You are on page 1of 370

i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 1

2 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

uyfuõkdfõ mskanr jiaidkh


uyfuõkdj wudj;=r wimqfõ jiaidk O¾u foaYkd ud,dj
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1
Y%S nq'j' 2551 la jQ kslsKs ui

© uyfuõkd ioyï m%ldYk

mß.Kl wl=re ieliqu"


msgljr ks¾udKh iy m%ldYkh

uyfuõkd ioyï m%ldYk


uyfuõkdj Ndjkd wimqj
jvqjdj" fmd,a.yfj,'
ÿr $ *elaia ( 037 2244602
B fï,a ( mahamevnawa@mahamevna.org
fjì wvú ( www.mahamevna.org

uqøKh

bf,aIka T*afiÜ ^mqoa'& iud.u


lgqkdhl .=jkaf;dgqm,"
ñkqjkaf.dv mdr" wdçwïn,u'
ÿr ( 011 2254490 $ 2254636
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 3

oin,fia,mamNjd ksíndkuydiuqoaomßhka;d
wÜGx. u.a.i,s,d ðkjpkk§ Ñrx jy;+;s
oin,hka jykafia kue;s ffY,uh m¾j;fhka mek ke.S
wud uyd ksjk kï jQ uyd id.rh wjika fldg we;s
wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h kï jQ isys,a Èh oyßka fyì
W;=ï Y%S uqL nqoaO jpk .x.dj ^f,da i;=kaf.a iir ÿl ksjd,ñka&
fndfyda l,a .,dniakd fialajd æ
^i<dh;k ixhq;a;h - Woaodk .d:d&
4 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

uyfuõkd Ndjkd wimq ixÑ;fha mskaj;a iajdóka


jykafia,d úiska Y%S' nq' j' 2549 jiaidkh ;=<§ ud,fò"
msÜgq., uyfuõkdj Ndjkd wimqfõ § foaYkd l< O¾u
foaYkd weiqßks'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 5

fm<.eiau

i;r i;smÜGdk O¾u foaYkd


1' ldhdkqmiaikd i;smÜGdkh ''''''''''''''''''''''''''''' 07
2' fõokdkqmiaikd i;smÜGdkh '''''''''''''''''''''''''' 26
3' Ñ;a;dkqmiaikd i;smÜGdkh ''''''''''''''''''''''''''' 58
4' Oïudkqmiaikd i;smÜGdkh ''''''''''''''''''''''''''''' 81

i;r iuHla m%Odk ù¾hh O¾u foaYkd


5' kQmka wl=i, O¾uhka kQmoùu msKsi lrk ù¾hh 93
6' Wmka wl=i, O¾uhka m%ydKh lsÍu msKsi
lrk ù¾hh ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 121
7' kQmka l=i, O¾uhka Wmojd .ekSu msKsi
lrk ù¾hh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 150
8' Wmka l=i, O¾uhka jeä Èhqkq lr.ekSu
msKsi lrk ù¾hh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 171

i;r Roaêmdo O¾u foaYkd


9' Pkao Roaêmdoh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 186
10' Ñ;a; Roaêmdoh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 203
11' úßh Roaêmdoh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 221
12' ùuxid Roaêmdoh ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 238

mxp bkaøsh O¾u foaYkd


13' Y%oaOd bkaøsh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 260
14' úßh bkaøsh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 281
15' i;s bkaøsh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 304
16' iudê bkaøsh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 336
17' m%{d bkaøsh ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 357
6 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

— mskaj;a pqkaofhks" ud úiska .=rEmfoaY rys;j m%;HlaI


jYfhka we;s lr .;a wjfndaO [dKh ;=<sks fï ioaO¾uh
foaYkd lrkq ,nkafka' tfyuka u fndfyda foú ñksia ckhd
flfrys ys; iqj msKsi" ish¿ f,daljdiSka flfrys uy;a
wkqlïmdfjks foikq ,nkafka' fï ioaO¾uh f,i ud úiska
fkdfhla l%ufhka úia;r lr olajkafka l=ula o@

tkï fï i;r i;smÜGdkh h" i;r iuHla m%Odk ù¾h h"


i;r Roaê mdo h" bkaøsh O¾u mi h" n, O¾u mi h"
fndÊ®x. O¾u y; h" wx. wglska iukaú; wd¾h ud¾.h h'

˜ - mdidosl iQ;%h ^oS> ksldh&


i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 7

.re;r uyd ix>r;akfhka wjirhs'


Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
fï mskaj;a msßi f.a Ôú;hg uy;a jQ wdf,dalhla ,nd
§ug fya;=jk b;du jákd O¾u foaYkd ud,djl wdrïNl
foaYkhghs fï mskaj;=ka fï iïnkaO jkafka'
mskaj;=ks" fï wdldrhg i;a;sia fndaê mdCIsl O¾uhka uq,a
lrf.k flfrk O¾u foaYkd ;sia y;lg ijka fokakg wjia:dj
,eîu Tnf.a Ôú;hg ienE u jdikdjla' ixhqla; ksldfha
;=kajk fldgfia ;sfhkjd jdiscfgdamu lsh,d iQ;%hla' tA iq;%fha
§ nqÿrcdKka jykafia fukak fï úÈhg m%ldYhla lrkjd'
—mskaj;a uyfKks" Ndjkdfõ fh§ jdih lrk NsËqjlg fukak
fï jf.a woyila we;s fjkak mq¿jka" wfka uf.a is; Wmdodk
rys;j wdY%jhkaf.ka ksoyia fjkjd kï fyd|hs lsh,d'˜
mskaj;=ks" wfma is;a j,;a Th woyi wkka; jdr .Kkla
we;sfj,d ;shkjd' kuq;a nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd"
tfyu ys;mq m,shg ta NsËqjf.a is; wdY%jhkaf.ka ksoyia
fjkafka ke;s nj' Wkajykafia NsËqka jykafia,df.ka wykjd"
8 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

tfyu wdY%jhkaf.ka ksoyia fkd jkafka fudlo lsh,d' kej;


nq ÿ rcdKka jyka f ia ms < s ; = r e fokjd fkd jevQ ks i hs is ;
wdY%jhkaf.ka ksoyia fkd fjkafka' Wkajykafia fmkajd fokjd
fï fkd jevQ O¾uh fudlla o lsh,d' ta ;uhs i;r i;smÜGdkh"
i;r iuHlam%Odk ù¾Hh" i;r R¾êmdo" mxp bkaøsh" mxp n,"
ima; fndÊ®x." wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h' fudku flfkl=gj;a
fï fndaê mdCIsl O¾uhka fkd jvd kï ;ukaf.a is; Wmdodk
rys;j ksoyia lr .kakjd lshk tl l< yels fohla fkd fjhs'
wfma rfÜ bkakjd wjqreÿ ;sy y;,sy Ndjkd lrmq wh'
kuq;a ta Woúhg ud¾. M,hla ,nd .ekSu ;shd Y%oaOdkqidÍ
fjkakj;a neß fj,d ;shkjd' talg fya;=j fï fndaê mdCIsl
O¾uhka ukd fldg y÷kdf.k jv,d ke;slu' yßhg t<fokf.a
wfÕka lsß fodjkjd jf.a'
fndaê mdËsl O¾u lshkafka p;=rd¾h i;H wjfndaOhg
WmldÍ jk O¾uhka ;sia y;la' fï O¾u jvk flkd tAldka;
jYfhka u p;=rd¾h i;H wjfndaO lrkjd u hs' ;:d.;hka
jykafia f.a O¾ufha ;sfhkjd O¾uh hs" wNsO¾uh hs lsh,d
folla' úkh hs" wNsúkh hs lsh,d folla' Tn okakd muKska
O¾uhg iQ;% msglh ;sfhkjd' úkhg úkh msglh ;sfnkjd'
wNs O ¾uhg wNs O ¾u ms g lh ;s f nkjd' wNs ú khg fudlla o
;sfhkafka@ tfyu tlla keye' u;l ;shd.kak mskaj;=ks" fï
úkh;a wNsúkh;a folu ;sfnkafka úkh msglfh hs' O¾uh;a
wNsO¾uh;a folu ;sfnkafka iQ;% msglfha ñi thska neyerj
fkd fjhs' iQ;% msglfha ;sfhk wNsO¾uh fudlla o@ ta ;uhs
i;a;sia fndaê mdËsl O¾u' tfyu kï fï O¾u foaYkd ud,dj
ks l ï u ks l ï O¾u foa Y kd ud,djla fkdfjhs ' ;:d.;hka
jykafiaf.a W;=ï u O¾uh jk wNsO¾u foaYkd ud,djla'
b;ska mskj
a ;=k"s nqÿrcdKka jykafia wmg fï ldrKh f;areï
.kak Wmudjla lshkjd' Tkak lsls<shla bkakjd' Th lsls<shg
ì;a;r wgla kjhla oyhla muK ;sfnkjd' lsls<sh ta ì;a;r
rlskafka keye' l=l=,a .| .iajkafk;a keye' WKqiqï lrkafk;a
keye' yenehs ta lsls<sh fufyu l,amkd lrkjd' —wfka uf.a
megjq fydfgka .y,d fyda ksh fmd;af;ka .y,d fyda ì;a;rh
m,df.k t<shg tkjd kï fldÉpr fyd| o˜ lsh,d' thd wdYdfjka
n,df.k bkakjd' kuq;a lsls<sh ta úÈyg wdYd l<dg leue;s
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 9
Wkdg ta úÈhg megjq ì;a;frka t<shg tkj o@ kE' talg fya;=j
fudlla o@ ì;a;r /lafla kE' WKqiqï lf<a kE' l=l=,a .|
.eiaiqfõ kE'
wkak tA jf.a ;uhs Ndjkdkqfhda.S NsËqj' fldhs;rï wdYd
l<;a" fldhs;rï leue;s jqk;a" fï fndaê mdËsl O¾uhka fkd
jvd kï" thdg Wmdodk rys;j wdY%jhkaf.ka ksoyia fjkak
,efnkafka keye' fida;dmkak fjkak;a neye' ilod.dó fjkak;a
neye" wkd.dó fjkak;a neye" wry;a fjkak;a neye' b;ska
mskaj;=ks" tfyu kï wms fï .ek l:d lr lr b|,d ú;rla
yßhkafka keye' yeuúg u is; jvkak W;aidy lrkak ´fka'
rdcldß w;r;=r fyda mdf¾ jdykhl hk tk .uka fyda fï
iEu wjia:djl§ u ;a fï lh Èyd kqjKska n,kak wms W;aidy
lrkak ´fka'
nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd' —we;eï NsËqjla leue;s
fjkjd" wfka uf.a is; Wmdodk rys;j ksoyia fjkjd kï fyd|hs
lsh,d' ta leue;s fjkjd jf.a u Wkajykafiaf.a is; Wmdodk
rys;j wdY%jhkaf.ka ksoyia fjkjd' tAlg fya;=j fudlla o@
Wkajykafia jv,d ;sfhkjd' fudkjo jv,d ;sfhkafka@ fndaê
mdËsl O¾u jv,d ;shkjd' nqÿrcdKka jykafia Wmudjlska
jod<d" ì;a;r wgla kjhla oyhla ;sfnk lsls<shla bkakjd' ta
ls l s < s ta j d rls k jd" WKq i q ï lrkjd" l= l = ¿ .| .ia i kjd'
Wkajykafia fmkajd fokjd tfyu ì;a;r rlsk lsls<s" —wfka
uf.a megjq fydfgka fyda kshj,ska ì;a;rh ì|f.k t<shg
tkjd kï fyd|hs˜ lsh,d' thd leu;s jqk;a ke;;a ta megõ
t<shg tkjd' wkak tA jf.a ;uhs" i;a;sia fndaê mdËsl O¾uhka
jvk flkd' leue;s jq k ;a ke;;a is ; Wmdodk rys ; j
wdY%jhkaf.ka ksoyia fjkjd'
yßhg kkao yduqÿrejkag jf.a' kkao yduqÿrefjda fndaê
mdËsl O¾uhka jevqfõ ÈjH wmairdjla ,nd.kak ys;df.k'
kuq;a Wkajykafia yßhg u fndaê mdËsl O¾uhka jvmq ksid
Wkajykafiaf.a is; Wmdodk rys;j wdY%jhkaf.ka ksoyia jqkd'
wkak ta jf.a mskaj;=ks" wms yßhg u fndaê mdËsl O¾uhka
iQ;% msglhg wkqj u y÷kdf.k is; ÈhqKq lrkak ´fka'
O¾u foaYkd lrk iajdóka jykafia kula w;ska jqk;a hï
10 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

fjkia wdldrfha lreKla" woyila tfyu ke;skï ;udf.a


w;a±lSula lshjqfkd;a wms n,kak ´fka tal iQ;% msglh yd tlÕ
fjkjd o lsh,d'
fndaê mdËsl O¾uhka uq,a lr f.k mj;ajkq ,nk fï
O¾u foa Y kd ud,dfõ wo uq , a u O¾u foa Y kfha ud;Dldj
ldhdkqmiaikdj' fndaê mdËsl O¾uhkaf.ka uq,ska u úia;r
jka f ka i;r i;s m ÜGdkh' ms k a j ;= k s " ldhdkq m ia i kdj"
fõokdkq m ia i kdj" Ñ;a ; dkq m ia i kdj" Oïudkq m ia i kdj ls h k
i;smÜGdk y;ßka uq,skau ldhdkqmiaikdj úia;r ùug fya;=j
th wmg jvd;a u m%lg fohla ùu ksihs' jvd;a u wms uq<d
fj,d" ne¢,' bkafka lhg hs'
mskaj;=ks" ldhdkqmiaikdj úia;r lsÍfï § f.dvla Wmldr
jk foa Y khla ;s f nkjd uʯu ks l dfha ;= k a f jks fmdf;a '
—ldh.;di;s iQ;%h˜ lsh,d' ta iq;%h uq,a lr f.khs wo foaYkdj
isoaO fjkafka'
mskaj;=ks" tA ojiaj, nqÿrcdKka jykafia jev isáfha ieje;a
kqjr fÊ;jkdrdufha' tla ojila NsËQka jykafia,d Wfoa ld,fha
msKavmd; lrf.k odkh j<|,d" oyj, msKavmd;fhka je,ls,d"
Wmia:dk Yd,djg tl;=fj,d O¾u idlÉPdjl ksr; jqkd' tA
fjkfldg nq ÿ rcdKka jyka f ia Ns Ë q k a jyka f ia , dg
ldhdkqmiaikdj uq,a lr .;a O¾u foaYkdjla lr,d ;sfnkjd'
weje;aks" ish,a, okakd jQ wmf.a Ydia;Dka jykafia ukdfldg
jvk ,o fï ldhdkqmiaikdj uy;a wdksixi f.k fok nj
meyeÈ,s lrñka lrk ,o O¾u foaYkh kï uyd wdYap¾Hhhs"
woaN+;hs" mqÿu iy.; wmQre O¾uhla fkao@ lshk u;h ;uhs"
ta fj,dfõ Wka j yka f ia , df.a idlÉPdjg Ndckh jq f ka ' ta
wjia:dfõ yqfol,d úfõlfhka jev isáh ;:d.;hka jykafia
Ndjkdfjka ke.sg,d Wmia:dk Yd,djg jeähd' O¾udikfha
jdäfj,d fudfyd;lg fmr idlÉPd jqk foa fudllao lsh,d
NsËqka jykafia,df.ka úuiqjd' —iajdñkS" nqÿrcdKka jykafia
ukd fldg jvk ,o ldhdkqmiaikdj uy;a wdksYxi f.k fok
nj úia;r lrñka foaYkd lrk ,o O¾uh uy;a wdYap¾hhs'
woaN+;hs fkao lshk woyi ;uhs wms idlÉPd lf<a˜ lsh,d
Wkajykafia,d ms<s;=re ÿkakd'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 11
Bg miafia nqÿrcdKka jykafia fï úÈhg foaYkdj wdrïN
l<d' Wkajykafia úuikjd —mskaj;a uyfKks" fln÷ wdldrhg
ldhdkqmiaikdj jevqfjd;a o uy;aM, uydksixi f.k fokafka@˜
ls h ,d' Wka j yka f ia úia ; r lrkjd" fï Ydikfha Ns Ë q j
wdrKHlg" reË uQ,hlg fyda Y=kHd.drhlg .syska lh Rcqj
;ndf.k m,Õla ne|f.k jdäfj,d" isysfhka hqla;j wdYajdi
lrkjd" isysfhka hqla;j m%Yajdi lrkjd' §¾>j wdYajdi lrk
úg §¾>j wdYajdi lrk nj fyd¢ka f;areï .kakjd' §¾>j
m%Yajdi lrk úg §¾>j m%Yajdi lrk nj fyd¢ka f;areï
.kakjd' fláfhka wdYajdi m%Yajdi lrk úg fláfhka wdYajdi
m%Yajdi lrk nj fyd¢ka f;areï .kakjd' wdYajdi m%Yajdi lh
u fyd¢ka f;areï .ksñka wdYajdi m%Yajdi lrkjd' wdYajdi
m%Yajdi kï jQ ldhixialdrh ixis÷jd,ñka wdYajdi m%Yajdi
lrkafkñhs yslafukjd'
fï úÈhg" hï lsis flfkla flf,ia ;jk ù¾hfhka hqla;j
flf,iqka m%ydKh lsÍfï kqjKska hq;=j ukd isyskqjKska hqla;j
lh ms<sn| isysh fhdud f.k jdih lrkjd kï ta NsËqj ;=<
lduhkag we,S hk iajNdjhla lduksYs%; ixl,amkdjla ldu
ú;¾l ;snqfKd;a tAjd ke;s fj,d hkjd' wl=i,a m%ydKh fjkjd'
is ; ixis f |kjd tA l d.% fjkjd' is f ;a iudêh jefvkjd'
nqqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd" NsËqj fï wdldrhg;a
ldhdkqmiaikdj jvkjd lsh,d'
Bg miq j nq ÿ rcdKka jyka f ia ;j;a Ndjkdjla úia ; r
lrkjd" ta fudlla o@ —.uka lrk úg" .uka lrk nj fyd¢ka
f;areï .kakjd' isgf.k isák úg" jdä ù isák úg" ie;emS
isák úg" hï hï wdldrfhka o lh msysgqjd ;sfnkafka ta iEu
bßhõjla u isysfhka ±k .kakjd' fï úÈhg Ndjkd lrk úg;a
thdf.a isf;a lduhkag wef,k iajNdjhla ;sfnkjd kï tal
ÿrefjkjd' is; iudys; fjkjd' iudêh jefvkjd' NsËqj fï
wdldrhg;a ldhdkqmiaikdj jvkjd'
B <Õ Ndjkdj NsËqj bÈßhg .uka lrk úg;a wdmiq yeÍ
tk úg;a ukd isyskqjKska bkakjd' udf.a is; ;=< <dul wl=i,
O¾uhka yg fkd .kSjd lsh,d isysfhka bkakjd' wdmiq yeÍ tk
úg;a ta úÈyhs' bÈßh n,k úg;a" yd;ami jg msg n,k úg;a"
w;a md yl=,k È. yßk úg;a" md;% isjqre ork úg;a" wdydr
12 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

mdk .kakd úg;a" jeisls<s leisls<s lrk úg;a" .uka lrk"


kej;S isák" jdä ù isák" ksodf.k isák" weyeÍ isák" l:d
nia lrk ksy~j isák iEu fudfydf;a u ;a flf,iqka m%ydKh
lsÍfï kqjKska jdih lrkjd'
±ka n,kak" idudkH Ôú;fha wms bkafka fï wjfndaaOfhka
fkd fjhs' flfkla lKakdähla <Õg .syska fyda fjk ;ekl
isgf.k fyda ;ukaf.a w;mh È. yßñka yl=,ñka n,kafka
flf,iqka m%ydKh lrk kqjKska fkd fjhs' ta ms<sn|j uq<dfjka'
wd¾H Y%djlhd Bg jvd fjkia' thd we÷ï w¢kafk;a kqjKska
l,amkd lr,d' wõ jeis iSf;daIaKdÈfhka ueis uÿre Wjÿre j,ska
fíÍu msKsi we÷ï w¢kjd lshk wjfndaOfhka' wdydr .kafk;a
úfkdaoh msKsi w,xldrh msKsi fkdfjhs' yqfola fï lh mj;ajd
.ekS u ms K s i ;a " nUir Ôú;hg wkq . % y ms K s i hs ls h k
wjfndaOfhka' fï wdldrfhka Ndjkdj ÈhqKq lrf.k hk fldg
thd ;=< ldu ú;¾l ldu ixl,amkd ;snqKd kï tajd ÿrefj,d
hkjd' is; tald.% fjkjd' iudêh jefvkjd' nqÿrcdKka jykafia
fmkajd fokjd NsËqj fï wdldrfhkq;a ldhdkqmiaikd Ndjkdj
ÈhqKq lrkjd lsh,d'
B ,Õ Ndjkdj NsËqj há m;=f,ka Wv ysiflia j,ska
my<g ifuka jeiS .sh fkdfhla fkdfhla wdldrfha wiQÑfhka
msÍ .sh fï lh ms<sn|j kqjKska úuid n,kjd'
fï YÍrfha flia" f,dï" ksh" o;a" iï" uia" kyr" weg"
wegñÿ¿" jl=.vq" yoj;" wlaudj" nv" Èj" ms;a;dYh" fmky¿"
l=vd nvje,a" uy nvje,a" wdudYh" wiQÑ" ysia fud<h" ms;"
ierj" f,a" oyäh" f;,a" l÷¿" i|ñÿ¨" uq;%d hkdÈ wmsßisÿ
fohska msÍ.sh lhla fï ;sfnkafka lsh,d' fïl fno fnod fjkalr
kqjKska úuikjd' tAl yßhg fukak fï jf.a' fome;af; u lg
;sfhk u,a,la ;sfnkjd' tA u,af,a ù" yd,a" uqx weg" uE weg"
;, iy,a wd§ fkdfhla wdldrfha OdkH msÍ ;sfnkjd' weia ;sfnk
mqoa.,fhla ta u,a, ,sy,d fï uqx" fï ù" fï yd,a" fï ;, wd§
jYfhka fjka fjka lr n,kjd' wkak tA jf.a NsËqj ;udf.a
lh fï fï wdldrfha l=Km fldgia j,ska ilia ù ;sfnk nj
kqjKska olskjd'
mskaj;=ks" wms fï úÈhg fyd|g kqjKska úui,d n,kak
mgka .;af;d;a fï lh lshkafka fï flia álla yhs lr,d"
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 13
frdau l+m yhs lr,d" o;a yhs lr,d hdka;ï wgj .;a; tlla
yeáhg wmg fyd|g f;afrkak mgka .kakjd' yenehs fï wY=N
ix{dj wms ks r ka ; rfhka mq r eÿ lrka k ´fka ' fudlo fï
ú[a[dKh yßu udhdldÍ tlla ksid' fï wY=N ix{dj ks;r
ks;r mqreÿ lf<a ke;akï wmg jefvkafka iqN ix{dj'
nqÿrcdKka jykafia fï ldhdkqmiaikdj jeäh hq;= wdldrh
.ek b;d u ,iaik Wmudjla lshkjd' tA ldf,a b|,d ;sfhkjd
ckmo l,HdKs lsh,d k.r fidaNkshla' ckmo l,HdKs b;d u
,iaikhs' tA jf.a u oËhs' ,iaikg kgkjd' ,iaikg .S lshkjd'
ckmo l,HdKs k.rhg weú,a,d isxÿ lsh lshd kgkak mgka
.;af;d;a k.rfha úYd, l,n,hla we;sfjkjd' ñksiaiq fmdr
lld ;uhs ckmo l,HdKs n,kak tkafka' b;ska Th w;f¾ tl
ukqiaifhl=f.a ysfia f;,a msreKq Ndckhla ;shkjd' f;,a Ndckh
T¿fõ ;sh,d lshkjd" —Tn fï f;,a l,h ckmo l,HdKs kgk
fikÕ w;ßka u wrf.k hkak ´fka'˜
—yenehs Tn miqmiska lvqjla w;ska .;a jOlfhla tkjd'
jerÈ,dj;a f;,a Ndckfhka ìxÿjla yß ye¿fkd;a t;k u
Tfí fn,a, lm, urkjd˜ lsh,d lshkjd' fï ukqIHd uefrkak
wlue;s Ôj;a fjkak leue;s flfkla'
±ka fï f;,a Ndckh T¿fõ ;s h df.k hk ukq I Hhd
kslugj;a ckmo l,HdKs Èyd n,hs o@ kE' wvq ;rñka ñysß
lgy~gj;a wjOdkh fhduq lrkafka kE' fuhd wr l,n,ldÍ
fikÕ w;r b;d m%fõYfuka f;,a l,hg u isyh
s fhduq lrf.khs
.uka lrkafka'
nq ÿ rcdKka jyka f ia fï f;,a l,h Wmud lrka f ka
ldhdkqmiaikdjghs' Wkajykafia fmkajd fokjd wkak tn÷
isysfhka wms ldhdkqmiaikdj ÈhqKq l< hq;=hs lsh,d' fï wdldrfha
is y s h ls k a ldhdkq m ia i kdj jvka k yels j q f kd;a kï wmg
ú[a[dKfha udhdfjka .e,fjkak mq¿jks' W±,a,lska jev lrk
ukqIHhdg W±,af,a ñg fyda ;,h f.ú,d hkjd fmakafka kE'
ld,hla hkfldg f.ú,d ;sfhkjd fmakjd' wkak ta jf.a ;uhs
wfma isf;a wdY%jhka f.ù .sh m%udKh wmg fmfkkafka keye'
kuq;a wms O¾uhg wkqj ksjerÈ ms<sfj,g Ñka;kh yiqrejkjd
kï l,la hkfldg wms fkd ±kSu f,dl= ÈhqKqjla ,nkjd' fï
úÈhg lh Èyd kqjKska n,k ta NsËqj ;=<;a hï wdldrhl
14 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

lduhka g we,S f ï ia j Ndjhla " ldu ks Y s % ; yeÕS u la " ldu


ixl,amkdjla ;snqKd kï tal ÿrefj,d is; iudys; fj,d iudêh
jefvkjd' NsËqj fukak fï wdldrhg;a ldhdkqmiaikdj jvkjd'
B <Õ Ndjkdj ;uhs " hï wdldrhls k a fï lh ms y s g d
;sfnkjd o" ta wdldrfhka u n,kjd' fï YÍrfha mGú Od;=j
we;' wdfmda Od;=j we;' f;afcda Od;=j" jdfhda Od;=j we; lsh,d
lh msysgd ;sfnk wdldrfhka u Od;= jYfhka fno fnod kqjKska
úuikjd' nq ÿ rcdKka jyka f ia fmka j d fokjd yrla urK
flfkl= fyda Tyqf.a w;jeisfhl= fyda .jfhla ur,d uia lr,d
i;r ux ykaÈhl È. werf.k ta Èyd n,df.k bkakjd jf.a
NsËqj fï YÍrh Od;+kaf.ka ilia ù we;s wdldrh kqjKska úuid
n,kjd' fï lh yeÈ,d ;sfhkafka i;r uyd Od;+kaf.ka' i;r
uyd Od;+kaf.ka ilia jqk fï lh mj;ajd .ekSu úI iys;
i¾mhka i;r fofkla fmdaIKh lrkjd jf.a wudre fohla
lsh,hs nqÿrcdKka jykafia foaYkd lr, ;sfhkafk' fï lh
ksrka;rfhkau f,v fjkjd' wõfjka jeiafika iSf;ka mskafkka
wdydr wvq jeä ùfuka fjkia fjkjd' fï lh wks;H hs' uu fyda
udf.a fyda udf.a wd;auh jYfhka i,lkak iqÿiq keye lsh,d
kqjKska úuikjd' fï úÈyg lfha ienE ;;ajh kqjKska olsñka
Ndjkd lrk ta NsËqj ;=< lduhka flfrys we,aula ;snqKd kï
ta ish,a, ÿrefj,d iudêh jefvkjd'
idßmq;a; iSykdo iQ;%fha úia;r fjkjd ießhq;a uyry;ka
jykafia lh ms<sn|j isysh mj;ajk wdldrh ms<sn| wmQre
úia;rhla' nqÿrcdKka jykafia iej;a kqjr fÊ;jkdrdufha jev
bkak ld,fha idßmq;a; uyry;ka jykafia nqÿrcdKka jykafia
<Õg jevu lr,d —iajdóks" ±ka jia ld,h wjidkhs' uu
pdßldfõ msg;a ùug leu;shs˜ lsh,d Wka jykafiaf.ka wjir
,ndf.k ta wi,ska bj;a fj,d .shd' Bg miafia tl NsËqjla
ießhq;a yduqÿrefjda bj;aj .syska ál fõ,djlg miafia t;ekg
wdjd' weú,a,d —iajdókS" idßmq;a; ysñhka uf.a wefÕa yemams,d
iudj fkd f.k pdßldfõ msg;a jqkd˜ lsh,d nqÿrcdKka jykafia
bÈßfha fpdaokdjla bÈßm;a l<d'
nqÿrcdKka jykafia NsËqka jykafia kulg l:d lr,d
—Tn .syska uf.a jpkfhka idßmq;a; iajdóka jykafiaj fuys
le|jkak˜ lsh,d m%ldY l<d' fï fj,dfõ uq.,ka uyry;ka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 15
jykafia;a wdkkao iajdñka jykafia;a l=áhla l=áhla .dfka
.sys,a,d wks;a iajdóka jykafia,d /ia l<d' —weje;aks" jäkak'
wo idßmq;a; iajdñka jykafia isxy kdohla mj;ajkjd˜ lsh,d'
Bg miafia idßmq;a; uyry;ka jykafia nqÿrcdKka jykafia
<Õg jevu l<d' jevu lr,d je|,d tl;a mia j isá ießhq;a
iajdóka jykafiaf.ka wr NsËqjf.a fpdaokd ms<sn| m%Yak l<d'
—Tn fï NsËqjf.a wefÕa yemS pdßldfõ msg;a jqkd lshkafka
we;a; o˜ lsh,d'
ta fj,dfõ idßmq ; a ; uyry;ka jyka f ia fï úÈyg
is x ykdohla lrka k mgka .;a ; d' —ia j dñkS " hï Ns Ë q j lg
ldh.;di;sh ke;akï ta NsËqj fjk;a NsËqjlf.a wefÕa yemS
.ukla msg;a fjkak mq¿jks' iajdñkS" fï uy fmdf<djg msßisÿ
foa;a oukjd" wmsßisÿ foa;a oukjd' u, uq;%d;a oukjd' fl<;a
oukjd' ierj;a oukjd' f,a ; a oukjd' kuq ; a ia j dñkS " fï
uyfmd<j ta ksid mSvdjg m;ajkafka keye' ,eÊcdjg m;ajkafka
keye' ms<sl=,a lrkafka keye' iajdñkS" uu;a ta wdldrfhkauhs
Ndjkd lrkafka' fmdf<dj yd iudkj u hs uf.a is; m;ajkafka'
;ukaf.a isg ms<sfj,ska ish¿ i;ajhka flfrys m%udK l< fkd
yels ;rï wffjÍj ksÿla jQ ffu;S% is;skqhs uu jdih lrkafka'
iajdñkS" hï flfkl=g ldh.;di;sh ke;skï NsËqjlf.a
wefÕa yemS iudj fkd f.k msg;aùu iqÿiqhs' kuq;a iajdñkS" fï
c,fhys msßisÿ foa;a fidaokjd' wmsßisÿ foa;a fidaokjd' u< uq;%d;a"
fl<;a" ierj;a" f,a;a fidaokjd' ta;a fï c,h ta .ek mSvdjg
m;afjkafka keye' ,eÊcdjg m;afjkafka keye' ms<sl=,a lrkafka
keye' uu;a iajdókS" c,h yd iudk is;skqhs ffu;S% iy.; j
jdih lrkafka'
iajdñkS" fï .skf
a kka msßisÿ oE fukau wmsßisÿ oE;a ±fjkjd'
u< uq;%d;a ±fjkjd' fl<;a ±fjkjd' ierj;a" f,a;a ±fjkjd'
tajdhska ;e;s fkd f.k ,eÊcd fkdù isák .skak fuka iajdñkS"
uu;a ffu;S% is;skqhs jdih lrkafka'
iajdñkS" jd;fhka msßisÿ foa;a wmsßisÿ foa;a yudf.k hkjd'
wiQÑ" u, uq;%d" fl<" fidgq" ierj yd f,a;a yud hkjd' tajdhska
;e;s fkd f.k ,eÊcd fkdjk jd;h yd iudkj hs uu jdih
lrkafka'
16 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

iajdñkS" iefvd,a orefjla fyda iefvd,a ±ßhla ^wiQÑ yd


u, uq;%dÈh wÈñka k.rh msßisÿ lrk& Ndckhla w;g f.k
frÈlvla mg,jd f.k .ug fyda k.rhg we;= , a jq f kd;a
udkakfhka f;drj u hs" ksy;udkSj u hs jdih lrkafka' uu;a
iefvd,a orefjla fuka ksy;udkSj ffu;S% is;skqhs jdih lrkafka'
iajdñkS" lmd ±uQ wx we;s f.dfkla b;d lSlrej iqúkS;j
mdofhka fyda wÕs k a ls i s f jl= mS v djg m;a fkd lr y;r
uxykaÈfhka y;r uxykaÈhg .uka lrkafka hï wdldrfhkao
iajdñkS uu;a lmd ±uQ wx we;s f.dfkla jf.a lSlre ksy;udkS
ffu;S% is;skqhs jdih lrkafka'
iajdñkS" msßisÿj iqj| ú,jqka .,ajd uekeúka ieriS jdih
lsÍug leu;s ;reK ÿfjl=f.a fyda mqf;l=f.a lrg i¾m l=Kla
fyda W!re l=Kla fyda ñkS l=Kla ±uqfjd;a Tyq fyda weh ta l=Kq
ù .sh u<l| ksid mSvdjla ú¢kafka o" hï wdldrhlska ,eÊcd
fjkafkao" ms<sl=,a lrkafkao" uu;a fï l=Kq lh ksid mSvdfjka
,eÊcdfjka ms<sl=f,kqhs jdih lrkafka'
ia j dñkS " hï flfkl= g ldh.;di;s h ke;s k ï Tyq
NsËqjlf.a wefÕa yemS iudj fkd f.k pdßldfõ msg;a fjkjd'
kuq;a iajdñkS hï lsis flfkla hqI kslaóu msKsi ;ekska ;ek
isÿre l< uiska mqrjk ,o úYd, ye,shla mßyrKh lrkafka
hï wdldrhlskao uu;a ;ekska ;ek isÿre we;s uia ye,shla
jeks lhla ;uhs mßyrKh lrkafka'
—ia j dñkS " fun÷ ldh.;di;s h la ke;s Ns Ë q j la kï
NsËqjlf.a wefÕa yemS iudj fkd f.k pdßldfõ msg;aj hkjd˜
lsh,d idßmq;a; uyry;ka jykafia isxykdo l<d'
fï isxy kdoh wjika fjkj;a tlal u fndre fpdaokdj
bÈßm;a lrmq Ns Ë q j nq ÿ rcdKka jyka f ia g jka o kd lr,d
—ia j dñkS " uu fuda v fhla jq k d' w{dkfhla jq k d' fun÷
W;a;ufhla ms<sn| fndre fpdaokdjla lrkakg ;rï uu fudav
jqkd' u;= ixjr ùu msKsi uf.a jro jro jYfhka ms<s.kakd
fialajd˜ lsh,d b,a,d isáhd' tA fj,dfõ nqÿrcdKka jykafia tu
NsËqjf.a wdh;s ixjrh ms<sf.k —idßmq;a;fhks" fï NsËqjf.a
ysi fu;k u i;a lvlg mef,kak fmr Tyqg iudj ,nd fokak˜
lsh,d ießhq;a uy ry;ka jykafiag m%ldY l,d' tA fj,dfõ
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 17
ießhq;a uyry;ka jykafia —iajdñkS" tA wdhqIau;=ka jykafia ug
iudj fokafka kï uu;a Wkajykafiag iudj fokjd˜ lsh,d m%ldY
l,d'
±ka n,kak mskaj;=ks" wms wiqN Ndjkd" Od;= ukisldr
Ndjkd wdÈh fldhs;rï ÈhqKq l< hq;=j ;sfnkjd o lsh,d' fï
foaYkd wyk fldg wmg wfma m%udoh jgyd.kak myiq fjkjd'
ix>hd irK hkjd lsh,d lshkafka fïlg ;uhs' tA ry;ka
jykafia,df.a Ôú; .ek' is; is;d wms;a Ñka;kh ÈhqKq lr.kak
´fka'
B <Õg úia;r fjkafka kjiSjÓlh' kjiSjÓlh lshkafka
wuq fidfydfkys w;yer ±uQ uD; YÍrhlg hï brKulg
uqyqK fokak isÿfjkjdo" ;ukaf.a YÍrh;a ta brKugu m;afjk
nj olsñka lrkq ,nk Ndjkdj' ta Ndjkdj nqÿrcdKka jykafia
fï úÈhg úia;r lrkjd —mskaj;a uyfKks" wuq fidfydfkys
w;ayer ±uQ" ueÍ tl ojila blau .sh" fo ojila blau .sh"
;=ka ojila blaujd .sh" bÈó ks,a ù ierj yg.;a;d jQ uD;
YÍrhla hï wdldrhlska olskak ,efnkjdo ioaO¾uh wjfndaO
lrkq leu;s NsËqj ;ukaf.a fï YÍr;a ta uD; YÍrh yd .,md
n,kjd' uf.a fï YÍrh;a taldka;fhka u fu iajNdjhg m;a
fjkjd' fï brKug u hs m;afjkafka' fï iajNdjh blaujd
keye lsh,d'
mskaj;=ks" wms u<ñkshla l,a ;nd.kak fldÉpr foaj,a
lrkjd o@ fnfy;a úÈkjd" nv fndl= bj;a lrkjd" tÉpr
lr,;a ojia ;=k y;rla ;shd.kafka fldÉpr wudrefjka o@
fudk;rï ÿ.| yukjd o@ tfyu tfla ñkshla wuq fidfydklg
.syska kslï u w;ayer ±ïfud;a l=ula fjhs o@
kdúl yuqodfõ ysgmq uy;a;fhla thdf.a w;a±lSula wms;a
tlal m%ldY l,d' mqkßka j, hqoaOh fj,dfõ fjä je§ ñh .sh
whf.a u<ñkS lef,a yeu;eku ;sì,d ;shkjd'
tajd wiamia lrkak úÈyla keye' fyd|g u mKqfjda .y,d'
ta w;r;=r w;mh ;=jd, jqk wh;a bkakjd' ta whg fnfy;a
odkak fyda ta Woúh l|jqre j,g msg;a lr yßkak l%uhla
keye' fudlo fj,d ;sfhkafka@ wr ñkSj,g .ymq mKqfjda
Tlafldu mK msáka bkak whf.a ;=jd, j,g;a tkak wrf.k'
18 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

wka;sug mK ;sfhk fï ke.sg,d lsh,d bkak whf.a wf;a


we;sfjÉp mqxÑ ;=jdf,ka mjd ñkS l=Kq fjÉp .| tkak mgka
f.k ;sfhkjd' wka;sug u< ñkS f.kshkak wyia hd;%d wdmq
fj,dfõ j;=f¾ mdù mdù ;sìÉp u<ñkS f.dv.kak w; ;síndu
tajd Èhfj,d úisÍ .syska ;sfnkjd'
l¿;r Ndjkd jev igyfka § kjiSjÓl Ndjkdj úia;r
lrk fldg wyf.k ysgmq tA uy;auhdg wr w;a±lSu fufkys
fj,d ;sfnkjd' fï jf.a foaj,a wykak olskak ,enqkd u wms
wfma YÍrhg .,m,d kqjKska úuikak ´fka' fï ;;ajhg
m;afjk YÍrhla fkao uu mßyrKh lrkafka lsh,d' ta úÈhg
ys;kfldg ta NsËqj ;=< hï lduhkag wef,k iajNdjhla ;snqKd
kï th ÿreù .syska iudêh jefvkjd'
wuq fidfydfka w;yer ±uQ u< ñksh B <Õg ±l.kak
,efnka f ka lmq g ka " Wl= i a i ka " ,s y s K s h ka " iq k Lhs k a " is j ¨ka "
úúOdldr i;=ka úiska ld oud ;sfnk wdldrh hs' ta wdldrfhka
i;=ka lE,s lv lvd ldmq YÍrh Èyd n,df.k NsËqj fudlo
lrkafka@
;ukaf.a YÍrh;a fï brKug u m;afjk nj olsñka kqjK
fufyhjkjd' ±ka wms u<ñkS fidfydka j, w;yer oukafka
keyefka' j,la lm,d jf,a odkjd' fmd<j hg ±ïud lsh,d
fïflka ksoyia fjkjd o@ kE fï lfha u yefokjd mKqfjda'
fmdf<dj we;=f,a bkak i;=ka yß Th ál lrkjd u hs' fï
úÈhg isyslrk fldg;a iudêh jefvkjd'
i;=ka ld,d odmq YÍrh Bg miafia ;ekska ;ek weg mEÈ,d
iEu ;eklu f,hs k a ms r eKq uia iys ; j kyr je,s k a ne£
;sfnkjd olskak ,efnkjd' fï uD; YÍrh Èyd n,df.k;a
;ukaf.a lh yd .,md n,ñka ldhdkqmiaikdfõ fhfokjd' Bg
miafia ta uD; YÍrh uiska f;dr fj,d f,hska wmsßisÿ fj,d
kyr j,ska ne£ ;sfnkjd olskak ,efnkjd' fï uD; YÍrh;a
;udf.a lh yd n,ñka NsËqj ldhdkqmiaikdj jvkjd' fï
ms<sn|j jvd;a fyd¢ka úia;r iys;j ±k.kak leu;s Woúh
—ta wud ksjka iqj fndfyda ÿr fkdfõ˜ lshk i;smÜGdk fmd;
lshjkak' i;smÜGdk fmd; wms ks;ru mßYS,kh lrkak ´fka'
±ka fï uD; YÍrh iïmQ¾Kfhka u uiska f;dr weg
iels,a,la njg m;afj,d ;ju;a tlsfklg iïnkaOj ;sfnkjd'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 19
O¾udjfndaOh lrkq leu;s NsËqj ;ukaf.a YÍrh ta YÍrh yd
.,md n,ñka ldhdkqmiaikdj jvkjd' B<Õ iSjÓlh ±ka weg
len,s f.dvla muKhs' weg len,s Èid wkqÈidj, úisÍ .syska
w;a weg" md weg" flKavd weg" l,jd weg" msglgq weg" Wl=,a
weg" f., weg" o;a weg" ysialn,a fï yeu tlla u úisÍ .syska
fï weg f.dv Èyd n,df.k Ndjkd lrk fldg;a iudêh
jefvkjd'
;j ál ld,hla hkfldg fï weg len,s f.dv yla
f.ähl mdg n÷ iqÿ meye we;s weg f.dvla njg m;afjkjd'
fï weg f.dv Èyd n,df.k;a ldhdkqmiaikdj jvkjd' ±ka fï
fjkfldg wmsg u<ñkshg w;a fjk brKu jßka jr n,d.kak
wuq fidfydkaj, fkd ;snqkdg" wmsg fïl kqjKska ys;g wrf.k
isyslrkak mq¿jks' ±ka fï YÍrh wjqreÿ .dkla blau .sh ;ekska
;ek f.dv .eiqkq f.dvla njg m;afj,d' NsËqj ta weg f.dv
Èyd n,df.k;a Ndjkd lrkjd'
kj fjks iSjÓlh ±ka ;kslru l=Kq fj,d yqKq njg m;ajqk
weg f.dvla njg fï YÍrh m;afj,d' O¾udjfndaOh lrkak
leu;s NsËqj ;ukaf.a YÍrh;a ta u<l=Kq yd .,md n,kjd'
uf.a YÍrhg;a fï ia j Ndjh u w;a f jkjd fka o @ fun÷
brKulg uqyqK fok YÍrhlg fkao uu uq<dfj,d isáfha'
wdYdfjka bkafka fun÷ YÍrhla fkao uu mskjkafka lsh,d thd
kqjKska úuikak úuikak thd ;=< lduhkag we§ hk iajNdjhla
;snqKd kï th ÿrefj,d .syska thdf.a is; iudys; fj,d iudêh
jefvkjd' fï wdldrhg;a NsËqj ldhdkqmiaikdj jvkjd'
b;ska fï úÈhg ldhdkqmiaikdj ÈhqKq lrf.k hkfldg
thdf.a is ; lduhka f .ka fjka f j,d wl= i , O¾uhka f .ka
fjkafj,d ú;¾l úpdr iys; úfõlfhka yg.;a mS%;sfhka yd
iemfhka hq;= m%:u OHdkh ;=< msysgkjd'
Bg miafia ta NsËqj ;udf.a uq¿ lh u udkisl úfõlfhka
yg.;a mS%;sfhka yd iemfhka f;;a lrkjd' mS%;sfhka iemfhka
uq¿ lhu mqrjkjd' lh mqrdu mS%;sh yd iemh m;=rkjd' ta
NsËqjf.a lfha úfõlfhka yg.;a mS%;sh yd iemh fkd me;sreK
;ekla kE'
tal nqÿrcdKka jykafia Wmud lrkafka fï úÈyghs' kEug
20 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

.kak inka yok flfkla fyda thdf.a f.da,fhla kEug .kakd


iqj| l=vq wrf.k Ndckhlg odkjd' Bg miafia j;=r by by tA
iqj| l=vq ms~q lrkjd' j;=r oud ms~q lrkav lrkav Èhfj,d
je.sfrkafka ke;sj tA iqj| l=vq f,dl= .=,s njg m;afjkjd'
wkak tA úÈyg u hs NsËqj m%:u OHdkhg meñKs,d úfõlfhka
yg.;a mS%;sfhka yd iemfhka uq¿ lh u f;;a lrñka mS%;sh yd
iemh uq¿ lfha u m;=rejdf.k jdih lrkafka' fï wdldrhg
NsËqj ldhdkqmiaikdj jvkjd'
Bg miafia thd ú;¾l úpdr ixis|j,d is; ;=< yg.;a
n,j;a m%idofhka hq;=j ú;¾l úpdr rys; iudêfhka yg.;a
mS%;sfhka yd iemfhka hq;= fojk OHdkhg meñK jdih lrkjd'
thd fudlo lrkafka@ iudêfhka yg.;a mS%;sh yd iemfhka
;ukaf.a uq¿ lh u f;;a lrkjd' uq¿ lh u mqrjkjd mS%;sh yd
iemh uq¿ lfha u m;=rjkjd' thdf.a YÍrfha mS%;sh yd iemh
yeu;ekl u me;sß,d ;sfnkafka'
nqÿrcdKka jykafia fï úÈhg Wmudjlska tAl úia;r
lrkjd' lsisu ÈYdjlska c,h msgùug fidfrdõjla ke;s isys,a
Èh /,s k.sk c,dYhla ;sfnkjd' fï c,dYhg jeiai ,efnkafka
kE' fudlo fjkafka@ tA c,dYh ;j ;j;a iS;f,ka f;fukjd'
yeu ;eku f;fukjd' f;;a fkd jQ ;ekla keye' fï úÈhg u
hs NsËqj iudêfhka yg.;a mS%;sfhka yd iemfhka uq¿ lh u
m;=rejd jdih lrkafka' fï úÈyg;a NsËqj ldhdkqmiaikdj
jvkjd'
Bg miafia tA NsËqj mS%;shg fkd we,S WfmaËdfjka jdih
lrkjd' isys kqjKska hqla;j ldhsl iemhl=;a ú¢kjd' wd¾h
W;=uka tAlg lshkafka WfmaËdfjka hqla;j isysfhka hq;=j iemfia
jdih lrkjd lsh,d' tA ;D;sh OHdkh ,nd f.k NsËqj jdih
lrkjd' Tyq fï uq¿ lh u ta mS%;sh rys; iemfhka f;;a lrkjd'
yeu;ekl u f;;a lrkjd' mqrjkjd' yeu;eku m;=rjkjd'
thdf.a YÍrfha mS%;s rys; iqLh fkd me;sreK ;ekla kE' tal
yßhg fï jf.a' udfk,a fyda fk¿ï fyda iqÿ fk¿ï ú,l udfk,a
fk¿ï iqÿ fk¿ï u,a msfmkjd'
AtA u,a w;r iuyr u,a j;=f¾ u bmÈ,d j;=f¾ u jefvkjd'
tA u, uq¿ukska u iS;, c,fhka f;ñ,d ;sfhkafka' c,fhka
f;;a fkdjQ lsisu ;ekla ta uf,a kE' wkak ta jf.au NsËqj mS%;s
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 21
rys; iemfhka uq¿ lh u f;;a lrkjd' mqrjkjd' mS%;sfhka
f;drj yg.;a iemh uq¿ lfha u m;=rejd jdih lrkjd' NsËqj
fï úÈhg;a ldhdkqmiaikdj jvkjd'
Bg miafia NsËqj iemh;a ÿrelr,d ÿl;a ÿrel,d' l,ska
u udkisl iem ÿla fol ÿre lr,d iem ÿla foflka f;dr
msßisÿ isysh;a WfmaËdj;a ;sfhk i;rfjks OHdkhg meñK jdih
lrkjd' ta NsËqjf.a YÍrfha msßisÿ is; fkd me;sreKq ;ekla
kE'
tal yßhg fï jf.a' hï mqoa.,fhla iqÿ jia;%hla wrf.k
thdf.a ysfia b|ka u fmdrjdf.k jdäfj,d bkakjd' ta fj,dfõ
iqÿ jia;%fhka fkd jeiqKq lsisu ;ekla thdf.a YÍrfha kE'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd —mskaj;a uyfKks" wdkak ta
jf.a u hs NsËqj thdf.a uq¿ lh u msßisÿ is;ska m;=rejd jdih
lrkafka' ta fj,djg ta msßisÿ is; fkd me;sreK ;ekla ta
NsËqjf.a lfha kE' fukak fï wdldrhg hï NsËqjla wm%udÈj
flf<ia ;jk ù¾Hfhka hq;=j flf,iqka m%ydKh lsÍfï kqjKska
hq;=j jdih lrkjd kï ta NsËqj ;=< hï wdldrhl lduhkag
wef,k iajNdjhla ;snqKd kï ta we,Shk iajNdjh ÿre fj,d
hkjd' is; iudys; fjkjd' iudêh jefvkjd' fï wdldrhg;a
NsËqj ldhdkqmiaikdj jvkjd'
;:d.; nq ÿ rcdKka jyka f ia foa Y kd lrkjd hï ls i s
flfkla fukak fï wdldrhg ldhdkqmiaikdj jvkjd kï nyq,
lrkjd kï p;=rd¾H i;H wjfndaOh weiqre lr.;a hï;dla
O¾uhka we;a o ta ish,a, u ta ldhdkqmiaikdjg we;=<;a fjkjd
lsh,d' tal fï jf.a Wmudjlska meyeÈ,s lrkjd' hï mqoa.,fhla
uy uqyqo is;g k.d .;af;d;a ta uqyqog .,k ish¿ l=vd .xÕd
we< fod< wdÈh Bg we;=<;a fjkjd jf.a ldhdkqmiaikdjg
p;=rd¾H i;H wjfndaOh weiqre lr .;a ish¨ O¾uhka we;=<;a
fjkjd lsh,d nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd'
B <Õg Wkajykafia ;jÿrg;a ldhdkqmiaikdfõ jeo.;alu
wjOdrKh lrkjd' ms k a j ;a uyfKks " hï Ns Ë q j la fï
ldhdkqmiaikdj fkd jvhs kï nyq, fkdlrhs kï udrhd thd
;=<g we;=,a fjkak bvla ,nkjd' wruqKla ,nkjd lsh,d'
Wkajykafia m%Yakhla wykjd —mskaj;a uyfKks" hï mqoa.,fhla
nr .,a leghla f.k th ueá f.dvlg úis lf<d;a ta nrjQ
22 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

.,a legh ueá f.dv u; iïmQ¾Kfhka u .sf,kjd fkao@˜


lsh,d'
NsËqka jykafia,d m%ldY lrkjd tfyuhs iajdñks lsh,d'
;:d.;hka jykafia foaYkd lrkjd —uyfKks" wdkak ta jf.a u
hs hï NsËqjla ldhdkqmiaikdj jvkafka ke;akï nyq, lrkafka
ke;akï thd udrhdg yiqfjkjd˜ lsh,d' Wkajykafia kej;;a
fï úÈfha m%Yakhla wykjd' —uyfKks" úh,s or lvla ;sfhkjd'
hï mqreIfhla .skaor ,nd .kakd oKavla /f.k fï úh<s or
läka .sks ,nd .kakjd lshk woyiska oKafvys iam¾Y lf<d;a
thdg .skaor ,nd .kak mq¿jka o@˜ lsh,d' NsËqka jykafia,d
lshkjd —tfyuhs iajdñkS" ta ;eke;a;dg f,fyisfhka .skaor
,nd.kak mq¿jka˜ lsh,d'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd —mskaj;a uyfKks" hï
Ns Ë q j la ldhdkq m ia i kdj jvka f ka ke;a k ï nyq , lrka f ka
ke;akï thd udrhdg wyqfjkjd˜ lsh,d' B<Õg Wkajykafia
foa Y kd lrkjd —uyfKks " wdOdrlhl ;enQ ys i a jQ uyd
Èhye,shla ;sfnkjd' nr j;=r Ndckhla lr ;ndf.k tk
ukqiaifhl=g ;uka /f.k wd c,h myiqfjkau ysia Èh ye,shg
oukak yels fjkjd fkao@˜ lsh,d' —tfyuhs iajdñks˜ lsh,d NsËk q a
jykafia,d ms<s;=re fokjd'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd —mskaj;a uyfKks" wkak
ta wdldrfhka u hs hï NsËqjla ldh.;di;sh jevqfõ ke;akï
nyq, lf<a ke;akï thd udrhdf.a .%yKhg yiqfjkjd˜ lsh,d'
Wkajykafia foaYkd lrkjd —mskaj;a uyfKks" hï NsËqjla
ldhdkqmiaikdj jvkjd kï nyq, lrkjd kï lsß iys; ÈUq,a ,S
folla talg iam¾Y lsÍfuka .sks ,nd.; fkd yels mßÈ u"
msreKq Èh Ndckhlg myiqfjka ;j;a Èh msrúh fkd yels
mßÈ u ta NsËqj .%yKhg .ekSug udrhd bvla fkd ,nk nj'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd fï ldhdkqmiaikdj
hï lsisflfkla jevqfjd;a nyq, lf<d;a thdg fï wNs{dfjka
hï fohla w;a olskak ;sfnkjd kï" ±ka wms .;af;d;a fmr úiQ
Ôú;h .ek f;dr;=re w;aolskak ´k kï wms fudlo lrkak
´fk@ wms fï wNs{d Wmojkak ´k' i;ajhka ÈjH f,dalj,
wmdhj, WmÈk wdldrh olskak leu;s kï wNs{d Wmojkak
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 23
´k' wkak ta úÈhg wNs{djka ;=<ska hula olskak leu;s flkd
fï ldhdkqmiaikdj ukdfldg jevqfjd;a thdg ta i|yd wjia:dj
ie,fikjd lsh,d nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd'
tal yßhg Wkajykafia Wmud lrkjd lmqfgl=g îug
yelsfjk ;rï j;=r msreKq Ndckhlska Yla;su;a mqreIhl=g
myiqfjka u we, lr,d j;=r ,nd .kak mq¿jka jf.a" iu N+ñ
Nd.hl msysá kshr n¢k ,o lmqfgl=g îug yelsjk ;rï
j;=r msÍ we;s y;/ia fmdl=Kla n,j;a mqreIhl=g f,fyisfhka
u tla me;a;lska kshr ì| j;=r msgdr hjkak;a mq¿jka jf.a"
fyd| fmdf<djla iys; y;r uxykaÈhl wcdkSh wYajhka fh¥
b;du;a fyd| r:hla ;sfhkjd' flúgla wf;a ;shdf.k ta
lr;a;hg f.dv fjk oË ßhÿfrla myiqfjka u bÈßhg;a
wdmia i g;a ta lr;a ; h mojkjd jf.a fï ldhdkq m ia i kdj
ukdfldg jvk ,o NsËqj wNs{dfjka hï O¾uhla w;a ±lSug
leu;s kï th myiqfjka ,nkjd lsh,d ;:d.; nqÿrcdKka
jykfia foaYkd lrkjd'
tfykï fï j¾;udkfha wyiska .uka lrk c,fha ilauka
lrk wkqkaf.a is;a ±k.kakd wNs{d,dNSka ±l .kak ke;af;a
wehs@ wjxlj u" ta jf.au nqoaO foaYkdjg wkqj u Ñka;kh
ÈhqKq lrmq msßila ke;s ksi hs' wNs{d ,nkak kï p;=¾: OHdkh
blaujd ys; ÈhqKq lrkak ´k' miq.sh ojiaj, fï jev igyka
j,g iïnkaOfjk uy;ajre fokafkla wdrKH pdßldjl .syska
;sfhkjd' ta fj,dfõ uqK .eiqkq tl Ndjkd .=rejrfhla fï
wh;a tlal l:d ny lr,d Ndjkdjg Wkkaÿ nj ±kf.k
jdäfjkak uu fufyu lrk fldg Th f.d,a,kag p;+¾: OHdkh
,nd foka k ï ls h ,d weÕs , s foflka wiq r e .y,d fmka k ,d
;sfhkjd' b;ska ta fokakd udj uqK .eysÉp fj,dfõ lshkjd
yduqÿrejfka n,kak fï Woúh nqÿrcdKka jykafiag fkao fï
wmydi lrkafka lsh,d' p;+¾: OHdkh ;shd m%:u OHdkhj;a
fjk flfkl=g ,nd fokak mq¿jka kï fida;dmkak fjÉp uq.,ka
yduq ÿ refjda lef,a ks È ls r ls r d Ndjkd lroa § nq ÿ rcdKka
jykafiag ;snK q dfka msii
a o
q fukak fufya tkak fufyka jdäfjkak
uu ´l lr,d fokakï TÉpr uykais fjkafka fudlo lsh,d
lshkak' ±ka n,kak ta uy;ajre fokakdg Y%oaOdj ;snqK ksid
O¾u {dkh ;síÉp ksid fírekd' tfyu ke;s flfkla kï
24 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

wfka yduqÿrejfka Tn jykafia nqÿfjhs' ug p;+¾: OHdkh ke;;a


m%:u OHdkh yß fokak lshhs'
uu ±lmq úÈhg kï fuÉpr meyeÈ,sj ksrjq,aj O¾uh
;sfhoaÈ;a fkd uÕ hkafka f,ais l%u fydhkak hdu ksihs' ta ksid
tl tla f lkdg fjkia lrka k neß úÈfya ia : djrhla wms
yod.kak ´fka'
fï ldhdkq m ia i kdj jeãfuka ,efnk wdks Y xi 10 la
;sfhkjd' m<uq wdksYxih NsËqj ;=< hï wdldrhl mxplduhka
flfrys we,aula fyda l=i, O¾uhka flfrys fkd we,aula ;sfhkjd
kï tal ÿrefj,d hkjd' B <Õg NsËqj ;=< hï ìhla ;sfhkjd
kï tal ÿre lrkak mq¿jka fjkjd' ìh we;sfjk wruqKqj,ska
thdg mSvdjla we;sfjkafka keye' YS; WIaK ueis uÿre Wjÿre
wdÈh bjiSfï yelshdj we;sfjkjd' b;d lgql whym;a r¿
jpk jf.au b;d lgql YdÍßl fõokdjka bjiSfï yelshdj
,efnkjd' fï Ôú;fha § iqjfia OHdk y;r ,ndf.k jdih
lrkak yelshdj ,efnkjd'
wyfia .uka lsÍu" fmdf<dfõ lsñ§ fjk ;eklska u;=ùu"
c,fha ilauka lsÍu" ;uka fuka úYd, msßila ueùfï yelshdj
wd§ fkdfhla Roaê m%d;syd¾H mEfï yelshdj we;s fjkjd'
ñksia iajNdjh blau .sh Èínfida; {dkfhka ÿr isák
foõ ñksiqkaf.a Yío weiSfï yelshdj ,efnkjd' mrÑ;a; úcdkk
{dkh Wmojd" fï ;eke;a;df.a is; rd. rys; is;la" iudys;
is;la" wiudys; is;la" wdÈ jYfhka wkqkaf.a is;a ±k .ekSfï
yelshdj we;sfjkjd'
cd;s tlla fol ;= k la wd§ jYfhka ;uka fkdfhla
wdldrfhka fmr .; l< Ôú; ±lSfï yelshdj we;sfjkjd'
ñksia iajNdjh blaujd .sh msßisÿ pq;+mmd; {dkfhka
l¾udkqrEmj i;ajhka pq;jk WmÈk wdldrh ±lSfï yelshdj
,nkjd' ish¨ wdY%jhka Ëhùfuka fï Ôú;fha § u wry;aM,h
idlaId;a lr .ekSfï yelshdj ,efnkjd lsh,d ;:d.;hka
jykafia wdksixi 10 la úia;r lrkjd'
wx.= ; a ; r ks l dfha ldh.;di;s j¾.fha iQ ; % rdYs h l
;:d.;hka jykafia ldhdkqmiaikdj j¾Kkd lr,d ;sfhkjd'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 25
Wkajykafia fmkajd fokjd —mskaj;a uyfKks" fï tl u O¾uhla
jevqfjd;a nyq, jYfhka mqreÿ lf<d;a thd ;=< wúoHdj m%ySK
fjkjd' úoHdj WmÈkjd' wiañudkh m%ySK fjkjd' wkqYh
O¾uhka keiS hkjd' ixfhdack O¾uhka m%ySK fj,d hkjd'
mskaj;a uyfKks" fudllao fï tlu O¾uh@ tkï" fï ldh.;d
i;sh hs' mskaj;a uyfKks" fï tlu O¾uhla mqreÿ lf<d;a nyq,
lf<d;a thdg fida;dmkak ùu msKsi" ilod.dó ùu msKsi"
wkd.dó ùu msKsi" wry;aùu msKsi fya;= fjkjd' ta tlu O¾uh
lshkafka ldh.;di;sh hs lsh,d ;:d.; nqÿrcdKka jykafia
fkdfhla wdldrfhka ldhdkqmiaikdj w.h lrkjd'
b;ska mskaj;=ks" wms wo ojfia jdiscfgdamu iQ;%h weiqfrka
fndaê mdËsl O¾uhka ÈhqKq lsÍfï jeo.;alu jgyd .;a;d'
ldh.;d i;s iQ ; % h weiq r e lrf.k ldhdkq m ia i kdj .ek
wjfndaOhla ,nd .;a;d' yels;dla fyd¢ka fï O¾u lreKq
u;lfha ;ndf.k ;j ;j;a O¾u{dkh ÈhqKq lr.ksñka jy
jyd p;=rd¾H i;H wjfndaOh msKsi Ñka;kh yiqrejkak ´k'
yeu fokdgu jy jyd p;=rd¾H i;Hh wjfndaO fõjd'
idÿæ idÿææ idÿæææ
26 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

.re;r uyd ix>r;akfhka wjirhs'


Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
wmg b;du;a ÿ¾,N j ,enqKq ukqIH Ôú;h ;=< wfma
Ôú;hg ,enqKq ldhsl ksfrda.Slu wjika fj,d hkjd f,v ùu;a
iuÕ u' tA jf.a u wmg ,enqk ukqIH Ôúf;a ;reK úh wjika
fj,d hkjd jhig hdu;a iuÕ u' tA jf.a u wmg b;du;a
ÿ¾,N j ,enqK fï ukqIH Ôú;h wjika fj,d hkjd urKh;a
iuÕ u' fïflka wmg meyeÈ,sj fmakjd" fï f,dal i;a;ajhd
uqyqK § isák wks;H lshk O¾u;djh'
nqÿrcdKka jykafia jod<d" flfkl=g ukqIH Ôú;hla
,efnkjd hhs lshk ldrKh b;du;a ÿ¾,Nhs lsh,' Wkajykafia
Wmudjlg fmkajd jod<d" yßhg tAl kslx úhoKavla uy uqyqog
±ïug miafi tA úh oKav ljodj;a tl ;ekl ;sfhkafka keye'
i;r ÈYdfjka yuk iq<Õg tA úh oKav tA tA ÈYdj,g hkjd'
ljodj;a tlu ;ekl k;r fj,d ;sfhkafka keye' nqÿrcdKka
jykafia jod<d wjqreÿ 100 lg j;djla Wvg tk tl weyela
fmak lK leianEfjla fï uqyqÿ m;=f,a bkakj" leianEj wjqreÿ
100 lg j;djla uqyqfoka Wvg weú,a, wr úh .y yuq fj,d"
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 27
úh .fya isÿfrka wr fmak weye od,d wdldYh n,kjd lshk
ldrKh iq,N ldrKhla o" ÿ¾,N ldrKhla o lsh, nqÿrcdKka
jykafia wykjd' tA fj,dfõ NsËQka jykafia,d lshkjd —iajdókS"
Nd.Hj;=ka jykai tA ldrKh b;du;a ÿ¾,Nhs' wjqreÿ 100 lska
200 lska isoaOfjk ldrKhla fkfuhs tAl' nqÿrcdKka jykafia
jod<d flfkl=g ukqIH Ôú;hla ,efnkjd lshk ldrKh Bg
jvd ÿ¾,Nhs'
Tn ys;kak tmd wms wdfõ ukqIH f,dafl b|,' wms Ôj;a
fj,d bkafk;a ukqIH f,dafl' fu;kska ueß,d wdfha hkafk;a
ukqIH f,daflg lsh,d' nqÿrcdKka jykafia jod<d i;r wmdfha
jeà jeà hk fï ixidr .ufka mgka .;a; fl,jrla olskag
neye' ^mq í nd flda á k m[a [ dh;s & fï ixidr .ufka §¾>
iajNdjh nqÿ rcdKka jykafia jodf< fmfkkafk keye lsh,hs'
t;rï §¾> ixidrhla fïl' nqÿ rcdKka jykafia jod<d fu;rï
§¾> .ukla wms tkak fya;=j Wfka tlu tl fohla wms ÈhqKq
fkd lsÍu lsh,d' fudllao tA@ iS,h wms ÈhqKq lf<a keye' iudêh
ÈhqKq lf<a keye' wms m%{dj ÈhqKq lf<a keye' fï lreKq
;=fkka f;drj wms wkka;" wm%udK ukqIH Ôú; ,n,d bkak
we;s' kuq;a wms YS," iudê" m%{d ÈhqKq lr, fïl wms lrf.k
keye lshk tl wmg u f;afrk fohla'
ojila nqÿrcdKka jykafia ,Õg wiqrfhla tkjd —mydrdo˜
lsh,d' fï mydrdo lshk wiqrhdf.ka nqÿrcdKka jykafia ,iaik
m%Yakhla wykjd' nqÿrcdKka jykafia wykjd" —mskaj;a mydrdo"
Tnf.a wiqrhka uy uqyqfoa is;a w,jd jdih lrkjd fkao@˜ lsh,'
tA mydrdo wiqrhd lshkjd" —iajdñkS" Nd.Hj;=ka jykai" wfma
wiqrhka uy uqyqo yd is;a w,jd jdih lrkjd' Bg miafia fï
mydrdo wiqrhd lshkjd ldrKd lSmhla ±l, wms fï uyd
id.rhg wdYd lrkjd" uyd id.rh yd iómj wms jdih lrkjd˜
lsh,d' tAflka tlla lshkjd mydrdo wiqrhd" —iajdñkS" Nd.Hj;=ka
jykai" fï uyd id.rfh ;sfhkjd" rka ߧ" uq;= ueKsla" ueisß.,a
jf.a jákd foaj,a" mdIdK j¾. fï uy uqyqfoa ;sfhkjd'˜
fukak fï ldrKh ±l ±l wfma wiqrhka uy uqyqfoa is;a
w,jd jdih lrkjd lsh, lshkjd' Bg miafia fï mydrdo wiqrhd
lshkjd" —iajdñkS Nd.Hj;=ka jykai" Tn jykafia f.a Th nqoaO
Ydikhg Y%djlfhda wehs fu;rï leu;s' fu;rï wehs ms%hckl'
28 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

nqÿ rcdKka jykafia jod<d —mskaj;a mydroh" Tn Th lshmq


ldrKh jf.au ;uhs uf.a nqoaO Ydikh ;=<;a ueKsla j,g jvd
jákd ueKsla ;sfhkj' r;a;rx j,g jvd jákd r;a;rx lsysmhla
uf.a nqoaO Ydikfh ;sfhkjd' fukak fïj ±l ±l uf.a
Y%djlfhda nqoaO Ydikhg we¨ï lrkjd lsh," nqÿ rcdKka
jykafia jod<d' fudkjo tA jákd foaj,a' tA ;uhs i;a;sia fndaê
mdCIsl O¾u' —nqÿ rcdKka jykafia jod<d fkd fmfkk fï §¾>
ixidr .ukla wms wdfõ fukak fï .=K O¾u wfma Ôú;fha
we;s fkd jqk ksihs' wms ´k ;rï lEu ld, î," ´k ;rï iem
fia wms ld,h .; lrkak we;s' kuq;a fukak fï .=K O¾u wms
Ôúf;a ;=<" we;s lr f.k keye' nqÿ rcdKka jykafia jod<d"
i;a;sia fndaê mdCIsl O¾u˜' fukak fï O¾uhkaf.ka f;drj
flfkla úoHd úuqla;s idËd;a lrkjd lshk ldrKh isoaO
fjkafka keye' fudkj o tA O¾u@
1' i;r i;smÜGdkh
2' i;r iuHhla m%Odk ù¾h
3' i;r Roaê mdo
4' mxp bkaøsh
5' mxp n,
6' ima; fndʮx.
7' wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h
nqÿ rcdKka jykafia jod<d" flfkla fï f,dafla wúoHdj
ÿre lr,d úoHdj kue;s wf,dalh my< lr .kak leu;s kï" tA
jf.a u ;Kaydj laIh lr,d úuqla;sh Wod lr .kak leu;s kï
thd tlu tl fohhs lrkakg ´k' tA ;uhs thd isysh ÈhqKq lr
.kakg ´k' fudlla o thdf. isysh@ nqÿrcdKka jykafia fï
f,daflg fy<sorõ l<d isysh ÈhqKq lr.kak l%u lsysmhlg'
l%u 4 lg nqÿrcdKka jykafia isysh ÈhqKq lrkak lsh,d foaYkd
l<d' ta l%u y;r ;uhs"
1' ldhdkqmiaikdj
2' fõokdkqmiaikdj
3' Ñ;a;dkqmiaikdj
4' Oïudkqmiaikdj
talg lshkafka i;r i;smÜGdkh lsh, hs'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 29
fukak fï i;r i;smÜGdkh ;=< flfkla ukdfldg jdih
lrkjd kï fï i;r i;smÜGdkfhka neyer fkdù flfkla
;ukaf.a Ôú;h .; lrkj kï thd wksjd¾hfhka u úoHd úuql; a s
idCId;a lrkjd' ldhdkqmiaikdj lshkafka wfma lhg wkqj isysh
msysgqjkak ´k' wms fudllao lrkafka@ wms hï lsis jevla lrkj
kï wms tA lrk jefâ ;=< isysh msysgqjkakg ´k' fukak fï
lh wkqj n,ñka isysh ÈhqKq lrk fldg thdf.a n,j;a f,i tA
isysh msysgkak mgka .kakjd' thd ljodj;a fï f,dalh" uu"
uf.a" ug ´k úêhg mj;ajkak mq¿jka lsh,d thd .%yKh lr
.kafka keye' B ,Õ tl ;uhs fõokdkqmiaikdj' wms .;af;d;a
fõokdj lsh, wfma isyshg kef.kafka T¨fõ lelal=ï" nfâ
lelal=ï" ykaÈm;a lelal=ï jf.a ÿla f.dvla ;uhs ú£u lshk
jpkh;a iuÕ wfma is;g kef.kafka'
kuq;a fï f,dalhg l,d;=rlska my< jk nqÿrcdKka jykafia
fï fõokdj .ek mßmQ¾K wjfndaOhla we;s lr .;a;d' fï
fõokdj yg .kakjd l%u follg'
1' ldhsl fõokdj
2' udkisl fõokdj
idudkHfhka wms .;af;d;a ldhslj ±fkk fõokdj kï
m%lghs' kuq;a udkisl fõokdj lshk tl wmsg bfíg u isyshg
kef.kafka keye' udkislj hïlsis fõokdjla ú¢kak kï ú¢k
fldg y÷kd .kak kï wm ;=< ;sfhkak ´k tlu tl fohla' tA
;uhs —isysh˜ uyd fõo,a, iQ;%fha § idßmq;a; uy ry;ka jykafia
fï .ek ,iaikg úia;r lr,d ;sfhkjd' Wkajykafia f.ka uyd
fldÜÀ; iajdñka jykafia m%YaKhla wykjd' —mskaj;a iajdóka
jykai" fõokdj" fõokdj lsh,d wms ljqre;a l:d lrkjd
fudllao fï fõokdj lshkafka@˜ Wkajykafia ms<s;=re fokjd
—ms%h wdhqIau;=ka jykai" ú¢kjd" ú¢kjd" lshk w¾:fhka ;uhs
fõokdj lsh,d lshkafka"˜ lsh,d'
nqÿ rcdKka jykafia fõokdj ;=ka wdldrhlg úia;r l<d'
wms iem ú¢kjd" ÿla ú¢kjd" WfmaCId fõokd ú¢kjd' fõokdj
ldhsl jYfhka yg .kakjd' udkisl jYfhka yg .kakjd'
udkisl fõokdj yg .kakjd fukak fï úÈhg' Wkajykafia
jod<d wms wefyka rEmhla olskjd' wfma weye yuqjg ,iaik
rEmhla meñfKkjd' ,iaik rEmhla fmakjd' t;fldg wefya
30 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ú[a[dKh yg .kakjd' Bg miafi wei hs" rEmh hs" ú[a[dKh


hs ks i d wefia ia m ¾Yh yg .ka k jd' wefia ia m ¾Yh hï
fudfyd;lo yg .;af;a tA ËKfhka u fï ú£u yg .kakjd' tA
jf.au y÷kd .ekSu" fÉ;kd my< lsÍu" tA ±lal rEmhg wdYdj
we;s ùu tA ËKfhka u we;sfj,d wjika fj,d hkjd' tAl yßhg
fï jf.a tlla' wefia iam¾Yh we;s jqkdg miafia fï fõokd"
i[a[d" fÉ;kd lshk lreKq 3 la we;sfjkjd' wksjd¾hfhka u
we;s fjkjd' Wkajykafia talg Wmudjla jod<d kef.kysr
me;a f ;ka br mdhk fldg f.orlg br t<s h jefgkjd'
kef.kysr me;af;ka cfka,hla ;sfhkjd' nqÿrcdKka jykafia
wykjd —mskaj;a uyfKks" kef.kysr me;af;ka fï mdhd tk
br t<sh m;s; fjkafka fldydgo@˜ lsh,d wykjd' ngysr me;af;a
ì;a;sfha ;uhs tA br t<sh m;s; fjkafka' B ,Õg nqÿrcdKka
jykafia wykjd' —mskaj;a uyfKks" ngysr me;af;a ì;a;shla
ke;a;ï fï br t<sh fldfyao m;s; fjkafka@ lsh,d' fï br
t<sh fmd<fõ m;s; fjkjd lsh,d' iajdóka jykafia,d ms<s;=re
ÿkakd'
B ,Õg nqÿrcdKka jykafia wykjd fï ysre t<sh fmd<fõ
m;s; fjkafka ke;akï fldfyo m;s; fjkafka lsh,d' fï ysre
t<sh c,fha m;s; fjkjd lsh,d lsõjd' nqÿrcdKka jykafia
wykjd c,hla ke;akï fï ysre t<sh fldfyao m;s; fjkafka
lsh,d' tfyu kï iajdñkS fï ysre t<sh m;s; fjkak ;ekla
keye lshkjd' nqÿrcdKka jykafia lshkjd wkak tA jf.a ;uhs
iam¾Yh hï fudfyd;lo we;s Wfka tA fudfydf;a u fõokd"
i[a[d" fÉ;kd lshk tajd we;sfjkjd' nqÿrcdKka jykafia fï
iam¾Yh lshk foa fï úÈhg WodyrKhlska meyeÈ,s lr fokjd'
nqÿrcdKka jykafia jod,d yß ,iaik Wmudjla' yu .ymq
.jfokla bka k jd' yu .y,d t<s u ykg odkj' yu .y,d
t<suykg ±ïug miafia t<suyfka bkak i;a;= úiska tA .jhdj
lkakg mgka .kakjd' b;ska Bg miafia fï .jhd i;a;=kaf.ka
fífrkak ´k lsh,d j;=rg mkskjd'
nqÿrcdKka jykafia lshkjd tA .jfok j;=rg mekakg
miafia j;=f¾ bkak i;a;= úiska W!j lkakg mgka .kakjd lsh,d'
B ,Õg fuhd j;=f¾ bkak neß ksid thd .syska .ylg fya;a;=
fjkjd' .fya bkak i;a;= úiska ld oukjd' nqÿrcdKka jykafia
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 31
jod<d ia m ¾Yh;a yßhg fï jf.a ' iEu fudfyd;l u fï
iam¾Yfha ls%hdldß;ajh isoaO fjkjd' ±ka Tn ys;,d n,kak"
b;du;a wj,iaik úrEmS olskak wmyiq rEmhla wfma weye yuqjg
meñfKkjd' t;fldg ú[a[dKh my< fjkjd" B<Õg iam¾Yh
ilia fjkjd' ia m ¾Yh ilia jQ ieKs k a wfma weye yuq j g
meñKqfka wj,iaik rEmhla ksid we;s Wfka fudk jf.a ú£ula
o@ ÿla ú£ula' fõokdj .ek yßhdldr wjfndaOhla ke;s flkd
tA ÿla ú£u yuqfõ .efgkjd' ke;s oafõYh thd we;s lr .kakjd'
tA jf.a u ;uhs wfma weye yuqjg ,iaik rEmhla meñfKkjd'
,iaik rEmhla meñKqkdg miafia iam¾Yh ilia lr, fokafka
iem ú£ulg' fõokdj .ek yßhdldr wjfndaOhla ke;s flkdg
fudlo fjkafka@ Tõ iemhg wef,kjd' ke;s rd.h jeä ÈhqKq
fjkak mgka .kakjd" ±ka Tn ys;,d n,kak" wei ú;rla fkfuhs"
lK;a tA jf.hs' ±ka lKg Yío wefykafka keoao@ ±ka wms
.;af;d;a lKg isxÿ wefykjd' ñysß keoao@ ñysßhs' t;fldg
yg .kafka iem ú£ula o ÿla ú£ula o@ iem ú£ula' n,kak
t;fldg fõokdj .ek wjfndaOhla ke;s flkd wr isxÿj wy,d"
ke;s wl= i ,a Wmojd .ka k jd' tA l g fya ; = j fõokdj .ek
wjfndaOhla ke;slu' ±ka Tn ys;, n,kak' fyd|u Wmudj
;uhs tAl' wms .uq wmsg wñysß isxÿjla wefykjd' t;fldg wms
fudlo lrkafka@ ta .=jka úÿ,s fiajh udre lrkjd'
tAlg fya;=j fudlo@ wms tAlg leu;s keye' wms leue;s
fohla fidhdf.k hkjd' wr ÿla ú£u yuqfõ wms >Ügkhlg
Ndckh fj,d' ke;s oafõYh wms wjqiai .;a;d' fïlg tlu
fya;= ;uhs fõokdj .ek wmsg wjfndaOhla fkdue;s ùu' tA
jf.au ;uhs kdih" kdihg .| iqj| ±fkkjd' iqj|la wfma
kdihg ±kqkg miafia wms tA iqj|g uq<d fjkjd' wyq fjkjd' tA
iqj|g wef,kjd' iem ú£ula we;s Wkdg miafia ke;s wl=i,a
Bg miafia yg .kakjd' tAlg fya;=j fudllao@ fõokdj .ek
wjfndaOhla keye' fõokdj .ek wjfndaOhla ;sfhkjd kï thd
isysfhka bkakjd" fïl iam¾Yh m%;Hfhka we;sjqk fohla' kdihhs
iqj|hs ú[a[dKhhs' tl;=ùu ksid yg .;a; iam¾Yh ksid
we;s fjÉp fohla' fï kdih;a wks;H kï" .| iqj|la wks;H
kï" fï iem ú£u fldfydu o ks;H fjkafka' fïflka wmsg
meyeÈ,sj fmakjd fï fõokdj .ek wjfndaOhla ke;s lu u hs
fõokdjg uq<d fjkak fya;=j' B ,Õg wfma kdihg .|la
32 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

±fkkjd' wfma kdihg .|la ±kqkg miafia wms ljodj;a yskd


fjkj o@ i;=gq fjkj o@ keye' kyh jy .kakjd' tAlg fya;=j
fudlla o@ tAlg wms wleue;shs'
kuq;a Tn l,amkd lr,d n,kak fï kdihg ±kqk .|
fjkia fjkafka keoao@ fjkia fj,d hkjd' fjkia jqfka ke;akï
thd fjkia lrkak W;aidy lrkjd' .|la ;sfhk ;ekl kï
bkafka tAl fjkia lrkak neß kï thd t;kska hkjd' tA wehs
thd ÿla ú£u;a iuÕ .eá,d ;sfhkjd' ±ka n,kak wms ys;uq
Tkak l=Kqfj,d hk YÍrhla ;sfhkjd' l=Kq fj,d hk YÍrhl
idudkH iajNdjh fudlla o@ ´cia .,kjd' yu ;ekska ;ek
bß,d f,a .,kjd' nv fndl=je,a t<shg weú,a,d' tA jf.a úrEmS
iajNdjhla ;uhs u<l=Kl ;sfhkafka" fïl ±lalg miafia
flfkla nhla we;s fjkafk;a" flfkla ysf;a l,lsÍula we;s
fjkafk;a" ysf;a .eàula we;s lr .kafk;a thdg is; .ek
wjfndaOhla ke;s ksid" thdg kdih .ek wjfndaOhla ke;s ksid'
thd tA ±lal rEmh flfrys" weiqKq Yíoh flfrys" ±lal
rEmhg thd uq<d fj,d' B ,Õg Èj' nqÿrcdKka jykafia jod<d
wfma fï Èjg ri ±fkkjd' wms ri lEu cd;s yokafka fudlg
o@ Èj mskjkakhs' Èjhs" rihhs" ú[a[dKhhs tl;= Wkdg miafia
ia m ¾Yh m% ; Hfhka fyd| iem ú£ula ,ndfok rihla kï
;sfhkafka t;ek yg .kakjd iem ú£ula' kuq;a tA rih fjkia
fjkafka keoao@ fjkia fjkjd' pQ, fõo,a, lshk iQ;% foaYkdfõ§
—úYdL˜ lshk Wmdil ;=ud —OïuÈkakd˜ lshk NsËqKsh ,Õg
weú,a,d fukak fï jf.a m%Yakhla wykjd'
—OïuÈkakd"˜ NsËqKsh lshkafka úYdL Wmdil;=udf.a .sys
ldf,a ìß|' fï úYdL Wmdil;=ud weú,a,d wykjd" —mskaj;a
wd¾hdjks" ú£ï lShla ;sfhkjo lsh,d' ±ka wms .;af;d;a" fï
m%Yakh wykafka ljqo .sys flfkla' ±ka n,kak fïflka wmsg
meyeÈ,sj fmfkkjd idudkH .sys flfkla wyk m%Yakhla fkd
fjhs fuhd weyqfõ' b;du;a ÈhqKq m%{djka; m%Yakhla ;uhs
fuhd weyqfõ' thd wykjd ú£ï lShla ;sfhkj o@ OïuÈkakd
NsËqKsh lshkjd —mskaj;a Wmdil ;=uks" ú£ï ;=kla ;sfhkjd'
ta ;uhs" iem" ÿla" WfmaËd" fõokd' B ,Õg fï úYdL Wmdil
;=ud wykjd mskaj;a wd¾hdfjks" fï iem ú£u lsh,d lshkafka
fudlla o@ Bg miafia fï OïuÈkakd NsËqKsh lshkjd' mskaj;a
Wmdil;=uks" fï iem ú£u lsh,d lshkafka fukak fïlghs' tA
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 33
;uhs ldhslj yg .kak iem ú£u" udkislj;a fï iem ú£u
yg .kakjd' wfma lhg iemhla ,efnkjd' wfma lhg ñysß
iemhla ,enqkg miafia wms tAlg wef,kjd' ke;s wl=i,a Wmojd
.kakjd OïuÈkakd NsËqKsh lshkjd —fukak fïlg ;uhs iemh
lsh,d lshkafka'˜ Bg miafia wykjd" ÿla ú£u lsh,d lshkafka
fudlla o@ Bg miafia OïuÈkakd NsËqKsh lshkjd ÿla ú£u
lsh,d lshkafka ldhslj yd udkislj yg .kak wiykhg lsh,d'
wfma lfha fldgila lmkjd lsh,d ys;uq' t;ek ;sfhkafka iem
ú£ula o@ ÿla ú£ula o@ ;s f hka f ka ÿla ú£ula ' t;fldg
fu;ekska meyeÈ,sj fmakjd fï iem ú£u;a" ÿla ú£u;a yg
.kafka udkislj muKla fkdfjhs' ldhslj;a yg .kakjd'
udkislj iem ú£u yg .kafk keoao@ yg.kakj' wms
ys;,d n,uq Tn l,amkd lr lr bkakjd" fyd| wdYajdockl
fohla' tA lshkafka tA ys;k wruqK neyer lrkak neß ;rug u
tA wruqKg jiÕ fj,d' idudkHfhka tfyu wruqKla kï tal
iem iy.; wruqKla u fjkak ´k' tA wruqK wdjdg miafia Tn
ysgmq .uka tl mdrg u yskdfjkafka keoao@ yskd fjkjd' tAlg
fya;=j fudlo Tõ udkislj fï iem ú£u lshk tl yg .kakjd'
wms tlafld yskd hk isoaêhla l,amkd lr lr bkakjd' okafku
keye wmsg tlmdrgu yskd hkjd' tAflka wmsg meyeÈ,sj u
fmakjd fï iem ú£u lshk tl udkislj;a yg .kakjd' B
,Õg ldhslj;a yg .kakjd' ldhslj .;af;d;a wfma lh yd
ne¢,d ;sfhk ksid wmg ldhslj tAl m%lgj ±fkkjd' wfma
YÍrhg ;=jd,hla isÿ Wkdg miafia wmsg tAl fyd|g ±fkkjd'
kuq;a udkislj hïlsis iemla" ÿlla" WfmaËdjla we;s Wkdg
miafia" tAl we;s Wkd fydhkak;a nE ke;s Wkd fidhkak;a nE"
l,amkd lrkjd fydhkak;a nE" tAlg uq,d fjkjd fydhkak;a
nE' tAlg fya;=j fudlo@ isysh kE' fõokdj .ek wjfndaOhla
kE'
B ,Õg fï Wmdil ;=ud uOHia: ú£u lsh,d lshkafka
fudllao lsh,d wykjd' uOHia: ú£u lsh,d lshkafka iem;a
ke;s" ÿl;a ke;s ú£ula' ±ka tfyu wjia:d keoao ±ka wms
.;af;d;a wms mdr Èyd n,df.k mqgqjlg fj,d bof.k bkakjd
ldhslj iemla yg .kakj o@ kE' ÿlla yg .kakj o@ kE'
t;k ;sfhkafka uOHia: ú£ula' Tkak wms hï flfkla iuÕ
34 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

l:d ny lr lr bkakjd' tAlg wms weyqï lka foñka bkakjd'


tAlg wmsg iem;a kE" ÿl;a kE' t;ek ;sfhkafka uOHia: ú£ula'
iuyr úgl wms weiska olsk rEmhlg uq<d fj,d tA flfrys
wef,kak mq¨jka .efgkak mq¨jka' kuq;a uOHia: ú£ï we;s
fjkjd fydhka k ;a neye' ke;s f jkjd fydhka k ;a neye'
nqÿrcdKka jykafia jod<d tA i|yd tl u tl fohhs wjYH
jkafka —isysh˜ ÈhqKq lsÍu'
fï ksid wms l,amkd lrkakg ´k .sys Ôú;h .; l<d
lsh,d isysh ÈhqKq lrkjd lshk ldrKh lrkak neßlula keye'
±ka wms .;af;d;a nqÿrcdKka jykafiaf.a ld,fha fldhs ;rï
Wmdiljre" Wmdisldjre ysáho ud¾. M, ,dNS wh' ieje;a
kqjr u ysáhd fldaá 7 l ckldhla' fldaá 5 la ud¾. M, ,dNS
wh' tA lshkafka Tn jf.au tÈfkod Ôú;h .; lrmq Tn jf.a
Wfoag Whk" Tn jf.a u oj,ag Whk" ?g Whk Tn jf.a u ;=ka
fõ, u lk msßila ;uhs fï O¾uh wjfndaO lr .;af;a' kuq;a
flfkla lshkjd kï fï ld,fha fï ú£u lshk tl fï lh
.ek isysh msysgqjkjd lshk ldrKh fï O¾uhka .ek isysh
ms y s g q j kjd ls h k ldrKh neye ls h kjd kï tA l thd f.a
lïue,slug lshkjd ñila fjk fohla fkd fjhs' thdg ù¾hh
ke;s lug lshkjd ñila fjk fohla fkd fjhs'
B ,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d wfma weye yuqjg fï
iem ú£u wdjdg miafia isÿjk foa' Wkajykafia ixhqla; ksldfha
—mydK˜ lshk iQ;% foaYkdfõ§ lshkjd" fõokdj .ek yßhdldr
wjfndaOhla ke;s flkdg iem ú£ula we;s Wkdg miafia rd.h
we;s lr .kakjd' rd.h m%ydKh lsÍula .ek okafka keye' tA
iem ú£u we;s jq k yeá oka f ka ke;s ks i d' fõokdj .ek
yßhdldr wjfndaOhla ke;s ksid thdf.a Ôú;hg ÿla ú£ula
we;s jqKdg miafi thd ke;s oafõYh we;s lr .kakj' thd
oafõYh ke;s lsÍula .ek okafk kE' talg fya;=j oafõYh
m%ydKh lsÍula .ek okafk kE' B <Õg uOHia: ú£ula .ek
nqÿrcdKka jykafia jodf<a" Ydka; hehs m%KS; hehs hïlsis
OHdkhla jod< o ta OHdkj,ska ,efnk iemhg mjd hïlsis
flfkla yiqfjkj kï thdg iir ÿl ke;s fldg ta wud ksjkaiqj
wjfndaO lr .ekSfï jdikdj .s,sys,d hk njhs' ±ka Tn l,amkd
lr, n,kak ta OHdk uÜgu ;=< ;sfhk iemh wl=i, j¾Okh
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 35
jk tlla o@ l=i,a j¾Okh fjk tllao@ l=i,h j¾Okh jk
iemhla t;ek ;sfhkafk' t;ek hïlsis ÿla ú£ula ú¢kj kï
tA ÿla ú£u wl=i,h j¾Okh jk tlla fkd fjhs' l=i,a j¾Okh
jk tlla' tA OHdk uÜgu ;=< hïlsis uOHia: ú£ula ú¢kj
kï tA ú£u ;=< wl=i,h j¾Okh fjkj lshk tl isoaO fjkafk
kE' l=i,h j¾Okh fjkj'
nqÿrcdKka jykafia yß ,iaikg fï .ek lSgd.sß lshk
iQ;% foaYkdfjÈ jod<d' nqÿrcdKka jykafia jod<" fï f,dafl
iuyr iem ;sfhkj tAj ú¢kak .shdg miafi ke;s wl=i,a
WmÈkjd' ;sfnk l=i, O¾uhka msßys,d hkjd' tA jf.au ;uhs
fï f,dafl iuyr iem ;sfhkj tAjd ú¢kak .shdg miafi wl=i,a
m%ydKh fjkj l=i,h j¾Okh fjkj' tA jf.a u ;uhs fï
f,dafl iuyr ÿla ú£u ;sfhkj' tA ÿl ú¢kak .shdg miafi
bmÈ,d ke;s wl=i,a bmfokak mgka .kakj' bmÈ,d ;sfhk l=i,
O¾uh;a msßys,d hkak mgka .kakj' tA jf.au ;uhs fï f,dafl
iuyr ÿla ú£ï ;sfhkj' tAjd ú¢kak .shdg miafi l=i,h
j¾Okh fjkj wl=i,h m%ydK fjkj' tA jf.au ;uhs fï f,dafla
iuyr uOHia: ú£ï ;sfhkj' iem;a ke;s ÿl;a ke;s ú£ï
;sfhkj' tAj ú¢kak .shdg miafi ke;s wl=i,a WmÈkjd' ;sfhk
l=i, ál msßys,d hkjd' tA jf.au ;uhs fï f,dafla iuyr iem
;sfhkj tAjd ú¢kak .shdg miafi l=i,h j¾Okh fjkjd'
wl=i, m%ydKh fjkj' nqÿrcdKka jykafia fïfl úia;r lrkj
yß ,iaikg" fukak fï úÈhg' fï f,dafla iuyr iem ;sfhkj
taj ú¢kak .shdg miafi wl=i,a isoaO fjkj' wl=i,h j¾Ok
fjkj' l=i,h m%ydKh fjkj'
nqÿrcdKka jykafia tal lshkj' flfkla fï f,dafla bkakjd
thd i;a;= ur, i;=gq fjkj' tfyu wh keoao f,dafla bkakj'
´k ;rï bkakj' wo ldf, wfma oEig fmfkkaku bkakj' fï
f,dafl flfkla fidrlï lr, i;=gq fjkj' fï f,dafla flfkla
ldu ñ:Hdpdrfha fhÈ, thd i;=gq fjkj' flfkla fï f,dafl
bkakj thd fï uq¿ f,dalh u fndrefjka rjg,' rjgñka thd
i;=gla ,nkj' tfyu wh keoao@ bkakj' B <Õg u;ameka"
u;aøjH mdúÉÑ lr, i;=gla ,nkj' tfyu wh keoao@ bkakj'
ta jf.au jevlg ke;s ysia l;d" l;d lr lr thd i;=gla
,nkj' Tn ys;kafk fï ysia l:d lshk tl .sys Ôú;h ;=<
ixjr lrkak mq¿jka o@ neß o@ mq¿jka' ±ka wms .;af;d;a
36 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

nqÿrcdKka jykafiaf. ldf, kdk f;dfÜ .sys Wmdil Wmdisld


msßi l:d lr, ;sfhkafk fudkj o@ i;r i;smÜGdkh .ek'
wo l:d lrkafk iïmQ¾Kfhka ysia jpk' ta ysia jpk l;d lr
lr i;=gla ,nkj' B <Õg fï f,dafla flfkla bkakj' thd
fla,ï lsh lsh i;=gq fjkj' thd tyd f.or isoaO fjÉp tl
fï f.org weú,a, lsh, tyd f.or whj ìkaojkj' Bg miafi
fuhd i;=gq fjkj' tfyu wh wo f,dafl keoao@ bkakj' ´k
;rï bkakj'
B <Õg mreI jpk" lKg wñysß jpk l:d lr, thd
i;=gla ,nkj' nqÿrcdKka jykafia jod<d flfkla i;a;= ur,
kï i;=gq fjkafk' tal ksidu wl=i,h j¾Okh fjkj' l=i,h
m%ydKh fj,d hkj' B <Õg flfkla fidrlï lr, i;=gq fjkj
kï wl=i, j¾Okh fjkj' l=i,h m%ydKh fjkj' B <Õg
jerÈ ldu ñ:Hdpdrfha fhÈ, flfkla i;=gg m;a fjkj kï
thd wl=i,a j¾Okh lrkj' l=i,h m%ydKh lrkj' B <Õg
wi;H lshñka" fndrefjka fï f,dafl rjgñka i;=fgka Ôj;a
fjk flkd ;=< wl=i,h j¾Okh fjkj' l=i,h m%ydKh fjkj'
B <Õg u;ameka" u;aøjH Ndú;d lrñka i;=gq fjk flfkla
bkakj' thd ;=< wl=i,a j¾Okh fjkj' l=i,h m%ydKh fjkj'
B <Õg flfkla jevlg ke;s ysia l:d lshñka" taflka i;=gla
,nkj' wdYajdohla ,nkj' nqÿrcdKka jykafia jod<d ta ysia
jpk l:d lrk iemh ;=< wl=i,h u hs j¾Okh fjkafk'
l=i,h u hs m%ydKh fjkafk' B <Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d
flfkla fï f,dafla bkakj thd fla,ï lsh, i;=gg m;a fjkj'
wkqkj
a ì|j, thd i;=gq fjkj' thd ;=< wl=i,h j¾Okh fjkj'
l=i,h m%ydKh fjkj'
B ,Õg flfkla bkakjd thd mreI jpk l:d lrkjd
flfkl=f.a lKg wñysß ijka fokak neß ijka §ug ÿIalr
jpk l:d lrkjd' tA l:d lsÍu ;=< wl=i,h u hs j¾Okh
fjkafka' l=i,h u hs m%ydKh fj,d hkafka' fïjd i;ajhdf.a
ys; iqj msKsio mj;skafka@ wys; msKsi o@ wys; msKsi u hs
mj;skafka' B <Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d fï f,dalfha iuyr
iem ;sfhkjd tAjd ú¢kak .shdg miafia l=i, O¾uhka j¾Okh
fjkj wl=i,a m%ydKh fj,d hkjd' ta ;uhs is,a /l, i;=gq
fjk tl' nqÿrcdKka jykafia jod<d flfkla fï i;a;= urK
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 37
f,dalfha i;=ka ueÍfuka je,ls,d thd i;=gla ,nkjd' tfyu
wh wo f,dalfha keoao@ bkakjd' i;a;= urK f,dalfha thd lsisu
i;ajfhla" uÿrefjlaj;a urkafka ke;sj thd m%dK>d;fhka
je,ls,d thd i;=gla ,nkjd' nqÿrcdKka jykafia jod<d tA iemh
;=< thd ú¢k i;=g ;=< wl=i,h j¾Okh fjkjhs lshk ldrKh
is o a O fjka f ka keye' kuq ; a l= i ,h j¾Okh fjkjhs ls h k
ldrKh isoao fjkjd' ±ka Tn ys;,d n,kak Tn i;=ka ueÍfuka
je<ls,d bkak úg Tfí ysf;a i;=gla keoao@ i;=gla ;sfhkjd'
nqÿrcdKka jykafia jod<d wms is,a rlskak ´k ;uka Wmud
lrf.khs' ±ka Tn l,amkd lr,d n,kak Tn Tfí Ôú;hg
wdi keoao@ wdihs' Tn leu;so flfkla Tfí Ôú;h úkdY lr,d
odkjd olskak@ leu;s keye' wkak tA jf.a ;uhs fï f,dafla
hï;dla i;a;= bkakjo" thd,d thd,df.a Ôú;j,g wdid lrkjd'
wms .;af;d;a yia;s rdcfhla" thdf.a Ôúf;ag thd wdi keoao@
wdihs' thdf.a Ôúf;a flfkla ke;s lr,d odkjd kï thd leu;so
tAlg keye' wkak tA úÈhg l,amkd lr,d i;a;= urK f,dalfha
i;=ka ueÍfuka je,ls,d thd i;=gla ,nkjd' tA iem ú£u
nqÿrcdKka jykafia jod<d l=i,h j¾Okh fjkjd" wl=i,h
m%ydKh fjkjd' B ,Õg fï f,dalfha flfkla fidrlï lsÍfuka
je,ls,d i;=gla ,nkjd' tfyu wh wo f,dafla bkakjo@ keoao@
bkakjd' wkqkaf.a lsisu fohla" nvqjla" NdKavhla .kafka ke;=j
i;=gq fjk wh wo f,dafla bkakjd' nqÿrcdKka jykafia jod<d
fydrlï lsÍfuka je,lSu ksid thd i;=gla ,nkjd' tA i;=g
;=< tA iem ú£u ;=< /iafjkafka l=i,hla u hs'
B ,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d" fï f,dafla iuyr wh
bkakjd jerÈ ldu fiajkfhka je,ls,d i;=gq fjkjd' jerÈ
ldu fia j kfhka je,lS f ï .= K l:d lrkjd' jerÈ ldu
ñ;Hdpdrfhka je,lSu iudoka lrkjd' jerÈ ldu fiajkfhka
je,lSu ksid thd i;=gla ,nkjd' wkak tA iem ú£u ksid thd
;=< /iafjkafka l=i,hla u hs" wl=i,hla kï fkdfjhs' Tn
ys;kafka fïl wfma Ôú;hg ys; iqj msKsio mj;skafka@ whym;
msKsi o@ fïl wfma Ôú;hg ys; iqj msKsiuhs mj;skafka'
B ,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d" flfkla fï fndre
lshk iudch ;=< fndre lSfuka je,ls,d i;=gq fjkjd' wms
ys;uq flfkla rËdjla lrkjd" thd lrk rËdj ;=< thdg
38 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

fndre fkdlshd bkak neye' thd fndre lshkjd' kuq;a thd fndre
lshkak nh ksid thska whska fjkjd' thd whska fj,d tAflka
i;=gla ,nkjd' fndre lSfuka je,lSfï iudoka lrjkjd wks;a
whj' fndre lSfuka je<lSfï .=K l:d lrkjd' wksYxi l:d
lrkjd' fndre lSfuka je<lSu ksid thd iem ú£ula ,nkjd'
wkak tA ,nk iem ú£u ;=< j¾Okh jkafka l=i,h hs' wl=i,h
m%ydKh fj,d hkjd'
B ,Õg fudlla o@ fï f,dalfha u;ameka" u;aøjH Ndú;h
lrk wh w;r flfkla u;ameka" u;aøjH Ndú;d lrkafka keye'
thd lsisu fohla" u;ajk lsisu øjHhla thd mdkh fkd lr iem
ú£ula ,nkjd' nqÿrcdKka jykafia jod<d tA iem ú£u ;=<
l=i,h u hs j¾Okh fjkafka' wl=i,hu hs m%ydKh fjkafka
lsh,d'
B ,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d fï f,dalfha iuyr
iem ;sfhkjd" tAjd ú¢kak .shdg miafia wl=i,h m%ydKh fjkjd
l=i,h j¾Okh fjkjd" nqÿrcdKka jykafia jod<d fo;sia l:d
yeáhg fudkj o@ foaYmd,lhska .ek l:d" ue;s weu;sjre
.ek l:d" msßia .ek l:d" {d;Ska .ek l:d" tA jf.au" {d;Ska
ys;ñ;%dÈka" ia;S%ka .ek l:d" mqreIhska .ek l:d" tA jf.au kdk
f;dfÜ l:d" tA jf.au k¿ ks<shka .ek l:d" fukak fï jf.a
l:dfjka Tng .sys Ôú;h ;=< je<ls,d bkak mq¨jka o@ neß
o@ mq¨jka' ùßh lf<d;a wmsg fïl lrkak neß lula keye'
idudkH iajNdjh kï wfma fï Ôú;h ;=< fujeks foaj,a
okafku keye l:d fjkjd' wms l:d l<d okafk;a keye" l:d
lr,d wdj okafk;a keye" l:d lrmq tl u;l;a keye' fya;=j
fudlla o@ isysh ke;s tl' nqÿmshdKka jykafia jod<d ysia l:d
lsÍfuka j,lskak mq¿jka' tAlfka nqÿrcdKka jykafia .sys whg
wdÔj wIaGul iS,h lsh,d tlla ÿkafka" nqÿrcdKka jykafia
.sys whg tAl rlskak neß kï tAl fokj o@ keye' ±ka Wmiïmod
iS,hla .sys whg fokj o@ keye' wehs tA@ Wmiïmod iS,hla
.sys whg rlskak neye' tA ksid iqÿiq whg iqÿiq foa nqÿrcdKka
jykafia §,d ;sfhkafka" tA ksid tA iqÿiq foa wms ,nd .kak wms
oË fjkak ´k' fõokdj .ek isysh msysgqjkjd lshk tl bfí
fjkjd lsh,d Tn ys;kak tmd' wfma weye yuqjg ,iaik rEmhla
weú;a ú£ula wfma ys; ;=< j¾Okh Wkdg miafia" Tkak ±ka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 39
iem ú£ula ;=< ;sfhkafka lsh,d ljqre yß wek,d lshk tl
kï n,dfmdfrd;a;= fjkak tmd' tAl kï ljodj;a isoaO fjkafka
keye' fya;=j fïl l< hq;af;a ;u ;uka úiska u hs' fï ú£u
;=< isysh msysgqúh hq;af;a wmsuhs'
wms ys;uq fï f.or mq;d isysh msysgqjkjd thd tA isysh
ÈhqKq lr,d thd f.dvla isysh n,j;a lr .kakjd' ldgo tAl'
tAl mq;dg' tAl wïudg fkdfjhs" ;d;a;dg fkdfjhs" mjqf,a ysáhg"
ifydaor;ajh ;snqkg" wdof¾ ;snqkg" lreKdj ;snqkg tfyu
tlla keye' ;u ;uka lrk foa ;u ;ukag n,mdkafka' ;u
;ukag isoaO fjkafka' tAl ksid ysia l:d lsÍfuka flfkla
je,ls,d i;=gla ,nkjd kï tA iem ú£u ;=< l=i,hhs j¾Okh
fjkafka' tA l:d lsÍfuka j,lsk flkd ;=<hs wl=i,h m%ydKh
fjkafka'
B ,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d fï f,dafla flfkla
fla,ï lshk iudcfha fla,ï lSfuka je,ls,d Ôj;a fjkjd'
±ka Tn ys;kak Tng ±ka tfyu Ôj;a fjkak neßo@ mq¨jka'
wkqkaf.a ´m¥m ys; ys;" wkqkaf.a ´m¥m isys lr lr" wkqkaf.a
´m¥m miafia hkafka ke;akï" wkqka ì|jkjd lshk woyila
ysf;a ke;akï" wmg fla,ï lSfuka j<lskak mq¨jka' fla,ï
lSfuka je<lSu ;=< wfma ysf;a yg .kafka iem ú£ula' Tn
ys;,d n,kak" Tn rd;s% ld,fha kskaog hkak fmr ys;,d n,kak
wo uu oji ;=< fla,dï lSfuka je<l=kd" fldhs ;rï fyd|
fohla o" lsh,d Tfí isyshg tkfldg Tfí ysf;a yg .kafka
ksrdñi mS%;shla' fï iemh ;=< ljodj;a wl=i,h j¾Okh
fjkafka keye' l=i,h u hs j¾Okh fjkafka'
nqÿrcdKka jykafia jod<d fï ldhslj" udkislj fï ú£u
yg .kak tl fldgia follg fnokak mq¨jka nj' idñh" ksrdñi
jYfhka idñi ls h ,d ls h ka f ka " mxp lduh ;= , fï is ;
mj;a j kjd' we,S .e,S jdih lrkjd" kuq ; a ks r dñi ls h ,d
ls h ka f ka lduhka f .ka fjka f j,d" wefika rEmhka ±l,d
wef,kafka ke;=j" lfKka Yío wy,d wef,kafka ke;=j" kdifhka
.| iqj| ú|,d wef,kafka ke;=j" Èjg ±fkk rihg wef,kafka
ke;=j" lhg ±fkk myig wef,kafka ke;=j thd i;=gla
,nkjd' wkak tAlg ;uhs ksrdñi mS%;sh lsh,d lshkafka' fï
idñi mS%;sh" ksrdñi mS%;sh fldgia follg fnfokjd' ldhsl
40 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

jYfhkq;a fï idñi mS%;sh yg .kakjd' ldhsl jYfhka ksrdñi


mS%;sh;a yg .kakjd' tA jf.a udkisl jYfhka idñi mS%;sh yg
.kakjd' udkisl jYfhka ksrdñi mS%;sh yg .kakjd'
Tng tAl meyeÈ,s lrkakï' ldhsl jYfhka idñi mS%;sh
yg .kak yeá fukak fufyu' Tn i;a;= urkafka fudlla uq,a
lrf.k o@ lh uq,a lr f.k ±ka lh uq,a lr f.k /ia
lrkafka l=i,hla o wl=i,hla o@ wl=i,hla' ±ka tA i;d ur,d
thd ,nka f ka i;= g la o@ ÿlla o@ i;= g la ' tfykï t;ek
;sfhkafka ksrdñi mS%;sh o@ idñi m%S;sh o@ idñi mS%;sh hs' idñi
mS%;sh ;=< wl=i,h j¾Okh fjkjd' l=i,h m%ydKh fjkjd' tA
jf.au ;uhs ldhslj ksrdñi mS%;shla yg .kakjd' ±ka wms .uq
wms i;=ka ueÍfuka je<ls,d bkakjd" fidrlñka je<ls,d bkakjd"
jerÈ ldu ñ;Hdpdrfhka je<ls,d wms tAjdfhka je<flkafka
jpkh uq,a lr f.k o is; uq,a lr f.k o" lh uq,a lr f.k
o@ lh uq,a lr f.khs' b;ska lh uq,a lrf.k thd tA ;s%úO
ÿIapß;fhka ñÈ,d i;=gla ,nkjo@ keoao@ i;=gla ,nkjd'
wkak tA i;=gg lshkafka ksrdñi mS%;sh lsh,d' tA lshkafka
wl=i,fhka fjkafj,d ,nk i;=ghs'
B ,Õg udkislj;a idñi fõokd yg .kakjd' ±ka wms
ys;uq" wms l,amkd lr lr bkakjd ke;s rd.h we;sjk wruqKla
.ek' ke;s oafõYh weúiafik wruqKla .ek wms l,amkd lr
lr bkakjd' idudkHfhka Tn ys;kafka keoao@ idudkHfhka wmsg
flfkla nekak kï —wrE ug fufyu nekakd˜ lsh,d ys;ska
mßl,amk f.dv k.kjd' tA udkislj tA yg.;a; wl=i,h ;=<
t;ek yg .kafka idñi mS%;sh' t;k isoaO fjkafka wl=i,h
j¾Ok ùula ñi l=i,h j¾Okh ùula fkdfõ' kuq;a udkislj
ksrdñi mS%;sh yg .kakjdo@ keoao@ yg .kakjd' wms ys;uq
flfkla fhdaksfida ukisldrfha fhfokjd" tA lshkafka isf;a
wl=i,hla yg .kafka ke;=j isf;a wl=i,hlg bv fokafka ke;=j
thd l,amkdj yiqrjkjd' tA ;=< /iafjkafka ksrdñi mS%;sh"
ksrdñi i;=g" thd tA ljodj;a nqÿrcdKka jykafia jod< O¾u
úkhg wkqj l,amkd lr,d wfka ux fï jf.a wruqKla l,amkd
l,dfka ls h ,d" ,dulhs " ls h ,d nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<
wruqKlg tfyu .rykjdo@ kE' fhdaksfida ukisldrfha fhÿkdg
miafia thd udkislj i;=gla ,nkjd' wkak tAlg ;uhs lshkafka
udkisl ksrdñi mS%s;sh lsh,d' fï udkisl ksrdñi mS%;sh ;=<
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 41
wl=i,h m%ydKh fjkjd l=i,h j¾Okh fjkjd' Tn ys;kafka
fïl wfma Ôú;hg hym;la o fjkafka whym;lao@ isoaO
fjkafka hym;la u hs'
B ,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d flfkla fï f,dalfha
bkakjd mreI jpk lshk f,dalfha mreI jpk lSfuka je<ls,d'
tA lshkafka Tn okakjfka lKg wñysß" lKg wms%h" wkqkag
ijkaÈh fkd yels ;rfï jpk flfkla l:d lsÍfuka je,ls,d
thd i;=gla ,nkjd' tA lshkafka ux wo ux mreI jpk lSfuka
je,l=kd fkao lsh,d thd i;=gla ,nkafka keoao@ thd i;=gla
,nkjd' tA i;=g ;=< l=i,h o j¾Okh jkafka@ wl=i,h o@
l= i ,hhs j¾Okh jka f ka ' wl= i ,h m% y dKh fjkjd' t;k
wl=i,hg bvla keye' B ,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d fï
f,dalfha flfkla Od¾ñlj Ôj;a fjkjd" ñ;Hd wdÔjfhka uqo,a
Wmh,d i;=gq fjkafka ke;=j thd iïud wdÔjfhka hym;a
Ôúldfjka uqo,a Wmh,d i;=gq fjkjd' uu fï jf.a i;a;= urkafka
ke;= j " fydrlï lrka f ka ke;= j " jerÈ ldu ñ;Hdpdrfha
fhfokafka ke;=j" fndre lshkafka ke;=j" u;ameka fï jf.a
foaj,a úl=K,d Ôj;a fjkafka ke;=j uu b;d is,aj;a úÈyg wo
ud fï wOd¾ñl Ôú;fhka fjkajqkd fkao lsh,d thd i;=gla
,nkjd o@ keoao@ i;=gla ,nkjd' tA ;=< /ia fjkafka wl=i,h
fkdfjhs' tA ;=< /iafjkafka l=i,hhs' nqÿrcdKka jykafia jod<d
wms we;s lr .; hq;af;a wkak tA i;=ghs' i<dh;k úNx. iQ;%
foaYkdfj§ nqÿrcdKka jykafia jodrkjd fï i;=gg <Õdfjkak
lsh,d' fï i;=gg weú,a,d fï i;=g blaujd .sh i;=gla ,nkak
lshkj' tA lshkafka tA ksrdñi i;=gg wef,kafka ke;=j idñi
ú£ug .efgkafk;a ke;=j WfmaËd iy.;j isysh mj;ajkak
lsh,d' fu;k l:d lrkafka fudk jf.a uÜgula .eko@ fu;ek
OHdk uÜgula .ek l:d lrka f ka ' fu;ek iïmQ ¾ Kfhka
y;rjeks OHdkh ;=< mj;sk msßisÿ WfmaËdj .ek l:d lrkafka'
y;rjeks OHdkh ;=< mj;sk ksrdñi mS%;shg thd wef,kafk;a
keye" .efgkafk;a keye' idñij hïlsis ÿlla yg.kak kï
thd tAlg wef,kafk;a keye' .efgkafk;a keye' uq<d fjkafk;a
keye' uOHia: ú£ula yg .kakjd kï thd tAlg uq<d fjkafka
keye' thd tAlg n,j;a f,i isysh msysgqjd f.k thd tA ld¾h
;=< Ôj;a fjkjd' nqÿrcdKka jykafia jod<d fukak fï iemh;a
w;dßkak lsh,d' fï iemh;a w;Er,d nqÿrcdKka jykafia jod<d
42 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

fï ksrdñi iemh;a wka;sug w;dßkak lsh,d' tA lshkafka ±ka


wms .;af;d;a wms mxp ldu .=Khka hgm;a lr,d mxp kSjrK
hgm;a lr, ksrdñi m%S;shla we;s lr .;a;g miafia wms ys;kj
kï ±ka yß ug lsisu m%Yakhla keye lsh,d tAl jer§ula'
kuq;a nqÿrcdKka jykafiaf.a Ydikh ;=, wrgqj jkafka OHdkh
o" iudêh o@ keye' nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾ufha nqoaO Ydikh
;=< wrgqj jkafka p;=rd¾h i;H wjfndaOh hs' tA ksid tA mj;sk
ksrdñi mS%;sh;a thd wks;H jYfhka jvkak ´k' fukak fï úÈyg
thd isysh ÈhqKq lrk fldg thdf.a is; ;=< n,j;a f,i fï
isysh msysgkak mgka .kakjd' —k p ls[aÑ f,dafla WmdÈh;s˜ fï
f,dalfha ;sfhk lsisu fohla thd .%yKh lr .kak n,kafka
keye' fïl fï úÈyg uu mj;ajkak ´k" fïl uf.a fohla"
fïl ug ´k úÈyg fjkak ´k' thd tfyu l,amkd lrkafka
keye' nqÿrcdKka jykafia jod<d fukak fï ksrdñi mS%;shg
weú,a,d tA ksrdñi mS%;sh ;=< ia:djr fj,d tA ksrdñi mS%;sh blaujd
.sh ksrdñi mS%;shla ,nd .kak lsh,d' tA lshkafka p;=rd¾h i;H
wjfndaOfhka ,nk hï iqjhla weoao@ wkak tA iqjhg m;a fjkak
lsh,d'
nqÿrcdKka jykafia jod<d fï i|yd wmg wjYH fjkjd'
tlu tl fohla" ta ;uhs" isysh ÈhqKq lsÍu' w;S;fha hï lsis
flfkla p;=rd¾h i;H wjfndaO l<d kï thd tA isysh ÈhqKq
lrmq flfkla' thd iudêh ÈhqKq lrmq flfkla' m%{dj ÈhqKq
lr,d fïfla mrf;rg jvmq flfkla fjkak ´k' wkd.;fha
hï lsis flfkla p;=rd¾h i;H O¾uh wjfndaO lrkjd kï
th;a fï isysh ÈhqKq lrkak ´k' thd kqjK jvkak ´k' thd
ù¾hh we;s lr .kak ´k' ±ka fï j¾;udkfha flfkla fï
p;=rd¾h i;H O¾uh wjfndaO lrkakg woyila ;sfhkjd kï
th;a l< hq;af;a isysh msysgqùug kqjK jeãuhs' ù¾h ÈhqKq
lsÍuhs' ±ka Tn ys;, n,kak fï ú£u .ek isysh msysgqjkak
wmg ù¾hhla ke;akï mq¨jka o@ neye' fï iem ú£u ;=<" ÿla
ú£u ;=<" uOHia: ú£u ;=< isysh msysgqjkak kï wmsg n,j;a
f,i ù¾hhla wjYHhs ' fï ù¾hh .ek l:d lrk fldg
Wkajykafia jod<d" ysi .sks .;a; mqoa.,fhla tA .skak ksjkak
uykais .kakjd jf.a" ù¾hlska" isyshlska fï p;=rd¾h i;H
wjfndaO lrkak uykais .kak lsh,d'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 43
újdy fjÉp hqj<la tA ukd,hdg u.§ fmd,a,lska .eyqjg
miafia T¨j me¨kdu fuhd lrkafka uÕ=,a f.or hk tlo@
biamsß;df,a hk tlo@ fuhd lrkak ´k biamsß;df,g hk tl'
fuhd biamsß;df,g hkafka isxÿ lsh lshd o@ kE' yskd fjù o@
kE' fuhd n,j;a ù¾hhla" n,j;a leue;a;la" n,j;a wÈgkla
ysf;a iksgqyka lr .kakjd uu blaukg frday,g .sys,a,d fïl
ikSm lr .kakjd lsh,d" Bg jvd yÈishla p;=rd¾h i;H wjfndaO
lrkakg leu;s Y%djlhd ;=< we;s lr .kak lsh,d nqÿrcdKka
jykafia jod<d' fïflka wmsg meyeÈ,sj fmakjd fï isysh lshk
tl" ù¾hh lshk tl kqjkska f;drj ,efnkafka keye' wms
O¾uh okafka ke;akï Tn ys;,d n,kak" fõokdj .ek wms
okafk ke;akï fõokdj .ek isysh msysgqjkak mq¨jka o@ neye'
tAl fka nqÿrcdKka jykafia jodf<a wY%e;j;a mD:.ackhdf.a
yuqjg ,iaik rEmhla wdjdg miafia thd tA rEmhg uq<dfjkjd'
wY%e;j;a mD:.ackhdf.a wei yuqjg le; rEmhla" n,kak
wmyiq ÿIalr rEmhla ±lalg miafi .efgkj thd tA fõokdj
.ek O¾uh .ek wjfndaOhla ke;s ksid ñila fjk fohla fkdfõ'
±ka Tn ys;,d n,kak flfkla O¾uh okakjd kï" fï ú£u
.ek hïlsis jQ wjfndaOhla ;sfhkjd kï" thdf.a wei yuqjg
hïlsis rEmhla meñKqkdg miq iem ú£ula kï yg .;af;a" thd
±k .kakjd uf.a is; ;=< ±ka mj;skafka iem ú£ula" tA iem
ú£u ;=< Tng ysf;kjd kï wl=i,h j¾Okh fjkjd lsh,d
Tn iïmQ¾Kfhka u wks;H úo¾Ykdj l< hq;=h'
tA ±lal rEmh;a wks;Hh hs" tA ±lal rEmh;a fjkia fjk
tlla" tlaflda fmdf<djg miafj,d hk tlla Tn ys;,d n,kak
wms wefyka hï lsis rEmhla olskjd kï tA olsk rEmh lreKq
y;rlg ú;rhs whs;s' tA lreKq y;frka f;drj fï f,dalfha"
wNHka;ßlj" ndysrj rEmhla mj;skjd lshk ldrKh isoaO
fjkafka kE' Tn ys;,d n,kak ,iaik rEmhla ;sfhkjd fï
rEmh fmd<jg miafj,d hkafka keoao ljo yß' mia fj,d hkj'
c,fha Èhfj,d hk iajNdjhg whs;s keoao@ whs;s hs' B ,Õg
WKqiqug whs;s keoao@ whs;s hs' iq<fÕa .yf.k hk iajNdjhg
whs;s keoao whs;s hs' fukak fï jf.a iajNdjhla rEmh ;=<
;sfnkafka lsh,d O¾uh ±k .;a;= flkd ú;rhs" t;ek yg
.;a;= iem ú£u wks;H jYfhka n,kafka' wY%e;j;a mD;.ack
flkdg tA yg.;a ; iem ú£u uf.a ys ; ;= < iem ú£ula
44 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

;sfhkafka lsh,d ±k .kak yelshdjla keye' tAlg fya;=j thd


fõokdj .ek okafka keye' thd O¾uh .ek okafka keye' thd
isysh ÈhqKq lr,d keye'
Tn ys;,d n,kak flfkla fõokdj .ek wjfndaOhla
;sfhkjd' thd iem ú£u .ek okakjd" ÿla ú£u .ek okakjd'
tA jf.au ÿla iem rys; uOHia: ú£u .ek okakjd' fufyu
okak flfklaf.a wei yuqjg b;du;a ,iaik" ms%hckl" ms%hukdm
is;al¨ rEmhla tkjd' wei yuqjg wdjdg miafia kqjK ;sfhk
flkd wr O¾ufhka m%fhdackh .kakjd' fuhd l,amkd lrkjd
uf.a is; ;=< ±ka yg .;af;a iem ú£ula' fï iem ú£u yg
.;af;a kslka fkdfjhs" iam¾Yh m%;Hfhka" tA lshkafka fï
wNHka;ßlj ;sfhk wei;a wks;Hhhs" tA ±lal rEfm;a wks;Hhs"
yg .;a; ú[a[dKh;a wks;Hhs" yg .;a; iam¾Yh;a wks;Hhs
tfyu kï fï iem ú£u muKla fldfydu o ks;H jkafka lsh,d
thd l,amkd lrkjd' yenehs l,amkd lrkafka O¾uh okak
flkd" fõokdj .ek wjfndaOhla ;sfhk flkd" isysh ;sfhk
flkd muKhs' fï ±kqñka f;dr flfkla fõokdj .ek wjfndaO
lrkjd lshk ldrKh —fka;x Gdkx úÊc;s˜ isoaO fjkafka keye'
nqÿrcdKka jykafia fï iem ú£u olskak lsõjd ÿla ú£ula
yeáhg'
±ka idudkH iajNdjh fudlla o@ wfma lhg fyda ukig
fyda hï lsis iemhla ,enqkg miafia" iem ú£ula ,enqkg miafia"
wfma iajNdjh wms tAlg wef,kjd' nqÿrcdKka jykafia jod<d
iem ú£u ±lal hq;=hs ÿla ú£ula yeáhg' ±ka Tn ys;,d
n,kak tA iem ú£u we;s rEmh fyda iem ú£ula we;s Yíoh
fyda iem ú£ula we;s .| iqj| fyda iem ú£ula we;s rih fyda
iem ú£ula we;s myi fyda iem ú£ula we;s wruqK we;s jqk
.uka wfma idudkH iajNdjh wms tAlg wef,kjd' ke;s rd.h
weúiafikjd' Bg miafia fï iem ú£u wms ÿlla úÈyg ±lalg
miafia wms tA rEmhg wef,kafka keye' wms tA wyk Yíohg
wef,kafka keye' wms tA iem ú£u ÿla ú£ula jYfhka olskjd
kï tA wfma kdihg ±fkk .| iqj|g wef,kafka kE' Èjg
±fkk rihg wef,kafka keye' lhg ±fkk myig wef,kafka
keye' ys;ska ys;k f,dalhg wef,kafka keye' tA ksid nqÿrcdKka
jykafia jod<d fï iem ú£u wms ±lal hq;=hs ÿla ú£ula úÈyg'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 45
fï ÿla ú£u ±lal hq;=hs W,la úÈyg' tA lshkafka wms
ys;uq W,lska flfkl=g myr fokjd' W,lska flfkl=g myr
ÿkakg miafia hïlsis ÿla ú£ula we;s fjkjd' tA ÿla ú£uo
m%n, flfkl=g kslka myr §u ksid we;sjk ÿlo m%n,' Tõ wr
W,lska myr §u ksid we;s jk fõokdj m%n,hs' tA ksid wfma
ldhslj fyda udkislj ÿla ú£u wms olskak ´k W,la úÈyg'
wms tA W,la úÈyg ±lalg miafia wms tA ÿla ú£ug .efgkafka
keye' wfma is;g ke;s oafõYh ke;s ;ry wfma is;g we;s
fjkafka keye'
nqÿrcdKka jykafia jod<d" flfkla fï lh .ek" fï ldhsl
udkisl ú£u .ek" is; .ek" O¾uhka .ek isysh msysgqjkjd
kï" n,j;a f,i Wmßu f,i isysh msysgqjkjd kï thd wjqreÿ
7 la we;=,; wksjd¾fhka u wkd.dó M,hg fyda wry;a M,hg
m;ajk nj nqÿrcdKka jykafia jod<d' t;fldg Tn ys;,d
n,kak fï isysh ÈhqKq lsÍu ;=< wfma Ôú;hg /ljrKhla
;s f hkjo@ keoa o @ ;s f hkjd' wks j d¾fhka u ;s f hkjd' wms
.;af;d;a wmsg wvqu ;rñka urKdikak fudfydf;§ isysfhka
urKhg m;a fjkak mq¨jka kï th l,d;=rlska isÿ jk fohla'
Tn ys;kafka fndfyda fofkla urKhg m;a jkafka isysfhka o@
wisysfhka o@ wisysfhka tAlg fya;=j fudllao@ Tõ' mq¨jka ld,h
;=< fï isysh ÈhqKq lf<a keye' fï isysh msysgqjkak mq¨jka"
kuq;a isysh msysgqjQfha keye' wms mdf¾ .ukla hkfldg uu
mdf¾ .uka lrñka bkafka lsh,d isysh msysgqjkak mq¨jka kï
t;ek thdf.a isysh ÈhqKq lrkjd'
t;ek ke;s j,am,a" ke;s oafõYh weúiafik úÈyg l,amkd
lr lr hk tl o fyd|@ isysfhka hk tl o fyd|@ isysfhka
hk tl fyd|hs' fudlo wms wkï ukï l,amkd lr lr .shd
lsh,d" wms l,amkd lr lr .sh lsisu fohla wfma Ôú;hg
,efnkj o@ ,efnkafka keye' wms isysk f,dalhla ys;ska ujdf.k
bkakj ñila" h:d¾:hla .ek ys;kafk kE' fï wjqreÿ 10 la" 20
la" 30 la .; lrmq Ôú;fha Tn wkka;j;a isysk ujkak we;s" ta
isysk tllaj;a ienE Wkdo@ ienE Wfka kE' wehs tA@ nqÿrcdKka
jykafia jod< úÈyg fukak fï úÈfha isysk f,dalhla ujkjd
kï tAl thdg ,efnkjd' thd isysk f,dalhla ujkakg ´k'
fukak fufyu uu fldfydu yß fï Ôú;fha § p;=rd¾h i;H
wjfndaO lrkjd' uu fldfydu yß isysfhka" ù¾hfhka" kqjKska
46 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

fï lh .ek ú£u .ek isysh msysgqjkjd lsh,d n,j;a f,i


wêIaGdkhla we;s lr .;af;d;a tA isyskh kï fnd| fj,d hkjd
lshk ldrKh kï isoaO fjkafka keye' tAl ienE fjkjd'
fndfyda úg isÿjkafka wms w;S;fha isÿ fjÉp fohla .ek
l,amkd lr lr w;S;fha fijKe,s w;r ;ksfj,d wms Tfya
l,amkd lr lr bkak tl' lsisu jevlg ke;s foaj,a' tA ;=<
/iafjkafka l=i,h o wl=i,h o@ wl=i,h' Tn ys;,d n,kak
t;k wl=i,h jefvkj kï t;ek l=i,h m%ydKh fjkjd kï
tA l,amkd lrk foh ;=< wmsg jevla ;sfhkj o@ kE' wms hulao
ys;kafka wms ys;k foa O¾uhg wkqj ys;kak ´k' wms hula
lrkjd kï tA lrk foa O¾uhg wkqj wms isysfhka lrkak ´k'
nqÿrcdKka jykafia jod<d fï ú£ug yß ,iaik Wmudjla"
—fõokd nqínqÆmud˜ fï fõokdj Èh nqnq,la jf.a' ±ka Tn ys;,d
n,kak c,dYhlg jeiai jysk úg jeys ìxÿ ìug jefgkjd;a
iuÕu Èh nqnq,la yg f.k tA CIKfhlskau ke;sfj,d hkjd'
tAl ke;sfjk fldgu ;j nqnq,la yg .kakjd' tAl;a ke;s fj,d
hkjd' Tn ys;,d n,kak fï Èh nqnqf,a lsisu yrhla ;sfhkjdo@
fyd|g l,amkd lr,d n,kak fï Èh nqnqf,a lsisu yrhla keye'
we;s jqkd" ke;s jqkd' tA jf.a ;uhs wmg ldhslj" udkislj
we;sjk iem" ÿla" WfmaËd ú£ï' yßhg Èh nqnq,la jf.a'
fj,djlg iem ú£ula" fj,djlg ÿla ú£ula" ;j fj,djlg
WfmaËd ú£ula' fj,djlg iem ú£ula' fj,djlg wms l,amkd
lr lr bkakjd' wms i;=gq wruqKla isys lr lr bkakjd' wmsg
iem ú£ula we;s fjkjd' Tn iuyr úg l,amkd lr lr bkak
fldg Tfí weia folska l÷¿ weú,a,d keoao@ weú,a,d ;sfhkjd'
tA wehs@ t;k ÿla ú£u m%Odk;ajh wrf.k ;sfhkjd' tlaflda
ms%h jQ fohlska fjkafj,d' .shd tAl fya;= lr f.k wms l,amkd
lr lr fYdal lrkjd' ÿla ú£u t;ek m%n, fjkjd' tfyu;a
ke;akï ndysßka fyda wNHka;rfhka wms leu;s fjÉp fohla
wmsg tAl fkd ,eì,d hk fldg —wfka fïl ug fkd ,eì,d
.shdfka" ug fïl ,enqfka keyefka˜ lsh,d l,amkd lr lr thd
ÿla fjkjd' tA ÿla ú£u ;=< wl=i,h u hs j¾Okh fjkafka
l=i,h u hs msßys,d hkafka'
nqÿrcdKka jykafia jod<d" fï fõokdj Èh nqnq,la jf.a
olskak lsh,'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 47
±ka wms fõokdj .ek muKla l;d l<dg rEmh" fõokdj"
i[a[d" ixLdr" ú[a[dK lshk fukak fïjd .ek;a wjfndaO
l< hq;=hs' fïjd .ek wjfndaOhlska f;drj flfkla p;=rd¾h
i;H wjfndaO l<d lsh,d lshkjd kï tA ldrKh isoaO fjkafka
keye' flfkla p;=rd¾h i;H O¾uh wjfndaO l<d lsh, lshkj
kï thd rEmhg we;s leue;a; m%ydKh lrmq flfkla' ldhsl
jYfhka iem ú£ula ±fkk fldg thd wef,kafka ke;s flfkla'
.efgkafka ke;s flfkla' udkisl" ldhsl jYfhka ksrdñi mS%;shla
±fkk úg tAlg wef,kafka ke;s flfkla' .efgkafka ke;s
flfkla ' i[a [ djg" ixLdrj,g" ú[a [ dKhg ljodj;a
uq<dfjkafka ke;s flfkla' tA W;a;uhskag ;uhs ry;ka jykafia
lsh,d lshkafka'
B ,Õg fï iem ú£u lsh,d lshk tl Tn ys;, n,kak
iaÒr fohla o wiaÒr fohla o@ wiaÒr fohla' fï iem ú£u ;=<
wfma lhg myila ,efnkjd' Tn ys;,d n,kak fï myi ,enqkg
miafia fïl fndfyda fõ,djla mj;skjd o@ keye' iq¨ fj,djlska
tAl ÿla ú£ulg Ndck fjkjd' fïl yßhg fukak fï jf.a
tlla ' fj,djlg wyfia iq < x yukjd ngys r g' fj,djlg
yukjd iq<Õ kef.ysr ÈYdfjka fj,djlg iq<Õ yukjd ol=Kq
ÈYdfjka" fj,djlg yukjd W;=re ÈYdfjka" ;j fj,djlg
¥ú,s iys; iq<x yukjd" ;j fj,djlg ¥ú,s ke;s iq<x yukjd'
;j fj,djlg iS;, iq<x yukjd' ;j fj,djlg iS;,;a keye"
WKqiqï iq<x yukjd' fukak fï jf.a iq<x mj;skj o keoao@
mj;skjd' nqÿrcdKka jykafia jod<d fõokdj;a fukak fï jf.a
fohla lsh,'
ojila nqÿrcdKka jykafia ,Õg ;sïnrel lshk ;dmifhla
tkjd' fuhdg;a iem" ÿla WfmaËd ú£ï .ek m%Yakhla" we;s
fj,d' fuhd nqoaêu;a flfkla fjkak ´k' idudkH .sys flfkla
fï jf.a m%Yak wykafka keye' fuhd .sys,a,d wykjd fï iem"
ÿla" WfmaËd ú£u ;ud úiska lrmq fohla o@ tA lshkafka wmg
ldhslj yd udkislj yg .;akd iem ú£u" ÿla ú£u" uOHia:
ú£u ;ud úiska lrmq fohla o lsh,d' nqÿrcdKka jykafia
lshkjd kE lsh,d' ;ud úiska lrmq fohla fkfjhs fïl' B
,Õg ;sïnrel ;dmi ;=ud wykjd tfykï fï iem" ÿla"
WfmaËd ú£u foúhka jykafiaf.a leue;a;g wkqj o isoaO
48 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

fjkafka lsh,d' nqÿrcdKka jykafia lshkjd" —mskaj;a ;sïnrel"


tfyu;a fkfuhs isoaO fjkafka'˜ B ,Õg lshkjd tfyu;a ke;skï
fï iem" ÿla" WfmaCId ú£ï yg .kafka bfí u o lsh,d' tA
lshkafka lreKlska f;drj" tfykï bfí u o lsh,d wykjd'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd fï iem" ÿla" WfmaËd ú£u
yg .kafka bfí fkfjhs lsh,d'
B ,Õg fï ;sïnrel ;dmihd lshkjd —iajdñkS" Nd.Hj;=ka
jykai" t;fldg fï nqÿrcdKka jykafia lshk úÈyg iem"
ÿla" WfmaËd ú£ï lsh,d fohla keoao@ nqÿrcdKka jykafia
lshkjd mskaj;a ;sïnrel" tfyu fohla ke;af;a kE ;sfhkjd'
B ,Õg wykjd —iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" nqÿrcdKka jykafia
tA iem" ÿla" WfmaCId" ú£ï okafk keoao@˜ lsh,d' Bg miafia
lshkjd uu tAl .ek okakjd lsh,' tfykï Tn jykafia tAl
.ek olskafka keoao lsh,d wykjd' tAl .ek ux olskjd lshkjd'
Bg miafia nqÿrcdKka jykafia" B ,Õg thd m%Yakhla wykak
l,ska lshkjd' —mskaj;a ;sïnrel" ´jf.a wka;j,g meñKqkdg
miafia i;H fudlla o lsh,d f;dard fírd .ekSfï jdikdj .s,y
s ,
s d
hkjd'
tA lshkafka wms Ydiaj; oDIaáhg fyda WÉfþo oDIaáhg
jegqfkd;a" ta lshkafka mrf,djla ;sfhkjd' tlafld kE fuf,dj
lsh,d tlla kE' mrf,dj lsh,d tlla kE lsh,d oDIaá j,g
nei .kakj kï" hï lsis wka;hlg nei .kakj kï tA wka;
;=< isák flfkl=g fldhs;rï O¾uh foaYkd l<;a thdg tA
O¾uh f;afrkafka kE' tAlg fya;=j thd tA oDIaáh ;=< bkak
ksid' thd tA oDIaáh ;=< b|f.k l,amkd lrkjd' thd fudkjd
lsõj;a" fï oDIaáh ;uhs yß lshk u;h ;=< thd bkakjd'
nqÿrcdKka jykafia jod<d Th jf.a wka;j,g meñKqkdg miafia
i;H olskak nE lsh,d'
ojila nqÿrcdKka jykafia ,Õg n%dyauKfhla weú,a,d
lshkjd ux fukak fï jf.a u;hla orkjd' tA ;uhs fï f,dalfha
lsisu fohla uu woykafka kE' nqÿrcdKka jykafia lshkjd Tn
Th oDIaáhg we¨ï lrkjd fkao lsh,d' fudk oDIaáhg o@ lsisu
foalg wef,kafk;a kE' .efgkafk;a kE' ux leu;s kE' ux woyia
lrkafka kE' t;fldg lshkjd —Tõ˜ lsh,d' t;fldg n,kak
;ud okafk;a kE ;ud oDIaáhlg neif.k' t;fldg n,kak fï
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 49
oDIaáh lshk tl wfma isf;a p;=rd¾h i;H wjfndaOh jki,d
odk tlla' nqÿrcdKka jykafia jod<d Th jf.a wka;j,g
meñKqkdg miafia i;H fudlla o" lsh,d y÷kd.kak nE' fldhs
;rï meyeÈ,sj O¾uh l:d l<;a" fldhs ;rï fï oDIaáfha
;sfhk Nhdkl me;a; .ek l:d l<;a thd tA woyi w;yßkjo
keoao@ w;yßkafka kE' tAlg fya;=j thd tA woyi ;=< uq,a
neif.k bkafka' thd tA woyiska neyer fjkafka kE' nqÿrcdKka
jykafia jod<d ;:d.;hka jykafia O¾uh foaYkd lrkafka Th
wka;hg neif.k fkd fjhs' ;:d.;hka jykafia O¾uh foaYkd
lrkafka uOHu m%;smodfjka' iïud ÈÜÀh" iïud ixlmam" iïud
jdpd" iïud lïuka ; " iïud wdÔj" iïud jdhdu" iïud i;s "
iïud iudê iys; b;du;a ksrjq,a fï uOHu m%;smodj ;=<hs'
B ,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d Th iEu fohla u yg
.kafka fya;M
= , oyu ksid lsh,d' wúoHdj fya;= lr f.k ixialdr
we;s fjkjd' ixialdrh fya;= lrf.k ú[a[dKh we;s fjkjd'
ú[a[dKh fya;= lr f.k kdu-rEm we;s fjkjd' kdu-rEm
fya;= lr f.k wdh;k" i<dh;k we;s fjkjd i<dh;k fya;=
lr f.k iam¾Yh we;s fjkjd fukak fï iam¾Yh fya;= lr
f.k' ú£u lshk tl we;sjkafka lsh,d nqÿrcdKka jykafia
jod<d' t;fldg n,kak nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh ;=< .eg¿
;sfhkj o@ .eg¿ keye' tAlg fya;=j nqÿrcdKka jykafiaf.a
O¾uh uq," ueo" w. b;du;a msßisÿ f,i foaYkd lrmq O¾uhla'
flfkla tA O¾uh wykjd kï thdg .eg¿ u;=fjkafka kE'
iuyr wh bkakjd fï O¾uh wykjd jerÈ fidhk woyiska'
nqÿrcdKka jykafia jod<d hfula fï O¾uh jerÈ fydhk
woyiska wykjd kï thd msßys,d hkjd' l¿jr ùf.k hk
y|la jf.a" l=Kq fjÉp me<hla l=Uqrl ysfgõjd jf.a" ud¿
ke;s ú,l" Èh ke;s ú,l bkak ud¿ rxpqjla jf.a' thd msßys,d
hkjd' fïflka wmg fmakjd fï ieufoalg u isysh ÈhqKq lrkak'
ù¾h ÈhqKq lrkak ´k'
wfma Ôú;hg kqjK we;s lr .kakg tlu tl fohla
wjYHhs' tA ;uhs O¾u{dkh' wmg O¾u{dkhla ke;akï fï
fõokdkqmiaikdj .ek isysh msysgqjkak nE' wehs nqÿrcdKka
jykafia mydK iQ;% foaYkdfõ§ meyeÈ,sj foaYkd lrkjd fï
f,dafla flfkla bkakjd thdg fõokdj .ek wjfndaOhla keye'
thdg iem ú£ula we;s jqkdg miafia ldhsl fyda udkislj thd
50 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

tA ú£ug wef,kjd' tA wef,kafka wehs@ thdg tA fõokdj .ek


wjfndaOhla keye' fõokdj .ek wjfndaOhla ;snqk kï thd tA
iem ú£ug wef,kj o@ keye' thd tA iem ú£ug wef,kafka
keye' kuq;a p;=rd¾h i;H O¾uh .ek wjfndaOhla ;sfhk
Y%djlhd ldhslj fyda udkislj fyda we;sjk iem" ÿla" WfmaCId
ú£ï yuqfõ wef,kafk;a keye' .efgkafk;a kE' tAlg fya;=j
fudllao@ thd okakjd fõokdj lsh,d lshkafka fukak fï jf.a
fohla lsh,d'
fï fõokdj wmg wjfndaO lrkak mq¿jka' tAlg wdldr
lsysmhla Wkajykafia jod<d' tA ;uhs nqÿrcdKka jykafia jod<d
fï fõokdfõ wdYajdohla ;sfhkjd lsh,d' tA jf.a ;uhs fï
fõokdfõ wd§kjhl=;a ;sfhkjd' tA jf.au ;uhs fï fõokdfõ
ksiairKhl=;a ;sfhkjd' wms .;af;d;a wms Ôj;ajk iudch ;=<
hï lsis fohla fï f,dalhg fy<sorõ lf<d;a tAfla iemh muKhs
wmg olskak mq¿jka" tA foa fjkia fjkjd olskak mq¿jka jqK;a
tA foa ;=<ska wmg ksoyia ùula .ek wmg lsh,d §,d keye'
kuq;a nqÿrcdKka jykafiaf.a fï ishqï O¾uh ;=< meyeÈ<sj
lsh, §, ;sfhkjd fï f,dalh fukak fï jf.a fohla lsh,d' tA
ú;rla fkd fjhs fï f,dalfhka ksoyia jk yeá;a nqÿrcdKka
jykafia jod<d' tAlhs wms nqÿrcdKka jykafia irK hd hq;af;a'
±ka wms .;af;d;a nqÿrcdKka jykafia fï fõokdj lsh,d fï
jf.a fohla ;sfhkjd lsh,d t;ekska kej;=fka kE' fï fõokdfõ
ksiairKh lsh,d tlla ;sfhkjd' fï fõokdj wjfndaO lf<d;a
thd fï ÿlska ksoyia fjkjd lsh,d fï f,dalhg fy<sorõ l<d'
n,kak t;fldg nqÿrcdKka jykafia fõokdj .ek lsh,d k;r
fj,d kE' fõokdfõ ksoyia ùula .ek l:d lr, ;sfhkj'
fudllao fï fõokdfõ wdYajdoh lsh, lshkafk@ fõokdj
ksid" ú£u ksid hï lsis iemhla ldhsl fjkak mq¿jka udkisl
fjkak mq¿jka hï lsis iemhla hï lsis i;=gla yg.kakjd kï
tAl ;uhs fõokdfõ wdYajdoh' B ,Õg fõokdfõ wd§kjh lsh,d
lshkafka fï fõokdj fjkia fjkjd' ±ka Tn ys;, n,kak Tn
iem ú£ula ú|mq wjia:djla l,amkd lr,d n,kak' tA iem
ú£u ks;H kï wd§kjhla fõokdj ;=< ke;akï tA iem ú£u
yeuodu mj;skak ´ks' tA fõokdj iodld,sl fohla fjkakg
´k' kuq;a fõokdj lsh,d lshkafka iodld,sl fohla fkdfjhs'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 51
iem ú£u yeuodu ;sfhk fohla fkdfjhs' fjkia fjkjd'
wks;Hhs" ÿlhs zúmßKdu OïuxZ fjkia fj,d hkjd' fukak fïl
;uhs fõokdfõ wd§kjh lsh,d lshkafka' B ,Õg fõokdfõ
ksiairKh lshkafka fõokdj flfrys hï iemhla" fõokdj
flfrys hï leue;a;la" fõokdj flfrys hï wdYdjla" wfma
isf;a ;sfhkjdo wkak tA wdYdj ÿßka u ÿre lr,d odkjd'
tAlg ;uhs lshkafka fõokdfõ ksiairKh lsh,d' wmsg
ldhslj fï iem ú£u yg .kakjd' ldhslj fï iem ú£u yg
.;a;g miafia tAl wks;H jYfhka jeäh hq;=hs' ksiairKhla
n,dfmdfrd;a;= fjkak kï" tA iem ú£u ÿla jYfhka jeäh
hq;=hs' tAfla ksiairKhla n,dfmdfrd;a;= fjkak kï tA iem ú£u
wkd;au iajNdjfhka hqla; hehs lsh,d thd jeäh hq;=hs' thd
ksiairKhla olskafka kE iem" ÿla" WfmaCId ú£u" wks;H" ÿlaL"
wkd;au lshk fï ;s%,laIKhg thd úo¾Ykd jvkafka ke;akï'
±ka wms .;af;d;a hï lsis ia:dkhla ;sfhkjd lsh,d ys;uq' tA
ia:dkhg hkak mdrla ;sfhkjd' tA jf.au ;uhs tA mdf¾ thd
yßhg fjk fjk mdrj,a j, hkafka ke;sj fï mdfr .sfhd;a
wr ia:dkhg jefgkjd' tA jf.a ;uhs nqÿrcdKka jykafia jod<
meyeÈ,s O¾uh ;=< wms bkakj kï i;r i;smÜGdkh ;=, ù¾h
msysgqjkjd kï wms b¾êmdo jvkjd kï" Y%oaOd úßh" i;s" iudê'
m[a[d .=K O¾u wdÈh ÈhqKq lrkj kï tAjd bkaøsh jYfhka
wm is; ;=< j¾Okh fj,d tAjd n,hla njg m;afjkjd kï"
ima; fndÊ®x. fï wfma is; ;=< j¾Ok fjkjd kï" wd¾h
wIa G dx.s l ud¾.h u wfma is ; ;= < jefvkjd kï wms
n,dfmdfrd;a;= jqk;a ke;;a wms tA ksjkg m;a fjkjd'
±ka Tn ys;,d n,kak" flfkla .sf;,a ;sfhk Ndckhla
/f.k .syska fï Ndckh lv, ì|,d tAl .Õlg odkjd' .Õlg
±ïug miafia .sf;,aj, iajNdjh fudllao@ Wvg tkjd' kuq;a
wr Ndckh levqk ì÷k ksid tAjd hgg hkjd' kuq;a flfkla
lshkjd kï .sf;,a hgg h;ajd lsh,d' isoaO fjkjo@ kE' wkak
tA jf.a ;uhs flfkla lshkjd kï yßhg i;r i;smÜGdkfha
is; msysgqjkjd kï" thd yßhg ùßh msysgqjkjd kï" Y%oaOd §
.=KO¾u ÈhqKq lr,d wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h jvkjd kï
flfkla lshkjd kï Thd ´jd l<dg Thdg ksjk ,efnkafka kE
lsh,d tAl isoaO fjkafka kE' thdf. m%;smodj yß ksid thdg
52 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

m%;sM, ,efnkjd' thd mqxÑ flfkla fjkak mq¿jka thd ;reK


flfkla fjkak mq¿jka' jhig .sys,a,d f,v wef|a bkak flfkla
fjkakg mq¿jka' fïflka wmg meyeÈ,sj fmakjd" wms ljqre;a
p;=rd¾h i;H wjfndaO lrkak kï fï O¾u [dKh lshk tl
we;s lr .kak u ´ks'
fõokdj .ek is y s h ms y s g q j ka k kï wms fõokdj .ek
wjfnda O hla we;s lr f.k ;s f hka k g ´ks ' fõokdj .ek
wjfndaOhla ke;sj wfma is;g iem ú£ula wdjg miafia" ÿla
ú£ula wdjg miafia" uOHia: ú£ula wfma is; ;=< mj;sk fldg
wms tA j g tla f ld wef,kjd' tla f lda .efgkjd' tla f ld
uq<dfjkjd fujeks O¾u;djhla wfma is; ;=< yg.kafka tlu
tl fohla ÈhqKq fkd lsÍu fya;= fldg f.k' tA ;uhs isysh'
nqÿrcdKka jykafia jod<d i;r i;smÜGdk iQ;% foaYkdfõ §
fõokdkqmiaikdj .ek" p;=rd¾h i;H O¾uh wjfndaO lrkak
leu;s Y%djlhd thd fukak fï úÈyg thd isysfhka bkakjd
lshkjd'
—iqLx fõokx fõÈh udfkda" iqLx fõokx fõÈhdó ;s mcdkd;s˜
thdf.a lhg iem ú£ula yg.kakjd kï iem ú£ula uf.a lh
;=< ±ka mj;skjd lsh,d isysh msysgqjkjd zÿlaLx jd fõokx"
fõÈhudfkda ÿla L x jd fõokx fõÈhdó;s mcdkd;s Z ;ud ;= <
udkislj fyda ldhslj yß hï lsis ÿlla kï mj;skafka m%n,
úÈyg uf.a is; ;=< uf.a lh ;=< ±ka mj;skafka ÿla ú£ula
lsh,d thd isysh msysgqjd .kakjd' B ,Õg wÿlaLu iqLxjd fõokx
fõÈhudfkda" wÿlaLuiqLx fõokx fõÈhdóZ;s mcdkd;s' ÿla iem
rys; uOHia: ú£ul kï jdih lrkafka ±ka uf.a is; ;=<
mj;skafka ÿl;a ke;s iem;a ke;s ú£ula lsh,d thd ukdfldg
isysh msysgqjkjd' fukak fï úÈyg ;uhs' fõokdj .ek isysh
msysg úh hq;af;a'
fõokdj .ek l;d lrk fldg" nqÿrcdKka jykafia ldhsl
fõokdj muKla fkd fjhs jodf<a' udkisl fõokdj lsh,d tlla
nqÿrcdKka jykafia wjfndaO l<d' fï ldhsl fõokdjg" isysh
msysgqjkjdg jvd b;d m%n, isyshla udkisl fõokdj ;=< isysh
msysgqjkakg w;HjYHhs' ±ka wms .;af;d;a lh lsh,d lshkafka
yß f.dfrdaiq fohla' wmg m%lg fohla' kuq;a uki lsh,d
lshkafka wmg m%lg jk fohla fkdfjhs' isysfhka" kqjKska" ukd
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 53
isysfhka hq;=j ysáfhd;a tAl wmg y÷kd.kak mq¿jka' tfyu;a
tlaflfkla ;uhs tAl .ek wjfndaOhla we;s lr .kafka' kuq;a
flfkl=g fï uki .ek fï udkislj yg .kak iem" ÿla"
WfmaCId" ú£u .ek wjfndaOhla ke;akï" uq<djg m;ajkafka
ke;akï" thd iem" ÿla" WfmaCId" ú£u wjfndaO lr,d" thd
mrf;rg jäkjd' thd .sys flfkla fjkakg mq¿jka" meúÈ
flfkla fjkakg mq¿jka' .sys flfkla fõjd' meúÈ flfkla
fõjd' ´ku flfkla leue;s kï p;=rd¾h i;H wjfndaOhg
thd l< hq;af;a fï lh .ek isysh msysgqùuhs' fï iem" ÿla
WfmaËd ú£u .ek isysh msysgqùuhs' B ,Õg fï is; .ek' B
,Õg mxp kSjrK" ima; fndÊcx." p;=rd¾h i;H" wdh;k .ek
fukak fïjd .ek isysh msysgqjkakg ´k'
wms ys;uq flfkla is,aj;aj Ôú;h .; lrkjd' flfkla
bkakjd fyd|g wdÔj wIaGul iS,h iudoka fj,d" le,e,a ke;s"
lv isÿre ke;s" ukd msßisÿ iS,hla rlskjd' thd tA msßisÿ iS,h
;=< b|f.k l,amkd lrkjd uu ;j ál ojilska ry;a fjkjd'
mq¿jka o" nE' thd iS,hla iudoka jqkd lsh,d thdg tA isysh
ÈhqKq fjkafka kE' thd isysh ÈhqKq l< hq;=hs' ±ka wms .;af;d;a
Tn ys;,d n,kak lsls<s ì;a;r ±ïug miafia lsls<s ì;a;r
rlskafka ke;akï kej; megjq yg.kakjd o@ kE' kuq;a lsls<s
ì;a ; r rls k jdkï megjq yg.ka k jdo keoa o @ yg.ka k jd'
fïflka wmg meyeÈ,sj fmakjd wms isysh ÈhqKq fõjd" ÈhqKq
fõjd lsõjg issysh ÈhqKq fjkafka keye' wms isysh ÈhqKq l<
hq;=hs'
tAl ksid Tn l,amkd l< hq;af;a wmg fï ukqIH Ôú;h
lshk tl ,enqfka b;du;a ÿ¾,Njhs' b;du;a ÿ¾,Nj ;uhs fï
nqoaO Ydikh lshk tl wmg uqK .eyqfka' l,HdK ñ;% iïm;a;sh
wmg uqK .eiqk tl Bg;a jvd ÿ¾,Nhs' nqÿrcdKka jykafia
jod< meyeÈ,s p;=rd¾h i;H O¾uh Y%jKh lrkjd lshk
ldrKh;a ÿ¾,Nhs' t;fldg Tn ys;, n,kak fukak fï jf.a
ÿ¾,N .Kfha lreKq rdYshla iu. Tn fï fj,dfõ Ôj;a fjkjd"
±ka Tn ys;,d n,kak' Tng lh .ek isysh msysgqjkak mq¿jka"
ú£u .ek isysh msysgqjkak mq¿jka' is; .ek" O¾uhla .ek
isysh msysgqjkak mq¿jka' kuq;a ;sßika f,dafla bmÿk ;sßifkl=g
wvqu ;rñka mq¿jkao i;=ka ueÍfuka je<ls,d bkak nE' tfykï
;sßika f,dalfha hï i;ajfhla Wmkakdo tA i;ajhdg isysh ÈhqKq
54 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

lsÍfï jdikdj .s,sys,d hkjd' kuq;a ukqIH Ôú;hla ,n,d ;shk


wms l,amkd lrkak ´k fï isysh lshk tl b;d blaukska ÈhqKq
lrkak' B ,Õg ksrfha bmÈ,d bkak flfkla .;af;d;a thdg
fï isysh ÈhqKq lrkak nE' fm%a; f,dalfha fma%;fhla .;af;d;a
thdg fï isysh ÈhqKq lrkak nE' B ,Õg wms .;af;d;a flfkla
bkakjkï O¾uh wefykafka ke;s fndfyda ÿr m%foaYj, ÿr
m<d;aj, bkakj kï meyeÈ,s p;=rd¾h i;H lshk jpfkj;a
wefykafka ke;s m<d;aj,' thdg fï isysh ÈhqKq lrkak nE'
Tkak flfkla bkakjd ñ;Hd oDIaá j,g wyqfj,d ñ;Hd oDIaálj
úmÍ; o¾Yk we;s lr f.k bkakjd' tA lshkafka fuf,dj lsh,d
wuq;= fohla kE' mrf,dj lsh,d wuq;= foal=;a keye' wïud lsh,d
wmg wuq;= flfkla keye' ;d;a;d lsh,d wuq;= flfkla fï
f,daflg kE' tA jf.au ´mmd;sl i;ajfhda kE' fukak fï úÈyg
fkdfhla fkdfhla oDIaá is; ;=< we;sfjkjd'
nqÿrcdKka jykafia jod<d fukak fï oijia;=l ñ;Hd
oDIaáh we;sjqkdg miafia thdg fï iïud i;sh ÈhqKq lrkak nE'
isysh ÈhqKq lrhs' thd iudêhla fyda we;s lr .kshs' yenehs tA
iudêh iïud iudêhla fkdfjhs' ñÉPd iudêhla' ±ka wms
.;af;d;a nqÿrcdKka jykafia my< fjkak l,ska f,dalfha ysáfha
keoao is; ÈhqKq lrmq wh@ isáhd' kuq;a tAl iïud iudêho@
ñÉPd iudêh o@ ñÉPd iudêh'
tAlg fya;=j iïud iudêh lsh,d fohla fï f,dalhg
fy<s o rõ lrka k ;rï m% { djka ; mq r eIfhla " m% { djka ;
W;a;uhka jykafia kula fï f,dalfha my< fj,d ysáfha kE'
kuq;a wmg isysh .ek lrk l;d wefykjd' B ,Õg iS,h
rls k a f ka fuka k fï úÈyg ls h ,d wms l;d lrkjd iS , h
/lalyu fukak fï jf.a wdksYxi ,efnkjd lsh,d wms l;d
lrkjd' n,kak wms fldhs ;rï jdikdjka; o@ kuq;a fukak fï
jf.a ÿ¾,N .Kfha lreKq rdYshla wfma Ôú;h yd tAldnoaOj
fj,d mj;ak fudfyd;l" wms kslrefKa fï ukqIH Ôú;h .;
lrkjd kï tÈfkod ld,d" î,d" kg,d fï úÈfha Ôú;h idudkH
úÈyg .; lrkjd kï kslï u kslï kslfula úÈyg ueß,d
hkjd' w;g ,eìÉp úYd, ;E.a.la ,sy,j;a n,kafka ke;sj
ùis l<d jf.a jevla' wmsg ,eìÉp ÿ¾,N ukqIH Ôú;fhka wms
m%fhdackh .;af;a kE' ±ka Tn ys;,d n,kak" fï m%Yakh
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 55
;sfhkafka ukqIHkag ú;r o@ kE' iEu flfkl=g u fï m%Yakh
;sfhkjd'
kuq;a fïl m%Yakhla lsh,d fïl uf.a ixidr .ukg wod,
m%Yakhla lsh,d ug m%Yakhla lsh,d wjfndaOhla we;sfjkafka
nqoaêu;a ukqIHhl=g muKhs' ;sßika f,dafla flfkl=g we;s
fjkjo fïl uyd ÿlla ux hkjd ukqIH f,dafla mska lrkak
lsh,d ysf;kj o@ tfyu ysf;kafka keye' wehs tA' is;Sfï Yla;sh
kE' kuq;a Tn ys;kak ;sßika f,dafla whg isyshla keoao@ isyshla
;sfhkjd wms .uq n,af,la' wms ys;uq f.orl bkak n,af,la' W!
wms ys;uq Tkak .fï weúo,d yjig tkjd' W!g yjig f.org
tka k g is y s h la keoa o @ ;s f hkjd' is y s h la ke;a k ï W! fjk
f.orl hkak ´k' W!g;a isyshla ;sfhkjd' kuq;a tA isysh ÈhqKq
lsÍfï jdikdj keye' fïl ksid wms l,amkd lrkakg ´fka fï
m%Yakh ;sfhkafka <ud whg ú;rla fkdfõ' ;reK whg muKla
fkdfõ' uy¿ whg muKla fkdfõ' fï m%Yakh iEu flfkl=gu
;sfhkjd' tAl ksid wms l,amkd lrkakg ´fka wms fudkjd jqk;a
wms is;" lh" jpkh uq,a lr f.k hï hï foaj,a ys;kjd' hï
hï foaj,a l;d lrkjd' hï hï foaj,a lrkjd' wkak tA ys;k
foaj,a ;uhs wfma urKh;a iuÕ wms wrf.k hkafka' jevlg
ke;s foaj,a kï wms l,amkd lr lr isáfha Bg wkql+, Wm;la
;sfhkjd' wo ldf,a .;af;d;a wo ldf,a jerÈ lrk whg o~qjï
fok úÈfha iqÿiq ia:dk keoao@ ;sfhkjd' wkak tA jf.a ;uhs
jerÈ úÈyg kï ys;kafka" jerÈ úÈyg kï ls%hd lrkafka" jerÈ
úÈyg kï jpk yiqrejkafka thd,g;a hkak ;ekla ;sfhkjd'
nqÿrcdKka jykafia jod<d flfkla bkak mq¿jka fyd|g Ok
OdkH ;sfhk" thdg úYd, msßila bkak' tA jf.au i,a,s ndf.a"
yrl-ndk" f.a-fodr" bv-lvï" hdk-jdyk fukak fïjf.ka thd
n,iïmka k hs ' fï jf.a foa j ,a whs ; s jka f ka f,da f lda ; a ; r
foaj,aj,g o@ f,!lsl foaj,a j,g o@ f,!lsl foaj,a j,ghs
fïjd whs;s fjkafka'
fï f,!lsl foaj,a w;f¾ fuhd yß n,iïmkakhs' kuq;a
fuhd ys;kafka jerÈ úÈyg' lsõfjd;a fndrejla' lsõfjd;a
fla<ula' lsõfjd;a lKg wñysß jpkhla' lfhka ls%hd lf<d;a
tlaflda i;=ka urKjd" tlaflda fydrlula lrkjd" tlaflda jerÈ
ldu ñ;Hdpdf¾" jerÈ jevla' nqÿrcdKka jykafia jod<d thdg
fldhs ;rï i,a,s ndf.a ;snqK;a" thd fldhs;rï f,!lsl w;ska
56 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

n,iïmkak jqk;a thd is;ska yß ÿn,hs' is;ska thd fï f,dafla


mrdchg m;afj,d bkak flfkla' nqÿrcdKka jykafia foaYKd
lrkjd fï isf;a wl=i,a ;shdf.k bkak flkd fukak fï jf.a'
wms ys;uq Tkak ukud,shla bkakjd fï ukud,sh ,iaikg yev
lr,d" ,iaikg Tm od,d yokjd' Tm kxj,d yokjd' yeÿjg
miafia fï ukud,s ,iaik flfklao@ úrEms flfkla o@ fuhd
,iaik flfkla' kuq;a nqÿ rcdKka jykafia lshkjd fuhdf.a
isf;a B¾IHdj kï ;sfhkafka" fl%daOh kï ;sfhkafka" m<s.ekSu
kï ;sfhkafka" tlfgl lsÍu kï ;sfhkafka thd fldhs ;rï
,iaikg ysáh;a uf.a nqoaO Ydikh ;=< thd le; u le; flkla
lshkjd' t;fldg n,kak fï nqoaO Ydikh ;=< wmg ,iaik
fjkak;a mq¿jka' tA ksid fï kslï u kslï fï ukqIH Ôú;h
f.ú,d hkak fokak tmd' Tn l=ula fyda m%fhdackhla fïflka
.kak' fï ukqIH Ôú;h lshk tl wmg bfí my< jk fohla
fkdfjhs' wms fmr l< hïlsis mskl m%;sM,hla yeáhghs fï
ukqiai Ôú;h wmg ,enqfKa' tA msk fldhs fudfydf;a" fldhs
fj,dfõ wjika fj,d hhs o okafka kE' tA fj,djg l,ska wms fï
foa lr.;af;a ke;a;ï wms wdfhu;a ksrhg hkjd'
;sßika f,dafla n,af,da" n,,a¨ fj,d wdfhu;a WmÈkjd'
ksrfha ksßi;a;= fj,d fm%a; f,dafla fm%a;fhda fj,d ÿla ú¢kjd'
Tn ys;,d n,kak' t;fldg wms fï ukqiai f,dafla wefyka ±lmq
foaj,a' lshmq lshqï" kgmq keá,s Tlafldu bjrhs' keoao@ fïl
iïmQ¾K i;Hla' wms ys;uq wkak wr jf.a f,!lsl n,iïmkak
flfkla urKhg m;a jqkd' .sys,a,d bmÿkd n,af,la fj,d' thdg
hkag ld¾ ;sfhkjo@ kE' mhska u ÿjkak ´fka' wkak tAl ksid
Tn l,amkd lrkakg ´fka fï ukqiai Ôú;hg ,efnk iq¿
iemhg Tn wyqfjkak tmd' fï iemh lsh,d lshkafka" b;du;a
iq¿ fohla' nqÿrcdKka jykafia jod<d wdYajdoh lshk tl yßu
álhs' kuq;a wd§kjh lshk tl ;uhs úYd, jYfhka ;sfhkafka'
nqÿrcdKka jykafia fï rEmfha wdYajdoh w§kjh ksiairKh
,iaikg úia;r lrkjd fï wdldrhg' rEmfha wdYajdoh wd§kjh
ksiairKh wjfndaO lr .kak' t;fldg thd rEmfhka ksoyia
fjkjd' ú£u yg.ka k yeá ú£u ke;s fjk yeá" ú£fï
wdYajdoh" ú£fï wd§kjh" ksiairKh wjfndaO lf<d;a thd
fõokdj flfrys ;sfhk Pkaord.h ke;s lrkjd' i[a[dj
flfrys wjfndaOfhka hq;=j l<lsrefkd;a thd fïflka ksoyia
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 57
fjkjd' tA ks i d fï mxp Wmdodkia l ka O h u Tn wjfnda O
lr.kakg uykais .kak ´fka' tA ksid fï fõokdj .ek Tn wo
isg u wêIaGdkhla we;s lr.kak ux fï ú£u .ek ojig iq¿
fõ,djla fyda isysh msysgqjkjd lsh,d' fï foa lrkak Tng
neßlula kE' tA ksid Tn wêIaGdkhla we;s lr.kak fï ÿ¾,Nj
,enqKq ukqiai Ôú;fha fldfydu yß fï isysh ÈhqKq lr,d uu;a
fï p;=rd¾h i;H O¾uh u wjfndaO lr .kakjd lsh,d'
idÿæ idÿææ idÿæææ
58 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

