gc nhn ca ngi ging vin v i mi phng php ging dy ti
cuc hi tho khoa hc ti Trng Chnh tr tnh Long An. T2,
25/08/2014 -2015.
4.Trn Th Anh o (Ch bin), (2010), Cng tc gio dc l lun chnh
tr cho sinh vin Vit Nam hin nay, Nxb Chnh tr quc gia, H Ni.
5.Trung tm o to, Bi dng ging vin l lun chnh tr
HQGHN800S192, 2/2007.
196
VN DNG T LIU LCH S TRONG GING DY

BI NG LI I NGOI CA NG
GIAI ON 1975-1986
Trn Th Thi H *
ng hnh vi lch s ra i v lnh o cch mng ca

ng ta, mn hc ng li cch mng ca ng Cng sn Vit
Nam - h thng tri thc v qu trnh xy dng, b sung v pht trin
ng li lnh o ca ng ta trong cc giai on cch mng khc
nhau ngy cng chng t c tm quan trng c bit ca n..
C th khng nh, y l mn hc m ni dung phn nh
mt cch r nt s vn ng lin tc trong t duy chin lc ca
ng; kh nng thch ng trong cc hon cnh, c bit l ngh
thut lnh o chnh tr ca ng ta, l nhn t quyt nh mi
thng li ca cch mng Vit Nam. Tuy nhin, qua thc t ging
dy hc phn ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam,
ni ln mt s vn sau:
+ Do c th ring v ni dung ca mn hc m ngi hc sinh vin hu nh rt t ho hng nghe ging v h quan nim rng
cc vn a ra nng tnh chnh tr, kh khan, v th m i khi
phc tp, kh hiu v kh nh.
+ S bng quan ca i b phn sinh vin i vi nhng din
bin thi s trong nc v quc t, nht l nhng vn lin quan
*
Tin s, i hc Si Gn
197
n quan h quc t, cha ni n kh nng phn tch v hiu ng

bn cht, quy lut ca cc hin tng hay chui s kin c th.
+ Nhn thc va khng y li va thiu chnh xc v
lch s dn tc, v vai tr lnh o ca ng Cng sn Vit Nam
trong tng thi k cch mng, tng giai on lch s; d b phn tm
v hoang mang dn n nhn thc lch lc bi cc thng tin phi
chnh thng.
thu ht s quan tm, lng nghe ca sinh vin, to khng
kh si ni, ho hng cho gi hc v quan trng hn c l nh
hng ng n cho nhn thc ca cc em v ng li lnh o
ca ng, chng ti thit ngh bn cnh cc bin php s phm c
bn, th chnh bn thn ngi ging vin phi c s sng to, u t
cng sc su tm t liu, chun b cho bi ging. Cn linh hot gn
ni dung bi hc vi hon cnh lch s c th, lin h vi nhng
nhn vt, s kin lch s tiu biu; mc cho php, c th s
dng cc phng php lin ngnh, tip cn vn t gc lch s
- vn ha, a lch s - vn ha ngi hc nm bt c ni
dung ca bi. Ch khi hiu v b thuyt phc bi nhng lun v
minh chng m ging vin a ra, sinh vin mi say m, hng th
vi mn hc v ngi dy mi t c mc ch cui cng l to
hiu qu cho bi ging, nng cao cht lng hc tp b mn cho
sinh vin.
Trong khun kh ca bi vit, chng ti xin c mnh dn
trnh by vn Vn dng t liu lch s trong ging dy bi
ng li i ngoi (phn Hon cnh lch s, thuc mc I. ng
li i ngoi ca ng giai on 1975-1986)
Trong gio trnh ng li cch mng ca ng Cng sn
Vit Nam ca B Gio dc v o to (Nxb Chnh tr Quc gia, H
Ni, 2014), ni dung ng li i ngoi t nm 1975 n nm
1986 thuc mc I ca chng VIII, gm c 3 tiu mc: 1.Hon cnh
lch s (gm tnh hnh th gii, tnh hnh trong nc); 2.Ni dung
ng li i ngoi ca ng; 3. Kt qu, ngha, hn ch v
nguyn nhn. Ton b ni dung ng li i ngoi t nm 1975
n nm 1986 c trnh by c ng t trang 226 n 232, trong
phn 1. Hon cnh lch s c tch thnh 2 mc nh l: a.Tnh
hnh th gii v b.Tnh hnh trong nc, tt c phn b trong gn 3
trang : 226-228.
198
i vi mc a. Tnh hnh th gii, theo ti cch trnh by ca

gio trnh l kh tm tt, khng th phn nh ht nhng phc tp
ca quan h quc t giai on ny, m hng lot cc din bin ca
mi quan h gia cc nc ln, quan h X Trung, X M, M
Trung, quan h gia cc nc thuc h thng XHCN cc mc
khc nhau u lin quan/ nh hng n ng li i ngoi ca
ng cng nh cng cuc xy dng v bo v T quc ca nhn
dn ta trong khong thi gian t 1975-1986. Bn cnh , c s
thiu cn i trong cch trnh by gia hai mc (a) v (b). Nu mc
a. Tnh hnh th gii ch trnh by chung chung, th mc b. Tnh
hnh trong nc li c tch ra xem xt di gc thun li, kh
khn. iu ny thc s khng tha ng v ch khi phn tch v nhn
nhn ra c cc yu t tch cc hay nguy c tim n trong din
bin quan h quc t, t trong s i snh vi ng li i ngoi
ca ng ta thi k ny mi c th a ra c nhng nh gi,
nhn xt khch quan, chn thc hay rt ra nhng bi hc kinh
nghim c gi tr.
Hn th, mt iu khng th ph nhn l giai on lch s
ny, cc vn th gii lin quan mt thit n tnh hnh trong
nc, chi phi v tc ng n i sng chnh tr - kinh t ca t
nc. V d nh ngun vin tr ca Lin X, Trung Quc v cc
nc thuc h thng XHCN dnh cho ta l c s cho vic thc hin
ch k hoch ha tp trung, quan liu bao cp ko di. T nm
1977 ngun vin tr gim dn, li cng thm chin tranh bin gii
Ty Nam v bin gii pha Bc, chnh sch cm vn ca M l
nhng nguyn nhn gy tr ngi, kh khn ln cho t nc trong
vic thc thi cc k hoch v kinh t cng nh nhng ch tc, cng
thng ko di trong quan h gia Vit Nam vi th gii ni chung
v vi cc nc trong khu vc ni ring. Do vy, theo ti, khi ging
dy v phn Hon cnh lch s ca ng li i ngoi ca ng t
nm 1975 n 1986, ging vin nn tch hp thnh hai phn: Thun
li v kh khn ngi hc d nm bt vn . V d, phn
Thun li, c th s dng thm cc d kin lch s lm r ni
dung ny nh sau:
Sau thng li hon ton ca cuc khng chin chng M ma
Xun nm 1975, mt k nguyn mi m ra trn t nc Vit
Nam: Ha bnh, c lp, thng nht, c nc i ln CNXH. Thng
199
li trong cuc khng chin chng M cu nc nng cao uy tn

v v tr ca Vit Nam trn trng quc t. Mt quc gia ha bnh,
thng nht, c v tr a chnh tr, a kinh t quan trng trong
khu vc nh Vit Nam cng nhng tim nng v ti nguyn t ai,
sng bin, con ngi l i tng hng n ca rt nhiu quc
gia nhm xy dng mi quan h hp tc nhiu mt vi Vit Nam.
Lc ny, trn bnh din quc t c mt s chuyn bin m
nu nm bt c y v x l thng tin nhy bn, chng ta c
th tn dng nhng quan h quc t kim ch nhng yu t xu,
c thm nhng iu kin thun li sm hn gn vt thng chin
tranh, xy dng t nc trn con ng i ln CNXH, khng nh
v nng cao hn na v th ca t nc trn trng quc t. C th
l:
1. Sau chin tranh Vit Nam, M suy gim v th v lc,
khng hong ton din v kinh t, chnh tr, x hi. iu ny khin
M c s iu chnh v chin lc: tin hnh thc y ha hon vi
cc i th chnh, tp trung u tin gii quyt cc vn trong
nc cng c li a v ca M trong h thng t bn ch ngha.
Trong quan h vi Vit Nam, M cng c thi khc trc: Chnh
ph ca Tng thng G. Ford v Tng thng Jimmy Carter c
nhng biu hin mun ci thin quan h vi Vit Nam:
+26/3/1976, Kissinger gi Cng hm cho B Ngoi giao Vit
Nam by t Hoa K sn sng tho lun v vic pht trin quan h
vi Vit Nam
+7/5/1976, Tng thng G. Ford ngh Quc hi tm ngng
cm vn Vit Nam trong 6 thng to iu kin cho vic i thoi
gia hai nc.
+8/5/1976, Ngoi trng Kissinger gi Cng hm cho B
trng B Ngoi giao Nguyn C Thch ngh tho lun vn
bnh thng ha quan h gia hai nc.
+6/1/1977, B Ngoi giao M a ra l trnh ba bc bnh
thng ha quan h vi Vit Nam, m trc mt c th t quan h
ngoi giao cp i s1.
+3/5/1977, m phn Vit Nam Hoa k cp Th trng
ngoi giao v bnh thng ha quan h hai nc ti Pari
200
+4/5/1977, M ng Vit Nam gia nhp Lin Hip Quc

+3/6/1977, M nhc li lp trng ca M l sn sng b cm
vn v tin hnh vin tr nhn o, vi iu kin Vit Nam trao tr
hi ct ca nhng lnh M v khng t vn bi thng chin
tranh.
2. T nhng nm 70 ca th k XX, nhng thnh tu ca
cuc cch mng khoa hc - k thut thc y kinh t nhiu nc
pht trin, c bit l khu vc Ty u v Nht Bn, dn n s hnh
thnh hai trung tm kinh t ln, cnh tranh vi M. Cc nc Ty
u sn sng cha tay vi Vit Nam v chuyn i thm cc nc Ty
u ca Th tng Phm Vn ng nm 19772 l mt bng chng
r rt v kh nng .
3. Xu th chy ua pht trin kinh t cng dn n cc din
ha hon gia cc nc ln m c th l: Lin X tng cng m
rng nh hng M La tinh, quan tm nhiu hn n ng Nam
, chu Thi Bnh Dng. Trung Quc y mnh quan h vi
M, Nht v cc nc phng Ty, ch trng m rng mi quan h
vi cc nc th ba v cc quc gia thuc khu vc ng Nam .
Thng 10/1976, Trung Quc gip Vit Nam mt s v kh phng
th; nm 1977 tip tc cho Vit Nam vay 900.000 tn lng thc3.
4. Tnh hnh khu vc ng Nam c nhng chuyn bin:
26/9/1975, T chc Hip c ng Nam (SEATO) tuyn b t
gii tn; ngy 24/2/1976 cc nc ASEAN k Hip c hu ngh
hp tc ng Nam ti Bali m ra cc din ha bnh, hp tc
trong khu vc. Mt s nc trong khu vc ng Nam trc y
tng a qun tham chin cng M ti Vit Nam cng dn thay i
thi , mun c hnh ng nhm khp li qu kh, bt tay vi Vit
Nam. Chuyn i thm ca Th tng Phm Vn ng ti cc nc
Thi Lan, Singapore, Philippines, Indonexia, Malaixia nm 1978
cho thy rt r iu .
5. T nm 1975 n 1977, c thm 23 nc thit lp thm
quan h ngoi giao vi Vit Nam. Ngy 20/9/1977, Vit Nam tr
thnh thnh vin th 149 ca t chc Lin Hip Quc.
29/6/1978, Vit Nam gia nhp Hi ng tng tr kinh t
(SEV)
V kh khn:
201
+18/7/1977, lc lng v trang Campuchia Dn ch tn cng bin

gii tnh Kin Giang v pho kch th x Chu c (An Giang)
+31/12/1977, Campuchia Dn ch tuyn b ct t quan h ngoi
giao vi Vit Nam
+ Thng 4 nm 1978, ta tin hnh ci to cng thng nghip
thnh ph H Ch Minh. Vn ngi Hoa c Trung Quc nu
ln. Ngy 12/5/1978, Trung Quc gi Cng hm ngoi giao cp
vn Hoa kiu v thng bo vic Trung Quc ct 21 hng mc
cng trnh vin tr cho Vit Nam.
+30/5/1978, Trung Quc thng bo ct thm 51 hng mc cng
trnh vin tr cho Vit Nam
+3/7/1978, Trung Quc ct ton b vin tr cho Vit Nam v rt ht
chuyn gia v nc. Cc cuc xung t lin tip din ra trn bin
gii Trung Vit. Cc cuc m phn gia hai bn v vn ngi
Hoa khng thu c kt qu.
+23/12/1978, qun i Campuchia Dn ch c xe tng v pho binh
ym tr nh su vo lnh th Vit Nam Ty Ninh. Lnh Kh me
tn cng vo hu khp cc x bin gii, hng ngn ng bo ta b
tn st, ma mng b thit hi nng n.
+ Ngy 9 thng Ging nm 1979, Hoa k tuyn b ngng mi cuc
tip xc, trao i gia Vit Nam v Hoa k v Vit Nam a qun
vo Campuchia.
+17/2/1979, 60 vn qun Trung Quc tin cng su vo lnh th
Vit Nam ti cc tnh bin gii pha Bc Vit Nam4.
Nhng thun li, kh khn t tnh hnh th gii, cng thm
cc yu t bt n v kinh t - chnh tr trong nc thi k ny
nh hng ln n cng cuc xy dng, pht trin t nc ca
nhn dn ta v tc ng quan trng n vic hoch nh ng li
i ngoi ca ng, m ni dung c th s c xem xt mc 2
ca bi.
Nh vy, r rng, vic s dng thm cc d kin lch s
gp phn phc dng li mt cch trung thc, khch quan v tnh
hnh quan h quc t v khu vc giai on 1975-1986. Trn c s
, gip ngi hc t nhn thc v rt ra c nhng yu t tch
cc, thun li cng nh nhng kh khn, thch thc m ng ta,
202
nhn dn ta thi k ny phi i mt v vt qua; nhng c hi m

ta b l T nhn thc ny, sau khi tm hiu thm v Ni dung
ng li i ngoi ca ng mc 2, ngi hc hon ton c th
t tin, ch ng a ra nhng nhn xt, nh gi theo cc ni dung
phn 3 ca bi hc l: Kt qu, ngha, hn ch v nguyn nhn.
Vic b sung v khai thc trit cc t liu lch s v vy l cn
thit v c ngha thc tin i vi c ngi dy v ngi hc, nht
l khi thuc ni dung ng li i ngoi ca ng giai on 19751986 - mt vn va kh, va phc tp li nhy cm nhng hon
ton c th gii quyt c bng s tr gip ca cc t liu minh
ha, gp phn tng tnh hiu qu cho gi hc.
ng Phong, T duy kinh t Vit Nam 1975-1989 (ti bn ln th 4). Nxb Tri thc, H
Ni, 2014. Tr.56
2
Ngoi giao Vit Nam 1945-2000. Nxb Chnh tr Quc gia, H., 2005. Tr. 503
3
Ngoi giao Vit Nam 1945-2000. Sd. Tr. 310
4
Xem thm: Nhng s kin chnh ca ngoi giao Vit Nam v quan h quc t lin
quan, in trong Ngoi giao Vit Nam 1945-2000. Sd. Tr. 461-532
203
K NNG C SCH V TI LIU TRONG HOT NG

T HC CC MN L LUN CHNH TR
CHO SINH VIN TRNG I HC AN GIANG
Th Thanh H*
1. Cc mn l lun chnh tr c vai tr to ln trong qu trnh

rn luyn lp trng t tng chnh tr cho sinh vin cc trng Cao
ng v i hc. Do vy t nhng nm u sinh vin bt u
tip cn nhng kin thc c bn nht ca nhng mn hc ny.
Trng i hc An Giang t khi thnh lp n nay vn lun quan
tm n vic nng cao cht lng dy hc cc mn l lun chnh tr
ni ring v cc mn hc khc trong ton trng ni chung. Khi
trng chuyn t hnh thc o to theo nin ch sang o to theo
hc ch tn ch, t ra yu cu phi nng cao cht lng dy v hc
theo hng ly ngi hc lm trung tm, pht huy nng lc t hc,
t nghin cu ca sinh vin. Vi nhng yu cu v vic nng cao
cht lng gi dy v hc, bn cnh s n lc t pha nh trng v
ging vin th i hi sinh vin cng cn thay i nhn thc v hnh
ng t c hiu qu cao trong qu trnh hc tp.
Mt thc t cn nhn thy, b phn khng nh sinh vin khng
tht s thch hc cc mn l lun chnh tr dn n hot ng t hc
*
Thc s, Trng H An Giang
204
ca sinh vin v cc mn ny cn kh khim thn, k nng c sch

tm t liu, tch ly kin thc cho bn thn vn cha p ng
c yu cu t ra.
hot ng t hc t c hiu qu, sinh vin phi rn
luyn cho mnh k nng, phng php ph hp v ng n. C
nhiu k nng trong hot ng t hc, bi vit ny, tc gi ch
cp n k nng c sch v ti liu cc mn khoa hc Mc Lnin
v t tng H Ch Minh nhm pht huy tnh nng ng v t duy
sng to ca sinh vin.
2. T hc l hnh thc hot ng nhn thc ca ngi hc
nhm chim lnh tri thc, hnh thnh k nng, k xo; gip ngi
hc tm ra tri thc mi, cch thc hnh ng mi bng chnh n lc
ca bn thn. Trong qu trnh t hc, ngi hc c th t mnh
khm ph, tm ti tri thc nhm p ng nhu cu hiu bit, b sung
v m rng tri thc ngoi chng trnh c dy nh trng. i
vi sinh vin bc i hc, hot ng t hc v bn cht l hot
ng nhn thc c lp v c nhiu hnh thc cng nh phm vi
rng ln nh: t hc trn lp vi s hng dn trc tip ca ging
vin; t hc ngoi lp vi s hng dn gin tip ca ging vin
hoc t hc mt cch hon ton c lp.
Bt k cng vic t hc no cng lin quan n vic c sch,
ti liu khoa hc; c sch c coi l cng vic ch yu, l nhim
v tt yu i vi mi sinh vin i hc. Tuy nhin, cn hiu r thc
cht ca cng vic ny khng phi c bao nhiu cun sch m phi
c v nghin cu nh th no, tc phi suy ngh v nghin ngm,
tip thu c tt c nhng g c c.
Trong hot ng t hc cc mn l lun chnh tr, c sch v
ti liu c ngha quan trng nhm nng cao nhn thc, gio dc v
pht trin ton din cho sinh vin: gip hiu su v cng c kin
thc hc; gip rn luyn cho sinh vin thi ng n trong
hc tp v nghin cu; c sch thng xuyn gip hnh thnh
nhng k xo v lm cho nng lc t hc ca bn thn ngy cng
hon thin. Trong qu trnh c sch, sinh vin hon thin, khc
su, m rng tri thc, rn luyn kh nng phn tch, tng hp, hon
thin k nng c, cch trnh by v din t. y l mt trong
205
nhng cch hc khng ch phc v trc tip qu trnh hc tp cho

sinh vin m cn gip cc em c thi quen nghin cu v hc tp
trong thi gian di.
Nhn thc r vai tr ca k nng c sch v ti liu trong qu
trnh hc tp cc mn l lun chnh tr nhng v thc t sinh vin
vn cn kh lng tng v cch c sch sao cho ph hp v t
c hiu qu cao. Sau y l mt s yu cu ca k nng ny
nhm gip vic nghin cu sch v ti liu ca sinh vin t c
mc tiu ra:
Th nht, phi chn sch hp l
y l yu cu u tin trong k nng c sch bi nu chn
sch khng hp l hoc sai yu cu mn hc th cng vic nghin
cu t liu ca sinh vin s khng m bo c kin thc cng
nh mc tiu cn t c trong qu trnh hc tp. Trong ging dy
cc mn khoa hc Mc Lnni v T tng H Ch Minh, cc
ging vin u gii thiu nhng cun sch cng nh ti liu c lin
quan n ni dng hc phn. Bn thn sinh vin i khi khng th
c ht tt c, do , sinh vin nn tm c nhng cun sch ph
hp vi kin thc c truyn th. Mt iu quan trng nhm m
bo cho vic chn sch ph hp l sinh vin nn xc nh mc ch
c sch tm ng sch, ng ch nhm t c yu cu. Sinh
vin trc khi tm kim sch nn t cho mnh cu hi: c ci g,
c lm g? t nh hng c vic khai thc kin thc
cng nhng tm c nhng cun sch hay ti liu ph hp phc v
cho cng vic t hc nng cao kin thc.
c th nhanh chng la chn c sch, ti liu ph hp,
sinh vin c th tham kho kin ca nhng anh, ch sinh vin kha
trc, hi trc tip ging vin, tm kim trn mng hay h thng
my tnh ca th vin.
Th hai, nm vng cc cch c sch khc nhau.
Mi mt loi sch, ti liu c cch c khc nhau, do sinh
vin cn nm c cch c sch c th khai thc tt cc thng
tin trong sch hay ti liu.
206
Nhng ti liu tham kho cc mn l lun chnh tr c vit

vi nhiu hnh thc khc nhau ng ngha vi vic ni dung cp
cng theo nhng hng ring bit. i khi cng nghin cu mt
mng ti nhng vi nhiu tc gi khc nhau th ni dung cng s
c s khc bit. Chnh iu i hi sinh vin cn bit cch c
sao cho bn thn cm th v hiu r vn trong tng loi sch, ti
liu khc nhau.
t hiu qu, sinh vin c th c theo cch sau:
- c lt qua mt ln nhm hiu khi qut ni dung sch hay
ti liu nh c trang u, xem mc lc, xem phn kt lun.
- c trn cun sch hay ti liu, trong qu trnh ny sinh vin
c th nhn xt, nh gi ni dung chi tit, vn phong, kt cu v t
mnh rt ra nhng iu b ch cho vic hc tp ca bn thn.
- c theo hng c trng im, nghin ngm k nhng lun
im quan trng, nhng phn c lin quan n vn nghin cu
hoc vn dng nhng g c c vo gii quyt nhng vn c
t ra trong cuc sng. V d: mn hc T tng H Ch Minh c
nhiu vn c th vn dng, lin h i vi bn thn sinh vin
nhm to cho mnh bn lnh chnh tr vng vng nh: ni dung v
con ng qu ln ch ngha x hi Vit Nam, v th hin
quyn lm ch v l ch trong xy dng Nh nc trong sch v
vng mnh, v vai tr lnh o ca ng trong giai on ng
cm quyn., hay tu dng, rn luyn nhn cch nh: hc tp
theo tm gng o c H Ch Minh; gi gn, tip thu nhm xy
dng nn vn ha mi Vit Nam trong giai on hi nhp hin
nay
- Mt khc sinh vin cn phi ch n tc c, tc phi
hc cch c nhanh, c bng mt khng c thnh ting, va c
va ghi nh, tm tt nhanh nhng ni dung c.
Th ba, tch cc t duy v ghi chp mt cch khoa hc khi
c sch.
207
T duy khi c sch l mt phn rt quan trng gip sinh vin

c th hnh dung tng, i chiu, so snh cc tng , t
pht hin ra ni dung ca cun sch; rt ra kt lun nh gi ng
n v nhng vn c nu ra trong sch. Bn cnh , sinh vin
nn ghi li nhng ni dung c cho l quan trng, c ngha trong
vic gii quyt mc ch hc tp hay nhu cu c nhn. c v ghi
chp lun i lin vi nhau, tc ng b sung cho nhau trong qu
trnh t hc v hiu qu ca vic c sch c th hin kt qu
ghi chp khi c.
Chng hn, mun tm hiu s sng to ca H Ch Minh v
con ng cch mng gii phng dn tc Vit Nam trong ti liu
tham kho T tng H Ch Minh v con ng cch mng Vit
Nam ca i tng V Nguyn Gip, sinh vin phi tht s t
duy, nghin ngm k ni dung c lin quan trong ti liu tm ra
c nhng lun im th hin s sng to c th hin ra sao
nh: sng to v con ng cch mng gii phng dn tc, v ch
ngha x hi v thi k qu ln ch ngha x hi Vit Nam, v
xy dng ng, xy dng Nh nc mi... Sinh vin cn ghi nhn
li cc vn , tng kt v rt ra ni dung cui cng cho cu tr li.
Trong qu trnh t duy v ghi chp nh vy s gip sinh vin nm
vng kin thc hn, khng ch tm ra cu tr li m cn hiu thm
v nhng ni dung khc trong ti liu, cng c kin thc v vn
dng ph hp trong qu trnh hc tp mn hc ny.
Khi ghi chp mt on ti liu, sinh vin c th trch hn mt
on hoc tm tt mt phn ty vo mc ch s dng ca mnh
nhng cn thit gi ng nguyn vn ca ti liu, ng ca tc
gi. Cn ghi li a ch trch dn tin cho vic tm kim sau ny
nu cn thit.
V d: khi c ti liu nhm vn dng cho nhng kin thc ca
mn ng li cch mng ca ng Cng sn, sinh vin khi tham
kho cc quan im cn c trch dn c th, phi tm hiu r cc
quan im ca tc gi no, trong tc phm, vn kin no, nm
xut bn v c trch trong trang s bao nhiu ng thi cn t
duy tch cc c th a ra nhng nh gi, nhn xt ca ring
mnh v vn cn trao i.
208
C th thy, t duy gip sinh vin nm c nhng ni dung,

lun im quan trng trong sch hay ti liu c cch ghi chp
ph hp nht vi s nghin ngm ca mnh. Ghi chp li l cch
sinh vin nhn li t duy ca bn thn, xem hiu vn n u,
tip thu nhng iu mi nh th no t sch. y l hai qu trnh rt
quan trng, nhm to iu kin cho sinh vin nng cao nng lc t
duy v kh nng ghi chp, to thi quen tt trong qu trnh c sch
v hiu qu trong hot ng t hc.
i vi sinh vin khng chuyn ngnh gio dc chnh tr, vic
c sch ghi chp i khi nhm phc v cho hot ng t hc hay
m bo kin thc cho cc bui xemina, cc bi tho lun nhm
th vi sinh vin chuyn ngnh gio dc chnh tr, vic ghi chp li
khi c sch li cng c vai tr to ln trong vic cung cp nhng
kin thc phc v cho nhng yu cu ca cc mn hc cng nh
cho cng vic sau khi tt nghip. Cc mn chuyn ngnh trong o
to sinh vin ngnh gio dc chnh tr lun c s gn kt vi nhau,
hc tt mn sau cn nm vng kin thc ca mn hc trc. Do
, vic tch ly tri thc chuyn ngnh bng cch ghi chp ni dung
bi c cng c ngha quan trng p ng mc tiu mn hc.
3. c sch l mt trong nhng k nng i hi s n lc cao
c th chim lnh tri thc. bc i hc, c sch v ti liu
khng ch gip sinh vin p ng c yu cu ca mn hc m
cn gip h nng cao vn tri thc ca bn thn. Tuy nhin, nng
cao kh nng t duy, nng lc sng to, sinh vin cn c thm
nhiu ti liu khc c lin quan. Hy nh rng qu trnh hc tp
lun l mt qu trnh kh khn chim lnh c tri thc v khc
su tri thc hc, hc tp khng ch hc gh nh trng m cn
hc ngoi x hi cng vi s t gio dc ca bn thn. Do , hy
chn cho mnh nhng cun sch, ti liu ph hp vi chuyn mn
cng nh mc ch ca cuc sng gip bn thn ngy cng hon
thin vi nhng lng kin thc ngy cng a dng hn. Ngun tri
thc trong x hi l v tn, sch l ti sn qu, do hy chn cho
mnh cch c sch b ch, hiu qu rn luyn bn thn cng nh
trnh nhn thc ca mnh. C gng bn thn tr thnh ngi
bit chn v bit c sch ti sn quan trng cho hnh trang pht
trin nhn cch mi c nhn.
209
TI LIU THAM KHO

1.
Trng i hc Cn Th (2001): K yu hi tho khoa hc v ci
tin phng php dy hc.
2.
Trng i hc Si Gn (2012): K yu hi tho khoa hc ton
quc: i mi kim tra, nh gi p ng yu cu nng cao cht lng
o to theo h thng tn ch. Tp. H Ch Minh.
210
GP PHN NNG CAO CHT LNG

GING DY MN HC NHNG NGUYN L C BN
CA CH NGHA MC LNIN
Nguyn Th Thu H*
Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin l

mn hc c ging dy tt c cc trng i hc, cao ng trong
c nc; ng thi theo lgic chng trnh cc mn l lun chnh
tr, y cng l mn hc m sinh vin phi i vo hc tp, nghin
cu u tin, trc khi n vi T tng H Ch Minh v
ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam. Tuy nhin,
vic ging dy Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc
Lnin trong cc trng i hc, cao ng hin nay ang gp kh
nhiu kh khn; nng cao cht lng ging dy mn hc ny
nht thit phi i vo gii quyt nhng kh khn c bn sau:
Th nht, mu thun gia mc ch ca mn hc vi kh
nng thc hin.
Vic ging dy mn hc Nhng nguyn l c bn ca ch
ngha Mc Lnin nhm mc ch chung nht l trang b th gii
quan duy vt, phng php lun bin chng cho sinh vin; bn cnh
gp phn xy dng lp trng giai cp v bn lnh chnh tr cho
*
Thc s, Ging vin trng i hc Kinh t TP. HCM
211
th h tr. Qua , c th thy vic ging dy mn hc Nhng

nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin l ht sc quan trng,
thit yu v tnh khoa hc, tnh ng v c tnh chnh tr ca n.
Tuy nhin, t nm 2009, vi s tch hp ba mn hc: Trit
hc Mc Lnin, Kinh t chnh tr Mc Lnin, Ch ngha x hi
khoa hc, vo mt mn Nhng nguyn l c bn ca ch ngha
Mc Lnin; ni dung v thi lng ca mn hc b rt ngn ch
cn khong 1/3 so vi trc y dn n nhng vn bt cp
trong ging dy, l:
Trong khi khi lng kin thc truyn t rt nhiu m thi
gian ging dy li qu ngn. iu ny khin ging vin khng cn
cch no khc l dng li vic gii thiu, hng dn trng tm ni
dung mn hc v gi m sinh vin tip tc nghin cu. Tuy vic
bin qu trnh o to thnh t o to l hng i thit thc, nhng
cc bn sinh vin nm nht t nghin cu nhng l lun v trit
hc, kinh t chnh tr hc hay v hay ch ngha x hi khoa hc ca
ch ngha Mc - Lnin, vn l l lun mang tnh hn lm, th hiu
qu s rt thp.
Thc t vic ging dy mn hc Nhng nguyn l c bn
ca ch ngha Mc Lnin cc trng i hc, cao ng kh c
th din ra theo ng khung chng trnh ca B gio dc v o
to, kh c c s hi ha gia ni dung ca ba mn hc, vn l
ba b phn c bn cu thnh nn ch ngha Mc Lnin. Ngha l,
mc d ging vin ging dy mn hc tch hp, nhng vn ch
c o to chuyn su mt b phn (Trit hc, Kinh t chnh tr
hc hay Ch ngha x hi khoa hc) v thi lng ging dy rt
ngn ch cn khong 1/3 so vi trc y, nn ging vin c khuynh
hng ch trng chuyn mn ca mnh hn v xem nh, ging s
si cc phn cn li. Do , s lgic ca mn hc cng nh tnh
khoa hc ca n s khng c th hin; trong khi tnh khoa hc
ca mn hc phi sng t th mi c th lm cho sinh vin tin tng
vo lp trng giai cp, quan im chnh tr ca ch ngha Mc Lnin.
212
gii quyt vn mc ch mn hc t ra rt cao trong

khi kh nng thc hin cn nhiu hn ch, tc gi xut mt s
hng gii quyt sau:
Hng th nht, chng ta khng nn v cng khng th h
thp yu cu, thay i mc ch mn hc, m phi bo m tnh
khoa hc, khng nh lp trng chnh tr ng n ca l lun mcxt. D tip tc gi li mn hc tch hp, hay quay tr li tch
thnh ba mn ring: Trit hc Mc Lnin, Kinh t chnh tr Mc
Lnin, Ch ngha x hi khoa hc, th vn phi bo m vic ging
dy phi theo ng chuyn mn, c s logic, hi ha gia ba b
phn cu thnh ch ngha Mc - Lnin. Mun nh vy, cn tng
cng thi lng mn hc, ti thiu l 3 tn ch chia u cho ba
phn ni dung ca mn hc.
Hng th hai, c th chuyn vic ging dy Nhng nguyn
l c bn ca ch ngha Mc Lnin ni ring v cc mn l lun
chnh tr ni chung theo hng ging dy theo chuyn ; mi
chuyn l mt lun im, mt nguyn l hay mt quy lut th
hin nn tng t tng ca ch ngha Mc Lnin, s tip thu, pht
trin t tng H Ch Minh v s vn dng sng to ca ng Cng
sn Vit Nam vo iu kin c th ca Vit Nam.
Th hai, nh kin ca sinh vin i vi cc mn l lun
chnh tr.
Vic ging dy Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc
Lnin cc trng i hc, cao ng khng ch gp kh khn v
pha chng trnh, ni dung, thi lng mn hc m cn v pha
tm l sinh vin. Lp tr vn rt ngi hc l lun, m bn cht mn
hc li nng v l lun, tnh tru tng cao, i hi phi c s tp
trung, v s tm ti, nghin cu. Khi n vi cc mn l lun chnh
tr, sinh vin thng c nhng nh kin khng tt, mc nh y
mn hc kh khan, nhm chn, thiu b ch... Nht l trong nhp
sng hin i ngy nay, lp tr chu nhiu nh hng ca t tng
phng Ty hin i, dn n khuynh hng nh ng h t tng
Mc Lnin vi h t tng bo th, lc hu, t dn n thi
tiu cc, khng my thch th vi mn hc ny m ch hc vi tm
l i ph.
213
Nhng nh kin khng tt v mn hc l yu t c tht,

tn ti qua bao th h sinh vin v nht l trong giai on ton cu
ha, hi nhp quc t hin nay, gy cn tr khng nh n qu
trnh ging dy mn hc. Tm l sinh vin th ng, khng kh lp
hc thiu si ni, nng n, n lt n li tr thnh yu t nh
hng n nhit tnh ging dy ca ging vin. C th ni, gii
quyt khc mc v vn tm l ca sinh vin s gp phn quan
trng nng cao cht lng ging dy cc mn l lun chnh tr
ni chung v Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin
ni ring.
khc phc nh kin ca sinh vin, ngay t bui u tin,
ging vin phi nu bt nhng li ch m mn hc em li. Bn
cnh , ging vin cn c phng thc nh gi im qu trnh
ph hp, trnh s co bng trong nh gi, thang im qu trnh
phi bao gm c yu t pht biu c nhn v qu trnh lm vic
nhm, to ng lc hc tp cho sinh vin. to khng kh ho
hng, vui ti trong gi hc cn c nhng v d gn vi thc tin
cuc sng, gn vi tm l gii tr, thng qua c nhng nh
hng thit thc cho cc em sinh vin. Ngoi ra, c th t chc
nhng tr chi theo m hnh hi thi Olympic cc mn khoa hc
Mc Lnin khi kt thc mi chng, mi phn mn hc, va
ng vin, kch thch tinh thn hc tp, va l hnh thc n tp,
cng c kin thc hiu qu cho sinh vin.
Th ba, p dng my mc phng php ging dy hin
i vo ging dy cc mn l lun chnh tr.
C th ni, mt trong nhng yu t quan trng gp phn
nng cao cht lng ging dy cc mn l lun chnh tr ni chung
v mn Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin ni
ring l vn v phng php. Tuy nhin, vic p dng phng
php hin i vo ging dy cc mn l lun chnh tr khng phi l
vn n gin.
Trong vn i mi phng php ging dy theo hng
hin i, c nhng quan im mang tnh t ph nh: chuyn vai
tr t thy l trung tm sang tr l trung tm; chuyn t vic thuyt
ging mt chiu sang tng tc hai chiu; ng dng cc phng tin
214
k thut hin i trong ging dy,.., v quan trng nht l bin qu

trnh o to thnh qu trnh t o to.
Tuy nhin, phng php cng chnh l hnh thc nhm th
hin ni dung, v vy mun nng cao cht lng ging dy cc mn
l lun chnh tr th trc ht phi bt u t s thay i ca ni
dung, khng ngng b sung, hon thin l lun ca ch ngha Mc
Lnin l lun gn lin vi thc tin. Bn cnh , cn lu :
trong ging dy khng c phng php ti u nht, ch c phng
php no l ph hp vi tng ni dung bi ging. Khi vn dng
phng php hin i vo trong ging dy Nhng nguyn l c
bn ca ch ngha Mc Lnin cn lu c th v tnh cht mn
hc.
Nu p dng my mc phng php ging dy hin i vo
ging dy mn cc l lun chnh tr, s dn n cc trng hp sau:
Mt l, ging vin s dng phng tin hin i vo trong
ging dy nh: thit lp bi ging in t; ging dy thng qua phim
nh, t liu sng ng; gii thiu ngun ti liu tham kho phong
ph... V nh , ging vin c th yn tm thao ging trn lp,
thm ch sinh vin khng cn ghi ghi chp chp theo kiu truyn
thng v c y : t liu, slide bi ging, v d sinh ng...
y ging vin c mt s nhm ln gia phng tin v phng
php; v v thc cht, ging vin vn s dng phng php c
thoi mt chiu, thiu s tng tc trong lp hc v gy nhm chn
cho sinh vin; hn na vi mt lng kin thc truyn ti dn dp,
sinh vin rt kh nm c trng tm vn .
Hai l, hn ch vic thuyt ging v pht huy tnh tch cc
ca sinh vin, ging vin c gng chia ni dung mn hc ra thnh
cc phn nh m bo mi nhm, v thm ch mi thnh vin
u m nhim mt phn vic nht nh v c c hi thuyt trnh.
Tuy nhin, vic thuyt trnh tt c cc phn trong mn hc, tt
c cc bui hc cng c mt hn ch. Phng php thuyt trnh d
rt sinh ng nhng nu thuyt trnh trn lan cng dn n tnh
trng nhm chn v tm l, thiu ht v nhn thc. V mn hc
Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin vn mang
tnh tru tng cao, m t duy l lun ca sinh vin nm nht cn
215
hn ch cha th nm bt c ht mi lun im, dn n thuyt

trnh khng hiu qu, trong khi ging vin khng thi gian
ging li t u. Hn na vic chm im thuyt trnh cng khng
n gin, nht l khi c nhng lun im vi mc kh d khc
nhau cc nhm.
Ba l, ging vin cho sinh vin thuyt trnh phn u, hay
nhng phn khng quan trng trong mt khong thi gian ngn nht
nh, cn bn thn ging nhng phn cn li; va m bo tiu ch
c phn lm vic nhm ca sinh vin, va bo m c th ging gii
nhng phn quan trng, nhng lun im kh. y l mt phng
php an ton nhng li mang tnh hnh thc, kh m pht huy
t duy tch cc ca sinh vin.
Cn thy c, phng php ging dy khng phi l mt
phng php m l mt h thng cc phng php, c s dng
linh hot ph hp vi tng mn hc, tng i tng hc, tng
chng hcVic tuyt i ha mt phng php, v khng tnh
n c th mn hc, i tng hc tt yu dn n sai lm. Vi
c th ca mn hc Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc
Lnin thin v tnh l lun, nng v t duy tru tng, trong khi
trnh t duy l lun ca sinh vin nm nht cn hn ch, v vi
tm l hc i ph, nh kin i vi cc mn l lun chnh tr,
trong phng php ging dy mn hc ny cn m bo cc yu cu
sau:
Mt l, cng vi vic ng dng phng tin hin i vo
ging dy, ging vin phi bit kt hp linh hot cc phng php
khc nhau: ging vin thuyt ging, sinh vin thuyt trnh c nhn
hay tho lun nhm..., trn nguyn tc m bo tnh tng tc gia
ging vin v sinh vin. Cn trnh quan im cho rng mun pht
huy tnh tch cc ca sinh vin th nht thit phi tng cng thi
lng thuyt trnh ca sinh vin, hn ch thi lng thuyt ging
ca ging vin. Ngc li, c th khng nh vi tnh cht mn hc
Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin v c th
tm l, t duy ca sinh vin nm nht, phng php thuyt ging
i vi mn hc ny l ph hp v chim u th hn thuyt trnh.
Nu thuyt ging mt chiu, ngha l n thun truyn t kin thc
t ngi dy sang ngi hc, th l phng php ging dy th
216
ng, nhng nu thuyt ging theo li t vn cho ngi hc suy

ngh v li cun ngi hc cng gii quyt vn vi ging vin th
l phng php ging dy tch cc.
Hai l, nu giao cho sinh vin thuyt trnh phn l thuyt,
cn t ra nhng yu cu c th v ni dung phi t c, gi m
trc cho sinh vin nhng lun im kh bui thuyt trnh t
c hiu qu v pht huy c t duy l lun ca sinh vin. Ngoi
ra, ging vin nn tp trung cho sinh vin tho lun phn vn
dng, lin h thc tin kim tra mc nhn thc sinh vin n
u v l lun tng bc xm nhp vo cuc sng ca cc bn
tr.
Tm li, nng cao cht lng ging dy Nhng nguyn l
c bn ca ch ngha Mc Lnin trong cc trng cao ng, i
hc l mt nhim v ht sc quan trng, vi nhiu nhiu yu cu t
ra v cc mt: c s vt cht k thut ca cc trng; trnh
chuyn mn nghip v ca ging vein; s quan tm, ch o ca B
gio dc v o to... Trong phm vi bi vit ny, tc gi cp
n nhng vn kh khn v pha ni dung, chng trnh mn
hc; v ph tm l sinh vin v v phng php ging dy ca ging
vin; ng thi a ra mt s hng gii quyt c th nhm gp
phn nng cao nng cao cht lng ging dy mn Nhng nguyn
l c bn ca ch ngha Mc Lnin ni ring v cc mn l lun
chnh tr ni chung.
217
VAI TR CA NGHIN CU KHOA HC I VI

Nguyn Th Vit H*
L lun chnh tr l sn phm ca hot ng nghin cu v l

lun v thc tin chnh tr ca giai cp trong vic u tranh ginh,
gi v xy dng chnh quyn nh nc. L lun chnh tr ca giai
cp v sn cng khng nm ngoi quy lut ra i . Chnh v vy,
vic ging dy, hc tp cc mn l lun chnh tr trong cc trng
i hc v cao ng nc ta khng th tch ri vi nghin cu
khoa hc. Ngoi ra, nghin cu ging dy hc tp nghin cu
l mt chui qu trnh c mi quan h tc ng bin chng, trong ,
nghin cu khoa hc ng vai tr quan trng, l c s v l phng
php h tr tch cc cho cng tc ging dy, hc tp cc mn l lun
chnh tr.
1. Nghin cu khoa hc nhm hnh thnh, kim nghim,
b sung v hon thin tri thc l lun, thc tin cho vic ging
dy, hc tp cc mn l lun chnh tr
L lun chnh tr Vit Nam hin nay l h thng nhng
nguyn l ca ch ngha Mc-Lnin, t tng H Ch Minh, ng
li, quan im ca ng, chnh sch, php lut ca Nh nc cng
nhng tinh hoa t tng chnh tr ca dn tc v nhn loi. N phn
nh tnh quy lut ca cc quan h kinh t - chnh tr - x hi, th
hin li ch v thi ca giai cp cng nhn v nhn dn lao ng
*
Thc s, Ging vin khoa T tng H Ch Minh, Hc vin Chnh tr khu vc II.
218
i vi vic xy dng nh nc php quyn x hi ch ngha, l

cng c quan trng cho vic bo v v xy dng T quc Vit Nam
x hi ch ngha.
Nhim v c bn ca cng tc ging dy cc mn l lun
chnh tr trong cc trng i hc v cao ng l lm cho sinh vin
c nhng hiu bit nht nh v nhng ni dung nu trn. iu ny
ch c c khi ging vin ngi trc tip truyn t kin thc l
lun chnh tr n sinh vin c kin thc su rng i vi cc
mn hc m mnh m nhim, nm bt v hiu r cc yu cu v
kin thc, k nng, thi ca ngi hc v cc mong i ca x
hi i vi sn phm ca qu trnh o to. H Ch Minh ch r:
Khng c l lun v ch ngha x hi khoa hc th khng th c
lp trng giai cp vng vng1. Ngi ging vin l lun chnh tr
khng c lp trng giai cp vng vng th khng th ging dy l
lun chnh tr tt c. c c nhng tri thc ny ngoi vic
ging vin c tip nhn trong qu trnh o to, th nghin cu
khoa hc cng ng mt vai tr ht sc quan trng cho vic hnh
thnh, kim nghim, b sung v hon thin hn cc tri thc v l
lun.
Bn thn C.Mc, Ph.ngghen hay V.I.Lnin u tng
nhc nh chng ta khng nn coi l lun ca cc ng l mt ci g
xong xui hn v bt kh xm phm; tri li, chng ta tin rng
l lun ch t nn mng cho mn khoa hc m nhng ngi x
hi ch ngha cn phi pht trin hn na v mi mt, nu h khng
mun tr thnh lc hu i vi cuc sng. H Ch Minh Ngi
hc tr xut sc ca cc nh sng lp ch ngha Mc-Lnin cng
khng nh ch ngha Mc c u im l php lm vic bin
chng. Ngi vn dng v pht trin sng to ch ngha McLnin vo iu kin c th ca nc ta. T i hi VII, ng ta ly
ch ngha Mc-Lnin v T tng H Ch Minh lm nn tng t
tng v kim ch nam cho mi hnh ng. Cho n nay, ng trc
yu cu ca s nghip i mi, mt yu cu cp bch c t ra l
phi vn dng sng to v pht trin hc thuyt Mc-Lnin, t
tng H Ch Minh, tng kt kinh nghim thc tin ca nc ta v
1
H Ch Minh: Ton tp, tp 15, Nxb. Chnh tr quc gia-S tht, H Ni,
2011, tr.113
219
hc tp, tip thu c chn lc nhng thnh tu khoa hc th gii

cung cp nhng lun c khoa hc cho qu trnh xy dng v hon
thin ng li i mi ca ng, m nhim v trung tm ca cng
cuc i mi l cng nghip ha, hin i ha t nc. Cn tip
tc xy dng, pht trin v c th ha lm sng t hn l lun v
ch ngha x hi v con ng i ln ch ngha x hi nc ta,
gii p nhng vn mi ca kinh t th trng nh hng x hi
ch ngha; bc i ca cng nghip ha, hin i ha; nhng
nguyn tc, ni dung c bn ca pht huy dn ch x hi ch ngha,
i mi h thng chnh tr, xy dng nh nc php quyn x hi
ch ngha; pht trin con ngi, nng cao nng lc lnh o v sc
chin u ca ng trong giai on mi. Nh vy, l lun lun xut
pht t thc tin, m thc tin lun vn ng, bin i khng ngng.
Do , n i hi ging vin cng phi tr thnh nh nghin cu
thng xuyn sng lc, cp nht nhng thng tin thi s, k c
nhng quan im tri chiu, phn din; nhng kin thc mi, thit
thc vi cc chuyn ngnh o to, lnh vc hot ng trong thi
i bng n thng tin v c nhiu vn t tng phc tp nh hin
nay, ng thi, loi b nhng thng tin, kin thc lc hu, khng
cn thit thc vi ngi hc v c bit l tng kt thc tin, khi
qut l lun v pht trin l lun mi. Nghin cu khoa hc ngi
ging vin phi lm c c nhng iu ny, ch khng n thun
ch dng li vic tip nhn nhng kin thc sn c v a vo
ging dy. Nghin cu khoa hc s gip bi ging ca ging vin
thm phong ph, su sc, l lun gn vi thc tin, giu sc thuyt
phc i vi ngi hc. Gio dc l lun chnh tr l mt b phn
quan trng ca gio dc o to bc i hc, l yu cu khch
quan nhm cung cp nhng tri thc khoa hc trong lnh vc chnh
tr gp phn ch yu vo vic hnh thnh th gii quan v
phng php lun khoa hc cho sinh vin. Trc tnh hnh trong
nc v th gii ang c nhng din bin phc tp, nhiu vn
ca con ng i ln ch ngha x hi nc ta cn c lm sng
t v mt l lun, th ngi ging vin phi khng ngng nng cao
hn na nghin cu khoa hc bn thn c nim tin vng chc
vo s lnh o ca ng, vo con ng cch mng m Ch tch
H Ch Minh v ng ta la chn v t cung cp nhng lun
c khoa hc gp phn bi dng, xy dng nhn sinh quan cng sn,
l tng cch mng v nim tin vo cc gi tr ca ch ngha x hi
220
sinh vin c nhng hnh ng chnh tr - x hi tch cc mang

tnh nhn vn v tin b. Ging dy lun song hnh cng nghin cu
khoa hc l s th hin tinh thn trch nhim cao ca ngi dy i
vi ngi hc, i vi s nghip cch mng ca nc nh.
V pha ngi hc cn nhn thy r bn thn ni dung cc
mn hc l lun chnh tr l mt h thng m. Hc l lun chnh tr
khng phi l thuc tng cu tng ch, m ct l nm ci tinh
thn x tr mi vic Hc m lm. L lun i i vi thc tin1.
Ngoi ra, kin thc l lun chnh tr c tip nhn t pha ging
vin cha hn l . V vy, nghin cu khoa hc s gip sinh
vin nm vng, m rng vn c hc v tip thu thm c
nhng tri thc khoa hc khc, t , gip cho h cng hiu su sc
hn v ch ngha Mc-Lnin, t tng H Ch Minh v ng li
ca ng, chnh sch, php lut ca Nh nc, gp phn xy dng
nim tin khoa hc i vi s nghip cch mng ca ng.
Hin nay, mt trong nhng vn bc xc ang t ra trong
cng tc gio dc l lun chnh tr l cht lng v hiu qu vn
cha cao, cha to c s chuyn bin mnh m trong nhn thc
t tng, nim tin v ch quyt tm hnh ng ngi hc. Trong
cc trng i hc v cao ng, phng php ging dy ca ngi
thy v c bn vn cn s dng phng php thuyt trnh, ni mt
chiu, t c c hi sinh vin trao i. V th, phng php tip
thu ca ngi hc cng tr nn th ng, bung tri, thiu s say
m v khng thy tnh thit thc ca ni dung cc mn hc vi cuc
sng hng ngy, vi cng vic chuyn mn sau ny ca mnh.
Ngha l c ngi dy v ngi hc u thiu la, u ch mong
han thnh nhim v c giao. Tnh hnh dn n mt b
phn khng nh trong cc lp (nht l h ti chc), ngi hc ch
cn tm bng, khng cn kin thc nn ngi dy cng khng cn
thu thp ti liu, m rng tri thc, khng cn cht lng v hiu qu.
H qu tt yu xy ra l: Kin thc gi, im tht; hc gi, bng
tht tr nn ph bin. iu ny mt phn no gin tip cung
cp cho x hi nhng sn phm o to l hng gi, hng km
phm cht; gy nguy hi n thc tin xy dng, pht trin t
nc.
1
H Ch Minh: Ton tp, Sd, tp 11, tr.611.

221
nng cao cht lng ging dy, hc tp cc mn l lun

chnh tr trong cc trng i hc, cao ng cn khc phc hin
tng trn, cn lm cho c ngi dy v ngi hc thy r tm quan
trng v s cn thit ca nghin cu khoa hc i vi cc mn l
lun chnh tr. ng thi, cn c s phi hp cht ch gia nghin
cu khoa hc ca ging vin v nghin cu khoa hc ca sinh vin
c s trao i tri thc l lun, thc tin nhm b sung, hon thin
ni dung ca cc mn l lun chnh tr. Sau , cc ni dung mi
ny li tip tc c i vo ging dy, hc tp. y l mt chu trnh,
to nn s pht trin tt yu cho l lun chnh tr v cng tc gio
dc l lun chnh tr.
2. Nghin cu khoa hc gip tng cng tnh t hc cho
c ngi dy v ngi hc cc mn l lun chnh tr
Nh trnh by trn, vic ging dy, hc tp cc mn
l lun chnh tr c hiu qu cn thit phi gn cht vi nghin cu
khoa hc. Nghin cu khoa hc l khng ngng khm ph, l gii
ci cha bit, lm cho nhng ci cha bit c nhn bit v
ng thi lm xut hin nhng vn cha bit mi, t n vo
dng lin tc ca nhn thc khoa hc, chnh l logic ca tin tnh
trnh nghin cu. Mt khc, nghin cu khoa hc l mt qu trnh
khng ngng ng chm ti chn l, ngha l ci ng tht ra ch
nh mt ci g gn ng m thi. ng lc ca khoa hc v nghin
cu khoa hc nm , ch cc th h khoa hc k tip nhau n
lc tm ti chn l. Chnh qu trnh ny c tc dng hnh thnh, thc
y tinh thn t hc cho c ngi dy v ngi hc. T hc l qu
trnh ngi hc t thc, t n lc chim lnh tri thc bng hnh
ng ca chnh mnh hng ti mc ch nht nh. N cn l qu
trnh t gic, tch cc chim lnh tri thc, hnh thnh k nng k xo
ca bn thn ngi hc. Trong qu trnh , ngi hc thc s l ch
th ca nhn thc, n lc huy ng cc chc nng tm l nhm t
c nhng mc tiu nh.
Va qua, i hi XI ca ng c ra hai nhim v: i
mi cn bn,ton din nn gio dc v t ph xy dng ngun
nhn lc cht lng cao. V vn ny cn nhn thc r rng,
mun i mi tht s, mun c mt chuyn bin c bn v ton
din th nht thit phi tin hnh ci cch gio dc. V mt ni dung
222
khng th thiu trong l cn xem trng khoa hc v nht l

nghin cu khoa hc. S say m nghin cu, sng to khoa hc khi
c thc hin mt cch t gic s tr thnh mt nhu cu hng ngy
ca c ngi dy v ngi hc. Lc nghin cu khoa hc gp
phn tng cng phng php t hc mi c nhn.
223
O TO SAU I HC CHUYN NGNH

KINH T HC V KINH T CHNH TR
TI TRNG I HC KINH T - LUT
Nguyn Ch Hi*
Nguyn Hng Nga**
L Quc Nghi***
1. t vn
Khoa kinh t, trng i hc kinh t - Lut c nh trng
giao nhim v ph trch chuyn mn o to sau i hc: (i) Bc
Tin s: 2 chuyn ngnh (Kinh t hc; Kinh t chnh tr); (ii) Bc
Thc s: 3 chuyn ngnh (Kinh t hc; Kinh t chnh tr; Kinh t v
qun l cng).
Trong 14 nm qua, c s quan tm ch o su st ca i
hc Quc gia v Trng H Kinh t - Lut, s n lc ca ging
vin trong Khoa, s hp tc vi tm huyt v trch nhim ca ging
vin trong v ngoi trng, s phi hp, h tr y trch nhim ca
cc n v trong Trng. n nay, c nhiu TS, ThS do Khoa
Kinh t ph trch o to tt nghip ra trng, ng gp vo i
ng cc nh khoa hc v qun l trn a bn pha nam v c nc.
Bn cnh nhng thnh qu t c, yu cu nng cao cht
lng o to, xng tm vi v th ca mt Trng thnh vin ca
HQG - HCM, theo nh hng nghin cu, l vn c tnh cp
thit hin nay. Trong khun bi vit ny, chng ti xin trnh by
khi qut tnh hnh o to sau i hc ti Khoa Kinh t, trong c
*
PGS,TS, Trng khoa Kinh t, Trng H Kinh t - Lut (HQG-HCM)

PGS,TS, Ph Trng khoa Kinh t, Trng H Kinh t - Lut (HQG-HCM)
***
ThS, Chuyn vin Phng SH&QLKH, Trng H Kinh t - Lut (HQG-HCM)
**
224
ngnh Kinh t chnh tr, nu ra nhng thnh tu t c, nhng

hn ch bt cp, ng thi xut mt s gii php nhm nng cao
cht lng o to.
2. Hin trng o to sau i hc chuyn ngnh Kinh t hc v
Kinh t chnh tr ti trng H Kinh t - Lut.
2.1 Cao hc
2.1.1. Chng trnh o to
Chng trnh o to bc cao hc ca Khoa Kinh t c hnh
thnh t nm 2001 v c chnh sa vo cui nm 2009 ph
hp vi s thay i v qui ch o to bc Thc s ca HQG TP.
HCM.
Nm 2010, theo ch o ca HQG - HCM, Khoa Kinh t xy
dng chng trnh o to Thc s theo hc ch tn ch. Khoa Kinh
t thc hin o to theo 2 chng trnh.
Th nht, Chng trnh ging dy mn hc: Hc vin thc hin
cc mn hc v lm lun vn.
Th hai, Chng trnh ging dy nghin cu: Ch yu cu hc
mt s mn bt buc, hc vin ch yu nghin cu vit lun vn v
c kt qu nghin cu c cng b trn cc Tp ch chuyn ngnh.
Cho n nay, do cha c hc vin ng k o to theo chng
trnh nghin cu, nn Khoa Kinh t ch o to theo chng trnh
ging dy mn hc.
Di y l chng trnh o to cao hc ca chuyn ngnh
Kinh t hc v chuyn ngnh Kinh t chnh tr.
Bng 2.1 Chng trnh o to sau i hc 2010
Chuyn ngnh: Kinh t hc (M s: 60.31.01.01)
Phng thc o to: Vit lun vn
225
HC K I - 14 TN CH
STT TN MN HC
TN CH
Tng
cng
L
Thc
thuyt hnh
Khc
Cc mn hc bt buc: 10 TC
1
Trit hc
Phng php NCKH
1,5
0,5
KTCT Mc - L nin 3
nng cao
2,5
0,5
Cc mn hc t chn: 04 TC
4
Kinh t lao ng
1,5
0,5
Ti chnh cng
1,5
0,5
Lut kinh t
1,5
0,5
Cc l thuyt kinh t 2
hin i
1,5
0,5
Kinh t du lch
1,5
0,5
Yu t vn ha trong 2
hot ng kinh t
1,5
0,5
226
HC K II: 14 TC
STT TN MN HC
TN CH
Tng
cng
L
thuyt
Thc
hnh
Khc
Cc mn hc bt buc: 08
TC
1
Kinh t lng ng 2
dng
1,5
0,5
KTH nng cao 1 (vi 3

m)
2,5
0,5
KTH nng cao 2 (V 3

m)
2,5
0,5
Cc mn hc t chn: 06
TC
4
KTH quc t nng cao
1,5
0,5
Kinh t cng
1,5
0,5
Thm nh d n u 2
t
1,5
0,5
L thuyt tr chi 2
trong kinh doanh
1,5
0,5
Kinh t hc th ch
1,5
0,5
Kinh t nng nghip 2

v pht trin nng thn
1,5
0,5
10
Qun l cng
1,5
0,5
227
HC K III: 13 TC
TN CH
STT TN MN HC
Tng
cng
L
thuyt
Thc
hnh
Khc
Cc mn hc bt buc: 05
TC
1
KTH nng cao 3 3

(KTPT)
2,5
0,5
Kinh t d bo
1,5
0,5
Cc mn hc t chn: 08
TC
3
Ti chnh pht trin
1,5
0,5
Kinh t Vit Nam
1,5
0,5
Marketing
phng
a 2
1,5
0,5
Phn tch th trng 2

BS
1,5
0,5
Phn tch ti chnh
1,5
0,5
Chnh sch cng
1,5
0,5
Ton cu ha v khu 2
vc ha
1,5
0,5
10
Kinh t hc qun l
1,5
0,5
11
Chin lc pht trin 2

KT - XH
1,5
0,5
228
HC K IV: 15 TC - Lun vn tt nghip

Ton b chng trnh gm 56 tn ch, trong c 38 tn ch bt
buc v 18 tnh ch t chn
(Ngun: P.SH v QLKH, trng H KTL)
Bng 2.2. Chng trnh o to sau i hc

Chuyn ngnh: Kinh t chnh tr (M s: 60.31.01.02)
Phng thc o to: Vit lun vn
HC K I - 14 TN CH
TN CH
STT
TN MN HC
Tng
cng
L
thuyt
Thc
hnh
Khc
Cc mn hc bt buc: 10
TC
1
Trit hc
Phng php NCKH
1,5
0,5
Kinh t chnh tr Mcxt
2,5
0,5
4
Lut kinh t
1,5
0,5
Qun l cng
1,5
0,5
Kinh t NN v PTNN
1,5
0,5
Kinh t chnh tr quc

t
1,5
0,5
KTCT cc nc ang
pht trin
1,5
0,5
Ti chnh cng
1,5
0,5
229
HC K II: 15 TC
TN CH
STT
TN MN HC
Tng
cng
L
thuyt
Thc
hnh
Khc
Cc mn hc bt buc: 09
TC
1
Kinh t chnh tr Lnin
1,5
0,5
Cc l thuyt KT hin
i
1,5
0,5
KTH vi m nng cao
1,5
0,5
KTH v m nng cao
2,5
0,5
1,5
0,5
Ton cu ha v khu
vc ha
1,5
0,5
Kinh t lao ng
1,5
0,5
Kinh t hc qun l
1,5
0,5
Chin lc pht trin

KT-XH
1,5
0,5
Quan h kinh t sau

chin tranh lnh
1,5
0,5
10
Ti chnh pht trin
1,5
0,5
11
Lut thng mi quc

t
1,5
0,5
230
HC K III: 12 TC
TN CH
STT
TN MN HC
Tng
cng
L
thuyt
Thc
hnh
Khc
Cc mn hc bt buc: 04 TC
1
Kinh t pht trin nng

cao
1,5
0,5
KTCT thi k qu
VN
1,5
0,5
3
Kinh t Vit Nam
1,5
0,5
Kinh t i ngoi Vit

Nam
1,5
0,5
Chnh sch cng
1,5
0,5
Thm nh d n u t
cng
1,5
0,5
Marketing a phng
1,5
0,5
Kinh t hc gio dc
1,5
0,5
KTCT cc nc chuyn
i
1,5
0,5
10
KTCT Ch ngha t bn
hin i
1,5
0,5
11
Chnh sch t ai
1,5
0,5
231
HC K IV: 15 TC - Lun vn tt nghip

Ton b chng trnh gm 56 tn ch, trong c 38 tn ch bt
buc v 18 tnh ch t chn.
( Ngun: P.SH v QLKH, trng H KTL)
Chng trnh o to c thay i theo hng hin i v

cp nht hn. Cc mn chia nh v so snh chng trnh o to
mi 2010, chng ta thy rng, khi lng chng trnh gim t 80
tn ch cn 56 tn ch (gim 30%). S mn t chn cng tng t
12.5%(10/80) ln 32% (18/56). Khoa hin nay ch c mt phng
thc l lm lun vn v 2 chuyn ngnh ca Khoa nh hng
nghin cu.
2.1.2. i ng Cn b
Hin nay danh sch i ng ging dy cho 2 ngnh l khong
50 GS, PGS v tin s, trong Khoa Kinh t c 9 ging vin tham
gia ging dy (4PGS) v 15 ging vin l GS, PGS, TS t cc Khoa
khc trong trng H Kinh t - Lut. Cc ging vin ca trng
m nhn khong 75% s mn trong chng trnh. S ging vin
cn li c mi t cc trng H danh ting ti thnh ph H Ch
Minh v H Ni nh H Kinh t TP.HCM, H Ngn Hng, H
Kinh t quc dn H Ni.Ging vin hng dn lun vn cao hc,
c s tham gia nhiu hn ca cc ging vin trong v ngoi trng,
phn ln l cc nh khoa hc hng u t cc trng i hc
thnh ph H Ch Minh.
2.1.3. Quy m v kt qu o to
Bng 2.3. S lng o to v t l tt nghip t nm 2001 n
2014
Ngnh KTH
Ngnh KTCT
Nm
Trng
tuyn
Tt nghip
T l
(%)
Trng
tuyn
Tt
nghip
T l
(%)
2001
23
21
91.30
14
14
100.00
2002
36
30
83.33
26
26
100.00
2003
33
26
78.79
30
28
93.33
232
2004
33
25
75.76
32
25
78.13
2005
25
17
68.00
23
17
73.91
2006
22
17
77.27
23
23
100.00
2007
18
16
88.89
16
10
62.50
2008
21
42.86
100.00
2009
12.50
13
15.38
2010
13
61.54
15
53.33
2011
14
35.71
17
41.18
2012
28
3.57
10
0.00
2013
18
0.00
13
0.00
2014
26
0.00
14
0.00
Tng
318
176
55.35
249
163
65.46
Trong thi gian t 2001 n 2012, t l tt nghip ngnh

Kinh t hc l 64.23% (176 tt nghip trong tng s 274 hc vin
nhp hc) v ngnh Kinh t chnh tr l 73.42% (163 tt nghip
trong tng s 222 hc vin nhp hc). Nhng nm u tin t l tt
nghip rt cao, nht l 2 nm u gn 100%.
2.2. Nghin cu sinh
2.2.1. Chng trnh o to
Trc nm 2010, chng trnh o to khng c cc mn hc,
tr trng hp nghin cu sinh khng ng chuyn ngnh phi hc
b sung kin thc. Cc nghin cu sinh thc hin 3 chuyn tin
s v thc hin lun n. Hin nay, theo qui ch mi c p dng t
nm 2010, cc nghin cu sinh phi hc cc chuyn bt buc v
lm tiu lun tng quan. Khoa Kinh t p dng ging dy chuyn
Tin s cho cc nghin cu sinh kha 10, 11 v 12 vi cc
chuyn mang tnh hc thut v c tnh ng dng cao.
233
Cc nghin cu sinh c qui nh cht ch lin quan n sinh

hot thng xuyn v hc thut. Mi nm hc Khoa t chc 6 bui
hp ton th nghin cu sinh nh gi tnh hnh hc tp, nghin
cu, kt hp vi bo co chuyn hoc tho lun hc thut. Bn
cnh , nghin cu sinh c tham d cc bui sinh hot chuyn
mn, tham gia cc bui hi tho khoa hc, nghe chuyn ca cc
gio s nc ngoi v cc sinh hot khoa hc khc, do Khoa Kinh t
v Trng H Kinh t - Lut t chc.
2.2.2. i ng Cn b
Ngoi i ng cn b trong Khoa gm 9 ging vin, Khoa
c s hp tc ca nhiu thy c trong trng cng nh ngoi
trng lm cng tc hng dn nghin cu sinh lm lun n tin
s . Nhn chung i ng hng dn gm nhiu thy c c hc hm
cao v c kinh nghim ging dy v b dy nghin cu khoa hc.
Tham gia thm nh lun n tin s v hi ng chm lun n,
Trng i hc Kinh t - Lut v Khoa Kinh t mi cc nh
khoa hc c chuyn mn v uy tn khoa hc cao, am hiu lnh vc
nghin cu ca ti lun n. Phn ln cc nh khoa hc ny cng
tc thnh ph H Ch Minh v H Ni.
2.2.3. Quy m v kt qu o to
Bng 2.4. S lng o to v t l tt nghip
t nm 2001 n 2014
Ngnh KTH
Ngnh KTCT
Nm Trng tuyn Tt nghip T l (%) Trng tuyn Tt nghip T l (%)

2001
100.00
0.00
2002
100.00
50
2003
50.00
66.67
2004
0.00
100
2005
42.86
66.67
2006
0.00
50
234
2007
33.33
50
2008
20.00
2009
50.00
2010
0.00
2011
0.00
2012
10
0.00
2013
14
0.00
2014
0.00
Tng
79
14
17.72
13
46.43
28
Trong 12 nm o to, s lng nghin cu sinh bo v

thnh cng tnh n ht nm 2014 l 27 ngi (KTH: 16; KTCT:
11), trong s c rt nhiu ging vin cc trng H ti TP.HCM
v mt s tnh ln cn nh ng Nai, Bnh Dng. Nhn vo bng
s liu, chng ta thy rng t l tt nghip ca chuyn ngnh KTH
t 24.56%, thp hn so vi chuyn ngnh KTCT t 40%. Nu
khng tnh n t 2010 tr li y th t l bo v thnh cng lun
n ca ngnh KTH l 40% v 52.63% i vi ngnh KTCT. y l
t l tng i cao, thng th ch khong 1/3 hay 33% s nghin
cu sinh bo v thnh cng lun n ca mnh. Tuy nhin cng c
mt s kha khng c nghin cu sinh no bo v thnh cng nh
kha 4 v kha 6 i vi ngnh KTH v kha 8 i vi ngnh
KTCT.
Bnh qun mi nm Khoa Kinh t o to c 2 Tin s, tuy
s lng cn khim tn, song con s ny th hin nhng n lc v
yu cu cao v cht lng o to bc Tin s ti khoa kinh t.
2.3. nh gi chung
2.3.1. Nhng thnh tu v im mnh
Th nht, cng tc o to sau i hc ( nghin cu sinh, cao
hc) i vi 2 chuyn ngnh KTH v KTCT ti khoa kinh t 14 nm
235
qua c m rng, nng cao c quy m v cht lng o to.

c bit i vi o to nghin cu sinh, nu kha 1, s nghin cu
sinh ch l 04 ngi, n kha 14, s nghin cu sinh trng tuyn l
11 ngi.
Cht lng o to nghin cu sinh, cao hc ca Khoa Kinh
t c x hi nh gi cao. Nhiu tin s, thc s do Khoa o to
tr thnh cc nh khoa hc c uy tn, cc nh qun l ti cc c
quan cng quyn, n v doanh nghip. o to sau i hc ca
Khoa Kinh t ni ring, trng H Kinh t - Lut ni chung
ng gp vo vic o to ngun nhn lc cht lng cao cho t
nc, c bit thnh ph H Ch Minh v khu vc pha Nam. Di
y l thng tin v cc nghin cu sinh chuyn ngnh KTCT bo
v thnh cng lun n tin s.
Th hai, chng trnh o to v phng thc o to sau i
hc ca Khoa c iu chnh, cp nht theo hng hin i, hi
nhp quc t. H cao hc chuyn sang o to theo phng thc
hc ch tn ch vi phng thc 1 v phng thc 2 ( phn ln la
chn) t nm 2010. Cng t nm 2010, chng trnh o to tin s
cng c thay i, ging dy cc tn ch nng cao v phng php
nghin cu chuyn su, cc chuyn nng cao, thc hin cc
chuyn tin s; i mi ni dung v phng php thc hin lun
n.
Th ba, i ng ging vin ging dy, hng dn lun vn,
lun n ngy cng c tng cng v s lng v cht lng. Bn
cnh i ng ging vin ca Khoa Kinh t v trng H Kinh t Lut, i ng ging vin c Trng v Khoa mi thnh ging u
l cc nh khoa hc c uy tn t cc trng i hc thnh ph H
Ch Minh. y l nhn t ht sc quan trng nhm p ng yu cu
o to.
Th t, iu kin hc tp, ging dy i vi hc vin cao
hc, nghin cu sinh, c nh trng thng xuyn quan tm v
u t ng mc.
Th nm, cng tc qun l sau i hc ca nh trng ngy
cng i vo n np, khoa hc, to iu kin thun li cho cng tc
ging dy v hc tp. Cng tc qun l chuyn mn ca khoa c
236
thc hin nghim tc, to iu kin thun li cho nghin cu sinh,

hc vin cao hc, trong qu trnh hc tp.
Vic phn cng ging vin hng dn nghin cu sinh, hc
vin cao hc; xut Hi ng; thm nh, phn bin lun vn, lun
nc Khoa thc hin ng quy ch, p ng yu cu chuyn
mn v m bo cht lng o to.
Th su, ring i vi chuyn ngnh Kinh t chnh tr, bn
cnh nhng kt qu chung, nh nu, cn nhn mnh thm mt s
kt qu khc, l:
- Chng trnh o to chuyn ngnh KTCT c bc thc s
v tin s c xy dng v cp nht theo hng hin i, hi
nhp quc t, gn vi thc tin pht trin kinh t - x hi ca Vit
Nam hin nay.
- Chng trnh o to cao hc v nghin cu sinh chuyn
ngnh KTCT thu ht nhiu hc vin l cc ging vin L lun
chnh tr, cc cn b qun l trong b my cng quyn tham gia
hc tp, nghin cu.
- Hu ht cc nghin cu sinh v nhiu hc vin cao hc ngnh
KTCT sau khi tt nghip, u pht huy nng lc chuyn mn v
kh nng qun l, khng thua km so vi cc thc s, tin s ca cc
chuyn ngnh kinh t khc.
- i ng ging dy chuyn ngnh KTCT hin nay ca Khoa
Kinh t, khng ch c kin thc chuyn su v chuyn ngnh, m
cn c kin thc vng vng v kinh t hc v cc chuyn ngnh
kinh t v qun l, c nng lc nghin cu v phn bin chnh
sch.
Nhng thnh tu v u im trn, bc u to nn
thng hiuo to ngun nhn lc cht lng cao ca Khoa
Kinh t ni ring, trng H Kinh t - Lut ni chung.
2.3.2 . Nhng hn ch, bt cp
Th nht, cht lng o to sau i hc, mc d ngy
cng c nng ln, song cha to nn s chuyn bin ln, c tnh
t ph, p ng yu cu hi nhp quc t. Cht lng lun vn,
lun n tuy c m bo, song cha u, nht l bc cao hc.
Cng tc o to, hc tp, thc hin lun vn, lun n cha gn vi
237
kt qu nghin cu khoa hc ca ging vin, nht l nghin cu

sinh, hc vin cao hc.
Th hai, i ng ging vin c hu p ng nhu cu o to
sau i hc ca Khoa v Trng vn cn kh mng, cn thiu cc
chuyn gia u n.
Th ba, do phn ln hc vin cao hc, nghin cu sinh, u
ang l cng chc,vin chc hoc ang lm vic ti cc doanh
nghip, nn thi gian tp trung cho vic nghin cu, thc hin lun
vn, lun n cn kh hn ch. Do vy, nhiu hc vin cao hc v
phn ln nghin cu sinh u bo v tr hn, thm ch mt t l ng
k phi b cuc hoc khng c bo v lun vn, lun n.
Th t, ring vi ngnh Kinh t chnh tr, cn c nhng hn
ch bt cp khc:
- S ngi ng k hc chuyn ngnh KTCT c xu hng
gim, im chun u vo ca chuyn ngnh KTCT cn thp hn so
vi kh nhiu chuyn ngnh kinh t khc trong trng.
- Vn cn tn ti t duy, tm l cho rng thc hin lun vn,
lun n chuyn ngnh Kinh t chnh tr ch cn nghin cu nh
tnh, m cha nhn thc chnh xc v bn cht, v tr, vai tr ca
chuyn ngnh KTCT trong h thng khoa hc kinh t v qun l.
- Chng trnh o to cc mn l lun chnh tr bc i
hc, trong c vic tch hp mn Kinh t chnh tr trong mn hc
chung l Nhng nguyn l c bn ca Ch ngha Mc - L Nin, v
tnh lm gim tnh khoa hc v ng lc nghin cu v hc tp
Kinh t chnh tr. V hin nhin, tnh hnh ny c nh hng n
vic o to sau i hc chuyn ngnh Kinh t chnh tr, dn n
nguy c c s thiu ht cc chuyn gia u n trong chuyn ngnh
ny.
3. Phng hng, bin php nng cao cht lng o to sau
i hc, chuyn ngnh Kinh t hc v Kinh t chnh tr ti
trng H Kinh t - Lut
3.1 Phng hng v mc tiu
- Phng hng, mc tiu chung : Khoa Kinh t t trng tm
nng cao cht lng o to sau i hc (tin s, thc s), ng thi
chun b iu kin m rng thm quy m v chuyn ngnh o to,
238
theo chun HQG v p ng yu cu hi nhp quc t. o to

sau H l mc tiu u tin ca Khoa Kinh t, p ng yu cu xy
dng trng i hc nghin cu ca H Kinh t - Lut.
- V mc tiu, cht lng o to : p ng yu cu cht
lng o to theo chun quc gia (B GD-T) v chun HQG,
ng thi t chun quc t, c bit l o to tin s.
- V s lng o to: (i) NCS duy tr tuyn sinh u vo t
12 15 nghin cu sinh /nm (tnh c theo Chng trnh 911; trong
KTCT: 4 - 6 nghin cu sinh); (ii) cao hc : 50-60 hc vin/nm
(KTCT: 15 - 20 hc vin) trong giai on 2014 2015.
3. 2 Cc bin php nhm nng cao cht lng o to.
Th nht, tip tc chun ha chng trnh o to nghin
cu sinh v Cao hc theo chun mc quc gia, quc t. Trc mt,
Khoa Kinh t : (i) r sot chng trnh o to, hon thin chng
trnh; (ii) hon thin chun u ra v cc phng thc nh gi cht
lng u ra; (iii) chun ha cng cc mn hc, cc chuyn
nghin cu sinh, ging dy cao hc.
Th hai, gn o to sau i hc vi NCKH c i ng
ging vin v nghin cu sinh, hc vin cao hc, coi y l iu
kin ht sc quan trng nng cao cht lng o to. Bin php
c th: (i) ngh nh Trng c c ch khuyn khch, to iu kin
nghin cu sinh ng k ch nhim ti NCKH, (ii) cc ti
NCKH ca ging vin trong Khoa, c bit ti cp b, cn thu
ht s tham gia ca cc nghin cu sinh, hc vin cao hc; (iii) cc
nghin cu sinh, ging vin tm kim cc c hi hp ng, hp tc
NCKH vi cc n v bn ngoi.
Th ba, tng cng i ng ging vin, phc v cng tc o
to sau i hc, c th l: (i) tng cng i ng TS, PGS ti Khoa
Kinh t; (ii) thu ht i ng TS, PGS v khoa cng tc; (iii) tip tc
m rng hp tc vi cc nh khoa hc bn ngoi trong cng tc o
to, c bit cc nh khoa hc c uy tn nc ngoi. iu quan
trng l, cn gn vic tng cng i ng vi vic nng cao cht
lng i ng, nng cao cht lng ging dy, hng dn nghin
cu sinh, hc vin cao hc ca i ng ging vin trong Khoa.
Th nm, nng cao nng lc, trch nhim ca B mn v i
ng nghin cu sinh, hc vin cao hc, c th: (i) nh hng o
239
to nghin cu sinh cn hng trng tm vo i tng ging vin,

nh nghin cu, cc hc vin mi tt nghip cao hc; (ii) Khoa, B
mn qun l cht ch k hoch nghin cu; thc hin lun n, lun
vn ca nghin cu sinh, hc vin cao hc; (iii) B mn v nghin
cu sinh cn c c ch, bin php c th nghin cu sinh sinh
hot chuyn mn ti b mn.
Th su, tng cng u t ngun lc ti chnh v c s vt
cht cho vic o to SH ti Trng ni chung, Khoa Kinh t ni
ring, c th: (i) tng ngun kinh ph cho NCKH ca ging vin v
nghin cu sinh, hc vin cao hc; (ii) tng kinh ph cho cng tc
o to SH nh sch chuyn kho, tham kho, tham quan thc t,
hp tc quc t; (iii) th lao ging dy, hng dn lun vn, lun n,
thm nh lun n, cn c l trnh ph hp nng ln mc hp
l.
Th by, m rng quan h hp tc quc t trong o to
nghin cu sinh, hc vin cao hc, c th: (i) to iu kin cc
gio s nc ngoi tham gia ging dy chuyn , mn hc (ii)
Thc hin phng thc ng hng dn nghin cu sinh c s tham
gia ca gio s, tin s ngi nc ngoi, Vit kiu (iii) p dng
phng thc mi cc nh khoa hc quc t tham gia thm nh lun
n, tham gia hi ng chm lun n.
Th tm, ring vi chuyn ngnh Kinh t chnh tr, bn cnh
cc gii php trn, chng ti c mt s kin ngh:
- o to sau i hc, cn c nn mng v c s vng chc,
t bc o to c nhn. Do vy, theo chng ti vic m chuyn
ngnh Kinh t chnh tr ti HQG-HCM l ht sc cn thit c v
yu cu khch quan v nhim v chnh tr ca mt i hc nghin
cu. Trn th gii, cc chuyn ngnh Kinh t chnh tr, Chnh tr
hc, Chnh sch cng, l nhng chuyn ngnh c nh gi rt
cao.
- u t cho pht trin i ng ging vin c trnh cao
chuyn ngnh Kinh t chnh tr v cc chuyn ngnh khoa hc x
hi ni chung, theo chng ti l yu cu bc thit hin nay.
- Bn thn i ng cc nh khoa hc, cc ging vin, nghin
cu sinh v hc vin cao hc chuyn ngnh Kinh t chnh tr, cn n
lc cao hn na, c nhng cng trnh nghin cu khoa hc, nhng
240
phn bin chnh sch gp phn tch cc cho cng cuc pht trin
kinh t - x hi ca t nc, chnh l nhn t quan trng v
quyt nh nhm nng cao cht lng v uy tn ca chuyn ngnh
o to.
4. Kt lun
o to sau i hc chuyn ngnh Kinh t hc v chuyn
ngnh Kinh t chnh tr ti trng H Kinh t - Lut t c
nhng kt qu kh quan. Tuy nhin, m rng quy m v nng
cao cht lng o to ca cc chuyn ngnh ny theo nh hng
i hc nghin cu ca i hc Quc gia TP.HCM, cn phi c cc
gii php cn c v ng b, khng ch ca c s o to, m c cc
c quan qun l.
Chng ti hy vng, bi vit ny s cung cp mt vi thng tin
nht nh, ng gp vo vic nng cao cht lng nghin cu khoa
hc v cht lng o to ti i hc Quc gia ni chung, cc mn
L lun chnh tr ni ring ti cc trng i hc thnh vin i
hc Quc gia.
241
GII PHP NNG CAO HNG TH HC TP

CC MN L LUN CHNH TR
CC TRNG I HC V CAO NG
L Ngc Hn L Minh K*
Hng th l mt thuc tnh tm l nhn cch ca con ngi.

N gp phn quan trng trong vic tng hiu qu hc tp v lm
vic ca mi ngi. V vy, vic to hng th hc tp mi mn
hc l iu cn thit. V n s gp phn khi dy tm nng sng to,
kh nng tm ti, ham hc hi, thch khm ph nhng iu mi l
ca ngi hc.
Mi mn khoa hc u gi vai tr v v tr nht nh, vic
xy dng h thng chng trnh u xut pht t mc tiu o to
nhng con ngi mi p ng yu cu chung ca t nc, nht l
trong thi k hi nhp v pht trin nh ngy nay. Cc mn l lun
chnh tr cng khng ngoi l. cc trng i hc, cao ng v k
c cc trng trung cp chuyn nghip,cc mn l lun chnh tr
tr thnh mn hc bt buc. V n gi vai tr c bit quan trng
trong vic hnh thnh cho ngi hc nhng phm cht tt p, trc
tip hnh thnh th gii quan khoa hc, nhn sinh quan cch mng,
o c trong sng, nim tin, l tng vng chc v thc chp
hnh php lut cho th h cng dn ca t nc. y l mn gi
vai tr ch cht trong vic gio dc thc v hnh vi, gp phn
hnh thnh v pht trin nhng phm cht v nng lc cn thit ca
ngi cng dn trong x hi cng bng, dn ch, vn minh. N gp
*
Trng H ng Thp.
242
phn o to nhng ngi lao ng mi va c tri thc khoa hc,

va c o c, va c nng lc hot ng thc tin, va c phm
cht t tng chnh tr, va c thc trch nhim i vi cng
ng, vi gia nh v chnh bn thn mnh. Nhng trong thc t cn
kh nhiu quan im sai lm khi ni v mn hc ny. i vi ngi
hc vn cha nhn thc c tm quan trng v ngha thc tin
m cc mn hc ny mang li. V cho rng cho rng cc mn dy l
lun chnh tr ch l mn hc ph, mn hc iu kin, ch cn hc
cho hoa loa, tch ly s tn ch ra trng cng vi l tm l
chn nn v li l thuyt kh khan, cng nhc, kh hiu, kh tip
thu,t hnh thnh cho ngi hc thi quen hc vt, hc t, hc
i ph. Chnh v vy m mt b phn khng nh sinh vin c
thi tr nn l l vi nhim v hc tp ca mnh, khng hng th
khi hc mn hc ny. Vi ging vin ging dy mn hc ny vn
cn tn ti nhng t tng bo th trong vic ngi i mi phng
php dy hc, bng lng vi nhng phng php truyn thng theo
li c - chp hay chiu chp nn cha pht huy tnh tch cc, ch
ng, sng to ca ngi hc trong qu trnh chim lnh tri thc.
y tr thnh mt trong nhng nguyn nhn chnh lm cho kt
qu hc tp v ging dy mn hc ny khng t c hiu qu nh
mong mun.
Trc thc trng trn chng ti thy rng vic ra nhng
gii php gp phn nng cao hng th hc tp cc mn hc l
lun chnh tr cho sinh vin cc trng i hc v cao ng l u
cn thit v quan trng hn bao gi ht. V n s gp phn trong
vic ci thin v nng cao kt qu hc tp cng ging dy mn hc
ny. ng thi t c mc tiu gio dc ra:
V pha gio vin
Mt, Thay i phng php dy hc theo hng tch cc ly
ngi hc lm trung tm, ging vin ch ng vai tr l ngi nh
hng. Trong qu trnh ging dy ging vin nn thay i phng
php dy hc my mc theo li thy c tr chp nh trc y.
V phng php ny s khng to c hng th hc tp, khng
kch thch t duy sng to cho ngi hc. Ngi hc s c thi
li vo ging vin v ngi hc ch cn chp li theo bi ging hoc
gio trnh m ging vin cung cp nh th l . Chnh v iu
ny lm cho vo gi hc cc mn dy l lun chnh tr lm cho lp
243
hc tr nn trm hn, khng pht huy c tnh tch cc ca sinh

vin, to nn s nhm chn v n iu ngi hc. V vy, vic
thay i phng php dy hc l iu cn thit nht l i vi cc
mn l lun chnh tr. Bn cnh vic s dng cc phng php dy
hc truyn thng nh: phng php thuyt trnh, phng php nu
vn , phng php m thoi (k c m thoi c ch ch v
m thoi t do), ging vin nn kt hp thm mt s phng php
dy hc mi nh: phng php trc quan, phng php tho lun
nhm,Vic kt hp nhiu phng php dy hc mt mt, gip
cho sinh vin lm quen vi nhng phng php mi, tng hng
th hc tp cho ngi hc. Mt khc, y s l iu kin cc ch
th c th cng hc tp v lm vic trong mi trng mi. Qua ,
hc hi v chia s nhng kinh nghim vi nhau. ng thi, gip
tng hiu qu cng vic, rn k nng lm vic nhm, k nng lm
bo co v k c k nng thuyt trnh trc m ng,y l
nhng k nng rt cn thuyt m sinh vin cn trang b ngay khi cn
ngi trn gh nh trng.
Hai, Kt hp gia l lun bi hc vi thc tin cuc sng.
Trong qu trnh ging dy ging vin khng nn ch gi gn truyn
t nhng kin thc trong bi ging hoc trong gio trnh ca mn
hc m khng lin h g vi thc tin. Nh vy, s to cho ngi
hc c thi nhm chn v t nht. V cho rng nhng kin thc
m ging vin mun truyn t c sn trong sch bi ging hoc
gio trnh m ging vin cung cp. V nhim v ca ngi hc
lc by gi ch cn c v hc thuc lng l xong, chng cn phi
nghe ging vin ang ni g, v chng c g mi l. Do vy, trong
qu trnh dy hc cc mn l lun chnh tr, ging vin nn c s kt
hp cht ch gia l lun v thc tin. Nh vy, s to khng kh
mi cho lp hc, to iu kin cho lp hc tr nn si ng hn.
Ngi hc s nhn thc c rng nhng tri thc m cc mn l
lun chnh tr mang li l hon ton b ch. V n gip ngi hc l
gii c nhng s vt, hin tng v k c nhng vn m thc
tin cuc sng v ang t ra. Mun lm c u ny i hi
ging vin phi tch cc hc tp, nghin cu khoa hc nng cao
tri thc v c trnh l lun ln thc tin. Bn cnh, ging vin
cn phi c thm nhiu ti liu tham kho, tm hiu thm cc thng
244
tin v s kin hng ngy b sung vo vn hiu bit ca mnh,

lm giu tri thc cho bn thn.
Ba, Thay i mi trng mi trng hc tp gia thy v
tr. Mt nhn t cng khng km phn quan trng, chnh l vic
thit lp mi quan h tt p gia thy v tr s gp phn quan
trng trong vic nng cao hng th cho ngi hc. Vic xy dng
mi quan h tt p gia ngi dy v ngi hc s gip qu trnh
ging dy v hc tp din ra thun li hn. V, ngi hc c th gt
ra bn ngoi nhng e ngi v s ngng ngn m thng thng trao
i vi ging vin nh gii p nhng vn vng mc hoc kh
khn trong qu trnh hc mn .
Bn, Tng cng s tng tc gia ngi dy v ngi hc.
tng hiu qu hc tp v ging dy cc mn l lun chnh tr cn
c s tng cng tng tc gia ngi dy v ngi hc. Vi vic
lm ny mt mt gip ging vin c th kim tra, nh gi c
trnh hiu bit ca ngi hc. ng thi, pht hin ra nhng l
hng kin thc m sinh vin cha nm bt c. T , nu cn
ging vin c th thay i phng php dy hc sao cho ph hp
trnh nhn thc ca ngi hc. Nhm gip ngi hc c th nm
bt c nhng kin thc m ging vin mun truyn t mt cch
hiu qu nht.
Nm, Cc hnh thc khch l. i vi nhng sinh vin tch
cc tham gia pht biu kin xy dng bi, ging vin ging dy
mn hc nn c cc hnh thc khen thng, kch l bng cch
cng t: 0.5 cho n 1 im vo im kim tra thng k. Nh vy,
s to thm ng lc gp phn kch l ngi hc khng ngng phn
u, n lc tch cc tham gia xy dng bi mang v cho bn thn
ngi hc nhng im thng.
Su, Thay i hnh thc kim tra, nh gi ngi hc. Vi
hnh thc kim tra, nh gi nh trc nay ging vin thng s
dng l nhng cu hi t lun vi nhng ni dung chnh trong
sch gio trnh vn cha nh gi ng c trnh hiu, bit v
vn dng ca ngi hc. Trn thc t, th nhng im s cha hn
phn nh ng c thc lc ca ngi hc. V nu ngi hc
ch cn hc thuc lng v chp li mt cch my mc nh trong
gio trnh, bi ging hoc li ging ca ging vin s c im
cao. Ngc li nhng ngi no khng thuc y x tng cu, tng
245
ch trong bi hc th s b im thp. Mc d, h vn hiu v bit

vn dng nhng ni dung vo thc t. V vy, trong kim tra
nh gi ging vin nn thay i nh gi ng thc lc ca
ngi hc bng nhng cu hi m nh nh gi thng xuyn, nh
gi thng qua tiu lun, bi tp nhm, v t hc, tho lun nhm,
kt qu nh gi v t nh gi, khuyn khch ngi hc nh gi
kt qu hc tp ca nhauNh vy, va c th nh gi c trnh
hiu, bit ca ngi hc. ng thi, nh gi c kh nng vn
dng nhng tri thc mi ca bi hc gii quyt nhng vn m
cuc sng v ang t ra.
V pha sinh vin:
Mt, Ngi hc nn thay i t nhn thc cho n hnh
ng. T duy ng n s m ng cho nhng hnh ng ng
n. V th, thay i t duy trong vic hc tp cc mn l lun
chnh tr chnh tr l iu cn thuyt. Nu trong u chng ta lun
quan nim cc mn l lun chnh tr ch l mn hc iu kin khng
phi l mn hc chuyn ngnh v hon ton khng c ngha thc
tin g? Th kt qu hc tp ca chng ta s khng bao gi t c
mong mun. Hy suy ngh nu mi ln bn ang nh c cc sch
gio trnh hoc ti liu lin quan trong u bn hin ln nhng dng
suy ngh th chc hn l bn s khng c mt cht hng th no
c sch V th, cn nhn thc ng n v ngha thc
tin m mn hc ny mang li.
Hai, Mi sinh vin nn la chn v xy dng cho mnh mt
phng php hc ph hp. Vic xy dng mn hc phi da trn
nhng c im tnh cch ring ca mi ngi. ng thi, n cn
chu chi phi bi ni dung cng nh c th mn hc . M mi
ngi nn xy dng cho mnh mt phng php hc tp ph hp
em li hiu qu ti u nht. Xy dng phng php hc tp khoa
hc khng nhng tng hng th hc mn hc m cn ci thin
ng k kt qu hc tp.
Ba, Nn to cho bn thn thi quen trc khi n lp phi
c sch, son bi v hon thnh nhim v c giao v nh. Khi
bn hon thnh nhim v khi vo lp hc tm trng chng ta s rt
thoi mi hon ton khng c p lc g c. Khng nhng th trong
qu trnh c ti liu nhng ch no kh hiu bn nn s dng bt
246
khc mu gch chn hoc k hiu li. Khi ln lp bn c th hi

bn b hoc ging vin dy mn hc gii p nhng thc mc
ca mnh. Nh vy, s gip bn nh su v lu hn. Bn cnh ,
mt khi chng ta c s chun s khi ln lp bn s theo di v
tip thu c nhng kin thc m ging vin truyn t.
Bn, Nn vn dng nhng kin thc ca cc mn l lun
chnh tr gii thch cc s vt, hin tng, nhng vn m cuc
sng v ang t ra. Mt khi chng ta vn dng nhng tri thc
ca cc mn l lun chnh tr vo thc tin s gip chng ta nh cc
tri thc l lun su hn. ng thi, l gii c ngun gc vn
ng, pht trin cc s vt v hin tng,xung quanh chng ta.
Mt khc, c th chng minh tnh ng n v ngha thc tin m
cc tri thc khoa hc ny mang li.
Tm li, vic to hng th hc tp cho mi mn hc l iu
cn thit v rt quan trng trong vic to nn hiu qu dy v hc
tp mn hc . c bit, l cc mn dy l lun chnh tr l cc tri
thc trit hc ht sc tru tng. V vy, mun nng cao cht lng
ging dy v hc tp mn hc ny i hi ngi ging vin v k c
ngi hc phi to c cho mnh hng th hc tp khi hc mn
hc
TI LIU THAM KHO
[1] Khng Minh Hng (2014), Mt s gii php nng cao cht lng gio
dc chnh tr - t tng Qun 6, TP H Ch Minh,
http://tuyengiao.vn/Home/Thuc-tien-kinh-nghiem/64218/Mot-so-giaiphap-nang-cao-chat-luong-giao-duc-chinh-tri-tu-tuong-o-Quan-6-TP-HoChi-Minh.
[2] Trn Vn Hiu, (2011), Thc trng dy v hc cc mn l lun chnh
tr kho st trng i hc Cn Th, i hc ng Thp v i hc
An Giang, Tp ch Khoa hc 2011:19a 78-85 trng i hc Cn Th.
[3] o Th Thy Loan (2014), Mt s gii php nhm i mi phng
php dy hc mn nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin,
NXB i hc Ty Bc.
[4] Hunh Vn Sn (2005), c - chp di ci nhn ca ngi trong
cuc, VitBo.Vn.
247
[5] Phc in (2005), Xin thy c ng c-chp, NXB Tui Tr.

[6]http://www.cdsptb.edu.vn/cdsp/index.php?option=com_content&view
=article&id=77:doi-moi-ppdh-cac-mon-llct&catid=5:hoat-dong-dayhoc&Itemid=19.
[7]http://ttptgiaoduc.sgu.edu.vn/vn/tu-lieu-giao-duc/44/doi-moi-phuongphap-day-hoc-cac-mon-li-luan-chinh-tri-hien-nay/.
248
THC TRNG V GII PHP NNG CAO CHT LNG

HC TP MN HC NHNG NGUYN L C BN CA
CH NGHA MC LNIN MT S TRNG TRONG
Trn Hong Ho*
Trc thc tin yu cu i mi ca s nghip gio dc v

o to; qun trit ng li v i mi trong cng tc t tng, l
lun ca ng v ch trng ci cch cng tc cng tc ging dy,
hc tp bc i hc v cao ng ni chung, ngy 18 thng 9 nm
2008, B trng B Gio dc v o to ban hnh chng trnh
mi v t chc bin son, phi hp vi Nh xut bn Chnh tr quc
gia xut bn Gio trnh Nhng nguyn l c bn ca ch ngha
Mc Lnin1 dnh cho sinh vin i hc v cao ng khi khng
chuyn ngnh Mc Lnin. Gio trnh do PGS.TS Nguyn Vit
Thng lm Tng ch bin.
Trn c s tip thu nhng quan im c bn ca Ch ngha
Mc Lnin, gip cho ngi hc hiu c bn cht, vai tr, s
mnh lch s ca cc mn khoa hc Mc Lnin, ng thi trang b
cho ngi hc mt th gii quan, phng php lun khoa hc
nhn thc v vn dng vo thc tin, gp phn nh hng xy
dng v gio dc con ngi mi p ng yu cu cng nghip ha,
* Tin s, Trng H Khoa hc X hi v Nhn vn, HQG-HCM.
1
Theo Hng dn s 127 ngy 30/6/2014 ca Ban Tuyn gio Trung ng, t nm hc
2016-2017 mn hc Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin s c
chuyn thnh Ch ngha Mc Lnin vi 3 hc phn: Trit hc, Kinh t chnh tr, ch
ngha x hi khoa hc.
249
hin i ha nc ta hin nay. Bi l, Ch ngha Mc Lnin l

hc thuyt khoa hc c s gn b cht ch gia l lun v thc tin
trong qu trnh hnh thnh v pht trin ca n. Sc mnh ca n
chnh l ch n khng xa ri thc tin x hi v c b sung,
kim nghim v pht trin trong thc tin. Xc nh tm quan trng
to ln ca Ch ngha Mc Lnin, vn kin i hi i biu ton
quc ng Cng sn Vit Nam ln th VIII (1996) tip tc
khng nh, chng ta phi Kin nh v vn dng sng to, gp
phn pht trin Ch ngha Mc Lnin v T tng H Ch
Minh2. i hi i biu ton quc ng Cng sn Vit Nam ln
th XI cng nhn mnh s cn thit i mi cn bn v ton din
gio dc v o to, ng thi xc nh o to ngun nhn lc,
nht l ngun nhn lc cht lng cao kt hp vi pht trin khoa
hc cng ngh l mt trong ba khu t ph ca chin lc pht
trin kinh t - x hi giai on 2011 2020. Vic thc hin nhim
v trng i ni trn cn xut pht t vic xc lp trit l gio dc
vi t cch l nn tng t tng ch o v tm nhn nh hng
qa trnh i mi gio dc nc nh trong thi k y mnh cng
nghip ha, hin i ha.
Tuy nhin, vic i mi gio dc khng th thnh cng nu
vai tr gio dc l lun, t tng b xem nh. V vy gio dc Ch
ngha Mc Lnin v T tng H Ch Minh l mt nhim v quan
trng trong tin trnh i mi t duy l lun ca ng ta hin nay
trong bi cnh xy dng, pht trin, bo v T quc, hi nhp quc
t. Gio dc theo quan im ca ng v Nh nc Vit Nam l
quc sch hng u, trong vai tr gio dc l lun chnh tr c
ngha v cng ln lao, ng giao nhim v cho khoa hc gio dc
l lun chnh tr l phi Tng cng nghin cu l lun, tng kt
thc tin, lm sng t mt s vn v ng cm quyn, v ch
ngha x hi, con ng i ln ch ngha x hi nc ta v nhng
vn mi ny sinh trong qu trnh i mi, khng ngng pht
trin l lun, ra ng li v ch trng p ng yu cu pht
ng Cng sn Vit Nam, Vn kin i hi i biu ton quc ng Cng sn Vit

Nam ln th VIII, Nxb Chnh tr quc gia, H Ni, 1996, tr. 139.
250
trin t nc. 3 p ng yu cu trn ca ng, vic khng

ngng nng cao cht lng ging dy v hc tp cc mn khoa hc
l lun Ch ngha Mc Lnin v T tng H Ch Minh trong cc
trng i hc, cao ng, trung hc chuyn nghip l mt vn
cp bch, v y l ni o to nhng con ngi tng lai i din
dn tc, ch nhn ca t nc.
Mc d c ng v Nh nc quan tm, song cht lng
hc tp v ging dy trong cc trng i hc, cao ng, trung hc
chuyn nghip ni chung v h thng cc trng trong i hc quc
gia thnh ph H Ch Minh ni ring vn cn l ni u t cho mi
thy c gio ging dy Ch ngha Mc Lnin, T tng H Ch
Minh. gp phn lm r thc trng vic hc tp mn hc Nhng
nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin mt s trng
trong i hc quc gia thnh ph H Ch Minh, chng ti xin a
ra kt qu nghin cu trn 3 trng i hc: i hc Khoa hc x
hi v Nhn vn (HKHXH & NV), i hc Khoa hc t nhin
(HKHTN), i hc quc t (HQT).
1.
Thc trng hc tp mn Nhng nguyn l c bn ca
Ch ngha Mc Lnin ca sinh vin trng HKHXH &
NV, HKHTN, HQT. (Qua kt qu kho st ca nm hc 20102011 v 2011-2012)
a) Thc trng vic hc tp ca sinh vin trn lp: tr li cho cu
hi ny, chng ti nhn c kt qu nh sau:
HKHXH & NV: c 64,0% sinh vin lun lun n
lp hc; 34,0% sinh vin thnh thong n lp;
2,0% khng bao gi n lp hc
HKHTN: c 70,5% sinh vin lun lun n lp
hc; 28,3% sinh vin thnh thong n lp; 1,2%
khng bao gi n lp hc.
HQT: c 62,4% sinh vin lun lun n lp hc;
34,7% sinh vin thnh thong n lp; 2,9% khng
bao gi n lp hc.
3
Ban Tuyn gio trung ng, Ti liu hc tp cc Vn kin i hi i biu ton quc
ng Cng sn Vit Nam ln th XI ca ng, Nxb Chnh tr quc gia, H Ni, 2011,
tr. 142.
251
b) Thc trng thi gian dnh cho mn hc:

HKHXH & NV: c 61,8% sinh vin tr li khi no
thi th mi hc; 28,5% sinh vin mt tun c gio
trnh mt ln; 9,7% sinh vin mi ngy u hc.
HKHTN: c 66,5% sinh vin tr li khi no thi th
mi hc; 25,3% sinh vin mt tun c gio trnh
mt ln; 8,2% sinh vin mi ngy u hc.
HQT: c 66,3% sinh vin tr li khi no thi th mi
hc; 27,4% sinh vin mt tun c gio trnh mt
ln; 6,3% sinh vin mi ngy u hc.
c) Thc trng v phng php hc tp mn hc:
HKHXH & NV: c 57,0% sinh vin cho rng
phng php hc tp khng quan trng; 36,4% sinh
vin nhn thy phng php hc tp rt quan trng;
c 6,8% sinh vin cho l quan trng.
HKHTN: c 51,8% sinh vin cho rng phng php
hc tp khng quan trng; 38,5% sinh vin nhn
thy phng php hc tp rt quan trng; c 9,7%
sinh vin cho l quan trng.
HQT: c 50,0% sinh vin cho rng phng php hc
tp khng quan trng; 43,2% sinh vin nhn thy
phng php hc tp rt quan trng; c 6,8% sinh
vin cho l quan trng.
d) Thc trng v mi lin quan gia mn hc Nhng nguyn
l c bn ca Ch ngha Mc Lnin vi chuyn ngnh hc
ca sinh vin. Tr li cho cu hi: Mn hc c lin quan n
ngnh hc ca bn khng ?
HKHXH & NV: c 32,4% sinh vin tr li c lin
quan rt nhiu; 46,7% thy c lin quan cht t;
18,0% cha thy lin quan g; 2,9% thy khng c
lin quan g.
HKHTN: c 10,3% sinh vin tr li c lin quan
rt nhiu; 35,2% thy c lin quan cht t; 45,1%
cha thy lin quan g; 9,4% thy khng c lin
quan g.
HQT: c 4% sinh vin tr li c lin quan rt
nhiu; 54% thy c lin quan cht t; 31% cha
thy lin quan g; 11% thy khng c lin quan g.
252
e) Thc trng thi ca sinh vin i vi mn hc Nhng

nguyn l c bn ca Ch ngha Mc Lnin.
HKHXH & NV: c 4,3% sinh vin tr li rt thch
mn hc; c 37,5% sinh vin tr li thch; 52,10%
tr li khng thch lm; 6,2% sinh vin hon ton
khng thch.
HKHTN: c 2,1% sinh vin tr li rt thch mn
hc; c 13,5% sinh vin tr li thch; 52,1% tr li
khng thch lm; 32,3% sinh vin hon ton khng
thch.
HQT: c 2,0% sinh vin tr li rt thch mn hc;
c 32,4% sinh vin tr li thch; 63,2% tr li
khng thch lm; 2,4% sinh vin hon ton khng
thch.
f) Thc trng vic ging dy mn hc Nhng nguyn l c
bn ca Ch ngha Mc Lnin. Tr li cho cu hi: Vic
ging dy mn hc ny trng nh th no ?. Chng ti
nhn c kt qu nh sau:
HKHXH & NV: c 6,7% sinh vin cho l rt tt;
15,4% cho l tt; 67,3% nh gi bnh thng;
10,6% cho rng khng tt.
HKHTN: c 4,3% sinh vin cho l rt tt; 20,4%
cho l tt; 71,5% nh gi bnh thng; 3,8% cho
rng khng tt.
HQT: c 4,9% sinh vin cho l rt tt; 19,1% cho
l tt; 68,1% nh gi bnh thng; 7,9% cho
rng khng tt.
g) Thc trng nh gi mn hc Nhng nguyn l c bn ca
Ch ngha Mc Lnin ca sinh vin.
HKHXH & NV: c 5,3% sinh vin tr li mn hc
khng kh; 58,3% sinh vin nh gi mn hc
bnh thng; 28,4% sinh vin cho rng mn hc
kh; 8,0% sinh vin cho rng mn hc rt kh.
HKHTN: c 2,7% sinh vin tr li mn hc khng
kh; 48,3% sinh vin nh gi mn hc bnh
thng; 36,2% sinh vin cho rng mn hc kh;
12,8% sinh vin cho rng mn hc rt kh.
253
HQT: c 4,6% sinh vin tr li mn hc khng

kh; 2,0% sinh vin nh gi mn hc bnh
thng; 24,3% sinh vin cho rng mn hc kh; c
n 69,1% sinh vin cho rng mn hc rt kh.
h) Thc trng kt qu hc tp mn hc Nhng nguyn l c
bn ca Ch ngha Mc Lnin ca sinh vin. Kt qu kho
st cho thy:
HKHXH & NV: c 12,8% sinh vin t kt qu hc
tp rt tt; 57,4% sinh vin c kt qu hc tp tm
chp nhn; 25,8% sinh vin c kt qu hc tp
khng tt; 4,0% sinh vin phi hc li.
HKHTN: c 4,9% sinh vin t kt qu hc tp rt
tt; 57,4% sinh vin c kt qu hc tp tm chp
nhn; 42,8% sinh vin c kt qu hc tp khng
tt; 30,6% sinh vin phi hc li.
HQT: c 8,6% sinh vin t kt qu hc tp rt
tt; 57,2% sinh vin c kt qu hc tp tm chp
nhn; 21,4% sinh vin c kt qu hc tp khng
tt; 2,8% sinh vin phi hc li.
Nhn xt cc s liu trn:
Trong qu trnh hc tp, sinh vin cc trng c kho st
c t l tham gia lp hc kh ng (t 62,4% n 70,5%), tuy nhin
phn ln sinh vin khng dnh thi gian cho mn hc tha ng,
ch n thi mi hc (t 61,8% n 66,5%). Mt l do ng ch l
a s sinh vin khng nm c phng php mn hc (t 50% n
57%), khng xc nh mi lin h gia mn hc Nhng nguyn l
c bn ca Ch ngha Mc Lnin vi khoa hc chuyn ngnh (t
18% n 45,1%). T a s sinh vin khng thy thch th vi
mn hc Nhng nguyn l c bn ca Ch ngha Mc Lnin (t
52,1% n 63,2%). Cc sinh vin c phng vn phn ln cng
cho rng vic ging dy mn hc Nhng nguyn l c bn ca Ch
ngha Mc Lnin ca cc ging vin Mc-Lnin l bnh thng
(t 67,3% n 71,5%). Tuy nhin ch c mt s t sinh vin nh gi
mn hc Nhng nguyn l c bn ca Ch ngha Mc Lnin
khng kh (t 2,7% n 5,3%), c bit c n 69,1% sinh vin cho
rng mn hc rt kh. Vi nhng s liu trn tt yu cho thy trnh
254
tip thu mn hc Nhng nguyn l c bn ca Ch ngha Mc

Lnin phn ln sinh vin t kt qu khng cao (t 21,4% n
42,8%), thm ch c trng s sinh vin phi hc li t t l kh
cao (30,6%).
2.
Nhn xt chung rt ra t nhng kt qu thu thp c
Qua thc t kho st chng ti nhn thy c nhiu bt cp

trong vic hc tp mn hc Nhng nguyn l c bn ca Ch
ngha Mc Lnin ca sinh vin.
Th nht, sinh vin cha thy r tm quan trng ca mn
hc, hay ni ng hn l sinh vin coi thng mn hc, thm ch
ng nht vi nhng bi hc chnh tr. Thc ra trong qu trnh hc
bc trung hc ph thng, sinh vin tip xc mt s chuyn
Ch ngha Mc Lnin trong chng trnh Gio dc cng dn lp
10,11 v 12. Tuy nhin, do phi dnh thi gian cho nhng mn hc
khc phi thi tt nghip ph thng, nhiu trng khng quan tm
n mn hc dn n kt qu hc sinh coi thng mn hc. Nhiu
sinh vin khng nh g khi nghe nhc n nhng thut ng trit
hc, kinh t chnh tr hc m sinh vin c hc trc .
Th hai, sinh vin khng coi trng phng php hc tp,
nghin cu khoa hc. a s vn duy tr thi quen hc dn, hc vt,
hc t, khng tham kho sch, tp ch. Mt s khc t tin ti n
ni chnh tr nn ch quan khng nm chc ni dung mn hc, ch
huyn thuyn vn thi s khi lm bi !
Th ba, do chng trnh i hc c qu nhiu ni dung kin
thc mi, cc ging vin thng buc sinh vin phi lm bi tp
hoc tho lun i vi nhng mn chuyn ngnh, sinh vin li
khng bit cch sp xp thi gian, mt s khc phi kim thm vic
lm t nui mnh, do thi gian dnh cho nhng mn khoa hc
Mc Lnin ch mang tnh i ph dn n kt qu hc tp ca sinh
vin khng cao, thm ch phi hc li.
Th t, thc cht mn hc Nhng nguyn l c bn ca
Ch ngha Mc Lnin l s tch hp ni dung t ba mn hc
trc y l: Trit hc Mc Lnin, Kinh t chnh tr hc Mc
255
Lnin, Ch ngha x hi khoa hc vi lng thi gian tng i di,

nay c rt ngn li, nhng ni dung cu trc cc bi hc th
khng gim ti. iu ny gy khng t kh khn cho ging vin phi
chy ua chng trnh, nhiu ni dung ging vin yu cu sinh
vin t nghin cu hoc cho qua; vic ging dy b x cng, kt
qu ngi hc khng thch th vi mn hc l iu tt nhin.
Th nm, vi l do thiu phng hc hin nay cc trng
thng b tr lp hc t 100 n 150 sinh vin/ 1 ging vin, iu
ny dn n vic ging vin kh kim sot lp hc, quan h tng
tc gia ngi dy v ngi hc khng th thc hin c. Mt
khc ngi hc khi tham gia hc tp mn hc Nhng nguyn l c
bn ca Ch ngha Mc Lnin l sinh vin thuc cc ngnh khoa
hc khc nhau, iu ny i hi ging vin ng lp phi c thm
nhng kin thc khoa hc khc c th p ng yu cu a dng
ca sinh vin.
3.
Mt s gii php nng cao cht lng hc tp mn hc
Nhng nguyn l c bn ca Ch ngha Mc Lnin
khc phc nhng hn ch trong vic hc tp Nhng
nguyn l c bn ca Ch ngha Mc Lnin, chng ti ngh
mt s gii php sau:
Th nht, cc ging vin khoa hc Mc Lnin phi khng
ngng trau di nng cao trnh chuyn mn.
hon thnh vai tr quan trng l gio dc l lun, xy
dng th gii quan khoa hc v nhn sinh quan ca ch ngha Mc
Lnin cho th h tr ni chung v cho sinh vin ni ring th i
ng ging vin Mc Lnin phi khng ngng t nng cao trnh
chuyn mn, nghip v s phm. Ngoi ra mi ging vin phi nm
chc i tng ngi hc, c kin thc cc khoa hc khc nhm
lm cho bi ging ca mnh sinh ng, thc t. C nh vy mi to
c s ng cm vi ngi hc, gip ngi hc thy c vai tr
quan trng ca Ch ngha Mc Lnin.
Th hai, cn c s thng nht thi gian dnh cho cc mn
hc Ch ngha Mc Lnin.
256
Hin nay, do s gim ti thi gian dnh cho mn hc, nhiu

c s o to t ct xn lng thi gian ln lp gy thit thi cho
ngi hc. Mt khc cng cn xem li vic b tr s lng sinh vin
trn mt ging vin. Nn chng nh trng cn c ch im danh
ngi hc nh quy nh theo ch hc theo nin ch, to ng lc
buc sinh vin phi n lp hc.
Th ba, nh trng cn kt hp vi cc t chc hi on pht
ng phong tro thi ua hc tp, nghin cu khoa hc ca sinh vin,
c bit i vi nhng mn khoa hc Mc Lnin.
Hin nay, B Gio dc v o to vn duy tr cuc thi
Olimpic cc mn khoa hc Mc Lnin, t tng H Ch Minh.
Tuy nhin vn ng cho phong tro th khng c nhiu sinh vin
quan tm, k c mt s c s o to vi l do c qu nhiu
phong tro, iu ny c th gy ra hn ch vic hc tp ca sinh
vin, cha k n vic phi c mt khon ngn sch phc v cho
hot ng nu trn.
Th t, gip cho sinh vin c nhiu ngun ti liu tham
kho cn phi a dng ha sch gio khoa. Hin nay trn th trng
sch Mc Lnin , nhiu sinh vin t ra bn khon khng bit nn
chn la sch no, bi l cc sch u c ni dung gn nh ging
nhau. c bit mt s sch c lin quan n ngnh hc ca sinh
vin nh trit hc trong ha hc, trit hc trong vt l hc, trit hc
trong sinh hc th tuyt nhin khng c. Nn chng cc n v
ch qun o to i hc cn t hng vi mt s chuyn gia, cc
nh khoa hc u ngnh lm cho khoa hc Mc Lnin khng
tr nn nhm chn i vi ngi hc.
Tt c nhng gii php trn mang tnh ng b, ngha l
khng th tuyt i ha hay n gin ha bt k gii php no. Tuy
nhin cng phi thy rng vai tr ca ng v Nh nc c mt
ngha cc k quan trng thng qua ng li ch trng ca ng;
ch , chnh sch ca Nh nc gip cho sinh vin xc nh l
tng cch mng, bc u trong vic tm hiu ch ngha Mc
Lnin, t tng H Ch Minh nhm xy dng mt i ng tr thc
va hng, va chuyn, p ng yu cu cng nghip ha, hin i
257
ha, bo v ch quyn quc gia, hi nhp quc t ca nc ta trong

giai on hin nay.
TI LIU THAM KHO

1.
2.
3.
4.
Lm Ngc Linh (ch nhim ti), Quan im ca sinh vin i

hc quc gia thnh ph H Ch Minh v mn hc Nhng nguyn
l c bn ca Ch ngha Mc Lnin, cng trnh nghin cu
khoa hc sinh vin cp trng, i hc Khoa hc x hi v nhn
vn, 2012, ngi hng dn khoa hc: TS. Trn Hong Ho.
ng Cng sn Vit Nam, Vn kin i hi i biu ton quc
ng Cng sn Vit Nam ln th VIII, Nxb Chnh tr quc gia, H
Ni, 1996, tr. 139.
Ban Tuyn gio trung ng, Ti liu hc tp cc Vn kin i hi
i biu ton quc ng Cng sn Vit Nam ln th XI ca ng,
Nxb Chnh tr quc gia, H Ni, 2011, tr. 142.
Hng dn s 127 HD/BTGTW ngy 30/6/2014 ca Ban Tuyn
gio Trung ng, Thc hin Kt lun s 94-KL/TW, ngy
28/3/2014 ca Ban B th v vic tip tc i mi hc tp l
lun chnh tr trong h thng gio dc quc dn
258
TNG CNG PHNG PHP I THOI,

