1948

1948
A Study of Richard Strauss's Lieder
Lieder
As Example of
ofVier Letzte Lieder
Lieder1948
1948

1948

Ri ch ar d St ra us s
18 64 -1 94 9

Fr an z Sc h ub er t 17 97 -1 82 8 Ro be rt S c hu ma nn 1 81 0- 18 56
J oh an ne s B ra hm s 18 33 -1 89 7 H ug o W ol f 18 60 - 19 03
G us ta v M ah le r 18 60 - 19 11

H er ma nn He ss e, 1 8 77 - 19 62 J os ep h v on E ic h en do rf f
17 88 -1 85 7

A Study of Richard Strauss's Lieder

As Example of Vier Letzte Lieder 1948
Student I- Hu i S u ng
Advisors Ju- Chen Wang
ABSTRACT
Du ri ng th e 1 9 t h an d 2 0 t h ce nt ur ie s, t he re we re hu g e a ch ie ve me nt s
on ph il os op hy , l it er at ur e, ar t , a nd m u si c; a v ar ie ty of ac ti vi ti es
we re al so b oo mi ng a t t ha t ti me . Ri c ha rd St ra us s (1 864- 19 49 ) , b or n
at t ha t e ra w he n t he s oc ia l p he no me n a in fl ue nc ed his mu si c l ea rn in g
pr oc es s, c om bi ne d th e c la ss ic al a n d ro ma nt ic m us ic s ty l es , an d
fu rt he r de ve lo pe d hi s u ni qu e co mp o si ng s ty le .

Th er e we re 5 c ha pt er s i n th e di ss e rt at io n. T he r es ea rc h
mo ti va ti on , pu rp os es , me th od ol og y, an d t he l it er at ur e re vi ew w er e
in cl ud ed i n C ha pt er O ne . C ha pt er 2 f oc us ed o n u nd erst an di ng ho w th e
hi st or y ba ck gr ou nd a n d pe rs on al a t ti tu de i nf lu en ce d Ri c ha rd
St ra us s' c om po si ng s t yl e. T hr ou gh th e st ud y of t he r om a nt ic
mu si ci an s, l ik e Fr an z S ch ub er t( 17 9 7- 18 28 , Ro be rt
Sc hu ma nn (1 81 0- 18 56 ), Jo ha nn es B ra h ms (1 83 3- 18 97 ), H ug o
Wo lf (1 86 0- 19 03 ), Gu st av Ma hl er (1 86 0 -1 91 1) , a nd et c., I a tt em p te d to
ge t a co mp le te p ic tu re of m us ic al ev o lu ti on in Ch apt er 3, In a dd it io n,
Ri ch ar d' s cl as si c co m po si ti on s we r e ca te go ri ze d an d or g an iz ed i n
or de r t o g a in a d ee p un de rs ta nd in g o f h is mu si c . F ro m t he s tu dy an d
th e an al ys i s of St ra us s' Vi er le tz t e Li ed er , t he fe at ur es , s ty le s,
th e fo rm at a n d th e li fe of t he t wo p oe ts , He rm an n Hes se (1 87 7- 19 62
an d Jo se ph v on E ic he n do rf f( 17 88 -1 8 57 ) we re exp lo re d an d t he
re la ti on sh ip b et we en th e mu si c of t hi s c om po si t io n a nd t he po e tr y
we re a ls o d is cu ss ed . C ha pt er 5 su mm a ri ze d th e m ai n ar g um en ts t o g iv e
a s ho rt ac co un t o f S tr au ss ' l if et i m e r ic h exp er ie nc es an d t hi nk in g
in h is e ig ht ie s.

II

III

! ? !
!

IV

.......

.......

.......

.......

.......

............................................................ 1

.......................................................................... 1

.......................................................................... 3

................................................................ 4

.......................................................................... 5

.............. 8

1 86 4-1 88 4 .............................. 8

1 88 4-1 90 3 .................. 11

1 90 3-1 91 4 ......................... 17

1 91 4-1 94 9 ......................... 22

.................................. 27

................................ 42

....................................................... 42

............................................... 49

.............. 62

........................................................................ 62

.............................................................. 65

........................................................................ 72

.............................................................. 102

..................................................................... 104
.................................................................................... 10 4
.................................................................................... 10 5

.................................................................. 107
..................................................... 10 7

VI

1 74

2 74

3 75

4 76

5 76

6 77

7 78

8 78 79

9 83

10 8 3
11 8 4
12 8 4
13 8 5
14 8 5
15 8 5
16 8 6
17 8 6
18 8 9
19 9 0
20 9 1
21 9 1 9 2
22 9 2
23 9 2
24 9 3 9 4
25 9 8
26 9 9
27 9 9
28 1 00
29 1 00

VII

Sa lo me 19 05

Ri ch ar d S tr au ss 18 64 -1 9 49

V ie r Le tz te L ie d er 1 94 8

F ra nz
Sc hu be rt 1 79 7- 18 28 R o be rt S ch um an n 18 10 -1 85 6
Jo ha nn es B ra hm s 18 33 - 18 97 Hu go W ol f 18 60 -1 90 3
Gu st av M ah le r 1 86 0- 19 11 R ic ha r d
St ra us s 1 86 4- 19 49

