Past Heesterveld over een

jaar in het rijtje NDSM-

werf, Club Trouw, Roest en
restaurant De Goudfazant?
Over de aanleg van een
culturele hotspot in een
probleemwijk in Zuidoost.
PATRICKMEERSHOEK
H
et iseenvoorzichtigbegin,
met een winkeltje met
hippe T-shirts en petten,
een klein restaurant, een
logeerhuis voor kunstenaars en een
kleinekapperszaakmet twee prach-
tige oude stoelen. Naar het voor-
beeld van Franks Chop Shop, ver-
telt projectleider Angelo Bromet,
een ouderwetse barbershop in New
York met een klantenkring van hip-
hoppers en afrodragers. Heel hip,
maar ook geweldig voor de buurt.
Zoiets willen we hier ook. Het voor-
deel is: je hebt niet veel nodig om
eenkapperszaak te beginnen.
Met enthousiasme, veel plannen
en beperkte middelen is Bromet be-
zig van 87 sloopwoningen in Hees-
terveld in Zuidoost een culturele
hotspot te maken, naar het voor-
beeld van andere gouden rafelran-
den in de stad. Over een jaar,
droomt de kwartiermaker hardop,
moet het blok gonzen van de crea-
tieveactiviteitenvantientallenkun-
stenaars en ondernemers en moe-
ten enkele tientallen studenten er
een goedkope woning hebben ge-
vonden. We zijn nu volop in over-
leg met het stadsdeel, de woning-
corporatie en de politie. Alles moet
kloppen als we straks echt begin-
nen.
Bromet werkt samen met Eva de
Klerk, grondlegger van de broed-
plaats opde voormalige NDSM-werf
en sindsdien in de hele wereld ac-
tief als trekker van culturele hot-
spots. Vorig jaar kreeg De Klerk van
woningcorporatie Ymere het ver-
zoek eens na te denken over een al-
ternatieve bestemming voor de
sloopwoningen. Het ging aanvan-
kelijk om enkele woonblokken met
in totaal 320 huizen. Dat vond ik erg
veel. Maar nblokzagikwel zitten.
Ik was meteen verliefd op het raam-
werk van de woningen. En op de
metro, die hier voor de deur stopt.
Een eindresultaat had De Klerk
niet voor ogen gewend als zij is in
opwindendeprocessentedenkenin
plaats van in saaie doelen. Het
gaat om wat op een plek gebeurt,
niet zozeer om wat er komt. Een
uitzonderingmaakt zij voor het goe-
de restaurant, dat opalle succesvol-
le rafelranden als trekpleister fun-
geert. Dat hebje gewoonnodig. We
denken aan een clubachtig restau-
rant in wat nu acht woningen zijn.
Met ernaast een tattooshop of
zoiets. En het moet vanuit de metro
ende treinte zienzijn.
DeKlerkenBromet hebbendelaat-
ste maanden met horecaonderne-
mers over Heesterveld gesproken,
maar geen van hen heeft tot dusver
toegehapt. Het zijn ondernemers
die van een spanningsveld houden,
maar het moet ook weer niet te
spannend worden, grapt Bromet.
Heesterveld heeft de reputatie van
eenprobleemwijk. Eenpaar jaar ge-
leden was het hier een no-goarea.
Dat is voorbij, maar ik kan me voor-
stellen dat ondernemers even wil-
lenkijkenhoehet ons vergaat, voor-
dat ze een sprong in het diepe wa-
gen. Daarom zijn we begonnen met
een kleinschalig restaurant. Elke
avond een andere kok, elke avond
zestig eters indrie ronden.
De Klerk gelooft dat het wel meevalt
met de onveiligheid. Ik heb hier
nog niets meegemaakt. Dat was op
de NDSM-werf in het begin wel an-
ders. Wilde achtervolgingen door
criminelen, lijken die werden ge-
dumpt; we hebben daar de gekste
parool.nl/amsterdam
Wat gebeurt er
ondertussen in de rest
van Amsterdam?
De Burcht van Berlage
is in oude glorie hersteld
19
16
Meeste kans, meeste prijzen, bij de Staatsloterij
Hier won iemand
20.000!
Bent u de
volgende?
Bruna Brazili
Oostelijke Handelskade 1061
1019 BWAmsterdam
Tel. 020-4197264
LETSELSCHADE?
Elke eerste donderdag van de maand van 17.00 tot 19.00
gratis en vrijblijvend inloopspreekuur.
