c
 


 
  là cuӝc khӫng hoҧng tài chính bҳt đҫu tӯ tháng 7 năm 1997 ӣ Thái
Lan rӗi ҧnh hưӣng đӃn các thӏ trưӡng chӭng khoán, trung tâm tiӅn tӋ lӟn, và giá cҧ cӫa nhӳng tài
sҧn khác ӣ vài nưӟc châu Á, nhiӅu quӕc gia trong đó đưӧc coi như là "nhӳng con Hә Đông Á".
Cuӝc khӫng hoҧng này còn thưӡng đưӧc gӑi là c
  
 .
Indonesia, Hàn Quӕc và Thái Lan là nhӳng nưӟc bӏ ҧnh hưӣng mҥnh nhҩt bӣi cuӝc khӫng hoҧng
này. Hӗng Kông, Malaysia, Lào, Philippines cũng bӏ ҧnh hưӣng bӣi sӵ sөt giá bҩt thình lình. Còn
Đҥi lөc Trung Hoa, Đài Loan, Singapore và ViӋt Nam không bӏ ҧnh hưӣng. Nhұt Bҧn cũng không
bӏ ҧnh hưӣng nhiӅu bӣi sӵ khӫng hoҧng, song nӅn kinh tӃ Nhұt phҧi kinh qua nhӳng khó khăn kinh
tӃ dài hҥn cӫa chính bҧn thân mình.
Mһc dù đưӧc gӑi là cơn khӫng hoҧng "Đông Á" bӣi vì nó bҳt nguӗn tӯ Đông Á, nhưng ҧnh hưӣng
cӫa nó lҥi lan truyӅn toàn cҫu và gây nên sӵ khӫng hoҧng tài chính trên toàn cҫu, vӟi nhӳng tác
đӝng lӟn lan rӝng đӃn cҧ các nưӟc như Nga, Brasil và Hoa KǤ.

  
   
Thái Lan và mӝt sӕ nưӟc Đông Nam Á đã cӕ gҳng thӵc hiӋn cái mà các nhà kinh tӃ gӑi là Bӝ ba
chính sách không thӇ đӗng thӡi. Hӑ vӯa cӕ đӏnh giá trӏ đӗng tiӅn cӫa mình vào Dollar Mӻ, vӯa cho
phép tӵ do lưu chuyӇn vӕn (tӵ do hóa tài khoҧn vӕn). Kinh tӃ Đông Nam Á tăng trưӣng nhanh
trong thұp niên 1980 và nӱa đҫu thұp niên 1990 đã tҥo ra sӭc ép tăng giá nӝi tӋ. ĐӇ bҧo vӋ tӹ giá cӕ
đӏnh, các ngân hàng trung ương Đông Nam Á đã thӵc hiӋn chính sách tiӅn tӋ nӟi lӓng. KӃt quҧ là
cung tiӅn tăng gây ra sӭc ép lҥm phát. Chính sách vô hiӋu hóa (sterilization policy) đã đưӧc áp dөng
đӇ chӕng lҥm phát vô hình chung đҭy mҥnh các dòng vӕn chҧy vào nӅn kinh tӃ.
Vào giӳa thұp niên 1990, Hàn Quӕc có nӅn tҧng kinh tӃ vĩ mô tương đӕi tӕt ngoҥi trӯ viӋc đӗng
Won Hàn Quӕc không ngӯng lên giá vӟi Dollar Mӻ trong thӡi kǤ tӯ sau năm 1987. ĐiӅu này làm
cho tài khoҧn vãng lai cӫa Hàn Quӕc suy yӃu vì giá hàng xuҩt khҭu cӫa Hàn Quӕc trên thӏ trưӡng
hàng hóa quӕc tӃ tăng. Trong hoàn cҧnh đó, Hàn Quӕc lҥi theo đuәi mӝt chӃ đӝ tӹ giá hӕi đoái neo
lӓng lҿo và chính sách tӵ do hóa tài khoҧn vӕn. Vì thӃ, thâm hөt tài khoҧn vãng lai đưӧc bù đҳp lҥi
bҵng viӋc các ngân hàng cӫa nưӟc này đi vay nưӟc ngoài mà phҫn lӟn là vay nӧ ngҳn hҥn và nӧ
không tӵ bҧo hiӇm rӫi ro.[1]
Năm 1994, nhà kinh tӃ Paul Krugman cӫa trưӡng đҥi hӑc Princeton, (lúc đó còn ӣ MIT), cho đăng
bài báo tҩn công ý tưӣng vӅ "thҫn kǤ kinh tӃ Đông Á".[2] Ông ta cho rҵng: Sӵ tăng trưӣng kinh tӃ
cӫa Đông Á, trong quá khӭ, là do kӃt quҧ cӫa đҫu tư theo hình thӭc tư bҧn, dүn tӟi sӵ tăng năng
suҩt lao đӝng. Trong khi đó, năng suҩt tәng nhân tӕ lҥi chӍ đưӧc nâng lên ӣ mӝt mӭc đӝ rҩt nhӓ,
hoһc hҫu như giӳ nguyên. Krugman cho rҵng viӋc chӍ tăng trưӣng năng suҩt tәng nhân tӕ không
thôi, mà không cҫn đҫu tư vӕn, đã có thӇ mang lҥi sӵ thӏnh vưӧng dài hҥn. Krugman có thӇ đưӧc
nhiӅu ngưӡi coi như mӝt nhà tiên tri sau khi khӫng hoҧng tài chính lan rӝng, tuy nhiên chính ông ta
cũng đã tӯng phát biӇu rҵng ông ta không dӵ đoán cơn khӫng hoҧng hoһc nhìn trưӟc đưӧc chiӅu sâu
cӫa nó.

