Professional Documents
Culture Documents
VE
FAYANS
Hazırlayan
Yeşim Alp
Mayıs 2005
1.4. HAMMADDELER 2
2. TÜRKİYE’DE DURUM 2
2.1. ÜRETİM 3
2.3. TÜKETİM 6
2.4. İHRACAT 6
2.5. İTHALAT 9
3. DÜNYADA DURUM 10
3.1. ÜRETİM 10
3.2. TÜKETİM 13
3.3. İHRACAT 15
3.4. İTHALAT 18
4. STANDARTLAR 20
4.1. AVRUPA’DA STANDARDİZASYON UYGULAMALARI 20
5. SEKTÖRÜN SORUNLARI 23
6. YARARLANILAN KAYNAKLAR 24
1. ÜRÜN TANIMI VE KAPSAMI
1.1. ÜRÜN TANIMI
1
1.3 KULLANIM ALANLARI
Seramik karo ve fayanslar geniş renk, desen ve şekil yelpazesi ile iç ve dış
mekanlarda oldukça fazla kullanım olanağı sunmaktadır. Spor tesisleri, büyük ticari
tesisler, havalimanları ve tren istasyonları, hastane ve laboratuarlar, ibadet yerleri,
eğitim merkezleri gibi her türlü ticari ve endüstriyel binalarda seramik kaplama
malzemelerinin kullanımı gün geçtikçe artmaktadır.
1.4. HAMMADDELER
2. TÜRKİYE’DE DURUM
1993-1999 yılları arasında seramik karo ve fayans üretim miktarında sürekli bir
artış olmuştur. 1999 yılında, genel ekonomik koşullar, Marmara Bölgesi’nde olan iki
büyük deprem ve inşaat sektöründeki gerilemeden kaynaklanan bir düşüş
göstermiştir. Üretim değerinde 2001 yılında bir önceki yıla göre %14 oranında bir
düşüş olmuş, ancak 2002 ve 2003 yıllarında tekrar yükselmiştir. 2003 yılında bir
önceki yıla göre %16 oranında artan üretim miktarı 189 milyon m²’ye ulaşmıştır.
Türkiye’nin 1991-2003 yılları arasındaki seramik kaplama malzemeleri üretimine ait
veriler Tablo 1 ve Şekil 1’de verilmiştir.
Tablo 1
Türkiye’nin Seramik Kaplama Malzemeleri Üretimi
ÜRETİM DEĞİŞİM
YILLAR (milyon m²) (%)
1991 60 15,4
1992 71 18,3
1993 84 18,3
1994 93 10,7
1995 107 15,1
1996 121 13,1
1997 148 22,3
1998 154 4,1
1999 150 -2,6
2000 175 16,7
2001 150 -14,3
2002 162 8,0
2003 189 16,7
Kaynak: Seramik Kaplama Malzemeleri Üreticileri Derneği
3
Şekil 1
Türkiye’nin Seramik Kaplama Malzemeleri Üretimi
200
189
175 175
162
150 148 154 150 150
125
milyon m2
121
100 107
93
84
75 71
60
50
25
0
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
üretim
1997 yılında %91 olan kapasite kullanım oranı, ekonomik krizler sonucunda
üretimin daralması ile %64’e kadar düşmüştür. 2003 yılında %73 düzeyinde olan
kapasite kullanım oranı 259 milyon m²’lik kurulu kapasitenin yaklaşık 70 milyon
m²’sinin kullanılmadığını göstermektedir. Seramik kaplama malzemeleri sektöründe
1991-2003 yılları arasındaki kurulu kapasite durumu, üretim, kapasite fazlası ve
kapasite kullanım oranlarına ait veriler Tablo 3’de verilmiştir.