J o se ph v on Ei nc he nd or f 1 78 8- 18 57
(H er ma n n He ss e 18 7 7- 1 96 2)

M ichae l Kenned y Richar d St r au ss

Go rre ll Lo rr aine T he Ni ne t ee nt h- Ce nt ur y Ge rm an Li ed

L ud wi g v an B e et h ov en 1 77 0- 18 27 Fr an z
Sc hu be rt 1 79 7- 18 28 R o be rt Sc hu ma nn 1 81 0- 18 56
Fe lix Me nd el ss oh n 1 80 9- 18 47 Fr an z Li sz t 18 1 1- 18 86
Ri ch ar d Wa gn e r 18 13 -1 88 3 Jo ha nn es Br ah ms
18 33 -1 89 7 H ug o Wo lf 1 86 0 -1 90 3 Gu st av Ma hl er
18 60 -1 91 1

De bo ra h St ei n R ob er t Sp il lm a n P oe tr y in to so ng

P au l E ng land CORRE SP ONDE NCE bet ween RI CHARD

STRAUSS and HUGO VON HOFMANNS THAL Hert a B lauko p f
Gu st av Mahler, R ichard St rau ss : co rresp o ndence

9-

H e ct or B er li oz 1 80 3- 18 6 9
G r an d tr ai t din st ru me nt at io n et
dor ch es tr at io n mo de r ne s 18 43

. Ri ch ar d St r au ss 18 64 -1 94 9

1864-1884

R ic ha rd St ra us s, 18 64 -1 94 9 18 64
F r an z St ra us s, 18 22 -1 90 5
J o se ph in e
Ps ch or r, 18 37 -1 91 0
J oh an na St ra us s

1 99 6 . Dav id Nic e
p. 4

Au gu st To mb o
Be nn o W al te r

S c hn ei de rp ol ka 18 7 4
Lu dw ig s- Gy mn as iu m

F ri e dr ic h Me ye r
2

S tr ei ch qu ar te tt
in A ,1 88 0 1 881 3
2 6 Wi l de G un g' l
Fe st ma rs ch in E
fl at ,1 87 6 3 H er m an n le vi
d S ym ph on y in d ,1 88 0

Tristanund Isolde
Isolde



DerRingdesNibelungen
DerRingdesNibelungen

2
3

Mi ch a e l k en n ed y 1 995 Ri ch a r d St r a u ss, N. Y. Ox for d Un i ver si t y Pr es s p. 2

He rma nn Lev i 18 39- 190 0 1 872 188 2
Pa rsi fal
St a n l e y Sa di e 1 98 0 Mi ch a el k en n ed y Ri c h a r d St r a uss T h e N e w Gr ove
Di c t i on a r y of M us i c a n d Mu si ci a n s Vol . . L on d on , Ma cm i l l a m Pa bl i sh er s LT D.

1 8 82 12
K on ze rt fr v i ol in e un t or c he st er i n D ,1 88 2
Fr an z Wl ln er

S er en ad e fr
13 B la si ns tr um en te i n E f la t, 18 81
5 Ha ns v on Blo w 1 83 0- 18 9 4
18 64 -1 869

Pia no Qu ar te t i n C m in or
18 84

E ig ht L ie d er t to t ex ts f r om G il m 1 88 3

Mi ch a e l k en n ed y 1 995 p. 8

10

1884-1903

1 884 11 1 8

S ui te fr 1 3 B la si ns tr um e nt ei n B- du r 1 88 4

18 85

18 85 1 0 1

Mi ch a e l k en n ed y 1 995 p. 9 -10

Mi ch a e l k en n ed y 1 995 p. 1 0

11

1 88 5
11 1
Ge or g e II

M un ch en H of op e r 1 88 6 8
8

1 18 86 4

Al exa nd er R it t er
9 Zu ku nf ts mu si k

Ar th ur S ch op en h au er 17 88 -1 8 60

10

Mi ch a e l k en n ed y 1 995 p. 11

19 96 p .19

10

Mi ch a e l k en n ed y 1 995 p1 2

12

11

18 86 Au s I ta li eno p .1 6

18 87

12

L ev i
Ca rl Per fa ll

Un b al l o in ma s ch er a C a rm en
C o si f an tu tt e

13

18 87 -1 88 8 o p. 18
o p. 17 op .1 9
M a cb et h 18 86
11

1 99 6 p. 22
Mi ch a el k en n e d y 19 95 p15
13
1 99 6 p. 26
12

13

18 90
Don Juan
18 88 T o d un d Ve rk l ar un g 1 88 9

. . Ha ns vo n Br on sa rt
1 88 9 10 1
M ot tl
H an s R ic ht er . Co si m a Wa gn er
1 889 11 1 1

Ha ns li ck

14

18 91 5

1 5

18 92 1 1 7
Pa ul in e d e Ahn a
14
15

Mi ch a el k en n e d y 19 95 p. 21
Mi ch a el k en n e d y 19 95 p. 22

14

Ha ns Z el le r
16

G u nt ra m 18 93 1 894 5 10

1 8 94 9
10 o p. 27
R u h e m ei ne S ee le
Ca ci li e

H e i ml ic he A uf fo rd er un g

M o rg e n

Zerlina
Zerlina
Figaro
Figaro

16

1 99 6 p. 32

15

17

17

18 94 -1 898
T il l Eu le ns pi eg e ls l us ti ge S t re ic he 18 95
Als o sp ra ch Z a ra th us tr a 1 8 96 D on Qu ixot e
18 97 E i n He ld en le b en 18 98