 !
"#$%&
 
Chính sách tiӅn tӋ nӟi lӓng và viӋc tӵ do hóa tài chính ӣ Mӻ, châu Âu và Nhұt Bҧn cuӕi thұp niên
1980 đã khiӃn cho tính thanh khoҧn toàn cҫu trӣ nӅn cao quá mӭc. Các nhà đҫu tư ӣ các trung tâm
tiӅn tӋ nói trên cӫa thӃ giӟi tìm cách thay đәi danh mөc tài sҧn cӫa mình bҵng cách chuyӇn vӕn đҫu
tư ra nưӟc ngoài. Trong khi đó, các nưӟc châu Á lҥi thӵc hiӋn chính sách tӵ do hóa tài khoҧn vӕn.
Lãi suҩt ӣ các nưӟc châu Á cao hơn ӣ các nưӟc phát triӇn. Chính vì thӃ, các dòng vӕn quӕc tӃ đã ӗ
ҥt chҧy vào các nưӟc châu Á.[3]
Ngoài ra, nhӳng xúc tiӃn đҫu tư cӫa chính phӫ và nhӳng bҧo hӝ ngҫm cӫa chính phӫ cho các thӇ
chӃ tài chính cũng góp phҫn làm các công ty ӣ châu Á bҩt chҩp mҥo hiӇm đӇ đi vay ngân hàng
trong khi các ngân hàng bҳt chҩp mҥo hiӇm đӇ đi vay nưӟc ngoài mà phҫn lӟn là vay nӧ ngҳn hҥn
và nӧ không tӵ bҧo hiӇm rӫi ro. (HiӋn tưӧng thông tin phi đӕi xӭng dүn tӟi lӵa chӑn nghӏch và rӫi
ro đҥo đӭc.)

'(
)* 
+,-$)./0
Nguyên nhân trӵc tiӃp cӫa khӫng hoҧng tài chính Đông Á năm 1997 là nhӳng cuӝc tҩn công đҫu cơ
và viӋc rút vӕn đӗng loҥt khӓi các nưӟc châu Á.
Nhӳng nguyên nhân sâu xa nói trên rӗi cũng bӝc lӝ. Thӏ trưӡng bҩt đӝng sҧn cӫa Thái Lan đã vӥ.
Mӝt sӕ thӇ chӃ tài chính bӏ phá sҧn. Ngưӡi ta không còn tin rҵng chính phӫ đӫ khҧ năng giӳ nәi tӹ
giá hӕi đoái cӕ đӏnh. Khi phát hiӋn thҩy nhӳng điӇm yӃu chӃt ngưӡi trong nӅn kinh tӃ cӫa các nưӟc
châu Á, mӝt sӕ thӇ chӃ đҫu cơ vĩ mô đã tiӃn hành tҩn công tiӅn tӋ châu Á.[4] Các nhà đҫu tư nưӟc
ngoài đӗng loҥt rút vӕn ra.[5]
Mӝt nguyên nhân trӵc tiӃp nӳa cӫa khӫng hoҧng là năng lөc xӱ lý khӫng hoҧng yӃu kém. NhiӅu
nhà kinh tӃ cho rҵng khi mӟi bӏ tҩn công tiӅn tӋ, đáng lӁ các nưӟc châu Á phҧi lұp tӭc thҧ nәi đӗng
tiӅn cӫa mình chӭ không nên cӕ sӭc bҧo vӋ tӹ giá đӇ đӃn nӕi cҥn kiӋt cҧ dӵ trӳ ngoҥi hӕi nhà nưӟc
mà lҥi càng làm cho tҩn công đҫu cơ thêm kéo dài.
Ngoҥi trưӣng 10 nưӟc ASEAN lúc đó tin rҵng, viӋc liên kӃt các hӋ thӕng tiӅn tӋ chһt chӁ là mӝt nӛ
lӵc thұn trӑng nhҵm cӫng cӕ vӳng chҳc các nӅn kinh tӃ ASEAN. Hӝi nghӏ Ngoҥi trưӣng ASEAN
lҫn thӭ 30 diӉn ra tҥi Subang Jaya, Malaysia đã thông quan mӝt Tuyên bӕ chung vào ngày 25 tháng
7 năm 1997 nêu rõ mӕi quan ngҥi sâu sҳc và kêu goi các nưӟc ASEAN cҫn hӧp tác chһt chӁ hơn
nhҵm bҧo vӋ và tăng cưӡng lӧi ích cӫa ASEAN trong giai đoҥn này.[6] Ngүu nhiên là trong cùng
ngày này, các Ngân hàng Trung ương cӫa hҫu hӃt các nưӟc chӏu tác đӝng cӫa khӫng hoҧng đã gһp
nhau tҥi Thưӧng Hҧi trong Hӝi nghӏ cҩp cao Đông Á Thái Bình dương EMEAP, và thҩt bҥi trong
viӋc đưa ra mӝt biӋn pháp Dàn xӃp cho vay mӟi. Trưӟc đó mӝt năm, Bӝ trưӣng Tài chính cӫa các
nưӟc này cũng đã tham dӵ Hӝi nghӏ Bӝ trưӣng Tài chínhAPEC lҫn thӭ 3 tҥi Kyoto, Nhұt Bҧn vào
ngày 17 tháng 3 năm 1996, và theo như Tuyên bӕ chung, các bên đã không thӇ nhân đôi đưӧc Quӻ
tài chính phөc vө cho HiӋp đӏnh chung vӅ cho vay và Cơ chӃ Tài chính trong tình trҥng khҭn cҩp.
Vì vұy, cuӝc khӫng hoҧng có thӇ xem như mӝt thҩt bҥi trong viӋc xây dӵng năng lӵc phù hӧp kӏp
thӡi, thҩt bҥi trong viӋc ngăn chһn sӵ lôi kéo tiӅn tӋ.
Mӝt sӕ nhà kinh tӃ lҥi chӍ trích chính sách tài chính thҳt chһt cӫa IMF đưӧc áp dөng ӣ các nưӟc xҧy
ra khӫng hoҧng càng làm cho khӫng hoҧng thêm trҫm trӑng.[7] ..