.re;r uyd ix>r;akfhka wjirhs'


Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
±ka fï mskaj;=ka ;j;a ojila ksud lrk fudfyd;la'
Wohla t<ô,d oyj, f.ú,d rd;s%h <Õd fjoa§ fï mßirh
úiska wmg wmQre mKsúvhla fokjd' tA mßirh úiska fï iajNdj
O¾uh úiska wmg lsh,d fok mKsúvh ;uhs —;j;a Ôj;a fjkak
;sfnkafka iq¿ ld,hhs˜ blauKskau fï ,enqKq W;=ï fudfyd;ska
M, fk<d .Kska˜ lshk tl' mskaj;=ks" fï ldrKh jgyd .;af;a
;:d.; Y%djlfhda muKhs' fndfyda fofkla wei mskjñka" lK
mskjñka" kdih mskjñka" Èj mskjñka" lh mskjñka" is;
mskjñka mrla f;rla fkd fmfkk w;s §¾> ixidrhla hkak
,Eia;s fjkafka fïjd .ek wjfndaOhla ke;=j u hs' fndfyda
fofkla mxp lduh g u jiÕ fj,d lduhkaf.ka ;Dma;shla
fkd ,nd u w÷fr u bmÈ,d w÷fr u Ôj;afj,d w÷rla lrd u
hkjd'
±ka Tng ysf;kakg mq¿jka biair jf.a fkd fjhs fndfyda
fofkla is,a .=K oï mqrkjd" iudêh jvkjd" nK wykjd"
f.!;u nqoaO Ydikh wdfhu;a nn,kjd lsh,d' tA;a isÿjkafka
Bg yd;amiskau fjkia fohla' neÆ ne,aug ÈhqKq fj,d ;sfhkafka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 59
uxudj;a " f.dvkeÕs , s " hdkjdyk" ;dCIKh ñila ukq I H
ika;dkh fkd fjhs' ñksia ika;dkh ÈhqKq Wkdkï fï f,dalfha
ñkSuereñ" wvqfjkakg ´k' uxfld,a,lEï wvqfjkakg ´k'
¥IK wmpdr wvqfjkakg ´k' tA;a Èfkka Èk wO¾uh ysi
Tijkjd' mskaj;=ks" we;af;ka u fujeks jljdkqjla ;=< bmÿk
wmsg f.!;u nqoaO Ydikfha WKqiqu ;ju ;sfhkjd' tAl ksid
Tn;a uu;a w;sYhska u jdikdjka;hs' wm irK .sh f.!;u
nqÿrcdKka jykafia msßksjka md,d wjqreÿ fooyia mkaish y;,sia
kjhl=;a f.ú,d .syska' tA;a ;:d.; iq.;mamfõÈ; O¾u úkh
lsisu wvqmdvqjla ke;sj ±ka wmg ,eì,d ;sfhkjd' mskaj;=ks"
tu ksid fï O¾u úkh ,eì,d ;sfhk fj,dfõ wms nqoaêu;aj
l,amkd lrkak ´k' nqÿ iiqk ;=< msysg,d" mgka .;a fl<jrla
fkdfmfkk fï ixidrfhka ksoyia fj,d wud ksjk lrd hkak'
f,dõ;= r d nq ÿ rcdKka jyka f ia fmka j d fokjd
—wku;.af.dahx NslaLfõ" ixidfrda mqínd fldaá k m[a[dh;s˜
—mskaj;a uyfKks" fï wúoHdfjka jeiqKq ;Kaydfjka ne÷k
i;ajhdf.a ixidrfha mgka.;a fl<jr f,dõ;=rd nqÿ weig j;a
fmakafka kE'˜ mskaj;=ks" wms fu;rï ld,hla w;s §¾> ixidrfha
bmfoñka uefrñka kej; kej; bmfoñka uefrñka f.jdf.k
wdfõ tlu tl fohla ksid' tA foa ;uhs ÿr .uka hk ;ksj
yeisfrk YÍrh keue;s .=ydfõ jdih lrk udhdldÍ is; ksid'
wo wms l:d lrkafka wkak tA is; .ekhs' nqÿrcdKka
jykafiaf.a O¾uh ;=< ;sfnkafka is; ch .kakd wdldrhhs'
Oïumofha .d:djl is; .ek Nd.Hj;=ka jykafia fï úÈhg
foaYkd lrkjd'
Mkaoxkx pm,x Ñ;a;x - ÿrlaLx ÿkaksjdrhx
Wcqx lfrda;s fïOdú - WiqldfrdaZj f;ackx
fï ys; lsh,d lshkafka wruqKla mdid ief,k fohla"
pm, fohla" /l.kag wudre fohla" jrÈka j<lajkag;a wudre
fohla' kuq;a nqoaêu;a flkd ioaO¾ufha msysg,d tn÷ ys; mjd
Rcq lr .kakjd' weol=o yer,d B oKavla Rcq lrk yS jvqfjla
jf.hs'
±ka Tn miq.sh Èk fol ;=<§ ldhdkqmiaikdj .ek;a"
fõokdkqmiaikdj .ek;a fyd¢ka bf.k.;a;d' wo bf.k.kafka
60 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

Ñ;a ; dkq m ia i kdj .ekhs ' §> ksldfha uyd i;smÜGdk iQ;%fha
Ñ;a;dkqmiaikdj .ek wdldr 16 lg¦ is; wjfndaO l<" is;
ch.;a;" isf;ka ksoyia jqK" uyd ùr jQ nqÿrcdKka jykafia
mßmQ¾K úia;rhla wmg fmkajd jod<d' ixhqla; ksldfha Ñ;a;
iQ;%fha is; .ek wmQre m%Yakhla tla;rd foú flfkla meñK
nqÿrcdKka jykafiaf.ka wikjd' —iajdñks Nd.Hj;=ka jykai"
f,dalh u yiqrejkq ,nkafka l=ula úiska o@ f,dal i;ajhdj
weof.k hkq ,nkafka l=ula úiskao@ uq¿ uy;a f,dalh u jiÕhg
m;a jQ tlu foh l=ulao@'˜ fujeks m%Yak foi u;=msáka n,d
u;= m s á ka u f;da r d.ka k g jEhï l< fndfyda fofkla f,da l
ks¾udml foú flfkla isá;shs is;d.;a;d' iuyre bfí yg.;a
meje;aul iajrEmh hehs i<ld.;a;d' tfy;a is; .ek mßmQ¾K
wjfndaOhla ,enQ nqÿrcdKka jykafia b;du meyeÈ<s f,i fufia
h:d¾:h fmkajd fok fial' —mskaj;a ÈjHh mq;%h" f,dalh u
yiqrejkq ,nkafka is; úiska h' f,dal i;ajhdj weof.k hkq
,nkafkao is; úiska h' uq¿ uy;a f,dalhu jiÕhg m;a jQ tlu
foh o is; h'
nqÿrcdKka jykafia uyd i;smÜGdk iQ;%fha § uq,skau
foaYkd lrkafka fldfyduo¦ tAldhfkd whx NslaLfõ u.af.da
mskaj;a uyfKks" tlu tl ud¾.hhs ;sfnkafka i;a;dkx úiqoaêhd
ixidrhg jeá, isák i;ajhkaf.a msßisÿ ùu msKsi' l=ula
ms ß is ÿ ùu ms K s i o" is ; ms ß is ÿ ùu ms K s i ' fida l mßoa o jdkx
iu;s l a l udh fYda l mßfoa j hka bla u jd,S u ms K s i ' fYda l
mßfoa j hka fldfyduo yg .ka f ka is ; ;= < u hs ' ÿla L
fodaukiaidkx w;a:x.udh ÿla fodïkiaj,ska w;a ñ§u msKsi" ÿla
fodïkia fldfyo yg.;af;a' is; ;=< u ;uhs ÿla fodïkia
yg.;af;a' [dhiai wê.udh p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO
lr .ekSu msKsi' ksíndKiai iÉýlsßhdh wud uy ksjk idCId;a
ls Í u ms K s i ' wud uy ks j k idCId;a ls Í u ms K s i l= u la o
fufyhjkafka" is; u ;uhs fufyhjkafka'
nq ÿ rcdKka jyka f ia ia j dñka jyka f ia , dg jodrKjd
l:[a p Ns l a L fõ Ns l a L q Ñ;a f ;a Ñ;a ; dkq m ia i s úyr;s ms k a j ;a
uyfKks" flfiao ksjka wjfndaO lrkq leu;s NsCIqj is; flfrys"
tu is; ms<n s |j h:d iajNdjh wjfndaOfhka olsñka jdih lrkjd
ls h ka f ka ' wms ±ka Ñ;a ; dkq m ia i kdfõ m<uq f jks ldrKh
bf.k.ksuq' biair,du fï mskaj;=ka fï lsh,d fok O¾u ldrKd
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 61
fyd|g wyf.k bkak ´k' tAlg O¾ufha lshkafka iq;d lsh,hs'
Bgmiafia wyf.k bkak O¾uh u;l ;shd.kak ´k' tAlg
lshkafka O;d lsh,hs' Bgmiafia wy, u;l ;shd.;a; O¾uh
jpkfhka mqreÿ lrkakg ´k' tAlg lshkafka jpid mßÑ;d
lsh,hs' bka miq wid ordf.k jpkfhka mqreÿ l< O¾uh g
wkqj kqjKska úuid O¾u ukisldrfha fhfokakg uykais .kak
´k' ukidkqfmlaÅ;d Tn fï ldrKd iïmQ¾K lr.;af;d;a ;uhs
Tnf.a ±lau msßisÿ fjkafka' tAlg O¾ufha lshkafka ÈÜÀhd
iqmamáúoaOd lsh,hs' tfykï ±ka lsh, fok O¾u ldrKd fyd¢ka
wyf.k bkav ´k' Ñ;a;dkqmiaikdfõ m<fjks ldrKh ;uhs
ird.x jd Ñ;a;x" ird.x Ñ;a;xZ;s mcdkd;s ±ka wms fï ldrKh
f;areï .ksuq'
ird.s lsh,d lshkafka l=ulg o@ ird.s lshkafka rd. iys;'
±ka wmg rd.h we;sjk rEm ;sfhkjd" Yío ;sfhkjd" .|
iqj| ;sfhkjd" ri ;sfhkjd" myi ;sfhkjd' ±ka wms fudlo
lrkafka fï lsõj ldrKd uq,a lrf.k tAjdfha ksñ;s iqN jYfhka
.kakjd' tAlg lshkjd iqN ksñ;a; lsh,d' bkamiq tu iqN ksñ;a;
g wkqj jerÈ úÈhg l,amkd lrkjd' tAlg lshkjd wfhdaksfida
ukisldrh lsh,d' fï iqN ksñ;a;hs wfhdaksfida ukisldrhhs ksid
wmsg rd.h yg.kakjd' Y%djlhd Ñ;a;dkqmiaikdfõ fhfoñka
±k .kakjd fïl ;uhs is; lsh,d' Tkak ´l ;uhs m<fjks
ldrKh' fï i;smÜGdkh mqrdjg i|yka jk jpkhla ;sfhkjd
tAl ;uhs mcdkd;s lshk jpkh' mcdkd;s lshkafka ukdfldg
±k.ka k jd ls h k w¾:hhs ' t;fldg rd. iys ; is ; la kï
Y%djlhd ukd fldg ±k.kakjd fïl ;uhs rd. iys; is; lsh,d'
±ka wms bf.k.ksuq fofjks ldrKh' fofjks ldrKh
;uhs ù;rd.x jd Ñ;a;x ù;rd.x Ñ;a;xZ;s mcdkd;s ù;rd.s lsh,d
lshkafka mskaj;=ks" rd.h keye lshk w¾:hhs' rd.h ke;sfjkafka
fldfyduo@ rd.h ke;sfjkak ldrKd folla uq,afjkjd m<fjks
tl ;uhs wiqN ksñ;a;' wiqN ksñ;a; lsh,d lshkafka wjfndaO
[dKh ;= < s k a rEm" Yío" .ka O " ri" myi hk mxpldu
.=Khkaf.a wd§kj isys lrkjd' WodyrKhla jYfhka wms wfma
YÍr .ek l,amkd lr, n,uq' we;a;gu fï YÍrh iqN iy.;
fohlao@ ms<sl=,a iy.; fohlao@ ms<sl=,a iy.; fohla' wd¾hh
Y%djlhd fudlo lrkafka fï wiqN foa wiqN jYfhka u olskak
uykais .kakjd' wiqN foh wiqN jYfhka olskak ;j ldrKhla
62 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

wjYHh fjkjd' tAl ;uhs fhdaksfida ukisldrh' t;fldg rd.S


is; úrd.S ùu g lreKq folla uq,afjkjd' wiqN ksñ;a;;a
fhdaksfida ukisldrh;a" wd¾hh Y%djlhd ±k.kakjd ;udf.a is;
;=< rd.hla ke;akï ±ka uf.a isf;a rd.hla keye lsh,d'
B<Õg wms n,uq ;=kafjks ldrKh fudllao lsh,d' ifodaix
jd Ñ;a;x ifodaix Ñ;a;xZ;s mcdkd;s ifodai lsh, lshkafka foafõY
iys; lshk tlhs' oafõYh yg.kafk;a lreKq iys;j ñila
lreKq rys ; j fkdfõ' oa f õYh yg.ka k ;a lreKq folla
uq,afjkjd' tA lreKq fol ;uhs má> ksñ;a;la wfhdaksfida
ukisldrh;a' fudloao fï má> ksñ;a; lsh,d lshkafka' wms
wlue;s rEm ;sfhkjd" Yío ;sfhkjd .|iqj| ;sfhkjd" ri
;sfhkjd" myi ;sfhkjd' fï lsõj ldrKd uq,a lrf.k wms
wkjfndaOfhka l,amkd lrkjd' túg" isf;a fkd ikaiqka njla"
.efgk iaNdjh;a È.ska È.g u tA ldrKd .ek is; is; isáoa§
we;sfjkjd' túg oafõYh yg.kakjd' Ñ;a;dkqmiaikdj ;=< isysh
mj;ajñka Y%djlhd ±k.kakjd fïl ;uhs oafõY iy.; is;
lsh,d' fïl ;uhs ;=kafjks ldrKh' Tng uu fï isf;a iaNdjh
.ek w÷k.kak iqm%lg l:d mqj;la lsh,d fokakï' Tn okakjd
f,dalfha mqÿu y; .ek' Th mqÿu yf;ka tl mqÿuhla ;sfhkjd
wfma wi,ajdiS rgjk bkaÈhdfõ' ojila rc flfklag ldka;djla
.ek fm%auhla we;sjqKd' thd fudlo lf<a tA ldka;dj ,nd.kak"
thdj i;=gq lrkak ys;df.k trg ysgmq jy,a fiajlfhda úis
mkaoyla fhdoj,d gdÊ uy,a kñka wlalr .dKla mqrd me;sr
.sh úYd, ud<s.djla yeÿjd' fï ud<s.h wdorfha rka fofjd,
kñkao m%isoaOhs' n,kak fï is;l iaNdjh' fï udhdldÍ is;
ksid ñksiaiq fldÉpr Wu;= fjkjo' rc;=ud fudlo lf¾ fï
ud<s.fha ie,eiau yomq bxðfkarejrhdf.a weia fol wkaO l,d'
thd tfyu lf,a ;j;a tAjf.a ud<s.hla f,dalfha yohs lshk
fya;=j ksid' n,kak ys;la fldhs ;rï wldreKslo lsh,d' n,kak
±ka tA rc;= u d bka k jo ls h ,d' tA rc;= u ;a kE' thdf.a
wdorjka;sh;a kE' tAl yomq fiajlfhd;a kE' ma,Eka tl mdia
lrmq bxðfkarej;a kE' Tlafldu ueß,d .sys,a,d' tA f.d,a,kaf.a
weg lE,a,laj;a kE'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrmq iQ;%hla ;sfhkjd ixhqla;
ksldfha wiaiq;j;a;= iQ;%h lsh,d' tA foaYkdfõ§ Wkajykafia jodf<a
mskaj;a uyfKks" ioaO¾uh fkd o;a idudkH Ôú;hla f.jk
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 63
;eke;a;d yg i;r uyd N+;hkaf.ka yg .;a fï lh ksid
fkdfhla mSvd we;sfõ' túg Tyqg fï lh tmd fjhs' lh .ek
fyd|g u l,lsfrhs' wfydaæ fujeks lhla ug fkd ,efnkafka
kï fld;rï fyd| ±hs l,amkd lrhs' tA fï YÍrfhka we;sjk
ÿla mSvd ksid u hs' Wkajykafia ;j ÿrg;a jod<d tfy;a mskaj;a
uyfKks " f,da l fha is ; hehs ls h ñka " uki hehs ls h ñka "
ú[a[dKh hhs lshñka hï fohla .ek l:d lrhso tA l=ula±hs
ioaO¾uh fkd o;a ;eke;a;d yßhdldr f,i fkd okS' tfyhska
is;ska fldmuK ÿla ú¢k kuq;a mSvd ú¢k kuq;a" Tyqg is; tmd
fkdfõ' is; .ek fkd l<lsf¾' is;g u we¿ï lrhs' is; u
je<| .kS' fndfyda ld,hla uq¿,af,a Tyq is;df.k isákafka is;
uu lshdh' is; uf.a lshdh' is; uf.a wd;auh lshdh'
tfy;a ms k a j ;a uyfKks " ys ; ka k ka jdf,a Tfya is ; k
;eke;a ; d yg wd;a u hla ls h d hula ´k u kï i;r uyd
Od;=kaf.ka yg.;a fï lh wd;auh lshd i<lk tl fyd|hs'
ula ksido h;a fï YÍrg jir .Kkla fyda mj;skq ±lal yelshs'
tfy;a mskaj;a uyfKks" fï is;" lh" uki lshd" ú[a[dKhehs
lshd lshk foh kï ksrka;rfhka u fjkia fjhs' Wmudjlska
lshf;d;a" fï is; jkdys jkfha yeisfrk j÷frla jekak' j÷rd
.fika .ig mksñka" w;af;ka w;a; w,a,d.ksñka w;a yßñka
hkafka hï fiao" fï udhdldÍ is; o tfia u h' wruqfKka wruqK
jyd jyd fjkia fjhs'
±ka wms bf.k.ksuq B<Õ ldrKh' ù;fodaix jd Ñ;a;xZ
ù;fodaix Ñ;a;xZ;s mcdkd;s ù;fodai lsh,d lshkafka oafõYh
keye lshk tlhs' wd¾hh Y%djlhd ±k.kakjd ±ka uf.a ysf;a
oafõYhla keye' fïl ;uhs oafõYh ke;s ù;fodais is; lsh,d'
±ka flfkla ks;r u oafõYfhka mSvd ú¢kjd kï thd l,
hq ; a f ;a ioa O ¾ufha i|yka jk mßÈ" tA oa f õYh ;j ;j;a
meje;aùu fkd fjhs' tA oafõYh m%ydKh lsÍug jy jyd lghq;=
lsÍuhs' nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd oafõYh m%ydKh
lsÍu g ffu;s%h jeäh hq;=hs lsh,d' mqoa.,fhla iïnkaOfhka
kï oafõYh yg.;af;a tA mqoa.,hd wruqKq lrf.k ffu;s% is;
jeäh hq;=hs' msßila iïnkaOfhka kï oafõYh yg.;af;a tA msßi
wruqKq lrf.k ffu;s%h me;srúh hq;=hs' túg oafõY iy.;
isf;a oafõYh m%ydKh ù ù;fodaiS njg m;afjkjd' fï wdldrhg
wd¾hh Y%djlhd oafõI iys; is;la ù;fodaiS is;;a ukdfldg
64 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

±k.ka k jd' ±ka wms Ñ;a ; dkq m ia i kdfõ ldrKd y;rla


bf.k.;a;d'
±ka wms miafjks ldrKh;a bf.k.ksuq' miafjks ldrKh
;uhs ifudayx jd Ñ;a;x" ifudayx Ñ;a;xZ;s mcdkd;s ifuday lsh,d
lshkafka fuday iys; ;j úÈhlska lshkjdkï uq,dj" fudavlu"
we;a; fkd ±lSu hk w¾: fokak mq¿jka ;j úÈhlska lSfjd;a
wúoHdj' fï ldrKh wms ;j ÿrg;a úia;r jYfhka bf.k.ksuq'
fï f,dalfha ;sfnk wks;Hh jQ" ÿla jQ" wkd;au jQ" wiqN jQ ish¿
foaj,a fï uq,d nj ksid ks;Hh jYfhka" iem jYfhka wd;au
jYfhka" iqN jYfhka ms<sf.k tA ms<sn|j wkjfndaOfhka l,amkd
lrkjd' tAlg lshkjd ix{d úm,a,di fyj;a úmÍ; y÷kd.ekSu
lsh,d' ±ka fï mskaj;=ka l,amkd lr,d n,kak wmg fï f,dafla
fmakjd wks;Hh foaj,a ks;Hh úÈhg' wiqN foaj,a iqN úÈhg'
ÿla foaj,a iem úÈhg' wkd;au foaj,a wd;au úÈhg' idudkH
Ôú;fha fïl fkdfõ o ia N djh' flfkla k.rhl Wia
f.dvke.s,a,la Wvg fj,d tA k.rhg hk tk wh Èyd fyd¢ka
n,df.k isáfhd;a f;af¾ú fudloao fï úys¿j lsh,d' Wfoa mdkaor
nE.a u¨ Wiaif.k ÿjkjd' br neif.k hoa§ wdfhu;a ;j
fldfya yß ÿjkjd' fïl bjrhla ke;s .ukla' kslï u kslï
.ukl=;a fkdfjhs' i;r wmdfha jeá jeà hk ixidr .ukla'
nqÿrcdKka jykafia fï ms<sn|j ,iaik Wmudjla wmg fmkajd
§,d ;sfhkjd' Èkla iajdñka jykafia,d /iajqK wjia:dfõ
nqÿrcdKka jykafia ;uka jykafiaf.a YS% yia;fha ksh is, u;g
mia álla wrf.k wikjd" mskaj;a uyfKks" jeäfhka ;sfhkafka
uf.a ksh is, u; ;sfhk mia ál o tfyu;a ke;akï uy fmd<fõ
;sfhk mia o lsh,d' iajdñka jykafia,d ms<s;=re fokjd —iajdñkS
Nd.Hj;=ka jykafiaf.a ksh is, u; ;sfnkafka iaj,am jQ mia
m%udKhla nj;a uy fmd<fõ w;s úYd, .Kkh l< fkd yels
mia m%udKhla ;sfnk nj;a h' mskaj;a uyfKks" Tkak Th jf.a
;uhs fï f,dal i;ajhd wks;Hh foaj,a ks;H lsh,d ys;df.k"
ÿla foaj,a iem foaj,a lsh,d ys;df.k" wkd;au foaj,a wd;au
foaj,a lsh,d ys;df.k" wiqN foaj,a iqNhs lsh,d ys;df.k" ix{d
úm,a,difhka hqla; fj,d" wúoHdfjka jeiqKq ;Kaydfjka ne÷Kq
bula fldkla fkd fmfkk ixidr .ukla hkjd' tA wh ish,a,
u whs;s wr uy fmd<fõ mia j,ghs' fndfydau iq¿ msßila
nqoaêu;aj is;g jy,a fkdù is; oukh lr f.k wks;Hh foa
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 65
wks;Hh foa yeáhg u wjfndaO lrf.k" ÿla foa ÿla fohla
yeáhg u wjfndaO lrf.k" ;udf.a jiÕfha mj;ajkak neß
foa" whs;sldrfhla ke;s foa" tA lshkafka wkd;au foa" tA wdldrfhka
u wjfndaO lrf.k wiqN foa wiqN fohla yeáhg u wjfndaO
lrf.k" fï bmfok uefrk ixidr .ukg kej;S f ï ;s ;
;shkjd' fï msßi whs;s fjkafka wr kshis,g .;a mia álg' ±ka
fï mskaj;=ka l,amkd lrkak ´kE wms bkafka fld;ko ksh is,
u;o" uy fmd<fjo lsh,d'
wx.=;a;r ksldfha wlïuksh j¾.fha nqÿrcdKka jykafia
foaYkd lrkjd mskaj;a uyfKks hula fndfyda fldg jevQ l,ays"
nyq, jYfhka jevQ l,ays uy;a jQ hym; msKsi mj;S o" uy;a
jQ iemh msKsi mj;S o tn÷ jQ tlu tl O¾uhla we;' tkï fï
is;hs' tn÷ jQ fjk;a lsisÿ O¾uhla ;:d.;hka jykafiaf.a nqÿ
weig fkd fmfka lsh,d' fï wdldrhg Y%djlhd ±k.kakjd
fuday iys; is; fuday iys; is;la lsh,d' foajo;a; jev jroao
.;af;a fï fudayh ksid u hs' wks;a flkd ud.kaêhd' thd f,dl=jg
ys;df.k ysáhd thdf.a rEm fi!kao¾h .ek' thd ys;=fõ thdf.a
rEfma ks;Hh" iqN" iem" wd;au tlla lsh,hs' n,kak thdg fudlo
jqfKa' wog;a thd ksrfha mefykjd we;s' wo ld,fh;a fndfyda
fofkla bkakjd fï ud.kaêhdf.a .DDma tlg whs;s'
±ka wms B<Õ ldrKh n,uq' ù;fudayx jd Ñ;a;x" ù;fudayx
Ñ;a;xZ;s mcdkd;s ù;fudays is; lsh,d lshkafka uq,d fkdjqk is;
ls h k tlhs ' ùfuda y s ys ; la we;s flkd hula h:d¾:h tA
wdldrfhkau olskjd' wkd.dó flkdg;a fudayh ;sfhkjd' thdg
ke;af;a ilaldh ÈÜÀ" úÑlsÉpd" is,ín;mrdudi" ldurd." má>
lshk mxp ´rïNd.sh ixfhdackh hs' nqÿrcdKka jykafia jev
isák ojia j, tla;rd wkd.dó jQ NslaIqjla l=i, oyï j, fkd
we,S isáhd' m%udofhka l,a .; l<d' nqÿrcdKka jykafia fïl
±lald ±l,d uyd lreKdfjka wykjd —mskaj;a NsCIqj Tn wehs
fï m%udohg m;afj,d isákafka" uu foaYkd lr,d ;sfhkjd fkao
wm%udoh fl;aìula lr.kak lsh,d" ldh Ôú; wdYdj w;yer,d
O¾ufha yeisfrkak lsh,d'˜ t;fldg tA iajdñka jykafia ms<s;=re
fokjd —iajdñks Nd.Hj;=ka jykai uu ys;df.k bkafka wkd.dó
n%yau f,dafla .syska msßksjka mdkakhs' t;fldg nqÿrcdKka
jykafia fyd| ms<s;=rla fokjd' mskaj;a NsCIqj wY+Ñ álhs lsh,d
.f|a fjkila ;sfhkjo˜ kE iajdñks lsh,d ms<s;=re ÿkakd'
66 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

nqÿrcdKka jykafia jodrKjd mskaj;a NsCIqj kej; WmÈkjd


lshk tl uu weis msh fy,k fudfyd;laj;a j¾Kkd lrkafka
kE lsh,d'
fï ;=ka Njh u wks;Hhhs' ;=ka Njh u flf<iqka ksid
ÿla ú¢kjd' n,kak tA iajdñka jykafia wkd.dó fj,d ysáfha'
wkak mskaj;=ks wjfndaO l,d' rd. - oafõY - fuday uq¿ukska u
m%ydKh l,d' ksflf,ia jqkd' ixidfrka ksoyia jqkd' t;fldg
mskaj;=ks wms;a l,amkd lrkak ´k i;smÜGdkh ;=< jdih
lrkak' wks;Hh foa wks;Hh yeáhg u olsk flkd uq,dfj,d
kE' ÿla foa ÿla yeáhg u olsk flkd uq,dfj,d kE' wkd;au foa
wkd;au yeáhg u olsk flkd uq,dfj,d kE' wiqN foa wiqN
yeáhg u olsk flkd uq,dfj,d kE' thd O¾uh ;=< bkak
flfkla ' Ñ;a ; dkq m ia i kdj ;= < bka k flfkla ' fï úÈhg
Y%djlhdf.a isf;a fudayh ke;akï fudayh keye lsh,d ukdfldg
±k.kakjd' Th lSfõ lSfjks ldrKh o@ yhfjks ldrKh'
±ka wms n,uq l<ska bf.k.;a; ldrKd fudkdo lsh,d' m<fjks
ldrKh fudloao@ ird.S is; ird.S is;la jYfhka ±k .kakjd'
tAlg lSj md,s jpkh fudloao@ ird.x jd Ñ;a;x" ird.x Ñ;a;xZ;s
mcdkd;s úfYaI ldrKh fudloao —±k.kakjd˜ tAlg md,sfhka
lSjd —mcdkd;s˜ lsh,d' wfka uf.a ys;g rd.hla weú,a,d lsh,d
thd fldfyaj;a ÿjkjo" fïl kï ldf.a yß WmamrjeÜáhla
lsh,d ys;kjo" kE Y%djlhd ±k.kakjd fï rd.h we;sjqfka
fya;= iys;j ñila fya;= rys;j fkdfõ lsh,d' rd.hla ys;g
wdmq fj,djg Y%djlhd fudlo lrkafka fïl ;uhs rd. iys;
is; lsh,d ±k.kakjd'
fojk ldrKh ù;rd.x jd Ñ;a ; x" ù;rd.x Ñ;a ; xZ;s
mcdkd;s tAfla f;areu rd.h ke;s is; rd.h ke;s is; lsh,d
±k.kakjd' ;=kafjks ldrKh ifodaix jd Ñ;a;x" ifodaix Ñ;a;xZ;s
mcdkd;s oafõY iys; is; oafõY iys; is;la lsh,d ±k.kakjd'
B<Õ ldrKh ;uhs mskaj;=ks" fï isf;a iaNdjh kshudldrfhka
olskak wms ;=< fyd| isyshla ;sfhkakg ´kE' ±ka l,amkd lr,d
n,kak wms ;=< fyd| isyshla ;sífnd;a rd.fhka" oafõYfhka
neg lkjo" kE' hï fj,djl ys;g rd.h wdj kï" hï fj,djl
ys;g oafõYh wdjdkï wms isysfhka fkd isá wjia:djl§ u hs
tAl fj,d ;sfhkafka' tAl ksid Ñ;a;dkqmiaikdj ;=< fyd|g isysh
mj;ajd .kak uykais.kak ´kE'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 67
B<Õ ldrKh ;uhs ù;fodaix jd Ñ;a;x ù;fodaix Ñ;a;xZ;s
mcdkd;s oafõYh ke;s is; oafõYh ke;s is;la lsh,d ±k.kakjd'
B<Õ ldrKh u;lo fï mskaj;=kag' Tõ fudloao@ ifudayx jd
Ñ;a;x" ifudayx Ñ;a;xZ;s mcdkd;s fuday iys; is;" tfyu;a
ke;akï uq,djqK is; uq,d jqk is;la jYfhka ±k.kakjd' B<Õ
tl uq,d fkd jqk is; uq,d fkdjQ ys;la jYfhka ±k.kakjd'
tAlg md,sfhka lsõjd ù;fudayx jd Ñ;a;x ù;fudayx Ñ;a;xZ;s
mcdkd;s ±ka fï mskaj;=ka ys;,d n,kak wms ixidrh lsh,d
lshkafka fudllgo@ rd." oafõY" fudayj,ska iukaú; Ôú;hg
fkao@ flfkl=g rd.h we;af; u ke;akï" oafõYh we;af; u
ke;akï" fudayh we;af; u ke;akï" t;k ixidrhla ;sfhkj
o@ kE' t;k ixidrhla kE' t;k ;sfhkafka wixL; Od;=j jk
tA wud ksjk' ry;ka jykafiag rd." oafõY" fuday ke;s ksid
;uhs msßksjkamdkafka'
B<Õg y;afjks ldrKh ixÅ;a;x jd Ñ;a;x" ixÅ;a;x
Ñ;a;xZ;s mcdkd;s ±ka wms fï ldrKh bf.k.ksuq' nqÿrcdKka
jykafia foaYkd lrkafka i;r i;smÜGdkfha fh§u g w,i
jqk" lïue,s jqk" ksÈu; iuÕ ñY% jqk" ÒkñoaOfhka hqla;
jqk" ldhslj yd udkislj ;ud ;=< yels<S .sh is; yels<S .sh
is;la jYfhka Y%djlhd ukdfldg ±k.kakjd' ±ka uu tAl
fláfhka lshkakï' ;ud ;=< g yel=¿k is; yel=¿k is;la
ls h ,d ±k.ka k jd' is ; yels f <ka f ka ;uka g i;s m ÜGdkfha
fh§ug ù¾hhla ke;s jqKd g miafia' nqÿrcdKka jykafiaf.a
tla;rd iQ;% foaYkdjla ;sfhkjd cd.r iQ;%h lsh,d' tAflÈ
Wkajykafia úia;r lrkjd mia fofkl= ksodf.k isáfhÈ boa§
mia fofkla werf.k bkakjd' ksodf.k bkafka ljqo Y%oaOd"
ù¾hh" i;s" iudê" m%{d lshk bkaøsh O¾u my' wjÈfhka bkak
mia fokd ;uhs lduÉPkao" jHdmdo" ÒkñoaO" WoaOÉp l=lal=Ép"
úÑlsÉPd lshk mxpkSjrK' n,kak mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia
fldhs;rï ,iaikg" ir<j" iqkaor úÈyg O¾uh wmg fmkajd
§,d ;s f hkjo ls h ,d' t;fldg fï O¾ufha je,a j gdrï
;sfhkjo@ kE' ysia;eka mqrjkak ;sfhkjo@ kE' wmsg fï O¾uh
wjfndaO lrkak neßo@ mq¿jka' wmg iïm;a ,eì,d ;sfhkjd'
kuq;a fm!oa.,slj ;u ;ud wjxlj u uykais.kak ´kE p;=rd¾h
i;Hh O¾uh wjfndaOh lrd ;ukaf.a is; fufyhjkak'
;uka oCI fkdjqfkd;a ;ukaf.a is; fufyhj,d p;=rd¾h
68 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

i;Hh wjfndaO lr.kak' mskaj;=ks" wmg hkak fjkafka bula


fldkla fkd fmfkk w;s §¾> jQ ixidr .ukla' tA ksid mskaj;=ks"
wmg tA jdikdj ;sfhkjd¦ Nd.Hh ;sfhkjd'
;jÿrg;a nq ÿ rcdKka jyka f ia foa Y kd lrkjd myla
ksodf.k boaÈ myla ke.sg,d bkakjd lsh,d' Y%oaOd" ù¾hh" i;s"
iudê" m%{d ke.sg,d isáhÈ lduÉPkao" jHdmdo" ÒkñoaO" WoaOÉp
l=lal=Ép" úÑlsÉPd lshk my ksodf.k bkakjd lsh,d' ±ka n,kak
Tng ksÈu;" w,ilu wdmq fj,djl Tnf.a Y%oaOdjg fudlo
fj,d ;sfhkafka" Y%oaOdj ksÈ" ù¾hhg fudlo fj,d ;sfhkafka
ù¾hh ksÈ" i;shg fudlo fj,d ;sfhkafka i;sh ksÈ" iudêhg
fudlo fj,d ;sfhkafka iudêh ksÈ" m%{djg fudlo fj,d
;sfhkafka m%{dj ksÈ' mxpkSjrK .ek nqÿrcdKka jykafia
y÷kajkjd wdjrKd ksjrKd ksjk wdjrKh lrk" fÉ;fid
Wmlalsf,aid is; ls<sgq lrk" m[a[dh ÿín,SlrKd m%{dj ÿ¾j,
lrkjd fudkjo@ mxpkSjrK" t;fldg hï wdldrhlska ;u
Ôú;h ;=< mxpkSjrK nei.;a;d lshkafka t;k ksjka u.
;sfhkjo@ wkak wdjrKd kSjrKd ksjka u. wdjrKh jqkd'
fÉ;fid Wmlalsf,aid is; ls¿gq jqkd' m[a[dh ÿín,slrKd
m%{dj ÿ¾j, jqkd lshk tlhs' Tn hï wdldrhlska Y%oaOdfjka
hqla; fj,d" i;r iuHla m%Odk ù¾hfhka hqla; fj,d" i;r
i;s m ÜGdkfhka hq l a ; fj,d" iudêfhka hq l a ; fj,d" ukd
m%{dfjka hqla; fj,d ysáfhd;a mxp kSjrK lshk y;=rd t;kg
tkjdo@ mxp kSjrK t;fldg tkafka kE'
±ka wms l:d lf<a ixÅ;a;x jd Ñ;a;x ixÅ;a;x Ñ;a;xZ;s
mcdkd;s ±ka Tkak ;ud ;=< yels<S .sh is; ;ud ;=< yels,S .sh
ys;la jYfhka ±k.kakjd' ±ka ldrKd lSho ldrKd y;hs'
B<Õg Tkak wgfjks ldrKh' úlaÅ;a;x jd Ñ;a;x úlaÅ;a;x
Ñ;a ; xZ;s mcdkd;s n,uq fudloa o tA ls h ka f ka ls h ,d' fï
wkjfndaOh ksid wkjfndaOfhka l,amkd lsÍu ksid tA lshkafka
wfhdaksfidaukisldrh ksid ndysrg úisreKq is; ndysrg úisÍ
.sh is;la lsh,d Y%djlhd ±k.kakjd' ndysrg úisÍ .sh is;la
lsõjyu Tng fudloao u;la fjkafka —WoaOÉph˜ WoaOÉph
whs;s fudkjgo mxpkSjrKj,g' uq,ska lsõj ldrKd ál u
±ka lshkak lshkafka' úiqreKd lsh,d lsõjyu Tng fudloao
u;lafjkafka WoaOÉph' WoaOÉph iu. tl;=jqk is; tA lshkafka
ndysr wruqKq flfrys úisÍ .sh is; úisÍ .sh is;la lsh,d
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 69
±k.kakjd' ±ka wfma isf;a tl fj,djlg rd." tl fj,djlg
;ry" tl fj,djlg ksÈu;" w,ilu" tl fj,djlg is; úisß,d
miq;efjkjd —whsfhda ug fïl lr.kak neß jqkdfka˜ lsh,d'
uf.a w;ska fï fï jf.a mõ isoaO fj,d ;sfhkjd lsh,d' fï
jf.a iajNdjhla wfma isf;a keoao@ wfma is; ;=< ;sfhkjd' wkak
t;fldg Tn ±k.kak ´k fukak kSjrKhla neif.k' tfykï
kSjrKhla nei.;a;d lshkafka" ksjk wdjrKh jqkd" is; ls¿gq
jqkd" m%{dj ÿ¾j, jqkd' tfykï Y%djlhd Ñ;a;dkqmiaikdfõ
fhfoñka ±k.kakjd ´l ;uhs úiqrek is; lsh,d' ±ka ldrKd
wghs'
B<Õ ldrKh ;uhs uy.a.;x jd Ñ;a;x" uy.a.;x Ñ;a;xZ;s
mcdkd;s fu;k mskaj;=ks" uy.a.; is; lsh,d úia;r lrkafka
wd¾hh Y%djlhd i;r i;smÜGdkfha fhfoñka iu:" úo¾Ykd
jvkúg mxp kS j rK ÿre lrñka OHdkhla ,nd.ka k jd'
OHdkhla ,nd.kakjd lsh,d lshkafka is; ;=< mxpkSjrK kE'
±ka n,kak m%:u OHdkh úia;r fjkafka fldfyduo@ úúÉfÉp
ldfïys úúÉp wl= i f,a y s Oïfïys lduhka f .ka fjka j "
wl=i,hkaf.ka fjkaj" iú;lalx iúpdrx úfõlcx mS%;s iqLx
mGux COdkx WmiïmÊc úyr;s fu;k lduhkaf.ka fjkaj lsh,d
lshkafka rEm" Yío" .kaO" ri" myi lshk mxp lduh hs'
wl=i,hkaf.ka fjkaj lsh,d lshkafka rd." oafõI" fuday uq,a
fldg.;a wl=i,h hs' iú;lalx iúpdrx lsh,d lshkafka i;r
i;smÜGdkfha ljr fyda fldgilg fhduq jQ ukd isysfhka tA
i|yd u h<s h<s;a isysh mj;ajkjd lshk tlhs' úfõlcx lsh,d
lshkafka mxpkSjrK ixis£fuka yg.;a úfõlhhs' mS;s iqLx
lsh,d lshkafka ldhsl" udkisl mS%;sh yd iemhhs' fï wdldrhg
m%:u OHdkh ;=< OHdk wx. myla ;sfhkjd' fï wdldrhg
Y%djlhd Ñ;a;dkqmiaikdfõ fhfoñka uy.a.; is; uy.a.; is;la
jYfhka ±k.kakjd'
B<Õ ldrKh ;uhs wuy.a.;x jd Ñ;a;x" wuy.a.;x
Ñ;a;xZ;s mcdkd;s ±ka wms fï ldrKh f;areï .ksuq' wuy.a.;
is; lsh,d lshkafka i;r i;smÜGdkfha fkd msyá
s i;smÜGdkfhka
f;dr ùu ksid mxp kSjrKhkaf.ka mSvd ,nk ÿ¾j, njg m;a
jQ is;hs' wkak t;fldg tA is; ;=< myla ksÈ myla wjÈfhka'
±ka Tn okakjd fï ldrKh Y%oaOd" ù¾hh" i;s" iudê" m%{d
lshk bkaøsh O¾u ksÈ' ljqo t;fldg wjÈfj,d bkafka' ksjk
70 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

wdjrKh lrk" is ; ls ¿ gq lrk" m% { dj ÿ¾j, lrk"


mxpkS j rK' lduÉPka o " jHdmdo" Òkñoa O " Woa O Ép l= l a l = É p"
úÑlsÉPd' Y%djlhd Ñ;a;dkqmiaikdfõ fhfoñka ±k.kakjd fïl
;uhs wuy.a.; is; lsh,d' ±ka wms ldrKd oyhla bf.k.;a;d'
Tn fïjd fyd¢ka u;l ;shd.kak ´kE'
B<Õg bf.k.kafka tfldf,dia fjks ldrKh iW;a;rx
jd Ñ;a ; x iW;a ; rx Ñ;a ; xZ;s mcdkd;s fu;k § ms k a j ;= k s "
—iW;a;r˜ lsh,d lshkafka i;r i;smÜGdkfha msysg,d iu:"
úo¾Ykd jvoaÈ mxpkSjrK hgm;a lrkjd' kuq;a ;u is; OHdk
;;a;ajhg n,j;a fj,d kE' fïl ;uhs iW;a;r is; lsh,d
lshkafka' fï wjia:dj jk úg Y%oaOd" ù¾hh" i;s" iudê" m%{d
hk bkaøsh O¾u ;sfhkjd' ;síng ;du is; uy.a.; ;;a;ajhg
m;afj,d kE'
B<Õ tl ;uhs Y%djlhd ±k.kakjd ;ukaf.a is; fukak
fï wdldrfhka mj;skjd lsh,d' fïl fodf<dia fjks ldrKh'
wkq ; a ; rx jd Ñ;a ; x" wkq ; a ; rx Ñ;a ; xZ;s mcdkd;s i;r
i;smÜGdkfha fhfoñka iu:" úo¾Ykd jvk fldg fuhdf.a
is; mxp kSjrKhka f.ka ksoyia fjkjd' ksoyia fj,d OHdk
;;a;ajhg m;afjkjd' fï fudfyd; jk úg wd¾hh Y%djlhd
±k.kakjd fukak fïl ;uhs wkq;a;r is; lsh,d' wkq;a;r
lsh,d lshkafka —Wiia˜" —fY%aIaG˜ lshk tlhs'
B<.g oy;=ka fjks ldrKh iudys;x jd Ñ;a;x iudys;x
Ñ;a;xZ;s mcdkd;s ±ka iudys; lshk jpkh kï ±k.kak ´k'
±ka isxy, NdIdfjka iudys; lshk jpkh ;sfhkjd iudys;
lsh,d lshkafka tlÕ is; lshk tlhs' tlÕjkafka kslïu o@
±ka idudkHh Ôú;fhaÈ;a is; tlÕfjkjd' ±ka wms WodyrKhla
yeáhg .ksuq flfkla u;aøjHh mdúÉÑ lrkjd' fyfrdhska
jf.a foaj,a' tA wh;a n,d.;a;= w; n,df.k bkakjd' tA tlÕ
nj o fï lshkafka kE' tAl fkfõ fï lshkafka fu;k ;sfhkafka
iu:" úo¾Ykd wdÈ l=i, wruqfKys ukdj msysá tlÕ jQ is;hs'
±ka Tkak flfkla ud¿ gexlshla Èyd n,df.k bkakjd" tfyu
ke;akï ls%lÜ ueÉ tlla n,kjd' fudlo fjkafka t;k;a isf;a
tlÕ njla ;sfhkjd' t;k ;sfhkafka jerÈ wdldrhg iudys;
jqk is;la' fu;k ;sfhkafka l=i, wruqK ;=< ukdj ;ekam;a
jqkq kSjrKhkaf.a n,mEula fkdue;s iudys; is;hs' fï wdldrhg
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 71
Y%djlhd ±k.kakjd l=i, wruqK ;=< msysá iudys; is; iudys;
is;la yeáhg'
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafiag ;snqKd mqÿu úÈyg tlÕ
jqk is;la' Èkla nqÿrcdKka jykafia msÿre l=áhl Ndjkdfjka
jev isáhd' tod fyK y~ mqmqrñka uyd jeiaila weoye¨Kd' tA
wi, l=Uqrl isáh f.dkandka folla iu.ska f.dúhka fofofkla
tA fyK y~ msmsÍfuka t;k u ñh mrf,dj .shd' fïl ±k.;a
ñksiaiq t;kg /iajqkd' nqÿrcdKka jykafia Ndjkdfjka ke.sg,d
msÿre l=áfhka t<shg jeähd' ñksiaiq msß,d bkafka l=ula i|yd
±hs lsh,d ne¨jd' t;k isá flfkl=f.ka nqÿrcdKka jykafia
fikÕ msß,d bkafka wehs±hs úuiqjd' túg tA mqoa.,hd mjid
isáfha —wehs Tn jykafia okafka keoao" ±ka állg l,ska fyK
y~ mqmqrñka uyd jeiaila jeiaid' tA fyKhla jeÈ,d fu;k
isá f.dkandka folhs" f.dúfhda fofokhs ñh mrf,dj .shd'˜
túg nqÿrcdKka jykafia —kE uu okafka kE˜ lsh,d ms<s;=re §
jod<d' túg wr flkd wykjd —Tn jykafia ksodf.ko isáfha˜
lsh,d' —kE uu ksodf.k ysáfha kE˜ lsh,d nqÿrcdKka jykafia
jod<d' —tfyukx weyeß,do ysáfha˜ —uu weyeß,d ;uhs ysáfha˜
—Tn jykafia isysfhkao isáfha˜ —Tõ uu isysfhka ;uhs ysáfha˜
tod nqÿrcdKka jykafia mqlal=iu,a, rc;=udg ;uka jykafiaf.a
isf;a tlÕlu úia;r lf<a fï wdldrhg hs' Tng fï úia;rh
±k.kak ´kkï lshjkak §> ksldfha uyd mßksíndk iQ;%h'
B<Õ ldrKh wiudys;x jd Ñ;a;x wiudys;x Ñ;a;xZ;s
mcdkd;s Tn fïjd jpkfhka mqreÿfjkak ´kE' .sys Ôú;h .;
lrk whg fï O¾uh wjYHh fjkafka keoao' tfyu fohla kE'
uu Tng ldrKhla lshkakï' nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djlhska
fldÉpr bkakjo@ fldgia folhs' tA ;uhs meúÈ Y%djl" .sys
Y%djl' meúÈ Y%djlhska fldgia folhs' NsCIq ix>" NsCIqKS ix>'
.sys Y%djlhska fldgia folhs' Wmdil" Wmdisld' t;fldg fï
wh w;ßka .sys whg fjku O¾uhl=;a" meúÈ whg fjku
O¾uhl=;a lsh,d ;sfhkjo@ tfyu tlla kE' .sys-meúÈ fomsßi
u nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djlfhda' Y%djlhd fudlo lrkafka
fï O¾uh fyd¢ka wykjd' weiQ O¾uh fyd¢ka u;l ;shd .kakjd'
jpkfhka mqreÿ lrkjd' kqjKska úuikjd' iïud ÈÜÀh msßisÿ
lr .kakjd' tfyu kï fï mskaj;=kq;a wd¾hh Y%djlfhda yeáhg
fï ldrKd ;ud ;=< we;s lr.kak uykais .kak ´kE' Tn ks;ru
72 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

wid u;l ;shdf.k jpkfhka mqreÿ lrk foaj,a we;s' ±ka Tn


.S; wykjd' tAl ,iaik tlla kï wy,d u;l ;shd.kafka keoao'
±ka n,kak w¿;a .dhlfhla yß" .dhsldjla yß Tnf.a is;
weÈ,d hk úÈfya .S; álla lshkjd' Tn fudlo lrkafka tA
leiÜ máh yß" ixhqla; ;eáh yß fldfyka yß fydhdf.k
f.keú;a od,d wykjd fkao' b;ska Tn wdYdfjka kej; kej;;a
fï .S; wykjd' wy,d u;l ;shd .kakjd' Bg miafia jpkfhka
uquqkkjd' Bg wkql+,j úuikjd' fï fudkjd lr;a mskaj;=ks"
Tnf.a iïud ÈÜÀh msßisÿ fjkjo@ kE' wjfndaOh msKsi fya;=
fjkjo@ kE' mskaj;=ks" tA yeu fohlau ;sfhkafka ixidrfha
hkak'
tA;a mskaj;=ks" hï flfkla nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh
fyd¢ka wid ordf.k" jpkfhka mqreÿ lr,d" fyd¢ka kqjKska
úuiqfjd;a" wkak thdf.a ;uhs iïud ÈÜÀh msßisÿ fjkafka'
±ka Tn fndfyda úg nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh we;=<;a iQ;%
foaYkd lshjkjd' fïjd fï mqj;am;la n,kjd jf.a lsh,d
me;a;lg odkjo@ kE' Tn fï O¾uh we;=<;a fmd;am;a tl
j;djla fkd fjhs ish j;djla lsfhõj;a lula kE' fudlo tA
fï O¾uh ;=<ska ú;r u hs ixidr ÿflka ksoyia lrkak yelshdj
;sfnkafka' ke;skï mskaj;=ks" fï O¾uh wyf.k b|,d wo;a
fyd| nK álla weyqjd lsh,d fï ldrKd wu;l lr,d ±ïfud;a
yß hhso@ yß hkafka kE' tAl ksid ksjka olskak wod< ldrKd
u;l ;shdf.k ksjkg iqÿiafila fjkak uykais .kak ´kE'
±ka wms l:d lrñka is á ka f ka wiudys ; is ; .ekhs '
mskaj;=ks" wiudys; is; lsh,d lshkafka tlÕ fkd jQ is; lshk
w¾:hhs' iu:" úo¾Ykd wdÈ l=i, wruqfKys ukdj fkd msysàu
ksid ;ekam;a fkdjqkq" tlÕ fkd jqkq isf;a iaNdjh ;uhs fuhska
woyia lrkafka' ±ka n,kak wfma isf ;a ks ; ru mj;s k a fka
weúiaiqk iajdNdjhla fkao@ fï weúiaiqk iajdNdjh wd¾hh
Y%djlhd uekúka y÷kd .kakjd' fïl ;uhs tlÕ fkd jqk
wiudys; is; lsh,d' Tng uu wiudys; is; .ek ,iaik l:djla
lsh,d fokakï' fïl ;sfhkafka f:ar f:aß .d:d we;=<;a Lqoaol
ksldfha' tla;rd iajdñka jykafia flfkla isáhd imamodi lsh,d'
tA iajdñka jykafia ;uhs fï úia;rh lshkafka' —uu uyK fj,d
wjqreÿ úismyla f.ú,d .shd' wiqre ieKla muK ld,hlaj;a
ug isf;a iudêhla we;s lr.kak neßjqkd' ug ysf;a we;sjk
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 73
ldurd.fhka yßhg mSvd úkaod' ysf;a tlÕ njla ;snqfk u kE'
wka;sfï§ y~d je<fmñka ysfia w;a ne|f.k fjfyßka fjfyrg
.shd' wdhqOhla wrf.k yß uu Èú kid .kakjd' fï Ôú;fha
we;s M,h fudloao@ Y%oaOdfjka meúÈ jqk fï jf.a flfkla fï
W;=ï Ôú;h w;yer,d .sysfhla jf.a uefrkafka fldfyduo@
b;ska uu ±,s msysh w;g f.k wef|a jdä jqkd' fn,af,a kyr
lmkak ys;df.k ±,s msysh fn,a,g ;enqjd' tA ;=<ska u ug
fhdaksfidaukisldrh we;s jqkd' fï flf<iaj, wdÈkj m%lg jqkd'
wjfndaOfhka hq;= l,lsÍu ;=< is; msysáhd' tA ksid u uf.a is;
ish¨ flf,iqkaf.ka ksoyia jqkd' fï O¾ufha wdYap¾h n,kak'
uu;a ;s%úoHdj ,nd.;a;d' nqoaO Ydikh iïmQ¾K lr .;a;d'
n,kak mskaj;=ks" t;fldg tA iajdñka jykafia is; tlÕfjkafka
keyehs ls h ,d ks j ka ols k woyi w;yer,d ±ïu o@ kE'
wjqreoaola folla fkfjhs wjqreÿ 25 la u uykais wrf.k Ôú;h
ch .kakjd' fï úÈfya mqÿudldr ù¾hhla mj;ajkq W;a;uhka
jykafia,d nqÿ iiqk ;=< jev isáhd'
wms;a fldfydu yß uykais .kak ´k wjfndaOfhkau
f;rejka irK .sys,a,d" iudoka jk is,amo fyd¢ka wdrCId
lrf.k" iu:" úo¾Ykd jvñka i;s m ÜGdkh ;= < u is y s h
mj;ajñka" fï fu,a, lrkak neß" oukh lrkakg wmyiq is;
chf.k fï iir .uk ksud lrkak' wms ±ka ldrKd ody;rla
iúia;rd;aulj bf.k.;a;d'
B<Õg myf<diafjks ldrKh ;uhs úuqla;x jd Ñ;a;x"
úuq l a ; x Ñ;a ; xZ;s mcdkd;s fuhs k a woyia lrka f ka wjfnda O
[dKhla ;=<ska rd." oafõY" fuday lshk ish¿ flf<iqkaf.ka
ñ§ .sh is; flf<iqkf a .ka ñ§ .sh is;la jYfhka wd¾hh Y%djlhd
ukdfldg ±k.ka k jd' fï ls h ka f ka ljq r e .eko' ry;ka
jykafia .ek' Wkajykafia,df.a yo uv, flf<iqkaf.ka ksoyia
jqkdg miafia yß ,iaik Wodkhla" tA lshkafka mS%;s jdlHhla
m%ldY lrkjd' ÇKd cd;s" jqis;x n%yaupßhx tA lshkafka bm§u
Ëh jqkd' nUir jdih ksu l,d' l;xlrKShx l, hqla; l,d'
kdmrx b;a:;a:dhd;s mcdkd;s u;af;ys lrkak lsis fohla kE
lsh,d Wkajykafia,d ±k.kakjd' t;fldg ksflf<fia nj lshk
tl wmsg ys;d.kak;a nE' wehs wms ksrka;rfhka u Ôj;a fjkafka
rd." oafõY" fuday iys; ksid' ±ka ldrKd myf<dj hs'
74 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

odih fjks ldrKh ;uhs wúuq;a;x jd Ñ;a;x" wúuq;a;x


Ñ;a;xZ;s mcdkd;s flf<iqkaf.ka fkdñÿk is; flf<iqkaf.ka
fkdñÿk is;la jYfhka wd¾hh Y%djlhd fyd¢ka ±k.kakjd'
tAl ;uhs odih fjks ldrKh'
nqÿrcdKka jykafia Bg miafia fï is; mj;sk wdldr oyih
úia;r lr,d k;r jqfka kE' Bg miafia Wkajykafia foaYkd
lrkjd b;s wÊ®;a;x jd Ñ;af;a Ñ;a;dkqmiaiS úyr;s' nysoaOd jd
Ñ;a f ;a Ñ;a ; dkq m ia i S úyr;s ' wÊ®;a ; nys o a O d jd Ñ;a f ;a
Ñ;a;dkqmiaiS úyr;s' fï úÈhg ;udf.a hehs i<lkq ,nk is;
flfrys tu is; ms<sn|j h:d iajNdjh wjfndaOfhka olsñka
jdih lrhs' —nysoaOd jd˜ wkqkaf.a hehs i<lkq ,nk is; .ek;a
tA is; ms<sn|j h:d iajdNdjh wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs'
is; l=ula m%;Hfhka o yg wrf.k ;sfnkafka' kdu-rEm m%;Hfhka'
fï úÈyg ;udf.a hhs i<lkq ,nk tA jf.a u wkqkaf.a hehs
i<lkq ,nk kdu-rEm ksid yg.;a is; ms<sn| we;a; we;s
ieáfhka u olsñka jdih lrhs'
B<Õg úia;r fjkjd fï isf;a yg.ekSu;a wNdjhg hdu;a
tA lshkafka iuqohla" wia:x.uhla' wms fï ldrKh f;areï .kak
uyka i s .uq ' iuq o h Oïudkq m ia i S jd Ñ;a ; ia ñ x úyr;s '
jhOïudkqmiaiS jd Ñ;a;iañx úyr;s iuqoh jhOïudkqmiaiSjd
Ñ;a;iañx úyr;s is; yg .;af;a l=ula m%;Hfhkao@ kdu-rEm
m%;Hfhka' kdu-rEm lsh,d lshkafka fudkjdo@ kdu lshkafka
fõokd" ix{d" fÉ;kd" Miai" ukisldr' rEm lshkafka mGú"
wfmda" f;afcda" jdfhda lshk i;r uyd Od;=ka i;r uyd Od;=kaf.ka
yg.;a hï fohla weoao tAjg lshkjd rEm lsh,d' fïlg ;uhs
lshkafka kdu-rEm lsh,d' kdu-rEm yg.kafka l=ula m%;Hfhkao'
ú[a[dK m%;Hfhka ú[a[dK mÉphd kdu-rEmx t;fldg is;
yg wrf.k ;sfnkafka bfí fkdfõ' wmg ´k ksid lrf.k;a
fkfjhs' ;j flfkla uj,d §,;a fkfjhs' is; yg.;af;a kdu-
rEm m%;Hfhka' ±ka wms fï ldrKh fï úÈyg f;areï .ksuq'
mskaj;=ks" is; ;=< mj;skafka ;kslru udkisl ls%hdj,shla
muKlao@ kE' ±ka n,kak is;la yg.kafka fldfyduo lsh,d
wms fohla ±k.kakjd" ú¢kjd" y÷kd.kakjd" tA iïnkaOfhka
ls%hd lrkafka" tA yd iïnkaOfhka yeÕSï m%ldY lrkafka lreKq
;=kla tl;= jqk ksid' yß ±ka wms wei .ek n,uq; weihs-
rEmhhs - wefia ú[a [ dKh hs tl;= ù u ks i d wefia ia m ¾Yh
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 75
we;sfjkjd' wkak tA iam¾Yh ksid ;uhs wms hï fohla ú¢kafka'
hï fohla y÷kd.ka f ka ' hula iïnka O fhka fÉ;kd my<
lrkafka' hï fohl g we¨ï lrkjd kï we¨ï lrkafka fï
ldrKd ;=fka tl;=ùu ksihs' tA lshkafka iam¾Yh ksihs'
tfia kï wmg iam¾Yh l=ulao lshd úuid ne,Sug wjYHh
fõ' fï ms<sn|j ldrKd wvx.= iQ;% foaYkdjla ;sfhkjd ÿ;sh
oajh lsh,d' tAl ;sfhkafka ixhqla; ksldfha' nqÿrcdKka jykafia
foaYkd lrkjd mskj a ;a uyfKks" lreKq folla ksidh ú[a[dKh
yg.kafka' tkï wei;a" rEmh;a ksid jlaLq ú[a[dKh yg .kS'
fï wei-rEm hk folu p,kh jk" jekiS hk" wks;Hh jQ"
fjkia jk O¾u;djhg wh;a fohls' fufia wks;Hh O¾u;djhl
Wmldrfhka yg.;a jlaLq ú[a[dKh ks;Hh jkafka flfiao'
ms k a j ;a uyfKks " fï wdldrfhka wei;a " rEm;a " jla L q
ú[a[dKh;a hk wks;H;djh g wh;a lreKq ;=kl tlaùu u"
tlg tl;=ùu u" tlg yuqùu u iam¾Yh lshd lshkq ,efí'
Èkla fmr jev is á nq ÿ rcdKka jyka f ia , d ioa O ¾uh
wjfndaO lr.;a wdldrh nqÿrcdKka jykafia úiska NsCIqka
jykafia,dg W.kajd jod<y' tys§ ÿl msKsi fya;= M, oyu
ilia fjk ms<sfj, l%ul%ufhka úmiaiS fndaê i;ajhka jykafiag
o .=remfoaY rys;j u wjfndaO ù hk wdldrh W.kajd jod<d'
tys§ úmiaiS fndai;dKka jykafia is; .ek úuikafka fufiah'
fï ^is; fyj;a& ú[a[dKh l=ula we;s l,ays mj;sk fohla o@
l=uk ldrKhl Wmldrfhka mj;sk fohla o@ lshdh' túg
kqjKska úuik Wkajykafiag fï is; fyj;a ú[a[dKh jkdys
kdurEm we;s l,ays mj;sk fohls' kdu rEmfha Wmldrfhka
mj;sk fohls hs" wjfndaO úh' th úmiaiS fndai;dKka jykafia
;=< fujeks wjfndaOhla we;s lr,Su g iu;a úh' tkï fï is;
fyj;a ú[a[dKh tlu lreKla i|yd u yeÍ mj;S' tkï fï
ú[a[dKh kdu-rEmfhka neyerg fkd hhs' fumuKlska u
f,dalfha bm§u isÿ fõ" crd Ô¾K ùu isÿ fõ" pq; ùu isÿ fõ"
h<s bm§u isÿ fõ" tkï kdu-rEm m%;Hfhka ú[a[dKh fõ'
ú[a[dKfha m%;Hfhka kdu-rEm fõ'
t;fldg mskaj;=ks" is; fyj;a ú[a[dKh yg.kafka fya;=
iys;j' ú[a[dK mÉphd kdu-rEmx ú[a[dKh g fya;=j kdu-
rEmhs' kdu-rEmhg fya;=j jkafka ú[a[dKhhs' fï fol fjka
76 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

lrkak mq¿jkao nE' fjka lrkak nE' mskaj;=ks" fï iïnkaO iQ;%


foaYkhla ;sfhkjd k<l,dm lsh,d' tys§ Wkajykafia foaYkd
lrkjd ng ñá folla tlg fya;a;= fj,d ;sfhkjd' flfkla
.sys,a,d tl ng ñáhla .kak yokjd' t;fldg fudlo fjkafka'
wks;a ng ñáh jefgkjd' wkak tA jf.a ;uhs ú[a[dKh
kdurEmfhka fjka lrkak mq¿jkao@ kdurEmh ú[a[dKfhka
fjka lrkak mq¿jkao@ fjkalrkak nE' fï folg fol m%;Hh
fj,d ;uhs mj;skafka'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd îc iQ;%fha § hfula
rEmfhka f;drj fõokdfjka f;drj" ix{dfjka f;drj"
ixialdrj,ska f;drj" ú[a[dKfha tAula fyda hEula fyda pq;
ùula fyda bm§ula fyda jeãula fyda úmq, njg m;aùula fyda
mkjó lshd tAl úoHdudk fkd jk ldrKhls' t;fldg rEmfhka
f;drj" fõokdfjka f;drj" ix{dfjka f;drj" ixialdrj,ska
f;drj" ú[a[dKhla yg.kafka kE' rEm" fõokd" ix{d" ixLdr
yßhg fmd<j jf.a' ú[a[dKh .yla jf.a' fïl bfí me<
fjkjo kE' fldfyduo me< fjkafka —kka¥m fiajkx˜ ;Kaydfjka
fmdaIKh fjù ;uhs me<fjkafka' t;fldg mskaj;=ks" l,amkd
lrkak rEm" fõokd" ix{d" ixLdrj,ska f;drj is;la yg.kafka
kE' tAlhs lsõfõ ú[a[dKh fya;= lrf.k kdu-rEm we;sfjkjd
kdu-rEm fya;= lrf.k ú[a[dKh we;sfjkjd lsh,d'
mskaj;=ks" §> ksldfha uyd ksOdk iQ;%fha § fï ldrKh
nqÿrcdKka jykafia wdkkao iajdñka jykafiag f;areï lr fokak
fï wdldrhg hs' —mskaj;a wdkkao" kdu-rEm fya;= lrf.k
ú[a[dKh mj;skjd hk lreK wjfndaO lr .; hq;af;a fukak
fï wdldrhg hs' mskaj;a wdkkao" ú[a[dKh o kdu-rEm ;=<
msysgla fkd ,nhs kï" wkd.;fha fï bmfok" Èrk" uefrk
ÿlaj, yg.ekSula olakg ,efíú o@ iajdñkS th fkd jkafka u
h˜ lsh,d wdkkao iajdñka jykafia ms<;
s r
= e ÿkakd' —tu ksid mskj
a ;a
wdkkao" ú[a[dKh g fya;=j fuh u hs' uQ,sl lreK fuh u
hs' yg.ekSu fuh u hs' Wmldrl O¾uh fuh u hs' tkï kdu-
rEmh hs' mskaj;a wdkkao" fumuKlska u WmÈkafka o fõ" Èrkafka
o fõ" uefrkafka o fõ" pq; jkafka o fõ' fkdfhla kï f.d;a
;sfnkafka o fumuKlska u h' fkdfhla w¾: úia;r ;sfnkafka
fumuKlska u h' fkdfhla mekùï ;sfnkafka fumuKlska u
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 77
h' m%{dfõ yeisÍu ;sfnkafka fumuKlska u h' iirla ;sfnkafka
o fumuKlska u h' fï Ôú; meje;au ;=< l:d lrkafkao
fumuKlska u h' tkï kdu-rEmh ú[a[dKh iu. tlsfkldg
Wmldrfhka mej;Su h'˜
t;fldg ms k a j ;= k s " tA ldrKh iúia ; rd;a u lj
bf.k.;a;d' B<Õ ldrKh ;uhs w;aÓ Ñ;a;xZ ;s jd mkiai i;s
mÉpq m ÜÀ;d fyda ; s ' hdjfoa j [dKu;a ; dh" m;s i a i ;s u ;a ; dh"
wksiaisf;da p úyr;s' k p ls[aÑ f,dafla WmdÈh;s' tajïms fLda
NslaLfõ NslaLq Ñ;af;a Ñ;a;dkqmiaiS úyr;s' kdu-rEm m%;Hfhka
yg.;a;d jQ ixL; O¾uhla jYfhka mj;akd wks;Hh jQ" ÿla jQ"
wkd;au jQ is;la fyj;a wruqKq ±k.kakd iajNdjhla ;sfí hehs
is; ms<sn| ukdj fhduq l< isysh wd¾hh Y%djlhd ;=< n,j;aj
msysghs' tfia Ñ;a;dkqmiaikdfõ ukdj msysá is; ;j ÿrg;a
wjfndaO {dKh ÈhqKq ùu msKsi u mj;S' n,j;aj isysh ÈhqKq
ùu msKsi u mj;S' kdu-rEm m%;Hfhka yg.;a is; uu h" udf.a
h" uf.a wd;auh h jYfhka .%yKh lr fkd .kS' f,dalfha lsisjla
lsisu ms<sfj,lska .%yKh lr fkd .kS' ;:d.; Y%djlhd fï
wdldrfhka ;u is ; flfrys is ; ms < s n | h:d ia j Ndjh
wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs'
mskaj;=ks" wmg is; fmfkkafka ;ukaf.a fohla jf.hs'
;ukaf.a jiÕfha mj;ajkak mq¿jka fohla jf.a' tA;a mskaj;=ks"
wei hs" rEmh hs ú;rla ;sì,d wei ;=< ú[a[dKh yg.;af;a
ke;akï wms fï l:d lrk f,dafla ;sfhkj o@ lK hs Yíoh hs
ú;rla ;sì,d lfKa ú[a[dKh yg.;af;a ke;akï wms fï l:d
lrk f,dalh ;sfhkj o@ kdih hs" .|iqj| hs ú;rla ;sì,d
kdifha ú[a[dKh yg.;af;a ke;akï wms fï l:d lrk f,dafla
;sfhkj o@ Èj hs" rih hs ú;rla ;sì,d Èj ;=< ú[a[dKh
yg.;af;a ke;akï wms fï l:d lrk f,dafla ;sfhkj o@ lh
hs" myi hs ú;rla ;sì,d lfha ú[a[dKh yg.;af;a ke;akï
wms fï l:d lrk f,dafla ;sfhkj o@ ukihs wruqKq hs ú;rla
;sì,d ufkda ú[a[dKh yg.;af;a ke;akï wms fï l:d lrk
f,dafla ;sfhkj o@ t;fldg wms fï f,dalh yeáhg f.dv
.idf.k isákafka fï lreKq ;=kl tl;=ùu hs' oajhx máÉp
WmamÊc;s ú[a[Kx ú[a[dK mÉphd kdurEmx" kdurEm mÉphd
i<dh;kx" i<dh;k mÉphd Miafid" Miai mÉphd fõokd" fõokd
mÉphd ;Kayd" ;Kayd mÉphd Wmdodkd" Wmdodk mÉphd Nfjda"
78 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

Nj mÉphd cd;s" cd;s mÉphd crdurKx" fYdal" mßfoaj" ÿlaL"


fodaukiaiqmdhdid iïNjka;s tAj fï;iai flaj,iai ÿlaLlaLkaOiai
iuqofhda fyda;s' fï fudloao@ fïl ;uhs ÿl iliafjk jev
ms<sfj,' t;fldg fï wfkal ú| ÿla fodïkia wmg ,eì,d
;sfhkafka fukak fï lreKq ;=kl tl;=ùu ksid' flfkla is;
wd;au oDIaÀfhka w,a,d .;af;d;a thd w,a, .kafka fukak fï
jf.a ÿla lkaordjla' Tng f;afrkjo t;fldg fï is; lsh,d
lshkafka fmdä mfya udhdjlao@
nqÿrcdKka jykafia ú[a[dKh fmkakqfõ ueðla ldrfhla
jf.a lsh,hs' mskaj;=ks" wei" lK" kdih" Èj" lh" uki hk
wdh;k yh ;=< ú[a[dKh yg.;a; kï wkak t;k ;uhs wms
fï l:d lrk ixidrh ;sfhkafka' kuq;a flfkla fï ldrKd
wks ; Hh jYfhka ols k a k uyka i s .ka k jd' fldfyduo wei
wks;Hhs" rEm wks;Hhs' plaLq ú[a[dKh wks;Hhs' lK wks;Hhs"
Yío wks;Hhs" fida; ú[a[dKh wks;Hhs' kdih wks;Hhs"
.|iqj| wks;Hhs" >dK ú[a[dKh wks;Hhs' Èj wks;Hhs" rih
wks;Hhs" ðõyd ú[a[dKh wks;Hhs" lh wks;Hhs" myi wks;Hhs"
ldh ú[a[dKh wks;Hhs" uki wks;Hhs" wruqKq wks;Hhs" ufkda
ú[a[dKh wks;Hhs jYfhka' t;fldg ÿl iliafjkjo@ kE'
ÿl ilia f jka f ka kE' t;k ;s f hka f ka ÿfla ks r eoa O ùu'
wúÊcdh;a f õj wfia i úrd. ks f rdOd ixLdr ks f rda f Oda " ixLdr
ksfrdaOd ú[a[dK ksfrdafOda" ú[a[dK ksfrdaOd kdurEm ksfrdafOda"
kdurEm ks f rda O d i<dh;k ks f rda f Oda " i<dh;k ks f rda O d Mia i
ksfrdafOda" Miai ksfrdaOd fõokd ksfrdafOda" fõokd ksfrdaOd ;Kayd
ksfrdafOda" ;Kayd ksfrdaOd Wmdodk ksfrdafOda" Wmdodk ksfrdaOd Nj
ksfrdafOda" Nj ksfrdaOd cd;s ksfrdafOda" cd;s ksfrdaOd crd urKx"
fidal mßfoaj" ÿlaL fodaukiaiqmdhdid ksreÊ®ka;s' tAj fï;iai
flaj,iai ÿlaLlaLkaOiai ksfrdafOda fyda;s' fïl ;uhs ÿl ksreoaO
jk jev ms<sfj,' flfkla fï wdh;k yh wks;Hh jYfhka"
ÿla jYfhka" wkd;au jYfhka olskakg uykais .;af;d;a ;uhs
fï bmfok uefrk ixidrfhka ks o yia fjka k mq ¿ jka l u
,efnkafka'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd
k ;x ud;d ms;d lhsrd - w[af[ajdZms p [d;ld
iïud mKsys;x Ñ;a;x - fihHfida kx ;f;da lf¾'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 79
fï jefâ ;ukaf.a wïud lr,d fokafk;a kE' ;d;a;d lr,d
fokafk;a kE' fjk kEoEfhla lr,d fokafk;a kE' ;ud úiska u
hs fïl lr .; hq;af;a' t;fldg ;uhs W;a;u Ndjhg m;afjkak
mq¿jka fjkafka' fudloao fï wïud ;d;a;dg lr,d fokak neß
jefâ' ±ka wïud ;d;a;dg mq¿jka nv.skshs lshmqj u lEu álla
fokak' w¢kak we÷ï ke;akï we÷ula wrf.k fokak' bkak
;ekla ke;akï f.hla yo,d fokak' f,v fj,d kï fnfy;a
wrka fokak' tA;a mskaj;=ks" p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO
lr.kak ;uka u hs uykais.kak ´kE' wms fï meh folla mqrdjg
bf.k.;af;a fï is; ms<sn|jhs' mskaj;=ks" is; myojd.ekSfï
jákdlu .ek lsh,d ±ka fï foaYkh ksud lruq'
ojila wdkkao yduqÿrefjda nqÿrcdKka jykafiag lshkjd
—isÇ nqÿrcdKka jykafiaf.a w.% Y%djl wNs[a[d ;sfhk —wNsN+˜
lshk uy ry;ka jykafia fï f,dal Od;=j g u wefykak l:d
l,d' Nd.Hj;=ka jykafiag fldmuK ÿrg wefykak l:d lrkak
mq ¿ jka o ˜ ls h ,d' tA f j,dfõ nq ÿ rcdKka jyka f ia wdkka o
yduqÿrejkag lshkjd —;:d.;hka jykafia,d ms<sn|j tAl m%udK
lr,d lshkak nE' fï ysre i÷f.ka t<sh fjk fï f,dal Od;=j
jf.a odyla ilaj, j,j,a ;sfhkjd' tAjg lshkjd pQ,ksld f,dal
Od;= lsh,d' tAjf.a odyla ;sfhkjd' tAjg lshkafka oaúiyiais
f,dal Od;= lsh,d' tA jf.a f,dal Od;= odyla ;sfhkjd' tAlg
lshkafka ;siyiaiS f,dal Od;= lsh,d' fukak fï ;siyiais f,dal
Od;=j g u wefykak nqÿrcdKka jykafiag l:d lrkak mq¿jka˜
lsh,d lsõjd' tAl wy,d wdkkao yduqÿrefjda fndfydu i;=gq jqkd'
tA fj,dfõ wdkkao yduqÿrefjda lshkjd —wfka uu irK .sh
Nd.Hj;=ka jykafia uyd b¾ên, iïmkak flfkla lsh,d'˜ b;ska
tA fj,dfõ t;k ysáh Wodhs lshk yduqÿrefjda lshkjd —Tfya
Th úÈyg i;=gq fjkak Tfyag ;sfhk fya;=j fudloao lsh,d˜ tA
fj,dfõ nqÿrcdKka jykafia jod< —yd''''''''' yd''''''''''' Wodhs
tfyu lshkak tmdæ wdkkao fï fj,dfõ we;s lr.;a;= Th
fÉ;kdj fudk ;rï mskla ;sfhkjo okakjo@ Wkajykafiag
wd;au Ndj y;la u iq.;sfha WmÈkak tA fÉ;kdj n,j;a˜ lsh,d
lsõjd' Tkak fÉ;kdjl uysu h' t;k§ nqÿrcdKka jykafia
lsõjd wdkkao yduqÿrefjda fï Ôú;fha § u msßksjka mdkjd'
kuq;a my< jqk fÉ;kdj wd;au Nj y;la iq.;sfha WmÈkak
fya;=fjk tlla lsh,d foaYkd l<d'
80 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

b;ska fï mskaj;=kq;a ;ukaf.a hhs i<lk fï is; chf.k


p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO lrf.k fï bmfok uefrk
ixidrfhka ksoyia fj,d tA wud ksjk lrdu hkjd u lsh,d
wêIaGdkhla we;s lr.kak'
idÿæ idÿææ idÿæææ
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 81

.re;r uyd ix>r;akfhka wjirhs'


Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
wo fï f.ùhkafka jiaidk O¾u foaYkd ud,dfõ 4 jk
Èkhhs' fï mskaj;=ka ish¿ fokd wo fuu ia:dkhg /iafj,d
bkafka" wmf.a Ôú;j, ;sfnk wvqmdvq ilialr,Sug wjYH O¾u
lreKq wvx.= O¾u foaYKhlg ijka §ughs' wo fï mskaj;=kag
±k.kak ;sfnk tA W;=ï ud;Dldj ;uhs —Oïudkqmiaikdj˜ i;r
i;smÜGdkfha jákdu wx.hla jk fuu ud;Dldj ms<sn|jhs
fï mskaj;=kag bf.k.kak ;sfhkafka'
—Oïudkq m ia i kdj˜ ls h ka f ka l= u la o ls h ,d uq , s k a u wms
bf.k.kak ´k' O¾uhka flfrys tA tA O¾uhka ms<sn| h:d
iajNdjh wjfndaOfhka ±lSughs Oïudkqmiaikdj lshkafka'
nqÿrcdKka jykafia wmg foaYkd lrkjd —msh Wrefuka ,enqKq
m%foaYfha jdih lrkak˜ túg wmg wk;=rla isoaO fjkafka keye
lsh,d' bmfoñka uefrñka .uka lrk ixidrfhka ksoyia fjkak
ud¾.h lshdÿkakd' nqÿrcdKka jykafia ;uhs wmf.a mshdKka
jyka f ia ' tkï ms h Wrefuka ,enq K q m% f oa Y h ;uhs —i;r
i;smÜGdkh˜ tfia kï fï Oïudkqmiaikdj lshkafka wmg msh
Wrefuka ,enqKq m%foaYhla'
82 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

fuu ud;Dldj hgf;a" wmg fndfyda O¾u lreKq idlÉPd


ls Í ug ;s f nkjd' tfy;a iS ñ ; ld,hla we;s neúka bÈß
foaYkdj, úia;r flfrk" O¾u lreKq fuu wjia:dfõ idlÉPd
lrkafka kE' bÈß foaYkdj,ska úia;r fkd jk wjfndaOhg wjYH
u" jk O¾u lreKq fuu fudfydf;a idlÉPd flfrkjd' fuu
—Oïudkqmiaikdj˜ hgf;a bf.k.kak ;sfhkjd mxpkSjrK .ek"
mxpWmdodkialkaO .ek" wdh;k yh .ek" ima; fndc®x."
p;=rd¾h i;H .ek' fukak fï ud;Dld ;uhs Oïudkqmiaikdj
hgf;a bf.k.kak ;sfhkafka' fï w;ßka wo fï mskaj;=kag"
úia;r jYfhka lsh,d fokafka mxpkSjrK" mxp WmdodkialkaO"
wdh;k yh .ek muKhs' wfkla ud;Dld bÈßfha§ úia;r
jYfhka fï ms k a j ;= k a g bf.k.ka k ,efnkjd' uq , s k a u wms
bf.k.kafka mxpkSjrK .ek'
—l:[ap NslaLfõ NslaLq Oïfïiq Oïudkqmiais úyr;s˜
mskaj;a uyfKks" ioaO¾uh wjfndaO lrkq leu;s NsCIqj O¾uhka
flfrys tA tA O¾uhka ms<sn| h:diajNdjh wjfndaOfhka olsñka
jdih lrkafka flfiao@ —bO NslaLfõ NslaLq Oïfïiq Oïudkqmiais
úyr;s mxpiqkSjrfkaiq˜ fï lrefKys,d wd¾hh Y%djlhd udkisl
ÈhqKqjg ndOd muqKqjk lreKq mi kï jQ mxpkSjrK O¾uhka
flfrys tA ta O¾uhka ms<sn| h:d iajNdjh wjfndaOfhka olsñka
jdih lrkjd'
Oïudkqmiaikdfõ uq,skau idlÉPd flfrkafka" kSjrK
fldgihs' —kSjrK˜ hk jpkfha ir< f;areu kï" wdjrKh
lrk foh" j<ld,k foh" hkakhs' th nqÿrcdKka jykafia b;d
meyeÈ,s f,i fufia jod<d' mskaj;a uyfKks" fï kSjrK my
´kEu flfkl= wkaO njg m;a lrjhs' ^wkaO lrKd& kqjKei
ke;s lr ouhs' ^wplaLqlrKd& w{dk Ndjfha u .s,ajd ;nhs'
^w[a[dK lrKd& ioaO¾uh wjfndaO lsÍfï yelshdj ke;slr
ouhs' ^m[a[d ksfrdaêhd& ixidr ÿlska ksoyia ùug Wmldr
fkdfõ' ^wksíndK ixj;a;ksflda& tfia kï wmg meyeÈ<sj u
f;afrkjd fï kSjrK O¾u my wm ;=< ;sfnk ;dla wmg ÿlska
ksoyia ùug wjia:dj ,efnkafka ke;s nj' tkï fï kSjrK
O¾uhka y÷kdf.k tAjd m%ydKh l< hq;=hs' fï kSjrK O¾u
my kï"
² lduÉPkaoh - rEm" Yío" .kaO" ri" myi hk ldu.=Khka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 83
my flfrys ;udf.a is; we§hk .;sh'
² jHdmdoh - rEm" Yío" .kaO" ri hk mxp ldu .=Khka
flfrys ;udf.a isf;a we;sjk .eàu'
² ÒkñoaOh - i;r i;smÜGdkfha fkd fh§u msKsi ldhsl yd
udkislj we;sjk fjfyi;a w,ilu;a'
² WoaOÉp l=lal=Ép - is; fkdfhla wruqKqj, úisÍfuka isf;a
we;sjk miq;eùu;a h'
² úÑlsÉPd - ;uka wkq.ukh lrk ioaO¾uh flfrys we;sjk
iel iy.; nj h' ±ka fï mskaj;=ka okakjd mxpkSjrK
lshkafka fudkjo lsh,d'
ó<Õg nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd fï —kSjrK˜
we;sùug fya;=' tkï lduÉPkaoh we;sùug fya;=j ;uhs iqN
jYfhka wruqKq .ekSu' ^iqN ksñ;a;& yd wkjfndaOfhka l,amkd
lsÍu' ^wfhdaksfida ukisldrh& jHdmdohg fya;=j ;uhs ysf;a .eàu
we;s l rjk wruq K q .ekS u ' ^má> ks ñ ;a ; & yd wfhda k s f ida
ukisldrh' ÒkñoaOhg fya;=j kï i;ri;smÜGdkfha fh§ug
Wkkaÿj ke;slu" ldhslj we;sjk T;Ekslu" n;au;h" isf;ys
yels<S .sh nj h' WoaoÉp l==lal=Éphg fya;=j kï ysf;a fkd
ika i q k a n j h' úÑls É Pdjg fya ; = j kï jerÈ ms < s f j,g
wkjfndaOfhka l,amkd lsÍuh' fï úÈhg nqÿrcdKka jykafia
wmg kSjrK O¾uhka we;sùug fya;=j foaYkd l<y'
mskaj;=ks" fï kSjrKj,g hï mqoa.,fhla yiqjqfkd;a tu
mqoa.,hd ksrka;rfhka u hkafka ÿl lrduhs' fï mxpkSjrK
wmf.a Ôú;j,g fld;rï wys;lro lshkjd kï" wm ;=< fuu
kSjrK n,j;a jQ úg wm isák ia:dkh" wmf.a ;k;=r" j.lSu
ish¿u foaj,a wu;lfjkjd' tu ksid mskaj;aks" fï kSjrK
O¾uhka flfrys h:diajNdjh wjfndaOfhka olsñka jdih l<
hq;= u hs'
ó<Õg" —l;[ap NslaLfõ NslaLq Oïfïiq Oïudkqmiais úyr;s'
m[apiq ksjrfKaiq˜ nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd" NsCIqj"
udkis l Èhq K q j g ndOd muq K q j k kS j rK O¾uhka flfrys
h:diajNdjh wjfndaOfhka olsñka jdih lrkafka flfiao@—bO
Ns l a L fõ Ns l a L q ika ; x jd wc®;a ; x lduÉPka o x w;a Ó fï
wc®;a ; x lduÉPka f oda ; s mcdkd;s ' wix;x jd wc®;a ; x
84 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

lduÉPka o x" k;a Ó fï wÊ®;a ; x lduÉPka f oda ; s mcdkd;s ˜


Oïudkqmiaikdfjka jdih lrk Y%djlhd mxp ldu .=Khka
flfrys is; we§hdula" ;ud ;=< we;s l,ays" tA nj ukdfldg
±k.kakjd' n,kak mskaj;aks" Oïudkqmiaikdfjka jdih lrk
wdldrh fldÉpr meyeÈ<so lsh,d'
ó<Õg —h:d p wkqmamkakiai lduÉPkaoiai Wmamdfoda fyda;s
;[ap mcdkd;s' h:d j Wmamkakiai lduÉPkaoiai mydKx fyda;s
;[ap mcdkd;s' h:d p mySKiai lduÉPkaoiai wdh;sx wkqmamdfoda
fyd;s' ;[ap mcdkd;s'˜ hï wdldrhlska yg fkd .;a;d jQ" mxp
ldu .=Khka flfrys is; we§hdu yg.kafka fõo" th;a ukd
fldg ±k.kS' hï wdldrhlska ygf.k ;snqKd jQ" ldu.=Khka
flfrys is; we§hdu m%ySk ù hkafka kï" tho ukdfldg ±k
.kS' hï wdldrhlska" wjfndaOfhka h:d¾:h ±lSu ksid m%ySK
ù .shd jq mxpldu .=Khka flfrys is; we§hdu h<s lsis l,l;a
yg fkd .kakjd kï" th o ukdfldg ±k .kS' fï wdldrfhka
u Oïudkqmiaikdfjka jdih lrk Y%djlhd wfkla —kSjrK˜
O¾uhka flfrys o wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs'
ó<Õg —b;s wÊCc;a ; xjd Oïfïiq Oïudkq m ia i s úyr;s '
nysoaOdjd Oïfïiq Oïudkqmiais úyr;s' wÊCc;a; nysoaOdjd Oïfïiq
Oïudkqmiais úyr;s'˜ fï wdldrfhka ;ud ;=< yg.kakd mxp
kSjrK O¾uhka flfryso" tA mxp kSjrK O¾uhkaf.a h:d
iajNdjh wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs' wkqka ;=< yg.kakd
mxp kSjrK O¾uhka flfrys o h:diajNdjh wjfndaOfhka
olsñka jdih lrhs' fufia ;ud ;=< o" wkqka ;=< o" yg.kakd
mxp kS j rK O¾uhka flfrys tA O¾uhka f .a h:dia j Ndjh
wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs' wkqka ;=< yg.kakd mxp
kSjrK O¾uhka flfrys o h:diajNdjh wjfndaOfhka olsñka
jdih lrhs' ;ud ;=< o" wkqka ;=< o" yg.kakd mxpkSjrK
O¾uhka flfrys tA O¾uhkaf.a h:diajNdjh wjfndaOfhka olsñka
jdih lrhs'
ó<Õg nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd' —iuq o h
OïudkqmiaiSjd Oïfïiq úyr;s' jhOïudkqmiaiS jd Oïfïiq úyr;s'
iuqoh jhOïudkqmiais jd Oïfïiq úyr;s'˜ fï wdldrfhka fya;=
m% ; Hh iys ; j mxp kS j rK O¾uhka yg.ka k d wdldrh
wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs' tu fya;= wNdjhg hdfuka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 85
mxp kSjrK O¾uhkao wNdjhg m;ajk whqre wjfndaOfhka
olsñka jdih lrhs' fï wdldrhg kSjrK O¾uhka fya;= m%;Hh
iys;j yg.ekSuo" fya;= wNdjhg hdfuka wNdjhg hdu o
wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs' ioaO¾uh wjfndaO lrkq leu;s
Y%djlhd yg fya;= m%;Hhka ksid yg.;a;djq ixL; O¾uhka
jYfhka mj;akd wks;Hh jQ" ÿla jQ" wkd;au jQ mxpkSjrK
O¾uhka ;sfí hehs" ukdfldg isysh msysghs' fï wdldrfhka
Y% d jlhd O¾uhka flfrys tA mxpkS j rK O¾uhka f .a
h:diajNdjh wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs'
ó<Õg fï mskj a ;=kga uu lsh,d fokafka mxp WmdodkialkaO
ms<sn|jhs' fï ms<sn|j o" Oïudkqmiaikdfõ fhfok Y%djlhd
wjfndaOfhkau jdih lrkjd' fudllao fï mxp WmdodkialkaOh
lshkafka@ mxp lshkafka —myg˜ Wmdodk lshkafka —ne£hdug˜
^.%yKh ùu& ó<Õg —ialkaO˜ lshd lshkafka l=ul lreKla
ksido@ tkï w;S;fha ksreoaO ù .sho" yg fkd .;a wkd.;fha
jqo" yg.;a j¾;udkfha jQ o" ;ud ;=< fyda ndysr f,i i<lkakd
jQ o" f.dfrdaiq fyda" ishqï fyda" ,dul fyda Wiia fyda ÿßka mj;akd
jQ fyda <Õska mj;skakd jQ hï rEmhla we;ao th rEmialkaOh
kï fõ' hï fõokdjla we;ao th fõokdialkaOh kï fõ' hï
y÷kd.ekSula fõo th i[a[d ialkaOh kï fõ' hï lsis
ixia l drhla fõo@ th ixldr ia l ka O h kï fõ' hï ls i s
ú[a[dKhla fõo" th ú[a[dK ialkaOh kï fõ'
tkï wmg meyeÈ<s nqÿrcdKka jykafia —ialkaO˜ kñka
ye¢kajQfha ld,h yd wjldYH w;r hul meje;aug nj' fuu
ialkaO myg ne£hdu" mxp WmdodkialkaO kï fõ' tkï rEm
Wmdodkia l ka O h" fõokd Wmdodkia l ka O h" i[a [ d
Wmdodkia l ka O h" ixLdr Wmdodkia l ka O h" ú[a [ dK
WmdodkialkaOh hk fuh hs'
—bO NslaLfõ NslaLq Oïfïiq Oïudkqmiais úyr;s m[apiq
Wmdodkia L ka f èiq ˜ fï lrefKys wd¾h Y% d jlhd mxp
WmdodkialkaO O¾uhka flfrys tA O¾uhkaf.a h:diajNdjh
wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs' —l;[ap NslaLfõ NslALq Oïfïiq
Oïudkq m ia i S úyr;s ' m[a p iq Wmdodkia L ka f èiq ˜ Ns C Iq j mxp
Wmdodkia l ka O kï jQ O¾uhka ms < s n |j h:d ia j Ndjh
wjfndaOfhka olsñka jdih lrkafka flfiao@
86 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

—bO NslaLfõ NslaLq b;srEmx" b;s rEmiai iuqofhda" b;s remiai


w;a : x.fuda " b;s f õokd" b;s fõokdh iuq o fhda " b;s f õokdh
w;a:x.fuda" b;s i[a[d" b;s i[a[dh iuqofhda" b;s i[a[dh
w;a:x.fuda b;s ixLdrd" b;s ixLdrdkx iuqofhda" b;s ixLdrdkx
w;a:x.fuda b;s ú[a[dKka" b;s ú[a[dKiai iuqofhda" b;s
ú[a[dKiai w;a:x.fuda;S˜
fï lrefKys,d NsCIqj ^i;r uyd Od;=kaf.ka yg.;a& rEmh
fuhhs" rEmfha yg.ekSu" fuhhs" rEmfha ke;sùu o ukdfldg
±k.kS'
^iam¾Yfhka yg.;a& fõokdj fuh hs' fõokdfõ yg.ekSu
fuhhs ' fõokdfõ ke;s ù u fuh hs ' ukdfldg ±k.kS '
^iam¾Yfhka yg.;a& i[a[dj fuh hs' i[a[dfõ yg.ekSu
fuhhs ' i[a [ dfõ ke;s ù u fuh hs ukdfldg ±k.kS '
^iam¾Yfhka yg.;a& ixialdr fuhhs' ixialdrfha yg.ekSu
fuhhs' ixialdrfha ke;sùu fuhhs' ukdfldg ±k.kS' ^kdurEm
ksid yg.;a& ú[a[dKh fuhhs' ú[a[dKfha yg.ekSu fuhhs'
ú[a[dKfha ke;sùu fuhhs ukdfldg ±k.kS' l=ulao mskaj;aks"
fï rEmfha" fõokdfõ" i[a[dfõ" ixiaLdrhkaf.a" ú[a[dKfha
iuqoh lshkafka' fï lreKq nqÿrcdKka jykafia iudê Ndjkd
iQ;%fha meyeÈ<s f,i foaYkd lr we;' tkï fï lrefKys hï
NsCIqjla rEm-fõokd-i[a[d ixLdr-ú[a[dK" uuh" uf.ah"
udf.a wd;a u h jYfhka ms < s . ks o " tys .= K ls h hs o " j¾Kkd
lrhso"u;=jg m;hso tAúg tA flfrys hï we,Sula" wdYdjla"
leue;a;la Wm§' túg ta wdYdj n,j;a ù tA flfrys ne£ula
we;sfõ' ^hd rEfma kkaÈ ;ÿmdodkx& tu ksid úmdl msKsi l¾u
ilia fõ' ^;iai Wmdodk mÉphd Nfjda& tu ksid bm§u isÿfõ'
bm§u ksid crdjg m;aùu" urKhg m;aùu" fYdal" je<mSï"
ÿla fodïkia" Wmdhdi we;sfõ' fï wdldrhgu iuia; ÿlacd,dj
u yg.kS'
ms k a j ;a k s " fuhhs rEmfha " fõokdfõ" i[a [ dfõ"
ixialdrhkaf.a" ú[a[dKfha iuqoh' tkï wmg f;afrkjd iuqoh
hkq fï Ôú;fha meje;au iy ixidrfha meje;au iliaùu nj'
fï úÈyg u wms wia:x.uh;a f;areï.; hq;=hs' tkï wia:x.uh
hkq uq¿ukska u ixidßl meje;au ke;s ù hdu h' wNdjhg
m;aùu h' ó<Õg nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 87
—b;s wÊCO;a;x jd Oïfïiq Oïudkqmiais úyr;s' nysoaOd jd
Oïfïiq Oïudkq m ia i s úyr;s ' wÊ®;a ; nys o a O d jd Oïfïiq
Oïudkqmiais úyr;s˜
fï wdldrhg Oïudkqmiaikdfõ fhfok Y%djlhd ;udf.a
hhs i<lk mxp WmdodkialkaO O¾uhka flfrys tu O¾uhkaf.a
h:diajNdjh wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs' ;udf.;a ndysr
hhs i<lkq ,nk mxpWmdodkialkaOhka flfrys tu O¾uhkaf.a
h:d iajNdjh wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs' ;jo ;udf.
hhs i<lkq ,nkakdjqo" ;udf.ka ndysr hhs i<lKq ,nkakdjQ"
mxp WmdodkialkaOhka flfrys tu O¾uhka f.a h:diajNdjh
wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs'
fukak fï úÈyg ;jÿrg;a Oïudkqmiaikdfõ fhfok
wd¾hh Y%djlhd fya;= iys;j mxp WmdodkialkaOfha yg.ekSu;a
wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs' ;jo fya;= ke;sùfuka mxp
WmdodkialkaOhkaf.a jekiShdu;a wjfndaOfhka u olsñka jdih
lrhs' túg Y%djlhd" ixL; O¾uhla jYfhka mj;akd wks;H jQ"
ÿla jQ" wkd;au jQ mxp WmdodkialkaO O¾uhka we;s±hs mxp
WmdodkialkaO O¾uhka flfrys ukdj isysh msysghs' túg
Y%djlhd fï mxp WmdodkialkaOhka uu h" udf.a h" uf.a wd;auh
jYfhka .%yKh fkd lr jdih lrhs' fï wdldrfhka Y%djlhd
mxp WmdodkialkaOh ms<sn|j Oïudkqmiaikdfjka jdih lrhs'
ó<Õg Oïudkqmiaikdjg whs;sjk" ó<Õ ud;Dldj ;uhs
wdh;k' wms wdh;k ms<sn|j;a ukdfldg ±kqj;aj isáh hq;=hs'
fudllao fï wdh;khla lshkafka@ idudkHh Ôú;fha wdh;khla
lshkafka hula ilia lrk ;ekghs' hula ksIamdokh lrk
;ekghs' O¾ufhaÈ;a tfyuhs' ixidr .uk ilia lrk ;ekg"
ÿl ksIamdokh lrk ;ekg ;uhs wdh;k lshkafka' wd¾hh
Y%djlhd fï wdh;k O¾uhka f.a h:diajNdjh wjfndaOfhka
olsñka jdih l< hq;=hs' wjfndaO l<hq;= wdh;k foj¾.hla
wmg O¾ufh § yuqfjkjd' tkï wNHka;r wdh;k yd ndysr
wdh;khs' wei" lK" kdih" Èj" lh" uki hk tAjd wNHka;r
wdh;khka h' fuu wdh;k wm úiska wjfndaO l< hq;= u hs'
fuu wdh;k yh bfí yg.;a fohla fkdfõ' tkï —kdurEm
mÉphd i<dh;kx˜ kdurEm m% ; Hfhkq h s wdh;k ygf.k
;sfnkafka kdurEm ksreoaOùfuka wdh;k yh ksreoaO fj,d hkjd'
88 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

tkï fï wdh;k yh u wks;Hhs' nqÿrcdKka jykafia foaYkd


lrkjd —hoksÉpx ;x ÿlaLx˜ hula wks;H o th ÿlls' tkï
fuu wei" lK" kdih" Èj" lh" uki hk wdh;k ish,a, ÿlg
whs;shs' ;jo wks;H jQ" ÿla jQ foh" uuh" udf.ah" udf.a wd;auh
jYfhka ;ud f.a jiÕfha meje;aúh fkd yelsh" tkï wkd;au
fõ' l=ulao mskaj;aks" kdurEm lshkafka' rEm lshkafka i;r uy
N+;hskaf.ka yg.;a foag kdu lshkafka" fõokd" i[a[d" fÉ;kd"
Miai" ukisldrhs' fukak fï lreKq yh tl;=fj,d ;uhs wei"
lK" kdih" Èj" lh" uki hk wdh;k yg.kafka' n,kak
nqÿrcdKka jykafiaf.a wjfndaOh fldmuK mßmQ¾K o lsh,d'
úYauhckl hs'
ó<Õg nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd —l:[ap NslaLfõ
Ns l a L q Oïfïiq Oïudkq m ia i s úyr;s Piq wÊ®;a ; s l ndys f ¾iq
wdh;fkaiq˜ ;udf.a hhs i<lkq ,nkakdjq;a wkqkaf.a hhs i<lkq
,nkakdjq;a wdh;k O¾uhka flfrys tu O¾uhkaf.a h:diajNdjh
wjfndaOfhka olsñka jdih l< hq;=hs' ó<Õg foaYkd lrkjd'
—bO NslaLfõ NslaLq plaLqx p mcdkd;s' rEfma p mcdkd;s' h[ap
;ÿNhx máÉp WmamÊc;s i[af[dackx ;[ap mcdkd;s' h:d p
wkqmamkakiai i[af[dackiai mydkx fyda;s" ;[ap mcdkd;s' h:d
p mySKiai i[af[dackiai wdh;sx wkqmamdfoda fyda;s" ;[ap
mcdkd;s˜
mskaj;a uyfKks" fu lrefKys,d NslaIqj" wei o ukdfldg
±k .kS' ±lSug uQ,sl ldrKh jQ rEmhka o ukdfldg ±k.kS'
wei;a rEmh;a hk fol ks i d yg.ka k d jQ hï wdldrhl
wdYajdofhka we,Su kïjQ nkaOkhla we;ao tA nkaOkho fï fï
ldrKd ksid yg.;a fohla hhs ukdfldg ±k.kS' hï wdldrhlska
wkjfndaOfhka lghq;= lsÍu ksid yg fkd .;a;djQ" wdYajdofhka
we,Su kïjQ nkaOkhl yg.ekSula fõo tA nkaOkho fï fï
ldrKd ks i d yg .;a fohla hhs ukdfldg ±k.kS ' hï
wdldrhlska wjfndaO {dKh ;=<ska h:d¾:h ±lSu ksid yg
f.k ;snqkd jQ" wdYajdofhka we,Su kïjQ nkaOkh m%ySk ù hhso
tA nj o ukdfldg ±k.kS' hï wdldrhlska wjfndaO {dKhla
;=<ska m%ySk ù .shd jQ nkaOkh u;= lsisl,l yg fkd .kafka
fõo" tA nj o ukdfldg ±k.kS'
—fida;[ap mcdkd;s" ioafoa p mcdkd;s" h[ap ;ÿNhx máÉp
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 89
WmamÊc;s i[af[dackx ;[ap mcdkd;s' h:d p wkqmamkakiai
i[a f [da c kia i Wma m dfoda fyda ; s ;[a p mcdkd;s ' h:d p
Wmamkakiai i[af[dackiai mydkx fyda;s" ;[ap mcdkd;s h:d
p myS k ia i i[a f [da c kia i wdh;s x wkq m a m dfoda fyda ; s " ;[a p
mcdkd;s˜ lK o ukdfldg ±k .kS' weiSug uQ,sl ldrKh jQ
Yíoh o ukdfldg ±k.kS' lK;a Yíoh;a hk fol ksid hï
wdldrhl wdYajdofhka we,Su kï jQ nkaOkhla WmÈkafka fõo
tA njo fï fï ldrKd ksid yg.;a fohla hhs ukdfldg ±k.kS'
hï wdldrhlska wkjfndaOfhka lghq;= lsÍu ksid yg fkd .;a;d
jQ wdYajdofhka we,Su kï jQ nkaOkhl yg.ekSula fõo tA njo
fï fï ldrKd ksid yg.;a fohla hehs ukdfldg ±k.kS' hï
wdldrhls k a wjfnda O {dKh ;= < s k a h:d¾:h ±lS u ks i d
yg.;a;djQ wdYajdofhka we,Su kï jQ nkaOkh m%ySK ù hhso tA
njo ukdfldg ±k.kS' hï wdldrhlska wjfndaO {dKh ;=<ska
m%ySK ù .shd jQ wdYajdofhka we,Su kï jQ nkaOkh u;= lsis
lf,l yg fkd.kafka fõo" tA nj o ukdfldg ±k.kS'
—>d;[ap mcdkd;s' .kafèp mcdkd;s h[ap ;ÿNhx máÉp
WmamÊc;s i[af[dackx ;[ap mcdkd;s' h:d p wkqmamkakiai
i[a f [da c kia i Wma m dfoda fyda ; s ' ;[a p mcdkd;s ' h:d p
Wmamkakiai i[af[dackiai mydkx fyda;s' ;[ap mcdkd;s h:d
p myS k ia i i[a f [da c kia i wdh;s x wkq m a m dfoda fyda ; s ' ;[a p
mcdkd;s'˜ kdih o ukdfldg ±k.kS' wd>%dKhg uQ,sl ldrKh
jQ .kaOh o ukdfldg ±k .kS' kdih;a" .kaOhla fol ksid hï
wdldrhl wdYajdofhka we,Su kï jQ nkaOkhla yg.kafka fõo
tA nj o fï fï ldrKd ksid yg.;a fohla hhs ukdfldg ±k.kS'
hï wdldrhlska wkjfndaOfhka lghq;= lsÍu ksid yg fkd .;a;d
jQ wdYajdofhka we,Su kï jQ nkaOkhl yg .ekSula fõo tA nj
o ukdfldg ±k.kS' hï wdldrhlska wjfndaO {dKh ;=<ska
h:d¾:h ±lSu ksid yg.;a;djQ wdYajdofhka we,Su kï jQ
nkaOkh m%yk S ù hhs o tA nj o ukdfldg ±k.kS' hï wdldrhlska
wjfndaO {dKh ;=<ska m%ySK ù .shd jQ wdYajdofhka we,Su kï
jQ nkaOkh u;= lsislf,l ygfkd.kafka fõo tA nj o ukdfldg
±k.kS'
—ðõy[ap mcdkd;s' rfia p mcdkd;s' h[ap ;ÿNhx máÉp
WmamÊc;s i[af[dackx" ;[ap mcdkd;s' h:d p wkqmamkakiai
i[a f [da c kia i Wma m dfoda fyda ; s ' ;[a p mcdkd;s ' h:d p
90 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

Wmamkakiai i[af[dackiai mydkx fyda;s' ;[ap mcdkd;s h:d


p myS k ia i i[a f [da c kia i wdh;s x wkq m a m dfoda fyda ; s ;[a p
mcdkd;s'˜ Èj o ukdfldg ±k.kS' ri ú£ug uQ,sl ldrKh jQ
ri o ukdfldg ±k.kS' Èj;a rih;a hk fol ksid hï wdldrhl
wdYajdofhka we,Su kï jQ nkaOkhla yg .kafka fõo tA njo
ukdfldg ±k.kS' hï wdldrhlska wkjfndaOfhka lghq;= lsÍu
ksid yg fkd .;a;d jQ wdYajdofhka we,Su kï jQ nkaOkhl
yg.ekSula fõo" tA njo ukdfldg ±k.kS' hï wdldrhlska
wjfnda O {dKh ;= < s k a h:d¾:h ±lS u ks i d yg.;a ; d jQ
wdYajdofhka we,Su kï jQ nkaOkh m%ySK ù hhs o tA nj o
ukdfldg ±k.kS' hï wdldrhlska wjfndaO {dKh ;=<ska m%ySK
ù .shd jQ wdYajdofhka we,Su kï jQ nkaOkh u;= lsislf,l yg
fkd .kafka fõo" tA njo ukdfldg ±k.kS'
—ldh[ap mcdkd;s' fmdÜGífí p mcdkd;s' h[ap ;ÿNhx
máÉp Wma m Êc;s i[a f [da c kx ;[a p mcdkd;s ' h:dp
wkqmamkakiai i[af[dackiai Wmamdfoda fyda;s' ;[ap mcdkd;s
h:d p Wmamkakiai i[af[dackiai myKx fyda;s" ;[ap mcdkd;s'
h:d p mySkiai i[af[dackiai wdh;sx wkqmamdfoda fyda;s' ;[ap
mcdkd;s'˜ lh o ukdfldg ±k.kS' iam¾Yh ±k.ekSug uQ,sl
ldrKh jQ myi o ukdfldg ±k.kS' lh;a" myi;a hk fol u
ks i d hï wdldrhl wdYa j dofhka we,S u kï jQ nka O khla
yg.kafka fõo" tA nj o ukdfldg ±k.kS' hï wdldrhlska
wkjfndaOfhka lghq;= lsÍu ksid yg fkd.;a;djQ wdYajdofhka
we,Su kï jQ nkaOkhl yg.ekSula fõo" tA nj o ukdfldg
±k.kS' hï wdldrhlska wjfndaO {dKh ;=<ska h:d¾:h ±lSu
ksid yg.;a;d jQ wdYajdofhka we,Su kï jQ nkaOkh m%ySk ù
hhso tA njo ±k .kS' hï wdldrhlska wjfndaO {dKh ;=<ska
m%ySK ù .shd jQ wdYajdofhka we,Su kï jQ nkaOkh u;= lsislf,l
yg fkd.kafka fõo" tA nj o ukdfldg ±k.kS'
—uk[ap mcdkd;s' Oïfïp mcdkd;s h[ap ;ÿNhx máÉp
WmamÊc;s i[af[dackx ;[ap mcdkd;s h:d p wkqmamkakiai
i[a f [da c kia i Wma m dfoda fyda ; s ' ;[a p mcdkd;s ' h:d p
Wmamkakiai i[af[dackiai mydkx fyda;s' ;[ap mcdkd;s' h:dp
myS k ia i i[a f [da c kia i wdh;s x wkq m a m dfoda fyda ; s ' ;[a p
mcdkd;s'˜ is; .ek o ukdfldg ±k.kS' isf;a jegySu msKsi
uQ,sl ldrKh jQ isf;ka ±k.kakd jQ foa .ek o ukdfldg ±k
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 91
.kS' is;;a is;ska ±k.kakd foa;a hk fol ksid hï wdldrhl
wdYajdofhka we,Su kï jQ nkaOkhla yg.kafka fõo" tA njo
ukdfldg ±k.kS' hï wdldrhlska wjfndaOfhka lghq;= lsÍu
ksid yg fkd .;a;d jQ wdYajdofhka we,Su kï jQ nkaOkhl
yg.ekSula fõo" tA njo ukdfldg ±k.kS' hï wdldrhlska
wjfnda O {dKh ;= < s k a h:d¾:h ±lS u ks i d yg.;a ; d jQ
wdYajdofhka we,Su kï jQ nkaOkh m%ySk ù hhso tA njo ukdfldg
±k.kS ' hï wdldrhls k a wjfnda O {dKh ;= < s k a m% y S k ù
.s h djQ w dYa j dofhka we,S u kï jQ nka O kh u;= ls i s l ,l
ygfkd.kafka fõo tA njo ukdfldg ±k.kS'
—b;s wÊ®;a;x jd Oïfïiq Oïudkqmiais úyr;s nysoaOd jd
Oïfïiq Oïudkq m ia i S úyr;s ' wÊ®;a ; nys o a O d jd Oïfïiq
OïudkqmiaiS úyr;s'˜ hï wdldrfhka ;udf.a hhs i<lkq ,nk
wdh;k kï jQ O¾uhka flfrys tu O¾uhkaf.a h:diajNdjh
wjfndaOfhka olsñka" jdih lrhs' wkqkaf.a hhs i<lkq ,nk
wdh;k kï jQ O¾uhka flfrys tu O¾uhkaf.a h:diajNdjh
wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs' ;udf.a hhs i<lkq ,nkakd
jQo" wkqkaf.a hhs i<lkq ,nkakd jQo wdh;k kï O¾uhka flfrys
tu O¾uhkaf.a h:diajNdjh wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs'
iuqoh OïudkqmiaiS jd Oïfïiq úyr;s" jhOïudkqmiaiS jd
Oïfïiq úyr;s' iuqoh jh OïudkqmiaiS jd Oïfïiq úyr;s' wdh;k
kï jQ fï O¾uhka fya ; = m% ; Hhka f .ka yg.ka k d wdldrh
wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs' wdh;k kï jQ fï O¾uhka
tu fya;=-m%;Hhka f.a keiShdfuka keiS hk wdldrh wjfndaOfhka
olsñka jdih lrhs' wdh;k kï jQ O¾uhka fya;= m%;Hhkaf.ka
yg.kakd wdldrho tu fya;= m%;Hhka keiShdfuka keiS hk
wdldrho wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs'
—w;aÓ OïudZ;s jd mkiai i;s mÉpqmÜÀ;d fyda;s" hdjfoaj
[dKu;a;dh' m;siai;su;a;dh' wksiaisf;da p úyr;s' k p ls[aÑ
f,dafla WmdÈh;s' tAjïms fLda NslaLfõ NslaLq Oïfïiq OïudkqmiaiS
úyr;s'˜ ioaO¾uh wjfndaO lrkq leu;s NslaIqj yg fya;=
m%;Hfhkaf.ka ilia jQ ixL; O¾uhla jYfhka mj;akd wks;H
jQ" ÿla jQ" wkd;au jQ" wdh;k kï jQ O¾uhka we;ehs wOHd;au-
ndysr wdh;k kï jQ O¾uhka flfrys ukdj fhduq l< isysh
n,j;aj msysgjhs'
92 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

tfia Oïudkq m ia i kdfõ n,j;a j ms y s á is ; ;jÿrg;a


wjfndaO {dKh ÈhqKù q u msKi
s o n,j;aj i;sh ÈhqKù q u msKi
s o"
mj;S' fufia fya;= m%;Hhka ksid yg.;a wei rEm" lK Yío"
kdih .kaO" Èj ri" lh myi" is; is;ska ±k.;a foa uuh"
udf.ah" udf.a wd;auh jYfhka .%yKh lr fkdf.k jdih lrhs'
f,dalfha lsisjla lsisu ms<sfj,lska w,a,d fkd.kS' fï wdldrfhka
o mskaj;a uyfKks" NsCIqj wdh;k kï jQ O¾uhka flfrys tu
O¾uhkaf.a h:diajNdjh wjfndaOfhka olsñka jdih lrhs'
fukak fï wdldrhg ;uhs wmg Oïudkqmiaikdj .ek
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lr ;sfnkafka' fï mskaj;=kq;a wo
bf.k.;a ; tA O¾u lreKq u;lfha ;ndf.k
Oïudkqmiaikdfjka jdih lr,d bmfoñka uefrñka hk ixidr
ÿlska ksoyiafjkjd lsh,d wêIaGdk lr.kak'
idÿæ idÿææ idÿæææ
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 93

.re;r uyd ix>r;akfhka wjirhs'


Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
fï mskj
a ;a msßi fï ijka fokafka nqÿrcdKka jykafia wmf.a
Ydia;DDka jykafia wjqreÿ 45 la uq¿,af,a foaYkd fldg jod< ta
Nd.Hj;=ka jykafiaf.a iïmQ¾K O¾uh u we;=,;a ta i;a;sia
fndaê mdËsl O¾uhg hs' mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lrkjd fï i;a;sia fndaê mdËsl O¾u lsh,d lshkafka udf.a
wNsO¾uhhs lshd .eUqre O¾uh hs lshd' nqÿrcdKka jykafia
wNsO¾uh úÈhg y÷kajkafka fï i;a;sia fndaê mdËsl O¾uh
hs' nqÿka jykafia foaYkd lrkjd'
—;iaud;sy NslaLfõ - fha f;a uhd Oïud wNs[a[d foais;d
f; fjd idOqlx W.a.fy;ajd wdfiaú;índ Ndfõ;índ nyq,sld
;índ h:hs o x n% y a u pßhx woa O kS h x wia i ÑrÜÀ;s l x ;oia i
nyqckys;dh nyqckiqLdh f,daldkqlïmdh wF:dh ys;dh iqLdh
foajukqiaidkx˜ mskaj;a uyfKks" ud úiska wNs{dfjka ±k
O¾ufhda fj;a o ta O¾ufhda Tn úiska ukdfldg bf.k .;
hq;=hs' tA O¾ufhda Tn úiska ukdfldg m%.=K l< hq;=hs' tfia
94 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

m%.=K lsÍfï § fï Ydik n%yaupßhdj Ñrd;a ld,hla mj;skjd'


nqÿka jykafia foaYkd lrkjd f,dal i;a;ajhdf.a foõ ñksia
m%cdjf.a hym; msKsih th mj;skafka'
l;fï p Ns l a L fj uhd wNs [ a [ d foa i s ; d fudlla o fï
uyfKks" ud fï wNs{dfjka ±k foaYkd lrk ,o O¾uh'
fihHÓox( p;a;dfrda i;smÜGdkd i;r i;smÜGdkh" p;a;dfrda
iïumamOdkd i;r iuHla m%Odk ù¾h" p;a;dfrda boaêmdod i;r
Roaê mdo" m[aÑJøshdks mxp bkaøsh" m[Ñ n,dks mxp n," ima;
fndÊ®x.d ima; fndÊ®x.hka" wßfhda wÜGx.sflda u.af.da wd¾h
wIaGdx.sl ud¾.h
t;fldg fudllao fï i;a;sia fndaê mdËsl O¾u lshkafka@
fï mskaj;=ka fï ojiaj, bf.k .kafka i;a;sia fndaê mdËsl
O¾uhka' miq.sh Èk y;r ;=< tys uq,a fldgia" i;r i;smÜGdkh
bf.k .;a;d' wo b|,d bf.k .kakjd i;r iuHla m%Odk ù¾hh'
nq ÿ rcdKka jyka f ia mOdk iQ ; % f ha foa Y kd lrkjd
p;a;dßudks NslaLfõ iïumamOdkdks' uyfKks" iuHlam%odk ù¾h
y;rls' l;udks p;a;dß bO NslaLfõ NslaLq wkqmamkakdkx mdmldkx
wl= i ,dkx Oïudkx wkq m a m dodh PJox cfka ; s " jdhu;s " úßhx
wdrN;s" Ñ;a;x m.a.Kayd;s moy;s ;ud ;=, yg fkd .;a wl=i,
O¾uhka yg .ekSu je<elaùu i|yd leue;a;la we;s lr .kS'
jEhï lrkjd' ù¾hh wdrïN lrkjd' is; ±ä lr .kakjd'
moka ù¾hh we;s lr .kakjd' fkdmiqng ù¾hh we;s lr
.kakjd'
Wma m ka k dkx mdmlkx wl= i ,dkx Oïudkx mydkdh PJox
cfka;s jdhu;s ùßhx wdrN;s Ñ;a;x m.a.Kayd;s moy;s ;uka ;=,
yg f.k we;s wl=i, O¾u m%ydKh lsÍu msKsi thd leue;a;la
we;s lr .kakjd' jEhï lrkjd' ù¾hh .kakjd' is; ±ä lr
.kakjd' fkd miqniakd ù¾hh jvkjd'
wkqmamkakdkx l=i,dkx Oïudkx Wmamdodh ;uka ;=, yg fkd
.;a l=i, O¾u jvjd .ekSu msKsi PJox cfk;s leue;a;la
we;slr .kakjd' jdhu;s jEhï lrkjd' ùßhx wdrN;s ù¾hh
mgka .kakjd' Ñ;a;x m.a.Kayd;s is; ±ä lr .kakjd' moy;s
fkd miqng ù¾hh jvkjd'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 95
Wma m ka k dkx l= i ,dkx Oïudkx À;s h d wiïfuda i dh"
NSfhdaNdjdh" fõmq,a,dh Ndjkdh mdßmQßhd PJox cfka;s ;uka ;=<
yg.;a l=i, Ou_ jeä ÈhqKq lr.ekSu i|yd" mj;ajd .ekSu
i|yd" nyq,lr .ekSu i|yd jeãu i|yd mßmQ¾K lsÍu i|yd
PJox cfk;s leue;a;la we;slr .kakjd' jdhu;s jEhï lrkjd'
ùßhx wdrN;s ù¾hh mgka .kakjd' Ñ;a;x m.a.Kayd;s is; ±ä
lr .kakjd' moy;s fkd miqng ù¾hh jvkjd'
fï mskj
a ;=ka wo bf.k .kafka m<uqjk ù¾hhhs' fuys ;snK
q d
PJox cfka;s" jdhu;s" ùßhx wdrN;s" Ñ;a;x m.a.Kayd;s" moy;s'
mskaj;=ks" fujeks jpk .Kkdjla nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lf<a wehs@ nqÿrcdKka jykafiag ;snqKd kula —wfuda> jpkx˜
lshd nqÿrcdKka jykafia mqrd jir 45 la ;=< ;uka jykafiaf.a
YS% uqfjka jpkhla msg l<d kï ta jpkh w¾:hla we;sjhs
jodf<a' t;fldg fï tlu jpk u fhdod .kafka wehs lshd
flfkl=g ysf;kak mq¿jks' fu;ek ;sfnkjd úYd, w¾:hla'
w¾:hla ke;sj Wkajykafia jpk l;d lf<a keye' fuys m<uq
tl ;uhs" PJox cfk;s leue;a;la we;slr .kakjd' jdhu;s
jEhï lrkjd' ùßhx wdrN;s ù¾hh mgka .ka k jd' Ñ;a ; x
m.a.Kayd;s is; ±ä lr .kakjd' moy;s fkd miqng ù¾hh
jvkjd'
fu;ek keoao jefvk iajNdjhla' fï ù¾h l%u l%ufhka
jeã f.k hk iajNdjhla ;sfnkjd' fï i;a;sia fndaê mdËsl
O¾uj, m<uqfjka ;snqfKa i;r i;smÜGdkh' t;fldg wkak
;ud ;=< yg fkd .;a;= wl=i, O¾uhla' ;ud ;=< yg .kak
W;aidy lrkjd kï i;r i;smÜGdkfhka jdih lrk flkd
th y÷kd .kakjd' i;r i;smÜGdkfhka jdih lrk flkd th
uq,ska y÷kd.kS' y÷kd.;a tA mqoa.,hd bÈßfha§ yg.kak bv
we;s tA wl=i, O¾uh m%ydKh lsÍu i|yd leue;a;la we;s lr
.kS' fï leue;a; m%udKj;a fjkafka kE' thd lsishï jEhula
.kak ´kE' fï jEhu m%udKj;a fjkafka keye' thd lsishï
ù¾hhla wdrïN lrkak ´kE' ù¾hh m%udKj;a jkafka keye'
thd ys; ±ä lrf.k ù¾hh lrkak ´kE' thd lsisu fya;=jla
ksid ù¾hh wvq lr .kafka keye' ±ka fï i;r iïumamOdk
ù¾hhg miqj tkafka fudllao@ i;r Rêmdo PJo" Ñ;a;" ùßh"
ùuxid'
96 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

t;fldg fu;k;a ;shkjd i;r iïuHlam%Odk ùßh' PJox


cfka;s jdhu;s" ùßhx wdrN;s" Ñ;a;x m.a.Kayd;s' wkak n,kak
fï i;a;sia fndaê mdËsl O¾u tllg tlla jHqla; keye' tllg
tlla iïnkaOhs' t;fldg fï i;r iuHlamOdk ù¾hfha u
jevqKq wjia:dj ;uhs i;r b¾ê mdo' t;fldg fï we;s lr
.kakd PJofha ^leue;af;a& thdf.a PJoh leue;a; b¾ê mdohla
olajd jeä,d' thdf.a ù¾hh b¾ê mdohla olajd jeä,d' thdf.a
wêIaGdkh ^Ñ;a;x& b¾ê mdohla olajd jeä,d' tAlhs uu lshkafka
fï tllg tlla fjkia keye iïnkaOhs'
t;fldg uu wo fï mskaj;=kag fï fldgi meyeÈ,s lrkak
hkafka ud;Dld lSmhla Tiafiahs' m<uqjeks tl ;uhs iS,h' ;ud
;=< kQmka wl=i, O¾u yg.ekSu je<elaùu i|yd iS,h lshk
tl fl;rï jeo.;a fõo lshk tl nqÿrcdKka jykafia fiaL
lshk iQ;%fha foaYkd lrkjd' fldhs wdldrfhkao iS,h lshk
tl iïmQ¾K l< hq;af;a Wkajykafia foaYkd lrkjd' —l:[ap
uydkdu wdßhidjflda iS,iïmkafkda fyda;s˜ uydkdu flf,io
wd¾hh Y%djlhd iS, iïmkak fjkafka@ bO uydkdu wßhidjflda
iS,jd fyda;s md;sfudlaLixjr ixjqf;da úry;s fudllao m%d;sfudaË
ixjr iS,h lshkafka' Wmiïmod NsËQka jykafia kula úiska
rlsk 227 lska iukaú;j mkjd we;s is,a mo' t;fldg m%d;sfudaË
ixjr iS,h wdrËd lrk flkd wdpdr f.dapr iïmkak fõ'
l=vd jrfoys mjd Nh olsñka Ôj;a fõ' ;ud iudoka jk is,amo
j, ukd j yslafukjd' fukak fï úÈhghs uydkdu wd¾hh
Y%djlhd iS,h iïmQ¾K lrkafka'
t;fldg fï iS,h lshk tl fuys i|yka jQfha m%d;sfudaË
ixjr iS,h lshk tlhs' ta Wmiïmod NsËqka jykafia kula
rlsk iS,hhs' fï iS,h hkq m%d;sfudaË ixjr iS,h muKla
fkdfjhs' fï .sys Ôú;h .; lrk mskaj;=ka mxp iS,h wdrËd
lrkjd' mxp iS,h b,lal fj,d keoao ;ud ;=, yg fkd .;a
wl=i, O¾uhka yg .ekSu je<elaùu i|yd" b,lal ù ;sfnkjd'
mskaj;=ks" fï l=i,h b,lal ù ;sfnkafka p;=rd¾h i;Hh g hs'
wl=i,h iïmQ¾Kfhka fhduq ù ;sfnkafka p;=rd¾h i;Hfhka
msg;ghs' fukak fï p;=rd¾h i;Hfhka msg;g ;sfnk wl=i,h
m%ydKh lsÍu g hs fï iS,iïmkak úh hq;af;a' flfkla mxp
iS,h wdrËd lrkjd lshd ys;uq' thd Wfoka u mxp iS,h iudox
fjkjd' wms ys;kjd 8'00 g lshd' 8'10 g Tkak if;la tkjd'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 97
.kakjd fmd,a,la .ykjd' 8'15 g kej; mkais,a iudox fjkjd'
yßo mkais,a /lald@ jerÈhs' /lshdjg hkak msg;a fj,d f.oßka
mxp is,h iudoka fj,d hkfldg u.§ hd¨fjd lKavdhula yuq
fjkjd' huka lshkjd" fmdä wähla .ykak' b;ska .sys,a,d
fndkjd' .sys,a,d /lshd ia:dkfha§ kej; mkais,a iudoka fjkjd'
yßo mkais,a /lald@ jerÈhs' iS,h iudoka jQ flkdf.a isf;a
;sfnkak ´kE ;uka is,a moh wdrËd lrkjd lshd' thdg mkais,a
mohla lvkak wjia:dj tkfldg thd ys;kak ´kE uu fï iS,h
iudoka fj,d bkafka lsh,d' tfyuhs fï mkais,a iudoka úh
hq;af;a' tfyu ke;sj ;udg is,amoh lvkak wjia:djla fhfok
úg th fkdlvd bkak ´kE' ;udg if;la urkak wjia:dj
fhfok úg th fkd lr bkak ´kE' ;udg fndrejla lshkak
wjia:djla fhfok úg th fkd lshd bkak ´kE' ;udg ldufha
jrojd yeisfrkak wjia:dj fhfok úg th fkd lr bkak ´kE'
wkak tfyuhs is,amo wdrËd lrkak ´kE'
tfyu ke;sj wo ld,fha iudoka fjkakd jf.a fn!oaOfhda
fiaru mkais,a iudoka fjkjd kuq;a lSfhka lS fokd o mkais,a
wdrËd lrkafka' wehs tA ;udf.a ysf;a keye ;ud is,a wdrËd
lrkjd lshd' fï úÈhg uu flfia fyda fï mkai, s a wdrËd lrkjd
lshd ysf;a ordf.k bkak flkd w;ska mkais,a lefvkak mq¿jka
o@ lefvkak neye' t;fldg thd ;=< yg .kak tk wl=i,
O¾u yg.kak mq¿jkao@ neye' t;fldg ;udf.a yg .kak tk
wl=i, O¾u yg .kak tkfldg iS,h iudokaj bkak flkd
iS,h isysm;a lrkjd' isysm;a lr,d iS,fha yslafukjd' t;fldg
thdf.a yg fkd.;a wl=i,a yg .kakjdo@ keye' wkak n,kak
iS,h wdrËd jk úÈh' fmdah ojig .sys,a,d is,a iudoka fjkjd'
Wfmdai: iS,h iudoka fj,d mkaif,a fudllao lrkafka' tl;=
fj,d f.or fodrj, foaj,a l;d lr lr bkakjd' thd is,amohla
iudoka fj,d bkafka fo;sia l;dj,ska j,lskjd lshd' kuq;a thdf.a
ysf;a tAl keye' iS,h iudoka fj,d thd fhfokafka u jevlg
ke;s l;dj,' t;fldg thdf.a iS,h iïmQ¾K fõú o@ wgis,a
iudoka fj,d thd fndre lshkjd' thdf.a iS,h wdrËd fjkafka
keye' ;ud iudoka jQ iS,h mKg;a jvd wdrËd l< hq;=hs'
nqÿ rcdKka jykafia mydrdo iQ;%fha foaYkd lr ;sfnkjd
—mydrdoh fï wd¾hh Y%djlfhda ;ud iudoka jQ iS,h mKg;a
jvd wdrËd lrkjd'˜ wr fï mskaj;=ka wy,d we;s fldfid,a
98 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

rcq f .a mq ; l= ys á hd úvQ v N l= u drhd" YdlH ckmohg .s h d


hqoaOhlg' YdlHfhda iS,h wdrËd lrñka ysáh wh leu;s jQfha
keye hqoaO lrkak' úvQvN l=udrhd oyia .Kkla YdlHfhda urd
±ïud' ;uka iS,h wdrËd lrk ksid YdlHfhda wdhqO w;g
.;af;a keye' wkak iS,h wdrËd lrk úÈh' t;fldg tA wh
;=, yg fkd .;a; wl=i, O¾u yg.kak mq¿jkao@ neye'
t;fldg fï iS,h flfkla iïmQ¾K lrkjd kï ;ud iudoka jQ
is,amo wdrËd lrkjd kï thdf.a Ôú;hg /ljrKhla fkao@
/ljrKhla' thdf.a Ôú;hg yg fkd .;a wl=i, O¾u lsisu
wdldrhlska yg.kak úÈhla keye' ta iS,h hs'
fojk ldrKh bkaøsh ixjrh' b;du jeo.;a mskaj;=ks fï
bkaøsh ixjrh nqÿrcdKka jykafia ta iQ;%fha u foaYkd lrkjd"
—l:[ap uydkdu wßhidjfld bJøsfhaiq .=;a;oajdfrd fyda;s˜'
flfiao uydkdu wdßh Y%djlhd jyk ,o bkaøshka we;sj Ôj;a
fjkafka' bkaøshka jidf.k Ôj;a fjkafka@ fu;ek jidf.k
lsõfõ bkaøshkaj,g wl=i, O¾uhka we;=¨ùu je<elaùu i|yd
lghq;= lrkafka fldfyduo@ lshk ldrKh .ek hs' nqÿrcdKka
jykafia foaYkd lrkafk' —bO uykdu wßhidjflda plaLqkd rEmx
Èiajd k ksñ;a;.a.dyS fyda;s˜ fï oEiska olsk rEmfha thd ksñ;s
.ka f ka keye' kdkq n H[a c k.a . dyS wkq ks ñ ;s .ka f ka keye'
hFjdêlrk fïkx pla L q b Jøs h x wixjq ; x úyrka ; x wNs Ê ®d
fodaukiaid mdmld wl=i,d Oïud wkajdiaifjHhqx uydkduh" fï
wei wixjr lr .;a ; g mia f ia is f ;a hï wNs Ê ®djla
fodaukiaihla ksid wl=i, O¾uhla yg.kakjdo yg .kak bv
;sfnkjdo@ th je<elaùu i|yd thd ls%hd lrkjd' uydkdu"
fukak fï wdldrhghs wd¾hh Y%djlhd bkaøsh ixjr lr .kafka'
lKska wyk Yíohl thd ksñ;s" wkq ksñ;s .kafka keye'
kdihg ±fkk .| iqj|l ksñ;s wkq ksñ;s .kafka keye' Èjg
±fkk rihl ksñ;s .kafka kE' wkq ksñ;s .kafka keye' lhg
±fkk myil ksñ;s .kafka keye' wkq ksñ;s .kafka keye' fï
úÈhg ksñ;s wkq ksñ;s .kafka ke;sj fï remj, h:d iajNdjh
wd¾hh Y%djlhd olskjd' fï wei lshkafka wks;H iajNdjhg
whs;s fohla' rEmh lshkafka wks;H iajNdjhg whs;s fohla'
wefia yg .kakd ú[a[dKh lshkafka wks;H iajNdjhg whs;s
fohla' weihs rEmhs ú[a[dKhs tl;= fj,d yefok wefia
iam¾Yh lsh,d lshkafka wks;H iajNdjhg whs;s fohla' Miai
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 99
mÉphd fõokd wefia iam¾Yh ksid yg.kakd iem fyda ÿla fyda
WfmaËd fõokd wks;H iajNdjhg whs;s fohla' fukak fï
wdldrhg ys;kjd wd¾hh Y%djlhd'
idudkH flkd fldfyduo ys;kafka thd fudlo lrkafka'
wefika olsk rEmfha ksñ;s .kakjd' wefika olsk rEmfha ksñ;s
wrf.k wefika ÿgq rEmh Tiafia ys;kak f.dia kQmka rd.h
fuhdf.a is f ;a we;s fjkjd' kQ m ka oa f õYh fuhdf.a is f ;a
we;sfjkjd' yg fkd .;a uq,djg fuhdf.a is; m;a fjkjd'
ldf.o@ mD:.ack flkdf.a' kuq;a wd¾hh Y%djlhd is;kafka wr
úÈyg'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd wdÈ;a; mßhdh iQ;%fha
uyfKks" fï úÈhg wefika rEmhla ±l,d ta olsk rEmh Tiafia
ne¢,d ú¢kak hkjdg jvd fyd|hs r;ajQ hlv m;=rla wefia
w;=,a, .;a;d kï' wehs ta m;=rla wefia w;=,a,d .;af;d;a bka
fõokdjla ±fkkjd' kuq;a ta fõokdj ksid thd i;r wmdfha
WmÈkafka keye' kuq;a wefika olsk rEmh Tiafia fuhd ys;kak
.sfhd;a kQmka rd.h thdf.a isf;a we;sfj,d rd.h Tiafia ls%hd
lrkak .sfhd;a" kQmka oafõYh thdf.a isf;a we;sfj,d ta oafõYh
Tiafia ls%hd lrkak .sfhd;a ta m;afjÉp uq,dj Tiafia ls%hd lrkak
.sfhd;a thd w;ska nrm;, wl=i,a fjkak mq¿jka' nqÿrcdKka
jykafia foaYkd lrkjd uyfKks" lKska wik Yíoh Tiafia
is; is;d fï Yíofha ksñ;s wrf.k ta flf¾ wdYajdofhka
fjf,kjdg jvd fyd|hs hlv W,la wrf.k lfKa wek .kak
tl' tys§ Tyq widudkH fõokdjla ú¢kj' kuq;a ta fõokdj
ksid uereKg miafia ksrhg hkafka keye' kuq;a wr lKska wyk
Yío Tiafia ys;kak ys;kak tal iqN úÈhg wrf.k taflka
we;sjk rd. oafõY fuday Tiafia ys;kak .sfhd;a nrm;, wl=i,a
O¾u isoaO fjkak mq¿jka'
fï úÈhg ;uhs kdihg ±fkk .| iqj|" nqÿrcdKka
jykafia foaYkd lrkjd' uyfKks" r;ajQ kshklska fï kdih
lmd .kak tl fyd|hs lshd kdihg ±fkk .| iqj| .ek is;
is;d bkakjdg jvd' uyfKks" Èjg ±fkk rih .ek ksñ;s
wkqksñ;s f.k rd.fhka" oafõYfhka" fudayfhka nef|kjdg jvd
r;a fjÉp msyshlska Èj lmd.kak tl fyd|hs' fï YÍrh r;ajQ
hlv m;=rla wrf.k w;=,a,d .kak tl fyd|hs' ta;a tA lhg
100 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

