MAINSKI FAKULTET U BEOGRADU KATEDRA ZA PROIZVODNO MAINSTVO MAINE ALATKE 1 (PISMENI ISPIT) 1.

ZADATAK MART 1991

Za jedan slobodno padni eki su poznati sledei podaci: broj udaraca u minutu n=15(1/min) vreme ubrzavanja pri podizanju malja t1=1.4(s) brzina podizanja malja pri njegovom podizanju konstantnom brzinom vz=0.96 (m/s) gubitak krajnje brzine malja pri padanju iznosi 8% od maksimalno mogue.

Potrebno je: a) Odrediti vreme (Tp), padanja malja, vreme (Td) podizanja malja, kao I njegovu krajnju visinu (H). b) Nacrtati dijagram promene visine malja h=h(t), u zavisnosti od vremena t, za jedan pun radni ciklus ovog ekia. c) Nacrtati dijagram promene brzine malja v=v(t), u zavisnosti od vremena t, koji odgovara jednom radnom ciklusu ovog ekia. U Beogradu 22.03.1991. Predmetni nastavnik

MAINSKI FAKULTET U BEOGRADU KATEDRA ZA PROIZVODNO MAINSTVO Predmet: MAINE ALATKE 1.ZADATAK

ISPITNI ZADATAK (septembar 1996. god.)

Za jedan slobodnopadni eki poznato je sledee: H = 1.78 m, vk = 5.75 m/s, g = 9.81 m/s2, Td = 1.9 s, t1 = 0.65 s, Potrebno je: a) izraunati potrebne podatke pa nacrtati dijagram brzine malja za jedan ciklus ekia, b) izraunati potrebne podatke pa nacrtati dijagram hoda malja za jedan ciklus ekia, c) izraunati kapacitet ekia ... U Beogradu 30.08.1996. Predmetni nastavnik

MAINSKI FAKULTET U BEOGRADU - KATEDRA ZA PROIZVODNO MAINSTVO - MAINE ALATKE ISPITNI ZADATAK

(Februar 2004) Na slici 1. je dat dijagram sile na pritiskivau jedne ekscentar prese. Od zamajca se preuzima 10% energije njegovog venca u jednom radnom hodu. Gubici u praznom hodu iznose 15% od ukupne energije utroene u radnom hodu za ostvarivanje zadate sile. Potrebno je: a) Dimenzionisati venac zamajca za sva tri tipina sluaja:
DZ =

(D

2 1

2 + D 2 2 , D Z = D1 + D 2 2 , D Z = D1D 2

b) Izraunati potrebnu snagu motora ove prese. nZmax = 140 min-1 D1 DZ=1.35m D2
1 2 3 4 5 6

F [kN]
800 600 450 300 150 0 0

Bz=160

s [mm]

=7500 kg/m3; g=9.81m/s2

r = 25 mm; l=250 m; RH=0.13; xkraj = 5 mm

Slika 1. Podaci za zadatak Z1 Model jedne grede pokazan je na slici 2. Potrebno je: a) Izraunati duinu l grede kada ima puno zapreminsko iskorienje materijala s obzirom na dozvoljeni ugib (fdoz) i dozvoljeni napon (doz) za naznaena tri poprena preseka grede. b) Izraunati F i doz tako dimenzionisanih greda ako se propie novi dozvoljeni ugib fmax=0.3mm. F 5 3 a4 IX = a = 63 mm F 16 E = 21011 N/m2 x f = 0.5 mm l/2 l h a a Slika 2. Model grede za zadatak Z2 U Beogradu, 12. februara 2004.
file: maFeB2004.doc

l/2

a a

doz=10 kN/cm2 h = 2a

doz

IX =

3 a4 96

PREDMETNI NASTAVNIK prof. dr Milo Glavonji

MAINSKI FAKULTET U BEOGRADU - KATEDRA ZA PROIZVODNO MAINSTVO MAINE ALATKE ISPITNI ZADATAK APRIL 2004.

1.zadatak. Glavni faktori obrade na jednom strugu su: v =

1250 T
0.3

F1 = 2100 a s 0.85 [N ] . Prenosnik za glavno kretanje je elektromehaniki, slika 1. Poznato je:

a 0.15 s 0.1

[m / min]

3 Za obradak : = 8000 daN / m , Dmax=280 mm, Dio: po definiciji, za Q = 0.72 ; g=10;

smax= 0.9 mm/o; qi= 11 daN/min. Za mainu : =0.9; Ru=35; k i [0.25;2] . nM

PM Pimax/ nM
1000 4500

EM
PM=Pimax/

SP
m=4 ( m = 1 2 2 ) GV

a) struktura prenosnika b) karakteristika motora Slika 1. Elektromehaniki prenosnik

Potrebno je: (a) Odrediti Dio, Vi, F1max, Pimax i izraunati projektnu teinu strugotine koju ovaj alat moe da napravi izmeu dva otrenja. (b) Podesiti oblast regulisanja motora (EM), nacrtati odabrani dijagram brojeva obrta, odrediti prenosne faktore i nacrtati dijagram raspoloive snage na glavnom vretenu ove maine. Primedba: rezultate zaokruivati na: 1 mm, 1 o/min, 0.1 kW, 1 N, 1min, 1m/min, 1Nm. 2. Zadatak. Dijagram sile na pritiskivau jedne frikcione prese sa dva diska dat je na slici 2. Potrebno je dimenzionisati venac zamajca ako se uraunava samo njegova kinetika energija rotacije u energetskom bilansu. Ostali podaci dati su na slici 2.

