PERLEMBANGAAN DALAM KONTEKS

HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA

DISEDIAKAN OLEH:
NUR BAZILAH BT MUSTAFA BAKRAY
SITI HAJAR BT ABDULLAH SANI
• Dalam konteks Perlembagaan Islam, negara Islam pertama iaitu Madinah
di bawah pimpinan Rasulullah s.a.w telah membentuk Sahifah Madinah
bagi melicinkan pentadbiran negara Madinah yang terdiri daripada
pelbagai kaum.
• Bagi sebuah negara yang berdaulat, perlembagaan merupakan sumber
undang-undang tertinggi sesebuah negara dan setiap individu perlu
mematuhi keluhurannya.
• Perkara-perkara yang dianggap menguntungkan orang Melayu dalam
Perlembagaan Malaysia diimbangi dengan peruntukan lain yang juga
memberi kelebihan kepada kaum bukan bumiputera.
• Perkara yang menyentuh isu bahasa, agama, bumiputera dan
kewarganegaraan dalam Perlembagaan Malaysia menjadi faktor penting
untuk mewujudkan hubungan etnik yang erat dan utuh di kalangan rakyat
Malaysia.
KONSEP PERLEMBAGAAN
 DEFINISI
PERLEMBAGAAN
Satu set peraturan tentang hak, kuasa dan prosedur serta tanggung
jawab pihak yang mengawal dengan memandu hubungan di antara
satu autoriti dengan autoriti yang lain, dan juga antara autoriti
dengan rakyat awam.

Satu dasar atau formula yang menyatakan tugasan kuasa-kuasa awam di

dalam sesebuah negara dibahagikan dan digunakan.

Berperanan sebagai panduan

Perlembagaan adalah
bagi pembentukan
sumber undang-undang
undang-undang sama ada
tertinggi sesebuah negara.
di pihak kerajaan atau rakyat
JENIS PERLEMBAGAAN
Perlembagaan Bertulis
• Perlembagaan yang dikumpul dan
disusun dalam satu kanun atau
dokumen.
• Sukar dipinda kecuali wujud
peruntukan dalam perlembagaan yang
membenarkannya.
• Contoh negara yang mengamalkan :
Malaysia

Perlembagaan Tidak Bertulis

• Semua prinsip perlembagaan yang
tidak terkumpul dalam satu dokumen
seperti adat resam dan tradisi, undang-
undang yang diluluskan oleh parlimen
dan keputusan-keputusan mahkamah
• Contoh negara yang mengamalkan :
United Kingdom, New Zealand & Israel
 PERLEMBAGAAN MALAYSIA
Perlembagaan Persektuan Tanah Melayu 1957:
• Ketua Negara adalah YDPA yang dipilih dikalangan 9 orang raja-raja Melayu yang
memegang jawatan untuk tempoh 5 tahun.
• Ketua Kerajaan ialah Perdana Menteri yang dilantik dikalangan parti yang mempunyai
bilangan anggota majoriti dalam Dewan Rakyat. Perdana Menteri akan mengetuai
Kabinet sebagai Badan Pemerintah Tertinggi.
• Sebuah badan perundangan di peringkat pusat yang mempunyai 2 dewan; Dewan Rakyat
dan Dewan Negara.
• Ketua Perlembagaan peringkat negeri ialah Sultan atau Gabenor, manakala ketua
kerajaan ialah Menteri Besar atau Ketua Menteri.
• Setiap negeri mempunyai sebuah Dewan Undangan Negeri yang dipilih melalui
pilihanraya untuk tempoh 4 tahun.

Perlembagaan Malaysia mengandungi:

• 15 Bahagian
• 183 Perkara
• 13 Jadual
Ia menyentuh bidang badan Perundangan, Kehakiman Dan Eksekutif , kedudukan
agama Islam, kewarganegaraan, bahasa kebangsaan, kedudukan istimewa orang
Melayu & bumiputera Sabah/Sarawak dll
KETERTINGGIAN PERLEMBAGAAN
Di Malaysia, tidak ada institusi yang boleh mengatasi ketertinggian
Perlembagaan Malaysia.

Malah ketiga-tiga badan kerajaan (Perundangan, Kehakiman, Eksekutif)

& YDPA juga tertakluk kepada Perlembagaan Malaysia.

• Contoh: kuasa perundangan dan kehakiman (mahkamah) dijalankan tertakluk

kepada sekatan-sekatan yang dikenakan oleh Perlembagaan.

