PUNE PROJEKT

Klasa: 8a
Grupi i dyt
Lnda: Informatik
Tema: Historia e kompjuterit ,kompjuterat e pare
Punuan:
Andeta Haxhija - Kryetare grupi
Amra Molla Punoi n kompjuter dhe prezantoi
punen projekt
Xhenisa Kameri Ndihmoi per punimin e informacionit
Jorgen Prei Gjeti informacion
Fatjona Lini Gjeti informacion
Aldi Lula Gjeti informacion

KOMPJUTERAT DHE GJENERATAT E

TYRE
Kompjuteri i par mekanik, u krijua
ngaCharles Babbage n 1822
Kompjuteri ka filluar t prdoret n
vitin 1613 dhe fillimisht sht prdorur
pr t prshkruar nj njeri ose pr t kryer nj
llogaritje. Prkufizimi i nj kompjuteri mbeti i njjt deri n fund t
shekullit t 19. Qe nga vitet 40 te shekullit te kaluar e deri ne ditet e
sotme industria e kompjuterave ka pesuar ndyshime radikale dhe te pa
imagjinuashe edhe nga optimisti meimadh i asaj kohe.Kompjuterat jane
bere sot nje mjet mjaft i rendesishen ne te gjitha fushat e jetes,si ne
biznese ne kompani te ndyshme ne telekomunikim si dhe per perdorim
vetiak,me ane te internetit sot shume njerez ne bote komunikojne
ndermjettyre.porle te kthehemi tek gjeneratat e
kompjuterit,si u zhvillua kompjuteri nga fillimet e tij e deri ne ditet e
sotme .Sic thame me siper kemi 5 gjenerata:

Gjenerata e par
Gjenerata e par e kompjuterve prdorte gypat elektronik dhe lidhjet
me tela si komponente themelore ku bhej prpunimi i t dhnave. Ishin
shum t mdha dhe harxhonin shum energji elektrike. N ann tjetr,
shpesh u nnshtroheshin defekteve, ndrsa shpresa e tyre
(rezistushmria ndaj gabimeve gjat puns) ishte modeste.

Gjenerata e dyt
Gjenerata e dyt e kompjuterve prdor teknologji t re t mbshtetur n
t ashtuquajturat gjysmprues.

Tranzistort dhe qarqet e integruara t rryms jan komponente

themelore n konstruktimin e kompjuterve dhe komponentet tjera
t sistemeve tjera kompjuterike pasi q zvogluan dukshm
dimensionet e gabaritit, rritet shpejtsia dhe arrihet sigurim m i
madh n pun. N programimin e ktyre kompjuterve, gjuha e
makins zvendsohet me gjuhn simbolike q n at koh i
prdornin prodhuesit e kompjuterve.

Gjenerata e tret
Gjenerata e tret karakterizohet nga komponente t mbshtetura n
qarqet e integruara si tip i ri i organizimit t elementeve
gjysmpruese. Kompjutert fizikisht jan m t vegjl, ndrsa
aftsia pr prpunim sht rritur mjaft pasi q sht rritur kapaciteti
i memorjeve si dhe shpejtsia e prpunimit. Prve ksaj n
kompjuter t till mund t lidhen m shum njsi hyrse dalse q
mundson prpunim t t dhnave edhe n largsi. Qllimi i
zhvillimit t pjess programore t ksaj gjenerate sht n
prfshirjen e m shum gjuhve programore ndrsa ndryshime t
rndsishme psojn edhe sistemet operative.

