Bao b× thùc phÈm

Bµi gi¶ng
Ngêi so¹n : PGS.TS NguyÔn Duy ThÞnh
Më ®Çu:
Môc ®Ých cña m«n häc : Nh»m cung cÊp cho häc viªn nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ
bao b× dïng trong ngµnh c«ng nghiÖp thùc phÈm. Trªn c¬ së nh÷ng kiÕn thøc nµy häc viªn
cã thÓ vËn dung vµo thùc tÕ cña xÝ nghiÖp m×nh ®Ó :
- Chän lùa ®óng chñng lo¹i bao b× cho c¸c s¶n phÈm cña m×nh phï hîp víi t×nh h×nh
s¶n xuÊt hµng ho¸ trong níc còng nh xuÊt khÈu.
- TiÕt kiÖm ®îc vËt liÖu lµm bao b× vµ gi¶m bít gi¸ thµnh cña bao b× trong s¶n
phÈm tiªu dïng.
- C¶i tiÕn hoÆc cã ph¬ng híng c¶i tiÕn c¸c lo¹i bao b× hiÖn t¹i cña xÝ nghiÖp phï hîp
víi c¸c thiÕt bÞ hiÖn ®¹i.
- §¶m b¶o vÖ sinh an toµn thùc phÈm vµ m«i trêng sèng.

Ch¬ng 1
Sö dông bao b× thùc phÈm - LÞch sö vµ luËt ph¸p
1.1 - LÞch sö:
§· tõ l©u con ngêi ®· biÕt tËn dông vËt liÖu cã s½n trong tù nhiªn nh tre, gç, l¸ c©y
®Ó lµm bao b× thùc phÈm. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c nh
c«ng nghiÖp gèm sø, thuû tinh, c«ng nghiÖp luyÖn kim vµ c¸n kim lo¹i, c«ng nghiÖp giÊy
vµ xenlul«, ®Æc biÖt lµ c«ng nghiÖp tæng hîp vµ gia c«ng chÊt dÎo, ngµnh c«ng nghiÖp
bao b× thùc phÈm cã nh÷ng bíc tiÕn vît bËc vµ ngµy cµng ®a d¹ng vµ phong phó, ®¸p øng
nhu cÇu ngµy cµng cao cña ®êi sèng con ngêi.

1.2 - C¸c quy ®Þnh ph¸p luËt vÒ sö dông bao b× thùc phÈm (BBTP).
1.2.1 - §Þnh nghÜa vÒ BBTP:
BBTP lµ líp vËt liÖu bao ngoµi thùc phÈm nh»m môc ®Ých b¶o vÖ
1.2.2 -C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cña Nhµ níc ViÖt nam vµ Quèc tÕ vÒ sö dông BBTP.
C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt bao gåm c¸c quy ®inh vÒ vËt liÖu, kÝch thíc chuÈn, vÒ c¸c ph¬ng
ph¸p x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu vËt lý vµ ho¸ häc cña bao b×, c¸c ký hiÖu trªn bao b×, c¸ch ghi
nh·n hµng trªn bao b× .v.v.
- Nhµ níc ViÖt nam : Danh môc c¸c tiªu chuÈn vÒ bao b× cña ViÖt nam - TCVN
- Quèc tÕ : Danh môc c¸c tiªu chuÈn vÒ bao b× cña ISO, cña EU vµ mét sè tiªu chuÈn quèc
gia
Ch¬ng 2
Thùc phÈm - Nh÷ng tÝnh chÊt c¬ b¶n
2.1 - Giíi thiÖu c¸c lo¹i thùc phÈm
2.1.1 -Thùc phÈm t¬i sèng : rau t¬i, hoa qu¶, thÞt gia sóc gia cÇm, thuû s¶n .v.v.
2.1.2 -Thùc phÈm ®· chÕ biÕn : chÌ kh«, cµ phª rang xay, b¸nh kÑo, ®êng .v.v.
2.1.3 -Thùc phÈm ¨n liÒn : m× ¨n liÒn, s÷a chua, khoai t©y r¸n .v.v.
2.1.4 - Ph©n lo¹i thùc phÈm theo tr¹ng th¸i :
- Thùc phÈm ë tr¹ng th¸i r¾n : ®êng, b¸nh m× .v.v.
- Thùc phÈm ë tr¹ng th¸i láng : rîu, bia, níc ngät, níc hoa qu¶, dÇu ¨n .v.v..
- Thùc phÈm ë tr¹ng th¸i b¸n láng : møt nghiÒn, confitur, kem, níc qu¶ c« ®Æc, .v.v.

2.2 - Gi¸ trÞ dinh dìng cña thùc phÈm

1
Thùc phÈm víi chøc n¨ng cung cÊp dinh dìng cho con ngêi nªn nhiÖm vô cña bao b× lµ
ph¶i b¶o ®¶m duy tr× gi¸ trÞ dinh dìng cña thùc phÈm tõ lóc kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
®Õn khi tíi tay ngêi tiªu dïng

2.3 - Nh÷ng tÝnh chÊt cña thùc phÈm

2.3.1 -TÝnh chÊt ho¸ häc cña thùc phÈm
- Thùc phÈm cã thµnh phÇn ho¸ häc phøc t¹p, lµ nguån dinh dìng cho con ngêi còng nh c¸c
sinh vËt kh¸c bao gåm c¸c chÊt : chÊt ®¹m, chÊt bÐo, chÊt ®êng bét, chÊt kho¸ng,
vitamin .v.v. nh÷ng chÊt nµy rÊt dÔ bÞ vi sinh vËt, c«n trïng ph¸ ho¹i, ®ång thêi rÊt dÔ bÞ
ph©n huû do t¸c ®éng cña m«i trêng, v× thÕ bao b× ph¶i cã t¸c dông phßng ngõa sù biÕn
®æi thµnh phÇn ho¸ häc cña thùc phÈm trong thêi gian nhÊt ®Þnh

2.3.2 - TÝnh chÊt lý häc cña thùc phÈm

Thùc phÈm ®îc ®Æc trng b»ng c¸c tÝnh chÊt c¬ lý cña nã nh : h×nh d¸ng, kÝch thíc, ®é
mÒm, ®é dßn, ®é dÎo, ®é ®µn håi, ®é s¸nh, ®é trong s¸ng, v× thÕ bao b× ph¶i cã t¸c dông
phßng ngõa sù biÕn ®æi nh÷ng tÝnh chÊt c¬ lý cña thùc phÈm trong thêi gian nhÊt ®Þnh.

2.3.3 - TÝnh chÊt c¶m quan cña thùc phÈm

TÊt c¶ thùc phÈm ®Òu ®îc ®¸ng gi¸ theo gi¸ trÞ c¶m quan nh : mÇu s¾c, mïi , vÞ , ®é
®ång ®Òu vÒ kÝch thø¬c, sù nguyªn vÑn, sù hµi hoµ sÒ h×nh d¸ng. Sù biÕn ®æi gi¸ trÞ
cña c¸c chØ tiªu c¶m quan cña thùc phÈm còng cã nghÜa lµ thay ®æi nh÷ng tÝnh chÊt ho¸
häc vµ lý häc cña s¶n phÈm vµ lµm gi¶m hoÆc lµm mÊt hoµn toµn gi¸ trÞ mäi mÆt cña
hµng ho¸ b¸n ra v× thÕ bao b× ph¶i cã t¸c dông phßng ngõa sù biÕn ®æi nh÷ng tÝnh chÊt
c¶m quan cña thùc phÈm trong thêi gian nhÊt ®Þnh.

2.3.4 - Nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n cña thùc phÈm sau khi b¶o qu¶n trong bao b×
- VÒ c¬ b¶n ph¶i gi÷ nguyªn ®îc thµnh phÇn ho¸ häc cña s¶n phÈm so víi thêi ®iÓm sau
khi kÕt thóc qu¸ tr×nh chÕ biÕn.
- Ph¶i gi÷ nguyªn nh÷ng tÝnh chÊt lý häc cña s¶n phÈm ban ®Çu.
- TÝnh chÊt c¶m quan cña s¶n phÈm ph¶i ®îc b¶o tån nguyªn vÑn s¶n phÈm ban ®Çu cho
®Õn khi hµng ho¸ ®îc sö dông.
- Kh«ng bÞ l©y nhiÔm nh÷ng chÊt kh¸c tõ m«i trêng hoÆc tõ chÝnh bao b×, ®Æc biÖt lµ
nh÷ng chÊt g©y ®éc h¹i hoÆc nh÷ng chÊt lµm gi¶m gi¸ trÞ c¶m quan cña s¶n phÈm.