Undang-undang persekutuan atau negeri mengenai sesuatu perkara

boleh diisytiharkan TIDAK SAH oleh mahkamah jika undang-undang itu
bercanggah dengan Perlembagaan Persekutuan.

• Ini kerana, perlembagaan memperuntukkan dengan nyata dalam Perkara 4(1):

Perlembagaan Malaysia adalah undang-undang utama persekutuan dan apa-apa
undang-undang yang diluluskan yang berlawanan dengan perlembagaan adalah
terbatal setakat mana yang berlawanan.
KRONOLOGI PERLEMBAGAAN MALAYSIA
Malayan
Perlembagaan Unsur Tradisi
Union
Bertulis Identiti
4 Ciri

Kontrak Sosial Suruhanjaya Reid 3 Perkara

Persetujuan Memorandum 3, 11, 152, 153

Persekutuan Rundingan Perlembagaan

Tanah Melayu London Islam
9 Ciri Merdeka Ciri-Ciri

Sistem Ahli Pilihanraya

Menteri Perikatan
 8
Tokoh
Tokoh
• Muncul tokoh-tokoh intelektual Melayu seperti Rahim Kajai, Ibrahim Yaakob, Pak Sako
dll menyedarkan orang Melayu supaya bangun menuntut kemerdekaan.
Media
Media
• Media massa seperti akhbar & majalah juga berperanan sebagai medium penyebaran Massa
Massa
semangat perjuangan seperti Utusan Melayu, Majlis, Al-Imam, Saudara dan Warta
Sarawak.
• Menjelang abad ke 20, muncul pertubuhan-pertubuhan seperti Kesatuan Melayu Pertubuhan
Pertubuhan
Singapura, Kesatuan Melayu Perak, Kesatuan Melayu Muda dll yang menjadi medium
menentang penjajah.
Perjuangan
Perjuangan
• Sepanjang penjajahan, orang Melayu sentiasa bangkit menentang kebangsaan
• Selain perjuangan berdarah yang bermula sejak penjajahan Portugis di Melaka, Belanda,
kebangsaan
Inggeris & Jepun, perjuangan juga digerakkan melalui semangat kebangsaan.
MALAYSIA
SEJARAH PENGGUBALAN PERLEMBAGAAN
PENUBUHAN MALAYAN UNION
Sir Harold Mac Michael
Selepas Jepun menyerah kalah
dilantik sebagai wakil
dan British datang semula ke
British untuk
Tanah Melayu, Parlimen British
mendapatkan
telah meluluskan Malayan
tandatangan raja-raja
Union pada 10 Oktober 1945
Melayu.

Sebab Penubuhan Malayan Union:

• Untuk menyatukan negeri-negeri dan meningkatkan

kecekapan pengurusan pentadbiran.
• British menyimpan perasaan anti-Melayu kerana orang
Melayu berkerjasama dengan Jepun sebelum ini dan
pengenalan Malayan Union dapat melemahkan kuasa
orang Melayu terutamanya Raja-raja Melayu.
• Menjadi asas kepada British untuk masyarakat tempatan
memerintah negara sendiri.

9
10
Hak kerakyatan yang sama bagi
semua orang tanpa mengira
bangsa dan keturunan.
CIRI – CIRI MALAYAN UNION
seorang Gabenor British.
jajahan berasingan di bawah
Singapura dijadikan tanah
CIRI-CIRI MALAYAN UNION
dihapuskan.
Kedaulatan Raja-Raja Melayu
Semua negeri Melayu kecuali
Singapura disatukan di bawah
pemerintahan Gabenor British.
Gabenor ini pula dibantu oleh
Majlis Mesyuarat Persekutuan
dan Majlis Undangan.
SEBAB PENENTANGAN MALAYAN UNION
Kuasa Raja-Raja Melayu dilenyapkan dalam urusan
pentadbiran negeri.

Singapura dipisahkan dari Malayan Union dan ia kekal

sebagai tanah jajahan Inggeris.

Hak kerakyatan diberikan berdasarkan prinsip Jus Soli.

Hak sama rata kepada semua warganegara tanpa mengira

bangsa iaitu penduduk peribumi tidak memiliki apa-apa
keistimewaan.

Cara Sir Harold Mc Michael mendapatkan tandatangan raja-

raja Melayu yang menggunakan cara paksaan dan ugutan.