1 23 

' ! 4
Tӯ năm 1985 đӃn năm 1995, kinh tӃ Thái Lan tăng trưӣng vӟi tӕc đӝ bình quân hàng năm là 9%.
Cuӕi năm 1996, báo cáo ˜

 
˜ 

cӫa IMF đã cҧnh báo nӅn kinh tӃ Thái Lan
tăng trưӣng quá nóng và bong bóng kinh tӃ có thӇ không giӳ đưӧc lâu. Cuӕi năm 1996, thӏ trưӡng
chӭng khoán Thái Lan bҳt đҫu có sӵ điӅu chӍnh. Cҧ mӭc vӕn hóa thӏ trưӡng vӕn lүn chӍ sӕ thӏ
trưӡng chӭng khoán đӅu giҧm đi.
Ngày 14 tháng 5 và ngày 15 tháng 5 năm 1997, đӗng baht Thái bӏ tҩn công đҫu cơ quy mô lӟn.
Ngày 30 tháng 6, thӫ tưӟng Thái Lan Chavalit Yongchaiyudh tuyên bӕ sӁ không phá giá baht, song
rӕt cөc lҥi thҧ nәi baht vào ngày 2 tháng 7. Baht ngay lұp tӭc mҩt giá gҫn 50%. Vào tháng 1 năm
1998, nó đã xuӕng đӃn mӭc 56 baht mӟi đәi đưӧc 1 dollar Mӻ. ChӍ sӕ thӏ trưӡng chӭng khoán Thái
Lan đã tөt tӯ mӭc 1.280 cuӕi năm 1995 xuӕng còn 372 cuӕi năm 1997. Đӗng thӡi, mӭc vӕn hóa thӏ
trưӡng vӕn giҧm tӯ 141,5 tӹ USD xuӕng còn 23,5 tӹ USD. Finance One, công ty tài chính lӟn nhҩt
cӫa Thái Lan bӏ phá sҧn. Ngày 11 tháng 8, IMF tuyên bӕ sӁ cung cҩp mӝt gói cӭu trӧ trӏ giá 16 tӹ
dollar Mӻ cho Thái Lan. Ngày 20 tháng 8, IMF thông qua mӝt gói cӭu trӧ nӳa trӏ giá 3,9 tӹ dollar.

5 / 66 7
Sau khi khӫng hoҧng bùng phát ӣ Thái Lan, ngày 3 tháng 7 ngân hàng trung ương Philippines đã cӕ
gҳng can thiӋp vào thӏ trưӡng ngoҥi hӕi đӇ bҧo vӋ đӗng peso bҵng cách nâng lãi suҩt ngҳn hҥn (lãi
suҩt cho vay qua đêm) tӯ 15% lên 24%. Đӗng peso vүn mҩt giá nghiêm trӑng, tӯ 26 peso ăn mӝt
dollar xuӕng còn 38 vào năm 2000 và còn 40 vào cuӕi khӫng hoҧng.
Khӫng hoҧng tài chính nghiêm trӑng thêm do khӫng hoҧng chính trӏ liên quan tӟi các vө bê bӕi cӫa
tәng thӕng Joseph Estrada. Do khӫng hoҧng chính trӏ, vào năm 2001, ChӍ sӕ Tәng hӧp PSE cӫa thӏ
trưӡng chӭng khoán Philippines giҧm xuӕng còn khoҧng 1000 điӇm tӯ mӭc cao khoҧng 3000 điӇm
hӗi năm 1997. Nó kéo theo viӋc đӗng peso thêm mҩt giá.
Giá trӏ cӫa đӗng peso chӍ đưӧc phөc hӗi tӯ khi Gloria Macapagal-Arroyo lên làm tәng thӕng.

