ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

ΚΥΡΙΑΚΗ 28 – 11 – 2010

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΠΕΡΙΚΟΠΗ

(Ἑφ. στ΄ 10 – 17)

Ἀδελφοί, ἐνδυναμοῦσθε ἐν Κυρίῳ καὶ ἐν τῷ κράτει τῆς ἰσχύος

αὐτοῦ. Ἐνδύσασθε τὴν πανοπλίαν τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸ δύνασθαι ὑμᾶς

στῆναι πρὸς τὰς μεθοδείας τοῦ διαβόλου· ὅτι οὐκ ἔστιν ἡμῖν ἡ πάλη πρὸς

αἷμα καὶ σάρκα, ἀλλὰ πρὸς τὰς ἀρχάς, πρὸς τὰς ἐξουσίας, πρὸς τοὺς

κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, πρὸς τὰ πνευματικὰ τῆς

πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις. Διὰ τοῦτο ἀναλάβετε τὴν πανοπλίαν τοῦ

Θεοῦ, ἵνα δυνηθῆτε ἀντιστῆναι ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ πονηρᾷ καὶ ἅπαντα

κατεργασάμενοι στῆναι. Στῆτε οὖν περιζωσάμενοι τὴν ὀσφὺν ὑμῶν ἐν

ἀληθείᾳ, καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν θώρακα τῆς δικαιοσύνης, καὶ ὑποδησάμενοι

τοὺς πόδας ἐν ἑτοιμασίᾳ τοῦ εὐαγγελίου τῆς εἰρήνης, ἐπί πᾶσιν

ἀναλαβόντες τὸν θυρεὸν τῆς πίστεως, ἐν ᾧ δυνήσεσθε πάντα τὰ βέλη τοῦ

πονηροῦ τὰ πεπυρωμένα σβέσαι· καὶ τὴν περικεφαλαίαν τοῦ σωτηρίου

δέξασθε, καὶ τὴν μάχαιραν τοῦ Πνεύματος, ὅ ἐστι ῥῆμα Θεοῦ.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΕΡΙΚΟΠΗ

(Λκ. ιη΄ 18 – 27)

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἄνθρωπος τίς προσῆλθε τῷ Ἰησοῦ, πειράζων

αὐτόν καί λέγων· Διδάσκαλε ἀγαθέ, τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον

κληρονομήσω; Εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Τί με λέγεις ἀγαθόν; οὐδεὶς ἀγαθὸς

εἰ μὴ εἷς, ὁ Θεός. Τὰς ἐντολὰς οἶδας· μὴ μοιχεύσῃς, μὴ φονεύσῃς, μὴ

κλέψῃς, μὴ ψευδομαρτυρήσῃς, τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα σου. Ὁ

δέ εἶπε· Ταῦτα πάντα ἐφυλαξάμην ἐκ νεότητός μου. Ἀκούσας δὲ ταῦτα ὁ

Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ· Ἔτι ἕν σοι λείπει· πάντα ὅσα ἔχεις πώλησον καὶ διάδος

πτωχοῖς, καὶ ἕξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανῷ, καὶ δεῦρο ἀκολούθει μοι. Ὁ δὲ

ἀκούσας ταῦτα περίλυπος ἐγένετο· ἦν γὰρ πλούσιος σφόδρα. Ἰδὼν δὲ

αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς περίλυπον γενόμενον εἶπε· Πῶς δυσκόλως οἱ τὰ χρήματα

ἔχοντες εἰσελεύσονται εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ. Εὐκοπώτερον γάρ ἐστι

κάμηλον διὰ τρυμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθεῖν ἢ πλούσιον εἰς τὴν βασιλείαν

τοῦ Θεοῦ εἰσελθεῖν. Εἶπον δὲ οἱ ἀκούσαντες· Καὶ τίς δύναται σωθῆναι; Ὁ

δὲ εἶπε· Τὰ ἀδύνατα παρὰ ἀνθρώποις δυνατὰ παρὰ τῷ Θεῷ ἐστιν.