18 96
18 98

19 03
Sy mf on ia D om es ti ca 1 90 3

17

1 99 6 p. 48

16

1903-1914

S al om e 1 90 5

Os ca r Wi ld e He dw ig L ac hm an n

Gu st av Ma hl re 18 60 -1 91 1

19 18

G ar mi sc h

1 89 3
1 901
Fe ue rs no t 1 90 1 1 8

18

E rn st vo n Schu ch 1 846 -19 14

F eue rsn ot 19 01 Sa lom e 190 5

El ek tra 1 908 De r Ros enk aval ie r 191 0

17

H ug o vo n H of m an ns th al 18 74 -1 92 9

19
E l e kt ra 19 08 D e r
Ro se nk av al ie r 1 91 0 A ri ad ne a uf Na xo s
19 16 D i e Fr au o hn e Sc ha tt en 1 91 7

D i e g yp ti sc h e He le na1 92 7
Ara be ll a19 32

1 909 1

1 9 10
7 9 26

2 0 1 91 1 1

19
20

1 996 p. 611
Mi ch a el k en n e d y 19 95 p.4 9

18

19 12
Mo lir e L e B o ur g eo is G en ti l ho mm e

19 11
21

2 2 1 91 4
6
1 91 8 2
19 19 1 0 10

19 14 -15

E i n e Al p en si nf on ie19 1 5

2 3 1 91 5 10 28

21

PA UL E N G L AN D 19 27 C or r es p on d en c e be t we en RIC HA RD ST RA US S a n d HUG O
V O N HOF M AN N ST HA L 1 90 7-1 918 L on d on p. 1 02

22

Mi ch a e l k en n ed y 1 995 p. 5 6

23

1 997 .1

19

In te rm ez zo1 92 3 19 23

19 16
24

H er m an n Ba hr

D as Ko nz er t
1 9 00

19 17
19 23

1 9 23

Offenbach
Offenbach
2 5 !......
!..... .

24

1 99 6 p. 128

25

1 99 6 p. 119

20

19 28 6 6

1 92 9 7

19 18 o p .6 6
Krm er sp ie ge l 1 91 8
Alf re d Ker r

1 91 9- 19 27
o p. 71 Dr ei H ym ne n 19 21 19 28
o p. 77 G esn g e de s Or ie nt s 19 28

21

1914-1949

1 89 8 19 18
G eo rg v on Hl s en
1 91 4

F ra n z
Sc ha lk
E ri ch
Kl ei be r 26 N ik is ch

27

28 St ef an Zw ei g

26

Ni kis ch A rth ur 1 855 -1 922

L eb eny i S zan t M ik elo s 18 77 1 878

27
28

St a n l e y Sa di e 1 98 0 Mi ch a el k en n ed y Ri c h a r d St r a uss p. 22 1- 222
St efa n Zw eig 181 1-1 94 2
1 997

22

Be n Jo ns on Th e Si le nt W om an

D i e
sc hw ei gs am e F ra u 1 93 5
! 1 935 6 24

. Pa ul A do lp h

Al ic e

Jo se ph G r eg or

Fr ie de ns ta g 1 93 6 19 36 6 1 6

p. 533

23

D ap hn e1 93 7
1 935

29 C le me ns Kra u ss
D ie L ie be D er D a na e 1 94 0

1 9 44

Ca pr ic ci o 1 94 1

Ca st i P r im a La
Mu si ca po i le P ar ol e

30

29

Cle men s K ra uss 1 893 -19 45

30
1 99 6 p. 162

24

Zwe it ws Kon z er t

E s- du r fr H o rn u nt O rc he r te r 1 94 2

S on a ti ne fr 16 B l as in st ru me nt e i n F- du r 1 94 3

19 43 1 9 45

Me ta no rp ho se n19 45

1 945
Jo se ph vo n Ei ch en do rf f

He rm a nn H es se
F rhl in g S ep te m be r B e i m
Sc hl af en ge he n

25

V ie r Le tz te Li ed er 1 94 8
F rhl in g S e pt em be r B ei m
Sc hl af en ge he n I m Ab e nd o rt 1 949 8
9 8

31

31

1 99 6 p. 179

26

Wa ng e ri sm

27

Kon ze rt d -M ol l fr Vi ol in e mi t B eg le it un g de s
Or ch es te rs op .8 18 82
18 82

F Mi -L a- Si
-D o

32

Er st es Kon ze rt E s- D ur fr
Wa ld ho rn m it O rc he st e rb eg le it un g o p. 11 18 83
Zwe it es Kon ze r t Es -D ur fr Ho r n un d Or ch es te r 19 42

33

32

20 00 9-
p. 47

33

20 00 p.1 37

28

d
S ch er zo
. E ug en d 'A lb e rt
d B ur le sk e d -M ol l f r
Kl av ie r un d Or ch es te r 18 85~1 88 6