8c
Tháng 10 năm 1997, Dollar Hong Kong bӏ tҩn công đҫu cơ. Đӗng tiӅn này vӕn đưӧc neo vào Dollar
Mӻ vӟi tӹ giá 7,8 HKD/USD. Tuy nhiên, tӹ lӋ lҥm phát ӣ Hong Kong lҥi cao hơn ӣ Mӻ. Đây là cơ
sӣ đӇ cho giӟi đҫu cơ tҩn công. Nhӡ có dӵ trӳ ngoҥi tӋ hùng hұu lên tӟi 80 tӹ USD vào thӡi điӇm đó
tương đương 700% lưӧng cung tiӅn M1 hay 45% lưӧng cung tiӅn M3, nên Cơ quan TiӅn tӋ Hong
Kong đã dám chi hơn 1 tӹ USD đӇ bҧo vӋ đӗng tiӅn cӫa mình. Các thӏ trưӡng chӭng khoán ngày
càng trӣ nên dӉ đә vӥ. Tӯ ngày 20 tháng 10 đӃn 23 tháng 10, ChӍ sӕ Hang Seng đã giҧm 23%. Ngày
15 tháng 8 năm 1998, Hong Kong nâng lãi suҩt cho vay qua đêm tӯ 8% lên thành 23% và ngay lұp
tӭc nâng vӑt lên 500%. Đӗng thӡi, Cơ quan TiӅn tӋ Hong Kong bҳt đҫu mua vào các loҥi cә phiӃu
thành phҫn cӫa ChӍ sӕ Hang Seng đӇ giҧm áp lӵc giҧm giá cә phiӃu. Cơ quan này và ông Donald
Tsang, lúc đó là Bӝ trưӣng Tài chính và sau này làm Trưӣng Đһc khu hành chính Hong Kong, đã
công khai tuyên chiӃn vӟi giӟi đҫu cơ. Chính quyӅn đã mua vào khoҧng 120 tӹ Dollar Hong Kong
(tương đương 15 tӹ Dollar Mӻ) các loҥi chӭng khoán. Sau này, vào năm 2001, chính quyӅn đã bán
ra sӕ chӭng khoáng này và thu lӡi khoҧng 30 tӹ Dollar Hong Kong (khoҧng 4 tӹ Dollar Mӻ).
Các hoҥt đӝng đҫu cơ nhҵm vào Dollar Hong Kong và thӏ trưӡng chӭng khoán cӫa nưӟc này đã
ngӯng lҥi vào tháng 9 năm 1998 chӫ yӃu do các nhà đҫu cơ bӏ thiӋt hҥi bӣi chính sách điӅu tiӃt dòng
vӕn nưӟc ngoài cӫa chính phӫ Malaysia và bӣi sӵ sөp đә cӫa thӏ trưӡng trái phiӃu và tiӅn tӋ ӣ Nga.
Tӹ giá neo giӳa Dollar Hong Kong và Dollar Mӻ vүn đưӧc bҧo toàn ӣ mӭc 7,8 : 1.
89 $

Vào thӡi điӇm khӫng hoҧng bùng phát ӣ Thái Lan, Hàn Quӕc có mӝt gánh nһng nӧ nưӟc ngoài
khәng lӗ. Các công ty nӧ ngân hàng trong nưӟc, còn ngân hàng trong nưӟc lҥi nӧ ngân hàng nưӟc
ngoài. Mӝt vài vө vӥ nӧ đã xҧy ra. Khi thӏ trưӡng châu Á bӏ khӫng hoҧng, tháng 11 các nhà đҫu tư
bҳt đҫu bán ra chӭng khoán cӫa Hàn Quӕc ӣ quy mô lӟn. Ngày 28 tháng 11 năm 1997, tә chӭc
đánh giá tín dөng Moody đã hҥ thӭ hҥng cӫa Hàn Quӕc tӯ A1 xuӕng A3, sau đó vào ngày 11 tháng
12 lҥi hҥ tiӃp xuӕng B2. ĐiӅu này góp phҫn làm cho giá chӭng khoán cӫa Hàn Quӕc thêm giҧm giá.
Riêng trong ngày 7 tháng 11, thӏ trưӡng chӭng khoán Seoul tөt 4%. Ngày 24 tháng 11 lҥi tөt 7,2%
do tâm lý lo sӧ IMF sӁ đòi Hàn Quӕc phҧi áp dөng các chính sách khҳc khә.
Trong khi đó, đӗng Won giҧm giá xuӕng còn khoҧng 1700 KRW/USD tӯ mӭc 1000 KRW/USD.

:/ 
Ngay sau khi Thái Lan thҧ nәi đӗng Baht (ngày 2 tháng 7 năm 1997), đӗng Ringgit cӫa Malaysia và
thӏ trưӡng chӭng khoán Kuala Lumpur lұp tӭc bӏ sӭc ép giҧm giá mҥnh. Ringgit đã giҧm tӯ mӭc
3,75 Ringgit/Dollar Mӻ xuӕng còn 4,20 Ringgit/Dollar. Phҫn lӟn sӭc ép giҧm giá đӕi vӟi Ringgit là
tӯ viӋc buôn bán đӗng tiӅn này trên thӏ trưӡng tiӅn ӣ nưӟc ngoài. Nhӳng ngưӡi tham gia thӏ trưӡng
tiӅn duy trì tài khoҧn bҵng đӗng Ringgit ӣ trҥng thái bán ra nhiӅu hơn mua vào vӟi dӵ tính vӅ sӱ
giҧm giá cӫa đӗng Ringgit trong tương lai. KӃt quҧ là lãi suҩt trong nưӟc cӫa Malaysia giҧm xuӕng
khuyӃn khích dòng vӕn chҧy ra nưӟc ngoài. Lưӧng vӕn chҧy ra đҥt tӟi mӭc 24,6 tӹ Ringgit vào quý
hai và quý ba năm 1997.[8]