4
Tablo 2
Seramik Kaplama Malzemeleri Sektöründe Kurulu Kapasite Durumu
KAPASİTE DEĞİŞİM
YILLAR (milyon m²) (%)
1991 71 9,7
1992 82 15,5
1993 93 13,4
1994 102 9,7
1995 113 10,8
1996 134 18,6
1997 162 20,9
1998 192 18,5
1999 210 9,4
2000 227 8,1
2001 235 3,5
2002 255 8,5
2003 259 1,6
Kaynak: Seramik Kaplama Malzemeleri Üreticileri Derneği
Tablo 3
Kapasite, Üretim, Kapasite Fazlası ve Kapasite Kullanım Oranı
5
2.3. TÜKETİM
Seramik karo ve fayans malzemelerine olan talebin büyük bir bölümü yurtiçi
üretimle karşılanmaktadır. Türkiye’de kişi başına yıllık seramik kaplama malzemeleri
tüketim miktarı yaklaşık 1,6 m²’dir. Bu değer, Avrupa ülkelerinde 2,5-6 m² arasında
değişmektedir. Türkiye’nin 1991-2003 yılları arasındaki seramik kaplama malzemeleri
tüketimine ait veriler Tablo 4’de verilmiştir.
Tablo 4
Türkiye’nin Seramik Kaplama Malzemeleri Tüketimi
ÜRETİM DEĞİŞİM
YILLAR (milyon m²) (%)
1993 68 17
1994 69 1
1995 75 9
1996 77 3
1997 111 44
1998 101 -9
1999 96 -5
2000 112 17
2001 93 -17
2002 90 -3
2003 104 16
Kaynak: Türk Yapı Sektörü Raporu 2004
2.4. İHRACAT
MİKTAR DEĞER
YILLAR (milyon m²) (milyon $)
1991 13,0 59,8
1992 13,3 62,6
1993 17,4 76,7
1994 19,5 89,3
1995 26,4 128,7
1996 35,6 159,3
1997 39,7 167,2
1998 42,0 177,8
1999 50,6 200,3
2000 52,5 194,7
2001 57,0 196,7
2002 72,3 246,2
2003 84,4 313,6
2004 94,2 389,5
Kaynak: Seramik Kaplama Malzemeleri Üreticileri Derneği;
Devlet İstatistik Enstitüsü
7
Tablo 6
Türkiye’nin Başlıca Ülkelere Göre Seramik Kaplama Malzemeleri İhracatı
Şekil 2
Türkiye’nin Başlıca Ülkelere Göre Seramik Kaplama Malzemeleri İhracatı
İngiltere
ABD
14,8% İsrail
24,7%
Almanya
12,2%
Kanada
1,6% Fransa
2,0% Yunanistan
3,9% 10,6% Suudi Arabistan
5,4% 9,1% Hollanda
6,6% 9,0%
Rusya Federasyonu
Diğer
8
Seramik kaplama malzemeleri ihracat birim fiyatlarına bakıldığında, ortalama
m² birim fiyatının 1995 yılından itibaren düşmeye başladığı görülmektedir. 1991-1999
yılları arasında ortalama 4,23 ve 4,88 dolar arasında değişen ihracat birim fiyatı,
1999 yılı itibariyle 4 doların altına gerilemiştir. 2004 yılı ihracat birim fiyatı 4,13
$/m²’dir. 1991-2004 dönemi seramik kaplama malzemeleri ihracat birim fiyatları Tablo
7’de yer almaktadır.
Tablo 7
Seramik Kaplama Malzemeleri İhracat Birim Fiyatları
2.5. İTHALAT
İtalya ve İspanya’dan yüksek fiyatlı, üst gelir gruplarına hitap eden ürünler ithal
edilmektedir. Diğer taraftan, zaman zaman özellikle Çin ve Endonezya gibi Uzakdoğu
ülkelerinden ucuz fiyatlı ürün ithalatı yapılmaktadır. Türkiye’nin seramik kaplama
malzemeleri ithalatına ait bilgiler Tablo 8'de yer almaktadır.