S on at e
Es -D ur fr V io li ne u n d Kl av ie r op . 18 18 87~1 88 8

29

Sy mp ho ni c po em
34

T on e P oe m

d 17 76 1 88 1
Mn ch ne r
ne ue st e Na ch ri ch te n 4 3

35

18 84 f

f
3 6
34

1 992 Ph il G.G oul ding

35

19 96 p .12

36

Die M usi k i n G esc hi cht e u nd Geg en war t MGG V ol. 12, S.1 486

30

37
1 886

A uf de r Ca m pa gn a
G

I n Ro m s Ru in en C

Am St ra nd e vo n S or re nt
A

3 8 Ha rm on ic s id e- s li p

Ne ap ol it an is ch es V ol ks l eb en
G
37

Sta nl ey Sa die 1 980 Th e New G rov e Di ct iona ry o f Mus ic an d Mus ic ian s Vol .
.L ond on, Mac mil la m P abl ish ers L TD p. 225
38
Sta nl ey Sad ie 19 80 p.2 25

31

Lu ig i De nz a 1 84 6- 1 92 2

39

op .2 0 4 0
Ni ko la us Le na u 1 80 2- 18 50

E Ep is od e

o p. 23

39

40

Nik ola us Len au 1 802 -18 50

1844

32

op .2 4

4 1 <
> I m Ab en dr ot

op .28

41

Gro ut ,Do nal d J ay an d C lau de V.P al isc a 1988 .A His tor y o f WES TER N
MU SI C.N ew Yor k No rto n p.7 65

33

o p. 30
Fr i ed ri ch W il he l m Ni et zs ch e 1 88 4- 19 0 0

o p. 35 Mi gu el de
Ce rv an te s15 47 - 16 16

4 2

o p. 40

Eb er ha rd Kn ig

E

42

Grou t, Don ald Ja y a nd Cl aud e V .Pa li sca 1 988 , p.7 66

34

43

< > Se pt em be r

op .53

19 05

44

o p. 64

43

20 00
p 86

44

19 95 Ken ned y Mic ha el Str au ss Ton e P oem s

, p. 99

35

T r a ue r um Mn ch en

36

18 93
1 9 01
45

19 05

i de f ix e Le i tm ot if
46

po ly to na l o p 54

D ra ma mu s ic d ra ma
4 7
48

4 9

45
46

47
48
49

200 6
p .28 9

20 06 p .2 67
199 2 ,p .28 3
20 06 p .2 82

37

19 00
50

o p5 8

51
B Ag am em no n E
Ch ry so th em is C -E 5 2

o p5 9

.
Ma ri a Th er es ia

50

PAU L ENG LAN D 192 7 .C ORR ESP OND EN CE bet ween R ICH ARD ST RAU SS an d H UGO VO N
HO FM ANN STH AL 190 7. 191 8.L ond on

51

1 991

p.5 5
52

Grou t, Don ald Ja y a nd Cl aud e V .Pa li sca 1 988 p.6 91

38

53

op 60

Vo r sp ie l

54

op 65

o p7 5

19 27 op 79

o p7 2

53

1 992 p. 285

54

Grou t, Don ald Ja y a nd Cl aud e V .Pa li sca 1 988 p.6 92

39

o p 80

o p8 1 op 82 op 83

b uk ol is ch e
Tr agd ie

op 85
Ko nv er sa t io ns stc k

55

55

1 991 p.5 7

40

L et zt e B ltt er o p .1 0
V i er l e tz te L ie de r

41

Li ed Kun st li ed

56

Fr an z Sc h ub er t
17 97 -1 82 8 Ro b er t Sc hu ma nn 18 10 -1 85 6 J oh an ne s
Br ah ms 1 83 3- 18 97
H u go W o lf 18 60 -1 90 3 G us t av M ah le r
1 86 0- 19 11

56

200 4 -

42

G ot th ol d Ep ha r ai m Le ss in g 17 29 -1 78 1
Jo ha nn W o lf ga ng v on Go et he 17 4 9- 1 83 2 Fr ie dr ic h S ch il le r
1 75 9- 18 05 Jo se ph v on E in ch e nd or f
17 88 -1 85 7 He i nr ic h H ei ne 17 97 -1 85 6 5 7

Wi lh el m Ml le r 17 9 4- 18 27

F r i ed ri ch Rc ke rt 1 7 88 -1 86 6

Ad el be rt v on Ch am is so 1 78 1 -1 83 8 Em an u el G ei be l
1 81 5- 18 84

Lu dw ig Ti ec k
1 77 3- 18 53 L u dw ig H ei nr i ch C hr is to ph H lt y 17 48 -1 77 6
E du ar d Mri k e 18 04 -1 87 5

57

1 996

43

Bu on ar ro ti Mi ch el an ge lo 1 47 5- 1 56 4

44

1 8 15

dr am at ic d e cl am at io n

S ym ph o ni e 1 88 8
Das
Kl ag en de 1 88 0
Li ed er e im e s fa hr en de n G es el le n
1 88 5 Sy mp ho ni e 1 89 4
S ym ph on ie 1 90 0 D es Kna be n W un de rh or n
1 89 8 S ym ph on ie 19 02
S ym ph on ie 1 90 5 F n f L ie de r n ac h
Ge di ch te n vo n Rck er t 1 90 3 Kin de rt o te nl ie de r
1 90 4 5 8

58

19 99 1-

45

D i e
sc hne Ml le ri n 18 23

( Or c he st er li ed er )

