KURSUS : STATISTIK KEJURUTERAAN

KOD : KF 2033

UJIAN HIPOTESIS BAGI SAMPEL INDIVIDU

• TAKRIF : Hipotesis berstatistik adalah penyataan

terhadap parameter satu @ lebih populasi.

• TAKRIF :

Hipotesis nol, simbolnya adalah H0 adalah penyataan

tentang satu atai lebih sifat populasi yang pada awalnya
dianggap benar.

Hipotesis alternatif, simbolnya adalah H1 adalah

penyataan yang disebalik daripada penyataan H0

Hipotesis nol, H0 akan ditolak sekiranya terdapat bukti

yang mengatakan bahawa H0 salah dan sebaliknya
berlaku jika gagal menolak H0.

Terdapat dua kesimpulan daripada ujian hipotesis iaitu

samada menolak H0 atau gagal menolak H0.

• TAKRIF : Prosedur ujian hipotesis adalah:

i. Ujian Statistik : Fungsi bagi sampel data di mana
keputusan untuk menolak H0 atau tidak menolak H0
ii. Kawasan penolakan iaitu set bagi semua nilai statistik
di mana H0 akan ditolak.

DISEDIAKAN OLEH ===> FIRDAUS MOHAMAD HAMZAH

 KURSUS : STATISTIK KEJURUTERAAN
KOD : KF 2033

• TAKRIF : Menolak H0 apabila H0 adalah benar

didefinasikan sebagai kesalahan jenis I manakala gagal
untuk menolak H0 apabila H0 adalah salah didefinasikan
sebagai kesalahan jenis II.

Ujian Terhadap Min Populasi

• Terdapat 2 kes yang utama iaitu:

i. Kes I : Populasi normal dengan sisihan piawai, σ
diketahui.

Ujian statistik yang digunakan di bawah anggapan

bahawa hipotesis nol adalah benar adalah:
Z = ⎯X - µ
σ/√n

Prosedur ujian yang perlu dilakukan adalah :

Hipotesis nol: H0: µ = µ0
Ujian statistik : z =⎯x - µ0
σ/√n

Hipotesis Alternatif Kawasan Penolakan pada aras α

H1 : µ > µ0 z > zα (ujian hujung atas)
H1 : µ < µ0 z < -zα (ujian hujung bawah)
H1 : µ ≠ µ0 Samada z > zα/2 @ z < -zα/2 (ujian
dua hujung)

Rajah di bawah menggambarkan kawasan penolakan

yang berpadanan dengan jadual di atas.

DISEDIAKAN OLEH ===> FIRDAUS MOHAMAD HAMZAH

 KURSUS : STATISTIK KEJURUTERAAN
KOD : KF 2033

Fig 8-2

Cth 1 : Sebuah syarikat pengeluar alat pencegahan

kebakaran telah menyatakan bahawa min bagi suhu
pengaktifan alat tersebut adalah 1300F. Sampel
sebanyak 9 alat terbabit telah diuji dan didapati
bahawa min bagi suhu pengaktifan 9 sampel
tersebut adalah 131.080F. Jika taburan bagi suhu
pengaktifan adalah normal dengan sisihan piawai
sebanyak 1.50F, adakah data tersebut bercanggah
dengan penyataan syarikat pengeluar tersebut pada
aras keertian α = 0.01 ?

Penyelesaian:

DISEDIAKAN OLEH ===> FIRDAUS MOHAMAD HAMZAH

 KURSUS : STATISTIK KEJURUTERAAN
KOD : KF 2033

ii. Kes II : Populasi normal dengan sisihan piawai, σ tidak

diketahui.

Nilai σ digantikan dengan nilai s.

T = ⎯x - µ (n<30)
s/√n

Z= x-µ (n ≥ 30)
s/√n

Prosedur ujian yang perlu dilakukan adalah :

Hipotesis nol: H0: µ = µ0
Ujian statistik : T =⎯x - µ0
s/√n

Hipotesis Alternatif Kawasan Penolakan pada aras α

H1 : µ > µ0 T > tα,n-1 (ujian hujung atas)
H1 : µ < µ0 T < -tα,n-1 (ujian hujung bawah)
H1 : µ ≠ µ0 Samada T > tα/2,n-1 @ T < -tα/2,n-1
(ujian dua hujung)

DISEDIAKAN OLEH ===> FIRDAUS MOHAMAD HAMZAH

 KURSUS : STATISTIK KEJURUTERAAN
KOD : KF 2033

Cth 2: Di dalam kajian terhadap kadar aliran air pada

stalaktit, didapati bahawa min bagi kadar alirannya
adalah 50 cm/s. Nilai bagi sisihan piawai bagi kadar
aliran tersebut adalah s = 2 cm/s. Penyelidik ingin
menentukan aras keertian pada α = 0.05. Penyelidik
telah memilih 50 sampel dan mendapati bahawa min
bagi kadar aliran, ⎯x adalah 51.3 cm/s. Apakah
kesimpulan yang boleh dibuat ?