Ch¬ng 3
Chøc n¨ng cña bao b×
3.1- Chøc n¨ng b¶o vÖ
Trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n vµ lu th«ng hµng ho¸, thùc phÈm lu«n lu«n bÞ t¸c ®éng bëi
nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau nªn dÔ bÞ h háng :
- NhiÖt ®é cña m«i trêng, níc trong thiªn nhiªn, níc trong sinh ho¹t, kh«ng khÝ Èm, bôi, c¸c
chÊt ®éc h¹i ë thÓ khÝ, thÓ láng hoÆc ë thÓ
r¾n .v.v. rÊt dÔ x©m nhËp vµo thùc phÈm
- T¸c ®éng c¬ häc trong qu¸ tr×nh bèc dì, vËn chuyÓn, b¶o qu¶n hµng ho¸ lµm ®æ vì, biÕn
d¹ng s¶n phÈm
V× thÕ bao b× ph¶i ®¶m nhiÖm chøc n¨ng b¶o vÖ tr¸nh h háng s¶n phÈm

2
 Tác động cơ học
Ánh sáng

- Nhiệt độ MT
- Nước và hơi nước
Chất thơm
- Oxy không khí Thực
phẩm Chất béo
- Bụi
Nước và hơi nước
- Vi sinh vật
- Các chất dễ bay hơi
- Sinh vật có hại

3.2 -Chøc n¨ng th«ng tin

Trªn bao b× cÇn ph¶i cung cÊp cho ngêi tiªu dïng nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ s¶n
phÈm bao gåm :
- Tªn s¶n phÈm : cã thÓ lµ tªn th¬ng m¹i hoÆc tªn theo nguån gèc nguyªn liÖu .v.v.
- N¬i s¶n xuÊt : Tªn doanh nghiÖp, ®Þa danh s¶n xuÊt, sè ®iÖn tho¹i ( nÕu cÇn)
- Thµnh phÇn vµ hµm lîng c¸c chÊt ho¸ häc c¬ b¶n cña s¶n phÈm
- C¸c chÊt phô gia ®· dïng trong s¶n phÈm vµ hµm lîng cña chóng
- Thêi ®iÓm s¶n xuÊt vµ thêi h¹n sö dông
- C¸ch ®ãng më, c¸ch b¶o qu¶n, c¸ch sö dông
- §èi tîng sö dông : theo løa tuæi hoÆc theo bÖnh lý
- C¸c ký hiÖu quy ø¬c : chèng ma, chèng va ®Ëp, chèng ¸nh s¸ng, chèng lén ngîc.
- M· v¹ch
- BiÓu trng cña doanh nghiÖp (nÕu cã)
TÊt c¶ th«ng tin ph¶i chÝnh x¸c vµ nhµ s¶n xuÊt ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tríc ph¸p
luËt vÒ nh÷ng th«ng tin do m×nh ®a ra trªn bao b×. Tríc khi s¶n xuÊt, doanh nghiÖp ph¶i
tiÕn hµnh ®¨ng ký chÊt lîng víi c¬ quan qu¶n lý tiªu chuÈn chÊt lîng vµ ®¨ng ký nh·n
hµng ë c¬ quan nhµ níc cã thÈm quyÒn ®Ó ®îc b¶o ®¶m vÒ quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp
vµ ph¶i thùc hiÖn toµn bé nh÷ng chØ tiªu chÊt lîng ®· ®¨ng ký.
Sù th«ng tin chÝnh x¸c vµ cô thÓ sÏ lµm t¨ng uy tÝn cña nhµ s¶n xuÊt vµ t¹o lßng tin l©u
dµi cho kh¸ch hµng, tõ ®ã hµng ho¸ ®îc tiªu thô víi sè lîng æn ®Þnh vµ më réng ®îc thÞ tr-
êng.
§Ó ®¶m b¶o chøc n¨ng th«ng tin, nh·n hµng ph¶i viÕt b»ng ng«n ng÷ mµ ®¹i ®a sè ngêi
tiªu dïng ®äc vµ hiÓu ®îc mét c¸ch têng tËn.

3.3 -Chøc n¨ng marketing

H×nh thøc bao b× ( h×nh d¸ng, kÝch thíc, mÇu s¾c, trang trÝ trªn bao b×) hµi hoµ
vµ ®ñ th«ng tin cÇn thiÕt sÏ t¹o cho ngêi tiªu dïng c¶m gi¸c dÔ chÞu, hÊp dÉn vµ tin tëng.

3
§iÒu ®ã gãp phÇn qu¶ng b¸ cho s¶n phÈm cña doanh nghiÖp vµ thùc hiÖn chøc n¨ng
maketing cña bao b×. Nh÷ng bao b× tr×nh bÇy rêm rµ, th«ng tin mËp mê sÏ lµm mÊt lßng
tin cña kh¸ch hµng.

3.4 - Chøc n¨ng sö dông

§Ó ®¶m b¶o chøc n¨ng sö dông ngêi ta ph¶i thiÕt kÕ bao b× theo c¸c yªu cÇu sau :
- DÔ më vµ cã thÓ ®ãng l¹i khi dïng cha hÕt, khã më ®èi víi trÎ em
- DÔ lÊy ra b»ng c¸c dông cô th«ng thêng nh: dao ¨n, th×a, dÜa, èng hót, ®òa
- KÝch thíc bao b× phï hîp ®Ó chøa ®ùng mét lîng s¶n phÈm thÝch hîp víi nh÷ng
®èi tîng tiªu dïng kh¸c nhau
- Cã t¸c dông nh mét vËt chøa ®ùng khi sö dông.
- Cã kÝch thíc phï hîp ®Ó cã thÓ dÔ dµng ®Æt trong tñ b¶o qu¶n (tñ chøa thøc ¨n
hoÆc tñ l¹nh gia ®×nh)
- Trong trêng hîp nhÊt ®Þnh, bao b× cã thÓ t¸i sö dông cho c¸c s¶n phÈm gia ®×nh

3.5- Chøc n¨ng ph©n phèi

Bao b× cã t¸c dông ph©n chia thùc phÈm thµnh c¸c ®¬n vÞ tiªu dïng, tËp hîp mét sè
®¬n vÞ tiªu dïng thµnh ®¬n vÞ ®ãng gãi ®Ó cã thÓ chuyÓn ®Õn tay ngêi tiªu dïng, tËp
hîp mét sè ®¬n vÞ ®ãng gãi thµnh ®¬n vÞ vËn chuyÓn ®Ó ®a hµng ho¸ ®Õn c¸c c¬ së
dÞch vô th¬ng m¹i. §Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng ph©n phèi s¶n phÈm nhanh chãng, thuËn lîi bao
b× thùc phÈm ph¶i ®¹t c¸c yªu cÇu sau :
- §èi víi ®¬n vÞ tiªu dïng : ph¶i cã lîng s¶n phÈm phï hîp víi ®èi tîng ngêi tiªu dïng
vµ thãi quen tiªu dïng.
- §èi víi ®¬n vÞ bao gãi :
* Ph¶i cã kÝch thíc phï hîp ®Ó cã thÓ xÕp s¾p hîp lý vµ ®iÒn ®Çy bao b×
vËn chuyÓn.
* Mçi ®¬n vÞ bao gãi ph¶i cã khèi lîng (s¶n phÈm + bao b×) thÝch hîp ®Ó
c¸c nh©n viªn th¬ng m¹i dÔ dµng mang v¸c, xÕp ®Æt
* Mçi ®¬n vÞ bao gãi nªn cã khèi lîng s¶n phÈm thÝch hîp ®Ó kh¸ch hµng
dÔ dµng mua trän gãi ( phï hîp víi tói tiÒn vµ nhu cÇu tiªu dïng cña c¸ nh©n hoÆc gia
®×nh) vµ dÔ dµng vËn chuyÓn b»ng c¸c ph¬ng tiÖn c¸ nh©n.
- §èi víi ®¬n vÞ vËn chuyÓn
* Ph¶i cã kÝch thíc vµ ®é bÒn c¬ häc phï hîp víi c¸c ph¬ng tiÖn vËn
chuyÓn (c«ng t¬ n¬, « t« vËn t¶i, tÇu)
* Ph¶i cã khèi lîng c¶ b× thÝch hîp víi viÖc bèc dì (b»ng con ngêi hoÆc
b»ng thiÕt bÞ)

3.6 - Chøc n¨ng s¶n xuÊt

Trªn d©y chuyÒn s¶n xuÊt, bao b× thêng bÞ t¸c ®éng bëi c¸c yÕu tè kü thuËt nh :
nhiÖt ®é cao hoÆc sù l¹nh ®«ng, ¸p suÊt cao hoÆc ch©n kh«ng, ®é Èm cña m«i trêng
hoÆc cña s¶n phÈm, sù ¨n mßn ®iÖn ho¸, sù va ®Ëp c¬ häc trong khi ®ãng kÝn bao b×
hoÆc vËn chuyÓn trªn d©y chuyÒn. .v.v. v× thÕ ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ kü
thuËt bao b× ph¶i tho¶ m·n chøc n¨ng s¶n xuÊt:639582*1
* Bao b× ph¶i cã ®é bÒn c¬ häc phï hîp víi tÝnh n¨ng cña c¸c lo¹i m¸y mãc
thiÕt bÞ trªn d©y chuyÒn.
* Ph¶i cã kh¶ n¨ng chÞu ®îc t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè c«ng nghÖ nh : ¸p
suÊt, nhiÖt ®é, ®é Èm, sù ¨n mßn .v.v. khi trªn d©y chuyÒn cã c¸c yÕu tè nµy

4
3.7 - Chøc n¨ng m«i trêng
Sau khi sö dông thùc phÈm, bao b× thêng bÞ th¶i ra vµ lµm « nhiÔm m«i trêng. §Ó
gi¶m thiÓu t¸c ®éng xÊu ®Õn m«i trêng sèng, ph¶i lùa chän bao b× sao cho tho¶ m·n tèi
®a c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y :
- Cã kh¶ n¨ng t¸i sö dông hoÆc sö dông vµo nh÷ng môc ®Ých kh¸c mµ kh«ng bÞ
th¶i ra m«i trêng
- Cã kh¶ n¨ng t¸i chÕ tøc lµ sau khi th¶i ra nã cã thÓ dïng lµm nguyªn liÖu cho c¸c
ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c.
- Cã kh¶ n¨ng tù ph©n huû bëi t¸c ®éng cña m«i trêng tù nhiªn, khi ph©n gi¶i kh«ng
h×nh thµnh c¸c chÊt ®éc lµm « nhiÔm nguån níc, mÆt ®Êt vµ bÇu khÝ quyÓn.
- Cã kh¶ n¨ng xö lý b»ng c¸c gi¶i ph¸p c«ng nghÖ trong c¸c c¬ së xñ lý r¸c.