46

st ro ph i c
H ei de nrs le in 5 9 th ro ug h- co m po se d

E r lkn ig
G
C c

D ie L o to sb lu me

(P ro g re ss iv e to na l it y)

59

G or r el l , L or r a i n e 19 93 . T h e n i n et e en t h - c en t ur y G er m a n l i ed. P or t l a n d, Or. : Am a d eu s
Pr e s s p. 26

47

D as L ie d vo n de r Er de 1 9 08

48

Or c he st ra
Li ed er

20 0
18 84 1 90 6 1 89 9 1 906

19 07 -1 91 8

1 918
1 918
1 92 8

18 70

We in ac ht sl ie d
18 70

18 71

49

E s bl it zt

18 83

un d kr ac ht e s 18 78

18 84

Le tz t e

|
18 88

Blt te r
op .1 0 18 85

Sy mp ho ny N o. 2 i n
F mi no r 18 84

Mdc he nb lu me n

Au s It al ie n

Op .2 2 18 86 -1 88 8

1 88 7

Do n Ju an 1 88 8

18 89
|
18 99

Vi er L ie de r op .2 7

To d un d

Gu nt ra m 18 94

18 94

Ve rk la ru ng 1 88 9

Dr ei L ie de r op .2 9

Ma cb et h 18 91

18 94 -1 89 5

Ti ll

Vi er L ie de r op .3 1

Eu le ns pi eg el s

18 95 -1 89 6

lu st ig e St re ic he
18 95

Fnf L ie de r op .3 2

18 96

Al so s pr ac h

Za ra th us tr a 18 96

Vi er G e sng e o p. 3 3 Do n Qu ix ot e

50

1 89 6- 18 97

18 97

Ein

Vi er L ie de r op .3 6

He ld en le be n18 98

18 97 -1 89 8

Se ch s Li ed er o p. 37
1 89 6- 18 98

Fnf L ie de r op .3 9
18 98

Fnf L ie de r op .4 1
18 99

Dr ei G esn ge
l te re r de ut sc he r
Di ch te r op .4 3 18 99

Grs se re G esn ge
op .4 4 18 99
19 00

Sy mf on ia

Fe ue rs no t

Fnf G ed ic ht e

Do me st ic a 19 03

19 01

19 06

op .4 6 18 99 -1 90 0

51

Sa lo me 1 90 5

Fnf L ie de r op .4 7
19 00

Fnf L ie de r op .4 8
19 00

Ac ht L ie de r op .4 9
19 00 -1 90 1

Zw ei L ie de r fr
ei ne t ie fe B as st im me
mi t
Or ch es te r- be gl ei tu ng
o p. 51 1 90 2- 19 06

Se ch s Li ed er o p. 56
1 90 3- 19 06
19 07
|
19 17

Ei ne

El ek tr a 19 08

Al pe ns in fo ni e

19 15

De r
Ro se nk av al ie r
19 10

52

Ar ia dn e au f
Na xo s 19 16

Di e Fr au o hn e
Sc ha tt en 1 91 7
19 18
|
19 21

th e
Krm er sp ie ge l op .6 6
19 18

Se ch s Li ed er o p. 67
1 91 8

Se ch s Li ed er o p. 68
1 91 8- 19 19

Fnf k le in e Li ed er
o p. 69 1 91 8

Hld er li n op .7 1
19 21

19 22

In te rm ez zo

19 27

19 23

53

Di e gy pt is c he
He le na 1 92 7
19 28
|
19 42

Ge sng e d es O ri en t s

Ar ab el la

o p. 77 1 92 8

19 32

Di e

Vi er G esn ge fr

sc hw ei gs am e F r au

ei ne B as st im me u nd

1 93 5

Kl av ie r o p. 87

19 22 -1 93 5

Fr ie de ns ta g

19 36

Dr ei G esn ge fr

ei ne S in gs ti mm e un d

Da ph ne 1 93 7

Kl av ie r o p. 88

19 33 -1 94 2

Di e Li eb e De r
Da na e 19 40

Ca pr ic ci o
1 94 1
19 43
|

Vi er L et zt e

54

19 49

Li ed er 1 94 8

L ied
Vi er l et zt e Li ed er
Ge di cht

Ac ht G e di ch te a us Le t zt e Blt te r
F n f
Ge di ch te
G esnge
D r e i Ge sng e l te re r de u ts ch er
Di ch te r

Z w ei grs se re G e s ng e
Ge s ng e de s Or ie nt s

18 91

55

13

Al ph or n1 87 8

Es bl it zt un d kr ac ht es1 8 78

18 96 1 89 7 Vier
Gesang e op .3 3

V er fhr un g

Gesang d er Apo llo pr iest er in

Grs se re G esn ge o p .4 4 N o tt ur no
Nch tl ic he r G an g
(b it o na li ty ) F G

F
g

56

op .71
H l de rl i n op .7 1 19 21

60

V i er l e tz te L ie de r 19 48

( Hy mn e a n d ie L ie b e)
(R uc kk eh r i n d ie H ei ma t)
( Di e L ie be )

E rn es t Ro t h

60

Mi ch a e l k en n ed y 1 995 p. 1 93

57

L et zt e B l tt ero p.1 0
He rm an n v on G il m

Z u ei gn un g

(D ie Na ch t)
a nt ic ip at oi n

Al le rs ee le n
R o be rt H eg er 1 93 2
1 940

Vie r Li e der o p.2 7

K ar l
Fr ie dr ic h He nc ke ll J. H. Ma ck ay

! Ru he , me in e Se el e!
54
C ci li e
E

H e i ml ic he A u ff or de ru ng

58

!
M o rg en!