±fkk myig we,s,d ta .ek is;ñka fï myi ú| ú| bkakjdg


jvd' wehs fï foaj,ska i;r wmdfha hkafka keye' fï hlv
m;=r w;=,a, .;a;dg uyfKks" rd." oafõY" fuday is;sú,s Tiafia
ys; ys; bkakjdg jvd ksod .kak tl fyd|hs lshkjd' kskao
lsh,d lshkafka Ôú;h j| Ndjhg m;a lrk fohla' kuq;a tA
kskao fyd|hs lsh,d lshkjd" wr is;sú,s Tiafia is; is;d iem
iy.; úkaokhla ú¢kjdg jvd' ksod .;a; lsh,d ksrfha hkafka
keye' kuq;a wr is;ú
s ,s Tiafia is; is;d bkak .sfhd;a thd tAldka;
jYfhkau ksrfha'
t;fldg fldfyduo@ fï wd¾hh Y%djlhd weiska olsk rEm
Tiafia ys;kafka wd¾hh Y%djlhd weiska olsk rEm wks;H úÈyg
olskjd' fï ú[a[dKh wks;H úÈyg olskjd' iam¾Yh wks;H
úÈyg olskjd' fõokdj wks;H úÈyg olskjd' wks;H úÈyg
olsoa§ thd fõokdj Tiafia ;Kaydfjka nef|kjdo@ nef|kafka
keye' idudkH flkd fï fõokdj Tiafia thd ;Kaydjlg
nef|kjd' idudkH flkd fï fõokdj Tiafia —fõokd mÉphd
;Kayd - ;Kayd mÉphd Wmdodkd˜' wkak ;Kaydjla we;s fjÉp
yeáfha ne¢ hkjd' ta Tiafia —Wmdodk mÉphd Nfjda˜ wkak
Wmdodkhla we;s jqkd u kej; Wm;la i|yd l¾u ilia fjkjd'
kuq ; a wd¾hh Y% d jlhd fldfyduo ys ; ka f ka @ ±ka ry;ka
jykafia,d fldfyduo@ ry;ka jykafia,d f.a weihs" rEmhhs
tl;= jQ ;ek ú[a[dKh yg .kafka keoao@ yg .kakjd'
t;fldg weihs rEmhhs ú[a[dKhhs tl;= jQ ;ek wefia iam¾Yh
yg .kafka keoao@ we;s fjkjd' iem ÿla WfmaËd fõokd ry;ka
jyka f ia g we;s jka f ka keoa o @ we;s fjkjd' kuq ; a ry;ka
jykafiag —fõokd mÉphd ;Kayd˜ keye' wehs tA ry;ka jykafiag
;Kaydj ke;s ksid —;Kayd mÉphd Wmdodk˜ keye' Wmdodk ke;s
ksid —Wmdodk mÉphd Nfjda˜ keye' ry;ka jykafiag' kej;
Wm;la i|yd l¾u ilia fjka f ka keye' tA ;uhs ry;ka
jykafiaf.a iajNdjh' wks;a ish¨ fokd f.a u fï olsk bkaøshka
Tiafia fï ls%hdj,sh isoaO fjkjd' t;fldg wr wd¾h Y%djlhd
wr úÈhg ys;,d ish,a, wks;H úÈyg ±l,d fïjd flfrys fkd
we,S isákjd' fkd wef,k fldg fïjdhska ñfokjd' ñÿKq is;
flf,ia j,ska ñfokafka keoao@ ñfokjd flf,ia j,ska ñfokjd'
fï ñ§u ;uhs ixidrfhka ksoyia ùu' ixidfrka ksoyia ùu
lsh,d lshkafka fï flf,ia j,ska ñ§ug hs'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 101
nqÿrcdKka jykafia ,Õg ojila tkjd W;a;r lsh,d
n%dyauKfhla' Wkajykafiag lshkjd —iajdñkS" Nd.Hj;=ka jykai
uu fï mßißh lshk mßn%dclhdf.a f.da,fhla' mßißh lshk
wfma mßn%dclhka jykafia fï bkaøsh Ndjkdj lshk tl foaYkd
lrkjd' nqÿrcdKka jykafia wykj —W;a;rh" Tnf.a Ydia;DDka
jykafia mßißh fldhs wdldrhlskao bkaøsh Ndjkdj foaYkd
lrkafka˜' wfma Ydia;DDka jykafia mßißh foaYkd lrkafka weiska
rEm fkd ±l bkak" lKska Yío wykafka ke;sj bkak" Èj"
kdih" YÍrh lsh,d lshkafka ±fkk foag' kdihg .| iqj|
±fkkjd' Èjg ri ±fkkjd' YÍrhg myi ±fkkjd' wkak
±fkk foag ;uhs uq;h lshkafka' fï —ÈÜG˜ ndysh odreÖßh
iQ;%fha ;sfhkafka —ÈÜfG ÈÜG u;a:x Núiai;s - iQf; iq; u;a:x
Núiai;s - uqf; uq; u;a:x Núiai;s˜ fï fu;k uq; lshd lshkafka
kdihg ±fkk .| iqj|hs Èjg ±fkk rihhs YÍrhg ±fkk
myihs' fï ;=kg ;uhs —uq;h˜ lshkafka' wr W;a;r n%dyauKhd
lshkjd —iajdñkS Nd.Hj;=ka jykai uQ;h fkd ,nd bkakhs wfma
mßißh n%dyauKhd lshkafka' t;fldg weiska rEm fkd ±l isàu'
lKska Yío fkd wid isàu' fï Èjg kdihg YÍrhg ta wruqKq
fkd f.k isàu' ta lshkafka tajdhska myi fkd ,nd isàu'
bkamiq nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd W;a;rh' weiska
rEm fkd ±l isák tl kï bkaøsh Ndjkdj lsh,d lshkafka"
tfyu kï fï wJO ñksiaiq ;uhs fyd|g u bkaøsh Ndjkdj
jvkafka' wehs weig fudl=;a fmfkkafka keyefka' lKska Yío
fkd wid isàu kï bkaøsh Ndjkdj lsh,d lshkafka" ìysß ñksiaiq
;uhs fyd|g u bkaøsh Ndjkdj jvkafka' ta fj,dfõ t;k isáh
wdkkao yduqÿrefjda nqÿrcdKka jykai fï wd¾h úkfha bkaøsh
Ndjkdjla ;sfí kï th lsh,d fokak ±ka fj,djhs' túg fï
wd¾h úkfha bkaøsh Ndjkdj nqÿrcdKka jykafia lsh,d ÿkakd
fufyu' fï lshk bkaøsh Ndjkdj —weiska rEm olskjd" weiska
rEm ±l,d fï rEm flfrys fkd we,S bkakjd' wkak bkaøsh
Ndjkdj' wei wks;H úÈhg olskjd' rEmh wks;H úÈhg olskjd'
ú[a [ dKh wks ; H úÈhg ols k jd' fï weihs rEmhhs
ú[a [ dKhhs wks ; H úÈhg ols k flkd wefia ia m ¾Yhg
nef|kafka keye' fõokdjg nef|kafka keye' t;fldg fuhd
fõokdjg nef|kafka ke;s ksid ;Kaydjla we;sfjkafka keye'
t;fldg ;Ka y djla we;s fkd jk ks i d Wmdodkhla keye'
102 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

Wmdodkhla ke;s ksid Njhla keye' wkak W;a;rh' tfyu ke;sj


weiska rEm fkd ±l isàu fkdfjhs'
fudlo wfma wei bÈßhg rEm tkjd lshk tl' j<lajkak
neye' Èjg ri ±fkkjd lshk tl j<lajkak neye' kdihg
.| iqj| ±fkkjd lshk tl j<lajkak neye' kuq;a wmg
lrkak mq¿jka fudllao fï ish,af,a u h:d¾:h ±lSu' t;fldg
fï h:d¾:h olskafka ke;s flkd ne¢ ne£ bkak flkd fldhs
jf.a o @ udrhdg wyq f jÉp flkd ks r ka ; rfhka u udrhdg
wyqfjÉp flkd lshk tlhs' nqÿrcdKka jykafia l=ïfudamu iQ;%
foaYkdfõ foaYkd lrkjd uyfKks" fï .xÕdjla whsfka bkakjd
bífnla' fï bínd w;a folhs" ll=,a folhs T¨jhs myu t<shg
odf.k bkakjd' ysjf,la wE;ska tkjd fï bíndg bj w,a,ñka'
ysj,d wE;ska tkj olsoaÈu bínd fudlo lrkafka w;a fol;a
.ka k jd lgq j we;= < g" ll= , a fol;a T¨j;a .ka k jd lÜg
we;=<g' fï ysj,d n,df.k bkakjd bínd fldhs tl o t,shg
odkafka' thska weo,d blaukska u veye .kakg' w;o biair fj,d
odkafka ysj,d n,d bkakjd w;ska veye .kak' wks;a w; ±ïfud;a
ta w; veye .kakjd' ll=, ±ïfud;a ll=,;a veye .kakjd'
T¨j ±ïfud;a T¨j;a veye .kakjd' ljqo fufyu n,d bkafka
ysj,d'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd mskaj;a uyfKks" Tkak
Th bínd jf.a ;uhs fï f,dal i;a;ajhd' wr ysj,d lshkafka
udrhd' udrhd n,d bkakjd fï f,dal i;a;ajhd tlaflda weiska
veye .kak' fldhs bkaøsfhka o veye .kafka lK o oukafka
lKska veye .kakjd' kdih o oukafka kdifhka veye .kakjd'
Èj o odkafka Èfjka veye .kakjd' lh o odkafka lhska veye
.kakjd' uyfKks" wr bkaøshka ál w;a md T¨j we;=,g od.;a;
mqoa.,hd ;uhs uf.a Y%djlhd' t;fldg thd udrhdg wyqfjkafka
keye' wehs thd bkaøsh ixjr lrf.k bkafka' thd udrhdf.ka
ksoyia thdg fuhdj w,a,kak neye' thd fyd|g bkaøshka ixjr
lr f.k bkafka' n,kak nqÿrcdKka jykafiaf.a Wmud' t;fldg
fu;k ;sfhkafka .eUqre O¾u fldgila' ±ka ndysh odreÖßh
f.a l:dj wy,d ;sfnkjo@ nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d'
—ÈÜfG ÈÜG u;a;x˜ ÿgq foa ÿgqj foa úÈhg muKla is;kak'
±lmq foa Tiafia ys; ys;d bkak tmd' ±lal foa ±lal fohska
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 103
kj;a;kak' —iqf;a iq;u;a;x˜ wymq foa wymq fohska kj;ajkak'
Bg miq tal Tiafia is;d bkak tmd' —uqf;a uq; u;a;x Núiai;s˜
±kqk foa ±kqk fohska kj;ajkak' ta ±kqk foa Tiafia f.dia is;
is;d iem ÿla fõokd WfmaËd fõokd ú¢ñka thska wdYajdo ,nkak
tmd' —ú[a[df;a ú[a[d; u;a;x Núiai;s˜ ±k.;a foa ±k.;a
fohska kj;ajkak'
t;fldg n,kak fï foaYkdj lr,d bjr fjkfldg ndysh
odreÖßh ;dmi;=ud ry;a jqKd' nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lrkjd' ndysh Tn fï úÈhg kï yslafukafka Tn t;k;a keye'
Tn fï úÈhg kï yslafukafka Tn fu;k;a keye' ndysh Tn ta
w;r;a keye' fu;k u hs ;sfhkafka iißka ñ§u' fï foaYkdj
bjr fjoa§ odreÖßh ;dmi;=ud ry;a jqKd' n,kak nqÿrcdKka
jykafiaf.a foaYkdj' t;fldg fï úÈhg ysf;kafka ke;sj wms
yefudau fï weiska olsk rEm Tiafia .sys,a,d wm%udK ÿllg
m;a fjkjd'
t;fldg fï ms k a j ;= k a wy,d we;s Wma m ,jKa K d ry;a
fufyKska jykafia f.a l:dj' Wmam,jKaKd fufyKska jykafiag
is;ska wd,h l< kkao lshd udkjlfhla ysáhd' Wmam,jKaKd
fufyKsh lshkafka b;du rEu;a flfkla' ta rEmh ±l,d rEmh
Tiafia ls%hd lrkak .shd' tA rEmh Tiafia iem" fõokdj fydhd
f.k .shd lõo@ kkao udkjlhd' tA rEmh Tiafia wdYajdohla
ú¢kak .sys,a,d kkao udkjlhd ksrfha .shd' wog;a ÿla ú¢kjd'
wkak n,kak udkjlhd wei lshk bkaøsh ixjr lr fkd .;a
ks i d wr foa g wyq j q K yeá' fï úÈhg u hs wms lK g
wyqfjkafk;a' fï úÈhg u hs wms kyh g wyqfjkafk;a' fï
úÈhg u hs Èj g wyq fjkafk;a' YÍrh g wyqfjkafk;a fï
úÈhg u hs' isf;ka is;k is;sú,s j,g;a wyq fjkafka fï úÈhg
u hs'
fï mskaj;=ka wy,d we;s msKavmd;sl ;siai ry;ka jykafia
f.a l:dj' fï ry;ka jykafia ld,hla ;siafia msKavmd;fha
jeähd tlu f.orlg b;ska fï f.or Ôj;a jqfka ueKsla Tm
ouka f kla ' ±ka fï ueKs l a Tm ouka k d ry;ka jyka f ia g
Wmia:dk l<d' ks;s m;d Wmia:dk l<d' b;ska tl ojila ry;ka
jykafia msKavmd;fha jäoa§" fï ueKsla Tm oukakdg uia j.hla
,eì,d uia lm lmd ysáhd' Th w;fr rÊcqrefjda ¥;fhla w;
104 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ueKslla tõjd' Tm oujd .kakg' b;ska uia lmñka ysá mqoa.,hd


f,a ;ejreKq w;skau ueKsl wrf.k me;a;lska ;sínd' fï f.or
wdofrka we;s l< fldiajd ,sysKsfhla ysáhd' ±ka fudlo lrkafka
ueKsl me;a;lska ;snQ wr mqoa.,hd ´kE lulg f.a we;=,g
.shd' fldiajd ,sysKshd uia l=Üáhla lsh,d wr f,a ;ejreK
ueKsl .s,a,d' ry;ka jykafia fïl ±lald' kuq;a ry;ka
jykafia ±lal foa t;ekska k;r lrkjdfka' ry;ka jykafia
—ÈÜfG ÈÜG u;a;x˜ ry;ka jykafia ±lal fohska kj;skjd'
b;ska wr mqoa.,hd wdmiq weú;a n,oa§ ueKsl keye' wdmiq f.a
we;=<g f.dia ;u Nd¾hdjf.ka ueKsl .;a;d o wikjd' kE
lsh, lshkjd' orejd w;ska wykjd keye lshkjd bka miafia
wr mqreIhd Nd¾hdjg lshkjd tl;a tlgu fïl .kak we;af;a
yduqÿrefjda lshd' bkamiq ry;ka jykafia ,Õg weú;a wykjd
—iajdñKS ueKsl .;a;do@ ry;ka jykafia lshkjd uu .;af;a
keye lsh,d' bkamiq wdmiq f.g f.dia ;u Nd¾hdjg lshkjd
±ka ueKs l .;a ; flfkla keye' ta l dka ; jYfhka u fï
yduqÿrefjda ;uhs .kak we;af;a lsh, lshkj' t;fldg ìß|
lshkjd keye yduqÿrefjda tfyu lrk tlla kE'
tfyu lshoaÈ;a ,Kqjla wrf.k wdjd ±ä jrmglska wr
yduqÿrejkaf.a T¨j fj,kjd' ;o lr lr wykjd .;a;o ueKsl
lshd' uu .;af;a keye lshkjd' ;j;a ;o lrkjd .;a;o ueKsl
lsh lshd' .;af;a keye lshkjd' ±ka fufyu T¨j ;o lroa§
wr yduqÿrejkaf.a kdfyka f,a mkskak mgka .;a;d' ±ka fï f,a
iqj|g fldiajd ,sysKshd wdmiq wdjd f,a fndkak' wr mqoa.,hd
±ä wd>d;hlska bkafka ^±ä ffjrhlska&' .eyqjd mhska fldiajd
,sysKshdg myrla' fldiajd ,sysKshdf.a mmqjg je§ ueß,d jegqKd'
±ka ry;ka jykafia l;d lrkjd wr mqoa.,hdg —mskaj;" wr
i;d ueß,d o n,kak'˜ fï mqoa.,hd ;ryskafka bkafka' lsõjd
—W! uereK jf.au WU;a ueßhka˜ lsh,d' ;j;a wr jrmg ;o
l<d' bkamiafia ry;ka jykafia ±k.;a;d taldka; jYfhkau
wr i;d ueß,d lsh,d' W! uereK jf.a WU;a ueßhka lsh,d
lsõj ksid' bkamiafia wr mqoa.,hdg l;d lr,d —mskaj;" Th
neïu álla nqre,a lrkak' fï i;d ;uhs ueKsl .s,af,a' nv
m<d n,kak˜ lsõjd' nv m,d n,kfldg ueKsl ;sínd' bkamiafia
wr mqoa.,hd wm%udK ixfõ.hlg m;a fj,d lshkjd' —wfka
iajdñkS" ux fkd ±k l< jrofka" Tn jykafiag lshkak ;snqKd
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 105
fka' uu okafka keye wr i;d .s,a,d lsh,d'˜ ry;ka jykafia
lshkjd —mskaj;" uu ta fj,dfõ lsõjd kï Tn wksjd¾hfhka
fï i;dj urkjd'˜ t;fldg n,kak wr ry;ka jykafiaf.a
Ôú;h .sh;a wl=i,fha fhfokafka keye' Bg miafia wr iajdóka
jykafiag we;sjQ fõokdj wdndOh ksid u ta ry;ka jykafia
ál lf,lska msßksjka mEjd' wr mqoa.,hd lr.;a;= mdmh ksid
.s y s k a bmÿKd ks r fha ' wehs ta ry;= k a ueÍu wdkka ; Íh
mdml¾uhla'
wkak n,kak ;ukaf.a is;g isf;k is;sú,s Tiafia ls%hd
lrkak .sfhd;a fldfyao kj;skafka ksrfha' is;g isf;k is;sú,s
Tiafia .sfhd;a Tkak t;ekhs wmg;a kj;skak fjkafka' olsk
olsk rEm Tiafia ls%hd lrkak .sfhd;a Tkak t;khs kj;skak
fjkafka' lKg wefyk Yío Tiafia ls%hd lrkak .sfhd;a Tkak
t;ekhs kj;skak fjkafka' talhs nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lrkafka" —uyfKks" bkaøsh ixjrh we;s lr .kak'˜ t;fldg
bka ø s h ixjrh ls h ka f ka wei ms h d f.k ys £ u fkd fjhs '
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lr,d keye weia mshdf.k bkak
lsh,d' —wjÈfhka bkak˜' kuq;a fldfyduo ixjrj bkafka lshk
úÈh Wkajykafia foaYkd lr,d ;shkjd' wdkak ta úÈhghs bkaøsh
ixjr lr .kafka' b;ska fï l;dj,ska wmg f;afrkafka bkaøsh
ixjrfha ;shk jeo.;alu hs' flfkla bkaøsh ixjrfha fhfokjd
kï ;ukaf.a wei lshk bkaøsh nqÿrcdKka jykafia foaYkd lr,d
;s h k wdldrhg ixjr lr .ka k jd kï lK ls h k bka ø s h
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lr,d ;shk wdldrhg ixjr lr
.kakjd kï kdih" Èj" lh" uki lshk fï bkaøshka ál
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lr,d ;shk wdldrhg ixjr lr
.kakjd kï thd w;ska kQmka wl=i, O¾u bm§ug mq¿jkao@
neye' wkak kQmka wl=i,a O¾u bm§u je<elaùu i|yd lrk
ù¾hhls fudllao bkaøsh ixjrh'
;= k a j eks tl uu ls h ka f ka jeo.;a u tlla fudlla o @
cd.Íhdkqfhda.h' fudllao cd.Íhdkqfhda.h lshkafka' ksÈ jeÍu'
wehs ta ksÈ jeÍu kQmka wl=i, O¾u kQmojkak lrk ù¾hhla
lsh,d lshkafka' kskao lsh,d lshkafka kSjrKhla' kSjrK n,j;a
fjkak ;shk wjia:djhs' ÒkñoaOh lshkafka kSjrK j,ska tlla'
ÒkñoaOh lshk kSjrKh ld ;=< yß ;shkjd kï thd ;=<
106 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

lduPkaoh lshk kSjrKh jefâ' jHdmdoh lshk kSjrKh


jefvkjd' Woa o Ép l= l a l = É p ls h k kS j rKh jefvkjd'
úÑlsÉPdj lshk kSjrKh jefvkjd ÒkñoaOh Tiafia' tAlhs
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkafka —uyfKks" ksÈ j¾ð;j
bkak' fu;ek§ lshkafk fkd ksod bkak lshk tl fkdfjhs'
kuq;a kskao md,kh l< hq;=hs' fldhs wdldrfhkao kSjrK O¾u
;ukaf.a is;g fkd tk wdldrhg kskao md,kh lrkak'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd' —l:[ap uydkdu wdßh
idjfld cd.ßhx wkqh;af;da fyda;s˜ fldfyduo uydkdu wd¾hh
Y%djlhd kskao md,kh lrkafka' nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lrkjd' —bO uydkdu wdßhidjflda Èjix pxlfïk ksiÊcdh
wdjrKSfhys Oïfï Ñ;a;x mßfidafè;s˜ uyfKks" Èjd ld,fha
wd¾hh Y%djlhd ilaufkka yd ys£fuka ;ukaf.a is;g fï kSjrK
O¾u we;=¨ùu fkdjk wdldrhg Ndjkdfjka l,a f.jkjd'
t;fldg Èjd ld,fha ilauka Ndjkdfjka yd ys¢ñka' t;fldg
;ukaf.a is;g kSjrK O¾u we;=,;a fjkafk kE' wkak kSjrK
lshkafka fudkjdo@ wl=i,a' t;fldg ksÈ j¾ð;j Ndjkd lrkjd
lshkafka wl=i,a we;=¨ fkd ùug lrk ù¾hhla'
bkamiq nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd" —r;a;shd mGux
hdux rd;s%fha m<uq hdufha pxlfïk ksiÊchd wdjrKSfhys Oïfuys
Ñ;a;x mßfidafè;s ilaufkka yd ys£fuka Ndjkd lrkak' ta;a
fï kSjrK O¾u we;=<;a fkd jk wdldrhghs" is; kSjrK j,ska
hgm;a fkd jk wdldrhghs Ndjkdfhda.Sj bkak ´k bkamiq
nq ÿ rcdKka jyka f ia foa Y kd lrkjd" r;a ; s h d u¯ux hdux
olaÅfKak miafik isxyfiHhx lmafma;s mdfo mdox wÉpdOdh
if;da iïmcdfkda WÜGd i[a [ d ukis l ßFjd' rd;S % f ha uOHu
hdufha§ wd¾hh Y%djlhd wjÈjk fõ,dj isf;a OdrKh lrf.k
wêIaGdk lrf.k fï jï ll=, ol=Kq ll=, Wv ;shdf.k isxy
fiHdfjka ie;fmkjd' fyd|g u;l ;shd .kak' ol=Kq ll=,
Wv jï ll=, ;shdf.khs ie;fmkafka' tAfl wks;a me;a; ffiHdj
fjkia fjkjd' jï ll=, Wv ol=Kq ll=, ;shdf.k kï fiHdj
fjkia fjkjd'
ksod.kak fihHd y;rla nqÿrcdKka jykafia foaYkd lr
;sfnkjd fihsHd iQ;%fha§" uyfKks" ie;fmk fihsHd y;rla
;sfnkjd'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 107
1' fmf¾; fiHhdj - Wvq ne,s w;g ksod .ekSu
2' ldu fiHhdj - uqkska w;g ksod .ekSu
3' isxy fiHhdj - fï fiHhdj ;uhs nqÿrcdKka jykafia wkq
±k jodrkafka ie;mSug' ol=Kq ll=, u; jï ll=, ;ndf.k
ie;mSu'
4' ;:d.; fiHhdj - nq ÿ rcdKka jyka f ia g muKla fmdÿ
fiHhdjhs ' nq ÿ rcdKka jyka f ia , d ie;fmka f ka OHdk j,g
iujeÈ,d' m%:u OHdkhg" ÿ;sh OHdkhg" ;D;sh OHdkhg" p;=¾:
OHdk lshk OHdk j,g iujeÈ,hs'
nqÿrcdKka jykafia ;:d.; Y%djlhdg ie;fmkak lshkafka
is x y fiHhdfjka " wjÈjk fõ,dj is f ;a OdrKh lr f.k
ie;fmkak lshd we;' wms wjÈjk fõ,djg t,dï ;shkjd' t,dï
tl jÈk fldg ´*a lrkjd' tAl lrkak iaúÉ tl fydhd .kak
neßkï negß lE,s .,j,d odkjd' wdkak wfma ù¾hh' wfma
ù¾hh tA úÈyhs' t;fldg fï O¾u ud¾.fha hkak mq¿jka o@
neye' yg fkd .;a; wl=i, O¾u j<lajd .kak mq¿jkao@ neye'
nqÿrcdKka jykafiahs wmg fï úÈhg cd.ßhdkqfhda.h mqreÿ
lrkak lshd wkq ±k jodf<a'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd rd;s%fha wjidk hdufha
mdkaor hdufha wjÈjkak lshkjd' kej;;a ilaukska Ndjkd
lrka k ls h kjd' ;uka f .a is ; g kS j rK O¾u we;= < ;a ù u
je<elaùu msKsi' t;fldg fï nqÿrcdKka jykafia ilauka
lrka k ls h ka f ka fldfyduo weig rEm ±lS u je<ela ù ug
fkdfjhs' fïjhska wei wmsßisÿ fkd jk wdldrhgh' wei ixjr
lr .ekSugh' lK ixjr lr .ekSugh' kdih ixjr lr
.ekSugh' fï bkaøshka ixjr lr f.k kSjrK O¾u we;=¿ fkd
jk wdldrhghs nqÿrcdKka jykafia ilauka lrkak lshkafka'
Ndjkdkqfhda.Sj ilauka lrkak lshkafka' t;fldg fukak fï
wdldrhghs nq ÿ rcdKka jyka f ia fï cd.Íhdkq f hda . h wmg
wkq±k jodrkafka'
tl fõ,djl uq . ,ka ry;ka jyka f ia u.O ckmofha
l,a,jd, ckmofha jev ysáhd' nqÿrcdKka jykafia fï fjoa§
jev ysáfha iqxiqudr m¾j;fha fNail,d jkfha' nqÿrcdKka
jyka f ia ols k jd fï uq . ,ka uy ry;ka jyka f ia f.a is ;
108 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

:SkñoaOhg nr fj,d ;sfnkjd' tl wjia:djl § nqÿrcdKka


jykafia fuh ±l,d t;ekg jäkjd' ufkdauh lhla ujdf.k'
—fud.a.,a,dk Tnf.a is; fï jk úg ÒkñoaOhg nr fj,d
;sfhkafka' fud.a.,a,dk lsishï wjia:djl is; ÒkñoaOhg nr
fjkjd kï hïls i s wruq K la is y s lr lr is á k fõ,djl
fud.a.,a,dk tA wruqK isys fkdlr bkak'˜ Wml%u lSmhla
nqqÿrcdKka jykafia fu;ek§ foaYkd lrkjd' lsishï wruqKla
isys lr lr isák úg ;ukaf.a is; ksÈnr fjkjd kï tA wruqK
isys fkd lr bkak' t;fldg Tfí is; tA ksÈnßka whska fjkjd'
tA úÈhg;a is; ksÈ nßka whska fkdfõ kï Tn bf.k f.k
;sfnk wdldrhg O¾uh fufkys lrkak tkfldg Tfí isf;a
;sfnk ÒkñoaOh myfj,d hkjd' tA úÈhg;a fud.a.,a,dk Tfí
ksÈu; neyerj hkafka ke;akï' fud.a.,a,dk bf.k f.k
;sfnk wdldrhg O¾uh iÊ®dhkd lrkak' O¾uh iÊ®dhkd
lrk úg ksÈnr .;sh ke;s ù hhs' fï nqÿrcdKka jykafiaf.a
Wml%uhs' fyd|g bf.k .kak fï Wml%u' fudlo wms ks;ru
Òkñoaofhka neg lkjd'
Tn Ndjkd lrkak b|.;af;d;a Tn b|.;a;d u;lhs'
wdkdmdki;sh kï lrkafka m<uqjk yqiau .;a;d u;lhs' folla
fndfydu wudrefjka u;lhs' ;=kajk tfla b|,u yqiau .;a;o
u;l keye' tA ksid ud l,ska lshmq úÈhg ksÈnr .;sh m%ydKh
lrka k ùßh lrka k ´fk' Wka j yka f ia foa Y kd lrkjd
fud.a.,a,dk tA úÈyg;a ksÈnr .;sh ke;s fjkafka ke;akï
fud.a.,a,dkh Tn Tnf.a fomd iy lka isÿre w;af,ka msßuÈkak
lshkjd' túg Tfí ksÈu; .;sh ÿrefõh lshkjd' nqÿrcdKka
jykafia foaYkd lrkjd fud.a.,a,dk tA úÈyg;a ksÈnr .;sh
ke;sfjkafka ke;akï fud.a.,a,dk Tn ke.sákak' ke.sg,d weia
fol c,fhka fidaokak' c,fhka oEia fidaod msi oud f.k Èid
wkqÈid msßlaikak lshkjd' rd;s% ld,fha kï wyfia kel;a ;re
.Kkh lrkak lshkjd ;re Èyd n,df.k ;re .kskak lshkjd
fudlo ;re .Ksk tl fyd|hs kskaog jefgkjdg jvd ;re
.Ks k tl fyd|hs ;uka f .a is ; lduPka o wruq K ls k a is ;
fj,df.k tA foa .ek is; is;d bkakjdg jvd' ;re .ekakd lsh,
u flfkla ksrhg hkafka keye' tAlhs nqÿrcdKka jykafia
lshkafka fud.a.,a,dkh ;re .Kkh lrkak ksÈnr .;sh Tfí
ke;s fj,d hkjd' fud.a.,a,dk tA úÈhg;a Tfí ksÈnr .;sh
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 109
ke;sfj,d hkafka ke;akï' fud.a.,a,dk Èjd ix{dj fufkys
lrkak' Èjd ld,fha hï wdldrhlg o wdf,dalh ;sfhkafka rd;s%
ld,fha;a tA jf.au wdf,dalh ;sfnkjd lshd fufkys lrkak'
túg Tnf.a ksÈnr .;sh my ù hhs' fud.a.,a,dk fï úÈhg;a
Tnf.a ksÈnr .;sh myù fkd hhs kï fud.a.,a,dkh Tn ilauka
lrkak' t;lx nqÿrcdKka jykafia foaYkd lf<a keye ilauka
lrkak' fudlo nqÿrcdKka jykafia foaYkd lf<a ;ukag kSjrKh
meñKsfha ys|f.k isáoa§ kï tA bßhõfjka u th hgm;a lr
.kakd f,ihs' ;uka b|f.k Ndjkd lrk úg kï ÒkñoaOh
j¾Okh jkafka' nqÿrcdKka jykafia uq,skau foaYkd lrkafka tA
bßhõfjka u b|f.k ÒkñoaOh m%ydKh lrkakhs' Nhla jkafka
;ukaf.a is;g b|f.k boa§ kï tA bßhõfõ u b|f.ku nh
ke;s lrka k ' nq ÿ rcdKka jyka f ia wjidkhghs lS f õ
fud.a.,a,dkh neßu kï ke.sg,d ilauka lrkak' ilauka l<
hq;af;a fud.a.,a,dk bkaøshka ál ukdfldg ixjr lr f.khs
fudlo fï ilauk ;=<ska Tfí isf;a we;s jqK fkd jqKq ldu
wruqKq we;s jkak mq¿jka' ilauka lrk úg fud.a.,a,dk Tfí
is;g oafõY wruqKq we;s jkak mq¿jks' fuday wruqKq we;s jkak
mq¿jka' fud.a.,a,dk fï bkaøshka ukdfldg ixjr lrf.khs
Tn ilauka l< hq;af;a' fud.a.,a,dk fï úÈhg;a Tfí ksÈnr
.;s h ÿre fkdfõ kï fud.a . ,a , dk wjÈjk fõ,dj u;l
;shdf.k isxy fiHdfjka ie;fmkak'
mskaj;=ks" wehs nqÿrcdKka jykafia fï cd.Íhdkqfhda.h
fu;rï mqreÿ lrk f,i jodrkafka' ksÈu; ksid wfma is;aj,
kQmka rd." oafõY" we;sjkak mq¿jka' ksÈu; ;=<ska wfma isf;a
uq,djg m;aùu we;s jkak mq¿jks' rd.hg flfkla ne÷fkd;a tA
rd.h Tiafia ls%hd lrkak .sfhd;a thd w;ska nrm;, wdldrfha
wl=i,a isoaO fjkak bv ;sfhkjd' wr l,ska lSfõ rd. is; Tiafia
f.dia kkao udkjl ksrfha f.dia mefik yeá' oafõYh Tiafia
.sys,a,hs uia lmk" ueKsla Tm oukakd ksrfha mefykafka' uq,dj
Tiafia .sh;a tA úÈhg u hs' wfma is; fkdfhla wdldrfha nrm;,
wl=i, l¾uj,g /f.k hkjd' tAlhs nqÿrcdKka jykafia
foaYkd lrkafka fï ÒkñoaOh lshk tl Ôú;h j|Ndjhg m;a
lrkjd ls h d' Ôú;h j|Ndjhg m;a fkd lrka k hs
cd.Íhdkqfhda.h mqreÿ lrkak lshkafka' fukak fï wdldrhg
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lr,d ;sfhk wdldrhg fïjd mqreÿ
110 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

lrkjd kï wmf.a isf;a ygfkd.;a; wl=i, O¾u yg.kak


mq¿jks o@ neye'
B,Õ y;rjk tl ;uhs Y%oaOdj' uu Y%oaOdj .ek jeämqr
lshkafka keye' Y%oaOdj .ek fï mskaj;=kag bÈßfha § wykak
,efnk ksid' Y%oaOdj flfkl=f.a ysf;a ke;akï' ±ka nqÿrcdKka
jykafia Y%oaOdj y÷kajkafk fldfyduo —ioaOy;s ;:d.;iai
fndaêx˜ nqÿrcdKka jykafiaf.a wjfndaOh ms<sn| Y%oaOdfjka
msysgkjd thd woyd .kakjd nqÿrcdKka jykafiaf.a wjfndaOh'
wkak ioaOy;s ;:d.;iai fndaêx flfkl=g nqÿrcdKka jykafia
flfrys Y% o a O djla ke;a k ï flfkl= g YS % ioa O ¾uh flfrys
Y%oaOdjla ke;akï flfkl=g wd¾hh uyd ix> r;akh flfrys
Y%oaOdj ke;akï thdf.a isf;a ´kEu wjia:djl fï f;rejka
flfrka wE;a fjkak mq¿jks' f;rejka flfrka wE;a fjÉp ys;
´kEu wjia:djl wl=i, O¾uhkag nr fjkak mq¿jka' fudlo
fï l=i,hla j¾Okh lrkjd kï flfkla yg fkd .;a wl=i,
O¾uhka yg .ekSu je<elaùu i|yd W;aiy lrkjd kï tAldka;
jYfhka u tA flkd f;rejka irK .sh wd¾hh Y%djlfhla u hs'
wehs tA fudlo fï ish¨ l=i, O¾uhka b,lal ù ;sfnkafka
p;=rd¾h i;Hhg hs' wl=i, O¾uhka ish,a,u t,a, ù we;af;a
p;=rd¾h i;H O¾ufhka msg;g'
wms fï mskhs" l=i,hhs lshk fol fjka lr,d y÷kd .kak
´kE' mska lshkafka iemhg lshk kula mska lf<d;a iem úmdl
,efnkjd' wms l=i,a lf<d;a fudlla o wmg b;sß jkafka tl
ixidfrka ksoyia jkak fya;=jla fjkjd' wjfndaOhla lrd hkak
fya;=jla fjkjd' l=i,a ÈhqKq l,d u mska isÿ lr .;a;u iem
úmdl ,nd .kak mq¿jks' b;ska wkak ta úÈyg flfkla l=i,hla
Èhq K q lrkjd kï tA flkd tA l dka ; jYfhka u nq ÿ rcdKka
jykafiaj Y%oaOdfjka woyk flfkla fï YS% ioaO¾uh Y%oaOdfjka
ms<s.;a flfkla' wd¾hh uyd ix>r;akh Y%oaOdfjka ms<s.;a
flfkla muKhs ;sirKh ms<s.;a flfkl=g muKhs p;=rd¾h
i;Hh jegfykafka' p;=rd¾h i;Hh úYajdi lrkafka ;sirKh
úYajdi lrk flkd ú;rhs' tAlhs ux lsõfõ kQmka wl=i, O¾u
bm§u je<elaùu i|yd Y%oO a dj tAldka; jYfhkau jeo.;a fjkjd
lsh,d' fudlo flfkl=g ;sfhkafka wuQ,sld Y%oaOdjla kï tA
mqoa.,hd ´kEu fj,djl nqÿrcdKka jykafia yer oud fjk;a
wd.ula lrd hkafka keoao@ hkjd tA flkdf.a t;ek§ ysf;a yg
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 111
.kafka kQmka wl=i,a O¾u fkdfõo@ fï kQmka wl=i, O¾u
fya;=fjka ´kEu fõ,djl fï YS% ioaO¾uh bj; ,d fjk;a o¾Yk
lrd hkafka keoao@ hkjd' weoys,s lrd hkjd Y%oaOdjg wdmq
ke;s flfkla ´kEu fj,djl wd¾hh uy ix> r;akhg wmydi
lr lr fjk;a mQcljre miafia hkafka keoao@ hkjd' t;fldg
thdf.a ysf;a yg.kafka wl=i, O¾u' fudlo thd ioaO¾ufhka
wE;g úisù hkjd' thdf.a isf;a yg.kafka kQmka wl=i, O¾u
t;fldg flfkla Y%oaOdjg tkjd kï wdldrj;S Y%oaOdjg tkjd
kï wkak thdf.a ysf;a kQmka wl=i,a O¾u we;s ùu je<elaùu
i|yd lrk ù¾hhla tAl' Y%oaOdfõ ia:djr fjkjd lshkafka
bkaøÇ,hla jf.a fkd ie,S bkakjd' tA lshkafka thd wks;a
me;af;ka lrkafka fudllao@ wl=i,a O¾u we;sùu je<elaùu
i|yd lrk ù¾hhla' tAl ;uhs uu lsõfõ wl=i, O¾u we;sùu
je<elaùu i|yd lrk ù¾hhla lsh,d' uu fu;ekska Y%oaOdj
lshk tl kj;ajkjd' fudlo fïjd úia;r jYfhka mskaj;=kag
bf.k .kak ,efnkjd bÈßfha§'
B,Õg jeo.;au tl ;uhs fudllao wl=i,a i|yd ;sfhk
nh yd ,eÊcdj' wl=i,a lrkak nhla ke;akï flfkla ´kEu
wl=i,hla ´kEu fõ,djl lrkjd' wl=i,a lrkak ,eÊcdj
ke;akï ´kEu wl=i, O¾uhla lrkjd' tAlhs pl%j¾;S iSykdo
iQ;% foaYkdfõ nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkafka" —uyfKks"
wkd.;fha ld,hla tkjd ñksia wdhqI wjqreÿ oyhg wvqjk' tA
ld,fha l=i,a lshk kuj;a wykak ,efnkafka keye'˜ nqÿrcdKka
jykafia wykjd uyfKks" l=i,a lshk kuj;a wykak ke;akï
f,dafla l=i,a lrk wh fldfya fydhkak o@ uyfKks" fï ,eÊcdj
nh iïmQ¾Kfhka u ñksiqkaf.ka w;=reoyka fj,d hkjd' Th
ksid uj orejka y÷kkafka keye' .=rejrhd YsIHhd y÷kkafka
keye' uyK nuqKka" .syshka y÷kkafka keye' jeäysáhka
nd,hka y÷kkafka keye' ifydaorfhda ifydaoßhka y÷kkafka
keye' uyfKks" fï ld,fha nqÿrcdKka jykafia jev jik
ld,fha hï wdldrhlg o n,af,da" n<,a¨" yrla" t¿fjda jf.a
i;a;= ldu fiajkfha fhfokafka m%isoaêfha lsisÿ nhla ,eÊcdjla
ke;s j ' uyfKks wjq r eÿ oyhg wdhq I neia i du fuka k fï
wdldrhghs ñksiaiq ldu fiajkfha fhfokafka fudlo wl=i,hg
nhla keye' wl=i,hg ,eÊcdjla keye' flfkla wl=i,hg
nhhs kï thdg ;sfhkafka kQmka wl=i,a O¾u yg .ekSu md,kh
112 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ùula' flfkla wl=i,hg ,eÊcd kï thd md,kh fjkjd'


nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd Nh iQ;%fha§ Nh y;rla
;sfnkjd'
1' w;a;dkqjdo Nhx
wl=i,a oyï lrkak Nh mqoa.,hd fudlgo Nh ;ukaf.a
is;g' fï wl=i, O¾uh uf.a isf;a we;sjqfkd;a uf.a is; ug
fodia lshhs lshd nh fjkjd' t;fldg ;ukaf.a is; ;ukag fodia
lshhs lshd nh kï thdf.a isf;a kQmka wl=i,a O¾u yg.kak
mq¿jkao@ neye' thd Nh fjkjd ,eÊcdj .ek'
2' mrdkqjdo Nhx
wkqka ;ukag fodia lshhs lshd Nh fjkjd ,eÊcd fjkjd'
fï wl=i,h lf<d;a wkqka ;ukag fodia lshhs lshd flfkla Nh
fjkjd kï thdf.a wl=i, O¾u yg.ekSu md,kh fjkjdo@
keoao@ md,kh fjkjd' t;fldg Nh ,eÊcdj we;s lr .kakjd
lshkafka kQmka wl=i, O¾u yg fkd .ekSug lrk ù¾hhla
fkdfõ o@ ù¾hhla'
3' oKav Nh
o~qjug nfha yd ,eÊcdfjka flfkla wl=i,a O¾u j,
fkd fh§ bkakjd' t;fldg fï ;=<skq;a wl=i, O¾u yg .ekSu
md,kh fjkjd' flfkla o~qjug nfha kï wl=i,a fkd lr
bkafka tA ;=<sk=;a thdf.a wl=i,a O¾u yg.ekSu md,kh fjkjd'
´l ;uhs oKav Nh'
4' ÿ.a.;s Nh
fï lshkafka ÿ.;s ia:dkj, urKska miafia oreKq úmdl
i|yd ;shk Nh' ÿ.;s ia:dkj, bmfokak ;shk Nh' fï wl=i,h
ud w;ska isÿjqfkd;a tys m%;súmdl ú¢kak isoaO fjkjd lshd
we;sjk Nh' tA Nh we;s lrf.k kï flfkla yslafukafka thd
fï wl=i, O¾u yg .ekSu j<lajkjd' flfkla wl=i,hg Nh
fjkjd kï ,eÊcd fjkjd kï t;ekskq;a tA mqoa.,hd ;=, kQmka
wl= i , O¾uhka we;s fkd ùu i|yd lrk ù¾hhla njg
m;afjkjd'
ffu;s%h jeãu kQmka wl=i,a kQmojd .ekSug lrk ù¾hhls'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 113
mskaj;=ks fïl b;du jeo.;a' fudlo ffu;s%h fkd jvk flkdf.a
is; ks;r ks;r fl%daOfhka ±fjkjd' fl%daOhg nr jQ isf;ka
ksrka;rfhkau isÿjkafka wl=i,hla u hs' l=i,hla lrd hkjd
lshd ys;kakj;a neye' b;ska fldhs wdldrhg o fï fl%dO
a h ffjrh
lshk tl md,kh lrkafka@
idßmq;a; uy ry;ka jykafia b;du;a ,iaik Wmud myla
foaYkd lrkjd ;ukaf.a isf;a we;sjk fl%daOh md,kh lr .kak
tl .ek' idßmq;a; ry;ka jykafia foaYkd lrkjd' flfkl=f.a
isf;a we;sjkak mq¿jka ;j;a flfkl= flfrys ffjrhla' wms
ys;uq Tfí isf;a flfkl= flfrys ffjrhla we;s jkjd lshd'
Tng ys;kak mq¿jka kï fï mqoa.,hdf.a jpkfh jerÈ ;sfnkjd"
lhska jerÈ fjkjd" ukiska jerÈ fjkjd' fï ;=fkka jerÈ
fjkafka' idßmq;a; ry;ka jykafia lshkjd flfkl=f.a jpkh
fyd|hs kuq;a lh uki fol fyd| keye' idßmq;a; uy ry;ka
jykafia foaYkd lrkjd flfkl=f.a jpkh fyd|hs kï wr lhhs
jpkhhs fyd| ke;s jqk;a wkak tA fyd| jpkh .ek ys;kak tA
fyd| jpkh .ek ys;,d thd .ek we;s jQ ffjr is; whska lr
.kak wehs tA@ fuhdf.a jpkh yß fyd|hs fka' fï ffjr is;
whska lr .ekSu ldgo m%fhdackj;a fjkafka' ;udg hs' fudlo
fï ffjrfhka ;jkafka ldjo@ ;udj idßmq;a; uy ry;ka
jyka f ia foa Y kd lrkjd Wmudjla ' ia j dñka jyka f ia kula
bkakjd' msKavmdf;a jäk fldg olskjd mdxY=l+, frÈ lvla'
fuys fyd| fldgila ;shkjd' wks;a lE,a, crd ù Èrd .syska fï
fyd| ál uu .kak ´kE lsh,d fï iajdñka jykafia ol=Kq
mhska mfha udmegÕs,af,ka wr frÈ lene,a, ;shdf.k jï mfha
udmegÕs,a,hs ueo weÕs,a,hs wr frÈ lE,a,g ;o lr f.k'
fyd| fldgi br,d .kakjd' ;ukag Öjrhla uy.kak' wkak
n,kak t;fldg wr krlhs lshd whska lr ;snQ frÈ lE,af,a
;ukag m%fhdackj;a fldgila ;snqKd' tAl m%fhdackj;a jqfka
keoao@ flfkl=f.a fyd|g ;sfhkafka jpkh ú;rla kï idßmq;a;
ry;ka jykafia lshkjd lhhs jpkhhs fol krl jqk;a tA fyd|
jpkh .ek ys;,d wd>d; is; ffjr is; whska lr .kak ;udg
m%fhdackhla u hs bka isÿjkafka'
idßmq;a; uy ry;ka jykafia foaYkd lrkjd flfkl=f.a
jpkh ú;rla krla fjkak mq¿jka" kuq;a lhska fyd| foaj,a
lrkak mq¿jks' is;ska fuhd krl foaj,a lrkak mq¿jks' lh
114 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ú;rhs kï fyd| jpkh hs is; hs folu krla jqk;a lh .ek


ys;kak fuhdf.a lhska yß fyd| foaj,a isÿ fjkjd fka lsh,d
;ukaf.a isf;a we;s ù ;sfnk ffjrh whska lr .kak' idßmq;a;
uy ry;ka jykafia fïlg ,iaik Wmudjla foaYkd lrkjd'
flfkla kshx ld,hl hkjd msmdidfjka' fuhd olskjd Èh
fifj,a j,ska msreK j;=r j,l j;=r ;sfnkjd' kuq;a fï j;=r
jf,a Èh fifj,a msß,d iïmQ¾Kfhka u fï mqoa.,hd fudlo
lrkafka fu;kg md;a fj,d w;afolska Èh fifj,a whska lr
msmdidj ksid j;=r fndkjd' t;fldg Èh fifj,a lsh,d fï
j;=r whska l<do@ keye' Èh fifj,a w;ska whska lr j;=r mdod
ìõjd' wkak tA jf.a idßmq;a; uy ry;ka jykafia lshkjd Èh
fifj,a whska l<d jf.a wr flkdf.a is;hs jpkhhs whska lr,d
thdf.a hka;ïj;a fyd| ;shk lh .ek is;kak' ;ukaf.a isf;a
;shk wr wd>d; Ñ;a;h whska lr .kak' ;ukag hym;la msKsi
u hs fuh mj;skafka'
bkamiq ;j;a flfkla yuqjkak mq¿jks' fuhdf.a jpkhla
fyd| keye' lh;a fyd| keye' kuq;a b|,d ysg,d fuhdf.a
isf;a hïlsis fyd| fohla we;s fjkjd' isf;a fyd| is;sú,s we;s
fjkjd' idßmq;a; uy ry;ka jykafia foaYkd lrkjd fuhdf.a
lh wu;l lr,d odkak jpkfhka isÿlrk foaj,a wu;l lr,d
odkak' b|,d ysg,d yß isf;ka is;k fyd| is;sú,a,la ys;kjd
kï tA .ek ys;kak' tA .ek ys;,d ;ukaf.a we;s wd>d; is;
whska lr,d odkak' idßmq;a; uy ry;ka jykafia foaYkd lrkjd'
Wmudjla fïlg' flfkla kshx ldf,l .ukla hkjd' hkfldg
fï mqoa.,hdg fldfyaj;a j;=r olskak keye' yrflla wäh
;snQ ;ekl yrla l=rh ;snQ isÿf¾ j;=r msÍ ;sfnkjd' fï mqoa.,hd
fu;ek§ mksÜgqjla wrf.k ú;a j;=r fndkak ys;kafka keye'
fï mqoa.,hd w;a fol od,d j;=r fndkak ys;kafka keye' fï
mqoa.,hd yrflla jf.a w;k oK .y,d w;a fol fmdf<dfõ
;sh,d Èj od,d wr j;= ál fndkjd' Èj wr l=r j,g od,d j;=r
fndkjd fjk j;=r ke;s ksid' Tyqg tA j;=r ál m%fhdackj;a
Wkd'
wkak n,kak idßmq;a; f;reka jykafia foaYkd lrkjd
flfkl=f.a is;;a jpkh;a fyd| ke;akï lh;a fyd| ke;akï
lsisu fohla .kaku ke;s mqoa.,fhla' fyd|la olskaku ke;s
flfkla' idßmq;a; uy ry;ka jykafia foaYkd lrkjd' tA;a fï
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 115
mqoa.,hd flfrys wkqlïmdjla we;s lr .kak' flfkla hkjd
msmdidfjka l=i.skafkka ±ä f,i mSvdjg m;a fj,d ldka;drhg
hk u.la Tiafia' tA ud¾.fha .sh flkd tAldka; jYfhka hkafka
uyd jd¨ld ldka;drhlg' t;fldg wr ldka;drhg hk flkd
tu ldka;drhg we;=¿ jqfkd;a ±ä mSvdjg m;a fjkjd' uyd
wk;= r lg m;a fjka f ka keoa o @ ±kgu;a Tyq hka f ka j;= r
ke;sjhs' nv.skafka hkafka' mSvd ú| ú| hkafka' ldka;drhg
jegqfkd;a wm%udK ÿllghs jefgkafka' idßmq;a; uy ry;ka
jykafia foaYkd lrkjd flfkla n,df.k bkakjd wr mqoa.,hd
ldka;drhg hk;=re" n,d isá flkd is;kjd fï mqoa.,hd fï
mdf¾ .sfhd;a ldka;drhg hkafka b;ska uu fuhd .ek wkqlïmd
lrkak ´kE' uu fï mqoa.,hdf.a ud¾.h fjkia lrkak ´kE
lsh,d wkqlïmdfjka ud¾.h fjkia lrkjd' tA fudk is;ska o
wkqlïmd is;ska idßmq;a; ry;ka jykafia foaYkd lrkjd' wkak
tA jf.a jpkh;a fyd| ke;akï lh;a fyd| ke;akï is;;a fyd|
ke;akï flfkl=f.a tA mqoa.,hd .ek wkqlïmd ys;kak' fï
mqoa.,hd fï úÈhg .sfhd;a is; lh jpkh ;=,ska wl=i,a lrñka
tA l dka ; jYfhka u fï mq o a . ,hd WmÈka f ka ks r fha ' ;s ß ika
f,da l fha ' i;r wmdfha WmÈka f ka ' wka k tA mq o a . ,hd .ek
wkqlïmdla Wmoj,d tA mqoa.,hd .ek we;s ffjrh bj;a lr
.kak' wd>d; is; whska lr .kak ffu;s% lrkak' t;fldg fï
;uhs y;rjk b.ekaùu'
miajk tl ;uhs idßmq;a; ry;ka jykafia foaYkd lrkjd
flfkla bka k jd fï mq o a . ,hdf.a jpkh fyd|hs " lhs k a
ksrka;rfhka lrkafka fyd| jev" is;ska ksrka;rfhkau is;kafka
fyd| foaj,a t;fldg iuyr whg iuyr wh .ek fldhs;rï
fyd| jqk;a ;ryd we;s fjkjd' tfyu we;sjk wjia:d keoao@
l=ula fyda fya;=jla ksid we;eï wh .ek wmg ;ryla we;s
fjkjd' ixidf¾ tk mqreoaola ksido okafka keye' ffjrhla
we;s fjkjd' kuq;a tA mqoa.,hdf.a lsisu fodaIhla keye' tfyu
wh keoao@ bkakjd' wfma iudcfha' idßmq;a; uy ry;ka jykafia
foaYkd lrkjd' kuq;a is;;a lh;a jpkh;a fyd|hs kï lsisÿ
wmyiq;djla keye tA mqoa.,hd flfrys ffu;s% lrkak' fudlo
wmg ys;kak mq¿jka fka fuhdf.a is;;a lh;a jpk;a fyd|hs
wmg fyd| foaj,a .ek ys;,d ffjr is; bj;a lr.kak b;du
myiqhs fuhd .ek' idßmq;a; ry;ka jykafia foaYkd lrkjd'
116 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

flfkla hkjd kshx ldf,l .ukla fï mqoa.,hdg olskak


,efnkjd ,iaik ks,a leghg j;=r msreK fmdl=Kla fï fmdl=K
jfÜ fijKe;s .ia jeú,d j;=r msß,d yxifhda mSkkjd' fï
mqoa.,hd fudlo lrkafka lsisÿ wmyiq;djhlska f;drj wr
fmdl=Kg neye,d ;udg ´k ;rï j;= î,d ´k ;rï kd,d .ia
uq, ie;mS .suka ksjd .kakjd' wkak tA jf.a lsisÿ ndOdjlska
f;drj flfkl=f.a is;;a fyd|hs kï lh;a fyd|hs kï" jpk;a
fyd|hs kï tA mqoa.,hd flfrys ffu;s%hla ys;kak lsisÿ ndOdjla
keye'
n,kak wfma isf;a we;sjk ffjrh ke;s lr .kak fï
Wmfoia .e,fmkafka keoao@ .e,fmkjd' fï úÈhg flfkl=g
ys;kak mq¿jka kï ffu;s% jvkjd lshk tl wfma oafõY is;
whska lrkjd lshk tl lrkak neßo@ mq¿jka wkak n,kak
O¾u foaYkdfõ iajNdjh' fï ldrKd my idßmq;a; uy ry;ka
jykafia foaYkd lrkafka wd>d; máúkh iQ;%fha' ^wx.=;a;r
ksldfha fojk fmd;a jykafiag whs;s'& t;fldg n,kak ffu;s%
lrkak flfkl=g wr úÈhg ys;,d ffu;s% lrkjd kï is;ska
lhska jpkfhka lsisu fyd|la ke;s mqoa.,hdg;a ffu;s% lrkafka
keoao@ lrkjd' ffjÍ mqoa.,hdg mjd flfkl=g ffu;s% lrkak
mq¿jka kï yg fkd .;a;= wl=i, O¾u yg.kak mq¿jkao@ neye'
t;fldg ta mqoa.,hd ffu;s% lrkak jEhï lrkjd lshkafka yg
fkd .;a wl=i, O¾u yg.ekSu je<elaùug .kak W;aidyhla
fkdfõo@ jEhula' tA mqoa.,hd tA úÈhg jEhï lrkjd lshkafka
tA mqoa.,hdf.a isf;a oafõYh ksid yg.kak wl=i, O¾u yg.kak
fya;=jla keye' uu meyeÈ,s lr,d ÿkafka ffu;s%h jeãu' B,Õ
ldrKh uu meyeÈ,s lr,d fokafka m%;HfõËdj .ekhs'
fudllao m%;HfõCIdj' fïlg;a ,iaik iQ;% foaYkdjla
;shkjd Gdk iQ;%h lsh,d' nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd
mskaj;a uyfKks" ksrka;rfhka wd¾hh Y%djlhd ldrKd myla
iïnkaOfhka m%;HfõCId lrkak ´kE' fudllao fï ldrKd my
wd¾hh Y%djlhd ksrka;r ys;kak ´kE uu crdjg m;afjk
;;a;ja h blaujd fkd .sh flfkla' fï úÈhg flfkla m%;HfõCId
lrkjd kï nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd' tA wd¾hh
Y%djlhdf.a ;reK uoh fyj;a ;dreKH ksid we;sjk udkakh
ke;s fj,d hkjd lsõjd' uu jhig hdu blaujd fkd .sh
flfkla lshd ks;ru ys;kjd kï ;reK uoh ke;s fj,d hkjd'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 117
;reK uoh ksid fld;rï wl=i,a O¾u lrkjdo@ t;fldg
kQmka wl=i, O¾u je<elaùu i|yd ù¾hhla ;uhs' ksrka;rfhka
fï ldrKh m%;HfõCId lsÍu' uu crdjg m;aùu fkd blaujd
.sh flfklañ lsh,d isys l, hq;=hs'
fojk ldrKdj ;uhs' uu jHdê iajNdjh blaujd fkd .sh
flfklañ lshd m%;HfõCId lrkjd' jHdê iajNdjh lshkafka
f,v fjk iajNdjh' t;fldg flfkla ks;ru wdmiq yeÍ n,kjd
kï uu f,v fjk iajNdjh blaujd fkd .sh flfkla lshd
nqÿrcdKka jykafia jHdê iajNdjh .ek rdyqf,dajdo iQ;%fha
foa Y kd lr ;s f nkjd' m% ; HfõCIdj ls h ka f ka lKa K däfhka
n,kjd lshd' kej; yeÍ n,kjd' t;fldg wms lKaKdähla
mdúÉÑ lrka f ka fudlgo@ wfma rEmh kej; ne,S u g
m%;sks¾udKhla lsÍug wkak wms kej; yeÍ n,kjd lshkafka
m%;HfõCId lsÍughs' uu lsh,d lshkafka jHdê iajNdjh fkd
blaujd .sh flfkla nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd fï
iajNdjh .ek m%;HfõCId lrk flfklaf.a wdfrda.H uoh ke;s
fj,d hkjd ksfrda.s uoh flfkl=f.a isf;a we;s jqfkd;a thdf.a
wl=i, O¾u we;sjkak fya;=jla fkdfõo@ fya;=jla uu ljodj;a
frda.dmSvd fkd yefok flfkla lsh,d ys;kjd kï th wl=i,
O¾u yg .ekSug fya;= fjkjd' kQmka wl=i, O¾u yg.ekSu
i|yd lrk ù¾hhla fkdfõo fïl' ù¾hhla'
;=kja k ldrKh nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd flfkla
fï úÈhg m%;HfõCId lrkak ´kE' uu urKh blaujd fkd .sh
flfkla t;fldg urKh lshk tl blaujd fkd .sh flfkla
uu uefrk iajNdjhg whs;s flfkla lsh,d flfkla m%;HfõCId
lrkjd kï Ôú; uoh uq,a lrf.k we;sfjk wl=i, O¾u
thdf.a isf;a we;sfjkafka keye' mskja ;=k"s n,kak wms fkd uefrk
wh lsh,d ys;df.k fldhs;rï wl=i,a lrkjd o wmsg u;l
keye wms urKh Wreulrf.k bkak nj' lÜáh ys;kjd kï
urKh Wreuhs wmg lsh,d' n,kak fkao iqkdñh ksid ,CI
.dkla ueß,d .s h d' Th ,CI .Kka uereKq wh me, bks
jegj,aj,g rKavq fjkak weoao@ fldhs ;rï ;dmam j,g rKavq
fjkak weoao@ wo flda tA me, bks jegj,a wo flda tA ;dmam'
rKa v q fjÉp ñks i a i q j ;a wo keye' wka k n,ka k urKfha
iajNdjh' t;fldg Th ál uq,ska ys;=jd kï wms fï urKh
lshk tl fldhs fõ,dfõ wm fj; thso lshd m%;HfjCId lrkjd'
118 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

fïl l<d kï thdf.a isf;a Ôú; uoh ksid we;sjk wl=i,a


O¾u yg.kafka keye' tAl ;uhs ;=kajk ldrKdj'
y;rjk tl ;uhs ug fï ms % h ukdm yeu fohls k a u
fjkaùug ;sfnk iajNdjfhka hqla;hs lshd m%;HfõCId lsÍu'
t;fldg fï ms%hukdm foaj,a j,ska fjka jkak ug isÿjkjd
lshd ksrka;rfhka m%;HfjCId lrkjd kï flfkla thdf.a isf;a
wr ms%hukdm foaj,g we;sjk we,Su we;s jkafka keye' rd.h
we;s jkafka keye Pkao rd.fhka nef|kafka keye' t;fldg
flfkla tA úÈhg rd.fhka nef|kafka ke;akï thdf.a Pkaord.h
ksid we;sjk wl=i, O¾u yg.kafka keye' t;fldg tAl;a kQmka
wl=i, O¾u yg.ekSu je,elaùu i|yd lrk ù¾hhla' tAl
;uhs y;r jk ldrKdj'
miajk ldrKdj ;uhs nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd
fukak fï úÈhg m%;HfjCId lrkak lshkjd uu fï l¾uh
{d;shd lrf.k bkak flfkla' l¾uh odhdoh lrf.k bkak
flfkla' fï l¾uh uf.a miafika ksrka;rfhka tkjd' t;fldg
fï l¾ufhka ug .e,fjka k neye' l¾uh odhdo lr.;a
flfkla lshd uu m%;HfjCId lrkjd kï thd tAldka; jYfhkau
okakjd uu lrk wl=i, l¾u uf.a miqmi tkjd' fï wl=i,
l¾u uu {d;shd lrf.k bkafka' thdf.a isf;a t;fldg yg
fkd .;a wl=i, l¾uhla yg fkd.ekSug thd ù¾hh lrkafka
keoao@ ù¾hh lrkjd' thd okakjd uu fï l¾uh odhdo fldg
isák nj' t;fldg fï ldrKh ù¾hhla fkao@ nqÿrcdKka
jykafia foaYkd lrkjd fï lreKq my nyq, jYfhka flfkla
jvkjd kï Y%djlfhla mqreÿ lrkjd kï thd oi ixfhdack
O¾uj,ska ñfokjd lshd' oi ixfhdackj,ska ñfokjd lshd
fudkjo woyia fjkafka@ ry;a fjkjd' fudlo oi ixfhdackj,ska
flfkl= ñfokjd kï thdf.a fï Njhg ne¢,d ;shk oi
ixfhdack bjrhs' thdg Njhla keye' Wmam;a;shla keye' tA
lõo@ ry;ka jykafia' n,kak t;fldg fï ldrKd my flfkla
m% ; HfõCId lrkjd kï hï flfkla mq r eÿ lrkjd kï
ksrka;rfhka m%;HfjCId lrkjd kï thd ry;a fj,hs kj;skfa ka'
t;fldg thd ;=, kQmka wl=i, O¾u yg.kak mq¿jkao@ yg
.kak neye' wkak n,kak fldhs;rï jeo.;a ldrKd myla o@
bka miafia fukak fï ldrKd ál muKhs uu lsõfõ ;j
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 119
fndfyda ldrKd lshd fokak ;sfnkjd' ld,fõ,d ms<sn| m%Yakh
ksid b;du jeo.;a ál muKhs lshd ÿkafka' tAl ksid fï mskaj;=ka
ks r ka ; rfhka ys ; ka k ´kE uf.a is ; ks r ka ; rfhka wl= i ,
O¾uj,g nr fjÉp is;la' ksrka;rfhka uu wr úia;r lr ÿka
ldrKd is;kafka ke;akï iS,fhka ixjr lr .kafka ke;akï
bkaøsh ixjrfhka hqla; jkafka ke;akï cd.Íhdkqfhda.h mqreÿ
lrkafka ke;akï" Y%oaOdj lshk tl thdf.a isf;a ke;akï ,eÊcd"
Nh ke;akï" thd ffu;s%h mqreÿ lrkafka ke;akï m%;HfjCIdj
thd mq r eÿ lrka f ka ke;a k ï ks r ka ; rfhka thdf.a is f ;a
ygfkd.;a; wl=i,a ´kEu fõ,djl yg .kak mq¿jka' kuq;a
fï ldrKd ál ksrka;rfhka flfkla mqreÿ mqyqKq lrkjd kï
m%.=K lrkjd kï ksrka;rfhka is;ays ordf.k fï ldrKd
ksrka;rfhka tl tlaflkdf.a Ôú;j,g iïnkaO lr .kakjd
kï thdf.a isf;a yg fkd .;a wl=i, O¾u yg .kak fya;=jla
keye' tAldka; jYfhka u thd yg fkd.;a wl=i, O¾u yg
fkd .ekSu i|yd lrk ù¾hhla u hs lrkafka' fï ldrKd ál
tAldka; jYfhkau flfkla ksrka;rfhka m%.=K lrkjd kï
thd kj;skafka W;a;u jQ wry;a Ndjh ,ndf.khs' fï §¾>
ixidrfhka ñÈ,hs kj;skafka'
nq ÿ rcdKka jyka f ia foa Y kd lrkjd' —wku;.a f .da hx
NslaLfõ ixidfrda mqíndfldaá k m[a[dh;s˜ uyfKks" uf.a nqÿ
fk;gj;a fmakafka keye' fï i;a;ajhd ixidfrg jegqfKa ljodo
lshd' nqÿrcdKka jykafia l,am fldaá m%fldaá .dkla wE;g
n,kak mq¿jka flfkla tA l,am m%fldaá .kKla wE;g n,,d
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd uyfKks uf.a nqÿ fk;g
fmfkkafka keye fï i;a;ajhd ixidfrg jegqfKa ljodo lshd'
t;fldg fï ixidfrg jegqK i;ajhd fï i;r wmdh uyf.or
lrf.khs Ôj;a fjkafka' ixidf¾ hkak fj,d ;sfhkafka b;ska
fï i;r wmdh uyf.or lrf.k hk fï i;a;ajhdf.a ixidr
.ukg wms kej;Sfï ;s;la ;shkak kï tAldka; jYfhka u
p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lr .; hq;= u hs' t;fldg fï ish¨
l=i,a uq,a fj,d ;sfhkafka fhduq fj,d ;sfhkafka p;=rd¾h i;H
foighs' ish¨ wl=i,a uq,a ù ;sfhkafka p;=rd¾h i;Hfhka bj;g'
t;fldg yg fkd .;a;= wl=i,a yg fkd .ekSu msKsi jEhï
lrkjd lshkafka" ù¾hh lrkjd lshkafka" is; ±äfldg .kakjd
lshkafka" moka ù¾hh fhdokjd lshkafka thd p;=rd¾h i;Hh
120 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

wjfndaO lr .ekSu i|yd lrk ù¾hhla u hs' mskaj;=ks tAldka;


jYfhka u ys;kak wms;a fukak fï wdldrhg moka ù¾hh fhdo,d
fï kQmka wl=i, O¾u yg .ekSu je<elaùu i|yd lrk ù¾hh
fhdo,d wms;a fï f.!;u nqoaO Ydikh ;=< § u W;=ï p;=rd¾h
i;Hh O¾uh jy jyd wjfndaO lr .kakjd lsh,d'
idÿæ idÿææ idÿæææ
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 121

.re;r uyd ix>r;akfhka wjirhs'


Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
bula fldkla fkd fmfkk iir .ukl w;rux fj,d
bkak wysxil f,dal i;a;ajhkaf.a Ôú;j,g tlu iem;" tlu
iekiSu" mru Ydka;sh Wod lr ÿkafka wms yeu fokd u irK
.sh nqÿrcdKka jykafiahs' mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafiaf.a
O¾uh wjfndaO lr .ekSfuka muKhs wfma Ôú;j,g tl u
iem;" mru Ydka;sh ,eîug mq¿jka jkafka' fï f,dalfha fjk
lsisu l%uhla kE wfma Ôú;j,g iekfikak uÕla fydhd .kak'
wfma Ôú;hg Ydka;h s Wodlrk fjk lsiu s l%uhla kE' nqÿrcdKka
jykafiaf.a O¾uh wjfndaO lr .ekSfuka muKhs" tA ish¿u
foaj,a wmg ,efnkafka'
mskaj;=ks" fï f,dafla iuyre fjk;a fjk;a foa lrñka
;ukaf.a Ôú;hg iekis,a,la fydhkjd' iuyre weig ms%h ukdm
rEm n,ñka iekis,a,la fydhkjd' tAflka ;ukaf.a Ôú;hg
iekis , a , la ,nka k mq ¿ jka ls h d' kuq ; a tA ,nk iekis , a ,
;djld,slhs' ;j;a iuyre Ôj;a fjkjd tA wh lKg ms%h ukdm
Yío wiñka iekiSula fydhkjd' tAflka tA wh iekiSula ,nkjd
122 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

we;s' tAl;a ;djld,slhs' ;j;a iuyr wh kdihg ms%h ukdm .|


iqj| wd>%dKh lrjñka ;ukaf.a Ôú;hg iekiSula fydhkjd'
;j;a iuyre Èjg ñysß rihka lrjñka Ôú;hg iekiSula
fydhkjd' tA iekiSu;a ;djld,slhs' ;j;a iuyre lhg ms%h
ukdm myi ,nd foñka Ôú;hg iekis , a , la fydhkjd' tA
iekiSu;a ;djld,slhs'
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia úiska foaYkd lrk ,o
O¾uh wjfnda O lr .ekS f uka ,efnk iem;" iekiS u
iodld,slhs' tA iem; ljodj;a fjkia jkafka kE' wms ldg;a
mq¿jka fï O¾uh wjfndaO lrf.k tA iekiSu ,nd .kak'
mskaj;=ks" fï O¾uh wjfndaO lr .kakg kï wfma ys; msßisÿ
fjkak ´k' mdßY=oaO fjkak ´k' nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ —
mskaj;a uyfKks is; msßisÿ fjkafk wl=i,a m%ydKh ùfukqhs˜
ls h ,d' ms k a j ;= k s " wfma ys ; ks r ka ; rfhka wl= i ,a j ,s k a ms ß ,d
;sfhkafka' is; wl=i,a j,ska ls<sá fj,d ;sfhkafka' nqÿrcdKka
jykafia jod<d¦ —fï O¾uh wjfndaO lr.kak kï wfma ys;
l=i, O¾uhkaf.ka j¾Okh lr.; hq;=hs˜ lsh,d' túg wmg
fï O¾uh wjfndaO lr.kak mq¿jka'
nqÿrcdKka jykafia tl foaYkdjl foaYkd lrkjd¦ —
mskaj;a uyfKks" fï f,dalhg nqÿrcdKka jykafia,d my< Wk;a
ke;;a fï f,dalfha wks;H iajNdjhg whs;s foaj,a wks;H
iajdNdjhg u hs whs;s' tA lshkafka fï f,dalfha ke;s fj,d hk
foaj,a whs;s ke;s fj,d hk iajNdjhg u hs whs;s' B,Õg
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd¦ nqÿrcdKka jykafia,d my<
jqk;a ke;;a fï f,dafla ÿla iys; foaj,a ;sfhkjd o tAjd ÿlg
hs whs;s' fï f,dal iajNdjhuhs' nqÿrcdKka jykafia,d my<
jqK;a ke;;a fï f,dafla wkd;au foaj,a ;shkjdo" tA lshkafka
;ukaf.a jiÕfha mj;ajkak neß foaj,a ;sfhkjdo" tA foaj,a
;ukaf.a jiÕfha mj;ajkak neß wkd;au iajNdjfhka u hqla;hs'
fï lreKq ;=fkka meyeÈ,s jkafka fï f,dalhg nqÿrcdKka
jyka f ia , d my< jka f ka wuq ; = fohla " Wka j yka f ia , d úis k a
yod.;a;= fohla lshd f.k hkak fkd fjhs' fï f,dalfha h:d
iajNdjh lshd fokakhs' fï f,dalfha h:d iajNdjh fudlla o@
fï f,dalfha h:d iajNdjh ;uhs wks;Hhs" ÿlhs" wkd;auhs' ;uka
;=<;a ls%hd;aul jkafka fï ;=k u hs' ndysr f,dalfha;a ls%hd;aul
jkafka fï ;=k u hs' wks;H" ÿlaL" wkd;au lshk ;s%,laIKh
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 123
wmg wjfndaO lr .kak kï wfma ys; msßisÿ fjkak ´k' mdßY=oaO
Ndjhg m;a fjkak ´k'
mskaj;=ks" wms wo l;d lrkafka fukak fï wl=i,a .ek'
Bfha Tn l:d l,d wfma ysf;a ygf.k ke;s wl=i,a yg fkd
.ekSug ù¾hh lrk wdldrh wms wo l;d lrkafka" wfma ysf;a
ygf.k ;sfhk" Wmka wl=i,a m%ydKh lsÍug ù¾hh .kafka
fldfyduo lsh,d' mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd
zWmamkakdkx mdmldkx wl=i,dkx Oïudkx mydkdhZ Wmkakd jQ
mdms wl=i, O¾uhka m%ydKh lsÍu msKsi Pkaox cfka;s leue;a;
we;s lr .kakjd' jdhu;s jEhï lrkjd ùßhx wdrN;s ù¾hh
wdrïN lrkjd' Ñ;a;x m.a.Kayd;s ys; ±ä fldg .kakjd'
moy;s n,j;a f,i W;aidyhla .kakjd' tA wl=i,a m%ydKh
lrkak ùßh lrk wdldrh ;uhs wo wms bf.k .kafka'
mskaj;=ks nqÿrcdKka jykafia yhjk ^6& udKslH r;akh
yeáhg foaYkd lf,a fï WmkakdjQ mdmS wl=i, O¾uhka m%ydKh
lsÍug ù¾hh .kakd wdldrh' wms wo tA fldgi bf.k .kakg;a
ord .kakg;a jEhï lruq' nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ fï wl=i,
O¾uhkaf.ka wfma ys; ls,sá jkjd lsh,d' nqÿrcdKka jykafia
—j;a:Qmu iQ;%fha˜ § foaYkd l<d¦ mskaj;a uyfKks" ;ukaf.a
Ôúldj jYfhka frÈ fidaok" frÈ j,g idhï fmdjk ukqIHfhla
bkakjd' fï frÈ fidaok ukqIHhd ;ukaf.a <Õ ;sfhk we÷ïj,g
idhï fmdjkak ys;df.k tA we÷ï wrf.k idhï Ndckhlg
Tnkjd' mskaj;a uyfKks" yenehs fï we÷ï Tlafldau fydao,d
ke;s tAjd' wmsßisÿ tAjd' l=Kq .EúÉp tAjd' nqÿrcdKka jykafia
jod<d¦ mskaj;a uyfKks" fï we÷ïj,g fyd|g idhï fmfjhso@
fyd|g idhï w,a,hso@ fï we÷ug fyd|g idhï fmfjkafka
kE' fudlo@ wmsßisÿ ksid' l=Kq .Eú,d ;sfhk ksid' mskaj;a
uyfKks" wkak tA jf.hs fï f,dal i;a;ajhdf.a is;;a wmsßisÿ
jqfkd;a fï f,dal i;a;ajhdg urKska u;af;a ÿ.;sfha Wm;la
,efnkjd' tA ksid uyfKks" wms wfma ys; wl=i, O¾uhkaf.ka
msßisÿ lr.kak ´k' mskaj;a uyfKks" fï ukqIHhd ;j frÈ
f;d.hla wrf.k fyd|g fidaokjd" msßisÿ lr,d wr idhï
Ndckhg Tnkjd' nqÿrcdKka jykafia wykjd mskaj;a uyfKks"
±ka tA frÈj,g idhï w,a,kjdo@ mskaj;a uyfKks" fï we÷ug
idhï jÈkjo@ ms < s ; = r e fokjd fï we÷ug idhï jÈkjd'
uyfKks wehs tfyu fjkafka@ fï we÷u fyd|g fidaok ,o
124 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

msßisÿ we÷ula ksid' nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd" tA jf.a


fï ys; wl=i, O¾uj,ska ksoyia jqfkd;a" wl=i, O¾uj,ska whska
jqfkd;a fï ysf;a l=i, O¾u j¾Okhg u hs tal fya;= fjkafka'
ysf;a wl=i, O¾u whska fj,d l=i, O¾u j¾Okh jqfkd;a urKska
u;af;a iq.;sfha Wm;la ,nkjd' ta jf.a u fï flkdg fyd|g
O¾uh úui,d p;=rd¾h i;H O¾uh wjfndaO lr .kak mq¿jka"
wl=i, O¾uhkaf.ka is; ksoyia jqfkd;a' tA ksid mskaj;=ks" O¾uh
wjfndaO lr .kak kï ;sfhkafka ys; wl=i, O¾uhkaf.ka ksoyia
lr.kak tl'
wo wms l;d lrkafka ysf;a ygf.k ;sfhk wl=i, O¾uhka
m%ydKh lrk wdldrh' wms l;d lr,d n,uq' m<uqfjka u wfma
ysf;a ;sfhk wl=i, O¾uhka fudkjdo lsh,d' ysf;a ;sfhk
wl=i, O¾u fudkjdo lsh,d ±k .kafka ke;=j wl=i, O¾uhka
m%ydKh lrkak nE fka' nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd¦
mskaj;a uyfKks" fudkjdhskao is; ls<sá jkafka@ is; wmsßisÿ
jkafka@ zl;fïp NslaLfõ Ñ;a;iai Wmlalsf,afidaZ ys; ls<sgq jkafka
fudkjdhs k a o @ wNs Ê ®d úiu f,da f Nda Ñ;a ; ia i Wmla l s f ,a f ida
zmskaj;a uyfKks" ;uka i;= foa .ek;a" wkqka i;= foa .ek;a
f,daNlu we;sùu ksid ys; ls<sá jkjd' tAl ysf;a we;s jk
wl=i,hla' zjHdmdfoda Ñ;a;iai Wmlalsf,afidaZ mskaj;a uyfKks"
flaka;s hdu" ;ry we;s ùu ysf;a we;sjk wl=i,hla' zfldafOda
Ñ;a ; ia i Wmla l s f ,a f ida Z fl% d a O h we;s ù u;a ys f ;a we;s jk
wl=i,hla' zWmkdfyda Ñ;a;iai Wmlalsf,afidaZ wfma ysf;a ;sfhkjd
ffjr ne| .kakd iajNdjhla' tAl;a ysf;a we;s jk wl=i,hla'
B,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d zulafLda Ñ;a;iai Wmlalsf,afidaZ
wkqkaf.a .=Kj;alu ul,d odkjd' ljqreyß Tn;a tlal fjk
flfkl=f.a .=K lshkjd lsh,d ys;kak' Tn tA mqoa.,hd iu.
wukdmhla ;sfhkjd kï" Tn wdYd kE thdf.a .=K lshkjdg tA
ksid thdf.a .=K uld l;d lrkjd' fï jf.a .=Kj;alu uld
±óu wl= i , O¾uhla ' B,Õg nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<d¦
zm,dfida Ñ;a;iai Wmlalsf,dafidaZ' wfma ysf;a ;shkjd tlg tl
lsÍfï .;sh' wmg fjk flfkl= fudkjd yß lrd kï wms;a
tA l g yßhka k tlg tl lrkjd' tA l ;a fï ys f ;a ;s f hk
wl=i,hla' B,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ zbiaid Ñ;a;iai
Wmlalsf,afidaZ bßishdj we;s jk tl;a ysf;a we;s jk wl=i,hla'
tAl;a m%ydKh lrkak ´k' B,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d¦
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 125
mskja ;a uyfKks' zuÉPßhx Ñ;a;iai Wmlalsf,afidaZ ;ukaf.a fohla
wkqka mdúÉÑ lrkjdg leu;s kE' tAlg uiqrelu lshkjd' tAl;a
ysf;a we;sjk wl=i, O¾uhla' B,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d¦
zudhd Ñ;a;iai Wmlalsf,afidaZ mskaj;a uyfKks" fï .=Kj;=ka
yeáhg rÕmdk tl;a ys f ;a we;s j k wl= i ,hla ' iuyre
.= K j;= k a yeáhg iudch bÈßfha rÕmdkjd' rÕmdka f ka
fudlgo@ ,dN i;aldr ,nd .kak' lS¾;s m%Yxid ,nd.kak' fïl;a
ysf;a we;s jk wl=i,hla' B,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d¦
zidfGhHx Ñ;a;iai Wmlalsf,afidaZ' ysf;a lmálu we;s fjkjd'
tAl;a ysf;a we;s jk wl=i,hla" tAl;a m%ydkh lrkak ´k' z:ïfNda
Ñ;a;iai Wmlalsf,afidaZ ljqre yß flfkla idOdrK woyila
bÈßm;a lrk úg tAlg wms tlÕ ke;=j úreoaO fjkjd kï
tAl;a wl=i, O¾uhla' idOdrK woyiaj,g úreoaO ùu wl=i,
O¾uhla' B,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d zidrïfNda Ñ;a;iai
Wmlalsf,afidaZ ;rÕhg jev lrk .;shla fï is; ;=< ;sfhkjd'
tA ksid;a fï ys; ls<sá fjkjd' B,Õg nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lrkjd zudfkda Ñ;a;iai Wmlalsf,afidaZ wyxldr lñka bkak
tflka is; ls,sá fjkjd' B,Õg nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lrkjd zwêudfkda Ñ;a;iai Wmlalsf,afidaZ mskaj;a uyfKks" wêl
wyxldrlfuka bkak tl;a Wmlalsf,aihla' B,Õg nqÿrcdKka
jykafia jod<d zufoda Ñ;a;iai WmlaÅf,afidaZ ys;g wr.k bÈñ,d
bkak tl ysf;a we;s jk wl=i,hla' B,Õg zmudfoda Ñ;a;iai
Wmlalsf,afidaZ fï O¾ufha yeisfrkak m%udo lrkjd' iqÿiq fj,dfõ
O¾ufha yeisfrkafka kE' wmg jev ;sfhkjd' wms riaidj,a
lrkjd' wms g orejka f .a jev ;s f hkjd' ls h ls h d O¾ufha
yeisfrkak mud lrkjd' Tn okakjdo m%udo lrkak fya;=j
fudllao lshd@ tA flkd leu;s kE is,a rlskak' tA flkd leu;s
kE m%dK.d;fhka j<lskak' tA flkd leu;s kE fidrlñka
j<lskak' jerÈ ldu fiajkfhka j<lskak leu;s kE' fndre
lSfuka j<lskak u;ameka mdkfhka j<lskak' thd fï foaj,a
j,ska j<lskak leu;s ke;s ksid thd O¾ufha yeisfrkak leu;s
kE' nqÿrcdKka jykafia jod<d fïl;a ysf;a we;s fjk wl=i,
O¾uhla lsh,d'
mskaj;=ks" fï jf.a wl=i, O¾uhka ksrka;rfhka u wfma
ys f ;a ;s f hkjd' fïjd ys f ;a ;s f hk nj fidhd .ka k wms
ksrka;rfhka isysh mj;ajkak ´k wisysfhka bkak flkdg fï
126 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

foaj,a fydhd.kak nE' ±ka ysf;a wl=i, O¾u ;sfhkjo@ ±ka


wl=i, O¾u keoao lsh,d" fydhd .kak nE wisysfhka bkak
flkdg' isysfhka bkak flkdg fydhd.kak mq¿jka' ysf;a fï
wl=i, O¾u yg .kakd fya;=jl=;a ;sfhkjd' fï wl=i, O¾u
ysf;a yg.kak fya;= jkafka fudkjdo@
mskaj;=ks" wx.=;a;r ksldfha 5 jk ksmd;fha i|yka jk
—wl=i, iudm;a;s˜ iQ;f% ha nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ hï flfkla
fï f,dafla Y%oaOdj ke;=j Ôj;a fjkjdo@ tA ;dla tA flkdf.a
is ; ;= < wl= i , O¾u jefvkjd' l= u la o Y% o a O dj ls h ka f ka @
zioaOdy;s ;:d.;iai fndaêxZ nqÿrcdKka jykafiaf.a wjfndaOh
hï lsis flfkla woyd .kakjd kï thdg Y%oaOdj ;sfhkjd' thd
wjfndaOfhka u woyd .kakjd wm irK .sh Nd.Hj;a nqÿrcdKka
jykafia tAldka;fhkau wryx jk fial' iïud iïnqoaO jk fial'
úÊcdprK iïmkak jk fial' iq.; jk fial' f,dalúÿ jk fial'
wkq;a;r mqßi Oïu idrÒ jk fial' i;a:d foaj ukqiaidkx jk
fial' nqoaO jk fial' N.jd jk fial' lshk fï úÈhg ukd
wjfndaOfhka hq;=j nqÿrcdKka jykafia .ek fkd fjkiajk
meye§u we;s lr .kakjd' B,Õg thd O¾ufha .=K ±k f.k
O¾uh .ek Y%oaOdj msysgqjd .kakjd' B,Õg thd wd¾hh uyd
ix>r;akfha .=K ±kf.k ix>r;akh ms<sn|j wjfndaOfhka
hq;=j meye§u we;s lr .kakjd' Y%oaOdj msysgqjd .kakjd' fï
úÈhg Y%oaOdj ke;=j Ôj;a fjk flkdf.a is; ;=< ksrka;rfhkau
wl=i, O¾u yg .kakjd'
tA ksidu thdf.a ys; wl=i, O¾uhkays nei .kakjd' fya;=j
Y%oaOdj ke;slu' flfkla Y%oaOdj we;s lr.;af;d;a tA flkdf.a
isf;a ;sfhk wl=i, O¾u m%ydKh ù hkjd' ta ksid wl=i, O¾u
m%ydKh l< hq;= l%uh Y%oaOdj we;s lr .ekSuhs' fï f,dafla
iuyre Ôj;a fjkjd mjg ,eÊcdj ke;s j ' mjg ,eÊcdj
;shkjd" tAlg lshkjd ysß lsh,d' mjg ,eÊcdj ke;slu ksid
ysf;a ksrka;rfhkau wl=i, O¾u we;s fjkjd' ys;g wl=i,
O¾u tkak mgka .kakjd" mjg ,eÊcd ke;slu ksidu' wms wl=i,a
lrka f ka fldfyduo@ thdf.a wms lhs k a wl= i ,a lrkjd'
fldfyduo@ m%dK>d;fha fhfokjd' fidrlfï fhfokjd' ldufha
jrojd yeisÍfï fhfokjd' fï úÈhg lhska jerÈ lrkjd'
jpkfhka mõ /ia lrkjd' fldfyduo@ jpkfhka mõ /ia
lrkafka@ fndre lshkjd' fla<dï lshkjd' mreI jpk lshkjd'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 127
ysia jpk lshkjd' Th úÈhg jpkfhka mõ /ia lrkjd' B,Õg
ys;ska mõ /ia lrkjd' fldfyduo ys;ska mõ /ia lrkafka'
f,daN iy.;j bkakjd' tA lshkafka wkqkaf.a foag wdYd lr lr
bkakjd' B,Õg oafõY iy.;j bkakjd" ysf;a ffjrfhka Ôj;a
fjkjd' ñ:HdoDIa á lj bka k jd' fuka k fï úÈhg lhs k a "
jpkfhka" ys;ska mõ /ia lrkjd'
thdg fï úÈhg mõ /ia lrkak ysf;a ,eÊcdjla kE'
fukak fï ksid nqÿrcdKka jykafia jod<d fï flkdf.a ys;g
ksrka;rfhka tkafka wl=i, O¾uhka' fï ys;g wl=i, O¾uhka
tkak ;j;a fya;=jla mjg Nh ke;slu' mjg ìh we;s nj"
tAlg lshkjd T;a;mam lsh,d' fï mjg Nh ke;s lu ksid ysf;a
wl=i, O¾uhka yg .kakjd' nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ —mskaj;a
uyfKks" wms Nh fjkak ´k fudkjgo@ m%dK>d;fha fhfokak'
fidrlï lrkak' ldufha jrojd yeisfrkak' fndre lshkak'
fla,dï lshkak' mreI jpk lshkak' ysia jpk lshkak' tA úÈhg
lhska jpkfhka jerÈ lrkjd' B,Õg f,daN iy.;j" oafõI
iy.;j" ñ;HdoDIaálj b¢ñka ys;skq;a jerÈ lrkjd' wms fukak
fï foaj,aj,g Nh fjkak ´k' Nh we;s lr .kak ´k' flfkla
fï úÈhg mjg Nh we;s lr.;af;d;a wl=i, O¾uhka m%ydKh
ù hkjd' l=i, O¾uhka jefvkjd˜ lsh,d'
B,Õg fï wl=i, O¾uhka yg.kak ;j;a fya;=jla ;uhs
ù¾hhla ke;s lu' fudkjgo@ wms ù¾hh lrkak ´k' wl=i,
O¾uhka m%ydKh lrkak" l=i, O¾uhka Wmojd .kak' fï i|yd
ù¾hh ke;súg wl=i, O¾uhka ys; ;=< nei .ekSu isoaO fjkjd'
lshd nqÿrcdKka jykafia jod<d' nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ wm
;=< m%{dj ke;s jk úg;a ys; ksrka;rfhka u wl=i, O¾u ;=<
nei.kakjd' iudokaùu isÿjkjd' mskaj;=ks" m%{dj lshkafka
p;=rd¾h i;H wjfndaOh' t;fldg wl=i, O¾uhka m%ydKh
lsÍug fudllao lrkak ;sfhkafka@ m%{dj we;s lr.kak tl'
m%{dj we;s lr .;af;d;a wl=i, O¾uhkaf.a nei .ekSu ys;
;=< isoaO jkafka kE' nqÿrcdKka jykafia jod<d fukak fï ldrKd
ksid ysf;a wl=i, O¾u nei .kakjd lshd' fudkjo fï ldrKd@
Y%oaOdj ke;slu" mjg ,eÊcd ke;slu" mjg Nh ke;slu" ù¾hh
ke;slu" m%{dj ke;slu" Th ldrKd my ksid ysf;a wl=i,
O¾uhkaf.a nei.ekSu isoaO fjkjd'
128 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ms k a j ;= k s " nq ÿ rcdKka jyka f ia foa Y kd lrkjd zÑ;a ;


ixlsf,aid NslaLfõ i;a;d ixls,sÜGka;sZ mskaj;a uyfKks" fï
i;a;ajhdf.a is; wl=i, O¾uhkaf.ka wmsßisÿ jk úg i;a;ajhd
flf<fikjd' nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<d zÑ;a; mßfhdaodkd
NslaLfõ i;a;d úiqÊcka;sZ mskaj;a uyfKks" fï l=i,a O¾uhka
m%ydkh lr,d fï i;a;ajhkaf.a ys; msßisÿ lr .;af;d;a ysf;a
mdßY=oaO Ndjh we;s lr .;af;d;a thd msßisÿ jQ flkd lshd' fï
wl=i, O¾uhka wfma ksjka u.g ndOd we;s lrk fohla' tA ksid
fï wl=i, O¾u m%ydKh lsÍug ù¾hh lrkak ´k' wfma <Õ
—wd;dms˜ flf<ia ;jk ù¾hh ;sfhkak ´k' —iïmcdfkda˜ kqjK
;sfhkak ´k' —i;sud˜ isysh ;sfhkak ´k' Th ldrKd ;=k wms
;=< ;sfhkjd kï wmg wl=i,a m%ydKh lr,d wfma ys; msßisÿ
lr .kak mq¿jka' ixidfrka ksoyia fjkak mq¿jka'
nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ —mskaj;a uyfKks" fï wl=i,
O¾u ysf;a ;sfhk flkd urKska u;af;a ksrfha WmÈkjd' fm%a;
f,dalfha WmÈkjd' ;sßika f,dalfha WmÈkjd'˜ t;fldg ±ka
wfma ys; ;=< wl=i, O¾uhka ;sfhkjdo@ keoao@ wl=i, O¾uhka
;sfhkjd' wms wl=i, O¾uhka m%ydKh lf<a ke;akï wmsg;a"
urKska u;af;a i;r wmdfha WmÈkak isoaO fjkjd' tA ksid fï
wl=i,a iys; is; ksid f,dl= wk;=rla ;sfnkjd' wl=i,a iys;
is; fj,djlg wms ksrhg f.k hkjd' fm%a; f,dalhg wrka
hkjd' ;sßika f,dalhg wrka hkjd lshk tl fldÉpr Nhdkl
fohlao@ tA ksid wms ksrkakrfhka W;aidy lrkak ´k fï wl=i,
O¾uhka wfma ysf;a yg.kakd úg ta wl=i,a m%ydKh lrkak'
fï ysf;a yg.kak wl=i, O¾u yeu tlla u tl jf.a
kE' tl tl wdldrfha wl= i , O¾uhka tl tl fj,djg
yg.kakjd' tA tA fj,dfõ isysh meje;aùfuka ysf;a yg.kak
wl=i, O¾uhka fudkjo lsh,d y÷kd.kak ´k' t;fldghs
wl=i, O¾uhka m%ydKh lrkak mq¿jka jkafka' wl=i, O¾u
y÷kd.;af;a ke;akï wl=i, O¾u ;sfhk nj ±k.kak nEfka'
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia wx.=;a;r ksldfha 4 jk .%ka:fha
6 jk ksmd;fha —wdij˜ lshk iQ;%fha§ jod<d fï wl=i, O¾uhka
m%ydKh lrk wdldrh' fï foaYkdfõ§ nqÿrcdKka jykafia
foaYkd lrkjd ysf;a yg .kak tl tl wdldrfha wl=i,a tl
tl wdldrhg m%ydKh lrk wdldrh' ±ka ysf;a yg.kak wl=i,
O¾u tl tl wdldrfhka hqla; kï tA wl=i,a tlu wdldrfhka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 129
m%ydKh lrkak nE' tl tl wdldrj,ska ;uhs tA wl=i,a m%ydKh
lrkak ´k' nqÿrcdKka jykafia fï foaYkdfõ§ meyeÈ<sju
foaYkd lrkjd wl=i, O¾uhka m%ydKh lrk yeá' nqÿrcdKka
jykafia fï wdij lshk iQ;%fha § foaYkd lrkjd uf.a Ydikhg
meñKsÉp wd¾hh Y%djlhdf.a ysf;a iuyr wdY%j ;sfhkjd' tA
wdY%j m%ydKh lrkak ´k ixjrùfuka zixjrd myd;índZ' tA
úÈhg ixjr fjkjd kï ixjrùfuka m%ydKh l< hq;= wl=i,
O¾u m%ydKh fjkjd' nqÿrcdKka jykafia jod<d ;j wdY%j
j¾.hla ;sfhkjd zmáfiajkd myd;índZ tA lshkafka kqjKska i<ld
mdúÉÑ lsÍfuka m%ydKh fjkjd' kqjKska i<ld mdúÉÑ lsÍfuka
m%ydKh lrkak ´k' 3 jk ldrKh nqÿrcdKka jykafia jod<d
fï ysf;a ;j;a wl=i, O¾u ;sfhkjd' tAjd zwêjdikd myd;índZ
bjiSfuka m%ydKh fjkjd kï tAjd bjiSfuka m%ydKh lrkak
´k'
nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ mskaj;a uyfKks" ;j;a iuyr
wdY%j ;sfhkjd tajd" zmßjÊckd myd;índZ tA wdY%j kqjKska
hqla;j u.yer,d m%ydKh lrkak ´k' nqÿrcdKka jykafia
jod<d fï isf;a ;j;a wl=i,a ;sfhkjd yg.kakjd" tAjd zúfkdaokd
myd;índZ tA lshkafka ÿre lsÍfuka m%ydKh fjkjd kï tAjd
ÿre lsÍfuka m%ydKh lrkak ´k' B,Õg nqÿrcdKka jykafia
jod<d¦ mskaj;a uyfKks" fï isf;a ;j;a wl=i, O¾u ;sfhkjd
tAjd zNdjkd myd;índZ tAjd iu: úo¾Ykd Ndjkdfjka m%ydKh
lrkak ´k' ±ka m%ydKh lrkak ´k wdldr 6 la lsõjd' ±ka
Tng meyeÈ,s fjkjd fï wl=i,a tl tl wdldrfhka m%ydKh
lrkak ;sfhkafka' idudkH mßirfha Ôj;a jk úg tl tl foaj,a
ys; ys;d bkakjd' tA ksid fï wl=i,a yefokafka" tl tl wdldrhg'
tA ys;k ys;k fj,dfõu ye¢kf.k m%ydKh lrkak ´k' iuyre
ys;kjd uu Ndjkd lrk fj,dfõ ú;rla wl=i,a m%ydKh lrkjd
wks;a fj,dfõ ´k ´k foaj,a ys; ys;d bkakjd' tfyu mq¿jkao
fïl lrkak@ nE yeuúgu isysfhka b|,d lrkak ´k'
nqÿrcdKka jykafia jod< Ndjkdfjka m%ydKh l< hq;=
wl= i , O¾uhka ;s f hkjd' ;j;a wl= i ,a ;s f hkjd fjk;a
wdldrj,ska m%ydKh l< hq;= tAjd' ta ksid ta ta wdldrj,ska m%ydKh
l< hq;= wl=i,a .ek f;areï .kak ´k' nqÿrcdKka jykafia
jod<d¦ zl;fïp NslaLfõ wdijd ixjrd myd;índ fh ixjf¾k
mySkd fydka;sZ' ysf;a ;sfhk wl=i,a ixjrùfuka m%ydKh fjkjd
130 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

kï fudkjo tA@ nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd uf.a wd¾h


Y%djlhd kqjKska isyslr,d wei kï jQ bkaøsh ixjrfhka hqla;j
jdih lrkjd' fudllao@ ixjr lrkafka wei kï jQ bkaøsh' nqÿ
rcdKka jykafia foaYkd lrkjd wei kï jQ bkaøsh wixjrj
jdih lrk úg weig olsk rEm ksid ysf;a wl=i,a yg.kakjd'
t;fldg weig olsk rEm ksid yg.kafka ÿllao iem;lao@
ÿlla' fodïkila ysf;a yg.kakjd' nqÿrcdKka jykafia jod<d
fï úÈhg wei wixjr lr,d wl= i ,a yg .;a úg ÿlla
yg.kakjd' wei ixjr lr .ekSfuka wl=i,a yg.kakjdo@ kE'
ÿlla" fodïkila yg.kafka kE' wei ixjr lsÍfuka wl=i,a
m%ydKh lf<d;a' wei ixjr lr,d wl=i,a O¾uhkaf.ka ys;
ksoyia lr .kak mq¿jka' wms fldfyduo wei ixjr lrkafka@
±ka Tn ys;kak" Tn mdr Èf.a .ukla hk fldg biairyg
,iaikg we|.;a;= im;a;= odmq lk lr wdNrK m<|mq fldKavfha
u,a .ymq ,iaik we÷ï we|mq rEmhla tkjd Tn tA rEmh ±l,d
—Id'''' ,iaik rEmhla˜ lsh,d ys;kjd' tljrla n,kjd' ;j
álla hkakg yer,d kej;;a n,kjd' yeß,d;a n,kjd' wl=i,
O¾uhka ysf;a yg.;a;d' thd okakjdo tA wl=i, O¾uhka ysf;a
yg.;a;d lshd@ kE' ;j álla wE;g hkjd ;j mdrla n,kjd'
yeß,;a n,kjd' fuhdf.a wei ixjr kE' wei ixjr kï fudloao
lrkak ´k@ fï rEmh ±lalg miafia ysf;kak ´k fïl i;r
uyd Od;=kaf.ka yeÿk rEmhla' fï isf;a wl=i, O¾uhka we;s
lsÍfuka ug jkafka whym;la lsh,d ys;,d tA wl=i, O¾uh
m%ydKh lrkak ´k' wkak wei ixjr lr .;a; flkd'
B,Õg mskaj;=ks fï lKg wefik Yíoj,ska ysf;a wdYdj
we;s fj,d' wl=i, O¾uhka yg.kakjd' nqÿrcdKka jykafia
jod<d¦ mskaj;a uyfKks" uf.a wd¾hh Y%djlhd fï lK kï jQ
bkaøsh ixjrfhka hqla;j jdih lrkjd' lK kï jQ bkaøsh
wixjrfhka hq;=j jdih lrkd úg tA flkdf.a ys;g ÿl"
fodïki yg.kak mq¿jka' lK kï jQ bkaøsh ixjrfhka hq;=j
jdih lrk úg ÿlla fodïkila yg.ka f ka kE' lK
iïnkaOfhka yg.kakd wl=i, O¾uhka m%ydKh lrkak ;sfhk
l%uh lK ixjr lr .ekSuhs' mdf¾ hk fldg" f.or bkak
fldg ,iaik isxÿjla wefykjd' t;fldg tAl lshkak ysf;kjd'
Tfí lK ixjro@ kE' lK ixjr kE' tA ksid lfKa wl=i,
O¾u yg.;a; wdldrh' fmakjd fkao@ ta fj,djg Tn ys;kak
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 131
´k fï úÈyg" fï Yíoh wks;Hhs' lK;a wks;Hhs' Yíoh ±k
.ekSu;a wks;Hhs' tA ;=fka tl;=j lfKa iam¾Yh;a wks;Hhs'
ú£u;a wks;Hhs' fï úÈhg kqjKska hqla;j fhdaksfida ukisldrfha
fhÈ,d wr wl=i, O¾uh m%ydKh lrkjd'
mskaj;=ks" B,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ kdihg ms%h
ukdm .| iqj| ±fkkjd' —mskaj;a uyfKks" uf.a Y%djlhd th
kqjKska hqla;j isys lr,d kdih kï jQ bkaøsh ixjrfhka hqla;j
jdih lrkjd'˜ kdih kï jQ bkaøsh wixjrfhka hqla;j jdih
lrkjd kï tA flkdf.a ysf;a ÿlla fodïkila yg .kak mq¿jka'
kdih kï jQ bkaøsh ixjr lsÍfuka kdih kï jQ bkaøsfhka
yg.kak wl=i, O¾u m%ydKh lrkak mq¿jka' túg kdih kï
jQ bkaøsh ixjr lsÍfukauhs wl=i, O¾uh m%ydKh lf<a'
nqÿrcdKka jykafia jod<d mskaj;a uyfKks" fï Èj kï
jQ bkaøsh wixjrfhka hqla;j jdih lrkd úg" ys;ska ÿlla
fodïkila yg.kak mq¿jka' Èj ixjrfhka hqla;j jdih lrkjd
kï wixjrfhka ñÈ jdih lrkjd" kï ysf;a ÿlla fodïkila
we;s jkafka kE' Èj ixjrfhka hq;=j jdih lr,d wkak wl=i,
O¾uh m%ydKh l<d' fï Èj rihg fndfydu leu;shs' Tng
ljodj;a ld,d ke;s ri lEula ,efnkjd' tAjd ±l,d ys;
lshkjd" lkak lsh,d' lEjg miq rih ysf;a ;shd .kakjd Bg
miq ys; ksrka;rfhka tA lEu u fydhkjd' tA lEug ys; yß
wdihs' tAl ysf;a yg.;a wl=i,hla' tAl yg.;af;a wehs Èj kï
jQ bkaøsh wixjrfhka jdih l< ksid' Èj kï jQ bkaøsh ixjrfhka
hq;=j jdih l<d kï fhdaksfida ukisldrfha fh§ jdih l<d kï
Èjg rih ±fkk úg wl=i, O¾uh m%ydKh l<d kï ysf;a fï
úÈhg wl=i, O¾u yg.kafka kE' fldfyduo wms Èjg ±fkk
rih iïnkaOfhka tA wl=i,h m%ydKh lrkafka' fï Èj wks;Hhs
Èjg ±fkk rih wks;Hhs Èfõ ú[a[dKh wks;Hhs fï ;=fka
tl;=j Èfõ iam¾Yh wks;Hhs fï ú£u;a wks;Hhs' fï úÈhg
kqjKska i,l<d tA yg.;a;= wl=i,h m%ydKh lrkjd' t;fldg
ta wl=i,h m%ydKh lrkafka Èj kï jQ bkaøsh ixjrfhka hq;=j
jdih lsÍfukauhs'
B,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d uf.a wd¾hh Y%djlhd
kqjKska hqla;j lh kï jQ bkaøsh ixjrfhka hqla;j jdih
lrkjd' mskaj;a uyfKks" fï lh kï jQ bkaøsh wixjrj jdih
132 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

lrkjd kï ysf;a ÿlla fodïikia yg.kakjd' kuq;a fï lh


kï jQ bkaøsh ixjrj jdih lrhs kï tA ÿl fodïki yg.kafka
kE" wl=i, O¾u yg.kafka kE lsh,d' tA wkqj lh ixjr lsÍfuka
lh ksid yg.kakd wl=i, O¾u m%ydKh lrkak mq¿jka'
B,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d mskaj;a uyfKks" uf.a
Y%djlhd uki kï jQ bkaøsh ixjr lr,d isysfhka" ixjrfhka
hqla;j jdih lrkjd' hï úÈhlska uki kï jQ bkaøsh wixjrj
jdih lrk úg ÿlla fodïkila yg.kakjd kï tA flkd uki
keu;s bkaøsh ixjr lsÍfuka jdih lrkjd kï tA wl=i, O¾u
m% y dKh ù bka ÿlla fodïkila yg.ka f ka kE' Tng ±ka
jegfyka k we;s wei ixjr ls Í fuka wei wixjrùu ks i d
yg.kakd wl=i, O¾u m%ydKh jk nj' lK ixjr lsÍfuka
lK wixjrùu ksid yg.kakd wl=i, O¾u m%ydKh jk nj'
kdih ixjr lsÍfuka kdih wixjrùu ksid yg.kakd wl=i,a
m%ydKh jk nj" Èj ixjr lsÍfuka Èj wixjr ùfuka yg.kakd
wl=i,a m%ydKh jk nj" lh ixjr lsÍfuka lh wixjrùfuka
yg.kakd wl=i,a m%ydKh jk nj" uki ixjr lsÍfuka uki
wixjrùu ksid yg.kakd wl=i,a m%ydKh jk nj" tA wkqj wei"
lK" kdih" Èj" lh" uki lshk bkaøshka ixjr lsÍfuka wl=i,
O¾u m%ydKh lrkak mq¿jka' wms tAl fudk kulskao ye¢kajQfha@
zixjrd myd;índZ" ixjr lsÍfuka ixjrùfuka wl=i,a m%ydKh
lsÍu hk kñka'
B,Õg nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd zl;fïp NslaLfõ
wdijd máfiajkd myd;índZ fha máfiajkdh mySkd fydka;s' mskaj;a
uyfKks" mdúÉÑ lsÍfï§ kqjKska i<l,d ke;slr,d odk wl=i,a
fudkjdo@ nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<d¦ zbO Ns l a L fõ Ns l a L q
máixLdfhdksfida Öjrx m fiaj;sZ nqÿrcdKka jykafia fu;kÈ
l;d lrkafka NslaIQka jykafia kula .ek' mskaj;a uyfKks
NslaIqj isjqre mdúÉÑ lrkafka kqjKska i<l,d' fldfyduo Tn
tAl .<md .kafka' Tn .sys Y%djlhl= yeáhg .kafka fldfyduo@
Tn Tfí we÷ï me<÷ï mdúÉÑ lrk úg mdúÉÑ lrka k
;sfhkafka kqjKska i<l<d' nqÿrcdKka jykafia jod<d fukak
fï úÈhg zhdjfoaj iS;iai má>d;dhZ' uu isjqre mßyrKh
lrkafka iS;f,ka j<lskak' t;fldg Tn ys;kafka" we֕ me<֕
mdúÉÑ lrkafka iS;f,ka j<lskak' B,Õg zWKayiai má>d;dhZ
WKq i q ï ùfuka j<ls k a k ' B,Õg zvxiulijd;d;mis ß xim
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 133
iïMiaidkx má>d;dhZ fï ueiaika uÿrejkaf.ka wõfjka iq<Õska
i¾mhkaf.ka jk mSvdjkaf.ka ñfokakhs uu fï isjqre mdúÉÑ
lrkafka' t;fldg Tn ys;kafka we÷ï me<÷ï mdúÉÑ lrkafka
ueis uÿrejka f .ka wõfjka jeia f ika i¾mhka f .ka jk
Wjÿrej,s k a ñfoka k ´k ks i hs ' zhdjfoa j ys ß fldmS k máÉPd
odk;a:xZ' fï ,eÊcd we;sjk ;eka jid .kak' ú<s jid .ekSu
i|ydhs' iajdóka jykafia,d isjqre mdúÉÑ lrkafka' t;fldg
.sys Tn we÷ï me<÷ï mdúÉÑ l<;a wms isjqre mdúÉÑ l<;a" tA
isjqre" we÷ï me<÷ï iïnkaOfhka wdYdjla yg.kafka kE' fï
úÈhg kqjKska i<l<d fïjd mdúÉÑ l<d u' ta wl=i, O¾u
ys;ska m%ydKh ù hkjd'
mdúÉÑ lsÍfï§ kqjKska i,l,d m%ydKh l< hq;= wdY%j
j, 2 fjks tl nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd wm .kakd
wdydrh .ek;a" kqjKska i,l,d wdydrh .kak ´k' nqÿrcdKka
jykafia jod<d¦ zmáixLd fhdaksfida msKavmd;x máfiaj;sZ uf.a
Y%djlhd fï msKavmd; wdydrh j<¢k úg kqjKska i<l<d u hs
.kafka zfkaj ojdhZ uu fï wdydrh .kafka weÕ yodf.k fi,a,ï
lrkak fkdfjhs' zk uodhZ wefÕa mf;a yhsh fmkakkak fkdfõ'
zk uKavkdhZ fï YÍrfha flÜgq ;eka yod .kak fkdfõ' zk
úN+ikdhZ ,iaik fjkak ys;d f.k fkdfõ' nqÿrcdKka jykafia
jod<d¦ zhdjfoaj buiai ldhiai À;shdZ fï lh mj;ajdf.k hkak
ú;rhs' B,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d zhdmkdhZ fï wfma
Ôú;h .; lrkak ú;rhs' zúysxiQmr;shdZ fjfyi ke;s lr .kak
ú;rhs zn%yaupßhdkq.a.ydhZ ks j ka ud¾.hg wkq . % y h ms K s i
muKhs' tA úÈhg nqÿrcdKka jykafia jod< fï wdydrh .kakd
úg kqjKska i,l,d thd wdydrh .kakjd' túg wdydrh iïnkaOj
ysf;a wdYdj yg.kafka ke;akï wl=i, O¾u yg.kSo@ yg.kafka
kE' wl=i, O¾uh m%ydKh fj,d hkjd' nqÿrcdKka jykafia
fu;k§ foaYkd lrkjdo t<j¿hs n;=hs ú;rla lkak lsh,d@
tfyu lshkafka kE' wdydrh fudllao lsh,d lshkjdo@ tfyu
lshkafka;a kE' uia ud¿ lkak tmd lshkjdo@ tfyu lshkafk;a
kE' nqÿrcdKka jykafia jodf<a wdydrh .kakd úg kqjKska
i,l,d .kak lsh,d' ke;=j uia ud¿ lkak tmd lsh,d lshkjdo@
kE' kqjKska i<l<d wdydr .kak túg ysf;a yg.kakd wl=i,
O¾u m%ydKh fjkjd'
134 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

mskaj;=ks" fï wdydrhg wfma isf;a rd.h ;snqfKd;a" ta


wdydrhg wfma is; .%yKh fjkjd" Wmdodk fjkjd" nqÿrcdKka
jykafia jod<d mskaj;a uyfKks wms ys;ska tAjd .%yKh lr
.kak fyd| kE' .%yKh lr .;af;d;a Bg miq zWmdodk mÉphd
NfjdaZ ys; rihg .%yKh ùu ksid wfma ys; rihg ne÷kd'
ne÷k ksid úmdl msKsi l¾u ilia fjkjd' zNj mÉphd cd;sZ
úmdl msKsi l¾u ilia jqkdu kej; WmÈkak isoaO fjkjd'
zcd;s mÉphd crd urKx fidal mßfoaj ÿlaL fodaukiai Wmdhdid
iïNjka;sZ bmÿfKd;a crd urK fYdal mßfoaj ÿla fodïkia
yeu fohla u yg.kakjd' n,kak Èfjka .kak wdydrh ksid
tAlg we,au" wdYdj ;sì,d kej; Wm;la lrd hkak ys; ilia
lrk yeá' tA l g fya ; = jq f ka fï ys f ;a ;s f hk wdYdj' tA l
wl=i,hla' tA ksid wms wdydrh .kakd úg kqjKska i,l,d ysf;a
yg.kak wl=i, O¾uh m%ydKh lrkak uykais .kak ´k' fuhg
jeo.;a jkafka;a flf<ia ;jk ù¾hh" kqjK" isysh fï ;=k
ke;akï fï flf<ia ÿre lsÍu lrkak nE'
B,Õg nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<d zmáixLdfhda k s f ida
fiakdikx máfiaj;sZ mskaj;a uyfKks" uf.a Ydikfha wd¾hh
Y%djlhd NslaIqj fiakdik mßyrKh lrk úg mdúÉÑ lrkafka
kqjKska i,l,d u hs' Tn .sys Y%djlfhda yeáhg f.j,a fodrj,a
mdúÉÑ lrkafka kqjKska i,l,d u hs' nqÿrcdKka jykafia jod<d
zhdjfoaj iS;iai má>d;dhZ fiakdik" l=áhla f.hla mdúÉÑ
lrkafka iS;f,ka w;añfokak" WIaKfhka w;añfokak' B,Õg
nqÿrcdKka jykafia jod<d zvxiulijd;d;misßxim iïMiaidkx
má>d;dhZ ueiaikaf.ka" uÿrejkaf.ka" wõfjka" iq<Õska ksoyia
jkakhs' fiakdikhla f.hla fodrla mdúÉÑ lrkafka' B,Õg
nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<d zhdjfoa j W;= m ßia i h úfkda o kx
mái,a , dkdrdu;a : xZ iuyr ld,j, foa Y .= K úm¾hdi we;s
fjkjd iS ; , WIa K h wd§ mßir ;;a ; a j hka yg.ka k jd'
nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djlhd tA foaY.=Ksl mSvdjkaf.ka
ñfokak fiakdik f.j,afodrj,a mdúÉÑ lrkafka' t;fldg tA
f.j,a fodrj,a j,g l=áj,g ysf;a wdYdjla yg.kSo@ ysf;a
wdYdjla yg.kafka kE' ysf;a yg.kakd wdYdj" f,daNh kqjKska
i<ld kqjKska m%ydKh lrkak mq¿jka'
B,Õg nq ÿ rcdKka jyka f ia foa Y kd lrkjd zmáixLd
fhdaksfida .s,dkmÉph fNiÊcmßlaLdrx máfiaj;sZ tA lshkafka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 135
wms fï .s,kami" mdk j¾." fnfy;a .kakg fmr tA foaj,a
kqjKska i,l,duhs .kak ´k' nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ fï
.s,kami fnfy;a .kafka fldfyduo@ Wkajykafia jod<d uu fï
.s,kami" fnfy;a .kafka wefÕamf;a mSvdjka ke;slr .kakhs'
tA woyiskauhs' f,v ÿla ke;s lr.kak' mSvdjlska f;drj jdih
lrkakhs' lshd kqjKska i<l<d mdúÉÑ lrkjd' fu;k ;sfhkjo
f,vla yeÿkg miafia fnfy;a .kak tmd' uf.a biairyg weú,a,d
hd{d lrm,a,d lsh,d@ tfyu tlla kE' nqÿrcdKka jykafia
jodf<a wikSmhla yeÿkg miq kqjKska i,l,d fnfy;a fya;a
.s,kami .kak' iuyr wd.ïj, ;ukag wikSmhla yg.;a miq
fnfy;a .kafka kE' thd,f.a Ydia;Dka jykafia ,Õg .sysx w;a
fol Wiaif.k f,fâ fyd| lr,d fokak lshd hd{d lrkjd'
jevla kE' wka;sug f,fâ jeäfjkjd' f,vd uefrkjd' túg
lshkjd Tfí ysf;a Nla;h s uÈ' tA ksihs uerefKa' n,kak mskj
a ;=k"s
wfma nqÿrcdKka jykafiaf.a foaYkdj f,vla ÿlla yeÿkg miafia
fnfy;a fya;a wrf.k tA f,fâ iqjlr .kak ´k' uu fïl
.kafka f,v ÿla ke;slrf.k mSvdj ke;slrf.k jdih lrkak
lshk woyiska' fï fj,dfõ yg.kak wl=i, O¾uh m%ydKh
lrñka fnfy;a fya;a .kakjd'
mdúÉÑ lsÍfï§ kqjKska i<ld m%ydKh jk wl=i,a ±ka
wms bf.k .;a;d' iajdñka jykafia,d Öjr mßyrKh lrkúg"
.sys Y%djlfhda we÷ï me,÷ï mßyrKh lrkúg" msKavmd;
wdydrh .kakd úg kqjKska i<ld .kak ´k' iajdñka jykafia,d
fiakdik mdúÉÑ lrk úg .sys Y%djlhka f.j,a fodrj,a mdúÉÑ
lrk úg tAl;a kqjKska i,l,d lrkak ´k' .s,kami fnfy;a
.kak fldg kqjKska i,l,d kqjKska hqla;j mdúÉÑ lr,d tA
fj,dfõ yg.kak wl=i, O¾u m%ydKh lrkjd'
nqÿrcdKka jykafia jod< lShla ±ka wms bf.k .;a;o@
2hs' ixjrùfuka m%ydKh l,hq;= wl=i,a' mdúÉÑ lsÍfï§ kqjKska
i<ld m%ydKh l<hq;= wl=i,a' ;=ka fjks tl' zl;fïp NslaLfõ
wdijd wêjdikd myd;índ fha wêjdikd mySkdfydka;sZ mskaj;a
uyfKks" ù¾hfhka hq;=j bjiSfuka ke;s lr,d odkafka l=uk
wl=i,ao@ l=uk wdY%jhkao@ zbO NslaLfõ NslaLq máixLd fhdaksfida
Lfuda fyda;sZ mskaj;a uyfKks" uf.a wd¾hh Y%djlhd kqjKska
i<l<d ù¾hh we;s lrf.k bjikjd fudkjdo@ nqÿrcdKka
jykafia jod<d uf.a Y%djlhd bjikafka ziS;iaiZ iS;, bjikjd'
136 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

zWKa y ia i Z WKq i q u bjikjd' zð>ÉPdhZ nv.s k a k bjikjd'


zmsmdidhZ msmdih bjikjd' B,Õg zvxiul;jd;d;misßxim
iïMiaidkxZ ueiaikaf.ka" uÿrejkaf.ka" i¾mhkaf.ka jk lror
thd fyd¢ka bjikjd' B,Õg zÿre;a;dkx ÿrd.;dkx jpkm:dkxZ
tA lshkafka kmqre jpkj,ska nekqï wykak ,efnk úg bjikjd'
idudkHfhka flfkla Tng nksk fj,djl bjikak mq¿jkao@
neßo@ idudkHfhka bjikak nE' ys;ska lshkafka nksk flkdg;a
nekmka" lsh,d Bg miafia nkskjd' ysf;a oafõYh yg.;a;d'
±ka thdg isysh kE' nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ fldfyduo
ù¾hfhka hqla;j bjiSfuka fï wl=i,h m%ydKh lrkafka' wdY%j
m%ydKh lrkafka@ kmqre jpkj,ska nksk fldg tA wekqï nekqï
bjikjd' t;fldg ysf;a yg.;a; oafõYh m%ydKh lrkak
mq¿jka'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd zWmamkakdkx idÍßldkx
fõokdkx ÿlaLdkx ;smamdkx Lrdkx lgqldkx wd>d;dkx wukdmdkx
mdKyrdkx wêjdilcd;sflda fyda;sZ fï f.dvla oreKq" l¾lY"
wñysß" wlue;s" oE uf.a YÍrhg ,efnkjd' udrdka;sl ÿla
fõokd ,efnkjd' Tn ys;kak Ndjkd lrkúg fï uq¿ weÕ u
ßfokak mgka .kakjd' t;fldg ys; lshkjd ke.sgmka lsh,'
t;fldg fldfyduo kqjKska i<l<d ysf;a wl=i,h m%ydKh
lrkafka@ fï lgql fõokdjka wukdm fõokdjka kqjKska i<ld
m%ydKh lrkak uykais .kakjd'
B<Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ h:drEfma wkdifka
ksiskakx kqjKe;s iajdñka jykafia,df.ka wf.!rj ,efnk úÈfha
kqiqÿiq ;ekaj, bkak tl uÕ yer,d hkjd' tA lshkafka mskaj;=ks"
hï ;ekl iajdóka jykafia kula jdih lrkúg úúO" úúO
foaj,a iïnkaOj tu iajdóka jykafiag kqjKe;s" nyqY%e; iajdóka
jykafia,df.ka wf.!rj ,efnkak mq¿jka' fukak fï úÈyg"
Tn T;k bkak tmd" T;k bkak wks;a iajdóka jykafia,d iS,fhka
msßisÿ wh fkdfõ" ù¾hfhka O¾uh wjfndaO lr.kak uykais
.kak wh fkdfõ' tA ksid Tn bkak ;ekska bj;afjkak lsh,d'
wdkak t;fldg tA iajdñka jykafia ;ukaf.a hym; .ek ys;,d
t;kska bj;afjkak ´k'
B,Õg .sys Y%djlfhda fldhs úÈygo fï ldrfKa ord .kak
´k' ±ka Tn hï .ul Ôj;afjkfldg" hym;a .=K O¾u ;sfhk
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 137
flfkla lshkjd' Tn Th .fï bkak tmd' wy, my, f.j,aj,
bkak wh fï fï wdldrj, jerÈ lrk wh' Tn;a tAjg wiqfjkak
mq¿jka' tA ksid Tfí hym; .ek ys;,d T;kska bj;afjkak'
t;fldg tA flkd t;kska bj;afjkak ´k' ;ukaf.a hym; .ek
ys;,d B,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d¦
—h:drEfma wf.dapf¾ prka;x˜ mskaj;a uyfKks" kqiqÿiq
;ekaj, yeisfrk tl u.yer,d hkakg ´k' —h:drEfma mdmfla
ñ;af;a Ncka;x˜ mskaj;a uyfKks mdmS ñ;%hkaj wdY%h lrk tl
u.yer,d hkakg ´k' ljqo mdmS ñ;%hka lshkafka@ ÿiaiS,
Ôú;hla .; lrk" O¾uh wjfndaO lrf.k ixidr .ukska
ksoyia fjkak l,amkdjlaj;a ke;s O¾ufha yeisfrk whg Wiq¿"
úiq¿" lrk wh' tA mdmS ñ;%hka weiqr w;yßkakg ´k' —ú[aû
in%yaupdÍ mdmflaiq Gdfkaiq Tlmafmhiqx˜ wks;a in%yaupdÍka
jykafia,d ;udj my;afldg i,lkjd kï tA jf.a fkdukd
fiakdik kqjKska hqla;j u.yer,d hkakg ´k' ±ka Tn ys;,d
n,kak idudkH .sys iudch ;=<" mdi,a ;=<" ld¾hd, ;=<" fyd|
.=KO¾u ;sfhk hym;a whj wks;a wh tl;= fj,d Wiq¿ úiq¿
lr,d msßfika whska lr,d odkjd wdkak tA úÈyg ;ukaj my;a
fldg i<lkjd kï hï ;ekl" t;kska u.yer,d hkakg ´k'
nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ mskaj;a uyfKks" kqjK mdúÉÑ
lr,d u.yeÍfuka ke;slr,d odkak ´k wdY%j lshkafka fukak
fïjghs' t;fldg .sys Y%djlhska iïnkaOfhka fïl fldfyduo
.kafka' Tn hï lsis .ul Ôj;a jk fldg wy, my, ñksiaiq
.fï ñksiaiq lreKq ldrKd ke;sj Tng nkskjd lsh,d ys;kak'
rxvqfjkjd' lsh,d ys;kak' t;fldg Tfí ysf;a wl=i, we;s
fjkjd oafõYh yg.kakjd túg Tn fudlo lrkafka@ Tn t;k
u.yer,d hkak ´k' tfyu t;k u.yer,d .sys,a,d Tfí ysf;a
we;s jqk wl=i, O¾uh m%ydKh lrkjd' fukak fï úÈhg kqjK
mdúÉÑ lr,d u.yer,d m%ydKh lrkak ´k' wl=i,a lshkafka
fukak fïjdg'
B,Õg mskaj;=ks nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ zl;fïp
NslaLfõ wdijd úfkdaokd myd;índ fha úfkdaokdh mySKd fydka;sZ'
mskaj;a uyfKks" kqjKska hqla;j ÿre lsÍfuka ke;s lrkag ´k
wdY% j " wl= i ,a ls h ka f ka fudkjdo@ —bO Ns l a L fõ Ns l a L q
máixLdfhdaksfida Wmamkakx lduú;lalx˜ mskaj;a uyfKks" fï
138 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

wdldrhg udf.a Y%djlhd kqjKska hqla;j isf;a yg.;a ldu


ú;¾lhka' tA lshkafka" weig ms%hukdm rEm" lKg ms%hukdm
Yío" kdihg ms%hukdm .|iqj|" Èjg ms%hukdm ri" lhg
msh
% ukdm myi wd§ foaj,a .ek is; is;d isàfuka yg.kak wl=i,a'
kdêjdfia;s bjikafka kE' mcy;s w;a yßkjd' úfkdafoa;s ÿre
lrkjd' LHka;Slfrda;s whska lrkjd' wkNdjx.fï;s ke;a;g u
ke;s lrkjd'
B,Õg¦ —máixLdfhda k s f ida Wma m ka k x jHdmdo ú;la l x˜
Wmkakdjq ;ry iys;" oafõYh iys; wl=i,a is;=ú,s kqjKska
hqla;j" ÿre lsÍfuka m%ydKh lrkjd' tA lshkafka" weig wms%h"
wukdm rEm" lKg wms%h" wukdm Yío" kdihg wms%h" wukdm
.|iqj|" Èjg wms%h" wukdm ri " lhg wms%h" wukdm myi
iuÕ is; .eàfuka we;sjk wl=i,a kdêjdfia;s bjikafka kE'
mcy;s w;a yßkjd' úfkdafoa;s ÿre lrkjd' LHka;Slfrda;s whska
lrkjd' wkNdjx.fï;s ke;a;g u ke;s lrkjd'
B,Õg yg.;a úys x id ú;¾l" —Wma m ka k dkx úys x id
ú;lalx˜ ysxid is;ú q du" kdêjdfia;s bjikafka kE' mcy;s
= ,s we;sjk
w;a yßkjd' úfkdafoa;s ÿre lrkjd' LHka;Slfrda;s whska lrkjd'
wkNdjx.fï;s ke;a;g u ke;s lrkjd'
B,Õg nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<d¦ —Wma m ka k q m a m ka f ka
mdmfla wl= i f,a Oïfï˜ we;s f jk iEu mdmS wl= i ,hla u
kdêjdfia;s bjikafka kE' mcy;s w;a yßkjd' úfkdafoa;s ÿre
lrkjd' LHka;Slfrda;s whska lrkjd' wkNdjx.fï;s ke;a;g u
ke;s lrkjd'
mskaj;=ks" tA jf.a fï ysf;a yg.kakd ;j;a wl=i, O¾uhla
;uhs mxp kSjrK' fudkjo mxp kSjrK@ lduÉPkaoh" ÒkñoaOh"
WoaoÉp l=lal=Éph" úÑlsÉPd' fïjd ys f ;a yg.ka k kS j rK'
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia wl=i, rdis lshk iQ;% foaYkdfõ§
jod<d¦ uyfKks" wl=i,a f.dvla lshd' hulg lshkjd kï fï
mxp kSjrK j,g u hs wl=i,a f.dvla lsh,d lshkak ;sfhkafka'
t;fldg mxpkSjrK lshkafka ysf;a yg.kakd wl=i, O¾u' fï
mxp kSjrK m%ydKh lrkak ´k' nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lrkjd fï mxp kSjrK keu;s wl=i, O¾uhka wplaLq lrKd
tA lshkafka oyï wei ke;slr,d odkjd' zw[a[dK lrKdZ
fudavlfï .s,ajd oukjd zm[a[dksfrdaêhdZ O¾uh wjfndaO
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 139
lsÍfï yelshdj ke;s lr,d odkjd zwksíndk ixj;a;ksfldaZ iir
ÿlska ksoyia ùu msKsi Wmldr fjkafka kE' fï lshkafka fudkjd
iïnkaOj o@ mxpkSjrK iïnkaOj'
±ka lshkak n,kak lduÉPkaoh lshkafka fudllao@ ta
lshkafka weyeg fmak rEm" lKg wefyk Yío" kdihg ±fkk
.| iqj|" Èjg ±fkk ri" lhg ±fkk myi fukak fï mxp
ldu.=Kj,g ys; ksrka;rfhka wdYd lrkjd' ys; wef,kjd'
t;fldg ysf;a mj;skf a ka lduÉPkaoh' nqÿrcdKka jykafia jod<d
B,Õ kSjrKh ;uhs jHdmdoh lshkafka' jHdmdoh lshkafka
fudllao@ mxpldu .=Khka iu. ysf;a we;s jk .eàu' tAj;a
iu. ys; .eá,d we;sjk oafõYh' tAlg lshkjd jHdmdoh lsh,d'
B,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d ÒkñoaOh' ÒkñoaOh lshkafka
l=ulao i;r i;smÜGdkfha fhfokak isf;a w,ilula we;s
fjkjd' l=iS; lula we;sfjkjd' tAl ;uhs ÒkñoaOh' B,Õ tl
Woa o Ép l= l a l = É ph' tA ls h ka f ka ys ; úis ß ,d ys ; fkdfhla
wruqKqj,g hkjd" tAl WoaoÉph' t;fldg lshkjd wfka uf.a
ys; úisrekd lsh lshd miq ;efjkjd' tAl l=lal=Ép' B,Õg
úÑlsÉpdj' nqÿrcdKka jykafia jod<d úÑlsÉPdj lshkafka
O¾uh iïnkaOfhka ysf;a iel we;s fjkjd' fïjd ysf;a we;sjk
wl=i, O¾uhka' fï wl=i, O¾uhka m%ydKh lrkak ´k'
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd fï ysf;a
lduÉPkaoh we;s jkafka l=ula ksido@ iqN ksñ;a;hs" wfhdaksfida
ukisldrh ksid' Tng meyeÈ,s lrkakï" weig ms%hukdm rEmhla
olskjd' tAl Tn i;=áka ms<s.kakjd' Tkak iqN ksñ;a;' tA .ek
ys; wfhdaksfida ukisldrfha fhfokjd' tA rEmh ,iaikhs lshd
ys; ys;d bkakjd' tA ksid rEmh .ek wdYdj yg.kakjd' wdYdj
yg.;af;a wfhdaksfida ukisldrh ksid rEmh iem úÈhg ms<s.;a
ksid' lduÉPkaoh yg.;af;a rEmh iem úÈhg ms<s.;a ksid'
iqN ksñ;a;hs wfhdaksfida ukisldrhhs ksid' B,Õg nqÿrcdKka
jykafia jod<d¦ jHdmdoh yg.kak fya;=j fudllao@ jHdmdoh
yg.kafka má> ksñ;a;hs wfhdaksfida ukisldrhhs ksid' ±ka Tng
flfkla .eyqjd lsh,d ys;kak nekakd lsh,d ys;kak' túg Tn
ys;kjd" wij,d ug nekafkah' wij,d ug .eyqfõh' lshd ys;ska
ys; ys;d bkakjd' t;fldg ysf;a má> ksñ;a; yg.;a;d' ±ka
thd fhfokafka wfhdaksfida ukisldrfha' jHdmdoh yg.kak
fya;=j má> ksñ;a;hs wfhdaksfida ukisldrhhs' nqÿrcdKka
140 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

jyka f ia jod<d B,Õ tl Òkñoa O h' Òkñoa O h yg.ka f ka


fldfyduo@ l=i, O¾u ;=< ys; msysgkafka kE' l=i, O¾uhkays
fhfokak ys; bv fokafka kE' ldhslj udkislj we;s jk
T;Ekslu l=i,a ;=< ys; msysgkak bv fokafka ke;af;a fï jf.a
ldrKd ks i d' B,Õg nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<d Woa o Ép
l=lal=Éph yg.kak fya;=j fudllao@ fï ysf;a fkd ikaiqkalu
ksid ysf;a WoaoÉp l=lal=Éph yg .kakjd' B,Õg úÑlsÉPdj tA
lshkafka ielh' nqÿrcdKka jykafia jod<d O¾uh iïnkaOj
jerÈ úÈhg l,amkd lsÍu ksid O¾uh iïnkaOj iel we;s
fjkjd lshd'
mskaj;=ks" fï mxpkSjrK O¾u ysf;a we;s jk wl=i,a' fï
lduÉPkaoh" jHdmdoh" ÒkñoaOh" WoaoÉp l=lal=Éph" úÑlsÉPdj
lshk mxp kSjrK O¾uhka m%ydKh lrkak ´k' Ndjkdfjka'
mxp kSjrK O¾uhka m%ydKh lrkak ;sfhk l%uh Ndjkdj
jeãuhs' Ndjkd jeãfuka ys; ;=< ;sfnk mxpkSjrK O¾u
m%ydKh fjkjd' nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd zl;fïp
Ns l a L fõ wdijd Ndjkdh myd;índZ ms k a j ;a uyfKks " iu;
úo¾Ykd Ndjkdfjka ke;s lr,d odk wl= i ,a fudkjdo@
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd fï úÈhg kqjK mdúÉÑ
lr,d mxpkSjrK hgm;a lr,d iudêhla we;s lr .kakjd'
iudêhla we;s lr .kafka fldfyduo@ mxp kSjrK hgm;a lr,d
iu: Ndjkdj ÈhqKq lrñka iudêh we;s lr .kakjd' tA úÈhg
iudêhla we;s lr f.k zúfõl ksiais;xZ úfõlh we;s lr
.kakjd úrd. ksiais;x fkd we,au we;s lr .kakjd' úo¾Ykd
m%{dj ,efnk wjfndaOh ;=<ska úrd.S jkjd' zksfrdaO ksiais;xZ
;Kayd ksfrdaOhg m;a fjkjd' B,Õg zfjdiai.a. mßkdñxZ ksjkg
u fhduq fjkjd' fï ldrKd 4ka hqla;j thd fyd|g isysh
mj;ajkjd' túg nqÿrcdKka jykafia jodrkjd thd jvkafka
i;s iïfndÊ®x.h' t;fldg Ndjkdfjka ke;s lr,d odk
wdY%jhka m%ydKh fj,d hkjd' B,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d¦
thd fï úÈhg mxp kSjrK hgm;a lr iudêhla we;s lr f.k
fmr ldrKd 4ka u hqla; fj,d ;s%,laIKh" ;s%,laIKh lshkafka
wks;H" ÿlaL" wkd;au fyd|g kqjKska úuikjd' tAl Oïuúph
iïfndÊ®x.h' B,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d thd wr fmr
ldrKd 4kau hqla; fj,d fyd|g ù¾hh mj;ajkjd' l=ulgo@
wl=i, O¾uhka m%ydKh lrkak' l=i, O¾uhka Wmojd .kak'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 141
tA lreKq 4ka hq;=j ù¾hh .kakjd' t;fldg thd jvkafka ùßh
iïfndÊ®x.h'
B,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d thdf.a ysf;a mS%;sh we;s
fjkjd' t;fldg thd jvkafka mS;s iïfndÊ®x.h' B,Õg
fuhdf.a fyd|g ldhsl udkisl ieye,a¨j we;sfjkjd' t;fldg
fuhd jvkafka miaioaê iïfndÊ®x.h' mxpkSjrK hgm;a fj,d
iudêh fyd|g mj;sk úg fuhd jvkafka iudê iïfndÊ®x.h'
fï fmr ldrKd 4ka u hqla;j ta lshkafka' zúfõl ksiais;x"
Ñ;a; úrd. ksiais;xZ Ñ;a; úfõlh we;slr .kakjd' úo¾Ykd
m%{dfjka ,efnk wjfndaOh ;=<ska úrd.s fjkjd' zksfrdaO ksiais;xZ
;Kayd ksfrdaOhg fhduq fjkjd' fjdiai.a. mßKdñx ksjkg
fhduqfjñka thd ysf;a WfmalaIdj we;s lr .kakjd' t;fldg
thd jvkafka WfmalaLd iïfndÊ®x.h'
nqÿrcdKka jykafia fu;k§ fndÊ®x. 7 úia;r lrkjd'
fïflka wmg meyeÈ,s jkafka fï fndÊ®x. 7 flfkl= jvkjd
kï tA flkdf.a ysf;a Ndjkdfjka m%ydKh jk wl=i, O¾u"
fndÊ®x. jeãu ksid m%ydKh fjkjd' t;fldg mskaj;=ks
nqÿrcdKka jykafia foaYkd l,d fï wdldrhg ;uhs wl=i,
O¾uhka ys;g tk úg ta wl=i, O¾u m%ydKh jkafka' fudkjdo
1' ixjrùfuka m%ydKh l, hq;= wl=i, O¾u ;sfhkjd'
2' kqjKska hqla;j mdúÉÑ lsÍfuka m%ydKh l, hq;= wl=i,
O¾uhka ;sfhkjd'
3' ù¾hfhka hqla;j bjiSfuka m%ydKh l<hq;= wl=i,a'
4' kqjKska hq;=j u.yer,d m%ydKh lrkak ´k wl=i,a ;sfhkjd'
5' ÿre lsÍfuka m%ydKh l,hq;= wl=i,a ;sfhkjd'
6' iu: úo¾Ykd jeãfuka m%ydKh l, hq;= wl=i, O¾uh;a
;sfhkjd'
fï úÈhg wl= i , m% y dKh lrka k kï ;s f hka k ´k
—wd;dms˜ flf<ia ;jk ù¾hh B,Õg kq j K ;s f hka k ´k'
—iïmcdfkda˜ B,Õg isysh ;sfhkak ´k' —i;sud˜ fï ;=fkka
hqla;j ;uhs ysf;a yg.kakd wl=i, O¾u m%ydKh lrkak
;sfhkafka' fï úÈhg ysf;a yg.kakd jQ" Wmkakd jQ wl=i,
O¾uhka m%ydKh lrkak wm uykais .kak ´k'
142 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ms k a j ;= k s nq ÿ rcdKka jyka f ia jodrkjd ixjrùfuka


kqjKska mdúÉÑ lsÍfuka wd§ wdldrj,ska wl=i, O¾u m%ydKh
lrk wdldrh' fï wdldr j,ska W;aidy lrkúg;a wl=i, O¾u
m%ydKh lrkak neß kï nqÿrcdKka jykafia —ú;lal iKaGdk˜
iQ;%fha§ ;j ÿrg;a fï wl=i, O¾uhka m%ydKh lrkak ù¾hh
jvkafka fldfyduo lsh,d wmg foaYkd lrkjd' ú;lal lshkafka
ysf;a yg.;a l=i,a" wl=i,a' ikaGdk lshkafka msysgqjd .kakjd'
fudkjo msysgqjd.kafka@ l=i,a is;=ú,s msysgqjd .kakjd' l=i,a
is;sú,s msysgqjd .kak fudlo lrkak ´k@ Wmkakd jQ wl=i,a
is;sú,s m%ydKh lrkak ´k túg wl=i,a m%ydKh ù l=i,a is;sú,s
;=< ys; mj;skjd ys; msysgkak mgka .kakjd' nqÿrcdKka
jykafia foaYkd lrkjd fï úÈhg" mskaj;a uyfKks" hï lsis
NslaIqjla hïlsis wruqKla uq,a lr f.k ys;kak mgka .;a; úg
wkak tA ys;kak mgka .;a foa ksid fï ysf;a wdYdj iys;" ;ry
iys;" uq,dj iys;" is;sú,s we;s fjkak mq¿jka' wl=i, O¾u
we;sfjkak mq¿jka' nqÿrcdKka jykafia jod<d tA wdYdj iys;"
;ry iys;" uq,dj iys;" wl=i, O¾u ysf;a yg.kak úg tA
wl=i, O¾u m%ydKh lr,d l=i,a wruqKla ys;kak mgka .kak
´k' wdYdj iys;" ;ry iys;" uq,dj iys;" is;sú,sj,g mgyeks
l=i, wruqKla ;=< ys; msysgqjkak ´k' túg l=i,a wruqK ;=<
ys; ;ekam;a fjkakg mgka .kakjd' ys; msysgkak mgka .kakjd'
l=i,a wruqK ;=< ys; iudê.; fjkak mgka .kakjd'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd tAl fukak fï jf.a
tlla ' tl ola I jvq f jla yß ola I jvq j f.a f.da , hl= yß
bkakjd' tA jvqjd yß f.da,hd yß ;og .ymq f,dl= weKhla
.,jkak ´k Wkdu Bg jvd fmdä weKhlska fyñka tA weKh
.,jkak W;aidy lrkjd' fmdä weKhla .yñka f,dl= weKh
nqre,a lrkjd jf.a lSjd ysf;a yg.;a wl=i, O¾u" l=i,a
wruqKla ys;kak mgka.ekSfuka m%ydKh ùu' wehs nqÿrcdKka
jykafia wl=i,a is;sú,sj,g f,dl= weKh lshd;a" l=i,a is;sú,s
j,g fmdä weKh lshd lsõfõ@ mskaj;=ks" wms fï ixidr .uk
;=< jeämqr wfma ys; mqreÿ lr,d ;sfhkafka wl=i,a wruqKq
j,g u hs' wms l=i,a wruqKq mqreÿ lr,d ;sfhkafka fndfydu
wvqfjka' tA ksihs nqÿrcdKka jykafia jodf<a tAl yßhg f,dl=
weKhla fmdä weKhlska nqre,a lrkjd jf.a lshd' ysf;a wdYdj
iys;" ;ry iys;" uq,dj iys; wl=i,a is;sú,a,la yg.kakd úg
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 143
tAl l=i,a wruqKla ys;kak mgka wrf.k wl=i, wruqK m%ydKh
lrkak ´k' tAl m<fjks l%uh'
nqÿrcdKka jykafia jod<d mskaj;a uyfKks" fukak fï
úÈhg fï wl=i, is;g tkúg l=i,a wruqKla ys;,d tA wl=i,a
m%ydKh lrkak lsh,d' tfyu lroaÈ;a kej; kej; wl=i,
O¾u is;g tkjd kï mskaj;a uyfKks" wkak t;fldg wl=i,a
is;sú,s is;Sfï Nhdkl me;a; ys;kak lshkjd' fldfyduo wl=i,a
is;sú,sj, Nhdkl me;a; ys;kafka@ uf.a isf;a ±ka wl=i,a
is;sú,s ;sfhkjd tAjd ys;Sfuka ug wka;sfï§ w;ajkafka ÿlla
ú;rhs' wl=i,a is;sú,s is; is;d boa§ uu urKhg m;ajqfKd;a
ug ksrfha jefgkak isoaO fjkjd' ug fmf¾; f,dalfha jefgkak
isoaO fjkjd' ug ;sßika f,dalhg hkak isoaO fjkjd' fï wl=i,a
ys;k fldg uf.a ys; ls<sá fj,d ;sfhkafka' ys; wmsßisÿ fj,d
;sfhkafka' fukak fï úÈyg wl=i,a is;sú,s is;Sfï Nhdkl me;a;
.ek ys;,d tA wl=i,a is;sú,s m%ydKh lrkak uykais .kak ´k'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd ,iaikg w¢kak leu;s
;reK ÿfjla yß" ;reK mqf;la yß bkakjd' fï ;reK ÿjf.a
yß ;reK mq;df.a yß wefÕa n¨l=Kla odkjd' yrla l=Kla
fn,af,a t,a,kjd' fï <uhd fïlg leu;so@ leu;s jkafka kE'
thd tAl wmamsßhd lr,d tAl w,a,,d úis lr,d odkjd' mskaj;a
uyfKks Tkak Th úÈhg wl=i, O¾u we;s fjk úg wl=i,
O¾uhkaf.a Nhdkl me;a; ys;,d tA wl=i,a m%ydKh lrkak
uykais .kak lSjd' tA úÈhg wl=i, O¾u m%ydKh lrkak uykais
.kak úg ysf;ka wl=i, O¾u m%ydKh ù hkjd' l=i,a wruqKla
;=< ys; msysgkak mgka .kakjd' ys; ;ekam;a fjkak mgka
.kakjd' ys; iudê .;fjkak mgka .kakjd' lshd Wkajykafia
foaYkd l<d'
B,Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d Tkak Th úÈhg wl=i,a
is;sú,af,a Nhdkl me;a; kqjKska úuioa§;a thdg wdYdj iys;"
;ry iys;" uq,dj iys; is;sú,s we;s fjkjd kï tA wl=i, O¾uh
isyslrkafka ke;=j bkak lshd' nqÿrcdKka jykafia jod<d mskaj;a
uyfKks" wdYdj iys;" ;ry iys;" uq,dj iys; is;=ú,s kej;
ys;g tkjd kï tA is;=ú,a, is;kafka ke;=j bkak úg tA mdmS
wl=i, is;sú,a, ys;ska ke;s fj,d hkjd' tA is;sú,a, m%ydKh
fj, .shdg miq l=i,a wruqK ;=< ys; msysgkak mgka .kakjd'
144 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

l=i,a wruqK ;=< ys; iudê.; fjkak mgka .kakjd' ys; tlÕ
fjkak mgka .kakjd lsh,'
tAl fukak fï jf.a fohla' ±ka Tn ys;kak Tn wlue;s
flfkla Tng ;ry we;s lrmq flfkla Tn biairyg tkjd'
Tng oafõYh we;sfjkjd' Tfí biairyg tkúg Tn .iai,d
wyl n,kjd' nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ ;uka wlue;s flfkla
biairyg tk úg tA Èyd n,kafka ke;=j wyl n,d .kakjd
jf.a' mdmS wl=i, is;sú,s ;ukaf.a is;g tkúg tA mdmS wl=i,
is;=ú,s is;kafka ke;=j bkak ´k' túg tA mdmS wl=i, ys;ska
m%ydKh fj,d hkjd' nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ mdmS wl=i,
is;sú,s m%ydKh jqkdu l=i,a wruqK ;=< ys; msysgkak mgka
.kakjd' l=i,a wruqK ;=< ys; ;ekam;a fjkjd' Th úÈhg is;=ú,s
ys;ska m%ydKh ù hkjd' Th úÈhg Th mdmS wl=i,a is;kafka
ke;=j bkak úg fï ysf;a wdYdj iys;" ;ry iys;" uq,dj iys;
mdmS is ; s ú ,s yg.ka k neßo@ yg.ka k mq ¿ jka ' nq ÿ rcdKka
jykafia fmkajd fokjd tA úÈhg fï mdmS wl=i, O¾u is;kafka
ke;=j bkak úg" wl=i, O¾u kej; ys;g tkjd kï fï úÈhg
ys;kak'
Wkajykafia jod<d¦ tA mdmS wl=i, is;sú,s ysf;a iliafjñka
msysgk yeá fyd|g kqjKska úuikak' ±ka ysf;a rd.hla we;s
jqkd kï tA rd.h we;s jqfka fudk fya;=jla yskao o@ lshd kqjKska
úuikak' ux fï" fï úÈyg ys;mq ksid rd.h we;s jqkd lsh, tA
is;sú,a, iliafjñka ysf;a msysgk yeá kqjKska fufkys lrkjd'
nqÿrcdKka jykafia jod<d tA úÈhg mdmS wl=i,h mdmS is;=ú,s"
isf;a ilia fjù msysgk wdldrh kqjKska fufkys lrkjd kï
rd.h we;s jQ wl=i, is;sú,a, isf;ka ke;s fj,d m%ydKh ù
hkjd' B,Õg ysf;a we;sjkak mq¿jka oafõYh iys; is;sú,s"
kqjKska úuikjd' uf.a ysf;a oafõYh yg.;af;a fldfyduo@
fï flkd .ek oafõYh we;slrf.k" tA flkd .ek uu fufyu
ys;=jd Bgmiafia fï úÈhg ys;=jd' lshd is;=ú,a, ilia fjù
msysgmq yeá kqjKska fufkys lrkúg nqÿrcdKka jykafia jod<d
wr oafõYh iys; is;sú,a, ys;ska m%ydKh fjkjd lshd' B,Õg
nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd ysf;a uq,dj iys; ysf;a
/jfgk iajNdjfhka hq;= is;sú,s yg.kakdúg kqjKska úuikjd
ta jf.a ysf;a /jfgk' uq,d iys; iajNdjfhka hq;= is;sú,s
yg.;af;a fldfyduo uu l=uk fohla ys;+ ksido uq,dj we;sjqfka'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 145
tA wdldrhg ta is;sú,a, ilia fjù msysgk wdldrh kqjKska
úuikjd' túg nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd thdf.a ysf;a
fï mdmS wl=i, is;sú,s Tlafldu ;udf.a ys;ska m%ydKh fj,d
hkjd lshd' tA mdmS is;=ú,s m%ydKh lrk wdldrh fudllao@
ilia fjù msysgk wdldrh fyd|g kqjKska fufkys lrkjd'
túg mdmS wl=i,a m%ydKh jkjd lshd nqÿrcdKka jykafia fmkajd
ÿkakd' mskaj;=ks nqÿrcdKka jykafia tAlg Wmudjla fmkajd
fokjd'
tAl yßhg fukak fï jf.a fohla' nqÿrcdKka jykafia
foaYkd lrkjd mskaj;a uyfKks hï lsis mqreIfhla bkakjd fï
mqreIhd ÿjf.k hkjd' ÿjñka mdf¾ .uka lrkjd' ÿjk .uka
l,amkd lrkjd uu fudlgo@ ÿjf.k hkafka' ysñka hkjd lshd'
Bg miafia Èùu k;r lr,d ysñka hkjd' ysñka hkfldg fuhd
l,amkd lrkjd uu fudlgo@ fyñka hkafka lsh,d' Bg miafia
kj;skjd' ±ka thd kej;=kd' kej;s,d ál fj,djla b|,d
l,amkd lrkjd' ux fudlgo fï ysgf.k bkafka' uu b|.kakjd
lshd thd b|.kakjd' fuhd álla fj,d b|f.k b|,d ys;kjd
uu fudlgo b|f.k bkafka' lsh,d" ydkais fjkjd' fuhd fï
fudlo lf,a' wudre bßhõ w;yer,d myiq bßhõ f;dard .;a;d'
nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ mskaj;a uyfKks fukak fï úÈyg
wl=i,a is;=ú,s ;ukaf.a is;g tkúg wl=i,a is;sú,s iliafjñka
ysf;a msysgmq wdldrh kqjKska fufkys lr,d tA mdmS wl=i,h
ys;ska m%ydKh lrkak lsh,d' tA úÈhg mdmS wl=i,h yg.kak
wdldrh kqjKska úuikúg mdmS wl=i, is;sú,s is;ska m%ydKh ù
l=i,a wruqKq ;=< ys; ;ekam;a fjkjd' ys; iudêu;a fjkjd'
ys; tlÕjkak mgka .kakjd' t;fldg mdmS wl=i,h ysf;ka
ke;sfj,d hkjd'
wms ±ka ldrKd y;rla i|yka l,d' m<fjks ldrKh
fudllao@ wl=i,a is;=ú,a,la ys;g tkfldg l=i,a wruqKla
ys;kak mgka wrf.k wl=i, is;=ú,a, ys;ska m%ydKh lrkjd'
fofjks tl wl=i,a is;sú,s is;Sfï Nhdkl me;a; .ek kqjKska
isys lrkjd' ;=kafjks tl wl=i,a is;sú,s is;g tk úg isys
fkdlr bkakjd' y;rfjks tl wl=i, is;sú,s ysf;a ilia fjù
msysgk wdldrh fyd|g kqjKska úuikjd' fukak fï úÈyg
ysf;a Wmkakd jQ wl=i, O¾uhka m%ydKh lsÍug ù¾hh lrkak
´k' mskaj;=ks" B,Õg nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd¦
146 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ms k a j ;a uyfKks fuka k fï úÈhg wl= i , O¾uhka ys f ;a


iliafjñka msysgk wdldrh thd kqjKska fufkys lrk úg
;ukaf.a ys;g kej; kej;;a wr rd. iys;" oafõY iys;" fuday
iys; mdmS wl=i, O¾uhka tkjd kï fï úÈhg lrkak ´k'
thd o;añá ldf.k Èj ;,a,g ;o lrf.k n,j;a f,i tA wl=i,
is;sú,a,g is;ska ks.%y lrñka tA wl=i,a is;sú,a, ke;s lrkak
W;aidy lrñka tA wl=i, is;sú,a, m%ydKh lrkak ´k' Èj
;,a,g ;o lr f.k tA wl=i,a is;sú,a,g n,j;a f,i ks.%y
lrñka wl=i, is;sú,s m%ydKh lrkak W;aidy .kak ´k'
nqÿrcdKka jykafia jod<d¦ tAl fukak fï jf.a fohla' fyd|g
weÕm; ;sfhk yeä±ä ukqIHfhla bkakjd' ;ukaf.a ,Õg
tkjd flÜgq T;Eks ÿ¾j, ukqIHfhla' yeä±ä ukqIHhd flÜgq
ukqIHhd ,Õg wrf.k ñßldf.k ;Èka myr fokjd' nqÿrcdKka
jykafia jod<d wkak tA jf.a n,j;a mqreIhd wr fmkaod jf.a
ukqIHhdg ;Èka .ykjd jf.a mdmS wl=i, O¾uhka ys;g tk
úg n,j;a f,i ks.%y lrñka Èj ;,a,g ;o lrñka wl=i,a
is;sú,s m%ydKh lrkak W;aidy .kak ´k'
fï wdldrhg kqjKska úuik úg fï mdmS wl=i, O¾uhka
is;ska m%ydKh ù hkjd' l=i, O¾uhka ;=< ;ukaf.a ys; msysgkak
mgka .kakjd' ys; ;ekam;a fjkak mgka .kakjd' ys; iudêu;a
jkakg mgka .kakjd' ±ka wl=i,a m%ydKh jk l%u lShla
bf.k.;a;o@ l%u 5 ls' lshkak n,kak'
1' wl=i, O¾uhla ys;g tkúg l=i,a wruqKla ys;,d wl=i,
O¾uh m%ydKh lrkjd'
2' wl=i,a is;sú,s is;Sfï Nhdkl me;a; kqjKska úuikjd'
3' wl=i,a is;sú,s is;kafka ke;=j bkakjd'
4' wl=i,a is;sú,s ilia fjù isf;a msysgk wdldrh fyd|g
kqjKska fufkys lrkjd'
5' o;añá ldf.k Èj ;,a,g ;o lrf.k wl=i, O¾uhg n,j;a
f,i ks.%y lrñka wl=i, O¾uh m%ydKh lsÍug uykais
.kakjd'
mskaj;=ks fï wl=i, O¾u m%ydKh lrmq flfkl=g yer
fï foaj,a fï úÈhg lshkak fjk flfkl=g mq¿jkao@ nE
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 147
mskaj;=ks' tA ksid Tng meyeÈ,s fjkjd nqÿrcdKka jykafia fï
wl=i, O¾u m%ydKh lrmq flfklah lsh,d'
nqÿrcdKka jykafia tAldka;fhka u wryx jk fial'
tAldka;fhkau rd." oafõY" fuday wl=i, O¾uhka m%ydKh lrmq
flfklah tAldka;fhkau rd." oafõY" fuday m%ydKh lsÍfuka
ksflf<ia flfklah lsh,d fï foaYkdj,ska fyd¢ka meyeÈ,s
fjkjd' wl=i, O¾u m%ydKh jk wdldrh fï úÈhg foaYkd
lrkak nE fjk flfkl=g' wl=i,a is;sú,s ;sfhk flfkl=g
ljodj;a fï foaYkdj lrkak nE' Wkajykafia wl=i,a m%ydKh
lr,d wmg fïjd foaYkd lf,a' Wkajykafia ±lald fï wl=i,
O¾u ;ukaf.a ysf;a meje;aùu ksid fï i;a;ajhkaf.a ys;
ls<sáfj,d urKska u;af;a ksrfha WmÈkjd' fmf¾; f,dalfha
WmÈkjd' ;sßika f,dalfha WmÈkjd' tfyu bmÈ,d wkka; ÿla
ú¢kjd lshd ±l,d Wkajykafia uyd lreKdfjka hqla;j wl=i,
O¾u m%ydKh lrk wdldrh wmg fmkajd ÿkakd' Wkajykafia
fï foaj,a wmg fmkajd ÿkafka Wkajykafiaf.a ysf;a ;snqK
lreKdj ksid u hs'
nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a lreKdj fjk flfkl= f .a
lreKdjg iu lrkak nE' nqÿrcdKka jykafia Wkajykafiaf.a
lreKdj .ek fï úÈhg jod<d' mskaj;a uyfKks" rc;=udf.a
isÕs;s orejd yod.kak lsß wïudjre bkakjd' fï lsß wïudjre
orejd wdorfhka /l n,d .kakjd' B,Õg rclu ,nkak bkak
orejd ksid fyd|g /l n,d .kakjd' fï lsß wïu,d orejd
,Õu bkakjd' lsß wïudjre tydg fuydg jk;=re b|,d fï
orejd lgg fldagq lE,a,la od .kakjd' Bg miafia lsß wïudjre
ÿjf.k weú;a lgg w;od,d fldagq lE,a, weo,d .kakjd' wehs
tfyu weo,d .kafka' fï orejdf.a Ôú;h tAflka wjika fjkak
mq¿jka ksid' Ôú;h fírd.kak ´k ksid tfyu weo,d odkafka'
tfyu lroa§ fï orejdf.a lg ;=jd, fjkak mq¿jka' kuq;a fï
orejg tAflka fjkafka hym;la u hs' nqÿrcdKka jykafia jod<d
fï orejd f,dl= jkúg fï lsß uõjre /ln,d .kak hkafka
kE' fudlo@ ±ka fï orejdg ;ukaf.a foaj,a lr.kak mq¿jka
ksid' nqÿrcdKka jykafia jod<d wkak tA lsß wïudjre jf.hs
Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia;a' ;:d.;hka jykafia;a Tn ;=<
Y%oaOdj msysgklï u Tnj /ln,d .kakjd' mjg ,eÊcdj
we;sfjk ;=re Tnj /ln,d .kakjd' mjg Nh we;sjk ;=re
148 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