3.8 - Chøc n¨ng v¨n ho¸

Thùc phÈm thêng ®îc s¶n xuÊt t¹i chç dùa trªn viÖc khai th¸c nguån n«ng s¶n cã s½n
cña ®Þa ph¬ng. Mçi nguån n«ng s¶n ®îc ®Æc trng bëi khÝ hËu, ®Êt ®ai, tËp qu¸n canh
t¸c, gièng c©y trång vµ vËt nu«i, v× thÕ s¶n phÈm thùc phÈm thêng cã nh÷ng nÐt ®éc
®¸o riªng do ®ã bao b× thêng ®îc t¹o d¸ng, trang trÝ theo truyÒn thèng v¨n ho¸ cña mçi
vïng vµ mçi d©n téc. Th«ng tin trªn nh·n hµng còng ®îc tr×nh bÇy b»ng ng«n ng÷ cña d©n
téc, v× vËy bao b× thùc phÈm thêng mang nh÷ng nÐt v¨n hãa ®Æc trng cho mçi doanh
nghiÖp, cho mçi vïng hoÆc cho mçi quèc gia nh»m giíi thiÖu víi ngêi tiªu dïng trong níc vµ
quèc tÕ nh÷ng nÐt ®éc ®¸o cña s¶n phÈm mµ m×nh lµm ra. Chøc n¨ng v¨n ho¸ mang l¹i
cho s¶n phÈm thùc phÈm nh÷ng ®Æc trng riªng vµ trong nhÒu trêng hîp nã t¹o nªn cho s¶n
phÈm kh¶ n¨ng th«ng tin vµ maketing ®éc ®¸o.

Ch¬ng 4
VËt liÖu lµm bao b× thùc phÈm và ph¬ng ph¸p chÕ t¹o bao b×

4.1 - Nh÷ng yªu cÇu chung vÒ vËt liÖu lµm bao b× thùc phÈm
- VËt liÖu lµm BBTP ph¶i phï hîp víi tõng lo¹i thùc phÈm
- Gi¸ trÞ cña BBTP ph¶i t¬ng øng víi gi¸ trÞ cña thùc phÈm cÇn chøa ®ùng, vÒ
nguyªn t¾c cÇn khèng chÕ ®Ó bao b× kh«ng lµm t¨ng gi¸ thµnh cña s¶n phÈm mét c¸ch
qu¸ møc nh»m lµm gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi chung.
- VËt liÖu cµng dÔ gia c«ng cµng tèt ®Ó cã thÓ chÕ t¸c bao b× bªn c¹nh xÝ
nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm.
- VLBB kh«ng lµm thay ®æi tÝnh chÊt ho¸ häc, lý häc vµ ®Æc biÖt lµ tÝnh
chÊt c¶m quan cña thùc phÈm .
- VLBB ph¶i kh«ng g©y nhiÔm ®éc cho thùc phÈm.

4.2 -VËt liÖu kim lo¹i

4.2.1 – Giíi thiÖu c¸c lo¹i bao b× b»ng kim lo¹i
Bao b× b»ng kim lo¹i ®îc sö dông nhiÒu trong c«ng nghiÖp ®è hép thÞt, c¸, rau qu¶, níc
uèng. Ngêi ta thêng s¶n xuÊt bao b× kim lo¹i (BBKL) ë d¹ng hép h×nh trô hoÆc h×nh hép
ch÷ nhËt. KÝch thíc cña hép tuú thuéc vµo tõng lo¹i s¶n phÈm vµ tuú thuéc vµo thãi quen
s¶n xuÊt cña tõng quèc gia. Tuy nhiªn ngµy nay do c«ng nghiÖp thùc phÈm ph¸t triÓn m¹nh
mÏ vµ sù giao lu quèc tÕ ngµy cµng më réng nªn ngêi ta dÇn dÇn tiÕn tíi sù thèng nhÊt
kÝch thíc mang tÝnh tiªu chuÈn ho¸ ®Ó cã thÓ sö dông nh÷ng m¸y ®ãng hép hiÖn ®¹i, c¸c
lo¹i vËt liÖu ®· ®îc s¶n xuÊt s½n vµ phï hîp víi nh÷ng ph¬ng tiÖn vËn t¶i.

5
 BBKL thêng cã 3 phÇn : ®¸y hép , th©n hép vµ n¾p hép. Trong mét sè trêng hîp
®¸y hép ®îc lµm liÒn víi th©n hép vµ do ®ã lo¹i hép nµy chØ cã 2 bé phËn lµ n¾p vµ
th©n hép.
4.2.2- ¦u vµ nhîc ®iÓm cña bao b× b»ng kim lo¹i
VËt liÖu lµm hép : s¾t m¹ vµ hîp kim nh«m.
a) VËt liÖu b»ng s¾t
- S¾t ®îc c¸n thµnh tÊm t«n máng vµ ®îc m¹ b»ng thiÕc ®Ó chèng gØ gäi lµ s¾t
tr¾ng hoÆc s¾t t©y, bÒ dÇy cña líp m¹ kho¶ng 10 ®Õn 20 micron.
- BÒ dµy cña tÊm t«n tuú thuéc vµo thÓ tÝch hép cÇn lµm bao b×, tøc lµ phô thuéc vµo
khèi lîng thùc phÈm chøa trong ®ã.
Lo¹i thïng b¨ng s¾t BÒ dÇy cña tÇm t«n (mm)
Thïng phuy 0,8 -1,5
Bidon, can 0,5 - 0,8
Hép s¾t 0,2 - 0,5

Thµnh phÇn gÇn ®óng cña s¾t ®Ó lµm bao b×

TT Thµnh phÇn ho¸ häc Hµm lîng

1 C¸c bon 0,04 - 0,12
2 Lu huúnh 0,015 - 0,05
3 Phèt pho 0,015 - 0,06
4 §ång 0,02 - 0,2
5 Mangan 0,2 - 0,6
6 Silic ®Õn 0,08

- Ngoµi líp m¹ thiÕc vµ cr«m, tuú thuéc vµo tÝnh chÊt cña thùc phÈm mµ ngêi ta
phñ thªm líp vÐc ni ®Ó chèng ¨n mßn ®Æc biÖt khi thùc phÈm cã ®é Èm lín vµ ®é axÝt
cao. Bªn ngoµi bao bÝ s¾t t©y cã thÓ dïng s¬n phñ víi môc ®Ých b¶o vÖ vµ trang trÝ. §Ó
hµn mÝ ghÐp ngêi ta sö dông hçn hîp 97,5% ch× - 2,5% thiÕc, nhiÖt ®é nãng chÈy lµ
390 – 400 0C
- ¦u vµ nhîc ®iÓm c¬ b¶n cña bao b× s¾t t©y (BBST)

¦u ®iÓm c¬ b¶n cña s¾t t©y

- Cã ®é dÎo cao nªn dÔ c¸n t¹o thµnh tÊm máng cã ®é dÇy nhÊt ®Þnh ®Ó cÊu tróc nªn
bao b× d¹ng hép
- Cã kh¶ n¨ng chèng xuyªn thÊm rÊt tèt
- Cã ®é bÒn c¬ häc cao; chÞu uèn chÞu kÐo tèt t¹o thuËn lîi cho qu¸ tr×nh gia c«ng nh
dËp uèn hoÆc gÊp mÐp
- Cã kh¶ n¨ng chÞu ®îc nhiÖt ®é cao nªn ®¸p øng ®îc cho c¸c s¶n phÈm cÇn thanh trïng
- Cã kh¶ n¨ng chÞu ®îc ¸p suÊt cao nªn cã thÓ dïng cho c¸c s¶n phÈm cÇn n¹p khÝ víi ¸p
suÊt nhÊt ®Þnh
- N¾p, th©n vµ ®¸y hép hoµn toµn cã thÓ gia c«ng b»ng c¸c m¸y chÝnh x¸c nªn kÝch th-
íc hép thêng ®¹t ®é chÝnh x¸c cao do ®ã bao b× b»ng s¾t
®¸p øng cho d©y chuyÒn ®ãng gãi cã n¨ng suÊt cao
- Khèi lîng 1 hép t¬ng ®èi nhÑ so víi khèi lîng cña s¶n phÈm

Nhîc ®iÓm c¬ b¶n cña s¾t t©y

6
- RÊt dÔ bÞ oxy hãa nªn ph¶i t¹o líp m¹ thiÕc, ngoµi ra ph¶i t¹o mµng phñ b¶o vÖ b»ng
vÐc ni hoÆc b»ng s¬n
- So víi nh«m BBST thêng dÇy h¬n nªn khèi lîng 1 BBST cã cïng kÝch thíc nÆng h¬n
nhiÒu
- §é dÎo cña s¾t kÐm nh«m nªn khã gia c«ng vµ khã t¹o hép cã ®é s©u nh hép nh«m
- PhÇn lín th©n hép b»ng s¾t t©y ®îc t¹o b»ng c¸ch ghÐp mÝ hoÆc hµn nªn rÊt dÔ cã
kh¶ n¨ng kh«ng hoµn toµn kÝn, lµm t¨ng ®é xuyªn thÊm

b) VËt liÖu b»ng nh«m

- VËt liÖu nh«m ®îc ph©n chia theo ®é tinh khiÕt

TT Hµm lîng nh«m (%) Lo¹i

1 99,0 A4
2 99,5 A5
3 99,8 A8
4 99,9 A99
5 99,998 Lo¹i ®Æc biÖt
- Nh«m ®îc gia c«ng thµnh mµng máng, trªn bÒ mÆt mµng nh«m thêng xuÊt hiÖn
c¸c lç nhá cã ®êng kÝnh tõ 1 ®Õn 80 micron ( trung b×nh lµ 40 micron). Sè lîng lç tuú
thuéc vµo ®é dÇy cña mµng nh«m