;"7 
Tháng 7, khi Thái Lan thҧ nәi đӗng Baht, cơ quan hӳu trách tiӅn tӋ cӫa Indonesia đã nӟi rӝng biên
đӝ dao đӝng cӫa tӹ giá hӕi đoái giӳa Rupiah và Dollar Mӻ tӯ 8% lên 12%. Tháng 8, đӗng Rupiah bӏ
giӟi đҫu cơ tҩn công và đӃn ngày 14 thì chӃ đӝ tӹ giá hӕi đoái thҧ nәi có quҧn lý đưӧc thay thӃ bҵng
chӃ đӝ thҧ nәi hoàn toàn. Đӗng Rupiah liên tөc mҩt giá. IMF đã thu xӃp mӝt gói viӋn trӧ tài chính
khҭn cҩp cho Indonesia lên tӟi 23 tӹ Dollar, nhưng Rupiah tiӃp tөc mҩt giá do đӗng Rupiah bӏ bán
ra ӗ ҥt và lưӧng cҫu Dollar Mӻ ӣ Indonesia tăng vӑt. Tháng 9, cҧ giá Rupiah lүn chӍ sӕ thӏ trưӡng
chӭng khoán đӅu giҧm xuӕng mӭc thҩp lӏch sӱ.
Rupiah mҩt giá làm suy yӃu bҧng cân đӕi tài sҧn cӫa các công ty Indonesia, đһc biӋt là làm cho món
nӧ ngân hàng nưӟc ngoài cӫa các công ty tăng lên. Trưӟc tình hình đó, nhiӅu công ty đҭy mҥnh
mua Dollar vào (có nghĩa là bán Rupiah ra) khiӃn cho nӝi tӋ thêm mҩt giá và tӹ lӋ lҥm phát tăng vӑt.
Lҥm phát tăng tӕc cùng vӟi chính sách tài chính khҳc khә theo yêu cҫu cӫa IMF khiӃn chính phӫ
phҧi bӓ trӧ giá lương thӵc và xăng đã khiӃn giá hai mһt hàng này tăng lên. Tình trҥng bҥo đӝng đӇ
tranh giành mua hàng đã bùng phát. Riêng ӣ Jakarta đã có tӟi 500 ngưӡi bӏ chӃt do bҥo đӝng.
Khӫng hoҧng kinh tӃ và khӫng hoҧng xã hӝi đã dүn tӟi khӫng hoҧng chính trӏ. Giӳa năm 1998,
Suharto buӝc phҧi tӯ chӭc tәng thӕng.
Trưӟc khӫng hoҧng, tӹ giá hӕi đoái giӳa Rupiah và Dollar vào khoҧng 2000 : 1. Nhưng trong thӡi
kǤ khӫng hoҧng, tӹ giá đã giҧm xuӕng mӭc 18.000 : 1.
Do thay đәi tӹ giá hӕi đoái và do nhiӅu nhân tӕ khác, GDP theo Dollar Mӻ cӫa Indonesia đã giҧm đi.
8< = 
Khӫng hoҧng đã gây ra nhӳng ҧnh hưӣng vĩ mô nghiêm trӑng, bao gӗm mҩt giá tiӅn tӋ, sөp đә thӏ
trưӡng chӭng khoán, giҧm giá tài sҧn ӣ mӝt sӕ nưӟc châu Á. NhiӅu doanh nghiӋp bӏ phá sҧn, dүn
đӃn hàng triӋu ngưӡi bӏ đҭy xuӕng dưӟi ngưӥng nghèo trong các năm 1997-1998. Nhӳng nưӟc bӏ
ҧnh hưӣng nһng nӅ nhҩt là Indonesia, Hàn Quӕc và Thái Lan.
Khӫng hoҧng kinh tӃ còn dүn tӟi mҩt әn đӏnh chính trӏ vӟi sӵ ra đi cӫa Suharto ӣ Indonesia và
Chavalit Yongchaiyudh ӣ Thái Lan. Tâm lý chӕng phương Tây gia tăng cùng vӟi sӵ phê phán gay
gҳt nhҵm vào George Soros và Quӻ TiӅn tӋ Quӕc tӃ. Các phòng trào Hӗi giáo và ly khai phát triӇn
mҥnh ӣ Indonesia khi chính quyӅn trung ương cӫa nưӟc này suy yӃu.
Mӝt ҧnh hưӣng lâu dài và nghiêm trӑng, đó là GDP và GNP bình quân đҫu ngưӡi tính bҵng Dollar
Mӻ theo sӭc mua tương đương giҧm đi. Nӝi tӋ mҩt giá là nguyên nhân trӵc tiӃp cӫa hiӋn tưӧng này.
Cuӕn CIA World Fact Book cho biӃt thu nhұp bình quân đҫu ngưӡi cӫa Thái Lan đã giҧm tӯ mӭc
8.800 USD năm 1997 xuӕng còn 8.300 USD vào năm 2005, cӫa Indonesia giҧm tӯ 4.600 USD
xuӕng 3.700 USD, cӫa Malaysia giҧm tӯ 11.100 USD xuӕng 10.400 USD.
Cuӝc khӫng hoҧng không chӍ lây lan ӣ khu vӵc Đông Á mà nó góp phҫn dүn tӟi khӫng hoҧng tài
chính Nga và khӫng hoҧng tài chính Brasil. Mӝt sӕ nưӟc không bӏ khӫng hoҧng, nhưng kinh tӃ
cũng chӏu ҧnh hưӣng xҩu do xuҩt khҭu giҧm và do FDI vào giҧm.