120 100 F (KN) 80 60 40 20 0 1 2 3 4 5 s(mm) 6 7 8

=0.1 W4=0

nD
DD

Zamajac: =8000 daN/m3 bz=125 mm

bz
D1 Dz D2

= 0.95m 2 Diskovi: nD=125 min-1, DD= 1 m

140x40 hzv=40mm 90 p
zavojno vreteno

Dz =

D1 + D2

b) Sprega zamajca i diska na kraju radnog hoda za s = 8 mm

a) Dijagram sile na pritiskivau

Slika 2. Podaci o frikcionoj presi

U Beogradu, 21. april 2004.

PREDMETNI NASTAVNIK

prof. dr Milo Glavonji

MA

2004

1. . : 1. Fx, Fy, Fz G C 2.9 kN B 2.2 kN, Q . 2. , B C Q =3.5 kN. 3. C 0.5 kN, B 3 kN F (Fx , Fy , Fz ) G .

1. , 11.6.2002. . .

MA

2004

1. . . : 1. . 2. . 3. .

: Fx = 1500 N, Fy = 495 N, Fz = 4570 N, G = 1936 N.

1. , 29.6.2004. . .

MAINSKI FAKULTET BEOGRAD KATEDRA ZA PROIZVODNO MAINSTVO

MAINE ALATKE Ispitni zadatak

SEP 2004

Glavni

faktori

obrade

na

jednom

strugu

su:

v =

780 T 0.38 a 0.11 s 0.17

[m / min]

F1 = 1500 a s 0.75 [N ] . Elektromehaniki prenosnik P za glavno kretanje ima

etvorostepeni stupnjeviti deo sa geometrijskom promenom i strukturom kao na slici 1a) i motor M sa kontinualno promenljivim brojem obrta i karakteristikom kao na slici 1b). 3 Prenosnik za pomono kretanje je kontinualan. Ostalo: = 7800 daN / m , Dmax=315 mm, Dio: po definiciji, za Q = 0.6 ; g = 10; smax= 1.12 mm/o; qio= 10 daN/min; =0.93; Ru=30;
k [1 4; 2] . Zaokruavanje rezultata: prenika na 1 mm; brojeva obrta na 1 o/min; ulazne snage na 0.1 kW; momenta na 0.1 Nm; sile na 1 N; vremena na 1 min; brzine na 1m/min.

PM Pimax/

PM=Pimax/

1200

3300

min-1

nM

Brojevi zubaca zupanika po oznakama sa slike:

z1 = 20; z 2 = 50; z 3 = 33; z 4 = 37; z 5 = 20; z 6 = 58; z 7 = 49; z 8 = 29

a) struktura prenosnika

b) karakteristika motora M

Slika 1. Podaci o elektromehanikom prenosniku Potrebno je: 1) Odrediti Dio i vi, F1max, Pimax, Mimax i izraunati teinu strugotine koju alat moe napraviti izmeu dva otrenja. 2) Nacrtati projektni radni dijagram v(D), F1(D), Pi(D), Mi(D). 3) Podesiti mere kainog prenosnika (d1, d2) i oblast regulisanja motora i nacrtati dijagram ostvarenih brojeva obrta glavnog vretena GV. 4) Nacrtati dijagram raspoloive snage na glavnom vretenu po stepenima prenosa stupnjevitog dela prenosnika. Nezavisno promenljiva je broj obrta glavnog vretena. U Beogradu, 03.9.2004. Predmetni nastavnik prof. dr Milo Glavonji

MAINSKI FAKULTET U BEOGRADU

MAINE ALATKE
Pismeni ispit NOVEMBAR 2004.

KATEDRA ZA PROIZVODNO MAINSTVO

Na slici je pokazana koncepcija jedne builice. Koriste se dva alata (A1 i A2) istovremeno. Glavni faktori obrade su: M [Nmm ] = 300 D 2 s 0.75 i F3 [N ] = 700 D s 0.65 . Teina pokretnih delova na voici je G = 2600 N. Oznake: Za prvi alat (A1): Moment M1, sila F31, D = D1 = 11 mm; n = n1 = 600 min-1. Za drugi alat (A2): Moment je M2, sila F32, D = D2 = 24 mm; n = n 2 = 300 min-1. PGK je prenosnik za glavno kretanje. Potrebno je: 1. Izraunati potrebnu vunu silu za obradu buenjem sa oba alata istovremeno. 2. Propisati parametre pG i R za ovu hidroinstalaciju tako da oznaena obrada bude izvodljiva. 3. Nacrtati vunu karakteristiku ove hidroinstalacije i na njoj naznaiti njen radni reim za ovu builicu. PRIMEDBA: U identifikaciji hidroinstalacije i voica koristiti uobiajene konvencije za uproavanje te identifikacije.