TT §é dÇy cña l¸ nh«m Sè lç trªn 1 m2

( micron )
1 9 260
2 12 230
3 15 210
4 20 170
5 25 0
Nh vËy khi l¸ nh«m cã ®é dµy trªn 25 micron ®é xuyªn thÊm cña nã b»ng kh«ng

- ¦u vµ nhîc ®iÓm c¬ b¶n cña bao b× nh«m (BBN)

¦u ®iÓm c¬ b¶n cña nh«m

- Cã ®é dÎo rÊt cao nªn dÔ dµng c¸n hoÆc miÕt t¹o thµnh mµng rÊt máng ®Ó cÊu tróc
nªn bao b× d¹ng hép hoÆc giÊy trùc tiÕp gãi s¶n phÈm. V× cã ®é dÎo rÊt cao nªn hîp kim
nh«m cã thÓ gia c«ng thµnh hép cã th©n liÒn víi ®¸y vµ chiÒu dµi cña th©n hép kh¸ lín
- Cã kh¶ n¨ng chèng xuyªn thÊm rÊt tèt
- Cã ®é bÒn c¬ häc cao; chÞu uèn chÞu kÐo tèt t¹o thuËn lîi cho qu¸ tr×nh gia c«ng nh
dËp uèn hoÆc gÊp mÐp
- Cã kh¶ n¨ng chÞu ®îc nhiÖt ®é cao nªn ®¸p øng ®îc cho c¸c s¶n phÈm cÇn thanh trïng
- Cã kh¶ n¨ng chÞu ®îc ¸p suÊt cao nªn cã thÓ dïng cho c¸c s¶n phÈm cÇn n¹p khÝ víi ¸p
suÊt nhÊt ®Þnh
- Trªn bÒ mÆt hîp kim nh«m lu«n lu«n lu«n tù h×nh thµnh mét líp máng oxyt cã kh¶
n¨ng chèng oxy ho¸ rÊt tèt nªn BBN kh«ng bÞ han gØ
- N¾p, th©n liÒn ®¸y hép hoµn toµn cã thÓ gia c«ng b»ng c¸c m¸y chÝnh x¸c nªn kÝch
thíc hép ®¹t ®é chÝnh x¸c cao do ®ã BBN ®¸p øng cho d©y chuyÒn ®ãng gãi cã n¨ng
suÊt cao

7
- Khèi lîng riªng cña nh«m rÊt nhá nªn BBN cã khèi lîng rÊt nhÑ

Nhîc ®iÓm c¬ b¶n cña nh«m

- Tuy kh«ng bÞ han gØ nh s¾t nhng hîp kim nh«m còng dÔ bÞ ¨n mßn ho¸ häc nªn cÇn
ph¶i sö dông líp chèng ¨n mßn b»ng vÐc ni hoÆc s¬n
- Nh«m ®¾t h¬n s¾t nªn gi¸ thµnh cao
- Do cã ®é dÎo cao nªn BBN rÊt dÔ bÞ biÕn d¹ng khi bÞ t¸c ®éng c¬ häc tõ bªn ngoµi
hép

VËt liÖu kim lo¹i ®îc øng dông kh¸ phæ biÕn ®Ó lµm bao b× ë d¹ng hép trong c«ng
nghiÖp thÞt, c¸, s÷a, rau qu¶, níc uèng hoÆc ®îc sö dông ®Ó ®ãng gãi c¸c s¶n phÈm ë
d¹ng kh« nh chÌ, cµ phª, b¸nh kÑo
Mµng nh«m ®îc sö dông ®Ó trùc tiÕp bao gãi thùc phÈm

4.2.3 – Ph¬ng ph¸p chÕ t¹o bao b× b»ng kim lo¹i

a) ChÕ t¹o bao b× b»ng s¾t t©y :
Bao b× b»ng s¾t t©y chñ uyªó ®îc chÕ t¹o ë d¹ng hép cã 2 d¹ng : h×nh trô vµ h×nh
hép ch÷ nhÊt nhng phæ biÕn nhÊt vÇn lµ d¹ng h×nh trô
ChÕ t¹o hép h×nh trô
- Hép h×nh trô cã 2 lo¹i: lo¹i 3 phÇn bao gåm: n¾p th©n vµ ®¸y, hép 2 phÇn gåm
n¾p vµ th©n liÒn víi ®©y

d d

h -ChiÒu cao cña hép, d - ®­êng kÝnh cña hép:

- Khi hép cã kÝch thøoc h > d : lµm hép 3 m¶nh. Hép s©u
- Khi hép cã kÝch th­íc h < d : lµm hép 3 m¶nh. Hép n«ng

- §Ó s¶n xuÊt hép b»ng s¾t t©y ngêi ta thùc hiÖn theo quy tr×nh sau ®©y

8
 S¾t t©y

Lµm sach dÇu, sÊy kh« Phñ vÐc ni, sÊy kh«

Hµn th©n hép T¹o ph«i th©n hép

Loe miÖng th©n hép T¹o g©n

§¸y ®· ®­îc chuÈn bÞ GhÐp mÝ ®¸y vµo th©n

Hép ®· chuÈn bÞ xong

Sấy
gåm th©n vµ ®¸y

- C«ng viÖc s¶n xuÊt hép cã c¸c c«ng ®o¹n sau

+ ChuÈn bÞ ®¸y hép
§¸y hép ®îc chuÈn bÞ s½n tríc khi dîc gÐp mÝ vµ th©n hép. §¸y hép cã 3 d¹ng: trßn,
« van vµ ch÷ nhËt. Trong s¶n xuÊt, 3 d¹ng ®¸y hép nµy ®Òu cã c¸ch lµm gièng nhau, chØ
kh¸c ë chç khu«n khi dËp ®¸y hép vµ ®Òu thùc hiÖn theo c¸c bíc c«ng nghÖ như sau:

9
 S¾t t©y Röa dÇu, sÊy kh«

Sấy Tr¸ng vÐc ni

Dập phôi nắp Dập tạo gân và móc

Phun gioăng Tạo Viền

Sấy Nắp thành phẩm

b) ChÕ t¹o bao b× b»ng nh«m

§Æc ®iÓm cña nh«m lµ ®é biÕn d¹ng dÎo cao h¬n s¾t t©y rÊt nhiÒu, v×o thÕ ngêi
ta s¶n xuÊt hép nh«m kh«ng gièng nh s¶n xuÊt hép s¾t t©y. PhÇn lín hép nh«m lµ h«p 2
m¶nh: n¾p vµ th©n liÒn ®Êy, mÆc dï hép nh¬m thuéc lo¹i hép s©u. 
ChÕ t¹o hép nh«m th©n liÒn ®¸y chñ yÕu dùa vµo ph¬ng ph¸p c¸n vµ miÕt, theo s¬
®å sau ®©y:

10
 Nhôm tấm

Bôi trơn

Cắt phôi thân Cắt phôi nắp Tạo khoá

Dập khuôn nắp,

Dập khuôn cốc
tạo móc nắp

Cán và miết Lắp khoá

Xử lý miệng hộp Rửa chất bôi trơn

Rửa chất bôi trơn Sấy

Sấy

In nhãn

Phủ véc ni Sấy

Sản phẩm: thân liền đáy và nắp

c) ChÕ t¹o kho¸ më n¾p

Hướng kéo lên khi mở hộp

R·nh khÝa

4.3 -VËt liÖu thuû tinh

4.3.1 – øng dông cña bao b× thuû tinh
Chèt gi÷a kho¸ vµ n¾p
Thuû tinh lµ vËt liÖu ®îc sö dông kh¸ phæ biÕn trong CNTP
4.3 -VËt liÖu thuû tinh
11
 4.3.1 – øng dông cña bao b× thuû tinh
Thuû tinh lµ vËt liÖu ®îc sö dông kh¸ phæ biÕn trong CNTP
- Thùc phÈm láng : Rîu, s©m panh, rîu nÆng, bia, níc kho¸ng, níc gi¶i kh¸t kh«ng
cån, s÷a, dÇu ¨n, sir«, dÊm, .v.v. bao b× thuû tinh chiÕm h¬n 50% thÞ phÇn boa b× thùc
phÈm láng
- Thùc phÈm láng : Rîu, s©m panh, rîu nÆng, bia, níc kho¸ng, níc gi¶i kh¸t kh«ng
cån, s÷a, dÇu ¨n, sir«, dÊm, .v.v. bao b× thuû tinh chiÕm h¬n 50% thÞ phÇn boa b× thùc
phÈm láng
- §å hép : rau, hoa qu¶, patª, thÞt...
- C¸c lo¹i gia vÞ ...
- Thùc phÈm cho trÎ em
- S¶n phÈm tõ s÷a : s÷a chua
- Cµ phª hoµ tan
- Thøc ¨n chÝn
Bao b× thuû tinh ®îc gia c«ng díi d¹ng chai, lä, hép

4.3.2 - Thµnh phÇn cña thuû tinh :

§Ó s¶n xuÊt thuû tinh, ngêi ta sö dông vËt liÖu silicat vµ c¸c chÊt phô gia kh¸c vµ
nÊu ë nhiÖt ®é thÝc hîp. Thuû tinh lµm bao b× thùc phÈm kh«ng gièng thuû tinh lµ vËt
liÖu x©y dùng ho¨c c¸c vËt dông kh¸c v× ph¶i ®¶m b¶o kh¶ n¨ng chèng ¨n mßn vµ kh«ng
g©y nhiÔm ®éc cho thùc phÈm. Thuû tinh lµm bao b× thùc phÈm lµ thuû tinh trung tÝnh