Tnj /ln,d .kakjd' wl=i,a ÿrelr,d" l=i,a jvkak ùßh


we;sfjk ;=re Tnj /ln,d .kakjd' p;=rd¾h i;H wjfndaOh
;=<ska m%{dj we;sjk ;=re Tnj /ln,d .kakjd'
mskaj;=ks" kuq;a wo nqÿrcdKka jykafia msßksjka md,d wo
fldfyduo Wkajykafia wmj /ln,d .kafka@ Wkajykafiaf.a
O¾uh ;=<ska idudkHfhka" wl=i,a ÿre lr,d l=i,a jvkak Tfí
ys; Tng bv fokafka kE' bv fokak kï wl=i, O¾uhka ksid
ÿla ú¢kjd lshd Tng ysf;kak ´k' rd.h iys; is;=ú,s ksid
Tn ksrka;rfhka ÿla ú|skjd lshd ys;kak ´k' oafõYh iys;
is;sú,s ksid Tn ÿla ú¢kjd lshd ys;kak ´k' fudayh iys;
is;sú,s ksid Tn ÿla ú¢kjd lshd ys;kak ´k' fï is;sú,s ksid
Tn ÿla ú¢kjd lshd ys;kak ´k' tfyu is;=ú,s Tfí ys;g
wdjdu ta ksid ksrka;rfhka ÿla ú|kjd lshd ys;kak ´k' B,Õg
wms l;d lruq' lmálu" wyxldrlu fïjf.a wl=i, O¾u'
ys; ;=< mj;sk úg ;uka tA wl=i, O¾u ksid ÿla ú¢k nj
;uka ys;kak ´k' tfyu ys;kafka ke;=j fï wl=i, O¾u
m%ydKh lrkak lshd ys; bv fokafka kE' tA ksid fï mdmS wl=i,a
is;=ú,s j,ska ;uka ú¢k wd§kj isyslrkak ´k' tfyu isyslr,d
mdmS wl=i,a is;=ú,s m%ydKh lrkak uykais .kak ´k' fï mdmS
wl=i, O¾u m%ydKh lsÍfuka is; msßisÿ fjkjd' is; mdßY=oaO
Ndjhg m;afjkjd' fï úÈhg mdßY=oaO Ndjhg m;a jQ is;
p;=rd¾h i;H wjfndaOh lrd hkjd' tA is;g ÿl mßmQ¾Kj
wjfndaO lr.kak mq¿jka' tA is;g ÿl yg.ekSfï fya;=j ;Kaydj
m%ydKh lrkak mq¿jka' ÿl ke;sùu fyj;a wud uy ksjk
idlaId;a lrkak mq¿jka' tA i|yd m%.K
= l< hq;= wd¾hh wIaGdx.sl
ud¾.h wkq.ukh lrkak;a mq¿jka'
fï úÈhg mdms wl=i,a is;=ú,s m%ydKh lrkak uykais
.;af;d;a fï p;=rd¾h i;H O¾uh wjfndaO lrkak Tng mq¿jka'
th l< yels jqfkd;a Tn fï f,dalfha bkak m%{djka; u flfkla
fjkjd' fï f,dalfha jeäfhka bkafka m%{dj wvq wh' fï f,dafla
bkak nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djlhl=g muKhs m%{dj we;s
lr.kak mq¿jka' fï f,dafla bkak fjk;a wd.ïj, Y%djlhskag
m%{dj we;s lr.kak mq¿jka lula kE' wl=i, is;sú,s m%ydKh
ls Í fuka u hs m% { dj we;s jka f ka ' wl= i , is ; s ú ,s m% y dKh
lsÍfukauhs p;=rd¾h i;H wjfndaO lr.kak ;sfhkafka' mskaj;=ks
nqÿrcdKka jykafia jod<d zh:dixLdr odkiañx WþPq;iañx uyd
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 149
mf:aZ mskaj;a uyfKks ñksiqka úiska l=Kq li, ouk uy mdr
whsfka ;sfhk uv j.=rla ;sfhkjd' zmÿux ;;a: cdfha;sZ tA uv
j.=f¾ fk¿ula msfmkjd' ziqÖ .kaOx ufkdaruxZ iqj| yuk
ufkdaruH jQ fk¿u ztAjx ixLdr N+f;aiqZ wkak tA uv j;=r jf.a¿
idudkHh f,dalfha ñksiaiq zwkaO N+f;a wkaO N+f;a mq:q.acfkaZ
wkaOnd, mD:.ack msßi wkaOldf¾ hk msßila" wkak ta msßi
ueoafoa mq:q.acfkaZ zw;s frdap;s m[a[dhZ m%{dfjka nn,kak mgka
.ka k jd' ziïud iïnq o a O idjflda ; s Z iïud iïnq ÿ rcdKka
jyka f ia f .a Y% d jlfhda m% { dfjka nn,kjd' ljq o t;fldg
m%{dfjka nn,kafka@ nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djlhd i¾j
n,OdÍ foúhka jyka f ia f .a Y% d jlfhda o @ kE' nq ÿ rcdKka
jykafiaf.a Y%djlhdhs m%{dfjka nn,kafka' tA ksid mskaj;=ks
Tn yeu fokdu n,j;a wêIaGdkhla we;s lr .kak uu;a fï
uf.a ysf;a we;s ù ;sfnk wl=i,a is;sú,s m%ydKh lrkak uf.a
Ôú;h mrÿjg ;n,d ù¾hh wrf.k fï f.!;u nqÿ iiqfka §
u W;=ï p;=rd¾h i;H O¾uh wjfndaO lr .kakjd lsh,d'
idÿæ idÿææ idÿæææ
150 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

.re;r uyd ix>r;akfhka wjirhs'


Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
wo ojfia § fï mskja ;=ka iQodkï fjkafka i;a;i
s a fndaêmdCIsl
O¾u foaYkd ud,dfõ y;ajk O¾u foaYkhg ijka §ughs' fï
ojiaj, fï mskaj;=ka bf.k.ksñka hkafka i;a;sia fndaêmdCIsl
O¾u hgf;a i|yka jk i;r iuHla m%Odk ù¾hh ms<sn|jhs'
b;sx" wms ms<sfj,ska wdhs;a u;la lr .ksuq'
wkqmamkakdkx mdmldkx wl=i,dkx Oïudkx wkqmamdodh ;ud
;=< yg fkd .;a wl=i, O¾uhka ^rd." oafõY" fuday wdÈ&
yg.ekSu je<elaùu msKsi Pkaox cfka;s leue;a; Wmojd .kakjd
jdhu;s jEhï lrkjd úßhx wdrN;s W;aidyh we;s lr .kakjd
Ñ;a ; x m.a . Ka y d;s is ; ±ä fldg .ka k jd moy;s n,j;a j
ù¾hhla fhdojkjd lshk lreK'
Wmamkakdkx mdmldkx wl=i,dkx Oïudkx mydkdh ;ud ;=<
yg.;a ,dul jQ wl=i, O¾u m%ydKh lsÍu msKsi Pkaox cfka;s
leue;a; Wmojd .kakjd jdhu;s jEhï lrkjd úßhx wdrN;s
W;aidyh we;s lr .kakjd Ñ;a;x m.a.Kayd;s is; ±ä fldg
.kakjd moy;s n,j;aj ù¾hhla fhdojkjd lshk lreK'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 151
wkq m a m ka k dkx l= i ,dkx Oïudkx Wma m dodh ;ud ;= < yg
fkd.;a l=i, O¾u ^iS," iudê" m%{d wd§& Wmojd .ekSu msKsi
Pkaox cfka;s leue;a; Wmojd .kakjd jdhu;s jEhï lrkjd
úßhx wdrN;s W;aidyh we;s lr .kakjd Ñ;a;x m.a.Kayd;s is;
±ä fldg .kakjd moy;s n,j;aj ù¾hhla fhdojkjd lshk
lreK'
Wma m ka k dkx l= i ,dkx Oïudkx À;s h d wiïfuda i dh"
NSfhHdaNdjdh fõmq,a,dh Ndjkdh mdßmQßhd ;uka ;=< yg .;a;d
jQ l=i, O¾u jeäÈhqKq lr.ekSu i|yd jeä jeäfhka we;s lr
.ekSu i|yd nyq, lr .ekSu i|yd n,j;aj we;s lr .ekSu
i|yd mßmQ ¾ K;a j hg m;a lr .ekS u i|yd Pka o x cfka ; s
leue;a; Wmojd .kakjd jdhu;s jEhï lrkjd úßhx wdrN;s
W;aidyh we;s lr .kakjd Ñ;a;x m.a.Kayd;s is; ±ä fldg
.kakjd moy;s n,j;aj ù¾hhla fhdojkjd lshk lreKq y;rhs'
b;s x " Bg wkq j wog wmg ks h ñ;j ;s f nka f ka ;= k a j k
lreKhs' tA lshkafka yg fkd.;a;d jQ l=i, O¾u Wmojd.ekSu
msKsi lrk ù¾hh ms<sn|j i|yka jk O¾u foaYkdjhs' b;sx
fï i|yd wms ljqre;a ±ka iQodkï fjkak ´k' mskaj;=ks" fï
f,dalhg my< jk b;du ÿ¾,N jQ" mru fY%aIaG jQ ukqIH r;akh
lsh,d lshkafka nqÿrcdKka jykafiag' nqÿrcdKka jykafia kula
fï f,dalhg my<jkjd lshk lreK fld;rï ÿ¾,N o lsh,d
lshkjd kï fï uyd mD;=úhg mjd tAl ±fkkjd'
mskaj;=ks" fï f,dalh ;=< ksrhla ;sfhkjd iïmQ¾Kfhka u
>K wkaOldrfhka jeysÉp" fï f,dalhg fndai;a l=udrhdf.a
my<ùu;a iu.u tA ksrhg mjd wdf,dalhla my< fjkjd' tAl
ksid fï f,dalhg nqÿ flfkla my< fjkjd lshk lreK w;sYhska
u ÿ¾,N lreKla' mskaj;=ks" fï hq.fha wms ukqiai f,dalfha
bmÈ,d hula lula ±k lshd.kak fldg wmsg mq¿jkalu ,enqKd
nqÿrcdKka jykafiaj irK hkak' tA nqÿrcdKka jykafiaf.a
O¾uhg ijka fokak' B<Õg tA O¾uh wkq.ukh lr,d ixidr
ÿlska ksoyia jqKq Y%djl msßi .ek wy.kakg mq¿jkalu ,enqKd'
wm irK .sh isoaOd¾: f.!;u kï jQ nqÿrcdKka jykafia
fï f,dalhg my< jqfKa fï Nø l,amfha i;r jk nqÿrcdKka
jykafia yeáhghs' tA nqÿrcdKka jykafia ¨ïìKs i,a WhfkaÈ"
fjila fmdfydh ojil fï f,dalhg my< jqKd' tA my< ùu
152 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

;=is; ÈjH f,dafla foújrekag mjd ±fkkag mgka .;a;d'


foújre mS%;s f>daId ;sh ;shd" W;aij ;sh ;shd i;=gq fjkak
mgka .;a;d' b;sx tAl ksid fndai;a l=udrfhla fï f,dalhg
my< fjkjd lshk lreK ÈjH f,dalj,g;a wdrxÑ jqKd' b;ska"
tA foújre i;=gq jqfKa tlu tl lreKla Wfoid u hs' tA ;uhs
foújre okakjd fï f,dalfha my< jk mrfuda;a;u jQ" mru
mQ c kS h jQ kfrda ; a ; uhka jyka f ia my< jq k d ls h k lreK'
fndai;dKka jykafia fï f,dalhg my< fj,d mshjr y;la
bÈßhg jevu lr,d" fï f,da l hg wNS ; jQ " .dïNS r jQ
isxykdohla l<d'
—w.af.da yuiañ f,daliai" fiÜfGda yuiañ f,daliai" fcÜfGda
yuiañ f,daliai" whuka;sud cd;s k;aÓodks mqkíNfjdaZ;s˜ lsh,d'
zuu f,djg w.% fjñ" uu f,djg fY%aIaG fjñ" uu f,djg fcHIaG
fjñ" fï udf.a wka;su bm§uhs' wdhsu;a bm§ula ke;Z lsh,d
isxykdo l<d'
Bg miafia fï mskajka; mqxÑ l=udrhdf.a mshdKka jk
iqoafOdaok rc;=udf.a uj uyudhd ìijqka jykafia;a wm%udK
i;=gg m;a jqKd' fï l=udrhd .ek ksrka;rfhkau isys lr,d"
O¾u;djhla yeáhg ´kEu fndai;a l=udrfhl=f.a uj ^nqoaO
ud;dj& l¨ßh lr,d ;=i; s ÈjH f,dalfha ud;D ÈjH rdchd yeáhg
Wm; ,nkjd' b;sx Èk y;lska uyudhd ìij l¨ßh l<d' Bg
miafia fï mqxÑ l=udrhdj yod jvd .;af;a iq¿ uj jk m%cdm;S
f.da;ñh úiska' l=udrhd m%cdm;S f.da;ñhf.a ;=ref,a fndfydau
fyd|g jevqkd' tA jf.au fï mqxÑ l=udrhdg wiSñ; úÈhg
wdrCIdjla m%cdm;S f.da;ñh ;=<ska ie,iqKd'
tlish wgla nuqKkaj lef|õjd" fï l=udrhdf.a wkd.;h
.ek wykak' tA meñKs nuqKq msßi ,laLK Ydia;%hg b;du;au
olaI msßila' tA msßi fï l=udrhd .ek lreKq folla lshkak
mgka.;a;d' tA ;uhs fï l=udrhd .sys Ôú;h ;=< ysáfhd;a
tAldka;fhka u ilaú;s rc moúhg m;afjk nj;a" .sys Ôúf;a
w;yer,d meúÈ Wfkd;a tA l dka ; fhka u wry;a iïud
iïnqÿrcdKka jykafia kula njg m;afjkjd lshk lreKq fol'
kuq;a fï msßi w;r ysáhd ,laLK Ydia;%hg olaI ;reK
nuqfKla' thdf.a ku ;uhs fldKav[a[' fuhd ke.sg,d" tl
weÕs,a,la Wiai,d lshkak mgka .;a;d fï mq;arejkg ;sfnkafka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 153
tlu tl brKula muKhs' tA ;uhs zfï mskajka; mq;a l=udrhd
tAldka;fhka u iïud iïnqoaO;ajhg m;afjkjdZ lshñka isoaOd¾:
lsh,d ku ;sínd' mqxÑ l=udrhd ojiska oji jefvkakg mgka
.;a ; d' b;s x " fï ms k a j ka ; l= u drhd bf.kS ï lghq ; = j ,g;a
fndfydau olaIhs' .=rejre W.kajk foaj,a tl laIKhlska ord
.kak mq¿jkalu ;snqKd'
;reK fjkfldg iqoafOdaok rc;=ud rc ud<s.d ;=kla yo,d
ÿkakd ruH" iqruH" iqN lsh,d' tA ud<s.d ;=k rc;=ud yeÿfõ
R;= ;=kg' iS; R;=jg tl ud<s.djla" WIaK R;=jg tl
ud<s.djla" jiaidk R;=jg tl ud<s.djla jYfhka R;= ;=kg
ud<s.d ;=kla yeÿjd' b;sx fï iEu jev lghq;a;lau lrk
iqoafOdaok rc;=udf.a tlu woyi ;snqfKa l=udrhd fldfydu
yß ilaú;s rdc moúhg m;a lr ùu u hs'
b;sx" tA ldf,a oUÈj pdß;%j,g wkqj jhi oyifhaÈ újdy
ùu isoaO lrkjd' isoaOd¾: l=udrhd;a wjqreÿ oyifha§ tA ldf,a
oUÈj ysgmq wNsrEms ,iaiku ;reKsh hfYdaord foaúhg irK
mdjd ÿkakd' isoO
a d¾: l=udrhd;a" hfYdaord ìij;a fndfydu fyd|g
i;=áka" mS%;sfhka ld,h .; l<d'
mskaj;=ks" uu fï lshkafka nqÿrcdKka jykafiaf.a Ôú;h
;=< l%udkql+,j l=i, O¾u Wmojd .ekSug Wkajykafia ud¾.fha
.uka lrmq ms < s f j,' fnda i ;dKka jyka f ia f .a Ôú;h ;= <
h:d¾:h olsñka kQmka l=i, O¾uhla Wmojd.;a ms<sfj,hs uu
fï úia;r lrkafka' hfYdaord foaúh;a" isoO
a d¾: l=udrhd;a i;=áka
Ôú;h .; l<dg fï l=udrhd Ôú;h .ek l,amkd lf<a .eUqre
úÈhg u hs' Ôú;fha h:d¾:h olskak ;uhs l=udrhd uykais
.;af;a'
tla;rd ojila isoaOd¾: l=udrhd WoHdk lS%vdjg hkak wYaj
lr;af;ka msg;a Wkd' msg;afj,d hkfldg u.§ ±lald uy¨
flfkla' yenehs fï uy¨ flkd idudkHh uy,af,la fkfuhs'
uy¨ núka fl<jrg .s h " úlD;s fj,d .s h uy,a f ,la ' tA
fjkfldg idudkHfhka tA jf.a wh olskak ,enqfK;a keye'
uy,a,ka" frda.Ska" urKhg m;afjÉp wh jf.au Y%uKhka
jykafia,d lms jia;= rdcOdksfhka msgux lr,hs ;snqfKa' l=udrhd
fïjd ±l,d Ôúf;a .ek l,lsfrhs lsh,d' kuq;a l=ula fyda
lreKlg l=udrhdg jhig .sh mqoa.,fhla olskakg ,enqKd'
154 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

l=ÿ .eysÉp" o;a ye,sÉp" flia iqÿ meye .eysÉp" yu /<s


.eyqKq" iïmQ¾Kfhka úlD;s fjÉp" jhig .sh iajNdjfha
fl<jrg .sh flfkla l=udrhd ±lald' ±l,d weyqjd —ljqo
fï@˜ ßhÿrd ms<s;=re ÿkakd" —l=udrhdfKks" fï ;uhs jhig
.s h whf.a fl<jr'˜ l= u drhd tlmdrgu weyq f õ" —wms g ;a
fufyu fjkjo@˜ idudkHfhka flfkla Ôú;h .ek fkdys;k
me;a;la isoaOd¾: fndai;dKka jykafia is;=jd' wmsg;a fufyu
fjkjdo@ ms<s;=re ,enqKd —tfyuhs iajdñks'˜ —wmsg;a fuÉpr
;uhs'˜ isoaOd¾: l=udrhd l,amkd l<d' WoHdk lS%vdfjka jevla
kE" wdmyq yeß,d ud<s.djg huq lsh,d ud<s.djg hkak msg;a
jqKd'
fofjks ojfia WoHdk lS%vdjg hoa§ l=udrhd ±lafla ljqo@
f,fvla' f,fvla lsõjg" ±ka n,kak wms ´k ;rï f,âvq ±l,d
;s f hkjdfka ' kuq ; a iuyr f,âvq bka k jd" ±la l yu wmg
ysf;kjd" fufyu;a f,v fjkjo lsh,d' f,vùfuka wka;hgu
.sh" úlD;s fjÉp" idudkHh ñksia iajrEmh ke;s frda.sfhla'
fï l=udrhd ±lald" ±l,d weyqjd' —fï ljqo@˜ ms<s;=re ÿkakd"
—l=udrhdfKks fï frda.sfhla' f,vfjÉp flfkla'˜ isoaOd¾:
l=udrhd wykjd —wmsg;a f,vfjkak fjkjo@˜ —tfyuhs iajdñks"
wmsg;a frda.dmSvd je<f|kjd'˜ tfyukï fï WoHdk lS%vdfjka
jevla kE' wdmyq yeß,d huq lsh,d" l=udrhd yeß,d" wdhsu;a
ud<s.djg .shd'
;=kafjks ojfia l=udrhd WoHdk lS%vdjg hkfldg ±lald
hïls i s fohla m;= r la Wv ;s h df.k" fome;a f ;ka ms ß i;a
w,a,df.k" msámiafika msßila y~ y~d hkjd' l=udrhd ne¨jd
fudllao tA@ óg l,ska ±l,d ;sífí keye' ±l,d weyqjd
—fudllao tA@˜ —l=ureks" fï urKhg m;afjÉp flfkla" uD;
YÍrhla"˜ l=udrhd tl mdrgu weyqfõ" —wms;a uefrkjo@˜
—tfyuhs iajdñks" wmsg;a uefrkak fjkjd'˜ l=udrhd to;a wdmyq
yeß,d ud<s.djg msg;afj,d .shd'
±ka l=udrhdf.a ysf;a yeufjf,a u fï lreKq isysfjkak
mgka .;a;d' fïlo fï f,dafla ;sfhk iajdNdjh' isoaOd¾:
fndai;dKka jykafia Ôú;h .ek .eUqßka l,amkd lrkak mgka
.;a;d'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 155
y;rfjks ojfia isoaOd¾: fndai;a l=udrhd wYaj lr;af;ka
WoHdk lS % v djg hkfldg mq ÿ u flfkla ±la l d' ljq o tA @
Y%uKhka jykafia kula' fï fjkfldg l=udrhd n%dyauKjre"
RIsjre" ;dmijre ±l,d ;snqKd' kuq;a ±l,d fkd ;snqfKa
ljqo@ Y%uKhka jykafia,d muKhs' l=udrhd l,amkd lrd fï
ljqo@ flia /jq,a nd,d" isjqrla fmdrjdf.k" md;a;rhla w;g
wrf.k" fndfydu Ydka; bßhõfjka jäk flfkla' Bg miafia
l=udrhd weyqjd —ljqo fï@˜ ms<s;=re ÿkakd" —isoaOd¾:hka jykai"
fï ;uhs uu wr l<ska lshmq crd" jHdê" urK wdÈ ÿlska ksoyia
fjkak ud¾.hla fydhk flfkla" úuqla;shla fydhdf.k hk
flfkla' l=udrhd lshkjd —wd'''' fndfydu fyd|hs' tAl ;uhs
fjkak ´k' wdhsu;a yeß,d ud<s.djg msg;a fj,d .shd'˜
±ka l=udrhdf.a ysf;a /õms<s /õ fokjd' fï lreKq y;r"
fudkjdo@ i;r fmr ksñ;s' fïlo fï f,dafla ;sfhk iajNdjh'
fï ud<s.dfõ isák udf.a mshrc;=ud" uEKshka" hfYdaordj" fiajl
msßia fï ish¿ fokdu jhig hkjd" frda.dmSvdj,g m;afjkjd"
urKhg m;afjkjd' —uu;a f,v fjkjd" jhig hkjd" urKhg
m;afjkjd"˜ l=udrhd l,amkd l<d Ôú;fha h:d¾:h .ek fukak
fï úÈhg" fldfyduo@
—uu crdjg m;afj,d hk flfklaj isáñka" uu f,vfjk"
frda.s ;;a;ajhg m;afjk flfklaj isáoaÈ" urKhg m;afj,d
hk flfklaj isáoa§ uu fï crd" jHdê" urKj,g m;afj,d
hk foaj,au fkao fï fydhkafka' crd urKj,g m;afj,dhk
foaj,aj,g fkao uu fï nef|kafka' tAjg u fkao fï wdYd lr
lr i;=gla fydhkafka' l=udrhdg Ôúf;a .ek .eUqßka f;afrkak
mgka .;a;d' flfuka flfuka l=i, O¾u u;=fjkak mgka .;a;d'
b;ska" Bgmiafia fï woyia l=udrhd ud<s.dj ;=< lshkak
lshkak mshdKka" ìfidjqka wdÈ ish¨ fokdu lf<a y~d je<mqK
tluhs' ljqre;a fï foaj,a .ek i;=gg m;ajqfKa keye' kuq;a
isoaOd¾: l=udrhd Ôúf;a .ek l,amkd lf<a fï Ôú;h h:d¾:h
lrd wrf.k hk úÈhg u hs' l=udrhd l,amkd l<d" rdyq,
l=udrhd Wmka rd;s%fhys —fïflka fjkafka ug ksoyiaùula kï
fkfjhs' ;j ;j;a ne£ hk tl muKuhs' tAl ksid fïflka
.e<fjkak ´k'˜ yenehs ldf.ka wy.kakjdo lsh,d okafka kE'˜
uu u fïl fydh.kakjd lshk woyiska tA rd;s%fha§ u Pkak
156 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

weu;sj;a weyerjf.k" lka:l wYajhd msgg ke.,d msg;ajqKd'


úuqla;shla fydhkak' n,kak" fldÉpr wêIaGdk iïmkak is;la
o@ wehs ÿlska ksoyiafjkak ´k lsh,d woyila ;sfhkjd' kuq;a
ksoyia fjkafka fldfyduo lsh,d okafka keye'
±ka wmsg kï ksoyiaùu msKsi ud¾.hla ;sfhkjd' kuq;a
is o a O d¾: fnda i ;dKka jyka f ia g ;s n q f Ka keye' ;ks h uhs
fydhd.kak ;snqfKa' b;ska ±ä wêIaGdkhlska hqla;j wYajhdf.a
msáka wfkdaud .x f;frka tf;rjqkd' tf;r fj,d" wYajhdf.a
msfgka neye,d lka:l wYajhdjhs" Pkak weu;sjhs wdhsu;a
ud<s.djg msg;a lr,d weßhd' kuq;a lka:l wYajhdg hkak
mq¿jkalula ;snqfKa keye' isoaOd¾: l=udrhd fkdfmkS hkjd;a
iu.u lka:l wYajhdf.a yoj; me,s,d urKhg m;afj,d
foõf,dj Wmkakd'
mskaj;=ks" ;sßika lka:l wYajhdg tfyu Wkdkï" hfYdaord
foaúhg lsh,d msg;afjkak ,eyeia;s Wkdkï fldfydu fjhso@
hkak ,efnhso@ ,efnkafka keye' isoaOd¾: l=udrhd úuqla;shla
fydhdf.k jkdka;rhg .shd' jkhg .sys,a,d mdxY=l+, frÈ
fydhdf.k isjqrla yod .;a;d' ±ka l=udrhdg u;lhs fudllao"
wr Y%uK rEmh u;lhs' isjqrla fmdrjd .;a;d" flia /jq,a
nEjd" ueá md;a;rhl=;a w;g .;a;d wrf.k lms,jia;= mqrfha
b|,d fndfydu ÿrla f.jdf.k jkh ueÈka u rc.y kqjrg
mhska jevu l<d' jevu lr,d mdKavj lshk m¾j;h wi,g
jevu l<d" hk w;ru.§ rc.y kqjrg ms~qisÕd jeähd'
±ka Y%uK f.!;uhka jykafia rc.ykqjr ms~qisÕd jäk
fldg" ñks i a i q jgfj,d n,kjd" widudkH meúoa f ola '
foúfhlaj;a o@ .dkaO¾jfhlaj;a o@ ñksiaiq l,amkd lrkjd'
Rê n, iïmkak flfkla j;a o@ wehs@ r;a;rka mdg YÍrh;a
;sfhk" ;o ks,a mdg weia folla ;sfhk" kq. rella fuka Rcq
YÍrhla ;sfhk" iqmam;sÜÀ; mdo ;sfhk widudkH flfkla'
fo;sia uyd mqreI ,laIKj,ska hqla; fndfydau ,iaik flfkla'
isoaOd¾: f.!;u Y%uKhka jykafiag tod rc.y kqjßka
msKavmd;hg ,enqfKa ms¿Kq fjÉp msÜgq lE,a,la' msÜgq lE,a,
md;a;f¾g ±ïug miafia Wkajykafia wdhsu;a msKavmdf;a jeäfha
keye' tAl;a wrf.k mdKavj m¾j;h wi,g jeähd' jev,d
odkh j<|kak iQodkï jqKd'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 157
tA w;f¾ rc.ykqjr ysgmq ñksiaiq" rc.ykqjr ìïìidr
rc;=udg fï Y%uK f.!;uhka jykafia .ek lsõjd' —iajdñks"
wreu mqÿu meúoafola rc.ykqjrg msKavmdf;a jeähd˜ lsh,d'
rc;=ud weyqjd —flda ±ka tA meúoaod fmdâvla fydh,d n,kak'
ug;a uqK.efykak ´k˜ lsh,d'˜ rdcmqreIfhda msg;a lr,d heõjd'
b;ska rdcmqreIfhda fydh,d n,kfldg ±lald" mdKavj m¾j;h
wi," fndfydau Ydka; bßhõfjka jev bkak Y%uKhka jykafia'
±l,d .sysx rc;=udg lsõjd —rc;=uks" mdKavj m¾j;h wi, tA
meúoaod fndfydu Ydka; bßhõfjka jev bkakjd˜ lsh,d'
bkamiqj isoaOd¾: f.!;u Y%uKhka jykafia úfõlfhka
m¾j;h wi, jev bkakfldg ìïìidr rc;=ud t;kg meñKshd'
weúÈka rc;=ud fï úÈhg m%Yak l<d' —Tn jykafia ljqo@˜
fnda i ;dKka jyka f ia ls õ jd' —lms , jia ; = mq r h ;uhs uf.a
rdcOdksh' uu iqoafOdaok uy rc;=udf.a tlu mq;Kqjka' uu fï
úuql; a h
s la fidhdf.k hkjd˜ Bg miafia ìïìidr rc;=ud fufyu
lsõjd' —Tn;=ud leu;s kï uf.a fï rdcOdksfhkq;a nd.hla
fokakï Tn jykafia fufy kj;skak lsõjd'˜
isoaOd¾: f.!;uhka jykafia ms<s;=re fokjd' —ug tfyu
fohla Wjukd kE' uu úuqla;shla u hs fidh fidhd hkafka
lsh,d'˜ b;ska Bg miafia rc;=ud lshd ysáhd —wfka iajdñks"
Tnjykafiag tA úuqla;sh ,enqfKd;a wmsg;a lshd fokak wdhsu;a
jäk fialajdæ˜ lsh,d'
is o a O d¾: f.!;uhka jyka f ia tA woyi;a ms < s w rf.k
jkdka ; rh ueoa f oka u jeähd' jäkfldg Wka j yka f ia g
uq K .eiq K d wd,drld,du" Woa o lrdumq ; a ; ls h ,d .= r ejre
fofofkla' tA fokakdf.ka wd,drld,du wdls[ap[a[dh;k
iudêh olajd is; ÈhqKq lrk yeá lsh,d ÿkakd" Woaolrdumq;a;
fkaji[a[kdi[a[ iudêh olajd is; ÈhqKq lrk yeá lsh,d
ÿkakd' fndai;dKka jykafia fndfydau iq¿ fõ,djlska fïjd w,a,d
.;a;d" iudêh ÈhqKq l<d' kuq;a f;areï.;a;d fï ;=<ska kï
úuql;a hs la ,nd.kak nE' .=rejre w;yeßhd" Wmfoiq;a w;yeßhd"
t;ekska msg;ajqKd' Wkajykafia msg;afj,d jeäfha Wrefj,
ckmofha ;sfhk fiakdks .u wi, ;sìÉp" l÷.egh wi,g'
b;ska Wkajykafia ;SrKh l<d —fu;k fyd|hs meúoafol=g˜ lsh,d
ys;,d t;k kej;=kd'
158 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

fï w;f¾ isoaOd¾: f.!;u Y%uKhka jykafiag uqK.eiqkd


;j;a Y% u Kjre mia f ofkla ' ljq o tA @ mia j . uyKq k a '
fldKav[a[" jmam" NoaÈh" uydkdu" wiaið lshk Y%uKhka
jykafia,d' fï wh uyKfj,d ;sfhkafk;a wkd.;fha my<jk
nqÿrcdKka jykafia kulf.ka nK wyk n,dfmdfrd;a;=fjka'
fï miafokd okakjd wksjd¾hfhkau nqoaO;ajhg m;afjkafka
ljqo@ isoaOd¾: f.!;u fndai;dKka jykafia lsh,d' tA ksiduhs
fï mia f okd uyKfj,d ;s f hka f ka ' b;s k a " fï mia f okd
Wkajykafiag Wmia:dk lrkak mgka.;a;d'
wka;sfïÈ Wkajykafia ys;kak mgka .;a;d' ±ka Tlafldu
w;yer,d tl me;a;hs hkak ;sfhkafka' Wkajykafia f.or
bkakfldg tl wka;hla w;aúkaod' fudllao tA@ lduiqL,a,sldkq
fhda.h' ldu iqLfhys we,s .e,s jdih lsÍu' tA ;=<ska úuqla;shla
wjfndaO lrkak nE lsh,d Wkajykafia ±lald' tA ksid meúÈfj,d
wfkla wka;hg jegqKd' w;a;ls,u:dkqfhda.h' ±ka b;ska lrkak
fohla kE' fï w;a:ls,u;dkqfhda.S wka;h mqreÿ lrkak mgka
.;a;d' lgq ihkj, ihkh l<d" lgq .ymq ,E,sj, ilauka
l<d" iS ; , c,fha ls ñ È,d ys á hd" B<Õg iuyr ojia j ,g
Wkajykafia Wvg yqiau wrf.k my;g odkafka ke;=j ysáhd'
mskaj;=ks" tAlg lshkafka wm%dKsl OHdkh lsh,d' tA lshkafka
m%dKh ke;s lrk ;rugu fõokdj we;slrjk ksid' Wkajykafia
tA úÈhg;a lr,d ne¨jd' O¾uh lsh,d fokak flfkla kE'
bkamiafia fndai;dKka jykafia ál ál odkh j<|k tl;a
keje;a;=jd' odkh ;=<skaj;a msßisÿ fjkak mq¿jkao ne¨jd' b;ska
fufyu lghq;= lrkfldg fndai;dKka jykafia ál ál ÿ¾j,
fj,d .shd' flÜgq fj,d .shd' wdydr mdk iïmQ¾Kfhkau wvq
l<d' wvq lr,d wdydr fkdf.k bka k u ;S r Kh l<d' fï
wjia:dfõ foújre weúÈka lshkak .;a;d' —isoaOd¾: f.!;u
fndai;dKka jykai" wdydr fkd f.k bkak tmd' Tnjykafia
wdydrmdk fkd f.k ysáfhd;a wms Tnjykafiaf.a frdaul+mj,ska
ÈjH ´cia we;=¿ lrkjd lsh,d˜ t;fldg f.!;uhka jykafia
ys;=jd' —fï foújre tA foa lf<d;a uu wdydrmdk j<|kafka
keye lshk lreK fndrejla fjkjd tA ksid uu uqx weghla
ú;rla j<|kjd˜ lshd uqx weghla muKla j<|kak mgka.;a;d'
fï úÈhg áflka ál ÿ¾j, fj,d" lDI fj,d .s h d'
Wka j yka f ia Ndjkd lrka k b|.ka k fldg Wl= , a weg fol
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 159
fmdf<dfõ jÈkak mgka .;a;d" ysi wuq ,nq f.ähla fõ,s,d
.shd jf.a fõ,s,d" /<s jeá,d .shd' Wkajykafiaf.a weia fol
.eUqre <s|l" m;=f,a ;sfnk" j;=r iaj,amhl fmfkk" ;re
t<shla jf.a fmakak mgka.;a;d' YÍrh msßuÈk úg Wvg yereK
frda u .e,ù .e,ù .s h d' ms k a j ;= k s " fï fo;s i a uyd mq r eI
,laIKj,ska iuyrla fkd fmkS hk ;rugu ÿ¾j, Wkd' kuq;a
isoaOd¾: f.!;u fndai;dKka jykafia W;aidyh w;yeßfha kE'
Wkajykafia fldfydu yß úuqla;shla fidhkjd u hs" kQmka l=i,
O¾u Wmojd.kakjd u hs lsh,d ±ä wêIaGdkhl ysáhd' tA ljqre
fjkqfjkaj;a fkfuhs' mskaj;=ks" fï ixidr ÿlg m;afj,d bkak
f,dal i;a;ajhka flfrys Wmkak wkqlïmdfjka u hs' b;ska" tA
lreK wmg fï úÈhg isys lrkak mq¿jka'
nqÿ iñ÷ka ÿla úkafoa wms fjkqfjka u hs
l=i.skafka l,a f.õfõ wms fjkqfjka u hs
? mskafka ksÈ jerefõ wms fjkqfjka u hs
ih jirla ÿla úkafoa wms fjkqfjka u hs
wud ksjka uÕ fiõfõ wms fjkqfjka u hs
iem iokd uÕ fiõfõ wms fjkqfjka u hs
w÷rg t<shla fiõfõ wms fjkqfjka u hs
ih jirla ÿla úkafoa wms fjkqfjka u hs
isrer ÿn, ù jegqfKa wms fjkqfjka u hs
oEia flfjks hg .s¨fKa wms fjkqfjka u hs
fï ;rug u ÿn, jqfKa wms fjkqfjka u hs
ih jirla ÿla úkafoa wms fjkqfjka u hs
mskaj;=ks" isoaOd¾: f.!;u Y%uKhka jykafia fï úÈhg
Ôúf;a h:d¾:hla fidhka k W;a i dy .;a ; d' wjidkfha
Wkajykafiag f;areKd' fï ;=<ska ksjka wjfndaO lrkak neß
nj' f;areï wrf.k Wkajykafia w;a;ls,u:dkqfhda.h w;yeßhd'
Wkajykafiag u;la Wkd mqxÑ ldf,a jmauÕ=,a ojfia oU rela
fijfKa§ lrmq Ndjkdj' fudllao@ wdkdmdkdi;s Ndjkdj'
Wkajykafia tA Ndjkdj lrkak mgka.;a;d' nE Ndjkd lrkak"
we|f.k jefgkjd" f.!;u Y%uKhka jykafia f;areï.;a;d
YÍrh hefmk uÜgug wdydr wjYHhs' tA ksid wdydr ´fka'
ueá md;a;rh w;g wrf.k fiakdks .ug msKavmdf;a jeähd'
fïl ±lal miaj. uyKqka lshkak .;a;d' isoaOd¾: f.!;uhkag
160 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

jerÿKd' úuq l a ; s h la wjfnda O lrka k ;s f hk tlu ud¾.h


w;a;ls,u:dkqfhda.hhs' f.!;uhka jykafia tA ud¾.h w;yeßhd'
±ka b;sx" isoaOd¾: f.!;uhka <Õ b|,d jevla kE lsh,d
Wkajykafiaj od,d .shd'
mskaj;=ks" fï i|yka lrmq ish¿u foaj,a isoaO jqfKa isoaOúh
hq;= wdldrhg u hs' ±ka Wkajykafia yqfol,d jqKd' ±ka ldh
úfõlh;a ;sfhkjd" Ñ;a; úfõlh;a ;sfhkjd" Ndjkd lrkak
iqÿiq mßirhla f.dvke.=kd' tA w;f¾ ál ál odfka .kakfldg
YÍrh ál ál ksfrda.sjqKd" wdfhau;a fo;sia uyd mqreI ,laIK
uekeúka fmakak mgka .;a;d' ál ál lh ksfrda.su;a jqKd'
fï w;f¾ wdhsu;a mskanr fjila mqka fmdfydah ojila
WodjqKd' fndfyda ÿr .ukla hkak isoaOd¾: f.!;uhka jykafia
msg;ajqKd' tod iqcd;d isgq ÈhKsh ÿka lsßms~q j<|d" fkarxcrd
.xf;frka tf;rjkúg" fid;aÓh nuqKd uqK .eyqkd' Tyq
l=i;K ñá wgla mQcd l<d' —Tn jykafiag Ndjkd lrkak fïjd
m%fhdackj;a fjhs˜ lshk woyiska'
isoaOd¾: f.!;uhka jykafia l=i;K ñá wg w;g wrf.k
.fÕka tf;r fj,d jgmsg ne¨jd Ndjkd lrkak iqÿiq ;ekla'
Wkajykafia ±lald is,s is,s ..d fld< f,,fok" w;=m;r úysÿk
rella' wei;= rella ±lald' fu;k fyd|hs Ndjkd lrkak lsh,d
ys;,d l=i ;K ñá wg ìug w;=r,d Bg Wäka fomg isjqr
w;=r,d" mßhxlh ne|f.k jdäjqKd' jdäfj,d Wkajykafia
wêIaGdk l<d wiSñ; ù¾hhlska'
—udf.a f,a" uia úhf,ajdæ" weg" iï" kyr b;sß jqfKd;a
b;sß fõjdæ hï mqreI ù¾hhlska hï mqreI Yla;shla" hï mqreI
mrdl%uhlska" hï úuqla;shla wjfndaO lrkak ;sfhkjdo tA
úuqla;sh wjfndaO lr,d ñila uu fï wdikfhka ke.sákafka
kE lsh,d˜ p;=rx. iukakd.; ù¾hfhka hqla;j mqrk ,o mdrñ
n,fhka hqla;j fndai;dKka jykafia wdkdmdki;s Ndjkdj
lrkak mgka .;a;d'
tA fj,dfõ .sßfïL,d we;= msáka meñKs oi udr fiakdj
f.!;u fndai;dKka jykafiaj jg lr .;a;d' myr msg myr
fokak mgka .;a;d" .¾ckd lrkak mgka .;a;d" ;¾ckh lrkak
mgka .;a;d' tA lsisu fohlska fndai;dKka jykafiaf.a ksjka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 161
uÕ j<lajkak neßj .shd' isoOa d¾: fndai;dKka jykafia wlïms;
is;ska hqla;j tA foaj,a ldreKslj olsñka ;j ÿrg;a Ndjkd
lrkak mgka .;a;d' È.ska È.gu wdkdmdki;s Ndjkdj ÈhqKq
lrf.k hoa§ m%:u OHdkhg iu jeÿkd' ms<sfj<ska fofjks
OHdkh" ;=kafjks OHdkh" y;rjk OHdkhg m;a jqKd' wk;=rej
Wkajykafiag fmakak mgka .;a;d' fl<jrla ke;s fï ixidr
.ufka wdmq ms<sfj,' bmfoñka uefrñka hk .uk fmakak mgka
.;a;d" {dkhla my< jqKd' fudllao tA@ mqífíksjdidkqiai;s
[dKh' ueÈhï /h fjoa§ ±lald is;" lh" jpkh lshk
;=kafodßka hym;a foaj,a lr,d ueß,d .syska i;ajhka iq.;sfha
WmÈk yeá;a" whym;a foaj,a wl=i,a lr,d ueß,d .syska ÿ.;sfha
bmÈ,d ÿla ú¢k yeá;a ±lald' pq;+mmd; [dKh my< Wkd'
Bgmiafia fï f.!;u fndai;dKka jykafiag jegfykak
.;a;d' fï crd urKj,g fya;=j bm§uhs' bm§ug fya;=j
Njhhs' Njhg fya;=j Wmdodkhhs Wmdodkhg fya;=j ;Kaydjhs
;Ka y djg fya ; = j ú£ula ;s î uhs ú£ug fya ; = j ia m ¾Yhhs
iam¾Yhg fya;=j wdh;k yhhs wdh;k yhg fya;=j kdurEmhhs
kdurEmj,g fya ; = j ú[a [ dKhhs ú[a [ dKhg fya ; = j
ixia l drhhs ixia l drj,g fya ; = j p;= r d¾h i;Hh ms < s n |
wkjfndaOh fyj;a wúoHdj keue;s >K wkaOldrhhs lsh,d
p;= r d¾h i;Hh wjfnda O fjka k mgka .;a ; d' Bg mia f ia
Wkajykafiag meyeÈ,sj f;areï .shd'
crd urK ke;sfjkjd bm§u ke;akï" bm§u ke;sfjkjd
Njhla ke;akï" Njh ke;sfjkjd Wmdodk ke;akï" Wmdodk
ksreoaO fjkjd ;Kaydj ke;akï" ;Kaydj ksreoaO fjkjd ú£u
ke;akï" ú£u ksreoaO fjkjd iam¾Yh ke;s lf<d;a" iam¾Yh
ke;s f jkjd wdh;k yh ke;a k ï" wdh;k yh ke;s f jkjd
kdurEm ke;akï" kdurEm ke;sfjkjd ú[a[dKh ke;sùfuka"
ú[a [ dKh ke;s f jkjd ixia l dr ke;s ù fuka ' ixia l dr
ke;sfjkjd p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lrf.k" b;sß ke;sj
wúoHdj m%ydKh lsÍfuka lsh,d iïmQ¾K jYfhka p;=rd¾h
i;Hh wjfndaO lrf.k" wúoHdj m%ydKh lr,d ish¨ ldudY%j"
NdjdY%j" wúÊcdY%j wdÈ ish¿ wdY%j ke;s lr,d ldu Wmdodk"
ÈÜÀ Wmdodk" iS,ín; Wmdodk" w;a;jdo Wmdodk wdÈ ish¿
Wmdodk ke;s lr,d" ldu ;Kayd" Nj ;Kayd" úNj ;Kayd hk
is h ¨ ;Ka y d ke;s lr,d fï uyd Nø l,a m fha i;rfjks
162 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

nqÿrcdKka jykafia jk isoaOd¾: f.!;u nqÿrcdKka jykafia


my< jqKd' kQmka l=i,a O¾u Wmojdf.k iS," iudê" m%{d ÈhqKq
lr,d fï f,dalhg m%:u ry;ka jykafia my< jqKd'
tfyukï mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia,d l=i, O¾u
Wmojd.;af;a .=re WmfoaY rys;jhs' kuq;a wmsg l=i, O¾u
Wmod.kak ;sfhkafka .=re WmfoaY iys;jhs' tA i|yd wmg
meyeÈ,s ud¾.hla fmkaj,d fokafka l,HdK ñ;%hd úiska tA
l,HdK ñ;%hdf.ka ;uhs kQmka l=i, O¾u Wmojd .kak" iS,"
iudê" m%{d ÈhqKq lrkak ud¾.h wykak ,efnkafka'
tAjdf.au wmg meyeÈ,shs kQmka l=i, O¾u Wmojd.kak
kï ù¾hh wjYHhs' ù¾hfhka ;uhs l=i, O¾u Wmojd.kak
;sfhkafka' nqÿrcdKka jykafia fldhs;rï ù¾hhlska o fï ksjka
u. wjfndaO lf<a lshk lreK by; nqoaO pß;h ;=<ska wmg
f;areï .kak mq¿jka' b;ska ál ld,hl § nqÿrcdKka jykafiaf.a
O¾uhg ijka ÿkak fndfyda msßila kQmka l=i, O¾u Wmojdf.k
ud¾.M, ,n,d ixidr ÿlska ksoyia jqKd'
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd kQmka l=i,
O¾u Wmojd.kak ndOd lrk lreKq oyhla ;sfhkjd' tAjdg
lshkjd oi udr fiakdj lsh,d' fukak fï lreKq tlal ;uhs
wmg igka lrkak ;sfhkafka' iS," iudê" m%{d ÈhqKq lr.kak
kï fukak fï lreKq oyh mrojkakg ´k' fïjd merÿfjd;a
;uhs kQmka l=i, O¾u wm ;=< Wmojd.kak mq¿jkalu ;sfhkafka'
wms ±ka ms<sfj,ska tA lreKq 10 bf.k.ksuq'
1' —ldud f;a mGud fiakd˜ m<uqfjks fiakdj ;uhs mskaj;=ks"
nqÿrcdKka jykafia jod<d —lduh˜ wefyka olsk rEm" lKg
wefik Yío" kdihg ±fkk .| iqj|" Èjg ±fkk ri" lhg
±fkk myi wdÈ mxp lduhkag is; weÈ,d hk iajNdjh'
fï lduhka .ek nqÿrcdKka jykafia ,iaik .d:djla
ksífíÈl iQ;%fha § foaYkdfldg jod<d' —ixlmamrdf.da mqßiiai
ldfuda˜ mqreIhdf.a lduh lshkafka ixl,amSuh rd.hls' —fkaf;a
ldud hdks Ñ;%dks f,dafla˜ fï f,dalfha ;sfnk úis;=re foaj,a
lduh fkd fõ' —ixlmamrdf.da mqßiiai ldfuda˜ mqreIhdf.a lduh
lshkafka ixl,amSuh rd.hls' —;sÜGka;s Ñ;%dks ;f:Aj f,dafla˜
fï f,dalfha úis;=re foaj,a tA wdldrfhka u ;snqKd fõ' —wf:;a:
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 163
ërd úkhka;s Pkaox˜ kqjKe;s flkd lduhka flfrys leue;a;
ÿre lrkjd'
±ka wms ys;uq nqÿrcdKka jykafiag fï f,dafla ;sfhk
rij;a u wdydrmdk mQ c d l<d ls h ,d" Wka j yka f ia rihg
wef,hso@ kE' lduh ysf;ka m%ydKh lr,hs ;sfhkafka' fjk
flfkl=g ÿkafkd;a thd is;=ú,a,la my< lr,d wef,kjd' fïl
f,aisfhka flfkl=g lrkak neß jevla' ù¾hjka; flfkla u
hs fïl lrka f ka " tA j f.a u kq j K mdúÉÑ lrka k ;a ´k'
nqÿrcdKka jykafia jod<d lduh lsh,d lshkafka .sks wÕ=re
j<la lsh,d' b;ska tAl ksid ldufhka ksoyia fjkak ´k' tAjf.a
u lduh wegiels,a,la jf.a" weúf,k yq¿ w;a;la jf.a" Khg
.;a; we÷ula jf.a" lduh isyskhla jf.a lsh,d nqÿrcdKka
jykafia jod<d' nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d yßhg uqfjla
jeoafol=g wyqfjkjd jf.a lduhg wyqfjÉp flkd udrhdg
wyqfjkjd lsh,d'
ms k a j ;= k s " ldufhka wE;a fj,d" .s y s Ôúf;a w;yer,d
wk.dßl meúoaog m;afjk flfkla ms<sfj,ska iS," iudê" m%{d
ÈhqKq lrk wdldrh ms<sn|j nqÿrcdKka jykafia fndfydu
,iaikg .Kl fud.a.,a,dk lshk iQ;% foaYkdfõÈ fmkak,d §,d
;sfhkjd' nqÿrcdKka jykafia jod<d Y%oaOdj ;sfhk" wjxl"
lSlre" .=rejrhdg wjk; NslaIqjg ;uhs iS," iudê" m%{d ÈhqKq
lrf.k kQmka l=i, O¾u Wmojd.kak mq¿jkalu ;sfhkafka' tA
l%udkql+, jevms<sfj,lg wkqjhs' wkqmqín islaLd wkqms<sfj,ska
yslaóula ;=<ska wkqmqín lsßhd wkqms<sfj,ska ls%hdjla ;=<ska
wkqmqín mámod wkqms<sfj,ska m%;smodjla ;=<ska jYfhkqhs'
m<uqfjka u l=i, O¾u Wmojd .ekSug kï is,ajka; úh
hq;=hs' iq¿ jrfo;a ìh olsñka fndfydu f.!rjfhka hqla;j
iudoka jQ is,a mo wdrlaId l< hq;=hs' fofjks lreK kï bkaøsh
ixjrh we;s lr .ekSuhs' wei" lK" kdih" Èj" lh" uki
ixjr lrf.k isàu hs' wdh;k yhg ndysßka f.dapr jk rEm"
Yío" .kaO" ri" iam¾Y" wruqKq uq,alrf.k rd." oafõY" fuday
wdÈ wl=i, O¾u yg fkd.;a;= úÈhg lghq;= lsÍu hs'
;=kafjks lreK kï isys kqjKska hq;=j wdydrmdk je<£uhs'
w¾:h ±kf.k odkh .ekS u hs ' y;rjk lreK ;uhs
cd.ßhdkqfhda.h wkq.ukh lsÍu' tA lshkafka kskao md,kh lsÍu'
164 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

jeä jYfhka ld,h Ndjkdjgu fhoùu' B<Õ lreK ;uhs


i;r i;smÜGdkhg wkqj jdih lsÍu' bka wk;=rej l< hq;af;a
yqfol,dùuhs' ckY=kH m%foaYj, jdih lsÍuhs' túg iudêh
ÈhqKq lrf.k kQmka l=i, O¾u Wmojdf.k iS," iudê" m%{d
Èhq K q lr.; yels nj nq ÿ rcdKka jyka f ia fmka k ,d §,d
;s f hkjd' b;s k a fï lreKq ms < s n |j fï ms k a j ;= k a l<s k a
foaYkdj,ska bf.k .;a ksid uu kej; tAjd úia;r jYfhka
lshkak hkafka kE' b;sx" fldfydu kuq;a ldufhka ksoyia fj,d
l=i, O¾u Wmojd.kak ;sfhkafka wiSñ; ù¾hhlska'
b;ska mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia jod<d lduh yg.kafka
wiqN foaj,a iqN úÈhg ms<swrf.k" jerÈ úÈhg l,amkd lsÍu
uq,alrf.khs' b;ska tA ksid wiqN foa wiqN úÈhg u ±l,d
fhdaksfida ukisldrfhka hqla; Wfkd;a ldufhka ksoyia fjkak
mq¿jka' wkak t;fldg wms udrhdf.ka ksoyia fjkjd' wms
lduhg ne÷fkd;a nef|ka f ka ldgo@ udrhdg' wms lduhg
fkdne÷fkd;a ksoyia fjkafk;a udrhdf.ka'
2' —ÿ;shd wr;s jqÉp;s˜ l=i, O¾uhkays is; fkd wef,k
iajNdjh' is,a rlskak" Ndjkd lrkak" nK wykak" ys; fokake;s
iajNdjh udrfiakdjla' tA ;uhs wúoHdfõ ;sfhk iajNdjh' wr;sh
ÿre lr,d l= i , O¾u flfrys ys ; w,jd jdih lrka f ka
ù¾hhjka; flfkla u hs' fyd|g meyeÈ<s fjhs' fï oiudr
fiakdj u mrojkak ;sfhkafka ù¾hh uq,alrf.k u hs' isysh
msysgqjdf.k lduhkaf.ka ksoyia fjkak wms ;=< ù¾hh ;sìh
hq;=hs' l=i, O¾uj, is; w,jkak ù¾hh wjYHhs' tfyu kï
fofjks udr fiakdfjkq;a ksoyia fjkafka ù¾hhjka; flkhs'
3' —;;shd Lqmamsmdid f;a˜ ;=kafjks fiakdj ;uhs nv.skakhs"
msmdihhs' nqÿrcdKka jykafia jod<d iuyrekag wiSñ; úÈhg
nv.sks fjkjd' b;sx tAl ksid l=i, O¾u ÈhqKq lrkak nE' th
k;r l< yelafla ù¾hfhkqhs' t;fldg nv.skakg" msmdihg
wms wdydr .kak ´k m%udKhlg wkqjhs' YÍrhg mj;ajkak
Wjukd wkaoug hs fï wdydr .kafka' Ôú; hd;%dj mj;aj.kak
ksjka wjfndaO lrkak lshk woyiska u hs' ke;=j fï wdydr
.kafka yev jev fjkak" Yla;sh jeä lr.kak" ÿjkak mkskak
fkfjhs' ,iaik fjkak" iqÿ fjkak fkfuhs' wkak t;fldg
wdydrh flfrys we,Su ÿrefjkjd'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 165
iuyrekag Wfoa is,a .;a;u iji y;rg is,a uqojd.kakg
´k' myqjod Wfoa fjklï bkak nE' t;fldg wmsg meyeÈ<shs tA
whg ù¾hhla kE' iS,hla wdrlaId lrkafk;a ù¾hh ;sfhk
flkduhs' ;=kajeks udr fiakdj ch wrf.k kQmka l=i, O¾u
Wmojd.kafka ù¾hjka; flkd u hs'
4' —p;= ; a Ó ;Ka y d mjq É p;s ˜ y;rfjks udr fia k dj ;uhs
;Kaydj" wdYdj" we,Su' Tkak udrhdg wyqfjk B<Õ lreK'
wms fkdfhla lreKqj,g wdYd lrkjd' wms wdihs jhig fkd hd
bkak" wms wdihs f,vfjkafka ke;=j bkak" wms wdihs uefrkafka
ke;= j bka k " tA j df.a u wms wdi lrka f ka ms % h wh;a tla l
tl;=fj,d" wms%h wh;a tlal tl;= fkdù bkak' ;j wms wdihs
leu;s foaj,a u ,efnkjd kï' wjidkfha wms wdihs WmÈkafka
ke;=j bkak' kuq;a wms wdYd l< muKska fï foaj,aj,ska ksoyia
fjkak nE' tA ;=<ska wmg yg.kafka ÿlla muKhs'
tA jf.a u rEm" Yío" .kaO" ri" myi wruqKqj,g ;Kaydj"
we,S u we;s f jkfldg tA ;Ka y dfjka ys ; fírd.ka k is y s h
msysgqjd.kak ;sfhkafka ù¾hfhka u hs' ke;akï thd rEmhg
wef,kjd" Yíoj,g wef,kjd" .| iqj|g" rihg" myig"
wruqKqj, wef,kjd' we¨k .uka thd udrhdg nef|kjd' l=i,
O¾u Wmojd.ka k nerej hkjd' tfyu kï l= i , O¾u
Wmojd.kak ù¾hh wjYHhs' ±ka ldrKd y;rhs'
5' —mxpó ÒkñoaOx f;a˜ miafjks fiakdj ;uhs ksÈu; fyj;a
ldhsl udkisl w,ilu' iuyre fï fj,dfj;a ksÈ' Tkak tA wh
;=< l=i, O¾u Wmojd.kak ù¾hhla kE' ù¾hjka; flkd nK
wykjd" ù¾hjka; flkd O¾ufha yeisfrkjd' mskaj;=ks" ldhsl
udkisl w,ilu we;sfjkafka i;r i;smÜGdkh ;=< isysh
ms y s g q j ka f ka ke;s ks i d u hs ' fïflka ks o yia fjka f ka kï
ù¾hjka; flkd u hs' mskaj;=ks" fyd|g u;l ;shd.kak w÷r;a
iuÕu ;uhs ksÈu; tkafka' wdf,dalh;a iuÕ ldhsl udkisl
w,ilu ke;sfj,d hkjd' b;ska is; ;=< wdf,dalh Wmojdf.k"
iudêh ÈhqKq lrk wdldrh;a ms<sn|j fï whg i;r Roaêmdo
j,§ bf.k .kak mq¿jkalu ;sfhkjd' b;ska tAl ksid wms kskaog
w,ilug ne÷fkd;a nef|kafka udrhdghs' tA ;=<ska wms ksoyia
Wfkd;a udrhdf.ka wms ksoyia fjkjd' fï lreKq ;=<skq;a wmg
meyeÈ<shs kQmka l=i, O¾u Wmojd.kak ù¾hh wjYHhs lsh,'
166 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

6' —cÜGd NSre mjqÉp;s˜ yhfjks udr fiakdj ;uhs isf;a yefok
fkdfhl=;a nh fjk iajdNdjhka' ysf;a we;sjk î;N+; .;sh'
tl tl foj,a ueú ueù fmak iajNdjh' mskaj;=ks" fï nhfjk
iajNdjh wm ;=< yg.kafka uu" uf.a" uf.a wd;auh jYfhka
wms ne¢,d bkak ksihs' ;ukag lrorhla fjhso lsh,d nhhs'
kuq;a wdidj ke;s l< flkdg ry;ka jykafiag lsis nhla kE'
iuyrekag Ndjkd lrkfldg tl tl foaj,a ueú ueù fmakjd"
nhfjkjd' iuyre tA foa j ,a .ek ys ; ,d Tfya ks j ka uÕ
w;ayer,d odkjd' —wïfuda nE" tA Ndjkdj kï lrkak˜ lsh,d
ksjka uÕ w;yer .kakjd' iuyre l¿jrg nhhs' fldfydu
nh Wk;a wjidkfha fuhd nef|kafka ldgo@ udrhdg' fuhd
okafka kE nqÿrcdKka jykafia jod<d —udhQmu[ap ú[a[dKx˜
tA lshkafka ú[a[dKh" is; lsh,d lshkafka udhdjla" isf;a
iajNdjh ;uhs fkdfhl=;a foaj,a —uj ujd˜ fmkajk iajNdjh
lsh,d fuhd okafka kE' ù¾hjka; flkd ù¾h lr,d ksoyia
fjkjd' ù¾h ke;s flkd udrhdg wyqfjkjd'
7' —i;a;ó úÑlsÉPd f;a˜ i;afjks udr fiakdj ;uhs úÑlsÉPdj'
tA lshkafka nqÿrcdKka jykafia .ek l=i, O¾u .ek we;s jk
ielh' —Th lsõjg ÈjH f,dal fldfyo@ ;sfhkafka˜ ;sínd kï
fu,ylg úoHd{hka g wyq f j,d" ke;a k ï wmdh fldfyo
;sfhkafka" ;sínd kï fu,ylg hdkdjl=;a hj,d' lsh lsh fuhd
O¾u ud¾.h iel lrkjd' ks j ka uÕ w;yer .ka k jd'
nqÿrcdKka jykafia fï úÈhg m%Yak lr lr bkak whg ,iaik
Wmudjla lshkjd'
Tkak flfkl=f.a mmqjg B;,hla jefokjd" jeÿkg miafia
fudyqj urKdikak ÿlska weof.k jefgkjd' b;ska" ljqre yß
weúÈka fudyqj fnfy;a lrkak ffjoHjrfhka <Õg wrf.k
hkjd' .shdg miafia frda.shd lshkjd' —yd yd B;f,a .,jkak
fokak nE" B;f,a úoao flkdf.a ku lshkl,a" jhi lSho okafka
kE" fudk l=f,ao okakE" mÿo" yl=reo" lrdo okafka kE˜ lsh
ls h d m% Y a k lr lr bka k jd' B;f,a .,jka k foka f ka kE'
nqÿrcdKka jykafia jod<d —wfkaæ fï flkd fï m%Yakj,g W;a;r
fkd ,ndu urKhg m;afjkjd˜ lsh,d' wkak tAjf.a ;uhs l=i,
O¾u .ek m%Yak lr lr bkak flkd ueß,d .sys,a,d i;r wmdfha
WmÈkl,a tA flkdj;a okafka kE lsh,d' b;ska tAl ksid ielfhka
ksoyia fjkak kï uq,ska u Y%oaOdj we;s lr .kak ´k' tA jf.a u
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 167
O¾uh bf.k.kak ´k' wkak t;fldg tA flkdg udrhdf.ka
ksoyia fjkak mq¿jka" ieflka ksoyia fjkak mq¿jka'
8' wgfjks udr fiakdj nqÿrcdKka jykafia fï úÈhg fmkajd
jod<d' —ulafLda :ïfNda f;a wÜGó˜ tA lshkafka ±ä nj iy
.=Kul= nj' iuyre hym;a foa ms<s.kak leu;s kE" kuHYS,S
kE' ;uka ;uhs Tlafldu okafka lsh,d ys;df.k bkakjd'
wka ; s f ïÈ ;uka j ÿlg m;a f jkjd' .= K ul= nj ls h ka f ka
flf<ys.=K okafka ke;slu' tA jf.a u wfkla flfkl=f.a .=K
jy,d ;uhs l;d lrkafka' ;j flfkl=f.a .=K olskak leu;s
kE' ljqre yß weúÈ,a,d flfkl=f.a fyd|la lsõj;a —yd yd thd
tfyu kE˜ lsh,d .=K jy,d l;d lrkjd' tA jf.a u ±ä núka
hqla;hs' lshk foa ms<s.kak iQodkï kE' mskaj;=ks" .=Kul= núka
hqla;" ±ä núka hqla; flkd ldgo nef|kafka udrhdg' tfyu
kï tA foa m%ydKh lr,d l=i, O¾u Wmojd.kak ;sfhkafka
ù¾hfhka u hs' udrhdj mrojkak ;sfhkafka ù¾hfhka u hs'
9' —,dfNda isf,daflda ilaldfrda - ñÉPd ,oafOda p fhda hfida˜
kjfjks fiakdj ;uhs mskaj;=ks" ,dN" meiiqï" ie,ls<sj,g fuhd
wef,kjd' tAjf.a u fï ,dN" i;aldr" lS¾;s" m%Yxid ,ndf.k
;s f nka f ka fndrefjka ' —wms ys ; uq flfkl= g fyd|g i,a , s
;sfhkjd" fyd|g f.j,a fodrj,a yo,d" hdkjdyk wrf.k
Ôj;afjkjd lsh,d kuq;a O¾ufha yeisÍula kE" is,a /lSula
kE' fuhd jxpdfjka ;uhs fïjd ,nd.kafka' ndysßka n,k flfkla
ys ; ka f ka fuhd yß jdikdjka ; flfkla ls h ,d˜ kuq ; a
wNHka;rfhka fuhd ldg o wyqfj,d bkafka" udrhdg' udrhdg
wyqfjÉp flkdg .e,ùula ;sfhkjd o@ kE' thd wdhs wdhs i;r
wmdfha jeá jeà ixidf¾ hkjd' ,dN miafia" m%Yxidj miafia"
lS¾;sh miafia" iemh miafia ÿjk wh udrhdghs wyqfj,d bkafka'
b;ska tA foaj,aj,g fkd we,S l=i, O¾u Wmojd.kak ù¾hh
wjYHh fjkjd' ù¾hfhka u ;uhs tA foaj,a .ek wef,k .efgk
iajNdjh ke;s lrkak ;sfhkafka'
10' —fhda p;a;dkx iuqlalxfia - mf¾ p wjcdk;s˜ tA lshkafka
mskaj;=ks" ;ud Wiiafldg wks;a whj my<g od,d l;d lsÍu'
;uka ;uhs is,ajka;" wij,a flkd is,ajka; kE' ;uka ;uhs
Ndjkd lrkafka" wij,a flkd Ndjkd lrkafka kE lsh lshd
ljq r e yß ±ä udka k hls k a hq l a ; j ls õ fjd;a thd udrhdg
168 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

wiqfjkjd' fu;k § ;sfhkak ´k fïl fkfjhs" ;ukaf.a iS,f.a


.=K lshñka wks;a flkdj iS,fha msysgqùuhs ;sfhkak ´kE' tA foa
fyd| fohla' fu;k ;sfhkafka ;uka .=KO¾u udkakfhka yqjd
olajñka wks;a wh my<g od,d l;d lrk iajNdjh .ek' —wfka
Th;a O¾uh bf.k.kak" wfka Th;a is,ajka; fjkak˜ lshk
tl fndfydu fyd|hs' thdg ljodj;a jrÈkafka kE'
mskaj;=ks" fï wl=i,h m%ydKh lr,d kQmka l=i,a O¾u
Wmojd.kak kï ù¾hla ;sfhkak u ´k' ;ukag udkakh wdjdydu
tA foa isysfhka ±kf.k" ù¾hfhka hqla;j ;uhs m%ydKh lrkak
;sfhkafka' is,ajka; fjkak kï" iudêh ÈhqKq lrkak kï" m%{dj
ÈhqKq lrkak kï ù¾hh wjYHhs' l=i, O¾u lshkfldg fï
i;a;sia fndaêmdCIsl O¾u u we;=<;a fjkjd'
Bgmiafia mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafiaf.a iQ;% foaYkdjla
;sfhkjd wx.=;a;r ksldfha fojk fldgfia —mOdk˜ lsh,d iQ;%hla'
nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<d —p;a ; dßudks Ns l a L fõ mOdkdks ˜
uyfKks" ù¾hh y;rla ;sfhkjd' fudkjo tA ù¾hh y;r"
ixjrmamOdkx" mydKmamOdkx" NdjkdmamOdkx" wkqrlaLKmamOdkx
mskaj;=ks" ixjrmamOdkx lshkafka flf<ia hgm;a lsÍu
ms<sn|j lrk ù¾hh' tA lshkafka wl=i, O¾u kQmoùu msKsi
lrk ù¾hh' fofjks tl m%ydKh lsÍu ms<sn| ù¾hh" lshkafka
yg wrf.k ;sfhk wl=i, O¾u m%ydKh lsÍu' Tkak B<Õg
wfma ud;Dldj" l=i,a Wmojd.kak fudkjo lrkak ´fka' Ndjkd
lrkak ´fka' Ndjkdj lsh,d lshkafka jeãu" ÈhqKq lsÍu'
fudkjo ÈhqKq lrkak ´fka' iS,h" iudêh" m%{dj' Tkak ;=kajk
lreK' wkqrlaLKmamOdkx lshkafka /lsh hq;=hs' yg.;a l=i,
O¾u ;j ;j;a ÈhqKq l< hq;=hs' /l .; hq;=hs' i;rfjks tl'
tAl fyg bf.k.kak mq¿jka' t;fldg fï foaYkdfjka lreKla
lshjqkd l=i,a O¾u ÈhqKq lr.kak Wmojd.kak ´k kï Ndjkd
lrkak ´fka' iu:" úo¾Ykd Ndjkd ÈhqKq lrñka l=i, O¾u
ÈhqKq lr.kak ´fka' b;ska tfyukx mskaj;=ks" fï f,dalh ;=<
kQmka l=i, O¾u j¾Okh lr.kafka ù¾hhjka; flkd u hs'
mxp kSjrK hgm;a lr,d ù¾hfhka hqla;j O¾uh wjfndaO
lr.kak ´fka' tAl fï fmdah ojig ú;rla is,a wrf.k" fmdah
ojig ú;rla nK wy,d yßhka kE' uu Wmudjla lshkakx"
Tkak flfkla j;=r nd,aÈhla wr.kak <s|la <Õg hkjd' j;=r
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 169
.kak Tkak <s| iïmQ¾Kfhka u mdisj,ska jeys,d' fuhd fudlo
lrkafka mdis ál w;ska tfyg fufyg lr,d nd,aÈfhka j;=r
tlla .kakjd" j;=r tl wrf.k f.or hkjd' ojia fol ;=kla
hkfldg j;=r tl bjr fjkjd' ±ka fuhd nd,aÈh wrf.k
wdhsu;a <s| <Õg hkjd' ±ka mdis ál uq,a ojfia whska lrmq
úÈyg u ;sfhkj o@ uq¨ <s| u mdisj,ska jeys,d .sys,a,d' tA
jf.a tl È.g u ù¾hh lrkak ´k' ke;skï wl=i, O¾u ;=<ska
is; uev .kakjd' tfyu kï l=i, O¾u Wmojd.kak wmg
wjYHhs wdrïN lrk ,o ù¾hhla' tA fudfydf;a § wl=i, O¾u
m%ydKh lr,d l=i, O¾u Wmojd.kak ù¾hla wjYHhs'
;j;a Wmudjlska lsõfjd;a biair jeoafoda fudlo lrkafka
.skaor .kak' .,a m;=re folla tlg w;=,a,,d .skaor .kakjd'
b;ska fï jeoaod .,a m;=re fol ál fõ,djla w;=,a,d bjrfj,d
lïue,slug me;a;lska ;sfhkjd' ál fõ,djlska wdhsu;a .,a
m;=re fol w;=,a,kak .kakjd' ±ka w;=,a,kak ´k' ;shmq ;ek
b|, o@ wdhsu;a uq, b|, o@ w;=,a,kak ´fka' uq, b|,d tA .,a
m;=re fol iS;, fjkjd jf.a b;ska l=i, O¾u Wmojd.kak
wm ;=< tlÈ.g u ù¾hhla ;sìh hq;=hs'
ysi .sks.;a; flfkla tA .skak ksjkak hï wdldrhl
uykaishla .kS o Bg;a jvd ù¾hhla wjYHhs fï O¾uh wjfndaO
lrkak' wdhqOhlska myr ldmq flfkla tA ;=jd,h fyd| lr.kak
hï wdldrhl ù¾hla .kakjo wdkak tAjf.a ù¾hla wjYHhs fï
i|yd' b;ska tAl ksid fï O¾uh wjfndaO lrkafka ù¾hjka;
flkd u hs' kQmka l=i,a Wmojd.kak iS," iudê" m%{d ÈhqKq
lrkafka ù¾hjka; flkd u hs' kQmka l=i,a Wmojd.ksñka iS,"
iudê" m%{d ÈhqKq lrkafka ù¾hjka; flkd u hs' mgka.;a
ù¾hla wjYHhs' ±ka wmg meyeÈ<shs f:ar f:ß .d:d j, i|yka
fjkjd iuyr iajdñka jykafia,d Ndjkd lrkak l<ska wêIaGdk
lrkjd wdhsu;a fï lh tl me;a;lgj;a fyd,jkakE' uu ksjka
wjfndaO lrk ;=re odfka .kafka kE' ke.sákafka kE lsh,d ±ä
wêIa G dkhls k a hq l a ; j ;ud b|.ka f ka ' wjidkfha tA wh
ke.sákafka ud¾. M, ,n,d' tfyu kx mskaj;=ks" kQmka l=i,
O¾u Wmojd .kafka ù¾hjka; flkd u hs' mQcd jÜáhla wrf.k
Wäka remsh,a oyfha fld<hla ;sh,d foúhka <Õg .sys,a,d" ug
riaidjla wrka fokak lshkak ù¾hla Wjukd kE' tAl b;d my;a
fohla fkfïo@ ug lidohla yß.iai,d fokak' ug f.hla
170 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

fodrla yo,d fokak lshk tl my;a fohla' kuq;a we;euqkag


wdYdj uq,alrf.k lduhka yg.;a;yu tAl kj;ajk tl f,aiso@
wudreo@ wudrehs' rd.h we;sfjkfldg" oafõYh we;sfjkfldg"
B¾Is H dj" m<s . ekS u we;s f jkfldg" udka k h we;s f jkfldg"
ksÈu; we;sfjkfldg tAl kj;ajkak hï heo,d" hd{d lr,d
k;r lrkak nE' fudllao wjYHh lrkafka ù¾h' tfyu kï
kQmka l=i, O¾u jvjd.kafka ù¾hjka; flkd u hs' tfyukx
wo ojfia fndfydu ják lshk O¾u lreKq rdYshla bf.k.;a;d'
m<uqj nqÿrcdKka jykafia l%u l%ufhka l=i, O¾u ÈhqKq lr.;a
wdldrh bf.k.;a;d' Bg miafia oi udr fiakdj y÷kdf.k
udrhd mrojk jevms<sfj, wms bf.k.;a;d' tAl ksid mskaj;=ks"
kQmka l=, O¾u Wmojd.kafka ù¾hjka; flkd u hs'
b;ska fï wh;a fï O¾uh wy,d ù¾hfhka hqla;j O¾u
ud¾.fha yeisfrkak uykais .kak ´k' urKh ms<sn| isys lr,d
—urKdkq i a i ;s Ndjkdj˜ wdÈh lr,d fï ,enq K q wjia : dfõ
ÿ¾,Nlu .ek isys lr,d ±ä ù¾hhla we;slr.kak ´k' b;ska
fï mskj
a ;a yeufokdgu;a W;=ï jQ p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO
lrf.k kQmka iS," iudê" m%{d ÈhqKq lrf.k fï Ôú;h ;=< §
u ixidr ÿlska ksoyiaùu msKsi fï O¾u foaYkdj Wmldr fõjdæ
idÿæ idÿææ idÿæææ
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 171

.re;r uyd ix>r;akfhka wjirhs'


Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
wo wms iQodkï fjkafka wmf.a iajdó jQ ;:d.;" wry;a
iïud iïnqÿrcdKka jykafia úiska foaYkd lrk ,o W;=ï YS%
ioaO¾uh álla bf.k.kak' fudkjd lrkako iQodkï fjkafka@
O¾uh bf.k.ka k hs ' ±ka wms fï fjkfldg yq Õ la cd;s
bf.kf.k ;sfhkjd fkao@ wms mqxÑ ldf,a b|, u bf.k
.;a;dfka' wms n,uq mqxÑ ldf,a Èyd wms mqxÑ ldf,a yqÕla msßia
fudkaáfidaßhg .syska bf.k.;a;d fkao@ B<Õg wms fydaäfha
mx;s h g we;= , a j q K d' Bg mia f ia 1" 2" 3" 4 mx;s j , tfyu
bf.kf.k oyjk fY%aKsfha úNd. mdia lrkak bf.k.;a;d'
Bg miafia Wiia wOHdmkh i|yd tÉ'tia'iS' mx;sfha bf.k.;a;d'
B<Õg ;j ÿrg;a jeäÿr wOHdmkh i|yd úYaj úoHd,fha
bf.k.;a;d fkao@ t;fldg fï úÈhg bf.kf.k kej;=kdo@
kE' kej;=fka keye Bg miafia ndysrj bf.k.;a;d' iuyre
riaidj,a lrk yeá bf.k.;a;d' ;j;a iuyre riaidj,a lrk
.ukq;a bf.k.;a;d' újdy fj,;a bf.k.kakjd' ±ka fï bf.k
.eks,af,a fl<jrla ;sfhkjdo@ kE'
172 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

±ka fï mskaj;=ka wy,d ;sfhkjd fufyu l:djla' ñksfila


Wkdu uefrklï u bf.k.kak foaj,a ;shkjd lsh,d' wy,d
;sfhkjdo@ keoao@ wy,d ;sfhkjd' ±ka uu fï whf.ka m%Yakhla
wykjd' fï ls h k l:dj nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a O¾uhg
.e<fmk tllao keoao@ ±ka mx;shl bf.k .kak .shyu
.=re;=ud lshkjd okak wh w; Wiaikak lsh,d' fï uu lshmq foa
uefrklï u bf.k.kak ;sfhkjd lshk l:dj' yeufokdu
wy,d ;sfhkjd' ±ka w; Wiaikak fïl nqÿrcdKka jykafiaf.a
O¾uhg .e<fmkjd lsh,d lshk wh' yß ál fofkla bkakjd'
yßhg w; Wiaikak' ±ka tA l:dj nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uhg
.e<fmkafka keye lshk wh w; Wiaikak' Tfydu fkfjhs yßhg
w; Wiaikak' folgu ke;s wh;a bkakjd' tA lshkafka wms
uefrklï bf.k.;a;;a" fldfydu;a jevla keye' tA lshkafka
bf.kf.k jevla keye lshk tl o@ tfyu fkfjhs ±ka
nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uhg .e<fmkafka kE lshk lÜáh
ál fokhsfka ysáfha tA wh ;uhs yß' nqÿrcdKka jykafiaf.a
O¾uh uefrklï bf.k.kak fohla keye mskaj;=ks" wmsg
jerÈ,d ;sfhkjd' tAl ;uhs wms fï mD;.ack l:dj ms<swrka
;sfhkafka' fudllao@ wms lshuq ñksfyla Wkd u uefrklï u
bf.k.kak ;sfhkjd lsh,d' kuq;a wms yß foa bf.k.;a;d kï
uefrklï bf.k.kak fohla keye'
nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh bf.kf.k wjfndaO l<d
u m%ldYhla lrkjd' tAl m%ldYhla fkd fjhs' tAl isxykdohla'
fudllao —jqis;x n%yaupßhx l;x lrKShx kdmrx b;a;;a:dhd;s
mcdkd;s Z ;s ˜ tfyu ls h ka f ka ueß, o@ tfykï nq ÿ rcdKka
jykafiaf.a O¾uh uefrklï bf.k.kak fohla keye' ±ka
wmsg jerÈÉp ;ekla fkao@ Tkak fydhd.kak' ±ka n,kak fï
;uhs nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾ufha iajNdjh' fudllao wfma
wvqmdvq wmg fydhd.kak mq¿jka' ±ka nqÿrcdKka jykafia wmg
lsõjd oyï levm;la .ek' fïl ;uhs levm;' wms yeu ;siafiu
O¾uh wfma Ôú;hg .<m.kak ´fka' t;fldg wmsg wvqmdvq
yïnfjkjd' t;fldg tA wvqmdvq ilia lr .kakjd' tAl ;uhs
O¾uh irK hkjd lshkafka' b;sx wr m%ldYh wr isxykdoh'''
jqis;x n%yaupßhx l;x lrKShx kdmrx"''''''''' n%yaupdÍ Ôú;h
ks u lrk ,§' fjk l< hq ; = ls i s f ohla ke;' fjk l<hq ; =
lsisfohla keye lsh,d wjfndaO lr.kakjd' —mcdkd;s˜ lshkafka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 173
wjfndaO lr.;a;d' tAl [dKhla' tAl ys;sÉp tllao ys;g@
kE' wmg jrÈkafka T;k' fudlo wms ys;ka bkafka ys;g ysf;k
tl ;uhs yß lsh,d' mskaj;=ks" Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia
wmg W.kajkafka ys;g ysf;k tl yß lsh,d lshkak o tfyu
ke;akï fudlla lrkak lsh,o@ ys; jvkak ú[a[dKh tA
fudllao lrkak lsh,d ;sfhkafka wjfndaO lrkak lsh,d' kuq;a
wms fudlo lrka f ka @ ys ; g ys f ;k tl ms < s . ka k jd' fïl
wjfndaOfhka we;sjk kqjKla" lsh,d lshkafka tAlhs' wkak
t;fldg wr isxykdoh mj;ajkjd' tfykï wms wo bf.k.kafka
wkak tjeks fohla' W;=ï fohla' hïlsis flfkl=g oCIlula
;sfhkjd kï" jqjukdjla ;sfhkjd kï ù¾hla ;sfhkjd kï
Th lshmq isxykdoh fï Ôú;fha § mj;ajkak mq¿jka'
b;sx tA i|yd ;uhs wms wo O¾u ldrKd bf.k.kafka'
b;sx uu fï whf.ka ;j;a m%Yakhla wykjd' tAlg;a W;a;r
fokak ´fka' ±ka wms wfma Ôú;h .ek ne¨fjd;a" fldgia
follg fjka lrkak mq¿jka' fudllao tA is;" lh jYfhka'
uQ,sl jYfhka fjka lrkak mq¿jka' ±ka fï foflka is; o" lh
o jeäfhka jákafka' tAlg;a fof.d,a,la bkakjd' wdfha w;
Wiaikak' ±ka b;sx Pkafoa fokak' w; Wiaikak lh jákjd
lshk wh tlaflfkla bkakjd' is; jákjd lshk wh;a bkakjd'
tllaj;a jákafka kE lshk wh;a bkakjd' tA f.d,a,kag is;
jákafk;a keye' lh jákafk;a keye' tfyu whg nqÿrcdKka
jykafia jákafk;a keye' ´j ;uhs wmg ;sfhk wk;=re' fudlo
tllaj;a jákafka kE' tfyu nE fï .uk hkak' fï .uk hkak
´k wjfndaOfhka' fï foflka jeäfhka jákafka is;' tAlg
fya;=j n,uq' wmsg hï ;ekl .eg¿jla m%Yakhla" w¾nqohla
yg.;af;d;a yg.kafka ys; msßySfukao@ lh msßySfukao@ ys;
msßySfuka fkao@ is; msßyqfkd;a lh msßfykjd jeähs' ±ka .fï
f.dfâ l:djla ;sfhkjd" .fyka jeáÉp ñksyd fyd| lrkak
mq¿jka' tA;a is;ska jeáÉp ñksyj fyd| lrkak neye lsh,d'
lshkjdfkao@ tfykï ys; ;uhs jákafka' ±ka wfma ys; jákjd
lsh,d f.dvla msßi ms<s.;a;d' ±ka wms /l.kak uykais.kak
´fk;a is; u hs' ±ka wms fuÉpr l,a uykais.;af;a fudlla
/l.kako@ lh /l.kak fkao@ wmsg ;j;a jerÈÉp ;ekla
fydhd.kak mq¿jka Wkd'
174 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

n,kak Tkak ´l ;uhs wmsg ;sfhk wk;=r' wms bmÈÉp


ojfia b|,d bf.k .kakjd lh wdrCId lrk yeá' b;sx ´l
uefrklï bf.k.;a;;a bf.kf.k bjr lrkak" neye' wehs
lh wdrCId lrkak mq¿jkao@ nE' tAl uy fmdf<djg Èr,d
miafj,d hkjd' kuq;a hïlsis flfkla is; /l.;af;d;a wkak
thd Èkqï' t;fldg nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh ;=<ska bf.k
.kak ´k fï fkduÕ hk is;" msßys,d hk is; /l.kak úÈh"
Èhq K q lr.ka k úÈh" fïl nq ÿ rcdKka jyka f ia tla ; rd
wjia:djl lshkjd —mskaj;a uyfKks" fï is; ÈhqKq lr.;af;d;a
fï ysud, m¾j;h jqk;a folg m<kak mq¿jka˜ lsh,d' wy,d
;shkjd fkao@ tfykï uykais.kak ´fka is; /l.kak' ±ka
wr uu lsõfõ fu;k ysáhd fol u jákafka ke;s lÜáh' tfyu
whg nq ÿ rcdKka jyka f ia jáka f k;a keye' tA l g fya ; = j la
;sfhkjd' nqÿrcdKka jykafiaf.a jákdlu flfkl=g f;afrkafka
;uka f .a jákdlu f;a f rk flkdghs ' tA l ;a WodyrKhls k a
fmkajkakï' Tkak ;reK mqf;la" jeäysáfhl=g lshkjd zwhsfha
is.rÜ fndkak tmd" ;d;af;a u;ameka fndkak tmd" u;ameka"
is.rÜ ìõju Thdf.a lfÜ ms<sld yefohs' Thdf.a wdudYh
bÈfukak .kakjd Isfrdaisia lsh,d f,vla yefokjd' fï jf.a
f,v yefokjd'˜ fufyu lshkfldg tA wh lshkjd —WU lg
jy .kska" ugfka f,v yefokafka" WUg fudlo@˜ tfyu lshk
wh bkakjd fkao@ t;fldg thdg ;udj jákjdo@ kE' t;fldg
thdg nqÿrcdKka jykafia lsh,d fok O¾uh jákjdo@ kE'
t;fldg thdg nqÿrcdKka jykafia jákafk;a keye'
t;fldg uu lshmq l:dj yßo@ ;ukaf.a jákdlu okafka
ke;s flkdg nqÿrcdKka jykafia jákafk;a keye' fï O¾ufhka
m% f hda c k .ka f ka ;uka f .a jákdlu oka k flkd' Nd.Hj;a
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd fï O¾uh foaYkd lrkafka
okak whg;a" olsk whg;a lsh,d fkao@ ixidf¾ ìh olsk whg"
ÿl olsk whg ;uhs fï O¾ufha M, m%fhdack ;sfhkafka' fudllao
ixidf¾ lsh,d lshkafka' bmfoñka uefrñka hk fkd kj;sk
.ukg' b;sx tfyu .shdg lula keye wms ukqiai f,dafla ú;rla
bmfokjd kï" tfyu fjka f ka keyefka ' fï Ôú;fha wms
l:dlrk úÈyg" fï Ôú;fha wms ys;k úÈhg" fï Ôú;h ;=<
wfma lh mßyrKh lrk úÈhg wmsg l¾u /iafjkjd fkao@
wkak tA l¾u /iafjÉp úÈhg tA l¾uh úmdl fokak ´k
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 175
úÈhg wms WmÈkjd'
b;s x nq ÿ rcdKka jyka f ia wmg fmka j d fokjd
zlïuia i flda ï ys " lïuodhdfoda " lïufhda k s " lïunka O q " lïu
máirfKda hx lïux lßiaidñ l,aHdKx jd mdmlx jd ;iai odhdfoda
Núiaidó;sZ' fï f,dal i;ajhka ish¨ fokdu l¾uh ;udf.a foh
lrf.khs isákafka" l¾uh oEjeoao lrf.khs isákafka" l¾uh
Wmam;a;s ia:dkh lrf.khs isákafka" l¾uh [d;shd lrf.khs
isákafka" l¾uh ms<sirK lrf.khs isákafka" hïlsis fj,djl
fyd| fohla yß krl fohla yß lf<d;a tys úmdlh odhdo
jYfhka msgqmiska tkjd' wkak tfykï wms fï .;lrk ñksia
Ôú;h ;=< wms ys;k" l:d lrk úÈh" lh mßyrKh lrk
úÈhg wmg úmdl fokak l¾u ilia fjkjd' wkak tA l¾u
iliafjÉp úÈhg wms t;k .syska WmÈkjd' fukak fïfla nh
olsk flkdg jeo.;a fjkjd nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh'
fï is;;a" lh;a" jpkh;a hym;a úÈhg mdúÉÑ lrk flkdg
l=i, úmdl ;sfnk úÈhg l¾u ilia fjkjd' l=i, úmdl
ls h ka f ka iem úmdl ú¢ka k mq ¿ jka ia : dkj, Wm;la
iliafjkjd' tA ;uhs ÈjH f,dal" ukqIH f,dal" n%yau f,dal tAjd
iem iy.;hs' tA úÈhg ;ukaf.a is;" lh" jpkh mßyrKh
lf<d;a t;k WmÈkjd' t;fldg hïlsis flfkla whym;a úÈhg
;ukaf.a jpkh" ;ukaf.a YÍrh" ;uka ys;k úÈh mdúÉÑ
lf<d;a thdg ÿla iys; ;ekl" whym;a ;ekl" lgql jQ ;ekl
WmÈkak isoO a fjkjd' tA ;uhs i;r wmdh' b;sx wmf.a Nd.Hj;=ka
jykafia fu;ekska kj;skafka keye' wmsj Bg tyd tlal f.k
hkjd' fudllao@ fï fom, u WmÈkafka ke;s úÈh' wdkak tAl
lsh,d fokjd' tA lshkafka l=i, úmdlh msKsi l¾u iliaùu
kj;ajkak;a" wl=i, úmdlh ú¢kak l¾u iliaùu;a kj;ajk
úÈh;a wmg lsh,d fokjd' wkak tA l%uh ;sfhkafka wd¾h
wIaGdx.sl ud¾.h ;=<' tAl ;uhs uOHu m%;smodj' fï uOHu
m% ; s m odj pla L q l rKS " [dKlrKS " Wmiudh" wNs [ a [ dh
iïfndaOdh" ksíndkdh" ixj;a;;s' t;fldg fï uOHu m%;smodj
;uhs fï ldrKd ál we;s lrj,d fokafka' ^plaLqlrKS& oyï
wei ,nd fokjd" ^[dKlrKS& kqjK Wodlr,d fokjd" fudflkao
fïjd we;slr,d fokafka uOHu m%;smodj kï jQ wd¾h wIaGdx.sl
ud¾.fhka ' ^Wmiudh& ixis £ ula we;s l r,d fokjd' ±ka
yeufokd u lrk l:djla ;uhs wfka lsisu iekis,a,la keye
176 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

wmg lsh lshd ÿjkjd fkao@ iekis,a, fydhd.kak ÿjkjd'


fudkjd wrf.ko ÿjkafka' fmd,af.äh wrka ÿjkjd lmqre
fm;a;la tAl Wv ;shdf.k' fudlgo" iekis,a, fydhdf.k' T¨j
jfÜ lrlj,d fmd<fõ .ykjd' Bg miafia ;j;a fkdfhla foaj,a
lrkjd fudlgo fï' iekis,a, fydhd.kak'
b;sx n,kak nqÿrcdKka jykafia iekis,a, ,efnk úÈh
lsh,d ;sfhkjd' tAl .Kka .;af;a keye' tAjd ys;kafkj;a keye'
wrjd ;uhs lrka f ka ' iekfihs o @ kE' fï;dla f,da l fha
wiajeis,a,la ,enqkd kï wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h ms<sme§u ;=<ska
ú;rhs tAl ,enqfka' tAl ;uhs iekis,a,g fya;=j' wNs[a[dh
^úfYaI [dKhla Wmo,d fokjd&' m%{djla ^Wmo,d fokjd&'
kqjk Wodlrj,d fokjd' hïlsis flfkla uOHu m%;smodj kï
jQ wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h" iïud ÈÜÀ" iïud ixlmam" iïud
jdpd" iïud lïuka ; " iïud wdÔj" iïud jdhdu" iïud i;s "
iïud iudê kï jQ wx. wg fudllao lrkak ;sfhkafka' Tkak
TÉpr l,a nK weyqjd' W;a;f¾ wdfõ ke;' wd¾h wIaGdx.sl
ud¾.h fudllao lrkak ;sfhkafka@ m%.=K lrkak' wjfndaO
lrkak ;sfhkafka fudloao@ ÿlhs" wjfndaO l< hq;af;a' t;fldg
zÿfla yg.ekSuZ m%ydKh l< hq;=hs' m%ydKh lrkjd lshkafka
ke;slr,d odkjd' Bgmiafia zÿfla ke;sùuZ idlaId;a lrkjd'
;ukaf.a w;a±lSula njg m;a lrf.k ud¾.h m%.=K lrkak
´fka' mskaj;=ks" fï wmf.a ;:d.; jQ" f,dal iajdñ jQ Nd.Hj;a
nqÿrcdKka jykafiaf.a fï W;=ï Y%S ioaO¾uh mqÿu wdYap¾h
fohla' fïfla wisßh fudllao okakjo@ hïlsis flfkla fï
O¾uh bf.k.kak fldg" f;afrkafka ;uka .ek' B<Õg fï
O¾uh wjfndaO fjkfldg wjfndaO fjkafka ;uka .ek' wkak
tA ksid ;uhs fï O¾uh ´kEu flfkl=g wjfndaO l< yelafla'
jhia iSudjla keye' ;uka .ek f;afrkjd kï O¾uh f;afrkjd'
;uka .ek ;uhs O¾ufhka W.kajkafka' kuq;a wms fuÉpr l,a
wms .ek bf.k.kak wms .ek fydhkak wmsg fjÉp foa fudllao
lsh,d fydhkak wms Èõjd' wms yefudagu ;sfhkjd zlvhlaZ wms
yefudau lfâ u,af,a odka ÿjkjd' fudllao lfâ yß" zm;alfâZ
fudk m;alfâo@ fõ,m;alfâ' Th lfâ u,af,a odf.k ÿjkjd'
fmdâvla wmg .eiafikfldg" fmdâvla weÕ r;afjkfldg
od.;a;d'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 177
lfâ od.;a; u,af,a ÿjkjd' ÿj,d fydhkjd fudlo wmg
Wfka lsh,d' yïn Wkdo@ B<Õg wms" wms .ek bf.k.kak
idia;r weyqjd' yïnjqkdo@ kE' wms .ek fydhd.kak fmak ne¨jd'
yïn Wkdo@ kE' wms" wms .ek bf.k .kak ksñ;s ne¨jd' yïn
Wkdo@ kE' yïn Wkd kï m%Yafka bjrfjkak ´fka' tAlg fya;=j
;uhs" wms" wm .ek fydhkak .sfha fydhkak .sh flkdj;a ;uka
.ek okafka ke;s flfkl=f.ka' ±ka wms Ydia;%hla wykak .shd'
thd ;uka .ekj;a okakjd o@ kE' thd .ekj;a okafka ke;s
flfkla thd wkqka .ek lshd fokak yokjd' n,kak fldÉpr
thd fnd<|hs o lsh,d' ±ka wmg fï kqjK we;sjqfka fldfykao@
O¾uh ;=<ska' wehs ux lsõfõ biafi,a,d' hï flfkl=g fï O¾uh
bf.k.kak fldg f;afrkafka ld .eko@ ;uka .ek' tfykï
hïlsis flfkla ;uka .ek ±k.kak ´k kï" O¾uh .ek
±k.kak ´k' ;uka .ek wjfndaO lr.kak ´k kï O¾uh
.ek bf.k .kak ´k' bkamiafia ;uhs wr isxykdoh lrkak
´fka'
tfykï yeufokdu W;aidy .kak ´fka ysi .sks .;a;
flfkla tA .skak ksjkak W;aidy .kakjd jf.a ;uka .ek
wjfndaO lr.kak' ;uka .ek wjfndaO lr.kakkï w¾:h
wjfndaO lrkak ´kS' t;fldg fuÉprl,a wms bf.k.;a;d wmsg
jerÈÉp ;eka" ±ka f;arefka keoao@ wms bf.k.;af;a wms .ek
fkfjhso@ fï l:d lrmq áflka wjfndaO jqfka ;ukaf.a wvqmdvq
fkfjhs o @ wms fï wvq m dvq Tla f ldu fydhd.;a f ;a wmf.a
nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a O¾uh ;= < s k a ' tfykï wmg tlu
ms<sirK nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh muKhs'
b;sx fï wh fï ojiaj, bf.kf.k hkjd È.gu wmf.a
Nd.Hj;=ka jykafia jodrK ,o i;a;sia fndaê mdCIsl O¾u .ek'
i;a;sia lshkafka ;sia y;la' fndaêmdCIsl O¾u lshkafka ksjk
msKsi Wmldrjk O¾u' nqÿrcdKka jykafia" uqyqfoa ;sfhk
uq;=ueKslaj,g Wmud l<d fï O¾ufha ;shk i;a;sia fndaê
mdCIsl O¾u' i;a;sia fndaê mdCIsl O¾uj, wo wgfjks oji'
i;r i;smÜGdkh .ek bf.k.;a;d' i;r iïula m%odk ù¾hfha
wo ;sfhkafka y;rfjks tl' —Wmka l=i,a jeä ÈhqKq lr.ekSu'˜
ms k a j ;= k s i;a ; s i a fnda ê mdCIs l O¾uj," —i;r
i;smÜGdkh˜ jevqjd me;a;lska ;sínd' ±ka .kak zi;r iuHla
178 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

m%odk ù¾hZ tAl ÈhqKq l,d' me;a;lska ;sínd' tAl lrkak mq¿jkao@
tfyu neye' ±ka fï fjk fjku bf.k.kakjd ;uhs kuq;a
fïl tlg u ;uhs ls%hd;aul fjkafka' fïl fjka fjka jYfhka
Nd.Hj;=ka jykafia fmkajd § ;sfhkjd' Wmka l=i,a jeä ÈhqKq
lr.ekSu fï úÈhg Nd.Hj;=ka jykafia fmkajd § ;sfhkjd
—Wmamkakdkx l=i,dkx Oïudkx À;shd' wiïfudaidh NSfhHdaNdjdh"
fõmq , a , dh" Ndjkdh mdßmq ß hd" Pka o x cfka ; s " jdhu;s " ùßhx
wdrN;s" Ñ;a;x m.a.Kayd;s" moy;s˜ tA úÈhg ;uhs Nd.Hj;=ka
jykafia Wmka l=i,a jeä ÈhqKq lr.kak úÈh lsh,d ÿkafka'
±ka wmsg f;afrk úÈhg fïl .<mf.k —Wmamkakdkx l=i,dkx
Oïudkx˜ Wmka l=i,a jeä ÈhqKq lr.kakjd' ±ka wms fïl
f;areï lr .ksuq'
Wmka l=i,a ;uhs YS," iudê" m%{d hï m%udKhlg jeä,d
;sfhkjd kï tAjd jeä ÈhqKq lr.ekSu' B<Õg zÀ;shdZ tA lsõfõ
Wmka l=i,h msßfykafka ke;=j mj;ajd.ekSu' zwiïfudaidhZ'
uq,djg m;afjkak fokafka kE' Wmka l=i,h mj;ajd .kakjd'
zNSfhHdaNdjdhZ' Wmka l=i,h jeä ÈhqKq lr .kakjd' zfõmq,a,dhZ'
n,j;aj we;s lr.ekSu msKsi' iq¿ jYfhka kï ;sfhkafka n,j;a
lr .kak ´fka'
B<Õg —Ndjkdh˜ m%.=K lrkak ´fka' tfyu ke;akï ;j;a
úuikak ´fka' jefvk úÈhg Wmka l=i,h ÈhqKq fjk úÈhg'
zPkaox cfka;sZ leue;a;la Wmojd.kak ´fka' zjdhu;sZ jEhï
lrkak ´fka' zÑ;a;x m.a.xyd;sZ is; ±äfldg wêIaGdkhla
we;slr.kak ´fka' zmoy;sZ n,j;a ù¾hhla we;s lr.kak ´kE'
Wmka l=i,a jeäÈhqKq lrkfldg kQmka l=i¨;a j¾Okh fjkjd'
fïl fjka lrka k mq ¿ jka fohla fkfjhs ' tllg tlla
iïnkaOj ;uhs ke.S isákafka' n,j;a wêIaGdkhla ;sfhkak
´k' b,lalhla ;sfhkak ´fka'
wx.=;a;r ksldfha iQ;% foaYkdjla ;sfhkjd fj<|dula
WodyrKhg wrf.k fjf<| b,lal we;s lr.kakjd jf.a'
Nd.Hj;=ka jykafia NsCIqkag foaYkd lrkjd —wyj,a Èkh
fjkfldg iudêhla we;slr.kak ´fka˜' —uu fuÉpr l,a
u;a m eka ìõjd' uu bÈß Èkl§ kj;a j kjd ls h ,d˜ n,j;a
wêIaGdkhla we;s lr.kak ´fka' fï O¾u ud¾.fhaÈ wmg b;d
jqjukdhs ±ä wêIaGdkh' úfYaIfhka u Wmka l=i,a mj;ajd
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 179
.ekS u g;a " tA j d Èhq K q lr .ekS u g;a Ndjkdfjka mßmQ ¾ K
lr.ekSug;a ±ä wêIaGdkhla" ù¾hla ;sfhkak u ´fka' fudlo
fndfyda fofkl=g wdrïNl ù¾h fyd|g ;sfhkjd' tA;a fklaLïu"
mrlaLu ù¾hh kE' b;ska tA ksid wms fï ixidrfhka ksoyia
fjkak ys;df.k rd." foafõY" fuday" ÿre lrkak hï Y%oaOdjla
we;s lr .;a;kï" hï iS,hla iudoka jqkd kï" hï iudêhla
we;s lr .;a;d kï tA Y%oaOdj" tA iS,h" tA iudêh" m%{dfjka
mßmQ¾K lr.kakd f;la udf.a ù¾h kï w; yßkafka kE lsh,d
wêIaGdkh kej; kej; lr.; hq;=hs' wkak túg wmg yelshdj
,efnkjd' Èfkka Èk bmfok l=i,a jeä ÈhqKq lr .ekSug'
ojila uyd y;aÓmfodamu iQ;%fha ießhq;a uy ry;ka jykafia
fukak fufyu foaYkd lrkjd' —uy fmd<fõ weúof.k hk
i;=kaf.a mshjr igyka j,ska f,dl=u mshjr igyk ;sfhkafka
we;dg' fï úYd,u ms h jr igyk we;= < g wks l = ; a is h ¿u
i;=kaf.a mdo nyd,kak mq¿jka' wkak tA jf.a ;uhs fï f,dafla
hï;dla l=i, O¾u ;sfhkjd kï tA ish,a,u p;=rd¾h i;Hh
O¾uhg nyd,kak mq¿jka˜ lsh,d' wms ±ka Wmka l=i, O¾uhka
jeäÈhqKq lr.ekS u lshkafka p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lr.ekSu
u hs' ÿl fudllao" lsh,d wjfndaO lr.; hq;=hs' ÿl yefok
yeá m%ydKh l< hq;=hs' ÿl ke;sùu idCId;a l< hq;=hs' ÿl
ke;sùfï ud¾.h m%.=K lrkak ´fka' ´lg ù¾hh lrkak ´fka'
fïlg biafi,a,d u ´k wmg Y%oaOdj' nqÿrcdKka jykafia
flfrys" O¾uh flfrys wd¾h uyd ix>r;akh flfrys .=K
jYfhka y÷kdf.k Y%oaOdj we;s lr.kak ´fka' Bg miafia O¾uh
kqjKska úuikak ´fka' mxp WmdodkialkaOh .ek" máÉp
iuqmamdoh .ek" wdh;k .ek" Od;=ka .ek bf.kf.k kqjKska
úuiQúg tA flkdg mq¿jks OïudkqidÍ fjkak' bkamiq tA flkdg
i;Hh [dKh wjfndaO jqKd kï tA lshkafka fida;dmkak jqKd
kï wkak Wmka l=i,a ;j;a jeäÈhqKq jqKd' bkamiq ilod.dó"
wkd.dó" wßy;a jqfKd;a wkak todg tA W;a;uhd ;uka iS," iudê"
m%{d jYfhka Wmka l=i,a Ndjkdfjka mßmQ¾K njg m;ajqK
flfkla fjkjd' tfykï wms n,uq ÿl .ek' wmsg ÿl f;afrkafka
ke;af;a wehs lsh,d n,uq' fï yeufokdu ÿlg leu;shs' uu
lsh,d fokakï' fudllao ÿl' —cd;sZms ÿlaLd" crdZms ÿlaLd" jHdêZms
ÿlafLda urKïms ÿlaLx wmamsfhays iïmfhdaf.da ÿlafLda" msfhays
úmamfhdaf.da ÿlafLd hïmsÉpx k ,N;s ;ïms ÿlaLx ixÅ;af;ak
180 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

m[apqmdodklaLkaOd ÿlaLd˜' ±ka wms wy,d ;sfhkjd" bf.kf.k


;sfhkjd' wjfndaO fj,d ;sfhkjd o@ kE' tAlg ;uhs ù¾h lrkak
´fka ' Th ldrKd ál ;uhs ÿl' wms g wjfnda O lr.ka k
;s f hka f k;a Th ál ;uhs ' Th álg wu;rj w¿;a ÿlla
fydhd.ka k g mq ¨ jka o @ nE' nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a O¾uh
wdYap¾h hs' fï wdh;khkaf.a my,ùu ^wei" lK" kdih" Èj"
lh" uki& ksIamdokh lr,d fokjd' ±ka fï wefia bm§u ÿlhs'
fï wei uf.a' fï wei whs;s ÿlg' weig wdofrhs kï fï weye
uf.a kï wms wdof¾ ÿlg' wms okafku ke;sj ÿl m;kjd
yeufokdu' ÿl m;klï wmg ÿl ,efnkjd' weye ÿlla lsh,d
wjfndaO lrf.k wdYd lrk weiska ksoyia fjkak ´fka' ÿflka
ksoyia fjkak ´k kï ´l ;uhs lrkak lshkafka' wehs wmg
wei wjfndaO fjkafka ke;af;a' wms yeufokdu wei mskjkakhs
uykais fjkafka' tAlg ;uhs ù¾h lrkafka'
wms yeufokdu fï wei mskjkak uykais .kakjd' ´l
lrkakfka bf.k.kafka" ±ka f;afrkjo mskj,d bjr lrkak
neye' tfykï wei mskjk iajNdjh kj;ajkak ´fka' tA lrk
ms<sfj, fydhkak ´fka' tA wei wjfndaO lrmq W;a;ufhl=f.ka
wms Wmfoia .kak ´fka' tA W;=uka jykafia yeufoh u wjfndaO
lr.;a;d' fï wdh;k yhu wjfndaO l<d' mskaj;=ks" nqÿrcdKka
jykafia ±ka msßksjka md,d' kuq;a nqÿrcdKka jykafia jod<d"
—uf.ka miafia Tn,dg .=rejrhd jkafka fï O¾uhhs lsh,d'˜
Wkajykafia wmg lsh,d ÿkakd' fï O¾uh —okak flkdg;a" olsk
flkdg;a muKhs m%fhdackj;a fjkafka˜ lsh,d foaYkd l<d'
l=ula okak flkdgo" l=ula olsk flkdgo fï ÿl;a" ÿfla yg
.ekSu;a" ÿfla ke;sùu;a okak flkdg" olsk flkdg' tfia kï
wms fï ÿl;a" ÿfla yg.ekSu;a" ÿfla ke;sùu;a okak olsk
flfkla njg m;afjkak ´ks' wms ld,hla ;siafia .,alegj,g"
j;=rj,g u;=r,d fmdf<dfõ je<¨jd fkao" ÿlska ksoyiafjkak
lsh,d ys;df.k" mqyq,af.ä jyf,a t,a¨jd' fï ÿflka ksoyiafj,d
iEuodu i;=áka bkak ys;df.k ,enqKo i;=g@ kE' mskaj;=ks"
fï ÿflka ksoyia fjkak ;sfhkafka ÿl wjfndaO lr, u hs'
fjk l%uhlg fïl lrkak nE' ±ka n,kak fï O¾uh fudk
;rï iajdlaLd; o@ ikaÈÜÀl o@ ´kEu ld,hl§ olskak neßo@
mq ¿ jka ' ;j;a flfkl= g ls h ,d foka k mq ¿ jka ' n,ka k
Thf.d,a,ka ÿlg wdYdlrk wh' fïl ;uka ;=<ska ;uhs wjfndaO
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 181
lr .; hq;af;a' wjfndaO lsÍu g W;aidy lsÍu ;uhs ù¾h
lsh,d lshkafka' tA i|yd iS," iudê" m%{d jYfhka kQmka l=i,a
Wmojdf.k tA l=i,h jeäÈhqKq l< hq;=hs fkao@ mskaj;=ks" fïlg
;uhs fhdaksfida ukisldrh lsh,d lshkafka' fïl kslx Wäka
md;a fjk tlla fkfjhs' nqÿrcdKka jykafia O¾uh jod< úÈhg
kqjKska úuikak ´fka' wkak t;fldg fk¿ula msfmkjd jf.a
fmd;af;ka fmd;a;" È.yefrkak .kakjd' msfmkak .kakjd'
m%{dj újr fjkjd' fï O¾uh wisßu;anj f;afrkak .kakjd'
±ka uu Thf.d,a,kag ;j;a ldrKhla lshkakï' Tkak
flfkla bkakjd is,amo folhs rlskafka' thdg ysf;kjd ;j
is,amohla jeä lr.kak ´fka lsh,d' wkak tAl;a l=i,h ÈhqKq
lr .ekSula' is,amo my u rlsk flfkla bkakjd lshuq tAl;a
thdf.a Wmka l=i,h ÈhqKqùula u hs'
fm%a;j;a:q" úudkj;a:q j, ;sfhkjd' tla;rd uia jeoafola
bkakjd' fï uia jeoaod uqjka" .jhka urdf.k Ôj;afjk flfkla'
fuhdg hd¿fjla b|,d lshkjd ^wd¾h Y%djlfhla" Y%oaOdjka;
flfkla& thd lsõjd WU fufyu lrkak tmd ksrfha hhs lsh,d'
fï hd¿jd fldÉpr lsõj;a fï uia jeoaod wykafka keye' fï
hd¿jdg yßu ÿlhs ' fï flkd fkd u. hk ks i d" fïlg
Wml%uhla fhdokak ´fka lsh,d ojila rd;s%fha tA uia jeoaodf.a
f.org .shd' .syska lsõjd WUg oj,agfka is,a iudoka fjkak
neß ?g is,amo iudoka fjhka lsõjd' tA mdr fï uia jeoaod ?g
iudoka fjkjd' Wfoa g i;a ; = urkjd' fuhd fldfydu yß
ldf,l§ urKhg m;a jqkd' .sysx bmÿkd' fm%a; f,dalfha" ±ka
fuhd hkfldg kmqre n,af,da t,jf.k weú;a fuhdf.a wefÕa
uia brd.ka k jd" uia lvd.ka k jd fuhd lE..yd ÿjkjd'
l¾udkqrEmj ilia fjÉp n,af,da weú,a,d fuhdj lkjd ysfia
b|ka fom;=< olajd u" br br uia weo weo lkjd' fuhd lE.y
.y ÿjkjd' yekaoE fjk fldg fï m%Yakh bjrhs' Bg miafia
?g ÈjHf,da f la iïm;a ú¢kjd' n,ka k ' ry;ka jyka f ia
flfkl=g ;uhs fï fm%a;hdj yïnfj,d ;sfhkafka'
t;fldg n,kak flfkla tfyu is,amo ál ál yß ÈhqKq
lrkak mqreÿ Wfkd;a thd Wmka l=i,a ÈhqKq lr.kak uykais
fjk flfkla' fï is,amo my tl ief¾ rlskak ´fka keyefka'
m%dK>d;h lrkak wjia:dj wdúg thska je<lsh hq;=hs' tAlg
182 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

isysh wjYHhs' yeufoag u i;r i;smÜGdkh ;=< isysh msysgqjd


.; hq;=hs' W;aidy lf<d;a wmg fïl lrkak mq¿jka fõú'
wudre fohla fkfjhs fïl' fndfydau f,ais fohla' Wkkaÿ Wfkd;a
mq¿jka' uu ys;kafka fï yeufokdu jevigykaj,g iïnkaO
fjk wd¾hh Y%djlfhdafka' fï whg tÉpr lsh,d fokak ´fka
keye' b;sx Th úÈhg iS,h ÈhqKq lr .kak ´fka'
B<Õg iudêh' flfkl=g iudêhla ÈhqKq lr.kak ´fka'
wms okakjd iudêh fldgia y;rlg nqÿrcdKka jykafia uQ,slj
y÷kaj,d ;sfhkjd' m<uqjk OHdkh" fojk OHdkh" f;jk
OHdkh" isõjk OHdkh yeáhg Ndjkdh mdßmQßhd Ndjkd lr,d
ÈhqKq lr.kak lsh,d ;sfhkjd fkao@ tAl;a wfma hïlsis flfkl=g
mqxÑ iudêhla ;sfhkjd' ál fõ,djla Ndjkd lrkak mq¿jka
Bg miafia neye' ±ka fldfyduo fïl lrkafka' uu fï whg
Wmfoila foka k ï ±ka Tka k Ndjkdjg jdäfjkjd úkdä
myf,djla bka k ys ; df.k' ;uka leu;s Ndjkdjla ffu;s %
Ndjkdj fyda fõjd wdkdmdki;s Ndjkdj fyda fõjd ys ;
fhduqlrf.k úkdä oyhla ú;r hkfldg weUfrkjd fldkao
llshkjd" ke.sákak ysf;kjd' tA ke.sákak ysf;k fldg ys;kak
´fka uu úkdä myf,djlghs jdäWfka ' t;lï u uu
fldfyduyß bkakjd lsh,d wêIaGdkhla we;s lr.kak ´fka'
ll=,a È.yßkak ysf;kjd ll=,a levqK;a uu È.yßkafka keye
lsh,d wr úkdä myf,dj ;=< wêIaGdkhla we;s lr .kak ´fka'
;uka mqreÿ lr.;a miq ojia 2 hkfldg wr úkdä myf,dj
wmyiqjla ke;=j bkak mq¿jka fjkjd' tfyuhs Ndjkdj mqreÿ
l< hq;af;a' Bg miafia tA úkdä myf,dj ;=< Ndjkd wruqK
mqreÿ lrkjd' ±ka Ndjkd wruqK;a úkdä myf,dj ;=< lroaÈ
fuhd wêIaGdkhla lr.kak ´fka ±ka uu fïl jeä lr.kak
´fka lsh,d' meh Nd.hla ù¾hh lrkak ´fka Tfydu áflka
ál ld,h jeä lr.kak ´fka'
Tfydu ld,hla Ndjkd lrf.k hkúg m<uqjk OHdkh
;=< is; mj;ajd .kak mq¿jka fjkjd' fyd|g m%lg fjkak
mgka .kakjd Ndjkd wruqK ;=< isysh msysgkak mgka .kakjd'
lïue,s w,ilula ;snqkd kï tA iajNdjh;a ke;sfj,d hkjd'
Ndjkd wruqK ;=< ;sìÉp ielhla ke;sfj,d fyd|u wruqK
m%lg fjkjd' ;j ÿrg;a wruqK is;kjd' tAlg lshkjd ú;lal
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 183
úpdr lsh,d' ú;lal úpdr mj;ajk úg l,ska ;snqk weÕmf;a
fõokdldßnj ke;sfj,d hkjd' ;ukag i;=gla we;sfjkjd'
ldhs l mS % ; s h ks i d ieye,a ¨ njla ±fkkjd' ukfia ;s n q k
jHdl+,nj ke;sfj,d .syska udkisl iykhl=;a ±fkkjd' tAlg
lshkjd iqLh lsh,d' ±ka ldrKd y;rla lsõjd' ±ka ;ukag
f;afrkjd uf.a ys; ±ka tlÕhs lsh,d' ;ukaf.a w;a±lSula
njg m;afjkjd fïlg lshkjd m<uqjk OHdkh lsh,d' hï
lsis flfkla m<uqjk OHdkh ;=< bkakjo lsh,d ldf.kaj;a
wykak ´fkao@ kE' tAl ljqrej;a okafka keye' tAl okafka ;uka
ú;rhs' Nd.Hj;=ka jykafia fïlg WodyrKhla fokjd'
tA ldf,a iajdóka jykafiaf.a wefÕa .dkak inka j.hla
;sfhkjd' y÷kal=vq WrÉÑ lr,d ;,mhla jf.a yo,d wefÕa
.dkjd' uq,§ y÷kal=vq yokfldg wf;;a ;ejß,d Ndckfh;a
;ejfrkjd' ál fõ,djla wkdf.k hk úg fï wf;a .Efjkafk;a
ke;sj Ndckfha .Efjkafk;a ke;sj fï i÷ka l=vq tlu úÈhg
j;=f¾ fmÕ=k .;shla tkjd' fukak fï úÈhg lshkjd uq¿
lhg;a" is;g;a ±fkk ieye,a¨ nj' fï folu fndfydau isis,a
fjÉp" ieye,a¨ fjÉp wjia:djla lshkjd' m<uqjk OHdkh"
frdáhla wkkúg jf.a wf;a ;ejfrkak ke;=j yod .kakjd'
m<uqjk OHdkfhka miafia tA flkdg mq¿jka Wmka l=i,hla
j¾Okh lr.kak' ù¾h lr,d áflka ál b,lalh lrd tA flkd
hkjd' wms tlmdrg u ÿr b,lal w,a,.kak fyd| keye' fï
ld,j, § uu fïl lrkjd lsh,d'
tla ; rd wjia : djl ks . ka G wd.u woyk ;jq f il= ; a
nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djlfhl=;a uqK.eyqKd' ^mrK hd¿fjda
fokafkla& ±ka fldfyduo Tn fï wd.ug ne¢,d fldÉpr l,ao@
wjqreÿ ;syla fjkjd lsh,d nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djlhd
lsõjd' fudkjo Tn ,ndf.k ;sfhkafka lsh,d weyqjd' uu biair
nuqKq wd.fï ysáfha' .sks mQcd lr lr .sks mQcdj,g i;a;=
uerejd' uu fkdfhla foaj,a weoyqjd' ±ka uu i;a;= urK
tflkq;a je<l=Kd' ±ka uu fydrlï lrk tflkq;a je<l=Kd'
±ka uu ldufiajkfhkq;a" fndre lshk tflkq;a" u;ameka fndk
tflkq;a je<l=Kd' ±ka uu wjqreÿ ;syla fjkjd fïjdhska
je<ls , d' fï ls h ka f ka wd¾h Y% d jlfhla ' Bgmia f ia uu
nqÿrcdKka jykafia irK .syska iudêhl=;a ,nd.;a;d' ±ka uu
184 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

okakjd ysf;a tlÕ nj lshkafka fudllao lsh,d' uu ±ka ú;lal


úpdr iys; mS%;s iqL tAld.%;djh we;s m%:u OHdkh w÷kkjd'
uu ±ka fojk OHdkh;a okakjd' ú;lal úpdr rys; mS%;sh;a
iqLh;a" tlÕ;djh;a" ;sfhk OHdk uu y÷kkjd' tA ú;rla
fkfjhs uu ;=kajk OHdkh;a okakjd' tA OHdkhg msúiqkdu ug
mS%;sh keye' udkisl ieye,a¨j tlÕ nj ;sfhkjd' B<Õg uu
tA iqLh;a ke;=j iïmQ¾K WfmaCIdfjka hq;= msßisÿ fjÉp lsisu
;eklg fkdwe¨k w;s mdßY=oaO jQ msßisÿ jQ WfmaCId iy.;
is; ;shk isõjk OHdkh;a uu ±ka y÷kkjd' fï ljqo@ wkd.dñ
flfkla' t;fldg uu fï úÈhg fï wjqreÿ ;sfya m%;sM, ,n,d
;sfhkjd' ilaldh ÈÜÀh ke;s l<d' uu úÑlsÉPdj ke;s l<d'
ug ielhla keye fï O¾uh .ek" fudkjo fï O¾uh mxp
WmdodkialkaOh" wdh;k .ek máÉp iuqmamdoh .ek wd¾h
wIaGdx.sl ud¾.h .ek iel keye' fï wdh;k ;=< uu lshk
flfkla bkakjd lsh,d fyu tlla ug keye' fï wdh;k uf.a
jiÕfha mj;ajkak neß nj;a wkd;au njla uu ±ka okakjd"
is, jD;j,g uu wyqfjkafk;a keye' ±ka uu we÷ï ke;sj
weúÈkafk;a keye'
wks;a flkd hd¿jd wdfÉ, liaim lshkafka we÷ï ke;s
liaim fuhd ±ka fï wjqreÿ ;sy ;=< ,nmq ÈhqKqj .ekhs lsõfõ'
uu ±ka ;ryd hkafka ke;s flfkla' uu ±ka oafõYh ke;s
lr,d ;s f hka f ka ' uu ±ka ±la l ±la l foa j ,a j,g wdYd
ys;kafk;a keye' ug ±ka ldu rd.hla keye' fjk;a wd.ul
flfkl=g Tfydu lshkak mq¿jkao@ nE' Th whg;a lshkak
mq¿jka fkao@ wms ±ka okakjd" i;r i;smÜGdkh' wms p;=rd¾h
i;Hh okakjd' wms ±ka nqÿrcdKka jykafia irK .syk s a ;sfhkafka
wdjdg .shdg fkfuhs' ±ka Th wh f.dvla ÈhqKqhs' ±ka l:d
lrkafka i;a;sia fndaêmdCIsl O¾uhka .ek' Wmka l=i,hka
jeäÈhqKq lrf.k'
b;s x Th wh jdikdjka ; hs ' nq ÿ rcdKka jyka f ia j
y÷kd.;a;d' O¾uh wykjd wd¾h uyd ix>r;akh y÷kkjd' tA
ksid Th whg mq¿jka Wkd ud¾.h fudllao lsh,d ±k.kak"
ÈhqKq lr .kak ´fka fudllao lsh,d ±k.kak' w;ayßkak ´fka
fudllao lsh,d tl;= lr.kak ´fka fudllao lsh,d ±k .kak'
Wmka l=i,a jeä ÈhqKq lr.kak úÈh ´lhs lsh,d Th whg;a
lshkak mq¿jkalu ;sfhkak ´fka' wr wfÉ, liaim fï hd¿jd
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 185
lshmq Tlafldu wyf.k ysáhd' Bgmiafia wr wd¾h Y%djlhd
^wkH wd.ï flkd f.ka& wykjd liaim Tn ±ka lshkak Th
ks.kaG wd.ug ne¢,d fldÉpr l,a fjkjo@ uu;a wjqreÿ ;syla
fjkjd ls õ jd' fyd|hs wjq r eÿ ;s y g Tn fudkjo lrf.k
;sfhkafka lsh,d weyqjd' wfka ug ;sfhkafka we֕ ke;s tlla"
fudKr ms,a l<Ula ú;rhs lsõjd' ^¥ú,s .,aleg wefkk ksid
msyo,d jdäfjkak& wd¾h Y%djlhd nqÿrcdKka jykafia y÷kkjd"
O¾uh y÷kkjd tA ksid lrkak foaj,a ;sfhkjd" lshkak foaj,a
;sfhkjd fkao@ fudkjo lrkak ;sfhk foaj,a' ÿl wjfndaO l<
hq;=hs' ÿl yefok yeá ke;slr,d odkak ´fka' ÿl ke;s lsÍu
idlaId;a lrkak ´fka' ÿl ke;s lrk tA ud¾.h m%.=K lrkak
´fka'
±ka Tng fï wjia:dj ,eì,d ;sfhkjd wmf.a mskaj;a
.=re foafjda;;
a uhka jk lsßn;af.dv [dKdkkao iajdñka jykafia
fï f,dalhg my<ùu ksid tAl tfia fufia fohla fkfjhs fujeks
jljdkqjl fï p;=rd¾h i;H O¾uh wjqreÿ oyia .Kkla
wefykafka ke;=j ;snqKd' wms wo bf.k.;a;d wfma wvqmdvq" wfma
jerÈÉp ;eka wms bf.k.;a;d' wms fuÉpr l,a /l.kak neß
lh /l.kak yok W;aidyh' jákd lshk is; .ek ys;kafka
ke;=j fï lh .ek ys;kak ormq W;aidyh' wms ±ka wo b|,d
uykais .kak ´fka is; /l.kak jevms<sfj< ;=, kshef,kakg'
b;sx fï whg bÈß ld,fhaÈ;a ueKsla wdlrhla ;sfhkjd
ydrkak lsh,d lsõjfka' yeu ojilu weú,a,d tAl mdo.kak
´fka' fudlo iuyr ojil zf;daru,a,sZ jf.a ;sfhkak;a mq¿jka'
tA l ;a jákjfka ' tA yeu ueKs l a leghla u tl;= lrf.k
;ukaf.a Ôú;hg .<md.kak' fï yeu foaYkdjlskau wjfndaO
fjkafka ;uka .ekuhs' nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh ;=<ska
lshfjkafku ;uka .ek u hs' nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh
hïlsis flfkla bf.k .kakjd kï bf.k.kafka ;uka .ek u
hs' tA ksid lsis flfkla w;miq lrkak tmd' ,o yeu wjia:djl
§ u iïnkaO fj,d ;uka .ek wjfndaO lrf.k ;ukaf.ka
ksoyia jqkd lsh,d isxykdoh fï yeu flfkl=g u fï Ôú;fha§
u m%ldY lsÍfï yelshdj" jdikdj Wodfõjd lsh,d wêIaGdkhla
we;s lr .kak'
idÿæ idÿææ idÿæææ
186 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

.re;r uyd ix>r;akfhka wjirhs'


Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
jiaidk O¾u foaYkd ud,dfõ i;r i;smÜGdk i;r iuHla
m%Odk ù¾hh hk fï oyï fldgia wms ksudjg m;a l<d' wmg
wo fï fmdah ojfia wdrïN lrkak kshñ;j mj;skafka i;r
boaêmdo O¾u ldKavh ;=< m<uqjeks Pkao boaêmdoh ms<sn|jhs'
tA .ek fï fj,dj ;=< l;d lrkjd'
wms okakjd Ôú;hg hula lr.kakg jákd lreKq ldrKd
.Kkdjla wjYH fjkjd" tlla ;uhs yeufohlg u leue;a;la
wjYH fjkjd' fï mskaj;=ka fyd|g kqjKska úui,d uu lshk
O¾u ldrKd f.dkq lr .kak' hï fohlg leue;a;la ke;sj
fyd| fohla lrkak;a nE' fyd| fohla flfrkafk;a kE krl
fohla lrkak;a nE' ±ka fjf<| jHdmdrhla lrkjd hhs wms
ys;uq' thdg tA jHdmdrh lrkak tA i|yd leue;a;la wjYH
fjkjd' wms ys;uq f.dú;eka n;la lrkak' tA i|yd leue;a;la
;sfhkak ´kE' leue;a;la ke;akï tal flfrkafka kE' ±ka w¨;a
mrmqf¾ <uhs f.dú;eka lrkafka kE' tA f.d,af,da tAlg leu;s
kE' ´ksu jevla lrkak leue;a; wjYHhs'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 187
idudkHh Ôú;fha f.j,a fodrj,a yokak" okameka mQcd
lrkak" is,a rlskak" nK Ndjkd lrkak t;fldg fï yeu
fohlgu jdf.a leue;a; wjYH fjkjd' leue;a; ;sìÉp
muKska u ´l lrkak mq¿jkao@ leue;a; ;sì,;a nE' tAlg
wêIaGdkhla ;sfhkakg;a ´kE' ±ka n,kak wm fldÉpr leu;s
foaj,a ;sfhkjo@ tA Wkdg tA jev leue;af;a yeáhg flß,d
kE" tfyu flfrkafk;a kE' wehs thdg wêIaGdkhla ;sfhkakg
´kE' uu fï lghq;a; fldfydu yß lrkjd' fudk ndOl wdj;a
tA ish¨ ndOl is|ì| leue;af;ka uu mgka .;a; tA lghq;a;
isÿ l< hq;=hs lsh,d ksu l< hq;=hs lsh,d thdg wêIaGdkhla
;sfhkakg ´kE' Tkak t;fldg jHdmdrhla lrkak;a fjk hï
fohla lrkak;a" nK Ndjkd lrkak;a" oka meka fokak;a" mskaoyï
lrkak;a leue;a; jf.au wêIaGdkhla ´kE lrkjd'
fï pQá orefjda O¾u foaYkdj Y%jKh lrk ksid uu
fndfydu ir,j lshkafka' b;ska Bg miafia fuhdg leue;a;
;s f hkjd wêIa G dkhla ;s f hkjd kuq ; a ù¾hh kE' fuhd
leue;af;ka hq;=j uu Tfydu fkfõ' fldfydu yß lrkjd
lshd we|g fj,d ksod.kakjd' t;fldg ;ud lrk jHdmdr
mdvqfjkjd' wehs thdg ù¾hh ;sfhkak ´kE' Wfoa mdkaor
ke.sákak ´kE" tfyu fkao@ fldfydu yß ;ukaf.a jevm,
lrf.k bf.k .kak ´kE' wms hï fohla bf.k .;a; kï
bf.k .;af;a ù¾hfhka u hs' Wfoa mdkaor ke.sg,d ù¾hfhka
yß wudrefjka ke.sg,d mdvï lr,d' b;ska t;fldg wdfh kskao
hkjd" ù¾hfhka hq;=j wdfh;a ke.sákjd' Bg miafia kskao hkjd
kï iS;, j;=ßka uQK fidaod .kakjd'
wr uq.,ka ydudÿrefjda ry;a fjkak Ndjkd lrmq yeá
;sfhkjfka" Wkajykafiag ÒkñoaOhla weú,a,d uyd ÿlla ;uhs
úkafoa' iS;, j;=ßka uqyqK fidao,;a kskao hkjd' nqÿrcdKka
jykafia lshkjd" tA;a uq.,ka Tfí ù¾hh w;yßkak tmd' uq.,ka
yduqÿrejkag kskao hk wdldrh nqÿrcdKka jykafia Èjeiska
n,df.k ysáhd'
b;ska Bg miafia nqÿrcdKka jykafia wykjd ±ka Tn fudlo
lrkafka' wfkaæ iajdñks¦ Ndjkd lrkfldg ug kskao hkjd'
uq.,ka tfyu kï lugyfkka Tfí ys; uqokak' wdkdmdki;sh
;=<ska ys; uqokak' ta lshkafka wdkdmdki;sh k;r lrkak'
188 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

Bgmiafi Tng mdvï we;s .d:d yhsfhka iÊ®dhkd lrkak'


.d:d y~ k.d lshk fldg Tfí ksÈu; ke;s fõú' wfkaæ iajdóks"
Nd.Hj;=ka jykai" uu .d:d iʮdhkd l<d' tA;a ug kskao
hkjd' Tn ±l,d ;s f hkjd iuyre bka k jd l:d lr lr
bka±;a§;a kskao hkjd' uu kï ±l,d ;sfhkjd' uu ±l,d
;sfhkjd iuyr iajdñka jykafia,d wms tlal l:dlr lr
bkakfldg kskao hkjd' Th wE; wdrKHj, fndfydu l,d;=rlska
wjqreoaolg" udi yhlg ierhla jf.a iajdóka jykafia,dj wmg
uqK.efykjd' b;ska Wkajykafia,df.a w;a±lSï wyk fldg wmg
yß i;=gqhs' wms b;ska uyd ? fjklï Wkkaÿfjka wykjd' b;ska
Tkak iuyrla tA iajdñka jykafia,dg l:dj msg u kskao .sys,a,d
wdfh;a l;d lrkjd' Tka k uq . ,ka yduq ÿ rejka g ;a Ndjkd
lr.kak nE ksÈu;" kskao hkjd' nqÿrcdKka jykafia lshkjd
tfyukï uq.,ka Tn wdikfhka ke.sákak' ke.sg,d ilaukg
f.dvfjkak' ù¾hfhka hq;=j ilauka lrkak' wfkaæ nqÿrcdKka
jykai uu ilauka l<d" ilauka lrkfldg;a ug kskao hkjd
ilauka lrk fldg;a kskao hkjd' wdæ tfyuo@ b;ska ±ka fudlo
lrkafka' tfykï b;ska j;=r álla wrf.k weiafol fidao.kak'
wfka iajdñkS uu tAl;a l<d' j;=r j,ska weiafol" uqyqK fiaÿj;a
ug kskao hkjd' tfykï uq.,ka fïl yßhkafka kE' Tn l=áfhka
t<shg hkak' kskaog bv fkd§ wyfia ;re n, n,d bkak lSjd'
Tkak ÒkñoaOh hg lrk yeá' Tkak ù¾hh m%.=K lrk
yeá' mskaj;=ks" ÒkñoaOh hg lrkak Tkak Th jf.a fkd
miqniakd ù¾hla wjYHh fjkjd' idudkHh Ôú;fha jHdmdrhla
lrkak yß" fjk fohla lrkak yß" nK Ndjkd lrkak yß
ù¾hh wjYH fjkjd' ±ka Tkak iuyr wfma Wmdil wïu,d
fï mdr odfka ÿkakdhska miafia l,amkd lrkafka" uu B<Õg
fldhs <uhdg o lror lrkafka lsh,d' tfyu ;uhs ys;kafka'
±ka .shjr wr f.oßkq;a Woõ wrf.k tA mq;dg lshkak;a nE'
fjk tlaflfkla n,kak ´kE' b;ska Bg miafia kqjKska úuikjd'
b;ska Th Wmdil wïu,d wms tlal lshkjd' wfkaæ iajdñka
jykai¦ fï mdr kï wr wimqj yok lghq;a; tA mq;dg lSjd ±ka
thdg lshkak nE' ux Woõlrmq fjk wh bkakjd' tfyuj;a
n,kak ´kE' b;ska Bg miafia kqjKska úuikjd' l,amkd lr
lr n,kjd B<Õ mskalu lr.kafka fldfyduo lsh,d' ±ka fufy
Ndjkd jevigyk bjr Wkdu ;j ;ekl Ndjkd jevigykg
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 189
hkafka fldfyduo@ ld tlalo hkafka úuikjd' n,kak tAlg
wjYH fjkjd úuiSu' wms ±ka lreKq y;rla f.dkq lr .;a;d'
lreKq y;r fudloao@ Pkao" Ñ;a;" úßh" ùuxid" Tkak Th
y;r ;uhs i;r boaêmdoj,g f.dkqjk lreKq y;r'
Tkak nqÿrcdKka jykafia fufyu fmkajd fokjd' ±ka
leue;a ; g ls h kjd wms md,s f hka Pkao ls h ,d' wêIa G dkhg
lshkjd wms md,sfhka Ñ;a; lsh,d' ù¾hhg md,sfhka lshkjd
úßh lsh,d' kqjKska úuiSug lshkjd ùuxid lsh,d' Tkak ±ka
f.dkq lr .;a;d lreKq y;r' Pkao" Ñ;a;" ùßh" ùuxid lsh,d'
Tkak Th y;r ;uhs i;r boaêmdoj,g f.dkqjk lreKq y;r'
leue;a; hs" wêIaGdkh hs" ù¾h hs" kqjKska úuiSu hs'±ka Tkak
;j jpkhla wmg wdjd' fudllao@ fï boaêmdo lsh,d' fudllao
boaê lsh,d lshkafka' boaê lsh,d lshkafka flfkl=g ;sfhk
úfYaIs; yelshdj' úfYaIs; yelshdj lshk jpkh wms i,ldf.k
hkfldg" tAl f,daflda;a;r jYfhkq;a fmakak ;sfhkjd' f,!lsl
jYfhkq;a fmakak ;sfhkjd'
fï boaê lshk tl fï mskaj;=kag fï úÈhg uu lshkakï'
±ka ukq I Hhka g l;d lrka k mq ¿ jka ' tA l ukq I Hfhl= g
l¾udkqrEmj ;sfhk boaêhla' i¾mfhl=g l;d lrkak nEfka"
fjk lsisu if;l=g fï jf.a jpk .<md l;d lrkak nEfka'
wkak ukqIHfhl=g l¾udkqrEmj msysgmq boaêhla ;uhs l;d
ls Í fï yels h dj' ±ka n,ka k l= r e,a f ,da Èyd" l= r e,a f ,da
iajNdjfhka u b.s,af,kjd' l=re,a,kag b.sf,kak mq¿jka Wkdg
wmg b.s,af,kak mq¿jkao@ wmg b.s,af,kak neye' wkak tA
l=re,a,kag l¾udkqrEmj msysgmq boaêhla tAl'±ka n,kak Th
wukqIHhkag yelshdj ;sfhkjd fï wkqkaf.a ys;aj, ;sfhk tAjd
lshkak' ±ka Th uEKshka, tfyu hkafka" wfma uEKshka, kï
lshkafka hkafka u kE lsh,d' b;ska tA .shd u yßhg u lshkjd¨
±ka m<;=re jÜáhla tfyu ;sh,d idia;f¾ wymqjyu Tkak
T¨j yrj,d lrlj,d wykjd" lE.,af,a b|,d fkao wdfõ lsh,d'
tfyuhs foúhfkaæ f.or m%Yakhla fkao@" yßhg u yß foúhfkaæ
<Õ bkak flkdg;a lshkjd fmakjo idia;f¾ n,d b|,d jf.a
lshk yeá' tA ljqo fï@ tA wr wukqIHhd' thdg mq¿jkalu
;s f hkjd hï hï foa j ,a l¾udkq r Emj ±l.ka k " ls h ka k
mq¿jkalu ;sfhkjd' tAl iuyr wukqIHhkag ;sfhk l¾udkq
rEm b¾êhla'
190 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