Specialisten in letselschade
Museum Plaza (tegenover Rijksmuseum), Weteringschans 85-87,
1017 RZ Amsterdam, 020 67 32 199, www.beeradvocaten.nl
Uitnodiging raadscommissies
Woensdag 5 oktober 2011 vergaderen:
de raadscommlssle Kunsf, Sporf
en Zorg
de raadscommlssle Jeugd, lCT
en Flnancln
Donderdag 6 oktober 2011 vergaderen:
de raadscommlssle verkeer, vervoer
en Luchfkwallfelf
de raadscommlssle Economlsche
Zaken, Bedrl|ven en Fersoneel
Meer lnlo:
www.gemeenferaad.amsferdam.nl
ADVERTENTIE
Angelo Bromet in het kleinschalige restaurant dat hij in het eerst voor de sloop
Van probleemwijk
Het wijkje Heesterveldwerdinde
vroege jarentachtig gebouwdinop-
dracht vande dienst Volkshuisves-
ting als uitbreiding vande Bijlmer-
meer. Het ontwerpvanFrans van
Gool enPi de Bruijnwas inalle op-
zichteneenreactie opde karakte-
ristieke hoogbouwvande vroege
Bijlmer. Minder hoog, minder mas-
saal, minder streng: de ruimdrie-
honderdsociale huurwoningenvan
Heesterveldwerdenverdeeldover
enkele carrs vanvier woonlagen
met eenbinnenplaats.
Al vrij snel na de oplevering
kwamde kladinde buurt. De geslo-
tenwoonblokkenwerdeneenge-
Net als rest van
Het gaat omwat op
een plek gebeurt, niet
zozeer omwat er komt
Van een verslaggever
AMSTERDAM Het GVB heeft ze-
ventig stadsbussen met speciale
schermengekocht omchauffeurs
tegen agressieve reizigers te be-
schermen.
Het zijn de eerste bussen in Neder-
land die met zon harnas zijn uit-
gerust. Het scherm is normaal niet
zichtbaar, zegt een woordvoerster
van het GVB. Want we willen na-
tuurlijk gewoon contact houden
met de reizigers. Maar als iemand
agressief wordt, kan de chauffeur
zich met n druk op de knop be-
schermen. Het scherm schiet dan
omhoog. Het is doorzichtig, waar-
door de chauffeur nog door het glas
heen met die persoon kan commu-
niceren.
Bij wijze van proef rijden al enkele
vandezebussendoor destad. Vanaf
volgende week gaan er nog eens
tiende wegopenvoor het einde van
het jaar moetenze allemaal rijden.
Vanwege het toenemen van het ge-
weld tegen openbaar vervoersper-
soneel is bij het ontwikkelen van de
bus ook naar de veiligheid gekeken.
Niet alleenvoor het personeel overi-
gens, ook voor de passagiers. Zo is
de Citea SLF-120 uitgevoerd met
dubbelebeglazing. Danzit dereizi-
ger veiliger als bijvoorbeeld iets van
buitentegende bus aankomt.
Uiteraard hangen in de nieuwe
bussen ook cameras. Met beter
beeld en geluid dan we van de hui-
dige cameras gewend zijn. Dus dat
zal de pakkans vergroten, aldus de
GVB-woordvoerster.
De beelden van de cameras zijn
belangrijk bij het onderzoek naar
geweldsdelicten tegen personeel in
het openbaar vervoer en maken het
een stuk gemakkelijker overvallers
vanbussenentrams opte sporen.
Volgens de woordvoerster zijn de
eerste reacties van buschauffeurs
positief. Maar zon bus wordt na-
tuurlijk ook aangeschaft in goed
overleg met de bestuurders.
GVB-bussen met
agressieharnas
Bij wangedrag reiziger schiet schermomhoog
Heesterveld Angelo Bromet wil met Eva de Klerk van 87 sloopwoningen
Raymond Joval brengt
jongeren op zijn boksschool in
Holendrecht discipline bij
28
amsterdam
dingenmeegemaakt. Eenpunt van
zorg kan het restaurant worden. In
Zuidoost gelden strenge regels om
het alcoholgebruik op straat tegen
te gaan. Die kunnen botsen met een
bruisend terras voor de deur van
een hotspot vol dorstige kunste-
naars, ondernemers enbezoekers.
Maar ook daar heeft De Klerk aan
gedacht. Een ervaren horecaon-
dernemer kan daarmee omgaan.
Een klassieke tip: als te veel hang-
jongeren in het caf komen, muziek
vanJacques Brel draaien.