Nguyªn liÖu cho 1000 Kg thuû tinh

TT Vët liÖu Tû lÖ (%)
1 C¸t 682,96
2 Xót 208,41
3 XØ 30,14
4 Kho¸ng phonolit 48,73
5 V«i 190,46
6 Sulphat natri 8,59
6 Cromit 5,96
7 Thuû tinh vôn 384,70
Tæng céng : 1.559,95

Thµnh phÇn ho¸ häc cña thuû tinh

TT Thµnh phÇn ho¸ häc Hµm lîng (%)

1 SiO2 71,36
2 TiO2 0,05
3 Al2O3 1,69
4 Fe2O3 0,289
5 CaO 11,43
6 MgO 0,66
6 BaO 0,03
7 Na2O 13,06
8 K2O 0,38

12
 9 SO3 0,16
10 Mn 0,06
11 Cr2O3 0,236
12 NiO 0,004
+
13 Fe2 (kho¶ng) 0,037

¦u ®iÓm cña bao b× thuû tinh (BBTT)

- Cã kh¶ n¨ng chèng xuyªn thÊm rÊt tèt
- Kh«ng bÞ han rØ vµ hÇu nh kh«ng bÞ ¨n mßn
- Cã thÓ nh×n thÊy thùc phÈm ®îc chøa ®ùng bªn trong bao b×
- PhÇn lín BBTT cã kh¶ n¨ng t¸i sö dông vµ t¸i chÕ
Nhîc ®iÓm cña BBTT
- Dßn nªn dÔ vì
- ChÞu nhiÖt vµ chÞu ¸p lùc kÐm
- ¸nh s¸ng cã thÓ xuyªn qua bao b× nªn cã thÓ ¶ng hëng xÊu tíi chÊt lîng thùc
phÈm nhÊt lµ lµm mÊt mµu s¶n phÈm
- Bao b× thêng cã khèi lîng cao h¬n c¸c lo¹i bao b× kh¸c
- M¶nh vì thuû tinh nguy hiÓm cho con ngêi vµ kh«ng tù ph©n huû
4.3.3 – S¶n xuÊt bao b× thuû tinh
Bao b× thuû tinh thêng ë d¹ng chai, lä vµ hép, trong ®ã d¹ng chai vµ lä phæ biÕn
h¬n c¶.
§Ó s¶n xuÊt chai vµ lä, ngêi ta nÊu chÈy thuû tinh vµ dïng ph¬ng ph¸p thæi ®Þnh
h×nh trong c¸c khu«n. Tríc kiaËchi ®îc thæi b»ng søc ngêi, hiÖn nay ngêi ta sö dông ph¬ng
ph©p thæi ¸p lùc b»ng khÝ nÐn nªn cã n¨ng suÊt lín vµ ®é chÝnh x¸c cao.Chai lä ®· ®îc
s¶n xuÊt trªn d©y chuyÒn s¶n xuÊt tù ®éng ho¸ hiÖn ®¹i

4.4 - VËt liÖu gèm sø

4.4.1- Giíi thiÖu bao b× gèm sø (BBGS)
- Gèm sø ®îc coi lµ vËt liÖu truyÒn thèng, ®îc sö dông tõ xa xa
- VËt liÖu gèm-sø bao gåm ®Êt nung th« s¬, gèm cã tr¸ng men vµ sø ®îc chÕ t¹o
thµnh c¸c lo¹i nh : lä, b×nh, chËu, chum v¹i, ang, ®Æc biÖt lµ c¸c lo¹i lä sø cao cÊp dïng
cho c¸c s¶n phÈm cã gi¸ trÞ cao.
- Bao b× b»ng gèm sø phÇn lín ®îc sö dông cho c¸c lo¹i thùc phÈm :
+ Thùc phÈm d¹ng láng, d¹ng ®Æc : m¾m, níc m¾m, níc chÊm c¸c lo¹i, r-
îu, bia, níc gi¶i kh¸t .v.v.
+ Thùc phÈm d¹ng kh« : chÌ , cµ phª, thuèc l¸
- Gèm sø dïng ®Ó chÕ t¹o c¸c vËt chøa ®ùng trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n vµ chÕ
biÕn thùc phÈm nh c¸c lo¹i chum, v¹i, ang .v.v.
- Thµnh phÇn ho¸ häc cña gèm sø rÊt ®a d¹ng tuý theo kinh nghiÖm vµ truyÒn
thèng s¶n xuÊt cña tõng vïng

4.4.2 ¦u vµ nhîc ®iÓm BBGS

- ¦u ®iÓm
+ C«ng nghÖ chÕ t¹o BBGS ®¬n gi¶n, cã thÓ thùc hiÖn t¹i nh÷ng vïng cã
tr×nh ®é kü thuËt thÊp
+ Cã kh¶ n¨ng chèng ¨n mßn
+ Cã kh¶ n¨ng c¸ch nhiÖt vµ chÞu nhiÖt tèt, chèng xuyªn thÊm tèt.

13
 + Trong nhiÒu trêng hîp BBGS cã thÓ trë thµnh t¸c phÈm mü nghÖ mang
tÝnh ®Æc thó v¨n ho¸ cña tõng vïng
- Nhîc ®iÓm
+ BBGS dÇy vµ nÆng
+ KÝch thíc rÊt khã chuÈn ho¸ nªn khã øng dông trong d©y chuyÕn ®ßng
gãi c«ng nghiÖp
+ Dßn, dÔ vì, kh«ng chÞu ¸p lùc
+ Thµnh phÇn ho¸ häc cña BBGS kh«ng æn ®Þnh nªn khã kiÓm so¸t vÒ
mÆt ®éc tè häc, nhÊt lµ c¸c kim lo¹i nÆng
4.4.3 – S¶n xuÊt bao b× gèm sø
Bao b× gèm sø ®îc s¶n xuÊt tõ nguyªn liÖu ®Êt sÐt. Tuú theo tÝnh chÊt cña ®Êt
sÐt ®îc khai th¸c ë tõng vïng k¸hc nhau vµ ph¬ng ph¸p phèi chÕ nguyªn liÖu mµ chÊt lîng
gèm sø s¶n phÈm cña tõng vïng còng kh¸c nhau. §Êt sÐt ®îc nhµo nhuyÔn, nÆn vµ ®Þnh
h×nh theo nh÷g h×nh d¸ng vµ kÝch thíc ®· ®inh, ®îc ph¬i vµ sÊy kh«, sau ®ã ®îc nung ë
nhiÖt ®é cao. S¶n phÈm thu ®îc lµ bao b× gèm.
§Ó t¹o ra bao b× sø, ngêi ta phun men sø lªn bÒ mÆt cña s¶n phÈm vµ nung.
Bao b× b»ng sø cã bÒ mÆt nh½n bãng, cã nhiÒu v©n hoa vµ mÇu s¾c kh¸c nhau,
cã kh¶ n¨ng chèng xuyªn thÊm tèt h¬n bao b× gèm.

4.5 -VËt liÖu xenlulo

4.5.1 - Giíi thiÖu
- Bao b× lµm tõ vËt liÖu xenlulo gäi t¾t lµ bao b× giÊy (BBG) ®îc phÊt triÓn
m¹nh cïng víi sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp giÊy vµ xenlul«
- Sîi xenlulo ®îc khai th¸c tõ thùc vËt (tre, nøa, gç, r¬m, r¹, b· mÝa .v.v.) vµ ®îc
xeo thµnh c¸c mµng máng, tõ c¸c mµng máng ngêi ta t¹o nªn nguyªn liÖu lµm bao b× cã ®é
dÇy vµ kÝch thíc kh¸c nhau tuú theo ®èi tîng sö dông
- Cã thÓ ph©n chia vËt liÖu xenlulo thµnh 2 d¹ng chÝnh lµ giÊy vµ c¸c t«ng.
GiÊy chñ yÕu dïng ®Ó lµm mµng bao gãi cßn c¸c t«ng chñ yÕu dïng lµm c¸c hép hoÆc
thïng chøa ®ùng c¸c s¶n phÈm thùc phÈm ®Ó t¹o nªn c¸c ®¬n vÞ hµng ho¸ (®¬n vÞ tiªu
dïng, ®¬n vÞ ph©n phèi vµ ®¬n vÞ vËn chuyÓn)
- BBG ®îc sö dông rÊt ®a d¹ng vµ phong phó trong nhiÒu ngµnh CNTP
5.5.2 - ¦u nhîc ®iÓm cña BBG
- ¦u ®iÓm :
+ Sö dông ®a d¹ng
+ RÎ tiÒn, dÔ thÝch øng ®îc víi nhiÒu s¶n phÈm thùc phÈm
+ DÔ in Ên t¹o nªn sù ®a d¹ng, phong phó vµ hÊp dÉn cho s¶n phÈm
+ Bao b× b»ng c¸c t«ng ngµy cµng th«ng dông do cã nhiÒu u ®iÓm nh :
nhÑ, bÒn, dÔ trang trÝ, chèng ®îc va ch¹m c¬ häc nªn b¶o vÖ ®îc s¶n phÈm nhÊt lµ c¸c
s¶n phÈm bao b× b»ng thuû tinh, kim lo¹i,
+ DÔ chÕ t¹o c«ng nghiÖp hµng lo¹t trªn c¬ së tiªu chuÈn ho¸
+ Cã kh¶ n¨ng t¸i chÕ vµ ph©n huû rong m«i trêng tù nhiªn
- Nhîc ®iÓm :
+ Kh¶ n¨ng chèng xuyªn thÊm kÐm
+ Kh«ng chÞu ®îc m«i trêng Èm, khi bÞ Èm ®é bÒn c¬ häc gi¶m ®i
nhanh chãng
5.5.3 – S¶n xuÊt c¸c t«ng (carton)
- S¶n xuÊt mµng giÊy

14
 §Ó s¶n xuÊt carton, tríc hÕt cÇn s¶n xuÊt mµng giÊy. Nguyªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt
mµng giÊy lµm carton thêng tõ tre, nøa, r¬m, b· mÝa kÕt hîp víi giÊy phÕ liÖu. Ngêi ta
s¶n xuÊt bét giÊy vµ xeo thµnh nh÷ng cuén giÊy dµi ®Ó s¶n xuÊt carton.
- S¶n xuÊt keo d¸n
Keo d¸n trong s¶n xuÊt carton thêng dïng lµ hå tinh bét vµ keo tæng hîp. Keo d¸n cã
vai trß rÊt quan träng trong viÖc liªn kÕt c¸c mµng giÊy ®Ó t¹o ra carton.
- S¶n xuÊt carton sãng
§Ó s¶n xuÊt carton sãng lµm bao b×, ngêi ta liªn kÕt nhiÒu mµng giÊy l¹i b»ng keo
d¸n bao gåm carton 2 líp, 3 líp, 5 líp vµ 7 líp.