TRAO I, THO LUN TRONG GING DY
CC MN L LUN CHNH TR
Bi Th Thu Hin*
Xut pht t thc trng cng tc o to, bi dng cn b, c

bit t yu cu cng tc gio dc l lun chnh tr trong thi k y
mnh cng nghip ha, hin i ha v hi nhp quc t, Ngh
quyt Hi ngh Ban Chp hnh Trung ng ng ln th 5 kha IX
(thng 3/2002) v Cng tc t tng l lun ch r: Cn i mi
mnh m chng trnh, ni dung, phng php dy v hc tt c
cc cp hc, bc hc. Trong , vic i mi phng php ging
dy cc mn l lun chnh tr c vai tr quan trng hng u trong
vic bi dng th gii quan khoa hc, nhn sinh quan cch mng
v xy dng lng tin vng chc cho th h tr vo nn tng l lun
l ch ngha Mc - Lnin v vai tr lnh o ca ng cng sn
Vit Nam. Vic lm th no c phng php ging dy tt, gn
truyn th kin thc ca ngi dy vi vic pht huy tr lc ca
ngi hc mt cch hiu qu ang l ni trn tr ln ca nhng
ngi lm cng tc ging dy cc mn l lun chnh tr. Khi c mt
phng php ging dy tt s to nn s tip nhn ch ng, hng
th ca ngi hc v do vy, cht lng v hiu qu dy hc s
c nng cao.
Thc t hot ng ging dy cc mn l lun chnh tr trong
nhng nm qua cho thy, vn cn tn ti kh ph bin trong c
ngi dy v ngi hc quan im cho rng ging vin l ngi
*
Nghin cu sinh, Ging vin Khoa Trit hc, Trng i hc Khoa hc X hi v Nhn vn, i
hc quc gia TP. H Ch Minh.
259
truyn t thng tin v sinh vin l ngi nhn thng tin. Quan im
ny dn n h qu l ngi dy ch truyn t bi ging mt chiu,
thuyt ging theo kiu rt nc vo bnh, cn ngi hc nhn
nc theo kiu rt t c t, rt nhiu c nhiu. Tt nhin,
khng th ph nhn vai tr ca phng php thuyt ging trong
ging dy cc mn l lun chnh tr, bi kh nng t c, t nghin
cu ti liu l lun chnh tr sinh vin (c bit l sinh vin khng
chuyn) cn hn ch v nu khng c phng php thuyt ging
gi v nh hng cho sinh vin th vic s dng cc phng php
khc tr nn kh khn v khin cho sinh vin i khi c nhng quan
im lch lc nu khng c nh hng. Tuy nhin, nu qu lm
dng phng php thuyt ging theo kiu din ging c thoi s
khin cho sinh vin tip thu bi ging mt cch th ng, khng
nh thc c s am m, hng th cng nh kh nng t duy ca
ngi hc, lm cho hiu qu ca vic dy hc khng cao. L thuyt
kh khan, mang nng tnh hn lm s lm cho sinh vin nhm chn,
t quan tm n mn hc v do , nh hng ln n cht lng
ging dy. Chnh v vy, trong vic i mi ging dy cc mn l
lun chnh tr, bn cnh phng php thuyt ging, cn tng cng
phng php i thoi, trao i, tho lun trong gi hc lm cho
bi ging tr nn sinh ng, li cun, hp dn ngi hc, nng cao
hiu qu ca hot ng ging dy.
i thoi l ni qua li hay ni ngc nhau v khi ni n i
thoi l phi c s i lp hay t ra s khc bit - i n mt s
tht. Trong ging dy, i thoi l phng php m ngi dy a
ra nhiu kin tri ngc nhau cng sinh vin trao i, dn dt
i n mt kt lun no .
Trao i l bn bc kin vi nhau1, chng hn, trong
ging dy l lun chnh tr, ging vin a ra mt s ch , cu hi
thuc v cc vn chnh tr, kinh t, vn ha - x hi ang din ra
trong i sng x hi, khuyn khch sinh vin pht huy kh nng t
duy c lp v th hin chnh kin ca mnh trong qu trnh tip cn
cc vn ang din ra trong thc tin cuc sng.
Tho lun trong dy hc l phng php t chc nn cuc i
thoi gia ngi hc vi ngi hc hoc gia ngi dy vi ngi
1
Nguyn Nh (Ch bin), i t in ting Vit, Nxb. i hc quc gia TP. HCM, 2007,
tr.1631.
260
hc nhm huy ng tr tu ca ngi hc gii quyt mt vn

no hoc a ra nhng gii php, kin ngh hoc nhng quan
nim mi.
Thng qua i thoi, trao i, tho lun, ngi hc c tp
dt tham gia tm hiu hoc tham gia gii quyt vn ; c hc
hi kin thc ca bn b; pht huy c tr tu ca tp th ca
ngi hc; rn luyn ngi hc thc lng nghe kin ca ngi
khc. Quan trng hn, i thoi, trao i, tho lun trong ging dy
l lun chnh tr s li cun s quan tm ca sinh vin i vi cc
vn chnh tr thc tin ca th gii v trong nc, gip sinh vin
c c hi tham gia vo qu trnh hc tp nh pht biu, trnh by
kin v by t quan im ca mnh, vn dng nhng tri thc hc
l gii nhng vn v ang ny sinh trong thc tin; t
khi gi, kch thch s tm ti, khm ph, sng to ca t duy. Hn
na, khi l gii nhng vn thc tin thng qua i thoi, trao i,
tho lun s lm cho yu t l lun bt kh khan, l lun khng tr
thnh l lun sung m gn vi thc tin sinh ng ang vn
ng khng ngng ca t nc, ca th gii. c bit trong giai
on bng n thng tin nh hin nay, trc nhiu lung thng tin a
chiu, vic i thoi, trao i, tho lun t c s nh hng
ng n cho sinh vin s nng cao hiu qu ca hot ng ging
dy cc mn l lun chnh tr.
Yu cu ca phng php i thoi, trao i, tho lun l ngi
dy cn to iu kin cho ngi hc c c hi ni ra nhng suy
ngh ca mnh, pht hin v gii quyt vn ; bi ging c nh
hng theo ging vin nhng trnh c s truyn t kinh vin
mt chiu. Ging vin khng truyn t nhng kin thc c sn
trong gio trnh m cho ngi hc t khm ph, tm ra tri thc
mi. C th, ging vin thc hin ch ng t vn , phng vn
nhanh, chia nhm tho lun, x l tnh hung... Tinh thn ca
phng php ny l l lun gn vi thc tin, dng l lun soi
sng thc tin, l lun dn dt thc tin, dng thc tin kim
nghim l lun, trau di t duy ca ngi hc, gip ngi hc hc
tp theo hng nghin cu. i vi ngi hc, yu cu ca phng
php ny l ngi hc phi tch cc, ch ng cng ngi dy gii
quyt vn tm ra chn l. Ch trn c s trao i, tranh lun,
tho lun th mi to ra bu khng kh thoi mi, dn ch v nh
261
vy, ngi hc c th th hin ht nhn thc cng nh pht huy

nng lc t duy trong vic gii quyt vn . Qua , gip ngi
hc rn luyn k nng thuyt trnh, trnh by trc m ng, khng
l thuc, khng li vo ngi dy, to nn bn lnh th hin chnh
kin v s t tin trong giao tip, i thoi.
thc hin c phng php i thoi, trao i, tho lun
trong ging dy l lun chnh tr i hi v pha ngi dy phi c
bn lnh chnh tr vng vng, c nim tin vo nn tng l lun l ch
ngha Mc - Lnin v tin vo vai tr lnh o ca ng Cng sn
Vit Nam. Ch khi nm vng tnh khoa hc ca ch ngha Mc
Lnin, c bn lnh chnh tr vng vng th trong qu trnh thc hin
phng php i thoi, trao i, tho lun, ngi dy mi c th
thuyt phc, li cun c ngi hc tin theo, nghe theo. Bn cnh
, vic i thoi, trao i, tho lun vi sinh vin thc s sinh
ng, hp dn, ngi dy cn c vn kin thc thc t phong ph,
lng vo trong bi ging nhng v d thc tin sinh ng gn vi
tnh hnh thi s trn cc lnh vc kinh t, chnh tr, vn ha - x hi
ca t nc, ca th gii. Chnh vic lin h vi thc tin ny s
lm cho l lun khng tr thnh l lun sung m l lun c
c rt t thc tin v quay tr li ch o thc tin, gii quyt
nhng vn thc tin t ra. ng thi, l lun c tip tc b
sung, i mi, pht trin. Bi l, nh C.Mc, Ph.ngghen, V.I.Lnin
nhiu ln khng nh hc thuyt ca cc ng khng phi l xong
xui, bt bin m gn lin vi thc tin vn ng ca lch s v iu
kin lch s - c th ca mi nc. Trong phng php i thoi,
trao i, tho lun, ch khi ngi dy c vn kin thc thc t
phong ph mi c kh nng nh hng ng n cho ngi hc,
to nn s hp dn, hng th ngi hc, lm cho bi ging c tnh
thuyt phc cao. Hn na, i tng o to ca cc mn l lun
chnh l sinh vin nm th nht, nm th hai, d c kh nng t duy
v trnh nhn thc nht nh, nhng cn mang tnh c th, cm
tnh, trc quan, trong khi cc mn l lun chnh tr li i hi kh
nng t duy tru tng, kh nng lp lun lgic, khoa hc... Do vy,
vic gn l lun vi cc vn thc tin trong qu trnh i thoi,
trao i, tho lun s va m bo tnh h thng, tnh khoa hc, va
m bo tnh c th ca cc mn l lun chnh tr, gip ngi hc
d hiu, d tip thu. c vn kin thc thc t phong ph, ngi
dy cn thng xuyn cp nht thng tin, tin tc v thng xuyn
262
c bi dng, ti o to theo kp, nm bt xu hng vn ng

ca thc tin vn dng vo trong mi bi ging ca mnh. Vic
cp nht ha kin thc gip ngi dy t tin, vng vng trong vic
nh hng ng n cho ngi hc trong iu kin bng n thng
tin nh hin nay. V pha ngi hc, thc hin phng php i
thoi, trao i, tho lun, trc ht ngi hc cn thy c ngha
ca mn hc t hnh thnh thi hc tp ng n. Ngi
hc tch cc trao i vi ngi dy, ch ng nu ln nhng vn
thc mc hoc bn thn quan tm, nht l nhng vn t thc tin
cuc sng hiu hn l lun, vn dng l lun vo vic ci to
thc tin. Bn cnh vic trao i, tho lun lp, sinh vin cn thit
phi c s n lc t hc tp, t tip thu nhng tri thc hu ch t
vic quan st thc t, tham quan hc tp hay t nhiu ngun thng
tin qua phim nh, sch bo, ti liu c chn lc ni dung ph hp,
vi nh hng chnh tr ng n. c bit trong tho lun, sinh
vin cn xc nh c rng, hc tp khng hon ton l mt hot
ng ca c nhn, n xy ra trong mt mi trng vn ha - x hi
nht nh, trong , s tng tc gia nhng ngi hc vi nhau c
vai tr rt quan trng trong vic thu nhn v to kin thc. iu ny
t ra yu cu ngi hc phi tr thnh ngi cng m phn trong
nhm v lp hc.
thc hin phng php i thoi, trao i, tho lun, trc
ht, trong mi gi ging, ging vin cn gii thch cc thut ng,
c bit l cc thut ng trit hc. Nh ni trn, trnh t duy
ca sinh vin nm th nht, nm th hai cn dng trc quan, cm
tnh nn vic n gin ha, c th ha nhng thut ng mang tnh
hn lm ca cc mn l lun chnh tr l vic lm cn thit gip
sinh vin cm thy gn gi, d hiu, d nh. T vic gii thch
nhng thut ng c th ny mi c th dn dn i n khi qut ha,
h thng ha tri thc l lun chnh tr.
Th hai, thc hin tt phng php i thoi, trao i, tho
lun, ging vin cn tm ra vn v nu ra cc tnh hung c vn
nhm kch thch tnh tch cc, t gic, ch ng, sng to ca
sinh vin. Di s hng dn ca ging vin, sinh vin gii quyt
tng vn , phn tch v l gii cc vn thc tin. y, ch
m ging vin nu ra phi c trng tm, trng im, gn vi ni
dung ca tng bi hc.
263
Th ba, trong i thoi, trao i, tho lun, to nn s sinh

ng cho gi hc, ging vin cn t ra nhng cu hi v cc vn
ang din ra trong i sng nhm khuyn khch sinh vin pht huy
kh nng t duy c lp v th hin chnh kin ca mnh trong qu
trnh tip cn cc vn chnh tr - x hi. i vi nhng vn
mang tnh nhy cm vi nhiu lung thng tin khc nhau, nhiu
quan im ngc chiu th khi kt lun vn , ging vin cn phn
tch c th cc mt ca vn i n s nh hng t tng
ng n cho sinh vin.
Th t, trong t chc cho sinh vin tho lun, ging vin cn
chia lp thnh 4-6 nhm ty theo s s ca lp hc v giao cho mi
nhm gii quyt mt ch . Sau , mi nhm s trnh by v bo
v kt qu nghin cu, tho lun ca nhm mnh, nhng nhm cn
li ng vai tr phn bin. y, vai tr ca ngi dy l ngi
hng dn, gi m v thng nht nhn thc sau mi gi tho lun.
Yu cu ca phng php ny l ch c a ra tho lun phi
mang tnh thc tin, thit thc nhm to hng th cho sinh vin
trong qu trnh tham gia lm vic nhm.
Nh vy, pht huy hiu qu trong vic ging dy cc mn l
lun chnh tr cn thc hin kt hp nhiu phng php khc nhau
v cn c vo tng ni dung ging dy m ngi dy c th linh
hot s dng cc phng php. Trong , bi ging tht s li
cun, hp dn, pht huy c tr tu ca ngi hc cn tng cng
phng php i thoi, trao i, tho lun trong gi ging. S dng
cc phng php ny trong ging dy, ngi dy va l ngi c
vn, va l ngi tham gia vo qu trnh hc tp, va l ngun tham
kho cho ngi hc, gip h tho g nhng kh khn trong qu
trnh hc tp, nghin cu, tng hiu qu dy - hc cc mn l lun
chnh tr.
TI LIU THAM KHO
1. Hong Ch Bo (2010), Bn cht khoa hc v cch mng ca ch
ngha Mc - Lnin, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni.
2. ng Cng sn Vit Nam. (2011), Vn kin i hi i biu ton quc
ln th XI, Nxb Chnh tr quc gia, H Ni.
264
3. Hi ng Trung ng ch o bin son cc gio trnh quc gia v cc

b mn khoa hc Mc Lnin v t tng H Ch Minh (1994), Mt s
vn v ch ngha Mc Lnin trong thi i hin nay.
4. ng Xun K (1988), Ch ngha Mc Lnin v thi i chng ta,
Hc vin chnh tr quc gia H Ch Minh, H Ni.
5. L Hu Ngha (Ch bin) (2004), Thi i chng ta v sc sng ca
ch ngha Mc Lnin, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni.
6. Nguyn Th Ngha, Thi Th Thu Hng (ng ch bin) (2014),
Nhng vn c bn v cp bch ca trit hc mcxt, Nxb. i hc
quc gia TP. H Ch Minh.
265
I MI PHNG PHP NH GI KT QU HC TP
CC MN L LUN CHNH TR HIN NAY
S CN THIT V MT S GII PHP
Th Hin
1. Yu cu ca vic i mi phng php nh gi kt qu

hc tp cc mn l lun chnh tr hin nay
Trong xu th pht trin kinh t tri thc v hi nhp quc t
hin nay, hn bao gi ht, ng v Nh nc ta dnh s quan tm
ln n vic xy dng v pht huy ngun lc tr tu ca dn tc, xc
nh tr tu ca dn tc, t cht ca dn tc l c s vng chc quyt
nh s pht trin tc cao, bn vng. i hi ln th XI ca
ng Cng sn Vit Nam khng nh: Pht trin, nng cao ngun
nhn lc cht lng cao l mt trong nhng yu t quyt nh s
pht trin nhanh, bn vng t nc1. Gio dc i hc c vai tr
ln i vi vic pht huy ngun lc tr tu phc v s nghip cng
nghip ha, pht trin t nc trong iu kin hi nhp quc t.
Theo , vic nghin cu, nhn din, nh gi v c nhng gii
php st thc gio dc i hc thc hin tt vai tr, nhim v
pht huy ngun lc tr tu l mt yu cu cp bch. Vic ging dy
cc mn l lun chnh tr cho sinh vin cc trng i hc, cao
ng c vai tr quan trng trong vic gp phn vo gic ng cch
mng, nng cao thc chnh tr, thng nht ch v hnh ng ca
i ng tr thc tng li ng thi gp phn xy dng nhng lp
Tin s, Ph trng khoa L lun chnh tr, trng i hc An Giang;

ng Cng sn Vit Nam (2011), Vn kin i hi i biu ton quc ln th XI, Nxb
Chnh tr quc gia - S tht, H Ni, tr.41
1
266
ngi k tc trung thnh vi l tng ca ng v thc hin thng

li s nghip cch mng m ng v nhn dn chn.
Trong qu trnh lnh o cch mng, ng v Nh nc ta
lun coi trng cng tc gio dc l lun chnh tr v xc nh y l
nhim v trng tm ca ng. ng xc nh gio dc v o to
cng vi khoa hc v cng ngh l quc sch hng u, l nn tng
v ng lc thc y cng nghip ha, hin i ha t nc2.
Cng vi cc ch trng nhn mnh vic i mi ni dung v
phng php ging dy, nng cao cht lng trong nh hng
chin lc pht trin gio dc v o to trong thi k cng nghip
ha, hin i ha, ng c nhiu Ch th, Ngh quyt v cng tc
gio dc l lun chnh tr.
Ngh quyt Trung ng nm kha IX v cng tc t tng, l
lun nhn mnh Nng cao cht lng, hiu qu cng tc tuyn
truyn, gio dc l lun chnh tr, to s thng nht cao hn na
trong ng, s ng thun trong nhn dn cn i mi mnh m
chng trnh, ni dung, phng php dy v hc l lun, coi trng
tnh cht lng v hiu qu.3 i hi X ca ng tip tc xc nh:
coi trng bi dng cho hc sinh, sinh vin kht vng mnh lit
xy dng t nc giu mnh, gn lin lp nghip bn thn vi
tng lai ca cng ng, ca dn tc, trau di cho hc sinh, sinh
vin bn lnh, phm cht v li sng ca th h tr Vit nam hin
i4. i hi ng ln th XI t ra yu cu c th vic gio dc l
lun chnh tr cn tip tc i mi ni dung, phng php, nng
cao hn na tnh chin u, tnh thuyt phc, hiu qu ca cng tc
t tng, tuyn truyn hc tp ch ngha Mc-Lnin, t tng H
Ch Minh, quan im ng li ca ng, chnh sch php lut ca
Nh nc i mi, nng cao cht lng cng tc gio dc l lun
chnh tr, gio dc cng dn trong h thng cc trng chnh tr, cc
trng thuc h thng gio dc quc dn5.
2
ng Cng sn Vit Nam (2009), Vn kin i hi i biu ton quc ln th X, Nxb

3
ng Cng sn Vit Nam (2002), Vn kin hi ngh ln th nm Ban chp hnh TW
kha IX, Nxb Chnh tr quc gia - S tht, H Ni, tr.135-136
4
ng Cng sn Vit Nam (2009), Vn kin i hi i biu ton quc ln th X, Nxb
5
ng Cng sn Vit Nam (2011), Vn kin i hi i biu ton quc ln th XI, Nxb
Chnh tr quc gia - S tht, H Ni, tr.256-257
267
C th ha quan im, ch trng ca ng, Nh nc

ban hnh nhiu chnh sch v gio dc v o to ni chung v v
ging dy cc mn l lun chnh tr ni ring nh: Quyt inh s
494/Q-TTg ngy 24/6/2002 v i mi phng php ging dy,
hc tp cc mn khoa hc Mc-Lnin, t tng H Ch Minh trong
cc trng cao ng, i hc; Cng vn s 2488/BGDTH&SH ngy 25/3/2008 ca B gio dc v o to v vic thng
bo k hoch t chc ging dy cc mn l lun chnh tr ca cc
trng i hc, cao ng
R rng, cng tc ging dy cc mn l lun chnh tr lun
nhn c s quan tm ca ng v nh nc v cng l yu cu
thc tin nhm hnh thnh v pht trin nhn cch sinh vin p ng
cho s nghip cng nghip ha, hin i ha t nc v mc tiu
dn giu, nc mnh, dn ch cng bng vn minh hin nay.
Thc hin ch trng ca ng, i ng cn b qun l v
ging dy cc khn l lun chnh tr khng ngng n lc hon
thnh tt cng tc gio dc l lun chnh tr ca mnh. Trn thc t,
cht lng i ng khng ngng nng cao, ging vin l lun chnh
tr c trnh chuyn mn t thc s tr ln tng nhanh, ni dung,
chng trnh, phng php lin tc c i mi. Theo , a s
sinh vin cho rng chng trnh cc mn l lun chnh tr rt b ch,
ph hp (59,6)6.
Tuy nhin, hiu qu ca cng tc ging dy cc mn l lun
chnh tr cn hn ch so vi yu cu pht trin t nc, ni dung,
chng trnh cn nhiu bt cp. S i mi, ci tin lin tc k c
vic gim ti chng trnh t 5 hc phn cn 3 hc phn (nhng
nguyn l c bn ca ch ngha Mc-Lnin, t tng H Ch Minh,
ng li cch mng ca ng cng sn Vit Nam), tng thi
lng t hc, seminar mang li nhng thay i tch cc bc u
trong ging dy v hc tp cc mn l lun chnh tr; song, p
ng c yu cu ca tnh hnh mi th nht thit cn tip tc i
mi cn bn v ton din mc cao hn v mang tnh chiu su.
Trong , ng thi vi vic i mi phng php ging dy, th
cn thit phi ch i mi phng php nh gi kt qu hc tp.
6
Xem: Trn Th Anh o (2010), Cng tc gio dc l lun chnh tr cho sinh vin Vit
Nam hin nay, Chnh tr Quc gia, H Ni, tr.104
268
Quy trnh kim tra, nh gi tt s to tc ng tch cc ti qu trnh

dy v hc cng nh thi hc tp ca sinh vin.
2. Mt s gii php nhm i mi phng php nh gi
kt qu hc tp cc mn l lun chnh tr theo tinh thn i mi
cn bn v ton din gio dc v o to hin nay
Xut pht t thc trng ging dy cc mn l lun chnh tr
cho sinh vin thi gian qua, trn c s Ngh quyt 29-NQ/TW ca
ban Chp hnh Trung ng khoa XI v i mi cn bn v ton
din gio dc v o to, p ng yu cu cng nghip ha, hin i
ha trong iu kin kinh t th trng nh hng x hi ch ngha
v hi nhp quc t v n tip tc i mi ging dy, hc tp cc
mn l lun chnh tr trong h thng gio dc quc dn ca Ban
tuyn gio Trung ng, chng ti xut mt s gii php gp phn
nhm i mi phng php nh gi kt qu hc tp cc mn l
lun chnh tr theo tinh thn i mi cn bn v ton din gio dc
v o to hin nay nh sau:
Mt l, vic nh gi kt qu hc tp cn c tin hnh
thng xuyn trong sut qu trnh hc tp.
Kim tra, nh gi kt qu hc tp thng xuyn l mt cng
vic c tm quan trng c bit, nht l chng trnh o to theo
hc ch tn ch, gio vin c quyn nh gi 50% trng im ca
ngi hc trong sut qu trnh hc tp trong bao gm: im kim
tra thng xuyn, im tho lun, im chuyn cn
thc hin tt th ging vin cn chun b h thng cu hi
trc nghim, tr li ngn, cc ch bi tp nhm do vy, bn
cnh gio trnh ca B, ging vin cn c thm ti liu hng dn
hc tp mn hc c trin khai c th, ph hp vi i tng,
chng trnh mnh ph trch th mi c th ch ng kim tra, nh
gi kt qu thng xuyn.
Hai l, cn a dng ha cc hnh thc nh gi m bo
tnh hiu qu, hin thc.
Vic kim tra nh gi c th c tin hnh bng nhiu hnh
thc khc nhau cho nhng i tng sinh vin khc nhau. Chng
hn, trong qu trnh kim tra thng xuyn nh gi qu trnh, c
th kim tra bng hnh thc trc nghim, tr li ngn, t lun, bo
co nhm, t lun, vn p thm ch trong cc bi bo co nhm
269
cho sinh vin cht vn trc tip c tnh im tch ly. Ging
vin c th quy nh im tch ly (im thng) cho sinh vin tch
cc. Thi kt thc hc phn i vi nhng sinh vin c im kim tra
thng xuyn cao, tch cc, nng n trong cc bui hc th c th
chn , khuyn khch cc em lm bi tiu lun kt thc mn hc.
Vi s a dng v hnh thc nh gi nh vy s kch thch
sinh vin nng cao nng lc t hc, t nh gi bng vic ch ng
thay i thi hc tp t buc phi hc sang mun c hc,
mun c khng nh bn thn. Cc nh gi thay i n c vai tr
ln trong vic thay i phng php hc tp.
Ba l, khng ch nh gi v kin thc m cn nh gi nng
lc t hc, kh nng t duy sng to, gii quyt vn v ng dng
kin thc vo thc tin.
pht huy nng lc t hc, ng vin, khuyn khch ngi
hc pht huy kh nng t duy sng to, gii quyt vn v ng
dng vo thc tin. Mun vy, trong qu trnh ln lp ging dy,
hng dn sinh vin hc tp, ging vin khng ch trao i thun
ty nhng tri thc trong sch gio khoa, trong sch v m mi
chng lun c nhng gi m ng thi t yu cu nng cao kh
nng t duy sng to, gii quyt vn v ng dng kin thc vo
thc tin.
Chng hn, mi chng cn gii thiu ti liu tham kho
m rng cho sinh vin, t ra cc cu hi m lin quan cc vn
x hi hin ang din ra, yu cu sinh vin a ra nhng nh gi,
nhn xt, rt ra nhng bi hc t thc tin cuc sng ca sinh vin,
ca gii tr, ca t nc, th gii... thm ch, ging vin hon ton
c th a ra cc bi tp c nhn, bi tp nhm m ni dung kt hp
cc kin thc c hc vi mt vn thc tin. Vi hnh thc ny
to iu kin bc u cho cc em thch ng vi vic phn tch su
vn , lm quen vi nghin cu khoa hc thng qua vic rn k
c, su tm t liu, vit, lp lun, vn dng thc tin
Ch trng xuyn sut ca ng ta l xy dng ngun nhn
lc va hng, va chuyn, cc mn l lun chnh tr c vai tr c
bit quan trng trong gio dc l tng cch mng. p ng yu
cu , cng vi vic i mi cn bn v ton din gio dc v o
to ni chung, cc mn l lun chnh tr cng cn i mi ton din
270
phng php ging dy theo hng tch cc, pht huy nng lc
ngi hc. V vy, vic i mi vic nh gi kt qu hc tp l cn
thit. nh gi kt qu hc tp ca sinh vin trong hc tp cc mn
l lun chnh tr cn phi mang theo mc tiu mang tnh nhn vn,
v s tin b ca ngi hc, p ng yu cu cht lng ch khng
n thun l im s. Vic nh gi cn c tin hnh thng
xuyn vi nhiu hnh thc nh gi, kt hp phng php nh gi
truyn thng vi hin i, chuyn t tp trung vo kin thc c sn
sang pht huy nng lc t duy ca sinh vin. Thit ngh, nu vic
i mi ni dung, phng php ngay t u kt hp vi vic i
mi cch nh gi th cng tc ging dy cc mn l lun chnh tr
cc trng i hc, cao ng s sm t c mc tiu i mi cn
bn v ton din p ng nhng yu cu mi ca t nc./.
271
VAI TR CA GING VIN I VI NNG CAO

CHT LNG GING DY, HC TP
CC MN L LUN CHNH TR
Lu Th Kim Hoa*
Chng ta ang ging dy l lun ca ch ngha Mc

Lnin th k 21
Th k ca cch mng khoa hc cng ngh pht trin ngy
cng nhanh, kinh t tri thc c vai tr ngy cng ni bt trong qu
trnh pht trin lc lng sn xut, hi nhp kinh t quc t tr
thnh vn sng cn ca mi quc gia. Trong bi cnh , gio
dc tr thnh nhn t quyt nh i vi s pht trin kinh t - x
hi. Cc nc trn th gii, k c nhng nc ang pht trin, u
coi gio dc l nhn t hng u quyt nh s pht trin nhanh v
bn vng ca mi quc gia.
Vai tr quan trng nht ca gio dc o to l pht hin,
bi dng, o to ngun nhn lc cht lng cao trn mt bnh
din x hi rng ln v p ng nhu cu hc tp khng ngng ca
con ngi. Rt nhiu cc nguyn th quc gia khng nh: thng
trong cuc ua v gio dc s thng trong cuc ua v kinh t. c
bit, trong thi i ngy nay, khi nn kinh t tri thc ang hnh
thnh, cc quc gia chuyn i t chin lc coi trng pht trin
gio dc ph thng sang chin lc coi trng pht trin gio dc i
*
Tin s, Ging vin Khoa L lun chnh tr, Trng H Kinh t TP. H Ch Minh
272
hc nhm nhanh chng thc y qu trnh pht trin ngun nhn lc

trnh i hc ngun nhn lc cht lng cao ca quc gia
mnh. Hot ng chnh trong nn kinh t tri thc l to ra, truyn b
v s dng tri thc. To ra tri thc l mc ch ca cc hot ng
nghin cu sng to do nhng ngi c o to bc i hc tin
hnh. Truyn b tri thc, lm cho vn tri thc x hi tng ln nhanh
chng chnh l nhim v ch yu ca ngun nhn lc c o
to trnh i hc. Gio dc i hc gp phn ch yu vo vic
to ra tri thc ng thi gp phn qung b tri thc. Do , gio dc
ni chung v gio dc i hc c coi l ngnh sn xut quan
trng nht trong nn kinh t tri thc. Nh vy, Vit Nam hin nay
phi tm ra cch thc i mi trit gio dc i hc theo hng
hin i, lm cho gio dc i hc i trc mt bc so vi trnh
pht trin kinh t ca t nc, thc s m nhim c vai tr pht
trin ngun nhn lc cht lng cao xy dng nn kinh t tri thc
nc ta.
Tnh hnh trn i hi ging dy, hc tp l lun chnh tr
trong giai on hin nay phi i mi theo hng hin i c v
ni dung v phng php
(1). V ni dung: cn tin hnh ngay nhng nghin cu c bn,
c h thng v hc thuyt; lm sng t chn gi tr ca n, vch ra
nhng vn , nhng t tng, lun im, nguyn l tng b hiu
sai, b ct xn, xuyn tc lm cho n b bin dng, cn thit phi
phc hi li din mo ch thc ca hc thuyt trong t duy thc
x hi v trong hnh ng.
Thc t, sut trong mt thi gian di, l lun Mc - Lnin b
y ti thnh nhng chn l tuyt i v nghin cu l lun, hot
ng l lun khng din ra vi t cch l nghin cu khoa hc,
khng gn vi thc tin. V vy, khng nhng phi phc hi tnh
chn thc, m cn phi nghin cu, b sung, pht trin l lun Mc
- Lnin trn trnh hin i. Khc phc tnh trng chnh tr ha l
lun cng ng thi l tng bc thc hin l lun ha, khoa hc
ha chnh tr, lm cho chnh tr tr thnh khoa hc v chnh tr hc
thc s l mt khoa hc khng th thiu vng trong pht trin kinh
t x hi. Mi hot ng l lun chnh tr phi c thc hin trn
c s nn tng khoa hc mi bn vng.
273
Nh vy, v ni dung va phi m bo gi tr trung thc

va phi gn vi thc tin pht trin ca t nc v th gii, cn
lin h thc tin, b sung, pht trin l lun bng nhng nu vn
v xy dng tnh hung trong hc tp, nghin cu.
Qu trnh ging dy cn phi gim ti cho sinh vin, khng nn
hc nhi nht, hc rt nhiu nhng khng hiu g c. Hin nay mn
Nguyn l c bn ca ch ngha Mc - Lnin s tit ln lp t,
nhng ni dung so vi s tit li qu nhiu, ging vin ln lp ch
gii thiu ht cc dn v khi nim c bn l ht thi gian. c
th ca mn khoa hc ny l tnh l lun, tnh logic, tnh tru tng
rt cao, khng phi d hiu, nu chng ta ni qua loa, i khi,
mc sinh vin t hiu, sinh vin khng bit hiu theo hng no, h
s hiu qua loa, i khi v chn hc. Hn na, do cuc sng, sinh
vin thng ch hc chuyn mn trc, coi nh cc mn l lun
chnh tr. Vy, nn sp xp chng trnh cho gn li so vi s tit
bt nng v ni dung, mi c thi gian ly v d, lin h thc
tin, nh hng cho sinh vin...
Chng ta c o to sau i hc nh thc s, tin s v khoa hc
kinh t chnh tr, nhng ngay cc c s o to li khng c mn
hc kinh t chnh tr, b mn kinh t chnh tr, khng o to c
nhn kinh t chnh tr, iu liu c m bo cht lng khng?
(2). nng cao cht lng ging dy v hc tp, i mi
phng php tr thnh vn quan trng hng u, thuc v bn
cht. Gio dc l lun cho ngi hc cn hng ch yu vo trau
di phng php, n c th lm thay i cht lng gio dc l lun
chnh tr.
i mi phng php ging dy l i mi cch thc lm vic
gia ging vin v sinh vin theo hng pht huy vai tr ch th
ca sinh vin, t sinh vin vo v tr trung tm ca qu trnh dy
hc, gip sinh vin t c nhng mc tiu hc tp bng cc hot
ng ca chnh h, to iu kin v mi trng hot ng cho sinh
vin.
Mt s nh hng i mi phng php ging dy nhm pht
huy tnh tch cc ca sinh vin:
274
- Mt l, i mi phng php ging dy theo hng ly ngi

hc lm trung tm, khuyn khch sinh vin t hc hi, t pht huy
sng kin, ging vin ng vai tr l ngi hng dn. y l quan
im dy hc c a s cc nc c nn gio dc tin tin quan
tm. Thc hin tt phng php ny s to ra mt cuc cch mng
v gio dc. Vai tr ca ngi ging l c vn, h tr v ng vin
ngi hc, ng thi bo v quyn li chnh ng ca ngi hc.
Trch nhim ca ngi ging l gip ngi hc xc nh c mc
tiu ca vic hc, hng dn h lp k hoch hc tp, theo di vic
thc hin k hoch v t nh gi kt qu t c ca vic hc, t
gip ngi hc iu chnh thi hc tp sao cho hiu qu hn.
- Hai l, i mi theo phng php dy hc tch cc. Phng
php ny c c trng c bn l: ngi hc tp trung cao trong
hc tp, ch ng tm ti khm ph ni dung hc tp, ch ng gii
quyt cc vn ph hp vi kh nng hiu bit ca mnh, xut
cc tng sng to. Ngi dy linh hot, mm do, lun to c hi
ngi hc tham gia v lm ch hot ng nhn thc, ly t hc
l chnh. Ging vin xy dng c nhng mi trng c kh nng
thc y ngi hc t iu khin hot ng hc tp, cung cp
nhng nhim v hc tp c mc ph hp vi tng sinh vin, to
iu kin cho tng sinh vin c php la chn, t lp k hoch, t
a ra mc ch hot ng, t mnh hoc hp tc thc hin
nhim v hc tp, cui cng t nhn xt nh gi kt qu hc tp
ca bn thn. Ngi dy ch l ngi t chc v hng dn qu
trnh nhn thc.
C rt nhiu phng php pht huy vai tr trung tm v tnh
tch cc ca sinh vin trong hc tp:
- Dy hc nu vn : l phng php ging dy d p dng
nht trong vic ging dy cc mn l lun chnh tr hin nay. y l
hot ng c ch ch ca ging vin bng cch t vn hc tp
v to ra cc tnh hung c vn , hng dn sinh vin hc tp
nhm gii quyt cc vn hc tp, to iu kin cho vic lnh hi
tri thc mi v hnh ng mi, hnh thnh nng lc sng to cho
sinh vin.
275
- Dy v hc theo nhm hp tc(nhm nh): l phng php m

cc sinh vin trong nhm trao i, gip v hp tc vi nhau
trong hc tp, tp trung nhng mt mnh ca tng ngi, b sung,
hon thin cho nhau nhng im yu. Nhm c th lm vic trong
v ngoi gi hc, s b sung cho bi ging, gip sinh vin nm vng
cc khi nim v p dng vo cc tnh hung, o su vn .
- T chc cho sinh vin thuyt trnh: gip cho sinh vin bc l
kh nng nghin cu khoa hc v kh nng din gii, sinh vin tho
lun cc vn khoa hc t tm hiu c di s hng dn
ca ging vin am hiu v lnh vc . Trong thuyt trnh tnh nng
ng, tch cc ca sinh vin c pht huy rt cao.
- Thuyt ging kt hp vi gio n in t: nu ging vin ch
thuyt ging n thun s lm cho sinh vin rt th ng, v vy,
cn kt hp vi nhiu phng php khc nh: nu vn , tho lun
nhm, ging dy theo gio n in t...
thc hin thuyt ging kt hp vi vic s dng gio n in
t tt, cn thc hin hai yu cu:(i) xy dng gio n in t m
bo tnh khoa hc v s phm; (ii) ging vin cn phi kt hp
nhun nhuyn gia phng php ging dy thuyt ging vi gio n
in t: kt hp trnh chiu bng phng tin hin i vi nhn thc
thu o ni dung bi ging, c kh nng khi qut cao.
Vic i mi phng php dy - hc cn c coi l nhim
v trng tm, khng th tin hnh n c, mun t hiu qu cao
cho gio dc - o to, i mi cn mang tnh tp th v thng
xuyn. Mi phng php d hin i n u cng khng th t
thn vn ng c, phng php ch mang li hiu qu khi ngi
ging vin bit la chn v s dng ph hp, c gn kt vi ni
dung nhun nhuyn.
Li kt
y l mn hc kh. Mun c mt bi ging sinh ng, cht
lng, ging vin cn u t nhiu. Hn na, hot ng ging dy
l hot ng sng to, c cm hng, khng th g p, my mc.
l ging vin, ai cng mun cho sinh vin hiu bi, hng th vi
276
mn hc. khng ngng nng cao cht lng dy v hc cc mn

l lun chnh tr, thit ngh, ngi ging vin cn:
- Th nht, yu ngh, yu qu sinh vin, lun v s nghip gio
dc - o to, n lp ging c hng phn ngh nghip, c sc khe
tt.
- Th hai, nm vng chuyn mn, tch cc trau di ngh nghip,
nng cao trnh kin thc chuyn ngnh v lin ngnh.
- Th ba, trong ging dy, lun ly ngi hc l trung tm.
Lun tm hiu ngi hc mun g, cn g ging dy.
- Th t, i mi phng php ging dy l vic lm thng
xuyn, nhng vn dng phng php phi ph hp vi tng i
tng ging dy, hy hi ngay chnh ngi hc - h mong mun
phng php no?
- Th nm, tch cc thc y ngi hc ch ng, t hc, t
nghin cu, tham gia tho lun ti lp; nhng nhng phn trng
tm, ct li, ging vin cn thuyt ging cho "ra hn", phi c kt
lun r rng cho ngi hc, trnh tnh trng mun hiu sao th hiu.
- Th su, ging dy phi st i tng, gn ni dung ging dy
vi thc tin.
- Th by, vn dng tng hp nhiu hnh thc, phng php, s
dng phng tin hin i trong ging dy.
- Th tm, tin hnh nh gi kt qu nhng hot ng ca sinh
vin trong qu trnh tham gia mn hc mt cch nghim tc, s c
tc dng kch thch ngi hc tch cc tham gia hc tp, nghin cu.
- Th chn, thi phi c tc dng kch thch sinh vin tch cc
hc tp, nghin cu, lin h thc t; nu thi qu d, li ch tp
trung mt vi phn ca chng trnh, hay c vi c s dng
hoi...th mi c gng ca ging vin cng chng mang li hiu qu
g.
277
- Th mi, thi v chm thi nghim tc, mi s d di khi cho

im cng lm cho ngi hc khng tch cc.
TI LIU THAM KHO
1.
TS. L Th Hng ip(2012), Pht trin ngun nhn lc cht
lng cao p ng yu cu xy dng nn kinh t tri thc Vit Nam(
Mt s vn l lun v thc tin), Nxb i hc quc gia, H Ni.
2.
Hc vin CT HCQGHCM(2009), Qu trnh i mi t duy l
lun ca ng t nm 1986 n nay, Nxb Chnh tr quc gia, H Ni.
L Tn Hunh cm Giang, Nhng ro cn ca i mi phng
3.
php dy hc i hc, www.ier.edu.vn.
4.
Trn Vn Hiu, Mt s suy ngh v vic i mi phng php
ging dy cc mn l lun chnh tr cc trng i hc v cao ng.
5.
L Nho minh, My vn i mi phng php dy - hc B
mn nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin.
6.
L Th Kim Hu, i mi phng php ging dy i vi mn
chnh tr trong giai on hin nay.
278
THC TRNG GING DY CC MN

L LUN CHNH TR TRNG I HC
TY NGUYN. NGUYN NHN V GII PHP
Nguyn Th Kim Hoa*
Trng i hc Ty Nguyn c thnh lp ngy

11/11/1977 ti Thnh ph Bun Ma Thut, Tnh k Lk. Tri qua
37 nm hnh thnh v pht trin Trng o to ra ngun nhn
lc c cht lng phc v cho nhu cu pht trin kinh t - x hi
trn c nc ni chung v c bit l vng duyn hi min Trung v
Ty Nguyn ni ring. Hin nay trng c 09 khoa o to, vi cao
ng 08 chuyn ngnh, i hc 36 chuyn ngnh, thc s 10 chuyn
ngnh, tin s 02 chuyn ngnh. Trng cn lin kt vi hng lot
trng i hc trong v ngoi nc o to nhng ngnh ang
cn thit v nhn lc cho vng Ty Nguyn m trng cha iu
kin o to. Nm hc 2014-2015 tng sinh vin ca trng trn
20.000.
Khoa L lun chnh tr ca Trng i hc Ty Nguyn
c thnh lp nm 2002 trn c s B mn Mc Lnin vi s
lng cn b ging dy l 08 cn b. Khoa c nhim v ging dy
cc mn l lun chnh tr cho sinh vin trong ton trng. Nm
2004 khoa c B Gio dc v o to cho php o to sinh vin
chuyn ngnh gio dc chnh tr vi kha u tin 78 sinh vin.
Nm 2007 khoa li tip tc c B cho php o to sinh vin
chuyn ngnh trit hc vi 37 sinh vin. Tnh n nay s sinh vin
ca khoa l 374. Nh vy, hin ti khoa L lun chnh tr khng ch
ging dy cc mn l lun chnh tr cho sinh vin ton trng m
*
Thc s, Trng i hc Ty Nguyn.
279
cn o to hai chuyn ngnh ca khoa. S lng cn b ging dy

ca khoa hin l 22 cn b c phn b ba b mn. Mn Nguyn
l c bn ca ch ngha Mc Lnin 12 ging vin, mn ng li
cch mng ca ng Cng sn Vit Nam 05 ging vin, mn T
tng H Ch Minh v Phng php 05 ging vin. Trong ba b
mn th b mn Nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin gp
nhiu kh khn nht trong qu trnh ging dy, bi l nm 2008 B
Gio dc v o to quyt nh tch hp ba mn Trit hc Mc
Lnin, kinh t chnh tr Mc Lnin, ch ngha x hi khoa hc
Mc Lnin thnh 01 mn. Nm u thc hin ch trng ny
khoa phi mi nhiu ging vin cc trng bn n tham gia ging
dy v b mn lc ch c 07 ging vin, 03 ging vin trit hc,
02 ging vin kinh t chnh tr, 02 ging vin ch ngha x hi khoa
hc nn khng th m ng ht c. iu ng ni l khng
ging vin no m nhim c mn hc m ch dy tng phn
chuyn ngnh m mnh c o to. Nm 2011 khoa ngh v
c nh trng cho php tch mn nhng nguyn l c bn ca
ch ngha Mc Lnin thnh hai hc phn l nguyn l 1: 2 tn ch
phn trit hc, nguyn l 2: 3 tn ch gm kinh t chnh tr v ch
ngha x hi khoa hc. T khi tch mn vic ging dy bt kh
khn hn v hin ti c 03 ging vin m nhim trn vn c
nguyn l 1 v nguyn l 2. Mi ging vin ca khoa ngoi vic
m nhim cc mn hc chung cho sinh vin ton trng cn phi
dy t 3 n 5 hc phn chuyn ngnh, v vy p lc cng vic rt
ln. Bnh qun mi ging vin ca khoa mt nm ging xp x 1000
tit, c bit c ging vin trn 1000 tit. Trong khi ging vin tr
phi thay nhau i hc nng cao trnh chuyn mn, hin khoa
c 18 thc s, 04 c nhn, trong c 03 ging vin chnh, 05 ging
vin ang hc nghin cu sinh. Vi mt khi lng cng vic s
nh vy, nn hng nm khoa vn phi mi thnh ging tham gia
ging dy to iu kin cho ging vin tr i hc. Khoa cng xc
nh vic mi ging ch l gii php tnh th v cc thy c thnh
ging n ging dy theo cch thc cun chiu, hc c ngy nn s
tip thu ca sinh vin b hn ch, sinh vin mt mi khi phi hc
lin tc, nh hng khng nh n sc khe v cht lng. Khoa
L lun chnh tr ca Trng i hc Ty Nguyn l mt trong
nhng khoa c khi lng gi dy ln nht trong ton trng, ngoi
ging dy khoa cn t chc kin tp, thc tp s phm, thc t
280
chuyn mn cho sinh vin chuyn ngnh, hng dn chuyn ,

kha lun tt nghip. Cc ging vin d phi dy nhiu nhng vn
tham gia nghin cu khoa hc, vit bi cho cc tp ch trong v
ngoi nc, bin son bi ging, ti liu tham kho phc v cho
vic hc tp ca sinh vin. Hng nm bnh qun c khong 03 ti
nghin cu khoa hc cp trng, 3 n 5 bi cho tp ch, 2 n 3 bi
ging, ti liu tham kho, t chc t 1 n 2 hi tho khoa hc. C
th ni qua 12 nm hnh thnh v pht trin khoa L lun chnh tr
Trng i hc Ty Nguyn trng thnh vt bc trn mi
phng din. S ging vin c b sung qua tng nm mnh ln
c v lng v cht, p ng c yu cu nng cao cht lng o
to trong thi k hi nhp. Sinh vin chuyn ngnh tt nghip ra
trng c x hi chp nhn v phn ln u c vic lm n nh,
ng chuyn mn. S d vic ging dy cc mn l lun chnh tr
Trng i hc Ty Nguyn t c nhng thnh tch nh trn l
do mt s nguyn nhn c bn sau y:
Th nht, Lnh o trng quan tm su st n vic dy v
hc cc mn l lun chnh tr, thng xuyn t chc i thoi vi
ging vin v sinh vin nhm tho g nhng vng mc trong qu
trnh ging dy v hc tp.
Th hai, c s phi hp nhp nhng gia khoa L lun chnh
tr vi cc Khoa, Phng, Ban trong trng nn khi xut hin nhng
vn bt cp kp thi gii quyt.
Th ba, Khoa ch ng trong chng trnh, k hoch o to
nn khng b ng khi ni dung, chng trnh thay i.
Th t, i ng ging vin c trch nhim, giu nhit huyt,
c o to bi bn v t chun.
Ngoi nhng thun li v thnh tch m Khoa L lun chnh
tr Trng i hc Ty Nguyn t c trong thi gian qua th
vic ging dy cc mn l lun chnh tr vn gp phi nhng kh
khn v bt cp sau:
Mt l, i ng cn b ging dy cn thiu tt c cc mn
hc v phn ln u l ging vin tr mi c tuyn dng nn kinh
nghim ging dy cha nhiu, kh nng vn dng thc tin vo
ging dy cn hn ch, bi ging nng v l thuyt d gy nn s
nhm chn.
Hai l, khong cch tui tc gia cc ging vin trong khoa
qu xa, nhng thy c c kinh nghim ging dy phn ln v sp
281
ngh hu, iu ny to ra s ht hng gia cc th h. S ging

vin ca khoa hin nay u trn di 30 tui.
Ba l, t nm 2012 n nay ging vin ca khoa khng c
i tham quan, thc t, hc tp trao i kinh nghim vi cc trng
i hc trong v ngoi nc, do tnh thit thc ca bi ging
cng b hn ch.
Bn l, do phi ging dy nhiu v kim nhim cc cng vic
khc nn ging vin t p dng phng php ging dy tch cc,
phn ln vn s dng phng php truyn thng nn cht lng gi
dy cha cao.
nng cao hn na cht lng ging dy cc mn l lun
chnh tr Trng i hc Ty Nguyn trong thi gian ti, cn phi
c nhng gii php c th, thit thc, ng b.
Th nht, xy dng nhn thc ng n cho cc cp qun l,
ging vin v sinh vin v tm quan trng v ngha khoa hc thc
tin ca cc mn l lun chnh tr trong s nghip i mi v hi
nhp quc t. Ging vin l lun chnh tr ngoi vic phi c o
to bi bn, c h thng, ng chuyn ngnh c chuyn mn tt,
th cn phi c tm huyt, nhit tnh, trch nhim chnh tr cao, lp
trng vng vng, kin nh.
bi ging c sc thuyt phc, i hi ging vin phi hiu
bit rng, nm bt c thc tin, bit kt hp gia l lun v thc
tin. lm c iu , B cn c s hng dn c th, cp nht
v chng trnh tp hun, k hoch nghin cu thc t ca ging
vin ging dy l lun chnh tr. Nh trng phi to iu kin, c
chnh sch ph hp ging vin ging dy l lun chnh tr i tp
hun v nghin cu thc t c hiu qu.
Th hai, phi i mi chng trnh, ni dung, phng php
dy v hc, phng php thi, kim tra theo hng hin i. Chng
trnh ging dy cc mn l lun chnh tr va khai thc v gip sinh
vin nm c nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin,
ng li cch mng ca ng va phi c tnh hin i, tnh cp
nht vi tnh hnh trong nc v th gii. Phng php dy hc phi
kt hp nhiu hnh thc, ngi dy lm nhim v thit k l ch
yu, vic hc, t nghin cu ca sinh vin s tng ln nhiu. i vi
cc mn l lun chnh tr th smina l khu ht sc quan trng hnh
thnh cho sinh vin l nhng gio vin tng lai k nng giao tip,
k nng t chc lp hc theo nhm bc ph thng.
282
Th ba, B Gio dc v o to nn duy tr kinh ph 494 cho

trng (t nm 2012 n nay Trng i hc Ty Nguyn khng
c cp kinh ph ny) t chc v trin khai cc hot ng
chuyn mn cho ging vin v sinh vin nh: bi dng chuyn
mn, tham quan, thc t, hi tho, thi sinh vin gii cc mn l lun
chnh tr, thi bo co vin gii... Qua cc hot ng ny trnh ca
ging vin s c nng ln, sinh vin s ham thch hc tp cc mn
l lun chnh tr.
Th t, B Gio dc v o to nn xem xt vic tch hp ba
mn hc trit hc Mc Lnin, kinh t chnh tr Mc Lnin, ch
ngha x hi khoa hc Mc Lnin thnh mn nguyn l c bn c
ph hp khng, nu khng th tr v nh hin trng. y l ba mn
khoa hc c lin quan n nhau nhng khng th l mt. C th
gim ti ni dung tng mn hc nhng vn l ba mn, v nh vy
ging vin s khng gp kh khn khi ging dy cc mn hc ny,
sinh vin thun li hn trong qu trnh hc tp.
283
MT VI SUY NGH V VN I MI
PHNG PHP DY HC CC MN L LUN
CHNH TR CC TRNG CAO NG,
KHI NGNH K THUT HIN NAY
Phm nh Hun*
1. t vn
Vic i mi phng php ging dy cc mn l lun chnh tr
cc trng i hc, cao ng (Mn: Nhng nguyn l c bn ca
ch ngha Mc Lnin; T tng H Ch Minh; ng li cch
mng ca ng Cng sn Vit Nam), trung cp (Mn: chnh tr) l
vic lm cn thit nhm thc hin ch trng i mi cn bn, ton
din gio dc v o to ca ng. Gio dc v o to nc ta
c ng quan tm v c xem l Quc sch hng hng u.
p ng c yu cu ca cng cuc i mi, xy dng t
nc trong qu trnh hi nhp quc t hin nay, ng ch trng
i mi cn bn, ton din nn gio dc theo hng chun ha,
hin i ha, x hi ha; i mi chng trnh ni dung, phng
php dy v hc; i mi c ch qun l gio dc, pht trin i
ng gio vin v cn b qun l gio dc, o to. Tp trung nng
cao cht lng gio dc, o to, coi trng gio dc o c, li
sng, nng lc sng to, k nng thc hnh1. Ngh quyt s 29NQ/TW ngy 4/1/2013 Hi ngh Trung ng 8 kha XI v i mi
cn bn ton din gio dc v o to nu i mi chng trnh
* Thc s, Trng khoa Khoa Gio dc i cng, Trng Cao ng K thut Cao
Thng
1
ng Cng sn Vit Nam, vn kin i hi i biu ton quc ln th XI, Nxb Chnh
tr quc gia-s tht, H ni 2011, tr41.
284
nhm pht trin nng lc v phm cht ngi hc, hi ha c, tr,

th, m; dy ngi, dy ch v dy ngh. i mi ni dung gio
dc theo hng tinh gin, hin i, thit thc, ph hp vi la tui,
trnh v ngnh ngh; tng thc hnh, vn dng kin thc vo
thc tin. Ch trng gio dc nhn cch, o c, li sng, tri thc
php lut v thc cng dn. Tp trung vo nhng gi tr c bn
ca vn ha, truyn thng v o l dn tc, tinh hoa vn ha nhn
loi, gi tr ct li v nhn vn ca ch ngha Mc - Lnin v t
tng H Ch Minh
V i mi phng php ging dy, Ngh quyt s 29NQ/TW ngy 4/1/2013 Hi ngh Trung ng 8 kha XI khng
nh Tip tc i mi mnh m phng php dy v hc theo
hng hin i; pht huy tnh tch cc, ch ng, sng to v vn
dng kin thc, k nng ca ngi hc; khc phc li truyn th p
t mt chiu, ghi nh my mc. Tp trung dy cch hc, cch ngh,
khuyn khch t hc, to c s ngi hc t cp nht v i mi
tri thc, k nng, pht trin nng lc. Chuyn t hc ch yu trn
lp sang t chc hnh thc hc tp a dng, ch cc hot ng x
hi, ngoi kha, nghin cu khoa hc. y mnh ng dng cng
ngh thng tin v truyn thng trong dy v hc
ng thi Ngh quyt 29-NQ/TW ngy 4/1/2013 Hi ngh
Trung ng 8 kha XI cn nhn mnh yu cu i mi kim tra,
nh gi kt qu gio dc v o to i mi cn bn hnh thc v
phng php thi, kim tra v nh gi kt qu gio dc, o to, bo
m trung thc, khch quan. Vic thi, kim tra v nh gi kt qu
gio dc, o to cn tng bc theo cc tiu ch tin tin c x
hi v cng ng gio dc th gii tin cy v cng nhn. Phi hp
s dng kt qu nh gi trong qu trnh hc vi nh gi cui k,
cui nm hc; nh gi ca ngi dy vi t nh gi ca ngi
hc; nh gi ca nh trng vi nh gi ca gia nh v ca x
hi.
Nh vy, thc cht ca i mi phng php dy hc cc
mn l lun chnh tr l i mi qa trnh dy hc (hot ng dy v
hot ng hc), gn lin vi i mi mc tiu, ni dung, chng
trnh, gio trnh, phng tin dy hc, mi trng dy hc, kim tra
nh gi vv trong phng php dy hc l mt yu t c bn
c vai tr quan trng nht ca qu trnh dy hc. Trong hot ng
285
dy hc, hot ng ca ngi dy v hot ng ca ngi hc to ra

phng php dy hc, cc yu t khc ca qu trnh dy hc phi
thng qua hai hot ng ny m pht huy tc dng. i mi phng
php dy hc cc mn l lun chnh tr cc trng i hc, cao
ng, trung cp l mt yu cu cp thit, trong phm vi nghin cu
ca bi ny tc gi ch yu cp n thc trng v s cn thit
phi i mi phng php dy hc cc mn l lun chnh tr
trng cao ng, khi ngnh k thut, y cng l ni tc gi ang
ging dy, qun l, cng tc. c th ca khi ngnh k thut l
sinh vin thi u vo bng cc mn khoa hc t nhin (ton, l, ha
l ch yu), trong chng trnh o to th khoa hc x hi v nhn
vn chim khong 10% trn tng s tit ca chng trnh o to
ca mi ngnh. Sinh vin khi ngnh k thut thng c tm l ngi
hc cc mn khoa hc x hi v nhn vn, y cng l mt trong
nhng kh khn khi tin hnh i mi phng php dy hc cc
mn l lun chnh tr.
2. Nhng vn cn tn ti trong qu trnh dy hc cc
mn l lun chnh tr trng cao ng, khi ngnh k
thut.
Nhn chung phng php dy hc cc mn l lun chnh tr
trng cao ng, khi ngnh k thut cn chm bin i, vic i
mi phng php dy hc khng din ra thng xuyn, lin tc, ch
yu din ra khi hi ging, d gi ch cha thc s chuyn bin
trong thc ca tng ging vin, cn b qun l.
Ging vin nhn thc v tm quan trng ca vic i mi
phng php dy hc nhng mi ch l nhn thc v mt l thuyt,
cn thc t th rt chm i mi, ch yu dy theo kiu ty hng,
ni dung no thuc s trng, th mnh ca mnh th ph din
ch khng ch trng hng n rn luyn k nng, hnh thnh thi
. Mu cht ca i mi phng php dy hc l phi chuyn t
vai tr thy lm trung tm sang tr lm trung tm nhng bin
php c th thc hin vic chuyn vn cn nhiu lng tng.
C ging vin quan nim rng t nhiu cu hi l i mi phng
php dy hc theo hng tch cc, nhng kt qu l gi hc b bin
thnh gi hi p. C ging vin ch trng n s dng cng ngh
thng tin, nhng gi ging c chp li c thay bng gi
chiu chp
286
Mt b phn ging vin t c cp nht thng tin khoa hc,

cha nhn thc y tm quan trng ca i mi phng php
dy hc hin nay. V vy, trong dy hc, thy lm vic l ch yu,
tr th ng ghi chp dn n hin tng c chp hoc thy
ni, tr lm vic ring. Mt khc, c mt b phn ging vin nhn
thc c i mi phng php dy hc ni chung, nhng li cho
rng trnh ca sinh vin by gi yu, thc km, sinh vin k
thut khng thch hc cc mn l lun chnh tr, khng th vn dng
cc bin php i mi nn cng ch c chp, khng rn luyn cho
sinh vin nng lc t duy c lp, t chim lnh kin thc v trang
b phng php hc tp tt. C b phn ging vin xut thn t cc
trng khng phi s phm v vy yu v phng php ging dy,
trong khi vai tr ca ngi thy l rt quan trng trong vic i
mi phng php dy hc. T dn ti sinh vin khng thch hc
nhng mn hc ny.
Vic kim tra nh gi sinh vin ch mi hng n cho
im, i ph, cha nh gi c kh nng nhn thc, kh nng
rn luyn k nng, nng lc hnh vi Nhiu trng kim tra nh
gi bng hnh thc trc nghim hon ton trn my tnh, hoc cho
mt s cu hi n tp v sinh vin v nh hc thuc ri i thi vv.
V th nh hng ti vic i mi phng php dy hc, nh
gi kt thc mn mn hc, mc tiu i mi phng php dy hc
khng thc hin c.
Mt b phn ging vin khng nhn thc r c v tr, vai
tr ca mn hc do mnh ph trch trong tng th chng trnh o
to, v th khng nh hng c cho sinh vin, cha to c s
lin kt gia cc mn hc l lun chnh tr vi nhau v to ra s
hng th cho ngi hc. Cng c mt b phn sinh vin hin nay
cha nhn thc ng v v tr, vai tr ca cc mn l lun chnh tr
trong chng trnh o to, nhiu sinh vin khng bit l hc cc
mn l lun chnh tr lm g, rng sinh vin k thut khng nn
hc nhng mon ny. V vy, sinh vin khng say m hc tp, ch
hc i ph vi thi c, kim tra. Phng php hc cng hn
ch, phn ln l hc thuc bi dn n tnh trng l hc vt.
i vi chng trnh mn hc, cc mn l lun chnh tr ni
chung l c chng trnh thng nht, gio trnh thng nht y l
mt thun li khi trin khai thc hin so vi cc mn hc khc
287
(nhng mn hc khc, v d nh cc mn hc chuyn ngnh mi

ch c chng trnh khung cc trng khi m ngnh s la chn
mn hc theo quy nh, xy dng chng trnh mn hc, xy dng
cng, gio trnh vv). Tuy nhin, chng trnh cc mn hc l
lun chnh tr cng c nhng hn ch, c th l chng trnh cc
mn l lun chnh tr cho cc h o to i hc, cao ng trn
phm vi c nc, cc ngnh o to (tr chuyn ngnh nh trit hc
Mc L nin; T tng H Ch Minh vv) l p dng chung. Khi
ng ch trng i mi, sng to th i vi cc mn l lun
chnh tr l khng th sng to v chng trnh, gio trnh c sn
ri cc trng ch p dng thi. Cc ngnh, cc lnh vc o to
khc nhau nh kinh t, k thut vv cng p dng chung l cha
ph hp v mi lnh vc o to c c th ring.
Gio trnh chung ca B Gio dc v o to ban hnh cho
cc mn l lun chnh tr, dng cho sinh vin i hc, cao ng khi
khng chuyn cng cha logic, kin thc cn nng. Khi p dng
chng trnh chung ca B Gio dc v o to, cc trng cao
ng, khi k thut c khuynh hng ct bt chng trnh (thc t
hin nay, mn nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin
l 75 tit; mn T tng H Ch Minh l 30 tit; mn ng li
cch mng ca ng Cng sn Vit Nam l 45 tit) cc trng bt
s tit v l do chuyn sang t nghin cu nhng m khng c
hng dn, khng tnh gi cho ging vin, iu c ngha l sinh
vin t c, ging vin cng khng cn dy.
Khi ging dy cc trng c khuynh hng l ghp lp, dn
n s s lp ng v ging vin khng th thc hin c vic i
mi phng php ging dy. ng thi nu sinh vin hc m rt
nhiu s nh hng n vic tt nghip, u ra nn ging vin lun
b mt p lc l kim tra, nh gi lm sao sinh vin qua ht
(khng rt), iu ny cng gy ra cn tr cho vic i mi phng
php kim tra, nh gi khi kt thc mn hc.
Cng tc kim tra, thanh tra ca B cha kp thi, khng
pht hin c nhng lch lc ca cc trng khi trin khai ging
dy cc mn l lun chnh tr theo quy nh ca Nh nc. Lm cho
ging vin khng yn tm khi thc hin i mi phng php dy
hc.
288
Nhng hn ch trn y dn n h qu l sinh vin c

hc tp trong mi trng mang tnh th ng, hn ch kh nng
sng to v nng lc vn dng tri thc khoa hc gii quyt cc
tnh hung trong cuc sng. V vy, i mi phng php dy hc
cc mn l lun chnh tr l tt yu v cp thit, lm c iu
cn phi thc hin cc gii php sau y.
3. Mt s gii php, kin ngh
Th nht, yu cu i vi ging vin dy hc phi c nghip v
s phm, tng cng bui sinh hot b mn/khoa v phng php
dy hc tch cc. Kin ngh B Gio dc v o to a nhng ni
dung v i mi phng php dy hc cc mn l lun chnh tr khi
tp hun h hng nm.
Th hai, ging vin cng phi thng xuyn nghin cu ti liu
v phng php dy hc tch cc, cc phng php dy hc hin i
vn dng vo qu trnh dy hc.
Th ba, ni dung dy nh th no s c phng php ging dy
tng ng. Ni dung quyt nh phng php dy hc. ng thi
phng dy hc nh th no th s phi c hnh thc kim tra, nh
gi ph hp. V vy, phi i mi c hnh thc kim tra, nh gi
theo hng pht huy nng lc ca sinh vin
Th t, ging vin phi nm vng cc quy nh ca Nh nc,
cp nht cc vn bn thng xuyn v mn hc bit c v tr,
vai tr ca cc mn hc l lun chnh tr h thng gio dc, o to.
Nm vng vai tr, v tr ca cc mn l lun chnh tr vi cc mn
hc khc trong chng trnh o to ca trng.
Th nm, kin ngh B Gio dc v o to c chng trnh
mn hc cho cc khi ngnh o to ring nh: kinh t, k thut,
khoa hc x hi v nhn vn, cc trng vn dng vo ging dy
n v mnh cho ph hp. Thng nht s tit ging dy cc
trng, c bit l c s phn b hp l v tit dy i sinh vin i
hc, sinh vin cao ng, sinh vin lin thng ln i hc khng b
trng lp li ni dung m trc sinh vin hc. Tng ng vi
chng trnh ring cho cc khi ngnh o to l gio trnh cho khi
ngnh , v mi ngnh s c nhng c th nn ni dung th thng
nht, nhng hnh thc trnh by, v d lin quan, dn chng cho
289
ph hp vi tng khi ngnh o to, s lm cho sinh vin cm thy

gn gi hn vi mn hc.
Th su, kin ngh B Gio dc v o to tng ng vic kim
tra, thanh tra cc trng khi thc hin cc quy nh Nh nc v
vic ging dy cc mn hc l lun chnh tr, nht l i vi cc
trng cao ng thc hin vic ghp lp dn n s s lp qu ng,
nhng trng ct bt s tit dy vv
Kt lun
Vic i mi cn bn, ton din gio dc v o to, trong
i mi phng php dy hc cc mn l lun chnh tr m ng
ch trng thc hin l quyt nh ng n, ph hp vi qu trnh
cng nghip ha, hin i ha gn lin vi kinh t tri thc v ph
hp vi qu trnh hi nhp quc. Trong phm vi nghin cu bi ny,
tc gi trnh by quan im ca ng v i mi phng php
dy hc; thc trng chung v ging dy cc mn hc l lun chnh
tr trng cao ng, khi ngnh k thut m tc gi quan st
trong qu trnh ging dy, qun l. V c nhng gii php, kin ngh
gp phn thc hin tt vic i mi phng php dy hc cc
mn l lun chnh tr cc trng ni chung v trng cao ng,
khi k thut ni ring.
TI LIU THAM KHO
1.
B Gio dc v o to. Ti liu tp hun i mi phng php
ging dy v kim tra nh gi mn gio dc chnh tr TCCN nm 2014.
Ti liu dng trong t tp hun. H ni 12-2014.
2.
ng Cng sn Vit Nam. Vn kin i hi i biu ton quc ln
th XI. Nxb chnh tr quc gia s tht, H ni 2011.
3.
Ngh quyt s 29-NQ/TW ngy 4/1/2013 Hi ngh Trung ng 8
kha XI v i mi cn bn ton din gio dc v o to.
290
MT S GII PHP NHM NNG CAO CHT LNG

CA CC TRNG I HC, CAO NG
NC TA HIN NAY
V Minh Hng*
Trong thc t vic ging dy cc mn l lun chnh tr

nc ta hin nay thc hin vn cha hiu qu, nhiu ging vin vn
ang s dng nhng phng php truyn th mt chiu thy c
tr chp, truyn th nhng s kin mang tnh kh khan v cng
nhc, dn n lm cho sinh vin cm thy nhm chn mn hc,
thm ch c nhng em c tm l e s mn hc. Vy nng cao cht
lng ging dy, hc tp cc mn l lun chnh tr cc trng i
hc, cao ng ca nc ta hin nay, th phi lm th no? Theo
chng ti, nng cao cht lng ging dy v hc tp nhng mn
hc ny, trc tin chng ta phi i mi phng php dy hc; th
hai, phi qun trit quan im gio dc l lun chnh tr phi bit gn
l lun vi thc tin cuc sng, "L lun i i vi thc tin", "L
lun kt hp vi thc hnh", "L lun v thc hnh phi lun lun
i i vi nhau, "L lun phi lin h vi thc t.
1. Quan im H Ch Minh v vic gio dc l lun chnh
tr.
Theo quan im H Ch Minh, gio dc chnh tr, truyn b
ch ngha Mc Lnin, nng cao o c cch mng cho cn b
*
Tin s, B mn L lun Chnh tr, Khoa Khoa hc C bn,Trng i hc B Ra

Vng Tu
291
ng vin v qun chng nhn dn, nhm thng nht v t tng,

ch, phm cht cch mng v nng lc hot ng thc tin ca h,
hng dn h vn dng nhng hiu bit y vo cuc sng. Do ,
gn l lun vi thc tin trong gio dc l lun chnh tr l mt
nguyn tc c bn. Ngi yu cu ngi dy v ngi hc phi tun
th theo nhng cch thc, phng php nht nh trong qu trnh
ging dy v hc tp l lun chnh tr.
i vi gio vin, Ngi cn dn: cc ch dy cn b, ng
vin v Ch ngha Mc Lnin chc c nhiu ngi thuc, nhng
cc ch c lm cho h hiu Ch ngha Mc Lnin l th no
khng1. ng ta t chc trng hc l lun cho cn b nng
cao trnh l lun ca ng ta ng gii quyt s i hi ca
nhim v cch mng v tnh hnh thc t, ng ta c th lm
tt hn cng tc ca mnh, hon thnh tt hn nhim v cch mng
ca mnh 2.
Nh vy, nhim v ca ging vin l ging dy th no
sinh vin hc sinh hiu, vn dng phc v tt hn cho s
nghip cch mng nc nh, phc v tt hn cho cng tc xy dng
v bo v t quc. V th, trong qu trnh ging dy, ngoi trang b
l lun chnh tr, ngi ging vin phi gn lin vi thc tin, bm
st tnh hnh thc tin ngi hc hiu v nm chc l lun. V
quan trng hn, ngi ging vin phi gip cho sinh vin bit cch
vn dng l lun vo thc tin cuc sng.
i vi ngi hc, Ngi dy rng: Hc l lun khng phi
ni mp Hc p dng vo vic lm. Lm m khng c l
lun th khng khc no i m trong m ti, va chm chp va
vp vp. C l lun th mi hiu c mi chuyn trong x hi,
trong phong tro ch trng cho ng, lm cho ng3. Ngi
ch r: Hc tp Ch ngha Mc Lnin l hc tp tinh thn x tr
mi vic i vi mi ngi v i vi bn thn mnh; l hc tp
nhng nguyn l ph bin ca ch ngha Mc Lnin p dng
mt cch sng to vo hon cnh thc tin nc ta. Hc lm,
1
H Ch Minh: Ton tp, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni,1995, tp 2, tr.259.

H Ch Minh: Ton tp, Sd,tp 8, tr.492.
3
2
292
l lun phi i i vi thc tin 4 . Theo Ch tch H Ch Minh,

hc l lun khng nhm mc ch l lun n thun m nhm em
vo thc hnh trong thc t. Hc l lun l vn dng, ch khng
phi hc l lun to cho mnh mt ci vn sau ny a ra
mc c vi ng. Hc l lun l gii quyt nhng vn thc t
t ra. Ngi ch r: L lun ct p dng vo thc t. Ngi
yu cu gio dc l lun chnh tr phi bit gn l lun vi thc
tin cuc sng, "L lun i i vi thc tin", "L lun kt hp vi
thc hnh", "L lun v thc hnh phi lun lun i i vi nhau,
"L lun phi lin h vi thc t5. "Thng nht gia l lun v thc
tin l mt nguyn tc cn bn ca ch ngha Mc - Lnin. Thc
tin khng c l lun hng dn th thnh thc tin m qung, l
lun m khng c lin h vi thc tin l l lun sung"6. Trong
thc tin cn ti l lun soi ng, dn dt, ch o, hng dn,
nh hng khng mc phi bnh kinh nghim, cn l lun phi
da trn c s thc tin, phn nh thc tin v phi lun lin h vi
thc tin, nu khng s mc phi bnh gio iu, l lun v thc
tin phi gn b bin chng vi nhau. V vy, theo Ngi, vn
gn l lun vi thc tin c tm quan trng c bit trong dy hc
ni chung v trong ging dy cc mn l lun chnh tr ni ring.
2. Thc trng ging dy cc mn l lun chnh tr nc
ta hin nay.
Hin nay, nc ta vic nng cao cht lng v hiu qu
cng nh i mi phng php ging dy cc mn l lun chnh tr
nhm thu ht sinh vin c thi yu thch i vi cc mn hc ny
ang l vn cp thit trong cc trng i hc, cao ng. Hin
nay mt s trng vn cn tnh trng ging vin ch s dng mt
phng php thuyt trnh ht sc n iu thy c, tr chp...
dn n bi ging khng sc hp dn v thiu sc thuyt phc. H
qu tt yu ko theo l cht lng, hiu qu ca cng tc o to,
ging dy gim st. T nhiu ngi d cho rng chnh tr dng
nh l mt lnh vc kh khan, thiu sc sng, thiu sc truyn
4

6
5
293
cm... Xut pht t quan nim sai lm ny m trong thc t nhiu

sinh vin n vi cc bi hc, bi thi cc mn chnh tr bng mt
tm l i ph, ch ch trng hc vt, hc thuc lng,
p ng cho kim tra v thi c.
Vy nhng nguyn nhn c bn no dn n nhng hn ch
nu trn? Trong phm vi bi vit ny, chng ti ch xin cp n
nhng nguyn nhn ch yu sau:
Th nht, do c th ca b mn l lun chnh tr l rt
kh khan, cng nhc, li ht sc tru tng, kh tip thu vy m li
thng c xp vo chng trnh hc cc nm th nht, th hai
khi m sinh vin ang cn chp chng bc vo gh nh trng,
tm l cha n nh, cha quen vi cc phng php hc i
hc V vy, khin cho cng tc ging dy ca ging vin cng
nh vic hc ca sinh vin gp nhu kh khn, gy ra tm l chn
nn ca sinh vin i vi cc mn hc.
Th hai, hin nay s ging vin tr ging dy mn l lun
chnh tr chim i a s trong cc trng i hc. H cn thiu
kinh nghim trong ging dy cng nh kinh nghim trong cuc
sng. Nhiu ging vin tr nm vng l thuyt, thuc lu gio n, c
phng php ging dy tt, c kh nng s phm nhng bi ging
vn cha hay, vn cn thiu sc thuyt phc, thm ch cn b sinh
vin, hc sinh ch l non, l l thuyt sung, nguyn nhn ch
yu cng ch nm ch bi ging thiu tnh thc tin, thiu kinh
nghim sng. i vi mt s ging vin ln tui, tng tri hn, gi
dn hn trong ngh th c th vn sng, kinh nghim sng s di
do hn. Qua hm lng thc tin trong bi ging, trong gio n
ca h c th tng ln v nh vy gi ging ca nhng gio vin
ny s phn no thuyt phc hn, c sc sng hn. Tuy nhin, y
chng ta d bt gp mt tnh trng cng rt ng lo ngi, c th gi
tnh trng bng cm t x cng. S x cng y th hin
ch cc v d th hin s minh ho cho tnh thc tin thng b lp
i lp li, thng t c i mi. Mt tnh hung thc tin c th
c s dng cho nhiu bi ging, minh ho cho nhiu ni dung.
iu ny cng s gy ra s nhm chn, i lc cn v tnh h thp,
lm tm thng ho nhng quan im l lun su xa. Mt khc,
ging vin ln tui thng khng s dng nhng phn mn cng
294
ngh thng tin trong dy hc, lm gim i s hp dn v hng th

ca sinh vin. ng thi, mt biu hin ca s hn ch na l
ging vin b mn chnh tr cn t ra khng theo kp tc bin i
hng ngy, hng gi ca i sng thc tin nc ta hin nay 7.
Th ba, mt nguyn nhn khc kh quan trng khin cho
vic ging dy l lun chnh tr km phn hp dn l v s la chn
v cht lc thng tin a vo bi ging ca ging vin l cha
tht s hiu qu, mang tnh thi s... Chng ta ai cng bit trong i
sng thc tin ca thi i hi nhp quc t hin nay c mun vn
s kin, hin tng ang din ra hng ngy hng gi. Trong c
bit bao th bn b hn n, c bit l trong ci thc tin tm gi
l rt th rp cn ln ln bit bao th tht gi, phi tri, tt xu,
trng en Vy i hi chng ta phi bit la chn, sng lc, phi
bit rt ta t trong thc tin nhng g l tinh tu nht, nhng g
l bn cht nht, linh hn nht ri tip tc c ng n, ho quyn
n mt cch t nhin, hi ho vi nhng quan im l lun vn kh
khan v tru tng. y l mt vic lm v cng kh, phc tp, n
i hi ngi ging vin chnh tr khng ch c s cn c, chm
ch, chu kh, tch cc hc hi, lm lt m cn phi i hi c mt
s nhy cm, thng minh, c vn dng sng to, khiu quan st
nhy bn v trn ht l mt kh nng tng hp, phn tch, khi qut
ho, tru tng ho rt cao. D nhin l ngi ging vin chnh tr
no cng c o to c kh nng hon thnh cng vic ny,
nhng trong thc t khng phi ai cng lm c. V do khng lm
c, li sn tm l ngi ng chm, ngi ni sai nn nhiu
ging vin p dng lun ci khun kh bit th tha tht, khng
bit th im lng b qua. Tt nht l c l thuyt sung m din gii.
Do bi ging nng n li cng thm nng n hn, nhm chn
li cng nhm chn hn, kh khan li cng kh khan hn 8.
TS. Nguyn Thi Sn: Vi suy ngh v vic gn l lun vi thc tin trong ging dy
chnh tr hin nay (http://truongchinhtrina.gov.vn/ArticleDetail.aspx?_Article_ID=299)
8
TS. Nguyn Thi Sn: Vi suy ngh v vic gn l lun vi thc tin trong ging dy
chnh tr hin nay (http://truongchinhtrina.gov.vn/ArticleDetail.aspx?_Article_ID=299)
295
Vy nng cao hiu qu cho vic ging dy cc mn l

lun chnh tr cc trng i hc, cao ng nc ta hin nay,
chng ta cn lm nh th no?
3. Mt s gii php nhm khc phc nhng hn ch v
nng cao cht lng ging dy cc mn l lun chnh tr nc
ta hin nay
Th nht, bi ging phi bm st vi gio trnh, ng li,
ch trng, chnh sch ca ng v nh nc. ng thi cn phi
bm st thc tin v tnh hnh chnh tr, kinh t - x hi ca th gii
ni chung v ca t nc ni ring bi ging t c hiu qu
tt nht. V vy, ging vin ging dy l lun chnh tr th phi lun
lun cp nht, lm lt thng tin v bit cht lc thng tin mt cch
chnh xc, y nht v mang tnh thi s nht. y l mt nhim
v v cng kh khn m buc tt c cc ging vin ging dy cc
mn l lun chnh tr phi cn c, chm ch, chu kh v b cng
sc ca mnh khi ging dy nhng mn ny.
Th hai, khi dy cc mn hc ny, ging vin cn ch vic
a thc tin vo bi hc sao cho hp l. Tnh hp l y l
nhng yu t thc tin phi l nhng yu t in hnh, ni bt, cc
s kin phi mang tnh thi s, phi c thc, khng thm bt, lin
h vi thc tin phi st v ph hp vi nhng vn l lun m
ging vin mun chng minh. Mi vn thc tin a ra, ging
vin cn phi phn tch ngi hc thy c ni dung thc tin
ny n gn vi vn l lun nh th no. Tt nhin, khng phi
ni dung l lun no cng phi c lin h thc t m ch ni dung
no quan trng, cn thit hay mun tng thm tnh thuyt phc. Bi
l nu trong cc bi ging ca cc mn l lun chnh tr, ni dung
no cng buc phi lin h thc tin th khng th m bo v mt
thi gian do dung lng kin thc l lun qu nhiu, mt khc nu
tp trung nhiu qu nhng vn thc tin, bi ging c th bin
thnh bui ni chuyn thi s.
Th ba, trong khi ging dy cc mn l lun chnh tr, ging
vin cn phi cho sinh vin i thc t thm quan cc di tch lch
s cng nh cc c s kinh t cc em c th so snh i chiu,
kin thc hc trong sch v vi thc tin.
296
Th t, ging vin cn s dng tt cc phng php ging

dy tch cc nh tho lun nhm, phng php nu vn , phng
php k chuyn, phng php ng vai... Bi l y l nhng
phng php ging dy theo hng ly ngi hc lm trung tm,
pht huy tnh tch cc, ch ng, sng to ca ngi hc.
Th nm, li ko, to hng th cho sinh vin khi hc cc
mn ny, chng ta c th t chc tr chi nh ng ln nh
Olympia cho sinh vin vo cc nhng tit n tp gia k v cui k.
Th su, khi ging dy cc mn ny, chng ta nn gim p
lc i vi sinh vin v vic kim tra v thi c, chng ta c th cho
sinh vin lm tiu lun np bi thay v thi; ri cng c th cho sinh
vin im ngay trn lp nu cc em hay xung phong pht biu; ri
cho thi bng hnh thc trc nghim khch quan; ri ra thi theo
hnh thc m... Khi , tm l ca cc em cng nh nhng v
khng b p lc nhiu khi hc nhng mn hc ny.
TI LIU THAM KHO

(1). H Ch Minh: Ton tp, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni,1995, tp 2,
tr.259.
(2). Sd,tp 8, tr.492.
(3). Sd,tp 6, tr.47.
(4). Sd,tp 9, tr.292.
(5). Sd,tp 9, tr.292.
(6). Sd,tp 8, tr.496.
(7), (8), (9). TS. Nguyn Thi Sn: Vi suy ngh v vic gn l lun vi
thc tin trong ging dy chnh tr hin nay
(http://truongchinhtrina.gov.vn/ArticleDetail.aspx?_Article_ID=29)
297
GN L LUN VI THC TIN

TRONG GING DY CC MN L LUN CHNH TR
BC I HC, CAO NG
H Trn Hng*
Nguyn Th Bnh**
Tm tt
Cng tc nghin cu, ging dy cc mn L lun chnh tr
trong khi cc trng i hc, cao ng khng chuyn khoa hc
Mc Lnin v T tng H Ch Minh c vai tr c bit quan
trng i vi vic xc lp nn tng l lun chnh tr cho sinh vin,
gp phn o to ngun nhn lc trnh cao, khng ch gii v
nhun nhuyn v cc k nng chuyn mn, m cn vng vng v
bn lnh chnh tr v tng bc hon thin th gii quan khoa hc,
nhn sinh quan tch cc. hon thnh s mnh cao c trong
bi cnh th gii nhiu bin ng v xu th hi nhp ngy cng
su rng, gio dc l lun chnh tr trong cc trng i hc, cao
ng cn khng ngng i mi, sng to. Mt mt, cn kin nh
vi nhng vn l lun c tnh nguyn tc nh hng, mt
khc phi bm st vi thc tin cuc sng, gn l lun vi thc
tin mt cch sinh ng, hiu qu. C nh vy mi trnh c
nhng biu hin l lun sung, xa ri thc t trong dy v hc;
gn hc vi hnh nhm p ng yu cu ngy cng cao ca
cng tc l lun trong s nghip i mi v pht trin t nc.
Thc s, Ph trng Khoa, Ph trch Khoa LLCT - i hc Ngn hng Tp.HCM

Tin s, Ph trng Khoa LLCT - i hc Ngn hng Tp.HCM
**
298
1. t vn
Thc hin i mi nghin cu, hc tp cc mn khoa hc l
lun chnh tr ti cc trng i hc, cao ng khi khng chuyn
Khoa hc Mc Lnin v T tng H Ch Minh, ngy 18/9/2008,
B Gio dc v o to ban hnh quyt nh s: 52/2008/QBGDT, tch hp chng trnh o to cc mn l lun chnh tr t 5
mn thnh 3 mn, gm: Nhng nguyn l c bn ca ch ngha McLnin, ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam v T
tng H Ch Minh. Mc tiu c bn ca cc mn khoa hc l lun
chnh tr gip ngi hc nm vng nhng nn tng l lun c bn
nht ca ch ngha Mc Lnin, t tng H Ch Minh v ng li,
ch trng, quyt sch ca ng trong tng giai on lch s t
tng bc gip ngi hc xc lp th gii quan, nhn sinh quan v
phng php lun chung nht phc v cho vic tip cn nghin cu
cc khoa hc chuyn ngnh c o to.
Tuy nhin, trong thc t, vic tip thu v thm thu h thng
kin thc l lun chnh tr i vi ngi hc gp kh nhiu kh khn
do nhng c th ca cc mn hc ny nh khi lng kin thc
rng, tnh khi qut, tru tng cao, nhiu phm tr, thut ng
chuyn mn mang tnh hn lm nn kh xa l, mi m vi tm hiu
bit v thc tin hn ch ca i tng ngi hc ch yu l sinh
vin nm nht, nm hai ti cc trng i hc, cao ng.
tng bc khc phc nhng tn ti, hn ch trong qu
trnh ging dy cc mn hc l lun chnh tr, i hi i ng ging
vin cn c phng php truyn t, din gii cc vn l lun mt
cch sinh ng thng qua vic m rng nhng lin h thc tin gn
vi cc ni dung l lun, qua mm ha nhng l lun hn lm,
tru tng, mang n cho l lun hi th ti mi ca thc tin i
sng phong ph.
2. Gn l lun vi thc tin trong ging dy cc mn l
lun chnh tr
Nh chng ta bit, bn cht ca hot ng hc tp l tip
nhn, thu hiu, t nm bt nhng tri thc c tng kt t
thc tin v chuyn ho thnh phng php, k nng thc hnh
299
trong thc t. Theo cch tip cn , i tng ca hot ng hc

tp l h thng tri thc c tng kt, l kinh nghim thc tin
c khi qut ho trong cc mn hc vi ni dung theo yu cu
o to. Trong khi , mc ch, ng c ca hot ng hc tp l
vn dng nhng tri thc v kinh nghim c tip thu vo thc
t cuc sng c nhn v i sng x hi. Bn cnh , s bin i
ca thc t li to ra tin cho vic b sung, cp nht, hon thin
tri thc, l lun c.
i vi cc mn l lun chnh tr, mc tiu chung l gip
ngi hc hiu bit mt cch c h thng, c bn nhng nguyn l
ca ch ngha Mc Lnin; Ni dung v gi tr ca h thng t
tng cch mng, o c, vn ho H Ch Minh; Nhng ni dung
c bn ca ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam,
trong ch yu tp trung vo ng li ca ng thi k i mi
trn cc lnh vc c bn ca i sng x hi. T nn tng l lun, t
tng , gip ngi hc gi vng nim tin vo s lnh o, mc
tiu, l tng ca ng, vn dng kin thc chuyn ngnh ch
ng, tch cc trong gii quyt nhng vn kinh t, chnh tr, vn
ho, x hi theo ng li, chnh sch, php lut ca ng v Nh
nc1.
Kt lun ca Ban B th Trung ng, ngy 28 thng 03 nm
2014 cng ch r: Hc tp l lun chnh tr trong h thng gio
dc quc dn l gio dc nhng vn c bn nht ca ch ngha
Mc Lnin, t tng H Ch Minh, ng li ca ng; st vi
thc tin, khng my mc, gio iu, kh cng; gn vi ch ngha x
hi v con ng i ln ch ngha x hi ca Vit Nam2
Vi quan im v mc tiu , vic dy v hc cc mn L
lun chnh tr va phi m bo tnh h thng ca chng trnh o
to, va phi hnh thnh v pht trin t duy l lun cho sinh vin,
nhng mt khc phi la chn nhng vn l lun gn lin vi
thc tin v ang din ra Vit Nam cng nh trn th gii
truyn th. Chng trnh ging dy cc mn L lun chnh tr phi
Quyt nh s: 52/2008/Q-BGDT ngy 18/9/2008, B Gio dc v o to
Ban Chp hnh Trung ng, Kt lun ca Ban B th v vic tip tc i mi vic hc
tp L lun chnh tr trong h thng gio dc quc dn, S 94-KL/TW ngy 28/3/2014.
1
300
m bo gn nhng vn l lun vi thc tin mt cch cht ch,

hu c nhm khi dy t duy sng to v hng th hc tp ca sinh
vin.
Tuy nhin, trn thc t, cc mn hc l lun chnh tr ti khng t
c s gio dc i hc, cao ng hin nay cha c quan tm, u t
ng mc tt c cc mt nn hiu qu o to cha nh mong mun.
Bi cnh quc t thi k hi nhp vi nhng biu hin xa ri mc tiu
ch ngha x hi; m mu t din bin, t chuyn ha ang c
chiu hng din bin ngy cng phc tp. Thm vo l nhng biu
hin tha ho, bin cht ca mt b phn cn b, ng vin trong thi
k qu ln ch ngha x hi c tc ng khng nh n tm l
chung ca i ng ging vin l lun chnh tr, nh hng n c mc
tiu, ng lc hc tp cc mn hc ny ca sinh vin. Trong bi cnh
chung , khng t ging vin c biu hin tm l chn nn, bung li
tm huyt, l tng ngh nghip; ch ging dy chiu l ct lm sao
truyn t ni dung tinh thn ca gio trnh m thiu s u t, tm
ti nghin cu t lm mi mnh, thm ch coi vic i ging ch l k
sinh nhai, v cm o go tin. Cng v th m nhiu ging
ng v tnh b bin thnh chn rao ging nhng th l lun hn lm,
kinh vin, xa ri thc tin cuc sng, th l lun bay ln trn bin c
i thng y sng gi.... H qu ca tnh trng trn l lm cho sinh
vin cng c l do ght hay xem thng cc mn hc l lun
chnh tr, nhn nhn cc mn ny nh nhng mn hc kh khan, gio
iu, x cng, khng c gi tr thc tin; thm ch nhiu sinh vin cn
ng nhn l cc mn chnh tr vi mc ch tuyn truyn ng li,
ch trng ca ng, coi vic ln lp nh nhng bui sinh hot
chnh tr gng p, bt buc.
T thc tin , nng cao cht lng gio dc L lun chnh
tr trong x hi ni chung v trong cc trng i hc, cao ng ni
ring, theo chng ti cn thit phi thc hin ng b nhiu bin php,
gii php: t nhn thc n thc tin; t cng tc qun l - t chc o
to n chng trnh, gio trnh v phng php ging dy; t c
ngi dy ln ngi hcTuy nhin, trong phm vi bi vit ny,
chng ti ch xin xut mt s gii php theo hng gn thc tin
vo trong ging dy l lun chnh tr nhm nng cao hiu qu dy v
hc cc mn hc ny trong nh trng hin nay.
301
Th nht, cn nhn thc r tm quan trng ca vic nng cao

tnh thc tin trong ging dy l lun chnh tr. Nh chng ta
bit, l lun gn lin vi thc tin l nguyn tc c bn ca ch
ngha Mc - Lnin, nguyn tc ca cng tc l lun ni chung. Ch
tch H Ch Minh tng nhc nh chng ta: L lun ct p dng
vo cng vic thc t. L lun m khng p dng vo cng vic thc
t l l lun sung. D xem c hng ngn, hng vn quyn l
lun, nu khng bit em ra thc hnh, th khc no ci mt hm
ng sch 1. Bi ging c tnh thc tin s lm cho cc nguyn l
l lun tru tng, kh hiu, phc tp thnh nhng vn gn gi,
gin d, d tip thu. Cc ni dung l lun s khng cn kh khan,
kh nut i vi sinh vin nu ging vin bit khai thc kho t
liu thc tin phong ph lng ghp, minh ha cho tng ni dung,
ph hp vi tng i tng ngi hc.
Th hai, cn hiu ng v thng nht cc yu t thc tin a
vo trong ging dy. Thc tin l ton b hot ng vt cht c mc
ch mang tnh lch s - x hi ca con ngi nhm ci to th gii.
Vy nn, hot ng thc tin l ht sc phong ph, din ra hng
ngy trn nhiu phng din ca i sng x hi. Chnh v th,
ging vin cn khng ngng cp nht thc tin thng qua cc hot
ng thc t ca bn thn, thng xuyn gn vic nghin cu l
lun vi vn dng gii quyt cc vn thc t cuc sng, t m
tng kt, b sung, iu chnh cho l lun. Cc hot ng nghin cu
thc t trong v ngoi nc, cc chng trnh tham quan, tp hun
l ht sc quan trng ging vin cp nht kin thc thc tin
phc v cho cng tc ging dy, nghin cu. Cng khng th khng
nhc n nhng t liu thc tin a chiu c phn nh chn
lc, bnh lun trn cc phng tin thng tin i chng nh sch,
bo, tp ch, tin tc; thc tin mang tnh chnh thng trong cc
vn bn ca ng v Nh nc, cc yu t thc tin cp ny
c la chn k lng, c bn v ng tin cy, va c tnh khi
qut va c tnh c th, v th n s l ngun nng lng mi m
to sc sng mi cho cc ni dung l lun. Tm li, kin thc thc
tin ca ging vin cng a dng, phong ph s cng lm tng tnh
thuyt phc cho cc vn l lun trong ging dy.
1
H Ch Minh: ton tp, Nxb CTQG, H Ni, 1995, tp 5, tr 234
302
Th ba, vic lin h l lun vi thc tin t hiu qu mong

mun, trnh vic s dng d liu thc tin mt cch trn lan, thiu
chn lc, d gy cm gic bi thc thng tin cho ngi hc, theo
chng ti, ging vin cn lm thao tc chn lc, xc nh ni dung
no cn thit phi lin h thc tin v a loi hnh, cp thc tin
no th ph hp; nhng yu t thc tin a vo bi ging phi mang
tnh in hnh, c ngha chung ch khng phi ngu nhin, ngu
hng; cc s kin thc tin phi mang tnh thi s, ang c x hi
quan tm nhiu; mi yu t thc tin u phi c ngun gc, xut x
r rng v m bo tnh trung thc, khch quan; khi a thc tin vo
lin h nn c s phn tch r rng, lm bt c thng ip cn
chuyn ti hay minh ha ca l lun; ngi hc thy c s lin
h gia l lun vi thc tin, t kt lun c vn cn hc tp,
nghin cu.
Cui cng, thit ngh phi nhn mnh vai tr quan trng ca
vic qun trit nhn thc ng n cho cc cp qun l nh nc,
lnh o cc Trng, ging vin v sinh vin v tm quan trng v
ngha khoa hc, thc tin ca cc mn L lun chnh tr trong s
nghip gio dc o to ni ring, s nghip i mi, pht trin t
nc v hi nhp quc t ni chung. iu khng ch gip ngi
thy nui dng tm huyt, tch cc sng to, i mi trong nhim
v nghin cu, ging dy m cn gip ngi hc hnh thnh tnh
cm, nim tin, ng c ng n trong qu trnh hc tp; gii to
c tm l g p nng n i vi vic hc l lun; tng bc
chuyn bin tm th ca ngi hc t th ng tip thu sang ch
ng tm ti, khm ph Nhn thc ng n iu ny cn gip
cc cp qun l nh nc v nh trng c s u t ng mc cho
chin lc hnh ng, ni dung chng trnh, gio trnh; cng tc t
chc v qun l o to, c ch ti chnh, c s vt cht phc v
ging dy, hc tpvv, t gp phn nng cao hiu qu ging
dy v hc tp l lun chnh tr trong nh trng.
Thay li kt:
Trong xu th hi nhp hin nay, trc nhng din bin phc
tp v tnh hnh t tng, chnh tr trong nc v quc t, yu cu
nng cao nhn thc l lun, rn luyn bn lnh chnh tr i vi
thanh nin, sinh vin cng mang ngha quan trng. Qu trnh hi
nhp su rng trn mi lnh vc, c bit l qu trnh ton cu ha
303
lm cho sinh vin ngy cng nng ng hn, nhy cm hn vi ci

mi, vi nhng gi tr v h chun mc du nhp t bn ngoi vo.
S pht trin mnh m ca cuc cch mng cng ngh thng tin
lm th gii tr nn nh b hn, nhng b thng tin t Internet
th ngy cng rng ln, phong ph, a chiu v ht sc phc tp
Thc t i hi ging vin ging dy cc mn L lun chnh tr
phi kp thi thch nghi vi iu kin mi; khng ngng nng cao
trnh chuyn mn, bn lnh chnh tr v o c ngh nghip
p ng yu cu ngy cng cao t cc i tng ngi hc. Khng
ch hiu bit su rng kin thc chuyn mn lnh vc mnh ging
dy, ging vin cn phi tch cc i mi, linh hot v phng
php; thng xuyn bm st thc tin, tng hp thc tin lm su
sc thm l lun, gn l lun vi thc tin nhm tng cng hiu
qu cng tc gio dc l lun chnh tr trong nh trng, p ng
yu cu v mc tiu o to trong giai on mi.
TI LIU THAM KHO

1)
Ban Chp hnh Trung ng, Kt lun ca Ban B th v vic tip
tc i mi vic hc tp L lun chnh tr trong h thng gio dc quc
dn, S 94-KL/TW, ngy 28/3/2014.
2)
Ban Chp hnh Trung ng, Ngh quyt ca B Chnh tr v cng
tc l lun v nh hng nghin cu n nm 2030, S 37-NQ/TW
ngy 09/10/2014.
3)
B Gio dc v o to (2008), Quyt nh s: 52/2008/QBGDT ngy 18/9/2008 v vic Ban hnh chng trnh cc mn L lun
chnh tr trnh i hc, cao ng dng cho sinh vin khi khng chuyn
ngnh Mc-Lnin, T tng H Ch Minh
4)
B Gio dc v o to (2013), Gio trnh mn Nhng nguyn l
c bn ca Ch ngha Mc Lnin, mn T tng H Ch Minh, mn
ng li cch mng ca ng cng sn Vit Nam, Nh xut bn Chnh
tr quc gia, H Ni.
5)
ng cng sn Vit Nam, Vn kin i hi i biu ton quc
kho VIII, IX, X, XI, Nh xut bn Chnh tr quc gia, H Ni.
304
NNG CAO CHT LNG DY-HC CC MN L LUN

CHNH TR TRONG TRNG I HC, CAO NG
(H KHNG CHUYN NGNH) HIN NAY:
TIP CN T PHA CHNG TRNH V GING DY
Bi Trung Hng*
Tm tt: Ging dy l lun chnh tr l mt dng gio dc

c th. Bi l, n nhm trang b mt h thng tri thc l lun chnh
tr khoa hc, hin i v c nh hng l tng r rng; ng thi
n cn cung cp cho ngi hc phng php lun v cc phng
php nghin cu chuyn ngnh, ng dng vo i sng thc tin c
hiu qu v tin b. Khi c mt chng trnh khoa hc, st yu cu,
th i ng ging vin c vai tr rt quan trng hot ng c thging dy l lun chnh tr trong iu kin hin nay. Cc ging vin
cn chuyn i t v tr ch o truyn th sang v tr hng dn l
chnh; cn tng dung lng lin h thc tin sng ng v hng
dn cch khai thc cc t liu thc tin cho bi hc; cn lm tt vai
tr truyn la trong nghin cu l lun chnh tr cho ngi hc.
(T kha: Rn luyn, mn l lun chnh tr, chng trnh mn
LLCT, nghin cu khoa hc, thc hnh mn hc)
t vn : i mi cn bn, ton din gio dc i hc l
mt ch trng ln ca ng ta trong vic lnh o ton ng, ton
dn ta tin ln xy dng t nc trong iu kin pht trin mi
th k XXI. Trong , vic i mi v nng cao cht lng ging
*
Tin s, Trng khoa LLCT, Trng H Th Du Mt, Bnh Dng
305
dy, hc tp cc mn l lun chnh tr bc gio dc i hc c

quan tm c bit. Lm th no cho mn hc ny pht huy ng
mc vai tr, v tr ca n trong cc trng i hc-cao ng v thc
s l mt mn khoa hc cn thit trong chng trnh o to ngun
nhn lc cht lng cao cho t nc l mt vn rt ng ch
trn nhiu kha cnh. Xut pht t gii hn ca ch bn v nng
cao cht lng ging dy- hc tp cc mn l lun chnh tr trong
iu kin hin nay, t thc t trin khai chng trnh, chng ti xin
bn su vo mt vn quan trng, l: Nng cao cht lng
ging dy cc mn l lun chnh tr trong trng i hc, cao ng
( khng chuyn ngnh) hin nay: tip cn t pha chng trnh v
ging dy.
1. My nhn thc v vai tr ca cc mn L lun chnh tr
v ngi ging vin L lun chnh tr trong cc trng i hccao ng nc ta hin nay.
Ging dy, nghin cu l lun chnh tr trong cc trng thuc
bc gio dc i hc nc ta hin nay c chc nng c bn l
trang b mt h thng tri thc l lun chnh tr khoa hc, hin i v
c nh hng l tng r rng; ng thi n cung cp cho ngi
hc phng php lun v cc phng php nghin cu chuyn
ngnh, ng dng vo thc tin mt cch tch cc v hiu qu. Cc
mn l lun chnh tr cn gp phn hnh thnh ngi hc t duy l
lun. T duy l lun ng mt vai tr ht sc to ln trong nhn thc
v ci to th gii. Nh c t duy l lun m con ngi mi pht
hin ra c cc quy lut vn ng v pht trin ca hin thc
khch quan, hng s vn ng vo phc v li ch ca con
ngi. Ph.ngghen khng nh: Mt dn tc mun ng vng
trn nh cao ca khoa hc th khng th khng c t duy l lun.
Ngay t khi mi thnh lp, di s lnh o ca ch tch H Ch
Minh, ng ta lun coi trng l lun mc-xt v cng tc l lun,
gio dc l lun chnh tr ca ng. c bit l sau khi c chnh
quyn ng ta lun quan tm t chc tt vic gio dc l lun chnh
tr trong cc trng i hc, cao ng, bi n l ni o to ra
ngun nhn lc cht lng cao cho s nghip bo v v xy dng
t nc. Chng ta lun cn c nhng lp ngi k cn lm ch t
nc va hng, va chuyn.
306
Bc vo thi k i mi, mc d chn i mi t duy lm

khu t ph, song cng tc l lun vn cn nhng hn ch ng
quan tm. Hi ngh Trung ng 5 kha X ca ng ch r: Cng
tc l lun vn cn lc hu trn mt s mt, cha p ng c i
hi ca thc tin ang vn ng nhanh chng, phong ph, phc tp;
cha gii p c nhiu vn do thc tin t nc t ra(1).
Trong , vic o to i ng nhng ngi lm cng tc ging dy
l lun chnh tr ni chung cn nhiu hn ch, n va l hin trng,
va l nguyn nhn to nn nhng hn ch, yu km ca cng tc
ging dy l lun chnh tr trong cc trng i hc hin nay. Bi l,
d bc i hc hng t hc, t nghin cu ca ngi hc l quan
trng, nhng khng th thiu vng s truyn th ca ngi thy.
Hn na, nhng nguyn l l lun mang tnh khi qut, tru tng
rt cao, nu ch c v xem ti liu, m thiu s truyn la ca
nhng ngi c nhiu kinh nghim, vn sng th s kh m thm
vo u c nhng ngi tr, s kh chuyn thnh nim tin l
tng c. Ngi ging vin LLCT trng i hc, cao ng
phi va l nh gio dc, va l nh t tng, vic va dy ch,
va dy ngi th hin r nt nht, hn bt c mn hc no trong
c chng trnh. T t ra yu cu bc thit v i mi v nng
cao cht lng ging dy cc mn l lun chnh tr trong h thng
gio dc i hc hin nay, m trong hot ng ging dy ca
ging vin cn c quan tm i mi trc nht.
2. Khi qut v thc trng chng trnh v i ng ging
vin ging dy l lun chnh tr cc trng i hc, cao ng
nc ta thi gian qua:
V chng trnh mn hc: gip cho vic bn su vo vn
t ra, chng ti xin lc li lch s cc chng trnh cc mn
chnh tr chng trnh khng chuyn ngnh ni chung c ti cc
trng i hc nc ta trong khong 50 nm qua. C th khi qut
vic phn b chng trnh cc mn hc ny theo cc thi k: T
nm 1981 tr v trc, gi chung l mn Chnh tr, vi 4 mn hc:
Trit hc Mc-Lnin, Kinh t-chnh tr hc, Ch ngha x hi khoa
hc v ng li ca ng Cng sn Vit Nam; T 1982- 1987,
vn l 4 mn, nhng thay mn ng li ca ng Cng sn Vit
Nam bng mn Lch s ng Cng sn Vit Nam; T 1988-1992,
vn 4 mn nhng thay mn Ch ngha x hi khoa hc bng mn
307
Ch ngha cng sn khoa hc; T 1993-2001, i tn thnh cc mn

Khoa hc Mc-Lnin, v tng ng k thi lng cc mn, i tn
mn Ch ngha Cng sn khoa hc thnh mn Ch ngha x hi
khoa hc; T nm 2002-2008, thm mn T tng H Ch Minh,
tng s mn ln thnh 5 mn; T 2009 n nay, i tn thnh cc
mn L lun chnh tr vi 3 mn hc l: Nhng nguyn l c bn
ca Ch ngha Mc-Lnin (ct gim ni dung i v ghp 3 mn
Trit hc Mc-Lnin, Kinh t-chnh tr hc, Ch ngha x hi khoa
hc thnh 1 mn), Mn T tng H Ch Minh v mn ng li
cch mng ca ng Cng sn Vit Nam. Cc chng trnh trn t
1981 v trc do 2 B l B Gio dc v B i hc-THCN ban
hnh v t 1987 li y do B Gio dc - o to ban hnh, gio
trnh cng do B chu trch nhim bin son v thng nht qun l
trong ton h thng.
V i ng ging vin chuyn ngnh cc mn l lun chnh tr:
Cho n nay, ton ngnh L lun chnh tr cc trng i hc
c gn 4000 ging vin, a s c hc v thc s, s Tin s
chuyn ngnh khong 200 ngi.
* V nhng mt mnh: a s ging vin c o to chnh
quy, bi bn v p ng chun nghip v theo yu cu ca B GDT; Phn ln cc ging vin c bn lnh chnh tr vng vng, c o
c ngh nghip tt, c tnh cm vi ngh v yn tm vi hot ng
ngh nghip; mt b phn khng nh c nng lc tt, thng xuyn
nghin cu khoa hc phc v ging dy v yu cu ca nn kinh tx hi ni chung; Nhiu ging vin cn l nng ct trong cc cng
tc ng, on th ca nh trng, c ng nghip v ngi hc
tin yu, mn phc.
* V nhng hn ch, yu km: Theo chng ti, hin i ng
ging vin cc mn LLCT cn tn ti mt s hn ch, yu km rt
ng quan tm l:
- V chng trnh cc mn LLCT: Chng ban hnh theo Q s
52-BGD 2008 l r nhiu hn ch. Ni dung chng trnh b ct
xn, lp ghp mt cch khin cng gia cc phn ca 3 mn
hc(vi mn Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc-Lnin) v
mn ng li cch mng ca ng cng sn Vit Nam. Do vy,
khng lm r c i tng nghin cu, phng php nghin
cu c th ca tng phn mn v khng th ni kt vi cc phn
308
cn li trong chng trnh , cng nh vi thc tin sng ng. V

c bn cc chng trnh ni trn cn dn tri, cha xc nh r yu
t trung tm trong h thng kin thc l lun cn trang b l nhng
g; mi ch cung cp tri thc c bn m cha c nhng gi m v
rn luyn thc hnh t duy l lun; thiu vng nhng bi tp thc
hnh tng kt l lun gn tng nguyn l c th cho ngi hc lm
quen vi hot ng ny, thi gian dnh cho hot ng ny hu nh
cn thiu. y l nhng hn ch c bn nht cn quan tm khi thit
k li chng trnh. Cn gp rt bin son li chng trnh v gio
trnh tr li tnh ton vn v c lp tng i ca cc mn khoa
hc trong ch ngha Mc-Lnin.
- V i ng ging vin: Hin nay c 2 xu hng bc l s yu
km ca cc ging vin LLCT: Mt l, vi lp ln tui, chm i
mi phng php, nng v tm chng, trch c, t u t khai
thc cc tin b ca khoa hc- k thut phc v bi ging, cn
nhiu tnh trng c-chp; hai l, vi nhiu ngi tr, c xu hng
lm dng cng ngh thng tin, t ch trng tnh t tng, tnh ph
phn trong bi ging, a s sa vo chiu chp.
a s ging vin u dy vt gi tiu chun, kh nhiu
ngi vt ti trn 200%, vi phn nhiu l gio n c, thm ch
chng trnh cn b co ngn li h ti chc. Khi m vic ging dy
chim ht thi gian v sc lc nh th th cc nhim v khc mc
nhin khng th hon thnh. Hn na, nhiu trng cn ch
trng cho php ly gi dy tr b vo gi chun ca cc nhim
v khc, k c t bi dng v NCKH. y l nhng ng lc thc
y s chuyn bit ho ca nhiu ging vin nh trng xung
ch n thun cn l ging dy, hu nh khng c NCKH.
Trong cc hot ng chuyn mn, nht l NCKH, s thiu ht
i ng u n cc chuyn ngnh hp, s thiu quan tm bi
dng h, thm ch lun xem hot ng NCKH ca h thp hn cc
hot ng phong tro, hot ng on th khi nh gi thi ua, khen
thng l mt thc t kh nhiu trng. Trong ging vin, mt s
ti c trin khai ch yu nh s say m c nhn ca mt s t
ngi, mt s khc th lm ti nhm vo cc mc ch ngoi
khoa hc nn cht lng khng cao, cn d di trong nh gi,
nghim thu kt qu nghin cu; cha tht s pht huy ht v ng
309
vai tr ca Hi ng khoa hc chuyn ngnh LLCT trong nh

trng.
* Nguyn nhn ca nhng hn ch: Nhng tn ti, hn ch trn
y c mt s nguyn nhn ch quan l:
- Th nht, vic ch o xy dng v trin khai chng trnh
khung cn nng ch quan, thiu nghin cu khoa hc k lng, cn
c biu hin xem nh, d khng mang tnh bn cht.
- Th hai, trong trin khai chng trnh nhiu trng i hc,
cao ng cn c biu hin xem nh tnh hc thut ca ton mn
LLCT, m ch lm coi nh hon thnh y chng trnh
khung. Thm ch c ni cn tm mi cch ct xn thi gian, ghp
lp rt ng, xem nh gim chi ph, khng cn quan tm n cc
yu cu v iu kin ti thiu ca ngi dy v nhn thc ca ngi
hc.
- Th ba, cn thiu quan tm u t xy dng i ng ging
vin, nht l nhng chuyn gia u ngnh, mc d c mt s u
i v vt cht, nhng v t tng v tinh thn cn thiu qun l,
dn n cn c biu hin lch lc, thm ch xa ri l tng chnh tr
ch o. V kh nng nghin cu khoa hc cn nhiu hn ch, yu
km, thm ch c ni b lng qun trong hot ng hng nm. Bn
thn nhiu ging vin cha tht tm huyt vi ngh, cha ch ng
vn ln t khng nh mnh v khng nh uy tn, tnh khoa hc
ca mn hc, mt s cn c nhng hnh vi lm cho ngi khc ngh
sai v i ng v mn hc ni chung.
3. My kin ngh nhm i mi, nng cao cht lng ging
dy-hc tp cc mn l lun chnh tr-tip cn t pha chng
trnh v i ng ging vin:
Theo chng ti, trc ht chng ta cn nhn thc, qun trit
nhng nh gi v hn ch, yu km v cc nh hng pht trin
ca ng ta vi cng tc l lun ni chung, gio dc l lun chnh
tr ni ring. Trong phng hng chin lc c ra ti i hi
i biu ton quc ln th XI ca ng, ng ta nhn mnh:
Tng cng nghin cu l lun, tng kt thc tin,..., khng ngng
pht trin l lun; khc phc mt s mt lc hu, yu km ca cng
tc nghin cu l lun... Tip tc i mi ni dung, phng thc,
nng cao hn na tnh chin u, tnh thuyt phc, hiu qu ca
310
cng tc t tng, tuyn truyn, hc tp ch ngha Mc-Lnin, t

tng H Ch Minh, quan im, ng li ca ng, chnh sch,
php lut ca Nh nc, tuyn truyn, c v ng vin cc nhn t
mi, in hnh tin tin, gng ngi tt, vic tt, gio dc truyn
thng yu nc, cch mng. i mi, nng cao cht lng cng tc
gio dc l lun chnh tr, gio dc cng dn trong h thng cc
trng chnh tr, cc trng thuc h thng gio dc quc dn (2).
Trn c s cc quan im ch o ca ng ta nu trn, xut
pht t thc trng ging dy l lun chnh tr, chng ti xin xut
my gii php i mi nh sau:
- Th nht, v kt cu ni dung ca chng trnh: Cn xc nh
ng h thng kin thc chuyn ngnh v ht nhn c bn ca h
thng tri thc . Tt nhin lu nay chng ta ly Ch ngha McLnin lm ch o trong h thng kin thc chuyn ngnh. Song
cch b tr mn hc v thi lng cn cha hp l, cn nng v
trang b l lun, kinh in thun ty.
Chng ta cn phi thit k chng trnh da trn hc
thuyt chnh tr mc-xt v ng li cch mng do ng Cng sn
Vit Nam ra, lnh o ton dn thc hin; ng thi hng
ngi hc tip tc pht trin cc nguyn l l lun khoa hc trong
iu kin cch mng mi, sao cho l lun cch mng thc s l
ngn uc sng soi ng cho cch mng tin ln ti nhng thng
li mi. V, mun trin khai c hiu qu cc chng trnh o to
ny chng ta nht thit phi qun trit y vn ct li l t
duy l lun, vi hai mt gn cht vi nhau l ni dung t duy v
phng php t duy. Do vy, chng ta phi t chc ging dy Trit
hc Mc-Lnin, Lch s trit hc sao cho xng tm l ht nhn c
bn ca h thng l lun ch o. Theo chng ti cn thit k li ni
dung ca mn trit hc, tng thi lng ng k, nht l thi lng
thc hnh mn hc. Cn b tr m dung lng ng k cho phn v
t duy l lun vi thi lng thch hp.
- Th hai, cn tng cng cc yu cu thc hnh mn hc cho
c phn l lun ca ch ngha Mc-Lnin. Sau khi hc xong cc
mn hc, ngi hc phi c i thc t cc a phng, n v
c kh nng vn dng cc tri thc hc v cung cp nhng t liu
thc tin b ch cho vic pht trin cc tri thc hc. Phng php
c nhiu u im nht trong gio dc chnh tr, php lut v o c
311
ni chung l phng php ging dy nu vn , ging dy theo tnh

hung. Nn son tho, h thng ho cc tnh hung lin quan n
kin thc thc t ca cc mn hc ni trn sinh vin, cc nh
gio dc chnh tr tng lai c thc hnh v lm ch cc tnh
hung, s kin m mnh s ging dy cho ngi hc. Thc hnh
nhiu s thnh k nng, thnh thi quen. Khi gp nhng tnh hung,
hon cnh phc tp ngi gio vin chc chn s thc hnh thun
thc, gi gn c danh d, uy tn ca bn thn, ca ngh nghip.
- Th ba, ch ng xy dng i ng ging vin LLCT. Cc
Khoa/Trng i hc c o to mn hc. Ch trng nng cao
nhng yu t to c s, tin cho pht trin nng lc t duy l
lun ca i ng ging vin gio dc chnh tr v gio dc cng dn
pht trin nh: t cht, phm cht chnh tr, o c li sng, thc
t chc k lut v php lut, tri thc khoa hc, ngoi ng.v.v.
Thng xuyn bi dng nhng yu t ni ti cu thnh nng lc t
duy l lun ca i ng ging vin Gio dc chnh tr v gio dc
cng dn nh: nng lc nhn thc trnh l lun, nng lc vn
dng tri thc l lun vo hot ng ging dy, nng lc vn dng tri
thc l lun vo hot ng NCKH, nng lc vn dng tri thc l
lun vo hot ng u tranh trn mt trt t tng - l lun. Bi l,
nu c mt chng trnh tht chun, tht tin tin m khng c mt
i ng gio vin xng tm v c kh nng pht trin cao hn, th
coi nh chng ta cha thay i v s khng mong i nhng thay
i theo hng tin b.
Tm li: i mi cn bn, ton din cc mn l lun chnh tr
cc trng i hc, cao ng nc ta hin nay trc ht cn phi
xy dng c mt chng trnh khung khoa hc, st yu cu i
tng. ng thi cn ch trong xy dng i ng ging vin, bi
dng vi s trung v ln tui hin c v o to li, o to mi s
cn tr tui theo yu cu pht trin mnh m ca khoa hc-k thut
hin i. Trong cn ht sc ch tnh c th ca ngnh hc,
o to mt ging vin LLCT khng ch l ging vin thng thng
nh nhng chuyn ngnh khoa hc khc, m cn l o to mt nh
lnh o chnh tr, mt nh t chc cc hot ng x hi trong nh
trng v x hi. Do vy, vic thit k v trin khai chng trnh
o to cn phi p ng yu cu nhiu mt ca x hi ni chung.
Vi gc c nhn, chng ti mi ch nhn nhn v xut vi gii
312
php c tnh nh hng. Mong rng s gp phn no vo s

nghip i mi ca gio dc i hc ni chung, cc mn l lun
chnh tr ni ring./.
TI LIU THAM KHO:
1. C.Mc- Ph. ngghen, Ton tp, tp 20. Nxb CTQG, H Ni nm 1995.
2. ng cng sn Vit Nam, Vn kin i hi i biu ton quc ln th
X, ( NQ hi ngh 5, 2007, Kho X) v (2) Vn kin i hi i biu ton
quc ln th XI, NXB CTQG H Ni 201, tr. 255-256;
3. ng cng sn Vit Nam, Ban b th, Kt lun s 94-KL/TW ngy
28/3/2014 ca Ban B th v vic tip tc i mi vic hc tp l lun
chnh tr trong h thng gio dc quc dn;
4. B GD-T, Q s 52/ Q 2008, Ban hnh Chng trnh khung cc
mn LLCT trong cc trng i hc, Cao ng.
5. TS. Ng nh Xy, Ph.ngghen bn v nhng iu kin hnh thnh t
duy l lun, Tp ch Trit hc, ngy 14 thng 12 nm 2006;
6. PGS, TS. Trn S Phn, i mi t duy l lun - khu t ph trong
s nghip i mi ca ng ta,. Ngy 28/12/2011. Bo in t ng
CSVN, Cp nht lc 10h 25';
7. TS. Bi Trung Hng, Tng cng rn luyn t duy l lun trong trin
khai chng trnh o to ngnh Gio dc chnh tr theo hng i mi
cn bn ton din GDH hin nay. Tp ch i hc Si Gn, s thng 10
nm 2014;
313
L LUN CHNH TR V VN NNG CAO