11
PENENTANGAN MALAYAN UNION

Orang
Orang Melayu
Melayu
Malayan Tapi Malayan memulaukan British sedar
memulaukan majlis
majlis
Union Union tetap pengisytiharan
pengisytiharan itu,
itu, tanpa
mendapat diisytiharkan akhirnya British
akhirnya British sokongan
tentangan pada 1 April 1946 mengalah
mengalah dan
dan orang Melayu
hebat dari dan Sir Edward menggantikan
menggantikan Malayan
orang Gent sebagai Malayan
Malayan Union
Union Union akan
kepada Persekutuan
kepada Persekutuan
Melayu. gabenor pertama. Tanah
gagal.
Tanah Melayu.
Melayu.

12
 KONTRAK SOSIAL 1948 & PENUBUHAN
PERSEKUTUAN TANAH MELAYU
• Terdiri daripada 4 wakil raja-raja Melayu, 2
Penubuhan wakil UMNO dan 6 pegawai British
Jawatankuasa • Bertanggung jawab merangka sebuah
Kerja pada Julai perlembagaan baru yang boleh diterima oleh
1946 orang Melayu

• Terdiri daripada orang Eropah, Cina dan India

Penubuhan • Bertujuan untuk mendapatkan pandangan
Jawatankuasa orang bukan Melayu mengenai perlembagaan
Perundingan pada Persekutuan Tanah Melayu
Disember 1947

• Perjanjian yang mempunyai beberapa

Persekutuan Tanah Melayu
akhirnya diisytiharkan pada
1 Februari 1948.
ciri penting ke arah pemerintahan
sendiri
• Membawa kepada penubuhan CLC
13
KONTRAK SOSIAL
1948
Satu persetujuan yang dicapai di antara
Melayu, Cina dan India semasa mewujudkan
Persekutuan Tanah Melayu 1948 di bawah
naungan Inggeris.

Ia berkait rapat dengan bantahan Melayu

terhadap elemen-elemen yang termaktub
dalam Perlembagaan Kesatuan Malaya
(Malayan Union) 1946.

14
PERKARA DALAM KONTRAK SOSIAL 1948
MELAYU

• ISLAM
• Islam ialah agama Persekutuan
• RAJA-RAJA MELAYU
• Kedudukan dan kedaulatan Raja-Raja Melayu tidak boleh
dipersoalkan
• KEISTIMEWAAN MELAYU
• Hak istimewa Melayu bagi mengutuhkan dominasi Melayu di
Persekutuan Tanah Melayu
• BAHASA MELAYU
• Bahasa Melayu ialah bahasa kebangsaan

BUKAN MELAYU

• HAK KEWARGANEGARAAN
• Hak kerakyatan berdasarkan prinsip jus soli
15
PERKARA DALAM KONTRAK SOSIAL 1948

Peruntukan-
Ia mengambil kira
peruntukan dalam Kontrak Sosial 1948
kedudukan bukan Merupakan hasil
Kontrak Sosial 1948 menjadi asas
Melayu iaitu Cina proses tawar
menjamin peranan kepada
dan India dalam menawar antara
dan ketuanan Perlembagaan
negara yang bakal Melayu dan bukan
Melayu dalam Persekutuan Tanah
merdeka dari Melayu
proses politik Melayu 1948
Inggeris.
negara.

16
 CIRI – CIRI PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN TANAH
MELAYU 1948
Negeri
• 9 negeri termasuk Pulau Pinang dan Melaka.
• Singapura kekal Tanah jajahan yang berasingan

Sultan
• Sultan diberi semula kuasa memerintah tetapi dengan nasihat Majlis Mesyuarat
Kerajaan Negeri (EXCO) dan Majlis Undangan Negeri

Kewarganegaraan
• Syarat kewarganegaraan diketatkan iaitu:
• Seseorang pemohon mestilah:
• Lahir di Tanah Melayu dan telah bermastautin 8 tahun dari 12 tahun sebelum
permohonan ‘atau’
• Menetap dan bermastautin di Tanah Melayu tidak kurang 15 tahun dari 20 tahun
sebelum permohonan.
• Umur minimum bagi kedua-dua situasi tersebut adalah 18 tahun dan mempunyai
pengetahuan Bahasa Melayu yang baik

Bumiputera
• Orang Melayu diberi hak keistimewaan sebagai kaum bumiputera dan mempunyai
perwakilan terbesar dalam Kerajaan Persekutuan dan Negeri
17
CIRI – CIRI PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN
TANAH MELAYU 1948
Pentadbiran
• Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu akan diketuai Pesuruhjaya Tinggi
British
• Dibantu Majlis Perundangan Persekutuan dan Majlis Mesyuarat Kerja
Persekutuan