Carton 3 líp

Carton 5 líp

5.5.4 – S¶n xuÊt hép carton

Carton dïng ®Ó s¶n xuÊt c¸c hép lµm bao b× trung gian hoÆc bao b× vËn chuyÓn.
§Ó tä ra thïng chøa ®ùng cÇn ph¶i liªn kÕt c¸c mÆt ph¼ng cña thïng.
- Liªn kÕt b¨ng keo d¸n
- Liªn kÕt b»ng ®inh
- Liªn kÕt b»ng b¨ng dÝnh

4.6 -VËt liÖu chÊt dÎo

4.6.1- Giíi thiÖu c¸c lo¹i bao b× chÊt dÎo (BBCD)
- ChÊt dÎo lµ vËt liÖu míi ®îc dïng lµm bao b× thùc phÈm nhng cã nhiÒu øng
dông vµ ngµy cµng ph¸t triÓn nhanh chãng nhê nh÷ng ®Æc tÝnh quý b¸u cña lo¹i vËt liÖu
nµy
- C¸c nhµ ho¸ häc tæng hîp h÷u c¬ ®· cã nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu vµ t¹o nªn
nhiÒu lo¹i bao b× míi cã nh÷ng tÝnh chÊt rÊt phï hîp ®Ó b¶o qu¶n thùc phÈm vµ rÊt Ýt
hoÆc kh«ng lµm thùc phÈm bÞ nhiÔm ®éc. Trong nhiÒu trêng hîp BBCD ®· thay thÕ bao
b× truyÒn thèng lµm b»ng thiñy tinh, kim lo¹i, gèm sø .v.v.
- BBCD cã thÓ ®îc gia c«ng tõ c¸c co¹i chÊt dÎo sau ®©y :
+ PS - Polystyren
+ PE - Polyetylen
+ PP - Polypropylen
+ PE - Polyetylen terephtalat
+ PA - Polyamit
+ PVC - Polyvynyl clorrua
+ PVDC - Polyvinylliden clorrua
+ EVOH – Etylen-Vinylic
+ PAN – Polyacrylonitrin
+ ChÊt ®ång trïng hîp Acrylic-imit
§Ó cã thÓ sö dông chÊt dÎo nµo ®ã lµm bao b× b¶o qu¶n thùc phÈm, ng êi ta cÇn
ph¶i hiÓu biÕt rÊt chu ®¸o vÒ kh¶ n¨ng chång xuyªn thÈm cña tõng lo¹i vËt liÖu trong ®ã
ngêi ta quan t©m tíi kh¶ n¨ng chèng xuyªn thÊm níc vµ h¬i níc, chèng xuyªn thÊm oxy (O2),
15
c¸c b« nÝch (CO2), khÝ nit¬ (N2) vµ c¸c chÊt dÔ bay h¬i kh¸c ®Æc biÖt lµ c¸c chÊt th¬m,
chÊt cã mïi l¹ .v.v.

B¶ng so s¸nh kh¶ n¨ng chèng xuyªn thÊm cña vËt liÖu chÊt dÎo

VËt liÖu chÊt dÎo Kh¶ n¨ng chèng xuyªn thÊm

Đèi víi khÝ O2, CO2, N2 Đèi víi h¬i níc
PS , PE , PP Khả năng ngăn c¶n kÐm RÊt tèt
PET , PA , PVC Khả năng trung bình Trung bình
PVDC , EVON , PAN , ChÊt Khả năng ngăn c¶n tèt Khả năng ngăn c¶n kÐm
®ång trïng hîp Acrylic-imit
Víi mét chÊt dÎo ®Þnh tríc, nÕu kh¶ n¨ng chèng thÊm khÝ tèt th× ngîc l¹i kh¶ n¨ng
chÞu Èm, kh¶ n¨ng gia c«ng sÏ kÐm h¬n.
ThÝ dô : PE lµ polyme d¹ng kh«ng cùc, b¸n tinh thÓ ®îc ®Æc trng bëi kh¶ n¨ng gia
c«ng rÊt dÔ dµng, kh¶ n¨ng chÞu Èm tèt nhng ngîc l¹i kh¶ n¨ng chèng thÈm khÝ l¹i rÊt
kÐm v× thÓ thùc phÈm ®ùng trong bao PE rÊt dÔ bÞ mÊt mïi th¬m. Trong khi ®ã PVDC
lµ polyme d¹ng cã cùc, tinh thÓ th× kÐm chÞu níc, khã gia c«ng nhng l¹i cã kh¶ n¨ng chèng
thÊm khÝ rÊt tèt. Do khã gia c«ng nªn PVDC cha ®îc øng dông réng r·i lµm bao b×.
Trong c«ng nghiÖp lµm bao b× b»ng chÊt dÎo, ngêi ta thêng t¹o nªn c¸c mµng nhiÒu
líp b»ng c¸c lo¹i vËt liÖu kh¸c nhau nh»m tËn dông ®îc u thÕ “ rµo c¶n “ cña tõng lo¹i. Sè
líp cã thÓ lµ 2,3,4,5,6 nh»m t¹o nªn bao b× phï hîp víi tõng lo¹i thùc phÈm. Nh÷ng bao b×
nhiÒu líp ®îc s¶n xuÊt ngµy cµng nhiÒu ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng chèng Èm, chèng thÊm
khia, chèng thÊm VSV, ®ång thêi ®¶m b¶o kh¶ n¨ng dÔ gia c«ng. Ngµy nay ngêi ta cßn
s¶n xuÊt ®îc c¸c lo¹i bao b× b»ng chÊt dÎo cã tÝnh chÞu nhiÖt cao trªn 260 0C, cã thÓ
thanh trïng ë nhiÖt ®é cao nh c¸c bao b× kim lo¹i hoÆc dun nãng trong c¸c lß h©m nãng
thøc ¨n.
- BBCD ®îc chÕ t¹o díi d¹ng chai, lä, hép, khay, mµng máng .v.v. ë tr¹nh th¸i
mÒm, b¸n cøng hoÆc cøng vµ ®îc sö dông lµm bao b× cho hÇu hÕt c¸c lo¹i thùc phÈm

4.6.2 - ¦u vµ nhîc ®iÓm cña BBCD

- ¦u ®iÓm
+ Cã kh¶ n¨ng chèng ¨n mßn cao, cã tÝnh chèng xuyªn thÊm cao
+ DÔ gia c«ng vµ chÕ t¹o c«ng nghiÖp trªn quy m« lín, trªn c¬ cë tiªu chuÈn ho¸
+ Cã thÓ ghÐp kÝn bao b× b»ng nhiÖt mét c¸ch ®¬n gi¶n
+ Khèi lîng bao b× rÊt nhÑ
+ Cã thÓ t¹o d¸ng bao b× ®a d¹ng vµ t©ng trÝ phï hîp víi tõng lo¹i thùc phÈm
+ Cã thÓ t¹o nhiÒu lo¹i bao b× trong suèt vµ cã mÇu chèng ®îc bøc x¹ tö ngo¹i
+ Mét sè vËt liÖu chÊt dÎo cã thÓ t¸i chÕ hoÆc t¸i sö dông
+ Cã thÓ thùc hiÖn trªn d©y
chuyÒn ®ãng gãi tù ®éng víi cêng ®é cao
- Nhîc ®iÓm
+ Mét sè chÊt dÎo cã ®éc tÝnh dÔ g©y ®éc cho thùc phÈm
+ Mét sè chÊt dÎo kh«ng cã kh¶ n¨ng t¸i sö dông vµ t¸i chÕ nªn g©y « nhiÔm
m«i trêng
+ Gi¸ thµnh cßn kh¸ cao so víi vËt liÖu truyÒn thèng ®Æc biÖt c¸c bao b× b»ng
chÊt dÎo chÞu nhiÖt

16
4.7 -VËt liÖu hçn hîp
VËt liÖu hçn hîp ®îc h×nh thµnh do kÕt qu¶ nghiªn cøu vµ ®a vµo øng dông c¸c
lÜnh vùc :
- C«ng nghÖ chÕ t¹o c¸c vËt liÖu truyÒn thèng nh : vËt liÖu xenlulo, vËt liÖu b»ng
kim lo¹i ®Æc biÖt lµ b»ng nh«m. Mçi lo¹i vËt liÖu trªn cã u ®iÓm vµ nhîc ®iÓm. VËt
liÖu hçn hîp tËn dông ®îc nh÷ng u ®iÓm vµ kh¾c phôc nhîc ®iÓm vµ t¹o nªn mét hµng
lo¹t bao b× thùc phÈm míi cã nhiÒu u ®iÓm h¬n.
- C«ng nghÖ tæng hîp c¸c chÊt keo dÝnh
- C«ng nghÖ ®ãng gãi v« trïng
4.7.1 Giíi thiÖu c¸c lo¹i bao b× b»ng vËt liÖu hçn hîp (BBHH)

