KRATKA ISTORIJA VLAHA

Vlah nije pogrdan naziv!

Vlah je veoma plemenito ime!
akademik, prof. Dr Njeagu Duvara
Na prostoru izmedju Morave, Timoka i Dunava ivi ve vie od 2000 godina
jedan narod, najstariji narod na ovim prostorima Vlasi.. Na geografskom
prostoru Srbije, Vlasi ive u 19 optina i 154 etnikih vlakih naselja, te je
pretpostavka da se broj etnikih Vlaha kree od 250.000 300.000, mada se na
zadnjem popisu izjasnilo 35.330 Vlaha i 42.340 gradjana Srbije iji je maternji
jezik vlaki.

Vlasi su autohtoni narod koji je nastao na teritoriji cele Srbije, delu Bugarske, Makedonije,
Albanije i Grke. Nastao je romanizacijom starosedeoca na ovim prostorima Traana,
Tribala, Kelta i antikih Makedonaca. Proces romanizacije otpoeo je u I veku pre Nove
ere, osvajanjem ovih prostora od strane prokonzula Makedonije Gaj Skribonije Kurija a
trajae otprilike do kraja VI veka Nove ere.
Kao kljuni momenat koji upuuje na formiranje vlakog jezika, kao derivata latinskog,
odnosno na formulaciju vlakog kao narodni latinski jezik (lingua latina vulgata) uzima
se dokument koji potie iz 587. godine. Re je o replici Torna, torna fratre koja je
promenila tok bitke izmeu vizantijske vojske protiv Avara, o kojoj govori vizantijski
hroniar Teofan. Romanizacija se odvijala kroz postepeno usvajanje latinskog jezika
jezika starih Rimljana, prihvatanjem injenice da su gradjani Rima (212. godine Car
Karakula je doneo Uredbu kojom su svi gradjani Rima postali slobodni) kao i sklapanjem
branih zajednica rimskih legionara sa starosedeocima.

Nakon podele Rimskog carstva na Istono i Zapadno u IV veku, Vlasi postaju gradjani
Istonog rimskog carstva -.Vizantije. Od VII veka zvanini jezik Vizantije postaje grki, ali
ga Vlasi nikada nisu prihvatili kao svoj, ve su nastavili da govore svojom varijantom
narodnog latinskog jezika. Car Konstantin VII Porfirogenit zato kae da u Vizantiji ive
Rhomajoni (koji govore grki) i Romanjoni ili Rumilji Ruminji koji govore latinskim
jezikom. Vizantijsko carstvo koje se nazivalo i Romanija i Rumelija a njeni stanovnici
govornici latinskog narodnog jezika Rumilji/Rumini, jasno ukazuje na dananji naziv Vlaha
na svom vlakom Rumnj. I kristalno je jasno da ovaj naziv ne potie od naziva Rumunije
i Rumuna, ve iz vremena Vizantije, koja nikada u svojoj slavnoj istoriji nije prelazila
granicu Dunava na severu na teritoriju dananje Rumunije. Ona podsea na istorijsko
poreklo koje oznaava potomke Rimljanina!
Najstarije ime Vlaha potie iz I veka pre nove ere, kada je Gaj Julije Cezar u svom delu O
galskim ratovima opisao keltsko pleme Volke (Volhe) koji su prostore do Dunava naselili
jo u IV veku pre Nove ere. Naziv Vlah potie i od latinske rei vall (danas na vlakom
valje), jer su Vlasi naseljavali predele oko valluma priodnog odbrambenog zida,
najee dolina velikih reka. Vall Valah. Vremenom, naroito za vreme Turaka, kada je
naziv Vlah dobio pogrdan znaaj, Vlasi se odriu svog vekovnog imena VLAH i s ponosom
istiu svoje ime RUMN ne bi li ukazali svim licemernima na svoje rimsko poreklo. Danas
Vlasi treba da vrate svoje prvobitno ponosito ime VLAH, ime od praiskona, ime ponosito i
plemenito!

U IV veku, kada je hrianstvo postalo zvanina religija, Vlasi postaju hriani (Srbi su ove
prostore naselili u VII veku, a hrianstvo e primiti 500 godina kasnije u IX veku) a
vezanost za mnogoboake bogove iz doba paganstava, ogleda se u tome da su Vlasi
svakog boga oivljavali kroz slavljenje slava bogove su zamenili hrianski sveci i Vlasi
su prvi koji su poeli da slave SLAVU, koju e kasnije i Srbi prihvatiti. Tu zaslugu potvrdjuju
i najvei srpski istoriari 19. veka!
U Srbiji je prvi Vlahe u Hilandarskoj povelji 1198. godine, spomenuo Stefan Nemanja
(Sveti Simeon) spomenuo je 170 Vlaha koji su pomogli i prihvatili obavezu izdravanja
manastira Hilandar. 1219. godine, njegov sin Stefan Prvovenani isklesao je imena 218
Vlaha na severnom zidu manastira ia (kod Kraljeva), koji su pomogli i primili obavezu
izdravanja manastira. U to vreme, severno od Dunava, na teritoriji Rumunije nisu
postojali neki romanski narodi, preci Rumuna, ve e se oni pojaviti tek 200 godina
kasnije, nakon propasti Bugarsko-Vlakog carstva, kada je ogromna populacija Vlaha
migrirala preko Dunava i tek 1330. godine osnovala kneevinu Vlaku. To su bili Vlasi sa
ovih prostora! Rumunija se danas kiti i poziva na nau istoriju istoriju Vlaha Srbije, jer
svoju istoriju nemaju, istoriju koja predstavlja vakuum od 1000 godina praznine (tanije
od kraja III veka, kada se Aurelijan pod najezdom varvara, sa svojim legijama povukao sa
teritorije Dakije dananje Rumunije, pa sve do XIII veka).