> 
Khӫng hoҧng tài chính Đông Á làm ngưӡi ta nhұn thӭc rõ hơn sӵ cҫn thiӃt phҧi có mӝt hӋ thӕng tài
chính - ngân hàng vӳng mҥnh, minh bҥch. ĐiӅu này thôi thúc Quӻ TiӅn tӋ Quӕc tӃ và Ngân hàng
Thanh toán Quӕc tӃ đәi mӟi các quy chӃ vӅ ngân hàng và các tә chӭc tín dөng nói chung.
Chính phӫ nhiӅu nưӟc đang phát triӇn cho rҵng các dòng vӕn đҫu tư gián tiӃp nưӟc ngoài và vӕn
vay ngân hàng nưӟc ngoài có thӇ đem lҥi nhӳng tác đӝng bҩt lӧi vӟi nӅn kinh tӃ cӫa hӑ. Do đó,
nhiӅu chính phӫ đã ban hành nhӳng quy chӃ nhҵm điӅu tiӃt các dòng vӕn này.[9]
Bên cҥnh đó, nhӳng thӓa thuұn ӣ cҩp khu vӵc nhҵm phát triӇn mӝt hӋ thӕng phòng ngӯa khӫng
hoҧng tái diӉn đã đưӧc thúc đҭy ӣ châu Á, ví dө như Sáng kiӃn Chiang Mai, TiӃn trình Đánh giá và
Đӕi thoҥi Kinh tӃ ASEAN+3, Sáng kiӃn Thӏ trưӡng Trái phiӃu Châu Á, ...
VӅ mһt hӑc thuұt, các nhà nghiên cӭu kinh tӃ đã nhұn thҩy sӵ hҥn chӃ cӫa các mô hình lý luұn vӅ
khӫng hoҧng tiӅn tӋ trưӟc đây trong viӋc giҧi thích nguӗn gӕc và sӵ lây lan cӫa khӫng hoҧng tài
chính Đông Á. Đã có nhiӅu nӛ lӵc nhҵm đưa ra mӝt mô hình mӟi vӅ khӫng hoҧng tiӅn tӋ, chҷng hҥn
như mô hình phương pháp tiӃp cұn bҧng cân đӕi tài sҧn, lý thuyӃt bong bóng, lý thuyӃt vӅ nguӗn
gӕc khӫng hoҧng tӯ chính sách tài chính và chính sách tiӅn tӋ[1][2],...

 !
3 6 !6  6 ?
   
 
ĐӇ khôi phөc nӅn kinh tӃ và ngăn ngӯa khӫng hoҧng tái diӉn, các nӅn kinh tӃ Đông Á bӏ ҧnh hưӣng
nһng đӅu tiӃn hành các cҧi cách cơ cҩu mҥnh mӁ, gӗm: cҧi tә cách thӭc quҧn lý trong khu vӵc
doanh nghiӋp, cҧi cách tài chính, đҭy mҥnh hӝi nhұp quӕc tӃ, đәi mӟi phương pháp quҧn lý kinh tӃ
vĩ mô, và đәi mӟi cҧ phương thӭc tăng trưӣng kinh tӃ.
@A & 6 %+6 !6= /B  
Hàn Quӕc, Thái Lan và Indonesia đã và đang thӵc thi mӝt chӃ đӝ tӹ giá hӕi đoái linh hoҥt và cơ chӃ
әn đӏnh giá cҧ. Cө thӇ, các nưӟc tӯ bӓ chӃ đӝ tӹ giá hӕi đoái neo và hưӟng tӟi chӃ đӝ mөc tiêu lҥm
phát. Đӗng thӡi, các nưӟc nӛ lӵc gia tăng lưӧng dӳ trӵ ngoҥi hӕi nhà nưӟc cӫa mình. Tӯ 1997 đӃn
2005, năm nưӟc bӏ ҧnh hưӣng nһng nhҩt cӫa khӫng hoҧng đã tăng lưӧng dӵ trӳ ngoҥi hӕi cӫa mình
lên bӕn lҫn, đҥt 378 tӹ USD.

  
!
 C
 
 
Các nưӟc Đông Á đã thӵc thi các biӋn pháp, chính sách sau đӇ cҧi cách khu vӵc tài chính: (1) Xóa
và giҧm nӧ xҩu, tái vӕn hóa các thӇ chӃ tài chính; (2) Đóng cӱa các thӇ chӃ tài chính đә vӥ, (3)
Tăng cưӡng giám sát và áp dөng các tiêu chuҭn quҧn trӏ, kӃ toán mӟi đӕi vӟi các tә chӭc tín dөng
và tài chính khác; (4) Đҭy mҥnh chuyên môn hóa các thӇ chӃ tài chính; (5) Tăng cưӡng giám sát và
điӅu tiӃt các tә chӭc tín dөng đӗng thӡi vӟi nâng cao kӹ luұt thӏ trưӡng. Yellen (2007) cho thҩy các
ngân hàng cӫa Hàn Quӕc đã áp dөng phương thӭc quҧn trӏ hiӋn đҥi cӫa phương Tây và đã giҧm
đưӧc tӹ lӋ sӣ hӳu gia đình tҥi các ngân hàng, tăng cưӡng lӧi ích cho các giám đӕc bҵng cách cho hӑ
quyӅn chӑn mua cә phiӃu, v.v... Còn các ngân hàng Malaysia đã thay đәi tұp quán cho vay cӫa
mình. Giӡ đây, hӑ cho các xí nghiӋp nhӓ và vӯa vay nhiӅu hơn.