CHT LNG I NG GING VIN
L LUN CHNH TR TRONG CC TRNG I HC,
CAO NG NC TA HIN NAY.
Thi Th Thu Hng*
1. Khi qut c im ca l lun chnh tr

ci to th gii c hiu qu, con ngi phi nhn thc th
gii thng qua hot ng thc tin sng to ra tri thc l lun. V
vy, l lun l h thng tri thc c khi qut t thc tin, phn
nh nhng quy lut pht trin ca th gii (th gii t nhin, i
sng x hi v con ngi). Ni cc khc, L lun l s tng kt
nhng kinh nghim ca loi ngi, l tng hp nhng tri thc v t
nhin v x hi tch tr li trong qu trnh lch s.1
L lun c nhiu cp khc nhau ty thuc vo phm vi phn
nh th gii v vai tr th gii quan, phng php lun ca chng.
L lun trit hc l h thng tri thc chung nht v th gii v con
ngi, l th gii quan v phng php lun chung cho hot ng
nhn thc v thc tin ca con ngi, loi ngi. L lun cc ngnh
khoa hc l h thng tri thc, phn nh tng lnh vc ca th gii,
c chc nng phng php lun trc tip cho hot ng nghin cu
ca tng ngnh khoa hc.
Nu l lun khoa hc t nhin l h thng tri thc v gii t
nhin, c chc nng phng php lun cho hot ng ca khoa hc
* Tin s, Ph Gim c Trung tm L lun chnh tr, HQG-HCM
1
H Ch Minh, ton tp, tp 8, Nxb. Chnh tr Quc gia, H Ni, 1966, tr.497.
314
t nhin; l lun khoa hc x hi v nhn vn l h thng tri thc v

x hi v con ngi, c chc nng phng php lun cho hot ng
ca khoa hc x hi v nhn vn; th l lun chnh tr l h thng tri
thc v lnh vc chnh tr, x hi, c chc nng phng php lun
cho nghin cu ca khoa hc chnh tr v hot ng chnh tr x
hi.
L lun chnh tr nc ta hin nay c nhng c trng quan
trng: (1) L lun chnh tr gn lin vi h t tng ca giai cp
cng nhn (ch ngha Mc-Lnin v t tng H Ch Minh); (2) L
lun chnh tr gn lin vi cng lnh, ng li, chnh sch ca
ng Cng sn Vit Nam; (3) L lun chnh tr nh hng x hi
i n mc tiu x hi ch ngha dn giu, nc mnh, dn ch,
cng bng, vn minh. Do , l lun khoa hc chnh tr c cc
thnh phn c bn: Ch ngha Mc-Lnin (Trit hc Mc-Lnin,
kinh t chnh tr Mc-Lnin v Ch ngha x hi khoa hc), T
tng H Ch Minh v ng li cch mng ca ng Cng sn
Vit Nam. Nhng c im trn ca l lun chnh tr cng vi yu
cu ca s nghip i mi quy nh mt cch tt yu nhng phm
cht (cn c) ca i ng ging vin l lun chnh tr.
2. Nhng phm cht cn c ca i ng ging vin l lun
chnh tr.
Ging vin l lun chnh tr - c hiu l b phn khng th
tch ri ca i ng tr thc ang trc tip tham gia ging dy v
nghin cu khoa hc l lun chnh tr ti cc trng i hc v cao
ng. p ng yu cu ca s nghip i mi v hi nhp quc
t, a nc ta n trnh dn giu, nc mnh, dn ch, cng
bng, vn minh, i ng ging vin l lun chnh tr cn c ( v
nht nh phi c) nhng phm cht c bn di y:
Trc ht, i ng ging vin l lun chnh tr phi c bn lnh
chnh tr vng vng, ng vng trn lp trng ca giai cp cng
nhn cch mng, trung thnh vi ch ngha Mc-Lnin, t tng H
Ch Minh, Cng lnh, ng li cch mng ca ng Cng sn
Vit Nam v trung thnh vi li ch ca nhn dn v dn tc Vit
Nam. Trn c s m khng ngng hc tp, rn luyn, phc v s
nghip gio dc o to v xy dng, bo v t quc.
315
Th hai, i ng ging vin l lun chnh tr phi c o c

cch mng, trc ht l cn kim lim chnh, ch cng v t, t
li ch ca tp th, ca ngi hc, ca s nghip gio dc-o to
ln trn ht v trc ht Vic g c li cho ngi hc v s nghip
gio dc phi ht sc lm v Vic g c hi cho ngi hc v s
nghip gio dc ta phi ht sc trnh. Trn c s m tn tm,
tn lc dy ngi, dy ch , dy k nng sng cho lp tr.
Th ba, i ng ging vin l lun chnh tr phi c trnh l
lun chnh tr gii, nm vng phm cht khoa hc, cch mng, nhn
vn ca ch ngha Mc-Lnin v t tng H Ch Minh; Hiu thu
o cng lnh, ng li, chnh sch ca ng Cng sn Vit Nam
gn vi thc tin cch mng qua tng thi k lch s. ng thi
phi hiu r lch s pht trin nhn loi v dn tc; lch s pht trin
ca trit hc, kinh t chnh tr hc v t tng x hi ch ngha;
nm bt c gi tr truyn thng ca dn tc Vit Nam v tinh hoa
vn ha nhn loi. Trong iu kin hin nay, i ng ging vin l
lun chnh tr cn c cp nht tri thc hin i v ton cu ha,
cch mng khoa hc - cng ngh, kinh t tri thc; v nhng mu
thun v nhng c im mi ca thi i v nhng vn ton
cu; V ch ngha t bn hin i v v nhng hc thuyt (trit hc,
kinh t chnh tr, t tng x hi) ngoi mcxt. c bit l phi
bm st thc tin, thng xuyn tng kt thc tin i mi nm
bt nhng bi hc kinh nghim (c thnh cng v tht bi) trong qu
trnh y mnh cng nghip ha, hin i ha; pht trin kinh t th
trng nh hng x hi ch ngha; xy dng nh nc php
quyn x hi ch ngha v xy dng nn vn ha tin tin, m
bn sc dn tc.
Th t, i ng ging vin l lun chnh tr cc trng i hc,
cao ng va phi l nh khoa hc, va l nh gio dc, li va l
nh chnh tr (tuyn truyn). V vy, h phi thng xuyn trau di
o c cch mng, thng xuyn hc tp nng cao trnh chuyn
mn v tm hiu bit su rng v x hi, v con ngi, vn ha.
ng thi, phi trang b, cng c, pht huy th gii quan duy vt
khoa hc v nhn sinh quan cch mng, cng vi h thng phng
php lun v phng php nghin cu, ging dy l lun chnh tr
cng phng php t tngTm li, i ng ging vin l lun
316
chnh tr phi kt hp trong mnh 3 phm cht: nh khoa hc, nh

chnh tr v nh gio dc. l iu khc bit v cht so vi cc i
ng tr thc khc. Chnh iu khc bit ny quy nh v yu cu i
ng ging vin l lun chnh tr phi lun t mnh trong trng thi
hc n hc ni hc gi hc m; v trc khi vit hoc ni v vn
no , cn phi t t ra v tr li c cc cu hi: Vit (ni)
v ci g? Vit (ni) lm g? Vit (ni) cho ai? Vit (ni) nh th
no? H Ch Minh vit: Tc ng ni gy n tai tru l c ch
ngi nghe khng hiu. Song nhng ngi tuyn truyn m vit v
ni kh hiu th chnh ngi l tru vy. 2
Th nm, i ng ging vin l lun chnh tr khng ch nghin
cu v ging dy l lun chnh tr, m cn c nhim v u tranh,
ph phn v phn bc ch ngha xt li, ch ngha c hi, ch ngha
quan liu, ch ngha kinh nghim, ch ngha gio iu v tt c
nhng lun im tri vi l lun chnh tr Mcxt, gp phn bo v
v pht huy nhng gi tr ch thc ca ch ngha Mc-Lnin, t
tng H Ch Minh v ng li chnh sch ca ng, gp phn
bo v ng, bo v ch chnh tr x hi ch ngha.
Nhim v ni trn yu cu i ng ging vin l lun chnh tr
phi rn luyn tr thnh con ngi vit hoa - c bn lnh chnh
tr vng vng, giu lng yu nc v yu ngh, trung thnh vi
ng, vi T quc v nhn dn, trnh chuyn mn nghip v cao
v hiu bit su sc v x hi, tn ty vi ngi hc v c trch
nhim cao vi ng nghip, vi x hi.
3. Nhng gii php nng cao cht lng i ng ging vin
l lun chnh tr.
Cht lng i ng ging vin l lun chnh tr c bt ngun
v c quy nh trc tip t nhng phm cht ca n. V vy, nng
cao cht lng i ng ging vin l lun chnh tr l pht trin v
ngy cng hon thin nhng phm cht ca qu trnh to dng
ngi ging vin. Trong iu kin hin nay, to dng, pht trin
2
H Ch Minh, ton tp, tp VIII, NXB. Chnh tr quc gia, H Ni, 1966, trg. 497
317
v hon thin nhng phm cht ca i ng ging vin l lun chnh

tr, cn thit phi thc hin cc gii php ch yu sau:
Th nht, cp v m, nh nc cn c chin lc xy dng,
pht trin i ng ging vin l lun chnh tr (chin lc di hn,
trung hn v ngn hn). Da trn chin lc quc gia ny, cc
trng i hc, cao ng c th hnh thnh chng trnh, n xy
dng, pht trin i ng ging vin l lun chnh tr ca n v
mnh. Thiu chin lc, nhiu lm chng ta cng ch a ra c
nhng nhim v v gii php mang tnh cht tnh th m thi.
Th hai, tuyn sinh cao hc v nghin cu sinh o to b
sung cho i ng ging vin l lun chnh tr. Cn lu rng, ging
vin l lun chnh tr l mt ngh chuyn nghip, phi c nhng
phm cht nht nh ( nu phn trn), trong phi c nng lc
s phm v nng lc nghin cu V vy, vic tuyn sinh phi
mang tnh cnh tranh v chn lc tm ra nhng hc vin (ngoi
tiu chun chung theo quy nh) c kin thc chuyn ngnh vng v
c kh nng thin hng lm ngh nghin cu v ging dy l
lun chnh tr. Trong nhng nm qua, chng ta cha ch ng
mc kha cnh ny, nn nhiu hc vin cao hc v nghin cu sinh
khng c bng i hc chuyn ngnh (do chnh sch chuyn i)
v cng khng c kh nng nghin cu ging dy. V vy, o to
xong, h c bng thc s, tin s nhng khng nghin cu v ging
dy c, buc phi chuyn sang lm vic khc (kh lng ph trong
o to).
Th ba, khu o to ging vin c ngha quyt nh vic hnh
thnh, pht trin nhng phm cht ca ging vin. o to ging
vin l lun chnh tr cn trang b 5 khi kin thc: (1) khi kin
thc chuyn ngnh, chuyn su; (2) khi kin thc chuyn ngnh,
m rng; (3) khi kin thc hin i, cp nht; (4) khi kin thc
thc tin; (5) khi kin thc v phng php v k nng s phm.
Chng hn, i vi hc vin cao hc Trit hc, cn trang b 5
khi kin thc tng ng sau: (1) khi kin thc chuyn ngnh,
chuyn su (bao gm: lch s Trit hc, Trit hc Mc-Lnin, Trit
hc hin i); (2) khi kin thc chuyn ngnh, m rng (bao
gm: t tng H Ch Minh, kinh t chnh tr Mc-Lnin, ch ngha
318
x hi khoa hc, ng li ca ng cng sn Vit Nam, Chnh tr

hc) ; (3) khi kin thc hin i, cp nht (bao gm: ch ngha
t bn, ch ngha x hi hin i, ton cu ha, cch mng khoa hc
- cng ngh, kinh t tri thc, pht trin bn vng, tin b x hi,
nhng vn ton cu) ; (4) khi kin thc thc tin l nhng tri
thc v kinh nghim thc tin c kt t cng cuc i mi v hi
nhp quc t ca t nc thng qua nhng cuc kho st, nghin
cu, nh gi ca cc nh khoa hc v ca chnh cc hc vin cao
hc; (5) khi kin thc v phng php v k nng s phm.
Nh vy, ngoi nhng gi ln lp, nhng bui tho lun v
nhng gi t hc, trong mi mt mn hc, hc vin cao hc cn tri
nghim thc tin bng cc cuc nghin cu, kho st ti hin
trng di s hng dn ca ging vin v cc chuyn gia. Trong
cc cuc nghin cu, kho st ny, hc vin cn phi phn tch, so
snh tri thc vi thc tin nh gi rt ra nhng kinh nghim v
tri thc mi, khi qut b sung cho l lun.
Trong qu trnh hc tp, hc vin cao hc cn phi tham gia (bt
buc) sinh hot khoa hc: t b mn chuyn ngnh v tham gia
nghin cu v hi tho, ta m khoa hc. Trong nhng nm qua,
cc c s o to sau i hc ca ta thng t ch n nhng vn
ny; cn cc t b mn chuyn ngnh thng th lng cho hc
vin t bi, nn rt hn ch n kt qu hc tp.
Th t, s dng, bi dng, i ng v tn vinh i ng ging
vin l lun chnh tr. Trong nhng nm qua, ng v Nh nc
quan tm n i ng ging vin l lun chnh tr (cho hng ph
cp u i ging dy, cho kinh ph tp hun hng nm,) nhng
cha y . Trn thc t, lng ca i ng ny ch p ng c
60% mc sng ti thiu ca x hi. i ng ny pht trin v
phc v lu di trong ngnh, cn thit phi xy dng v thc hin h
thng chnh sch ng b v s dng, bi dng, i ng v tn
vinh tr thc khoa hc l lun chnh tr. Trong cn ch : (1) s
dng ng ngnh ngh, ng ngi ng vic; (2) c ch bi
dng nh k v chuyn mn, nghip v; (3) bo m c s vt
cht, cc phng tin ti liu sch bo v kinh ph cho nghin cu
sinh v ging dy; (4) bo m lng sng (t nht mc sng
trung bnh ca x hi); (5) cn c nhng hnh thc tn vinh c
319
th cho i ng lm cng tc l lun chnh tr. V d, chng ta

c k nim chng v s nghip khoa hc - cng ngh, k nghip
chng v s nghip khoa hc x hi v nhn vn, ti sao li cha
c k nim chng v s nghip khoa hc l lun chnh tr.
Th nm, khoa hc l lun chnh tr gn lin vi h t tng
chnh tr, vi cng lnh v ng li, chnh sch ca ng v lut
php ca Nh nc. V vy, trong hot ng khoa hc l lun (c
trong nghin cu, ging dy v tuyn truyn) thng ny sinh v
ng chm n nhng vn nhy cm. Do , Nh nc cn
c khung php l cho hot ng l lun chnh tr. Trc ht, cn
xy dng quy ch dn ch trong hot ng l lun chnh tr cc
nh khoa hc v ging vin l lun chnh tr c th t do pht huy
tnh sng to khoa hc trong khung php l y, m khng s b
quy chp v lp trng t tng,
Cc trng i hc v cao ng cn to iu kin ti a (c ch
chnh sch, iu kin vt cht v tinh thn) cc nh khoa hc, cc
ging vin l lun chnh tr yn tm sng to v cng hin. y,
mi trng gio dc lnh mnh, cng khai v minh bch, l iu
kin tt nht pht huy tnh tch cc ca chnh tr.
Tm li, trong cng tc l lun ni chung v ging dy l lun
chnh tr ni ring, i ng ging vin l lun chnh tr v tr trung
tm v gi vai tr quyt nh. Tc ng c ni: Khng thy my
lm nn, do Nht t vi s, bn t vi s trc y ng,
hin nay vn ng v sau ny cng ng. V vy, nng cao cht
lng i ng ging vin l lun chnh tr cc trng i hc, cao
ng, mt mt, ng v Nh nc phi u t kinh ph v c ch,
chnh sch cho ng v ; Lnh o cc trng i hc v cao
ng cn to iu kin thun li ti a (v kinh ph, phng tin, c
ch, tinh thn) cho hot ng l lun chnh tr, trong c bit ch
trng n ging dy l lun chnh tr v i ng ging vin. Mt
khc, i ng ging vin l lun chnh tr phi ch ng, pht huy
tnh tch cc cng dn, tnh tch cc ca nh gio, nh chnh tr v
nh khoa hc t hc tp, rn luyn, tr thnh nhng k s tm
hn ang cng hin trong ngh cao qu nht ca x hi.
320
NNG CAO CHT LNG

Cung Th Tuyt Mai*
nc ta hin nay, tri thc l lun chnh tr cn c ging dy,

gio dc cho sinh vin cc trng i hc v cao ng, bao gm: (1)
Ch ngha Mc Lnin (Trit hc Mc Lnin, Kinh t chnh tr
Mc Lnin, Ch ngha x hi khoa hc); (2) T tng H Ch
Minh; (3) ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam.
Nhng tri thc l lun chnh tr ny gp phn quan trng hnh thnh
th gii quan khoa hc, phng php lun bin chng duy vt v
nhn sinh quan cch mng cho sinh vin.
1. Khi qut tnh hnh ging dy, hc tp l lun chnh tr
i hc Quc gia TP. H Ch Minh
Trong nhng nm qua, i hc Quc gia TP. H Ch Minh t
chc qu trnh ging dy, hc tp cc mn L lun chnh tr theo
ng quy nh ca B Gio dc v o to cho 51.000 sinh vin
chnh quy, hn 30.000 sinh vin va hc va lm v gn 8.000 hc
vin sau i hc. Tt c ging vin v a s sinh vin thc hin
ng v quy trnh ging dy, nghin cu, hc tp v thi c.
Kt qu hc tp mn L lun chnh tr, tnh theo im thi bnh
qun ln u l kh quan: c 85% ngi hc t im trung bnh tr
ln; trong c 30% t loi kh v 10% t loi gii. Tuy nhin,
vn c mt b phn khng nh sinh vin khng hng th vi cc
mn hc L lun chnh tr, hc ch v l mn bt buc v ch cn
im trung bnh v s tn ch cn thit1. Trn thc t v xt v
* Tin s, Ph Gim c Trung tm L lun chnh tr, HQG-HCM
321
thc cht, cht lng ging dy, hc tp cc mn L lun chnh tr

khng cao, cha p ng c yu cu ca i mi cn bn, ton
din gio dc v o to. Tnh trng trn c nhiu nguyn nhn,
song nguyn nhn trc tip v ch yu l:
Th nht, ni dung, chng trnh v gio trnh ging dy ca B
Gio dc v o to khng ng b, mt s mn hc cn thiu
tnh khoa hc v yu v cht lng. C th l Vic ghp ba mn
hc trc y thnh mt mn khng ch to ra s hiu lm v vic
xa b mt s mn khoa hc (Kinh t chnh tr Mc Lnin, Ch
ngha x hi khoa hc) m cn to ra s hoi nghi v nn tng t
tng ca ng v trn thc t trong h thng gio dc quc dn
mt s mn ny dn b b Vic phn cng ging vin c o
to tng chuyn ngnh trong 3 mn trc y phi m nhim dy
mn Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin lm cho
cht lng bi ging gim st, ngi ging e ngi, khng t tin2
Hn na, Vic chuyn phn ln ni dung l lun v thi k qu
ln ch ngha x hi Vit Nam sang mn ng li cch
mng ca ng Cng sn Vit Nam lm cho mn Ch ngha x
hi khoa hc khng gn c vi thc tin, khng cn iu kin
pht trin, gy ra t tng nghi ng v con ng i ln ch ngha
x hi Phn chia cc mn hc theo kiu tch vic hc l lun
thun ty (mn hc Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc
Lnin v mn T tng H Ch Minh) vi biu hin thc tin
ca n (mn ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam)
lm cho sinh vin khng thy c mi lin h cht ch gia l lun
vi thc tin; va to cm gic v tnh gio iu, kinh vin ca ch
ngha Mc Lnin, va khng thy c c s l lun ca ng
li cch mng ca ng ta3. Trong khi , gio trnh Nhng
nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin vit mang tnh lp
ghp c hc, n gin, s si, thiu mt s ni dung c bn, thm
ch c mt s kin thc sai v mt khoa hc v lch s.
1
HQG-HCM, Bo co tnh hnh cng tc o to L lun chnh tr (s 507B/HQGBC, ngy 29/3/2013, gi Ban T chc Trung ng ng), tr.4.
2
Ban Tuyn gio Trung ng, n i mi ging dy, hc tp cc mn L lun
chnh tr trong h thng gio dc quc dn, H Ni, 2013, tr.9.
3
Ban Tuyn gio Trung ng, Sd, tr.9-10.
322
Th hai, Cch thc v phng php qun l ca B Gio dc

v o to i vi i ng ging vin v cng tc o to l lun
chnh tr thiu khoa hc, mang tnh quan liu, hnh chnh v p t
t trn xung (biu hin c th vic xy dng chng trnh, gio
trnh o to v cch thc, ni dung, phng php t chc cc lp
tp hun hng nm). V vy, lm nh hng n hot ng ging
dy, hc tp v cht lng o to4.
Th ba, i hc Quc gia TP. H Ch Minh hin c 72 ging
vin l lun chnh tr; trong c 8 ph gio s tin s, 33 tin s, 31
thc s. S ph gio s tin s c o to Lin x, c trnh
chuyn mn tt, c nng lc v kinh nghim nghin cu, ging dy;
song s ny ln tui (trn 60 tui), sc khe gim dn, ch 5 nm
na s ngh hu. a s tin s v thc s tr, c o to trong
nc, c trnh chuyn mn kh, song cn thiu nng lc v kinh
nghim nghin cu, ging dy, li gp nhiu kh khn trong cuc
sng. Hin nay, i ng ging vin l lun chnh tr ca HQGHCM ang gp mt s kh khn: a s c thu nhp v mc sng
thp (di mc trung bnh ca x hi); c s ht hng v tui tc,
tri thc, nng lc, phng php v kinh nghim gia s cn b ln
tui v s tr (khong 5 nm ti s ph gio s tin s ngh hu s
to ra kh khn ln cho o to chuyn ngnh v o to sau i
hc cc mn l lun chnh tr)5
2. Nhng gii php c bn nng cao cht lng ging dy v
o to l lun chnh tr i hc Quc gia TP. H Ch
Minh
Mt l, i mi ni dung, chng trnh v phng php ging
dy l lun chnh tr.
- i vi sinh vin khng chuyn l lun chnh tr, cn ging dy
cc ni dung c bn ca ch ngha Mc Lnin (Trit hc Mc
Lnin, Kinh t chnh tr Mc Lnin v Ch ngha x hi khoa
hc); T tng H Ch Minh (ch trng: t tng trit hc, t tng
4
i hc Quc gia TP. H Ch Minh, sd, tr.5.

i hc Quc gia TP. H Ch Minh, Bo co tnh hnh cng tc o to l lun chnh
tr (s 865/HQG-HCM-BC, ngy 22/5/2013, gi Ban Tuyn gio Trung ng, tr.3.
323
o c, t tng vn ha,); ng li cch mng ca ng

Cng sn Vit Nam (ch trng: ng li i mi v hi nhp quc
t, xy dng v bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha). Trong
mi mn hc v mi hc phn cn cp nht nhng vn mi v s
dng phng php thch hp vi tng i tng ngi hc.
- i vi sinh vin chuyn ngnh l lun chnh tr, cn hc 5
mn l lun chnh tr: Trit hc Mc Lnin, Kinh t chnh tr Mc
Lnin, Ch ngha x hi khoa hc, T tng H Ch Minh v Lch
s ng Cng sn Vit Nam. ng thi, phi hc lch s cc mn
hc v mt s tc phm kinh in gn lin vi ni dung mn hc.
- i vi cao hc, nghin cu sinh khng chuyn l lun chnh
tr, cn hc mt s chuyn l lun chnh tr gn vi nhng thnh
tu ca khoa hc hin i v vi nhng vn l lun chnh tr mi
ca thi i. ng thi, phi hc mt s tc phm kinh in tiu
biu (khng hc li kin thc hc bc i hc).
- i vi cao hc, nghin cu sinh chuyn l lun chnh tr, cn
hc su vo nhng gi tr ch thc ca Trit hc Mc Lnin,
Kinh t chnh tr Mc Lnin, Ch ngha x hi khoa hc, T tng
H Ch Minh, ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam
gn lin vi nhng c im mi ca thi i, vi nhng thnh tu
ca khoa hc hin i v vi nhng vn quan trng ca s
nghip i mi v hi nhp quc t. ng thi, phi nghin cu su
v lch s ca tng mn hc, v nhng tc phm kinh in ln v
cp nht tri thc hin i (v ton cu ha, cch mng khoa hccng ngh, kinh t tri thc, pht trin bn vng v nhng vn
ton cu, tin b x hi, ).
Hai l, gn ging dy, o to vi nghin cu khoa hc. i hc
Quc gia thnh ph H Ch Minh cn phi c Chng trnh nghin
cu l lun chnh tr n nm 2020. Trong ch trng cc vn :
(1) Nghin cu nhng gi tr ca ch ngha Mc Lnin, t tng
H Ch Minh trong thi i ngy nay v vic ng dng chng trong
thc tin i mi v hi nhp quc t; (2) Nghin cu v ch ngha
t bn v ch ngha x hi hin i, v m hnh ch ngha x hi v
con ng i ln ch ngha x hi ca Vit Nam trong bi cnh hin
i; (3) Nghin cu cng lnh, ng li v cc quyt sch ca
324
ng trong iu kin i mi v hi nhp quc t; (4) Nghin cu

v h gi tr truyn thng dn tc v nhng tinh hoa vn ha nhn
loi; (5) Nghin cu v con ngi v pht trin ngun nhn lc
(nht l ngun nhn lc cht lng cao) phc v cho i mi v hi
nhp quc t.
Ba l, tip tc i mi cng tc cn b, o to v pht trin i
ng ging vin l lun chnh tr va hng va chuyn. Trc
ht, HQG-HCM cn xy dng v thc hin 2 chng trnh:
Chng trnh o to, pht trin i ng ging vin l lun chnh
tr n nm 2020 v Chng trnh bi dng, nng cao trnh
i ng cn b l lun chnh tr trong h thng gio dc cc tnh
pha Nam.
Bn l, cn thnh lp Hi ng khoa hc l lun chnh tr ca
HQG-HCM, t chc li cc khoa, b mn l lun chnh tr; trc
mt tp trung u t pht trin Trung tm L lun chnh tr (tr
thnh u mi t chc, qun l ton b hot ng ging dy v
nghin cu l lun chnh tr ca HQG-HCM) v Khoa trit hc
(trng i hc KHXH&NV).
Nm l, xy dng Quy ch hot ng l lun chnh tr HQGHCM; bo m thc hin ng v ch , chnh sch ca ng,
Nh nc i vi cng tc l lun chnh tr v i ng ging vin l
lun chnh tr. To iu kin thun li (v vt cht, kinh ph v c
ch, chnh sch) tt c ging vin l lun chnh tr c tham gia
tp hun v tham gia kho st thc t mi nm; ng thi hng nm
c on ging vin l lun chnh tr i hc tp, trao i nc
ngoi.
Tm li, nng cao cht lng ging dy l lun chnh tr
HQG-HCM, ng v Nh nc cn c c ch chnh sch ng v
i vi cng tc l lun chnh tr v i ng ging vin l lun
chnh tr; i hc Quc gia thnh ph H Ch Minh cn to iu
kin (kinh ph, vt cht, tinh thn) thun li ti a pht trin i
ng, nng cao cht lng ging dy; ng thi, cc ging vin l
lun chnh tr phi ch ng hc tp, nghin cu, rn luyn, phn
u vn ln tr thnh nhng nh khoa hc, nh gio gii trong
cng tc l lun chnh tr.
325
I MI PHNG PHP DY HC
CC MN L LUN CHNH TR
- VN THC TIN ANG T RA HIN NAY
Nguyn Th Hng*
ng ta khng nh ch ngha Mc-Lnin, tng H Ch
Minh l nn tng t tng, kim ch nam cho hnh ng. ng li
cch mng sng to ca ng ta da trn nn tng t tng
a cch mng Vit Nam n thng li v vang ca s nghip gii
phng dn tc v xy dng ch ngha x hi. Ch ngha Mc-Lnin,
t tng H Ch Minh khng ngng c cng c v pht trin
tr thnh h t tng ca ton x hi. Trong hn 50 nm qua cng
vi s pht trin ca x hi, ca t nc, cc mn L lun chnh tr
ngy cng c i mi, b sung v hon thin. Ngay t nhng
ngy u mi dnh c chnh quyn, ng v Nh nc ta a
cc mn khoa hc Mc-Lnin vo ging dy trong cc trng i
hc v Cao ng. Trong h thng gio dc i hc Vit Nam, n c
mt v tr c bit quan trng trong kt cu chng trnh v ni
dung kin thc, l cc mn hc mang tnh thc h, gn lin vi
vic gio dc th gii quan, nhn sinh quan, phng php lun cch
mng cho sinh vin.
Trong bi cnh Vit Nam hi nhp quc t ngy cng m
rng v i vo chiu su, i hi s nghip gio dc, o to phi
i mi nng cao cht lng v hiu qu o to ngun nhn lc
c trnh v cht lng ngy cng cao, t trnh ca khu vc v
theo kp th gii. i mi, m ca hi nhp cng i vo chiu su,
i hi cng tc o to, nghin cu khoa hc, ging dy cc mn
l lun chnh tr phi c phi i mi ton din, su sc v coi
*
Thc s, Ging vin khoa L lun chnh tr, trng H Lao ng - X hi.
326
l nhim v thng xuyn, lin tc trong cc trng i hc, nhm

gp phn cng c th gii quan, phng php lun duy vt bin
chng, cng c nim tin vo s nghip cch mng ca ng, trang
b c s phng php lun khoa hc cho vic nhn thc ng li
chnh sch ca ng, Nh nc v tham gia u tranh t tng, l
lun chng li nhng lun iu xuyn tc, bp mo cc quan im
ca ch ngha Mc-Lnin, t tng H Ch Minh.
Gio dc trong nh trng, nht l gio dc i hc l o
to con ngi, cung cp nhn lc cho x hi, p ng yu cu cng
cuc pht trin t nc, l ng nhin phi ch trng o to k
nng chuyn mn, ngh cho sinh vin h lm vic v sng bng
ngh chuyn mn ca mnh. Cc b mn khoa hc Mc-Lnin,
ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam ging dy cho
sinh vin trong cc trng i hc cha ng mt khi lng kin
thc rt rng, va mang tnh khoa hc, va mang tnh giai cp, lp
trng t tng gn vi vic rn luyn, tu dng o c cch
mng, xy dng bn lnh chnh tr. i hi XI ch trng i
mi chng trnh, ni dung, phng php dy v hc, phng php
thi, kim tra theo hng hin i; nng cao cht lng gio dc
ton din, c bit coi trng gio dc l tng, gio dc truyn
thng lch s cch mng, o c, li sng, nng lc sng to, k
nng thc hnh, tc phong cng nghip, thc trch nhim x
hi phi Nng cao hiu qu hp tc quc t trong gio dc, o
to.
i mi phng php dy hc cc mn L lun chnh tr
nm trong tro lu chung i mi phng php dy hc ca ton
ngnh gio dc. Bo co vn kin i hi X ca ng nu r: "u
tin hng u cho vic nng cao cht lng dy v hc. i mi
chng trnh, ni dung, phng php dy v hc... pht huy kh
nng sng to v c lp suy ngh ca hc sinh, sinh vin.
Cc mn L lun Chnh tr, khng ch cung cp nhng tri
thc v ni dung, c im, vai tr, ngha ca th gii quan duy
vt bin chng m cn lm cho nhng ni dung kin thc xm
nhp v bin nhng tri thc m sinh vin tip nhn c thnh
nhng gi tr, nim tin, l tng, lp trng th gii quan tng
ng. Nhng cc khi nim, phm tr thng c tnh tru tng cao;
cc quan im, ch trng thng c xem l kh khan, cng
327
nhc ch mang tnh cht ng li, chnh sch cho nn trong qu

trnh ging dy, ging vin ch ct lm sao truyn t ni dung
tinh thn ca gio trnh l , sinh vin ch cn thuc lng c
kin thc khi thi. Mt khc, a s sinh vin khi tip cn mn hc
ny phng kin thc l lun chnh tr cn non nt, cn rt b ng,
cng vi vic phng php tip cn nghin cu, hc tp mn hc
ny bc i hc cn rt lng tng. Bn cnh s gim st l
tng ca mt b phn cn b, ng vin nh hng khng nh n
thc ca sinh vin khi tip thu cc mn khoa hc ny. T thc tin
y, thc hin vic nng cao cht lng ging dy cc mn L
lun Chnh tr, mt trong nhng bin php quan trng nht chnh l
i mi phng php dy hc.
i mi phng php dy hc theo hng tch cc, hin i
ni chung hin nay l mt tt yu khch quan. Bi l, trc tnh
hnh thng tin bng n c v khi lng v cht lng, c v tc
v phm vi, lnh vc nh hin nay. Yu cu bc bch hin nay l
phi ch trng ng mc, thm ch phi t ln hng u vn o
to con ngi theo hng bit t v gii quyt vn trong iu
kin khoa hc cng ngh ang pht trin.
i mi phng php ging dy v hc l lun chnh tr theo
phng php dy hc tch cc l gn truyn th kin thc ca ging
vin vi vic pht huy tr lc ca ngi hc ch ng hot ng tr
no ngay trong qu trnh dy - hc v phng php nghin cu khoa
hc. i mi phng php dy hc trn c s xc nh trung tm
ca dy hc l ngi hc, nn ngi dy c th s dng nhiu
phng php dy hc trong mt bi hc, song phi lun lu
khng qu lm dng mt cch tu tin hoc m m qu nhiu
phng php.
C nhiu phng php dy hc khc nhau, song c hai
phng php c quan tm, s dng nhiu nht. Th nht l,
phng php giao tip - cch thc dy hc trong , ngi dy v
ngi hc lun thay i, lun phin vai tr nghe - ni cho nhau di
s t chc, hng dn ca ngi dy nhm tm ra thng tin mi, cn
thit trong qu trnh dy hc. Th hai l, dy hc nu vn - cch
dy hc t ra cu hi gi ngi hc tm hiu bi hc mt cch c
h thng, khoa hc, ng theo quy trnh, hng n mc ch yu
cu. Thc hin phng php ny, ngi hc s c c hi trao i,
328
bn bc, to c khng kh hc tp vui ti, nh nhng, ngi hc

khc su kin thc bi hc mt cch h thng, su sc.
Vic s dng cc phng php phi ph hp vi i tng,
dung lng bi ging v l lun v thc tin sao cho mi bi ging
phi c s kt hp c cc phng php ph hp tt nht cng vi
cc phng tin dy hc khc lm cho bi ging phong ph v thit
thc. V vy, vic p dng cc phng php dy hc tch cc tr
thnh mt yu cu thit yu. c bit l i vi cc lp hc vin
cc tnh thnh o to theo din va lm va hc. Trnh vn ho
v s hiu bit cc lnh vc khc ngy cng c nng cao trong
iu kin cng ngh thng tin pht trin nhanh chng, ngun thng
tin c tip thu ngy cng a dng.
ng dng cc phng php dy hc tch cc cc bi hc,
mn hc, c bit cc bi hc c tnh ng dng thc tin cn pht
huy tt vai tr ca ngi hc, hng ngi hc vo vic trao i,
tranh lun, phn tch, phn bin, gii quyt cc vn trong cuc
sng, nhng tnh hung trong hc tp, lnh o, qun l kinh t - x
hi. Vn quyt nh l i mi cch dy, cch hc, i mi
phng php truyn th l hng vo i mi t duy v rn luyn
nng lc t duy c lp, sng to, pht huy tnh ch ng, nng
ng ca ngi hc. l qu trnh thy v tr cng tham gia trao
i v nhng vn m l lun v thc tin cn gii quyt nhm
hng ti nm vng tri thc, hiu bit thc tin nhiu hn c
phng php lm vic hiu qu hn, nng ng hn trong tm ti
ci mi hiu qu hn.
V vy, dy hc theo phng php tch cc l s kt hp
nhun nhuyn trong mi quan h truyn th, tip thu gia ngi dy
v ngi hc hng ti ng vin ngi hc cng tham gia ng
no, cng trao i, tranh lun, pht hin vn , kch thch khng
kh dn ch, pht huy t duy c lp sng to ca hc vin. Thu ht
s tp trung theo di bi ging, gip hc vin hiu, nm chc bi
hc v am m nghin cu, sng to. Ging vin c iu kin pht
hin nhng mt cn hn ch, nhng yu im ca hc vin c
hng khc phc. i hi ging vin phi chun b cng phu, xc
nh mc tiu bi ging r rng,c k hoch bi ging c th, nm
chc i tng, trnh hc vin ch ng thit k bi ging v
ni dung p ng vi trng tm, trng im la chn phng
329
php v phn nh thi gian, phng tin s dng trong bi ging

ph hp. Ngi thy phi nm chc nghip v s phm, c qu
trnh rn luyn v chun b chu o v nhiu mt nh luyn cch
pht m cho c bi v tng mc, tng tiu tit c th, cch ng vit
bng, trnh by bng, qun xuyn lp hc u l s kh luyn.
Ging vin va l ngi thy, va l ngi "nhc trng" t chc,
nh hng, hng dn hc vin cng tham gia tch cc vo bi
ging thng qua phng php dy hc tch cc. Yu cu i hi
ngi ging vin phi c bn lnh ngh nghip, phi u t dy
cng trong chun b ni dung, kin thc c v l lun v nhng vn
lin quan n thc tin, xem xt cc phng php mt cch k
lng c s vn dng nhp nhng cc phng tin h tr, kho
lo khi dn dt vn , tinh t trong nhn xt nh gi nhng ni
dung m hc vin nu ln. Nh vy, ngh dy hc v vn dng
phng php dy hc tch cc l con ng tch hp a chiu, a
lnh vc, l s kt hp gia l lun v thc tin ca tri thc v k
nng hnh ng sng to ca ngi dy v ngi hc. L qu trnh
tc ng hi ho vo tr tu duy l v tr tu cm xc ca ngi hc
hng vo vic i mi t duy sng to to mang tnh nhn vn
trong qu trnh hc tp v ch o hot ng thc tin. S kho lo,
linh hot ca ging vin cng vi s li cun ca nhng vn
c nu ln trong qu trnh s dng cc phng php dy hc tch
cc s l cht keo kt dnh ngi dy - ngi hc tt nht. i mi
vic hng dn hc vin t hc, t nghin cu bi hc trc khi
nghe ging kt hp vi nng cao cht lng gi tho lun ,lm bi
tp x l tnh hung, vit bi lun cng vi i mi trong vic ra
thi, kim tra, gn l lun vi thc tin s l c s tt nht nng
cao cht lng dy v hc.
Nng cao cht lng dy v hc tp trong iu kin mi
trc yu cu mi l nhim v cp thit. Thc t cho thy c cht
lng bi ging tt, kt qu hc tp tt trc ht cn hi t nhiu
yu t c tnh ng b v ton din, trong trnh chuyn mn,
tay ngh v nhng hiu bit thc tin ca i ng ging vin. Nng
cao cht lng dy - hc trong thi i nn kinh t tri thc v xu th
hi nhp ton cu ha va l thch thc, va c nhng thun li,
va l i hi khch quan ca qu trnh p dng phng php dy
hc tch cc. Trong qu trnh tin hnh i mi phng php dy
hc th ch th ca qu trnh i mi chnh l i ng ging vin. V
330
vy, qu trnh i mi phng php dy hc t kt qu cao th

bn thn i ng ging vin cn phi nhn thc c ngha ca
qu trnh i mi phng php dy hc trong vic nng cao cht
lng ging dy cc mn L lun Chnh tr. y c xem l
nhng yu cu c th i vi ngi ging vin ging dy cc mn
L lun Chnh tr:
Th nht, y l yu cu ca s nghip i mi gio dc, l
ht nhn ca vic i mi chng trnh mn hc, l iu kin trc
tip nng cao cht lng gio dc cc mn l lun chnh tr, mt
khc cn coi y l mt thch thc i vi i ng ging vin cn
phi p ng, v l c hi pht trin bn thn.
Th hai, pht huy tnh tch cc, t gic, ch ng, sng to
ca ngi hc; bi dng phng php hc tp, rn luyn k nng
hc tp ph hp vi mn hc, cc loi bi hc v phng php t
hc; rn luyn k nng vn dng kin thc vo thc tin v tc ng
n tnh cm, em li nim vui, hng th hc tp cho ngi hc.
Th ba, ch trng rn luyn phng php, k nng hc tp,
c bit l hng dn rn luyn ngi hc v nng lc t hc, tng
cng t chc cc hot ng hc tp c th, phi hp vi hot ng
hc tp hp tc; kt hp nh gi ca thy vi t nh gi ca tr.
p ng nhng yu cu c bn ca xu th pht trin trong
thi i ngy nay, i hi mi ngi thy phi tng cng u t
hn na trn nhiu khu ca qu trnh dy hc. Phi tng bc thc
hin chun ho c v chuyn mn, nghip v, c v phm cht o
c v chnh tr. Qua , tng cng nghin cu, trao i, tho lun
trong t chuyn mn v vn dng gii quyt tng vn l lun v
thc tin t ra theo yu cu ca i mi phng php dy hc.
Xut pht t thc t , thc hin i mi phng php
dy hc cc mn L lun Chnh tr v lm cho n i vo chiu su,
c hiu qu cn phi tin hnh nhng bin php cn kp sau y:
Th nht, Xy dng nhn thc ng n cho cc cp qun
l, ging vin v sinh vin v tm quan trng v ngha khoa hc
thc tin ca cc mn L lun chnh tr trong s nghip i mi v
hi nhp quc t.
Th hai, i vi i ng ging vin v ang ging dy
cn phi tng bc thc hin chun ho c v chuyn mn, nghip
331
v, c v phm cht o c v chnh tr. Thc hin i mi mt

cch ton din, phi kt hp vic i mi ni dung chng trnh,
i mi phng php ging dy mt cch thch hp.
Th ba, Nh trng cn to iu kin ging vin c
tham d y cc lp tp hun do B Gio dc t chc; t chc
hc tp, nghin cu cc ti liu l lun nghip v ti khoa, b mn,
ti trng; tng cng nghin cu, trao i, tho lun trong nhm
chuyn mn v vn dng gii quyt tng vn theo yu cu ca
i mi phng php dy hc.
Quan im ch o Ngh quyt Hi ngh TW V (Kha X) nu
r: "Cng tc t tng, l lun l mt b phn cu thnh c bit
quan trng trong ton b hot ng ca ng...khng nh v nng
cao vai tr tin phong ca ng v chnh tr, l lun, tr tu, vn
ho v o c, th hin vai tr i trc, m ng trong s nghip
xy dng v bo v T quc". V vy, i mi phng php ging
dy cc mn hc ni chung trong c cc mn L lun chnh tr
ni chung qu l mt cng vic khng phi mt sm mt chiu c
th lm ngay. N ph thuc rt nhiu nhn t, khng ch l i ng
ging vin hin nay cn nng cao v nng lc chuyn mn, nghip
v, m cn phi c tm, c tm vi ngh trong thi bui kinh t th
trng. V i ng qun l gio dc th cn quan tm hn na n
vic bi dng, chm lo n i sng vt cht cng nh tinh thn
ca i ng ging vin; trang b c bn v c s vt cht, thit b
m bo qu trnh dy v hc. V iu quan trng nht l v pha
ngi hc phi xc nh c bn thn hc ci g, hc nh th no,
hc lm g, nu bit c nhng iu cc em s u t hn
vo cng vic hc ca mnh phn u vn ln. Bi v, trn
ging ng ngi thy ch gp phn nh hng, cn li l bn
thn ngi hc t vn ng.
i mi phng php dy hc hin nay tr thnh mt yu
cu cp bch v cn c y mnh hn na to c s bin
i v cht trong qu trnh dy hc. i mi phng php dy hc
theo hng tch cc trong ging dy cc mn L lun chnh tr li
cng tr nn cp thit v quan trng, l thc t khch quan. u
t cho gio dc l u t cho tng lai, mt tng lai huy hong
nhng cng y lm nhng gian trun, vt v, trong khng th
thiu bng dng nhng ngi thy, tuy nhin cng cn lm nhng
332
phng php dy hc ph hp, p ng yu cu xu th mi ang t

ra, v cn hn na s quan tm ca ng o cc cp ngnh cho
mt trong nhng nhim v quan trng, v i, v s pht trin./.
Ti liu tham kho:
1.Ban Tuyn gio TW - Tng cc dy ngh - Vin nghin cu pht trin
phng ng, (2012), i mi cn bn, ton din GD&T Vit Nam,
Nxb CTQG, H Ni.
XI, Nxb, CTQG, HN, 2011, tr.216
3.Trn B Honh, (ch bin) (2002), Cc phng php s phm, Song
Kha dch, NXB Th gii.
4.Lu Xun Mi, (2000), L lun dy hc i hc, Nxb Go dc.
5.L Phm Phng Lan, (07/ 2001), Thc cht ca quan im gio dc
"ly ngi hc lm trung tm", Bo Dy v Hc ngy nay.
6.TS. Dng Hong Oanh, (09/2009), i mi phng php dy hc cc
mn L lun Chnh tr hin nay, Tp ch i hc Si Gn.
7.Hong Ty, (2005), Ngi thy trong nh trng hin i, NXB gio
dc.
333
THUYT TRNH - MT HNH THC HIU QU TRONG

DY V HC MN HC NG LI CCH MNG
Phan Th L Hng*
Mt thc t hin nay trong dy v hc trong cc trng, nht

l trong cc trng i hc l ging vin s dng hnh thc thuyt
trnh nng cao hiu qu ca bi hc, ca mn hc m mnh ph
trch, ng thi qua pht huy tnh tch cc, ch ng trong hc
tp ca sinh vin. Nhng vn t ra l lm th no c mt bi
thuyt trnh hiu qu. i vi ging vin th phi l mt bi
thuyt trnh t c yu cu mnh t ra. i vi sinh vin ngi
thuyt trnh phi a ra c thng ip r rng, c ngha n vi
ngi nghe v t c yu cu ca ging vin. i vi sinh vin
ngi nghe h c nhiu iu mong i vo ngi ang trnh by
mt vn no cho h, nh ni dung, tnh cp nht, ging ni,
c ch, iu b, s nhit tnh. T thc tin thc hin thuyt trnh
trong ging dy mn hc ng li cch mng ca ng Cng sn
Vit Nam, ti c mt s suy ngh chia s:
1. Thuyt trnh hiu mt cch n gin nht l din t
cho ngi khc hiu r rng, cn k ni dung mnh mun truyn
t. Mt bi thuyt trnh thnh cng phi c ch hp dn. La
*
Thc s, H Kinh t TP.HCM
334
chn ch thuyt trnh mt cch c trch nhim l yu cu u

tin, phi bit cch la chn ch . Chn mt ch thuyt trnh
thng c hai cch, mt l ging vin ch ng a ra ti; hai l
cho sinh vin a ra ti ri ging vin xem xt v la chn.
cch th nht, sinh vin khng c quyn u tin c la chn vn
nhng quyn gii quyt vn nh th no l hon ton do
sinh vin quyt nh. Sinh vin c th la chn cch thc tip cn
vn ; la chn cc ni dung xy dng thnh mt h thng hon
chnh; la chn cc chng c minh ha sao cho thuyt phc nht;
la chn cch thc trnh by, tng tc vi ngi nghe. l s la
chn vn da trn tng c t hng trc, n c th l vn
sinh vin khng am hiu, lc chc chn vic tm kim thng
tin l iu bt buc v v cng hu ch vi sinh vin. Vic tm kim
thng tin t sch v, t t liu lu tr, t internet, t cc bo tng
c th t nhng nhn chng lch s, s tr thnh ngun hng th
cho sinh vin khi i din vi vn thuyt trnh. cch th hai,
ti thuyt trnh do sinh vin ch ng la chn v ging vin
thng qua, th c hai trng hp xy ra, mt l sinh vin c mt
lng kin thc tng tn v vn v lc sinh vin rt hng
th chia s thng tin. Hai l kin thc v ch ca sinh vin
hn hu, nhng l vn m sinh vin rt am m, lc ta s
thy sinh vin dng tm huyt ca mnh tm kim thng tin, ti
liu, cc chng c khoa hc, v d minh ha hoc cc kin ca cc
chuyn gia, cc nh lnh o phn thuyt trnh ca mnh t
n s thuyt phc mc cao nht v truyn la s am m n
ngi nghe. Nh vy, c hai cch chn ti thuyt trnh, trn thc
t ging vin thng s dng cch th nht, y sinh vin vo th
th ng, c hiu qu tch cc hn chng ta nn mnh dn s
dng cch th hai.
2. Mt bi thuyt trnh thnh cng phi c ni dung hp dn,
nhng c ni dung hp dn th vn ct li l thu thp thng
tin, ti liu lin quan. Thc t cho thy sinh vin cha bit cch thu
thp v x l thng tin, thm ch sinh vin v tnh s dng nhng
thng tin sai, nhng thng tin cha c kim chng v th
hng dn sinh vin thu thp v x l thng tin l mt cng vic ht
sc quan trng. Hin nay, vic thu thp thng tin tr nn d dng
nh ng dng cng ngh thng tin. Tuy nhin, khi chun b thuyt
335
trnh ging vin cn gip sinh vin phn bit c u l nhng

ngun khoa hc tin cy nhm mc ch trch dn, minh ha, u l
nhng thng tin c tnh cht chia s, t vn vi ngi nghe. Giai
on tm kim thng tin, sinh vin cn lm nhng vic sau: tm hiu
gio trnh; cc tp tr lin quan; nhng n phm; nhng phim t
liu; nhng vn kin ca ng da trn cng cho ni dung
thuyt trnh la chn nhng thng tin tt nht, thch hp nht cho
nhng ni dung c bn; nhng thng tin mang tnh thi s, cp
thit, phn nh nhng vn ca cuc sng minh ha; nhng
thng tin, nhng s kin gy xc ng, to ra hiu ng lan truyn
cm xc cho ngi nghe. Khi thu thp v la chn thng tin cn
ch : tnh minh bch - ngun gc ca thng tin; tnh c sc
nhng thng tin ng gi nht.
3. Mt bi thuyt trnh thnh cng phi c s chun b tt
nht. Sau bc chn ti, thu thp thng tin, ti liu lin quan l
xy dng cng thuyt trnh. cng thuyt trnh hay dn bi
thuyt trnh c v nh khung xng ca mt c th sng. Ni
dung ca bi thuyt trnh, vi chng c, hnh nh, cu chuyn minh
ha da vo pht trin cho hay cho hp dn v thuyt phc
hn. C rt nhiu cch thc xy dng cng, ty theo mc ch
ca bi hay ty theo tng trnh by ca ngi thuyt trnh m
xy dng mt cng ring cho d hiu v n tng. im chung
cn lu khi yu cu sinh vin cn trnh trong xy dng cng
l: cc trng lp do sp t; b cc thiu cn i giu cc ni
dung; cc tng khng lin mch, thiu s lin kt ln nhau lm
mt i tnh logic, cht ch ca bi thuyt trnh.
4. Son ni dung chi tit cho bi thuyt trnh. Mt bi thuyt
trnh phi c ba phn: th nht l phn m u, gm: cho ngi
nghe, gii thiu ch th thuyt trnh, gii thiu ch thuyt trnh;
nu cch thc lm vic. giy pht u tin ny phi to c n
tng mnh, phi c cch thc khin ngi nghe phi tp trung phi
ch vo ti thuyt trnh nht l trong nhng ging ng c lc
ln n 200 thm ch 500 sinh vin. Trong thc t sinh vin thuyt
trnh c cc cch: s dng nhng hnh nh, m thanh, mu
chuyn dn dt ngi nghe n vi ch , tng dn s ch ,
s tp trung, s quan tm ca h, to cho h cm gic thoi mi, sn
336
sng tip thu v ch ng tham gia vo bi thuyt trnh. Thi gian

cho phn ny di 10 pht. Th hai l phn ni dung y l phn
quan trng nht, chim nhiu thi gian trnh by, l phn i hi
ngi thuyt trnh phi u t nghim tc. Bng nhng kin thc,
nhng ti liu, nhng thng tin thu thp sinh vin c nhim v
lm y khung xng ca bi thuyt trnh. Cc ni dung thuyt
trnh phi c th, ng tin cy, c tnh thi s v c s lin kt, xu
chui cc vn ; cc ni dung phi c phn tch, lp lun mt
cch su sc, cht ch nhng r rng, d hiu, d theo di, tuyt i
khng trnh by mt cch chung chung; phi c minh ha c th.
Trong thuyt trnh phi gy s ch ca ngi nghe bng cc tng
tc: t vn trao i, yu cu h tham gia vo cc cc mc biu
din, tr chi nhtrong thuyt trnh nhng yu cu c sinh
vin tun th kh tt. Th ba l phn kt lun, phi nhc li mc
ch ca bi thuyt trnh, tm tc ni dung chnh, nhn mnh im
ct li, t ra cc cu hi tho lun, yu cu nhng cu hi phn
bin, tho lun v tr li cc cu hi mt cch tch cc. Tho lun
v tr li cc cu hi l phn c sinh vin hng ng vi mt tinh
thn ho hng, nhng vn t ra rt thc t, c nhng vn l
tm t ca sinh vin, c c nhng nhn thc lch lc v khi c
gii p mt cch tha ng, khi c nh hng mt cch ng
n v sinh vin nhn thc c vn th l thnh cng ca
mt bui thuyt trnh, y vai tr ca ging vin c tnh cht
quyt nh.
5. Kch bn trnh by: sinh vin c rt nhiu cch th hin
sinh ng bi thuyt trnh nh: di hnh thc l mt i hi ng,
mt hi tho khoa hc, mt chng trnh truyn hnh iu cho
thy s sng to, s nghim tc trong hc tp ca sinh vin.
Cc vn trn ch l mt s kin rt ra trong qu trnh
thc hin bi thuyt trnh. Mt bi thuyt trnh hiu qu cn nhiu
vn khc na kt hp nh: k nng thuyt trnh, hng dn thit
k trang trnh chiu (slide), khng gian thuyt trnh, phng tin h
tr thuyt trnh, nh gi bi thuyt trnh
337
THNG TIN TC GI
Ths. Phan Th L Hng
Ging vin Khoa L lun chnh tr, H Kinh t TP.HCM
TD:0908164052
Email: lehuong@ueh.edu.vn
338
I IU SUY NGH V I MI,

NNG CAO CHT LNG
DY V HC NHNG MN L LUN CHNH TR.
Hong Th Thu Huyn*
Trit l gio dc hin i l xy dng mt nn gio dc

khng phi nhm to nn nhng ci my tinh xo c np mt b
nh kin thc khng l m l to nn nhng con ngi t do, bit
v dm c lp suy ngh, bit cch t mnh chim lnh kin thc, t
mnh khm ph chn l, l phi, v t lm ch cuc sng. Trong
xu hng ton cu ha v pht trin tri thc, gio dc i hc c vai
tr ch o trong ton b h thng gio dc ca mt quc gia, bi
gio dc i hc c mc tiu l o to nhng con ngi c phm
cht chnh tr, o c, c thc phc v nhn dn, c kin thc v
nng lc thc hnh ngh nghip, cung cp ngun nhn lc c cht
lng cho nn sn xut to ra ca ci vt cht v tinh thn ca x
hi, p ng yu cu xy dng, bo v v pht trin T quc trong
giai on mi.
Bn cnh nhng u im, song s pht trin ca gio dc
hin i cha tng xng vi s pht trin ca x hi, cht lng
o to vn cn nhiu hn ch, cha p ng c yu cu ngy
cng cao ca x hi trong iu kin ca nn kinh t tri thc. Bi,
chng ta cha kt hp mt cch nhun nhuyn gia cc phng
php dy hc truyn thng, phng php dy hc nu vn ,
phng php dy hc cng tham gia, v kt hp phng php gio
*
Thc s, ging vin Trng H Lao ng - X hi CSII
339
dc mi vi vic s dng cc thit b k thut tr ging hin i.

Mt khc, m bo yu cu ngy cng cao ca s nghip gio
dc, c bit trong ging dy khu l thuyt li gim thi gian, tng
tho lun, xmina, bo co thc t i hi mi ging vin phi
khng ngng i mi phng php ging dy nhm truyn ti ni
dung cc bi ging, ni dung cc mn hc n sinh vin vi mong
mun to ra nhng con ngi sng to v nng ng thch nghi vi
mi hon cnh. c bit, i vi nhng mn khoa hc x hi ni
chung v mn l lun chnh tr ni ring vic thay i phng php
ging dy l yu cu cp thit. y l nhng mn hc vi mt khi
lng kin thc ln, rng i hi ngi dy phi c kh nng tng
hp cng nh xc nh nhng ni dung trng tm d dng truyn
ti n ngi hc, gip ngi hc thun li trong vic nm vng v
chc nhng kin thc c bn. Vy, lm th no i mi phng
php?
Mt l: V mt nhn thc.
iu u tin chng ta cn bn l i mi trong nhn thc
ca mi ging vin v phng php dy hc nhng mn l lun
chnh tr.
Thi i thng tin to nhng c hi mi, nhng cng t
ging vin i hc trc nhng thch thc mi. Vai tr ca ging
vin khng cn l ngi truyn th kin thc, m l ngi h tr
hng dn tm chn v x l thng tin. C th ni, vai tr ca ging
vin trong giai on hin nay ang thay i, nhng v tr khng i
m cn c nng cao hn so vi trc y, nu ging vin nhn
thc v tha mn c nhng i hi ca thi i mi.
Phng php dy hc tin tin hin nay l dy hc phi ly
ngi hc lm trung tm, hng vic dy hc n mt bc pht
trin mi l ch trng ti vic pht trin t duy sinh vin, gip
ngi hc c kh nng t nghin cu. t c mc tiu trn,
ging vin phi l ngi thy gii, c nng lc lp k hoch dy
hc, t chc tt qu trnh dy hc, bit hng t duy ca ngi hc
theo s hoch nh ban u ca mnh. Mi ging vin cn la chn
nhng phng php gio dc ph hp vi trnh , ni dung bi
hc. Ni dung c nh hng, quy nh phng php. Ni dung no
th phng php , Ni dung c tt n u nhng khng c
phng php tt th bi ging cng nh ci xc khng hn. Phng
340
php gi vai tr quan trng trong vic pht huy vai tr ch ng ca

ging vin. Nh Tun T cho rng: C thy, c phng php l ci
qu ca ngi ta, khng c thy, khng c phng php l ci v
ln ca ngi ta . Nh vy, ging vin vi phng php l hai yu
t quan trng nht quyt nh cht lng gio dc. Bi v, phng
php th hin nh cao tinh hoa gi tr ti c, s sng to c o
ca mi ging vin, gip ging vin pht huy ti a kh nng sng
to, a hot ng gio dc t n nh cao ca tnh khoa hc v
ngh thut. Tuy nhin, ging vin cn nhn thc rng, phng php
ch l cht liu th, c c vn dng, phi hp t n trnh
khoa hc ngh thut ph thuc vo nng lc, trnh ca ging
vin. Bi: Khng c phng php thng minh hay ngu dt, ch c
con ngi s dng chng mt cch ngu dt, thng minh. c bit,
mc tiu ca nhng mn l lun chnh tr l xy dng th gii quan,
nhn sinh quan, phng php lun khoa hc, to nn bn lnh chnh
tr, gio dc o c, li sng cho sinh vin; chnh v th vic chn
nhng phng php ph hp cho tng i tng, cho tng bi hc
l iu cn thit i vi mt ngi thy gii. Mi ging vin cn
nhn thc c rng: ging vin khng lm thay nhng g m sinh
vin c th lm c, ty vo ni dung bi ging, gio trnh, ti liu
tham kho hin c, ging vin cn nu vn , ch ra cc ti liu, gi
ra cc ch cho sinh vin nghin cu, hng sinh vin hnh thnh
th gii quan, nhn sinh quan v phng php lun khoa hc nht.
Mi ging vin cn nhun nhuyn v sng to cc phng php dy
hc khc nhau ( truyn thng v hin i) sao cho va t mc tiu
dy hc va ph hp vi i tng v iu kin thc tin ca dy
hc.
Hai l: V mt thc tin.
Hin nay vic chuyn i t o to nin ch sang o to tn
ch lm thay i nhiu ni dung chng trnh, i hi i mi
phng php dy i hc l mt trong nhim v cn thit v quan
trng. i mi phng php dy hc c hiu l i mi v ni
dung, gio trnh, cch tin hnh cc phng php dy v hc, i
mi cc phng tin v hnh thc trin khai phng php trn c s
qun trit u im cc phng php v vn dng linh hot mt s
bin php dy- hc tin tin nhm lm cho ngi hc ch ng sng
to, nng cao nng lc, t nghin cu, t mnh nng cao cc k
341
nng cn thit v vic lnh hi tri thc v bit cch x l nhng

thng tin m ging vin truyn t. Tuy nhin, trong qu trnh i
mi p dng m hnh o to theo hc ch tn ch nc ta kt qu
mang li cha tht s mong mun. c bit l i vi cc mn l
lun chnh tr, l nhng mn hc i cng thng c sp xp
cho cc sinh vin nm nht, nm hai; trong khi sinh vin cn b ng
vi phng php hc i hc v hc tp theo hc ch tn ch; v th,
cht lng hc tp mn ny cha tht hiu qu. Do , nng cao
cht lng o to, v mt thc tin mi ging vin cn xc nh:
- Vic chuyn i t o to nin ch sang o to tn ch s
lm thay i nhiu ni dung chng trnh i hi ging vin phi
son li ni dung cng chi tit mn hc vi cc mc ch, yu
cu, hnh thc thi, cch nh gi kt qu hc tp ca sinh vin,
ph hp vi chng trnh o to theo tn ch.
- Ging vin cn xy dng k hoch hc tp, ph bin cho sinh
vin sinh vin ch ng trong vic t nghin cu bi hc, nhm
pht huy kh nng t duy v tnh tch cc.
- Ging vin cn rn luyn cho sinh vin k nng t nghin
cu, khng cm tay ch vic m gip sinh vin t lnh hi v khm
ph kin thc thng qua vic t chc, thit k, hng dn cc hot
ng dy v hc.
- Vi t cch l mt nh t chc, thit k , hng dn cc hot
ng dy v hc, khi ging bi cng nh khi cho sinh vin hi tho,
ging vin cn la chn nhng vn ct li, quan trng gip
sinh vin lnh hi v khm ph kin thc su v tt hn.
- Cn thng xuyn kim tra gim st qu trnh t hc ca
sinh vin thng qua ging dy, to iu kin cho sinh vin cng
tham gia pht biu kin, nu vn cng tho lun trn lp, gii
p kp thi nhng thc mc ca sinh vin cho n khi vn
c sng t.
- Ging vin cn t mnh vo v tr ngi hc hiu v chia
s nhng kh khn ca h, c nh vy, ngi dy s pht huy c
vi tr tch cc ca ngi hc s la chn phng php v th thut
ph hp lm tt hn vai tr ca ngi thy.
- i vi nhng mn l lun chnh tr thng gn lin vi thc
tin cuc sng, mi ging vin cn t sinh vin trc cc hin
342
tng v s kin ca i sng nhm gip sinh vin vn dng nhng

tri thc l lun gii thch bn cht ca cc hin tng . T ,
sinh vin t trang b cho mnh nim tin vo cuc sng, hnh trang
bc vo i.
- Kt hp linh ng phng php dy hc truyn thng v
phng php dy hc hin i nhm truyn t kin thc cho ngi
hc mt cch ph hp nht.
- Cn trao i, chia s kin thc, kinh nghim, k nng gia
ging vin v sinh vin thng qua hc v hnh, qua gip ngi
hc tip thu nhanh, hiu su, nh lu cc kin thc hc v rn
luyn k nng vn dng vo thc tin.
- Mt khc, i vi ging vin l lun chnh tr, cng vic
ging dy phi gn lin vi nghin cu khoa hc. Nghin cu
khm ph, nghin cu pht huy nng lc, tr tu, nghin cu
o to. y l ci gc trong mi ngi ging vin, cao trch
nhim ca mnh trc sinh vin, nng cao trnh chuyn mn,
nng cao nng lc, tr tu. y l con ng ngn nht khng
ngng tch lu kin thc, gt sc t duy, gp phn tm ra nhng
hnh thc, bin php thch hp truyn t tri thc ti ngi hc.
Tuy nhin, khng th t tt c trch nhim ln vai ging
vin, yu t khng th thiu lm nn cht lng dy v hc m cn
s c gng, n lc ca ngi hc cng vi gip ca nh trng,
c s o to.
- V pha ngi hc, phn ln sinh vin khng nghin cu
gio trnh, c ti liu tham kho. Sinh vin hin nay cn tm l hc
ch cn ni li nhng iu thy ni, gio trnh vit, hc thuc
lng, thi ht hc phn, t im trn trung bnh l c, trng ch
vo ging vin gii hn ni dung thi; mc ch hc tp ca sinh vin
mang nng tnh thi c, tr n mn hc, hc cho qua. iu ny dn
n hu qu l cht lng hc tp ca sinh vin thp, kh nng nm
bt kin thc bi hc khng su, t dn n nhng nhn thc
khng ng. a s sinh vin cha c thc cao vi mn hc, cho
rng y l mn hc ph, hc khng vn dng vo cng vic, dn
n thi li, th ng, thiu tch cc, c bit, tnh trng th ,
chn hc mn ny rt ph bin. Sinh vin hu nh khng c phng
php v hnh thc hc tp sng to. Do , ngi hc phi t thc
343
c vai tr ca mnh thc s tr thnh ngi m phn tch cc

c hiu qu trong cc bui tho lun nhm lnh hi tri thc mt cch
hiu qu nht thng qua s hng dn ca ging vin. Ngi hc
phi t hc, t tm ti nghin cu theo k hoch hc tp c
ging vin cung cp, t lm ch qu trnh tip thu kin thc
ca mnh trc bi ging ca ging vin.
- V pha nh trng, c s o to cn c nhng bui tp
hun cho ging vin hiu ng v bn cht ca vic o to theo tn
ch; cn hng dn cho sinh vin nhn thy tm quan trng ca vic
hc tp nhng mn l lun chnh tr. Ngoi ra, thc t hin nay,
nhng mn l lun chnh tr thng c nh trng ghp lp, vi
hng trm sinh vin; trong khi ging ng cht hp, nng bc, my
mc thit b phc v hc tp thng xuyn b trc trc,.. Chnh
nhng kh khn trn l yu t cn tr tinh thn hc tp, hng khi
ca sinh vin. V pha ging vin, sau mt thi gian h hi nghin
cu p dng phng php mi cng thy nn lng v khng th m
bo ni dung trong khi thi gian hc b rt ngn. Thit ngh, vi
kt qu nh vy i hi Nh nc v x hi cn sm c nhng bin
php thit thc nhm nng cao cht lng dy v hc nhng mn l
lun chnh tr khng cn trn l thuyt m tr thnh hin thc.
344
V I MI CHNG TRNH
NGNH GIO DC CHNH TR, GIO DC CNG DN
THEO CCH TIP CN NNG LC KHOA HC
V PHM CHT S PHM CA SINH VIN
CC TRNG I HC S PHM HIN NAY
Nguyn Ngc Kh*
Ngh quyt s 29 Hi ngh ln th tm Ban Chp hnh Trung

ng ng Cng sn Vit Nam kha XI v i mi cn bn, ton
din gio dc v o to t ra hng lot nhim v bc bch cn
phi gii quyt m x hi ang quan tm. Ngh quyt nhn mnh:
Tip tc i mi mnh m v ng b cc yu t c bn ca gio
dc, o to theo hng coi trng pht trin phm cht, nng lc
ca ngi hc1. Trong cc nhim v cn thc hin c cc vn
lin quan trc tip n cc trng i hc s phm, ni o to cc
gio vin phc v cho s nghip gio dc ca nc nh. Cc vn
t ra cn phi i mi l: i mi m hnh cc trng s phm;
i mi chng trnh, gio trnh; i mi phng php dy hc; i
mi cch thc kim tra, nh gi; i mi cng tc o to, bi
dng ging vin; tt c cc ngnh o to. Trong khun kh
bi vit vit ny, ti xin c mt vi kin nh v i mi chng
trnh o to ngnh Gio dc Chnh tr, Gio dc cng dn cc
trng i hc s phm.
Tin s, Trng H S phm TP. H Ch Minh.

ng Cng sn Vit Nam, Vn kin Hi ngh ln th tm Ban chp hnh Trung ng
kha XI, Vn phng Trung ng ng, H Ni, 2013, tr. 127.
1
345
Trc ht phi ni rng, sn phm ca khoa Gio dc Chnh tr

trong cc trng i hc s phm (ring i vi Trng i hc S
phm H ni, l Khoa L lun chnh tr v Gio dc cng dn) l
nhng c nhn c th dy mn Gio dc cng dn trong cc trng
trung hc ph thng, mn Chnh tr trong cc trng trung hc
ngh, trung hc chuyn nghip hoc cc mn L lun chnh tr trong
cc trng cao ng, i hc; c th cng tc cc c s o to,
nghin cu khoa hc, cc c quan l lun, cc t chc chnh tr x
hi,Chnh v th, chng trnh o to ngnh Gio dc Chnh tr,
Gio dc cng dn cc trng i hc s phm cn m bo mc
tiu y.
Tuy nhin, cc khoa Gio dc Chnh tr cc trng i hc
s phm li trin khai cc m ngnh khc nhau. Chng hn, Khoa
L lun chnh tr v Gio dc cng dn ca Trng i hc S
phm H ni c hai m ngnh ring l Gio dc Chnh tr v Gio
dc cng dn, cc khoa Gio dc Chnh tr ca Trng i hc S
phm TP. H Ch Minh, Trng i hc S phm Vinh, Trng
i hc S phm Hu, ch c mt m ngnh Gio dc Chnh tr.
Do vy, vic i mi chng trnh ngnh Gio dc Chnh tr, Gio
dc cng dn cc trng i hc s phm cng khc nhau.
1. Thc trng chng trnh ngnh Gio dc Chnh tr,
Gio dc cng dn cc trng i hc s phm hin nay
a/ u im:
- Ni dung chng trnh qun trit ng li v i mi
cng tc t tng, l lun ca ng Cng sn Vit Nam v p ng
c yu cu thc tin i mi ca s nghip gio dc o to.
- V c bn, mc tiu chng trnh p ng ng quy nh
ca Lut Gio dc v c c th ha ba bnh din: kin thc,
k nng v thi ca ngi hc, xc nh c chun kin
thc, k nng v thi lm c s cho vic bin son gio trnh,
cng nh kim tra nh gi kt qu hc tp ca sinh vin.
- Ni dung chng trnh cng cp n gio dc cc gi
tr, chun mc chnh tr, chun mc o c, chun mc php lut
gn lin vi quyn v ngha v c bn ca cng dn sinh vin,
phn no th hin c nguyn tc tch hp trong lnh vc dy hc.
Kt cu chng trnh c phn m, mang tnh nh hng, gi m
346
ngi hc c th lin h l lun vi thc tin cuc sng ca bn

thn v thc tin i mi t nc hin nay.
- Chng trnh bao qut nhng ni dung c bn ca Ch
ngha Mc Lnin, T tng H Ch Minh v ng li cch
mng ca ng Cng sn Vit Nam, bao gm nhng vn v vn
ha v vn minh, gio dc chnh tr vi gio dc o c v gio
dc php lut, nhng vn v phng php dy hc v thc hnh
s phm, nhng vn kinh t chnh tr x hi khc p ng
y mc tiu ca tng mn hc c t ra.
- Gio trnh cc mn hc thuc ngnh Gio dc Chnh tr, Gio
dc cng dn, v c bn, bm st v c th ha mc tiu chng
trnh, c bin son mt cch cng phu, nghim tc, m bo tnh
khoa hc v tnh chnh tr, tnh h thng v lgc cht ch; ni dung
chng trnh, gio trnh ph hp vi trnh ca sinh vin.
- Chnh v th, chng trnh gp phn quan trng vo vic
xy dng th gii quan, phng php lun khoa hc, nhn sinh quan
cch mng, xy dng nim tin v l tng cch mng cho sinh vin,
t h n lc rn luyn v tu dng o c, trau di chuyn
mn, phc v cng tc dy hc cc cp khc nhau, p ng yu
cu o to ngun nhn lc trong s nghip cng nghip ha, hin
i ha t nc.
b/ Hn ch:
- Ni dung chng trnh cn mang nng tnh kinh vin, hn
lm vi nhng l lun tru tng cha bm st thc tin nng bng
ca thi i, ca t nc. Chng trnh nng v gio dc chnh tr,
nh v gio dc o c, php lut v k nng sng; trng l thuyt,
nh thc hnh, t lin h vi thc tin cuc sng ca bn thn v t
nc.
- Ni dung chng trnh cha ch trng n vic hng dn t
hc, t nghin cu v rn luyn k nng s phm cho sinh vin,
cha ch trng n vic xy dng v bi dng nng lc khoa hc
v phm cht s phm ca sinh vin, cha cp nht c nhng
thay i ca t nc v thi i.
- Nhiu ni dung trong cc hc phn c s trng lp. V d:
Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin vi Trit trit
hc Mc Lnin, Kinh t chnh tr Mc - Lnin v Ch ngha x hi
347
khoa hc, ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam vi

Lch s ng Cng sn Vit Nam, Lch s cc hc thuyt kinh t
vi Lch s kinh t quc dn, Lch s trit hc vi Lch s t tng
x hi ch ngha,.v.v
- Khi lng kin thc cc mn hc qu ln, thi lng dnh
cho cc mn ny li khng nhiu, trong khi vic t hc ca sinh
vin li cha c pht huy nh hng n cht lng v hiu
qu ca vic ging dy.
- Ngun kinh ph u t cho vic nghin cu khoa hc trong
lnh vc Gio dc Chnh tr, Gio dc cng dn cn khim tn,
trong khi i ng ging vin phi dy qu nhiu gi, v vy, t c s
u t nghin cu khoa hc, c bit l nhng cng trnh nghin
cu v i mi ni dung, chng trnh, gio trnh chuyn ngnh
Gio dc Chnh tr, Gio dc cng dn.
T thc trng trn y, vic i mi chng trnh ngnh Gio
dc Chnh tr, Gio dc cng dn trong cc trng i hc s phm
ang c t ra mt cch bc thit.
2. xut mang tnh nh hng i mi chng trnh
ngnh Gio dc Chnh tr, Gio dc cng dn cc trng i
hc s phm hin nay
Vic xy dng chng trnh, gio trnh phi xut pht t thc
t i sng, t nhu cu x hi, p ng yu cu cng nghip ha,
hin i ha trong iu kin kinh t th trng nh hng x hi
ch ngha v hi nhp quc t.
Xut pht t thc trng x hi, nhu cu x hi xc nh mc
tiu gio dc ca cc cp hc. Chng hn, cp tiu hc l pht
trin thi quen v hc tp c bn; cp trung hc c s l bi
dng nng lc c bn v t cht ca hc sinh; cp trung hc ph
thng l pht trin nng lc hng nghip ph hp vi t cht ca
hc sinh; cp i hc l pht trin nng lc khoa hc v phm cht
ngh nghip tng lai ca sinh vin. Trn c s mc tiu xc
nh s xy dng chng trnh, gio trnh, sch gio khoa ph hp
vi tng cp hc bng cch tip cn nng lc v phm cht ca
ngi hc (tc l trang b cho ngi hc khng phi ch yu l nhi
nht kin thc m l lm sao cho ngi hc bit lm theo nng lc
348
v phm cht ca mnh, thng qua pht trin nng lc v phm

cht ca mnh).
Xut pht t mc tiu, chng trnh, sch gio khoa ph thng
xc nh mc tiu, chng trnh, gio trnh ca trng i hc s
phm. C th l, mc tiu o to ca trng i hc s phm l
pht trin nng lc khoa hc v phm cht s phm ca sinh vin
nhng gio vin tng lai. Do vy, chng trnh, gio trnh ca
trng i hc s phm phi gn kt vi chng trnh, sch gio
khoa ph thng, tc l phi dy nhng ci g sau ny h c th
vn dng trong cng vic gio dc ca mnh. Chnh v th, chng
trnh, gio trnh i vi tt c cc ngnh ni chung, ngnh Gio dc
Chnh tr, Gio dc cng dn ni ring phi c xy dng theo
cch tip cn pht trin nng lc khoa hc v phm cht s phm
ca nhng gio vin tng lai.
pht trin nng lc khoa hc l cn phi rn luyn cho sinh
vin phong cch t duy v phng php nghin cu mang tnh khoa
hc, tnh t ch, t gic, c lp, sng to,; cn bi dng v
pht trin phm cht s phm l cn phi rn luyn cho sinh vin
cch thc t chc hot ng gio dc, thc hin bi ging trn lp,
phong cch ng x, cch thc giao tip vi hc sinh, vi x hi,
Ring i vi ngnh Gio dc Chnh tr o to cc ging
vin L lun chnh tr c th ging dy cc trng i hc v cao
ng th chng trnh, gio trnh khng ch gn kt vi chng
trnh, gio trnh cc mn L lun chnh tr, m cn phi ch n
pht trin nng lc khoa hc v phm cht ngh nghip ca ngi
ging vin tng lai.
V vy, chng trnh o to ngnh Gio dc Chnh tr, Gio
dc cng dn khng ch cn phi khc phc tnh hn lm, kinh vin,
gio iu, m cn cn phi gia tng tnh nghip v, k nng s
phm cho sinh vin. Mt khc, chng trnh cng cn m bo tnh
tch hp v tnh phn ha trong cc mn hc. V th, chng trnh
s rt gn c nhng mn hc khng thc s quan trng, xa ri
thc tin cuc sng, ng thi b sung thm nhng mn hc mi
thit thc, nht l hnh thnh cc mn hc mang tnh tch hp, trnh
s trng lp, chng cho gia cc mn hc.
349
3. Mt s ni dung c bn v i mi chng trnh ngnh

Gio dc Chnh tr, Gio dc cng dn cc trng i hc s
phm hin nay
T thc trng chng trnh ngnh Gio dc Chnh, Gio dc
cng dn hin nay vi nhng u im v hn ch ca n, cng vi
nhng nh hng ch yu trong vic xy dng chng trnh mi
p ng vic bi dng, pht trin nng lc khoa hc v phm cht
s phm ca sinh vin, c th nu ln mt s ni dung c bn trong
vic i mi chng trnh ngnh Gio dc Chnh tr, Gio dc cng
dn cc trng i hc s phm:
- Th nht, cn tch ngnh Gio dc cng dn ra khi ngnh
Gio dc Chnh tr, hay ni cch khc, cn xy dng m ngnh Gio
dc cng dn mang tnh c lp tng i vi m ngnh Gio dc
Chnh tr, nh m hnh Khoa L lun chnh tr v Gio dc cng
dn ca Trng i hc S phm H Ni, theo ngnh Gio dc
cng dn o to gio vin dy mn Gio dc cng dn trng
trung hc ph thng, cn ngnh Gio dc Chnh tr o to ging
vin dy mn L lun chinh tr trng i hc, cao ng.
- Th hai, i vi ngnh Gio dc cng dn, cn gim bt
hoc b mt s hc phn mang tnh cht hn lm, nh Tc phm
kinh in ca ch ngha Mc Lnin, Trit hc trong khoa hc t
nhin, Lgc bin chng, Lch s kinh t quc dn, Kinh t pht
trin, Lch s phong tro cng sn v cng nhn quc t,; cn i
vi ngnh Gio dc Chnh tr th v c bn gi nguyn hoc gim
thi lng i vi cc hc phn .
- Th ba, cc hc phn Trit hc Mc Lnin, Kinh t chnh
tr hc Mc Lnin, Ch ngha x hi khoa hc, T tng H Ch
Minh, Lch s ng Cng sn Vit Nam trong chng trnh o to
chuyn ngnh c kt cu thnh cc chuyn tng ng.
- Th t, tng thi lng cho cc hc phn o c hc, Php
lut hc, Vn ha hc, L lun v phng php dy hc,
- Th nm, b sung mt s hc phn mi, nh Gio dc k
nng sng, Gio dc dn s v mi trng, Gio dc gii tnh v
sc khe sinh sn, Gio dc gi tr sng, Gio dc kinh doanh, Gio
dc gia nh, Ngh thut giao tip, Ngh thut hng bin, cc
chuyn p ng yu cu ca thc tin cuc sng,
350
- Th su, kt hp chng trnh gio dc chnh kha vi gio

dc ngoi gi, nghin cu thc t; kt hp truyn b kin thc vi
qu trnh rn luyn, thc tin ca sinh vin,
- Th by, b sung thm ni dung v rn luyn phm cht, o
c, coi kt qu rn luyn phm cht, o c nh l mt trong
nhng ni dung hc tp,
- Th tm, b sung nhng vn mi ca thi i, nhng
thnh tu nghin cu mi v khoa hc ca nhn loi, nhng vn
thc tin x hi lm phong ph thm cho ni dung chng trnh.
- Th chn, khi xc nh mc tiu ca tng hc phn, cn nhn
mnh mc tiu k nng, trong trang b k nng nghin cu, k
nng ging dy cho sinh vin thng qua tng hc phn, ch khng
ch l ni dung ca cc hc phn v phng php ging dy, thc
hnh s phm nm th ba, th t ca kha hc.
Tm li, trn y l mt s kin v i mi chng trnh,
gio trnh ngnh Gio dc Chnh tr, Gio dc cng dn theo cch
tip cn nng lc khoa hc v phm cht s phm ca sinh vin
cc trng i hc s phm hin nay. Thit ngh, nhng vn
ch c th thc hin c khi c s hp tc ca cc nh s phm;
c bit, khi mi ging vin thc s c trch nhim vi bn thn
mnh, vi nh trng, vi x hi, vi t nc, vi ngi hc v vi
cc th h tng lai.
351

CC MN KHOA HC MC-LNIN
TS inh Xun Khu *
Trong h thng chng trnh gio dc i hc, cao ng hin

nay, cc mn khoa hc Mc - Lnin, t tng H Ch Minh c vai
tr rt quan trng. N khng ch trang b cho sinh vin nhng kin
thc c bn v ch ngha Mc - Lnin, t tng H Ch Minh,
ng li quan im ca ng Cng sn Vit Nam, m cn gp
phn hnh thnh sinh vin bn lnh chnh tr, phm cht o c
li sng, nh hng suy ngh v hnh ng; nng cao thc trch
nhim v thi tch cc tham gia xy dng v bo v T Quc.
Tuy nhin, trong nhng nm qua trong hc tp cc mn ny b
khng t ngi hc nh gi l l thuyt, kh khan, kh hc.
Qua tm hiu cho thy, c nhiu nguyn nhn dn n tnh trng
nhng ch yu do ngi dy cha gn c l lun vi thc tin
trong truyn t kin thc cho ngi hc. khc phc vn ,
bi vit xin trnh by mt vi kin v vn : Gn l lun vi thc
tin trong ging dy cc mn khoa hc Mc Lnin.
1. Thc trng gn l lun vi thc tin trong ging dy cc
mn khoa hc Mc - Lnin
Thng nht gia l lun v thc tin l yu cu quan trng
trong ging dy i hc, cao ng, c bit trong ging dy cc mn
khoa hc Mc Lnin. V vy, gn l lun vi thc tin l linh hn,
xng sng cho s thnh cng, cho vic bo m cht lng, hiu
*
Tin s, Ph trng Khoa L lun Mc - Lnin, Trng H Nguyn Hu
352
qu hc tp, nghin cu cc mn khoa hc Mc Lnin cc

trng i hc, cao ng hin nay.
Trong nhng nm qua, cng tc ging dy hc tp cc mn
khoa hc Mc Lnin cc trng i hc, cao ng t c
nhng thnh tu nht nh. Tuy nhin, vic gn l lun vi thc tin
cn hn ch, lm cho tnh thit thc ca l lun b gii hn, tnh tru
tng ca l lun cng cao, lm cho ngi hc kh tip thu v kh
vn dng vo thc tin cuc sng. Thc t, vic ging dy cc mn
l lun cc trng i hc, cao ng nhng nm qua cho thy l
lun cha phn nh kp nhng bin i ca thc tin. Ni dung,
chng trnh thng nng v trnh by nhng nguyn l, quy lut,
cc phm tr ca cc mn khoa hc Mc - Lnin; phn ln ni dung
lin h vi thc tin thng nng v thuyt minh, lit k ch trng
ng li ca ng, cha ch trng lun gii khoa hc nhng quan
im ; cha lm r c vai tr ca cc mn khoa hc Mc Lnin vi chuyn ngnh m ngi hc ang theo hc. Trong khi ,
phng php ging dy chm i mi cn nng v c - chp, nng
v gio iu sch v; l lun khng gn vi thc tin, v d chung
chung kh hiu; truyn ti l lun mt cch kh khan, th ng mt
chiu, t s dng cc hnh thc, phng php kch thch tr tu nh:
nu vn trao i m thoi, xmina, tham quan, tp bi... cho nn
khng pht huy c kh nng t duy c lp sng to ca ngi
hc. H qu l nhiu gi hc tri qua trong s nhm chn, nng n
bi bi ging thiu sinh ng, thiu hi th ca cuc sng. Thm
ch, trong nhiu gi ging, ging vin hu nh ch ch c li,
nhc li ni dung c sn trong gio trnh, ti liu. T , nhiu
ngi cho rng hc cc mn khoa hc Mc - Lnin kh khan, thiu
sc sng, thiu sc truyn cm, khng thc t. V th, nhiu sinh
vin n vi cc mn khoa hc Mc - Lnin vi mt tm l i ph,
nim am m hng th hu nh khng c, ch yu hc vt, hc
thuc lng, hc sao cho min l vt qua k thi, cn bn cht vn
th hu nh khng hiu hoc khng cn hiu. y l mt thc t
ng quan tm trong cng tc ging dy, hc tp cc mn khoa hc
Mc Lnin cc trng i hc, cao ng hin nay.
C nhiu nguyn nhn dn n thc trng trn, trong phm vi
bi hi tho khoa hc tc gi xin cp n mt s nguyn nhn c
bn nht.
353
Th nht, v thi lng, ni dung, chng trnh ging dy

cha ph hp. Trong chng trnh hc ca sinh vin trc y gm
3 mn (Trit hoc Mc Lnin; Kinh t chnh tr hc Mc Lnin;
Ch ngha x hi khoa hc) vi tng thi gian l 225 tit. Hin nay
gp li mn Nhng nguyn l c bn ca Ch ngha Mc Lnin
vi 5 tn ch 75 tit. Nhn v thi lng th r rng c ct gim
v chng trnh v hnh thc th gn nh, nhng ni dung th khng
h ct gim m ch vit ngn gn li, nhng yu cu phi truyn t
v thi c hu nh khng thay i. V vy, lng kin thc cn phi
nm ca sinh vin qu nng so vi lng thi gian hn hp. Mt
khc, do thi lng b hn ch nn ging vin ch truyn ti ni
dung c bn, m khng thi gian a v d, lin h vn dng
su ni dung t ra.
Theo , vi vic gim thi gian nn cht lng bin son
gio trnh, ti liu ging dy c nhiu hn ch, nhiu phn vit qu
c ng, ngn gn, kh hiu... v ch mi dng li vic ct xn,
lp ghp c hc cc gio trnh c, ni dung bin son cn mang tnh
l thuyt, xa ri thc tin ca t nc v th gii. Ngh quyt trung
ng 5 kha X ca ng ta nh gi: Cng tc l lun cn lc
hu trn mt s mt, cha p ng c i hi ca thc tin ang
vn ng nhanh chng, phong ph phc tp.Chng trnh, ni
dung, phng php gio dc chnh tr trong nh trng chm i
mi, cha theo kp trnh pht trin v yu cu x hi, ging dy
nng v l thuyt, thiu thc tin1. iu , gy nhiu kh khn
cho ging vin vic gn kt gia l lun vi thc tin trong ging
dy; v sinh vin gp nhiu kh khn trong qu trnh t hc, t
nghin cu.
Th hai, v vn sng, kinh nghim ca mt s ging vin cn
t. i vi cc ging vin tr mi ra trng th vic thiu vn sng,
thiu t liu thc tin v kh nng vn dng gia l lun v thc
tin l ph bin. Nhiu ging vin tr c o to c bn, nm
vng l thuyt, thuc lu gio n, c phng php dy tt, c kh
nng s phm, c kh nng s dng cng ngh thng tin trong ging
dy, nhng bi ging vn thiu sc thuyt phc, mang tnh l
thuyt sung bi thiu tnh thc tin. Mc d bi ging vn c
1
ng Cng sn Vit nam, Vn kin Hi ngh ln th nm Ban chp hnh Trung ng

kha X, Nxb CTQG, H.2007, tr.19,20
354
nhiu v d minh ha nhng mang tnh chung chung, thiu nhng

dn chng, nhng v d sinh ng, nng hi tnh thi s ca i
sng kinh t - chnh tr - x hi ang din ra hng ngy hng gi lin
quan n nhng vn m ging vin ang trnh by. Cng vi ,
nhiu vn ca thc tin i sng x hi in ra n c mt
vnh nht nh so vi l lun, nhng vi vn sng kinh nghim cn
t, li khng nghin cu k kinh in ca ch ngha Mc Lnin,
dn n nhiu ging vin khng lun gii c mt cch cn k,
thiu tnh thuyt phc khin sinh vin khng hiu c bn cht vn
, thm ch hoi nghi tnh khoa hc ca nhng lun im l lun.
i vi nhng ging vin ln tui, tng tri, gi dn hn trong
ngh, c vn sng, kinh nghim phong ph sinh ng, trong gio
n, trong bi ging ca h hm lng thc tin nhiu nn bi ging
c sc sng, sc thuyt phc hn. Tuy nhin, i vi nhng ging
vin ny li bt gp mt tnh trng ng lo ngi l hin tng x
cng trong ly cc v d minh ha thng t c i mi m b
lp i lp li nhiu ln khi ging bi. Mt tnh hung thc tin c
th c s dng cho nhiu bi ging, minh ha cho nhiu ni dung
vi nhiu i tng khc nhau. Hn na, vi tui i tui ngh cao
nn trnh , k nng tin hc hn ch, v th h ngi p dng cng
ngh thng tin vo trong bi ging, phn ln ging chay khng c
Powerpoint, thiu hnh nh, phim t liu minh ha. iu ny cng
s gy ra s nhm chn i vi sinh vin.
2. Gii php nng cao hiu qu gn l lun vi thc tin
trong ging dy cc mn khoa hc Mc - Lnin
Th nht, y mnh i mi ni dung, chng trnh, gio
trnh ging dy cc mn khoa hc Mc Lnin. Cc c s o to
phi quan tm xy dng ni dung, chng trnh, gio trnh ph hp
vi yu cu ca thc tin; phi mang tnh thc tin cao, m bo
tnh h thng nht, tnh khch quan, tnh chnh xc, tnh hin i,
m bo nguyn tc thng nht gia l lun v thc tin trong tng
bi, tng chng. Cc ch hc tp cn tng cng mi lin h
vi thc tin x hi, thc tin ngh nghip v s pht trin ca thc
tin cuc sng. Ni dung, chng trnh o to cn bo m tnh
va ton din, va chuyn su, thit thc nh Bc H yu cu ct
thit thc, chu o, hn tham nhiu, khc phc tnh trng nng v
l lun, ch tp trung trnh by nhng nguyn l, quy lut, phm
355
tr... mt cch chung chung, cn phn ngha thc tin trnh by s

lc. Phi phn nh r ni dung chng trnh ph hp vi c th
tng cp hc, bc hc trnh trng lp hc i hc li nhiu ln
nhiu cp hc, ng thi phi bo m tnh lin thng. phn cui
ca gio trnh nn c tng kt ni dung ton bi, xy dng h thng
cu hi nghin cu mang tnh tm ti v pht huy tr tu ca ca
sinh vin, gim bt nhng cu hi bt buc sinh vin lu gi thng
tin mt cch my mc.
Th hai, tch cc i mi hnh thc, phng php ging dy
cc mn khoa hc Mc Lnin. i vi cc mn khoa hc Mc Lnin c mt c th l mang tnh tru tng v khi qut cao, lun
gn lin vi thc tin cuc sng, cho nn gn l lun vi thc
tin trong ging dy cn phi ch trng i mi hnh thc, phng
php ging dy cho ph hp. Ty tng vn , tng nguyn l, lun
im tng bi c th m s dng cc phng php khc nhau.
Ging dy cc mn khoa hc l lun trong xu th hin nay khng
nn s dng phng php thuyt ging truyn thng, m cn phi
i mi theo hng kt hp c phng php truyn thng v hin
i, phi lm cho cc bi ging c y tnh l lun, tnh t tng,
tnh thc tin v tnh sng to. Mun th, phi i mi phng php
thuyt ging truyn thng cho ph hp vi yu cu ging dy mi.
Cn kt hp phng php thuyt ging vi cc phng php dy
hc tch cc nh phng php nu vn , trao i, i thoi.., kin
quyt khc phc li dy c thoi thng bo thng tin mt chiu,
nng v l thuyt, p t th ng, my mc l lun xa ri thc tin
khng pht huy c tnh tch cc sng to ca ngi hc. Tng
cng s dng cc hnh thc, phng php i thoi nh Xmina,
bi tp tnh hung... cho ngi hc c quyn tho lun, tranh
lun, vn dng l lun gii quyt nhng vn thc tin t ra di
s dn dt, nh hng ca ging vin. Qua , nm bt nhng vn
l lun, thc tin m sinh vin cha nm chc, cha hiu ng,
trn c s gip h hiu r vn v bit cch vn dng vo thc
tin cuc sng.
Ch trng cc phng php trc quan nh: tham quan, thc
hnh, thc t cc khu di tch lch s, bo tng,... nhm nng cao
kh nng vn dng l lun vo thc tin i sng x hi. Theo
nn kt hp hc chnh kha vi cc hnh thc ngoi kha, tng
356
cng cc hot ng giao lu kt ngha, tham gia cc l hi qua

gip sinh vin kim chng l lun trong thc tin. Bn cnh , cn
kp hp s dng cc phng tin h tr, nht l s dng cng ngh
thng tin Powerpoint, phim t liu, video, hnh nh minh ha ph
hp vi ni dung bi ging gn vi tnh hnh thc tin trong v
ngoi nc, gip sinh vin d hiu, d nh, nm bt c nhng
thng tin thit thc, sng ng, to nn s hng th cho ngi hc.
ng thi, cn i mi phng php thi, kim tra nh gi sinh
vin theo hng ra thi t lun dng m, tng cng thi trc
nghim, vit tiu lun.
Th ba, pht huy vai tr i ng ging vin - ch th trc tip
ca vic gn l lun vi thc tin trong ging dy cc mn khoa
hc Mc Lnin. i ng ging vin ch th trc tip ca qu trnh
ging dy v nghin cu khoa hc cc nh trng. V th, cht
lng hiu qu ca vic gn kt gia l lun vi thc tin trong qu
trnh ging dy cc mn khoa hc Mc Lnin ph thuc rt ln vai
tr i ng ging vin. thc hin c hiu qu vic gn l lun
vi thc tin trong ging dy cc mn khoa hc Mc Lnin, ging
vin phi ch mt s vn c bn sau y.
Mt l, ging vin phi nm vng cc ni dung l lun m
mnh ang m nhim, qua c s la chn lin h st vi thc
tin. Nm vng l lun gip ging vin cn chn phn l lun ca
mi bi gn vi thc tin; ng thi cn la chn loi kin thc
thc tin no, mc no cho ph hp. Khng phi bt k l lun
no ca bi ging cng cn gn vi thc tin, m ging vin phi
bit la chn nhng vn l lun quan trng, kh hiu, cn thit
phi lm sng t ly v d minh ha lm cho l lun tr nn d
hiu v c sc thuyt phc sinh vin. Mt khc, mt vn l lun
c th c nhiu vn thc tin lin h, phn tch chng minh;
v trong mt bi ging cn gn l lun vi thc tin khng ch mt,
hai ln. Do , trnh s trng lp, n iu cng nh cc vn
thc tin a vo bi ging st, ph hp vi ni dung l lun cn
lm r th nht thit ging vin phi nm vng kin thc l lun ca
tng chng mc, tng bi v ton b ni dung b mn m mnh
m nhim. Nm vng tri thc l lun gip ging vin khai thc ti
a ngha thc tin ca tri thc, lm cho sinh vin nhn r tm
357
quan trng ca kin thc l lun ang lnh hi i vi hot ng

nhn thc v hot ng thc tin ca mnh.
Hai l, ging vin phi thng xuyn bm st thc tin b
sung nhng v d mi, thi s, sinh ng mang hi th cuc sng.
Chng ta thy rng h thng tri thc khoa hc Mc Lnin rt rng
ln, va mang tnh tru tng, va mang tnh ph bin, song n
khng xa ri m lun gn lin vi thc tin i sng x hi. Tuy
nhin, i sng thc tin bao gi cng phong ph, rng ln, sinh
ng. c c mt hnh nh thc tin hp dn, sinh ng, mang
tnh thi s, tnh chnh xc cao, ph hp vi l lun trong bi ging
i hi ging vin phi la chn, sng lc nhng v d in hnh. V
vy, gn l lun vi thc tin th ngi ging vin khng ch nm
chc l lun, m cn phi c vn sng phong ph, thng xuyn
xm nhp thc t, tch cc khai thc thng tin cc phng tin
truyn thng cp nht tri thc cng nh din bin thi s trong
nc v th gii. ng thi, phi tch cc chu kh nghin cu cc
ti liu chnh thng nht l tc phm kinh in, cc vn kin Hi
ngh, i hi ng... y l dng thc tin c tin cy chnh xc
cao, va c tnh c th, va c tnh khi qut.
Ba l, ging vin phi kt hp linh hot cc phng php
trong ging dy. Trong thc t mt ch , bi ging khng ch s
dng mt phng php, m c th s dng lng ghp nhiu phng
php khc nhau. Nhng la chn, s dng nhng phng php no
ty thuc vo c im ca mn hc, bc hc, vi i tng ngi
hc, vi iu kin vt cht v phi bo m theo hng khoa hc
thit thc hin i, gn vi yu cu cuc sng. Vi c im cc
mn l lun Mc Lnin c tnh khi qut v tru tng cao, v th
gn l lun vi thc tin t hiu qu cao, trong qu trnh ging
dy ngi ging vin phi tch cc kt linh hot cc phng php.
Phi kt hp mt cch kho lo, nhun nhuyn phng php thuyt
trnh vi cc phng php tch cc khc nh nu vn , trao i,
m thoi...
Bn l, phi m bo tnh khoa hc khi a cc yu t thc
tin vo bi ging. i sng thc tin lun phong ph sinh ng,
nhng khng phi yu t thc tin no cng a vo bi ging, m
ty theo ni dung l lun la chn loi hnh, cp thc tin cho
ph hp. Nhng yu t thc tin vn dng vo bi ging phi c
358
tnh in hnh, tnh chnh xc, phi mang tnh thi s ang c x
hi quan tm, ph hp vi ni dung l lun cn c phn tch
chng minh. Mi vn thc tin a ra, ging vin cn phi phn
tch ngi hc thy c ni dung thc tin ph hp vi vn
l lun cn chng minh lm r.
Nm l, ging vin phi nm chc i tng sinh vin. Hin
nay, cc trng i hc, cao ng m rng cc loi hnh o to
vi nhiu i tng v quy m, tnh cht khc nhau. Mi i tng
c ni dung, phng php v hnh thc ging dy khc nhau. Mt
khc, cng mt ni dung bi hc nhng p dng cho cc i tng
khc nhau s c phng php khc nhau v s dng nhng kin
thc thc tin cng c s tip cn lun gii vi tnh cht, cp
khc nhau. V th nm chc i tng s gip ging vin la chn
kin thc thc tin hoc cch khai thc nhn mnh kha cnh no
trong cng mt s kin ph hp vi i tng.
TI LIU THAM KHO
1. ng Cng sn Vit nam, Vn kin Hi ngh ln th nm Ban chp
hnh Trung ng kha X, Nxb CTQG, H.2007, tr.19,20
2. V.I.Lnin, Ton tp, tp 45 Nxb Tin b M, 1978, tr.30; 428
3. C.Mc - Ph.ngghen, Ton tp, tp 3, Nxb CTQG, H.1995, tr.9 - 10
4. H Ch Minh, Ton tp, tp 5, Nxb CTQG, H.1996, tr.234
5. H Ch Minh, Ton tp, tp 13, Nxb CTQG, ST.2011, tr.96
359
NHNG VN T RA TRONG O TO
I NG GING VIN L LUN CHNH TR
NC TA HIN NAY
Nguyn Th Anh Khuyn*
L Vn Tng**
T chc o to cc mn l lun chnh tr cc trng i

hc, cao ng nc ta khng ch nhm ti mc ch hnh thnh th
gii quan, phng php lun khoa hc cho ngi hc, m cn l bi
dng nng lc t duy l lun, k nng nhn thc, tham gia v gii
quyt cc vn x hi, trau di nhng phm cht o c thit yu
v c h thng cho lc lc lao ng c trnh , k nng ngh
nghip cao. Trong nhiu yu t chi phi hiu qu dy hc l lun
chnh tr nc ta hin nay, cht lng i ng ging vin gi vai
tr quyt nh. Theo chng ti, c ba vn c bn cn quan tm
trong o to i ng ging vin ny nc ta hin nay, l
chng trnh o to, phng php ging dy v nng lc nghin
cu khoa hc.
Th nht, chng trnh o to
Ni dung v chng trnh o to l mt trong nhng khu
trng yu quyt nh cht lng cng tc o to. Chng trnh o
to hp l, khoa hc s l ni dung vt cht bn trong quyt nh
hiu qu ca hot ng dy v hc trong cc trng i hc, cao
ng.
Thc s, Trng H Qung Bnh.

Thc s, Trng H ng Thp.
**
360
Trong nhng nm gn y, chng trnh o to i ng

ging vin l lun chnh tr c nhiu bc chuyn tch cc, tuy
nhin bn cnh nhng thnh tu t c, vn cn tn ti mt s
mt hn ch nh hng khng nh n cht lng o to. C th:
ni dung chng trnh nng v l thuyt, tn ti nhiu trng lp
trong cc hc phn, thiu tnh lin thng i vi cc ngnh khc,
thiu tnh thc tin, cha bm st nhu cu ca x hi, cha theo kp
xu hng pht trin ca cuc sng, cha c kh nng ha nhp vi
khu vc. Nhiu mn hc c xy dng cn xa ri thc tin, nng
v l thuyt, t ch trng n cng tc nghin cu v thc hnh.
Trc thc trng , thit ngh cn a ra mt s nh hng nhm
nng cao cht lng o to i ng ging vin l lun chnh tr.
Mt l, ni dung chng trnh cn bm st chun u ra ca
ngh nghip v nhu cu thc tin ca x hi.
Sinh vin chuyn ngnh l lun chnh tr sau khi ra trng
thng tr thnh ging vin ging dy l lun chnh tr hoc gio
vin dy mn gio dc cng dn ti cc trng ph thng. Nhu cu
ca ni tuyn dng i vi ging vin ging dy l lun chnh tr
hay gio vin gio dc cng dn phi c kin thc su v rng trn
rt nhiu lnh vc nh trit hc, kinh t chnh tr, ch ngha x hi
khoa hc, php lut, lch s, o c v phi c lp trng chnh tr
vng vng. Do , khung chng trnh trong cc trng i hc v
cao ng nn kt hp hi ha gia c th ca ngnh hc v nhu
cu ca ni tuyn dng. Chng trnh cn xy dng theo hng
chuyn su nhng cng phi bao hm nhiu lnh vc gip sinh vin
c kh nng tip cn cng tc sau khi tt nghip.
Hai l, ni dung chng trnh cn xy dng theo hng m,
ch trng pht trin h thng k nng nghin cu v cc k nng
mm.
L nhng ngi thc hin v tuyn truyn ch ngha Mc Lnin, t tng H Ch Minh, quan im, ch trng ca ng v
Nh nc, u tranh chng li nhng quan im sai tri trn mt
trn chnh tr t tng, sinh vin chuyn ngnh l lun chnh tr sau
khi ra trng i hi phi l nhng ngi c tri thc su v rng, c
lp trng chnh tr vng vng v thnh tho nhng k nng mm
nh k nng nghin cu, k nng tuyn truyn, thuyt phc, k
nng gii quyt tnh hung, k nng lm vic nhm, k nng giao
361
tip, gio dc k nng sng, k nng t chc, lp k hoch hot

ng...Thit ngh, ni dung chng trnh cn xy dng theo hng
m ging vin trong qu trnh bin son ti liu bi ging c th
ch ng, linh hot la chn, thay i hoc b sung nhng ni dung
nhm p ng yu cu ca x hi. ng thi, ni dung chng trnh
cn phn b t l hp l gia h thng tri thc khoa hc v h thng
k nng nghin cu gp phn rn luyn k nng nghin cu khoa
hc, gip sinh vin lm ch tri thc trong tng lai, kt hp phn b
hp l hot ng thc hnh, thc tp, kin tp, ngoi kha... gip
sinh vin xy dng v pht trin h thng cc k nng mm p ng
yu cu ngy cng cao ca x hi.
Ba l, ni dung chng trnh nn bm st nhng vn thc
tin, mm do, ph hp vi xu hng pht trin ca thi i.
Xu hng ton cu ha v quc t ha din ra trn mi lnh
vc t ra nhiu c hi cng nh thch thc i vi nhng ngi
lm cng tc gio dc. Gio dc i hc ni chung v gio dc
chuyn ngnh gio dc chnh tr ni ring cng cn c s thay i
ph hp vi xu th chung ca thi i. Mun thc hin c yu
cu cn phi xy dng chng trnh o to mang tnh hin i,
p ng yu cu ca x hi. p ng c yu cu , trong qu
trnh xy dng chng trnh cc b mn cn cn nhc xem cn a
vo nhng hc phn no, hc phn c bao nhiu tn ch v nn
b tr ging dy hc k no l hp l. i vi tiu ch ny, cc b
mn nn a nhng hc phn c xu hng tip cn vi nhng kin
thc mi theo s pht trin ca thi i, nhng hc phn theo hng
rn luyn k nng bn cnh cung cp kin thc hn lm, tip cn
vi cc chng trnh tin tin ca khu vc v trn th gii.
Ngoi ra, chng trnh, ni dung o to phi bm st nhng
vn thc tin, mang sc thi ca cuc sng, khng nn a vo
nhng vn qu rng v kh m phi cn c vo nhu cu ca
ngi hc v nhu cu ca ngi tuyn dng. Vic ch trng vo nhu
cu ca ngi hc, nhu cu ca thc tin, nhu cu ca th trng lao
ng s l c s gip cc Nh trng xy dng chng trnh o to
c tnh kh thi v thc tin cao.
Th hai, phng php ging dy
362
i mi phng php ging dy bao gm vic i mi ni

dung, gio trnh, i mi phng php dy, phng php hc, i
mi phng tin dy hc. Trn c s khai thc trit cc u im
ca phng php gio dc truyn thng v vn dng linh hot cc
phng php dy hc mi, tin tin nhm nng cao tnh ch ng,
sng to, nng lc t hc, t nghin cu v cc k nng mm khc
ca ngi hc p ng nhu cu ngy cng cao ca x hi. Nh gio
dc V.A. Xukhmlinxki ni: nu ch gio dc bng mt cch
thc no thi th cng ging nh c chi bn giao hng anh
hng ca Btthven trn mt phm n. Ch c s hi ha mi gio
dc c. Hoc quan im ca nh gio dc li lc Makarenc th:
khng c bt k phng php no c coi l tt hoc xu nu nh
ta xem xt n tch ri cc phng php khc, khi h thng ton
th, t hp ton th cc nh hng. Mi phng php gio dc u
c nhng u im c th v thc t cho c thy khng bt k
phng php no c coi l vn nng v cng khng c phng
php gio dc no m li khng i km cc iu kin rng buc.
Vn t ra cho nhng ngi tham gia cng tc ging dy
l phi nhn thc mt cch khch quan, khoa hc nhng u im
v hn ch cc phng php gio dc khc nhau, nhn thc c
vai tr ca ngi hc, nhu cu thc tin ca x hi la chn
phng php, bin php dy hc, cch thc tc ng n i tng
ngi hc nhm pht huy tnh ch ng, nng lc t nghin cu, t
hc ca ngi hc. Mt s yu cu ca ngi ging vin ging dy
chuyn ngnh l lun chnh tr:
Mt l, ng vai tr hnh mu, l mt tm gng sng
sinh vin noi theo. Vi c th ca ngnh o to l lun chnh tr,
o to ra i ng gio vin ging dy b mn gio dc cng dn
...do , ging vin tham gia ging dy phi l mt tm gng v
o c, nghim chnh chp hnh php lut, say m cng tc nghin
cu khoa hc, thng xuyn t hc, t nghin cu.
Hai l, phi c kin thc su rng v nhng vn a ra
cho sinh vin t hc, t nghin cu, lm bi thuyt trnh. Vic i
mi phng php ging dy theo hng hin i c ngha l ly
sinh vin lm trung tm. Khc phc li gio dc th ng, pht huy
tnh nng ng, t ch, sng to ca sinh vin. Tuy nhin, vic a
sinh vin vo v tr trung tm ca gio dc, pht huy tnh ch ng
363
ca ngi hc phi c nh hng v da trn s hng dn ca

ging vin. Nhim v li ko, thu ht sinh vin say m vo vic tm
hiu, gii quyt nhng vn t ra trong qu trnh ging dy ph
thuc nhiu vo uy tn ca ging vin. Uy tn ca ging vin c
hnh thnh trn c s: trnh kin thc su, rng; k nng hng
dn hp l, khoa hc; l gii hp l nhng yu cu, thc mc ca
ngi hc...
Ba l, ni dung vn a ra sinh vin t nghin cu
phi mang tnh thc tin. Ch trng n tnh thc tin ca ni dung
bi hc khng c ngha l h thp vai tr ca vic nghin cu nhng
vn mang tnh lch s. Cn c vo c th ca ngnh hc th
nhng hc phn mang tnh lch s chim t trng ln trong chng
trnh o to nh: lch s trit hc, lch s trit hc Mc - Lnin,
lch s trit hc trc Mc, trit hc c in c, lch s t tng
x hi ch ngha...Khng th ph nhn vai tr ca cc mn hc ny
bi n cung cp nhng tri thc c s, nn tng ca chuyn ngnh.
Tuy nnhin, x hi ngy cng pht trin, nhiu vn t ra trong
thc tin l nhng vn m sinh vin c kh nng nm bt, nhng
vn ny sinh trong cng mt thi i s thu ht s say m, c kh
nng pht huy nng lc sng to ca ngi hc.
Bn l, ch ng hng dn ngi hc nng lc t nghin
cu. Hot ng dy hc l hot ng c th i hi c s tham gia
ca ngi dy v ngi hc. Ngi dy l ch th ca hot ng
dy cn ngi hc l ch th ca hot ng hc. Hiu qu ca qu
trnh gio dc, o to l s hp tc, phi hp hot ng ca c hai
i tng ngi dy v ngi hc. Do , i mi phng php
ging dy nhm nng cao hiu qu ca qu trnh ging dy phi
c thc hin t c hai pha, ngi dy v ngi hc. Thc tin
qu trnh tham gia cng tc ging dy cho thy, sinh vin nc ta
ni chung v sinh vin chuyn ngnh l lun chnh tr ni ring vn
mang nng tc phong th ng, cha pht huy c nng lc t
ch, sng to, cha t mnh xut nhng vn trng tm, thm
ch khng dm t cu hi vi ging vin khi gp phi nhng vn
khc mc ca bi hc. khc phc tnh trng trn, ngay t khi bt
u tham gia kha hc (sinh vin nm th 1), ging vin phi xy
dng np t duy sng to v nng lc t nghin cu ca ngi hc
v hng dn cho sinh vin kh nng pht trin nng lc trong
364
nhng nm hc tip theo. C th, trong qu trnh ging dy, ging

vin ra cu hi trc v bt sinh vin phi c v tm hiu trc khi
ln lp. Ngoi nhng vn l thuyt c bn th ging vin c th
hng dn sinh vin t nghin cu nhng vn lin quan. Ban
u, ging vin c th giao ti, nhim v v hng dn c th, r
rng cho sinh vin. ng thi tin hnh kim tra, n c thng
xuyn vic t hc, t nghin cu ca sinh vin gip h gii quyt
nhng khc mc trong qu trnh nghin cu. Sau khi sinh vin
quen vi phng php t nghin cu, lm vic theo nhm th ging
vin c th yu cu sinh vin t t ra nhng ni dung, ti lin
quan n ni dung bi hc m c nhn hoc nhm quan tm v tm
phng php gii quyt di s hng dn ca ging vin.
Cn ch , cc nc c nn gio dc i hc pht trin t
b quan im dy hc l hon tt chng trnh hc t lu, v p
dng kh ph bin quan im dy hc kin to, tuy nhin ging dy
cc mn l lun chnh tr nc ta hin nay dng nh cha nm
bt v theo kp xu hng ny. Theo , tri thc v c nng lc s
dng chng c hnh thnh bng con ng kin to (c v nhn
thc v lng tin vn dng), qu trnh ny chu s tc ng ca nhiu
tc nhn nh phong cch hc, c im c nhn ngi hc, mi
trng vn ha gio dc, bi cnh x hi,v.v.. do vy, ngi hc l
lm ch qu trnh hc tp, cn ging vin ch gi vai tr hng dn,
gi u mi, l tc nhn ca s thay i. ging dy c theo
phng php ny th ging vin phi l ngi c nng lc ging dy
siu nhn thc, tc phi c nng lc t hc mt cch c h thng v
nhn nhn vic hc l s thng nht bin chng gia hc v dy
hc.
Th ba, nng lc nghin cu khoa hc
Ging dy v nghin cu l hai nhim v then cht ca ngi
ging vin i hc. Nghin cu khoa hc l cch thc nng cao
nng lc chuyn mn nghip v v nng cao uy tn ca ging vin
mt cch hiu qu. Trong thi gian gn y, nhiu trng i hc
nc ta bt u quan tm n nhim v nghin cu khoa hc.
Xem l mt trong nhng tiu ch bt buc ca ging vin, ng
thi cng c nhng tiu ch c th v nng lc nghin cu khoa
hc i hi ngi ging vin phi m nhim. Tuy nhin, mc d
nghin cu khoa hc v ang c quan tm i vi i ng
365
ging vin nhng li cha c ch trng trong o to sinh vin.