Majlis Mesyuarat Kerja

• Sistem ahli bertaraf menteri
• Majlis Mesyuarat Kerja Persekutuan dianggotai 3 ahli ex-officio, 4 anggota
rasmi serta 5-7 ahli tidak rasmi yang dilantik Pesuruhjaya Tinggi

Majlis Perundangan
• Sistem parlimen
• Majlis Perundangan Persekutuan dipengerusikan oleh Pesuruhjaya Tinggi,
mempunyai 3 ahli ex-officio, 9 orang Yang Dipertua Majlis-Majlis Mesyuarat
Negeri, 2 wakil Majlis Tempatan Melaka dan Pulau Pinang, 10 ahli rasmi serta
50 ahli tidak rasmi (kesemua dilantik oleh Pesuruhjaya Tinggi)

18
 sendiri.
1951- Sistem Ahli diperkenalkan.
MAJLIS MESYUARAT KERJA PERSEKUTUAN
Sebagai proses ke arah berkerajaan

MAJLIS MESYUARAT KERJA

PERSEKUTUAN
British melantik beberapa warganegara
Persekutuan Tanah Melayu menjadi
ahli dalam Majlis Mesyuarat Kerja
Persekutuan yang diberi taraf seperti
menteri.
memerintah secara demokrasi.
bagi mendapatkan pengalaman
latihan kepada pemimpin tempatan
Tujuannya untuk memberi peluang dan

Ahli Majlis Mesyuarat Kerja Persekutuan (Sistem Ahli)

Dato’ Onn Jaafar Dato’ Mahmud Mat
E.E.C Thuraisingham J.D Mead
Tunku Yaacob J.D Hodgkinson
Lee Ting Keng O.A Spencer

19
 20
•• Pilihan
Pilihan Raya
Raya Umum
Umum Pertama
Pertama (52 kerusi):
(52 kerusi):
•• 8 parti bertanding
8 parti bertanding 1955
•• Perikatan
Perikatan menang
menang 5151
•• PAS
PAS menang
menang 11 (di
(di Kerian, Perak)
Kerian, Perak)
•• Perikatan
Perikatan cadangkan
cadangkan kepada
kepada British
British supaya
supaya diadakan
diadakan pilihanraya
pilihanraya untuk
untuk seluruh Tanah
seluruh Tanah 1953
Melayu.
Melayu.
•• Pilihanraya 2
Pilihanraya 2
•• Februari
Februari 1952,
1952, pemilihan
pemilihan untuk
untuk Majlis
Majlis Perbandaran
Perbandaran Kuala Lumpur
Kuala Lumpur 1952
•• 12
12 kerusi dipertandingkan
kerusi dipertandingkan
•• Perikatan
Perikatan menang
menang 99 kerusi,
kerusi, selebihnya
selebihnya oleh
oleh IMP
IMP dan
dan calon bebas.
calon bebas.
•• Pilihanraya
Pilihanraya 11
•• 11 Disember
Disember 1951,
1951, untuk
untuk pilih
pilih wakil-wakil
wakil-wakil dalam
dalam Majlis
Majlis Perbandaran
Perbandaran Pulau Pinang
Pulau Pinang 1951
•• UMNO & MCA bergabung membentuk PERIKATAN
UMNO & MCA bergabung membentuk PERIKATAN
•• Menang
Menang kesemua
kesemua sembilan
sembilan kerusi
kerusi yang dipertandingkan.
yang dipertandingkan.
PILIHANRAYA
 21
• Kemenangan PERIKATAN menjadi bukti kepada Inggeris bahawa orang Melayu &
bukan Melayu boleh bekerjasama.
• Inggeris mensyaratkan bahawa kemerdekaan akan hanya diberikan sekiranya rakyat
negara ini bersatu padu & bekerjasama.
• Melalui pilihanraya umum pertama (1955), pengorbanan & kompromi UMNO
cukup besar.
• Perikatan yang didominasikan oleh UMNO sepatutnya boleh membentuk kerajaan
tanpa perlu bergabung dengan MCA & MIC namun hal ini tidak dilakukan.
• Pelawaan orang Melayu menggambarkan sifat keterbukaan mereka & sedia
berkorban, rela kongsi kuasa & toleransi demi perpaduan.
• Sebelum pilihanraya, MCA & MIC bukanlah parti politik tapi lebih bermotifkan
menjaga kebajikan & kepentingan kaum masing-masing.
KERJASAMA POLITIK
ROMBONGAN LONDON
Januari 1956 : Rombongan 8 wakil ke London
•4 wakil Raja Melayu & 4 wakil Perikatan
•Diketuai Tunku Abdul Rahman.
•Rombongan bertujuan berunding dengan Pegawai British sebagai usaha
menuntut kemerdekaan