Tkak biair ojil wfma uy f,dl= mkai,l msx legh


ke;sjqkd' tAl uy nrm;, leghla' msgrg lÜáhla weú,a,d tA
wh fvd,¾ia ;uhs msx leghg ±ïfï' i;shlska msx legh kE'
mkaif,a bkak lemlre iShg yß ÿlhs' iShd .shd idia;rhla
wykak' f,dl= yduqÿrejkag;a fkd lshd .sfha' iShdg ,enqK i,a,s;a
fï leghg u hs od,d ;sfhkafka' fï iShd yduqÿrejkag;a fkd
lshd fydfrka u .shd¨ idia;rhla wykak' .shdg miafia lshkjd¨
kslx nE mkia myhs mkyhs" lSj¨' iShd m~qre;a ;sín¨' ojia
y;lska Th legh .ek wdrxÑhla ,efnkak;a mq¿jka" fkd
,efnka k ;a mq ¿ jka lS j ¨' b;s k a Bg mia f ia iS h d m~q r l= ; a
.eg.y,d ndfrl=;a fj,d weú,a, d fuhd foúhka g ms x ȧ
bkakjd' tA .ek wdrxÑhlaj;a ,enqfKa kE' msx legh ;snqfka
odhl iNdj ndf¾' ug fndfydau ldf,lg miafia ±k.kak
,enqkd f,dl= yduqÿrefjda thdf.a ßhÿrd;a tlal tl;=fj,dhs
fï fydr jevh lr,d ;sfhkafka lsh,d' b;ska tfyu whg wms
is,aj;a yduqÿrejre lsh,d lshkafka kE' wukqIHhkag;a fkdfhla
yelshdj,a ;sfhkjd" tA jqKdg wms Bg jvd nqoaêu;a' wmg
l¾udkqrEmj ,enqK nqoaêu;alula ;sfhkjd' iuyr ñksiaiq
bkakjd tA ñksiqkag l¾udkqrEmj ,enqKq hï mqkH Yla;Ska wkqj
hï hï boaê msysgkjd' yelshdjka ;sfhkjd' fuf,da O¾uhla
ke;s msgrgj, wh n,d b|,d Th ms;a;, yekao keuqjd¨ wy,
;sfhkjdo@ Tõ yekao Èyd n,d b|,d yekao keuqjd¨' tA tA whg
ms y s g k l¾udkq r Em boa ê " tA l l¾udkq r Emj ,enQ boa ê ' fï
Ôú;fha§ m%.=K l< fohla fkdfjhs' Wm;ska u msysgk foaj,a
;sfhkjd' wkak tA jf.a ;ud fï f,!lsl boaê'
hï ukqIHfhla i;a;aj >d;kfhka je<ls,d i;=ka flfrys
ffu;s%fhka lreKdfjka bkakjd kï wkak tAl;a boaêhla' jpkh
wixjr ñksfyla jpk ixjr lr .;af;d;a tAl;a boaêhla' ish¨
u;jdo whska lr,d tA lshkafka kele;a" iqn ksñ;s" flakaor" N+;
úYajdi ish,a, whska lr,d hï flfkla nqÿrcdKka jykafia
uq¿ yoj;ska u irK hkjd" Y%S ioaO¾uh irK hkjd" wd¾h
uyd ix> r;akh irK hkjd" kï tAl;a boaêhla' wkak n,kak
fïl ´ku me;a;glg .e<fmk yeá'
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia fufyu foaYkd lrkjd hï
flfkla Th úêhg wêIaGdkfhka u ioaOdkqidÍ flfkla fjkjd'
OïudkqidÍ flfkla fjkjd' fida;dmkak fjkjd' ilod.dó
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 191
fjkjd' wkd.dó fjkjd' wry;a flfkla fjkjd' tAl thd ;=<
;sfhk boaêhla'
±ka wms nqÿrcdKka jykafiaf.a fï foaYkdj .ek n,uq'
—p;a ; dfrd fï Ns l a L fõ boa ê mdod Ndú;d nyq , S l ;d" wmrdmrx
.ukdh ixj;a;ka;s¦˜ uyfKksæ fï boaêmdo y;r Ndú;d lsÍfuka
nyq, jYfhka mqreÿ mqyqKq lsÍfuka fuf.dv isg tf.dv olajd
.uka lsÍu msKsi mj;S' —l;fï p;a;dfrda˜ fudkjo fï i;r"
—bO NslaLfõ uyfKks NslaLq˜ fï NslaIqj —Pkao iudê mOdk
ixLdr iukakd.; boaêmdox Ndfõ;s'˜ leue;a; uq,alrf.k i;r
iuHla mOdk ù¾hfhka hq ; = j —Pka o iudê mOdk ixLdr
iukakd.;˜ boaêmdoh jvkjd' tAlg lshkjd —Pkao iudê mOdk
ixLdr iukakd.; boaêmdoh˜ lsh,d' t;fldg ù¾hh uq,alrf.k
—ù¾hh iudê mOdk ixLdr iuka k d.; boa ê mdoh˜ jvkjd'
wêIaGdkh uq,alrf.k —Ñ;a; iudê mOdk ixLdr iukakd.;
boaêmdoh˜ jvkjd' úuiSu uq,a lrf.k —ùuxid iudê mOdk
ixLdr iuka k d.; boa ê mdoh˜ jvkjd' —bfï fLda Ns l a L fõ
p;a ; dfrda boa ê mdod˜ uyfKks æ fï boa ê mdo y;r —Ndúf;da
nyq,Slf;d wmdrdmdrx .ukdh ixj;a;;s'˜ fuf.dv isg tf.dv
olajd flfkla .uka lrùu mj;skjd lsh,d lshkjd' Tkak
tf.dvg ;ud wms hkak ´kE'
±ka T;k lreKq 4 la ;sfhkjd' kuq;a wo wms l;d lrkafka
tlhs' —Pkao iudê mOdk ixLdr iukakd.; boaêmdoh˜ nqÿrcdKka
jykafia fï Pkao boaêmdoh .ek fukak fï úÈhg fmkajkjd'
flfkl=g ufkdauh jYfhka msysgkak mq¿jka boaê ;sfhkjd'
fldfyduo@ ufkdauh jYfhka' fï fmdä <uhs mjd okakjd wr
.d:d lshjd.kak nerej ysáh mqxÑ yduqÿrefjda .ek' ta ;uhs
pq,a,mka:l yduqÿrefjda' udi lsysmhla .sys,a,;a .d:d mdvï ke;s
ksid uydmka:l yduqÿrefjda hkj hkak lsh,d úydrfhka t<j,
±ïud' fuhd w~ w~d f.or hkak hkfldg nqÿrcdKka jykafia
u.§ yuqjqkd —whshd hkak lSjd uu f.or hkjd˜" —ydæ ydææ
lula kE uu hkak lSfõ kEfka' huq úydfrg˜ lsh,d .syska
Wkajykafia kqjKska úuiqjd fmdä yduqÿrejkaf.a ys;" úui,
n,,d lugykla ÿkakd' n,kak fï boaêmdo fldÉpr ÈhqKq
fjka k we;a o @ wka ; s u g odfkg tka k mKs j q v hjk fldg
tlaflfkla odyla muKg uj,d' wdrdOkd lrkak wdmq ñksy;a
nhfj,d Èõjd' n,kak fï boaêmdo ;=< ;sìÉp n,h'
192 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

úfYaIfhka ±ka fï boaêmdo i;r Pkao boaêmdoh" Ñ;a;


boaêmdoh" ù¾hh boaêmdoh" ùuxid boaêmdoh' fï boaêmdo
i;frka flfkl=g uQ,sl jkafka uQ,sl jYfhka m%.=K jkafka
tlhs' thg iudka;rj iu.dój" wks;ajd jefvkjd' tlaflda
leue;a;" tlaflda wêIaGdkh" tlafld ù¾h" tlaflda úuiSu
uq,afjkjd' kuq;a Wmldr jYfhka iu.dój jefvkafka' i;frka
tlla' b;=re fldgia ál Bg iu.dój thg Wmldr jYfhka
jefvkjd' úfYa I fhka fï boa ê mdo y;frka flfkl= g
m%.=Kjkafka uQ,sl jkafka boaêmdo tlhs' flfkl=g leue;a;
uq,a fjkak mq¿jka' ;j flfkl=g wêIaGdkh uq,a fjkak mq¿jka'
tla f ld ù¾h uq , a f jka k mq ¿ jka ' tla f lda kq j Ks k a úuiS u
uq,afjkjd' tlla uq,afj,d jefvkjd' kuq;a Wmldr jYfhka
iu.dój jefvkafka' iuyr NslaIqka jykafia,dg mq¿jkalu
;snKq d .ia" .,a" m¾j; ì|f.k hkak' idudkHfhka wms weúokjd
jf.a hkafka' fï f.dvke.s,s úksúo hkjd" thdg lsisu ndOdjla
kE' boaêmdo ksid ;uhs fï yelshdjka ,efnkafka' ;j iuyrekag
mq¿jkalu ;snqKd fmdf<dfõ lsñfokak' fï uy j;=f¾ neye,d
lsñfokj jf.a' ;j iuyrekag mq¿jkalu ;snqKd fï c,h
fmdf<dj fõjd lshd wêIaGdk lrkak' tfia lr, fï c,h u;=msg
fmdf<dfõ jf.a weúof.k hkak mq¿jkalu ;snqKd' tA jf.a
yelshdjka ;snqK iajdñka jykafia,d b|,d ;sfhkjd' nqÿrcdKka
jykafiaf.a ldf,È'
fï mskaj;=ka,d okakjd wr uiqre isgdKkaf.a lejqï nÈk
idohg uq.,ka uy ry;ka jykafia Wäka .sfha' uiqre isgdKka
lshkj n,d ysáhg fkfjhs weúoao;a fokafka kE lSjd' uq.,ka
uy ry;ka jykafia weúoaod' Tfydu fkfjhs b|f.k ysáh;a
fokafka kE lSjd' uq.,ka uy ry;ka jykafia b|f.k ysáhd'
Tfydu fkdfjhs Th cfk,a mähg wdj;a fokafka kE lSjd' T;k
ysáh;a yß hkafka kE' wefÕka ÿï msgl,;a fokafka kE lSjd'
wefÕka ÿï msgl,d' fukak boaê' fï boaêmdo ÈhqKq l, ksihs
fïjd ,nkafka fldfydu yß oukh l<d wka;sug'
b;ska mskaj;=ks" tl jia ld,hlÈ nqÿrcdKka jykafia we;=¿
NslaIQka jykafia,dg nuqfKla jia wdrdOkd l<d' jia wdrdOkd
l<dg tA nuqKdg tA nj wu;l jqKd' wdfõ kE' uyd kshx ld,hla
wdjd' wdydr ysÕ jqkd' wYajhkag fok hj kï jQ OdkH j¾.h
;ud nqÿrcdKka jykafia we;=¿ NslaIqka jykafia,dg j<|kak
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 193
,enqfKa" nqÿrcdKka jykafia we;=¿ ifydaor NslaIqka jykafia,dg
j<|kak yß wdydrhla kE' uq.,ka uy ry;ka jykafia nqÿrcdKka
jykafia yuqjg .shd' iajdñksæ Nd.Hj;=ka jykai fï fmdf<dj
wNHka;rfha fndfydu ri fldgila ;sfhkjd" zmDÓú rihZ
lsh,d' fïl wdydrhg .;af;d;a wmg mSvdjla ke;=j Ôj;a jkak
mq¿jka' nqÿrcdKka jykafia wykjd fldfyduo uq.,ka Tn tAl
lrkafka' fï i;=kaf.a ys;a l,n,hg m;afjhsfk' nqÿrcdKka
jykaiæ uu fïl lrkafka fufyuhs' uu uf.a fï jï w;g
mDÓúhla ujkjd" f,dalhla ujkjd" f,dafla uj,d uu l%udkql, + j
fï fmdf<dfõ i;=ka tA fmdf<djg ;ekam;a lrkjd' w¨;ska uejQ
mDÓúhg .kakjd tfyu lr,d uu uf.a Ñ;a; n,fhka ol=K;ska
fï mDÓúh wks;a me;a;g yrjkjd' tA lr,d uu uf.a Ñ;a;
n,fhka tA mDÓú rih wrf.k mDÓúh ;snqK yeáhg yokjd'
bkamiq uu fï i;=ka tA mDÓúfha kej; ;ekam;a lrkjd' i;=kag
lrorhla jkafka kE' nqÿrcdKka jykafia uq.,ka Tng ´l
lrkak nE lSfõ kE' nqÿrcdKka jykafia uq.,ka Tng th
lrkakg fkd isf;ajdæ uq.,ka yduqÿrefjda th ms<s.;a;d' n,kak
tÉpr boaê iïmkak ;:d.; Y%djl W;=uka b|,d ;sfhkjd'
b;ska mskaj;=ks" fï boaêmdo ms<sn| úia;rhla ;sfhkjd'
ixhqla; ksldfha boaêmdo ixhqla;fha' tys n%dyauK iQ;%fha" i|yka
fjkjd'
wdkkao iajdñka jykafia tA ojiaj, jevysáfha fldiUE kqjr
f>daI;
s drdufha' WkakdN lshk n%dyauKhd wdkkao iajdñka jykafia
yuqjg wdjd' fï n%yauKhd wdkkao ysñhka iuÕ ms<si|rj l;d
lr,d i;= g q fj,d me;a ; ls k a jdä fj,d wykjd" ia j dñks
wdkkaohka jykaiæ Tn jykafia uyK jqfka wehs@ ±ka tA jf.a
idudkHhka fufy tk wh fkd fjhs ysgmq .uka w¨;ska tk wh
uf.kq;a wykjd we;a;gu yduqÿrejfka uyK jqfka wehs lsh,d'
b;ska tA jf.a fï n%dyauKh;a wykjd wehs uyK jqfka lsh,d'
okafka ke;s flfkl=g tlmdrg u nrm;, fohla lSfjd;a thdg
f;afrkafka kEfka' tA ksid wdkkao yduqÿrefjda W;a;r ÿkakd
leue;a; ke;s lrkakhs uu uyK jqfka lsh,d' t;fldg nuqKd
wykjd wdYdj ke;s lrkafka leue;a; ke;s lrkafka fldfyduo@
wdkkao yduqÿrefjda W;a;r fokjd i;r boaêmdo jvkjd lsh,d'
leue;a; ke;slrkak i;r boaêmdo jvkjd" n%dyauKhd wykjd
i;r boaêmdo lshkafka fudkjdo@ wkak t;fldg lshkjd Pkaoh
194 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

lshkafka leue;a;' Ñ;a; lshkafka wêIaGdkhg' úßh lshkafka


ù¾hh" ùuxid lshkafka kqjKska fufkys lsÍug' n%dyauKhd
lshkjd yß mqÿu l;djlafka Tn jykafia lshkafka' uyK jqfka
wehs lsh,d weyqj u lshkjd leue;a; ke;s lrkak¨' ±ka
leue;a; ke;s lrk l%uh weyqjd u lshkjd tAfla m<uq ldrKh;a
leue;a;¨' fudllao fï l;dfõ f;areu' tAl kï ug ms<s.kak
nE' fyd|hs n%dyauKh uu Tfnka m%Yakhla wykakï' ±ka Tng
f;afrk úÈhg W;a;r fokak' Tng úydfrg tkak ´kE lsh,d
óg l,ska leue;a;la ;snqKd' fyd|hs jdäfj,d bkak fldg yß
Tng leue;a;la we;s jqkd úydfrg tkak' Bg miafia iuyr
úg n%dyauKh Tng ysf;kak we;s ±ka wõj ierhs jyS o okafk;a
kE' álla ÿrhs' ±ka hkak nEfka lsh,d' kE ux fldfydu yß wo
hkjd u hs' tA ;ud wêIaGdkh" Tn hï ù¾hhla .kakjd tA ;uhs
hk .ukq;a ys;kjd ug fï hk .ufkka m%fhdackhla fjhso
kEæ kEææ ux hk .uk hkjd" fldhs tlg;a ±k y÷kd.kak
tl;a fyd|hsfka lsh,d kqjKska úuikjd' wdkkao yduqÿrefjda
úuikjd ±ka Tng úydrhg tka k leue;a ; la ;s n q K d
wêIaGdkhla we;s lr .;a;d' ù¾h la .;a;d Tn kqjKska úuiqjd'
Tn úydrhg tkak l,ska Tfí ;sìÉp leue;a; ±ka ;sfhkjo@
lsh,d weiqjd' ±ka tAl kE' úydrhg tkak l,ska wêIaGdkhla
;snqKd' ±ka tAl kE' úydfrg tkak l,ska hï ù¾hhla .;a;d'
±ka tA ù¾hh ;sfhkjo@ tAl;a kE' úydfrg tkak l,ska kqjKska
úuiSula ;snqKd tA úuiSu ±ka Tng ;sfhkjo@ tAl;a kE' wdkkao
iajdñka jykafia lshkjd n%dyauKh ±ka tAjd ixis¢,d .sys,a,d'
tA jf.a fï nq o a O Ydikfha nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a
Y%djlhkag;a leue;a;la we;sfjkjd wfkaæ uu fldfyduo fï
ixidr ÿflka w;añfokafka lsh,d leue;a;la we;sfjkjd' Bg
miafia fuhd fjr ù¾hh or,d i;a;sia fndaêmdCIsl O¾u m%.=K
lr,d jv,d fuhd fudlo lrkafka wry;ajhg m;afjkjd' ±ka
thdg iir ÿlska ksoyia fjkak ´kE lsh,d leue;a;la ;sfhkjo@
tAl kE' tAl ixis¢,d tA .uk weú,a,d bjrfka wdkkao iajdñka
jykafia fufyu lshkjd' tA jf.au ;uhs n%dyauKh hï ;:d.;
Y%djlhl=g hï ù¾hhla ;snqKd kï uu ixidr ÿflka w;añfokak
´kE lsh,d ±ka thd wry;ajhg m;ajqKdg miafia tA ù¾hh
ixisf|kjd' hï ;:d.; Y%djlhl=g wêIaGdkhla ;sfhkjd' uu
ixidr ÿflka ksoyia fjkjd lsh,d' thd wßy;ajhg m;aùu;a
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 195
iuÕ u tA wêIaGdkh;a ixisf|kjd' hï ;:d.; Y%djlhl=g
kqjKska úuiSula ;sfhkjd' uu ixidr ÿlska ksoyiafjkjd lsh,d
thd wry;ajhg m;aùu;a iuÕu tA kqjKska úuiSu ixisf|kjd'
wkak mskaj;=ks" Bg miafia Tkak ±ka wms Pkao boaê mdoh lshk
;ekg wdjd' ±ka Pkao boaê mdoh lshk tl ±k.;a;d' Pkao
boaêmdo lshkafka wry;ajhg m;aùug we;s leue;a; nj tA
jf.a u Ñ;a ; boa ê mdo ls h ka f ka wry;a j hg m;a ù ug we;s
wêIaGdkh' ù¾hh boaê mdoh lshkafka wry;ajhg m;aùug we;s
ù¾hh' ùuxid boaê mdoh lshkafka wry;ajhg m;aùug we;s
kqjKska i,ld ne,Su' ±ka wms hkak ´kE Pkao iudê mOdk
ixLdr iukakd.; boaêmdohg' fyd|hs tAl ±ka mßmQ¾K jk
úÈh n,uq'
Pkaoh lshkafka wry;ajh ,nd .ekSug we;s leue;a;' Pkao
iudêh lshkafka l=ulao@ wry;ajh ,nd .ekSu msKsi we;s
leue;a; ;=< Ndjkd lr,d yod.kakd iudêh' ta iudêhg;a
leue;a;hs uq,ajkafka' tf;kaÈ ù¾hh uq,a jqfkd;a ù¾hh iudêh"
wêIaGdkh uq,ajqfkd;a Ñ;a; iudêh" kqjKska úuiSu uq,ajqfkd;a
ùuxid iudêh" fï ms<sn|j ;j;a úia;rd;aulj ±k .ekSug
wms f;areï.kak ´kE i;r iuHla m%Odk ù¾hh' i;r iuHla
ms < s n |j m% O dk ù¾hh ls h ka f ka kQ m ka k djQ wl= i , O¾uhka
kQmoùu msKsi .kakd ù¾hhs' t;fldg Pkao iudê mOdk ixLdr
iukakd.; boaêmdoh i;r iuHla m%Odk ù¾hhg whs;s fjkjd'
kQmkakdjq wl=i, O¾uhka kQmoùu msKsi .kak ù¾hh tAlg
whs;shs' Wmka wl=i, O¾uhka m%ydKh lsÍug .kakd ù¾hhg
W;aidyhg fïl whs;shs' i;r iuHla m%Odk ù¾hh lSju fïl;a
whs;shs' Wmka l=i, O¾uhka jvd j¾Okh lr.ekSu msKsi kQmka
l=i, O¾uhka Wmojd .ekSu msKsi .kak ù¾hh fï i;r iuHla
m%Odk ù¾hh Pkao iudê mOdk ixLdr iukakd.; boaêmdoh
;=< we;=<;aj ;sfhkjd' Wmka l=i, O¾uhka jvd j¾Okh
lr.ekSu msKsi .kak ù¾hh;a fïlg whs;s fjkjd' Tkak wms
±ka l:d l<d Pkaoh lshkafka wry;ajh ,nd.ekSug ;sfhk
leue;a;' Pkao iudêh lshkafka wry;ajh ,nd .ekSug we;s
leue;a; ;=< Ndjkdfõ fhÈ,d ,nd .kak iudêh'
i;r iuHla m%Odk ù¾hh lshkafka kQmka wl=i,a kQmoùu"
Wmka wl=i,a m%ydKh lsÍu" kQmka l=i,a Wmojd.ekSu" Wmka
l=i,a jeä ÈhqKq lr.ekSug .kakd ù¾hh fukak fïlg lshkjd
196 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

Pkao iudê mOdk ixLdr iukakd.; boaêmdoh lsh,d'


nqÿrcdKka jykafia fmkajkjd" —wkqmamkakdkx wl=i,dkx
Oïudkx wkqmamdodh Pkaox cfka;s jdhu;s" ùßhx wdrN;s" Ñ;a;x
m.a.kayd;s moy;s˜ kQmka wl=i, O¾uhka fkd bmoùu msKsi
Pkaox cfka;s fï fldgi i|yka jkafka boaêmdo ixhqla;fha Pkao
iQ;%fhaÈ fï úÈhg foaYkd lrkjd Pkaox cfka;s leue;a; we;s
lr .ka k jd' fkd bmÿk hï wl= i , O¾uhla we;a k ï th
;jÿrg;a fkdbmoùu ms K s i leue;a ; la we;s lr .ka k jd'
zjdhu;sZ jEhula we;s lr .kakjd" zù¾hhx wdrN;sZ ù¾hh wdrïN
lrkjd" zÑ;a;x m.a.kayd;sZ is; ±ä lr .kakjd B<Õg moy;s
lshkafka mox ù¾hh" uu fïl ksjk olajdu f.kshkjd lshk
±ä wêIa G dkhg t<fUkjd' B<Õg —Wma m ka k dkx mdmldkx
wl=i,dkx Oïudkx mydkdh Pkaox cfka;s jdhu;s úßhx wdrN;s
Ñ;a;x m.a.kayd;s moy;s˜ Wmka wl=i, O¾uhka m%ydKh lr
.ekS u ms K s i fï úÈhg wkq . ukh lrkjd Pka o x cfka ; s '
leue;a; we;s lr .kakjd' jdhu;s ù¾hh lrkjd' is; ±ä
lr .kakjd' moy;s mox ù¾hh lrkjd' kQmkakdjq wl=i,
O¾uhka kQmoùu msKsi" Wmka l=i, O¾uhka jvd j¾Okh lr
.ekSu msKsi kQmka l=i, O¾uhka Wmojd .ekSu msKsi ù¾hh
lrkjd" leue;a; we;s lr .kakjd" ù¾hh wdrïN lrkjd"
is; ±ä lr .kakjd' ksjk olajd u fkd bmo jQ hï l=i,
O¾uhla we;akï th Wmojd .kakjd lsh,d ±ä wÈIaGdkhla
we;s lr .kakjd' Wmka l=i,a jvd j¾Okh lr .ekSu msKsi
lghq;= lrkjd' fukak fï úÈhg i;r iuHla m%Odk ù¾hh
i;r boaêmdo ;=< f.dkqfj,d hkjd'
fïjd fï úÈhg nqÿ flfkla u foaYkd l<d ñi ldg kï
fldfydu lrkak mq¿jkao lsh,d uu okafka kE' ug kï ys;d
.kakj;a nE' nqÿ flfkla l<d ñil' Wmka l=i, O¾u jvd
j¾Okh lr .ekS u ms K s i .ka k d ù¾hh ;= < Pka o x cfka ; s
leue;a;la ;sfhkak ´kE' úßhx wdrN;s ù¾hh wdrïN lrkak
´kE' Ñ;a;x m.a.kayd;s is; ±ä lr .kak ´kE' moy;s mox
ù¾hh lrkak ´k' ksjk olajd u uu fï bmÿkd jQ l=i, O¾uhka
jvd j¾Okh lr .kakjd lshk ±ä wêIaGdkfhka hq;=j lghq;=
lrkjd' mskaj;=ks" b;ska Bg miafia fukak fï úÈhg wms f.dv
k.d .;a; fï boaêmdoh kej; kej; mqreÿ lrk fldg" mqyqKq
lrk fldg" nyq, lrk fldg fï boaêmdo uy;a M, uydksixi
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 197
njg m;afjkjd' boaêmdo ixhq;a;fha úNx. iQ;%fhaÈ nqÿrcdKka
jykafia fmkajkjd tA fldgi ;=< m%:ufhka u fuhd Pkao
boaêmdoh jvkjd' wms wo l;d lrkafka Pkao boaêmdoh .ekfka'
thd fudlo lrkafka ±ka we;s lr .;a; .=K O¾u Ndú;d lrk
fldg fuhdf.a —leue;a; ,sys,a tlla fjkak fokafka kE'˜ ,sys,a
jqfKd;a ál fj,djla b|f.k bkak fldg tmd fjkjd' ll=,a
ßfokjd" fldka o ßfokjd" fï me;a ; g yefrkjd" tydg
yefrkjd" .sfhd;a fyd|hs lsh,d ysf;kjd' bjrhs t;fldg"
.;a; u,a," ±ïu meÿr" msß;a kQ, fyg .kakjd lshd Tkak
hkak .shd'
b;ska mskaj;=ks" wo wms l;d lrñka isákafk Pkao boaêmdoh
.ek mskaj;=ks' O¾u ud¾.fha yeisfrk fldg fï leue;a; ±ä
tlla fj,;a nE' ,sys,a tlla fj,;a nE' ±ka iuyr wïu,dg
yß m%Yak tkjd' iuyr wïu,d Ndjkd lrk fldg N+;fhda jeys,
jf.a T¨j fydf,dakjd' ±l,d ;sfhkjo@ ±l,d ;sfhkjd'
n,j;aj w,a,f.k yqiau /,a, hkak fokafka kE' fudfyd;la
ys;,d n,kak wmg ;ry tkjd' wêl f,i ;ry wdjdg miafia
;ryd ord .kak mq¿jkao@ ord .kak nE' wms uOHia: fjkak
´kE' iuyrekag ;sfhk B<Õ m%Yakh Ndjkd lr f.k lr f.k
hkfldg T¨ lÜg mq m q r ka k ßfokjd lela l = u .ka k jd' tA
wkjYH úÈhg ù¾hh wrf.k' iuyre Ndjkd lrkak jdäfjkjd
fldkao fl<ska ;shdf.k' Bg miafia fldkao fl<skau ;shdf.k
bkakjd' kuq;a trñKshd f.d;d f.k álla fj,d hk fldg
n,kjd wdfhu;a fldkao fl,skao lsh,d' t;fldg Ndjkd wruqK
fjkia fjkjd' wdfhu;a uq, isg mgka .kak fjkjd' tA ksid
uq , s k a u Ndjkd ls Í fï§ ;uka g myiq f jka lrka k mq ¿ jka
Ndjkdjla mqreÿ lrkak ´ks' Bg miafia wdkdmdki;sh ÈhqKq
lrkak mq¿jka'
mskaj;=ks" wms fyd|g u;l ;nd .kak ´k Ndjkd lsÍfï§
leue;a; ,sys,aj .;af;d;a lrkak nE' ±äj .;af;d;a tA;a nE'
tA ksid fïl yeu fj,dfju uOHia:j f.kshkak ´ks' mskaj;=ks"
;ud ;=< we;s leue;a; yelsf<kak fokak fyd| kE' Ndjkd
lrf.k hkfldg leue;a; ;ud ;=< yelsf<kjd t;fldg ;uhs
wEkqula wßkak ysf;kafka' n;a u; tkjd úkdä myla ú;r ld
tlal yß l;d lr,d wdj kx fyd|hs lsh,d ysf;kjd' t;ku
wid¾:lhs' tA ksid fïflka ksoyia fjkak kï .kak ´k tA jf.au
198 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

leue;a;;a tA ;=< r|jd .kak ´k' leue;af;ka hq;=j fï boaêmdo


Ndjkdfõ fhfoka k ´kE' wks l ;uka f .a leue;a ; ndys r g
úisfrkak fokak fyd| kE' fïl úia;r lrkafka úNx. iQ;%fha'
;ud ;=< we;s leue;a; ndysrg úisfrkjd' rEm Tiafia" Yío
Tiafia" .| iqj| Tiafia" ri Tiafia" myi Tiafia" wruqKq Tiafia"
ys; úisfrkjd' Ndjkd lr f.k hk fldg fmdä mqf;l=g kï
ysf;hs ux ±ka ldgqka álla ne¨jkï fyd|hs lsh,d" tfyu
ke;akï isxÿjla weyqjkï fyd|hs lsh,d' .| iqj|g is; jy,a
fjkjd' f;a tlla yo,d îjd kï fyd|hs lsh,d ysf;kjd' n,kak
ys ; úis f rkjd' tA jf.a u lhg ±fkk myi flfrys ys ;
úisfrkjd tfyu ke;akï Th fudkjd yß j,a m,a álla ys;
ys;d bkakjd' tA jf.a ys; ndysrg úisfrkak fokak fyd| kE'
Tkak ±ka wms tA lshQ ál fláfhka lshkjd'
leue;a; b;d ±äj .;a; tlla fkd úh hq;=hs' leue;a;
;ud ;=< yels<Sug bv fkd Èh hq;=hs' leue;a; ndysrg úisÍug
bv fkd Èh hq;=hs' mskaj;=ks" ;j ÿrg;a Pkao boaêmdoh ÈhqKq
lrk fldg wms mqreÿ lrkak ´kE fï úÈhg' nqÿrcdKka jykafia
fmkajkjd fï flia frdÈka hg" mdofhka Wv" yfuka jg lr,d
;sfnk flaid" f,daud" kLd" oka;d" ;fpda" uxix" kydre" wÜÀ"
wÜÀ ñ[acd" jlalx" yohx" lsf,daulx" msylx" mmaMdix" wka;x"
wka; .=Kx" Woßhx" lÍixu;a:¨x.x" ms;a;x" fiïyx" mqífnda"
f,days;x" fiafoda" fïfoda" wiaiq" jid fÄf,da" isx>dksld" ,isld"
uq;a;x;s' fufia fï l=Km fldgia ;sia folla ;uhs ;sfnkafka'
mskaj;=ks" fï l=Km fldgia ;sia fol ms<sn|j wms ks;r ks;r
fï úÈhg isys lrkak ´k' fï ;ud lfha we;s ms<sl=,a jQ flia
ál lsh,d" fï ;ud fï lfha we;s ms<sl=,a f,dï ál lsh,d
fufkys lrkjd' Bg miafia kshfmd;= ál fufkys lrkjd fï
;ud uf.a lfha ;sfhk ms<sl=,a kshfmd;= lsh,d' tA úÈhg isys
lr,d fyd¢ka fïjdfha igyka is;ska .kakjd' ±ka wms kï fïl
ys;kjd ú;rfka' flfkla kuq;a fï ms<sn|j kqjKska úuid
n,kjkï thdf.a ysf;a fï flia ms<sn|j ±ä ms<sl=,a ix{djla
we;sfjkjd" fï f,dï ál flfrys ±ä ms<sl=,a ix{djla we;s
fjkjd' yenehs tA ms<sl=,a ix{dj lkafka" fndkafka" kdkafka
ke;sj bkak tlla fkdfjhs' tfyu jqfkd;a jerÈ,d fï lshmq
foaj,a ms<sl=,a nj we;a;' kuq;a wms msßisÿjg bkak ´kE' wkak
tA úÈhg Pkao boaêmdoh jvkak mgka .kakjd" Bg miafia
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 199
nqÿrcdKka jykafia fmkaj,d fokjd —Wv hïfiao hg;a tfia u
h˜" —hg hï fiao Wv;a tfia u h˜ fï ldrKh ms<n s |j nqÿrcdKka
jykafia i;smÜGdk iQ;%fha§ fmkajd fokjd kqjKe;s ñksfyla
OdkH u,a,la ,sy, od,d fïjd uqx weg" fïjd ;, weg" fïjd uE
weg" fïjd ù weg wdÈ jYfhka fjka lr lr olajkjd jf.au
;u YÍrfha we;s l=Kqm fldgiao fjka lr lr n,ñka boaêmdo
Ndjkdfõ fhfokjd' bkamiq nqÿrcdKka jykafia jod<d —oyj,
hïfiao /h;a tfia u h˜" —/h hï fia o oyj,;a tfia u h˜
t;ekÈ nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokafka oyj, hï fia o
/h;a tfia u h' oyj,a ld,fha§ Ndjkd lrk úg leue;a;
,sys,a lrkafka kE' oyj,a ld,fha§ leue;a; ±äj .kafk;a kE'
ys ; yels f <ka k bv foka f k;a kE' ndys r g ys ; úis f rka k
fokafk;a kE' tA úÈhgu rd;%s ld,fha;a lrkak ´k' wms tfyu
fkfjhsfka' oyj,a ld,fha jev lr,d lr,d" ?g ;uhs álla
ksoyi ;sfhkafka lsh,d ksod.kakjd' fïflÈ tfyu lrkak nE'
oyj,a ld,fha Pkao iudêh jvkak hï leue;a;la ;snqK kï
tAl rd;s% ld,fha§ ,sys,a lrkak;a nE" jeä lrkak;a nE" ;ud
;=<g yl=¨jkak;a nE' úisß,d hkak fokak;a nE' fndfydau
mßiaiñka lrkak ´kE ldrKhla yeáhg nqÿrcdKka jykafia
fmkaj,d fokjd'
ms k a j ;= k a , dg ys f ;ka k mq ¿ jka Th úÈyg ls õ jg wms
fldfydu lrkako Th fldKafvg vhs álla tfyu od .kak
´kefka' tfyu ke;sj ;eklg hkak mq¿jkE' iuyre wdjdu
ud tlal lshkjd fldÉpr Ndjkd l<;a ;eklg hkfldg hkak
tmdhe tA úÈhg iajdñka jykaiæ tA ksid tA wjYH fj,djg .kak
mduis f hka f.k,a , d ;s h df.khs bka f ka ls h kjd' ±ka tA
uEKsjrekag u;lafjkj;a we;s' tfyu nE' Wv hïfia kï hg;a
tfiauh' tfyu kï ms<sl=,a foa ms<sl=,a yeáhgu olskak ´k' —
Wv hïfia kï hg;a tfiauh˜ —hg hï fia kï Wv;a tfiauh˜
—oyj, hïfia kï /h;a tfiauh˜ —/h hïfia kï oyj,;a
tfiauh˜ /h ojd,hs lsh,d fjkila kE' fï mskaj;=ka,d Tlafldau
lshj,d we;s —tA wud ksjka ÿgq ry;ka jykafia,d˜ lshk fmd;'
tl iajdóka jykafia kula lshkjd uu Ndjkd lr,d rd;s%fha
ksodf.khs ysáfha" uu ksÈuf;a u hs ke.sÜfÜ" uu ksÈuf;a u hs
ilaukg f.dvjqfKa" uu ksÈuf;a weof.k jegqKd" uu je,s
msyodf.k wdhs ke.sÜgd" ux ilauka l<d okakjo@ ±ka uu
200 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ry;ka jyka f ia kula ' n,ka k fldÉpr ,ia i ko ls h ,d'


ys;d.kak neß úÈhg flfklaf.a ys; wdY%jj,ska ksoyia jkafka'
tl iQ;%hla ;sfhkjd' —p;a;dfrdaZ fï" NslaLfõ boaêmdod Ndú;d
nyq,Sl;d wßhd kshHdksld kshHka;s ;lalriai iïudÿlaLlaLhdh"˜
fudloao fï lshkafka' uyfKksæ fï boaêmdo Ndú;d lsÍfuka"
nyq , ls Í fuka —wßhd ks h Hdks l d ks h Hka ; s ;la l ria i
iïudÿlaLlaLhdh"˜ tA ls h ka f ka fï ÿla fl<jr lrka k d jQ
;la l ria i ls h ka f ka fudlla o fuh wkq . ukh lrk flkd
ljrlao@ ziïudÿlaLlaLhdhZ ukdfldg ÿla f.jd,k wd¾hh
ud¾.hg zksHhka;sZ muqKqj;s' ±ka fï lsh,d ;sfhk yeá yß
,iaikhs' i;r boaêmdofhda hï flfkla wkq.ukh lrkjd kï
tA i;r boaêmdo wkq.ukh lrk flkdj ukdfldg ÿla f.jd,ñka
ksjkg muqKqjkjd¨' ljqo fïl lrkafka' i;r boaêmdo úiska
lrkafka' yßu ,iaikhs' —p;a;dfrdaZ fï" NslaLfõ boaêmdod Ndú;d
nyq,Sl;d wßhd kshHdksld kshHka;s ;lalriai iïudÿlaLlaLhdh"˜
ukdfldg ÿla f.jd,ka k djq wd¾hh ud¾.hg thd
muq K q j ka f ka i;r boa ê mdo bÈßm;a fj,d' ldgo lrka f ka '
z;laLriaiZ i;r boaêmdo wkq.ukh lrk flkdg yß ,iaikhs'
fï tlalu iïnkaO jkafka i;r iuHla m%Odk ù¾hh' fï
Tlafldau;a tlal tlg f.dkqfj,d ukdfldg wud ksjk lrd
hkak mq¿jka .ukla fï ;sfhkafka' oyj, hïfia kï /h;a
tfiauh' /h hïfia kï oyj,;a tfia u h' wms fï .ek;a l;d
l<d' B<Õg nqÿrcdKka jykafia fmkajkafka wdf,dal ix{djhss'
O¾u ldrKd fufkys lrf.k hkfldg ÒkñoaOhla tkjd'
fudlo lrkafka' fï wdf,dal ix{dj thdg blauKg .kak
mq¿jka' isyslrkjd' thdf.a ÒkñoaOh myfj,d hkjd' thd Èjd
ix{dj jvkjd' Èjd ix{dj lshkafka fï ojd,g wdf,dalh
;sfhkjdfka' fuhd fï wdf,dal ix{dj ysf;a r|jd .kakjd'
tAl m%.=K lrkjd' ? jqKd lsh,d thdg l¿jr kE'
±ka fï mskaj;=ka,dg Pkao boaêmdoh ms<sn|j we;s ish¨
O¾u fldgia ixCIsma;j flá lr,d uu ±ka lsjqjd' fï ál
fydhd .kak ug ojia .Kkdjla fmd;a lSmhla mßYS,kh lrkak
jqKd' yeu ;eklska u fydh, fydh,d tA ;rug u mqxÑ fldgila
fydhd .kak uykais fjkak ´kE'
b;ska mskaj;=ks" Pkao boaêmdoh uq,a lr f.k fï wdldrfhka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 201
f.dkq lr .kakd iudêhg wms lshkjd Pkao iudê mOdk ixLdr
iukakd.; boaêmdoh lsh,d' ±ka leue;a; uq,a lr f.k ;uhs
fï iudêh ilia jqfka' kuq;a Ñ;a;" ù¾hh" ùuxid lshk wks;a
fldgiq;a óg iu.dój jefvkjd' ±ka mskaj;=ksæ iuyrekaf.a
is;aj, wêIaGdkh m%lghs' thd wêIaGdkYS,S flfkla' thd tAl
uq,a lr f.k uu wo meh Nd.hla Ndjkd wruqfKa bkakjd' tA
úÈhg Èfkka Èk thd ál ál tAl jeä lrkjd' m%dfhda.slj
´l Tfyduhs lrkafka' uu úkdä y;,sia myla bkakjd' t;fldg
Ñ;a; iudê m%Odk ixLdr iukakd.; boaêmdoh jefvkafka
wêIaGdkh uq,afj,d" ;j iuyre bkakjd ù¾hhjka; wh' kE
ux nv.skak Wyq,df.k ¨Kqhs" n;=hs ld,d yß fï lghq;a;
lrkjd u hs' b;ska fï úÈhg ù¾hh uq,a lrf.k flfkla fï
boaêmdoh jvkjd kï thdg we;sjkafka úßh iudê mOdk ixLdr
iukakd.; boAêmdoh' ù¾hh uq,afj,d yg .kafka' tA jf.au
kqjKska úuik wh;a bkakjd' yßu ;SlaIK nqoaêhla ;sfhk wh
bkakjd' kqjKska úui úui n,, fï O¾u .eg¿j kï fufyuhs
úi| .kafka lsh,d mqÿudldr ù¾hhlska fhdaksfida ukisldrfha
fhÈ,d ;SrKj,g tkjd' yßhg yß' tA f.d,af,da O¾u ud¾.h
;=< hkafka kqjKska úui,d' wkak tA whg we;s fjkjd ùuxid
iudê mOdk ixLdr iukakd.; boaêmdoh' ùuxidj uq,a lrf.khs
thdg iudêh we;s jqfka' ±ka wms boaê lSjdu tl mdrgu ys;kak
mq¿jka ±ka Th fmdf<dj m<df.k hk tl" Èh u;=msg weúÈk
tl ´jd lsh,d ±ka iuyre lshkjdfka uyd ry;ka jykafia,d
bkakjd kï n,kak wähla Wäka hkak lsh,d'
n,kak nqÿrcdKka jykafiaf.a ldf,È;a tl NslaIqjlg Th
jf.a fohla jqkd' tl iajdñka jykafia kula nqÿrcdKka jykafia
yuqjg weú;a thdf.a ry;a nj m%ldY l<d' ;j yduqÿre kula
me;a;lg w~ .y,d wykjd Thdg ;sfhkjo fmr Ôú; .ek
olakd kqjK' kE' Thdg ;sfhkjo .ia .,a lsñof.k hkak
mq¿jkalu" fmdf<dj lsñof.k hkak mq¿jkao' wfka ug tfyu
nE' tfykï Thdg c,h u;= m s g weúÈka k mq ¿ jka kq j K
;sfhkjo@ kE' wkqkaf.a ys;a olskak mq¿jkao@ nE' Thdf.a Ôúf;a
.ekj;a olskak mq¿jkao@ wfka nE' tfykï Thd lshkafka Thd
ry;a fj,d lsh,d' tfyu ry;a fjkak nE' ug ´jd f;afrkafka
kE' ug uf.a wjfndaOh ;uhs ;sfhkafka' tA jf.a mskaj;=ks" yeu
flfkl=gu fï úÈfha boaêm%d;syd¾h olajkak nE' wr úÈfha
202 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

boaê flfkl=f.a mqKH Yla;s ksidu msysgk tAjd' yß iqkaorhs


fï O¾u ud¾.h' tA ksid wms yeu fokdu wfma Ôú; ;=< fï
i;r boaêmdo O¾u we;=¨ i;a;sia fndaêmdCIsl O¾uhka jvdf.k
ixidr ÿlska w;a ñ§ug" jy jyd p;=rd¾h i;Hh O¾uhka
wjfndaO lr .ekSug fï mqKH O¾uhka Wmldr fõjdæ
idÿæ idÿææ idÿæææ
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 203

.re;r uyd ix>r;akfhka wjirhs'


Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
wo fï mskaj;=kaf. Ôú;hg Wodfjk úfYaI ojila' fï
mskaj;a msßi uyfuõkd Ndjkd wimq ixÑ;fhka msßkefuk wmQre
;E.a.lg ysñlï lshkakhs fï iQodkï fjkafk' wñ, ksu,
ueKsla .,a iys; i;a;sia fndaê mdCIsl O¾u kï jQ fï iqkaor
ud,h Tka k idor f.!rjfhka f.f,a m<|d.ka k g Tng;a
yelshdj ,eì,d' udKslH r;ak 37 lska hq;= fuh yeuodu mßiaiï
lr.kak ´k mßYS,kh lrkak;a ´k' Tkak tA ud,hg ;j tl
.,la wo wuqKkjd'
mskaj;=ks" Nd.Hj;=ka jykafia fï id úYd, m%udKhlska
hq;= O¾uialkaOhla" foaYkd fldg jodf<a kslï u kslï mskg
,eì,d kï fkfjhs' b;du;a ±ä lemùï lr,d ±ä ù¾hla
wrf.k n,j;a wêIaGdkhlska hq;=j .=remfoaY rys; jhs iïnqÿ
mshdKka jykafia tod iïfndaê uQ,fha § wisßu;a jQ nqoaO;ajh
idCId;a lf<a' Wkajykafia ;=< ;snQ wmßñ; ffOH_h ksid u ;uhs"
oiudr fiakd mrdch fldg p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lf<a' fï
mskaj;=ka okakjd nqoaO;ajh idCId;a lsÍfï§ Wkajykafia fudk
;rï ÿlla úkaoo lsh,d' ih wjqreÿ ÿIalr ls%hd iufha § úkao
204 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ÿCLialkaOhka wmg kï ys;d.kakj;a neß ;rï' jpkfhka lshd


bjr lrka k ;a neye' uy;a jQ ÿlla ú|,d nq ÿ nj ,enQ
Wkajykafia" fï ÿlska ÿlg m;afj,d bkak" w÷frka w÷rg .sh"
w÷frka w÷rg hk f,dal i;a;ajhd ÿlska uqojd,Sfï mru mú;%
fÉ;kdfjka" f,da i;=ka flf¾ ;snqK uyd lreKdfjka" ohdfjka
yd fifkyiska hqla;jhs" fï ixidf¾ mqrdu l,am ,CI .Kkdjla
fkal fmreï msrefj' wkka; ÿla úkafoa' Nd.Hj;=ka jykafia"
wmg foid jod< fï O¾uialkaOh" wdYap¾hj;a jQ YS% ioaO¾uh
ud i|yd u hs foiqfõ ud i|yd u hs újr lf<a lsh,d ;ks;ksj
wm ish¨ fokdu ys;kak ´k' fï ìhlre iißka ñfokakg kï
tf;rjkak kï" fuh wmg we;s —tAldhk ud¾.h˜ u hs lsh,d
wm ys;kak ´k u;l ;nd.kak ´k'
mskaj;=ks" fjk flfkla O¾uh wy,d wjfndaO lr.;a;d
lsh,d ;ukag wjfndaO fjkafka kE' ÿlska msß .uk fl<jr
lr,d wjfndaOhla lrd hkak wmg Woõ lrkd fï i;a ;sia
fndaêmdCIsl O¾u w;yer odkak tmd' ksrka;rfhka isyslrk
;rug ;ukag m%;sM,odhS fjkjd'
mskaj;=ks" wm ,enQ fï CIK iïm;a;sh ys;d.kak neß;rï
ÿ¾,N tlla' wms fï .ek nrm;,j ys;kafka kE' kuq;a fïl
wys ñ jq f kd;a wms wdfh;a ixidr .uk g u jefgkjd' tA l
fudk;rï fÄockl brKula fjhso@ fudfyd;la ys;, n,kak'
fï weia ;ju;a fyd|g fmakjd" fï lK ;du;a fyd|g wefykjd'
fï YÍrh ;du;a ks f rda . S ' '''' Ndjkdjlg jdäfjka k oyï
wikakg ;du;a yelshdj ;sfhkjd' tA jf.a u uki úlD;s fj,d
kE' b;ska wms l,amkd lrkak ´k" fï ,eìÉp fudfydf;a §" fï
±ka wjfnda O lr.ka k ´k ls h ,d' tA i|yd leue;a ; la
wêIaGdkhla ù¾hhla wr.kak ´k' fï i|yd O¾u ldrKd
ukdfldg fhdaksfida ukisldrfha fhdojkak ´k''' fï ±ka ,enqK
fudfyd; kï w;yer.kak tmd''''''
mskaj;=ks" wms idudkHfhka Ôj;afjkafka tlaflda w;S;h ;=<"
tlaflda wkd.;h ;=<' fkd meñKs isysk f,dj ;=<j;a ksreoaO jQ
w;S;h ;=<j;a ysr fkdù Ôj;ajkak ´k fï fudfyd; ;=<hs' wm
O¾udjfndaO lrkafka fï fudfyd; ;=<Èhs' fï fudfyd; ;=<
wms fudkjo lrkafka@ fldfyao bkafka@ wms O¾uh ;=< bkakjo@
O¾uh wm ;= < g .ka k jdo@ fndfyda fia is ; ka k ´k is h q ï
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 205
ldrKhla fïl' w;S;h ;=< l, mskla fufkys l<d u msk
jeäfjkjd' wkd.;fha § msk l< hq;=hs lsh,d ys;=fjd;a t;kÈ;a
mska ,efnkjd' wm msk blaujd hd hq;=hs fkao@ wm meyeÈ,s
f,iu —fjdiai.a. mßKdñx˜ kï wm%ud§fjkak ´k' ksjk msKsi
th u b,lalh lr.; hq;=hs' wmsg fï fudfyd; fhdod.kak
mq¨jka fida;dmkak fjkakg" ilod.dó jkakg" wkd.dó jkakg"
wry;a ù ksflf,ia jkakg' fï fudfyd; miq fkd lr lsisjl=g
hkak nE' mskaj;=ks" kdgHhla krUkjd jf.a O¾u ud¾.h jvkak
nE' ;sf¾ újD; lr isák;dla tAl krUkjd' ;srh jeiQ miq
kdgHh bjrhs fkd fmkS hkjd' Ndjkdjla jeãu;a yßhg .S%ia
.yl hkjd jf.a jevla' u.g f.dia kej;=fkd;a h<s uq, isg u
mgka.; hq;=hs' .S%ia .fya by< g u .sh;a Èkqfõ ke;skï h<s
ch.kak uq,l b|ka hkak fjkjd' Ndjkdj;a ksr;=re fkd
jevqjfyd;a h<s wdhdifhka jEhfuka uq, isg wrUkak fjkjd'
ks;r ks;r mqreÿ mqyqKq jkakg wjYH jkafka fï ksihs'
tA wdldrfhka Ndjkdj mqyqKq lr.kak ´k' Ndjkdj Ôúf;a
wx.hla njg m;a lr .kak ´k' álla Ndjkd lrkjd wdfha
jeä ld,hla kslx bkakjd wdfha álla Ndjkd lrkjd' fï úÈhg
lr,d yßhkafka kE' È.ska È.g u j¾Okh lr.kak ´k m%;sM,
,efnk;=re u' leue;a;" wêIaGdkh yd ù¾hh jvjd.kak u
´k' wkd.;hg l,a ood bkak mq¿jka fohla fkù fïl' weig
fmfkk foa" lKg wefyk foa" kdihg ±fkk foa" Èjg ±fkk
foa" lhg ±fkk foa" ukig wruqKq jk foa wd§ fï ish¿u foa
wd;au jYfhka .kak nE' wks;Hhs" ÿlhs" wkd;auhs lsisjla iaÒr
kE fjkiafjkj ÿla iys;hs' ;ukaf.a leue;a;g ´k úÈhg
lsisfohla isoaOfjkafka ke;s ksidu fï .ek l<lsÍ we,au
w;yer.kak ´k' wêIaGdkYS,Sj jEhï lrkak ´k' ù¾hh
wrUkak ´k'
Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia jod<d"
—;oÜÀ l;ajdk'''''' iqfkhH ëfrda
Oïudkq Oïux mámÊc udfkda
ú[aü úNdú - ksmqfKdap fyda;s
fhda ;dÈ ix Nc;S wmamu;af;da˜
^iq;a; ksmd;h&
206 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

hïlsis flfkla kqjKska hqla;j b;d ´kElñka fï O¾uhg


ijka fokjd' l,HdK ñ;% iajdóka jykafia,df.ka ;uhs O¾uh
wy.kafka' m%{dj Wmojd .kak tA flkd ishqï kqjK we;s
lrf.k" ;j;a flfkl=g lshd§ug yelshdj ,nd.kakjd' ;ukq;a
O¾uh Ôú;hg .<md .kakjd' wmg bkak m<uq yd fyd|u
l,HdK ñ;%hd ;uhs nqÿmshdKka jykafia t;kska tydg fjk
ljq r e;a kE' fïlg ;j;a wh whs ; s h s ' wmf.a wd¾hh uyd
iÕrejk bka k jd' wo ne¨fjd;a uyfuõkdfõ wmf.a
O¾udpd¾hhka jykafia m%Odk ;=kaiShlg wdikak l,aHdK ñ;%
iajdóka jykafia,d ixLHdjla O¾u m%pdrhg Wr § isákjd' tA
jf.au .sys Wmdil Wmdisldjka w;r;a bkakjd l,HdK ñ;%hka"
ñ;=ßhka' tA wh O¾uh l:dlrkjd" O¾uh m%pdrh lrkjd'
hfula p;=rd¾h i;Hh l:d lrkjdkï .sys" meúÈ fNaohla kE'
Tjqka l,aHdK ñ;%hka fjkjd' hfula p;=rd¾h i;Hhg .rykjdo
.sys" meúÈ fNaohla kE Tjqka w;yer ±ñh hq;= mdm ñ;%fhda
fjkjd' nqÿka oji úiQ Ñ;a; .Dym;s mq;%hd wkd.dó Y%djlfhla'
odfklg wdrdOkd l<du jäk NsCIq ix>hdf.ka m%Yak wykjd'
fkd okak foa wy.kakjd okak foa lshd fokjd'
mskaj;=ks" l,HdK ñ;% iïm;a;sh" ioaO¾u Y%jKh" fhdaksfida
ukisldrh" Oïudkq Oïu mámodj lshk lreKq y;r wmg
O¾udjfndaOh msKsiu Wmldr jk nj u;l ;nd .kak ´k'
fï fudfyd; ;=< i;r i;smÜGdkfha isysh msysgqjdf.k
YS," iudê" m%{d jeãu msKsi ksrka;rj fjr ù¾hh l< hq;=hs'
Ndjkdjla ÈhqKq lr.kakg" tA jf.au O¾u {dkh we;s lr.kak
ù¾hh lrkak ´k' ksr;=reju oi l:dj ñi fo;sia l;dj lrkak
fyd| kE' ug uqK.efyk jhil frda.Skag uu ksr;=reju lshd
fokafka¦ iEu úglu nqoaOdkqiai;sh jvkak" ffu;s% Ndjkdj
jvkak" O¾ufha .=K" ix>r;akfha .=K ys;kak" ;ukaf.a iS,h
.ek ys;kak" l< fyd| jev .eku ys;kak lsh,hs' uf.a jhil
fouõmshka ;sirKfha msysgqjd fndfyda {d;s msßilg O¾uh
lshd§ug ug yelshdj ,enqKd' uu ksjig jeäh fõ,djg meh
wgla oyhla wms O¾u idlÉPd lrkjd' fï jf.a jd;djrKhla
iEu ksjilu mj;skjd kï fudk;rï jákjo@ .=jka úÿ,sh"
rEmjdysksh wo ksire nfõ fodaxldrh y~k.d lshk ;eka njg
m;afj,d' yriqka foaj,ska Ôúf;a j,au;a lrk ;rï' wo fmkajk
Ñ;%mg n,kakdf.a ysf;a i;=g" ÿl" oafõYh jeks flf,ia u hs
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 207
we;s lrjkafka' mskaj;=ks" fïjdg ld,h jeh lsÍu kï uyd
wmrdOhla u hs' fudfyd;la ys;kak fkd jeo.;a foa i|yd fkd
fjfyiSu hym;la fkao lsh ,d' Ñ;%mg ks id we;s jk ÿlg
ix;dmhg wms Wmdodk fj,d we,s,d ú;ro@ kE' isys úl,a fj,d
jf.a wdfh tAj u fydh fydhd n,kjd' ydkslr isysk f,dal'
iuyr tAjd i;=g f.k fokjd" tA;a fudfyd;la ú;rhs' i;=g
lshkafka ÿfla mgka .ekau u hs' nqÿrcdKka jykafia jod<d
iem ÿlla úÈhg;a" ÿl W,la úÈhg;a" WfmaCIdj wks;H úÈhg;a
olskak lsh,d' fï úÈhg ys;k olsk flkd ;ukaf.a Ôú;h
ksjerÈ ud¾.hl .uka lrjk flfkla fjkjd'
nqÿrcdKka jykafia n%yau ixhqla;fha fï .d:dj foaYkd
l<d'
—wdrN: kslaLu: - hq[ac; nqoaO Ydifka
OQkd: uÉpqfkda fiakx - k,d.drj l=[acfrda
fhda buiañx Oïu úkfha - wmamu;af;da úfyiai;s
mydh cd;s ixidrx - ÿlaLiaika;x lßiai;s'˜
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd" —uyfKks" ù¾hh
wrUõ" kslafuõ nqoaO Ydikh fj;' ng f.hla md.d oud úkdY
lrk yia;s rdcHfhla jf.a myiqfjka udr fiakdj mrojkak'
hï flfkla O¾u úkh ;=< ukdfldg yslafukjd kï Tjqka fï
ish¨ ÿla ksudjg m;a lrkjd u hs'˜ mskaj;=ks" n,kak leue;a;"
wêIaGdkh" ù¾hh kqjKska fufkys lsÍu ;sfhkjd kï ixidr
id.frka f.dvg tkak mq¿jka fjkjd'
tA jf.au nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd wud ksjk
idCId;a lrkak kï fï wks;H jQ" ÿla jQ" wkd;au jQ Ôú;h .ek
wjfndaOfhka hq;=j l,lsß,d we,au ksreoaO l< hq;=hs lsh,d'
—iífí ixLdrd wksÉpd;s - hod m[a[dh miai;s
w: ksíìkao;s ÿlafÄ - tAid u.af.da úiqoaêhd˜
ish¨ ixialdr ta lshkafk" fya;=jla ksid yg.;a;= foa
wks ; Hhs ls h ,d hfula kq j Ks k a ±k .ka k jdo" tA ks i d u
wjfndaOfhka u l< lsfrkjd' ÿl .ek thd ±k .kakjd'
i;a;ajhdf.a úiqoaêh msKsi" msßisÿùu msKsi mj;sk tlu u.
nqÿka jod< fY%aIaG O¾uh lsh,d' fï O¾u úkh ;=< yslafukjd'
idudkHfhka fï mskaj;=ka ´k flfkl=g fïjd wks;H nj kï
208 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

f;a f rkjd we;s ' wks ; H nj" ÿla nj" wkd;a u nj" máÉp
iuqmamkak nj wms olskak W;aidy lrkak ´kd' wNHka;r wdh;k
yh;a" ndysr wdh;k yh;a mxpqmdodkialkaOh wd§ foa Tiafiahs'
f,dalh ;=< lsisjla u kE" ks;H jQ foa' ksjk yer ish¨ foa
ixL;hs ' máÉpiuq m ka k hs ' tA ks i d u leue;a ; " ù¾hh"
wêIaGdkh" kqjKska úuiSu we;s lrf.k ÿlska ksoyiaùfï
jevms<sfjf,a yslafukakhs nqÿrcdKka jykafia foaYkd lf<a'
mskaj;=ks" wms O¾uh Y%jKh lrkj lgmdvï lrkj tA;a
wjfndaOh@ flfkla iQ;% foaYkd oywgoyu lshjkak mq¿jka'
kuq;a tfyu l< m,shg thd wjfndaOhla lrd hkafk kE' fï
l:dlrk ug mjd tA ldrKh fmdÿhs ' uu Öjrh ±rejg
ieye±j;=ka fok odkh je<÷jdg" m%ud§j b| ysg Ndjkd lr,d
ksjkg <x fjkak nE' wm%ud§ùu u hs wm yefudau lrkakg
´fka' tfyu fkd lsÍu wjdikdjla' Nhxldr ÿlaÅ; .ukla'
wm yeu g u fmdÿhs fï rd." oafõY" fuday lshk wl=i,a' fïjd
wms yeufokdu m%ydKh lrkak ´k' ù¾hh jvkak ´k' tA
yelshdj wm yeufokdu;a we;s lr .kak wêIaGdk lrkak ´k'
Nd.Hj;=ka jykafia foaYkd lrkjd mß,dy lsh,d ksrhla
.ek' ixhqla; ksldfha 5 - 2 fldgfia' fï mß,dy lshk ksrfha
ÿla ú¢k ksß i;a;ajhskag wlue;s rEm u hs olskak ,efnkafka"
wlue;s Yío ;ud wykak ,efnkafka" wlue;s u .kaOhka u hs
kyhg ±fkkafka' wlue;s u rihla u hs Èjg ±fkkafka'
wlue;s u myila u hs weÕg ±fkkafka' ys;g tkafka wlue;s
u wruqKq' wei" lK" kdih" Èj" lh" uki lshk fï wdh;k
yhg u ord.kak neß ÿla iy.; foau kï ,efnkafka mskaj;=ks"
wms ySfkkaj;a leu;so tAjd ,efnkjg" kE' mehla folla" Èkla"
i;shla" udihla" wjqreoaola fkdfjhs jir ,CI.Kkla" l,am
.dkla ú|jkak fjkjd ksrh bmÿkq flkdg' wmg mq¿jkao úYd,
wdf,dalhla ksl=;a lrk" úÿ,s mkaoula tl t,af,a weyeg w,a,k
fldg" weye werf.k bkak@ flfkla jdykhlg yefmkjd
olskak" lm,d fldg,d urkjd olskak' fydß yeÈ,d" crdjg
m;afj,d" .| .yk if;la w,a,kak ;shd n,kakj;a yelso@ nE
fkao@ p;=rd¾h i;Hh fkdo;a whg fï jf.a ÿla úmdl ,efnk
nj Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d" wm%ud§j ksjk
,nkak ´k tA ksihs' nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd' —mskaj;a
uyfKks" ysre" i÷ fofokdf.a u wdf,dalh fkd ,efnkjd kï
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 209
hï ;eklg Bg jvd w÷rla we;s ;ekla ;sfhkjd˜ t;fldg
NsCIqka jykafia,d ms<s;=re fokjd'—Nd.Hj;=ka jykai" tA w÷r
ys;d.kakj;a nE˜ lsh,d' —uyfKks" hfula p;=rd¾h i;Hh
wjfndaOh fkdokS kï tA flkdf. ys; wr ysref.a;a i÷f.a;a
wdf,dalh fkdjefgk ;ekg jvd w÷rehs˜ lsh,d Wkajykafia
foaYkd l<d' Èkla .scql=¿ mõfõ isg my<g jäk nqÿrcdKka
jykafia f.ka tla;rd NsËqjla m%md;hla fmkaj,d fufyu
wykjd" —iajdóks" óg jvd m%md; we;s o@˜ lsh,d' hfula fuh
ÿlhs" fuh ÿfla yg.ekSuhs ÿfla ksfrdaOh fuhhs" fï th ksreoaO
lrk ms<sfj;hs" ;;= fia fkd okS kï" Bg jvd m%md;hla thdg
fï f,dal Od;=fõ ke;s nj" Nd.Hj;=ka jykafia ta fj,dfõ foaYkd
l<d'
flfklA m%d¾:kd lrkjd udf.a leue;a; mßÈ fuh fufia
fõjdæ fufia fkdfõjdææ lsh,d' ,efnhso@ kE' wkd;au iajNdjh
u hs wm Wreu lrf.k ;sfhkafka' fï fudfyd; tfyu ke;skï
fï ,enqK CIK iïm;A;sh w;yerefKd;a wfma Ôú;hg úYd,
wk;= r la ;s f hkjd' bÈßfh;a " miq m i;a " yd;a m i;a urKfha
ìhlre fyjke<s ;uhs ;s f hka f ka ' wm% u d§j wm ljq r e;a
O¾uhuhs Ôú;hg .<md .kak ´k' wmj .s,.kak n,ka bkafk
crd urK" jHdê" fYdal" mßfoaj" ÿlaL fodaukiaihkauhs' fïjdhska
wms ksoyia fjkak ´k' fï foaj,a wms Wm;;a iuÕuhs wrka
weú;a ;sfhkafka' fï Wreu lreu j,ska ksoyi ,nkak kï O¾u
ud¾.hg u tkak ´k'
fukak fï i|yd wmg wjYH fjkjd leue;a;" wêIaGdkh"
ù¾hh" W;aidyh" kqjK' iEufoalg u wms leue;a; uq,a lr
.kakjd' wlue;s hula ;sfhkjdo thska je<lSfï leue;a; wm
;=< ;sfhkjd' O¾uh wjfndaO lrf.k iir ÿlska ksoyiaùug
wm ;=< leue;a;la ;sìh hq;=hs' th ;uka ;=< u f.dvk.d.kak
´k' tA jf.au wêIaGdkh" th;a ;sìh hq;= u hs' fï i;r Roaê
mdo jeãfï§ wêIa G dkh yßu jeo.;a wx.hla fjkjd'
wêIaGdkh ke;sj wmg lsisfoalg fhduqfjkak nE' tys È.ska
È.gu /f|kak" ls%hdlrkak wêIaGdkh jeo.;a' yenehs whsia
lkaola jf.a ;o tlla jqK;a Èh fjkj jf.a" wêIaGdkh Èhdre
jqfKd;a ish,a, .s,syS hkakg bv ;sfhkjd' tA jf.a u fkd ief,k
ù¾hh;a ksjerÈ kqjK fufyhùu;a jeo.;a fjkjd' fï lreKq
y;r we;s ;ek O¾u ud¾.h jefvkjd' fï mskaj;=ka okakjd
210 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

zboaêZ lshkafka úfYaI yelshdjkag' fïjd idudkHh yelshd


fkdfjhs' ñksialu blaujd .sh widudkHh yelshd' boaêmdo
ls h ka f ka fudkjo@ ms k a j ;= k s " boa ê m% d ;s y d¾h ,nd.ekS f ï
ms<sfj;g lshkafka boaêmdo lsh,d' t;fldg zboaêmdo NdjkdZ
lshkafka fudkjdo@ Pkaoh fyj;a leue;a; uq,alrf.k" Pkao
iudêh jvkjd' wêIaGdkh uq,a lrf.k" Ñ;a; iudêh jvkjd'
ù¾hh uq,alrf.k" ù¾hh iudêh jvkjd' kqjKska fufkys
lsÍu uq,a lrf.k" ùuxid iudêh jvkjd' fukak fu;ek§ wm
olskjd" hï wd¾hh Y%djlfhla wry;aùfï leue;a; uq,a fldg
i;r i;smÜGdkfha ukdfldg isysh msysgqjdf.k i;r iuHla
m%Odk ù¾hfhka hq;= j iudêh jvkjd' tA ;=< wl=i,a m%ydKh
lrkjd' th Pkao iudê mOdk ixLdr iukakd.; boaêmdoh hs'
B<Õg hï wd¾hh Y%djlfhla wry;aùfï wêIaGdkh uq,a
lrf.k i;r i;smÜGdkfha ukd fldg isysh msysgqjdf.k i;r
iuHla m%Odk ù¾hfhka hq;= j Ñ;a; iudêh jvkjd th Ñ;a;
iudê mOdk ixLdr iukakd.; boaêmdoh hs' ;=kafjks ldrKh
hï wd¾hh Y% d jlfhla wry;a ù fï ù¾hh uq , a f ldg i;r
i;smÜGdkfha ukdj isysh msysgqjdf.k i;r iuHla m%Odk
ù¾hfhka hq;= j ù¾hh iudêh jvkjd th úßh iudê mOdk
ixLdr iukakd.; boaêmdoh hs' tA jf.au hï wd¾hh Y%djlfhla
wry;a ù fï kq j Ks k a hq ; = j kq j Ks k a úuiS u uq , a f ldg i;r
i;smÜGdkfha ukdj isysh msysgqjdf.k i;r iuHla m%Odk
ù¾hfhka hq;a úuxid iudêh jvkjd' tAl úuxid iudê mOdk
ixLdr iukakd.; boaêmdoh hs' fï ldrKd fï mskaj;=ka fyd¢ka
u;l ;nd.kak ´k' fyd|hs" zboaêmdo Ndjkd .dñKS mámodjZ
fudllao@ tAl ;uhs wd¾hh wIaGdx.sl ud¾.h' iïud ÈÜÀ" iïud
ixlmam" iïud jdpd" iïud lïuka;" iïud wdÔj" iïud jdhdu"
iïud i;s" iïud iudê' fïj;a bÈß foaYkd j,§ úia;r jYfhka
fï mskaj;=kag ±k.kak ,efíú'
mskaj;=ks" fï boaêmdo jefvkafka fldfyo@ fïjd ;sfhkafka
fldfyao@ olskafka fldfyduo@ ;sfhkafka i;a;sia fndaêmdCIsl
O¾u ;=<' jefvkafka ;u is; ;=<' olskafka ;ud ;=<ska' yßo@
yß' fïl jvjd.kak kï i;r i;s-mÜGdkh ;=< ukdfldg
isysh msysgqjkak ´k' fjk;a ;ekaj, jf.a wm;a msk .ek" odkh
.ek .sys Ôúf;a¦ fuf,dj¦ mrf,dj¦ iem .ek ú;rla l:d l<d
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 211
kï j¾Kkd l<d kï lÀk msxlï ú;rla j¾Kkd l<d kï fï
mskaj;=kag fï .eUqre O¾u lreKq wjfndaO lr.kak mq¿jka
fjhso@ nE' wks;H .ek" f,dal iajNdjh .ek" ish,a,lu we;sùu"
ke;sùu bka ñfok ud¾.h" h:djfndaOh i|yd l<hq;a; ms<sn|j
±k.kak ,efnhso@ kE' fldfy;au kE' fï Ôú;h ;=<§ u ksjk
wjfndaO l< yelshsæ u.M, ,eìh yelshsææ wd§ jYfhka p;=rd¾h
i;Hh .ek uyfuõkdj ;=<ska kef.k y~" nqoaO Ydikh fï
isß,l ;=< h<s;a ia:djr fjkak fya;= fjkjd' n,kak l,HdK
ñ;% iïm;a;sfha jákdlu' ys;kak O¾ufha wdYap¾hh wjqreÿ
;sia .Kkla .sys,a,hs uu mjd fï O¾uh ±k.;af;a¦ fï wei
wks;Hhs' lK wks;Hhs'''' wd§ jYfhka' wdh;k ih tA jf.a u
mxp WmdodkialkaOh" máÉp iuqmm a doh nqoO
a foaYkdjkag wkql,
+
f,i meyeÈ<sj msßisÿj wm ±k.;af;a mskaj;a O¾udpdH_hka
jykafia ksid fkao@
nqoaO foaYkdjka fldhs;rï yrhd;aul o@ mqÿu wjfndaOhla
;ud nqÿrcdKka jykafiag ;sì,d ;sfhkafka' fï mskaj;=ka jhi"
f,v" jevm," wudrelï" fjfyi n,kake;=j" fï ioaO¾uh
wykak fï úÈhg fï tla/iaùu" yßu i;=gla' —k;aÓ fï irKx
w[a[x" nqoafOda fï irKx jrx˜ —k;aÓ fï irKx w[a[x Oïfuda
fï irKx jrx˜ k;aÓ fï irKx w[a[x ixf>da fï irKx jrx˜
;sirKh ;rï ják irKla wmg ;j;a keye' fï f,dafla
wjfndaOfhka hq;= j f;rejka irK hkak ,eîu Nd.Hhla fkao@
we;a ; gu ms k a j ;= k s " i;r uyd Od;= k a f .ka yeÿk f,da f la
fjkiafj,d hkjd wmg kj;ajd.kak nE' fïl zuf.a fkdfõZ
lsh,d olsk fldg" ysf;k fldg fïlg we;s wdYdj" we,au ÿre
lr.kak yelsfjhs' úkdYh Wreu lr.;a; fï ksire foa ish,a,
uu fkdfõ —uf.a fkdfõ˜ uf.a wd;a u h fkdfõ ls h ,d wm
ksre;=rej olskak W;aidy lrkak ´k' fï jf.a ,dul Wm;la
;shd h<s;a Wm;la kï tmd lsh,d ksjk u wêIaGdk lruq'
Ñ;a; boaêmdoh jeãfï§ '''''''' mskaj;=ks" ixhq;a; ksldfha
boaêmdo ixhq;a;fha nqÿka jykafia ukrï foaYkd fm<la jodrd
;sfhkjd' bka foaYkd lsysmhla fï mskaj;=kag ux u;la lrkakï'
—ksíìod˜ iQ;%fha nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd'
—p;a ; dfrda fï Ns l a L fõ boa ê mdod Ndú;d nyq , S l ;d
tA l ka ; ks í ìodh" úrd.dh" ks f rda O dh" Wmiudh" wNs [ a [ dh"
212 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

iïfndaOdh" ksíndkdh ixj;a;ka;s'˜ —mskaj;a uyfKks" fï i;r


boaêmdo O¾uhka hfula Ndú;d lrkjdo" nyq, f,i mqreÿ
lrkjdo" jvkjdo th tAldka; jYfhka u wjfndaOfhka l<lsÍu
msKsi" úrd.Snj" ^rd.h ke;s lsÍu& msKsi" ÿl ksreoaO lsÍu
msKsi" rd." oafõY fuday wl=i,a ixis£u msKsi" úfYaI [dKh
Wmojd.ekSu msKsi" wjfndaOh msKsi" ksjk msKsi Wmldr
fjkjd˜ lsh,d' i;r boaêmdo jefvkfldg fïjd tmd lsh,d
ls õ j;a fkd ,eî ;s f hkjo@ kE' wks j d¾hfhka u m% ; s M ,
,efnkjd'
Nd.Hj;=ka jykafia fmkajd fokjd —w;S;fha § hï NsCIqjla
boaê m%d;syd¾hhla mEjd kï tA fï boaêmdo nyq,j jvmq ksidh˜
lsh,d' tA jf.au —ish¨ boaê n, fmkakqjd kï tA nyq, f,i fï
i;r boaêmdo jvmq ksid˜ lsh,d iuka; iQ;%fha i|yka fj,d
;sfhkjd' tA jf.au NslaLq iQ;%fha § foaYkd lrkjd' —fhdays fldaÑ
Ns l a L fõ" w;S ; uoa O dkx Ns l a L q wdijdkx Lhd wkdijx fÉf;da
úuq ; a ; s x " m[a [ d úuq ; a ; s x ÈÜfGj Oïfï ihx wNs [ a [ d
iÉýl;ajd WmiïmÊc úyßxiq'˜
—mskaj;a uyfKks" w;S;fha § hï Y%uKfhla" n%dyauKfhla
tA Ôú;fha§u wdY%j CIh lr,d ^M, iudêh& ^M, m%{dj& iu:
Ndjkdj ;=<ska wIaG iudma;s olajd Ndjkdj ÈhqKq lr,d ,nk
fÉf;da úuqla;sh;a" úo¾Ykdj ;=<ska flf,ia m%ydKh lr,d ,nk
m[a [ d úuq l a ; s h ;a Wmojdf.k fï Ôú;fha § u" úo¾Ykd
Ndjkdj ;=<ska wdY%j CIh l< nj ±kf.k jdih l<d o" tA fï
i;r boaêmdo fndfyda fldg jevQ ksihs' nyq, f,i jevQ ksihs˜
lsh,d' meyeÈ<sj u fï foaYkdj, i|yka fjkjd boaêmdo jvk
wh wry;ajh idCId;a lrk nj' fïl tfykï l,a oukak
mq¿jkao@ nE'
wryka ; iQ ; % f ha § foa Y kd lrkjd —ms k a j ;a uyfKks "
;:d.;hka jykafia wry;a iïud iïnqÿ nj mjd ,enqfõ" fï
i;r boaêmdo fndfyda fldg jevQ ksid˜ lsh,d' n,kak nqoaO;ajh
,nkak mjd boaêmdo Wmldrfj,d fkao@ —whx Ñ;a; iudê mOdk
ixLdr iukakd.f;d boaêmdfoda;s fï NslaLfõ mqífn wkkqiaiqf;aiq
Oïfïiq plaLqx WomdÈ" [dKx WomdÈ" m[a[d WomdÈ" úÊcd
WomdÈ" wdf,daflda Womd§˜ fï ldrKd fï mskaj;=kag fyd|g
wy,d mqreÿhs fkao@ fudllao fïfla w¾:h' —fï Ñ;a; boaêmdoh
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 213
jvmq ug fmr kqjQ úrE oyï wei my<úh' kqjK my<úh'
m%{dj my<úh' úoHdj my<úh' wdf,dalh my<úh'˜ lsh,d
Nd.Hj;= k a jyka f ia foa Y kd l<d' fï woyia [dK iQ ; % f ha
;sfhkafka'
mskj
a ;=k"s nqÿrcdKka jykafia úYd,d uykqjr iómfha ;snK
q
uy jkfha l+gd.dr Yd,dfõ jevysáh Èkl wdkkao iajdóka
jykafia wu;d jod<d" —kSiSokh wrf.k pdmd, iEh <Õg huq"
oyj,a ld,h t;k .;lruq˜ lsh,d' t;kg jeähd' wdkkao
iajdñka jykafia jkaokd lr,d me;a;lska ysáhd' mskaj;=ks" fï
l:dj wm yeuf.au ys;aj,g ÿl ±fkk tlla" fudlo@ ;=ka
f,djla ikid jod<" mru mQckSh nqÿmshdKka jykafiaf.a wjika
ld, mßÉfþofha § isÿjQ isoaêhla fïl'
nqÿrcdKka jykafia jod<d" —mskaj;a wdkkao" fï úYd,dj
yßu is;al¨hs¦ Wfoaks iEh yß is;al¨hs¦ f.da;ul iEh is;al¨hs¦
i;a;ïNl iEh yßu is;al¨hs' nyqmq;a; iEh yß is;al¨hs'
idrkaoo iEh is;al¨hs' pdmd, iEh yß is;al¨hs' ruKShhs'
wdkkao hfula i;r boaêmdo fndfyda fldg jvkjd kï" nyq,
f,i jvkjd kï" hdkhla fia mqreÿ lrkjd kï" jia;=jla fia
;nd.kakjd kï" uQ,sl wruqKla fia mj;ajkjd kï" ysf;ys
msysgqjdf.k isákjd kï" mqreÿ mqyqKq lrkjd kï" b;d fyd¢ka
wdrïN lrkjd kï" tA flkdg wdhq l,amhla fyda Bg u|la
jeäfhka Ôj;a j ka k mq ¿ jka ' ˜ ls h ,d' tA jf.a u ms k a j ;= k s "
Wkajykafia foaYkd lrkjd —;:d.;hka jykafiag;a wjYH kï
fï i;r boaêmdo nyq,j jv,d ;sfhk ksid hdkhla wd§ f,i
mqreÿ lr,d jv,d we;s ksid wdhq l,amhla yß Bg u|la jeäfhka
yß Ôj;afjkak mq¿jka˜ lsh,d' fï wjdikdjka; fj,dfõ" wdkkao
ysñhkag nqÿrcdKka jykafia jrla fkdj fojrla fkdfõ" ;=ka
j;djla lSj;a" wdkkao ysñhka udrhdf.a jiÕhg m;aj isá ksid
f;areï .kak neßj úlaIsma;j ysáhd' tA fj,dfõ wdkkao iajdñka
jykafia wdhq l,amhla jev isàu msKsi Nd.Hj;=ka jykafiag
wdrdOkd lf,a keye' udrhd wdkkao ysñhkaf.a is; jidf.khs
ysáfha' wdhq l,amhla lsh,d lshkafka tA hq.fha mrudhqI tA
lshkafka wjqreÿ tlish úiaila'
mskaj;=ks" uu kï ys;kafka tAl uf.a wjdikdj lsh,d' wehs
nqÿmshdKka jykafia f,dj my< jqfka ud i|yd u hs lsh,d uu
214 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ys;kjd' wms yefudau ys;kak ´k tA úÈhg fkao@ wdkkao ysñhka


t;kska bj;a jQjdg miqj múgq udrhd meñK Nd.Hj;=ka jykafiag
±ka msßksjka mdkakg ld,hhs lsh,d wdrdOkd l<d' Nd.Hj;=ka
jykafia ;=ka uilska msßksjkamdk nj okajd jod<d' Nd.Hj;=ka
jykafia wdhq ixialdr w;yer ±óu ksid uy fmdf<dj ;Èka
lïmd jqKd' uy fmdf<dj mjd fï nqÿ .=K y÷kkjd' w.h
jákdlu okakjd' yßu wdYap¾hhla fkao@
b;sx mskaj;=ks" wms n,uq fï boaê fyj;a úfYaI yelshd
fudkjo@ ljqo fï úiañ; foa lr,d ;sfhkafka lsh,d' boaêmdo
nyq , j jvk wh" tla f lfkla j b|,d fndfyda wh njg
m;a f jkjd' fndfyda wh fj,d is g " h<s tla wfhla njg
m;afjkjd' n,kak;a wdihs fkao@ tA jf.au wyiska .uka lrkjd
mq¿ka lene,a,la wyfia mdfjkjd jf.a' l=re,af,la wyfia
mshdUkjd jf.a' c,fha ilauka lrkjd' fldfyduo c,h fmdf<da
;,h fia jv,d" fmdf<dj Wv hkjd jf.a hkjd" c,h Wv'
mqÿuhs fkao@ fï fudkjd lr,o" i;r boaêmdo fndfyda fldg
jv,d' tA jf.a u fmdf<dfõ ls ñ fokjd' fïjd fldÉpr
wdYap¾hj;ao@ n,kak' fmd<j c,h fia jvkjd' lsñfokjd'
fmd<j we;=<g lsñ§ fjk;eklska u;= fjkjd' ì;a;s" mjqre"
.,a" jeks >k foa ;=<ska úksúo hkjd' midre lrf.k hkjd'
CIKslj w;=reoka fjkjd' fï jf.a wkka; boaê m%d;syd¾hhla
fmkaj,d §,d ;sfhkjd" boaêmdo fndfyda fldg jevQ wh'
f.!;u nqoaO Ydikfha boaêu;=ka w;r w. ;ekam;a uq.,ka
uy ry;ka jykafia' kfodamkkao lshk Nhdkl kd. rdchd oukh
l< l:dj Tn wy,d we;s' Tkak Nd.Hj;=ka jykafia NsCIqka
mkaiShla iuÕ ;=is; foõf,djg tl Wohl jäkak msg;a jqKd'
uydfïre m¾j;h wi,g hk úg fjkod ;=is; ÈjH f,dalh
fmakjd wo fmakake;af;a wehs lsh,d NsCIqka jykafia,d nqÿrcdKka
jykafiaf.ka úuiqjd' tA fj,dfõ Nd.Hj;=ka jykafia foaYkd
l<d' —mskaj;a uyfKks" ;=is;fha .ukg wlue;s kkafodamkkao
kd rcq lsms,d uyfïrem¾j;h jg fldg f.k úYd, fmKhla
ujdf.k ;=is;h;a w÷frka jidf.k bkakjd˜ tAlhs lsh,d'
rÜGmd, uy ry;ka jykafia weyqjd" —uu oukh lrkako
Th kd rcqj@˜ lsh,d' rdyq, uy ry;ka jykafia;a weyqjd" ;j
lSm kula úuiqjd' nqÿrcdKka jykafia m%;slafIam l<d' uq.,ka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 215
ry;ka jykafia weyqjd' wkak t;fldg nqÿrcdKka jykafia wjir
ÿkakd' uq.,ka uy ry;ka jykafia úYd, kd. fõYhla ujdf.k
kd. rdchdj jg lr,d" ;Èka ysrlr,d" úYd, fmKf.dnhla
fj,d kd rcqf.a fmKh;a jy,d ±ïud' kd. rdchdg yßu mSvdjla
jqKd' wNh odkh b,a,d lE .eyqjd'˜ Tn yßu boaê iïmkakhs'
Yla;s iïmkakhs' udj w;yßkak lsh,d˜ b;sx uy uq.,ka f;reka
jykafia fï i;df.a b,a,Sug ñksia fjiska fmKh u;g jeähd'
kd. rdchd .sks o¿ msôkjd' Bg jvd ierg .skso¿ uq.,ka
f;reka úÈkjd kd rcq wdfh;a úIÿu úÈkjd' uq.,ka ysñ Bg
jvd ier ÿula hjkjd' kdifha jïme;a f ;ka .s y s k a ol= K q
me;af;ka t<shg tkjd' jï lKska .syska wks;a lfKka msgfjkjd'
kd rcq lSjd —Tn yß c.f;la" oCIfhla" n,iïmkakhs" mq¿jkakï
uf.a lg we;=<g tkak˜ lsh,d' nqÿrcdKka jykafia jod<d
—uq.,ka mßiaifuka Th kd rcq yß n,iïmkakhs' lsh,d'˜
—Nd.Hj;=ka jykai fï kd rcq jf.a tflla fokafkla" iShla"
odyla" ,CIhla fkù fldaáhla wdj;a uu ìh kE'˜ lsh,d kd.
rdchdf.a lg we;=<g jeähd' kd rcq lg jeyqjd Èkqï lsh,d
ys;,d' uq.,ka yduqÿrefjda kd rcqf.a nvg .syska ilauka lrkjd
±ka kd. rdchdg n,j;a mSvdjla' lE .y,d iudj b,a¨jd' mrdch
ndr.;a;d' miafia t<shg wdj uq.,ka ysñ irK hk nj mejiqjd
u" kd. rdchdg lshkjd —tïn, kd.rdch" ud irK f.dia jevla
ke;' Nd.Hj;=ka jykafia irK hj˜ lsh,d' kkafodamkkao kd
rcq wka;sfï§ ;sirK irK .sh Y%djlfhla njg m;ajqKd'
Bgmiafia ;=is; .uk wj,x.= lr,d wdmyq fl<skau jeähd
wkd:ms K a ä l is g q ; = u df.a ud<s . djg' is g q ; = u d wykjd —u|la
fjfyihs jf.a" fï wfõ,dfõ fldys isgo Nd.Hj;=ka jykai˜
lsh,d' —kkafodamkkao kd rcq oukh lr fï tk .uka˜ lsh,d
nqÿrcdKka jykafia jod<d' —ljqo tA kd rcq oukh lf<a'''˜ lsh,d
weyqjd —fjk ljqo fï uq.,ka ñila˜ Nd.Hj;=ka jykafia jod<d'
n,ka k fldÉpr f.!rjhla wmg we;s f jkjo fï wis ß u;a
yelshdjka .ek wy,d' b;sx wfkams~q isgq;=ud fï mS%;shg Èk
y;la odfka ÿkakd" fï ojfia b|,d'
;j;a ojil uq.,ka uy ry;ka jykafiag Nd.Hj;=ka
jykafia jod<d —ñ.drud;= m%didofha jev bkak NsCIqka jykafia,d
l=iS;j bkakjd" m%ud§j bkakjd" Tjqka ixfõ.hg m;alrjkak"
l=iS; núka uqoj,d wm%ud§ lrjkak" ù¾hh lrjkak˜ lsh,d'
216 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

fï iajdóka jykafia,d odfka j<|,d kdkjd" ksokjd" yßu


lïue,shs' uq.,ka ry;ka jykafia jeähd' m%didoh jï ll=f,a
udmegÕs,af,ka fyd,a,,d lïmdjg m;a l<d' ldur mkaishhlska
hq ; = fï m% d idoh fy<fjk fldg yduq ÿ rejre fyd|g u
ìhm;afj,d nqÿrcdKka jykafia <Õg ÿj,d ldrKh lSjd'˜
wd'''''' tAl uq.,ka f.a mqxÑ boaêhla udmgeÕs,af,ka lrmq˜ lsh,d
lSjdu mkaiShla NsCIqka ixfõ.hg m;a Wkd' O¾uh wjfndaO
lr.;a;d" fjr ù¾hh wrf.k' n,kak mskaj;=ks" fldÉpr kï
yelshdjlao@
tA jf.a u ;= i s ; ÈjH f,da l fha Yl% foúhka f .a úYd,
ffjchka; m%didoh mhska .id fid<jd i;rjrï foúhka mjd
uú;hg m;a l<d' foúhka mjd ìh jqKd' tA fj,dfõ Yl%
foúhkaf.a" ìfidajre /jgqKd¨" weyeõj¨ Yl% foúhkaf.ka
tA boa ê mEfõ nq ÿ rcdKka jyka f ia fka o ls h ,d' —kE tA
Wkajykafiaf.a f.da,fhla uq.,ka ry;ka jykafia˜ tA lsõjd u
—f.da,ku fufyu n,iïmkak kï nqÿrcdKka jykafia fldfydu
n,iïmkak we;so@˜ lsh,d meyeÿkd¨'
;j mskaj;=ks" foaYkdfõ ;sfhkjd m%d;syd¾hh mEï.ek'
nqÿka jykafiaf.a hul uyd m%d;syd¾hh fï ish,af,kau w.%hs'
tljr c,h yd .skaor YÍrh ;=<ska msglrkak Wkajykafiag
mq¿jka'
bka È hdfõ wfYda l wêrdcHdf.a ldf,a t;= u d ;kdÿka
wfYdaldrdu úydrfha fmdl=Kg Èh kEug OïurlaÅ; ry;ka
jykafia nyskafka" isjqre wdldfYa .,jd ;n,d' mqÿuhs fkao@ tA
jf.au ;siai ry;ka jykafia msßksjka mEfõ f;afcda Od;=jg
iujeÈ,d wdldYfha§' w¿ ál wyfia' tA fj,dfõ rc;=ud ;uhs
wdrdOkd lr,d NIaudjfYaI my<g wrka ;sfhkafka' tA jf.au
fud.a.,Smq;a; ;siai uy ry;ka jykafia fyd|gu jhia.; jqK;a
wfYdal rc;=udf.a b,a,Sulg m%d;sydH_h fmkaj,d ;sfhkjd'
—uy fmd<j u fyd,a,kako@ ke;akï fldgila fyd,a,kako@˜
lsh,d ry;ka jykafia úuiqjd' rc;=ud weyqjd —jvd wudre
fldalo@˜ lsh,d' —fldgila fy,ùu wudre nj˜ Wkajykafia
lSjd' wd tAl lr,d fmkajkak lsh,d rc;=ud b,a,d isáhd' uy
fmdf<dfjka fldgila fif,õjd' rc;=ud yßhg meyeÿKd' fï
fud.a.,Smq;a; ;siai uy ry;ka jykafia ;uhs ;=kajk O¾u
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 217
ix>dhkdj mj;aj,d wdfh;a nqoOa Ydifka ia:dms; lf<a' mskj
a ;=k"s
fï ry;ka jykafia ksid ;uhs wfma rgg msßisÿ nqÿ oyu ,enqfKa'
tAl tfyu jqfKa ke;skï wo;a ,xldfõ wms .ia .,a woyk jeÈ
ck;djla jkakg fndfyda ÿrg bv ;snqKd'
b;ska mskaj;=ks" fï Ñ;a; boaêmdoh jvk úg fukak fï
.ek fyd|g u;l ;nd.kak ´k' wêIaGdkh ,sys,aj wrf.k
neye' tfyu jqKdu l=iS; nj yd tlafjkjd' ys; ÒkñoaOh
iuÕ ñY% f jkjd' lïue,s l ñka ñßflkjd' fufyu jq K du
Ndjkd lrkak ud¾.h jvkak neß fjkjd' oEi jid .;a;;a nE'
t;fldg ys; WoaOÉphg yiqfj,d úisfrkak .kakjd' tA jf.au
;ud ;=<g ieÕj .sfhd;a ÒkñoaOhg yiqfjkjd' ndysrg úisÍ
.s f hd;a is ; lduhka g wef,kjd tA j dg ys ; fhduq j q f kd;a
ud¾.fhka neyer fjkakg isÿfjkjd'
tfykï is; iÕjd fkdf.k" yl=¿jd fkdf.k" ±äfldg
fyda ,sys,aj fkdf.k" úiqrejd fkdf.k boaêmdo jvkak fjkjd'
ish,a, flf¾u WfmaCIdj u hs jeo.;a jkafka' fïl ÈhqKq
lr.kak kï wei;a weiska olsk rEm;a" lK;a Yíoh;a" kdih;a
.|iqj|;a" Èj;a rih;a" lh;a myi;a" uki;a wruqKq;a" hk
fï ish,a, wks;H úÈyg jvkak' tfyu ke;akï" i;r uyd
Od;= f,i jvkak" olskak' Od;= ukisldrh jvkak ´k" WfmaCId
iy.;j we,Su;a .eàu;a ÿrelsÍu ;uhs flf,iqkaf.ka ÿreùug
we;s u.'
i;smÜGdkfha isysh msysgqjd Od;= ukisldrfhka" iudêhla
jvd .kakjdo" tys§ i;r uyd Od;= flf¾ mj;skafka WfmaCIdjla'
lsisjlg fkdwe,S fkd.eà fï úÈhg È.ska È.g u Ndjkdj
flf¾ keUqrefj,d yqre lsÍfuka u hs m%;sM, ,nkakg mq¿jka
fjkafka' we;a;g u fïl kSjrK iuÕ lrk fi,a,ula ú;rhs'
ndysr wruqKq ksñ;s Tiafia ys; mj;ajk fldg" kSjrK n,j;a
fjkjd" wfhdaksfida ukisldrh ksid' Ndjkd lrk iuyr Wmdil
mskaj;=ka lshkjd Ndjkd lrk úg uQfKa i;a;= hkjd jf.a"
kslx k<shkjd jf.a lsh,d' Ñ;a; wNHka;rfha ;sfhk flf<iaj,
yeá n,kak' fï is; tl;eklg tl woyilg .kak ;sfhk
wudrej'
mskaj;=ks" ú[a[dKh fmkajk udhdjkag wiqfjkak fyd|
kE' Ndjkd wruqfKka is; t<shg .kak jqfKd;a Ndjkdj leä,d'
218 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

YÍrh mjd fkd ief,k bßhõjl mj;ajkak ´k' YÍrfha


fi<ùïj,g yd fõokdjka g ys ; fhduq l f,d;a " Ndjkdj
w;ru.§ leãug ,la fjkjd' YÍrh flf¾ ndysr wruqKq flf¾
WfmaCIdjg m;ajkak ´k' ys; fkd ief,k úÈyg tl bßhõjl
tlÕ lr.kak ´k' fïjd áflka ál fyd|g mqreÿ lr.kak
´k' YÍrh w;yerodmq fohla úÈhg" ;djld,slj ,nd.;a fohla"
l=,shg .;a fohla" jf.a olskak ´k' i;r uyd Od;=ka f.a
fláld,Sk tl;=jla ú;rhs lsh,d olskak ´k' kej;;a lshkafka
WfmaCIdj u hs jeo.;a' wef,kak;a tmd .efgkak;a tmd lsisu
foalg' fï boaêmdoh jvk yeá nqÿrcdKka jykafia fmkajd
jod<d'
—h:d WoaOx ;:d wfOda - ;:d WoaOx h:d wfOda˜ —hg hï fia
o Wv;a tfia u hs' Wv hï fia o hg;a tfia u hs'˜ —WoaOx mdo;,d
wfOdaflai u;a:ld ;p mßhka;x mQrx kdkdmamldriai wY=Ñfkda
mÉpfjlaL;s'˜ ysi isg mdo hg olajd yulska iSud jQ fï YÍrfha
mj;skf a ka kdkdm%ldr jQ wY+Ñfhka msß flaid ^flia&" f,daud ^f,dï&"
kLd ^ksh&" oka;d ^o;a&" ;fpda ^iu&" uxix ^uia&" kydre ^kyrje,a&"
wÜÀ ^weg&" wÜÀñÊcx ^weg ñÿ¨&" jlalx ^jl=.vqj&" yohx
^yDoh jia;=j& hlkx ^wlaudj&" lsf,daulx ^uyd m%dùprh&" msylx
^nvÈj&" mmamdix ^fmky¿&" wka;x ^l=vd nvje,a& wka;.=Kx
^uy nvje,a&" WoÍhx ^fkd meiqkq wdydr iys; wdudYh&" lÍix
^wY+Ñ&" u;a:¨x.x ^ysiafud<&" ms;a;x ^ms;&" fiïyx ^fiu&" mqífnda
^ierj&" f,days;x ^f,a&" fiafoda" ^oyÈh&" fïfoda ^f;,aukao&" wiaiq
^l÷¿&" jid ^jqreKq f;,a&" fÄf,da ^fl<&" isx>dksld ^fydgq&"
,isld ^i|ñ÷¨& uq;a;x ^uQ;%&" wdÈh hs' fï mskaj;=ka fïjd tlla
.dfka ms<sl=,a iys;j jvkak ´k' kqjKska olskak ´k' fï
w;yer±ñh hq;= úkdYh Wreu lr.;a i;r uyd Od;=kaf.ka
ieliqKq ;djld,sl foa ljodyß ojil wm w;yer od,d fmd<jg
miafj,d hkjd' fïjd flf¾ WfmaCIdjgu m;ajkak ´k' wms
w,a,f.k bkak ksid zuuZ zuf.aZ zuf.a wd;auhZ úÈhg olskjd'
tA;a tfyu foaj,a tllaj;a kE'
b;ska flfkla Ndjkdjla jefvkafka kE lsh,d ueisú,s
k.kjd kï" fyd|g n,kak tlaflda hula w,a,f.k we,s,d'
tfyu ke;skï .eá,d' kSjrK ;=< ys; .s,s,d' fuhska ñfokak
W;aidy lrkak ´k'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 219
Nd.Hj;=ka jykafia foaYkd lrkafka" we,Sï .eàï ÿre lr
WfmaCIdjg m;afj,d —h:d r;a;sx ;:d Èjd - ;:d r;a;sx h:d
Èjd˜ zoj,a hïfiao" ?;a tfiauhs' ? hïfiao oj¨;a tfiauhs'Z
wd§ úÈyg fï boaêmdoh jvkak ´kE lsh,d' Èjd ix{dj;a
wdf,dal ix{dj;a jvjd.kak flkdg Èjd ? fjkila ke;sj
t<sh w÷r fjkila ke;sj Ndjkdj jvjd.kak mq¿jka lsh,d'
b;ska mskaj;=ks" ÿ;sh M, iQ;% foaYkdfõ § Nd.Hj;=ka jykafia
foaYkd lrkjd" hfula i;r boaêmdo ukdfldg jvkjd o" Ndú;d
lrkjdo" nyq, f,i jvkjd o" ldrKd y;la m%;sM, y;la tA
whg ,efnkjd lsh,d' mqßiy;s iQ;%fha ^wx.=;a;r ksldh i;a;l
ksmd;fha& i|yka fjkjd fï ldrKd y;'
01' —ÈÜfGj Oïfï má.Ép w[a[x wdrdfO;s'˜ ^fï Ôú;fha
§ u W;=ï jQ wry;a nj ,eìh yelshs'&
02' —w: urK ldf,a w[a[x wdrdfè;s˜ ^urKdikakfha § fyda
wry;ajh idCId;a lrkakg mq¿jka&
03' —w: m[a[ka;x ´rïNd.shdkx ixfhdackdkx mßCLhd wka;rd
mßksíndhs fyda;s˜ ^wkd.dój nUf,dj bmÈ,d wdhqI Nd.hla
ú|,d msßksjka mdkjd'&
04' —WmyÉp mßks í ndhs fyda ; s ˜ ^wkd.dój nUf,dj bm§
iïmQ¾K wdhqI f.j,d msßksjka mdkjd'&
05' —wixLdr mßks í ndhs fyda ; s ˜ ^wkd.dój nUf,dj bm§
wdhdihla ù¾hhla fkd lr msßksjka mdkjd'&
06' —iixLdr mßksíndhs fyda;s˜ ^wkd.dój nUf,dj bm§ b;d
fjfyi ù ù¾hfhka hq;=j W;aiyd lr,d msßksjka mdkjd'&
07' —Woaox fidaf;da fyda;s wlksÜG.dó˜ ^wúy" w;mam" iqoiai"
iqoiaiS" wlksÜG lshk iqoaodjdi n%yau f,dal mfya ms<sfj,ska
bm§ msßksjka mdkjd'
n,kak fldÉpr wisßu;a o lsh,d' ñksiaiq ys;df.k bkafka
foúhkag" n%yauhskag O¾uh wjfndaO lrkak nE lsh,d' fukak
tAjdg kshu ms<s;=re yd idCIs' mskaj;=ks" ±ka Tng u;lo wms
i;r boaêmdo ms<sn| lS ldrKd boaêmdo jeãfï§ ±k.; hq;=
lreKq rdYshla foaYkd j,ska wm Wmqgd ±lajQjd'
220 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

b;ska" wm iS,h wdrCId lr .ksñka wdydrfha muK ±k


.ksñka" kSjrK hgm;a lr .ksñka" Ndjkdj ÈhqKq lr .ksñka"
wIaG iudm;a;s wd§ OHdk jvjd .ksñka" tA ;=< úo¾Ykd jvñka
fï Ôú;h ;= < § u fï f.!;u nq o a O Ydikh úheflka k g
u;a f ;ka W;= ï ks ¾ jdK iïm;a idCId;a lr.ka k jd ls h ,d
wêIaGdkhla we;slr.kak'
idÿæ idÿææ idÿæææ
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 221

.re;r uyd ix>r;akfhka wjirhs'


Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
§¾> ixidr .ufka ukqIH Ôú;hla ,eîu wmg tla kjd;eka
m<la muKhs' nqÿrcdKka jykafia kulf.a O¾uh wmsg uqK
fkd .eiqkd kï" tA ry;=kfa .a O¾uh wmg y÷kd.kak fkd ,enqKd
kï wmg fï ukqIH Ôú;fha jákdlu f;areï .kak ,efnkafka
keye' fï ukqIH Ôú;h fu;rï u jákjdo fïl t;rï u
ÿ¾,Nhs lshd ±k.kakg mq¿jka jqfKa nqÿrcdKka jykafiaf.a
O¾uh ;=<ska' tA nqÿrcdKka jykafia y÷kdf.k Wkajykafia jod<
O¾uh wm y÷kdf.k wud uy ksjka ÿgq ry;ka jykafia,d fï
ud¾.fha yeisfrk tA ksflf<ia jQ W;=uka y÷kd.kak wms oCI
fjkak ´kE' nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djl orefjla" nqÿrcdKka
jykafiaf.a Y%djl ÈhKshla fjkakg wmsg ,enqfKd;a fï f,dafla
bkak fY%aIaG u W;=ï u flfkla njg wms m;afjkjd' tA ksid
mskaj;=ks" wms fï f.jd f.k wdmq ixidr .uk fï O¾uh ;=<ska
ys;k fldg f;afrkjd fldhs jf.a .uklao wms weúÈka ;sfhkafka
lsh,d' wmsg hkak ;shk .uk Nhdkl .ukla' fï Ôú;fha §
wms wvqu ;rfï fida;dmkakj;a fkd jqfKd;a wmg Wreujkafka
i;r wmdh yryd hkak ;shk .ukla'
222 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

mskj a ;=k"s nqoê


a u;a Y%djlhd ys;kak mq¿jka flkd nqÿrcdKka
jykafiaf.a O¾uh lrd meñfKkjd' ÿ¾,N ukqIH Ôú;h ;=<§
uykaishla .kakjd nqÿrcdKka jykafia jod< wdldrhg ys;
ixjr lr.kak" lh ixjr lr.kak" jpkh yiqrej.kak"
uykais .kakjd' b;ska wo ojfia fï mskaj;a msßig wms lshd
fokak n,dfmdfrd;a;= jkafka ù¾hh boaêmdoh .ek' ù¾hh .ek'
mskaj;=ks" wmg f.dvla ke;af;;a ù¾hh u ;uhs' b;ska wms
f.dvla uykais fjkak ´kE wfma Ôú; ;=< fï ùßh we;slr
.kak' mskaj;=ks" fï i;r boaêmdo O¾uhka wm ;=< ;shkjd'
tAjd ÈhqKq lr.kak uykais .kak ´kE' Pkao" Ñ;a;" ù¾hh"
ùuxid fukak fï lshk i;r boaêmdohka nqÿrcdKka jykafia
ukd fldg foaYkd lr ;sfnkjd' th jvk wdldrh;a fmkak,d
;shkjd' mskaj;=ks" fï i;r boaêmdohka y;ßka tlla fyda wms
we;s lr.kak ´kE' wms ys;uq flfkl=g leue;a;la ;shkjd
ud¾. M, ,nkakg tAlg lshkjd Pkao boaêmdoh lshd' tA leue;a;
;=<;a wr ù¾hh ;shkjd" wêIaGdkh;a ;shkjd" úuiSu;a ;shkjd'
yenehs m%lgj ;sfhkafka fudllao@ leue;a; Pkao boaêmdoh'
fïflÈ Tn ;SrKh lrkak ´k Tn ;=< m%lgj ;sfnkafk
fudllao lsh,d' tAl wms okafka keye' ;ks ;ksj Tn ys;kak
´kE ud ;= < leue;a ; o ;s f hka f ka tfyu ke;a k ï Ñ;a ;
boaêmdoho@ Ñ;a; lSfõ wêIaGdkhla ;shkjd fldfydu yß fïl
lr .kakjd lsh,d' B<Õg ù¾hh o ;sfhkafka lsh,d Tn kqjKska
l,amkd lrkak ´kE' tA jf.a u úuiSu tA lshkafka fï ;=<Kh
lr,d n,kak mq¿jkalu' b;ska fï tlla m%lg fj,d ;shkjd'
;uka f;areï wrka ÈhqKq lr.kak ´kE' flfklaf.a úuiSu
fhda k s f ida ukis l drh n,j;a ' flfkla f .a ù¾hh n,j;a '
mskaj;=kag wkak tAl y÷kd.kak mq¿jka tAl y÷kdf.k tAl
ÈhqKq lr.kakg ´kE' b;ska nqÿrcdKka jykafia boaêmdo .ek
foaYkd l< fldgila ixhq;a; ksldfha mfya fol fldgfia ;shkjd
boa ê mdo ixhq ; a ; h ls h ,d' tA f lÈ iïmQ ¾ Kfhka u fï i;r
boaêmdo jvk wdldrh nqÿrcdKka jykafia fmkak,d ;shkjd'
mskaj;=ks Tn n,kak tA wud ksjka ÿgq ry;ka jykafia,d fmd;
tA ksflf<ia jQ W;a;u W;a;udúhkaf.a pß; .ek Tjqka ;=< ;snQ
ù¾hh fldÉpr o ls h ,d" tA l uyd mq ÿ u tlla ' ms k a j ;= k s "
nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a O¾uh flfrys flfkl= k a f .a is ;
meyefoka f ka ke;a k ï tA l uy wjdikdjla ' wNd.Hhla ' tA
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 223
ry;=kaf.a O¾uh flfrys flfkl=f.a ys; meyefokjd kï tAl
jdikdjla' fndfyda fofkl=f.a ys;a meyefokafka keye b;ska
mskaj;=ks" fï ù¾hh lshk tl wmsg wvqhs' yenehs wmsg ÈhqKq
lr.kak yelshdj ;shkjd' tA ry;ka jykafia,d ;=< ;snQ ùßh
.ek lshjk fldg" wykfldg tA pß; .ek wms ±k.kakfldg
wm ys; ;=< ù¾hh we;sfjkjd' ù¾hh n,j;a fjkjd' tA we;sjk
ù¾hh ;=<;a leue;a;la ;shkjd" B<Õg wêIaGdkhl=;a ;shkjd"
úuiSu;a ;shkjd' n,j;a fj,d ;sfhkafka fudllao ù¾hh hs'
wkak tA ;=<k
s a y÷kdf.k ÈhqKq lr.kak ´kE fï ud ;=< ;sfhkafka
ù¾hh hs lsh,d' b;ska tfyu y÷kd.;af;d;a wmg mq¿jka fjkjd
fï ish¨ ÿla CIh lr,d odkak' fï Ôú;fha § u fida;dmkak
fjkak mq¿jkalu ;shkjd' ilod.dñ fjkak mq¿jkalu ;shkjd'
wkd.dñ fjkak mq¿jkalu ;shkjd' ta jf.au wry;ajh g m;aùfï
yelshdj ,efnkjd'
mskaj;=ks" ±ka fï boaêmdohka jeãfï m%;sM,hla yeáhg
;shkjd wksjd¾hfhka u tlaflda wry;a M,h idlaId;a lrkjd'
tfyu;a ke;akï wkd.dó fjkjd' tA ksid mskaj;=ks" wms f;areï
.kakg ´ks wm ;=< ;sfnk ù¾hh m%lg lr,d .kak' wms Bg
oCI fjkakg ´kE'
nqÿrcdKka jykafia fmkajkjd fï ù¾hh boaêmdoh fldhs
wdldrfhkao jvkafka lsh,d'
ojila nqÿrcdKka jykafia <Õg flfkla weú,a,d wykjd
Y%uK Nj;a f.!;uhka jykai" fï ÿl fldfyduo ch .kafka
lshd' nqÿrcdKka jykafia fmkajd ÿkakd' —ùßfhak ÿlaLx wÉfÉ;s˜
fudllao foaYkd lf<a@ —úßfhak ÿlaLx wÉfÉ;s˜ ù¾hfhka u hs
ÿl ch.kak ;sfhkafka' wkak n,kak fï ÿl ch.kak ;sfhkafka
ù¾hfhka u hs' mgka .kakd ,o ù¾hhla wm ;=< ;sfhkak ´kE
keye lsh,d lsisjl=g lshkak neye' mskaj;=ks tA ùßh ;ud ;=<
;shkjd' m%lg lr,d .kak oCI fjkak ´kE' tAlg ksrka;rfhka
u tA ry;=kaf.a O¾uh Y%jKh lrkakg ´kE' tA ry;ka jykafia,d
.ek wykfldg ;ukag n,j;a ù¾hhla we;sfjkjd' tA ry;a
f;rKs j re .ek wyk fldg n,j;a ù¾hhla we;s f jkjd'
fldfydu yß uu fïl lr.kak ´kE' fï ,enqKq wjia:dj u.
wßkak fyd| keye lsh,d thd n,j;a f,i ù¾hh jvkjd' tA
ù¾hh ;uhs wmsg lrkak ;sfhkafka' wm ;=< we;sfjkjd wl=i,a'
224 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

wl=i,a we;sjqKdu y÷kdf.k tAjd m%ydKh lrkak oCI fjkak


´kE' tA jf.au tA lshk wl=i,a m%ydKh lrk fldg w¿;ska
wl=i,a yg.kak mq¿jka' wmg ù¾hhla ;sfhkak ´kE tAjd;a
m%ydKh lrkak' tAlg lshkjd i;r iuHla m%Odk ù¾hh lsh,d'
tA ;=<ska ;uhs fï ù¾hh ÈhqKq lr,d .kak ;sfhkafka' B<Õg
wm ;=< ;shk l=i,hka ÈhqKq lr.kak ´kE' kQmka l=i,a Wmojd
.kak oCI fjkak ´kE' tAl lrkakg mq¿jka fjkafka ;uka
ù¾hhjka;fhla lsh,d y÷kdf.k ysáfhd;a ú;rhs' fï nqoaO
Ydikh wmg f;afrkjd ù¾hhjka;hkaf.a Ydikhla lsh,d
fkao@ tl, isá ish¿ fokd u ù¾hfhka fïl ch.%yKh lr,d
;shk nj fmakjd'
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia fï ù¾hh .ek foaYkd lrmq
fkdfhla wjia:d ms<sn| O¾uh ;=< i|yka fjkjd' tA ;uhs
nqÿrcdKka jykafia bkaøsh O¾u .ek foaYkd lsÍfï§ ùßh
bkaøshla jYfhka ÈhqKq lrk wdldrh ms<sn|j fmkajd fokjd'
B<Õg fï ù¾hh bkaøsh n,hla njg m;afjkjd' tA .ek l:d
lrkjd' B<Õg fndÊ®x. O¾u ;=<;a ù¾hh .ek l:d lrkjd'
fld;ekl§;a fï ù¾hh tA wdldrfhka u ;uhs wmg ÈhqKq
lr.kak ;sfhkafka' fldfyduo Wmka wl=i,a m%ydKh lsÍug;a"
kQ m ka wl= i ,a kQ m oùug;a ls h k ldrKd hgf;a ' ms k a j ;= k s "
nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a Ôú;fha ne¨fjd;a wmg yuq f jkjd
nq ÿ .= K w;r n,ka k —úÊcdprK iïmka k .= K h˜ ta f lÈ
Wkajykafia boaê m%d;syd¾h .ek fï úÈyg foaYkd lrkjd'
Wkajykafiag mq¿jkalu ;snqKd fï uy fmdf<dfõ lsñÈ,d fjk
;eklska u;=fjkak' B<Õg c,fha ilauka lrkak mq¿jkalu
;snqKd' .ia" .,a" m¾j; fï ish,a,la u úksúo fkd fmkS .uka
lrkak mq¿jkalu ;snqKd' wkak fï úÊcdprK iïmkak .=Kh'
b;ska wms tAjd fyd|g y÷kd.kakg ´kE' mskaj;=ks" nqÿrcdKka
jykafiaf.a Ôú;h yß iqkaor tlla' Wkajykafia iuyr úg md
.ukskau .uka lrkjd' ish¿ i;a;ajhskag msysg jkakg' B<Õg
Wkajykafia boaêfhka jevu lrkjd' n%yau f,dalj,g" ÈjH
f,dalj,g kuq;a ukqIH f,dalfha § Wkajykafia fndfyda ÿrg md
.ukska u hs jevu lr,d ;sfhkafka oyï foikakg'
mskaj;=ks" fï Ydikfha i;r boaêmdohka Pkao" Ñ;a;"
ù¾hh" úuxid lshk fïjd nyq, jYfhka jvmq uyd f;rjre
ysáhd' tA w;r wmg yuqfjkjd fud.a.,a,dk uy ry;ka jykafia"
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 225
fï boa ê mdohka nyq , jYfhka jvmq flfkla ;uhs ljq o
fud.a.,a,dk uy ry;ka jykafia' uq.,ka uy ry;ka jykafiag
fkdfhla wdldrfha boaê m%d;syd¾h mEfï yelshdj ;snqKd' kuq;a
nqÿrcdKka jykafiaf.a fï O¾uh mqrdu lshjkfldg wmg
f;afrkjd Wkajykafia boaê m%d;syd¾hj,g t;rï ;ekla ÿkafka
keye' mskaj;=ks" fï boaêmdohka ÈhqKq l< hq;af;a ydialï
fmkajkak fkfjhs' p;=rd¾h i;HhdjfndaOh lrd f.kshkakhs'
ke;akï wms w÷frhs bkafka' wmsg yß foa wyqfj,d keye' wfma
ys; p;=rd¾h i;Hh O¾uh lrd hkjd kï wms wdf,dalh lrd
hkjd'
mskaj;=ks" wmg mq¿jkalu ;sfhkak ´ks fï úßh boaêmdoh
jvkak' wms ±ka lSjfka ÿl ch .kak ;sfhkafka fldfyduo@
lsh,d Tõ ÿl ch.kak ;sfnkafka ù¾hfhka u hs' tAlg lshkjd
—ùßfhak ÿlaLx wÉfÉ;s˜ fïl ;sfhkafka wd,jl iQ;%fha' wd,jl
wykjd —fldfyduo ÿl ch.kafka˜ nqÿrcdKka jykafia ms<s;=re
fokjd ù¾hfhka u hs ÿl ch.kak ;sfhkafka lsh,d'
B<Õg wms f;areï.kak ´kE fï ù¾hh boaêmdoh ;=<ska
p;=rd¾h i;Hh wjfndaOh lrd hkakg wjYHh uQ,sl lreKq
fudkjdo lsh,d' t;fldg ta ms<sn|j ;uhs wms wo ù¾hh
boaêmdoh ;=<ska bf.k .kafk' óg fmr Tn Pkao boaêmdoh
.ek l:d l<d' Bgmiafia Ñ;a; boaêmdoh .ek l:d l<d' b;ska
mskaj;=ks" wmg wo bf.k .kak ;sfnkafk úßh boaêmdoh .ek'
mskaj;=ks" wms ljqre;a okakjd fï ù¾hh ke;akï is,a rlskak;a
neye fkao@ wmg iudoka jQ iS,h wdrCId lr.kakg ù¾hhla
´kE' ke;sj fïl lrkak neye' tA jf.au i;r i;smÜGdkh
jvkjd kï th;a ù¾hh u;hs lrkak ;sfhkafka' ±ka wms n,uq
tal jvk wdldrh fldfyduo@ lsh,d —wd;dmS˜ tA lsõfõ fudllao
flf<ia ;jk ù¾hh' B<Õg fudlla o ´k ziïmcdkZ ukd
kq j K;a " is y s h ;a ´kE' fï flf<ia ;jka k ' tfykï i;r
i;smÜGdkhu jvkak ;sfhkafka ù¾hfhka' t;fldg n,kak Tn
iudoka fj,d bkakjd mxpiS,h' tA iudoka jQ iS,h wdrCId
lr.kak wmg ù¾hhla ´kE' tA ù¾hh ;shk flkd fudlo
lrkafka is,a mohla levqfkd;a tA nj ±k.;a blaukg u thd
ixjr fjkjd' wêIaGdkhla we;s lr .kakjd ñkamiafia wdfha
lrkafka keye lshd' wkak ù¾hh ;shk flkd' mskaj;=ks" ug
ojila tl Wmdil uy;a;fhla yuq jqkd yqÕdla ù¾hh ;shk'
226 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

fï fmdf<dkakrej me;af;a' ojila lSjd —iajdñka jykai wfma


f.a <Õ mqxÑ fod<la ;shkjd' uu mdkaor folg ;=kg ú;r
ke.sg,d fodf<a neye,d tAfla ilauka lrkjd' tAl wy,d ug
mqÿu ys;=kd' mqÿu ù¾hhla' Wfoa mdkaor my ú;r fjk lï
fuhd fïl lrkjd' kskao tkafka keye' fï O¾uh ,enqKg
miafia mqÿu ù¾hhla tAl' thd tA úÈhg ll=, f;uñka ilauka
lrkjd' i;r i;smÜGdkh ;=, u isysh mj;ajkjd' tA úÈhg
thd ksÈu; tkfldg ilauka Ndjkdj lrkjd' úkdä úiaila
ú;r" wdfhu;a ys|ñka Ndjkd lrkjd' fïl uy mqÿu tlla'
tA jf.au ;uhs mskaj;=ks" ry;ka jykafia,df.a Ôú;h .ek
n,k fldg wmg mqÿu ysf;kjd' tA ry;ka jykafia,d ;=< ;snQ
ù¾hh wkka;hs' mskaj;=ks" ojila uyd mka;l ry;ka jykafia
wêIaGdkhlA we;s lr .;a; fï ;Kaydj keue;s yq, W.=,a,d
ouk ;=re uu ke.sákafka keye lshd ±ä wêIaGdkhlska hq;=j
Ndjkdjg jdäjqkd' yß mqÿuhs tA ù¾hh' tA jf.a u hs nqÿrcdKka
jykafiaf.a fndai;a wjêh' tod fndaê uQ,fha§ lrmq ù¾hh tal
p;=rx. iukakd.; ù¾hh' uu nqÿfj,d ñi ke.sákafka keye
lsh,d' uyd n,mrdl%ufhka fï wefÕa ;shk f,a" uia Tlafldu
fõ,s,d .sh;a fï O¾uh wjfndaO jk ;=re ke.sákafka keye'
wkak tAlhs ù¾hh' mskaj;=ks" tA wud ksjka ÿgq ry;ka jykafia,d
.ek ud¾.h ÈhqKq lrmq wh .ek wmg wykfldg ;uka bkak
;ek .ek ;ukag f;afrkjd' ;uka lrkafka l=ulao lsh,d fkao@
wkak t;fldg ;uka ys;kjd" wfka uu;a fïl fldfydu yß
lr.kak ´kE lsh,d ;uka ;=< f,dl= ù¾hhla we;s lr.kakjd'
±ka n,kak wr Wmdil uy;a;hd lrk ù¾hh tfyu ;uhs
ch.kafk' tn÷ wh fï Ôú;hg /ljrKhla" ms<sirKla"
wdrCIdjla we;s lr .kakjd' wms okake;s tA jf.a wh fldÉpr
bkakjdo@ ±ka iuyr iajdñka jykafia,d bkakjd' Wkajykafia,d
isxy ffiHdfjka hq;j= rd;sf
% hys isyf
s hka u ksko
a g hkjd' isyf
s hka
u wjÈ fjkjd' Bgmiafia tl È.g u Ndjkd lrkjd' wkak wms
f;areï .kakg ´kE wmsg;a mq¿jkalu ;sfhkjd fï ù¾hh
boaêmdoh ÈhqKq lr .kak' ug kï fïl lrkak nE lshd ldgj;a
lshkak neye'
mskaj;=ks" wmsg O¾uh wjfndaO lr.kak mq¿jkao neßo
lshk ldrKh nqÿ flfkl=g ú;rhs lshkak mq¿jka' wfma Y%oaOdj"
ù¾hh B<Õg i;s" iudê " m%{d fï bkaøshka ÈhqKq fj,d
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 227
;sfhkafka fldfyduo@ fldhs wdldrhgo@ lsh,d lshkak ry;ka
jyka f ia g j;a neye' nq ÿ flfkl= g muKhs ' wehs tA bka ø s h
mfrdamßh;a; {dkh nqÿrcdKka jykafiag muKhs ;sfhkafka'
ry;ka jykafia,dg keye' wms lrkak ´fka fudkjdo tfykï
W;aidy lrkakg ´kE' ù¾hh we;s lr.kakg ´kE fïl wjfndaO
lr.kakg' mskaj;=ks" fï .ek wmg bf.k.kak ,iaik iQ;%
foaYkhla ;sfhkjd ixhq;a; ksldfha tA iQ;%fha ku ;uhs —n%dyauK
iQ;%h˜' tl n%dyauKfhla ysáhd WkakdN lsh,d fï n%dyauKhd
wdkkao iajdñka jykafiaf.ka wykjd ;:d.; nqÿrcdKka jykafia
l=ula wruqKq lr,d o O¾u foaYkd lrkafka lshd' tA fj,dfõ
wdkkao yduqÿrefjda ms<s;=re fokjd fï leue;a; m%ydKh lsÍu
msKsi ;uhs oyï foikafka nqÿrcdKka jykafia lsh,d fï
n%yauKhdg ms<s;=re fokjd' Bgmiafi fï boaêmdo .ek lsh,d
fokjd' b;ska tA O¾uh Y%jKh lrmq n%dyauKhd wjfndaOfhka u
f;rejka irK hkjd' tA fj,dfõ wdkkao iajdñka jykafia
n%yauKhdf.ka wykjd mskaj;a n%dyauKh" Tn fufy tkak
leue;a;la ;snqKdo@ tfyuhs iajdñks" ms<s;=re ,enqKd' miafia
wykjd tA leue;a; fu;ekg wdjdg miq ke;s Wkd fkao tA
leue;a; ±ka ikais÷kd fkao lsh,d' Bgmiafia wykjd fufy
tka k wêIa G dkhla ;s n q K d fka o ls h ,d' ;s n q K d ±ka tA l ;a
ixis÷Kdo@ wykjd' wdjdg miafia Tõ lshkjd' mskaj;a n%dyauKh"
Tng ù¾hhla ;snqKdo wykjd tkakg' ;snqKd lshkjd' ±ka tA
ù¾hh iïmQ¾K hs' Tn hï úuiSula l<do@ kqjKska úuiqjdo@
tfiah iajdñkS lshkjd' t;fldg wykjd ±ka tAl;a iïmQ¾Khs
fkao lsh,d'
mskaj;a n%dyauKh¦ fukak fïl ;uhs leue;a; m%ydKh
lsÍu msKsi oyï foikjd lsh,d lshkafka' ±ka t;fldg fuhd
wdfõ leue;a;" wêIaGdkh" ù¾hh iy úuiSulska hq;=jhs' fï
úÈhg wdkkao iajdñka jykafia n%dyauKhdg O¾uh foaYkd l<d'
±ka wms lsõjd ù¾hh boaêmdoh jvkakg ´kE wr i;r iuHla
m%Odk ù¾hfhka nj' t;fldg i;r iuHla m%Odk ù¾hfhka
;uhs fïl ÈhqKq lrkak ;sfhkafka' jvkak ;sfhkafka' tA
fldfyduo —úßh iudê m%Odk ixLdr iukakd.; boaêmdoxNdfõ;s'˜
tAl i;r iuHla m%Odk ù¾hfhka ;uhs lrkakg ´kE'
nq ÿ rcdKka jyka f ia fmka k q j d w;S ; fha hï flfkla
boa ê mdohka jevq j d kï j¾;udkfha flfkla jvkjd kï
228 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

wkd.;fha hï flfkla jvhs kï fï úÈhguhs lrkak ;sfhkafka


fï i;r iuHla m%Odk ù¾hfhka u hs fï boaêmdoh jvkakg
´kE' fï y;r u ;sfhkafka tA úÈhg u hs' leue;a;" wêIaGdkh"
ù¾hh" úuiSu fï Tlafldu lrkak ;sfhkafka fï úÈhghs' úßh
iudê mOdk ixLdr iukakd.; boaêmdo' tAl Ndjkdfjka ;uhs
wmg iïmQ¾K lr.kak ;sfhkafka' fïl nqÿrcdKka jykafia
fmkak,d ;sfhkjd uysoaêl lshk iQ;% foaYkdfõ' tAl ;sfhkafk;a
ixhq;a; ksldfha boaêmdo ixhqla;fha' b;ska wms lsõjd i;r iuHla
m%Odk ù¾hfhka úßh boaêmdoh iïmQ¾K lr.kakg ´kE lsh,d'
fldfyduo wkqmamkakdkx mdmldkx" wl=i,dkx Oïudkx wkqmamodh'
Pkaox cfk;s jdhu;s ùßhx wdrN;s Ñ;a;x m.a.kayd;s moy;s'Z
tA wdldrfhka l< hq;= l%uh wmg lsh,d fokjd' wm ;=<
;sfhk wl=i,a m%ydKh lrkak' ±ka n,kak mskaj;=ks" fï
mxp kSjrK lduÉPkaoh" jHdmdo" ÒkñoaO" WoaOÉp l=lal=Ép"
úÑlsÉPd' ug u;lhs .Kl fud.a.,a,dk iQ;%fha ;shkjd iuyr
úg Tn wy,d we;s tAfla ;shkjd is,aj;a NsCIqj mxpkSjrK
y÷kdf.k m%ydKh lrkak ´k lshd' ±ka iuyr flfkl=g
mxp kS j rK y÷kd.ka k j;a neye' hgfj,d hkjd mxp
kSjrKj,ska' lduPkaofhka" jHdmdofhka" ÒkñoaOfhka hgfj,d
hkjd fydhd.ka k j;a neye' kuq ; a ù¾hh ;s h k flkdg
fydhd.kak mq¿jka' tA ù¾hh ;sfhk flkd fïjd y÷kdf.k
m%ydKh lrkjd' fï ud ;=< ±ka ;sfhkafka lduPkaohla" ud ;=<
;sfhkafka jHdmdohla' ;ry is;la ;sfhkafka fïl m%ydKh
lrkak ´kE' iuyr úg n,kak wms l,amkd lrf.k .sys,a,d
wms okafk u kE lduPkaoh .ek ys; ys;d fndfyda ÿr .sys,a,d
iuyr úg Ndjkdjg jdäfjkjd meh .dKla wms b|f.k
bkakjd' Tn ys;kak wms ish¿ fokdu nqoaOdkqiai;sh ukisldrh
lrkjd' kuq;a ál fj,djlska fjk wruqKlg .sys,a,d tlaflda
ffu;s%h wms jv jvd bkakjd fjk wruqKlg .sys,a,d lduPkaoh
.ek ys; ys;d bkakjd okafk u keye' Bg miafi wms ys;kjd wd
Ndjkdj fyd|g flrek lsh,d fkao'
±ka n,kak tA fõ,dfõ lduPkaohg ys; fhduqjqKdg miafia
ms k a j ;= k s " wmg tA bßhõfjka bka k fldg lfha fõokdjla
±fkkafka keye' wmsg lsisu fõokdjla keye' wr wruqK Tiafia
ys; ys; .sys,a,d ufkda f,dalhl wms ießir,d okafka u keye'
wkak n,kak tA ksid wms uykais .; hq;=hs fï ù¾hh ÈhqKq
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 229
lr.kak' fï ù¾hh boaêmdoh Ndjkdfjka ÈhqKq lr.;af;d;a
Èín jla L q " Èín fida ; " B<Õg mrÑ;a ; úcdkk {dkh fï
Tla f ldu ,nd.ka k mq ¿ jka l u ;s f hkjd' b;s k a wms ys f ;a
iudêhla we;s lr.kak ´k tlafld iu:h ;=<ska" fyda úo¾Ykdj
;=<ska' fïjd wms fhdod .kakg u ´kE' wfma wruqK tA úÈhg
Ndjkdfjka iïmQ¾K lr .;a;du wms kj;skafka keye' p;=rd¾h
i;Hh O¾uh wjfndaOh lrd f.kshkjd' Tn wy,d we;s ry;ka
jykafia kula lshkjd fkao ug fï ÈínplaLq {dKh ,nd.kak
Wjukdjla ;snqfKa keye' fï Èjeia kqjK Wmojd.kak ug
Wjukdjla ;snqfKa keye lsh,d'
t;fldg mskaj;=ks" wmsg is,a rlskak B<Õg Ndjkd lrkak
ish¨ lghq;= lr.kak wmg ;sfhkak ´ks wdroaO ù¾hhla" wrUk
,o ù¾hhla" ;sfhkakg ´kE' ù¾hhjka;hska u hs ch wrka
;s f hka f ka ' tA l hs nq ÿ rcdKka jyka f ia jodf<a ÿl ch.ka k
;sfhkafka u ù¾hfhka lsh,d' fjk l%uhla keye' iuyr úg
wms Ndjkd lrk fldg fïl Ndjkdfjka iïmQ¾K lroa§ mxp
kSjrKj, hgm;a ùula ke;akï wmg ysf;kjd j;=r álla
fndkak ´kE lshd j;=r fndkjd' Bgmiafia ke.sg,d hkjd t<shg'
wdfha tkakï lsh,d ys;df.k' lrkak neye' ilauka Ndjkdj
lrkak .shdu;a Tfydu fjkjd' wkak n,kak wms fkd is;+ úÈhg
tA foaj,a isoaO fjkjd' Bgmiafia Ndjkdj tA úÈhg u lvdlmam,a
fjkjd' lrkak fjkafka keye' tA fudlla yskao o@ ù¾hh ke;s
yskaod' mskaj;=ks" wms Ndjkd lrkfldg wmsg mq¿jkalula ;shkjd
kï Ndjkdjg biair úkdä úiaila ú;r jf.a ilauka lr,d
Ndjkdjg jdäfjkak ysf;a tlÕ nj blaukg we;s lr.kak
mq¿jkalu ;sfnkjd' t;fldg wmg mq¿jka wl=i,a y÷kdf.k
m%ydKh lrkak' tA ksid wl=i,a m%ydKh lsÍug yeufj,dfõ u
;sfhkak ´kE mgka.kakd ù¾hh'
mskaj;=ks" wms ys;uq fï fudfydf;a wl=i,hla wmsg we;s
jqKd lsh,d' t;fldg fudlo l<hq;af; fï fudfydf;a u ta
wl=i,h m%ydKh lrkak ´kE' nqoaO foaYkdjl nqÿrcdKka
jykafia fmkajkjd rd.hla we;sfjkjd kï jdäù b¢oa§ tu
rd.h t;ek u m%ydKh lrkak lsh,d' B<Õg isgf.k boa§
rd.hla oafõYhla we;sfjkjd tAl isgf.k isáoa§ u m%ydKh
lrkak ´kE' fïflÈ isysh yd ù¾hh fol iudkj ;sfhkak
´kE' n,kak isysh ;sfnk ;=re ;uhs wms Tlafldau lrkafka'
230 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

wfma isysh ´kE u fudfyd;l ke;sfjkak mq¿jka B<Õ fudfydf;a


o okafka keye' tA ksid wms ljqre;a CIK iïm;a;sfha jákdlu
y÷kd.kak ´kE' wms okafka keye B<Õ fudfydf;a ke;sfjkak
mq¿jka' iuyr whg isys ke;s fjkjd wdfha isysh tkafka keye'
bjrhs Tlafldu ;uka lrmq lshmq foaj,a fudllaj;a u;l keye'
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd is,a rlsk
flkdf.a isysh uq,dfjkafka keye lshd' ù¾hfhka hq;=j is,a mo
fyd¢ka wdrCId lf<d;a ' —wixuq < a f yda ld,x lfrda ; s ' ˜ uyd
mßksíndk iQ;%fha § nqÿrcdKka jykafia iS,fha wdksixi lshd
;shkjd' iS,jka;hdf.a isys uq,dfjkafk keye' krl ;ekl
WmÈka f k;a keye' t;fldg wmg fï Ôú;fha § u
ÈÜGOïufõokSh jYfhka u úmdl ,efnkjd' iS,h /lSfï
wdks i xi yeáhg' ms k a j ;= k s " fï ùßh ;= < s k a wmg mq ¿ jka
nqÿrcdKka jykafia wl=i,a f.dvla jYfhka foaYkd l< mxp
kS j rK y÷kdf.k m% y dKh lrka k ' mxp kS j rK wm ;= <
ygf.k ;shkjd ±kqk u wms fudlo lrkafka tAjd m%ydKh
lrkjd' tAlg ù¾hhla ;sfhkakg ´kE' ke;akï neye' Wmkakd
jQ wl=i,a m%ydKh lrkak' tA jf.a u isysfhka boa§ wmg f;afrkjd
kQmka wl=i,a ;shkjd tAjdg fudlo lrkafka kQmoùug ù¾hh
lrkjd tAlg isysh ke;sj neye' fï we;sfjkafka rd.hla' fï
we;s f jka f ka oa f õYhla ls h d y÷kd.ka k ´kE' y÷kdf.k
ù¾hfhka m%ydKh lrkjd' wkak t;fldg mq¿jka' ;uka ;=<
;shk l=i,a n,j;a lr.kak' mskaj;=ks" fïl ál ál ;uhs
ÈhqKq lrkak ;sfnkafka' tA ;=< iS,hl=;a /flkjd' t;fldg
wms bkafka wd¾hh wIaGdx.sl ud¾.h ;=<hs( wkak mskj a ;=k"s fuys§
ù¾hhg tl;=fj,d ;shkjd wêIaGdkh;a" leue;a;;a" úuiSu;a'
ta w;=ßka Y%djlhd ù¾hh y÷kdf.k biairyg hkjd' thd
Ndjkdfjka u fïl ÈhqKq lr.kakjd' fïflÈ ks;ru ;sfhkak
´k i;r iuHla m%Odk ù¾hh' t;fldg wm ;=< jefvkafka
i;smÜGdkh hs' wjidk jkafka fndÊ®x. j,skqhs' t;fldg
wmg iïmQ ¾ Kfhka u flf<ia m% y dKh lrka k mq ¿ jka l u
,efnkjd'
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia fida;dmkak Y%djlhd .ek
úia;r lrkjd ixhq;a; ksldfha Tlalka;s ixhqla;fha( tAflÈ
nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd fï ;ud ;=< ;sfnk wei"
lK" kdih" Èj" lh" uki hk wOHd;añl wdh;k yh wjfndaO
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 231
lr.;fyd;a tmuKlska u thd fida;dmkak fjkjd' ndysr wdh;k
yh wjfnda O lr.;a ; ;a tmuKls k a u fida ; dmka k fjkjd'
mskaj;=ks" fï ud¾.fha ÈhqKq ù hk úg wm y÷kd.kak ´kE wm
;=< jeäfhka ;sfhkafka leue;a; o@ wêIaGdkh o" ù¾hh o"
úuiSu o lsh,d' t;fldg ;uhs fïl ÈhqKq lr.kak mq¿jka
jkafka' tAl y÷kd.;af;a ke;akï neye' y÷kd.kak ´kE' th
y÷kdf.k Ndjkdfjka Èhq K q lr.ka k ´kE' fida ; dmka k
Y%djlhdg nqÿrcdKka jykafia lshkjd Wmßu jYfhka WmÈkafka
wd;au Ndj y;hs lshd' mskaj;=ks" Wkajykafiaf.a Ydikh ;=<
fida;dmkak wh ;=ka j¾.hla bkakjd' tla fldgila tAlîc hs'
fï wd;aufhaÈ thd fida;dmkak jqfKd;a B<Õ wd;aufha§ thd
iïmQ¾Kfhka u flf<ia m%ydKh lrkjd' ;j flfkla bkakjd
wd;au Nj yf;ka folla ;=kla ;=< iïmQ¾Kfhka u flf<ia
m% y dKh lrkjd' tA whg ls h kjd —flda , xflda , '˜ B<Õg
—i;a;lal;a;=mru˜ wd;au Nj y;u thd ießirkjd' wkak
n,kak i;r i;smÜGdkh ÈhqKq lr.;af;d;a fï boaêmdohka
ÈhqKq lr.;af;d;a wmg mq¿jkalu ;shkjd fï .uk ksud
lrkak'
b;ska fïlg wms n,j;a f,i ù¾hh lrkak ´kE' iEuúgu
mgka.;a;= ù¾hhla ;sfhkak ´kE' wmg wvqfj,d u ;sfhkafka
ù¾hh hs' tAlg Tn fï boaêmdo .ek ±k.;a;g miafia ù¾hh
ÈhqKq lrkakg uykaish .kakg ´ks' ioaO¾u Y%jKh lroa§"
Y%jKh lrk O¾uh kqjKska úuid n,oa§ ù¾hh we;sfjkjd'
yeufoau úuid n,oa§ wmg ù¾hh ÈhqKq lr.kak mq¿jka' úßh
iudê mOdk ixia L dr iuka k d.; boa ê mdoh' úßh ls h ka f ka
wßy;ajhg m;aùfï ù¾hhhs' flfkla wßy;ajhg m;aùfï
ù¾hhfhka hq;=j Ndjkd lrkjd túg we;sfjkjd iudêh' th
úßh iudêhhs' bkamiq i;r iuHla mOdk ù¾hfhka hq;=j isákjd
wkak tAl ;uhs mOdk ixLdr iukakd.; lshkafka' fukak fï
wdldrhg úia;r lr,d ;shkjd' B<Õg nqÿrcdKka jykafia
uy;aM, uydksixi we;sjk wdldrhg fï boaêmdo jvkd wdldrh
úNx. iQ;% foaYkdfõ o ud;Dld y;rlska fmkajd § ;sfnkjd'
—fmr hï fia kï miq;a tfia u h' miq hï fia kï fmr;a
tfia u h˜ fïl Pkao boaêmdohg wms yrjd.kak ´kE' Ñ;a;
boaêmdohg wms yrjd.kak ´kE' ù¾hh boaêmdohg yrjd.kak
´kE' úuxid boaêmdohg yrjd.kak ´kE'
232 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