Vi nhu cu ngy cng cao ca t nc, ngi lao ng mi phi
l ngi c nng lc t ch, c kh nng vn dng v sng to
nhng tri thc mi. Do , nng cao nng lc nghin cu khoa hc
i vi sinh vin ni chung v sinh vin chuyn ngnh l lun chnh
tr ni ring cng l mt trong nhng vic lm cn thit trong cng
tc o to hng n nhu cu ca x hi. lm tt cng tc ny
cn quan tm nhng vn sau:
Mt l, trong qu trnh ging dy, bn cnh vic truyn t
kin thc ging vin cn lng ghp tinh thn say m nghin cu vo
ngi hc. Ging vin khng ch l ngi c tri thc m con phi l
ngi c tinh thn say m nghin cu khoa hc. Thng qua nhng
bi hc trn lp, vi tinh thn say m nghin cu ca mnh ging
vin t nhiu s thi vo tm hn ca sinh vin tnh yu i vi khoa
hc, s say m v nhu cu tm hiu v khm ph nhng tri thc mi.
ng thi vi vic a ngi hc vo trung tm ca qu trnh ging
dy, ging vin cn p dng cc phng php gio dc mi nhm
pht huy tnh t ch, t nghin cu ca sinh vin, pht huy k nng
lm vic theo nhm, t duy phn bin ca ngi hc. i vi cc
mn l lun chnh tr, kch thch nhu cu nghin cu ca sinh
vin, ging vin cn hng sinh vin tip cn nhng nhng vn
mang tnh thi s, nhng vn thc tin trn mt trn chnh tr, t
tng nhm cng c, nng cao nng lc hc tp v lp trng chnh
tr ca ngi hc.
Hai l, xy dng k hoch nghin cu khoa hc hp l trong
ton kha hc. y l mt trong nhng gii php mang tnh thit
thc trong vic nng cao hiu qu cng tc nghin cu khoa hc cho
sinh vin. Nu khng xy dng k hoch nghin cu khoa hc mt
cch hp l v c nh hng trong ton kha hc th s c rt t
sinh vin tham gia hot ng ny. K hoch nghin cu khoa hc c
th c sp xp theo hng t n gin n phc tp ty theo tng
giai on ca kha hc. C th t cc bi nghin cu ca sinh vin
trong qu trnh tho lun, bi tp ln, tiu lun, kha lun tt
nghip. Mc phc tp v i hi nng lc t nghin cu ca sinh
vin phi c xy dng theo hng tng dn gp phn a sinh
vin chuyn t trng thi b ng sang ch ng lm ch tri thc v
lm ch lp trng chnh tr.
366
Ba l, to iu kin v mi trng gii phng kh nng sng

to v hin thc ha nng lc NCKH ca sinh vin. Vi sc mnh
ca tui tr, sinh vin l nhng ngi c kh nng gii phng nng
lc thc tin ca bn thn trong hot ng nghin cu. Tuy nhin,
nu nh khng c mi trng v ng lc kch thch nhu cu
NCKH th sc mnh v nhit huyt ca tui tr rt kh c gii
phng. Do , trong cng tc o to, nh trng cn xy dng mt
mi trng gio dc say m vi NCKH, to nhiu c hi ngi
hc c th tri nghim. C th, ch trng nng lc nghin cu ca
sinh vin trong o to, khuyn khch sinh vin tham gia NCKH
cng ging vin, xy dng cc cu lc b hc tp, nghin ca sinh
vin, to iu kin sinh vin c th cng tham d cc hi tho
NCKH nhm rn luyn nng lc nghin cu ca ngi hc,
Thit ngh, nng cao nng lc NCKH cho sinh vin chuyn
ngnh l lun chnh tr l mt trong nhng vn quan trng nhm
nng cao hiu qu, cht lng o to i ng ging vin l lun
chnh tr. Xy dng v pht huy nng lc NCKH phi c thc
hin trn rt nhiu phng din nh to iu kin, mi trng hin
thc ha nng lc nghin cu, i mi phng php ging dy theo
hng ch trng h thng nng lc nghin cu ca ngi hc, xy
dng k hoch NCKH ph hp i vi tng c nhn trong ton
kha hc v quan trng hn ht l vai tr nh hng ca nh
trng v ging vin trong gio dc gip sinh vin la chn phng
php v cch thc nng cao nng lc t lm ch v sng to tri thc
mi.
Nng lc nghin cu khoa hc, y l khoa hc l lun, ch
c th c hnh thnh trong mi trng coi trng vic t do tm
ti, pht hin, th nghim v phn bin trn tinh thn xy dng kin
thc mt cch c h thng, da trn mt hiu bit chc chn v kin
thc l lun m loi ngi tch ly c, do vy o to nng lc
nghin cu v thc cht l vic to mi trng sinh hot khoa hc
si ng. Nu nh trong dy hc chng ta ly ngi hc lm trung
tm, th trong o to nng lc nghin cu cn ly t hc, t nghin
cu lm trng.
Tm li, nng cao cht lng o to ging vin l lun
chnh tr v ang l mt vn cn quan tm trong cng tc gio
dc cc bc i hc v cao ng. o to ging vin l lun chnh
367
tr, nhng ngi thc hin nhim v tuyn truyn ch ngha Mc, t
tng H Ch Minh, quan im ch trng ca ng v Nh nc
cn c coi trng trn nhiu phng din c v ni dung chng
trnh, phng php ging dy v nng lc nghin cu khoa hc.
Nhng ni dung m chng ti trnh by nh trn mang tnh nh
hng vi mong mun c x hi cng nh ton h thng gio dc
o to cng chung tay xy dng nn gio dc hin i, thit thc,
hiu qu.
Ti liu tham kho
1. B gio dc v o to, Ti liu hng dn ging dy, hc tp cc
mn khoa hc Mc - Lnin v t tng H Ch Minh, H Ni, 2007
2. ng V Hot, L lun dy hc i hc, Nxb. HSP, HN, 2006
3. V Vn Thng, Vai tr ca gio dc i hc trong s pht trin kinh
t, x hi, Nxb. Nng nghip, TP HCM, 2014
4. L c Qung, Phng php v t liu ging dy mn gio dc cng
dn, Nxb. Gio dc, 1998
5. Phm Minh Phng, V vic ging dy mn Nhng nguyn l c bn
ca ch ngha Mc - L nin cc trng i hc khi khng chuyn
ngnh Mc Lnin, Tp ch Tuyn Gio, 4/11/2011.
368

CC MN L LUN CHNH TR TRONG IU KIN
HIN NAY - MT S VN CN QUAN TM
ng Chung Kin*
Trong h thng gio dc quc dn, vic trin khai ging dy

cc mn l lun chnh tr ti cc trng i hc l mt yu cu
khch quan. y l cc mn hc nhm trang b cho ngi hc
nhng kin thc c bn nht v th gii quan v phng php lun
khoa hc; trang b nn tng l lun v h t tng tin b ca ch
ngha Mc-Lnin. Thng qua gip ngi hc c th vn dng
mt cch linh hot vo cc tnh hung thc t trong cuc sng. Vi
ngha , vic ging dy cc mn hc ny nh th no c mt vai
tr kh quan trng. Trong gii hn ca bi vit ny, ti xin c
nu ra mt s vn v i mi phng php ging dy cc mn l
lun chnh tr chng ta c th cng trao i su hn.
Chng ta bit rng trong qu trnh dy hc i hc, ging
vin l ch th ca hot ng ging dy v ng thi cng l ngi
gi vai tr ch o trong qu trnh dy hc. Ging vin c chc
nng, nhim v t chc, lnh o v iu khin ton b cc hot
ng ca sinh vin ti ging ng, qua m bo cho sinh vin
c th thc hin mt cch y v c cht lng i vi nhng
yu cu c nh ra trong ging dy v hc tp trong mi
trng i hc.
c th thc hin tt nhim v , ging vin phi thay i
vai tr ca ngi ch n thun truyn th kin thc - nh ging dy
*
Trng H Ti chnh-Marketing
369
ph thng - sang vai tr ca mt ngi t chc hot ng, thc hin

vic h tr v hng dn khi cn thit. Ging vin cng c th tham
gia vo cc hot ng cng sinh vin vi vai tr ca mt ngi c
vn. Vi nhng yu cu nh vy, i hi ging vin phi nm bt
c nhu cu ca ngi hc v t chc h c th qun l c
qu thi gian ca mnh, ng thi ng vin h tch cc tham gia
vo qu trnh nng cao nng lc nhn thc v t duy, thc hin vic
ch dn, gip h pht trin cc k nng hc tp c lp - tt nhin
c tnh n nhng s khc bit c th.
Nhm nng cao cht lng ging dy cc mn l lun chnh
tr, p ng yu cu ca gio dc trong thi i hin nay, i hi
mi ging vin phi lun c gng phn u v thc hin tt mt s
yu cu c bn sau y:
Th nht: Phi ch ng trau di, nng cao trnh chuyn
mn nghip v, thng xuyn cp nht kin thc v cng ngh
mi.
Chnh nhng yu cu ca i mi phng php ging dy
i hi ngi thy phi t vt ln trn chnh bn thn mnh. Bn
thn ngi thy phi n lc khng ngng, phi thu hiu su sc
lnh vc chuyn mn m mnh m nhim, lun tm ti sng to, p
dng nhng thnh tu khoa hc k thut tin tin v hin i vo
qu trnh ging dy bi ging ca mnh c c sc hp dn cao, c
hiu qu nht. Mi bi ging ca thy gio phi m ra mt trang
mi trong th gii kin thc v tn, khng lp li nhm chn. Do
vy, vic thng xuyn trau di, nng cao trnh chuyn mn, cp
nht tri thc v cng ngh mi l cng vic thng xuyn m mi
ngi thy u cn phi quan tm. Bn cnh ngi thy cn phi
l tm gng sng tm huyt vi ngh, vi s nghip o to ca
mnh. Tuy vic i mi phng php dy - hc trong bi cnh hin
nay l tt yu, song c mt b phn khng nh cc thy c gio coi
ch l vic lm chiu l, khng t ngi ngi i mi, bng lng
vi ci mnh hin c. H quan nim hc tp l trch nhim v ngha
v ca sinh vin, thy ch ln lp, ging bi xong l hon thnh
trch nhim. Nhn thc v vai tr v trch nhim, xc nh thi
v trch nhim ng n v vic ny l ngha v ca mi ngi thy
ng trn bc ging i hc.
370
Th hai: Thng xuyn tham gia nghin cu khoa hc

Nghin cu khoa hc l mt yu cu khng th thiu i vi
ging vin i hc. ng thi chnh vic nghin cu khoa hc cng
khng nh tnh i hc trong gio dc - s khc bit so vi gio
dc ph thng1. Cng tc nghin cu khoa hc l thnh t khng th
thiu trong vic hnh thnh phng php dy - hc mi trong cc
trng i hc, gip ging vin c th tm kim, pht hin cc vn
mi v gip sinh vin gn hc vi hnh, pht trin t duy logic
v rn luyn phng php lun sng to. Da trn nhng nh
hng nghin cu ln ca tng trng, tng chuyn ngnh m mi
ging vin phi xy dng cho mnh mt hng ti nghin cu lu
di, trn c s xc nh k hoch nghin cu khoa hc cho tng
thi k. C th huy ng nhng kh nng to ln ca sinh vin vo
vic cng thc hin tng phn ca ti. y cng c th l nhng
gi m rt tt cho cc ti ca sinh vin, l nhng nh hng
ng cho cc ti. Sinh vin c th thc hin cc ti nhnh ca
cc ti ln do cc thy gio ch tr, c th tip xc vi nhng
nh hng nghin cu cp nht. Nghin cu khoa hc cng chnh
l phng thc hiu qu nht thy c th nng cao cht lng
chuyn mn ca mnh.
Bn cnh , vic nghin cu khoa hc s gip cho ging
vin c thm cc kin thc l lun v thc tin nhm lm phong ph
thm cho bi ging ca mnh. Qua thu ht sinh vin quan tm
hn n ni hm khoa hc ca cc vn m ging vin a ra, gp
phn nng cao cht lng o to2.
Th ba: Thc hin i mi phng php ging dy theo hng
tch cc
Thc hin din ging mt l hnh thc t chc dy hc c b
dy lch s lu i v c th ni rng, cho n nay th n vn c
xem nh l mt hnh thc c bn v thng c tin hnh thng
qua phng php thuyt trnh. Tuy nhin, trong iu kin hin nay,
vi xu hng pht huy ti a hot ng ca ngi hc, ging vin
1
2
Xem http://truongleduan.quangtri.gov.vn/nghiencuutraodoi.asp?id=103201083617
Xem http://truongleduan.quangtri.gov.vn/nghiencuutraodoi.asp?id=103201083617
371
cn hn ch bt phng php thuyt trnh theo kiu thng bo - ti

hin chuyn sang tng cng thc hin phng php thuyt trnh
- gii quyt vn . y l mt phng php th hin c tnh tch
cc rt cao trong vic ging dy cc mn hc thin v t duy ngn
ng, l lun. Kiu dy hc ny i hi gii quyt cc vn trong
qu trnh nhn thc ca sinh vin, t to ra s chuyn ho tch
cc trong vic nhn thc khoa hc v m bo qu trnh nhn thc
trong hc tp3. y, ging vin s kho lo a sinh vin vo cc
tnh hung c vn ri cho sinh vin t tm hng i v gii quyt
vn t ra. Trn c s phng php, cch thc gii quyt vn
m ging vin trnh by, sinh vin c th hc c phng php t
duy, pht hin vn , xut cc gi thuyt, tho lun kim
tra cc gi thit nu ra; t c th rt ra cc kt lun hoc s khi
qut trong nhn thc.
Phng php thuyt trnh theo kiu t vn v gii quyt
vn ch thun tu ca ging vin cng c c nhng hiu
qu nht nh trong vic pht trin t duy ca sinh vin. Tuy nhin,
nu c thc hin lng ghp vi vic trin khai vn p, tho lun
mt cch hp l th hiu qu s tng thm rt nhiu. thun li
cho vic tin hnh cc hot ng trn y, lp hc phi c b tr
vi s lng sinh vin khng qu ng, c micro di ng - khng
dy- thun li cho vic tin hnh i thoi gia ging vin vi
sinh vin cng nh gia sinh vin vi sinh vin. Bn cnh , i
hi sinh vin phi mnh dn bc l kin ring, quan im c nhn
trc cc vn nu ra. Nu nh trc y, trong qu trnh ging
dy i hc hu nh khng bao gi ging vin cho sinh vin tr
li cu hi th ngy nay, kch thch t duy tch cc ca sinh vin
v tng cng mi lin h ngc gia ngi nghe v ngi thuyt
trnh, ging vin c th t mt s cu hi c vn sinh vin
tr li ngay ti lp, thm ch c th trao i ngn trong nhm gia
nhng ngi ngi cnh nhau trc khi ging vin a ra cu tr li.
Ngoi ra, trong thi i hin nay, bi ging ca ging vin
ang c khuynh hng s dng ngy cng nhiu cc phng tin
cng ngh thng tin nhm lm tng tnh hp dn v hiu qu. Trc
y, minh ho cho ni dung ging dy, ging vin ch c th
3
Xem http://tgu.edu.vn/Pages/TGU/Topic
372
dng li ni giu hnh tng v gi cm km theo nhng c ch,

iu b din gii ni tm hoc c thm b tranh minh ho. Ngy
nay, thc t c c mt h thng cc phng tin ging vin c
th la chn s dng nh my chiu, thit b ghi m ghi hnh, video,
a CD, v.v Thc t i hi cc ging vin phi c kh nng
son bi ging trn my tnh c kt ni mng, thng xuyn s
dng my chiu a nng cng nh cc phng tin hin i khc
trnh by bi ging ca mnh.
Th t: Cn ch trng phng php dy - hc nu vn
im c bn v quan trng trong i mi phng php dy hc cc mn l lun chnh tr nhm t hiu qu l dy - hc nu
vn v pht huy ti a kh nng t hc v t duy c lp ca sinh
vin. Cc cch dy hc theo li truyn thng truyn t - lnh hi
cn c thay i bng nhng cch lm mi cng vi s h tr ca
phng tin mi hin i. Vic thay i nhn thc v hnh ng
cng c t ra i vi mi ging vin. gip cho sinh vin nm
bt c ct li ca bi ging th ngi thy phi xy dng c s
bi ging thc hin trn cc phng tin mi vi s h tr ca
cc phn mm trn my tnh. Sau mi chng, hoc thm ch sau
mi bi ging, ging vin phi ch ra cho sinh vin c nhng a
ch hc c th tm c c nhng thng tin lin quan n bi
ging. Vic kim tra - nh gi cht lng hc tp ca sinh vin
cng phi cn c v mc tiu ca mn hc yu cu h phi nm
vng bn cht ca vn . Phng php dy - hc mi i hi ngi
thy phi nm vng, s dng thnh tho cng c h tr c lc
cho sinh vin t c mc tiu ca mn hc.
Th nm: Thc hin i mi phng php tho lun v t chc
seminar
Seminar l mt hnh thc t chc dy hc c bn i hc,
trong sinh vin tho lun cc vn thuc mn hc t tm
hiu c, t di s hng dn ca ging vin rt am hiu v lnh
vc ny. Nu trong bi din ging, ging vin phi hot ng nhiu
th trong seminar tnh nng ng, tch cc ca sinh vin c pht
huy. y, sinh vin c tp dt nghin cu ti liu mt cch
khoa hc, bit phn tch ph phn nhng kin khc nhau trc
373
mt ch nu ra, bit lp lun bo v kin ca mnh trc tp

th, c dp suy ngh v mt vn di nhiu gc , lm ny sinh
cc thc mc sinh vin phi n seminar vi nhiu kin mi m,
vi kt qu tm c cc ti liu tham kho m rng gio trnh ch
khng phi ch vi tri thc c sn trong cc bi ging hoc trong
gio trnh. V vy, t lu ngi ta xem seminar l mt phng th
nghim sng to, l vn m cc nh khoa hc tr tui.
Vi yu cu nh vy, vic t chc v iu khin hot ng
seminar c mt cn kh hn l thuyt trnh din ging; ging vin
ph trch seminar phi chun b tht chu o, phi c trnh l
thuyt v thc tin trong vn lin quan. Ging vin cng cn phi
c s linh hot nhm gii quyt mt cch ph hp nht nhng tnh
hung pht sinh trong qu trnh thc hin.
Dy sinh vin cch suy ngh nh cc nh khoa hc tm ra
nhng tri thc mi cho nhn loi, lm cho seminar tr thnh nhng
bui tho lun pht trin ang l hng i mi seminar ti cc h
thng gio dc i hc ln trn th gii hin nay.
Mc tiu nng cao cht lng ging dy i hc ni chung,
ging dy cc mn l lun chnh tr ni ring, l mt yu cu tt yu
khch quan, l mt tiu ch quan trng nh gi vic dy ca mi
ging vin. Tuy nhin cn cn c vo iu kin s phm ca tng
trng, tng khoa, tng b mn c m hnh ph hp v bc
i thch hp l vn ht sc quan trng.
Trong iu kin hin nay, nhm c th nng cao hn na cht
lng ging dy cc mn l lun chnh tr, i hi s n lc tng
hp t nhiu pha. Trong c phn rt quan trng t pha ging
vin l phi thc hin i mi phng php ging dy nhm t
c cc yu cu sau y:
- Hnh thnh cho sinh vin c ng c hc tp ng n,
hng th hc tp, s say m trong nghin cu.
- Pht huy c tnh tch cc, ch ng, t gic, tnh c lp
sng to, kh nng giao tip v ng x ca mi sinh vin.
374
- Lm thay i c cch lm vic ca sinh vin: Ch ng

nghin cu trc bi hc, lun i chiu bi ging vi bi t son
b sung, lun lin h vi thc t cuc sng v nh trng ca
mnh.
- To iu kin sinh vin c tranh lun, pht biu chnh
kin ca mnh, khng nh trc tp th, h tr nhau trong hc tp,
hn ch nhng thi quen cha tt trong hc tp v trong cuc sng:
Li bing, khng chun b g khi n lp, trn lp ch bit nghe v
ghi th ng; thiu t tin, thiu mnh dn trong tranh lun, nghin
cu v trong giao tip ni chung.
Nh vy, vic nng cao cht lng ging dy cc mn l
lun chnh tr va l nhu cu thc tin va l ng lc pht trin
gio dc i hc. N i hi mi ging vin phi t nhn thc c
vai tr v trch nhim ca mnh, tch cc tham gia vo cc qu trnh
i mi. y c th c xem l ngha v, trch nhim v cng
chnh l lng tm ca ca mi ging vin trc nhng thch thc
to ln trong cng cuc xy dng, hi nhp v pht trin ca t
nc hin nay./.
TI LIU THAM KHO
1.
ng Quc Bo, Nguyn c Hng, Gio dc Vit Nam hng
ti tng lai vn v gii php, Nh xut bn Chnh tr Quc gia, H
Ni, 2004.
2.
Nguyn Ngha Dn, V nng lc t hc sng to ca hc sinh,
Tp ch Nghin cu Gio dc, s 2/1998.
3.
ng V Hot, Mt s nt v thc trng, phng php dy hc
i hc, Tp ch Nghin cu Gio dc, s 1/1994.
4.
Thi Duy Tuyn, Gio dc hc hin i - Nhng vn c bn,
Nh xut bn i hc Quc gia H Ni, 2001.
5.
http://ttptgiaoduc.sgu.edu.vn/vn/tu-lieu-giao-duc/44/doi-moiphuong-phap-day-hoc-cac-mon-li-luan-chinh-tri-hien-nay/
6.
http://tuyengiao.vn/Home/Thuc-tien-kinh-nghiem/62122/Phathuy-CNTT-trong-giang-day-cac-mon-ly-luan-chinh-tri
7.
http://www.tapchicongsan.org.vn/Home/PrintStory.aspx?distributi
on
8.
http://truongleduan.quangtri.gov.vn
9.
http://tgu.edu.vn/Pages/TGU/TopicDetail/3506
375
NHNG VN T RA I VI VIC GING DY

CH NGHA MC LNIN CHO SINH VIN
TRONG CC TRNG I HC,
CAO NG VIT NAM HIN NAY
Phm Th Kin *
Bi Xun Dng**
ng v Nh nc ta lun quan tm n cng tc gio dc

ch ngha Mc - Lnin cho sinh vin nhm gio dc l tng cch
mng, nng cao bn lnh chnh tr, xy dng nhng sinh vin va
hng va chuyn. i hi X ca ng khng nh: Coi trng
bi dng cho hc sinh, sinh vin kht vng mnh lit xy dng t
nc giu mnh, gn lin lp nghip bn thn vi tng lai ca
cng ng, ca dn tc, trau di cho hc sinh, sinh vin bn lnh,
phm cht v li sng ca th h tr Vit Nam hin i1.
Gio dc ch ngha Mc - Lnin cho sinh vin Vit Nam
trong thi k i mi c nhiu thun li song cng ng trc
khng t kh khn, thch thc. C ch th trng to iu kin cho
s nng ng, sng to ca sinh vin c pht huy nhng tnh cht
cnh tranh khc lit ca n li sinh ra tm l sng bi ng tin, bt
chp o l, coi thng cc gi tr nhn vn. M rng giao lu hi
nhp quc t vi nhiu t tng, gi tr tin tin, nhng cng khng
trnh khi nhng t tng, ch ngha khng ph hp vi gi tr v
*
Thc s, Ging vin Trng Cn b qun l gio dc TP.HCM

Thc s, Ging vin Trng Cn b qun l gio dc TP.HCM
1
ng Cng sn Vit Nam, Vn kin i hi ng ln th X, Nxb. Chnh tr quc gia,
2006, tr. 207.
**
376
li ch ca dn tc VIt Nam. Di tc ng tiu cc ca c ch th

trng, ca hi nhp vi th gii, ca m mu din bin ha
bnh... mt s sinh vin xa ri l tng cch mng, gim st
tnh cm, o c cch mng. Cuc cch mng khoa hc v cng
ngh hin i ang din ra nh v bo dn n s bng n v khi
lng v tc thng tin; phng tin k thut ngy cng hin i,
c s dng rng ri. Trong iu kin nh vy, vic gio dc ch
ngha Mc - Lnin cho sinh vin khng ch c vai tr quan trng
trong cung cp thng tin m quan trng hn l vic nh hng x
l thng tin.
Ngy nay, vic ging dy ch ngha Mc - Lnin nc ta
khng ch lm cho sinh vin nm bt v hiu c su sc nhng tri
thc khoa hc, m thng qua cn gio dc, cng c nim tin
khoa hc, nng cao bn lnh chnh tr t tng vng vng, kin nh
mc tiu v con ng i ln ch ngha x hi m ng, Bc H v
nhn dn ta la chn. Ch ngha Mc - Lnin trang b cho sinh
vin th gii quan, phng php lun khoa hc v nhn sinh quan
cch mng ng n. Khi mi ngi c th gii quan, nhn sinh
quan khoa hc, ng n s pht trin t duy, tm nhn khoa hc
bin chng, nh xt mi s vt, hin tng mt cch khch quan
duy vt, t hon thin o c, nhn cch chun mc, tuyt i
trung thnh vi ch ngha Mc - Lnin v s nghip cch mng ca
ng v nhn dn ta. Nh Bc H tng vit: Hiu ch ngha
Mc - Lnin l phi sng vi nhau c tnh c ngha. Nu thuc bao
nhiu sch m sng khng c tnh, c ngha th sao gi l hiu ch
ngha Mc - Lnin...2.
Trong nhng nm va qua, vic gio dc ch ngha Mc Lnin trong cc trng i hc c nhiu i mi v ni dung,
chng trnh, phng php ging dy v hc tp. iu , gp
phn to nn nhng sinh vin tin tin c nhn thc tt v thc
chnh tr cao, vn ln lp thn, lp nghip, pht huy truyn thng
cch mng ca dn tc... Tuy nhin, so vi yu cu pht trin t
nc trong thi k cch mng khoa hc - cng ngh, y mnh
cng nghip ha, hin i ha v tng cng hi nhp quc t hin
2
H Ch Minh, Ton tp, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2000, t.12, tr. 354.
377
nay th cht lng gio dc ch ngha Mc - Lnin cho sinh vin

cn cha ngang tm.
Sau 5 nm thc hin Quyt nh s 52/2008/Q-BGDT ca
B Gio dc v o to, vic ging dy mn Nhng nguyn l c
bn ca ch ngha Mc-Lnin cc trng i hc, cao ng bn
cnh nhng kt qu t c nh: gim ti khi lng cho ngi
hc, to iu kin thun li cc trng i hc, cao ng sp xp
cc mn hc khc trong qu trnh chuyn sang hnh thc o to
theo hc tn ch. Tuy nhin, s bt hp l v kt cu ca mn hc
ny cng t ra nhng vn cn gii quyt nh: Mt l, Do ni
dung c bn ca mn hc ny chnh l s lp ghp t 3 mn hc
trc y l Trit hc Mc-Lnin, Kinh t chnh tr Mc-Lnin v
Ch ngha x hi khoa hc. Mc d trit hc Mc-Lnin, kinh t
chnh tr Mc-Lnin v ch ngha x hi khoa hc l ba b phn
hp thnh ca ch ngha Mc-Lnin. Song y l 3 mn khoa hc
c tnh c lp tng i, c lch s hnh thnh, c i tng
nghin cu v phng php nghin cu ring, chnh iu ny to
nn s gng p khin cng v kt cu ca mt mn hc. V d
nh phn kinh t chnh tr b phn kinh t thi k qu i ln
ch ngha x hi. Hay nhp mt s bi vo nhau nh trong phn
trit hc: bi L lun nhn thc c ghp vi ni dung php bin
chng duy vt.... Ni dung, chng trnh cha cp nht kp thi
nhng thnh tu mi nht ca khoa hc hin i lm c s th gii
quan v phng php lun cho mn hc v cha m bo tnh lgic
ca hc thuyt Mc - Lnin
Do vy, Ban chp hnh trung ng v Ban tuyn gio c
hng dn thc hin kt lun 94 KL /TW, ngy 28-3-2014 ca
Ban b th v tip tc i mi hc tp l lun chnh tr trong h
thng gio dc quc dn (s 127 HD/BTGTW ngy 30 thng 6
nm 2014) thay i mn Nhng nguyn l c bn ca ch ngha
Mc - Lnin thnh mn Ch ngha Mc - Lnin vi kt cu 3 phn
l Trit hc Mc - Lnin, Kinh t chnh tr Mc - Lnin v Ch
ngha x hi khoa hc. Vi cch lm mi ny s khc phc c
nhng bt hp l ca chng trnh mn Nhng nguyn l c bn
ca ch ngha Mc Lnin. Tuy vy, vn t ra hin nay l trin
khai xy dng ni dung, vit gio trnh v trin khai thc hin lm
sao t c kt qu tt.
378
V i ng ging vin ging dy ch ngha Mc-Lnin

nhiu trng i hc, cao ng phi m nhn ton b 3 phn ca
mn hc trong khi h cha c o to chuyn su. V vy, cht
lng ging dy v hc tp ca mn hc ny khng th khng b
nh hng.
Thc t, hu ht cc trng i hc, cao ng, i ng ging
vin ging dy mn Nhng nguyn l c bn ca ch ngha McLnin c iu chuyn t ging vin ging dy cc mn trit hc
Mc-Lnin, kinh t chnh tr Mc-Lnin v ch ngha x hi khoa
hc. y l i ng ging vin c o to trnh i hc
v sau i hc theo cc chuyn ngnh trit hc, kinh t chnh tr v
ch ngha x hi khoa hc. Cc ging vin ging dy trit hc v
ch ngha x hi khoa hc trc y tm thi ging dy phn mt
mn hc Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc-Lnin (phn
th gii quan v phng php lun ca ch ngha Mc-Lnin v l
lun ca ch ngha Mc-Lnin v ch ngha x hi), cn ging vin
trc y ging dy mn kinh t chnh tr m nhim ging dy
phn hai (gm hc thuyt kinh t ca ch ngha Mc-Lnin v
phng thc sn xut t bn ch ngha). M thi lng ging dy
ca mn ny l 5 tn ch, m phi sp xp ti 2 ging vin ging
dy, hai bng im khc nhau, hc nhng hc k khc nhau (tr
nhng mn hc mang tnh chuyn bit). V vy, s lm cho sinh
vin khng hiu thu o, y cu trc cng nh ni dung khoa
hc ca hc thuyt Mc-Lnin
V i mi phng php ging dy v hc tp. i mi
phng php ging dy v hc tp l mt i hi cp bch trong
qu trnh i mi gio dc i hc, cao ng nc ta hin nay.
Song phng php ging dy ch ngha Mc Lnin hin nay vn
cn thiu hp dn, vic p dng phng php ging dy tch cc
cha c nhiu ging vin vn dng c hiu qu. Trong gi tho
lun, thng rt t nht, hi ht, mang tnh hnh thc, i ph. Hn
na, ging vin ging dy mn Nhng nguyn l c bn ca ch
ngha Mc-Lnin ch yu hin nay vn ging dy theo li thuyt
trnh. Cc phng tin dy hc hin i nu c c s dng th
mi ch bt c thao tc vit bng cho ging vin. Theo quy nh,
trong chng trnh hc tp mn Nhng nguyn l c bn ca ch
ngha Mc-Lnin c ba mi phn trm s tit dnh cho sinh vin
379
tho lun. Song, nhn chung hiu qu ca cc gi tho lun cn rt

thp. V thc t, vi thi lng hn ch trong khi khi lng kin
thc li nhiu, s lng sinh vin ng th vic ging vin cho sinh
vin tho lun s l mt nhim v kh kh thi. Do vy, cn phn
loi i tng ging dy. C th:
i vi chng trnh ging dy ch ngha Mc-Lnin dnh
cho sinh vin h khng chuyn. Mn hc Nhng nguyn l c bn
ca ch ngha Mc-Lnin cn chuyn i thnh mn Ch ngha
Mc Lnin vi ba hc phn r rng tng ng vi ba b phn
cu thnh nn ch ngha Mc Lnin
Hin nay, i vi sinh vin, tt nghip nc ngoi khi v
nc, sinh vin hc cc chng trnh lin kt o to vi nc
ngoi khng phi hc mn Nhng nguyn l c bn ca ch ngha
Mc-Lnin. Do vy, ngh B gio dc v o to yu cu Cc
Kho th v Kim nh Cht lng gio dc th phi hc b sung tn
ch ny mi c hp thc ha vn bng o to.
i vi chng trnh ging dy ch ngha Mc-Lnin dnh
cho sinh vin h chuyn. Trong chng trnh o to cn phi ch
o to ging vin ph hp vi tng i tng ging dy. Mn hc
v Ch ngha Mc Lnin phi ph hp vi nhng thnh tu mi
ca khoa hc v cng ngh hin i v iu kin hi nhp su ca
Vit Nam vo th gii.
Cn thng nht trong ni dung chng trnh i vi sinh
vin khng chuyn v sinh vin chuyn ngnh theo hng sinh vin
chuyn ngnh nghin cu su hn, nhiu thi gian hn. Sinh vin
khng chuyn ngnh nghin cu nhng ni dung c bn, thi gian
t hn. Nhng v cu trc phi thng nht. Nu cu trc khng
thng nht th sinh vin chuyn ngnh c o to c bn s
khng th m nhim cng lc 3 phn ca Ch ngha Mc - Lnin
khi ging dy cho sinh vin khng chuyn. Do , 3 phn ca mn
Ch ngha Mc - Lnin phi do 3 ging vin c chuyn mn su v
phn ca mnh ging dy, im c tnh nh 3 phn c lp.
i mi phng thc kim tra, nh gi kt qu hc tp
ca sinh vin. Vic i mi phng thc kim tra, nh gi s gp
phn tc ng tch cc ti qu trnh dy v hc, cng nh thi
hc tp ca sinh vin. Thc t hin nay, vic kim tra, nh gi kt
380
BO GIAO DUC AO TAO
qu hc tp ca sinh vin i vi mn Nhng nguyn l c bn ca

ch ngha Mc Lnin cha thc s khoa hc, thiu cng bng...
Nhng hn ch nu trn lm gim tnh hng th ca sinh vin
khi hc mn hc ny. T , khng thy r tnh hu ch ca vic
hc l lun, xem nh gio dc ch ngha Mc Lnin vi t cch l
mn hc cung cp v th gii quan, phng php lun v nhn thc
lun cho sinh vin. ng lo ngi l, mt b phn sinh vin c biu
hin th ng v th chnh tr. Mt s sinh vin do thiu bn lnh,
kinh nghim trong cuc sng li gp phi tc ng t nhng thng
tin xu, c hi lan truyn trn internet, nhng m mu v hnh
ng chng ph quyt lit ca cc th lc th ch mt phng
hng chnh tr, m nht v l tng cch mng. Nguy him hn,
do s tip xc vi mt s quan im, t tng, vn ho, ngh thut,
li sng khng ph hp t bn ngoi, mt s sinh vin dao ng
v lp trng, o tng v nn dn ch phng Ty vi ch trng
a nguyn, a ng. ng ta nhn nh trong Hi ngh Trung ng
2 kho VIII: c bit ng lo ngi l trong mt b phn hc sinh,
sinh vin c tnh trng suy thoi o c, m nht v l tng, theo
li sng thc dng, thiu hoi bo lp thn, lp nghip3. T thc
tin cng tc nghin cu, ging dy ch ngha Mc - Lnin ti cc
trng i hc, cao ng trong nhng nm va qua, i hi cn phi
nhn nhn mt cch ton din i vi vn ny.
Mun vy, vic kim tra nh gi phi v s tin b ca ngi
hc, p ng yu cu cht lng, ch khng n thun v im s.
iu quan trng l phi kch thch c tinh thn t gic hc tp v
m bo tnh cng bng gia cc sinh vin trong mt lp v sinh
vin cc lp khc nhau. Thc hin nghim tc v kt hp cc bin
php kim tra, nh gi: kim tra thng xuyn: nh gi tnh tch
cc, chuyn cn, khng nn ch cn c vo vic im danh, m nn
c im thng, pht r rng; kim tra gia k v kt thc mn hc,
d bng bt c hnh thc no (vn p, vit, tiu lun, trc nghim)
cng phi cn c vo tt c cc mc tiu c quy nh trong
mi ni dung ca mn hc.
ng Cng sn Vit Nam, Vn kin Hi ngh Trung ng 2, kho VIII, Nxb. Chnh tr
quc gia, H Ni, 1997, tr. 24.
381
iu quan trng l thi phi nhm vo nhng cu hi vi

cc mc tiu: hiu, so snh, vn dng, phn tch, nh gi. Khng
kim tra theo mc tiu thuc bi. t nht phi dnh 50% s im cho
vic s dng ti liu tham kho. Ngi coi thi khng cho sinh vin
chp bi ca nhau, hoc cng chp chung mt ti liu. Mi ngi
ch c s dng ti liu do mnh chun b. Ring v hnh thc thi
trc nghim cn lu t l v kh, d hp l (d: 50 %, tng
i kh: 30%, kh: 20%). Xy dng ngn hng thi trc nghim
phi m bo cc yu cu: mi cu c 4 la chn, khng c phng
n tng hp (bng hai hoc ba phng n cn li), cc phng n
phi tng ng v di, ngn, v u phi c tc dng gy
nhiu. Cch trnh by cu hi, hoc li dn phi ng quy cch.
Cng mt kha sinh vin phi c thi mt ging nhau, nhng
khc nhau v v tr cc cu hi v cc phng n tr li (do my
tnh quy nh. Sinh vin phi lm bi trc tip trn my). Ngn hng
thi ny cn c s b sung, chnh sa thng xuyn.
Vic kim tra, nh gi khng ch dnh cho ngi hc, m
cn dnh cho ngi c ngi dy, tc l nh gi ton b qu trnh
dy v hc. Thng qua bi lm ca sinh vin, ging vin c th rt
c kinh nghim v cch dy.
i vi sinh vin hc tp v nghin cu ch ngha Mc
Lnin. Hc mn hc ny i hi sinh vin phi c kh nng t duy
tt, phi c kin thc ph thng vng vng v mt lng thi gian
tha ng hc tp v nghin cu th mi tip thu c. S d nh
vy l v ch ngha Mc - Lnin l h thng cc quan im v hc
thuyt khoa hc kh tru tng, n khng ch vch ra h thng quy
lut chung nht ca th gii m n phn nh, m n cn th hin
chc nng th gii quan v phng php lun khoa hc trong mi
hot ng nhn thc v hot ng thc tin ca con ngi. Nhng
ni dung, thut ng, khi nim,... ca ch ngha Mc - Lnin ngay
c cc gio s, nh khoa hc nghin cu lu nm cng khng d
dng hiu ht c. Cha k hc thuyt ny ra i c hn 100
nm, c nhng quan im, t liu, ngn t, nhn nh khng cn
ph hp vi hin nay. Do vy, i vi nhng sinh vin nhng
ngi mi bt u hc v nghin cu l lun Mc - Lnin th cng
gp nhiu kh khn hn. Cho nn, vic nghin cu v hc tp ch
ngha Mc - Lnin i hi phi chu kh, kin tr, mt nhiu thi
382
BO GIAO DUC AO TAO
gian v thm ch phi kh luyn ngi hc mi mong tip thu c

mt phn nh tri thc khoa hc trong cc quan im v hc thuyt
y.
Nh vy, i mi mt cch ton din h thng mn hc ny
cn thc hin ng b nhiu bin php, i hi s chung tay ca
nhiu c quan, ban ngnh hu quan v c h thng chnh tr. i
mi vic ging dy v hc tp ch ngha Mc - Lnin phi xut pht
t vic ly cht lng, hiu qu, phi m bo tnh c bn, tnh h
thng t nhng nguyn l ca ch ngha Mc - Lnin phi ph hp
thc tin Vit Nam, ch khng phi ch l s lp ghp mt cch c
hc nh hin nay.
TI LIU THAM KHO
1. Ban chp hnh trung ng, Kt lun ca Ban b th v vic tip tc i
mi vic hc tp l lun chnh tr trong h thng gio dc quc dn, s
94 KL/TW, H Ni, ngy 28 thng 3 nm 2014.
2. Ban chp hnh trung ng - Ban tuyn gio, Hng dn thc hin kt
lun 94 KL /TW, ngy 28-3-2014 ca Ban b th v tip tc i mi
hc tp l lun chnh tr trong h thng gio dc quc dn, s 127
HD/BTGTW, H Ni, ngy 30 thng 6 nm 2014.
3. ng Cng sn Vit Nam, Vn kin Hi ngh Trung ng 2, kho VIII,
Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 1997, tr. 24.
4. ng Cng sn Vit Nam, Vn kin Hi ngh ln th by Ban chp
hnh Trung ng kho X, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2008, tr.3536.
5. ng Cng sn Vit Nam, Vn kin i hi ng ln th X, Nxb.
Chnh tr quc gia, 2006, tr. 207.
6. H Ch Minh, Ton tp, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2000, t.12,
tr. 354.
383
HOT NG GING DY, HC TP

L LUN CHNH TR I HC, CAO NG HIN NAY
THC TRNG IN HNH V GII PHP CH YU
Trn Nguyn K*
Ging nh bt k mn hc no, cht lng ging dy, hc

tp cc mn l lun chnh tr nc ta b chi phi bi rt nhiu yu
t nh:
- S lng v cht lng i ng ging vin
- Ni dung, chng trnh mn hc
- Hnh thc v phng php ging dy, hc tp
- Cht lng gio trnh, ti liu hc tp
- C s vt cht, trang thit b ging dy, hc tp
Bn cnh , do tnh c th ca mnh, cht lng cc mn
l lun chnh tr cn b chi phi bi ch trng, chnh sch pht
trin gio dc ca ng, Nh nc, cng nh s thay i trn
thng tng gio dc nh nhng gii php i mi mn hc ca B
gio dc v o to. Thm ch, cht lng ging dy, hc tp l lun
chnh tr cn b nh hng bi mi trng, hon cnh x hi tc
ng ti tm thc, thi ca ngi hc.
Trong khun kh bi vit, chng ti khng c tham vng v
cng khng th trnh by tt c mi iu, mi yu t lin quan ti
cht lng mn hc. c th thc hin c iu , cn c s
*
Tin s, trng i hc Kinh t TP. H Ch Minh
384
kho st khoa hc, nghim tc v y tm v m. y, chng

ti ch tp trung xem xt nhng yu t thc trng in hnh lin
quan trc tip ti cht lng dy v hc mn hc nhm tip cn ti
vic xut nhng gii php ch yu, c tnh kh thi v thit thc
nng cao cht lng dy v hc mn hc ny.
Theo quan im c nhn, vic xy dng phng php dy v
hc l lun chnh tr bc i hc, cao ng cn tnh ti cc yu t
c bn sau:
Mt l, cn xc nh i tng ngi hc: h l ai? H
mc no? (v nhn thc), h cn g? (trong hc tp v trong cuc
sng)? Thc t cho thy, s tip thu v vn dng nhng vn l
lun chnh tr cng ty thuc vo la tui (tr hay gi), v tr c nhn
(cn ph thuc gia nh hay c cng n vic lm). Ngoi ra,
chuyn ngnh hc tp i hc cng s nh hng ti qu trnh hc
tp l lun chnh tr. Ti cho rng, trong qu trnh ging day, vic
ngi ging vin l lun chnh tr lu ti chuyn ngnh o to
ca ngi hc c ngha rt ln ti hiu qu ca qu trnh ging
dy v hc tp mn hc ny.
Hai l, cn xc nh r c im mn hc. Ty thuc c
im mn hc m xy dng phng php dy v hc cho ph hp.
nu nh cc mn khoa hc t nhin cn phi thc nghim nhiu
th cc mn l lun chnh tr li cn c s lin h thc t, cng
nh ch trng s suy lun logic. C th thy, a phn cc mn l
lun chnh tr u c chung c im l va i hi s cht ch,
logic va lin quan mt thit ti i sng thc tin, c bit l i
sng thc tin x hi. khng nhng th, cc mn l lun chnh tr li
mang tnh chnh tr - t tng cao. Chng khng ch c tnh khoa
hc m cn th hin thi nhn sinh ca con ngi, ca mt giai
cp hay dn tc c th. iu ny cho php cc mn l lun chnh tr,
nht l trit hoc th hin c vai tr th gii quan, nhn sinh quan,
phng php lun cao i vi cuc sng con ngi.
Ba l, cn xc nh r mi trng, iu kin hon cnh tin
hnh cng vic dy v hc c tm v m ln vi m, c thun li
hay kh khan, t c th ra phng php dy, hc ph hp.
Chng ti cho rng, vic xc nh ng yu t th ba ny c ngha
385
quan trng i vi vic xy dng phng php ging day, hc tp l

lun chnh tr i hc, cao ng hin nay. Chng hn, trong mi
trng ging dy kh khan, c s vt cht thiu thn, lc hu cng
vi s th , thiu quan tm, thiu s ch o, gip ca cc cp
lnh o, qun l gio dc, cng nh ca ton x hi th vic xy
dng phng php ging dy, hc tp l lun chnh tr s v cng
kh khan, dn ti cht lng dy v hc mn hc khng m bo
theo yu cu. Ngc li, trong iu kin thun li: c s vt cht
phc v dy, hc y , hin i, cc cp lnh o cng nh ton
x hi quan tm, to iu kin cho vic ging dy v hc tp l lun
chnh tr th qu trnh xy dng, i mi phng php dy, hc s
c hiu qu tch cc.
T gc tip cn nh trn, nhn li hot ng dy v hc
cc mn l lun chnh tr bc i hc, cao ng va qua, nht l t
khi c qu trnh i mi, tch hp cc mn l lun Mc Lnin nh
trit, kinh t chnh tr, ch ngha x hi khoa hc, chng ti nhn
thy ni ln cc thc trng in hnh nh sau:
Thc trng th nht, s chuyn mnh mang tm vc v m t
mi phng din lin quan ti hot ng o to ni chung, hot
ng gio dc l lun chnh tr ni ring. T quan tm ca ng,
Nh nc i vi cng tc i mi gio dc o to ti nhng
chng trnh hnh ng c th ca B Gio dc v o to; t s
i hi v tham gia ngy cng mnh m ca x hi i vi gio dc
o to (trong c gio dc l lun chnh tr) cho ti nhng n lc
ni ti, t thn t cc trng i hc, cao ng trong c nc; t s
chuyn i, phn u ca c i ng nh gio v qun l gio dc
ln s mong ch v n lc ca ngi hc. Tt c dng nh to ra
mt sc lan ta to ln, va l ng lc, va l yu cu tc ng ln
ton b i sng gio dc t nc.
iu ny trc ht th hin r trong Chin lc pht trin
gio dc 2011 2020 c Chnh ph ban hnh theo quyt nh s
711/Q TTg ngy 13/6/2012 ca Th tng Chnh ph v Ngh
quyt s 29 NQ/TW ngy 4/11/2013 ca Hi ngh Trung ng ln
th 8 kha XI ca ng ta v i mi cn bn, ton din gio dc
v o to. Trong cc vn kin quan trng ny, ng v Chnh ph
ta nu r nhng quan im ch o, cng nh mc tiu tng qut
386
cn qun trit trong hot ng gio dc, o to. C th, Chin lc

pht trin gio dc 2011 2020 ch r: pht trin gio dc phi
thc s l quc sch hng u, l s nghip ca ng, Nh nc v
ca ton dn; xy dng nn gio dc c tnh nhn dn, dn tc,
tin tin, hin i, XHCN, ly ch ngha Mc Lnin v t tng
H Ch Minh lm nn tng,; i mi cn bn, ton din nn
gio dc theo hng chun ha, hin i ha, dn ch ha, hi nhp
quc t, () tp trung nng cao cht lng, c bit cht lng gio
dc o c, li sng, nng lc sng to, k nng thc hnh, .
Tng t, trong ngh quyt Trung ng 8, kha XI v i mi cn
bn, ton din gio dc v o to, ng ta cng nu r: pht trin
gio dc v o to l nng cao dn tr, o to nhn lc, bi dng
nhn ti. Chuyn mnh qu trnh gio dc t ch yu trang b kin
thc sang pht trin ton din nng lc v phm cht ngi hc.
ng thi, theo ng ta, vic i mi gio dc phi t mc tiu l
to chuyn bin cn bn, mnh m v cht lng, hiu qu gio
dc, o to; p ng ngy cng tt hn cng cuc xy dng, bo
v T quc v nhu cu hc tp ca nhn dn. Gio dc con ngi
Vit Nam pht trin ton din v pht huy tt nht tim nng, kh
nng sng to ca mi c nhn; yu gia nh, yu T quc, yu ng
bo, sng tt v lm vic hiu qu. Xy dng nn gio dc m,
thc hc, thc nghip
C th nhn thy, vic i mi hot ng ging dy, hc tp
l lun chnh tr trong cc trng i hc, cao ng t trong tng
th ca i mi ton b h thng gio dc quc dn c ng,
Nh nc c bit coi trng. Mt khc, nu xem xt hot ng gio
dc l lun chnh tr mt cch c lp, cng s d dng nhn thy s
quan tm c bit ca ng. iu ny th hin r trong Ngh quyt
ca B Chnh tr s 01 NQ/TW V cng tc l lun trong gio dc
hin nay (ngy 28/03/1992). Trong , ng ta khng ch nu r v
tr, tm quan trng ca cng tc gio dc l lun m cn ch ra
nhng yu cu, nhim v i vi cng tc ny.
Chnh trn c s quan im ch o ca ng, Nh nc v
i mi gio dc ni chung, i mi gio dc l lun chnh tr ni
ring, thi gian qua din ra qu trnh i mi mnh m hot ng
gio dc cc mn l lun chnh tr cc trng i hoc, cao ng
387
trong c nc. Tinh thn i mi ny th hin su sc mi kha

cnh lin quan ti mn hc nh ni dung, chng trnh, gio trnh,
i ng v tt nhin khng th khng nh hng ti cht lng,
hiu qu ging dy, hc tp cc mn hc ny.
nh gi cht lng dy v hc cc mn l lun chnh tr,
nht l l lun Mc Lnin (trit, kinh t chnh tr, CNXH khoa
hc) thi gian qua, chng ti c dp cp, phn tch trong mt
bi vit nhn dp i hc Quc gia thnh ph H Ch Minh t chc
Hi tho khoa hc vi ch : Tng kt vic thc hin ngh quyt 01
ca B Chnh tr (kha VII) v cng tc l lun v nh hng n
nm 2020 (k yu Hi tho khoa hc, ngy 12/09/ 2013). Trong ,
chng ti cho rng, bn cnh nhng kt qu t c, vic i mi
cc mn khoa hc Mc Lnin theo hng tch hp cha tt to
nn nhng bt cp, hn ch nh hng tiu cc ti cht lng ging
dy, hc tp. Chng hn, v lc lng ging vin khng ch thiu
m cn th hin s yu km, khng ng u, khng p ng c
yu cu ca vic ging dy theo hng tch hp cng nh cha p
ng c yu cu cht lng o to. Thc t cng vi s gim
ti mn hc cn nng tnh my mc, c hc (gim thi lng song
ni dung hu nh khng gim) dn ti cht lng dy v hc
mn hc khng ng u, mi trng mi khc, nhn chung c
biu hin i xung. Chnh xut pht t thc t bt cp v ln xn
ny m ti Hi ngh tp hun cn b ging dy l lun chnh tr cc
trng i hc, cao ng t chc ti Nha trang cui thng 7 nm
2013 va qua, ng ch inh Th Huynh, thay mt lnh o ng,
Ban Tuyn gio trung ng c kin ch o nhm chn chnh
v nng cao cht lng ca cng tc ging dy l lun chnh tr.
Thc trng th hai, i tng ngi hc a phn tr tui.
Tr mt s trng hp c bit, sinh vin chnh qui i hc, cao
ng u l cc bn tr, mi t ph thng ln. iu dn ti vic
nhn thc cc vn x hi ca cc em cn nhiu hn ch. Bn
cnh , do cn tr, sinh vin chnh qui nhn chung ham hc hi,
thch khm ph ci mi. c bit, cc em thch cp ti nhng
vn lin quan ti tui tr nh hc hnh, tnh bn, tnh yu, vic
lm, ngh nghip, gia nh, qu hng, T quc v.v song ng
thi li khng am hiu v khng thch nhng vn chnh tr phc
388
tp, kh khan, nng n, xa l vi tui tr. Thc t va cho thy

nhng thun li nhng li va cha ng kh khn, thch thc cho
cng tc ging dy, hc tp l lun chnh tr. C th ni, tht bi hay
thnh cng, dy thc hc thc hay ch l s p t, hnh thc ch
ngha trong dy v hc l lun chnh tr y ph thuc rt nhiu
vo vic xy dng phng php ging day, hc tp c tnh ti, tnh
nhng c im k trn ca sinh vin hay khng. iu ny l
gii ti sao nhng thy ln tui, kinh nghim ging dy lu nm,
kin thc chuyn mn vng song li khng cun ht sinh vin bng
cc gio vin tr, khng hn cc sinh vin bao nhiu v tui i.
Thc trng th ba, s tn ti ph bin v lu di hnh thc
lp ng. Nhn li hn hai chc nm thc hin ngh quyt 01 ca B
Chnh tr, kha VII v i mi cng tc l lun cng nh hn na
thp k i mi cc mn l lun Mc Lnin, d mt s mt c
bc pht trin, nh c s vt cht phc v gio dc o to c
ci thin, song tnh trng lp ng vn cn kh ph bin. Dng
nh c mt lut bt thnh vn l khi hc cc mn chuyn ngnh th
tch nh song khi hc cc mn l lun chnh tr li gp vo, cho
gn, cho tn km. Vic t chc lp ng dng nh mt c n
dnh ring cho cc thy l lun chnh tr. Ngoi tr mt s ging
vin mn hc ng vi hnh thc t chc ny (c y, c th th
lao cao hn song ch phi ging vi lng thi gian khng i) th
a s s thy iu ny khng hp l v nh hng ti cht lng
dy v hc. Ci kh y chnh l vic xc nh mc ng bao
nhiu th khng nh hng nhiu ti cht lng hc tp, cn bao
nhiu th khng chp nhn c. Chnh vic kh xc nh nh vy
nn tnh trng ny din ra lu di, nht l cc trng dn lp (vn
d thiu thn c s vt cht cng nh phi coi trng c vn hch
ton kinh t), thm ch c nhng trng cng lp ln. iu ny cng
thm vi vic gim thi lng mn hc to nn sc p khng
nh ln vic dy v hc cc mn l lun chnh tr. Chng ti cho
rng, y chnh l s bt cp, thch thc ln nht cho vic m bo
v nng cao cht lng o to l lun chnh tr cc trng i
hc, cao ng hin nay.
Tu trung li, vi nhng thc trng in hnh k trn, vic
i mi phng php ging dy hc tp nhm thch ng vi nhng
389
thc trng bt cp ( y chng ti khng cp vic lm sao

thay i thc trng bt cp ny) l yu cu, l mnh lnh ca vic
m bo v nng cao cht lng gio dc l lun chnh tr. Vic tm
ti, xy dng hnh thc dy v hc mi khng ch nhm thch ng
vi thc trng, m bo cht lng o to m cn p ng yu cu
ca x hi, ca ng, Nh nc v mt nn gio dc thc dy, thc
hc c kh nng to ra nhng sn phm ngun nhn lc cht
lng cao, giu tnh sng to. V phng din c nhn, nu ai
khng chu tm ti, sng to nhng hnh thc mi, vn gi nguyn
li truyn th c, nng tnh mt chiu, p t th gii lm ch an ton
v gi c hnh nh mt v gio s ng knh trong mt mi
trng gio dc c bo h nghim ngt. Bn thn h s cm thy
khng an ton, v thc t cng s an ton i vi h khi phi ra mi
trng gio dc theo hng m v giu tnh cnh tranh. Ngi hc,
v c c s o to y s ch chp nhn nhng ngi mnh dn
tm ti, i mi v thc s em li iu thit thc, b ch cho h m
thi!
Vi s tm huyt v s thin ngh trn, ln c kinh nghim
c nhn, chng ti cho rng vic xy dng mt phng php ging
dy, hc tp cc mn l lun chnh tr cc trng i hc, cao
ng hin nay ty thuc vo mi c nhn ging vin, ty thuc vo
iu kin hon cnh c th ca mi lp, mi trng v mi ngi.
Tuy nhin, chng ti cng cho rng, vic xy dng phng php
ph hp, ng n khng th khng tnh ti thc trng k trn, do
, khng th khng qun trit nhng yu cu c bn sau y:
Mt l, i mi phng php ging dy ph hp vi c
im tui tr. Ngi ging vin cn tm ti, chuyn ha c nhng
ni dung kh khan, kh hiu, xa l vi tui tr thnh nhng vn
dung d, gn gi, sinh ng v d hiu i vi cc em sinh vin.
Mnh dn v nhanh chng on tuyt vi nhng li ging vi
nhng nhn nh cao siu, hn lm song xa l v v b i vi cc
bn tr by gi. Nu chng ta t b c li thuyt ging nng n
ch la c chnh mnh ch khng la c ng nghip, ch
thuyt phc c bn thn ch khng th thuyt phc c ngi
hc th ti tin kt qu tt p s n!
390
Hai l, i mi phng php ging dy ph hp vi bn cht

mn hc. Nhn b ngoi, l lun chnh tr thc l kh khan, xa l vi
i sng i thng. Tuy nhin, xt v bn cht, l lun chnh tr
phn nh su sc i sng. Mt ngi thy gii, mang trong mnh
tnh yu cuc sng su sc s bit cch truyn ti hi th i sng
sinh ng thng qua nhng ni dung l lun sc tch. y chnh l
s thch thc th v i vi ngi ging vin l lun chnh tr. C
nhn ti cho rng, tm gng mu mc ca ch tch H Ch Minh
th hin trong cch Ngi giao tip vi qun chng, trong cch
Ngi din t (cng l tuyn truyn cch mng) ng ta hc tp,
noi theo.
Ba l, i mi phng php ging dy ph hp vi thc
trng lp ng v thi lng t. Nh trn nu, y ta gi nh
l thc trng ny khng thay i. Do ta phi tm cch thch ng
vi n. Thng thng, trc thc trng ny, ngi thy thng
chn cch ging truyn thng l din thuyt, c thoi. Bn thn ti
khng hon ph nhn phng php ny v n cng cha ng
nhng hp l nht nh, chng hn nh d kim sot tin cng
vic, kim sot thi gian. Tuy nhin, phng php ny hon ton
khng kim sot c iu quan trng nht, l mc tip thu, tm
l tip thu ca ngi hc, khng pht huy c tnh t hc, tnh
sng to trong hc tp ca sinh vin. Cn phi bin qu trnh thy
dy, tr tip thu (nghe, nhn v chp) sang qu trnh hc tr t hc
vi s hng dn, gip , gim st v iu chnh ca thy. Ngi
thy cn tm ti, sng to nhm chuyn bin mi ni dung hc thnh
tng vn c th, gn vi sinh vin, vi i sng, vi thi i v
dn tc, t nc mt cch c chn lc v hng dn sinh vin gii
quyt vn thng qua i thoi c nhn hay tho lun nhm. Kinh
nghim c nhn cho thy, nu chng ta thc hin tt hnh thc ny,
sinh vin s thy vic hc l lun chnh tr gn gi hn, thit thc v
b ch hn., thm ch l khng kh hc tp cng s vui hn. Bi l,
vi hnh thc ny, sinh vin nhn thy h c suy ngh, c ch
ng, c sng to. V pha ging vin, vic nh gi mc tip
thu, thi i vi vic hc l lun chnh tr s gn vi chn l hn,
t nht l so vi li c thoi din thuyt ca thy.
391
Trn y l mt s suy ngh, mt s kinh nghim lin quan

ti hot ng ging dy hc tp cc mn l lun chnh tr ca c
nhn. Bn thn chng ti nhn thc su sc rng, d bi vit c
thc hin bng mt li tm huyt, hon ton chc chn, khng hoi
nghi, khng do d, song chc chn l khng y , cng khng th
thay th c nhng kinh nghim ca ng nghip, c bit l cc
bc thy, bc n anh i trc. R l, mt cnh n khng lm ni
ma xun. Tuy nhin, chng ti hy vng bi vit gp phn nh b
vo n lc ca i gia nh nhng ngi lm cng tc ging dy l
lun chnh tr trong vic i mi hot ng kh nhc ny nhm gp
phn vo s nghip gio dc chung, p ng s k vng ln i hi
ca ng v ca ton x hi.
Ti liu tham kho:
1.
Ngh quyt 01 NQ/TW ca B chnh tr (Kha VII): V cng tc
l lun trong giai on hin nay (28/3/1992)
2.
Ngh quyt s 29 NQ/TW ca Hi ngh Trung ng 8 (Kha
XI): V i mi cn bn, ton din gio dc v o to (ngy 4/11/2013)
3.
Chin lc pht trin gio dc 2011 2020 (ban hnh theo quyt
nh s 711/Q TTg ca Th tng chnh ph ngy 13/6/2-12)
4.
i hc quc gia TP. H Ch Minh, Tng kt vic thc hin ngh

quyt 01 ca B Chnh tr (kha VII) v cng tc l lun v nh hng
n naM 2020, K yu Hi tho khoa hc, TP.HCM 12/9/2013
392
BN V VAI TR CA GING VIN TRONG VIC NNG

CAO NNG LC T HC CC MN
L LUN CHNH TR CA SINH VIN
Phan Th Cm Lai*
Tm tt
nng cao nng lc t hc cc mn l lun chnh tr, ngoi
thc v s c gng n lc ca ngi hc cn cn phi k n vai
tr ca ngi ging vin v theo phng php dy hc hin i vi
quan nim ly ngi hc lm trung tm, ging vin ng vai tr l
ngi cung cp dch v thng qua cc phng php, cc hnh ng
hng dn kch thch ngi hc t tm ti, say m nghin cu,
o su suy ngh, tranh lun, tho lun x l tnh hung v xy
dng k hoch hc tp mt cch hiu qu. Bi vit bn v vai tr,
tc ng ca ging vin i vi qu trnh t hc cc mn l lun
chnh tr ca sinh vin nhm gip sinh vin thu nhn c tri thc
v k nng tt nht.
1. t vn
Gio dc l lun chnh tr l mt b phn quan trng ca
cng tc t tng, gp phn bo tn, gn gi v xy dng, bi p
nn tng tinh thn ca x hi. Cng tc cng mang tnh cp thit
trong giai on hin nay, khi mt tri ca kinh t th trng, ton
cu ha v hi nhp quc t ngy cng tc ng khng nh theo
hng tiu cc n i sng v lm suy i nhiu nt p vn ha
*
Thc s, Ging vin Trung tm L lun chnh tr, HQG-HCM
393
truyn thng, o c nhn vn ca dn tc b xung cp trm

trng, lm thay i quan nim sng, phai nht l tng, thiu bn
lnh chnh tr ca mt b phn khng nh tng lp sinh vin. Do
, yu cu cp bch t ra l: Tng cng gio dc chnh tr, t
tng, o c, li sng cho sinh vin. Ci tin vic ging dy v
hc tp cc b mn khoa hc Mc-Lnin v t tng H Ch Minh
cc trng i hc, cao ng, trung cp chuyn nghip v dy
ngh1. V nhng tri thc l lun chnh tr m sinh vin tip thu
c trong qu trnh hc tp s gp phn rt to ln, quan trng vo
vic hnh thnh mt th gii quan khoa hc, mt nhn sinh quan
cng sn, phng php t duy v phng php lm vic bin chng
trong mi sinh vin; tc ng n qu trnh hnh thnh v pht trin
v nhn thc, nhn cch v hnh ng ca sinh vin.
Vic chuyn t hc tp theo nin ch sang hc tn ch cc
trng i hc, cao ng ang to ra nhng tin , iu kin thun
li trong vic i mi phng php dy v hc th yu cu cp
bch, cn thit t ra l phi i mi phng php gio dc l lun
chnh tr cho sinh vin nht l phng php kim tra nh gi theo
hng ly ngi hc lm trung tm, pht huy tnh ch ng, nng
ng v kh nng t nghin cu, t lnh hi tri thc, hc i i vi
hnh, kt hp l lun vi thc tin.
2. Khi nim t hc v vai tr ca t hc i vi qu
trnh hc tp, nhn thc cc mn l lun chnh tr ca sinh vin
T hc l g?
Khi nim t hc c nhiu hc gi v nhng nh nghin
cu khoa hc nh ngha di nhiu gc khc nhau.
Theo H Ch Minh, t hc l Phi bit t ng hc
tp ,Nu cao tc phong c lp suy ngh v t do t tng3, tc
l phi bit hon ton t gic, t ch trong vic hc tp, khng i
ai nhc nh, khng i ai giao nhim v m phi bit t bn thn
2
ng Cng sn Vit Nam: Vn kin i hi i biu ton quc ln th IX, Nxb. S tht, H
Ni, 2001, tr.110-111.

2
H Ch Minh: Pht huy tinh thn cu hc, cu tin b, Nxb. S Tht, H Ni, 1960,
tr.14.
3
H Ch Minh: Ton tp, tp 11, Nxb. S tht, H Ni, 2011, tr. 98.
394
mnh vch ra k hoch hc tp, trin khai k hoch v thc hin k

hoch y mt cch t gic.
Trong cun L lun dy hc i hc GS. ng V Hot v
PGS. H Th c nh ngha: T hc l mt hnh thc t chc
dy hc c bn i hc. l mt hnh thc nhn thc ca c
nhn, nhm nm vng h thng tri thc v k nng do chnh ngi
hc t tin hnh trn lp hoc ngoi lp, theo hoc khng theo
chng trnh v sch gio khoa c qui nh.
Trong khi GS.TS Nguyn Cnh Ton li c mt nhn thc
khc v t hc: T hc - l t mnh ng no, suy ngh, s dng
cc nng lc tr tu (quan st, so snh, phn tch, tng hp...) v c
khi c c bp (khi phi s dng cng c) cng cc phm cht ca
mnh, ri c ng c, tnh cm, c nhn sinh quan, th gii quan
(nh tnh trung thc, khch quan, c ch tin th, khng ngi kh,
ngi kh, kin tr, nhn ni, lng say m khoa hc, mun thi ,
bin kh khn thnh thun li...) chim lnh mt lnh vc hiu
bit no ca nhn loi, bin lnh vc thnh s hu ca mnh.
T nhng quan im v t hc nu trn, chng ta c th thy
rng ch th trung tm ca vic hc chnh l ngi hc. Ngi hc
va l ngi tip thu, va l ngi ch ng tm ti, khm ph, suy
ngh trong vic thu np, lnh hi kin thc, tri thc.
Vai tr ca t hc i vi qu trnh hc tp, nhn thc cc
mn l lun chnh tr ca sinh vin
C th khng nh vai tr ca hot ng t hc lun gi mt v
tr rt quan trng trong qu trnh hc tp ca ngi hc, nht l i
vi cc mn l lun chnh tr. T hc l yu t quyt nh cht
lng v hiu qu ca hot ng hc tp cc mn l lun chnh tr
ca sinh vin v:
Th nht, t hc c vai tr quan trng gip cho sinh vin c ci
nhn mi v v tr, vai tr ca cc mn l lun chnh tr trong vic tch
ly tri thc pht trin con ngi ton din, kh nng ng x linh
hot, kh nng khi qut, hnh thnh cc k nng sng ph hp vi xu
hng hi nhp quc t hin nay. T hc l cch thc hc tp nhm
khai thc trit qu thi gian nhn ri trong sinh vin v l c hi
sinh vin c th xoy su nghin ngm nhng kin thc m ging vin
hng dn, ging gii trn lp.
395
Th hai, t hc gip sinh vin pht huy tnh t gic, tch cc

v nng lc c gio trnh, sch, vn kin, tp ch tm ti,
nghin cu, bin qu trnh o to thnh qu trnh t o to ca
sinh vin. Vic t hc cc mn l lun chnh tr s gip sinh vin c
np sng k lut v lm vic mt cch khoa hc, rn luyn ch
phn u, tnh kin nhn, c ph phn, to s hng th hc tp, say
m v kht khao vn ti nhng nh cao ca khoa hc, sng c l
tng hoi bo, dm c m.
Th ba, khi dy c sinh vin nng lc t th hin mnh
v hp tc vi cc thnh vin khc trong tp th khi cng m nhn
nhim v thuyt trnh, tho lun do ging vin giao ph. V thng
qua hnh ng hp tc gia cc thnh vin trong nhm, sinh vin
phi n lc t th hin mnh, tc l phi t mnh gii quyt tnh
hung, gii quyt vn ; t khi dy tnh ch ng, sng to, t
gic hc tp, nghin cu v lnh hi tri thc, khc phc tnh th
ng ca sinh vin trong qu trnh hc tp cc mn l lun chnh tr.
Tuy nhin, ni nh vy khng c ngha l h thp vai tr ca
ging vin v chnh ging vin l nhn t c tc dng to ln trong
vic ng vin, khuyn khch v hng dn sinh vin t hc mt
cch ng hng v hiu qu khi tip cn ni dung cng nh
phng php hc tp cc mn l lun chnh tr.
3. Vai tr ca ging vin trong vic nng cao cht lng
t hc cc mn l lun chnh tr ca sinh vin
Dy hc l mt ngh sng to, v ngi ging vin khng ch
l ngi c kin thc chuyn mn vng vng, m cn l ngi rt
thun thc, nhun nhuyn v phng php v s dng phng php
linh hot cho tng i tng dy hc c th. Vai tr ca ngi
ging vin i vi vic nng cao nng lc t hc cc mn l lun
chnh tr ca sinh vin th hin nhng im sau:
Th nht, l nhn t ng vai tr ch o trong vic xc nh
cho sinh vin i tng, ng c, mc ch hc tp cc mn l lun
chnh tr
C mt s sinh vin cho rng, cc mn l lun chnh tr l
mn hc thun ty chnh tr, nng v ng li ca ng v chnh
sch, php lut ca Nh nc, khng lin quan g ti chuyn mn,
cng vic sau ny ca mnh, dn ti ng c hc tp khng cao, thi
396
hc tp cha ng n, hc ch thi cho qua, hc tr n, hc

mang tnh i ph. V vy nhim v, vai tr ca ging vin khi bc
vo u nhng hc phn ca cc mn hc l lun chnh tr cn phi
xc nh cho sinh vin nhng ni dung khi qut ca mn hc v tr
li cho c nhng cu hi m ngi hc t ra: hc ci g? Hc
lm g? V hc nh th no?... Ging vin cn phn tch r vai tr
ca cc mn l lun chnh tr trong vic gp phn hnh thnh, bi
dng cho sinh vin th gii quan, phng php lun khoa hc,
trang b nhng kin thc c bn v t tng H Ch Minh, ng
li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam, gp phn nh hng
suy ngh, hnh ng v hon thin nhn cch cho th h tr Mt
khi thy r tm quan trng, tnh thit thc ca mn hc, sinh vin
s xc nh r ng c v mc ch hc tp cc mn l lun chnh
tr, t to nim say m, hng th hc tp ca sinh vin v hnh
thnh nn mc ch t hc, t tm hiu lnh hi tri thc.
Th hai, l ngi hng dn, phc tho cho sinh vin xy
dng phng php hc tp ph hp
Khi tip cn cc mn l lun chnh tr i hi sinh vin phi
c kh nng khi qut ha, tru tng ha, h thng ha thng qua
vic h thng cc khi nim, phm tr, thut ng iu ny tri
ngc hon ton vi thc tin khi a phn thi lng ging dy cc
mn hc ny u ri vo khong thi gian sinh vin ang hc nm 1
hoc nm 2 nn khng trnh khi nhng kh khn nht nh cho
sinh vin khi tip thu. Nhiu sinh vin khng hiu v khng din t
c cc ni dung c bn ca mn hc dn n tnh trng sinh vin
t ra chn hc v kt qu hc tp khng cao. V vy ging vin s l
ngi hng dn sinh vin phng php t hc mt cch khoa hc
cc khu: c hiu gio trnh, ti liu, cch pht hin vn khi
nghin cu, cch ghi chp li chui thng tin c lin quan n vn
cn gii quyt, cch tng hp thng tin thu thp c, cch nh
gi cc s kin, d liu ng thi, trong qu trnh xy dng
cng chi tit ca mn hc, ging vin s nu r ni dung no sinh
vin phi t nghin cu bng vic tm c cc ti liu c lin quan
trong danh mc ti liu tham kho phc v cho mn hc, mc ch
kin thc cn t c qua mi phn ni dung, cc tiu ch v hnh
thc nh gi kt qu t nghin cu, tm ti ca sinh vin Tuy
397
nhin trong qu trnh hng dn ging vin cn trnh lm cho sinh

vin c t tng li, da dm vo ngi khc.
Th ba, l ch th xy dng cc ti, ch im v t chc
tt vic tho lun, tranh lun i vi tng ni dung, tng hc phn
ca mn hc.
Phng php dy hc hin i trn th gii u chng minh
hnh thc tho lun ng vai tr rt quan trng trong qu trnh dy
v hc. Bi v hot ng tho lun s to c hi ti a cho mi
thnh vin trong t hoc nhm c bc l s hiu bit ca mnh,
to nn s dn d cho cc thnh vin khi tham gia pht biu, tranh
lun. Trong qu trnh tho lun, vai tr ca ging vin mang tnh h
tr, l ngi nh hng, tr gip, h thng ha kin thc v khi
qut ha cc kt lun sau khi cc t, cc nhm thuyt trnh, tho
lun. Ging vin khng ch l ngi truyn th thng tin khoa hc,
chun xc, m quan trng hn l dy cho sinh vin phng php
suy ngh, pht trin kh nng t duy khoa hc, bit nu vn , nhn
xt, nh gi, phn bin v t i n khi qut ha ni dung. Bn
cnh , vic mnh dn a ra nhng quan im tri chiu ca
ging vin s kch thch sinh vin tho lun v nh hng cho sinh
vin. Tuy nhin liu lng kin thc tho lun phi st vi thc
tin, gn l lun vi thc tin, phi ph hp vi trnh v quy lut
nhn thc, ph hp vi nhim v v chuyn ngnh sinh vin ang
theo hc.
Qu trnh phn cng nhim v trong vic chun b cc ti,
ch im cn gip cho sinh vin to dng thi quen t chc, phn
b cng vic v lm vic nhm, tng tc trong tp th mt cch
hiu qu.
Th t, tc ng n qu trnh hnh thnh thi quen, k nng
su tm, tra cu ti liu v s dng cc phng tin hc tp mt
cch hiu qu ca sinh vin
X hi hin i ang khin phn ln sinh vin ri xa vic c
sch v ch ch n phng tin nghe nhn khc. V vy, vai tr
ca ging vin th hin ch ch ra c vic c sch l phng
php t hc r tin v hiu qu nht. V.I.Lnin tng ni: Khng t
mnh chu b ra mt cng phu no th khng th tm ra chn l
398
c1. Vic rn luyn thi quen c sch l mt cng vic khng

th tch ri trong qu trnh t hc. Bn cnh gio trnh, ging vin
hng dn sinh vin c th c thm ti liu cc th vin, nh
sch, hi sch, truy cp thng tin trn mng internet v cc phng
tin khc lm phong ph, a dng ngun d liu. Dy cho sinh
vin cch thc t chc, iu khin hot ng t nhn thc v hnh
thnh cho sinh vin nhu cu thng xuyn t hc tp, tm ti kin
thc, trang b cho sinh vin nng lc t chc lao ng tr c mt
cch hp l, lm cho sinh vin nh hng c kin thc bi hc
v t khai thc tri thc.
Th nm, tc ng n qu trnh lp k hoch hc tp ca
sinh vin
to iu kin cho sinh vin lp k hoch hc tp mt cch
khoa hc khng ch cho ring cc mn l lun chnh tr m cn cho
tt c cc mn m sinh vin ng k theo hc, ngay t u hc k
ging vin s cung cp cho sinh vin cng chi tit mn hc, gii
thiu gio trnh, ti liu tham kho, hnh thc im danh, s lng
bi kim tra, hnh thc tho lun trn lp, cch tnh im chuyn
cn, im gia k, im tng kt mn, hnh thc thi kt thc mn,
hng dn sinh vin t hc nh T gip sinh vin c th
khi qut v hnh thnh nn k hoch hc tp ph hp cho tng mn
hc trnh trng hp b dn nhiu mn khi vo ma thi c. Vai
tr ca ging vin th hin vic qun trit cho sinh vin hiu r:
mi k hoch phi c xy dng da trn nhng mc tiu c th
v hon ton c th phn u thc hin c. Trong , cn xc
nh r ni dung no nn gii quyt trc v vn no nn gii
quyt sau. C nh th, qu trnh hc tp cc mn l lun chnh tr s
gip cho sinh vin gp nht c nhng tri thc, tch ly kt qu
hc tp mt cch bn vng v hiu qu.
Tuy nhin, vic t hc ca sinh vin ch c kt qu tt khi c
s theo di, kim tra v nh gi thng xuyn ca ging vin; bi
v ch thng qua kim tra nh gi mi gip sinh vin bit r u,
nhc im ca mnh c th iu chnh hp l nhm nng cao
hiu qu hc tp.
1
V.I.Lnin: Ton tp, tp 23, Nxb. Tin b, Mtxcva, 1980, tr.82.
399
4. Kt lun
Trong qu trnh hnh thnh v nng cao cht lng t hc
cho sinh vin trong vic hc tp cc mn l lun chnh tr, ngoi s
c gng y ch, ngh lc ca chnh sinh vin, cn c mt nhn t
quan trng t s mn cn, tn tm, nhit huyt v chu ton trong vai
tr hng dn ca ngi ging vin. Mi ging vin cn gio dc
cho sinh vin xc nh ng c hc tp mt cch ng n, tch cc
i mi phng php ging dy, xem t hc nh l mt tiu ch
hng u trong qu trnh o to hnh thnh phng php t hc,
to nn tng cho nng lc t hc cho sinh vin. Dy hc trn ging
ng khng phi l cung cp mt khi lng kin thc hn lm
kinh in m dy cho ngi hc phng php tip cn thng tin,
phng php t duy, x l thng tin h c th tip tc hc sau
khi ra trng.
Ti liu tham kho
1.
ng Cng sn Vit Nam (2001), Vn kin i hi i biu
ton quc ln th IX, Nxb. S tht, H Ni.
2.
H Ch Minh (1960), Pht huy tinh thn cu hc, cu tin b,
Nxb. S Tht, H Ni.
3.
H Ch Minh (2011), Ton tp, tp 11, Nxb. S tht, H Ni.
4.
V.I.Lnin (1980), Ton tp, tp 23, Nxb. Tin b, Mtxcva.
5.
ng V Hot (ch bin) (2013), L lun dy hc i hc,
Nxb. i hc S phm, H Ni.
400
NGHIN CU KHOA HC - XU HNG TT YU

TRONG NNG CAO CHT LNG GING DY
CC MN L LUN CHNH TR
CC TRNG I HC V CAO NG HIN NAY
Trn Thanh Lm*
1. t vn :
p ng yu cu i mi nng cao cht lng gio dc
v o to trong thi k y mnh cng nghip ha, hin i ha v
hi nhp quc t, con ng c bn nng cao cht lng o to
trng i hc v cao ng l i mi ni dung, phng php
dy hc, trong ly nng cao cht lng hot ng nghin cu
khoa hc lm c bn. Tuy nhin, hot ng nghin cu khoa hc
nc ta hin nay ni chung, nht l nghin cu khoa hc cc mn l
lun chnh tr ni ring ang cn nhiu hn ch, bi vic hnh thnh
k nng x hi v vic gio dc thc chnh tr cho sinh vin trong
gio dc hi nhp cha c nh hnh mt cch c th. Bi vit
ny s xc nh nhu cu tt yu tng cng kh nng nghin cu
khoa hc trong ging dy v hc tpcc mn l lun chnh tr cc
trng i hc, cao ng hin nay, trn c s phn tch thc trng,
xut cc bin php nhm tho g v thc y hot ng ny hiu
qu hn.
2. Thc trng hot ng nghin cu khoa hc cc mn l
lun chnh tr cc trng i hc v cao ng hin nay
Ging dy cc mn l lun chnh tr ti cc trng i hc v
cao ng hin nay c vai tr quan trng trong phn gio dc kin
thc i cng, trang b th gii quan, nhn sinh quan v phng
*
Thng y, Ging vin trng S quan lc qun II.
401
php lun khoa hc cho sinh vin hc tt hn cc mn khoa hc

khc v gp phn nhn nhn cc vn trong thc tin cuc sng x
hi.Nghin cu cc mn l lun chnh tr lin quan mt thit n lnh
vc chnh tr, x hi, o c nhn cch, t tng vn ha ca dn
tc, cho nn y l lnh vc quan trng. V vy, nng cao cht
lng ging dy cc mn l lun chnh tr cc trng i hc v
cao ng i hi phi gn cht vi cng tc nghin cu khoa hc
(NCKH), i hi nh trng phi ht sc coi trng vic NCKH ca
ging vin v sinh vin.
Nghin cu khoa hc c tm quan trng c bit trong gio
dc i hc v cao ng, v khng nhng gp phn nng cao cht
lng o to m cn to ra nhng tri thc mi, sn phm mi phc
v cho s pht trin ca nhn loi. Vi tm quan trng nh vy,
Ngh quyt Hi ngh ln th 2, Ban chp hnh TW kha VIII ca
ng Cng sn Vit Nam c nu: Cc trng i hc phi l cc
trung tm nghin cu khoa hc, cng ngh, chuyn giao v ng
dng cng ngh vo sn xut v i sng. Ch th 296/CT-TTg
ngy 27 thng 02 nm 2010 ca Th tng Chnh ph v i mi
qun l gio dc i hc giai on 2010 - 2020 cng nu r Nng
cao nng lc qun l v hiu qu cng tc nghin cu khoa hc
cc trng i hc, gp phn tch cc nng cao cht lng o to
v phc v pht trin kinh t - x hi.
Hot ng NCKH cc mn l lun chnh tr gip ging vin
m rng, tm hiu su kin thc chuyn mn ging dy tt hn.
Ngi ging vin mun c bi ging hp dn, khc chit, r rng,
mch lc phong ph th trc ht phi c kin thc chuyn mn tht
vng, phng kin thc nn tht rng. Nhng kin thc c o to
trng i hc hoc qua cao hc mi ch l mt phn rt nh
trong b kin thc v cng rng ln. Do , ging dy tt, ging
vin phi t bi dng kin thc cho mnh thng qua hot ng
NCKH. Vi hot ng ny, buc ging vin phi c, phi suy
ngm, phi tm ti ci mi, phi gii thch, phn tch, chng minh
vn t ra. Nhng hot ng t duy lm cho trnh nhn
thc ca ging vin ngy cng c nng cao, p ng tt hn nhu
cu ngy cng cao ca ngi hc, gp phn khng nh vo nng
cao cht lng ging dy cc mn l lun chnh tr hin nay.
402
Vi s pht trin nhanh chng ca khoa hc v cng ngh

hin nay, kin thc rt nhanh b lc hu. c bit, mt tri nn kinh
t th trng tc ng lm cho cuc u tranh trn mt trn t
tng, l lun cng tr nn nng bng. Nu ging vin khng tham
gia NCKH th s kh c th cp nht nhng kin thc mi, bi
ging s thiu tnh thc tin. Ch thng qua thc hin ti NCKH
buc ging vin phi tm ti ti liu, phi c rt nhiu tm ra
nhng tri thc mi, u tranh c hiu qu vi cc quan im sai tri
th ch trn mt trn t tng, l lun hin nay.
Hot ng NCKH s gp phn quan trng p ng yu cu
ngy cng cao ca x hi, qua khng nh uy tn ca nh
trng. Mi bi vit tham gia hi tho c nh gi cao, mi cng
trnh NCKH cc cp Tnh, B, Nh nc, mi bi vit ng trn
tp ch chuyn ngnh vi tn cn b, ging vin gn vi tn nh
trng l mi ln danh ting ca nh trng c th hin. Danh
ting tt ca nh trng khng phi l ci g chung chung, tru
tng m n phi c th hin thng qua thnh tch ng gp ca
tng cn b, ging vin, sinh vin ca nh trng. Thnh tch ca c
nhn gp phn lm nn thnh tch ca tp th.
i vi sinh vin, mt thc t ng bun l ng o sinh
vin Vit Nam ra trng, k nng nghin cu v thc hnh cn rt
yu, khng p ng c nhng i hi ca n v t chc s dng.
l h qa ca vic ngi hc thiu s quan tm NCKH, ngay c
phng php hc tp v t duy ngh nghip cng cn rt hn ch.
Kt qu l n v s dng phi tn tin ca, cng sc t chc o
to li. Vn t ra l ti sao c s o to khng tm hiu, nghin
cu thc t c mt chng trnh o to ng hng, p ng
nhu cu ca thc t cuc sng.
Hin nay nhiu trng i hc v cao ng, cng tc
NCKH trong sinh vin cn rt khim tn, nhiu ni cn mang tnh
phong tro nn rt hnh thc m cha i vo thc cht. Nhiu sinh
vin cn cm thy xa l vi cng tc NCKH, thm ch cn khng t
sinh vin ca cc trng i hc cha c thi quen NCKH, cha c
nhng k nng cn thit cho vic NCKH, chng hn nh vic chn
ti, lp cng, xy dng cu trc, la chn phng php, gii
quyt vn , trnh by vn bn bo co khoa hc,
403
Trong thi gian qua, hot ng NCKH cc mn l lun chnh

tr ca cc trng i hc v cao ng t hiu qu cn thp.Theo
Tc gi, c mt s nguyn nhn c bn sau: hot ng NCKH i
vi cc mn l lun chnh tr cha thc s c ch trng; mt s
cn b, ging vin, sinh vin vn cha hiu ng tnh cht nhim v
NCKH; cc vin - phng khoa hc v hp tc quc t tuy c nhiu
c gng nhng vn cn tham mu cho lnh o nh trng p dng
nhng bin php t chc v khuyn khch ging vin, sinh vin
tham gia NCKH; ch ca nh trng cha khuyn khch c
ging vin, sinh vin, cha to c phong tro tham gia NCKH;
xp loi thi ua hng nm vic hon thnh nhim v NCKH cha
phi l mt tiu chun cng xp loi c nhn v tp th d hin
nay cc trng c ch trng hn v vn ny, c khen thng tp
th v c nhn tham gia NCKH nhng vn cha phi l ch trng
tiu chun cng; ti cp trng cha c ch trng v quy i
nh mc v kinh ph...
3. Kt qu nghin cu v bnh lun kin ngh:
y mnh hot ng NCKH cc mn l lun chnh tr gp
phn nng cao cht lng ging dy v hc tp cc trng i hc
v cao ng, cn thc hin tt mt s ni dung, gii php sau.
3.1. Xy dng mi trng nghin cu khoa hc, khuyn
khch, to ng lc ging vin, sinh vin nghin cu khoa hc
cc mn l lun chnh tr.
Mt mi trng nghin cu to iu kin cho h ng gp
nhng kinh nghim, k nng v tri thc ca mnh vo vic thc hin
nhim v NCKH, gp phn nng cao cht lng ging dy v hc
tp cc mn l lun chnh tr hin nay. tin hnh bin php ny
cn thc hin cc cng vic sau:
Mt l, nng cao nhn thc ca ging vin, sinh vin v cn
b qun l v hot ng nghin cu khoa hc cc mn l lun chnh
tr.
Tng cng tuyn truyn, ph bin chin lc khoa hc cng
ngh, cc ch trng chnh sch ca ng v Nh nc v hot
ng khoa hc cng ngh, qun trit su sc hn na cho i ng
cn b qun l, ging vin, sinh vin cc quyt nh ca B Gio
dc v o to v hot ng NCKH cng nh cc qui nh, qui ch
404
khc lin quan n hot ng ny i ng NCKH ca cc trng

c nh hng hot ng, c thc trch nhim trong vic thc
hin nhim v NCKH bn cnh nhim v ging dy v hc tp.
Thng tin y v cc ch trng, chnh sch NCKH; xc
nh r v tr v vai tr ca hot ng NCKH i vi mc tiu o
to trong trng i hc v cao ng. Bn cnh , cn xc nh
hot ng NCKH c v tr quan trng, c lin quan trc tip n
cht lng gio dc o to cc mn l lun chnh tr ca nh
trng.V vy, ging vin phi c nhim v NCKH v kt qu ca
NCKH phi c xem l mt tiu ch nh gi v cht lng
chuyn mn ca ging vin.
Hai l, to mi trng hot ng khoa hc si ni cho cc mn
l lun chnh tr.
Hnh thnh cc gii thng khoa hc cng ngh vi quy m
khc nhau thu ht cng nh to nn mt mi trng khoa hc
nng ng. C c ch khuyn khch ging vin, sinh vin tham gia
NCKH thng qua vic khen thng v vt cht v tinh thn tn
vinh nhng c nhn c thnh tch xut sc trong hot ng NCKH,
c kt qu nghin cu ni bt hay cng b bi bo khoa hc xut
sc... C ch khen thng cn r rng, theo nh mc to ra tnh
hp dn cho hot ng ny gp phn to hng th, say m NCKH
ca ging vin, sinh vin. ng thi, to ra s cnh tranh lnh mnh
thc y hot ng NCKH trong nh trng; khuyn khch hot
ng hi ngh, hi tho, xemina, sinh hot chuyn mn ti cc khoa,
b mn t chc cc hot ng hc thut si ni thng qua vic
dnh mt phn kinh ph KHCN hng nm hp l cho cc n v t
chc hi ngh, hi tho.
Ban hnh quy nh yu cu bt buc v s bi bo, s ti
NCKH hng nm i vi cn b ging dy theo hc hm, hc v; tt
c cc cn b khoa hc, ging vin c nhim v bt buc tham gia
hot ng NCKH di nhiu hnh thc vi nhng ch ti c th,
hp l.To iu kin cc ch nhim ti cng b kt qu nghin
cu, t gp phn khi dy am m NCKH ca ging vin.
3.2. Tng cng cc iu kin phc v hot ng nghin
cu khoa hc ca ging vin, sinh vin v cn b qun l.
405
S dng hp l cc ngun kinh ph t ngn sch s nghip;

a dng ha cc ngun u t cho khoa hc cng ngh v b hnh
thc phn b bnh qun kinh ph nghin cu ti khoa hc, m
phn theo ni dung v nhim v nghin cu c th ca mi ti.
Cn ch trng khu duyt d ton bi nu khu ny b xem nh, d
ton c ph duyt cha hn ph hp vi yu cu nghin cu
thc t.Song song cn dnh kinh ph cho vic xc nh nhim v,
tuyn chn t chc, c nhn ch tr, kim tra, nh gi nh k kt
qu hot ng NCKH, nh gi, nghim thu kt qu nghin cu v
h tr ng dng kt qu nghin cu vo thc tin m bo cht
lng v hiu qu hot ng NCKH. Khuyn khch cc n v h
tr kinh ph trch t hot ng o to h tr NCKH.
Huy ng kinh ph NCKH t nhiu ngun khc nhau. Cc c
s o to cn ch ng thnh lp c cc nhm nghin cu a
ngnh, tp hp cc nh khoa hc c nng lc nghin cu tham gia
xy dng cc ti c kinh ph ln, cc d n hp tc quc t v
NCKH; tp trung lc lng xy dng cc d n, tng cng nng
lc nghin cu tt trnh B Gio dc v o to.
y mnh hp tc NCKH vi cc a phng, cc tnh thnh
trong nc v hp tc quc t. Cc trng cn y mnh k kt hp
tc vi S Khoa hc v Cng ngh cc tnh trong vic thc hin c
h thng cc NCKH ti a phng. Thng qua vic hp tc, thng
tin v hot ng khoa hc cng ngh ca cc a phng, kt qu
nghin cu cc ti, d n c trao i thng xuyn, t
trnh s trng lp trong t chc NCKH. Tng cng cc hot ng
NCKH gia cc trng i hc trong v nc ngoi qua cc d n,
ti ngh nh th, hp tc song phng; khuyn khch, to iu
kin cho cc n v, c nhn m rng quan h tm kim cc d n
hp tc quc t.
3.3. Tng cng cng b, ng dng kt qu, sn phm ca
hot ng nghin cu khoa hc ca ging vin.
Xut bn nh k cc n phm cng b cc cng trnh v kt
qu nghin cu v ch trng n cc i tng trong phm vi p
dng ca ti v chng trnh; phi hp v h tr cc ti xut
sc xut qung b kt qu ti.Xut bn cc n phm tm tt
cc cng trnh cng b (bi bo trong nc v quc t) ca cc c
nhn cc nh khoa hc. Lp k hoch lm vic vi cc trung tm
406
chuyn giao cng ngh ca cc doanh nghip v a phng v kt

qu nghin cu ti c tnh ng dng cao, cn tin n xy dng
trung tm nghin cu ng dng v chuyn giao cng ngh mi
nhn.
Nng cao nhn thc v hot ng s hu tr tu cho cn b
qun l,ging vin v sinh vin ca cc trng. Tuyn truyn ph
bin cc vn bn quy phm php lut v s hu tr tu ca Vit Nam
v cc iu c quc t v s hu tr tu m Vit Nam tham gia.
Cc trng cn lp k hoch v hot ng s hu tr tu hng nm;
hng dn cc n v, ging vin, sinh vin ng k v h tr kinh
ph bo h quyn s hu tr tu v qung b thng hiu. Phi hp
vi Cc S hu tr tu trin khai cng tc ng k bn quyn s hu
tr tu. Xy dng cc bin php thc y qu trnh thng mi ha
kt qu nghin cu v chuyn giao cng ngh nhm tng ngun thu
t cc hot ng ny.
Nng cao cht lng Tp ch khoa hc, hnh thnh cc s
chuyn san bng ting Anh v xut bn nh k, chun ha quy
trnh qun l v xut bn tp ch theo tiu chun quc t v ng
dng cng ngh thng tin trong cc quy trnh ny. Thnh lp cc
ban bin tp vi s cng tc ca cc nh khoa hc c uy tn trong v
ngoi nc v cc nh xut bn c uy tn trong vic cng b n
phm nhm m rng mng li ngi c, tng kh nng tip cn
n vi cc nh khoa hc.
3.4. Lm tt cng tct chc, bi dng phng php
nghin cu khoa hc cho sinh vin
Hiu v vn dng thnh tho phng php NCKH s gip
hc vin ch ng, t tin, mnh dn tham gia NCKH vi cc hnh
thc v mc ph hp, gp phn nng cao cht lng cng trnh
NCKH ca sinh vin. V vy, phi trang b phng php NCKH, bao
gm phng php lun v phng php nghin cu c th cho sinh
vin ngay t nm th nht mt cch c h thng v xuyn sut qu
trnh hc vin hc tp nh trng. Qua h c c nhng kin
thc c bn v phng php lun NCKH; ng thi c lm quen
vi cc phng php c th, nh: phn tch, tng hp ti liu, quan st,
phng vn, iu tra, thc nghim, nm c quy trnh, cch thc
trin khai mt ti nghin cu, cc th thut nghin cu nh cch
thc xc nh ti, xy dng gi thuyt n k nng lp cng
407
nghin cu, thu thp v x l s liu, kho st, biu din bng th,
m hnh hov.v. c bit, phi hng ngi hc n vic xc nh
v lp k hoch tin hnh nghin cu nhng vn n thc tin,
hng dn ngi hc nghin cu c nhng ti gn lin vi thc
tin cuc sng. Mun vy, c quan qun l o to phi c k hoch,
chng trnh c th v nhng h tr thit thc cho hot ng ging
dy, hng dn NCKH.
4. Kt lun:
Tm li, nghin cu khoa hc v y mnh hot ng NCKH
l xu hng tt yu nng cao cht lng dy v hc cc mn l
lun chnh tr cc trng i hc, cao ng. Bng nhiu hnh thc
khc nhau, NCKH s to ra nhng bc i ban u hc vin tip
cn vi nhng vn ca thc t cuc sng cn phi c l gii,
qua , rn luyn kh nng t duy sng to, tng bc trau di
phng php lun NCKH, bit s dng h thng l thuyt, phng
php nghin cu thch hp xem xt v gii quyt vn c cn
c khoa hc. V vy, hc vin t tin, ch ng, nhit tnh tham
gia NCKH, vic nng cao nhn thc, tng cng bi dng nng
lc v nh hnh c ch NCKH ni chung, i vi cc mn l lun
chnh tr ni ring l yu cu c tnh cht khch quan trong i mi,
nng cao cht lng gio dc o to i hc, cao ng hin nay.
Trn y l mt s kin ca tc gi vi mong mun hot
ng NCKH ca cc nh trng s ngy cng n hoa kt tri v
cht lng ging dy v hc tp cc mn l lun chnh tr ni ring,
cc mn khoa khc ni chung.
TI LIU THAM KHO
1.
Chnh ph nc Cng ha X hi Ch ngha Vit Nam (2010),
Ch th 296/CT-TTg ngy 27 thng 02 nm 2010 v i mi qun l gio
dc i hc giai on 2010 2020
2.
ng Cng sn Vit Nam, Ngh quyt Hi ngh ln th 2 Ban
chp hnh TW kha VIII.
3.
B Gio dc v o to, Thng t s 22/2011/TT-BGDT ngy
30 thng 5 nm 2011 v vic ban hnh Quy nh v hot ng khoa hc
v cng ngh trong cc c s gio dc i hc.
408
I IU SUY NGH V NHNG TN TI, HN CH

TRONG QU TRNH GING DY CC MN KHOA HC
MC-LNIN, T TNG H CH MINH
CC TRNG I HC, CAO NG
L Hong Vit Lm*

Nguyn Th Thu Li**
Qu trnh truyn t kin thc ni chung v kin thc cc

mn khoa hc Mc-Lnin, t tng H Ch Minh ni ring, t lu
tr thnh mt ni dung c bit quan trng trong qu trnh gio
dc, o to nc ta. Bi l, y l nhng mn hc c tnh cht
nn tng nhm trang b cho sinh vin th gii quan, phng php
lun bin chng, ph hp vi thc tin, ng thi nm c ci bn
cht, tinh thn, phng php lm vic khoa hc ca cc mn hc
ny. c bit, l nhng mn hc c ngha gio dc, bi p
cho sinh vin bn lnh chnh tr, l tng cch mng, nim tin vo
cuc sng; gp phn nh hng gi tr, rn luyn nhn cch, to
bn l mi sinh vin c c nhng bc i vng chc trn con
ng khi nghip y gian kh.
Tuy nhin, thc t cho thy, vic ging dy cc mn khoa
hc Mc-Lnin, t tng H Ch Minh vn cn nhiu hn ch, cha
p ng c vi yu cu t ra ca s nghip chn hng nn gio
dc nc nh, cha t c mc ch v mc tiu ca qu trnh
*
i y, Thc s, Ging vin Trng i hc An ninh Nhn dn B Cng An

Thc s. Ph Trng phng Cng tc sinh vin, Trng i hc Ngn hng TP.H
Ch Minh
**
409
dy v hc cc mn l lun chnh tr. T vic nghin cu v qua

tnh hnh thc t cng tc, ti nhn thy rng, vic ging dy cc
mn l lun Mc-Lnin, t tng H Ch Minh cn cha ng mt
s hn ch v yu km sau:
Mt l, cc mn l lun Mc-Lnin, t tng H Ch Minh
thng c cc trng sp xp hc vo u kha hc. l mt
cch sp xp hp l song, do nhiu kin thc ca nhng mn hc
ny rt tru tng, kh hiu, li nng v l thuyt nn tht s kh
nut. Chnh v vy, c nhiu sinh vin c t tng ngn mn hc
ny (nht l i vi nhng sinh vin chuyn v lnh vc khoa hc t
nhin), h ch mong sao hc ch im. y chnh l cn
nguyn dn n thc trng sinh vin rt t nghin cu, c ti liu,
o su suy ngh lun gii vn m ch hc trong gii hn n
tp. Thm ch, i lc gii hn n tp hi nhiu th h li hc t
theo kiu c n c, ng v khng. Mt khc, hin nay c khng
t trng t chc bin son Ngn hng cu hi phc v cho thi ht
hc phn v buc sinh vin phi hc ht tt c nhng cu hi trong
Ngn hng thi . Theo ti, y l mt iu khng hp l bi l
thc t s lng cu hi qu nhiu, cng mt thi gian sinh vin
phi thi rt nhiu mn nn khng th hc ht c. M nu c hc
ht th ni dung kin thc tip nhn c qu dn tri nn thc s
khng cn thit.
Hai l, do cng tc t chc v phn cng lp hc ca nhiu
trng cha hp l nn cht lng v hiu qu ging dy cc mn
hc ny khng cao. C trng t chc ghp cc lp hc li vi
nhau, nn c nhiu bui hc c lp ti 2 n 3 trm sinh vin. Vi
mt lp hc nh th th hiu qu truyn th v tip nhn kin thc
khng cao l chuyn ng nhin. Mt khc, do cch qun l v
thc t chc k lut ca nhiu trng khng nghim nn vic t
b hc, ngh hc, lm vic ring trong gi hc cng l mt thc
trng ng bo ng. Thm ch, c gio vin cn c nhng cch
hiu sai lm khi cho rng sinh vin c i hc hay khng th ty
hoc l nhim v ca mnh th mnh c ging, sinh vin thch lm
g th lm dn n nhng h ly rt ln trong qu trnh ging
dy mn hc.
Ba l, hot ng nghin cu khoa hc c xc nh l mt
trong hai chc nng c bn ca mt trng i hc, quan trng
410
khng km chc nng o to. Thy gio v sinh vin khng nghin
cu khoa hc th khng th nng cao cht lng ging dy v hc
tp. Th nhng thc tin cho thy, thc trng nghin cu khoa hc
ca nhiu trng cn rt khim tn so vi yu cu t ra. Cc gio
vin do qu bn cng tc ging dy, khng c ng lc kch thch
hoc thm ch l khng c nng lc nghin cu khoa hc nn thiu
nhit tnh, say m nghin cu v hng dn sinh vin nghin cu
nhm nng cao cht lng dy v hc cc mn khoa hc McLnin, t tng H Ch Minh; hoc thm ch c nhng trng, mc
d phong tro nghin cu khoa hc pht trin kh mnh song h li
t ch n nhng ti l lun v cho rng rt kh nghin cu v
cng rt kh t gii. Chnh v nhng l do m bi ging ca
ngi gio vin thiu i tnh sinh ng, hp dn v sc thuyt phc,
tnh su sc ca bi hc cng nh hiu qu i vi ngi hc l
khng cao
Bn l, cht lng i ng ging vin tham gia ging dy
mn hc ny cng v ang t ra cho chng ta nhiu suy ngh.
Ti c dp tham d mt lp tp hun (6 thng) mn hc T tng
H Ch Minh do i hc Quc gia H Ni t chc ti thnh ph H
Ch Minh v thc s rng mnh trc kin thc v phng php
ging dy ca nhiu ging vin tham gia lp hc ny. Mt thc t
khng th ph nhn l, nhiu lc, c khng t ging vin QU T
TIN v kin thc ca mnh m khng bit mnh ang u; c hiu
bit v mn hc m mnh ang ph trch nhng hon ton khng
hiu c nhng kin thc mang tnh cht nn tng ca TRIT
HC (bi l c mt iu bt di bt dch l d ging dy bt k
mn hc no thuc lnh vc chnh tr th mt nguyn tc bt buc l
phi nm c nhng kin thc c bn ca trit hc) nn nhiu lc
c nhng cch hiu m m v nhng vn t ra trong qu trnh
ging dy; hoc l, c khng t gio vin c p sinh vin ca mnh
phi nghe theo nhng g mnh ging nn thiu i t duy phn bin
ca ngi hc. y l mt iu ti k khi ging dy cc mn khoa
hc ny.
Nm l, trong giai on hin nay, vic ng dng cng ngh
thng tin vo bi ging, c bit l vic bin son cc slide bi ging
trn phn mm Power Point c ngha rt quan trng, gp phn a
dng ha cc hnh thc trnh by bi ging (nh xem hnh nh, phim
411
t liu, s ha), kch thch s hng th, say m trong hc tp

cc mn l lun chnh tr. Tuy nhin, thc t cho thy, nhiu ging
vin qu lm dng hoc ng dng thiu hiu qu hnh thc ny,
c th nh: a qu nhiu ch ln cc slide thay bng vic s
ha ni dung; a cc hnh nh khng ph hp vi ni dung bi
ging; cho sinh vin xem qu nhiu phim t liu dn n vic khng
p ng c ni dung ging dy cn truyn t cho sinh vin. C
mt cu chuyn hon ton c tht l, c lp hc mn T tng H
Ch Minh (30 tit/6 bui) th gio vin ging dy cho xem phim 5
bui, m tht nc ci l ch xem ng mt b phim v Bc (Chn
dung mt con ngi). n khi sinh vin thc mc th ging vin
tr li mt cch rt v t l rng, xem cc bn thm thu t
tng ca Bc!?.
Su l, nhiu gio vin vn hn nhin hnh ngh v ch
yu i theo hng kinh nghim ch ngha. u vn cn tn ti
cch ging c thoi, mt chiu theo phng thc c truyn, p t.
Vy l, trn bc ging, thy vn hng say c, di lp, tr vn
tch cc chp, ri cui cng, trong nhng trang v ca sinh
vin y ry nhng tri thc, thng tin hn lm, nhng nhng g
ng li ch l con s KHNG trn trnh.
Tt c nhng vn t ra ni trn i hi chng ta phi
ch ng v quyt tm xy dng cc gii php ng b v kh thi,
coi l iu kin trc tip v l mt i hi tt yu nhm nng cao
hiu qu ging dy v hc tp cc mn l lun Mc-Lnin mt
vn hon ton khng mi nhng cha bao gi c. Xut pht t
nhng kin nhn nh trn, ti xin a ra mt s gii php nhm
nng cao hiu qu ging dy cc mn khoa hc Mc-Lnin, t
tng H Ch Minh, vi nhng gi m mang tnh cht c nhn, c
th nh sau:
Mt l, vic ging dy cc mn khoa hc Mc-Lnin, t
tng H Ch Minh phi kt hp vi vic tuyn truyn ng li,
chnh sch ca ng v php lut ca Nh nc, truyn thng dn
tc v cch mng khi dy s quan tm tht s, thc y
hn v s nghip cch mng ca sinh vin; v s nghip i mi, s
nghip CNH-HH do ng xng v lnh o. S kt hp cc
mt gio dc ni trn c v tr quan trng i vi s pht trin ton
412
din ca ngi sinh vin, to nn tng vng chc cho vic hc tp

cc mn hc khc, ng thi hnh thnh tnh cm, trnh , ch v
nim tin chnh tr, thc trch nhim, ngha v ca cc th h sinh
vin i vi s nghip gio dc, o to ca t nc mnh. N to
nn sc mnh v ngun lc tinh thn to ln thc y sinh vin tham
gia tch cc, t gic v sng to vo phong tro thc tin ph hp
vi l tng ca ng.
Hai l, ngi gio vin lm cng tc ging dy cc mn
khoa hc Mc-Lnin, t tng H Ch Minh trong qu trnh hi
nhp quc t phi c chn lc mt cch k cng, phi c nng lc
kin thc tht s. Ngoi nhng tiu ch nh trong Cng vn s
6766/CTCT ca B gio dc v o to, theo ti, ngi cn b lm
cng tc ging dy cc mn hc ny cn phi l nhng ngi nm
vng h thng, tnh cch mng v khoa hc ca ch ngha Mc Lnin v t tng H Ch Minh, c bit l phi nm c nhng
kin thc mang tnh cht nn tng ca trit hc. ng thi, phi
l nhng ngi c bn lnh chnh tr vng vng, c o c, li sng
trong sch, lnh mnh, am hiu lch s dn tc Vit Nam v tinh
hoa vn ha nhn loi. Bi, nu thiu nhng t yu t trn th d c
gng n u cng s ri vo s n gin ha khi truyn th kin
thc. Phi nm vng tiu s, cuc i s nghip ca cc v lnh t,
c bit l H Ch Minh truyn cm c sc mnh v i,
nhng gi tr t tng ca Ngi, t hnh thnh nim tin v tm
thy trong t tng ca Ngi s tip sc k diu cho hc tp v
rn luyn hnh thnh nhn cch ca ngi sinh vin trong thi
i mi.
c bit, mi ln ng lp ging vin cn xc nh cho
mnh mt tm th: Mnh l ai m mnh ang u?. Xc nh
nh vy trnh tnh trng gio vin ln lp truyn th nhng kin
thc p t, khun mu, mt chiu, cho rng nhng g mnh ni l
lun lun ng d dn n tnh trng nhm chn, thiu i t duy
phn bin khoa hc ca sinh vin. Thay vo , cn c nhng tnh
hung gi m, nhng cu chuyn c tht trong cuc sng sinh
vin by t chnh kin ca mnh, v t c th hiu su sc hn
ni dung ca bi hc.
Ba l, t hot ng ging dy cc mn khoa hc McLnin, t tng H Ch Minh, ti nhn thy rng, trong qu trnh
413
ging dy, ngi gio vin cn phi bit pht hin, chn lc v nh
hng nhng vn trng tm, mang tnh thi s nghin cu
hoc hng dn cho sinh vin nghin cu, c bit l nghin cu
bng nhng cng trnh khoa hc c th. Qua tch ly kin
thc v gip sinh vin c mt nhn thc ng n hn, su sc hn
v nhng ni dung c bn ca bi hc, c kh nng nm vng mt
cch chc chn vic p dng cc kin thc ca cc mn khoa hc
Mc-Lnin, t tng H Ch Minh vo thc t.
c bit, nn to mi iu kin sinh vin cc trng t
chc v tham gia cc cuc thi tm hiu do cc c quan, ban ngnh t
chc. Thc t cho thy vic tham gia cc cuc thi nh limpic cc
mn khoa hc Mc-Lnin, t tng H Ch Minh - Tm nhn
xuyn th k do Thnh on thnh ph H Ch Minh t chc; cuc
thi Nh doanh nghip tr tng lai trng i hc Kinh t
TPHCM, hay cuc thi Sinh vin An ninh thi hi nhp, Trng
nguyn Cng an nhn dn do i hc An ninh Nhn dn t chc
trang b cho sinh vin nhiu hiu bit v kin thc x hi, v
quan im ca ng v Nh nc ta trn cc lnh vc, nhng kin
thc v hi nhp quc t. chnh l nhng kin thc ti cn thit
ca ngi sinh vin trong qu trnh hc tp ti trng.
Bn l, v i mi phng php ging dy. i mi
phng php ging dy khng ch ly ngi hc lm trng tm m
cn ly tri thc lm trng tm. Tuy nhin, tri thc cn c thay
i, b sung, cp nht khi tnh hnh v nhu cu x hi thay i,
khi xu th hi nhp quc t ngy cng pht trin cao. iu ny i
hi ngi gio vin phi thng xuyn thay i. Song, i mi phi
bm st v bt ngun t thc t cuc sng, t tnh hnh v i hi
mi mt ca sinh vin ch khng ch thay i cch b tr ni dung
c.
Trong i mi phng php ging dy cn ch ly vic
nh gi lm trng tm. nh gi kt qu hc tp ca sinh vin, mt
mt gip ging vin nm bt chnh xc kh nng hc tp ca sinh
vin, nhng mt khc nh gi cng l cch thc gip sinh vin
quen vi cch t hc, ch ng, sng to, gip sinh vin xy dng
c k nng t nh gi. Sinh vin hc cch nh gi vic hc ca
ring mnh, cng nh vic hc ca bn mnh, gip c t, c lp
414
hc hiu qu hn. nh gi ng thc cht vic hc tp ca sinh

vin, cn c cch nh gi nh sau:
+ nh gi thng xuyn c qu trnh hc ch khng nn
hc xong ri mi dnh vi ngy n tp thi ht mn.
+ nh gi sinh vin khng nn qu nhn mnh vo tr nh
my mc i vi cc s kin v th tc m ch yu l s hiu bit
su sc hn v cc khi nim ch cht. T lin h thc tin, tin
ti vn dng kin thc hc vo thc t cng tc sau ny. iu
ny, mt mt i hi gio vin phi l chuyn gia v ch m
mnh ging dy, mt khc phi c phng php ging dy ph hp
vi cch thc nh gi kt qu hc tp ca sinh vin.
+ Trc khi kt thc mn hc cn cn h thng, khi qut
li ni dung mn hc, t gii hn cho sinh vin mt s ni dung
n tp ch yu (c th bng ni dung cu hi hoc ch ), khng
nn sinh vin n qu nhiu m hy t mnh vo vai tr ca sinh
vin. Theo ti ch cn gii hn t 8 n 10 cu hi l hp l.
+ Cn lm tt vic im danh trn lp. y hon ton
khng phi l cch lm my mc m l mt cch lm tng cng
thc hc tp trn lp ca sinh vin. Cn t b quan nim t hc,
t ch sng to ngha l thch th i, khng thch th thi, hoc
l i hc th khng, i thi th c v ang tn ti rt nhiu trong
sinh vin hin nay. Trong qu trnh ging dy cn n nh trt t
trong lp, tuyt nhin khng sinh vin lm vic ring. Nhng quy
nh ny cn c trin khai, ph bin cho sinh vin ngay t bui
hc u tin v gio vin cn thc hin dt khot trong sut qu
trnh ging dy.
Nm l, hin nay, v nhiu l do khc nhau, c rt nhiu
trng ang din ra tnh trng khon ton b vic ging dy trn
lp cho ging vin m khng c c ch kim tra, gim st, c bit
l kim tra, gim st ni dung v cht lng ging dy ca tng
ging vin c th, nn cht lng ca tng bui ging khng t
c yu cu t ra, thm ch c ging vin giao ton b vic cho
sinh vin bng cch lp nhm thuyt trnh, ging vin ch nhn xt,
nh gi m hon ton khng c mt hot ng ging dy no khc.
V l , cc trng cn c c ch kim tra, gim st bng cch lp
cc on Thanh tra, d gi t xut nhm nh gi nng lc, trnh
415
v phng php ging dy ca ging vin. c bit, cn nm bt

nng lc v phng php ging dy ca ging vin qua cc phiu
kho st kin ca sinh vin.
Trn y l mt s suy ngh mang tnh cht c nhn v
nhng tn ti v hn ch trong qu trnh ging dy cc mn khoa
hc Mc-Lnin, t tng H Ch Minh, cng vi nhng phng
thc cn tho g m theo tc gi l nn thc hin trong qu trnh
ging dy cc mn hc ny. Xin c nu ln cng cc ng
nghip bn lun v trao i.
416
GING VIN L LUN CHNH TR HC TP

PHNG PHP GING DY GN LIN VI THC TIN
CA CH TCH H CH MINH
Nguyn Th Thanh Lin*
Nguyn Thy**
Tm tt
Gio dc l lun chnh tr, theo Ch tch H Ch Minh, l
truyn b ch ngha Mc Lnin, nhm hng dn ngi hc vn
dng nhng hiu bit y vo cuc sng. Do , Bc lun nhn
mnhgn l lun vi thc tin trong gio dc l lun chnh tr l
nguyn tc c bn.
Bi vit i su tm hiu bi hc qu gi ca Bc v lun bn
v nhng vn c bn m ging vin l lun chnh tr cn phi
quan tm thc hin nng cao tnh thc tin trong bi ging.
T kha: ging vin l lun chnh tr, hc tp phng php ging
dy, gn l lun vi thc tin, nguyn tc cn bn, ngi Thy tiu
biu.
1. t vn
Khng nhng l lnh t v i ca nhn dn Vit Nam, m trn
phng din l mt nh gio, Bc l ngi Thy tiu biu ca thi
i vi phng php ging dy tin tin rt cn thit cho ging vin
ging dy cc mn l lun chnh tr.
417
Vi phng php ging dy ca Bc, nhng vn l lun

mi m c truyn ti mt cch sinh ng, gn gi, d hiu, d
nh, thm su vo tm tr ngi hc. Trong bi ging ca mnh, Bc
thng cho nhng v d rt thit thc chng minh v lm sng t
nhng vn l lun phc tp. Bc ch r: Thng nht gia l
lun v thc tin l mt nguyn tc cn bn ca ch ngha Mc
Lnin1.
2. Quan im ca Ch tch H Ch Minh v nguyn tc cn bn
ca vic ging dy cc mn l lun chnh tr
Bc l ngi Thy mu mc, tm gng sng cho mi ging
vin cc mn l lun chnh tr noi theo - am tng v thc tin,
vng vng v l lun v khng ngng t nghin cu lm r hn
nhng vn l lun m cch mng Vit Nam i hi phi gii
quyt. iu ni bt Bc l khng dng cch truyn t th ng
ca nn gio dc phong kin tn ti nhiu nm trong lch s dn tc,
m tip cn mt cch dy hc mi. l cch dy hc nu vn ,
cch hc x l tnh hung, cch lm vic theo nhm,gn l lun
vi thc tin.
Nhng cu hi m ca Ngi lm cho hc vin phi suy ngh,
t m hiu v nh rt lu. Ngoi gi ln lp, Bc cn n d
nhng bui tho lun, nhng bui din n ca hc vin, qua m
nm bt c nhng vn m hc vin cha hiu hoc hiu cha
thu o c k hoch khc phc.
Theo Ngi, nng cao cht lng hiu qu cng tc gio
dc l lun chnh tr, cn phi nng cao phng php dy hc ca
ngi Thy. Trong bi din vn khai mc lp l lun kha I Trng
Nguyn i Quc ngy 7/9/1957, Bc qun trit t tng i vi
cn b ang hc l lun chnh tr: Cc ng ch phi hc tp tinh
thn ca ch ngha Mc-Lnin p dng lp trng, quan im v
phng php y m gii quyt cho tt nhng vn thc t trong
* Tin s, Nguyng ging vin Trng i hc hng hng TP.HCM.