  A
!
 D
= /B

 C
E 6
Các nưӟc Hàn Quӕc, Thái Lan và Indonesia đã hoàn thiӋn các thӫ tөc vӅ phá sҧn, nӛ lӵc tái cơ cҩu
nӧ cӫa các xí nghiӋp, cӫng cӕ các quy đӏnh và tiêu chuҭn vӅ cáo bҥch, bҧo vӋ quyӅn lӧi cӫa các cә
đông nhӓ cũng như nâng cao quyӅn lӵc và trách nhiӋm cӫa ban giám đӕc, áp dөng các tiêu chuҭn kӃ
toán và kiӇm toán theo thông lӋ quӕc tӃ, tăng cưӡng mӭc vӕn tӵ có cӫa doanh nghiӋp và tҥo thuұn
lӧi cho các hoҥt đӝng mua lҥi và sáp nhұp kӇ cҧ vӟi doanh nghiӋp trong nưӟc cũng như vӟi doanh
nghiӋp nưӟc ngoài.

  
!

!
 F,%G
Các nưӟc Đông Á đã và đang phát triӇn thӏ trưӡng trái phiӃu đӏnh danh bҵng nӝi tӋ cӫa mình. Đӗng
thӡi, cҧi cách thӏ trưӡng lao đӝng đã cho phép các xí nghiӋp tuyӇn dөng và sa thҧi lao đӝng dӉ dàng
hơn, giúp xí nghiӋp cӫa các nưӟc Đông Á trӣ nên linh hoҥt hơn.

˜

  



˜



  

!"

#
 #$%&'(
)&*+,-./0
1!*#2(3
3%'
4  2.*567889-

˜
 :+  2.*5 & %;
<: +=>;?@ )
AB C<
D > 2,E,F >G%%BF >GH-I:>;
(

$+ 
2.*5-

 < 6)J  2B: $+&
2)*
 
*BB
* @
!BC< % ( 6BB6-K
<
L
D)
A= %@M(5)NO;
PLF%;
F >GB
#%BO<6788Q
B%*
 & $%#R%;
 %@
!
B
#>
*6D)
A-.STG
 6
 24L
'B!!U*B)
**B


 %
AV
%B
B%
2
>4%< WH+&
)NO6


@ T%@2*B-XT@)F)B1*B (1
2 6% 
$% (1>H
!R$2'
 )FY!B
'
Z
3%B& -
˜
 

 
 
    

  
 

   
  
 



 

 
   
 

 

 


   

 

 



  

 

 
     

 





 


 


 

˜
'
3 %;
< 2%
+ 
  [78%BO  [\Q=?%J

3L ]3>  <
3B@)
6
)&
>G%B)&E2F >G, =

$ >; 

Z  2%B!%BB O
 ]42<L

Z 
3B V&B˜
X˜
'˜

-X<L
>
^

%B_

!
: $R
F >G$
+ TG
 

Z  2-˜$

˜
%BIB` >; 
 2
Z '
 <>;B ,
@R!E2
<"!BB
#%B!
B
#;<%RR!EB

@%BB6#)&E2
F >GB
# >;-

˜-

 
B@)&E6
%B
 F 1BF >G, a˜˜.Kb
:%&'(

)&*+,c!
-M
%;
*Bc
'  6 %
A+F*B
>H%
%B*B (-d

 F 1BF >GSTe%;
%
A

 F2B
 &!
UL?TG
6 6
>H"%H@
A O>, 2
 >HB

]&
  O> (B(cP4-d@
6,)&E%B
˜˜.K+ 
 >; 
@@
Z  2%;
)*
B
2*BB+&
&
!!OB

'4%&'@]
F%B 2
 $,-˜&c!!OB'
 

BBO4  2B
# O ]-

M 

$B$O4= +&
AD)
A
'
F >G$

f'
 %B
 2
]
!>4
A-g;
˜
@N%': $*RB
 % 
%B 
2AB
#f
h
3)=
@R!E2(B
#;i
j > 
k
O4k;BX*B˜ >;˜
!
!l!E
T%B
9m7889-K(*$
+&
Ak
O4k %B<L
1$
  %@%B
 LB@R!E*'2T__

!
Tn!
^
Tn


%BTo
IB`-

.& /E,F >GH %@M(5>4%;
: $!

'Af'
˜

 

 
   

 
 

  
  
 



 

 

  
 

 




   

 

 



 

 

 
   
  
















  %@;
 2B
A-.L
'
A!=<
L
B H!B)p$
A>TqdrsX"@&
T
' >;
B: $%H+l
T
A
 O ] 

@ 
 FB
2]
('E
-gBtm788u 
T_&0
 F
'2L
>˜
_

!


%BIB`S&  C!O) 0
 F%BG

3O6788v:)
*
 2O 
A!' +&
A< W;%&'@]
F%B 2
 
$, =
 O ]-˜ O ]&B^
%;
T
'&
 9uwJ : $%xH
%;

< H)p$
A%B
 F< HB ('P"# &;-

 L&  C@&

'AB$!@ %B$! y%]'6C
&
F
 >GS6D-r
A!%B
:S!