, S ec hs
Li ed er o p.3 7
I c h l ie be d i ch 1 943 8

M ei ne m K in de
M e i n Au ge
1 93 3

B re nt an o Li ed e ro p. 6 8
Cl em en s B re nt an o 19 33
L ie d de r Fr a ue n ; 1 9 40
:
I c h w ol lt e in S tr au ss le i n bi nd en
S au sl e l i eb M yr th e

L ie d de r Fr au e n

59

t h e
Kr am er sp ie ge l o p. 6 6 1 92 1 1 20

O l i eb er K n st le r se i er ma hn t
V on Hn d le rn w ir d di e K un s t be dr oh t 8

Ca pr ic cio

op .6 7
O ph e li a

H ab ic h eu ch de nn j e g r ea te n

o p .6 9 6 1 Lu dw ig Ach im v o n Ar ni m

H ab ic h e uc h d en n je gr ea t en

E i ne rl ei

S ch le ch te s W et te r

61

1 996 p. 318

D es K nab en
Wund er hor nA lte de ut sch e l ied er

60

61

He rm an n He s se , 18 77 19 62 J os ep h v o n E ic he n do rf f 1 78 8- 18 57
< > Frh l in g < > Se pt em be r < > B ei m
Sc hl af en ge he n < > Im A be nd r ot
1 946 < >

19 48

E rn st R ot h
< > < > < > < > < >
62

18 18 -1 88 3 Ch ri st ia n Jo ha nn He in ri ch
62

20 00 p.2 19

62

He in e 1 79 7- 18 56

1 90 3

P et er C am en zi nd

RO SS HA LD E 6 3

Ro ma in Ro lla nd, 1 86 6-1 94 4

D em ia n

64

S id dh ar th a

1 9 31
D as Gl as pe rl en sp ie l

65

63

20 01 Her man n H esse

20 01 p.1 5
65
20 01 p.1 9

64

63

M us ik
de s Ei ns am en

66

U p pe r Si le si a L ub ow it z
Ca st le
18 07
He id el be rg Un iv er si ty

1 857

6 7 1 83 7
G ed i ch te 18 37

Fe lix Ba rt ho l dy M en de ls so h n 1 80 9- 18 47
Wa nd er li ed o p. 57 n o .6 L ie de r kr ei s
op .3 9 M o nd na ch t
Ge di ch te vo n Jo se ph vo n Ei ch en do r ff

66
67

1 996 p. 730
1 996 p. 329

64

68

< > G re tc he n a m
Sp in nr ad e 1 81 4 6 9

Formal Divisions

St an za S tr o ph e Ve rs
a c ou pl et a t er ce t
7 0 a qu at ra i n
a b ab

68
69

70

D as Ve ilc hen
199 5
St ein ,De bor ah J. 19 96 . Po etr y in to s ong : pe rf orm anc e a nd

lied er .Ne w Y ork : Ox for d U niv ers it y p.3 3

65

an aly si s of

< >
Frh li ng < > Se pt em be r < > B ei m Sc hl a fe ng eh en
< > I m Ab e nd ro t
71

Rhyme Schemes

a b a b c d c d a a b
b c c d d a b b a c d d c 7 2

71
72

p. 66- 70
Ste in ,De bor ah J. 1 996 p.3 4-3 5

66

F rhling

In dm mr ig en G r ft en 7 3

tru mt e ic h la ng

vo n de in en Bu me n un d b la ue n L ft e n,

vo n de in em D uf t un d V og el sa ng.

Nu n lie g st d u ersc hlo sse n

i n Gle i u n d Zi er,

v o n Li c ht b ergo sse n

wie e i n Wu n d er v o r mir.

Du ke n n st m ic h wie de r,

d u l oc k st m ic h zart,

es z it tert d u rc h al l me i ne Glie d er

de i ne se li g e

73

Ge g e nwart!

67

September

De r Ga rt en t ra ue rt,

khl s in kt i n di e Bl u me n de r Re ge n.

De r So mm er s chau er t

st il l se in em E nd e en t ge ge n.

Go ld en t ro pf t Bl at t u m Blat t

ni ed er v om h oh en Aka z ie nbau m.

So mm er lc he lt e rs ta u nt u nd mat t

in d en s te rb en de n Ga r te nt ra um.

La n ge n oc h b ei de n R ose n

b le i bt er ste h e n, se h nt si c h na c h Ru h.

La n gsam t u t e r d ie

m d ge word ne n Au ge n z u.

68

Beim Schlafengehen

Nu n de r Ta g mi ch md ge ma ch t,

so ll m ei n se hn li ch es Ve rlan ge n

fr eu nd li ch d ie g es ti r nt e Na ch t

wi e ei n mde s Ki nd e m pfan ge n.

Hnd e, l at vo n al le m Tun,

St ir n, v er gi du a ll e s De nk en,

al le

me in e Si nn e nu n

wo ll en s ic h in S ch lu m me r se nk en.