A1, A2
F31, F32 M1, M2

vs = 60 mm/min

PGK
G

M
d=63

Pogled P

Q D=112

=0.2
480
Pogled P M2 A2 G 40 30 120

300

pp=20 bar
M1

pg Pp ;Qp
R
200

A1

30

260 U Beogradu, 18.11.2004. godine Predmetni nastavnik Prof. dr M. Glavonji

MAINSKI FAKULTET U BEOGRADU - KATEDRA ZA PROIZVODNO MAINSTVO - MAINE ALATKE ISPITNI ZADATAK

(Januar 2005) 1) Na slici 1. je dat dijagram sile na pritiskivau jedne ekscentar prese. Od zamajca se preuzima 15% energije njegovog venca sa poetka radnog hoda. Gubici u praznom hodu iznose 12% od ukupne energije utroene u radnom hodu za ostvarivanje zadate sile pod datim uslovima. Potrebno je: a) Dimenzionisati venac zamajca za ova dva sluaja:
DZ =

(D

2 1

2 + D2 2

D Z = D1 + D 2 2 .

b) Izraunati potrebnu snagu motora ove prese. F [kN] S4 S5

600 500 400 300 200 100

nZmax = 150 min-1 D1 bz=180 mm

S3

S2 S6
1 2 3 4 5 6

DZ=1.12 m D2 s [mm]

S1
0

a) Dijagram sile

=7800 kg/m3; g=9.81m/s2; r = 30 mm; l=300 mm; RH=0.12; xkraj = 6 mm

Slika 1. Podaci za zadatak 1

2) Na slici 2. je pokazan model jedne klizne voice. Potrebno je: a) Izraunati reakcije aktivnih grana i vunu silu kada je Fy = 500 N. b) Izraunati reakcije aktivnih grana i vunu silu kada je Fy = 0 N. Poznato je: Fx = 1 kN, Fz = 1.5 kN, G = 1.5 kN.

Slika 1. Podaci za zadatak 2 U Beogradu, 21. januara 2005.

file: maJAN2005.doc

PREDMETNI NASTAVNIK prof. dr Milo Glavonji

MAINSKI FAKULTET U BEOGRADU - KATEDRA ZA PROIZVODNO MAINSTVO - MAINE ALATKE ISPITNI ZADATAK

(Februar 2005) 1) Na slici 1. je dat dijagram sile F(s) na pritiskivau jedne frikcione prese sa dva diska. Na slici 1b) pokazan je poloaj venca zamajca u donosu na disk na kraju dejstva sile. Pretpostavlja se da presa u radnom hodu troi samo svu kinetiku energiju venca zamajca. Potrebno je dimenzionisati venac zamajca u sledeim sluajevima: nD=112min-1 a) D = (D 2 + D 2 ) 2 i
Z

b)

D Z = D1 + D 2 2 .

F [kN]
600 500 400 300 200 100

S4 S3

S5 bz D1

DD=1.1m s=s6

S2 S6
1 2 3 4 5 6

DZ=1.12 m D2 s [mm]

S1
0

g=9.81m/s2; bz =180 mm; DZ=1.12 m;

=7800 kg/m3;

Spoj zavojno vreteno-navrtka: Srednji prenik i korak dZV=180 mm; hZV=40 mm; ZV=0.1 a) Dijagram sile
140 p=const P=0.12 Slika 1. Podaci za zadatak 1

Spoj zavojnog vretena i pritiskivaa:

b) Podaci o presi

2) Na slici 2. pokazan je jedan mehanizam za Hidroinstalacija je otvorenog toka sa pumpom konstantnog kapaciteta. (Qp= podizanje tereta. const) i pritiska pp= 20 bar. Ne uraunavaju se uobiajeni volumetrijski, vo=0.3 m/s 112 hidraulini i mehaniki gubici. Posmatra g=10m/s2 se samo stacionarno stanje instalacije.

63 vo

Ukupna masa pokretnih delova: m=400kg

Potrebno je odrediti potrebne parametre pa nacrtati vunu karakteristiku za: a) Primarnu hidroinstalaciju. b) Sekundarnu hidroinstalaciju. c) Sekundarnu hidroinstalaciju sa Fg = 2F max 3 .

Slika 2. Podaci za zadatak 2.

U Beogradu, 08. februara 2005.
file: maFEB2005.doc

PREDMETNI NASTAVNIK prof. dr Milo Glavonji