& &


@ )*
B
2]-˜F >GH=L
;
E
 %@M(5D >B<H!
TH y$ &N>GB>;
-r
&N$6
=<L
BT
e%;
 &; 1
'%B)*
 24%F '
 -˜!*#%'
: $(
)&*+,2

+&;
)*
B


B
2
A!
%B
:B@]
F%B 2
 $,
%;
F >G%HS6%B<E
,% %BB
>; (1
!R%<-K
B$&!#R%B%R

:STe%;
%
A$2'
 )F: A%B6 >=zr_@ScR

-

I:%c
&: $k+
1kB
 '
 :B$ '
 )F
: A%B: $+&
 )*
B
%B+
1B
2C
A!
: LB


@4  2 A*B-X<%&'B
A!%B

:!

DB!O; <4%F4)2'
 B  (1 6
H
'BL =$
*
A$
*B-IA*B1!

D%;
%&' O
 ] B 
>H &;< HN$)p$
A  
T
' >;)F!


 F2< HB6
%{%R
'B
!RB


>HB
@1 &#2
*B-˜ : $c B)A*B 3R!E  (@W HC!#
.#!2i
><:.#!2? B M$
 2i> (!
%;

@2
CL
BG@
/!x2^a`?˜
'A` bG@
/!xBBL
M(5 
>H%RR!E%;
A*B-˜

%;
>H%B*B &:@
A!2
.#!2pxA*BS (36>H6@%2*BR

$-



# 22A*B%;
<D#>($
 B
%B*  6
%;
]%2*BB O ]
%&'%'@]
F
%B 2
 $,
F >GB
#*B&O%
 1 ' 
B
#-
|
 ˜
 

 
  
   

   
 

   
  
 


 
 


   
 

 




  
 

 

 


 
  


 
 
     

 





 


 

 
 

„
||
|| |
| ||||||
||
|


˜um7889X*B˜ |4aXI˜ob_

!!
6
&
7-9u
3!O 6%B
!R6
\

3%B}m7889-K
 2)NO
Z $
˜
%BB\m9m7889:BB
tm9m7889XI˜o_

!!
)F)!

A!*%BF >Gp)%AT!6,
&%
L
C7uw
\~w-z
 FT!
$C\}!6qdr
tv!%B6\QQQ%B
~Q
! 
 / 2-

'|
. 2E \~
G 
g>4`  IK$
˜ `-˜7Qm7889h

(iIK>HF%;
(ieB9v€7

F,l! &;C$O>)=
$!
2IK 4 &
'%;
$!2e%B: $B lB

'6-.4LLU
'
AIK 
4hqdr3)%AT
' >;-˜
<>Hh
T
'˜˜.KIK
 =
@ y)&EhIdR\twh %1)BC\Qi\tm7Qm7889-
&
'%L

>H*
D, >;,l!C$O4.#!2IK ‚F

%;

$O4-.#!2  /
B)p%
A)P +&!+h7\Qh(iIKa 7uh
qdrb3$
E!
2
'
A! =BE(; (‚$$
Id.
.#!267QwE!O-

' | 
IB`>H+ !$,77 <'
 ;
 
;
-K
 2+ %;
: $
lP
ƒ2A*B)NTC< H l
AL &;„ $)"#
R2IB`C7+t%B77m7889%B
!R$+\%B7\-d@
AB!!O
BF˜˜.KIB`R
$4
~w%B9m77m7889

!9w%BBvm77%B9-\w%BB
\~m77m\889 

^
OIB`@
A
EAB
#-X6788vI
 $
K

 -`?O>$
3 F
uhqdr2dS

 L$2 2

!r… !
)$
z  -

MT…IB`
C7QQQ+79QQ…E
qdr-r{
'W@ %
A

Azr_
O
>G 2HL
2IB`6&!)O%;
 >;-

„!

˜ >; 2B

 % 
2
*Ruw-
BL
">H
'%O>
>;B
&
'B!L%
AKdaB
F, #,2
b>H
B
B
F$$&
 
;
aE
 F
F"#%>HLXsdD{,
%F >G&!4 &
'-b†G

3]
>G
' y%]L
B
!R :6
 >=%B =B>;!
3%B6\Q\Q-gBG

3 >; 
+  2Kd^+=
,7-\QQT

>H
F=hA\-u€7%;
qdr
&L
>;
9w-
&L
6C
>;
vw
~QwB,
#RR+%B+ B), %B
'AT$-.

67889,
#RR+>;
,):L* O> ()Kd&uQw

3R+>;
}QQT

S&uQw
 F1t-vTE
7qdr-X6788vzr_
}\wT


&
~9w
 F%BKdR+>;
\9Q
3-


|„"| |#
|$

rF/.*5S>= >;?%BX"-X'
  (R!E>S)F
D'-XB\9m77m7889hr‡(
A!
uu~
3>4>49\wXsd $C
F 
G

N-

X"SF
'>=B'
 ;  %@-X
'>;.*5 = : $
*R*>4$
%;
X"-gB 2TX"
17~9€7%;
qdr 

<H) T$-˜6 >=zr_2X"
Cuw+17}w-. 2.*5S
B
A!=X"!-