Un d di e Se el e un be wa c ht

wi ll i n fr ei en F lge n s ch we be n,

um i m Za ub er kr ei s de r Nac ht

ti ef u nd t au se nd fa ch zu leb en.

< > < >

<
>

69

Im Abendrot

Wi r si nd d ur ch N ot u n d Fr eu de

Ge ga ng en H an d in Han d,

Vo m Wa nd er n ru he n wi r

Nu n b er m st il le n La n d.

Ri ng s si ch d ie Tl er ne ig en,

Es d un ke lt s ch on d ie Lu ft,

Zw ei L er ch en n ur n oc h s te ig en

Na ch tru me nd i n de n Duf t.

Tr it t he r un d la si e s ch wi rr en,

Ba ld i st e s Sc hl af en s ze it,

Da wi r un s ni ch t ve rir re n

In d ie se r Ei ns am ke it.

O we it er ,

s ti ll er F r iede!

So t ie f im Abe ndro t ,

Wi e si nd w ir w an de rmde

Is t di es e tw a de r To d?

< >

70

Poetic Meter

un st re ss ed
st re s se d /

74

74

71

< > Frhling

< >

< > 1 -4 5- 21
2 2- 28 2 9- 43 44 -4 6
47 -66 6 7- 72

72

F rhling

In dm mr ig en G r ft en
/

tru mt e ic h la ng
/

vo n de in en Bu me n un d b la ue n L ft e n,

vo n de in em D uf t un d V og el sa ng .

/ /

Nu n li eg st d u er sc hl o ss en

/
,

in G le i u nd Z ie r,

vo n Li ch t b er go ss en

wi e ei n Wu nd er v or m i r.

Du k en ns t mi ch w ie de r ,
/

du l oc ks t mi ch z ar t,
/

es z it te rt d ur ch a ll me in e Gl ie de r

de in e se li ge
/
75

75

Ge ge nw a rt!
/ /

73

c a
1 G
A c a

( p .1 07)
)
1

G A (
p .1 08)
) la n g l an g
C 8
2
2

74

vo n d ei ne n Bu me n u nd
bl au en Lf t en
76

G rft en L ft en
10 -1 3 g
3
3

la ng B u me n Lf te n
V og el sa ng 4 V og el sa ng

p. 10 9
4

76

75

19 - 26 E C
21 - 28

25 C
2628 H em io la 7 7 2 9
Nun l ie g st d u er sc hl o ss en He mi ola
5
5

77

He mio la
He mi ola

76

G le i L ic h t
w ie ei n Wu nd e r vo r
mi r
B W un d er

B

6
6

( 47 ) E tw as
ru hi ge r
Me li sm a
A

Du B

77

ke nn st

7
7

56 de in e s el ig e
Ge ge nw ar t 1 1 5 6 -66
d ei ne
se li ge
5 9- 61
8 G e ge nw ar t

p .1 1 0- 11 1
8

78

G rf te n
L f te n
c A

79

80

< > September

< >

< > 1 - 6 6 -1 8
1 9 20 -36 37 -3 9 40 -5 7
5 8 -65

D G
D

81

September
Sept ember

De r Ga rt en t ra ue rt ,

k hl s in kt i n di e Bl u me n de r Re ge n .
/

De r So mm er s ch au er t

st il l se in em E nd e en t ge ge n.
/

Go ld en t ro pf t Bl at t u m Bl at t
/

ni ed er v om h oh en Aka z ie nb au m.
/

So mm er lc he lt e rs ta u nt u nd m at t
/

in d en s te rb en de n Ga r te nt ra um .