Penning voor directeur
Regenboog Groep
AMSTERDAMWethouder Andre
vanEs heeft Ingeborg Schluse-
mann, de directeur vande Regen-
boog Groepdie met pensioengaat,
bij haar afscheidde Frans Bannick
Cocqpenning vande gemeente uit-
gereikt. Schlusemannheeft zich
onder andere ingezet voor buiten-
landse drugsverslaafden, vaak
prostituees.
Stoomgemaal vernield
door koperdieven
HALFWEGKoperdievenhebben
alle bliksemafleiders vanhet
stoomgemaal Halfweg gestolen. De
buit is klein, meldt het Museum
Stoomgemaal Halfweg opzijnweb-
site, maar de schade loopt inde
duizendeneuros. Erger nog is de
morele schade voor onze vrijwilli-
gers, die zo veel vanhunvrije tijd
voor het gemaal opofferen.
17 amsterdam ZATERDAG1 OKTOBER 2011
D
e eik die drie jaar gele-
denvoor Hella Haasse
werdgeplant, toenze
negentig werd, is nog
steeds eenboompje. Niet meer en
niet minder. Eeneikje inhet Von-
delpark, inde hoek vlak naast de
flat waar de schrijfster woonde.
Er woei eensneeuwstormin
maart 2008, de grand old lady
vande Nederlandse literatuur
liet zichniet zien. Of ja, heel even
toonde ze zichvoor de camera
vanAT5, vanachter eenhalf open
raam. Het ging snel weer dicht.
Er kondaar benedendanwel
eenwethouder staan, Hella
Haasse vondhet te fris. Helemaal
vanons is ze natuurlijk nooit ge-
weest. Bepaaldgeenvolksschrijf-
ster.
Ophef rondde donderdag over-
ledenHella Haasse was moeilijk
voorstelbaar. Afgezienvanenige
opwinding over Oeroeg in1948
schiet eigenlijk alleenhaar ap-
partement te binnen. Dat zij daar
ging wonen. Indie flat. Nouveau
riches werdengeacht hunintrek
te nemenindat nieuwe complex
aande Stadhouderskade, ge-
naamdByzantium, niet zonkeu-
rige dame als zij. Hella Haasse
was oude cultuur, historische ro-
mans: niet te verenigenmet wat
tentijde vande opening in1991
doorging voor protserig enlelijk,
de zoveelste uiting vande arro-
gantie vande geldgeile jaren
tachtig.
Hella Haasse verwachtte je aan
de gracht, of anders inZuid. Toch
betrok ze Byzantium, de onper-
soonlijke schoenendoos met bij
de ingang vanhet park aande
Stadhouderskade helemaal bo-
venindat goudkleurige ronde uit-
steeksel, De Poederdoos.
Behalve oudenbeschaafdwas
ze dus ook eentikje eigenzinnig.
Anders woonje daar niet, Hella
Haasse zijnde. Vanuit de marme-
renhal passeerde ze eerst een
etalage met sportartikelen, dan
sloeg ze rechtsaf enzag ze door
de spijlenvanhet hek haar eikje
staan. Sprak ze ertegen? Ze hield
vanbomenze schreef er vaak
over endaaromkreeg ze dus
dat boompje.
Maar er lagengistermiddag
geenbloemen. Het was kaal inde
hoek. Eenjonge verslaggever van
RTVNoord-Hollandwas er met
eencameraman. We hadden
hier bloemenverwacht, zei hij.
Teleurstellend. Ik bedoel, ieder-
eenheeft tochOeroeg gelezen?
Verslaggevers met Wikipedia-
wijsheden: daar hieldHaasse
vast niet van. Maar goed, aande
overkant vande Stadhouderska-
de staat eenbuste vanArthur van
Schendel, zijnrug naar het Leid-
seplein. Als Hella Haasse inder-
daadde belangrijkste schrijfster
vande vorige eeuwwas, kandaar
misschiennog wel eenbuste bij.
Nuis er alleendat Hella Haas-
seboompje. Tocheenbeetje lul-
lig. Al zouzij dat ongetwijfeldan-
ders zeggen.
Toen Hella Haasse(1918-2011) in Byzantium
ging wonen, bij het Vondelpark, was dat raar.
Er lagen gisteren geen bloemen.