—fmr hï fia kï miq;a tfia u h' miq hï fia kï fmr;a


tfia u hs˜ B<Õg"—hg hï fia kï Wv;a tfia u hs' Wv hï fia
kï hg;a tfia u hs˜ B<Õg" —oyj, hï fia kï /h;a tfia u
hs' /h hï fia kï oyj,;a tfia u hs˜ B<Õg" újD; jQ fkd
ne÷Kq is;ska ^kSjrKj,ska& b;d m%NdYajrjQ is;ska is; jvkjd'
tA i|yd ;j ÿrg;a Èjd i[a[dj;a wdf,dal i[a[dj;a fmkaj,d
;shkjd' —fmr hï fia kï miq;a tfia u hs' miq hï fia kï
fmr;a tfia u hs˜
fuh jvk wdldrh y;r wdldrhlska fmkajd ;shkjd' úNx.
iQ;%fha' udf.a ù¾hh b;d ,sys,aj .;a tlla fkdfõ' l=iS; nj
yd ñY% tlla o fkdfõ' ±ka ´l wmg leue;a; iuÕ;a od.kak
mq¿jks' B<Õg udf.a ù¾hh b;d ±äj .;a tlla fkdfõ' tA
lshkafka WoaoÉph iuÕ ñY% jQ ù¾hhla fkdfõ' ;=kajeksj
Wkajykafia fmkajkjd udf.a ù¾hh ;ud ;=< ieÕjqKq tllao
fkdfõ' ÒkñoaOh iuÕ ñY% jQ tllao fkdfõ' udf.a ù¾hh
ndysrg úisreKq tlla o fkdfõ' udf.a ù¾hh ;ud ;=< ieÕjqKq
tllao fkdfõ' mxpldu .=Khka iuÕ ñY% jQ tllao fkdfõ
lshd' fïl jvk úÈy fï úÈyg ;uhs wms f;areï.kak ´kE
fldfyduo@ —fmr hï fia kï miq;a tfia u hs'˜
±ka wms fïl jvk wdldrh l%u y;rlg fmkak,d ÿkakd'
mskaj;=ks" i;r iuHla mOdk ù¾hh wm ;=< yeu fudfyd;lu
;sfhkak ´kE' isysh ;sfhkak;a ´ks' B<Õ tl ;uhs —hg hï fia
kï Wv;a tfia u hs' Wv hï fia kï hg;a tfia u hs'˜ tAl ;uhs
YÍrfha fo;sia l=Kmhka jYfhka ne,Su' flia" f,dï" ksh" o;a
jYfhkao" Od;= jYfhka o i;r uyd Od;=kag wh;a fldgia
jYfhka o isys lr lr Ndjkd ukisldrfha fh§uhs' tA ;=<ska
wmg lfha we;a; iajNdjh olskak mq¿jka' t;fldg wms ;=<
isysh ÈhqKq fjkjd'
B<Õg" —oyj, hï fia kï /h;a tfia u hs' /h hï fia
kï oyj,;a tfia u hs'˜ tAl;a jvk úÈhla ;shkjd' Tn hï
wdldrhlska úfYaI ,l=Kqj,ska" úfYaI igyka" úfYaI ±lSïj,ska
oyj,a ld,h ;=< ù¾hh boaêmdoh jvkjdo rd;s% ld,fha;a tA
jf.au ù¾hh boaêmdoh jvkak' újD; jQ is;ska hq;=j b;d
m%NdIajrj is; jvkjd' mxp kSjrK j,ska neyerfj,d Èjd
ix{dj;a" wdf,dal ix{dj;a mqreÿ lr.kakjd' fïjd lrkafka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 233
ÒkñoaOh ke;s lr.ekSu i|yd' wms ys;uq oyj,a ld,fha wdf,dal
ix{dj thd ;=<g tkafka keye' kuq;a hï wdf,dalhla Èyd n,d
bkakjd wmsg rd;s%hg tA wdf,dalh isys lrkak mq¿jka' ÒkñoaOh
tA ;=<ska neyer fj,d hkjd' ksÈu;la tkafka keye' wkak n,kak
tA wdldrfhka ;uhs fïl jeäh hq ; a f ;' t;fldg oyjf,a
wdf,dalh mqreÿ lr.;a;u rd;s% ld,fha§ wmg mq¿jka fjkjd
Ndjkd lrka k ' fïl b;du m% f hda c kj;a fjkjd i;r
i;smÜGdkh ÈhqKq lrkak' B<Õg fï igyk ;ukag isyslr,d
ys;g .kak mq¿jka' lïue,slul;a" ksÈu;;a l=iS;lu;a" ysf;a
úisÍu;a we;s fjkafka keye'
mskaj;=ks" fï O¾u ud¾.h ;=< .uka lrk fldg uq,au
fldgi jk iS,h wdrCId lr.kak ù¾hhla ;sìh hq;=hs' tA jf.au
Tn lsishï iudêhla /l.;a;d kï th /l.kak ù¾hhla ;sìh
hq;=hs' ke;akï neye fïl lrkak' ysf;a iajNdjh ;uhs wmg
rEm u;la lr lr fok tl' wms yeuúg u;l ;shd.kak ´kE
ixidrfha wmsg ,eî we;s wdh;k yh fyd| ud¾.hg mqreÿ
lr.kak' isysfhka iy ù¾hfhka mxp lduhka neyer lrkak
wmg mq¿jka' ukao ù¾hh keue;s wdhqOh wms <Õ ;shkjd' B<Õg
fï boaêmdoh mqreÿ lr.;a;du wmg wfma b,lalh lrd hkak
mq¿jka' wfma ys; tA olajd u f.kshkak mq¿jka' fï boaêmdo
jevqjdg miq fï Ôú;fha § u p;=rd¾h i;Hh ;=< i;Hh {dkhg
meñfKkak mq¿jka lshd nqÿrcdKka jykafia jodrd ;sfnkjd'
t;fldg thd fida;dmkak Y%djlfhla fjkjd' Bg;a jeäfha ys;
ÈhqKq lf<d;a ilod.ó fjkjd' ilod.dó jqk flkd fï ldu
f,dalhg tkafka tl j;djhs' ÈjH Ôú;hla ,nkjd ke;akï
ukqIH Ôú;hla lrd tkafk tl j;djhs' fï boaêmdo ;j ÿrg;a
jeãfuka wkd.dó fjkjd thd Y=oaOdjdi n%yau f,dafla bm§ O¾uh
mqreÿ lr,d iïmQ¾Kfhka u flf<ia m%ydKh lrkjd' tAlhs
fï boaêmdo jeãfï m%;sM,h' fï úÈhg boaêmdo nyq, jYfhka
jvkúg wry;a jk nj nqÿrcdKka jykafia foaYkd l,d'
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafiag —iïud iïnqoaO˜ lsh,d
lshkafka p;=rd¾h i;Hh .=reWmfoaY ke;sj iïmQ¾Kfhka
wjfndaO lr.;a ksid nj lshd wryka; lshk iQ;% foaYkdfõ
i|ykA fjkjd' tA jf.a u boaêmdo O¾uhka nyq, f,i mqreÿ
l< ksid hdkdjla jf.a mqreÿ l< ksid iïud iïnqoaO lshkjd
lshd' tla;rd wjia:djl§ nqÿrcdKka jykafia wdkkao iajdñka
234 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

jykafiag jodrKjd fï boaêmdohka nyq, jYfhka hdkdjla f,i


jvmq flfkl=g mq¿jka lshkjd wdhqI l,amhla Ôj;aj bkak'
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafiag fïjd fufyu lrkak ´kE'
fufyu jvkak ´kE lsh,d ljqre;a lSfõ keye' Wkajykafia
wjfndaO lrf.k u hs mqreÿ lf<a' tfia mqreÿ mqyqKq lrk
Y%djlhdf.a Ôú;h o iS,fhka nn<kjd' m%{dfjka nn<kjd'
flfklA fï Ôú;fha § leue;a;;a" wêIaGdkh;A" ù¾hh;A"
úuiSu;a we;slr .kakjd kï thd yeu fõ,dfõ u fhdaksfida
ukisldrfha fhfok flfkla fjkjd'
mskaj;=ks" tAl ldgj;a fmfkkafka keye' Tfí is,a mohla
levqfKd;a Tn th okakjd Tn w;ska m%dK>d;hla isÿjqKdkï
fndre lshejqKd kï Tn th okakjd' wkak tA iefKka Tn ixjr
fjkjd' wdfha lrkafka keye' jrfoa Nh ±l ,eÊcdjg m;a
fjkjd' wdrCId lrk iS,fha jákdlu;a bka Ôú;hg ,efnk
wdksixi;a Tn olskjd' isysfhka bkakjd ù¾hh keue;s wdhqOh
;s f nk ks i d flf<ia is ; g toa § uevmj;a j ka k yels h dj
,efnkjd'
mskaj;=ks" flfkla ;=, ;sfnk boaêmdo .ek wmg lshkak
neye' tA flkd n,j;a f,i ù¾hh jvk flfkla o n,j;a
f,i iudêh jvk flfkla o ls h ,d' wms ù¾hh ke;s
lr.;af;d;a wms we;s lr.;a iudêh ÈhqKq lr.kak neßfj,d
tAl msßys,d hkjd' ù¾hhjka;hskaf.a Ydikh lSfõ tAlhs' weiska
ols k rEmj,g" lfKka wik Yíoj,g" kdihg ±fkk
.|iqj|g" Èjg ±fkk rihg" lhg ±fkk myig" ukig
±fkk wruqKqj,g wef,kafka ke;sj isákak ´ks'
mskaj;=ks" ±ka ry;ka jykafia n,kak tA oEiaj,ska fldÉpr
rEm olskjo ;ryla we;s fjkjdo keye' wdYdjla we;sfjkjdo
keye' uq,dfjkafk;a keye' B<Õg lfKka Yío wykjd wdYd
lrka f ka keye' .efgka f ka keye' uq , dfjka f ka keye' wfma
iajNdjh ±ka wms ys;kak ´k' ry;ka jykafia odkh j<|kjd'
ri ±k.kakjd' wef,kafka keye' .efgkafka keye' wms;a wkak
ta ;;ajh olajd u ys; ÈhqKq lrkak ´ks' mskaj;=ks fï ldrkd
ál ál yß f;areï f.k wvq;rñka fida;dmkak fjkakj;a
mq¿jka jqfkd;a tAl wfma Ôú;fha úYd, Nd.Hhla' tAlg wmsg
wdfha wjia:djla ,efnhs lshd ys;kak neye' fï ,enqKq wjia:dfj
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 235
O¾uh wjfndaO lr fkd .;af;d;a i;r wmdh yryd ;uhs .uk
fhÈ,d ;sfhkafka' wms okafka keye wms fld;rï jdrhla i;r
wmdfha bmÿkd o lshd' nqÿrcdKka jykafia fmkak,d ;shkjd
foaj jq;s" ukqiai pq;s lshk iQ;% j,§ flfkla uereKg miafia
wdfhu;a ukqiai Ôú; ,nkjd o" ÈjH Ôú; ,nkjd o lshd
kshu;g mia álla f.k fï jf.a b;d iq¿ msßil=hs kej;
fujeks Wm;la ,nkafka lshd' jeä msßila i;r wmdfha WmÈk
nj fmkajd jod<d' wd¾hh Y%djlhd fuh úYajdi l<;a fndfyda
fofkl= fï O¾uh iel lrkjd' fndfyda fofkl=g fï O¾uh
lrd tkak neß ù ;sfnkafk;a fï O¾uh .ek ;shk ielh ksid
u hs' ;¾l lr,d wjfndaO lr .kak neye fï O¾uh ksy~j
hd hq;= .ukla'
mskaj;=ks" Tn is,a rlskjd lshd" Tn ù¾hh jvkjd lshd
ljqrej;a ±k.kak ´kE keye' Tn muKla ±k.;a;u we;s'
;uka ;uka .ek lsh lshd .sfhd;a t;ek u jefgkjd' uu
fuÉpr Ndjkd lrkjd lshd udkakh we;s ù jeàu isÿfjkjd'
wmsg fndfyda wh lshkafka wïu,d Ndjkd lrk yeá' iuyre
bkakjd boaêmdo ÈhqKq lrk wh' wmsg iuyr ;reK wh yuq ù
;shkjd' lshd §,d ;shk úÈhg u lrk wh' fïl fndfyda fia
ÈhqKq lr.kak wh wm w;r bkak mq¿jka' t;fldg nqÿrcdKka
jykafia fmkajd ÿka wdldrhg ù¾hh boaêmdoh y÷kdf.k mqreÿ
lf<d;a wmg mq¿jka fjkjd fï .uk ksud lrkak'
wms;a fïl f;areï wrf.k úßh boaêmdoh ÈhqKq lr,d fï
ldrKd f;areï wrka ;uka ;=< ;shk mxp kSjrK m%ydKh lrkak
ù¾hh lrkak ´ks' fï úßh boaêmdoh we;s lr.kafka i;r
iuHla mOdk ù¾hfhka nj lsh,d Tn bf.k .;a;d' wmg
Ndjkdfjka iïmQ¾Kfhka u fïl ÈhqKq lr.kak mq¿jka lsh,d
lsõjd' mskaj;=ks" tA ksflf<ia ùu fjkafka l%udkql+,j mshjfrka
mshjrg .sfhd;a muKhs' tA ksid Tng ;sfhkafka Tn iudoka jQ
iS,h wdrCId lr.ekSuhs' Tn jvd.;a iudêhla ;sfí kï th
wdrCId lr.kak ù¾hh jeãu hs' ù¾hh boaêmdoh Tn ÈhqKq
lr.;af;d;a iïmQ¾Kfhka u Ndjkdfjka u ÈhqKq lr.kak
mq¿jks' tA úÈhg ÈhqKq lr.;a;u wmg mq¿jka wr úNx. iQ;%fha
i|yka fjkjd jf.a' —fmr hï fia kï miq;a tfia u hs' Wv hï
fia kï hg;a tfia u hs' oyj, hï fia kï /h;a tfia u hs˜
236 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ojila iajdñka jykafia kula nqÿrcdKka jykafia <Õg


weú;a lshkjd" iajdñks Nd.Hj;=ka jykai" uu yqfol,dj bkak
leu;shs' ug fláfhka O¾uhla foaYkd lrkak lshdæ nqÿrcdKka
jykafia tA fj,dfõ jodrKjd mskaj;a NsËqj" Tn ne÷fkd;a
nef|kafka udrhdghs' fkd ne÷fkd;a ksoyiajkafka o udrhdf.ka'
Bgmiafia iajdñka jykafia l,amkd lrkjd uu nef|kafka fï
weigfka' fï lKgfka" fï kdihgfka nef|kafka fï Èjg" fï
ukigfka nef|kafka' tlaflda weiska olsk rEmj,g nef|kafka'
lKska wyk Yíoj,g" kdihg ±fkk .| iqj|g" Èjg ±fkk
rig" lhg ±fkk myig" ukig ±fkk wruq K q j ,gfka
nef|kafka' fkd ne÷fkd;a ksoyiajkafka udrhdf.ka' tfyu kï
uu weiska ksoyia fjkjd weig fmfkk rEmj,ska ksoyia fjkjd'
lKska uu ksoyia fjkjd' lKg wefik Yíoj,ska ksoyia
fjkjd' kdifhka uu ksoyia fjkjd' kdihg ±fkk .| iqj¢ka
ksoyia fjkjd' wkak wjfndaO lr.;a;d' wms lsõjfka wmg
fida;dmkak fjkak mq¿jka fï wdOHd;añl wdh;k yh;a" ndysr
wdh;k yh;a wjfndaO lr.;af;d;a lsh,d' fïjdfha iuqoh"
ksfrdaOh" wdYajdoh" wd§kjh" ksiairKh" fï mia wdldrhg
±lafld;a fida;dmkak fjkjd' Tlalka;s ixhq;a;fha LkaO iQ;%fha
Wkajykafia fmkajd fokjd fida;dmkak Y%djlhd .ek úia;r'
fida;dmkak Y%djlhd wd¾hh kHdh wjfndaO lr.;a; flfkla'
máÉp iuqmamdoh wjfndaO lr.;a; flfkla"
mskaj;=ks" fukak fï úÈhg ù¾hh boaêmdoh y÷kdf.k
wm ;=< ù¾hh ÈhqKq lr.kak ´kE' iuyr úg flfkla w;ska
wvqmdvq we;s jqK;a Tyq ;=< n,j;a ù¾hhla ;shkjd" wêIaGdkhla
;shkjd' úuiSu;a ;sfhkak mq¿jka' ù¾hhjka;hd wo u fïl
ÈhqKq lrkak mgka .kakjd' jvd;a u jákafka iudêhla we;s
lr.ekSu' iS,h iudêh we;s lr.kak n,mdkjd' iS,h msßisÿj
;shkfldg iudêh jvkak myiqhs' t;fldg tA iudêh lshkafka
kslï u we;s lr.;a; tlla fkdfjhs' iudêh ÈhqKq lrf.k
wr úNx. iQ;%fha lsjQ úÈhg l%u y;rlg jvkjd' wdf,dal
ix{dj" Èjd ix{dj tA j d f;a r eïf.k jvkjd' tA úÈyg
nqÿrcdKka jykafia fmkajd ÿka wdldrhgu mqreÿ lf<d;a wfma
.uk p;=rd¾h i;Hh lrd hk tl lsisu flfkl=g j<lajkak
neye' i;r i;smÜGdkh jeãu ;=< ;sfnkafka wd¾hh wIaGdx.sl
ud¾.h ÈhqKqùu hs' wms hï ldhdkqmiaikdjla jvkjd kï wms
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 237
isákafka wd¾hh wIaGdx.sl ud¾.h ;=<hs' fï lreKq ál fyd¢ka
u;l ;shdf.k ù¾hh boaêmdoh jvkak Tn uykaishla .kakg
´kE' tfyu uykaishla .;af;d;a mq¿jkalu ;shkjd' ±ka n,kak
mskaj;=ks" fï Ôú;fha§ u ry;a M,h ,nd.kak;a mq¿jks' tfyu
ke;akï wkd.dó fjkak;a mq¿jks' ms<sfj<ska Y=oaOdjdi n%yauf,dal
mygu hkjd' tA úÈhg wlKsÜGd n%yau f,dalfha § msßksjka
mdkak;a mq¿jka fï boaêmdo fyd¢ka ÈhqKq lf<d;a'
Tng iQ;% foaYkd lSmhl kï lSjd' wry;a; iQ;% foaYkdj"
wmdr iQ ; % foa Y kdj B<Õg .Kl fud.a . ,a , dk iQ ; % foa Y kdj'
t;fldg mßksíndk iQ;%h fï foaYkdj, lshefjkjd nqÿrcdKka
jykafia fldfyduo fï boaêmdo hdkdjla jf.a mqreÿ lf<a lshd'
f:r f:Í .d:d n,kak' tA ry;ka jykafia,d .ek wykfldg u
Tn ;=< ù¾hh we;sfjkak fya;=fjkjd' tfyu kï wms fï lreKq
ál u;l ;shdf.k tA wdldrhg úßh boaêmdoh wm ;=< ÈhqKq
lr.kak uykais .kak ´kE' mskaj;=ks" fïflÈ uq,skau Tn ;=<
;sfnk fï Pkao boaêmdoh" Ñ;a; boaêmdoh y÷kd.kak" ù¾hh
boaêmdoh" ùuxid boaêmdoh y÷kd.kak' y÷kdf.k n,j;aj
mj;sk boaêmdoh ÈhqKq lrkak' —ÿl ch.kak ;sfhkafka fïjd
ÈhqKq lsÍfuka u hs'˜
tfyu jqfKd;a wmg mq¿jkalu ;sfhkjd fï ÿ¾,N ñksia
Ôú;hg ms<sirKla we;s lr.kak' tA ksid fï mskaj;a msßi;a tA
úÈhg Ôú;hg ms<sirKla we;slr .kakjd lsh, wêIaGdk
lr.kak' ish¿ fokdgu fï Ôú;fha § u W;=ï p;=rd¾h i;Hh
O¾uh wjfndaO fõjdæ
idÿæ idÿææ idÿæææ
238 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

.re;r uyd ix>r;akfhka wjirhs'


Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
óg wjqreÿ fooyia yhish ;sylg fmr bkaÈhdfõ isáhd
RIS k a jyka f ia kula Wka j yka f ia f .a ku wis ; ' fï RIS k a
jykafia ojila ;õ;sid ÈjH f,dalhg .shd Èjd úyrKh msKsi'
tA ÈjH f,dalhg hkúg tod foújre fndfydu i;=áka" mS%;sfhka"
hq;=j isákjd fï wis; ;dmihdg ±l.kakg ,enqKd' t;fldg
tA ;dmihd wykjd" tA foújrekaf.ka —Tn,d iqr-wiqr hqoaOh
Èkqjg miafi§j;a fï ;rï i;=glska isákjd uu ±lafla kE'
tA;a wo fudlo fï ;rï i;=áka isákafka@˜ Bg miafia t;k
isáh tl foú flfkla fï wis; ;dmihdg lshkjd" —wo lsUq,aj;a
kqjr iqoafOdaok rc;=udg odj uyudhd foaúhf.a l=fika b;d u
mskaj;a fndai;a l=udrfhla bmÿKd' wkak tAlhs wms wo fï ;rï
i;=gqfjkafka'˜
Bgmiafia fï wis; ;dmihd ne¨jd fï jkúg fï fndai;a
l=udrhd isákafka fldfyo lsh,d' tA wdldrhg ne¨fõ Èjeiska'
t;fldg ±lald tA fndai;a l=udrhd ±ka rdcud<s.djg lekaof.k
weú,a,d' b;ska Bgmiafia tA ;dmi;=ud ÈjH f,dalfhka pq;fj,d
ukqiai f,dalhg" meñKqkd' ukqiai f,dalhg weú,a,d iqoafOdaok
rc;=udf.a ud<s.hg f.dia iqoafOdaok rc;=udg l:d l<d' l:d
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 239
lr,d wykjd" —mskaj;a uy rc;=uks" wo fï rdc ud<s.hg úfYaI
wuq;af;la meñKqkd lsh,d ug wdrxÑ jqKd' b;ska tAl we;a;o@
túg rc;=ud lshkjd" —;dmi;=uks" wo úfYaI wuq;f a ;la meñKqkd
;uhs˜ wfma ud<s.hg mqxÑ mq;a l=udrfhla f.kdjd' —flda ug
n,kak tA rdc l=udrhd˜ lsh,d ;dmi;=ud lshkj;a iuÕ u
iqoafOdaok rc;=ud ud<s.dj we;=<g f.dia fï ore isÕs;a;d foda;g
wrf.k fï ;dmi;=ud <Õg wrf.k wdjd'
b;ska tA wis; ;dmi;=ud fyd|g mßlaId lr,d ne¨jd fï
ore isÕs;a;df.a wkd.;h' fldfyduo ne¨fõ ÈhqKq lrk ,o
ukilska' tfyu n,k úg tA ;dmi;=udg f;areKd fï mqxÑ ore
is Õ s ; a ; d ljodyß ojil f,dõ;= r d iïud iïnq o a O ;a j hg
m;afjkjd lsh,d ysf;a f,dl= i;=gla we;sjqKd' tA jf.a u ál
fj,djlska kej;;a ys;g ÿlla we;sjqKd' tAlg fya;=j fudllao@
—wfka fï ore isÕs;a;d iïud iïnqoaO;ajhg m;afjk úg uu
Ôj;=ka w;r kEfka˜ lsh,d' tfiakï mskaj;=ks" fï ldrKfhka
wms f;areï.kak ´k fï jf.a boaê m%d;syd¾h mEfï yelshdjla
;snqK;a kej; Wm;la lrd hkjd lsh,d' tA;a tA Wm; lrd .sh;a
wms ys;uq kej; ÈjH f,dalfha bmÿKd lsh,d' ±ka Tyq fmr
Ôú;fha iu:fhka ys; ÈhqKq lrmq flfkla' tA jqKdg Tyq l¾uh
CIh lr,d ke;s ksid tA ÈjH f,dalfhka pq;fj,d kej; i;r
wmdfha hkakg;a mq¿jks'
b;ska mskaj;=ks" fï fndai;a l=udrhd ld,h;a iuÕu ál"
ál f,dl=fjkak mgka.;a;d' <ud úh wjika ù ;reK úhg md
;enqjd' ljqo fï isoaOd¾: l=udrhd' ojila Whka keröug hoaÈ
±lald jhig .sh ñksfila" ;j;a ojil f,fvla" ;j;a ojil
urKhla" ;j;a ojil meúoafola' wkak tod ys;=kd fï .sys
Ôú;h jevla kE' tA ksid uu;a mejÈjkakg ´ks lsh,d ál
ojilska fï rdc iïm;a w;yer,d uyd >K jkdka;rfha yqfol,d
jqKd' ;kshu W;aidyhla .;a;d fï crd urKj,ska ksoyia fjkak
kuq;a ;ksj lrkak nE' .shd wd,drld,du <Õg' Bgmiafia .shd
rdumq;a; Woaol <Õg' tA fokakd <Õ ;snqfKa kE ;uka fidhk
foa' tA jkúg p;=rd¾h i;H O¾uh .ek w,amud;% wjfndaOhla
f,dalfha lsisu flfkla ;=< ;snqfKa kE'
tfykï wms fyd|g f;areï.kak ´k p;=rd¾h i;Hh .ek
lsisu wjfndaOhla fkd ;snqKq ld,hl tA fndai;dKka jykafiag
240 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ksjerÈ b,lalhla lrd hkakg yelshdjla ;snqKd' tfyu kï


fï j¾;udkfha p;=rd¾h i;Hh .ek l:d lrk ld,hla' fï
ld,h ;=< wms W;aidyhla .kak ´k tfykï ksjerÈ b,lalhla
lrd hkak' tAlg ;uhs nqoaêh lshkafka'
mskaj;=ks" tA ld,fha ;snqKd oDIaá yeg folla' tA lshkafka
wd.ï yeg folla' b;ska Wkajykafia fï yeg fol u mrdchg
m;a lrñka p;=rd¾h i;Hh O¾uh fidhdf.k .shd' fldfygo
.sfha Wrefj,a okõjg' Wkajykafia ;kshu m¾fhaIKhla l<d'
tA m¾fhaIKh lrk w;f¾ Wkajykafiag f;areï .shd fï Ôú;h
ÿla ú|,d wjfndaO lrkak nE lsh,d' tfykï tA ÿl" ÿl yg
.ekSu" ÿl ke;sùu" ÿl ke;sùfï ud¾.h hk p;=rd¾h i;Hh
O¾uh wjfndaO l< yelafla hïlsis ms<sfj,lg kqjKska úui,d'
ms k a j ;= k s " nq ÿ rcdKka jyka f ia foa Y kd lrkjd" fï
fndaêi;a;aj wjÈfha § u boaêmdo jvkakg l=ula o fya;=fjkafka
lsh,d' mskaj;=ks" wms uq,skau ±k.kak ´ks boaêmdo lsh,d
lshkafka fudkjo@ lsh,d' ±ka fï mskaj;=ka boaêmdo ;=kla
bf.kf.k wjika' fudkjo tA@ Pkao boaêmdoh" ù¾hh boaêmdoh"
Ñ;a; boaêmdoh" wo ;sfhkafka ùuxid boaêmdoh' fïjd fyd|g
u;l ;shd.kak ´ks' tfyu ke;akï fï mskaj;=kag;a mdvqhs"
wmg;a mdvqhs fkao@
yß" fyd|hs" uu álla fï mskaj;=kaf.ka wikakï n,kak
fudkjg o —boaê˜ lshkafka@ úfYaI yelshdjka' tA lshkafka tla
wfhl= jYfhka b|,d fndfyda wh jf.a fmkS isákjd" tfyu
ke;akï fndfyda wh jYfhka b|,d tla wfhla jYfhka fmkS
isákjd' tfyu ke;akï c,fha ilauka lrkjd" fmdf<dfõ lsñ§
fjk ;ekls k a u;= f jkjd Th jf.a foa j ,a ' t;fldg —mdo˜
lshkafka' tA boaê ,nd.ekSug hï m%;smodjla ;sfhkj o wkak tA
m%;smodjghs mdo lshkafka' tfyukï tA boaêmdo jvkakg l=ula
o fya;=fjkafka lsh,d Wkajykafia kqjKska úuiqjd'
wo wms bf.k.kafka ùuxid boaêmdoh' nqÿrcdKka jykafia
fukak fufyu foaYkd lrkjd" mskaj;=ks" ,shd.kak mqreÿfjkak
tmd' wmsg Wm;skau ;sfnkjd u;l ;nd .ekSfï Yla;shla' wms
tA Yla;sh Wmfhda.s lr .kak ´ks' wmg fï Ôú;fha jerÿkq tl
;ekla ;uhs T;k' fï rg ñYkdÍka wdl%uKh lrkjd;a iuÕu
wfma rfÜ ;snqKq uyd iïm;la ke;sfj,d .shd' tA ;uhs wOHdmk
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 241
l%uh' tA wdl%uKh;a iuÕ wfma wOHdmk l%uh wjq,a cd,djla
njg m;ajqKd' wvqu jYfhka wmg ljqre yß ,smskhla lshkjd"
tfyu ke;akï ÿrl;k wxlhla lshkjd' n,kak wmsg tAlj;a
u;l ;shd.kak nE' fld< lE,a,l ,shd .kakjd fkao@
ms k a j ;= k s " tod wdkka o yduq ÿ refjda ;uhs nq ÿ rcdKka
jykafiag Wmia:dk lf<a' b;ska Wkajykafia tA Wmia:dk lrk
w;f¾u fï ish¨u iQ;% msglh lgmdvï lr.;a;d' tod mgka
w¿ úydrfha È .%ka:drEV lrk f;lau lgmdvfuka ;uhs wrf.k
wdfõ' fï mskaj;=ka okakjd we;s wr neñKsáhdidh ld,fha
jegflhshd biau fndñka ;uhs fï O¾uh u;lfha ;nd.;af;a'
tfyukï mskaj;=ks" wmg hq;=lula yd j.lSula ;sfhkjd wfma
u;= mrmqrg;a fï O¾uh lgmdvfuka /f.k hdug' tfyu kï
wms tA u;= mrmqrg fï O¾uh fokak wms ;=< ;sìh hq;=hs fkao@
O¾uh ordf.k" wms ;=< hula ke;akï wms fldfyduo ;j
wfhl=g fokafka'
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd" —O;dkx
Oïudkx w;a:x WmmßlaL;s˜ lsh,d ord.;a; O¾ufha ;uhs wms
w¾: kqjKska úuish hq;af;a' fï ldrKfhka wmg meyeÈ<sj
fmakjd tfykï wms wksjd¾hfhka u O¾uh u;lfha ;nd.;
hq;= u hs lsh,d' wmg b;ska álla u;l ;shd.kak wudrehs ;uhs'
mskaj;=ks" fïlg fya;=j ;uhs wms wjYH;djhka" n,dfmdfrd;a;=
f.dvdla T¨fõ ;shdf.k bkakjd' b;ska iEu fudfyd;l u
mxpkSjrK n,j;a fj,d wfma u;l Yla;sh ke;s lr,d odkjd'
tfia kï wo ojfia uykais .kak n,kak tl nK mohla
yß u;l ;shd.kakjd lsh,d' fudlo wfkams~q isgq;=udf.a mq;d
tl nK mohla u;l ;shd.kak nK wi,d ;uhs fida;dmkak
jqfKa fkao@ uu uq,skau tfykï fï O¾uh u;l ;shd.kak
wdldrh lsh,d fokakï'
m<uqfjks mshjr ;uhs" —iqiaiQi;s˜ tA lshkafka fyd|g
wdidjla we;s lr.kak ´ks' wo fï uu wyk O¾uh uu fï
i;r wmdfhka ksoyia lrjk O¾uhfka lsh,d' fojeks tl ;uhs
—fida;x ´oy;s˜ lka fhduq lrf.k u weish hq;=hs' B<Õ tl
;uhs —w[a[dh Ñ;a;x WmÜGfma;s˜ uu fï wik O¾uh wjfndaO
lrkakuhs is; msysgqjdf.k bkafka lsh,d' y;rjeks tl —w;a:x
.Kayd;s˜ w¾:h fyd|g f;areï.; hq;=hs' —wk;a:x ß[ap;s˜
242 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

wkjYH m%Yak u;=fjk whqßka O¾uh f;areï .ekSu w;yßkak


´ks' B<Õ tl ;uhs —wkqf,dañldh Lka;shd iukakd.f;da fyda;s˜
;udf.a Ôú;hg .,md .ksñka weish hq;=hs'
b;ska mskaj;=ka tA lsh,d §mq wjidk ldrKh ;uhs fï
wik O¾uhg wkq j Ôú; yev.ia i jd .ekS u ' fï ldrKh
isoaOfjkafka ke;s ;dla l,a O¾uh wfmka ndysr fohla'
Y%oaOdjka; mskaj;=ks" fï f,dal i;a;ajhd ys;df.k isákjd
urfKka u;af;a ÈjH f,dalfha hkak' tA;a tAl is;+ muKska
isoaOfjk tlla fkd fjhs' ukao" lsß wjYH lrk flfkla lsß
,nd.ekSu msKsi t<fokf.a wx foflka weoaog yßhkafka kE'
wkak tA jf.a ÈjH f,dalfha hkak wjYHh lrk m%;smodfõ
fhfokafka ke;sj ÈjH f,dalfha hkak nE' flfkla t<fokf.a
nqref,ka weoafod;a lsß ,efnkjd' wkak tA jf.a Y%oaOd" iS," iq;"
;Hd." m%{d we;s lr.;af;d;a Tyqg ÈjH f,dalfha hkak mq¿jka'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd" wdÈ;a; mßhdh iQ;%fha
mD;.ack Ôú;fha wk;=r' tA ;uhs mD;.ack flfkla rd. iys;
is;lska" oafõY iys; is;lska" fuday iys; is;lska uerefKd;a
Tyq tAldka;fhka u ÿ.;sfha WmÈkjd lsh,d' tfykï mskaj;=ks"
wfma Ôú;h ;=< f,dl= ù¾hhla" W;aiyhla" kqjKska úuiSula
f.dvke.s,d ;sfhkak ´ks fï O¾uh uf.a Ôú;hg .,md.kakjd
lsh,d'
uu WodyrKhla lshkakï Tkak lïmekshla yß" hïlsis
fjk;a mqoa.,sl /lshdjla .ek yß ksrka;rfhka u wefikjd
lshuqflda' b;ska Tkak tA l< hq;= foa ie,eiau fï mskaj;=ka w;g
fokjd' b;ska fï mskaj;=ka tA ie,eiau Wfoag;a n,kjd" yjig;a
n,kjd" kej; kej; n,kjd" jy,d ;shkjd' iuyr úg fï
ie,eiau iïmQ¾Kfhka u lgmdvkq;a lrkjd' tA;a mskaj;=ks" fï
ie,eiau ls%hd;aul lf<a ke;akï jevla ;sfhkjo@ jevla kE'
tfykï wo tA l<hq;= foa" ls%hd;aul l<hq;= foa bf.k.kak
oji' b;ska fïl fyd|g u;l ;shd.kak ´k' fudlla o wo
ud;Dldj ùuxid boaêmdoh'
fï ùuxid boaêmdoh úia;r lrkafka fufyuhs' —ùuxid
iudê mOdk ixLdr iuka k d.;x boa ê modx Ndfõ;s ˜ —ùuxid˜
lshkafka wßy;ajhg m;aùu i|yd kqjKska úuiSu' —iudê˜
lshkafka tA wdldrhg kqjKska úuik fldg hï isf;a tlÕ njla
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 243
fjhso" tAl ;uhs —ùuxid iudêh˜ lshkafka' wkak tA iudêh uq,a
lrf.k bmÿfKa ke;s wl=i,a kQmojd .ekSug;a" bmÈ,d ;sfnk
wl=i,a m%ydKh lsÍug;a" bmÈ,d ke;s l=i,a Wmojd .ekSug;a"
bmÿK l=i,a mj;ajd .ekSug;a" isys uq<d fkdùu msKsi;a" l=i,a
jeä ÈhqKq lr.ekSu i|yd;a" úmq, njg m;a lr.ekSu i|yd;a"
Ndjkdfjka mßmQ¾K njg m;a lr.ekSu i|yd;a leue;a;la
Wmojd .kakjd" jEhï lrkjd' ù¾Hh wdrïN lrkjd" is; ±ä
lr .kakjd" n,j;a ù¾Hhla we;s lr.kakjd'
n,kak fï mskaj;=kag fudk ;rï jdikdjlao Wodfj,d
;sfhkafka lsh,d' fï O¾uh jpkfhka jpkh bf.k.kak
wjia:dj Wodfj,d ;sfnkjd' b;ska tA ksid fyd|g u;l ;shd.kak
´ks wo ojfia'
±ka fï boaêmdoh mqreÿ lrkakg WmldÍ jk ix{d álla
wo bf.k .ksuq' wkak tA ix{d oyhla ;sfnkjd' fï oyh lsh,d
foka f ka wdkka o yduq ÿ rejka g ' wdkka o yduq ÿ refjda ojila
nq ÿ rcdKka jyka f ia <Õg jevu lr,d fufyu ls h kjd"
—iajdñks" nqÿrcdKka jykai" .sßudkkao iajdóka jykafia ±ä
f,i wikSmfj,d isákafka' b;ska tA .sßudkkao iajdóka jykafia
álla n,,d wdfjd;a fyd|hs fkao@ Bgmiafia nqÿrcdKka jykafia
foaYkd lrkjd" —wdkkao" Tn fï oi ix{d bf.kf.k tA
.sßudkkao iajdóka jykafia <Õg .syska fïl lshkak'
mskaj;=ks" fudkjo tA ix{dj,a wksÉp i[a[d" wk;a;
i[a[d" wiqN i[a[d" wd§kj i[a[d" mydk i[a[d" úrd.
i[a[d" ksfrdaO i[a[d" iínf,dafla wkNsr; i[a[d" iín
ixLdf¾iq wksÉp i[a[d" wdkdmdki;s' wms ±ka n,uq uu ±ka
md,sfhka lshkakï'
nq ÿ rcdKka jyka f ia foa Y kd lrkjd" fuka k fufyu'
l;udpdZkkao wksÉp i[a[d@ l=ula o wdkkao wks;H i[a[dj
lshkafka' —bOdZkkao" NslaLq wr[a[ .f;da jd˜ fï Ydikfha
NslaIqj wdrKHlg fyda .sfha fjhs" relaLuQ, .f;da jd rela
uq,lg fyda .sfha fjhs" iq[a[d.dr .f;da jd ysia f.hlg fyda
.sfha fjhs' b;s máixÑlaL;s' fï wdldrhg kqjKska úuikjd'
wo wms fï bf.k.ka f ka ùuxid boa ê mdoh' fyd|g u;l
;shd.kak' tfyu ke;akï wfma ys;g tk wl=i, O¾uhka ÿre
lrkak neßfjkjd' fïlg lshkafka iq;h lsh,d' ^O¾u{dkh&
244 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

b;ska nqÿrcdKka jykafia foaYkd lf<a tA oyï ±kqu wdhqO


.nvdjla lsh,d' b;ska tA wdhqO /ia lrf.k ;uhs hqoaO lrkak
hkak ´ks' wdhqO ke;sj hqoaO lrkak .sfhd;a mrÈkjd' tA lshkafka
udrhd wmsj hg lr,d oudú'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd ,iaik .d:d folla
Oïumofha
h:d ixldr Odkiañx - WÊCê;iañx uymf:A
mÿux ;;a: cdfha: - iQú.kaOx ufkdarux
mdr whsfka ;sfhkjd f,dl= uv j,la' b;ska fï uv jf,a
msfmkjd ,iaik fk¿ï u,la yß" udfk,a u,la( msms,d iqj|
yeu me;af;u úisß,d hkjd jf.a'
tAjx ixldr N+f;aiq - wkaO N+f;a mq:qÊcfka
w;sfrdap;s m[a[dh - iïud iïnqoaO idjflda
wkaO nd, mD;.ackhska w;f¾ nqÿrcdKka jykafiaf.a
Y%djlhd m%{dj keu;s wdf,dalfhka nn,kjd' tfykï fï
mskaj;=ka nn,kak ´ks m%{dfjka' m%{djka;fhla hqoaOhg hkafka
O¾uh kue;s wdhqO /ia lrf.khs'
Bgmiafia nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd" fukak
fufyu' rEmx wksÉpx" fõokd wksÉpd" i[a[d wksÉpd" ixLdrd
wksÉpd ú[a[dKx wksÉpkaZ;s' tfyu kï wms ±ka n,uq rEm
lshkafka fudllao lsh,d' fudkjo@ i;r uyd Od;=kq;a i;r
uyd Od;=kaf.ka yg.;a;= foaj,a fkao@ Tõ' fudkjo i;r uyd
Od;=ka mGú" wdfmda" f;afcda" jdfhda t;fldg fudkjo wfma YÍrfha
;sfnk mGú Od;=j' flia" f,dï" ksh" o;a" iu" uia" kyr" weg"
wegñÿ¿" jl=.vqj" yoj;" wlaudj" o<Uqj ^ms;a;dYh& nvÈj"
fmky¿" l=vd nvje," uy nvje," wdudYh" wiQÑ" ysia fud<h"
t;fldg wdfmda Od;=j ;uhs ms;" fiu" ierj" f,a" oyäh"
f;,aukao" l÷¿" jqreKq f;,a" fl<" fidgq" i| ñÿ¨" uQ;% wdÈh'
f;afcda Od;=jg whs;s wfma YÍrfha WKqiqï foaj,a" jdfhda Od;=jg
whs;s iq<fÕa yudhk foaj,a' ±ka tfykï rEmh lshk tl
meyeÈ<s h s fka o @ b;s k a fï rEmh wks ; Hhs ls h ,d kq j Ks k a
úuikjd' tA jf.au w;S;fha ksreoaO ù .sh" wkd.;fha yg fkd
.;a;" j¾;udkfha mj;sk" ;udf.a heZhs i<lk" ndysr heZhs
i<lk" f.dfrdaiq heZhs i<lk" ishqï heZhs i<lk" hym;a heZhs
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 245
i<lk" whym;a heZhs i<lk" ÿr heZhs i<lk" <Õ heZhs i<lk
ish¨u rEm wks;Hhs lsh,d kqjKska úuikjd'
B<Õg fõokdj nqÿrcdKka jykafia fõokdj .ek úia;r
lrkjd fukak fufyu' —;sKaKx ix.;s Miafida˜ lreKq ;=kl
tl;=ùu iam¾Yhhs' Miai mÉphd fõokd' fï fõokdj wks;H
jkafka wehs" iam¾Yh wks;H ksid" ixL;hlska yg.;a; ksid'
ixL;hla lshkafka fudlla o@ fya;=M, oyñka yg.;a ixL;hl
,laIK fudkjo@ yg.ekSula fmfkkjd" jekiSula fmfkkjd"
mj;sk foa ;=< fjkiaùula ;sfnkjd' mskaj;=ks" wms uq,ska u
fyd|g O¾uh wikak ´ks' tAlg iq;d lsh,d lshkjd' B<Õg tA
O¾uh fyd|g u;l ;shd.kak ´ks' tAlg lshkjd O;d lsh,d'
B<Õg tA O¾uh jpkfhka mqreÿ lrkakg ´ks' tAlg fudlla o
lshkafka" jpid mßÑ;d lsh,d' B<Õg ;uhs kqjKska úuiSu;a
m%{dfjka úksúo olskak mq¿jka fjkafka'
n,kak mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh fudk ;rï
s fohla o lsh,d' B<Õg i[a[dj' fõo,a, iQ;f
m%dfhda.l % ha i|yka
fjkjd fufyu hula o ú¢kafka thhs y÷kd.kafka lsh,d'
t;fldg iam¾Yh ksid ;uhs fï y÷kd.ekSu;a we;sjkafka'
fudkjo wms y÷kd.kafka weiska rEm" lfKka Yío" kdifhka
.|iqj|" Èfjka ri" lfhka myi" ukiska wruqKq' b;ska fï
y÷kd.kak ish,a, u wks;Hhs lsh,d kqjKska úuikjd'
B<Õg wms wefika ols k rEm flfrys fÉ;kd my<
lrkjd" lfKka wik Yío flfrys fÉ;kd my< lrkjd"
kdifhka ú¢k .|iqj| flfrys fÉ;kd my< lrkjd" Èfjka
ú¢k ri flfrys fÉ;kd my< lrkjd" lfhka ú¢k myi
flfrys fÉ;kd my< lrkjd" ukig ±fkk wruqKq flfrys
fÉ;kd my< lrkjd" fÉ;kd my< lr lr isf;ka is;kjd"
jpkfhka l:d lrkjd" lfhka ls%hd lrkjd' b;ska fï ish,a,
u wks;H jYfhka kqjKska úui,d fyd|g ys;g yqre lr.kak
´ks'
±ka wms rEmh" fõokdj" i[a [ dj" ixia l drh .ek
bf.k.;a ; d' B<Õg ú[a [ dKh wefia ú[a [ dKh" lfKa
ú[a [ dKh" kdifha ú[a [ dKh" Èfõ ú[a [ dKh" lfha
ú[a[dKh" ukfia ú[a[dKh fï ú[a[dKh;a fyd|g wks;H
jYfhka kqjKska úuikak ´ks'
246 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

Tkak ±ka wms wks;H i[a[dj bf.k.;a;d' fojeks


i[a[dj ;uhs wk;a; i[a[dj' nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lrkjd
l;udpZkkao wk;a; i[a[d@ l=ula o@ wdkkao wkd;au
i[a[dj lsh,d lshkafka' bOdZkkao" NslaLq wr[a[.f;da jd
rela L uQ , .f;da jd iq [ a [ d.dr.f;da jd b;s máixÑla L ;s ' fï
Ydikfha Ns l a I q j wdrKHhlg fyda " rela uq , lg fyda "
Y+kH.drhlg fyda f.dia fukak fufyu kqjKska úuikjd' plaLqx
wk;a;d rEmx wk;a;d fida;x wk;a;d ioaod wk;a;d >dKx wk;a;d
.ka O d wka ; a ; d ðõyd wk;a ; d rid wk;a ; d ldfhda wk;a ; d
fMdÜGínd wk;a;d ufkda wk;a;d Oïud wk;a;d
±ka n,kak wms fïjd fyd|g mdvï lrkak ´ks" ks;r
ks;r lshkak ´ks" n,kak wms iskaÿ fldÉpr mdvï lrkak we;so@
jevla jqfKa kE' kjl;d fmd;a" fg,s kdgH" Ñ;%má fld;rï
n,kak we;so@ jevla jqfKa kE' nqÿrcdKka jykafia foaYkd lr,d
;sfhkjd tl nK mohlska ry;ka jykafia,d odyla ìysfjkjd
lsh,d' n,kak tod ieje;a kqjr isáh fldaá yf;ka fldaá myla
u ud¾.M, ,dNSka' tfykï wo;a neßo fïl lrkak mq¿jka' fï
O¾ufha lsisu fjkila kE' b;ska wmg neß wehs@ wmg ù¾hh
uÈlula ;sfhkafka'
mskaj;=ks" tA ld,fha ;sífí i;H .fõIKhla' tA;a ±ka
;sfnkafka fudlla o hqoaO .fõIKhla' tl tlaflkd n,hg tA
fï .fõIKhla' f;dr;=re ;dlaIKh lshkafka fïl ;uhs' wka
wh mroaoj,d ;uka n,hg tAu' tAfla hg;a m%;sM,;a ;sfnkak
mq¿jka' tA;a jeä jYfhka ;sfnkafka whym;a me;a;g'
±ka nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd" fï wei wks;Hhs"
rEm;a wkd;auhs' wkd;auhs lshkafka fudlla o ;udf.a jiÕfha
mj;ajkak nE lshk woyihs' whs;sldrfhla ke;s wdldrhg
olskak ´ks' tfykï meyeÈ<sj f;areï.kak plaLqx j máÉp
rEfma p WmamÊc;s plaLq ú[a[dKx wei;a rEmh;a ksid WmÈkjd"
wefia ú[a[dKh" fï wei;a" rEmh;a" ú[a[dKh;a tl;=ùu
wefia iam¾Yhhs' iam¾Yh fya;= lrf.k ú£u we;sfjkjd" ú£u
ksid ;Kaydj we;sfjkjd" ;Kaydj ksid Wmdodk we;sfjkjd"
Wmdodk ksid Njh we;sfjkjd" Njh ksid bm§u isoaO fjkjd"
bm§u ksid fYdal mßfoaj ÿla fodïkia we;sfjkjd' ±ka fu;k
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 247
whs;sldrfhla isákjo@ kE' fya;=M, oyula muKhs ;sfnkafka'
kqjKska úuikjd Tkak Th ál' ±ka uu wei .ek lsõjd' lK
.ek fï mskaj;=ka lshkak n,kak'
fida ; x p máÉp ioa f oa p Wma m Êc;s fida ; ú[a [ dKx"
;s K a K x ix>;s Mia f id" Mia i mÉphd fõokd" fõokd mÉphd"
;Kayd" ;Kayd mÉphd Wmdodkx" Wmdodk mÉphd Nfjda" Nj mÉphd
cd;s" cd;s mÉphd crd urKx fidal mßfoaj ÿlaL fodaukiaiqmdhdid
iïNjka;s' fï mskaj;=kag fïl álla kqyqre fohla fjkak mq¿jka'
tA;a wms wudrefjka yß lgmdvï lr.; hq;af;a fï O¾uh hs'
wms yeuodu nK wikjd" tA;a wo tA l%uh fjkia lr,d fyd|g
wik O¾uh u;l ;nd.; hq;= u hs' idïm%odhsl l%uh wms fjkia
l< hq;=hs' wo Èkfha tl nK mohla u;l ;nd.kak'B<Õg
kdih .ek" Èj .ek" lh .ek" uki .ek fï wdldrhg fyd|g
u;l ;nd.kak ´ks'
ojila nq ÿ rcdKka jyka f ia iq [ a [ ; ls h k iQ ; % f ha §
fufyu jod<d" Tkak flfkla bkakjd thd uyd msßila ueo
bkafka lshkjd' tA;a thd bkafk ;kshu lshkjd' fldfyduo tfyu
bkafka" fukak fufyuhs' thd wei uq,a lrf.k wl=i,hla
yg.;a;g miafia kqjKska úuikjd fï wl=i,h yg.;af;a wei
uq,a lrf.k' fï wei ug ´k wdldrhg mj;ajd .kak nE' fï
wei wks;Hfj,d .shd' tfyu kï tA wl=i,h ;uhs uu ±ka
fufkys lr lr bkafka ^m%m[ap lrkjd& tA jqKdg ±ka fï
wei;a wks;H fj,d .shd" rEmh;a wks;H fj,d .shd' kuq;a thd
is; is;d isákafka wr weig fmkqk rEmh .ek" lKg weiqk
Yíoh .ek" kdihg ±kqk .|iqj| .ek" Èjg ±kqkq ri .ek"
lhg ±kqk myi .ek" ukig wdmq wruqK .ek Tfya ys; ys;d
bkakjd flf<ia je.sfrk wdldrhg' b;ska wr msßi ueoafoa isák
flkd fyd|g fï rEmj," Yíoj," .|iqjf|a" rifha" myfia"
wruqfKa wd§kj olsñkqhs isákafka' tA ksid thdg WmÈk <dul
wl=i,a tA tA fudfydf; u úo¾Ykd lrñkqhs isákafka' ^w;aÓ"
;;a: úmiaikd& yenehs fïl tl ief¾ u lrkak nE" ld,hla
yqrelrkak ´ks' ±ka wms bf.k.kak i[a[dj,a ukig fyd|g
yqre lrf.k isáh u wl=i,hla wdmq yeáh wr i[a[dj,a isys
lrkak ´ks'
±ka wms fï bf.k.kafka ùuxid boaêmdoh' nqÿrcdKka
248 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

jykafia foaYkd lrkjd fufyu' fmr hï fia kï miq;a tfia u


h' miq hï fia kï fmr;a tfia u h lsh,d' wkak tAlg fï
i[a[dj ´ks' wkak wms fmr fï i[a[djla fyd|g yqre lr,d
;sín kï wmg ´k fj,djl fï i[a[dj isys lr,d .ekSfï
yelshdj ;sfnkak ´ks' wkak tAlg ;uhs lshkafka fmr hï fia
kï miq;a tfia u h' miq hï fia kï ±kq;a tfia u h lsh,d'
±ka n,ka k .s ß udkka o ia j dóka jyka f ia tl mdr u
wdndOfhka ke.sákak ;rï fï i[a[dj yqre lr,d ;snqKd kï
wms fl;rï yqre lr.; hq;=hs o@ wk;a; i[a[dfõ wjidkfha
foaYkd lrkjd fukak fufyu —b;s bfïiq Piq wÊ®;a;sl
ndysf¾iq wh;fkaiq wk;a;dkqmiaiS úyr;s˜ fukak fï wdldrhg
;udf.a;a" ndysr;a wdh;k wkd;au jYfhka olsñka jdih lrkak
lsh,d'
±ka wms i[a[d folla fyd|g bf.k.;a;d' tA ;uhs
wks;H i[a[dj;a" wk;a; i[a[dj;a" B<Õg ;sfhkafka wiqN
i[a[dj' fukak fïl ish¨ fokd u fyd|g u;l ;shd.kak
´ks' nqÿrcdKka jykafia meyeÈ<s lrkjd" l;udZpdkkao wiqN
i[a[d —bOdZkkao NslaLq bufïj ldhx˜ fuu lfhys —WoaOx
mdo;,d˜ tA lshkafka há m;=f,ka Wv" —wfOda flaiu;a:ld˜ flia
frdÈka my< —;p mßhka;x˜ fï iu fl<jr lrf.k we;s
—mQrx kdkmamldriai wiQÑfkda˜ fkdfhla wdldrfhka msÍ we;s wiQÑ
—mÉpfjlaL;s˜ fyd|g u;l ;shd.kak fu;k ;sfnkafka —b;s
máixÑlaL;s˜ fkdfjhs' jpk folla' wms ys;uq flfkla lshkjd
b|.kak' t;fldg wms b|.kakj u lsh,d ±k.kak ´ks' ysg.kak
lshkfldg ysg.kak lsh, u ±k.kak ´ks' b|.kak lshk tlg
ys g .ka k ls õ fjd;a tA l jerÈhs fka o @ wka k tA jf.a —b;s
máixÑlaL;s˜ lshkafka tlla' —mÉpfjlaL;s˜ lshkafka ;j tlla'
t;fldg —b;smáixÑlaL;s˜ lshkafka isys lrkjd'
—w;aÓ buiañx ldfha˜ fï lfhys we;s flaid" f,daud" kLd"
oka;d" ;fpda" uxix" kdydre" wÜÀ" wÜÀñ[acd" jlalx" yohx"
hlkx" lsf,daulx" msylx" mmaMdix" wka;x" wka;.=Kx" Woßhx"
lÍix" u;a:¨x.x" ms;a;x" fiïyx" mqífnda" f,days;x" fiafoda"
fïfoda" wiaiq" jid" fÄf,da" isx>dKsld" ,isld" uq;a;ka;s fukak
fï fldgia ;sia fol ms<sl=,a jYfhka isys lrkjd'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 249
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia fuu wiqN i[a[dj m%n,
i[a[djla f,i y÷kajkjd' NslaIqjlf.a isjqr jf.a fï wiqN
i[a[dj ;sfhkak ´ks' fï wiqN i[a[dj fl;rï m%n,o lsh,d
uu meyeÈ<s lr,d fokakï' Tkak flfkla fï wiqN i[a[d
isys lr,d fyd|g fï ys;g ldjoaof.k bkafka lsh,d ys;uq'
±ka thdf.a ys;g tlmdru tkjd rd. is;=ú,a,la' t;fldg fuhd
fudlo lrkafka wr mqreÿ lr,d ;snqKq i[a[dj isys lrkjd'
yenehs fuhd fïl lrkafka wdYajdohg we,s,d fkdfjhs' tys
we;s we;a; u ;;a;ajhhs' t;fldg tA rd. is;=ú,a, ke;sfj,d
hkjd' mskaj;=ks" fïl ;uhs fmr hï fia kï miq;a tfia u h'
miq hï fia kï fmr;a tfia u h lsh,d nqÿrcdKka jykafia
wmg meyeÈ<s lr,d §,d ;sfnkafka' tfyu kï ±ka wmg f,dl=
jev ms<sfj,la ;sfnkjd fkao@ b;ska wms fïl wy,d ú;rla nE"
lr,;a n,kak ´ks'
b;ska fï jkúg wms boaêmdo ;=kla bf.k .;a;fka' wo
y;rfjks tl' tA ksid wo f.or hkak ´ks fï oi i[a[d jv
jvd fkao@ b;ska mskaj;=ks" tAlg ;uhs wiqN i[a[dj lsh,d
lshkafka'
B<Õ i[a[dj ;uhs wd§kj i[a[dj nqÿrcdKka jykafia
foaYkd lrkjd" —l;udpdZkkao wd§kj i[a[d˜ l=ula o wdkkao
wdÈkj i[a[dj lsh,d lshkafka' —bOdZkkao NslaLq wr[a[.f;da
jd relaLuQ,.f;da jd iq[a[d.dr.f;da jd b;smáixÑlaL;s nyq
ÿlafLda fLda whx ldfhda'˜ ÿla iys;hs fï lh —nyq wd§kfjda˜
fndfyda wd§kj ;sfhkjd' —b;s buiañx ldfha˜ fï lfha —úúOd
wdndOd WmamÊcka;s˜ úúO wdldrfha wdndOhka WmÈkjd' fihHÒox
plaLqfrdaf.da wefia f,v" fida; frdaf.da lfKa frda." >dK frdaf.da
kdifha f,v" ðõyd frdaf.da Èfõ f,v" ldh frdaf.da lfha f,v"
iSi frdaf.da ysfia f,v" lKaK frdaf.da lkaj, f,v" uqLfrdaf.da
lfÜ f,v" oka;d frdaf.da o;aj, f,v" ldfida laIh frda.h"
idfida weÿu frda.h" mskdfida mSkia frda.h" vfyda lfha ±ú,a,"
cfrda WK frda.h" l=Éý frdaf.da l=fia frda." uqÉPd ysis uq¾cdùu"
mlaLkaÈld w;Sidrh" iQ,d w¾Yia frda.h" úiQÑld fld,rd frda.h"
l=ÜGx l=IaG frda." .Kafvda .vq frda.h" ls,dfida yfï frda."
fidafida iajdY frda." wmudfrda wmiaudrh" ooaÿ oo frda." lKavq
lvqfõ.ka lÉPq leiSfuka f.ä yg.;a frda." rLid leiSï frda."
250 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ú;Éýld mKq fydß frda.h" f,days; ms;a;x r;ams;a frda.h"


uOqfïfyda Èhjeähd frda.h" wxid wxYnd.h" ms<ld ms<sldj"
N.kao<d N.kaord frda.h' ±ka lShla lsõjo ;sia y;rla wfma
YÍrfha yg.kakd frda.'
nqÿrcdKka jykafia <Õg kl=, ms;= iShd weú,a,d lshkjd
—iajdókS" uu fï ufkdaNdjkSh iajdñka jykafia,d ±l.kakg
tkak yß wdihs' tA;a ug ±ka tkak úÈhla kE' uu ±ka fyd|gu
jhig .sys,a,d Èrdm;a fj,d isákafka' Bgmiafia nqÿrcdKka
jykafia fï iShdg foaYkd lrkjd" iSfha" fï YÍrh lshkafka
f,v keu;s l=re,a,kag yßhg jdiia:dkhla jf.a' fï f,dalfha
ljq r e yß ks f rda . S nj .ek Woï wkkjd kï tA l thdf.a
fudavlula wer fjk l=ula o@ lsh,d'
Tkak wfma ys;g tkjd wdfrda.Huohla' b;ska wkak tA
fj,djg tAl m%ydKh lrkafka fï i[a[dj jv,d ;sfhkak
´ks' B<Õg nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd" —ms;a;iuqÜGdkd
wdndOd˜ ms; lsmSfuka we;sjk frda." —fiïyiuqÜGdkd wdndOd˜
fiu lsmSfuka we;sjk frda." —jd;iuqÜGdkd wdndOd˜ jd;h
lsmSfuka we;sfjk frda." —ikaksmd;sld wdndOd˜ ;=kafodia lsmSfuka
we;sjk wdndO" —W;=mßkducd wdndOd˜ R;= úm¾hdij,ska we;sjk
frda." —úiumßydrcd wdndOd˜ jerÈ f,i lh mßyrKfhka
we;sjk frda." —Tmlalñld wdndOd˜ Wml%ufhka yg.kak frda."
—lïuúmdlcd wdndOd˜ l¾u úmdlj,ska yg.kak frda." —iS;˜
iS;, o" —WKayx˜ WKqiuq o" —Ô.ÉPd˜ l=i.skk a o" —msmdid˜ msmdih
o" —WÉpdfrda˜ u< my lsÍu o" —miaidfjda;s˜ uQ;% lsÍu o wdÈ
frda.hka h' Tkak n,kak nqÿrcdKka jykafiaf.a wjfndaOh'
Bgmia f ia foa Y kd lrkjd" —b;s buia ñ x ldfha ˜ fï lfha
—wdÈkjdkqmiaiS úyr;s˜ wd§kj olsñka jdih lrhs' Tkak ±ka
lShla bf.k .;a; o y;rhs' fudkjo tA wks;H i[a[d" wk;a;
i[a[d" wiqN i[a[d" wd§kj i[a[d' B<Õ tl ;uhs mydK
i[a[d'
tA i[a[dj nqÿrcdKka jykafia úia;r lrkjd fukak
fufyu" —l;udpdZkkao mydk i[a[d˜ l=ula o wdkkao mydK
i[a[dj lsh,d lshkafka' —bOdZkkao NslaLq Wmamkakx lduú;lalx˜
fï idikfha NslaIqj bmÿKd jQ ldu ú;¾lhka fldfyka o fï
ldu ú;¾lhka yg .kafka' wei" lK" kdih" Èj" lh" uki
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 251
uq,afj,d fkao@ Tkak ,iaik rEmhla flfrys is; we§ .shd u
tAl —kdêjdfia;s˜ bjikafka kE" —mcy;s˜ w;ayßkjd" —úfkdafoa;s˜
ÿre lrkjd" —LHka;Slfrda;S˜ ke;s lr,d odkjd" —wkNdjx .fï;s˜
wNdjhg m;a lrkjd" w,a, .kakjd" ;,kjd" fmdä lrkjd"
md.,d u od,d ke;s lrkjd' f;areKd o@ b;ska fïl fyd|g
mqreÿ lr,d ;sfhkak ´ks' fudk jf.ao@ fmr hï fia kï miq;a
tfia u h' miq hï fia kï fmr;a tfia u h'
b;ska mskaj;=ks" tfykï wms ksrka;rfhka u jvkak ´ks'
fudlo wfma ys;g ksrka;rfhka u ldu ú;¾l tkjfka' b;ska
fïlg fyd|u l%uh ;uhs uq,ska wks;H i[a[djla tfyu
ke;akï wiqN i[a[djla mqreÿ lr,d ;sîu' ;j tlla ;uhs
Pkao boaêmdoh fyd|g n,j;aj jv,d ;sfhkjd kï fïl lrkak
mq¿jka' fï Pkao boaêmdoh n,j;aj ;snqKq flfkla ;uhs nlal=,
uy ry;ka jykafia' ojila wfÉ, liaim lshk ks.kaGfhla
nlal=, uy ry;ka jykafia <Õg weú,a,d wykjd" Tn jykafia
meúÈ jqKdg miqj ffu:qk fiajkfha lS mdrla fhÈ,d ;sfhkjo@
túg nlal=, uy ry;ka jykafia ms<s;=re fokjd" Th m%Yakh
Tfydu fkdfjhs wykak ´ks' fufyu weiqj kï yß" meúÈ jqKdg
miq ldu ú;¾l lShla we;s jqKdo lsh,d tfyu weiqjd kï uu
ms<s;=re fokjd" liaim tjeks ldu ú;¾l tlla yß we;sjqKd
lsh,d ug kï u;l kE' n,kak fldÉpr jákjo lsh,d' Pkaoh
n,j;a jqKd u wkak tfyuhs'
mskaj;=ks" b;ska wmg;a fï ldu ú;¾l we;s fjk úg th
y÷kd.kak wmg fyd|g isysh ;sfnkak ´ks' ke;akï ldu ú;¾l
weú,a,d wmsj úkdY lr,d hk f;la u wms okafka kE' Bg
biafi,a,d wms wr l< hq;= foa lrkak ´k' fudkdo lrkak ´ks
—kdêjdfia;s˜ bjikafka kE" —úfkdafoa;s˜ ÿre lrkjd" —mcy;s˜
w;a yßkjd" —LHka;Slfrda;S˜ ke;s lr,d odkjd" —wkNdjx.fï;s˜
wNdjhg m;a lr,d odkjd' b;ska mskaj;=ks" wms" fïl fyd|g
yqre lr,d ;sfhkak ´ks' fïlg fyd| iQ;%hla ;sfhkjd" tA ;uhs
—ú;lal ikaGdk iQ;%h˜ tAl wms .,md .kak ´ks wfma Ôú;hg'
ojila idßmq;a; uy ry;ka jykafia;a" fldÜÀ; uy ry;ka
jykafia;a w;r O¾u idlÉPdjla mej;=kd' tys§ fldÜÀ; uy
ry;ka jyka f ia wykjd" ms k a j ;a idßmq ; a ; hka jyka i " hï
m%{djla we;a o" hï ú[a[dKhla we;a o fïjd mj;skafka tlg
252 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

u o@ tfyu ke;akï fjka fjka jYfhka o@ mskaj;a fldÜÀ;hka


jykai" fïjd mj;skafka tlghs' fjka fjka jYfhka olajkak
nE' hula ±k.kshs kï th ;uhs wjfndaO lrkafka' hula
wjfndaO lrhs kï th ;uhs ±k.kafka' tA ksid fïjd fjka fjka
jYfhka ola j ka k g yels h djla kE' tA jf.a u ú[a [ dKh
wjfndaO l< hq;= tlla" m%{dj m%.=K l< hq;= tlla ^iS," iudê"
m%{d jYfhka&
Tkak B<Õ tl fudlla o@ —Wmamkakx jHdmdo ú;lalx
kdêjdfia;s˜ bmÿKd jQ jHdmdo ú;¾l bjikafka kE" —mcy;s˜
w;ayßkjd" —úfkdafoa;s˜ ÿre lrkjd" —LHka;slfrda;s˜ ke;s lr,d
odkjd" —wkNdjx.fï;s˜ wNdjhg m;a lr,d odkjd' B<Õg
úysxid ú;¾lh;a fï úÈhg u wms lrkak ´ks' fldfyduo
bjikafka kE" w;ayßkjd" ÿre lrkjd" ke;s lr,d odkjd"
wNdjhg m;a lr,d odkjd' ±ka n,kak fï úysxid ú;¾lhg
bv fkd§ isáh kï wfma rfÜ fï hqoaO flda,dy, we;sfjhs o kE'
wfma rfÜ jHjia:dj yeáhg fï mydK i[a[dj mqreÿ lf<d;a
rg iuDoaêu;a fjkjd n,df.k isáh§' tA ksid fï mskaj;=ka fï
mydK i[a[dj fyd|g mqreÿ lr.kak' wmsg fï mq¿jka ld,fha
fï O¾uh mqreÿ lr.;af;a ke;akï wmg;a fjkafka wr kdls
fldlal=kag fjk jefâ ;uhs' fudllao@ ud¿ ke;s uv j,la
foi n,df.k bkak kdls fldlal=" fllsksfhda jf.a mdr whskg
fj,d n,d.;a;= w; n,df.k bkak fõú' b;ska tA ;;a;ajhg fï
mskaj;=ka m;afjkak tmd' nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd
´l ;uhs mydK i[a[dj'
B<Õ tl ;uhs úrd. i[a[dj' —l;udpdZkkao úrd.
i[a[d˜ l=ula o@ wdkkao úrd. i[a[dj lshkafka' —bOdZkkao
NslaLq wr[a[.f;da jd relaLuQ,.f;da jd iq[a[d.dr.f;da jd
b;smáixÑlaL;s hÈox iínixLdriuf:da˜ ish¨ ixialdr ikais£
.shd" —iínqmêmáksiai.af.d˜ Wmê lshkafka fudkdo@ flf<ia
iys; l¾u ke;sfj,d .sh" —;KaylaLfhda˜ ;Kaydj CIh fj,d
.sh" —úrdf.da˜ we,au ÿreù .sh" —ksíndkx˜ tA wud ksjk" —tA;x
ika;x tA;x mKS;x˜ th u hs Ydka;" th u hs m%KS; lsh,d
fukak fufyu isys lrkjd' b;ska mskaj;=jks" wmg fmdä fmdä
<dul wdidj,a we;sfjkjd' ,iaik f.hla yod.kak" ,iaik
jdykhla .kak" rij;a lEula Whkak ysf;kjd" wkak t;fldg
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 253
wms fï i[a[dj fyd|g mqreÿ lr,d ;snqfKd;a isys lr,d tA
wdidj ke;s lr.kak mq¿jka' n,kak mskaj;=ks" fl;rï ,iaik
o lsh,d fï nK mo' b;ska fïjd wmg isys lr,d fudk ;rï
ksrdñi mS%;shla ú¢kak mq¿jkao@ wkak tAlhs fï O¾uh u;l
;nd.ekSu jákafka' fukak fï wdldrhg ;uhs úrd. i[a[dj
jvkafka' ±ka wms lShla bf.k .;a;o@ fyd|hs tA fudkjo@
wks;H i[a[dj" wkd;au i[a[dj" wiqN i[a[dj" wd§kj
i[a[dj" mydK i[a[dj" úrd. i[a[dj B<Õ tl ;uhs
ksfrdaO i[a[dj' tAl;a úrd. i[a[dj jf.a u ;uhs" fndfydu
álhs fjkia fjkafka' nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd"
—l;udpdZkkao ksfrdaO i[a[d˜ l=ula o wdkkao ksfrdaO
i[a[dj lsh,d lshkafka' —bOdZkkao NslaLq wr[a[.f;da jd
rela L uQ , .f;da jd iq [ a [ d.dr.f;da jd b;s m áixÑla L ;s ' ˜ fï
idikfha Ns l a I q j wdrKHhlg fyda rela u q , lg fyda f.dia "
Y=kH.drhlg fyda f.dia fukak fufyu kqjKska úuikjd'
—hÈox iínixLdr iuf:da˜ ish¨ ixialdrhka ixis£ .sh"—iínqmê-
máks i a i .a f .da ˜ is h ¨u flf<ia iys ; l¾u CIh ù .s h "
—;KaylaLfhda˜ ;Kaydj CIhfj,d .sh" —ksfrdafOda˜ we,au ksreoaO
ù .shd jQ" —ksíndkkaZ;s˜ tA wud uy ksjk" —tA;x ika;x˜ th u hs
Ydka;" —tA;x mKs;x˜ th u hs m%KS; lsh,d' mskaj;=ks" fï úrd.
i[a[dfj;a" ksfrdaO i[a[dfj;a fmdä fjkila ;sfnkjd' b;ska
fïl lrkak wmsg fyd| ±kqula ;sfnkak;a ´ks' fudlo wms
ksjk .ekfka isys lrkafka' fï mskaj;=ka b;ska tAlg oCI fjkak
´ks'
B<Õ tl ;uhs nq ÿ rcdKka jyka f ia foa Y kd lrkjd"
—l;udpdZkkao iínf,dafla wkNsr; i[a[d˜ l=ula o@ wdkkao
ish¨ f,dal flfrys fkdwe,Sfï i[a[dj lshkafka' —bOdZkkao
NslaLq hx f,dafla Wmhqmdodkd fÉ;fid wêÜGdkdZNsfõidkqihd˜ tA
lshkafka fï f,dalfha ^wdh;k Od;= wdÈh& hï nei .ekSula
weoa o" hï ne£ula weoa o" fÉ;kd;aulj wÈgka lsÍula weoa o
wNHka;rj flf<ia meje;aùula weoao thhs' fï mskaj;=ka okakjd
wkq i h ls h ka f ka fudkjo ls h ,d' rd.dkq i h" má>dkq i h"
wúÊcdkqih Th wd§ jYfhka mj;akd foaj,aj,g —mcykaf;da˜
ÿre lrñka —úruks k WmdÈhkaf;da˜ fkdwef,ñka fkd ne£
isákafka fjhs' mskaj;=ks" fï i[a[dj fndfyda úg jvkafka
254 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

wkd.dó jqKq wh jf.a ug kï ysf;kafka" tA;a yßhg u lshkak


nE' —whx jqÉp;dZkkao iín f,dafla wkNsr; i[a[d˜ fukak
fïlg ;uhs wdkkao ish¨ f,dalh flfrys fkd we,S isàfï
i[a[dj lshkafka'
±ka wms fï jkúg i[a[d lShla bf.k.;a; o@ m<uqjeks
tl wksÉp i[a[d" wk;a; i[a[d" wiqN i[a[d" wd§kj
i[a[d" mydK i[a[d" úrd. i[a[d" ksfrdaO i[a[d" iín
f,dafla wkNsr; i[a[d' B<Õ tl ;uhs ish¨ ixialdrhka
wks;H jYfhka olsñka jdih lsÍu' nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lrkjd"
—l;udpdZkkao iínixLdf¾iq wksÉp i[a[d˜ l=ula o@
wdkkao ish¨ ixialdrhka ms<sn|j wks;H i[a[dj lshkafka'
—bOdZkkao NslaLq iín ixLdf¾ys˜ fï ish¨ ixialdrhka
fya;=M, oyñka yg.;a" —wÜÁh;s˜ mSvdjg m;a lrhs" —yrdh;s˜
,eÊcdjg m;afjhs" —ð.=ÉP;s˜ ms<sl=,g m;afjhs' b;ska fï
ms<sn|j;a fï mskaj;=ka bf.kf.k ;sfnkak ´ks' fyd|g u;l
;nd.kak —whx jqÉp;dZkkao iínixLdf¾iq wksÉp i[a[d˜
fuka k fïl ;uhs wdkka o is h ¨ ixia l dr flfrys wks ; H
i[a[dj lshkafka'
B<Õ wjidk i[a[dj fudlla o@ wdkdmdki;s' nqÿrcdKka
jykafia foaYkd lrkjd" —l;udpdZkkao wdkdmdki;s˜ l=ula o@
wdkkao wdkdmdki;sh lshkafka'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd isys uq,djqKq flkdg
wdkdmdki;s Ndjkdj jvka k tmd ls h ,d' tA ks i d wms
ksrka;rfhkau isysfhka bkak ´ks' fldfydu o wms isysfhka
bkafka" ±ka wms bf.k.;a; i[a[dj,a ksrka;rfhka mqreÿ
lrkak ´ks' hkfldg hkjd lsh,d ±k.kak ´ks' jdäfjkúg
jdäfjkjd ls h ,d ±k.ka k ´ks ' óg wu;rj w;mh È.
yßkfldg" yl=<kfldg" l:d lrkúg" ksy~j isákúg wd§
jYfhka' b;ska fïl wmsg lrkak nE ks;ru Ñ;a;dkqmiaikdfjka
isáfha ke;akï' wehs@ wms isf;a iajNdjh f;areï wrf.k isáfha
ke;akï ±ka uf.a isf;a ;sfnkafka rd. is;=ú,a,la" ±ka uf.a
isf;a ;sfnkafka oafõY iys; is;=ú,a,la" ±ka uf.a isf;a ;sfnkafka
fuday iys; is;=ú,a,la lsh,d wms ±kf.k isákak ´k' óg
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 255
wu;rj fï rd." oafõY" fuday" kE lsh,d ±kf.k isákak;a
´ks' mskaj;=ks" fïl wms m%dfhda.slj lrkafka ke;akï wmg yßhg
f;areï .kak nE' wms uq,ska lsõjfka fmr hï fia kï miq;a tfia
u h" miq hï fia kï fmr;a tfia u h lsh,d' wkak tAl wms
.,md.kak ´ks'
rd.hla we;sfjkfldg wms mqreÿ l< wiqN i[a[dj isys
lrkjd" oafõYhla tkfldg ffu;sh % yß lreKd" uqÈ;d" WfmalI
a d"
wdÈ Ndjkdjla yß" wks;H i[a[dj yß isys lrkjd' uq,dfj,d
isákafka lsh,d ±k.;a;u wr i[a[dj,ska tlla yß" folla
yß .,mdf.k tA rd." oafõY" fuday ke;s lrkjd' óg wu;rj
wms ys;uq wms k.rhlg" ykaÈhlg .shd lsh,d' t;fldg wfma
ys; úisfrkjd' Tkak Th fj,djg fyd|g isysh msysgqjdf.k
ys ; ika i q k a lr.ka k ´ks ' iuyr úg lh flfrys is y s h
msysgqjd.kak mq¿jka' fldfydu yß tA fj,djg isysh msysgqjd.;
hq;=hs' wkak t;fldg thd ±k.kakjd" ±ka uf.a is; úisß,d kE
lsh,d'
ms k a j ;= k s " nq ÿ rcdKka jyka f ia ks ; ru jvka k ls h mq
Ndjkdjla ;sfnkjd fudlla o@ Wv hï fia kï hg;a tfia u h"
hg hï fia kï Wv;a tfia u h' fukak fïl ;uhs wiqN
i[a[dj'
Bgmiafia nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd" —bOdZkkao
NslaLq wr[a[.f;da jd relaLuQ,.f;da jd iq[a[d.dr.f;da jd
ksiSo;s m,a,xlx wdN=ð;ajd˜ Tkak wdkdmdki;sh jvkakg l<ska
l< hq;= mQ¾jlD;sh' —Wcqxldhx˜ fldkao fl<ska ;ndf.k" —mKsOdh
mßuqLx i;sx WmÜGfm;ajd˜ ±ka wmsg mq¿jka tA Ndjkd wruqfKa
fyd|g isysh msysgqjd.kak' wehs@ wms l<ska i[a[dj,a mqreÿ
lr,fka ;sfnkafka' tA i[a[d mqreÿ fkd lr u. Èf.a yïnfjk
wh;a iuÕ fo;sia l:d l:d lr lr b|,d f.or .sys,a,d
jdäfjkjd' Ndjkd lrkak mq¿jka fjhso@ nE' tA ksid ks;ru
isysfhka isákak W;aidy l< hq;=hs' ±ka wms ys;uq wdkdmdki;s
Ndjkdj lrkak wudre flfkla lshuq' thd uq,skau úkdä oyhla"
myf<djla ú;r fjk mqreÿ l< Ndjkdjla lr,d wdkdmdki;s
Ndjkdfõ fhfokak ´ks' Tkak ±ka th Ndjkd wruqK jk
wdYajdi m%Yajdi flfrys fyd|g isysh msysgqjdf.k isysfhka
yqiau .kakjd" isysfhka yqiau fy<kjd' —fida if;daj wiaii;s
256 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

if;daj miaii;s˜ tAl m<fjks mshjr' fojk mshjr ;uhs —§>x


jd wiaiikaf;da §>x wiaiidó;s mcdkd;s §>x jd miaiikaf;da
§>x miaiidó;s mcdkd;s'˜ §¾> f,i wdYajdi lrk úg §¾>
f,i wdYajdi lrñZhs ukdfldg ±k.kshs' §¾> f,i m%Yajdi
lrk fldg §¾> f,i m%Yajdi lrñZhs ukdfldg ±k.kshs'
—ria i x jd wia i ika f ;da ria i x wia i idóZ;s mcdkd;s ˜
fláfhka wdYajdi lrkúg fláfhka wdYajdi lrñZhs ukdfldg
±k.kshs' —riaix jd miaiikaf;da riaix miaiidóZ;s mcdk;s˜
fláfhka m%Yajdi lrkúg fláfhka m%Yajdi lrñZhs ukdfldg
±k.kshs' —iínldh máixfõ§ wiaiisiaidóZ;s islaL;s˜ uq¿ lh
flfrysu ukd ixfõ§ njlska hq;=j wdYajdi lrñZhs yslafï'
—iínldh máixfõ§ miaiisiaidóZ;s islaL;s˜ uq¿ lh flfrys u
ukd ixfõ§ njlska hq;=j m%Yajdi lrñZhs yslafï' —miaiïNhx
ldh ixLdrx wiaiisiaidóZ;s islaL;s˜ wdYajdi kï jQ ldh ixialdrh
ikais|jñka wdYajdi lrñZhs yslafï' —miaiïNhx ldh ixLdrx
miaiisiaidóZ;s islaL;s˜ m%Yajdi kï jQ ldh ixialdrh ikais|jñka
m%Yajdi lrñZhs yslafï'
—mS;s máixfõ§ wiaiisiaidóZ;s islaL;s˜ mS%;sh flfrys ukd
ixfõ§ njlska hq;=j wdYajdi lrñZhs yslafï' —mS;s máixfõÈ
miaiisiaidóZ;s islaL;s˜ mS%;sh flfrys ukd ixfõÈ njlska hq;=j
m%Yajdi lrñZhs yslafï' —iqLmáixfõ§ wiaiisiaidóZ;s islaL;s˜
iemh flfrys ukd ixfõ§njlska hq;=j wdYajdi lrñZhs yslafï'
—iq L máixfõ§ mia i is i a i dó;s is l a L ;s ˜ iemh flfrys ukd
ixfõ§njlska hq;=j m%Yajdi lrñZhs yslafuhs' —Ñ;a; ixLdr
máixfõ§ wiaiisiaidóZ;s islaL;s˜ Ñ;a; ixialdr flfrys ukd
ixfõ§njlska hq;=j wdYajdi lrñZhs yslafï' —Ñ;a; ixLdr
máixfõ§ miaiisiaidó;s islaL;s˜ Ñ;a; ixialdr flfrys ukd
ixfõ§njlska hq;=j m%Yajdi lrñZhs yslafï' —miaiïNhx Ñ;a;
ixLdrx wia i is i a i dóZ;s is l a L ;s ˜ Ñ;a ; ixia l dr ika i s ÷ jñka
wdYajdi lrñZhs yslafï' —miaiïNhx Ö;a; ixLdrx miaiisiaidóZ;s
islaL;s˜ Ñ;a; ixialdr ikais÷jñka m%Yajdi lrñZhs yslafukjd'
—Ñ;a; máixfõ§ wiaiisiaidóZ;s islaL;s˜ is; ms<sn| ukd
ixfõÈ njlska hq;=j wdYajdi lrñZhs yslafï' —Ñ;a; máixfõ§
miaiisiaidóZ;s islaL;s˜ is; ms<sn| ukd ixfõ§ njlska hq;=j
m%Yajdi lrñZhs yslafï' —wNsmamfudaohx Ñ;a;x wiaiisiaidóZ;s
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 257
islaL;s˜ jv jvd;a is; m%uqÈ; lrjñka wdYajdi lrñZhs yslafï'
—wNsmamfudaohx Ñ;a;x miaiisiaidóZ;s islaL;s˜ jv jvd;a is;
m% u q È ; lrjñka m% Y a j di lrñZhs ys l a f ï' —iudoyx Ñ;a ; x
wiaiisiaidóZ;s islaL;s˜ jv jvd;a is; tlÕ lrjñka wdYajdi
lrñZhs yslafï' —iudoyx Ñ;a;x miaiisiaidóZ;s islaL;s˜ jv jvd;a
is; tlÕ lrjñka m%Yajdi lrñZhs yslafï' —úfudaphx Ñ;a;x
wiaiisiaidóZ;s islaL;s˜ mxpkSjrKhkaf.ka is; ksoyia lrjñka
wdYajdi lrñZhs yslafï' —úfudaphx Ñ;a;x miaiisiaidóZ;s islaL;s˜
mxp kSjrKhkaf.ka is; ksoyia lrjñka m%Yajdi lrñZhs yslafï'
—wksÉpdkqmiaiS wiaiisiaidóZ;s islaL;s˜ wks;H jYfhka
kq j Ks k a ols ñ ka wdYa j di lrñZhs ys l a f ï' —wks É pdkq m ia i S
miaiisiaidóZ;s islaL;s˜ wks;H jYfhka kqjKska olsñka m%Yajdi
lrñZhs yslafï' —úrd.dkqmiaiS wiaiisiaidóZ;s islaL;s˜ we,au ÿre
lsÍu kqjKska olsñka wdYajdi lrñZhs yslafï' —úrd.dkqmiaiS
miaiisiaidóZ;s islaL;s˜ we,au ÿre lsÍu kqjKska olsñka m%Yajdi
lrñZhs yslafï' —ksfrdaOdkqmiaiS wiaiisiaidóZ;s islaL;s˜ we,au
ks r eoa O ls Í u kq j Ks k a ols ñ ka wdYa j di lrñZhs ys l a f ï'
—ksfrdaOdkqmiaiS miaiisiaidóZ;s islaL;s˜ we,au ksreoaO lsÍu kqjKska
olsñka m%Yajdi lrñZhs yslafï' —máksiai.a.dkqmiaiS wiaiisiaidó;s
islaL;s˜ ish¨ flf<ia w;ayeÍu kqjKska olsñka wdYajdi lrñZhs
yslafï' —máksiai.a.dkqmiaiS miaiisiaidóZ;s islaL;s˜ ish¨ flf<ia
w;yeÍu kqjKska olsñka m%dYajdi lrñZhs yslafï'
Tkak Th wdldrhg ;uhs mskaj;=ks" fï wdkdmdki;s
Ndjkdj uq,a lrf.k ixidrfhka ksoyia fjkafka' b;ska fïl
álla wudre ;uhs' fudl o wmsg f,dl= n,fõ.hla ;sfnkjfka'
fudlla o tA n,fõ.h' udr n,fõ.h' wms fïl yßhg f;areï
wrf.k ;sfnkak ´ks' wmsg mq¿jka jqfKd;a iudêhla we;s
lr.kak wkka; wms udrhdf.a weiaj,g je,s .eiqjd fjkjd'
b;ska wms uykais.kak ´ks wudrefjka yß iudêhla we;s lrf.k
fï n,fõ.h kj;ajd.kak'
b;ska mskaj;=ks" Tkak Th lsh,d §mq i[a[d oyh wfma
is f ;a mq r eÿ lr.ka k fldg fï i[a [ d oyh fyd|g mq r eÿ
lr.;a;g miafia wfma ys; —w;s,Skx˜ tA lshkafka miqng fjkak
fokak fyd| kE' udf.a fï kqjKska úuiSu b;d ,sys,aj .kak
tlla fkd fõjdæ ^miqng& B<Õg udf.a fï kqjKska úuiSu b;d
258 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

±äj .;a; tlla fkd fõjdæ udf.a fï kqjKska úuiSu ;ud is;
;=< ieÕjqKq tlla fkd fõjdæ udf.a fï kqjKska úuiSu ndysrg
úisreKq tlla fkd fõjdæ
±ka wms n,uq fï miqng jqKq kqjKska úuiSu lshkafka
fudlla o lsh,d' mskaj;=ks" miqng fjkjd lshkafka l=iS;lu;a
tlal fï is; tl;=ùu" ñY% ù ;sîu b;d ±äj .;a kqjKska
úuiS u ls h ka f ka ' Woa O Ép l= l a l = É pfhka hq l a ; hs ' Woa O Ép
l=lal=Éph iuÕ ñY% fj,d mj;skafka' B<Õg ;ud ;=< ieÕjqKq
kqjKska úuiSu lshkafka' ÒkñoaOfhka hqla;hs' ÒkñoaOh iuÕ
ñY% fj,d mj;skafka' fï ksÈu;g jegqKu ÿre lr.kak álla
ù¾hh we;s lr.kak ´ks' fï ksÈu; ke;s lr.kak nqÿrcdKka
jykafia foaYkd lrkjd wdf,dal i[a[dj mqreÿ lr.; hq;=hs
lsh,d' b;ska yenehs fï wdf,dalh iuyr úg iudêhla we;s
lr.kak úg;a we;sfjkjd' tA jf.au fïl ish¨ fokdg u fkd
fjhs" iuyr whg' yenehs fï wdf,dal i[a[dj we;s lr.kakg
fmr .=rejrhl=f.ka Wmfoia .kak'
B<Õg ndysrg fkd úisreKq ùuxidjla fkd fõjdæ tA
lshkafka fï rEm" Yío" .kaO" ri" myi" wruqKq Tiafia is;
úisfrkjd' iuyrúg fufyu fjkak mq¿jka' uu Ndjkd lrk
flfkla lsh,d wks;a wh ±k.;af;d;a fyd|hs' tA wh ug m%Yxid
lf<d;a fyd|hs' Tkak Th jf.a mqxÑ mqxÑ wruqKqj, wfma is;
ysrfjkjd' tfyu ke;akï blaukg iudêhla we;sfjkj kï
fyd|hs' Tkak Th jf.a b;ska fïjd Wvq ÿjkak fokafka ke;sj
kshfmd;af;ka u lv,d ±ñh hq;=h' b;ska mskaj;=ks" fï kqjKska
úuiSu b;d ,sys,aj .kafk;a ke;sj" b;d ±äj .kafk;a ke;sj"
;ud ;=< ieÕfjkak bv fokafk;a ke;sj" ndysrg úisfrkak
fokafk;a ke;sj fï boaêmdoh jvkak ´ks' wkak tA wdldrhg
jvkúg yd;amiska nenf,k m%NdIajr jQ is; jvkjd' is; jvkak
;sfhkafka tfyu'
nq ÿ rcdKka jyka f ia foa Y kd lrkjd" wfma fï is ;
ls<sáfj,d ;sfnkafka" tA ksid fï is; msßisÿ lrkak ;sfnkafka
Wml%uhlska' wkak tA Wml%u álla ;uhs wo fï mskaj;=kag
lsh,d ÿkafka' fï ysf;ka mxp kSjrK ÿre jqKdg miafia ys;
n,j;a fjkjd' n,j;a jqKdu" n,j;a jqK nj wmg ±k.kak
mq¿jka lsh,d nqÿrcdKka jykafia foaYkd lr,d ;sfnkjd' ta
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 259
;uhs thdg mq¿jka ms<sl=,a foa ms<sl=,a ke;s fohla úÈyg olskak'
tA jf.au ms<sl=,a ke;s fohla ms<sl=,a wdldrhg;a olskak mq¿jka'
fï is; hula lrkak iqÿiq mßÈ l¾uKH fj,d mj;skafka' ±ka
mxp kSjrK hgm;a fj,dfka ;sfnkafka' ±ka ys; fyd|g oukh
fj,d ;sfnkafka'
ojila wdkkao yduqÿrejkag nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lrkjd" mskaj;a wdkkao" ;:d.;hka jykafia fï is; jv,d"
lh ieye,a¨ lr,d fï lh flfrys is; fhduq lrdg miafia fï
lh bfí u by<g hkjd' wkak tA jf.a yelshdjla we;sfjkjd
fï isf;a' wkak tAlg ;uhs boaê lsh,d lshkafka' ^tAl úfYaI
yelshdjla& tA jf.au f.dvdla wE; ;sfnk Yío wikak ´ks lsh,d
is; fhduq l<du tA Yío wefikjd' ^Èín fida; [dKh& yenehs
b;ska fïjd lrkak mq¿jka is; f.dvla ÈhqKq jqKdu' óg wu;rj
Èín jlaLq [dKh wyfia .uka lsÍu" fmdf<dfõ lsñ§ fjk
;eklska u;=ùu" c,fha ilauka lsÍu wd§ fkdfhla boaêmdkak
mq¿jka'
tfykï mskaj;=ks" wmg fï ldrKdj,ska ±ka fyd|g
f;afrkjd wms boaêmdo jvkak ´k ksjk wruqKq lrf.khs'
ojila nqÿrcdKka jykafia úroaO iQ;%fha § fmkajd fokjd hfula
fï boaêmdo jeãu jroaojd .;af;d;a Tyq jroao .kafka ukd
fldg ÿla f.ùug ;sfnk ud¾.hhs lsh,d' Bgmiafia nqÿrcdKka
jykafia foaYkd lrkjd" fï boaêmdo jvkak ;sfnk ud¾.h
l=ula o@ lsh,d tA ;uhs wd¾hh wIaGdx.sl ud¾.h fudlla o@
wd¾hh wIaGdx.sl ud¾.h lshkafka' iïud ÈÜÀ" iïud ixlmam"
iïud jdpd" iïud lïuka;" iïud wdÔj" iïud jdhdu" iïud
i;s" iïud iudê' tfyukï wd¾hh wIaGdx.sl ud¾.h jvk
fldg boaêmdo jefvkjd'
mskaj;=ks" wo ojfia wms bf.k.;af;a fudk boaêmdoh o@
ùuxid boaêmdoh' l<ska bf.kf.k ;sfnkjd Pkao boaêmdoh"
ù¾hh boaêmdoh" Ñ;a; boaêmdoh' tfyukï ±ka boaêmdo y;r
u bf.kf.k wjika' ±ka ;sfnkafka tA boaêmdo jvkak' b;ska
uu wdYs¾jdo lrkjd fï mskaj;=ka ish¨ fokdg u fï bf.k.;a
boaêmdo jvd fï f.!;u nqÿ iiqfkau W;=ï p;=rd¾h i;Hh
O¾uh wjfndaO fõjdæ lsh,d'
idÿæ idÿææ idÿæææ
260 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

.re;r uyd ix>r;akfhka wjirhs'


Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
fï l,a m is h h ;= < úmia i S " iS Ç " fjia i N+ " ll= i |"
fldaKd.uK" ldYHm hk iïud iïnqÿrcdKka jykafia,d yh
ku we;=¿ j wm irK .sh wm f.a Ydia;D jQ tA f.!;u iïud
iïnq ÿ rcdKka jyka f ia ; a iuÕ fï jk úg iïnq ÿ rcdKka
jykafia,d y;a kula my< ù jod<d' wm f.a f.!;u nqÿrcdKka
jykafia;a msßksjkamd,d jir fooyia mkaish mKyla iïmQ¾K
fõf.k hs tkafka'
tA;a mskaj;aks wm yeu fokd u" cd;s" crd" urK" ÿla fida
iqiqï yeéï je<mSï j,ska hq;= ixidf¾ ;du;a weúof.k hkjd'
mskaj;aks" wmg ysf;kafka" fï Ôú;h ;ud wms bmÿkq" tl u
Ôú;h lsh, hs' wms fï id §¾> ixidf¾ lf<a tl foh hs' tA
;uhs" ueß,d fmdf<djg mia pqÜgla tl;= lrmq tl' mia tl;=
lsÍu;a lf<a ukqiai" ;sßika f,dalj, § bmÿK wjia:dj, ú;r
hs' ÈjH" fm%a;" wiqr" ksrfha bmÿk jdr wkka; hs'
mskaj;aks" wms fï fmdf<djg mia fok tl k;r lr,d odkag
W;aidyjka; fjuq' wßhmßfhaik iQ;%fha Nd.Hj;=ka jykafia
fufia fmkajd fokjd' tod Nd.Hj;=ka jykafia ieje;a kqjr
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 261
fÊ;jkdrdufha ;uhs jevisáfha' fndfyda NslaIqka jykafia,d
msßila wdkkao iajdñka jykafia <Õg jevu lr,d fufyu lsõjd
—wdkkaohka jykai" wms Nd.Hj;=ka jykafia f.ka O¾u l;d
wy,d iEfyk ld,hla jqKd' wmsg O¾u l:djla wykakg bv
yo,d fok fialajd'˜ lsh,d'
wdkkao iajdóka jykafia lshkjd —Tn,d ijia jrefõ rïul
n%dyauKhd f.a wdY%uhg tkak'˜ lsh,d' Nd.Hj;=ka jykafia ms~q
msKsi jevu lsÍfuka miq Èjd ld,h .; lrkakg ñ.dr ud;=
m%didohg jeähd' ijia jrefõ kef.kysr kdk f;dgqmf<ka
weÕm; fidaod" w|k isjqr msáka weÕm; fõ,ñka jev bkak
Nd.Hj;=ka jykafiag wdkkao iajdóka jykafia lshkjd' —iajdñkS"
Nd.Hj;=ka jykai" rïul n%dyauKhd f.a wimqjg jeä ÿrla
kE' tA wimqj ruKSh hs' wms huq tA wimqjg'˜ ksy~ j Wkajykafia
wdrdOkdj ms<sf.k tA wimqjg jevu l<d' we;=f<a l;dj bjr
fjk l,a fodr <Õ b|,d wdY%ufha fodrg ;Ügq l<d' Nd.Hj;=ka
jykafiag fodr wereKd' —uyfKks" Tn,d fudk l;djla o
lrñka isáfha'˜ —iajdóks" wms Tn jykafia .ek u hs l;d lrñka
ysáfha'˜ Nd.Hj;=ka jykafia jod<d" —fndfydu fyd|hs uyfKks"
Y%oaOdjka; udf.a Y%djlfhda tlg /iafjÉp fj,djg oyï
l;djl fhfokjd' tfyu ke;akï ksy~j W;=ï Ndjkd wruqKl
bkakjd'˜
—uyfKks" fidhk foaj,a folla ;sfhkjd' tA ;uhs" fY%aIaG
foa fiùu' fY%aIaG fkd jk foa fiùu' fY%aIaG fkd jk foa lshkafka
l=ula o@ mskaj;a uyfKks" —iuyr flfkla bmfok iajNdjfhka
b|f.k bm§ug whs;s fohla u hs fidhkafka' ;ud;a crdjg
m;afjk iajNdjfhka b|f.k crdjg m;a ùug whs;s fohla u
hs fidhkafka' ;ud;a f,v fjk iajNdjfhka b|f.k f,v ùug
whs;s fohla u hs fidhkafka' ;ud;a urKhg m;ajk iajNdjfhka
b|f.k urKhg m;ajk fohla u hs fidhkafka' ;ud;a fYdal
jk iajNdjfhka b|f.k fYdalhg whs;s fohla u hs fidhkafka'
zbm§ug whs;s foaj,aZ lshkafka fudkj o@ wUqorejka bmfok
iajNdjfhka hqla; hs' ±isoiaika" t¿ neg¿jka" W!rka l=l=,a¨"
rka ߧ" hdkjdyk" f.a fodr bvlvï fï mxp WmdodkialkaOh
u bmfok iajNdjhg whs;s hs' B <Õg" fï ish,a, u frda. mSvd
j,g whs;s foaj,a' fï ish,a, u" ueÍ hk iajNdjhg whs;s foaj,a'
fï ish,a, u" fYdalh we;s lrk foaj,a' fï ish,a, u flf<iS
262 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

hk iajNdjhg whs;s foaj,a' fïl ;uhs mskaj;aks" fY%aIaG fkd


jk foa fiùu lshkafka'˜
—mskaj;a uyfKks" fY%aIaG;ajhg m;ajk foa fidhkjd lsh,d
lshkafka fudkjd o@ iuyr flfkla ;ud bmfok iajNdjfhka
b|f.k bmfok iajNdjfha wd§kj f;areï .kakjd' bm§u ke;s
wkq;a;r jQ ksjk fidhd f.k hkjd' crdjg m;ajk iajNdjfhka
b|f.k uefrk iajNdjfhka b|f.k flf<iS hk iajNdjfhka
b|f.k'˜
—uyfKks" uu;a .sys Ôú;fha § lf<a fY%aIaG fkd jk
fiùula' mskaj;aks" Tn;a ud;a ixidßl Ôú;fha lf<a tA foaj,a
u hs fka o@ tA ksid fka fu;ek jdä fj,d bkafka' ry;a jqKd kï
fu;ek kE' uyfKks" t;fldg ug fufyu ys;=Kd' we;af;ka u
uu bmfok iajdNdjfhka u b|f.k bmfok fohla u fidhkafka
wehs@ tA ksid bmfok iajNdjfhka bkak uu bmfok iajNdjh
.ek wd§kj wjfndaO lr f.k bm§u ke;s wkq;a;r jQ ÿlska
ksoyia ùu jQ ksjk fidhd f.k hkjd'˜
—b;ska" uu miafi ldf,l fyd| u ;reK jhfia § T¿fõ
l¿ flfy ;sfhk fid÷re fhdjqka jhfia §" Ôú;fha m<uq jhfia
§" rclu w; yer,d" uqÿ" fma/ia" k<,amg" r;a;rka fifrmamq
.,j,d od,d uõmshka" kEoEhka wleue;af;ka l÷¿ msreKq
uqyqKska y~d jefgoa§"'' flia /jq,a nd lidj;a fmdrjdf.k
meúÈ ìug msúishd' Bg miafia uu .=rejrekaf.a Wmldrhla
ke;= j u l=i,a lshkafka fudkjd o@ wl=i,a lshkafka fudkjd
o@ lsh,d fyõjd' .ï okõj, ießird weúÈñka wud uy ksjk
fidhd f.k .shd' wjidkfha fkarxcrd .x f;f¾ iqÿ je,s ;,dfõ
wei;= fnda rel uq, udr fiakdj mrojd wkq;a;r jQ ÿlska ksoyia
ùu kï jQ wud uy ksjk wjfndaO l<d' udf.a fÉf;da úuqla;sh
fjkia fjkafka kE' fï udf.a wka;su Wm;hs' wdfha mqk¾Njhla
kE lsh,d ud ;=< [dK o¾Ykh we;s jqKd' fï ;uhs mskaj;aks
f,dj fY%aIaG fidhd .ekSu'˜
—mskaj;a uyfKks" ug fukak fufyu ys;=kd' ux wjfndaO
lrmq O¾uh fndfydau .eUqre hs' olsk tl f,ais kE' wjfndaO
lrk tl f,ais kE' fï O¾uh yß Ydka; hs' fï O¾uh yß
m%KS; hs' ;¾l lr,d f;areï .kakg wudre hs' yßu ishqï'
ys;kakg mq¿jka whg jhia fíohlska f;drj wjfndaO lrkakg
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 263
mq¨jks' kuq;a fï f,dal i;a;ajhd" wdYdj ;=< bkafka' wdYdjg
we,s,d bkafka' wdYdfjka i;=gq fjù bkafka' f,dal i;a;ajhdg
kï máÉp iuqmamdoh" tA lshkafka fya;= M, O¾uh wjfndaO
lsÍu f,ais kE' tA jf.a u" ish¨ ixialdr ixis÷jk" ish¨ flf<ia
ÿre lrk" ;Kaydj CIh lrk" ;Kaydfõ fkd wef,k" ;Kaydj
ke;s lrk tA wud ksjk wjfndaO lsÍu f,ais fohla fkd fõ'
b;ska uu O¾uh foaYkd lrkakg mgka .;af;d;a wks;a wh
wjfnda O lrka f k;a ke;a k ï" ug tA l uyka i s h la ú;r hs '
fjfyila ú;r hs' —t;fldg ux ljodj;a wy,d ke;s fï .d:dj
wykakg ,enqkd'˜
—fndfyda ÿl fia ld,hla uykais fj,d fï O¾uh ux
wjfndaO lf<a' fï O¾uh wkqkag lSfuka m%fhdackhla fjk tlla
kE' rd." oafõY" fudayj,ska fmf,k fï ck;djg fï O¾uh
wjfndaO lrkjd lshk tl f,ais fohla fkd fjhs' fï O¾uh
Wvq.ïn,d hk tlla' ishqï tlla' .eUqre tlla' ±lSug ÿIalr
tlla ' b;d is h q ï tlla ' wúoHd wka O ldrfhka jeiq K q fï
i;a;ajfhda fï O¾uh wjfndaO lrkafka kE'˜
—tA fudfyd;a udf.a is; ±lmq iyïm;s uyd n%yauhd yel=¿
w;la È.yßk" Èlal< w;la yl=¿jk fõ.fhka nUf,dúka
w;= r eoyka fj,d ud bÈßfha my< jq K d' W;= r e i¿j tla
me;a;lg fmdrjd f.k" jkaokd lr f.k ug fufyu lsõjd'˜
—iajdókS Nd.Hj;=ka jykai" oyï foik fiala jdæ iajdñkS
iq.;hka jykai" oyï foik fiala jdæ fï f,dalfha flf<ia wvq
wh bkakjd' O¾uh wikakg fkd ,enqfKd;a tA wh msßys,d hdú'˜
iyïm;s uyd n%yauhd kej; fufyu lshkjd' —iajdñkS"
biair u,a, ckmofha flf<ia iys; Woúh úiska ys;mq wmsßisÿ
O¾uhla my< fj,d ;snqKd' ±ka fï wud ksjka fodr újD;
lrk fia l a jdæ ks ¾ u, m% { dj we;s nq ÿ iñ÷ka f.a O¾uh
kqjKe;af;da wi;a jdæææ
.,am¾j;hla uqÿkg ke. .;a; flfkla yd;ami isák
ck;dj Èyd n,kjd jf.a uyd m%{d we;s" yd;ami olsk kqjKei
we;a;d jQ nqÿ iñ÷ksæ ioaO¾ufhka lr ,o m%didohg keÕ,d"
fYdal rys; is;ska bm§ï crdj,ska fmf<k fYdalfhys .s¨k
ck;dj foi n,k fialajdæ
264 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

udr hq o a O h ch.;a uyd ùrhdKka jyka i " W;= ï


.e,alrejdKka jykai" Kh ke;s W;=udKka jykai" f,dj mqrd
ießirK fiala jdæ wjfndaO lrk wh we;s fjkjd u hs''''''æææ˜
mskaj;a uyfKks" uu ñksia wei blaujd .sh ÈjHuh nqÿ
weiska f,dalh Èyd ne¨jd' n,k fldg f,dal i;ajhka j ±lald'
iuyreka flf<ia wvq hs' iuyrekag flf<ia f.dvdla ;sfhkjd'
iuyreka f.a Y%oaOd bkaøsh uDÿ hs' iuyreka f.a Y%oaOd bkaøsh
;shqKq hs' iuyreka f.a iajNdjh hym;a' iuyreka f.a iajNdjh
whym;a iuyreka g myiq f jka wjfnda O lrka k g mq ¿ jka '
iuyrekag wjfndaO lrk tl f,ais kE' iuyre mrf,djg;a"
jerÈj,g;a nh hs' iuyre mrf,djg;a" jerÈj,g;a nh kE'
yßhg fk¨ï ú,la jf.a'''˜
tA fj,dfõ iyïm;s uyd n%yauhdg uu fï .d:dj jod<d'
—wmdre;d f;aix wu;iai oajdrd
fha fida;jkaf;da muq[apka;= ioaOx˜
f,dfõ nqoaêu;=kayg wud ksjka oajdrh Tkak uu újD;
l<dæ i|yï wikq leue;af;da Y%oaOdjg meñfK;ajdæ
Bg miafia" ukq f,dúka mia fofkl=;a ÈjH f,dal úis folla
iïnkaOfjñka"
bism;k ñ.odfha oïila meje;=ï iQ;%fhka wdrïN lrñka
mq r d jir y;<s i a myla uq ¿ ,a f ,a fï f,da l hg wud jeis
jeiafiõjdæ wo;a uyfuõkdfjka tA O¾uh u hs Tn wykafka'
Tn fl;rï jdikdjka; o@ to;a wo;a tA O¾uh u hs' fjkia
fj,d kE'
wd,jl iQ;%fha § ^iq;a; ksmd;h& wd,jl hlaIhd Nd.Hj;=ka
jykafia f.ka fufyu m%Yak l<d' zlsxiQO ú;a;x mqßiiai fiÜGx@Z
ukqiaihdg ;sfhk W;=ïu Okh l=ula o@ Nd.Hj;=ka jykafia
jod<d zioaëO ú;a;x mqßiiai fiÜGxZ ioaOdj hs ñksidg we;s
W;=ï u Okh' wd,jl zl:xiq ;r;S ´>x@Z iir iev myßka
tf;r fjkafka flfydu o@ Nd.Hj;=ka jykafia zioaOdh ;r;S
´>x@Z iir iev myßka tf;r fjkafka ioaOdfjka ;uhs' wd,jl
zl:xiq ,Nf;a m[a[x@Z fldfydu o m%{dj Wmojd .kafka@
Nd.Hj;=ka jykafia zioaoydfkda wry;x Oïux ksíndk m;a;shd
iq i a i q i d ,Nf;a m[a [ x wmma u ;a f ;da úpla L fkda ˜ tA ry;ka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 265
jykafia,d úiska ksjk msKsi foaYkd lrk ,o O¾uh" ioaOdfjka
wy,d wm%ud§ j kqjKska úuiSfuka iq;d" O;d" jpidmßÑ;d"
ukidkqfmlaÅ;d" ÈÜÀhd iqmamáúoaOd f,i kqjKska i<ld n,kak'
pxls iQ;%fha § fmkajd fokjd m%{dj ,nd .ekSu ^p;=rd¾hH
i;HdjfndaOh ,nd .ekSu& ms<sn| j' iÉpdkqm;a;shd ^i;Hhg
meñKSu hs' i;Hhg meñKSug fndfyda Wmldr jkafka&" moy;s
nyqldfrda ^ù¾hh hs' ù¾Hhg meñKSug fndfyda Wmldr jkafka'&
;=,kd nyqldfrda ^ixikaokh hs' ;ukag ,enqKq jákd wjia:dj
ixikaokh lrkak ´kE' fï O¾uh ,enqfK ke;akï uu fldfy
o lsh,d' ^ixikaokhg meñKSug fndfyda Wmldr jkafka'&
Wiaidfyda nyqldfrda ^W;aidyh hs' W;aidyh ,eîug fndfyda
Wmldr jkafka'& Pkafoda nyqldfrda ^leue;a; we;s ùu' leue;a;
we;s ùug fndfyda Wmldr jkafka'& OïuksÊ®dklaLka;s ^O¾uh
f;areï .ekSu' O¾uh f;areï .ekSug fndfyda Wmldr jkafka'&
w;a:QmmßlaLd nyqldrd ^w¾: úuiSu hs' w¾: úuiSug fndfyda
Wmldr jkafka'& Oïu OdrKd nyqldrd ^O¾uh ord .ekSu' O¾uh
ord .ekSug fndfyda Wmldr jkafka& Oïuijkx nyqldrx ^O¾uh
Y%jkhhs' O¾u Y%jkhg fndfyda Wmldr jkafka& fid;djOdkx
nyq l drx ^lka f hduq ls Í u hs ' lka f hduq ls Í ug fndfyda
Wmldrjkafka& mhsremdikd nyqldrd ^weiqre lsÍu hs' weiqre
lsÍug fndfyda Wmldr jkafka& Wmixluka;x nyqldrx ^,Õg
meñKSu' ,Õg meñKSug fndfyda Wmldr jkafka& ioaOd nyqldrd
^ioaOdj hs' ioaOdjg meñKSug fndfyda Wmldr jkafka'&
mskaj;aks" m%{djka; flfkl=g YS% ioaO¾uh;a" l,HdK ñ;%
weiqr;a ,efnk úg fï úÈyg O¾u ud¾.fha m<uq jk mshjr
jQ ioaOdjg meñfKkakg mq¿jka' tA ksihs Nd.Hj;=ka jykafia
jodf<a m[a[djka;iaidhx Oïfuda - kdhx Oïfuda ÿmam[a[iai'
udf.a O¾uh m%{djka;hka i|yd muK hs'
tA jf.a u Y%oaOdfjka mgka f.k m%{dj lrd hkag;a mq¿jka'
flfkl=g nqÿrcdKka jykafia .ek wykakg ,efnkjd' ioaOd
cdf;da ^ioaOdj we;s fjhs& ioaOd cdf;da Wmixlu;s ^ioaOdj ksid
,Õg meñfKhs& Wmixlukaf;da mhsre mdi;s ^<Õg meñK weiqre
lrhs& mhsremdikaf;da fida;x ´oy;s ^weiqre lrñka lka fhduq
lrhs& ´ys;fidaf;dA Oïux iqKd;s ^lka fhduq lrñka O¾uh wihs&
iq;ajd Oïux Odfr;s ^weiQ O¾uh ord .kshs& iq;dkx Oïudkx
266 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

w;a : x Wmmßla L ;s ^ord.;a O¾ufha w¾:h úui hs & w;a : x


WmmßlaLf;da Oïud ksÊ®dkx luka;s ^w¾: úuik úg O¾uh
jegfykakg mgka .kS& OïuksÊ®dklaLka;shd i;s Pkafoda cdh;s
^O¾uh jegfykúg leue;a ; Wm§& Pka o cdf;da Wia i y;s
^leue;a; ksid O¾ufha yeisfrkakg W;aidy .kshs& WiaiNs;ajd
;=,h;s ^W;a i dyh ks i d ;uka g ,enq K q wjia : dfõ jákdlu
ikaikaokh lrhs& ;=,hs;ajd moy;s ^ikaikaokh ksid ù¾Hh
lrhs& ù¾Hh ksid hï i;Hhla weoa o th idlaId;a lrhs' tA
i;Hh m%{dfjka úksúo olshs' tkï p;=rd¾H i;Hh ;ud ;=<ska
olshs'
mskaj;aks" fu;rï jQ jeo.;a zY%oaOdjZ lshkafka fudlla o@
zWmksi iQ;%fhaZ §;a" ziS, iQ;%fhaZ ^ix( ks' 3& §;a nqÿrcdKka jykafia
fmkajd fokjd" fï Y%oaOdj;a bfí yg fkd .kakd nj' ioaOïmyx
NslaLfõ iWmksix jodñ" fkd wkqmksix ld p NslaLfõ ioaOdh
Wmksid@ fuu Y%oaOdj o lreKq rys; j we;s jQjla fkdfõ' ioaOdj
we;s jqfKa lreKq iys; j hs' tfia kï" Y%oaOdj we;s ùug uq,a
jqfKa fudlla o@ ÿlaLka;siai jpkShx Y%oaOdjla we;s ùug uq,a jQ
lrKdj zÿlZ nj nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd' tfia kï
Y%oaOdj we;s jkafka Ôú;h ;=< ;sfnk ÿl" ixidrh mqrd u
;sfnk ÿl f;areï .kak flkdg muK hs'
ÿl l=ula o@ bm§u ÿl hs" f,v frda. je<£u" crdjg m;a
ùu" urKhg m;a ùu" ms%h mqoa.,hka f.ka" ms%h jia;=ka f.ka
fjka ùu" wms%h mqoa.,hka" wms%h jia;=ka iuÕ tla ùug isÿ ùu'
leue;s foa fkd ,eîu" fláfhka lsõfjd;a mxp WmdodkialkaOh
u ÿl hs' ÿfla yg .ekSu l=ula o@ fya;=ka ksid yg.;a mxp
WmdodkialkaOh .ek hï wdYdjla" ;Kaydjla" fifkyila
wdYdfjka nei .ekSula weoa o th hs' ÿfla ke;sùu l=ula o@
mxp WmdOdkialkaOh .ek ;sfnk Pkaord.h ÿre lsÍu hs"
m%ydKh lsÍu hs' ÿl ke;s lsÍfï u. wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h
hs'
fï wdldrhg kqjKska lreKq úui,d nqoaê f.dapr f,i"
ys;g tlÕ j" wjfndaOfhka we;s lr .kakd jQ woyd .ekSu u hs
jeo.;a fjkafka' nqÿ iñ÷ka f.a wjfndaOh woyd .kakjd lshkafka
tAl hs' fï ;ud wdldrj;S Y%oaOdj'
fï wdldrj;S Y%oaOdj flfkla ;=< bkaøshhla f,i jefvk
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 267
w;r th —Y%oaOd bkaøsh˜ f,i y÷kajkjd' fï Y%oaOd bkaøsh n,hla
f,i j¾Okh jQ úg th —Y%oaOd n,h˜ f,i y÷kajhs' Nd.Hj;=ka
jykafia f.a wjfndaOh woyd .;a flkdg yelsfjkjd Y%oaOd
bkaøsh;a" Y%oaOd n,h;a j¾Okh lrf.k O¾u ud¾.fha bÈßhg
.uka lrñka" nqoaO Ydikhl § w;a ú¢kak mq¿jka iekis,sodhl
m%;s,dN N=la;s ú¢kak'
mskaj;aks" ioaOd bkaøsh fuka u ish¨ bkaøsh O¾uhka f.a
ÈhqKqjg;a" tkï wd¾Hh ud¾.fha ÈhqKqjg;a" l,HdK ñ;%hka
leu;s fjkag ´kE' tA nj ixhqla; ksldfha iQ;% .Kkdjl u
i|yka fjkjd' tA jf.a u Tlalka;s ixhqla;fha fmkajd fokjd
l,HdK ñ;% weiqr ,nñka isák flkd ;=< ialkaO Od;=" wdh;k
.ek" wks;Hh hs' fjkia fjkjd' wks;H iajdNjhg m;a fjkjd
lsh,d' ioaOdjla we;sfjkjd' —ioaoy;s wêuqÉp;s˜ fumuKlska
u Y%djlhd ioaOdkqidÍ fjkjd'
tA ioaOdkqidÍ flkd B <Õg lrkafka;a wr l<ska l< foa u
hs' kuq;a fuys § Y%djlhd ialkaO Od;=" wdh;k .ek O¾u {dkh
;=<ska" wks;H hs' fjkia fjkjd' wkH iajdNdjhg m;a fjkjd
lsh,d úo¾Ykd lrk úg ;uka f.a kqjfKa ;rug f;afrkakg
mgka .kakjd' —m[a[dh u;a;fidald͘ fï OïudkqidÍ wjia:dj
hs' tA OïudkqidÍ Y%djlhd ;j ÿrg;a fmr mßÈ u ialkaO" Od;="
wdh;k .ek úo¾Ykd lrk w;r tA úÈyg u kqjKska okakjd'
olskjd' ^tAjx cdkd;s miai;s& ±ka ;uhs ioaOd bkaøsh uq,a nei
.;af;a' fuh lsis u ldrKdjla ksid fjkia fkd fjk úÈyg
msygkjd' tA flkd wd¾H ud¾.hg nei .;a;d fjkjd' p;=rd¾H
i;Hh tAldka; i;Hhla njg jegySulg tkjd' i;H {dkhg
meñKqkd fjkjd' fida;dmkak mqoa.,hd lsh,d lshkafka tA flkdg
hs'
±ka t;fldg Tyq f.a Ôú;fha fjkia fkd jk úfYaI
bkaøshla msysgkjd' tA ;uhs ioaOd bkaøsh' fudlla o ioaOd bkaøsh
lshkafka@ ixhq;a; ksldfha bkaøsh ixhqla;fha úNx. iQ;%fha §
fmkajd fokjd' bO NslaLfõ wßhidjflda ioafOda fyd;s" ioaoy;s
;:d.;ia i fnda ê x b;s m s fida N.jd'''''' box jq É p;s Ns l a L fõ
ioaêkaøshx'
fuys § wd¾Hh Y%djlhd nqÿrcdKka jykafia f.a wjfndaOh
uq¿ yoj;ska u ms<s.kshs' —b;sms fida N.jd wryx''''''''''''˜ wdÈ
268 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

jYfhka kj wryd§ nqÿ.=K' ioaOdfjka woyd .kakjd' .=K


jYfhka u y÷kd .kakjd'
Wod(- wms foudmshka y÷kd .kafka .=K jYfhka' ta úÈyg u hs
Nd.Hj;=ka jykafiaj y÷kd .kafka' .=K jYfhka y÷kd .ekSu;a
iuÕ u tA flkd mD;.ackNdjfhka w;a ñfokjd' wdkak todg tA
flkd wd¾H Y%djl;ajhg meñKs Y%djl mq;Kqfjla fjkjd' wd¾h
Y%djl;ajhg meñKs Y%djl ÈhKshla fjkjd' fï tlal u bkaøsh
O¾u myla msysgkjd' tA ;ud" ioaOd bkaøsh" ù¾Hh bkaøsh" i;s
bkaøsh" iudê bkaøsh'
m[a[d bkaøsh iqoaOl iQ;%fha ;uhs fï wmQre úia;rh
i|yka jkafka' fï ioaOd bkaøsh f,dj my< fjkafka wry;a
iïud iïnqÿrcdKka jykafia f.a my< ùu;a iuÕ hs' tkï YS%
ioaO¾ufha my< ùu;a iuÕ hs' fï nj Wmamdo$ÿ;sh Wmamdo
iQ;%j, i|yka fjkjd' nqÿjre my< fkd jk l,am ´k ;rï
;sfhkjd' wmg fï ,enqKq wjia:dj úfYaI tlla' mskaj;aks" fï
wjia:dj u. yer .kakg tmd' oÜGín iQ;%fha fufia i|yka
fjkjd' —ioaOd bkaøsh fldys ,d o; hq;= o@˜ —fida;dm;a;s wx.
y;frys ,d ioaOd bkaøsh o; hq;= hs'˜
fmkajd fokafka" ud¾. M, j, jeäùula hkq ioaOd bkaøsfha
ÈhqKqjla nj hs' ry;ka jykafia f.a bkaøshka iïmQ¾K hs' bkaøsh
O¾u Bg jvd wvq hs" wkd.dó flkd f.a' Bg jvd wvq hs" ilod.dñ
flkd f.a' Bg jvd wvq hs" fida;dmkak flkd f.a' Oïudkqidß"
ioaOdkqidß' W;=uka jykafia f.a tkï by< ud¾. M, lshkafka
nqÿrcdKka jykafia .ek zwfjÉpmamidoZ fyj;a meye§fï jeä
ùuhs' Y%oaOd bkaøsfha ÈhqKqjla' tA nj meyeÈ,s hs'
md,s f hka fufyu hs i|yka jka f ka " bkaøshdkx iu;a;d
mßmQfr;ajd wryx fyda;s' ry;ka jykafiaf.a bkaøshka iïmQ¾K hs'
;f;da uqÿ;f¾ys wkd.dñ fyda;s' ;f;da uqÿ;f¾ys ilod.dñ fyda;s'
;f;da uqÿ;f¾ys fida;dmkafkda fyda;s' ;f;da uqÿ;f¾ys Oïudkqidß
fyda;s' ;f;da uqÿ;f¾ys ioaOdkqidß fyda;s'˜ ÿ;sh ixÅ;a; iQ;%fha
§ fmkajd fokjd' bkaøsh fõu;a;;d M, fõu;a;;d
by; mßÈ Y%oaOd wdÈ bkaøsh O¾u fjkia ùfuka ud¾.M,
fjkia fjhs' ;;sh ú;a:dr iQ;%fha fmkajd fokjd' wkd.dó mia
fokd f.a fjkig fya;=j;a Y%oaOd wd§ bkaøsh O¾uhka f.a fjkia
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 269
ùu u hs' ry;ka jykafia f.a bkaøshhka iïmQ¾K hs'
;f;da uqø;f¾ys wka;rd mßksíndhs fyda;s' ;f;da uqÿ;f¾ys
WmyÉp mßksíndhs fyda;s' ;f;da uqÿ;f¾ys wixLdr mßksíndhs
fyda;s' ;f;da uqÿ;f¾ys iixLdr mßksíndhs fyda;s' ;f;da uqÿ;f¾ys
ixLdr mßksíndhs fyda;s' ;f;da uqÿ;f¾ys WoaOxfidaf;da fyda;s
wlKsÜG.dó
tAl îc iQ;%fha § fmkajd fokjd' fida;dmkak ;=kafokd f.a
fjkia ùug;a fya;=j bkaøsh fjkia ùu hs' i;a;laL;a;=mru
y;aj;djla ÈjH ukqiai fo.;sfha WmÈ hs' msßksjka mdhs' flda,x
flda, fo;=ka j;djla foõ$ ñksia fo.;sfha WmÈhs' msßksjka mdhs'
tAlîð tl j;djla muKla ñksia f,djg ths' msßksjka mdhs'
m<uq flkdg jvd bkaøsh O¾u jeä hs fofjks flkd f.a" fo
fjks flkdg jvd bkaøsh O¾u jeä hs ;=ka jeks flkd f.a'
mámkak iQ;f
% ha fmkajd fokjd' ud¾.fha bkak whf.;a M,j,
bkak whf.;a fjki bkaøshh fjkia ùu u hs' ry;ka jykafiaf.a
bkaøsh iïmQ¾K hs g Bg jvd wvq hs wry;a ud¾.fha g Bg jvd
wvq hs wkd.dó whg" wkd.dó ud¾.fha whg" ilod.dñ whg"
ilod.dó ud¾.h whg" fida;dmkak whg" fida;dmkak ud¾.fha
bkak W;=ï flkd' mskaj;aks" nqÿrcdKka jykafia O¾uh ;=,ska
y÷kd .ekSfuka u hs ioaOdj we;s fjkafka'
ixhq;a; ksldfha jlal,s iQ;%fha § fmkajd fokjd' tA nj
jlal,S iajdñka jykafia wikSm fj,d bkak fldg t;ekg
Nd.Hj;=ka jykafia jeähd' wikSmh .ek wyk fldg lshkjd'
—iajdñkS ±ka wikSmh tkag tkag u jeä hs' wvqjla olskak kE'˜
lsh,d' Bg miafia Nd.Hj;=ka jykafia wykjd" —ysf;a miq;eùula
tfyu lshkj o@ jlal,S'˜ —tfyu hs iajdñkS" ug ±ka wikSmh
ksid ks;r ks;r tkag úÈyla kE' tA ksid ux yßu ÿflka bkafka"
Nd.Hj;=ka jykafia olskag ke;=j'˜ —w,x jlal,S˜ - w;yer,d
odkag jlal,S' —lsx f;a bñkd mq;sldfhak ÈÜfGak˜ fï l=Kq YÍrh
±lSfuka M,h lsu'
mskaj;aks" fo;sia uyd mqreI ,l=Kska m%;suxä; iïnqÿ YS%
foayh .ek;a Wkajykafia n,kakg lsõfõ tA úÈyg hs' tfia kï
wm f.a" Tn f.a foay .ek ljr l;d o@ —fhda fLda jlal,s Oïux
miai;s fida ux miai;s jlal,S hfula O¾uh olS o Tyq ;:d.;hka
270 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

jykafia olskjd' fhda ux miai;s - fida Oïux miai;s hfula


;:d.;hka jykafia y÷kd .kS o Tyq O¾uh olS' Oïux ys jlal,S
miaikaf;da ux miai;s jlal,S O¾uh olsk úghs ;:d.;hka
jykafia ±l .kak mq¿jka jkafka'
§> ksldfha uyd mßksíndk iQ;%fha § ÈjH uodrd u,a j,ska
mqok fj,dfõ''' Nd.Hj;=ka jykafia jodf<a wdñi mQcdjg jvd
m%;sm;a;s mQcdj W;=ï nj hs' óg wu;r j nqÿrcdKka jykafia
flfrys fkd ief,k Y%oaOd bkaøsh msysàu ksid wd¾H Y%djl
mq ; Kq j ka g $ ÈhKs j reka g ,efnk jdis ixhq ; a ; ks l dfha
fida;dm;a;s ixhqla;fha ukdj fmkajd fokjd' tys we;s rdc iQ;%fha
fmkajd fokafka" Od¾ñl j rg md,kh lsÍu ksid ilaú;s rcq
ÈjH f,dalfha WmÈ hs' tfy;a Tyq O¾u y;rlska hqla; fkd ùu
ksid ÈjH f,dalfhka pq; ù i;r wmdfha jefghs'
tfy;a yßhg lEula îula ke;s j lvud¿ we|f.k
wmyiqfjka Ôúldj lr f.k hk wd¾H Y%djl orejd nqÿrcdKka
jykafia flfrys fkd fi,afjk meye§u ksid" Y%oaOd bkaøsh
ia:djr ksid" bO NslaLfõ wßhidjflda nqoafè wfjÉpmamidfok
iukakd.f;da fyda;s' b;sms fida N.jd'''' lsis Èkl Tyq i;r wmdfha
fkd jefghs' wd;au Nj y;la we;=<; wksjd¾fhka u wry;ajhg
m;a fjhs' ixhq;a; ksldfha uÊcdldji: iQ;%fha;a" uyd mßksíndk
iQ ; % f ha ; a fmka j d fokjd' nq ÿ rcdKka jyka f ia flfrys
wfjÉpmamidoh we;=¿ fida;dm;a;s wx. y;r msysáfhd;a Tyq
leue;s kï ;udg ;ud .ek u fufia m%ldY l< yelshs' uu kï
wdfha ljodj;a ksrh" ;sßika f,dalh" fm%a; f,dalh i;r wmdfha
WmÈkafka kE lsh,d Woï wkkak mq¿jka'
ixhq;a; ksldfha ÿ;sh ñ;a;duÉp iQ;%fha fmkajd fokjd'
wdkka o " Tn hï kEoEfhl= g $ñ;= f rl= g ''''''' wkq l ïmdjla
;sfhkjd kï tA yeu fokd u nqÿrcdKka jykafia flfrys
wfjÉpmamidofhys iudoka lrjkak' msysgqjkak' fudl o fya;=j@
wdkkao" fï i;r uyd Od;=ka fjkia fj,d .sh;a flfkl= ;=<
nqÿrcdKka jykafia flfrys we;s jQ wp, meye§u lsis u úgl
fjkia fkd jk ksid Tyq ksrfha" ;sßika f,dafla '''''' WmÈkjd
lshk tl isoaO fjkafka kE'
yenehs Ydia;Dka jykafiaf.a Oïu plalh tA wdldrfhka u
mj;ajk idßmq;a; uy ry;ka jykafia jodrkjd wkd: msKaäl
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 271
iQ ; % f ha §'''' nq o a f è wma m idfoa k iuka k d.f;da meye§u ke;s
wiaiq;jd mq:qÊcfkda ldhiai fNaod mrx urKd wmdhx ÿ.a.;sx
úksmd;x ksrhx WmamÊc;s
uydkdu YdlHhd Èkla Nd.Hj;=ka jykafia f.ka fufyu
wykjd' —iajdñkS uu k.rhg .sh úg k.rfha l,n, ksid ug
;sirKh .ek isys lrkag wu;l fjkjd' ug nh hs tA fj,djg
uu uerefkd;a flfya .syska WmÈhs o lsh,d@ ud Ndhs uydkdu"
ud Ndhs uydkdu wmdmlx f;a urKx Núia i ;s ' uydkdu Tn
nhfjkakg tmd Tn krl ;ekl WmÈkafk kE' fya;=j@ hiai
liaiÑ uydkdu §>r;a;xioa O d mßNdú;x Ñ;a ; x Tn fndfyda
ld,hla ioaOdj mqreÿ lr,d ;sfhkafka'
uʯu ksldfha w,.oa¥mu iQ;%fha fufyu hs i|yka jkafka
fhda fhaix uhs ioaOdu;a;x fmauu;a;x iífn f;a i.a.mrdhKdZ;s'
hï flfkl=g ;:d.;hka jykafia .ek ioaOd ud;%hla" fm%au
ud;%hla ;snqfKd;a tA yeu fokd u iq.;sfha WmÈkjd'
P;a;udkjl f;rejka irfKa msysáhd' kuq;a tA fudfydf;a
u fidreka f.ka uereï ld,d foúhka w;r bmÈ,d Woï wkkjd'
uu ál fj,dj hs f;rejka irK .syska is,amo my /lafla uu
tA fudfydf;a u foõ f,dj Wmkakd lsh,d' tA jf.a u hs" fha flaÑ
NslaLfõ uhs wfjÉpmamidfoak iukakd.;d iífn f;a fida;dmkakd
;:d.;hka jykafia .ek fkd ief,k meye§u we;s ish¨ fokd
u fida;dmkak hs'
il=¿odhs mßn%dclhd lshkjd iajdñkS" ks.kaG kd: mq;a; $
ml=O lÉpdhk'''''''' jf.a wh oyï foioa §' tA Y%djlfhda jdo
lrkjd' —wms Thsg jvd okakjd' ´l Tfydu fjhs fufyu fjhs
lsh,d jdo lrkjd' Ydia;Dka jykafiag l;d lrkakg bv fokafka
kE' tA;a Nd.Hj;=ka jykafia oyï foioa § Y%djlhka w;r mqxÑ
Yíohlaj;a wefykafka kE' iajdñkS" uu wy,d ;shkjd ojila
tl Y%djlfhla Nd.Hj;=ka jykafia oyï foioa § W.=r mdo,d"
t;ek ysgmq fjk iajdñka jykafia kula oKysfika ;Ügq lr,d
yd yd ksYaYío fjkakæ Ydia;Dka jykafia O¾uh foaYkd lrkjd
lsõjd' isjqre wer,d .sh wh;a miq;efjkjd wfka wmsg mska ke;=j
.shd lsh,d ;sirfKa .=K u hs lshkafka'˜
nqÿ iñ÷ka wykjd" —mskaj;" ;:d.;hka jykafiag fu muK
272 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

.re lrkafka wehs lsh, o Tn ys;kafka@˜ il=¿odhs lshkjd wms


ys;kafka lreKq 5 la ksid'
² Nd.Hj;= k a jyka f ia wvq f jka odfka j<|k ks i d álla
je<£u j¾Kkd lrk ksid'
² ,enqK ùprfhka i;=gqùu $ j¾Kkd lsÍu'
² ,o msxvmd;fhka Ôj;a ùu $ j¾Kkd lrkjd'
² ,o fiakdikfhka Ôj;a fjkjd $ j¾Kkd lrkjd'
² úfõlfha we,S isák flfkla $ úfõlfha we,S isàu" j¾Kkd
lrk flfkla Th lshk úÈyg ;uhs meyeÈ<d bkafka'
il=¿odhs Th lreKq my ksid fkfuhs uf.a Y%djlfhda ug
meyeÈ,d isákafka' b;ska Tn lsõj fka Nd.Hj;=ka jykafia
wvqfjka j<|k ksid ;uhs uf.a Y%djlfhda ug meyeÈ,d bkafka
lsh,d' tAl fjkak neß fohla fudlo uf.a iuyr Y%djlfhda
bkakjd fn,s f.ähla ;rï odfka j<|k' tA jf.a u fn,s f.ä
Nd.hla ;rï odfka j<|k' tA;a b;ska uu iuyr ojiaj,g md;%h
msfrkak u odfka j<|k wjia:d ;sfhkjd' b;ska tAl olsk wr
fn,sf.ähla ;rï odfka j<|k msßi ug fkd meyefokak tmehs'
tfyu fjkafka kE'
fojk ldrKh Tn lsõjd ,efnk isjqrlska iEySulg m;a
fj,d tAl j¾Kkd lrk ksid ;uhs uf.a Y%djlfhda ug meyeÈ,d
isákafka lsh,d' tAl fjkak neß fohla' fudl o uf.a iuyr
Y%djlfhda bkakjd tA wh ókS T;k frÈ" li< f.dvj,aj,ska
tl;= lr .;a; frÈ" mdrj,aj, whsfka ñksiaiq we|,d w; yermq
frÈ lE,s tl;= lr,d isjqre yod f.k m~q .i,d isjqre fmdrjk
wh' tA;a b;ska il=¿odhs" iuyr ojiaj,g uu odhlhka fok
b;d jákd isjqre w¢k wjia:d ;sfhkjd' wkak túg wr mdxY=l+,
isjqre muKla fmdrjk Y%djlhka ug fkd meyefokak tmEh'
tfyu fjkafka kE'
;=ka jk ldrKh Tn lsjd fka o ,efnk msKavmd;hlska
muKla uu iEySulg m;a jk ksid uf.a Y%djlfhda ug meyeÈ<d
isákjd lsh,d' tAl kï fjkak neß tlla' fudl o uf.a iuyr
Y%djlfhda bkakjd uq¿ Ôú; ld,h u msKavmd;fhka ;uhs Ôj;a
fjkafka' tA;a b;ska iuyr ojiaj,g uu rcjre" isgqjre" ue;s
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 273
weu;sjre wdrdOkd lr,d mQcd lrk b;d m%KS; wdydr j<|kjd'
b;ska Ôú; ld,h u msKavmd;fhka Ôj;afjk uf.a Y%djlfhda
fïl ±l,d fkd meyefokak tmEh' tfyu fjkafka kE'
y;r jk tl Tn lsõjd fka o ,efnk fiakdikhlska uu
iEySulg m;ajk ksid uf.a Y%djlfhda ug meyefokjd lsh,d'
tAl;a jeros hs' fudl o uf.a iuyr Y%djlfhda bkakjd uq¿ Ôú;
ld,h u ÿr wE; rela uq,aj, ;uhs isákafka' tA wh ojia
myf<djlg ierhla fmdah lrkak ú;r hs t<shg tkafka' tA
jqKdg il=¿odhs uu rcjre" isgqjre" weu;sjre úiska mQcd lrk
,o i÷ka ,Sfhka lrmq fikiqkaj, jdih lrkjd' b;ska tAl
olsk wr Ôú; ld,fha u jkfha isák Y%djlfhda ud flfrys
fkd meyefokak tmEh' tfyu fjkafka kE'
mia jk lreK ;uhs Tn lsõfõ uu yqfol,d úfõlfha
we,S jdih lrk ksid ;uhs uf.a Y%djlfhda ug meyefokafka
lsh,d' b;ska tAl;a jerÈhs fka' fudl o uf.a iuyr Y%djlfhda
bkakjd Tjqka Ôú; ld,h u wE; fikiqkaj, úfõlfha we,S
jdih lrkjd' tA;a il=¿odhs" uu iuyr ojiaj, úYd, msßia
msßjrd f.k k.rfha jdih lrk wjia:d ;sfhkjd' b;ska tAl
olsk wr Y%djlfhda ud flfrys fkd meyefokak tmEh' tfyu
fjkafka kE'
Nd.Hj;=ka jykafia jod<d' il=¿odhs" fjk lreKq myla
;sfhkjd ;:d.;hka jykafiag .re i;aldr mj;ajkak' fyd|g
u;l ;shd.kak' tA ;ud wê YS,h" wê m%{dj" i¾j{;d [dK
o¾Ykh" ÿlg m;a jQ ck;djg p;= r d¾H i;Hh ls h d§u"
ms<smÈkakg fY%aIaG jevms<sfjla lshd §u'
;:d.;hka jykafia W;a;u iS,ialkaOhlska iukaú; hs'
wryx .=Kh ùuxik iQ;%fha fmkajd fokjd' fï úÈyg' weiska
fyd|g n,oa§ ke;akï lKska fyd|g wyoa§ fidhd .kakg mq¿jka
;:d.;hka jykafiag flf<ia ;sfhkjd keoa o fidhd n,kakg
úuikakg' idudkHh flfkl= f.a kï weiska fyd|g n,oa§ lKska
fyd|g wyoa§ w,a,d .kakg mq¿jka flf<ia ;sfhkjd ;uhs'
kuq;a ;:d.;hka jykafia ;=< tfyu flf<ia we;s fjk njla
±l .ka g nE' l<s k a l<g fidhd .ka k g mq ¿ jka flf<ia
;:d.;hka jykafia ;=< ±l .kakg kE'
274 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

b;d fyd| msßisÿ foaj,a olskag wykag ,efnkjd o@ Tõ'


wkak tjeks mdßY=oaO foaj,a ;:d.;hka jykafia ;=< olskakg
,efnkjd' Wkajykafia tA msßisÿ ud¾fhka hqla; hs' ksflf<ia
ika;dkhlska" tA msßisÿ ud¾.h wruqKq lr f.k hs bkafka' úia;r
lrmq wdldrhg ;:d.;hka jykafia flfrys Y%oaOdjla msysáhd
kï mskj
a ;a uyfKks" wdkak tA Y%oO
a djg lshkafka wdldrj;S Y%oO
a dj
lsh, hs' tA Y%oaOdj wjfndaOh uq,a lr .;a;= ±ä tlla' fï
f,dalfha Y%uKfhl=g" n%dyauKfhl=g" foúfhl=g" udrfhl=g"
n%yauhl=g" fjk lsisfjl=g fyda fjkia l< fkd yels tlla'
mskaj;a uyfKks" ;:d.;hka jykafia .ek O¾uhg wkqj
mßlaId lr,d n,kakg ´fka Th úÈyg u hs' ;j ÿrg;a wryx
.=Khg WodyrK isys lr,d n,uq' udrë;= iQ;%h rd.h" wdYdj
ÿre l,d njg idlaIs imhkjd' kd,d.sß oukh - Nh" oafõYh
ÿre l<d njg fyd|u idlaIs imhkjd' lsisu úgl uq<djg m;a
jqfKa kE - fudayh ÿre l<d' i;r i;smÜGdkfha $ isysfhka
isák W;a;uhka w;r Wkajykafia w.%hs' ^udrhd wjqreÿ y;la
;siafia mshjrla mdid& je/oaola w,a,kag wdjd wyq jqfKa kE'
udrhd wka;sug ,eÊcdjg m;a fj,d hkag .shd'
;:d.;hka jykafia W;a;u m%{dialkaOhlska hqla; hs'
iïud iïnqÿ .=Kh' Wod(- uyd isykdo iQ;%h $ oin, [dK'
iqklaL;a; lshk ,sÉPú l=udrhd úYd,d uykqjr fikÕ ueog
mek,d fï úÈyg lshkakg .;a;d' Th Y%uK f.!;uhkag ukqiai
Ôú;fha by<ska ÈhqKq lrmq úfYaI wuq;= {dkhla kE' Wkajykafia
;¾ldkql+, j l;d lrkakg okakjd' fyd|g úuikakg;a okakjd'
tAjd mdúÉÑ lr,d ;uhs O¾uh foaYkd lrkafka' fï l:dj weyqk
ießhq;a iajdóka jykafia Nd.Hj;=ka jykafiag ie< l<d' mskaj;a
idßmq;a; iqklaL;a; lshk ysia mqreIhdg ud ;=< ;sfnk fï
.=K O¾u wjfndaO lr .kakg neß jqKd' mskaj;a idßmq;a;
;:d.;hka jykafiag n, oyhla ;sfhkjd'
isoaO fjkag mq¿jka foa" isoaO fjkag mq¨jka fohla yeáhg;a
isoaO fjkak neß foa isoaO fjkag neß fohla yeáhg;a tA
wdldrfhka u h:d¾:hla jYfhka wjfndaO lr, hs bkafka' tA
wjfndaOh ;:d.;hka jykafia f.a ;:d.; n,hla' tA ;:d.;
n,hg meñKs,d ;uhs ;:d.;hka jykafia fY%aIaG;ajh m%ldY
lrka f ka ' ms ß ia ueo is x ykdo lrka f ka ' W;= ï O¾u pl% h
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 275
mj;ajkafka'
w;S ; " wkd.;" j¾;udk ld,hka g wh;a j flfrk
l¾uhkag ,efnk úmdl .ek fya;=j jYfhka" ;eka jYfhka"
tA wdldrhg u" h:d¾:hla yeáhg u wjfndaOh;a ;:d.;hka
jykafiag ;shkjd' tA wjfndaOh ;:d.;hka jykafia f.a ;:d.;
n,hla' tA ;:d.; n,hg meñKs,d ;uhs ;:d.;hka jykafia
fYa%IaG;ajh m%ldY lrkafka' msßia ueo isxykdo lrkafka' tA W;=ï
O¾upl%h mj;ajkafka'
´kE u wdldrhl Wm;la lrd hka g fya ; = jk iEu
jevms<sfj<la .ek u ;:d.;hka jykafiag mßmQ¾K wjfndaOhla
;sfhkjd'
fkdfhla iajNdjfhka hq;=" úúO iajNdjfhka hq;= iEu
jevms<sfj,la .ek u ;:d.;hka jykafiag mßmQ¾K wjfndaOhla
;sfhkjd'
fkdfhla Ôú;j,g fï i;a;ajhka ilia fjù hk wdldrh
.ek ;:d.;hka jykafiag mßmQ¾K wjfndaOhla ;sfhkjd'
´kE u i;a;ajfhl= f.a" mqoa.,fhl= f.a" Ôú; we;=f<a ;shk
yenE u yelshdj ÈhqKj
q k yeá;a" msßfyk yeá;a .ek ;:d.;hka
jykafiag mßmQ¾K wjfndaOhla ;sfhkjd'
OHdk .ek" ys; flf<iaj,ska ksoyia lrk l%uh .ek" iudê
.ek" iudm;a;s .ek' tAjd msßfykafka fldfydu o tAjd msßisÿ
lr .kafka fldfydu o lshk tl .ek mßmQ¾K wjfndaOhla
;sfhkjd'
;uka l<ska .; l< Ôú; .ek ;uka jykafiag leue;s
;rula isys lrkakg mq¿jka'
ñksia wei blaujd .sh ÈjHuh weia" lka" i;a;ajhka WmÈk"
pq;fjk" wdfha WmÈk my;a Wm;la lrd hk Wiia Wm;la lrd
hk iq.;s" ÿ.;sj,g hk yeá ;:d.;hka jykafiag ±l.kakg
mq¿jka' wfka fï i;a;ajhka" is;ska lhska" jpkfhka jerÈ lr,d'
wd¾Hhka jykafia,dg Wmjdo lr,d' ñ;HdoDIaál wd.ï woy,d'
ñ;HdoDIaál j Ôj;a fj,d wmdfha WmÈk wdldrh'
tA jdf.a u hymf;a fhÈ,d is;ska" lhska jpkfhka hym;aa
fj,d' wd¾Hhka jyka f ia , dg ks k a o d lrka f ka ke;= j ' iïud
276 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ÈÜÀfhka hq;=j Ôj;a fj,d' Y%oaOd wd§ bkaøshhka ÈhqKq lr f.k'


iq.;sfha WmÈk wdldrh olskakg mq¿jka'
Ñ;a; úuqla;shla" m%{d úuqla;shla ;uka f.a u ÈhqKq lrmq
{dkfhka ;uhs wjfndaO lr f.k th idlaId;a lrf.k bkafka'
wdY% j hka la I h ls Í u ;= < s k a wkdY% j njg m;a fj,d Ñ;a ;
úuqla;sh;a m%{d úuqla;sh;a tA wdijlaLh {dKh;a ;:d.;hka
jykafia f.a ;j;a n,hla'
Y%djlfhda ud <Õg tkjd fndfyda u ÿflkq;a ÿlg m;a
fj,d uu Tjqkag ÿl .ek lsh,d fokjd' ÿl yg .ekSu .ek"
ÿl ke;s ùu .ek" ÿl ksreoaO ùfï u. .ek wkak tA úÈyg hs
wms wjfndaOfhka u Y%oaOdfõ uq,a nei .kafka'
hfula jkdys ;:d.;hka jykafia f.a iïnqoaO;ajh fkd
ms<s.kS o@ Tyq jkdys È<skafola' uyd ;KaydixLh iQ;%fha fmkajd
fok wdldrhg' hfula máÉp iuqmamdoh olskjd kï Tyq O¾uh
olS' hfula O¾uh olS kï Tyq máÉp iuqmamdoh olS' máÉp
iuqmamdoh i;Hhla nj wjfndaO jqfKd;a Tyq fjk wd.ula lrd
hkakE' i;Hh {dkhg meñfKkjd' iïud iïnqoaO;ajh uq¿
yoj;ska u ms<s.kakjd' tA flkd ;uhs fida;dmkak flkd' Y%oaOd
bkaøsh uq,a nei .;a flkd' mskaj;aks" wms;a t;ekg hs uq,ska u
tkakg ´fka'
[dK j;a:q iQ;%fha tA flkd kï lrkafka fï úÈyg u hs'
ÈÜÀ iïmkafkda iïud ÈÜÀfhka hqla; flkd' oiaik iïmkafkda
wd¾h i;H o¾Ykfhka hqla; flkd' wd.f;da bux ioaOïux fï
ioaO¾uhg meñKqk flkd' miai;s bux ioaOïux fï ioaO¾uh
ols k flkd' fia f Äk [dfKa k iuka k d.f;da wd¾h ud¾.fha
yslafuk flkd' fiaLdh úÊcdh iukakd.f;da wd¾h ud¾.h .ek
wjfndaOh ;sfnk flkd' Oïufida;x iudmkafkda oyï iev myrg
meñKqkq flkd' wßfhda ksífíÈlm[af[da wd¾Hh Ndjhg m;a
lr jk l< lsÍfuka hqla; flkd' wu;oajdrx wdNÉp;sÜG;s tA
wud ksjka fodf¾ fya;a;= ù jeÈ je§ isák flkd'
Oïu odhdo iQ;%fha fmkajd fokjd fï wdldrhg Y%oaOd bkaøsh
uq,a nei .;a flkd yeu úgl u ls%hd lrkafka fï wdldrhg hs'
tAl oyï levm;la' ^oyï levmf;ka Tn foi n,d .kak'&
f,daNh ke;s lsÍu msKsi hs' oafõYh ke;s lsÍu msKsi hs' fl%daOh
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 277
ke;s lsÍu msKsi hs' noaO ffjrh ke;s lsÍu msKsi hs' we;s .=K
uelSu ke;s lsÍu msKsi hs' tlg tl lsÍu ke;s lsÍu msKsi hs'
uiqrelu ke;s lsÍu msKsi hs' Y%oaOd bkaøsh ÈhqKqjk flkd'
.=Kjka;hka f,i rÕmEu ÿre lsÍug lghq;= lrhs' fflrdál
lmálï ke;s lsÍu msKsi hs lghq;= lrkafka' O¾udkql+, woyig
úreoaOj ±ä u;fha isàu ke;s lsÍu msKsi hs' W;aidyh wkqkag
by<ska fmkS isàu ke;s lsÍu msKsi hs' udkakfhka bÈóu ke;s
lsÍu msKsi hs' ;uka .ek ´kEjg jvd ys;g .ekSu ke;s lsÍu
msKsi hs' ndysr lghq;=j, fhfoñka O¾u ud¾.fha m%udoùu
ke;s lsÍu msKsi hs lghq;= lrkafka'
Nd.Hj;=ka jykafia ±kf.k u hs' ±lf.k u hs wjfndaO
lr, u hs' ldrKd iys;j u hs oyï foikafka' ;:d.;hka
jykafia úYdro [dK y;frka hq;=j u hs fY%aIaG;ajh m%ldY
lrkafka' ;:d.;hka jykafia msßia ueo isxykdo lrkafka'
;:d.;hka jykafia W;=ï Oïuplalh mj;ajkafka'
Tn jykafia iïud iïnqoaOhs lsh,d m%ldY lrkjd' tA jqKdg
Tnjykafia fï O¾uh wjfndaO lr,d kE' lsh,d lsis u flfkl=g
wNsfhda. lrkakg nE' tA ksid uu bkafka yßu ksoyia is;ska' lsis
u nhla ke;s is;ska' úYdro njg m;a fj,hs bkafka'
ish¨ wdY%j m%ydKh jqKd lsh,d Tnjykafia m%ldY lrkjd'
tA jqKdg Tn jykafiag fï wdY%j m%ydKh fj,d kE lsh,d lsis
u flfkl=g wNsfhda. lrkakg nE'
b;ska Tnjykafia lsõjg O¾uh wjfndaO lrk flfkl=g
fï fï foaj,a wk;=reodhl hs lsh,d" tA lshk wk;=reodhl
foaj,a l<d u lsis u wk;=rla kE lsh,d f,dafla lsis flfkl=g
lreKq iys; j wNsfhda. lrkakg nE'
Tnjykafia O¾uh foaYkd lr,d ;sfhkafka ÿlska ksoyia
ùu i|yd h lsh,d lsõj;a tA O¾uh wkq.ukh lr,d ÿflka
ksoyia fjkakg nE lsh,d lsis u flfkl=g lreKq iys; j
m%ldY lrkakg nE'
Y%djlhskag ms<smÈkakg jevms<sfj,la lshd fokjd' tu
jevms < s f j, ;= < we;= < ;a jka f ka i;r i;s m ÜGdkh" i;r
iuHlamOdk ù¾Hh" mxp bkaøsh" mxp n," ima; fndÊ®x."
wd¾H wIagdx.sl ud¾.h" OHdk y;r" f.dfrdaiq lhska ufkdauh
278 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

lh bj;a lrk úÈh" wfkalúO boaêúO {dKh" ÈjH lK yd


ÈjH Y%jKh bmoùu" wkqkaf.a is;a ±k .kakd wdldrh" w;S;
Ôú; isys lsÍfï {dkh" pq;sh" Wm; ms<sn| {dkh" ish¨
wdY%jhka laIh ùfuka fï Ôú;fha § u ksjka wjfndaO lr f.k
W;=ï w¾y;ajhg m;ajk wdldrh jod< fial'
mskaj;aks" fï úÈyg hs wms Y%oaOdjg tkag ´fka'
Lhx úrd.x wu;x mKS;x - hoÊ®.d ilHuqks iudysf;da
k f;ak Oïfuk iu;aÓ ls[aÑ - bOïms Oïfï r;kx mKS;x
tAf;ak iÉfÉk iqj;aÓ fyda;='
Nd.Hj;=ka jykafia" ÿl CIh lrk iif¾ fkd we,Su we;s
lrk wuD;h ,nd fok" m%KS; jQ ks¾jdkh we;s lrfok" iudys;
jQ is;a we;s" YdlH uqkskaøhdKka hula jodrd weoao" tA O¾uh yd
iudk fjk O¾uhla ke;' fï i;Hfhka fi;a fõjd'
uydisykdo iQ;%fha §" ießhq;a f;rekag Nd.Hj;=ka jykafia
jodf<a mskaj;a idßmq;a;" ;:d.;hka jykafia' ksrh .ek okakjd'
ksrfha WmÈkakg fya;=jk uÕ;a okakjd' ksrfha WmÈkakg
fya;=jk jevms<sfj<;a okakjd' ksrfha bmÈ,d i;=ka ÿla ú¢kjd;a
uu olskjd' Th wdldrhg u ;sßika" fm%a;f,dalj, bmÈ,d ÿla
ú¢k wdldrh;a' ÈjHf,dalj, bmÈ,d iem ú¢k wdldrh;a
okakjd" olskjd' Wkajykafia f.a fï ish¨ f,dal ms<n
s | wjfndaOh
úfYaI tlla'
ksy;udkS Y%djl orejd fï úÈyg hs ms<s.kafka' Y%oaOd bkaøsh
ÈhqKq lrkafka' —tA;dyx k cdkdñ' t;a; p mkdyx N.jf;da ioaOdh
.ÉPdñ˜' tA lreK uu okafka keye - tA lreK uu Nd.Hj;=ka
jykafia .ek ioaOdfjka woyñ' ^wx.=;a;r ksldfha m[apl
ksmd;h&
wog;a wms yeu fokd u is,amo j,ska oukh fjkjd fka o@
pQ, iÉpl" rEmh ks;H hs" rEmh uf.a" rEmh uf.a wd;auh lshd
jdohg tk úg" Nd.Hj;=ka jykafia" rc;=udf.a o~qjïj,g
flfkla Ndckh fjk úg rEmh ks;H lshd flfia mj;ajd .kag
o lshd Wmudjla foaYkd lrñka" iÉplf.a ñ;HdoDIaáh ì¢ñka
iÉpl Tn fï ldrKd okakjd o lshd jod<d"
NsËqjla wkq;a;Íh lreKq ;=klska iukaú; hs' tA ry;ka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 279
jykafia,d ±lSfukq;a wkq;a;Íh hs' m%;sm;a;sfhkq;a wkq;a;Íh
hs' úuqla;sfhkq;a wkq;a;Íh hs'
mskaj;a w.a.sfjiaik úuqla; is;a we;s NsËqj ;:d.;hka
jykafiag" i;aldr lrkjd" f.!rj lrkjd" nqyquka lrkjd"
mQcd mj;ajkjd'
ta Nd.Hj;=ka jykafia wjfndaO l< fial' wka whg o
wjfndaO lr .ekSu msKis oyï foik fial' tA Nd.Hj;=ka jykafia
oukh jQ fial' wka whg o oukh ùug oyï foik fial' tA
Nd.Hj;=ka jykafia iißka tf;rg jeä fial' wka whg;a iißka
tf;r ùug oyï foik fial' tA Nd.Hj;=ka jykafia msßksjqk
fial' wka whg o msßksjkamdkakg oyï foik fial' Nd.Hj;=ka
jykafiag ijka § f.k ysgmq iÉpl lshkjd" —iajdñkS" Nd.j;=ka
jykai" wms u hs ys;=jlaldr jqfKa wmg u hs jerÿfKa˜'
uo lsmqk wef;la tlal yemams, flfkla fífrkag mq¿jka
jqK;a" Nd.Hj;=ka jykafia iuÕ yemams,d kï fi;la fjkafka
kE' weúf,k .skakla tlal yemams, fi;la fjkag mq¿jka ta;a
Nd.Hj;=ka jykafia tlal yemafmkag .sys,a,d fi;la kï
fjkafka kE' úIf>dar i¾mfhla tlal yemafmkag .sys,a,d fi;la
fjkag mq¿jka ta;a Nd.Hj;=ka jykafia iuÕ yemafmkag .sys,a,d
kï fi;la fjkafka kE' fufyu lshmq iÉpl iajdñkS" wmg
iudj fok fiala jd fyg wm f.a odkh ms<s.kakd fiala jd lsh,d
odkhg wdrdOkd l<d' oukh jqKd' f;rejka irK .shd'
WodyrKhla úÈyg isys lr,d n,kak' Oïuplal mj;ajk
iQ;%h weiSug ÈjHf,dal" n%yauf,dal" ukqf,dj;a iuÕ f,dal úis
follska iïnkaO jqKd' pQ, rdyqf,dajdo iQ;%hg ijka §ug úYd,
foõms ß ila iïnka O jq K d' Wka j yka f ia foõ ñks i q k a g
.=rejrhdKka jk fial'
p;=rd¾H i;Hh wjfndaO fldg f.k" wka whg o wjfndaO
lsÍug b;d iqkaor f,i meyeÈ,s f,i" meyeÈ,s jpkj,ska
w¾:j,ska i;a;sia fndaêmdCIsl O¾u meyeÈ,s f,i jod< fial'
wm fuf;la l;d l< ish¨ iïnqÿ .=K ord .ekSug ;rï
Nd.Hjka; jk fial' wkka; .=Kh" wkka; kqjK" wkka; is,a"
wkka; ù¾Hh we;s fial'
280 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ys r e i÷ t<s h mrÈk m% { df,da l h ord .ekS u g ;rï