Najezdom Turaka, poev od Marike bitke 1371. i Kosovskog boja 1389. poinju vee
seobe Vlaha ka Vlakoj i junoj Ugarskoj. Vlasi su pod tursku vlast uli sa svojim
tradicionalnim uredjenjem, koje su potovali svi srpski carevi ( Stefan Deanski, Milutin,
car Duan Zakonik) i uivali su neprikosnovena prava, jer im Turci nisu ene dirali,
plaali su minimalni porez, nisu smeli biti ubijani. Razlog, oni su bili stoari, gajili ovce
koje su Turci muslimani koristili u ishrani, za razliku od Srba, koji su se bacili na uzgoj
svinja, ne bi izbegli da ih Turci koriste. Srbi, uvidevi kako Vlasi uivaju velika prava,
ponu se izjanjavati kao Vlasi i kako se broj takvih Vlaha naglo umnoio, Turci ukinu
Vlako pravo. To je izazvalo mnoge pobune Vlaha i tada kreu jo intenzivnije seobe ka
zapadu u Bosnu, Crnu Goru i Hrvatsku i preko Dunava u Vlaku i Junu Ugarsku. Zato u
Hrvatskoj i Bosni i danas sve pravoslavne Srbe nazivaju Vlasima, jer su to upravo oni Srbi
koji su preli u Vlahe da bi ostvarili vea prava.
Kada je Sulejman Velianstveni osvojio Beograd 1521. i Ugarsku 1526. godine, ponudio je
Vlasima iz Srbije da nasele potpuno puste predele Banata i Erdelja, uz znatne poreske
olakice i beneficije. Tada se preko 1600 vlakih porodica iz Crne Reke (Crni Timok) i

Branieva (oko 1800 porodica) iselilo u Banat i Erdelj (Transilvanija).- Dobili su ogromna
imanja, osnovali sela i gradove. Usledile su i kasnijje seobe, a najvea 1690. godine pod
patrijarhom arnojeviem, nakon ega je u Srbiji po Cvijiu ostalo manje od 4000
stanovnika.
Tad su se gotovo svi Vlasi iselili iz zapadne Srbije Starog Vlaha, pod vodjstvom svojih
kneeva Rakula (Rakovia). Vlasi nisu odgovarali Austrougarskoj monarhiji, na podruju
Banata i Erdelja, jer nisu navikli da privredjuju na ogromnom plodnom zemljitu, te ih oni,
bar veinu, vraaju na stara ognjita u Srbiji, nakon Poarevakog mira, a te teritorije
naseljavaju kolonistima Nemcima, esima, Hrvatima, Madjarima Srbe ne vraaju, od
njih formiraju vojne krajine, kao odbrambeni zid od Turaka. Nisu dakle Vlasi u Branievu
naseljeni iz Rumunije ve su iz Ugarske vraeni na svoja vekovna ognjita! Vraaju se i
iz Vlake pod terorom, a zadnji prebeg je zabeleen 1834. kada je sa Ostrava Mare
prebeglo svo stanovnitvo uz dozvolu kneza Miloa i osnovalo selo Mihajlovac.
Godine 1861, kada je osnovana Rumunija, od kneevine Vlaka i Moldavija, pod
patronatom Franuske (Napolen III) i Nemake, kada je za prvog kralja postavlejn Nemac
koji sa Rumunima veze nije imao, Rumunija, koja svoju istoriju nije imala, prisvajala je nas
Vlahe, da bi popunila svoje istorijske rupe. Samo zbog toga nas vole Rumuni, jer su bez
nas tikva bez korena! Kada je 1878. na Berlinskom kongresu bilo pitanje priznanja Srbije
kao samostalne drave, Rumuni su postavili uslov da se Vlasi u Srbiji priznaju kao
rumunska manjina. Ucenjena Srbija je pristala na to! 60 godina smo popisivani kao
Rumuni, naspram 800 godina ponosne istorije vlake, kada smo priznavani kao ponositi
VLASI! DANAS NOSIMO PONOSITO I PLEMENITO IME V L A H!
Rumuni su ukrali ime starog Rima i Rimljana nazivaju se Romani (Rimljani).
Rumuni su prisvojili ime nas VLAHA potpuno neopravdano, jer postojimo vekovima pre
njih.
Rumuni i danas ucenjuju Srbiju, ulaskom u Evropsku Uniju, postavljajui uslov da nas
VLAHE proglase Rumunima!
MI NISMO RUMUNI, MI SMO NAJSTARIJI AUTOHTONI NAROD NA OVIM PROSTORIMA! MI
SMO VLASI, NA JEZIK JE VLAKI, A NAA JEDINA DOMOVINA I MATICA U KOJOJ SMO
NASTALI I OPSTALI JE SRBIJA!