METRIJSKE KARAKTERISTIKE

ISTRAIVANJA
Akademska godina 2014./2015.

Neeksperimentalna kvantitativna
metodologija

Metrijske karakteristike istraivanja

Koliko dobiveni rezultati odraavaju
pravo stanje stvari u svezi s
pojavom koja je predmet
istraivanja?
Vano je voditi rauna o metrijskim
karakteristikama istraivanja u
svim fazama istraivakog procesa
od konceptualizacije do realizacije.
Neeksperimentalna kvantitativna
metodlogija

Metrijske karakteristike istraivanja

Pojam metrijskih svojstava preteno se rabi
u vrednovanju kvantitativnih istraivanja, jer
su takva istraivanja svojevrsno mjerenje
pojava, procesa, miljenja ili ponaanja
kojima utvrujemo ne samo njihovu
prisutnost nego i izrazitost ili intenzitet te
prisutnosti.
U nekom se smislu primijenjuje i u sluaju
kvalitativnih istraivanja koja takoer moraju
otkriti "pravo stanje" prouavane pojave.
Neeksperimentalna kvantitativna
metodlogija

Metrijske karakteristike istraivanja

Glavna metrijska svojstva
istraivakog postupka ili rezultata
istraivanja jesu:
1.
2.
3.
4.

Valjanost
Pouzdanost
Objektivnost
Osjetljivost
Neeksperimentalna kvantitativna
metodlogija

Valjanost
Valjanost je svojstvo istraivakog
postupka koje pokazuje je li taj
postupak ispituje ono za to se
pretpostavlja da ispituje i koliko
dobiveni rezultati odraavaju pojavu
koja je predmet istraivan.

Neeksperimentalna kvantitativna
metodlogija

Vrste valjanosti
Unutranja ili interna valjanost svojstvo nekog istraivakog
postupka da ispita ono za to se
pretpostavlja da ispituje.

Neeksperimentalna kvantitativna
metodlogija

Vrste valjanosti
Vanjska ili eksterna valjanost ukazuje na
opravdanost poopavanja (generaliziranja)
rezultata istraivanja na odreene osobe,
okruenje i vremensko razdoblje. Koliko
rezultati odraavaju pojavu koja je predmet
istraivanja.
Vanjsku valjanost je mogue osigurati
odgovarajuim izborom uzorka istraivanja
te izborom tipinog okruenja i razdoblja
provoenja istraivanja.
Neeksperimentalna kvantitativna
metodlogija

Vrste valjanosti prema nainu

utvrivanja
Teorijska valjanost pokazuje da li se ispituje
hipotetska osobina koja je predmet istraivanja.
Koliko se dobiveni rezultati mogu smatrati
zadovoljavajuim pokazateljima istraivane osobine.
Postupkom teorijske validacije utvruje se koliko su
rezultati istraivanja u skladu s varijablama,
predvienim teorijom ili drugim spoznajama
na kojima se temelji istraivanje.
Podvrste teorijske valjanost - logika valjanost,
empirijska valjanost i faktorska valjanost.
Neeksperimentalna kvantitativna
metodlogija

Vrste valjanosti prema nainu

utvrivanja
Praktina ili kriterijska valjanost se
odreuje usporeivanjem rezultata
istraivanja s nekom praktinom
djelatnou.
Kriterijska valjanost se moe izraziti
numeriki, najee izraunom koeficijenata
korelacije koji govore o povezanosti
istraivakih rezultata i rezultata u
odgovarajuoj praktinoj aktivnosti.
Neeksperimentalna kvantitativna
metodlogija

Pouzdanost istraivanja
Pouzdanost se odnosi na tonost ili preciznost
istraivanja. To je svojstvo mjernog postupka da u
ponovljenim mjerenjima daje iste rezultate.
Odreuje se usporedbom rezultata vie uzastopnih
istraivanja provedenih u istim okolnostima.
Pri konstrukciji mjernih skala ponovna mjerenja
(isti uzorak razliiti uzorak), mjerenja na slinim
instrumentima, podjela instrumenta na polovice,
interna konzistentnost instrumenta.

Neeksperimentalna kvantitativna
metodlogija

10

Objektivnost istraivanja
Objektivnost oznaava stupanj
nezavisnosti postupka istraivanja ili
njegovih rezultata od mogueg utjecaja
istraivaa.
Odreuje se usporeivanjem
(utvrivanjem povezanosti) rezultata koje
su primjenom istoga postupka i na istim
ispitanicima dobili razliiti istraivai.
Neeksperimentalna kvantitativna
metodlogija

11

Osjetljivost istraivanja
Osjetljivost je svojstvo istraivakog postupka da,
prema ispitivanoj osobini, dobro razlikuje jedinice
istraivanja (npr. ispitanike) odnosno da vjerno
zabiljei razlike meu jedinicama prouavane
populace.
Npr., pitanja u upitniku moraju biti dovoljno osjetljiva
da bi se uz njihovu primjenu mogle otkriti razlike u
stavovima ili miljenju ispitanika u svezi s odreenim
fenomenom.
Odreuje se temeljem veliine rasprenosti rezultata.

Neeksperimentalna kvantitativna
metodlogija

12

Valjanost!
Sredinje pitanje metrijskih svojstava
istraivanja je valjanost.
Istraivaki postupak moe biti u potpunosti
nezavisan od istraivaa (objektivan), dobro
diskriminirati ispitanike (osjetljiv) i u
ponovljenoj primjeni dati iste rezultate
(pouzdan), a da ujedno nije i dostatno valjan,
tj. da njime nije ispitano ono za to se
pretpostavljalo da je ispitano.
Neeksperimentalna kvantitativna
metodlogija

13

Greke i pristranosti istraivanja

Vano je utvrditi vrstu i razloge greaka koje
su utjecale na opu valjanost istraivakih
rezultata.
Razlikujemo sluajne od sustavnih
pogreaka.
Rezultat sluajnog variranja rezultata
(standardna pogreka uzorka) od onih koje su
nastale zbog nepravilnosti ili pristranosti u
pripremi ili provedbi istraivanja.
Neeksperimentalna kvantitativna
metodlogija

14

Glavni izvori greke

Plan uzorka
Pogreno definiranje osnovnog skupa
Neodgovarajui nain izbora uzorka
Nedovoljna veliina uzorka
Nedovoljna ili neravnomjerna teritorijalna disperziranost
Istraivaki instrument
Neodgovarajui sadraj pitanja
Pogrean oblik formuliranja pitanja (sugestivnost,
nejednoznanost itd.)
Pogrean redoslijed i kontekst pojedinih pitanja
Neodgovarajua duina upitnika
Neeksperimentalna kvantitativna
metodlogija

15

Glavni izvori greke

Realizacija istraivanja
Izbor neodgovarajue tehnike istraivanja
Greke anketara
Greke u reakcijama ispitanika (odbijanje ankete,
neizjanjavanje na pojedina pitanja, nedovoljna
iskrenost)
Razdoblje istraivanja
Neprikladnost ili nedovoljna reprezentativnost
izabranog termina istraivanja
Neeksperimentalna kvantitativna
metodlogija

16

Glavni izvori greke

Obrada, prezentiranje i interpretacija
rezultata

Greke u kodiranju i unosu podataka

Izbor pogrene metode obrade podataka
Greke u tabeliranju, grafikim prikazima itd.
Pogrena interpretacija rezultata i greke u
formuliranju zakljuaka istraivanja
(subjektivnost, pristranost, povrnost,
nekompetentnost)

Neeksperimentalna kvantitativna
metodlogija

17

HVALA NA
PANJI!

Neeksperimentalna kvantitativna
metodlogija

18