Nd.Hjka; jk fial' wmg o ta m%{dj ,nd ÿka fial' uyd
lreKdfjka isis,a ù .sh you~,la ord .ekSug ;rï Nd.Hjka;
jk fial' mskaj;aks" fï wdldrhg nqÿ .=K Ndjkd jYfhka m%.=K
lsÍu ksjka uÕ f,i fndfyda fokd fmkajd fokjd'
pQ,f.da,md, iQ;%fha § fmkajd ÿkafka wyx fLda mk NslaLfõ
l=if,da buiai f,daliai mskaj;a uyfKks" ;:d.;hka jykafia
fï f,dalh .ek;a oË hs' l=if,da mriai f,daliai mrf,dj .ek;a
oË hs' l=if,da udrfOhHiai udrhdg whs;s foa .ek;a oË hs'
l=if,da wudrfOhHiai udrhdg whs;s ke;s foa .ek olskag oË
hs' l=if,da uÉpqfOhHiai urKhg whs;s foa .ek olskag oË hs'
l=if,da wuÉpqfOhHiai urKhg whs;s ke;s foa olskag oË hs'
b;ska hï flfkla fufia jQ ;:d.;hka jykafiag weyqïlï
fokak ´k' ioaOdj we;s lr .kak ´k lsh,d ys;=j;a thdg tAl
fndfyda ld,hla ys; iqj msKsi mj;skjd' ish¨ foa okakd nqÿ
iñ÷ka iuia: f,dalh u wjfndaO lr f.k lsis Nhla ke;s wud
ksjk ,nd .kakg wud fodr újD; l<d' mdmS udrhdf.a ;DIaKdj
keu;s ievj;=r myr ke;s l<d' úkdY l<d' ta ksid u mskaj;a
uyfKks" Tn f.dvdla i;=áka bkag ´k' wud ksjk u hs m;kag
´k'
fï mskaj;a yeu fokdgu;a fukak fï wdldrhg Y%oaOd wd§
bkaøshka ÈhqKq lr.k wud ksjka iqj ,eîug fï O¾uY%jKh
Wmldrhla u fõjd'
idÿæ idÿææ idÿæææ
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 281

.re;r uyd ix>r;akfhka wjirhs'


Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
nqÿrcdKka jykafia jod<d fï f,dalhg uyd mqreI ,laIK
;siafollska hq;=j flfkla WmÈkjd lshk ldrKh b;du;a
ÿ¾,Nj isÿjk fohla yeáhg' Wkajykafia fmkajd fokjd fï
úÈyg uyd mqreI ,laIK ;sia follska hqla;j flfkla bmÿKdg
miafia thd mDÓú ;,h u md,kh lrk ilaú;s rc flfkla
fjkjd' tfyu fkd jq K fyd;a f,dõ;= r d iïnq o a O ;a j hg
m;afjkjd' uyd mqreI ,laIK ;sia follska hqla;j flfkla
bmÿKdg miafia thdg ;sfnkafka .;s folhs' tlaflda ilaú;s
rclu" ke;akï nqÿ nj'
b;ska fï úÈyg uyd mqreI ,l=Kq ;siafollska hq;=j
flfkla fï f,dalfha bmÈ,d ilaú;s rc njg m;ajqKdg miafia
fï f,dalfha fjk ldgj;a fkd ,efnk udKslH r;ak y;la
ilaú;s rcqg my< fjkjd' nqÿrcdKka jykafia jod< fï ilaú;s
rc;=udg ,efnkjd lrlefjk pl%hla' tAl wyfia mdfjk tlla'
fï ;=<ska ilaú;s rcqg ´ku rglg hkak tkak mq¿jkalu
,efnkjd' tAlg lshkjd pl% r;akh lsh,d' tAl ;uhs ilaú;s
rcqg my< fjk m<fjks udKslH r;akh' fojks tl ;uhs yia;s
282 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

r;akh' wyiska .uka lrkak mq¿jka boaê n, iïmkak yia;sfhla


,efnkjd" tA fofjks tl' ;=kafjks tl wYaj r;akh wyiska .uka
l< yels wYajfhla ,efnkjd' B<Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d
ila ú ;s rc;= u dg ,efnk y;rfjks udKs l H r;a k h ;uhs
uKsr;akh' uKsr;akh lshkafka .õ.dKla wE;g t<sh úysÿjd,k
ueKslla' t;=udg ,efnk miafjks udKslH r;akh ;uhs ia;%S
r;akh' fndfydau .=Khym;a" is,aj;a" lSlre" ksy;udkS ia;s%hla
my<fjkjd' tA ;uhs miafjks udKslH r;akh' yhfjks tl
.ym;s r;akh' .=K hym;a lSlre" ksy;udkS ilaú;s rcqg wem
Wmia:dk lrñka <Õska u bkak .Dym;sfhla' tA ;uhs yhfjks
udKslH r;akh' B<Õg nqÿrcdKka jykafia jod< fï ilaú;s
rcqg ,efnkjd yeä±ä isrere ;sfhk .=Khym;a mq;%hka' tAlg
lshkjd mßkdhl r;akh' t;fldg tA ;uhs ilaú;s rc;=udg
,efnk y;afjks udKslH r;akh'
nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<d fï udKs l H r;a k y; u
,efnkafka ilaú;s rc;=udg ú;rhs' fï f,dalfha fjk ldgj;a
,efnkafka kE' kuq;a mskaj;=ks" ±ka wmg f;afrkjd fï udKslH
r;ak yf;ka u m%fhdackh .kak ,efnkafka ldgo@ ilaú;s
rc;=udg muKhs' ilaú;s rcqg ,efnk fï udKslH r;ak y;
fldhs;rï jákd tAjd jqj;a fïjhska fjk;a flfkl=g ,efnk
,dNhla kE' kuq;a nqÿrcdKka jykafia jod< fï uyd mqreI
,l=Kq ;sia follska hqla;j bmÿK flfkla .sys Ôú;h .ek
l<lsÍu g m;afjkjd' fï úÈyg thd idudkHh f,dalhd ys;k
l%uhg jvd Ôú;h .ek .eUqßka l,amkd lrkjd' t;fldg
fuhdg f;afrkjd <ud úh wjika ùu;a iuÕ u ;reK úhg
m;a fjkjd' fhdjq k a úh wjika ù u;a iuÕu uy¿ úhg
m;afjkjd' ksfrda.Slu wjikaùu;a iuÕu frda.S fjkjd" Ôú;h
wjikaùu;a iuÕu urKhg m;a fjkjd' fufyu l,amkd lroaÈ
.sys Ôúf;a .ek l< lsß,d ish¿ iem iïm;a w;yer bmfoñka
uefrñka hk iißka tf;r ùu msKsi iiqka ms<sfj;a mqrñka
W;=ï nUir Ôú;hla .; lrñka tA iqkaor ksjk wjfndaO
lrf.k f,dõ;=rd nqoaO rdcHg m;afjkjd'
nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<d fï úÈyg iïnq o a O ;a j hg
m;ajqk nqÿrcdKka jykafiag;a udKslH r;ak y;la my< fjkjd'
fï f,dalfha fjk lsisu Ydia;Dka jykafia kulg fkd ,efnk
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 283
udKslH r;ak y;la' fudkjo tA@ nqÿrcdKka jykafiag ,efnk
m<fjks udKslH r;akh i;r i;smÜGdkh' fol i;r iuHla
m%Odk ù¾hh' ;=k i;r boaêmdo y;r mxp bkaøsh miafjks udKslH
mxp n, yhfjks udKslH r;akh ima; fndʮx. y;afjks
udKslH r;akh wd¾hh wIaGdx.sl ud¾.h' mskaj;=ks" nqÿrcdKka
jykafiag my< fjk fï udKslH r;ak foõ ñksia f,dalhdg u
iem; Wod lrfokjd" hym; Wodlr fokjd' nq ÿ rcdKka
jykafiag my<fjk fndaêmdlaIsl O¾u keue;s fï uydkSh jQ
udKslH r;akj,ska mq¿jka crdjg m;aùu kue;s ÿl Wreu
lrf.k is á k foõ ñks i a f,da l hdj u crdjg m;a f jk
iajNdjfhka w;auqojkak" bm§u kue;s ÿlg m;aj isák foõ
ñksia f,dalhdj u bmfok iajNdjfhka ksoyia lrjkakg' frda.
mSvd je<£u kue;s ÿlska fida iqiqï fy<k foõ ñksia f,dalhdj
thska w;auqojkakg" urKhg m;afjk iajNdjfhka hq;= foõ ñksia
f,da l hdj urKhg m;a j k ia j Ndjfhka w;a u q o jka k g fï
fndaêmdlaIsl O¾uj,g mq¿jka'
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia fï f,dalh g my< jqkdg
miafia cd;s" crd" urK lshk ÿflka f,dal i;a;ajhdj uqojd,Su
msKsi fï i;a;sia fndaêmdlaIsl O¾u foaYkd lrkjd' t;fldg
tA O¾uh Y%jKh lrk Y%djlfhda ;ud f.a Ôú;h .ek lshd
fok tA YS% ioaO¾uh ukdfldg mqreÿ mqyqKq lrñka cd;s" crd"
urK ÿlska ksoyia fjkjd' mskaj;=ks" wms okakjd fï fjk fldg
nqÿrcdKka jykafia msßksjka md,d wjqreÿ fooyia mkaish mkyla
fjkjd' fï hq.fha bmÈ,d bkak wmg nqÿrcdKka jykafiaj
Ôjudkj ±l.kakg fkd ,enqkdg O¾uh ;=<ska nqÿrcdKka
jykafiaj ±l.kakg mq¿jka' nqÿrcdKka jykafiaf.a YS% uqLfhka
ioaO¾uh Y%jKh lrkakg fkd ,enqkdg tA YS% ioaO¾uh wo;a
wmg tA wdldrfhkau olskakg" wikakg" mq¿jka' mskaj;=ks"
nqÿrcdKka jykafia Ôjudkj jevisá ld,fha§ Wkajykafia jod<
tA O¾uh Y%jKh lrmq Y%djl Y%dúldjka oyia .Kka" ,laI
.Kka ud¾. M,djfndaOh we;s lr.;a;d' tA ksid nqÿrcdKka
jykafia jod< O¾uh wo;a wmg tA whqßka u Y%jKh lrkakg
,efnk ksid tA O¾u ud¾.fha .uka lf<d;a wmg;a mq¿jka fjkjd
O¾uh wjfndaO lr.kak' tA ksid wms ljqre;a f;areï .kak ´k
fï f.!;u nqoaO Ydikh ;=< W;=ï jQ ud¾. M,hla ,nd.;
yels mru ÿ¾,N wjia:djl=hs wmg ,eì,d ;sfhkafka' nqoaO
284 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

Ydikh mßydkshg m;afjñka ;sfnk fujka jQ ld,hl wmg


i;a;i
s a fndaêmdlaIl
s O¾uhka úia;rd;aulj bf.k.kak g ,eîu
w;sYhskau ÿ¾,N fohla'
mskaj;=ks" wo wms bf.k.kafka nqÿrcdKka jykafia jod<
i;a;sia fndaêmdlaIsl O¾uhka ;=< we;=<;a mxp bkaøsh fldgig
whs;s —úßh bkaøsh˜ ms<sn|j" wms Bfha Èkfha § Y%oaOd bkaøsh
.ek bf.k.;a; wo wms bf.k.;af;a ù¾hh ;uka ;=< bkaøshla
njg m;alr.kafka fldfyduo lshk ldrKdj ms<sn|jhs' wms
uq,skau n,uq ù¾hh lshkafka l=ulao lsh,d' wm n,dfmdfrd;a;=
jkakd jQ hï fohla ,nd.ekSu i|yd tA foh bIaG isoaO lr.ekSu
i|yd wm úiska .kq ,nkakd jQ W;aidyhg lshkjd ù¾hh lsh,d'
t;fldg mskaj;=ka fï f,dalfha bmÈ,d bkak tl tl wh ù¾hh
lrkafka tl tl foaj,a ,nd.kak fï f,dalfha iEu flfkla u
ù¾hh lrkafka tl u fohla ,nd.kak fkfjhs' tA ksid tl
tlaflkd ;=< ;sfnk ù¾hh úúOdldrhs'
±ka wms .;af;d;a ls%lÜ lKavdhula" tA wh ù¾hh lrkjd'
fudflag o@ Tõ f,dal Y+r;djh Èkd.kak' B<Õ g ix.S;
lKavdhula .;af;d;a tA wh;a ù¾hh lrkjd' tA wh ù¾hh
lrkafka f,dafla m%isoaO u ix.S; lKavdhu fjkak' B<Õg hqO
finf<la .;af;d;a th;a Èjd" ? fkd ksod ù¾hh lrkjd
fudlgo@ i;=rka keiSug" iuyr ffjoHjre bkakjd wm%udK jQ
W;aiyhla" ù¾hhla .kakjd Ôú;hla fírd.kakg' fï úÈhg
fkdfhla foaj,a ,nd.ekSug ù¾hh lrk wh w;f¾ l<d;=rlska
flfkla bka k jd nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a O¾uh wjfnda O
lr.kakg ù¾hh lrk flfkla'
mskaj;=ks" O¾uhg wkqj ys;kak mq¿jka is;Sfï yelshdj
;sfhk kqjK ;sfhk flfkl=g YS% ioaO¾uh Y%jKh lrkakg
,enqKdg miafia thd l,amkd lrkjd wfka ug;a fï bmso bmso
ueß ueÍ hk iir ÿflka ñÈ,d ÿlska tf;r lrjk p;=rd¾h
i;Hh wjfndaO lr.kak ;sfhkj kï fldÉpr fyd| o lsh,d'
fï úÈyg kej; kej; bmfokakg isÿùu ÿlla nj f;areï.;a;
flfkla ú;rla O¾uh wjfnda O lr.ka k ù¾hh lrkjd'
t;fldg mskaj;=ks" fï f,dafla bkak whf.ka jeä msßila ù¾hh
lrka f ka wjfnda O hla ms K s i fya ; = f jk foa j ,a ,nd .ka k o
wkjfndaOh msKsi fya;=fjk foaj,a ,nd.kako@ jeä msßila
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 285
ù¾hh lrkafka wkjfndaOh msKsi fya;=fjk foaj,a ,nd.kakhs'
tfyu kï wm ;=< ;sìh hq;= ù¾hh fudllao@ Tõ wjfndaOhla
msKsi fohla ,nd.ekSug fya;= jkakd jQ ù¾hhl=hs ;sìh hq;=
jkafka' tA ù¾hhg nqÿrcdKka jykafia jodf<a l=ulao i;r iuHla
m%Odk ù¾hh hs' kQmka wl=i, O¾uhka fkd bmoùu msKsi lrk
ù¾hh" Wmkakd jQ wl=i, O¾uhka m%ydKh lsÍu msKsi lrk
ù¾hh" kQmka l=i, O¾uhka Wmojd.ekSu msKsi lrk ù¾hh"
Wmka l=i, O¾uhka jeä ÈhqKq lr.ekSu msKsi lrk ù¾hh'
fukak fï wdldrhg wm ljqre;a we;s lr.; hq;= jkafka i;r
iuHla m%Odk ù¾hhs'
fï fjkfldg wms ljqre;a fláfhka kuq;a ù¾hh hkq
l=ulao hkak bf.k.;a;d' ±ka wms n,uq bkaøh s lshkafka fudllao
lsh,d' fudkjgo bkaøsh lshkafka' Tõ nqÿrcdKka jykafia jod<
fï weig bkaøshhla lsh,d' lK ;a bkaøshla" kdih ;a bkaøshla"
Èj ;a bkaøshla" lh ;a bkaøshla" uki ;a bkaøshla' ±ka wms
úui,d n,uq fï wdh;k yhg bkaøsh lshkafka wehs o lsh,d'
l=ula ksid o fïj g bkaøsh lshkafka' Tn fyd|g u;l ;nd.kak
´k fï bkaøsh lsh,d lshkafka wfma Ôú;h yd m%;snoaOj mj;sk
foaghs' Ôú;h yd ne£ mj;sk foaghs bkaøsh lshkafka' ±ka wms
.;af;d;a wm ;=< msysg,d ;sfnkakd jQ fï wOHd;añl wdh;k
yh kï jQ bkaøshhka wmg ´k ´k úÈyg" ´k ´k fj,djg
fjkia lrkak mq¿jka foaj,a fkfjhs' tAjd wfma Ôú;h yd ne£
mj;sk Ôú;fhka neyerg fkd hk iajNdjfhka hqla;hs' fï
bkaøsh;a wfma Ôú;h yd m%;snoaOjhs mj;skafka'
±ka Tn ys;,d n,kak Tkak flfkla bkakjd thd rd;s%
ld,fha ksod.kak ,Eia;s fj,d fufyu l,amkd lrkjd' uu
ksod.;a;dg miafia ug rEm fmakafk;a kE' lKa folg Yío
wefyka f k;a kE' ks o d.;a ; dg mia f ia kdihg .| iq j |la
±fkkafk;a kE' Èjg rihla ±fkkafk;a kE' tA ksid uu weia
folhs" lKa folhs" kdihhs" Èjhs .,j,d fnda;,hlg od,d
jy,d ;sh,d wdfhu;a Wfoag ke.sg,d tAjd yhs lr.kakjd'
lrkak mq¿jka fohla o nE' tfyu ;ukag ´k jqkdg" ´k ´k
úÈyg fjkia lrkak mq¿jka foaj,a fkfjhs' t;fldg wmg
meyeÈ,sj fmakjd fï bkaøsh lsh,d lshkafka Ôú;h yd ne£
mj;sk fohg' nqÿrcdKka jykafia jodf<a wkak tA jf.a u
286 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

Y%oaOdj" ù¾hh" i;sh" iudêh" m%{dj lshk O¾uhla ;udf.a


Ôú;fhka neyerg fkdhk Ôú;h yd ne£ mj;sk bkaøshhka
njg m;a lr.; hq;=hs hkakhs'
wms Bfha Èkfha§ Y%oaOd bkaøsh .ek bf.k.;a;d fï Y%oaOdj
;ud ;=< bkaøshla jYfhka we;slr.kakd wdldrh ms<sn|j' wms
wo bf.k.ksñka isákafka ù¾hh bkaøshla jYfhka ;ud ;=<
we;slr.kakd wdldrh ms<sn|jhs' uu uq,ska Tng lsh,d ÿkakd
wd¾hh Y%djlhka jYfhka wm ;=< we;s lr.; hq;= ù¾hh .ek'
wm ;=< we;s lr.; hq;= ù¾hh l=ulao@ i;r iuHla m%Odk
ù¾hh' tA i;r iuHla m%Odk ù¾hh ;=< i|yka fjkjd yg fkd
.;a wl=i, O¾uhka yg fkd .ekSu msKsi;a ygf.k ;sfnkakd
jQ wl=i, O¾uhka ;u is; ;=<ska m%ydKh lsÍug;a ù¾hh we;s
lr.; hq;= nj' ±ka wms n,uq fï wfma is;a j, yg.kakd jQ is;
;=<ska m%ydKh l< hq;= <dul wl=i, O¾uhka fudkjo lsh,d'
fudkjo wfma is;aj, yg.kakd <dul wl=i, O¾uhka' fï is;a
;=< wkqkaf.a foa flfrys bßishdj we;sfjkjd' bßishdj lshkafka
isf;a yg.kakd l=i,hla o@ wl=i,hla o@ wl=i,hla' fl%daOh
we;sfjkjd' l=i,hla o@ wl=i,hla o@ wl=i,hla' ffjrh"
;ryj" udkakh" tlg tl lï lsÍu" .=Kul=lï fïjd is;a ;=<
yg.kakd l=i,a o@ wl=i,a o@ wl=i,a' fï wl=i,a wfma Ôú;fha
hym; msKsi o fya;=jkafka@ whym; msKsi o@ whym; msKsi
fya;=fjk foaj,a' tfyu kï fïjd is;a ;=<ska neyer l< hq;=
foaj,a o" tfyu ke;akï is;a ;=< me<mÈhï lr.; hq;= foaj,ao@
is; ;=<ska neyer l< hq;= foaj,a'
mskaj;=ks" fï is;l we;sjk wl=i,a flfkl=f.a Ôú;hg
fldhs ; rï whym; ms K s i mj;s k jo ls h k ldrKh .ek
nqÿrcdKka jykafia jod< ,iaik nqoaO foaYkdjla wx.=;a;r
ksldfha mia jeks .%ka:fha i|yka fjkjd' fï foaYkdfõ ku ÿ;sh
urKi;s iQ;%h' fïflÈ nqÿrcdKka jykafia jod<d' uyfKks"
ÈhqKq lrk ,o nyq, jYfhka m%.=K lrk ,o urKi;s Ndjkdj
uy;aM, fjhs' uydksixi fjhs' ksjk msKsi u fya;=fõ' ksjk
mru fldg we;' uyfKks" flfia jvk ,o Ndú;d lrk ,o
urK i;sh uy;aM, fõo@ uydksixi jkafkao@ ksjk msKsi
fya ; = jka f ka o @ nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<d uyfKks " fï
Ydikfhys NslaIqj oj,a ld,h blau f.dia rd;s%h WodjqKdg
miafia fufyu isys lrkak ´k' tA ;uhs udf.a urKh isÿùug
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 287
fya;= ldrKd fndfyduhs' tkï i¾mfhla oIaG lsÍfuka udf.a
urKh isÿúh yel' f.dakqiafila fyda m;a;Efhla oIaG lsÍfuka
udf.a urKh isÿúh yel' mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia fïflÈ
flfkl=f.a Ôú;h wysñúh yels Ôú;hg wka;rdh msKsi mj;sk
wjia:d iy l%u lSmhla foaYkd lrkjd' tkï ud je<÷ n; fyda
fkd Èrkafka h' udf.a ms; fyda lsfmhs" udf.a fiu fyda lsfmhs"
udf.a jd;h fyda lsfmhs" ñksiqka w;ska fyda udf.a urKh isÿúh
yel" wukqIHhka w;ska fyda udf.a urKh isÿúh yel' wdkak tA
úÈyg isys lrk NslaIqj fï whqßka o isysm;a l< hq;=hs' rd;s%
ld,fha§ fyda udf.a urKh isÿúh yel' kuq;a uf.a Ôú;hg
whym; msKsi mj;sk wl=i, O¾uhka ;ju;a uf.a is; ;=<ska
m%ySK fj,d keoao@ wkak t;fldg tA NslaIqj ±k.kakjd ;u
is; ;=< ;sfnk wl=i, O¾uhka' nqÿrcdKka jykafia jodf<a
mskaj;a uyfKks" fï úÈyg flfkl=f.a Ôú;hlg wka;rdh
lr msKsi mj;sk <dul wl=i, O¾uhla tA is; ;=<ska m%ydK
lsÍu i|yd ±ä ù¾hhla l< hq;=hs' nqÿrcdKka jykafia fmkajd
fokjd ;uka we| me<| isák we÷ïj,g .sks wr.;a;= flfkla
;u ysi .sks.;a;= flfkla tA .skak ksjkakg hï wdldrfha
W;aiyhlao@ ù¾hhlao .kafk wkak tA jf.a W;aidyhla ù¾hhla
wl=i, O¾uhka m%ydKh lsÍug ;u ;uka úiska we;s lr.;
hq;= njhs'
mskaj;=ks" fï f,dalfha nqÿrcdKka jykafia ;rï fï O¾u
ud¾.h ;=< wm%ud§ùu .ek" ù¾hh .ek lshmq ;j;a flfkla
fidhd.kakg nE' tA lshkafka t;rï u Wkajykafia fï wúoHdj;a"
;Kaydj;a m%ydKh lrk O¾u ud¾.h ;=< wm%ud§j O¾ufha
yeisfrk NslaIqj ksrka;rfhka u j¾Kkd lrmq flfkla' tAlg
fyd|u WodyrKhla ;uhs'
ojila Nd.Hj;=ka jykafia tla;rd i,ajkhl jev isáhd'
tA i,ajkfha u wdkkao" f¾j;" wkqreoaO" liaim" ießhq;a" uq.,ka
lshk uy f;reka jykafia,d;a jev isáhd' Èkla idßmq;a; uy
ry;ka jykafia wdkkao iajdóka jykafia Èydjg yeß,d wykjd
—wdhqIau;a wdkkao" fï f.daisx. i,ajkh yßu ,iaikhs' rd;s%
ld,hg yßu iqkaorhs' fï i,a.ia mqrd w;=m;r u,a msms,d msß,d
;sfhkjd' tA u,a iqj| yudf.k tkafka ÈjH iqj|la jf.hs' b;ska
ms%h wdhqIau;a wdkkao fï i,ajkh ;j;a ,iaik fjkafka fldhs
jf.a NslaIqka jykafia,d fuys jev isàfuka o@˜ lsh,d t;fldg
288 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

wdkkao iajdñka jykafia ms<s;=re fokjd' fï i,ajkfha tl


NslaIqjla bkakjd tA NslaIqj nyqY%e;hs' msßisÿ ksjka u. fmkajd
fok uq," ueo" w. iqkaor jQ O¾uh ordf.khs bkafka' wkak
tn÷ NslaIqka jykafia,df.ka ;uhs fï i,ajkh ;j;a ,iaik
fjkafka'
Bg miafia idßmq;a; iajdñka jykafia f¾j; iajdóka jykafia
Èydg yeß,d wykjd —wdhqIau;a f¾j;fhks˜ ±ka b;ska wdhqIau;a
wdkkaohka jykafiag f;afrk úÈyg fï i,ajkh ,iaik fjk
wdldrh .ek lsõjd' b;ska wdhqIau;a f¾j;hka jykafia;a fï
i,a j kh ;j ;j;a ,ia i k fjka f ka fldhs úÈfya Ns l a I q k a
jykafia,df.ka o lsh,d lshkakg ´k' t;fldg f¾j; iajdñka
jykafia lshkjd idßmq;a;hka jykai" fï i,ajkfha NslaIqjla
bkakjd tA NslaIqj iudê iudm;a;sj,g iu jeÈ,hs bkafka' tA
NslaIqj Ñ;a; iudêfhka u hs bkafka' tA iudêfhka neyerg
hkafka kE' ks;r ks;r úo¾Ykd jvkjd' wkak tn÷ NslaIqka
jykafia,d fï i,ajkfha jevisàfuka ;uhs fï i,ajkh ;j;a
,iaik fjkafka'
b;ska fï úÈyg t;k jevisáh ish¨u iajdóka jykafia,d
;u ;ukag f;afrk úÈyg fï i,ajkh ,iaik fjk úÈy lsõjd'
Bgmiafia t;k jev isá ish¨u iajdóka jykafia,d nqÿrcdKka
jykafia <Õg .sys,a,d wykjd iajdókS" fï f.daisxy i,ajkh
jvd;a ,iaik fjkafka fln÷ wdldrfha NslaIqka jykafia,d fï
i,a jkfha jev isàfukao lsh,d' t;fldg nqÿrcdKka jykafia
jod<d' mskaj;a uyfKks" tA NslaIqj oka j<|,d ksoyia ;eklg
.sys,a,d m<Õla ne|f.k jdäfj,d fï úÈfya wêIaGdkhla
we;slr.kakjd" fï wefÕa f,a" uia úhf<ajd' b;sß fjf;d;a iu"
kyr" weg b;sßfõjd lsh,d ±ä ù¾hhlska hq;=j jdäfjkjd
uu O¾uh wjfndaO lrk ;=rdjg fï wdikfhka ke.sákafka kE
lsh,d' mskaj;a uyfKks uu kï lshkafka fukak fun÷ wdldrfha
NslaIqka jykafia,d fï i,ajkfha jevisàfuka ;uhs fï i,ajkh
;j;a ,iaik fjkafka lsh,d'
wkak n,kak mskaj;=ks" ù¾hh lsÍu .ek nqÿrcdKka
jykafia jod< foa' fïl wmg lrkak mq¿jka fohlao@ neß
fohlao@ mq¿jka fohla' fudllao wjYHh jkafka wjYHh jkafka
ù¾hh hs' nqÿrcdKka jykafiaf.a ldf,a tl iajdóka jykafia
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 289
kula ysáhd fï iajdñka jykafia uyK jqkd' kuq;a uyK jqfKa
O¾uh wjfndaO lrk woyiska fkfjhs iem ú¢k woyiska' kuq;a
uyK fj,d miafia ldf,l§ fï iajdóka jykafia l,amkd l<d
fïl yßhkafka kE' yeuodu;a fï úÈyg bkak nE' uu;a fldfydu
yß fï flf<ia ke;slr,d odkjd lsh,d ys;df.k fudlo lf<a
Wfoa odfka j<|,d l=áhg .sys,a,d fukak fïjf.a ù¾hhla
we;slrf.k jdäjqKd' uu O¾uh wjfndaO lrk ;=rdjg fï
wdikfhka ke.sákafka kE' meka mdkh lrkafk;a kE' odfka
j<|kafk;a kE' wvq .Kfka fï bßhõj;a fjkia lrkafka kE
lsh,d' b;ska tA iajdóka jykafia fï úÈyg ojila ysáhd folla
ysáhd Èk myla ysáhd y;afjks ojfi§ ish¨ flf<ia m%ydKh
lr,d wud ksjka wjfndaO lr.;a;d'
t;fldg mskaj;=ks" fï úÈyg ù¾hh lrkjd lshk tl
lrkak mq¿jka fohla' tA fudlo ldgj;a lrkak neß foaj,a
lrkak lsh,d kE' nqÿrcdKka jykafia Ôjudkj jevisá ld,fha§
tA O¾uh Y%jKh lrmq iuyr Y%djlfhda b;d blauKska O¾uh
wjfndaO lr.;a;d' kuq;a tA úÈyg b;d blauKska jeä l,la
.; fkd ùug l<ska O¾uh wjfndaO lr.;a Y%djlfhda ysáfha
ál fokhs' tAlg fya;=j ;uhs tA whf.a mqKH Yla;sh;a iir
mqreoao;a' kuq;a fndfyda msßila ksjka uf.a .uka lf<a wm%udK
jQ ù¾hhls k a hq ; = j hs ' tA ù¾hh ks i d u hs ' Tjq k a g ;a ud¾.
M,djfndaOh we;slr.kak mq¿jka jqfKa'
fïflka wmg fmakjd ù¾hhlska f;drj l=iS;hd kï fïl
lrkak mq¿jka fohla fkfjhs' tfyu ke;sj mehla yudrla
Ndjkd lr,d iudêhla we;s fkd jqKyu wfka ug kï fïl
yßhk fohla fkfjhs' ug mska uÈ fjkak we;s lsh,d w;yßk
tlo l<hq;= fjkafka kE' ±ka fï is;l iudêhla we;s lr.kak
msk n,mdkjd kuq;a tA msk wmg nkafoaishl ;sh,d ljqrej;a
fokafka kE' wms tAl ,nd.kak ´k' tA ksid ù¾hh u hs we;s
lr.; hq;= fjkafka' Tng weys,d we;s iuyr wh lshk l;djla
;uhs uu mõ lrkafk;a kE' tA ksid mska lrkafk;a kE lsh,d
kuq;a tAl isoaOfjkak mq¿jka fohla o nE' iuyrúg flfkla
ldhslj wl=i,a fkd lrkjd fjkak mq¿jka" jdpislj;a wl=i,a
fkd lrkjd fjkak mq¿jka' kuq;a fï ys; ;=< wl=i,a yg.kak
tl kj;ajkak mq¿jka fohlao tAl lrkak nE' ksrka;rfhka u
fï is; ;=<ska kej;;a Wm;la lrd hdug wjYH lrk l¾u
290 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ilia lr,d fokjd'


±ka uu Tfnka m%Yakhla wykjd W;a;r fokak ´k' fu;k
bkakjo ;ryd hkafka ke;s wh ljqre;a kE Tlafldag u ;ryd
hkjd' fu;k bkakjo bßishdj yg fkd.kak flfkla tfyu
ljqre;a kE' udkakh we;s fkdjk wh bkakjo@ kE' udkakh
we;sfjkjd' tfyu kï fudllao fïlg fya;=j' fïlg fya;=j
;uhs wms ljqre;a mdúÉÑ lrkafka l=i,hg keUqre fjÉp" iqu.g
.sh ys;la fkfjhs' l,am ld,dka;rhla ;siafia wl=i,hg keUqre
jqk fkd u. .sh ys;l=hs wmg ;sfhkafka' tA ksid fun÷ jQ is;l
wl=i,a yg.kakjd lshk ldrKh mqÿu iy.; fohla fkfjhs'
±ka wmg f;afrkjd fï is; ;=< l=i, O¾uhka Wmojd.kak
fldhs;rï ù¾hh l< hq;=o lshk ldrKh' wms fyd|g u;l
;shd.kak ´k ù¾hh bkaøshhlaj fkd mj;sk;dla fï is; ;=<
wl=i,a yg.kak tl kj;ajkak kï mq¿jkalula kE'
iuyr wjia:dj,§ wms we¨ï lrk mss%hukdm jQ rEmhla
wmg fma k jd' tfyu ke;a k ï we¨ï l< hq ; = Yío wmf.a
foijkaj,g fhduqfjkjd' tn÷ wjia:dj,§ weiska olsk rEmh
uq , a lrf.k tla f lda rd.h yg.ka k jd' tla f lda oa f õYh
we;sfjkjd' tfyu ke;akï tA rEmh uq,a lrf.k uq,dùulg
m;afjkjd' tfyu kï mskaj;=ks" weig fmfkk rEm uq,a lrf.k
rd." oa f õY" fuda y yg.ka k jd kï" lKg wefik Yío
uq,alrf.k rd." foafõY" fuday yg.kakjd kï" kdihg ±fkk
.| iqj| uq,a lrf.k rd." oafõY" fuday yg.kakjd kï fïjd
wfma Ôú;hg hym; msKsi o mj;skafka" whym; msKsio@
whym; msKsi' rd." oafõY" fuday lshkafka l=i,ao wl=i,ao@
wl=i,a' tfyu kï tA wl=i,h kj;ajkak wms fudlla o lrkak
´fk@ i;r iuHla m%Odk ù¾hh' kQmka wl=i, O¾uhka fkd
bmoùu msKsi lrk ù¾hhg' t;fldg wmg fïflka meyeÈ<sj
f;afrkjd wfma is;a ;=< wl=i,a yg wr.kak tl kj;skafka
ù¾hh bkaøshla njg m;ajqK ojighs' tA;dla fï is; ;=< wl=i,
O¾uhka yg wrf.k tAjd is;a ;=< me<mÈhï fjkjd' tAlg
fya;=j ;uhs tA wl=i, O¾uhka yg.kak fldg u tu wl=i,
O¾uhka m% y dKh ls Í ug ù¾hh fkdue;s l u' kQ m ka wl= i ,
O¾uhka kQmoùu msKsi lrk ù¾hh fkdue;sùu'
±ka wms ys ; uq fufyu Tka k flfkla fï f,da l hg
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 291
bmÿKdg miafia wms lshkjd thd bmÿKd lsh,d' ±ka wms lsõjd
thd bmÿKd lsh,d wms l=ula ±l, o thd bmÿKd lsh,d lsõfõ'
wmg fmakjd weia folla bmÈ,d ;sfhkjd" lKa folla bmÈ,d
;sfhkjd" kdihla bmÈ,d ;sfhkjd" Èjla" lhla" ukila bmÈ,d
;sfhkjd' t;fldg wms bmÿKd lsh,d lsõfõ fudkjgo@ Tõ
fï wdh;k yhg' Bgmiafia ld,hla .; fjkfldg fï wdh;k
yh fudard hkjd' t;fldg wms lshkjd thd ;reK flfkla
lsh,d' ;reK fj,d ;sfhkafk;a fudkjo@ wdh;k yh' thd
f,v fjkjd t;fldg f,vfj,d ;sfhkafk;a wdh;k yh u hs'
thd jhig hkjd wms lshkjd thd jhig .sys,a,d lsh,d jhig
.sys,a,d ;sfhkafk;a weia fol" jhig .sys,a,d ;sfhkafk;a" lKa
fol' jhig .sys,a,d ;sfhkafka kdih" jhig .sys,a,d ;sfhkafka
Èj jhig .sys,a,d ;sfhkafka lh" uki lshk wdh;k yhuhs'
B<Õg thd uefrkjd" wms lshkjd thd ueß,d lsh,d' t;fldg"
fudkjo fï ueß,d ;sfhkafka" ueß,d ;sfhkafk;a wdh;k yh
u hs' fï f,dalfha bm§ isák iEu i;a;ajhl=f.a u Ôú; wjika
fjkafka fukak fï úÈyghs'
kuq;a wms fyd¢ka u;l ;nd.; hq;=hs fï úÈyg bmÈ,d"
;reK fj,d" jhig .sys,a,d" f,vfj,d" ueß,d hk wdh;k
yh t;kska bjr fjkafka kE' fï wdh;k yh úiskau wdfhu;a
fujeksu jQ wdldrhg f,vfjk" jhig hk" ueÍ hk wdh;k
yhla ,efnk úÈyg l¾u fmdÈhl=;a /ialr,hs wjika fj,d
;shkafka' tA /ia lrf.k ;sfnk l¾uj,g wkqj B<Õ Wm;
ì;a;rhla ;=<ska fjkakg mq¿jka" uõ l=ila ;=<ska fjkak;a
mq¿jka" tfyu ke;akï f;;a mßirfha fyda ´mmd;sl Wm;la
úh yelshs' l=uk wdldrfha Wm;la jqj;a ,efnkafka wdh;k
yhla' fïflka wmg f;afrkjd tfyukï kej; kej;;a Wm;la
lrd hdu ms K s i l¾u ilia lr,d foka f ka fjk ljq r ej;a
fkfjhs' fï wms wdorfhka /l n,d .kakd wdh;k yh úiskqhs'
nqÿrcdKka jykafia jod<d mskaj;a uyfKks" fï wei
uq,alrf.k iir meje;au ilia lr,d fokafka fï úÈyghs'
lK uq,a lrf.k ixidr .uk ilia fjkafka fï úÈyghs' kdih"
Èj" lh" uki lshk wdh;k yh ;=<ska wmj ksjkska wE;a lrjk
iir meje;au msKsi l¾u ilia lr,d fokafka fï úÈyghs' tA
ms<sn|j nqÿrcdKka jykafia ukdfldg fmkajd fokjd ud¨xlH
mq;a; iQ;% foaYkdfõ §'
292 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

—rEmx Èiajd i;s uqÜGd - mshksñ;a;x ukis lfrdaf;da


idr;a;Ñ;af;da fõfoa;s - ;[ap wÊf®daidh ;sÜG;s'
;iai jâVka;s fõokd - wfkald rEm iïNjd
wNsÊ®dp úfyaid p - Ñ;a; uiaiQmy[a[;s
tAjx wdÑkf;da ÿlaLx - wdrd ksíndKx jqÉp;s'˜
—rEmx Èia j d i;s uq Ü Gd˜ i;s m ÜGdkfhka f;drj
is y s u q , dfj,d wefyka rEmhla ne¨jg mia f ia —ms h ks ñ ;a ; x
ukislfrdaf;da˜ tA neÆ rEmfha ms%h igyka fufkys lr lr bkak
fldg —idr;a; Ñ;af;da fõfoa;s˜ tAlg wef,kjd' we¨Kq is;ska
;uhs ú¢kafka —;[ap wÊ®didh ;sÜG;s'˜ t;fldg fudlo
fjkafka tA rEmh ;=< is; nei .kakjd' is;g tA rEmh Wrd.kakjd'
—;iai jâVka;s fõokd wfkald rEmiïNjd˜ t;fldg tA rEmh
uq,a lrf.k fkdfhla ú£ï yg.kakjd' —wNsÊCOdp úfyaid p˜
n,j;a fodïki;a" mSvdj;a ksid —Ñ;a; uiaiqmy[a[;s'˜ tA
flkdf.a is; fm<kak .kakjd' —tAjx wdÑkf;da ÿlaLx˜ Th úÈyg
ÿl /ia lroaÈ —wdrd ksíndKx jqÉp;s˜ tA ;=<ska u thd ksjkska
wE;a fj,d hkjd'
mskaj;=ks" weig fmfkk rEmh uq,alrf.k wmj ksjkska
wE;a lrjkafka fï úÈyg kï wms ljodo fïflka ksoyia
fjkafka' n,kak nqÿrcdKka jykafia fldhs;rï meyeÈ<sj wmj
ksjka uf.ka wE;ajk úÈh fmkajd §,d ;sfhkjo lsh,d' tA jf.a
u ;uhs ksjk <xfjk úÈh;a nqÿrcdKka jkafia fmkajd jod<d tA
;uhs —k fida rÊc;s rEfmaiq - rEmx Èiajd m;siaif;da˜ thd rEmhla
±lalg miafia isysh msysgqjd .kakjd' tA ksid tA rEfmg wef,kafka
kE' —úr;a; Ñ;af;da fõfoa;s˜ fkd we¨Kq is;ska ú¢kjd —;[ap
kdc®daidh ;sÜG;s˜ tA is; rEmfha nei.kafka kE' —h:diai
miaif;da rEmx fiajf;da pdms fõokx˜ hï wdldrhg o rEmh Èyd
n,kafka hï wdldrhlg o tA ú£u fiajkh lrkafka —Çh;s
fkdmÖh;s ˜ l¾u f.fjkjd ñila /ia fjka f ka kE' —tA j x
wmÑkf;da ÿlaLx˜ tA úÈyg ÿl neyer lroa§ —ix;sfla ksíndKx
jqÉp;s˜ ksjkg <xjqKd lshkjd'
±ka n,kak mskaj;=ks" wfma Ôú;hg fï ÿl yo,d fokafka
wms wfma is; yiqrejk wdldrhg hs' wfma Ôú; ;=<ska ÿl neyer
jkafkao wms wfma is; yiqrejk úÈyghs' ±ka Tn fudfyd;la
fyd¢ka ys;,d n,kak weig fmfkk rEm uq,a lrf.k fï úÈyg
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 293
wmj ksjkska wE;a lrjkjd kï tA rEm uq,alrf.k wfma is;a
;=< yg wrf.k ;sfnkafka l=i,a o@ wl=i,a o@ wl=i,a' t;fldg
weig fmfkk rEmh uq , a l rf.k wl= i ,hla kï ygf.k
;sfnkafka t;k isoaOfj,d ;sfnkafka fudllao@ kQmka wl=i,
O¾uhl yg.ekSuhs isÿfj,d ;sfnkafka' tfyu kï mskaj;=ks"
wm ;=< we;s lr.; hq;= ù¾hh fudllao@ kQmka wl=i, O¾uhka
kQmoùu msKsi lrk ù¾hh hs' rEmhla olsk fldg u tA ;=<ska
yg.;a;d wl=i,a iy.; is;sú,a, m%ydKh lrkak kï wm ;=<
;sìh hq;= tl u foa ;uhs ù¾hh' B<Õg nqÿrcdKka jykafia
fmkajd fokjd lK uq,a lrf.k iir meje;au ilia lr,d
fok wdldrh ms<sn|j'
—ioaox iq;ajd i;s uqÜGd˜ uq,djqk is;ska hq;=j Yíohla
weiqjdg miafia —msh ksñ;a;x ukislfrdaf;da˜ tA weiQ Yíofha ms%h
igyka fufkys lr lr isáoa§ —idr;a; Ñ;af;da fõfoa;s˜ lKg
weiqk Yíoh isys lr lr boa§ tA Yíohg wef,kjd' we¨kq
is;ska ;uhs ú¢kafka' —;[ap wÊf®didh ;sÜG;s˜ t;fldg
fudlo fjkafka tA Yíoh ;=< is; nei.kakjd —;iai jâVka;s
fõokd wfkald ioaoiïNjd˜ tA lKg weiqk Yíoh uq,alrf.k
thd ;=< fkdfhla ú£ï yg .kakjd' —wNsÊCOd p úfyaid p˜
t;fldg Tyq ;= < we;s j k n,j;a mS v dj ks i d —Ñ;a ;
uiaiQmy[a[;s˜ tA flkdf.a is; fm<kak .kakjd' —tAjx wdÑkf;da
ÿlaLx˜ Th úÈyg ÿl /ialrk fldg —wdrd ksíndKx jqÉp;s˜
wkak thdg wud ksjk wE;afj,d hkjd' mskaj;=ks" fï ls%hdj,sh
wmf.a Ôú; ;=< isÿfjk ;=rdjg wmg fïflka ksoyia ùula
kï ,efnkafka kE' hï Èkl § wmg mq¿jka jqfKd;a weig
fmfkk rEm uq,a lrf.k wei ;=<ska l¾u ilia ùfï ls%hdj,sh
ke;slr oukakg lKg wefik Yío uq,alrf.k lK ;=<ska
l¾u iliaùfï ls%hdj,sh kj;d oukakg kdihg ±fkk .|
iqj| uq,alrf.k kdih ;=< l¾u iliaùfï ls%hdj,sh kj;d
oukakg tA jf.au Èj" lh" uki lshk wdh;k yh ;=< l¾u
iliaùu ke;slr oukakg wkak todghs wms ÿflka ksoyia
fjkafka'
±ka Tng f;afrkj o fï isf;a yg.;a;d jQ wl=i,a m%ydKh
lrkakg fldhs;rï ù¾hhla wm ;=< we;slr .;hq;=o hkak'
kuq;a wms ù¾hh lrkjd kï lrkak neß fohl=;a fkfjhs'
mskaj;=ks" fï is; lshkafka wmg ´k me;a;lg yrjd.kak mq¿jka
294 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

tlla nj f;afrkjd' uu Tng fï ldrKh meyeÈ<s lr,d


fokakï' mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia jod< wúoHd iy.;
ú[a[dKhla uq,a lrf.k mskla l<dg miafia ú[a[dKh mskg
wkqj ilia fjkjd' wúoHd iy.; ukilska hï mjla isÿlf<d;a
ú[a[dKh mjg wkqj ilia fjkjd' mskg wkqj ú[a[dKh
ilia jqKyu urKska u;= iem we;s iq.;s f,djl WmÈkjd"
mjg wkqj ú[a[dKh ilia jqKyu urKska u;= ÿla úmdl
,ndfok ÿ.;sfha bmfokjd' ±ka wmg meyeÈ<sj fmakjd ;u
;uka ;u ;ukaf.a Ôú;j,g wdorh lrkjd kï tA ish¨ fokdu
we;s lr.; hq;= tlu foa ;uhs ù¾hh'
mskaj;=ks" wms mj;ajk ù¾hh tl È.g u mj;ajk tlla
úh hq;=hs' tfyu fkd jqk fyd;a wdfhu;a wl=i,a yg.kakjd'
fïl f;areï .kak uu fmdä Wmudjla lshkakï' iuyr whg
Wmudfjkq;a f;afrkjfka fkao@ Tkak ;sfhkjd j;=r msßÉp
f,dl= <s|la' flfkla weú,a,d fï <s| Èyd n,kjd" kuq;a j;=r
fmakafka kE" Èh fifj,aj,ska uq¿ukska u j;=r ál jeys,hs
;sfhkafka' b;ska thd fudlo lrkafka f,dl= Ndckhla f.keú;a
<s| ueÈka u j;=r tlla .kakjd' t;fldg wr Èh fifj,aj,g
fudlo fjkafka Tlafldu <s| jfÜg tl;=fj,d j;=r ál fmakak
.kakjd' kuq;a fuhd ál fõ,djla hklï j;=r .kak tl
kj;ajkjd' fudlo fjkafka wdfhu;a Èh fifj,a j,ska u j;=r
j< jy.kakjd' kuq;a tl È.g u j;=r .ksoaÈ Èh fifj,a j;=r
j< jfÜ tl;=fj,d ;sfhkjd" ueog tkafka kE'
mskaj;=ks" fï is; lshkafk;a wkak tn÷ jQ wdldrfha tlla'
wms ys;uq flfkla bkakjd tl ojila mehla folla Ndjkd
lrkjd' kuq;a wdfhu;a ál Èkla Ndjkd fkd lr bkakjd' ojia
lSmhla .;fj,d wdfhu;a Ndjkd lrkak .kakjd' mq¿jkao
f,aisfhka lr.kak nE' wudrehs' fudlo fya;=j Ndjkdj ;=<ska
is; ;=< we;s lr.;a Ñ;a; tAld.%;djh msßys,d' t;fldg wmg
f;afrkjd fï is; Ndjkdj ;=<ska ÈhqKq lr.kak kï b|,d ysg,d
lr,d yßhk tlla fkfjhs' tA ù¾hh È.g u meje;aúh hq;=hs'
Tn olaI jqfKd;a Tn ;=< we;s lr.kak ù¾hh È.g u mj;ajkak
wkak todg Tng yelshdj ,efnkjd fï udhdldÍ is; oukh
lrkakg' t;fldg Tng mq¿jka ysf;a jifÕg m;a fkdù Tfí
jifÕg ys; m;alr.kak' fï ldrKh Tng meyeÈ<s lsÍu g
uu ;j;a Wmudjla lshkakï' wms ljqre;a okak lshk ldrKhla
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 295
;uhs f.ïnd lshkafka mek mek hk if;la nj' flfkla fudlo
lrkafka fï f.ïnj w,a,f.k fmd,algqjlg odkjd' fmd,algqjg
±uQ f.ïnd —wd''' yß fIdalafka˜ lsh,d fmd,algqjg fj,d b£ o
kE' ;shkj;a iuÕu wdfhu;a t<shg mkskjd' t;fldg fudlo
lrkafka wdfhu;a f.ïnj w,a,f.k fmd,algqjg odkjd' tA
±ïu;a bkafka kE' fmd,algqfjka t<shg mkskjd' fï úÈyg
t<s h g mks k mks k jdrhla .dfk u w,a , f.k wdfhu;a
fmd,algqjgu oukjd' t;fldg fudlo fjkafka fï úÈyg lroaÈ
lroaÈ f.ïnj fyïn;a fjkjd' Bgmiafia fmd,algqfjka t<shg
mkskak uykais .kafka kE' tA ;=<g u fj,d bkakjd'
wkak tA jf.a mskaj;=ks" wms ksrka;rfhkau ksr;=rej u
fï ys;g l=i, O¾uhka mqreÿ lrkjd kï" fï is; ;=< .=KO¾u
we;s lrkj kï fï is; lshkafka wmg oukh lrkak mq¿jka
tlla' ;ukaf.a jiÕhg m;alr .kakg mq¿jka tlla' wms ys;uq
fufyu Tn wo úkdä myf<djla Ndjkd lrkjd" B<Õ ojfia
Ndjkd lrkjd úkdä oyhla tfyuo l<hq;= fjkafka kE' wo
úkdä my<jla kï Ndjkd lf<a B<Õ ojfia úkdä úiaila Ndjkd
lrkak ´k' B<Õ ojfia Bg;a jvd jeäfhka Ndjkd lrk ld,h
jeä lr.kak ´k' tfyu fkd jqK fyd;a fï is; ;=< wl=i,hka
yg wrf.k fmdaIKh ùu j<lajkak nE'
mskaj;=ks" fï is; ;=< wl=i,hka yg.ekSu tl mdrg u
isÿfjk fohla fkfjhs' tAl isÿfjkafka fufyuhs' wmg fmakjd
wfma ñÿ,aj, pQá pQá ;Kfld< me<fj,d ;sfhkjd' t;fldg
wms tAjd .<j,d úkdY lr,d odkjd' kuq;a ñÿf,a ;sfhk pQá
pQá ;Kfld< .,jkafka ke;sj bkakjd' fudlo fjkafka tAjd
ál ál f,dl=fj,d idudkHh m%udKfha me<Eá fjkjd' ld,hla
.;fjkfldg tA me<Eá ;j;a f,dl=fj,d f,dl= .ia fjkjd'
wkak tA jf.a wfma is; ;=< Tkak hï lreKla ksid ;ryla
we;sfjkjd' kuq;a wms fïl .Kka .kafka kE' fï ;ry lshkafka
is; ;=< we;sjk wl=i,hla lsh,d tAl m%ydKh lrkak ù¾hhla
.kafka kE' fudlo fjkafka fï ;ry fmdaIKh fjù weú,a,d
wdrjq,a ygf.k noaO ffjrhla njg m;afjkjd' Bg miafia
ixidrfha WmÈk WmÈk wd;auj, § mjd fï m<s.ekSu È.ska
È.g u hkjd' ±ka wms meyeÈ<sj u okakjd fï is;l we;sjk
;ry lshkafka b;d blauKska m%ydKh l<hq;= wl=i,hla' wfma
is;g ;ryla jeks wl=i,hla we;s jQ úg ;ryla ;ryla ;ryla
296 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

lsh lshd ysáhg tAl m%ydKh lrkak nE' tAl m%ydKh lrkak
kï fï wl=i,h ksid we;sjk wd§kj isysl< hq;=hs' fï ;ryj
uq,a lrf.k uf.a Ôú;hg fldhs;rï whym; msKsi fya;=jk
foa isÿfjkjdo@ fï ;ry uq,a lrf.k wdrjq,a yg .kakjd'
urKska u;= fï wl=i,h uq,a lrf.k ;sßika f,dalfha bmfoaú"
fm%a; f,dalfha bmfoaú" ksrfha WmÈkakg isÿfõú lsh,d fïfla
wd§kj is y s l r,d u hs fïflka ks o yia fjka k mq ¿ jka l u
,efnkafka'
tA ksid wms i;r iuHla m%Odk ù¾hh u hs we;s lr.;
hq;=jkafka' Bg miafia tA ù¾hh bkaøshla njg m;a lr.kak ´k'
mskaj;=ks" wms fyd¢ka u;l ;nd.kak ´k fï úÈyg kQmka wl=i,
O¾uhka kQmoùu msKsi;a" WmkakdjQ wl=i,hka m%ydKh lsÍu
msKsi;a yg fkd.;a l=i,hka yg.ekSu msKsi;a yg.;a l=i,
O¾uhka jeä ÈhqKq lsÍug;a wm ;=< we;s lr.; hq;= tl u foa
;uhs bmfoñka uefrñka i;r wmdfha jeá jeà hk ixidr
.ufka ìh ±lSu' tn÷ flkd ;uhs fï ù¾hh we;s lr.kafka'
nqÿrcdKka jykafia jevisáh ldf,a tl iajdñka jykafia
kula ysáhd' fï iajdóka jykafia .ug msKavmdf;a jev,d
msKavmdf;a lrf.k odfka j<|,d wdmiq jäk fldg ±lal tl
.x.djla' fïl ±lmq .uka fï iajdóka jykafiag ys;=K .Õg
neye,d meka myiq jqfKd;a fyd|hs lsh,d' b;ska isjqre" md;a;r
.x bjqf¾ ;sh,d .Õg neye,d meka myiq jqKd' fï w;f¾ f.hla
uxfld,a, ld,d hk fydfrla rdcNghkag yiqfjhs hk ìfhka
.xbjqf¾ ;snqKq md;a;rhg r;a;rx nvqál od,d mek,d .shd'
b;ska rdcNgfhda fydrd miafika mkak f.k toa§ ±lald tlmdrg
u .fÕa ljqo flfkla tfnkjd' jgmsg n,kfldg md;a;rfha
r;a;rx nvq;a ;sfhkjd' Bg miafia fudlo jqfKa fukak nvq;a
tlalu fydre wyqjqKd lsh,d wr lsisfohla fkd okakd wysxil
yduqÿrefjda w,a,f.k rc;=ud <Õg wrf.k .shd' rc;=ud wK
l<d fï iajdóka jykafiaj W, ;sh,d urkak lsh,d' b;ska
jOlfhda weú,a,d w;afoflka w,a,f.k .sys,a,d fï iajdóka
jykafiaj W, ;sínd'
mskaj;=ks" uyd ldreKsl jQ nqÿrcdKka jykafia fïl
±lald' nqÿrcdKka jykafia b¾ê n,fhka t;kg jevu l<d'
jevu lr,d tA iajdóka jykafiag iißka tf;r lrjk O¾uh
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 297
foaYkd l<d' lshdÿkak tA O¾uh Y%jKh lrmq tA iajdóka jykafia
ish¨ wl=i, O¾uhka m%ydKh lr,d i;a;sia fndaêmdlaIsl O¾u
kue;s l=i, O¾uhka Wmojdf.k tA W, Wv § u msßKsjka mEjd'
t;fldg wmg meyeÈ<sju f;afrkjd fï O¾u ud¾.h
;=< p;=rd¾h i;Hh O¾udjfndaOh msKsi ù¾hh lrkafka ixidr
ìh olsk flfkla ú;rhs' Tn fudfyd;la is;,d n,kak Tkak
ljqre yß flfkla Tfí is; ßfok jpkhla lshkjd' Bg miafia
b;ska yQ,a yQ,a, bkakjd' —wij,d ug fufia lSfõh˜ lsh lshd
ys; ys;d bkakjd' t;fldg Tfí hd¿fjla <Õg weú,a,d lshkjd
´l .Kka .kak tmd ´l fudllao lsõj ú;rhsfka .eyqfõ
kEfka lsh,d' t;fldg Tng mq¿jkao tAl is;ska w;yßkak nE'
Thd kï lshhs ugfka lsõfõ lshkjd fkao@ nK Ndjkd lrk
flfkl=g fï jf.a fohla lsõfjd;a t;kska tydg thd Ndjkd
lr,d bjrhs' fudllao fïlg fya;=j tu ldrKh uu" uf.a"
uf.a wd;auh jYfhka ks;Hhs lsh,d .ekSu ;uhs fï foa isoaOùug
fya;= fjkafka'
kuq;a mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia fmkajd ÿkafka is;"
lh" jpkh uq,alrf.k ;uka w;ska isÿjqK hï wl=i,hla we;ao
tA ish¨ wl=i,a is;ska neyer lrkak lsh,d' ys; ys;d bkak tmd
lsh,d' mskaj;=ks" wm w;ska isÿjqk wl=i,a kej; kej; isyslsÍu
fïjf.a fohla' tkï lsisu whqrlska m%fhdackhla ke;s j,a me<Eá
j,g j;=rhs fmdarhs ou oud tAjd fmdaIKh lrkjd jf.a fohla'
tA ksid wm l<hq;= jkafka j,a me<Eá j¾Okh lsÍu fkdj Wÿrd
±óuhs'
n,ka k wx.= , s u d, yduq ÿ rejka f .a Ôú;h tA ia j dóka
jykafiag fldhs ;rï ù¾hh iïmkak is;lao ;snqfKa lshkafka
;uka w;ska isÿjqK ish¨foau wu;l lrkak ;rï ù¾hhla
;snqKd' ±ka fjk flfkla kï uu;a nqÿrcdKka jykafia miafika
lvq j la wrf.k .s h d fka f oda ls h ,d tfykï lka f k;a kE"
fndkafk;a kE" Ndjkd lrkak;a nE" is; yod .kak;a nE" kskao
hkafk;a kE" lïmd fjù fuhd tlaflda iudchg fpdaokd lrkjd'
uu wysxil flfkla udj wx.=,sud, lf<a .=rekajykafia úiska'
tlaflda iudchg fpdaokd lrkjd' tAl lf<;a kE' tfyu ke;akï
hd¿jkag fpdaokd lrkjd ug yïnjqfKa mdm ñ;%fhda fudjqka
;uhs .=reka jykafiag fla<dï lsh,d udj fï ;;afjg m;alf<a
298 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

lsh,d' tfyu lf<;a kE' uyKfj,d mdrg nyskfldg fldfydu


;sfhkak we;ao@ fuhd ;uhs wfma wïud uerefõ" wfma ;d;a;;a
uerefõ fuhd ;uhs wfma wlal;a uerefõ' fuhd wfma kx.s,d;a
uerejd lsh,d iudch u weÕs,a, Èlal,d' tfyu ;sfhoa§ is;
yodf.k iudêhla we;s lr.;a; lshkafka iuyr wh urkak
yok fldg wfka udj urkak tmd lsh,d lE.ikak we;s' kuq;a tA
is h ¨ foa u wu;l lr,d iudêhla we;s l r.ka k ;rï
ù¾hhjka; flfkla jqKd' ±ka wmg ;uhs fï pQá fohla isoaO
jqKyu we;s' kuq;a n,kak wx.=,sud, yduqÿrefjda ;=< ;snQ ù¾hh
ù¾hhfhka f;dr .ukla nqoaO Ydikh ;=< kE'
mskaj;=ks" wms okakjd fï O¾u ud¾.fha wmg .uka lrkak
;sfhkafka iS," iudê" m%{d jYfhka' ±ka n,kak wmg iS,hla
wdrlaId lrkak;a fldhs ;rï ù¾hhla ;sfhkak ´k o lsh,d' tA
ksid bmfoñka uefrñka hk iir .ufka ;sfnk wk;=r olsk
flfkla ú;rhs fï wl=i, O¾uhka m%ydKh lrkak;a" l=i,
O¾uhka Wmojd .kak;a ù¾hh lrkafka' iuyr wh bkakjd
fldÉpr O¾uh weyqj;a f;afrkafka kE' fï O¾uh Y%jKh lrk
whf.ka fndfydau iq¿ msßila ú;rhs fïl f;areï .kafka' kuq;a
iuyr wh lshdf.k hkjd Th úÈyg O¾uh lshoaÈ f,dafl u
ksjka oelafld;a lsh,d' isoaOfjkak mq¿jka fohlao@ lsis Èfkl
isÿfjkafka kE' nqÿrcdKka jykafia jodf<a" ksh is<g .;a mia
ál jf.a b;du iq¿ msßila ú;rhs O¾udjfndaOh lrdhkafka
lsh,d'
Wkajykafia fmkajd fokjd fï f,dalfha bkak ñksiqka
fldgia ;=klg fjka lr,d m<fjks fldgi ;uhs" zksrdidZ ksrdid
lsh,d lshkafka fï Ôú;fha § O¾uh wjfndaO lrkak l,amkd
fkd lrk msßi' nqÿrcdKka jykafia fïflÈ ,iaik Wmudjla
jod<d' fndfydau ÿl fia Ôj;afjk yßhg w¢kak m<¢kak
we÷ula ke;s l=i.skakg yß yuka lEula ke;s frdã fld,af,la
bkakjd' fï frdã fld,a,g hï Èkl § wdrxÑ fjkjd wij,a
kqjr ysgmq wij,a kï we;s rdc l=udrhd Tgqkq me<÷jd lsh,d"
rclu ,nd.;a;d lsh,d wdrxÑ fjkjd' kuq;a nqÿrcdKka jykafia
jod< fï frdã fld,a,g fïl wdrxÑ jqKdg Tyqg woyilaj;a
we;sfjkafka kE' wfka uu ljoo Tgqkq m<¢kafka lsh,d' rclu
,nd.kafka lsh,d woyilaj;a we;sfjkafka kE lshkjd' tA fudlo
fya;=j frdã fld,a,g ljodj;a rclu ,nd.kak nE' wkak tA
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 299
jf.a flfkl=g ±k.kak ,efnkjd wij,a wdjdifha isá wij,a
iajdóka jykafia fida;dmkak fj,d lsh,d' wij,a iajdóka jykafia
ry;afj,d lsh,d' kuq;a thdg woyilaj;a we;sjkafka kE' wfka
uu;a ljo o@ fida;dmkak fjkafka lsh,d ug;a fï O¾uh
wjfndaO lr.kak we;akï fldÉpr fyd| o@ lsh,d thdg
isf;kafka kE' wkak tu fldgig whs;s msßi fï Ôú;fha §
O¾uh wjfndaO lrkafka kE' tn÷ wdldrfha whf.a Ôúf;a ;=<
;sfnkafka we÷ï w¢k tlhs" fyd|g lk fndk tlhs" à'ù'
ne,s,a,hs" úfkdao .uka hEuhs ú;rhs bka u;a;g Ôú;h .ek
is;kafka kE' l=uk wdldrfhka fyda Ôj;aùu .ek ú;r u hs
is;kafka' tA u;af; u kefykjd" ñila bka tydg Ôú;h .ek
hula is;kafka kE' wkak tA msßi nqÿrcdKka jykafia ye¢kajQjd
ksrdid lsh,d'
B<Õg nqÿrcdKka jykafia jod< fofjks msßi ;uhs
zwdixidZ zwdixidZ lshkafka fï Ôú;h ;=<§ O¾uh wjfndaO
lrkak l,amkd lrk msßi' Wkajykafia fmkajd fokjd tl rdc
l=udrfhl=g wdrxÑ fjkjd wij,a kqjr isá wij,a kï we;s
rdc l=udrhd Tgqkq me<÷jd lsh,d' fïl wdrxÑ jqK fj,dfõ
isgu fï rdc l=udrhd weÕs,s .ek .ek bkakjd wfka uu ljodo
rclu ,nd.kafka" uu ljoo TgqKq m<¢kafka lsh,d l,a n,
n,d bkakjd' wkak tA jf.a nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd
flfkl=g ±k.kak ,efnkjd wdrxÑ fjkjd wij,a wdjdifha
jev isá wij,a kï we;s iajdóka jykafia fida;dmkak fj,d
lsh,d" t;fldg fuhd;a l,amkd lrkjd uu ljoo fida;dmkak
fjkafka lsh,d' wkak tn÷ wdldrhg fï Ôú;h ;=,§ O¾uh
wjfndaO lrkak l,amkd lrk msßi ^wdixid& lsh,d ye¢kajQjd'
fïflka wmg meyeÈ<s j u fmfkk fohla ;uhs fï
f,dalfha jeä msßila isákafka O¾uh wjfndaO lrkak l,amkd
fkdlrk msßil=hs' b;du;au iq¿ msßilg ú;rhs fï O¾uh
wjfndaO lrkak ´ks lsh,d l,amkdjlaj;a we;sjkafka' tA iq¿
msßi w;frka jeä msßila bkafka ldka;djka fkao@ Tõ fudllao
fïlg fya;=j msßñ wh ys;df.k bkafka Ndjkd lrk tl" is,a
rlsk tl" nK wyk tl msßñlug .e<fmk fohla fkfjhs
lsh,d' ±ka wms .;af;d;a ;reK uy;aufhla fï jevigykaj,g
iyNd.sfj,d nK Ndjkd lf<d;a jfÜ bkak wks;a hd¿fjda ál
tl;=fj,d fï mqoa.,hj yE,a¨jg ,la lrkjd' wkak tn÷
300 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

wjia:djl thd ;=< Y%oaOd ù¾hh" i;s" iudê" m%{d lshk tAjd
bkaøshla njg m;afj,d ke;akï Ndjkd lrk tl w; yßkjd'
is,a rlskafka kE' nK wykafka kE' tA ksid wms b;d blaukska
fuu Y%oaOd" ù¾hh" i;s" iudê" m%{d lshk O¾uhka wm ;=<
jvd j¾Okh lr.kak ´k' t;fldg fï f,dalfha ldgj;a nE
wmj ´k ´k úÈyg kgjkak' Bg miafia wms Ôj;afjkafka wmg
´k úÈyghs'
B<Õg nqÿrcdKka jykafia jod<d fï f,dalfha ;j msßila
bkakjd tA ;uhs ry;ka jykafia,d fïfl§;a nqÿrcdKka jykafia
,iaikg fmkajd fokjd tl rc flfkl=g wdrxÑ fjkjd wij,a
kqjr isá wij,a rdc l=udrhd Tgqkq me<÷jd lsh,d' kuq;a Tyqg
woyilaj;a we;sfjkafka kE' wfka uu;a ljodo Tgqkq m<¢kafka
lsh,d' woyilaj;a we;sfjkafka kE lshkjd' fï rc;=udg fufyu
ysf;kak fya;=j l=ulao@ Tõ rc;=udg me<¢h hq;= ;j;a Tgqkakla
ke;s ksid' wkak tA jf.a tl ry;ka jykafia kulg ±k.kak
,efnkjd wij,a wdjdifha is á wij,a ia j dóka jyka f ia
fida;dmkak fj,d lsh,d' kuq;a fïl ±k.;a; lsh,d fï ry;ka
jyka f ia g woyila j ;a we;s f jka f ka kE' wfka uu;a ljodo
fida;dmkak fjkafka lsh,d' uu ljodo ry;a fjkafka lsh,d'
fïlg fya;=j ;uhs ry;ka jykafiag kej; kej; l<hq;=
fohla kE' l<hq;= ish,a, lr,d wjika' nqÿrcdKka jykafia
wkak tA msßi ye¢kajQfha zú.;didZ lsh,d'
fïflka wmg meyeÈ<s fjkjd fï f,dalfha ish¨ fokd u
O¾uh wjfndaO lrkafka kE lshk ldrKh' kuq;a iuyre lshkjd
Th úÈyg nK lshdf.k .sfhd;a f,dalh u ksjka olS lsh,d'
t;fldg fudlo fjkafka lsh,d' fï lshuk i;Hhla o@ wi;Hhla
o@ wi;Hhla isÿúh yels fohlao isÿ fkd jk fohla o@ isÿ fkd
jk fohla' tAl fï O¾uh Y%jKh fkd lrmq mD:.ack Woúh
lshk l:djla'
±ka wms .;af;d;a flfkla Ndjkd lrkak .;a;g miafia
jfÜ bkak wh mq¿jka ;rï lrkafka Tyqj O¾u ud¾.fhka
neyer lrùughs W;aiy lrkafka' l<HdK ñ;%fhla ysáfhd;a
ú;rla f,ais myiqfjka O¾u ud¾.h ;=< .uka lrkak mq¿jka'
;uka O¾u ud¾.fha .uka lrkúg l=i,a oyï ÈhqKq lsÍug
;sfnk Wkkaÿj ySk jqK fyd;a fyda wr;shla we;s jqK úg
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 301
l<HdK ñ;%hd <Õ ysáfhd;a thd ;=< ù¾hh we;s lrjkjd'
l=i,a oyï Wmojd .ekSfï jákdlu .ek lshd fokjd'
nq ÿ rcdKka jyka f ia jevis á ld,fha § fida K ls h ,d
iajdóka jykafia kula isáhd' fï iajdóka jykafia wjqreÿ
úismyla u Ndjkd l<d' kuq;a iudê ud;%hlaj;a we;slr.kak
neß jqKd' b;ska fï iajdñka jykafia l,amkd l<d fïl ug
lrkak mq¿jka fohla fkfjhs' uu isjqre yer,d f.or .syska
mska oyï lrf.k Èú f.jkjd lsh,d l,amkd l<d' tA fj,dfõ
nqÿrcdKka jykafia fï iajdñka jykafiaf.a is; ;=< we;sjqK
is;sú,a, Èjeia kqjKska ±lald' ±l,d" nqÿrcdKka jykafia
t;ekg jevu lr, fidaK iajdóka jykafiaf.ka wykjd —mskaj;a
fidaK˜ Tn is; ;=< fun÷ wdldrfha is;=ú,a,la we;sjqKd fkao@
tAl ienEjla o@ lsh,d' fidaK iajdóka jykafia ms<s;=re fokjd
Nd.Hj;=ka jykai th ienE h' mskaj;a fidaK Tn .sysj isáh§
ùKd jdokh lrkak olaI flfkla fkao@ t;fldg fidaK iajdñka
jykafia lshkjd iajdñks" uu ùKd jdokh lrkak olaIfhla
;uhs' nqÿrcdKka jykafia wykjd fidaKfhks" ùKdfõ ;;a
f.dvdla ;o l<du ùKdfjka ñysß y~la kef.ao@ —ke; iajdñks˜
tfyu kï fidaK" ùKdfõ ;;a nqre,a lr,d ùKdj jhk fldg
ñysß y~la tkjo@ ke; iajdñks' Nd.Hj;=ka jykai" ùKdfõ
;;a uOHia : j ;o lr ;s f nk úghs tA ;= < s k a ñys ß y~la
kef.kafka'
mskaj;a fidaKfhks" Tn ;=< we;slr.; hq;= ù¾hh;a wkak
tA jf.a tlla' ù¾hh b;d ±äj .;a úg th isf;a úisÍughs
fya;= fjkafka ù¾hh ySk njg m;ajqKdg miafia tAl l=iS;Ndjh
msKsihs fya;= fjkafka' tA ksid fidaK Tn;a Th ù¾hh uOHia:
lr.kak' t;fldg mq¿jka fjkjd Ñ;a; iudêhla we;slr.kak
lsh,d nqÿrcdKka jykafia fidaK iajdñka jykafiag O¾uh
foaYkd l<d' fidaK iajdñka jykafiag;a mq¿jka jqKd tA ;=<ska
nqoaO Ydikh iïmQ¾K lr.kak' ±ka iuyr úg Tng ysf;kakg
mq¿jka ud ;=< ;sfnk ù¾hh;a jeä ksido okafka kE fï iudêhla
we;s lr.kak neßjqfKa lsh,d' fï Ndjkd lsÍu ug lrkak
mq¿jka fohla fkfjhs lsh,d' kuq;a Tn mehla folla Ndjkd
lr,d Ndjkd lrk tl w;yßkak tmd' iuyr wh bkakjd Ndjkd
lrka k ù¾hh wdrïN lrkjd' kuq ; a tA ù¾hh È.g u
mj;ajkafka kE' ál fõ,djla Ndjkd lr,d w;yer,d odkjd' tA
302 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

úÈyg lr,d fïl ÈhqKq lrkak nE' zwdroaO ù¾hhZ È.gu


mj;ajkak ´k' tfyu fkd jqK fyd;a fudlo fjkafka'
wms ys ; uq jákd ls h k ueKs l a .,a lS m hla ;s f hkjd
fmdf<dj hg' kuq;a tA ueKsla .,a ;sfhkafka fmdf<dfõ wä tlish
tlla háka' b;ska flfkla weú,a,d fudlo lrkafka fï ueKsla
.,a .kak ys;df.k fndfydau fjfyi uykaisfj,d wä úiaila
ú;r ydrkjd' t;fldg ueKsla .,a yïnfõúo kE' fuhd ;j;a
uykaisfj,d wä mkyla hgg fmdf<dj ydrkjd' tA;a ueKsla
.,a kE' lula kE b;ska ;j álla ydr,d n,uqflda lsh,d
wudrefjka wä wiQjla olajd ydrkjd t;fldg ueKsla yuqfjhso
kE' fudlo fya;=j ueKsla .,a ;sfhkafka wä tlish tlla háka'
tfyu kï wä wiQjla yErejg jevla fjkafka kE' tA ueKsla
.,a .kak kï wä tlish tlla u ydrkak ´k' b;ska fuhd
wudrefjka wudrefjka lula kE wä iShhla u ydr,d n,kjd
lsh,d wä ishhla ydrkjd' ±ka fuhdg ueKsla ,efnkjdo
,efnkafka kE' fuhd fudlo lrkafka fu;k ueKsla .,a kE'
ueKsla fydhk tl ug lrkak mq¿jka fohla fkfjhs' ueKsla
yïnfjkjd kï ydrmq yßh fyd|gu we;s ls h ,d' t;ks k a
biairyg fmdf<dj ydrk tl kj;aj,d t;kska hkak hkjd'
ueKsla .,a .kak ;j fldÉprlao ydrkak ;snqfKa wä tlhs'
wkak tA jf.a mskaj;=ks" Tn Ndjkd lrf.k hkfldg fï
iudêh lshk tl tl mdrg u we;slr.kak mq¿jka fohla
fkfjhs' iuyr wh bkakjd ál fõ,djla Ndjkd lrk fldg
iudêh we;slr.kak mq¿jka wh' kuq;a tAl yeu flfkl=g u
kE' tfyu blauKska isf;a iudêhla we;slr.kak mq¿jkalu
,efnkafka mqKH Yla;sh ksihs' kuq;a ´kEu flfkl=g iudêh
we;s lr.kak mq¿jka' fudllao wjYHh fjkafka ù¾hh' tA ksid
wms È.g u Ndjkdj lrf.k hkak ´k' mskaj;=ks" fï ÿ¾,Nj
,enqK ukqiai Ôúf;a§ wmg fïl lr.kak neßjqfKd;a wms
ukqIH Ôúf;a M, m%fhdack .;af;a ke;s flfkla fjkjd' Tn
fyd¢ka u;l ;nd.kak ´k fï nqoaO Ydikh lsh,d lshkafka
iS,hg fkfjhs" iudêhg;a fkfjhs" m%{djg;a fkfjhs" úuqla;s
[dK o¾Ykhghs' tA ksid is,a rlskjd lshk tl fï nqoaO Ydikh
;=< fmdä fohla kuq;a iS,hlska f;drj nqoaO Ydikhl bÈß
.ukla kE'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 303
nqÿrcdKka jykafia jod<d ukqiai Ôú;h;a nqoaO Ydikh;a
uqK.eiqk wjia:djl flfkl=g mq¿jka ry;a M,h olajd ys;
ÈhqKq lrkak ukqIH Ôú;h;a nqoaO Ydikh;a ,enqK wjia:djl
§ flfkl=g mq¿jka wkd.dó M, olajd is; ÈhqKq lrkak' tfyu
ke;akï fï ÿ¾,N lrKd fol uqK .eiqk úgl § flfkl=g
mq¿jka ilod.dó fjkak" fida;dmkak fjkak mq¿jka' tfyu;a
ke;akï OïudkqidÍ" Y%oaOdkqidÍ fjkak mq¿jka' mskaj;=ks" wm
ish¨ fokdgu;a fï ,eì,d ;sfnkafka wkak tn÷ wdldrfha mru
ÿ¾,N jQ wjia:djla' wmsg ,eì,d ;sfhk fï wjia:dfõ§ wvqu
;rfï fida;dmkak M,hgj;a m;afjkak fkd ,enqfKd;a jevla
kE' tAl yßhg w;g ,enqKq jákd lshk ;E.a.la ,sy,j;a fkd
n,d úis l<d jf.a fjkjd' tksid wmg Ôj;afjkak ;sfnkafka
b;du flá ld,hhs' nqÿrcdKka jykafia jodf<a —wmamñox
Ns l a L fõ ukq i a i dkx wdhq ˜ ms k a j ;a uyfKks " fï ukq I Hdg
Ôj;a f jka k ;s f nka f ka b;du flá ld,hhs ' —.ukS f hda iï
mrdhfkda˜ ñh mrf,dj hkak isoaO fjkjd' —l;a:ínx l=i,x
pß;ínx n%yaupßhx˜ tA ksid W;=ï Ôú;hla u hs .; lrkak
´k' ;=ka fodßka l=i,h u hs mqreÿ l< hq;af;a' —;;aÓ cd;iai
wurKx˜ fudlo fï f,dalfha bmÿK flfkl=g fkd ueÍ bkak
kï nE lsh,hs nqÿrcdKka jykafia jodf<a'
tA ksid fï mskaj;a ljqre;a wêIaGdkhla we;s lr.kak fï
ukqIH Ôú;h wjika fjkakg u;af;ka uu;a fï f.!;u nqoaO
Ydikh ;= < § u W;= ï p;= r d¾h i;Hh O¾uh wjfnda O
lr.kakjd lsh,d' tA i|yd fï ish¨ fokdg u fï YS% ioaO¾uh
Wmldr fõjd'
idÿæ idÿææ idÿæææ
304 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

.re;r uyd ix>r;akfhka wjirhs'


Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
wo wmg ,eìÉp ud;Dldj iQ¾h jxYfha bmÿKq uyd
iDIsjr uqksodKka jQ foõ ñksia f,dalhdf.a wiuiu Ydia;Dka
jykafia jk f.!;u iïnqÿrcdKka jykafiaf.a Ydikfha jeäh
hq;= wd¾H wIaGdx.sl ud¾.fha" ;ukaf.a Ôú;hg p;=rd¾H i;Hh
wjfndaO lr .ekSu i|yd <x lr .; hq;= .=K O¾u w;r mxp
bkaøsh O¾uhkays mj;sk i;s bkaøsh lshk tA mru .ïNSr O¾u
fldÜGdYh hs'
b;s k a nq ÿ rcdKka jyka f ia nq o a O rdcHhg m;a f jÉp
fudfydf;a Wkajykafia f,dal Èyd ne¨jd' n,,d l,amkd l<d"
—lsÉfþk fï wê.;x˜ ux fï O¾uh wjfndaO lf<a f.dvla ÿla
ú|,d —y,kaodks mldis;=x˜ fï O¾uh ñksiaiqkag lshkak .sfhd;a
uu f.dvla fjfyig m;a fjkjd' —rd.fodimf¾f;ays kdhx
Oïfuda iqiïnqfOda˜ f,dal i;a;j
a hd bkafka rd. oafõI ;=< rd.fhka
oafõIfhka tydg fudl=;a kE' —kdhx Oïfuda iqiïnqfOda˜ fï O¾uh
wjfndaO lrk tl f,ais kE' tA ksid —máfida;.dñx ksmqKx˜
;:d.;hka jykafiaf.a O¾uh máfida;.dó hs' tA lshkafka
.x.djla Èf.a by<g mSkkjd jf.a tAl yß wmyiq ld¾hhla'
tfy;a f,da l i;a ; a j hd .uka lrka f ka wkq f ida ; .dó
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 305
jevms<sfj<l' tA lshkafka .x.dfõ my<g mSkkj jf.a' .Õl
my<g hka k yß f,a i s b|.ka k tl ú;rhs ;s f hka f ka "
W;aidyhla" lsis u fohla wjYHh fjkafka kE'
b;s k a ms k a j ;= k s " máfida ; .dó ud¾.h ;ud wd¾hh
wIaGdx.sl ud¾.h' —máfida;.dñx ksmqKx .ïNSrx ÿoaoix wKqx˜
fï ud¾.h f.dvdla ÿIalrhs' ÿoaoix lshkafka olskak wudre hs"
wKqx lshkafka w;sYhska u ishqï' rd.r;a;dk olaÅka;s rd.fhka
r;afjÉp whg fïl fmakafka kE' ;fudlaLkafèk wdjgd;s' i;ajhd
bkafka fudavlñka jeys,d lsh,d Wkajykafia ±lald' tA ±lmq
úÈh yß o@ jerÈ o@ tAl iy;sl we;a;la' t;fldg tA i¾j{hka
jykafiaf.a wjfndaOh'
Bg miafia nqÿrcdKka jykafiaf.a fï woyi iyïm;s n%yau
rdchd ±l,d" t;ekg weú,a,d oK .y,d kuialdr lr,d lsõjd"
—Nd.Hj;=ka jykafiag fufyu is;=ú,a,la my< jqKd' iajdóks"
tA is;sú,a, fyd| tlla fkdfõ' fï f,dafla bkakjd flf<ia wvq
i;ajhka wmamrclaL cd;sld tA jf.a u fï f,dafla bkakjd flf<ia
jeä i;a;ajhka uydrclaL cd;sld tA jf.a u fï f,dafla bkakjd
;slaÅkaøsfha tA lshkafka b÷rka f.dvdla ;shqKq wh bkakjd' tA
jf.a u fï f,dafla bkakjd" uqÈkaøsfha b÷rka f.dvdla uDÿ wh
bkakjd' tAl ksid iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" O¾uh foaYkd
lrk fialajd' wjfndaO lrk wh my< fjkjd lsh,d lsõjd'
wkak tA wdrdOkdfjka ;ud Wkajykafia fï f,dafla Èyd
ne¨fõ' tA wdrdOkdfjka miafi Wkajykafia f,dafla Èyd ne¨jd'
Wkajykafiag f,dafla fmkqKd yßhg fk¿ï fmdl=Kla jf.a'
Wkajykafia ±lald fï fj,dfõ fk¿ï fmdl=Kla' wdkak tA fk¿ï
fmdl=fKa ;snqKd br t<sh jeáÉp yeáfha msfmk fk¿ï u,a'
wdkak tA jf.a ;uhs' iuyr i;ajfhda bkakjd O¾uh weysÉp
yeáfha wjfndaO lr.kakg mq¿jka'
tA jf.a u fk¿ï fmdl=fKa ;shkjd ndf.g msmqK fk¿ï'
u,a fmdfydÜgq fudar,d ;sfhkafka' tA jf.a iuyr i;ajfhda
bkakjd O¾uh úia;r jYfhka lshoa§ wjfndaO lr.kak mq¿jka'
tA jf.au tA fk¿ï fmdl=fKa ;shkjd fndfydau álla fudarmq
fk¿ï u,a' b;ska tA jf.a fk¿ï msfmkak f.dvdla ld,hla hkjd'
wdkak tA jf.a ;uhs fï f,dafla bkakjd flf<ia jeä wh' tA
jf.a u fï f,dafla bkakjd flf<ia wvq wh'
306 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

tAlg md,sfhka lshkjd —;slaÅkaøsfha˜" tA lshkafka b÷rka


;shqKq hs' b÷rka lshkafka Y%oaOd" ù¾hh" i;s" iudê" m%{d lshk
bkaøsh O¾u my hs' tA bkaøsh O¾uhka ;shqKq wh f,dafla bkakjd'
tA jf.a u bkakjd uqÈkaøsfha tA lshkafka iuyr whf.a bkaøshka
f.dvdla uDÿhs' uDÿhs lshkafka fudlla o@ t;fldg tA fk¿ï
fmdl=K ±l,d Wkajykafia m%ldYhla l<d' wmdre;d f;aix
wu;iai oajdrd - fhda fida;jkaf;da muq[apka;= ioaOx nqÿrcdKka
jykafia úiska wud uy ksjka fodr újD; lrk ,È' fo ijka
we;s wh Y%oaOdj uqo;ajd' tod b|,d Wkajykafia fï f,daflg
p;=rd¾H i;Hh O¾uh foaYkd fldg jod<d' wkak t;ek §
mskaj;=ks" Wkajykafia ±lald b÷rka ;shqKq wh' t;ek b÷rka
lshkafka Y%oaOd ù¾hh" i;s" iudê" m%{d lshk b÷rka ;shqKq wh'
tA bkaøsh uÜgï ;shqKq whg p;=rd¾h i;Hh b;d blauKska
myiqfjka wjfndaO lr .kak mq¿jka' fudkj o tA bkaøsh O¾u
Y%oaOdj" ù¾Hh" i;sh" iudêh" m%{dj' Y%oaOdj lsh,d lshkafka
nqÿrcdKka jykafia flfrys ;sfhk meye§u hs' tA jf.a u
wld,sl Y%S ioaO¾uh flfrys ;sfhk meye§u hs' tA jf.a u
wd¾h uyd ix> r;akh flfrys ;sfhk meye§u hs' tAl ;ud
Y%oaOd bkaøsh' wks;a tl ;uhs ù¾h bkaøsh' ù¾h lshkafka kQmka
l=i,a Wmojd .ekSug lrk ù¾h' ;uka we;s lr .;a; l=i,a
oyï jeä ÈhqKq lr .ekSug lrk ù¾h hs' tA jf.a u kQmka
wl=i,a kQmoùug lrk ù¾h hs' Wmka wl=i,a m%ydKh lsÍug
lrk ù¾hs' ;=ka fjks tl ;uhs i;s bkaøsh'
Nd.Hj;= k a jyka f ia úia ; r lrkjd úNx. iQ ; % f ha §
Ñrl;ïms ÑrNdis;ïms' ^w;S;fha lrmq lshmq foaj,a thdg fyd|g
isysm;a lsÍug mq¿jka'& tA jf.a u Wkajykafia úia;r lrkjd
ldfha ldhdkqmiaiS úyr;s' fï lh ms<sn|j h:d¾:h olsñka jdih
lrkjd' fõokdiq fõokdkq m ia i S úyr;s ' fõokdfõ h:d¾:h
kqjKska olsñka jdih lrkjd' Ñ;af;a Ñ;a;dkqmiaiS úyr;s' kdu
rEm ksid yg.;a; is; ms<sn| j h:d¾:h kqjKska olsñka jdih
lrkjd' tA jf.a u Oïfïiq OïudkqmiaiS úyr;s' ukisldrh ksid
yg.ka k fï O¾uhka mxp WmdOdkia l ka O h" wdh;k yh"
mxpkSjrK' p;=rd¾h i;Hh lshk fï O¾u fldgia ms<sn|j
h:d¾:fhka" kqjKska olsñka jdih lsÍu ;uhs i;s bkaøsh' tA
lshkafka i;r i;smÜGdkhg hs i;s bkaøsh lsh,d lshkafka" iudê
bkaøsh f,i nqÿrcdKka jykafia w¾: olajkafka OHdk y;rg'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 307
m<fjks OHdkh" fofjks OHdkh" ;=kafjks OHdkh" y;rfjks
OHdkh" m[a[d bkaøsh lsh,d lshkafka p;=rd¾h i;Hh O¾uhg
hs' t;fldg fï ;uhs bkaøsh uÜgï my' ;:d.;hka jykafia
úia;r lrkjd fukak fï bkaøsh uÜgï my .ek'
—uyfKks" uu fï foúhka iys;" udrhka iys;" foõ ñksia
m%cdj ;=<" fï mxp bkaøsh O¾uhkaf.a wdYajdoh;a" wd§kjh;a"
ksiairKh;a tA jf.a u iuqoh;a" wia:x.uh;a" ^iuqoh lshkafka
bkaøsh O¾uhkaf.a yg .ekSu hs' wia:x.uh lshkafka bkaøsh
O¾uhkaf.a wdNdjh" ke;s ù hdu hs'& wdYajdoh lshkafka bkaøsh
O¾uhkaf.a ;sfhk iem iajrEmh hs' wd§kjh lshkafka fjkia
ù hdu hs' fukak fï lreKq my h:d¾:fhka wjfndaO lrk
;=re foúhka iys; f,dalfha iïnqoaO rdcHhg m;a jqKd lsh,d
m%;{
s d ÿkafka kE' Wkajykafia fï bkaøh
s O¾uhka ms<n
s |j" bkaøh
s
O¾uhkaf.a yg.ekSu;a" ke;s ù hdu;a" wdYajdoh;a" wd§kjh;a"
ksiairKh;a h:d¾:fhka wjfndaO lr,d fï f,dalhg m%;s{d
ÿkakd —iïud iïnqoaO˜ lsh,d'
t;fldg fï bkaøsh O¾uh jeäh hq;= ud¾.h ;uhs wd¾h
wIaGdx.sl ud¾.h' tkï fuh ;ukaf.a Ôúf;a bkaøshhka jYfhka
msysgkakg ´fka' flfkl=f.a YÍrfhka weila whska lf<d;a"
lKla whska lf<d;a Ôj;a ùu iïmQ¾K kE' tA jf.a u i;s bkaøsh
;uka f .a Ôú;fhka fjkia lrka k neß úÈhg Ôú;h ;= <
bkaøshla jYfhka mj;skakg ´fka' tA ;uhs i;smÜGdkfha mj;sk
isysh' i;s bkaøsh" bkaøsh uÜgï w;sYhska u m%n, jqKdg miq fï
Ôú;fha § u ksflf<ia Ndjhg m;afjkak mq¿jka' Bg jvd wvq
jqfKd;a wry;a ud¾.fha .uka lrk flfkla njg m;a fjkjd'
Bg;a jvd wvq jqfKd;a wkd.dñ M,hg m;a fjkjd' Bg;a jvd
wvq jqfKd;a wkd.dñ ud¾.fha .uka lrk flfkla njg m;a
fjkjd' Bg;a jvd wvq jqfKd;a ilod.dñ M,hg m;a jqK flfkla
njg m;afjkjd' Bg;a jvd wvq jqfKd;a ilod.dñ ud¾.fha .uka
lrk flfkla njg m;a fjkjd' Bg;a jvd wvq jqfKd;a fida;dmkak
wd¾h Y%djlfhla njg m;a fjkjd' Bg;a jvd wvq jqfKd;a
fida;dmkak ud¾.fha .uka lrk flfkla njg m;a fjkjd' tA
lshkafka Y%oaOdkqidß" Oïudkqidß uÜgïj,g whs;s fjkjd' fï
bkaøhs O¾u fldfy;au ke;akï wY%e;j;a wkaOnd, mD;.ackfhla
fjkjd' tA f.d,af,da Ydikfhka neyer wh' Ydikhg whs;s Th
lsõj Y%djlhkajhs'
308 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

fï Ydikfha m%;smod ;sfhkjd y;rla' tA m%;smod y;rg


O¾u ud¾.fha .uka lrk ish¨ fokd u whs;s fjkjd' ´ks u
flfkla p;=rd¾H i;Hh wjfndaO lrkakfka fï m%;smod y;ßka
tll hs'
1' iqLd mámod ÅmamdNs[a[d
2' ÿlaLd mámod ÅmamdNs[a[d
3' iqLd mámod okaOdNs[a[d
4' ÿlaLd mámod okaOdNs[a[d
iq L d mámod Åma m dNs [ a [ d ls h k mámodj ;= < s k a ;uhs
idßmq;a; uy ry;ka jykafia ksfl<ia wry;ajh idCId;a lf<a'
uq.,ka yduqÿrefjda idCId;a lf<a ÿlaLd mámod ÅmamdNs[a[d lshk
mámodj ;=<ska' iqLd mámod lsh,d lshkafka tA wd¾H Y%djlhd
.uka lrk ud¾.h b;d iemodhl hs' tA lshkafka fukak fufyu
hs'
fï f,dafla iuyr wh bkakjd flf<ia jeä hs" iuyr wh
bkakjd flf<ia wvq hs' flf<ia wvq whg md,sfhka lshkjd
wmamrclaL cd;sld flf<ia jeä whg lshkjd uydrclaL cd;sld'
t;fldg iqLd mámod ls h ,d ls h ka f ka " idßmq ; a ; uyry;ka
jykafia ry;aùug fmr Wkajykafiag rd.h ;snqfKa fmdâv hs'
f.dvla ;snqfKa kE' ;ryd ;snqfKa ál hs' tA jf.a u uq,djg
m;afjk iajNdjh f.dvdla wvq hs" rd." oafõY" fuday wvq hs'
ldgo@ idßmq;a; uy ry;ka jykafiag' flfkl=g rd.h nrm;,
kï thdg we;s fjkafka ÿlla fka o@ wdkak tA ;shqKq rd.h" ;sín
irdf.da ießhq;a yduqÿrejkag kE' tAl ksid Wkajykafia ÿla
fodïkia ú¢kafka kE' Wkajykafiaf.a oafõYh wêl kE' wêl
oafõYh ksid yg.kakd ÿla fodïkia kE' Wkajykafiaf.a /jàfï
iajNdjh;a wêl kE' tA lshkafka wêl fudavlñka yg.kakd ÿla
fodïkia o Wkajykafiag kE' tu ksid Wkajykafiaf.a m%;smodj
f.dvdla iem odhlhs'
ÅmamdNs[a[d lshkafka idßmq;a; uy ry;ka jykafiaf.a
bkaøsh O¾uhka b;du;a u blauKg" ;shqKq úÈhg jefvkjd'
Y%oaOdj f.dvla ÈhqKq hs' ioaOd úßh" i;s" iudê" m%{d lshk
bka ø s h O¾uhka f.dvdla m% n ,j Èhq K q fj,d ;s f hkjd'
ÅmamdNs[a[d lsh,d lshkafka tA bkaøsh uÜgï f.dvla ÈhqKq
ksid b;d blaukg ksflf<ia wry;a M, iudêhg m;ajK q flfkla
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 309
jqKd' tA ;uhs iqLdmámod ÅmamdNs[a[d lsh,d ye¢ka jQfha'
wks;a tl ;uhs ÿlaLd mámod ÅmamdNs[a[d' uq.,ka ry;ka
jyka f ia wh;a jka f ka ÿla L d mámod Åma m dNs [ a [ d ls h k
mámodjg hs' tA lshkafka" tA m%;smodfõ .uka lrk whg rd.h
f.dvdla ;sfhkjd' tA ksid rd.h ksid yg .kakd ÿla fodïkia
jeä hs' oafõYh;a f.dvdla ;shqKq úÈhg ;sfhkjd' tu ksid
oafõYh ksid yg .kakd ÿla fodïkia jeä hs' fudayh f.dvla
jeä hs' tu ksid fudavlu ksid yg .kakd ÿla fodïkia o jeä
hs ' tu ks i d m% ; s m odj ÿl hs o@ iem hs o@ ÿl hs fka o'
ÅmamdNs[a[d lshkafka Y%oaOd" ù¾hh" i;s" iudê" m%{d hk mxp
bkaøshka b;du;a u blauKska jefvkjd' tAl ksid b;d blauKska
wry;ajhg m;a ù jod<d' tA;a m%;smodj ÿlhs'
wks;a tl ;uhs iqLd mámod okaOdNs[a[d' t;ek iqLd
mámod okaOdNs[a[d lsh,d y÷kajkafka tA m%;smodfõ .uka lrk
flkdg rd." oafõY fuday wvq hs' rd." oafõY" fuday wvq ksid
rd." oafõY" fuday jeä ùfuka yg .kakd ÿla fodïkia wvq hs'
tAl ksid m%;smodj iemhs' b;ska mxp bkaøsh O¾u b;du;a u
uDÿhs' ;shqKq kE' uOHu m%udKfha hs mj;skafk' tA ksid ksflf<ia
wry;a j hg m;a ùu álla m% u do hs ' tA ;uhs iq L d mámod
okaOdNs[a[d mámodfõ yeá'
wks;a tl ;uhs ÿlaLd mámod okaOdNs[a[d tA m%;smodfõ
.uka lrk flkdg rd." oafõY" fuday wêl f,i ;sfhkjd' tAl
ksid tA rd." oafõY" fuday ksid yg .kakd ÿla fodïkia nyq,
jYfhka mj;skjd' tAl ksid tA flkdf.a mámodj ÿlhs' tA jf.a
u thdf.a wd¾H i;H wjfndaOh;a m%udohs' fudlo" Y%oaOd ù¾hh"
i;s" iudê" m%{d lshk bkaøsh O¾uhka jefvkafka uDÿ jYfhka'
m%n, jYfhka jefvkafka kE'
b;ska fuu m%;smodj,a y;rg fu;ek bkak wh;a whs;s hs'
tAl b;ska wms okafka kE' th okafka nqÿrcdKka jykafia' th
±k.kafka bkaøsh mfrdamßh;a; [dKfhka' fjk lsis flfkl=g
fïl fydhka k nE' nq ÿ rcdKka jyka f ia g ;s h kjd oi n,
[dKhka' miajk oi n, [dKfha ;sfhkjd" —mri;a;dkx mr
mq.a.,dkx bkaøsh mfrdamßh;a;x h;dN+;x mcdkd;s'˜ fï f,dafla
ish¨ u mqoa.,hkaf.a p;=rd¾H i;H O¾uh wjfndaO lsÍfï
yelshdj okak tl u tl W;a;uhd ;uhs iQ¾h jxYfha bmÿKq
310 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

uyd uqKsjrhdKka jykafia jk f.!;u iïnqÿrcdKka jykafia'


f,dalfha fjk lsisflfkl=g tAjd fidhkak neye' kuq;a ;ukag
th fidhd .kakg mq¿jka' wehs tA@ ;ukaf.a yeá okafka ;uka
fka o@ ndysr flfkl=g tA m%;smodj fydhkak wudre hs'
t;fldg fu;k i;s bkaøsh ;=< nqÿrcdKka jykafia úia;r
lrkjd —wd;dms iïmcdfkda i;s u d úfkhs H f,da f la " wNs Ê ®d
fodaukiaix˜ wd;dms' flf<ia ;jk ù¾hfhka hq;=j" iïmcdfkda
flf<ia ;jk kqjKska hq;=j" i;sud isysfhka hq;=j" úfkhsH f,dafla
ÿl kï jQ f,dalh ;=< wNsÊ`®dfodaukiaix ±ä wdYdj ÿlls'
wdkak tA f,dalh ;=< ldfha ldhdkqmiaiS úyr;s' fï i;r
uyd Od;= k a f .ka yg.;a ; YÍrh ms < s n |j is y s f hka ols ñ ka
h:d¾:h kq j Ks k a ols ñ ka jdih lrkjd fuh ;uhs m<jk
i;smÜGdkh' fofjks tl ;uhs wd;dms iïmcdfkda i;sud úfkhsH
f,dafla wNsÊ`®dfodaukiaix fõokdiq fõokdkqmiais úyr;s' flf<ia
;jk ù¾hfhka hq;=j" flf<ia ÿre lrk kqjKska hq;=j ÿl kï
jQ f,dalfha tkï mxp WmdodkialkaO f,dalh ;=< yg.kakdjq
wNsÊ`®dj tkï ±ä wdYdj wNsÊ`®d fodaukiai tkï ±ä ÿl
iam¾Y m%;Hfhka yg.;a; fõokdj ms<sn|j h:d¾:h kqjKska
olsñka jdih lrkjd'
;=ka jk tl ;uhs Ñ;a;dkqmiaikdj' fï mxpWmdodkialkaO
f,dalfha ±ä wdYdj;a" ÿl;a ÿre lrñka" flf<ia ÿre lrk
kqjKska hq;= j tA flkd fï kdu-rEm ksid yg.;a;= isf;a iajNdjh
kqjKska hq;=j olsñka jdih lrkjd'
y;r fjks i;smÜGdkh ;uhs ukisldrfhka yg.kak
O¾uhka' tA lshkafka mxp kSjrK" mxp Wmdodk ialkaOh" wdh;k
yh" ima; fndÊ®x. p;=rd¾h i;Hh" fukak fï O¾uhka ms<sn|
j h:d¾:fhka ols u ka jdih lrkjd' fuka k fï i;r
i;smÜGdkh ;uhs i;s bkaøsh lsh,d ;ukaf.a Ôúf;a bkaøshla
njg ms y s g ka k ´fka ' t;fldg ;uhs tA l p;= r d¾h i;Hh
wjfndaOhg wx.hla njg m;afjkafka' iuyr wh idudkHh
Ôú;fha § wykjd fifrmamqjla tfyu wu;l jqKd u isysh
keoao lsh,d'
t;fldg tA isysh o fï lshkafka@ kE tAl ñ;Hd isysh'
iuyre lvj,aj,g .sys,a,d l=Kq t<j¿ .kafka ke;s j fyd|
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 311
t<j¿ f;dar,d wrf.k tkjd tAl i;skaøshg whs;s o@ kE' iuyre
l,á fmd,aj,g ;Ügq lr, n,,d fïl fyd|hs lsh,d wrf.k
tkjd tAl whs;s kE i;s bkaøshg' iuyre rEmjdysksh Èyd lg
werf.k n,x bkakjd fï me;af;ka lrdnq fol .,jd f.k
hklï okafka kE t;fldg tAl i;s bkaøsh o kE' i;s bkaøsh
lshkafka i;r i;smÜGdkhg muK hs' tl ;ekl § nqÿrcdKka
jykafia uyd mqreIhd lsh,d lshkafka" i;smÜGdkh ;=< isysh
msysgqjd .kak flkdg hs' lh ms<sn|j" fõokdj ms<sn|j" is;
ms<sn|j ukdj isysh msysgqjd.;af;a ry;ka jykafia ;uhs" uyd
mqreIhd yeáhg nqÿrcdKka jykafia y÷kajkafka'
isysfhka úmq,;ajhg m;a fjÉp flkdg wdhs isysh jvkak
fohla kE' jv,d wjidkhs' wdkak tA W;a;uhdg ;uhs uyd
mqreIhd lsh,d lshkafka' t;fldg fï Ôú;h ;=< ÈhqKq lr
.kak neß jqfKd;a tfyu thdg uefrkak fjkafka wisysfhka'
wisysfhka uerefKd;a thdg hkak fjkafka ÿ.;sfha' isysh ÈhqKq
lsÍu ms<sn| j fï f,dalfha foaYkd lrkafka nqÿrcdKka jykafia
kula muK hs' lfha h:d iajNdjh kqjKska olsk wdldr lSmhla
ms<sn| j nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d' Bg fmr wNs®d
fodaukiai lshk jpk fol .ek n,uq'
nqÿrcdKka jykafia uyd ud¨xlH mq;% yduqÿrejkag úia;r
lrkjd fufyu —rEmx Èiajd i;suqÜGd˜ rEmhla ±l,d isys uq<d
fjkjd' túg i;smÜGdkfha isysh ;sfhkjd o@ keoao@ kE' ±ka
rEmh whs ; s l= u g o i;r uyd Od;= k a g ' b;s k a wY% e ;j;a
mD;.ackfhl=g rEmhla ±lald u fudlla o fjkafka@ isys uq<d
fjkjd'
—rEmx Èiajd i;suqÜGd msh ksñ;a;x ukislfrdaf;da˜ thd rEmh
±l,d rEmfha ksñ;a; u;l ;nd .kakjd' rEmfha wkqjHxck
tkï rEmfha fldgia u;l ;nd .kakjd' —idr;a; Ñ;af;da fõfoa;s
;x p wÊ`COdaidh ;sÜG;s' fuhd fï isys uq<d fj,d rEmhla ±l,d
tAfla ms%h ksñ;a; l,amkd lr lr bkakjd' t;fldg fudlo
fjkafka@ thdf.a is; rd.h úiska .s,.kakjd' idr;a; Ñ;af;da
fõfoa;s ;x p wÊf®daidh ;sÜG;s' Bg miq thdf.a is; nei
.kakjd fudlla ;=< o@ rd.h ;=<' —;iai jâvka;s fõokd wfkald
rEmiïNjd˜ tA rEmh uq,a lr f.k fkdfhla ú£ï yg .kakjd'
uu lshkakï tu ú£ï yg .kakd yeá fukak fufyu hs' wdorh
312 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

lrk ldf,g rEmhla ±l,d isys uq<d fjkjd' t;fldg n,kak


fï m%ldYh fldÉpr h:d¾:hla o@ idudkHh flfklaf.a Ôúf;a
t;ekska tydg ìkaÿjlaj;a ;sfhkjd o@ uql=;a kE' rEmfhka tydg
uql=;a kE' t;ekska tydg hkak okafk;a kE' tl rEmhla w;wer,d
;j rEmhla w,a, .kakjd' t;fldg Tkak ±ka wdorh lrk
ldf<a rEmhla ±l,d isys uq<d fjkjd' t;fldg fï rEmh
;ukaf.a ys; ;=< nei .kakjd' Bg miafia Tkak" —;iai jâvka;s
fõokd wfkald rEmiïNjd˜ ±ka fï rEm ±l,d fkdfhla ú£ï
yg .kakjd' t;fldg ;uhs Th f.j,aj, ;kshu yskd fjkafka'
±l,d ;sfhkj o@ b;ska wïud wykjd fudlo fï lsh,d wïud
uql=;a okafka kE' ¥ isysk f,dafla' Bg miafia Tkak fldÜfÜ
nodf.k bkakjd' fyñka ief¾ iskaÿ lE,s uquqkKjd' b;ska wuq;=
u f,dafll ;uhs Ôj;a fjkafka' yÈisfha uerefKd;a fldfyo
hka f ka ' tla f lda ;s ß ika f,da f la " tla f ld uy ks r fha ' fuh
nqÿrcdKka jykafia —wdÈ;a; mßhdh˜ lshk iQ;%fha ,iaikg
foaYkd lrkjd'
±ka n,kak Ôú;fha wkjfndaOh fldÉpr o lsh,d' isys
uq<d nfõ uy;' ±ka Tkak flfkla ys;kafka kE Ôúf;agj;a
;uka fï wefyka olsk rEmhla .ek ys;=jd lsh,d ;ukag i;r
wmdfha WmÈkakg fjhs lsh,d' ljqrej;a okakjd o lsis flfkla
okafka kE' fndfyda u ,iaikg fïl ;shd f.k ys; ys; bkakjd'
ys; ys;d bkak fldg fuhdg ú[a[dKh msysgkjd' ú[a[dKh
msysgkafka fldfyo ksrfh" ;sßika f,dalfh' tAl ksid nqÿrcdKka
jykafia wdÈ;a; mßhdh iQ;f% ha''' foaYkd lrkjd" uyfKks" weiska
olsk rEm u;l ;shd.kakjdg jvd fyd|hs fï wei mqÉp.kak
tl' lKska wyk Yío u;l ;nd .kakjdg jvd fyd|hs lK
mqÉpd.kak tl' t;fldg u;l ysákafka kE' wjidkfha §
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd tfia fkdlr wei wks;H hs
lsh,d isys m;a lrkakg ´fka' t;fldg thdg h:d¾:h olskak
mq¿jka' Tkak n,kak isys uq<d ùfï Nhdkllu'
—;iai jâvka;s fõokd wfkald rEm iïNjd˜ tA rEmh uq,a
lr f.k fkdfhla ú£ï yg .kakjd' isysk ud<s.djla ;=< thd
w;rux fjkjd' uu ,ia i k f.hla yoka k ´fka " ,ia i k
jdykhla .kakjd fïjd ;uhs m%d¾:kd' ¨Kq hs n;= hs lkafka'
±lald fka o Wkajykafiaf.a wjfndaOh' ,iaikg .e<fmkjd
Ôúf;ag' fuu ú£ï ú| ú| b|,d Bg miq —wNsÊ`®d p úfyaid p
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 313
Ñ;a;uiaiqmy[a[;s'˜ wkak t;ek tkjd tA jpk fol' wNsOHdj
lshkafka ±ä wdYdj' wNsÊ®d p úfyaid p tA lshkafka rEmhla
,nd.kak ;sfhkjd ±ä wdYdjla' kuq;a ,nd.kak nE' túg
we;sfjkjd ÿl' tkï wNsÊ®d fodaukiai' bkamiq fuhdf.a is;
fï ±ä wdYdj hs ÿl hs ksid pmam lr,d mSvdjg m;a lr,d
úkdY lr,d odkjd' b;ska fndfyda fjfyig m;afj,d ;uhs Ôj;a
fjkafka' tA fudlla yskao o@ isys uq<d jqK ksid' —tAjx wdÑkf;da
ÿlaLx wdrd ksíndkkaZ;s jqÉp;s'˜ Tfydu hkfldg ksjkska .õ
.dKla wE;a jqKd" ÿl <x jqKd" —ksjkska wE;a jqKd hhs lshkq
,efí'˜ wdkak tfyu ksjk wE;g hkjd isys uq<d fjÉp flkdf.a'
ud¨xlHmq;a; iQ;%h ixhqla; ksldfha y;f¾ ;uhs ;sfhkafka' wdkak
t;ek ;uhs nqÿrcdKka jykafia wNsÊ®dj hs" fodïki hs úia;r
lrkafka'
tA ksid mskaj;=ks" f,dalfha l,d;=rlska ;uhs ukqIHfhl=g
i;r i;smÜGdkfha isysh msysgqjd .kak mq¿jka fjkafka' th
fldÉpr o lsh,d lSfjd;a nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d bm§
ueÍhk fldaá ixLHd; msßi w;r uyfmd<j jf.a fldgila
WmÈkjd ks r fha " ;s ß ika f,dfõ' fm% a ; f,da f la ' t;fldg
uyfmdf<dj jf.a ms ß ilg iq . ;s h kE' ks j kla ;s f hhs o @
fldfydugj;a kE' iq.;sh ke;akï ksjk fldhska o@ wmdfh
.syska ksjka wjfndaO l< yels o@ nE' wdkak t;rï nrm;,hs'
iq.;shlaj;a keye¨ uyfmd<j jf.a ñksia fldgilg' b;ska
Th msßfikq;a isysh msysgqjd .kafka b;d iq¿ fldgi hs' iuyre
ld,hla isysh msysgqjd f.k bkakjd' Bg miafia ´jd ±ka u
lr,d nE jev ;sfhkjd lsh,d w; wer,d odkjd' tA ;uhs udrhdg
wiqfjkjd' ;uka okafk;a kE isysfhka msg .sys,a,d' nqÿrcdKka
jykafia ;uhs O¾urdc jQ mshdKka jykafia' Wkajykafiaf.a
Y%djlfhda ;uhs orefjda njg m;ajkafka' t;fldg nqÿrcdKka
jykafiaf.a msh Wreuh ;uhs i;r i;smÜGdkh' tA msh Wreufhka
neyer jqfKd;a udrhdg wyqfjkjd' wyqjqfKd;a fudlo fjkafka@
ysáh ;ek fidhd.kak;a nE tÉprg u nrm;, hs tA jiÕh'
fldÉpr udrhdg fï f,dafla wdÈm;Hhla m;=rejkag mq¿jka o
lsh,d tl ;ekl nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd'
—uyfKks" fï f,dafla wêm;s nj lrk wh w;r udrhd
;rï flfkla ;:d.;hkag kqjKska fmakafka kE lsh,d' tÉprg
u m%n, hs' tfyu flfkla isysh msysgqjd .;af;a ke;akï i;r
314 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

i;smÜGdkh ;=< i;s bkaøsh we;s lr .;af;a ke;akï wms fõrïn


jd;hg wyqjqKd jf.a lE,s lE,sj,g l=vq mÜgï fj,d hkjd'
fydhkak yïnfjkafka kE ljodj;a' tAl ksid m<fjks tl
ldhdkqmiaikdj ;=< isysh msysgqjd .; hq;= hs'
m<uqj wdkdmdki;sh" B <Õg fofjks tl Od;= ukisldrh"
B <Õg i;siïmcdkh" Bg miq bßhdm: h' B <Õg kjiSjÓlh'
fï yeufoalska u lrkafka ;ukaf.a lh ms<sn|j isysh msysgqjd
.ekSu hs' t;fldg fï lfha iajNdjh nqÿrcdKka jykafia fmkajd
ÿkafka fmK ms~la yeáhg' fmK ms~la lsh,d lshkafka b;d u
blaukg ke;s fj,d hk iajNdjhg whs;s hs' wfma YÍrfha
;sfhkjd mGú Od;=' fmd<jg miafj,d hk iajNdjhg whs;s
foaj,a fï YÍrfha ;sfhkjd' wms ys;d f.k bkakjd mGú Od;=j
whs;s wmg hs lsh,d' kuq;a whs;s fmdf<djg' tA ksid Ôj;a j
isáoa§ u Nd.hla fmd<jg mia fjkjd' kshfmd;= lm,d odkjd"
fldKafâ lm,d odkjd' tAjd fmdf<djg mia fjkjd" iuyre
mKmsáka l=Kq fjkjd' fï wdldrhg Ôj;a j isák ld,h ;=< §
u ál ál fmdf<djg mia fjkjd'
b;ska uereKg miafia wykav fohla kE' b;ska wms ys;d
f.k bkakjd fïfla uu lsh,d fudlla yß ;shkjfoda lsh,d'
;sfhkjd o@ kE' tfykx wehs ys;d f.k bkafka@ tAl wkjfndaOh'
wjfndaOhla ;sfhkjd kï tfyu ysf;kafka kE'
idßmq;a; uy ry;ka jykafiag ;sfhk wjfndaOh wy.kak'
idßmq ; a ; iS y kdo iQ ; % f ha § Wka j yka f ia ls h kjd" —wdhq I a u ;a
uyfKks" uu fï YÍrh Èyd n,kafka fï wdldrhg hs' l=Kq uia
mqrjmq ye,shla ;sfhkjd' tAfla ;sfhkjd ys,a kuhla' tu ys,a
kjfhka oji mqrd u je.sfrkafka wiQÑ' wdkak tA jf.a ;uhs uu
fï YÍrh mßyrKh lrkafka' lõo fï lshkafk@ idßmq;a;
uy ry;ka jykafia' wdkak tAl ;uhs idßmq;a; uy ry;ka
jykafiag fï YÍrh ms<sn|j ;sfhk n,j;a isysh' tA jf.a isyshla
;s f hkjd kï ljodj;a we,S u la we;s fjka f ka kE' YÍrh
iïmQ¾Kfhka u tmd fj,d hkjd' tA jf.a u lshkjd" fï YÍrh
ms < s n | j ießhq ; a uy ry;ka jyka f ia g fldÉpr is y s h la
;sfhkjd o lsh,d' —uyfKks" ,iaikg bkak leue;s flfkl=f.a
weÕg odkjd n¨l=Kla' leue;s o@ wleue;s o@ wms%h lr,d úis
lrkjd' wdkak tA jf.a ;uhs uu fï YÍrh mßyrKh lrkafka'
l=Kq uia ye,shla mßyrKh lrkjd jf.a'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 315
kuq;a idudkH mD;.ack f,dalhdg fïl úIh jkafka kE'
fïl úIh jka f ka ldg o@ wd¾h Y% d jlhdg hs ' ±la l fka
nq ÿ rcdKka jyka f ia wr ud.ka ê hd neñKs h g jod< foa ' ¥
fmdä;a ; g ukud,fhda fidh fidhd .s h d' fldfya j ;a kE
ukud,fhda' thd tÉprlg yevhs' b;ska ud.kaêh nuqKd ±lald
.yla hg Nd.Hj;=ka jykafia jev isákjd' —,iaik flfkla'
wfma ¥g fyd|hs lsh,d blauKg ÿj iridf.k t;ekg meñKshd'
t;fldg Nd.Hj;=ka jykafia t;ekska jev,d' kuq;a t;ek
fmdf<dfõ isßm;=,a ,l=Kq" P;% ,l=Kq iys;j igyka fj,d ;snqKd'
neñKs lsõjd" —Tfyaf.a T¨fõ wudrejla ;sfhkj o fldfyo'
fï jf.a uyd mqreIfhla .sys Ôú;hg .kak nE' fï n,kjd
uyd mqreI ,CIK˜ lSjd' —ydæ ydæ wjlefmk jpk lshkak tmd˜
lsh, nuqKd lsõjd' miqj Nd.Hj;=ka jykafia jevu lr,d
b|.;a;d' nuqKd Nd.Hj;=ka jykafiag lshkjd" —iajdñks" wfma
ÿj Tn jykafiag irKmdjd fokjd ndr.kak'˜
túg fudlla o Nd.Hj;=ka jykafia lSfõ@ fï ;=ÉP lh
uf.a weÕs,af,kaj;a iam¾Y lrkak leue;s kE' fudlo fï tfyu
ls h ka f ka @ YÍrh flfrys meyeÈ<s wjfnda O hla ;s f hk
lsisflfkla fï ;=ka f,dafl u ysáfha kE' m%:u fldg fï YÍrh
wjfndaO l< W;a;uhd ;uhs Nd.Hj;a iïnqÿrcdKka jykafia'
Wkajykafia f.ka miafia ;uhs wms;a fï YÍrfha h:d iajNdjh
±k .;af;a' t;fldg fï YÍrh Od;= jYfhka ±k .; hq;= hs'
mia fj,d hk iajNdjhg whs;s foaj,a" c,fha Èh fj,d hk
iajNdjhg whs;s foaj,a" WKqiqï iajNdjhg whs;s foaj,a" iq<fÕa
yud f.k hk iajNdjhg whs;s foaj,a' fï i;r uyd Od;= jYfhka
YÍrh kqjKska wjfndaO lr.kakg ´fka' tAl yßhg u ±lafld;a
fï YÍrh ms<sn| j ;sfhk Pkao rd.h iïmQ¾Kfhka u m%ydKh
lrkak mq¿jka'
B <Õg ;sfhkjd wiqNh' fï YÍrfha ;sfhkjd flia" f,dï"
ksh" o;a" iï" uia" kyr" weg" weg ñÿ¿" jl=.vq lshk fï mGú
Od;=jg whs;s foaj,a' tAjd fjka fjka jYfhka úo¾Ykd lrkjd'
;uka g whs ; s kE ls h ,d kq j Ks k a ols k jd' t;fldg fudlo
fjkafka@ fï lh ms<sn|j n,j;a isys kqjK msysgkjd' t;fldg
idudkHh flfkla meh úis y;rla ;=< isákafka fudk isysfhka
o@ fyg Ôj;afjkafka fldfydu o@ wo kï fldfydu yß Ôj;a
jqKd' ±ka nia tl lShg ths o okafka kE' ´j ;ud ys; ys;d
316 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

bkafka' fjk lsis u fohla kE' <uhskag W.kakkak ´fka" fï


ÿjg újdyhla yß .iai,d fokak ´fka" ;j f.g tyd me;af;ka
lE,a,la .kak ´fka' ´jd ;ud ys; ys;d bkafka' i;smÜGdkfha
isysh msysgqjd.;a; wh f,dalfha w;sYhska ÿ¾,N hs' tA fudlo
mskaj;aks" isysh blaukg tyd fuyd fjkjd' msgmkskjd' ±ka
Th i;r i;smÜGdkh ms<sn| j ks;r isysh msysgqjdf.k bkak
´fka' i;r i;smÜGdkh ;=< flfkla ukdj isysh msysgqjdf.k
isákjd kï wjqreÿ y;la@ tA flkdg mq¿jka fï Ôúf;a § ry;a
fjkak' Bg miafia tAl ál ál wvq lrkjd yhhs myhs jYfhka
wka;sug i;sh hs' t;fldg i;shla tA flkd yßhg isysh msysgqjd
.;af;d;a fudlo fjkafka@ tlaflda ry;a fjkjd' ke;skï wkd.dñ
fjkjd' tÉprlg m%n,hs tA isysh'
mskaj;=ks" wdkkao yduqÿrefjda lshkafka fndfydau ,iaik
flfkla' ;o ks,amdg weia ;sìÉp" r;a;rx mdg YÍrhla ;snqK"
iql=ud, flfkla' fldÉpr yev o lshkjd kï tl ;ekl
;sfhkjd NsË"q NsËK q "S Wmdil" Wmdisldjka fldÉpr n,d ysáh;a
tmd fjkafka kE' b;ska Wkajykafia ke.sg,d hkak hkjd' wo
ldf,a ysáhd kï bjrhs tfyu flfkla' tfykx b¢hs m%o¾Ykhg
jf.a' ±lalo tA úrd.s iajNdjfha yeá' ;j tAfla ;sfhkjd wdkkao
yduq ÿ rejka f .a wdYa p ¾h woa N + ; ,CIK y;rla wdkka o
yduq ÿ rejka g muKhs fjk ldgj;a tA j d kE' wdkka o
yduqÿrejkaf.ka fldÉpr nK weyqj;a tmdfjkafk kE' b;ska
Wkajykafia nK lshk tl kj;ajkjd' wehs fld;rï lSj;a
ñksiqka hkake;sj bkakjd' Wkajykafiag fldÉpr isõmih mQcd
l<;a ñksiqkag tmd fjkafka kE' ojila NsËqKshla W;aiyd l<d
wdkkao yduqÿrejka j hd¿ lr .kak' b;ska fï ldka;djkaf.a
udhx okafka kE fka wdkkao yduqÿrefjda' b;ska mKsúvhla tj,d
;s n q K d Ns Ë q K s h lg wikS m hs n,ka k tka k ls h ,d' wdkka o
yduqÿrefjda ;uhs NsCIqKskag wikSm jqKdu n,kak jäkafka' tAl
NsËq iïuq;sfhka m;a l< m;aùula'
fudlo wdkkao yduqÿrefjda lshkafka mru úrd.s flfkla'
fida;dmkak fj,d b|,;a rd.h we;s jkafka kE' uu kï ys;kafka
tA iajNdjh ;snqfKa wdkkao yduqÿrejkag ú;r hs' tÉprg Ydka;
ys;la' Wkajykafia lshkjd uu ;:d.;hka jykafiag wjqreÿ
úis myla Wmia : dk l<d ;:d.;hka jyka f ia g ffu;s % h
mqfrdaf.k' tA ld,h ;=< ug lsisu rd. ud;%hla we;s jqfKa kE'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 317
t;fldg ry;afj,d ysáfha kE' fidajdka fj,d ú;rhs ysáfha'
fidajdka flfkl=g rd.h we;s fjkjd' ;ryd;a we;s fjkjd'
wdkkao yduqÿrejkag tAl kE' b;ska wdkkao yduqÿrejkag fï
NsËqKsh tkak lsh,d heõfõ wikSmhla lsh, hs' kuq;a tAl
fndrejla' fjk foalg ;uhs l;d lf<a' wdkkao yduqÿrejkag
fïl ±kqkd' wdkkao yduqÿrefjda lshkjd —ke.Ksh" wfma fï
YÍrh yeÈ,d ;sfhkafka wiQÑj,ska" wms jf.a n%yaupdß whg
tAjd .e<fmkafka kE' fï YÍrh yg.;af;a fouõmsfhda ksid' fï
YÍrh mj;ajkak kdjkak ´fka" ljkak ´fka" fmdjkak ´fka"
weÕ W,kak ´fka' tA jf.a ;uhs fï YÍrh mj;skafka wdydr
m%;Hfhka' tAl ksid fï YÍrh wjfndaO lr .kak lsh,d˜ lsõjd'
tA jf.a Y%djlfhda ;uhs fï Ydikh ;=< jev isáfha'
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafiaf.a YS% uqLfhka jeämqr u
lshefjÉp jpkh l=ula o@ —wdkkao˜ lshk jpkh hs' tÉprlg
Wkajykafia jdikdjka; hs' b;ska uu tA lsõfõ lh .ek tA wd¾hh
Y%djlhka jykafia,d wjfndaO lrf.k isáh yeá' t;fldg wms
okakjd kjiSjÓl Ndjkdj' tAl ldhdkqmiaikdjg whs;s hs'
kjiSjÓlh ;=< m<fjks tl ;uhs fï YÍrh wuq fidfydklg
.sys,a,d ±ïug miafia tA YÍrh wruqKq fldg f.k wþ®;a;x
jd ldfha ldhdkqmiais úyr;s' ;ukaf.a YÍrh ;=< mj;skafk;a
fï u< ñksfha ;sfnk iajNdjh u hs lsh,d' nysoaOd jd ldfha
ldhdkqmiaiS úyr;s' wkqkaf.a YÍrh ;=< mj;skafk;a fï u<ñksfha
;sfnk iajNdjh u hs lsh,d lh ms<sn|j wjfndaOfhka olsñka
jdih lrkjd'
;ukaf.kq;a" wkqkaf.kq;a ksoyia fjkakg ´fka' tAl ;uhs
wry;ajh lsh,d lshkafka' t;fldg tA ;ukaf.ka wkqkaf.ka
ksoyiajkakg thd wksjd¾hfhka u lh ms<sn|j isysh msysgqjd
.kakg ´fka' ±ka wmsg mq¿jka wfma YÍrh .ek tfyu ys;kak'
kuq;a wms wks;a whf.a YÍrh .ek tfyu ys;kafk kE' tAjdg
we,Sula we;slr .kakjd' we,Sula we;s jqK úg fudlo fjkafka@
ksíìkao;s ÿlaLñox mqkmamqkx kej; kej;;a ÿlg m;ajkak isoaO
fjkjd' t;fldg n,kak fï úÈhg kqjKska olsk fldg thdf.a
ys; fldfyagj;a wyqfjkafka kE' yeu ;eklska u ksoyia fj,d
kslaf,aYSNdjhg m;a fjkak mq¿jka fjkjd' tA ;rï u .dïNSr
fohla i;smÜGdkh lsh,d nqÿrcdKka jykafia ye¢ka jQfha'
Wkajykafia foaYkd lrkjd i;smÜGdkh ;uhs l=i, rdYsh lsh,d'
318 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

tA lshkafka iïmQ¾Kfhka u l=i,a jefvkafka l=ula ;=< o@


i;smÜGdkh ;=<'
tl ;ekl u;l hs ;sfhkjd i;smÜGdkh ;=< yßhg u
isysh msysgqjd .;af;d;a tA flkdg mq¿jka ¨ —Èín fida;˜ tA
lshkafka Èj lKa ,nd.kak' tA lshkafka fufy b|f.k f,dalfha
´k fohla wykak mq¿jks' tA jf.a u Èín plaLq fufy b|,d
f,dafla ;sfhk ´k fohla olskakg mq¿jka —mrÑ;a; úcdkk˜
wkqkaf.a is;a lshjkak mq¿jka' tA jf.a u —pq;+mmd;˜ l¾udkqrEmj
i;a;ajhka uefrk yeá" WmÈk yeá n,kak mq¿jka' tA jf.a u
—mqífí ksjidkqiai;s˜ fmr úiQ Ôú; ms<sn| j olskakg mq¿jka'
fï yeufohla u ,nd .kakg tA wd¾h Y%djlhd i;r i;smÜGdkh
ukd j jeäh hq;= hs' tA jf.a u nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lrkjd i;smÜGdkh ;=< bkaøsh uÜgï m%n, jqfKd;a ry;a
fjkjd' Bg álla wvq jqfKd;a wkd.dñ' t;ek wkd.dñ wh mia
fofkla .ek úia;r lrkjd'
1' —WmyÉpmßksíndhs˜ tA lshkafka iqoaOdjdi f,dalj, ;uhs
wkd.dñ wd¾hhka jykafia,d WmÈkafka' wúy" w;mam"
iq o ia i " iq o ia i s " wlks Ü G b;s k a tA f,da l j, bmÈ,d
WmyÉpmßksíndhs fjkjd' tA lshkafka bmÈÉp yeáfh u
msßksjka mdkjd' t;fldg bkaøsh uÜgï jeä hs' t;fldg
—WmyÉp-mßksíndhs˜ lshkjd tAlg'
2' —wka;rdmßksíndhs˜ iqoaOdjdi f,dalj, bmÈ,d iqoaOdjdi
f,dalj, ;sfnk wdhqI j,ska Nd.hla l,a f.j,d msßksjka
mdkjd'
3' wixLdrmßksíndhs lshkafka f.dvdla fjfyis,d Ndjkd
lr, ;uhs msßksjka mdkafka'
4' iixLdrmßksíndhs' b;d myiqfjka Ndjkd lr, msßksjka
mdkak mq¿jka'
5' Woa O xfida ; wlks Ü G.dñ' iq o a O djdi myg u .s y s , a , d
wlksGdfõ ;uhs msßksjkamdkafka' bkaøsh uÜgu f.dvla
wvq fj,d ;sfhkjd'
Bg mia f ia ;uhs ilod.dó M,h' Bg;a wvq jq f Kd;a
ilod.dó ud¾.h' Bg;a wvq jqfKd;a fida;dmkak M,h' Bg wvq
jqfKd;a fida;dmkak ud¾.h' Bg wvq jqfKd;a b;ska fohshkaf.a
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 319
msysg hs' thdg lsisu whs;shla Ydikfha kE' tAl ;uhs tA bkaøsh
uÜgï Ôú;hlg wksjd¾hfhka we;s lr .; hq;=hs'
mskaj;=ks" i;a;sia fndaêmdCIsl O¾uj, mxp bkaøsh" ioaOd"
ù¾H" i;s" iudê" m[a[d jf.a u ;sfhkjd n,' n,hla jYfhka
i;s m ÜGdkh u n,hla jYfhka mj;s k jd Ôú;hg' bka ø s h
lshkafka bkaøshhla jYfhka mj;skjd i;smÜGdkh' YÍrh
ms<sn| j isysh msysgqjd.kakg ´fka' fï YÍrh fmK .=,shla
jf.a olskak lshmq úÈh fl;rï h:d¾:hla o lsh,d n,kak'
±ka wfma fï rEfmg weisâ ±ïfud;a fudlo fjkafka@ wr Èh
frdáhla jf.a Èhdre fj,d m,af,ydg .,kak mgka .kakjd'
t;fldg fmK f.dvdla njg m;a fj,d hkjd' .s k a k lg
wyqjqfKd;a fudlo fjkafka@ iïmQ¾Kfhka u msÉÑ,d wÕ=re
f.dvla njg m;a fjkjd' tA;a ndysßka iulska wdjrKh fj,d
,iaikg fmakjd' wr iqkdñ tl wdmq fj,dfõ fï Ôú;j, h:d
iajNdjh fyd|g u Tmamq jqKd' ldgj;a tAl blaujd hkakg
mq¿jka jqKd o@ lsis flfkl=g tAl blaujd hkakg neß jqKd'
iuyr wh fndfyda u ,iaikg we÷ï we|f.k ysáhd'
;ukag;a jvd jákjd we;s tA we÷ï' flfkl=f.a Ôúf;a jákakg
kï ;sfhkak ´fka fudkjd o@ .=KO¾u' .=KO¾u ke;akï tA
Ôú;h jáka f ka kE' tA l ks l x uy fmdf<dfõ od,d ;s f hk
u<ñkshla jf.a' Ôj;a jqK;a uereK jf.a ;uhs Ôj;a fjkafka'
b;ska tAl ksid iuyrekaf.a we÷ï jákjd Ôúf;ag jvd wehs tA'
;ukaf.a wNHka;rh ysia ksid ndysßka fïl ,iaik lrkakg
yokjd' we;=f,a fudl=;a kE' l=Kf
q .dvj,a ;sfhkafka' b;ska ndysßka
fudlj;a mdg álla W,df.k" fmdf<djg Wäka hk im;a;= od
f.k" wNHka;rfha ke;s foa ndysrg fmkajkjd' b;ska tA uereK
iuyr wh hlal= jf.a" iuyr tAjd iuQy ñksj,j,aj, od,
;sfhkjd wms ±lald ne¨ï fnda, mqïn,d jdf.a msïì,d" W!rkaf.a
lgj,a jf.a f;d,a fmdgj,a W,a fj,d" ?g tfyu ±lafld;a
f;dhs,hla lrkak fjkjd tÉprlg Nhdkl hs'
b;ska n,kak" fï ueßÉp whg isys ;snqfKa kE lh .ek'
kslx fï ld, î,d ysáhd /,a,la wdjd' .yf.k .shd' uereKd'
yeu od u isÿ jk foa tAf.d,a,kag isÿ jqKd' fmdf<djg miapqÜgla
tl;= jqKd' lrmq foal=;a kE' wdrCId lrmq iS,hl=;a kE' msysgqjd
.;a; i;smÜGdkhl=;a kE' ysia u ysia Ôú; njg m;a jqKd' Th
320 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

brKu f,dafla yefudag u whs;s hs' f,dal Od;=jg u whs;s hs'


wmdfha hkafka ñksiaiq ú;rla fkdfõ foújre;a wmdfha hkjd'
b;ska ñksiaiq .ek wykak fohla kE' foújre .ek ;sfhkjd
tl iQ;%hl' foúhkag yeu od u ÈjH f,dalj, bkak nE' foúhka
l¾udkqrEm j ÈjHf,dalj,ska pq; fjkjd' t;fldg mskaj;=ks"
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd uyfmdf<dj jf.a foúhka
msßila urKska u;af;a fldfya o hkafka@ ksrfha .sys,a,d WmÈkjd'
t;fldg foúhkag;a msysgla kE O¾ufhka' f;drj uyfmdf<dj
jf.a foúhka msßila ;sßikakq njg m;a fjkjd' uyfmdf<dj
jf.a foúhka ms ß ila u<fmf¾;fhda njg m;a fjkjd'
n%yauhkag;a tfyu hs' n%yauf,dalj, bkakjd l,am úisoyla
wdhqI ;sfhk wh' thd,df.a YÍrj, m%NdYajr nj fï f,dalhla
u t<sh lrkak mq¿jka' tÉprg u t<sh hs' tA jqKdg mD:.ack
jYfhka ;uhs iuyr wh bkafka' l¾uh wjika fjÉp yeáfh
u .sys,a,d WmÈkjd i;r wmdfh'
mskaj;=ks" f,daflg u fïl blaujd hkak neß fohla' fï
f,dafl u wyqfjÉp m%Yafk ;uhs nqÿrcdKka jykafia fidhd
.;af;a' Wkajykafia m%:ufhka ksoyia jqKd' ksoyia fj,d ;uhs
f,dalhg fï i;smÜGdkh foaYkd fldg jodf<a' i;smÜGdkh
;=< isysh msysgqjd .;a;= flfkl=g ljodlj;a u w~kak ´k o@
w~kak ´k kE' Wkajykafia foaYkd lrkjd i;r i;smÜGdkfha
isysh msysgqjd .;af;d;a flfkla i;a;dkx úiqoaêhd fï f,dal
i;a;ajhdg mq¿jka mdßY=oaO;ajhg m;afjkak' f,dal i;a;ajh
wmsßisÿ jqfKa flf<ia ksid' rd." oafõY" fuday ksid ;uhs
i;a;ajhd wmsßisÿ fjkafka' rd." oafõY" fuday ;sfhk ;dla l,a
msßisÿ njla ,nkakg nE' i;smÜGdkh ;=< ukdj isysh msysgqjd
.;a f ;d;a thdg mq ¿ jka flf<iq k a f .ka ks o yia fjka k g'
ÿlaLfodaukiaidkx w;a:x.udh' f,dal i;a;ajhdg u ÿla fodïkia
whs;s hs' ÿla fodïkia ;=< u ;uhs ld,h .; lrkafka' ±ka
flfkl=f.a Ôúf;a wdmiaig l,amkd lr,d ne¨fjd;a tA flkdf.a
Ôúf;a w~kak ´k ;rï foaj,a ;sfhkj o" keoao@ ;sfhkjd'
thdf.a n,mq¿jka-ldrlïj,g tAjd ke;slrkak mq¿jka o@
i,a,sldrlïj,g mq¿jka o ÿl wvq lrkak@ nE' tA fudl=;a lrkak
nE' i;smÜGdkh ;=< isysh msysgqjd .;af;d;a thdg tA ÿlska
fodïkiska ksoyia fjkakg mq¿jka' tA flkd tA ÿl wu;l lr,d
wdYajdofhka yod.;a; f,dalhla ;=< jdih lrkjd' wkak túg
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 321
tA wdYajdi olsk fldg thdg i;=gla we;s fjkjd" tA i;=fgka
wr ÿl wu;l lrkjd'
tfyu ;uhs f,dalfha Ôj;a fjkafka' iuyre ÿl wu;l
lrkak u;a meka fndkjd' ksÈfm;s î,d ksod .kakjd' tA ;rug
u fïflka ksoyia fjk yeá okafka kE' b;ska weyereKq yeáfha
wdhs u;la fjkjd' iuyre fï ÿl bjid .kak neß jqKd u
mkskjd fldaÉÑj,g' tfyu fka o fjkafka@ i;smÜGdkfha isysh
ke;s jqKd u Tfydu ;uhs fjkafka' iuyre ji fndkjd" ;j;a
iuyre T¨j .y.kakjd ì;a;sfha l=vq fjkak' iuyre isys uq<d
fj,d msiafida njg m;a fjkjd' ±l,d we;s iuyr wh l=Kq
ldKqj, neye,d l=Kq j;=r fndkjd' ±ka wmsg ±lald u nh
ysf;kjd' wehs wmsg ;j u isysh ;sfhkjd' ±ka isyske;s jqKd u
thdg tAl tA ;rï fohla fkdfjhs' fï f,dafl u yskd jqK;a
thdg tAl ±fkkafka kE' thd isysuq<d fj,d' tÉprg Nhdkl
brKula Ôúf;a ;sfhkjd' fï Ôú;h ,enqfka ixidf¾ fmr
msklg' tAl iodld,sl kE' f;areKd o@ —ho ksÉpx ;x ÿlaLx˜
tAl ÿlg hs whs;s' msk lshk tl whs;s fudlg o ÿlg' iemg
whs;s kE' iem ú¢kjd msfkka' kuq;a tAl wjidkfha wks;H
iajNdjhg m;a fj,d hkjd' tAl ksid wms mq¿jka blaukg isysh
msysgjd .;af; ke;akï wdfha jhig .shdg miafia lrkak mq¿jka
lula kE'
nq ÿ rcdKka jyka f ia uyd iS y kdo iQ ; % f ha § ls h kjd"
—idßmq;a;" fï f,dalfha hï flfkl=g lshkjd kï fndfyda u
fyd|g is y s h ms y s g jd.;a ; W;a ; uhd ls h ,d tA ls h ka f ka
nqÿrcdKka jykafiag hs˜ lsh,d' fldhs ;rï n,j;a isyshla tA
wdkkaokSh pß;h ;=< msysáhd o lsh,d Wkajykafia lshkjd'
—idßmq;a;" iuyr wh lshkjd wjqreÿ wiQj fjoa§ ñksiqkaf.a
isysh ÿn, fjkjd" m%{dj ÿn, fjkjd" idudkH f,dalhd lshk
fohla' tfy;a nqÿrcdKka jykafiag tAl ljodj;a isoaO fjkafka
kE' Wkajykafia we|l ;shdf.k wef|a isjq fldfka fndfyda u
m%{djka; idßmq;a; yduqÿrefjda jdf.a Y%djlfhda y;r fofkla
y;r me;af;a b|f.k nqÿrcdKka jykafiaf.ka m%Yak wykjd'
t;fldg tA wyk wyk m%Yakj,g nqÿrcdKka jykafia W;a;r
fokjd' tA W;a;r ljodj;a kej;;a m%Yak lr,d nqÿrcdKka
jykafiaf.ka weish hq;= kE' ord.kakjd wefrkag' tÉpr n,j;a
isyshla ;=< tA Ôú;h .; jqKd' .; lrmq iEu ;;amrhl u"
322 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

fudfyd;l u Wkajykafia jgmsg ne¨fj;a isysfhka' Wkajykafia


is ß m;= , la Wia i ,d ;s í fn;a is y s f hka ' Wka j yka f ia odfka
je<÷fj;a isysfhka' .uka ìuka .sfha' Ôúf;a .; jqKd kï
fudfyd;la" ;;amrhla tA iEu fudfyd;l u wkka; wm%udK
isyshla" kqjKla tA Ôú;fha msysg,d ;snqKd' tAl whs;s iq.; lshk
.=Khg'
tA jf.a u nqoaO Ydikh ;=< isysh we;s wh w;r w.;ekam;a
kkao uy ry;ka jykafia' ±ka wms tl ÈYdjla Èyd n,kjd'
n,k úg fï wei" lK" kdih" Èj" YÍrh ukiska wruqKq .,d
f.k tkjd' t;fldg idudkHh ukqIHfhl=f.a ys;g fudlo
fjkafka@ flf<ia we;s fj,d tA is; wmsßisÿ Ndjhg m;a fj,d tA
ys; ÿn, fjkjd' kkao uy ry;ka jykafia ÈYdjka Èyd n,kúg
Wkajykafia ys;kj¨" —uu fï ÈYdj Èyd ne,Sfuka uf.a fï
isf;a <dul wl=i,a lsis fohla yg .ekSug bv fokafka kE˜
lsh,' tA woyiska ;uhs Wkajykafia jgmsg n,kafka' t;fldg tA
jf.a n,j;a isyshla we;s lr .ekSug n,j;a isyshla ;sfhkakg
´fka' ke;akï thdg f.!;u nqoaO Ydikh ;=< irKla ,nkakg
nE' wms fldhs ;rï láka lsõj;a" wms fldhs ;rï Wfoa ysgka
yekaoEj fjklï fï Ôúf;a ksjka olskak ´k lsõjg tAl
yßhkj o@ tAl yßhkafka kE'
mskaj;=ks" tAl yßhkak kï i;a;sia fndaêmdCIsl O¾u
jvkakg ´fka' i;a;sia fndaêmdCIsl O¾u jevqfjd;a" lsõj;a
ke;;a fldfydu;a tAl id¾:l fjkjd' tAlg ldf.kaj;a ndysr
iy;sl ´k kE' tAl ;ukaf.a fm!oa.,sl fohla' p;=rd¾H i;Hh
wjfndaO lsÍu fm!oa.,sl hs' i;smÜGdkfha isysh msysgqjd .ekSu
fm!oa.,sl hs' pqkao yduqÿrejkag nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lrkjd fï f,dafla f.dvla wh bkafka isyf s hka fkdfjhs wisyf
s hka
lsh,' tA jf.a f,dalhla ;=< wms isysh msysgjd .kafka fï Ôú;fha
§ u msßksjkamdkak ´k ksid' tAlg i;s bkaøsh we;s lr .kakg
´fka'
t;fldg mskaj;=ks" lh iïnkaOfhka fmK f.dvla yeáhg
olskak lsh,d ;:d.;hka jykafia foaYkd l<d' kjiSjÓlfha §
flfkla ys;kak mq¿jks tA u< ñkS olskak u ´k lsh,d Ndjkd
wruqK we;s lr .kak' olskak ´k kE' ±ka tA i;smÜGdk iQ;%fha
YÍrh ms<sn| j fyd|g úia;r lrkjd' t;fldg tA flkdg
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 323
mq¿jka" tAl ;ukaf.a kqjKska l,amkd lr lr ;ukaf.a YÍrfha;a
fï ndysr YÍr ms<sn|j;a kqjKska olsñka h:d¾:h wjfndaO
lr.ekSug' t;fldg ljodlj;a" fld;eklj;a fï is; w;rux
fjkafka kE' w;rux lrkak;a ldgj;a mq¿jkalula kE' m<fjks
i;smÜGdkh ;uhs ldhdkqmiaikdj'
fofjks tl fõokdkq m ia i kdj' fõokdj yg .ka f ka
iam¾Yh ksid' iam¾Yh yg .kakjd wei ;=<ska" lK ;=<ska" kdih
;=<ska" Èj ;=<ska" lh ;=<ska" uki ;=<ska' i;smÜGdkfha úia;r
lrkjd" idñix jd iqLx fõokx fõÈhudfkd idñix iqLx fõokx
fõÈhdó;s mcdkd;s' idñi fõokdj lsh,d lshkafka mskaj;=ks"
mxplduh ksid we;s jk fõokdjla ;sfhkjd' fï wefyka olsk
rEm ;sfhkjd' tA rEm úia;r lrkjd nqÿrcdKka jykafia" bÜGd
lka;d ukdmd msh rEmd lduqm ixys;d rckShd' wefia ú[a[dKfhka
olsk rEm ;sfhkjd' bÜGd lsh,d lshkafka bIaGhs' lka;d lshkafka
ldka;su;a' ukdmd lshkafka ukdm hs' mshrEmd ms%h iajNdjfhka
hqla; hs' lduqmixys;d lduhkaf.ka hq;=hs' rckShd flf<ia yg
.kak rEm ;sfhkjd' tAl mxp lduhg hs whs;s' tA jf.a u
;sfhkjd flf<ia yg.kak Yío" .| iqj|" ri myi fukak
fï mxplduh mskjñka bkak flfkl=g fõokdjla yg .kakjd'
tA fõokdjg lshkafka idñi fõokdj lsh,d' idñi jQ iem
fõokdjl=;a ;sfhkjd' ÿla fõokdjl=;a ;sfhkjd' WfmaCId
fõokdjl=;a ;sfhkjd' tA idñi fõokdj yg .kafka iam¾Y
m%;Hfhka' iam¾Yh wks;H ksid tA idñi fõokdjka wks;H hs
lsh,d kqjKska olsñka jdih lrkakg ´fka'
tA jf.a u mxp lduh ksid yg .kakjd ÿla fõokdjla'
fldfydu o yg.kafka@ mxp lduhg whs;s hs' rka" ߧ" uq;="
ueKsla" yrl ndk" f.a fodr" j;= msá" we÷ï me<÷ï jeks foaj,a'
Tkak ;ukaf.a <uhskag wikSm fjkjd' t;fldg ÿla fõokdjla
yg .kakjd' wd¾h Y%djlhd okakjd <uhs lshkafka wks;H
iajNdjhg whs;s fohla' mxplduhg hs whs;s' mD;.ackhd tAl
okafka kE' b;ska thd n,kafka fldfydu yß fï wkd;au iajNdjhg
whs;s foa ;ukaf.a jiÕfha mj;ajkak' <uhska ;ry fjhs o okakE
fïl wy,d' tAl ;uhs h:d¾:h' .=KO¾u lshk tAjd wfma Ôúf;a
we;s lr .kak ´fka' h:d¾:h lshk tl kqjKska olskak ´k'
<ufhla ys;kjd" —wd''''' tfykï wlSlre fjkjd lshkafka
wkd;au iajNdjh t;fldg yß o jerÈ o@ jerÈhs' lSlrelu
324 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

lshkafka .=K O¾uhla' t;ek wmsg jiÕfha mj;ajkak nE' tAl


wjfndaO lr.; hq;= fohla' túg tA mxplduh uq,a lr f.k
fkdfhla ÿla ú£ï yg .kakjd' wd¾h Y%djlhd i;smÜGdkh ;=<
isysh msysgqjd f.k tA fõokdjka iam¾Y m%;Hfhka yg .;a;
fohla njg kqjKska l,amkd lrkjd'
tA jf.a u yg .kakjd WfmaCId fõokdj' tA lshkafka ks;r
u fmak rEm" Yío" .kaO" ri ±lald u t;rï .Kkla kE'
ieml=;a kE" ÿll=;a kE' fï lshk WfmaCIdj OHdkj, ;sfhk
WfmaCIdj fkdfjhs' fï lshkafka fndfydu uq<djg m;afjÉp
<dul WfmaCIdjla' iam¾Y m%;Hfhka yg.;a; WfmaCId fõokdjka
wks;H jYfhka kqjKska olskjd'
ießhq;a uy ry;ka jykafia f:ar.d:dj, foaYkd lr,d
;sfhkjd fï iem fõokdj olskak ´kE ÿlla yeáhg' ÿla
fõokdj olskak ´fka W,la yeáhg' WfmaCId fõokdj olskak
´fka wks;H yeáhg' tfyu ±lafld;a ;uhs ksoyia fjkak mq¿jka
fjkafka' nqÿrcdKka jykafia tl ;ekl foaYkd lr,d ;sfhkjd
fõokdj lshkafka md;d<hla jf.a .eUqre tlla lsh,d' Tkak
iuyrekag we;sfjkjd" wr;sh lsh,d tlla' fudlla o wr;sh
ls h ka f ka @ l= i ,a oyïj, is ; ms y s g ka f ka ke;s fjkjd' tA ; a
yefudag u w÷k.kak nE fïl wr;shla lsh,d' t;fldg fudlo
lrkafka@ t;fldg hkjd uqyqÿ fjr<g' thd okakE fï l=i,a
oyï .ek' O¾uhla ke;akï l=i,a fldhska o@ t;fldg thdg
uql=;a lrkak nE' thd hkjd uqyqÿ fjr<g' whsia lS%ï tlla
lEjd u Tlafldu yß' y÷kd.kak nE fï wr;sh' uyd wl=i,hla'
wr;sh NsËqjg;a yg .kakjd' Ydikfha NsËqjg wr;sh we;s
jqKd u uyKlu tmd fjkjd' isjqre yer,d hkjd' .EKq <uhsg
,shqï ,shkjd' Bg miafia fydfrka hd¿ fjkjd' fydfrka mõ lr
lr bkakjd' uyKlu od,d hkak;a nE' ñksiaiq yskd fjkjd' fï
;uhs wr;sfha iajNdjh' ießhq;a yduqÿrefjda foaYkd lrkjd
wr;sh ;uhs Ydikfha ÿl' wr;sh wdmqjd u yeu fohla u tmd
fjkjd' fmd;a n,kak;a nE' nK leiÜmá wykak;a nE' T¨j
yeßÉp wf;a hkak ysf;kjd' Tkak wr;sfha iajNdjh'
iuyrekag wr;sh wdmqjd u udi .Kka ;sfhkjd t;fldg
isjqre wer,d hkak ysf;kjd' t;fldg wr;sh wdmqjdu ys;
fldfyao msysgkafka@ mxp ldufha' fjk fudllj;a ys; msysgkafka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 325
kE' wr;sh lshkafka l=i,a oyïj, is; fkd msysàu tfykï ys;
msysgkafka fldfya o@ wl=i,a oyïj,' wl=i,a oyï yg.kafka
l=ula ksid o@ mxp lduh ksid' mxp lduh ;=<ska ;ud fï rd."
oafõY" fuday ish,a, u yg .kafka' ±lalo tllg tlla iïnkaO
fjù hk yeá' fï wr;sh NsËqjlg m%lg jYfhka y÷kd.kak
mq¿jks' isysh ;sfhk ksid' idudkH f,dalfha iuyre bkakjd nqÿ
flfkla my< jqKdo lsh,dj;a okafka kE' tA jf.a wjdikdjka;
msßila f,dalfha bkakjd'
±ka fï wkka; wm%udK ñksiqkaf.ka fu;ek bkafka lSfhka
lS fokd o@ ±ka wo tA whg ú;r hs fï O¾uh wykakg fjkafka'
uyfmdf<dj jf.a msßilg fïl wykak ,efnkafka kE' wmdfha
.sh whg fldfydugj;a kE' b;ska fï wr;sh tk tl Ôú;hg
f.dvdla n,mdk fohla' wr;sh n,mdkafka kE /lshdj,a lrkak'
tAlg lsis ndOdjla kE' yïnlrkak lsis ndOdjla kE' wr;sh
lshkafka fudlg o@ p;=rd¾H i;Hh wjfndaO lrkak ;sfhk
úYd, ndOdjla'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd" ;j;a ndOd lSmhla
;sfnkjd" fï O¾uh wjfndaO lrkak' tlla ;uhs" —ldud f;a
mGud fiakd ÿ;shd wr;s jqÉp;s˜ fudkj o tA udr fiakdj@ m<fjks
tl ;uhs lduh' fo fjks tl l=i,a oyïj, ys; fkd msysàu'
;=ka fjks tl Lqmamsmdid tA lshkafka nv.skak hs' msmdih hs' tAl
udr fiakdjla' fldfydu o jefâ@ f,ais o@ fífrkak mq¿jka o@
wudre hs' t;fldg Th udr fiakdj iQ¾h jxYfha bmÿK uyd
bis j rhdKka jyka f ia oukh l<d' t;fldg ys ; ka k flda
iïnqoaO;ajh lshk tl fldfydu weoao lsh,d fka o' udr fiakd
oyhla bkakjd tA oyhg uq¿ f,dafl u wyqfj,d bkafka ìkaÿjla
.e,fjkak nE' O¾uhla okake;akï thd úkdY hs'
m<uqfjks tl lduh' iudchg neiafid;a ldufhka f;dr
fohla kE' fofjks tl l=i,a oyïj,g is; fkd msysàu' ´jd
wjfndaO lr,d yßhkafka kE fï bkak ldf,a ld,d î,d bkak
´ks' thd fojk mdr;a udrhdg wyqfjkjd' —Lqmamsmdid˜ nv.skak
hs' msmdih hs' oji mqrd u yïn lrkafka ´lg ;uhs' —p;=;a:s
;Kayd mjqÉp;s" mxpó ÒkñoaOx f;a˜ my ;uhs ksÈu;' tlla
hkfldg ;j tllg wyq fj,d' B <Õg —PÜGd NSre mjqÉp;s-
i;a;;ó úÑlsÉPd f;a˜ isf;a we;sjk ìh' ±ka f.dvla whg
;sfhkjd ´l'
326 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