9
Tablo 8
Türkiye’nin Seramik Kaplama Malzemeleri İthalatı
MİKTAR DEĞER
YILLAR (bin m²) (bin $)
3. DÜNYADA DURUM
3.1. ÜRETİM
2003 yılı verilerine göre; Çin 1,950 milyon m² ile dünyanın en büyük üreticisi
konumundadır. Dünya toplam üretiminin %32,3’ünü Çin, %10,4’ünü İspanya,
%10’unu İtalya, %8,9’unu Brezilya, %4,3’ünü Endonezya, %3,2’sini Hindistan ve
%3,1’ini Türkiye gerçekleştirmiştir. Söz konusu 7 ülkenin toplam üretimi, dünya
üretiminin %72,2’sine karşılık gelmektedir. Türkiye 189 milyon m² seramik karo ve
fayans üretimi ile dünyanın en büyük 7. üreticisidir. 2003 yılı başlıca seramik kaplama
malzemeleri üreticilerine ait bilgiler Tablo 10 ve Şekil 3 ‘de yer almaktadır.
10
Tablo 9
Dünya Seramik Kaplama Malzemeleri Üretimi
(milyon m²)
11
Kaynak: Ceramic World Review No:58/2004
Tablo 10
Başlıca Seramik Kaplama Malzemeleri Üreten Ülkeler (2003 yılı)
üretim
2.500
1.950
2.000
milyon m2
1.500
1.000
624 603 534
500 260 190 189
0
İSPANYA
İTALYA
BREZİLYA
ENDONEZYA
HİNDİSTAN
ÇİN
TÜRKİYE
3.2. TÜKETİM
13
Tablo 11
Dünya Seramik Kaplama Malzemeleri Tüketimi
(milyon m²)
TOPLAM TÜKETİM
SIRA ÜLKE 1999 2000 2001 2002 2003 İÇİNDEKİ PAYI (2003)
14
TOPLAM DÜNYA TÜKETİMİ 4.485 4.735 5.142 5.426 5.724 100%
Kaynak: Ceramic World Review No:58/2004
Şekil 4
En fazla Seramik Kaplama Malzemeleri Tüketen Ülkeler (2003 yılı)
2.250
2.000
1.700
1.750
1.500
milyon m2
1.250
1.000
750
500 421
332
267
250 183 180 147 146 130 125 103 103
0
TÜRKİYE
İTALYA
HİNDİSTAN
BREZİLYA
ALMANYA
İSPANYA
ENDONEZYA
VİETNAM
ÇİN
ABD
FRANSA
MEKSİKA
3.3. İHRACAT
2003 yılı verilerine göre, Türkiye 84 milyon m² ihracat miktarı ile dünyanın 5.
ve Avrupa’nın 3. en büyük ihracatçısıdır. Sözkonusu ihracat miktarı ile dünya toplam
seramik kaplama malzemeleri ihracatından %5,6 pay almaktadır. 2003 yılında en
fazla ihracat yapan ülkeler Tablo 13 ve Şekil 5’de yer almaktadır.
15
Tablo 12
Dünya Seramik Kaplama Malzemeleri İhracatı
(milyon m²)
SIRA ÜLKE 1999 2000 2001 2002 2003
1. İTALYA 417 436 441 438 418
2. İSPANYA 270 312 339 357 336
3. ÇİN 19 24 53 125 206
4. BREZİLYA 43 48 47 74 103
5. TÜRKİYE 50 52 57 74 84
6. ENDONEZYA 17 20 30 50 60
7. BAE 15 20 22 39 35
8. MEKSİKA 34 33 37 33 29
9. MALEZYA 14 15 23 29 29
10. PORTEKİZ 19 19 21 22 25
11. ALMANYA 21 20 21 22 22
12. FRANSA 25 24 22 21 19
13. ÇEK CUMHURİYETİ 14 16 17 17 17
14. HİNDİSTAN 5 5 7 10 15
15. TAYLAND 11 12 12 13 13
TOPLAM 969 1.050 1.150 1.296 1.411
TOPLAM DÜNYA İHRACATI 1.069 1.157 1.244 1.385 1.505