 Ο ΚΙΝ∆ΥΝΟΣ ΤΗΣ ΤΗΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΝΤΟΛΩΝ
ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΛΟΥΤΟ

π. Βασίλειος Ι. Καλλιακµάνης

α) Το ευαγγέλιο του Λουκά έχει χαρακτηρισθεί ως το κατεξοχήν κοινωνικό

ευαγγέλιο, διότι στα κείµενά του ταλανίζονται οι πλούσιοι και µακαρίζονται οι πτω-
χοί. Επισηµαίνεται ο κίνδυνος του πλούτου και της εµπαθούς εξάρτησης από τα υλικά
αγαθά, τα οποία κρατούν τον άνθρωπο δέσµιο στο επίπεδο της εγκοσµιότητας. Πα-
ράλληλα γίνεται ευδιάκριτος και ο κίνδυνος του ηθικισµού, που συνδέεται µε την ε-
ξωτερική τήρηση των εντολών.
β) Σχετικό είναι το περιεχόµενο του σηµερινού ευαγγελικού αναγνώσµατος
(Λουκ. 18,18-27). Κάποιος άρχοντας ρώτησε τον Χριστό τι να κάνει, για να κληρονο-
µήσει την αιώνια ζωή. Ο Χριστός του θύµισε τις εντολές του µωσαϊκού νόµου: Μη
µοιχεύσεις, µη φονεύσεις, µην κλέψεις, µην ψευδοµαρτυρήσεις, τίµα τον πατέρα σου
και τη µητέρα σου. Εκείνος απάντησε, ότι όλα αυτά τα τηρεί από τα νιάτα του.
γ) Τότε ο Χριστός, επειδή διέβλεψε ότι η τήρηση αυτή ήταν τυπική και εξωτε-
ρική, δοκιµάζει την εσωτερική πνευµατική κατάσταση και ζητά κάτι ακόµη: Την πώ-
ληση όλων των υπαρχόντων, το µοίρασµά τους στους πτωχούς και την ένταξή του
στη χορεία των µαθητών. Μόλις τα άκουσε αυτά ο άρχοντας, πολύ στενοχωρήθηκε,
διότι ήταν πολύ πλούσιος. Όταν ο Ιησούς τον είδε τόσο στενοχωρηµένο, είπε: «Πόσο
δύσκολα µπαίνουν στη βασιλεία του Θεού, αυτοί που έχουν τα χρήµατα! Είναι ευ-
κολότερο να περάσει µέσα από βελονότρυπα καµήλα, παρά να µπει πλούσιος στη βα-
σιλεία του Θεού!» Στην απορία των µαθητών, τότε ποιός µπορεί να σωθεί, ο Ιησούς
απάντησε, ότι αυτά που είναι αδύνατα για τους ανθρώπους, είναι δυνατά για τον Θεό.
δ) Κεντρικό θέµα της περικοπής είναι εκείνο της αναζήτησης της αιώνιας
ζωής σε συνδυασµό µε την τήρηση των εντολών και την εµπαθή εξάρτηση από τον
πλούτο. Ο άρχοντας του ευαγγελίου, ενώ τηρεί τις εντολές και είναι εξωτερικά
«ευσεβής», βιώνει ένα εσωτερικό κενό. ∆εν κατανοεί ότι η πρώτη γεύση της αιωνιό-
τητας κρύπτεται στις θείες εντολές. Αγνοεί ότι, η εντολή του Θεού «ζωή αιώνιος
εστί» (Ιωάν,12,50). Στην παγίδα αυτή πίπτουν και πολλοί χριστιανοί στις µέρες µας,
οι οποίοι ενώ τηρούν τις εντολές, σέβονται τις νηστείες, εκκλησιάζονται και µελετούν
το ευαγγέλιο, παραµένουν άγευστοι της ζωής του Πνεύµατος. ∆ιότι όλα αυτά, αντί να