Wfoa ys g ka yeka o E fjklï nK wykjd nK ls h ,d


wjidfkg wykjd f.!;u nq o a O Ydikfha p;= r d¾h i;Hh
wjfndaO lrkak mq¿jka o@ t;fldg fudllao fï ;sfhkafka@
ielh' m%Yak oyla .;af;d;a wl=re ;=klg tA m%Yak odkak mq¿jka
ielh' ielh u ;uhs ;sfhkafka' Th lSjdg b;ska ´l mq¿jka o'
lõo okafka lsh,d ys;kjd' tAl fndfyda u nrm;, tlla
mskaj;=ks" tA ;rï n,m;, fohla f,dafla fjk fldfyaj;a kE'
bka miafia ud¾.fhka neyer lr lr b|,d ud¾.fhka msg
mkskjd' bka miafia uql=;a kE'
wms nqÿrcdKka jykafia j iel lf<d;a úYajdi lrkak
fï f,dafla lsis flfkla ke;s nj fyd|g u;l ;shd .kak' tA
mrudo¾Y uydkSh w.%.kH ù;rd.s uyd uqkskaøhka jykafia iel
lrkjd kï thd ;uhs fï f,dafla wjdikdjka; u flkd' thdf.a
wjdikdj wiSñ; tlla' flfkl=f.a isf;a ielhla ke;akï
nqÿrcdKka jykafia lshkjd thd ;uhs fï f,dafla jdikdjka;
u ukqiaihd'
tla wjia:djl msx.sh n%yauKhd nqÿrcdKka jykafiaf.a
.=K lshkjd' nqÿrcdKka jykafiaf.a .=K lshk úg wks;a flkd
wykjd TÉpr .=K ;sfhk flfkla j wehs od,d wdfõ lsh,d'
±lal o fuhd b;ska lshkjd ;:d.;hka jykafiag Wmud lrkak
lsis Wmudjla fï f,dafla kE' tÉprlg wiuiuhs' ud¾.M,,dNs
flfkla' msx.sh n%dyauKhd lshkj W;a;uhka jykafia j od,d
uu uf.a Ôú;fha tl ojilaj;a .; lrkafka kE lsh,d' tA
W;a;uhka jykafiaf.a me;a;g u hs uf.a is; nrfjkafka' tAl
;uhs jdikdj' Bg miafia lshkjd tA W;a;uhka jykafiaf.ka
f;dr fj,d uf.a Ôú;h .; lrmq fudfyd;la u;l kE lshkjd'
thd lshkjd uf.a YÍrfhka kï hkak nE tA W;a;uhd <Õg' ux
f.dvla jhil flfkla ksid' t;fldg fuhd <x fj,d ;sfhkafka
fudflka o@ <xfj,d ;sfhkafka isf;ka' O¾ufhka' ug fï n,k
yeu ;ekl u u;la fjkafka nqÿrcdKka jykafia j hs lsh,d
lshkjd' fï ;=ka f,dafla u bkak i;a mqreIhd nqÿrcdKka jykafia
muK hs lshkjd' tA me;a;g u hs lshkjd ys; nr fjkafka'
tfykï tA flkdf.a Ôú;fha lsis u wdldrhl wl=i,hla we;s
fjkafk kE' tAl ;uhs jdikdj uksk ñïu'
mskaj;=ks" i,a,s ñ, uqo,a ;snqKdg jdikdjla fkfuhs' wms
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 327
i,a,s ñ, uqo,a ;sfhk whf.ka jdikdj uekafkd;a fï f,dafla
jdikdjka; u flkd ;uhs t,sifn;a uyd /ðK' ueßÉp yeáfha
hkafka wmdfha' wehs tA@ ñ;Hd oDIaálhs' m%isoaêfhka wms jdikdj
uekafkd;a jdikdjka; u flkd vhkd l=udß' wehs f,dafla m%isoaO
u flkd' wr tl ;ekl ;snqKd thd uereK fj,dfõ urKh
ord .kak neßj ishhg ody;rla ;ukaf.a Ôú;h ke;s lr
.;a;d' t;fldg fldfydu o m%isoaêh' kuq;a thd O¾uh wjfndaO
lf<a kE' jdikdj uksk ñïu ;uhs nqÿrcdKka jykafia .ek
is; meye§u' tA meye§u ke;akï fï ud¾.fha fy,af,kakj;a
nE tAl ksid —i;a;ñ úÑlsÉPd f;a˜ úÑlsÉPdj ;uhs y;ajk udr
fiakdj'
±ka n,kak tfyu ne¨fjd;a f,dafla Tlafldu bkafka ldf.a
w,af, o@ udrhdf.a w,af,a' mskaj;=ka ú;r hs fíß,d bkafka'
t;fldg wgjeks flkd ;uhs —ulafLda :ïfNda f;a wÜGó˜ tA
lshkafka ±ä nj yd .=Kul= njg hs' f,ais jevla fkfjhs
t;fldg kfï ;uhs —,dfNda isf,daflda i;aldfrda˜ ,dN i;aldr
lS¾;s m%Yxid' fukak fï oyh ;uhs udr fiakdj'
oïje,a oyhla od,d w,a,,d ;sfhkafka' thdg ;sfhkafka
tydg fuydg lrk tl ú;rhs' tAl ksid uq¿ uy;a f,dalhla u
mj;skafka udrhdf.a jiÕfha' tA ksid tA udr jiÕfhka ksoyia
jkakg kï i;r i;smÜGdkh ;=< isysh msysgqjd .; hq;= hs'
mxp lduh ;=< ;uhs udrhd bkafka' tA ;uhs udrhd f.a kscìu'
t;fldg mxp lduhkaf.ka f;dr jQ foh ;uhs i;r i;smÜGdkh'
tAl ;uhs wfma msh Wreuh'
nq ÿ rcdKka jyka f ia il= K .a . s iQ ; % f ha legl= r e,a , df.a
l;dfõ § fï .ek úia;r lrkjd' tla legl=re,af,la ysáhd'
tA legl= r e,a , df.a wdrCId ia : dkh ;uhs k.= f ,ka fmr<k
mialefÜ hg' b;ska .scq,sysKsfhla ojila legl=re,a,d msh
Wreufhka Wvg weú,a,d bkak fj,dfj w,a,d .;a;d' Bg miafi
legl=re,a,d lshjkak .;a;d" —wfka uu ;d;a;d lshmq foa weyqjd
kï ug fufyu fjkafka kE fka lsh,d' WUg;a ;sfhkjd o lsh,d
weyqjd msh Wreufhka yïnfjÉÑ ;ekla' ;sfhkjd lsõjd' tAl
;uhs wr mia lefÜ hg ;sfhk bv lsh,d lsõjd' wd'''' tfykï
.syska ysgmka n,kak lsh,d legl=re,a,dj w; weßhd' Bg miafi
legl=re,a,d wr mialegh Wvg ke.,d ±ka mq¿jka kï w,a,kak
328 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

lS j d' .s c q , s y s K s h d fõ.fhka wdjd' CIKhls k a legl= r e,a , d


mialegh we;=<g .shd' .scq,sysKshd mialegfha jeÈ,d uereKd'
wdkak tA jf.a ;uhs i;r i;smÜGdkh ;=< isysh msysgqjd.;af;d;a
udrhdg yiqjkafka kE' fõokdkqmiaikdfõ idñi fõokdj hs tA
úia;r lf<a'
ksrdñi fõokdj lshkafka mskaj;=ks" mxp ldufhka f;dr
jQ fõokdj' tkï YS," iudê" m%{d jvoaÈ we;sjk iem fõokdj'
iu: úo¾Ykd Ndjkd lr,d iudêh we;s lr .ekSu ;=< iem
fõokdjla yg .kakjd' wd¾H Y%djlhd iem fõokdjg wyqfjkafka
kE' tAl;a wks;H jYfhka iam¾Y m%;Hfhka yg .kak fohla
njg úo¾Ykd kqjKska olskjd' t;fldg tA ms<sn| j ;sfnk
we,au;a ÿre fj,d hkjd' bkamiq i;r i;smÜGdkh ;=< isysh
msysgqjd f.k l=i,a oyï jvoa§ we;s fjkjd ÿla fõokdjla'
t;fldg tA ÿla fõokdj;a iam¾Yh m%;Hfhka yg.;a fohla nj
h:d¾;jd§ j kqjKska olskjd' tA jf.a u olskjd WfmaCId
fõokdj' tA WfmaCId fõokdj ;=<;a ;sfnkakd jQ h:d¾:h kqjKska
olsñka jdih lrkjd' t;fldg tAl ;uhs fõokdkqmiaikdjg
whs;s foaj,a' ;ukaf.a Ôú;h ;=<;a" —wc®;a;x jd fõokdiq
fõokdkqmiaiS úyr;s˜ ;ukaf.a wdOHd;auh ;=< mj;skakdjq iam¾Y
m%;Hfhka yg.kakdjq fõokdj,a iam¾Yfhka ygf.k ke;s ù
hk fohla njg kqjKska olsñka jdih lrkjd' ndysr f,dalfha
isák ish¨ fokd ;=< yg .kak fõokdj yg.;af;;a iam¾Y
m%;Hfhka u hs lsh,d kqjKska olsñka jdih lrkjd' —iuqohjh
Oïudkqmiais jd fõokdiq úyr;s˜ tA fõokdfõ yg .ekSu tA jf.a
u tA fõokdfõ ke;s ù hdu kqjKska olsñka jdih lrkjd' tAl
;uhs fõokdkqmiaikd i;smÜGdkh'
Ñ;a;dkqmiaikdj lshkafka kdurEm m%;Hfhka yg.;a; fï
uki ms<sn|j h:d¾:h kqjKska olsñka jdih lrkjd' t;ek §
úia;r lrkjd" —ird.x jd Ñ;a;x ird.x Ñ;a;x;s mcdkd;s˜ rd.
iys; is; rd. iys; ys;la jYfhka kqjKska olsñka jiñka jdih
lrkjd' rd.h yg.kafka iqN ksñ;a;;a' wfhdaksfhda ukisldrh;a
ksid' iqN ksñ;a; ±l,d wkqjK úÈyg l,amkd lr lr bkakjd'
t;fldg fudlo fjkafka@ rd.h yg .kakjd' tfyu yg .;a;
rd. iys; ys; rd. iys; ys;la jYfhka kqjKska olskjd' fï
ys; yg .kafka kdu rEm ksid' tA kdu rEm ksid yg .;a; is;
wks;H hs lsh,d kqjKska olsñka jdih lrkjd' uu fkd fõ"
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 329
uf.a fkd fõ" uf.a wd;auh fkd fõ hhs kqjKska olsñka jdih
lroa§ thdg tAfla h:d¾:h wjfndaO lrkak mq¿jka'
—ù;rd.x jd Ñ;a;x ù;rd.x Ñ;a;xZ;s mcdkd;s˜ rd.h ke;s
is;" tA lshkafka wiqN ksñ;a;hs" fhdaksfida ukisldrhhs ;=<ska
;ukaf.a úrd.s jqK is; úrd.s jqKq is;la f,i kqjKska olsñka
jdih lrkjd' tA jf.a u —ifodaix jd Ñ;a;x ifodaix Ñ;a;xZ;s
mcdkd;s˜ ;ukag ;ryd is;la wdjydu fï isf;a ±ka ;ryd
;sfhkjd lsh,d kqjKska olsñka kdu rEm m%;Hfhka fï is; yg
.;a;d' kdu rEm ke;s ùfuka fï is; wNdjhg hkjd lsh,d
kqjKska olsñka jdih lrkjd' —ù;fodaix jd Ñ;a;x ù;fodaix
Ñ;a;xZ;s mcdkd;s˜ oafõYh yg .kafka má> ksñ;a; hs" wfhdaksfhda
ukisldrh hs ksid" má> ksñ;a; lshkafka ;ryd we;sfjk wruqKq
;rydldrfhla biairyg wdfjd;a fudlo fjkafka@ o;añá ld,d"
weiafol lrlj,d n,kjd fka o@ tAl ;uhs má> ksñ;a;'
fuu má> ksñ;a; ms<sn|j ießhq;a yduqÿrefjda wd>d;
máúkh iQ;%fha § úia;r lrkjd —wdhqIau;=ks" iuyre bkakjd
thd,df.a ldhsl ls%hd wmsßisÿ hs' t;fldg fudlo fjkafka@ thd
.ek ;ryla we;s fjkjd' iuyre bkakjd thd,df.a jpkh
wmsßisÿ hs' t;fldg;a wks;a tlaflkdg ;ryd hkjd' iuyr wh
bkakjd wmsg l;d lrkjdg wms wleue;s hs' wms tA wh j u.yer,d
hkjd' wehs fï thd,d lshk foaj,aj,g wfma ys; ßfok ksid'
iuyr wh bkakjd tA whf.a uki yß u wmsßisÿ hs' t;fldg tA
jf.a wh ±laldu ;ryd hkjd' b;ska idßmq;a; yduqÿrefjda
lshkjd" tA jf.a flfkla ±laldu ys;kak lshkjd" jeiai ldf,g
yrflla uvf.dvl .sfhd;a l=rh ufâ tfrkjd' t;ekg j;=r
álla tl;= fjkjd' b;ska j;=r fndkak ´k flfkla oK .y,d
wr yrla l=r wäfha ;sfhk j;=r ál ysóg fndkjd' wkak tA
jf.a iuyr wh bkakjd lsis jeo.ïulg ke;s wh' tA jf.a wh
,Õ fudl=;a u kE' iuyr úg tA wh <Õ mqxÑ u mqxÑ .=Khla
;sfhkak mq¿jka' wdkak tAl .ek ys;kak lSjd t;fldg ;ryd
hkafka kE' fuh i|yka jkafka wd>d; máúkh iQ;%fha'
b;ska fï má> ksñ;a;hs wfhdaksfhda ukisldrhhs ksid isf;a
;ryd yg .kakjd' wd¾H Y%djlhd i;r i;smÜGdkh ;=< isysh
msysgqjd f.k kqjKska olskfldg thd ;ry isf;a h:d¾:h
wjfndaO lr .kak mq¿jkalu ,efnkjd' tA ;ryd is;" isysh
330 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ms y s g q j d f.k ;ryd is ; la nj ±k.;a f ;a ke;a k ï fudlo


fjkafka@ tAl noaO ffjrhla njg m;a fjkjd' noaO ffjrhla
njg m;a jqKdg miafia Ôúf;ka Ôú;hg ´l tkjd' mskaj;=ka
±l,d we;s iuyr mQfida bkakjd megõ ìys lrmq yeáfha lkjd'
wdkak tA ;uhs wr wl=i,h n,j;a ùu' iuyr fouõmsfhda
bkakjd ;ukaf.a <uhd j úkdY lrkjd' tA Th noaO ffjrh
ksid' tA ksid isysh msysgqjd .; hq;= hs' kdu rEm m%;Hfhka yg
.;a; fï is; kdu rEm ke;s ùfuka ke;sfjkjd lsh,d kqjKska
olskakg ´fka' t;fldg thdg h:d¾:h olskak mq¿jka' B <Õg
—ù;foda i x jd Ñ;a ; x ù;foda i x Ñ;a ; xZ;s mcdkd;s ˜ ù;foda i
lshkafka ;ryd ke;s is;' tkï ffu;s% iy.; is;' tA ffu;s%
iy.; is; yg.kafk;a kdu rEm m%;Hfhka' tAl;a wks;H hs
lsh,d olskjd' uu fkdfjhs" uf.a fkd fjhs" uf.a wd;auh
fkdfjhs lsh,d kqjKska olsoaÈ thdg tA isf;a h:d¾:h wjfndaO
lr .ka k g yels h dj ,efnkjd' —ifudayxjd Ñ;a;x ifudayx
Ñ;a;xZ;s mcdkd;s˜ rd.h y÷kd.kak;a mq¿jka' tAl wmsg ´,dßl
jYfhka tkï f.dfrdaiq jYfhka ±fkkjd' oafõYh y÷kd.kak;a
mq¿jka' oafõYh wdjdu fmd¨ .kakjd" lvq .kakjd" fjä ;shkjd
tAl ±fkkjd fudavlu wdjdu ±k.kak' f,ais o@ wudre o@
tÉprg u wudre hs' rd.h f;areï .kak;a mq¿jka" oafõYh
f;areï .kak;a mq¿jka' kuq;a fudayh f;reï .kak wudre hs'
tAflka fmfkkafka tÉprg u fudavlu fï ysf;a mj;skjd' mqxÑ
foalska rjgkak yß u f,ais hs'
mskaj;=ks" fldfydu o rjÜg,d ;sfhkafka@ Nd.Hj;=ka
jykafia foaYkd lrkjd" ix{d úm,a,di y;rla .ek' wks;H
foaj,a fï f,dal i;ajhd olskafka ks;H jYfhka' t;fldg tal
fudavlula fka o@ tA jf.a u wiqN foaj,a olskafka iqN jYfhka'
ÿla foaj,a olskafka iem jYfhka' ;ukaf.a jiÕfha mj;ajkak
neß foaj,a ;ukaf.a jiÕfha mj;ajkak mq¿jka foaj,a jYfhka
fï y;r wdldrhlg f,daflg jiÕ fjkjd tA ;uhs wei kï jQ
f,dalh" lK kï jQ f,dalh" kdih kï jQ f,dalh" Èj" lh"
uki" kï jQ f,dalh ´l ;uhs f,dalh T;ekska tydg f,dalhla
kE' ;:d.;hka jykafia —iínf,dalx wNs[a[dh˜ uq¿uy;a
f,da l h u wjfnda O l<d' —iínf,da f la h:d ;:x˜ f,da f la
h:d¾:h;a wjfnda O lr .;a ; d' f,da f lg ;s í n wdYdj
ÿrelr.;a;d' ioyg u f,dalfhka ksoyia fj,d jdih l<d' —
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 331
f,dalúÿ˜ lshkafka tAlhs' f,dalúÿ ;uhs Wkajykafia f,dalh
.ek foaYkd fldg jodf<a'
t;fldg wdkak tA wdldrhg fï is; uq<d fjkjd' tA uq<d
ùfuka ksoyia jkakg thd i;smÜGdkh ;=< isysh msysgqjd .kakg
´fka' túg tA uq<dfjka ál ál ksoyia fjkakg mq¿jka' ±ka
Tkak rEmhla ÿgqjd u tlmdrg u tAl wks;H hs lsh,d ysf;kjd
o@ kE' wms ;j mdrla yeß,d n,kjd' tA fudlo@ tA h:d¾:h
wjfndaO jqfKa ke;s ksid' Yíohla wykjd' wy,d ;j mdrla
fïl od,d wykjd' wms Tkak wjqreÿ oyhlg fmr wymq iskaÿjla
;sfhkjd fyd| jdokh;a iuÕ .dhkh tfyka fufyka tk úg
w;mh kegfjkjd' tA fudlo jdokh fyd|g yqre hs' wks;H hs
lsh,d jegfykafka kE' wks;H hs lsh,d jegyqkd kï tAl tfyu
fjkafka kE' miafia Tkak ysf;kjd fïl wks;H ;uhs lsh,d'
miqj yß ysf;kjd kï tAl;a fyd|hs' .| iqj| ri" myi" wruqKq
lshk fï yeufoa fï úÈh hs'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d fï wei" lK" kdih"
Èj" YÍrh" uki lshk wdh;k yh u .sks .kakjd' fudflka o
.sks.kafka@ rd.h keu;s .skafkka .sks .kakjd" oafõYh keu;s
.skafkka .sks .kakjd" fudayh keu;s .skafkka .sks .kakjd'
—cd;shd crdurfKak fYdal mßfoaj ÿlaL fodaukiai WmdhdfiaZms
wdÈ;a;ka;s jodñ˜ bm§fukq;a" jhig hdfukq;a ÿla fodïkia
ú£fukq;a" iqiqï fy<Sfukq;a .sks.kakjd hhs lshñ' t;fldg
fï Tlafldu .sks.ekSug fya;=jkafka l=ula o@ rd." oafõY"
fuda y ' tA rd." oa f õY" fuda y yg .ka f ka ;uka f .a is f ;a '
Ñ;a;dkqmiaikdj ;=< isysh msysgqjd .;af;d;a tAjd yg .kafka
kE' tA iQ;%fha tllg tlla .e<fmkjd' wehs@ tA yeufoal u
;sfhkafka tlu foa' tA ;uhs p;=rd¾H i;Hh' wdÈ;a; mßhdh
iQ;%h tAl ;sfhkafka ixhqla; ksldh y;r fmd;a jykafiaf.a'
wdÈ;a; mßhdh iQ;% ;sfhkjd folla' —iínx NslaLfõ wdÈ;a;x˜
lshkafka tlla' fïl foaYkd lf<a .hd YS¾Ifha È' .hdldYHm"
k§ldYHm" W!refõ, ldYHm lshk cá, msßig' ta wdÈ;a;
mßhdh iQ;%h wy,d NsËqka jykafia,d odyla ry;a fjkjd' wks;a
wdÈ;a; mßhdh iQ;%fha ;uhs ;sfhkafka weye mqÉp.kak lsh,d'
tA l fjk tlla ' —ù;fuda y x jd Ñ;a ; x ù; fuda y x Ñ;a ; ka ; s
mcdkd;s˜ fï isf;ka ál ál fudavlu ÿre fjk úg thdg
úo¾Ykd m%{dj we;s fjkjd' úo¾Ykd m%{dj we;s lr .kak
332 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

kï wei" lK" kdih" Èj" YÍrh lshk fï wdh;k yfha h:d¾:h


wjfndaO lr .kakg ´fka'
tl ;ekl § nqÿrcdKka jykafiaf.ka wykjd rdyq,
yduq ÿ rejka jyka f ia " —iú[a [ dKfla ldfha nys o a O d p iín
ksñ;af;aiq wysxldr uñxldr udkdkqihd k fyda;s˜ Wkajykafiaf.ka
wykjd —iajdñks" Nd.Hj;=ka jykai" —iú[a[d-Kfla ldfha˜
lsfhkafka ;udf.a YÍrh ms<sn| j hs' —nysoaOd p iín ksñ;af;aiq˜
ndysr ish¨ ksñ;s ms<sn|j;a —wysxldr uñxldr udkdkqihd k
fyda;s˜ wysxldr hkq uu" uf.a" uf.a wd;auh lshk udkh keu;s
wkqih m%ydKh jkafka wry;a ud¾.fhka' fidajdka M,hg m;a
jqKd u ilaldh ÈÜáh m%ydKh fjkjd' tA;a uu fjñ lshk
woyi wkqYh jYfhka n, mj;ajkjd' tAl m%ydKh jkafka wry;a
ud¾.fhka' wry;a ud¾.h ;=<ska ;uhs m%ydKh fj,d ksflf<ia
ry;ka jykafia kula f,daflg ìys fjkafka' uu lshk tl
yßhg fldkalS%Ü tlla jf.a'
rdyq, iajdóka jykafia wyk m%Yakh ;uhs" ;ukaf.a YÍrh
ms<sn|j;a" tA lshkafka ;uka ms<sn|j;a" ndysr f,dalh ms<sn|j;a
mj;sk uu" uf.a" uf.a wd;auh lshk yeÕSu ÿre fj,d ish¨
flf<iqkaf.ka ksoyia fj,d wud uyd ksjk idCId;a lrkafka
fldfydu o ls h ,d' ljq o fï wyka f ka @ rdyq , yduq ÿ refjda '
nqÿrcdKka jykafia W;a;r fokjd" w;S;fha yg .;a; hï
rEmhla weoao" j¾;udkfha yg .;a hï rEmhla weoao" wkd.;fha
yg fkd.;a hï rEmhla weoao" ÿr mj;sk hï rEmhla weoao"
<Õ mj;sk hï rEmhla weoao ;udf.a hhs i<lk" wkqkaf.a hhs
i,lk hym;a iajNdjfhka mj;sk" whym;a iajNdjfhka mj;sk"
ishqï iajNdjfhka mj;sk hï rEmhla weoao tA ish¨ —rEm fka;x
uu fkafida yuiañ" k fïfida w;akd;s h:dN+;x iïum[a[dh
oÜGínx˜ uu fkdfjhs" uf.a fkdfjhs" uf.a wd;auh fkdfjhs
lsh,d kqjKska ±lafld;a wdkak tA flkd ksflf<ia Ndjhg m;a
fjkjd' tAl ;uhs úo¾Ykd m%{dj' tAl ialkaO Ndjkdj" mxp
WmdodikalkaOh úo¾Ykd lr, ;uhs fudavlñka ksoyia fjkafka'
fõokdj ms<sn|j;a Nd.Hj;=ka jykafia tA úÈhg u foaYkd
lrkjd' ÿr" <Õ" w;S;" wkd.;" j¾;udk" ySk" m%KS;" Wiia"
my;a" ;ukaf.a wkqkaf.a" ishqï" f.dfrdaiq wdldr tfld<yla
;sfhkjd' iam¾Y m%;Hfhka yg .;a; fõokdj'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 333
tA jf.a u iam¾Y m%;Hfhka yg .kak i[a[dj' tA jf.a u
iam¾Y m%;Hfhka yg .kak ixialdr' kdu rEm m%;Hfhka yg.kak
ú[a[dKh' fï mxp WmdodkialkaOh ;=< wd;auhla kE' ;ukaf.a
jiÕfha mj;ajkak mq¿jka fohla kE lsh,d hï ojil ±lafld;a
ioyg u fudavlñka ksoyia fjkjd' tA fudavlñka ksoyia fjkakg
kï wks;H nj wks;H foa ÿla nj wks;H jQ ÿla jQ foa wkd;au nj
;ukaf.a jiÕfha mj;ajkakg neß nj wjfndaO úh hq;= hs'
ke;akï fudavlñka ksoyia fjkakg nE' ´k fj,djl mqxÑ foalska
rjÜgkak mq¿jka o neß o@ mq¿jka fka o@ t;fldg nqÿrcdKka
jykafia tA /já,a, blaujd .shd' fudayh ch.;a;d'
idudkH f,dalhd ird.s iajNdjfhka hqla; hs' nqÿrcdKka
jykafia ù;rd.s hs' tA lshkafka rd.h ke;s W;a;uhd' idudkH
f,dalhd ;ryd hk iajNdjfhka hqla; hs' nqÿrcdKka jykafia
ù;fodais' idudkHh f,dalhd mqxÑ foag uq<d fjkjd' nqÿrcdKka
jykafia ù; fudays' tAl ;uhs wryx lsh,d lshkafka' b;ska tAl
ksid ys; ms<sn| j tA flkd kqjKska olsñka jdih l< hq;= hs'
t;af:aid ;Kayd WmamÊcudkd WmamÊc;s t;a: ksúiudkd
ksúi;s ;Kaydj ke;sfjkafk;a t;ek u hs' fï f,dafl u ÿla
ú¢kafka wei" lK" kdih" Èj" YÍrh" uki ksid fï f,dalh u
wyq fj,d bkafk;a wei" lK" kdih" Èj" YÍrh" ukig w;
wer.kak neßj ÿla ú¢kafk;a wei" lK" kdih" Èj" YÍrh
uki ;ukag whs;s ke;af;;a wei" lK" kdih" Èj" YÍrh"
uki' udrhdg whss;s;a wei" lK" kdih" Èj" lh" uki' ;ukaf.a
fkfjhs lsh,d olskag wudre;a wei" lK kdih" Èj" YÍrh"
uki' ;ukaf.a fkdfjhs lsh,d ±lafld;a ksoyia fjkafk;a wei"
lK" kdih" Èj" YÍrh" ukiska' tAl ;uhs f,dalh' Bg miqj
lshkjd —plaLqx f,dafla mshrEmx id;rEmx˜ wei lshkafka fndfydu
ñysß" ms%h iajNdjfhka hqla; fohla' t;ek ;uhs fï ;Kaydj
yg .kafka' t;ek ;uhs fï ;Kaydj ke;s fjkafka'
fuh úia;r fjkjd máÉpiuqmamdofha wNsiuh ixhq;a;fha
iïuik lshk iQ;%fha §' Nd.Hj;=ka jykafia úia;r lrkjd fï
wNHka;ßl Ôú;h flfia o kqjKska olskafka lsh,d' uyfKks"
fï f,dalfha ms%h iajNdjfhka mj;sk foaj,a ;sfhkjd' tA fudlla
o@ wei" lK" kdih" Èj" YÍrh" uki' w;S;fha fyda wkd.;fha
fyda j¾;udkfha hïlsis n%dyauKfhla ms%h iajrEmfhka ;sfnk
334 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

foaj,a iem jYfhka ±lal o" ks;H jYfhka ±lal o" ;ukaf.a
jiÕfha mj;s hhs ±lal o" wdkak tA yeu flfkla u flf<ia
iys; l¾u we;s lr .;a;d' f;areKd o@ flf<ia iys; l¾u
we;slr .;af;d;a fudlo fjkafka@ thd udrhdg wiqfjkjd' thdg
kej;;a WmÈkak isoaO fjkjd' b;ska hï lsis Y%uK n%dyauKfhla
w;S;" wkd.;" j¾;udkh ;=< fï ms%h iajNdjfhka mj;sk" ñysß
iajNdjfhka mj;sk wei" lK" kdih" Èj YÍrh" uki lshk
wdh;k yh wks;H jYfhka" ÿla jYfhka" wkd;au jYfhka"
frda.hla yeáhg olskak ´fka'
ms k a j ;= k s " túg ;uhs ;Ka y dj m% y dKh jka f ka ' ñys ß
iajNdjfhka mj;sk foa idudkH f,dalhd olskafka iem jYfhka'
ÿla jYfhka olskafka kE' tA ;dla l,a ;Kaydj yg.kakjd'
olskafka ;ukaf.a jiÕfha mj;ajkak mq¿jka lsh,d' fïl f,v
fjkafka kE lsh,hs olskafka' tA ksid ;uhs weia fol wkaO jqKdu
Nh fjkafka' ;uka ys;f.k ysáhd fï weia fol ;ukag whs;shs
lsh,d' tA;a ;uka fkd is;+ f,ig fïl f,v fj,d .shd' y;<sia
we¢ßh" Bg miq iqo tkjd' lKakdä odkak isoaO fjkjd' t;fldg
wei wdrCId ia:dkhla o@ kE' wdrCId ia:dkh fudlla o@
—tA;x ika;x tA;x mKS;x hÈox iínixLdr iuf:da iínqmê
máksiai.af.da ;KaylaLfhda úrdf.da ksfrdafOda ksíndkx˜ lshk wud
uy ks j k' t;ek ;uhs fï wdrCIdj mj;s k a f ka ' mxp
WmdodkialkaOh ;=<j;a" wdh;k yh ;=< j;a i;r uyd Od;=
;=<j;a tA wdrCIdj kE' tA;a idudkH f,dalhd olskjd wei ;=<
wdrCIdjla ;sfhkjd jf.a' lK ;=<" kdih ;=<" wdrCIdjla
;sfhkjd jf.a olskjd' tfyu wdrCIdjla keye lsh,d olskak
´fka' túg ;uhs ;Kaydj;a ál ál m%ydKh fjkafka' —;Kayd
mySh;s˜ túg thdg mq¿jka fjkjd bm§fuka" f,vùfuka ksoyia
jkakg ioyg u' fïl ;sfhkafka iïuik iQ;%fha' fï úÈhg
mxp WmdodkialkaO" mxp kSjrK" ima; fndÊ®x." p;=rd¾h
i;H O¾uh ms < s n | j kq j Ks k a ols ñ ka jdih ls Í u ;uhs
Oïudkqmiaikdj'
i;smÜGdkh ;=< bkaøshhla jYfhka n,meje;aùu ;uhs
i;s bkaøshla jYfhka nqÿrcdKka jykafia foaYkd fldg jodf<a'
mskaj;aks" l,d;=rlska ,eìÉp fï f.!;u nqoaO Ydikh ;=<
mskaj;=ka oCI fjkakg ´fka f.!;u iïnqÿrcdKka jykafia
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 335
.ek is; myojd .kak' wms Wkajykafiag md,sfhka Ndú;d lrkjd
jpkhla ' —wdÈÉpnka O q ˜ tA ls h ka f ka iQ ¾ h jxYhg kEhd'
iQ¾hjxYfh bmÿk flkd tA jf.a u lshkjd uyd uqkskaø' b;ska
Wkajykafia ;uhs wms irK .sfha' tA W;a;uhka jykafia ;uhs
fï f,daflg i;smÜGdkh foaYkd lf<a' ukqIH Ôú;hla ,nd.;a;=
nqoaO Ydikhla ,nd.;a;= W;=ï ukqIHfhl=g lr .kak ;sfhk
f,dl= u foh ;uhs i;r i;smÜGdkh ;=< isysh msysgqjd .ekSu'
b;s k a tA i|yd wm is h ¨ fokdg u ;= K q r ejka f .a wkka ;
wdYs¾jdofhka Yla;sh;a" ffO¾Hh;a ,efíjdæ
idÿæ idÿææ idÿæææ
336 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

.re;r uyd ix>r;akfhka wjirhs'


Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
fï mskaj;=ka ±ka ojia lSmhl b|,d fï f,dalfha fndfyda
u l,d;=rlska my< ù jod< isoaOd¾: f.!;u ;:d.; iïud
iïnqÿrcdKka jykafia úiska f,dal i;ajhka yg uyd lreKdfjka
foaYkd fldg jod< tA YS% ioaO¾uh ;uhs Y%jKh lrñka isákafka'
mskaj;=ks" fï ukqiai f,dalfha WmÈk i;ajhl=g tA ;ukaf.a
Ôú;hg ,efnk jákdu foa ;uhs" nqÿrcdKka jykafia kula
foaYkd fldg jod< tA O¾uh' tA O¾uh ,efnkafka ke;akï hï
Ôú;hlg" tA Ôú;h jákdlu;a ke;s tl;a njg m;a fjkjd'
wms mskaj;=ks" l,amkd lr,d ne¨fjd;a fï f,dalfha fldhs ;rï
ck.yKhla bkakj o" úYd, ck.yKhla fï ukqIH f,dalfha
bkakjd' tA jf.a u mskaj;=ks" wm%udK i;aj fldÜGdYhla i;r
wmdfha jeá,d wkka; ÿla ú¢kjd' kuq;a mskaj;=ks" wms fï
fjkfldg Ôj;a fjkafka ukqIH f,dalfha' wms fï fjk fldg
ksrfhka ksoyia fj,d ;djld,sl j' tA jpkh Ndú;d lrkak
´kd' ;sßika wmdfhkq;a wms ksoyia fj,d" tA;a ;djld,sl j' tA
jf.a u fm%a; f,dalfhka ksoyia fj,d ;djld,sl j' fï ukqIH
Ôú;h ,nk fldg nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh wmg wefykjd'
;djld,sl j wms i;r wmdfhka ksoyia fj,d ukqIH f,dalfha
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 337
WmÈkfldg nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh fï f,dalfha l;d
lrkjd' tA l;d lrk ldf, § fndfyda ukqIHkag fï O¾uh
f;areï .kak neye' b;ska nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d" fï
O¾uh wykak ,efnkafka w,am jQ m%udKhlg' ±ka fï mskaj;=kag
u f;afrkjd we;s fldÉpr iq¿ msßila o fï O¾uh Y%jKh
lrkafka lsh,d' nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d'
—tjfïj fLd Ns l a L fõ wma m ld f; i;a ; d fha ,Nka ; s
;:d.;mamfõÈ;x Oïuúkhx ijkdh˜ nqÿrcdKka jykafia kula
úiska foaYkd lrmq O¾uh wykak ,efnkjd kï w,am jQ i;ajhka
m%udKhlg muKhs lsh,d foaYkd l<d' —w: fLd tf;aj i;a;d
nyq;rd" fhk ,Nka;s ;:d.;mamfõÈ;x Oïuúkhx ijkdh˜ nyq;r
jQ i;ajhkag nqÿrcdKka jykafia,d úiska foaYkd lrk ,o O¾uh
wykak ,efnkafka kE lsh,d Wkajykafia foaYkd l<d' t;fldg
f;afrkjd fkao wms ,n,d ;sfnk ukqIH Ôú;h fldhs ;rï
jákd tlla o lsh,d' wdkak tA ukqIH Ôú;fha jákdlu Wmßu
jYfhka fk<d.kakg fï mskaj;=ka W;aidy .kak ´k'
b;ska fï mskaj;=ka fï ojiaj, ijka foñka isákafka i;a;sia
fndaêmdlaIsl O¾u .ek' wo wmg l;d lrkak ;sfhkafka iudê
bka ø s h h .ek' ms k a j ;= k s " nq ÿ rcdKka jyka f ia foa Y kd lf<a
Y%djlhkag bkaøsh O¾u ukd fldg msysgqjd .kakd f,ihs t;fldg
mskaj;=ks" bkaøshhla lsh,d lshkafka fudlla o@ bkaøshhla lsh,d
ls h ka f ka ;udf.a Ôú;h ;= < fjka lrka k g neß úÈyg
noaOfjÉp fohla' ±ka wms okakjd wfma fï wei" lK" kdih"
Èj" YÍrh lsh,d bkaøshhka myla ;sfhkjd' ±ka fï bkaøshh
yuq j g wruq K la wdjg mia f ia wms wuq ; = W;a i dyhla " wuq ; =
fjfyila tA wruqK ±k.kakg .kafka kE' wkak tA jf.a wfma
Ôú;h ;=<" Y%oaOd" ù¾Hh" i;s" iudê" m[a[d lshk bkaøsh
O¾u msysáhg miafia thd wjfndaOhla olajd .uka lrkjd' wkak
tAl ;uhs" bkaøsh O¾uj, ;sfnk úfYaI jQ ,laIKh'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d" fï f,dalfha nqÿrcdKka
jykafia,df.a my<ùfuka ;uhs" bkaøsh O¾u lsh,d fohla l;d
lrkafka' bkaøsh O¾u lsh,d fohla ke;akï fï f,dafla kE' tA
jf.a u nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djlfhla bkaøsh O¾u ÈhqKq
lrkjd ñila f,dalfha fjk flfkl=g tAl ÈhqKq lrkakg neye'
fudlo tA@ nqoaO Ydikfhka msg bkaøsh O¾u lsh,d fohla .ek
338 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

l;d lrkafka kE' l;d lrkak okafk;a kE' nqÿrcdKka jykafia


foaYkd l<d" hï flfkla fï bkaøsh O¾u ÈhqKq lr.kakjd kï
tA flkd i;r wmdfhka ksoyia fjkjd lsh,d'
tfyu kï mskaj;=ks" fï O¾u ud¾.h ;=< fudkjd l<;a
thdg jefvkak ´ke thd ÈhqKq lr.kak ´k bkaøsh O¾u' l=uk
Ndjkdjla lr,d fyda thd ÈhqKq lrkak ´kE fï bkaøsh O¾u
my hs' bkaøsh O¾u jeãu ;=< ;uhs flfkla ksjk lrd .uka
lrkafka' mskaj;=ks" flfkl=g m<uqfjka u l<HdK ñ;%fhl=f.a
wdY%h ,efnkak ´k' l<HdK ñ;%hl=f.a wdY%h ,eì,d tA YS%
ioaO¾uh Y%jKh lrkak ,efnkak;a ´k' YS% ioaO¾uh Y%jKh
lsÍu ;=<ska thd O¾uh ordf.k" O¾uh u;l ;shdf.k kqjKska
úuikakg;a ´kd' fhdaksfida ukisldrfha fhÈ,d tA flkd fï
O¾u ud¾.hg nei .kakg;a ´kE' wdkak thd ;=< we;s fjkjd"
ioaOd" ysß" T;mam" ù¾Hh" m[a[d lshk fiaL n,' tA n, O¾u
;=< msysg,d thd jvkak ´kE fï lh wiqN jYfhka" fï lsh,d
fokafka bkaøhs O¾u we;s lr .kakg nqÿrcdKka jykafia fmkaj,d
ÿka l%uh" wiqN jYfhka jvkjd lsh,d lshkafka ysi fliaj,ska
my<g" há m;=f,ka Wvg iulska iSud lr,d ;sfhk fï YÍrfha
fo;sia l=Km fldgia fuhd fjka lr lr" fjka lr lr" n,kak
´kE'
B <Õg Wka j yka f ia foa Y kd l<d" wdydrfha mála l = ,
i[a[dj ÈhqKq lr .; hq;= nj' wdydrfha málal+, i[a[dj
lsh,d lshkafka ms<sl=,a jYfhka fï ln,sxldr wdydrh foi
ne,Sug lshk kula' ms<sl=, lsh,d lshkafka —Ö˜ lsh,d tmd
lshk tlla o@ kE' tfykï fudlla o wjfndaO lrkakg ´kE'
fï wdydrh l=ula i|yd o ;sfhkafka lsh,d' tAl ;uhs wdydrfha
muK ±k.kak ´k lsh,d lsõfõ' wdydrfha muK okakjd lsõfõ
.kak m%udKh wvq lrkjd lshk tl fkdfõ' wdydrfha muK
okakjd lsõfõ l=ula i|yd o@ thd .kak wdydrh fldhs jf.a
fohla o tys iajNdjh fudlla o lsh,d kqjKska úuikakg ´kE'
mxplduh u fï wdydrh ;=< jefvkjd' ±ka wdydrhla ±lalg
miafia tAlg;a ne¢,d hkjd" wdydr .ek weyqj;a ne¢,d hkjd"
iqj|g;a ne¢,d hkjd" rihg;a ne¢,d hkjd" l=i msfrk fldg
tA myig;a ne¢,d hkjd" fï úÈyg fï mxplduh ;=< u ne¢,d
hkjd' wkak tAl ksihs nqÿrcdKka jykafia foaYkd lf<a" wdydrfha
málal+, i[a[dj jvkak lsh,d'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 339
B <Õg Wkajykafia foaYkd l<d —iínf,dafla wkNsr;
i[a[d˜ ish¨ f,dalhkayS u fkdwe,S isákak ´k lsh,d' ish¨
f,dalhka lsh,d lsõfõ l=ula o@ ld,h;a wjldYh;a w;r mj;sk
mxp WmdodkialkaOhg fkd we,Su ;uhs —iínf,dafla wkNsr;
i[a [ dj˜ ls h ,d ls õ fõ' w;S ; fha fyda " wkd.;fha fyda "
j¾;udkh ;=< fyda" f.dafrdaiq fyda" ishqï fyda" ySk fyda" m%KS;
fyda" ÿr fyda" <Õ fyda wjldYh ;=< mj;sk hï rEmhla ;sfhkjd
o" hï fõokdjla ;sfhkj o" hï i[a[djla ;sfhkj o" hï
ixialdrhla ;sfhkj o" hï ú[a[dKhla ;sfhkj o tA ish,a,
flfrys fkd we,S jdih lrkakg lsh,d foaYkd l<d' uu h"
uf.a h" uf.a wd;auh lsh,d .kak tmd h lsh,d lsõjd' olskakg
lsõjd" uu fkdfjhs" uf.a fkdfjhs" uf.a wd;auh fkd fjhs lsh,d'
iínf,dafla wkNsr; i[a[d'
tA jf.au Wkajykafia foaYkd lrkjd —iínixLdf¾iq wksÉp
i[a[d˜ ish¨ ixialdr O¾uhka wks;H hs' ixialdr lsh,d lsõfõ
ilia jqK foaj,a' ilia jqK hula fï f,dalfha ;sfhkjd o tA
ish,a, u keiS jekeiS hk iaNdjfhka hqla; hs lsh,d foaYkd
l<d' nqÿrcdKka jykafia tla wjia:djk foaYkd l<d' —wksÉpd
NslaLfõ ixLdrd˜ ixia l drhka wks ; H hs ' uyfKks " —woa O Q j d
NslaLfõ ixLdrd˜ fï ixialdrhka wiaÓr hs' uyfKks" —wkiaidisld
NslaLfõ ixLdrd˜ uyfKks" fï ixialdr ;=< wiajeis,a,la keye'
wiajeis,a,la ;sfhkj o@ wiajeis,a,la kE' úuikak lsõjd ish¨
ixialdrhka u wks;H hs lsh,d' —iín ixLdf¾iq wksÉp i[a[d˜
Bg miafia jvkakg lsõjd urK i;sh' nqÿrcdKka jykafia
foaYkd lrkjd uyfKks" wdkak tA Y%djlhdg jefvkjd' Y%oaOd
bkaøsh" thdg jefvkjd' ù¾Hh bkaøsh" thdg jefvkjd' i;s
bkaøsh" thdg jefvkjd" iudê bkaøsh" thdg jefvkjd" m%{d
lshk bkaøsh O¾uhka'
±ka wmg l;d lrkak ;sfhkafka iudê bkaøsh .ek' iudê
bkaøsh .ek nqÿrcdKka jykafia fmkakqfõ —l;u[a[ NslaLfõ
iïud iudê" bO NslaLfõ wßhidjflda fjdiai.a.drïuKx lß;ajd
,N;s iudêx ,N;s Ñ;a;iai tl.a.;d wixjqÉp;s NslaLfõ iudê
bkaøshx˜ wd¾Hh Y%djlhd lsh,d lsõfõ nqÿrcdKka jykafiaf.a
O¾uh y÷kd.;a;"= Y%oOa dj Wmojd.;a;= Y%oO
a d" ysß" ùßh" m[a[d
lshk fiaL n, O¾u ;=< msysg,d bkak flkd wkak tA wd¾H
340 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

Y%djlhd iudêh ,nkjd" ksjk wruqKq lr,d' —fjdiai.a.d


rïuKx lß;ajd ,N;s iudêx˜ ksjk wruqKq lr, hs tA iudêh
,nkafka' —,N;s Ñ;a;iai tAl.a.;d˜ isf;a tlÕNdjhla ,nkjd
ksjk wruqKq lr,d'
t;fldg mskaj;=ks" bkaøsh O¾uhla yeáhg tA iudêh ksjk
wruqKq jqK tlla fjkak ´kE' ±ka wms okakjd fka o" fï mskj a ;=ka
wy,d ;sfhkjd wis; ;dmi;=ud .ek' isoaOd¾: fndaêi;ajhka
jykafia fï f,dalfha my< fjk fldg" tAl wis; ;dmi;=ud
±k.;af;a fldfya b|ka o@ ÈjH f,dafla b|,d" ÈjH f,dalhg
fldfydu o .sfha@ is; ÈhqKq lr,d' ufkdauh YÍrfhka ;uhs
.sfha' kuq;a mskaj;=ks" fï ;dmi;=ud ÈjH f,dalhg .shd tA iudêH
—bkaøsh O¾uhla˜ jqKd o@ bkaøsh O¾uhla jqfKa kE' tfyu jqfKa
iudêh ;=< ksjk wruqKq fj,d ;snqfKa kE' t;fldg hï flfkla
ksjk wruqKq lr,d iudêhla ,nkjd kï" thd jvkak ´kE
i;r i;s m ÜGdkh hs ' i;r i;s m ÜGdkh ;= < " l= u k fyda
fldgilg ys; fhduq lr,d ysf;a tlÕ njla ,nkjd kï t;ek
§ jefvkafka iudê bkaøsh hs' tfykï mskaj;=ks" iudê bkaøsh
lsh,d lshkafka ksjk wruqKq lr,d ,nk tlla'
mskaj;=ks" iudê bkaøsh nqÿrcdKka jykafia ;j;a .eUqrg
úia;r l<d' —bO NslaLfõ NslaLq úúÉfÉj ldfïys úúÉp wl=if,ays
Oïfïys iú;la l x" iúpdrx úfõlcx mS ; s i q L x mGux ®dkx
WmiïmÊc úyr;s˜ m<fjks OHdkh Wmojd f.k jdih lrkjd'
tA OHdkfha ,laIK fmkakqfõ —úúÉfÉj ldfïys˜ lduhkaf.ka
fjka fj,d rEm" ioao" .kaO" ri" myi lshk fï mxp lduhkaf.ka
fjka jq K d' —úúÉp wl= i f,ys ˜ f,da N " oa f õY" fuda y ls h k
wl= i ,hka f .ka is ; ks o yia lr f.k" —iú;lalx" iúpdrx˜
ú;la; úpdr iys;' ú;lal úpdr lsh,d lsõfõ i;smÜGdkh
;=< hï Ndjkdjlg fhduq lrkjd' fhduq lr,d tA ldrKdj
is;kjd' tA ldrKdj kej; kej;;a is;kjd' —ú;lal˜ lsõfõ
is;kjd' —úpdr˜ lsõfõ kej; kej;;a is;kjd' tA Ndjkdj ;=<
thdf.a is ; tlÕfjka k mgka .ka k jd' tA tlÕ ùu ks i d
mxpkS j rKhka f .ka is ; ks o yia lr .ka k jd' tA l g ;uhs
—úfõlcx˜ lsh,d foaYkd lf<a' kSjrKhkaf.ka is; ksoyia fjk
fldg mS%;shla yg .kakjd ldhsl j udkisl j' ldhsl udkisl
iemhl=;a yg.kakjd fï wx.j,ska hqla; j" m<fjks OHdkh
Wmojd f.k jdih lrkjd'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 341
—mGux ®dkx WmiïmÊc úyr;s ˜ B <Õg nq ÿ rcdKka
jykafia foaYkd lrkjd —ú;lal úpdrdkxjQmiud˜ —ú;lal úpdr˜
ixis|j," —iïmidokx˜ wOHd;auh ;=< Ydka; Ndjhla" iys; j
—fÉ;fida tfldaÈNdjx˜ is; tA wruqK ;=< u tlÕ lr f.k"
—wú;lalx wúpdrx˜ ú;lal úpdr rys;" —iudêcx mS;siqLx˜ uq,ska
Wmojd .;a;= iudêfhka we;sjqK mS%;shla iemhla ;sfhk fojk
OHdkhg iujÈkjd'
tA jf.a u Wkajykafia foaYkd lrkjd tA wd¾H Y%djlhd
—mS;shd p úrd.d˜ mS%;shg ;sfhk we,au ÿre lr,d —WfmalaLflda
p úyr;s˜ WfmalaIdj ;=< jdih lrkjd' —if;da p iïmcdfkdaZ
fyd|g isysh;a ;sfhk" kqjKl=;a ;sfhk" tA iudêh ;=< —iqL[ap
ldfhak máixfõfoa;s˜ lfhkq;a iemhla ,nkjd' —hka;x wßhd
wdÑlalka;s˜ wd¾hhka jykafia,d iemhs lshk —WfmalaLflda i;sud
iqL úydÍ;s˜ WfmalaIdj;a" isysh;a mj;sk iem úyrKh jk
;=kajk OHdkh Wmojd f.k jdih lrkjd'
B <Õg Wkajykafia foaYkd lrkjd' uyfKks" tA jf.a u tA
wd¾Hh Y%djlhd —iqLiai p mydkd˜ iemhg ;sfhk we,au ÿre
lrkjd' —ÿlaLiai p mydkd˜ ÿlg ;sfhk .eàu;a ÿre lr,d
—mq í fíj fida u kia i foda u kia i dkx w;a : x.ud˜ is f ;a ;s f hk
fidïki;a fodïki;a ' tA ls h ka f ka is f ;a we;s j k i;= g ;a
miq;eú,a,;a ke;s lr,d od,d —wÿlaLuiqLx˜ ÿla iem rys; jQ
—WfmlaLd i;s mdßiqoaêx˜ WfmalaIdfjka mdßY=oaO jQ isysh mj;sk
—p;=;a:x ®dkx WmiïmÊc úyr;s˜ y;r fjks OHdkh Wmojd
f.k jdih lrkjd' —box jq É p;s Ns l a L fõ iudê bka ø s h x˜
uyfKks" fï jkdys iudê bkaøsh hs'
±ka flfkl=g ysf;kak mq¿jka wmg ;j u iudê bkaøsh
msysg,d ke;sj we;s lsh,d' kE mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia
foaYkd l<d fufyu' uyfKks" fï f,dalfha mqoa.,fhda úúOdldr
hs' iuyrla wh bkakjd" iudêh m%n, kE' iuyrla wh bkakjd
iudêh m%n, hs' Wkajykafia foaYkd lrkjd' flfkla bkakjd"
m%;smodj ÿl hs' thd ksjka ud¾.fha .uka lrkafka fyóg' tA
jf.a u Wkajykafia foaYkd lrkjd" ;j flfkla bkakjd" thdf.a
m%;smodj ÿl hs' kuq;a ksjka ud¾.fha fõ.fhka .uka lrkjd'
tA jf.a u Wkajykafia foaYkd lrkjd" ;j flfkla bkakjd"
thdf.a m%;smodj iem hs" thd ksjka ud¾.fha .uka lrkafka
342 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

fyóg' ;j flfkla bkakjd thdf.a m%;smodj iem hs" thd ksjka


ud¾.fha fõ.fhka .uka lrkjd'
Wkajykafia úia;r lrkjd" uyfKks" flfkla bkakjd
;shqKq jQ rd.hla thdg ;sfhkjd' thd rd.h ksid ksrka;rfhka
u ÿla ú¢kjd' tA jf.a u uyfKks" tA flkdg ;shqKq jQ oafõYhl=;a
;sfhkjd' tA jf.a u ;shqKq jQ fudayhlskq;a hqla;hs' kuq;a thdg
bkaøsh O¾u msysg,d ;sfhkjd lsh,d Wkajykafia foaYkd lrkjd'
wr l<ska lshmq ioaOd" ysß" T;a;mam" ù¾Hh" m[a[d lshk fiaL
n, ;=< msygs ,d thd jvkjd" lh wiqN jYfhka" wdydrfha málal, +
i[a [ dj jvkjd' —iín f,da f la wkNs r ;i[a [ d˜ is h ¨
f,dalhkag fkd we¨Kq is;ska jdih lrkjd' —iín ixLdf¾iq
wksÉp i[a[d˜ ish¨ ixialdrhka wks;Hh jYfhka kqjKska
úuikjd" urK i;sh jvkjd' thd nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lrmq O¾uh fyd|g Y%jKh lrkjd' tA O¾uh ;=< thdf.a is;
mS%;shg m;a fjkjd' thd tA O¾uh Y%jKh lrk fldg nqÿrcdKka
jykafia .ek uyd m%idohla ;ukaf.a ysf;a we;s fjkjd' thd
nqÿrcdKka jykafia .ek uy;a jQ Y%oaOdjlska jdih lrkjd'
wkak thd uDÿ jYfhka bkaøsh O¾uh jv,d ;sfhkjd lsh,d
nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d'
n,kak mskaj;=ks" t;fldg flfkla mxp kSjrKhkaf.ka
ksrka;rfhka ÿla ú¢kjd kï thd OHdkhla Wmojd f.k kE'
OHdkhla Wmdojd .;a;d kï mxp kSjrKhka hgm;a fjkjd'
kSjrK ;sfhk ksid ;uhs tA kSjrKj,ska thd ÿla ú¢kafka' kuq;a
thdg iudê bkaøshh msysg,d ;sfhkjd' ixhqla; ksldfha miafjks
fldgfia bka ø s h ixhq l a ; fha tA nj i|yka fj,d ;s f hkjd'
Y%djlhkaf.a bkaøsh O¾u .ek Wkajykafia tA úÈyg foaYkd
lr,d ;sfhkjd' wdkak tA Y%djlhd ksrka;rfhka u kSjrKhkaf.ka
neglk ksid mxp bkaøsh O¾uh iq¿jg msysg,d ;sfnk ksid
thd ks j ka ud¾.fha fyóg .uka lrka f ka ' ks j ka ud¾.fha
fõ.fhka thd .uka lrkafka kE'
tA jf.a u Wkajykafia foaYkd lrkjd mskaj;a uyfKks"
;j;a Y%djlfhla bkakjd" tA Y%djlhd wr l<ska lshmq O¾u ;=<
msysg,d thd Ndjkd jYfhka mqreÿ lrkjd" fï ksjka u.' thd
ksjk wruqKq lr,d iudêh ,nkjd' flfkla OHdk Wmojdf.k
ke;s ksid kSjrKhkaf.ka mSvdjg m;a fjkjd' kuq;a thd <Õ
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 343
iudê bkaøsh msysg,d ;sfhkjd' tA bkaøsh O¾u l,ska flkdg
jvd m%n, hs' tA lshkafka mskaj;=ks" thdg i;r i;smÜGdkfha
hï O¾u ldrKdjla ;= < fndfyda fõ,djla tl È.g ys ;
fufyhjkak mq¿jka' wdkdmdki;sh jvkjd kï tA ;=< u thdg
isysh mj;aj.kak mq¿jka' tA jf.a u wks;Hh Ndjkdj lrkjd
kï tA ;=< tl È.g isysh mj;aj.kak hï ;rulg mq¿jka'
iuyr úg úkdähla fjkak mq¿jka' tA fj,dj ;=<" tA wruqK
;=< is; msysgqjd .kakjd' wdkak thdg bkaøsh O¾uh msysgk nj
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lr,d ;sfhkjd' thdg mq¿jka fndfyda
fj,djla i;r i;smÜGdkh ;=< isysh mj;ajd.kak' wdkak thd
l<ska flkdg jeäh blauKska ksjk lrd .uka lrkjd nj
nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d'
tA jf.a u Wkajykafia foaYkd lrkjd" ;j flfkla bkakjd"
thdf.a m%;smodj iem hs" kuq;a ksjkg hk fõ.h wvq hs' mskaj;=ks"
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd thd mxp kSjrKhka hgm;a
lr,d OHdkhla Wmojd f.k jdih lrkjd' m<fjks OHdkh"
fofjks OHdkh" ;=ka fjks OHdkh" y;r fjks OHdkh Wmojd
f.k jdih lrkjd' kuq;a thdg bkaøsh O¾u msysg,d ;sfhkafka
uDÿ jYfhka tA flkd ksjk lrd hk fõ.h wvq hs' thdf.a
m%;smodj iem hs ksjk lrd hk fõ.h wvq hs' thd kSjrK ksid
ÿla ú¢kafka kE' Bg miafia Wkajykafia foaYkd lrkjd" iem
m%;smodj ;=< fõ.fhka ksjk lrd .uka lrk flfkl=;a bkakjd"
thd OHdk Wmojdf.k jdih lrkjd' tA flkd ksjk wruqKq
lr,d Wmojd.;a iudêh m%n, hs' thdg bkaøsh O¾u m%n,
jYfhka msysg,d ;sfhkjd' wdkak thd fõ.fhka ksjk lrd hkjd
lsh,d Wkajykafia foaYkd l<d'
mskaj;=ks" flfkl=f.a bkaøsh O¾u jevqk o lsh,d" ndysr
flfkla lshkjd kï nqÿrcdKka jykafiag ú;rhs bkaøsh O¾u
jeä, o lsh,d lshkak mq¿jkalu ;sfhkafka' fjk flfkl=g
mq¿jkalula kE' f;areï .kakj kï f;areï .kak ;sfnkafka
;uka ;uhs' mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh Y%jKh
lsÍu ;=<ska tA O¾ufha ;sfhk úÈyg f;areï .kak ´ks' fjk
úÈylg f;areï .kak neye' O¾uh okafka ke;akï fldfydu
o ksjk wjfndaO lrkafka' hï flfkl=g ksjk wruqKq fjkjd
kï tA wd¾H wIagdx.sl ud¾.hg nei .ekSu ;=< isoaOjk fohla'
wd¾Hh wIaGdx.sl ud¾.hg ksh; jYfhka nei .kafka ioaOdkqidÍ
344 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ùfuka ' ixhq l a ; ks l dfha Tla l ka ; s ixhq l a ; fha § nq ÿ rcdKka


jykafia foaYkd lr,d ;sfhkjd Tlalka;s lsh,d lshkafka wd¾H
wIagdx.sl ud¾.hg nei .ekSu lsh,d' tA wd¾H wIaGdx.sl
ud¾.hg nei .kaklï ksjka ud¾.hg tA ievmyrg meñKs,d
keye' t;fldg wd¾H wIagdx.sl ud¾.hg nei .;a; flkdg
;uhs ksjk wruqKq fjkafka' wdkak thdg ;uhs bkaøsh O¾u
jefvkafka' bkaøshla yeáhg iudêh jefvkjd kï tA wd¾H
wIaGdx.sl ud¾.hg nei .ekSu ;=< isoaOjk fohla' tfyu kï
thd ud¾.h ;=< .uka lrk flfkla' iS," iudê" m%{d lshk
.=KO¾u ÈhqKq lrk flfkla' thdf.a iudêh bkaøshla yeáhg
hs jefvkafka'
±ka mskaj;=ks" fï foaj,a ,sys,a j f;areï .kak W;aidy
.ksuq' is;la iudêu;a jkakkï mxp kSjrKhka hgm;a lrkak
´fka' mxpkSjrK lsh,d lsõfõ fudkjd o@ lduÉPkao" jHdmdo"
ÒkñoaO" WoaoÉp l=lal=Ép" úÑlsÉPd' fukak fï mxp kSjrK
hgm;a lrkafka ke;=j flfkl=g mq¿jka o OHdkhla Wmojd
.kak" OHdkhla Wmojd .kak mq¿jkalula keye' nqÿrcdKka
jykafia foaYkd l<d" lduÉPkaoh lshk tl wOHd;añlj;a
;sfhkjd" ndysrj;a ;sfhkjd lsh,d' tA lshkafka rEm" Yío" .kaO"
ri" myi lshk fïjdg ne¢,d hEu ndysr j ;sfhk lduÉPkaoh
hs' wdOHd;añl lduÉPkaoh lsh,d lshkafka l=ula o@ wms rEmhla
±l,d ksñ;s ;shd.kakjd u;lfha" Bg miafia kslï bkak
fj,djg isyslrkjd' tA iqNksñ;s wNHka;r j yg .kakjd' Ndjkd
lrkak .shyu wr ksñ;s ;shdf.k bkak tAjd Tlafldu .,df.k
tkak mgka .kakjd' iuyr úg Ôú;fha ys;mq ke;s tAjd u;lhg
tkak mgka .kakjd' fudlo tA wdOHd;añlj lduÉPkaohla
;sfhkjd'
tAl ksid mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d" ksñ;s
;nd.kafka ke;sj" rEm" Yío" ri" myi" w;ayer odkakg ´k
lsh,d' ksñ;s ;shd.kak tmd lsõjd' iudêh ÈhqKq lrkjd kï
flfkla olsk rEm .ek" ksñ;s ;shd.kak .sfhd;a" wyk Yíoj,
ksñ;s ;shd.kak .sfhd;a fudlo fjkafka@ lduÉPkaoh WmÈkjd
wOHd;añlj lduÉPkaoh yg .kakjd' tAl ksid wms hï rEmhla
±lalg miafia" nqÿmshdKka jykafia foaYkd l<d uyfKks" tA
rEmh" .ek úuika k ls h ,d' fï rEm ls h ka f ka i;r uyd
Od;=kaf.ka yg .;a;= fohla' fï rEmh keiS jekeiS hk tlla'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 345
fï rEmh ixL; hs' ixL; hs lsõfõ —Wmamdfoda m[a[dh;s¦
jfhda m[a [ dh;s Á;ia i w[a [ ;;a : x m[a [ dh;s ˜ bm§ula
;sfhk hula ;sfhkjd o" jekeiSula fmak hula ;sfhkjd o"
mj;sk foa ;=< fjkia fjñka mj;skjd o" tAl ixL;hla' fï
f,dafla ;sfhk ish,a,u ixL;hs' wixL; O¾uhla yeáhg
;sfhkafka ksjk muK hs' nqÿrcdKka jykafia foaYkd lf<a isys
lrkak lsõfõ fïl fya;= m%;Hkaf.ka ielisÉp tlla' tfyu
isys lrk fldg mskaj;=ks" thdf.a ksñ;s ysákjd o@ thd ksñ;s
.ka f ka kE' Ndjkd lrka k b|.;a ; g mia f ia wdOHd;a ñ l
lduÉPkaofhka mSvd ú¢kafka kE' t;fldg mskaj;=ks" fïl
lrkak ;sfhkafka tl mdr b|f.k ±ka uu iudêhla we;s lr
f.khs ke.sákafka lsh,d fkfjhs' tA i|yd mßirh;a wms l<ska
yodf.k bkak ´kE' yenehs tA ù¾Hh fndfydu fyd|hs'
±ka Tkak flfkla Ñ;%máhla fmkajkjd lsõfjd;a ÿjkjd
n,kak' .syska n,,d tkjd" Bg miafia wkak Ndjkd jevigykla
;sfhkjd lshkjd" fldfya yß od,d ;sín iqÿ we÷ï ál .kakjd'
ÿjkjd t;ekg' b|.kakjd Ndjkd lrkak' tfyu yßhkafka
kE mskaj;=ks" yenehs tfyu yß fyd|hs mskaj;=ks" wo ldf,a
tfyuj;a ke;s wh ;uhs f.dvla bkafka' kuq;a wms Bg jeä
ù¾Hhla " W;a i dyhla .ka k g ´kE' fudlo ms k a j ;= k s " wms
Ôj;afjkafka fldhs fudfyd;l wmsg urKh Wreu fjhso lsh,d
okafka ke;sj' mskaj;=ks" fï f,dalfha Ôj;ajk wka;su oji wo
fjkak mq¿jka' fyg br mdhk fldg fï f,dalfha wms ke;s
fjkakg mq¿jka' tfyu fjkafka keoao" tfyu fjkjd' tAl ksid
ù¾Hhla" W;aidyhla .kak ´kE' nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lf<a ysi .sks.;a; flfkla tA .skak ksjkak uykais .kakjd
jf.a uykaishla .kak lsh,hs' tfyu uykais fjkak lsõfõ' ta
ksid uq,ska mßirh yokak ´kE' tfyu ke;akï f.or .sys,a,d
rEmjdyskS odf.k wr pek,a tlg;a udre lrkjd' tfyg;a
lrfldakjd' lrflda,d" lrflda,d f.dvla rEmjdysksj, pek,a
udre lrkak neye ±ka' ±kakï ßfudaÜ ;sfhk yskaod tAfl;a
wl=re f.ú,d ;sfhkafka' tA ;rug udre lr lr n, n, bkafka'
tfyu yßhkafka kE mskaj;=ks" iudêhla ÈhqKq lrk flfkla
bkaøsh ixjrhla we;s lr.kakg ´kE'
B <Õg mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia fmkakqjd isf;a
yg.kak ;ry ;sfhk ;dla thdg iudêhla Wmojd.kak neye'
346 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

tAl ksid Wkajykafia foaYkd l<d wdOHd;añlj;a" ndysrj;a


jHdmdoh ;sfhkjd lsh,d' rEm" Yío" .kaO" myi;a tlal
.efgkjd lsõjd' tA jf.a u tA .eáÉp foa .ek u;l ;shdf.k
bkakjd lsõjd' wdOHd;añlj tAl mj;skjd lsh,d foaYkd l<d'
fïjd neyer lrkak bkaøsh ixjrhla we;s lr.kakg ´kE lsh,d
lsõjd'
B <Õg Wkajykafia foaYkd l,d ÒkñoaOh .ek' Òkh
lshkafka tlla' ñoaOh lshkafka ;j tlla' —Òkh˜ lsh,d lshkafka
fudlla o@ lïue,slu" w,inj" weÕue,s leãu" Òkh hs'
—ñoaOh˜ lsh,d lsõfõ ksÈu;' isf;a yels<Su hs' tAl wdOHd;añl
mj;sk tlla' tAl ÿre lrkak u ´k lsh,d lsõjd' ke;s lrkak
kï mskja ;=k"s yg .kak wdldrh ±k.kak ´kE yg .kak wdldrh
±kf.k ;uhs ke;s lrkak ;sfhkafka' t;fldg hïlsis flfkla"
wfhdaksfida ukisldrfha fhfokjd kï" hï iqN ksñ;a;la wrf.k
thdg lduÉPkaoh jefvkjd' tA jf.a u má> ksñ;a;;a wfhdakf s ida
ukisldrh ksid thdg jHdmdoh jefvkjd' tA jf.a u weÕue,s
leãu" w,ilu" n;a u ; ks i d fuhdg we;s fjkjd ls õ jd
ÒkñoaOh' tA jf.au wfhdaksfida ukisldrh;a tA wjia:dfõ§
;sfhkjd'
B <Õg lsõjd WoaOÉp l=lal=Ép" WoaOÉp lsh,d lsõfõ
l=ula o@ ysf;a úisÍu' l=lal=Ép lsh,d lsõfõ miq;eùu' tAl
ÿre lr,d odkak ´k lsh,d lsõjd' wks;Hh .ek isyslr,d
w;S ; fha ug fufyu fufyu wl= i ,a jq K d fka ls h ,d miq
;efjkakg mgka .;af;d;a ys; úisfrkak mgka .kakjd' Bg
miafia iudêh jefvkafka ke;sj hkjd' wkak tA ksid Wkajykafia
foaYkd l<d miq;efjkak fohla ke;s nj' nqÿrcdKka jykafia
muKhs mskaj;=ks" miq;efjkak tmd lsh,d foaYkd lf<a' w;S;h
wu;l lr,d odkak' w;S;h ±ka f.ú,d wjika fjÉp tlla"
wkd.;h lsh,d tlla ;du weú,a,d kE" j¾;udkfha Tn isysh
ms y s g q j d .ka k ' j¾;udkfha hula fya ; = k a f .ka yg wrf.k
;sfnkjd o" tA foa .ek kqjKska úuikak lsh,d nqÿrcdKka
jykafia,d muKhs mskaj;=ks" foaYkd lrkafka'
B <Õg Wkajykafia foaYkd l<d úÑlsÉPdj' úÑlsÉPdj
lsh,d lsõfõ O¾u ldrKd iel lrkjd' nqÿrcdKka jykafia
.ek O¾uh .ek fï mxp WmdodkialkaOh" wdh;k" lsõjd
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 347
we;a;la o" tA jf.a u ;ukaf.a ndysr mj;sk O¾u .ek;a iel
lrkjd' wdkak thdg úÑlsÉPdj m%n, fj,d ksjka u. jeys,d
hkjd' wdkak thdf.a ysf;a iudêhla we;s fjkafka kE' fïjd
hgm;a lrmq flkdg ;uhs OHdk we;s fjkafka'
mskja ;=k"s ojila nqÿrcdKka jykafia <Õg nuqfKla weú,a,d
wykjd' —N.j;a f.!;uhka jykai" ug iuyr ojiaj,g mdvï
lr,d ;sfnk fõo uka;r wu;l fj,d hkjd' mdvï fkd lrmq
foj,a jegfykafk;a ke;sj hkjd' tAlg fya;=j l=ula o@˜ lsh,d'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d lduÉPkaoh n,j;a jqKdg
miafia mdvï lrmq foaj,a wu;l fj,d hkjd lsh,d' mdvï fkd
l< foj,a wjfndaO fjkafk;a kE lsh,d' tAlg Wkajykafia
Wmudjla fmkakqjd' idhï j¾. Èh lrmq j;=r tlla ;sfhkjd
lsõjd' mqreIfhla tA Èh n÷fkka uqyqK n,kak yeÿj;a tAl
lrkak mq¿jkalula kE' wdkak tA jf.a lduÉPkaoh n,j;a jqKdg
miafia wd;aud¾:h fmfkkafk;a kE' mrd¾:h fmfkkafk;a kE
lsh,d foaYkd l<d'
wmg fma k a k ;s f hkjd fka o ms k a j ;= k s " lduÉPka o hg
hgjqKdg miafia lrkafka ke;s ÿrdpdrdlula keye' fudlo tA
fj,djg thd wkaO hs' thdf.a nqoaêh wkaOfj,d .sh flfkla'
jHdmdoh n,mj;ajk fldg WKq j;=r tllska uQK n,kav nE
jf.a u;l ;shd.kak O¾u ldrKd wu;l fj,d hkjd' w¨;a
O¾u ldrKd jegfykafk;a kE lsh,d foaYkd l<d' B <Õg
Wkajykafia foaYkd lrkjd' Èh fifj,a iys; c,hlska uQK
n,kak nE jf.a lsõjd' ÒkñoaOh we;sjqKdg miafia' wkak tA
wjia:dfõ§;a Ôúf;a h:d¾:h fmkafka keye lsh,d foaYkd l<d'
tA jf.a u Wkajykafia foaYkd lrkjd j;=r n÷kl Èh/,s
k.skj jf.a ;uhs WoaOÉp l=lal=Éph" tA /,s k.sk j;=ßka
uQK n,kak neye lsõjd' tA jf.a u úÑlsÉPdj .ek fmkakqfõ
w÷f¾ ;sh,d ;sfnk fndr j;=r n÷kla jf.a lsh,hs' n,kak
mskaj;=ks" fndr j;=r n÷k lsh,d ;sfhkafk;a fldfyo@ w÷f¾'
wdkak tA jf.a lsõjd úÑlsÉPdj' fukak fï mxp kSjrKhka
ksid h:d¾:h wjfndaO fjkafka keye lsh,d foaYkd l<d'
t;fldg wmg fmfkkjd fkao mskaj;=ks" iudêh bkaøshla
úÈhg flfkla ;=< msysg,d kï th wjfndaOhla lrd hk nj'
kSjrK hgm;a fjkfldg wjfndaOhla lrd u hs tA wd¾H Y%djlhd
348 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

hkafka' tA i|yd fyd| O¾u ±kqu;a ;sfhkak ´k' b;ska mskaj;=ks"


bkaøsh ixjr lr.kak flkd fïl lrkjd' tA i|yd iS,h wdrlaId
l< hq;= hs' ±ka fï mskaj;=ka wy,d we;s uyd mßksíndk iQ;%fha
§ nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d —iS, mßNdúf;da iudêuymaMf,da
fyda;s uydksixfida˜ iS,fhka ÈhqKq lrk ,o iudêh uy;aM,hs
uydksixi hs' —iudêmßNdú;d m[a[d uymaM,d fyda;s uydksixid˜
iudêfhka ÈhqKq lrk ,o m%{dj uy;aM, uydksixi hs lsh,d'
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia f;rejka irK .sh .sys
Y%djlhg fmkakqfõ mxp iS,h' tA mxpiS,h wd¾hhldka; iS,hla
fjkak ´k' tA lshkafka fkd levqKq tlla fjkak ´k' uq,ska
levqfKa ke;s" w.ska levqfKa ke;s" ueÈka levqfKa ke;s iS,hla"
iudoka fj,d rlskak ´k' tA jf.a u mq,a,s ke;s iS,hla fjkak
´k' wr we÷ul mq,a,s yeÿk jf.a ke;s fjkak ´k' tA jf.a u tA
iS,h lnr ke;s tlla" wmsßisÿ ke;s msßisÿ tlla fjkak ´k' tA
jf.a u tA iS,h wdrlaId lrkafka rcqg nfha fkdfõ" o~qjug
Nh ksidj;a fkdfõ' thdg ysß T;mam ;sfhkjd' mj flfrys
,eÊcdjla ;sfhkjd" mj flfrys nhla ;sfhkjd' thd Y%oaOdj
;=< msysg,d ksid thd i;r wmdh ms<s.kakjd'
mskaj;=ks" i;r wmdh lsh,d tlla ;sfhkjd' tAl tAldka; jQ
i;Hhla' yenehs fndfyda wh weig" lKg" kdihg" Èjg" lhg"
ukig jiÕfj,d tA ;=< muK hs thdf.a f,dalh' tA ál ;uhs
.%yKh lrf.k bkafka' wd¾H Y%djlhd Bg tyd fohla l,amkd
lrkjd' wd¾H Y%djlhd tA i;r wmdh ms<s.kakjd nqÿrcdKka
jykafia .ek we;s Y%oaOdj;a tlal' wkak tA flkd nh hs mõ
lrkakg' mõ lrkak nh ksid thd iS,h wdrlaId lrkjd'
i;amqreIhka úiska m%ixYd lrk úÈhg is,aj;a fjkjd' tA iS,h
iudêh msKsi mj;sk tlla fjkak ´k' t;fldg fmakjd fkao
iudêh ÈhqKq lsÍu msKsi YS,h wksjd¾hfhka u wjYHh nj
nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d' Wkajykafia fld< ke;s .yla
fmkak,d NsËQka jykafia,df.ka wykjd fï fld< ke;s .fya
fmd;= fyd|g yefohs o lsh,d" yefokafka keye' fld< fmd;=
fol u fyd|g ke;akï t,hla ;sfhhs o@ t,h fyd|g keye'
t,h;a fyd|g ke;akï wrgqj;a fyd|g kE' wdkak tA úÈhg
Wkajykafia foaYkd l<d is,aj;a flkla iudêh Wmojd.kakjd
lshk tl isoaO fjkjd lsh,d' tA ksid iudêh ksid m%{dj Wmojd
.kakjd lshk tl isoaO fjkjd lsh,d foaYkd l<d'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 349
tAl ksid ksrka;rfhka u iS,h wdrlaId lrkak ´k' hï
hï wjia : dj, § fkd±kq j ;a j iS , h lefvka k mq ¿ jka '
idudkHfhka fkd±kq j ;a j is , a m ohla lefvka k mq ¿ jka '
wêIaGdkhla we;s lr.kak ´k uu kej; fï jro fjkak fokafka
keye lsh,d wêIaGdkhlska iS,h ;=< msysgkak ´k' fïl wd¾H
Y%djlhdf.a ,laIKhla' thd fkd ±kqj;a j levqfKd;a ±k
±k kï lvkafka keye' fkd ±kqj;a j levqfKd;a thd kej;
is,j
a ;a fjkjd wêIaGdkfhka' tA ksid thd ÿis,j
a ;a flfkla fkdfõ
is,ajf;la' wkak tAl ksid iS,h ÈhqKq lrkak ´ks iudêh ÈhqKq
ùu msKsi'
fï úÈhg iudêh ÈhqKq lrk Y%djlhd —úfõlksiais;x˜
úfõlh weiqre lrkjd' ldh úfõlh" Ñ;a; úfõlh weiqre
lrkjd' ldh úfõlh lsh,d lsõfõ nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lrkafka" —wr[a[.f;da jd relaLuQ, .f;da jd iq[a[d.dr.f;da
jd'˜ wrKHhlg hkjd' rela fijKlg hkjd' ñks i q k a
.ejfikafka ke;s ksoyia ;eklg hkjd ldhsl j úfõlhla
thd ,nkjd' Ñ;a; úfõlh lsh,d lsõfõ fudlla o@ isf;a
tlÕnj' iudêh' mxp kSjrK hgm;a ùu ;=< ,nk udkisl
úfõlh weiqre lrkjd' —úrd. ksiais;x˜ úrd. ksiais;x lsh,d
lsõfõ fkd we,au weiqre lrkjd' ±ka wms okakjd fka o@
ioa O dkq i dß fjka k ;s f hka f ka fldfydu o@ wjfnda O fhka
nqÿrcdKka jykafia irK hkjd" YS% ioaO¾uh irK hkjd" wd¾H
ix>r;akh irK hkjd'
tA jf.a u nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d ioaOdkqidß flkd
woydf.k bka k jd ioa O dfjka ' mxp Wmdodkia l ka O h fïl
i;Hhla u hs lsh,d' mxp WmdodkialkaOh ioaOdfjka woydf.k
bkafka" i;H {dkhg meñKs,d keye' ioaOdfjkqhs woyf.k
bkafka' —ioaOy;s wêuqÉp;s˜ fï úÈhg woydf.k bkak Y%djlhdg
;uhs bkaøsh O¾u msysgkafka' wms .ksuq" thd i;r i;smÜGdkfha
bßhdm: Ndjkd lrkjd lsh,d' fldfydu o bßhdm: Ndjkdj
nqÿrcdKka jykafia úia;r lr,d ;sfhkafka@ —mqk p mrx"
NslaLfõ NslaLq .ÉPkaf;da jd .ÉPdóZ;s mcdkd;s' Àf;da jd Àf;da
jd Àf;daïySZ;s mcdkd;s ksiskafkda jd ksiskafkdaïySZ;s mcdkd;s' ihdfkda
jd ihdfkdaïySZ;s mcdkd;s' h:d h:d jd mkiai ldfhda mKsysf;da
fyda;s' ;:d ;:d kx mcdkd;s˜
350 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

weúÈk úg weúÈk nj ±k .kakjd' keje;S isák úg


keje;S isák nj ±k .kakjd' ys|f.k isák úg ys|f.k isák
nj ±k .kakjd' ie;emS isák úg ie;emS isák nj ±k .kakjd'
hï hï úÈylg lh mj;ajkjd o" tA tA úÈhg ±k .kakjd
lsh,d úia;r l<d'
—iuqoh OïudkqmiaiS jd ldhiañx úyr;s jhOïudkqmiaiS jd
ldhiañx úyr;s iuqoh jhOïudkqmiais jd ldhiañx úyr;s˜ B
<Õg fï lfha yg .ekSu;a jekiS hk iajNdjh;a wjfndaOfhka
olsñka jdih lrkjd lsh,d úia;r l<d' t;ek § yg .ekSu;a
ke;s ùu;a olskjd lsh,d lsõfõ fudlla o@ mxp Wmdodk
ialkaOfha yg .ekSu hs thd olskafka' mxp Wmdodk ialkaOfha
ke;s ùu hs ols k a f ka ' fudlo ms k a j ;= k s " wd¾H Y% d jlhd
mxpWmdodkialkaOh .ek okakjd' fï lh mj;ajk úg thd
rEmh ms<sn|j úuikjd' fï rEmh keiS jekiS hk tlla' i;r
uyd Od;=kaf.ka yg.;a; tlla lsh,d úuikjd' isref¾ p,khla
muKhs lsh,d olskjd'
tA jf.a u ú£u .ek;a úuikjd' ±ka fï mskaj;=ka myiq u
bßhõfjka fka o jdäjqfKa@ ±ka bßhõ lShlg udrel<d o@
±ka áflka ál ú£u fjkia jqKd fka o@ ±ka myiq u bßhõfjka
fka o bkafka@ ;j mehla folla ysáfhd;a mj;ajkak mq¿jka o
Th iem ú£u@ neye' wdfhu;a fjkia fj,d hkjd' myiq hs
lsh,d w,a,.kak bßhõj ÿlla fj,d .sys,a,d' fudlo tA myiq
hs lsh,d uq<d jqfKa@ iem ú£uhs t;ek ;snqfKa' t;ek § wms
bßhõj udre lrk fldg ú£ula we;s jqKd' t;ek bßhõj ;=<
iemhla wmsg ±kqkd' tA myi ;=<ska we;s jqK iemh ;=< wms
ysáhd' Bg miafia wms tA iemh y÷kd .;a;d' wdkak tA iemh
áflka ál fjkia fjkak .;a;d' fjkia fjkfldg tA;a wms
y÷kd.;a; o keoao@ y÷kd.kakjd' thd olskjd fï fjkia fj,d
hk fohla lsh,d yg .kak wdldrh;a ke;s fjk wdldrh;a
olskjd'
mskaj;=ks" hula ksid iemla kï we;s fjkafka tAl ;uhs
±k .kafka' ±k .kakjd lshk tl ;uhs ú[a[dKh lsh,d
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lf<a' fudkj o ±k.kafka@ iem
±k .kakjd" ÿl ±k .kakjd" WfmalaLdj ±k .kakjd' iemhla
we;s jqKd u iemh ±k .kakjd tA fj,djg ÿla ú¢kak mq¿jka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 351
o@ ú¢kak úÈhla keye' Tn ÿlla ±k .kak úg iem ú¢kak;a
neye' fudlo@ tA t;ek ;udf.a jiÕfha mj;ajkak fohla kE'
;sfhkafka fya;=kaf.ka yg .;a;= fohla' fïl olskjd ±lSu
;=< rEm" fõokd" i[a[d" ixLdr" ú[a[dK lshk Wmdodk
ialkaO my flfrys fkd wef,kjd' —úrd. ksiais;x˜ úrd.h
weiqre lrkjd'
mskaj;=ks" wdkkao iQ;% foaYkfha § nqÿrcdKka jykafia úia;r
lf<a fldfydu o@ —wksÉpdkqmiais wiaiisiaidóZ;s islaL;s˜ wks;H
±k.ks ñ ka wdYa j di lrkjd ls h ,d' B <Õg úia ; r l<d'
—úrd.dkqmiais wiaiisiaidóZ;s islaL;s˜ fkd wef,ñka wdYajdi
m%Yajdi lrkjd lsh,d' fkd we,S isákafka mxp WmdodkialkaOhg'
wehs mskaj;=ks" wks;Hh ±lafla Wmdodk ialkaO mfya' tA ksid
uu h" uf.a h" uf.a wd;auh hs lsh,d olskafka kE' thdg mq¿jka
fjkjd i;r i;smÜGdkh ;=< is; tlÕ lr.kak' tA wjia:dfõ
§ iudê bkaøsh ;uhs ÈhqKq fjkafka' wdkak tA úÈhg olsk flkdg
l<lsÍula" ikais£ula" flf<ia m%ydKhùula we;s fjkjd" fkd
we,Sula we;s fjkjd" ksjk wruqKq fjkjd' iuyr úg ±ka
ysf;kak mq¿jka wms fldfydu o ´l lrkafka lsh,d'
tfyu ys;kak tmd fudlo mskja ;=k"s fï f,dalfha nqÿrcdKka
jykafiaf.a O¾uh wefykafka ke;s msßi u hs jeä' Tng fï
O¾uh wefykjd" Tn fï O¾uh .ek Y%oaOdj yß msysgqjd f.k
bkakjd' b;ska fï O¾uh ;=< ÈhqKqjla we;s lr .kak nE lsh,
miq;eú,s fjkak ´k keye'
tl wjia:djl § iajdñka jykafia kula Ndjkd lr,d
iudêhla jevqfKa keye' lef<ag .syska w~kak mgka .;a;d
—wfka ux ±ka fldÉpr ld,hla Ndjkd l<d o" ;du iudêh
keye˜ lsh,d' —uu ±ka Ôúf;a ke;s lr .kak tl fyd|hs˜
lsh,d ys;=kd' jDlaI ÈjHdx.kdjla t;ekg meñKs,d w~kak
.;a;d' iajdñka jykafia ne¨jd ljqo fï lef<a w~kafka lsh,d'
—fudlg o w~kafka˜ lsh,d weyqjd' b;ska ÈjHdx.kdj lshkjd" —
Tn jykafia ksjk ,nkak w~kjd kï uu;a ksjk ,nkak u hs
w~kafka˜ lsõjd' iajdñka jykafiag f;areKd' Ndjkd lr,d ry;a
jqKd' tAl ksid w~,d" miq;eú,s fj,d" ÿla fj,d ksjka ud¾.fha
.uka lrkak mq¿jkalula keye' ksjk lrd hkak ;sfhkafka
ù¾hfhka" W;aidyfhka" nqÿrcdKka jykafia ms<sn| j Y%oaOdj
352 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

we;s lr f.k" tA O¾uh Y%jKh lr,d" iS," iudê" m%{d ÈhqKq


lsÍu ;=<ska' miq;eú,s fj,d lrkak mq¿jka fohla keye' bkaøsh
O¾u ÈhqKq lrkak ;sfhkafka wkak tA úÈhg'
iudê bkaøsh .ek nqÿrcdKka jykafia foaYkd lf<a OHdk
y;r yeáhghs' mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d
m<uqjeks OHdkhg iujÈkak kï wdjdi uþpßh ÿre lrkak
lsh,d' wdjdih lsõfõ" ksji" l=áh" wdrduh jdih lrk ;ekg
uiqre hs' B <Õg l=, uþpßh ÿre lrkak lsõjd' l=,hka flfrys
mj;s k uiq r elu ÿre lrka k ´k ls õ jd' l= , hka g ;s f hk
uiqrelu lsõfõ kEoEhskag" odhlhskag" ys; ñ;=rkag ;sfhk
uiq r elu' ±ka l,a m kd lr,d n,ka k ;uka g yeu od u
uq K .efyk hd¿fjla bka k jd' ±la l u fyd|g ys k d fj,d
fldfydu o lsh,d l;d lrkjd' b;ska ojil fï hd¿jdg fjk;a
flfkla uqK.eys,d th;a tlal l;d lr lr bkakjd' tod yskd
jqfKa keye' fudlo ysf;kafk@ ÿlla ysf;kjd' Bg miafia
fudlo lrkafka@ fla<ula lsh,d ì|jkjd' l=,hka flfrys uiqre
hs' l=,uþpßh ÿrelr,d odkak lsõjd' ys;ska wêIaGdk lrf.k
bkak tmd lsh,d foaYkd l<d' flfkla tlal ys;j;a fjkj kï
O¾udkql+, j ys;j;a jqKyu fyd|g u m%udKj;a' Bg jeäh
wjYH keye'
tA jf.a u ÿre lrkak ´k j¾K uÉPßh' j¾Kj;a j
yev.kakjk tl Bg we,S jdih lrk tl ÿre lrkak lsh,d
foaYkd l<d' wms fndfyda ld,hla lf<a lh irik tl' fï lh
;uhs /l .kak yeÿfõ' b;ska mskaj;=ks" tfyu flkdg ksjka
u. jeys,d hkjd lsh,d nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d' B
<Õg foaYkd l<d ,dN uþpßh' ,dN i;aldrj,g ;sfhk uiqrelu
ÿre lrkak lsh,d foaYkd l<d' tl wjia:djl § mskaj;=ks"
nqÿrcdKka jykafia tla;rd jkdka;rhlg jevu l<d .ula
<Õ ;sfhk' ±ka mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia hï m%foaYhlg
jäkjd lsh,d' ;SrKh lrk fldg fhdÿka .Kkdjla ÿßka tA
ud¾.fha wukqiaihka bj;afj,d hkjd' tA jf.a u Èhldjka j;=r
;sfhk m%foaYj,g wefokjd jf.a ñksiqka tA ud¾.hg /ia fjkak
mgka .kakjd' wdkak tA jf.a u Wkajykafia wr uy jk ,eyeng
jeähg miafia ñksiqka wefokak mgka.;a;d tA m%foaYhg' tA ldf,a
Wmia:dk lf<a kd.s; iajdñka jykafia' b;ska mskaj;=ks" ñksiaiq
weú;a uyd yçka f>daId lrkak mgka.;a;d'
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 353
nqÿrcdKka jykafia úuiqjd —fudlla o Th ioaoh˜ lsh,d'
kd.s; iajdñka jykafia W;a;r fokjd' —Nd.Hj;=ka jykai"
f.dvdla ñksiaiq /ia fj,d bkakjd Tn jykafia neyeolskak'
lk foaj,a" fndk foaj,a wrf.k' tA fj,dfõ nqÿrcdKka jykafia
foaYkd l<d' Th wiQÑ iemhg ;:d.;hka tlajkafka ke;s nj'
Th wiQÑ iemhg ;:d.;hka jykafiaj hg lr f.k hkakj;a
neß nj' ±ka n,kak mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia <Õg hï
flfkla O¾u ldrKdjla wykak wdjd kï Wkajykafia ljodlj;a
tfyu lshkafka keye' Wkajykafia msßksjkamdk fj,dfõ § mjd
O¾uh wykak wdmq' iqNøg mjd O¾uh foaYkd lrkak tkak
lsh, hs wdkkao iajdñka jykafiag jodf<a' tAl ksid m<uqjeks
OHdkh Wmojd .kak ,dN i;aldr flfrys we;s uiqre nj ÿre
lrkak wjYH hs lsh,d jod<d' B <Õg ÿre lrkak lsõjd O¾u
uþpßh' fï uiqrelï my ÿre lr,d ;uhs m<uq jk OHdkh
Wmojd.kak ;sfhkafka'
wms uq,ska i|yka lf<a" nqÿrcdKka jykafia iudê bkaøsh
yeáhg foaYkd lr,d ;sfhkafka OHdk y;r lsh,d' ±ka wms fï
OHdk y;r .ek tAjdfha ,laIK .ek nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lr,d ;sfhk wdldrh .ek bf.k .ksuq' m<uq jk OHdkh ;=<
ú;la; úpdr ;sfhk úfõlfhka yg.;a; mS%;shla iemhla ;sfhk
nj ;uhs nqÿrcdKka jykafia foaYkd lf<a' tA OHdkh ;=< wl=i,
O¾u keye' —úfõÉfÉj ldfïys úfjÉp wl= i f,a y s Oïfïys ˜
lduhkaf.ka fjka fj,d wl=i, O¾uhkaf.ka fjka fj,d ksjk
wruqKq lrf.k hs jdih lrkafka i;r i;smÜGdkh ;=<' tA
OHdkfha iajNdjh .ek Wkajykafia Wmudjla foaYkd l<d' tA
ldf,a YÍrfha .dkak inka yeáhg i÷ka l=vq jf.a fnfy;a
;uhs Ndú;d lr,d ;sfhkafka' b;ska fï i÷ka l=vqj,g j;=r by
byd fyd|g wkkjd' fufyu wkk fldg fï l= v q wf;a
;ejfrkafk;a keye' Ndckfha ;ejfrkafk;a keye' tA jf.a u
je.sfrkafk;a keye' tA l=vqj, f;;a fkd jqK ;ekl=;a keye'
wdkak tA jf.a ;uhs m<uqjk OHdkh uq¿ lh u mS%;s iqLfhka
f;;a lrkjd lsh,d nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d' yd;amiska
u mS%;s iqLfhka f;ukjd lsh,d Wkajykafia foaYkd l<d' hï
flfkla fï OHdkhg iujÈk fldg thd fï mS%;sh ±k .kakjd
lsh,d foaYkd l<d' fï ;=< wm%udK iemhla ;sfhkjd lsh,d
±k .kakjd lsh,d foaYkd l<d' tA jf.a u fï OHdkh u;= o
354 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

iem úmdl ,nd fok nj ±k.kakjd lsh,d foaYkd l<d' tA


jf.a u mxp kSjrKj,ska is; ksoyia fjk nj ±k .kakjd
lsõjd' flf<ia m%ydKh fjk nj;a ±k .kakjd lsh,d foaYkd
l<d'
B <Õg mskaj;=ks" Wkajykafia ú;la; úpdr ixis¢, is;
;=< Ydka; njla we;s wruqK ;=< u is; tlÕ fjk' ú;la;
úpdr ke;s iudêfhka yg.;a;= mS%;shla iemhla mj;sk" fojk
®dkh .ek Wmudjls k a fmka k q j d' Tka k úYd, c,dYhla
;sfhkjd' Wkajykafia foaYkd lrkjd tA c,dYhlg W;=ßka c,h
tkafk;a keye' ol=Kska c,h tkafk;a keye' kefÕkysßka c,h
tkafk;a keye' ngysßka c,h tkafk;a keye' kuq;a tA c,dYfha
m;=f,a W,am;lska tA c,dYh isis,a lrkjd jf.a wOHd;auh ;=<
u is; msysg,d tA ;=<ska ldhsl udkisl iemh ,efnk nj' ;=ka
fjks OHdkh .ek foaYkd lf<a mS%;shg ;sfhk we,au ÿre lr,d
WfmalaIdj ;=< jdih lrk njhs' fyd|g isysh;a ;sfhk ldhsl
j iqjhl=;a ú¢k tA OHdkhg wd¾hhka jykafia,d lshkafk fyd|g
isyskqjK mj;sk iem úyrKh lsh,hs' Wkajykafia tAlg;a
Wmudjla foaYkd l<d' Tkak" ú,la ;sfhkjd tA úf,a j;=r hg
fk¿ï u,a ;sfhkjd' j;=r hg u,a isis,afj,d ;uhs ;sfhkafka'
kuq;a tA c,h fk¿ï u, iuÕ tla fj,d keye' wr lvodishla
f;uqjd jf.a fj,d keye' wkak tA jf.a ;=ka jk OHdkh .ek
f;areï .kak lsh,d nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d' mS%;sh
iem ;sfhkjd' tAj;a iuÕ tl;= fj,d keye' fyd|g isysh kqjK
;sfhkjd lsh,d jod<d'
y;rfjks OHdkh .ek;a foaYkd l<d' iemhg ;sfhk we,au
ÿre lr,d —ÿlaLiai p mydkd˜ ÿlg ;sfhk .eàu;a ÿre lr,d
od,d l<ska u udkisl fidïki fodïki w;yer,d ÿla iem
ke;s msßisÿ WfmalaIdjg meñK jdih lrk nj' nqÿrcdKka
jykafia Wmudjla foaYkd l<d' hï flfkla ysfia b|ka my<g
iqÿ froaola fmdrjd f.k bkakjd jf.a lsh,d' wkak tA jf.a fï
flkd fyd|g WfmalaIdj ;=< msßisÿ Ndjhg m;a fj,d jdih
lrkjd lsh, hs nqÿrcdKka jykafia fmkajd jodf<a'
b;ska mskaj;=ks" fï msßisÿ WfmalaIdj ;=< flfkl=g h:dN+;
{dkh Wmojd .kak mq¿jka' tAl fka mskaj;=ks" nqÿrcdKka
jykafia foaYkd lf<a iem ú£u ÿlla jf.a n,kak" ÿla ú£u
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 355
W,la jf.a n,kak" WfmalaIdj wks;Hh hs lsh,d n,kak lsh,d'
fudlo WfmalaIdj ;=< wúoHd wkqih nei .kakjd' i;rjeks
OHdkfha § WfmalaIdj ;=< úoHdj WmÈkjd lsh,d nqÿrcdKka
jykafia foaYkd l<d' yenehs wd¾hh Y%djlhdg ;uhs ksjk
wruqKq lr f.k fï OHdk Wmojd.kak mq¿jka fjkafka'
b;ska mskaj;=ks" ±ka wmsg f;afrkjd fkao fï O¾u ud¾.hg
uq,ska u ioaOdfjka ;uhs msúfikak ;sfhkafka' áflka ál .eUqrla
lrd .uka lrkjd' wdkak tA Y%djlhd ;uhs ;uka ,nd.;a;= ukqii a
Ôú;fha Wmßu m%fhdack ,nd.;a flkd' fudlo mskaj;=ks" hï
flfkl=g iq¿fjka yß fï bkaøsh O¾u we;s jqfKd;a tAl wdfha
msßfykafka keye' tA ksid thd i;r wmdhg jefgk iajNdjh
blaujmq flfkla fjkjd' fï mskaj;=ka fyd|g wy,d we;s
nqÿrcdKka jykafia msßksjkamdkak wdikak ldf, È foaYkd l<d'
—mßmlafld jfhda uhayx mß;;a;x uu Ôú;x mdydh fjda
.ñiaidñ l;xfï irKu;a;fkda' wmamu;a;d iksukaf;d iqiS,d
fyda: NslaLfjda" iqiudys; ixlmamd - iÑ;a; ukqrlaL: fhda buiañx
Oïuúkfha wma m u;a f ;da úyia i ;s ' mydh cd;s i xidrx -
ÿlaLiaika;x lßiai;s'˜ Wkajykafia foaYkd l<d' —uyfKks" uu
±ka f.dvla jhihs' Ôj;a fjkak ;sfhkafka ;j ál ld,h hs'
Thd,d ish¨ fokd u w;yer,d hkjd lsh,d foaYkd l<d' ug
uu msysg yod.;a;d' tA ksid wm%ud§ j isys we;s j" is,aj;a j
bkak' n,kak mskaj;=ks" Wkajykafia Y%djlhkag is,aj;a fjkak
lsh,d wK lf<a keye' b,a,Sula l<d uyd lreKdfjka" is,aj;a
j bkak uyfKks" lsh,d' uyfKks" is; iudêu;a lr .kak'
;ukaf.a ys; /l .kak' hïlsis flfkla fï O¾u úkfha" wm%ud§
j yeisrefKd;a fï crd urK ÿl w;ayer,d" ÿlaÅ; jQ ixidfrka
tf;rg hkj lsh,d foaYkd l<d'˜ fïl nqoaO jpkhla' fï
f,dalh ms<sn| j mßmQ¾K jegySula ;snqKq wmf.a Ydia;Dka
jykafia úiska foaYkd l< fohla' Wkajykafia foaYkd lf<a
is,aj;a fjkak" is; iudêu;a lr .kak ;ukaf.a is; /l .kak'
tA úÈhg bkak flkd fï O¾u úkfha yeisfrk úg ixidfrka
tf;r fjkjd lsh,hs'
b;ska mskaj;=ks" wms ish¨ fokdu;a l,d;=rlska uqK.eyqk
nqoaO Ydikh;a fï ukqiai Ôú;h;a m%fhdackhg wrf.k ioaOd"
ù¾H" i;s" iudê" m[a[d lshk bkaøsh O¾u ÈhqKq lr f.k fï
356 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ilia jqK ish¨ u foa wks;H hs ÿl hs' wkd;au hs lsh,d


wjfndaOfhka u w;ayer,d fï f,daflka ksoyia ù ,nk wud uy
ksjka Ydka;sh CId;a CId;a lr.kakjd lsh,d wêIaGdkhla we;s
lr .kak'
idÿ æ idÿ ææ idÿ æææ
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 357

.re;r uyd ix>r;akfhka wjirhs'


Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
wm fï .uka lrkafka crd-urKj,ska msß ixidr .ukla'
Wmka flkdg crd urKj,ska f;dr fohla ke;s nj nqÿrcdKka
jykafia foaYkd fldg jod<d' mskaj;=ks" Th jpkfha w¾:h
fyd|g ys;g .kak' tA w¾:h ;=< lsñ§ n,kak Wmka flkdg
crd-urKj,ska f;dr fohla kE' n,kak" we;a;g u Wmka yeu
flfkl=gu Th fol fkao Wreu' Ôú;fha § ,efnk foaj¨;a
Th jf.hs' ,efnk foaj¨;a wysñ fj,d hkjd'
ms k a j ;= k s " fï ixidr .ufkÈ wmg ldrKd folla
,efnkjd yeu foal u' fïl ;uhs Ôú;fha yenE u ßoauh"
yenE u kdoh'
² bm§u - urKh
² fh!jkh - crdj
² <x ùu - wE;a ùu
² yuq ùu - fjka ùu
² tla ùu - ÿria ùu
² f.dv keÕSu - ì| jeàu
² wdiajdoh - wd§kjh
358 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ixidr .ufka Th ßoauh ;sfhkjd' we;a;g u mskaj;=ks"


Th lshmq yeu ldrKhlg u wr úreoaO foa iïnkaO hs' by;
i|yka jkafka Ôú;fha yenE u ßoauh hs' wmg Wreu jkafka
Th folhs' tA;a wms n,dfmdfrd;a;= jkafka"
urKfhka f;dr Wm;la
crdfjka f;dr fh!jkhla
wE;a ùfuka f;dr <x ùula
fjka ùfuka f;dr yuq ùula
wd§kjfhka f;dr wdiajdohla'
kuq;a mskaj;=ks" Tkak Th n,dfmdfrd;a;=j ksihs wmg
ixidrfha fndfyda ÿla ú¢kakg isÿ fj,d ;sfhkafka' tAl yßhg
fï jf.hs' wms b,a,kjd jfuka f;dr ol=Kla' fyd|hs ,nkak
mq¿jka o@ fyd|g ys;, n,kak' jfuka f;dr ol=Kla ,nkak
nE' fya;=j ju mj;skafka ol=Kla we;s ;ek' ol=K mj;skafka
jula we;s ;ek' yenehs u;l ;nd .kak" Ôú;fha Th fol u
,efnkjd lsh,d' ^tA lshkafka Wm; - urKh wd§ wr lshQ
wdldrfha& wms tA fol u i;=áka ndr .; hq;= kE" nqÿrcdKka
jykafia fmkajd ÿka ud¾.h ;=<ska wm Wm;;a w;ay< hq;= hs'
urKh;a w;ay< hq;= hs' mskaj;=ks" fïl ;uhs yenE u ksoyi'
mskaj;=ks" nqÿrcdKka jykafia i;a;sia fndaêmdCIsl O¾u
foaYkd fldg jodf<a Th wjq,a iy.; wiykh u b;=re lrk
ixidrfhka ksoyia jk l%uh yeáhg hs' fndaêmdCIsl O¾u wfma
Ôú; ;=< we;s fjk fldg wmg fmfka ú fï follg ueÈ jqK
ixidr .uk wjika fjk yeá'
mskaj;=ks" fï Tng lshd fokakg n,dfmdfrd;a;= jkafka
i;a;sia fndaêmdCIsl O¾uj, i|yka fjk" bkaøsh O¾u fldgfia
tk m%{d bkaøsh .ekhs' fï ud;Dldj .ek lshefjk w;f¾ u
;j ;j;a O¾u lreKq .ek uu Tn j ±kqj;a lrkjd' mskaj;=ks"
fu;ek lshefjk m%{d bkaøsh h wd¾H ud¾.hg whs;s tlla'
m%{d bkaøshh wd¾H Y%djlhdf.a Ôú;hg noaO fjkjd' fldáka
u lSfjd;a m%{dj Ôú;fha wx.hla njg m;a fjkjd' u;l ;shd
.kak m%{dj noaOjqK Ôú;h msßfykafka kE'
m%{d bkaøsh .ek lshkakg l<ska ;j;a m%{djla .ek
lshkak leu;s hs' wlaLK iQ;%fha § nqÿrcdKka jykafia foaYkd
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 359
fldg jod<d O¾uh wjfndaOhg iqÿiq flkd iqNdis;" ÿ¾Ndis;"
fyd| krl f;areï .ekSfï m%{djlska bkak u ´k nj' b;ska
Th m%{dj ke;s j f,daflda;a;r m%{d bkaøsh we;s lr .kak nE'
fufyu n,k fldg m%{dj fohdldr hs'
1' idudkH f,!lsl m%{dj'
2' f,daflda;a;r m%{dj'
nq ÿ rcdKka jyka f ia foa Y kd lr,d ;s f nkjd idudkH
m%{dfjka hq;= jkakg fya;= jk l¾uh .ek' tA ;uhs Y%uK"
n%dyauKhka <Õg .sys,a,d úúO lreKq .ek wid ±k .ekSu"
m%Yak lsÍu" .eg¿ úi|d .ekSu' kej;;a u;l ;nd .kak'
idudkH f,!lsl m%{dj ke;s flkdg flfiaj;a wd¾H m%{dj
,nkakg neß nj'
wd¾H m%{dj .ek" m%{d bkaøshh .ek nqÿrcdKka jykafia
foaYkd lrkafka fï wdldrfhka' n,kak nqÿrcdKka jykafia
kula l,d;=rlska my< fj,d foaYkd fldg jodrK nqÿ iiqkg
u iSud jQ fï joka fm< wikakg ;rï wms jdikdjka; jqKd'
—l;u[ap NslaLfõ m[a[skaøshx bO NslaLfõ wßh idjflda
m[a[jd fyda;s Woh;a: .dñkshd m[a[dh iukakd.f;d wßhdh
ksífíêldh" iïudÿlaLlaLh.dñkshd' fida box ÿlaLkaZ;s h:dN+;x
mcdkd;s' zwhx ÿlaL iuqofhdaZ;s h:dN+;x mcdkd;s' zwhx ÿlaL
ksfrdafOdaZ;s h:dN+;x mcdkd;s' zwhx ÿlaL ksfrdaO .dñkS mámodZ;s
h:dN+;x mcdkd;s' box jqÉp;s NslaLfõ m[a[skaøshx˜
mskaj;a uyfKks" m%{d bkaøsh lshkafka fudlla o@ mskaj;a
uyfKks " fuys ,d wd¾H Y% d jlhd f,da l fhys yg .ekS u ;a "
jekeiSu;a olsk" wd¾H jQ l<lsÍu we;s lr jk" ukd fldg ÿla
CIh lrk m%{dfjka hq;= fjkjd' fyf;u —fï wd¾H i;Hhla
jYfhka mj;sk ÿlhs˜ lshd mj;sk wdldrfhka u wjfndaO lr
.kakjd' —fï wd¾H i;Hhla jYfhka mj;sk ÿfla yg .ekSu˜
lshd mj;sk wdldrfhka u wjfndaO lr .kakjd' —fï wd¾H
i;Hhla jYfhka mj;sk ÿflys ksfrdaOh˜ lshd mj;sk wdldrfhka
u wjfndaO lr .kakjd' —fï wd¾H i;Hhla jYfhka mj;sk ÿl
ke;s lrk jev ms<sfj,˜hs lshd mj;sk wdldrfhka u wjfndaO
lr .kakjd'
360 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

mskaj;=ks" n,kak m%{d bkaøsfha iajNdjh' fï m%{d bkaøshg


yenEjg u fï f,dalfha ;sfnk h:d¾:h olskakg mq¿jks' fï
f,dalfha ;sfnk yeu fohl u h:d¾:h ;uhs yg .ekSu yd
jekeiSu m[ap Wmdodk ialkaOh lshkafka yg .kakd iajNdjh
we;s" jekeiSu iajNdjfldg we;s fohla' b;ska m[ap Wmdodk
ialkaOh lsõjyu f,dalh u whs;s hs' wdh;k" Od;= .ek;a Th
ál u hs' yeu fohl u yg .ekSu" jekeiSu ;sfnkjd' fï m%{d
bkaøsh ;=<ska wmg iuia;hla jYfhka ish,af,ys yg .ekSu"
jekeiSu olskakg ,efnkjd' m%{d bkaøsh my< jqK flkd ish,a,
u yg .ekSu" jekeiSu iajNdjfldg we;s nj olskjd' tll fï
,ËK ±l,d wks;a tAjd ks;H hs j;a o iuyrla wks;H hs" iuyrla
ks;H hs j;a o lsh,d iel we;s lr.kafkl= fjkafka keye'
fldáka u lSfjd;a fï —Woh;a:.dñkS m%{dj˜ lshkafka wks;H h
olskakg iu;a m%{dj' mskaj;=ks" n,kak f,dalfha iEu fohlg
u we;s njla yd ke;s njla ;sfhkjd' yeu fohl u úkdYhla
;sfhkjd' mqgqj lshk jpkh;a tlalu ;sfhkjd mqgqfjka f;dr
njl=;a' mqgqjg jvd fjkia fohl=;a we;s nj" Th úÈyg yeu
fohla .ek u'
fldáka u lsõfjd;a f,dalfha uQ,sl isoaOdka;h ´lhs' yg
.ekSu" jekeiSu' julska f;dr j ol=Kla ke;' ol=Klska f;dr
jula ke;' f,dalh wmg fmfkkafka meje;aula yeáhg hs' tA;a
wms ujk f,dalh fldhs ;rï iqkaor jqK;a" fldhs ;rï wdorKSh
jqK;a f,dalh ì| jefgkjd'
mskj
a ;=k"s fldfydu lSj;a mj;sk f,dalhla kï wmg ,nkak
u nE' yeu foal u oajh;djhla ;sfhkjd' mqgqj - mqgqfjka f;dr
nj" fïih - fïifhka f;dr nj" Th úÈyg ;uhs hï wdiajdohla
fõ o" th wd§kjfhka f;dr j kï ,nkakg nE' wdiajdoh ;sfhk
yeu fohl u wd§kjh ;sfhkjd' fudlo" wms wdiajdoh ,nkafka
wks;H iajNdj fldg .;a fohlska'
uu ´lg iïnkaO lr,d b;=re ldrKhla lshkakï' ±ka
n,kak Th wyig w; Èla lr,d hd{d lrk wh b,a,kafka
iodld,sl wdiajdoh' urKh ke;s Wm;la" crdj ke;s fh!jkhla'
fldÉpr fudavlula o@ iajNdjfhka u ju lsh,d me;a;la .ek
l:d lrkak mq¿jka" ol=K lsh,d me;a;la ;snqfKd;a' b;ska
wd§kjfhka f;dr wdiajdohla" urKfhka f;dr Wm;la" crdfjka
f;dr fh!jkhla" ÿflka f;dr iemhla fldfydu ,nkak o@
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 361
b;ska m%{d bkaøsfha —Woh;a:.dñkS m%{dj˜ ,nmq flkd
Th úÈfya h:d wjfndaOhlg tkjd' yenEjg u ms k a j ;= k s "
Ôú;fha we;a; u we;a; olskakg mq¿jka Th lshmq m%{djg hs'
m%{dj lshkafka weila' tA wei ;uhs we;a; olskafka' m%{dj
lshkafka wdf,dalhla' tA wdf,dalh ;uhs yeu fohla u úksúo
hkafka'
mskaj;=ks" tA jf.a u m%{d bkaøsh ,nmq flkd wd¾H jQ
l<lsÍfuka hqla; fjkjd' fï l<lsÍug fya;=j wjfndaOh'
we;a;g u h:d¾:h ±lmq ksihs l<lsfrkafka' ñßÕ=j ñßÕ=j
yeáhg u ±lmq flkd wdfhu;a /jfgkafka kE jf.a" yenEjg
u h:d¾:h ±lmq ksid l<lsfrkjd' ñ;=re fjia .;a flfkla
;ud urkakg f;a fldamamhg ji tl;= lrkjd ±lmq flkd tAl
±l, u l<lsÍu we;s lr .;a;d jf.a' yeu foal u ls%hdj,sh
úksúo ±lal flkd yeu foalg u wjfndaOfhka l<lsfrkjd'
tlla fkd j" lSmhla fkd j ish,a, u l<lsßh hq;= foaj,a lsh,d
wjfndaO lr .kakjd' fï l<lsÍu fYdalh we;s lrjk tlla
fkd fjhs' fï l<lsÍu ;=< we;s jkafka mS%;shla" iekiqula"
ieye,a¨jla' fudlo fï l<lsfrkafka@ wdÈkj ±l, hs'
ldrKhla u;la lr,d foka k ´k' fï O¾u ud¾.h
ms<sme§u ;=< lsis f,ilska j;a Ôú;h md¿fjkafka kE' Tn ys;k
úÈyg ;ks fjkafka kE' Tng ysf;aú fï O¾u ud¾.fha ;sfhkafk
w; yer,d - ÿlska isàula nj' tfyu kE" fï w; yer,d i;=gq
fjk ud¾.hla' u;l ;nd .kak nqÿrcdKka jykafia foaYkdfldg
jodf<a —ÿlaL ksfrdaOh"˜ tA i|yd jk ud¾.h' ´l úNd.hg;a
,sh,d biaflda,fha§;a bf.k f.k" miafi lshkafk fldfydu o@
is,a /lafld;a" nK Ndjkd lf<d;a Ôú;h lvdlmam,a fõú"
wirK fõú lsh,dhs' n,kak fldÉpr jer§ula o@ nqÿrcdKka
jykafia wmg fmkajd ÿkafka' —ÿlaL ksfrdaOh" ÿlaL ksfrdaO .dñkS
m%{dj'˜ fï ksid O¾u ud¾.fha lsh, fok wd¾Hh l<lsÍu
lsh,d lshkafk;a Tfí ysf;a we¢,d ;sfhk Ñ;%hg wod< ÿlanr
l<lsÍu kï fkdfjhs'
mskaj;=ks" m%{d bkaøsfha ;j;a ,laIKhla nqÿrcdKka
jykafia foaYkdfldg jod<d' —iïudÿlaLlaLh .dñkshd˜ lsh,d'
n,kak tys f;areu ukdfldg ÿla wjika lsÍfï m%{dj' mskaj;=ks"
fï f,dalfha ÿla ke;s lrkak úúO l%u ;sfhkjd' we;eï tAjdf.ka
362 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ÿl b;d ÿ¾j, úÈyg ;djld,sl j ke;s fjkjd' wdydrfhka


nv.skak" fí;afya;a j,ska f,vfrda." Th úÈyg we;eï tAjd
fldfydug;a ÿla wjika fkd jk ñ;Hd o¾Yk' tA;a yenEjg u
ÿla wjika lrkakg Th tl l%uhlaj;a iu;a kE' f,daflda;a;r
m%{dfjka fï lshk m%{dfjka f;dr iS,h" iudêh mjd" mqKH
l¾u mjd ál l<lg hs ÿl ke;s lrkafka' kuq;a wd¾Hh m%{dj
,enQ ojig tA m%{dj ukd fldg ÿla ke;s lrkakhs fhduq fj,d
;sfhkafka'
b;ska Tn f;areï .kak fï m%{dj ,nmq flkd p;=rd¾H
i;Hh f;areï .kafka zwe;s yeáfhka uZ hs —N+;˜ mj;skafka hï
fia o" —h:d˜ tA wdldrfhka u wjfndaO lr .kakjd' fï wjfndaOh
;j;a tla oDIaáhla fkfjhs' ;j;a tla u; jdohla fkdfjhs'
;j;a tla l,ams;hla" woyila" ixl,amhla" weoySula fkfjhs'
fï wjfndaOh —h:dN+;˜ tA lshkafka mj;skafka hï fia o tA
wdldrfhka u" ,nk tlla'
mskaj;=ks" fï f,dalfha yenE iajNdjh olskak mq¿jka fï
h:dN+; {dkfhka" wd¾Hh m%{dfjka' O¾ufha m%{dj .ek i|yka
fjkjd fufyu' —m% { djg iudk wdf,da l hla ke;˜ ls h ,d'
—k;aÓ m[a[d iud wdNd˜ we;a;g u ysre t<shg;a nE fka we;eï
jia;= úksúo hkag' w÷re fyjke,s ysre we;s ;ekaj, uefjkjd"
jia;=j,g m;s; fj,d' m%{d wdf,dalh tfyu kE' yeu fohla u
úksúo olskjd' újD; j olskjd'
mskaj;=ks u;l ;shd.kak" f,dalfha h:d¾:h ljodj;a fï
weig olskak nE' lK" kdih" Èj" lh" uki ;=<;a olskak nE'
h:d¾:h olsk wei m%{dj hs' uki ÈhqKq lr,d m%{dj tl;=
lsÍfukqhs h:d¾:h olskafka' fï wdh;k yh whs;s f,dalhg hs'
f,dalh wi;H hs' fï ksid we;a; olskafka m%{dj hs' f,!lsl
m% { dj f,da l fha fndfyda fofkl= g ;s f hka k g mq ¿ jka ' tA ; a
f,daflda;a;r m%{dj msysgkafka wd¾Hh Y%djlhkag ú;r hs'
f,dalfha fndfyda fofkla m%{dj lsh,d yiq fj,d ;sfhkafka
wdh;k yhg hs' wdh;k yh w;ßka tllg hs' fï yskaod f;areï
.kakg ´kE m%{dj lshkafka w;s iqúfYaIs jQjla'
m%{d bkaøsh .ek fï jf.a lreKq;a nqÿrcdKka jykafia
foa Y kd lr,d ;s f hkjd' hfula m% { d bka ø s h fha iuq o h;a
wia;x.uh;a" wdiajdoh;a wd§kjh;a" ksiairKh;a h:dN+;fhka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 363
wjfndaO lr .kakjd kï fyf;u fida;dmkak wd¾Hh Y%djlfhl=
nj" ÿ;sh fida;dmkak iQ;%fha § nqÿrcdKka jykafia foaYkd fldg
jod<d' n,kak" m%{dfõ;a ;sfhkjd iuqohla" wia;x.uhla"
wdiajdohla" wd§kjhla" ksiairKhla'
mskaj;=ks" m%{dj lsh,d lshkafka we,S isáh hq;= ks;H fohla
fkfjhs' m%{dj wks;H fohla" m%{dj úiska isÿ lrkafka i;Hh
wjfndaO fldg ksjk fmkajd §u hs' ÿl wd¾H i;Hhla nj fmkajd
§u hs" ÿfla yg .ekSu wd¾H i;Hhla nj fmkajd §u hs' ÿfla
ksfrdaOh wd¾H i;Hhla nj fmkajd §u hs' tA i|yka jk ud¾.h
wd¾H i;Hhla nj fmkajd §u hs' ÿl wjfndaO l< hq;= nj
fmkajd §u hs" ÿflys yg .ekSu m%ydKh l< hq;= nj fmkajd
§u hs' ÿflys ksfrdaOh idCId;a l< hq;= nj fmkajd §u hs' tA
i|yd jk ud¾.h wkq.ukh l< hq;= nj fmkajd §u hs'
m%{dj uq,a lr f.k ksjka wjfndaO lrkjd ñi m%{dj
ks;H fohla f,i f.k lr .idf.k hdula O¾u ud¾.fha kE'
±ka nqoaO foaYkdfõ lsh,d u ;sfhkjd wd¾H Y%djlhd m%{dj
ks;H fohla lsh,d .kafka kE lsh,d'
we;a;g u mskaj;=ks" fï O¾uh uyd wdYap¾hu;a tlla'
w,a,d .kakg lsisjla kE' tA ;uhs yenE u ksoyi' m%{dj w,a,d
.;af;d;a ksoyia ùula kE' Th hï hï foaj,a uq,a lr f.k
ÿflka ksoyia ùu .ek l;d lrk wh hula w,a,df.khs ksoyia
fjkak yokafka' hula w,a,d .;a;d kï tys .%yKhg yiq fj,d
fka o@
a ka —ks;a:rK;a:dh
O¾ufha b.ekafjkjd O¾uh mjd mj;skf
fkda .yK;a:dh˜ tf;r ùu msKsi hs' lr .yf.k hEug fkd
fõ' yenehs fïl yenEjg u ls%hd;aul jkafka wßy;ajfha §
nj u;l ;shd .kak' n,kak m%{dj;a w;a y< hq;= kï wms fï
w,a,df.k bkak iq¿ iq¿ foaj,a .ek ljr l:d o@ jeg lvq,a,"
fmd,a .y" fldia .y jf.a foaj,a'
mskj
a ;=k"s m%{d bkaøh
s .ek foaYkd fldg ;sfnk iQ;% foaYkd
w;f¾ fufyu fohl=;a i|yka fj,d ;sfhkjd' mxp bkaøshhkaf.a
iuqoh;a" wia;x.uh;a" wdiajdoh;a" wd§kjh;a" ksiairKh;a tA
wdldrfhka u mj;sk wdldrfhka úksúo ±l,d .%yKhg yiq
fkd ù ksoyia jQfha kï tA W;=uka jykafia ry;ka jykafia jk
njhs'
364 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

t;fldg n,kak" ry;ka jykafia fï bkaøhs hkaf.ka ksoyia


fj,hs bkafka' ry;ka jykafia bkaøshkagj;a we,s,d kE' mqÿu
wdYap¾hu;a O¾u ud¾.hla fï'
mskaj;=ks" fï f,dalfha wms okakjd" fuh u i;Hh hs lsh,d
.%yKh lr f.k" hula i;Hh yeáhg w,a,d f.k uy by<ska
lE .yk wh bkakjd' we;eï wh hï hï o¾Yk" u;jdo bf.k
f.k" tA W.;alu w,a,d f.k fuhu i;Hh hs lsh,d lE .ykjd'
YS% ioaO¾uh tA jf.a fnd<| tlla fkd fjhs' we;eï whg fï
.ek wjfndaOhla ke;s ksid fï O¾uh fufyu fohla lsh,d
okafka ke;s ksid YS% ioaO¾uh" ;:d.; O¾uh fnd<| fohla
yeáhg hs i<lkafka' ;j;a tla zwd.ulaZ yeáhg hs i<lkafka'
mskaj;=ks" Tn okakjd we;s f,dalfha fufyu woyila fndfyda
fofkl=g we;s fjkjd' —l¾uh" mqk¾Njh" fmr Ôú;h" u;=
Ôú;h" ksrh" ;sßika f,dalh" fm%a; f,dalh" foõ f,dj wmg
ms<s.kak idCIs flda@ tAjd wmg fmakag kE" tAjd wfma weyeg
olskakg ´k" ke;akï úYajdi lrkafka kE˜ lsh,d'
mskaj;=ks" we;a;g u Th lshmq Tlafldu foaj,a Y%djlhdg
i;H nj olskakg mq¿jka' weia folg;a jvd m%;HCI j" we;a;g
u fï O¾uh ikaÈÜÀl tlla' fï O¾ufha b.ekafjk yeu fohla
u i;H nj Y%djlhdg weia bÈßmsg u olskak mq¿jka' olskak
neß lsisjla" kslïu kslï wkaO j woyd f.k isáh hq;= lsisjla
fï O¾ufha kE' O¾uh ikaÈÜÀl hs' O¾ufha b.ekafjk yeu
fohla u uefrkakg fmr m%;HCI lr .kakg mq¿jka' uereKg
miafia fï fï iodld,sl f,dalj, wms bmfohs lsh,d wkaOj ñh
hEula O¾ufha W.kajkafka kE'
b;ska mskaj;=ks" m%{dj .ek fndfyda lreKq uu ±ka Tng
lshd ÿkakd' b;ska wm fï m%{dj wm ;=< ke;s kï wm th we;s
lr .; hq;= hs' we;s ù ;sfnkjd kï ÈhqKq lr.; hq;= hs' b;ska
wms wfma ys; tA i|yd iqÿiq ys;la njg m;a lr .kakg ´k'
l,HdK ñ;% h ka weiq r e lrka k g ´k' YS % ioa O ¾uh Y% j Kh
lrkakg ´k' fhdaksfida ukisldrfha fhfokakg ´k' O¾udkqO¾u
mámodfõ fhfokakg ´k'
mskaj;=ks" iQ;% foaYkd Èyd n,mqjyu fmakjd" O¾uh
wjfndaO lr .kak ysf;a mej;sh hq;= iajNdjh' tA ys; ffu;s%fhka
hq;= tlla fjkakg ´k" lreKdfjka hq;= tlla fjkakg ´k"
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 365
uqÈ;dfjka hq;= tlla fjkakg ´k" WfmaCIdfjka hq;= tlla
fjkakg ´k' uq,ska u fï ish,a, iïmQ¾K ùula .ek u fkfjhs
ls h ka f ka ' O¾ufha i|yka fjk lreKlg wkq j fï ys ;
O¾udjfndaOhg —l,a,Ñ;a;x˜ iqÿiq ys;la fjkakg ´k' —uqÿÑ;a;x˜
uDÿ fudf<dla ys;la fjkakg ´k' lfGdar .,a ys;la fj,d nE'
—úkSjrKÑ;a;x˜ kSjrK ÿre jQ ys;la fjkakg ´k' —Wo.a.Ñ;a;x˜
O¾uh ;=< Woaoduhg m;a jqK is;la fjkakg ´k' O¾u Y%jKh
lrk fldg" O¾uh úuik fldg" Ndjkdfõ fhfok fldg Th
Woaoduh we;s fjkjd' —mikakÑ;a;x˜ ys; m%ikak tlla meyeÿKq
tlla fjkakg ´k'
mskaj;=ks" Th úÈyg lghq;= lr,d fldfydu yß Ôú;hg
m%{dj Wod lr .kak uykais .kak' fï m%{d f,dalh Ôú;hg
my< jk ;=re wfma f,dalh w÷re hs' ysre oyila" y| oyila
mEhqj;a" ma,EIa ,hsÜ od,d ;snqK;a wfma f,dalh w÷re hs' fudlo
Th wdf,dal j,ska olsk foaj,aj, h:d¾:h jeys," yex.s,d'
we;a;g u m%{dfjka f;dr Ôú;h .ek wms f.dvla nh fjkakg
´k' fudk foa ;snqK;a Ôú;hg m%{dj ke;skï tA Ôú;h wk;=f¾'
mskaj;=ks" m%{d bkaøsh wd¾H mqoa., fNaohg wkqj fjkia
fjkjd' nqÿrcdKka jykafia —ÿ;sh ixÑ;a; iQ;%fha §˜ foaYkd
fldg jod<d fï m% { d bka ø s h we;= ¿ fï bka ø s h O¾u my
iïmQ¾Kfhka mßmQ¾K fjkafka ry;ka jykafiag nj' wkd.dó
W;=uka jykafiaf.a Bg jvd uDÿ hs' tA lshkafka ry;ka jykafiaf.a
;rï kE lshk tlhs' ilod.dó W;=uka jykafiaf.a Bg;a jvd
uDÿ hs' fida;dmkak W;=uka jykafiaf.a Bg;a jvd uDÿ hs'
OïudkqidÍ W;=uka jykafiaf.a Bg;a jvd uDÿ hs' ioaOdkqidÍ
W;=uka jykafiaf.a Bg;a jvd uDÿ hs' b;ska fï úÈyg bkaøsh
fjkia l ïj,g wkq j ud¾.M,j, uÜgï fjkia jk nj
nqÿrcdKka jykafia foaYkdfldg jod<d' we;a;g u ud¾.M,
lsh,d lshkafka ud¾.M, ,nkjd lsh,d lshkafka yßu iajNdúl
isoaêhla' .=K O¾u bkaøsh O¾u ÈhqKq jqkyu Bg wod< M,
;;a;ajhkaf.ka hq;= fjkjd' O¾ufha oDIaá.; ùï" wkaO úYajdi"
lD;su ks¾udK l,ams; ke;s ksid u ud¾.M, lsh,d lshk tAj;a
yß u iajNdúlhs'
ioaOdkqidÍ flkd ;=< msysgk bkaøshhka l%u l%ufhka ÈhqKq
fj,d wßy;ajfha § iïmQ¾K fjkjd' mskaj;=ks" fï bkaøshhka
366 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

jevqKq Ôú; yß u ieye,a¨ hs" ir< hs' u;l ;nd .kak fï


bkaøh
s wd§ yeu fndaêmdCIsl O¾uhlau;a jpkj,ska úia;r jqKdg
neÆ ne,aug .Kka mdvula jf.a fmkqkdg fïjd iajNdúlj
Ôú; ;=< jefvk tAjd' kslï u kslï isoaOdka; fkd fjhs' fudlo"
fï O¾u ud¾.h ;sfhkafka ÿl wjika lrkak hs'
tla;rd iajdñka jykafia kula Nd.Hj;=ka jykafia <Õg
weú;a fufyu wykjd' —iajdñkS bkaøsh iïmkak flkd bkaøsh
iïmkak flkd lsh,d lshkjd' fldmuKlska o iajdñkS" bkaøsh
iïmkak fjkafka˜ lsh,d' tA fj,dfõ Nd.Hj;=ka jykafia foaYkd
l<d" m%{d bkaøh
s we;=¿ fï bkaøh
s flf<ia ixis÷jk wdldrfhka"
p;=rd¾H i;HdjfndaOh iïmQ¾K fjk wdldrfhka jvk ksid
bkaøsh iïmkak hehs lshk nj' t;fldg wmg fmakjd fï Y%oaOdj"
ù¾Hh" isysh" iudêh" m%{dj O¾u ud¾.fha fhfokafka flf<ia
ixis|jkakg hs' mskaj;=ks fïjd ;sfhkafka meje;aug fkfjhs'
keje;aug hs'
mskaj;=ks" ÿ;sh mqíndrdu iQ;%fha i|yka fj,d ;sfhkjd
fufyu' ry;ka jykafia wd¾Hh jQ m%{dfjkq;a úuqla;sfhkq;a
hqla; hs' b;ska Wkajykafiaf.a wd¾Hh m%{dj ;uhs m%{d bkaøsh"
Wkajykafiaf.a wd¾Hh jQ úuqla;sh ;uhs iudê bkaøsh lshkafka
lsh,d'
mskaj;=ks" ry;ka jykafia lsh,d lshkafka bkaøsh O¾u
iïmQ¾K jqK flkd lsh,d wms bf.k .;a;d' we;a;g u fï
bkaøsh iïmQ¾K jqKyu Wkajykafia fï yeu O¾uhlska u ksoyia
fj,d bjrhs' myqfrka tf;r fj,d bjr hs' fïl mqÿu ksoyia
ùula' fï W;=ï O¾ufha yenE u i;Hh ;uhs wef,kag lsis u
fohla kE' uu;ajfhka nei.kak lsis u fohla kE' nqÿrcdKka
jykafia foaYkd lr,d ;sfhkjd fndfydu jeo.;a mdGhla' ´k
kï fïl ,s h ,d fma k a k ;s h d .ka k ' —iífí Oïud kd,x
wNsksfõidh˜ —lsis u fohla .e,S isákakg iqÿiq kE'˜
mskaj;=ks" ish¨ fndaêmdCIsl O¾u w;r m%{d bkaøsh w.%
jk nj nqÿrcdKka jykafia foaYkd fldg jod<d' we;a;g u fï
;sia y; u fndaêmdCIsl O¾u fjkafka" m%{dj;a tAj;a iuÕ noaO
fj,d ;sfhk ksihs' fï f,dalfha wjfndaOhlska f;dr wh lshk
l;djla ;sfhkjd' —yeu wd.ula u tl hs˜ lsh,d' tAl lsis u
fya;=jla ke;sj lshk l;djla' Nd.Hj;=ka jykafiag wN+;fhka
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 367
fpdaokd lsÍula' we;a;g u fï bkaøsh O¾u f,dalhg ìys jkafka
iïnqÿrcdKka jykafiaf.a Ydikh ;=< ú;r u hs'
mskaj;=ks Th ldrKh we;a;la u hs' —wfma wd.u fyd|hs˜
lshkakg fhdod .kak jpkhla fkfjhs' Th lshuk i;Hhla
nj ud¾.h wkq . ukh ls Í fuka u jgyd .ka k g mq ¿ jks '
zw;aolskakZ mq¿jks' f;rejka jkaokd lroa§ lshk nqÿ .=K"
O¾ufha .=K" iÕ .=K kslï u kslï iaf;da;% fkfjhs' iajdNdúl
j u msysá .=K' tAlhs fida;dmkak Y%djlhd" f;rejka .=K m%;HCI
lr .kafka' mskaj;=ks" m%{dfjka f;dr j ,nk lsis u ,dnhla
yenEjg u fï Ôú;h ikikafka kE' zm%{dj ke;s Ôú;hg
,efnk iïm;a yßhg wkaOhd w;g ,enqKq iqkaor Ñ;%hla jf.hs'Z
m%{dj ke;s is;" wks;H foa ks;H f,iska olskjd' ÿla foa iemh
f,iska olskjd' wiqN foa iqN f,iska olskjd' wkd;au foa wd;auh
f,iska olskjd'
m%{dj ke;s is; n%yau f,dalh lrd .sys,a,d wdfhu;a ljod
yß ksrhg jefgkjd' b;ska m%{dj ke;s is;l we;s M,h fudlla
o@ ys;, n,uq" m%{dj fkdue;s flfkla m¾fhaIK mj;aj,
f,dalh .ek" fndfyda foaj,a fydhd .kakjd' yenehs tA tl fydhd
.ekSula j;a h:d¾:h fjkafka kE' tA fidhd .ekSu i;Hh fjkafka
iïu; f,dalhg muK hs' kuq;a m%{dj we;s flkd ;=< újr
fjk i;H h" yenE u i;H h' we;a;g u thd ;uhs fï f,dalfha
yeu fohla u okak flkd' fï f,dalfha yeu fohl u yg
.ekSula ;sfhkjd' u;l ;shd .kak" f,dalfha yeu fohla u yg
.kakd iajNdjfhka hqla; hs' fï f,dalfha yeu fohla u mj;skafka
fya;=jla u;' fï ksid u fï f,dalfha yeu fohla u ksfrdaOhg
m;a lrkak mq¿jks' yeu foalg u fya;=jla ;sfhk ksid u hs"
yeu fohla u yg .ka k d ia j Ndjfhka hq l a ; ks i d u hs "
zksfrdaOhlaZ" zksjklaZ mek fjkafka' m%{djka;hd fï jf.a
o¾Ykhla ;sfhk flfkla'
mskaj;=ks" ±kqu jeä lr .ekSfuka" f,dalh .ek okakd
lreKq mq¿,a ùfuka i;Hh wjfndaO fjkafka kE' kuq;a m%{dfjka
isÿ jkafka iuia; f,dalh u ir< wruqKla weiqßka wjfndaO
lr ùu hs' wms lsis u jeo.;alula ke;s .dKg i<lk we;eï
wruqKq Ndjkd wruqKq jkafka tAl hs' yqiau /,a,g isysh fhdojd
f.k b|,d wmg mq¿jks uq¿ f,dalh u wjfndaO lr .kakg'
368 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

uq¿ f,dalh u ilia fjkafka fï is; ;=< hs' ú[a[dKh iys;"


i[a[dj iys;" uki iys; fï nUhla muK jk isrer ;=<"
f,dalh;a tys yg .ekSu;a" tys ksfrdaOh;aa" tA i|yd jk ud¾.h;a
;sfnkafka tA ksihs'
m%{dj fï Ôú; ;=< Wod lr .ekSfï § wms f.dvla ir<
fjkakg mqreÿ fjkakg ´k' we;a;g u i;s" iudê" wd§ O¾u
;=<ska lrkafka fï Ôú;h m%{dj újr jk ;rug ir< lsÍu hs'
i;Hh olskafka tA fudfydf;a fyda ieye,a¨" iduldó is;lska fï
ksid m%{dj Wfoid wms wfma Ôú; ;=< yslaóula we;s lr .kakg
´k' bjis,sjka; nj ;=< ieye,a¨ nj ;=<hs m%{dj újr jkafka'
m%{dj my< ùu .ek fufyu;a lshkakg mq¿jks' zmj;sk
iajNdjfhka u wjfndaO lr .ekSu'Z b;ska mj;sk iajNdjfhka
u wjfndaO lr .kakg kï wms f.dvla bjis,sjka; fjkakg
´k' Tn okakjd we;s fï bkaøsh tlsfklg iïnkaO tAjd nj'
Y%oaOdfjka" ù¾Hfhka" isysfhka" iudêfhka" hq;= m%{djla .ek hs
wms l;d lrkafka'
wms .ksuq Ndjkdfõ m%dfhda.sl wjia:d lSmhla' Ndjkdfõ
§ wms w;ska isÿ úh hq;= m%Odk u ldrKh ;uhs isysh msysgq
jkakg mqreÿ ùu' wruqK ;=< wjêfhka" ±kqj;aj isàu' l,n,
ys;l isysh msysgkafka kE' wfma ys; f.dvla l,n,ldß hs'
iajNdjfhka u fyd|g n,kak" fï ys; l,n,ldßhs lsh,d"
úisß,d ;sfhkjd lsh,d" wmg fyd|g olskakg mq¿jka álla
Ndjkd lrkakg mgka .;a;yu' iuyr fj,djg wms Ndjkd
lrkakg .sys,a,d wfma jerÈj,ska ys; úisrejd .kakjd' wms
Ndjkdjg jdä fjkafka tfyu;a ke;s kï ´kEu Ndjkdjla
jvkafka fndfyda úg yÈiaisfhka' blauKg iudêhla ,ndf.k"
blaukg Ndjkdj bjr lrkakg yÈiaishla wfma ysf;a ;sfhkjd'
iuyr úg fï fudfydf;a Ndjkdfõ fkfjhs bkafka' Ndjkdj
bjr fjk fj,dj n,df.k bkakjd' we;a;g u wms Ndjkdfõ §
ld,h uekSfuka bj;a fjkakg ´k' ys; wruqK ;=< u mj;a
jkakg ´k'
we;eï úg wms ixidrfhka ksoyia fjkakg leu;s jqKdg
Ndjkd lrkakg nh hs' wfma ys; lshkafka f,dalfha fuÉpr
fyd| foaj,a ;sfhoa§ fudlg o uu fï kslï u kslï yqiau
/,a,la Èyd n,d f.k bkafka' fudlg o fï kslï u kslï
i;a ;sia fndaêmdlaIsl O¾u - 1 369
tydg fuydg ilauka lrkafka' rij;a wydr fõ,l ri n,k
tl" fyd| iskaÿjla wyk tl" fyd| Ñ;%mghla n,k tl" br
neye f.k hk yekaoEjl wisßh ú¢k tl" fldhs ;rï fyd| o
fufyu hs fï ys; ;¾l lrkafka' wúoHdj ;sôß f.h lr .;a;="
ksrhg u we¨ï lrk ys; Tfydu hs lshkafka' b;ska fndfyda
ÿrg wms ´jdg hg fjkjd' Th yskao ;uhs isysh mj;ajoa§ wmg
Wjukd lrkafka flf<ia ;jk ù¾Hh'
mskaj;=ks" we;a;g u kslï u kslï yqiau /,a,la ;=<ska"
rij;a wdydr wkqNjhlg;a jvd" ñysß .S; kdohlg;a jvd"
;reK ia;S%" mqreI rE imqj, iqkaor;ajhg;a jvd" ysre nei hk
ikaOHdjlg;a jvd wdiajdohla Wmojd .kakg mq¿jks' fu;ek
wdiajdohla lSjg lduhka blaujd ,nk wdiajdohla' ldu f,dalfha
iqko
a r u foaj,a blaujd ,nk i;=gla m<uq jk OHdkfhka ,nkakg
mq¿jks' u;l ;nd .kak f,dalfha Wiia u iem ;sfhkafka O¾u
ud¾.h ;=< hs'
b;ska fï ksid wms Ndjkdjg ms%h;djh we;s lr .kakg
´k' yenehs l,n, fkd ù" fu;ek l,n, fkd fjkak lshkafka
WodiSk fjkak" lshk tl fkfjhs' wjYH m%udKhg u wvq jeä
ke;s j Ndjkdjg keUqre fjkak ´k' fudlo tl ù¾Hhla
;sfhkjd Ndjkdj ;=<ska ys; weo,d odk' tA ù¾Hh ke;s j hs"
Ndjkdj ;=< u ys; r|jk ù¾hfhkq hs hq;= fjkakg ´k'
O¾uh lshkafka Ôú;fhka mßndysr fohla fkfjhs' Ôú;h
hï ;ekl o t;ek O¾uh olskakg mq¿jka ;ekla' Ôú;fha
yeu ;ekl u O¾uh ;snqKg m%{dj ke;s ;dla tAl wjfndaO
lr .kakg nE' ksrfha §" ;sßika f,dalfha §" fm%a; f,dalfha §
fldfydugj;a O¾uh olskak neß m%{dj Wod lr .; yels
;rug uki ÈhqKq fj,d kE' nqÿ oyu yuq fkd jqK" ñksia" foú
m%cdj w;f¾ whg;a m%{dj Wod lr .ekSug nE' yenehs f,!lsl
m%{dfjka hq;= wh tA w;r bkakg mq¿jka' tA f,!lsl m%{dj
;sfhk wh w;f¾ we;eï whg yels fjkjd n%yau úydr ÈhqKq
lr,d" wrEmdjpr OHdk Wmoj,d n%yau f,dalj, WmÈkakg'
yenehs tAl l¾u ilia ùula' l¾uh f.ú,d bjr jqKyu wdfh;a
ilia fj,d ;sfhk l¾uhg wkqj hs Wm; ,nkafka' l,am .Kka
n%yau f,dalj, b|,d wdfhu;a ksrhg hk wjodku f,daflda;a;r
m%{dj Wmojd .kakd ;=re u ;sfhkjd' f,daflda;a;r m%{dfjka
f;dr j foõ f,dj" nU f,dj .sh;a wk;=reodhl hs'
370 uyfuõkdfõ mskn
a r jiaidkh

ukqIH Ôú;" O¾uh wjfndaO l< yels ÈjH" n%yau" Ôú;


;uhs m%{dj Wmojd .kakg mq¿jka' Ôú;fhka O¾uh olskakg
mq¿jka ;eka' Th w;r;a ukqIH Ôú; .; lrk yeu flfkl=g
u nE m%{dj Wod lr .kak' fl,f;d¿ f,!lsl m%{dj ke;s
whg nE' Wm;ska u wkaO" ìysß whg nE'
we;a;g u f,daflda;a;r m%{dj flfkl=f.a Ôú;hg Wod
fjkjd lshk tl ixidrh yd ixikaokh lr,d n,kfldg mqÿu
ÿ¾,N tlla' m%{dj lshk jpkh nqoaO foaYkdj, fndfyda
;ekaj, i|yka fj,d ;sfhkjd' fmd;a m;aj, tughs' kuq;a tA
jpk .dKg" l;d ny jk .dKg m%{djka;fhda ìys ùu b;d u
ÿ¾,N hs'
idÿæ idÿææ idÿæææ

You might also like