** Thc s, Ging vin Trng i hc Bch khoa, HQG-HCM.
1
H Ch Minh ton tp, Nxb.Chnh tr quc gia, H Ni, 1995, tp 8, tr 496
418
cch mng ca chng ta2. Nh vy, ngi ging vin l lun chnh
tr i hi phi c mt nn tng l lun v vn thc tin phong ph
kim nghim l lun v nng nhn thc l lun ln mt tm cao
mi. C nh th th ngi ging vin mi c th thc hin mc tiu
gio dc l lun cho hc vin: Mc ch hc vn dng ch
khng phi hc v l lun3. Ngi nhc nh : L lun ct p
dng vo cng vic thc t. L lun m khng p dng vo cng
vic thc t l l lun sung. D xem c hng ngn, hng vn
quyn l lun, nu khng bit em ra thc hnh, th khc no mt
ci hm ng sch4
Ch tch H Ch Minh dng nhiu cch din t khc nhau
nh L lun i i vi thc tin, L lun kt hp vi thc
hnh, L lun phi lin h vi thc t5 ni ln mi quan h
bin chng ca mt trong nhng vn c bn ca nhn thc lun
Mc-xt: thc tin cn n l lun soi ng, dn dt, ch o, nh
hng khng mc phi bnh kinh nghim. Cn l lun, phi da
trn c s thc tin, phn nh thc tin v phi lun lin h vi thc
tin, nu khng s mc phi bnh gio iu.
3. Mt s vn cn phi quan tm ca ging vin l lun chnh
tr thc hin phng php ging dy gn lin vi thc tin
Hin nay, yu cu i mi ni dung v phng php ging dy
nhm nng cao cht lng v hiu qu o to, i hi bi ging
ca ngi ging vin cc mn l lun chnh tr phi c cht lng
cao hn. Ging dy lnh vc ny l mt cng vic c tnh c th,
ging vin cn phi thng xuyn bi dng khng ngng nng
cao kin thc v trnh p ng i hi ngy cng cao ca hot
ng ny. L nhng ngi trang b l lun ch ngha Mc- Lnin,
truyn ti nhng ni dung quan im, ch trng ca ng, chnh
sch, php lut ca Nh nc; nh hng s vn dng nhng kin
thc vo hot ng thc tin ca bn thn ngi hc, v vy
2
H Ch Minh ton tp, Nxb. Chnh tr quc gia H Ni, 1995, tp 8, tr. 497
H Ch Minh ton tp, Nxb. Chnh tr quc gia H Ni, 1995, tp 8, tr. 498
4
H Ch Minh ton tp, Nxb. Chnh tr quc gia H Ni, 1995, tp 5, tr 234
5
H Ch Minh ton tp, Nxb. Chnh tr quc gia H Ni, 1995, tp 5, tr 292
3
419
ging vin phi c kin thc vng vng, t liu thng tin phong
ph, cch trnh by sinh ng, r rng bi ging gy c s
hng th cho ngi hc.
hc tp Bc trong vic nng cao tnh thc tin trong ging
dy, ging vin cc mn l lun chnh tr cn quan tm thc hin
mt s vn sau:
Th nht, ging vin phi nng cao trnh chuyn mn p ng
yu cu ging dy. Thc o thc trch nhim ngi ging vin l
cht lng cc bi ging m bo tnh khoa hc, l lun gn lin vi
thc tin. Ging vin phi ch nng cao trnh chuyn ngnh,
nng cao k nng, phng php ging dy. Ngoi ra, ging vin
phi thng xuyn bi dng, cp nht t duy l lun, cc lun
im mi ca ng, nht l cc vn kin Hi ngh, i hi ng,
chnh sch ca nh nc, nghin cu s vn ng v pht trin
khng ngng ca thc tin c lin quan. Nhim v ca ngi ging
vin cc mn hc ny khng ch trnh by lm r nhng vn l
lun m cn phi nng cao bn lnh chnh tr ca ngi hc.
Ngi ging vin mn hc ny cn tch cc tham gia nghin
cu khoa hc. y l hot ng l gii cc vn l lun v thc
tin trong x hi lin quan n ni dung ging dy mi ny sinh,
thc y ngi ging vin nghin cu nhiu ti liu lin quan, tri
thc ngy cng c m rng v chuyn su trn c s c lp suy
ngh, sng to.
Th hai, ging vin phi thng xuyn bm st thc tin. Ging
vin cc mn l lun chnh tr cn c t chc i tham quan, kho
st thc t ti cc a phng trong v ngoi nc vi nhng ch
c th, nghe thi s v nhng vn chnh tr - x hi ca t nc,
nhng bin ng ca tnh hnh quc t gn vi bi ging.
Bn cnh , ging vin cn tm c, nghin cu, nm bt cc
thng tin mi qua sch bo, tp ch, mng internet v cc phng
tin thng tin i chng cp nht thng xuyn, kp thi. Ngoi
ra, ging vin phi bit ng dng cng ngh thng tin phc v cho
vic trnh by bi ging vi phng tin k thut hin i (s dng
420
my chiu, gio n in t), c th thc hin minh ha nhng hnh

nh thc t sinh ng.
Th ba, ging vin phi m bo tnh khoa hc khi a cc yu t
thc tin vo bi ging. Trong bi ging, ging vin cn xc nh
c ni dung no cn thit phi lin h thc tin. Nh vy, yu t
thc tin a vo bi ging phi c tnh in hnh, tnh thi s cao,
ang c x hi quan tm nhiu, c xut x r rng v m bo
tnh trung thc, ph hp ni dung l lun ang cn c phn tch
chng minh, ngi hc thy c mi lin h gia l lun v
thc tin.
Th t, ging vin phi nm bt c i tng hc vin. Ging
vin cn tm hiu trnh , kin thc v hiu bit ca ngi hc;
thng xuyn cp nht thng tin b sung, ci tin ni dung, k
hoch, phng php ging dy v c s d liu. Ngoi ra, cn la
chn kin thc thc tin hoc cch khai thc nhn mnh kha cnh
no trong cng mt s kin ph hp, nh cng mt chuyn ,
nhng ging dy ti cc lp chnh quy khng th ging vi mt s
lp ti chc, lin thng... Ging vin c th gi m ngi hc c
th lin h thc tin ca a phng, t nc hay bn thn lm
sng t l lun c nghin cu.
Th nm, ging vin cn coi trng v tng cng thc hin tho
lun cc ti c lin h thc tin. T chc tt vic tho lun s
lm cho ngi hc phi c ti liu, nghin cu, chun b, gip cho
h nm vng c l lun v vn dng vo thc tin c tt, c
hiu qu, hng ngi hc vo vic trao i, tranh lun, phn tch,
gii quyt cc vn trong cuc sng, t chc hng dn lm cc
bi tp tnh hung
Th su, ging vin cn quan tm gp phn xy dng v pht trin
i ng ging vin tr. l vic ht sc cn thit nhm to ra i
ng k cn trong tng lai, ch p ng tnh lu di, c s k
tha, lp tr v lp gi trao i, hiu bit ln nhau. Do , nn
mnh dn giao vic cho i ng ging vin tr h c mi trng
thc tin hc tp, tip cn c cc cng vic ca mt cn b khoa
hc va ging dy va nghin cu v rn luyn mi mt. V pha
ging vin tr, phi c k hoch t rn luyn, phn u nng cao
421
phm cht chnh tr, o c v nng lc chuyn mn ca bn thn

v nghin cu thc t, minh ha cho phn l lun, hc hi kinh
nghim chuyn mn ca ging vin i trc.
4. Kt lun
Vic tng bc nng cao cht lng ging dy, i mi
phng php ging dy, thc hin phng chm gn l lun vi
thc tin, p ng c nhng i hi ca thc tin s nghip cng
nghip ha, hin i ha trong iu kin kinh t th trng nh
hng x hi ch ngha v hi nhp quc t nc ta ang t ra
nhiu vn mi m v phc tp, i hi l lun phi i su nghin
cu, cng l gp phn thc y s nghip gio dc - o to ca
nc ta i mi c bn, ton din, snh vai vi cc cng quc nm
chu nh Bc H mong mun.
TI LIU THAM KHO
1. H Ch Minh ton tp (2002), Nxb. Chnh tr quc gia H Ni, tp 5.
2. H Ch Minh ton tp (2002), Nxb. Chnh tr quc gia H Ni, tp 8.
3. ng CSVN, Ngh quyt Hi ngh ln th 8, BCHTW kha XI
(4/11/2013), NQ29-NQ/TW v i mi cn bn, ton din gio dc v
o to, p ng yu cu cng nghip ha, hin i ha trong iu
kin kinh t th trng nh hng XHCN v hi nhp quc t.
4. Quc hi nc Cng ha XHCN Vit Nam kha XIII, k hp th 3
(2012), Lut gio dc i hc Vit Nam .
5. Th tng Chnh ph (2012), Chin lc pht trin gio dc 20112020.
422
MT S VN NHM NNG CAO CHT LNG

GING DY MN HC T TNG H CH MINH
CHO SINH VIN TRONG GIAI ON HIN NAY
Ng Th Kim Lin*
Tm tt ni dung
Hin nay, th gii ang bc vo k nguyn kinh t tri thc,
trc yu cu v mt ngun nhn lc vi ti nng, nhn cch v
bn lnh chnh tr vng vng th vic nng cao cht lng gio dc
ni chung, cht lng ging dy trong c vic ging dy cc
mn l lun chnh tr ni ring tr nn ht sc quan trng. y l
vn h trng cn mt h thng gii php mang tnh tng th ca
c cc cp qun l v gio vin trc tip lm cng tc ging dy
Bi vit tp trung phn tch vai tr v v tr ca mn hc T
tng H Ch Minh trc yu cu ca vic o to ngun nhn lc
cht lng cao va hng va chuyn cho x hi v lun bn
v mt s gii php c bn nng cao cht lng ging dy v
hc tp mn hc trong h thng cc trng i hc, cao ng nc
ta hin nay.
1. Thc trng
Hin nay cng tc ging dy v hc tp mn T tng H
Ch Minh ang chu nhiu p lc t nhng tc ng cng thng v
phc tp t nhng chuyn bin ca x hi.
Ging vin khoa L lun Chnh tr, trng i hc Ngn hng TP. H Ch Minh.
423
S pht trin nh v bo ca cch mng khoa hc v cng

ngh, c bit l cng ngh thng tin, trc tip dn ti nhng
bin i kh lng v kinh t - x hi, vn ha, t tng, li sng.
Qua cc th lc phn ng vi m mu din bin ha bnh
cng tm cch ra sc cng ph vo ch ngha x hi, bp mo
ch ngha cng sn, xuyn tc thng tin, ng li ca ng lm
lung lay lng tin ca nhn dn m i tng trc ht l sinh vin.
Tc ng ca ton cu ha kinh t v hi nhp quc t l mt
xu th khch quan va to c hi pht trin cho nc ta v cng l
thch thc khng nh i vi cc quc gia ang pht trin. Nhng
thch thc ngy cng quyt lit v gay gt trong iu kin kinh t
th trng ca nc ta hin nay. S thiu cng bng trong phn phi
li ch cng vi s phn ha giu ngho din ra nhanh vi bin
ngy cng m rng. Nhng tiu cc v t nn pht sinh t quan liu
tham nhng gy ra tm l chn nn, lm gim st lng tin ca nhn
dn. iu gy kh khn cho cng tc gio dc l lun chnh tr
i vi th h tr.
ng trc tnh hnh th gii v khu vc c nhiu bin ng
trong giai on hin nay, ng v Nh nc ta c nhiu bin
php quan trng gio dc, bi dng l lun, bn lnh chnh tr
cho th h tr nh mong mun ca Bc H v i. S d y l cng
vic quan trng, b l trong bi cnh kinh t th trng, hi nhp
vo kinh t th gii th bn nguy c ln m ng ta ch r: tt
hu xa hn v kinh t so vi cc nc trong khu vc v trn th
gii, chch hng x hi ch ngha, nn tham nhng v t quan liu,
din bin ha bnh do cc th lc th ch gy ra s dn n s
suy thoi v t tng, chnh tr v o c li sng, cn tr vic
thc hin ng li, ch trng chnh sch ca ng. V vy, tt c
thanh nin Vit Nam ni chung, sinh vin ni ring ang lao ng,
hc tp trong cc nh my, x nghip, c quan nh nc, n v
qun i, nh trng...cn phi tnh to trc nhng cm d tm
thng, nu cao tinh thn cnh gic trc mi m mu thm c
ca k th t nhiu pha, sn sang hon thnh nhim v khi t chc
phn cng, hc tp v t hc tp nng cao trnh vn ha, hiu
bit, nng cao nng lc chuyn mn nghip v, tip thu nhng kin
thc khoa hc hin i ca nhn loi gp phn vo thng li ca
424
cch mng Vit Nam trn tt c cc lnh vc kinh t, chnh tr, vn

ha - x hi...
Mt thc t hin nay ang din ra trong sinh vin, l: sinh
vin l nhng ngi c tinh thn i mi mnh m, dm ngh, dm
lm, nhng tui tr cng d phiu lu liu lnh; h c kht vng v
t do dn ch nhng cng d t do v k lut nu khng c t
chc, lnh o cht ch. Sinh vin c tnh c lp, t khng nh
mnh m nhng cng d t ph, kiu ngo v ng nhn gia hin
tng v bn cht, gia l tng v mc tiu, tht v gi. Sinh vin
giu c m, lc quan nhng do thiu kinh nghim nn cng d
dn n t ti, chn nn khi gp tht bi. Trong iu kin kinh t th
trng hin nay, sinh vin thng l nhng ngi rt thc t, coi
trng tnh hiu qu nhng cng d tr thnh thc dng, chy theo
vt cht tm thng, l nhng ngi c hc vn, song nhiu lc cn
coi nh tnh cm, coi nh o c. C tnh ca sinh vin pht trin
nhmg cng d tr thnh c nhn ch ngha, ch k hp hi, coi
nh gi tr tp th, gi tr cng ng, th vi phong tro chung ca
x hi. Nhng vn trn t ra yu cu phi gio dc, nng cao
bn lnh chnh tr cho sinh vin, t gip sinh vin nhn thc ng
n hn v ch ngha x hi v con ng i ln ch ngha x hi
nc ta.
2. Mt s yu cu trong cng tc ging dy mn t tng
H Ch Minh hin nay.
Th nht, ging vin phi c tm huyt vi ngh
i vi cc mn khoa hc x hi, ngoi vn chnh tr, l lun,
vn ho, ging dy T tng H Ch Minh i hi ging vin phi
tht s yu ngh, tm huyt vi vi ngh, c bn lnh chnh tr vng
vng, c o c, li sng trong sch, lnh mnh, am hiu lch s
dn tc Vit Nam v tinh hoa vn ha nhn loi. Bi, nu thiu
nhng yu t trn th d c gng n u cng s ri vo s n
gin ha khi truyn th kin thc. Phi nm vng tiu s, cuc i
s nghip ca cc v lnh t, c bit l H Ch Minh truyn cm
c sc mnh v i, nhng gi tr t tng ca Ngi, t hnh
thnh nim tin v tm thy trong t tng ca Ngi s tip sc k
425
diu cho hc tp v rn luyn hnh thnh nhn cch ca ngi

sinh vin trong thi i mi.
- Ging vin phi khng ngng nng cao trnh ca mnh
v cc mt chnh tr, l lun, l tng, lch s, vn ho, ngoi ng.
Phi thng xuyn cp nht thng tin lin quan n mn hc T
tng H Ch Minh.
- Ging vin phi tch cc i mi phng php ging dy,
ngoi phng php truyn thng phi kt hp vi cc phng php
khc nh nu vn , i thoi, semina thu ht sinh vin tch cc
hc tp. Vi hnh thc hc tn ch vi lp ng sinh vin th semina
l hnh thc quan trng trong ging dy T tng H Ch Minh v
thng qua m hnh thnh k nng giao tip, k nng lm vic
nhm cho sinh vin.
- Phng php ging dy, t chc hot ng lp hc cn
phi sng to, linh hot, to ra mt sn chi sng ng, trong
ngi thy phi ng vai tr l o din, cn ngi hc chnh l
nhng din vin, tnh hung x l i hi ngi hc phi t t
duy, lin kt nhm gii quyt, chnh l gii php b tr
nng cao nhng k nng cn thit cho ngi hc v li cun ngi
hc t nguyn n ging ng.
Th hai, gio dc nim tin cho sinh vin
Gio dc bn lnh chnh tr cho sinh vin trc ht phi gio
dc nim tin cho sinh vin vo s lnh o ca ng, vo ch x
hi ch ngha v tnh u vit ca ch ngha x hi m ton ng,
ton qun v ton dn ta ang xy dng thng qua vic tng cng
gio dc ch ngha Mc - Lnin, t tng H Ch Minh, ng li
ca ng v php lut ca Nh nc; gio dc gi tr truyn thng
v lng t ho dn tc, truyn thng u tranh ho hng, anh dng
ca phong tro hc sinh - sinh vin qua cc thi k cch mng... qua
nng cao nhn thc, xy dng th gii quan khoa hc, nim tin
vo ng i vi sinh vin, ng thi nng cao trch nhim v lng
trung thnh tuyt i vi ng, T quc v nhn dn, vng tin vo
con ng i ln ch ngha x hi m Ch tch H Ch Minh v
nhn dn ta la chn.
426
Th ba, phi xy dng nhng gng tiu biu, in hnh

trong phong tro sinh vin.
Ch tch H Ch Minh tng ni: mun xy dng ch
ngha x hi trc ht cn phi c con ngi mi x hi ch ngha;
do cng vi vic gio dc nim tin cho sinh vin, vn gio
dc bn lnh chnh tr phi coi trng vic xy dng, bi dng th
h tr tr thnh nhng con ngi mi gii v chuyn mn, trong
sng v o c v vng vng v chnh tr, t tng, tch cc bi
tr, loi b t tng c nhn ch ngha, thi ch k, v li. C nh
th chng ta mi c c nhng con ngi va hng va
chuyn' nh Bc H tmg dy.
Th t, xy dng mi trng sng, mi trng vn ha
lnh mnh cho sinh vin:
Trong thi i ngy nay, nu dn tc no khng bo tn v
pht huy c nhng gi tr vn ha tt p, bn sc ca dn tc
mnh th dn tc s t nh mt mnh v tr thnh bong m ca
dn tc khc. Do vy, vic bo m mi trng sng lnh mnh,
trnh cho sinh vin b tc ng bi cc yu t phn vn ha l mt
yu cu cp bch bi sinh vin ngy nay chu tc ng rt ln t
mi trng x hi , trong cha ng nhiu thng tin v hin
tng khng lnh mnh. hng sinh vin ti cc gi tr vn ha,
o c tt p cn c mi trng sng lnh mnh, gip sinh vin
trnh b tim nhim nhng thi h tt xu v ang din ra. Mun
thc hin c iu ny, phi va ch trng nng cao i sng, va
pht huy truyn thng vn ha tt p ca dn tc, chng li s xm
hi ca nhng lung vn ha phm c hi t bn ngoi ngoi.
Th nm, phi mnh dn trao nhim v cho sinh vin
Trong sinh vin khng t ngi c ti nng, s ngi thnh
t vo tui 20-30 khng phi l t. H chng t c phm
cht v nng lc ca mnh thng qua thc t cc hot ng phong
tro, cc hot ng hc tp, giao lu quc ti1tTuy nhin, trong thi
gian qua, v nhiu l do nn chng ta cha mnh dn trao trch
nhim, nhim v cho sinh vin. Ty tng lnh vc c th, ty theo
tng yu cu, nhim v chng ta nn giao nhim v c th k c
427
nhim v kh khn cho sinh vin, h pht huy tt hn na vai tr

xung kch ca mnh trn mt trn t tng, chnh tr, vn ha hin
nay.
3. Thay cho li kt
Trong iu kin y mnh s nghip cng nghip ha, hin
i ha, hi nhp su rng vo qu trnh ton cu ha kinh t quc
t, vic qun trit v thc hin t tng H Ch Minh v chm lo,
bi dng th h cch mng cho i sau l mt vic lm rt quan
trng v cn thit. Chnh v vy, cc cp y ng cn phi c bit
chm lo bi dng gio dc rn luyn thanh nin c bn lnh chnh
tr, c phm cht o c, c nng lc xng ng vi vai tr l
ngi tha k xy dng ch ngha x hi va hng, va chuyn
nh Bc cn dn.
TI LIU THAM KHO

1.
ng Cng sn Vit Nam (2011), Vn kin i hi i biu ton
quc ln th XI, Nxb Chnh tr Quc gia H Ni.
2.
nh hng chin lc pht trin gio dc v o to t nay n
nm 2020, B GD&T, H Ni, 1996.
3.
H Ch Minh Ton tp (2011), Nxb Chnh tr quc gia, H Ni,
tp 5 (1947 - 1948).
4.
tp 11 (1957 - 1958).
5.
tp 15 (1966 - 1969).
6.
Vn Tng (1999), Tm hiu t tng H Ch Minh v gio dc
thanh nin, Nxb Thanh nin, H Ni.
428
MT VI SUY NGH V THC TRNG GING DY,

HC TP MN NHNG NGUYN L C BN
CA CH NGHA MC LNIN TRONG CC TRNG
Phm Th L*
1. t vn :
Vic ging dy mn Nhng nguyn l c bn ca Ch ngha
Mc Lnin cc trng i hc Cao ng c v tr rt quan
trng trong mc tiu gio dc, o to ton din sinh vin vi chc
nng trang b nhng kin thc c bn, lm c s phng php lun
tip thu cc mn khoa hc chuyn ngnh, ng thi c nhim v
gip ngi hc hnh thnh th gii quan khoa hc, nhn sinh quan
cch mng, rn luyn bn lnh chnh tr cho sinh vin. mn hc
thc hin c s mnh ca mnh trong bi cnh hin nay, cn phi
nhn nhn mt cch ton din v khch quan thc t cht lng
ging dy v hc tp mn hc ny trong cc trng i hc v cao
ng nc ta, qua tm ra nhng gii php hiu qu nhm nng
cao cht lng ging dy v hc tp. Vi vai tr l ngi trc tip
ging dy, ti xin a ra vi suy ngh ca mnh v thc trng v gii
php nng cao cht lng ging dy, hc tp mn Nhng nguyn l
c bn ca Ch ngha Mc Lnin trong cc trng i hc cao
ng trong giai on hin nay.
2. Thc trng ging dy, hc tp mn Nhng nguyn l
c bn ca Ch ngha Mc Lnin
*
Ging vin khoa L Lun Chnh Tr, Trng i hc Kinh t Tp.HCM

429
V ni dung chng trnh:
T nm 2009 2010, mn hc Nhng nguyn l c bn ca

ch ngha Mc - Lnin chnh thc c a vo ging dy cho sinh
vin cc trng i hc v Cao ng trn c s tch hp ba b phn
cu thnh ca ch ngha Mc Lnin l Trit hc Mc Lnin ,
Kinh t chnh tr Mc Lnin v Ch ngha X hi khoa hc. Sau
gn 6 nm thc hin chng trnh ging dy nhng nguyn l c
bn ca ch ngha Mc - Lnin cho thy, s i mi gp phn
khc phc nhng ch trng lp trong ni dung ca ba mn hc
nu trn, kt cu ca chng trnh mn Nhng nguyn l c bn ca
ch ngha Mc - Lnin kh ngn gn nhng v chi tit th hu nh
khng gn hn so vi chng trnh c, bi tt c cc nguyn l,
khi nim, phm tr, quy lut trong ba mn hc c u c cp
n nhng thi lng th c rt ngn mt cch tuyt i. iu
ny gy kh khn cho vic truyn t ni dung khoa hc v cch
mng ca ch ngha Mc Lnin, vic tip thu tri thc v hnh
thnh th gii quan khoa hc, cch mng sinh vin. V trong mt
khong thi gian ngn phi truyn t v hp thu mt lng kin
thc ln, dn n h qu l mn hc c ging dy rng nhng
khng su, lm gim tnh khoa hc, ba b phn cu thnh ca Ch
ngha Mc Lnin t ch l ba mn khoa hc tr thnh mt mn l
lun chnh tr trong tm tr ngi hc.
B Gio dc v o to ch c mt gio trnh duy nht s
dng chung cho tt c cc ngnh l cha ph hp vi c im tip
cn ca tng ngnh hc, iu ny lm cho ni dung mn hc khng
gn lin vi nhng vn ngi hc quan tm, trong khi cc trng
khng c vit gio trnh ring m ch da trn ni dung cng
ca gio trnh ca B son cng bi ging.
Mt s ni dung cha mang tnh cp nht vi nhng thay i
trong qu trnh hi nhp quc t ca t nc. Gio trnh ca B
cha mnh dn gim ti nhng ni dung khng cn ph hp,
nhng ni dung thiu tnh thc tin, mang tnh l thuyt sung, do
, tnh khoa hc, tnh thc tin cn nhiu bt cp.
-
V i ng ging vin
i ng ging vin ging dy mn hc Nhng nguyn l c

bn ca Ch ngha Mc Lnin hin nay a phn nu khng mun
430
ni l tt c c o to chuyn v trit hc hoc Kinh t Chnh tr

hoc CNXHKH, nhng by gi phi m nhn ging dy c ba
phn khin ging vin gp rt nhiu kh khn mc d B Gio dc
v o to t chc tp hun cho i ng ging vin, song nh
vy cha th ni l p ng c yu cu t ra.
Vic xy dng i ng ging vin k tha cng l mt iu
ng phi quan tm. Hin nay tui trung bnh ca i ng ging
vin ging dy mn hc ny trong cc trng i hc, Cao ng
kh cao, trong khong 10 nm ti mt phn ln trong s ny s n
tui ngh hu nhng th h k cn li rt mng. Mc d cng tc
o to bi dng i ng cn b ging dy ch ngha Mc Lnin
thi gian qua lun c c bit quan tm nh t chc tp hun
hng nm cho ging vin, to iu kin cho ging vin i thc t,
hng ph cp u i 45%. Sinh vin hc cc chuyn ngnh o to
i hc thuc cc mn khoa hc Mc-Lnin v t tng H Ch
Minh c min hc ph, nhng s ngi theo hc ngy cng t,
thm ch c nhiu trng khng tuyn c sinh vin. Thc t ny
nu khng c quan tm gii quyt s d dn n thiu ht i ng
k tha trong tng lai.
-
V phng php ging dy:
Hin nay khng t ging vin cn dy hc theo phng php

truyn thng di hnh thc c chp l ch yu, nhm y
kin thc cho ngi hc. Phng php ny cao vai tr ca ngi
dy, nhng khng pht huy c tnh tch cc ca sinh vin do sinh
vin tip thu kin thc mt cch th ng, gi dy d n iu,
bun t, kin thc thin v l lun, t ch n k nng thc hnh
ca ngi hc; do k nng vn dng vo i sng thc t b hn
ch, nhiu sinh vin hc vi t tng hc cho qua, tc dng
trang b th gii quan v t duy khoa hc cho sinh vin hn ch
3. Mt s gii php nng cao cht lng ging dy v hc
tp mn Nhng nguyn l c bn ca Ch ngha Mc Lnin:
-
V ni dung chng trnh:
Nn tch ring ba b phn cu thnh ca ch ngha Mc

Lnin thnh ba mn hc va m bo tnh khoa hc va m bo
cht lng ca i ng ging vin. Nu vn tip tc theo hng tch
hp mn hc th cn cht lc li ni dung, trnh dn tri. Gio trnh
431
Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin phi l mt

gio trnh chun v ni dung kin thc, ch thc l nhng nguyn
l khoa hc ca ch ngha Mc Lnin, c trnh by mt cch c
h thng, r rng v d hiu. Mt khc, nn c s chn lc nhng
ni dung khoa hc ph hp vi thc tin hin nay, thng xuyn
nghin cu b sung, iu chnh ni dung l lun da trn nhng
iu kin thc t hin nay. Thi i ngy nay c nhiu iu thi C.
Mc cha c, ngay thi Bc H cng c nhng iu cha c. Hai
mi lm nm sau khi Tuyn ngn ca ng Cng sn ra i, C.
Mc ni, by gi tnh hnh c nhiu im khc trc, nu ngy
nay m vit li th nhng bin php cch mng nu ra trong cui
chng II ca Tuyn ngn c nhiu im phi vit khc i. T nm
1924 Nguyn i Quc ni: Ch ngha Mc xy dng l thuyt
ca mnh trn trit l ca lch s chu u. D sao cng khng th
cm b sung "c s lch s" ch ngha Mc bng cch a thm vo
nhng t liu m C. Mc thi mnh khng th c c. V vy,
vic nghin cu l lun ch ngha Mc Lnin v b sung pht
trin trong iu kin mi hin nay l yu cu bc thit l lun
thc s dn ng cho thc tin.
-
V i ng ging vin:
Trc mt, nng cao cht lng ging dy mn Nhng

NLCB ca Ch ngha Mc Lnin, cc ging vin phi t hc tp
nm vng kin thc tng hp ca c 3 b mn, t c th vn
dng nhun nhuyn vo bi ging. i vi nhng ging vin trc
kia ch ch c o to theo chuyn ngnh hp, nu mun ging c
3 phn th i hi phi son gio n v ging th trc B mn, nu
t yu cu th mi phn cng ging dy c ba phn. V lu di, cn
phi c chin lc o to v pht trin i ng ging vin mn hc
ny. Nu vn duy tr vic tch hp mn hc th cn phi c chuyn
ngnh o to tng ng, th nhng ba b phn cu thnh ca Ch
ngha Mc Lnin l ba mn khoa hc c i tng nghin cu
khc nhau, do vic o to chuyn ngnh theo hng tch hp
ny cng l iu kh kh thi. V vy, chng ti vn gi quan im
nn tch ba b phn cu thnh ca ch ngha Mc Lnin thnh ba
mn nh trc kia.
B gio dc v o to cn quan tm c bit n vn o
to bi dng i ng ging vin k tha. Mt thc t hin nay l
432
c rt t hc sinh la chn thi vo cc chuyn ngnh L lun chnh

tr ngay c khi c ch trng min hc ph cho sinh vin hc cc
chuyn ngnh ny. T thc t tham gia t vn, gii thiu chuyn
ngnh Kinh t Chnh tr Trng i hc Kinh t TP.HCM ti
nhn thy, l do quan trng nht m sinh vin khng chn ngnh
hc ny l do lo lng v c hi ngh nghip. V vy, thit ngh cn
m bo u ra cho sinh vin hc nhng chuyn ngnh ny cc
em yn tm theo hc. B gio dc v o to nn d bo nhu cu
s dng nhn lc tt nghip ngnh L lun chnh tr trong giai on
5 nm, 10 nm ti t a ra k hoch tuyn sinh v o to. Tt
nhin phi c nhng tiu ch v iu kin c th i vi sinh vin
theo hc ngnh ny nh phi m bo kt qu hc tp, phi cam kt
sau khi tt nghip lm ng chuyn ngnh
-
V phng php ging dy:
Trong bi cnh hin nay, phng php ging dy theo kiu

thuyt ging mt chiu khng cn ph hp na i hi ging vin
phi kt hp cc phng php ging dy tch cc. Phng php
dy hc tch cc l mt thut ng rt gn, c dng nhiu nc
ch nhng phng php gio dc, dy hc theo hng pht huy
tnh tch cc, ch ng, sng to ca ngi hc. Ging vin l
ngi gi vai tr hng dn, gi , t chc, gip cho ngi hc t
tm kim, khm ph nhng tri thc mi theo kiu tranh lun, hi
tho theo nhm. Ngi thy c vai tr l trng ti, c vn iu
khin tin trnh gi dy. Phng php dy hc ny rt ng ch
n i tng sinh vin, coi trng vic nng cao quyn nng cho
ngi hc. Ging vin l ngi nu tnh hung, kch thch hng
th, suy ngh v phn x cc kin i lp ca sinh vin; t h
thng ho cc vn , tng kt bi ging, khc su nhng tri thc
cn nm vng. u im ca phng php dy hc tch cc rt ch
trng k nng thc hnh, vn dng gii quyt cc vn thc tin,
coi trng rn luyn v t hc. c im ca dy hc theo phng
php ny l gim bt thuyt trnh, din gii; tng cng dn dt,
iu khin, t chc, x l tnh hung song nu khng tp trung cao,
sinh vin s khng h thng v logic c bi hc. Yu cu ca
phng php dy hc tch cc cn c cc phng tin dy hc, sinh
vin chun b bi k nh trc khi n lp v phi mnh dn, t
tin bc l kin, quan im. Ging vin phi chun b k bi
433
ging, thit k gi dy, lng trc cc tnh hung ch ng t

chc gi dy c s phi hp nhp nhng gia hot ng ca thy v
hot ng ca tr. Tuy nhin, phng php dy hc theo hng
tch cc i hi phi c s phi hp cht ch gia thy v tr. Nu
thy mun i mi phng php m sinh vin khng tham gia tch
cc vn quen vi li hc tp th ng th cng khng th c c
s i mi. Tri li, c trng hp sinh vin i hi cch dy tch
cc nhng ging vin cha p ng c, th cng khng th thc
hin c. Nh vy, vic dng thut ng "Dy v hc tch cc"
phn bit vi "Dy v hc th ng". Chng ti cho rng khng c
mt phng php ging dy no c cho l l tng. Mi mt
phng php u c u im ca n do vy ngi thy nn xy
dng cho mnh mt phng php ring ph hp vi mc tiu, bn
cht ca vn cn trao i, ph hp vi thnh phn nhm lp
hc, cc ngun lc, cng c dy - hc sn c, ph hp vi s thch
v s trng ca mnh. pht huy vai tr sinh vin lm trung tm
trong qu trnh hc tp, i vi cc mn L lun chnh tr theo ti
nn phi hp nhp nhng gia thuyt ging vi cc phng php
gip sinh vin tng cng tnh tch cc, ch ng nh nu v gii
quyt vn , tho lun nhm, cho sinh vin thuyt trnh, Bn
cnh , nn phi hp cc phng tin dy hc khc nhau trong
mt bui ging. Theo ti phng tin ging dy hin i khng
phi lun mang n hiu qu tt v cng khng phi c s dng
my vi tnh trong ging dy l i mi phng php ging dy
theo hng tch cc. S dng my tnh dy hc l mt trong
nhng hng thay i phng php ging dy trong nh trng,
tuy nhin s dng my tnh nh th no em li hiu qu thc
s l iu ng phi bn. Nu s dng my tnh ch n thun
chiu ln nhng ni dung ging nh trong gio trnh sau ngi
hc nhn vo chp thay v c chp th khng nhng khng
c s i mi m cn l mt bc tht li v khng nhng
khng pht huy c tnh tch cc ca sinh vin m cn hn ch c
tnh ch ng ca ngi Thy. Vic s dng my vi tnh son
gio n in t i hi phi tun th theo nhng quy tc nht nh
v s lng ch trong mt trang, v hiu ng, v mu sc, kt hp
gia knh ch" v "knh hnh" khai thc c tnh u vit ca
cng ngh trong dy hc,... Mt khc, tnh ch ng ca ngi hc
l phm cht quan trng to nn thnh cng ca vic i mi
434
phng php ging dy theo hng tch cc. a phn sinh vin
chng ta quen vi cch hc th ng t ph thng do rt e
ngi khi tham gia tho lun hay thuyt trnh trc lp. Do , cn
trang b cho sinh vin nhng phng php hc tp bc i hc,
nhng k nng thuyt trnh, k nng lm vic nhm, k nng tm
kim ti liu,... Ging vin cng c vai tr quan trng trong vic
pht huy tnh nng ng, tch cc trong sinh vin bng cch to ra
khng khi dn ch trong lp hc, khuyn khch sinh vin th hin
kin v c nhng hnh thc nh gi, khen thng ph hp
khch l sinh vin tm ti khm ph.
Kt lun: Nng cao cht lng ging dy v hc tp cc
mn L lun chnh tr ni chung, mn Nhng Nguyn l c bn ca
Ch ngha Mc Lnin ni ring l mt yu cu cp thit nhm gp
phn nng cao cht lng o to bc i hc Vit Nam hin nay.
Bi thc t ging dy mn hc ny cc trng i hc - Cao ng
vn cn nhiu bt cp v ni dung chng trnh, v cht lng ca
i ng ging vin v v phng php ging dy, nng cao
cht lng ging dy mn hc ny i hi phi c nhng gii php
ng b t pha cc c quan qun l gio dc, t pha ngi dy v
c vi ngi hc. Trong khun kh bi vit ny, tc gi c mt vi
kin v chng trnh o to, v nng cao cht lng i ng ging
vin v yu cu i mi phng php ging dy theo hng tch
cc nhm gip cho ngi hc yu thch mn hc t mi nm
vng ni dung mn hc, trn c s gip cho ngi hc xy dng
c th gii quan, phng php lun khoa hc v vn dng sng
to nhng nguyn l ca ch ngha Mc Lnin trong hot ng
nhn thc v thc tin xy dng Ch ngha X hi nc ta hin
nay./.
435
S DNG S T DUY (MINDMAP)

TRONG GING DY HC PHN NHNG NGUYN L
C BN CA CH NGHA MC LNIN
L Th Thu Mai*
Nguyn Thnh Minh **
1. T VN
Nhng nm gn y, vic vn dng s t duy trong ging
dy v hc tp trong cc trng i hc v Cao ng Vit Nam
v ang c nhiu ngi quan tm. S t duy c chng
minh thc s l phng tin hu hiu thc y nng cao cht lng
dy v hc. Tuy nhin, i vi vic ging dy cc mn l lun chnh
tr ni chung v ging vin ging dy hc phn Nhng nguyn l c
bn ca ch ngha Mc - Lnin ni ring, vic vn dng s t duy
vo ging dy vn ang cn rt hn ch. Bi vit ny gp phn lm r
vai tr v nhng nguyn tc c bn nhm nng cao hiu qu s dng
s t duy trong ging dy hc phn nhng nguyn l c bn ca
ch ngha Mc - Lnin.
2. NI DUNG
1.1. Gii thiu v s t duy
S t duy (Mind map) c pht minh bi Tony Buzan
vo nhng nm 60 ca th k XX. y l hnh thc ghi chp s
dng hnh nh m rng v o su cc tng v c mnh
danh cng c vn nng cho b no. Hiu mt cch n gin s
t duy l mt k thut hnh ha c ng nt, mu sc, t ng v
hnh nh hot ng da trn s tng tng v kt ni gip ngi
*
Nh xut bn Chnh tr quc gia - S tht

Khoa Gio dc chnh tr - HSP Hu
**
436
s dng t do suy ngh v pht huy tim nng sng to. S t

duy m phng c ch lm vic t nhin ca b no con ngi. B
no ca con ngi bao gm hai bn cu no: tri v phi. Bn cu
no tri nhy cm vi nhng con s, t ng, danh sch, ng k,
bn cu no phi thch hp s l vi cc hnh dng, mu sc, nhp
iu, khng gianBng cch hc v ghi nh thng thng, ngi
hc thng ghi nh theo trnh t danh sch cc ni dung cn ghi
nh. Vic ghi nh truyn thng ny, ngi hc ch s dng mt na
chc nng ca b no. Vi s kt hp ca hnh nh, mu sc, ngn
t, con s mt cch khoa hc theo ng c ch lm vic ca no b,
s t duy gip ngi hc c th tn dng c cng nng ca c
hai bn cu no pht trin nng lc t duy ca mnh. S t
duy s gip tit kim thi gian, ghi nh tt hn, tng cng t duy
sng to, h thng ha kin thc d dng, y cng l nhng tiu
ch quan trng nh gi mc hiu qu ca phng php, k
thut v phng tin dy hc.
Vi nhng u im vc tri ca mnh, s t duy

nhanh chng pht trin mnh m trn phm vi ton th gii. Hin
nay c tnh c khong hn 250 triu ngi trn th gii s dng s
t duy vo nhng mc ch khc nhau m c bn nht l gio
dc v kinh doanh. Vic s dng s t duy trong ging dy v
hc tp tr nn ph bin nhiu nn gio dc tin tin trn th
gii nh: Anh, M, Canada, Singapore
437
i vi Vit Nam, s t duy c ng dng vo trong

cc hot ng dy v hc t u nhng nm 2000, tiu biu l d n
ng dng cng c h tr t duy- bn t duy cho sinh vin i
hc quc gia H Ni. Nm 2007, Tony Buzan n thm Vit Nam
v chia s v qu trnh hnh thnh cng nh nhng nguyn l hot
ng ca s t duy trong chng trnh Ngi ng thi ca
VTV1. T n nay, s t duy ngy cng c ch v ng
dng rng ri trong gio dc Vit Nam. B GD&T trin khai trn
din rng chuyn ng dng bn t duy h tr i mi phng
php dy hc. T nm 2010, ng dng S t duy trong dy v hc
trin khai th im ti 335 trng trn ton quc. Phng php dy
hc bng s t duy l 1 trong 5 chuyn dy hc tch cc c
tp hun cho 4.000 gio vin ct cn bc trung hc c s trn c
nc.
Nh vy, mc d hi mun, nhng s t duy nhanh
chng c ng dng vo trong hc ng dy v hc Vit Nam
c bit l cp hc trung hc c s v trung hc ph thng. Tuy
nhin, i vi gio dc i hc vic ng dng s t duy vn
cha thc s ph bin, ch dng li mt s chuyn ngnh o to,
mt s mn hc. Ring i vi hc phn Nhng nguyn l c bn
ca ch ngha Mc - Lnin, ng dng s t duy cn hn ch do
nhiu nguyn nhn khc nhau mc d s t duy rt ph hp
ging dy v hc tp hc phn ny nht l trong o to tn ch hin
nay.
1.2 . Nhng u im ca s t duy trong dy hc mn
Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin
Hc phn Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin l hc phn c vai tr rt quan trng trong vic hnh thnh th
gii quan khoa hc v nhn sinh quan cch mng cho sinh vin Vit
Nam, gp phn o to nn ngi lao ng va hng va
chuyn. Vic ging dy v hc tp hc phn ny cn phi sinh
ng, mm do, c thc tin v ph hp vi tng cp; to c s
hng th v c trch nhim cho ngi dy v ngi hc; ngi hc
thch c hn, c trch nhim phi hc; ngi dy c hng th hn,
c trch nhim cao hn[1]. Tuy nhin, y l hc phn l lun
chnh tr c nhng c th tri thc ring, l hc phn gm nhiu
438
khi kin thc ca cc khoa hc: trit hc Mc - Lnin, Kinh t

chnh tr Mc - Lnin v Ch ngha x hi khoa hc. H thng tri
thc trong hc phn ny rt rng v c mi lin h mt thit gia
cc khoa hc v tng ni dung trong mt khoa hc. iu ny yu
cu cn phi m bo c tnh khoa hc, thc tin, logic, h thng
trong ging dy. Bn cnh , bi dy cng cn phi sinh ng, d
hiu v pht huy c tnh tch cc, nng ng v sng to ca
ngi hc. Vi nhng u im vt tri ca mnh, s t duy rt
ph hp trong ging dy Nhng nguyn l c bn ca ch ngha
Mc Lnin.
Th nht, s t duy s h thng ha kin thc mt cch
khoa hc, ngn gn, d hiu thay th cch hc truyn thng thin v
ghi chp rm r, nng n.
Vi phng thc o to tn ch, hc phn Nhng nguyn l
c bn ca ch ngha Mc - Lnin c ging dy trong trng i
hc, cao ng c thi lng 75 tit. Thng thng, cc trng i
hc, cao ng mn hc ny c chia thnh hai phn: Nhng
nguyn l c bn ca ch ngha Mc - Lnin 1 gm kin thc ca
mn Trit hc Mc - Lnin v Nhng nguyn l c bn ca ch
ngha Mc - Lnin 2 vi khi lng kin thc ca mn Kinh t
chnh tr Mc - Lnin v Ch ngha x hi khoa hc. Hai phn ny
c dy ring hai hc k khc nhau dn n mt thc t l nhiu
sinh vin khng thy c s thng nht, bin chng gia ba b
phn cu thnh ca ch ngha Mc - Lnin. Trong ba b phn
Ch ngha x hi khoa hc da vo nhng kt lun ca trit hc v
kinh t hc chnh tr Mc - Lnin lun gii nhng quy lut v
nhng vn c tnh quy lut chnh tr x hi ca s hnh thnh v
pht trin hnh thi kinh t - x hi Cng sn ch ngha, gn lin vi
s mnh lch s ca giai cp cng nhn hin i. Bn cnh , trong
tng ni dung ca mt b phn trit hc, kinh t chnh tr, ch ngha
x hi khoa hc cng c mi lin h cht ch vi nhau. iu ny i
hi cn phi s dng mt phng tin dy hc trc quan hu hiu
lm r mi lin h bin chng trn. S t duy l phng tin
l tng nht p ng iu kin ny.
439
(S t duy chng trnh mn Nhng nguyn l ca

ch ngha Mc Lnin)
S t duy bt u t trung tm vi mt hnh nh ch ,
cc nhnh chnh (cp mt) ni vi hnh nh trung tm, ni cc
nhnh cp hai n cc nhnh cp mt, ni cc nhnh cp ba n cc
nhnh cp hai,bng cc ng k vi mi nhnh l mt mu sc
khc nhau. Khi cc ng k c ni vi nhau, ngi hc s hiu
v ghi nh hiu qu hn v iu ny phn nh ng chc nng lm
vic ca no b. Nh hnh trn, ton b ni dung c bn ca chng
trnh Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc - Lnin c tng
kt ch bng mt s t duy. Hc phn Nhng nguyn l c bn
ca ch ngha Mc Lnin vi cc nguyn l, quy lut, cc phm
tr c mi quan h bin chng vi nhau rt ph hp s dng s
t duy.
Th hai, s t duy s rn luyn k nng t duy khoa hc,
ghi nh su sc, trnh cch hc vt v t duy my mc.
Cch hc my mc tn ti rt lu trong hc tp l lun
chnh tr ni chung v hc phn Nhng nguyn l c bn ca ch
ngha Mc - Lnin ni ring. S ln sinh vin thng ch ghi chp
m khng bit cch lu thng tin sao cho khoa hc, t ch. T
cng chp v tham kho gio trnh mn hc sinh vin ghi nh
theo nhng chnh ni tip nhau, ht ny n khc mt cch
tun t. Phng php ghi nh ny khin vic hc ca sinh vin
440
tr nn nng n, t duy i vo li mn, khng kch thch c s

pht trin ca tr no. Nhiu sinh vin chm hc nhng s tip thu
vn rt t v khng bit lin kt cc kin thc vi nhau, khng bit
vn dng nhng kin thc tru tng ca khoa hc Mc - Lnin vo
thc tin sinh ng ca cuc sng; lm cho nhng khi nim, phm
tr, quy lut ca khoa hc ny ng cng trn nhng trang v. S
t duy l hnh thc ghi chp s dng mu sc, hnh nh m
rng v o su cc tng. Tony Buzan tng nhn xt: mt hnh
nh ng gi ngn t v mu sc cng c tc dng kch thch no
nh hnh nh, mu sc mang n cho s t duy nhng rung ng
cng hng, mang li sc sng v nng lng v tn cho t duy
sng to. Hc tp bng s t duy, sinh vin c th chuyn ti
thng tin vo b no ri a thng tin ra mt cch v cng d
dng.
Th ba, s dng s t duy s pht huy kh nng tng tc
gia ging vin v sinh vin, pht huy cao tnh tch cc ch ng
ca ngi hc v gp phn pht trin mt s k nng mm cho sinh
vin.
Trong o to theo hc ch tn ch, mn Nhng nguyn l c
bn ca ch ngha Mc - Lnin thng c t chc vi s lng
sinh vin ng (thng thng trn 100 sinh vin/ nhm lp). Cch
t chc ny khin cho cc phng php v k thut dy hc tch cc
rt kh pht huy hiu qu hoc hiu qu ch dng li mt s sinh
vin tch cc. Vi vic s dng s t duy trong dy hc hc phn
nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc - Lnin khng kh lp
hc s tr nn rt si ni, dn ch. Ging vin v sinh vin cng
tham gia thit lp s t duy cho bi hc. Ngoi ra, vi nhng yu
cu ca ging vin, sinh vin s thc hin nhng nhim v hc tp
ca mnh bng s t duy theo nhm hoc c nhn. Mi s t
duy ca mt nhm sinh vin hoc mt sinh vin u mang c tnh,
s trng, du n ring ca tng c nhn. Sau , sinh vin trnh
by cc tng ca mnh trn s t duy v tranh lun vi cc
sinh vin khc thng nht v i n kt lun. Qua cch hc trn,
sinh vin khng ch nm chc kin thc, tnh ch ng, sng to
c nng ln m cn pht trin cc k nng mm nh: k nng
giao tip, k nng lm vic nhm, k nng thuyt trnh,
Th t, s t duy c th s dng trong mi iu kin
ging dy.
441
S t duy l mt cng c hu hiu phc v ging dy v

hc tp cc mn hc l lun chnh tr ni chung v mn Nhng
nguyn l c bn ca ch ngha Mc - Lnin ni ring. S t duy
ph hp vi cc phng tin dy hc truyn thng v c nhng
phng tin dy hc hin i. Vic thit lp s t duy rt n
gin, ging vin v sinh vin c th thc hin d dng bng phn,
bt cc loi trn bng ln, bng nh c nhn, trn giy A4, A3,
A0 ty thuc vo tng hot ng dy hc. Tuy nhin, cch thc
ny c nhc im nht nh l kh lu tr v chnh sa. Khc
phc nhc im trn, hin nay c rt nhiu phn mm khc nhau
dng v s t duy trn my tnh nh: phn mm iMindmap,
phn mm Inspiration, phn mm Visual Mind, phn mm
FreeMind,Trong , ngoi phn mm FreeMind l sn phm
min ph, nhng phn mm cn li u l sn phm thng mi.
Tuy nhin tt c u c bn dng th 30 ngy. c bit, phn mm
iMindmap l phn mm v s t duy do chnh Tony Buzan pht
trin. Theo nhn xt ca ngi dng y l phn mm rt hon
chnh, giao din thn thin, nhiu tin ch, chc nng v cng c
thc hin s t duy mc phc tp nht. Imindmap cng h tr
chc nng nh km vn bn, lu file Audio, xut file nh dng
powerpoint vn kh quen thuc vi vic dy hc. Vi cc phn
mm h tr ngi dy v ngi hc mn Nhng nguyn l ca ch
ngha Mc - Lnin c th thc hin v s t duy d dng trn
my tnh hoc trn Ipad, in thoi thng minh sau trnh chiu
thng qua kt ni vi my chiu projector. Nh vy, s t duy c
th s dng trong ging dy v hc tp bt k iu kin vt cht
no ca trng i hc, cao ng. y chnh l u im rt ln ca
phng tin dy hc ny.
1.2. Nhng nguyn tc khi s dng s t duy trong
dy hc mn nhng nguyn l c bn ca ch ngha
Mc - Lnin
Th nht, kt hp cht ch s t duy vi cc phng php
dy hc hiu qu, pht huy tnh tch cc ca sinh vin.
S t duy l mt phng tin dy hc. Phng tin dy
hc ch thc s pht huy tc dng khi n gn vi mt phng php
dy hc tch cc, hiu qu. V vy, ging vin cn phi ch n
phng php trc, trnh nhm ln gi vic s dng phng tin
hin i l i mi phng php dy hc. Trc ht ging vin phi
442
tht vng kin thc chuyn mn ca khoa hc Mc - Lnin hon

ton lm ch c ni dung ging dy v x l nhng tnh hung s
phm c th xy ra. Trnh chuyn mn ca ging vin l nn
mng vng chc cho hot ng ging dy khoa hc Mc - Lnin.
Bn cnh , ging vin phi c k nng s dng phng php dy
hc t chc tt cc hot ng dy hc lm cho vic s dng s
t duy mm mi, uyn chuyn, hiu qu, pht huy c tnh tch
cc t gic ca sinh vin. V pha sinh vin, khi hc tp s t
duy nn thay i phng php hc v c phng php ghi chp bi
hc. Hy tham gia nhit tnh vo cc hot ng hc tp do gio vin
t chc, mnh dn trnh by tng ca mnh v gp trn tinh
thn xy dng vi cc tng ca bn khc. Sinh vin khng nn
ginh qu nhiu thi gian cho vic ghi chp, trnh ghi c on vn
di dng v nhng vn vt. Hy thay on vn bng t kha ngn
gn hoc l mt hnh nh minh ha.
Th hai, lun m bo c tnh khoa hc v thm m trong s
dng s t duy.
Thit lp mt s t duy trong dy hc mn Nhng nguyn l
c bn ca ch ngha Mc - Lnin khng phi l vic lm qu phc
tp. Tuy nhin, to ra c mt s t m bo cc yu t khoa
hc, hiu qu, thm m, yu cu ngi ging vin phi u t tr
tu v thi gian. C ch hot ng ca s t duy ch trng n
hnh nh, mu sc vi cc mng li lin tng. Mt s t duy
khoa hc phi phn nh r nt ni dung ca bi ging, mi quan h
gia nhng ni dung , t kha ngn gn chnh xc, hnh nh n
gin d hiu. Bn cch tnh khoa hc, yu t thm m ca s t
duy cng rt cn c ch . Ging vin cn c nng lc thm m
nht nh thit k s t duy p v mt hnh thc, cc hnh
nh minh ha ca tng ni dung tht s tiu biu. Mt s t duy
ca gio vin thiu tnh khoa hc v thm m c th lm nh hng
n hiu qu ca c bi ging thm tr dn n li t duy hi ht,
n gin, my mc trong hc tp khoa hc Mc - Lnin.
Th ba, khng lm dng s t duy trong ging dy.
S t duy khng phi l cng c vn nng cho hot ng
dy v hc hc phn Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin. Thc t c nhiu ging vin qu lm dng s t duy
trong dy hc. H s dng s t duy v yu cu sinh vin s
dng s t duy trong lp k hoch, ging dy, n tp v c kim
443
tra nh gi. Mn Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin l mt mn l lun chnh tr, bi ging khng ch gip hc
sinh lnh hi c tri thc khoa hc m cn tc ng v tnh cm,
thi , nim tin v l tng ca sinh vin. Trong ging dy v kim
tra nh gi, chng ta khng th o c tnh cm, thi ca sinh
vin bng s t duy.
3. KT LUN
Vn dng s t duy trong ging dy cc mn l lun
chnh tr ni chung v ging dy hc phn nhng nguyn l c bn
ca ch ngha Mc - Lnin ni ring l vic lm rt cn thit nhm
i mi dy hc trong cc mn l lun chnh tr cc trng Cao
ng v i hc nc ta hin nay. Tuy nhin hot ng ny
thc s hiu qu th cn phi thay i thi quen dy v hc ca c
ging vin v sinh vin. Thay i cch thc hc tp truyn thng ch
nghing v thuyt trnh theo kiu bo co vin bng vic t chc cc
hot ng dy hc c mc ch r rng v s dng ph hp cc
phng php dy hc tch cc nh: m thoi, tho lun nhm,
phng php d n, phng php gii quyt vn Bn cnh ,
ging vin ging dy cc mn l lun chnh tr cn khng ngng hc
tp, rn luyn nng cao trnh chuyn mn nghip v, tip cn
cc phng php, phng tin v v k thut dy hc hin i nhm
nng cao cht lng ging dy mn hc ny p ng yu cu xy
dng con ngi Vit Nam trong thi k y mnh cng nghip ha,
hin i ha gn vi kinh t tri thc.
TI LIU THAM KHO
1.
Ban B Th, Kt lun v tip tc i mi vic hc tp l lun
chnh tr trong h thng gio dc quc dn, 2014
2.
Tony Buzan. The Buzan study skills hanbook (Hng dn k
nng hc theo phng php Buzan). Dch gi L Huy Lm, Nxb Tng
hp H Ch Minh, 2011.
3.
Tony Buzan. How to mindmap (Lp bn t duy). Dch gi:
Nguyn Th Anh. Nxb: Lao ng x hi, H ni, 2007
4.
Adam Khoo. Ti ti gii bn cng th. Dch gi: Trn ng
Khoa v Ung Xun Vy, Nxb Ph n, H ni, 2007
444
KT HP CC PHNG PHP GING DY

MN KINH T HC CHNH TR
LY NGI HC LM TRUNG TM
H Thanh Minh*
Trong cng tc ging dy Kinh t chnh tr hc, pht trin t

duy sng to ca sinh vin theo hng ly ngi hc lm trung
tm phi lun gn lin l lun vi thc tin. V vy, trong qu trnh
ging dy phi kt hp mt cch nhun nhuyn cc phng php:
thuyt ging, nu vn trao i, semina
1. Phng php thuyt ging trn lp
Thuyt ging trn lp l hnh thc c bn ca qu trnh dy
hc. Bi ging kinh t chnh tr c th c quan nim l vic trnh
by mt cch sc tch v c h thng mt ch nht nh ca mn
khoa hc kinh t chnh tr, vi nhng lun chng khoa hc, vi
nhng phm tr v qui lut ca n, vi vic khi qut ti liu thc
tin thnh nhng kt lun, gip cho sinh vin mm vng ngay trn
lp n mc ti a nhng c s ni dung bi hc.
Thuyt ging trn lp l thng bo- ti hin bng li ging
ca thy v tnh cht ti hin khi lnh hi ca sinh vin. Ging vin
nghin cu ti liu, chun b bi ging v trc tip iu khin thng
bo lung thng tin tri thc n sinh vin. Sinh vin tip nhn
nhng thng tin bng vic nghe, nhn, cng t duy theo li ging
ca ging vin, hiu, ghi chp v ghi nh.
Thc s, Ging vin B mn Kinh T hc Trng H Kinh t-Lut, HQG-HCM
445
Nh vy, nhng kin thc n vi sinh vin theo phng

php ny gn nh l do ging vin chun b sn, sinh vin th
ng thu nhn, cho nn n ch t n trnh ti hin ca s lnh
hi m thi. V th phi bit pht huy ti a nhng u im ca
phng php thuyt ging trn lp.
Thng qua thuyt ging, cho php ging vin truyn t c
hiu qu nhng ni dung l lun tng i kh, tru tng, phc
tp, cha nhiu thng tin m sinh vin khng d dng t tm hiu
c. Chnh v vy, thuyt ging v ang c s dng thng
xuyn, rng ri trong qu trnh ging dy. Thng qua thuyt ging,
ging vin trnh by mt m hnh mu ca t duy logic v cch
cp v l gii mt vn khoa hc, v cch dng ngn ng din
t nhng ni dung tri thc phc tp, tru tng mt cch r rng,
chnh xc v sc tch. T hnh mu t duy khoa hc ca ging vin
s gip cho sinh vin pht trin tr tu, hnh thnh phng php
nhn thc mi p ng mt trong nhng yu cu c bn ca bc o
to i hc l hc phng php t duy.
Cng chnh nh mi lin h trc tip gia ging vin v sinh
vin, nn trong qu trnh thuyt ging, gio vin c th hiu c
nhng c im c bn trong lnh hi tri thc ca sinh vin, c
nhng ng x s phm kp thi nhm t hiu qu cao nht.
Phng php thuyt ging cn cho php trong mt thi gian
hn ch, ging vin c th truyn t mt lng thng tin ln cng
mt lc cho nhiu sinh vin, ng thi ging vin c th nhanh
chng a nhng thnh tu khoa hc mi nht v nhng s kin
chnh tr, thi s, lch s b sung cho ni dung bi ging thm
phong ph, su sc. Nht l trong iu kin pht trin nhanh ca
kinh t th trng v khoa hc k thut, cng ngh, th khng nhng
b sung bi ging nhng thng tin, thut ng mi, m ngay c
nhng khi nim c bn nh: hng ha, th trng, c cu kinh
tcng khng ngng c m rng, gn cht vo thc t. C nh
vy mi khc phc c tnh trng thy c- tr chp cn kh
ph bin v sinh vin ang cc lc ln n trn cc bo hin nay.
T nhng u im trn, ta c th khng nh c rng:
Phng php thuyt ging vn s l mt phng php dy hc
446
thng dng nht. Nhng hiu qu ca phng php ny s c

nng ln ng k nu chng ta kt hp nhun nhuyn vi nhiu
phng php dy hc khc nh phng php nu vn , phng
php semina m chng ti xin c trnh by ngay di y.
2. Phng php nu vn cho sinh vin nghin cu trao
i
Theo n i mi gio dc i hc, phng php nu
vn trong bi ging hin nay l mt yu cu ht sc cp bch bi
nhng l do nh sau:
- Vi nhng thnh tu cch mng khoa hc k thut v cng
ngh, s bng n thng tinang i hi chng trnh o to phi
tng cng hn na s lng mn hc v khi lng kin thc
trong mi mn hctrong khi thi lng ca chng trnh khng th
tng ln. Do vy, vic p dng nhng phng php dy hc hin i
nh: tng cng trao i, s dng my chiu, mng internet, kho t
liul v cng cn thit. Nh kch thch pht trin tr tu ngi
hc, rn luyn kh nng trnh by mt vn trc tp th v nhu
cu t lc nhn thc ca sinh vin ngy cng tr thnh vn bc
thit. V vy, phng php nu vn , l mt trong nhng phng
php dy hc hin i, c kh nng p ng yu cu i mi gio
dc hin nay theo hng ly ngi hc lm trung tm.u th ca
phng php nu vn c kh nng gip cho sinh vin lm quen
vi cc tnh hung t lc, nghi vn, suy lun v phn ng nhanh
trc nhng tc ng ca hon cnh kinh t hin nay. Tuy nhin,
hin nay sc ca sinh vin t suy ngh v ngi pht biu trc lp
l kh ph bin. Vn chng ti mun t ra l lm th no y li
c nn th ng trong hc ng , th mi nng cht lng
bui hc ln c.
- Xt v mc v hiu qu, phng php nu vn xen k
vo qu trnh thuyt ging lm cho sinh vin t lc gii quyt nhng
vn hc tp, nh lu hn, bin nhng kt lun tm thy c
thnh kin thc ca mnh. Sinh vin c t vo trng thi ch
ng, c lp sng to. Nht l khi khm ph nhng vn mi
m ca mn hc, sinh vin s rt hng th hc tp, t tin vo kh
nng ca mnh. Nh vy, nu tng cng p dng v nng cao hiu
447
qu, u th ca phng php nu vn s gp phn o to cho

t nc nhng cn b c bn lnh, nng ng, sng to, thch ng
vi yu cu ca nn kinh t th trng.
Phng php nu vn trong bi ging c vn dng
trong tt c cc loi bi ging v cc khu ca qu trnh hc tp nh:
ging bi mi, h thng ha v hng dn n tp, kim tra nh gi
kt quPhng php ny c thc hin qua ba khu c bn sau
y:
- xut vn : Ging vin a ra mt vn hay mt h
thng vn hng ngi hc quan tm vo vn , v lm
xut hin tnh hung c vn ngi hc cm thy phi tm ra
cu tr li, tm cch gii quyt vn .
- Nghin cu v gii quyt vn : Ging vin ch ra cho sinh
vin thy xung quanh vn va nu ra trong vn tri thc hin c
ca sinh vin nhng g bit, ci g cha bit, cn tp trung suy
ngh theo hng no i n gii quyt vn t ra. Thc hin
bc ny ging vin c th trnh by ngn gn, st thc nhng yu
cu t ra bng hnh thc thuyt trnh, hoc nhng cu hi dn dt,
hoc gi thuyt
Kt lun vn : Sinh vin vn dng nhng kin va mi tm
ti c i n kt lun vn , ng thi c th tip tc pht trin
nhng vn hc tp mi.
Vi cc khu c bn nh nu trn, trong qu trnh thc
hin, cn c vo mc t lc nhn thc ca sinh vin v cch thc
gy tnh hung, chng ta c th c nhng kiu nu vn nh sau:
- Trnh by nu vn : Trong qu trnh trnh by bi ging,
ging vin c th din t vn di dng nghi vn, gi m hoc
a ra nhng cu hi gy tnh hung li ko s ch ca sinh
vinNhm to cho sinh vin bc u lm quen v c quan nim
v cch hc nu vn . S dng phng php ny thng ph hp
vi nhng bi hc kh, bi hc nhp mn, nhng vn phc tp
m sinh vin khng th t lc gii quyt c.
448
- Nu vn mt phn: Gio vin trnh by bi ging theo

kiu nu vn nhng ch tp trung vo mt phn no , hoc ch
gii quyt vn n chng mc no , cn li l vic sinh vin t
gii quyt tip theo.
- Nu vn ton phn: l kiu in hnh nht ca dy v
hc nu vn . V thc cht l ging vin t chc cho sinh vin
nghin cu bi ging mt cch sng to. Ging vin nu vn
cng h thng cu hi chnh, cu hi ph, gi m dn dt sinh
vin c lp gii quyt v i n kt lun. Phng thc nu vn
ny m bo pht huy n mc cao nht s pht trin kh nng t
duy ca sinh vin, c bit l t duy bin chng, sng to. m bo
cho sinh vin nm vng tri thc, k nng, k xo, lm quen vi
phng php nghin cu khoa hc v c nim say m, hng th
trong hc tp. Nhng thc hin thnh cng mt bi ging nu
vn ton phn phi mt nhiu thi gian, chun b chu o c v
ni dung v phng php tin hnh, trnh ca sinh vin phi
tng i ng u, sinh vin phi thc s c thc ch ng, t
gic trong hc tp.
- Nu vn c tnh gi thuyt: l phng php ging vin
a vo bi hc mt s gi thuyt hoc quan im c tnh cht mu
thun vi vn ang nghin cu, nhm xy dng tnh hung c
vn thuc loi gi thuyt. Kiu nu vn ny i hi sinh vin
phi la chn quan im no ng v phi c lp lun vng chc v
s la chn ca mnh. ng thi sinh vin phi ph phn chnh xc,
khch quan nhng quan im khng ng n, ch ra c s v
cn c ca quan im ny, nguyn nhn ca n l s yu km trong
khoa hc, hay l s bin h t gic cho tnh giai cp.
Nu vn mang tnh cht so snh, tng hp: L kiu nu
vn gn vi vic s dng s liu thng k phn tch v rt ra
kt lun. Phng php ny c u th r rt, thng qua cc s liu,
d kin thng k, cho php th hin mt cch ngn gn qu trnh v
hin tng kinh t- x hi. Mt khc, n gp phn lm tng tnh
chnh xc, tnh thuyt phc vn ; ng thi to iu kin rn
luyn cho sinh vin bit phn tch, khai thc nhng tri thc thc
tin
449
Tm li: thc hin v pht huy ti a hiu qu phng

php nu vn nh ni trn, c thy v tr u phi c s
chun b tht chu o ph hp vi nhng iu kin cho php ca lp
hc, thi gian, ti liu, phng tin k thut c trang b
3.Phng php Semina:
Semina l mt hnh thc dy v hc m sinh vin tranh
lun nhng vn khoa hc c chun b trc di s hng
dn ca gio vin.
Cng vi bi ging, semina l mt hnh thc quan trng cho
vic dy v hoc .Do , trong chng trnh hin nay B Gio dc &
T ch o dnh ra 50% cho semina, v tnh cht quan trng ca
n nh sau:
Th nht, i vi sinh vin: Semina gp phn cng c v
khc su nhng kin thc khoa hc v kinh t, gip sinh vin m
rng v nng cao nhng kin thc kinh t ngoi chng trnh
hc, vn dng l lun kinh t hc phn tch, l gii, cc hin
tng, cc qu trnh kinh t trong thc tin kinh t- x hi, bc u
lm quen vi nghin cu khoa hc, rn luyn k nng nghip v s
phm.
Th hai, tc dng i vi ging vin: Semina gip ging vin
c iu kin b sung v m rng nhng kin thc, nh gi phn
loi mt cch kh chnh xc kh nng tip thu ca sinh vin v trnh
t duy ca h, c iu kin trc tip un nn nhng tri thc sai
lch, khng chun xc; nh hng kin thc cho sinh vin.
thc hin tt semina, yu cu i vi sinh vin v ging
vin nh sau:
Th nht, yu cu i vi sinh vin:
Trong semina, sinh vin va ng vai tr khch th, va
ng vai tr ch th, do s chun b trc ca sinh vin l iu
kin bt buc.
450
Yu cu trc ht l sinh vin phi tch ly c lng kin

thc gii quyt vn t ra. Nhng kin thc c th l
do sinh vin tip thu trn lp hay do h t nghin cu. y l vn
quan trng nht, nu cha nm c kin thc c bn th semina
ch l hnh thc c li v ghi hay sch gio khoa m thi. Yu cu
ny, i hi sinh vin phi nm kin thc c bn, l dp gip sinh
vin cng c v nng cao kin thc c.
Sinh vin phi c y cc iu kin vt cht cho semina
nh gio trnh, tp ch chuyn ngnh. Song song , yu cu sinh
vin cn phi c nhng hiu bit v thc tin thng qua cc t thc
t chuyn mn c s hng dn ca gio vin hoc do h t tch ly
c trong cuc sng. ng thi, sinh vin phi c ng c hc tp
ng n, sing nng, tch cc, ham hc hi hiu bit
Th hai, yu cu i vi ging vin: Lp k hoch cho bui
semina nh gio n ln lp; la chn cc cch thc semina ph hp
vi tng i tng sinh vin, phn lp, chia t; c trnh d chuyn
mn su rng, c kinh nghim trong iu khin semina; chun b h
thng cu hi mt cch chu o, gm nhiu dng nh: cu hi dng
cng c bi, cu hi suy lun, cu hi lin h thc tin kinh tx hi, ging vin cn ch ng iu khin nhn thc ca sinh vin
theo yu cu ca semina; phi nm c bc tranh tng th ca bui
semina v d kin trc c nhng din bin xy ra trong bui
semina, chun b tnh hung gii quyt v kt lun vn .
Vi mc tiu ly ngi hc lm trung tm , ngi ging vin
ngoi kin thc mn hc chnh cn c nhng hiu bit su rng v
lnh vc c lin quan gn, phi c phng php dn dt ngi hc
cng tham gia vo gi ging , khi nim ngi hc ngi dy c khi
khng phn bit to cm hng khoa hc cho ngi hc, sinh
vin, qua nhiu nm cng tc kho st mn hc trong cc trng
i hc chng minh iu .
451
VN TO HNG TH CHO NGI HC

KHI GING DY CC MN L LUN CHNH TR
Trng Thy Minh*
To hng th cho ngi hc lun l mt vn quan trng

trong hot ng dy - hc. Bi v, nh chng ta bit, dy - hc l
mt hot ng phc tp, trong cht lng, hiu qu c bn
ph thuc vo ch th nhn thc - ngi hc. V iu ny li ph
thuc vo nhiu yu t, nh: nng lc nhn thc, ng c hc
tp, s quyt tm... (cc yu t ch quan); n cn ph thuc vo:
mi trng hc tp, ngi t chc qu trnh dy hc, s hng th
trong hc tp (cc yu t tng tc). y ti quan nim, s
hng th trong hc tp nh l h qu ca cc yu t tng tc.
Cc nh nghin cu tm l hc cho rng, hng th l thi
c bit ca c nhn i vi i tng no , n c ngha i vi
cuc sng v c kh nng mang li khoi cm c nhn trong qu
trnh hot ng. S hng th biu hin trc ht s tp trung ch
cao , s say m ca ch th hot ng. S hng th gn lin vi
tnh cm con ngi. Trong bt c cng vic g, nu c hng th lm
vic, con ngi s c cm gic d chu vi hot ng, lm ny sinh
kht vng hnh ng mt cch c sng to. Ngc li, nu khng c
hng th, d l hot ng g cng s khng em li hiu qu cao.
i vi cc hot ng nhn thc, sng to, hot ng hc tp, khi
Thc s, ging vin Khoa L lun chnh tr - trng H Kinh t TP. H Ch Minh
452
khng c hng th, kt qu s khng l g ht, thm ch xut hin

cm xc tiu cc.
Vic hc c tnh cht i ph, min cng, ngi hc may
lm ch tip thu c mt lng kin thc rt t, khng su, khng
bn cht. V v th sinh vin d qun.
Bin chng ca vn ny l ch, khi c hng th, say m
trong nghin cu, hc tp th th vic lnh hi tri thc tr nn d
dng hn; ngc li, khi nm bt c vn , tc l hiu c bi
th ngi hc li c thm hng th. Trn thc t, nhng ngi
khng thch, khng hng th khi hc mn hc no thng l
nhng ngi khng hc tt mn hc . Chnh v vy, vic to hng
th cho ngi hc c xem l yu cu bt buc i vi bt c ai
lm cng tc ging dy, i vi bt c b mn khoa hc no.
i cc mn l lun chnh tr, y l nhng mn khoa hc
vi nhng kin thc kh, tru tng..., v vn thng c xem l
kh khan, th vic to hng th cho ngi hc li cn c quan
tm nhiu hn, v d nhin cng kh to s hng th hn.
Vn l lm th no to hng th cho ngi hc khi
ging dy cc mn l lun chnh tr?
y l mt vn kh, khng c mt cch thc, con ng
chung cho mi ngi. S hng th ca ngi hc ph thuc nhiu
yu t nh phng php ging dy, phong cch, ngn ng, cch
thc t chc qu trnh hc tp ca ging vin; chng trnh, gio
trnh; cn ph thuc rt nhiu vo i tng, y l hc sinh, sinh
vin.
T thc ging dy ti trng i hc Kinh t Tp.HCM, theo
ti to c hng th cho ngi hc, trc ht ngi thy phi
yu thch cng vic ging dy ca mnh. Bi v, khi ta yu cng
vic, ta s dn vo tm huyt, s say m, nhit tnh. Tnh yu y
dn dn s n vi ngi hc.
Th hai, ngi thy phi l ngi say m nghin cu khoa
hc. Ch c nghin cu khoa hc th mi cp nht c thng tin v
453
vn mnh ging, thng xuyn hc hi, nng cao trnh nhn

thc, i mi t duy, i mi cch tip cn cc vn nghin cu,
c nh vy bi ging mi su sc, sinh ng, mi gy hng th cho
ngi hc. Nu ngi thy nm chc ni dung bi ging, chc chn
s thoi mi thot ly gio n, ch ng thc hin cc phng php
ging dy tch cc.
Ngc li nu khng nghin cu, khng su v ni dung bi
ging, ngi thy b l thuc vo gio n, s b ng, ngi p dng
phng php ging dy mi (v cn mi lo nhm cho thuc bi).
Nhiu ngi cho rng, c c phng php ging dy tt l ngi
thy gii ri, iu khng chnh xc. Phng php ging dy ch
l cch truyn ti d hiu, gip ngi hc nm bt nhanh ni dung,
k nng.
Nu ch c k nng thi cha ; Nhng tri thc khoa hc,
nhng thng tin mi, cch tip cn khoa hc mi s lm cho cht
lng bi ging c nng cao. Tt nhin, nu ch c nghin cu
m khng i mi phng php ging dy th nhng tri thc y
khng n ngi hc c, thy ni v thy t nghe m thi. V
vy, ngi thy phi chu kh, u t cho nghin cu khoa hc, t
t lm mi mnh trc s nh gi ca hc vin, sinh vin.
Th ba, ngi thy phi lun i mi phng php ging
dy bng cch phi hp mt cch linh hot c phng php dy hc
truyn thng v phng php dy hc hin i vo qu trnh ging
dy nh thuyt trnh, nu vn , tho lun nhm, (i thc t tham
quan bo tng, vit bi thu hoch c nhn: vi mn T tng H
Ch Minh v mn ng li cch mng ca ng Cng Sn Vit
Nam) khuyn khch s trao i i thoi hp tc gia ging vin vi
sinh vin, gia sinh vin vi nhau. Qua pht huy vai tr tch cc,
ch ng sng to ca sinh vin, hng dn h bit cch t hc, t
nghin cu.
Ging vin l nhn t quyt nh s thnh cng ca i mi
phng php ging dy. Thc t, sinh vin trng i hc Kinh t
Tp.HCM cht lng u vo tng i cao, a s cc em c thc
t hc v t nghin cu. Tuy nhin, vn cn nhiu em cha t tin v
cn c thi quen c chp t thi ph thng. Do , tp cho sinh
454
vin tnh ch ng, t tin khi ng gp kin, thuyt trnh trc

lp y l nhng k nng mm m sinh vin Vit Nam trong th
k 21 cn c, th mi gio vin phi nhn thc mt cch ng n
s tt yu phi i mi, t ch ng suy ngh, tm ti vn dng
linh hot cc phng php ph hp v cc hnh thc t chc dy
hc khc nhau nhm nh hng gi m dn dt sinh vin, gip h
bit cch t hc, t nghin cu c kt qu v t tin khi trnh by mt
vn trc lp.
Bn cnh , ngi thy phi c phng php ging dy ph
hp cho tng i tng sinh vin, hc vin. V mi i tng khc
nhau, chng ta cn c phng php ging dy thch hp. V d nh
vi h i hc chnh quy, cc em cn tr, nhim v chnh l i hc,
i tng sinh vin ny thng nng ng, sng to tuy nhin, kinh
nghim sng v thc tin cn t s khc vi i tng sinh vin l
Vn bng hai, lin thng i hc, H va lm va hc.
Th t, phi gn cc mn l lun chnh tr vi hin thc
cuc sng. y cng l mt nguyn tc c bn ca gio dc. Trong
ging dy l lun chnh tr, ngi dy c th a cc kin thc kinh
in, cc ngh quyt, vn kin gn vi i sng thc tin, lin h
vi thc tin bng cch ly cc v d. Ti cho rng, vic ly cc v
d thnh cng cng ng mt vai tr quan trng trong vic gip
ngi hc hiu bi v nht l c th to s hng th cho ngi hc.
Mun vy, v d trc ht phi ph hp, phi ng gip ngi
hc hiu bi. Tip n, v d phi in hnh, phi hay. V nu c
th, thm yu t hi hc. Nh th, tit hc s tr nn nh nhng,
vui v, gim s cng thng, d to hng th cho ngi hc, c bit l
ngi hc d nh bng cc lin h thc tin ch khng phi nh my
mc cc kin thc sch v.
Th nm, ngi dy phi lm ch c gi hc, thy c
tn hiu ngc chiu t ngi hc ch ng thay i, iu chnh
nhp gi ging, thuyt trnh nhm, tho lun trn lp.
Th su, c gng to khng kh lp hc nh nhng, khng
cng thng, ng lm ngi hc s (t s thy c gio dn n s
v chn mn hc). Khi sinh vin vui v khi n lp, ho hc khi hc
455
bi mi, nhit tnh, tch cc tham gia xy dng bi, tr li cu hi,

tho lun si ni chnh l thnh cng ca thy c ng lp.
Tm li, trn y l nhng chia s ca ti da trn thc t
ging dy ca mnh, rt mong s ng gp ca cc thy c, anh ch
ng nghip cc mn l lun chnh tr m chng ta ging dy s
lun l nim yu thch ca sinh vin./.
456
SUY NGH V S DNG

PHNG PHP GING DY TCH CC
MN T TNG H CH MINH
L Th i Nhn*
Vi xu th ton cu ha, pht trin kinh t tri thc vi cng
ngh cao, tr tu con ngi gi vai tr quan trng. Trong bi cnh
vic nghin cu v p dng phng php dy hc tch cc vo
qu trnh ging dy cc mn chnh tr ni chung v mn t tng
H Ch Minh ni ring l vn c tm quan trng c bit. Hu
ht cc sinh vin cc trng i hc, cao ng rt quan tm n
mn hc t tng H Ch Minh v cc ni dung bi hc trong mn
hc t tng H Ch Minh khng phi l nhng l lun xa xi, tru
tng m rt gn gi, thit thc, d hiu, d vn dng vo qu trnh
hc tp cng nh trong cuc sng ca sinh vin sau ny. Tuy nhin
cng c mt s sinh vin cho rng mn hc ny rt kh khan, nhm
chn, gy m v ch l mn hc mang tnh l thuyt khng vn
dng vo thc tin cuc sng. V th mi ging vin khi ng trn
bc ging cn xc nh phng php ring lm sao c th m
bo ni dung bi ging va to cho sinh vin s hng th say m
vi mn hc.
Gio dc t tng H Ch Minh khng nhm mc tiu nhi
nht kin thc m l thp sng nim tin cho sinh vin, cng c
trong sinh vin lng tin v con ng m ng v Bc H la
chn, nng cao lng t ho dn tc v tnh cm i vi ng, vi
Bc H; xc lp thc trch nhim v thi tch cc tham gia
xy dng v bo v T quc, o to sinh vin tr thnh nhng con
ngi c phm cht o c mi, c l tng v phong cch trong
sng, c th ng x p ng c yu cu ca mt x hi ang
*
Thc s, Trng H Kinh t TP. H Ch Minh
457
trong qu trnh cng nghip ha, hin i ha, hin i ha v hi

nhp kinh t quc t. C th ni i lin vi vic i mi phng
thc o to i hi c s i mi v phng php ging dy ca
ging vin v phng php hc tp ca sinh vin. y c tnh hai
chiu. Mun sinh vin thc hin cc bin php hc tp tch cc
nht thit cn c s hng dn v ch o tch cc, khoa hc ca
ging vin. V th ging vin cn kt hp phng php ging dy
hin i vi phng php ging dy truyn thng sao cho t hiu
qu cao nht.
Phng php dy hc truyn thng mn t tng H
Ch Minh ch yu l nhm ngn ng dng li. Phng php
thuyt trnh th hin vai tr ch ng ca ging vin, tp trung vo
hot ng ca ging vin. Phng php ny l m hnh ging dy
trong ging vin l trung tm thuyt ging cc khi kin thc
qua cc bi ging da vo cc gio trnh, sch gio khoa. Ging
vin thuyt trnh, c thoi l chnh, sinh vin lng nghe li ging
ca ging vin, ghi chp v hc thuc. Mc ch ca phng php
thuyt trnh l gip sinh vin tip nhn, ghi nh v x l thng tin,
kin thc thng qua kh nng nghe v nhn. Ging vin c gng
truyn t nhng kin thc v kinh nghim ca mnh hon thnh
bi ging; giao tip mt chiu: ging vin sinh vin chim u th;
sinh vin tr li theo sch gio khoa v v ghi chp. Phng php
ny khng khuyn khch vai tr ch ng ca ngi hc. S th
ng lm hn ch kh nng hc v kh nng tp trung ca ngi
hc; khng khuyn khch trao i thng tin a chiu; ging vin
truyn t thng tin mt chiu v phi lun n lc tm hiu nhng
kh khn m ngi hc gp phi trong vic tip thu ni dung bi
ging. Phng php truyn thng ny khng pht huy tnh tch cc,
hc tp ca sinh vin trong vic tham gia xy dng bi, khng
khuyn khch ngi hc pht trin k nng t chc v tng hp ni
dung, sinh vin t im cao nu nh c cch lm bi ging trong
sch hay ca ging vin a ra, ging vin c quyn nh gi v
cho im c nh, nh gi theo s ghi nh thng tin.
c nhiu hi tho bn v vic i mi phng php
ging dy v hc tp nhng n nay vn cha c mt phng php
ging dy mi no c th thay th hon ton phng php thuyt
trnh . khc phc nhng hn ch ca phng php ging dy
458
truyn thng cn kt hp phng php ging dy hin i vi

phng php thuyt trnh sao cho t hiu qu cao nht. C th
ging vin v sinh vin cng th hin vai tr ca mnh, tp trung
vo hot ng ca sinh vin. Ging vin thit k, t chc, hng
dn cc hot ng ca sinh vin; sinh vin thuyt trnh, nu kin
ca mnh di s hng dn ca ging vin. C nhng gi thuyt
trnh tht hp dn, sinh ng vi ni dung c ng, r rng lm
ng c hc tp ca sinh vin cao hn. C nhng gi thuyt trnh
tht vui v vi cch truyn t hi hc, nh nhng, th v ca
ging vin gip sinh vin ch ng, tch cc tham gia cc hot
ng hc tp; ging vin huy ng vn kin thc v kinh nghim
sng ca sinh vin thit k nn bi hc; giao tip a phng:
quan h ging vin sinh vin, sinh vin ging vin, sinh vin
sinh vin ch khng cn mang tnh cht mt chiu na. Phng
php tch cc khuyn khch sinh vin nu ln nhng kin c nhn
v vn ang hc, sinh vin t xc nh vn v gii quyt vn
, khuyn khch sinh vin nu thc mc trong qu trnh hc tp,
pht huy tnh ch ng, sng to ca sinh vin; sinh vin sng to
theo cch ring ca mnh. Ging vin khuyn khch sinh vin nhn
xt, b sung cu tr li ca bn, tham gia t nh gi kt qu hc
tp; ging vin c iu kin khi qut ton b bi ging, cng nh
tng ni dung, tng vn ca bi ging; ging vin c iu kin
m hnh ha mt s ni dung bi ging, s dng cc hnh nh s
, t liu minh ha. Do vy s lm bi ging sinh ng hn, bui
hc tr nn hp dn hn, sinh vin d nm bt c nhng ni
dung c bn ca bi ging hn. Ging vin s c ch ng hn
trong vic trnh by bi ging, ng thi c nhiu thi gian phn
tch nhng ni dung ca bi ging. c bit qua i thoi, ging
vin d dng nm bt c nhng suy ngh ca sinh vin v nhng
vn l lun v thc tin, qua ging vin c c cch gii
thch mt cch tha ng. Sinh vin tham gia vo cc hot ng
hc tp mc cao, s dng cc kin thc v k nng hin c
ca sinh vin, linh hot thch nghi vi nhng nhn thc v v tr
mi; tranh lun v cc gi tr, cc gi thuyt hc tp t nhiu
cch tip cn khc nhau; sinh vin h tr v hc tp ln nhau, rn
luyn t duy ph phn tch cc, pht trin cc k nng c bn; sinh
vin c tn trng hn, h khng phi qu cm ci ghi chp
nhng li ging vin c (nhiu khi ghi chp khng kp, khng
459
ng) nn h c iu kin lng nghe thy ging gii nhng ni

dung l lun hay nhng s kin lin quan n bi ging. Vi
phng php ny, sinh vin cn c c hi pht biu, tham gia lm
r ni dung bi ging, c bit h cn c c hi ni nhng quan
im, nhng thc mc ca mnh, v th h cm thy c v th v t
tin hn, nm bt ni dung bi ging mt cch ch ng, su sc
hn, khng cn cm gic hc chnh tr kh khan, g b, n iu
na.
Th nhng, khi s dng phng php ging dy tch cc
ging vin phi mt rt nhiu thi gian trong vic lp k hoch dy
hc t vic xc nh mc tiu, nhim v, la chn phng php dy
hc ph hp cho n vic chun b cc phng tin dy hc, tiu ch
nh gi Sinh vin phi mt thi gian chun b cu hi do thy
a ra hoc mt b phn sinh vin cn ngn ngi pht biu nn
kt qu cn hn ch nht nh. Vai tr c tn ca ging vin trong
dy hc truyn thng l ngi thy mu mc thm su trong
nhn thc ca ging vin t xa n nay. V vy, vic chuyn i,
b sung nhiu vai tr hn na i vi ging vin l iu kh khn,
nhng phi quyt tm thc hin.
Chng trnh o to theo hc ch tn ch s buc ging vin
v sinh vin cn tch cc trong qu trnh dy v hc. phm vi
rng hn na, iu ny s lm phng php dy hc truyn thng
chuyn i sang dy hc tch cc. V vy, cc nh thit k chng
trnh, cc ging vin cn phi nm vng nhng t tng ch o
trong cch tip cn i mi khi thc hin vai tr ca mnh.
Lu nay, thuyt trnh vn l phng php c bn trong ging
dy, gio dc, tuyn truyn t tng H Ch Minh. Phng php
ny vn c vai tr quan trng nht nh. Qua , ngi ging c th
nhanh chng truyn t ni dung t tng, d dng biu t tnh
cm, linh hot trong mi ng cnh, mi i tng. Tuy nhin,
phng php ny dng nhiu th d gy ra nhm chn, thy ni tr
ghi, thy thng phi c thoi, ngi hc ch c nghe mt chiu,
tip thu mt cch th ng, my mc, cha tch cc, ch ng nn
c nhng hn ch trong tip thu, thng th kh nh, mau qun, ni
dung bi hc cha c tho lun, tranh lun, bn bc mt cch su
sc, cha bit c kin phn hi t pha ngi hc, ngi nghe
lm c s cho vic b sung, iu chnh ni dung, phng php
460
ging dy, truyn t ca mnh. V vy, i mi phng php ging

dy, hc tp c bit tng cng s dng phng php ging dy
tch cc mn hc t tng H Ch Minh l mt yu cu bc thit.
i mi phng php ging dy l hng to ra s nng ng, tch
cc, sng to cho ngi hc h c th d dng nhanh chng tip
thu ni dung, lm cho h ho hng, phn khi trong hc tp. Ty
theo i tng sinh vin, quy m lp hc, iu kin, phng tin
m ging vin c th ng dng cc phng php mi ph hp. C
nhiu phng php v cch thc t chc dy hc tch cc nhm
pht huy tnh ch ng, c lp v sng to ca ngi hc. iu
c ngha thit thc trong vic i mi phng php dy hc V
c bn, nhng lp hc c th s dng nhiu phng php khc
nhau nh: phng php hi p, phng php k chuyn, phng
php nu kin, phng php tho lun nhm, thuyt trnh nhm,
phng php tnh hung, phng php cho hc vin thuyt trnh c
phn bin, phng php tho lun t, vui hc, xem phim nh,
t liu b tr, ng dng cng ngh thng tin, tr chi games
show c th tng ng vi nhng phng php, bin php hc
tp ca sinh vin. Bn cnh cn t chc cho sinh vin tham quan
bo tng H Ch Minh hoc bo tng chin tch chin tranh
Ging dy mn t tng H Ch Minh l trc tip gp phn
vo s nghip trng ngi nn ch tm, ch c cc k quan trng.
Ch tch H Ch Minh tng khng nh: Ngi thy gio tt,
thy gio xng ng l thy gio l ngi v vang nht. D tn tui
khng ng trn bo, khng c thng hun chng nhng
nhng thy gio tt l nhng anh hng v danh. Nhim v ca c
gio, thy gio l rt quan trng v v vang. C gio, thy gio cn
phi c ch kh cao thng. C ti phi c c trong o c l
gc. Ci gc o c tt lm nn ngi thy tt. H l nhng ngi
gip sinh vin hc tp thnh cng, li du n, nh hng lu di
trong tm tr nhiu th h. Bn cnh sinh vin cn ch ng trong
qu trnh hc tp nh c trc gio trnh, chun b tip cn mn
hc ch khng phi hon ton ch i vo bi ging ca ging vin.
Sinh vin cng cn t chc, sp xp qu trnh hc tp ca mnh mt
cch c mc ch v h thng ng thi phi c tnh sng to cao,
lun bit cch lng nghe nhng ng thi cng cn c t duy phn
bin.
461
PHT HUY TNH TCH CC, SNG TO

TRONG HC TP CA SINH VIN QUA PHNG PHP
DY HC GII QUYT TNH HUNG C VN
on Phm Qunh Nh Nh*
Tm tt
Tip tc i mi ni dung v phng php dy hc cc mn
khoa hc x hi v nhn vn ni chung, cc mn l lun chnh tr
ni ring cc trng i hc v cao ng hin nay l vn t
ra cp thit. Thng qua i mi phng php dy hc gp phn
nng cao cht lng gio dc o to, nhm o to ngun nhn
lc c trnh kin thc vng, k nng thnh tho, t duy sng to,
m bo y phm cht v nng lc gp phn quan trng vo
gi vng nh hng n nh chnh tr t tng, p ng tt nht
yu cu ca thc tin y mnh s nghip cng nghip ha, hin
i ha t nc. Bi vit trao i mt vi kin ca ngi vit v
phng php dy hc thng qua tnh hung c vn pht huy
tnh tch cc sng to ca sinh vin trong hc tp, hng n gp
phn nng cao cht lng ging dy cc mn l lun chnh tr cc
trng i hc v cao ng hin nay.
1. t vn
T vic tip tc khng nh v tr, vai tr, tm quan trng ca
gio dc - o to, ti i hi ln th XI, ng ch r: i mi cn
bn v ton din gio dc v o to theo nhu cu pht trin ca x
hi; nng cao cht lng theo yu cu chun ha, hin i ha, dn
*
Thc s, Ging vin khoa L lun chnh tr, trng H Ngn hng TP. H Ch Minh.
462
ch ha v hi nhp, v phc v c lc s nghip xy dng v bo

v T quc1 v Gio dc v o to l quc sch hng u, l s
nghip ca ng, Nh nc v ca ton dn. u t cho gio dc l
u t pht trin, c u tin i trc trong cc chng trnh, k
hoch pht trin kinh t - x hi2. y chnh l c s, nh hng
ng n, ng thi cng l nhng i hi vi nn gio dc ni
chung. c bit nng cao cht lng ging dy cc mn l lun
chnh tr cn phi tng cng s dng tng hp cc phng php
dy hc tch cc kt hp vi ng dng nhng phng tin cng
ngh thng tin hin i, nht l phng php dy hc thng qua tnh
hung c vn pht huy tnh tch cc sng to ca sinh vin
trong hc tp. Vi phng php php ny c th bin hot ng dy
v hc mang tnh mt chiu v th ng thnh hot ng c tnh
cht tng h gia ngi dy v ngi hc, qua pht huy tnh
tch cc, sng to ca sinh vin.
2. Gii quyt vn ; kt qu nghin cu v bnh lun, kin ngh
Thi gian qua, khng t cc trng i hc v cao ng vn
cn hin tng dy hc nng v li truyn th mt chiu, thy c
tr ghi theo kiu thng bo nhng ni dung kin thc c sn trong
cc gio trnh, thng qua phng php thuyt trnh kt hp vi m
thoi, sau l tr hc thuc lng l ch yu, t s dng cc phng
php dy hc tch cc, do , t c s tng tc gia ging vin v
hc vin. Thc t cho thy, vi phng php ging dy truyn thng
tc l qu trnh ging dy ch din ra mt chiu: c - chp; nhn
chp, chiu - chp th trong mt thi gian ngn, ging vin c th
chuyn ti c nhiu khi lng thng tin cho sinh vin. Nhng
nu ch s dng mt phng php ny trong thi gian di th h qu
ca n l s lm cho sinh vin tr nn th ng, l, i khi gy c
ch v mt tm l, sinh vin s cm thy mt mi v khng tp
trung vo ni dung ca bi ging.
c bit, cc mn l lun chnh tr l nhng mn hc mang
tnh c th trong chng trnh gio dc i hc hin nay vi
1
2
Ngh quyt Hi ngh Trung ng 8 kha XI v i mi cn bn, ton din gio dc v
o to, www.http:// dangcongsan.vn
463
chng trnh, ni dung lin quan mt thit ti mc tiu dy ngi

mt trong ba mc tiu ca chin lc gio dc m ng v Nh
nc ta ra trong thi k i mi l: Dy ch Dy ngi v
Dy ngh. sn phm u ra cc c s o to phi hng ti
mc tiu va hng, va chuyn, hay ni cch khc l phi c
trnh chuyn mn gii hi nhp vi kinh t th gii v phi c
phm cht o c tt cng bn lnh chnh tr vng vng lm ch
bn thn, lm ch t nc, v mc tiu dn giu, nc mnh, dn
ch, cng bng, vn minh. Tuy nhin cc mn l lun chnh tr
thng kh khan, mang nng tnh l lun, vi ni dung bao gm
rt nhiu kin thc nhng thi lng ginh cho cc mn hc ny
kh t. Cng v l , tnh trng th ca sinh vin i vi cc mn
l lun chnh tr l kh ph bin cc trng i hc, cao ng
nc ta hin nay. a s sinh vin cha c thc cao vi mn hc,
cho rng y l mn hc ph nn dn n thi li, th ng,
thiu tch cc, T dn n mt b phn sinh vin khng nm
c kin thc c bn, khng nm c lch s vn , thiu
phng php tip cn vn mt cch khoa hc; lng tng thiu
nhy bn trong trin khai, m rng pht trin ni dung kin thc
c lnh hi gii quyt nhng vn l lun v thc tin t ra
cp bch.Thc cht y l phng php dy hc theo kiu th ng,
theo kiu "nc vo bnh", qu nhn mnh hc ghi nh thuc
lng mt cch my mc, t xem trng phng php tip cn, gii
quyt vn , lm cho sinh vin cng th ng theo to nn sc ,
thiu nng ng, thuc bi nhng khng hiu c bn cht ca vn
, gy nh hng khng nh n t duy ch ng sng to, nng
ng nhy bn ca sinh vin.
Trn thc t hin nay, cc trng i hc v cao ng c
nhiu c gng trong i phng php dy hc, chuyn dn t
phng phng php dy hc truyn thng sang phng php dy
hc hin i; bc u quan tm n phng php dy hc theo
hng tch cc gn vi vic ng dng cc phng tin cng ngh
thng tin hin i vo ging dy. Tuy nhin, cc phng php dy
hc truyn thng vn cn c thc hin kh nhiu trong cc gi
ging dy ca ging vin. Trong s dng nhiu nht l phng
php dy hc thuyt trnh vi mc thng xuyn. Cc phng
464
php dy hc tch cc nh dy hc nu vn , dy hc tnh hung,

dy hc hp tc, dy hc khm ph ... t mc t.
khc phc nhng hn ch ni trn i hi phi c gii
php mang tnh ng b; phi i mi cc nhn t trong qu trnh
dy hc. Song vn c coi l khu "t ph" l i mi cn
bn ton din ni dung v phng php dy hc. Trong , pht huy
tnh tch cc, sng to trong hc tp ca sinh vin thng qua phng
php dy hc gii quyt tnh hung c vn c ngha quan trng.
Vn ny nu c gii quyt tt s c ngha trc tip gp phn
nng cao cht lng gio dc v o to ni chung, cht lng
ging dy cc mn l lun chnh tr ni ring ti cc trng i hc
v cao ng hin nay.
Trn thc t, nu chng ta pht huy tnh tch cc, sng to
ca sinh vin thng qua phng php dy hc gii quyt tnh hung
c vn s c nhng tc ng tch cc ti vic nng cao tnh tch
cc hc tp v s pht trin t duy sng to ca sinh vin. iu ny
c th hin cc kha cnh c bn nh sau:
Th nht, pht huy tnh tch cc trong hc tp ca sinh vin.
Nu trong phng php dy hc truyn thng hu nh t hoc khng
c s tham gia ca cc sinh vin, th trong phng php dy hc
theo tnh hung c vn , sinh vin buc phi tham gia mt cch
tch cc vo hot ng s phm trn lp ca ging vin. H phi
suy ngh gii quyt vn v trnh by kt qu ca vic gii
quyt tnh hung trc tp th lp v ging vin, qua , h c c
hi th hin suy ngh, trnh v nhng bn khon ca mnh trc
ging vin v tp th lp hc.
Th hai, pht trin t duy sng to ca sinh vin. T duy con
ngi ny sinh khi tip cn tnh hung c vn . Do vy, phng
php dy hc thng qua gii quyt tnh hung c vn mt mt
trang b h thng tri thc cho sinh vin, ng thi to ra s pht
trin t duy c lp sng to ca ngi hc. y l hiu qu quan
trng ca phng php dy hc ny. Vi phng php dy hc gii
quyt tnh hung c vn , sinh vin - ch th ca hot ng hc s
c cun ht vo cc hot ng hc tp do ging vin t chc v
ch o. Sinh vin phi thc hin thao tc t duy nh: nhn thc,
465
hiu v phn tch tnh hung; a ra cc phng n gii quyt tnh

hung trn c s kinh nghim c kt hp vi t duy sng to; la
chn nhng phng n gii quyt ti u trong s cc phng n a
ra; hin thc ha phng n chn. Tch cc v ch ng tham
gia gii quyt cc tnh hung s gip cho cc sinh vin t lc pht
huy ni lc, ch ng khm ph nhng iu m mnh cha bit,
sng to mm do hn trong t duy v hnh ng. C th ni, vic
thc hin cc thao tc t duy trn l qu trnh sng to ca sinh vin
qu trnh vn dng cc tri thc v kinh nghim c sn tm ti
sng to cc phng n gii quyt tnh hung c vn , khc phc
qu trnh truyn t n iu ca ngi dy v ghi chp th ng
ca ngi hc.
Th ba, cng c k nng thc hnh ngh nghip cho sinh
vin. Vic dy hc thng qua gii quyt tnh hung c vn khng
ch gip cho sinh vin pht huy t duy sng to m cn gip cho h
cng c k nng thc hnh ngh nghip cn thit. l k nng
phn tch vn , k nng la chn v a ra quyt nh, c bit l
k nng phn tch, trnh by mt vn trc tp th lp t tin, khi
qut, lgic v c trng tm, trng im. y l nhn t kch thch
tnh tch cc ca sinh vin trong pht biu kin xy dng bi, trao
i vi ging vin, ng nghip v ni dung, phng php hc tp.
Th t, pht huy tnh tch cc ca ging vin trong dy hc.
Phng php dy hc thng qua gii quyt tnh hung c vn
khng ch cn thit cho sinh vin, m cn rt cn thit cho ging
vin. c tnh hung c vn c cht lng tt phc v cho bi
ging, ging vin phi trn tr, suy ngh, tm ti v snh to. S trn
tr sng to ny th hin tt c cc khu ca hot ng s phm,
t vic chun b n vic truyn th kin thc trn lp v cn c
khu nh gi kt qu gii quyt tnh hung c vn ca sinh vin.
Ging vin phi tham kho t liu nhiu hn, khi qut cc tnh
hung thc tin thnh cc tnh hung s phm tt hn. Ni cch
khc, ging vin phi tch cc, nng ng hn, sng to hn trong
qu trnh dy hc.
pht huy tnh tch cc sng to trong hc tp, sinh vin
khng cn l ngi ch bit nghe ging v ghi chp mt cch th
ng m cn tham gia tch cc vo hot ng ging dy ca ging
466
vin, th ging vin cn tng cng s dng phng php dy hc

gii quyt tnh hung c vn cho ph hp vi ni dung bi ging,
mn hc. Trong qu trnh xy dng tnh hung c vn , ging
vin cn ch mt s yu cu sau y:
Mt l, tnh hung m ging vin a ra cn cha ng yu
t mi m sinh vin cha bit, cn hiu v gii quyt. Yu t mi
ny gn vi ni dung, mc tiu ca bi ging, c kh ph hp,
va mang tnh ci mi va nm trong phm vi tri thc m sinh vin
v ang hc. Nu tnh hung mc qu n gin hoc qu
kh th u khng kch thch c s hng th, tnh sng to ca
sinh vin.
Hai l, tnh hung c vn cn gi c nhu cu, s hng
th ca sinh vin v mong mun gii quyt vn ca h. c
c nhng tnh hung nh vy th ging vin phi la chn c
nhng tnh hung c tnh c o, in hnh; khi xy dng tnh
hung cn da vo nhng c im tm l ca sinh vin v phi
cha ng nhng mu thun, vic gii quyt mu thun ca tnh
hung s gip sinh vin hnh thnh v pht trin t duy sng to ca
sinh vin.
Ba l, qu trnh t chc, iu khin hot ng hc tp ca
sinh vin phi ty thuc vo tng mn hc, bi hc c th m ging
vin c th vn dng linh hot phng php dy hc gii quyt tnh
hung c vn theo cc cch thc sau:
+ Ging vin trnh by ni dung ca bi ging, lng ghp vo
cc tnh hung cha ng mu thun cn gii quyt. Khuyn thch
sinh vin a ra nhiu phng n gii quyt tnh hung. Vi cch
thc dy v hc ny s kch thch c s hng th nhn thc, to
ra khng kh dn ch, ci m trong dy hc, sinh vin c iu kin
bc l kh nng sng to, khc phc c nhng ro cn tm l
trong t duy sng to.
+ Ging vin a ra tnh hung, t chc cc nhm tranh lun,
tm ra phng n gii quyt; khuyn thch cc nhm xy dng
phng n gii quyt tnh hung theo hng mi, tn trng cc
phng n sinh vin a ra, khng p t phng n duy nht ng.
467
Cch thc ny i hi sinh vin phi tham gia tch cc vo hot

ng s phm ca nhm; ch ng t duy tm cch gii quyt vn
v c iu kin trao di ngn ng, trnh by phng n gii quyt
tnh hung c vn trc tp th.
+ Ni dung bi hc c xy dng di cc dng hc tp,
ging vin thc hin bi ging bng cch trnh by nu vn . Qu
trnh thc trn lp, ging vin ch ng nu vn hc tp ri bng
cc th thut s phm a sinh vin vo cc tnh hung c vn
v sinh vin t gii quyt vn . C th mi vn ging vin
ch ng a ra nhiu phng n gii quyt khc nhau, khng nht
thit phi l sinh vin v bng phng php loi t l c th chn
ra phng n ti u nht.
+ Phn kt lun, ging vin tm tt, nhn mnh nhng ni
dung trng tm ca bi hc, khiu gi cho sinh vin nhng vn
t hc, t nghin cu. Tip tc a ra nhng vn cn nghin cu
gii quyt trong cc bi hc tip theo...
3. Kt lun
T s phn tch trn cho thy, phng php dy hc thng
qua gii quyt tnh hung c vn l mt phng php quan trng
cn c p dng ph hp trong cc mn hc nhm nng cao tnh
tch cc hc tp v pht trin t duy sng to ca sinh vin, gp
phn quan trng vo nng cao cht lng ging dy cc mn l lun
chnh tr cc trng i hc v cao ng hin nay, gip sinh vin
hc bit; hc lm; hc chung sng v hc tn ti (tc
lm ngi). T tch cc ng gp cho s nghip cng nghip
ha, hin i ha, thc hin thnh cng s nghip i mi.
TI LIU THAM KHO
XI, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2011.
2. Ngh quyt Hi ngh Trung ng 8 kha XI v i mi cn bn, ton
din gio dc v o to, www. http:// dangcongsan.vn
468
* Ging vin Trng i hc Ngn hng Thnh Ph H Ch Minh

** Ging vin Trng S quan Lc qun 2
a ch: on Phm Qunh Nh Nh, Khoa L lun chnh tr,
Trng i hc Ngn hng, 39 Hm Nghi,Q.1, Tp. H Ch Minh.
S in thoi: 0986087416
a ch: nhudhnh@gmail.com hoc tranthanhlam2612@gmail.com
469
V I MI PHNG PHP GING DY V T CHC

VIC T HC, THO LUN CA SINH VIN
I VI CC MN L LUN CHNH TR
Nguyn Hunh Bch Phng*
Trc ht, cn phi ni rng, vic ging dy cc mn L lun

chnh tr ang gp rt nhiu kh khn. Ngi ging vin ang ng
trc nhng yu cu v thch thc mi. Mt mt, cn phi ng
vng trn lp trng chnh tr mc-xt, gi vng nguyn tc ca
ng trc s cng kch ca nhng k c hi v cc th lc th
ch; mt khc, li phi bt nhp c vi hi th ca cuc sng, do
phi thay i phng php cho ph hp vi ni dung mn hc v
xu hng pht trin ca thi i. Chnh v th, trong cc trng i
hc v cao ng hin nay, i mi phng php ging dy cc mn
L lun chnh tr ang c bn lun rt nhiu, nht l t khi c
chng trnh mi ca B Gio dc o to.
c bit, Ngh quyt s 29, Hi ngh ln th tm Ban Chp
hnh Trung ng ng Cng sn Vit Nam kha XI v i mi cn
bn, ton din gio dc v o to, p ng yu cu cng nghip
ha, hin i ha trong iu kin kinh t th trng nh hng x
hi ch ngha v hi nhp quc t thi mt lung gi mi trong
i sng chnh tr x hi ca nc ta hin nay. Ngh quyt nhn
mnh: Tip tc i mi mnh m v ng b cc yu t c bn ca
gio dc, o to theo hng coi trng pht trin phm cht, nng
470
lc ca ngi hc1. Mt khc, hin nay khi ni dung chng trnh

cng nh thi lng ln lp cc mn L lun chnh tr c s rt gn
v gim ti ng k th hn bao gi ht, vn i mi phng
php dy hc cc mn hc ny ngy cng tr nn bc bch.
Vi tinh thn y, ti xin c mt s kin v vn i mi
phng php ging dy v t chc vic t hc, tho lun ca sinh
vin i vi cc mn L lun chnh tr nhm pht trin nng lc
khoa hc v phm cht ngh nghip tng lai ca sinh vin.
1. V i mi phng php ging dy cc mn L lun
chnh tr
i mi phng php ging dy cc mn L lun chnh tr
theo cch tip cn nng lc khoa hc v phm cht ngh nghip
tng lai ca sinh vin c ngha l th no ?
pht trin nng lc khoa hc l cn phi rn luyn cho sinh
vin phong cch t duy v phng php nghin cu mang tnh khoa
hc, tnh t ch, t gic, c lp, sng to,; cn bi dng v
pht trin phm cht ngh nghip tng lai l cn phi rn luyn
cho sinh vin cch thc t chc hot ng chuyn mn, thuyt trnh,
tho lun trn lp, phong cch ng x, cch thc giao tip vi tp
th, vi x hi, Tc l phi i mi phng php dy hc sao cho
khng phi ch yu l nhi nht kin thc m l lm sao cho sinh
vin bit lm theo nng lc v phm cht ca mnh, thng qua
pht trin nng lc v phm cht ca mnh.
Do vy, theo ti, i mi phng php dy hc cc mn L
lun chnh tr hin nay bao gm nhng ni dung c bn sau y:
Th nht, i mi phng php dy hc theo hng pht trin
nng lc khoa hc ca sinh vin.
* Thc s, Khoa Gio dc chnh tr - Trng H S phm TP. H Ch Minh

1
ng Cng sn Vit Nam, Vn kin Hi ngh ln th tm Ban chp hnh Trung ng
kha XI, Vn phng Trung ng ng, H Ni, 2013, tr. 127.
471
Trc ht, mc ch ca vic i mi phng php ging dy

l nhm pht huy tnh tch cc, nng ng, sng to ca sinh vin;
trnh thi th ng, rp khun theo bi ging ca thy, t sinh
vin c c phong cch t duy c lp trong hc tp cng nh
trong nghin cu khoa hc. c bit, vic i mi phng php
ging dy cc mn L lun chnh tr s gp phn lm cho sinh vin
thm quan tm, hng th hc tp v nghin cu, t s thc y
cht lng v hiu qu ca vic dy v hc cc mn khoa hc ny.
iu i hi trc ht phi thng xuyn khi dy, rn
luyn v pht trin nng lc t hc, t nghin cu, t t vn v
t gii quyt vn ca sinh vin ngay trong qu trnh hc tp
nh trng. Ngoi ra, ging vin cn hng dn sinh vin cch ghi
chp, c ti liu, chun b xmina,c bit, khi ni dung chng
trnh v thi lng ln lp c s gim ti ng k th vic kt hp
gia vic hng dn ca thy vi s t nghin cu ca tr l ht sc
quan trng. C th l, cn kt hp thuyt trnh vi nu vn ,
hng dn nhng ti liu mi, nh hng nghin cu v gi gii
quyt nhng vn m khoa hc v thc tin cuc sng t ra.
Nhng iu quan trng l phi gip sinh vin nm c nhng
nguyn l c bn, vn dng chng trong nhng iu kin mi,
nhng mn hc v nhng chuyn ngnh mi.
y l qu trnh rn luyn cho sinh vin c nng lc t duy
chnh xc v phm cht t duy bin chng. M iu ny th cc k
cn thit, v nh Ph. ngghen ch r: Mt dn tc mun ng
vng trn nh cao ca khoa hc th khng th khng c t duy l
lun2.
Cn pht huy tnh tch cc, ch ng, t gic, sng to ca
sinh vin trong qu trnh lnh hi tri thc. iu c th thc hin
c thng qua vic s dng cc phng php dy hc tch cc:
phng php ng no, phng php nu vn , vn p, phng
php m thoi, tho lun nhm, trc quan v s kt hp mt cch
nhun nhuyn cc phng php vi nhau ty iu kin c th.
Ging vin cn phi c phng php xy dng cc tnh hung i
hi s tm ti, o su suy ngh, pht trin v m rng kin thc ca
2
C. Mc v Ph. ngghen, Ton tp, t. 20, Nxb Chnh tr quc gia, H Ni, 1995, tr. 489.
472
sinh vin. Bn thn cc phng php u c nhng u, nhc im,

do vy khng nn coi bt k phng php no l ti u, l cha kha
vn nng cho vic truyn th tri thc. Thm ch, cng mt bi ging
nhng khi ging cho cc lp khc nhau th phng php cng phi
vn dng khc nhau.
iu i hi ngi ging vin phi c kin thc su rng
v thng xuyn cp nht nhng tri thc, thng tin mi. C. Mc
tng ni: chnh nhng con ngi lm thay i hon cnh v bn
thn nh gio dc cng cn phi c gio dc3.
Th hai, i mi phng php dy hc theo hng bi dng
v pht trin phm cht ngh nghip tng lai ca sinh vin.
Vic i mi phng php dy hc cc mn L lun chnh tr
theo hng ny cn phi c s phi hp nhiu gii php, mc u
tin cc gii php ty theo i tng sinh vin. Trn c s nm
vng c im i tng, i mi phng php dy hc cc mn
L lun chnh tr cn ch nhng im ch yu sau:
- Thc hin trit phng chm ly ngi hc lm trung
tm, cho nn ngi ging vin cn kt hp nhiu phng php dy
hc khc nhau ty thuc vo ni dung bi ging v i tng sinh
vin. Thng qua , sinh vin rn luyn c cc k nng cn thit
nh: K nng din t, thuyt trnh, tranh lun, tho lun; k nng
t vn v gii quyt vn ; k nng ni trc m ng; k
nng t chc cc hot ng chuyn mn;.v.v
kch thch tnh ch ng ca sinh vin th ngi ging vin
cng phi lun lun ng no, pht huy tnh sng to ca mnh
trong qu trnh trin khai bi ging, ng thi ngi hc phi tp
trung vo bi ging, phi suy ngh, ng gp kin xy dng bi
hc.
- Ging vin c th v cn phi kt hp s dng cc phng
tin hin i trong qu trnh dy hc. phng tin dy hc hin
3
C. Mc v Ph. ngghen, Ton tp, t. 3, Nxb Chnh tr quc gia, H Ni, 1995, tr. 10.
473
i pht huy hiu qu, ging vin cn c s u t ng dng cc

phn mm tin hc nh to ra cc m hnh, s ha kin thc, su
tm phim, cc hnh nh lin quan n ni dung bi hc,.v.vTuy
nhin, vic s dng cc phng tin cng ngh hin i ch mang
tnh cht h tr, bn thn n khng th thay th ni dung tri thc
khoa hc, do s vn dng linh hot, sng to cc phng php
ca ging vin l iu ht sc cn thit. Mun vy, ging vin phi
u t thi gian mi c th chun b tt nu vn v cng sinh
vin gii quyt vn .
nh hng chung ca i mi phng php ging dy cc
mn L lun chnh tr l cn phi trnh by cc lun c c tnh cht
kinh in, nhng ni dung c bn, c bit l vn dng, lin h vi
thc tin ca t nc v chuyn ngnh o to ca sinh vin. V
vy, cn phi c s kt hp vic ging dy ca thy vi vic t hc,
tho lun ca tr.
iu ny cng tr nn quan trng v bc thit khi qu thi
gian ln lp ht sc hn ch. Cho nn, cn kt hp thuyt trnh vi
nu vn ; hng dn nhng ti liu mi; nh hng nghin cu,
t cu hi sinh vin tr li, gi , gii quyt nhng vn m
khoa hc v thc tin cuc sng t ra. Nhng iu quan trng l
gip sinh vin nm vng nhng quan im l lun c bn, vn dng
chng trong nhn thc v thc tin.
Vi quan im trn y, thc hin tt vic i mi phng
php ging dy cc mn L lun chnh tr cn phi m bo nhng
nguyn tc c bn sau y:
Mt l, phi gi vng bn cht khoa hc v cch mng cng
nh vai tr kim ch nam ca ch ngha Mc Lnin, t tng H
Ch Minh i vi s pht trin kinh t x hi.
Hai l, phi thc s qun trit nguyn tc thng nht gia l
lun v thc tin, hc i i vi hnh, vn dng l lun vo vic
gii quyt cc vn ca thc tin cuc sng.
474
Ba l, cn xc nh phng php ging dy ng n trn c

s nm vng i tng, bn cht v c im ca tng mn L lun
chnh tr.
Xc nh r iu s a li s hng th v say m cho
ngi hc, gip ch thit thc cho vic m mang tr tu, nht l kh
nng t duy, kh nng dng l tr v lp lun lgc gii thch,
chng minh hay phn bc mt vn no .
Bn l, cn kt hp ging dy l lun vi gio dc t tng
chnh tr, l tng, li sng v o c.
Ging dy cc mn L lun chnh tr khng phi n thun
trang b cho sinh vin mt m kin thc l lun, m quan trng l
thng qua nhng kin thc y sinh vin c c t tng chnh tr
vng vng, c li sng v phm cht o c tt p. l gio
dc th gii quan v phng php lun duy vt bin chng, nng
cao s hiu bit v nim tin vo con ng i ln ch ngha x hi
ca nc ta, t t khng nh c nhng gi tr trong cuc
sng, bit la chn li sng chn chnh, c ch cho x hi. Yu cu
ny i hi cc ging vin L lun chnh tr cng c trch nhim
nng n hn. Cng vi vic trang b cho sinh vin nhng kin thc
v cc nguyn l, quy lut, phm tr ,th cc ging vin L lun
chnh tr cn c nhim v gio dc l tng sng, tnh cm ngh
nghip cho h.
2. V t chc vic t hc, tho lun ca sinh vin
Trc ht phi ni rng, vic phn chia, quy nh s tit v ni
dung ging dy ca ging vin vi s tit v ni dung t hc, tho
lun ca sinh vin l ht sc quan trng. Tuy nhin, cn trnh rp
khun, my mc khi p dng c th i vi tng chng, tng mc,
m phi ht sc linh hot, nhy bn cho ph hp vi tng i tng
sinh vin, cng nh nhng iu kin c th nht nh.
Vy t chc vic t hc, tho lun ca sinh vin nh th no ?
iu kin bt buc i vi mi sinh vin l phi c gio trnh
khi thc hin mn hc. Nhng khng t cc vn trong gio trnh
475
li c trnh by mt cch ht sc chung chung, nn nu ch c

gio trnh khng thi th kh c th hiu c bn cht ca vn .
Chnh v vy, ging vin c th hng dn sinh vin tham kho cc
ti liu khc nhau c th hiu su sc hn v t vn dng mt
cch ph hp nhng quan im l lun c bn vo trong cuc sng
v trong chuyn ngnh o to ca mnh.
V vn t hc ca sinh vin:
hc tt cc mn L lun chnh tr, sinh vin khng ch bng
ch quyt tm m phi bng c tnh cm su sc, khng ch bng
khi c m phi bng c tri tim ca chnh mnh. Ch c s kt hp
gia khi c vi tri tim, gia tr tu vi tnh cm mi mang li hiu
qu thit thc. Do vy, vic t hc ca sinh vin phi qun trit yu
cu .
C th l, c nhng ni dung t hc ca sinh vin nht thit
phi c s hng dn trc tip ca ging vin, nhng cng c
nhng ni dung sinh vin c th t c, t nghin cu l c th hiu
c. V vy, s dng hp l thi gian c th c ca sinh vin,
trnh s nhm chn, th ng v nng cao hiu qu ca vic t
hc th nn c s kt hp t hc trn lp vi t hc nh c s
nh hng, kim tra, nh gi ca ging vin.
Chng hn, nhng ni dung lin quan n ti tho lun th
ging vin c th giao nhim v cho sinh vin v nh t nghin cu,
vit bi thuyt trnh chun b cho bui tho lun mt cch si ni, c
hiu qu thit thc. Vic chun b y phi c ging vin kim tra,
nh gi mt cch nghim tc. Cn nhng ni dung mang tnh hc
thut tru tng th phi c tin hnh trn lp c s gii thch,
gi m ca ging vin, gii p nhng thc mc v tr li nhng
cu hi ca sinh vin. thc hin tt iu , ging vin cn giao
nhim v c th sinh vin t nghin cu v chun b trc cho
nhng tit hc sau.
V vn tho lun ca sinh vin:
Cn phi nhy bn, linh hot trong vic tin hnh cc bui tho
lun, thit lp ni dung cc ti, cc ch tho lun theo hng
476
gn kt l lun vi thc tin, c bit l thc tin i mi ca t

nc, cng nh chuyn ngnh o to ca sinh vin. thc hin
tt iu , ging vin c th phn chia thnh cc nhm tho lun
vi quy m hp l, trong mi nhm thc hin nhng ni dung
trng tm nht nh. c bit, ging vin cn c nhng gi m, t
vn sinh vin suy ngh tr li v tranh lun. Khi kt thc thi
gian tho lun, ging vin cn tng kt li nhng ni dung thc
hin c, cha thc hin c ca bui tho lun, gii p c th
nhng thc mc c th ny sinh t sinh vin.
nng cao hiu qu vic t hc v tho lun ca sinh vin th
nn c nhng bin php c th (chng hn cng im vo ct im
qu trnh) trong vic nh gi kt qu theo hng to ng lc cho
sinh vin trong tu dng, hc tp, nghin cu khoa hc.
Trn y l mt s kin v i mi phng php ging dy
v t chc vic t hc, tho lun ca sinh vin i vi cc mn L
lun chnh tr nhm nng cao nng lc khoa hc v phm cht ngh
nghip tng lai ca sinh vin. Nhng vn ch c th thc
hin c khi c tinh thn t gic, hp tc ca mi sinh vin; c
bit, khi mi ging vin thc s c tnh cm v trch nhim i vi
ngh nghip ca mnh, tnh cm v trch nhim i vi th h tr.
477
MT VI KINH NGHIM V I MI PHNG PHP

DY HC I VI HC PHN NG LI CCH MNG
Hong Xun Sn
Dn
Phi khng nh rng, cc mn khoa hc Mc-Lnin v t
tng H Ch Minh (sau y gi l cc mn L lun chnh tr), mn
hc ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam ni ring
l rt cn thit cho sinh vin. Nhng mn hc to cho sinh vin
phng php t duy, phng php nghin cu khoa hc, phng
php lm vic v c li sng hp quy lut. S cn thit hc tp cc
mn L lun chnh tr l hin nhin khng phi bn ci nhiu. Vn
ca chng ta l lm sao cc bn sinh vin nhn ra s cn thit
y v c mt phng php ging dy tch cc, l th.
Sinh vin c tui m s pht trin v th cht v tr tu
p nht trong cuc i con ngi, l thi im nh hng t
tng, ngh nghip. Tuy nhin, kinh nghim v nhn thc ca h li
cha chn ti. V vy, khng t, thm ch nhiu sinh vin khng
nhn thc c tc dng tt, c tnh lu di trong sut cuc i
mnh khi hc tp cc mn khoa hc L lun chnh tr mang li, nn
cn t nhiu xao nhng, thm ch c nhng nhn xt phim din v
cc mn khoa hc ny, cho rng khng cn thit phi hc. Li suy
ngh gy tm l khng tip nhn kin thc trong gi hc, l
mt kh khn cho ging vin trong vic tm ra mt phng php
thch hp gip cc bn hc tt mn hc.
Thc s, Trng H Kinh t Tp.HCM
478
1. i nt v phng php v phng php dy hc i

hc
Thut ng phng php bt ngun t ting Hy Lp l
Metodos, c ngha l con ng, cch thc t ti mc ch
nht nh. Phng php l hnh thc t vn ng bn trong ca ni
dung, n gn lin vi hot ng ca con ngi, gip cho con ngi
hon thnh c nhng nhim v ph hp vi nhng mc ch
ra. Bi vy, phng php bao gi cng c tnh mc ch, tnh
cu trc v lun lun gn lin vi ni dung, ni dung quy nh
phng php, nhng bn thn phng php c tc dng tr li lm
cho ni dung ngy cng hon thin hn v vn dng vo thc ca
ngi hc.
Cng nh phng php, phng php dy hc c quy nh
bi ni dung dy hc, ni cch khc, ni dung dy hc chi phi vic
la chn v vn dng phi hp cc phng php dy hc i hc.
Song, nh c s la chn v vn dng hp l cc phng php dy
hc m ni dung dy hc s tr thnh mt b phn hu c trong vn
kinh nghim ring ca sinh vin i hc, t h c th nm vng
h thng tri thc c bn, tri thc c s v tri thc chuyn ngnh
c s ca ngh nghip tng lai.
Phng php dy hc i hc to nn cch thc hot ng
ca ging vin v sinh vin trong qu trnh t chc, iu khin hot
ng dy v qu trnh t chc, t iu khin hot ng hc i
hc.
T cc mi quan h qua li gia phng php dy hc,
chng ta c th rt ra cc chc nng ca phng php l: chc nng
nhn thc, chc nng pht trin tr tu v chc nng gio dc.
Ngoi ra, phng php dy hc cn m bo cho sinh vin
pht trin nng lc hot ng tr tu, c bit l nng lc t duy
ngh nghip, vi chc nng ny, sinh vin s trnh c cch hc
my mc gio iu, hnh thc ch ngha tng bc thch ng linh
hot vi cc tnh hung khc nhau, c bit l nhng tnh hung
kinh t - x hi thay i hng ngy.
Mt khc, phng php dy hc cn gip cho sinh vin i
hc hnh thnh c cc quan im v nim tin, cc phm cht
479
ni cch khc phng php dy hc cn c c chc nng gio dc

i vi sinh vin.
Tm li, qu trnh dy hc i hc bao gm hot ng dy
(hot ng t chc, iu khin ca ging vin) v hot ng hc
(hot ng t t chc, t iu khin ca sinh vin). Trong , ging
vin phi c cch thc dy v sinh vin phi c cch thc hc. Cch
thc dy v hc hp thnh cc phng php dy hc nhm gip cho
thy v tr hon thnh c cc nhim v dy hc, ph hp vi
mc ch ra. Song qu trnh dy hc i hc, v bn cht, l
qu trnh nhn thc c tnh cht nghin cu ca sinh vin c thc
hin di vai tr ch o ca ging vin nn phng php dy hc
i hc phi xch gn vi phng php nghin cu khoa hc.
2. Mt vi kinh nghim v i mi phng php dy v
hc i vi hc phn ng li cch mng ca ng Cng sn
Vit Nam
Sau y tc gi bi vit xin nu mt vi kinh nghim thc t
trong vic p dng nhng phng php dy v hc mi i vi mn
hc ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam ti trng
i hc Kinh t TP.HCM.
Ti trng i hc Kinh t TP.HCM, mn hc ng li
cch mng ca ng Cng sn Vit Nam c chnh thc a vo
ging dy nm 2009. Tuy nhin, nm 2010 trng i hc Kinh t
TP.HCM chuyn sang o to theo hc ch tn ch, theo quy nh v
o to tn ch th s tit ging dy hc phn ng li cch mng
ca ng Cng sn Vit Nam trn lp gim xung ng k (c th
t 75 tit gim xung cn 45 tit), v vy m thi gian chun b ni
dung ging dy ca ging vin v thi gian chun b bi nh ca
sinh vin phi tng ln. Vic chuyn sang o to theo hc ch tn
ch l theo quy nh ca B Gio dc v o to, nn, cho n thi
im hin ti hu ht cc trng chuyn sang o to vi hnh
thc ny.
Mc tiu ca hc phn ng li cch mng ca ng Cng
sn Vit Nam l gii thiu, phn tch v l gii nhng quan im,
ch trng, chnh sch v qu trnh t chc ch o thc hin, cng
nh nhng thnh tu v hn ch ca qu trnh thc hin ch trng,
ng li, chnh sch ca ng Cng sn Vit Nam trong tin trnh
480
cch mng dn tc dn ch nhn dn v trong cng cuc i mi

xy dng t nc hin nay sinh vin c th nm c y
nhng ch trng, ng li, chnh sch ca ng Cng sn Vit
Nam, nhm vn dng thc hin trong qu trnh hc tp, nghin cu
v cng tc sau khi tt nghip ra trng.
Gn y, y mnh pht trin nn gio dc Vit Nam
trong bi cnh i mi v hi nhp quc t, Trung ng ng c
ban hnh Ngh quyt s 29-NQ/TW ngy 4/11/2013 Hi ngh Trung
ng ln th tm kha XI v i mi cn bn, ton din gio dc v
o to vi mt trong nhng mc tiu l: bi dng nhn ti, pht
trin phm cht v nng lc t hc, t lm giu tri thc, sng to
ca ngi hc1. Trong nhn mnh: Tip tc i mi mnh m
phng php dy v hc theo hng hin i; pht huy tnh tch
cc, ch ng, sng to v vn dng kin thc, k nng ca ngi
hc; khc phc li truyn th p t mt chiu, ghi nh my mc.
Tp trung dy cch hc, cch ngh, khuyn khch t hc, to c s
ngi hc t cp nht v i mi tri thc, k nng, pht trin
nng lc. Chuyn t hc ch yu trn lp sang hnh thc hc tp a
dng, ch cc hot ng x hi, ngoi kha, nghin cu khoa hc.
y mnh ng dng cng ngh thng tin v truyn thng trong dy
v hc2.
Trc y, i vi cc mn L lun chnh tr ni chung,
mn ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam ni ring,
phng php ging dy ch yu ca ging vin l s dng phng
php thuyt ging, dy theo kiu c thoi. Phng php ny c
nhiu u im i vi cc mn thuc khoa hc x hi l: d s
dng, t i hi cc iu kin khoa hc k thut phc tp km theo,
phn tch su sc cc khi nim, phm tr, quy lut, gip cho ngi
hc nm bt c bi ging mt cch nhanh chng v d rng. Tuy
nhin, bn thn phng php thuyt ging cng c nhc im l
lm cho ngi hc d th ng, t c lp suy ngh, khng bit cch
vn dng tri thc l lun vo thc tin.
Khi trng i hc Kinh t TP.HCM chuyn sang hnh thc
o to theo hc ch tn ch, cc hc phn L lun chnh tr c
1
http://123.30.190.43/tiengviet/tulieuvankien/vankiendang/details.asp?topic=191&subto
pic=9&leader_topic=990&id=BT7111340696
2
Sd
481
tch hp li theo c cu chng trnh mi. Trong hc phn

ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam l 3 tn ch (45
tit). Vi khi lng ni dung ging dy rt ln, thi gian ging dy
hn hp, bt buc chng ti phi cn c vo tng ch tm
phng php dy v hc nhm mang li hiu qu cao hn.
Theo tinh thn Ngh quyt s 29-NQ/TW v i mi phng
php dy v hc i hi c ngi dy v ngi hc phi thay i
cn bn v ton din. i vi ngi dy: phi c kin thc su rng;
c tm huyt, nhit tnh vi ngh; phi c th ha mc tiu dy hc,
ni dung, phng php, phng tin, hnh thc t chc dy hc,
cch nh gi kt qu hc tp v thng bo trc cho sinh vin. i
vi ngi hc: cn phi tng cng tnh ch ng, tch cc; gim i
s ph thuc vo ging vin; cn c phng php ph hp vic
t hc, t nghin cu c hiu qu; say m, sng to trong qu trnh
hc tp.
Qun trit ch trng trn, chng ti y mnh vic i
mi phng php dy v hc hc phn ng li cch mng ca
ng Cng sn Vit Nam ti trng. Sau y l mt vi kinh
nghim ca chng ti trong vic vn dng Ngh quyt s 29NQ/TW trong vic i mi phng php dy v hc hc phn
ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam ti trng i
hc Kinh t TP.HCM.
Chng ti s dng phng php nu vn : trong qu trnh
ging, chng ti nu ra mt s tnh hung c vn , sinh vin
thc c vn v kch thch cc bn tnh tch cc, ch ng
t lc gii quyt mt cch sng to hoc di s hng dn v gip
ca ging vin, sinh vin gii quyt vn , kim tra kt lun rt
ra nhm thc hin tt cc nhim v dy hc. Vi phng php ny
chng ti thng s dng khi ging cc chng 4, 5, 6, 7, 8 ca hc
phn.
Phng php ny, gip sinh vin pht trin nhanh kh nng
t duy lgc, phn tch l lun khi qut cc vn thc tin ca
nn kinh t, chnh tr, x hi t nc ang din ra hng ngy, t
phn tch c c s l lun v thc tin trong vic ra ch
trng, ng li, tnh kh thi v vai tr ca cc lc lng x hi
trong vic thc hin ng li do ng Cng snVit Nam ra.
Phng php ny cng gip sinh vin pht huy kh nng t duy c
482
lp v th hin chnh kin ca mnh trong qu trnh tip cn cc vn

c lin quan n ch trng, ng li ca ng ang din ra
trong thc tin cuc sng.
Phng php thuyt trnh nhm: thng c s dng kt
hp trong cc bui thuyt trnh theo ti c ging vin a
ra t trc ( ti lin quan trc tip n ni dung ca cc chng
thuc hc phn). Mun s dng tt phng php ny gio vin
thng cn c vo ti a ra v t chc cho cc nhm sinh
vin u thu (nhm sinh vin vi s lng t 8 12 sinh vin).
Trn c s l ni dung v kch bn cc nhm thuyt trnh gi v
cho ging vin qua email u thu. Sau , ging vin la
chn ra mt nhm (trong cc nhm cng ti tham gia u
thu) c ni dung chun b v kch bn hp l nht chn nhm
sinh vin c quyn thuyt trnh ti. Sau khi c la chn,
nhm bt u t su tp ti liu, hnh nh, s liu lin quan, cng
c th nhm t chc i thc t c ci nhn thc t hn (bn cnh
l thuyt) v ti m nhm s thuyt trnh. Sau thi gian chun b,
theo lch phn cng, nhm thuyt trnh s trnh by v bo v kt
qu ca nhm mnh, cc nhm cn li tham gia phn bin. Trong
phng php ny, ging vin gi vai tr l hng dn, gi m v
thng nht nhn thc, cht li vn ng sai, nhm ln hoc thiu
st sau mi bui tho lun thuyt trnh.
Vi phng php ny, mi nhm ph trch mt ch ,
nhng kt qu cui cng l c lp ai cng phi n lc t thu thp ti
liu, t x l thng tin hon thnh nhim v, qua s hiu c
hc phn tt hn v c iu kin cng c, vn dng kin thc
hc vo chuyn ngnh hay gii quyt cng vic sau ny, ng thi
nng cao c kh nng t hc, t nghin cu ca nhm sinh vin
v pht trin tt nhng k nng lm vic nhm, k nng mn cho
sinh vin, y l nhng k nng rt cn thit i vi sinh vin trong
thi k hi nhp hin nay.
Ngoi ra, khi t chc thuyt trnh theo nhm chng ti cng
khuyn khch cc nhm thuyt trnh bng hnh thc ng kch, t
chc Games show, Talk show cho c ging ng nhm huy ng
tt c cc thnh vn trong ging ng cng tham gia thuyt trnh.
Phng php hc tp ngoi kha: theo k hoch ging dy
hc phn ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam,
483
chng ti t chc cho sinh vin i hc ngoi kha ti Bo tng

Chng tch chin tranh, gip sinh vin c ci nhn thc t v hai
cuc chin tranh chng Php v chng M m cha, ng tri qua.
Vi phng php ny sinh vin khng ch c nghe ging trn
ging ng, m cn tn mt chng kin nhng cng c ca chin
tranh v hu qu m chin tranh li i vi nhn dn ta nh th
no. Sau khi i hc ngoi kha v sinh vin phi vit bi thu hoch,
cm nhn. Thng qua cc bi vit ny ca sinh vin, ging vin s
bit thm c tm l, thc ca sinh vin i vi mn hc
(phng php ny chng ti s dng khi sinh vin hc xong trn
ging ng cc chng 1, 2, 3).
Sau mt thi gian thc hin nhng phng php nu trn,
chng ti nhn thy mt s kt qu bc u trong vic hc tp v
tip thu kin thc ca sinh vin khi hc hc phn ng li cch
mng ca ng Cng sn Vit Nam l:
Gip cho sinh vin c ci nhn mi v v tr, vai tr ca
cc mn L lun chnh tr ni chung v mn ng li cch mng
ca ng Cng sn Vit Nam ni ring, rt cn thit v b ch trong
vic tch ly tri thc pht trin con ngi ton din, kh nng
ng x linh hot, kh nng khi qut, hnh thnh cc k nng sng
(k nng mm) ph hp vi nn kinh t th trng v hi nhp quc
t hin nay.
Gy c s hng th hc tp cho sinh vin, khng kh
trong cc bui hc si ng hn, khng cn thng tin mt chiu,
khc phc dn tnh th ng ca sinh vin trong qu trnh lnh hi
kin thc. ng thi khi dy tnh ch ng, sng to, t gic hc
tp, nghin cu ca sinh vin.
Gip sinh vin t th hin mnh v hp tc vi cc bn,
hc bn. Thng qua hnh ng hp tc, sinh vin phi n lc t th
hin mnh, tc l t t mnh vo tnh hung c vn c cch
thc gii quyt ti u nht nhm a ra v x l cc tnh hung .
Bn cnh nhng tch cc ca cc phng php m chng ti
s dng nh trn th cc phng php ny cng bc l nhng hn
ch:
Hiu qu hot ng ca mt s t nhm vn cha cao,
vn c nhm hot ng cn mang tnh hnh thc, hi ht, to ra sn
484
phm i ph ch np cho ging vin. V, vi phng php

thuyt trnh nhm, chng ti cng nhn thy c nhiu sinh vin
thiu v yu v cc k nng lm vic nhm, k nng thuyt trnh
trc m ng, c bit l k nng gii quyt xung t, k nng
chia s trch nhim, k nng t kim tra - nh gi hot ng
nhm. S t kim tra - nh gi ca nhm cn thiu khch quan,
mi ch coi trng nh gi cho im cc thnh vin ch cha nh
gi hot ng ca nhm.
thc tham gia, ng gp kin ca cc nhm sinh vin
khng thuyt trnh cn cha cao, mt s nhm sinh vin cn mang
tm l trng ch, li, i khi trong gi tho lun cn ni chuyn.
Mt s nhm trng cn thiu k nng trong iu hnh v qun l
hot ng ca nhm.
i vi phng php hc tp ngoi kha, hn ch l vic
c mt s sinh vin thnh ph hoc mt s khng thnh ph
nhng n thm quan nhiu ln ti Bo tng Chng tch chin
tranh ny, nn khi chng ti t chc cc bn cng km phn ho
hng.
485

- THC TRNG V GII PHP
Nguyn Hu Tm*
C th ni, hin nay trong bi cnh quc t v trong nc

ang to ra nhng c hi v thch thc i vi gio dc i hc
nc ta. Cuc cch mng khoa hc v cng ngh t c nhng
bc tin nhy vt, c bit l trong lnh vc cng ngh thng tin v
truyn thng, to iu kin cho cc quc gia v cc c nhn c
tip cn lng thng tin s. Nn kinh t tri thc c hnh thnh
v ngy cng pht trin rng ri xu th quc t ha v ton cu ha
ang li cun tt c cc quc gia trong c Vit Nam tham gia hi
nhp. Trong bi cnh xut hin nhiu trit l gio dc mang
tm thi i. Tuy nhin, hin nay cng tc gio dc v o to
nc ta hin nay cn nhiu vn ang c t ra, c bit l
chng trnh ging dy v phng php ging dy, n cha theo kp
vi xu th ton cu ha, c bit l trong cng tc ging dy cc
mn l lun chnh tr cc trng i hc v cao ng nc ta
hin nay.
Chnh nhng vn trn, cho nn Ch th s 25-CT/TW ca
Ban B th ngy 12 thng 10 nm 1983: V vic ci cch gio dc
l lun chnh tr trong cc trng i hc v cao ng; Ch th 34CT/TW ngy 30/5/1998 ca B chnh tr (kha VIII): V tng
cng cng tc chnh tr t tng, cng c t chc ng, on th,
qun chng v cng tc pht trin ng vin trong cc trng i
*
Thc s, khoa Khoa hc Chnh tr - i hc Nha Trang
486
hc; Ch th s 20-CT/TW ngy 27/1/2003 ca Ban B th: V nng

cao cht lng, hiu qu cng tc xut bn, pht hnh sch l lun,
chnh tr trong tnh hnh mi. Thng bo s 214 TB/TW ngy
3/5/1999 ca Thng v B chnh tr (khoa VIII) v n nng
cao cht lng v hiu qu ging dy, hc tp cc b mn khoa hc
Mc Lnin, t tng H Ch Minh trong cc trng i hc, Cao
ng; Ngh quyt Trung ng 5 (kha IX) v Nhim v ch yu ca
cng tc t tng trong tnh hnh mi; Ngh quyt 494/Q-TT ngy
24/6/2002 ca Th tng chnh ph ph duyt n Mt s bin
php nng cao cht lng hiu qu cng tc ging dy, hc tp cc
b mn Mc Lnin, t tng H Ch Minh trong cc trng i
hc, Cao ng, mn chnh tr. Tt c nhng vn bn trn l nhm
nh hng v nng cao cng tc ging dy cc mn l lun chnh
tr cc trng i hc v cao ng mt cch hiu qu v thit thc.
T nng cao lp trng, t tng v thc ca ngi hc trong
xu th hi nhp nhng vn gi c lng tin ca ngi hc i vi
ng Cng sn Vit Nam.
Hin nay cc trng i hc v cao ng trong c nc ang
t ra mt vn quan trng, l vn nng cao cht lng
ging dy cc mn l lun chnh tr. Bi y l mn hc m tnh
tru tng cao trong qu trnh nhn thc. Chnh v vy, trong qu
trnh ging dy ca cc ging vin l lun chnh tr lm sao c
nh hng vo nhng vn trng tm sinh vin d tip cn,
nhm pht huy tnh c lp, sng to cng nh rn luyn k nng
lm vic tp th ca sinh vin. Tuy nhin, do nhiu yu t khc
nhau chi phi m cht lng ging dy v hc tp cc hc phn l
lun chnh tr cha cao, bi mt s thc trng c bn nh sau:
i vi sinh vin, Mt b phn sinh vin cha nhn thc ng
vi tr, tm quan trng ca cc hc phn l lun chnh tr, c bit l
vic vn dng kin thc hc phn vo gii quyt cc vn ca
thc tin cuc sng. Khng t sinh vin cn cha thy vai tr, mi
lin h gia cc hc phn l lun chnh tr vi cc hc phn chuyn
ngnh, coi cc hc phn l lun chnh tr l hc phn bt buc kh
khan, tru tng mang tnh ng li, chnh sch khng lin quan
ti chuyn mn sau ny dn ti ng c hc tp khng cao, thi
487
hc tp cha ng n, hc i ph vi kim tra, thi c; hc tr

n, hc cho qua v hc cho iu kin.
i vi ngi dy: Ging vin ging dy cc trng i hc v
cao ng hin nay cha ng u, cha c o to chuyn su. Thm
ch c nhiu ging vin tay ngang, cha chun nhng vn m
ng ging dy cc hc phn khng c o to bi bn chnh quy.
Cho nn chnh iu lm tm thng cc mn hc l lun chnh tr.
Bn cnh , cc mn hc l lun chnh tr cha c s thng nht trong
cch ging dy v nh gi. Biu hin nh trong ging dy p dng
phng php ging dy tch cc nhng trong vic nh gi li ch trng
nh gi theo kiu truyn thng, dn ti vic thi c cn mang nng
tnh kinh vin, sch v, hc thuc lng cu ch, m khng hiu su
sc ni dung, nguyn l, quy lut vn dng vo thc t.
Ch tch H Ch Minh tng ch rng hc tp ch ngha Mc
- Lnin khng phi hc thuc lng tng ch, tng cu v p dng
mt cch my mc m phi hc tinh thn ca ch ngha Mc Lnin, hc tp lp trng, quan im v phng php ca ch ngha
Mc - Lnin p dng lp trng, quan im v phng php y
m gii quyt cho tt nhng vn thc t: "Hc tp ch ngha Mc
- Lnin l hc tp ci tinh thn x tr mi vic, i vi mi ngi v
i vi bn thn mnh1
Trong ging dy, nhiu ging vin khng dm i mi phng
php ging dy, ch yu yu vn theo phng php ging dy truyn
thng, nh thuyt trnh, thm vo li ch c chp khng dm
tch ri gio trnh, p t kinh in, c bit nhiu gio vin ch
trng truyn t ng quan im, tinh thn gio trnh cp, cha
mnh dn a ra nhng quan im tri chiu, kch thch sinh vin
tho lun v nh hng cho sinh vin.
Trong cng tc t chc ging dy v gio trnh: Vic bin
son gio trnh cc mn l l lun chnh tr hin nay nc ta cha
n nh v thng nht. S thay i gio trnh lin tc l iu tr ngi
i vi ging vin trong ging dy. Bn cnh nhiu nm qua
cc trng i hc v cao ng ca nc ta ri vo tnh trng l
1
H Ch Minh: ton tp, tp 9, tr.292, Nh xut bn CTQG H Ni, 1995.
488
gim s tit hc ca cc hc phn l lun chnh tr, cho nn, ging

vin gp khng t kh khn trong ging dy, ng thi yu cu
ging dy cc mn l lun chnh tr l nng thi gian tho lun
nhm, trong khi hin nay cc trng b tr lng sinh vin trong
mt lp li qu ng nn cng tc tho lun khng lng thi
gian cn thit hc hin. H thng m thanh, my chiu khng
cng nh hng khng nh ti cng tc i mi ging dy.
Xut pht t thc trng cng tc ging dy cc hc phn l
lun Chnh tr cng nh yu cu ca chng trnh o to cc mn
l lun chnh tr trong giai on hin nay cn phi c mt s gii
php sau:
Th nht, trong iu kin hin nay, khng c mt phng
php no l ti u trong vic ging dy cc mn L lun chnh tr,
mc d phng php ging dy tch cc c nhiu u th, do
trong qu trnh ging dy, ging vin cn phi s dng nhiu phng
php, ph hp vi tng mn hc v i tng. Thm ch trong mt
bi ging, mt chng cng c th s dng nhiu phng php.
Trong thi i k thut thng tin pht trin mnh nh hin nay, th
vic ng dng cng ngh thng tin trong vic dy v hc cc mn
L lun chnh tr l iu cn thit v nn lm nu ging vin mun
nng cao cht lng mn hc. Tuy nhin, d i mi th no, vai
tr ca ngi ging vin cng khng th thiu.
Th hai, i mi phng php phi gn lin vi i mi
phng tin, c s vt cht v t chc lp hc. Yu t cn thit
tin hnh dy v hc theo phng php tch cc l phi c y
thit b nh my chiu v cc cng c h tr khc. ng thi cn
sp xp s lng sinh vin hp l trn mt phng hc. Do cc
trng cn phi m bo trang b cho cn b v sinh vin nhng
yu t trn. Trong khi hin nay, lp hc l thuyt ca cc mn L
lun chnh tr rt him lp hc c di 40 sinh vin, ngc li lp
hn 100 sinh vin th rt nhiu, iu kh cho ging vin p dng
phng php tch cc vo trong ging dy.
Th ba, i mi phng php phi gn lin vi i mi v c
ch, chnh sch. Thc t cho thy vic ging vin ngi s dng cc
phng php dy tch cc phi tn mt nhiu thi gian, cng sc v
489
tr tu, song nu nh cc trng khng c chnh sch ng vin,

khuyn khch, u i g th ging vin cng rt ngi i mi. Qua
kt qu nghin cu cho thy tnh trng ging vin s dng phng
php truyn thng cn rt nhiu, nguyn nhn dn n tnh trng
trn mt phn l do khch quan (c s vt cht khng m bo, ch
chnh sch cha phi l ng lc c bn). Tuy nhin, cng
phi k n nguyn nhn ch quan l do chnh ging vin khng
tch cc i mi.
Th t, cc ging vin cn c mt chng trnh hnh ng thit
thc bng nhng chuyn c th nhm tng bc t nng cao trnh
ni chung, bao gm c trnh l lun chnh tr, tri thc khoa hc v
trnh ngoi ng, tin hc. ng thi khc phc tnh trng ging dy
n iu, kh khan lm cho sinh vin tip nhn kin thc mt cch b
ng, cng thng.
Th nm, ging vin cn ch ng v c sng kin, lm cho
sinh vin bit t hc, t vn dng. Lun lin h vi thc tin ang
thay i v lm cho sinh vin bit hp tc v chia s, tn dng s h
tr ca phng tin dy hc. i vi cc cp qun l ngnh gio dc
v o to, lc lng cn b qun l cn tng cng vic kim tra,
gim st qu trnh dy - hc kp thi pht hin nhng biu hin
bt cp trong tin trnh i mi phng php dy - hc theo hng
tch cc, hin i. Nh trng cn nhanh chng u t c s vt
cht, thit b phc v qu trnh dy - hc ca thy v tr nhm khc
phc tnh trng ging vin thng xuyn phi ging nhng lp ghp
hi trng vi s lng sinh vin qu ng v to iu kin thc
hin y mnh i mi qu trnh dy - hc theo hng tch cc,
hin i.
Th su, thc hin mt gi ging trn lp ni chung v i
vi cc mn l lun chnh tr ni ring theo tinh thn ci tin cch
dy, cch hc, gim ti gi l thuyt; ch trng t v gii quyt vn
; tng cng tranh lun; va o su, va m rng kin thc ang
hc, ging vin c th dng nhiu phng php, c bit l phi
hp cc phng php mt cch khoa hc.
Th by, vic tin hnh i mi cn phi tin hnh ng b v ton
din: i mi phng php ging dy phi i i vi i mi phng
490
php nh gi, i mi cch dy ca ging vin phi i i vi cch hc

ca sinh vin, i mi cng tc ging dy phi gn lin vi i mi, nng
cao cht lng ca hot ng nghin cu khoa hc. Trong , i mi
phng php ging dy v nh gi l ct li. Trong ging dy cn s
dng linh hot nhiu phng php, ch ti i tng ngi hc c
phng php ph hp, phng php dy hc phi theo hng ly
ngi hc lm trung tm; coi trng vic t hc v rn luyn cch
hc, phng php hc tp hiu qu, sng to trong sinh vin; tng
cng tho lun gn vi lin h thc tin, ch la chn v d ph hp,
c th, st thc minh ha cho nhng nguyn l, quy lut.
TI LIU THAM KHO
1.
H Ch Minh: ton tp, tp 9, Nh xut bn CTQG H Ni,
1995.
2.
Lu Xun Mi, L lun dy hc i hc, Nxb Gio dc. H
Ni, 2000
3.
Nguyn Ngc Quang, L lun dy hc i cng, tp 2,
trng Cn b qun l gio dc TW 1.H Ni, 1989
4.
Vin Khoa hc X hi Vit Nam, Hong Ph (ch bin) T
in ting Vit, Nxb H Ni, 1992
5.
Phan nh Diu, Phng php gii quyt vn trong gio
dc hin i. Tp ch Tia Sng, H Ni, 2008
6.
ng Cng sn Vit Nam, Vn kin Hi ngh ln th II
BCHTW kha VII. NXB Chnh tr Quc gia, HN, 1997
491
HNG DN SINH VIN T HC

TRONG HC CH TN CH V VIC VN DNG
TRONG GING DY HC PHN L LUN CHNH TR
L Minh Tn*
Hin nay nhiu trng i hc nc ta chuyn sang hc

ch tn ch, so vi ging dy nin ch, hc ch tn ch c mt s
khc bit. Trong hc ch tn ch, cao tnh ch ng ca ngi
hc v i hi h phi ht sc ch ng trong qu trnh hc tp
tip thu tri thc, tch lu hc phn. ng thi cng i hi ging
vin phi nm c cc hnh thc ging dy, chun b ni dung
cho cc bui ln lp, t ti liu tham kho n chun b ni dung
bi ging, phng php s dng v hng dn sinh vin t hc, t
nghin cu. S chun b k ca ging vin l yu t quyt nh n
s thnh cng ca loi hnh ging dy ny. Tit hc khng th ni l
thnh cng, nu ngi thy khng lm tt khu hng dn SV
chun b bi v kim tra s chun b ca h.
1. Mt s c im trong hc ch tn ch
Trong hc ch tn ch, tnh ch ng ca sinh vin c
cao, h phi ch ng trong ng k hc phn, la chn gi, bui
hc cho ph hp, phi ht sc nng ng trong tip nhn tri thc.
Sinh vin phi tch cc trong tra cu, c ti liu trang b kin
thc. Trong qu trnh hc tp, sinh vin c quyn ch ng v thi
gian ln lp, la chn ging vin v c th ko di hoc rt ngn thi
gian o to ti trng theo quy nh. Trong hc ch tn ch, s gi t
hc, t nghin cu nhiu, i hi sinh vin phi n lc cao. T
*
Ging vin Khoa L lun Chnh tr - Trng i hc Tin Giang.
492
nhng c im ny, i hi sinh vin phi bit thu xp thi gian,

phi c cch lm vic khoa hc v phi lun c gng cao trong sut
thi gian hc tp.
Cn i vi ging vin, vic ging dy theo hc ch tn ch
cng c nhiu im khc bit so vi ging dy nin ch. S khc
bit ln ch, s gi l thuyt gim, s gi cho sinh vin t nghin
cu, t hc v tho lun tng; trong tit dy khng phi hon ton l
thuyt ging, ngi thy c din t u n cui, m c s trao
i, hng dn sinh vin t hc, tho lun sinh vin ng vai tr
ch th trong tip nhn kin thc mi.
Khi ging dy theo tn ch, ngi ging vin phi nm vng
c im ca loi hnh ging dy ny c ng x ph hp.
vic hc tp ca sinh vin t c kt qu nh mong mun v pht
huy c tnh tch cc ca h, ngi ging vin phi chun b k
nhiu mt, trong ht sc ch khu hng dn sinh vin t hc
ti lp, hng dn c ti liu, chun b bi nh v kim tra s
chun b ca h theo nh hng ca ging vin. Vic giao bi,
ti v thng xuyn gim st ca ging vin, l ng lc sinh
vin t gic hc tp. y l iu mi ging vin cn ht sc lu ,
v khng phi hc phn no sinh vin no cng t gic hc tp, nht
l cc hc phn L lun chnh tr, nu ging vin ch nhc nh
chung chung m khng c bin php, ch ti mnh th sinh vin
rt d b qua, khng chu hc v kt qu l kin thc b ht hng.
y ti mun ni, ngi ging vin phi c trch nhim
cao i vi ngi hc, phi c nhng bin php tch cc v ph
hp, ht sc trnh s hi ht, thiu trch nhim trong cng tc ging
dy ca mnh.
2. Hng dn t hc v kim tra t hc ca sinh vin
Vic hng dn t hc v kim tra s chun b ca sinh vin
nhiu ngi cho l chuyn bit ri ni mi. Nu mt ai ngh vy th
hi rng, mnh hng dn sinh vin t hc ng ngha ca n
cha, mnh c thng xuyn lm vic ny khng, hay ch l s qua
loa lm cho c lm, lc lm lc khng v c bit li dn d ca mnh
c ngi hc thc hin ti u? y l vn c tnh mu cht
trong nng cao cht lng o to ni chung v cc hc phn L lun
Chnh tr ni ring. Ch nhng ai tn tm vi ngh, ht lng v s tin
493
b ca sinh vin, th mi ch v lm tt khu tng nh n gin

ny.
Cc hc phn L lun Chnh tr mang tnh tru tng cao, t
quy lut ny, nguyn l kia n ch trng, chnh sch ca ng...
nghe ra rt nguyn tc v kh khn. C th ni, sinh vin rt s hc
cc mn ny, cc em phn ng suy ngh, hc ly im tch lu
hc phn, ch t em suy ngh hc nm bt quy lut, hc bit
cch vn dng l lun vo thc tin, gii quyt nhng vn ca
cuc sng t ra theo chun mc x hi v vn dng ng quy lut.
T nhng suy ngh lch lc trn, nn vic hc ca sinh vin mang
nng tnh i ph, s lin h, vn dng l lun vo thc tin t c
cc em quan tm. Nu vy, th tc dng ca cc hc phn L lun
Chnh tr s mt ht ngha ca n.
Xut pht t thc tin hc tp ca sinh vin i vi cc hc
phn L lun Chnh tr trong cc trng i hc, cao ng c nc
thi gian qua, ng cho i ng ging vin chng ta suy ngm v
tm cch tip cn, gip cc em c phng php hc tp tch cc. iu
i hi ngi GV phi s dng tt cc phng php hin c v
tm ti, sng to cc bin php mi tch cc, vic dy t mc tiu
ra v vic hc tr ln c ngha thc tin.
Vic hng dn sinh vin t hc lp v nh, cng nh vic
kim tra s chun b ca cc em, l mt bin php tch cc nhm
khc phc s th ng v suy ngh lch lc ca sinh vin trong hc
cc mn L lun Chnh tr. Bin php ny p dng c tt c cc
hc phn, t Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc-Lnin 1, 2
n T tng H Ch Minh v ng li cch mng ca ng Cng
sn Vit Nam. Vn l la chn ni dung no ging trn lp, ni
dung no hng dn hc ti lp, hc tp nghin cu ti nh. Vic ny
i hi ging vin phi c s chun b k trc khi ln lp.
Ti vn dng bin php trn vo thc t ging dy b mn
ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam. Trong nhng
nm qua, ti tng bc vn dng, thc hin nh sau: Ngay t bui
u ln lp cc lp hc phn, ti gii thiu cho sinh vin cng
chi tit hc phn mn hc v yu cu sinh vin chp thc hin trong
qu trnh hc, tip gii thiu cc ti liu hc tp chnh, ti liu tham
kho, cho chp file ti liu tham kho cc chng ( chun b trc).
494
Ti yu cu sinh vin phi c gio trnh, phi c ti liu trc ti nh

v chun b bi theo tng chng.
Khi hc mi chng, c ni dung ging vin ging trn lp, c
ni dung yu cu sinh vin t c, t nghin cu ngay ti lp, c
ni dung giao v chun b nh.
Nhng ni dung trn c ghi r trong cng chi tit hc
phn. Khi n mi phn yu cu sinh vin t hc, ti nu mt s ni
dung chnh cn t c v yu cu sinh c hoc tho lun, trao
i trong thi gian khong 5 pht, ht thi gian ti cu sinh vin
trnh by ni dung chnh va c, nhng ni dung sinh vin trnh
by cha r, ti yu cu cc sinh vin khc trnh by tip hoc nhn
xt nh gi kin ca bn.
V d c th, Chng 1, trong mc I Hon cnh quc t v
trong nc u th k XX. Trong mc chia lm 2 mc nh l,1.
Hon cnh quc t, 2. Tnh hnh trong nc. mc 1. Hon
cnh quc t, ti yu cu sinh vin cho bit mc ny c my ni
dung chnh? Ni dung chnh ca cc phn ny l g? V yu cu
sinh vin c ri trnh by. C nh vy, lm tip cc mc, cc
chng khc. Vic lm ny c tc dng gip sinh vin ch ng
trong tip nhn tri thc v rn luyn kh nng pht biu, trnh by
vn .
Vi bin php ny, buc sinh vin phi c gio trnh, phi t
c v c lp suy ngh, hoc hp tc nhm, khng th th ng
da dm vo ngi khc. khch thch cc em c v suy ngh,
khi gi sinh vin trnh by, c th yu cu bt c em no v c khi
ku mt em no trong nhiu ln. Lm nh vy buc cc em u
phi chun b, phi ch ng trong gi ln lp. Khi yu cu sinh
vin trnh by, em no trnh by tt, c lin h thc tin, ging vin
c th cng im khuyn khch.
V hng dn sinh vin t hc nh. y l nhng ni dung rt
quan trng, lm tt khu ny gip cho sinh vin nm su, nm vng
kin thc hc v thun li khi tip nhn tri thc mi. Khi n
nhng ni dung cn hng dn, ti m ng Hypelink n cc ti
liu lin kt, hoc cc ti liu khc, gii thiu qua cc ti liu ,
hng dn cc em c v cn nm vng nhng ni dung chnh no
.
495
Vn dng bin php trn, nh Chng 1, khi ni n ni

dung Cng lnh chnh tr u tin ca ng, ti s m lin kt gii
thiu ni dung Chnh cng vn tt, Sch lc vn tt... cc em
bit v yu cu cc em xem k ni dung cc vn kin . Hoc yu
cu sinh vin c tc phm ng kch mnh, trong phi ghi
nh nhng ni dung chnh v ngha ca tc phm.
Mt ni dung rt quan trng trong hng dn hc tp nh l
chun b tho lun. Cc ni dung tho lun u c cp trong
cng chi tit hc phn. Nhng khi ti cui mi chng, ti u
c mc hng dn sinh vin chun b bi, xem li phn hc, c
gio trnh ca bui hc tip v chun b ni dung tho lun. Khi dn
sinh vin chun b, ti yu cu xc nh hng gii quyt vn ,
cu trc v ni dung cn lm r.
Cn trong Chng 2 - ng li u tranh ginh chnh quyn
(1930-1945), ni dung tho lun l Vn chnh quyn c ng
ta nhn thc v gii quyt nh th no trong thi k 1930-1945?.
Khi a ra ni dung ny, ti yu cu lm r, vn chnh quyn
c ng ta nhn thc v gii quyt nh th no? Hy t la
chn cu trc hp l nht.
Khi n ni dung tho lun, trc ht l kim tra s chun b
ca sinh vin. khu ny ti thy, trong 1 - 2 tun u, s sinh vin
c chun b bi ch khong t 30 - 40% tu theo lp. L do s chun
b cn thp l nhng bui u cn chch choc, ngi i hc ngi
khng i, thm ch c sinh vin cha bit phng hc u, cn na
l cc em cha chun b c gio trnh.
Khi tnh hung ny xy ra, ti nhc nh sinh vin nhanh chng
n nh hc tp, mua, mn gio trnh v chun b bi nghim tc
hn. Nu hai ln khng chun b bi tr ln s b tr im qu trnh.
Khi tin hnh tho lun, ging vin ng ra iu hnh, c th
cho trnh by theo nhm hoc c nhn, ri yu cu cc nhm cn li
v sinh vin khc pht biu kin b sung, t chc tranh lun
nhng vn cn cha thng nht. Sau tho lun ging vin kt
lun vn . bui tho lun t kt qu tt, ging vin cn nhn
xt ci hay, d v s chun b, ni dung, cu trc v tc phong trnh
by, sinh vin rt kinh nghim, em no chun b k, trnh by
thuyt phc cho im thng khuyn khch.
496
Vic t chc tho lun c tun t tin hnh qua cc chng.

T bui th 3 - 4 tr i, s sinh vin chun b bi c tt hn v t
khong t 60 n 90%, cha khi no t 100%.
Trn y l mt s bin php m ti v B mn trin khai
thc hin nhng nm gn y, kt qu cho thy, tnh t gic ca
sinh vin c ci thin, cht lng hc tp c nng cao. Vn
t ra cn tip tc i mi v c quyt tm thc hin, vic ging
dy cc mn L lun Chnh tr i vo chiu su v t hiu qu cao.
3. Mt s kh khn trong thc hin v hng khc phc
Dy - hc theo hc ch tn ch l cch dy hc tin tin, hng
dn sinh vin t hc l mt bin php quan trng trong loi hnh
ny. Tuy nhin, trong vic t hc v hng dn t hc ca thy v
tr cng gp phi nhiu kh khn, vng mc. Vy, kh khn,
vng mc l g, hng khc phc ra sao, cn lm r vn ny.
V kh khn, vng mc: Trc ht v pha ngi hc, tnh t
gic, ch ng trong hc tp cha chuyn bin kp trong nhng nm
u, h vn hc theo kiu ph thng, tc th ng nghe ging, ghi
chp, t chu c ti liu v c lp suy ngh tm ti sng to. Cn
ngi kh, ngi kh, thiu tr tin th. Cha trang b c phng
php ph hp.
V pha ngi dy, cha phn bit r s khc nhau gia hc
ch tn ch v nin ch, nn cha c cch dy ph hp. Hn na,
mt s ging vin cha tht nhit tnh trong ging dy, khng ch
khu hng dn cho sinh vin t hc, t nghin cu, hoc ging dy
theo ni mn, t chu tip thu i mi. Trong cng chi tit hc
phn c khi cha quy nh r cc hnh thc dy cho tng n v
kin thc. Hn na, khi lng kin thc cc hc phn di, gy p
lc ln v thi gian, nht l cc trng quy nh mt tn ch bng 15
tit.
Hng khc phc: i vi ngi hc, sinh vin phi tm hiu
phng php hc theo hc ch tn ch, bit cch c ti liu, tng
hp kin thc ti lp v chun b bi nh; rn luyn kh nng
nghin cu c lp v hp tc nhm; lun hun c tinh thn bit
vt qua kh khn chim lnh tri thc. Mt iu na cng cn
ch l, phi t trang b t duy l lun, chu kh c gio trnh, ti
liu tham kho.
497
i vi ngi dy, cn nghin cu k c im hc ch tn ch

thay i cch dy ph hp. Trong son cng chi tit hc phn,
cn quy nh bin php tng ng vi cc n v kin thc. Trong
son bi, cn cp nht cng v lun ch phn hng dn t hc
lp, nh (ni dung g, yu cu phi t). Khi ln lp, cn th hin
kch bn cho st thc; phi lun kin tr hng dn, theo st SV
trong tt c cc bui ln lp, t bui u n bui cui; cn c ch ti
mnh buc sinh vin phi chp hnh nhng iu ging vin
yu cu. Ngoi ra, cn ch rn luyn cho sinh vin kh nng t duy
tru tng, t duy l lun; bit lin h v vn dng l lun vi thc
tin.
Khc phc c nhng kh khn, hn ch trn v bit vt
qua chnh mnh, ti ngh thy s y tt - tr s hc gii.
***
Dy hc l mt ngh thut, mun ngh thut t ti nh cao
th phi c bin php thch hp v lng nhit tnh cao c. Bin php
l nhng cch lm t mc ch ra, lng nhit tnh l s trn
tr vi ngh nghip, lun mong mun s tin b ca sinh vin.
Mi ging vin hy lm tt phn vic ca mnh, hy th tri
nghim v suy ngm mt s iu ti nu ra trong bi vit, mi
chng ta - ging vin L lun Chnh tr hy gp phn em l lun
tin tin ca thi i, l tng cch mng ca ng lm thng ip
n vi sinh vin - ch nhn tng lai t nc vi nhng con
ngi va hng va chuyn v gp phn vo cng cuc i mi
cn bn, ton din nn gio dc Vit Nam theo Ngh quyt ca
ng./.
498
MT S VN C LIN QUAN N VIC DY V HC

CC MN L LUN CHNH TR V VAI TR CA
GING VIN TRONG GING DY, HC TP CC MN
NY TRONG CC TRNG I HC, CAO NG
H Trng Th*
Hin nay, vic nng cao cht lng ging dy, hc tp cc

mn l lun chnh tr trong cc trng i hc, cao ng c rt
nhiu vn ng bn tho. Song, trong khun kh hi tho ny,
bi vit ch cp n mt s vn c lin quan n vic dy v
hc cc mn l lun chnh tr v vai tr ca ging vin trong ging
dy, hc tp cc mn ny trong cc trng i hc, cao ng. Trc
ht, bi vit bn v nhng yu t c lin quan n vic dy v hc
cc mn ny, bi v qu trnh dy hc l mt qu trnh tng tc.
1. c im ca qu trnh dy - hc.
Khi ni n hot ng dy v hc th bao gi cng bao gm
3 yu t: ngi dy, ngi hc v tri thc. Nu khng c s lin kt
ca 3 yu t ny th khng th ni n vic dy hc. Dy - hc l
hai hot ng khc nhau, song c mi quan h cht ch vi nhau do
ch th hot ng dy l ngi thy v ch th hot ng hc l tr.
Ngi thy dng tri thc nh nhng cng c, phng tin truyn
t. Tri thc ca ngi thy l ca nhn loi c la chn sao cho
Tin s Trit hc, Ph trng b mn Mc-Lnin v KHXHNV, Trng H An ninh

nhn dn.
499
ph hp vi tr. Nu ngi thy cha lm c iu ny th hiu

qu ging dy khng cao. Ngi thy phi c nhim v nho nn,
ch bin tri thc nhn loi cho ph hp vi ngi hc. Cn ngi
hc phi thu np, lnh hi tri thc khoa hc cho mnh.
Hot ng dy - hc khng phi l tc ng vo tri thc
thay i tri thc m tc ng tri thc bin nhng tri thc y vo
trong ngi hc. Dy l dy tri thc, song tri thc khng t chuyn
t ni ny sang ni khc v cng khng chuyn t ngi ny sang
ngi khc. Qu trnh dy hc tc l qu trnh chuyn tri thc ca
loi ngi t bn ngoi vo bn trong. Kt qu ca hot ng dy
hc l tri thc ng li ngi hc. Song cng cn thy rng, mc
ch chnh ca qu trnh gio dc hnh thnh nhu cu ngi
hc ch khng phi l truyn t kin thc.
Ngh thut ca ngi dy l khng phi lm cho ngi hc
chp nhiu, lm cho ngi hc thy kh v phc tp m lm sao cho
ngi hc hiu nhiu v thy d dng. Trong dy hc, dy l dy
bn cht ca vn ch khng dy khi nim, nh ngha, tn gi
b ngoi. Mun dy bn cht cho ngi hc th ngi thy phi
chim ly bn cht vo trong u c ca mnh. Sau , ngi
thy a bn cht ra ngoi, n ni xut pht ca bn cht y m
ngi thy lnh hi c. T , ngi thy phi t chc, hng
dn cho ngi hc lnh hi, khm ph, tm ra bn cht vn .
Ch c th th ngi hc mi c th tm ra bn cht ch ngi thy
khng lm thay tr trong khm ph bn cht v bn cht ca vn .
Ni cch khc l khng ai c th hc thay cho ngi khc. Chnh v
vy khng th thay th vai tr ca ngi thy v nhim v ca tr
trong dy v hc.
Qu trnh dy v hc c th khi qut thnh cng thc nh
sau: A --> a. Trong : A l tri thc khoa hc ca nhn loi; --> l
quy trnh ngi thy t chc, hng dn v tr tch cc tip thu; a l
tri thc ngi hc. Vi cng thc ny, nhim v ca ngi thy l
lm sao A gn bng a, lm sao cho kin thc khoa hc ca nhn loi
ph hp vi kin thc ngi lnh hi, ch khng lm cho ngi hc
ri thm. A v a cng ph hp bao nhiu th cng th hin kinh
nghim, trnh ca ngi thy. Ngi thy gii l ngi thy lm
cho ngi hc hiu v nm c bn cht ca vn ch khng
500
phi l lm ri thm vn cn ging cho ngi hc. Do ,

chuyn A gn bng a th ngi thy phi son gio n, khi son gio
n cn ch n i tng l ngi hc. Nu khng thc hin c
iu ny th ngi hc kh m tip thu c. Sau khi ngi thy la
chn, ch bin, nho nn kin thc thnh gio n, ngi thy phi
bit t chc, hng dn v iu khin cho ngi hc chim lnh
kin thc. Ngi thy to cho ngi hc nhu cu v tuyt i khng
trit tiu hng th, nhu cu ca ngi hc. Song song , ngi hc
cng phi tch cc lnh hi ngi thy c hng th trong dy hc.
Tm li, qu trnh dy - hc l qu trnh hp tc gia ngi
dy v ngi hc. Dy v hc u l trung tm ging nh 2 tm
trong mt hnh elip. Vic ging dy, hc tp cc mn l lun chnh
tr phi tun theo qu trnh tng tc ny.
2. c im ca sinh vin nm th nht v ca cc mn
l lun chnh tr.
Theo chng trnh o to ca nhiu i hc, cao ng, cc
mn l lun chnh tr c ging dy vo nm th nht. Do
thy c vai tr ca ging vin trong qu trnh ging dy, hc tp
cc mn ny th cn nm c c im ca sinh vin nm nht v
c im ca cc mn l lun chnh tr (ch yu l 3 mn Nhng
nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin, T tng H Ch
Minh, ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam).
Sinh vin nm th nht l lp ngi nm trong giai on
hon thin v th cht, tr tu v o c, c nhng c im tm,
sinh l c trng ca la tui. V sinh l, tui sinh vin l la tui
c s pht trin hon thin v th cht. S trng thnh v th cht
ca sinh vin cho php h c sc khe tin hnh ng thi
nhiu hot ng hc tp, lao ng, th thao, vui chi, gii tr v cc
hot ng x hi khc. V tm l, tui sinh vin c c trng bi
tnh phn ha su so vi thiu nin ca nhng phn ng xc cm v
nhng phng thc biu hin trng thi cm xc, bi s nng cao
tnh t kim tra, t iu chnh. sinh vin, s quan tm ti th gii
bn ngoi trong thi thiu nin ang chuyn vo th gii ni tm
nn s t thc v bn thn, t ph bnh, t th nghim, t kim
tra, t kim sot tng ln. Biu hin l lng t tin, tnh hiu thng
501
tng ln r rt. Sinh vin yu cu ngi khc tn trng v tin tng

h. Nm c nhng iu ny, ging vin ging dy cc mn l
lun chnh tr tc ng n sinh vin sao cho hp l nng cao
cht lng ging dy.
Sinh vin nm th nht cng l la tui nhy cm vi cuc
sng, nht l nhng ci mi l. Tuy nhin, sinh vin thng c tm
l hp tp, vi vng, d b kch ng, nh d c tin, thiu t ch
nhng cng rt hay t ph, ch quan nn nu khng c nh
hng ng n, kp thi th s la chn tip nhn ci mi d dn
ti sai lm, thi qu. Sinh vin thng nhy cm vi ci mi nn
thng chu nh hng ca cc gi tr hin i hn cc gi tr o
c truyn thng. y va l u im va l hn ch ca sinh vin.
Nh c im ny m sinh vin lun l ngi i trc tip thu
nhng gi tr tin tin ca thi i, ca nhn loi, chng li ci bo
th, lc lu. Nhng c im ny c hn ch l lm cho sinh vin c
xu hng chy theo ci mi d sao nhng, lm mai mt cc gi tr
o c truyn thng, ng thi d tim nhim nhng t tng thi
xu bi v ci mi l ci cha c nh gi, chn lc, m thanh
nin cha tng tri nn kh phn bit c tt xu, ng sai. T
cho thy sinh vin lun cn c gio vin, hng dn trong tip
nhn tri thc, nht l cc mn l lun trang b th gii quan, phng
php lun v nhn sinh quan.
La tui sinh vin l giai on phi t lp, t nh v v iu
chnh bn thn. C th ni kh nng t thc, t gio dc l mt
trong nhng c trng ca sinh vin. S t gio dc l mt biu
hin tt, th hin s trng thnh trong o c ca sinh vin. Tuy
nhin, kh nng t thc ca sinh vin cn nhiu bt cp do nhn
thc cn hn ch v thiu kinh nghim thc tin nn t gio dc
sinh vin i khi khng gio dc cho mnh phm cht tt m li
gio dc cho mnh phm cht xu. Qu trnh t gio dc ca sinh
vin cn c s h tr bi ging vin trong mi trng s phm.
Bn cnh c im ca sinh vin th c im ca cc mn l
lun chnh tr cng gp phn to nn vai tr ca ging vin i vi
vic ging dy, hc tp cc mn hc ny.
502
Th nht, dung lng kin thc cc mn l lun chnh tr

ni chung l ln. Nhiu vn i hi ging vin phi phn tch,
chng minh, lun gii lm sng t l qu nhiu so vi qu thi
gian c n nh.
Th hai, c th ca cc mn l lun chnh tr l tnh khi
qut ha, tru tng ha cao v c din t vi h thng cc khi
nim, phm tr, nguyn l, quy lut. iu i hi kh nng tng
hp, khi qut cao ca ngi hc. Ngay c trong h thng cc mn
hc, vic la chn phng php tip cn, thi lng u t sao cho
hp l cng i hi phi c s tnh ton mt cch khoa hc. iu
ny, trn thc t khng phi sinh vin no cng lm c nn rt
cn n ging vin.
Th ba, vic ging dy, hc tp cc mn l lun chnh tr i
hi phi bo m tnh ng, tnh khoa hc. Trong , tnh ng l
mt nguyn tc i hi ngi dy v ngi hc phi tun theo, v n
l v kh u tranh t tng v u tranh chnh tr. Ging vin
chnh tr l nhng chin s tin phong trong tuyn truyn ch ngha
Mc Lnin, t tng H Ch Minh, ng li cch mng ca
ng Cng sn Vit Nam cho sinh vin. Ging vin phi ng trn
lp trng, quan im giai cp cng nhn nghin cu, ging dy
cc mn l lun chnh tr; ng trn lp trng l lun v phng
php lun ca ch ngha Mc Lnin; phc tng t chc v gi
vng nguyn tc pht ngn ca ng. Nu khng c s nh hng
ca ging vin th sinh vin khng hiu thu o ni dung cc mn
hc, t s sai lc trong nhn thc v hnh ng.
3. Mc ch ca vic hc tp, nghin cu cc mn l lun
chnh tr.
Ni n vai tr ca ging vin trong ging dy, hc tp cc
mn l lun chnh tr khng th khng ni n mc ch ca cc
mn hc ny. Mc ch ca vic hc tp, nghin cu cc mn l
lun chnh tr l nm vng nhng quan im khoa hc, cch mng,
nhn vn ca ch ngha Mc Lnin; hiu r nhng ni dung c
bn ca t tng H Ch Minh v ng li cch mng ca ng
Cng sn Vit Nam. Trn c s xy dng th gii quan, phng
php lun khoa hc, nhn sinh quan cch mng, xy dng nim tin
503
v l tng cch mng; vn dng sng to n trong hot ng nhn

thc v thc tin, trong rn luyn v tu dng o c, p ng yu
cu ca con ngi Vit Nam trong s nghip bo v T quc v xy
dng thnh cng ch ngha x hi.
Cng vi mc ch , khi hc tp, nghin cu cc mn l
lun chnh tr cn phi m bo cc yu cu nh: phi thng nht
gia tnh ng v tnh khoa hc, l lun gn lin vi thc tin, qun
trit cc quan im ton din, lch s - c th, ng thi phi
chng xu hng kinh vin, gio iu, rp khun...
Vi nhng vn c cp nh trn, cho thy vai tr ca
ging vin i vi vic ging dy, hc tp mn Nhng nguyn l c
bn ca ch ngha Mc Lnin l rt quan trng.
4. Vai tr ca ging vin i vi vic ging dy, hc tp
cc mn l lun chnh tr
Mt l, ging vin gi vai tr quyt nh cht lng ging
dy cc mn l lun chnh tr vi phng php ly ngi dy lm
trung tm.
Cc mn l lun chnh tr thng c cho rng l nhng
mn hc nghing v mt l thuyt, tru tng, kh khan nn d gy
ra nhm chn cho ngi hc, kh tip thu, nht l vi c im ca
sinh vin nm nht. Chnh v th, phng php thuyt trnh, din
ging ca ging vin, nht l ging vin lu nm c kinh nghim,
kin thc su th lun cha ng nhng yu t tch cc v khng
th thay th c. i vi cc mn ny, vic lm dng cc phng
php t khm ph ca sinh vin i khi dn ti cc tc dng ngc
li vi mong mun. Bn cnh , vic yu cu tt c mi ging vin
u s dng c hiu qu phng php dy hc ly ngi hc lm
trung tm i vi cc mn ny l iu khng th thc hin c
trong thi gian ngn, c bit i vi gio vin tr khi kin thc
mn hc v nng lc s phm cn c hn ch.
Trong phng php ging dy ny, ging vin l yu t quyt
nh cht lng ging dy, hc tp bi v ging vin ng vai tr l
ngi dn dt ngi hc tip cn cc tri thc l lun chnh tr theo
504
mc ch ca mn hc. Thc t cho thy, nhiu ging vin khng

ch nm vng ni dung bi hc m mnh truyn t m cn nm
c kin thc ca c chng trnh mn hc, thm ch c cc mn
l lun chnh tr. C nh vy ging vin mi lin kt, h thng ha
kin thc cn thit gip ngi hc d nm bt nhng ni dung chnh
ca bi hc, mn hc v c chng trnh cc mn l lun chnh tr.
Khi ging vin chun v kin thc chuyn mn th s t tin trong
qu trnh truyn th, trnh c s ph thuc vo gio n, ch ng
dn dt ngi hc tip cn tri thc theo yu cu v mc ch ca
mn hc.
Ngoi vic trang b kin thc chuyn mn, ging vin (nht
l nhng ging vin ln tui) c kinh nghim v kin thc thc tin
s to nn bi ging sinh ng, gn kt gia ni dung bi ging vi
thc tin thng qua nhng minh ho, v d t thc tin. T ,
ngi hc d tip thu bi, d nh bi v iu quan trng l ngi
hc thy ni dung bi ging gn lin vi cuc sng ch khng phi
xa ri, kh hiu. Ngoi ra, vai tr quyt nh ca ging vin cn th
hin phong thi, tc phong, t cch, tm t, tnh cm ca ngi
thy. Nhng yu t ny cng tc ng n sinh vin lm h thch
hc hay khng thch hc, b li cun hay khng b li cun vo mn
hc. Khi ngi ging nhit huyt, thi hn c mn hc s thu
ht c ngi hc, t nng cao cht lng hc tp cc mn l
lun chnh tr.
Hai l, ging vin gi vai tr nh hng trong ging dy
bng phng php ly ngi hc lm trung tm.
Dy hc vi phng php ly ngi hc lm trung tm
nhn mnh ti vai tr ch o ca ngi hc v mt chng mc
nht nh, ngi hc c trch nhim v ni dung hc v cch hc.
Trong cch dy hc ny, ngi hc c php t th nghim v
khm ph, kin thc thng c sinh vin xy dng vi s ch o
ca ging vin. Ngy nay, phng php ly ngi hc lm trung
tm gn lin vi quan im kin to. Quan im ny cho rng,
ngi hc cn da trn kinh nghim xy dng s hiu bit ca
mnh v th gii, to dng nn vn kin thc vng chc. Mc d
cao vai tr tch cc, ch ng ca ngi hc trong qu trnh hc tp,
nhng quan im kin to khng loi b vai tr tch cc ca ging
505
vin cng nh gi tr kin thc m h mang n cho ngi hc.

Thuyt kin to iu chnh vai tr ca ngi dy v ngi hc,
ngi dy s l ngi hng dn ngi hc xy dng nn kin thc
thay v ch ti to kin thc. Vi quan im kin to, ging vin
ging dy cc mn l lun chnh tr s la chn cc phng php
ging dy tch cc, gip ngi hc pht hin v gii quyt vn ,
chia s tri thc trong mt mi trng hc tp hp tc.
Vi phng php ly ngi hc lm trung tm, ging vin l
lun chnh tr cn phi i mi phng php ging dy theo hng
tch cc ha hn na qu trnh hc tp ca sinh vin, phi to ra
c c ch buc sinh vin phi tham kho ti liu, ch ng nm
bt ni dung mn hc, nhm hiu su hn na kin thc. ng thi,
ging vin cn ci tin phng php hc tp ca sinh vin, bi hot
ng ca ging vin trn lp bao hm hot ng ca sinh vin;
cng nh vy, hot ng hc ca sinh vin lun cha ng vai tr
ging dy ca ging vin.
Ba l, ging vin nng cao cht lng ging dy cc mn
l lun chnh tr thng qua hot ng nghin cu khoa hc v
xmina.
nng cao cht lng ging dy th ging vin l lun
chnh tr cn ch trng nghin cu khoa hc v xem y l mt
nhim v khng th thiu. y l con ng ngn nht ging
vin khng ngng tch ly kin thc, nng cao trnh , gt sc t
duy, gp phn tm ra nhng hnh thc, bin php thch hp truyn
t tri thc ti ngi hc. Nghin cu khoa hc l ng lc thc y
say m ngh nghip, gip cho ging vin lm ch c tri thc trn
c s c lp suy ngh, sng to, bit vn dng tri thc vo bi
ging cng nh thc tin cuc sng. Mi bi vit, mi vn
nghin cu i hi ging vin phi vch ra cng, c nhng ti
liu lin quanv th, ging vin c qu trnh tch ly v lng
bin i v cht; tri thc ngy cng c m rng v chuyn su.
Ging vin s thc s ch ng trc mi vn t ra v s kt
hp tt, s dng nhun nhuyn cc phng php trong mi gi
ging nng cao kt qu ging dy.
506
Cng vi nghin cu khoa hc, ging vin cn coi trng v

tng cng thc hin xmina ca hc vin, v thng qua xmina hc
vin c iu kin trc tip trao i, tho lun a ra nhng chnh
kin ca mnh c v l lun v thc tin; c nhng vn ng v
cha ngThng qua xmina, ging vin kim nghim c hc
vin nm c bi ging n mc no; phng php ging
dy ca ging vin t c hiu qu hay khng? Kin thc ca
ging vin cn c ch no cha tht vng t mnh iu chnh b
sung. Thc hin xmina, ging vin l ngi trng ti, nghe cc
kin pht biu, tng hp v gii p khi hc vin tho lun a ra
cc kin khng phn thng bi. Thc hin tt xmina buc hc
vin phi c ti liu, nghin cu, chun b, t s to nn ng
lc v hng th ca ngi hc, gip cho h nm vng c l lun
vn dng vo thc tin c tt v c hiu qu.
Tm li, qu trnh ging dy, hc tp cc mn l lun chnh
tr ph thuc vo nhiu yu t nh c im mn hc, c im sinh
vin, phm cht v nng lc ca ging vin. Chnh v th, khng
bao gi c mt phng php tt nht i vi vic nng cao cht
lng ging dy cc mn hc ny trong mi trng hp. Ch c
nhng phng php hp l v hiu qu i vi tng trng hp ca
qu trnh day hc. Mt phng php l hp l v hiu qu khi da
trn s tc ng qua li gia ngi dy, ngi hc v mi trng s
phm, khai thc vai tr trung tm ca ngi hc, tn dng trit s
can thip c li ca ngi dy. Thc hin tt iu ny s nng cao
cht lng, ging dy cc mn l lun chnh tr trong cc trng i
hc, cao ng hin nay.
507
S CN THIT I MI CCH TIP CN

V O TO CHUYN NGNH TRIT HC
V CH NGHA X HI KHOA HC
inh Ngc Thch*
1. Vi nt v thc trng o to chuyn ngnh trit hc v

ch ngha x hi khoa hc ti i hc Quc gia TP. H
Ch Minh
Phn ln ging vin cc mn l lun chnh tr ti cc trng
i hc, cao ng hin nay c o to chuyn ngnh l lun chnh
tr t cc c s thuc B Gio dc v o to, mt phn t h thng
cc hc vin, vin. Ngun nhn lc cc mn khoa hc Mc Lnin,
t tng H Ch Minh v ng li cch mng ca ng Cng sn
Vit Nam tng i n nh. Cng vi qu trnh chun ha o to,
vic chun ha i ng mt cch trit thc y ging vin tip
tc trau di kin thc, t bi dng, nng cao trnh chuyn mn,
khng dng li trnh c nhn. C th ni ng lc ca vic
nng cao trnh chnh l li ch sng cn ca nh gio nh khoa
hc, nhu cu x hi, cuc cnh tranh tt yu ca nhng ngi lm
cng tc ging dy, nghin cu khoa hc trong lnh vc l lun
chnh tr. Nhiu c s o to ch tip nhn tin s, thc s, hoc thc
hin nghim tc qu trnh sng lc i ng (qu trnh hu tuyn
dng), nhm m bo cht lng ngun nhn lc theo quy nh
chun ha. Trong nhng nm gn y cng vi s gia tng cc c
s o to i hc, sau i hc, i ng nhng ngi lm cng tc
l lun, nghin cu v ging dy l lun chnh tr ngy cng ng
o v phong ph, khin cho tnh cnh tranh tr nn ph bin.
*
PGS.TS, Gim c Trung tm L lun chnh tr, i hc Quc gia TP. H Ch Minh
508
Mt s c s o to pha Nam, trong c cc trng i

hc thnh vin HQG-HCM nh Trng i hc Khoa hc X hi
v Nhn vn, Trng i hc Kinh t - Lut, vi b dy truyn
thng 40 nm o to chuyn ngnh l lun chnh tr, t c
nhng thnh qu to ln, c x hi tha nhn. c bit s lng
th sinh tham gia thi tuyn sau i hc chuyn ngnh trit hc ti
Trng i hc Khoa hc X hi v Nhn vn lun c xp vo
hng u ca Nh trng. Nh cht lng o to c m bo,
i ng ging vin v cc nh khoa hc u ngnh hng hu
(khong 2/3 GVCC v PGS hin nay tng hc hoc lm NCS ti
nc ngoi), Khoa Trit hc c sc thu ht ln i vi hc vin,
nghin cu sinh. Hng nm c khong 90 - 120 n xin thi tuyn
cao hc, 20 - 30 h s d tuyn NCS chuyn ngnh CNDVBC &
CNDVLS, LSTH (hin nay thng nht tn gi chung chuyn ngnh
Trit hc). S th sinh thi tuyn chuyn ngnh CNXHKH tuy t hn,
nhng kh n nh. S sng lc bt u t u vo, t khu thi
tuyn. Bt chp s cnh tranh t cc c s o to khc,
HQG.HCM vn duy tr cch tnh nht qun trong nhng mn thi
iu kin (ngoi ng, tin hc) v nhng quy nh v t chc, qun
l cc bc v cc hnh thc o to khng nh thng hiu
ca mnh. iu ny khin cho s lng th sinh d tuyn ng,
nhng ch khong hoc t hn trng tuyn, s li tm ni no
thun li hn thi tuyn. Vi chuyn ngnh ch ngha x hi
khoa hc, i khi ch c 2 hc vin vn t chc mt lp hc duy
tr o to chuyn ngnh. Cc ti lun vn, lun n ca hc vin,
nghin cu sinh khng dng li vic tr bi, m cn ng gp
thc s vo vic pht trin t duy l lun, c vn dng vo qu
trnh ging dy v nghin cu sau ny. l nhng kt qu c
thm nh v mt x hi, trc ht l ti ni cng tc ca cc thc
s, tin s c o to t y.
Bn cnh nhng thnh qu ng khch l, trong vi nm tr
li y cht lng o to v nghin cu chuyn ngnh trit hc v
ch ngha x hi khoa hc ti HQG-HCM cng nh trong c nc
ang c du hiu chng li. C nhiu nguyn nhn ca tnh trng
ny, trc ht l s bt cp trong khu t chc v qun l. u
vo trnh c nhn tng i thp so vi cc ngnh khc, cn
trnh sau i hc th khng u do tuyn t nhiu ngun, t cc
ngnh gn, cn ngnh ca trit hc v ch ngha x hi khoa hc.
509
Tuy c gi l cn ngnh, song s chnh lch v trnh bc l

kh r ngi hc, th hin trong vic tip thu kin thc chuyn
ngnh. L c nhin c s o to, m trc ht l ging vin, c
nhiu n lc san lp s chnh lch ny, song chc chn khng
trnh khi nhng bt cp.
i ng cht lng cao, cc nh gio nh khoa hc u
ngnh, giu bn lnh, tr tu v kinh nghim trong o to, nghin
cu chuyn ngnh trit hc v ch ngha x hi khoa hc ang cn
dn, nhng lc lng k tha vn cha iu kin thay th mt
cch ng b.
Ngi hc c trnh i hc v sau i hc cn th ng,
phn ln ch i thng tin t ging vin hn l t mnh tm hiu
vn . Mt s hc vin, sinh vin c thc m rng kin thc th
cha bn lnh v kinh nghim x l c rng ti liu trn cc
phng tin thng tin i chng, dn n nhn thc sai lch.
M rng ra trong h thng cc ngun ti liu chnh thng
(ng v mt s cun gio trnh dng cho sinh vin v hc vin
khng chuyn ngnh hin nay) th ni dung v phng php tip
cn cn nhiu bt cp, cch tip cn c vn ang c duy tr, ch
ngha gio iu, bo th, tnh trng phn tuyn mt cch gin n
ang tc ng n tnh trng pht trin t duy l lun nc nh,
khng ph hp vi quan im i mi, qu trnh cng nghip ha,
hin i ha v hi nhp quc t.
Nhiu nh gio nh khoa hc, vi tm huyt ngh nghip
ca mnh, lun trn tr tm hng i mi, trnh li mn trong suy
ngh, trong tip nhn v x l thng tin. H cho rng, vng kim c
c ch v s e ngi b quy chp v t tng l nguyn nhn ca s
thiu bn lnh tip cn ci mi trong i ng lm cng tc l lun v
ging dy, nghin cu l lun chnh tr. i vi trit hc, nhiu vn
c bn ca trit hc bin thnh h quy chiu duy nht, m
khng tnh n c th ca cc nn trit hc, nn dn n mt s
nhn nh c tnh khin cng, khng th hin c bn sc ca vn
ha phng ng v phng Ty, cng nh cha lm gn vn
ca trit hc vi vn ca cuc sng. Lch s tng bit n tnh
trng ny phng Ty, nhng lu lm ri. Ti cc nc phng
Ty s tch bit ln gia t duy l lun v cuc sng i thng
sut hng ngn nm b vch ra v ph phn gay gt khng di
510
mt ln. Chng hn, cc gio ph trung c ph phn trit hc Hy

Lp nh xa x phm ca mt s t nh thng thi (Tertullien,
Lactantius,Augustine). Vo nhng nm 20 40 ca th k XIX c
mun vt qua truyn thng c in a n s ra i ca
khuynh hng phi duy l nhn bn v khuynh hng thc chng
khoa hc. n cui th k XIX u th k XX cng vi qu
trnh phi c in ha trit hc, cc nh trit hc thc dng M, t
Peirce n James v Dewey, thc hin tng ci t tri thc trit
hc, lm cho t tng tr nn r rng, vt qua siu hnh hc
ti cu lc a. Hin nay cng vy, trong cc i hi trit hc th
gii gn y, vic nhn thc li cc vn trit hc, trc ht l tm
hiu v nh gi li truyn thng, s kt hp nhiu cch tip cn
trong vic lun gii cc vn trong th gii m nhng ht sc
phc tp thng xuyn c t ra nh nhu cu thit yu i vi
nhng ngi nghin cu v ging dy trit hc v cc ngnh khoa
hc x hi nhn vn khc. Tuy nhin, dng nh nhng vn
mi, qu trnh nhn thc li cha c cp nht trong qu trnh
o to chuyn ngnh mt s c s o to nc ta.
Kh nhiu ni dung ca trit hc, cn c trn cc ngun ti
liu mang tnh gio khoa, khng cn ph hp, hoc t ra n
gin v ngy th di nh sng ca tr tu loi ngi, ca tin b
x hi, nhng thnh qu ca khoa hc, cng ngh v din bin ca
thc tin. Cch xem xt lch s trit hc trong mt vi ti liu c
x hi ha hin nay c kh nhiu iu cn thay i, nu khng
mun lm ngho v lm lch t duy ca ngi hc trong nh gi
lch s. Chng ta bit rng lch s an bi, nhng nh gi v lch
s vn cn gy nn nhiu tranh ci. F. Bacon tng ph phn nhng
bng ma ca uy quyn t tng khin cho t duy khoa hc b
nhim, v ng ku gi tinh thn i phc hi khoa hc (Instauratio
Magne Scientiarum), tr li cho khoa hc chc nng thing ling
ca n l khai m tr tu, gip con ngi khng nh quyn lc ca
mnh trc t nhin v cc lc lng x hi t pht. i khi ngi
ta gn cho lch s iu m n cha th t c vo thi mnh, song
khng tm hiu xem trong iu kin c th y cc nh t tng
c nhng ng gp g. Trit hc Hegel trong mt s cun sch c
lit vo hng gio trnh ch c xem mt pha, cha bao qut
ton b h thng, hoc gii thch theo kiu Hegel cho rng con
ngi l kt qu ca s tha ha nim! Vit v Platon, mt s tc
511
gi ch nhn ng nh mt phn t bo th, phn ng v chnh tr

v ch trng ch ngha cng sn tri lnh, m khng xt ci ngun
ca quan nim y v nhng ng gp ca ng kha cnh gio dc,
vn ha, trong c c vn ha chnh tr. Ni n Kant v Hume,
ngi hc ch c bit n ch ngha hoi nghi, ch ngha bt
kh tri trong cng bi ging ca ging vin, m qun rng,
nhng ng gp ca h trn phng din nhn thc lun v nhn
bn lun vn cha c khai thc y ! Nhng nh t tng c
quan im tri vi CNDVBC & CNDVLS th b gi l, hay chuyn
ng sang ting Vit l bn, b l (chng hn bn Makh, d
Makh l nh vt l lng danh ca thi i, mt trong nhng ngi
thy c nh hng ln n Einstein). l cch vit thiu chuyn
nghip v lch s t tng, cch phn tch lch s theo li siu hnh,
phn tuyn cng nhc, vi nhng lt ct tch ri nhau. Cch tip
cn tri vi phong cch t duy va khoa hc, cch mng, va
thm m tnh nhn vn ca C. Mc, V. I. Lnin, H Ch Minh.
Vi ch ngha x hi khoa hc, s x cng trong vic nh gi cc
t tng chnh tr, x hi trong lch s vn c duy tr trong mt s
cun sch, gy kh khn cho c ngi dy ln ngi hc. i khi
ngi ging ngi cung cp thng tin mi v kho st cc cch tip
cn khng chnh thng do b vng vo h chun cng nhc, xut
pht t nhng nm 30 ca th k XX.
2. Mt vi suy ngh v s cn thit i mi cch tip cn
trong o to, nghin cu chuyn ngnh trit hc v ch
ngha x hi khoa hc
Cch y my nm chng ta phn nh cc khoa hc Mc
Lnin, t tng H Ch Minh, Lch s ng mt cch r rng, minh
bch v xc ng. Gi y cc nh qun l ch gi chung l l lun
chnh tr. L lun chc hn rng hn l lun chnh tr, v cc khoa
hc Mc Lnin vn l cch gi th hin thi khoa hc i vi
cc chuyn ngnh (d cha y nu i vo chuyn ngnh hp).
Ch nn ng nht cc chuyn ngnh trit hc (trit hc Mc
Lnin l mt b mn ch lc trong ), ch ngha x hi khoa hc,
kinh t chnh tr hc, H Ch Minh hc, lch s ng (trnh c
nhn c mn hc ng li cch mng ca ng Cng sn Vit
Nam) vi cc mn l lun chnh tr ni chung nh dnh cho khi
khng chuyn, v l mn khoa hc, v khng nn ng nht l
512
lun vi l lun chnh tr, cho d nc ta t duy l lun nht

nh chu s nh hng ca ng li chnh tr, xem mc tiu cao
nht l bo v nhng gi tr ca ch ngha Mc Lnin, t tng
H Ch Minh, bo v ch v gp phn vo tng kt thc tin, d
bo xu hng pht trin, cung cp lun c cho vic xy dng ng
li, chnh sch pht trin t nc trong giai on mi1.
o to nn nhng chuyn gia trong lnh vc trit hc v
ch ngha x hi khoa hc, c s o to cn mnh dn thay i
phng thc tuyn sinh (u vo), khng nn h thp im chun
thu ht ng ngi hc (nhng th sinh yu cc ngnh khc nn
cc chng chuyn sang ngnh trit hc, ch ngha x hi khoa
hc), m chp nhn c tnh th thiu ht ch tiu nng cht ngi
hc ngay t u. i vi o to sau i hc, vic duy tr yu cu
bt buc v ngoi ng ngay t u vo, sit cht u ra mn tin
hc cn c pht huy, v thng nht trn ton quc, nhm trnh
tnh trng th ni cht lng, mnh ai ny lm.
V phng php tip cn chuyn ngnh, ngi vit xin c
chia s quan im ca GS. TS Nguyn Vn Huyn trong bi vit
Nghin cu v o to trit hc Vit Nam thi gian qua my
xut phng php i mi. Bn v hng i mi cho nghin cu
v o to trit hc ti Vit Nam, Gio s cho rng: pht trin
nn trit hc Vit Namcn c quan nim, cch t duy, cch
nghin cu trit hc theo hng m v ng, ch khng theo khp
kn v tnh ti2. Tc gi bi vit a ra nhng xut kh to bo,
lm r hn na nhng ng gp, nhng tm ti mi trong tri thc
trit hc, iu chnh cch tip cn hin nay nhm lm ni bt nhng
im nhn trong t duy trit hc (trit hc v th gii tinh thn, trit
hc gi tr, trit hc kinh t, trit hc chnh tr x hi, trit hc
hnh ng, trit hc vn ha, trit hc v i sng tinh thn tm
linh), khc phc li phn tuyn cng nhc tn ti by lu nay3.
J. Derrida trong cun Nhng bng ma ca Mc ng
rng, m hnh c ca ch ngha x hi toan tnh v hiu ha mt
1
ng Cng sn Vit Nam. Vn kin i hi i biu ton quc ln th XI. Nxb Chnh
tr quc gia, H Ni, 2011, tr. 134
2
Hc vin Chnh tr quc gia H Ch Minh. Thng tin nhng vn l lun (phc v
lnh o), s 7/2014, tr. 25.
3
Xem: Hc vin Chnh tr quc gia H Ch Minh; ti liu dn, tr. 26.
513
sc mnh tim tng trong t tng ca Mc, lm cho n phi tri

qua nhng cn au lch s. Nh tng lai hc tin tng ch ngha
Mc s tr li, v l hc thuyt cu th mi, m hng cho
tng lai nhn loi. ng khuyn chng ta hy tr li Mc, c
Mc nh c mt nh trit hc v i4. c v vit v Mc mt
cch xc ng khc vi s vo trn di sn t tng ca Mc trong
mt b khung cng nhc, thiu sinh kh. Vo thi mnh, C. Mc v
V. I. Lnin lun kt hp hai cch tip cn trong nh gi lch s t
tng, cng nh trong vic phn tch cc vn ng i. Tm
hiu s pht trin ca t tng trit hc qua cc thi i, C.Mc
nhn nh: mi trit hc chn chnh u l tinh hoa v mt tinh
thn ca thi i mnh5, cc trit gia khng mc ln nh nm t
tri t; h l sn phm ca thi i mnh, ca dn tc mnh6, ng
thi ng cng khng nh: khng c ng phi th khng c s
pht trin7.
Nhn c Socrates, V. I. Lnin vit trong Bt k trit hc:
Ch ngha duy tm thng minh gn vi ch ngha duy vt thng
minh hn ch ngha duy vt ngu xun8. Ch ngha duy tm thng
minh ca Socrates, Platon, Hegel, d c nhng hn ch phng
din th gii quan, nhn sinh quan, song li nhiu t tng c
gi tr cho nhn loi nhng kha cnh khc ca vn ha tinh thn.
V. I. Lnin tng ph phn nhng toan tnh xem xt ch ngha Mc
bn ngoi vn ho nhn loi. Cch tip cn c vn ha y ca cc
nh kinh in ch ngha Mc Lnin i vi di sn vn ha cn
c k tha v pht huy trong iu kin hin nay, nhm lm cho
lch s khng ch sng li, m cn gia nhp vo ci ton th ang
vn ng hng v tng lai.
i mi cch tip cn trong ging dy v nghin cu chuyn
ngnh i hi s o su tm ti ca ngi ging vin, s tng tc
tch cc gia ging vin v sinh vin, hc vin. Sc ht ca ngi
4
Xem J. Derrida. Nhng bng ma ca Marx. Sch dch. Nxb Chnh tr quc gia v Tng
cc II B Quc phng, H Ni, 1994, tr. 77, 78, 189
C. Mc v Ph. ngghen, Ton tp, t.1, Nxb Chnh tr Quc gia, H Ni, 2005, tr. 157
C. Mc v Ph. ngghen, Sd, t.1, tr. 156
7
C. Mc v Ph. ngghen, Sd, t.1, tr. 167
8
V. I. Lnin. Ton tp, t. 29, Nxb Chnh tr quc gia, H Ni, 2005, tr. 293
6
514
thy trong th gii hm nay khng ch dng li nhng bi thuyt

ging cht lng cao, m cn kh nng gi m nhng vn mi
m ngi hc quan tm, ch trng cht lng ca nhng cuc i
thoi v c nhng t ph lch chun9. S tng tc ngi dy
ngi hc trong o to chuyn ngnh trit hc v ch ngha x hi
khoa hc, t tin x l vn v nh hng cho ngi hc, chnh l
thc o trnh chuyn mn, s tn tm, trch nhim v bn lnh
ca ging vin. Cng ch nn xem thng phng tin h tr hin
i trong ging dy. C ngi cho rng s dng cc phng tin
hin i trong khi ging s lm mt i tnh ngu hng, s thng
hoa t tng. l mt quan nim cn xem li. Ch nn ng nht
tnh trng ph thuc my chiu ca mt s ging vin non v
chuyn mn vi s cn thit nng cao cht lng bi ging thng
qua s h tr ca cc phng tin, thit b hin i mt thnh qu
c th ca tin b khoa hc, cng ngh, vn dng vo vic truyn
la cho ngi hc.
T gc nhn ca ch ngha thc dng, J. Dewey cho rng:
Ging dy c th c so snh vi vic bn hng haPhng
trnh gia dy v hc cng nh gia bn v mua, do bn
c th hng ha c bit y khng c cch no khc l nng cao
cht lng ging dy thc t10. C th quan im thc dng ha
cn xa l vi chng ta, song tnh hiu qu trong o to khng th l
mt kt qu chung chung, tru tng, m c thm nh bi cuc
sng. Theo Dewey, bn thn ngi thy cng l mt hc tr thng
minh, bit hc t thc tin v t chnh ngi hc11.
Vn cui cng m chng ti bn n l gio trnh dng
cho o to chuyn ngnh cc mn l lun chnh tr, trong c
trit hc v ch ngha x hi khoa hc. Thnh qu ng t ho ca
i ng ging vin HQG.HCM l s dng nhng cun sch
chuyn kho, tham kho do chnh cc nh gio nh khoa hc u
9
trng hp trn, lch chun cn c hiu theo ngha nhng t ph i khi cha
c tha nhn rng ri, nhng bo hiu nhn t mi ca pht trin; iu ny vn
thng xy ra trong hot ng thc tin v nhn thc.
10
Joseph Ratner Intelligence in The Modern World Jonh Deweys Philosophy, The
Mordern Library, New York, 1939, p. 617.
11
Joseph Ratner Intelligence in The Modern World Jonh Deweys Philosophy, The
Mordern Library, New York, 1939, p. 618
515
ngnh ca c s o to bin son, cng vi cc cng trnh nghin

cu khoa hc, cng bi ging lun c cp nht, lm mi qua
tng nm. Phi nhn nhn mt cch tch cc rng, chnh cc sch
chuyn kho, tham kho, ti nghin cu khoa hc, cng bi
ging y iu chnh rt nhiu quan im ca cc sch gio khoa,
gio trnh vn cn qu nhiu sn trong cch tip cn, trong ni
dung, nht l nhng cun gio trnh v sch tham kho gn y.
Trong o to chuyn ngnh, sch chuyn kho v cng bi
ging ca ging vin l s th hin tm huyt, trnh chuyn mn,
s dy cng nghin cu ca nh gio nh khoa hc; n vt qua
li cng thc ha, v c s cng nhc ca cc cun sch c gi l
gio trnh. Hn na, nu gio trnh vn theo li mn trong cch
tip cn, thiu nghim tc trong tham chiu t ngun trnh by
ni dung (tnh trng s dng ngun ti liu th cp bin son
gio trnh vn din ra hin nay), th s li hu qu lu di trong
nhn thc ca nhiu th h ngi hc, v c mi trng tinh thn
ca x hi. Chnh v th, th nht, hnh thnh mt gio trnh dnh
cho o to chuyn ngnh, iu u tin l tp hp nhng nh gio
nh khoa hc u ngnh chuyn ngnh thc s, nhng ngi am
hiu lnh vc nghin cu v o to. Th hai, cc gio trnh, hay t
ra l ti liu gio trnh, cn c bin son tng c s o to
chuyn ngnh, vi s lin kt, phi hp, s ng tn ti v phn
bin nhau, hng n s thm nh bi hi ng cp quc gia. Cho
n nay vn cha c s thng nht trong o to chuyn ngnh gia
cc c s o to. y l iu bnh thng, v mi c s c nhng
nt c th ca mnh, mc tiu ca mnh. Khng th c s thng
nht tuyt i, chng hn, gia HQG.HCM v Vin Khoa hc X
hi, trong chng trnh o to trit hc v ch ngha x hi khoa
hc c, cng khng nn p t mt chng trnh cho nhiu c s
o to. V l , c mt khung gio trnh chung rt cn s trao
i thng xuyn gia cc c s o to. Phng n thch hp nht,
theo ti, l: khng phi mt gio trnh, m gio trnh do Hi ng
bin son Trung ng cng b (trn c s quy t cc nh gio nh
khoa hc ng chuyn ngnh), c tnh nh hng tng th; gio
trnh ca cc c s o to (gi l gio trnh chuyn su ca cc
mn hc chuyn ngnh), kt hp vi cc cng bi ging ca
ging vin ph trch mn hc v cc ti liu chuyn kho, tham
kho do ging vin gii thiu cho sinh vin, hc vin. Th ba, bn
516
thn gio trnh cn m bo khng ch tnh cn bn, tnh chun mc,

tnh c ng, m c tnh m na, ngha l bn thn gio trnh cn
vt qua tnh gio hun, ch trng kch thch tnh sng to, s tm
ti ca ngi hc. Rt cn c mt hoc nhiu ta m bn tht k v
gio trnh chuyn ngnh, ch khng th vi vng, t chy giai
on a ra nhng sn phm km cht lng. Th t, ti xin
khng nh mt ln na rng, trong o to chuyn ngnh, hy tn
trng tnh t ch ca ngi thy, khng nn qu l thuc vo bt k
hnh thc gio trnh no, rng, bn thn gio trnh khng phi l ti
liu chnh thng duy nht, m ch l mt trong nhng ti liu
chnh thc, c tnh nh hng khung chuyn mn, v rng, gio
trnh c hnh thnh khng t u khc, m t chnh cng bi
ging, sch chuyn kho, tham kho, ti nghin cu khoa hc ca
nh gio nh khoa hc, v c thm nh bi th quyn lc
c bit l gii chuyn mn, thc tin x hi v ngi hc, ng
thi lun lun c r sot, c b sung bng nhng ngun nng
lng tr tu mi12.
3. Li kt
Vit Nam ang bc vo thi k pht trin mi, vi khng t
thun li, thi c, nhng cng y kh khn, thch thc. Khi nim
hi nhp quc t vi thi gian bao cha nhng ni dung mi,
khng cn dng li kha cnh kinh t na, m tng bc lan ta
sang cc lnh vc khc. Trong iu kin , t duy l lun khng
to nn khong cch qu xa vi khu vc, n khng ri vo
chnh ngy cng ln vi nhng bin i ca thc tin, bn thn
nhng ngi lm cng tc o to v nghin cu trit hc, ch
ngha x hi khoa hc, cc mn l lun chnh tr ni chung (nh
cch gi hin nay) cn t lm mi mnh, trc ht l lm mi cch
tip cn v ni dung v phng php, vt qua c ch ngha gio
iu ln ch ngha phiu lu chnh tr, tng cng kh nng nm bt
nhng vn mi ny sinh, nhng im nng ca thc tin, t
tin hn khi vn ra bin ln ca nn vn ha tinh thn nhn loi.
12
Xin xem thm bi bit V nng cao cht lng o to, nghin cu l lun chnh tr
trong iu kin hin nay ca tc gi, ng trong K yu ny.
517
TRIT HC MC XT TN TI TRONG S I MI.
Nguyn Ngc Thu*
Tm tt: c th ha kt lun 94 ngy 28/3/2014 ca

ban B th v tip tc i mi vic hc tp LLCT trong h thng
gio dc quc dn , bi vit khng nh : Mun tn ti v pht trin
th trit hc Mc xt phi i mi, m trc ht v quan trng l
phi i mi v ni dung v phng php ging dy mn hc ny.
Theo tinh thn , bi vit tp trung vo mt s cc ni dung:
(1) Vic ging dy , nghin cu trit hc M-L ngy nay gp khng
t kh khn t tnh hnh trong nc v quc t, t nhng bt cp ca
chnh i ng trc tip lm cng tc ging dy LLCT.
(2) Bi vit khng nh khng ch i mi v ni dung , m cn
phi i mi v phng php ging dy. V phi xc nh i mi
l tt yu, l thng xuyn.
(3) T thc tin ging dy , tc gi c nhng ngh rt c th
vi cc c quan ch qun l B GD-T v c quan trc tip thc
hin l cc trng i hc.
Tin s trit hc, Trng B mn Nhng NLCB ca CN Mc-Lnin, Trung tm L

lun chnh tr, HQG-HCM.
518
(4) V cng vic i mi nng cao cht lng dy v hc cc

mn LLCT khng th tin hnh qua loa , hp tp, vi vng, nhng
cng khng chn ch, do d .
1. Qua my chc nm i mi , nc ta t c nhng
thnh tu bc u quan trng , nhng cn kh khn nhiu mt.
Nn kinh t nhiu thnh phn hnh thnh , c ch th trng ngy
cng m rng , xu hng hp tc a phng , song phng vt
khi bin gii quc gia v cc th ch chnh tr. Tt c tnh hnh y
va to vn hi mi, va l nhng thch thc mi i vi s pht
trin ca t nc.
D chng ta t c nhng thng li bc u ng
phn khi , nhng cn khng t ngi ang lo lng , ng vc v tnh
nh hng XHCN ca nn kinh t. Trong khi , cc th lc th
ch trong v ngoi nc nhn c hi ny ro rit tng cng
hot ng din bin ha bnh vi mu toan xa b nt mt s
nc XHCN cn li, trong c nc ta.
Trn th gii , sau khi Lin x v ng u tan v, nhng
bin ng v kinh t, chnh tr-x hi ang c li cho CNTB, xung
t dn tc , sc tc, tn gio din ra nhiu ni, dn n nguy c
a th gii ti ch bt n v cuc u tranh cho c lp dn tc,
dn ch v CNXH gp rt nhiu kh khn.
Trc tnh hnh , xut hin nhiu quan im khc nhau
xoay quanh ch ngha Mc Lnin ni chung v trit hc Mc
Lnin ni ring . Mt s ngi mun nghin cu , tm kim gi tr
ch thc hc thuyt M-L , m phn no n b hiu lm, ng nhn
v vn dng sai lch vi mi bin dng trong thc t . Nhng cng
c ngi t ra ng vc , mun xem xt, nh gi li nhiu vn c
bn c khng nh. Thm ch, c c nhng ngi v l do
ny hay l do khc, nhn c hi ny ra sc cng kch hng ph
nhn ton b hc thuyt Mc Lnin vi thi hn hc th ch
r rt.
Trong khi , i ng nhng ngi trc tip nghin cu v
ging dy ch ngha Mc Lnin, t tng H Ch Minh, s lng
nhng ngi c hc hm, hc v tng ln, nhng tic thay - s lng
519
y khng tht s chnh danh v khng lm thay i v cht.

B phn lm cng vic ny (nghin cu v ging dy) ch nhm c
cng n vic lm, ch cha phi khng nh bn thn, cng
hin cho x hi. Li c s, thy nhm chn vi cng vic mnh
ang lm, thy b bng vi cng vic ca mnh... Vy phi chng
cng vic ca i ng chng ta, phn no b tha ha (hiu theo
ngha: lao ng b tha ha1 ).
Cho d th no th vic nghin cu v ging dy ch ngha
Mc Lnin v t tng H Ch Minh cng phi tip tc cc
trng Cao ng v i hc ca chng ta khi chng ta cn nh
hng XHCN. Nhng c mt thc t trong qu trnh ging dy
ch ngha Mc Lnin, nht l trit hc, chng ta cn mt s hn
ch:
- Cha lm r tnh h thng ca mn hc , cng nh ca tng
chng, mc ca mn hc; trong khi , tnh h thng l mt trong
nhng c trng quan trng ca tri thc trit hc. C th thy, vic
ging dy trit hc ca chng ta thng ch c thc hin nh mt
s lit k t mc ny sang mc kia, t chng ny sang chng
khc, m t ch n tnh logich trong qu trnh chuyn tip gia
cc mc, cc chng. Hn ch ny lm cho ngi hc kh tip thu
v n l mt trong nhng nguyn nhn khin cho ngi hc cho
rng: Hc trit hc sao kh th !.
- V l do lin quan n chng trnh, ni dung ca gio trnh
v p lc thi gian, nn ngi dy cha ginh cho trit hc x hi
(CN DVLS) v tr xng ng. Ni dung chng trnh mn hc gm
3 chng, 2 chng u: CN DVBC v php BCDV c ni dung
n nh, khng thay i nhiu v th gii ni chung , cho d c
nhiu pht minh ca khoa hc t nhin tm ra kt cu ngy cng
phc tp ca th gii th vic khi qut v mt trit hc cng ch ra
rng th gii vt cht lun lun vn ng tun theo qui lut khch
quan vn khng thay i l tt yu. Trong khi , s vn ng, pht
trin ca x hi d tun theo qui lut khch quan vn chu nh
1
M, E, ton tp, Nxb CTQG, H. 2000, t 42, ttr 168.
520
hng ca nhn t ch quan , nh ch, kht vng, tnh cm (m

khng phi lc no ci ch quan cng hng hot ng ca mnh
theo ng qui lut khch quan) . V vy, trong lnh vc x hi, mi
nguyn l, qui lut ca trit hc Mc Lnin u gi nguyn c
tnh chn l qua cc bc thng trm ca lch s. Do , m hin
nay, khi ging phn trit hc x hi (CN DVLS) c nhiu vn
ging vin phi t nh b qua hoc cp cng chng mc
nht nh, v n ng chm n nhng ni dung mang tnh chnh tr
ca n v c thc tin ca trong nc cng nh quc t, nh : vn
giai cp, u tranh giai cp, vn cch mng x hi, vn
quan h gia c s h tng v kin trc thng tng ..v.v..
Hn ch ny lm cho c ngi dy v ngi hc ri vo tnh
trng chp nhn th ng, do khng pht huy c kh nng sng
to ca c hai pha trong vic tm ti a ra khi qut l lun mi ph
hp vi nhu cu m thc tin t ra. V do , khi vn dng l lun vo
tng trng hp c th khng trnh khi dn n tnh trng g p, lng
tng.
Khi ging dy , ging vin thng u tin nhiu cho ging
nguyn l mang tnh th gii quan , m xem nh ngha phng
php lun ca vn . Trong khi , cng c sinh vin s dng
sau ny trong hc tp , nghin cu v cuc sng , khng phi ch
yu l th gii quan m l nhng ch dn v mt phng php lun.
Cng c mt s thc t trong kt cu ca ni dung, phn ngha
phng php lun li nm cui bi, v vy c th do l do thi
gian, hay mt l do no khc nn ging vin ch ging s qua phn
ngha phng php lun; cng c th a ra mt vi v d khng
st vi ni dung, thm ch cn yu cu sinh vin t nghin cu
Hn ch ny lm gim ng k vai tr phng php lun,
cng nh s hp dn ca trit hc Mc Lnin, t lm ngi hc
khng thy r gi tr khoa hc ca trit hc Mc Lnin, cng nh
gy kh khn cho h khi hc cc mn khc ca ch ngha Mc
Lnin v cc mn khoa hc khc.
2. i ng ging vin trit hc Mc Lnin ang ng trc
nhng yu cu v thch thc: Mt mt, phi ng vng trn lp
trng chnh tr macxit, gi vng nguyn tc ng; Mt khc phi
521
bt nhp c vi hi th cuc sng, vi nhng bin ng ca lch

s v phi lm cho trit hc Mc Lnin Th hin c bn nht s
thng thi ca con ngi khng ch trong lnh vc nhn thc m c
trong cng vic khc nh Descar2 hng c m i vi trit hc
ni chung . Quan trng hn , gp phn lm cho dn nc mnh ,
nht l i ng tr thc c mt t duy khoa hc, cch mng , v nh
nghen khng nh Mt dn tc mun ng trn nh cao ca
thi i th phi c t duy trit hc3.
Vy nn i mi ni dung v phng php ging dy l tt
yu, l cng vic thng xuyn. Nhng trong qu trnh ging dy
cn ch nhng vn c bn sau y:
- Gi vng bn cht cch mng v khoa hc ca trit hc
Mc Lnin, cng nh vai tr kim ch nam ca n i vi s pht
trin x hi; Nm vng t tng c bn ca cc nh kinh in, quan
im i mi l lun ca ng; ng thi c cch tip cn mi v
thi i; c nhng ni dung thch hp sinh vin c th nhn thc
c cc ni dung l lun cn truyn t, t l gii nhng vn
thc tin, cuc sng , ang v s xy ra. 4.
- Trong iu kin pht trin ht sc nhanh chng ca khoa
hc, cng ngh, nhng thnh tu mi nht ca khoa hc hin i
t ra nhiu vn c ngha th gii quan v phng php lun
th trit hc macxit cn hin i ha kin thc bng ci mi, khng
lc hu so vi thi i. Trc y nghen nhn mnh Mi
khi khoa hc t nhin c nhng pht minh mang tnh cht vch thi
i th ch ngha duy vt khng th khng thay i hnh thc ca
n5 Cng vi nhng iu kin kinh t - x hi, nhng pht minh
ln trong khoa hc t nhin nh: Qui lut bo ton v chuyn ha
nng lng, thuyt tin ha, thuyt t bo dn n s ra i
ca trit hc Mc. S pht trin ca trit hc Mc ln trnh mi
v cht do Lnin thc hin cng din ra trong hon cnh nh vy.
Ngy nay, trit hc Mc cng phi c nhng bc pht trin mi v
2
Descarte, cc nguyn l trit hc, M 1970, tr 222.

M, E, ton tp Nxb CTQG, H. 1994, t 20, tr 685
4
NQ ca B chnh tr v cng tc l lun trong giai on hin nay.
5
M, E, ton tp , Nxb CTQG, H. 1994, t 20, tr 697.
3
522
cht, nu khng n s khng cn ng vai tr cch mng v sng

to ca mnh trong iu kin pht trin nh v bo ca khoa hc v
cng ngh. y l cng vic ln lao, i hi s u t tr tu ca
nhiu ngi v ch c th thc hin c vi s hp tc v chuyn
mn gia trit hc Mc-Lnin vi khoa hc t nhin; c bit l s
t trang b kin thc, hiu bit ca ging vin trit hc v cc thnh
tu ca khoa hc cng ngh mi.
- Phi gn vic ging dy trit hc Mc- Lnin vi lch s
hnh thnh pht trin ca bn thn n, cng nh lch s ca t tng
nhn loi ni chung. y l cch khc phc tt nht quan im lch
lc cho rng trit hc Mc-Lnin l c nht v nh, m khng
thy c l s kt tinh tr tu nhn loi v i hi khng ngng
b sung, pht trin. Vic coi nh lch s t tng nhn loi , v vy
dn n vic lm ngho nn chnh bn thn trit hc Mc
Lnin, t ko theo s ngho nn tr tu ca ngi hc trit hc.
Vic gn kt gia trit hc M-L vi t tng nhn loi, nn kho
lo kt hp vi tng ni dung bng phng php so snh , i
chiu. Lm c nh vy s thuyt phc , s hp dn ca trit hc
Mc Lnin cng tng ln.
- Khi ging dy trit hc Mc Lnin, cc ging vin cn
quan tm, tn trng i tng, nhu cu ca ngi hc ca chng ta
l sinh vin- tng lp x hi c th, b phn tiu biu ca thanh
nin trong x hi; H l ngi trng thnh v th lc ang
trong giai on tch ly kin thc, ngh nghip v cuc sng
chun b cho cng vic khi ra trng. Cng vi vic trang b cho
sinh vin kin thc, tnh cm, l tng qu trnh ging dy trong
trng i hc, cng vi cc b mn khoa hc khc, trit hc Mc
Lnin c nhim v pht trin nhng phm cht tr tu cho h, rn
luyn cho sinh vin c nng lc t duy chnh xc, t duy bin
chng. Vi yu cu , i hi khi ging dy trit hc Mc Lnin,
cc ging vin phi gp phn lm cho sinh vin c kh nng nm
bt i tng mt cch chun xc trong hot ng hc tp, nghin
cu ca h. C kh nng gii quyt cc tnh hung; kh nng ng
x, gii quyt tt cc mi quan h , cc bin i ca cuc sng;
Hnh thnh c tnh c lp trong t duy v s dng c l lun,
kinh nghim gii quyt cc vn t ra m khng ph thuc
523
vo ngi khc; v c kh nng phn bin v chnh tr, v vn ha,

v hc thut
3. S thnh cng ca mt bi ging trit hc Mc Lnin
ch yu l ni dung, nhng khng th ph nhn vai tr ca phng
php. Theo chng ti, cn thc hin cc phng php sau y:
- Nn kt hp phng php thuyt trnh vi cc phng
php khc: Thi i ngy nay cho d l thi i ca cng ngh v
phng tin dy hc hin i, nhng do c th ca trit hc l tri
thc mang tnh h thng, khi qut v tnh l lun; cng vi c s
vt cht phc v cho vic hc, cch thc t chc hc nn vic
ging dy trit hc, th phng php thuyt trnh vn cn thit. Hn
na, phng php ny c thc hin tt th khi ging dy trit hc,
n c nhng u th sau y: Mt l, phng php cho php ging
vin trnh by nhng vn l lun kh, tru tng m sinh vin
khng d dng t hiu trong cc gio trnh, ti liu c. Cn na,
i tng hc l sinh vin nm u, nu khng c s ging dy cn
k ca gio vin th liu c hiu c khng? Hai l, phng php
ny gip cho ging vin s dng ngn ng s phm din t mt
ni dung tri thc phc tp mt cch r rng chnh xc. T , gip
cho sinh vin d dng hn trong vic tip cn ni dung ca mn
hc. Ba l, phng php ny cho php trong mt thi gian hn ch,
ging vin c th truyn th c lng thng tin ln cng mt lc
cho nhiu sinh vin. Bn l, khng n thun ch trang b cho sinh
vin th gii quan, phng php lun khoa hc, m cn gio dc
nhn cch, o c, nim tin v l tng cch mng cho h. V vy,
phng php thuyt trnh bng ngn ng s phm, gio vin c th
lm c iu m khng c phng php no c th mnh hn.
- Mc d phng php thuyt trnh c nhng u im
cp trn, nhng n cng bc l hn ch l lm cho sinh vin th
ng, ch cho php ngi hc t n trnh ti hin tri thc
lnh hi, cha pht huy c tnh tch cc, ch ng ca ngi hc.
Chnh v vy, trong ging dy ging vin cn kt hp phng php
thuyt trnh vi cc phng php ging dy tch cc nh phng
php i thoi, phng php x l tnh hung, phng php nu,
pht hin v gii quyt vn .
524
Vic kt hp cc phng php lm cho bi ging sinh ng ,

hp dn v hn ht lm cho sinh vin d hiu bi, pht huy c
tnh tch cc, ch ng, sng to ca h - Mt yu cu quan trng
ca gio dc i hc.
- Kt hp ging dy l thuyt trn lp vi tho lun: Thc
hin phng php ny s tng s hp dn ca mn hc vn thun
ty mang tnh l lun, s pht huy c tnh ch ng ca sinh vin
v c c hi gio vin nm c kt qu ging dy ca mnh.
thc hin phng php ny, ging vin phi chun b cc ti c
s kt hp gia l lun vi thc tin v c gng cc ti tho
lun khng xa l vi cuc sng. V trong qu trnh tho lun, ging
vin nn phi bit kt hp hi ha gia vai tr t chc, hng dn,
gi m ca ging vin vi vic pht huy tnh tch cc, ch ng,
sng to ca sinh vin.
- Bi ging ca ging vin cn c phn cng, mang tnh n
nh c nu trong gio trnh (php lnh gio dc); ng thi cn
c phn mm, cho php ch ng, linh hot, nhy bn bi ging
phn nh c nhng bin i v kinh t, chnh tr-x hi din ra
hng ngy, hng gi.
- Ngoi vic thc hin nhng phng php ging dy nh
ch ra th cng phi i mi phng php nh gi kt qu hc tp
ca sinh vin. Bi thi khng th dng li vic phn nh kh nng
thuc bi ca sinh vin, m quan trng hn bi thi phi phn nh
c nng lc sng to, trnh vn dng l lun vo i sng, vo
hot ng thc tin. Nu vn duy tr phng php nh gi kt qu
hc tp ca sinh vin ch yu da trn s ti hin kin thc nh by
lu nay th sinh vin khng cn ch ng c bi trc nh
tham gia tch cc vo hot ng trn lp, v sinh vin ch cn hc
thuc bi trc k thi l , thm tr khng cn phi n lp nghe
ging. Do c im ca mn hc v nhm kch thch t duy sng
to, kh nng vn dng l lun vo thc tin (iu m gio dc ca
chng ta ang hng ti) th thi trit hc ni ring, cc mn khoa
hc Mc Lnin, t tng H Ch Minh ni chung, phi ra theo
hng m. V th trong thi phi c cc cu hi tng hp, lun
gii vn , lin h v vn dng trong thc tin. Nu c thi trc
nghim th cng nn kt hp vi t lun. thi trc nghim c hiu
525
qu th nn xy dng theo hng: (1)Dng m: i hi SV nu ng

mt khi nim, mt nh ngha hay mt lut im no ; (2)Dng
cu in vo ch chm; (3)Dng cu hi ng, sai: Dng ny s
a ra nhiu p n, yu cu SV tr li ng ,sai , (4)Dng cu hi
la chn: yu cu sinh vin la chn xp xp th t, la chn cc
yu t cu thnh mt qui lut, mt nguyn l; (5)Dng cu hi din
gii: i hi sinh vin vn dng l lun hc phn tch, l gii
mt vn l lun hay thc tin kim tra nng lc t duy ca
sinh vin. y l dng cu hi kh, c nh gi cao, dng
phn loi sinh vin.
Do c nhiu dng cu hi, nn thang im cng khc nhau,
chia lm 2 loi: Loi im cho cu hi thuc dng cu 1,2,3,4;
Loi 1 im cho cu hi dng cu 5.
4. nng cao cht lng dy v hc cc mn l lun trong
cc trng i hc v cao ng, ngoi vic n lc t thn ca nhng
ging vin, nhng n v qun l nh cc b mn, cc khoa LLCT
ca cc trng, cn c s hip lc, quyt tm ca B GD-T, ca
cc trng i hc. Trn tinh thn chng ti ngh:
+ V pha B GD-T:
- Tr li tn gi ca tng b phn c bn cu thnh ch
ngha Mc Lnin nh trc y.
- Ch nn c chng trnh khung cho tng mn hc v cc
trng ch ng bin son gio trnh cho ph hp vi tnh c th
ca tng trng.
- V ni dung, nn vit li phn 3: L lun ca ch ngha
Mc Lnin v CNXH. V kt cu th n, nhng ni dung nhiu
ch cha r, cha chnh xc, nht l nhng ni dung lin quan n
cc khi nim, chng hn khi nim giai cp cng nhn, khi nim
dn ch, nn dn ch; khi nim nh nc XHCN; khi nim nn
vn ha, nn vn ha XHCN v mt s ni dung khc, chng hn:
Nhng iu kin qui nh s mnh lch s ca giai cp cng nhn;
Vai tr ca ng cng sn
526
- ngh B r sot v kim tra, nhc nh cc trng thc

hin y cc ch cho i ng lm cng tc ny.
+ V pha cc trng:
- Phi th hin quyt tm chnh tr c th hin trong cc
ngh quyt ca ng b, chi b v cng tc gio dc chnh tr, t
tng ni chung v cng tc ging dy LLCT ni ring.
- To iu kin thun li v c s vt cht v t chc ging
dy, v ch i ng vi i ng l cng tc ging dy LLCT.
- Cng vi cc ging vin l lun, nh trng phi nghim
tc thc hin lch trnh ging dy, chng trnh, ni dung ging dy
v nh gi kt qu hc tp mt cch nghim tc.
5. i mi ni dung v phng php ging dy nhm nng
cao cht lng ging dy, hc tp cc mn l lun chnh tr trong
cc trng i hc, khng ch c mc ch t thn, m cn l yu
cu ca thc tin xy dng v pht trin t nc trong giai on
ngy nay. Cng vic ny khng th tin hnh mt cch hnh thc
m phi thc cht; khng th nng vi ch quan, hp tp, vi vng
nhng cng khng th chn ch, do d, rt r; cng khng phi ch
ring B GD-T, m phi l s chung tay gip sc ca cc t chc
chnh tr nht l t chc ng v chnh ph. Tt c nhng c gng
ca ngnh GD, ca ng, Nh nc v ton x hi, nhm o to
mt i ng tr thc mi, c th gii quan khoa hc, c o c
lng tm trong sng, c trnh chuyn mn, nng ng, tch cc,
sng to trong thc tin, c bn lnh khng nh bn thn
trong cng vic v trong giao tip x hi ./.
527
MT S KHUYN NGH NHM NNG CAO CHT

LNG GING DY V HC TP CC MN KHOA HC
MC- LNIN TI I HC QUC GIA TP.HCM
Ph Trn Tnh*,
Phm M Duyn*
Cng tc ging dy v hc tp cc mn khoa hc Mc- Lnin

thi gian qua c ng, Nh nc ht sc quan tm c th hin
thng qua cc ch trng v chnh sch cng vi mt i ng rt
nhiu ging vin tm huyt c o to bi bn, tuy nhin, mt
thc t ng bo ng l nhiu sinh vin cc trng i hc, khi hc
cc mn Mc Lnin u khng c hng th, chn hc hoc hc
theo kiu i ph cho xong. Mc d Hi ng l lun trung ng v
B gio dc o to nhiu ln i mi v chng trnh o to,
song cng i mi cht lng ging dy, hc tp cc mn hc ny
cng i xung. Bi vit tp trung lm r hin trng, mt s tn ti
trong ging dy v hc tp, trn c s nhm tc gi xut mt
s khuyn ngh nhm nng cao hiu qu ging dy v hc tp cc
mn hc trn trong thi gian ti.
*
Tin s, Trng i hc Kinh t - Lut- HQG TP.HCM

Thc s, Trng i hc Kinh t - Lut- HQG TP.HCM
528
1. Thc trng ging dy cc mn khoa hc Mc- Lnin ti cc

trng i hc hin nay
Th nht, v chng trnh. Qua nhiu ln i mi, hin nay,
chng ta ang tch hp cc ni dung ca Trit hc, Kinh t chnh tr
hc, Ch ngha x hi khoa hc vo thnh mn Nguyn l c bn
ca ch ngha Mc Lnin (75 tit); thay Lch s ng bng
ng li cch mng ca ng cng sn Vit Nam (45 tit); mn
hc T tng H ch Minh (30 tit). Vic gim ti thi lng ca
chng trnh cc mn hc ny l cn thit trong bi cnh pht trin
v hi nhp nhng khng gim ti ni dung trong mn hc Nguyn
l c bn ch ngha Mc Lnin gy rt nhiu tr ngi trong qu
trnh ging dy ca ging vin v hc tp ca sinh vin. Thc t
vic tch hp 3 mn lm ging vin phi ui sc trong chy ua
vi thi gian do ni dung hu nh khng thay i nhng thi lng
Trit hc ch cn 30 tit, KTCT 30 tit, CNXHKH 15 tit. Gim ti
thi lng ging dy nn i song hnh vi gim ti ni dung ging
dy mi t c hiu qu, trnh tm l nng n ca ngi hc v
ngi dy khi khi lng kin thc qu nhiu.
Hn na, vic bin son gio trnh li khng gn vi nhm
ngnh ngh o to gy trng lp ni dung gia cc mn hc, n
c nh mn ng li cc mng ca ng cng sn Vit Nam a
vo kh nhiu nhng ni dung m cc ngnh kinh t u c hc
trong cc mn khc trong chng trnh hc ca sinh vin nh vn
cc ngun lc vn, lao ng,Vic cp nht cc kin thc
trong cc mn c s ngnh kinh t a vo mn ng li cch
mng ca ng cng sn Vit Nam l thiu khoa hc, trng lp ni
dung v lm cho mn hc khng thuyt phc c ngi hc. Nu
dng ging dy cho khi ngnh khng chuyn kinh t th ni
dung li rt chp v, khng th hin c l ng li ca ng
khi sch chi a khi nim vn l g, ngun nhn lc l g. ng
thi c cn thit phi a mn hc ny vo chng trnh hc khng
khi chng trnh hc c tnh lin thng t bc trung hc vi nhng
kin thc c ngi hc c th tm hiu c ng li ca ng
nh th no. Truyn b ch ngha Mc- Lnin bng cch p ngi
hc phi hc tht nhiu v cc mn ny s em li tc dng ngc.
529
Hc t nhng thch hc, hc t hiu nhiu v khi gi kh nng t

hc mi l gi tr ch thc ca s hc.
Th hai, v t chc ging dy. Vic ging dy cc mn khoa
hc Mc Lnin trong h thng TP.HCM hin nay ang ng
trc mt thc t l chng cho v c cu t chc v ngi dy,
nht l t khi tch hp 3 mn v a mn ng li vo cch
mng vo. Liu HQG TP.HCM c ang i li hay khng khi va
thc y cc trng thnh vin HQG TP.HCM tin hnh kim
nh AUN v xy dng ging dy theo cch tip cn CDIO li va
giao trng trch ging dy cc mn khoa hc Mc Lnin v cho
Trung tm l lun chnh tr? nng cht lng ging dy theo
tiu chun AUN v tip cn CDIO i hi ngi dy, chng trnh
dy v hc phi c xy dng v thit k theo chun u ra ca
ngnh hc. Cc trng thnh vin trong HQG TP.HCM khng
th lp b mn L lun chnh tr ging dy (ngoi tr Trng
H KHXH & NV v trng H Bch Khoa) cho chnh sinh vin
ca trng mnh vi nhng c th ca chnh cc ngnh hc. Cc
trng thnh vin mi hc k u c tin hnh kho st nh gi
mn hc, i vi ging vin c hu ca ging dy cc mn hc
khc ngoi cc mn Mc Lnin ca cc trng nu im nh gi
khng tt s b nhc nh v c ch ti nng cao cht lng ging
dy. Tuy nhin, t khi giao v Trung tm l lun, cc trng thnh
vin khng th c cc ch ti i vi ging vin ca Trung tm l
lun chnh tr trong vic m bo cht lng ging dy khi b nh
gi im thp v vic phn b ging vin l do Trung tm quyt
nh. V hn na ging vin ca Trung tm l lun chnh tr hin
nay phn ln l thnh ging t cc trng ngoi h thng HQG
TP.HCM ging dy cho chnh HQG TP.HCM. Mt thc t
khng ch ging vin ging dy trong HQG TP.HCM m ngoi
h thng HQG TP.HCM cng c hin tng 1 ging vin c th
m nhim nhiu mn khoa hc Mc - Lnin. Qu trnh tch hp 3
mn to c ch lng lo trong b tr ngi ging, iu m nhiu
nm trc y khng h c khi ging vin Trit hc, CNXHKH li
i ging Kinh t chnh tr v ngc li v cng lm tm thng ha
cc mn khoa hc ny vi t cch l mt khoa hc.
Th ba, v phng thc nh gi mn hc. Hin nay, hu ht
cc trng thnh vin trong HQG TP.HCM ang p dng thi
trc nghim i vi mn Nguyn l c bn ca ch ngha Mc
530
Lnin. iu ny ch em li thun li cho ngi dy v ngi qun

l trong vic chm im, cn hiu qu ca vic p dng thi trc
nghim trong p ng chun u ra ca mn hc l hon ton tht
bi. C th thy chun u ra ca mn hc l xy dng, pht trin
t duy bin chng v vn dng l lun gii quyt cc vn
thc tin th hnh thc thi trn khng p ng c yu cu. Cc
trng thnh vin trong h thng HQG TP.HCM hin nay ang
tin hnh kim nh theo chun AUN i hi phi thng nht t
chun u ra ca chng trnh n mn hc v tng chng. Cc
mn khoa hc Mc Lnin phi chng l ngoi l khi xy dng
chun u ra mt ng, nh gi ngi hc li mt no? V l lun
chng ta rt kh c th xc nh ng, sai nh t duy ton hc, y
l mn khoa hc x hi ng thi trang b cho ngi hc v th
gii quan, v phng php lun lm c s nn tng cho vic nhn
thc v gii quyt nhng vn thc tin t ra trn. Theo chng
ti, hnh thc thi trc nghim i vi nhm mn ny l bc li
trong vic nh gi ngi hc, cng lm cho ngi hc coi thng
mn hc khi mua sn cc b thi trc nghim v hc thuc
nh ng sai ri i ph khi thi. Nu Karl Marx, V.I.Lnin cn
sng cng khng khi au bun khi th h ngy nay hiu v hc
thuyt ca cc ng ch l ng v sai m khng lun gii c v
sao nh th!!!.
Nhn chung qu trnh i mi v chng trnh cc mn khoa
hc Mc- Lnin thi gian qua c mt s thnh cng nht nh,
c bit l trong gim ti thi lng cc mn hc to iu kin cho
sinh vin c th hc c nhiu mn hc trang b k nng mm v
kin thc, k nng chuyn ngnh. Tuy nhin, nhng hn ch, tn ti
cng kh nhiu th hin:
Mt l, vic tch hp 3 mn Trit hc, Kinh t chnh tr,
CNXHKH vo mt mn hc Nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin l bc li v mt khoa hc. Ngi hc xem thng mn
hc, xem l cc mn chnh tr ch khng phi l cc mn khoa
hc. Ni dung ging dy mn ng li cch mng ng cng sn
Vit Nam chp v, thiu c s khoa hc.
Hai l, qu trnh gim ti thi lng ca chng trnh nhng
khng gim ti ni dung gy kh khn cho ging vin trong truyn
531
t kin thc v nng n i vi ngi hc c bit l i vi mn

Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin.
Ba l, cn hin tng chng cho trong c cu t chc ging
dy cc mn Mc L nin trong h thng HQG gy kh khn
trong kim sot cht lng ging dy v qun l ngi dy.
Bn l, mt s ging vin ging dy khng dnh thi gian cho
nng cao trnh chuyn mn, ging dy qu nhiu, ging dy trn
lan cc mn hc Mc Lnin t sau khi tch hp cc mn.
Nm l, phng thc nh gi ngi hc khng p ng c
chun u ra ca mn hc, ngnh hc c bit trong iu kin hi
nhp.
2. Mt s khuyn ngh nhm nng cao cht lng ging dy cc
mn Khoa hc Mc Lnin trong thi gian ti
T thc t ging dy thi gian qua v trn c s phn tch
nhng tn ti nu trn, theo chng ti nng cao cht lng ging
dy v hc tp cc mn khoa hc Mc- Lnin trong thi gian ti,
chng ta cn x l quyt lit cc vn sau:
Th nht, v tn mn hc v chng trnh. Chng ta cn
thng nht tn chung l Cc mn khoa hc Mc Lnin v
chng trnh nn kt cu li gm 3 hc phn : phn 1: Trit hc
Mc- Lnin (60 tit); phn 2: Kinh t chnh tr Mc- Lnin (45 tit)
v phn 3: T tng H ch Minh (45 tit). Nh vy, v tng s
ging ging so vi phng n hin nay khng thay i. V mt ni
dung, cc ni dung c bn ca mn Ch ngha x hi khoa hc nn
kt cu li vo phn cui ca chng Ch ngha duy vt lch s ca
mn Trit hc. i vi mn ng li cch mng ca ng cng
sn Vit Nam, cc ni dung chnh trong mn hc ny c hc
ph thng, hn na ng li cch mng Vit Nam c th hin
r nt qua t tng H Ch Minh.
Th hai, v ngi dy. Theo chng ti, cc ging vin ging
dy Mc - Lnin cn khng ngng nng cao trnh chuyn mn
v tu dng o c v chm dt tnh trng ging vin ging dy
qu nhiu khng c thi gian u t cho ging ging dy v tnh
trng ging dy trn lan cc mn hc khoa hc Mc - Lnin. Song
532
song , i vi ngi ging dy cc mn hc khoa hc Mc Lnin cn o su suy ngh, gn bi ging vi thc tin cuc sng,
c bit l thc tin thi k qu Vit Nam, cn c nim tin
khoa hc vi nhng ni dung mnh ang ging, c nh vy,
mi sc thuyt phc c ngi hc, truyn c la v nim
tin khoa hc cho ngi hc i vi cc mn khoa hc Mc Lnin.
Th ba, v t chc nh gi mn hc. Cn t chc thi t
lun, m thay cho hnh thc thi trc nghim, hoc ng
mt s trng hin nay p dng. Vic i mi v ni dung, phng
php ging dy i hi cch thc ra thi cng phi ci tin theo
hng yu cu s vn dng ca sinh vin trong gii quyt cc vn
thc tin. Vi hnh thc thi m i hi sinh vin nm vng
kin thc c bn nhng khng phi nng c hc thuc lng cc
cu ch nh trc, hn na cn pht huy tnh sng to, t ch ca
ngi hc trong hc i i vi hnh, l lun phi gn vi thc tin.
Cn phi nhn nhn rng hc cc mn khoa hc Mc L nin chnh
l hc l lun vn dng vo cuc sng, hc hnh, nu bt
sinh vin phi nh nhng phm tr, khi nim, qu tru tng
ri sinh vin sau khi ra trng chng nh g v ch ngha Mc
Lnin, ngoi vic b m nh ca nhng k thi thc trng m hc
thuc lng th qu l chng ta ang o to ngi hc vi t duy
hc vt. Quan trng l sinh vin bit vn dng n lun gii tt
nhng vn trong cuc sng, khi ch ngha Mc Lnin
khng cn phi nh trng m vn i vo i sng v tm l tip
nhn ca ngi hc nh nhng. Song cn lu rng cht lng
thi m quyt nh khng nh n tinh thn, thi ca ngi hc.
Mt s trng p dng hnh thc thi m ngoi h thng HQG
nhng khng khc g thi ng, sinh vin khng cn suy lun, ly
sch gio khoa chp m vn t im cao. Do vy cng vi chuyn
t hnh thc thi ng, trc nghim/ t lun chuyn sang hnh
thc m, t lun phi m bo kt hp c ni dung l lun, thc
tin nng cao nng lc t hc ca sinh vin.
Tm li, nng cao cht lng ging dy, hc tp cc mn
khoa hc Mc Lnin cn phi thay i ng b t cc khu
chng trnh hc, t chc ging dy, ngi dy v cch nh gi
a ngi hc t v tr th ng, hc thuc, hc i ph nh
hin nay sang hc ch ng, hc hiu, hc vn dng gii quyt
533
cc vn ca cuc sng trn nn tng ch ngha Mc Lnin v

t tng H Ch Minh mt cch t nguyn, t gic. Hy i x vi
cc mn hc ny vi t cch l cc mn khoa hc nu mun ngi
hc hc bit, hc hnh, hc lm ngi !
534
GII PHP GP PHN NNG CAO