Kaynak: Ceramic World Review No:58/2004
16
Tablo 13
En Fazla İhracat Yapan Ülkeler
2003
İHRACAT TOPLAM DÜNYA İHRACATINDAKİ
SIRA ÜLKE (milyon m²) PAYI (%)
1. İTALYA 418 27,8
2. İSPANYA 336 22,3
3. ÇİN 206 13,7
4. BREZİLYA 103 6,8
5. TÜRKİYE 84 5,6
6. ENDONEZYA 60 4
7. BAE 35 2,3
8. MEKSİKA 29 1,9
9. MALEZYA 29 1,9
10. PORTEKİZ 25 1,7
11. ALMANYA 22 1,5
12. FRANSA 19 1,3
13. ÇEK CUMHURİYETİ 17 1,1
14. HİNDİSTAN 15 1,0
15. TAYLAND 13 0,9
TOPLAM 1.411 93,8
TOPLAM DÜNYA İHRACATI 1.505 100
Şekil 5
En Fazla İhracat Yapan Ülkeler (2003)
17
450 418
400
336
350
300
milyon m2
250 206
200
150 103 84
100 60
35
50
0 İSPANYA
İTALYA
BREZİLYA
ENDONEZYA
BAE
ÇİN
TÜRKİYE
3.4. İTHALAT
2003 yılı verilerine göre; tüketimde dünya dördüncüsü olan ABD en fazla
seramik karo ithalatı yapan ülkedir. ABD’nin 2003 yılı ithalat miktarı 207 milyon m²
düzeyindedir. Bu değer ile ABD’nin toplam dünya ithalatından aldığı pay %13,8’dir.
Aynı yıl, en fazla ithalat yapan ikinci ülke toplam ithalattan aldığı %7,4 pay ve 111
milyon m² ithalat miktarı ile Almanya’dır. Fransa 104 milyon m² ve Suudi Arabistan 55
milyon m² ithalat miktarı ile toplam dünya ithalatından sırasıyla %6,9 ve %3,7 pay
almıştır.
Tablo 14
Dünya Seramik Kaplama Malzemeleri İthalatı
TOPLAM
DÜNYA
İTHALATINDAKİ
SIRA ÜLKE 1999 2000 2001 2002 2003 PAYI (%)(2003)
1. ABD 139 155 160 189 207 13,8
2. ALMANYA 149 143 127 113 111 7,4
3. FRANSA 89 97 104 104 104 6,9
4. SUUDİ ARABİSTAN 28 34 48 61 55 3,7
5. İNGİLTERE 38 44 54 48 52 3,5
6. GÜNEY KORE * 10 22 32 42 2,8
7. YUNANİSTAN 32 35 33 33 33 2,2
8. AVUSTRALYA 20 25 24 28 25 1,7
9. BELÇİKA 24 26 25 24 25 1,7
18
10. İSRAİL 22 25 31 26 25 1,7
TOPLAM 541 594 628 658 679 45,1
TOPLAM DÜNYA
İTHALATI 1.069 1.157 1.244 1.410 1.505 100
*Mevcut değil
Kaynak: Ceramic World Review No:58/2004
Şekil 5
En Fazla İthalat Yapan Ülkeler (2003)
250
207
200
milyon m2
150
111 104
100
55 52
42 33
50
0
GÜNEY KORE
YUNANİSTAN
ARABİSTAN
İNGİLTERE
ALMANYA
FRANSA
ABD
SUUDİ
19
4. STANDARTLAR
4.1. AVRUPA’DA STANDARDİZASYON UYGULAMALARI
20
STANDART NO KABUL TARİHİ UYGULAMA DURUMU
TS EN 87 11.4.1995 İHTİYARİ
TS EN 186-1 11.4.1995 İHTİYARİ
TS EN 186-2 11.4.1995 İHTİYARİ
TS EN 101 11.4.1995 İHTİYARİ
TS EN 154 11.4.1995 İHTİYARİ
TS EN 188 11.4.1995 İHTİYARİ
TS EN 177 11.3.1997 MECBURİ
TS EN 178 11.4.1995 MECBURİ
TS EN 187-2 11.4.1995 İHTİYARİ
TS EN 159 11.4.1995 MECBURİ
TS EN 121 11.4.1995 İHTİYARİ
TS EN 187-1 11.4.1995 İHTİYARİ
TS EN 176 11.4.1995 MECBURİ
TS 12005 11.3.1997 MECBURİ