La ng e no ch b ei d en R o se n
/

bl ei bt e r st eh en , se h nt s ic h na ch Ru h.
/

La ng sa m tu t er d ie
/

mdg ew or dn en A ug en z u .
/

82

1-5
1-3
4- 5
9
De r G ar te n tr a ue rt

1 0 D
9

10

83

9
k h ls i nk t
in d ie B lu me n g A R eg en d
B lu me n
He mi ol a 1 1
11

14 G S om me r
g 12 -
G

12

2 0- 21 G ol de n t ro pf t
B la tt um Bl at t
1 3

84

ni ed er v om h o he n
Ak az ie nb au m p .1 12 -1 1 3
13

2 8 S om me r G 14

3 2- 33
s te rb en de n
3 4
Ga rt en tr au m
1 5
14

15

85

40 -4 8
L an ge n oc h be i d en R os en

b l ei bt e r s te he n

s e hn t
si ch n ac h Ru h

16
16

51 -52 m d ge wo rd ne n
53 - 57
A ug e n zu
17

p .1 14
17

86

< > Beim Schlafengehen

< > < >

< > 1 -5 6 -14

15 -2 2 2 3 -3 7 38 -6 0
61 -70

87

Beim Schlafengehen

Nu n de r Ta g mi ch md ge ma ch t,
/

so ll m ei n se hn li ch es Ve rl an ge n
/

fr eu nd li ch d ie g es ti r nt e Na ch t
/

wi e ei n m de s Ki nd e m pf an ge n.
/

Hnd e, l a t vo n al le m T un ,
/

St ir n, v er gi du a ll e s De nk en ,
/

al le

/ /

me in e Si nn e nu n

/ /

wo ll en s ic h in S ch lu m me r se nk en .
/

Un d di e Se el e un be wa c ht

/ /

wi ll i n fr ei en F lge n s ch we be n,

um i m Za ub er kr ei s de r Nac ht
/

/ /

ti ef u nd t au se nd fa ch zu l eb en .
/

88

p. 11 5

7 m d

8
s eh nl ic he s
11
ge st ir nt e Nac ht :
-
- 13
Ki nd
1 8
p .1 1 6
18

15
H n d e lat vo n a ll em
Tu n
l at

89

17

S ti r n ve rg i du al le s De nk en p .1 17

19 -22
1 9
s en ke n
p .1 1 8- 11 9
2 4- 37

22 D
S eh r
ru hi g

p . 11 9- 12 0 38
Se el e
20
19

90

20

43 -49 f re ie n F l ge n
sc hw eb en l on g M el is ma
2 1
53
Na ch t
22
5 4 t au se nd fa ch -
: a- c - f , c- B, g-f
23
p. 12 1
21

91

22

23

92

< > Im Abendrot

< >

< > 24 a 2 4b

18 89

2 4a

93

2 4b < >

94

< > 1 -22 2 3 -34

3 4- 35 36 -44 4 5 46 - 55
55 5 6 -76 7 7- 97
E
21

95

Im Abendrot

Wi r si nd d ur ch N ot u n d Fr eu de
/

Ge ga ng en H an d in H an d ,
/

Vo m Wa nd er n ru he n wi r

Nu n b er m st il le n La n d.
/

Ri ng s si ch d ie Tl er ne ig en ,
/

Es d un ke lt s ch on d ie Lu ft ,

Zw ei L er ch en n ur n oc h s te ig en
/

Na ch tru me nd i n de n D uf t.
/

Tr it t he r un d la si e s ch wi rr en ,
/

Ba ld i st e s Sc hl af en s ze it ,
/

Da wi r un s ni ch t ve r ir re n

In d ie se r Ei ns am ke it .
/

96

O we it er ,
/

s ti ll er F r ie de!

So t ie f im A be nd ro t ,
/

/ /

Wi e si nd w ir w an de rmde

/ /

Is t di es e tw a de r To d?

97

: 2 2 2
2 4 3 5 2

8 20

p .1 21 -1 2 4

27 65
2 5
( )
25

98

33 -34
3 7
Tle r

26
40 t r
p. 12 5- 12 6
41
nur
no ch s te ig en 2 7

26

27

(4 5 ) p. 1 26

l a

s ie 5 1

ve ri rr en
Ei ns am ke it
28

99

28

55 p. 12 7

56
! O we it er 5 8 -59
F ri ed e 2 9
29

100

61 So t ie f im Abe nd ro t
E
30 I st di es

T od un d Ve r klr un g p .1 28
72
e tw a 74 de r T od

p. 12 8- 12 9 89
p. 13 0
30

31 < > 8 -2 0

31

101

< > A l le gr et to
An da nt e
!
H em i ola

102

< >

< >

103

1 99 8
19 96
1 99 9
1-
2 00 0
9-
20 02
He ss e,H er ma nn 2 0 01
19 95
Ke nn ed y, Mi c ha el
1 99 5
St ra us s

T o ne

Po em s
Go ul di ng, Ph il G . 19 92

20 01
Nice, Dav id 1 99 6

19 92
20 01
20 04
-
2 0 06

19 99

104

Gro ut , Do nald Ja y and Clau de V.P alisca 19 88 . A Hist o r y o f West er n

Mu sic.New Yo rk No rt o n
Go rre ll, Lo rr aine 1 99 3 . T he Ninet een t h- Cent ur y Ger man L ied.
Po rt land , Or. : Amad eu s P ress
Blau ko p f, Hert a 19 80 . Gu st av Mah ler, Ric har d St r au ss : Co rrespo nd ence,
18 88- 19 11 Mu n ich
Kenned y, Mic hael 1 9 9 5 . Richar d St rau ss.N.Y.. Ox fo r d Un iver sit y Pr ess
E ng land, P au
l 1 92 7. Co rrespo nd ence bet ween R ichard St r au ss and Hugo vo n
Ho fman nst ha l 1 90 7.1 91 8. Lo ndo n
St o lba, K. Mar ie 1 99 8 .T he Develo p ment o f West er n Mu sic.N. Y.
McGraw- Hill
St ein, Debo r ah J. 19 9 6 . Po et r y int o S o ng : P er fo r mance and
Ana lys is o f L ieder. New Yo rk : Ox fo rd Un iver sit y

1 99 6

1 9 97


St anle y S ad ie 1 98 0 T he New Gro ve Dict io nar y o f Mu s ic and Mu sic ia ns
Vo l. . Lo ndo n, Mac milla m P ab lis h er s LT D.

St rau ss, R ichar d. Lied er: fr e ine S ing st imme u nd Or chest ra Vo l. . Fr st ner:
Bo o sey & Hawk es, 1 9 64.
St rau ss, Ric hard. Vier let zt e Lied er : f r So pran und Or chest ra. New Yo rk
Bo o sey & Hawk es, 1 9 59.

105

St rau ss, R ichard. To ne Po ems: S er ies . New Yo rk: Do ver

Pu b licat io ns , 1 97 9.

106

107

108

109

110

111

112

113

114

115

116

117

118

119

120

121

122

123

124

125

126

127

128

129

130