CHT LNG GING DY CC MN L LUN CHNH
TR TRONG CC TRNG I HC V CAO NG
Nguyn Th Tnh*
t vn :
Pht trin nhn thc nu ra t i hi i biu ton quc ln
th VI ca ng Cng sn Vit Nam, Hi ngh ln th Hai Ban
chp hnh Trung ng ng kha VIII, Hi ngh ln th Tm Ban
chp hnh Trung ng ng kha XI c quan im ch o:
Gio dc v o to l quc sch hng u, l s nghip ca ng,
Nh nc v ca ton dn. u t cho gio dc l u t pht trin,
c u tin i trc trong cc chng trnh, k hoch pht trin
kinh t-x hi [1, 119]. Gio dc v o to c vai tr quan trng
trong bi dng v pht huy ngun lc con ngi - yu t c bn
thc y tng trng, pht trin kinh t nhanh v bn vng.
Trong s nghip i mi cn bn, ton din gio dc v o
to hin nay, to chuyn bin cn bn, mnh m v cht lng,
hiu qu gio dc, o to; p ng ngy cng tt hn cng cuc
xy dng, bo v T quc v nhu cu hc tp ca nhn dn th vic
nng cao cht lng ging dy cc mn l lun chnh tr trong cc
trng i hc v cao ng c ngha chin lc, tr thnh mt
mc tiu dy hc. Bi l, Ch ngha Mc-Lnin, T tng H Ch
*
Thc s, NCS, Ph trng Khoa L lun chnh tr -Trng B mn ng li CM ca

ng, Trng H Ty Nguyn
535
Minh l h t tng ca x hi Vit Nam, chnh v vy c ngha

nh hng cho hnh ng, l kim ch nam cho hot ng thc tin.
Hin nay, cht lng ging dy cc mn l lun chnh tr trong
cc trng i hc v cao ng t c nhng thnh qu bc
u. Tuy vy, cht lng thc cng l mt vn thc s cn quan
tm c nhng nh hng ch o, nhng gii php c th v kp
thi nhm thc hin mt cch c hiu qu s nghip gio dc, o
to ni chung v hiu qu ca cng tc ging dy l lun chnh tr
ni ring.
Ni dung:
nng cao cht lng ging dy cc mn l lun chnh tr
trong cc trng i hc v cao ng, chng ti xin nu ln bn gii
php sau y mang tnh tng th ca mt quy trnh thc hin:
Mt l, i mi ngay ni dung chng trnh v phng
php o to ging vin l lun chnh tr cc hc vin v cc
trng i hc tt c cc h o to, trong c mn hc bt
buc phng php tuyn truyn cch mng H Ch Minh
Hi ngh ln th Tm Ban Chp hnh Trung ng ng kha
XI ban hnh Ngh quyt s 29-NQ/TW ngy 04/11/2013 v i
mi cn bn, ton din gio dc v o to, p ng yu cu cng
nghip ha hin i ha trong iu kin kinh t th trng nh
hng x hi ch ngha v hi nhp quc t. B Gio dc v o
to qun trit nguyn tc cho vic thit k chng trnh v t
chc bin son gio trnh mi l Tch hp cao lp v cp hc
di; T chn v phn ha cao lp v cp hc trn.
Thc hin ch trng ca ng cng quy nh ca B Gio
dc v o to, t nm 2008 n nm nay (nm 2014), chng trnh
hc cc mn l lun chnh tr cc trng i hc v cao ng
c thit k theo hng tch hp t 5 mn hc (Trit hc McLnin, Kinh t chnh tr Mc-Lnin, Ch ngha x hi khoa hc,
Lch s ng Cng sn Vit Nam, T tng H Ch Minh) thnh 3
mn hc l Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc-L nin;
T tng H ch Minh; ng li cch mng ca ng Cng sn
536
Vit Nam. y l mt hng i ng ca mt khu u tin trong

chui cc khu thc hin ca mt qu trnh nng cao cht lng
ging dy cc mn l lun chnh tr trong cc trng i hc v cao
ng. Do vy, cc c s o to ging vin l lun chnh tr phi
thay i ngay ni dung chng trnh o to i hc, cao hc v
nghin cu sinh theo hng tch hp. iu ng ngha vi
vic cn c m ngnh o to mi cho cc ngnh sau khi c
tch hp.
Trong xy dng ni dung chng trnh o to phi m bo
c ba khi kin thc: mt l, khi kin thc i cng ca ngnh;
hai l, khi kin thc c tnh h thng xuyn sut ca ngnh; ba l,
khi kin thc chuyn ngnh c tnh chuyn su tng ng vi cc
ni dung ca ba mn hc Nhng nguyn l c bn ca ch ngha
Mc-L nin; T tng H Ch Minh; ng li cch mng ca
ng Cng sn Vit Nam c B Gio dc v o to bin
son trong gio trnh chun. Khi kin thc th ba l quan trng
nht cn c bit ch trng ngi hc c c nhng tri thc v
ngnh mt cch chuyn su v h thng.
Cng vi vic trang b l lun chnh tr chuyn su v Ch
ngha Mc-Lnin, T tng H Ch Minh, ng li cch mng
ca ng Cng sn Vit Nam cho ngi hc, mt vn rt quan
trng c ngha l mt ni dung hc nhng ng thi cng l
phng php dy l mn hc phng php tuyn truyn cch
mng H Ch Minh phi l mn hc bt buc c trong chng trnh
o to vi s tn ch cao. Hin nay, c tnh trng ch nhiu n
vic trang b l lun chnh tr chuyn su v Ch ngha Mc-Lnin,
T tng H Ch Minh, ng li cch mng ca ng Cng sn
Vit Nam cha thc s ch trng vic rn ngh, m c bit l cha
thc hin rn ngh cho i ng ging vin l lun chnh tr theo
phng php tuyn truyn cch mng H Ch Minh nn hin ti
mn hc phng php tuyn truyn cch mng H Ch Minh khng
c trong chng trnh o to.
Ni dung chng trnh ca cc ngnh o to khi l lun
chnh tr hin nay, s tn ch dnh cho tho lun, thc hnh, thc tp
phi t c t l v khi lng kin thc t 35-40% tng s tn
ch trong ton b ni dung chng trnh o to. iu i hi
537
sinh vin khng ch hc ti lp m cn phi hc ti nh, ti cc ni

c i thc tp, thc t mn hc v ngnh hc. Lm c iu
s thay i thc trng vn din ra lu nay l o to sung, ch
trng dy l thuyt, l l thc hnh ng thi thc y c sinh
vin t thn vn ng, tm hiu nhu cu k nng thc t ca cng
vic, hng n rn luyn tng bc hon thin ngh ngay khi
cn ang hc ti cc hc vin, cc trng i hc.
Hai l, hng nm c nhng hot ng thng xuyn nhm
bi dng, tp hun cho ging vin cc mn l lun chnh tr
o to ging vin l lun chnh tr ti cc hc vin v cc
trng i hc l mt quy trnh o to khp kn theo kha hc.
Ngi hc c hc mt ln duy nht i hc, cao hc v nghin
cu sinh cha th v chun c ni dung kin thc cng nh
phng php ging dy s dng cho c qu trnh cng tc sau
ny. Do vy, vic hc ging dy khng phi l dng li sau khi
tt nghip i hc, cao hc v nghin cu sinh. Chnh v th,
hng nm cn c nhng hot ng thng xuyn nhm bi dng,
tp hun cho ging vin cc mn l lun chnh tr vi nhiu hnh
thc t chc khc nhau.
Hin nay, nh k mi nm mt ln, B Gio dc v o to
phi hp vi Ban Tuyn gio Trung ng c t chc cc lp bi
dng, tp hun cho i ng ging vin ging dy l lun chnh tr
ti cc trng i hc v cao ng, chnh l s ch trng v bi
dng, tp hun chuyn mn cho ging vin l lun chnh tr. Trong
cc t bi dng, tp hun , i ng ging vin l lun chnh tr
c cp nht nhng kin thc thi s quan trng gp phn lm cho
ni dung bi ging ngy cng phong ph, hp dn v gn vi thc
tin hn. Tuy nhin, ni dung chng trnh ca cc t bi dng,
tp hun cha thc s ch trng n vic pht trin phng php
ging dy cho i ng ging vin l lun chnh tr. i ng ging
vin l lun chnh tr thc s cn c nghe chuyn v phng
php tuyn truyn cch mng H Ch Minh vn dng vo vic
i mi phng php ging dy ca mnh nhm nng cao cht
lng ging dy cc mn l lun chnh tr. V vy, ni dung chng
trnh bi dng, tp hun hng nm cn b sung chuyn hc tp
phng php tuyn truyn cch mng H Ch Minh.
538
Thc hin Cuc vn ng hc tp v lm theo t tng, tm

gng o c H Ch Minh, B Gio dc v o to pht ng
nhiu hot ng chung cho ton ngnh gio dc. Ch tch H Ch
Minh khng ch l lnh t v i ca nhn dn Vit Nam m cn l
mt ngi thy v i, l ngi i trc thi i vi phng php
tuyn truyn cch mng. V vy hin nay cn pht ng phong tro
Vn dng linh hot, sng to phng php tuyn truyn cch mng
H Ch Minh vo ging dy cc mn l lun chnh tr, pht ng
phong tro ny va l nng cao cht lng ging dy, va l mt
vic lm thit thc trong cuc vn ng hc tp v lm theo t
tng, tm gng o c H Ch Minh, va l mt hot ng
mang tnh ring ca khi l lun chnh tr. Trn c s pht ng
phong tro , c th t chc hi thi ging dy l lun chnh tr theo
phng php tuyn truyn cch mng H Ch Minh thay cho hi thi
lu nay vn thc hin l hi thi ging vin l lun chnh tr gii
cc cp.
Ngoi ra, nn ph bin ni dung phng php tuyn truyn
cch mng H Ch Minh trn mng Internet, bo ch, sch, gio
trnh. l nhng hnh thc nhm truyn ti nhng thng tin, yu
cu, ni dung v phng php tuyn truyn cch mng H Ch
Minh i ng ging vin l lun chnh tr bit, hiu v vn dng
vo cng tc ging dy.
Ba l, Vn dng linh hot, sng to phng php tuyn
truyn cch mng H Ch Minh vo ging dy cc mn l lun
chnh tr
Sau khi c o to t chun ging dy cc h o to v
c bi dng, tp hun thng xuyn hng nm, ging vin hnh
ngh ca mnh thng qua hot ng ging dy ti ni mnh cng tc
nht thit cn phi vn dng linh hot, sng to nhng ni dung
phng php tuyn truyn cch mng H Ch Minh c th nh sau:
Khng p t theo kiu b trn m thuyt phc bng ngh
thut xng h; t s dng thut ng nh phi, hy m thng l
mong, c gng
539
Trong quan h vi i tng, ch tch H Ch Minh xng h

bng nhiu cch: l Ti, l C H, l Ngi Gi, l Bc, l Anh,
thm ch l Chu y khng phi n thun ch l cch xng h,
l php lch s m chnh l ngh thut la chn, s dng t ng
trong giao tip. Ch tch H Ch Minh bit ng v tr thch hp
nhn dn ai cng thy gn v tin tng. V th, khi nghe Bc ni,
khi c cc bi vit ca Bc, nhn dn c cm xc nh Bc ang
sng gia i thng, sng cuc sng ca nhn dn, khng cn u
l khong cch gia lnh t v nhn dn, l v Bc ni ting ni ca
nhn dn, nn h d dng tip thu ni dung tuyn truyn. Chng hn
nh i vi hc sinh nhn ngy khai trng u tin ca nc Vit
Nam dn ch cng ha, Ngi ni: Cc em hy nghe li ti, li
ca mt ngi anh ln lc no cng n cn mong mi cho cc em
c gii giang Non song Vit Nam c tr nn ti p hay
khng, dn tc Vit Nam c bc ti i vinh quang snh vai vi
cc cng quc nm chu c hay khng, chnh l nh mt phn
ln cng hc tp ca cc em [3, 119].
Dng cch so snh v von bin cc khi nim tru tng, xa
l, kh hiu tr thnh c th, d hiu
Cch tuyn truyn ny ph hp vi c im qu trnh nhn
thc ca i tng m vn khng xa ri yu cu khoa hc, ng
thi y chnh l s k tha sng to cch ni v von ca ngi Vit
Nam. V d nh, Bit tin thc dn Php xy dng in Bin Ph
thnh mt pho i Bt kh xm phm v chn in Bin Ph
tin hnh trn chin quyt nh, Bc H b ngay chic m trn u
t ln bn ch thng vo chic m ang lt nga - v nh mt thung
lng su v rng, Bc ni: Qun Php s b chn sng y.
Din t ngn gn nhng su sc; Ni cu ngn, vit cu
ngn, thit thc i thng vo vn .
Din t ngn gn l lun lun m bo: gn gng, r rng,
c u, c ui, c ni dung thit thc v phi c ng, hm xc,
khng c li tha, ch tha. Ni t nhng ni cho thm tha, cho
chc chn. Nhng ni dung tuyn truyn trong cc tc phm ni v
vit ca Ch tch H Ch Minh tuy ngn gn nhng su sc v lt t
540
c bn cht ca s vt lm cho i tng d hiu, d nh, d

hnh ng theo mc ch tuyn truyn.
H Ch Minh nhiu ln gch b cm t tr i sau cm
t t nay bi l thi gian ch vn ng theo mt chiu cho nn
cm t t nay khng cn phi dng cm t tr i nu nh
khng c dng nhn mnh. Trong Bn tho Th khen ngi b i
chin thng v vang in Bin Ph, H Ch Minh vit: Chng
ta khng nn v thng li m kiu cng. Sau ngi li gch b
i t li v t kiu l nhng t d tha khng cn thit cu
vn ngn li thnh cu Chng ta khng nn v thng m kiu.
Vn dng linh hot, sng to tc ng, thnh ng; Lng ghp
ni dung th vn chuyn ti ni dung chnh tr
Ch tch H Ch Minh khng nh vn ho ngh thut cng
nh mi hot ng khc, khng th ng ngoi, m phi trong
kinh t v chnh tr. Ngi hiu r thnh ng, tc ng mang tnh i
chng, ni dung xc tch v giu tnh gi cm nn vic s dng
chng khng ch ph hp vi tm hn, tnh cm ca nhn dn m
cn gi ra nhng hnh nh sinh ng v lm cho li vn ngn gn,
gin d m d hiu.
i lm rung vi nng dn, Bc hi cc c thanh nin c bit
ht i khng, ri Bc ly Kiu Trm nm trong ci ngi ta,
chng ng thng li mi l ngi ngoan. Bc ni: Mun lao ng
mt v c sc mnh thanh nin nn t chc vn ngh.
Vn dng linh hot, sinh ng loi cu hi; C nhng cu hi
dng kt lun vn
Phng php t cu hi ngoi tc dng gi m, kch thch
t duy, t c phn hi ca ngi c tuyn truyn, phng
php ny cn c tc dng tt trong bi dng kh nng biu t ca
ngi c tuyn truyn. Thng qua cc cu hi kho lo, th v,
mang tnh gi m, khuyn khch qun chng lm ch ngn ng, t
duy ca mnh.
541
Thng thng cu hi dng nu ra iu mnh mun bit,

nhng Ch tch H Ch Minh dng cu hi dn dt, khu gi vn
nhm khch l t duy ca i tng tham gia vo qu trnh tuyn
truyn. Hi m cng l nu vn ku gi i tng suy ngh
tm ra chn l. Cu hi c th do Ngi t t ra, cng c th
Ngi dn cu hi ca ngi khc. Chng hn Bc ni: Ti gi, cc
bc cng gi c. Ti lm cch mng c, cc bc c nn lm cch
mng khng?
Bn l, nh gi sinh vin bng hiu ch khng phi
bng nh
Cc nh gio dc hc v thn kinh hc trn th gii lm
nhiu phn tch v th nghim cho thy, khi b c con ngi hiu
mt ci g (tc l c th make sense ci , lin tng c
vi nhng kin thc v thng tin khc c sn trong no) th d
nh n (do thit lp c nhiu dy ni lin quan n kin thc
trong mng thn kinh ca no - mt neuron thn kinh c th c
hng chc nghn dy ni n cc neuron khc). Cn khi ch c nhi
nht cc thng tin ring l vo no (kiu hc vt) m khng lin h
c vi cc kin thc khc c trong no, th thng tin rt kh
nh, d b no o thi.
Hin tng rt ph bin l sinh vin hc thuc lng cc kin
thc trc mi k kim tra, k thi ri sau khi kim tra, thi xong th
ch thy tr thy. Li chnh khng phi ti sinh vin m c l ti
h thng gio dc. Chng ta rt cn ci cch ni dung chng trnh
gio dc theo hng tng s hiu ln, v gim s hc go, nh
nh con vt.
Cng vi ni dung chng trnh hc th kiu dy, kim tra v
chm thi nng v nh m nh v hiu. Nhiu thy c gio
khng dm v khng chu sng to m ch ging y nguyn cu ch
trong khun kh gio trnh ca B Gio dc, hi lng vi vic sinh
vin lm bi kim tra, bi thi ging ht bi ging ca mnh, ch lm
kiu khc i, tuy c th th v hn cch ca thy th c khi li khng
c im v khng ging p n. Kiu dy v chm im nh th ch
khuyn khch sinh vin hc vt ch khng khuyn khch c s
sng to hiu bit.
542
Sinh vin ngy nay c th tra cu rt nhanh mi kin thc

thng qua internet nhng hiu chng th vn phi hc v t hiu,
khng c my mc no hiu h c. Trc y v hin nay vn
cn, theo thng l ca nhng ngi dy thng khng cho php
sinh vin mang ti liu vo phng thi trong cc k thi cui hc k v
thi thng l cu hi l thuyt nh trnh by quan im no
th c im. Nhng trong thi i mi, vic nh y nguyn cc
quan im c t gi tr, m ci chnh l phi hiu m s dng
c chng. Bi vy nn chng, trong cc k thi dn dn thi
khng cn cc cu hi trnh by quan im na. Thay vo l
nhng cu hi dng vn dng tng i n gin v thng ni
dung cu hi gn ging cc cu hi c trong cc ti liu nhng
c thay i phn no cu ch kim tra xem sinh vin c hiu
v s dng c cc kin thc c bn khng. V chnh l i
mi hot ng kim tra, nh gi cht lng gio dc theo hng
ch trng nh gi nng lc phn tch, sng to, gii quyt vn
v thi ngh nghip, nng lc nghin cu v ng dng khoa hc
- cng ngh, nng lc thc hnh tng xng vi trnh o to.
Kt lun:
Nng cao cht lng ging dy cc mn l lun chnh tr
trong cc trng i hc v cao ng hin nay c th gi l mt
cuc cch mng ring ca ngnh gio dc. Mt cuc cch mng
khng th n t bn ngoi, m n phi do mun v quyt tm
thc hin ca nhng ngi trong cuc. Nh trng ni o to ra
i ng ging vin l lun chnh tr phi i mi ni dung chng
trnh v phng php o to, y l khu u tin trong quy trnh
thc hin vic m bo cht lng ging dy l lun chnh tr. Tip
n l cc c quan ban ngnh cng tham gia trong cng tc ny ch
o, h tr, phi hp cng thc hin. i ng ging vin l lun
chnh tr c ngha quyt nh n cht lng ging dy cc mn l
lun chnh tr, tn ty, giu lng tm, tm huyt vi ngh, thay i
cch nh gi ngi hc v hc tp theo phng php tuyn truyn
cch mng H Ch Minh. Thc hin c ng b, lin tc theo
ng quy trnh bn gii php nu trn, chng ti thit ngh s thay
i c thc trng hin nay ca cng tc ging dy l lun chnh
tr theo hng tch cc.
543
TI LIU THAM KHO

[1] Ban chp hnh Trung ng ng Cng sn Vit Nam, Ngh Quyt
Hi ngh ln th Tm Ban chp hnh Trung ng ng kha XI, Vn
phng Trung ng ng, H Ni 2013.
[2] Ban chp hnh Trung ng ng Cng sn Vit Nam, Ngh quyt Hi
ngh ln th Nm Ban Chp hnh Trung ng kha X V cng tc t
tng, l lun v bo ch trc yu cu mi, H Ni, ngy 1 thng 8
nm 2007.
[3] Hong Quc Bo, Hc tp phng php tuyn truyn cch mng H
Ch Minh, NXB Chnh tr quc gia, H Ni 2006.
[4] Lng Gia Ban (ch bin), Gp phn nng cao cht lng ging dy
v i mi ni dung chng trnh cc mn khoa hc Mc-Lnin, T
tng H Ch Minh, NXB Chnh tr quc gia, H Ni 2002.
[5] B Gio dc v o to, Tp m hnh ha kin thc c bn ca gio
trnh cc b mn khoa hc Mc-Lnin v T tng H Ch Minh tp
I-II, H Ni 2005.
[6] i hc Quc gia TP H Ch Minh-Trung tm L lun chnh tr, Tng
kt thc hin Ngh quyt 01-NQ/TW ca B Chnh tr v cng tc l
lun trong giai on hin nay, NXB Chnh tr quc gia-S tht, H
Ni 2014.
544
HC TP V GIO DC L LUN CHNH TR

GP PHN HON THIN NHN CCH, NH HNG
TNG LAI CHO SINH VIN HIN NAY
Nguyn Hu Ti*
TM TT: Gn 30 nm i mi, Vit Nam t c nhng

thnh tu to ln trn tt c cc mt ca i sng x hi. Song mt
tri ca kinh t th trng, ton cu ha v hi nhp quc t tc
ng khng nh n i sng, li sng v hnh ng ca mt b
phn khng nh sinh vin nhng ngi c coi l rng ct, l
ch nhn tng lai ca nc nh vi mt s biu hin tiu cc nh:
suy thoi v o c, m nht v l tng, sng thiu hoi bo lp
thn lp nghip, thiu bn lnh chnh tr, th , m h v chnh tr
Do , yu cu thc tin cp bch t ra hin nay l cn phi nng
cao hn na nhn thc cho sinh vin v ngha, gi tr ca vic hc
tp l lun chnh tr (LLCT). Bi chnh nhng tri thc LLCT gp
phn quan trng vo vic hnh thnh trong mi sinh vin mt th
gii quan khoa hc, mt nhn sinh quan cng sn, phng php t
duy v phng php lm vic bin chng, trung thnh v hn vi
T quc Vit Nam x hi ch ngha.
L lun chnh tr l b phn quan trng ca l lun, phn nh

nhng tnh quy lut chnh tr, cc quan h chnh tr - x hi, i
sng kinh t - chnh tr - x hi; ng thi, l mt b phn quan
trng ca cng tc t tng, gp phn xy dng, bi p nn tng
tinh thn ca x hi. Trong qu trnh lnh o cch mng, ng ta
ly ch ngha Mc - Lnin, t tng H Ch Minh lm nn tng t
*
Thng y, Hc vin chnh tr, B Quc phng
545
tng kim ch nam cho mi hnh ng. V vy, to s ng

thun trong x hi, pht huy sc mnh khi i on kt ton dn,
gi vng con ng cch mng m Nhn dn ta la chn, ng
ta c nhiu ch th, ngh quyt v gio dc l lun chnh tr. Ngh
quyt Trung ng 5 (kha IX) nhn mnh: Nng cao cht lng,
hiu qu cng tc tuyn truyn, gio dc l lun chnh tr, to s
thng nht cao hn na trong ng, s ng thun trong nhn
dn, Vn kin i hi XI tip tc xc nh: Tip tc i mi ni
dung, phng thc, nng cao hn na tnh chin u, tnh thuyt
phc, hiu qu ca cng tc t tng, tuyn truyn hc tp ch
ngha Mc Lnin, t tng H Ch Minh, quan im ng li
ca ng, chnh sch php lut ca Nh nc i mi, nng cao
cht lng cng tc gio dc l lun chnh tr, gio dc cng dn
trong h thng cc trng chnh tr, cc trng thuc h thng gio
dc quc dn. Mi cn b, ng vin phi hc tp, nng cao trnh
l lun chnh tr 1.
1. Gio dc l lun chnh tr cho sinh vin gp phn pht trin
con ngi ton din
Gio dc LLCT cho sinh vin l mt trong nhng ni dung
quan trng trong cng tc gio dc ton din, l tin o to
ra nhng th h cn b va gii chuyn mn, va vng vng v lp
trng chnh tr, c o c cch mng trong sng, gp phn a
t nc hi nhp v pht trin, snh vai cng cc nc trn th
gii. Sinh thi Ch tch H Ch Minh tng nhn mnh: Mun xy
dng ch ngha x hi phi c con ngi ch ngha x hi2. l
nhng ngi c v ti nng, do trong vic gio dc v
hc tp, phi ch trng cc mt: o c cch mng, gic ng
ch ngha x hi, vn ho, k thut, lao ng v sn xut3.
Hnh mu con ngi ton din ca thi k y mnh cng
nghip ha, hin i ha (CNH, HH) v pht trin kinh t tri thc
l nhng con ngi v th h thit tha gn b vi l tng c lp
dn tc v ch ngha x hi, c o c trong sng, c ch kin
1
CSVN: Vn kin i hi i biu ton quc ln th XI, Nxb CTQG, H Ni 2011, tr

256-257.
2
H Ch Minh: ton tp, tp 9, Nxb CTQG, H Ni 2000, tr 448.
3
H Ch Minh: ton tp, tp 10, Nxb CTQG, H Ni 2000, tr 190.
546
cng v bo v T quc; cng nghip ha, hin i ha t nc;

gi gn v pht huy cc gi tr vn ha ca dn tc, c nng lc tip
thu tinh hoa vn ha nhn loi; pht huy tim nng ca dn tc v
con ngi Vit Nam; c thc cng ng v pht huy tnh tch cc
ca c nhn, lm ch tri thc khao hc cng ngh v hin i, c t
duy sng to, c k nng thc hnh gii, c tc phong cng nghip,
c t chc v k lut; c sc khe, nhng ngi tha k xy dng
ch ngha x hi va hng va chuyn4. Lut Gio dc nc ta ch
r: Mc tiu gio dc i hc l o to ngi hc c phm cht
chnh tr, o c, c thc phc v nhn dn, c kin thc v
nng lc thc hnh ngh nghip tng xng vi trnh o to, c
sc kho p ng yu cu ca s nghip xy dng v bo v T
quc5. Bi vy, gio dc LLCT vi mc ch trang b th gii quan
khoa hc, nhn sinh quan cng sn v phng php lun bin chng
chnh l gp phn o to sinh vin tr thnh nhng con ngi pht
trin ton din.
Gio dc LLCT nng cao nhn thc v cc quy lut ca hot
ng chnh tr - x hi, gip cho sinh vin c ci nhn khch quan,
chn thc v th gii vi nhng mu thun vn c ca n v cch
thc gii quyt cc mu thun ni ti thc y x hi tin ln. V
nh, trit hc trang b cho sinh vin nhng nguyn l, quy lut v
cc cp phm tr c bn ca php bin chng duy vt, sinh vin
nm chc bn cht ca th gii khch quan v nhng biu hin sinh
ng, phong ph ca chng trong i sng hin thc; kinh t chnh
tr Mc - Lnin gip cho sinh vin nhn thc v s vn ng ca x
hi t bn ch ngha, thy r c bn cht ca giai cp t sn
trong nn kinh t t bn ch ngha l nh bc lt gi tr thng d do
giai cp cng nhn to ra, giai cp t sn y mnh pht trin
kinh t v bc vo cuc cch mng cng nghip lm tng nng
sut lao ng, nhng ng thi cng lm cho lc lng sn xut
mang tnh cht x hi ha ngy cng cao, mu thun vi tnh cht
chim hu t nhn ca ch t bn ch ngha. Ch ngha t bn
cng pht trin th cng lm cho mu thun gia lc lng sn xut
v quan h sn xut cng gay gt. Mu thun ch c gii quyt
4
CSVN: Vn kin hi ngh ln th hai, BCHTW kha VIII, Nxb CTQG, H Ni 1997,
tr 28-29.
5
Lut Gio dc, Nxb CTQG, H 2005, tr 30-31.
547
trit khi cuc cch mng lm cho quan h sn xut ph hp vi

tnh cht v trnh ca lc lng sn xut. Ngi c s mnh lch
s thc hin qu trnh cch mng l giai cp cng nhn, con
ca nn i cng nghip, i din cho lc lng sn xut v phng
thc sn xut tin tin ca thi i mi. Ch ngha x hi (CNXH)
cha ng nhng ni dung tri thc khoa hc cp n cc vn
ci to th gii theo nhng quy lut khch quan. CNXH khoa hc
lm r mc tiu cui cng v con ng gii phng x hi, gii
phng con ngi, ng thi lun gii mt cch khoa hc v lc
lng ch o trong qu trnh cch mng, l giai cp cng nhn.
Gio dc LLCT gp phn gio dc li sng lnh mnh, gi
gn v pht huy bn sc vn ho dn tc cho sinh vin. l tinh
thn trng ngha, trung thc, tn trng k cng php nc, quy
c cng ng, bo v mi trng, chng mi t nn v tiu cc x
hi, tch cc bi tr cc h tc lc hu cn tr tin b x hi; c thi
ng, u tranh khng khoan nhng vi thi h tt xu, ln n
hnh vi v vn ho, phi o c; chng mi biu hin vn ho lai
cng, xa l vi thun phong m tc ca dn tc ta, lm bin dng
hoc chuyn ho nn vn ho Vit Nam c to dng qua hng
ngn nm lch s. i hi ng ln th X ch r: Xy dng v
hon thin gi tr nhn cch con ngi Vit Nam, bo v v pht
huy bn sc vn ho dn tc trong thi k CNH, HH, hi nhp
kinh t quc t. Bi dng cc gi tr vn ho trong thanh nin, hc
sinh, sinh vin, c bit l l tng sng, li sng, nng lc tr tu,
o c v bn lnh vn ho con ngi Vit Nam6.
2. Gio dc l lun chnh tr cho sinh vin gp phn o to

ngun nhn lc cht lng cao p ng qu trnh cng nghip
ho, hin i ho v hi nhp quc t
Hi ngh ln th 7 Ban Chp hnh Trung ng kha X ch r:
Thanh nin l rng ct ca nc nh, l ch nhn tng lai ca
t nc, l lc lng xung kch trong xy dng v bo v T quc,
mt trong nhng nhn t quyt nh s thnh bi ca s nghip
CNH,HH t nc, hi nhp quc t v xy dng CNXH... do
6
CSVN: Vn kin i hi i biu ton quc ln th X, Nxb CTQG, H Ni 2006, tr

106.
548
, cn phi: Nng cao nhn thc chnh tr, bi dng l tng

cch mng cho thanh nin, nht l hc sinh, sinh vin. Tp trung
gio dc, nh hng, c v thanh nin thc hin c hiu qu "Cuc
vn ng hc tp v lm theo tm gng o c H Ch Minh" to
chuyn bin thc s trong o c, li sng v hnh ng ca thanh
nin". ng thi, "xy dng mi trng x hi lnh mnh thanh
nin rn luyn, phn u v trng thnh... C chnh sch mang tnh
t ph trong o to ngun nhn lc tr cht lng cao p ng
qu trnh y mnh cng nghip ha, hin i ha t nc gn lin
vi gii quyt vic lm, tng thu nhp, hng th vn ha, vui chi,
gii tr ca thanh nin7.
Cng vi cc hot ng gio dc khc, gio dc LLCT s gp
phn nng cao trnh , nng lc t duy l lun khoa hc gip sinh
vin khng nh bn thn v ha nhp vo x hi hin i xung
kch, sng to, lm ch khoa hc, cng ngh tin tin, hnh thnh
ngun nhn lc c cht lng cao p ng yu cu thi k y
mnh CNH, HH v hi nhp quc t8. ng thi, trang b
phng php lun khoa hc gip sinh vin nng cao kh nng thch
ng vi xu th thi i, d dng tip thu vn minh ca nhn loi,
hc tp v ng dng nhng tin b khoa hc, cng ngh trn th
gii. H tr nn t tin hn, tham gia ngy cng nhiu vo s nghip
pht trin t nc.
3. Gio dc l lun chnh tr cho sinh vin gp phn o to
th h cn b tr k tc trung thnh s nghip cch mng ca
ng v Nhn dn ta
Sinh vin c nhng phm cht qu bu nh tr, khe, c hc
thc, ham hc, nng ng, dm ngh v dm lm theo ci mi... H
i din cho sc sng ca thanh nin, sc mnh ca dn tc. Tuy
nhin, trong x hi hin i, nhng tim nng tr thnh hin
thc, tr thnh ng lc trong cng cuc xy dng v pht trin t
nc, h cn phi c nh hng ng n trn c s trang b
kin thc mt cch ton din, trong c nhn thc y v su
7
CSVN: Vn kin hi ngh ln th by, BCHTW kha X, Nxb CTQG, H Ni 2008, tr

44.
8
Quyt nh s 2474/Q-TTg, ngy 30.12.2011 ca Th tng Chnh ph ph duyt
Chin lc pht trin Thanh nin Vit Nam giai on 2011-2020.
549
sc v h t tng v sn, c bit l to lp nim tin v s trung

thnh vi l tng cch mng ca ng v Nhn dn ta la
chn.
Trong s nghip cch mng, ng ta lun nh gi cao vai tr
ca thanh nin ni chung, sinh vin ni ring. Ngh quyt Trung
ng ln th t (Kho VII) ca ng v Cng tc thanh nin trong
thi k mi nh gi: Thanh nin l lc lng xung kch trong s
nghip xy dng v bo v T quc. S nghip i mi c thnh
cng hay khng, t nc bc vo th k 21 c v tr xng ng
trong cng ng th gii hay khng, cch mng Vit Nam c vng
bc theo con ng x hi ch ngha hay khng phn ln tu
thuc vo lc lng thanh nin, vo vic bi dng, rn luyn th
h thanh nin; cng tc thanh nin l vn sng cn ca dn tc,
l mt trong nhng nhn t quyt nh s thnh bi ca cch
mng9. Ngh quyt Trung ng 7, Kho X ca ng tip tc
khng nh vai tr quan trng v ra mc tiu: Tip tc xy
dng th h thanh nin Vit Nam giu lng yu nc, t cng dn
tc, kin nh mc tiu l tng c lp dn tc v CNXH; c o
c cch mng, thc chp hnh php lut, sng c vn ho, v
cng ng... Hnh thnh mt lp thanh nin u t trn mi lnh vc,
k tc trung thnh v xut sc s nghip cch mng ca ng, ca
dn tc10
Gio dc LLCT cng c nim tin ca sinh vin vo s lnh
o ca ng, vo ch x hi ch ngha v hin thc ngy cng
tt p ca cng cuc i mi t nc. Khi h c nim tin vng
chc th s quyt nh khuynh hng, mc ch v hiu qu hot
ng ca bn thn; s hng say, tch cc trong hc tp, cng tc, c
li sng cao p, bit sng c ngha, hng ti cc gi tr chn thin - m, ng gp thit thc cho t nc, x hi.
4. Gio dc l lun chnh tr cho sinh vin gp phn tch
cc vo cuc u tranh trn lnh vc t tng - vn ho
9
CSVN: Vn kin hi ngh ln th t, BCHTW kha VII, Nxb CTQG, H Ni 1993, tr

82.
10
CSVN: Vn kin hi ngh ln th by, BCHTW kha X, Nxb CTQG, H Ni 2008,
tr 43
550
Gio dc LLCT cho sinh vin l gio dc o c, l tng

cch mng, li sng, nim tin, gp phn to nn mt con ngi c
nim tin su sc v trung thnh vi ng, c lp trng vng vng
trc mi th thch. iu gp phn gip sinh vin c dng
kh v kh nng bo v h t tng v sn, bo v ng Cng sn
Vit Nam v ch x hi ch ngha; bo v cc gi tr vn ho
truyn thng tt p ca dn tc v c sc khng to ra c c
ch min dch x hi khng nhng t bo v mnh m cn c
bn lnh phn cng v tin cng, y li cc nh hng ca mi
trng vn ha, t tng t sn ang bao vy quanh mnh11.
Trong tnh hnh th gii v khu vc tip tc c nhng din
bin phc tp, tim n nhng yu t kh lng, nhim v gio dc
LLCT cho sinh vin ang ng trc nhng thi c ln v thch
thc ln. Cc th lc th ch vn tng cng thc hin m mu
DBHB, thng xuyn dng chiu bi t do tn gio, dn ch,
nhn quyn hng can thip vo cng vic ni b ca nc ta.
Chng dng nhiu m mu, th on chng ph ta trn mi lnh
vc ca i sng chnh tr, x hi, t tng, tm l... c bit l
nhm vo thanh nin, sinh vin li ko, kch ng h chy theo
li sng thc dng, lm bng hoi o c, lm chch hng
XHCN, suy thoi v chnh tr, t tng, xa ri l tng ca ng
v mt phng hng chnh tr.
Do , hc tp LLCT khng nhng l v kh sc bn sinh
vin ch ng phng trnh, u tranh vi cc m mu, th on ca
cc th lc th ch m cn l "bc tng thp" ngn chn li
sng c nhn ch ngha, thc dng trng ng tin trong sinh vin
hin nay. T , h bit nu cao tinh thn u tranh bo v chn l,
bo v ci ng, ci tt, ln n ci c, ci xu v ci tiu cc; c thi
kin quyt, dt khot trong u tranh ngn chn v y li mi
tiu cc, sa a, suy thoi v t tng, o c v li sng trong
nh trng cng nh ngoi x hi
Ton ng, ton dn ang n lc thc hin mc tiu tng qut
ca i hi XI: Phn u n nm 2020 nc ta c bn tr thnh
11
Trn Xun Trng: V nh hng x hi ch ngha, l lun v thc tin, Nxb

QND, H Ni 2008, tr 209.
551
nc cng nghip theo hng hin i; chnh tr - x hi n nh,

dn ch, k cng, ng thun; i sng vt cht v tinh thn ca
nhn dn c nng ln r rt; c lp, ch quyn, thng nht v
ton vn lnh th c gi vng; v th ca Vit Nam trn trng
quc t tip tc c nng ln; to tin vng chc pht trin
cao hn trong giai on sau 12. thc hin thng li mc tiu
tng qut , nhng ch nhn tng lai ca nc nh cng vi trau
di tri cn ra sc hc tp l lun chnh tr v phn u hn na,
nhm hon thin nhn cch, tu dng ti c, p ng yu cu ca
s nghip xy dng v bo v T quc trong thi k mi./.
12
CSVN: Vn kin i hi i biu ton quc ln th XI, Nxb Chnh tr quc gia, H
Ni, tr 31.
552

L LUN CHNH TR - GP PHN GIO DC THC
CHNH TR V O C CCH MNG CHO SINH VIN
Lm Hong Trang*
I. Tinh thn Ngh quyt Trung ng 8 kha XI v nng cao

cht lng gio dc o to ni chung.
Trong thi i ngy nay, tr tu thc s l n by quan
trng pht trin kinh t, pht trin x hi, l yu t hng u th
hin quyn lc v sc mnh ca mt quc gia. Cc nc chm pht
trin mun pht trin nhanh phi c bit quan tm n gio dc.
u t cho gio dc chnh l u t cho pht trin. Tng B th
Mi cng ni nhn dp khai ging nm hc 1995 - 1996: Con
ngi l ngun lc qu bu nht, ng thi l mc tiu cao c nht.
Tt c do con ngi v v hnh phc ca con ngi, trong tr tu
l ngun ti nguyn ln nht ca quc gia. V vy, o to nhn lc,
bi dng v trng dng nhn ti l vn c tm chin lc, l
yu t quyt nh tng lai ca t nc. Do vy, gio dc, o to
gi vai tr ct t i vi mi quc gia. Chnh v vy, Ngh quyt
TW 2 kha VIII coi gio dc v o to l quc sch hng u.
*
Thc s, Khoa L lun chnh tr, Trng H Kinh t TP. H Ch Minh
553
Qua 15 nm trin khai, thc hin Ngh quyt Trung ng 2

kha VIII v cc ch trng ca ng, Nh nc v nh hng
chin lc pht trin gio dc - o to trong thi k cng nghip
ha, hin i ha, lnh vc gio dc v o to nc ta t c
nhng thnh tu quan trng, gp phn to ln vo s nghip xy
dng v bo v T quc. Tuy nhin, nhng thnh tu t c cha
tng xng vi tim nng; cht lng, hiu qu gio dc v o to
cn thp so vi yu cu, khng p ng c yu cu ca thi k
i mi v hi nhp quc t. Do , vo thng 11 nm 2013, ng
ban hnh Ngh quyt TW 8 kha XI v i mi cn bn, ton
din gio dc v o to vi quan im: i mi cn bn, ton din
gio dc v o to l i mi nhng vn ln, ct li, cp thit,
t quan im, t tng ch o n mc tiu, ni dung, phng
php, c ch, chnh sch, iu kin bo m thc hin; i mi t
s lnh o ca ng, s qun l ca Nh nc n hot ng qun
tr ca cc c s gio dc-o to v vic tham gia ca gia nh,
cng ng, x hi v bn thn ngi hc; i mi tt c cc bc
hc, ngnh hc. Pht trin gio dc v o to l nng cao dn tr,
o to nhn lc, bi dng nhn ti. Chuyn mnh qu trnh gio
dc t ch yu trang b kin thc sang pht trin ton din nng lc
v phm cht ngi hc. Hc i i vi hnh; l lun gn vi thc
tin; gio dc nh trng kt hp vi gio dc gia nh v gio dc
x hi.
Mc tiu ca nh hng i mi gio dc v o to nhm
to chuyn bin cn bn, mnh m v cht lng, hiu qu gio dc,
o to; p ng ngy cng tt hn cng cuc xy dng, bo v T
quc v nhu cu hc tp ca nhn dn. Gio dc con ngi Vit
Nam pht trin ton din v pht huy tt nht tim nng, kh nng
sng to ca mi c nhn; yu gia nh, yu T quc, yu ng bo;
sng tt v lm vic hiu qu.
Xy dng nn gio dc m, dy tt, hc tt, qun l tt; c
c cu v phng thc gio dc hp l, gn vi xy dng x hi
hc tp; bo m cc iu kin nng cao cht lng; chun ha,
hin i ha, dn ch ha, x hi ha v hi nhp quc t h thng
gio dc v o to; gi vng nh hng x hi ch ngha v bn
554
sc dn tc. Phn u n nm 2030, nn gio dc Vit Nam t

trnh tin tin trong khu vc.
II. Nng cao cht lng dy v hc cc mn l lun chnh
tr.
Vic ging dy v hc tp cc mn l lun chnh tr ti cc
trng i hc, cao ng cng khng nm ngoi ch trng trn. B
chnh tr ban hnh Ngh quyt s 37-NQ/TW ngy 9/10/2014 v
cng tc l lun v nh hng nghin cu n nm 2030. Trong
cc bin php ch yu y mnh cng tc l lun t nay n 2030,
ngh quyt cp n vn i mi ni dung, phng php
gio dc cc mn l lun chnh tr cho ph hp vi yu cu i mi
cn bn, ton din gio dc v o to. thc hin vic nng cao
cht lng dy v hc cc mn l lun chnh tr, trc ht phi tm
hiu vai tr, tm quan trng ca nhng mn ny trong vic gio dc
thc chnh tr cho sinh vin cc trng i hc v cao ng.
1. Vai tr ca cc mn l lun chnh tr.
Trong hn 80 nm qua, di s lnh o sng sut v ti tnh
ca ng Cng sn Vit Nam, dn tc ta gt hi c nhiu
thng li v vang: cuc Cch mng thng Tm nm 1945 thnh
cng, ginh c lp cho dn tc, t do cho nhn dn, m ra k
nguyn mi cho nc nh - c lp dn tc gn lin vi ch ngha
x hi, khai sinh ra nc Vit Nam Dn Ch Cng Ha; chin thng
lch s in Bin Ph nm 1954 nh bi thc dn Php xm lc,
i thng ma xun nm 1975 nh thng quc M xm lc v
tay sai, thng nht hai min Nam Bc.
Trong thi k qu ln ch ngha x hi, cng di s lnh
o ca ng t nc ta ang hi nhp ngy cng su rng vo
nn kinh t th gii, tng bc tin hnh qu trnh cng nghip ha,
hin i ha t nc v xy dng nn kinh t th trng nh
hng x hi ch ngha.
K t khi ng ra i cho n nay, nhng ng li ca
ng lun da trn nn tng ca ch ngha Mc Lnin v t tng
H Ch Minh, c vn dng mt cch sng to vo thc tin Cch
555
mng Vit Nam, tip tc a nc ta vt qua bao kh khn th

thch, ngy cng khng nh c v th ca mnh trn trng quc
t. C th khng nh rng, s lnh o ng n ca ng l nhn
t hng u quyt nh mi thng li ca cch mng Vit Nam.
Nhng chin cng hin hch, nhng trang s ho hng y gp
mt phn quan trng trong vic gio dc thc chnh tr, l tng
cch mng, hnh thnh l tng sng, khi dy mnh m lng yu
nc v bi dng nim tin vo s lnh o ton din ca ng cho
c mt th h thanh nin Vit Nam, c bit l sinh vin. V vy,
mn ng li Cch mng ca ng Cng sn Vit Nam ni ring,
cc mn l lun chnh tr ni chung lun c mt sc sng mnh m,
c tm quan trng c bit trong vic gio dc thc chnh tr, rn
gia o c cch mng cho sinh vin. Mn hc ny trang b cho
sinh vin th gii quan, nhn sinh quan, nh hng phn u theo
mc tiu l tng ca ng, xy dng nim tin, nng cao thc
trch nhim ca sinh vin trc nhng nhim v trng i ca t
nc.
2. Nhng vn t ra.
Trong qu trnh hi nhp vo nn kinh t th gii, y mnh
cng nghip ha, hin i ha, xy dng v pht trin nn kinh t
theo c ch th trng, t nc ta gt hi c nhiu thnh tu
to ln. Tuy nhin, mt tri ca nn kinh t th trng ang nui
dng ch ngha c nhn v li sng thc dng, sng bi ng tin,
ly ng tin lm gi tr cao nht... nhng mt tri ca c ch th
trng ang hy hoi dn nhng gi tr tt p ca dn tc, lm mo
m nhng chun mc o c v nh hng nghim trng n lng
nhn i ca con ngi. Bn cnh nhng chun mc o c c ca
dn tc vn cn nguyn gi tr th bt u c s pha tp ca vn ha
ngoi lai, xut hin nhng t tng, li sng i ngc li nhng gi
tr o c truyn thng, dn n s la chn sai lm cc gi tr o
c ca mt b phn sinh vin. Trc nhng bin ng phc tp
ca th gii, trc nhng kh khn, cm by ca cuc sng, nhiu
sinh vin khng c bn lnh gi vng phm cht chnh tr ca
mnh, c nhng trng hp b tha ha bi nhng hin tng tiu
cc ca x hi. y chnh l mnh t cc th lc th ch li
556
dng, li ko, mua chuc v thc hin din bin ha bnh i vi

sinh vin.
Qua qu trnh ging dy cc mn l lun chnh tr ni chung,
chng ti nhn thy rng phn ng sinh vin c lng yu nc
nng nn, lun c thc pht huy nhng truyn thng tt p ca
cc th h cha anh, khng nh nim tin vo mc tiu, l tng cch
mng v s lnh o ca ng. Tuy nhin, vn cn khng t sinh
vin khng c ch hng r rng, cha hiu bit y truyn
thng cch mng ca ng v dn tc, t quan tm n tnh hnh t
nc; mt b phn sinh vin li hc tp, ngi kh, ngi kh, cha
lm trn trch nhim v ngha v ca mnh. Tm l chung ca a s
sinh vin (thm ch mt b phn ging vin cc chuyn ngnh khc)
l xem nh cc mn l lun chnh tr, coi nhng mn hc ny l
mn hc ph, l thuyt sung, kh khan, nn vic hc mang tnh i
ph, hc ch cho qua, thiu s quan tm v u t cho mn
hc. Thc t trn c nhiu nguyn nhn, trong c s bt cp ca
phng php dy v hc cc mn l lun chnh tr ni chung.
3. Gii php nng cao cht lng ging dy v hc tp cc
mn l lun chnh tr ti cc trng i hc, cao ng.
Cng hiu r tm quan trng ca cc mn l lun chnh tr
i vi vic gio dc thc chnh tr, nng cao o c cch mng
cho sinh vin, chng ta cng quyt tm hn trong vic nng cao
cht lng v i mi phng php ging dy cc mn hc ny.
Tuy nhin, vic i mi phng php ging dy l mt qu trnh
cng phu, phc tp y kh khn, th thch i hi c ngi dy v
ngi hc phi n lc, phn u. qu trnh ny t c kt qu
tt, thit thc phi thc hin ng b nhiu gii php:
Th nht, bn thn mi ging vin phi c thc t hc tp,
rn luyn nng cao trnh chuyn mn, cp nht kin thc mi v
nhng vn thc tin t ra lin quan n mn hc, bit vn dng
nhng kin thc ca mn hc vo gii quyt nhng vn thc
tin, gip sinh vin hiu c ngha, tm quan trng ca mn hc
trong thc tin ng thi to cm hng v s say m ca sinh vin
i vi mn hc. T , kch thch sinh vin n lc tm ti, t
nghin cu. Bi v, suy cho cng, nhn t quyt nh cht lng v
557
hiu qu ca gio dc v o to l i ng gio vin. Vai tr quan

trng ca ngi thy cng c i thi ho Ta-go din t trong cu
ni ni ting ca mnh: Gio dc mt ngi n ng c mt con
ngi. Gio dc mt ngi n b c mt gia nh. Gio dc mt
ngi thy c c mt th h. V vy, mun i mi v nng cao
cht lng ca gio dc v o to ni chung, cht lng ging dy
cc mn l lun chnh tr ni ring th vn quan trng hng u
v cp bch nht l nng cao trnh , nng lc v phm cht cho
i ng gio vin.
Th hai, gio vin cn pht huy tnh tch cc, ch ng, t
gic ca sinh vin trong qu trnh tip nhn v lnh hi tri thc
thng qua vic kt hp s dng nhiu phng php dy hc tch cc
nh: phng php tho lun nhm, phng php thuyt trnh,
phng php nu vn , phng php m thoiBn thn mi
phng php u c nhng u, nhc im. Do vy, khng nn coi
bt k phng php no l ti u cho vic truyn th tri thc bi
ging. Thm ch cng l mt bi ging, nhng khi ging cho cc lp
khc nhau, phng php cng phi vn dng khc nhau. Chng hn,
i vi nhng lp sinh vin tch cc hc tp, c tinh thn xy dng
bi kh tt, ging vin c th kt hp phng php thuyt trnh vi
tho lun nhm (c th l cc phng php dy hc tch cc khc)
truyn th tri thc bi ging. Tuy nhin hiu qu gi hc s gim
nu ging vin p dng cng phng php cc lp c nhiu
sinh vin li hc, sinh vin c bit v thc chng i khi hc,
sc trong vic t hc v xy dng bi cao. Nh vy, ging dy
tt mn hc, ging vin cn nm vng u, nhc im ca tng
phng php dy hc, nht l phng php dy hc tch cc; nm
vng i tng v hon cnh c th ca lp hc vn dng cc
phng php ging dy cho ph hp.
t chc ging dy cc mn l lun chnh tr theo phng
php thuyt trnh v tho lun thnh cng, cn quy nh r nhim v
ca ging vin v sinh vin.
Nhim v ca ging vin:

La chn v giao cc vn , yu cu, ti liu tham kho
tng nhm hoc tng sinh vin chun b v trnh by ti bui
tho lun.
558
Tham d, hng dn v nhn xt, tng kt tho lun. Ging

vin cn khng nh nhng ni dung ng, sa cha nhng
ni dung cha ng v tm tt li nhng ni dung ct li ca
ch tho lun.
Nhim v ca sinh vin:
Chun b bi thuyt trnh theo s phn cng ca ging vin,
m rng v nghin cu su ch thuyt trnh, lin h vi
thc tin.
Trnh by bo co theo s phn cng.
Theo di, b sung, gp bi trnh by ca cc nhm, cc
sinh vin trong lp, hi, tranh lun nhng vn trnh
by.
Theo di s nhn xt, tng kt ca ging vin hon chnh
bi trnh by ti bui tho lun.
Sp xp ti liu c c sau tng bui tho lun.
Th ba, ging vin c th kt hp s dng cc phng tin

dy hc hin i trong qu trnh ging dy, gp phn lm cho gi
dy sinh ng hn. Tuy nhin, vic s dng cc phng tin v
dng dy hc hin i ch mang tnh cht h tr, bn thn n khng
th thay th ni dung tri thc khoa hc v s vn dng linh hot,
sng to cc phng php ca ging vin.
Th t, trong thi i thng tin, ging vin phi cp nht kp
thi nhng kin thc mi, c tnh thi s, gn kt cht ch nhng
vn l lun kh khan vi thc tin sinh ng tng tnh hp
dn, cun ht sinh vin vo bi ging. Bn cnh , cn nh hng,
hng dn sinh vin cch thc tm kim v cht lc thng tin, c
bit l bit cch x l trc nhng thng tin tri chiu.
Th nm, phi kt hp i mi phng php ging dy vi
i mi phng php kim tra, nh gi c c hiu qu thit
thc. Kt hp cc cuc thi hc thut gn lin vi mn hc to
hng th v thu ht s quan tm ca sinh vin i vi mn hc.
Th su, vic i mi phng php ging dy mn hc
khng ch t ra i vi ging vin m bn thn mi sinh vin phi
t gic hc tp, tch cc xy dng bi trn lp, nu cao tinh thn t
hc, ch ng tm v c ti liu theo s hng dn ca ging vin.
559
Th by, nh trng cn quan tm hn na trong vic nng

cao cht lng phng hc (m thanh, nh sng, thit b nghe nhn,
n chiu, my tnh); nng cp th vin, b sung thm nhiu ti
liu mi phc v cho cng tc dy v hc t hiu qu cao.
Th tm, B Gio dc v o to cn xem xt, nghin cu
thit k li ni dung chng trnh mn hc cho ph hp vi yu
cu i mi v hi nhp quc t.
Tm li, vic i mi phng php ging dy v hc tp cc
mn l lun chnh tr cc trng i hc, cao ng l mt yu cu
cp thit hin nay. gii quyt vn ny, i hi phi c s kt
hp ca nhiu pha: Nh trng vi c ch qun l, kim tra, nh
gi, cung cp c s vt cht, trang thit b gio dc hin i; ging
vin vi s n lc rn luyn, lng tm, o c ngh nghip v
sinh vin vi s t gic, tch cc hn trong hc tp, nghin cu.
Thc hin tt s kt hp ny i hi mt qu trnh lu di nhiu kh
khn, th thch i vi c ging vin v sinh vin nhm nng cao
cht lng, hiu qu mn hc ni ring v cht lng gio dc ni
chung, gp phn nng cao thc chnh tr, rn luyn o c cch
mng cho sinh vin, bi dng, cng c thm cho sinh vin nim tin
st vo s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam, gp phn xy
dng thnh cng ch ngha x hi.
TI LIU THAM KHO
1.
ng Cng sn Vit Nam (2011), Vn kin i hi ng ton
quc ln th XI
2.
GS. Nguyn c Bnh (2011), V cng tc l lun trong giai on
hin nay, Tp ch tuyn gio s 11, 11, nm 2011.
3.
Gio trnh ng li Cch mng ca ng Cng sn Vit Nam,
B gio dc v o to 2011.
4.
Th tng chnh ph, Ngh nh 31/2011/N-CP ngy 25/11/2009
sa i, b sung mt s iu ca Lut gio dc.
5.
Ngh quyt TW 8 kha XI.
6.
www.vnu.edu.vn
560
GP PHN NNG CAO CHT LNG GING DY

CC MN L LUN CHNH TR TRONG CC TRNG
I HC, CAO NG THNG QUA HOT NG
HNG DN T HC CHO SINH VIN
Mch Th Khnh Trinh*
1. Thc trng vic ging dy v hc tp cc mn l lun

chnh tr trong cc trng i hc, cao ng thi gian qua
Nhm mn hc l lun chnh tr trong cc trng i hc v cao
ng hin nay bao gm 3 mn hc c bn: mn Nhng nguyn l
c bn ca ch ngha Mc - Lnin, mn T tng H Ch Minh v
mn ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam. y l
nhng mn hc bt buc trong phn kin thc i cng m mi
sinh vin phi hon thnh trong chng trnh hc ca mnh. Trong
thi gian qua, vic ging dy v hc tp cc mn l lun chnh tr
cc trng i hc, cao ng bc l mt s kh khn, bt cp nh
hng khng nh n cht lng ging dy v hc tp ca ging
vin v sinh vin. C nhiu nguyn nhn dn n thc trng trn.
Do khi lng kin thc ca mn hc nhiu trong khi thi
lng phn b cho cc mn hc hin nay t hn so vi trc y,
ton b khi lng kin thc hu nh khng gim nhng thi lng
ging dy trn lp c gim kh nhiu. iu ny i hi ging
vin phi la chn, phn b ph hp phn kin thc trao i trn
lp vi phn kin thc hng dn sinh vin t hc, t tm hiu, c
*
Thc s, Ging vin Trung tm L lun chnh tr, HQG-HCM.
561
nh vy mi gii quyt trn vn khi lng kin thc ca mn hc.

Vic chuyn i t o to theo nin ch trc y vi bin
ch tng lp hc theo mn, theo ngnh sang o to theo hc ch
tn ch dn n tnh trng 1 lp hc c nhiu ngun sinh vin,
nhiu chuyn ngnh, nhiu trnh tip thu khc nhau, dn n s
chnh lch trong qu trnh tip thu tri thc. Trong cng mt lp hc
nhng mc quan tm, tip nhn tri thc ca cc sinh vin rt
khc nhau ty thuc vo trnh , chuyn ngnh o to, mc ch
hc tp, s thch v nng lc tip thu ca sinh vin, iu ny i hi
ging vin phi quan tm, nm bt c trnh chung ca lp
t la chn lng kin thc cng nh ni dung hng dn ph
hp vi trnh tip thu ca s ng sinh vin trnh tnh trng bi
ging ch ph hp vi mt b phn sinh vin trung bnh, kh hoc
gii.
L nhm mn i cng nn s s cc lp thng c b tr
rt ng ( trn 100 sinh vin / lp ); trong iu kin nh th ging
vin s gp phi nhng kh khn nht nh trong vic qun l sinh
vin trn lp v kh p dng c hiu qu cc bin php ging dy
nhm pht huy tnh tch cc ca sinh vin nh t chc lm vic
nhm, tho lun, thuyt trnh
Do khng phi l mn hc chuyn ngnh nn a s sinh vin
khng c s u t ng mc cho mn hc, thng hc vi tm l
tr n, hc cho xong. S gi ln lp khng thc hin ng quy nh,
vic trn hc, n tr v v sm din ra thng xuyn. Khi bt buc
ln lp th vn c tnh trng khng tp trung nghe ging, lm vic
ring hoc ng trong lp. Phn ng sinh vin khng dnh thi
gian t hc nh theo quy nh, khng hon thnh vic tm hiu ni
dung mn hc ni dung theo yu cu ca ging vin Khi kt thc
mn hc lng kin thc thu c khng nhiu, hc ch thi, ch
khng thc s hiu v vn dng c tri thc vo thc tin cuc
sng sau ny. Mt khc, do khng c s u t, khng hiu bi nn
sinh vin li cng chn hc, khng tm thy s li cun, hp dn ca
mn hc nn khng hng th hc tp.
Ni dung kin thc c nhiu sinh vin nhn nh l kh
v kh, bi tri thc mn hc c tnh tru tng, khi qut v tnh
562
l lun cao nn kh hp dn, li cun sinh vin trong qu trnh tip

thu. Ging vin nu khng ch trng u t nhiu cho ni dung bi
ging ca mnh, khng gn c l lun thc tin a dng v sinh
ng ca i sng ca x hi th s khng to c s hng th
sinh vin, ni dung kin thc s nhm chn.
2. Nhng bt cp, hn ch trong vic hng dn sinh vin
t c
Khi lng kin thc nhiu, ni dung kin thc kh v
kh, thi gian ln lp t, do vy ging vin khng th hng dn
sinh vin tm hiu ht ton b ni dung kin thc mn hc trn lp
m s c mt phn khng nh kin thc c ging vin hng dn
sinh vin t c nh. Vic hng dn sinh vin t c v tm hiu
kin thc mn hc ngoi gi ln lp l hat ng rt quan trng
trong qu trnh ging dy v hc tp khng ch i vi nhng mn
l lun chnh tr ni ring, m i vi tt c cc mn hc khc. Vic
hng dn sinh vin t c, t tm hiu kin thc mn hc khng
ch m bo gii quyt ton vn v hiu qu ni dung mn hc
trong iu kin thi lng trn lp hn hp, m cn gp phn hnh
thnh hoc nng cao kh nng t hc, t tm ra vn , t tip thu v
lm ch tri thc ca sinh vin.
Vic hng dn sinh vin t c, t tm hiu ni dung mn
hc mc d rt quan trng, nhng trong thi gian qua khng
c ch trng ng mc, ging vin v c sinh vin u khng u
t tt cho hot ng ny, do vy khng pht huy c tc dng
trong thc t. Ging vin thng dnh rt t thi gian cho hot ng
ny, ngn gn thng bo nhng ni dung sinh vin t c nh m
khng c nhng hot ng tip theo nh hng dn cch c, ni
dung cn c, nhc nh, kim tra, gii p thc mc ca sinh vin...
V pha mnh, sinh vin ngm hiu phn t c l phn gim ti,
khng cn quan tm, bi nhng ni dung khng trao i trn lp s
khng nm trong ni dung n tp v thi do vy c rt t sinh vin
thc hin nghim tc vic t c, t tm hiu. Khng lm tt hot
ng hng dn v t c nh s khng m bo tnh h thng
trong kin thc mn hc trn thc t. Ging vin hng dn tm
hiu phn 1 ni dung bi hc trn lp, hng dn t c phn 2, nu
sinh vin khng t c, khng hiu ni dung ny s kh c c s
563
tip thu kin thc cc phn cn li. Thc trng dn n kt

qu, ging vin than phin sinh vin li hc, khng chu t c,dy
bao nhiu hc by nhiu m khng ch ng tip thu kin thc. Mt
b phn khng nh sinh vin khng quan tm n ni dung t c
do khng c trong chng trnh hc v th ng trong hc tp.
Nhng sinh vin c thc t c tt, u t nghim tc cho hot
ng t hc s gp kh khn bi khng c ging vin hng dn
chi tit ni dung v phng php t hc, t tm hiu kin thc mn
hc, khng bit kin thc t tm hiu ca mnh c ng v cha,
nhng thc mc khi t tm hiu bi cng khng c gii p r
rng, y nn khng to ng lc v hng th cho cho sinh vin
trong qu trnh t hc.
3. Gii php nhm nng cao cht lng hot ng hng dn
sinh vin t c trong vic hc tp cc mn l lun chnh tr
Xut pht t tnh hnh thc t ca qu trnh ging dy v hc tp
mn hc l lun chnh tr trong thi gian qua, hng n mc tiu
Phng php ging dy v hc tp phi sinh ng, mm do, c
thc tin v ph hp, to c s hng th v c trch nhim cho
ngi dy v ngi hc; ngi hc thch c hn, c trch nhim
phi c. Vic ging dy v hc tp cc mn l lun chnh tr trong
cc trng i hc v cao ng phi thc s i mi khng ch v
chng trnh, ni dung, gio trnh, m ct li l i mi phng
php ging dy. Hot ng ging dy v hng dn hc tp ca
ging vin khng ch gii hn trong cc gi ln lp truyn t kin
thc, m phi ch trng c vic u t cho hot ng hng dn
sinh vin t c ngoi gi ln lp. hot ng ny thc s pht
huy tc dng, ging vin cn quan tm v u t ng mc xy
dng v trin khai mt chui cc hot ng lin tc t vic xy
dng h thng cu hi hng dn t c, gii p thc mc ca
sinh vin sau qu trnh t c v kim tra nh gi kt qu.
Mt l, hng dn sinh vin t c
Khi hng dn sinh vin t c, ging vin ng thi cung cp
h thng cu hi lin quan n ni dung , sinh vin cn c cn c
vo h thng cu hi m tm hiu ni dung kin thc, cn c vo
mc tr li cu hi m nh gi trnh bn thn, bit mc
564
hiu bi ca mnh t m c gng, phn u. T c c hng

dn s gip sinh vin xc nh c ni dung trng tm, gii hn
kin thc tm hiu ph hp trnh vic t c dn tri, sai hng do
khng hiu r ni dung ct li hoc c s khc bit v ni dung kin
thc t hc gia cc sinh vin do c s khc nhau khi xc nh kin
thc trng tm. H thng cu hi khi hng dn t c nn bao gm
2 loi:
Mt l, phn cu hi bt buc sinh vin phi gii quyt. H
thng cu hi ny phi y , chi tit bao qut ton b ni dung
phn kin thc t c. Cu hi khng dng li vic trnh by li
nhng ni dung c sn trong gio trnh mn hc m phi hng
n vic gii thch, vn dng kin thc y. tr li cc cu hi y
sinh vin khng ch chp li ni dung gio trnh m cn phi hiu
ni dung kin thc. H thng cu hi ny cng l cn c xy
dng thi v kim tra ca mn hc.
Hai l, phn cu hi nng cao. Bn cnh nhng cu hi bt buc
phi gii quyt trong qu trnh tm hiu ni dung bi hc, cn c
nhng cu hi nhm nng cao, m rng kin thc lin quan n
mn hc. Phn cu hi ny khng bt buc sinh vin phi tr li,
sinh vin no c nhu cu tm hiu rng hn, su hn ni dung ca
mn hc c th da vo h thng cc cu hi nng cao ny m t
c, t nghin cu.
Hai l, gii p thc mc cho sinh vin trong qu trnh t tm
hiu mn hc
Thi gian t hc nhiu, ni dung kin thc c tnh tru tng
v khi qut cao nn sinh vin s gp nhiu kh khn trong qu
trnh t tm hiu kin thc ca mn hc.Vic dnh lng thi gian
thch hp trao i, gii p thc mc cho sinh vin l mt hot
ng cn c ging vin ch trng t hiu qu cao trong qu
trnh ging dy.
Trong cng mn hc ging vin cng b s in thoi,
a ch e mail sinh vin c th lin lc vi ging vin, bn cnh
nn b tr lch gp g trc tip vi sinh vin ti c s o to
nhm gii p nhng thc mc lin quan n ni dung mn hc.
565
Cui mi phn hc, nn b tr 1 bui trao i vi sinh vin, lch

lm vic v ni dung trao i c cng b trc sinh vin c
nhu cu gii p thc mc n gp.
Ba l, thc hin vic kim tra, nh gi kt qu t c ca sinh
vin.
Vic kim tra, nh gi kt qu t c ca sinh vin c th
thc hin thng qua qu trnh hi p trn lp ca ging vin khi
hng dn bi mi, nhng kin thc c lin quan n ni dung t
c s c hi, tr li ng s c tnh vo im chuyn cn ca
sinh vin trn lp. kim tra gia k v thi cui k nn c cu hi
ring ( chm t l im t ) hoc cu hi lng ghp kin thc phn t
c phn loi sinh vin.
3. Kt lun
nng cao cht lng ging dy v hc tp cc mn l lun
chnh tr trong cc trng i hc, cao ng nc ta hin nay phi
c s phi hp ng b ca nhiu gii php, t thay i chng
trnh; bin son li ni dung gio trnh, ti liu tham kho trong
ging dy v hc tp; bi dng v nng cht i ng cn b ging
vin; i mi phng php hc tp, nh gi mn hc... trong
cht lng ca i ng ging vin c vai tr quan trng. Vic la
chn kin thc, xy dng bi ging ph hp, ch trng ng mc
vic xy dng v rn luyn thi quen, k nng t c, t hc ca
sinh vin trong qu trnh ging dy s gip sinh vin pht huy vai
tr ch ng, tch cc trong qu trnh hc tp, to nn s hng th
khi hc tp nhng mn hc ny./.
Ti liu tham kho:
1. B Gio dc v o to, Gio trnh cc mn l lun chnh tr.
2. NQ 37- NQ/TU ( 9/10/2014) ca B Chnh tr v cng tc l lun v
nh hng nghin cu n nm 2030
3. Kt lun s 94 - KL/ TU ( 28/3/2014) ca Ban B th v vic tip tc
i mi vic hc tp l lun chnh tr trong h thng gio dc quc dn
566
VI KIN V MN HC V GIO TRNH

NHNG NGUYN L C BN
CA CH NGHA MC LNIN
V Minh Tun*
1. Nhng u im
Vic i mi v cu trc li ni dung, chng trnh ca ba
mn hc Trit hc Mc Lnin, Kinh t chnh tr hc Mc
Lnin v Ch ngha x hi khoa hc thnh mt mn hc Nhng
nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin c c mt s u
im d nhn thy sau y:
- Vic tch hp ba mn hc trc y thnh mt mn p
ng c yu cu gim ti thi lng v dung lng cc mn l
lun chnh tr, hn ch hin tng trng lp mt s ni dung, phn
no cp nht c nhng thay i mi ca tnh hnh t nc v th
gii.
- Kt cu gio trnh tng i logic: bt u t th gii quan,
phng php lun ni chung (phn th nht), ri tip tc tm hiu
phng thc sn xut t bn ch ngha (phn th hai) i n kt
lun v mt hnh thi kinh t x hi mi (phn th ba).
Tin s, Khoa L lun chnh tr, Hc vin Ngn hng.
567
- Do , gp phn lm cho c ging vin ln sinh vin c ci

nhn tng quan, logic v ch ngha Mc Lnin vi ba b phn l
lun cu thnh gn b cht ch, thng nht.
2. Nhng vn t ra
2.1. Cc vn chung
Nhng nguyn l ca ch ngha Mc Lnin c gi l
mn hc, ngha l c s lng mt. Trong khi , ch ngha Mc
Lnin bao gm ba b phn cu thnh c bn1: Trit hc Mc
Lnin, Kinh t chnh tr Mc Lnin, Ch ngha x hi khoa hc.
Nh vy, vic hp nht ba thnh mt s mu thun v mt nhn
thc, ng thi lm gim tnh chnh th v quy m ca ch ngha
Mc Lnin. C th hp nht trit hc vi ch ngha x hi khoa
hc, nhng khng th hp nht trit hc vi kinh t chnh tr hc.
Ch ngha Mc Lnin vi ba b phn cu thnh c coi l
khoa hc, m mt khoa hc th phi bao hm cc ni dung c bn
sau: khi nim v b mn khoa hc2, i tng nghin cu, phng
php nghin cu. Tuy nhin, theo ni dung chng trnh v gio
trnh th thiu vng tt c nhng yu t c bn lm nn mt b mn
khoa hc. Gio trnh Nhng nguyn l ca ch ngha Mc
Lnin, mc d c gng, nhng vn khng th a ra mt khi
nim chung, mt i tng nghin cu chung, mt phng php
c th chung, ngha l v mt khoa hc th y vn ch l s lp
ghp cc b mn khc nhau.
Khng th c mt khi nim, mt i tng, mt phng
php c th dng chung; nhng cng khng th c nhiu hn mt
khi nim, mt i tng, mt phng php c th cho Nhng
nguyn l ca ch ngha Mc Lnin. Vy nn hiu mn hc
Nhng nguyn l ca ch ngha Mc Lnin l khoa hc, hay l
g? Cng khng th ni y l chnh tr, v bn thn chnh tr thuc
v lnh vc thc tin, v chnh tr hc l mt b mn khoa hc c
1
Ti Vit Nam, cn c thm hai b phn cu thnh ch ngha Mc Lnin v t tng

H Ch Minh: Lch s ng Cng sn Vit Nam, T tng H Ch Minh.
2
V d nh trit hc l g, kinh t chnh tr hc l g, x hi hc l g, v.v...
568
lp c khi nim, i tng, phng php khng trng khp vi

trng hp ny.
Hu nh thiu vng cc vn c tnh lch s: lch s trit
hc, lch s kinh t chnh tr hc, lch s t tng x hi ch ngha.
V th, ngi hc ch c cung cp mt bc tranh phin din,
khng hiu c ch ngha Mc Lnin l mt s k tha trong
dng chy chung, l ti sn chung ca nhn loi. iu mu thun
vi quan im bin chng duy vt mcxt v mt nhn thc.
S bt cp v mt khoa hc s dn n s lng tng v mt
thao tc cho ging vin v s nhm ln trong nhn thc ca sinh
vin: ging vin s gp kh khn khi gip sinh vin phn bit ba b
phn cu thnh ny, do lun b m nh bi ba mn hc trc y;
cn sinh vin d b nhm ln trong tn gi mn hc.
V pha ging vin, do chuyn ngnh c o to, hoc l
trit hc, hoc l kinh t chnh tr, hoc l ch ngha x hi khoa
hc, nn khi ging dy mn hc mi trn c s hp nht c ba b
mn s gp nhiu kh khn v chuyn mn, nht l phi ging dy
trong iu kin thi gian hn hp hn so vi trc.
Chng trnh mn hc Nhng nguyn l c bn ca ch
ngha Mc Lnin (Ban hnh theo Quyt nh s 52 /2008/QBGDT ngy 18 thng 9 nm 2008 ca B trng B Gio dc v
o to) quy nh thi lng nghe ging 70% v tho lun 30%,
trong khi trc ti Cng vn s 11381/BGDT-H&SH ngy
10-10-2006 ca B Gio dc v o to v vic Hng dn ging
dy cc mn khoa hc Mc Lnin, t tng H Ch Minh th yu
cu 50% thi gian mn hc dnh cho ln lp v 50% thi gian hi
tho c ging vin hng dn v sinh vin t nghin cu.
2.2. Cc vn thuc gio trnh Nhng nguyn l c bn ca
ch ngha Mc Lnin3 (phn th nht)
Gio trnh cha lm r c, y l gio trnh ca mt mn
khoa hc, hay l gio trnh ca mt ch ngha? C hai trng hp:
3
B Gio dc v o to (2014), Gio trnh Nhng nguyn l c bn ca ch ngha

Mc Lnin, Nxb. CTQG, HN.
569
1. Nu y l gio trnh ca mt mn khoa hc, th phi c i

tng, phng php nghin cu, iu m gio trnh khng ch ra
c, v trn thc t khng th c mt i tng, mt phng php
nghin cu chung cho c ba b mn khoa hc. 2. Nu y l gio
trnh ca mt ch ngha, th ch ngha khng c gio trnh m ch c
trc tc. ging dy mt ch ngha nh mt mn hc trong
trng i hc th phi th hin bng gio trnh, v phi tr li c
u l i tng, u l phng php nghin cu, tc l quay li
trng hp 1. Thc t khng th tr li c xc ng cu hi trn,
v vic lp ghp ba mn khoa hc thnh mt ch yu do xut pht t
mc ch ch cha c cn c khoa hc.
Gio trnh t cp tnh lch s ca vn : lch s trit hc,
lch s kinh t chnh tr, lch s t tng x hi ch ngha. V th,
ngi hc ch c cung cp mt bc tranh phin din, khng hiu
c ch ngha Mc Lnin l mt s k tha trong dng chy
chung, l ti sn chung ca nhn loi.
i vi tn ngi, tn a danh nc ngoi c gc ch latinh:
vic phin m ch nn p dng vi bo ch v dnh cho i chng,
cn tc phm khoa hc dnh cho i tng chuyn bit (tr thc),
phin m s dn n s sai lch trong pht m danh t, kh tra cu4.
t lu, cc tc phm khoa hc thng gi nguyn gc latinh ch
khng phin m. Gio trnh l mt tc phm khoa hc, khng nn
phin m5. Sau nhiu ln ti bn, gio trnh hin ti c mt bc
tin mi v vn ny so vi cc ln xut bn trc khi chua thm
nguyn gc latinh nhng vn gi li s phin m m thc t l
khng cn thit.
Cn nhc vic s dng cc t so snh tuyt i, v d: ch
ngha duy vt bin chng l hnh thc pht trin cao nht, nh
cao ca ch ngha duy vt (tr.35, 38, 39, 145), v theo quan im
bin chng, mi th l khng ngng vn ng v pht trin. C th
s dng so snh hn, v d hnh thc pht trin cao.
4
V d Gio trnh phin m Smith thnh Xmt (tr.13), Hobbes thnh Hpx (tr.41) l
khng chnh xc, hay ch ngha Makh (tr.24) do phin m nn khng th tra cu t
liu gc.
5
Ngoi l: nhng danh t phin m quen thuc nh Mc, ngghen, Lnin, Lun
n,
570
Chng M u
- trang 25, cui tiu mc c) Giai on bo v v pht trin
ch ngha Mc, nn b sung ni dung: Ch ngha Mc Lnin tip
tc c bo v v pht trin bi nhiu hc gi khc Lin X (c),
Vit Nam (Trn c Tho), phng Ty lm r tnh lin
tc, phong ph v cp nht ca ch ngha Mc Lnin.
- trang 25 (dng cui cng), ng Cng nhn dn ch
x hi Nga, nn gi l ng Cng nhn x hi dn ch Nga6.
- trang 30, 31, cm t p ng yu cu ca con ngi
Vit Nam l cha r ngha.
- trang 30, mc 2. Mt s yu cu c bn v phng php
hc tp, nghin cu, nn b sung mt yu cu na, l vic vn
dng tri thc tng hp ca cc mn khoa hc c th.
Chng I
- Chng ny nhn chung ch trnh by th gii quan duy vt
bin chng, v cp th gii quan duy tm rt t, nh vy c th
lm cho sinh vin c nhn thc phin din v vn th gii quan
vi t cch l kt qu ca qu trnh con ngi nhn thc th gii
trn c hai phng din vt cht v tinh thn.
- trang 49, 50, cha phn bit r cc cp phn nh
tng ng vi cu trc vt cht v hnh thc phn nh. C ba cp
gm cp thp (ca th gii v c, vi cc hnh thc phn nh vt
l, ha hc), cp trung bnh (ca th gii hu c, vi cc hnh
thc phn nh cm ng, phn x, tm l), cp cao (ca con
ngi, vi hnh thc phn nh thc).
- trang 50, ni Phn nh nng ng, sng to l hnh thc
phn nh cao nht l khng chnh xc, v nng ng, sng to l
c trng ca mt hnh thc phn nh cao nht, khng th ly c
6
Bo in t ng CSVN
(cpv/Modules/News/NewsDetail.aspx?co_id=30683&cn_id=364322), Tp ch Xy dng
ng (xaydungdang.org.vn/Home/PrintStory.aspx?distribution=5704&print=true).
571
trng t tn, v ng thi khng logic vi tn gi ca cc hnh

thc phn nh khc: vt l, ha hc, sinh hc. Cn hiu cho ng,
thc l hnh thc phn nh cao nht v mang c trng phn nh
nng ng, sng to7.
- trang 53, dng 18 trn xung, ti to li nn sa l ti
to.
Chng II
- Trang 63, dng 11 trn xung, v ng (Anatman) trong
Pht gio th hin t tng v bn th lun, khng phi l t tng
bin chng nh gio trnh dn chng.
- Trang 69, tit II. Cc nguyn l c bn ca php bin
chng duy vt, trc ht cn phi b sung nh ngha nguyn l
y l g, v phn bit vi nguyn l trong nhng nguyn l c
bn ca ch ngha Mc Lnin.
- Kt thc mi nguyn l, mi quy lut ca php bin chng
duy vt, nn c tm tt ni dung c bn.
- T trang 102-104, khi trnh by ni dung quy lut ph nh
ca ph nh, cha lm r c th no l ph nh ca ph nh
trong c giai on trung gian v vai tr ca ci trung gii8 ni
dung quan trng nht ca quy lut ny.
- Trang 105, vic a l lun nhn thc vo chng II l
khng hp l v mt ni dung.
Chng III
- Trang 126, tit I. Vai tr ca sn xut vt cht, nn thay
bng I. Sn xut vt cht th mi c tnh bao qut.
thc l hnh thc cao nht ca s phn nh, Hi ng trung ng ch o bin son
gio trnh quc gia cc b mn khoa hc Mc Lnin, t tng H Ch Minh, Gio
trnh Trit hc Mc Lnin, Nxb. CTQG, HN, 1999, tr.196.
8
Hghen trnh by vn ny rt su sc trong tc phm Hin tng lun tinh thn.
572
- Trang 127 nhn nh, Mi phng thc sn xut u c

hai phng din c bn l k thut v kinh t l cha chnh xc, v
cc lun im gii thch cho nhn nh ny ngay sau nng v tnh
kinh t. Chnh xc phi l, phng thc sn xut biu th s thng
nht ca hai mi quan h, th nht l quan h gia con ngi vi t
nhin (lc lng sn xut), th hai l quan h gia con ngi vi
con ngi (quan h sn xut). Cng trang ny, nhng cch thc t
chc kinh t cao dng nh cha chnh xc?
- Trang 131, trnh by v lc lng sn xut v quan h sn
xut m khng cho thy y l hai b phn cu thnh mt phng
thc sn xut, t cha lm r c quy lut quan h sn xut ph
hp vi trnh pht trin ca lc lng sn xut ngun gc v
ng lc ca s vn ng pht trin ca cc phng thc sn xut.
- Trang 139, khi trnh by v mi quan h gia c s h tng
v kin trc thng tng khng cho thy chng hp thnh c cu
kinh t x hi c lin quan n ht nhn l phng thc sn xut.
Cng trang ny, cn phn tch r hn vai tr quyt nh ca c s h
tng i vi kin trc thng tng, khi xem xt c s h tng vi t
cch l cu trc kinh t hnh thnh trn cc quan h sn xut quyt
nh i sng tinh thn x hi v cc thit ch chnh tr x hi.
- Trang 142, khi cp n tn ti x hi v thc x hi,
cha lm r c y l nhng biu hin c th ca vt cht v
thc trong x hi, m s hp thnh ca chng lm nn ton b x
hi loi ngi.
- Trang 171, khi phn tch v bn tnh x hi ca con ngi,
cn b sung lun im v lch s ging loi.
3. Vi xut
Th nht, l ba phng n ti cu trc:
1. Nu vn gi nguyn s tch hp ba mn thnh mt, th tn
gi ca mn hc cn c s iu chnh, sao cho ngn gn hn, sc
tch hn. V d, c th gi l Ch ngha Mc Lnin, hoc
Nguyn l ch ngha Mc Lnin.
573
2. Nu c th nn tch thnh hai mn: mt mn l Trit

hc Mc Lnin trong tch hp c Ch ngha x hi khoa
hc, mn cn li l Kinh t chnh tr hc Mc Lnin.
3. Thit k thnh hai mn hc: mt l Trit hc (trnh by
lch s, trong c th nhn mnh trit hc Mc Lnin), hai l
Kinh t chnh tr hc (trnh by lch s, trong c th nhn mnh
kinh t chnh tr hc Mc Lnin).
Th hai, b sung cc ni dung (trong mt chng mc nht
nh) lin quan n cc vn v lch s (trit hc, kinh t chnh tr
hc, t tng x hi ch ngha) nhm gip cho sinh vin c mt ci
nhn tng i ton din v khoa hc.
Th ba, chnh sa mt s ni dung c th ca chng M
u, chng I, chng II v chng III cp trn.
574
V NHNG YU T TC NG N HIU QU
DY HC CC MN L LUN CHNH TR
TRONG CC TRNG I HC, CAO NG
NC TA HIN NAY
Nguyn Anh Tun*
Cht lng, hiu qu dy hc cc mn l lun chnh tr trong

cc trng i hc, Cao ng (H, C) nc ta l thuc vo
nhiu yu t, nhiu lc lng: t ni dung, chng trnh, phng
php, hnh thc dy - hc, kim tra, nh gi; t ngi dy, ngi
hc n nhng ngi lnh o, qun l; t iu kin kinh t, x hi,
chnh tr trong nc n tnh hnh th gii... y, chng ti nhn
mnh mt s yu t tc ng tr tip n vic nng cao cht lng,
hiu qu dy hc cc mn l lun chnh tr trong cc trng H,
C nc ta hin nay. l:
Th nht, cc mn l lun chnh tr c v tr, vai tr khch
quan trong cu trc mc tiu, chun u ra cho n ni dung ca cc
chng trnh o to H, C nc ta. Do vy, v nhn thc cng
nh trong trong trin khai thc thi dy hc, cn phi tht s xem
cc mn l lun chnh tr cng bnh ng nh cc mn hc bt buc
khc. Cn khng nh trn thc t vai tr, v tr xng ng ca cc
mn hc ny vi tnh cch l mn khoa hc. Hn na, vi vai tr
xy dng, bi dng, cng c th gii quan, nhn sinh quan,
phng php lun khoa hc, lng yu nc, yu ch ngha x hi
cho nhng ngi lao ng c trnh cao th cn bao hm c vic
cn thit phi c nhng u tin, to nhng iu kin thun li cho
n na. Tt nhin, nhng u tin cn c cng phi trn c s bi
*
Thc s, Khoa L lun chnh tr, trng H Ty Nguyn.
575
bn, khoa hoc ch khng th theo kiu ty tin, yu ght cm tnh

thng thng.
Th hai, cht lng dy hc cc mn l lun chnh tr l thuc
kh nhiu vo i ng nhng ngi lnh o, qun l cc trng
mc d lc lng ny khng trc tip ging dy. Nhng hn ch
trong dy hc cc mn l lun chnh tr trong nhng nm qua cng
c phn trch nhim ca h. Mt s lnh o trng quan nim
trong o to ch cn ch trng chuyn mn nghip v thun ty
nn c biu hin xem nh vic dy hc l lun chnh tr. Vic thiu
ging vin, hc dn, hc ghp, chm i mi ni dung, hnh thc,
phng php dy hc... ni ln phn no s thiu quan tm ca
nhng ngi lnh o, qun l cc trng. Phi ni rng, hot
ng dy hc cc mn l lun chnh tr c cht lng, hiu qu th
trc ht nhng hot ng phi c din ra mt cch bnh
thng, nghim tc, bi bn. i ng ging vin phi v s
lng, bo m v cht lng. C s vt cht, trang thit b...phi
c bo m. Mi hot ng dy hc phi c din ra di s
quan tm, ch o, qun l cht ch...Nhng vic trn ch nhng
ngi lnh o, qun l cc trng mi c kh nng lm v
cng l trch nhim ca h. Vi ngha , cht lng dy hc cc
mn l lun chnh tr l thuc kh nhiu vo nhn thc, thi v
hnh ng ng x i vi mn hc ny ca nhng ngi lnh o
qun l cc trng H, C.
Th ba, ni dung, chng trnh, gio trnh cng l yu t nh
hng ln i vi kt qu dy hc. N phi c xy dng, thit k,
bin son mt cch cng phu, khoa hc. N phi l sn phm ca
nhng nh khoa hc, nh gio dc c kinh nghim, uy tn. Gio
trnh khng phi l mt ti liu khoa hc thun ty, n l ti liu
khoa hc gio dc, ti liu phc v gio dc - o to, ti liu khoa
hc c gia cng s phm, l ti liu gio dc khoa hc. Gio trnh,
ti liu tham kho, ti liu hc tp cc mn l lun chnh tr cc
trng H, C phi bo m tnh khoa hc, hin i, tnh ng,
tnh gio dc v thm m. Tm li, vic xy dng ni dung chng
trnh, gio trnh, thi lng ca mn hc nu khng c tnh ton
cn trng, khng c tin hnh cng phu, khoa hc th vic dy
hc kh t mc ch, yu cu, thm ch cn phn gio dc.
576
Th t, nhng yu t vt cht phc v dy hc cng c vai tr

quan trng n cht lng dy hc. Cho n nay, tnh trng thiu
ging vin, thiu ging ng, thiu my mc, phng tin, gio
trnhdn n hc ghp, hc dn, hc chay, khng t chc chia
nhm tho lun vn din ra...Nhng hot ng tham quan, tm hiu
thc t ca ging vin v sinh vin b coi l khng cn thit, l
lng ph v hu nh b ct b. Vic mua sm trang thit b hin
i v cp kinh ph phc v i mi dy hc l lun chnh tr t
c quan tm...Nu nhng iu kin ny khng c khc phc
mt cch cn bn th dy hc l lun chnh tr kh c th tng i
thoi, trao i, kh khi dy tnh ch ng, t gic, tch cc ca
sinh vin v vic i mi phng php, hnh thc dy hc vn ch l
nhng li ku gi sung. Hn na, cn lu rng, cc mn l lun
chnh tr thuc lnh vc khoa hc x hi nhn vn nn vic sinh vin
t c sch, t nghin ngm ti liu, gio trnh ch ng lnh hi
tri thc l mt trong nhng con ng hc tp quan trng. Do ,
cng khng c xem nh vic xy dng, hin i ha th vin, th
vin in t, trang b y gio trnh, ti liu tham kho, tp
ch,... pht trin v nng cao hiu qu vn ha c ca sinh
vin.
Th nm, ging dy l lun l lun chnh tr l mang n hiu
bit khoa hc, truyn nim tin, tnh yu khoa hc, yu cuc sng, T
quc, yu ch ngha x hi cho sinh vin, cho th h tr. lm
c iu , ngi ging vin phi hiu ng, hiu r, hiu k,
hiu y v su sc v ch ngha Mc-Lnin, t tng H Ch
Minh, ng li cch mng ca ng, chnh sch php lut ca Nh
nc ta. Hn na, s hiu y phi bin thnh nim tin vng chc,
bin thnh o c, phm cht, nhn cch, li sng. C nh vy
mi c th ging ng, ging su, ging hay v mi c th thuyt
phc c ngi hc. Trn c s nh th, sinh vin mi c th hiu
v c c s tin, yu v bin thnh kht vng hnh ng. Do
, ging vin cc mn l lun chnh tr phi c trnh chuyn
mn, c bn lnh khoa hc, bn lnh chnh tr vng vng, trung
thnh vi T quc, Nhn dn, vi l tng ca ng, c li sng
lnh mnh, o c trong sng. Mun vy, r rng phi tip tc c
c ch, chnh sch o to v o to li i ng ging vin cc
mn l lun chnh tr mt cch bi bn, h thng v chuyn su. i
vi nhng mn hc tch hp th yu cu ny cng phi i hi cao
577
hn. ng thi, cn c c ch cht ch thi loi nhng ging

vin yu km v nng lc chuyn mn, tha ha v o c, li sng,
ni liu, ging u... V ai cng bit rng, ging sai, truyn th
sai, nh hng sai, gio dc sai cn nguy him hn khng dy,
khng nh hng, khng gio dc.
Th su, i vi ging vin, trnh chuyn mn, hc hm,
hc v, o c, phm cht l quan trng, nhng quan trng hn h
l nh s phm, lao ng ca h l lao ng gio dc khoa hc,
gio dc chnh tr, t tng. V vy, phng php dy hc v vic
thng xuyn ci tin i mi phng php, hnh thc dy hc ca
ging vin l yu t quyt nh trc tip cht lng, hiu qu dy
hc...Tuy nhin, i ng ging vin H, C ni chung, ging
vin l lun chnh tr ni ring c kh nhiu ngi khng c o
to bi bn v tm l hc la tui, tm l hc s phm, phng php
dy hc... Do , vic o to chuyn mn v phng php dy hc
cho ging vin mt cch bi bn, nghim tc l i hi va cp bch
va lu di. Hn na, t c mc ch dy hc c th c nhiu
hnh thc, con ng, phng tin, phng php khc nhau. Tuyt
i ha mt hnh thc, phng tin, phng php no c l l
khng ph hp trong dy hc cc mn l lun chnh tr. Thc t
ang ni ln rng, kt hp mt cch linh hot, sng to nhiu hnh
thc, phng tin, phng php l con ng ng n v hiu qu.
Tt nhin, p ng yu cu o to ngy cng cao th vic tip
tc i mi phng php dy hc v chiu su vn cn cn nhiu
cng phu, tm ti, nghin cu. Trong , nhng li ch trch, ku
gi, nhng i hi v ci tin, i mi phng php dy hc cn
phi tr thnh nhng c ch c th, nht l c ch khuyn khch v
li ch i vi ging vin...
Trn c s nhng yu t tc ng vi nhng yu cu c bn
trn y, trong iu kin hin nay, chng ti xut mt s gii
php nhm gp phn nng cao cht lng, hiu qu dy hc cc
mn l lun chnh tr trong cc trng H, C nc ta hin nay:
Mt l, tham kho, hc tp kinh nghim nc ngoi v dy
hc l lun chnh tr l cn thit v nhiu phng din. Tuy nhin,
vic hc tp, vn dng nhng kinh nghim ca h phi xut pht t
nhu cu v ph hp vi iu kin c th ca nc ta. Hn na, vic
xc nh mc tiu, xy dng chng trnh, gio trnh, kt cu ni
578
dung, phng php, hnh thc dy hc...cc mn l lun chnh tr

nc ta trong my chc nm qua tch ly c khng t kinh
nghim c gi tr. Do i lin vi vic hc tp kinh nghim cc
nc, cn thc s trn trng, nng niu, k tha nhng kinh nghim
qu bu t thc tin dy hc trong nc. Mt khc, ng nht vic
lm khc trc, khng ging nh trc l i mi, ci cch,
ci tin dy hc...m khng tnh n chuyn ng, sai, ph hp
hay khng ph hp...l nhn thc sai lm ht sc nguy him cn
phi lu , nht l trong dy hc l lun chnh tr.
Hai l, vic gim ti hin nay t n khng th lm cho vic
dy hc cc mn l lun chnh tr tr nn nh nhng, t n khng
th lm cho cht lng dy hc s chuyn bin tch cc. N i hi
c ng x mt cch nghim tc, khoa hc ca cc lc lng tham
gia dy hc, t nh qun l v m n lnh o cc trng, t ging
vin l lun chnh tr n cc ging vin chuyn mn khc, t cc
b phn chc nng trong trng n cc on th, t ging vin n
sinh vin... B Gio dc o to cn quy nh c th gii hn ti
a s lng sinh vin i vi lp hc l thuyt v nhm tho lun
ph hp vi xu th tin tin ca th gii. Cn to iu kin thun li
v phng tin, trang thit b dy hc, phng hc v c c ch
khuyn khch v li ch cho vic i mi phng php dy hc ca
ging vin. Mt khc, ng nht vic s dng nhng trang thit b
hin i vi vic i mi phng php ging dy l mt nhn thc
sai lm cn c khc phc khng t ging vin v cc nh qun l
gio dc.
Ba l, B Gio dc - o to cn c s ch o, hng dn
thng nht, c th, cht ch v iu kin chuyn mn ging dy
tng mn hc trong cc mn l lun chnh tr. Khng th v chuyn
tha, thiu ging vin m b tr ging dy ty tin, bt chp
chuyn mn, b qua c cht lng, hiu qu. ng thi, c ch
trng, k hoch o to v o to li i ng ging vin cc mn
l lun chnh tr lc lng ny khng ch gii v chuyn mn m
cn gii v phng php ging dy, nghin cu. i vi lp o to
v o to li i ng ging vin cc mn l lun chnh tr cn c
tin hnh mt cch bi bn, khoa hc v thc s hiu qu. Ging
vin ph trch nhng lp o to ny khng ch l nh khoa hc
theo chuyn mn m quan trng hn phi l nhng nh s phm
579
gii, c uy tn. Chi ph tn km c nhng ging vin vng vng

v chuyn mn, sng to v phng php cng l vic nn lm, cn
lm v c th l vic phi lm c trc mt cng nh lu di.
Bn l, khng th c cht lng, hiu qu cao trong dy hc l
lun chnh tr nu ging vin ca nhng mn hc ny xem nh hot
ng nghin cu khoa hc. Lu nay, nhiu trng H, C, khng
t ging vin l lun chnh tr thng ly gi ging dy b vo
gi ngha v nghin cu khoa hc. Nhiu ngi tr thnh th dy,
thnh cng nhn dy hc trong mt mi trng cn cao nghin
cu v sng to. Do , B Gio dc - o to v cc trng H,
C cn c c ch, quy nh c th nhm to iu kin thc y i
ng ging vin l lun chnh tr tng cng nghin cu khoa hc.
Trong , c bit u tin (trong c c u tin v u t kinh
ph) i vi nhng nghin cu nhm i mi ni dung, phng
php, hnh thc dy hc l lun chnh tr ngay ti cc trng H,
C.
Nm l, hng nm cn c hnh thc tng kt, nh gi vic
thc hin dy hc cc mn l lun chnh tr trn phm vi cm
trng, khu vc hoc ton quc kp thi chn chnh, rt kinh
nghim. i biu tham d khng ch l lnh o cc trng, cc
khoa, b mn m c bit l nhng i biu l ging vin trc tip
ging dy cc mn hc c th, v h hiu r nhng thun li, kh
khn, nhng u im, nhc im, nht l nhng vn thuc v
bp nc ca tng mn hc c th kp thi c nhng xut
iu chnh. y l vic lm cn thit i vi nhng mn khoa hc
gi v tr nn tng t tng c dy hc trong cc trng i hc,
Cao ng nc ta.
580
VN DNG TRI THC KHOA HC T NHIN

V THNH TU KHOA HC K THUT
TRONG GING DY TRIT HC
Hong Tun*
Khoa hc l lun chnh tr t lu l mt trong nhng

ngnh khoa hc c yu cu o to u tin v u tin, mang tnh
cht nn tng ca tt c h thng gio dc i hc trn th gii.
Trong , trit hc, vi t cch l h thng tri thc l lun chung
nht ca con ngi v th gii, v bn thn con ngi v v tr ca
con ngi trong th gii 1, t trc n nay vn lun l tiu ch
c bn nh gi cht lng gio dc i hc, ng thi l cng
c khng th thiu trang b cho ngi hc nhng tri thc tng
qut cng nh cc phng php lun chung nht nhm nhn thc v
th gii, nhn thc v x hi v t nhn thc v bn thn.
Vic o to trit hc bc i hc rt c ch trng
nhng i hc hng u trn th gii. Chng hn nhng i hc ni
ting nht ca Singapore nh i hc Quc gia Singapore (National
University of Singapore - NUS) v i hc K thut Nanyang
(Nanyang Technology University - NTU) tuy c chuyn ngnh o
to ch yu v kinh t hc, khoa hc t nhin v khoa hc k thut,
nhng vn c n 4 tn ch trit hc t chn/ 160 tn ch ton kha
*
B mn Mc - Lnin v Khoa hc XHNV, Trng H An ninh nhn dn, B Cng an.

B Gio dc v o to (2011), Gio trnh Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc
- Lnin dnh cho sinh vin i hc, cao ng khi khng chuyn ngnh Mc - Lnin, t
tng H Ch Minh, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, tr.35.
1
581
cho sinh vin khng chuyn ngnh l lun chnh tr. V ni dung
mn hc, h gii thiu cho sinh vin tt c cc trng phi trit hc
trn th gii, trong c c trit hc Mc. Cn i vi sinh vin
chuyn ngnh Lut hay Trit hc ca i hc Havard - Hoa K th
hc phn v Trit hc ni chung v Trit hc Mc ni ring rt
nng, trong h c bit ch trng nghin cu nhng thnh tu
ca Mc v kinh t chnh tr hc t bn ch ngha. Vit Nam, trit
hc Mc c ging dy t lu trong h thng gio dc i hc
quc dn, nhng trong thi gian gn y vic thu hp ng k thi
lng mn hc nh hng khng nh n cht lng ging dy
v nghin cu trit hc, c bit l i vi cc trng khng chuyn
v khoa hc x hi v l lun chnh tr.
Tnh hnh nhn thc, ging dy, nghin cu v vn dng
kin thc khoa hc l lun chnh tr, trit hc ca ging vin,
sinh vin hin nay:
nng cao cht lng ging dy v hc tp khoa hc l
lun chnh tr trong cc trng i hc, cao ng, ng v Nh
nc ta c chin lc xuyn sut nhm m bo cc mn khoa
hc Mc - Lnin c v tr quan trng trong h thng gio dc quc
dn. Nhiu ch trng, ngh quyt ca ng v cc b, ngnh lin
quan v vn ny c ban hnh nh Ch th s 25-CT/TW
ngy 12/10/1983 ca Ban B th Trung ng ng v vic ci cch
gio dc l lun chnh tr trong cc trng i hc v cao ng;
Thng bo s 214-TB/TW ngy 03/5/1999 ca Thng v B
Chnh tr (kha VIII) v n nng cao cht lng v hiu qu
ging dy, hc tp cc mn khoa hc Mc - Lnin, t tng H Ch
Minh trong cc trng i hc, cao ng; Ngh quyt ngy
24/6/2002 ca Th tng Chnh ph ph duyt n mt s bin
php nng cao cht lng hiu qu cng tc ging dy cc mn
khoa hc Mc - Lnin, t tng H Ch Minh trong cc trng i
hc, cao ng; mn chnh tr trong cc trng trung cp chuyn
nghip v dy ngh; n i mi phng php ging dy cc
mn khoa hc Mc - Lnin, t tng H Ch Minh trong cc trng
i hc v cao ng (nm 2007); Ngh quyt s 25-NQ/TW ngy
25/7/2008 ca Ban Chp hnh Trung ng v tng cng s lnh
o ca ng i vi cng tc thanh nin trong thi k y mnh
582
cng nghip ha, hin i ha; Ngh quyt Hi ngh ln th 4 Ban

Chp hnh Trung ng ng (kha XI) v mt s vn cp bch
v xy dng ng hin nay; Ngh quyt Hi ngh ln th 6 (kha
XI) v i mi cn bn v ton din gio dc v o to... Nhng
ch trng ca ng v Nh nc chng t tnh ng n trong
thc tin gio dc, c bit l khng nh tm quan trng tt yu ca
cc mn khoa hc Mc - Lnin trong h thng o to bc i
hc, cao ng. Kt lun ca Hi ngh ln th 8 Ban Chp hnh
Trung ng kha XI khng nh vic thc hin cc ch trng ca
ng, Nh nc v nh hng chin lc pht trin gio dc - o
to trong thi k cng nghip ha, hin i ha t c nhng
thnh tu quan trng, gp phn to ln vo s nghip xy dng v
bo v T quc. Tuy nhin, Hi ngh cng ch r nhng hn ch,
yu km ch yu cn c khc phc ca gio dc v o to nc
ta trong giai on pht trin mi. Hi ngh nhn mnh: cht lng,
hiu qu gio dc v o to cn thp so vi yu cu, nht l gio
dc i hc, gio dc ngh nghip o to cn nng l thuyt,
nh thc hnh. o to thiu gn kt vi nghin cu khoa hc, sn
xut, kinh doanh v nhu cu ca th trng lao ng, cha ch
trng ng mc vic gio dc o c, li sng v k nng lm
vic Qun l gio dc v o to cn nhiu yu km. i ng nh
gio v cn b qun l gio dc bt cp v cht lng, s lng v
c cu, mt b phn cha theo kp yu cu i mi v pht trin
gio dc, thiu tm huyt, thm ch vi phm o c ngh nghip.
u t cho gio dc v o to cha hiu qu. Chnh sch, c ch
ti chnh cho gio dc v o to cha ph hp. C s vt cht k
thut cn thiu v lc hu2. Trong , nhng tn ti, hn ch
trong o to khoa hc l lun chnh tr bc i hc, cao ng
chim mt b phn khng nh; c bit l c hin tng xem nh
vai tr ca cc mn khoa hc l lun chnh tr trong h thng cc
trng i hc khng chuyn v khoa hc chnh tr v x hi nhn
vn.
Kho st thc tin cho thy sinh vin cc h o to khng
chuyn v khoa hc chnh tr nh cc ngnh y hc, kinh t, khoa
hc t nhin, cng ngh thng tin, k thut, ngoi ng thng t
2
Vn kin Hi ngh ln th 8 Ban Chp hnh Trung ng ng Cng sn Vit Nam Kha XI
(2014), H Ni.
583
ch trng trong hc tp, nghin cu trit hc v cho rng y ch l

mn ph, khng lin quan trc tip n chuyn ngnh ca mnh.
y l iu d hiu v tm l sinh vin thng ch thch tp trung
vo cc mn hc c tnh cht tay ngh, phc v trc tip cho ngh
nghip ca bn thn sau ny. Bn cnh , mt b phn gio vin
chnh tr khi ging dy sinh vin cc h o to khng chuyn ngnh
l lun chnh tr nhiu khi cng c t duy nh vy. V hnh trung v
lu di iu ny s to ra tin l xem nh cc mn chnh tr trong
ging dy i hc ni chung v trong cc h o to khng chuyn
ngnh l lun chnh tr ni ring.
Tuy nhin, tht ra y l mt t duy sai v sai c bit
nghim trng. Trit hc chnh l cha kha c bn, tt yu v khng
th thay th trong vic o to ra nh khoa hc, nhng ngi hc
bit t duy, tm hiu v gii p vn mt cch c lp, t ch,
sng to Thnh qu o to ca trit hc l nhng ngi bit tm
ra vn (nhng ngi bit t cu hi cho i sng) ch khng
phi o to ra nhng ngi lm ton, trit hc o to ra ngh s
ch khng phi nhc cng, trit hc o to nh khoa hc thit k
ch khng phi th c kh vn hnh my mc Ni cch khc,
trit hc l mt b phn c hu lm nn ngi tr thc cng ging
nh kin thc v cy trng ca ngi nng dn, k nng s dng
my mc ca ngi cng nhn v kh nng thm m, kin thc
nhc l ca ngi nhc s vy.
Trit hc - khoa hc tng kt mi khoa hc, s tru
tng - tng qut ha tr tu loi ngi qua cc thi i.
Trong bi vit Cuc u tranh ca nhng ngi Mcxt trn
lnh vc t tng nc ta hin nay (Tp ch L lun chnh tr, s
1/2014), GS.TS Trn Phc Thng ch r trit hc Mc - Lnin l
mt tch hp l thuyt v hn th na, cn l mt tng tch hp l
thuyt3. Ngha l, trit hc Mc - Lnin phi c nhn nhn nh
mt khoa hc chung nht v th gii, v c t nhin, x hi, v con
ngi v t duy ca con ngi, n khng th khng khi qut tt c
cc thnh tu ca c khoa hc t nhin v khoa hc x hi. Chnh
3
GS.TS Trn Phc Thng (2014), Cuc u tranh ca nhng ngi Mcxt trn lnh vc t
tng nc ta hin nay - Tp ch L lun chnh tr, s 1/2014, H Ni.
584
tnh tch hp l thuyt ca trit hc lm cho vai tr th gii quan

v phng php lun ca n c vai tr ni bt trong lch s nhn
loi, x hi cng pht trin th vai tr ca trit hc cng c tng
cng. Trong , trit hc Mc - Lnin l in hnh tiu biu cho s
tng hp, kt tinh tri thc ton nhn loi t thi c i cho n th
k XIX, khng ch l mt tch hp l thuyt m cn l mt tng
tch hp l thuyt.
i vi mt trit hc duy vt bin chng nh trit hc Mc Lnin, s tn ti ca n nht thit phi c da trn nhng chn
king vng chc ca thnh tu khoa hc t nhin l gii s tn
ti bin chng ca th gii v sau l x hi loi ngi.
Trit hc Mc - Lnin thc cht bao hm trong n nhng
thnh tu v i ca khoa hc t nhin t thi c i cho n th k
XIX. V cho n nay, nhng nguyn l c bn ca trit hc Mc
nhm gii thch s tn ti, vn ng ca th gii vn tip tc chng
t c tnh tng thch hon ho vi cc pht hin mi ca khoa
hc t nhin trong l gii ngun gc hnh thnh, s pht trin v tn
ti ca v tr; qua chng minh c mt cch vng chc tnh
ng n ca mi quan h bin chng gia vt cht v thc. Khoa
hc t nhin chnh l nn tng khng th thiu chng minh v
quyt nh tnh thuyt phc ca trit hc. Nhng khoa hc t nhin
s khng th c h thng v phc v c lc cho tr tu nhn loi
nu khng c trit hc kt tinh.
Vn dng mi quan h bin chng gia trit hc v khoa
hc t nhin trong ging dy khoa hc l lun chnh tr:
- Quan h gia khoa hc t nhin v trit hc l mt quan h
bin chng:
Trit hc duy vt bin chng ni chung v trit hc Mc ni
ring ngay t khi ra i l mt chnh th l lun c tnh cht tng
hp thc tin, l kt tinh c chn lc nhng thnh tu khoa hc ca
loi ngi t thi c i cho n thi im l lun c c kt.
Trit hc i sau nhng thnh tu ca cc khoa hc c bn (v trit
hc l kt tinh ca mi khoa hc), nhng li c tc ng tr li, nh
hng soi ng cho nghin cu ca cc khoa hc c bn. C c
585
iu l v trit hc c nhng d bo quan trng da trn kt qu

phn tch thc tin ca mnh. Trong tc phm Giai iu b n v
con ngi sng to ra v tr, tc gi Trnh Xun Thun - nh vt
l hc thin vn ni ting ngi M gc Vit - a ra mt nh
ngha rt th v m khng km phn xc ng v khi nim khoa
hc, l: Mt hc thuyt c gi l khoa hc khi n p ng
c hai yu cu: Mt l l thuyt ca n m t chnh xc thc tin
nh thc tin vn c, v hai l l thuyt ca n c th d bo c
nhng vn m trong thi im hin ti d cha thc hin hay
kim chng c nhng chc chn s c thc hin hoc kim
chng khi nhng iu kin vt cht v tr tu ph hp c p
ng; ni cch khc l n d bo c tng lai4. Chng hn, hc
thuyt tng i ca Albert Einstein d bo c hng lot cc
hin tng vt l thin vn m gia th k XX cha kim chng
c, nh s tn ti ca l en v tr, cc hin tng hi ng v
tr - sao neutron, hay s b cong khng - thi gian quanh cc thc
th c khi lng cc k ln nh cc sao v thin h, s ra i ca
sao siu mi Hin nay, cc hin tng ny u c chng
minh l ng trong thc t v u c th quan st c nh s tin
b thn k ca khoa hc k thut - nhng iu m gia th k XX
ca Einstein cha th c c. Nu nhng tnh ton v lch php
ca thin vn hc c Babilon d on c nhng ngy xy ra
nht thc - nguyt thc, th thnh tu ca thin vn hc hin i
thm ch cn c th ch ra c chnh xc chu k quay tr li qu
o gn tri t ca cc sao chi cc kch thc. Vt l hc thin
vn hin i cng a ra xc sut cc h thi dng c th c s
sng hu c trong v tr, ton hc d bo v s tn ti ca cc
chiu khng gian khc trong im k d - trung tm ca cc l
en, hay l thuyt hp dn lng t d bo v s hp nht 4 lc c
bn ca v tr trong nhng iu kin trc khng - thi gian
Planck y chnh l nhng iu vn cn l b n trong hin ti
nhng tt yu s c khoa hc gii quyt trong tng lai, hay s
c thc hin v xy ra trong tng lai. V mt khi nhng iu
cha bit ny c gii p, tt yu cc tri thc s c tng kt
bi mt h thng l thuyt trit hc ph hp. C th thy, trit hc
Mc - Lnin chnh xc l mt khoa hc theo ngha nh vy, hc
4
Trnh Xun Thun (2000), Giai iu b n v con ngi sng to ra v tr, Nxb. Khoa hc v
K thut, H Ni.
586
thuyt Mc - Lnin thnh cng trong vic ch ra cc quy lut pht

trin ca x hi trong sut chiu di lch s nhn loi; ng thi,
trn c s l lun v giai cp v u tranh giai cp, hc thuyt Mc Lnin d bo s khng hong khng th trnh khi ca ch
ngha t bn, cng nh s ra i ca x hi cng sn ch ngha mt hnh thi x hi tin b tt yu s c xy dng trong tng
lai. Theo ngha ny, x hi x hi ch ngha v cng sn ch ngha
khng ch l mt sn phm c sng to ra, m cn l mt hnh
thi x hi mi c d bo, c khm ph, c tm ra. l kt
qu ca vic d bo hp logic da trn h thng l thuyt c
lch s kim chng l ng n v ph hp vi tin trnh pht trin
ca nhn loi.
Nh phn tch, s tin b v thnh tu ca khoa hc t
nhin, cng nh trnh pht trin ca cng ngh v ang l
nhn t c tnh cht quyt nh i vi s tn ti v hng nghin
cu trit hc. Ngay c 2 vn ln trong trit hc (2 cu hi ln
phn chia cc trng phi trit hc) cng ph thuc vo s pht
trin ny. Lch s trit hc ch r, cch tr li 2 cu hi ln: Mt l
Vt cht c trc hay thc c trc, ci no quyt nh ci no?
v hai l Con ngi c th nhn thc c th gii hay khng? s
quyt nh chiu hng nghin cu ca cc trng phi trit hc.
Vy khoa hc t nhin v nhng tin b v i trong cng ngh ca
loi ngi c p n cho vn ny nh th no?
C mt thc t gin d cn phi tha nhn, l cho n thi
im ny th tr tu ca nhn loi, d c nhng bc tin v i
trong cng cuc tm hiu v tr thc ti, cng ch c th m t v l
gii c qu trnh hnh thnh, pht trin ca v tr t khonh khc
10-44 giy cho n nay l sau 15 t nm, m thi. Con s ch thi
im 10-44 giy cn c gi l thi gian Planck hay bc tng
Planck - bc tng che m con ng hiu bit ca nhn loi.
Trc thi gian ny, m ta tm xc nh l khong thi gian t zero
(thi im xy ra s kin Big Bang - giy s 0 trong lch s v
tr) cho n 10-44 giy, l khong thi gian c bit n vi tn gi
l k nguyn Planck. y l khong thi gian trong tt c cc
nh lut vt l c in hin ti cng nh cc nh lut ca vt l
lng t gp phi gii hn v cn thit phi c mt m t cp vi
587
m v lc hp dn (hay l thuyt hp dn lng t), m cho n nay

vn cn l iu b n. Stephen Hawking - nh vt l l thuyt ng
i ngi Anh, trong tc phm Lc s thi gian, pht biu v
vn ny nh sau: gii p c vn ny, c l chng ta
cn mt Einstein mi. Bc tng Planck v k nguyn Planck vn
ang ng sng sng , chn ng nhn loi trong c gng
nhn xa hn v qu kh. Bc tng Planck - vi t cch l mt khi
nim vt l, cng ang l bc tng chn ng mi n lc gii p
cho vn v i ca trit hc: Vt cht v thc, ci no c trc
v ci no quyt nh ci no? R rng, vi mt pht biu khch
quan nht, vt l hc hin i ch c th tr li rng: T thi im
10-44 giy n nay l nm th 15 t c d trong lch s v tr, th vt
cht c trc (khi nim vt cht y c hiu m rng theo ni
hm ca thuyt tng i - bao hm t cc ht c bn cho n
khng gian v thi gian). Ngoi ra, vi s tin b ca y sinh hc cho
thy vt cht quyt nh thc, t ra l i vi dng s sng tn ti
trn Tri t. Tuy nhin, p n tt nhin cha phi l mt cu
tr li tha ng cho cu hi ln ca trit hc. y l nguyn
nhn c bn, su xa trit hc duy vt v duy tm vn tip tc
song hnh trn con ng l gii ngha ca tn ti. Nghin cu v
ging dy trit hc do vy phi c mt ci nhn khch quan, cng
bng, c thi tn trng, cu th i vi nhng nghin cu da
trn nim tin v th gii quan khc mnh. c bit, nh nghin cu
phi c thi khoan dung i vi trit hc tn gio, thn hc v
cc l lun duy linh khc. n gin l v, nu ngay c nhng g xy
ra trong k nguyn Planck m khoa hc cn cha l gii c, th
cha th ni n vic gii m nhng g xy ra vo thi im zero
v trc (thi im giy s 0 tr v trc trong lch s v tr).
Thng , tht may mn, vn cn ni c ng ng sau mn sng
m b n ny. Tuy nhin, khc vi t tng ca thn hc5, khoa hc
hin i vn ang n lc khng ngng ngh hon thin mt h
thng l thuyt mnh nhm tin xa hn na vo qu kh, lm
sng t nhng b mt t thu hng hoang vn thi thc loi
Trong mt pht biu ti Vatican nm 2004, Gio hong John Paul II tng ku gi nhng nh vt
l hc ang c gng gii m bc tng Planck rng: Hy dnh khonh khc sng to ra v tr cho
Thin Cha! - tc l gii khong thi gian t zero tr v trc bng cch tha nhn s tn ti v
s mnh ca ng sng to, Stephen Hawking (2008), Lc s thi gian, Nxb. Tr, H Ni.
5
588
ngi n lc i tm v l gii cho ngha ca tn ti trong sut

hng nghn nm qua.
Sut nhiu thin nin k, khao kht hiu bit v nhn thc
th gii l mt trong nhng l do ch yu trit hc ra i v
pht trin. V vi nh hng ca mnh (thng qua cc thit ch kinh
t, chnh tr, x hi ng thi), trong nhiu trng hp trit hc
tc ng mnh m n s khch quan vn c ca khoa hc t nhin.
Lch s cho thy, nh hng ny s l tch cc khi th gii quan ca
trit hc l ng n. Nhng trong trng hp h t tng cc
oan, sai lm thng tr x hi v thng tr khoa hc, th nghin cu
ca khoa hc t nhin thng b chch hng, thm ch i vo con
ng b tc, sai lm. Chng hn nh s pht trin ca khoa hc
chu u trung i b chng li, nu khng ni l tht li, trong
hn mt thin nin k - khi h t tng thn hc ca Gio hi Thin
Cha gio La M thng tr Nh nc v x hi. m trng trung
c ba vy khoa hc t nhin v tn ph, hy hoi thnh tu tin
b ca khoa hc Hy Lp - La M c i. Khoa hc b thit hi
nghim trng, Bruno b thiu cht trn gin ha ch v bo v cho
chn l, Galile b cm c sut i, phi trit thoi v t ph nhn
nhng t tng m Gio hi Thin Cha gio cho l phn bi li
Kinh thnh. Trong bn n kt ti Galile c on vit: Tn
Galile b ta n nghi ng l t gio tc l nghi ng rng ngi
tin v theo ci t thuyt i lp vi kinh thnh, mt t thuyt cho
rng mt tri l trung tm ca vng qu o tri t v mt tri
khng chuyn ng t ng sang ty v rng tri t chuyn ng
ch khng phi l trung tm ca th gii do ngi phi chu
tt c mi s ci i v hnh pht m lut thnh v cc b lut cng
v t khc quy nh v cng b6. R rng, d thnh tu khoa
hc t nhin quyt nh kt qu ca s mnh i tm chn l v vn
vt, nhng trong chng mc no s tc ng tr li ca trit hc
i vi khoa hc t nhin cng v cng su sc. Trit hc duy vt
ng h t duy cho rng vt cht c trc v quyt nh thc, cho
nn tn ti x hi quyt nh thc x hi. T duy ny khai
phng tm nhn ca khoa hc t nhin, mang li hng nghin cu
ng n v m rng tm nhn ca loi ngi n nhng b bn xa
6
V Dng Ninh (2013), Lch s vn minh th gii, Nxb.Gio dc Vit Nam, H Ni, tr.303.
589
xi ca v tr. Vt l hc hin i, da trn t duy bin chng duy

vt, cng t tin l gii thuyt phc qu trnh hnh thnh,
quy lut pht trin v tn ti ca v tr t thi gian Planck n nay.
Thm ch cc nh lut vt l hin i cng ch ra c quy lut
pht trin trong tng lai ca v tr vi chnh xc c th ni l
thn k. chnh l kt qu tch cc trong mi quan h bin chng
gia khoa hc t nhin v trit hc.
- Hng vn dng mi quan h bin chng gia trit hc v
khoa hc t nhin trong ging dy l lun chnh tr:
Trong phm vi bi vit ny, tc gi ch ra mi quan h
khng th tch ri gia khoa hc t nhin v trit hc. Qua y tc
gi xut mt s kin gp phn nng cao cht lng ging dy
khoa hc l lun chnh tr trong cc trng i hc v cao ng, c
th nh sau:
Mt l, i mi nhn thc ca ging vin, sinh vin trong t
duy v trit hc v vai tr ca l lun chnh tr i vi i sng v
khoa hc.
Nh phn tch, thc trng ng quan ngi hin nay cho
thy mt b phn khng nh ging vin v sinh vin cc trng
khng chuyn ngnh khoa hc l lun chnh tr c xu hng xem
nh vai tr ca trit hc ni ring v khoa hc chnh tr ni chung
trong hc tp, nghin cu khoa hc. y l t duy cn thay i.
Trong , ngi ging vin chnh tr phi l ngi u tin thc
c sc nh hng v s bao trm ca trit hc trong i sng,
trong nghin cu khoa hc mi ngnh ngh, khng phn bit l t
nhin hay x hi.
Xut pht t l do , vic ging dy trit hc Mc - Lnin
trnh sa vo con ng gio iu, kinh vin th mi ging vin
chnh tr khng cn cch no khc hn l phi t mnh hc tp, trau
di kin thc, ham hc hi tm hiu khng ch cc tri thc ca
khoa hc x hi m cn phi bit ly v d t cc thnh tu ca
khoa hc t nhin, khoa hc k thut; t l gii mt cch thuyt
phc tnh trng tn ca trit hc Mc trong thi i ngy nay, cng
nh lm sinh ng thm cho bi ging ca mnh.
590
Hai l, khuyn khch cc cng trnh nghin cu thuc lnh

vc l lun chnh tr vn dng, c kt thnh tu ca khoa hc t
nhin:
Chng ta ang sng trong thi i bng n cng ngh, khoa
hc t nhin ang pht trin mnh m, t c nhiu tin b thn
k vi tc nhanh chng cha tng thy nh cc thnh tu v
cng ngh thng tin h tr. Trit hc mun tn ti c bt buc
phi theo kp cc thnh tu y. Thc t hin nay cho thy, hng
nghin cu trit hc Vit Nam hu nh ch mang tnh x hi, lch
s, tn gio, t tng v nh nc v chnh tr l ch yu Chng
ta ang thiu v yu trong l lun tng kt thnh tu khoa hc t
nhin b tr cho ch ngha duy vt bin chng ca hc thuyt
Mc - Lnin. Theo chng ti, y l mt thiu st rt cn c b
p.
t c iu , cc trng i hc v cao ng, k c
cc trng khng chuyn ngnh v khoa hc chnh tr, nn khuyn
khch nhng hng nghin cu mi ca ging vin v sinh vin.
c bit l nn c nhng ti cp c s tng kt xu hng p
dng v kt qu vn dng php bin chng duy vt trong nghin
cu khoa hc t nhin, c bit l trong lnh vc vt l l thuyt.
Ba l, vn dng cc tri thc khoa hc t nhin v thnh tu
cng ngh vo ging dy trit hc trong cc trng i hc, cao
ng:
Trn c s nm vng mi quan h bin chng gia khoa hc
t nhin v trit hc, ngi ging vin chnh tr nht thit phi
thuyt phc c ngi hc vai tr ca trit hc i vi tin trnh
lch s ca nhn loi, cng nh nh hng ca n n s pht trin
ca cc khoa hc khc, c bit l khoa hc t nhin. T vic vn
dng tri thc khoa hc t nhin trong gii p cc vn ln ca
trit hc, ging vin cn c th s dng thnh tu ca khoa hc t
nhin trong l gii cc vn thuc v mi quan h gia tn ti x
hi v thc x hi. Chng hn, c th da trn cc phn tch ca
khoa hc t nhin c l gii thuyt phc i vi s tn ti ca h
t tng trit hc duy tm ni chung v s tn ti ca tn gio ni
ring trong ch ngha x hi; hay l gii v thi i ngy nay v quy
591
lut pht trin ca ch ngha t bn cng nh tng lai tt yu ca

x hi cng sn ch ngha.
Bn l, c chnh sch o to tri thc ton din v i ng
ph hp i vi i ng ging vin l lun chnh tr:
Khng phi ngu nhin m a s cc nh trit hc c i u
l nhng nh ton hc hay chuyn gia v khoa hc t nhin. Platon,
Thales, Archimede, Aristote, Pythagore, Democrite khng ch l
trit gia m cn l nhng nh bc hc trong cc lnh vc s hc,
hnh hc, vt l, thin vn hc. Trit hc ch c th t ti chn l
khi thu tm trong n nhng thnh tu ng n ca mi khoa hc,
k c khoa hc t nhin. Nu khng c khoa hc t nhin, trit hc
ch cn l l thuyt kinh vin.
V vy, ging vin l lun chnh tr - ngi truyn t kin
thc ca khoa hc l lun chnh tr ni chung v trit hc ni ring
cho sinh vin - phi c o to c tri thc ton din, t ra l c
kin thc c bn v thnh tu ca mi khoa hc, ch khng ch
thin v kin thc lch s, chnh tr, x hi nh hin nay. Nu thiu
l lun khoa hc, ngi ging vin l lun chnh tr s khng khc
g ngi truyn o. Nhim v ca ngi ging vin l lun chnh
tr khng phi l i rao ging c tin. S mnh ca ngi ging vin
l lun chnh tr phi l ch ra c th gii quan ng n ngi
hc la chn v xy dng cuc i, s nghip ca mnh trn th
gii quan ng n . Do vy, mi ging vin l lun chnh tr phi
t thc bi dng cho mnh kin thc khoa hc ton din; bn
cnh cc trng i hc, cao ng cng cn khuyn khch chnh
sch hc tp sut i, to iu kin ging vin hc hi, hon
thin bn thn, c chnh sch kim tra cht lng ging dy ca
ging vin, cng nh kp thi ng vin, khen thng nhng gio
n sng to, nhng pht hin mi, hng nghin cu mi m trong
khoa hc l lun chnh tr.
Trit hc l mt khoa hc kh. l mt ngnh khoa hc c
tm nhn v m, i hi ngi hc, ngi nghin cu, ngi ging
dy phi tch ly c mt lng tri thc nht nh v nhiu ngnh
khoa hc, to ra c s chuyn bin v cht trong nhn thc
v th gii v nhn thc v x hi. V vy, trit hc l mn hc c
592
th ch c bc i hc, cao ng v cng l mn hc khng th

thiu trnh o to ny. Nng cao cht lng gio dc l lun
chnh tr ni chung v trit hc ni ring cc trng i hc, cao
ng l nhim v cp bch trong s nghip o to. Trong , vic
hon thin phng php nghin cu v i mi trong cch ging
dy trit hc c vai tr c bit quan trng. l mc ch ca bi
vit, l mong mun ca tc gi cng nh ca mi ging vin chnh
tr trong s nghip trng ngi./.
TI LIU THAM KHO