BBHH thêng cã nhiÒu líp

ChÊt liÖu lµm mµng Chøc n¨ng

Mµng parrafin Chèng Èm vµ chèng xuyªn thÊm khÝ
Mµng chÊt dÎo (chñ yÕu lµ PE) Chèng Èm, t¹o ®é mÒm cho bao b×, t¹o kh¶ n¨ng hµn
kÝn bao b×, t¹o mÆt bãng trang trÝ
Mµng kim lo¹i (chñ yÕu lµ mµng Chèng Èm vµ chèng xuyªn thÊm khÝ
nh«m)
Mµng xenlulo T¹o nÒn ®Ó in nh·n hµng vµ trang trÝ, t¹o khung ®Ó
®Þnh d¹ng cho bao b×, t¨ng ®é bÒn
Mµng keo G¾n kÕt c¸c líp mµng t¹o thµnh tÊm máng nhiÒu líp
Tuú theo tõng lo¹i s¶n phÈm thùc phÈm mµ ngêi ta phèi hîp c¸c líp mµng víi nhau
mét c¸c hîp lý ®Ó t¹o thµnh bao b× :

TT Ký hiÖu Tªn
1 G.P * Mµng giÊy / parrafin
2 G.CD * Mµng giÊy / mµng chÊt dÎo
3 CD.G.CD * Mµng chÊt dÎo / mµng giÊy / mµng chÊt dÎo
4 CD.KL * Mµng chÊt dÎo / mµng kim lo¹i
5 CD.KL.CD * Mµng chÊt dÎo / mµng kim lo¹i / mµng chÊt dÎo
6 CD.G.KL.CD * Mµng chÊt dÎo / mµng giÊy (c¸c t«ng) / mµng kim
lo¹i / mµng chÊt dÎo
7 CD.G.CD.KL.CD * Mµng chÊt dÎo / mµng giÊy (c¸c t«ng) / mµng
chÊt dÎo / mµng kim lo¹i / mµng chÊt dÎo
C¸c mµng nµy ®îc g¾n kÕt víi nhau b»ng keo, hoÆc b»ng c¸c biÖn ph¸p kü thuËt
kh¸c nh m¹, phun phñ, c¸n nãng, .v.v.

4.7.2 - ¦u vµ nhîc ®iÓm cña BBHH

- ¦u ®iÓm
+ Ph¸t huy c¸c u ®iÓm vµ kh¾c phôc ®îc vÒ c¬ b¶n c¸c nhîc ®iÓm cña c¸c lo¹i
bao b× b»ng vÊt liÖu truyÒn thèng
+ Khèi lîng bao b× nhá
+ Chèng Èm , chèng thÊm khÝ tèt
+ Cã thÓ s¶n xuÊt hµng lo¹t trªn d©y chuyÒn c«ng nghÖ bao b× hiÖn ®¹i víi
n¨ng suÊt lín, møc ®é tiªu chuÈn ho¸ cao
- Nhîc ®iÓm

17
 + Kh«ng cã kh¶ n¨ng chÞu nhiÖt ®é cao nªn kh«ng thÓ lµm bao b× cho c¸c s¶n
phÈm thùc phÈm cÇn thanh trïng ë nhiÖt ®é cao
+ BBHH phÇn lín chØ ¸p dông trªn d©y chuyÒn ®ãng gãi v« khuÈn

Ch¬ng 5
Nh÷ng nguy c¬ lµm h háng thùc phÈm khi chøa ®ùng trong bao b×
5.1 Nh÷ng nguy c¬ tõ m«i trêng xung quanh
5.1.1 NhiÖt ®é cña m«i trêng
NhiÖt ®é cña m«i trêng ¶nh hëng ®Õn
- §é khuÕch t¸n
- §é hoµ tan
- §é xuyªn thÊm cña c¸c chÊt
- Kh¶ n¨ng ho¹t déng cña hÖ vi sinh vËt
5.1.2 Níc thiªn nhiªn vµ ®é Èm cña kh«ng khÝ
- Níc cã thÓ x©m nhËp vµo trong thùc phÈm phô thuéc vµ sù tån t¹i níc cã trong thiªn nhiªn
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, b¶o qu¶n, vËn chuyÓn vµ lu th«ng s¶n phÈm trªn thÞ trêng bao
gåm : níc ma, s¬ng mï, níc tõ c¸c vËt thÓ dông xung quanh, h¬i níc cã trong kh«ng khÝ.
- Hµm Èm cña m«i trêng cã thÓ lµm t¨ng hoÆc gi¶m ®é Èm cña thùc phÈm
5.1.3- Bôi
- Bôi c«ng nghiÖp
- Bôi trong m«i trêng tù nhiªn
- Bôi tõ c¸c s¶n phÈm kh¸c
Bôi b¸m vµo bÒ mÆt cña bao b× vµ cã thÓ lµm h háng thùc phÈm do :
+ Bôi chøa nhiÒu VSV cã h¹i
+ Bôi chøa nhiÒu c¸c chÊt v« c¬ ®Æc biÖt lµ c¸c kim lo¹i nÆng vµ c¸c chÊt h÷u c¬
®éc h¹i
+ Bôi chøa c¸c chÊt cã mÇu cã mïi lµm thay ®æi tÝnh chÊt c¶m quan cña thùc
phÈm

5.1.4 Vi sinh vËt

Vi sinh vËt g©y h¹i lu«n lu«n cã s½n trong m«i trêng
- Trong kh«ng khÝ
- Trong níc
- Trong c¸c lo¹i bôi
- Trong kho tµng vµ ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn
- Tõ con ngêi

5.1.5 C¸c chÊt khÝ

Trong m«i trêng lu«n lu«n tån t¹i c¸c chÊt khÝ cã thÓ xuyªn thÊm qua bao b× vµo
trong thùc phÈm bao gåm khÝ N2, CO2, O2 vµ c¸c chÊt dÔ bay h¬i kh¸c. C¸c chÊt khÝ nµy
khi thÊm qua bao b× sÏ thay ®æi tÝnh chÊt ho¸ häc vµ lý häc cña thùc phÈm ®Æc biÖt
khÝ oxy cã kh¶ n¨ng oxy ho¸ c¸c chÊt vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho VSV hiÕu khÝ ph¸t triÓn

5.2 Nh÷ng nguy c¬ tõ bao b×

5.2.1 Sù xuyªn thÊm cña bao b×

18
 - Bao b× cã ph¶i phï hîp víi tÝnh chÊt cña tõng lo¹i thùc phÈm vµ thêi h¹n lu hµnh
cña thùc phÈm. Tuy nhiªn, ë møc ®é kh¸c nhau cã thÓ x¶y ra sù xuyªn thÊm c¸c chÊt (N 2,
CO2, O2, c¸c khÝ dÔ bay h¬i, bôi .v.v.) tõ m«i trêng vµo thùc phÈm
- Sù xuyªn thÊm c¸c chÊt tõ thùc phÈm qua bao b× ra m«i trêng xung quanh
+ Sù tho¸t Èm
+ Sù thÊt tho¸t c¸c chÊt th¬m
+ Sù thÊm c¸c chÊt bÐo
+ Sù thÊt tho¸t c¸c chÊt hoµ tan
+ Sù mÊt mÇu
- Sù truyÒn ¸nh s¸ng qua bao b×
Bao b× b»ng vËt liÖu trong suèt hoÆc ®ôc (Thuû tinh hoÆc chÊt dÎo) cã thÓ bÞ
¸nh s¸ng xuyªn qua. ¸nh s¸ng cã thÓ lµm h háng thùc phÈm nh lµm mÊt mÇu, thay ®æi
tÝnh chÊt ho¸ häc, lý häc cña thùc phÈm ®Æc biÖt lµ tia tö ngo¹i

5.2.2 Sù hßa tan cña bao b×

- C¸c chÊt cã trong bao b× hoµ tan vµo thùc phÈm do sù chªnh lÖch nång ®é
Thùc phÈm thêng cã ®é Èm cao, cã chøa c¸c a xÝt h÷u c¬ (pH < 7), c¸c chÊt cã
tÝnh dung m«i h÷u c¬ nh rîu etylic.Trong bao b× cã thÓ cã c¸c chÊt cã kh¶ n¨ng hoµ tan
trong m«i trêng nh vËy, ®Æc biÖt khi nång ®é cña c¸c chÊt nµy trong bao b× cao h¬n
trong thùc phÈm. §iÒu ®ã dÉn ®Õn sù khuÕch t¸n c¸c chÊt tõ bao b× vµo thùc phÈm
C¸c chÊt trong bao b× cã thÓ khuÕch t¸n vµo thùc phÈm :
+ C¸c polime trong chÊt dÎo
+ C¸c chÊt phô gia trong bao b×
+ C¸c chÊt keo d¸n vµ phô gia trong keo d¸n
+ C¸c chÊt trong mùc in
+ C¸c chÊt kho¸ng ®Æc biÖt lµ c¸c kim lo¹i nÆng
- C¸c chÊt cã trong bao b× hoµ tan vµo thùc phÈm do sù ¨n mßn ®iÖn ho¸
Trong thùc phÈm thêng cã mÆt c¸c chÊt ®iÖn ly nh ion Na+, Ca2+, K+, Mg2+, H+, OH
-
, Cl -, .v.v. ®Æc biÖt lµ c¸c a xÝt h÷u c¬ l¸m cho m«i trêng thùc phÈm th¬ng cã tÝnh a
xÝt ( pH < 7 ) v× thÕ rÊt dÔ dµng xaatr ra c¸c qu¸ tr×nh ¨n mßn ®iÖn ho¸ ®èi víi bao b×
b»ng kim lo¹i.
- Sù h háng thùc phÈm do c¸c chÊt hoµ tan tõ bao b×
Khi xÈy ra sù hoµ tan c¸c chÊt tõ bao b×, lµm cho thùc phÈm Ýt nhiÒu bÞ gi¶m
chÊt lîng :
+ Lµm thùc phÈm thay ®æi tÝnh chÊt c¶m quan nh mÊu s¾c, mïi, vÞ, tr¹ng
th¸i
+ Lµm thùc phÈm bÞ nhiÔm c¸c chÊt kh«ng cã b¶n chÊt thùc phÈm mµ phµn
lín lµ c¸c chÊt cã tÝnh ®éc h¹i