TS 4037 11.3.1997 MECBURİ
TS 3450 11.3.1997 MECBURİ
TS EN ISO 10545-8 9.12.1997 İHTİYARİ
TS EN ISO 10545-9 9.12.1997 İHTİYARİ
TS EN ISO 10545-11 9.12.1997 İHTİYARİ
TS EN ISO 10545-1 23.3.1999 İHTİYARİ
TS EN ISO 10545-13 20.4.2000 İHTİYARİ
TS EN ISO 10545-2 24.4.2000 İHTİYARİ
TS EN ISO 10545-3 24.4.2000 İHTİYARİ
TS EN ISO 10545-4 24.4.2000 İHTİYARİ
TS EN ISO 10545-5 24.4.2000 İHTİYARİ
TS EN ISO 10545-6 24.4.2000 İHTİYARİ
TS EN ISO 10545-10 24.4.2000 İHTİYARİ
TS EN ISO 10545-12 24.4.2000 İHTİYARİ
TS EN ISO 10545-14 24.4.2000 İHTİYARİ
TS EN ISO 10545-15 25.4.2000 İHTİYARİ
TS EN ISO 10545-7 10.04.2001 İHTİYARİ
TS EN ISO 10545-16 30.12.2004 İHTİYARİ
TS 202 29.4.2004 MECBURİ
21
GTİP STANDART NO
6907.90.93.19.00 TS EN 159
6908.10.90.11.00 TS EN 176
6908.10.90.19.00 TS EN 177
6908.90.51.11.00 TS EN 178
6908.90.51.19.00 TS 3450
6908.90.91.11.00 TS 4037
6908.90.91.19.00 TS 12005
6908.90.93.11.00 TS EN 176
TS EN 177
TS EN 178
TS 202
TS 3450
TS 4037
TS 12005
6908.90.93.19.00 TS EN 159
TS EN 176
TS EN 177
TS EN 178
TS 202
TS 3450
TS 4037
TS 12005
6908.90.93.90.00 TS 202
6908.90.99.11.00 TS EN 176
6908.90.99.19.00 TS EN 177
TS EN 178
TS 3450
TS 4037
TS 12005
22
5. SEKTÖRÜN SORUNLARI
Seramik sektörünün olduğu gibi seramik kaplama malzemeleri alt sektörünün
yaşadığı temel iki sorun enerji ve nakliyedir. Seramik karo ve fayans üretimi
esnasında yapılan pişirme ve kurutma işlemlerinden dolayı sektör oldukça yoğun
enerji tüketmektedir. Toplam maliyet içinde enerji maliyetinin payı %35’lere
varabilmektedir. Ancak, Türkiye’deki enerji fiyatları sektördeki rakip ülkeler ile
kıyaslandığında yüksek kalmaktadır. Bu durum, uluslararası rekabette Türk
firmalarına dezavantaj yaratmaktadır.
Seramik üretim tesislerinin kullandığı likit petrol gazı (LPG) ve doğal gaz
fiyatları arasındaki fiyat farkı iç pazarda haksız rekabete neden olmaktadır. Seramik
kaplama malzemeleri üretiminde LPG kullanan firmaların pişirim maliyetleri doğal gaz
kullananlara oranla oldukça fazladır. Doğalgaz kullanıldığında, enerjinin toplam
üretim maliyetindeki payı %30, LPG kullanıldığında %48 olarak gerçekleşmektedir.
23
6. YARARLANILAN KAYNAKLAR
Devlet Planlama Teşkilatı. (2001). Taş ve Toprağa Dayalı Ürünler Sanayi Özel İhtisas
Komisyonu Raporu – Seramik Kaplama Malzemeleri, Seramik Sağlık Gereçleri,
Teknik Seramik , Sekinci BeşYıllık Kalkınma Planı. Ankara
Sanitary Ware And Ceramic Tiles. EU Market Survey 2004. 12 Nisan 2005,
www.cbi.nl.
www.die.gov.tr
24