Gjenerata e katrt
Gjenerata e katrt e kompjuterve prbhet po ashtu nga
gjysmprues por t integruar edhe n ipe elektronike. Prdoret
teknika e re e prpunimit t elementeve t ashtuquajtura VLSI (Very
Large Scale Integration) teknologj mundson shkall t lart t
integrimit t komponenteve elektronike. Kuptohet kto kompjuter
gjithsesi i kalojn kompjutert e gjeneratave t tjera. Sistemet e reja

Gjeneratat e ardhshme te Rayt

Sot flitet edhe pr gjeneratn e pest dhe t gjasht t kompjuterve.
Gjeneratn e pest e karakterizon arqitektura paralele dhe t
ashtuquajturit RISC procesort. Arqitektura paralele mundson q dy
ose m shum kompjuter bashkarisht t punojn n t njejtn
detyrMegjithat, pr kto gjenerata mund t flitet vetm kushtimisht
sepse RISC procesort jan prodhime t VLSI teknologjis (si te
gjenerata e katrt) ndrsa neurokompjutert akoma nuk jan n nivel
t till t zhvillimit q t llogariten si gjenerat.Arqitektura paralele
mundson q dy ose m shum
kompjuter bashkarisht t punojn n t njejtn detyr. Gjenerata e
gjasht e kompjuterve mbshtetet n arqitekturn e rrjets s
numrave. Ata jan neurokompjutert. Koncepti i neurokompjuterve
sht q ata t punojn sipas parimeve t puns s gjysms s djatht
t trurit t njeriut q n mnyr simulative prpunon sasi t mdha t
informatave. Megjithat, pr kto gjenerata mund t flitet vetm
kushtimisht sepse RISC procesort jan prodhime t VLSI teknologjis
(si te gjenerata e katrt) ndrsa neurokompjutert akoma nuk jan n
nivel t till t zhvillimit q t llogariten si gjenerat.

Shum koh m par

ditt e sotme

Historia e kompjuterit

I. Kompjuterisht nj makin llogaritse e sofistikuar. Zanafilln e saj historia e

makinave llogaritse e ka koh m par. Si dat fillimi t shpikjes s kompjuterve

mund t prmendim vitin 1673. N kt vit matematikani i njohur Leibnic i shtyr
nga nevojat athershme ushtarake arriti t ndrtoj nj makin t sofistikuar pr
at koh q u quajt arifmometr.
II. Arifmometri ishte nj makin mekanike q bnte t mundur kryerjen e katr
veprimeve baz t matematiks dhe u prdor n shekullin XIX n fushn e artileris
pr llogaritjet balistike. Do t duheshin shum vite e prpjekje pr tju afruar
koncepteve t sotme t kompjuterit dhe pr t ndrtuar nj makin t till
elektronike si ajo q prdorim ne sot. Ja disa data q meritojn t prmenden n
kt vrapim t shpejt npr kt rrug t gjat.

III.Vitet 1940-50 kostoja e kompjuterave dhe prmasat e tyre ishin gjigante.

Kompjuteri kushtonte dhjetra mijra dollar dhe zinte volumin e dhomave t tra
t mbushura me pajisje elektrike e mekanike. Prve ksaj duheshin nj numr i
madh njerzish t kualifikuar pr vnien n prdorim, mirmbajtjen e tij.
IV. Viti 1949: N kt vit u shpik transistori i par. Kjo pajisje zvendsoi llambat
elektronike n dy drejtime. S pari prmasat dhe qndrueshmria n pun e
transistorit zvogluan shum prmasat e kompjuterave. S dyti, konsumi i energjis
sht dhjetra her m i vogl. Kjo bri t mundur uljen e kostove dhe hapjen e
perspektivave t reja n vazhdim.
V. Viti 1960: Deri n kt vit do transistor prodhohej e montohej n skemn
elektronike m vete. Kjo krkonte nj pun t madhe. N kt vit u shpikn skemat
integrale q lehtsuan prodhimin e kompjuterve. Prodhimi i qarqeve t integruar
t cilt prmbajn n vetvete mijra e miliona transistor, jo vetm zvogloi si
prmasat e paisjes ashtu edhe konsumin e energjis, por i dha nj hov t madh
teknologjis s zhvillimit t paisjeve t ndryshme duke br t mundur komandimin
e shum proceseve teknologjike. Ky vit shnon datlindjen e minikompjuterit t
par. Ai kishte prmasat e nj frigoriferi dhe kushtonte 20 mij $.