5.3 - Sù h háng thùc phÈm do t¸c ®éng c¬ häc

5.3.1 T¸c ®éng c¬ häc trong qu¸ tr×nh ®ãng gãi thùc phÈm
Trªn d©y chuyÒn s¶n xuÊt bao b× lu«n lu«n bÞ t¸c ®éng c¬ hoc bao gåm c¸c qu¸
tr×nh
- Qu¸ tr×nh lµm s¹ch bao b× tríc khi chÊt ®Çy thùc phÈm
- Qu¸ tr×nh chÊt ®Çy thùc phÈm vµo bao b×
- Qu¸ tr×nh bao b× chuyÓn ®éng trªn c¸c thiÕt bÞ vËn chuyÓn trong nha m¸y
- Qu¸ tr×nh ghÐp kÝn bao b×

19
 - Qu¸ tr×nh d¸n nh·n vµ hoµn chØnh
- Qu¸ tr×nh xÕp s¶n phÈm vµo thïng vµ xÕp kho
5.3.2 T¸c ®éng c¬ häc trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn thùc phÈm
Sau khi s¶n xuÊt thùc phÈm ®îc vËn chuyÓn ®Õn n¬i tiªu thô b»ng c¸c ph¬ng tiÖn
kh¸c nhau cïng víi c¸c ph¬ng tiÖn xÕp dì nªn còng g©y nªn sù h háng c¬ häc.
5.3.3 T¸c ®éng c¬ häc trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n vµ trao ®æi hµng ho¸.
Hµng ho¸ ®îc dù tr÷ vµ lu kho thêng ®îc xÕp thµnh nhiÒu tÇng nhiÒu líp. Khi mua
b¸n trao ®æi còng t¹o nªn nh÷ng t¸c ®éng nhÊt ®Þnh
Do t¸c ®éng c¬ häc, bao b× thùc phÈm thêng bÞ biÕn d¹ng, x©y x¸t, r¸ch, thñng,
vì .v.v. ®iÒu ®ã lµm h háng mét phÇn hoÆc hoµn toµn bÒ ngoµi cña bao b× ®ång thêi
lµm gi¶m chÊt lîng thùc phÈm.

Ch¬ng 6
øng dông bao b× ®Ó bao gãi vµ vËn chuyÓn thùc phÈm

6.1 Bao b× cho s¶n phÈm ®å hép thÞt c¸

ThÞt, c¸ lµ lo¹i thùc phÈm giÇu protein vµ chÊt bÐo nªn rÊt dÔ bÞ h háng do vi sinh
vËt vµ t¸c ®éng cña m«i trêng v× vËy khi ®ãng hép ngêi ta thêng ¸p dông bao b× cã kh¶
n¨ng chÞu nhiÖt ®é cao chèng xuyªn thÊm tèt.
Bao b× dïng cho ®å hép thÞt c¸ : bao b× b»ng kim lo¹i, thuû tinh, chÊt dÎo chÞu
nhiÖt ®é cao
6.2 Bao b× cho s¶n phÈm ®å hép rau qu¶
Rau qu¶ ®ßng hép thêng cã m«i trêng a xit nªn bao b× ph¶i cã kh¶ n¨ng chèng ¨n
mßn
Bao b× dïng cho ®å hép rau qu¶ : thuû tinh vµ kim lo¹i
6.2 Bao b× cho s¶n phÈm s÷a vµ c¸c s¶n phÈm tõ s÷a
S÷a lµ s¶n phÈm cã gi¸ trÞ dinh dìng cao nªn dÔ bÞ h háng do VSV vµ t¸c ®éng cña
m«i trêng nhng s÷a thêng cã m«i trêng trung tÝnh nªn Ýt bÞ ¨n mßn ®iÖn ho¸, v× thÕ bao
b× ®ùng s÷a cÇn ph¶i cã kh¶ n¨ng chèng xuyªn thÊm rÊt cao
Bao b× dïng cho s÷a : BB kim lo¹i, thuû tinh, chÊt dÎo vµ ®Æc biÖt bao b× hçn hîp
®ang ®îc øng dông réng r·i trong c«ng nghiÖp s¶n xuÊt s÷a t¬i thanh trïng
6.4 Bao b× dïng cho s¶n phÈm b¸nh, kÑo
B¸nh keo thêng lµ s¶n phÈm cã hµm lîng ®êng cao, ®é Èm thÊp nªn dÔ b¶o qu¶n
h¬n, tuy thÕ ngêi ta ®Æc biÖt chó ý tíi tÝnh hót Èm cña b¸nh kÑo.
Bao b× dïng cho b¸nh kÑo thêng lµ : BB giÊy, chÊt dÎo, BB hçn hîp vµ mét phÇn
dïng bao b× kim lo¹i
6.5 Bao b× dïng cho c¸c s¶n phÈm h¹t
Bao b× dïng cho c¸c s¶n phÈm h¹t thêng lµ bao b»ng xenlulo, chÊt dÎo
6.6 Bao b× dïng cho c¸c s¶n phÈm rîu : chai b»ng thuû tinh, chai chÊt dÎo
6.7 Bao b× dïng cho c¸c s¶n phÈm gi¶i kh¸t lªn men vµ kh«ng lªn men : Chai thuû
tinh, chai chÊt dÎo, BB hçn hîp
6.8 Bao b× dïng cho c¸c s¶n phÈm sÊy kh« ( chÌ, cµ phª, c¸c s¶n phÈm hoµ tan) : BB
giÊy, chÊt dÎo, kim lo¹i, sø, BB hçn howp
6.9 Bao b× dïng cho c¸c s¶n phÈm kh¸c : Tuú theo tÝnh chÊt cña s¶n phÈm mµ lùa
chän bao b× cho phï hîp.
6.10 Bao b× vËn chuyÓn
- Sö dông palat
- Sö dông c«ng tÐc n¬

20
 - Sö dông thïng ®ãng gãi thµnh c¸c ®¬n vÞ vËn chuyÓn
Bao b× vËn chuyÓn thêng lµm b»ng kim lo¹i, chÊt dÎo, gç, c¸c t«ng

Ch¬ng 7
C«ng nghÖ bao gãi thùc phÈm

7.1 - Nh÷ng yªu cÇu chÊt lîng trong qu¸ tr×nh bao gãi thùc phÈm
7.1.1- Yªu cÇu vÒ ®Þnh lîng ( Khèi lîng hoÆc thÓ tÝch thùc phÈm 1 ®¬n vÞ bao
gãi)
7.1.2- Yªu cÇu vÒ ®é kÝn cña bao b×
7.1.3- Yªu cÇu vÒ h×nh thøc cña bao b× ( h×nh d¸ng vµ kÝch thíc )
7.1.4- Yªu cÇu vÒ kü thuËt

7.2 - ThiÕt bÞ vµ d©y chuyÒn ®ãng gãi thùc phÈm

7.2.1- ChØ tiªu lùa chän
- §iÒu kiÖn ®ãng gãi: v« trïng hoÆc kh«ng v« trïng
- H×nh d¹ng bao b×
- Lo¹i s¶n phÈm ( Láng, b¸n láng, r¾n, rêi, miÕng )
- Møc ®é tù ®éng ( tù ®éng, b¸n tù ®éng, thñ c«ng )
- Tèc ®é ®ãng gãi
- Dung sai vÒ khèi lîng hoÆc thÓ tÝch
- Kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh

7.2.2 - ThiÕt bÞ vµ d©y chuyÒn ®ãng gãi

- ThiÕt bÞ ®Þnh lîng
- ThiÕt bÞ ghÐp mÝ hép kim lo¹i
- ThiÕt bÞ chiÕt vµ ®ãng nót chai ( cho bia, níc ngät, níc kho¸ng)
- ThiÕt bÞ ®ãng gãi c¸c s¶n phÈm ®Þnh h×nh ( b¸nh kÑo.v.v.)
- ThiÕt bÞ ®ãng gãi c¸c s¶n phÈm kh«ng ®Þnh h×nh ( s÷a bét, bét cµ phª tan, bét
chÌ tan.v.v.)
- ThiÕt bÞ ®ãng gãi c¸c s¶n phÈm láng trong tói mÒn (s÷a thanh trïng)
- ThiÕt bÞ ®ãng gãi c¸c s¶n phÈm trong hép ( s÷a thanh trïng, níc qu¶.v.v.)

7.3- T¬ng lai cña ngµnh c«ng nghiÖp bao b× thùc phÈm
7.3.1- Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp s¶n xuÊt vËt liÖu bao b×
7.3.2- Sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt c¸c thiÕt bÞ tù ®éng
®ãng gãi thùc phÈm
7.3.3- T¬ng lai cña sù giao lu quèc tÕ vÒ c¸c s¶n phÈm thùc phÈm
7.3.4 - ChÊt lîng cuéc sèng cµng cao cµng g¾n liÒn víi c«ng nghiÖp s¶n xuÊt
thùc phÈm vµ chÊt lîng bao b× thùc phÈm

21