Penyelesaian :

Cth 3: Satu kajian telah dilakukan terhadap kekuatan

beberapa spesimen aloi. Di bawah disenaraikan
cerapan bagi ketahanan maksimun terhadap tekanan
(MPa) bagi beberapa aloi yang diuji.

19.8 18.5 17.6 16.7 15.8

15.4 14.1 13.6 11.9 11.4
11.4 8.8 7.5 15.4 15.4
19.5 14.9 12.7 11.9 11.4
10.1 7.9

Anggap bahawa cerapan tertabur secara normal &

gunakan α = 0.05. Adakah data di atas mencadangkan
bahawa min bagi had ketahanan maksimum terhadap
tekanan melebihi 10MPa ?

DISEDIAKAN OLEH ===> FIRDAUS MOHAMAD HAMZAH

 KURSUS : STATISTIK KEJURUTERAAN
KOD : KF 2033

Penyelesaian:

• TAKRIF : Jika ⎯x adalah min sampel bagi sampel

rawak bersaiz n daripada populasi dengan varians σ2
diketahui, maka 100(1 - α)% selang keyakinan bagi µ
adalah :
⎯ x - zα/2σ ≤ µ ≤ ⎯ x + zα/2σ
√n √n
di mana zα/2 adalah nilai had atas bagi 100(α/2) bagi
taburan normal piawai.

DISEDIAKAN OLEH ===> FIRDAUS MOHAMAD HAMZAH

 KURSUS : STATISTIK KEJURUTERAAN
KOD : KF 2033

• Cth 4: Berdasarkan kepada cth 1, dapatkan selang

keyakinan sebanyak 95% min bagi suhu pengaktifan
semula.

Penyelesaian:

DISEDIAKAN OLEH ===> FIRDAUS MOHAMAD HAMZAH

 KURSUS : STATISTIK KEJURUTERAAN
KOD : KF 2033

• TAKRIF : Jika ⎯x adalah min sampel bagi sampel

rawak bersaiz n daripada populasi dengan varians σ2
tidak diketahui, maka 100(1 - α)% selang keyakinan
bagi µ adalah :
⎯ x - tα/2,n-1.s ≤ µ ≤ ⎯ x + tα/2,n-1.s
√n √n
di mana tα/2,n-1 adalah nilai had atas bagi 100(α/2) bagi
taburan normal piawai.

• Cth 5: Berdasarkan kepada cth 2, dapatkan selang

keyakinan sebanyak 95% bagi min kadar aliran air.

Penyelesaian :

DISEDIAKAN OLEH ===> FIRDAUS MOHAMAD HAMZAH

 KURSUS : STATISTIK KEJURUTERAAN
KOD : KF 2033

Ujian Terhadap Varians Populasi

• TAKRIF : Katakan x1, x2,…, xn adalah sampel rawak

dengan n cerapan daripada satu populasi yang normal.
Bagi menguji :
H0 : σ2 = σ02
H1 : σ2 ≠ σ02
ialah dengan menggunakan statistik: χ02 = (n – 1)s2
σ 02

• Prosedur ujian yang perlu dilakukan adalah :

Hipotesis nol: H0: σ2 = σ02
Ujian statistik : χ02 = (n – 1)s2
σ 02

Hipotesis Alternatif Kawasan Penolakan pada aras α

H 1 : σ 2 > σ 02 χ02 > χ2α,n-1 (ujian hujung atas)
H1 : σ2 < σ02 χ02 < χ21-α,n-1 (ujian hujung bawah)
H1 : σ2 ≠ σ02 Samada χ02 > χ2α/2,n-1 @
χ02 < χ21-α/2,n-1 (ujian dua hujung)

DISEDIAKAN OLEH ===> FIRDAUS MOHAMAD HAMZAH

 KURSUS : STATISTIK KEJURUTERAAN
KOD : KF 2033

• Cth 6: Sebuah mesin pengisi botol minuman bergas

berjenama Seven-down telah dibeli oleh seorang
pengusaha sebuah kilang di Bandar Baru Bangi. Sampel
rawak sebanyak 20 telah diambil dan varians bagi
isipadunya adalah s2 = 0.0153(cm3). Jika varians bagi
isian yang melebihi 0.01 cm3, kadar yang salah bagi
botol yang berkaitan akan mengakibatkan tumpahan air.
Adakah terdapat bukti daripada data sampel bahawa
pengusaha terbabit mempunyai masalah dalam pengisian
minuman berjenama tadi ke dalam botol ? Gunakan α =
0.05 dan anggap bahawa isipadu minuman tersebut
tertabur secara normal.

Penyelesaian :

DISEDIAKAN OLEH ===> FIRDAUS MOHAMAD HAMZAH