VI. Viti 1970: Firma e re INTEL nxori n shitje kompjuterin e par

t ndrtuar n baz t skemave integrale. Gjithashtu n kt vit
po prej saj doln n treg skemat e integruara t kujtesave, (t
cilat u dhan mundsi prdoruesve t prmirsojn t dhnat e
kompjuterve t tyre n kushte jo industriale). Viti 1970 shnon
datn n t ciln inxhinieri Hoff po i firms INTEL (firm e cila
n kohn ton sht prodhuesja m e madhe e
mikroprocesorve pr PC), ndrtoi nj skem t integruar e cila
pr nga vetit i ngjante trurit (CPU) t kompjuterve t
mdhenj. Ky ishte procesori i par me emrin INTEL-4004.

VII. Viti 1975: Me kalimin e viteve me radh doln procesort

INTEL-8008, INTEL-8080 t cilt ishin m t shpejt e m t
fuqishm. Viti 75 nxori n treg kompjuterin e par komercial
Altair 8800, me procesor INTEL-8080, i cili kushtonte rreth 5000
$ pa ekran dhe pa tastier, me memorie 256 Kb. Q muajt e
par u shiten disa mijra ekzemplar. Njerzit i blenin Altair
8800, i pajisnin me ekrane, tastiera e blloqe shtes kujtese. N
fund t vitit 1975 Bill Gates (krijuesi i famshm i Microsoft) i
sapo dal nga dyert e universitetit shpiku gjuhn BASIC q
lehtsonte komunikimin e njeriut me kompjuterin. Paralelisht
doln programe ndihmse q krijonin lehtsira n shkrimin e
teksteve (WordStar), prpunimin e t dhnave financiare.

VIII. Viti 1981: Doli ne tregIBM PC(PC-Personal Computer) i par.

Fal liris q i dha kjo firme departamentit t PC pr t punuar
me blloqe t firmave e prodhimeve t tjera. Nj faktor tjetr q
ndihmoi n zhvillimin e shpejt t kompjuterve IBM PC ishte
mungesa e sekretit dhe mnyra e ndrtimit t tyre.

do prdorues me fantazi mund t ndrtonte nj pjes t

prmirsuar t kompjuterit dhe ta vendoste at direkt n skemn
mm pa pasur asnj vshtirsi (nga mnyra e ndrtimit me
blloqe e kompjuterit).

IX. Viti 1984: N kt vit u krijua kompjuteri i par portativ q

kushtonte vetm 30 paund
X. .Viti

1986: M von n vitin 1986, IBM ZHPB njoftoi se sht

kompjuteri i par laptop, PC e konvertueshme, q kushtonte 12 .

XI. Viti 1994: S fundi, n vitin 1994, IBM paraqiti IBM

ThinkPad 775CD, fletoren e par me nj CD-ROM t

integruar.
XII.Viti 1983: N mars 1983, Compaq lshuar kompjuterin e saj t
par dhe 100% IBM kompjuterin e par t pajtueshme, e
"Portable Compaq
XIII..Viti 1985:N vitin 1985, Dell paraqiti kompjuterin e saj t par,

"PC Turbo."Hewlett Packard

XIV.Viti 1966: N vitin 1966, Hewlett Packard lshuar kompjuterin e

saj t par t prgjithshme, e "HP-2115
XV. NE DITT TONA: N kohn e sotme fal zhvillimit t vrullshm t
elektroniks, komjuterat kane ndryshuar shum nga ato t disa
viteve m par dhe vazhdojn t ndryshojn. Sot kompjutert
jan t pajisur me mikroprocesor t shpejt, kujtesa t mdha e
pajisje ndihmse pr prpunimin e zrit e t figurs (Multimedia).