[1] Ban B th Trung ng ng (1983), Ch th s 25-CT/TW ngy
12/10/1983 v vic ci cch gio dc l lun chnh trong cc trng i
hc v cao ng, H Ni.
[2] Ban Chp hnh Trung ng ng (1995), Ngh quyt Trung ng 2
(kha VIII) v nh hng chin lc pht trin gio dc - o to trong
thi k cng nghip ha, hin i ha v nhim v n nm 2000, H
Ni.
[3] Ban Chp hnh Trung ng ng (2006), Ngh quyt Hi ngh ln th
7 (kha X) v xy dng i ng tr thc trong thi k y mnh cng
nghip ha - hin i ha t nc, H Ni.
[4] Ban Chp hnh Trung ng ng (2007), Ngh quyt s 16-NQ/TW
ngy 01/8/2007 (ti Hi ngh ln th nm Ban Chp hnh Trung ng
kha X) v cng tc t tng, l lun v bo ch trc yu cu mi, H
Ni.
4 (kha XI) v mt s vn cp bch v xy dng ng hin nay.
6 (kha XI) v i mi cn bn v ton din gio dc v o to.
[7] B Chnh tr kha VIII (1998), Ch th s 34-CT/TW ngy 30/5/1998
v tng cng cng tc chnh tr t tng, cng c t chc ng, on
th, qun chng v cng tc pht trin ng vin trong cc trng i
hc, H Ni.
593
[8] B Gio dc v o to (2011), Gio trnh Nhng nguyn l c bn

ca ch ngha Mc - Lnin dnh cho sinh vin i hc, cao ng khi
khng chuyn ngnh Mc - Lnin, t tng H Ch Minh, Nxb. Chnh tr
quc gia, H Ni, tr.35.
[9] B Khoa hc v Cng ngh (2011), Thng t s 12/2012/TT-BKHCN
v t chc qun l hot ng chng trnh khoa hc trng im cp Nh
nc Nghin cu khoa hc l lun chnh tr giai on 2011 - 2015, m
s KX.04/11-15.
[10] Stephen Hawking (2008), Lc s thi gian, Nxb. Tr, H Ni.
[11] V Dng Ninh (2013), Lch s vn minh th gii, Nxb.Gio dc
Vit Nam, H Ni.
[12] GS.TS Trn Phc Thng (2014), Cuc u tranh ca nhng ngi
Mcxt trn lnh vc t tng nc ta hin nay - Tp ch L lun chnh
tr, s 1/2014, H Ni.
[13] Th tng Chnh ph (2002), Ngh quyt ngy 24/6/2002 ph duyt
n mt s bin php nng cao cht lng hiu qu cng tc ging dy
cc mn khoa hc Mc - Lnin, t tng H Ch Minh trong cc trng
i hc, cao ng; mn chnh tr trong cc trng trung cp chuyn
nghip v dy ngh, H Ni.
[14] Trnh Xun Thun (2000), Giai iu b n v con ngi sng to
ra v tr, Nxb. Khoa hc v K thut, H Ni.
[15] Thng v B Chnh tr kha VIII (1999), Thng bo s 214-TB/TW
ngy 03/5/1999 v n nng cao cht lng v hiu qu ging dy, hc
tp cc mn khoa hc Mc - Lnin, t tng H Ch Minh trong cc
trng i hc, cao ng, H Ni.
594
NGHIN CU, GING DY

CH NGHA MC LNIN
VIT NAM THI K I MI
THC TRNG V MT VI KIN NGH
L Th Tuyt*
Tm tt: Bi tham lun nhn mnh tm quan trng c bit

ca ch ngha Mc lnin i vi s nghip cch mng Vit Nam.
Bn cnh s khng nh nhng thnh tu to ln m chng ta t
c trong nghin cu, tuyn truyn, ging dy ch ngha Mc
Lnin, bi vit cng ng thi khi qut nhng im cn tn ti,
nhng vn cn tip tc o su nghin cu khng ngng vn
dng mt cch khoa hc, sng to v pht trin ch ngha Mc
Lnin trong bi cnh lch s mi.
T kha: Ch ngha Mc Lnin, nghin cu, ging dy, vn
dng, pht trin.
1. Thc trng nghin cu, ging dy ch ngha Mc Lnin
trong thi k i mi
Trong s nghip xy dng v pht trin t nc, Vit Nam
lun coi trng cng tc i mi t duy l lun nhm nh hng
pht trin t nc theo con ng x hi ch ngha.
Sau cch mng thng Tm nm 1945, nc Vit Nam dn ch
cng ha ra i, ng Cng sn Vit Nam ra nhim v phi
*
Tin s, Ging vin trit hc, khoa Trit hc, trng i hc KHXH&NV, HQGHCM.
595
bin ch ngha Mc-Lnin thnh h t tng chnh thng ca Vit

Nam. Do , ngnh trit hc Vit Nam c thnh lp vi
nhim v c bn l nghin cu v truyn b ch ngha Mc-Lnin
Vit Nam; thuyt minh cho cc ch trng, chnh sch ca ng v
Nh nc, gp phn vo vic xy dng v pht trin ng li ph
hp vi thc tin cch mng Vit Nam, xy dng th gii quan v
phng php lun khoa hc cho cn b v nhn dn trn lp trng
ca ch ngha Mc-Lnin.
T gia nhng nm 1980 n nay, khi ch ngha x hi hin
thc cha ra khi cuc khng hong, khi phong tro cch mng th
gii ang lm vo thoi tro sau khi ch x hi ch ngha
Lin X v ng u sp , h thng x hi ch ngha tan r, trt
t th gii thay i, ton cu ha kinh t mang tnh cht t bn ch
ngha v cch mng khoa hc cng ngh ang tc ng mnh m
ti tt c cc khu vc, cc quc gia dn tc. Ch ngha McLnin v ang ng trc nhng thch thc to ln. Vic nhn
thc li trn quan im i mi, pht trin, sng to v hin i
nhm lm sng t bn cht khoa hc v cch mng ca ch ngha
Mc-Lnin v trit hc ca n c tm quan trng c bit i vi
nhng ngi cng sn v i vi cng cuc i mi theo nh
hng x hi ch ngha Vit Nam1.
C th ni, ch ngha Mc-Lnin Vit Nam trong nhng nm
gn y c nghin cu si ni v ci m hn bao gi ht. S
lng cc cng trnh c xut bn tng ln nhanh chng. Trong
c nhng cng trnh i su vo kha cnh l lun c bn ca ch
ngha Mc-Lnin, c nhng cng trnh i su vo tnh ng dng ca
ch ngha Mc-Lnin Vit Nam nhm gp phn l gii cc vn
thc tin bc xc ca t nc. Bn cnh s tn ti ca nhiu kin
khc nhau, nhn chung, gii nghin cu trit hc Vit Nam u
khng nh rng: Kin tr, vn dng sng to v pht trin ch
ngha Mc-Lnin v trit hc ca n l vn c tnh nguyn tc s
mt Vit Nam. Trung thnh vi ch ngha Mc-Lnin c ngha l
nm vng bn cht khoa hc v cch mng ca n, vn dng mt
cch ng n thch hp vi iu kin Vit Nam, gp phn pht
1
Hong Ch Bo (Ch bin): Bn cht khoa hc v cch mng ca ch ngha McLnin, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2002, tr. 8.
596
trin ch ngha Mc-Lnin mt cch sng to2. Ch ngha McLnin, t tng H Ch Minh l nn tng t tng ca ng Cng
sn Vit Nam v ca nhn dn Vit Nam, l kim ch nam cho hnh
ng ca cch mng Vit Nam3.
T yu cu bo v v pht trin sng to ch ngha Mc-Lnin,
gii nghin cu ch ngha Mc-Lnin Vit Nam ng thun
xc nh nhim v phi i chiu thc tin ca thi i vi nhng
lun im, nhng nguyn l ca ch ngha Mc-Lnin v c vi
nhng nhn thc ca Vit Nam trc y v nhng vn , mc
ch l lm sng t: Nhng lun im g trc y ng v by gi
vn ng; Nhng lun im g trc y ng nhng Vit Nam
nhn thc sai, by gi phi nhn thc li cho ng; Nhng lun
im g trc y ng, by gi khng cn ph hp do thc tin
thay i; Nhng lun im g vn trc y khng ph hp;
Nhng lun im g mi cn c b sung vo l lun do thc tin
mi t ra4 Hng lot vn l lun ca trit hc Mc-Lnin
cng c bn lun li mt cch si ni nh: v thc, v mu
thun, v pht trin v ng lc ca s pht trin, v tin b x hi
v tiu chun ca s tin b x hi, s tin b x hi Vit Nam, v
kh nng v vn dng kh nng
Hnh thi kinh t - x hi l vn c tho lun nhiu nht
Vit Nam hin nay. Nhn chung, cc kin u thng nht l:
Trong khi xem xt s pht trin ca x hi, chng ta khng loi tr
cc cch tip cn khc. Song, hc thuyt hnh thi kinh t - x hi
ca C.Mc vn l c s phng php lun cho s phn tch khoa
hc v x hi, l ch da vng chc tin hnh cc nghin cu
tip theo v nhng bc i sp ti ca Vit Nam v v kh nng
pht trin rt ngn ca Vit Nam nhm trnh s tt hu xa hn so
vi cc nc khc5. Cc vn t ra l, Vit Nam pht trin rt
2
Nguyn Duy Qu (Ch bin): Gio trnh trit hc Mc-Lnin, Nxb. Chnh tr quc gia,
H Ni, 2004, tr. 5.
3
Hong Ch Bo (Ch bin): Bn cht khoa hc v cch mng ca ch ngha McLnin, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2002, tr. 9.
4
Xem: L Hu Ngha (Ch bin): Thi i chng ta v sc sng ca ch ngha McLnin, Nxb. Chnh tr quc gia, 2002, tr. 9.
5
Nguyn Trng Chun (Ch bin): Na th k nghin cu v ging dy trit hc Vit
Nam, Vin trit hc, 2001, tr. 26.
597
ngn nh th no? Lm th no va m bo nh hng x hi

ch ngha, va khai thc tt nht mi kh nng v tim nng ca tt
c cc thnh phn kinh t c php lut Vit Nam tha nhn,
c bit l thnh phn kinh t t bn t nhn? Vn ng vin lm
kinh t t nhn ?. Cc nh trit hc Vit Nam cng khng th lng
trnh vn mi quan h gia lc lng sn xut v quan h sn
xut trong tnh hnh mi ca quc gia, quc t, khi m ton cu ha
mi mt ang din ra mnh m.
Xut pht t quan im coi trit hc Mc-Lnin l s k tha,
ng thi l s pht trin tip tc v l kt qu ca s ci bin cch
mng ton b thnh tu ca t duy trit hc trc , sch gio
khoa trit hc Mc-Lnin Vit Nam hin nay dnh mt phn
ng k trnh by mt cch vn tt ton b lch s trit hc trc
Mc. ng thi hu ht cc ni dung trit hc Mc-Lnin c
trnh by li theo mt trt t mi, c nhiu b sung, sa i vi
nhng l gii hoc kt lun mi hp l hn, thm ch c nhng ni
dung c trnh by hon ton khc6. c bit trong mt s gio
trnh trit hc Mc-Lnin Vit Nam hin nay c mt chng
trnh by s lc ni dung mt s tro lu trit hc phng Ty
hin i.
Thc tin gn ba thp k i mi t nc Vit Nam ch ra
rng, kin tr ch ngha Mc-Lnin khng c ngha l p dng mt
cch nguyn xi, my mc, m l vn dng mt cch khoa hc v
sng to nhng t tng ca C. Mc, Ph. ngghen v V.I. Lnin
trong iu kin lch s mi. Chnh nhng thnh cng ca s nghip
i mi Vit Nam chng minh iu . i hi ln th XI
(2011), ng Cng sn Vit Nam tip tc khng nh: Trong bt
k iu kin v tnh hung no, phi kin tr thc hin ng li v
mc tiu i mi, kin nh v vn dng sng to, pht trin ch
ngha Mc-Lnin, t tng H Ch Minh, kin nh mc tiu c
lp dn tc v ch ngha x hi7.
6
Hi ng Trung ng ch o bin son gio trnh Quc gia cc b mn khoa hc

Mc-Lnin, t tng H Ch Minh: Gio trnh trit hc Mc-Lnin, Nxb. Chnh tr quc
gia, H Ni, 2004, tr. 10.
7
ng Cng sn Vit Nam: Vn kin i hi ng ton quc ln th XI, Nxb. Chnh tr
quc gia, H Ni, 2011, tr.21.
598
Tm li, v tnh hnh nghin cu, ging dy ch ngha McLnin Vit Nam, nhiu nh khoa hc Vit Nam hin nay cho
rng bn cnh nhng thnh tu to ln t c, th nhn chung
nhng nghin cu ch ngha Mc-Lnin Vit Nam cn cha p
ng c yu cu thc tin pht trin t nc t ra. Nhiu vn
cp bch v s pht trin t nc trong thi k y mnh cng
nghip ha, hin i ha cha c gii p. Gi tr thc tin ca
cc cng trnh cha cao, cha c nh hng nhiu n cng tc
hoch nh chnh sch ca ng v Nh nc8. c bit l cho n
nay, Vit Nam cha c cng trnh nghin cu trit hc no mang
tnh tng kt ton din v su sc qu trnh truyn b, qu trnh tip
nhn v vn dng sng to ch ngha Mc-Lnin v trit hc ca n
Vit Nam, mc d vn ny lun c Nh nc v bn thn
cc nh trit hc Vit Nam thng xuyn nhc ti.
2. Vi kin ngh v o to chuyn ngnh trit hc ni
chung, trit hc Mc Lnin ni ring
Trng i hc Khoa hc X hi v Nhn vn l mt trong hai
c s o to ln ca c nc v khoa hc x hi v nhn vn, trong
Trit hc l mt trong ba khoa ch lc (trit s vn), c b
dy lch s lu di, to nn hnh nh c trng ca Trng. Trong
gn 40 nm qua i ng cc nh gio nh khoa hc ca khoa Trit
hc, cng vi hai b mn khc (mi thnh lp nhng nm gn y)
l b mn T tng H Ch Minh v b mn Lch s ng cung
cp cho x hi ngun nhn lc tr tu cht lng cao, m ng
cng tc nghin cu, ging dy, qun l x hi trn khp c nc.
o to chuyn ngnh trit hc v ch ngha x hi khoa hc
ti Khoa Trit hc, vi tnh nghim tc v tnh sng lc cao,
c x hi n nhn tch cc. Nhiu cng trnh nghin cu phc
v cho o to chuyn v khng chuyn ngnh thc s to nn ting
vang trong nc. Cc c nhn, thc s, tin s do Khoa Trit hc o
to v ang ng vai tr nng ct trong nhiu c s o to v
vin nghin cu cc tnh pha nam. l iu khng th ph nhn.
Xem: Trn Thnh (Ch bin): Trit hc vi i mi v i mi nghin cu ging dy

trit hc, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2007, tr. 16.
599
Bn cnh , pht huy hn na nhng thnh qu t c

trong o to v nghin cu trit hc ni chung, trit hc Mc
Lnin ni ring, chng ti xin nu mt vi kin ngh:
Th nht, thng xuyn r sot chng trnh trnh trng lp
ni dung cc cp o to (c nhn, thc s, tin s), ng thi ch
trng tnh lin thng, kt ni gia cc cp o to, yu t gi u,
lan ta, khng dt on, ngi hc nm vng v nng cao cht
lng kin thc c tip thu. p ng nhu cu ny, bn thn
ging vin cng thng xuyn t bi dng, nng cao trnh
chuyn mn, trin khai cc ni dung bi ging ph hp vi tng i
tng, ng thi ch ng tip xc, lng nghe phn hi t pha
ngi hc t iu chnh ni dung v phng php.
Th hai, ch trng c bit n cc i tng cn b sung kin
thc, c th tip cn c khi kin thc chuyn ngnh m h
cha c trang b thi sinh vin (chng hn hc vin cao hc Trit
hc v Ch ngha x hi xut pht t Khoa Gio dc chnh tr ti
cc trng s phm, hoc c nhn chnh tr hc). Thc t cho
thy hc vin thuc nhm cn ngnh o to chnh hin nay ang
ri vo tnh th kh khn khi hc cc mn chuyn ngnh trit hc
hoc ch ngha x hi khoa hc ti Khoa Trit hc.
Th ba, i mi phng php ging dy chuyn ngnh, nhm
pht huy nng lc t nghin cu ca ngi hc, nht l trnh
sau i hc. Ni th d, song vn dng rt kh, v phn ln ngi
hc vn th ng trng ch vo kin thc ging vin cung cp, ngi
c thm, nht l c thm ngun ti liu bng ting nc ngoi v
vn dng cc minh chng thc tin mi nht vo qu trnh hc tp.
Hin nay c thc trng ng bun l trong khu nh gi cui cng
(thi ht mn), ch cn ging vin din t khc so vi cu hi n tp,
th ngi hc cho rng thy n bi mt ng, ra mt no!.
Th t, thng nht cch tip cn th gii quan v cch tip cn
gi tr trong nh gi lch s trit hc nhm trnh vic bin ch
ngha Mc Lnin thnh hin tng bit phi trong tin trnh lch
s t tng nhn loi. Trong qu trnh thc hin bc ngot cch
mng trong lch s trit hc, C. Mc v Ph. ngghen lun nhn
mnh s cn thit k tha c chn lc tinh hoa tinh thn ca nhn
600
loi, t c i n cc nh trit hc c in c. Cch tip cn y

hon ton khc vi nhng ngi cng thi l M. Stirner v S.
Kierkegaard mt ngi th toan tnh vt qua Hegel, nhng vn
khng thot khi ci bng ca trit hc t bin, ngi khc th chi
b truyn thng, ch trng khuynh hng phi duy l (k tha t A.
Schopenhauer). l bi hc qu gi chng ta tip thu trong qu
trnh o to chuyn ngnh;
Th nm, cn pht huy tnh c lp cao ca ging vin o to
chuyn ngnh, khng b l thuc su vo gio trnh, bi l trong
nghin cu chuyn su mi nh khoa hc u th hin ci Ti ca
mnh, khng chp nhn s p t, song vn m bo nhng nguyn
tc c bn v th gii quan v phng php lun. V th m hnh
thnh nn nhng trng phi khc nhau trong nghin cu nh
chng ta bit.
3. Kt lun
Trong bi cnh ton cu ho v hi nhp kinh t quc t, bn
cnh nhng thun li v c hi to ln, Vit Nam cng ang gp
phi nhng thch thc khng nh. Trong nhng nm gn y, rt
nhiu nh khoa hc, nhng nh lnh o t nc ca Vit Nam
ch ra nhng thch thc ht sc to ln v kinh t, v x hi, v chnh
tr v c bit l v vn ho. Vn t ra l, trong bi cnh quc t
v trong nc nh vy th gii nghin cu trit hc Vit Nam phi
lm g tn dng cc c hi gip t nc pht trin bn vng v
vt qua cc thch thc do ton cu ho mang li?
Vi t cch l mt quc gia c lp, trong qu trnh pht trin,
Vit Nam s phi gii quyt nhng vn ring ca mnh. Mt
khc, do tnh c th c quy nh bi iu kin lch s c th
ca mi nc. Nh vy, bn cnh nhng c im chung, nhng
vn th gii cng s c nhng biu hin c trng ca Vit
Nam. Chnh v vy, nhng vn thc tin m trit hc mi nc
phi i mt c s thng nht bin chng gia ci ph bin v ci
c th. Nghin cu mi lin h chnh l nhim v ca trit
hc.
601
TI LIU THAM KHO

1.
ng Cng sn Vit Nam: Vn kin i hi ng ton quc ln th

XI, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2011.
2.
Hong Ch Bo (Ch bin): Bn cht khoa hc v cch mng ca

ch ngha Mc-Lnin, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2002.
3.
Hi ng Trung ng ch o bin son gio trnh Quc gia cc b

mn khoa hc Mc-Lnin, t tng H Ch Minh: Gio trnh trit
hc Mc-Lnin, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2004.
4.
L Hu Ngha (Ch bin): Thi i chng ta v sc sng ca ch

ngha Mc-Lnin, Nxb. Chnh tr quc gia, 2002.
5.
Nguyn Duy Qu (Ch bin): Gio trnh trit hc Mc-Lnin, Nxb.

Chnh tr quc gia, H Ni, 2004.
6.
Nguyn Trng Chun (Ch bin): Na th k nghin cu v ging

dy trit hc Vit Nam, Nxb. H Ni, 2001.
7.
Trn Thnh (Ch bin): Trit hc vi i mi v i mi nghin cu

ging dy trit hc, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2007.
602

TRONG BI CNH HI NHP HIN NAY
L Hong nh*
Trn Mai c**
Hin nay, i mi v hi nhp ang l xu th tt yu khch

quan ca cc nc ang pht trin, trong c Vit Nam. ng
trc xu th khch quan ny, vic i mi cn bn v ton din ni
chung nn gio dc quc dn v cc mn l lun chnh tr ni ring
l nhu cu mang tnh cp thit. Qua thc tin nghin cu v ging
dy cc mn l lun chnh tr ti cc h, cc chng trnh v nhiu
trng trong thi gian va qua, theo quan im ca chng ti cn
tp trung vo mt s vn c bn, c lin quan, th hin c th qua
mt s im nh sau:
Th nht, trin khai ng dng e-learning trong hot ng
ging dy v hc tp s l yu t quan trng gp phn nng cao
cht lng dy v hc cc mn LLCT trong bi cnh s ha nh
hin nay.
Giai on hin nay, hnh thc ng dng cng ngh thng tin
(CNTT) trong dy v hc kh ph bin chnh l cch hc hc
da vo my tnh gi l E-learning (hc da vo my tnh). E*
PGS.TS, B th ng y, Hiu Trng trng i hc Ngn hng TP.HCM

TS, Chnh Vn phng, trng i hc Ngn hng TP.HCM
**
603
learning l hnh thc ngi hc s dng my tnh t hc cc bi

ging m ngi dy son sn, hoc xem cc on phim v cc
tit dy ca ngi dy, hoc c th trao i trc tuyn vi ngi dy
thng mng Internet. im khc c bn ca hnh thc E-learning l
ly ngi hc lm trung tm, ngi hc s t lm ch qu trnh hc
tp ca mnh, ngi dy ch ng vai tr h tr vic hc tp cho
ngi hc.
E-learning (vit tt ca Electronic Learning) l thut ng
mi. Hin nay, theo cc quan im v di cc hnh thc khc nhau
c rt nhiu cch hiu v E-Learning. Hiu theo ngha rng, Elearning l mt thut ng dng m t vic hc tp, o to da
trn cng ngh thng tin v truyn thng, c bit l cng ngh
thng tin. Theo quan im hin i, E-learning l s phn pht cc
ni dung hc s dng cc cng c in t hin i nh my tnh,
mng v tinh, mang Internet, Intranet, trong ni dung hc c
th thu c t cc website, a CD, bng video, audio thng qua
mt my tnh hay TV; ngi dy v ngi hc c th giao tip vi
nhau qua mng di cc hnh thc nh: e-mail, din n (forum),
hi tho video, tho lun trc tuyn (chat), face book
C hai hnh thc giao tip gia ngi dy v ngi hc: giao
tip ng b (Synchronous) v giao tip khng ng b
(Asynchronous). Giao tip ng b l hnh thc giao tip trong
c nhiu ngi truy cp mng ti cng mt thi v trao i thng tin
trc tip vi nhau nh: tho lun trc tuyn, hi tho video, nghe
i pht sng trc tip, xem tivi pht sng trc tip Giao tip
khng ng b l hnh thc m nhng ngi giao tip khng nht
thit phi truy cp mng ti cng mt thi im, v d nh: cc kho
t hc qua Internet, CD-ROM, e-mail, din n. c trng ca kiu
hc ny l ging vin phi chun b ti liu kho hc trc khi kho
hc din ra. Ngi hc c t do chn la thi gian tham gia kho
hc.
Bi cnh khi m th gii nt ang tr nn ph bin nh
hin nay, th cch hc cc mn l lun chnh tr theo hnh thc trc
tuyn E-Learning s gp phn p ng c nhng tiu ch gio
dc mi: hc mi ni, hc mi lc, hc theo s thch, v hc sut
i (lifelong learning). Chng ti cho rng, nu ng trn mt gc
604
no , E-Learning s b sung cho cch hc tp truyn thng,

gp phn nng cao cht lng vic dy v hc cc mn l lun
chnh tr, nht l trong bi cnh ton cu.
Thc tin nghin cu v p dng, chng ti nhn thy rng,
vic dy v hc cc mn l lun chnh tr bng E-Learning c mt
s hnh th ch yu nh:
+ o to t xa (Distance Learning): Thut ng ny ni n
hnh thc o to trong ngi dy v ngi hc khng cng
mt ch, thm ch khng cng mt thi im. V d nh vic o
to s dng cng ngh hi tho cu truyn hnh hoc cng ngh
web;
+ o to da trn my tnh (CBT - Computer-Based
Training). Hiu theo ngha rng, thut ng ny ni n bt k mt
hnh thc o to no c s dng my tnh. Nhng thng thng
thut ng ny c hiu theo ngha hp ni n cc ng dng
(phn mm) o to trn cc a CD-ROM hoc ci trn cc my
tnh c lp, khng ni mng, khng c giao tip vi th gii bn
ngoi. Thut ng ny c hiu ng nht vi thut ng CD-ROM
Based Training;
+ o to da trn web (WBT - Web-Based Training): l
hnh thc o to s dng cng ngh web. Ni dung hc, cc thng
tin qun l kho hc, thng tin v ngi hc c lu tr trn my
ch v ngi dng c th d dng truy nhp thng qua trnh duyt
Web. Ngi hc c th giao tip vi nhau v vi gio vin, s dng
cc chc nng trao i trc tip, din n, e-mail... thm ch c th
nghe c ging ni v nhn thy hnh nh ca ngi giao tip vi
mnh;
+ o to trc tuyn (Online Learning/Training): l hnh
thc o to c s dng kt ni mng thc hin vic hc: ly ti
liu hc, giao tip gia ngi hc vi nhau v vi gio vin...;
+ o to da trn cng ngh (TBT - Technology-Based
Training) l hnh thc o to c s p dng cng ngh, c bit l
da trn cng ngh thng tin.
605
Nh vy, vic ng dng rng ri ELearning vo vic dy v

hc cc mn l lun chnh tr, nhn tng qut s c nhng tnh
tri nh:
(i), to s thun li ti a cho ngi hc, gip ngi hc
khng b hn ch v mt thi gian v a im;
(ii), gio dc trc tuyn kinh t hn so vi cc kha hc yu
cu ngi hc phi tham d ti trng i hc hng ngy. iu ny
l bi v chi ph vn chuyn, c s h tng v chi ph hc i hc l
loi b hon ton. Ngoi ra, cc ging vin tt nht m cc trng
i hc khng th kh nng s dng ton b qu thi gian, c
th c thu trong mt s gi ln lp hn ch, khc vi gio dc
trc tuyn;
(iii), kha hc e-learning cho ngi hc hon ton t do
tm hiu bt c lc no t bt c ni no. S t do s cho bn t sp
xp v qun l thi gian;
(iv), trong khi theo hc mt trng i hc ton thi gian,
sinh vin hu nh khng c c thi gian cho bt c iu g
khc. Nhng nu ngi hc ang dng mt kha hc trc tuyn, th
h c th c c ngy theo ca mnh v c th lm bi tp, ti
nghin cu quan tm ca bn vo ban m hoc bt c lc no
khc. y l mt trong nhng li th tt nht ca gio dc trc
tuyn. l mt cch tuyt vi hc cho ngi hc, nhng ngi
khng c la chn nhng s tra kho v tm hiu c;
(v), qu trnh tham gia cc khoa hc trc tuyn s gip ngi
hc t c s thnh tho trong vic s dng my tnh, Internet,
cng nh cc nhiu phn mm c lin quan khc.
Thi gian va qua, theo quan im ca chng ti, Trung tm
L lun Chnh tr, HQG-HCM trin khai v thc hin kh tt
cng tc ny i vi cc n v c lin quan1.
Hng nm, Trung tm L lun Chnh tr, HQG-HCM vn m cc lp theo hnh thc
ging dy qua mng ti khoa Cng ngh thng tin - i hc KHTN, HQG-HCM c s
606
Th hai, tin hnh i mi phng php ging dy v hc

mn cc mn LLCT theo hng m, tranh lun v i thoi.
L lun v ging dy i hc ch ra rng, phng php
dy hc tch cc l gn truyn th kin thc ca ngi dy vi vic
pht huy tr lc ca ngi hc ch ng hot ng tr no ngay
trong qu trnh dy - hc v phng php nghin cu bi hc. Do
vy, chng ti cho rng, vic i mi phng php dy hc cc mn
l lun chnh tr cn da trn c s xc nh trung tm ca dy hc
l ngi hc, nn ngi dy c th s dng nhiu phng php dy
hc trong mt bi hc, song phi lun lu khng qu lm dng
mt cch tu tin hoc m m qu nhiu phng php. m phi i
t vic la chn t cc phng php: t vn , thuyt trnh, i
thoi, tranh lun, phn bin, phng vn nhanh, hi p, chia nhm,
x l tnh hung, sng lc vi vic s dng cc phng tin dy
hc khc mt cch c hiu qu nht. Vic s dng cc phng php
phi ph hp vi i tng ngi hc, dung lng bi ging v l
lun v thc tin sao cho mi bi ging phi c s kt hp c cc
phng php ph hp tt nht cng vi kt hp cc phng tin dy
hc khc lm cho bi ging phong ph v thit thc.
Trong qu trnh ging dy cc mn l lun chnh tr, to
hng th hn cho ngi hc, cn ch trng i mi theo hng gi
m, nu vn , rt bt thi gian din ging, tng cng trao i,
cng tho lun, cng i thoi vi sinh vin. lm theo phng
php ny, i hi ngi dy phi dy cng nghin cu ti liu, nm
vng h thng, tm im mu cht phn tch, trnh by, hng
dn sinh vin c ti liu, tp phn tch, nh gi, nu kin ring
v vn m ti liu cp. Nh th, sinh vin t mnh nhn thc
ch khng tip cn th ng, mt chiu, kch thch s suy ngh, tp
ph phn, phn bin c cn c khoa hc ch khng tha nhn mt
cch gin n .
Dy theo phng php ny, mi gi ging, mi bui ging,
sinh vin phi cng ging vin gii quyt nhn thc ch khng n
tham gia, cng tc ging dy ca nhiu ging vin n t cc trng H trn c nc,
c ngi hc v d lun x hi nh gi cao v s linh hot, tnh tin ch, hng n
nhu cu ca ngi hc.
607
thun ch c lao ng ca ging vin. Phng php dy ny khuyn

khch ngi hc (sinh vin) nu thc mc, nu cc vn t thc
tin, phi hp n lc ca tp th (nhm, t v c lp) cng tm ti
chn l. To ra bu khng kh thoi mi, khng cng thng, dn ch
trong tho lun, tranh lun, rn cho ngi hc (sinh vin) t tin hn
trc m ng, gip ngi hc rn luyn k nng trnh by, thuyt
trnh, t iu khin mt tho lun khoa hc c s h tr ca ging
vin.
Hnh thc hi v p l mt trong nhng phng php cn p
dng bi tnh thit thc v b ch ca n trong vic rn luyn t
duy. Ngi hc c th v cn phi t mnh nu cu hi, ng thi t
mnh tm ra li gii p, khng li, l thuc vo ging vin, vo
sch v, gio trnh v vo ngi khc.
Nh vy, vn i mi phng php dy l hng vo mc
tiu trau di t duy khoa hc cho sinh vin, gp phn cho sinh vin
lm quen vi cch hc tp theo kiu nghin cu. Tinh thn c bn
ca phng php dy ny l l lun gn lin vi thc tin, dng l
lun soi sng thc tin, dng thc tin kim chng l lun,
hc i i vi hnh.
Th ba, chng ti cho rng, trong bt c khng gian, thi
gian v mi trng, iu kin, hon cnh no, tin quan trng
nht gp phn nng cao cht lng dy-hc cc mn LLCT, suy
n cng l vn con ngi. Con ngi y c hiu l ch
th ngi dy v ngi hc. Do vy, bi cnh hi nhp hin nay, t
bn thn ging vin ging cc mn l lun chnh tr cn t ra cho
mnh mt s yu cu nh sau:
+ Ging vin nn c cng chi tit cho sinh vin trc khi
bt u vo ging dy mt chuyn hay bt c mt bi no .
Trong c ghi r nhng phn hc trn ging ng, phn c
sch, phn t nghin cu v nhng phn yu cu sinh vin t hc
nh cng nh lm tiu lun. Trong nhng chng, phn yu cu
ngi hc t hc ging vin nn nu r mc tiu ca chng, phn
. t ra cc cu hi yu cu ngi hc phi tr li c sau khi
hc xong chng, phn .
608
+ Ging vin cn hng dn sinh vin cch lp k hoch hc

tp. iu ny s gip sinh vin c k hoch phn b thi gian c th
tng tun, tng ngy da trn k hoch hc tp ca hc k, nm hc
lm ch c thi gian v khng qun cc vic s phi lm,
khng b ng trc rt nhiu ti liu cn phi c.
Ging vin cng nn qun trit cho ngi hc ngay t u v
tinh thn "t lc cnh sinh t lc t cng. y l liu php tm
l cn thit ln giy ct cho sinh vin c thi tch cc hn,
ch ng hn trong vic t hc.
+ Ging vin cng cn dnh thi gian hng dn cho sinh
vin cch nghe ging, cch ghi bi trn lp, cch hc bi, nghin
cu ti liu. v mt trong nhng k nng m l sinh vin th
nn cn phi c chnh l k nng c sch2. C th khng nh
rng, y l mt trong nhng vn m bt c bn sinh vin no
cng vng vo nhng li c bn, do vy s nh hng n kt
qu hc tp ca sinh vin trong qu trnh hc tp. Vic hng dn
sinh vin tm ngun sch, ti liu l bc quan trng u tin khi
c sch. Ging vin t ra nhng yu cu v ch , ni dung cn
c cho sinh vin tm ngun sch, ti liu ph hp c. Ty vo
ni dung, tnh cht ca cun sch v mc ch c m hng dn
sinh vin la chn cch c cho ph hp. Song, khi c sch iu
u tin l hiu v nm vng ni dung c, tip l suy ngh v
nhng iu c, ghi chp nhng iu cn ghi nh v xem cun
sch va c c nhng iu g mi.
+ Bn thn ging vin phi lp k hoch v chun b mi
trng lp hc, ging dy v trch nhim chuyn mn v quan trng
hn l phi to khng kh i thoi gia ngi hc v ngi dy.
+ Ging vin cn hng dn sinh vin cch t hc bi nh.
Ch trng hng dn sinh vin cch vn dng, phn tch, tng hp
v bnh lun nh gi kin thc. Khi nghin cu mt vn , cn bt
u t nhng khi nim, cc ni dung chnh, t i vo nhng ni
2
Trn Mai c (2013) Nng cao hiu qu ging dy mn hc nhng nguyn l c bn

ca ch ngha Mc Lnin (hc phn 1) ti Trng i hc Ngn hng Tp.HCM, Tp ch
Gio dc v X hi, S 31 (92), tr 21.
609
dng c th. Song song vi , ty theo tng mn hc, ging vin

nn hng dn cho sinh vin cch hc nhm, cch qun l v t
chc mt nhm nh hc tp n hi tho ng o. Khi hng dn
hc nhm, ging vin cn nu cao tinh thn t gic lng nghe
hp tc.
Th t, nhn mnh vai tr t hc ca ngi hc l khu
then cht cn c gp phn nng cao cht lng hc tp cc mn
LLCT trong bi cnh hi nhp.
Thc tin cho chng ta thy rng, trong qu trnh ging
dy cc mn l lun chnh tr, thi lng dy trn lp l rt ngn,
trong khi ni dung tri thc cn truyn t th qu nhiu. Do vy, vn
c t ra l ngi hc phi t hc bi v chun b bi trc gi
ln lp l iu tt yu.
Theo bn cht ca l lun dy hc, t hc ca sinh vin bao
gm ton b mi trng hc tp c t chc bi gio vin vi mc
tiu hng n t o to cho ngi hc. T hc l hot ng hc
tp din ra m khng c s tham gia trc tip ca ngi dy. Thi
gian t hc nh l rt quan trng, y l lc ngi hc c nhiu
thi gi suy ngm, o su vn , tip tc xut nhng thc mc
thy gii p, suy ngh lin h hoc vn dng vo thc t. y
cng l cch tri thc khc su trong b c, kh b qun lng v
tr thnh hu ch. Vic t hc cn phi lm tt vic chun b trc
theo yu cu ca tng bi ging, mt khc, trong qu trnh hc tp
cng nh lm vic hy t y mnh vo tnh th khng th thoi lui,
nhim v cng nng n cng phi c gng, c gng nhiu th tin b
nhanh. Thi quen suy ngh v lm vic c lp s khin cho ngi
hc v lm khoa hc t tin hn khi i din vi kh khn. Chnh
kh khn s a n kh nng tp trung t tng cao . Ni chung,
pht trin t duy c lp, t duy ph phn, t t mnh vo nhng
nhim kh khn ri trit ng thoi lui, l cch chng ta c th
chun b i din vi kh khn. Ngoi ra, nhng ngi hc bit
cch hc thng minh, ch ng chnh l c mt hnh trang tt
chun b tr thnh ngi lao ng sng to gii trong tng lai. T
hc va mang ngha cng c trau di tri thc v c ngha m rng
hiu bit. T hc c ngha l sinh vin phi c lp, t xy dng k
hoch, phng php hc tp cho mnh, t nng ng tm ti, phn
610
tch ti liu, sch v tin ti lm ch tri thc, k nng. Nu thiu s

kin tr, nhn ni v nghim tc ca bn thn th sinh vin khng
bao gi thc hin c k hoch hc tp do chnh mnh t ra.
C th khng nh rng, trong bi cnh ton cu ha hin
nay, khi m th gii ang phng hn, thng tin, tri thc lun vn
ng v bin i n chng mt th t hc, t nghin cu c ngha
to ln i vi bn thn sinh vin cng nh i vi cht lng , hiu
qu ca qu trnh dy hc o to trong nh trng. Chng ti cho
rng, vai tr ca t hc c gom li cc im chnh nh:
T hc l phng php, cch thc c bn lnh hi kin
thc;
T hc gip cho mi ngi c th ch ng hc tp sut i;
T hc cn c vai tr to ln trong vic gio dc, hnh thnh
nhn cch cho sinh vin.
Mt s gi m c th
Ngoi nhng im trnh by v phn tch trn, giai on
sp ti, chng ti cho rng, nng cao cht dy hc ti Trung tm
L lun Chnh tr, HQG-HCM, vic tt c cc hot ng ca
Trung tm u phi nhm phc v ti a cho nhu cu hc tp ca
sinh vin, hc vin v li ch, quyn li ca sinh vin, hc vin
trong v sau khi hc l iu cn thit. iu ny phi c th hin
qua cch thc ging dy, nh gi sinh vin, v kt qu hc tp sinh
vin. lm c iu ny, Trung tm L lun Chnh tr, HQGHCM cn tp trung vo mt s im nhn sau:
C k hoch s dng ngun lc ging vin cho ph hp, chng
hn huy ng ging vin giu kinh nghim, vng chuyn mn
vo cng vic nghin cu khoa hc, vit ti liu tham kho mn
hc, vit bo co tham lun, bo co chuyn mn, vit bi ng
trn cc Tp ch khoa hc chuyn ngnh c ch s ISSN hoc
ISBN.
611
Hon thin hn na quy trnh3 kim tra cc mn hc (gia k,

cui k), thng nht cc tiu ch nh gi sinh vin, th hin
cc im: chuyn cn, tnh tch cc trong hc tp, ch ng
trong hc tp, tho lun...
Kt qu kim tra c cng b trn website ca Trung tm L
lun Chnh tr, HQG-HCM v nhnh ca Trung tm sinh
vin, hc vin c th d dng xem v c thi gian trao i vi
ging vin ph trch mn hc v kt qu, hoc khiu ni (nu c).
To iu kin cho sinh vin, hc vin c phn hi, trao i,
cht vn, tranh lun v kt qu hc tp vi ging vin ph
trch mn hc.
Tip tc kho st yu cu thc t t cc nh tuyn dng xy
dng mc tiu v chun u ra cho ph hp vi nhu cu ca
thc tin.
R sot li cc cng chi tit mn hc, xc nh r mi tng
quan gia chun u ra v mn hc4.
Cn i v tin hnh r sot li vic phn b cc mn hc trong
tng hc k v trong sut kha hc.
Yu cu B mn chnh sa v hon tt h thng ti liu tham
kho mn hc phc v hc tp theo cch vit sinh vin t hc,
thng nht cch vit mi chng hc, trc nghim, bi tp c li
gii, chun ha cc chuyn thuyt trnh cho tng mn hc, bi
tp nhm, bi tp c nhn cho tng mn hc v cng b trn
website ca Trung tm L lun Chnh tr, HQG-HCM.
Chng ti cho rng, xt v bn cht, qu trnh t nh gi l mt chu trnh khp kn to

thnh mt vng trn PDCA gm 4 bc: ln k hoch (P-Plan), thc hin (D-Do), kim
tra (C-check), hnh ng (A-Action), nh vy, mun m bo cht lng nht thit cn
phi lin tc ci tin., ci tin khng ngng ph hp vi xu th vn ng ca khch
quan.
4
Ging vin ph trch mn hc nht thit cn bit r mn hc do mnh ph trch c
ng gp c th g cho chun u ra ca Nh trng, ca chng trnh o to.
612
3. Thay li kt
Cht lng v hiu qa ca vic dy v hc cc mn LLCT
trong bi cnh hi nhp iu kin hin nay ph thuc vo rt nhiu
yu t, c nhn t khch quan v ch quan ca qu trnh ging dy,
do nhiu nguyn nhn tc ng. Vi suy ngh cn hn ch, trn y
l nhng suy ngh, chia s ca ngi vit ng gp cho HTKH
vi ch Nng cao cht lng ging dy, hc tp cc mn l lun
chnh tr trong cc trng i hc, cao ng, xin c chia s cng
thy, c v qu v c cng mi quan tm. /.
TI LIU THAM KHO

1.
ng Cng sn Vit Nam (2011), Vn kin i hi i biu ton
quc ln th XI, Nxb. Chnh tr Quc gia, H Ni.
2.
L Hong nh, Trn Mai c (2013), Dy hc theo d n,
phng php dy hc cn c trong cc trng H, C hin nay, HTKH
cp B trng CSP H Ni
3.
L Hong nh, Trn Mai c (2013), Nng cao cht lng gio
dc chnh tr t tng cho sinh vin trong giai on hin nay, HTKH
"Tng kt vic thc hin Ngh quyt 01 ca B chnh tr v cng tc l
lun v nh hng n nm 2020", H Quc gia Tp.HCM
4.
Trn Mai c (2014), m bo tnh thc tin trong chng trnh
o to ngnh gio dc chnh tr ti cc trng i hc, cao ng hin
nay, Tp ch i hc Si Gn, s 23.
613
THC TRNG V MT S GII PHP NNG CAO CHT

LNG GING DY, HC TP CC MN L LUN
CHNH TR NI CHUNG, L LUN MC LNIN
NI RING CC TRNG I HC, CAO NG.
Nguyn Khnh Vn*
1.t vn
Cc mn l lun chnh tr ni chung v l lun Mc Lnin
ni ring l mn hc mang tnh l lun khi qut cao. nc ta,
quan im v phng php lun khoa hc ca ch ngha Mc
Lnin cn c th hin kh m nt trong di sn t tng ca H
Ch Minh, nht l trong quan im ca Ngi v ch ngha x hi
v xy dng ch ngha x hi trong iu kin qu ln ch ngha
x hi b qua ch t bn ch ngha, ph hp vi hon cnh v
c im ca cch mng nc ta. L lun ca ch ngha Mc
Lnin cn c th hin trong cc vn kin, ngh quyt ca ng,
c bit l trong gn 30 nm i mi va qua. t lu, nghin cu
cc mn l lun chnh tr, l lun Mc - Lnin khng ch nhm lm
sng t nhng gi tr khoa hc v cch mng trong h thng cc
nguyn l ca ch ngha Mc Lnin m cn l nghin cu nhm
bo v v pht trin ch ngha Mc Lnin, nhm thc hin ng
n, vn dng v pht trin sng to ch ngha Mc Lnin trong
thc tin cch mng thi i ngy nay. Nhng nghin cu l lun
trn lnh vc ny gn lin vi nghin cu hnh thnh , pht trin ca
*
Tin s, trng i hc Kinh t TP. H Ch Minh
614
ch ngha x hi hin thc t sau Cch Mng Thng Mi n nay,

nht l qu trnh ci t, ci cch v i mi t gia thp k 80 ca
th k XX. N gp phn tng kt, nh gi nhng thnh tu khng
g ph nhn c ca ch ngha x hi hin thc, ng thi ct
ngha mt trong nhng hin tng phc tp nht ca ch ngha x
hi vi nhng hn ch, khim khuyt, sai lm v bin dng dn n
tr tr , khng hong tt c cc nc x hi ch ngha. Chnh bin
Lin x v ng u do nhng sai lm v tht bi ca ci t gy ra
lm v th ch x hi ch ngha , lm cho ng cng sn mt vai
tr lnh o, cm quyn khu vc ny, ng thi lm tan r h
thng x hi ch ngha, a ch ngha x hi v phong tro cch
mng th gii lm vo tnh trng thoi tro. y khng ch l mt
s kin chnh tr ni bt cui th k XX, m cn tr thnh ni dung
nghin cu c tnh thi s ca gii l lun nc ta. R rng, nhng
nghin cu v cc mn l lun chnh tr hin nay ngoi tnh cht hc
thut cn mang tnh cht v ngha u tranh v thc h, gn lin
vi nhng nghin cu d bo v xu hng, trin vng ca ch ngha
x hi, gn lin vi s phn, tng lai ca ch ngha Mc Lnin
trong th gii ngy nay.
l nhn nhn t bnh din nghin cu. Trn bnh din
gio dc o to, vic ging dy cc mn l lun chnh tr ni
chung v l lun Mc Lnin ni ring trong cc trng i hc
nc ta hin nay vi t cch l ging dy mt mn khoa hc gn
lin trc tip v mt thit vi chnh tr th kh khn , tr ngi v
thch thc cn gay gt hn. ng thi, thi c, vn hi cho nhng
khi sc, cho s trng thnh v gt hi nhng thnh tu trn lnh
vc ny cng khng t.
Mt trong nhng thch thc ln phi vt qua l ch lm
sao ngi dy em li cho sinh vin nim tin khoa hc, tnh cm
trong sng v thi ng n i vi ch ngha x hi. C th hn
l c thi sng tch cc, coi c lp dn tc v ch ngha x hi
l s la chn khng thay i ca cch mng Vit Nam, tin tng
vo ch ngha Mc Lnin v t tng H Ch Minh, vo s lnh
o ca ng ta .
2. Thc trng cht lng dy v hc.
Cch ging dy trc y, trong mt thi gian di thng
theo li tuyn truyn mt chiu, p t, nng n v din ging ca
615
thy, khng ch trng ti yu cu c lp sng to ca tr, thng

n trnh nhng vn tnh hung gai gc trong cuc sng, thin v
khng nh, xem nh hoc lng tng trong ph phn nhng mt tri,
nhng tiu cc ca x hi. Do , vic ging dy cc mn hc l
lun chnh tr ni chung, l lun Mc Lnin ni ring thng b
chnh tr ho mt cch gin n, cc phng din khoa hc, chnh
tr, o c tch ri nhau, khng gip ich bao nhiu cho s hnh
thnh nim tin khoa hc v thi sng tch cc ca ngi hc .
Trong hc tp, sinh vin cha c t vo v tr trung tm, cha
c kch thch t duy sng to, t c c hi bc l mnh m thng
b lu m, tr nn th ng tip nhn vi s p t ca thy, ca sch
v, gio trnh, ti liu; trong khi trn rt nhiu vn chng ta
truyn th cho sinh vin b lc hu, b thc tin cuc sng
vt qua .
Hin trng dy v hc t n lm suy gim gi tr sc
hp dn ca cc mn l lun chnh tr, ca l lun Mc Lnin ,
gy tr ngi ti s pht trin nng lc sng to, trau di thc chnh
tr v tnh cm o c ca sinh vin. Tnh hnh i hi phi thay
i, t quan nim n phng php dy ca ging vin, phi t chc
li qu trnh dy v hc theo hng tch cc ho lao ng hc tp
ca sinh vin di s hng dn ca ging vin. iu ny cng cn
thit trong iu kin thng tin m rng v bng n nh hin nay m
sinh vin c nhiu c hi tip cn. i hi ny khng ch bc xc
m cn rt c bn, gip cho sinh vin thc s rn luyn c tr tu ln
nhn cch.
3.Mt s gii php nng cao cht lng ging dy , hc
tp cc mn l lun chnh tr, l lun Mc Lnin.
Qun trit v trin khai thc hin Ngh Quyt s 37
NQ/TW ngy 9/10/2014 ca b chnh tr v cng tc l lun v nh
hng nghin cu n nm 2030, Kt lun s 94 ngy 28/3/2014
ca ban b th v tip tc i mi vic hc tp l lun chnh tr
trong h thng gio dc quc dn v hng dn s
127/DH/BTGTW ngy 30/6/2014 ca Ban Tuyn gio TW. Vic ci
thin, nng cao cht lng ging dy, hc tp cc mn l lun chnh
tr ni chung v l lun Mc Lnin ni ring trong cc trng i
hc v cao ng hin nay, theo ti hn lc no ht cn c nhng
thay i theo hng cch mng.
616
Trong bi vit ny, nng cao cht lng dy v hc tp

cc mn l lun chnh tr, ti xin gp mt s gii php sau:
+ Th nht, i mi ni dung . Ti sao li t vn phi
i mi ni dung ging dy ? t nht cng c 3 cn c sau y :
Mt l, trong mt thi gian di , vic nhn thc cc mn l
lun chnh tr, cng nh nhng nguyn l ca ch ngha Mc
Lnin b gio iu ho nn dn n hiu sai, lm sai, nay cn
phi tr v vi chn gi tr, truyn th ng n, chnh xc t tng
ca cc nh kinh in , khc phc trit bnh gio iu, ch quan,
duy ch, tch ri l lun vi thc tin vn xa l vi ch ngha Mc
Lnin .
Hai l, tr v ng vi l lun, t tng, quan im ca cc
nh kinh in l cha m cn phi xem xt trong hon cnh thc
t ngy nay, khi th gii c nhng bin i khc xa vi thi i
ca Mc, ngghen v Lnin, i hi phi b sung, phi c nhng
nhn thc mi v ch ngha Mc - Lnin. C nh vy mi khng ri
vo lc hu so vi thc tin .
Ba l, t cui th k XX n nay, ch ngha x hi hin thc
ang t i mi, ci cch. Rt nhiu vn l lun trc y khng
h c hoc b d ng, b ph phn bc b, nay c khng nh
trong thc t (v d: kinh t th trng, nh nc php quyn, hp
tc song phng a phng, lm bn vi tt c cc nc c ch
x hi, c thc h khc nhau, cng tn ti, cng pht trin trong
ha bnh, hp tc, cnh tranh )
V nhng l , trung thnh vi ch ngha Mc Lnin l
trung thnh mt cch sng to, pht trin v lm phong ph l lun
mc xt .
Ni dung i mi (th hin qua chng trnh, gio trnh)
phi th hin trn cc mt: l lun v phng php lun mc xt,
thc tin th gii v thi i , thc tin Vit Nam. Cn phi thng
qua tng bi ging, tng ch tho lun, tng ti hng dn
sinh vin nghin cu khoa hc, tng bui tham quan, sinh hot
ngoi kho, tng t thi tm hiu v cc mn l lun chnh tr, v
ch ngha Mc Lnin, t tng H Ch Minh m gip cho sinh
vin tip cn c ni dung mi, dn dt sinh vin lnh hi tri thc
617
l lun mt cch sinh ng, thit thc ch khng phi gio iu,
kh cng, tru tng .
+ Th hai, i mi phng php dy. V phng php ging
dy, cn ch trng i mi theo hng gi m, nu vn , rt bt
thi gian din ging, tng cng trao i, cng tho lun, cng i
thoi vi sinh vin. lm theo phng php ny, i hi ngi
dy phi dy cng nghin cu ti liu, nm vng h thng, tm im
mu cht phn tch, trnh by, hng dn sinh vin c ti liu,
tp phn tch, nh gi, nu kin ring v vn m ti liu cp.
Nh th, sinh vin t mnh nhn thc ch khng tip cn th ng,
mt chiu, kch thch s suy ngh, tp ph phn, phn bin c cn c
khoa hc ch khng tha nhn mt cch gin n.
Dy theo phng php ny, mi gi ging, mi bui ging,
sinh vin phi cng ging vin gii quyt nhn thc ch khng n
thun ch c lao ng ca ging vin. Phng php dy ny khuyn
khch ngi hc (sinh vin) nu thc mc, nu cc vn t thc
tin, phi hp n lc ca tp th ( nhm, t v c lp) cng tm ti
chn l. To ra bu khng kh dn ch trong tho lun, tranh lun,
rn cho ngi hc (sinh vin) k nng trnh by, thuyt trnh, t
iu khin mt tho lun khoa hc c s h tr ca ging vin.
Hnh thc hi v p l mt trong nhng phng php cn p
dng bi tnh thit thc v b ch ca n trong vic rn luyn t duy.
Ngi hc (sinh vin) c th v cn phi t mnh nu cu hi , ng
thi t mnh tm ra li gii p, khng li, l thuc vo ging vin ,
vo sch v, vo ngi khc.
Nh vy, vn i mi phng php dy l hng vo mc
tiu trau di t duy khoa hc cho sinh vin, gp phn cho sinh vin
lm quen vi cch hc tp theo kiu nghin cu . Tinh thn c bn
ca phng php dy ny l l lun gn lin vi thc tin, dng l
lun soi sng thc tin, dng thc tin kim chng l lun,
hc i i vi hnh .
+ Th ba, i mi phng php hc. tng cng nhng
nghin cu trong hc tp cc mn l lun chnh tr, yu cu i mi
phng php hc i vi sinh vin nh sau :
- c ti liu, gio trnh trc khi nghe ging . Tp pht hin
nhng lun im, nhng chnh, quan trng trong ti liu .
618
- Nm c vn thc mc hoc cn i su tim hiu v l

lun hoc thc tin.
- Ch trng k nng phn tch, so snh theo vn , theo thi
gian, theo khng gian, theo tnh hung. (V d : cn c vo lch s
v logic, so snh ni dung nguyn l kinh in trc y v thc t
ang din ra) .
- Pht hin nhng vn l lun ch ngha x hi trong i
mi hin nay (v d: th no l ch ngha x hi, th no l x hi x
hi ch ngha ? ).
- Tp l gii nhng mu thun , nhng tnh hung c v nh
nghch l trong i mi v xy dng ch ngha x hi hin nay . (v
d: dn ch trong iu kin mt ng? Ti sao cho n nay ch
ngha t bn vn tn ti m ch ngha x hi l khng hong? )
- Tng cng tho lun nhm, t; tham lun, tranh lun ca
sinh vin .
Ch trn c s t nhn thc nh vy, sinh vin s dn dn
nng cao thc chnh tr, c nim tin khoa hc v c hng th vi
mn hc nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin, mt
mn khoa hc thng nht khoa hc, chnh tr vi o c. cng
l mn khoa hc rt cn thit cho s hnh thnh v pht trin nhn
cch, bn lnh ca th h tr ngy nay .
Trn y l mt s suy ngh ca ti v thc trng v gii
php nng cao cht lng ging dy, hc tp cc mn l lun chnh
tr, l lun Mc Lnin cc trng i hc, cao ng hin nay
nhm p ng yu cu ca Ban B th, Ban Tuyn gio Trung ng
v tip tc i mi vic hc tp l lun chnh tr trong h thng gio
dc quc dn.
619
I MI PHNG PHP DY V HC MN NG LI
CCH MNG CA NG CNG SN VIT NAM
TRONG THI K HI NHP
H Ngc Vinh*
V Th Hng Hiu**
t vn : Trong giai on hin nay, tnh hnh trong nc

v quc t c nhng bin ng, phc tp; song ng Cng sn Vit
Nam vn kin nh mc tiu c lp dn tc gn lin vi ch ngha
x hi nhm xy dng nc ta: Dn giu, nc mnh, dn ch,
cng bng, vn minh. thc hin mc tiu , trc ht cn c
s thng nht ch v hnh ng ca ton ng, ton dn. Yu cu
t ra cho cng tc gio dc chnh tr, t tng ni chung v qu
trnh hc tp, thc hin ng li ca ng Cng sn Vit Nam ni
ring tr thnh mt trong nhng nhim v quan trng hng u.
Ni dung:
Trong s nghip cch mng ca dn tc, Ch tch H Ch
Minh dy rng: Mun xy dng ch ngha x hi trc ht cn
phi c con ngi x hi ch ngha1; ngha l xy dng th h
tng lai ca t nc phi l mt nhim v chin lc, i trc
mt bc so vi xy dng c s vt cht ca ch ngha x hi
Vit Nam. Mc ch ca vic chm lo bi dng th h tr l o
*
Nghin cu sinh, thc s, Ph Trng phng T chc cn b - Trng H Ti nguyn v Mi
trng TP. HCM.
**
Thc s, Ging vin Khoa L lun chnh tr - Trng H Ti nguyn v Mi trng TP. HCM.
1
H Ch Minh ton tp, tp 4, tr.235
620
to ra nhng con ngi mi, va hng va chuyn, nhng cn b

mi cho cch mng, nhng chin s kin cng u tranh v c
lp, t do, hnh phc v phn vinh cho dn tc. T tng y ca
Ngi vn cn ngha su sc v v cng cp thit trong giai on
hin nay.
Trc bi cnh quc t v trong nc c nhiu bin ng to
ln v phc tp hin nay, ng Cng sn Vit Nam vn kin nh
mc tiu c lp dn tc gn lin vi ch ngha x hi cho t nc.
thc hin thng li mc tiu , trc ht cn phi c s thng
nht ch v hnh ng ca ton ng v ton th dn tc. Yu cu
t ra cho cng tc gio dc chnh tr, nh hng t tng ni
chung v vic hc tp ch trng, ng li ca ng ni ring tr
thnh mt trong nhng nhim v quan trng hng u. Lm th no
cng tc gio dc chnh tr ni chung v vic dy hc ng
li, ch trng ca ng c hiu qu thit thc ang l ni trn tr
ln ca i ng cn b nghin cu, ging dy lnh vc ny.
Nhn thc r nhim v quan trng , thi gian qua cc
trng i hc, cao ng trong c nc trin khai ging dy v
hc tp cc mn l lun chnh tr cho sinh vin tt c cc chuyn
ngnh. Trong , mn Lch s ng Cng sn Vit Nam (trc nm
2008) v mn ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam
hin nay gi v tr v vai tr c bit quan trng.
ng li cch mng ca ng Cng sn Vit Nam
(LCMCCSVN) l mt h thng gm nhng vn chin lc v
nhng ch trng, chnh sch ln ca ng v mc tiu, phng
hng, nhim v, gii php ca cch mng Vit Nam, th hin qua
Cng lnh v Ngh quyt ca ng. ng li cch mng l mt
b phn quan trng nht th hin s lnh o ng n ca ng.
ng li cch mng c nhiu cp khc nhau va mang tnh
tng qut xuyn sut, va gn lin vi tng thi k, va c th tng
lnh vc, tng ngnh hot ng, tng t chc.
LCMCCSVN l khoa hc l lun v s lnh o ca
ng, phm vi mn hc rt rng v i vo chiu su. Ni dung cc
chng c s khc nhau song u tp trung thng nht c ba phn
chnh, l: Bi cnh lch s trong nc v quc t hay ni cch
621
khc l c s hoch nh ng li cch mng Vit Nam, gm

nhng thun li v kh khn cn gii quyt; ni dung ca ng li
trong tng thi k cch mng: dn tc dn ch nhn dn, cch mng
x hi ch ngha v nht l thi k i mi t nc; sau cng l
ngha lch s hay nh gi tng qut v bi hc kinh nghim. Vi
nhng ni dung nh vy i hi phi c cch nhn ton din, xuyn
sut ton b chng ng qua, rt ra nhng bi hc ln, c
ngha su sc. ng thi, d bo v xy dng ng li cch mng
trong giai on sp ti. y l nhng tri thc c c t ni dung
ng li cho nn khi kt lun phi ht sc thn trng, trnh s
nhm ln sang khoa hc Lch s ng th mi lm r tnh c lp,
sng to ca ng li.
LCMCCSVN l mn hc ra i mun hn so vi cc
mn khoa hc nghin cu v ng Cng sn Vit Nam nh: Lch
s ng, Xy dng ngTrn c s k tha nhng mn khoa hc
trc, mn hc ny cung cp nhng lun c ht sc quan trng
cho vic hoch nh ng li ca ng trong tng thi k, nht l
i vi yu cu tip tc i mi t nc trong giai on hin nay.
ng li ng n l nhn t hng u quyt nh mi thng li
ca cch mng Vit Nam, ng thi cng l minh chng quan trng
khng nh vai tr lnh o ca ng i vi t nc.
Vic ging dy v hc tp mn LCMCCSVN ni ring v
cc mn l lun chnh tr ni chung trong cc trng i hc, cao
ng c mc tiu l bi dng lng yu nc, nim t ho dn tc,
bi dng th gii quan khoa hc, nhn sinh quan cch mng, xy
dng v cng c lng tin vng chc cho sinh vin vo s lnh o
ca ng, vo s nghip ca t nc, gp phn quan trng vo
vic o to mt i ng con ngi x hi ch ngha cho t
nc. Mn LCMCCSVN s gip sinh vin hiu c lch s u
tranh cch mng ca dn tc di s lnh o ca ng; nm bt
ng li bo v v xy dng t nc hin nay. T , ra sc phn
u, hng mi suy ngh v hnh ng vo thc hin cc quan
im, ng li ca ng, chnh sch, php lut ca Nh nc. y
l mn hc c v tr v vai tr c bit quan trng trong vic thc
hin mc tiu chin lc o to ton din ca gio dc - o to
nc nh.
622
Trong cng tc ging dy v hc tp mn LCMCCSVN

thi gian qua t c mt s thnh tu nht nh nh: chm dt
c tnh trng thy c, tr chp, sinh vin c kh nng ghi chp
tm tt bi ging ca thy. Mt s ging vin i mi phng
php ging dy theo hng pht huy tnh ch ng ca sinh vin.
Hnh thc kim tra, nh gi c nhng thay i r rt, nh gi
chnh xc hn kin thc ca sinh vin, hn ch c phn ln hin
tng quay cp trong thi c. ng thi, ti liu phc v cho vic hc
tp mn hc c quan tm, ch . Cht lng i ng ging dy
cng c nng ln mt bc. iu kin vt cht phc v cho
cng tc ging dy cng c ci thin ng k.
Tuy nhin, bn cnh nhng thnh tu t c, vic ging
dy v hc tp cc mn khoa hc ny vn cn nhng bt cp, hn
ch. Trc tin, cn nhn thy rng, i ng cn b ging dy mn
hc ny cn thiu so vi yu cu, dn n tnh trng qu ti gi dy
ca ging vin, thiu thi gian u t cho nghin cu khoa hc.
Vic i mi phng php ging dy tin trin chm, hiu qu cha
cao.
Hin nay, trong khi ging dy mn hu ht ging vin s
dng phng php truyn thng, din ging, thuyt ging l ch
yu. Cch thc ging dy cn thin v l lun, cha tm ra nhng
phng thc hiu qu gip sinh vin ch ng hn trong tip thu
kin thc v s dng nhng kin thc lnh hi c lun gii cc
vn ca cuc sng. Trong qu trnh ging dy, ging vin cha
t ra yu cu cao i vi sinh vin. Vic t chc, hng dn
phng php hc tp cho sinh vin cha c ch trng ng mc.
Thy cha nh thc c s am m, kh nng t duy ca ngi
hc. L thuyt kh khan, gio iu, t gn vi thc tin, cha soi ri
vo nhng vn phc tp ca cuc sng. iu lm cho sinh
vin t quan tm n mn hc v nh hng khng nh n cht
lng ging dy.
V pha ngi hc, phn ln sinh vin khng c ti liu
tham kho. Hc ch cn nhc li nhng iu thy ni, gio
trnh vit, hc thuc lng, thi ht hc phn. Mc ch hc tp ca
sinh vin mang nng tnh thi c, tr n mn hc. iu ny dn n
hu qu l cht lng hc tp ca sinh vin thp, kh nng nm bt
623
kin thc bi hc khng su, t dn n nhng nhn thc khng

ng. c bit, tnh trng th , chn hc mn ny rt ph bin. a
s sinh vin cha c thc cao vi mn hc, cho rng y l mn
hc ph, dn n thi li, th ng, thiu tch cc, cha c
phng php v hnh thc hc tp sng to.
V chng trnh ca mn hc cng cn nhng bt cp nht
nh. Tuy gio trnh quc gia c bin son v nhiu ln chnh
sa, nhng khi lng kin thc cn nhiu so vi thi lng mn
hc, ni dung c nhiu vn vn cha p ng c yu cu ca
ngi hc. Trc thc trng nh vy, vic ra cc gii php
nng cao cht lng dy v hc mn LCMCCSVN l iu ht
sc cn thit. Qua qu trnh nghin cu v thc tin kinh nghim
ging dy, chng ti xut mt s gii php nh sau:
Th nht, cn qun trit v thc hin nghim tc quan im
ch o ca B Chnh tr v vic gio dc, hc tp cc mn l lun
chnh tr trong cc trng i hc, cao ng. B Gio dc v o to
ch o c th cc trng trin khai thc hin vic ging dy cc
mn l lun chnh tr trong giai on hin nay nhm phc v cho s
nghip bo v, xy dng v pht trin t nc.Tuy nhin, vn cn
tnh trng c ni, c lc xem nh vic ging dy, hc tp cc mn l
lun chnh tr ni chung v mn LCMCCSVN ni ring. T ,
dn n qu trnh t chc dy v hc mn hc ny theo kiu Dy
cho c, hc cho qua. y l nhng sai lm v nhn thc dn n
nhng hn ch trong qu trnh t chc thc hin, cn nhanh khc
phc.
Th hai, thng qua vic dy hc mn LCMCCSVN, i
ng thy c gio cn pht huy vai tr thi la gio dc chnh tr,
nh hng t tng ng n cho sinh vin, tip ni truyn thng
ho hng ca dn tc v gp phn to dng nim tin cho th h tr
vo s nghip i mi, vo mc tiu, l tng ca ng. thc
hin iu , cn lng ghp, gn kt nhng ni dung ca ch
trng, ng li vi lng yu nc, thc quc gia dn tc, lng
t ho v qu hng t ncv s k tha nhng truyn thng qu
bu ca dn tc. T , nng cao thc trch nhim ca th h tr,
nhng ch nhn tng lai ca t nc gp phn u tranh bo
v v xy dng t nc
624
Th ba, v phng php ging dy, hc tp: mn hc ny

tr nn gn gi, d tip nhn v c ngha thit thc i vi sinh
vin th phng php v hnh thc dy - hc phi a dng v ph
hp, to s hng th cho ngi hc.
- Thuyt ging chuyn ti ni dung c bn: phng php
ny khng thc hin theo kiu truyn thng, truyn t mt chiu t
ngi dy n ngi hc m cn thc hin theo phng php tng
tc, nu vn mt cch c h thng, c trng tm, ngi hc ch
ng suy ngh, t tm ra cch tip cn ni dung ph hp nht. Trong
phng php ny cn ch trng lin h cht ch nhng vn l lun
vi thc tin, vn dng nhng ch trng, ng li ca ng
gii quyt nhng vn thc tin i sng t nc ang din ra ht
sc sinh ng.
- Cn c s kt hp cht ch gia chuyn ti kin thc c bn
trong t chc ging dy vi t chc tho lun, xmina, sinh hot
ngoi kha, nht l tham quan cc di tch lch s, cc c s kinh t x hi sinh vin khng nhng nm vng kin thc, m cn tn
mc s th nhng vn ca thc tin i sng. T ch ng vn
dng kin thc vo thc tin, gii quyt nhng vn vng mc
theo ng li, ch trng ca ng, chnh sch php lut ca Nh
nc.
Th t, cng vi s quan tm ca nh trng, nhng thy c
gio ging dy mn hc ny cn phi ch ng cp nht kin thc,
nht l nm bt nhng ngh quyt mi ca ng ra trong tnh
hnh hin nay ca t nc. ng thi, phi linh hot, sng to,
thng xuyn i mi phng php ging dy mang li hiu qu
nht.
Th nm, v pha ngi hc: Trc ht cn thy c
ngha ca mn hc i vi bn thn, t hnh thnh thi hc
tp ng n.Trong qu trnh hc tp, sinh vin nn mnh dn trao
i vi ging vin, ch ng nu ln nhng vn thc mc hoc
bn thn quan tm, nht l nhng vn thc tin i sng hiu
r hn qu trnh lnh o ca ng i vi t nc.
625
Bn cnh vic hc tp ti lp, cn thit phi c n lc t hc,

t tip thu nhng tri thc hu ch, t vic quan st thc t, tham
quan hc tp hay t ngun thng tin qua phim nh, sch bo, ti liu
c chn lc ni dung ph hp.
Nh vy, LCMCCSVN l mn hc mi, c tnh khi qut
cao, th hin nhng vn c bn ca cch mng Vit Nam; vi tm
nhn t duy chin lc c lp, t ch v sng to ca ng. Mn hc
ny c ngha thit thc cho vic hnh thnh phm cht o c, lp
trng chnh tr ca th h tr. V vy, ging dy mn hc ny va l
nim vinh d, va l trch nhim ca i ng ging vin l lun chnh
tr, nhng ngi v ang tip tc thc hin nhim v soi sng
ng li cch mng ca ng, gio dc lng yu nc v truyn
thng bt khut ca dn tc, gp phn hnh thnh thc trch nhim
ca th h tr Vit Nam, th h bit k tha v pht huy thnh qu cch
mng ca cha ng, lm rng r cho t nc hm nay v mai sau./.
TI LIU THAM KHO
1.
B Gio dc v o to, Quyt nh ban hnh chng trnh cc
mn LLCT trnh i hc, Cao ng cho sinh vin khi khng chuyn
ngnh Mc Lnin, t tng H Ch Minh, nm 2008
2.
B Gio dc v o to, Gio trnh ng li Cch mng ca
ng Cng sn vit Nam, Nxb Chnh tr Quc gia, nm 2013.
3.
inh Xun L, Mt s chuyn ng li Cch mng ca ng
Cng sn Vit Nam, Nxb Chnh tr Quc gia, nm 2010.
4.
H Ch Minh ton tp, tp 4, Nxb Chnh tr Quc gia, H Ni
626
NG DNG PHNG PHP TCH HP, LIN MN

TRONG GING DY CC MN HC L LUN CHNH TR
TI CC TRNG I HC, CAO NG KHNG CHUYN
T THC TIN CA TRNG I HC TI NGUYN
V MI TRNG TP. H CH MINH
ng Hong V*
Dy v hc cc mn l lun chnh tr l mt trong nhng

nhim v trng tm ca ng v Nh nc ta i vi mc tiu gio
dc v o to. Vic dy v hc cc mn l lun chnh tr i hi
phi thng xuyn i mi ni dung v phng php tip cn, ph
hp vi tnh hnh pht trin ca t nc, c bit l trong giai on
t nc ang trn hi nhp vi quc t. gp phn tng cng
hiu qu cng tc dy v hc cc mn l lun chnh tr ti cc
trng i hc v cao ng khng chuyn, Tc gi xin tham gia gp
mt vi kin trn hai phng din nh sau:
1. Mt s cch hiu v cc mn l lun chnh tr v phng
php ging dy tch hp, lin mn:
Cc mn hc l lun chnh tr c hiu theo nhiu cch khc
nhau, cch hiu ph bin nht l dng ch cc mn: Trit hc
Mc L nin, Kinh t chnh tr Mc L nin, Ch ngha x hi
khoa hc, Lch s ng cng sn Vit nam, T tng H Ch Minh
v mn Chnh tr1. Cch hiu th hai l ch chung cc mn hc
*
Thc s Lut quc t, Ging vin Khoa L lun chnh tr Trng i hc Ti nguyn
v Mi trng TP.HCM
1
Quyt nh s 494/TTg ngy 24/06/2002 ca Th tng Chnh ph (iu 1, Khon 2)
627
c i tng nghin cu l khoa hc Mc L nin, t tng H Ch

Minh; ng li, ch trng ca ng Cng sn Vit Nam v
chnh sch, php lut ca Nh nc Cng Ha X Hi Ch Ngha
Vit Nam, bao gm cc mn hc theo cch hiu th nht v cc
mn hc c tn gi khc nhau (do i tn mn, sp nhp cc
mn, ), nhng v bn cht khng thay i nh: Nhng nguyn l
c bn ca Ch ngha Mc L nin, ng li cch mng ca
ng Cng sn Vit Nam v cc mn php lut. Cch hiu th ba
ging nh cch hiu th hai nhng loi tr cc mn php lut. Cc
mn c i tng nghin cu l chnh sch, php lut ca Nh nc
c xem nh l cc mn khoa hc php l, khng c lit vo
nhm cc mn khoa hc chnh tr2.
Theo quan im ca tc gi, cch hiu th nht mc d c
nh ngha trong mt vn bn php lut chnh thng nhng n b b
hp v khi nim cc tn mn hc (hin nay, cc tn mn hc
ch yu l dnh cho sinh vin khi chuyn ngnh). Cch hiu th
hai th li qu dn tri, thiu tnh thuyt phc v cc mn php lut
c i tng nghin cu hon ton khc bit. Do , cch hiu th
ba l tng i ph hp nht, n va th hin y ni hm
nghin cu v l lun chnh tr, nhng cng va lp c nhng
khong trng khi nim khi c s thay i cc tn mn hc v nhiu
l do khc nhau. Trn thc t, mt s trng i hc v cao ng
khng chuyn thc hin m hnh qun l hnh chnh ghp chung
cc mn l lun chnh tr (theo cch hiu th ba) vi mn hc Php
lut i cng (cng l mn hc bt buc trong chng trnh o
to) v cng mt n v qun l3. Nh vy, nu hiu khi nim cc
mn l lun chnh tr theo cch hiu th ba th kh c th qun l v
mt chuyn mn i vi mn Php lut i cng trong trng hp
ny (ch qun l v mt hnh chnh), nhng cng khng c c s
ph hp a mn hc ny tr thnh mn hc l lun chnh tr.
y cng l mt im lu trong ni dung qun l nh nc v
gio dc ti cc trng i hc v cao ng khng chuyn.
Cch hiu th hai v cch hiu th ba l t kho st ca Tc gi i vi kin ca cc

ng nghip
3
Thc tin ti Trng i hc Ti nguyn v Mi trng TP. H Ch Minh (Khoa L
lun chnh tr)
628
Vic ging dy cc mn hc l lun chnh tr ti cc trng i

hc v cao ng khng chuyn gi vai tr rt quan trng trong nh
hng chin lc pht trin ton din t nc, trong gio dc
chnh tr t tng l u tin hng u. Ch trng i mi phng
php ging dy v hc tp cc mn l lun chnh tr, c bit coi
trng vic nng cao cht lng, hiu qu dy v hc cc mn hc
ny4. Trn tinh thn ch o , cc trng khng ngng nng
cao cht lng ging dy v hiu qu hc tp cc mn hc l lun
chnh tr ti n v mnh bng nhiu gii php khc nhau nh tng
ph cp i vi i ng ging vin trc tip tham gia ging dy cc
mn hc ny, tch cc i mi phng php ging dy, gn kt hot
ng hc tp vi hot ng nghin cu khoa hc, Bng thc tin
ging dy ti Trng i hc Ti nguyn v Mi trng thnh ph
H Ch Minh, trong bi vit ny, tc gi chia s phng php ging
dy mi i vi cc mn hc l lun chnh tr, chnh l phng
php tch hp, lin mn. y cng l phng php m B Gio dc
v o to ang th im trin khai p dng cho vic dy hc cc
mn hc chung ti cc trng ph thng.
Ging dy tch hp, lin mn xut pht t yu cu ca mc
tiu dy hc pht trin nng lc ca ngi hc, i hi phi yu cu
sinh vin vn dng kin thc l thuyt vo gii quyt nhng vn
thc tin ang t ra. Khi gii quyt mt vn trong thc tin, i
hi sinh vin phi vn dng kin thc tng hp, lin quan n nhiu
mn hc. Tch hp c ngha l a nhng ni dung gio dc c
lin quan vo qu trnh dy hc cc mn hc nh: tch hp gio dc
o c, li sng; gio dc php lut; gio dc ch quyn quc gia
v bin gii, bin, o; gio dc s dng nng lng tit kim v
hiu qu, bo v mi trng, an ton giao thng, ... Lin mn l
phi xc nh cc ni dung kin thc lin quan n hai hay nhiu
mn hc dy hc, trnh vic sinh vin phi hc li nhiu ln cng
mt ni dung kin thc cc mn hc khc nhau. i vi nhng
kin thc lin mn nhng c mt mn hc chim u th th c th
Quyt nh s 494/TTg ngy 24/06/2002 ca Th tng Chnh ph (iu 1, Khon 2,

im d)
629
b tr dy trong chng trnh ca mn v khng dy li cc

mn khc5.
Ti Trng i hc Ti nguyn v Mi trng thnh ph H
Ch Minh, vic ging dy cc mn l lun chnh tr theo phng
php tch hp, lin mn c p dng nhiu nm nay. Vic tch
hp hin nay c p dng mt cch ti a trong gio n ca cc
ging vin, c bit l tch hp cc ni dung c lin quan n cc
kin thc chuyn ngnh o to ca sinh vin. Ring lin mn, do
phi tun th y ni dung chng trnh theo s thng nht ca
Hi ng l lun trung ng (gio trnh chun) nn Trng cha
th thc hin c. Tuy nhin, trong qu trnh ging dy c nhiu
ni dung tch hp lin quan n cc mn hc chuyn ngnh th
ging vin khng gii thch li cc khi nim chuyn ngnh do sinh
vin c hc trong cc mn hc chuyn ngnh, y cng c th
xem nh l ni dung lin mn (lin mn gia cc mn l lun chnh
tr vi cc mn chuyn ngnh ch khng phi lin mn gia cc
mn l lun chnh tr vi nhau).
2. Gii php trin khai thc hin v nhng kt qu t
c:
V gii php tch hp: c thit k gn vi ni dung ging
dy, tu thuc vo tng chuyn ngnh o to v tng mn hc l
lun chnh tr c th m cc ging vin xem xt tch hp cc ni
dung c lin quan gn kt v to chiu su cho cc mn chuyn
ngnh. C th:
- i vi mn Nhng nguyn l c bn ca Ch ngha Mc
L nin, hc phn 1: Ging vin c th tch hp, lng ghp gii
thch quan im v vt cht v thc i vi cng tc quy hoch
v s dng t ai (l mt mn hc ca chuyn ngnh qun l t
ai), s tr li ca xu hng nghin cu phong thu trong quy
hoch v xy dng bt ng sn qua nhng nm gn y; ni dung
ca nguyn l v mi lin h ph bin i vi bo v mi trng,
5
Gii thch ca ng Nguyn Xun Thnh Ph V trng V Trung hc ph thng (B

Gio dc v o to) ng trn Bo vietnamnet online ngy 08/12/2014
(http://vietnamnet.vn/vn/giao-duc/210669/pho-vu-truong-go-roi-day-hoc--tich-hop--lienmon-.html)
630
chng bin i kh hu v xy dng mc tiu pht trin bn vng (l

ni dung trng tm ca chuyn ngnh qun l mi trng); quy
lut ph nh ca ph nh trong vic gii thch v d bo ngun
nng lng v ti nguyn khong sn trong tng lai (l ni dung
trng tm ca chuyn ngnh a cht, khong sn); quy lut thng
nht v u tranh gia cc mt i lp trong mc tiu cn bng
sinh thi; vai tr ca cc cp phm tr nh ci chung, ci ring,
tt nhin, ngu nhin trong nghin cu khoa hc, tm ti ra cc
ging loi mi (bin i gen, a dng sinh hc); ng thi, ging
vin cng c th vn dng cc ni dung ca ch ngha duy vt lch
s (lc lng sn xut, quan h sn xut; c s h tng, kin trc
thng tng; hnh thi kinh t x hi, vn con ngi, ) gii
thch v d bo v qu trnh pht trin chung ca t nc ta hin
nay (v nhiu gc nh kinh t, chnh tr, vn ha, x hi, tnh
hnh ti phm, trt t an ton giao thng, ) gn vi xu hng ca
hi nhp quc t, .
- i vi mn Nhng nguyn l c bn ca Ch ngha Mc
L nin, hc phn 2: Ging vin c th tch hp, lng ghp nhng
ni dung c bn nh lm pht, gim pht, khng hong kinh
t, gii thch, nh gi v d bo xu hng ca nn kinh t
nc ta ni chung, lnh vc kinh t bt ng sn ni ring (l ni
dung nghin cu trng tm ca chuyn ngnh kinh t ti nguyn,
mi trng); s nh hng ca th trng chng khon i vi
nn kinh t chung; nhng tc ng tch cc v tiu cc ca bin
ng kinh t th gii t nhng s kin gn y (Ucraina, trung
ng, tnh hnh Bin ng, ) i vi kinh t trong nc (gi xng
du, ch s gi tiu dng, GDP, ); Cc quan h cung, cu
gii thch v tm ngun ra cho kinh t nng nghip, ng nghip.
- i vi mn ng li cch mng ca ng Cng sn Vit
Nam: Ging vin c th tch hp, lng ghp cc ni dung t vn
kin, ngh quyt ca ng vi thc tin pht trin kinh t, x hi
ca t nc, cng nh nhng kt qu t c t cng tc ch o
ng n ca ng. V d, ch trng ca ng v tam nng6
(lin quan n ngnh kinh t ti nguyn, mi trng); v xy dng
6
Ngh quyt s 26 - NQ/T., Hi ngh ln th VII, BCH TW Kho X v "nng nghip,

nng dn, nng thn ngy 05/08/2008.
631
i ng tr thc to ngun nhn lc cht lng cao cho s nghip

pht trin ca t nc7; ch trng ca ng v chnh sch v
php lut t ai8 (lin quan n ngnh qun l t ai); v bin i
kh hu 9 (lin quan n ngnh mi trng, kh tng, thu vn)
hoc ch trng v y mnh khoa hc, cng ngh,10
- i vi mn T tng H Ch Minh: Ging vin c th
tch hp, lng ghp cc ni dung t tng ca Bc gio dc cc
c tnh ca cng dn, nng cao hiu qu hot ng hc tp, nghin
cu khoa hc hoc ng dng trong cng vic. V d, m rng ni
hm ca mn T tng H Ch Minh v thc hnh tit kim, chng
lng ph trong vic kim sot n cng, gim st c hiu qu hot
ng u t cng; t tng ca Bc v dn tc gn lin vi tuyn
truyn ch quyn, bin o t quc; t tng ca Bc v chng ch
ngha c nhn gn lin vi gio dc tinh thn cng ng (chng thi
ch k, v cm trong gii tr), ph phn cc hin tng tiu cc v
cn bnh thnh tch hin nay;
Bn cnh vic tch hp ni dung ca cc mn hc chuyn
ngnh vo ging dy cc mn l lun chnh tr, tu vo cc iu
kin, hon cnh c th, c bit l gn lin vi tnh hnh thi s
chnh tr, kinh t, x hi trong nc v quc t, mi ging vin s
tch hp thm cc ni dung ph hp khc vo bi ging ca mnh
tng tnh sinh ng v tnh ng dng ca bi ging.
V gii php lin mn: c thit k gn vi phng php
ging dy, y cng chnh l ni dung gy kh khn khng nh cho
7
Ngh quyt s 27 - NQ/T., Hi ngh ln th VII, BCH TW Kho X v " xy dng i

ng tr thc trong thi k y mnh cng nghip ha, hin i ha t nc ngy
06/08/2008.
8
Ngh quyt s 19 - NQ/T., Hi ngh ln th VI, BCH TW Kho XI v " tip tc i
mi chnh sch, php lut v t ai trong thi k y mnh ton din cng cuc i mi,
to nn tng n nm 2020 nc ta c bn tr thnh nc cng nghip theo hng
hin i ngy 31/10/2012
9
Ngh quyt s 24 - NQ/T., Hi ngh ln th VII, BCH TW Kho XI v "Ch ng
ng ph vi bin i kh hu, tng cng qun l ti nguyn v bo v mi trng ngy
03/06/2013
10
Ngh quyt s 20 - NQ/T., Hi ngh ln th VI, BCH TW Kho XI v "pht trin
khoa hc v cng ngh phc v s nghip cng nghip ha, hin i ha trong iu kin
kinh t th trng nh hng x hi ch ngha v hi nhp quc t ngy 31/10/2012
632
cc ging vin. Bi l, chnh bn thn cc ging vin ging dy

cng kh m nm ht c tt c cc ni dung ca cc chuyn
ngnh hc (vn d l ni dung ca cc mn chuyn ngnh), m
mun lin mn th phi hiu ni dung ca mn hc cn lin. Hu ht
ging vin cc mn l lun chnh tr chuyn v khoa hc x hi v
khoa hc nhn vn, trong khi ni dung ca cc mn chuyn ngnh
dng lin mn thng chuyn v khoa hc k thut v khoa hc
t nhin, nn l ro cn rt ln cho gii php lin mn; cc ging
vin l lun chnh tr mun hiu c bn cc khi nim chuyn ngnh
nhm lin mn cng khng phi l chuyn d dng (bin i kh
hu, pht trin bn vng, cn bng sinh thi, a dng sinh hc, ).
Tuy nhin, nu khng trin khai gii php lin mn th khng m
rng c ni dung tch hp, ngho nn cht lng bi ging v
thiu tnh ng dng cho sinh vin chuyn ngnh (c hiu l sinh
vin chuyn ngnh khng thuc nhm x hi v nhn vn), t ,
sinh vin s c tm l xem thng gi tr ca cc mn hc l lun
chnh tr.
hn ch nhng kh khn , cc ging vin l lun chnh
tr ca trng s dng phng php ging dy theo hng tng
tc vi sinh vin. Thng qua vic ging vin gi cc ti nghin
cu (trn c s c s kt hp gia cc mn l lun chnh tr v cc
mn chuyn ngnh), sinh vin phi lm vic nhm tm hiu. Kt
qu ca qu trnh nghin cu c sinh vin trnh by gn vi thi
lng ging dy trn lp hc. Cn c trn ni dung trnh by ca
sinh vin, ging vin s c c nhn nh nhng ni dung no
c cc mn chuyn ngnh ging dy ri th s khng ging li;
nhng ni dung no thuc chuyn ngnh m sinh vin cha hc th
ging vin s lu , nhn mnh tm quan trng sinh vin tm hiu
su thm v c ging vin chuyn ngnh gii quyt trong mn
hc chuyn ngnh.
Hu ht cc mn l lun chnh tr u c b tr hc trc
cc mn hc chuyn ngnh, nn phn ln cc khi nim chuyn
ngnh sinh vin cha th nm c. Tuy nhin, nhim v ca cc
mn l lun chnh tr l lm ni bt vai tr ca l lun i vi hot
ng thc tin ca cc mn chuyn ngnh ch khng lm thay cc
mn chuyn ngnh (vn d c i tng nghin cu ring). Thng
633
qua cc mn l lun chnh tr, sinh vin s c ci nhn bin chng v

ngha hn i vi chuyn ngnh mnh ang theo hc; ng thi
sinh vin s tm thy c gi tr ca cc mn l lun chnh tr trong
vic gii quyt cc vn thuc chuyn ngnh, c s h tr su sc
ca cc mn l lun chnh tr vi cc mn chuyn ngnh trong
chng trnh o to ca nh trng.
Nh vy, lin mn ch yu c s dng thng qua hnh thc
tng tc vi sinh vin, cng vic nghin cu chnh l ca sinh vin
ch khng phi ca ging vin. Thng qua phng php lin mn
tng tc s pht sinh rt nhiu ni dung tch hp trong chng
trnh ging dy cc mn l lun chnh tr. Cc mn hc l lun
chnh tr gi y i vi sinh vin l mn hc gi vai tr nh
hng cho khoa hc chuyn ngnh ch khng cn l mn hc
khun mu, kh cng na, t sinh vin s yu thch cc mn hc
ny hn.
V nh gi kt qu thc hin: Hin nay cha c mt nghin
cu, kho st chnh thng no v kt qu ng dng gii php tch
hp, lin mn trong vic ging dy cc mn l lun chnh tr ti
Trng. Tuy nhin, ng di gc ca ging vin trc tip ging
dy mt s ni dung ca chng trnh l lun chnh tr, bn thn
ngi vit c mt vi nhn xt ch quan v hiu qu ng dng cc
gii php trn nh sau:
Th nht, i vi ngi hc: Sinh vin c s ho hng thc
s i vi cc mn hc l lun chnh tr, ngi hc n nhn mn
hc vi tm l rt vui v v thoi mi. l s kt hp gia l lun
v thc tin trong dy v hc, s ho hng ca ngi hc, mt
kha cnh nht nh cng l thc o cho s thnh cng ca mn
hc.
Th hai, i vi ngi dy: Ging vin to c s tng
tc hn vi sinh vin trong qu trnh ging dy, lm sinh ng bi
ging ca mnh. Thng qua vic tch hp, lin mn m cc ging
vin m rng thm nhiu kin thc chuyn ngnh. Theo , ging
vin l lun chnh tr cng c th tham gia vo hot ng nghin
cu khoa hc (tham lun hi tho, bi ng tp ch, ) di gc
cc chnh sch (chnh sch t ai, chnh sch mi trng, qun l
634
nh nc, ) v h khng cn lc lng trong nghin cu khoa hc

ti n v cng tc (vn d l sn chi chnh ca cc mn hc
chuyn ngnh).
Th ba, i vi gi tr thc tin ca mn hc: Thng qua
phng php tch hp, lin mn cc mn l lun chnh tr chng
minh c vai tr ch o, nh hng cho vic dy, hc v ng
dng ca cc mn hc chuyn ngnh. Vic xem nh, b qua vai tr
ca cc mn l lun chnh tr s to khong trng v l lun v
tm nhn tng th i vi vic o to cc chuyn ngnh.
635

CC MN L LUN CHNH TR GN VI GIO DC
GI TR TRUYN THNG DN TC CHO SINH VIN
V Th Yn*
TM TT
Qu trnh hi nhp quc t ang tc ng n mi mt i
sng x hi nc ta, trong c nh hng khng nh n vic gi
gn, pht huy cc gi tr truyn thng dn tc Vit Nam. cc
trng i hc, cao ng hin nay, sinh vin ngy cng c nng
cao hiu bit nhiu mt, c trang b kin thc khoa hc hin i,
rn luyn nhiu k nng v tip nhn cc tro lu t tng, li sng
mi. Tuy nhin, vic gio dc gi tr truyn thng dn tc cha
c quan tm, mt s sinh vin nhn thc lch lc v c nhng
hnh vi li sng khng ph hp vi yu cu ca vic o to ngun
nhn lc tr pht trin ton din. Qua cuc hi tho ny, chng ti
cp n vn kt hp lng ghp ging dy cc mn L lun
Chnh tr vi vic gio dc gi tr truyn thng dn tc nhm nh
hng v mt nhn thc v thi ca sinh vin trong vic hnh
thnh v xy dng li sng mi ph hp, chnh l cng vic thit
thc gp phn nng cao cht lng ging dy cc mn L lun
Chnh tr cc trng i hc, cao ng hin nay.
Thc s, Ging vin Khoa L lun chnh tr, Trng H Ngn hng TP. H Ch Minh
636
1. VI NT KHI QUT V TNH HNH GIO DC

TRUYN THNG DN TC CHO SINH VIN
Trong sut chiu di lch s my ngn nm ca dn tc, cc
th h ngi Vit Nam hun c, to nn nhiu truyn thng tt
p c lu truyn v tr thnh nhng gi tr truyn thng ca dn
tc, tiu biu nh: Yu nc, thc c lp t ch, tinh thn on
kt, lao ng cn c, u tranh anh dng bt khut chng ngoi
xm, tn s trng o, hiu tho, thu chungnhng gi tr truyn
thng lun c gi gn, pht huy, l c s dn tc ta vt
qua mi kh khn th thch, chin thng mi k th, trng tn v
ngy cng pht trin. Vi mi c nhn, nhng gi tr truyn thng
ca dn tc c nhn thc, tip thu, chuyn ho thnh gi tr sng
ca mi ngi, l ng lc sng tt, sng p, ph hp vi chun
mc o c ca x hi trong mi thi k lch s.
Sinh vin hin nay c nhng iu kin rn luyn, phn
u v ngy cng nng ng, sng to, nhiu sinh vin hc tp t
kt qu xut sc, tham gia nghin cu khoa hc, ng dng cng
ngh, to ra nhng sn phm cng ngh c gi tr thc tin thit
thc. Trong cuc sng c nhn, nhiu sinh vin tu dng o c
tt, knh trng thy, c gio, hiu tho vi cha m, c tinh thn on
kt, tng tr bn b, bit t lp, tham gia cc hot ng x hi, gn
b cng ng. Tuy nhin bn cnh , mt b phn sinh vin tip
thu mt cch d di nhng yu t vn ho t bn ngoi, c nhng
biu hin xi mn gi tr o c truyn thng, li sng khng lnh
mnh, b b hc hnh, sa vo t nn x hi nh: quan nim lch lc
trong tnh yu, sng b tha bung th, nghin ngp, sng thiu trch
nhim, v cm, thm ch cn cp ca, git ngi ch v c tin
n chi. Nguy him hn, c sinh vin b kch ng, li ko bi k
xu, phn ng gy ri, ph hoi s n nh chnh tr, tc ng tiu
cc n chnh sch i ngoi ca ng, Nh nc ta.
Tnh hnh trn cho thy mt b phn sinh vin ang hng
ti mt li sng hin i m cc gi tr truyn thng dn tc c phn
b phai m, mt bn sc, do cn y mnh cng tc gio dc gi
tr truyn thng ca dn tc trong nh trng, m mt trong nhng
vn chng ti quan tm, cp y l kt hp lng ghp ging
dy cc mn L lun Chnh tr vi vic gio dc gi tr truyn thng
dn tc nhm gp phn hnh thnh v nh hng xy dng li sng
637
mi cho sinh vin hin nay. y l cng vic quan trng, cn thit,
tuy nhin vic gio dc gi tr truyn thng dn tc cho sinh vin
cc trng H,C hin ang c nhng kh khn v bt cp. C th
ch ra mt s nt ch yu sau:
Th nht, t pha sinh vin, cha c thc v vic hc tp
nm bt kin thc ton din; ngay t cn hc ph thng, phn ln
hc sinh b p lc ln trong vic la chn ngnh ngh, nu hc v
thi cc mn khoa hc x hi th c hi vic lm c xem l cnh
ca hp, trong khi hc v thi cc mn khoa hc t nhin li rt
rng ng sau khi ra trng. Nh vy, hc sinh cho rng nhng
kin thc khoa hc x hi khng lin quan n ngh nghip v i
sng sau ny, nn khng mn m i vi vic hc tp nm bt kin
thc v khoa hc x hi v khng ch tm v vic tm hiu v gi tr
truyn thng dn tc. Bn cnh , trong xu th hi nhp, s nh
hng vn ha t bn ngoi v s tip thu d di nhng t tng,
li sng ngoi lai khng ph hp vi thun phong m tc ca dn
tc ta tc ng tiu cc, lm xi mn cc gi tr truyn thng dn
n thc km, l tng m nht, thiu bn lnh, sinh vin khng
c sc khng trc s cm d v sa ng.
Th hai, iu kin sinh vin tip thu nhng kin thc v
gi tr truyn thng dn tc cng nh vn dng nhng gi tr
trong i sng hng ngy c nhng kh khn. trng i hc,
sinh vin ch yu tp trung hc cc mn chuyn ngnh, thi gian
dnh cho nhng mn hc v khoa hc x hi rt t, iu th hin
trong cu trc chng trnh o to, nhng mn hc chnh thc c
ni dung lin quan kin thc khoa hc x hi, c th gio dc gi tr
truyn thng dn tc ch c cc mn L lun chnh tr (s tit b ct
gim nhiu so vi trc); cn cc mn X hi hc, Tm l hc, C
s vn ha Vit Namli l mn t chn. Bn cnh , vic dy v
hc cc mn L lun Chnh tr cng nh cc mn khoa hc x hi
t chn khc vn cha thot li dy hc theo cch l thuyt sung,
khng sinh ng, gy s chn nn ca sinh vin i vi vic hc tp
nhng mn hc ny. iu ny cng lm cho sinh vin kh tip cn
vi kin thc khoa hc x hi hn cng nh nhng ni dung v gi
tr truyn thng dn tc, v vy vic cung cp kin thc v truyn
thng dn tc cho sinh vin thng qua cc mn hc ny cn nhiu
hn ch.
638
Th ba, cng tc gio dc truyn thng dn tc cho sinh vin

thng qua cc hot ng khc trong nh trng cha thc hin tt,
cc hot ng ngoi kho nh phong tro Ma h xanh, Sinh
vin Tnh nguyn, tuy rt thit thc, nhng ch mang tnh phong
tro, ch cha ch trng hot ng nng cao nhn thc, hiu bit
v cc vn x hi v gio dc truyn thng dn tc gn lin vi
hc tp, truyn th kin thc qua cc bi hc cn bn, c tnh
chuyn mn, khoa hc.
Th t, s phi hp gia cc b phn trong nh trng cha
gn kt, cc trng H,C cha thc s quan tm n vn gio
dc truyn thng cho sinh vin. Cc hot ng gio dc rt tha
tht, ni dung kh cng, hnh thc khng sinh ng, thiu s hp
dn, khng thu ht c s tham gia ca sinh vin. Trn thc t,
sinh vin ngy cng qun dn nhng kin thc khoa hc x hi nn
tng, nht l kin thc v lch s dn tc, nhiu sinh vin khng
mn m tham gia cc cuc thi kin thc thuc lnh vc khoa hc x
hi, nh: Olympc cc mn khoa hc Mc- Lnin, T tng H Ch
Minh ca B Gio dc v o to t chc trc y (hin nay TP.
H Ch Minh, hai nm mt ln, c cuc thi Tm nhn xuyn th
k do Thnh on TP. H Ch Minh hoc ng y khi cc trng
i hc, cao ng t chc, cng c ni dung thi tng t).
C th ni, vic gio dc gi tr truyn thng dn tc cho
sinh vin cc trng H,C cn nhiu bt cp cha c coi
trng v i khi ch l hnh thc, trong qu trnh thc hin vic gio
dc t tng nhn thc v gi tr truyn thng, chng ta lm cha
tt v cha c hiu qu. Vi suy ngh v tm huyt ca mt nh
gio, chng ti nhn thy, vic gio dc nhn thc v gi tr truyn
thng v gio dc li sng mi cho sinh vin, c th thc hin bng
nhiu phng thc, trong kt hp lng ghp ging dy cc mn
L lun Chnh tr vi vic gio dc gi tr truyn thng dn tc cho
sinh vin l vn rt thit thc.
2. NNG CAO CHT LNG GING DY CC
MN L LUN CHNH TR GN VI GIO DC GI TR
TRUYN THNG CHO SINH VIN
Vic ging dy cc mn L lun Chnh tr gn vi gio dc
gi tr truyn thng dn tc cho sinh vin c nhn nhn t nhng
yu t sau:
639
Mt l, cc mn L lun Chnh tr c u th gio dc gi

tr truyn thng dn tc, xy dng li sng tch cc cho sinh vin so
vi cc mn hc khc, bi v ni dung kin thc ca cc mn hc
ny l trang b th gii quan v nhn sinh quan ca ch ngha Mc
Lnin, h t tng mi, tin b ca thi i. V khng ch trang b
th gii quan, phng php lun m cn gn tri thc khoa hc vi
t tng, tnh cm v thi , hnh vi ca con ngi Vit Nam mi
vi li sng vn ha tin tin, m bn sc dn tc.
Hai l, cc mn L lun Chnh tr vi t cch l mn hc
bc i hc tip ni mn o c v mn Gio dc cng dn ph
thng, v vy c th thng qua vic dy cc mn L lun Chnh tr
tip tc pht trin nhng ni dung hc tp v cc gi tr truyn
thng dn tc cho sinh vin trong mi trng gio dc i hc, qua
vic ging dy cc ni dung v gi tr truyn thng cho sinh vin
c thc hin mt cch bi bn, trc tip v lin tc.
Ba l, cc mn L lun Chnh tr l mn khoa hc x hi
nhn vn, c mi lin h gn gi, cht ch vi cc mn khoa hc x
hi khc v to ra mi lin thng kin thc, hiu bit x hi, nn rt
thun li cho vic kt hp lng ghp truyn th kin thc cc mn
L lun chnh tr vi ni dung hiu bit v gio dc cc gi tr
truyn thng trong qu trnh ging dy.
Bn l, cc mn L lun Chnh tr, cung cp c s nn tng l
lun khoa hc ca ch ngha Mc Lnin, t tng H Ch Minh,
trn nn tng sinh vin vn dng gii thch nhng vn m thc
tin i sng t ra, trong c vic vn dng nhng kin thc
hc cng vi hiu bit v nhng gi tr truyn thng vo vic nh
hng xy dng li sng mi tch cc; hiu v nm c ch
trng ng li ca ng v chnh sch, php lut ca Nh nc
chp hnh, thc hin tt.
nng cao cht lng ging dy cc mn L lun Chnh tr
gn vi gio dc gi tr truyn thng dn tc cho sinh vin t hiu
qu cn xut pht t nhng vn sau:
- Nm vng quan im ca ng v xy dng nn vn ho
Vit Nam tin tin, m bn sc dn tc trong hot ng gio
dc con ngi mi, li sng mi cn m bo cho s pht trin hi
ho cc tnh cht vn minh tin b, khoa hc hin i gn vi s gn
640
gi, pht huy nhng gi tr truyn thng mang bn sc dn tc. Do

, vic gio dc truyn thng dn tc cho ton x hi, nht l cho
th h tr ni chung, sinh vin ni ring l mt yu cu c tnh
khch quan thc hin mc tiu ca s nghip xy dng ch ngha
x hi Vit Nam.
- Mc tiu ca nn gio dc Vit Nam l nhm xy dng
nhng con ngi mi, pht trin ton din, do sinh vin khng
ch nm kin thc khoa hc chuyn ngnh, m cn phi c trang
b cc kin thc cc khoa hc khc, hiu bit x hi, c gio dc
v t tng, rn luyn li sng, gi gn nhng gi tr truyn thng
tt p v ph hp vi nhng chun mc mi ca x hi Vit Nam
trong s nghip i mi hin nay. V vy, vic gio dc cc gi tr
truyn thng phi c xem l c s cn thit gp phn hnh thnh
t tng, li sng ca sinh vin trong x hi hin i thc s tr
thnh nhng con ngi mi, pht trin ton din.
- Trong xu th hi nhp, sinh vin ni c tip cn, hc hi
nhng ci hay, tin b trong cch suy ngh, cch sng vn minh, to
nn phong cch sng ch ng, t tin v sng to. Tuy nhin, vic
tip thu nhng ci mi t bn ngoi phi c chn lc trn c s
gi gn, pht huy nhng gi tr truyn thng. Do , vic ging dy
cc mn dy cc mn L lun Chnh tr gn vi gio dc gi tr
truyn thng dn tc gip sinh vin bit cch hc hi ci mi bn
ngoi theo tinh thn gn c, khi trong.
- Nhng ni dung gio dc truyn thng dn tc cho sinh
vin c a vo hot ng ging dy cc mn L lun chnh tr
phi ph hp, coi trng ni dung, trnh kh khan gng p, nhng
cng khng so rng, hnh thc.
- i mi PPDH cc mn L lun chnh tr lng ghp, kt
hp gio dc cc gi tr truyn thng mt cch t nhin, va nng
cao cht lng hc tp tip thu thc mn hc y , va kho lo
a cc ni dung dc cc gi tr truyn thng ph hp, va sc,
gip khi nim am m hc tp mn hc ca sinh vin thy c s
b ch trong kin thc ca cc mn hc, khng xa l.
- Trong qu trnh thc hin, ging vin va l ngi truyn
th kin thc mn hc, l ch da ca nim tin tri thc; ng thi
cn l ngi truyn cm xc, to dng thi trn trng cc gi tr
641
truyn thng dn tc. Chnh nng lc chuyn mn v phm cht ca

Thy, C l bi hc qu m sinh vin tip nhn v vn dng hc
hi, lm theo trn c s yu thch mn hc v knh trng cng nh
iu chnh, nh hng thi , hnh vi li sng ca mnh.
Nh vy, vic ging dy cc mn dy cc mn L lun
Chnh tr gn vi gio dc gi tr truyn thng dn tc nhm gip
cho sinh vin c s hiu bit cn thit, rn luyn bn lnh vt qua
nhng thch ca cuc sng, nh hng thi , hnh ng ng
trong cc mi quan h, to lp li sng ph hp vi nhng chun
mc ca x hi hin ti.
3. MT S GII PHP GIO DC TRUYN THNG
CHO SINH VIN
Th nht, t chc ng lnh o nh hng v ni dung
gio dc cc gi tr truyn thng trong nh trng, Ban gim hiu
ch o cc phng, ban chc nng, nht l on thanh nin, Hi
sinh vin kt hp vi phng CTCT - SV t chc hiu qu cc hot
ng gio dc truyn thng n sinh vin v xem y l mt ni
dung trong k hoch o to ca nh trng.
Th hai, nng cao hiu qu ca vic ging dy cc mn L
lun chnh tr, lng ghp ph hp nhng ni dung gio dc gi tr
truyn thng, gip cc em nm bt vng kin thc khoa hc v hiu
r hn nhng gi tr nhn vn ca cc mn khoa hc c tnh l lun
su sc ny. ng thi gip sinh vin nhn thy c nhng gi tr
truyn thng ca dn tc Vit Nam khng ch l nhng gi tr mang
bn sc ring ca dn tc ta m cn gn b vi nhng gi tr tin b
ca vn minh nhn loi.
Th ba, t chc cc hot ng gio dc truyn thng cho
sinh vin nhn cc s kin, cc ngy k nim ln ca t nc theo
ch ph hp. Theo nh k, phi hp vi cc c quan tuyn gio
trn a bn t chc cc bui ni chuyn chuyn , bo co thi s
gip cho sinh vin tm hiu nhng gi tr truyn thng c cp
trong bo co hay tip cn thng tin vi nhng vn x hi m cc
em quan tm, nng cao kin thc lch s, vn ho ca dn tc v
hiu bit tnh hnh thc t ca x hi.
Th t, t chc cc cuc thi tm hiu v truyn thng dn tc,
gn vi cc cuc thi v k nng chuyn mn, chuyn ngnh ca nh
642
trng vi cu trc v ni dung ph hp, hnh thc sinh ng

sinh vin va c gio dc truyn thng dn tc va rn luyn k
nng chuyn ngnh ca mnh nhm t c ni dung gio dc ton
din.
Th nm, ging vin dy cc mn L lun Chnh tr cn nng
cao thc trch nhim ca mnh trong cng tc, khng ch trong
vic ging dy mn hc m cn m ng nhim v gio dc sinh
vin trong vic dy tch hp, lng ghp kin thc cc mn L lun
Chnh tr gn vi gio dc sinh vin tm hiu cc gi tr truyn thng
dn tc. Thit k bi ging c ni dung gio dc cc gi tr truyn
thng v c ni dung nh gi kt qu hc tp b mn ca sinh
vin..
- Kin ngh
+ Duy tr k thi Olympc cc mn khoa hc Mc L nin v
T tng H Ch Minh do B t chc (nh nhng nm trc y),
ng thi ci tin ni dung ca Hi thi ny, c phn thi v cc gi
tr truyn thng dn tc gip cho sinh vin c nhiu c hi tm
hiu su sc hn v truyn thng dn tc v giao lu hc hi ln
nhau.
+ T chc tng kt nh gi cuc vn ng hc tp v lm
theo o c H Ch Minh v tip tc y mnh phong tro ny
trong sinh vin (trn thc t vic tng kt, nh gi phong tro ny
ch thc hin trong t chc ng, chnh quyn). Trn c s , tm
ra cc gng sinh vin in hnh nhn rng v to nn phong tro
rng ri, thit thc sinh vin c nc hc tp, thc hin trong
thi gian ti.
KT LUN
Ging dy cc mn L lun Chnh tr kt hp vi gio dc
gi tr truyn thng cho sinh vin hin nay l vn cn thit, cn
c nhn thc ng n, trn c s nm bt cc yu cu, nguyn
tc v mc tiu gio dc ton din. iu quan trng l phi xem
vic gio dc gi tr truyn thng dn tc cho sinh vin l nhim v
chnh tr ca nh trng, ca cc Thy, C gio, nht l ging vin
dy cc mn L lun Chnh tr, mn hc c u th nht kt hp
ging dy vi gio dc gi tr truyn thng ni ring, gio dc chnh
tr t tng v li sng cho sinh vin ni chung. Mun thc hin c
643
hiu qu cng vic ny, i hi ngi ging vin va c kin thc

vng, c phng php truyn t, va c nng lc, phm cht cn
thit khng ch hon thnh cng vic ging dy m cn bit cch
kt hp gio dc gi tr truyn thng, gp phn o to ra nhng
con mi pht trin ton din, va hng, va chuyn, thch ng vi
cuc sng x hi hin i trong qu trnh hi nhp quc t hin nay.
TI LIU THAM KHO
1. Nguyn Duy Bc (ch bin), S bin i cc gi tr vn ha trong bi
cnh xy dng nn kinh t th trng Vit Nam hin nay, NXB T in
bch khoa v Vin vn ha, H Ni, 2008.
2. Nguyn Trng Chun, Nguyn Vn Huyn (ch bin), Gi tr truyn
thng trc nhng thch thc ton cu ho, NXB Chnh tr quc gia, H
Ni, 2002.
3. ng Cng sn Vit Nam. Ti liu tham kho phc v nghin cu cc
vn kin i hi i biu ton quc ln th XI ca ng, NXB Chnh tr
quc gia, H Ni, 2011.
4. Trn Vn Giu, Gi tr tinh thn truyn thng ca dn tc Vit Nam,
NXB Khoa hc x hi, H Ni, 1980.
5. Ng c Thnh (ch bin), Nhng gi tr truyn thng Vit Nam, NXB
Chnh tr quc gia, H Ni, 2010.
644

Kỷ Yếu Hội Thảo Khoa Học Quốc Gia - 012015

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Kỷ Yếu Hội Thảo Khoa Học Quốc Gia - 012015

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

K YU HI THO KHOA HC QUC GIA

NNG CAO CHT LNG GING DY, HC TP CC MN

KY YEU HOI THAO KHOA HOC QUOC GIA 2015

DANH SCH THNH VIN

II. Ban T chc Hi tho khoa hc

AI HOC QUOC GIA TP. HCM

BO GIAO DUC & AO TAO

BO CO DN HI THO KHOA HC QUC GIA

V MT S GII PHP CH YU NHM NNG CAO

I MI NNG CAO CHT LNG CNG TC

V I MI CNG TC O TO, NGHIN CU

I MI NI DUNG V PHNG PHP GING DY

NNG CAO CHT LNG I NG GING VIN

KY YEU HOI THAO KHOA HOC QUOC GIA 2015

KHC PHC MT S HN CH V NHN THC,

NNG CAO CHT LNG GING DY, HC TP

GN L LUN VI THC TIN TRONG GING DY

V VN I MI PHNG PHP GING DY

GING DY, HC TP CC MN L LUN CHNH TR

TM V TI CA NGI THY I VI VIC

MT S SUY NGH GP PHN NNG CAO

AI HOC QUOC GIA TP. HCM

BO GIAO DUC & AO TAO

XUT HNG NNG CAO CHT LNG GING

NNG CAO CHT LNG DY V HC

S CN THIT I MI CHT LNG

THC TRNG DY V HC CC MN L LUN CHNH

MT VI XUT NH V VIC GN L LUN VI

NNG CAO CHT LNG GING DY MN

NNG CAO NNG LC GING DY CC MN

I MI, NNG CAO CHT LNG GING DY,

MT S GII PHP NHM NNG CAO TNH TCH CC

VN DNG T LIU LCH S TRONG GING DY

K NNG C SCH V TI LIU TRONG HOT NG

GP PHN NNG CAO CHT LNG GING DY

VAI TR CA NGHIN CU KHOA HC I VI

O TO SAU I HC CHUYN NGNH KINH T HC

AI HOC QUOC GIA TP. HCM

BO GIAO DUC & AO TAO

GII PHP NNG CAO HNG TH HC TP CC MN

THC TRNG V GII PHP NNG CAO CHT LNG

TNG CNG PHNG PHP I THOI, TRAO I,

VAI TR CA GING VIN I VI NNG CAO

THC TRNG GING DY CC MN L LUN

KY YEU HOI THAO KHOA HOC QUOC GIA 2015

MT VI SUY NGH V VN I MI PHNG

MT S GII PHP NHM NNG CAO CHT LNG

GN L LUN VI THC TIN TRONG GING DY

NNG CAO CHT LNG DY-HC CC MN

L LUN CHNH TR V VN NNG CAO

NNG CAO CHT LNG GING DY L LUN

AI HOC QUOC GIA TP. HCM

BO GIAO DUC & AO TAO

I MI PHNG PHP DY HC CC MN L LUN

THUYT TRNH - MT HNH THC HIU QU TRONG

I IU SUY NGH V I MI, NNG CAO

V I MI CHNG TRNH NGNH GIO DC

GN L LUN VI THC TIN TRONG GING DY

KY YEU HOI THAO KHOA HOC QUOC GIA 2015

46. NNG CAO CHT LNG GING DY CC MN

NHNG VN T RA I VI VIC GING DY

HOT NG GING DY, HC TP L LUN

BN V VAI TR CA GING VIN TRONG VIC

NGHIN CU KHOA HC XU HNG TT YU