Gl sular n n tatl veya ac olmas sular n bo alt p bo altamamas na ba l d r. Bo altanlar n suyu tatl olur.

Yerli Kaya Glleri 1- Tektonik gller : Yerkabu u hareketleri sonucunda olu an ukurlardaki gllerdir. rnek : Do u Afrikadaki gller, Lut, Baykal. lkemizde, Manyas, Ulubat, znik, Bey ehir, E irdir, Burdur, Tuz gl, Ak ehir, Hazar.
Do u Afrikadaki gller Tuz gl

2- Volkanik gller : Volkanlar n tepesindeki kraterlerde veya kaldera gibi ukurlarda olu an gllerdir. rnek : Nemrut, Konyada Meke tuzlas , Ispartada Glck glleri

3- Karstik gller : Karstik sahalarda erime veya kmeyle olu an ukurlardaki gllerdir. rnek : Elmal , S t, Kestel, Su la, Kara gl, Obruk glleri

Gller yresi

4- Buzul ( sirk ) glleri : Buzullar n olu turdu u ukurlardaki gllerdir. Kanada ve skandinavya gibi ( Finlandiya, sve, Norve ) kutba yak n yerlerde daha ok grlr. lkemizde Erciyes, Kakar, Uluda , Bolkar ve Alada larda grlr.

Set Glleri 1- Heyelan set : Toprak gmesi sonucunda bir akarsu vadisinin nnn kapanmas yla olu an gllerdir. rnek : Sera, Tortum, Abant, Yedi gller.

Abant gl

Heyelan sahas

2- Volkanik ( lav ) set : Lavlar n bir vadinin nn kapamas yla olu an gllerdir. rnek : Van gl, Bal k, Erek, Nazik, ld r, Hal glleri..

Erek gl

Van gl

3- Alvyal set : Akarsuyun ta d alvyonlarla yata n n bir blmn kapamas yla olu an gllerdir. rnek : Mogan ( Glba ), Eymir, Bafa ( amii ), Kyce iz, Marmara, Uzungl

Uzungl - Trabzon

Kyce iz gl

Bafa gl

4- K y set ( Lagn ) : Koy veya krfezlerin a z n n dalga ve ak nt lar n getirdi i maddelerle kapanmas yla olu an gllerdir. rnek : Byk ve Kk ekmece, Terkos ( durusu ).
Terkos

Kk ekmece Byk ekmece

5- Moren set : Buzullar n ta d klar maddelerle bir vadinin nn kapamas yla olu an gllerdir. Daha ok Kanada, Finlandiya, Norve gibi kutba yak n lkelerde grlr.

6- Baraj ( suni ) set : nsanlar n akarsular n nne kurdu u setlerin gerisinde olu an gllerdir. rnek : Atatrk, Kara kaya, Keban ( F rat zerinde ), Hirfanl , Alt n kaya ( K z lrmak ), Sar yar ( Sakarya ), Oymap nar ( Manavgat ), Hasan ve Suat U urlu ( Ye il rmak )

Derbent baraj - Samsun

A a dakilerden hangisi, Trkiye nin bugnk jeomorfolojik grnmn kazanmas nda en az etkili olmu tur? A) Da olu umu B) K ta olu umu C) Buzulla ma D) Akarsu a nd rmas E) Volkanizma 1982 YS
A a daki ekillerden hangisinin olu mas nda rzgar a nd rmas do rudan etkilidir? 1995 YS

A)

B)

C)

D)

E)

Rzgar biriktirmesi sonucu olu an kumullar, a a dakilerden hangisinde en ok grlr? A) Karstik ovalarda C) Rzgara a k yamalarda B) Da eteklerinde D) Derin vadilerde 1991 YS

E) Bitki rts bulunmayan yerlerde

K y biimlenmesinde a a dakilerden hangisi dolayl bir etkiye sahiptir? A) Gelgit B) Akarsular D) kuvvetler C) Dalgalar E) Rzgarlar 1983 YS

Gl sular n n kaplad alan y l iinde de i iklik gsterir. Bunda gl ana n n derinli i, buharla ma oran , gl besleyen akarsular n getirdi i su miktar etkilidir. Buna gre, bulunduklar yrelerin do al ko ullar da gz nne al nd nda a a daki gllerden hangisinde, sular n kaplad alan n yaz ve k mevsimleri aras nda en ok de i me gstermesi beklenir? A) Bey ehir gl B) Van gl C) Tuz gl D) znik gl E) Burdur gl 2001 SS

A a dakilerden hangisi, do al setle melerle olu mu bir gl de ildir? A) Ulubat B) Bafa C) Kyce iz D) Mogan E) Terkos 1993 YS

Kkekmece Marmara Denizine ba l bir koy iken, a a dakilerden hangisinin sonucunda bir gl durumuna gelmi tir? A) Akarsu biriktirmesi B) Buzul a nd rmas C) Dalga biriktirmesi D) Rzgar a nd rmas E) Yer gmesi 1996 YS

A a dakilerden hangisi barajlar n yap l A) B) C) D) E) Sulama suyu sa lamak Erozyonu nlemek me suyu sa lamak Ta k ndan korunmak Enerji retmek

amalar ndan biri de ildir?

1993 YS

knt hendekleri iinde olu an byk gller, a a daki blgelerin hangisinde en oktur? A) Do u Afrika B) Kuzey Amerika C) Bat Asya D) Kuzeybat Avrupa E) Gney Amerika 1991 YS

Baraj evrelerinin a aland r lmas n n temel amac a a dakilerden hangisidir ? A) Erozyonu yava latarak baraj n mrn uzatmak B) Yeni orman alanlar kazanmak C) Baraj evresinde yaban hayat n zenginle tirmek D) Baraj evresine yerle meyi nlemek E) evreyi gzelle tirmek 2004 SS