WAKIL RAJA-RAJA MELAYU WAKIL PERIKATAN

•KETUA: Datuk Panglima Bukit
Gantang (MB Perak)
•En.Abdul Aziz Hj Abdul Majid (MB
Selangor)
•Datuk Mohammad Seth Mohammad
Said (MB Johor)
•Datuk Nik Ahmad Kamil Hj Mahmood
(bekas MB Kelantan)
•SETIAUSAHA: En. Abdul Kadir
Shamsuddin
•KETUA: Tunku Abdul Rahman Putra
Al-Haj (Ketua Menteri & Menteri Hal
Ehwal Dalam Negeri)
•Datuk Abdul Razak Hussain (Menteri
Pelajaran)
•Kol.H.S.Lee (Menteri Pengangkutan)
•Dr.Ismail Datuk Abdul Rahman
(Menteri Hasil Bumi)
•SETIAUSAHA: T.H.Tan

22
 PERJANJIAN LONDON
Perjanjian London ditandatangani pada 8 Februari 1956 dan
hasilnya persetujuan:

• British berikan kemerdekaan Tanah Melayu pada 31 Ogos

1957.
• Tanah Melayu berada dalam lingkungan Komanwel &
menjalankan pemerintahan secara demokrasi.
• British mendapat hak menempatkan tenteranya di Tanah
Melayu.
• Sebuah badan bebas ditubuhkan bagi menggubal
Perlembagaan Tanah Melayu iaitu Suruhanjaya Reid.
• Jawatan Setiausaha Kewangan & Pengarah Gerakan akan
diganti dengan Menteri Kewangan & Menteri Pertahanan
yang dipegang oleh rakyat tempatan.

23
 SURUHANJAYA REID
Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu telah digubal oleh Suruhanjaya Reid yang
ditubuhkan 1956.

Keahliannya dari pakar perlembagaan negara Komanwel:

• Lord William Reid (British)
• Sir Ivor Jennings (British)
• Sir William Mckell (Australia)
• B.Malik (India)
• Hakim Abdul Hamid (Pakistan)

Suruhanjaya ini ditugas merangka perlembagaan baharu untuk Persekutuan Tanah

Melayu berpandukan syarat berikut:
• Membentuk negara persekutuan dengan kerajaan pusat yang kuat
• Mengekalkan hak dan kedudukan raja-raja Melayu sebagai pemerintah berpelembagaan.
• Memelihara kedudukan istimewa orang Melayu serta hak sah kaum lain
• Mewujudkan sistem kewarganegaraan yang seragam
• Menubuh sebuh negara berasaskan prinsip demokrasi
Suruhanjaya ini telah mengadakan tinjauan dan pertemuan untuk meminta cadangan
dan pandangan parti-parti politik, orang ramai, individu-individu dan Raja-raja
Melayu.
Jadi, Perlembagaan Malaysia sekarang telah mendapat persetujuan dan pandangan
semua rakyat. Inilah yang dikatakan KONTRAK SOSIAL.
24
 KONTRAK SOSIAL DALAM PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN

Iaitu semua kaum Melayu dan bukan Melayu bersetuju atas beberapa perkara yang
sangat penting kepada kestabilan negara
KONTRAK SOSIAL & PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN
•Melalui Kontrak Sosial, •Orang Melayu pula •Perlembagaan Malaya ini
orang bukan Melayu diperuntukkan dalam diisytiharkan pada 31
diberikan hak perlembagaan mengenai Ogos 1957
kewarganegaraan yang agama Islam, Bahasa •Diperbaharui apabila
longgar berasaskan Melayu, kedudukan Singapura, Sabah &
prinsip Jus Soli istimewa orang Melayu Sarawak bergabung
•(pengecualian tentang serta kedudukan Raja-raja membentuk Malaysia
perlunya mengetahui Melayu pada 16 September 1963
bahasa Melayu bagi
bukan Melayu)

25
SEKIAN, TERIMA KASIH