Helemaal van
ons is ze natuurlijk
nooit geweest
a.kok@parool.nl
Destad
van
AukeKok
Flinke celstraffen
voor liquidatiepoging
AMSTERDAMDe rechtbank in
Haarlemheeft gisterentwee Am-
sterdammers eneenUtrechter tot
vijftienjaar veroordeeldvoor eenli-
quidatiepoging. Het Amsterdamse
slachtoffer (28) werdin2010 inCas-
tricumbeschoten, waarna de auto
waarinhij zat, inbrandwerdgesto-
ken. Hij krooperuit endoofde zijn
lichaaminde sneeuw.
ADVERTENTIE
bestemde Heesterveld is begonnen. FOTOKLAAS FOPMA
tot hotspot
H-buurt snel in de versukkeling
liefdwerkterreinvaninbrekers.
VanGool klaagde later wel over de
liefdeloosheidwaarmee de ge-
meente de nieuwe wijk hadbege-
leid. De teleurstelling over de als
mislukt beschouwde Bijlmer had
volgens hemeengebrek aanwils-
kracht veroorzaakt omiets van
Heesterveldte maken,.
Net als de rest vande H-buurt
raakte Heesterveldinde versukke-
ling. Ook na de vernieuwing vande
Bijlmer bleef de buurt eentoon-
beeldvanwerkloosheid, armoede,
criminaliteit enverloedering. Enke-
le Romafamilies zorgdener jaren
voor spanningendoor sterk territo-
riaal gedrag te vertonen, zoals on-
derzoekers dat noemden. Tijdens
eenactie naar illegale bewoning in
2008 blekendertig vande honderd
onder de loepgenomenwoningen
inorde te zijn.
De toekomst vanHeesterveldblijft
onzeker. Enkele jarengeledenwerd
eenwedstrijduitgeschrevenonder
architectenomiets vanhet gebied
te maken. Vervolgens koos corpora-
tie Ymere tochvoor sloop, die door
de recessie werduitgesteld. Eva de
Klerk vande nieuwe hotspot: Als
onze plannengoeduitpakken, kan
Heesterveldstraks misschienge-
woonblijvenstaan.
HUGOLOGTENBERG
AMSTERDAM Gemeentelijk re-
integratiebedrijf Pantar krijgt
eeninterim-directeur omordeop
zaken te stellen. De eerder door
de raad van beheer aangewezen
waarnemer stuitte op verzet van
de werkvloer.
Organisatieadviseur Jules de Vet is
de man die vanaf maandag op inte-
rim-basis leidingzal gevenaanPan-
tar. De stichting organiseert in op-
dracht van de gemeente de sociale
werkvoorziening voor 3600 mensen
met eenarbeidsbeperking.
Pantar zit sinds het gedwongen
vertrek van Greet Ritskes in augus-
tus zonder directeur. Ritskes moest
al na een jaar vertrekken wegens
eennooit opgehelderdverschil van
inzicht over het te voeren beleid
met de raadvanbeheer vanPantar.
Ritskes taken werden sindsdien
waargenomen door directielid
Maarten Adelmeijer, totdat defini-
tief in de opvolging zou zijn voor-
zien. De keuze voor Adelmeijer als
tussenpaus leidde tot verzet bij een
deel van het personeel. Dat houdt
Adelmeijer medeverantwoordelijk
voor de harde enzakelijke sfeer bin-
nende organisatie.
De woordvoerder van Pantar be-
vestigt dat het verzet van het perso-
neel n van de redenen was omDe
Vet aan te stellen. Het heeft ook te
maken met de bezuinigingen en
wetswijzigingen die op ons afko-
men en die nu voor onzekerheid
zorgen.
De Vet is aangesteld om de nood-
zakelijkereorganisatieteleiden. Zo-
dra die is afgerond, zal worden ge-
zocht naar een nieuwe, definitieve
directeur. Dat zal volgens de woord-
voerder nog maandenduren.
Het rommelt al langer binnenPan-
tar. In mei deden enkele medewer-
kers hun beklag in het tv-program-
ma EnVandaag. En van hen zei
dat hij elke dag tegen zijn benen
werd geschopt door een leidingge-
vende. Volgens een ander werd te-
gen personeelsleden geschreeuwd
engescholden. Binnende organisa-
tie zou een sfeer van angst en wan-
trouwenheersen.
Daarnaast loopt een onderzoek
van de Amsterdamse Rekenkamer
naar de doelmatigheid van Pantar.
De conclusies volgeneinddit jaar.
Interim-
baas moet
snoeien
bij Pantar
Tegen personeel zou
worden geschreeuwd
en gescholden
in Zuidoost een trekker maken