οδηγήσουν στην εκζήτηση του θείου ελέους, την πλάτυνση της χριστιανικής συνείδη-
σης και την άσκηση της αγάπης, οδηγούν στην πνευµατική αυτάρκεια, την αυτοδικαί-
ωση και τον ηθικισµό.
ε) Ο ηθικιστής αδυνατεί να αφιερώσει ολόκληρη την ύπαρξή του στο Θεό. Εί-
ναι εξαρτηµένος από τον υλικό ή και τον «πνευµατικό» του θησαυρό και προσφέρει
σ’ Αυτόν µόνο ότι τον καθιστά ενάρετο στα µάτια του κόσµου. Όµως, η συµπεριφορά
αυτή δεν έχει καµιά σχέση µε το εκκλησιαστικό ήθος. Η τήρηση των εντολών για να
έχει ουσιαστική αξία, δεν µπορεί να είναι επιφανειακή. Περιλαµβάνει το σώµα, το
νου και την καρδιά του Χριστιανού, στην οποία εµφωλεύουν οι εµπαθείς λογισµοί. Κι
εκεί γίνεται ο αγώνας µε τη συνευδοκία της χάριτος του Θεού, που χορηγείται δια
των µυστηρίων. Οι χριστιανοί, που θεωρούν ότι µε την εφαρµογή τύπων και κανόνων
αποκτούν «δικαιώµατα» στη βασιλεία του Θεού, αυταπατώνται.
στ) Από την άλλη µεριά πολλοί ενοχλούνται και επαναστατούν, επειδή στην
Εκκλησία υπάρχουν εντολές και έχουν θεσπισθεί ιεροί κανόνες, για να ρυθµίζουν το
ήθος των χριστιανών. Θεωρούν ότι οι εντολές και οι κανόνες ακυρώνουν την ανθρώ-
πινη ελευθερία. ∆εν υποψιάζονται καν ότι έτσι διασφαλίζονται τα όρια της εν Χρι-
στώ ελευθερίας. Σκανδαλίζονται –και ίσως δικαίως- µε την υποκρισία και τον ηθικι-
σµό, αλλά οι ίδιοι ρέπουν στον αµοραλισµό, την ελευθεριότητα και διαµορφώνουν
την ιδεολογία και τη «θεολογία» τους µε βάση τα πάθη και τις µικρότητές τους. Η αυ-
τονόµηση κάποιων αληθειών της πίστεως, ο µονοµερής τονισµός ορισµένων εντολών
και η αποσιώπηση άλλων οδηγεί συχνά στην «ηθική αίρεση», η οποία στερεί τη µετο-
χή στην αιώνια ζωή.
ζ) Όµως, στην εκκλησιαστική παράδοση υπάρχει θεία αρµονία. Η κατά Χρι-
στόν τελείωση και ο αγιασµός δεν είναι ατοµικό αλλά οµαδικό άθληµα εντός της Εκ-
κλησίας. ∆εν µπορεί να µπει κάποιος µόνος του στον Παράδεισο, αγνοώντας τους
συνανθρώπους του στην παρούσα ζωή. Κι από το άλλο µέρος, µπορεί να αγιάζονται
οι πιστοί ως σώµα, αλλά και ο καθένας προσάγει στο Θεό τον προσωπικό του πνευ-
µατικό αγώνα κι όχι την κακία ή τα πάθη του, τα οποία διασπούν την εν Χριστώ ενό-
τητα και ψύχουν την αγάπη. Αυτό που τελικά εξασφαλίζει την αιώνια ζωή δεν είναι
τόσο η εξωτερική τήρηση εντολών, όσο η απεξάρτησή µας από κάθε µορφή «πλού-
του» και η άνευ όρων µαθητεία µας στο θέληµα του Θεού.